නෙරංජන් විජයරත්න

<mediawiki xmlns="http://www.mediawiki.org/xml/export-0.11/" xmlns:xsi="http://www.w3.org/2001/XMLSchema-instance" xsi:schemaLocation="http://www.mediawiki.org/xml/export-0.11/ http://www.mediawiki.org/xml/export-0.11.xsd" version="0.11" xml:lang="si">
  <siteinfo>
    <sitename>විකිපීඩියා</sitename>
    <dbname>siwiki</dbname>
    <base>https://si.wikipedia.org/wiki/%E0%B6%B8%E0%B7%94%E0%B6%BD%E0%B7%8A_%E0%B6%B4%E0%B7%92%E0%B6%A7%E0%B7%94%E0%B7%80</base>
    <generator>MediaWiki 1.45.0-wmf.8</generator>
    <case>first-letter</case>
    <namespaces>
      <namespace key="-2" case="first-letter">මාධ්‍යය</namespace>
      <namespace key="-1" case="first-letter">විශේෂ</namespace>
      <namespace key="0" case="first-letter" />
      <namespace key="1" case="first-letter">සාකච්ඡාව</namespace>
      <namespace key="2" case="first-letter">පරිශීලක</namespace>
      <namespace key="3" case="first-letter">පරිශීලක සාකච්ඡාව</namespace>
      <namespace key="4" case="first-letter">විකිපීඩියා</namespace>
      <namespace key="5" case="first-letter">විකිපීඩියා සාකච්ඡාව</namespace>
      <namespace key="6" case="first-letter">ගොනුව</namespace>
      <namespace key="7" case="first-letter">ගොනුව සාකච්ඡාව</namespace>
      <namespace key="8" case="first-letter">මාධ්‍යවිකි</namespace>
      <namespace key="9" case="first-letter">මාධ්‍යවිකි සාකච්ඡාව</namespace>
      <namespace key="10" case="first-letter">සැකිල්ල</namespace>
      <namespace key="11" case="first-letter">සැකිලි සාකච්ඡාව</namespace>
      <namespace key="12" case="first-letter">උදවු</namespace>
      <namespace key="13" case="first-letter">උදවු සාකච්ඡාව</namespace>
      <namespace key="14" case="first-letter">ප්‍රවර්ගය</namespace>
      <namespace key="15" case="first-letter">ප්‍රවර්ග සාකච්ඡාව</namespace>
      <namespace key="100" case="first-letter">ද්වාරය</namespace>
      <namespace key="101" case="first-letter">ද්වාරය සාකච්ඡාව</namespace>
      <namespace key="710" case="first-letter">TimedText</namespace>
      <namespace key="711" case="first-letter">TimedText talk</namespace>
      <namespace key="828" case="first-letter">Module</namespace>
      <namespace key="829" case="first-letter">Module talk</namespace>
      <namespace key="1728" case="first-letter">Event</namespace>
      <namespace key="1729" case="first-letter">Event talk</namespace>
    </namespaces>
  </siteinfo>
  <page>
    <title>නෙරංජන් විජයරත්න</title>
    <ns>0</ns>
    <id>9019</id>
    <revision>
      <id>752802</id>
      <parentid>744766</parentid>
      <timestamp>2025-07-02T19:11:11Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>InternetArchiveBot</username>
        <id>63598</id>
      </contributor>
      <comment>Rescuing 0 sources and tagging 1 as dead.) #IABot (v2.0.9.5</comment>
      <origin>752802</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="13875" sha1="lw7luey6vjlt1d2wyql14n7lljqrwok" xml:space="preserve">{{තොරතුරුකොටුව පුද්ගලයා
|name =නෙරංජන් විජයරත්න
|image = දියවඩන නිලමේ.jpg
|caption = නෙරංජන් විජයරත්න දියවඩන නිලමේ ලෙසින්
|title= 
|birth_date = {{Birth date and age|1956|8|9|df=y}}
|birth_place = [[මහනුවර]] [[ශ්‍රී ලංකාව]]
|nationality = {{ධජනිරූපකය|ශ්‍රී ලංකාව}} ශ්‍රී ලාංකික
|death_date = 
|death_place =
|office = 
|party = [[ එක්සත් ජාතික පක්ෂය]]
|religion = 
|spouse =දේවිකා විජයරත්න
|children = මෝක්ෂනා හා නවින්ද්‍ර
|alma_mater = [[රාජකීය විද්‍යාලය, කොළඹ]]
|residence  = මිදුම වලව්ව, රඹුක්කන.
|profession= 
|religion = බෞද්ධ
|occupation = දේශපාලනය
}}
'''නෙරංජන් ප්‍රියදර්ශන දූල්ලෑව විජයරත්න'''  ([[ඉංග්‍රීසි භාෂාව|ඉංග්‍රීසි]]:  '''Neranjan Priyadarshana Dullewe Wijeyeratne''') (උපත 9 අගෝස්තු [[1956]]). මහනුවර ශ්‍රී දළදා මාලිගාවේ හිටපු [[දියවඩන නිලමේ]] වරයෙකි. එම තනතුරු පුරා වසර 20 කාලයක් හෙබවූ පසුව දේශපාලනයට එක්විය. මහනුවර මහනගර සභාවේ විපක්‍ෂ නායක ධුරය තනතුර දැරූ ඔහු දැනට එක්සත් ජාතික පක්ෂයේ මහනුවර දිස්ත්‍රික් සංවිධායකවරයකු ලෙස කටයුතු කරයි.
[[ගොනුව:EW &amp; NW.jpg|thumb|right|220px|නෙරංජන් විජයරත්න ගේ අත්තා වු ඩී.එස්. සේනානායක රජයේ ස්වදේශ කටයුතු සහ ග්‍රාමීය සංවර්ධන කැබිනට් අමාත්‍ය [[එඩ්වින් විජයරත්න|ශ්‍රීමත් එඩ්වින් විජයරත්න]] සමගින්]]
[[ගොනුව:NW in 1961.jpg|thumb|right|220px|නෙරංජන් විජයරත්න 1961 වසරේ දී]]
[[ගොනුව:Neranjan Wijeyeratne &amp; Devika Mediwake.jpg|220px|thumb|right|මංගල ඡායාරූපය]] 
[[ගොනුව:Meeduma Walauwa, Rambukkana, Sri Lanka..jpg|thumb|right|220px|මිදුම වලව්ව, රඹුක්කන.&lt;br&gt; (නෙරංජන් විජයරත්න ගේ නිවස)]]
==මුල් දිවිය==
[[නිශ්ශංක විජයරත්න]] හා නීටා දූල්ලෑව විජයරත්න ට දාව උපන් හේ, සොහොයුරන් තිදෙනෙකුට හා එක් සොහොයුරියකට වැඩිමහල් විය. ඔහුගේ පියා මෙන්ම අත්තා, ශ්‍රීමත් [[එඩ්වින් විජයරත්න]] යන්ද කැබිනට් අමාත්‍ය තනතුරු හෙබවූ කෘතහස්ත දේශපාලනඥයන් වු අතර  ඔහුගේ සොහොයුරු [[මනෝ විජයරත්න|මනෝ]] &lt;!--&lt;ref&gt;[http://www.sundayobserver.lk/2008/11/02/fea04.asp   ඩ්‍රයිවර්ස් බී මෝ කෙයාෆුල්!]&lt;/ref&gt; --&gt;  වැවිලි සේවා අමාත්‍ය හා ව්‍යවසාය සංවර්ධන අමාත්‍ය ධූර‍ය තනතුර දැරී ය. ඔහුගේ තුන්වෙනි සොහොයුරු [[අනුරාධ දූල්ලෑව විජයරත්න|අනුරාධ]] සබරගමු පළාත් සභාවේ මන්ත්‍රීවරයකු වශයෙන් 1988 දි පත් වු අතර මහනුවර ශ්‍රී දළඳා මාළිගයේ වැඩබලන [[දියවඩන නිලමේ]] තනතුර 1975 සිට 2005 තෙක් කිහිප වරක් හොබවා ඇත. ලංකේෂ් සොහොයුරු හා එකම සහෝදරි නිශාංගනි ද වේ. නෙරංජන් විජයරත්න [[රාජකීය විද්‍යාලය|කොළඹ රාජකීය විද්‍යාලයෙන්]] ප්‍රාථමික හා ද්විතීය අධ්‍යාපනය ලැබීය.
==දියවඩන නිලමේ==
තම පියාගේ අඩිපාරේ යමින් හේ, [[මහනුවර]], [[ශ්‍රී දළදා මාලිගාව|ශ්‍රී දළදා මාලිගාවෙහි]] දියවඩන නිලමේ (ප්‍රධාන ගිහි භාරකරු) ධූරන්දරව එය පුරා වසර 20 කාලයක් හෙබවීය.[[දෙමළ ඊළාම් විමුක්ති කොටි]] විසින් 1998 බෝ&lt;ref name=&quot;:0&quot; /&gt;ම්බ ප්‍රහාරයකට ලක් කිරීමෙන් පසුව මාලිගාවෙහි ප්‍රතිසංස්කරණය කටයුතු මෙහෙයවූ ප්‍රශංසනීය ආකාරය හේතුවෙන් ඔහුගේ කිතු ගොස් පැතිරිණි.&lt;ref name&quot;ref1&quot;=&quot;&quot; name=&quot;:0&quot;&gt;[http://www.archaeology.org/0105/newsbriefs/attack.html මාලිගාවෙහි ප්‍රතිසංස්කරණය කටයුතු]{{භින්න වූ සබැඳි|date=June 2024 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}&lt;/ref&gt;  දනන් තුඩග රැඳුනු 'රන් වැට',  ශ්‍රී දළදා මාලිගාව වටා ඉදිකිරීම පිළිබඳවද ඔහුගේ දායකත්වය ඉමහත් විය. දළදා කෞතුගාරයක් තනවා,  [[ශ්‍රී දළදා මාලිගාව]] සහ ශ්‍රී ලංකාවෙහි  [[බුද්ධාගම]] ට අදාලවූ ඓතිහාසික මානවකෘතීන්ගේ එනතුවක්  එහි තැන්පත් කිරීමෙහිලාද ඔහු පුරෝගාමී විය.&lt;ref name&quot;ref1&quot;&gt;[http://sundaytimes.lk/991128/plusm.html  ශ්‍රී දළදා මාලිගාවේ දළදා කෞතුගාරයක්]&lt;/ref&gt; [[ශ්‍රී දළදා මාලිගාව]] විශේෂ සංවර්ධන අරමුදල',  ඔහු විසින් පිහිටවූවක් වෙයි. මේ අතර, අමුත්තන් 1000 කට අසුන් පැනැවිය හැකි නවීන සම්මන්ත්‍රණ ශාලාවකින් හෙබි,  පල්ලෙකැලේ [[තායිලන්තය]] ශ්‍රී ලංකා ජාත්‍යන්තර බෞද්ධ ආයතනය &lt;ref name&quot;ref1&quot;&gt;[http://www.dailynews.lk/2004/08/03/new13.html  තායි ශ්‍රී ලංකා ජාත්‍යන්තර බෞද්ධ ආයතනය]&lt;/ref&gt; නෙරංජන් විජයරත්න විසින් පිහිටවූයේ ඔහු දියවඩන නිලමේ ධූර‍ය හොබවමින් සිටි අවදියෙහිය.ඔහුගේ ධූර කාලයෙහිදී ඔහු,  [[ජපානය|ජපන්]], [[තායිලන්තය|තායි]] සහ [[මියන්මාරය|මියන්මාර]] ආගමික පූජ්‍යපදප්‍රාප්තීන් හා සමග කිට්ටු සබඳතා පැවැත්වූ අතර, ශ්‍රී ලංකාවෙහි [[බෞද්ධ]] උරුමය වැඩිදියුණු කිරීමෙහි මහත් කාර්යභාරයකට උර දුනි.  [[දියවඩන නිලමේ]] ධූරය සඳහා තරග වැදීමට පෙර, නෙරංජන් විජයරත්න, ලංකාතිලක මහා විෂ්ණු දේවාලයෙහි බස්නායක නිලමේ (ගිහි භාරකරු) ලෙස සේවය කලේය.

==දේශපාලනය==
දෙවන වාරයටත් දියවඩන නිලමේ ධූරය හෙබවීමෙන් අනතුරුව එම ධූරයෙන් නික්මුනු ඔහු ක්‍රියාකාරී දේශපාලනයට එළඹිණි.
==පවුල් දිවිය==
ආචාර්ය ලක්ෂ්මිනාත් හා චින්තා මැදිවකගේ දියණිය වන දේවිකා මැදිවක මෙනවිය සහ නෙරංජන් වර්ෂ 1984 දී විවාහ වූහ. ඔවුන් දෙපලගේ දියණිය මෝක්ෂනා නේරන්දිකා විජයරත්න (ලෝක බැංකුවේ ශ්‍රී ලංකා කාර්යාලයේ පාරිසරික විශේෂඥවරියක ලෙස සේවයේ නියතු)&lt;ref&gt;[https://blogs.worldbank.org/team/mokshana-wijeyeratne Mokshana Wijeyeratne,Environmental Specialist, The World Bank (Colombo office] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20230308034625/https://blogs.worldbank.org/team/mokshana-wijeyeratne |date=2023-03-08 }}. World Bank Blogs.&lt;/ref&gt; හා ආචාර්ය නවින්ද්‍ර විජයරත්න (ඇමෙරිකා එක්සත් ජනපදයේ ෆ්ලොරිඩා පොලිටෙක්නික් විශ්ව විද්යාලයේ සහකාර මහාචාර්ය වරයකු  ලෙස සේවයේ නියතු) නමින් පුතුකු ද වේ.&lt;ref&gt;[https://floridapoly.edu/directory/faculty/navindra-wijeyeratne.php  Dr. Navindra Wijeyeratne, Florida Polytechnic University, Florida, USA].&lt;/ref&gt;

==මෙයද බලන්න==
* [[:w:en:List of political families in Sri Lanka|ශ්‍රී ලංකාවේ දේශපාලන පවුල්]]
== ආශ්‍රිත==
{{ආශ්‍රලැයිස්තුව}}

==බාහිර සබැඳි==
* [https://www.youtube.com/watch?v=YRaU6lJjtHE     නෙරංජන් විජයරත්න - විසි වසරක මතකාවර්ජනය  1]
* [https://www.youtube.com/watch?v=mIw3s3J_bUw     නෙරංජන් විජයරත්න - විසි වසරක මතකාවර්ජනය  2]
* [https://www.youtube.com/watch?v=VljypqCyeU8     නෙරංජන් විජයරත්න - විසි වසරක මතකාවර්ජනය  3]
* [http://www.worldgenweb.org/lkawgw/gen3147.html  විජයරත්න පරපුර]{{භින්න වූ සබැඳි|date=May 2025 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }} 
* [http://www.worldgenweb.org/lkawgw/gen3060.html  රත්වත්තේ පරපුර]{{භින්න වූ සබැඳි|date=May 2025 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}
* [http://www.worldgenweb.org/lkawgw/gen3004.htm   ගොපල්ලව පරපුර] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20180327212104/http://www.worldgenweb.org/lkawgw/gen3004.htm |date=2018-03-27 }}
* [http://www.sssbpt.org/Pages/SaiSpiritualShowers/SSS11Sep2008.html   සත්‍ය සායි බබා ආශිර්වාද]{{භින්න වූ සබැඳි|date=July 2025 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}
* [http://www.flickr.com/photos/menik/2308888119/  විජයරත්න පරපුර ගැන ඉංග්‍රීසියෙන් රචිත ලිපියක්]
* [http://www.silumina.lk/2018/01/27/විශේෂාංග/විසි-වසරකට-පෙර-රටම-කම්පනය-කළ-මොහොත විසි වසරකට පෙර රටම කම්පනය කළ මොහොත] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20180130212817/http://silumina.lk/2018/01/27/%E0%B7%80%E0%B7%92%E0%B7%81%E0%B7%9A%E0%B7%82%E0%B7%8F%E0%B6%82%E0%B6%9C/%E0%B7%80%E0%B7%92%E0%B7%83%E0%B7%92-%E0%B7%80%E0%B7%83%E0%B6%BB%E0%B6%9A%E0%B6%A7-%E0%B6%B4%E0%B7%99%E0%B6%BB-%E0%B6%BB%E0%B6%A7%E0%B6%B8-%E0%B6%9A%E0%B6%B8%E0%B7%8A%E0%B6%B4%E0%B6%B1%E0%B6%BA-%E0%B6%9A%E0%B7%85-%E0%B6%B8%E0%B7%9C%E0%B7%84%E0%B7%9C%E0%B6%AD |date=2018-01-30 }}
* [http://divaina.com/sunday/index.php/visheshanga1/2082-2018-01-26-13-56-00  ප්‍රංශයේ ඩැනියල් ලෙසාරෝ දළඳා මැදුර යළි හැදුවේ මෙහෙමයි] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20180131075347/http://divaina.com/sunday/index.php/visheshanga1/2082-2018-01-26-13-56-00 |date=2018-01-31 }}

{{DEFAULTSORT:විජයරත්න, නෙරංජන්}}

[[ප්‍රවර්ගය:චරිත කතා]]
[[ප්‍රවර්ගය:1956 උපත්]]
&lt;!--Categories--&gt;
[[Category:දියවඩන නිලමේවරු]]
[[ප්‍රවර්ගය:ශ්‍රී ලාංකික බෞද්ධයෝ]]
[[ප්‍රවර්ගය:ලාංකික සිංහලයෝ]]
[[Category:ලංකික දේශපාලනඥයෝ]]
[[ප්‍රවර්ගය:එක්සත් ජාතික පක්ෂයෙහි දේශපාලනඥයන්]]</text>
      <sha1>lw7luey6vjlt1d2wyql14n7lljqrwok</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>ලිංගාශ්‍රිත රෝග</title>
    <ns>0</ns>
    <id>10114</id>
    <revision>
      <id>752806</id>
      <parentid>470025</parentid>
      <timestamp>2025-07-03T00:44:24Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>InternetArchiveBot</username>
        <id>63598</id>
      </contributor>
      <comment>Rescuing 1 sources and tagging 0 as dead.) #IABot (v2.0.9.5</comment>
      <origin>752806</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="22754" sha1="078ulaz5to7huz09yeismjx00h232zb" xml:space="preserve">'''ලිංගාශ්‍රිත රෝග''' හෝ සමාජ රෝග යනු මිනිසුන් හෝ සතුන් සමග මුඛමාර්ගයෙන්, ගුදමාර්ගයෙන් හෝ යෝනි මාර්ගයෙන් සිදු කරන ලිංගික එක් වීමකදී බෝවීමේ හැකියාව ඇති රෝගයන්ය. මෙහිදී බහුලව ලිංගාශ්‍රිත රෝග (Sexually transmitted infection – STI) යන වචනය භාවිතා කෙරුනද ඒ සඳහා පුළුල් තේරුමක් ඇත. මෙහිදී පුද්ගලයෙකු ආසාදනය වී ඇති අතර ඔහුට තවත් පුද්ගලයින් වෙත රෝග ලක්ෂණ නොමැතිව වුවද රෝගය ව්‍යාප්ත කිරීමේ හැකියාව ඇත. ඇතැම් ලිංගාශ්‍රිත රෝග සිප ගැනීමකදී, ආසාදිත රෝගියෙකු භාවිත‍ා කරන ලද ඉදි කටු මගින්, දරුප්‍රසුතියේදී හෝ මව්කිරී දීමේදි බෝවිය හැකිය. ලිංගාශ්‍රිත රෝග වසර සියගණනක් තිස්සේ ඉතිහාසය තුළ පැවත ඇත. 

== ලිංගික රෝගවල ව්‍යාධි විද්‍යාව ==

බොහෝමයක් ලිංගික රෝග ශිෂ්ණය,යෝනි මාර්ගය හා මුඛය වැනි අවයවවල ආස්තරන පටල හරහා වඩාත් පහසුවෙන් බෝවේ. ශිෂ්ණයෙහි හිස කොටස ආස්තරණය කරනු ලබන පටලය ද ඉහත ආකාරයේ ආස්තරණ පටලයක්වන අතර එමගින් ස්‍රාවයන් නිකුත් කරනු නොලබයි. (මුඛෙයහි තොල්වලින් ද මේ හා සමාන ව්‍යුහයක් ඇත.) මේකී ආස්තරණ පටල (mucous Membranes) සමෙන් වෙනස් වන්නේ එමගින් නොයෙකුත් ව්‍යාධිජනකයින්ට සිරුර තුළට ඇතුළු වීම සදහා ඉඩ ප්‍රස්තා ලබාදෙන බැවිණි. 

මෙලෙස බොහෝ රෝග තත්ත්වයන් ලිංගික නොවන ස්පර්ශයන් වැනි (සිපගැනීම, ස්පර්ශය අතට අත දීම) වෙනත් ක්‍රමවලට වඩා ලිංගික ක්‍රියාකාරකම්වලින් බෝවීම සඳහා වැඩි ප්‍රවණතාවයක් තිබීමට එය එක් හේතුවකි. ස්‍රාවී ද්‍රව්‍යයන් නිකුත් කරන ආස්තරණ පටල ලිංගික අවයවවල මෙන්ම මුඛයෙහි ද පිහිටා ඇති බැවින් බොහෝ ලිංගික රෝග තදින් සිපගැනීමකට වඩා මුඛයෙන් සිදු කරන ලිංගික එක් වීමකදී වඩා පහසුවෙන් ව්‍යාප්ත වේ. දක්වා ඇති වගුවට අනුව මුඛ මාර්ගයෙන් ලිංගික අවයවවලට හෝ, ලිංගික අවයවවලින් මුඛයට පහසුවෙන් ව්‍යාප්ත වන ආසාදන ආසාදිත පුද්ගලයෙකුගේ මුඛයෙන් වෙනත් පුද්ගලයෙකුගේ මුඛය වෙතට බෝවීම දුෂ්කර කාර්යයකි. එච්.අයි.වී. වෛරස මගින් ආසාදිත ලිංගික ස්‍රාවයන්වල ඛේටයට වඩා වැඩි ප්‍රමාණයකින් ව්‍යාධිසන්නකයින් අන්තර්ගත වේ. ඇතැම් ලිංගික රෝග සම හා සෘජුව ස්පර්ශ වීමෙන් බෝවිය හැකිය. හර්ප්ලෙක්ස් හා HPV මේ සඳහා උදාහරණ වෙයි. KSHV තදින් සිපගැනීමකදී සහ සම ලිංගික පිරිමින් ගුද මාර්ගයෙන් සිදු කරන ලිංගික එක්වීම්වල දී ලිහිසි ද්‍රව්‍යයක් ලෙසට ඛේටය භාවිතා කරන අවස්ථාවලදී බෝවීම සිදු වේ. 

එක් එක් ලිංගික රෝග අනුව අදාල ආසාදිත පුද්ගලයාට රෝග ලක්ෂණ නොමැති වුවද ඔහුට තවදුරටත් අන්‍යයන් හට රෝගය බෝ කලහැක. HIV / AIDS රෝගියෙකු රෝග ලක්ෂණ නොපෙන්වන අවස්ථාවන්හිදී ඔහුට රෝගය බෝ කිරීමට පහසුවෙන් පිළිවන.

කිසියම් පුද්ගලයෙකුගේ සිරුරෙන් නිකුත් කරන ස්‍රාවයන් හා ස්පර්ශයක් ඇති කරනු ලබන සියළුම ලිංගික ක්‍රියාකාරකම්වලදී ලිංගික රෝග ඇතිවීම සඳහා අවධානමක් ඇතැයි සැළකේ. මෙහිදී බොහෝ විට අවධානයයොමු වී ඇත්තේ HIV / AIDS රෝගය පාලනය කිරීම සඳහාය.

ලිංගිකව බෝවන රෝග වචනයේ පරිසමාප්ත අර්ථයෙන්ම ලිංගික ක්‍රියාකාරකම් මගින් එක් පුද්ගලයෙකුගෙන් තවත් පුද්ගලයෙකුට ව්‍යාප්ත වේ. බැක්ටීරියා, දීලිර, ප්‍රොටොසෝවාවන් හා වෛරස මෙම රෝග කාරක ද්‍රව්‍යයන් වේ. ලිංගික රෝගයක් ඇති පුද්ගලයෙකුගෙන් මිස තවත් අයෙකුට එවන් රෝගයක් වැළඳිය නොහැක. වෙනත් ආකාරයකට පැවසුවහොත් ලිංගික රෝගයක් සහිත පුද්ගලයෙකුට එය උරුම වී ඇත්තේ තවත් එවන්ම වූ පුද්ගල‍යෙකුගේ දේහ ස්‍රාවයන් මගිනි. HIV වැනි ඇතැම් ලිංගික රෝග ගර්භණී සමයේදී හා මවුකිරී දිමේදී මවගෙන් දරුව‍ාට ගමන් කළ හැකිය. 

විවිධාකාර වූ ක්‍රියාකාරකම්වලින් විවිධ ලිංගික ක්‍රියාකාරකම් වලින් විවිධ ලිංගික රෝග ව්‍යාප්ත වීම විවිධාකාර වුවද පුද්ගලයන් දෙදෙනකු අතර සිදුවන සියළුම ලිංගික ක්‍රියාකාරකම් පොදුවේ ගත් කළ ලිංගික රෝග බෝවීම දෙපසටම ක්‍රියාකාරී වන මාර්ගයක් ලෙසට හැදින්වේ. උදා - “රෝගය ලබාදෙන්නා” හා “රෝගය ලබාගන්නා” යන දෙපිරිසම අවධානම් තත්ත්වයකට මුහුණ පාති. 

සෞඛ්‍ය වෘත්තිකයන් කොන්ඩම් භාවිතා කිරීම වැනි ආරක්ෂිත ලිංගික එක්වීම් ක්‍රම භාවිතා කිරීම මගින් ලිංගික රෝග ඇතිවීමේ අවධානම අවම කල හැකි බවට යෝජනා ඉදිරිපත් කර ඇත. නමුත් ආරක්ෂිත ලිංගික එක්වීම්වලින් සියයට සියයක්ම ලිංගික රෝගවලින් ආරක්ෂා වීමට හැකියාව නොමැත. දේහ තරල මගින් , රුධිර පාරවිලනය මගින්, එන්නත් කටු හවුලේ භාවිතා කිරීම මගින්, එන්නත් කටු ඇනීම මගින් (වෛද්‍ය පරීක්ෂණවලදී රෝහල් කාර්යය මණ්ඩලය මෙකී අනතුරු වලට භාජනය වේ.)පච්චා කෙටීම් සදහා භාවිතා කරන ඉදිකටු හවුලේ භාවිතා කිරීම මගින් හා දරු ප්‍රසූතියේදී ලිංගික රෝග බෝවීමේ අවස්ථාවන් ඇත. වෛද්‍යවරුන්, [[හිමෝෆීලියා]] [http://onlinedoctorsl.lk/?p=194] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20140703053101/http://onlinedoctorsl.lk/?p=194 |date=2014-07-03 }} රෝගීන් සහ මත්ද්‍රව්‍යය භාවිතා කරන්නන් මෙලෙස අවධානමට ලක් වූ පිරිස් ලෙසට වර්ගීකරණය කර ඇත. 

නූතනයේදී සිදු කරනු ලැබූ වසංගතවේදය පිළිබඳව වූ අධ්‍යයනවලින් පුද්ගලයන් අතර පවත්නා ලිංගික සම්බන්ධතා ජාලයක් පිළිබඳව හදාරා ඇත. මෙලෙස වූ ලිංගික සබඳතා ජාලයන් එම රෝග බෝ කිරීම සඳහා තීරණාත්මක වේ. මෙලෙස ලිංගික සහකරුවන් විශාල සංඛ්‍යාවක් සිටින පුද්ගලයන් අතර ඇතිවන සම්බන්ධතා ජාලයක් මගින් එම රෝග බෝ කිරීම සඳහා වැඩි අවදානමක් ඇත. 

ලිංගිකව බෝවන රෝගයක් සහිත ප්‍රද්ගලයෙකුට රෝග ලක්ෂණ නොමැති වාහකයකු ලෙසට රෝගය බෝකිරීමේ හැකියාව ඇත. ලිංගික රෝගයක් සහිත කාන්තාවකට ඇයගේ ශ්‍රෝණි ප්‍රදේශය (උකුළු ප්‍රදේශය) ආසාදනයට පත්වීමෙන් ඇති වන භයානක තත්ත්වය උදාවිය හැකිය. (Pelvic inflammatory disease)

== වළක්වා ගැනීම ==

ලිංගික රෝග ‍බෝවීම වැළැක්වීම සදහා වඩාත් ඵලදායී ක්‍රමය වන්නේ රෝග ව්‍යාප්තිය සිදුවිය හැකි අන්දමට ආසාදිත තරලය ස්පර්ශය ඇති නොවීමට වග බලා ගැනීමයි. මෙහිදී ආසාදිත සහකරුවෙකු සමග ලිංගික ක්‍රියාකාරකමක් ඇතිවීම අත්‍යාවශ්‍යම නොවේ. එලෙස ස්පර්ශයක් නොමැතිවීම මගින් අවධානමක් ඇතිවීම වළක්වාගත හැකිය. සියළුම ලිංගික චර්යාවන්වලදී ස්පර්ශය සිදුවීම අත්‍යාවශ්‍ය නොවේ. අන්තර්ජාලය , දුරකථන මාර්ග මගින් සිදු කරන ලිංගික චර්යාවලදී , ස්වයං වින්දනය සිදු කිරීමේදී හා ලිංගික එක්වීමක් සිදුනොවන අවස්ථාවන්හිදී මෙලෙස ස්පර්ශවීමක් සිදුනොවේ. ලිංගික එක්වීමකට පෙර දී හෝ තම සහකරු වෙනත් පුද්ගලයින් සමග සබදතා පවත්වා ඇති නම් හෝ සහකරුවන් ‍දෙදෙනාම තමාට ලිංගික රෝගයක් ඇති දැයි පරීක්ෂා කරවා ගත යුතුවේ. නමුත් එසේ කළ ද HPV  වැනි ඇතැම් වෛරස නූතන වෛද්‍ය උපක්‍රම මගින් හදුනා‍ගත නොහැක්කේ එම රෝගීන් රෝග ලක්ෂණ නොපෙන්වන බැවිණි. HIV හා හර්පීස් යන රෝග සුව කළ නොහැකි බැවින් ඒවා බෝවීමෙන් වැළකීම ප්‍රධාන ඉලක්කය වී ඇත. බොහොමයක් ලිංගික රෝග සිරුර තුළ පූර්ණ කාලීනවම ඇතිවී ප්‍රති ශක්තිකරණ පද්ධතියට හානි කරන බැවින් වෙනත් රෝග පහසුවෙන් බෝවීමේ හැකියාව ලැබී ඇත.

හෙපටයිටිස් B  හා ඇතැම් HPV ආසාදන වළක්වා ගැනීම සදහා එන්නත් නිෂ්පාදනය කර ඇත. උපරිම ආරක්ෂාවක් තහවුරු කිරීම සදහා ලිංගික එක් වීමක් සිදු කිරීමට ප්‍රථම මෙම එන්නත් වර්ග ලබා ගැනීම නිර්දේශ කෙරේ.

දේහ ගත වූ HIV වෛරස සංඛ්‍යාව ඉතා කුඩා නම් සහජ ප්‍රතිශක්තිකරණ පද්ධතියට HIV රෝගය ඇතිවීම පාලනය කළ හැකිය. නමුත් වෛරස සංඛ්‍යාව ඉහළ නම් හෝ වෙනත් වෛරස වර්ග ද සිරුරට ඇතුළත්ව ඇති නම් HIV රෝගය ඇති වේ. ඇතැම් වෛරස මගින් ඇති කරන ලිංගික රෝග මගින් HIV මගින් ආසාදනයට ලක් වූ රෝගීන් මරණයට පත් වීම සීඝ්‍ර කළ හැකිය.

  ===
කොන්ඩම් මගින් ආරක්ෂාවක් ලබාදෙනුයේ ඒවා අදාල ප්‍රදේශය නිසි පරිදි ආවරණය වන පරිදි බාධකයක් ලෙසට භාවිතා කළහොත් පමණි.  නමුත් ආවරණය නොවූ ප්‍ර‍ෙද්ශ තව දුරටත් ලිංගික රෝවලට ගොදුරු වීමේ ප්‍රවනතාවයක් පවතී. නමුත් HIV රෝගය ගත් කළ එම වෛරසයට තුවාල නොවූ සම හරහා ගමන් කළ නොහැකි නිසා ව්‍යාප්තිය සිදු වනුයේ ශිෂ්ණය මාර්ගයෙනි. නිසි පරිදි ආවරණය වනසේ කොන්ඩමයක් භාවිතා කිරීම මගින් යෝනි මාර්ගයක් හෝ ගුද මාර්ගයක් භාවිතා කරමින් ලිංගික ක්‍රියාකාරකම් සිදු කිරීමේ දී HIVබෝවීම ඵලදායී ලෙස නවතාගත හැකිය. තුවාල වූ සම මතුපිටට ආසාදිත තරලය ස්පර්ශවීමෙන් HIV රෝගය ඇතිවීම “ලිංගික ක්‍රියාකාරකම් මගින්” රෝගය බෝවීමක් ලෙසට හදුන්වනු නොලැ‍බේ. නමුත් ලිංගික ක්‍රියාකාරකම්වලදී වුවද මෙය සිදුවිය හැකි බැවින් විවෘත , ලේ ගලන තුවාල ඇති අවස්ථාවලදී ලිංගික එක් වීම් සිදු නොකිරීමෙන් ඒවා වළක්වාගත හැකිය.  වෙනත් වෛරස මගින් බෝවන ලිංගික රෝග ද ලේටෙක්ස් කොන්ඩමයක් භාවිතා කිරීම මගින් වළක්වාගත හැකිය. ඇතැම් ක්ෂුද්‍ර ජීවීන් හා වෛරස ඉතා කුඩා බැවින් ඒවාට ස්වාභාවික කොන්ඩමයක ඇති සිදුරු හරහා ඇතුළු විය හැකිය. නමුත් ලේටෙක්ස් කොන්ඩමයක් හරහා ඇතුළුවීමට ඒවාට නුපුළුවන.

නිසි පරිදි භාවිතා කරන්නේ නම් සාර්ථක ප්‍රතිඵල ලබා දෙන අන්දමට කොන්ඩම් වර්ග නිර්මාණය කර , නිෂ්පාදනය කරමින් අත්හදා බලා ඇත. නිසි පරිදි නිර්මාණය නොකළ කොන්ඩම්වලින් එකදු HIV රෝග ව්‍යාප්තියක්වත් වාර්ථා වී නොමැත. කෙසේ වුව ද දකුණු අප්‍රිකාවේ සිදු වූවාක් මෙන් කොන්ඩම අවලංගු කළ අවස්ථාවන් ද පවතී.

කොන්ඩම් නිසි පරිදි භාවිතා කිරීමේදී‍

#කොන්ඩමයේ අග කොටස ඉතා තදින් ඇදී පවතින ආකාරයට පැළදීම නොකළ යුතුය. ශුක්‍ර මෝචනය සිදුවීම සදහා 1.5 cm (අගල් ¾) ක ප්‍රමාණයක් ඉඩ තබා පැළදිය යුතුය. නිසි පරිදි කොන්ඩමය නොපැළදීමෙන් එය අසාර්ථක විය හැකිය.
#කොන්ඩමය බුරුලට පිහිටන පරිදි පැළදීමෙන් ද නිසි පරිදි එහි ක්‍රියාකාරීත්වය ලබාගත නොහැක.
#කොන්ඩමය තුළට ශුක්‍ර මෝචනය සිදුවුවත් නැතත් ඉතා කුඩා අවස්ථාවකට පවා එය නැවත පරිහරණයේදී එය කනපිට හරවා භාවිතා කිරීම නොකළ යුතුය.
#HIV වලට එරෙහිව ආරක්ෂාවක් ලබා නොදෙන නිසා ලේටෙක්ස් හෝ පොලියුරතේන් වලින් විනා වෙනත් ද්‍රව්‍යවලින් සාදනු ලැබූ කොන්ඩම් භාවිතා නොකළ යුතුය.
#තෙල් වර්ග හෝ එවන් ද්‍රව්‍යවලින් සෑදූ ලිහිසි ද්‍රව්‍ය භාවිතා නොකළ යුතුය. ඒවා මගන් කොන්ඩමයේ ඇති සිදුරු විනාශ කරයි.
#මුඛ මගින් සිදු කරන ලිංගික ක්‍රියාකාරකම්වලට පමණක් රසකාරක යෙදූ කොන්ඩම් භාවිතා කිරීම. එසේ නොමැතිව භාවිතා කළ හොත් එහි ඇති සීනි මගින් දිලීර ආසාදන ඇතිවිය හැකිය.

ඉහතින් මුලින්ම සදහන් කරන ලද උපදෙස් පහ නිසි පරිදි ක්‍රියාවට නොනැංවීම මගින් ඇතිවන අපහසුකාර තත්වයන් නිසා ඒවා නිසි ලෙස නිර්මාණය කර පරීක්ෂණවලට බදුන් කර නොමැතිය, යන මිත්‍යා මත මිනිසුන් තුළ ඇති වේ. අදාල පුද්ගලයා සහ සහකරුවා ලිංගික රෝගවලින් ආරක්ෂාවීම පිණිස වරක් භාවිතා කරන ලද පැරණි කොන්ඩම් වර්ග හා ඒවායේ අන්තර්ගතයන් තවදුරටත් ආසාදිත තත්වයේ පවතින බව අවබෝධ කරගත යුතුවේ. එබැවින් පැරණි කොන්ඩම් නිසි පරිදි බැහැර කර යුතුවේ.අළුතින් භාවිතා කරන කොන්ඩමයක් එක් ලිංගික සංසර්ගයකදී පමණක් භාවිතා කළ යුතුවන අතර කිහිපවතාවක්ම භාවිතා කිරීම මගින් ඒවා සිදුරු වීම මගින් බාධකයක් ලෙස ක්‍රියාකාරීවීමේ ගුණාංගය නොමැති වී යයි. මෙලෙස වීමෙන් රෝග බෝවීමේ සම්භාවිතාවය ඉහළ යයි.

[[ප්‍රවර්ගය:ප්‍රවේණිගත රෝග]]</text>
      <sha1>078ulaz5to7huz09yeismjx00h232zb</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>ගයනාව</title>
    <ns>0</ns>
    <id>20131</id>
    <revision>
      <id>752907</id>
      <parentid>752362</parentid>
      <timestamp>2025-07-03T05:44:40Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>BuddhikaW88</username>
        <id>37808</id>
      </contributor>
      <comment>/* යොමු කිරීම් */</comment>
      <origin>752907</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="30182" sha1="puo4b0p0h3udl3pxctlcf1mt3h8xgmy" xml:space="preserve">{{Infobox country
| conventional_long_name = ගයනා සමුපකාර ජනරජය
| image_flag             = Flag of Guyana.svg
| image_coat             = Coat of Arms of Guyana (relief).svg
| common_name            = ගයනාව
| national_motto         = &quot;එක ජනතාවක්, එකම ජාතියක්, එකම ඉරණමක්&quot;
| national_anthem        = &quot;ගංගා සහ තැනිතලා වලින් පිරුණු ගයනා දේශය, ආදරණීය දේශය&quot;&lt;br /&gt;{{center|[[File:National Anthem of Guyana.ogg]]}}
| image_map              = Guyana (orthographic projection).svg
| map_caption            = &lt;small&gt;{{Map caption|location_color=green|region}}&lt;br/&gt;අළු පැහැයෙන් [[දකුණු ඇමරිකාවේ]] පිහිටීම&lt;/small&gt;
| coordinates            = {{Coord|06|48|04|N|58|09|18|W|type:city}}
| capital                = [[ජෝර්ජ්ටවුන්, ගයනාව|ජෝර්ජ්ටවුන්]]
| largest_city           = capital
| official_languages     = [[ඉංග්‍රීසි භාෂාව|ඉංග්‍රීසි]]
| regional_languages     = {{collapsible list
 | titlestyle = background:transparent;text-align:left;font-weight:normal;
 | title =දේශීය භාෂා 10 ක් 
| [[කපොං භාෂාව|අකාවායෝ]] 
| [[මකුෂි භාෂාව|මකුෂි]] 
| [[වයිවායි භාෂාව|වයිවායි]] 
| [[අරාවක් භාෂාව|අරාවක් (ලොකොනෝ)]] 
| [[පටමෝන භාෂාව|පටමෝන]] 
| [[වරාඕ භාෂාව|වරාඕ]] 
| [[කැරිබ් භාෂාව|කැරිබ්]] 
| [[වපිෂණ භාෂාව|වපිෂණ]] 
| [[පෙමොන් භාෂාව|පෙමොන් (අරකුණ)]] 
| [[මාවායන භාෂාව|මාවායන]]}}
| languages_type         = වෙනත් භාෂා
| languages              = {{collapsible list
| titlestyle = background:transparent;text-align:left;font-weight:normal;
| title = භාෂා 8ක්
|{{hlist
| [[ගයනා ක්‍රියෝල්]]
| [[කැරිබියානු හින්දුස්ථානි#ගයනා හින්දුස්ථානි|ගයනා හින්දුස්ථානි]]
| [[දෙමළ භාෂාව|දෙමළ]]
| [[ස්පාඤ්ඤ භාෂාව|ස්පාඤ්ඤ]]
| [[පෘතුගීසි භාෂාව|පෘතුගීසි]]
| [[ප්‍රංශ භාෂාව|ප්‍රංශ]]
| [[ලන්දේසි භාෂාව|ලන්දේසි]]
| [[චීන භාෂාව|චීන]]}}
}}
| ethnic_groups          = {{unbulleted list|class=nowrap|
 | {{nowrap|39.8% [[ඉන්දු-ගයානියානු|ඉන්දියානු]]}}
|29.3% [[අප්‍රිකානු-ගයානියානු|අප්‍රිකානු]]
| 20.0% [[බහු වාර්ගික ජනතාව#ට්‍රිනිඩෑඩ්, ගයානා සහ සුරිනාම්|මිශ්‍ර]]
| 10.5% [[ගයනාවේ ආදිවාසී ජනතාව|ආදිවාසී]]
| 1.0% වෙනත්{{efn|0.3% [[සුදු කැරිබියන්|යුරෝපීය]], 0.2% [[චීන ගයානියානු|චීන]], සහ [[පෘතුගීසි ගයානියානු|පෘතුගීසි]], [[අරාබි ගයානියානු|අරාබි]] සහ වෙනත් කුඩා ජනගහනයක් ඇතුළත් වේ.}}
}}
| ethnic_groups_year     = 2012
| ethnic_groups_ref      = &lt;ref name=&quot;statisticsguyana.gov.gy&quot;&gt;{{Cite book|url=http://www.statisticsguyana.gov.gy/download.php?file=93|title=Compedium 2: Population Composition|publisher=Bureau of Statistics, Guyana|date=July 2016|access-date=25 August 2018|archive-url=https://web.archive.org/web/20180709011240/http://www.statisticsguyana.gov.gy/download.php?file=93|archive-date=9 July 2018|url-status=live}}&lt;/ref&gt;
| religion_year          = 2012
| religion               = {{vunblist |63.9% [[ක්‍රිස්තියානි]]|24.8% [[හින්දු]]|6.8% [[ඉස්ලාම්]]|4.2% [[ආගමක් නැත]]|3.1% වෙනත්}}
| demonym                = ගයනියානු
| government_type        = ඒකීය [[විධායක ජනාධිපති ධුරයක් සහිත පාර්ලිමේන්තු ජනරජය]]{{efn |The president is constitutionally obligated to dissolve parliament after a successful no-confidence motion against the government (article 106(6)) and new elections are called within 3 months (article 61).&lt;ref&gt;{{cite web|url=http://parliament.gov.gy/constitution.pdf|title=CONSTITUTION OF THE CO-OPERATIVE REPUBLIC OF GUYANA ACT|last1=Constitution|year=2012|website=Parliament of Guyana|access-date=21 March 2024|archive-date=11 December 2023|archive-url=https://web.archive.org/web/20231211164535/https://parliament.gov.gy/constitution.pdf|url-status=live}}&lt;/ref&gt;}}
| leader_title1          = ජනාධිපති
| leader_name1           = [[ඉර්ෆාන් අලි]]
| leader_title2          = උප ජනාධිපති සහ අගමැති
| leader_name2           = මාර්ක් පිලිප්ස්
| leader_title3          = දෙවනි උප ජනාධිපති
| leader_name3           = [[භාරත් ජග්දියෝ]]
| leader_title5          = අගවිනිසුරු
| leader_name5           = [[රොක්සේන් ජෝර්ජ්-විල්ට්ෂයර්]]
| leader_title4          = ජාතික සභාවේ කථානායක
| leader_name4           = මන්සූර් නදීර්
| legislature            = ජාතික සභාව
| established_event1     = ලන්දේසි පාලනය
| established_date1      = 1667–1815
| established_event2     = [[බ්‍රිතාන්‍ය ගයනාව]]
| established_date2      = 1831–1966
| established_event3     = [[එක්සත් රාජධානිය]] වෙතින් [[ස්වාධීනත්වය]] [[ගයනා (1966–1970)|ගයනා]] ලෙස
| established_date3      = 1966 මැයි 26
| established_event4     = [[ජනරජය]]
| established_date4      = 1970 පෙබරවාරි 23
| established_event5     = [[චගුවාරාමාස් ගිවිසුමට]] [[CARICOM]] හා සම්බන්ධ විය.
| established_date5      = 1973 අගෝස්තු 1
| established_event6     = වත්මන් ආණ්ඩුක්‍රම ව්‍යවස්ථාව
| established_date6      = 1980 ඔක්තෝබර් 6
| area_km2               = 214,969&lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://www.cia.gov/the-world-factbook/countries/guyana/|title=Guyana|date=17 February 2024|publisher=Central Intelligence Agency|via=CIA.gov|access-date=23 January 2021|archive-date=7 January 2021|archive-url=https://web.archive.org/web/20210107032754/https://www.cia.gov/the-world-factbook/countries/guyana/|url-status=live}}&lt;/ref&gt;&lt;ref name=&quot;AH&quot;&gt;{{cite web|url=http://education.yahoo.com/reference/dictionary/entry/Guyana|title=Guyana – Dictionary definition and pronunciation – Yahoo! Education|publisher=Education.yahoo.com|access-date=30 March 2014|url-status=dead|archive-url=https://web.archive.org/web/20131029190609/http://education.yahoo.com/reference/dictionary/entry/Guyana|archive-date=29 October 2013}})&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{cite news|url=https://www.bbc.com/news/world-latin-america-19546909|title=Guyana country profile|work=BBC News|date=October 2012|access-date=30 March 2024|archive-date=21 June 2022|archive-url=https://web.archive.org/web/20220621013530/https://www.bbc.com/news/world-latin-america-19546909|url-status=live}}&lt;/ref&gt;
| area_rank              = 83 වෙනි &lt;!-- Area rank should match [[List of countries and dependencies by area]] --&gt;
| area_sq_mi             = 83,000 &lt;!-- Do not remove per [[WP:MOSNUM]] --&gt;
| percent_water          = 8.4
| population_estimate    = 835,986&lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://www.worldometers.info/world-population/guyana-population/|title=Guyana Population (2025) – Worldometer|website=www.worldometers.info|access-date=25 October 2022|archive-date=5 February 2009|archive-url=https://web.archive.org/web/20090205134615/https://www.worldometers.info/world-population/guyana-population/|url-status=live}}&lt;/ref&gt;
| population_estimate_year = 2025
| population_estimate_rank = 166 වෙනි
| population_density_km2 = 3.9
| population_density_rank = 239 වෙනි
| population_density_sq_mi = 9.071 &lt;!-- Do not remove per [[WP:MOSNUM]] --&gt;
| GDP_PPP                = {{increase}} ඩොලර් බිලියන 75.294&lt;ref name=&quot;IMFWEO.GY&quot;&gt;{{cite web|url=https://www.imf.org/en/Publications/WEO/weo-database/2025/april/weo-report?c=336,&amp;s=NGDPD,PPPGDP,NGDPDPC,PPPPC,&amp;sy=2025&amp;ey=2025&amp;ssm=0&amp;scsm=1&amp;scc=0&amp;ssd=1&amp;ssc=0&amp;sic=0&amp;sort=country&amp;ds=.&amp;br=1|title=Report for Selected Countries and Subjects: April 2025|publisher=[[International Monetary Fund]]|website=imf.org}}&lt;/ref&gt;
| GDP_PPP_rank           = 110 වෙනි
| GDP_PPP_year           = 2025
| GDP_PPP_per_capita     = {{increase}} ඩොලර් 94,258&lt;ref name=&quot;IMFWEO.GY&quot; /&gt;
| GDP_PPP_per_capita_rank = 8 වෙනි
| GDP_nominal            = {{increase}} ඩොලර් බිලියන 25.822&lt;ref name=&quot;IMFWEO.GY&quot; /&gt;
| GDP_nominal_rank       = 119 වෙනි
| GDP_nominal_year       = 2025
| GDP_nominal_per_capita = {{increase}} ඩොලර් 32,326&lt;ref name=&quot;IMFWEO.GY&quot; /&gt;
| GDP_nominal_per_capita_rank = 37 වෙනි
| Gini                   = 44.6 &lt;!--number only--&gt;
| Gini_year              = 2007
| Gini_change            = decrease&lt;!--increase/decrease/steady--&gt;
| Gini_ref               = &lt;ref name=&quot;wb-gini&quot;&gt;{{cite web|url=https://www.cia.gov/the-world-factbook/field/gini-index-coefficient-distribution-of-family-income/country-comparison/|title=Gini Index coefficient|publisher=CIA World Factbook|access-date=4 August 2021|archive-date=17 July 2021|archive-url=https://web.archive.org/web/20210717071854/https://www.cia.gov/the-world-factbook/field/gini-index-coefficient-distribution-of-family-income/country-comparison|url-status=live}}&lt;/ref&gt;
| HDI                    = 0.776
| HDI_year               = 2023&lt;!-- Please use the year to which the data refers, not the publication year --&gt;
| HDI_change             = increase&lt;!-- increase/decrease/steady --&gt;
| HDI_ref                = &lt;ref name=&quot;UNHDR&quot;&gt;{{cite web|url= https://hdr.undp.org/data-center/specific-country-data#/countries/GUY|title=Human Development Report 2023/24|language=en|publisher=[[United Nations Development Programme]]}}&lt;/ref&gt;
| HDI_rank               = 89 වෙනි
| currency               = [[ගයනා ඩොලර්]]
| currency_code          = GYD
| time_zone              = [[Guyana Time|GYT]]
| utc_offset             = -04:00
| date_format            = දිදි-මාමා-වවවව
| drives_on              = වම
| calling_code           = [[+592]]
| cctld                  = [[.gy]]
}}
'''ගයනාව''',{{efn|{{IPAc-en|audio=en-us-Guyana.ogg|ɡ|aɪ|ˈ|ɑː|n|ə}} or {{IPAc-en|audio=en-us-Guyana-2.ogg|ɡ|aɪ|ˈ|æ|n|ə}} {{respell|ghy|A(H)N|ə}}}} නිල වශයෙන් '''ගයනා සමුපකාර ජනරජය''', දකුණු ඇමරිකාවේ උතුරු වෙරළ තීරයේ පිහිටි රටක් වන අතර එය කැරිබියන් සමඟ හඳුනා ගන්නා අතර එය වරක් ඓතිහාසික බ්‍රිතාන්‍ය බටහිර ඉන්දීය කොදෙව්හි කොටසක් විය.&lt;ref name=&quot;:4&quot;&gt;{{cite book |last=Wells |first=John C. |title=Longman pronunciation dictionary |publisher=Longman |year=1990 |isbn=978-0-582-05383-0 |location=Harlow, England}} entry &quot;Guyana&quot;&lt;/ref&gt;&lt;ref name=&quot;ISW&quot;&gt;{{cite web |title=Independent States in the World |url=https://www.state.gov/s/inr/rls/4250.htm |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20100609184448/http://www.state.gov/s/inr/rls/4250.htm |archive-date=9 June 2010 |access-date=24 June 2017 |publisher=state.gov}}&lt;/ref&gt; ජෝර්ජ්ටවුන් යනු ගයනාහි අගනුවර වන අතර එය රටේ විශාලතම නගරය ද වේ. ගයනාව උතුරින් අත්ලාන්තික් සාගරයෙන්, දකුණින් සහ නිරිත දෙසින් බ්‍රසීලයෙන්, බටහිරින් වෙනිසියුලාවෙන් සහ නැගෙනහිරින් සුරිනේම් වලින් මායිම් වී ඇත. 

වර්ග කිලෝමීටර 214,969 (වර්ග සැතපුම් 83,000) ක භූමි ප්‍රමාණයකින් යුත් ගයනාව, උරුගුවේ සහ සුරිනේම් වලින් පසු දකුණු ඇමරිකාවේ ප්‍රධාන භූමියේ තුන්වන කුඩාම ස්වෛරී රාජ්‍යය වන අතර සුරිනේම් වලින් පසු දකුණු ඇමරිකාවේ දෙවන අඩුම ජනගහනයක් සහිත ස්වෛරී රාජ්‍යය වේ; එය පෘථිවියේ අඩුම ජනාකීර්ණ රටවලින් එකකි.&lt;ref&gt;{{cite web |date=13 February 2024 |title=Guyana |url=https://www.cia.gov/the-world-factbook/countries/guyana/ |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20210107032754/https://www.cia.gov/the-world-factbook/countries/guyana/ |archive-date=7 January 2021 |access-date=23 January 2021}}&lt;/ref&gt; රටේ නිල භාෂාව ඉංග්‍රීසි වේ, නමුත් ජනගහනයෙන් විශාල කොටසක් ඉංග්‍රීසි සහ ස්වදේශීය භාෂා ද්විභාෂා කතා කරයි. එහි විවිධාකාර ස්වාභාවික වාසස්ථාන සහ ඉතා ඉහළ ජෛව විවිධත්වයක් ඇත. ලෝකයේ විශාලතම සහ වඩාත්ම ජෛව විවිධත්වයෙන් යුත් නිවර්තන වැසි වනාන්තරය වන ඇමසන් වැසි වනාන්තරයේ කොටසක් ද මෙම රටෙහි පිහිටා ඇත.

&quot;ගයානා&quot; ලෙස හඳුන්වන ප්‍රදේශය ඇමසන් ගඟට උතුරින් සහ &quot;බොහෝ ජල ප්‍රදේශවල දේශය&quot; ලෙස හඳුන්වන ඔරිනෝකෝ ගඟට නැගෙනහිරින් පිහිටි විශාල පලිහ භූමි ප්‍රමාණයකින් සමන්විත වේ. ගයනාවේ ස්වදේශික ගෝත්‍ර නවයක් වාසය කරයි: වයි වයි, මකුෂි, පැටමෝනා, ලොකොනෝ, කලීනා, වපිෂානා, පෙමොන්, අකාවායෝ සහ වරාඕ. ඓතිහාසික වශයෙන් ලොකොනෝ සහ කලීනා ගෝත්‍රිකයන් විසින් ආධිපත්‍යය දරන ලද ගයනාව, 18 වන සියවසේ අගභාගයේදී බ්‍රිතාන්‍ය පාලනයට යටත් වීමට පෙර ලන්දේසීන් විසින් යටත් විජිතකරණය කරන ලදී. 1950 ගණන් වන තෙක් බොහෝ දුරට වතු විලාසයේ ආර්ථිකයක් සහිත බ්‍රිතාන්‍ය ගයනාව ලෙස එය පාලනය විය. එය 1966 දී නිදහස ලබා ගත් අතර 1970 දී නිල වශයෙන් පොදුරාජ්‍ය මණ්ඩලීය ජාතීන් තුළ ජනරජයක් බවට පත්විය. බ්‍රිතාන්‍ය යටත් විජිතවාදයේ උරුමය රටේ දේශපාලන පරිපාලනය, භාෂාමය ෆ්‍රැන්කා සහ ඉන්දියානු, අප්‍රිකානු, ආදිවාසී, චීන, පෘතුගීසි, අනෙකුත් යුරෝපීය සහ විවිධ බහු වාර්ගික කණ්ඩායම් ඇතුළත් විවිධ ජනගහනයෙන් පිළිබිඹු වේ.

ගයනාව යනු ඉංග්‍රීසි නිල භාෂාව වන එකම ප්‍රධාන භූමි දකුණු ඇමරිකානු ජාතියයි. කෙසේ වෙතත්, ජනගහනයෙන් බහුතරයක් ඉංග්‍රීසි පදනම් කරගත් ක්‍රියෝල් භාෂාවක් වන ගයනියානු ක්‍රියෝල් භාෂාව පළමු භාෂාවක් ලෙස කතා කරති. ගයනාව පොදුරාජ්‍ය මණ්ඩලීය කැරිබියානු දූපත් සමූහයේ කොටසකි. එය කැරිබියානු ප්‍රධාන භූමියේ කොටසක් වන අතර අනෙකුත් කැරිබියානු රටවල් සමඟ ශක්තිමත් සංස්කෘතික, ඓතිහාසික සහ දේශපාලනික සබඳතා පවත්වා ගනිමින් මෙන්ම කැරිබියානු ප්‍රජාවේ (CARICOM) මූලස්ථානය ලෙසද සේවය කරයි. 2008 දී, රට දකුණු ඇමරිකානු ජාතීන්ගේ සංගමයට ආරම්භක සාමාජිකයෙකු ලෙස සම්බන්ධ විය.

2017 දී, ගයනාවේ ජනගහනයෙන් 41% ක් දරිද්‍රතා රේඛාවට පහළින් ජීවත් වූහ.&lt;ref&gt;{{Cite web |title=&quot; Guyana no recuerda a Walter Rodney &quot; – Le Monde diplomatique en español |url=https://mondiplo.com/guyana-no-recuerda-a-walter-rodney |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20200925220844/https://mondiplo.com/guyana-no-recuerda-a-walter-rodney |archive-date=25 September 2020 |access-date=10 October 2020 |website=mondiplo.com}}&lt;/ref&gt; 2015 දී බොරතෙල් සොයා ගැනීමෙන් සහ 2019 දී වාණිජ කැණීම්වලින් පසු ගයනාවේ ආර්ථිකය පරිවර්තනයකට භාජනය වෙමින් පවතින අතර, එහි ආර්ථිකය 2020 දී 49% කින් වර්ධනය වන අතර, සමහර ගිණුම්වලට අනුව, එය වර්තමානයේ ලෝකයේ වේගයෙන්ම වර්ධනය වන ආර්ථිකය බවට පත්වේ. එහි තෙල් සංචිත බැරල් බිලියන 11 ක් ඇති බව කියනු ලබන බැවින්,&lt;ref&gt;{{Cite news|url=https://www.reuters.com/business/energy/exxon-makes-three-new-discoveries-guyana-increases-oil-reserves-2022-04-26/|title=Exxon makes three new oil discoveries in Guyana and boosts reserves|last=Valle|first=Sabrina|date=26 April 2022|newspaper=Reuters|access-date=2 November 2022|archive-url=https://web.archive.org/web/20221225120501/https://www.reuters.com/business/energy/exxon-makes-three-new-discoveries-guyana-increases-oil-reserves-2022-04-26/|archive-date=25 December 2022|via=www.reuters.com|url-status=live}}&lt;/ref&gt; 2025 වන විට ලෝකයේ විශාලතම ඒක පුද්ගල තෙල් නිෂ්පාදකයින්ගෙන් එකක් බවට රට පත්වීමට නියමිතය.&lt;ref&gt;{{cite web |last=Bajpai |first=Prableen |date=16 October 2020 |title=The Five Fastest Growing Economies In The World |url=https://www.nasdaq.com/articles/the-five-fastest-growing-economies-in-the-world-2020-10-16 |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20221207063432/https://www.nasdaq.com/articles/the-five-fastest-growing-economies-in-the-world-2020-10-16 |archive-date=7 December 2022 |access-date=30 December 2022 |publisher=NASDAQ}}&lt;/ref&gt; 2017 සිට ගයනා වෙරළට ඔබ්බෙන් තෙල් සංචිත බැරල් බිලියන 11 කට වඩා සොයා ගැනීම 1970 ගණන්වලින් පසු ගෝලීය තෙල් සංචිතවලට විශාලතම එකතු කිරීම වේ.&lt;ref&gt;{{Cite news|url=https://www.forbes.com/sites/davidblackmon/2022/06/07/why-oil-developments-offshore-guyana-have-global-implications/|title=Why The Oil Bonanza Offshore Guyana Has Global Implications|last=Blackmon|first=David|access-date=2 November 2022|archive-url=https://web.archive.org/web/20221102022946/https://www.forbes.com/sites/davidblackmon/2022/06/07/why-oil-developments-offshore-guyana-have-global-implications/|archive-date=2 November 2022|website=Forbes|url-status=live}}&lt;/ref&gt; ඇමරිකා එක්සත් ජනපදය, කැනඩාව සහ බහමාස් වලට පසුව ඇමරිකාවේ සිව්වන ඉහළම ඒක පුද්ගල දළ දේශීය නිෂ්පාදිතය ඇති රට ලෙස ගයනාව දැන් ශ්‍රේණිගත කර ඇත. 2023 දී ලෝක බැංකුවට අනුව, ඉතා සැලකිය යුතු දරිද්‍රතාවයක් තවමත් පවතින අතර එහි වර්ධනය ව්‍යුහාත්මකව කළමනාකරණය කිරීමේදී රට සැලකිය යුතු අවදානම් වලට මුහුණ දෙයි.&lt;ref&gt;{{Cite web |title=Macro Poverty Outlook for Guyana : April 2023 |url=https://documents.worldbank.org/en/publication/documents-reports/documentdetail/099857004112325933/IDU0b505bcfa01b27043f009eb009ad04e67422d |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20231202100312/https://documents.worldbank.org/en/publication/documents-reports/documentdetail/099857004112325933/idu0b505bcfa01b27043f009eb009ad04e67422d |archive-date=2 December 2023 |access-date=2023-11-27 |website=World Bank |language=en}}&lt;/ref&gt;

== නිරුක්තිය ==
&quot;ගයනා&quot; යන නම ගයනාවෙන් පැමිණ ඇති අතර එය දැන් ගයනා (බ්‍රිතාන්‍ය ගයනා), සුරිනාම් (ලන්දේසි ගයනා), ප්‍රංශ ගයනා, වෙනිසියුලාවේ ගුවායානා කලාපය (ස්පාඤ්ඤ ගයනා) සහ බ්‍රසීලයේ අමාපා (පෘතුගීසි ගයනා) යන ප්‍රදේශ ඇතුළත් විශාල කලාපයක් සඳහා පෙර නමකි. ඔක්ස්ෆර්ඩ් ඉංග්‍රීසි ශබ්දකෝෂයට අනුව, &quot;ගයනා&quot; යන නම ස්වදේශික ඇමරින්ඩියන් භාෂාවකින් පැමිණ ඇති අතර එහි තේරුම &quot;බොහෝ ජල ප්‍රදේශ සහිත දේශය&quot; යන්නයි.&lt;ref&gt;{{cite web |title=Guyana |url=http://www.oxforddictionaries.com/us/definition/american_english/Guyana |url-status=dead |archive-url=https://web.archive.org/web/20150707214123/http://www.oxforddictionaries.com/us/definition/american_english/Guyana |archive-date=7 July 2015 |access-date=9 May 2015 |publisher=Oxford Dictionaries}}&lt;/ref&gt; නිල නාමයෙන් සමුපකාර යන වචනය සමුපකාර සමාජවාදය යන්නයි.

== ඉතිහාසය ==
{{Excerpt|ගයනාවේ ඉතිහාසය||inline=yes}}

=== යටත් විජිතකරණයට පෙර ===
{{Excerpt|ගයනාවේ ඉතිහාසය|යටත් විජිතකරණයට පෙර|inline=yes}}

=== යටත් විජිත සමය ===
{{Excerpt|ගයනාවේ ඉතිහාසය|යටත් විජිත සමය|inline=yes}}

=== නිදහස ===
{{Excerpt|ගයනාවේ ඉතිහාසය|නිදහස|inline=yes}}

== භූගෝලය ==
{{Excerpt|ගයනාවේ භූගෝලය||inline=yes}}

=== ජෛව විවිධත්වය සහ සංරක්ෂණය ===
{{Excerpt|ගයනාවේ භූගෝලය|ජෛව විවිධත්වය සහ සංරක්ෂණය|inline=yes}}

== ආර්ථිකය ==
{{Excerpt|ගයනාවේ ආර්ථිකය||inline=yes}}

=== සාරාංශය ===
{{Excerpt|ගයනාවේ ආර්ථිකය|සාරාංශය|inline=yes}}

=== ඉතිහාසය ===
{{Excerpt|ගයනාවේ ආර්ථිකය|ඉතිහාසය|inline=yes}}

=== බදු ප්‍රතිපත්තිය ===
{{Excerpt|ගයනාවේ ආර්ථිකය|බදු ප්‍රතිපත්තිය|inline=yes}}

== ජන විකාශනය ==
{{Excerpt|ගයනාවේ ජන විකාශනය||inline=yes}}

=== විශාලතම නගර ===
{{Excerpt|ගයනාවේ ජන විකාශනය|විශාලතම නගර|inline=yes}}

=== භාෂා ===
{{Excerpt|ගයනාවේ ජන විකාශනය|භාෂා|inline=yes}}

=== ආගම ===
{{Excerpt|ගයනාවේ ජන විකාශනය|ආගම|inline=yes}}

=== සෞඛ්‍යය ===
{{Excerpt|ගයනාවේ ජන විකාශනය|සෞඛ්‍යය|inline=yes}}

=== අධ්‍යාපනය ===
{{Excerpt|ගයනාවේ ජන විකාශනය|අධ්‍යාපනය|inline=yes}}

== රජය ==
=== දේශපාලනය ===
{{Excerpt|ගයනාවේ රජය|දේශපාලනය|inline=yes}}

=== එසෙක්විබෝ ගැටුම ===
{{Excerpt|ගයනාවේ රජය|එසෙක්විබෝ ගැටුම|inline=yes}}

=== මහජන ප්‍රසම්පාදනය ===
{{Excerpt|ගයනාවේ රජය|මහජන ප්‍රසම්පාදනය|inline=yes}}

=== හමුදාව ===
{{Excerpt|ගයනාවේ රජය|හමුදාව|inline=yes}}

=== මානව අයිතිවාසිකම් ===
{{Excerpt|ගයනාවේ රජය|මානව අයිතිවාසිකම්|inline=yes}}

== පරිපාලන අංශ ==
=== කලාප සහ අසල්වැසි සභා ===
{{Excerpt|ගයනාවේ පරිපාලන අංශ|කලාප සහ අසල්වැසි සභා|inline=yes}}

=== ස්වාභාවික කලාප ===
{{Excerpt|ගයනාවේ පරිපාලන අංශ|ස්වාභාවික කලාප|inline=yes}}

== ජාත්‍යන්තර සහ කලාපීය සබඳතා ==
=== මායිම් ආරවුල් ===
{{Excerpt|ගයනාවේ ජාත්‍යන්තර සහ කලාපීය සබඳතා|මායිම් ආරවුල්|inline=yes}}

=== ඇමරිකානු රාජ්‍ය සංවිධානය (OAS) ===
{{Excerpt|ගයනාවේ ජාත්‍යන්තර සහ කලාපීය සබඳතා|ඇමරිකානු රාජ්‍ය සංවිධානය (OAS)|inline=yes}}

=== ඇමරිකාවේ ස්වදේශික නායකයින්ගේ සමුළු (ILSA) ===
{{Excerpt|ගයනාවේ ජාත්‍යන්තර සහ කලාපීය සබඳතා|ඇමරිකාවේ ස්වදේශික නායකයින්ගේ සමුළු (ILSA)|inline=yes}}

=== මූල්‍ය සබඳතාවලට බලපාන ගිවිසුම් ===
==== ද්විත්ව බදු සහන (CARICOM) ගිවිසුම 1994 ====
{{Excerpt|ගයනාවේ ජාත්‍යන්තර සහ කලාපීය සබඳතා|ද්විත්ව බදු සහන (CARICOM) ගිවිසුම 1994|inline=yes}}

==== FATCA ====
{{Excerpt|ගයනාවේ ජාත්‍යන්තර සහ කලාපීය සබඳතා|FATCA|inline=yes}}

== යටිතල පහසුකම් සහ විදුලි සංදේශ ==
=== ප්‍රවාහනය ===
{{Excerpt|ගයනාවේ යටිතල පහසුකම් සහ විදුලි සංදේශ|ප්‍රවාහනය|inline=yes}}

=== විදුලිය ===
{{Excerpt|ගයනාවේ යටිතල පහසුකම් සහ විදුලි සංදේශ|විදුලිය|inline=yes}}

== සංස්කෘතිය ==
{{Excerpt|ගයනාවේ සංස්කෘතිය||inline=yes}}

=== බිම් සලකුණු ===
{{Excerpt|ගයනාවේ සංස්කෘතිය|බිම් සලකුණු|inline=yes}}

=== ක්‍රීඩා ===
{{Excerpt|ගයනාවේ සංස්කෘතිය|ක්‍රීඩා|inline=yes}}

== සටහන් ==
&lt;references group=&quot;lower-alpha&quot; /&gt;

== යොමු කිරීම් ==
&lt;references /&gt;
{{දකුණු ඇමරිකාවේ ස්වෛරී රාජ්‍යයන් සහ පරායත්ත භූමි ප්‍රදේශ ලැයිස්තුව}}

[[ප්‍රවර්ගය:ගයනාව]]</text>
      <sha1>puo4b0p0h3udl3pxctlcf1mt3h8xgmy</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>පැරගුවේ</title>
    <ns>0</ns>
    <id>20143</id>
    <revision>
      <id>752908</id>
      <parentid>471639</parentid>
      <timestamp>2025-07-03T05:47:47Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>BuddhikaW88</username>
        <id>37808</id>
      </contributor>
      <origin>752908</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="3404" sha1="oobzjq37yyxn81s4xxy5711je39cud6" xml:space="preserve">පැරගුවේ ජනරජය යන නිල නාමයෙන් හඳුන්වනු ලබන පැරගුවේ රාජ්‍යය, සිව් දෙසින්ම භූමියෙන් සපුරා වට වූ බටහිර අර්ධ ගෝලයෙහි  පිහිටි රටවල් අතරින් එකකි. අනෙක් එවැනි ම රටක් වනුයේ බොලීවියාවයි. මේ දෙරට ම පිහිටා ඇත්තේ දකුණු ඇමෙරිකාවේ ය. පැරගුවේ ගංගාවෙහි දෙවුරු පුරා පිහිටි පැරගුවේ රාජ්‍යයේ දේශ සීමා වනුයේ දකුණින් හා නිරිත දිගින්  ආර්ජන්ටිනාව, නැගෙනහිරින් හා ඊසාන දිගින්  බ්‍රසීලය සහ වයඹ දිගින් බොලීවියාව වශයෙනි. මෙම රට දකුණු ඇමෙරිකා මධ්‍ය ප්‍රදේශයෙහි පිහිටා තිබීම හේතු කොට ගෙන සමහර අවස්ථාවන්හි දී 'ඇමෙරිකාවේ හදවත' යනුවෙන් ද හඳුන්වනු ලබයි. 2009 වසර වන විට ඇස්තමේන්තු කළ ජනගහනය මිලියන හයකට අධික සංඛ්‍යාවක් විය.

== නිරුක්තිය ==

== ඉතිහාසය ==

=== පූර්ව යටත් විජිත යුගය ===

=== යටත් විජිත යුගය ===

=== ෆ්‍රැන්සියාවේ නිදහස සහ පාලනය ===

=== ලෝපෙස් පවුලේ පාලනය ===

=== පැරගුවේ යුද්ධය (1864–1870) ===

=== 20 වන සියවස ===

=== ස්ට්‍රෝස්නර් යුගය, 1954–1989 ===

=== ස්ට්‍රෝස්නර්ගේ බලයෙන් පහ කිරීම, 1989න් පසු ===

=== ප්‍රනාන්දු ලුගෝගේ මැතිවරණය ===

=== වර්තමාන දිනය ===

== භූගෝලය ==

=== දේශගුණය ===

=== සත්ව විශේෂ ===

== රජය සහ දේශපාලනය ==

=== හමුදා ===

=== පරිපාලන අංශ ===

== ආර්ථිකය ==

=== කෘෂිකර්මය ===

=== කර්මාන්තය සහ නිෂ්පාදනය ===

==== ආදිවාසීන්ගේ සමාජ ගැටළු ====

== යටිතල පහසුකම් ==

=== ප්‍රවාහනය ===

=== බලශක්තිය ===

== ජන විකාශනය ==

=== ආගම ===

=== භාෂා ===

=== අධ්‍යාපනය ===

=== සෞඛ්‍යය ===

== සංස්කෘතිය ==

=== මාධ්‍ය ===

=== ක්‍රීඩා ===

== යොමු කිරීම් ==
&lt;references /&gt;
{{දකුණු ඇමරිකාවේ ස්වෛරී රාජ්‍යයන් සහ පරායත්ත භූමි ප්‍රදේශ ලැයිස්තුව}}
[[ප්‍රවර්ගය:දකුණු ඇමෙරිකානු රටවල්]]</text>
      <sha1>oobzjq37yyxn81s4xxy5711je39cud6</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>752909</id>
      <parentid>752908</parentid>
      <timestamp>2025-07-03T05:50:26Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>BuddhikaW88</username>
        <id>37808</id>
      </contributor>
      <comment>/* ඉතිහාසය */</comment>
      <origin>752909</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="4606" sha1="edg3uffac919bl9natpf9nbd75my0y6" xml:space="preserve">පැරගුවේ ජනරජය යන නිල නාමයෙන් හඳුන්වනු ලබන පැරගුවේ රාජ්‍යය, සිව් දෙසින්ම භූමියෙන් සපුරා වට වූ බටහිර අර්ධ ගෝලයෙහි  පිහිටි රටවල් අතරින් එකකි. අනෙක් එවැනි ම රටක් වනුයේ බොලීවියාවයි. මේ දෙරට ම පිහිටා ඇත්තේ දකුණු ඇමෙරිකාවේ ය. පැරගුවේ ගංගාවෙහි දෙවුරු පුරා පිහිටි පැරගුවේ රාජ්‍යයේ දේශ සීමා වනුයේ දකුණින් හා නිරිත දිගින්  ආර්ජන්ටිනාව, නැගෙනහිරින් හා ඊසාන දිගින්  බ්‍රසීලය සහ වයඹ දිගින් බොලීවියාව වශයෙනි. මෙම රට දකුණු ඇමෙරිකා මධ්‍ය ප්‍රදේශයෙහි පිහිටා තිබීම හේතු කොට ගෙන සමහර අවස්ථාවන්හි දී 'ඇමෙරිකාවේ හදවත' යනුවෙන් ද හඳුන්වනු ලබයි. 2009 වසර වන විට ඇස්තමේන්තු කළ ජනගහනය මිලියන හයකට අධික සංඛ්‍යාවක් විය.

== නිරුක්තිය ==

== ඉතිහාසය ==
{{Excerpt|පැරගුවේ ඉතිහාසය||inline=yes}}

=== පූර්ව යටත් විජිත යුගය ===
{{Excerpt|පැරගුවේ ඉතිහාසය||inline=yes}}

=== යටත් විජිත යුගය ===
{{Excerpt|පැරගුවේ ඉතිහාසය||inline=yes}}

=== ෆ්‍රැන්සියාවේ නිදහස සහ පාලනය ===
{{Excerpt|පැරගුවේ ඉතිහාසය||inline=yes}}

=== ලෝපෙස් පවුලේ පාලනය ===
{{Excerpt|පැරගුවේ ඉතිහාසය||inline=yes}}

=== පැරගුවේ යුද්ධය (1864–1870) ===
{{Excerpt|පැරගුවේ ඉතිහාසය||inline=yes}}

=== 20 වන සියවස ===
{{Excerpt|පැරගුවේ ඉතිහාසය||inline=yes}}

=== ස්ට්‍රෝස්නර් යුගය, 1954–1989 ===
{{Excerpt|පැරගුවේ ඉතිහාසය||inline=yes}}

=== ස්ට්‍රෝස්නර්ගේ බලයෙන් පහ කිරීම, 1989න් පසු ===
{{Excerpt|පැරගුවේ ඉතිහාසය||inline=yes}}

=== ප්‍රනාන්දු ලුගෝගේ මැතිවරණය ===
{{Excerpt|පැරගුවේ ඉතිහාසය||inline=yes}}

=== වර්තමාන දිනය ===
{{Excerpt|පැරගුවේ ඉතිහාසය||inline=yes}}

== භූගෝලය ==
{{Excerpt|පැරගුවේ භූගෝලය||inline=yes}}

=== දේශගුණය ===

=== සත්ව විශේෂ ===

== රජය සහ දේශපාලනය ==
{{Excerpt|පැරගුවේ රජය සහ දේශපාලනය||inline=yes}}

=== හමුදා ===

=== පරිපාලන අංශ ===

== ආර්ථිකය ==
{{Excerpt|පැරගුවේ ආර්ථිකය||inline=yes}}

=== කෘෂිකර්මය ===

=== කර්මාන්තය සහ නිෂ්පාදනය ===

==== ආදිවාසීන්ගේ සමාජ ගැටළු ====

== යටිතල පහසුකම් ==
{{Excerpt|පැරගුවේ යටිතල පහසුකම්||inline=yes}}

=== ප්‍රවාහනය ===

=== බලශක්තිය ===

== ජන විකාශනය ==
{{Excerpt|පැරගුවේ ජන විකාශනය||inline=yes}}

=== ආගම ===

=== භාෂා ===

=== අධ්‍යාපනය ===

=== සෞඛ්‍යය ===

== සංස්කෘතිය ==
{{Excerpt|පැරගුවේ සංස්කෘතිය||inline=yes}}

=== මාධ්‍ය ===

=== ක්‍රීඩා ===

== යොමු කිරීම් ==
&lt;references /&gt;
{{දකුණු ඇමරිකාවේ ස්වෛරී රාජ්‍යයන් සහ පරායත්ත භූමි ප්‍රදේශ ලැයිස්තුව}}
[[ප්‍රවර්ගය:දකුණු ඇමෙරිකානු රටවල්]]</text>
      <sha1>edg3uffac919bl9natpf9nbd75my0y6</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>752910</id>
      <parentid>752909</parentid>
      <timestamp>2025-07-03T05:52:11Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>BuddhikaW88</username>
        <id>37808</id>
      </contributor>
      <origin>752910</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="6284" sha1="4129y9icrevk3utikkl4udpcm52s6oi" xml:space="preserve">පැරගුවේ ජනරජය යන නිල නාමයෙන් හඳුන්වනු ලබන පැරගුවේ රාජ්‍යය, සිව් දෙසින්ම භූමියෙන් සපුරා වට වූ බටහිර අර්ධ ගෝලයෙහි  පිහිටි රටවල් අතරින් එකකි. අනෙක් එවැනි ම රටක් වනුයේ බොලීවියාවයි. මේ දෙරට ම පිහිටා ඇත්තේ දකුණු ඇමෙරිකාවේ ය. පැරගුවේ ගංගාවෙහි දෙවුරු පුරා පිහිටි පැරගුවේ රාජ්‍යයේ දේශ සීමා වනුයේ දකුණින් හා නිරිත දිගින්  ආර්ජන්ටිනාව, නැගෙනහිරින් හා ඊසාන දිගින්  බ්‍රසීලය සහ වයඹ දිගින් බොලීවියාව වශයෙනි. මෙම රට දකුණු ඇමෙරිකා මධ්‍ය ප්‍රදේශයෙහි පිහිටා තිබීම හේතු කොට ගෙන සමහර අවස්ථාවන්හි දී 'ඇමෙරිකාවේ හදවත' යනුවෙන් ද හඳුන්වනු ලබයි. 2009 වසර වන විට ඇස්තමේන්තු කළ ජනගහනය මිලියන හයකට අධික සංඛ්‍යාවක් විය.

== නිරුක්තිය ==
The origin of the name ''Paraguay'' is uncertain. One version postulates the name takes from [[:en:Guaraní_language|Guaraní]] ''paraguá'' &quot;feather crown&quot; and ''y'' &quot;water&quot; thus ''paraguaí'' &quot;feather crown of waters&quot;.&lt;ref&gt;{{citation|author=[[Antonio Ruiz de Montoya]]|title=Vocabulario y tesoro de la lengua Guarani (ó mas bien Tupi)|url=http://archive.org/details/gramaticaydiccio02ruiz|volume=2|page=263|year=1876|entry=Paraguá}}&lt;/ref&gt; Other versions affirm that the name derives from the [[:en:Payaguá|Payaguá people]],&lt;ref name=&quot;auto&quot;&gt;{{cite web |title=Paraguay |url=http://lcweb2.loc.gov/frd/cs/profiles/Paraguay.pdf |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20150514105537/http://lcweb2.loc.gov/frd/cs/profiles/Paraguay.pdf |archive-date=14 May 2015 |access-date=2 May 2010 |website=lcweb2.loc.gov}}&lt;/ref&gt; for the [[:en:Paraguay_River|Paraguay River]] was called the ''Payaguá-y'', or &quot;river of the Payaguás&quot; by the [[:en:Guaraní_people|Guaraní]] and hence would have come the name for the country; or that, also from the Guaraní, ''para'' would mean sea, ''gua'', originates, and ''y'', river, thus Paraguay would mean &quot;river which gives birth to the sea&quot;.&lt;ref&gt;{{cite book |last1=Nickson |first1=Andrew R. |url=https://books.google.com/books?id=skV7AAAAMAAJ |title=Historical Dictionary of Paraguay |last2=Kolinski |first2=Charles J. |publisher=[[Scarecrow Press]] |year=1993 |isbn=9780810826434 |access-date=20 October 2022 |archive-url=https://web.archive.org/web/20221020212325/https://books.google.com.br/books/about/Historical_Dictionary_of_Paraguay.html?id=skV7AAAAMAAJ&amp;redir_esc=y |archive-date=20 October 2022 |url-status=live}}&lt;/ref&gt;

== ඉතිහාසය ==
{{Excerpt|පැරගුවේ ඉතිහාසය||inline=yes}}

=== පූර්ව යටත් විජිත යුගය ===
{{Excerpt|පැරගුවේ ඉතිහාසය||inline=yes}}

=== යටත් විජිත යුගය ===
{{Excerpt|පැරගුවේ ඉතිහාසය||inline=yes}}

=== ෆ්‍රැන්සියාවේ නිදහස සහ පාලනය ===
{{Excerpt|පැරගුවේ ඉතිහාසය||inline=yes}}

=== ලෝපෙස් පවුලේ පාලනය ===
{{Excerpt|පැරගුවේ ඉතිහාසය||inline=yes}}

=== පැරගුවේ යුද්ධය (1864–1870) ===
{{Excerpt|පැරගුවේ ඉතිහාසය||inline=yes}}

=== 20 වන සියවස ===
{{Excerpt|පැරගුවේ ඉතිහාසය||inline=yes}}

=== ස්ට්‍රෝස්නර් යුගය, 1954–1989 ===
{{Excerpt|පැරගුවේ ඉතිහාසය||inline=yes}}

=== ස්ට්‍රෝස්නර්ගේ බලයෙන් පහ කිරීම, 1989න් පසු ===
{{Excerpt|පැරගුවේ ඉතිහාසය||inline=yes}}

=== ප්‍රනාන්දු ලුගෝගේ මැතිවරණය ===
{{Excerpt|පැරගුවේ ඉතිහාසය||inline=yes}}

=== වර්තමාන දිනය ===
{{Excerpt|පැරගුවේ ඉතිහාසය||inline=yes}}

== භූගෝලය ==
{{Excerpt|පැරගුවේ භූගෝලය||inline=yes}}

=== දේශගුණය ===

=== සත්ව විශේෂ ===

== රජය සහ දේශපාලනය ==
{{Excerpt|පැරගුවේ රජය සහ දේශපාලනය||inline=yes}}

=== හමුදා ===

=== පරිපාලන අංශ ===

== ආර්ථිකය ==
{{Excerpt|පැරගුවේ ආර්ථිකය||inline=yes}}

=== කෘෂිකර්මය ===

=== කර්මාන්තය සහ නිෂ්පාදනය ===

==== ආදිවාසීන්ගේ සමාජ ගැටළු ====

== යටිතල පහසුකම් ==
{{Excerpt|පැරගුවේ යටිතල පහසුකම්||inline=yes}}

=== ප්‍රවාහනය ===

=== බලශක්තිය ===

== ජන විකාශනය ==
{{Excerpt|පැරගුවේ ජන විකාශනය||inline=yes}}

=== ආගම ===

=== භාෂා ===

=== අධ්‍යාපනය ===

=== සෞඛ්‍යය ===

== සංස්කෘතිය ==
{{Excerpt|පැරගුවේ සංස්කෘතිය||inline=yes}}

=== මාධ්‍ය ===

=== ක්‍රීඩා ===

== යොමු කිරීම් ==
&lt;references /&gt;
{{දකුණු ඇමරිකාවේ ස්වෛරී රාජ්‍යයන් සහ පරායත්ත භූමි ප්‍රදේශ ලැයිස්තුව}}
[[ප්‍රවර්ගය:දකුණු ඇමෙරිකානු රටවල්]]</text>
      <sha1>4129y9icrevk3utikkl4udpcm52s6oi</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>752911</id>
      <parentid>752910</parentid>
      <timestamp>2025-07-03T05:52:27Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>BuddhikaW88</username>
        <id>37808</id>
      </contributor>
      <origin>752911</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="6406" sha1="dulepvooh1up2qshd3zu9rln19eq348" xml:space="preserve">While it is the only landlocked country in South America besides [[:en:Bolivia|Bolivia]], Paraguayan ports are able to access the Atlantic Ocean via the [[:en:Paraná–Paraguay_Waterway|Paraná–Paraguay Waterway]].&lt;ref&gt;{{cite web |title=Paraná-Paraguay Waterway |url=https://www.agroindustria.gob.ar/sitio/areas/ss_mercados_agropecuarios/infraestructura/_archivos/000070_Hidrov%C3%ADas/000010_Hidrov%C3%ADa%20Paran%C3%A1%20Paraguay.pdf |url-status=dead |archive-url=https://web.archive.org/web/20190327085649/https://www.agroindustria.gob.ar/sitio/areas/ss_mercados_agropecuarios/infraestructura/_archivos/000070_Hidrov%C3%ADas/000010_Hidrov%C3%ADa%20Paran%C3%A1%20Paraguay.pdf |archive-date=27 March 2019 |access-date=20 October 2015 |language=es}}&lt;/ref&gt; The majority of Paraguay's 6&amp;nbsp;million people are ''[[:en:Mestizo|mestizo]]'', and Guarani culture remains widely influential; more than 90% of the population speak various dialects of the [[:en:Guarani_language|Guarani language]] alongside Spanish. Paraguay's GDP per capita PPP is the seventh-highest in South America. In a 2014 Positive Experience Index based on global polling data, Paraguay ranked as the &quot;world's happiest place&quot;.&lt;ref&gt;{{cite news|url=https://www.nbcnews.com/health/health-news/worlds-happiest-country-would-you-believe-paraguay-n110981|title=World's happiest country? Would you believe Paraguay?|date=21 May 2014|access-date=19 September 2018|archive-url=https://web.archive.org/web/20180914163313/https://www.nbcnews.com/health/health-news/worlds-happiest-country-would-you-believe-paraguay-n110981|archive-date=14 September 2018|website=[[NBC News]] (nbcnews.com)|url-status=live}}&lt;/ref&gt;

== නිරුක්තිය ==
The origin of the name ''Paraguay'' is uncertain. One version postulates the name takes from [[:en:Guaraní_language|Guaraní]] ''paraguá'' &quot;feather crown&quot; and ''y'' &quot;water&quot; thus ''paraguaí'' &quot;feather crown of waters&quot;.&lt;ref&gt;{{citation|author=[[Antonio Ruiz de Montoya]]|title=Vocabulario y tesoro de la lengua Guarani (ó mas bien Tupi)|url=http://archive.org/details/gramaticaydiccio02ruiz|volume=2|page=263|year=1876|entry=Paraguá}}&lt;/ref&gt; Other versions affirm that the name derives from the [[:en:Payaguá|Payaguá people]],&lt;ref name=&quot;auto&quot;&gt;{{cite web |title=Paraguay |url=http://lcweb2.loc.gov/frd/cs/profiles/Paraguay.pdf |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20150514105537/http://lcweb2.loc.gov/frd/cs/profiles/Paraguay.pdf |archive-date=14 May 2015 |access-date=2 May 2010 |website=lcweb2.loc.gov}}&lt;/ref&gt; for the [[:en:Paraguay_River|Paraguay River]] was called the ''Payaguá-y'', or &quot;river of the Payaguás&quot; by the [[:en:Guaraní_people|Guaraní]] and hence would have come the name for the country; or that, also from the Guaraní, ''para'' would mean sea, ''gua'', originates, and ''y'', river, thus Paraguay would mean &quot;river which gives birth to the sea&quot;.&lt;ref&gt;{{cite book |last1=Nickson |first1=Andrew R. |url=https://books.google.com/books?id=skV7AAAAMAAJ |title=Historical Dictionary of Paraguay |last2=Kolinski |first2=Charles J. |publisher=[[Scarecrow Press]] |year=1993 |isbn=9780810826434 |access-date=20 October 2022 |archive-url=https://web.archive.org/web/20221020212325/https://books.google.com.br/books/about/Historical_Dictionary_of_Paraguay.html?id=skV7AAAAMAAJ&amp;redir_esc=y |archive-date=20 October 2022 |url-status=live}}&lt;/ref&gt;

== ඉතිහාසය ==
{{Excerpt|පැරගුවේ ඉතිහාසය||inline=yes}}

=== පූර්ව යටත් විජිත යුගය ===
{{Excerpt|පැරගුවේ ඉතිහාසය||inline=yes}}

=== යටත් විජිත යුගය ===
{{Excerpt|පැරගුවේ ඉතිහාසය||inline=yes}}

=== ෆ්‍රැන්සියාවේ නිදහස සහ පාලනය ===
{{Excerpt|පැරගුවේ ඉතිහාසය||inline=yes}}

=== ලෝපෙස් පවුලේ පාලනය ===
{{Excerpt|පැරගුවේ ඉතිහාසය||inline=yes}}

=== පැරගුවේ යුද්ධය (1864–1870) ===
{{Excerpt|පැරගුවේ ඉතිහාසය||inline=yes}}

=== 20 වන සියවස ===
{{Excerpt|පැරගුවේ ඉතිහාසය||inline=yes}}

=== ස්ට්‍රෝස්නර් යුගය, 1954–1989 ===
{{Excerpt|පැරගුවේ ඉතිහාසය||inline=yes}}

=== ස්ට්‍රෝස්නර්ගේ බලයෙන් පහ කිරීම, 1989න් පසු ===
{{Excerpt|පැරගුවේ ඉතිහාසය||inline=yes}}

=== ප්‍රනාන්දු ලුගෝගේ මැතිවරණය ===
{{Excerpt|පැරගුවේ ඉතිහාසය||inline=yes}}

=== වර්තමාන දිනය ===
{{Excerpt|පැරගුවේ ඉතිහාසය||inline=yes}}

== භූගෝලය ==
{{Excerpt|පැරගුවේ භූගෝලය||inline=yes}}

=== දේශගුණය ===

=== සත්ව විශේෂ ===

== රජය සහ දේශපාලනය ==
{{Excerpt|පැරගුවේ රජය සහ දේශපාලනය||inline=yes}}

=== හමුදා ===

=== පරිපාලන අංශ ===

== ආර්ථිකය ==
{{Excerpt|පැරගුවේ ආර්ථිකය||inline=yes}}

=== කෘෂිකර්මය ===

=== කර්මාන්තය සහ නිෂ්පාදනය ===

==== ආදිවාසීන්ගේ සමාජ ගැටළු ====

== යටිතල පහසුකම් ==
{{Excerpt|පැරගුවේ යටිතල පහසුකම්||inline=yes}}

=== ප්‍රවාහනය ===

=== බලශක්තිය ===

== ජන විකාශනය ==
{{Excerpt|පැරගුවේ ජන විකාශනය||inline=yes}}

=== ආගම ===

=== භාෂා ===

=== අධ්‍යාපනය ===

=== සෞඛ්‍යය ===

== සංස්කෘතිය ==
{{Excerpt|පැරගුවේ සංස්කෘතිය||inline=yes}}

=== මාධ්‍ය ===

=== ක්‍රීඩා ===

== යොමු කිරීම් ==
&lt;references /&gt;
{{දකුණු ඇමරිකාවේ ස්වෛරී රාජ්‍යයන් සහ පරායත්ත භූමි ප්‍රදේශ ලැයිස්තුව}}
[[ප්‍රවර්ගය:දකුණු ඇමෙරිකානු රටවල්]]</text>
      <sha1>dulepvooh1up2qshd3zu9rln19eq348</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>752912</id>
      <parentid>752911</parentid>
      <timestamp>2025-07-03T05:52:40Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>BuddhikaW88</username>
        <id>37808</id>
      </contributor>
      <origin>752912</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="7520" sha1="8bdhmypig2z524a7r55w82kmkt1u60v" xml:space="preserve">Paraguay is a [[:en:Developing_country|developing country]], ranking 105th in the [[:en:Human_Development_Index|Human Development Index]].&lt;ref&gt;{{cite web |date=April 2019 |title=World Economic Outlook Database |url=https://www.imf.org/external/pubs/ft/weo/2019/01/weodata/weoselco.aspx?g=2200&amp;sg=All+countries+%2f+Emerging+market+and+developing+economies |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20201010203013/https://www.imf.org/external/pubs/ft/weo/2019/01/weodata/weoselco.aspx?g=2200&amp;sg=All+countries+%2F+Emerging+market+and+developing+economies |archive-date=10 October 2020 |access-date=29 September 2019 |website=IMF.org |publisher=[[International Monetary Fund]]}}&lt;/ref&gt; It is a founding member of [[:en:Mercosur|Mercosur]], the [[:en:United_Nations|United Nations]], the [[:en:Organization_of_American_States|Organization of American States]], the [[:en:Non-Aligned_Movement|Non-Aligned Movement]] and the [[:en:Lima_Group|Lima Group]]. Additionally, the city of [[:en:Luque|Luque]], in metropolitan Asunción, is the seat of the [[:en:CONMEBOL|South American Football Confederation]].

While it is the only landlocked country in South America besides [[:en:Bolivia|Bolivia]], Paraguayan ports are able to access the Atlantic Ocean via the [[:en:Paraná–Paraguay_Waterway|Paraná–Paraguay Waterway]].&lt;ref&gt;{{cite web |title=Paraná-Paraguay Waterway |url=https://www.agroindustria.gob.ar/sitio/areas/ss_mercados_agropecuarios/infraestructura/_archivos/000070_Hidrov%C3%ADas/000010_Hidrov%C3%ADa%20Paran%C3%A1%20Paraguay.pdf |url-status=dead |archive-url=https://web.archive.org/web/20190327085649/https://www.agroindustria.gob.ar/sitio/areas/ss_mercados_agropecuarios/infraestructura/_archivos/000070_Hidrov%C3%ADas/000010_Hidrov%C3%ADa%20Paran%C3%A1%20Paraguay.pdf |archive-date=27 March 2019 |access-date=20 October 2015 |language=es}}&lt;/ref&gt; The majority of Paraguay's 6&amp;nbsp;million people are ''[[:en:Mestizo|mestizo]]'', and Guarani culture remains widely influential; more than 90% of the population speak various dialects of the [[:en:Guarani_language|Guarani language]] alongside Spanish. Paraguay's GDP per capita PPP is the seventh-highest in South America. In a 2014 Positive Experience Index based on global polling data, Paraguay ranked as the &quot;world's happiest place&quot;.&lt;ref&gt;{{cite news|url=https://www.nbcnews.com/health/health-news/worlds-happiest-country-would-you-believe-paraguay-n110981|title=World's happiest country? Would you believe Paraguay?|date=21 May 2014|access-date=19 September 2018|archive-url=https://web.archive.org/web/20180914163313/https://www.nbcnews.com/health/health-news/worlds-happiest-country-would-you-believe-paraguay-n110981|archive-date=14 September 2018|website=[[NBC News]] (nbcnews.com)|url-status=live}}&lt;/ref&gt;

== නිරුක්තිය ==
The origin of the name ''Paraguay'' is uncertain. One version postulates the name takes from [[:en:Guaraní_language|Guaraní]] ''paraguá'' &quot;feather crown&quot; and ''y'' &quot;water&quot; thus ''paraguaí'' &quot;feather crown of waters&quot;.&lt;ref&gt;{{citation|author=[[Antonio Ruiz de Montoya]]|title=Vocabulario y tesoro de la lengua Guarani (ó mas bien Tupi)|url=http://archive.org/details/gramaticaydiccio02ruiz|volume=2|page=263|year=1876|entry=Paraguá}}&lt;/ref&gt; Other versions affirm that the name derives from the [[:en:Payaguá|Payaguá people]],&lt;ref name=&quot;auto&quot;&gt;{{cite web |title=Paraguay |url=http://lcweb2.loc.gov/frd/cs/profiles/Paraguay.pdf |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20150514105537/http://lcweb2.loc.gov/frd/cs/profiles/Paraguay.pdf |archive-date=14 May 2015 |access-date=2 May 2010 |website=lcweb2.loc.gov}}&lt;/ref&gt; for the [[:en:Paraguay_River|Paraguay River]] was called the ''Payaguá-y'', or &quot;river of the Payaguás&quot; by the [[:en:Guaraní_people|Guaraní]] and hence would have come the name for the country; or that, also from the Guaraní, ''para'' would mean sea, ''gua'', originates, and ''y'', river, thus Paraguay would mean &quot;river which gives birth to the sea&quot;.&lt;ref&gt;{{cite book |last1=Nickson |first1=Andrew R. |url=https://books.google.com/books?id=skV7AAAAMAAJ |title=Historical Dictionary of Paraguay |last2=Kolinski |first2=Charles J. |publisher=[[Scarecrow Press]] |year=1993 |isbn=9780810826434 |access-date=20 October 2022 |archive-url=https://web.archive.org/web/20221020212325/https://books.google.com.br/books/about/Historical_Dictionary_of_Paraguay.html?id=skV7AAAAMAAJ&amp;redir_esc=y |archive-date=20 October 2022 |url-status=live}}&lt;/ref&gt;

== ඉතිහාසය ==
{{Excerpt|පැරගුවේ ඉතිහාසය||inline=yes}}

=== පූර්ව යටත් විජිත යුගය ===
{{Excerpt|පැරගුවේ ඉතිහාසය||inline=yes}}

=== යටත් විජිත යුගය ===
{{Excerpt|පැරගුවේ ඉතිහාසය||inline=yes}}

=== ෆ්‍රැන්සියාවේ නිදහස සහ පාලනය ===
{{Excerpt|පැරගුවේ ඉතිහාසය||inline=yes}}

=== ලෝපෙස් පවුලේ පාලනය ===
{{Excerpt|පැරගුවේ ඉතිහාසය||inline=yes}}

=== පැරගුවේ යුද්ධය (1864–1870) ===
{{Excerpt|පැරගුවේ ඉතිහාසය||inline=yes}}

=== 20 වන සියවස ===
{{Excerpt|පැරගුවේ ඉතිහාසය||inline=yes}}

=== ස්ට්‍රෝස්නර් යුගය, 1954–1989 ===
{{Excerpt|පැරගුවේ ඉතිහාසය||inline=yes}}

=== ස්ට්‍රෝස්නර්ගේ බලයෙන් පහ කිරීම, 1989න් පසු ===
{{Excerpt|පැරගුවේ ඉතිහාසය||inline=yes}}

=== ප්‍රනාන්දු ලුගෝගේ මැතිවරණය ===
{{Excerpt|පැරගුවේ ඉතිහාසය||inline=yes}}

=== වර්තමාන දිනය ===
{{Excerpt|පැරගුවේ ඉතිහාසය||inline=yes}}

== භූගෝලය ==
{{Excerpt|පැරගුවේ භූගෝලය||inline=yes}}

=== දේශගුණය ===

=== සත්ව විශේෂ ===

== රජය සහ දේශපාලනය ==
{{Excerpt|පැරගුවේ රජය සහ දේශපාලනය||inline=yes}}

=== හමුදා ===

=== පරිපාලන අංශ ===

== ආර්ථිකය ==
{{Excerpt|පැරගුවේ ආර්ථිකය||inline=yes}}

=== කෘෂිකර්මය ===

=== කර්මාන්තය සහ නිෂ්පාදනය ===

==== ආදිවාසීන්ගේ සමාජ ගැටළු ====

== යටිතල පහසුකම් ==
{{Excerpt|පැරගුවේ යටිතල පහසුකම්||inline=yes}}

=== ප්‍රවාහනය ===

=== බලශක්තිය ===

== ජන විකාශනය ==
{{Excerpt|පැරගුවේ ජන විකාශනය||inline=yes}}

=== ආගම ===

=== භාෂා ===

=== අධ්‍යාපනය ===

=== සෞඛ්‍යය ===

== සංස්කෘතිය ==
{{Excerpt|පැරගුවේ සංස්කෘතිය||inline=yes}}

=== මාධ්‍ය ===

=== ක්‍රීඩා ===

== යොමු කිරීම් ==
&lt;references /&gt;
{{දකුණු ඇමරිකාවේ ස්වෛරී රාජ්‍යයන් සහ පරායත්ත භූමි ප්‍රදේශ ලැයිස්තුව}}
[[ප්‍රවර්ගය:දකුණු ඇමෙරිකානු රටවල්]]</text>
      <sha1>8bdhmypig2z524a7r55w82kmkt1u60v</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>752913</id>
      <parentid>752912</parentid>
      <timestamp>2025-07-03T05:52:52Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>BuddhikaW88</username>
        <id>37808</id>
      </contributor>
      <origin>752913</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="9520" sha1="nw9o3dxy7kjw9ipf2rp49ojmzho3n44" xml:space="preserve">Spanish [[:en:Conquistador|conquistadores]] arrived in 1524, and in 1537 established the city of Asunción, the first capital of the [[:en:Governorate_of_the_Río_de_la_Plata|Governorate of the Río de la Plata]].&lt;ref&gt;{{cite news|url=https://www.bbc.com/mundo/noticias-america-latina-40920828|title=Paraguay: Cómo Asunción se convirtió en 'madre' de más de 70&amp;nbsp;ciudades de Sudamérica hace 480&amp;nbsp;años|archive-url=https://web.archive.org/web/20180918202538/https://www.bbc.com/mundo/noticias-america-latina-40920828|archive-date=18 September 2018|publisher=[[British Broadcasting Corporation]]|series=BBC News Mundo}}&lt;/ref&gt; During the 17th&amp;nbsp;century, Paraguay was the center of [[:en:Reductions|Jesuit missions]], where the native [[:en:Guaraní_people|Guaraní people]] were converted to Christianity and introduced to European culture.&lt;ref&gt;{{cite book |last=Caraman |first=Philip |title=The Lost Paradise: The Jesuit republic in South America |publisher=Seabury Press |year=1976 |location=New York City}}&lt;/ref&gt; After the [[:en:Suppression_of_the_Society_of_Jesus|expulsion of the Jesuits]] from Spanish territories in 1767, Paraguay increasingly became a peripheral colony. Following [[:en:Independence_of_Paraguay|independence from Spain]] in the early 19th&amp;nbsp;century, Paraguay was ruled by a series of authoritarian governments. This period ended with the disastrous [[:en:Paraguayan_War|Paraguayan War]] (1864–1870), during which the country lost half its prewar population and around 25–33% of its territory. In the 20th&amp;nbsp;century, Paraguay faced another major international conflict{{mdash}}the [[:en:Chaco_War|Chaco War]] (1932–1935) against Bolivia{{mdash}}in which Paraguay prevailed. The country came under a succession of military dictators, culminating in the 35-year regime of [[:en:Alfredo_Stroessner|Alfredo Stroessner]], which lasted until his overthrow in 1989 by an internal military coup. This marked the beginning of Paraguay's current democratic era.

Paraguay is a [[:en:Developing_country|developing country]], ranking 105th in the [[:en:Human_Development_Index|Human Development Index]].&lt;ref&gt;{{cite web |date=April 2019 |title=World Economic Outlook Database |url=https://www.imf.org/external/pubs/ft/weo/2019/01/weodata/weoselco.aspx?g=2200&amp;sg=All+countries+%2f+Emerging+market+and+developing+economies |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20201010203013/https://www.imf.org/external/pubs/ft/weo/2019/01/weodata/weoselco.aspx?g=2200&amp;sg=All+countries+%2F+Emerging+market+and+developing+economies |archive-date=10 October 2020 |access-date=29 September 2019 |website=IMF.org |publisher=[[International Monetary Fund]]}}&lt;/ref&gt; It is a founding member of [[:en:Mercosur|Mercosur]], the [[:en:United_Nations|United Nations]], the [[:en:Organization_of_American_States|Organization of American States]], the [[:en:Non-Aligned_Movement|Non-Aligned Movement]] and the [[:en:Lima_Group|Lima Group]]. Additionally, the city of [[:en:Luque|Luque]], in metropolitan Asunción, is the seat of the [[:en:CONMEBOL|South American Football Confederation]].

While it is the only landlocked country in South America besides [[:en:Bolivia|Bolivia]], Paraguayan ports are able to access the Atlantic Ocean via the [[:en:Paraná–Paraguay_Waterway|Paraná–Paraguay Waterway]].&lt;ref&gt;{{cite web |title=Paraná-Paraguay Waterway |url=https://www.agroindustria.gob.ar/sitio/areas/ss_mercados_agropecuarios/infraestructura/_archivos/000070_Hidrov%C3%ADas/000010_Hidrov%C3%ADa%20Paran%C3%A1%20Paraguay.pdf |url-status=dead |archive-url=https://web.archive.org/web/20190327085649/https://www.agroindustria.gob.ar/sitio/areas/ss_mercados_agropecuarios/infraestructura/_archivos/000070_Hidrov%C3%ADas/000010_Hidrov%C3%ADa%20Paran%C3%A1%20Paraguay.pdf |archive-date=27 March 2019 |access-date=20 October 2015 |language=es}}&lt;/ref&gt; The majority of Paraguay's 6&amp;nbsp;million people are ''[[:en:Mestizo|mestizo]]'', and Guarani culture remains widely influential; more than 90% of the population speak various dialects of the [[:en:Guarani_language|Guarani language]] alongside Spanish. Paraguay's GDP per capita PPP is the seventh-highest in South America. In a 2014 Positive Experience Index based on global polling data, Paraguay ranked as the &quot;world's happiest place&quot;.&lt;ref&gt;{{cite news|url=https://www.nbcnews.com/health/health-news/worlds-happiest-country-would-you-believe-paraguay-n110981|title=World's happiest country? Would you believe Paraguay?|date=21 May 2014|access-date=19 September 2018|archive-url=https://web.archive.org/web/20180914163313/https://www.nbcnews.com/health/health-news/worlds-happiest-country-would-you-believe-paraguay-n110981|archive-date=14 September 2018|website=[[NBC News]] (nbcnews.com)|url-status=live}}&lt;/ref&gt;

== නිරුක්තිය ==
The origin of the name ''Paraguay'' is uncertain. One version postulates the name takes from [[:en:Guaraní_language|Guaraní]] ''paraguá'' &quot;feather crown&quot; and ''y'' &quot;water&quot; thus ''paraguaí'' &quot;feather crown of waters&quot;.&lt;ref&gt;{{citation|author=[[Antonio Ruiz de Montoya]]|title=Vocabulario y tesoro de la lengua Guarani (ó mas bien Tupi)|url=http://archive.org/details/gramaticaydiccio02ruiz|volume=2|page=263|year=1876|entry=Paraguá}}&lt;/ref&gt; Other versions affirm that the name derives from the [[:en:Payaguá|Payaguá people]],&lt;ref name=&quot;auto&quot;&gt;{{cite web |title=Paraguay |url=http://lcweb2.loc.gov/frd/cs/profiles/Paraguay.pdf |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20150514105537/http://lcweb2.loc.gov/frd/cs/profiles/Paraguay.pdf |archive-date=14 May 2015 |access-date=2 May 2010 |website=lcweb2.loc.gov}}&lt;/ref&gt; for the [[:en:Paraguay_River|Paraguay River]] was called the ''Payaguá-y'', or &quot;river of the Payaguás&quot; by the [[:en:Guaraní_people|Guaraní]] and hence would have come the name for the country; or that, also from the Guaraní, ''para'' would mean sea, ''gua'', originates, and ''y'', river, thus Paraguay would mean &quot;river which gives birth to the sea&quot;.&lt;ref&gt;{{cite book |last1=Nickson |first1=Andrew R. |url=https://books.google.com/books?id=skV7AAAAMAAJ |title=Historical Dictionary of Paraguay |last2=Kolinski |first2=Charles J. |publisher=[[Scarecrow Press]] |year=1993 |isbn=9780810826434 |access-date=20 October 2022 |archive-url=https://web.archive.org/web/20221020212325/https://books.google.com.br/books/about/Historical_Dictionary_of_Paraguay.html?id=skV7AAAAMAAJ&amp;redir_esc=y |archive-date=20 October 2022 |url-status=live}}&lt;/ref&gt;

== ඉතිහාසය ==
{{Excerpt|පැරගුවේ ඉතිහාසය||inline=yes}}

=== පූර්ව යටත් විජිත යුගය ===
{{Excerpt|පැරගුවේ ඉතිහාසය||inline=yes}}

=== යටත් විජිත යුගය ===
{{Excerpt|පැරගුවේ ඉතිහාසය||inline=yes}}

=== ෆ්‍රැන්සියාවේ නිදහස සහ පාලනය ===
{{Excerpt|පැරගුවේ ඉතිහාසය||inline=yes}}

=== ලෝපෙස් පවුලේ පාලනය ===
{{Excerpt|පැරගුවේ ඉතිහාසය||inline=yes}}

=== පැරගුවේ යුද්ධය (1864–1870) ===
{{Excerpt|පැරගුවේ ඉතිහාසය||inline=yes}}

=== 20 වන සියවස ===
{{Excerpt|පැරගුවේ ඉතිහාසය||inline=yes}}

=== ස්ට්‍රෝස්නර් යුගය, 1954–1989 ===
{{Excerpt|පැරගුවේ ඉතිහාසය||inline=yes}}

=== ස්ට්‍රෝස්නර්ගේ බලයෙන් පහ කිරීම, 1989න් පසු ===
{{Excerpt|පැරගුවේ ඉතිහාසය||inline=yes}}

=== ප්‍රනාන්දු ලුගෝගේ මැතිවරණය ===
{{Excerpt|පැරගුවේ ඉතිහාසය||inline=yes}}

=== වර්තමාන දිනය ===
{{Excerpt|පැරගුවේ ඉතිහාසය||inline=yes}}

== භූගෝලය ==
{{Excerpt|පැරගුවේ භූගෝලය||inline=yes}}

=== දේශගුණය ===

=== සත්ව විශේෂ ===

== රජය සහ දේශපාලනය ==
{{Excerpt|පැරගුවේ රජය සහ දේශපාලනය||inline=yes}}

=== හමුදා ===

=== පරිපාලන අංශ ===

== ආර්ථිකය ==
{{Excerpt|පැරගුවේ ආර්ථිකය||inline=yes}}

=== කෘෂිකර්මය ===

=== කර්මාන්තය සහ නිෂ්පාදනය ===

==== ආදිවාසීන්ගේ සමාජ ගැටළු ====

== යටිතල පහසුකම් ==
{{Excerpt|පැරගුවේ යටිතල පහසුකම්||inline=yes}}

=== ප්‍රවාහනය ===

=== බලශක්තිය ===

== ජන විකාශනය ==
{{Excerpt|පැරගුවේ ජන විකාශනය||inline=yes}}

=== ආගම ===

=== භාෂා ===

=== අධ්‍යාපනය ===

=== සෞඛ්‍යය ===

== සංස්කෘතිය ==
{{Excerpt|පැරගුවේ සංස්කෘතිය||inline=yes}}

=== මාධ්‍ය ===

=== ක්‍රීඩා ===

== යොමු කිරීම් ==
&lt;references /&gt;
{{දකුණු ඇමරිකාවේ ස්වෛරී රාජ්‍යයන් සහ පරායත්ත භූමි ප්‍රදේශ ලැයිස්තුව}}
[[ප්‍රවර්ගය:දකුණු ඇමෙරිකානු රටවල්]]</text>
      <sha1>nw9o3dxy7kjw9ipf2rp49ojmzho3n44</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>752914</id>
      <parentid>752913</parentid>
      <timestamp>2025-07-03T05:53:20Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>BuddhikaW88</username>
        <id>37808</id>
      </contributor>
      <origin>752914</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="10565" sha1="15vdbzwvgwljhqda2g662lzidqgq5fp" xml:space="preserve">පැරගුවේ, නිල වශයෙන් පැරගුවේ ජනරජය, [e] යනු දකුණු ඇමරිකාවේ මධ්‍යම කලාපයේ පිහිටා ඇති ගොඩබිම් සහිත ඇමරිකානු රටකි. එය අගනුවර දිස්ත්‍රික්කයක් සහ පළාත් දාහතකින් සමන්විත භූමි ප්‍රදේශයක් සහිත ඒකීය රාජ්‍යයකි. එහි අගනුවර සහ විශාලතම නගරය අසුන්සියොන් ය. පැරගුවේ යනු ජනාධිපති ජනරජයක් වන අතර නීතියේ ආධිපත්‍යය මගින් පාලනය වන රාජ්‍යයකි. එය ආර්ජන්ටිනාව, බ්‍රසීලය සහ උරුගුවේ සමඟ මර්කෝසූර් හි ආරම්භක සාමාජිකයෙකි.

Spanish [[:en:Conquistador|conquistadores]] arrived in 1524, and in 1537 established the city of Asunción, the first capital of the [[:en:Governorate_of_the_Río_de_la_Plata|Governorate of the Río de la Plata]].&lt;ref&gt;{{cite news|url=https://www.bbc.com/mundo/noticias-america-latina-40920828|title=Paraguay: Cómo Asunción se convirtió en 'madre' de más de 70&amp;nbsp;ciudades de Sudamérica hace 480&amp;nbsp;años|archive-url=https://web.archive.org/web/20180918202538/https://www.bbc.com/mundo/noticias-america-latina-40920828|archive-date=18 September 2018|publisher=[[British Broadcasting Corporation]]|series=BBC News Mundo}}&lt;/ref&gt; During the 17th&amp;nbsp;century, Paraguay was the center of [[:en:Reductions|Jesuit missions]], where the native [[:en:Guaraní_people|Guaraní people]] were converted to Christianity and introduced to European culture.&lt;ref&gt;{{cite book |last=Caraman |first=Philip |title=The Lost Paradise: The Jesuit republic in South America |publisher=Seabury Press |year=1976 |location=New York City}}&lt;/ref&gt; After the [[:en:Suppression_of_the_Society_of_Jesus|expulsion of the Jesuits]] from Spanish territories in 1767, Paraguay increasingly became a peripheral colony. Following [[:en:Independence_of_Paraguay|independence from Spain]] in the early 19th&amp;nbsp;century, Paraguay was ruled by a series of authoritarian governments. This period ended with the disastrous [[:en:Paraguayan_War|Paraguayan War]] (1864–1870), during which the country lost half its prewar population and around 25–33% of its territory. In the 20th&amp;nbsp;century, Paraguay faced another major international conflict{{mdash}}the [[:en:Chaco_War|Chaco War]] (1932–1935) against Bolivia{{mdash}}in which Paraguay prevailed. The country came under a succession of military dictators, culminating in the 35-year regime of [[:en:Alfredo_Stroessner|Alfredo Stroessner]], which lasted until his overthrow in 1989 by an internal military coup. This marked the beginning of Paraguay's current democratic era.

Paraguay is a [[:en:Developing_country|developing country]], ranking 105th in the [[:en:Human_Development_Index|Human Development Index]].&lt;ref&gt;{{cite web |date=April 2019 |title=World Economic Outlook Database |url=https://www.imf.org/external/pubs/ft/weo/2019/01/weodata/weoselco.aspx?g=2200&amp;sg=All+countries+%2f+Emerging+market+and+developing+economies |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20201010203013/https://www.imf.org/external/pubs/ft/weo/2019/01/weodata/weoselco.aspx?g=2200&amp;sg=All+countries+%2F+Emerging+market+and+developing+economies |archive-date=10 October 2020 |access-date=29 September 2019 |website=IMF.org |publisher=[[International Monetary Fund]]}}&lt;/ref&gt; It is a founding member of [[:en:Mercosur|Mercosur]], the [[:en:United_Nations|United Nations]], the [[:en:Organization_of_American_States|Organization of American States]], the [[:en:Non-Aligned_Movement|Non-Aligned Movement]] and the [[:en:Lima_Group|Lima Group]]. Additionally, the city of [[:en:Luque|Luque]], in metropolitan Asunción, is the seat of the [[:en:CONMEBOL|South American Football Confederation]].

While it is the only landlocked country in South America besides [[:en:Bolivia|Bolivia]], Paraguayan ports are able to access the Atlantic Ocean via the [[:en:Paraná–Paraguay_Waterway|Paraná–Paraguay Waterway]].&lt;ref&gt;{{cite web |title=Paraná-Paraguay Waterway |url=https://www.agroindustria.gob.ar/sitio/areas/ss_mercados_agropecuarios/infraestructura/_archivos/000070_Hidrov%C3%ADas/000010_Hidrov%C3%ADa%20Paran%C3%A1%20Paraguay.pdf |url-status=dead |archive-url=https://web.archive.org/web/20190327085649/https://www.agroindustria.gob.ar/sitio/areas/ss_mercados_agropecuarios/infraestructura/_archivos/000070_Hidrov%C3%ADas/000010_Hidrov%C3%ADa%20Paran%C3%A1%20Paraguay.pdf |archive-date=27 March 2019 |access-date=20 October 2015 |language=es}}&lt;/ref&gt; The majority of Paraguay's 6&amp;nbsp;million people are ''[[:en:Mestizo|mestizo]]'', and Guarani culture remains widely influential; more than 90% of the population speak various dialects of the [[:en:Guarani_language|Guarani language]] alongside Spanish. Paraguay's GDP per capita PPP is the seventh-highest in South America. In a 2014 Positive Experience Index based on global polling data, Paraguay ranked as the &quot;world's happiest place&quot;.&lt;ref&gt;{{cite news|url=https://www.nbcnews.com/health/health-news/worlds-happiest-country-would-you-believe-paraguay-n110981|title=World's happiest country? Would you believe Paraguay?|date=21 May 2014|access-date=19 September 2018|archive-url=https://web.archive.org/web/20180914163313/https://www.nbcnews.com/health/health-news/worlds-happiest-country-would-you-believe-paraguay-n110981|archive-date=14 September 2018|website=[[NBC News]] (nbcnews.com)|url-status=live}}&lt;/ref&gt;

== නිරුක්තිය ==
The origin of the name ''Paraguay'' is uncertain. One version postulates the name takes from [[:en:Guaraní_language|Guaraní]] ''paraguá'' &quot;feather crown&quot; and ''y'' &quot;water&quot; thus ''paraguaí'' &quot;feather crown of waters&quot;.&lt;ref&gt;{{citation|author=[[Antonio Ruiz de Montoya]]|title=Vocabulario y tesoro de la lengua Guarani (ó mas bien Tupi)|url=http://archive.org/details/gramaticaydiccio02ruiz|volume=2|page=263|year=1876|entry=Paraguá}}&lt;/ref&gt; Other versions affirm that the name derives from the [[:en:Payaguá|Payaguá people]],&lt;ref name=&quot;auto&quot;&gt;{{cite web |title=Paraguay |url=http://lcweb2.loc.gov/frd/cs/profiles/Paraguay.pdf |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20150514105537/http://lcweb2.loc.gov/frd/cs/profiles/Paraguay.pdf |archive-date=14 May 2015 |access-date=2 May 2010 |website=lcweb2.loc.gov}}&lt;/ref&gt; for the [[:en:Paraguay_River|Paraguay River]] was called the ''Payaguá-y'', or &quot;river of the Payaguás&quot; by the [[:en:Guaraní_people|Guaraní]] and hence would have come the name for the country; or that, also from the Guaraní, ''para'' would mean sea, ''gua'', originates, and ''y'', river, thus Paraguay would mean &quot;river which gives birth to the sea&quot;.&lt;ref&gt;{{cite book |last1=Nickson |first1=Andrew R. |url=https://books.google.com/books?id=skV7AAAAMAAJ |title=Historical Dictionary of Paraguay |last2=Kolinski |first2=Charles J. |publisher=[[Scarecrow Press]] |year=1993 |isbn=9780810826434 |access-date=20 October 2022 |archive-url=https://web.archive.org/web/20221020212325/https://books.google.com.br/books/about/Historical_Dictionary_of_Paraguay.html?id=skV7AAAAMAAJ&amp;redir_esc=y |archive-date=20 October 2022 |url-status=live}}&lt;/ref&gt;

== ඉතිහාසය ==
{{Excerpt|පැරගුවේ ඉතිහාසය||inline=yes}}

=== පූර්ව යටත් විජිත යුගය ===
{{Excerpt|පැරගුවේ ඉතිහාසය||inline=yes}}

=== යටත් විජිත යුගය ===
{{Excerpt|පැරගුවේ ඉතිහාසය||inline=yes}}

=== ෆ්‍රැන්සියාවේ නිදහස සහ පාලනය ===
{{Excerpt|පැරගුවේ ඉතිහාසය||inline=yes}}

=== ලෝපෙස් පවුලේ පාලනය ===
{{Excerpt|පැරගුවේ ඉතිහාසය||inline=yes}}

=== පැරගුවේ යුද්ධය (1864–1870) ===
{{Excerpt|පැරගුවේ ඉතිහාසය||inline=yes}}

=== 20 වන සියවස ===
{{Excerpt|පැරගුවේ ඉතිහාසය||inline=yes}}

=== ස්ට්‍රෝස්නර් යුගය, 1954–1989 ===
{{Excerpt|පැරගුවේ ඉතිහාසය||inline=yes}}

=== ස්ට්‍රෝස්නර්ගේ බලයෙන් පහ කිරීම, 1989න් පසු ===
{{Excerpt|පැරගුවේ ඉතිහාසය||inline=yes}}

=== ප්‍රනාන්දු ලුගෝගේ මැතිවරණය ===
{{Excerpt|පැරගුවේ ඉතිහාසය||inline=yes}}

=== වර්තමාන දිනය ===
{{Excerpt|පැරගුවේ ඉතිහාසය||inline=yes}}

== භූගෝලය ==
{{Excerpt|පැරගුවේ භූගෝලය||inline=yes}}

=== දේශගුණය ===

=== සත්ව විශේෂ ===

== රජය සහ දේශපාලනය ==
{{Excerpt|පැරගුවේ රජය සහ දේශපාලනය||inline=yes}}

=== හමුදා ===

=== පරිපාලන අංශ ===

== ආර්ථිකය ==
{{Excerpt|පැරගුවේ ආර්ථිකය||inline=yes}}

=== කෘෂිකර්මය ===

=== කර්මාන්තය සහ නිෂ්පාදනය ===

==== ආදිවාසීන්ගේ සමාජ ගැටළු ====

== යටිතල පහසුකම් ==
{{Excerpt|පැරගුවේ යටිතල පහසුකම්||inline=yes}}

=== ප්‍රවාහනය ===

=== බලශක්තිය ===

== ජන විකාශනය ==
{{Excerpt|පැරගුවේ ජන විකාශනය||inline=yes}}

=== ආගම ===

=== භාෂා ===

=== අධ්‍යාපනය ===

=== සෞඛ්‍යය ===

== සංස්කෘතිය ==
{{Excerpt|පැරගුවේ සංස්කෘතිය||inline=yes}}

=== මාධ්‍ය ===

=== ක්‍රීඩා ===

== යොමු කිරීම් ==
&lt;references /&gt;
{{දකුණු ඇමරිකාවේ ස්වෛරී රාජ්‍යයන් සහ පරායත්ත භූමි ප්‍රදේශ ලැයිස්තුව}}
[[ප්‍රවර්ගය:දකුණු ඇමෙරිකානු රටවල්]]</text>
      <sha1>15vdbzwvgwljhqda2g662lzidqgq5fp</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>752915</id>
      <parentid>752914</parentid>
      <timestamp>2025-07-03T05:54:00Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>BuddhikaW88</username>
        <id>37808</id>
      </contributor>
      <origin>752915</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="10577" sha1="1wcj67estery0v0s2u84s0eamcsuihd" xml:space="preserve">'''පැරගුවේ''', නිල වශයෙන් '''පැරගුවේ ජනරජය''', [e] යනු දකුණු ඇමරිකාවේ මධ්‍යම කලාපයේ පිහිටා ඇති ගොඩබිම් සහිත ඇමරිකානු රටකි. එය අගනුවර දිස්ත්‍රික්කයක් සහ පළාත් දාහතකින් සමන්විත භූමි ප්‍රදේශයක් සහිත ඒකීය රාජ්‍යයකි. එහි අගනුවර සහ විශාලතම නගරය අසුන්සියොන් ය. පැරගුවේ යනු ජනාධිපති ජනරජයක් වන අතර නීතියේ ආධිපත්‍යය මගින් පාලනය වන රාජ්‍යයකි. එය ආර්ජන්ටිනාව, බ්‍රසීලය සහ උරුගුවේ සමඟ මර්කෝසූර් හි ආරම්භක සාමාජිකයෙකි.

Spanish [[:en:Conquistador|conquistadores]] arrived in 1524, and in 1537 established the city of Asunción, the first capital of the [[:en:Governorate_of_the_Río_de_la_Plata|Governorate of the Río de la Plata]].&lt;ref&gt;{{cite news|url=https://www.bbc.com/mundo/noticias-america-latina-40920828|title=Paraguay: Cómo Asunción se convirtió en 'madre' de más de 70&amp;nbsp;ciudades de Sudamérica hace 480&amp;nbsp;años|archive-url=https://web.archive.org/web/20180918202538/https://www.bbc.com/mundo/noticias-america-latina-40920828|archive-date=18 September 2018|publisher=[[British Broadcasting Corporation]]|series=BBC News Mundo}}&lt;/ref&gt; During the 17th&amp;nbsp;century, Paraguay was the center of [[:en:Reductions|Jesuit missions]], where the native [[:en:Guaraní_people|Guaraní people]] were converted to Christianity and introduced to European culture.&lt;ref&gt;{{cite book |last=Caraman |first=Philip |title=The Lost Paradise: The Jesuit republic in South America |publisher=Seabury Press |year=1976 |location=New York City}}&lt;/ref&gt; After the [[:en:Suppression_of_the_Society_of_Jesus|expulsion of the Jesuits]] from Spanish territories in 1767, Paraguay increasingly became a peripheral colony. Following [[:en:Independence_of_Paraguay|independence from Spain]] in the early 19th&amp;nbsp;century, Paraguay was ruled by a series of authoritarian governments. This period ended with the disastrous [[:en:Paraguayan_War|Paraguayan War]] (1864–1870), during which the country lost half its prewar population and around 25–33% of its territory. In the 20th&amp;nbsp;century, Paraguay faced another major international conflict{{mdash}}the [[:en:Chaco_War|Chaco War]] (1932–1935) against Bolivia{{mdash}}in which Paraguay prevailed. The country came under a succession of military dictators, culminating in the 35-year regime of [[:en:Alfredo_Stroessner|Alfredo Stroessner]], which lasted until his overthrow in 1989 by an internal military coup. This marked the beginning of Paraguay's current democratic era.

Paraguay is a [[:en:Developing_country|developing country]], ranking 105th in the [[:en:Human_Development_Index|Human Development Index]].&lt;ref&gt;{{cite web |date=April 2019 |title=World Economic Outlook Database |url=https://www.imf.org/external/pubs/ft/weo/2019/01/weodata/weoselco.aspx?g=2200&amp;sg=All+countries+%2f+Emerging+market+and+developing+economies |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20201010203013/https://www.imf.org/external/pubs/ft/weo/2019/01/weodata/weoselco.aspx?g=2200&amp;sg=All+countries+%2F+Emerging+market+and+developing+economies |archive-date=10 October 2020 |access-date=29 September 2019 |website=IMF.org |publisher=[[International Monetary Fund]]}}&lt;/ref&gt; It is a founding member of [[:en:Mercosur|Mercosur]], the [[:en:United_Nations|United Nations]], the [[:en:Organization_of_American_States|Organization of American States]], the [[:en:Non-Aligned_Movement|Non-Aligned Movement]] and the [[:en:Lima_Group|Lima Group]]. Additionally, the city of [[:en:Luque|Luque]], in metropolitan Asunción, is the seat of the [[:en:CONMEBOL|South American Football Confederation]].

While it is the only landlocked country in South America besides [[:en:Bolivia|Bolivia]], Paraguayan ports are able to access the Atlantic Ocean via the [[:en:Paraná–Paraguay_Waterway|Paraná–Paraguay Waterway]].&lt;ref&gt;{{cite web |title=Paraná-Paraguay Waterway |url=https://www.agroindustria.gob.ar/sitio/areas/ss_mercados_agropecuarios/infraestructura/_archivos/000070_Hidrov%C3%ADas/000010_Hidrov%C3%ADa%20Paran%C3%A1%20Paraguay.pdf |url-status=dead |archive-url=https://web.archive.org/web/20190327085649/https://www.agroindustria.gob.ar/sitio/areas/ss_mercados_agropecuarios/infraestructura/_archivos/000070_Hidrov%C3%ADas/000010_Hidrov%C3%ADa%20Paran%C3%A1%20Paraguay.pdf |archive-date=27 March 2019 |access-date=20 October 2015 |language=es}}&lt;/ref&gt; The majority of Paraguay's 6&amp;nbsp;million people are ''[[:en:Mestizo|mestizo]]'', and Guarani culture remains widely influential; more than 90% of the population speak various dialects of the [[:en:Guarani_language|Guarani language]] alongside Spanish. Paraguay's GDP per capita PPP is the seventh-highest in South America. In a 2014 Positive Experience Index based on global polling data, Paraguay ranked as the &quot;world's happiest place&quot;.&lt;ref&gt;{{cite news|url=https://www.nbcnews.com/health/health-news/worlds-happiest-country-would-you-believe-paraguay-n110981|title=World's happiest country? Would you believe Paraguay?|date=21 May 2014|access-date=19 September 2018|archive-url=https://web.archive.org/web/20180914163313/https://www.nbcnews.com/health/health-news/worlds-happiest-country-would-you-believe-paraguay-n110981|archive-date=14 September 2018|website=[[NBC News]] (nbcnews.com)|url-status=live}}&lt;/ref&gt;

== නිරුක්තිය ==
The origin of the name ''Paraguay'' is uncertain. One version postulates the name takes from [[:en:Guaraní_language|Guaraní]] ''paraguá'' &quot;feather crown&quot; and ''y'' &quot;water&quot; thus ''paraguaí'' &quot;feather crown of waters&quot;.&lt;ref&gt;{{citation|author=[[Antonio Ruiz de Montoya]]|title=Vocabulario y tesoro de la lengua Guarani (ó mas bien Tupi)|url=http://archive.org/details/gramaticaydiccio02ruiz|volume=2|page=263|year=1876|entry=Paraguá}}&lt;/ref&gt; Other versions affirm that the name derives from the [[:en:Payaguá|Payaguá people]],&lt;ref name=&quot;auto&quot;&gt;{{cite web |title=Paraguay |url=http://lcweb2.loc.gov/frd/cs/profiles/Paraguay.pdf |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20150514105537/http://lcweb2.loc.gov/frd/cs/profiles/Paraguay.pdf |archive-date=14 May 2015 |access-date=2 May 2010 |website=lcweb2.loc.gov}}&lt;/ref&gt; for the [[:en:Paraguay_River|Paraguay River]] was called the ''Payaguá-y'', or &quot;river of the Payaguás&quot; by the [[:en:Guaraní_people|Guaraní]] and hence would have come the name for the country; or that, also from the Guaraní, ''para'' would mean sea, ''gua'', originates, and ''y'', river, thus Paraguay would mean &quot;river which gives birth to the sea&quot;.&lt;ref&gt;{{cite book |last1=Nickson |first1=Andrew R. |url=https://books.google.com/books?id=skV7AAAAMAAJ |title=Historical Dictionary of Paraguay |last2=Kolinski |first2=Charles J. |publisher=[[Scarecrow Press]] |year=1993 |isbn=9780810826434 |access-date=20 October 2022 |archive-url=https://web.archive.org/web/20221020212325/https://books.google.com.br/books/about/Historical_Dictionary_of_Paraguay.html?id=skV7AAAAMAAJ&amp;redir_esc=y |archive-date=20 October 2022 |url-status=live}}&lt;/ref&gt;

== ඉතිහාසය ==
{{Excerpt|පැරගුවේ ඉතිහාසය||inline=yes}}

=== පූර්ව යටත් විජිත යුගය ===
{{Excerpt|පැරගුවේ ඉතිහාසය||inline=yes}}

=== යටත් විජිත යුගය ===
{{Excerpt|පැරගුවේ ඉතිහාසය||inline=yes}}

=== ෆ්‍රැන්සියාවේ නිදහස සහ පාලනය ===
{{Excerpt|පැරගුවේ ඉතිහාසය||inline=yes}}

=== ලෝපෙස් පවුලේ පාලනය ===
{{Excerpt|පැරගුවේ ඉතිහාසය||inline=yes}}

=== පැරගුවේ යුද්ධය (1864–1870) ===
{{Excerpt|පැරගුවේ ඉතිහාසය||inline=yes}}

=== 20 වන සියවස ===
{{Excerpt|පැරගුවේ ඉතිහාසය||inline=yes}}

=== ස්ට්‍රෝස්නර් යුගය, 1954–1989 ===
{{Excerpt|පැරගුවේ ඉතිහාසය||inline=yes}}

=== ස්ට්‍රෝස්නර්ගේ බලයෙන් පහ කිරීම, 1989න් පසු ===
{{Excerpt|පැරගුවේ ඉතිහාසය||inline=yes}}

=== ප්‍රනාන්දු ලුගෝගේ මැතිවරණය ===
{{Excerpt|පැරගුවේ ඉතිහාසය||inline=yes}}

=== වර්තමාන දිනය ===
{{Excerpt|පැරගුවේ ඉතිහාසය||inline=yes}}

== භූගෝලය ==
{{Excerpt|පැරගුවේ භූගෝලය||inline=yes}}

=== දේශගුණය ===

=== සත්ව විශේෂ ===

== රජය සහ දේශපාලනය ==
{{Excerpt|පැරගුවේ රජය සහ දේශපාලනය||inline=yes}}

=== හමුදා ===

=== පරිපාලන අංශ ===

== ආර්ථිකය ==
{{Excerpt|පැරගුවේ ආර්ථිකය||inline=yes}}

=== කෘෂිකර්මය ===

=== කර්මාන්තය සහ නිෂ්පාදනය ===

==== ආදිවාසීන්ගේ සමාජ ගැටළු ====

== යටිතල පහසුකම් ==
{{Excerpt|පැරගුවේ යටිතල පහසුකම්||inline=yes}}

=== ප්‍රවාහනය ===

=== බලශක්තිය ===

== ජන විකාශනය ==
{{Excerpt|පැරගුවේ ජන විකාශනය||inline=yes}}

=== ආගම ===

=== භාෂා ===

=== අධ්‍යාපනය ===

=== සෞඛ්‍යය ===

== සංස්කෘතිය ==
{{Excerpt|පැරගුවේ සංස්කෘතිය||inline=yes}}

=== මාධ්‍ය ===

=== ක්‍රීඩා ===

== යොමු කිරීම් ==
&lt;references /&gt;
{{දකුණු ඇමරිකාවේ ස්වෛරී රාජ්‍යයන් සහ පරායත්ත භූමි ප්‍රදේශ ලැයිස්තුව}}
[[ප්‍රවර්ගය:දකුණු ඇමෙරිකානු රටවල්]]</text>
      <sha1>1wcj67estery0v0s2u84s0eamcsuihd</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>752916</id>
      <parentid>752915</parentid>
      <timestamp>2025-07-03T05:54:15Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>BuddhikaW88</username>
        <id>37808</id>
      </contributor>
      <origin>752916</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="10667" sha1="l87g1cmw26icotxt5dvccy6egi7pccj" xml:space="preserve">'''පැරගුවේ{{efn|({{IPAc-en|ˈ|p|ær|ə|ɡ|w|aɪ}}; {{IPA|es|paɾaˈɣwaj|-|ES-pe - Paraguay.ogg}})}}''', නිල වශයෙන් '''පැරගුවේ ජනරජය''', [e] යනු දකුණු ඇමරිකාවේ මධ්‍යම කලාපයේ පිහිටා ඇති ගොඩබිම් සහිත ඇමරිකානු රටකි. එය අගනුවර දිස්ත්‍රික්කයක් සහ පළාත් දාහතකින් සමන්විත භූමි ප්‍රදේශයක් සහිත ඒකීය රාජ්‍යයකි. එහි අගනුවර සහ විශාලතම නගරය අසුන්සියොන් ය. පැරගුවේ යනු ජනාධිපති ජනරජයක් වන අතර නීතියේ ආධිපත්‍යය මගින් පාලනය වන රාජ්‍යයකි. එය ආර්ජන්ටිනාව, බ්‍රසීලය සහ උරුගුවේ සමඟ මර්කෝසූර් හි ආරම්භක සාමාජිකයෙකි.

Spanish [[:en:Conquistador|conquistadores]] arrived in 1524, and in 1537 established the city of Asunción, the first capital of the [[:en:Governorate_of_the_Río_de_la_Plata|Governorate of the Río de la Plata]].&lt;ref&gt;{{cite news|url=https://www.bbc.com/mundo/noticias-america-latina-40920828|title=Paraguay: Cómo Asunción se convirtió en 'madre' de más de 70&amp;nbsp;ciudades de Sudamérica hace 480&amp;nbsp;años|archive-url=https://web.archive.org/web/20180918202538/https://www.bbc.com/mundo/noticias-america-latina-40920828|archive-date=18 September 2018|publisher=[[British Broadcasting Corporation]]|series=BBC News Mundo}}&lt;/ref&gt; During the 17th&amp;nbsp;century, Paraguay was the center of [[:en:Reductions|Jesuit missions]], where the native [[:en:Guaraní_people|Guaraní people]] were converted to Christianity and introduced to European culture.&lt;ref&gt;{{cite book |last=Caraman |first=Philip |title=The Lost Paradise: The Jesuit republic in South America |publisher=Seabury Press |year=1976 |location=New York City}}&lt;/ref&gt; After the [[:en:Suppression_of_the_Society_of_Jesus|expulsion of the Jesuits]] from Spanish territories in 1767, Paraguay increasingly became a peripheral colony. Following [[:en:Independence_of_Paraguay|independence from Spain]] in the early 19th&amp;nbsp;century, Paraguay was ruled by a series of authoritarian governments. This period ended with the disastrous [[:en:Paraguayan_War|Paraguayan War]] (1864–1870), during which the country lost half its prewar population and around 25–33% of its territory. In the 20th&amp;nbsp;century, Paraguay faced another major international conflict{{mdash}}the [[:en:Chaco_War|Chaco War]] (1932–1935) against Bolivia{{mdash}}in which Paraguay prevailed. The country came under a succession of military dictators, culminating in the 35-year regime of [[:en:Alfredo_Stroessner|Alfredo Stroessner]], which lasted until his overthrow in 1989 by an internal military coup. This marked the beginning of Paraguay's current democratic era.

Paraguay is a [[:en:Developing_country|developing country]], ranking 105th in the [[:en:Human_Development_Index|Human Development Index]].&lt;ref&gt;{{cite web |date=April 2019 |title=World Economic Outlook Database |url=https://www.imf.org/external/pubs/ft/weo/2019/01/weodata/weoselco.aspx?g=2200&amp;sg=All+countries+%2f+Emerging+market+and+developing+economies |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20201010203013/https://www.imf.org/external/pubs/ft/weo/2019/01/weodata/weoselco.aspx?g=2200&amp;sg=All+countries+%2F+Emerging+market+and+developing+economies |archive-date=10 October 2020 |access-date=29 September 2019 |website=IMF.org |publisher=[[International Monetary Fund]]}}&lt;/ref&gt; It is a founding member of [[:en:Mercosur|Mercosur]], the [[:en:United_Nations|United Nations]], the [[:en:Organization_of_American_States|Organization of American States]], the [[:en:Non-Aligned_Movement|Non-Aligned Movement]] and the [[:en:Lima_Group|Lima Group]]. Additionally, the city of [[:en:Luque|Luque]], in metropolitan Asunción, is the seat of the [[:en:CONMEBOL|South American Football Confederation]].

While it is the only landlocked country in South America besides [[:en:Bolivia|Bolivia]], Paraguayan ports are able to access the Atlantic Ocean via the [[:en:Paraná–Paraguay_Waterway|Paraná–Paraguay Waterway]].&lt;ref&gt;{{cite web |title=Paraná-Paraguay Waterway |url=https://www.agroindustria.gob.ar/sitio/areas/ss_mercados_agropecuarios/infraestructura/_archivos/000070_Hidrov%C3%ADas/000010_Hidrov%C3%ADa%20Paran%C3%A1%20Paraguay.pdf |url-status=dead |archive-url=https://web.archive.org/web/20190327085649/https://www.agroindustria.gob.ar/sitio/areas/ss_mercados_agropecuarios/infraestructura/_archivos/000070_Hidrov%C3%ADas/000010_Hidrov%C3%ADa%20Paran%C3%A1%20Paraguay.pdf |archive-date=27 March 2019 |access-date=20 October 2015 |language=es}}&lt;/ref&gt; The majority of Paraguay's 6&amp;nbsp;million people are ''[[:en:Mestizo|mestizo]]'', and Guarani culture remains widely influential; more than 90% of the population speak various dialects of the [[:en:Guarani_language|Guarani language]] alongside Spanish. Paraguay's GDP per capita PPP is the seventh-highest in South America. In a 2014 Positive Experience Index based on global polling data, Paraguay ranked as the &quot;world's happiest place&quot;.&lt;ref&gt;{{cite news|url=https://www.nbcnews.com/health/health-news/worlds-happiest-country-would-you-believe-paraguay-n110981|title=World's happiest country? Would you believe Paraguay?|date=21 May 2014|access-date=19 September 2018|archive-url=https://web.archive.org/web/20180914163313/https://www.nbcnews.com/health/health-news/worlds-happiest-country-would-you-believe-paraguay-n110981|archive-date=14 September 2018|website=[[NBC News]] (nbcnews.com)|url-status=live}}&lt;/ref&gt;

== නිරුක්තිය ==
The origin of the name ''Paraguay'' is uncertain. One version postulates the name takes from [[:en:Guaraní_language|Guaraní]] ''paraguá'' &quot;feather crown&quot; and ''y'' &quot;water&quot; thus ''paraguaí'' &quot;feather crown of waters&quot;.&lt;ref&gt;{{citation|author=[[Antonio Ruiz de Montoya]]|title=Vocabulario y tesoro de la lengua Guarani (ó mas bien Tupi)|url=http://archive.org/details/gramaticaydiccio02ruiz|volume=2|page=263|year=1876|entry=Paraguá}}&lt;/ref&gt; Other versions affirm that the name derives from the [[:en:Payaguá|Payaguá people]],&lt;ref name=&quot;auto&quot;&gt;{{cite web |title=Paraguay |url=http://lcweb2.loc.gov/frd/cs/profiles/Paraguay.pdf |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20150514105537/http://lcweb2.loc.gov/frd/cs/profiles/Paraguay.pdf |archive-date=14 May 2015 |access-date=2 May 2010 |website=lcweb2.loc.gov}}&lt;/ref&gt; for the [[:en:Paraguay_River|Paraguay River]] was called the ''Payaguá-y'', or &quot;river of the Payaguás&quot; by the [[:en:Guaraní_people|Guaraní]] and hence would have come the name for the country; or that, also from the Guaraní, ''para'' would mean sea, ''gua'', originates, and ''y'', river, thus Paraguay would mean &quot;river which gives birth to the sea&quot;.&lt;ref&gt;{{cite book |last1=Nickson |first1=Andrew R. |url=https://books.google.com/books?id=skV7AAAAMAAJ |title=Historical Dictionary of Paraguay |last2=Kolinski |first2=Charles J. |publisher=[[Scarecrow Press]] |year=1993 |isbn=9780810826434 |access-date=20 October 2022 |archive-url=https://web.archive.org/web/20221020212325/https://books.google.com.br/books/about/Historical_Dictionary_of_Paraguay.html?id=skV7AAAAMAAJ&amp;redir_esc=y |archive-date=20 October 2022 |url-status=live}}&lt;/ref&gt;

== ඉතිහාසය ==
{{Excerpt|පැරගුවේ ඉතිහාසය||inline=yes}}

=== පූර්ව යටත් විජිත යුගය ===
{{Excerpt|පැරගුවේ ඉතිහාසය||inline=yes}}

=== යටත් විජිත යුගය ===
{{Excerpt|පැරගුවේ ඉතිහාසය||inline=yes}}

=== ෆ්‍රැන්සියාවේ නිදහස සහ පාලනය ===
{{Excerpt|පැරගුවේ ඉතිහාසය||inline=yes}}

=== ලෝපෙස් පවුලේ පාලනය ===
{{Excerpt|පැරගුවේ ඉතිහාසය||inline=yes}}

=== පැරගුවේ යුද්ධය (1864–1870) ===
{{Excerpt|පැරගුවේ ඉතිහාසය||inline=yes}}

=== 20 වන සියවස ===
{{Excerpt|පැරගුවේ ඉතිහාසය||inline=yes}}

=== ස්ට්‍රෝස්නර් යුගය, 1954–1989 ===
{{Excerpt|පැරගුවේ ඉතිහාසය||inline=yes}}

=== ස්ට්‍රෝස්නර්ගේ බලයෙන් පහ කිරීම, 1989න් පසු ===
{{Excerpt|පැරගුවේ ඉතිහාසය||inline=yes}}

=== ප්‍රනාන්දු ලුගෝගේ මැතිවරණය ===
{{Excerpt|පැරගුවේ ඉතිහාසය||inline=yes}}

=== වර්තමාන දිනය ===
{{Excerpt|පැරගුවේ ඉතිහාසය||inline=yes}}

== භූගෝලය ==
{{Excerpt|පැරගුවේ භූගෝලය||inline=yes}}

=== දේශගුණය ===

=== සත්ව විශේෂ ===

== රජය සහ දේශපාලනය ==
{{Excerpt|පැරගුවේ රජය සහ දේශපාලනය||inline=yes}}

=== හමුදා ===

=== පරිපාලන අංශ ===

== ආර්ථිකය ==
{{Excerpt|පැරගුවේ ආර්ථිකය||inline=yes}}

=== කෘෂිකර්මය ===

=== කර්මාන්තය සහ නිෂ්පාදනය ===

==== ආදිවාසීන්ගේ සමාජ ගැටළු ====

== යටිතල පහසුකම් ==
{{Excerpt|පැරගුවේ යටිතල පහසුකම්||inline=yes}}

=== ප්‍රවාහනය ===

=== බලශක්තිය ===

== ජන විකාශනය ==
{{Excerpt|පැරගුවේ ජන විකාශනය||inline=yes}}

=== ආගම ===

=== භාෂා ===

=== අධ්‍යාපනය ===

=== සෞඛ්‍යය ===

== සංස්කෘතිය ==
{{Excerpt|පැරගුවේ සංස්කෘතිය||inline=yes}}

=== මාධ්‍ය ===

=== ක්‍රීඩා ===

== යොමු කිරීම් ==
&lt;references /&gt;
{{දකුණු ඇමරිකාවේ ස්වෛරී රාජ්‍යයන් සහ පරායත්ත භූමි ප්‍රදේශ ලැයිස්තුව}}
[[ප්‍රවර්ගය:දකුණු ඇමෙරිකානු රටවල්]]</text>
      <sha1>l87g1cmw26icotxt5dvccy6egi7pccj</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>752917</id>
      <parentid>752916</parentid>
      <timestamp>2025-07-03T05:54:46Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>BuddhikaW88</username>
        <id>37808</id>
      </contributor>
      <origin>752917</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="10669" sha1="e70wxmyeg03t1lb88rjx9rq9m0k7dry" xml:space="preserve">'''පැරගුවේ''','''{{efn|({{IPAc-en|ˈ|p|ær|ə|ɡ|w|aɪ}}; {{IPA|es|paɾaˈɣwaj|-|ES-pe - Paraguay.ogg}})}}''' නිල වශයෙන් '''පැරගුවේ ජනරජය''', යනු දකුණු ඇමරිකාවේ මධ්‍යම කලාපයේ පිහිටා ඇති ගොඩබිම් සහිත ඇමරිකානු රටකි. එය අගනුවර දිස්ත්‍රික්කයක් සහ පළාත් දාහතකින් සමන්විත භූමි ප්‍රදේශයක් සහිත ඒකීය රාජ්‍යයකි. එහි අගනුවර සහ විශාලතම නගරය අසුන්සියොන් ය. පැරගුවේ යනු ජනාධිපති ජනරජයක් වන අතර නීතියේ ආධිපත්‍යය මගින් පාලනය වන රාජ්‍යයකි. එය ආර්ජන්ටිනාව, බ්‍රසීලය සහ උරුගුවේ සමඟ මර්කෝසූර් හි ආරම්භක සාමාජිකයෙකි.

Spanish [[:en:Conquistador|conquistadores]] arrived in 1524, and in 1537 established the city of Asunción, the first capital of the [[:en:Governorate_of_the_Río_de_la_Plata|Governorate of the Río de la Plata]].&lt;ref&gt;{{cite news|url=https://www.bbc.com/mundo/noticias-america-latina-40920828|title=Paraguay: Cómo Asunción se convirtió en 'madre' de más de 70&amp;nbsp;ciudades de Sudamérica hace 480&amp;nbsp;años|archive-url=https://web.archive.org/web/20180918202538/https://www.bbc.com/mundo/noticias-america-latina-40920828|archive-date=18 September 2018|publisher=[[British Broadcasting Corporation]]|series=BBC News Mundo}}&lt;/ref&gt; During the 17th&amp;nbsp;century, Paraguay was the center of [[:en:Reductions|Jesuit missions]], where the native [[:en:Guaraní_people|Guaraní people]] were converted to Christianity and introduced to European culture.&lt;ref&gt;{{cite book |last=Caraman |first=Philip |title=The Lost Paradise: The Jesuit republic in South America |publisher=Seabury Press |year=1976 |location=New York City}}&lt;/ref&gt; After the [[:en:Suppression_of_the_Society_of_Jesus|expulsion of the Jesuits]] from Spanish territories in 1767, Paraguay increasingly became a peripheral colony. Following [[:en:Independence_of_Paraguay|independence from Spain]] in the early 19th&amp;nbsp;century, Paraguay was ruled by a series of authoritarian governments. This period ended with the disastrous [[:en:Paraguayan_War|Paraguayan War]] (1864–1870), during which the country lost half its prewar population and around 25–33% of its territory. In the 20th&amp;nbsp;century, Paraguay faced another major international conflict{{mdash}}the [[:en:Chaco_War|Chaco War]] (1932–1935) against Bolivia{{mdash}}in which Paraguay prevailed. The country came under a succession of military dictators, culminating in the 35-year regime of [[:en:Alfredo_Stroessner|Alfredo Stroessner]], which lasted until his overthrow in 1989 by an internal military coup. This marked the beginning of Paraguay's current democratic era.

Paraguay is a [[:en:Developing_country|developing country]], ranking 105th in the [[:en:Human_Development_Index|Human Development Index]].&lt;ref&gt;{{cite web |date=April 2019 |title=World Economic Outlook Database |url=https://www.imf.org/external/pubs/ft/weo/2019/01/weodata/weoselco.aspx?g=2200&amp;sg=All+countries+%2f+Emerging+market+and+developing+economies |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20201010203013/https://www.imf.org/external/pubs/ft/weo/2019/01/weodata/weoselco.aspx?g=2200&amp;sg=All+countries+%2F+Emerging+market+and+developing+economies |archive-date=10 October 2020 |access-date=29 September 2019 |website=IMF.org |publisher=[[International Monetary Fund]]}}&lt;/ref&gt; It is a founding member of [[:en:Mercosur|Mercosur]], the [[:en:United_Nations|United Nations]], the [[:en:Organization_of_American_States|Organization of American States]], the [[:en:Non-Aligned_Movement|Non-Aligned Movement]] and the [[:en:Lima_Group|Lima Group]]. Additionally, the city of [[:en:Luque|Luque]], in metropolitan Asunción, is the seat of the [[:en:CONMEBOL|South American Football Confederation]].

While it is the only landlocked country in South America besides [[:en:Bolivia|Bolivia]], Paraguayan ports are able to access the Atlantic Ocean via the [[:en:Paraná–Paraguay_Waterway|Paraná–Paraguay Waterway]].&lt;ref&gt;{{cite web |title=Paraná-Paraguay Waterway |url=https://www.agroindustria.gob.ar/sitio/areas/ss_mercados_agropecuarios/infraestructura/_archivos/000070_Hidrov%C3%ADas/000010_Hidrov%C3%ADa%20Paran%C3%A1%20Paraguay.pdf |url-status=dead |archive-url=https://web.archive.org/web/20190327085649/https://www.agroindustria.gob.ar/sitio/areas/ss_mercados_agropecuarios/infraestructura/_archivos/000070_Hidrov%C3%ADas/000010_Hidrov%C3%ADa%20Paran%C3%A1%20Paraguay.pdf |archive-date=27 March 2019 |access-date=20 October 2015 |language=es}}&lt;/ref&gt; The majority of Paraguay's 6&amp;nbsp;million people are ''[[:en:Mestizo|mestizo]]'', and Guarani culture remains widely influential; more than 90% of the population speak various dialects of the [[:en:Guarani_language|Guarani language]] alongside Spanish. Paraguay's GDP per capita PPP is the seventh-highest in South America. In a 2014 Positive Experience Index based on global polling data, Paraguay ranked as the &quot;world's happiest place&quot;.&lt;ref&gt;{{cite news|url=https://www.nbcnews.com/health/health-news/worlds-happiest-country-would-you-believe-paraguay-n110981|title=World's happiest country? Would you believe Paraguay?|date=21 May 2014|access-date=19 September 2018|archive-url=https://web.archive.org/web/20180914163313/https://www.nbcnews.com/health/health-news/worlds-happiest-country-would-you-believe-paraguay-n110981|archive-date=14 September 2018|website=[[NBC News]] (nbcnews.com)|url-status=live}}&lt;/ref&gt;

== නිරුක්තිය ==
The origin of the name ''Paraguay'' is uncertain. One version postulates the name takes from [[:en:Guaraní_language|Guaraní]] ''paraguá'' &quot;feather crown&quot; and ''y'' &quot;water&quot; thus ''paraguaí'' &quot;feather crown of waters&quot;.&lt;ref&gt;{{citation|author=[[Antonio Ruiz de Montoya]]|title=Vocabulario y tesoro de la lengua Guarani (ó mas bien Tupi)|url=http://archive.org/details/gramaticaydiccio02ruiz|volume=2|page=263|year=1876|entry=Paraguá}}&lt;/ref&gt; Other versions affirm that the name derives from the [[:en:Payaguá|Payaguá people]],&lt;ref name=&quot;auto&quot;&gt;{{cite web |title=Paraguay |url=http://lcweb2.loc.gov/frd/cs/profiles/Paraguay.pdf |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20150514105537/http://lcweb2.loc.gov/frd/cs/profiles/Paraguay.pdf |archive-date=14 May 2015 |access-date=2 May 2010 |website=lcweb2.loc.gov}}&lt;/ref&gt; for the [[:en:Paraguay_River|Paraguay River]] was called the ''Payaguá-y'', or &quot;river of the Payaguás&quot; by the [[:en:Guaraní_people|Guaraní]] and hence would have come the name for the country; or that, also from the Guaraní, ''para'' would mean sea, ''gua'', originates, and ''y'', river, thus Paraguay would mean &quot;river which gives birth to the sea&quot;.&lt;ref&gt;{{cite book |last1=Nickson |first1=Andrew R. |url=https://books.google.com/books?id=skV7AAAAMAAJ |title=Historical Dictionary of Paraguay |last2=Kolinski |first2=Charles J. |publisher=[[Scarecrow Press]] |year=1993 |isbn=9780810826434 |access-date=20 October 2022 |archive-url=https://web.archive.org/web/20221020212325/https://books.google.com.br/books/about/Historical_Dictionary_of_Paraguay.html?id=skV7AAAAMAAJ&amp;redir_esc=y |archive-date=20 October 2022 |url-status=live}}&lt;/ref&gt;

== ඉතිහාසය ==
{{Excerpt|පැරගුවේ ඉතිහාසය||inline=yes}}

=== පූර්ව යටත් විජිත යුගය ===
{{Excerpt|පැරගුවේ ඉතිහාසය||inline=yes}}

=== යටත් විජිත යුගය ===
{{Excerpt|පැරගුවේ ඉතිහාසය||inline=yes}}

=== ෆ්‍රැන්සියාවේ නිදහස සහ පාලනය ===
{{Excerpt|පැරගුවේ ඉතිහාසය||inline=yes}}

=== ලෝපෙස් පවුලේ පාලනය ===
{{Excerpt|පැරගුවේ ඉතිහාසය||inline=yes}}

=== පැරගුවේ යුද්ධය (1864–1870) ===
{{Excerpt|පැරගුවේ ඉතිහාසය||inline=yes}}

=== 20 වන සියවස ===
{{Excerpt|පැරගුවේ ඉතිහාසය||inline=yes}}

=== ස්ට්‍රෝස්නර් යුගය, 1954–1989 ===
{{Excerpt|පැරගුවේ ඉතිහාසය||inline=yes}}

=== ස්ට්‍රෝස්නර්ගේ බලයෙන් පහ කිරීම, 1989න් පසු ===
{{Excerpt|පැරගුවේ ඉතිහාසය||inline=yes}}

=== ප්‍රනාන්දු ලුගෝගේ මැතිවරණය ===
{{Excerpt|පැරගුවේ ඉතිහාසය||inline=yes}}

=== වර්තමාන දිනය ===
{{Excerpt|පැරගුවේ ඉතිහාසය||inline=yes}}

== භූගෝලය ==
{{Excerpt|පැරගුවේ භූගෝලය||inline=yes}}

=== දේශගුණය ===

=== සත්ව විශේෂ ===

== රජය සහ දේශපාලනය ==
{{Excerpt|පැරගුවේ රජය සහ දේශපාලනය||inline=yes}}

=== හමුදා ===

=== පරිපාලන අංශ ===

== ආර්ථිකය ==
{{Excerpt|පැරගුවේ ආර්ථිකය||inline=yes}}

=== කෘෂිකර්මය ===

=== කර්මාන්තය සහ නිෂ්පාදනය ===

==== ආදිවාසීන්ගේ සමාජ ගැටළු ====

== යටිතල පහසුකම් ==
{{Excerpt|පැරගුවේ යටිතල පහසුකම්||inline=yes}}

=== ප්‍රවාහනය ===

=== බලශක්තිය ===

== ජන විකාශනය ==
{{Excerpt|පැරගුවේ ජන විකාශනය||inline=yes}}

=== ආගම ===

=== භාෂා ===

=== අධ්‍යාපනය ===

=== සෞඛ්‍යය ===

== සංස්කෘතිය ==
{{Excerpt|පැරගුවේ සංස්කෘතිය||inline=yes}}

=== මාධ්‍ය ===

=== ක්‍රීඩා ===

== යොමු කිරීම් ==
&lt;references /&gt;
{{දකුණු ඇමරිකාවේ ස්වෛරී රාජ්‍යයන් සහ පරායත්ත භූමි ප්‍රදේශ ලැයිස්තුව}}
[[ප්‍රවර්ගය:දකුණු ඇමෙරිකානු රටවල්]]</text>
      <sha1>e70wxmyeg03t1lb88rjx9rq9m0k7dry</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>752918</id>
      <parentid>752917</parentid>
      <timestamp>2025-07-03T05:55:15Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>BuddhikaW88</username>
        <id>37808</id>
      </contributor>
      <origin>752918</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="15631" sha1="ffji9tjvt19e7falyxc30lppsr9g2wf" xml:space="preserve">'''පැරගුවේ''','''{{efn|({{IPAc-en|ˈ|p|ær|ə|ɡ|w|aɪ}}; {{IPA|es|paɾaˈɣwaj|-|ES-pe - Paraguay.ogg}})}}''' නිල වශයෙන් '''පැරගුවේ ජනරජය''', යනු දකුණු ඇමරිකාවේ මධ්‍යම කලාපයේ පිහිටා ඇති ගොඩබිම් සහිත ඇමරිකානු රටකි. එය අගනුවර දිස්ත්‍රික්කයක් සහ පළාත් දාහතකින් සමන්විත භූමි ප්‍රදේශයක් සහිත ඒකීය රාජ්‍යයකි. එහි අගනුවර සහ විශාලතම නගරය අසුන්සියොන් ය. පැරගුවේ යනු ජනාධිපති ජනරජයක් වන අතර නීතියේ ආධිපත්‍යය මගින් පාලනය වන රාජ්‍යයකි. එය ආර්ජන්ටිනාව, බ්‍රසීලය සහ උරුගුවේ සමඟ මර්කෝසූර් හි ආරම්භක සාමාජිකයෙකි.

Spanish [[:en:Conquistador|conquistadores]] arrived in 1524, and in 1537 established the city of Asunción, the first capital of the [[:en:Governorate_of_the_Río_de_la_Plata|Governorate of the Río de la Plata]].&lt;ref&gt;{{cite news|url=https://www.bbc.com/mundo/noticias-america-latina-40920828|title=Paraguay: Cómo Asunción se convirtió en 'madre' de más de 70&amp;nbsp;ciudades de Sudamérica hace 480&amp;nbsp;años|archive-url=https://web.archive.org/web/20180918202538/https://www.bbc.com/mundo/noticias-america-latina-40920828|archive-date=18 September 2018|publisher=[[British Broadcasting Corporation]]|series=BBC News Mundo}}&lt;/ref&gt; During the 17th&amp;nbsp;century, Paraguay was the center of [[:en:Reductions|Jesuit missions]], where the native [[:en:Guaraní_people|Guaraní people]] were converted to Christianity and introduced to European culture.&lt;ref&gt;{{cite book |last=Caraman |first=Philip |title=The Lost Paradise: The Jesuit republic in South America |publisher=Seabury Press |year=1976 |location=New York City}}&lt;/ref&gt; After the [[:en:Suppression_of_the_Society_of_Jesus|expulsion of the Jesuits]] from Spanish territories in 1767, Paraguay increasingly became a peripheral colony. Following [[:en:Independence_of_Paraguay|independence from Spain]] in the early 19th&amp;nbsp;century, Paraguay was ruled by a series of authoritarian governments. This period ended with the disastrous [[:en:Paraguayan_War|Paraguayan War]] (1864–1870), during which the country lost half its prewar population and around 25–33% of its territory. In the 20th&amp;nbsp;century, Paraguay faced another major international conflict{{mdash}}the [[:en:Chaco_War|Chaco War]] (1932–1935) against Bolivia{{mdash}}in which Paraguay prevailed. The country came under a succession of military dictators, culminating in the 35-year regime of [[:en:Alfredo_Stroessner|Alfredo Stroessner]], which lasted until his overthrow in 1989 by an internal military coup. This marked the beginning of Paraguay's current democratic era.

ස්පාඤ්ඤ ආක්‍රමණිකයන් 1524 දී පැමිණි අතර, 1537 දී රියෝ ඩි ලා ප්ලාටා හි ආණ්ඩුකාර කාර්යාලයේ පළමු අගනුවර වන අසුන්සියොන් නගරය පිහිටුවන ලදී.[1] 17 වන සියවසේදී, පැරගුවේ ජේසු නිකායික මෙහෙයුම්වල මධ්‍යස්ථානය වූ අතර, එහිදී ස්වදේශික ගුවාරානි ජනතාව ක්‍රිස්තියානි ආගමට හරවා යුරෝපීය සංස්කෘතියට හඳුන්වා දෙන ලදී.[2] 1767 දී ස්පාඤ්ඤ භූමි ප්‍රදේශවලින් ජේසු නිකායිකයින් නෙරපා හැරීමෙන් පසු, පැරගුවේ වැඩි වැඩියෙන් පර්යන්ත යටත් විජිතයක් බවට පත්විය. 19 වන සියවසේ මුල් භාගයේදී ස්පාඤ්ඤයෙන් නිදහස ලැබීමෙන් පසු, පැරගුවේ ඒකාධිපති ආණ්ඩු මාලාවක් විසින් පාලනය කරන ලදී. මෙම කාල පරිච්ඡේදය විනාශකාරී පැරගුවේ යුද්ධයෙන් (1864–1870) අවසන් වූ අතර, එම කාලය තුළ රටට පූර්ව යුද්ධ ජනගහනයෙන් අඩක් සහ එහි භූමි ප්‍රමාණයෙන් 25–33% ක් පමණ අහිමි විය. 20 වන සියවසේදී, පැරගුවේ තවත් ප්‍රධාන ජාත්‍යන්තර ගැටුමකට මුහුණ දුන්නේය - බොලිවියාවට එරෙහිව චාකෝ යුද්ධය (1932–1935) - එහිදී පැරගුවේ ජය ගත්තේය. රට හමුදා ඒකාධිපතියන්ගේ අනුප්‍රාප්තිකත්වයට යටත් වූ අතර, ඇල්ෆ්‍රෙඩෝ ස්ට්‍රෝස්නර්ගේ වසර 35ක පාලන සමයේදී එය අවසන් වූ අතර, එය 1989 දී අභ්‍යන්තර හමුදා කුමන්ත්‍රණයකින් ඔහු බලයෙන් පහ කරන තෙක් පැවතුනි. මෙය පැරගුවේ වත්මන් ප්‍රජාතන්ත්‍රවාදී යුගයේ ආරම්භය සනිටුහන් කළේය.

පැරගුවේ සංවර්ධනය වෙමින් පවතින රටක් වන අතර එය මානව සංවර්ධන දර්ශකයේ 105 වන ස්ථානයේ සිටී.[3] එය මර්කෝසූර්, එක්සත් ජාතීන්ගේ සංවිධානය, ඇමරිකානු රාජ්‍ය සංවිධානය, නොබැඳි ව්‍යාපාරය සහ ලීමා සමූහයේ ආරම්භක සාමාජිකයෙකි. ඊට අමතරව, අසුන්සියොන් අගනගරයේ ලූක් නගරය දකුණු ඇමරිකානු පාපන්දු සම්මේලනයේ ආසනය වේ.

බොලිවියාව හැර දකුණු ඇමරිකාවේ ඇති එකම ගොඩබිම් සහිත රට එය වුවද, පැරගුවේ වරායන්ට පරානා-පැරගුවේ ජල මාර්ගය හරහා අත්ලාන්තික් සාගරයට ප්‍රවේශ විය හැකිය.[4] පැරගුවේ මිලියන 6 ක ජනතාවගෙන් බහුතරයක් මෙස්ටිසෝ වන අතර ගුරානි සංස්කෘතිය පුළුල් ලෙස බලගතු ලෙස පවතී; ජනගහනයෙන් 90% කට වඩා වැඩි පිරිසක් ස්පාඤ්ඤ සමඟ ගුරානි භාෂාවේ විවිධ උපභාෂා කතා කරති. පැරගුවේහි ඒක පුද්ගල දළ දේශීය නිෂ්පාදිතය (GDP) දකුණු ඇමරිකාවේ හත්වන ඉහළම අගයයි. ගෝලීය ඡන්ද දත්ත මත පදනම් වූ 2014 ධනාත්මක අත්දැකීම් දර්ශකයකට අනුව, පැරගුවේ &quot;ලෝකයේ ප්‍රීතිමත්ම ස්ථානය&quot; ලෙස ශ්‍රේණිගත කර ඇත.[5]

Paraguay is a [[:en:Developing_country|developing country]], ranking 105th in the [[:en:Human_Development_Index|Human Development Index]].&lt;ref&gt;{{cite web |date=April 2019 |title=World Economic Outlook Database |url=https://www.imf.org/external/pubs/ft/weo/2019/01/weodata/weoselco.aspx?g=2200&amp;sg=All+countries+%2f+Emerging+market+and+developing+economies |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20201010203013/https://www.imf.org/external/pubs/ft/weo/2019/01/weodata/weoselco.aspx?g=2200&amp;sg=All+countries+%2F+Emerging+market+and+developing+economies |archive-date=10 October 2020 |access-date=29 September 2019 |website=IMF.org |publisher=[[International Monetary Fund]]}}&lt;/ref&gt; It is a founding member of [[:en:Mercosur|Mercosur]], the [[:en:United_Nations|United Nations]], the [[:en:Organization_of_American_States|Organization of American States]], the [[:en:Non-Aligned_Movement|Non-Aligned Movement]] and the [[:en:Lima_Group|Lima Group]]. Additionally, the city of [[:en:Luque|Luque]], in metropolitan Asunción, is the seat of the [[:en:CONMEBOL|South American Football Confederation]].

While it is the only landlocked country in South America besides [[:en:Bolivia|Bolivia]], Paraguayan ports are able to access the Atlantic Ocean via the [[:en:Paraná–Paraguay_Waterway|Paraná–Paraguay Waterway]].&lt;ref&gt;{{cite web |title=Paraná-Paraguay Waterway |url=https://www.agroindustria.gob.ar/sitio/areas/ss_mercados_agropecuarios/infraestructura/_archivos/000070_Hidrov%C3%ADas/000010_Hidrov%C3%ADa%20Paran%C3%A1%20Paraguay.pdf |url-status=dead |archive-url=https://web.archive.org/web/20190327085649/https://www.agroindustria.gob.ar/sitio/areas/ss_mercados_agropecuarios/infraestructura/_archivos/000070_Hidrov%C3%ADas/000010_Hidrov%C3%ADa%20Paran%C3%A1%20Paraguay.pdf |archive-date=27 March 2019 |access-date=20 October 2015 |language=es}}&lt;/ref&gt; The majority of Paraguay's 6&amp;nbsp;million people are ''[[:en:Mestizo|mestizo]]'', and Guarani culture remains widely influential; more than 90% of the population speak various dialects of the [[:en:Guarani_language|Guarani language]] alongside Spanish. Paraguay's GDP per capita PPP is the seventh-highest in South America. In a 2014 Positive Experience Index based on global polling data, Paraguay ranked as the &quot;world's happiest place&quot;.&lt;ref&gt;{{cite news|url=https://www.nbcnews.com/health/health-news/worlds-happiest-country-would-you-believe-paraguay-n110981|title=World's happiest country? Would you believe Paraguay?|date=21 May 2014|access-date=19 September 2018|archive-url=https://web.archive.org/web/20180914163313/https://www.nbcnews.com/health/health-news/worlds-happiest-country-would-you-believe-paraguay-n110981|archive-date=14 September 2018|website=[[NBC News]] (nbcnews.com)|url-status=live}}&lt;/ref&gt;

== නිරුක්තිය ==
The origin of the name ''Paraguay'' is uncertain. One version postulates the name takes from [[:en:Guaraní_language|Guaraní]] ''paraguá'' &quot;feather crown&quot; and ''y'' &quot;water&quot; thus ''paraguaí'' &quot;feather crown of waters&quot;.&lt;ref&gt;{{citation|author=[[Antonio Ruiz de Montoya]]|title=Vocabulario y tesoro de la lengua Guarani (ó mas bien Tupi)|url=http://archive.org/details/gramaticaydiccio02ruiz|volume=2|page=263|year=1876|entry=Paraguá}}&lt;/ref&gt; Other versions affirm that the name derives from the [[:en:Payaguá|Payaguá people]],&lt;ref name=&quot;auto&quot;&gt;{{cite web |title=Paraguay |url=http://lcweb2.loc.gov/frd/cs/profiles/Paraguay.pdf |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20150514105537/http://lcweb2.loc.gov/frd/cs/profiles/Paraguay.pdf |archive-date=14 May 2015 |access-date=2 May 2010 |website=lcweb2.loc.gov}}&lt;/ref&gt; for the [[:en:Paraguay_River|Paraguay River]] was called the ''Payaguá-y'', or &quot;river of the Payaguás&quot; by the [[:en:Guaraní_people|Guaraní]] and hence would have come the name for the country; or that, also from the Guaraní, ''para'' would mean sea, ''gua'', originates, and ''y'', river, thus Paraguay would mean &quot;river which gives birth to the sea&quot;.&lt;ref&gt;{{cite book |last1=Nickson |first1=Andrew R. |url=https://books.google.com/books?id=skV7AAAAMAAJ |title=Historical Dictionary of Paraguay |last2=Kolinski |first2=Charles J. |publisher=[[Scarecrow Press]] |year=1993 |isbn=9780810826434 |access-date=20 October 2022 |archive-url=https://web.archive.org/web/20221020212325/https://books.google.com.br/books/about/Historical_Dictionary_of_Paraguay.html?id=skV7AAAAMAAJ&amp;redir_esc=y |archive-date=20 October 2022 |url-status=live}}&lt;/ref&gt;

== ඉතිහාසය ==
{{Excerpt|පැරගුවේ ඉතිහාසය||inline=yes}}

=== පූර්ව යටත් විජිත යුගය ===
{{Excerpt|පැරගුවේ ඉතිහාසය||inline=yes}}

=== යටත් විජිත යුගය ===
{{Excerpt|පැරගුවේ ඉතිහාසය||inline=yes}}

=== ෆ්‍රැන්සියාවේ නිදහස සහ පාලනය ===
{{Excerpt|පැරගුවේ ඉතිහාසය||inline=yes}}

=== ලෝපෙස් පවුලේ පාලනය ===
{{Excerpt|පැරගුවේ ඉතිහාසය||inline=yes}}

=== පැරගුවේ යුද්ධය (1864–1870) ===
{{Excerpt|පැරගුවේ ඉතිහාසය||inline=yes}}

=== 20 වන සියවස ===
{{Excerpt|පැරගුවේ ඉතිහාසය||inline=yes}}

=== ස්ට්‍රෝස්නර් යුගය, 1954–1989 ===
{{Excerpt|පැරගුවේ ඉතිහාසය||inline=yes}}

=== ස්ට්‍රෝස්නර්ගේ බලයෙන් පහ කිරීම, 1989න් පසු ===
{{Excerpt|පැරගුවේ ඉතිහාසය||inline=yes}}

=== ප්‍රනාන්දු ලුගෝගේ මැතිවරණය ===
{{Excerpt|පැරගුවේ ඉතිහාසය||inline=yes}}

=== වර්තමාන දිනය ===
{{Excerpt|පැරගුවේ ඉතිහාසය||inline=yes}}

== භූගෝලය ==
{{Excerpt|පැරගුවේ භූගෝලය||inline=yes}}

=== දේශගුණය ===

=== සත්ව විශේෂ ===

== රජය සහ දේශපාලනය ==
{{Excerpt|පැරගුවේ රජය සහ දේශපාලනය||inline=yes}}

=== හමුදා ===

=== පරිපාලන අංශ ===

== ආර්ථිකය ==
{{Excerpt|පැරගුවේ ආර්ථිකය||inline=yes}}

=== කෘෂිකර්මය ===

=== කර්මාන්තය සහ නිෂ්පාදනය ===

==== ආදිවාසීන්ගේ සමාජ ගැටළු ====

== යටිතල පහසුකම් ==
{{Excerpt|පැරගුවේ යටිතල පහසුකම්||inline=yes}}

=== ප්‍රවාහනය ===

=== බලශක්තිය ===

== ජන විකාශනය ==
{{Excerpt|පැරගුවේ ජන විකාශනය||inline=yes}}

=== ආගම ===

=== භාෂා ===

=== අධ්‍යාපනය ===

=== සෞඛ්‍යය ===

== සංස්කෘතිය ==
{{Excerpt|පැරගුවේ සංස්කෘතිය||inline=yes}}

=== මාධ්‍ය ===

=== ක්‍රීඩා ===

== යොමු කිරීම් ==
&lt;references /&gt;
{{දකුණු ඇමරිකාවේ ස්වෛරී රාජ්‍යයන් සහ පරායත්ත භූමි ප්‍රදේශ ලැයිස්තුව}}
[[ප්‍රවර්ගය:දකුණු ඇමෙරිකානු රටවල්]]</text>
      <sha1>ffji9tjvt19e7falyxc30lppsr9g2wf</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>752919</id>
      <parentid>752918</parentid>
      <timestamp>2025-07-03T05:55:38Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>BuddhikaW88</username>
        <id>37808</id>
      </contributor>
      <comment>/* නිරුක්තිය */</comment>
      <origin>752919</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="16960" sha1="tfvp86qekmc7rv5seijpu5mgcw1obmj" xml:space="preserve">'''පැරගුවේ''','''{{efn|({{IPAc-en|ˈ|p|ær|ə|ɡ|w|aɪ}}; {{IPA|es|paɾaˈɣwaj|-|ES-pe - Paraguay.ogg}})}}''' නිල වශයෙන් '''පැරගුවේ ජනරජය''', යනු දකුණු ඇමරිකාවේ මධ්‍යම කලාපයේ පිහිටා ඇති ගොඩබිම් සහිත ඇමරිකානු රටකි. එය අගනුවර දිස්ත්‍රික්කයක් සහ පළාත් දාහතකින් සමන්විත භූමි ප්‍රදේශයක් සහිත ඒකීය රාජ්‍යයකි. එහි අගනුවර සහ විශාලතම නගරය අසුන්සියොන් ය. පැරගුවේ යනු ජනාධිපති ජනරජයක් වන අතර නීතියේ ආධිපත්‍යය මගින් පාලනය වන රාජ්‍යයකි. එය ආර්ජන්ටිනාව, බ්‍රසීලය සහ උරුගුවේ සමඟ මර්කෝසූර් හි ආරම්භක සාමාජිකයෙකි.

Spanish [[:en:Conquistador|conquistadores]] arrived in 1524, and in 1537 established the city of Asunción, the first capital of the [[:en:Governorate_of_the_Río_de_la_Plata|Governorate of the Río de la Plata]].&lt;ref&gt;{{cite news|url=https://www.bbc.com/mundo/noticias-america-latina-40920828|title=Paraguay: Cómo Asunción se convirtió en 'madre' de más de 70&amp;nbsp;ciudades de Sudamérica hace 480&amp;nbsp;años|archive-url=https://web.archive.org/web/20180918202538/https://www.bbc.com/mundo/noticias-america-latina-40920828|archive-date=18 September 2018|publisher=[[British Broadcasting Corporation]]|series=BBC News Mundo}}&lt;/ref&gt; During the 17th&amp;nbsp;century, Paraguay was the center of [[:en:Reductions|Jesuit missions]], where the native [[:en:Guaraní_people|Guaraní people]] were converted to Christianity and introduced to European culture.&lt;ref&gt;{{cite book |last=Caraman |first=Philip |title=The Lost Paradise: The Jesuit republic in South America |publisher=Seabury Press |year=1976 |location=New York City}}&lt;/ref&gt; After the [[:en:Suppression_of_the_Society_of_Jesus|expulsion of the Jesuits]] from Spanish territories in 1767, Paraguay increasingly became a peripheral colony. Following [[:en:Independence_of_Paraguay|independence from Spain]] in the early 19th&amp;nbsp;century, Paraguay was ruled by a series of authoritarian governments. This period ended with the disastrous [[:en:Paraguayan_War|Paraguayan War]] (1864–1870), during which the country lost half its prewar population and around 25–33% of its territory. In the 20th&amp;nbsp;century, Paraguay faced another major international conflict{{mdash}}the [[:en:Chaco_War|Chaco War]] (1932–1935) against Bolivia{{mdash}}in which Paraguay prevailed. The country came under a succession of military dictators, culminating in the 35-year regime of [[:en:Alfredo_Stroessner|Alfredo Stroessner]], which lasted until his overthrow in 1989 by an internal military coup. This marked the beginning of Paraguay's current democratic era.

ස්පාඤ්ඤ ආක්‍රමණිකයන් 1524 දී පැමිණි අතර, 1537 දී රියෝ ඩි ලා ප්ලාටා හි ආණ්ඩුකාර කාර්යාලයේ පළමු අගනුවර වන අසුන්සියොන් නගරය පිහිටුවන ලදී.[1] 17 වන සියවසේදී, පැරගුවේ ජේසු නිකායික මෙහෙයුම්වල මධ්‍යස්ථානය වූ අතර, එහිදී ස්වදේශික ගුවාරානි ජනතාව ක්‍රිස්තියානි ආගමට හරවා යුරෝපීය සංස්කෘතියට හඳුන්වා දෙන ලදී.[2] 1767 දී ස්පාඤ්ඤ භූමි ප්‍රදේශවලින් ජේසු නිකායිකයින් නෙරපා හැරීමෙන් පසු, පැරගුවේ වැඩි වැඩියෙන් පර්යන්ත යටත් විජිතයක් බවට පත්විය. 19 වන සියවසේ මුල් භාගයේදී ස්පාඤ්ඤයෙන් නිදහස ලැබීමෙන් පසු, පැරගුවේ ඒකාධිපති ආණ්ඩු මාලාවක් විසින් පාලනය කරන ලදී. මෙම කාල පරිච්ඡේදය විනාශකාරී පැරගුවේ යුද්ධයෙන් (1864–1870) අවසන් වූ අතර, එම කාලය තුළ රටට පූර්ව යුද්ධ ජනගහනයෙන් අඩක් සහ එහි භූමි ප්‍රමාණයෙන් 25–33% ක් පමණ අහිමි විය. 20 වන සියවසේදී, පැරගුවේ තවත් ප්‍රධාන ජාත්‍යන්තර ගැටුමකට මුහුණ දුන්නේය - බොලිවියාවට එරෙහිව චාකෝ යුද්ධය (1932–1935) - එහිදී පැරගුවේ ජය ගත්තේය. රට හමුදා ඒකාධිපතියන්ගේ අනුප්‍රාප්තිකත්වයට යටත් වූ අතර, ඇල්ෆ්‍රෙඩෝ ස්ට්‍රෝස්නර්ගේ වසර 35ක පාලන සමයේදී එය අවසන් වූ අතර, එය 1989 දී අභ්‍යන්තර හමුදා කුමන්ත්‍රණයකින් ඔහු බලයෙන් පහ කරන තෙක් පැවතුනි. මෙය පැරගුවේ වත්මන් ප්‍රජාතන්ත්‍රවාදී යුගයේ ආරම්භය සනිටුහන් කළේය.

පැරගුවේ සංවර්ධනය වෙමින් පවතින රටක් වන අතර එය මානව සංවර්ධන දර්ශකයේ 105 වන ස්ථානයේ සිටී.[3] එය මර්කෝසූර්, එක්සත් ජාතීන්ගේ සංවිධානය, ඇමරිකානු රාජ්‍ය සංවිධානය, නොබැඳි ව්‍යාපාරය සහ ලීමා සමූහයේ ආරම්භක සාමාජිකයෙකි. ඊට අමතරව, අසුන්සියොන් අගනගරයේ ලූක් නගරය දකුණු ඇමරිකානු පාපන්දු සම්මේලනයේ ආසනය වේ.

බොලිවියාව හැර දකුණු ඇමරිකාවේ ඇති එකම ගොඩබිම් සහිත රට එය වුවද, පැරගුවේ වරායන්ට පරානා-පැරගුවේ ජල මාර්ගය හරහා අත්ලාන්තික් සාගරයට ප්‍රවේශ විය හැකිය.[4] පැරගුවේ මිලියන 6 ක ජනතාවගෙන් බහුතරයක් මෙස්ටිසෝ වන අතර ගුරානි සංස්කෘතිය පුළුල් ලෙස බලගතු ලෙස පවතී; ජනගහනයෙන් 90% කට වඩා වැඩි පිරිසක් ස්පාඤ්ඤ සමඟ ගුරානි භාෂාවේ විවිධ උපභාෂා කතා කරති. පැරගුවේහි ඒක පුද්ගල දළ දේශීය නිෂ්පාදිතය (GDP) දකුණු ඇමරිකාවේ හත්වන ඉහළම අගයයි. ගෝලීය ඡන්ද දත්ත මත පදනම් වූ 2014 ධනාත්මක අත්දැකීම් දර්ශකයකට අනුව, පැරගුවේ &quot;ලෝකයේ ප්‍රීතිමත්ම ස්ථානය&quot; ලෙස ශ්‍රේණිගත කර ඇත.[5]

Paraguay is a [[:en:Developing_country|developing country]], ranking 105th in the [[:en:Human_Development_Index|Human Development Index]].&lt;ref&gt;{{cite web |date=April 2019 |title=World Economic Outlook Database |url=https://www.imf.org/external/pubs/ft/weo/2019/01/weodata/weoselco.aspx?g=2200&amp;sg=All+countries+%2f+Emerging+market+and+developing+economies |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20201010203013/https://www.imf.org/external/pubs/ft/weo/2019/01/weodata/weoselco.aspx?g=2200&amp;sg=All+countries+%2F+Emerging+market+and+developing+economies |archive-date=10 October 2020 |access-date=29 September 2019 |website=IMF.org |publisher=[[International Monetary Fund]]}}&lt;/ref&gt; It is a founding member of [[:en:Mercosur|Mercosur]], the [[:en:United_Nations|United Nations]], the [[:en:Organization_of_American_States|Organization of American States]], the [[:en:Non-Aligned_Movement|Non-Aligned Movement]] and the [[:en:Lima_Group|Lima Group]]. Additionally, the city of [[:en:Luque|Luque]], in metropolitan Asunción, is the seat of the [[:en:CONMEBOL|South American Football Confederation]].

While it is the only landlocked country in South America besides [[:en:Bolivia|Bolivia]], Paraguayan ports are able to access the Atlantic Ocean via the [[:en:Paraná–Paraguay_Waterway|Paraná–Paraguay Waterway]].&lt;ref&gt;{{cite web |title=Paraná-Paraguay Waterway |url=https://www.agroindustria.gob.ar/sitio/areas/ss_mercados_agropecuarios/infraestructura/_archivos/000070_Hidrov%C3%ADas/000010_Hidrov%C3%ADa%20Paran%C3%A1%20Paraguay.pdf |url-status=dead |archive-url=https://web.archive.org/web/20190327085649/https://www.agroindustria.gob.ar/sitio/areas/ss_mercados_agropecuarios/infraestructura/_archivos/000070_Hidrov%C3%ADas/000010_Hidrov%C3%ADa%20Paran%C3%A1%20Paraguay.pdf |archive-date=27 March 2019 |access-date=20 October 2015 |language=es}}&lt;/ref&gt; The majority of Paraguay's 6&amp;nbsp;million people are ''[[:en:Mestizo|mestizo]]'', and Guarani culture remains widely influential; more than 90% of the population speak various dialects of the [[:en:Guarani_language|Guarani language]] alongside Spanish. Paraguay's GDP per capita PPP is the seventh-highest in South America. In a 2014 Positive Experience Index based on global polling data, Paraguay ranked as the &quot;world's happiest place&quot;.&lt;ref&gt;{{cite news|url=https://www.nbcnews.com/health/health-news/worlds-happiest-country-would-you-believe-paraguay-n110981|title=World's happiest country? Would you believe Paraguay?|date=21 May 2014|access-date=19 September 2018|archive-url=https://web.archive.org/web/20180914163313/https://www.nbcnews.com/health/health-news/worlds-happiest-country-would-you-believe-paraguay-n110981|archive-date=14 September 2018|website=[[NBC News]] (nbcnews.com)|url-status=live}}&lt;/ref&gt;

== නිරුක්තිය ==
The origin of the name ''Paraguay'' is uncertain. One version postulates the name takes from [[:en:Guaraní_language|Guaraní]] ''paraguá'' &quot;feather crown&quot; and ''y'' &quot;water&quot; thus ''paraguaí'' &quot;feather crown of waters&quot;.&lt;ref&gt;{{citation|author=[[Antonio Ruiz de Montoya]]|title=Vocabulario y tesoro de la lengua Guarani (ó mas bien Tupi)|url=http://archive.org/details/gramaticaydiccio02ruiz|volume=2|page=263|year=1876|entry=Paraguá}}&lt;/ref&gt; Other versions affirm that the name derives from the [[:en:Payaguá|Payaguá people]],&lt;ref name=&quot;auto&quot;&gt;{{cite web |title=Paraguay |url=http://lcweb2.loc.gov/frd/cs/profiles/Paraguay.pdf |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20150514105537/http://lcweb2.loc.gov/frd/cs/profiles/Paraguay.pdf |archive-date=14 May 2015 |access-date=2 May 2010 |website=lcweb2.loc.gov}}&lt;/ref&gt; for the [[:en:Paraguay_River|Paraguay River]] was called the ''Payaguá-y'', or &quot;river of the Payaguás&quot; by the [[:en:Guaraní_people|Guaraní]] and hence would have come the name for the country; or that, also from the Guaraní, ''para'' would mean sea, ''gua'', originates, and ''y'', river, thus Paraguay would mean &quot;river which gives birth to the sea&quot;.&lt;ref&gt;{{cite book |last1=Nickson |first1=Andrew R. |url=https://books.google.com/books?id=skV7AAAAMAAJ |title=Historical Dictionary of Paraguay |last2=Kolinski |first2=Charles J. |publisher=[[Scarecrow Press]] |year=1993 |isbn=9780810826434 |access-date=20 October 2022 |archive-url=https://web.archive.org/web/20221020212325/https://books.google.com.br/books/about/Historical_Dictionary_of_Paraguay.html?id=skV7AAAAMAAJ&amp;redir_esc=y |archive-date=20 October 2022 |url-status=live}}&lt;/ref&gt;

පැරගුවේ යන නාමයේ ආරම්භය අවිනිශ්චිතය. එක් අනුවාදයක මෙම නම ගුවාරානි පැරගුවා &quot;පිහාටු ඔටුන්න&quot; සහ y &quot;ජලය&quot; යන වචන වලින් ලබාගෙන ඇති බව උපකල්පනය කරයි, එබැවින් පැරගුවේ &quot;ජල පිහාටු ඔටුන්න&quot; වේ.[6] වෙනත් අනුවාදයන් තහවුරු කරන්නේ මෙම නම පයාගුවා ජනතාවගෙන් ලැබුණු බවයි,[7] මන්ද පැරගුවේ ගඟ ගුවාරානි විසින් පයාගුවා-වයි හෝ &quot;පයාගුවාස් ගඟ&quot; ලෙස හැඳින්වූ අතර එම නිසා එම රටට එම නම ලැබෙන්න ඇති බවයි; නැතහොත්, ගුවාරානි වලින් ද, පැරා යන්නෙන් මුහුද, ගුවා, ආරම්භ වේ සහ y, ගංගාව අදහස් වේ, එබැවින් පැරගුවේ යන්නෙහි තේරුම &quot;මුහුද බිහි කරන ගංගාව&quot; යන්නයි.[8]

== ඉතිහාසය ==
{{Excerpt|පැරගුවේ ඉතිහාසය||inline=yes}}

=== පූර්ව යටත් විජිත යුගය ===
{{Excerpt|පැරගුවේ ඉතිහාසය||inline=yes}}

=== යටත් විජිත යුගය ===
{{Excerpt|පැරගුවේ ඉතිහාසය||inline=yes}}

=== ෆ්‍රැන්සියාවේ නිදහස සහ පාලනය ===
{{Excerpt|පැරගුවේ ඉතිහාසය||inline=yes}}

=== ලෝපෙස් පවුලේ පාලනය ===
{{Excerpt|පැරගුවේ ඉතිහාසය||inline=yes}}

=== පැරගුවේ යුද්ධය (1864–1870) ===
{{Excerpt|පැරගුවේ ඉතිහාසය||inline=yes}}

=== 20 වන සියවස ===
{{Excerpt|පැරගුවේ ඉතිහාසය||inline=yes}}

=== ස්ට්‍රෝස්නර් යුගය, 1954–1989 ===
{{Excerpt|පැරගුවේ ඉතිහාසය||inline=yes}}

=== ස්ට්‍රෝස්නර්ගේ බලයෙන් පහ කිරීම, 1989න් පසු ===
{{Excerpt|පැරගුවේ ඉතිහාසය||inline=yes}}

=== ප්‍රනාන්දු ලුගෝගේ මැතිවරණය ===
{{Excerpt|පැරගුවේ ඉතිහාසය||inline=yes}}

=== වර්තමාන දිනය ===
{{Excerpt|පැරගුවේ ඉතිහාසය||inline=yes}}

== භූගෝලය ==
{{Excerpt|පැරගුවේ භූගෝලය||inline=yes}}

=== දේශගුණය ===

=== සත්ව විශේෂ ===

== රජය සහ දේශපාලනය ==
{{Excerpt|පැරගුවේ රජය සහ දේශපාලනය||inline=yes}}

=== හමුදා ===

=== පරිපාලන අංශ ===

== ආර්ථිකය ==
{{Excerpt|පැරගුවේ ආර්ථිකය||inline=yes}}

=== කෘෂිකර්මය ===

=== කර්මාන්තය සහ නිෂ්පාදනය ===

==== ආදිවාසීන්ගේ සමාජ ගැටළු ====

== යටිතල පහසුකම් ==
{{Excerpt|පැරගුවේ යටිතල පහසුකම්||inline=yes}}

=== ප්‍රවාහනය ===

=== බලශක්තිය ===

== ජන විකාශනය ==
{{Excerpt|පැරගුවේ ජන විකාශනය||inline=yes}}

=== ආගම ===

=== භාෂා ===

=== අධ්‍යාපනය ===

=== සෞඛ්‍යය ===

== සංස්කෘතිය ==
{{Excerpt|පැරගුවේ සංස්කෘතිය||inline=yes}}

=== මාධ්‍ය ===

=== ක්‍රීඩා ===

== යොමු කිරීම් ==
&lt;references /&gt;
{{දකුණු ඇමරිකාවේ ස්වෛරී රාජ්‍යයන් සහ පරායත්ත භූමි ප්‍රදේශ ලැයිස්තුව}}
[[ප්‍රවර්ගය:දකුණු ඇමෙරිකානු රටවල්]]</text>
      <sha1>tfvp86qekmc7rv5seijpu5mgcw1obmj</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>752920</id>
      <parentid>752919</parentid>
      <timestamp>2025-07-03T05:56:44Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>BuddhikaW88</username>
        <id>37808</id>
      </contributor>
      <comment>/* නිරුක්තිය */</comment>
      <origin>752920</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="15532" sha1="kb88lyx92dvn69tf5emto58dj6mljei" xml:space="preserve">'''පැරගුවේ''','''{{efn|({{IPAc-en|ˈ|p|ær|ə|ɡ|w|aɪ}}; {{IPA|es|paɾaˈɣwaj|-|ES-pe - Paraguay.ogg}})}}''' නිල වශයෙන් '''පැරගුවේ ජනරජය''', යනු දකුණු ඇමරිකාවේ මධ්‍යම කලාපයේ පිහිටා ඇති ගොඩබිම් සහිත ඇමරිකානු රටකි. එය අගනුවර දිස්ත්‍රික්කයක් සහ පළාත් දාහතකින් සමන්විත භූමි ප්‍රදේශයක් සහිත ඒකීය රාජ්‍යයකි. එහි අගනුවර සහ විශාලතම නගරය අසුන්සියොන් ය. පැරගුවේ යනු ජනාධිපති ජනරජයක් වන අතර නීතියේ ආධිපත්‍යය මගින් පාලනය වන රාජ්‍යයකි. එය ආර්ජන්ටිනාව, බ්‍රසීලය සහ උරුගුවේ සමඟ මර්කෝසූර් හි ආරම්භක සාමාජිකයෙකි.

ස්පාඤ්ඤ ආක්‍රමණිකයන් 1524 දී පැමිණි අතර, 1537 දී රියෝ ඩි ලා ප්ලාටා හි ආණ්ඩුකාර කාර්යාලයේ පළමු අගනුවර වන අසුන්සියොන් නගරය පිහිටුවන ලදී.&lt;ref&gt;{{cite news|url=https://www.bbc.com/mundo/noticias-america-latina-40920828|title=Paraguay: Cómo Asunción se convirtió en 'madre' de más de 70&amp;nbsp;ciudades de Sudamérica hace 480&amp;nbsp;años|archive-url=https://web.archive.org/web/20180918202538/https://www.bbc.com/mundo/noticias-america-latina-40920828|archive-date=18 September 2018|publisher=[[British Broadcasting Corporation]]|series=BBC News Mundo}}&lt;/ref&gt; 17 වන සියවසේදී, පැරගුවේ ජේසු නිකායික මෙහෙයුම්වල මධ්‍යස්ථානය වූ අතර, එහිදී ස්වදේශික ගුවාරානි ජනතාව ක්‍රිස්තියානි ආගමට හරවා යුරෝපීය සංස්කෘතියට හඳුන්වා දෙන ලදී.&lt;ref&gt;{{cite book |last=Caraman |first=Philip |title=The Lost Paradise: The Jesuit republic in South America |publisher=Seabury Press |year=1976 |location=New York City}}&lt;/ref&gt; 1767 දී ස්පාඤ්ඤ භූමි ප්‍රදේශවලින් ජේසු නිකායිකයින් නෙරපා හැරීමෙන් පසු, පැරගුවේ වැඩි වැඩියෙන් පර්යන්ත යටත් විජිතයක් බවට පත්විය. 19 වන සියවසේ මුල් භාගයේදී ස්පාඤ්ඤයෙන් නිදහස ලැබීමෙන් පසු, පැරගුවේ ඒකාධිපති ආණ්ඩු මාලාවක් විසින් පාලනය කරන ලදී. මෙම කාල පරිච්ඡේදය විනාශකාරී පැරගුවේ යුද්ධයෙන් (1864–1870) අවසන් වූ අතර, එම කාලය තුළ රටට පූර්ව යුද්ධ ජනගහනයෙන් අඩක් සහ එහි භූමි ප්‍රමාණයෙන් 25–33% ක් පමණ අහිමි විය. 20 වන සියවසේදී, පැරගුවේ තවත් ප්‍රධාන ජාත්‍යන්තර ගැටුමකට මුහුණ දුන්නේය - බොලිවියාවට එරෙහිව චාකෝ යුද්ධය (1932–1935) - එහිදී පැරගුවේ ජය ගත්තේය. රට හමුදා ඒකාධිපතියන්ගේ අනුප්‍රාප්තිකත්වයට යටත් වූ අතර, ඇල්ෆ්‍රෙඩෝ ස්ට්‍රෝස්නර්ගේ වසර 35ක පාලන සමයේදී එය අවසන් වූ අතර, එය 1989 දී අභ්‍යන්තර හමුදා කුමන්ත්‍රණයකින් ඔහු බලයෙන් පහ කරන තෙක් පැවතුනි. මෙය පැරගුවේ වත්මන් ප්‍රජාතන්ත්‍රවාදී යුගයේ ආරම්භය සනිටුහන් කළේය.

පැරගුවේ සංවර්ධනය වෙමින් පවතින රටක් වන අතර එය මානව සංවර්ධන දර්ශකයේ 105 වන ස්ථානයේ සිටී.&lt;ref&gt;{{cite web |date=April 2019 |title=World Economic Outlook Database |url=https://www.imf.org/external/pubs/ft/weo/2019/01/weodata/weoselco.aspx?g=2200&amp;sg=All+countries+%2f+Emerging+market+and+developing+economies |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20201010203013/https://www.imf.org/external/pubs/ft/weo/2019/01/weodata/weoselco.aspx?g=2200&amp;sg=All+countries+%2F+Emerging+market+and+developing+economies |archive-date=10 October 2020 |access-date=29 September 2019 |website=IMF.org |publisher=[[International Monetary Fund]]}}&lt;/ref&gt; එය මර්කෝසූර්, එක්සත් ජාතීන්ගේ සංවිධානය, ඇමරිකානු රාජ්‍ය සංවිධානය, නොබැඳි ව්‍යාපාරය සහ ලීමා සමූහයේ ආරම්භක සාමාජිකයෙකි. ඊට අමතරව, අසුන්සියොන් අගනගරයේ ලූක් නගරය දකුණු ඇමරිකානු පාපන්දු සම්මේලනයේ ආසනය වේ.

බොලිවියාව හැර දකුණු ඇමරිකාවේ ඇති එකම ගොඩබිම් සහිත රට එය වුවද, පැරගුවේ වරායන්ට පරානා-පැරගුවේ ජල මාර්ගය හරහා අත්ලාන්තික් සාගරයට ප්‍රවේශ විය හැකිය.&lt;ref&gt;{{cite web |title=Paraná-Paraguay Waterway |url=https://www.agroindustria.gob.ar/sitio/areas/ss_mercados_agropecuarios/infraestructura/_archivos/000070_Hidrov%C3%ADas/000010_Hidrov%C3%ADa%20Paran%C3%A1%20Paraguay.pdf |url-status=dead |archive-url=https://web.archive.org/web/20190327085649/https://www.agroindustria.gob.ar/sitio/areas/ss_mercados_agropecuarios/infraestructura/_archivos/000070_Hidrov%C3%ADas/000010_Hidrov%C3%ADa%20Paran%C3%A1%20Paraguay.pdf |archive-date=27 March 2019 |access-date=20 October 2015 |language=es}}&lt;/ref&gt; පැරගුවේ මිලියන 6 ක ජනතාවගෙන් බහුතරයක් මෙස්ටිසෝ වන අතර ගුරානි සංස්කෘතිය පුළුල් ලෙස බලගතු ලෙස පවතී; ජනගහනයෙන් 90% කට වඩා වැඩි පිරිසක් ස්පාඤ්ඤ සමඟ ගුරානි භාෂාවේ විවිධ උපභාෂා කතා කරති. පැරගුවේහි ඒක පුද්ගල දළ දේශීය නිෂ්පාදිතය (GDP) දකුණු ඇමරිකාවේ හත්වන ඉහළම අගයයි. ගෝලීය ඡන්ද දත්ත මත පදනම් වූ 2014 ධනාත්මක අත්දැකීම් දර්ශකයකට අනුව, පැරගුවේ &quot;ලෝකයේ ප්‍රීතිමත්ම ස්ථානය&quot; ලෙස ශ්‍රේණිගත කර ඇත.&lt;ref&gt;{{cite news|url=https://www.nbcnews.com/health/health-news/worlds-happiest-country-would-you-believe-paraguay-n110981|title=World's happiest country? Would you believe Paraguay?|date=21 May 2014|access-date=19 September 2018|archive-url=https://web.archive.org/web/20180914163313/https://www.nbcnews.com/health/health-news/worlds-happiest-country-would-you-believe-paraguay-n110981|archive-date=14 September 2018|website=[[NBC News]] (nbcnews.com)|url-status=live}}&lt;/ref&gt;

Paraguay is a [[:en:Developing_country|developing country]], ranking 105th in the [[:en:Human_Development_Index|Human Development Index]]. It is a founding member of [[:en:Mercosur|Mercosur]], the [[:en:United_Nations|United Nations]], the [[:en:Organization_of_American_States|Organization of American States]], the [[:en:Non-Aligned_Movement|Non-Aligned Movement]] and the [[:en:Lima_Group|Lima Group]]. Additionally, the city of [[:en:Luque|Luque]], in metropolitan Asunción, is the seat of the [[:en:CONMEBOL|South American Football Confederation]].

While it is the only landlocked country in South America besides [[:en:Bolivia|Bolivia]], Paraguayan ports are able to access the Atlantic Ocean via the [[:en:Paraná–Paraguay_Waterway|Paraná–Paraguay Waterway]]. The majority of Paraguay's 6&amp;nbsp;million people are ''[[:en:Mestizo|mestizo]]'', and Guarani culture remains widely influential; more than 90% of the population speak various dialects of the [[:en:Guarani_language|Guarani language]] alongside Spanish. Paraguay's GDP per capita PPP is the seventh-highest in South America. In a 2014 Positive Experience Index based on global polling data, Paraguay ranked as the &quot;world's happiest place&quot;.

== නිරුක්තිය ==
The origin of the name ''Paraguay'' is uncertain. One version postulates the name takes from [[:en:Guaraní_language|Guaraní]] ''paraguá'' &quot;feather crown&quot; and ''y'' &quot;water&quot; thus ''paraguaí'' &quot;feather crown of waters&quot;. Other versions affirm that the name derives from the [[:en:Payaguá|Payaguá people]], for the [[:en:Paraguay_River|Paraguay River]] was called the ''Payaguá-y'', or &quot;river of the Payaguás&quot; by the [[:en:Guaraní_people|Guaraní]] and hence would have come the name for the country; or that, also from the Guaraní, ''para'' would mean sea, ''gua'', originates, and ''y'', river, thus Paraguay would mean &quot;river which gives birth to the sea&quot;.

පැරගුවේ යන නාමයේ ආරම්භය අවිනිශ්චිතය. එක් අනුවාදයක මෙම නම ගුවාරානි පැරගුවා &quot;පිහාටු ඔටුන්න&quot; සහ y &quot;ජලය&quot; යන වචන වලින් ලබාගෙන ඇති බව උපකල්පනය කරයි, එබැවින් පැරගුවේ &quot;ජල පිහාටු ඔටුන්න&quot; වේ.&lt;ref&gt;{{citation|author=[[Antonio Ruiz de Montoya]]|title=Vocabulario y tesoro de la lengua Guarani (ó mas bien Tupi)|url=http://archive.org/details/gramaticaydiccio02ruiz|volume=2|page=263|year=1876|entry=Paraguá}}&lt;/ref&gt; වෙනත් අනුවාදයන් තහවුරු කරන්නේ මෙම නම පයාගුවා ජනතාවගෙන් ලැබුණු බවයි,&lt;ref name=&quot;auto&quot;&gt;{{cite web |title=Paraguay |url=http://lcweb2.loc.gov/frd/cs/profiles/Paraguay.pdf |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20150514105537/http://lcweb2.loc.gov/frd/cs/profiles/Paraguay.pdf |archive-date=14 May 2015 |access-date=2 May 2010 |website=lcweb2.loc.gov}}&lt;/ref&gt; මන්ද පැරගුවේ ගඟ ගුවාරානි විසින් පයාගුවා-වයි හෝ &quot;පයාගුවාස් ගඟ&quot; ලෙස හැඳින්වූ අතර එම නිසා එම රටට එම නම ලැබෙන්න ඇති බවයි; නැතහොත්, ගුවාරානි වලින් ද, පැරා යන්නෙන් මුහුද, ගුවා, ආරම්භ වේ සහ y, ගංගාව අදහස් වේ, එබැවින් පැරගුවේ යන්නෙහි තේරුම &quot;මුහුද බිහි කරන ගංගාව&quot; යන්නයි.&lt;ref&gt;{{cite book |last1=Nickson |first1=Andrew R. |url=https://books.google.com/books?id=skV7AAAAMAAJ |title=Historical Dictionary of Paraguay |last2=Kolinski |first2=Charles J. |publisher=[[Scarecrow Press]] |year=1993 |isbn=9780810826434 |access-date=20 October 2022 |archive-url=https://web.archive.org/web/20221020212325/https://books.google.com.br/books/about/Historical_Dictionary_of_Paraguay.html?id=skV7AAAAMAAJ&amp;redir_esc=y |archive-date=20 October 2022 |url-status=live}}&lt;/ref&gt;

== ඉතිහාසය ==
{{Excerpt|පැරගුවේ ඉතිහාසය||inline=yes}}

=== පූර්ව යටත් විජිත යුගය ===
{{Excerpt|පැරගුවේ ඉතිහාසය||inline=yes}}

=== යටත් විජිත යුගය ===
{{Excerpt|පැරගුවේ ඉතිහාසය||inline=yes}}

=== ෆ්‍රැන්සියාවේ නිදහස සහ පාලනය ===
{{Excerpt|පැරගුවේ ඉතිහාසය||inline=yes}}

=== ලෝපෙස් පවුලේ පාලනය ===
{{Excerpt|පැරගුවේ ඉතිහාසය||inline=yes}}

=== පැරගුවේ යුද්ධය (1864–1870) ===
{{Excerpt|පැරගුවේ ඉතිහාසය||inline=yes}}

=== 20 වන සියවස ===
{{Excerpt|පැරගුවේ ඉතිහාසය||inline=yes}}

=== ස්ට්‍රෝස්නර් යුගය, 1954–1989 ===
{{Excerpt|පැරගුවේ ඉතිහාසය||inline=yes}}

=== ස්ට්‍රෝස්නර්ගේ බලයෙන් පහ කිරීම, 1989න් පසු ===
{{Excerpt|පැරගුවේ ඉතිහාසය||inline=yes}}

=== ප්‍රනාන්දු ලුගෝගේ මැතිවරණය ===
{{Excerpt|පැරගුවේ ඉතිහාසය||inline=yes}}

=== වර්තමාන දිනය ===
{{Excerpt|පැරගුවේ ඉතිහාසය||inline=yes}}

== භූගෝලය ==
{{Excerpt|පැරගුවේ භූගෝලය||inline=yes}}

=== දේශගුණය ===

=== සත්ව විශේෂ ===

== රජය සහ දේශපාලනය ==
{{Excerpt|පැරගුවේ රජය සහ දේශපාලනය||inline=yes}}

=== හමුදා ===

=== පරිපාලන අංශ ===

== ආර්ථිකය ==
{{Excerpt|පැරගුවේ ආර්ථිකය||inline=yes}}

=== කෘෂිකර්මය ===

=== කර්මාන්තය සහ නිෂ්පාදනය ===

==== ආදිවාසීන්ගේ සමාජ ගැටළු ====

== යටිතල පහසුකම් ==
{{Excerpt|පැරගුවේ යටිතල පහසුකම්||inline=yes}}

=== ප්‍රවාහනය ===

=== බලශක්තිය ===

== ජන විකාශනය ==
{{Excerpt|පැරගුවේ ජන විකාශනය||inline=yes}}

=== ආගම ===

=== භාෂා ===

=== අධ්‍යාපනය ===

=== සෞඛ්‍යය ===

== සංස්කෘතිය ==
{{Excerpt|පැරගුවේ සංස්කෘතිය||inline=yes}}

=== මාධ්‍ය ===

=== ක්‍රීඩා ===

== යොමු කිරීම් ==
&lt;references /&gt;
{{දකුණු ඇමරිකාවේ ස්වෛරී රාජ්‍යයන් සහ පරායත්ත භූමි ප්‍රදේශ ලැයිස්තුව}}
[[ප්‍රවර්ගය:දකුණු ඇමෙරිකානු රටවල්]]</text>
      <sha1>kb88lyx92dvn69tf5emto58dj6mljei</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>752921</id>
      <parentid>752920</parentid>
      <timestamp>2025-07-03T05:57:05Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>BuddhikaW88</username>
        <id>37808</id>
      </contributor>
      <origin>752921</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="14318" sha1="5qnrxikltevffqc6pt5jsyofixww1cr" xml:space="preserve">'''පැරගුවේ''','''{{efn|({{IPAc-en|ˈ|p|ær|ə|ɡ|w|aɪ}}; {{IPA|es|paɾaˈɣwaj|-|ES-pe - Paraguay.ogg}})}}''' නිල වශයෙන් '''පැරගුවේ ජනරජය''', යනු දකුණු ඇමරිකාවේ මධ්‍යම කලාපයේ පිහිටා ඇති ගොඩබිම් සහිත ඇමරිකානු රටකි. එය අගනුවර දිස්ත්‍රික්කයක් සහ පළාත් දාහතකින් සමන්විත භූමි ප්‍රදේශයක් සහිත ඒකීය රාජ්‍යයකි. එහි අගනුවර සහ විශාලතම නගරය අසුන්සියොන් ය. පැරගුවේ යනු ජනාධිපති ජනරජයක් වන අතර නීතියේ ආධිපත්‍යය මගින් පාලනය වන රාජ්‍යයකි. එය ආර්ජන්ටිනාව, බ්‍රසීලය සහ උරුගුවේ සමඟ මර්කෝසූර් හි ආරම්භක සාමාජිකයෙකි.

ස්පාඤ්ඤ ආක්‍රමණිකයන් 1524 දී පැමිණි අතර, 1537 දී රියෝ ඩි ලා ප්ලාටා හි ආණ්ඩුකාර කාර්යාලයේ පළමු අගනුවර වන අසුන්සියොන් නගරය පිහිටුවන ලදී.&lt;ref&gt;{{cite news|url=https://www.bbc.com/mundo/noticias-america-latina-40920828|title=Paraguay: Cómo Asunción se convirtió en 'madre' de más de 70&amp;nbsp;ciudades de Sudamérica hace 480&amp;nbsp;años|archive-url=https://web.archive.org/web/20180918202538/https://www.bbc.com/mundo/noticias-america-latina-40920828|archive-date=18 September 2018|publisher=[[British Broadcasting Corporation]]|series=BBC News Mundo}}&lt;/ref&gt; 17 වන සියවසේදී, පැරගුවේ ජේසු නිකායික මෙහෙයුම්වල මධ්‍යස්ථානය වූ අතර, එහිදී ස්වදේශික ගුවාරානි ජනතාව ක්‍රිස්තියානි ආගමට හරවා යුරෝපීය සංස්කෘතියට හඳුන්වා දෙන ලදී.&lt;ref&gt;{{cite book |last=Caraman |first=Philip |title=The Lost Paradise: The Jesuit republic in South America |publisher=Seabury Press |year=1976 |location=New York City}}&lt;/ref&gt; 1767 දී ස්පාඤ්ඤ භූමි ප්‍රදේශවලින් ජේසු නිකායිකයින් නෙරපා හැරීමෙන් පසු, පැරගුවේ වැඩි වැඩියෙන් පර්යන්ත යටත් විජිතයක් බවට පත්විය. 19 වන සියවසේ මුල් භාගයේදී ස්පාඤ්ඤයෙන් නිදහස ලැබීමෙන් පසු, පැරගුවේ ඒකාධිපති ආණ්ඩු මාලාවක් විසින් පාලනය කරන ලදී. මෙම කාල පරිච්ඡේදය විනාශකාරී පැරගුවේ යුද්ධයෙන් (1864–1870) අවසන් වූ අතර, එම කාලය තුළ රටට පූර්ව යුද්ධ ජනගහනයෙන් අඩක් සහ එහි භූමි ප්‍රමාණයෙන් 25–33% ක් පමණ අහිමි විය. 20 වන සියවසේදී, පැරගුවේ තවත් ප්‍රධාන ජාත්‍යන්තර ගැටුමකට මුහුණ දුන්නේය - බොලිවියාවට එරෙහිව චාකෝ යුද්ධය (1932–1935) - එහිදී පැරගුවේ ජය ගත්තේය. රට හමුදා ඒකාධිපතියන්ගේ අනුප්‍රාප්තිකත්වයට යටත් වූ අතර, ඇල්ෆ්‍රෙඩෝ ස්ට්‍රෝස්නර්ගේ වසර 35ක පාලන සමයේදී එය අවසන් වූ අතර, එය 1989 දී අභ්‍යන්තර හමුදා කුමන්ත්‍රණයකින් ඔහු බලයෙන් පහ කරන තෙක් පැවතුනි. මෙය පැරගුවේ වත්මන් ප්‍රජාතන්ත්‍රවාදී යුගයේ ආරම්භය සනිටුහන් කළේය.

පැරගුවේ සංවර්ධනය වෙමින් පවතින රටක් වන අතර එය මානව සංවර්ධන දර්ශකයේ 105 වන ස්ථානයේ සිටී.&lt;ref&gt;{{cite web |date=April 2019 |title=World Economic Outlook Database |url=https://www.imf.org/external/pubs/ft/weo/2019/01/weodata/weoselco.aspx?g=2200&amp;sg=All+countries+%2f+Emerging+market+and+developing+economies |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20201010203013/https://www.imf.org/external/pubs/ft/weo/2019/01/weodata/weoselco.aspx?g=2200&amp;sg=All+countries+%2F+Emerging+market+and+developing+economies |archive-date=10 October 2020 |access-date=29 September 2019 |website=IMF.org |publisher=[[International Monetary Fund]]}}&lt;/ref&gt; එය මර්කෝසූර්, එක්සත් ජාතීන්ගේ සංවිධානය, ඇමරිකානු රාජ්‍ය සංවිධානය, නොබැඳි ව්‍යාපාරය සහ ලීමා සමූහයේ ආරම්භක සාමාජිකයෙකි. ඊට අමතරව, අසුන්සියොන් අගනගරයේ ලූක් නගරය දකුණු ඇමරිකානු පාපන්දු සම්මේලනයේ ආසනය වේ.

බොලිවියාව හැර දකුණු ඇමරිකාවේ ඇති එකම ගොඩබිම් සහිත රට එය වුවද, පැරගුවේ වරායන්ට පරානා-පැරගුවේ ජල මාර්ගය හරහා අත්ලාන්තික් සාගරයට ප්‍රවේශ විය හැකිය.&lt;ref&gt;{{cite web |title=Paraná-Paraguay Waterway |url=https://www.agroindustria.gob.ar/sitio/areas/ss_mercados_agropecuarios/infraestructura/_archivos/000070_Hidrov%C3%ADas/000010_Hidrov%C3%ADa%20Paran%C3%A1%20Paraguay.pdf |url-status=dead |archive-url=https://web.archive.org/web/20190327085649/https://www.agroindustria.gob.ar/sitio/areas/ss_mercados_agropecuarios/infraestructura/_archivos/000070_Hidrov%C3%ADas/000010_Hidrov%C3%ADa%20Paran%C3%A1%20Paraguay.pdf |archive-date=27 March 2019 |access-date=20 October 2015 |language=es}}&lt;/ref&gt; පැරගුවේ මිලියන 6 ක ජනතාවගෙන් බහුතරයක් මෙස්ටිසෝ වන අතර ගුරානි සංස්කෘතිය පුළුල් ලෙස බලගතු ලෙස පවතී; ජනගහනයෙන් 90% කට වඩා වැඩි පිරිසක් ස්පාඤ්ඤ සමඟ ගුරානි භාෂාවේ විවිධ උපභාෂා කතා කරති. පැරගුවේහි ඒක පුද්ගල දළ දේශීය නිෂ්පාදිතය (GDP) දකුණු ඇමරිකාවේ හත්වන ඉහළම අගයයි. ගෝලීය ඡන්ද දත්ත මත පදනම් වූ 2014 ධනාත්මක අත්දැකීම් දර්ශකයකට අනුව, පැරගුවේ &quot;ලෝකයේ ප්‍රීතිමත්ම ස්ථානය&quot; ලෙස ශ්‍රේණිගත කර ඇත.&lt;ref&gt;{{cite news|url=https://www.nbcnews.com/health/health-news/worlds-happiest-country-would-you-believe-paraguay-n110981|title=World's happiest country? Would you believe Paraguay?|date=21 May 2014|access-date=19 September 2018|archive-url=https://web.archive.org/web/20180914163313/https://www.nbcnews.com/health/health-news/worlds-happiest-country-would-you-believe-paraguay-n110981|archive-date=14 September 2018|website=[[NBC News]] (nbcnews.com)|url-status=live}}&lt;/ref&gt;

== නිරුක්තිය ==
The origin of the name ''Paraguay'' is uncertain. One version postulates the name takes from [[:en:Guaraní_language|Guaraní]] ''paraguá'' &quot;feather crown&quot; and ''y'' &quot;water&quot; thus ''paraguaí'' &quot;feather crown of waters&quot;. Other versions affirm that the name derives from the [[:en:Payaguá|Payaguá people]], for the [[:en:Paraguay_River|Paraguay River]] was called the ''Payaguá-y'', or &quot;river of the Payaguás&quot; by the [[:en:Guaraní_people|Guaraní]] and hence would have come the name for the country; or that, also from the Guaraní, ''para'' would mean sea, ''gua'', originates, and ''y'', river, thus Paraguay would mean &quot;river which gives birth to the sea&quot;.

පැරගුවේ යන නාමයේ ආරම්භය අවිනිශ්චිතය. එක් අනුවාදයක මෙම නම ගුවාරානි පැරගුවා &quot;පිහාටු ඔටුන්න&quot; සහ y &quot;ජලය&quot; යන වචන වලින් ලබාගෙන ඇති බව උපකල්පනය කරයි, එබැවින් පැරගුවේ &quot;ජල පිහාටු ඔටුන්න&quot; වේ.&lt;ref&gt;{{citation|author=[[Antonio Ruiz de Montoya]]|title=Vocabulario y tesoro de la lengua Guarani (ó mas bien Tupi)|url=http://archive.org/details/gramaticaydiccio02ruiz|volume=2|page=263|year=1876|entry=Paraguá}}&lt;/ref&gt; වෙනත් අනුවාදයන් තහවුරු කරන්නේ මෙම නම පයාගුවා ජනතාවගෙන් ලැබුණු බවයි,&lt;ref name=&quot;auto&quot;&gt;{{cite web |title=Paraguay |url=http://lcweb2.loc.gov/frd/cs/profiles/Paraguay.pdf |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20150514105537/http://lcweb2.loc.gov/frd/cs/profiles/Paraguay.pdf |archive-date=14 May 2015 |access-date=2 May 2010 |website=lcweb2.loc.gov}}&lt;/ref&gt; මන්ද පැරගුවේ ගඟ ගුවාරානි විසින් පයාගුවා-වයි හෝ &quot;පයාගුවාස් ගඟ&quot; ලෙස හැඳින්වූ අතර එම නිසා එම රටට එම නම ලැබෙන්න ඇති බවයි; නැතහොත්, ගුවාරානි වලින් ද, පැරා යන්නෙන් මුහුද, ගුවා, ආරම්භ වේ සහ y, ගංගාව අදහස් වේ, එබැවින් පැරගුවේ යන්නෙහි තේරුම &quot;මුහුද බිහි කරන ගංගාව&quot; යන්නයි.&lt;ref&gt;{{cite book |last1=Nickson |first1=Andrew R. |url=https://books.google.com/books?id=skV7AAAAMAAJ |title=Historical Dictionary of Paraguay |last2=Kolinski |first2=Charles J. |publisher=[[Scarecrow Press]] |year=1993 |isbn=9780810826434 |access-date=20 October 2022 |archive-url=https://web.archive.org/web/20221020212325/https://books.google.com.br/books/about/Historical_Dictionary_of_Paraguay.html?id=skV7AAAAMAAJ&amp;redir_esc=y |archive-date=20 October 2022 |url-status=live}}&lt;/ref&gt;

== ඉතිහාසය ==
{{Excerpt|පැරගුවේ ඉතිහාසය||inline=yes}}

=== පූර්ව යටත් විජිත යුගය ===
{{Excerpt|පැරගුවේ ඉතිහාසය||inline=yes}}

=== යටත් විජිත යුගය ===
{{Excerpt|පැරගුවේ ඉතිහාසය||inline=yes}}

=== ෆ්‍රැන්සියාවේ නිදහස සහ පාලනය ===
{{Excerpt|පැරගුවේ ඉතිහාසය||inline=yes}}

=== ලෝපෙස් පවුලේ පාලනය ===
{{Excerpt|පැරගුවේ ඉතිහාසය||inline=yes}}

=== පැරගුවේ යුද්ධය (1864–1870) ===
{{Excerpt|පැරගුවේ ඉතිහාසය||inline=yes}}

=== 20 වන සියවස ===
{{Excerpt|පැරගුවේ ඉතිහාසය||inline=yes}}

=== ස්ට්‍රෝස්නර් යුගය, 1954–1989 ===
{{Excerpt|පැරගුවේ ඉතිහාසය||inline=yes}}

=== ස්ට්‍රෝස්නර්ගේ බලයෙන් පහ කිරීම, 1989න් පසු ===
{{Excerpt|පැරගුවේ ඉතිහාසය||inline=yes}}

=== ප්‍රනාන්දු ලුගෝගේ මැතිවරණය ===
{{Excerpt|පැරගුවේ ඉතිහාසය||inline=yes}}

=== වර්තමාන දිනය ===
{{Excerpt|පැරගුවේ ඉතිහාසය||inline=yes}}

== භූගෝලය ==
{{Excerpt|පැරගුවේ භූගෝලය||inline=yes}}

=== දේශගුණය ===

=== සත්ව විශේෂ ===

== රජය සහ දේශපාලනය ==
{{Excerpt|පැරගුවේ රජය සහ දේශපාලනය||inline=yes}}

=== හමුදා ===

=== පරිපාලන අංශ ===

== ආර්ථිකය ==
{{Excerpt|පැරගුවේ ආර්ථිකය||inline=yes}}

=== කෘෂිකර්මය ===

=== කර්මාන්තය සහ නිෂ්පාදනය ===

==== ආදිවාසීන්ගේ සමාජ ගැටළු ====

== යටිතල පහසුකම් ==
{{Excerpt|පැරගුවේ යටිතල පහසුකම්||inline=yes}}

=== ප්‍රවාහනය ===

=== බලශක්තිය ===

== ජන විකාශනය ==
{{Excerpt|පැරගුවේ ජන විකාශනය||inline=yes}}

=== ආගම ===

=== භාෂා ===

=== අධ්‍යාපනය ===

=== සෞඛ්‍යය ===

== සංස්කෘතිය ==
{{Excerpt|පැරගුවේ සංස්කෘතිය||inline=yes}}

=== මාධ්‍ය ===

=== ක්‍රීඩා ===

== යොමු කිරීම් ==
&lt;references /&gt;
{{දකුණු ඇමරිකාවේ ස්වෛරී රාජ්‍යයන් සහ පරායත්ත භූමි ප්‍රදේශ ලැයිස්තුව}}
[[ප්‍රවර්ගය:දකුණු ඇමෙරිකානු රටවල්]]</text>
      <sha1>5qnrxikltevffqc6pt5jsyofixww1cr</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>752922</id>
      <parentid>752921</parentid>
      <timestamp>2025-07-03T05:58:11Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>BuddhikaW88</username>
        <id>37808</id>
      </contributor>
      <comment>/* නිරුක්තිය */</comment>
      <origin>752922</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="13708" sha1="4xm23izioto9xjb91qkj6sr0mmxq8p6" xml:space="preserve">'''පැරගුවේ''','''{{efn|({{IPAc-en|ˈ|p|ær|ə|ɡ|w|aɪ}}; {{IPA|es|paɾaˈɣwaj|-|ES-pe - Paraguay.ogg}})}}''' නිල වශයෙන් '''පැරගුවේ ජනරජය''', යනු දකුණු ඇමරිකාවේ මධ්‍යම කලාපයේ පිහිටා ඇති ගොඩබිම් සහිත ඇමරිකානු රටකි. එය අගනුවර දිස්ත්‍රික්කයක් සහ පළාත් දාහතකින් සමන්විත භූමි ප්‍රදේශයක් සහිත ඒකීය රාජ්‍යයකි. එහි අගනුවර සහ විශාලතම නගරය අසුන්සියොන් ය. පැරගුවේ යනු ජනාධිපති ජනරජයක් වන අතර නීතියේ ආධිපත්‍යය මගින් පාලනය වන රාජ්‍යයකි. එය ආර්ජන්ටිනාව, බ්‍රසීලය සහ උරුගුවේ සමඟ මර්කෝසූර් හි ආරම්භක සාමාජිකයෙකි.

ස්පාඤ්ඤ ආක්‍රමණිකයන් 1524 දී පැමිණි අතර, 1537 දී රියෝ ඩි ලා ප්ලාටා හි ආණ්ඩුකාර කාර්යාලයේ පළමු අගනුවර වන අසුන්සියොන් නගරය පිහිටුවන ලදී.&lt;ref&gt;{{cite news|url=https://www.bbc.com/mundo/noticias-america-latina-40920828|title=Paraguay: Cómo Asunción se convirtió en 'madre' de más de 70&amp;nbsp;ciudades de Sudamérica hace 480&amp;nbsp;años|archive-url=https://web.archive.org/web/20180918202538/https://www.bbc.com/mundo/noticias-america-latina-40920828|archive-date=18 September 2018|publisher=[[British Broadcasting Corporation]]|series=BBC News Mundo}}&lt;/ref&gt; 17 වන සියවසේදී, පැරගුවේ ජේසු නිකායික මෙහෙයුම්වල මධ්‍යස්ථානය වූ අතර, එහිදී ස්වදේශික ගුවාරානි ජනතාව ක්‍රිස්තියානි ආගමට හරවා යුරෝපීය සංස්කෘතියට හඳුන්වා දෙන ලදී.&lt;ref&gt;{{cite book |last=Caraman |first=Philip |title=The Lost Paradise: The Jesuit republic in South America |publisher=Seabury Press |year=1976 |location=New York City}}&lt;/ref&gt; 1767 දී ස්පාඤ්ඤ භූමි ප්‍රදේශවලින් ජේසු නිකායිකයින් නෙරපා හැරීමෙන් පසු, පැරගුවේ වැඩි වැඩියෙන් පර්යන්ත යටත් විජිතයක් බවට පත්විය. 19 වන සියවසේ මුල් භාගයේදී ස්පාඤ්ඤයෙන් නිදහස ලැබීමෙන් පසු, පැරගුවේ ඒකාධිපති ආණ්ඩු මාලාවක් විසින් පාලනය කරන ලදී. මෙම කාල පරිච්ඡේදය විනාශකාරී පැරගුවේ යුද්ධයෙන් (1864–1870) අවසන් වූ අතර, එම කාලය තුළ රටට පූර්ව යුද්ධ ජනගහනයෙන් අඩක් සහ එහි භූමි ප්‍රමාණයෙන් 25–33% ක් පමණ අහිමි විය. 20 වන සියවසේදී, පැරගුවේ තවත් ප්‍රධාන ජාත්‍යන්තර ගැටුමකට මුහුණ දුන්නේය - බොලිවියාවට එරෙහිව චාකෝ යුද්ධය (1932–1935) - එහිදී පැරගුවේ ජය ගත්තේය. රට හමුදා ඒකාධිපතියන්ගේ අනුප්‍රාප්තිකත්වයට යටත් වූ අතර, ඇල්ෆ්‍රෙඩෝ ස්ට්‍රෝස්නර්ගේ වසර 35ක පාලන සමයේදී එය අවසන් වූ අතර, එය 1989 දී අභ්‍යන්තර හමුදා කුමන්ත්‍රණයකින් ඔහු බලයෙන් පහ කරන තෙක් පැවතුනි. මෙය පැරගුවේ වත්මන් ප්‍රජාතන්ත්‍රවාදී යුගයේ ආරම්භය සනිටුහන් කළේය.

පැරගුවේ සංවර්ධනය වෙමින් පවතින රටක් වන අතර එය මානව සංවර්ධන දර්ශකයේ 105 වන ස්ථානයේ සිටී.&lt;ref&gt;{{cite web |date=April 2019 |title=World Economic Outlook Database |url=https://www.imf.org/external/pubs/ft/weo/2019/01/weodata/weoselco.aspx?g=2200&amp;sg=All+countries+%2f+Emerging+market+and+developing+economies |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20201010203013/https://www.imf.org/external/pubs/ft/weo/2019/01/weodata/weoselco.aspx?g=2200&amp;sg=All+countries+%2F+Emerging+market+and+developing+economies |archive-date=10 October 2020 |access-date=29 September 2019 |website=IMF.org |publisher=[[International Monetary Fund]]}}&lt;/ref&gt; එය මර්කෝසූර්, එක්සත් ජාතීන්ගේ සංවිධානය, ඇමරිකානු රාජ්‍ය සංවිධානය, නොබැඳි ව්‍යාපාරය සහ ලීමා සමූහයේ ආරම්භක සාමාජිකයෙකි. ඊට අමතරව, අසුන්සියොන් අගනගරයේ ලූක් නගරය දකුණු ඇමරිකානු පාපන්දු සම්මේලනයේ ආසනය වේ.

බොලිවියාව හැර දකුණු ඇමරිකාවේ ඇති එකම ගොඩබිම් සහිත රට එය වුවද, පැරගුවේ වරායන්ට පරානා-පැරගුවේ ජල මාර්ගය හරහා අත්ලාන්තික් සාගරයට ප්‍රවේශ විය හැකිය.&lt;ref&gt;{{cite web |title=Paraná-Paraguay Waterway |url=https://www.agroindustria.gob.ar/sitio/areas/ss_mercados_agropecuarios/infraestructura/_archivos/000070_Hidrov%C3%ADas/000010_Hidrov%C3%ADa%20Paran%C3%A1%20Paraguay.pdf |url-status=dead |archive-url=https://web.archive.org/web/20190327085649/https://www.agroindustria.gob.ar/sitio/areas/ss_mercados_agropecuarios/infraestructura/_archivos/000070_Hidrov%C3%ADas/000010_Hidrov%C3%ADa%20Paran%C3%A1%20Paraguay.pdf |archive-date=27 March 2019 |access-date=20 October 2015 |language=es}}&lt;/ref&gt; පැරගුවේ මිලියන 6 ක ජනතාවගෙන් බහුතරයක් මෙස්ටිසෝ වන අතර ගුරානි සංස්කෘතිය පුළුල් ලෙස බලගතු ලෙස පවතී; ජනගහනයෙන් 90% කට වඩා වැඩි පිරිසක් ස්පාඤ්ඤ සමඟ ගුරානි භාෂාවේ විවිධ උපභාෂා කතා කරති. පැරගුවේහි ඒක පුද්ගල දළ දේශීය නිෂ්පාදිතය (GDP) දකුණු ඇමරිකාවේ හත්වන ඉහළම අගයයි. ගෝලීය ඡන්ද දත්ත මත පදනම් වූ 2014 ධනාත්මක අත්දැකීම් දර්ශකයකට අනුව, පැරගුවේ &quot;ලෝකයේ ප්‍රීතිමත්ම ස්ථානය&quot; ලෙස ශ්‍රේණිගත කර ඇත.&lt;ref&gt;{{cite news|url=https://www.nbcnews.com/health/health-news/worlds-happiest-country-would-you-believe-paraguay-n110981|title=World's happiest country? Would you believe Paraguay?|date=21 May 2014|access-date=19 September 2018|archive-url=https://web.archive.org/web/20180914163313/https://www.nbcnews.com/health/health-news/worlds-happiest-country-would-you-believe-paraguay-n110981|archive-date=14 September 2018|website=[[NBC News]] (nbcnews.com)|url-status=live}}&lt;/ref&gt;

== නිරුක්තිය ==
පැරගුවේ යන නාමයේ ආරම්භය අවිනිශ්චිතය. එක් අනුවාදයක මෙම නම ගුවාරානි පැරගුවා &quot;පිහාටු ඔටුන්න&quot; සහ y අක්ෂරයෙන් &quot;ජලය&quot; යන වචන වලින් ලබාගෙන ඇති බව උපකල්පනය කරයි, එබැවින් පැරගුවේ &quot;ජල පිහාටු ඔටුන්න&quot; වේ.&lt;ref&gt;{{citation|author=[[Antonio Ruiz de Montoya]]|title=Vocabulario y tesoro de la lengua Guarani (ó mas bien Tupi)|url=http://archive.org/details/gramaticaydiccio02ruiz|volume=2|page=263|year=1876|entry=Paraguá}}&lt;/ref&gt; වෙනත් අනුවාදයන් තහවුරු කරන්නේ මෙම නම පයාගුවා ජනතාවගෙන් ලැබුණු බවයි,&lt;ref name=&quot;auto&quot;&gt;{{cite web |title=Paraguay |url=http://lcweb2.loc.gov/frd/cs/profiles/Paraguay.pdf |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20150514105537/http://lcweb2.loc.gov/frd/cs/profiles/Paraguay.pdf |archive-date=14 May 2015 |access-date=2 May 2010 |website=lcweb2.loc.gov}}&lt;/ref&gt; මන්ද පැරගුවේ ගඟ ගුවාරානි විසින් පයාගුවා-වයි හෝ &quot;පයාගුවාස් ගඟ&quot; ලෙස හැඳින්වූ අතර එම නිසා එම රටට එම නම ලැබෙන්න ඇති බවයි; නැතහොත්, ගුවාරානි වලින් ද, පැරා යන්නෙන් මුහුද, ගුවා, ආරම්භ වේ සහ y අක්ෂරයෙන්, ගංගාව අදහස් වේ, එබැවින් පැරගුවේ යන්නෙහි තේරුම &quot;මුහුද බිහි කරන ගංගාව&quot; යන්නයි.&lt;ref&gt;{{cite book |last1=Nickson |first1=Andrew R. |url=https://books.google.com/books?id=skV7AAAAMAAJ |title=Historical Dictionary of Paraguay |last2=Kolinski |first2=Charles J. |publisher=[[Scarecrow Press]] |year=1993 |isbn=9780810826434 |access-date=20 October 2022 |archive-url=https://web.archive.org/web/20221020212325/https://books.google.com.br/books/about/Historical_Dictionary_of_Paraguay.html?id=skV7AAAAMAAJ&amp;redir_esc=y |archive-date=20 October 2022 |url-status=live}}&lt;/ref&gt;

== ඉතිහාසය ==
{{Excerpt|පැරගුවේ ඉතිහාසය||inline=yes}}

=== පූර්ව යටත් විජිත යුගය ===
{{Excerpt|පැරගුවේ ඉතිහාසය||inline=yes}}

=== යටත් විජිත යුගය ===
{{Excerpt|පැරගුවේ ඉතිහාසය||inline=yes}}

=== ෆ්‍රැන්සියාවේ නිදහස සහ පාලනය ===
{{Excerpt|පැරගුවේ ඉතිහාසය||inline=yes}}

=== ලෝපෙස් පවුලේ පාලනය ===
{{Excerpt|පැරගුවේ ඉතිහාසය||inline=yes}}

=== පැරගුවේ යුද්ධය (1864–1870) ===
{{Excerpt|පැරගුවේ ඉතිහාසය||inline=yes}}

=== 20 වන සියවස ===
{{Excerpt|පැරගුවේ ඉතිහාසය||inline=yes}}

=== ස්ට්‍රෝස්නර් යුගය, 1954–1989 ===
{{Excerpt|පැරගුවේ ඉතිහාසය||inline=yes}}

=== ස්ට්‍රෝස්නර්ගේ බලයෙන් පහ කිරීම, 1989න් පසු ===
{{Excerpt|පැරගුවේ ඉතිහාසය||inline=yes}}

=== ප්‍රනාන්දු ලුගෝගේ මැතිවරණය ===
{{Excerpt|පැරගුවේ ඉතිහාසය||inline=yes}}

=== වර්තමාන දිනය ===
{{Excerpt|පැරගුවේ ඉතිහාසය||inline=yes}}

== භූගෝලය ==
{{Excerpt|පැරගුවේ භූගෝලය||inline=yes}}

=== දේශගුණය ===

=== සත්ව විශේෂ ===

== රජය සහ දේශපාලනය ==
{{Excerpt|පැරගුවේ රජය සහ දේශපාලනය||inline=yes}}

=== හමුදා ===

=== පරිපාලන අංශ ===

== ආර්ථිකය ==
{{Excerpt|පැරගුවේ ආර්ථිකය||inline=yes}}

=== කෘෂිකර්මය ===

=== කර්මාන්තය සහ නිෂ්පාදනය ===

==== ආදිවාසීන්ගේ සමාජ ගැටළු ====

== යටිතල පහසුකම් ==
{{Excerpt|පැරගුවේ යටිතල පහසුකම්||inline=yes}}

=== ප්‍රවාහනය ===

=== බලශක්තිය ===

== ජන විකාශනය ==
{{Excerpt|පැරගුවේ ජන විකාශනය||inline=yes}}

=== ආගම ===

=== භාෂා ===

=== අධ්‍යාපනය ===

=== සෞඛ්‍යය ===

== සංස්කෘතිය ==
{{Excerpt|පැරගුවේ සංස්කෘතිය||inline=yes}}

=== මාධ්‍ය ===

=== ක්‍රීඩා ===

== යොමු කිරීම් ==
&lt;references /&gt;
{{දකුණු ඇමරිකාවේ ස්වෛරී රාජ්‍යයන් සහ පරායත්ත භූමි ප්‍රදේශ ලැයිස්තුව}}
[[ප්‍රවර්ගය:දකුණු ඇමෙරිකානු රටවල්]]</text>
      <sha1>4xm23izioto9xjb91qkj6sr0mmxq8p6</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>752985</id>
      <parentid>752922</parentid>
      <timestamp>2025-07-03T07:36:05Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>BuddhikaW88</username>
        <id>37808</id>
      </contributor>
      <comment>/* සංස්කෘතිය */</comment>
      <origin>752985</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="15751" sha1="9r72mbahca0rqzppzru0bo3hr1yj2o1" xml:space="preserve">'''පැරගුවේ''','''{{efn|({{IPAc-en|ˈ|p|ær|ə|ɡ|w|aɪ}}; {{IPA|es|paɾaˈɣwaj|-|ES-pe - Paraguay.ogg}})}}''' නිල වශයෙන් '''පැරගුවේ ජනරජය''', යනු දකුණු ඇමරිකාවේ මධ්‍යම කලාපයේ පිහිටා ඇති ගොඩබිම් සහිත ඇමරිකානු රටකි. එය අගනුවර දිස්ත්‍රික්කයක් සහ පළාත් දාහතකින් සමන්විත භූමි ප්‍රදේශයක් සහිත ඒකීය රාජ්‍යයකි. එහි අගනුවර සහ විශාලතම නගරය අසුන්සියොන් ය. පැරගුවේ යනු ජනාධිපති ජනරජයක් වන අතර නීතියේ ආධිපත්‍යය මගින් පාලනය වන රාජ්‍යයකි. එය ආර්ජන්ටිනාව, බ්‍රසීලය සහ උරුගුවේ සමඟ මර්කෝසූර් හි ආරම්භක සාමාජිකයෙකි.

ස්පාඤ්ඤ ආක්‍රමණිකයන් 1524 දී පැමිණි අතර, 1537 දී රියෝ ඩි ලා ප්ලාටා හි ආණ්ඩුකාර කාර්යාලයේ පළමු අගනුවර වන අසුන්සියොන් නගරය පිහිටුවන ලදී.&lt;ref&gt;{{cite news|url=https://www.bbc.com/mundo/noticias-america-latina-40920828|title=Paraguay: Cómo Asunción se convirtió en 'madre' de más de 70&amp;nbsp;ciudades de Sudamérica hace 480&amp;nbsp;años|archive-url=https://web.archive.org/web/20180918202538/https://www.bbc.com/mundo/noticias-america-latina-40920828|archive-date=18 September 2018|publisher=[[British Broadcasting Corporation]]|series=BBC News Mundo}}&lt;/ref&gt; 17 වන සියවසේදී, පැරගුවේ ජේසු නිකායික මෙහෙයුම්වල මධ්‍යස්ථානය වූ අතර, එහිදී ස්වදේශික ගුවාරානි ජනතාව ක්‍රිස්තියානි ආගමට හරවා යුරෝපීය සංස්කෘතියට හඳුන්වා දෙන ලදී.&lt;ref&gt;{{cite book |last=Caraman |first=Philip |title=The Lost Paradise: The Jesuit republic in South America |publisher=Seabury Press |year=1976 |location=New York City}}&lt;/ref&gt; 1767 දී ස්පාඤ්ඤ භූමි ප්‍රදේශවලින් ජේසු නිකායිකයින් නෙරපා හැරීමෙන් පසු, පැරගුවේ වැඩි වැඩියෙන් පර්යන්ත යටත් විජිතයක් බවට පත්විය. 19 වන සියවසේ මුල් භාගයේදී ස්පාඤ්ඤයෙන් නිදහස ලැබීමෙන් පසු, පැරගුවේ ඒකාධිපති ආණ්ඩු මාලාවක් විසින් පාලනය කරන ලදී. මෙම කාල පරිච්ඡේදය විනාශකාරී පැරගුවේ යුද්ධයෙන් (1864–1870) අවසන් වූ අතර, එම කාලය තුළ රටට පූර්ව යුද්ධ ජනගහනයෙන් අඩක් සහ එහි භූමි ප්‍රමාණයෙන් 25–33% ක් පමණ අහිමි විය. 20 වන සියවසේදී, පැරගුවේ තවත් ප්‍රධාන ජාත්‍යන්තර ගැටුමකට මුහුණ දුන්නේය - බොලිවියාවට එරෙහිව චාකෝ යුද්ධය (1932–1935) - එහිදී පැරගුවේ ජය ගත්තේය. රට හමුදා ඒකාධිපතියන්ගේ අනුප්‍රාප්තිකත්වයට යටත් වූ අතර, ඇල්ෆ්‍රෙඩෝ ස්ට්‍රෝස්නර්ගේ වසර 35ක පාලන සමයේදී එය අවසන් වූ අතර, එය 1989 දී අභ්‍යන්තර හමුදා කුමන්ත්‍රණයකින් ඔහු බලයෙන් පහ කරන තෙක් පැවතුනි. මෙය පැරගුවේ වත්මන් ප්‍රජාතන්ත්‍රවාදී යුගයේ ආරම්භය සනිටුහන් කළේය.

පැරගුවේ සංවර්ධනය වෙමින් පවතින රටක් වන අතර එය මානව සංවර්ධන දර්ශකයේ 105 වන ස්ථානයේ සිටී.&lt;ref&gt;{{cite web |date=April 2019 |title=World Economic Outlook Database |url=https://www.imf.org/external/pubs/ft/weo/2019/01/weodata/weoselco.aspx?g=2200&amp;sg=All+countries+%2f+Emerging+market+and+developing+economies |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20201010203013/https://www.imf.org/external/pubs/ft/weo/2019/01/weodata/weoselco.aspx?g=2200&amp;sg=All+countries+%2F+Emerging+market+and+developing+economies |archive-date=10 October 2020 |access-date=29 September 2019 |website=IMF.org |publisher=[[International Monetary Fund]]}}&lt;/ref&gt; එය මර්කෝසූර්, එක්සත් ජාතීන්ගේ සංවිධානය, ඇමරිකානු රාජ්‍ය සංවිධානය, නොබැඳි ව්‍යාපාරය සහ ලීමා සමූහයේ ආරම්භක සාමාජිකයෙකි. ඊට අමතරව, අසුන්සියොන් අගනගරයේ ලූක් නගරය දකුණු ඇමරිකානු පාපන්දු සම්මේලනයේ ආසනය වේ.

බොලිවියාව හැර දකුණු ඇමරිකාවේ ඇති එකම ගොඩබිම් සහිත රට එය වුවද, පැරගුවේ වරායන්ට පරානා-පැරගුවේ ජල මාර්ගය හරහා අත්ලාන්තික් සාගරයට ප්‍රවේශ විය හැකිය.&lt;ref&gt;{{cite web |title=Paraná-Paraguay Waterway |url=https://www.agroindustria.gob.ar/sitio/areas/ss_mercados_agropecuarios/infraestructura/_archivos/000070_Hidrov%C3%ADas/000010_Hidrov%C3%ADa%20Paran%C3%A1%20Paraguay.pdf |url-status=dead |archive-url=https://web.archive.org/web/20190327085649/https://www.agroindustria.gob.ar/sitio/areas/ss_mercados_agropecuarios/infraestructura/_archivos/000070_Hidrov%C3%ADas/000010_Hidrov%C3%ADa%20Paran%C3%A1%20Paraguay.pdf |archive-date=27 March 2019 |access-date=20 October 2015 |language=es}}&lt;/ref&gt; පැරගුවේ මිලියන 6 ක ජනතාවගෙන් බහුතරයක් මෙස්ටිසෝ වන අතර ගුරානි සංස්කෘතිය පුළුල් ලෙස බලගතු ලෙස පවතී; ජනගහනයෙන් 90% කට වඩා වැඩි පිරිසක් ස්පාඤ්ඤ සමඟ ගුරානි භාෂාවේ විවිධ උපභාෂා කතා කරති. පැරගුවේහි ඒක පුද්ගල දළ දේශීය නිෂ්පාදිතය (GDP) දකුණු ඇමරිකාවේ හත්වන ඉහළම අගයයි. ගෝලීය ඡන්ද දත්ත මත පදනම් වූ 2014 ධනාත්මක අත්දැකීම් දර්ශකයකට අනුව, පැරගුවේ &quot;ලෝකයේ ප්‍රීතිමත්ම ස්ථානය&quot; ලෙස ශ්‍රේණිගත කර ඇත.&lt;ref&gt;{{cite news|url=https://www.nbcnews.com/health/health-news/worlds-happiest-country-would-you-believe-paraguay-n110981|title=World's happiest country? Would you believe Paraguay?|date=21 May 2014|access-date=19 September 2018|archive-url=https://web.archive.org/web/20180914163313/https://www.nbcnews.com/health/health-news/worlds-happiest-country-would-you-believe-paraguay-n110981|archive-date=14 September 2018|website=[[NBC News]] (nbcnews.com)|url-status=live}}&lt;/ref&gt;

== නිරුක්තිය ==
පැරගුවේ යන නාමයේ ආරම්භය අවිනිශ්චිතය. එක් අනුවාදයක මෙම නම ගුවාරානි පැරගුවා &quot;පිහාටු ඔටුන්න&quot; සහ y අක්ෂරයෙන් &quot;ජලය&quot; යන වචන වලින් ලබාගෙන ඇති බව උපකල්පනය කරයි, එබැවින් පැරගුවේ &quot;ජල පිහාටු ඔටුන්න&quot; වේ.&lt;ref&gt;{{citation|author=[[Antonio Ruiz de Montoya]]|title=Vocabulario y tesoro de la lengua Guarani (ó mas bien Tupi)|url=http://archive.org/details/gramaticaydiccio02ruiz|volume=2|page=263|year=1876|entry=Paraguá}}&lt;/ref&gt; වෙනත් අනුවාදයන් තහවුරු කරන්නේ මෙම නම පයාගුවා ජනතාවගෙන් ලැබුණු බවයි,&lt;ref name=&quot;auto&quot;&gt;{{cite web |title=Paraguay |url=http://lcweb2.loc.gov/frd/cs/profiles/Paraguay.pdf |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20150514105537/http://lcweb2.loc.gov/frd/cs/profiles/Paraguay.pdf |archive-date=14 May 2015 |access-date=2 May 2010 |website=lcweb2.loc.gov}}&lt;/ref&gt; මන්ද පැරගුවේ ගඟ ගුවාරානි විසින් පයාගුවා-වයි හෝ &quot;පයාගුවාස් ගඟ&quot; ලෙස හැඳින්වූ අතර එම නිසා එම රටට එම නම ලැබෙන්න ඇති බවයි; නැතහොත්, ගුවාරානි වලින් ද, පැරා යන්නෙන් මුහුද, ගුවා, ආරම්භ වේ සහ y අක්ෂරයෙන්, ගංගාව අදහස් වේ, එබැවින් පැරගුවේ යන්නෙහි තේරුම &quot;මුහුද බිහි කරන ගංගාව&quot; යන්නයි.&lt;ref&gt;{{cite book |last1=Nickson |first1=Andrew R. |url=https://books.google.com/books?id=skV7AAAAMAAJ |title=Historical Dictionary of Paraguay |last2=Kolinski |first2=Charles J. |publisher=[[Scarecrow Press]] |year=1993 |isbn=9780810826434 |access-date=20 October 2022 |archive-url=https://web.archive.org/web/20221020212325/https://books.google.com.br/books/about/Historical_Dictionary_of_Paraguay.html?id=skV7AAAAMAAJ&amp;redir_esc=y |archive-date=20 October 2022 |url-status=live}}&lt;/ref&gt;

== ඉතිහාසය ==
=== පූර්ව යටත් විජිත යුගය ===
{{Excerpt|පැරගුවේ ඉතිහාසය|පූර්ව යටත් විජිත යුගය|inline=yes}}

=== යටත් විජිත යුගය ===
{{Excerpt|පැරගුවේ ඉතිහාසය|යටත් විජිත යුගය|inline=yes}}

=== ෆ්‍රැන්සියාවේ නිදහස සහ පාලනය ===
{{Excerpt|පැරගුවේ ඉතිහාසය|ෆ්‍රැන්සියාවේ නිදහස සහ පාලනය|inline=yes}}

=== ලෝපෙස් පවුලේ පාලනය ===
{{Excerpt|පැරගුවේ ඉතිහාසය|ලෝපෙස් පවුලේ පාලනය|inline=yes}}

=== පැරගුවේ යුද්ධය (1864–1870) ===
{{Excerpt|පැරගුවේ ඉතිහාසය|පැරගුවේ යුද්ධය (1864–1870)|inline=yes}}

=== 20 වන සියවස ===
{{Excerpt|පැරගුවේ ඉතිහාසය|20 වන සියවස|inline=yes}}

=== ස්ට්‍රෝස්නර් යුගය, 1954–1989 ===
{{Excerpt|පැරගුවේ ඉතිහාසය|ස්ට්‍රෝස්නර් යුගය, 1954–1989|inline=yes}}

=== ස්ට්‍රෝස්නර්ගේ බලයෙන් පහ කිරීම, 1989න් පසු ===
{{Excerpt|පැරගුවේ ඉතිහාසය|ස්ට්‍රෝස්නර්ගේ බලයෙන් පහ කිරීම, 1989න් පසු|inline=yes}}

=== ප්‍රනාන්දු ලුගෝගේ මැතිවරණය ===
{{Excerpt|පැරගුවේ ඉතිහාසය|ප්‍රනාන්දු ලුගෝගේ මැතිවරණය|inline=yes}}

=== වර්තමාන දිනය ===
{{Excerpt|පැරගුවේ ඉතිහාසය|වර්තමාන දිනය|inline=yes}}

== භූගෝලය ==
{{Excerpt|පැරගුවේ භූගෝලය||inline=yes}}

=== දේශගුණය ===
{{Excerpt|පැරගුවේ භූගෝලය|දේශගුණය|inline=yes}}

=== සත්ව විශේෂ ===
{{Excerpt|පැරගුවේ භූගෝලය|සත්ව විශේෂ|inline=yes}}

== රජය සහ දේශපාලනය ==
{{Excerpt|පැරගුවේ රජය සහ දේශපාලනය||inline=yes}}

=== හමුදා ===
{{Excerpt|පැරගුවේ රජය සහ දේශපාලනය|හමුදා|inline=yes}}

=== පරිපාලන අංශ ===
{{Excerpt|පැරගුවේ රජය සහ දේශපාලනය|පරිපාලන අංශ|inline=yes}}

== ආර්ථිකය ==
{{Excerpt|පැරගුවේ ආර්ථිකය||inline=yes}}

=== කෘෂිකර්මය ===
{{Excerpt|පැරගුවේ ආර්ථිකය|කෘෂිකර්මය|inline=yes}}

=== කර්මාන්තය සහ නිෂ්පාදනය ===
{{Excerpt|පැරගුවේ ආර්ථිකය|කර්මාන්තය සහ නිෂ්පාදනය|inline=yes}}

==== ආදිවාසීන්ගේ සමාජ ගැටළු ====
{{Excerpt|පැරගුවේ ආර්ථිකය|ආදිවාසීන්ගේ සමාජ ගැටළු|inline=yes}}

== යටිතල පහසුකම් ==
{{Excerpt|පැරගුවේ යටිතල පහසුකම්||inline=yes}}

=== ප්‍රවාහනය ===
{{Excerpt|පැරගුවේ යටිතල පහසුකම්|ප්‍රවාහනය|inline=yes}}

=== බලශක්තිය ===
{{Excerpt|පැරගුවේ යටිතල පහසුකම්|බලශක්තිය|inline=yes}}

== ජන විකාශනය ==
{{Excerpt|පැරගුවේ ජන විකාශනය||inline=yes}}

=== ආගම ===
{{Excerpt|පැරගුවේ ජන විකාශනය|ආගම|inline=yes}}

=== භාෂා ===
{{Excerpt|පැරගුවේ ජන විකාශනය|භාෂා|inline=yes}}

=== අධ්‍යාපනය ===
{{Excerpt|පැරගුවේ ජන විකාශනය|අධ්‍යාපනය|inline=yes}}

=== සෞඛ්‍යය ===
{{Excerpt|පැරගුවේ ජන විකාශනය|සෞඛ්‍යය|inline=yes}}

== සංස්කෘතිය ==
{{Excerpt|පැරගුවේ සංස්කෘතිය||inline=yes}}

=== මාධ්‍ය ===
{{Excerpt|පැරගුවේ සංස්කෘතිය|මාධ්‍ය|inline=yes}}

=== ක්‍රීඩා ===
{{Excerpt|පැරගුවේ සංස්කෘතිය|ක්‍රීඩා|inline=yes}}

== යොමු කිරීම් ==
&lt;references /&gt;
{{දකුණු ඇමරිකාවේ ස්වෛරී රාජ්‍යයන් සහ පරායත්ත භූමි ප්‍රදේශ ලැයිස්තුව}}
[[ප්‍රවර්ගය:දකුණු ඇමෙරිකානු රටවල්]]</text>
      <sha1>9r72mbahca0rqzppzru0bo3hr1yj2o1</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>752986</id>
      <parentid>752985</parentid>
      <timestamp>2025-07-03T07:36:25Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>BuddhikaW88</username>
        <id>37808</id>
      </contributor>
      <comment>/* යටිතල පහසුකම් */</comment>
      <origin>752986</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="15666" sha1="e9epplnonu807p7i2r6cxgcewf0z229" xml:space="preserve">'''පැරගුවේ''','''{{efn|({{IPAc-en|ˈ|p|ær|ə|ɡ|w|aɪ}}; {{IPA|es|paɾaˈɣwaj|-|ES-pe - Paraguay.ogg}})}}''' නිල වශයෙන් '''පැරගුවේ ජනරජය''', යනු දකුණු ඇමරිකාවේ මධ්‍යම කලාපයේ පිහිටා ඇති ගොඩබිම් සහිත ඇමරිකානු රටකි. එය අගනුවර දිස්ත්‍රික්කයක් සහ පළාත් දාහතකින් සමන්විත භූමි ප්‍රදේශයක් සහිත ඒකීය රාජ්‍යයකි. එහි අගනුවර සහ විශාලතම නගරය අසුන්සියොන් ය. පැරගුවේ යනු ජනාධිපති ජනරජයක් වන අතර නීතියේ ආධිපත්‍යය මගින් පාලනය වන රාජ්‍යයකි. එය ආර්ජන්ටිනාව, බ්‍රසීලය සහ උරුගුවේ සමඟ මර්කෝසූර් හි ආරම්භක සාමාජිකයෙකි.

ස්පාඤ්ඤ ආක්‍රමණිකයන් 1524 දී පැමිණි අතර, 1537 දී රියෝ ඩි ලා ප්ලාටා හි ආණ්ඩුකාර කාර්යාලයේ පළමු අගනුවර වන අසුන්සියොන් නගරය පිහිටුවන ලදී.&lt;ref&gt;{{cite news|url=https://www.bbc.com/mundo/noticias-america-latina-40920828|title=Paraguay: Cómo Asunción se convirtió en 'madre' de más de 70&amp;nbsp;ciudades de Sudamérica hace 480&amp;nbsp;años|archive-url=https://web.archive.org/web/20180918202538/https://www.bbc.com/mundo/noticias-america-latina-40920828|archive-date=18 September 2018|publisher=[[British Broadcasting Corporation]]|series=BBC News Mundo}}&lt;/ref&gt; 17 වන සියවසේදී, පැරගුවේ ජේසු නිකායික මෙහෙයුම්වල මධ්‍යස්ථානය වූ අතර, එහිදී ස්වදේශික ගුවාරානි ජනතාව ක්‍රිස්තියානි ආගමට හරවා යුරෝපීය සංස්කෘතියට හඳුන්වා දෙන ලදී.&lt;ref&gt;{{cite book |last=Caraman |first=Philip |title=The Lost Paradise: The Jesuit republic in South America |publisher=Seabury Press |year=1976 |location=New York City}}&lt;/ref&gt; 1767 දී ස්පාඤ්ඤ භූමි ප්‍රදේශවලින් ජේසු නිකායිකයින් නෙරපා හැරීමෙන් පසු, පැරගුවේ වැඩි වැඩියෙන් පර්යන්ත යටත් විජිතයක් බවට පත්විය. 19 වන සියවසේ මුල් භාගයේදී ස්පාඤ්ඤයෙන් නිදහස ලැබීමෙන් පසු, පැරගුවේ ඒකාධිපති ආණ්ඩු මාලාවක් විසින් පාලනය කරන ලදී. මෙම කාල පරිච්ඡේදය විනාශකාරී පැරගුවේ යුද්ධයෙන් (1864–1870) අවසන් වූ අතර, එම කාලය තුළ රටට පූර්ව යුද්ධ ජනගහනයෙන් අඩක් සහ එහි භූමි ප්‍රමාණයෙන් 25–33% ක් පමණ අහිමි විය. 20 වන සියවසේදී, පැරගුවේ තවත් ප්‍රධාන ජාත්‍යන්තර ගැටුමකට මුහුණ දුන්නේය - බොලිවියාවට එරෙහිව චාකෝ යුද්ධය (1932–1935) - එහිදී පැරගුවේ ජය ගත්තේය. රට හමුදා ඒකාධිපතියන්ගේ අනුප්‍රාප්තිකත්වයට යටත් වූ අතර, ඇල්ෆ්‍රෙඩෝ ස්ට්‍රෝස්නර්ගේ වසර 35ක පාලන සමයේදී එය අවසන් වූ අතර, එය 1989 දී අභ්‍යන්තර හමුදා කුමන්ත්‍රණයකින් ඔහු බලයෙන් පහ කරන තෙක් පැවතුනි. මෙය පැරගුවේ වත්මන් ප්‍රජාතන්ත්‍රවාදී යුගයේ ආරම්භය සනිටුහන් කළේය.

පැරගුවේ සංවර්ධනය වෙමින් පවතින රටක් වන අතර එය මානව සංවර්ධන දර්ශකයේ 105 වන ස්ථානයේ සිටී.&lt;ref&gt;{{cite web |date=April 2019 |title=World Economic Outlook Database |url=https://www.imf.org/external/pubs/ft/weo/2019/01/weodata/weoselco.aspx?g=2200&amp;sg=All+countries+%2f+Emerging+market+and+developing+economies |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20201010203013/https://www.imf.org/external/pubs/ft/weo/2019/01/weodata/weoselco.aspx?g=2200&amp;sg=All+countries+%2F+Emerging+market+and+developing+economies |archive-date=10 October 2020 |access-date=29 September 2019 |website=IMF.org |publisher=[[International Monetary Fund]]}}&lt;/ref&gt; එය මර්කෝසූර්, එක්සත් ජාතීන්ගේ සංවිධානය, ඇමරිකානු රාජ්‍ය සංවිධානය, නොබැඳි ව්‍යාපාරය සහ ලීමා සමූහයේ ආරම්භක සාමාජිකයෙකි. ඊට අමතරව, අසුන්සියොන් අගනගරයේ ලූක් නගරය දකුණු ඇමරිකානු පාපන්දු සම්මේලනයේ ආසනය වේ.

බොලිවියාව හැර දකුණු ඇමරිකාවේ ඇති එකම ගොඩබිම් සහිත රට එය වුවද, පැරගුවේ වරායන්ට පරානා-පැරගුවේ ජල මාර්ගය හරහා අත්ලාන්තික් සාගරයට ප්‍රවේශ විය හැකිය.&lt;ref&gt;{{cite web |title=Paraná-Paraguay Waterway |url=https://www.agroindustria.gob.ar/sitio/areas/ss_mercados_agropecuarios/infraestructura/_archivos/000070_Hidrov%C3%ADas/000010_Hidrov%C3%ADa%20Paran%C3%A1%20Paraguay.pdf |url-status=dead |archive-url=https://web.archive.org/web/20190327085649/https://www.agroindustria.gob.ar/sitio/areas/ss_mercados_agropecuarios/infraestructura/_archivos/000070_Hidrov%C3%ADas/000010_Hidrov%C3%ADa%20Paran%C3%A1%20Paraguay.pdf |archive-date=27 March 2019 |access-date=20 October 2015 |language=es}}&lt;/ref&gt; පැරගුවේ මිලියන 6 ක ජනතාවගෙන් බහුතරයක් මෙස්ටිසෝ වන අතර ගුරානි සංස්කෘතිය පුළුල් ලෙස බලගතු ලෙස පවතී; ජනගහනයෙන් 90% කට වඩා වැඩි පිරිසක් ස්පාඤ්ඤ සමඟ ගුරානි භාෂාවේ විවිධ උපභාෂා කතා කරති. පැරගුවේහි ඒක පුද්ගල දළ දේශීය නිෂ්පාදිතය (GDP) දකුණු ඇමරිකාවේ හත්වන ඉහළම අගයයි. ගෝලීය ඡන්ද දත්ත මත පදනම් වූ 2014 ධනාත්මක අත්දැකීම් දර්ශකයකට අනුව, පැරගුවේ &quot;ලෝකයේ ප්‍රීතිමත්ම ස්ථානය&quot; ලෙස ශ්‍රේණිගත කර ඇත.&lt;ref&gt;{{cite news|url=https://www.nbcnews.com/health/health-news/worlds-happiest-country-would-you-believe-paraguay-n110981|title=World's happiest country? Would you believe Paraguay?|date=21 May 2014|access-date=19 September 2018|archive-url=https://web.archive.org/web/20180914163313/https://www.nbcnews.com/health/health-news/worlds-happiest-country-would-you-believe-paraguay-n110981|archive-date=14 September 2018|website=[[NBC News]] (nbcnews.com)|url-status=live}}&lt;/ref&gt;

== නිරුක්තිය ==
පැරගුවේ යන නාමයේ ආරම්භය අවිනිශ්චිතය. එක් අනුවාදයක මෙම නම ගුවාරානි පැරගුවා &quot;පිහාටු ඔටුන්න&quot; සහ y අක්ෂරයෙන් &quot;ජලය&quot; යන වචන වලින් ලබාගෙන ඇති බව උපකල්පනය කරයි, එබැවින් පැරගුවේ &quot;ජල පිහාටු ඔටුන්න&quot; වේ.&lt;ref&gt;{{citation|author=[[Antonio Ruiz de Montoya]]|title=Vocabulario y tesoro de la lengua Guarani (ó mas bien Tupi)|url=http://archive.org/details/gramaticaydiccio02ruiz|volume=2|page=263|year=1876|entry=Paraguá}}&lt;/ref&gt; වෙනත් අනුවාදයන් තහවුරු කරන්නේ මෙම නම පයාගුවා ජනතාවගෙන් ලැබුණු බවයි,&lt;ref name=&quot;auto&quot;&gt;{{cite web |title=Paraguay |url=http://lcweb2.loc.gov/frd/cs/profiles/Paraguay.pdf |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20150514105537/http://lcweb2.loc.gov/frd/cs/profiles/Paraguay.pdf |archive-date=14 May 2015 |access-date=2 May 2010 |website=lcweb2.loc.gov}}&lt;/ref&gt; මන්ද පැරගුවේ ගඟ ගුවාරානි විසින් පයාගුවා-වයි හෝ &quot;පයාගුවාස් ගඟ&quot; ලෙස හැඳින්වූ අතර එම නිසා එම රටට එම නම ලැබෙන්න ඇති බවයි; නැතහොත්, ගුවාරානි වලින් ද, පැරා යන්නෙන් මුහුද, ගුවා, ආරම්භ වේ සහ y අක්ෂරයෙන්, ගංගාව අදහස් වේ, එබැවින් පැරගුවේ යන්නෙහි තේරුම &quot;මුහුද බිහි කරන ගංගාව&quot; යන්නයි.&lt;ref&gt;{{cite book |last1=Nickson |first1=Andrew R. |url=https://books.google.com/books?id=skV7AAAAMAAJ |title=Historical Dictionary of Paraguay |last2=Kolinski |first2=Charles J. |publisher=[[Scarecrow Press]] |year=1993 |isbn=9780810826434 |access-date=20 October 2022 |archive-url=https://web.archive.org/web/20221020212325/https://books.google.com.br/books/about/Historical_Dictionary_of_Paraguay.html?id=skV7AAAAMAAJ&amp;redir_esc=y |archive-date=20 October 2022 |url-status=live}}&lt;/ref&gt;

== ඉතිහාසය ==
=== පූර්ව යටත් විජිත යුගය ===
{{Excerpt|පැරගුවේ ඉතිහාසය|පූර්ව යටත් විජිත යුගය|inline=yes}}

=== යටත් විජිත යුගය ===
{{Excerpt|පැරගුවේ ඉතිහාසය|යටත් විජිත යුගය|inline=yes}}

=== ෆ්‍රැන්සියාවේ නිදහස සහ පාලනය ===
{{Excerpt|පැරගුවේ ඉතිහාසය|ෆ්‍රැන්සියාවේ නිදහස සහ පාලනය|inline=yes}}

=== ලෝපෙස් පවුලේ පාලනය ===
{{Excerpt|පැරගුවේ ඉතිහාසය|ලෝපෙස් පවුලේ පාලනය|inline=yes}}

=== පැරගුවේ යුද්ධය (1864–1870) ===
{{Excerpt|පැරගුවේ ඉතිහාසය|පැරගුවේ යුද්ධය (1864–1870)|inline=yes}}

=== 20 වන සියවස ===
{{Excerpt|පැරගුවේ ඉතිහාසය|20 වන සියවස|inline=yes}}

=== ස්ට්‍රෝස්නර් යුගය, 1954–1989 ===
{{Excerpt|පැරගුවේ ඉතිහාසය|ස්ට්‍රෝස්නර් යුගය, 1954–1989|inline=yes}}

=== ස්ට්‍රෝස්නර්ගේ බලයෙන් පහ කිරීම, 1989න් පසු ===
{{Excerpt|පැරගුවේ ඉතිහාසය|ස්ට්‍රෝස්නර්ගේ බලයෙන් පහ කිරීම, 1989න් පසු|inline=yes}}

=== ප්‍රනාන්දු ලුගෝගේ මැතිවරණය ===
{{Excerpt|පැරගුවේ ඉතිහාසය|ප්‍රනාන්දු ලුගෝගේ මැතිවරණය|inline=yes}}

=== වර්තමාන දිනය ===
{{Excerpt|පැරගුවේ ඉතිහාසය|වර්තමාන දිනය|inline=yes}}

== භූගෝලය ==
{{Excerpt|පැරගුවේ භූගෝලය||inline=yes}}

=== දේශගුණය ===
{{Excerpt|පැරගුවේ භූගෝලය|දේශගුණය|inline=yes}}

=== සත්ව විශේෂ ===
{{Excerpt|පැරගුවේ භූගෝලය|සත්ව විශේෂ|inline=yes}}

== රජය සහ දේශපාලනය ==
{{Excerpt|පැරගුවේ රජය සහ දේශපාලනය||inline=yes}}

=== හමුදා ===
{{Excerpt|පැරගුවේ රජය සහ දේශපාලනය|හමුදා|inline=yes}}

=== පරිපාලන අංශ ===
{{Excerpt|පැරගුවේ රජය සහ දේශපාලනය|පරිපාලන අංශ|inline=yes}}

== ආර්ථිකය ==
{{Excerpt|පැරගුවේ ආර්ථිකය||inline=yes}}

=== කෘෂිකර්මය ===
{{Excerpt|පැරගුවේ ආර්ථිකය|කෘෂිකර්මය|inline=yes}}

=== කර්මාන්තය සහ නිෂ්පාදනය ===
{{Excerpt|පැරගුවේ ආර්ථිකය|කර්මාන්තය සහ නිෂ්පාදනය|inline=yes}}

==== ආදිවාසීන්ගේ සමාජ ගැටළු ====
{{Excerpt|පැරගුවේ ආර්ථිකය|ආදිවාසීන්ගේ සමාජ ගැටළු|inline=yes}}

== යටිතල පහසුකම් ==
=== ප්‍රවාහනය ===
{{Excerpt|පැරගුවේ යටිතල පහසුකම්|ප්‍රවාහනය|inline=yes}}

=== බලශක්තිය ===
{{Excerpt|පැරගුවේ යටිතල පහසුකම්|බලශක්තිය|inline=yes}}

== ජන විකාශනය ==
{{Excerpt|පැරගුවේ ජන විකාශනය||inline=yes}}

=== ආගම ===
{{Excerpt|පැරගුවේ ජන විකාශනය|ආගම|inline=yes}}

=== භාෂා ===
{{Excerpt|පැරගුවේ ජන විකාශනය|භාෂා|inline=yes}}

=== අධ්‍යාපනය ===
{{Excerpt|පැරගුවේ ජන විකාශනය|අධ්‍යාපනය|inline=yes}}

=== සෞඛ්‍යය ===
{{Excerpt|පැරගුවේ ජන විකාශනය|සෞඛ්‍යය|inline=yes}}

== සංස්කෘතිය ==
{{Excerpt|පැරගුවේ සංස්කෘතිය||inline=yes}}

=== මාධ්‍ය ===
{{Excerpt|පැරගුවේ සංස්කෘතිය|මාධ්‍ය|inline=yes}}

=== ක්‍රීඩා ===
{{Excerpt|පැරගුවේ සංස්කෘතිය|ක්‍රීඩා|inline=yes}}

== යොමු කිරීම් ==
&lt;references /&gt;
{{දකුණු ඇමරිකාවේ ස්වෛරී රාජ්‍යයන් සහ පරායත්ත භූමි ප්‍රදේශ ලැයිස්තුව}}
[[ප්‍රවර්ගය:දකුණු ඇමෙරිකානු රටවල්]]</text>
      <sha1>e9epplnonu807p7i2r6cxgcewf0z229</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>753052</id>
      <parentid>752986</parentid>
      <timestamp>2025-07-03T09:42:09Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>BuddhikaW88</username>
        <id>37808</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>[[ප්‍රවර්ගය:පැරගුවේ]] එක් කරන ලදී. [[විකිපීඩියා:HOTCAT|HotCat]] භාවිතයෙන්</comment>
      <origin>753052</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="15720" sha1="fpjl0dvv5ir9zww6xp8qqtrx6ddp762" xml:space="preserve">'''පැරගුවේ''','''{{efn|({{IPAc-en|ˈ|p|ær|ə|ɡ|w|aɪ}}; {{IPA|es|paɾaˈɣwaj|-|ES-pe - Paraguay.ogg}})}}''' නිල වශයෙන් '''පැරගුවේ ජනරජය''', යනු දකුණු ඇමරිකාවේ මධ්‍යම කලාපයේ පිහිටා ඇති ගොඩබිම් සහිත ඇමරිකානු රටකි. එය අගනුවර දිස්ත්‍රික්කයක් සහ පළාත් දාහතකින් සමන්විත භූමි ප්‍රදේශයක් සහිත ඒකීය රාජ්‍යයකි. එහි අගනුවර සහ විශාලතම නගරය අසුන්සියොන් ය. පැරගුවේ යනු ජනාධිපති ජනරජයක් වන අතර නීතියේ ආධිපත්‍යය මගින් පාලනය වන රාජ්‍යයකි. එය ආර්ජන්ටිනාව, බ්‍රසීලය සහ උරුගුවේ සමඟ මර්කෝසූර් හි ආරම්භක සාමාජිකයෙකි.

ස්පාඤ්ඤ ආක්‍රමණිකයන් 1524 දී පැමිණි අතර, 1537 දී රියෝ ඩි ලා ප්ලාටා හි ආණ්ඩුකාර කාර්යාලයේ පළමු අගනුවර වන අසුන්සියොන් නගරය පිහිටුවන ලදී.&lt;ref&gt;{{cite news|url=https://www.bbc.com/mundo/noticias-america-latina-40920828|title=Paraguay: Cómo Asunción se convirtió en 'madre' de más de 70&amp;nbsp;ciudades de Sudamérica hace 480&amp;nbsp;años|archive-url=https://web.archive.org/web/20180918202538/https://www.bbc.com/mundo/noticias-america-latina-40920828|archive-date=18 September 2018|publisher=[[British Broadcasting Corporation]]|series=BBC News Mundo}}&lt;/ref&gt; 17 වන සියවසේදී, පැරගුවේ ජේසු නිකායික මෙහෙයුම්වල මධ්‍යස්ථානය වූ අතර, එහිදී ස්වදේශික ගුවාරානි ජනතාව ක්‍රිස්තියානි ආගමට හරවා යුරෝපීය සංස්කෘතියට හඳුන්වා දෙන ලදී.&lt;ref&gt;{{cite book |last=Caraman |first=Philip |title=The Lost Paradise: The Jesuit republic in South America |publisher=Seabury Press |year=1976 |location=New York City}}&lt;/ref&gt; 1767 දී ස්පාඤ්ඤ භූමි ප්‍රදේශවලින් ජේසු නිකායිකයින් නෙරපා හැරීමෙන් පසු, පැරගුවේ වැඩි වැඩියෙන් පර්යන්ත යටත් විජිතයක් බවට පත්විය. 19 වන සියවසේ මුල් භාගයේදී ස්පාඤ්ඤයෙන් නිදහස ලැබීමෙන් පසු, පැරගුවේ ඒකාධිපති ආණ්ඩු මාලාවක් විසින් පාලනය කරන ලදී. මෙම කාල පරිච්ඡේදය විනාශකාරී පැරගුවේ යුද්ධයෙන් (1864–1870) අවසන් වූ අතර, එම කාලය තුළ රටට පූර්ව යුද්ධ ජනගහනයෙන් අඩක් සහ එහි භූමි ප්‍රමාණයෙන් 25–33% ක් පමණ අහිමි විය. 20 වන සියවසේදී, පැරගුවේ තවත් ප්‍රධාන ජාත්‍යන්තර ගැටුමකට මුහුණ දුන්නේය - බොලිවියාවට එරෙහිව චාකෝ යුද්ධය (1932–1935) - එහිදී පැරගුවේ ජය ගත්තේය. රට හමුදා ඒකාධිපතියන්ගේ අනුප්‍රාප්තිකත්වයට යටත් වූ අතර, ඇල්ෆ්‍රෙඩෝ ස්ට්‍රෝස්නර්ගේ වසර 35ක පාලන සමයේදී එය අවසන් වූ අතර, එය 1989 දී අභ්‍යන්තර හමුදා කුමන්ත්‍රණයකින් ඔහු බලයෙන් පහ කරන තෙක් පැවතුනි. මෙය පැරගුවේ වත්මන් ප්‍රජාතන්ත්‍රවාදී යුගයේ ආරම්භය සනිටුහන් කළේය.

පැරගුවේ සංවර්ධනය වෙමින් පවතින රටක් වන අතර එය මානව සංවර්ධන දර්ශකයේ 105 වන ස්ථානයේ සිටී.&lt;ref&gt;{{cite web |date=April 2019 |title=World Economic Outlook Database |url=https://www.imf.org/external/pubs/ft/weo/2019/01/weodata/weoselco.aspx?g=2200&amp;sg=All+countries+%2f+Emerging+market+and+developing+economies |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20201010203013/https://www.imf.org/external/pubs/ft/weo/2019/01/weodata/weoselco.aspx?g=2200&amp;sg=All+countries+%2F+Emerging+market+and+developing+economies |archive-date=10 October 2020 |access-date=29 September 2019 |website=IMF.org |publisher=[[International Monetary Fund]]}}&lt;/ref&gt; එය මර්කෝසූර්, එක්සත් ජාතීන්ගේ සංවිධානය, ඇමරිකානු රාජ්‍ය සංවිධානය, නොබැඳි ව්‍යාපාරය සහ ලීමා සමූහයේ ආරම්භක සාමාජිකයෙකි. ඊට අමතරව, අසුන්සියොන් අගනගරයේ ලූක් නගරය දකුණු ඇමරිකානු පාපන්දු සම්මේලනයේ ආසනය වේ.

බොලිවියාව හැර දකුණු ඇමරිකාවේ ඇති එකම ගොඩබිම් සහිත රට එය වුවද, පැරගුවේ වරායන්ට පරානා-පැරගුවේ ජල මාර්ගය හරහා අත්ලාන්තික් සාගරයට ප්‍රවේශ විය හැකිය.&lt;ref&gt;{{cite web |title=Paraná-Paraguay Waterway |url=https://www.agroindustria.gob.ar/sitio/areas/ss_mercados_agropecuarios/infraestructura/_archivos/000070_Hidrov%C3%ADas/000010_Hidrov%C3%ADa%20Paran%C3%A1%20Paraguay.pdf |url-status=dead |archive-url=https://web.archive.org/web/20190327085649/https://www.agroindustria.gob.ar/sitio/areas/ss_mercados_agropecuarios/infraestructura/_archivos/000070_Hidrov%C3%ADas/000010_Hidrov%C3%ADa%20Paran%C3%A1%20Paraguay.pdf |archive-date=27 March 2019 |access-date=20 October 2015 |language=es}}&lt;/ref&gt; පැරගුවේ මිලියන 6 ක ජනතාවගෙන් බහුතරයක් මෙස්ටිසෝ වන අතර ගුරානි සංස්කෘතිය පුළුල් ලෙස බලගතු ලෙස පවතී; ජනගහනයෙන් 90% කට වඩා වැඩි පිරිසක් ස්පාඤ්ඤ සමඟ ගුරානි භාෂාවේ විවිධ උපභාෂා කතා කරති. පැරගුවේහි ඒක පුද්ගල දළ දේශීය නිෂ්පාදිතය (GDP) දකුණු ඇමරිකාවේ හත්වන ඉහළම අගයයි. ගෝලීය ඡන්ද දත්ත මත පදනම් වූ 2014 ධනාත්මක අත්දැකීම් දර්ශකයකට අනුව, පැරගුවේ &quot;ලෝකයේ ප්‍රීතිමත්ම ස්ථානය&quot; ලෙස ශ්‍රේණිගත කර ඇත.&lt;ref&gt;{{cite news|url=https://www.nbcnews.com/health/health-news/worlds-happiest-country-would-you-believe-paraguay-n110981|title=World's happiest country? Would you believe Paraguay?|date=21 May 2014|access-date=19 September 2018|archive-url=https://web.archive.org/web/20180914163313/https://www.nbcnews.com/health/health-news/worlds-happiest-country-would-you-believe-paraguay-n110981|archive-date=14 September 2018|website=[[NBC News]] (nbcnews.com)|url-status=live}}&lt;/ref&gt;

== නිරුක්තිය ==
පැරගුවේ යන නාමයේ ආරම්භය අවිනිශ්චිතය. එක් අනුවාදයක මෙම නම ගුවාරානි පැරගුවා &quot;පිහාටු ඔටුන්න&quot; සහ y අක්ෂරයෙන් &quot;ජලය&quot; යන වචන වලින් ලබාගෙන ඇති බව උපකල්පනය කරයි, එබැවින් පැරගුවේ &quot;ජල පිහාටු ඔටුන්න&quot; වේ.&lt;ref&gt;{{citation|author=[[Antonio Ruiz de Montoya]]|title=Vocabulario y tesoro de la lengua Guarani (ó mas bien Tupi)|url=http://archive.org/details/gramaticaydiccio02ruiz|volume=2|page=263|year=1876|entry=Paraguá}}&lt;/ref&gt; වෙනත් අනුවාදයන් තහවුරු කරන්නේ මෙම නම පයාගුවා ජනතාවගෙන් ලැබුණු බවයි,&lt;ref name=&quot;auto&quot;&gt;{{cite web |title=Paraguay |url=http://lcweb2.loc.gov/frd/cs/profiles/Paraguay.pdf |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20150514105537/http://lcweb2.loc.gov/frd/cs/profiles/Paraguay.pdf |archive-date=14 May 2015 |access-date=2 May 2010 |website=lcweb2.loc.gov}}&lt;/ref&gt; මන්ද පැරගුවේ ගඟ ගුවාරානි විසින් පයාගුවා-වයි හෝ &quot;පයාගුවාස් ගඟ&quot; ලෙස හැඳින්වූ අතර එම නිසා එම රටට එම නම ලැබෙන්න ඇති බවයි; නැතහොත්, ගුවාරානි වලින් ද, පැරා යන්නෙන් මුහුද, ගුවා, ආරම්භ වේ සහ y අක්ෂරයෙන්, ගංගාව අදහස් වේ, එබැවින් පැරගුවේ යන්නෙහි තේරුම &quot;මුහුද බිහි කරන ගංගාව&quot; යන්නයි.&lt;ref&gt;{{cite book |last1=Nickson |first1=Andrew R. |url=https://books.google.com/books?id=skV7AAAAMAAJ |title=Historical Dictionary of Paraguay |last2=Kolinski |first2=Charles J. |publisher=[[Scarecrow Press]] |year=1993 |isbn=9780810826434 |access-date=20 October 2022 |archive-url=https://web.archive.org/web/20221020212325/https://books.google.com.br/books/about/Historical_Dictionary_of_Paraguay.html?id=skV7AAAAMAAJ&amp;redir_esc=y |archive-date=20 October 2022 |url-status=live}}&lt;/ref&gt;

== ඉතිහාසය ==
=== පූර්ව යටත් විජිත යුගය ===
{{Excerpt|පැරගුවේ ඉතිහාසය|පූර්ව යටත් විජිත යුගය|inline=yes}}

=== යටත් විජිත යුගය ===
{{Excerpt|පැරගුවේ ඉතිහාසය|යටත් විජිත යුගය|inline=yes}}

=== ෆ්‍රැන්සියාවේ නිදහස සහ පාලනය ===
{{Excerpt|පැරගුවේ ඉතිහාසය|ෆ්‍රැන්සියාවේ නිදහස සහ පාලනය|inline=yes}}

=== ලෝපෙස් පවුලේ පාලනය ===
{{Excerpt|පැරගුවේ ඉතිහාසය|ලෝපෙස් පවුලේ පාලනය|inline=yes}}

=== පැරගුවේ යුද්ධය (1864–1870) ===
{{Excerpt|පැරගුවේ ඉතිහාසය|පැරගුවේ යුද්ධය (1864–1870)|inline=yes}}

=== 20 වන සියවස ===
{{Excerpt|පැරගුවේ ඉතිහාසය|20 වන සියවස|inline=yes}}

=== ස්ට්‍රෝස්නර් යුගය, 1954–1989 ===
{{Excerpt|පැරගුවේ ඉතිහාසය|ස්ට්‍රෝස්නර් යුගය, 1954–1989|inline=yes}}

=== ස්ට්‍රෝස්නර්ගේ බලයෙන් පහ කිරීම, 1989න් පසු ===
{{Excerpt|පැරගුවේ ඉතිහාසය|ස්ට්‍රෝස්නර්ගේ බලයෙන් පහ කිරීම, 1989න් පසු|inline=yes}}

=== ප්‍රනාන්දු ලුගෝගේ මැතිවරණය ===
{{Excerpt|පැරගුවේ ඉතිහාසය|ප්‍රනාන්දු ලුගෝගේ මැතිවරණය|inline=yes}}

=== වර්තමාන දිනය ===
{{Excerpt|පැරගුවේ ඉතිහාසය|වර්තමාන දිනය|inline=yes}}

== භූගෝලය ==
{{Excerpt|පැරගුවේ භූගෝලය||inline=yes}}

=== දේශගුණය ===
{{Excerpt|පැරගුවේ භූගෝලය|දේශගුණය|inline=yes}}

=== සත්ව විශේෂ ===
{{Excerpt|පැරගුවේ භූගෝලය|සත්ව විශේෂ|inline=yes}}

== රජය සහ දේශපාලනය ==
{{Excerpt|පැරගුවේ රජය සහ දේශපාලනය||inline=yes}}

=== හමුදා ===
{{Excerpt|පැරගුවේ රජය සහ දේශපාලනය|හමුදා|inline=yes}}

=== පරිපාලන අංශ ===
{{Excerpt|පැරගුවේ රජය සහ දේශපාලනය|පරිපාලන අංශ|inline=yes}}

== ආර්ථිකය ==
{{Excerpt|පැරගුවේ ආර්ථිකය||inline=yes}}

=== කෘෂිකර්මය ===
{{Excerpt|පැරගුවේ ආර්ථිකය|කෘෂිකර්මය|inline=yes}}

=== කර්මාන්තය සහ නිෂ්පාදනය ===
{{Excerpt|පැරගුවේ ආර්ථිකය|කර්මාන්තය සහ නිෂ්පාදනය|inline=yes}}

==== ආදිවාසීන්ගේ සමාජ ගැටළු ====
{{Excerpt|පැරගුවේ ආර්ථිකය|ආදිවාසීන්ගේ සමාජ ගැටළු|inline=yes}}

== යටිතල පහසුකම් ==
=== ප්‍රවාහනය ===
{{Excerpt|පැරගුවේ යටිතල පහසුකම්|ප්‍රවාහනය|inline=yes}}

=== බලශක්තිය ===
{{Excerpt|පැරගුවේ යටිතල පහසුකම්|බලශක්තිය|inline=yes}}

== ජන විකාශනය ==
{{Excerpt|පැරගුවේ ජන විකාශනය||inline=yes}}

=== ආගම ===
{{Excerpt|පැරගුවේ ජන විකාශනය|ආගම|inline=yes}}

=== භාෂා ===
{{Excerpt|පැරගුවේ ජන විකාශනය|භාෂා|inline=yes}}

=== අධ්‍යාපනය ===
{{Excerpt|පැරගුවේ ජන විකාශනය|අධ්‍යාපනය|inline=yes}}

=== සෞඛ්‍යය ===
{{Excerpt|පැරගුවේ ජන විකාශනය|සෞඛ්‍යය|inline=yes}}

== සංස්කෘතිය ==
{{Excerpt|පැරගුවේ සංස්කෘතිය||inline=yes}}

=== මාධ්‍ය ===
{{Excerpt|පැරගුවේ සංස්කෘතිය|මාධ්‍ය|inline=yes}}

=== ක්‍රීඩා ===
{{Excerpt|පැරගුවේ සංස්කෘතිය|ක්‍රීඩා|inline=yes}}

== යොමු කිරීම් ==
&lt;references /&gt;
{{දකුණු ඇමරිකාවේ ස්වෛරී රාජ්‍යයන් සහ පරායත්ත භූමි ප්‍රදේශ ලැයිස්තුව}}
[[ප්‍රවර්ගය:දකුණු ඇමෙරිකානු රටවල්]]
[[ප්‍රවර්ගය:පැරගුවේ]]</text>
      <sha1>fpjl0dvv5ir9zww6xp8qqtrx6ddp762</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>753106</id>
      <parentid>753052</parentid>
      <timestamp>2025-07-03T11:02:20Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>BuddhikaW88</username>
        <id>37808</id>
      </contributor>
      <origin>753106</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="23749" sha1="61a4kerweo5rhzrjebg2yv01qqiwkcy" xml:space="preserve">
{{Infobox country
| conventional_long_name = Republic of Paraguay
| native_name            = {{ubl|{{native name|es|República del Paraguay}}|{{native name|gn|Paraguái Tavakuairetã}}}}
| common_name            = Paraguay
| image_flag             = Flag of Paraguay.svg
| flag_caption           = {{nowrap|Flag{{tsp}}{{#tag:ref |The reverse side of the Flag of Paraguay:&lt;br/&gt;[[File:Flag_of_Paraguay_(reverse).svg|100px|left]]{{Clear}} |group=lower-alpha}}&lt;!--(end nowrap:)--&gt;}}
| image_coat             = Coat of arms of Paraguay.svg
| symbol_type            = {{nowrap|[[Coat of arms of Paraguay|Seal]]{{tsp}}{{#tag:ref |The reverse side of the National Seal of Paraguay:&lt;br/&gt;[[File:Coat of arms of Paraguay (reverse).svg|100px|left]]{{Clear}} |group=lower-alpha}}&lt;!--(end nowrap:)--&gt;}}
| image_map              = PRY orthographic.svg
| map_caption            = {{map caption |location_color=dark green |region=South America |region_color=gray }}
| national_motto         = {{native phrase|es|Paz y justicia|nolink=on}}&lt;br/&gt;&quot;Peace and justice&quot;
| national_anthem        = {{native name|es|Himno Nacional Paraguayo|nolink=on}}&lt;br/&gt;&quot;[[Paraguayan National Anthem]]&quot;&lt;br/&gt;&lt;div style=&quot;padding-top:0.5em;&quot;&gt;{{center|[[File:Paraguayan National Anthem.oga]]}}&lt;/div&gt;
| languages_type         = [[Official language]]s&lt;ref name=languages&gt;{{cite web |department=Paraguay – Constitution |title=Article&amp;nbsp;140 about Languages |publisher=International Constitutional Law Project |url=http://www.servat.unibe.ch/icl/pa00000_.html#A140_ |access-date=3 December 2007 |archive-url=https://web.archive.org/web/20120814115736/http://www.servat.unibe.ch/icl/pa00000_.html#A140_ |archive-date=14 August 2012 |url-status=dead }} (see {{cite web |title=translator's note |url=http://www.servat.unibe.ch/icl/pa__indx.html |archive-url=https://web.archive.org/web/20170201143025/http://www.servat.unibe.ch/icl/pa__indx.html |archive-date=1 February 2017 }})&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{cite web |url=http://convergencia.uaemex.mx/rev38/38pdf/LIZCANO.pdf |title=8 LIZCANO |website=Convergencia.uaemex.mx |access-date=5 October 2012 |url-status=dead |archive-url=https://web.archive.org/web/20130115054959/http://convergencia.uaemex.mx/rev38/38pdf/LIZCANO.pdf |archive-date=15 January 2013}}&lt;/ref&gt;
| languages              = {{hlist|[[Paraguayan Spanish|Spanish]]|[[Guarani language|Guarani]]}}
| demonym                = [[Paraguayans|Paraguayan]]
| capital                = [[Asunción]]
| coordinates            = {{coord|25|16|S|57|40|W|type:city}}
| largest_city           = Asunción
| religion_year          = 2020
| religion_ref           = &lt;ref&gt;{{cite web |url=https://www.thearda.com/world-religion/national-profiles?u=176c |title=National Profiles &amp;#124; World Religion |access-date=12 March 2024 |archive-date=1 October 2023 |archive-url=https://web.archive.org/web/20231001014302/https://thearda.com/world-religion/national-profiles?u=176c |url-status=live}}&lt;/ref&gt;
| religion               = {{unbulleted list
|{{Tree list}}
* 95.5% [[Christianity]]
** 87.4% [[Catholic Church in Paraguay|Catholicism]]
** 8.1% other [[List of Christian denominations|Christian]]
{{Tree list/end}}
|4.1% [[Irreligion in Latin America|no religion]]
|0.4% [[Religion in Paraguay|other]]
}}
| government_type        = Unitary [[presidential republic]]
| leader_title1          = [[President of Paraguay|President]]
| leader_name1           = [[Santiago Peña]]
| leader_title2          = [[Vice President of Paraguay|Vice President]]
| leader_name2           = [[Pedro Alliana]]
| leader_title3          = [[List of presidents of the Senate of Paraguay|President of the Senate]]
| leader_name3           = [[Silvio Ovelar]]
| leader_title4          = [[List of presidents of the Chamber of Deputies of Paraguay|President of the Chamber of Deputies]]
| leader_name4           = [[Raul Latorre]]
| leader_title5          = [[Supreme Court of Justice of Paraguay|President of the Supreme Court]]
| leader_name5           =  César Diesel
| legislature            = [[Congress of Paraguay|Congress]]
| upper_house            = [[Senate of Paraguay|Senate]]
| lower_house            = [[Chamber of Deputies of Paraguay|Chamber of Deputies]]
| area_rank              = 59th &lt;!-- Area rank should match [[List of countries and dependencies by area]] --&gt;
| area_km2               = 406752
| percent_water          = 2.6
| population_census      = 6,109,903&lt;ref name=population&gt;{{Cite web|url=https://www.ine.gov.py/censo2022/documentos/1%20Resultados%20finales%20poblacion.pdf|title=Paraguay Census 2022 - Final Results|website=INE Paraguay|language=ES|access-date=21 August 2024|archive-date=21 August 2024|archive-url=https://web.archive.org/web/20240821200237/https://www.ine.gov.py/censo2022/documentos/1%20Resultados%20finales%20poblacion.pdf|url-status=dead}}&lt;/ref&gt;
| population_census_year = 2022
| population_estimate    = {{IncreaseNeutral}} 6,413,627&lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://portalgeoestad.ine.gov.py/|title=Geostatistical viewer: Population, districts, poverty, road and water coverage, etc.|date=20 January 2024|website=INE Paraguay|language=ES}}&lt;/ref&gt;
| population_estimate_year = 2025
| population_estimate_rank = 113th
| population_density_km2 = 
| population_density_sq_mi = 39 &lt;!--Do not remove per [[WP:MOSNUM]]--&gt;
| population_density_rank = 223rd
| GDP_PPP                = {{increase}} $136.442 billion&lt;ref name=&quot;IMFWEO.PY&quot;&gt;{{cite web |url=https://www.imf.org/en/Publications/WEO/weo-database/2025/april/weo-report?c=288,&amp;s=NGDPD,PPPGDP,NGDPDPC,PPPPC,LP,&amp;sy=2025&amp;ey=2030&amp;ssm=0&amp;scsm=1&amp;scc=0&amp;ssd=1&amp;ssc=0&amp;sic=0&amp;sort=country&amp;ds=.&amp;br=1|title=World Economic Outlook Database: Paraguay |date=April 2025 |website=IMF.org |publisher=[[International Monetary Fund]] |access-date=22 April 2025}}&lt;/ref&gt;
| GDP_PPP_rank           = 96th
| GDP_PPP_year           = 2025
| GDP_PPP_per_capita     = {{increase}} $21,273&lt;ref name=&quot;IMFWEO.PY&quot; /&gt;
| GDP_PPP_per_capita_rank = 84th
| GDP_nominal_year       = 2025
| GDP_nominal            = {{increase}} $45.465 billion&lt;ref name=&quot;IMFWEO.PY&quot; /&gt;
| GDP_nominal_rank       = 96th
| GDP_nominal_per_capita = {{increase}} $7,089&lt;ref name=&quot;IMFWEO.PY&quot; /&gt;
| GDP_nominal_per_capita_rank = 93rd
| sovereignty_type       = [[Paraguay campaign|Independence]] {{nobold|from [[Spain]]}}
| established_event1     = Declared
| established_date1      = 14 May 1811
| established_event2     = Recognized
| established_date2      = 25 November 1842
| established_event3     = {{nowrap|[[Constitution of Paraguay|Current constitution]]}}
| established_date3      = 20 June 1992
| Gini_year              = 2023
| Gini                   = 44.4 &lt;!--number only--&gt;
| Gini_change            = decrease &lt;!--increase/decrease/steady--&gt;
| Gini_ref               = &lt;ref name=&quot;WBgini&quot;&gt;{{Cite web |title=Gini index - Paraguay |url=https://data.worldbank.org/indicator/SI.POV.GINI?locations=PY |access-date=2025-06-07 |website=World Bank Open Data}}&lt;/ref&gt;
| Gini_rank              = 
| HDI_year               = 2023&lt;!-- Please use the year to which the data refers, not the publication year--&gt;
| HDI_change             = increase&lt;!--increase/decrease/steady--&gt;
| HDI                    = 0.756 &lt;!--number only--&gt;
| HDI_ref                = &lt;ref name=&quot;UNHDR&quot;&gt;{{cite web |date=6 May 2025 |title=Human Development Report 2025 |url=https://hdr.undp.org/system/files/documents/global-report-document/hdr2025reporten.pdf|url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20250506051232/https://hdr.undp.org/system/files/documents/global-report-document/hdr2025reporten.pdf |archive-date=6 May 2025 |access-date=6 May 2025 |publisher=[[United Nations Development Programme]]}}&lt;/ref&gt;
| HDI_rank               = 99th
| currency               = [[Paraguayan guaraní|Guaraní]]
| currency_code          = PYG
| time_zone              = [[Time in Paraguay|PYT]]
| utc_offset             = –03:00
| date_format            = dd/mm/yyyy
| drives_on              = Right
| calling_code           = [[+595]]
| cctld                  = [[.py]]
| today                  = 
}}'''පැරගුවේ''','''{{efn|({{IPAc-en|ˈ|p|ær|ə|ɡ|w|aɪ}}; {{IPA|es|paɾaˈɣwaj|-|ES-pe - Paraguay.ogg}})}}''' නිල වශයෙන් '''පැරගුවේ ජනරජය''', යනු දකුණු ඇමරිකාවේ මධ්‍යම කලාපයේ පිහිටා ඇති ගොඩබිම් සහිත ඇමරිකානු රටකි. එය අගනුවර දිස්ත්‍රික්කයක් සහ පළාත් දාහතකින් සමන්විත භූමි ප්‍රදේශයක් සහිත ඒකීය රාජ්‍යයකි. එහි අගනුවර සහ විශාලතම නගරය අසුන්සියොන් ය. පැරගුවේ යනු ජනාධිපති ජනරජයක් වන අතර නීතියේ ආධිපත්‍යය මගින් පාලනය වන රාජ්‍යයකි. එය ආර්ජන්ටිනාව, බ්‍රසීලය සහ උරුගුවේ සමඟ මර්කෝසූර් හි ආරම්භක සාමාජිකයෙකි.

ස්පාඤ්ඤ ආක්‍රමණිකයන් 1524 දී පැමිණි අතර, 1537 දී රියෝ ඩි ලා ප්ලාටා හි ආණ්ඩුකාර කාර්යාලයේ පළමු අගනුවර වන අසුන්සියොන් නගරය පිහිටුවන ලදී.&lt;ref&gt;{{cite news|url=https://www.bbc.com/mundo/noticias-america-latina-40920828|title=Paraguay: Cómo Asunción se convirtió en 'madre' de más de 70&amp;nbsp;ciudades de Sudamérica hace 480&amp;nbsp;años|archive-url=https://web.archive.org/web/20180918202538/https://www.bbc.com/mundo/noticias-america-latina-40920828|archive-date=18 September 2018|publisher=[[British Broadcasting Corporation]]|series=BBC News Mundo}}&lt;/ref&gt; 17 වන සියවසේදී, පැරගුවේ ජේසු නිකායික මෙහෙයුම්වල මධ්‍යස්ථානය වූ අතර, එහිදී ස්වදේශික ගුවාරානි ජනතාව ක්‍රිස්තියානි ආගමට හරවා යුරෝපීය සංස්කෘතියට හඳුන්වා දෙන ලදී.&lt;ref&gt;{{cite book |last=Caraman |first=Philip |title=The Lost Paradise: The Jesuit republic in South America |publisher=Seabury Press |year=1976 |location=New York City}}&lt;/ref&gt; 1767 දී ස්පාඤ්ඤ භූමි ප්‍රදේශවලින් ජේසු නිකායිකයින් නෙරපා හැරීමෙන් පසු, පැරගුවේ වැඩි වැඩියෙන් පර්යන්ත යටත් විජිතයක් බවට පත්විය. 19 වන සියවසේ මුල් භාගයේදී ස්පාඤ්ඤයෙන් නිදහස ලැබීමෙන් පසු, පැරගුවේ ඒකාධිපති ආණ්ඩු මාලාවක් විසින් පාලනය කරන ලදී. මෙම කාල පරිච්ඡේදය විනාශකාරී පැරගුවේ යුද්ධයෙන් (1864–1870) අවසන් වූ අතර, එම කාලය තුළ රටට පූර්ව යුද්ධ ජනගහනයෙන් අඩක් සහ එහි භූමි ප්‍රමාණයෙන් 25–33% ක් පමණ අහිමි විය. 20 වන සියවසේදී, පැරගුවේ තවත් ප්‍රධාන ජාත්‍යන්තර ගැටුමකට මුහුණ දුන්නේය - බොලිවියාවට එරෙහිව චාකෝ යුද්ධය (1932–1935) - එහිදී පැරගුවේ ජය ගත්තේය. රට හමුදා ඒකාධිපතියන්ගේ අනුප්‍රාප්තිකත්වයට යටත් වූ අතර, ඇල්ෆ්‍රෙඩෝ ස්ට්‍රෝස්නර්ගේ වසර 35ක පාලන සමයේදී එය අවසන් වූ අතර, එය 1989 දී අභ්‍යන්තර හමුදා කුමන්ත්‍රණයකින් ඔහු බලයෙන් පහ කරන තෙක් පැවතුනි. මෙය පැරගුවේ වත්මන් ප්‍රජාතන්ත්‍රවාදී යුගයේ ආරම්භය සනිටුහන් කළේය.

පැරගුවේ සංවර්ධනය වෙමින් පවතින රටක් වන අතර එය මානව සංවර්ධන දර්ශකයේ 105 වන ස්ථානයේ සිටී.&lt;ref&gt;{{cite web |date=April 2019 |title=World Economic Outlook Database |url=https://www.imf.org/external/pubs/ft/weo/2019/01/weodata/weoselco.aspx?g=2200&amp;sg=All+countries+%2f+Emerging+market+and+developing+economies |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20201010203013/https://www.imf.org/external/pubs/ft/weo/2019/01/weodata/weoselco.aspx?g=2200&amp;sg=All+countries+%2F+Emerging+market+and+developing+economies |archive-date=10 October 2020 |access-date=29 September 2019 |website=IMF.org |publisher=[[International Monetary Fund]]}}&lt;/ref&gt; එය මර්කෝසූර්, එක්සත් ජාතීන්ගේ සංවිධානය, ඇමරිකානු රාජ්‍ය සංවිධානය, නොබැඳි ව්‍යාපාරය සහ ලීමා සමූහයේ ආරම්භක සාමාජිකයෙකි. ඊට අමතරව, අසුන්සියොන් අගනගරයේ ලූක් නගරය දකුණු ඇමරිකානු පාපන්දු සම්මේලනයේ ආසනය වේ.

බොලිවියාව හැර දකුණු ඇමරිකාවේ ඇති එකම ගොඩබිම් සහිත රට එය වුවද, පැරගුවේ වරායන්ට පරානා-පැරගුවේ ජල මාර්ගය හරහා අත්ලාන්තික් සාගරයට ප්‍රවේශ විය හැකිය.&lt;ref&gt;{{cite web |title=Paraná-Paraguay Waterway |url=https://www.agroindustria.gob.ar/sitio/areas/ss_mercados_agropecuarios/infraestructura/_archivos/000070_Hidrov%C3%ADas/000010_Hidrov%C3%ADa%20Paran%C3%A1%20Paraguay.pdf |url-status=dead |archive-url=https://web.archive.org/web/20190327085649/https://www.agroindustria.gob.ar/sitio/areas/ss_mercados_agropecuarios/infraestructura/_archivos/000070_Hidrov%C3%ADas/000010_Hidrov%C3%ADa%20Paran%C3%A1%20Paraguay.pdf |archive-date=27 March 2019 |access-date=20 October 2015 |language=es}}&lt;/ref&gt; පැරගුවේ මිලියන 6 ක ජනතාවගෙන් බහුතරයක් මෙස්ටිසෝ වන අතර ගුරානි සංස්කෘතිය පුළුල් ලෙස බලගතු ලෙස පවතී; ජනගහනයෙන් 90% කට වඩා වැඩි පිරිසක් ස්පාඤ්ඤ සමඟ ගුරානි භාෂාවේ විවිධ උපභාෂා කතා කරති. පැරගුවේහි ඒක පුද්ගල දළ දේශීය නිෂ්පාදිතය (GDP) දකුණු ඇමරිකාවේ හත්වන ඉහළම අගයයි. ගෝලීය ඡන්ද දත්ත මත පදනම් වූ 2014 ධනාත්මක අත්දැකීම් දර්ශකයකට අනුව, පැරගුවේ &quot;ලෝකයේ ප්‍රීතිමත්ම ස්ථානය&quot; ලෙස ශ්‍රේණිගත කර ඇත.&lt;ref&gt;{{cite news|url=https://www.nbcnews.com/health/health-news/worlds-happiest-country-would-you-believe-paraguay-n110981|title=World's happiest country? Would you believe Paraguay?|date=21 May 2014|access-date=19 September 2018|archive-url=https://web.archive.org/web/20180914163313/https://www.nbcnews.com/health/health-news/worlds-happiest-country-would-you-believe-paraguay-n110981|archive-date=14 September 2018|website=[[NBC News]] (nbcnews.com)|url-status=live}}&lt;/ref&gt;

== නිරුක්තිය ==
පැරගුවේ යන නාමයේ ආරම්භය අවිනිශ්චිතය. එක් අනුවාදයක මෙම නම ගුවාරානි පැරගුවා &quot;පිහාටු ඔටුන්න&quot; සහ y අක්ෂරයෙන් &quot;ජලය&quot; යන වචන වලින් ලබාගෙන ඇති බව උපකල්පනය කරයි, එබැවින් පැරගුවේ &quot;ජල පිහාටු ඔටුන්න&quot; වේ.&lt;ref&gt;{{citation|author=[[Antonio Ruiz de Montoya]]|title=Vocabulario y tesoro de la lengua Guarani (ó mas bien Tupi)|url=http://archive.org/details/gramaticaydiccio02ruiz|volume=2|page=263|year=1876|entry=Paraguá}}&lt;/ref&gt; වෙනත් අනුවාදයන් තහවුරු කරන්නේ මෙම නම පයාගුවා ජනතාවගෙන් ලැබුණු බවයි,&lt;ref name=&quot;auto&quot;&gt;{{cite web |title=Paraguay |url=http://lcweb2.loc.gov/frd/cs/profiles/Paraguay.pdf |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20150514105537/http://lcweb2.loc.gov/frd/cs/profiles/Paraguay.pdf |archive-date=14 May 2015 |access-date=2 May 2010 |website=lcweb2.loc.gov}}&lt;/ref&gt; මන්ද පැරගුවේ ගඟ ගුවාරානි විසින් පයාගුවා-වයි හෝ &quot;පයාගුවාස් ගඟ&quot; ලෙස හැඳින්වූ අතර එම නිසා එම රටට එම නම ලැබෙන්න ඇති බවයි; නැතහොත්, ගුවාරානි වලින් ද, පැරා යන්නෙන් මුහුද, ගුවා, ආරම්භ වේ සහ y අක්ෂරයෙන්, ගංගාව අදහස් වේ, එබැවින් පැරගුවේ යන්නෙහි තේරුම &quot;මුහුද බිහි කරන ගංගාව&quot; යන්නයි.&lt;ref&gt;{{cite book |last1=Nickson |first1=Andrew R. |url=https://books.google.com/books?id=skV7AAAAMAAJ |title=Historical Dictionary of Paraguay |last2=Kolinski |first2=Charles J. |publisher=[[Scarecrow Press]] |year=1993 |isbn=9780810826434 |access-date=20 October 2022 |archive-url=https://web.archive.org/web/20221020212325/https://books.google.com.br/books/about/Historical_Dictionary_of_Paraguay.html?id=skV7AAAAMAAJ&amp;redir_esc=y |archive-date=20 October 2022 |url-status=live}}&lt;/ref&gt;

== ඉතිහාසය ==
=== පූර්ව යටත් විජිත යුගය ===
{{Excerpt|පැරගුවේ ඉතිහාසය|පූර්ව යටත් විජිත යුගය|inline=yes}}

=== යටත් විජිත යුගය ===
{{Excerpt|පැරගුවේ ඉතිහාසය|යටත් විජිත යුගය|inline=yes}}

=== ෆ්‍රැන්සියාවේ නිදහස සහ පාලනය ===
{{Excerpt|පැරගුවේ ඉතිහාසය|ෆ්‍රැන්සියාවේ නිදහස සහ පාලනය|inline=yes}}

=== ලෝපෙස් පවුලේ පාලනය ===
{{Excerpt|පැරගුවේ ඉතිහාසය|ලෝපෙස් පවුලේ පාලනය|inline=yes}}

=== පැරගුවේ යුද්ධය (1864–1870) ===
{{Excerpt|පැරගුවේ ඉතිහාසය|පැරගුවේ යුද්ධය (1864–1870)|inline=yes}}

=== 20 වන සියවස ===
{{Excerpt|පැරගුවේ ඉතිහාසය|20 වන සියවස|inline=yes}}

=== ස්ට්‍රෝස්නර් යුගය, 1954–1989 ===
{{Excerpt|පැරගුවේ ඉතිහාසය|ස්ට්‍රෝස්නර් යුගය, 1954–1989|inline=yes}}

=== ස්ට්‍රෝස්නර්ගේ බලයෙන් පහ කිරීම, 1989න් පසු ===
{{Excerpt|පැරගුවේ ඉතිහාසය|ස්ට්‍රෝස්නර්ගේ බලයෙන් පහ කිරීම, 1989න් පසු|inline=yes}}

=== ප්‍රනාන්දු ලුගෝගේ මැතිවරණය ===
{{Excerpt|පැරගුවේ ඉතිහාසය|ප්‍රනාන්දු ලුගෝගේ මැතිවරණය|inline=yes}}

=== වර්තමාන දිනය ===
{{Excerpt|පැරගුවේ ඉතිහාසය|වර්තමාන දිනය|inline=yes}}

== භූගෝලය ==
{{Excerpt|පැරගුවේ භූගෝලය||inline=yes}}

=== දේශගුණය ===
{{Excerpt|පැරගුවේ භූගෝලය|දේශගුණය|inline=yes}}

=== සත්ව විශේෂ ===
{{Excerpt|පැරගුවේ භූගෝලය|සත්ව විශේෂ|inline=yes}}

== රජය සහ දේශපාලනය ==
{{Excerpt|පැරගුවේ රජය සහ දේශපාලනය||inline=yes}}

=== හමුදා ===
{{Excerpt|පැරගුවේ රජය සහ දේශපාලනය|හමුදා|inline=yes}}

=== පරිපාලන අංශ ===
{{Excerpt|පැරගුවේ රජය සහ දේශපාලනය|පරිපාලන අංශ|inline=yes}}

== ආර්ථිකය ==
{{Excerpt|පැරගුවේ ආර්ථිකය||inline=yes}}

=== කෘෂිකර්මය ===
{{Excerpt|පැරගුවේ ආර්ථිකය|කෘෂිකර්මය|inline=yes}}

=== කර්මාන්තය සහ නිෂ්පාදනය ===
{{Excerpt|පැරගුවේ ආර්ථිකය|කර්මාන්තය සහ නිෂ්පාදනය|inline=yes}}

==== ආදිවාසීන්ගේ සමාජ ගැටළු ====
{{Excerpt|පැරගුවේ ආර්ථිකය|ආදිවාසීන්ගේ සමාජ ගැටළු|inline=yes}}

== යටිතල පහසුකම් ==
=== ප්‍රවාහනය ===
{{Excerpt|පැරගුවේ යටිතල පහසුකම්|ප්‍රවාහනය|inline=yes}}

=== බලශක්තිය ===
{{Excerpt|පැරගුවේ යටිතල පහසුකම්|බලශක්තිය|inline=yes}}

== ජන විකාශනය ==
{{Excerpt|පැරගුවේ ජන විකාශනය||inline=yes}}

=== ආගම ===
{{Excerpt|පැරගුවේ ජන විකාශනය|ආගම|inline=yes}}

=== භාෂා ===
{{Excerpt|පැරගුවේ ජන විකාශනය|භාෂා|inline=yes}}

=== අධ්‍යාපනය ===
{{Excerpt|පැරගුවේ ජන විකාශනය|අධ්‍යාපනය|inline=yes}}

=== සෞඛ්‍යය ===
{{Excerpt|පැරගුවේ ජන විකාශනය|සෞඛ්‍යය|inline=yes}}

== සංස්කෘතිය ==
{{Excerpt|පැරගුවේ සංස්කෘතිය||inline=yes}}

=== මාධ්‍ය ===
{{Excerpt|පැරගුවේ සංස්කෘතිය|මාධ්‍ය|inline=yes}}

=== ක්‍රීඩා ===
{{Excerpt|පැරගුවේ සංස්කෘතිය|ක්‍රීඩා|inline=yes}}

== යොමු කිරීම් ==
&lt;references /&gt;
{{දකුණු ඇමරිකාවේ ස්වෛරී රාජ්‍යයන් සහ පරායත්ත භූමි ප්‍රදේශ ලැයිස්තුව}}
[[ප්‍රවර්ගය:දකුණු ඇමෙරිකානු රටවල්]]
[[ප්‍රවර්ගය:පැරගුවේ]]</text>
      <sha1>61a4kerweo5rhzrjebg2yv01qqiwkcy</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>753107</id>
      <parentid>753106</parentid>
      <timestamp>2025-07-03T11:14:25Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>BuddhikaW88</username>
        <id>37808</id>
      </contributor>
      <origin>753107</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="23987" sha1="bp3gp5epobn3x5sr63c3i9e58n119wj" xml:space="preserve">
{{Infobox country
| conventional_long_name = පැරගුවේ ජනරජය
| native_name            = {{ubl|{{native name|es|República del Paraguay}}|{{native name|gn|Paraguái Tavakuairetã}}}}
| common_name            = පැරගුවේ
| image_flag             = Flag of Paraguay.svg
| flag_caption           = ධජය
| image_coat             = Coat of arms of Paraguay.svg
| symbol_type            = ලාංඡනය
| image_map              = PRY orthographic.svg
| map_caption            = {{map caption |location_color=dark green |region=South America |region_color=gray }}
| national_motto         = {{native phrase|es|Paz y justicia|nolink=on}}&lt;br/&gt;&quot;සාමය සහ යුක්තිය&quot;
| national_anthem        = {{native name|es|Himno Nacional Paraguayo|nolink=on}}&lt;br/&gt;&quot;[[පැරගුවේ ජාතික ගීය]]&quot;&lt;br/&gt;&lt;div style=&quot;padding-top:0.5em;&quot;&gt;{{center|[[File:Paraguayan National Anthem.oga]]}}&lt;/div&gt;
| languages_type         = නිල භාෂා&lt;ref name=languages&gt;{{cite web |department=Paraguay – Constitution |title=Article&amp;nbsp;140 about Languages |publisher=International Constitutional Law Project |url=http://www.servat.unibe.ch/icl/pa00000_.html#A140_ |access-date=3 December 2007 |archive-url=https://web.archive.org/web/20120814115736/http://www.servat.unibe.ch/icl/pa00000_.html#A140_ |archive-date=14 August 2012 |url-status=dead }} (see {{cite web |title=translator's note |url=http://www.servat.unibe.ch/icl/pa__indx.html |archive-url=https://web.archive.org/web/20170201143025/http://www.servat.unibe.ch/icl/pa__indx.html |archive-date=1 February 2017 }})&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{cite web |url=http://convergencia.uaemex.mx/rev38/38pdf/LIZCANO.pdf |title=8 LIZCANO |website=Convergencia.uaemex.mx |access-date=5 October 2012 |url-status=dead |archive-url=https://web.archive.org/web/20130115054959/http://convergencia.uaemex.mx/rev38/38pdf/LIZCANO.pdf |archive-date=15 January 2013}}&lt;/ref&gt;
| languages              = {{hlist|[[පැරගුවේ ස්පාඤ්ඤ|ස්පාඤ්ඤ]]|[[ගුරානි භාෂාව|ගුරානි]]}}
| demonym                = පැරගුවායින්
| capital                = [[අසුන්සියොන්, පැරගුවේ|අසුන්සියොන්]]
| coordinates            = {{coord|25|16|S|57|40|W|type:city}}
| largest_city           = capital
| religion_year          = 2020
| religion_ref           = &lt;ref&gt;{{cite web |url=https://www.thearda.com/world-religion/national-profiles?u=176c |title=National Profiles &amp;#124; World Religion |access-date=12 March 2024 |archive-date=1 October 2023 |archive-url=https://web.archive.org/web/20231001014302/https://thearda.com/world-religion/national-profiles?u=176c |url-status=live}}&lt;/ref&gt;
| religion               = {{unbulleted list
|{{Tree list}}
* 95.5% [[ක්‍රිස්තියානි]]
** 87.4% [[කතෝලික]]
** 8.1% වෙනත් [[ක්‍රිස්තියානි]]
{{Tree list/end}}
|4.1% ආගමක් නැත
|0.4% වෙනත්
}}
| government_type        = ඒකීය [[ජනාධිපති ජනරජය]]
| leader_title1          = ජනාධිපති
| leader_name1           = [[සන්තියාගෝ පෙනා]]
| leader_title2          = උප ජනාධිපති
| leader_name2           = [[පෙද්‍රෝ ඇලියානා]]
| leader_title3          = සෙනෙට් සභාවේ සභාපති
| leader_name3           = [[සිල්වියෝ ඕවලාර්]]
| leader_title4          = නියෝජිත මණ්ඩලයේ සභාපති
| leader_name4           = [[රාවුල් ලැටෝරේ]]
| leader_title5          = ශ්‍රේෂ්ඨාධිකරණයේ සභාපති
| leader_name5           = සීසර් ඩීසල්
| legislature            = පැරගුවේ කොංග්‍රසය
| upper_house            = සෙනෙට් සභාව
| lower_house            = නියෝජිත මණ්ඩලය
| area_rank              = 59 වෙනි &lt;!-- Area rank should match [[List of countries and dependencies by area]] --&gt;
| area_km2               = 406752
| percent_water          = 2.6
| population_census      = 6,109,903&lt;ref name=population&gt;{{Cite web|url=https://www.ine.gov.py/censo2022/documentos/1%20Resultados%20finales%20poblacion.pdf|title=Paraguay Census 2022 - Final Results|website=INE Paraguay|language=ES|access-date=21 August 2024|archive-date=21 August 2024|archive-url=https://web.archive.org/web/20240821200237/https://www.ine.gov.py/censo2022/documentos/1%20Resultados%20finales%20poblacion.pdf|url-status=dead}}&lt;/ref&gt;
| population_census_year = 2022
| population_estimate    = {{IncreaseNeutral}} 6,413,627&lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://portalgeoestad.ine.gov.py/|title=Geostatistical viewer: Population, districts, poverty, road and water coverage, etc.|date=20 January 2024|website=INE Paraguay|language=ES}}&lt;/ref&gt;
| population_estimate_year = 2025
| population_estimate_rank = 113 වෙනි
| population_density_km2 = 
| population_density_sq_mi = 39 &lt;!--Do not remove per [[WP:MOSNUM]]--&gt;
| population_density_rank = 223 වෙනි
| GDP_PPP                = {{increase}} ඩොලර් බිලියන 136.442&lt;ref name=&quot;IMFWEO.PY&quot;&gt;{{cite web |url=https://www.imf.org/en/Publications/WEO/weo-database/2025/april/weo-report?c=288,&amp;s=NGDPD,PPPGDP,NGDPDPC,PPPPC,LP,&amp;sy=2025&amp;ey=2030&amp;ssm=0&amp;scsm=1&amp;scc=0&amp;ssd=1&amp;ssc=0&amp;sic=0&amp;sort=country&amp;ds=.&amp;br=1|title=World Economic Outlook Database: Paraguay |date=April 2025 |website=IMF.org |publisher=[[International Monetary Fund]] |access-date=22 April 2025}}&lt;/ref&gt;
| GDP_PPP_rank           = 96 වෙනි
| GDP_PPP_year           = 2025
| GDP_PPP_per_capita     = {{increase}} ඩොලර් 21,273&lt;ref name=&quot;IMFWEO.PY&quot; /&gt;
| GDP_PPP_per_capita_rank = 84 වෙනි
| GDP_nominal_year       = 2025
| GDP_nominal            = {{increase}} ඩොලර් බිලියන 45.465&lt;ref name=&quot;IMFWEO.PY&quot; /&gt;
| GDP_nominal_rank       = 96 වෙනි
| GDP_nominal_per_capita = {{increase}} ඩොලර් 7,089&lt;ref name=&quot;IMFWEO.PY&quot; /&gt;
| GDP_nominal_per_capita_rank = 93 වෙනි
| sovereignty_type       = ස්පාඤ්ඤයෙන් නිදහස
| established_event1     = ප්‍රකාශ කරන ලද්දේ
| established_date1      = 1811 මැයි 14
| established_event2     = හඳුනා ගන්නා ලද්දේ
| established_date2      = 1842 නොවැම්බර් 25
| established_event3     = වත්මන් ආණ්ඩුක්‍රම ව්‍යවස්ථාව
| established_date3      = 1992 ජුනි 20
| Gini_year              = 2023
| Gini                   = 44.4 &lt;!--number only--&gt;
| Gini_change            = decrease &lt;!--increase/decrease/steady--&gt;
| Gini_ref               = &lt;ref name=&quot;WBgini&quot;&gt;{{Cite web |title=Gini index - Paraguay |url=https://data.worldbank.org/indicator/SI.POV.GINI?locations=PY |access-date=2025-06-07 |website=World Bank Open Data}}&lt;/ref&gt;
| Gini_rank              = 
| HDI_year               = 2023&lt;!-- Please use the year to which the data refers, not the publication year--&gt;
| HDI_change             = increase&lt;!--increase/decrease/steady--&gt;
| HDI                    = 0.756 &lt;!--number only--&gt;
| HDI_ref                = &lt;ref name=&quot;UNHDR&quot;&gt;{{cite web |date=6 May 2025 |title=Human Development Report 2025 |url=https://hdr.undp.org/system/files/documents/global-report-document/hdr2025reporten.pdf|url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20250506051232/https://hdr.undp.org/system/files/documents/global-report-document/hdr2025reporten.pdf |archive-date=6 May 2025 |access-date=6 May 2025 |publisher=[[United Nations Development Programme]]}}&lt;/ref&gt;
| HDI_rank               = 99 වෙනි
| currency               = පැරගුවේ ගුරානි
| currency_code          = PYG
| time_zone              = [[Time in Paraguay|PYT]]
| utc_offset             = –03:00
| date_format            = දිදි/මාමා/වවවව
| drives_on              = දකුණ
| calling_code           = [[+595]]
| cctld                  = [[.py]]
| today                  = 
}}

'''පැරගුවේ''','''{{efn|({{IPAc-en|ˈ|p|ær|ə|ɡ|w|aɪ}}; {{IPA|es|paɾaˈɣwaj|-|ES-pe - Paraguay.ogg}})}}''' නිල වශයෙන් '''පැරගුවේ ජනරජය''', යනු දකුණු ඇමරිකාවේ මධ්‍යම කලාපයේ පිහිටා ඇති ගොඩබිම් සහිත ඇමරිකානු රටකි. එය අගනුවර දිස්ත්‍රික්කයක් සහ පළාත් දාහතකින් සමන්විත භූමි ප්‍රදේශයක් සහිත ඒකීය රාජ්‍යයකි. එහි අගනුවර සහ විශාලතම නගරය අසුන්සියොන් ය. පැරගුවේ යනු ජනාධිපති ජනරජයක් වන අතර නීතියේ ආධිපත්‍යය මගින් පාලනය වන රාජ්‍යයකි. එය ආර්ජන්ටිනාව, බ්‍රසීලය සහ උරුගුවේ සමඟ මර්කෝසූර් හි ආරම්භක සාමාජිකයෙකි.

ස්පාඤ්ඤ ආක්‍රමණිකයන් 1524 දී පැමිණි අතර, 1537 දී රියෝ ඩි ලා ප්ලාටා හි ආණ්ඩුකාර කාර්යාලයේ පළමු අගනුවර වන අසුන්සියොන් නගරය පිහිටුවන ලදී.&lt;ref&gt;{{cite news|url=https://www.bbc.com/mundo/noticias-america-latina-40920828|title=Paraguay: Cómo Asunción se convirtió en 'madre' de más de 70&amp;nbsp;ciudades de Sudamérica hace 480&amp;nbsp;años|archive-url=https://web.archive.org/web/20180918202538/https://www.bbc.com/mundo/noticias-america-latina-40920828|archive-date=18 September 2018|publisher=[[British Broadcasting Corporation]]|series=BBC News Mundo}}&lt;/ref&gt; 17 වන සියවසේදී, පැරගුවේ ජේසු නිකායික මෙහෙයුම්වල මධ්‍යස්ථානය වූ අතර, එහිදී ස්වදේශික ගුවාරානි ජනතාව ක්‍රිස්තියානි ආගමට හරවා යුරෝපීය සංස්කෘතියට හඳුන්වා දෙන ලදී.&lt;ref&gt;{{cite book |last=Caraman |first=Philip |title=The Lost Paradise: The Jesuit republic in South America |publisher=Seabury Press |year=1976 |location=New York City}}&lt;/ref&gt; 1767 දී ස්පාඤ්ඤ භූමි ප්‍රදේශවලින් ජේසු නිකායිකයින් නෙරපා හැරීමෙන් පසු, පැරගුවේ වැඩි වැඩියෙන් පර්යන්ත යටත් විජිතයක් බවට පත්විය. 19 වන සියවසේ මුල් භාගයේදී ස්පාඤ්ඤයෙන් නිදහස ලැබීමෙන් පසු, පැරගුවේ ඒකාධිපති ආණ්ඩු මාලාවක් විසින් පාලනය කරන ලදී. මෙම කාල පරිච්ඡේදය විනාශකාරී පැරගුවේ යුද්ධයෙන් (1864–1870) අවසන් වූ අතර, එම කාලය තුළ රටට පූර්ව යුද්ධ ජනගහනයෙන් අඩක් සහ එහි භූමි ප්‍රමාණයෙන් 25–33% ක් පමණ අහිමි විය. 20 වන සියවසේදී, පැරගුවේ තවත් ප්‍රධාන ජාත්‍යන්තර ගැටුමකට මුහුණ දුන්නේය - බොලිවියාවට එරෙහිව චාකෝ යුද්ධය (1932–1935) - එහිදී පැරගුවේ ජය ගත්තේය. රට හමුදා ඒකාධිපතියන්ගේ අනුප්‍රාප්තිකත්වයට යටත් වූ අතර, ඇල්ෆ්‍රෙඩෝ ස්ට්‍රෝස්නර්ගේ වසර 35ක පාලන සමයේදී එය අවසන් වූ අතර, එය 1989 දී අභ්‍යන්තර හමුදා කුමන්ත්‍රණයකින් ඔහු බලයෙන් පහ කරන තෙක් පැවතුනි. මෙය පැරගුවේ වත්මන් ප්‍රජාතන්ත්‍රවාදී යුගයේ ආරම්භය සනිටුහන් කළේය.

පැරගුවේ සංවර්ධනය වෙමින් පවතින රටක් වන අතර එය මානව සංවර්ධන දර්ශකයේ 105 වන ස්ථානයේ සිටී.&lt;ref&gt;{{cite web |date=April 2019 |title=World Economic Outlook Database |url=https://www.imf.org/external/pubs/ft/weo/2019/01/weodata/weoselco.aspx?g=2200&amp;sg=All+countries+%2f+Emerging+market+and+developing+economies |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20201010203013/https://www.imf.org/external/pubs/ft/weo/2019/01/weodata/weoselco.aspx?g=2200&amp;sg=All+countries+%2F+Emerging+market+and+developing+economies |archive-date=10 October 2020 |access-date=29 September 2019 |website=IMF.org |publisher=[[International Monetary Fund]]}}&lt;/ref&gt; එය මර්කෝසූර්, එක්සත් ජාතීන්ගේ සංවිධානය, ඇමරිකානු රාජ්‍ය සංවිධානය, නොබැඳි ව්‍යාපාරය සහ ලීමා සමූහයේ ආරම්භක සාමාජිකයෙකි. ඊට අමතරව, අසුන්සියොන් අගනගරයේ ලූක් නගරය දකුණු ඇමරිකානු පාපන්දු සම්මේලනයේ ආසනය වේ.

බොලිවියාව හැර දකුණු ඇමරිකාවේ ඇති එකම ගොඩබිම් සහිත රට එය වුවද, පැරගුවේ වරායන්ට පරානා-පැරගුවේ ජල මාර්ගය හරහා අත්ලාන්තික් සාගරයට ප්‍රවේශ විය හැකිය.&lt;ref&gt;{{cite web |title=Paraná-Paraguay Waterway |url=https://www.agroindustria.gob.ar/sitio/areas/ss_mercados_agropecuarios/infraestructura/_archivos/000070_Hidrov%C3%ADas/000010_Hidrov%C3%ADa%20Paran%C3%A1%20Paraguay.pdf |url-status=dead |archive-url=https://web.archive.org/web/20190327085649/https://www.agroindustria.gob.ar/sitio/areas/ss_mercados_agropecuarios/infraestructura/_archivos/000070_Hidrov%C3%ADas/000010_Hidrov%C3%ADa%20Paran%C3%A1%20Paraguay.pdf |archive-date=27 March 2019 |access-date=20 October 2015 |language=es}}&lt;/ref&gt; පැරගුවේ මිලියන 6 ක ජනතාවගෙන් බහුතරයක් මෙස්ටිසෝ වන අතර ගුරානි සංස්කෘතිය පුළුල් ලෙස බලගතු ලෙස පවතී; ජනගහනයෙන් 90% කට වඩා වැඩි පිරිසක් ස්පාඤ්ඤ සමඟ ගුරානි භාෂාවේ විවිධ උපභාෂා කතා කරති. පැරගුවේහි ඒක පුද්ගල දළ දේශීය නිෂ්පාදිතය (GDP) දකුණු ඇමරිකාවේ හත්වන ඉහළම අගයයි. ගෝලීය ඡන්ද දත්ත මත පදනම් වූ 2014 ධනාත්මක අත්දැකීම් දර්ශකයකට අනුව, පැරගුවේ &quot;ලෝකයේ ප්‍රීතිමත්ම ස්ථානය&quot; ලෙස ශ්‍රේණිගත කර ඇත.&lt;ref&gt;{{cite news|url=https://www.nbcnews.com/health/health-news/worlds-happiest-country-would-you-believe-paraguay-n110981|title=World's happiest country? Would you believe Paraguay?|date=21 May 2014|access-date=19 September 2018|archive-url=https://web.archive.org/web/20180914163313/https://www.nbcnews.com/health/health-news/worlds-happiest-country-would-you-believe-paraguay-n110981|archive-date=14 September 2018|website=[[NBC News]] (nbcnews.com)|url-status=live}}&lt;/ref&gt;

== නිරුක්තිය ==
පැරගුවේ යන නාමයේ ආරම්භය අවිනිශ්චිතය. එක් අනුවාදයක මෙම නම ගුවාරානි පැරගුවා &quot;පිහාටු ඔටුන්න&quot; සහ y අක්ෂරයෙන් &quot;ජලය&quot; යන වචන වලින් ලබාගෙන ඇති බව උපකල්පනය කරයි, එබැවින් පැරගුවේ &quot;ජල පිහාටු ඔටුන්න&quot; වේ.&lt;ref&gt;{{citation|author=[[Antonio Ruiz de Montoya]]|title=Vocabulario y tesoro de la lengua Guarani (ó mas bien Tupi)|url=http://archive.org/details/gramaticaydiccio02ruiz|volume=2|page=263|year=1876|entry=Paraguá}}&lt;/ref&gt; වෙනත් අනුවාදයන් තහවුරු කරන්නේ මෙම නම පයාගුවා ජනතාවගෙන් ලැබුණු බවයි,&lt;ref name=&quot;auto&quot;&gt;{{cite web |title=Paraguay |url=http://lcweb2.loc.gov/frd/cs/profiles/Paraguay.pdf |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20150514105537/http://lcweb2.loc.gov/frd/cs/profiles/Paraguay.pdf |archive-date=14 May 2015 |access-date=2 May 2010 |website=lcweb2.loc.gov}}&lt;/ref&gt; මන්ද පැරගුවේ ගඟ ගුවාරානි විසින් පයාගුවා-වයි හෝ &quot;පයාගුවාස් ගඟ&quot; ලෙස හැඳින්වූ අතර එම නිසා එම රටට එම නම ලැබෙන්න ඇති බවයි; නැතහොත්, ගුවාරානි වලින් ද, පැරා යන්නෙන් මුහුද, ගුවා, ආරම්භ වේ සහ y අක්ෂරයෙන්, ගංගාව අදහස් වේ, එබැවින් පැරගුවේ යන්නෙහි තේරුම &quot;මුහුද බිහි කරන ගංගාව&quot; යන්නයි.&lt;ref&gt;{{cite book |last1=Nickson |first1=Andrew R. |url=https://books.google.com/books?id=skV7AAAAMAAJ |title=Historical Dictionary of Paraguay |last2=Kolinski |first2=Charles J. |publisher=[[Scarecrow Press]] |year=1993 |isbn=9780810826434 |access-date=20 October 2022 |archive-url=https://web.archive.org/web/20221020212325/https://books.google.com.br/books/about/Historical_Dictionary_of_Paraguay.html?id=skV7AAAAMAAJ&amp;redir_esc=y |archive-date=20 October 2022 |url-status=live}}&lt;/ref&gt;

== ඉතිහාසය ==
=== පූර්ව යටත් විජිත යුගය ===
{{Excerpt|පැරගුවේ ඉතිහාසය|පූර්ව යටත් විජිත යුගය|inline=yes}}

=== යටත් විජිත යුගය ===
{{Excerpt|පැරගුවේ ඉතිහාසය|යටත් විජිත යුගය|inline=yes}}

=== ෆ්‍රැන්සියාවේ නිදහස සහ පාලනය ===
{{Excerpt|පැරගුවේ ඉතිහාසය|ෆ්‍රැන්සියාවේ නිදහස සහ පාලනය|inline=yes}}

=== ලෝපෙස් පවුලේ පාලනය ===
{{Excerpt|පැරගුවේ ඉතිහාසය|ලෝපෙස් පවුලේ පාලනය|inline=yes}}

=== පැරගුවේ යුද්ධය (1864–1870) ===
{{Excerpt|පැරගුවේ ඉතිහාසය|පැරගුවේ යුද්ධය (1864–1870)|inline=yes}}

=== 20 වන සියවස ===
{{Excerpt|පැරගුවේ ඉතිහාසය|20 වන සියවස|inline=yes}}

=== ස්ට්‍රෝස්නර් යුගය, 1954–1989 ===
{{Excerpt|පැරගුවේ ඉතිහාසය|ස්ට්‍රෝස්නර් යුගය, 1954–1989|inline=yes}}

=== ස්ට්‍රෝස්නර්ගේ බලයෙන් පහ කිරීම, 1989න් පසු ===
{{Excerpt|පැරගුවේ ඉතිහාසය|ස්ට්‍රෝස්නර්ගේ බලයෙන් පහ කිරීම, 1989න් පසු|inline=yes}}

=== ප්‍රනාන්දු ලුගෝගේ මැතිවරණය ===
{{Excerpt|පැරගුවේ ඉතිහාසය|ප්‍රනාන්දු ලුගෝගේ මැතිවරණය|inline=yes}}

=== වර්තමාන දිනය ===
{{Excerpt|පැරගුවේ ඉතිහාසය|වර්තමාන දිනය|inline=yes}}

== භූගෝලය ==
{{Excerpt|පැරගුවේ භූගෝලය||inline=yes}}

=== දේශගුණය ===
{{Excerpt|පැරගුවේ භූගෝලය|දේශගුණය|inline=yes}}

=== සත්ව විශේෂ ===
{{Excerpt|පැරගුවේ භූගෝලය|සත්ව විශේෂ|inline=yes}}

== රජය සහ දේශපාලනය ==
{{Excerpt|පැරගුවේ රජය සහ දේශපාලනය||inline=yes}}

=== හමුදා ===
{{Excerpt|පැරගුවේ රජය සහ දේශපාලනය|හමුදා|inline=yes}}

=== පරිපාලන අංශ ===
{{Excerpt|පැරගුවේ රජය සහ දේශපාලනය|පරිපාලන අංශ|inline=yes}}

== ආර්ථිකය ==
{{Excerpt|පැරගුවේ ආර්ථිකය||inline=yes}}

=== කෘෂිකර්මය ===
{{Excerpt|පැරගුවේ ආර්ථිකය|කෘෂිකර්මය|inline=yes}}

=== කර්මාන්තය සහ නිෂ්පාදනය ===
{{Excerpt|පැරගුවේ ආර්ථිකය|කර්මාන්තය සහ නිෂ්පාදනය|inline=yes}}

==== ආදිවාසීන්ගේ සමාජ ගැටළු ====
{{Excerpt|පැරගුවේ ආර්ථිකය|ආදිවාසීන්ගේ සමාජ ගැටළු|inline=yes}}

== යටිතල පහසුකම් ==
=== ප්‍රවාහනය ===
{{Excerpt|පැරගුවේ යටිතල පහසුකම්|ප්‍රවාහනය|inline=yes}}

=== බලශක්තිය ===
{{Excerpt|පැරගුවේ යටිතල පහසුකම්|බලශක්තිය|inline=yes}}

== ජන විකාශනය ==
{{Excerpt|පැරගුවේ ජන විකාශනය||inline=yes}}

=== ආගම ===
{{Excerpt|පැරගුවේ ජන විකාශනය|ආගම|inline=yes}}

=== භාෂා ===
{{Excerpt|පැරගුවේ ජන විකාශනය|භාෂා|inline=yes}}

=== අධ්‍යාපනය ===
{{Excerpt|පැරගුවේ ජන විකාශනය|අධ්‍යාපනය|inline=yes}}

=== සෞඛ්‍යය ===
{{Excerpt|පැරගුවේ ජන විකාශනය|සෞඛ්‍යය|inline=yes}}

== සංස්කෘතිය ==
{{Excerpt|පැරගුවේ සංස්කෘතිය||inline=yes}}

=== මාධ්‍ය ===
{{Excerpt|පැරගුවේ සංස්කෘතිය|මාධ්‍ය|inline=yes}}

=== ක්‍රීඩා ===
{{Excerpt|පැරගුවේ සංස්කෘතිය|ක්‍රීඩා|inline=yes}}

== යොමු කිරීම් ==
&lt;references /&gt;
{{දකුණු ඇමරිකාවේ ස්වෛරී රාජ්‍යයන් සහ පරායත්ත භූමි ප්‍රදේශ ලැයිස්තුව}}
[[ප්‍රවර්ගය:දකුණු ඇමෙරිකානු රටවල්]]
[[ප්‍රවර්ගය:පැරගුවේ]]</text>
      <sha1>bp3gp5epobn3x5sr63c3i9e58n119wj</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>විකිපීඩියා:උදවු කවුළුව</title>
    <ns>4</ns>
    <id>22978</id>
    <revision>
      <id>753096</id>
      <parentid>752432</parentid>
      <timestamp>2025-07-03T10:16:09Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>IDB.S</username>
        <id>52205</id>
      </contributor>
      <comment>[[Special:Contributions/සම්පත් ධනන්ජය|සම්පත් ධනන්ජය]] මගින් සිදුකල  [[Special:Diff/732756|732756]] සංශෝධනය අහෝසි කරන්න ([[User talk:සම්පත් ධනන්ජය|සාකච්ඡා]])</comment>
      <origin>753096</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="12251" sha1="5xp1fs1nd4mbbd6nrv7wdrps1639ix5" xml:space="preserve"> {{/ශීර්ෂය}}&lt;div style=&quot;position: absolute; top: 3.4em; right: 1.0em; border: 1px solid #a9a9a9; background: #fff;&quot; class=&quot;boilerplate metadata plainlinks&quot;&gt;&lt;small&gt;[[#footer|&amp;nbsp;Skip to bottom&amp;nbsp;]]&lt;/small&gt;&lt;/div&gt;
__TOC__
&lt;!-- This page is for the answers you need to know about using Wikipedia! --&gt;
&lt;!-- For knowledge questions, please use the [[Wikipedia:Reference Desk]]! --&gt;
&lt;!-- --&gt;
&lt;!-- Ask your question at the bottom of this page. It will be answered shortly. --&gt;
&lt;!-- --&gt;
*මුල් පිටුවේ සතියේ වදන නොව සතියේ වැකිය විය යුතු නේද? වදන යන චචනය වන අතර එහි වාක්‍යක් ම අඩංගු වෙයි. {{unsigned|ශ්වෙත}}
::මෙම පැණය මෙතැනට වඩා කෝපි කඩේ සුදුසු තැනක් නොවේද? --&amp;nbsp;[[පරිශීලක:බිඟුවා|&lt;span style=&quot;color:BLUE;&quot;&gt;&lt;b&gt;බිඟුවා&lt;/b&gt;&lt;/span&gt;]]&amp;nbsp;[[User talk:බිඟුවා|&lt;sup&gt;&lt;span style=&quot;color:RED;&quot;&gt;සාකච්ඡාව&lt;/span&gt;&lt;/sup&gt;]] 16:25, 7 නොවැම්බර් 2011 (යූටීසී)

== තොරතුරුකොටුව අභ්‍යවකාශගාමීයා ==

තොරතුරුකොටුව අභ්‍යවකාශගාමීයා , [[යුරී ගගාරීන්]] පිටුවේ හරියට වැඩ කරනවා. [[ඇලෙක්සි ලියනොෆ්]] වැඩකරන්නේ නැ. කාටහරි වෙලාවක් තියෙනවා නම් බලන්ඩ...[[User:සමන්|සමන්]] ([[User talk:සමන්|talk]]) 08:07, 23 පෙබරවාරි 2011 (යූටීසී)

== ලිපි සංස්කරණයේ දී සමහර සංකේත සොයාගත නොහැකි වීම ==

ම විසින් ගණිතය සම්බන්ධ ලිපියක් සකස් කිරීමේදී ඊට අදාල සංකේත සොයාගත නොහැකිවිය. (උදා:- එමනිසා යන්න දැක්වීමට භාවිත කරන තිත්තුන වැනි) මේවා සොයාගන්නේ කෙසේද ? &lt;small&gt;&lt;span class=&quot;autosigned&quot;&gt;— ඉදිරියෙහි දැක්වෙන  [[විකිපීඩියා:අත්සන්|අත්සන නොයෙදූ]] පරිකථනය [[පරිශීලක:Sunanda|Sunanda]] ([[පරිශීලක  සාකච්ඡාව:Sunanda|සාකච්ඡාව]]  • [[විශේෂ:දායකත්ව/Sunanda|දායකත්ව]])   විසින්  08:43, 26 සැප්තැම්බර් 2012 (UTC)  හිදී එක් කර ඇත &lt;/span&gt;&lt;/small&gt;&lt;!-- Template:Unsigned --&gt;
::මෙහිදී &lt;nowiki&gt;&lt;math&gt;\therefore&lt;/math&gt;&lt;/nowiki&gt; යෙදීමෙන් &lt;math&gt;\therefore&lt;/math&gt; ලබා ගත හැකි බව කරුණාකර සලකන්න. වැඩි විස්තර සඳහා [http://en.wikipedia.org/wiki/Wikipedia:Math] බලන්න. ---[[User:ශ්වෙත|ශ්වෙත]] ([[User talk:ශ්වෙත|talk]]) 10:15, 26 සැප්තැම්බර් 2012 (යූටීසී)

== සිංහල ටයිප් කිරිෙම්දී 'ෙ&quot; ඉදිරිෙයන් බින්දුවක්  ටයිප් විම ==

විකිපීඩියාව සංස්කරණය කිරීෙම්දී ෙම් ආකාරයට ෙකාම්බුවට දක=ණු පසින් බිංදුවක් ටයිල් වෙන්ෙන් ඇයි  &lt;small&gt;&lt;span class=&quot;autosigned&quot;&gt;— ඉදිරියෙහි දැක්වෙන  [[විකිපීඩියා:අත්සන්|අත්සන නොයෙදූ]] පරිකථනය [[පරිශීලක: 175.157.224.151 | 175.157.224.151 ]] ([[පරිශීලක  සාකච්ඡාව: 175.157.224.151 |සාකච්ඡාව]]  • [[විශේෂ:දායකත්ව/ 175.157.224.151 |දායකත්ව]])   විසින්  06:15, 28 සැප්තැම්බර් 2012 (UTC)  හිදී එක් කර ඇත &lt;/span&gt;&lt;/small&gt;&lt;!-- Template:Unsigned --&gt;


== යංසය type කරන්නේ කොහොමද? ==

ලිපි සැකසීමේදී  &quot;සිංහල සම්මත (විජේසේකර)&quot; ආකාරයෙන් type කල විට &quot;ය&quot;කාරය ද, &quot;ඉංග්‍රීසි යතුරුපුවරුවෙන් සිංහල&quot; ආකාරයෙන් type කල විට උදාහරණ ලෙස &quot;මූල්ය&quot; type කල විට සිංහල භාශාවේ පරිදි &quot;යංසය&quot; යතුරු ලියනය නොවේ. (හල් අක්ශරයක් සමග &quot;ය&quot; යෙදෙන විට &quot;ය&quot;යන්නෙන් අර්ධය යංසය විය යුතුය. එසේ නොවන්නේ ඇයි?
යංසය type කරන්නේ කොහොමද?{{unsigned|Ashan randika jayaweera |12:15, 15 ඔක්තොම්බර් 2012}}

== යංසය type කරන්නේ කොහොමද? ==

ලිපි සැකසීමේදී  &quot;සිංහල සම්මත (විජේසේකර)&quot; ආකාරයෙන් type කල විට &quot;ය&quot;කාරය ද, &quot;ඉංග්‍රීසි යතුරුපුවරුවෙන් සිංහල&quot; ආකාරයෙන් type කල විට උදාහරණ ලෙස &quot;මූල්ය&quot; type කල විට සිංහල භාශාවේ පරිදි &quot;යංසය&quot; යතුරු ලියනය නොවේ. (හල් අක්ශරයක් සමග &quot;ය&quot; යෙදෙන විට &quot;ය&quot;යන්නෙන් අර්ධය යංසය විය යුතුය. එසේ නොවන්නේ ඇයි?
යංසය type කරන්නේ කොහොමද?  ~~Ashan randika jayaweera~~{{unsigned|Ashan randika jayaweera |12:17, 15 ඔක්තොම්බර් 2012}}

== දැන් විකිමීඩියා වෙත සිංහල යුනිකෝඩ් සහිත SVG ගොනු උඩුගත කල හැකියි ==

SVG ගොනු සිංහල යුනිකෝඩ් පෙළ (text) සහිතව උඩුගත කල විට, සිඟීති රූ (thumbnails) සෑදීමේ දෝෂයක් තිබුණා. දෝෂය විකිමීඩියා වෙත [https://bugzilla.wikimedia.org/show_bug.cgi?id=55462 ඉදිරිපත් කිරීමෙන්] පසු ප්‍රජාව එය විසඳීමට කාරුණික වී තිබෙනවා. ඒ නිසා දැන් සිංහල යුනිකෝඩ් සහිත SVG ගොනු උඩුගත කල හැකියි.

මෙ බඳු ගොනුවකට උදාහරණ [https://si.wikipedia.org/wiki/%E0%B6%9C%E0%B7%9C%E0%B6%B1%E0%B7%94%E0%B7%80:%E0%B7%83%E0%B7%96%E0%B6%BB%E0%B7%8A%E0%B6%BA_%E0%B6%9A%E0%B7%9A%E0%B6%B1%E0%B7%8A%E0%B6%AF%E0%B7%8A%E2%80%8D%E0%B6%BB%E0%B7%80%E0%B7%8F%E0%B6%AF%E0%B6%BA_si.svg මෙන්න]. [[User:සම්පත් සිටිනාමලුව|සම්පත් සිටිනාමලුව]] ([[User talk:සම්පත් සිටිනාමලුව|talk]]) 04:31, 11 ඔක්තොම්බර් 2013 (යූටීසී)
==විකියයේ නවකයන් ට ප්‍රයෝජනවත් යොමුවක් සඳහා==
බලන්න - https://si.wikipedia.org/wiki/පරිශීලක:බිඟුවා&lt;br /&gt;
--[[User:Gawesaka|Gawesaka]] ([[User talk:Gawesaka|talk]]) 01:22, 13 ජූලි 2015 (යූටීසී)

== Featured portal ==

This wiki's &quot;Mathematics portal&quot; ([[ද්වාරය:ගණිතය]]) is [[d:Portal:Mathematics|listed in Wikidata]] as being a featured portal (well, actually a &quot;featured article&quot;, which is clearly wrong). Is there a mechanism to mark portals as featured here? ([[සැකිල්ල:Contents pages (footer box)|Looks like the answer to this is no]], but I can't tell for sure, since I don't read Sinhala.) If not, then obviously the &quot;featured&quot; designation is wrong. If portals can be featured, then the information in Wikidata needs changing. Either way, something needs to be changed. Can someone help with that? - [[User:Dcljr|dcljr]] ([[User talk:Dcljr|talk]]) 21:18, 17 නොවැම්බර් 2015 (යූටීසී)

:{{ping|Dcljr}} Yes, you are right. We do not have a mechanism to mark portals as featured here yet. I removed the badge. --[[User:Lee|Lee]] ([[User talk:Lee|talk]]) 10:01, 11 සැප්තැම්බර් 2020 (යූටීසී)

== Can someone help me at English Wikisource? ==
I am working on an article on English Wikisource. The article has one word in Sinhala. The article says that the word means &quot;ink&quot;. I can't figure out what the word is. Can anyone help me? The page is [[:en:Wikisource:Page:The History of Ink.djvu/111]]. Thank you. [[User:Beleg Tâl|Beleg Tâl]] ([[User talk:Beleg Tâl|talk]]) 15:09, 16 ජනවාරි 2019 (යූටීසී)

:I don't think I can read those letter. They could be old letters used before our time. --[[User:Lee|Lee]] ([[User talk:Lee|talk]]) 09:56, 11 සැප්තැම්බර් 2020 (යූටීසී)
::That is not sinhala, the word for ink in sinhala is තීන්තThat is not sinhala, the word for ink in sinhala is තීන්ත. [[User:Chandboju|Chandboju]] ([[User talk:Chandboju|talk]]) 08:40, 5 ජනවාරි 2025 (යූටීසී)

== Please fix the related templates and merge these two categories ==

[[:ප්‍රවර්ගය:CS1 maint: multiple names: authors list]] and [[:ප්‍රවර්ගය:CS1 maint: Multiple names: authors list]] are the same tracking categories. Please fix the related templates and merge these two categories. Thanks. [[User:迴廊彼端|迴廊彼端]] ([[User talk:迴廊彼端|talk]]) 16:16, 3 නොවැම්බර් 2022 (යූටීසී)

:{{tick|18}} '''{{ucfirst:කළා}}''': It seems not a template that is populating the later, but the pages were added directly. [[User:Lee|Lee]] ([[User talk:Lee|talk]]) 02:55, 4 නොවැම්බර් 2022 (යූටීසී)

== Query ==

Hello people. I'm trying to create a page here on &lt;nowiki&gt;[[en:P. V. Sindhu]]&lt;/nowiki&gt; and I ask you to help me in writing &quot;Pusarla Venkata Sindhu&quot; in correct, exact Sinhala ? Your help is highly required. Thankyou!  [[User:Zoglophie|Zoglophie]] ([[User talk:Zoglophie|talk]]) 15:36, 1 මැයි 2023 (යූටීසී)

:Note : I'm only asking how would you write &quot;Pusarla Venkata Sindhu&quot; in Sinhala and not the whole page's translation. Thankyou. [[User:Zoglophie|Zoglophie]] ([[User talk:Zoglophie|talk]]) 17:59, 1 මැයි 2023 (යූටීසී)
::I see that you have created the page [[පුසර්ල වෙන්කට සින්ධු]] and nobody has objected. -- [[User:Lee|Lee]] ([[User talk:Lee|talk]]) 14:41, 20 ඔක්තෝබර් 2023 (යූටීසී)

== පෝෂණය ==

nutrition [[විශේෂ:දායකත්ව/101.2.187.59|101.2.187.59]] 08:14, 24 අගෝස්තු 2024 (යූටීසී)

:''si'' [[විශේෂ:දායකත්ව/2806:263:C485:934D:6DDA:E67:2C2A:FD3|2806:263:C485:934D:6DDA:E67:2C2A:FD3]] 05:13, 20 ජනවාරි 2025 (යූටීසී)

== සිංහල ==

උඩගු යනු කුමක්ද [[විශේෂ:දායකත්ව/2402:4000:B197:68AE:1:0:F64D:ADAB|2402:4000:B197:68AE:1:0:F64D:ADAB]] 11:48, 29 අගෝස්තු 2024 (යූටීසී)

වලහා [[විශේෂ:දායකත්ව/123.231.84.188|123.231.84.188]] 06:54, 30 ඔක්තෝබර් 2024 (යූටීසී)

වළහාට සමාන වචන 

[[විශේෂ:දායකත්ව/123.231.84.188|123.231.84.188]] 06:55, 30 ඔක්තෝබර් 2024 (යූටීසී)

:වලසා [[User:Chandboju|Chandboju]] ([[User talk:Chandboju|talk]]) 08:42, 5 ජනවාරි 2025 (යූටීසී)</text>
      <sha1>5xp1fs1nd4mbbd6nrv7wdrps1639ix5</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>753097</id>
      <parentid>753096</parentid>
      <timestamp>2025-07-03T10:17:18Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>IDB.S</username>
        <id>52205</id>
      </contributor>
      <comment>පිරිසිදු කිරීම</comment>
      <origin>753097</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="11226" sha1="8v3307izr4tr96er5nde739vdzj4jwk" xml:space="preserve"> {{/ශීර්ෂය}}&lt;div style=&quot;position: absolute; top: 3.4em; right: 1.0em; border: 1px solid #a9a9a9; background: #fff;&quot; class=&quot;boilerplate metadata plainlinks&quot;&gt;&lt;small&gt;[[#footer|&amp;nbsp;Skip to bottom&amp;nbsp;]]&lt;/small&gt;&lt;/div&gt;
__TOC__
&lt;!-- This page is for the answers you need to know about using Wikipedia! --&gt;
&lt;!-- For knowledge questions, please use the [[Wikipedia:Reference Desk]]! --&gt;
&lt;!-- --&gt;
&lt;!-- Ask your question at the bottom of this page. It will be answered shortly. --&gt;
&lt;!-- --&gt;
*මුල් පිටුවේ සතියේ වදන නොව සතියේ වැකිය විය යුතු නේද? වදන යන චචනය වන අතර එහි වාක්‍යක් ම අඩංගු වෙයි. {{unsigned|ශ්වෙත}}
::මෙම පැණය මෙතැනට වඩා කෝපි කඩේ සුදුසු තැනක් නොවේද? --&amp;nbsp;[[පරිශීලක:බිඟුවා|&lt;span style=&quot;color:BLUE;&quot;&gt;&lt;b&gt;බිඟුවා&lt;/b&gt;&lt;/span&gt;]]&amp;nbsp;[[User talk:බිඟුවා|&lt;sup&gt;&lt;span style=&quot;color:RED;&quot;&gt;සාකච්ඡාව&lt;/span&gt;&lt;/sup&gt;]] 16:25, 7 නොවැම්බර් 2011 (යූටීසී)

== තොරතුරුකොටුව අභ්‍යවකාශගාමීයා ==

තොරතුරුකොටුව අභ්‍යවකාශගාමීයා , [[යුරී ගගාරීන්]] පිටුවේ හරියට වැඩ කරනවා. [[ඇලෙක්සි ලියනොෆ්]] වැඩකරන්නේ නැ. කාටහරි වෙලාවක් තියෙනවා නම් බලන්ඩ...[[User:සමන්|සමන්]] ([[User talk:සමන්|talk]]) 08:07, 23 පෙබරවාරි 2011 (යූටීසී)

== ලිපි සංස්කරණයේ දී සමහර සංකේත සොයාගත නොහැකි වීම ==

ම විසින් ගණිතය සම්බන්ධ ලිපියක් සකස් කිරීමේදී ඊට අදාල සංකේත සොයාගත නොහැකිවිය. (උදා:- එමනිසා යන්න දැක්වීමට භාවිත කරන තිත්තුන වැනි) මේවා සොයාගන්නේ කෙසේද ? &lt;small&gt;&lt;span class=&quot;autosigned&quot;&gt;— ඉදිරියෙහි දැක්වෙන  [[විකිපීඩියා:අත්සන්|අත්සන නොයෙදූ]] පරිකථනය [[පරිශීලක:Sunanda|Sunanda]] ([[පරිශීලක  සාකච්ඡාව:Sunanda|සාකච්ඡාව]]  • [[විශේෂ:දායකත්ව/Sunanda|දායකත්ව]])   විසින්  08:43, 26 සැප්තැම්බර් 2012 (UTC)  හිදී එක් කර ඇත &lt;/span&gt;&lt;/small&gt;&lt;!-- Template:Unsigned --&gt;
::මෙහිදී &lt;nowiki&gt;&lt;math&gt;\therefore&lt;/math&gt;&lt;/nowiki&gt; යෙදීමෙන් &lt;math&gt;\therefore&lt;/math&gt; ලබා ගත හැකි බව කරුණාකර සලකන්න. වැඩි විස්තර සඳහා [http://en.wikipedia.org/wiki/Wikipedia:Math] බලන්න. ---[[User:ශ්වෙත|ශ්වෙත]] ([[User talk:ශ්වෙත|talk]]) 10:15, 26 සැප්තැම්බර් 2012 (යූටීසී)

== සිංහල ටයිප් කිරිෙම්දී 'ෙ&quot; ඉදිරිෙයන් බින්දුවක්  ටයිප් විම ==

විකිපීඩියාව සංස්කරණය කිරීෙම්දී ෙම් ආකාරයට ෙකාම්බුවට දක=ණු පසින් බිංදුවක් ටයිල් වෙන්ෙන් ඇයි  &lt;small&gt;&lt;span class=&quot;autosigned&quot;&gt;— ඉදිරියෙහි දැක්වෙන  [[විකිපීඩියා:අත්සන්|අත්සන නොයෙදූ]] පරිකථනය [[පරිශීලක: 175.157.224.151 | 175.157.224.151 ]] ([[පරිශීලක  සාකච්ඡාව: 175.157.224.151 |සාකච්ඡාව]]  • [[විශේෂ:දායකත්ව/ 175.157.224.151 |දායකත්ව]])   විසින්  06:15, 28 සැප්තැම්බර් 2012 (UTC)  හිදී එක් කර ඇත &lt;/span&gt;&lt;/small&gt;&lt;!-- Template:Unsigned --&gt;


== යංසය type කරන්නේ කොහොමද? ==

ලිපි සැකසීමේදී  &quot;සිංහල සම්මත (විජේසේකර)&quot; ආකාරයෙන් type කල විට &quot;ය&quot;කාරය ද, &quot;ඉංග්‍රීසි යතුරුපුවරුවෙන් සිංහල&quot; ආකාරයෙන් type කල විට උදාහරණ ලෙස &quot;මූල්ය&quot; type කල විට සිංහල භාශාවේ පරිදි &quot;යංසය&quot; යතුරු ලියනය නොවේ. (හල් අක්ශරයක් සමග &quot;ය&quot; යෙදෙන විට &quot;ය&quot;යන්නෙන් අර්ධය යංසය විය යුතුය. එසේ නොවන්නේ ඇයි?
යංසය type කරන්නේ කොහොමද?{{unsigned|Ashan randika jayaweera |12:15, 15 ඔක්තොම්බර් 2012}}

== යංසය type කරන්නේ කොහොමද? ==

ලිපි සැකසීමේදී  &quot;සිංහල සම්මත (විජේසේකර)&quot; ආකාරයෙන් type කල විට &quot;ය&quot;කාරය ද, &quot;ඉංග්‍රීසි යතුරුපුවරුවෙන් සිංහල&quot; ආකාරයෙන් type කල විට උදාහරණ ලෙස &quot;මූල්ය&quot; type කල විට සිංහල භාශාවේ පරිදි &quot;යංසය&quot; යතුරු ලියනය නොවේ. (හල් අක්ශරයක් සමග &quot;ය&quot; යෙදෙන විට &quot;ය&quot;යන්නෙන් අර්ධය යංසය විය යුතුය. එසේ නොවන්නේ ඇයි?
යංසය type කරන්නේ කොහොමද?  ~~Ashan randika jayaweera~~{{unsigned|Ashan randika jayaweera |12:17, 15 ඔක්තොම්බර් 2012}}

== දැන් විකිමීඩියා වෙත සිංහල යුනිකෝඩ් සහිත SVG ගොනු උඩුගත කල හැකියි ==

SVG ගොනු සිංහල යුනිකෝඩ් පෙළ (text) සහිතව උඩුගත කල විට, සිඟීති රූ (thumbnails) සෑදීමේ දෝෂයක් තිබුණා. දෝෂය විකිමීඩියා වෙත [https://bugzilla.wikimedia.org/show_bug.cgi?id=55462 ඉදිරිපත් කිරීමෙන්] පසු ප්‍රජාව එය විසඳීමට කාරුණික වී තිබෙනවා. ඒ නිසා දැන් සිංහල යුනිකෝඩ් සහිත SVG ගොනු උඩුගත කල හැකියි.

මෙ බඳු ගොනුවකට උදාහරණ [https://si.wikipedia.org/wiki/%E0%B6%9C%E0%B7%9C%E0%B6%B1%E0%B7%94%E0%B7%80:%E0%B7%83%E0%B7%96%E0%B6%BB%E0%B7%8A%E0%B6%BA_%E0%B6%9A%E0%B7%9A%E0%B6%B1%E0%B7%8A%E0%B6%AF%E0%B7%8A%E2%80%8D%E0%B6%BB%E0%B7%80%E0%B7%8F%E0%B6%AF%E0%B6%BA_si.svg මෙන්න]. [[User:සම්පත් සිටිනාමලුව|සම්පත් සිටිනාමලුව]] ([[User talk:සම්පත් සිටිනාමලුව|talk]]) 04:31, 11 ඔක්තොම්බර් 2013 (යූටීසී)
==විකියයේ නවකයන් ට ප්‍රයෝජනවත් යොමුවක් සඳහා==
බලන්න - https://si.wikipedia.org/wiki/පරිශීලක:බිඟුවා&lt;br /&gt;
--[[User:Gawesaka|Gawesaka]] ([[User talk:Gawesaka|talk]]) 01:22, 13 ජූලි 2015 (යූටීසී)

== Featured portal ==

This wiki's &quot;Mathematics portal&quot; ([[ද්වාරය:ගණිතය]]) is [[d:Portal:Mathematics|listed in Wikidata]] as being a featured portal (well, actually a &quot;featured article&quot;, which is clearly wrong). Is there a mechanism to mark portals as featured here? ([[සැකිල්ල:Contents pages (footer box)|Looks like the answer to this is no]], but I can't tell for sure, since I don't read Sinhala.) If not, then obviously the &quot;featured&quot; designation is wrong. If portals can be featured, then the information in Wikidata needs changing. Either way, something needs to be changed. Can someone help with that? - [[User:Dcljr|dcljr]] ([[User talk:Dcljr|talk]]) 21:18, 17 නොවැම්බර් 2015 (යූටීසී)

:{{ping|Dcljr}} Yes, you are right. We do not have a mechanism to mark portals as featured here yet. I removed the badge. --[[User:Lee|Lee]] ([[User talk:Lee|talk]]) 10:01, 11 සැප්තැම්බර් 2020 (යූටීසී)

== Can someone help me at English Wikisource? ==
I am working on an article on English Wikisource. The article has one word in Sinhala. The article says that the word means &quot;ink&quot;. I can't figure out what the word is. Can anyone help me? The page is [[:en:Wikisource:Page:The History of Ink.djvu/111]]. Thank you. [[User:Beleg Tâl|Beleg Tâl]] ([[User talk:Beleg Tâl|talk]]) 15:09, 16 ජනවාරි 2019 (යූටීසී)

:I don't think I can read those letter. They could be old letters used before our time. --[[User:Lee|Lee]] ([[User talk:Lee|talk]]) 09:56, 11 සැප්තැම්බර් 2020 (යූටීසී)
::That is not sinhala, the word for ink in sinhala is තීන්තThat is not sinhala, the word for ink in sinhala is තීන්ත. [[User:Chandboju|Chandboju]] ([[User talk:Chandboju|talk]]) 08:40, 5 ජනවාරි 2025 (යූටීසී)

== Please fix the related templates and merge these two categories ==

[[:ප්‍රවර්ගය:CS1 maint: multiple names: authors list]] and [[:ප්‍රවර්ගය:CS1 maint: Multiple names: authors list]] are the same tracking categories. Please fix the related templates and merge these two categories. Thanks. [[User:迴廊彼端|迴廊彼端]] ([[User talk:迴廊彼端|talk]]) 16:16, 3 නොවැම්බර් 2022 (යූටීසී)

:{{tick|18}} '''{{ucfirst:කළා}}''': It seems not a template that is populating the later, but the pages were added directly. [[User:Lee|Lee]] ([[User talk:Lee|talk]]) 02:55, 4 නොවැම්බර් 2022 (යූටීසී)

== Query ==

Hello people. I'm trying to create a page here on &lt;nowiki&gt;[[en:P. V. Sindhu]]&lt;/nowiki&gt; and I ask you to help me in writing &quot;Pusarla Venkata Sindhu&quot; in correct, exact Sinhala ? Your help is highly required. Thankyou!  [[User:Zoglophie|Zoglophie]] ([[User talk:Zoglophie|talk]]) 15:36, 1 මැයි 2023 (යූටීසී)

:Note : I'm only asking how would you write &quot;Pusarla Venkata Sindhu&quot; in Sinhala and not the whole page's translation. Thankyou. [[User:Zoglophie|Zoglophie]] ([[User talk:Zoglophie|talk]]) 17:59, 1 මැයි 2023 (යූටීසී)
::I see that you have created the page [[පුසර්ල වෙන්කට සින්ධු]] and nobody has objected. -- [[User:Lee|Lee]] ([[User talk:Lee|talk]]) 14:41, 20 ඔක්තෝබර් 2023 (යූටීසී)</text>
      <sha1>8v3307izr4tr96er5nde739vdzj4jwk</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>විද්‍යුත් මුදල්</title>
    <ns>0</ns>
    <id>26484</id>
    <revision>
      <id>752809</id>
      <parentid>393245</parentid>
      <timestamp>2025-07-03T01:34:16Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>InternetArchiveBot</username>
        <id>63598</id>
      </contributor>
      <comment>Rescuing 1 sources and tagging 0 as dead.) #IABot (v2.0.9.5</comment>
      <origin>752809</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="6455" sha1="cuzulxyde5gwb0p2r0hihzl3dv39crd" xml:space="preserve">E-Money යනුවෙන් අදහස් වනුයේ [[අන්තර්ජාලය]] හරහා ගනුදෙනු කරන [[මුදල්]] සඳහා යෙදුමයි. විද්යුත් මුදල් පහත කොටස් වලින් සමන්විත වේ.

* ඍජු බැර පැවරුම් (Direct Credit Transfer)
* ඍජු හර පැවරුම් (Direct Debit Transfer)
* ණය කාඩ්පත් (Credit Card)
* හර පත (Debit Card)

=== පෙර ගෙවූ කාඩ්පත් (Pre Paid Card) ===
[[ප්‍රවර්ගය:අන්තර්ජාලය]]
[[ප්‍රවර්ගය:E money]]

{{stub}}

අන්තර්ජාලය උපයෝගී කැරගෙන මුදල් උපයීමද Internet Money ,Electronic money ලෙසද හදුන්වයි.ලෝකයේ වැඩිම අදායම් ලබන පුද්ගලයන් මෙම අන්තර්ජාලය භාවිතා කරමින් ඔව්න්ගේ ව්‍යාපාර වැඩි දියුණු කරගත්තෝ වෙති .ලෝකයේ අංක එකේ ධනවතා වන බිල් ගටෙස් තමාගේ අදායමෙන් විශාල ප්‍රමාණයක් මෙම අන්තර්ජාල ,පරිගණක සමග බැදී පවතී.

ලංකාවේ ද බොහෝදෙනෙක් අන්තර්ජාලය උපයෝගී කරගනිමින් මුදල් උපයිම සිදු කරනු ලබයි .
*&lt;big&gt;Fiverr.com&lt;/big&gt;                                                                                                                                                                                                                                                     මෙහිදී තමාගේ ඇති විවිධ කුසලතාවන් ප්‍රයෝජනයට ගනිමින් මුදල් ඉපයීම සිදුකළ හැකිය.උදාහරණ ලෙස ඔබට Photo Editing,Writing,Video Editing ආදී වූ විවිධ සේවා ලබා දී ඒ වෙනුවෙන් මුදල් ඉපයීම කළ හැකි වේ. 
*[http://www.youtube.com/ &lt;big&gt;Youtube.com&lt;/big&gt;] 
*&lt;big&gt;Forex Trading&lt;/big&gt;                                                                                                                                                                                                                                                        මෙය කොටස් වෙළඳපොළ වැනි ස්ථානයක් ලෙස හැදින්වීම නිවැරදිය.වර්ථමානයේ බොහෝ බැංකුවල ප්‍රධාන ආදායම් මාර්ගයකි.අසීමිත ලෙස මුදල් ඉපයීම කළ හැකිය.නමුත් මෙහි අවධානමක්ද ඇති බව කිව යුතුය.Forex Trading  ඉගෙනගැනීමට http://www.lakforex.com    http://www.sumuforex.com/    

* &lt;big&gt;Binary Options Trading&lt;/big&gt;
Binary options trading කියන්නේ අපිට ඉක්මනින් මුදල් උපයන්න පුළුවන් අවස්ථාවක්.මේකෙ Theary එක නං හරිම සරලයි.හැබැයි හොඳ Practice එකක් තිබිය යුතුයි.හොඳ Binary options trader      කෙනෙක්ට 10$ කින් පටන් ගත්තත් අසීමිත ලෙස මුදල් උපයන්න පුළුවන්.මේක ගැන හොඳ අවබෝධයක් තියෙන කෙනෙක්ට මේකෙන් සුපිරියටම සල්ලි හොයන්න පුළුවන්. මේක ගැන එච්චර හොඳ අවබෝධයක් නැති කෙනෙක්ට  මේකෙන් සුපිරියටම සල්ලි නැති කරගන්නත් පුළුවන්.

Binary options trading ඉගෙනගන්න http://www.sarusara.com/binary-options-sinhala/ {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20170327092651/http://www.sarusara.com/binary-options-sinhala/ |date=2017-03-27 }}

ඉහත දැක්වෙන්නේ ඔව්න් භාවිතා කරන විශ්වාසවන්ත වෙබ් අඩවි ඉන් කිහිපයකි .

අන්තර්ජාලය හරහා මුදල් උපයිමේදී බොහෝ නවකයන් විවිධ ව්‍යාජ වෙබ් අඩවි වියාජ පුද්ගලයන්ට රැවටීමට ලක්වීම සිදුවේ.මෙවන් වියාජ පුද්ගලයන්ගේ ග්‍රහණයට හසු නොවී බුදිමත්ව අන්තර්ජාලය පරිහරණය කිරීම පරිශීලකයාගේ වගකීමකි.

සාමන්යෙන් ලංකාවේ පුද්ගලයකු $300ක් පමණ උපයිමක් මාසිකව කරනවානම් බොහෝ දුරට ඔහු ඉන් සැහීමකට පත්වීම සිදුවේ. නමුත් ලෝකයේ අනෙක් රටවල අන්තර්ජාල හරහා මුදල් උපයන්න්න්ගේ මාසික අදායම $10,000 වත් වෙනවනම් පමණක් ඔව්න් සැහීමකට පත් වේ. එඅ නිසා ඔබත් අන්තර්ජාලයෙන් මුදල් උපයන්න හිතනවානම් ඔබගේ මාසික ආදායමේ ඉලක්කය අඩුම $5000ක් වත් තියාගන්න .
ඔබට ලංකාවේ මෙන්ම ලෝකයේ වේගයෙන් ජනප්‍රිය වේගන යන අන්තර්ජාල මුදල් උපැයීමේ ක්‍රමයක් වන forex Trading පිලිබදව sinhala බසින්ම ඉගනගන්න අවශ්‍යනම්   [http://www.sumuforex.com/p/what-is-forex_8782.html Sinhala forex Education] වෙත යොමුවන්න .</text>
      <sha1>cuzulxyde5gwb0p2r0hihzl3dv39crd</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>ප්‍රංශ භාෂාව</title>
    <ns>0</ns>
    <id>30693</id>
    <revision>
      <id>752811</id>
      <parentid>605977</parentid>
      <timestamp>2025-07-03T02:21:24Z</timestamp>
      <contributor>
        <ip>200.24.154.85</ip>
      </contributor>
      <origin>752811</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="16202" sha1="g2vb3yja1x136wtfpkmp4ktpvw4ris3" xml:space="preserve">{{දියුණු කරන්න}}

{{Infobox language
|name          = ප්‍රංශ
|nativename    = ''français''
|pronunciation = {{IPA-fr|fʁɑ̃sɛ|}} ෆ්‍රංසෙ
|states        = [[ප්‍රංශය]], ලෝක ව්‍යාප්ත 
|speakers      = {{sigfig|77|1}} මිලියන
|date          = 2015
|ref           = &lt;ref name=OIF&gt;{{cite web|url=http://www.diplomatie.gouv.fr/en/french-foreign-policy-1/francophony-1113/the-status-of-french-in-the-world/|title=The status of French in the world|accessdate=23 April 2015}}&lt;/ref&gt;
|speakers2     = මිලියන 220ක මුළු කථික සංඛ්‍යාවක්
|familycolor   = Indo-European
|fam1          = [[ඉන්දු-යුරෝපීය භාෂා පවුල|ඉන්දු-යුරෝපීය]]
|fam2          = [[ඉතාලික භාෂා|ඉතාලික]]
|fam3          = [[රොමැන්තික භාෂා|රෝමෑන්ස්]]
|fam4          = [[Western Romance languages|බටහිර රෝමෑන්ස්]]
|fam5          = [[Gallo-Romance languages|ගෝලෝ-රෝමෑන්ස්]]
|fam6          = [[Langues d'oïl|Oïl]]
|ancestor      = [[ආදි ප්‍රංශ]]
|ancestor2     = [[මධ්‍ය ප්‍රංශ]]
|script        = [[ලතින් අකුරු|ලතින්]] ([[ප්‍රංශ හෝඩිය]])&lt;br/&gt;[[ප්‍රංශ බ්‍රේල්]]
|sign          = Signed French&lt;br/&gt;''(français signé)''
|iso1          = fr
|iso2          = fri
|iso2b         = fre
|iso2t         = fra
|iso3          = fra
|lingua        = 51-AAA-i
|glotto        = stan1290
|glottorefname = Standard French
|nation        = {{Collapsible list |titlestyle=font-weight:normal; background:transparent; text-align:left;|title=[[List of countries where French is an official language|29 රටක]]|
[[බෙල්ජියම]]|
[[Benin]]|
[[Burkina Faso]]|
[[බුරුන්ඩි]]|
[[කැමරූන්]]|
[[කැනඩාව]]|  
[[මධ්‍යම අප්‍රිකානු ජනරජය]]|
[[Chad]]|
[[කොමෝරොස්]]|
[[Ivory Coast]]|
[[කොංගෝ ප්‍රජාතන්ත්‍රවාදී ජනරජය]]|
[[Djibouti]]|
[[Equatorial Guinea]]|
[[ප්‍රංශය]]|
[[Gabon]]|
[[ගිනියාව]]|
[[හයිටි]]|
[[ලක්සම්බර්ග්]]|
[[මැඩගස්කරය]]|
[[මාලි]]|
[[මොනාකෝ]]|
[[නයිජර්]]|
[[කොංගෝ ජනරජය]]|
[[රුවන්ඩාව]]|
[[සෙනගාලය]]|
[[සීෂෙල්ස්]]|
[[ස්විට්සර්ලන්තය]]|
[[ටෝගෝ]]|
[[වනුවාටු]]|
}}
|map=[[File:Countries where French is an official language.svg|right|frameless]]
}}
'''ප්‍රංශ භාෂාව''' [''français(ෆ්‍රංසෙ), la langue française(ලා ලොංග් ෆ්‍රංසෙස්)''] ලතින් භාෂාවෙන් බිඳුණු භාෂා සමූහයෙන් එකකි. එම භාෂාවන් රොමැන්තික භාෂා යැයි ද නම් වෙයි. මෙය ප්‍රංශයේ පළමු භාෂාවයි. එසේම ස්විට්ස්සර්ලන්තයේ රොමැන්ඩි පෙදෙසේ, බෙල්ජියමේ වැලෝනියා සහ බ්‍රසල්ස් හි සහ මොනාකෝ යන යුරෝපා රටවල් වල භාවිතා වෙන්නකි. කැනඩාවේ ඇකේඩියා පළාතේ හා කුවෙබෙක් ප්‍රාන්තයේ ද භාවිතා වන ප්‍රංශ බස ඇමෙරිකා එක්සත් ජනපදයේ ඊසාන දිග මේන් ප්‍රාන්තයේ පිහිටි ඇකේඩියා පළාත් හි ද පාවිච්චි වෙන්නකි. ඊට අමතර ව ඇමෙරිකා එක්සත් ජනපදයේ ලුයිසියානා ප්‍රාන්තයේ ද එරට තුල හයිතිය වැනි ප්‍රංශ කතා කරන සුළු ජාතික ජන සමාජ වල ද භාවිතා වන්නකි.

==යුරෝපය==
ප්‍රංශ බස යුරෝපයේ 4වැනියට විශාල ලෙස ව්‍යවහාරිත භාෂාව යි. වාණීජ්‍ය, රාජ්‍ය, සාහිත්‍යමය හා විද්‍යාත්මක කටයුතු සඳහා අන්තර්ජාතික භාෂාවක් ලෙස ඈත අතීතයේ සිට ම යුරෝපය පුරා භාවිතා වී ඇත.

==අංක ක්‍රමය==
{| class=&quot;wikitable&quot;
|-
!  සිංහල !! ප්‍රංශ !! උසුරුවන අයුරු
|-
| එක || un (m)/une (f) || අං (පි)/ඞ්‍යුන් (ගැ)
|-
| දෙක || deux || ද'
|-
| තුන || trois || ථුවා
|-
| හතර || quarte || කැත්
|-
| පහ || cinq || සැංක්
|-
| හය || six || සිස්
|-
| හත || sept || සෙප්ත්
|-
| අට || huit || උවිත්
|-
| නවය || neuf || න'ෆ්
|-
| දහය || dix || දිස්
|-
| එකොළහ || onze || අං'ස්
|-
| දොළහ || douze || දූ'ස්
|-
| දහතුන || treize || ත්‍රී'ස්
|-
| දහහතර || quatorze || කතෝර්'ස්
|-
| පහළොව || quinze || කැන්'ස්
|-
| දහසය  || seize || සෙයි'ස්
|-
| දහහත || dix-sept || දිස්-සෙප්ත්
|-
| දහඅට || dix-huit || දීස්විත්
|-
| දහනවය || dix-neuf || දිස්න'ෆ්
|-
| විස්ස || vingt || වෙං
|}

==පද==

{| class=&quot;wikitable&quot;
|-
![[සිංහල භාෂාව|සිංහල]] || ප්‍රංශ || ක්‍යූබෙක් ස්වරණය || සංචාරක ස්‍වරණය
|-
| |ප්‍රංශ || ''Français'' (ජනයා) හෝ ''français'' (බස) || {{Audio-IPA|Qc-français.ogg|[fʁ̥ãsɛ]|help=no}} || {{Audio-IPA|help=no|Fr-Français.oga|[fʁ̥ɒ̃sɛ]}}
|-
| |ඉංග්‍රීසි || ''Anglais'' (ජනයා) හෝ ''anglais'' (බස) || {{Audio-IPA|Qc-Anglais.oga|[ãɡlɛ]|help=no}} || {{Audio-IPA|help=no|Fr-Anglais.oga|[ɒ̃ɡlɛ]}}
|-
| |සිංහල || ''Cinghalais'' (ජනයා) හෝ ''cingalais'' (බස) || {{IPA|[sɛ̃ɡalɛ]|help=no}} || {{IPA|help=no|[sɛ̃ɡalɛ]}}
|-
| |ඔව් || ''Oui'' (''si'' නඤ්ඤර්ථයේ වාක්‍යයකට හෝ පැනයකට පිළිතුරු දීමේ දී) || {{Audio-IPA|help=no|Qc-oui ouais ouin.ogg|[wi]}} || {{Audio-IPA|help=no|Fr-Oui.oga|[wi]}}
|-
| |නැහැ || ''Non'' || {{Audio-IPA|help=no|Fr-non-2.oga|[nɔ̃]}} || {{Audio-IPA|help=no|nonF.ogg|[nõ]}}
|-
| |ආයුබෝවන්! || ''Bonjour !'' (විධිමත්) හෝ ''Salut !'' (අවිධිමත්) හෝ &quot;Allô&quot; (ක්‍යූබෙක් ප්‍රංශ හෝ දුරකතන සංවාදයක දී) || {{IPA|[bõʒuːʁ]}} || {{Audio-IPA|help=no|Fr-BonjourF.oga|[bõʒuʁ]}}
|-
| |සුබ සැඳෑවක්! || ''Bonsoir !'' || {{IPA|[bõswɑːʁ]}} || {{Audio-IPA|help=no|Fr-BonsoirF.oga|[bõswaʁ]}}
|-
| |සුබ රාත්‍රියක්! || ''Bonne nuit !'' || {{IPA|[bɔn nɥi]}} || {{Audio-IPA|help=no|Fr-Bonne nuit 2.oga|[bʌn nɥi]}}
|-
| |සුබගමන්! || ''Au revoir !'' || {{Audio-IPA|help=no|Qc-Au revoir.oga|[ɔʁvwɑːʁ]}} || {{Audio-IPA|help=no|Fr-Au revoir.oga|[oʁ(ø)vwaʁ]}}
|-
| |සුබ දවසක්! || ''Bonne journée !'' || {{Audio-IPA|help=no|Fr-Bonne journée.oga|[bɔn ʒuʁne]}} || {{Audio-IPA|help=no|Fr-Bonne journée 2.oga|[bʌn ʒuʁne]}}
|-
| |කරුණාකර || ''S’il vous plaît'' (විධිමත්) හෝ ''S’il te plaît'' (අවිධිමත්) || {{Audio-IPA|help=no|Qc-s'il_vous_plaît.ogg|[sɪl vu plɛ]}} || {{Audio-IPA|help=no|Fr-S'il vous plait.oga|[sil vu plɛ]}}
|-
| |ස්තුතියි || ''Merci'' || {{IPA|[mɛʁsi]}} || {{Audio-IPA|help=no|Fr-Merci 2.oga|[mɛʁ̥si]}}
|-
| |සුළු දෙයක් || ''De rien'' හෝ  ''Ce n’est rien'' (අවිධිමත්) (&quot;it is nothing&quot;) හෝ ''Je vous en prie'' (විධිමත්) හෝ ''Je t’en prie'' (අවිධිමත්) හෝ ''Bienvenue'' (ක්‍යූබෙක්) || {{IPA|[də ʁjẽ]}} || {{Audio-IPA|help=no|Fr-de rien-fr-Paris.ogg|[dœ ʁjæ̃]}}
|-
| |සමාවන්න || ''Pardon'' හෝ ''Désolé'' හෝ ''Je suis désolé'' (පිරිමි) / ''Je suis désolée'' (කාන්තා) හෝ ''Excuse-moi'' (අවිධිමත්) / ''Excusez-moi'' (විධිමත්) / &quot;Je regrette&quot; || {{Audio-IPA|help=no|Qc-pardon.ogg|[paʁdɒ̃]}} / {{Audio-IPA|help=no|Qc-désolé.ogg|[dezɔle]}} || {{Audio-IPA|help=no|Fr-Pardon.oga|[paʁdõ]}} / {{Audio-IPA|help=no|Fr-désolé.ogg|[dezɔle]}}
|-
| |කවුරු ද? || ''Qui ?'' || {{Audio-IPA|help=no|Fr-Qui 2.oga|[ki]}} || {{Audio-IPA|help=no|Fr-Qui.oga|[ki]}}
|-
| |කුමක් ද? || ''Quoi ?'' හෝ ''Pardon ?'' || {{IPA|[kwa]}} || {{Audio-IPA|help=no|Fr-quoi.oga|[kwa]}}
|-
| |කෙදින ද? || ''Quand ?'' || {{Audio-IPA|help=no|Qc-quand.oga|[kæ̃]}} || {{Audio-IPA|help=no|Fr-Quand.oga|[kɒ̃]}}
|-
| |කොහේ ද? || ''Où ?'' || {{IPA|[u]}} || {{Audio-IPA|help=no|où.ogg|[u]}}
|-
| |කිම ද? || ''Pourquoi ?'' || {{Audio-IPA|help=no|pourquoi.ogg|[puʁ̥kwa]}} || {{Audio-IPA|help=no|Fr-Pourquoi.oga|[puʁ̥kwa]}}
|-
| |ඔබේ නම කුමක් ද? || ''Comment vous appelez-vous ?'' (විධිමත්) හෝ ''Comment t’appelles-tu ?'' (අවිධිමත්) || {{IPA|[kɔmã vu z‿aple vu]}}, {{IPA|[kɔmã t‿apɛl t͡sy]}} || {{Audio-IPA|help=no|fr-comment vous appelez-vous.ogg|[kɔmɒ̃ vu z‿aple vu]}}, {{Audio-IPA|help=no|fr-comment t'appelles-tu.ogg|[kɔmɒ̃ t‿apɛl t͡sy]}}
|-
| |මගේ නම... || ''Je m'appelle...'' ||  || {{Audio-IPA|help=no|fr-je m'appelle.ogg|[ʒø mapɛl]}}
|-
| |කොයික ද? || ''Quel/Quels(pl.)/Quelle(fem.)'' || {{IPA|[kɛl]}} ||{{IPA|[kɛl]}}
|-
| |මක් නිසා ද යත් || ''Parce que'' / ''Car'' || {{Audio-IPA|help=no|parce_que.ogg|[paʁ̥skœ]}} || {{Audio-IPA|help=no|Fr-Parce que.ogg|[paʁ̥s(ø)kø]}}
|-
| |හේතුවෙන් || ''À cause de'' || {{IPA|[a kou̯z dœ]}} || {{Audio-IPA|help=no|fr-à cause de.ogg|[a koz dø]}}
|-
| |එබැවින්, || ''Donc'' || {{IPA|[dõːk]}} || {{Audio-IPA|help=no|Fr-donc.ogg|[dõk]}}
|-
| |බාගදා || ''Peut-être'' || {{Audio-IPA|help=no|Qc-peut-être.ogg|[pœt‿aɪ̯tʀ̥]}} || {{Audio-IPA|help=no|Fr-peut-être.ogg|[pøt‿ɛtʁ̥]}}
|-
| |කොහොම ද? || ''Comment ?'' || {{IPA|[kɔmã]}} || {{Audio-IPA|help=no|Fr-Comment 2.oga|[kɔmɒ̃]}}
|-
| |කීය ද? || ''Combien ?'' || {{IPA|[kõbjẽ]}} || {{Audio-IPA|help=no|Fr-CombienF.oga|[kõbjæ̃]}}
|-
| |මට නො වැටහේ. || ''Je ne comprends pas.'' || {{Audio-IPA|help=no|Qc-je ne comprends pas.oga|[ʒœ nœ kõpʁ̥ã pɔ]}} || {{Audio-IPA|help=no|Fr-Je ne comprends pas.oga|[ʒø nø kõpʁ̥ɒ̃ pa]}}
|-
| |ඔව්, මට වැටහේ. || ''Oui, je comprends.'' || {{Audio-IPA|help=no|oui_je_comprends.ogg|[wi ʒœ kõpʁ̥ã]}} || {{Audio-IPA|help=no|Fr-Oui, je comprends.oga|[wi ʒø kõpʁ̥ɒ̃]}}
|-
| |මම එකඟ වෙමි || ''Je suis d’accord.'' || {{IPA|[ʒə sɥi dakɑɔ̯ʁ]}} || {{IPA|[ʒø sɥi dakɔʁ]}}
|-
| |උදවු! || ''Au secours ! (à l’aide !)'' || {{Audio-IPA|help=no|Fr-Au secours.oga|[o skuːʁ]}} || {{Audio-IPA|help=no|Fr-Au secoursF.oga|[o søkuːʁ]}}
|-
| |...කීයට ද?|| ''À quelle heure...?''|| {{IPA|[a kɛl aœ̯ʁ]}} ||{{IPA|[a kɛl œʁ]}}
|-
| |අද || ''Aujourd'hui'' || {{IPA|[oʒuʁd͡zɥi]}} || {{IPA|[oʒuʁdɥi]}}
|-
| |මට උදවු කරන්න පුළුවන් ද, කරුණාකර? || ''Pouvez-vous m’aider s’il vous plaît ?'' / ''Pourriez-vous m’aider s’il vous plaît ?'' (විධිමත්) හෝ ''Peux-tu m’aider s’il te plaît ?'' / ''Pourrais-tu m’aider s’il te plaît'' (අවිධිමත්) || {{IPA|[puve vu mɛːde sɪl vu plɛ]}} || {{IPA|[puve vu mede sil vu plɛ]}}
|-
| |වැසිකිළි කොහේ ද? || ''Où sont les toilettes ?'' || {{IPA|[u sõ le twalɛt]}} || {{Audio-IPA|help=no|Fr-Où sont les toilettes.oga|[u sõ le twalɛt]}}
|-
| |ඔබ ඉංග්‍රීසි කතා කරනවා ද? || ''Parlez-vous (l')anglais ? / Est-ce que vous parlez (l')anglais ?'' || {{Audio-IPA|help=no|Fr-Est-ce que vous parlez l'anglais.oga|[ɛs kœ vu paʁle lãɡlɛ]}} || {{Audio-IPA|help=no|Fr-Parlez-vous anglais.oga|[paʁle vu ɒ̃ɡlɛ]}}
|-
| |මම ප්‍රංශ කතා නො කරමි. || ''Je ne parle pas français.'' || {{IPA|[ʒœ nœ paʁl pɔ fʁãsɛ]}} || {{IPA|[ʒø nø paʁl pa fʁɒ̃sɛ]}}
|-
| |නො දනිමි. || ''Je sais pas.'' (syntax mistake&lt;ref&gt;{{cite web | title = Ne | work = Dire, Ne pas dire | publisher = Académie française | date = 3 November 2011 | url = http://www.academie-francaise.fr/ne | accessdate = 30 May 2014}} ''On néglige trop souvent de faire entendre l’adverbe ne, en faisant de pas l’unique marque de négation : Je veux pas, je sais pas. Cette habitude, répandue dans le langage parlé, est une véritable faute.''&lt;/ref&gt; and over-familiar&lt;ref&gt;{{cite web | title = Pas | work = Trésor de la langue française informatisé | publisher = Analyse et traitement informatique de la langue française | url = http://www.cnrtl.fr/definition/pas | accessdate = 30 May 2014}} ''− Pop. ou très fam. [Avec suppression de ne]''&lt;/ref&gt;) &lt;br /&gt; ''Je ne sais pas.'' &lt;br /&gt; ''Je ne sais.'' (විධිමත්, දුලබ)|| {{Audio-IPA|help=no|Qc-Je sais pas.ogg|[ʒœ se pɔ]}} &lt;br /&gt; {{IPA|[ʒœ n(œ) se pɔ]}} &lt;br /&gt; {{IPA|[ʒœ n(œ) se]}} || {{IPA|[ʒø sɛ pa]}} &lt;br /&gt; {{IPA|[ʒø n(ø) sɛ pa]}} &lt;br /&gt; {{IPA|[ʒø n(ø) sɛ]}}
|-
| |මම දනිමි. || ''Je sais.'' || {{IPA|[ʒœ se]}} || {{IPA|[ʒø sɛ]}}
|-
| |මට තිබහ යි. || ''J’ai soif.'' (literally, &quot;I have thirst&quot;) || {{IPA|[ʒe swaf]}} || {{IPA|[ʒe swaf]}}
|-
| |මට බඩගිනි යි. || ''J’ai faim.'' (literally, &quot;I have hunger&quot;) || {{IPA|[ʒe fẽ]}} || {{IPA|[ʒɛ fæ̃]}}
|-
| |ඔබට කෙසේ ද? || ''Comment allez-vous ?'' (විධිමත්) හෝ ''Ça va ?'' / ''Comment ça va ?'' (අවිධිමත්) || {{IPA|[kɔmã t‿ale vu]}} || {{IPA|[kɔmɒ̃ t‿ale vu]}}
|-
| |මම (ඉතා ම) හොඳින්. || ''Je vais (très) bien'' (විධිමත්) හෝ ''Ça va (très) bien.'' / ''Tout va (très) bien'' (අවිධිමත්) || {{IPA|[ʒœ vɛ (tʁɛ) bjẽ]}} || {{IPA|[ʒø vɛ (tʁɛ) bjæ̃]}}
|-
| |මම හොඳින් නො වේ. / Things are (very) bad / Everything is (very) bad || ''Je vais (très) mal''  (විධිමත්) හෝ ''Ça va (très) mal'' / ''Tout va (très) mal'' (අවිධිමත්) || {{IPA|[ʒœ vɛ (tʁɛ) mal]}} || {{IPA|[ʒø vɛ (tʁɛ) mal]}}
|-
| |මට ප්‍රශ්නයක් නැහැ. || ''Assez bien'' හෝ ''Ça va comme ci, comme ça'' නැත්නම් ''Ça va.''. (සමහර විට: « Couci, couça. », අවිධිමත්: &quot;bof&quot;) i.e. « Comme ci, comme ça. ») || {{IPA|[ase bjẽ]}} || {{IPA|[ase bjæ̃]}}
|-
| |හොඳින් සිටිමි. || ''Ça va bien.'' || {{IPA|[sa vɔ bjẽ]}} || {{IPA|[sa va bjæ̃]}}
|-
| |(How) may I help you? / Do you need help? / We need help! || ''(Comment) puis-je vous aider ? Avez-vous besoin d'aide ? Nous avons besoin d'aide !'' || {{IPA|[(kɔmã) pɥiʒ vu z‿ɛːde]}} || {{IPA|[(kɔmɑ̃) pɥiʒ vu z‿ede]}}
|}
[[ප්‍රවර්ගය:ප්‍රංශ භාෂාව]]</text>
      <sha1>g2vb3yja1x136wtfpkmp4ktpvw4ris3</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>මලීෂ වගන්තිය</title>
    <ns>0</ns>
    <id>32262</id>
    <revision>
      <id>752804</id>
      <parentid>751856</parentid>
      <timestamp>2025-07-02T21:48:45Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>InternetArchiveBot</username>
        <id>63598</id>
      </contributor>
      <comment>Rescuing 0 sources and tagging 1 as dead.) #IABot (v2.0.9.5</comment>
      <origin>752804</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="28722" sha1="smr19c64bgeinqe9dtgkd8ownu5qktk" xml:space="preserve">{{autobiography|date=සැප්තැම්බර් 2011}}
&lt;!-- Please do not remove or change this AfD message until the issue is settled --&gt;
&lt;!-- The nomination page for this article already existed when this tag was added.  If this was because the article had been nominated for deletion before, and you wish to renominate it, please replace &quot;page=මලීෂ පැතුම් වීරමන්ත්‍රී Maleesha Weeramanthri&quot; with &quot;page=මලීෂ පැතුම් වීරමන්ත්‍රී Maleesha Weeramanthri (2nd nomination)&quot; below before proceeding with the nomination.
--&gt;{{AfDM|page=මලීෂ පැතුම් වීරමන්ත්‍රී Maleesha Weeramanthri|year=2011|month=සැප්තැම්බර්|day=1|substed=yes|help=off}}
&lt;!-- For administrator use only: {{Old AfD multi|page=මලීෂ පැතුම් වීරමන්ත්‍රී Maleesha Weeramanthri|date=1 සැප්තැම්බර් 2011|result='''keep'''}} --&gt;
&lt;!-- End of AfD message, feel free to edit beyond this point --&gt;
'''තද පැහැති අකුරු පෙළ'''==රෙවෝ පැතුම් වීරමන්ත්‍රී Revo Pathum Weeramanthri==

[[ගොනුව:උදාහරණ.jpg]]

'''කෙට් චිත්‍රපට නිර්මාණකරැවෙක්'''&lt;nowiki&gt; වශයෙන් ජංගම දුරකථනය භාවිතා කරමින් විකල්ප සිනමා  මාධ්‍ය තුළින් කේෂ්ත්‍රයට පිවිසුනු අයෙකි. 2008 වසරේ ශ්‍රී ලංකාවේ පැවැත් වූ Digital Stories - 2008 තරගයේ  අවසන් වටයේ හොදම නිර්මාණ අතරට නිර්මාණ දෙකක් ජයහණය කරන අතර {{&lt;/nowiki&gt;http://www.adicsrilanka.org/Digital_stories_2011_Home.html}{{භින්න වූ සබැඳි|date=September 2023 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}&lt;nowiki/&gt;} 2009 වසරේ ජාත්‍යන්තර බෞද්ධ කෙටි චිත්‍රපට උළලේ දෙවන ස්ථානය හා විශිෂ්ටතා සම්මාන {{http://www.lightofasiafoundation.com/index.php/light-of-asia-projects/buddhist-film-festival}{{භින්න වූ සබැඳි|date=September 2023 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}{{භින්න වූ සබැඳි|date=July 2025 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}{{භින්න වූ සබැඳි|date=June 2025 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}{{භින්න වූ සබැඳි|date=June 2025 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}{{භින්න වූ සබැඳි|date=June 2025 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}{{භින්න වූ සබැඳි|date=June 2025 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}{{භින්න වූ සබැඳි|date=June 2025 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}{{භින්න වූ සබැඳි|date=June 2025 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}{{භින්න වූ සබැඳි|date=June 2025 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}{{භින්න වූ සබැඳි|date=June 2025 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}{{භින්න වූ සබැඳි|date=June 2025 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}{{භින්න වූ සබැඳි|date=June 2025 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}{{භින්න වූ සබැඳි|date=June 2025 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}{{භින්න වූ සබැඳි|date=June 2025 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}{{භින්න වූ සබැඳි|date=June 2025 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}{{භින්න වූ සබැඳි|date=June 2025 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}{{භින්න වූ සබැඳි|date=June 2025 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}{{භින්න වූ සබැඳි|date=June 2025 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}{{භින්න වූ සබැඳි|date=June 2025 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}{{භින්න වූ සබැඳි|date=May 2025 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}{{භින්න වූ සබැඳි|date=May 2025 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}{{භින්න වූ සබැඳි|date=May 2025 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}{{භින්න වූ සබැඳි|date=May 2025 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}{{භින්න වූ සබැඳි|date=May 2025 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}{{භින්න වූ සබැඳි|date=May 2025 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}{{භින්න වූ සබැඳි|date=May 2025 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}{{භින්න වූ සබැඳි|date=May 2025 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}{{භින්න වූ සබැඳි|date=May 2025 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}{{භින්න වූ සබැඳි|date=May 2025 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}{{භින්න වූ සබැඳි|date=May 2025 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}{{භින්න වූ සබැඳි|date=April 2025 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}{{භින්න වූ සබැඳි|date=April 2025 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}{{භින්න වූ සබැඳි|date=April 2025 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}{{භින්න වූ සබැඳි|date=April 2025 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}{{භින්න වූ සබැඳි|date=April 2025 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}{{භින්න වූ සබැඳි|date=April 2025 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}{{භින්න වූ සබැඳි|date=April 2025 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}{{භින්න වූ සබැඳි|date=April 2025 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}{{භින්න වූ සබැඳි|date=April 2025 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}{{භින්න වූ සබැඳි|date=March 2025 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}{{භින්න වූ සබැඳි|date=March 2025 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}{{භින්න වූ සබැඳි|date=March 2025 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}{{භින්න වූ සබැඳි|date=March 2025 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}{{භින්න වූ සබැඳි|date=March 2025 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}{{භින්න වූ සබැඳි|date=March 2025 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}{{භින්න වූ සබැඳි|date=March 2025 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}{{භින්න වූ සබැඳි|date=March 2025 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}{{භින්න වූ සබැඳි|date=March 2025 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}{{භින්න වූ සබැඳි|date=March 2025 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}{{භින්න වූ සබැඳි|date=March 2025 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}{{භින්න වූ සබැඳි|date=February 2025 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}{{භින්න වූ සබැඳි|date=February 2025 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}{{භින්න වූ සබැඳි|date=February 2025 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}{{භින්න වූ සබැඳි|date=February 2025 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}{{භින්න වූ සබැඳි|date=February 2025 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}{{භින්න වූ සබැඳි|date=February 2025 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}{{භින්න වූ සබැඳි|date=February 2025 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}{{භින්න වූ සබැඳි|date=February 2025 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}{{භින්න වූ සබැඳි|date=February 2025 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}{{භින්න වූ සබැඳි|date=January 2025 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}{{භින්න වූ සබැඳි|date=January 2025 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}{{භින්න වූ සබැඳි|date=January 2025 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}{{භින්න වූ සබැඳි|date=January 2025 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}{{භින්න වූ සබැඳි|date=January 2025 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}{{භින්න වූ සබැඳි|date=January 2025 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}{{භින්න වූ සබැඳි|date=January 2025 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}{{භින්න වූ සබැඳි|date=January 2025 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}{{භින්න වූ සබැඳි|date=January 2025 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}{{භින්න වූ සබැඳි|date=January 2025 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}{{භින්න වූ සබැඳි|date=January 2025 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}{{භින්න වූ සබැඳි|date=December 2024 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}{{භින්න වූ සබැඳි|date=December 2024 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}{{භින්න වූ සබැඳි|date=December 2024 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}{{භින්න වූ සබැඳි|date=December 2024 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}{{භින්න වූ සබැඳි|date=December 2024 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}{{භින්න වූ සබැඳි|date=December 2024 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}{{භින්න වූ සබැඳි|date=December 2024 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}{{භින්න වූ සබැඳි|date=December 2024 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}{{භින්න වූ සබැඳි|date=December 2024 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}{{භින්න වූ සබැඳි|date=December 2024 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}{{භින්න වූ සබැඳි|date=November 2024 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}{{භින්න වූ සබැඳි|date=November 2024 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}{{භින්න වූ සබැඳි|date=November 2024 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}{{භින්න වූ සබැඳි|date=November 2024 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}{{භින්න වූ සබැඳි|date=November 2024 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}{{භින්න වූ සබැඳි|date=November 2024 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}{{භින්න වූ සබැඳි|date=November 2024 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}{{භින්න වූ සබැඳි|date=November 2024 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}{{භින්න වූ සබැඳි|date=November 2024 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}{{භින්න වූ සබැඳි|date=November 2024 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}{{භින්න වූ සබැඳි|date=October 2024 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}{{භින්න වූ සබැඳි|date=October 2024 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}{{භින්න වූ සබැඳි|date=October 2024 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}{{භින්න වූ සබැඳි|date=October 2024 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}{{භින්න වූ සබැඳි|date=October 2024 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}{{භින්න වූ සබැඳි|date=September 2024 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}{{භින්න වූ සබැඳි|date=September 2024 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}{{භින්න වූ සබැඳි|date=September 2024 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}{{භින්න වූ සබැඳි|date=September 2024 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}{{භින්න වූ සබැඳි|date=September 2024 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}{{භින්න වූ සබැඳි|date=September 2024 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}{{භින්න වූ සබැඳි|date=September 2024 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}{{භින්න වූ සබැඳි|date=September 2024 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}{{භින්න වූ සබැඳි|date=September 2024 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}{{භින්න වූ සබැඳි|date=September 2024 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}{{භින්න වූ සබැඳි|date=September 2024 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}{{භින්න වූ සබැඳි|date=August 2024 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}{{භින්න වූ සබැඳි|date=August 2024 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}{{භින්න වූ සබැඳි|date=August 2024 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}{{භින්න වූ සබැඳි|date=August 2024 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}{{භින්න වූ සබැඳි|date=August 2024 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}{{භින්න වූ සබැඳි|date=August 2024 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}{{භින්න වූ සබැඳි|date=August 2024 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}{{භින්න වූ සබැඳි|date=August 2024 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}{{භින්න වූ සබැඳි|date=August 2024 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}{{භින්න වූ සබැඳි|date=August 2024 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}{{භින්න වූ සබැඳි|date=July 2024 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}{{භින්න වූ සබැඳි|date=July 2024 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}{{භින්න වූ සබැඳි|date=July 2024 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}{{භින්න වූ සබැඳි|date=July 2024 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}{{භින්න වූ සබැඳි|date=July 2024 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}{{භින්න වූ සබැඳි|date=July 2024 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}{{භින්න වූ සබැඳි|date=July 2024 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}{{භින්න වූ සබැඳි|date=July 2024 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}{{භින්න වූ සබැඳි|date=July 2024 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}{{භින්න වූ සබැඳි|date=July 2024 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}{{භින්න වූ සබැඳි|date=June 2024 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}{{භින්න වූ සබැඳි|date=June 2024 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}{{භින්න වූ සබැඳි|date=June 2024 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}{{භින්න වූ සබැඳි|date=June 2024 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}{{භින්න වූ සබැඳි|date=June 2024 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}{{භින්න වූ සබැඳි|date=June 2024 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}{{භින්න වූ සබැඳි|date=June 2024 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}{{භින්න වූ සබැඳි|date=June 2024 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}{{භින්න වූ සබැඳි|date=June 2024 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}{{භින්න වූ සබැඳි|date=June 2024 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}{{භින්න වූ සබැඳි|date=June 2024 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}{{භින්න වූ සබැඳි|date=May 2024 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}{{භින්න වූ සබැඳි|date=May 2024 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}{{භින්න වූ සබැඳි|date=May 2024 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}{{භින්න වූ සබැඳි|date=May 2024 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}{{භින්න වූ සබැඳි|date=May 2024 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}{{භින්න වූ සබැඳි|date=May 2024 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}{{භින්න වූ සබැඳි|date=May 2024 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}{{භින්න වූ සබැඳි|date=May 2024 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}{{භින්න වූ සබැඳි|date=May 2024 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}{{භින්න වූ සබැඳි|date=May 2024 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}{{භින්න වූ සබැඳි|date=May 2024 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}{{භින්න වූ සබැඳි|date=May 2024 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}{{භින්න වූ සබැඳි|date=May 2024 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}{{භින්න වූ සබැඳි|date=May 2024 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}{{භින්න වූ සබැඳි|date=April 2024 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}{{භින්න වූ සබැඳි|date=April 2024 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}{{භින්න වූ සබැඳි|date=April 2024 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}{{භින්න වූ සබැඳි|date=April 2024 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}{{භින්න වූ සබැඳි|date=April 2024 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}{{භින්න වූ සබැඳි|date=April 2024 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}{{භින්න වූ සබැඳි|date=April 2024 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}{{භින්න වූ සබැඳි|date=April 2024 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}{{භින්න වූ සබැඳි|date=April 2024 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}{{භින්න වූ සබැඳි|date=April 2024 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}{{භින්න වූ සබැඳි|date=March 2024 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}{{භින්න වූ සබැඳි|date=March 2024 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}{{භින්න වූ සබැඳි|date=March 2024 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}{{භින්න වූ සබැඳි|date=March 2024 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}{{භින්න වූ සබැඳි|date=March 2024 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}{{භින්න වූ සබැඳි|date=March 2024 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}{{භින්න වූ සබැඳි|date=March 2024 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}{{භින්න වූ සබැඳි|date=March 2024 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}{{භින්න වූ සබැඳි|date=March 2024 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}{{භින්න වූ සබැඳි|date=March 2024 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}{{භින්න වූ සබැඳි|date=March 2024 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}{{භින්න වූ සබැඳි|date=March 2024 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}{{භින්න වූ සබැඳි|date=March 2024 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}{{භින්න වූ සබැඳි|date=March 2024 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}{{භින්න වූ සබැඳි|date=March 2024 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}{{භින්න වූ සබැඳි|date=March 2024 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}{{භින්න වූ සබැඳි|date=March 2024 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}{{භින්න වූ සබැඳි|date=February 2024 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}{{භින්න වූ සබැඳි|date=February 2024 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}{{භින්න වූ සබැඳි|date=February 2024 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}{{භින්න වූ සබැඳි|date=February 2024 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}{{භින්න වූ සබැඳි|date=February 2024 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}{{භින්න වූ සබැඳි|date=February 2024 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}{{භින්න වූ සබැඳි|date=February 2024 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}{{භින්න වූ සබැඳි|date=February 2024 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}{{භින්න වූ සබැඳි|date=February 2024 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}{{භින්න වූ සබැඳි|date=February 2024 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}{{භින්න වූ සබැඳි|date=January 2024 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}{{භින්න වූ සබැඳි|date=January 2024 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}{{භින්න වූ සබැඳි|date=January 2024 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}{{භින්න වූ සබැඳි|date=January 2024 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}{{භින්න වූ සබැඳි|date=January 2024 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}{{භින්න වූ සබැඳි|date=January 2024 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}{{භින්න වූ සබැඳි|date=January 2024 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}{{භින්න වූ සබැඳි|date=January 2024 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}{{භින්න වූ සබැඳි|date=January 2024 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}{{භින්න වූ සබැඳි|date=January 2024 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}{{භින්න වූ සබැඳි|date=January 2024 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}{{භින්න වූ සබැඳි|date=January 2024 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}{{භින්න වූ සබැඳි|date=January 2024 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}{{භින්න වූ සබැඳි|date=January 2024 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}{{භින්න වූ සබැඳි|date=January 2024 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}{{භින්න වූ සබැඳි|date=January 2024 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}{{භින්න වූ සබැඳි|date=January 2024 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}{{භින්න වූ සබැඳි|date=January 2024 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}{{භින්න වූ සබැඳි|date=January 2024 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}{{භින්න වූ සබැඳි|date=January 2024 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}{{භින්න වූ සබැඳි|date=January 2024 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}{{භින්න වූ සබැඳි|date=January 2024 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}{{භින්න වූ සබැඳි|date=January 2024 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}{{භින්න වූ සබැඳි|date=January 2024 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}{{භින්න වූ සබැඳි|date=January 2024 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}{{භින්න වූ සබැඳි|date=January 2024 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}{{භින්න වූ සබැඳි|date=January 2024 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}{{භින්න වූ සබැඳි|date=January 2024 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}{{භින්න වූ සබැඳි|date=December 2023 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}{{භින්න වූ සබැඳි|date=December 2023 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}{{භින්න වූ සබැඳි|date=December 2023 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}{{භින්න වූ සබැඳි|date=December 2023 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}{{භින්න වූ සබැඳි|date=December 2023 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}{{භින්න වූ සබැඳි|date=December 2023 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}{{භින්න වූ සබැඳි|date=December 2023 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}{{භින්න වූ සබැඳි|date=December 2023 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}{{භින්න වූ සබැඳි|date=December 2023 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}{{භින්න වූ සබැඳි|date=December 2023 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}{{භින්න වූ සබැඳි|date=November 2023 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}{{භින්න වූ සබැඳි|date=November 2023 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}{{භින්න වූ සබැඳි|date=November 2023 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}{{භින්න වූ සබැඳි|date=November 2023 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}{{භින්න වූ සබැඳි|date=November 2023 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}{{භින්න වූ සබැඳි|date=November 2023 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}{{භින්න වූ සබැඳි|date=November 2023 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}{{භින්න වූ සබැඳි|date=November 2023 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}{{භින්න වූ සබැඳි|date=November 2023 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}{{භින්න වූ සබැඳි|date=November 2023 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}{{භින්න වූ සබැඳි|date=October 2023 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}{{භින්න වූ සබැඳි|date=October 2023 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}{{භින්න වූ සබැඳි|date=October 2023 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}{{භින්න වූ සබැඳි|date=October 2023 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}{{භින්න වූ සබැඳි|date=October 2023 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}{{භින්න වූ සබැඳි|date=October 2023 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}{{භින්න වූ සබැඳි|date=October 2023 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}{{භින්න වූ සබැඳි|date=October 2023 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}{{භින්න වූ සබැඳි|date=October 2023 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}{{භින්න වූ සබැඳි|date=October 2023 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}{{භින්න වූ සබැඳි|date=September 2023 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}&lt;nowiki/&gt;}හිමිකර ගනියි.  2011 වසරේද පළමු ස්ථානය හා විශිෂ්ටතා සම්මානයක් දිනාගැනීමට හැකිවිය[Light of Asia foundation |http://ylanka.com/lightofasia/wesak.php]ආසියාලෝකය{{භින්න වූ සබැඳි|date=September 2023 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }} පදනම- ජාතික චිත්‍රරපට සංස්ථාව හා බීඑම්අයිසීඑච් යන ආයතන තරග සංවිධානය කෙරින. 2013 වසරේද ජාතික චිත්‍රපට සංස්ථාවේ වාර්ෂික කෙටි චිත්‍රපට තරගයේද ඔහුගේ ‘‘කවුද?“ කෙටි චිත්‍රපටයට ජයග්‍රහණයක් හිමි විය.</text>
      <sha1>smr19c64bgeinqe9dtgkd8ownu5qktk</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>නිදන්ගත වකුගඩු රෝගය</title>
    <ns>0</ns>
    <id>41495</id>
    <revision>
      <id>752801</id>
      <parentid>749760</parentid>
      <timestamp>2025-07-02T19:00:23Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>InternetArchiveBot</username>
        <id>63598</id>
      </contributor>
      <comment>Rescuing 1 sources and tagging 0 as dead.) #IABot (v2.0.9.5</comment>
      <origin>752801</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="3247" sha1="5yfxnwsy575jr2o404pjvaqzm18as1q" xml:space="preserve">{{අනාථ ලිපිය|date=ජූනි 2013}}
{{Infobox disease
 | Name            = නිදන්ගත වකුගඩු රෝගය &lt;br&gt;Chronic kidney disease
 | Image           =
 | Caption         =
 | DiseasesDB      = 11288
 | ICD9            = {{ICD9|585}} {{ICD9|403}}
 | ICD10           = {{ICD10|N|18||n|00}}
 | MedlinePlus     = 000471
 | eMedicineSubj   = article
 | eMedicineTopic  = 238798
 | MeshID          = D007676
}}
නිදන්ගත වකුගඩු රෝගය (Chronic Kidney Disease) යනු දීර්ඝ කාලීනව ඇතිවන වකුගඩුවල අකර්මණ්‍යයතාවයයි. මෙය මාස කිහිපයක සිට වසර කිහිපයක් දිර්ඝ වෙන්නට පුලුවන්. වකුගඩුවල ක්‍රියාකාරීත්වයේ අඩාල වීමත් සමගම රෝග ලක්ෂණද ක්‍රමාණුකූලව වැඩි වීමක් සිදුවෙන්න පුලුවන්. මෙය දීර්ඝ කාලීන වකුගඩු රෝගය ලෙසද හැදින්විය හැකිය.   

=== දීර්ඝ කාලීන වකුගඩු රෝගයේ රෝග ලක්ෂණ ===

* අධික රුධිර පීඩනය
* රක්තහීනතාවය
* රුධිරයේ ඌරීන ප්‍රමාණය ඉහල යාම
* මුහුණ, පාද සහ ශරීරයේම ඉදිමුම
* අයන සමතුලිතතාවය බිඳ වැටීම
* ශරීරයේ ආම්ලික ස්වාභාවය ඉහල යාම

=== හේතු ===

# වකුගඩු වල සැකැස්මේ දුර්වලතා
# [[දියවැඩියාව]]
# අධික රුධිර පීඩනය
# මුත්‍රා මාර්ගයේ ආසාදන
# සර්ප විෂ
# ජානමය හේතු

==Mulasa==
{{reflist}}

==බාහිර යොමු==

*[http://lankaepress.com/2019/04/05/%E0%B6%B1%E0%B7%92%E0%B6%AF%E0%B6%B1%E0%B7%8A%E0%B6%9C%E0%B6%AD-%E0%B7%80%E0%B6%9A%E0%B7%94%E0%B6%9C%E0%B6%A9%E0%B7%94-%E0%B6%BB%E0%B7%9D%E0%B6%9C%E0%B6%BA-%E0%B6%B1%E0%B7%92%E0%B7%80%E0%B7%90/ Dr Thilak Abesekara , Lankaepress] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20210111095236/http://lankaepress.com/2019/04/05/%E0%B6%B1%E0%B7%92%E0%B6%AF%E0%B6%B1%E0%B7%8A%E0%B6%9C%E0%B6%AD-%E0%B7%80%E0%B6%9A%E0%B7%94%E0%B6%9C%E0%B6%A9%E0%B7%94-%E0%B6%BB%E0%B7%9D%E0%B6%9C%E0%B6%BA-%E0%B6%B1%E0%B7%92%E0%B7%80%E0%B7%90/ |date=2021-01-11 }}
*[https://onlinedoctorsl.lk/chronic-kidney-disease-sinhala/ Dr Sanjaya U Jayasooriya, නිදන්ගත වකුගඩු රෝගය] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20210718162222/https://onlinedoctorsl.lk/chronic-kidney-disease-sinhala/ |date=2021-07-18 }}
*[http://www.kidney.org/ National Kidney Foundation]
*{{EMedicine|article|1918879|Dialysis Complications of Chronic Renal Failure}}
*[http://www.kidney.ca The Kidney Foundation of Canada]

{{DEFAULTSORT:Chronic Kidney Disease}}
[[Category:වකුගඩු රෝග]]
[[Category:ඉන්ද්‍රිය අකරණ]]</text>
      <sha1>5yfxnwsy575jr2o404pjvaqzm18as1q</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>දේශගුණය</title>
    <ns>0</ns>
    <id>42161</id>
    <revision>
      <id>752799</id>
      <parentid>732778</parentid>
      <timestamp>2025-07-02T18:23:39Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>InternetArchiveBot</username>
        <id>63598</id>
      </contributor>
      <comment>Rescuing 1 sources and tagging 0 as dead.) #IABot (v2.0.9.5</comment>
      <origin>752799</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="39811" sha1="jx17u1dxqf6ghfqu052sboyt5pklzd5" xml:space="preserve">{{atmospheric sciences}}

[[File:ClimateMap World.png|alt=Map of world dividing climate zones, largely influenced by latitude. The zones, going from the equator upward (and downward) are Tropical, Dry, Moderate, Continental and Polar. There are subzones within these zones.|thumb|right|400px|&lt;center&gt;Worldwide Climate Classifications&lt;/center&gt;]]

'''දේශගුණය''' ({{en|Climate}}) යනු නියමිත ප්‍රදේශයක දිගු කාල වකවානුවක් පුරා [[උෂ්ණත්වය]], ආර්ද්‍රතාව, වායුගෝලීය පීඩනය, [[සුළග]], අවක්ෂේපනය, වායුගෝලීය අංශු මාත්‍රයෙහි සහ වෙනත් කාලගුණික විද්යත්මක විචල්‍යන්හි සාමාන්‍ය රටාවේ විචලනය මැනීමයි. කාලගුණය මෙම විචල්‍යන්හි කෙටි කාලීන පවත්නා තත්වයන් පමණක් විස්තර කරන බැවින්, දේශගුණය, [[කාලගුණය|කාලගුණයෙන්]] වෙනස් වේ.

වායුගෝලය, ජලගෝලය, [[හිමගෝලය]], දේශ මතුපිට සහ [[ජෛව ගෝලය]] යන සංඝටක පහ සමන්විත කාලගුණික පද්ධතියෙන් කිසියම් කලාපයක දේශගුණය ජනිත වේ. 

යම් ස්ථානයක දේශගුණය එහි අක්ෂාංශය, භූමිභාගය සහ උන්නතාංශය මෙන්ම සමීපව පිහිටි ජල පද්ධති සහ ඒවායේ දිය වැල් වල බලපෑමකට ලක්වේ. විවිධ විචල්‍යන්හි සමන්‍යයන්හි සහ දර්ශීය පරාසයන්හි, වඩාත් පොදුවේ උෂ්ණත්වය සහ අවක්ෂේපනය අනුව දේශගුණය වර්ගීකරණය කල හැක. ජර්මන් ජාතික ව්ලැඩිමීර් කොපේන් විසින් වඩාත් පොදුවේ භාවිතා වන වර්ගීකරණය පළමුව වර්ධනය කරන ලදී. 1948 සිට භාවිතා වන තොන්ත්වේට් පද්ධතිය, උෂ්ණත්වයේ සහ අවක්ෂේපනයෙහි තොරතුරු සමග වාෂ්පිකරණ-උත්ස්වේදනය අන්තර්ගත කර ඇති අතර, සත්ව වර්ග විවිධත්වය අධ්‍යනයේදී සහ දේශගුණික වෙනස්වීම් හි විභව්‍ය ප්‍රතිවිපාක අධ්‍යනයේදී භාවිතා වේ. බර්ජෙරෝන් සහ අවකාශ සංෂිප්ත වර්ගීකරණ පද්ධතිය කලාපයක දේශගුණය අර්ථ දක්වන වායු ස්කන්ධයේ මූලාරම්භය කෙරෙහි අවධානය යොමු කරයි. 

පුරාණ දේශගුණ පිළිබඳ අධ්‍යයනය,  පුරා දේශගුණ විද්‍යාව නම් වේ. 19 වැනි සියවසට පෙර දේශගුණයේ පැහැදිලි නිරීක්ෂණ නොමැති බැවින්, [[විල්]] සහ අයිස් මධ්‍යයේ ඇති රොන් මඩ වැනි අජීවයෝග්‍ය සාක්ෂිද, වෘක්ෂ වලල් සහ හුණුගල් වැනි ජීවයෝග්‍ය සාක්ෂිද අන්තර්ගත ප්‍රතියුක්ත විචල්‍යන්ගෙන් පුරාණ-දේශගුණවිද්‍යාව ආධ්‍යාහාර වී ඇත. දේශගුණික ආකෘති යනු අතීත, වර්තමාන සහ අනාගත දේශගුණයේ ගණිතමය ආකෘතිය. දිගු සහ කෙටි කාල වකවානු පුරා, විවිධ සාධකයන්ගෙන් දේශගුණික විපර්යාස හට ගනී. 

== අර්ථදැක්වීම ==

දේශගුණය යනු දිගු කාලීන කාලගුණයෙ සාමාන්‍ය ලෙස පොදුවේ අර්ථ දැක්වේ. සම්මත සාමාන්‍ය කාල සීමාව අවුරුදු 30ක් වුවත්, අරමුණ මත රදා පවතමින් වෙනත් කාල සීමාවන්ද යොදා ගැනේ. සමන්‍යයන්ට අමතරව දිනපතා හෝ අවුරුදු පතා විචලනයන්හි විශාලත්වය වැනි සංඛ්‍යා ලේඛනද, දේශගුණයේ ඇතුලත්ය. Intergovernmental Panel on Climate Change (IPCC) පදමලාවේ අර්ථ දැක්වීම පහත වේ. 

''දේශගුණය පටුව අර්ථ දැක්වීමේදී &quot;සාමාන්‍ය කාලගුණය&quot; වේ. නැතහොත්,සංඛ්‍යානමය විස්තරයට අනුව අදාල ප්‍රමාණ වල මධ්‍යන්‍ය සහ විචල්‍යතාව මාසයන්ගේ සිට අවුරුදු දහස් හෝ මිලියන ගණන් දක්වා කාල පරාසයක සිට වෙනස් වීමය. ලෝක කාලගුණ විද්‍යාත්මක සංගමය අර්ථ දක්වන පරිදි සාමාන්‍ය කාල පරිච්ඡේදය අවුරුදු 30කි. මෙම ප්‍රමාණයන් බොහෝ විට උෂ්ණත්වය, අවක්ෂේපණය සහ සුළග වැනි මතුපිට විචල්‍යන් වේ. පුළුල් අර්ථ දැක්වීමට අනුව දේශගුණය සංඛ්‍යානමය විස්තරය ඇතුළුව දේශගුණික පද්ධතියේ පවත්නා ගති ස්භාවය වේ.'' 

&quot;දේශගුණය යනු අප බලාපොරොත්තු වන දේ අතර, කාලගුණය යනු හටගන්නා දෙයයි&quot; යන ජනප්‍රිය වැකියෙන් දේශගුණය හා කාලගුණය අතර ඇති වෙනස සාරාංශ කර දක්වයි.  පෞරාණික කාල වකවානුවක් පුරාවට පැවැත එන, අක්ෂාංශ, උන්නතාංශ,  ජලයට ගොඩබිමෙ අනුපාතය, සාගර සහ කඳු වලට ඇති සමීපත්වය ඇතුලත් දේශගුණය නිශ්චය කරන බොහෝ නියත විචල්‍යන් පවතී.  plate භූ කාරක හේතු වැනි ක්‍රියා නිසා මේවා වෙනස් වන්නේ අවුරුදු මිලියනයක් වැනි කාල පරාසයකිනි. අනෙක් දේශගුණික නිර්ණායක වඩාත් සක්‍රීය ඒවා වේ. වෙනත් සාගර ද්‍රෝණි සමඟ සැසදීමේදී, සාගරයේ  තර්මොහේලයින් සංසරණය  උතුරු [[අත්ලාන්තික් සාගරය]] 5 °C (9 °F)කින් උණුසුම්කරණයට  මං පෙත් වී ඇත. අනෙකුත් සාගර දියවැල් ගොඩබිම සහ ජලය අතර තාපය, තවත් ප්‍රදේශයක් පුරා නැවත පතුරවයි. සූර්ය තාප අවශෝෂණය, ජල ධාරණය, සහ වර්ෂාපතනය කෙරෙහි ඝනත්වය සහ වෘක්ෂලතදියේ ආවරණ වර්ගය කලාපීය මට්ටමකින් බලපානු ලබයි.  [[පෘථිවිය උණුසුම්වීම]]ට හෝ ගෝලීය සිසිල්කරණයට මං පෙත් තනන වායුගෝලයේ ඇති [[හරිතාගාර වායු]] ප්‍රමාණයේ වෙනස්වීම, පෘතුවියේ රඳවාගන්නා සූර්ය තාප ප්‍රමාණය නිර්ණය කරයි. දේශගුණය නිර්ණය කරන විචල්‍ය බොහෝ වන අතර, ඒවායේ අන්තර් ක්‍රියාවන්ද සංකීර්ණ වේ. නමුත් අවම වශයෙන් පෞරාණික දේශගුණික විපර්යාසයන් සලකන තාක්, පුළුල් ආකෘතින් තේරුම් ගත් බවට පොදු එකඟතාවයක් පවතී.

== දේශගුණික වර්ගීකරණය ==

සමාන තන්ත්‍රයන්ට දේශගුණය වර්ගීකරණයට විවිධ ක්‍රම ඇත. මුල් අවධියේ, [[පුරාණ ග්‍රීසිය|පුරාණ ග්‍රීසියේ]] යම් පිහිටීමක අක්ෂාංශ මත ප්‍රදේශ වෙන් කර තිබුණේ කාලගුණය විස්තර කිරීම සඳහා ය. නූතන දේශගුණ වර්ගීකරණ ක්‍රම, ප්‍රවේණි ක්‍රම සහ ප්‍රත්‍යක්ෂ මූලක ක්‍රම ලෙස බෙදිය හැක. ප්‍රවේණි ක්‍රමයේදී, දේශගුණය ඇතිවීමට පාදක වූ හේතුව මතත්, ප්‍රත්‍යක්ෂ මූල ක්‍රමයේදී දේශගුණයේ ප්‍රතිවිපාක මතත් අවධානය යොමු කරයි. ප්‍රවේණි වර්ගීකරණයේ උදාහරණ ලෙස, විවිධ වායු ස්කන්ධයන්ගේ සාපේක්ෂ සංඛ්‍යාතය මත පදනම් වූ ක්‍රම හෝ සංක්ෂිප්ත කාලගුණ විපථන තුල වූ පිහිටීම් ඇතුලත් ය. ප්‍රත්‍යක්ෂ මූලක වර්ගීකරණ උදාහරණ ලෙස ශාක දැඩිකමින් අර්ථ දක්වන දේශගුණික කලාප, වාෂ්පිකරණ-උත්ස්වේදනය, හෝ පොදු වශයෙන් යම් ජෛව දර්ශ පදනම් කරගත් දේශගුණ හඳුනා ගැනීමට සැකසූ කොපේන් දේශගුණික වර්ගීකරණ හැදින්විය හැක. ස්භාවයෙන් පොදු වූ ක්‍රමනුකූල සංක්‍රාන්ති වෙනුවට මෙම වර්ගීකරණ ඒවා අර්ථ දක්වන කලාපයන් අතර පැහැදිලිව වෙන් වූ සීමාවන් ඇති කරන බැවින්, මෙම වර්ගීකරණ අසාර්ථක වේ.   
       
=== බර්ජෙරෝන් සහ අවකාශ සංෂිප්තය ===

සරලම වර්ගීකරණය වායු ස්කන්ධ අන්තර්ගත වන්නයි. වඩාත් පිළිගත් වායු ස්කන්ධ වර්ගීකරණය වන්නේ බර්ජෙරෝන් වර්ගීකරණය යි. වායු ස්කන්ධ වර්ගීකරණයේ අකුරු තුනක් යෙදේ. මහද්වීපික වායු ස්කන්ධ(වියළි) සඳහා 'c' අකුරත්, වෙරළබඩ වායු ස්කන්ධ(තෙත)සඳහා 'm' අකුරත් භාවිතා වන අතර, පළමු අකුරෙන් තෙතමනයට අදාල ලක්ෂණ විස්තර කෙරේ. දෙවැනි අකුරෙන්, එහි ප්‍රභව කලාපයේ තාප ලක්ෂණ විස්තර කෙරේ. 'T' වලින් නිවර්තනයත්, 'P' වලින් ධ්‍රැවකත්, 'A' වලින් උත්තරත් හෝ දක්ෂිනත් ධ්‍රවයත්, 'M' මගින් මොසන් සුළගත්, 'E' මගින් සමකයත්, 'S' වලින් උත්තරීතර වායුවත් නිරූපණය කෙරේ. වායුගෝලයේ ස්ථායීතාව නියම කිරීමට තුන්වන අකුර යොදා ගැනේ. වායු ස්කන්ධය එයට පහලින් පිහිටා ඇති ප්‍රදේශයට වඩා සිසිල් නම් 'k' ලෙසත්, ඊට වඩා උණුසුම් නම් 'w' ලෙසත් ලේබෙල් කෙරේ. 1950දි, පළමුවෙන්ම වායු ස්කන්ධ හඳුනාගැනීම් භාවිතා වුයේ [[කාලගුණ අනාවැකි කීම|කාලගුණ අනාවැකි]] සඳහා වුවත්, 1973දී කාලගුණ විද්‍යාඥයින් මෙම සංකල්පය පදනම් කරගෙන සංක්ෂිප්ත දේශගුණ-විද්‍යා පිහිටීමට පටන් ගන්නා ලදී. 

අවකාශ සංෂිප්ත වර්ගීකරණ පද්ධතිය පදනම් වී ඇත්තේ බර්ජෙරෝන් වර්ගීකරණය මතයි. මෙහි කොටස් 6ක් පවතී. වියළි ධ්‍රැවීය(මහද්වීපික ධ්‍රැවකට සමාන), වියළි මධ්‍යස්ත(වෙරළබඩ ධ්‍රැවකට සමාන), වියළි නිවර්ත(මහද්වීපික නිවර්තනට සමාන ), තෙත් ධ්‍රැවීය(වෙරළබඩ ධ්‍රැවකට සමාන), තෙත් මධ්‍යස්ත(වෙරළබඩ ධ්‍රැවීයට හා වෙරළබඩ නිවර්තන අතර දෙමුහුම), තෙත් නිවර්ත(වෙරළබඩ නිවර්තනට සමාන) යන්න එම කොටස් 6යි. මෙම මුලික කොටස් 6,තව දුරටත් බෙදා දැක්විය හැක. 


=== කෙපන් ===

කෝපේන් වර්ගීකරණය මාසික උෂ්ණත්වයේ සහ අවක්ෂේපනයේ මධ්‍යන්‍ය මත රඳා පවතී. වඩාත් බහුලව භාවිතා වන කෝපේන් වර්ගීකරණයේ A සිට E දක්වා ලේබෙල් කර ඇති මූලික අකර වර්ග 5 පවති.මිට අමතරව කෙපන්ගේ දෙශගුණ වර්ගිකරණයේ ඇති තවත් විශේෂිත වර්ගයක් නමි ලොකයේ ප්‍රදාන කදු ආශිතව පවත්නා දේශගුණයයී.මේවා උස්බිම් දේශගුණය (highland climate)නොහොත් වර්ග නොකරන ලද උස්බිම් (undifferentiated)වශයෙන් හදුන්වා දී ඇත.
# A- ආර්ද්‍ර නිවර්තන  
# B- වියලි  
# C- ආර්ද්‍ර මද්යොශ්න   
# D- ආර්ද්‍ර අල්පෝෂ්ණ  
# E- ධ්‍රැවීය                                   
# H -උස්බිම් දෙශගුණය
මෙම මූලික ආකාර වර්ග තවත් ද්විතියික වර්ගීකරණ ලෙස බෙදා දැක්විය හැක. ඒවා වැසි වනාන්තර, මෝසම් සුළං, නිවර්තන තැනිතලා, තෙත් අර්ධ නිවර්තන, තෙත් මහද්වීපික, සාගර දේශගුණය, මධ්‍යධරණී දේශගුණය, ස්ටෙප් තණ බිම්, උප ආර්ක්ටික් දේශගුණය, තුන්ද්‍රා ප්‍රදේශ, ධ්‍රැවීය අයිස් පියන් සහ කාන්තාර ලෙස දැක්වේ. 

අර්ථ දැක්වීමට අනුව අවම සාමාන්‍ය වාර්ෂික වර්ෂාපතනය මිලිමීටර් 175(69 in)ත් මිලිමීටර් 2000(79 in)ත් අතර පිහිටන වැසි වනාන්තර, ඉහල වර්ෂාපතන මගින් විදහා දැක්වේ. වර්ෂයක සියලු මාස පුරා මධ්‍යම මාසික උෂ්ණත්වය 18 °C (64 °F) ඉක්මවා යයි. 

කලාපයක වැසි ඍතුවට ප්‍රවේශ වෙමින්, මාස කීපයක් පුරාවට පවතින සුළඟ මෝසම් සුළඟ යි. [[උතුරු ඇමෙරිකාව]], [[දකුණු ඇමෙරිකාව]], අතුරු සහරා අප්‍රිකාව, [[ඕස්ට්‍රේලියාව]] සහ නැගෙනහිර ආසියාව තුල ඇති කලාප, මෝසම් ආධිපත්‍ය වේ. 

අර්ධ නිවර්තන සහ නිවර්තන අක්ෂාංශ වල, අර්ධ ශුෂ්ක සිට අර්ධ ආර්ද්‍ර දක්වා වූ දේශගුණික කලාප වල පිහිටා ඇති තෘණ බිම් ජෛව දර්ශ නිවර්තන සවානා නම් වේ. මේවායේ වර්ෂයක මාධ්‍යන උෂ්ණත්වය 18 °C (64 °F)ක් හෝ ඊට ඉහල අගයක් වන අතර, වර්ෂාපතනය මිලිමීටර 750ත් මිලිමීටර 1,270ත් අතර අගයක් ගනී. මේවා වැඩිවශයෙන් [[අප්‍රිකාව|අප්‍රිකාවේ]] පැතිර ඇති අතර, [[ඉන්දියාව]], [[උතුරු ඇමෙරිකාව|උතුරු ඇමෙරිකාවේ]] උතුරු ප්‍රදේශයේ, මැලේසියාව සහ [[ඕස්ට්‍රේලියාව|ඕස්ට්‍රේලියාවේද]] සොයා ගත හැක.  

ශීත ඍතු වර්ශාපතන, ආර්ද්‍ර අර්ධ නිවර්තන කලාපය විශාල කුණාටු සමඟ ආශ්‍රිත වේ. බොහෝ ග්‍රීෂ්ම ඍතු වර්ශාපතන හට ගන්නේ අකුණු කුණාටු කාලයේදී සහ නිවර්තන කුණාටු වලින් ය. 
 
විවිධ කාලගුණ රටා සහ විශාල ඍතුමය උෂ්ණත්ව විචලනයන් මගින් තෙත් මහද්වීපික ලකුණු කෙරේ. මාස තුනකට වඩා දිනපතා මාධ්‍යන උෂ්නත්වය 10 °C (50 °F) වැඩි වන සහ ශීතලම මාසයේ උෂ්ණත්වය −3 °C (27 °F)ට වඩා අඩු, මෙන්ම ශුෂ්ක හෝ අර්ධ ශුෂ්ක දේශගුණ සඳහා වන කොන්දේසි වලට අයත් නොවන වන ප්‍රදේශ මහද්වීපික ලෙස වර්ග කෙරේ. 

සාගර දේශගුණය සාමාන්‍යයෙන් ලෝකය පුරා ඇති බටහිර මුහුදු තීර ආශ්‍රිතව ද, ගිනිකොණ දිග ඕස්ට්‍රලියාවේ ද සොයාගත හැක.  

මධ්‍යධරණිය ආශ්‍රිත භූමි වල දේශගුණය, උතුරු ඇමෙරිකාවේ ප්‍රදේශ, බටහිර සහ දකුණු ඕස්ට්‍රලියාවේ ප්‍රදේශ, නිරිතදිග දකුණු අප්‍රිකාවේ සහ මද්‍යම චිලි රාජ්‍යයේ දේශගුණය ආදියට සමානතාවක් මධ්‍යධරණී දේශගුණය දරයි.  
 
ස්ටෙප් තණ බිම්, ග්‍රීෂ්ම ඍතුවේ වාර්ෂික උෂ්ණත්වය 40 °C (104 °F)ද, ශීත ඍතුවේදී −40 °C (−40 °F) දක්වා පහලටද, ඇති වියළි තණබිම්කි.

ප්‍රදේශයේ වැඩි කොටසකට ශීත ඍතු නිසා හිමාංකයට අඩු උෂ්ණත්වයක් සහිතව, උප ආර්ක්ටික් දේශගුණයට තරමක අවක්ෂේපනයක්ද, වර්ෂයක එකේ සිට තුනක් දක්වා මාස ගණනකට 10 °C (50 °F)ට වැඩි වාර්ෂික උෂ්ණත්වයක්ද පවතී. 

උතුරු රුසියාවේ සහ කැනඩාවේ විශාල බිම් ප්‍රදේශ ඇතුලුව, තුන්ද්‍රා ප්‍රදේශ උතුරු අර්ධගෝලයේ හට ගනී.   

අයිස් වලින් ආවරණය වූ, පෘතුවියේ හෝ චන්ද්‍රයාගේ උස් අක්ෂාංශ කලාපයක් ධ්‍රැවීය අයිස් පියන් වේ. උස් අක්ෂාංශ කලාප වලට [[සමකය|සමක]] ආශ්‍රිත කලාප වලට වඩා, සූර්ය විකිරණ ලෙස අඩු ශක්තියක් ලැබෙන බැවින්, අඩු මතුපිට උෂ්ණත්වයක් ප්‍රතිපල වී, අයිස් පියන් සෑදේ. 

අඩු අවක්ෂේපනයක් ලැබෙන කලාපයක් කාන්තාරයකි. ඉතා අවම ආර්ද්‍රතාව නිසා 

සාමාන්‍යයෙන්, පිහිටීම සහ දිවකාලින උෂ්ණත්වය මත ඉහල හෝ පහල, විශාල දෛනික සහ ඍතුමය උෂ්ණත්ව පරාසයයක්, කාන්තාර වලට පවතී. එසේම, ඉතා අවම තෙතමනය නිසා රාත්‍රී කාලයේ උෂ්ණත්වය පහල අගයක් ගනී.

=== තොන්ත්වේට් ===

ඇමෙරිකානු කාලගුණ සහ භූගෝල විද්‍යාඥ C.W. තොන්ත්වෙට් විසින් සොයාගන්න ලද මෙම දේශගුණ වර්ගීකරණ ක්‍රමය පසේ ජල ප්‍රමාණය, වාෂ්පිකරණ-උත්ස්වේදනය මගින් අධ්‍යනය කරයි. මෙය ප්‍රදේශයක් පුරාවට, වෘක්ෂලතා පෝෂ්‍ය කිරීමට භාවිතා වන මුළු අවක්ෂේපන ප්‍රමාණය නිරීක්ෂණය කරයි. ප්‍රදේශයක තෙතමන කලාපය එහි මධ්‍යන උෂ්ණත්වය, මාධ්‍යන වර්ෂාපතනය සහ මාධ්‍යන වෘක්ෂලතා වර්ගය නිර්ණය කිරීමට, අර්ද්‍රතා දර්ශකයක් සහ ශූෂ්ක දර්ශකයක්, දර්ශ ලෙස මෙය භාවිතා කරයි. කලාපයක දර්ශකයේ අගය අඩු වන තරමට, එය වඩාත් වියළි වේ.

== අභිලේඛනය ==
=== නවීන ===

පසුගිය සියවස් ගණනාව පුරාවට නූතන දේශගුණයේ වාර්තා පිලිබඳ විස්තර දැන ගනු ලැබුයේ උෂ්ණමනය, වායු පීඩනමානය සහ අනිලමානය වැනි කාලගුණික උපකරණ වලින් මිනුම් ලබා ගෙනය. නූතන කාල පරිමාණය මත කාලගුණය අධ්‍යනයට භාවිතා වන උපකරණ, ඒවායේ දත් දෝෂය, ඒවායේ ක්ෂණික පරිසරය, සහ අධ්‍යනයේදී සැලකිය යුතු ඒවායේ නිරාවරණය පසුගිය අවුරුදු පුරාවට වෙනස් වී ඇත.

=== Paleoclimatology ===

Paleoclimatology යනු [[මහ පොළොව|පෘතුවි]] ඉතිහාසයේ දිගු කාලයක් පුරාවට ගෙවුනු දේශගුණය, අධ්‍යනය කිරීමයි. අතීත දේශගුණ තත්වය තීරණය කිරීමට අයිස් පතුරු, වෘක්ෂ වලයන්, රොන් මඩ, හුණුගල්, සහ පාෂාණ වල සාක්ෂි යොදා ගැනේ. ඒවා ස්ථාවරව පැවතුනු කාල පරිච්ඡේද මෙන්ම, අස්ථාවරව පැවති කාල සීමාවන් පෙන්වා දෙනු ලබයි. තවද, විපර්යාසයන් ඒකාකාර වක්‍රයන් වැනි කිසියම් රටාවක් අනුගමනය කරන්නේද යන්නද පෙන්වා දීමට හැකියාව පවතී.

== දේශගුණික වෙනස්වීම් ==

කාලයත් සමඟ කිසියම් ප්‍රදේශයක දේශගුණයේ වෙනස් වීම දේශගුණික වෙනස්වීම් ලෙස හැඳින්වේ. දශකයන්ගේ සිට අවුරුදු මිලියන ගණනක් දක්වා කාල පරාසයක වායුගෝලීය විචල්යතාවයේ හෝ මධ්‍යනයේ වෙනස් වීම් එමඟින් පෙන්නුම් කරයි. පෘතුවියේ අභ්‍යන්තර ක්‍රියාවලි, භාහිර ක්‍රියාවලි(උදා- හිරු එළියේ තීව්‍රතාවයේ වෙනස්වීම්) හෝ මිනිස් ක්‍රියාකාරකම් වලින් මෙම වෙනස්වීම් හටගනී. 
   
මෑත කාලීන භාවිතයේදී, විශේෂයෙන්ම පරිසර ප්‍රතිපදා සම්බන්ධයේදී, 'දේශගුණික වෙනස්වීම්' යන්න ගෝලීයකරණයද ඇතුලත්ව බොහෝ විට නූතන දේශගුණයේ විපර්යාස වලට පමණක් යොමු වූවකි. [[එක්සත් ජාතීන්ගේ සංවිධානය|එක්සත් ජාතීන්ගේ]] දේශගුණික වෙනස්වීම් මත වූ  පොදු සම්මුති රාමුවට (United Nations Framework Convention on Climate Change - UNFCCC) අනුව, ඇතැම් අවස්ථා වලදී මිනිස් හේතුකාරක වල පූර්වනිගමන සමඟද මෙම පදය භාවිතා වේ. මිනිස් බලපෑම් නොමැතිව හටගන්නා වෙනස්වීම් වලට &quot;දේශගුණික විචල්‍යතාව&quot; යන්න UNFCCC භාවිතා කරයි. 

ප්‍රධාන අයිස් යුග 4ක් ඇතුළුව, පෘතුවිය පසුගිය කාල පුරාවට වාරික දේශගුණික විස්ථාපනයන්ට භාජනය වී ඇත. සමන්‍යට තත්වයට වඩා සිසිල් වන ග්ලැසියර කාල සීමාවන්ගෙන් සමන්විත මේවා, අන්තර්-ග්ලැසියර කාල සීමාවන්ගෙන් වෙන් කෙරේ. අවකාශයට වැඩි වශයෙන් හිරුගේ බලශක්තිය පරාවර්තනය කරමින් සහ පහල වායුගෝලීය උෂ්ණත්වයක් පවත්වාගනිමින්, ග්ලැසියර කාල සීමාවක් තුලදී හිම සහ අයිස් එකතුවීම් මතුපිට ඇල්බෙඩො වැඩි කරයි. [[හරිතාගාර වායු]] ඉහල යෑම(උදා - ගිනිකඳු ආශ්‍රිත ක්‍රියාවන් වලින්), ගෝලීය උෂ්ණත්වය ඉහල යෑමට හේතු වන අතර, අන්තර්-ග්ලැසියර් ඇති වීමටද හේතු වේ. අයිස් යුග (ice age) ඇති වීමට හේතු ලෙස [[මහාද්වීප|මහද්වීප]] ස්ථාපිතය, පෘතුවිය කක්ෂයේ විචලනය, සූර්ය බලශක්තියේ වෙනස්වීම්, සහ ගිනිකඳු පිපිරීම් යන ඒවා ඇතුලත් ය.  
      
=== දේශගුණික ආකෘති ===

වායුගෝලයේ, සාගර වල, ගොඩබිම මතුපිට සහ අයිස් යන ඒවායේ අන්තර් ක්‍රියා අනුකරණය කිරීමට දේශගුණික ආකෘති ප්‍රමාණාත්මක ක්‍රම භාවිතා කරයි. කාලගුණ සහ දේශගුණ පද්ධතියේ ගතිකය අධ්‍යනය කිරීමේ සිට අනාගත දේශගුණය ප්‍රක්ෂේපය දක්වා වූ විවිධ අරමුණු සඳහා ඒවා භාවිතා කරයි. සියලු දේශගුණික ආකෘතීන් පෘතුවියට කෙටි තරංග විද්‍යුත්චුම්භක විකිරණ ලෙස එන ශක්තිය,පෘතුවියෙන් දිගු තරංග විද්‍යුත්චුම්භක විකිරණ ලෙස පිටවන ශක්තිය සමඟ තුලනය කරයි. කවර හෝ අසමතුලිතතාවක්, පෘතුවියේ මාධ්‍යන උෂ්ණත්වයේ වෙනස් වීමකට හේතු වේ. 

මෑත කාලයේදී, මෙම ආකෘති වල භාවිතය පිළිබඳව බොහෝ කතාබහට ලක්වූයේ ඒවා වායුගෝලයේ හරිතාගාර වායු වැඩිවීමේ විපාක නිගමනයට භාවිතා කිරීමය නිසාය. මෙම ආකෘති උෂ්ණත්වයේ වඩාත් ශීඝ්‍ර වර්ධනය උතුරු අර්ධගෝලයේ ඉහල අක්ෂාංශ සඳහා ප්‍රක්ෂේපනය (projected) කරමින්, ගෝලීය මධ්‍යන්‍ය මතුපිට උෂ්ණත්යයේ ඉහලට දිශාවට නැඹුරුවක් ඇති ලෙසට පුරෝකථනය කරයි.  

ආකෘති සාපේක්ෂව, සරල සිට සංකීර්ණ දක්වා පරාසයක පැතිරි යයි. 
* පෘතුවිය තනි අග්‍රයක් ලෙස සලකන සහ පිටවෙන තාප මධ්‍යන්‍ය ගණනයේ, සරල විකිරණ තාප මාරු ආකෘති
* මෙය සිරස් හෝ තිරස් ලෙස ප්‍රසාරණය කල හැක
* අවසානයෙන්, වායුගෝලීය-සාගර-මුහුදු අයිස් ගෝලීය දේශගුණ ආකෘති, වෙන්ව දැක්වීම් සහ ස්කන්ධ සහ ශක්ති මාරු වීම් හා විකිරණ මාරු වීම් සඳහා වූ සමීකරණ විසදයි.

දේශගුණ වෙනස්වීම් පුරෝකථනය කිරීමට විද්‍යාඥයින් යොදා ගන්නා එක් ආකාරයක් වන්නේ දේශගුණ අනාවැකි ය. 1997දී, කොලොම්බියානු දේශගුණ සහ සමාජීය සඳහා වූ අන්තර්ජාතික ගවේෂණ ආයතනයේ පුරෝකථන අංශය, තාත්වික කාල පදනමක් මත ඍතුමය දේශගුණ අනාවැකි පල කිරීමට පටන් ගත්තේය. 

මෙම විකිරණ පුළුල් ලෙස පල කිරීමට අනාවැකි උපකරණ නිපදවන ලදී. (එක් එක් ආකෘතියේ නිරවද්‍යතා මට්ටම බහු-ආකෘතික, අන්තර්-වාර්ෂික දේශගුණ විචල්‍යතාව අනුකරණය කිරීමේදී ) 
==මේවාද බලන්න==

{|
|-
| [[Atmosphere|වායුගෝලය]] || [[පෘථිවිය උණුසුම්වීම]]
|-
| [[National Climatic Data Center|ජාතික දේශගුණ දත්ත මධ්‍යස්ථානය]] || [[Solar variation|සූර්ය විචලනය]]
|-
| [[Climate Prediction Center|දේශගුණ අනාවැකි මධ්‍යස්ථානය]] || [[List of weather records|කාලගුණ වාර්තා ලැයිස්තුව]]
|-
| [[පරිසර පද්ධති]] || [[Microclimate|ක්ෂුද්‍ර දේශගුණය]]
|-
| [[හරිතාගාර ආචරණය]] || [[List of climate scientists|දේශගුණ විද්‍යාඥයින්ගේ ලැයිස්තුව]]
|}

==ආශ්‍රිත==
{{ආශ්‍රලැයිස්තුව}}

{{reflist|2}}

==වැඩිදුර කියැවීම්==
*[http://www.americanscientist.org/issues/feature/2012/4/the-study-of-climate-on-alien-worlds The Study of Climate on Alien Worlds; Characterizing atmospheres beyond our Solar System is now within our reach] Kevin Heng July–August 2012 [[American Scientist]]
==බාහිර සබැඳි==
{{commons category|Climate}}
*[http://img.kb.dk/tidsskriftdk/pdf/gto/gto_0048-PDF/gto_0048_69887.pdf Johannes Reumert: &quot;Vahls climatic divisions. An explanation&quot; (''Geografisk Tidsskrift'', Band 48; 1946)]
* [http://www.bjerknes.uib.no/default.asp?lang=2 The Bjerknes Centre for Climate Research (BCCR – Norway)] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20150307210402/http://www.bjerknes.uib.no/default.asp?lang=2 |date=2015-03-07 }}
* [http://www.cnrs.fr/climate The Earth's climate – Centre national de la recherche scientifique (CNRS – France)]
* [http://www.climate.gov NOAA Climate Services Portal] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20110703210729/http://www.climate.gov/ |date=2011-07-03 }}
* [http://www.igbp.net/page.php?pid=504 IGBP Climate-change Index] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20110723154421/http://www.igbp.net/page.php?pid=504 |date=2011-07-23 }}
* [http://www.economics.noaa.gov/?goal=climate&amp;file=home/ The Economics of Climate-based Data] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20110725192912/http://www.economics.noaa.gov/?goal=climate&amp;file=home%2F |date=2011-07-25 }} NOAA Economics
* [http://www.agclimate.org AgClimate] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20180325123832/http://agclimate.org/ |date=2018-03-25 }} [[Institute of Food and Agricultural Sciences|IFAS]]
* [http://128.194.106.6/~baum/climate_modeling.html Climate Models and modeling groups] {{Webarchive|url=https://archive.is/20121126194700/http://128.194.106.6/~baum/climate_modeling.html |date=2012-11-26 }}
* [http://climateapps2.oucs.ox.ac.uk/cpdnboinc/ Climate Prediction Project] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20051125010853/http://climateapps2.oucs.ox.ac.uk/cpdnboinc/ |date=2005-11-25 }}
* [http://www.worldclimate.com WorldClimate]
* [http://www.atmosphere.mpg.de/enid/1442 ESPERE Climate Encyclopaedia]
* [http://www.arctic.noaa.gov/climate.html Climate index and mode information] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20161119201227/http://www.arctic.noaa.gov/climate.html |date=2016-11-19 }} regarding the Arctic
* [http://www.beringclimate.noaa.gov/ A current view of the Bering Sea Ecosystem and Climate]
* [http://www.climate-charts.com/index.html Climate: Data and charts for world and US locations]
* [http://www.everyspec.com/MIL-HDBK/MIL-HDBK-0300-0499/MIL_HDBK_310_1851/ MIL-HDBK-310, Global Climate Data] [[U.S. Department of Defense]] Data on natural environmental starting points for engineering analyses to derive environmental design criteria
* [http://www.climatediagrams.com ClimateDiagrams.com] Climate diagrams for over 3 000 weather stations and different climate periods from around the world. Users can create their own diagrams with their own data.
* [http://www.ipcc-data.org IPCC Data Distribution Centre] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20160519152028/http://www.ipcc-data.org/ |date=2016-05-19 }} Climate data and guidance on its use.
* [http://historicalclimatology.com HistoricalClimatology.com] Analysis and reconstructions of past, present and future climates. Updated 2013.

{{Navboxes|list=
{{Climate oscillations}}
{{Meteorological variables}}
{{Koppen}}
{{Earth}}
{{Nature nav}}
{{global warming}}
{{World topic|prefix = Climate of|noredlinks =y|title=Climate of the World}}
}}

{{Portal bar|කාලගුණය}}
{{Authority control}}

[[ප්‍රවර්ගය:දේශගුණය| ]]
[[Category:Meteorological concepts]]
[[Category:Climatology|*]]</text>
      <sha1>jx17u1dxqf6ghfqu052sboyt5pklzd5</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>පරිසර ඌනතා ව්‍යාබාධය</title>
    <ns>0</ns>
    <id>48413</id>
    <revision>
      <id>752803</id>
      <parentid>602288</parentid>
      <timestamp>2025-07-02T19:20:20Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>InternetArchiveBot</username>
        <id>63598</id>
      </contributor>
      <comment>Rescuing 1 sources and tagging 0 as dead.) #IABot (v2.0.9.5</comment>
      <origin>752803</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="4683" sha1="ply3ss86s46yzw7cvvfcpqdwis8mxvo" xml:space="preserve">'''පරිසර ඌනතා ව්‍යාබාධය''' ලෙසින් හැඳින්වෙන්නේ, 2005 වසරෙහි ප්‍රකාශයට පත් ඔහුගේ ග්‍රන්ථයක් වූ  ''[[ලාස්ට් චයිල්ඩ් ඉන් ද වුඩ්ස්]]'' තුල [[රිචඩ් ලූව්]] විසින් ඉදිරිපත් කෙරුණු උපකල්පිතයක් වන අතර&lt;ref&gt;මෙරිලින් ගාඩ්නර්, &quot;[http://www.csmonitor.com/2006/0629/p13s02-lifp.html ෆො මෝර් චිල්ඩ්රන්, ලෙස් ටයිම් ෆො අවුට්ඩෝ ප්ලේ: බිසි ෂෙඩියුල්ස්, ලෙස් ඕපන් ස්පේස්, මෝ සේෆ්ටි ෆියර්ස්, ඇන්ඩ්  ලුවර් ඔෆ් ද වෙබ් කීප් කිඩ්ස් ඉන්සයිඩ්]&quot;, ''ක්‍රිස්ටියන් සයන්ස් මොනිටර්'', ජූනි 29, 2006&lt;/ref&gt; එහි දැක්වෙන පරිදී, මානවයන්, විශේෂයෙන්ම දරුවන්, අඩු කාලයක් එළිමහනේ කාලය ගතකරන අතර &lt;ref&gt;ඉයෑන් ස්වොන්බ්‍රෝව් &quot;[http://www.umich.edu/~urecord/0405/Dec06_04/20.shtml යූ.එස්. චිල්ඩ්රන් ඇන්ඩ් ටීන්ස් ස්පෙන්ඩ් මෝ ටයිම් ඔන් ඇකඩමික්ස්] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20070702135326/http://www.umich.edu/~urecord/0405/Dec06_04/20.shtml |date=2007-07-02 }}&quot;, ''ද යුනිවර්සිටි රෙකෝඩ් ඔන්ලයින්'', මිචිගන් විශ්වවිද්‍යාලයය.&lt;/ref&gt; එම නිසාම පුළුල් පරාසයක චර්යාත්මක ගැටළුවලට ගොදුරු වෙති. &lt;ref&gt;[http://www.nwf.org/News-and-Magazines/National-Wildlife/Outdoors/Archives/2010/Parents-10-Reasons-Kids-Need-Fresh-Air.aspx 10 රීසන්ස් කිඩ්ස් නීඩ් ප්‍රෙෂ් එයාර්] කෙවින් කොයිල් විසින්, නැෂනල් වයිල්ඩ්ලයිෆ් මැගසින් &lt;/ref&gt; &lt;ref&gt;ටැමී බුරාක්, &quot;[http://www.canadianliving.com/canadianliving/client/en/Family/DetailNews.asp?idNews=238340&amp;pg=2&amp; ආ යුවර් කිඩ්ස් රියලි ස්පෙන්ඩිං ඉනෆ් ටයිම් අවුට්ඩෝර්ස්? ගෙටිං අප් ක්ලෝස් විත් නේචර් ඕපන්ස් අ චයිල්ඩ්ස් අයිස් ටු ද වොන්ඩර්ස් ඔෆ් ද වර්ල්ඩ්, විත් අ බවුන්ටි ඔෆ් හෙල්ත් බෙනිෆිට්ස්] {{Webarchive|url=https://archive.today/20120728104732/http://www.canadianliving.com/canadianliving/client/en/Family/DetailNews.asp?idNews=238340&amp;pg=2&amp; |date=2012-07-28 }}&quot;, ''කැනේඩියන් ලිවිං''.&lt;/ref&gt;


==ආශ්‍රිත==
{{ආශ්‍රලැයිස්තුව|2}}

==බාහිර සබැඳි==
*[http://www.richardlouv.com/ රිචඩ් ලූව්ගේ වෙබ් අඩවිය]
*[http://www.cnaturenet.org/ චිල්ඩ්රන් ඇන්ඩ් නේචර් නෙට්වර්ක්]
*[http://www.naturerocks.org/ නේචර් බුක්ස්], දරුවන් ස්වභාවධර්මය හා සම්බන්ධ කිරීමට දෙමව්පියන් දිරිමත් කිරීමට හා බලාත්මක කිරීමට රිචඩ් ලුව් සහ චිල්ඩ්රන් ඇන්ඩ් නේචර් නෙට්වර්ක් විසින් ඇරඹුනු වැඩසටහන
*[http://www.greenhour.org/ ජාතික වනජීවී සන්දීයනයෙහි ග්‍රීන් අවර් වෙබ් අඩවිය] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20180810054941/http://greenhour.org/ |date=2018-08-10 }}

{{DEFAULTSORT:පරිසර ඌනතා ව්‍යාබාධය}}

[[ප්‍රවර්ගය:සංවර්ධනාත්මක මනෝවිද්‍යාව]]
[[ප්‍රවර්ගය:පාරිසරීය ‍මනෝවිද්‍යාව]]
[[ප්‍රවර්ගය:එළිමහන් අධ්‍යාපනය]]
[[ප්‍රවර්ගය:ළමා කාලය]]</text>
      <sha1>ply3ss86s46yzw7cvvfcpqdwis8mxvo</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>නාලන්දා විද්‍යාලය, කොළඹ</title>
    <ns>0</ns>
    <id>49479</id>
    <revision>
      <id>752800</id>
      <parentid>749359</parentid>
      <timestamp>2025-07-02T18:54:24Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>InternetArchiveBot</username>
        <id>63598</id>
      </contributor>
      <comment>Rescuing 1 sources and tagging 0 as dead.) #IABot (v2.0.9.5</comment>
      <origin>752800</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="55913" sha1="ncnb10j17v6jklrth9xd0slk2y67el6" xml:space="preserve">{{Infobox_School
|name          = නාලන්දා විද්‍යාලය, කොළඹ &lt;br&gt;
{{lang|en|'''Nalanda College, Colombo'''}} &lt;br/&gt; {{nobold|நாளந்தா கல்லூரி, கொழும்பு}}
|logo =  [[ගොනුව:නාලන්දා විද්‍යාලය, කොළඹ.png]]
|motto         = &quot;අපදාන ශෝභිනී පඤ්ඤා&quot; &lt;br&gt; ප්‍රඥාවෙන් චරිතය උපනැංවේ &lt;/br&gt;
|established   = 1925 නොවැම්බර් 01 වනදා
|founder        = [[පැට්‍රික් ද සිල්වා කුලරත්න]]
|type          = රාජ්‍ය පාසලකි
|grades         = ශ්‍රේණිය 1 - 13
|enrollment 	= 5000
|gender         = පිරිමි
|colors        = &lt;span style=&quot;color:maroon;&quot;&gt;'''ලෝහිත(maroon )'''&lt;/span&gt; හා &lt;span style=&quot;color:silver;&quot;&gt;'''රිදී (silver) '''&lt;/span&gt;                                                                                                                          
{{color box|maroon}}{{color box|silver}}
|principal     = ඉරාන් චම්පික ද සිල්වා 
|city          = [[කොළඹ]]
|country       = [[ශ්‍රී ලංකාව]] {{flagicon|Sri Lanka}}
|free_label_1   = ආදී ශිෂ්‍ය
|free_1         = [[කොළඹ නාලන්ද විදුහලේ චිරප්‍රකට ආදි සිසු ලැයිස්තුව|ආදී නාලන්දියන්]]
|information    =
|website       = [http://www.nalanda.sch.lk/ www.nalanda.sch.lk]
}}

'''නාලන්දා විද්‍යාලය''', ([[ඉංග්‍රීසි භාෂාව|ඉංග්‍රීසි]]: '''Nalanda College, Colombo''') [[ශ්‍රී ලංකාව|ශ්‍රී ලංකා‍‍වේ]] [[කොළඹ]]හි පිහිටා ඇති අධ්‍යාපන අමාත්‍යංශය යටතේ මෙහෙයවනු ලබන රාජ්‍ය පාසලකි. ශ්‍රී ලංකාවේ ජනප්‍රියතම බෞද්ධ පාසලක්‌  වන අතර විශිෂ්ඨම පාසල් අතරින් එකකි.

==අතීතය==
[[ගොනුව:Nalanda College Entrance.jpg|500px|thumb|වම|කොළඹ නාලන්දා විද්‍යාලයයේ ප්‍රධාන දොරටුව]]
නාලන්දා විද්‍යාලය [[පැට්‍රික් ද සිල්වා කුලරත්න|පී.ද.ඒස්. කුලරත්න]] විසින් [[ආනන්ද විද්‍යාලය|ආනන්ද විද්‍යාලයේ]] ශාඛාවක් ලෙස ක්‍රි.ව. 1925 නොවැම්බර් මස 1 වන දින පිහිටුවන ලදී. ආනන්ද විද්‍යාලය ලෙසම මෙම විද්‍යාලයද [[පරමවිඥානාර්ථවාදය|පරමවිඥානාර්ථවාදී]] අමෙරිකානු‍ ජාතික කර්නල් [[හෙන්රි ස්ටීල් ඕල්කට්]] විසින් මෙහෙයවනු ලැබූ [[පරමවිඥාණාර්ථ සංගමය|පරමවිඥාණාර්ථ සංගමයේ]] සහය ඇතිව ආරම්භකරන ලදී.

===ආනන්ද විදුහලේ කොටසක් ලෙස===
[[ගොනුව:Nalanda College Way to College.jpg|thumb|දකුණ| කොළඹ නාලන්දා විද්‍යාලයයේ පැරණිතම ගොඞනැගිලි]]
නාලන්දා විද්‍යාලයේ ආරම්භය මූලික හේතුව වූයේ කොළඹ [[ආනන්ද විද්‍යාලය|ආනන්ද විද්‍යාලයට]] ඇතුලත් වීමට තිබූ අධික ඉල්ලුමට විකල්ප විසඳුමක් ලබාදීමවේ. එවකට විදුහල්පති [[පැට්‍රික් ද සිල්වා කුලරත්න|පී.ද.ඒස්. කුලරත්න]] මැතිදා [[ආනන්ද විද්‍යාලය|ආනන්ද විද්‍යාලයට]] යාබඳ කැම්බල් පෙදෙස ක්‍රීඩා පිටිය බද්දට ගෙන එහි උණ ලීයෙන් හා පොල් අතු සෙවිලිකල පංති කාමර තනා අමතර සිසුන් ඇතුලත් කරගන්නා ලදී.

===වෙනම පාසලක් වීම===
[[ගොනුව:Nalanda College (Thakshila Hall).jpg|thumb|වම|කොළඹ නාලන්දා විද්‍යාලයයේ තක්ෂිලා මැදුර]]
අනතුරුව කොළඹ ආනන්ද විද්‍යාලයේ 39 වන සංවසර වන 1925 නොවැම්බර් පළමුදා [[පැට්‍රික් ද සිල්වා කුලරත්න|පී.ද.ඒස්. කුලරත්න]] විසින් නාලන්දා විද්‍යාලය වෙනම පාසලක් ලෙස ආණ්ඩුවේ ලියා පදිංචි කරන ලදී. විසිවන ශතවර්ෂයේ ශ්‍රි ලංකාවේ ථෙරවාදී බුදුදහමේ විශිෂ්ට චරිතයක් වන [[බලංගොඩ ආනන්ද මෛත්‍රෙය හිමි|බලංගොඩ ආනන්ද ‍මෛත්‍රී හිමිපානන්]] මෙම නවතම පාසැලට '''නාලන්දා''' යන නම තැබූ අතර එහි උපදේශ වාක්‍යය '''අපදාන ශෝභිනී පඤ්ඤා''' හෙවත් “ප්‍රඥාවෙන් චරිතය උපනැංවේ“ යන්න තෝරාගන්නා ලදී. එල්.එච්.මෙත්තානන්ද ආරම්භක විදුහල්පති වරයා වශයෙන් පත් කරන ලදී.

තවද [[පැට්‍රික් ද සිල්වා කුලරත්න|පී.ද.ඒස්. කුලරත්න]] මැතිදා ආනන්ද විද්‍යාලයෙන් තෝරාගත් හොඳම සිසුන් 330 නාලන්දා විද්‍යාලයේ ප්‍රාථමික හා උසස් පෙළ සිසුන් ලෙස ඇතුලත් කරගන්නා ලදී.

===නව ගොඩනැගිලි===
[[ගොනුව:Nalanda College Language Laboratory.jpg|thumb|දකුණ|කොළඹ නාලන්දා විද්‍යාලයයේ භාෂා විද්‍යාගාරය]]
[[ගොනුව:Nalanda College Swimming Pool.jpg|thumb|දකුණ|කොළඹ නාලන්දා විද්‍යාලයයේ පිහිනුම් තටාකය]]
අනතුරුව 1926 දී [[මහාචාර්ය ගුණපාල මලලසේකර]] මෑතිතුමා විදුහල්පති වීමෙන් පසු [[අනගාරික ධර්මපාල]] තුමාගේ සහයෝගයෙන් පංති කාමර ගොඩනැගිලි විශාල සංඛ්‍යාවක් තනන ලදී. නාලන්දාවේ 1926 හිටපු විදුහල්පති මහාචාර්ය ගුණපාල මලලසේකර මෑතිතුමා සිහිවනු වස් නාලන්දා විද්‍යාලයයේ ශිෂ්‍ය රැස්වීම් ශාලාව [[මලලසේකර රඟහල]] නමින් නම් කරන ලදී.
[[ගොනුව:Malalasekara Hall.jpg |thumb|වම|කොළඹ නාලන්දා විද්‍යාලයයේ මලලසේකර රඟහල]]

==නාලන්ද සිසුන්ගේ විශේෂ දක්‍ෂතා==

===අධ්‍යාපනය===
නාලන්දාවෙ සිංහල බස ප්‍රධාන භාෂාව වන අතර හය වසරේ සිට නාලන්දා සිසු දරුවනට ඉංග්‍රීසි බසින් අධ්‍යාපනය හැදෑරීමේ අවස්ථාවද ඇත. සෑම වසරකම නාලන්දා ශිෂ්‍යයන් අ:පො:ස උසස් පෙළ සහ සාමාන්‍ය පෙළ ඉතා උසස් අන්දමින් සමත් වන්නාහුය.

===විදෙස් ජයග්‍රහණ===
නාලන්දාවෙන් සිප් සතර හැදෑරූ සිසුන් බොහොමයක් අද ශ්‍රී ලංකාවේ පමණක් නොව මුළු මහත් ලොවටම මහඟු සේවයක් කරති. සමහරුන් ඉගෙනීමට පමණක් නොව ක්‍රීඩාවටද දක්ෂයෝය. නාලන්දා සිසුවෝ වසර 2011 දී ඇමරිකානු පරිගණක ආයතන ඔරැකල් තින්ක්ක්වෙස්ට් මගින් පවත්වනු ලැබූ ජ්‍යාත්‍යන්තර පරිගණක වැඩසටහන් නිර්මාණය කිරීමේ තරගයෙන් ලොව පළමු තැන හිමිකරගත්හ. වසර 2014 දී නාලන්දා සිසුවකු නැනෝ තාක්ෂණය යොදා ගෙන පියයුරු පිළිකා රෝගීන්ගේ ලියුකේමියා සෛල විනාශ කිරීමේ තාක්ෂණය තුළින් ප්‍රතිකර්මයක් සොයාගෙන ශ්‍රී ලංකා විද්‍යා හා ඉංජිනේරු සැණකෙළියේ දී පළමුවන ස්ථානය දිනා ඇමරිකානු ලෝස් ඇන්ජලිස් ඉන්ටෙල් අන්තර්ජාතික විද්‍යා හා තාක්ෂණ සැණකෙළිය නියෝජනය කරන්නට වරම් ලබා ලංකාවට අතිමහත් කීර්තියක් ගෙනදුන්නේය. වසර 2017 දී නාලන්දා සිසුවකු ජර්මනියේ ස්ටුට්ගාඩ් නුවරදී පැවැති ලෝක තරුණ විද්‍යාඥයන්ගේ සමුළුවේදී රුසියාව, ප්‍රංශය, ජර්මනිය ආදී ප්‍රබල රටවල් 40ක තරගකරුවන් 300ක් අතරින් රිදී පදක්කම දිනාගෙන ලෝකයේ දෙවන ලාබාලතම විද්‍යාඥයා වි ඇත.

==සමිති හා සංගම්==
{{col-begin}}නාවින ඉංජිනේරු සංගමය
 {{col-3}}
* නාට්‍ය හා චිත්‍ර පට කවය&lt;br&gt;
* තාරකා විද්‍යා සංගමය&lt;br&gt;
*දැණුම මිනුම සංගමය&lt;br&gt;
* අහස් යාත්‍රා  සංගමය&lt;br&gt;
* ධීර සමාජය&lt;br&gt;
* පුරාවිද්‍යා සංගමය&lt;br&gt;
* බෞද්ධ සංගමය&lt;br&gt;
* තොරතුරු මාධ්‍ය ඒකකය&lt;br&gt;
* පරිගණක සංගමය&lt;br&gt;
* වාණිජ සංගමය&lt;br&gt;
* ඉංග්‍රීසි විවාධ සංගමය&lt;br&gt;
* නාවික ඉංජිනේරු සංගමය&lt;br&gt;
* නේවාසික ශිෂ්‍ය සංගමය &lt;br&gt;{{col-3}}

* ඉංග්‍රීසි සාහිත්‍ය සංගමය&lt;br&gt;
* ඉංග්‍රීසි නාට්‍ය සංගමය&lt;br&gt;
* පරිසර සංගමය&lt;br&gt;
* ඉන්ටරැක්ට් සමාජය&lt;br&gt;
* ලිඕ සමාජය&lt;br&gt;
* ශිෂ්‍ය නායක සංගමය&lt;br&gt;
* ඡායාරූප හා කලා සංගමය&lt;br&gt;
* රොකට් ලොන්ච්සංගමය&lt;br&gt;
* ප්‍රෙහේලිකා සංගමය&lt;br&gt;
* මාර්ග ආරක්ෂක සංගමය&lt;br&gt;
{{col-3}}

* විද්‍යා සංගමය&lt;br&gt;
* ශේක්ෂ්පියර් නාට්‍ය සංගමය&lt;br&gt;
* සමාජ සේවා සංගමය&lt;br&gt;
* සිංහල කථික හා කලා  සංගමය&lt;br&gt;
* සිංහල වාද හා විවාද සංගමය&lt;br&gt;
* සෞඛ්‍යදාන ඒකකය&lt;br&gt;
* එක්සත් ජාතීන්ගේ සංගමය&lt;br&gt;
* බටහිර තූර්ය වාදක සංගමය&lt;br&gt;
* වනජීවී හා පරිසර සුරැකීමෙ සංගමය&lt;br&gt;
{{col-end}}

==අතීත කාර්යමණ්ඩලය==
===හිටපු විදුහල්පතිවරු===

{|border=&quot;2&quot; cellpadding=&quot;1&quot; cellspacing=&quot;0&quot; style=&quot;margin: 1em 1em 1em 0; border: 1px #aaa solid; border-collapse: collapse; font-size: 95%;&quot;
|-bgcolor=&quot;#f7f7f7&quot;
!නම
!සිට
!දක්වා
|-
|එල්.එච්.මෙත්තානන්ද&lt;br&gt;
|&lt;center&gt;1925&lt;/center&gt;
|&lt;center&gt;1926&lt;/center&gt;
|-
|මහාචාර්ය [[ගුණපාල මලලසේකර]]&lt;br&gt;
|&lt;center&gt;1926&lt;/center&gt;
|&lt;center&gt;1927&lt;/center&gt;
|-
|ජී.කේ.ඩබ්ලිව්.පෙරේරා&lt;br&gt;
|&lt;center&gt;1927&lt;/center&gt;
|&lt;center&gt;1928&lt;/center&gt;
|-
|ජේ.එන්.ජිනේන්ද්‍රදාස&lt;br&gt;
|&lt;center&gt;1928&lt;/center&gt;
|&lt;center&gt;1946&lt;/center&gt;
|-
|ඩී.සී.ලෝරිස්&lt;br&gt;
|&lt;center&gt;1947&lt;/center&gt;
|&lt;center&gt;1952&lt;/center&gt;
|-
|එම් ද එස්.ජයරත්න&lt;br&gt;
|&lt;center&gt;1953&lt;/center&gt;
|&lt;center&gt;1955&lt;/center&gt;
|-
|එම්.ඩබ්ලිව්.කරුණාරත්න&lt;br&gt;
|&lt;center&gt;1956&lt;/center&gt;
|&lt;center&gt;1962&lt;/center&gt;
|-
|කේ.එම්.ඩබ්ලිව්.කුරුප්පු&lt;br&gt;
|&lt;center&gt;1962&lt;/center&gt;
|&lt;center&gt;1963&lt;/center&gt;
|-
|ඩී.ජේ.එදිරිසිංහ&lt;br&gt;
|&lt;center&gt;1963&lt;/center&gt;
|&lt;center&gt;1964&lt;/center&gt;
|-
|[[ගුණපාල වික්‍රමරත්න]]&lt;br&gt;
|&lt;center&gt;1964&lt;/center&gt;
|&lt;center&gt;1969&lt;/center&gt;
|-
|සුගුනදාස අතුකෝරාල&lt;br&gt;
|&lt;center&gt;1969&lt;/center&gt;
|&lt;center&gt;1982&lt;/center&gt;
|-
|ධර්මා ගුණසිංහ&lt;br&gt;
|&lt;center&gt;1982&lt;/center&gt;
|&lt;center&gt;1990&lt;/center&gt;
|-
|ඩී.ජී.සුමනසේකර
|&lt;center&gt;1990&lt;/center&gt;
|&lt;center&gt;1994&lt;/center&gt;
|-
|එඩ්වඩ් රණසිංහ&lt;br&gt;
|&lt;center&gt;1994&lt;/center&gt;
|&lt;center&gt;1999&lt;/center&gt;
|-
|හේමන්ත ප්‍රේමතිලක
|&lt;center&gt;1999&lt;/center&gt;
|&lt;center&gt;2010&lt;/center&gt;
|-
|රන්ජිත් ජයසුන්දර
|&lt;center&gt;2010&lt;/center&gt;
|&lt;center&gt;2017&lt;/center&gt;
|-
|තිලක්‌ වත්තුහේවා
|&lt;center&gt;2017&lt;/center&gt;
|&lt;center&gt;2023&lt;/center&gt;
|-
|ඉරාන් චම්පික ද සිල්වා
|&lt;center&gt;2023&lt;/center&gt;
|&lt;center&gt;අද දින&lt;/center&gt;
|}

===කීර්තිමත් ගුරුවරු===
[[ගොනුව:Nalanda College Statue of Ven. Balangoda Ananda Maitreya Thero.JPEG|200px|thumb|දකුණ|නාලන්දාවේ බලංගොඩ ආනන්ද මෛත්‍රෙය හිමි ස්මාරකය]]
&lt;center&gt;&lt;gallery perrow=&quot;7&quot;&gt;
ගොනුව:බලංගොඩ ආනන්ද මෛත්‍රෙය හිමි.jpg|[[බලංගොඩ ආනන්ද මෛත්‍රෙය හිමි]]
File:Venerable Tibet Sikkim Mahinda Thera (c.1901-1951).jpg|ටිබෙට් ජාතික [[එස්‌. මහින්ද හිමි]]
File:Gunapala Malalasekara.jpg|මහාචාර්ය [[ගුණපාල මලලසේකර]]
File:Dr Ariyaratne meeting with leaders in the North.jpg|ශ්‍රී ලංකාභිමාන්‍ය ආචාර්ය [[ඒ.ටී. ආරියරත්න]]
File:Siri Perera.jpg||නීතිඥ [[සිරි පෙරේරා]] 
File:S. Panibharatha.jpg|ආචාර්ය [[එස්. පණීභාරත]]
File:Sagara Palansuriya.jpg|ගරු [[සාගර පලන්සූරිය]]
File:Wickrama Seneviratne.jpg|රංගන ශිල්පී [[වික්‍රම සෙනෙවිරත්න]]
File:Somalatha Subasinghe.jpg| සිනමා ශිල්පි [[සෝමලතා සුභසිංහ]]
File:Edward Jayakody.jpg|සංගීතඥ [[එඩ්වඩ් ජයකොඩි]]
&lt;/gallery&gt;&lt;/center&gt;

* [[බලංගොඩ ආනන්ද මෛත්‍රෙය හිමි]] - විසිවන ශතවර්ෂයේ ශ්‍රිලංකාවේ ථෙරවාදී බුදුදහමේ විශිෂ්ඨ චරිතයකි

* [[පොල්වත්තේ බුද්ධදත්ත හිමි]] - විසිවන ශතවර්ෂයේ ශ්‍රිලංකාවේ ථෙරවාදී බුදුදහමේ විශිෂ්ඨ චරිතයකි

* හීනටියන ධම්මාලෝක මහානාහිමි - විසිවන ශතවර්ෂයේ ශ්‍රිලංකාවේ ථෙරවාදී බුදුදහමේ විශිෂ්ඨ චරිතයකි

* මහාචාර්ය පරවාහැර වජිරඥාන හිමි - විසිවන ශතවර්ෂයේ ශ්‍රිලංකාවේ ථෙරවාදී බුදුදහමේ විශිෂ්ඨ චරිතයකි

* [[එස්‌. මහින්ද හිමි]] - ප්‍රවීන කවි රචක

* ශ්‍රී ලංකාභිමාන්‍ය ආචාර්ය [[ඒ.ටී. ආරියරත්න]] - සර්වෝදය සභාවේ නිර්මාතෘ

* ආචාර්ය [[එස්. පණීභාරත]] - ප්‍රවීණ නර්තන කලා සූරී

* [[එඩ්වඩ් ජයකොඩි]] - ප්‍රවීන ගායක හා ගීත රචක

* පියසේන රතුවිතාන - කීර්තිමත් ජ්‍යොතීර්වේදී,ප්‍රවීණ වාස්තු විද්‍යාඥ , කාව්‍ය රචක,ලේඛක , පත්‍ර කලාවේදී හා පරිපාලක

* [[වික්‍රම සෙනෙවිරත්න]] - කීර්තිමත් ටෙලි නාට්‍ය හා වේදිකා නට්‍ය නළු

* [[සෝමලතා සුභසිංහ]] - කීර්තිමත් ටෙලි නාට්‍ය හා වේදිකා නට්‍ය නළු

* ලයනල් අල්ගම - ප්‍රවීන සංගීතඥ

* ඔරුවල බන්දු - ප‍්‍රවීන ලේඛක 

* කලා සූරී [[ප්‍රේමසර ඈපාසිංහ]] - ප්‍රවීන ක්‍රිකට් ක්‍රීඩා ගුවන් විදුලි නිවේදක

* [[සිරි පෙරේරා]]  (යූ. ඒ. එස්‌. පෙරේරා / සිරි අය්යා) - ප්‍රසිද්ධ ගුවන් විදුලි ළමා පිටිය වැඞසටහන් නිවේදක, හිටපු ගරු ශ්‍රී ලංකා තානාපති ඉන්දියාව

* [[සාගර පලන්සූරිය]] - ප්‍රකට කිවිපති

* [[නෙල්සන් මෙන්ඩිස්‌]] - ප්‍රවීන ක්‍රිකට් පුහුනුකරු

==ආදි නාලන්දියයන්==
{{ප්‍රධාන|කොළඹ නාලන්ද විදුහලේ චිරප්‍රකට ආදි සිසු ලැයිස්තුව}}

කොළඹ නාලන්දා විද්‍යාලයේ පෙර ඉගෙනුම ලැබූ සිසුන් '[[ආදි නාලන්දියයන්|&quot;ආදි නාලන්දියයන්&quot;]]නම්වේ. කීර්තිමත් සම්භාවනීය ආදි නාලන්දියයන් රැසක් අතුරින් කිහිප දෙනෙක් නම්:

&lt;center&gt;&lt;gallery perrow=&quot;7&quot;&gt;
File:Mahinda Rajapaksa 2006.jpg|හිටපු ජනාධිපති  [[මහින්ද රාජපක්ෂ]]
File:Hon. Maithripala Senanayake.jpg|ගරු [[මෛත්‍රීපාල සේනානායක]]
File:I. M. R. A. Iriyagolla.jpg|ගරු [[අයි. එම්. ආර්. ඒ. ඊරියගොල්ල]]
File:M. D. Banda.jpg|ගරු [[එම්.ඩී. බන්ඩා]]
File:Dharmasena Attygalle.jpg|ගරු වෛද්‍ය [[ධර්මසේන ආටිගල]]  
File:C. A. Dharmapala.jpg|ගෞරවණීය කනල් (විශ්‍රාම) [[සී.ඒ. ධර්මපාල]]
File:Sarath Weerasekara.jpg|ගරු රියර් අඩ්මිරාල් [[සරත් වීරසේකර]]
File:Nimal Siripala De Silva.jpg|ගරු [[නිමල් සිරිපාල ද සිල්වා]]
File:Rajitha Senaratne.jpg|ගරු (වෛද්‍ය) [[ රාජිත සේනාරත්න]]
File:Hon Thilanga Sumathipala.jpg|ගරු [[තිලංග සුමතිපාල]]
&lt;/gallery&gt;&lt;/center&gt;

* [[මහින්ද රාජපක්ෂ]] - [[ශ්‍රී ලංකා]] ප්‍රජාතාන්ත්‍රික සමාජවාදී ජනරජයේ 5 වන විධායක ජනාධිපතිවරයා
* [[මෛත්‍රීපාල සේනානායක]] - [[ශ්‍රී ලංකා]] ප්‍රජාතාන්ත්‍රික සමාජවාදී ජනරජයේ හිටපු නියෝජ්‍ය අගමැති
* [[ඇම්. ජේ. පෙරේරා]] - හිටපු කුලපති පේරාදෙනිය විශ්ව විද්‍යාලය, ප්‍රතම ශ්‍රී ලාංකික ඩිරෙක්ටර් ජෙනරාල්ර් ගුවන් ව්දුලි සංස්ථාව, ප්‍රතම සභාපති රූපවාහිනී සංස්ථාව
* ඉංජිනේරු [[බී. ඩී. රම්පාල]] - ප්‍රතම ශ්‍රී ලාංකික ප්‍රධාන යාන්ත්‍රික ඉංජිනේරු දුම්රිය දෙපාර්තමේන්තුව
* මහාචාර්ය [[එච්. එ. ද එස් ගුනසේකර]] - ප්‍රථම ශ්‍රී ලාංකික සිංහල ආර්ථික විද්‍යා මහාචාර්ය  පේරාදෙනිය විශ්ව විද්‍යාලය පේරාදෙනිය
* දේශබන්දු වෛද්‍ය [[හඩ්සන් සිල්වා]] -  ලෝක අක්ෂි දාන සංගමයයේ ආදි කර්තෘ හා ආරම්භක සභාපති, අක්ෂි ශල්‍ය වෛද්‍ය
* වෛද්‍ය [[වජිරනාත් ලක්ෂ්මන් ද සිල්වා]] - ශ්‍රී ලංකා සෞකඛ්‍යදාන ව්‍යාපාරයයේ ආදි කර්තෘ
* මහාචාර්ය [[අභය ඉඳුරුව]] - හිටපු ප්‍රථම ආරම්භක  පරිගණක පීඨාධිපති මොරටුව විශ්ව විද්‍යාලය මොරටුව
* පූජ්‍ය පාද [[පියදස්සි තෙරණුවෝ]] - හිටපු බම්බලපිටිය වජිරාරාමාධිකාරි
* ගෞරවණීය [[දියවඩන නිලමේ]] [[ප්‍රදීප් නිලංග දෑල]] බංඩාර - මහනුවර ශී‍්‍ර දළදා මාලිගාවේ ගිහි භාරකාර [[දියවඩන නිලමේ]] මහනුවර
* වෛද්‍ය [[ගුණදාස අමරසේකර]] - ප්‍රවීන ශ්‍රී ලාංකික ලේඛකක, විශේඥ ධන්ත වෛද්‍ය
* [[කරුණාරත්න අබේසේකර]] - [[ශ්‍රී ලංකා]] ප්‍රථම ගුවන් විදුලි වැඩසටහන සිංහල නිවේදක, ප්‍රවීන ගීත රචක
* කලා කීර්ති ආචාර්ය [[හෙන්රි ජයසේන]] - ප්‍රවීන චිත්‍රපට නළු සහ වේදිකා නළු, නාටක කර්තෘ
* ශ්‍රී ලංකා රන්ජන ආචාර්ය [[සරත් ගුණපාල]] - [[නාසා|ඇමරිකන් නාසා අයතනයේ]] ජ්‍යෙෂ්ඨ පර්යේෂණ අභෟවකාශ විද්‍යාඥ

&lt;center&gt;&lt;gallery perrow=&quot;7&quot;&gt;
ගොනුව:පියදස්සි තෙරණුවෝ.jpg|[[පියදස්සි තෙරණුවෝ]]
File:Pradeep Nilanga Dela Bandara.jpg|දියවඩන නිලමේ [[ප්‍රදීප් නිලංග දෑල]]
File:Hudson Silva.jpg|දේශබන්දු වෛද්‍ය [[හඩ්සන් සිල්වා]]  
File:Prof Nandadasa Kodagoda.jpg|කලා කීර්ති දේශමාන්‍ය මහාචාර්ය [[නන්දදාස කෝදාගොඩ]]
File:Abhaya Induruwa IHoF Speech.jpg|මහාචාර්ය [[අභය ඉඳුරුව]]
File:Ranjith premalal personal photo.jpg|මහාචාර්ය [[රංජිත් ප්‍රේමලාල් ද සිල්වා]]
File:Kamal Karunanayake.jpg|ගරු මහාචාර්ය [[කමල් කරුනානායක|කමල් කරුණානායක]]
File:Sarath Gunapala.jpg|ශ්‍රී ලංකා රන්ජන ආචාර්ය [[සරත් ගුණපාල]]
File:Henry Jayasena Pic.jpg|කලා කීර්ති ආචාර්ය [[ හෙන්රි ජයසේන]]
File:Sirira Senaratne portrait.jpg|ජනප්‍රිය ගායක [[සිසිර සේනාරත්න]]
ගොනුව:කරුණාරත්න අබේසේනර.jpg|[[කරුණාරත්න අබේසේකර]]
ගොනුව:Gunadasa Amarasekara.jpg|ආචාර්ය (වෛද්‍ය) [[ගුණදාස අමරසේකර]]
ගොනුව:Dr Prasanna Gunasena.jpg|විශේෂඥ ස්නායු වෛද්‍ය [[ප්‍රසන්න ගුණසේන]]
File:H. L. de Silva.jpg|දේශමාන්‍ය ජනාධිපති නීතිඥ [[එච්. ඇල් ද සිල්වා]]
ගොනුව:Justice Sobhitha Rajakaruna.jpg|ගෞරවණීය ශ්‍රේෂ්ඨාධිකරණ විනිසුරු [[සෝභිත රාජකරුණා]] 
File:M.J Perera.jpg|සිවිල් නිලධර [[ඇම්. ජේ. පෙරේරා]]
File:B. D. Rampala.jpg|ඉංජිනේරු [[බී. ඩී. රම්පාල]]
File:Gagan_Bulathsinghala.jpg|එයාර් චීෆ් මාර්ෂල් [[ගගන් බුලත්සිංහල]] 15 වැනි ගුවන් හමුදාපතිවරයා
ගොනුව:Deshabandu Tennakoon1.png| 36 වැනි පොලිස්පතිවරයා [[දේශබන්ධු තෙන්නකෝන්]]
ගොනුව:Mahela Jayawardene press conference.jpg|ශ්‍රී ලංකා ක්‍රිකට් කණ්ඩායමේ හිටපු නායක[[මහේල ජයවර්ධන]]

File:
&lt;/gallery&gt;&lt;/center&gt;

==කැම්බල් පෙදෙස==
[[File:Nalada College Play Ground.jpeg|thumb|කැම්බල් පෙදෙස, නාලන්දා ක්‍රීඩා පිටිය]]
නාලන්දා විද්‍යාලයේ ක්‍රීඩා පිටිය වන කැම්බල් පෙදෙස ([[ඉංග්‍රීසි භාෂාව|ඉංග්‍රීසි]]: '''Campbell Place'''), බ්‍රිතාන්‍ය ලංකාවේ පළමු පොලිස්පති ශ්‍රීමත් ජෝර්ජ් විලියම් කැම්බල්ගේ නමින් නම් කර ඇත. 

==ක්‍රීඩා==
{{col-begin}}
{{col-5}}
* මලල ක්‍රීඩා&lt;br&gt;
* දුනු විදීමේ ක්‍රීඩා &lt;br&gt;
* බැඩ්මින්ටන්&lt;br&gt;
* බේස් බෝල්&lt;br&gt;
* බාස්කට් බෝල්&lt;br&gt;
{{col-5}}
* ශිෂ්‍ය භට&lt;br&gt;
* ශිෂ්‍ය භට තූර්ය වාදක&lt;br&gt;
* ක්‍රිකට්&lt;br&gt;
* චෙස්&lt;br&gt;
* ජිම්නාස්ටික්&lt;br&gt;
{{col-5}}
* හොකී&lt;br&gt;
* සටන් කළාව - කරාතේ,  වූෂූ, ජුඩො&lt;br&gt;
* රගර්&lt;br&gt;
* ඉලක්කයට වෙඩි තැබීම&lt;br&gt;
* පාපන්දු&lt;br&gt;
{{col-5}}
* ස්කොෂ්&lt;br&gt;
* පිහිනුම්&lt;br&gt;
* ටෙනිස්&lt;br&gt;
* අත්පන්දු&lt;br&gt;
* ජලාශ්‍රිත ක්‍රීඩා(ඔරු පැදීම,ජල පෝලෝ)&lt;br&gt;
{{col-5}}
* කායවර්ධන ක්‍රීඩා,බර එසවීම&lt;br&gt;
* බොක්සිං&lt;br&gt; {{col-end}}
                       
===හර්මන් ලෝස්===
හර්මන් ලෝස් අභියෝගතා කුසලානය දිනාගත් වර්ෂ

*1926 - ලුතිනන් වී.අයි.පෙරේරා
*1928 - ලුතිනන් වී.අයි.පෙරේරා
*1929 - ලුතිනන් වී.අයි.පෙරේරා
*1930 - ලුතිනන් වී.අයි.පෙරේරා
*1931 - ලුතිනන් වී.අයි.පෙරේරා
*1932 - ලුතිනන් වී.අයි.පෙරේරා
*1933 - ලුතිනන් වී.අයි.පෙරේරා
*1935 - ලුතිනන් වී.අයි.පෙරේරා
*1939 - උප ලුතිනන් ටී.ඇන්.මුණසිංහ
*1940 - උප ලුතිනන් ටී.ඇන්.මුණසිංහ
*1977 - ලුතිනන් ඒ.එම්.ඩබ්.ධනංජය
*1978 - ලුතිනන් ඒ.එම්.ඩ්බ්.ධනංජය
*2013 - ලුතිනන් එල්.එම්.ඇන්.විජේසේකර
*2016  - කපිතාන් එල්.එම්.ඇන්.විජේසේකර

===ආනන්ද - නාලන්ද මහා ක්‍රිකට් තරගය===
{{ප්‍රධාන|ආනන්ද - නාලන්ද මහා ක්‍රිකට් තරගය}} ([[ඉංග්‍රීසි භාෂාව|ඉංග්‍රීසි]]: '''Ananda-Nalanda cricket match''')

කොළඹ [[ආනන්ද විද්‍යාලය]] හා කොළඹ නාලන්දා විද්‍යාලය අතර පවත්වන වාර්ශික ක්‍රිකට් ක්‍රීඩා තගරය '''[[ආනන්ද - නාලන්ද මහා ක්‍රිකට් තරගය]]යි'''. ප්‍රතම වතාවට මෙය 1924 දී පවත්වන ලදී.
* මේ දක්වා ආනන්ද විද්‍යාලය හා නාලන්දා විද්‍යාලය ශ්‍රී ලංකා ටෙස්ට් ක්‍රිකට් පිලට දායාද කල ක්‍රිකට් ක්‍රීඩකයින් 30 දෙනෙකි.
* ශ්‍රී ලංකා ප්‍රතම ටෙස්ට් ක්‍රිකට් නායක [[බන්දුල වර්නපුර]] ආදි නාලන්දියකි.
*ශ්‍රී ලංකා ටෙස්ට් ක්‍රිකට් නායක [[මහේල ජයවර්ධන]]  ආදි නාලන්දියකි.
* ලංකාවට ප්‍රතම ලෝක කුසලානය 1996 ගෙනදුන් ක්‍රිකට් කන්ඩායමහි නායකයා වූයේ ආදි ආනන්දීය [[අර්ජුන රණතුංග]]යි.
* ලෝකයේ ප්‍රතමයෙන්ම ගුවන් විදුලියෙන් සිංහල බසින් ක්‍රිකට් ක්‍රීඩා විචාරයක් පැවැත්වූයේද ආදි නාලන්දයීය [[කරුණාරත්න අබේසේකර]] මහතායි.
* ආදි නාලන්දිය හිටපු ශ්‍රී ලංකා ටෙස්ට් ක්‍රිකට් නායක [[රොෂාන් මහානාම]] අද ජ්‍යාත්‍යන්තර ක්‍රිකට් කවුන්සල එලය්ට් පැනල් විනිසුරුවරයෙකි.
* ආදි නාලන්දිය හිටපු ශ්‍රී ලංකා ටෙස්ට් ක්‍රිකට් ක්‍රීඩක [[කුමාර ධර්මසේන ]] ජ්‍යාත්‍යන්තර ක්‍රිකට් කවුන්සල විනිසුරුවරයෙකි.
* ශ්‍රී ලංකාවට ජ්‍යාත්‍යන්තර ටෙස්ට් හා ජාත්‍යන්තර එක්දින ක්‍රිකට් තරඟ වලින් එකම හා ප්‍රතම ලකුණු දස දහස රැස් කලේද  ආදි නාලන්දිය  [[මහේල ජයවර්ධන]]ය.

===නාලන්ද - ත්‍රිත්ව ක්‍රිකට් තරගය===
{{ප්‍රධාන|මහේල සංගා කුසලානය}} ([[ඉංග්‍රීසි භාෂාව|ඉංග්‍රීසි]]: '''Mahela-Sanga Challenge Trophy''')

කොළඹ [[නාලන්දා විද්‍යාලය, කොළඹ|නාලන්දා විද්‍යාලය]] හා මහ­නු­වර ත්‍රිත්ව විද්‍යාලය අතර පවත්වන වාර්ශික ක්‍රිකට් ක්‍රීඩා තගරය '''[[මහේල සංගා කුසලානය]]''' වෙනුවෙන් පවත්වනු ලබයි.

==වාර්ශික උත්සව==
===නාලන්ද ආදි ශිෂ්‍ය රණවිරු සැමරුම===
[[ගොනුව:Nalanda College War Memorial Statue.png|250px|thumb|දකුණ|නාලන්දා රණවිරු ස්මාරකය]]
සෑම වසරකම, සිසුන් සහ ආදි ශිෂ්‍යයන් ශ්‍රී ලංකා සිවිල් යුද්ධයේදී මියගිය ආදි ශිෂ්‍යයන් 41 දෙනෙකුගේ වියෝව සිහිපත් කරයි. විද්‍යාලයේ ප්‍රධාන පැරණිතම ගොඩනැගිලි අතර නාලන්දා රණවිරු ස්මාරකය පිහිටා ඇත.&lt;ref&gt;{{Citation |title=නාලන්ද ආදි ශිෂ්‍ය රණවිරු සැමරුම් කොඩිය අගමැතිට |url=https://sinhala.lankapuvath.lk/2018/07/30/%E0%B6%B1%E0%B7%8F%E0%B6%BD%E0%B6%B1%E0%B7%8A%E0%B6%AF-%E0%B6%86%E0%B6%AF%E0%B7%92-%E0%B7%81%E0%B7%92%E0%B7%82%E0%B7%8A%E2%80%8D%E0%B6%BA-%E0%B6%BB%E0%B6%AB%E0%B7%80%E0%B7%92%E0%B6%BB%E0%B7%94/ |access-date=2025-06-14 |archive-date=2023-12-22 |archive-url=https://web.archive.org/web/20231222185907/https://sinhala.lankapuvath.lk/2018/07/30/%E0%B6%B1%E0%B7%8F%E0%B6%BD%E0%B6%B1%E0%B7%8A%E0%B6%AF-%E0%B6%86%E0%B6%AF%E0%B7%92-%E0%B7%81%E0%B7%92%E0%B7%82%E0%B7%8A%E2%80%8D%E0%B6%BA-%E0%B6%BB%E0%B6%AB%E0%B7%80%E0%B7%92%E0%B6%BB%E0%B7%94/ }}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;[https://www.airforce.lk/sinhala/news.php?news=3450 නාලන්දා රණවිරු උපහාර උත්සවය සඳහා ගුවන් හමුදාධිපති තුමන් සහභාගිවේ]&lt;/ref&gt;

===නාලන්දා කීර්තී ශ්‍රී සම්මානය===
{{ප්‍රධාන|නාලන්දා කීර්තී ශ්‍රී සම්මානය}} ([[ඉංග්‍රීසි භාෂාව|ඉංග්‍රීසි]]: '''Nalanda Keerthi Sri''')

ඒ ඒ රැකියාවෙහි විශේෂඥ වූ කීර්තිමත් [[ආදි නාලන්දියයන්]] ශ්‍රී ලංකාව ඇතුලු මුළු මහත් ලොවට කරන්නාවු මහඟු සේවයට ප්‍රසංසාත්මක පිළිගැනීමක් වශයෙන් නාලන්දා විදුහල පුදන ගෞරව සම්මානය '''නාලන්දා කීර්තී ශ්‍රී සම්මානය''' ගෞරව සම්මානය නමින් හැඳින්වේ.

===ෆියුචර් මයින්ඩ්ස් අධ්‍යාපනික ප්‍රදර්ශනය ===
{{ප්‍රධාන|ෆියුචර් මයින්ඩ්ස්}} ([[ඉංග්‍රීසි භාෂාව|ඉංග්‍රීසි]]: '''FUTURE MINDS''')

කොළඹ නාලන්දා විද්‍යාලයයේ කනිෂ්ඨ ආදි ශිෂ්‍ය සංගමය විසින් වාර්ෂිකව පවත්වනු ලබන, ශ්‍රී ලංකා රජයේ අනුමැතිය ලත් අධ්‍යානික සංදර්ශනය [[ෆියුචර් මයින්ඩ්ස්]] නමින් හැදින් වේ.

===නාලන්දා පාගමන===
{{ප්‍රධාන|නාලන්දා පාගමන}} ([[ඉංග්‍රීසි භාෂාව|ඉංග්‍රීසි]]: '''Nalanda Walk''')

කොළඹ නාලන්දා විද්‍යාලයයේ ආදී නාලන්දීය ක්‍රීඩා සංගමය මගින් නාලන්ද කනිෂ්ඨ ආදී ශිෂ්‍ය සංගමය හා අනිත් සියලු ආදී ශිෂ්‍ය සංගම් වල සහභාගිත්වයෙන් සංවිධානය කරනු ලබන වාර්ශෂික උත්සවයකි. මෙමගින් ලැබෙන සියලු ආදායම පාසලේ ඉදිරි ක්‍රීඩා කටයුතු ඉහල නැංවීම සඳහා යොදවනු ඇත.

==නාලන්දා සෑය==

2600 සම්බුද්ධත්ව ජයන්තියේ වෙහෙර විහාර දහසේ ව්‍යාපෘති වෙනුවෙන් [[කොළඹ]] [[නාලන්දා විද්‍යාලය, කොළඹ|නාලන්දා විද්‍යාලයේ]] සිසු දරුවන් විසින් තනන ලද විහාරස්ථානයයි. නැගෙනහිර පළාතේ ත්‍රිකුණාමල දිස්ත්‍රික්කයට මායිම්ව සේරුවිල හා මැදවච්චියට මායිම්වයි පිහිටා තිබෙන පදවිය දලුක්ගල නමැති ගම්මානයේ මෙම විහාරස්ථානය තනවා ප්‍රදේශයේ බෞද්ධ ගම්වැසියනට 2011 හි ජූනි මාස පූජා කරන ලදී.

==නාලන්දා ගුරු ප්‍රණාම පිං බිම==

කොළඹ නාලන්දා විද්‍යාලයයේ බෞද්ධ සංගමය මගින් නාලන්දාවේ ගුරුවරුන්ට විශ්‍රාම යෑමෙන් පසු නවාතැන් ගැනිම සදහා කඩුවෙල ඉහළ බෝමිරියේ තනනු ලබන ගුරු උපහාර ගම්මානය මෙනමින් හදුන්වනු ලැබේ.

==වැඩිදුර කියවීම්==
* [https://www.youtube.com/watch?v=3ySGmaQaeUY History of Nalanda College Colombo]

* [http://www.divaina.com/2009/10/29/news23.html '''අධිරාජ්‍යවාදී ධනයෙන් නොව පොදු මහජනතාවගේ සම්මාදමෙන් ගොඩනැඟුණු නාලන්දය යනු පාසලක්‌ පමණක්‌ නොව ශ්‍රේෂ්ඨ ජාතික වස්‌තුවක සංකේතයක්‌ - ජනාධිපති මහින්ද රාජපක්‍ෂ'''] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20160306203848/http://www.divaina.com/2009/10/29/news23.html |date=2016-03-06 }}

* [http://archives.silumina.lk/2014/11/09/_art.asp?fn=af14110912 '''නාලන්දා විදුහලේ අභිමානවත් ගමන් මඟ'''] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20200811104654/http://archives.silumina.lk/2014/11/09/_art.asp?fn=af14110912 |date=2020-08-11 }}

* [http://archive.is/6rMNy '''අනූවැනි වියට පා තැබූ කොළඹ නාලන්දා විද්‍යාලයේ පා ගමනට ජනපති එක්වෙයි''']

* [https://www.facebook.com/media/set/?set=a.788658801195313.1073741851.100001536007987&amp;type=1 '''Nalanda Walk 2014''']

* [http://archives.dinamina.lk/2014/10/30/_art.asp?fn=n14103024 '''කොළඹ නාලන්දාවේ 90 වෙනි සංවත්සරය සමරන ‘නාලන්දා සතිය’ 1දා සිට'''] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20170823195601/http://archives.dinamina.lk/2014/10/30/_art.asp?fn=n14103024 |date=2017-08-23 }}

* [http://archive.is/TC7AS '''අද්විතීය යුග මෙහෙවරක් ඉටුකරන නාලන්දා මාතාව 90 වැනි වියට පා තබයි''']

* [http://archives.silumina.lk/2014/11/02/_art.asp?fn=as1411026 '''නව නිපැයුම් බිහි කරමින් ජාත්‍යන්තර තලයට යන නාලන්දා සිසුවෝ'''] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20210121182531/http://archives.silumina.lk/2014/11/02/_art.asp?fn=as1411026 |date=2021-01-21 }}

* [http://archives.silumina.lk/2011/07/03/_art.asp?fn=as1107031 '''සතෙන් සතේ එකතු කර වෙහෙරක් තනා පූජා කළ නාලන්දා දරුවෝ'''] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20180527073005/http://archives.silumina.lk/2011/07/03/_art.asp?fn=as1107031 |date=2018-05-27 }}

* [http://archives.silumina.lk/2011/07/03/_art.asp?fn=aa1107034 '''මෘදුකාංග නිර්මාණයෙන් ශ්‍රී ලංකාවට රන් පදක්කමක'''] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20180527071341/http://archives.silumina.lk/2011/07/03/_art.asp?fn=aa1107034 |date=2018-05-27 }}

* [http://archives.dinamina.lk/2012/02/28/_art.asp?fn=n1202283&amp;p=1 '''ශ්‍රී ලංකාවට එරෙහිව ගෙනෙන යෝජනාව අනිවාර්යයෙන්ම පරාජයට පත්වනවා.....ආදි නාලන්දීයයෝ ජනපතිට පවසති'''] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20210923004216/http://archives.dinamina.lk/2012/02/28/_art.asp?fn=n1202283&amp;p=1 |date=2021-09-23 }}

* [http://archives.silumina.lk/2010/12/05/_art.asp?fn=ay1012051 '''අපේ ගෙදර මල්වත්ත බලන්න ‘පුංචි මැතිනියත්’ ඇවිත් හිටියා'''] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20181212200514/http://archives.silumina.lk/2010/12/05/_art.asp?fn=ay1012051 |date=2018-12-12 }}

* [http://archive.is/rBR6T '''හර්මන් ලෝස් ශූරතා සම කුසලානය ධර්මරාජයට හා නාලන්දාවට''']

* [http://archives.silumina.lk/2014/03/23/_art.asp?fn=af1403237 '''පිළිකාවට බේතක් හැදූ නාලන්දේ සිසුවා'''] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20210121171221/http://archives.silumina.lk/2014/03/23/_art.asp?fn=af1403237 |date=2021-01-21 }}

* [http://www.infosrilankanews.com/2015/04/tharidu.html '''සාමාන්‍ය පෙළවිශිෂ්ඨයා බාලදක්ෂයෙක් - බාලදක්ෂ සංගමයෙන් විශේෂ ඇගයීමක්'''] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20160304141514/http://www.infosrilankanews.com/2015/04/tharidu.html |date=2016-03-04 }}

* [http://newsfirst.lk/sinhala/2015/03/%E0%B7%80%E0%B7%92%E0%B6%B7%E0%B7%8F%E0%B6%9C%E0%B6%BA%E0%B6%A7-%E0%B6%B6%E0%B6%BA-%E0%B7%80%E0%B7%99%E0%B6%B1%E0%B7%8A%E0%B6%B1-%E0%B6%91%E0%B6%B4%E0%B7%8F-%E0%B7%83%E0%B7%8F%E0%B6%B4%E0%B7%99/ '''විභාගයට බය වෙන්න එපා: සා/පෙළ පළමුවැනියා නිව්ස්ෆස්ට් මැදිරියේදී කියයි'''] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20150503075035/http://newsfirst.lk/sinhala/2015/03/%E0%B7%80%E0%B7%92%E0%B6%B7%E0%B7%8F%E0%B6%9C%E0%B6%BA%E0%B6%A7-%E0%B6%B6%E0%B6%BA-%E0%B7%80%E0%B7%99%E0%B6%B1%E0%B7%8A%E0%B6%B1-%E0%B6%91%E0%B6%B4%E0%B7%8F-%E0%B7%83%E0%B7%8F%E0%B6%B4%E0%B7%99 |date=2015-05-03 }}

* [http://archive.is/R2x2I '''අ.‍පො.ස. (සා.පෙළ) ලංකාවෙන්ම පළමුවැනියා වූ කොළඹ නාලන්දා විදුහ‍ලේ තරිඳු වික්‍රමසිංහ''']

* [http://www.divaina.com/2015/03/31/news12.html '''උසස්‌ ලෙස සා/පෙ ජයගත් දැයේ දරුවෝ'''] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20150403031700/http://www.divaina.com/2015/03/31/news12.html |date=2015-04-03 }}

* [http://truth.lk/%E0%B7%83%E0%B7%8F%E0%B6%B8%E0%B7%8F%E0%B6%B1%E0%B7%8A%E2%80%8D%E0%B6%BA-%E0%B6%B4%E0%B7%99%E0%B7%85-%E0%B7%80%E0%B7%92%E0%B7%81%E0%B7%92%E0%B7%82%E0%B7%8A%E0%B6%A8%E0%B6%BA%E0%B7%9D-%E0%B6%B8-5126/featured '''සාමාන්‍ය පෙළ විශිෂ්ඨයෝ මෙන්න'''] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20150402025336/http://truth.lk/%E0%B7%83%E0%B7%8F%E0%B6%B8%E0%B7%8F%E0%B6%B1%E0%B7%8A%E2%80%8D%E0%B6%BA-%E0%B6%B4%E0%B7%99%E0%B7%85-%E0%B7%80%E0%B7%92%E0%B7%81%E0%B7%92%E0%B7%82%E0%B7%8A%E0%B6%A8%E0%B6%BA%E0%B7%9D-%E0%B6%B8-5126/featured |date=2015-04-02 }}

* [http://www.ada.lk/article/55939/%E0%B7%83%E0%B7%8F%E0%B6%B4%E0%B7%99%E0%B7%85-%E0%B6%B4%E0%B7%85%E0%B6%B8%E0%B7%94%E0%B7%80%E0%B7%90%E0%B6%B1%E0%B7%92%E0%B6%BA%E0%B7%8F-%E0%B6%B1%E0%B7%8F%E0%B6%BD%E0%B6%B1%E0%B7%8A%E0%B6%AF%E0%B7%99%E0%B6%B1%E0%B7%8A '''සාපෙළ පළමුවැනියා නාලන්දෙන්''']

* [http://www.divaina.com/2015/04/05/feature10.html '''දැයේ මල් පිබිදෙයි! ලක්‌මෑණි හිනැහෙයි! සා/පෙ ජයගත් විශිෂ්ටයෝ'''] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20150407233715/http://www.divaina.com/2015/04/05/feature10.html |date=2015-04-07 }}

* [http://archives.silumina.lk/2015/01/04/_art.asp?fn=as1501041 '''විවාද මෙන්ම විභාගයත් අපට සුළු දෙයක්'''] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20210121185921/http://archives.silumina.lk/2015/01/04/_art.asp?fn=as1501041 |date=2021-01-21 }}

* [http://archives.dailynews.lk/2008/02/01/fea20.asp '''Raveen tops Bio stream''']

* [http://archives.dailynews.lk/2006/10/30/news32.asp '''Best A/L students get excellence awards''']

* [http://lassanajeewithe.blogspot.com.au/2013/07/20120920.html '''නාලන්දා විද්‍යාලයේ හිටපු සහකාර විදුහල්පතිනි චින්තා ආරියසේන මහත්මිය සමල සම්මුඛ සාකච්ඡාවක්''']

* [http://mawbima.lk/print20170401MB20170630.php?id=11959 '''ප්‍රථම වතාවට තරුණ විද්‍යාඥයන්ගේ සමුළුවේ රිදී පදක්කම නාලන්දාවේ රකිඳු දිනා ගනී'''] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20170602134850/http://www.mawbima.lk/print20170401MB20170630.php?id=11959 |date=2017-06-02 }}

* [http://www.wijeya.lk/9347/%E0%B6%AD%E0%B6%BB%E0%B7%94%E0%B6%AB-%E0%B7%80%E0%B7%92%E0%B6%AF%E0%B7%8A%E2%80%8D%E0%B6%BA%E0%B7%8F%E0%B6%A5%E0%B6%BA%E0%B7%92%E0%B6%B1%E0%B7%8A%E0%B6%9C%E0%B7%9A-%E0%B6%AD%E0%B6%BB%E0%B6%9C%E0%B7%8F '''තරුණ විද්‍යාඥයින්ගේ තරගාවලියේ ජයග්‍රාහකයින් ඇගයේ''']

* [http://www.sbs.com.au/yourlanguage/sinhalese/si/content/sbs-sinhalese-met-world-second-youngest-scientist-rakindu-wikramarathne?language=si '''ලෝකයේ දෙවන ලාබාලතම විද්‍යාඥයා ලංකාවෙන් බිහි වෙයි''']

* [http://nalandaonba.lk/si/%E0%B7%80%E0%B6%AD%E0%B7%8A%E0%B6%B8%E0%B6%B1%E0%B7%8A-%E0%B6%B8%E0%B7%99%E0%B7%84%E0%B7%99%E0%B7%80%E0%B6%BB/ '''වත්මන් මෙහෙවර - නාලන්දා ගුරු ප්‍රණාම පිං බිම'''] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20171223220853/http://nalandaonba.lk/si/%E0%B7%80%E0%B6%AD%E0%B7%8A%E0%B6%B8%E0%B6%B1%E0%B7%8A-%E0%B6%B8%E0%B7%99%E0%B7%84%E0%B7%99%E0%B7%80%E0%B6%BB/ |date=2017-12-23 }}

* [http://archive.is/OY7f '''රටට මානව සම්පත් ලබාදීමේදී නාලන්දා විදුහල දැක්වූ දායක්වය විශාලයි’’ – කෝට් 30ක් වටිනා ගුරු උපහාර ගම්මානයට මුල්ගල තබමින් ඇමති බැසිල් කියයි''']

* [http://www.divaina.com/2011/06/28/news13.html '''කොළඹ නාලන්ද විද්‍යාලයෙන් දුෂ්කර ප්‍රදේශවල වෙහෙර විහාර දහසක්‌ ප්‍රතිසංස්‌කරණය කෙරේ'''] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20110902114930/http://www.divaina.com/2011/06/28/news13.html |date=2011-09-02 }}

==බාහිර සබැඳුම්==
*[http://www.nalandaoba.lk// නාලන්දා විද්‍යාලයීය ආදි ශිෂ්‍ය සංගමය]
*[http://www.nalandajunioroba.org/ නාලන්දා කණිෂ්ඪ ආදි ශිෂ්‍ය සංගමය] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20140606203649/http://www.nalandajunioroba.org/ |date=2014-06-06 }}
*[https://www.facebook.com/Old-Nalandians-Buddhist-Association-2258401957761561/ අදි නාලන්දයීය බොදු හඞ]
*[https://www.facebook.com/Nalanda.College.Buddhist.Association/ නාලන්දා විද්‍යාලයීය බෞද්ධ සංගමය]
*[https://www.facebook.com/nalandascouts/ නාලන්දා විද්‍යාලයීය බාලදක්ෂ සංගමය]
*[https://nccustudios.com/ නාලන්දා විද්‍යාලයීය Communication Unit]
*[http://www.battleofthemaroons.lk/ ආනන්ද නාලන්දා සුලෝහිත සංග්‍රාමය] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20140516231401/http://battleofthemaroons.lk/ |date=2014-05-16 }}
*[https://www.nalandausa.com/news  නාලන්දා විද්‍යාලයීය ආදි ශිෂ්‍ය සංගමය ඇමරිකා එක්සත් ජනපදය]
*[http://nalandacanada.com/ නාලන්දා විද්‍යාලයීය ආදි ශිෂ්‍ය සංගමය කැනඩාව]
*[http://www.nalandaoba.co.uk/welcome-nalanda-old-boys-association-united-kingdom නාලන්දා විද්‍යාලයීය ආදි ශිෂ්‍ය සංගමය එන්ගලන්තය] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20171116004036/http://www.nalandaoba.co.uk/welcome-nalanda-old-boys-association-united-kingdom |date=2017-11-16 }}
*[http://nalanda.com.au/ නාලන්දා විද්‍යාලයීය ආදි ශිෂ්‍ය සංගමය සිඩ්නි ඕස්ට්‍රේලියාව]
*[http://www.nalandaoba.org.au/ නාලන්දා විද්‍යාලයීය ආදි ශිෂ්‍ය සංගමය මෙල්බර්න් ඕස්ට්‍රේලියාව] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20210410154310/http://www.nalandaoba.org.au/ |date=2021-04-10 }}
*[https://nalandaobaqueensland.org/about/ නාලන්දා විද්‍යාලයීය ආදි ශිෂ්‍ය සංගමය කුවීන්ස්ලන්තය ඕස්ට්‍රේලියාව] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20190627111535/https://nalandaobaqueensland.org/about/ |date=2019-06-27 }}
*[https://web.facebook.com/onaofwa/?_rdc=1&amp;_rdr නාලන්දා විද්‍යාලයීය ආදි ශිෂ්‍ය සංගමය පර්ත් ඕස්ට්‍රේලියාව]
*[http://nalandauae.com/ නාලන්දා විද්‍යාලයීය ආදි ශිෂ්‍ය සංගමය එක්සත් අරාබි රාජධානිය] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20141218041935/http://nalandauae.com/ |date=2014-12-18 }}
*[https://web.facebook.com/Ananda-Nalanda-old-boys-in-Australia-New-Zealand-246149318731309/?_rdc=1&amp;_rdr නාලන්දා විද්‍යාලයීය ආදි ශිෂ්‍ය සංගමය නවසීලන්තය]
*[http://nalanda.com.au/Directory.html නාලන්දා විද්‍යාලයීය ආදි ශිෂ්‍ය සංගමය සිඩ්නි ඕස්ට්‍රේලියාව - නාලන්දා ඩිරෙක්ටරි 2012] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20140622222404/http://nalanda.com.au/Directory.html |date=2014-06-22 }}
*[http://futureminds.lk/ ෆියුචර් මයින්ඩ්ස් අධ්‍යානික සංදර්ශනය]
*[https://www.youtube.com/watch?v=VJ_zlWOfViY&amp;list=PLE2cDF_-Sy_UjymVkyAPWGHDy2UXPnlrQ&amp;index=66 Pinbara Udesana (පින්බර උදෑසන) | 2017-02-12 | 8.30 AM (නාලන්දා විද්‍යාලය (කොළඹ 10))]

{{නාලන්දා විද්‍යාලය, කොළඹ}}

[[ප්‍රවර්ගය:ශ්‍රී ලංකාවේ පාසල්]]
[[ප්‍රවර්ගය:රජයේ පාසල් - ශ්‍රී ලංකාව]]
[[ප්‍රවර්ගය:ජාතික පාසල් - ශ්‍රී ලංකා]]
[[ප්‍රවර්ගය:කොළඹ පාසල් - ශ්‍රී ලංකා]]
[[ප්‍රවර්ගය:නාලන්දා විද්‍යාලය, කොළඹ]]
[[ප්‍රවර්ගය:ආදි නාලන්දියයෝ]]
[[ප්‍රවර්ගය:කොළඹ නාලන්දා විද්‍යාලයයීය, පීඨය]]</text>
      <sha1>ncnb10j17v6jklrth9xd0slk2y67el6</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>ග්‍රීක භාෂාව</title>
    <ns>0</ns>
    <id>55232</id>
    <revision>
      <id>752810</id>
      <parentid>752176</parentid>
      <timestamp>2025-07-03T02:21:21Z</timestamp>
      <contributor>
        <ip>200.24.154.85</ip>
      </contributor>
      <origin>752810</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="14681" sha1="lg75684s833xmpndfrx9kp793kitudi" xml:space="preserve">{{තොරතුරුකොටුව  භාෂාව
| name = ග්‍රීක
| nativename = {{බස|el|ελληνικά}}
| pronunciation = එළනික 
| region = නැගෙනහිර [[මධ්‍යධරණි මුහුද |මධ්‍යධරණි]]
| speakers = {{sigfig|11.9|2}} million
| date = 2007
| ref = &lt;ref&gt;[[Nationalencyklopedin]] ''&quot;Världens 100 största språk 2007&quot;'' (&quot;The World's 100 Largest Languages in 2007&quot;).&lt;/ref&gt;
|speakers2= 13 මිලියන ([[පළමු භාෂාව |L1]] ධන [[දෙවන භාෂාව |L2]] කථකයන්) (2012)&lt;ref&gt;[http://www2.le.ac.uk/departments/modern-languages/lal/languages%20at%20lal/greek ග්‍රීක භාෂාව.] ලෙස්ටර් විශ්වවිද්‍යාලය. සම්ප්‍රවේශය 30 ජූනි 2014.&lt;/ref&gt;
| familycolor = Indo-European
| fam1 = [[ඉන්දු-යුරෝපීය භාෂා පවුල|ඉන්දු-යුරෝපීය]]
| fam2 = [[හෙළනික]]
| ancestor =
| dia1 = 
| dia2 = [[Ancient Greek dialects|Ancient dialects]]
| stand1 = [[Varieties of Modern Greek|Modern dialects]] 
| script = ග්‍රීක හෝඩිය  
| nation = {{බුනොලැ|class=nowrap |{{GRE}} |{{CYP}} |{{EU}}}} |{{ALB}} (හිමාරා දිස්ත්‍රික්කය)
| minority = {{සරලලැයිස්තුවඇරඹුම|class=nowrap}}
&lt;!---Do not remove entries with a source or add entries without a source! :---&gt;
* {{ALB}}&lt;ref&gt;{{උපන්‍යාස පොත |url=http://books.google.com/books?id=kqCnCOgGc5AC&amp;pg=PA68&amp;dq=greek+minority+albania&amp;lr=&amp;as_drrb_is=q&amp;as_minm_is=0&amp;as_miny_is=&amp;as_maxm_is=0&amp;as_maxy_is=&amp;as_brr=0 |title=ඊස්ටර්න් යුරප් ඇට් දි එන්ඩ් ඔෆ් දි 20ත් සෙන්චරි |first=ලැන් |last=ජෙෆ්රීස් |page=69 |publisher=books.google.com |date= |accessdate=9 සැප්තැම්බර් 2013}}&lt;/ref&gt;
* {{ARM}}&lt;ref name=&quot;CouncilofEurope&quot;/&gt;
* {{HUN}}&lt;ref&gt;{{උපන්‍යාස වෙබ් |url=http://languagecharter.eokik.hu/sites/languages/L-Greek_in_Hungary.htm |title=ග්‍රීක් ඉන් හන්ගරි |website=ඩේටාබේස් ෆෝ ද යුරපියන් චාටර් ෆෝ රීජනල් ඕ මයිනෝරිටි ලැන්වේජර්ස් |publisher=Public Foundation for European Comparative Minority Research |accessdate=31 මැයි 2013}}&lt;/ref&gt;
* {{ITA}}&lt;ref&gt;හෙළනික ජනරජය: විදේශ කටයුතු අමාත්‍යාංශය: [http://www.mfa.gr/www.mfa.gr/en-US/Policy/Geographic+Regions/Europe/Relationships+with+EU+Member+States/Italy/ Italy: ද ග්‍රීක් කමියුනිටි]{{මළ බැඳිය |date=අප්‍රේල් 2013}}&lt;/ref&gt;
* {{ROM}}&lt;ref name=&quot;CouncilofEurope&quot;/&gt;
* {{TUR}}&lt;ref&gt;{{උපන්‍යාස පොත|first=කොන්ස්ටන්ටිනෝස් |last=සිට්සෙලිකිස් |chapter=අ සර්වයිවිං ට්‍රීටි: ද ලවුසන්නෙ මයිනෝරිටි ප්‍රොටෙක්ෂන් ඉන් ග්‍රීස් ඇන්ඩ් ටර්කි |title=දි ඉන්ටර්රිලේෂන් බිට්වීන් ද රයිට් ටු අයිඩෙන්ටිටි ඔෆ් මයිනෝරිටීස් ඇන්ඩ් දෙයා සෝෂියෝ-ඉකොනමික් පාටිසිපේෂන් |editor=ක්‍රිස්ටින් හෙන්රාඩ් |location=Leiden |publisher=Martinus Nijhoff |year=2013 |pages=294–295}}&lt;/ref&gt;
* {{UKR}}&lt;ref name=&quot;CouncilofEurope&quot;/&gt;
{{සරලලැයිස්තුවඅග}}
| iso1= el
|iso2b= |iso2t=
| lc1=grc |ld1=[[Ancient Greek]]
| lc2=cpg |ld2={{nowrap|[[Cappadocian Greek]]}}
| lc3=ell |ld3=[[Modern Greek]]
| lc4=gmy |ld4=[[Mycenaean Greek]]
| lc5=pnt |ld5=[[Pontic Greek|Pontic]]
| lc6=tsd |ld6=[[Tsakonian language|Tsakonian]]
| lc7=yej |ld7=[[Yevanic]]
| lingua = {{බුනොලැ|class=nowrap |56-AAA-a |56-AAA-aa&lt;/tt&gt; {{small|to}} &lt;tt&gt;-am&lt;/tt&gt; {{small|(varieties)}} }}
| glotto = gree1276
| notice = IPA
}}

'''ග්‍රීක''' (Modern Greek: ελληνικά [eliniˈka] &quot;Greek&quot;, ελληνική γλώσσα [eliniˈci ˈɣlosa] &quot;ග්‍රීක භාෂාව) යනු ඉන්දු - යුරෝපීය භාෂා පවුලේ නිදහස් ශාඛාවකි. දක්ෂිණ බෝල්කන්, එජියන් දූපත්, බටහිර සුළු ආසියාව සහ සයිප්‍රස් ජාතිකයන්ගේ ජන්ම භාෂාව වෙයි. සියවස් 34 කට අධික ලිඛිත වාර්තා සහිත මෙම භාෂාව, ඉන්දු - යුරෝපීය භාෂා අතුරින් දීර්ඝතම දත්තගත ඉතිහාසයක් සහිත භාෂාව වෙයි. ග්‍රීක හෝඩිය පදනම් කරගෙන එහි ලිවීමේ ක්‍රමය සකස් වී ඇත. ලයිනියර් B සහ සිප්රියෝට් අක්ෂර මාලාව වැනි වෙනත් පද්ධතීන් ද ඊට පෙර භාවිත වී තිබිණි. ෆිනීෂියානු අක්ෂර මාලාව මගින් ග්‍රීක හෝඩිය වැඩි දියුණු වූ අතර ලතින්, සිරිලික්, කොප්ටික් සහ වෙනත් බොහෝ ලිවීමේ ක්‍රමයන්ද ඇසුරු කර ඇත. 

යුරෝපා ඉතිහාසයෙහි ග්‍රීක භාෂාවට අද්විතීය ස්ථානයක් හිමිවෙයි. බටහිර සභ්‍යත්වය සහ ක්‍රිස්තියානිත්වයෙහි වර්ධනයට එහි ආභාෂය බෙහෙවින් ලැබුණි. ග්‍රීක සාහිත්‍යය [[ඉලියඩ්]] සහ [[ඔඩිසි]] වැනි මහා වීර කාව්‍යයන්ගෙන් සමන්විත වෙයි. බටහිර දර්ශන විද්‍යාව, ප්ලේටෝනික සංවාද මෙන්ම [[ඇරිස්ටෝටල්]]ගේ ක්‍රියාකාරකම් වලදී පදනම් භාෂාව වුයේ ද ග්‍රීක භාෂාවයි. කතෝලික බයිබලයේ [[නව තෙස්තමේන්තුව]] ලියැවුනේ [[කොයිනේ ග්‍රීක භාෂාව | කොයිනේ ග්‍රීක භාෂාවෙනි]]. [[ලතින් භාෂාව | ලතින්]] පාඨ ග්‍රන්ථ සහ රෝමානු ලෝකය සමඟ එකතුව ග්‍රීක පාඨ ග්‍රන්ථ සහ පුරාතන ග්‍රීක සමාජය අධ්‍යයනය, සම්භාව්‍ය සභ්‍යත්වයෙන් සමන්විත වෙයි.

පුරාතන සම්භාව්‍යත්වය තුලදී, මධ්‍යධරණී ලෝකයෙහි පුළුල්වම ව්‍යාප්ත වූ භාෂා ව්‍යවහාරය වූයේ ග්‍රීක භාෂාවයි. එමෙන්ම එය [[බයිසැන්තියම් අධිරාජ්‍යය | බයිසැන්තියම් අධිරාජ්‍යයේ]] නිල භාෂාව බවට ද පත් විය. ග්‍රීසියෙහි සහ සයිප්‍රසයෙහි නිල භාෂාව වන [[නවීන ග්‍රීක භාෂාව]], යුරෝපා සංගමයේ නිල භාෂා 23න් එකකි. මෙම භාෂාව ග්‍රීසියෙහි, සයිප්‍රසයෙහි, ඇල්බේනියාවේ බොහෝ ප්‍රදේශයන්හි සහ ග්‍රීක ඩයස්පොරාවෙහි අඩු තරමින් මිලියන 13ක් වූ ජනතාවක් විසින් අද භාවිත කරනු ලබයි. 

ග්‍රීක සහ ලතින් භාෂා [[අන්තර්ජාතික විද්‍යා වාග් මාලාව | අන්තර්ජාතික විද්‍යා වාග් මාලාවෙහි]] අතිප්‍රමුඛ මුලාශ්‍රයෝ වෙති.

===ග්‍රීක හෝඩිය===
{{ග්‍රීක හෝඩිය}}

{| class=&quot;wikitable&quot; style=&quot;text-align: center;&quot;
|-
! colspan=&quot;33&quot; | [[capital letter|capital]]
|-
|[[ඇල්ෆා|Α]]||[[බීටා|Β]]||[[ගැමා|Γ]]||[[ඩෙල්ටා (letter)|Δ]]||[[එප්සිලොන්|Ε]]||[[zසිටා|Ζ]]||[[ඊටා|Η]]||[[තීටා|Θ]]||[[අයෝටා|Ι]]||[[කප්පා|Κ]]||[[ලැම්ඩා|Λ]]||[[මියු (letter)|Μ]]||[[නියු (letter)|Ν]]||[[සයි (letter)|Ξ]]||[[ඔමික්රෝන්|Ο]]||[[පයි (letter)|Π]]||[[රෝ|Ρ]]||[[සිග්මා|Σ]]||[[ටෞ|Τ]]||[[අප්සිලෝන්|Υ]]||[[ෆයි|Φ]]||[[කයි (letter)|Χ]]||[[(ප්)සයි (letter)|Ψ]]||[[ඔමේගා|Ω]]
|-
! colspan=&quot;33&quot; | [[lower case]]
|-
|α||β||γ||δ||ε||ζ||η||θ||ι||κ||λ||μ||ν||ξ||ο||π||ρ||σ/&lt;br&gt;ς||τ||υ||φ||χ||ψ||ω
|}

== ආශ්‍රිත ලිපි==
{{Portal|Greece|Language}}
* [[List of medical roots, suffixes and prefixes]]

== සටහන් ==
{{NoteFoot}}

== පාද සටහන් ==
{{Reflist|refs=
&lt;ref name=&quot;CouncilofEurope&quot;&gt;{{cite web|url=http://conventions.coe.int/Treaty/Commun/ListeDeclarations.asp?NT=148&amp;CM=8&amp;DF=23/01/05&amp;CL=ENG&amp;VL=1|title=List of Declarations Made with Respect to Treaty No. 148|publisher=Council of Europe|url-status=live|archive-url=https://web.archive.org/web/20200410102457/https://www.coe.int/en/web/conventions/search-on-treaties/-/conventions/treaty/148/declarations|archive-date=10 April 2020|access-date=8 December 2008}}&lt;/ref&gt;
}}

== භාහිර සබැඳි ==
{{InterWiki|code=el|Standard Greek}}
{{InterWiki|code=pnt|Pontic Greek}}
{{Wikibooks}}
{{Wiktionary category}}
{{Incubator|grc|lang=Ancient Greek}}
{{Commons category}}
{{Wikivoyage|Greek phrasebook|Greek|a phrasebook}}

; සාමාන්‍ය පසුබිම
* [https://web.archive.org/web/20051013090119/http://www.bartleby.com/65/gr/Greeklan.html Greek Language], Columbia Electronic Encyclopedia.
* [http://greeklinguistics.com The Greek Language and Linguistics Gateway], useful information on the history of the Greek language, application of modern Linguistics to the study of Greek, and tools for learning Greek.
* Aristotle University of Thessaloniki, [http://www.greek-language.gr/greekLang/index.html The Greek Language Portal], a portal for Greek language and linguistic education.
* [https://www.perseus.tufts.edu/ The Perseus Project] has many useful pages for the study of classical languages and literatures, including dictionaries.
* [http://ucbclassics.dreamhosters.com/ancgreek/ancient_greek_start.html Ancient Greek Tutorials], Berkeley Language Center of the University of California, Berkeley

; භාෂාව ඉගෙනීම
{{Wikiquote |code = el }}
* [https://web.archive.org/web/20171222162856/https://greeklinguistics.com/grammar/ Hellenistic Greek Lessons] Greek-Language.com provides a free online grammar of Hellenistic Greek.
* [http://www.komvos.edu.gr/ komvos.edu.gr], a website for the support of people who are being taught the Greek language.
* [http://www.ntgreek.net/ New Testament Greek] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20090206230904/http://www.ntgreek.net/ |date=6 February 2009 }} Three graduated courses designed to help students learn to read the Greek New Testament
* [http://www.pi-schools.gr/lessons/hellenic/ Books on Greek language that are taught at schools in Greece] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20100209035245/http://www.pi-schools.gr/lessons/hellenic/ |date=2010-02-09 }} {{in lang|el}}
* [[:wikt:Appendix:Greek Swadesh list|Greek Swadesh list of basic vocabulary words]] (from Wiktionary's [[:wikt:Appendix:Swadesh lists|Swadesh list appendix]])
* [https://www.livelingua.com/fsi-greek-course.php USA Foreign Service Institute Modern Greek basic course]
* {{cite web | url = https://isidore.co/LatinInflector/greek/ | title = Greek Inflector | first=Alan | last=Aversa }} Identifies the grammatical functions of all the words in sentences entered, using Perseus.

; ශබ්දකෝෂ
* [https://web.archive.org/web/20190711164623/https://www.greeklinguistics.com/Dictionaries.html Greek Lexical Aids], descriptions of both online lexicons (with appropriate links) and Greek Lexicons in Print.
* [http://www.greek-language.gr/greekLang/index.html The Greek Language Portal], dictionaries of all forms of Greek (Ancient, Hellenistic, Medieval, Modern)
* scanned images from [https://www.lib.uchicago.edu/efts/Woodhouse/ S. C. Woodhouse's English–Greek dictionary], 1910

; සාහිත්‍යය
* [http://www.snhell.gr/en/index.html Center for Neo-Hellenic Studies], a non-profit organization that promotes modern Greek literature and culture
* [https://web.archive.org/web/20070219040636/http://www.kenef.phil.uoi.gr/static/digital.htm Research lab of modern Greek philosophy], a large e-library of modern Greek texts/books

{{-}}
{{Greek language | 1 | 2 }}
{{Languages of Greece}}
{{Languages of Cyprus}}
{{Languages of Albania}}
{{Languages of Turkey}}
{{Languages of Italy}}
{{Greece topics}}
{{Greek language periods}}

{{Authority control}}

[[Category:Graeco-Phrygian]]
[[ප්‍රවර්ගය:ග්‍රීක භාෂාව| ]]
[[Category:Fusional languages]]
[[Category:Greek alphabet]]
[[Category:Languages of Albania]]
[[Category:Languages of Apulia]]
[[Category:Languages of Armenia]]
[[Category:Languages of Calabria]]
[[Category:Languages of Cyprus]]
[[Category:Languages of Georgia (country)]]
[[Category:Languages of Greece]]
[[Category:Languages of Hungary]]
[[Category:Languages of Romania]]
[[Category:Languages of Sicily]]
[[Category:Languages of Turkey]]
[[Category:Languages of Ukraine]]
[[Category:Languages with own distinct writing systems]]
[[Category:Subject–verb–object languages]]</text>
      <sha1>lg75684s833xmpndfrx9kp793kitudi</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>මානව ගෙනෝම ව්‍යාපෘතිය</title>
    <ns>0</ns>
    <id>56385</id>
    <revision>
      <id>752805</id>
      <parentid>592898</parentid>
      <timestamp>2025-07-02T22:13:44Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>InternetArchiveBot</username>
        <id>63598</id>
      </contributor>
      <comment>Rescuing 2 sources and tagging 0 as dead.) #IABot (v2.0.9.5</comment>
      <origin>752805</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="17164" sha1="3kk8vckrkhdr14hsbfrsgd989lwhrxp" xml:space="preserve">[[File:Dna-split.png|thumb|upright=1.2|[[ඩී.එන්.ඒ ප්‍රතිවලිත වීම]]]]
මානව [[ජාන විද්‍යාව|ජාන විද්‍යා]] ඉතිහාසයේ මෙතෙක් ආරාම්භ වු විශාලතම ව්‍යාපෘතිය&lt;ref&gt;{{cite web|author = |url= http://battelle.org/docs/default-document-library/economic_impact_of_the_human_genome_project.pdf|title= Economic Impact of the Human Genome Project – Battelle| work= |date=|publisher= | accessdate=1 August 2013}}&lt;/ref&gt; වනුයේ '''මානව ගෙනෝම ව්‍යාපෘතිය''' '''(Human Genome Project (HGP))''' හෙවත් මිනිස් ගෙනෝමයේ අඩංගු සම්පුර්ණ නියුක්ලියෝටයිඩ අනුපිළීවෙළ හඳුනාගැනිම සහ සිතියම් ගතකිරිමේ ව්‍යාපෘතියයි.&lt;ref&gt;{{cite video | quote =රොබට් කෘල්විච් |date=2001-04-17 |url=http://www.pbs.org/wgbh/nova/genome/ |title=Cracking the Code of Life |format =Television Show |publisher=PBS}}&lt;/ref&gt;
[[වර්ණදේහ]] 46 ක් තුල අන්තර්ගත මානව ගෙනෝමයේ සමස්ත නියුක්ලියොටයිඩ අනුපිළීවෙළ හඳුනාගනිමින් එවා සිතියම්ගත කිරිම සදහා අරඹන ලදී.
&lt;br /&gt;
මෙය [[ඇමරිකාව|ඇමරිකානු]] රජයේ මුලිකත්වය යටතේ වසර 1990 දි අරඔන ලද ව්‍යාපෘතියකි.
මෙහිදි සිදුකරන ලද පර්යේෂණයන් [[එංගලන්තය]], [[ප්‍රංශය]], [[ජපානය]], [[ඕස්ට්‍රේලියාව]] වැනි රටවල් 18 ක වු පර්යේෂනාගාරයන් තුල සිදු කරන ලදි.&lt;ref&gt;[http://www.genome.gov/11006943 Human Genome Project Completion: Frequently Asked Questions&lt;!-- Bot generated title --&gt;]&lt;/ref&gt;
&lt;br /&gt;
වසර [[1999]] වන විට මාන ගෙනෝමයෙන් 90% ක් පමණ ඉහළ නිරවද්‍යයතාවයකින් හඳුනාගෙන තිබුණී.
වසර [[2003]] වන විට මානව ගෙනෝමයෙන් 99% ක් පමණ හඳුනාගෙන තිබු අතර එවායේ නිරවද්‍යයතාවය 99.99% පමණ ඉහළ අගයකින් යුක්තව වන බව ප්‍රකාශයට පත් කර තිබුණී. ඉහළ නිරවද්‍යයතාවයක් පවත්වා ගැනිම සදහා සැම [[ජාන]] කොටසකම වු භෂ්ම අනුක්‍රමයන් කිහිපවරක් (4-5) පරික්ෂා කරනු ලැබ තිබේ.&lt;ref&gt;{{cite news|url=http://www.scientificamerican.com/article.cfm?id=personal-genome-sequencing&amp;print=true |title=Genome Sequencing for the Rest of Us |publisher=Scientific American |date= 2010-06-28 |accessdate=2010-08-13 | first=Katherine | last=Harmon}}&lt;/ref&gt;

== මුලික අරමුණ ==
ආරම්භයේ එහි මුලික අරමුණ වුයේ වසර 2003 වන විට...
*ආසන්න වශයෙන් මිනිස් ගෙනෝමයේ අඩංගු ජාන 10,000 ක් හඳුනා ගැනිම (විශේෂයෙන් මෙම ව්‍යාපෘතිය තුලදි අරමුණු කරන ලද්දේ ඉයුක්‍රොමැටින් ([[ජාන]] දරන [[DNA]] ) සියල්ලම හඳුනා ගැනිමය.&lt;ref&gt;{{Citation |title=An Overview of the Human Genome Project&lt;!-- Bot generated title --&gt; |url=http://www.genome.gov/12011238 |access-date=2014-12-24 |archive-date=2015-07-04 |archive-url=https://web.archive.org/web/20150704182421/http://www.genome.gov/12011238 }}&lt;/ref&gt;
*එම ජානවල අඩංගු සියළුම භෂ්ම අනුක්‍රමයන් හඳුනාගැනිම.&lt;ref name=ighsc&gt;{{cite journal |author=International Human Genome Sequencing Consortium (IHGSC) |year=2004 |url=http://www.nature.com/nature/journal/v431/n7011/full/nature03001.html |title=Finishing the euchromatic sequence of the human genome |journal=Nature |volume=431 |pages=931–945 |doi=10.1038/nature03001 |pmid=15496913 |issue=7011|bibcode = 2004Natur.431..931H }}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{cite web| spencer g= |title= International Human Genome Sequencing Consortium
Describes Finished Human Genome Sequence|date=20 December 2004|work=NIH Nes Release publisher= National Institutes of Health}}&lt;/ref&gt;
*එවා සිතියම් ගත කිරිම.&lt;ref&gt;{{cite book|page=108|url=http://books.google.com/?id=yzFFAQAAIAAJ|quote=...brought to light about 1200 protein families. Only 94 protein families, or 7%, appear to be vertebrate specific|title=Design and information in biology: From molecules to systems|isbn=9781853128530|author1=Bryant|first1=J. A|year=2007}}&lt;/ref&gt;
*ජාන සම්බන්ධ පර්යේෂණයන් සිදුකිරිමේදි මතුවන සදාචාරත්මක සහ වෙනත් ගැටළුකාරි තත්වයන් හඳුනාගැනිම.&lt;ref name=human&gt;{{cite web|author = Human Genome Information Archive|url= http://www.ornl.gov/sci/techresources/Human_Genome/project/about.shtml|title= About the Human Genome Project| work= |date=|publisher=U.S. Department of Energy &amp; Human Genome Project program | accessdate=1  August 2013}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{cite web|author = Genetics Home Reference|url=http://ghr.nlm.nih.gov/handbook/hgp/elsi |title= What were some of the ethical, legal, and social implications addressed by the Human Genome Project?| work=ghr.nlm.nih.gov |year=2013|publisher= | accessdate=1 August 2013}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{cite book|last=Greely|first=Henry|title=The Code of Codes: Scientific and Social Issues in the Human Genome Project|year=1992|publisher=Harvard University Press|location=Cambridge, Massachusetts|isbn=0-674-13646-2|pages=264–65}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{cite web|author = US Department of Health and Human Services|url=http://www.hhs.gov/ocr/privacy/hipaa/understanding/index.html|title=Understanding Health Information Privacy}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{cite book|last=Rheinberger|first=H.J.|title=Living and Working with the New Medical Technologies|date=2000|publisher=Cambridge University Press|location=Cambridge|page=20}}&lt;/ref&gt;

== ගෙනෝම ව්‍යාපෘතියෙන් හඳුනාගත් ජානයන් කිහිපයක් ==
*'''5 වන [[වර්ණදේහ|වර්ණදේහය]]''' තුල මානව ගෙනෝමයෙන් 6% ක් එනම් නියුක්ලියෝටයිඩ මිලියන 194 ක් අඩංගු වේ.මෙම වර්ණදේහය තුල වු ජාන විකෘතිතාවයන් වලින් හටගන්නා රෝග තත්වයන් ලෙස මහා අන්ත්‍රයේ පිළීකා තත්වයන්, චර්ම පිළීකා තත්වයන්, ලියුකේමියා තත්වයන් දැක්විය හැකිය.&lt;ref name=naid&gt;{{cite journal|author =Naidoo N, Pawitan Y, Soong R, Cooper DN, Ku CS |url= |title=Human genetics and genomics a decade after the release of the draft sequence of the human genome | journal=Hum Genomics |volume= 5|issue=6 |pages= 577–622| year=2011 |pmid=22155605 |pmc=3525251 |doi=10.1186/1479-7364-5-6-577}}&lt;/ref&gt;&lt;ref name=Gonzag&gt;{{cite journal|author = Gonzaga-Jauregui C, Lupski JR, Gibbs RA|url= |title=Human genome sequencing in health and disease | journal= Annu Rev Med|volume= 63|issue=1 |pages=35–61 | year=2012 |pmid= 22248320|doi=10.1146/annurev-med-051010-162644}}&lt;/ref&gt;
*'''16 වන වර්ණදේහය''' තුල මිනිස් ගෙනෝමයෙන් 3% ක් අන්තර්ගත වේ. [[පියයුරු පිළිකා]], පුරස්ථී ග්‍රන්ථීයේ පිළිකා, PCKD වැනි රෝග තත්වයන් ඇතිවිමට හේතුවන ජාන දරනු ලබයි.&lt;ref name=Gonzag/&gt;
*'''19 වන වර්ණදේහය''' තුල මානව ගෙනෝමයෙන් 2% ක් අඩංගු වේ. [[දියවැඩියාව]], [[මේද]] තැම්පත්විම වැනි තත්වයන්ට හේතුවන [[ජාන]] පවති.&lt;ref name=www&gt;{{cite journal|author =Snyder M, Du J, Gerstein M |url= |title=Personal genome sequencing: current approaches and challenges | journal=Genes Dev |volume=24 |issue=5 |pages=423–431 | year=2012 |pmid=20194435 |doi=10.1101/gad.1864110}}&lt;/ref&gt;
*'''22 වර්ණදේහය''' වඩාත් දිගු අනුක්‍රමයන් සහිත [[ජාන]] දරනු ලබයි. ජානයක භෂ්ම 1000 - 583,000 දක්වා පවති. ජාන 545 කට වැඩි ප්‍රමාණයක් දරනු ලබයි.&lt;ref name=www/&gt;

මානව ගෙනෝම ව්‍යාපෘතිය යටතේ පවතින තවත් උපව්‍යාපෘතියක් වනුයේ [[පිළීකා]] තත්වයන් සදහා හේතුවන ජාන (Cancer genomic project) හඳුනාගැනිමයි.හේ අනුව පිළීකා සැදිම සදහා හේතුවන [[ජාන]] 100කට වැඩි සංඛයාවක් හදුනාගෙන තිබේ.මේ ජානයන්ගෙන් බහුතරයක් ලියුකේමියා සහ [[වසා සෛල]] ආශ්‍රැතව හටගන්නා පිළීකා තත්වයන් සැදිම සදහා හේතුවේ. පිළීකා සදහා ප්‍රතිකාර කිරිමේදි මෙම ජානවල ක්‍රියාකාරිත්වයන් පදනම් කරගනිමින්ද ප්‍රතිකාර සිදු කරනු ලබයි.&lt;ref name=www/&gt;&lt;ref name=Gonzag/&gt;&lt;ref name=naid/&gt;

== මානව ගෙනෝම ව්‍යාපෘතියේ වැදගත්කම ==
*සම්පුර්ණ ගෙනෝමය (හෙටරෝක්‍රොමැටින්ද අන්තර්ගතවන පරිදි) පරික්ෂණ ඉදිරියට සිදු කළ හැකිවිම.&lt;ref&gt;{{cite web|url=  http://genome.ucsc.edu|title= An Overview of the Human Genome Project}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;http://www.ensembl.org&lt;/ref&gt;
*[[ජාන]] සම්බන්ධ [[ප්‍රවේණි විද්‍යාව|ප්‍රවේණීක]] රෝග හඳුනාගැනිම සදහා භාවිත කළ හැකිවිම. එමගින් රෝග හදුනාගැනිම දියුණුවිම සහ ප්‍රවේණීක රෝග කල්තියා හඳුනාගතහැකිවිම (Screening) වැනි දැ සදහා ඉඩප්‍රස්ථා ලැබි තිබේ.
*එමෙන්ම තනි ජානයකට වඩා වැඩි ක්‍රියාකාරිත්වයක බලපැම මඟින් ඇතිවන [[දියවැඩියාව]], [[හෘද රෝග]], ඇඳුම වැනි තත්වයන් හඳුනා ගැනිම සදහා භාවිත කිරිම
*[[DNA]] මත පදනම් වු රෝගියාට විශේෂීත වු ඖෂධ (pharmacogenomics) නිපදවිමට භාවිත කිරිම.
*[[ජාන චිකිත්සාව]] සහ ඖෂධ පාලන පද්ධති ඇතිකිරිම සදහා වැදගත් විම.
*එමෙන්ම වෙනත් ගෙනෝම සමඟ සැසැදිම මඟින් ගෙනෝම පරිනාමය පිළීබඳ අවබෝධයක් ලබා ගැනිම සදහා වැදගත් වේ.&lt;ref&gt;{{cite journal|last1=Mardis|first1=E.|title=The impact of next-generation sequencing technology on genetics|journal=Trends in Genetics|date=2008|volume=24|issue=3|page=133|doi=10.1016/j.tig.2007.12.007 }}&lt;/ref&gt;

== අදාල ==
{{Reflist|2}}

== බාහිර සබැදි ==
* [http://www.ornl.gov/sci/techresources/Human_Genome/home.shtml මානව ගෙනෝම ව්‍යාපෘතිය] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20080315062131/http://www.ornl.gov/sci/techresources/Human_Genome/home.shtml |date=2008-03-15 }} නිල තොරතුරු පිටුව
* [http://www.genome.gov ජාතික මානව ගෙනෝම පර්යේෂණ ආයතනය (NHGRI)]. NHGRI ජාත්‍යන්තර මානව ගෙනෝම ව්‍යාපෘතිය සෞඛ්‍ය දායකත්වය පිළිබඳ ජාතික ආයතනය. එහි ප්‍රාථමික අරමුණ ලෙස මිනිස් ජාන හදුනාගන්නා ලදී, සාර්ථකව 2003 අප්‍රේල් මසදී නිම කරන ලදී.
* [http://www.ornl.gov/sci/techresources/Human_Genome/publicat/hgn/hgn.shtml මානව ගෙනෝම පුවත්] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20130512060335/http://www.ornl.gov/sci/techresources/Human_Genome/publicat/hgn/hgn.shtml |date=2013-05-12 }}
* [http://www.doegenomes.org/ HGP තොරතුරු පිටු]
* [http://www.yourgenome.org/ yourgenome.org: සැන්ගර් ආයතනය රාජ්‍ය තොරතුරු පිටු] 
* [http://www.ensembl.org/ Ensembl ව්‍යාපෘති]
* [http://genome.ucsc.edu UCSC genome browser]
* [http://www.nature.com/genomics/human/ ස්වභාවය සඟරාවේ මිනිස් ජාන බිහිදොර]
* [http://genome.wellcome.ac.uk/ සාදරයෙන් පිලිගනිමු භාරය මානව ගෙනෝම වෙබ් අඩවිය] නොමිලේ ඔබ මිනිස් ජාන ගවේෂණය කිරීමට ඉඩ සම්පත්, ඔබගේ සෞඛ්‍ය හා ඔබේ අනාගතය.
* [http://www.ericdigests.org/2003-2/genome.html මානව ගෙනෝම පිළිබඳ ඉගෙනගන්න. 1 කොටස: විද්‍යා අධ්‍යාපනඥ අභියෝගයට ලක් කිරීම. එරික් ඩයිජස්ට්.] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20201128203512/http://www.ericdigests.org/2003-2/genome.html |date=2020-11-28 }}
* [http://www.ericdigests.org/2003-2/genome2.html මානව ගෙනෝම පිළිබඳ ඉගෙනගන්න. කොටස 2: විද්‍යා අධ්‍යාපනඥ සඳහා සම්පත්. එරික් ඩයිජස්ට්.] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20201128200747/http://www.ericdigests.org/2003-2/genome2.html |date=2020-11-28 }}
* [http://www.prospect.org/cs/articles?article=patenting_life මෙරිල් ගෝස්නර් මහතා විසින් ''පේටන්ට් ලයිෆ්''] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20110916042739/http://prospect.org/cs/articles?article=patenting_life |date=2011-09-16 }}
* [http://clinton4.nara.gov/WH/EOP/OSTP/html/00626_4.html Celera පිළිබඳ ක්රේග් වෙන්ටෙර්ගේ නිකුත් කිරීම පිළිබඳ] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20110514175551/http://clinton4.nara.gov/WH/EOP/OSTP/html/00626_4.html |date=2011-05-14 }}
* [http://www.pbs.org/wgbh/nova/genome/ ලයිෆ් සංගහය කියයි] එක්කෝ QuickTime හෝ RealPlayer ආකෘතියෙන් කොටස් 16 දී සත්කාරකත්වය දරනු ලබන සමස්ථ වැඩසටහන ඇතුළු වල ප්‍රවේණික තොරතුරු, විකේතනය තරඟය ලේඛනගත පැය 2 NOVA වැඩසටහනට සහ සම්බන්දිත වෙබ් අඩවිය.
* {{cite journal |author=Lone Dog L |title=ඔවුන් මොන ජානද? මානව ගෙනෝම ව්‍යාපෘතිය විවිධත්වය|journal=J Health Soc Policy |volume=10 |issue=4 |pages=51–66 |year=1999 |pmid=10538186 |url=http://www.haworthpress.com/store/ArticleAbstract.asp?sid=DS104W6XGPL58H9EKU06C2L1QSSP41VF&amp;ID=5707 |doi=10.1300/J045v10n04_04}}
* [https://repository.library.georgetown.edu/handle/10822/556935 බොහෝ මුල් ලේඛන]

[[ප්‍රවර්ගය:විද්‍යාව]]
[[ප්‍රවර්ගය:ජීව විද්‍යාව]]</text>
      <sha1>3kk8vckrkhdr14hsbfrsgd989lwhrxp</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>කුස පබා</title>
    <ns>0</ns>
    <id>66629</id>
    <revision>
      <id>753093</id>
      <parentid>752784</parentid>
      <timestamp>2025-07-03T10:10:01Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>IDB.S</username>
        <id>52205</id>
      </contributor>
      <comment>සංස්කරණය</comment>
      <origin>753093</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="20992" sha1="8di6kv7q209h5wyy7wl34to5je6x1i8" xml:space="preserve">{{More citations needed|date=ජූලි 2025}}{{Infobox film
| image          = 
| caption        = 
| director       = [[සුනිල් ආරියරත්න]]
| producer       = ශ්‍රී ලංකා නිර්මාණ සංසදය
| writer         = තිස්ස අබේසේකර
| screenplay     = තිස්ස අබේසේකර
| story          = [[සුනිල් ආරියරත්න]]
| based on       = පන්සිය පණස් ජාතක පොතේ කුස ජාතකයෙන්
| starring       = [[ජැක්සන් ඇන්තනී]]
[[පූජා උමාශංකර්]]
| music          = [[රෝහණ වීරසිංහ]]
| cinematography = චන්න දේශප්‍රිය
| editing        = රවින්ද්‍ර ගුරුගේ
| production companies = ශ්‍රී ඩිජිටල්,ඉන්දියා&lt;/dr&gt;
ප්‍රසාද් කලර් ලැබ්,චෙන්නායි&lt;/br&gt;
ප්‍රසාද් ෆිල්ම්ස් ස්ටූඩියො,චෙන්නායි&lt;/br&gt;
| distributor    = &lt;!-- or: | distributors = --&gt;
| released       = {{film date|2012|01|26|}}
| runtime        = මිනිත්තු 120
| country        = [[ශ්‍රී ලංකා]]
| language       = [[සිංහල]]
| budget         = 
| gross          = &lt;!--(please use condensed and rounded values, e.g. &quot;£11.6 million&quot; not &quot;£11,586,221&quot;)--&gt;
}}
'''කුස පබා''' යනු 2012 වසරේ තිරගත වූ ශ්‍රී ලාංකීය සිංහල ඓතිහාසික නාට්‍ය චිත්‍රපටයක් වන අතර, එය [[සුනිල් ආරියරත්න]] විසින් අධ්‍යක්ෂණය කරන ලද අතර H.D ප්‍රේමසිරි, [[උදයකාන්ත වර්ණසූරිය]], රසිත ජිනේසේන, [[සුනිල් ටී ප්‍රනාන්දු]], ජවිතාස අනංගෝ, තිස්සනන්ද, ජවිතාස අනංගෝ ඇතුළු සුප්‍රසිද්ධ චිත්‍රපට අධ්‍යක්ෂවරුන් සහ ශ්‍රී ලංකා කලා සංගමයේ නිෂ්පාදකවරුන් විසින් සම-නිෂ්පාදනය කරන ලදී.&lt;ref&gt;{{Citation |title=සංරක්ෂිත පිටපත |url=http://www.sarasaviya.lk/2011/12/29/_art.asp?fn=sa11122910&amp;pn=*14,15 |access-date=2016-07-24 |archive-date=2016-04-01 |archive-url=https://web.archive.org/web/20160401130002/http://www.sarasaviya.lk/2011/12/29/_art.asp?fn=sa11122910&amp;pn=*14,15 }}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Citation |title=සංරක්ෂිත පිටපත |url=http://www.sarasaviya.lk/2012/03/22/_art.asp?fn=sa12032213&amp;pn=*14,15 |access-date=2016-07-24 |archive-date=2016-11-04 |archive-url=https://web.archive.org/web/20161104165126/http://www.sarasaviya.lk/2012/03/22/_art.asp?fn=sa12032213&amp;pn=*14,15 }}&lt;/ref&gt; මාරසිංහ, ජස්ටින් බෙලගමගේ, රේණුකා බාලසූරිය, [[ධම්මික සිරිවර්ධන]] සහ [[සෝමරත්න දිසානායක]].&lt;ref&gt;http://www.sarasaviya.lk/2011/08/11/_art.asp?fn=sa11081114&amp;pn=16{{භින්න වූ සබැඳි|date=September 2023 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}&lt;/ref&gt;

==රංගනය==
{{Div col|4}}
*[[ජැක්සන් ඇන්තනී]] - කුස රජ&lt;ref&gt;http://www.sarasaviya.lk/2012/03/22/_art.asp?fn=sa1203224{{භින්න වූ සබැඳි|date=September 2023 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}&lt;/ref&gt;
*පූජා උමාශංකර් - පබාවතී කුමරිය 
*[[රවින්ද්‍ර රන්දෙණිය]] - ඔක්කාහ රජු
* [[වීණා ජයකොඩි ]]- සීලවතී බිසව 
*[[පාලිත සිල්වා]] - මධු රජු
*[[කුසුම් රේණූ]] - මධු රජ බිසව
*[[චාන්දනී සෙනෙවිරත්න]] - කුදී
*[[රොෂාන් රණවන]] - ජයම්පති&lt;ref&gt;http://www.sarasaviya.lk/2011/09/01/_art.asp?fn=sa1109011{{භින්න වූ සබැඳි|date=September 2023 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}&lt;/ref&gt;
*[[මහේන්ද්‍ර පෙරේරා]] - රාජ දූතයා 1
*[[මහින්ද පතිරගේ]] - රාජ දූතයා 2
*ගාමිණී ජයලත් - අණ බෙරකරු
*ආරියසේන කළුආරච්චි
*දිමුතු චින්තක
*ගාමිණී විජේසිංහ
*ධනවර්ධන ගුරුගේ
*හර්ෂ සිරිමාන්න
*රංජිත් දිසානායක
*ජී. කරුණාපාල
*සමන්ත මංජුල
*ශක්ති ධර්මප්‍රිය
*මෙන්ඩිස්
*මලින්ද හිදෙල්ල ආරච්චි
*ප්‍රදීප් ලසන්ත
*ක්‍රිශාන්ත එරංදක
*වික්ටර් විජයන්ත
*එරංග ද සිල්වා
*සී. ඩී. ලක්මාල්
*සුජීව රණසිංහ
*සුජිත් ප්‍රියදර්ශන
*සනෝජා දීපානි
*දුමින්ද දර්ශන
*දිලිනි අමරසිංහ
*රේණුකා බාලසූරිය
*එම්. ජී. මෙන්ඩිස්
*විමලා එස්. නාහිටිය
*ලතා කිරිවත්තුඩුව
*මහිල් සූරගේ
*ලයනල් සම්පත්
*කුසුමාවතී බාලසූරිය
*සන්ධ්‍යා උමා ශංකර්
*ශීලා මෙන්ඩිස්
*දිනූෂ විජේසූරිය
*සම්පත් චාමින්ද
*චතුරංග හර්ෂනාත්
*රුවින් ප්‍රසන්න
*යොමාල් මද්දුමහේවා
*මධුමාලී අබේසේකර
*ඉමේෂා වික්‍රමසිංහ
*සුසන්තිකා වික්‍රමසිංහ
*මයෝධ්‍යා දසනායක
*දිලිමා මධුෂානි
*උපේන්ද්‍ර ඩී. ලක්මාලි
*සුචිනි සුභාෂි
*චේතනා හේවාවිස්ස
*චේතනා විතානගේ
*නදීකා අලහකෝන්
*ස්වර්ණ නම්මුණි ආරච්චි
*ලක්ෂ්මී වීරසිංහ
*දිලානි අනුරුද්ධිකා
*රුචිරා මධුෂානි
*දිලිනි චතුරිකා
*උදේශිනි ඉන්දීවරී
*නිරෝශ් ප්‍රනාන්දු
*නුවන් දිසානායක
*රකිල එරංද
*ලහිරු ජයලීල
*විජේබංඩාර කන්ගර
*ලසන්ත නදීශාන්
*පේෂල පීරිස්
*රොෂාන් නලින්ද
*සාලිය බණ්ඩාර
*රුක්මන් ගජනායක
*ලූෂන් ප්‍රනාන්දු
*කවිදු මලිත්
*චාන්දනී මැණිකේ
*ඉෂාරා නිල්මිණි
*දුලංජි දිලිනි
*කෞමිණි විමර්ශනී
*සචිනි භානුකා
*කාංචනා කුමාරි
*කෝකිලා මැද්දේගොඩ
*දිස්නා කුමාරි
*සුගන්දිමා දිල්හාරි
*සරත් ජී. අලව්ව - භික්ෂුව
*ඩබ්. පී. ජයන්ත
*සංජීව හෙන්වාවඩු
*ඩබ්. එම්. හසන්ත
*එන්. ආර්. මලලසේකර
*ජී. එම්. සිරිපාල
*ඇන්ටන් වේවැල්දෙනිය
*රුවන් පෙරේරා
*කීර්ති වික්‍රමසිංහ
*එම්. ඩබලිව්. කේ. එස්. බණ්ඩාර
*යමුනා රසාංගිකා
*ශෙහාර දේවාදේවා
*කපිල රත්නායක
*දිලිනි එරංගා
*චමින්ද විජේකෝන්
*ලාල් පද්මසිරි
*ලහිරු මුණසිංහ
*මධුෂාන් නානායක්කාර
*කාංචන එරංග
*නිශ්ශංක බණ්ඩාර
*එම්. ඩබ්ලිව්. වී. ගුණරත්න
*සුනිල් ප්‍රේමචන්ද්‍ර
*ජයන්ත තෙන්නකෝන්
*සිදත් වනිගසේකර
*කේ. කේ. විජයවීර
*ප්‍රියන්ත රණවීර
*ප්‍රියන්ති රණවීර
*එම්. ගුණපාල
*මංගල මුණසිංහ
*අමිලා සුචිත්‍රාංගනී
*අයෝමා දමයන්ති
*රුවින්දිකා ඉෂාදිනි
*ශෂිනි ඉමාෂා
*සචිත් මනුෂ
*සේනක ටයිටස්
*රංජිත් ද සිල්වා
*එච්. ඩබ්ලිව්, ප්‍රේමරත්න
*රංජිත් ජයසිංහ
*ජයතිස්ස අතුලසිරි
&lt;ref&gt;{{Citation |title=සංරක්ෂිත පිටපත |url=http://www.sarasaviya.lk/2016/06/23/?fn=sa16062316 |access-date=2016-07-24 |archive-date=2016-06-27 |archive-url=https://web.archive.org/web/20160627185255/http://www.sarasaviya.lk/2016/06/23/?fn=sa16062316 }}&lt;/ref&gt;
===හඬකැවීම්===
*හිමාලි සයුරංගි - පබාවතී
*ක්‍රිශාන්ත දයානන්ද - සක් දෙවිඳු
*ජයන්ත මුතුතන්ත්‍රි
*සමන්ත මංජුල
*සුනෙත් ශාන්තප්‍රිය
*නයනා ඩල්සි කුමාරි
*ඉමෝකා ලංකාපුර
*දුමින්ද මෙන්ඩිස්
*නිශාන්ත කුලරත්න
*දිනේෂ් ලිවේරා
{{Div col end}}

==ගීතයන්==
{{Track listing
| collapsed       = 
| headline        = කුස පබා ගීත
| extra_column    = ගායනය
| total_length    = 

| writing_credits =yes
| lyrics_credits  =no
| music_credits   =yes

| title1          = '''යට ගිය දවස'''
| note1           = 
| writer1         = [[සුනිල් ආරියරත්න]]
| music1          = රෝහණ වීරසිංහ 
| extra1          = එඩ්වඩ් ජයකොඩි 
| length1         = 

| title2          = '''මධුර වසන්තේ'''
| note2           = 
| writer2         = [[සුනිල් ආරියරත්න]]
| music2          = රෝහණ වීරසිංහ 
| extra2          = නිරෝෂා විරාජිනී, උරේෂා රවිහාරි, හර්ෂණ දිසානායක, බන්දුල විජේවීර, මහින්ද පතිරගේ
| length2         = 

| title3          = '''මධුචන්ද්‍ර යාමේ''
| note3           = 
| writer3         = [[සුනිල් ආරියරත්න]]
| music3          = රෝහණ වීරසිංහ 
| extra3          = [[කසුන් කල්හාර]]
| length3         = 

| title4          = '''ජල ධාරාවෝ'''
| note4           = 
| writer4         = [[සුනිල් ආරියරත්න]]
| music4          = රෝහණ වීරසිංහ 
| extra4          = උරේෂා රවිහාරි 
| length4         = 

| title5          = '''පෙති බිඳ හෙලමි'''
| note5           = 
| writer5         = [[සුනිල් ආරියරත්න]]
| music5          = රෝහණ වීරසිංහ 
| extra5          = හේෂාන් ගමගේ
| length5         = 

| title6          = '''ප්‍රේම මන්දිරේ'''
| note6           = 
| writer6         = [[සුනිල් ආරියරත්න]]
| music6          = රෝහණ වීරසිංහ 
| extra6          = නිරෝෂා විරාජිනි 
| length6         = 

| title7          = '''කුස පබා'''
| note7           = 
| writer7         = [[සුනිල් ආරියරත්න]]
| music7          = රෝහණ වීරසිංහ 
| extra7          = නිරෝෂා විරාජිනී, හර්ෂණ දසානායක ඇතුඵ පිරිස 
| length7         = 
|}}
ස්තෝත්‍ර ගායන - එම්. ප්‍රශාන්තිනි, එම්. සගානා, මොරින් ජෙනට්, චාමර නුගලියැද්ද, තිළිණ සමරනායක, ධනංජය හෙටිටිආරච්චි

==නිෂ්පාදනය==
{{Div col|2}}
*ඉදිරිපත් කිරීම - ශ්‍රී ලංකා නිර්මාණ සංසදය නිෂ්පාදනය = එච්. ඩී. ප්‍රේමසිරි, උදයකාන්ත වර්ණසූරිය, රසිත ජිනසේන, [[සුනිල් ටී ප්‍රනාන්දු]]([[සුනිල් ටී ෆිල්ම්ස්]]), තිස්ස නාගොඩවිතාන, ආරියදාස පීරිස්, ජනිත මාරසිංහ(ජනිත ෆිල්ම්ස්), ජස්ටින් බෙලගමගේ 
**සම නිෂ්පාදනය - රේණුකා බාලසූරිය, ධම්මික සිරිවර්ධන 
***විධායක නිෂ්පාදනය - ආචාර්ය සෝමරත්න 
*දෙබස් හා තිර රචනය - ආචාර්ය තිස්ස අබේසේකර 
*ගීත රචනය සහ අධ්‍යක්ෂණය - මහාචාර්ය සුනිල් ආරියරත්න
** සහය අධ්‍යක්ෂණය - දමින්ද ඩී. මඩවල, සමීර රංගන නාඔටුන්න, රොනිත් අධිකාරි 
*කැමරා අධ්‍යක්ෂණය - චන්න දේශප්‍රිය 
**සහය - එච්. කේ. විනායන්, එම්. ශ්‍රිනිවාස් (ඉන්දියාව) 
*ආලෝකරණ ශිල්පීන් - ආරියරත්න පෙරේරා, මහින්ද ප්‍රේමලාල්, අනුර තෙන්නකෝන්, ලහිරු ධනුෂ්ක ප්‍රසාද්, ජගත් නන්දන, හර්ෂ විකුම්, සරත් කරුණාරත්න, දයානිධි, දලින්ද මධාරා 
*සංස්කරණය - රවින්ද්‍ර ගුරුගේ 
**සහය - අජිත් රාමනායක 
*අංග රචනය - සමීර මධු කිදෙල්පිටිය, චන්ද්‍රසිරි රාපපක්ෂ, අනිල් පෙම්ගිරිකර් (ඉන්දියාව), ප්‍රතාප් බොර්දේ (ඉන්දියාව) 
*අතිරේක කැමරාකරණය - මාෂල් ස්ටැන්ලි, ෆ්රෑන්ක්ලින් රූප් 
*කලා අධ්‍යක්ෂණය - හීනටිගල ප්‍රේමදාස 
**සහය - කේෂාත්‍රි හීනටිගල, කෞශල්‍යා වන්නිආරච්චි, ජී කරුණාපාල, තුෂිත පද්මකුමාර 
*පසුතල ඉදිකිරීම - කේ. විමලසේන, කේ. සුගතදාස, රොෂාන් දුෂ්මන්ත, ඒ. එච්. කරුණාරත්න, ජී. වී. ජීවානන්ද, කිංස්ලි බෙලිගල්ල, ඩී. සමරසිංහ, චන්ද්‍ර දොලපිහිල්ල, රම්‍යසිරි දොලපිහිල්ල *සටන් අධ්‍යක්ෂණය - ජී. කරුණාපාල, තුසිත දේවකුමාර (හෙළ අංගම් කලායතනය) 
*නැටුම් අධ්‍යක්ෂණය - චන්දන වික්‍රමසිංහ 
*ශබ්ද පරිපාලනය - අරුණ ප්‍රියන්ත කළුආරච්චි 
**සහය - පුබුදු ධනංජය 
*රසායනාගාර කටයුතු දළ සේයාපට සංශෝධනය සහ පිටපත් මුද්‍රණය - ප්‍රසාද් වර්ණ රසායනාගාරය, චෙන්නායි 
*නිෂ්පාදන කළමනාකරණය - රේණුකා බාලසූරිය 
*නිශ්චල ඡායාරූප - විශ්වා බාලසූරිය 
*නාමාවලිය - සමීර ගයාශාන් 
*කොණ්ඩා මෝස්තර - ලලිත් ධර්මවර්ධන 
*සහාය - සුගීස්වර මොහොට්ටිආරච්චි 
*වස්ත්‍රාභරණ - වෙනුක වික්‍රමාරච්චි, පුෂ්පා ලියනගේ, නීල් රූපසිංහ, ඉරේෂ් එරංග, සංදේශ් බංඩාර, හසන්ත වීරකෝන් 
*දෘශ්‍ය ප්‍රයෝග අධීක්ෂණය - බුද්ධි විශ්වනාත් කීර්තිසේන 
*ත්‍රිමාණ සජීවීකරණය - ගයාන් සිල්වා, රවිහාර පෙරේරා, රවිහාර වීරතුංග, ක්‍රිස්ටෝපර් ප්‍රනාන්දු, ක්‍රිශාන්ත පෙරේරා, හරිඳු ජයවර්ධන, හරිඳු අරවින්ද, රුමේෂ් තරංග, චමත්ක ගමගේ 
*ට්‍රැක් ඩොලි ක්‍රියා කරවීම - හිරාන් ඉන්දික, සුනිල් ශාන්ත 
*විදුලි ජනක යන්ත්‍ර ක්‍රියාකරවීම - ඒ. ජී. ඒ. තිලකසිරි, නාමල් විජේරත්න 
*ජිම් ජිබ් ක්‍රියාකරවීම - ඉඳුනිල් සුරංග, ප්‍රසාද් දයාරත්න, උමේෂ් සමීර, පී. දේවරාජ් 
*මොනිටර් ඔපරේටර් - මහේෂ් වසන්ත 
*දර්ශන තලයේ දෙබස් පටිගත කිරීම - තරංග දිනුෂ, මොක්ෂික පතිරණ 
*විශේෂ ශබ්ද ප්‍රයෝග - ඩබ්ලිව්. ජී. පොඩිරත්න
**සහය - කෝකිල ගයාන්
*කැමරා උපකරණ සැපයීම - ප්‍රසාද් ෆීල්ම්ස් ස්ටුඩියෝ, ඉන්දියාව 
*ආලෝක උපකරණ, ට්‍රැක් ඩොලි, ක්‍රේන් ජිම් - ජිබ්, ජෙනරේටර් සැපයීම - මැජික් ලැන්ටර්න් ආයතනය 
*අමතර තාක්ෂණ උපකරණ සැපයීම - ෆිල්ම් ලොකේෂන් සර්විස් 
*සංස්කරණ හා ශබ්ද පටිගත කිරීම - ටී. වී. ටී. ආයතනය දෘශ්‍ය ප්‍රයෝග මැදිරිය 
*නාද මිශ්‍රණය - කේ. ලක්ෂ්මී නාරායනන් (ඉන්දියාව) 
*ගීත හා සංගීතය පටිගත කිරීම - සුරේෂ් මාලියැද්ද - ප්‍රේම් ස්ටුඩියෝ 
*නිෂ්පාදන සහය - සමන් රාජපතිරණ, සම්පත් සෙනරත් බංඩාර, කේ. පුෂ්ප කුමාර, අබ්දුල් රහීම් නාද 
*සංකලන මැදිරිය - ශ්‍රී ඩිජිටල් (ඉන්දියාව)&lt;ref&gt;{{Citation |title=සංරක්ෂිත පිටපත |url=http://www.sarasaviya.lk/2016/05/19/?fn=sa16051924 |access-date=2016-07-24 |archive-date=2016-07-24 |archive-url=https://web.archive.org/web/20160724152254/http://www.sarasaviya.lk/2016/05/19/?fn=sa16051924 }}&lt;/ref&gt;
{{Div col end}}
==මූලාශ්‍ර==
{{Reflist}}

== බාහිර සබැඳි ==

* {{IMDb title|id=3221996/?ref_=m_tt_rec_tti|title=කුස පබා}}</text>
      <sha1>8di6kv7q209h5wyy7wl34to5je6x1i8</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>ඩබල් ට්‍රබල්</title>
    <ns>0</ns>
    <id>67156</id>
    <revision>
      <id>753088</id>
      <parentid>752787</parentid>
      <timestamp>2025-07-03T10:05:06Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>IDB.S</username>
        <id>52205</id>
      </contributor>
      <comment>සංස්කරණය</comment>
      <origin>753088</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="2559" sha1="efp6qlqx5etpk2giedoyca7598cfb5m" xml:space="preserve">{{සමුද්දේශ විරහිත|date=ජූලි 2025}}{{Lead missing}}
{{Infobox film 
| director =දිනේෂ් ප්‍රියසාද් 
| producer = රාජ් රණසිංහ 
| writer = දිනේෂ් ප්‍රියසාද් 
| screenplay = දිනේෂ් ප්‍රියසාද් 
| story = දිනේෂ් ප්‍රියසාද් 
| music =ඉමල් ජූඩ්
| cinematography = දිනේෂ් ප්‍රියසාද් 
| editing = දිනේෂ් ප්‍රියසාද් 
| country = [[ශ්‍රී ලංකා]]
| language = [[සිංහල]]
| released = 2013 ඔක්තෝබර් 24
|}}

==ගීතයන්==
*ගීත ප්‍රබන්ධය - එච්. එස්. පෙරේරා, නන්දන වික්‍රමගේ , සුනිල් විමලවීර 
*ගීත ගායනය - ලන්ත්‍රා පෙරේරා, අභිෂේකා විමලවීර, අංජන යසිරු, ඩිනක්ෂි ප්‍රියසාද්, ශනුදි ප්‍රියසාද 
*අයි අයියෝ ඕනෙදෝ - අංජන යසිරු, ඩිනක්ෂි ප්‍රියසාද් 
*හීන මල් මිටක් - අභිෂේකා විමලවීර, ලන්ත්‍රා පෙරේරා
*කෙල්ලං ඉන්නා තැනක් - අංජන යසිරු, ඩිනක්ෂි ප්‍රියසාද්, සනුද්‍රි ප්‍රියසාද්
==රංගනය==
*ශ්‍රිවංක වෙඩික්කාර (ඩංකා)
*විල්සන් ගුණරත්න
*[[දුලීකා මාරපන]]
*මොහාන් හෙට්ටිආරච්චි
*එරංග ජිවන්ත
*ඔෂිණි ලියනගේ
*ශ්‍යාමා සප්නා
*රාණි පෙරේරා
*මනෝරි ලියනගේ
*උදාර රණසිංහ 
*චමින්ද උදයකුමාර
*වින්දිය වෙත්මිණු
*නදීශාන් ද සිල්වා
*තරිඳු ප්‍රභාත් පීරිස්
*ඕජිත ශ්‍රී නිරොදිත්
*අනුසර ශ්‍රී රවින්දිත්
*[[ශේෂාද්‍රි ප්‍රියසාද්]]
*ඩිනක්ෂි ප්‍රියසාද්
{{ප්‍රවර්ගකරණය අවැසි පිටු|date=ජූලි 2025}}</text>
      <sha1>efp6qlqx5etpk2giedoyca7598cfb5m</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>ශ්‍රී ලංකා ක්‍රිකට් (ආයතනය)</title>
    <ns>0</ns>
    <id>68774</id>
    <revision>
      <id>752812</id>
      <parentid>740372</parentid>
      <timestamp>2025-07-03T02:21:46Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>InternetArchiveBot</username>
        <id>63598</id>
      </contributor>
      <comment>Rescuing 1 sources and tagging 0 as dead.) #IABot (v2.0.9.5</comment>
      <origin>752812</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="23431" sha1="7mtinx9y7a8atrz3w95sz1dpfxe5qy2" xml:space="preserve">{{Infobox sport governing body
|name= ශ්‍රී ලංකා ක්‍රිකට් 
|abbrev = SLC
|logo= 
|sport=[[ක්‍රිකට්]]
|category =
|image =
|caption =
|jurisdiction = ශ්‍රී ලංකාව 
|founded = {{Start date and age|1975|06|30|df=yes}}
|aff = [[International Cricket Council |ජාත්‍යන්තර ක්‍රිකට් කවුන්සිලය]] 
|affdate = {{Start date and age|1981|07|21|df=yes}}
|region = [[Asian Cricket Council]]
|regionyear = {{Start date and age|1983|09|19|df=yes}}
|headquarters = [[Sinhalese Sports Club]]
|location = 35 Maitland Place, [[Cinnamon Gardens|Colombo 7]]
|chairman = 
|president = [[ශම්මි සිල්වා]] (disputed)
|director = 
|secretary = vacant
|coach = [[සනත් ජයසූරිය]]
|womenscoach = [[රුමේෂ් රත්නායක]]
|key staff = {{unbulleted list|[[Ashley de Silva]] (CEO)|Jerome Jayaratne (COO)}}
|operating income = {{currency|4309|LKR}} million (2020)&lt;ref&gt;{{Cite web |title=Annual Report 2020 SLCB |url=https://srilankacricket.lk/wp-content/uploads/2017/11/Annual-Report-2020.pdf }}&lt;/ref&gt;
|sponsor = {{hlist|ITW Global|[[Sony Pictures Networks India|Sony Pictures Networks]]|[[Brandix|Moose Clothing]]|[[Amul]]|Masuri|My Cola|[[Nawaloka Hospital]]|The IPG Group|[[NR Group|Cycle Incense]]|life bottled water|Crystal Bottled Drinking Water&lt;ref name=&quot;Sri Lanka Cricket&quot;&gt;{{cite web|url=https://srilankacricket.lk|title=Sri Lanka Cricket|access-date=11 November 2023}}&lt;/ref&gt;}}
|year closed =
|replaced = Board of Control for Cricket in Sri Lanka (BCCSL)
|prevfounded =
|url = https://srilankacricket.lk/
|countryflag=Sri Lanka
|countryflag2=
|countryflag3=
}}

'''ශ්‍රී ලංකා ක්‍රිකට්''' (පෙර: ශ්‍රී ලංකා ක්‍රිකට් පාලක මණ්ඩලය) යනු ශ්‍රී ලංකාවේ [[ක්‍රිකට් |ක්‍රිකට් ක්‍රීඩාව]] හා සම්බන්ධ ක්‍රියාකාරකම් හා එහි කටයුතු පාලනය කරන ප්‍රධානතම ආයතනයයි. මෙය [[අන්තර්ජාතික ක්‍රිකට් කවුන්සිලය (ICC)|අන්තර්ජාතික ක්‍රිකට් කවුන්සිලයේ]] සහ [[ආසියානු ක්‍රිකට් කවුන්සිලය |ආසියානු ක්‍රිකට් කවුන්සිලයේ]] පූර්ණ සාමාජිකත්වය දරනු ලබන අතර මෙමගින් [[ශ්‍රී ලංකා ජාතික ක්‍රිකට් කණ්ඩායම|ජාතික ක්‍රිකට් කණ්ඩායම්]] තරග සහ පළමු පෙල තරගයන් පවත්වනු ලබයි. මෙම ආයතනය 1975 ජුනි මස 30 දිනදී  ක්‍රීඩා අමාත්‍යාංශයේ ලියාපදිංචිව ශ්‍රී ලංකා ක්‍රිකට් පාලක මණ්ඩලය ලෙස ආරම්භ කෙරුණු අතර පසුව එය ශ්‍රී ලංකා ක්‍රිකට් ආයතනය ලෙස වර්ෂ 2003 දී පිහිටුවන ලදී.

==ඉතිහාසය==
බ්‍රිතාන්‍යයන් විසින් යටත් විජිතකරණය කරන ලද කාලය තුළ ක්‍රිකට් ක්‍රීඩාව ශ්‍රී ලං ගෙන එන ලදී. බ්‍රිතාන්‍යයන් පැමිණි සෑම තැනකටම මෙන්ම, ක්‍රිකට් ක්‍රීඩාව ඉක්මනින්ම අනුගමනය කළ අතර 1800 වන විට දිවයිනේ ප්‍රථම වරට ක්‍රීඩා කරන ලද බව උපකල්පනය කිරීම සාධාරණ ය. ලංකාවේ ක්‍රිකට් පිළිබඳ මුල්ම නිශ්චිත සඳහන 1832 සැප්තැම්බර් 5 වන දින &quot;කොළඹ ජර්නල්&quot; හි ක්‍රිකට් සමාජයක් පිහිටුවීමට ඉල්ලා සිටි වාර්තාවකි. [[කොළඹ ක්‍රිකට් සමාජය]] ඉන් ටික කලකට පසු පිහිටුවන ලද අතර 1833 නොවැම්බර් මාසයේදී 97 වන රෙජිමේන්තුවට එරෙහිව ක්‍රීඩා කළ විට තරඟ ආරම්භ විය.&lt;ref&gt;{{cite web|title=97th (The Earl of Ulster's) Regiment of Foot|url=http://www.nam.ac.uk/research/famous-units/97th-earl-ulsters-regiment-foot|work=Famous Units|publisher=[[National Army Museum]]|access-date=24 May 2014}}&lt;/ref&gt;

20 වන සියවස පුරාම ශ්‍රී ලංකාවේ මෙම ක්‍රීඩාව වැඩි වැඩියෙන් ජනප්‍රිය විය. 1975 සමාරම්භක ක්‍රිකට් ලෝක කුසලානයේදී ඔවුන් ජාත්‍යන්තරව මංගල දර්ශනය විය. ඔවුන් බටහිර ඉන්දීය කොදෙව්වන් හමුවේ කඩුලු 9 කින් පරාජයට පත් විය.&lt;ref&gt;{{Cite web |title=Full Scorecard of Sri Lanka vs West Indies 4th Match 1975 - Score Report {{!}} ESPNcricinfo.com |url=https://www.espncricinfo.com/series/prudential-world-cup-1975-60793/sri-lanka-vs-west-indies-4th-match-65038/full-scorecard |access-date=2022-03-10 |website=ESPNcricinfo |language=en}}&lt;/ref&gt; කෙසේ වෙතත්, එම තරඟාවලියේදීම ඔවුන් ඕස්ට්‍රේලියාවට එරෙහි තරඟයේදී විශිෂ්ට දස්කම් දක්වමින් කැපී පෙනුණි. [[ශ්‍රී ලංකා ජාතික ක්‍රිකට් කණ්ඩායම|ජාතික කණ්ඩායම]] 1979 දී ICC කුසලානය දිනා ගත්තේය.&lt;ref&gt;{{Cite web |title=Full Scorecard of Sri Lanka vs Canada Final 1979 - Score Report {{!}} ESPNcricinfo.com |url=https://www.espncricinfo.com/series/icc-trophy-1979-61172/canada-vs-sri-lanka-final-66472/full-scorecard |access-date=2022-03-10 |website=ESPNcricinfo |language=en}}&lt;/ref&gt; 1981 ජූලි 21 වන දින, ශ්‍රී ලංකාව ICC හි පූර්ණ සාමාජිකත්වයට ඇතුළත් කර ටෙස්ට් තරඟ තත්ත්වය පිරිනමන ලදී. මංගල ටෙස්ට් තරගය 1982 පෙබරවාරි මාසයේදී [[කොළඹ]] හි [[පයිකියසෝති සරවනමුත්තු ක්‍රීඩාංගනය]] [[එංගලන්ත ක්‍රිකට් කණ්ඩායම|එංගලන්තය]]ට එරෙහිව පැවැත්විණි, නමුත් ශ්‍රී ලංකාව කඩුලු 8 කින් පරාජයට පත් විය.&lt;ref name=&quot;Cricinfo&quot;&gt;{{cite web |title=Only Test, Colombo, Feb 17 - 21 1982, England tour of Sri Lanka |url=https://www.espncricinfo.com/series/england-tour-of-sri-lanka-1981-82-61783/sri-lanka-vs-england-only-test-63307/full-scorecard |publisher=ESPN Cricinfo |access-date=7 March 2021}}&lt;/ref&gt; ඕස්ට්‍රේලියාව පරාජය කරමින් ශ්‍රී ලංකාව [[1996 ක්‍රිකට් ලෝක කුසලානය]] දිනා ගත්තේය.&lt;ref&gt;{{Cite web |title=Full Scorecard of Australia vs Sri Lanka Final 1995/96 - Score Report {{!}} ESPNcricinfo.com |url=https://www.espncricinfo.com/series/wills-world-cup-1995-96-60981/australia-vs-sri-lanka-final-65192/full-scorecard |access-date=2022-03-10 |website=ESPNcricinfo |language=en}}&lt;/ref&gt; ශ්‍රී ලංකාව ඉන්දියාව පරාජය කරමින් 2014 ICC ලෝක විස්සයි20 ශූරතාව දිනා ගත්තේය.&lt;ref&gt;{{Cite web |title=Full Scorecard of India vs Sri Lanka Final 2013/14 - Score Report {{!}} ESPNcricinfo.com |url=https://www.espncricinfo.com/series/world-t20-2013-14-628368/india-vs-sri-lanka-final-682965/full-scorecard |access-date=2022-03-10 |website=ESPNcricinfo |language=en}}&lt;/ref&gt;

2023 දී, ශ්‍රී ලංකා ක්‍රිකට් ආයතනය දූෂණ හා ප්‍රමිතීන් පිරිහීම පිළිබඳ චෝදනාවලට මුහුණ දුන් අතර, ක්‍රීඩා අමාත්‍ය [[රොෂාන් රණසිංහ]] එහි මණ්ඩලය &quot;ද්‍රෝහී සහ දූෂිත&quot; ලෙස සැලකීය. [[2023 ක්‍රිකට් ලෝක කුසලානය |2023 ක්‍රිකට් ලෝක කුසලානයෙන්]] පසු, රණසිංහ ශ්‍රී ලංකා ක්‍රිකට් මණ්ඩලයෙන් ඉල්ලා අස්වන ලෙස ඉල්ලා සිටියේය. 2023 නොවැම්බර් 6 වන දින, මණ්ඩලයේ ලේකම් [[මොහාන් ද සිල්වා |මොහාන් ද සිල්වා]] ඉල්ලා අස්වීමෙන් පසු, රණසිංහ සමස්ත ශ්‍රී ලංකා ක්‍රිකට් මණ්ඩලයම ඉවත් කර ඔවුන් වෙනුවට 1996 ලෝක කුසලාන කණ්ඩායමේ නායකයා වූ [[අර්ජුන රණතුංග]] ගේ නායකත්වයෙන් යුත් හත් දෙනෙකුගෙන් යුත් අතුරු කමිටුවක් පත් කළේය.&lt;ref&gt;{{Cite news |date=2023-11-06 |title=Sri Lanka sports minister sacks cricket board; Arjuna Ranatunga to helm new interim board |url=https://economictimes.indiatimes.com/news/sports/sri-lanka-sports-minister-sacks-cricket-board/articleshow/104997713.cms |access-date=2023-11-06 |work=The Economic Times |issn=0013-0389}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Cite web |title=Sri Lanka Cricket Board Sacked After Poor World Cup Show, Arjuna Ranatunga Named Chairman of Interim Board |url=https://www.news18.com/cricket/sri-lanka-cricket-board-sacked-after-poor-world-cup-show-arjuna-ranatunga-named-chairman-of-interim-board-8650170.html |access-date=2024-02-05 |website=News18 |language=en}}&lt;/ref&gt; පසුදා, මණ්ඩලයේ සභාපති [[ෂම්මි සිල්වා]] විසින් ඉදිරිපත් කරන ලද පෙත්සමකට ප්‍රතිචාර වශයෙන්, අභියාචනාධිකරණය, පෙර මණ්ඩලය විභාග අවසන් වන තෙක් සති දෙකක කාලයක් සඳහා නැවත ස්ථාපිත කළ යුතු බවට තීන්දු කළේය.&lt;ref name=&quot;India Today&quot;&gt;{{cite web |last1=India Today |first1=India Today |title=Sacked Sri Lanka Cricket Board restored following court order |url=https://www.indiatoday.in/sports/cricket/story/sacked-sri-lanka-cricket-board-restored-following-court-order-2459276-2023-11-07 |access-date=7 November 2023 |website=India Today |date=7 November 2023 |language=en |ref=India Today}}&lt;/ref&gt;

2023 නොවැම්බර් 10 වන දින, &quot;තම කටයුතු ස්වාධීනව කළමනාකරණය කිරීමේ අවශ්‍යතාවය සහ පාලනය, නියාමනය සහ/හෝ පරිපාලනය සම්බන්ධයෙන් රජයේ මැදිහත්වීමක් නොමැති බව සහතික කිරීමේ අවශ්‍යතාවය&quot; සපුරාලීමට අපොහොසත් වීම හේතුවෙන් ICC ය SLC ආයතනය අත්හිටුවන ලදී.&lt;ref&gt;{{cite news |date=10 November 2023 |title=Sri Lanka suspended over government interference |url=https://www.bbc.co.uk/sport/cricket/67384199 |access-date=10 November 2023 |work=BBC Sport}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{cite news |date=11 November 2023 |title=Sri Lanka Cricket suspended by ICC board |url=https://cricnews.live/sri-lanka-cricket-suspended-by-icc-board/ |access-date=11 November 2023 |work=Cricnews.live |archive-date=30 December 2023 |archive-url=https://web.archive.org/web/20231230072052/https://cricnews.live/sri-lanka-cricket-suspended-by-icc-board/ |url-status=dead }}&lt;/ref&gt; ජාත්‍යන්තර ක්‍රිකට් ක්‍රීඩාවේ ශ්‍රී ලංකාවේ එදිනෙදා සහභාගීත්වයට මෙම අත්හිටුවීම බලපාන්නේ නැති බව ICC මණ්ඩලය තීරණය කළද, 202‍4, 19න් පහළ ලෝක කුසලාන ක්‍රිකට් තරඟාවලිය පැවැත්වීමේ සත්කාරකත්වය ද ශ්‍රී ලංකාවට අහිමි විය.&lt;ref name=&quot;:0&quot;&gt;{{Cite web |title=ICC Board lifts suspension on Sri Lanka Cricket |url=https://www.espncricinfo.com/story/icc-board-lifts-suspension-on-sri-lanka-cricket-1418771 |access-date=2024-02-05 |website=ESPNcricinfo |language=en}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Cite web |title=ICC shifts Men's Under 19 World Cup from Sri Lanka to South Africa |url=https://www.espncricinfo.com/story/icc-shifts-men-s-under-19-world-cup-from-sri-lanka-to-south-africa-1409945 |access-date=2024-02-04 |website=ESPNcricinfo |language=en}}&lt;/ref&gt; 2024 ජනවාරි 28 වන දින, ශ්‍රී ලංකා ක්‍රිකට් ආයතනය තවදුරටත් සාමාජිකත්ව බැඳීම් උල්ලංඝනය නොකරන බවට එහි මණ්ඩලය තීරණය කිරීමෙන් පසුව, ICC ය අත්හිටුවීම ඉවත් කළේය.&lt;ref&gt;{{cite web |date=28 January 2024 |title=ICC lifts ban on Sri Lanka Cricket |url=https://www.cricbuzz.com/cricket-news/129300/icc-lifts-ban-on-sri-lanka-cricket |accessdate=29 January 2024 |work=Cricbuzz}}&lt;/ref&gt;

== ආයතන ව්‍යුහය ==
නීති ප්‍රකාරව සිවුවසරකට වරක් පැවැත්වෙන ඡන්ද විමසිමකින් ආයතනය සඳහා නියෝජිතයින් තෝරාපත්කරගනු ලබයි. ආයතනයේ සභාපති, උප සභාපති, ලේකම් හා භාණ්ඩාගාරික යන ප්‍රධාන තනතුරු මෙම නිලවරණයේදී තෝරාගනු ලබයි. නමුත් ක්‍රීඩා අමාත්‍යවරයාට ඇති බලය අනුව මෙම පාලක කමිටුව විසුරුවා හැරීමටත්, අතුරු පාලක කමිටුවක් පත්කිරීමටත් ඉඩකඩ ඇත.

== තරගාවලි සහ සංවිධානය ==
ශ්‍රී ලංකා ක්‍රිකට් ආයතනය මගින් අන්තර්ජාතික ක්‍රිකට් තරගාවලින් මෙන්ම දේශීය ක්‍රිකට් තරගාවලි පැවැත්වීම හා පාලනය කිරීම සිදුකරනු ලබයි. [[අන්තර්ජාතික ක්‍රිකට් කවුන්සිලය (ICC)|අන්තර්ජාතික ක්‍රිකට් කවුන්සිලය]] මඟින් සංවිධානය කරනු ලබන විදේශීය තරගමාලා සඳහා [[ශ්‍රී ලංකා ජාතික ක්‍රිකට් කණ්ඩායම|ජාතික ක්‍රිකට් කණ්ඩායම]] සහභාහි කිරීමත් දේශීය තරගමාලා සඳහා සංවිධාන කටයුතු සහ පහසුකම් සැලසීමද මෙම ආයතනයේ වගකිමක් වේ.

=== දේශීය තරගාවලි ===
Sri Lanka Cricket oversees the progress and handling of the major domestic competitions in the country:
*[[ලංකා ප්‍රිමියර් ලීග්]]
*[[ලංකා T10]]
*පළමු පෙළ තරගාවලි
# [[ප්‍රිමියර් කුසලාන තරගාවලිය]]
# ජාතික සුපර් ලීග් සිව්දින තරඟාවලිය
*List A 
# [[Major Clubs Limited Over Tournament]]
# සුපර් ලීග් සීමිත පන්දුවාර තරඟාවලිය

===පෙර පැවති තරගාවලි===
* [[Premier Limited Overs Tournament]]
*SLC Invitational T20 League
*ශ්‍රී ලංකා ප්‍රිමියර් ලීග් (2012)
*[[SLC Twenty20 Tournament]]
*SLC T20 League(2018)
*[[2016 Super Twenty20 Provincial Tournament|Super T20 Provincial Tournament]]
*[[2014 Sri Lanka Cricket Super 4's T20|Sri Lanka Cricket Super 4's T20]](2013-2014)
==නායකත්වය==
===සභාපතිවරුන්===
{| class=&quot;wikitable&quot; style=&quot;width:100%&quot;
|-
! style=&quot;width:50%;&quot; | නම
! style=&quot;width:50%;&quot; | ධුර කාලය
|-
|colspan=2 align=center|'''ලංකා ක්‍රිකට් සංගමය (1914–1948)'''
|-
|align=center|Colonel Dr. John R. Rockwood
|align=center|1914–1933 (19 Years)
|-
|align=center|ඒඩ්වින් M. කරුණාරත්න
|align=center|1933–1934 (1 Year)
|-
|align=center|චන්ද්‍රරාජන් සිවසාරවනමුත්තු
|align=center|1937–1948 (9 Years)
|-
|colspan=2 align=center|'''ලංකා ක්‍රිකට් පාලක මණ්ඩලය BCCC (1948–1972)'''
|-
|align=center|පාකියසෝති සරවනමුත්තු
|align=center|1948–1950 (2 Years)
|-
|align=center|A. E. Christoffelsz
|align=center|1950–1952 (2 Years)
|-
|align=center|JR ජයවර්ධන
|align=center|1952–1955 (3 Years)
|-
|align=center| Lieutenant Colonel Sabdharatnajyoti Saravanamuttu
|align=center|1955–1956 (1 Year)
|-
|align=center|රොබට් සේනානායක
|align=center|1956–1972 (16 Years)
|-
|colspan=2 align=center|'''Board of Control for Cricket in Sri Lanka (1972–2000)'''
|-
|align=center|Sai Senanayakerajah
|align=center|1972–1976 (8 Years)
|-
|align=center|[[Major-general (Sri Lanka)|Maj. Gen.]] [[Bertram Heyn]]
|align=center|1976–1978 (2 Years)
|-
|align=center|Dr. [[N. M. Perera]]
|align=center|1978–1979 (1 Year)
|-
|align=center|[[T. B. Werapitiya]]
|align=center|1979–1981 (2 Years)
|-
|align=center|[[ගාමිණි දිසානායක]]
|align=center|1981–1989 (8 Years)
|-
|align=center|ලක්ෂ්මන් ජයකොඩි
|align=center|1989–1990 (1 Year)
|-
|align=center|Manane Chandrarajah
|align=center|1990–1991 (1 Year)
|-
|align=center|[[ටිරෝන් ප්‍රනාන්දු]]
|align=center|1991–1994 (3 Years)
|-
|align=center|අනා පුංචිහේවා
|align=center|1995–1996 (1 Year)
|-
|align=center|උපාලි ධර්මදාස
|align=center|1996–1998 (2 Years)
|-
|align=center|[[තිලංග සුමතිපාල]]
|align=center|1998–1999 (1 Year)
|-
|align=center|[[Rienzie Wijetilleke]]
|align=center|1999–2000 (1 Year)
|-
|align=center|[[තිලංග සුමතිපාල]]
|align=center|2000–2001 (1 Year)
|-
|align=center|විජය මලලසේකර
|align=center|2001–2002 (1 Year)
|-
|align=center|හේමක අමරසූරිය
|align=center|2002–2003 (1 Year)
|-
|colspan=2 align=center|'''Sri Lanka Cricket (2003 – present)'''
|-
|align=center|[[තිලංග සුමතිපාල]]
|align=center|2003–2004 (1 Year Term)
|-
|align=center|[[මොහාන් ද සිල්වා]]
|align=center|2004–2005 (1 Year Term)
|-
|align=center|ජයන්ත ධර්මදාස
|align=center|2005–2007 (Interim Committee) 
|-
|align=center|[[අර්ජුන රණතුංග]]
|align=center|2008 (Interim Committee)
|-
|align=center|S. ලියනගම
|align=center|2008–2009 (Interim Committee/Ministry Secretary)
|-
|align=center|[[සෝමචන්ද්‍ර ද සිල්වා]]
|align=center|2009–2011 (Interim Committee)
|-
|align=center|[[උපාලි ධර්මදාස]]
|align=center|2011–2012 (1 Year Term)
|-
|align=center|[[ජයන්ත ධර්මදාස]]
|align=center|2013–2015 (2 Years Term)
|-
|align=center|[[සිදත් වෙත්තමුනි]]
|align=center|2015 (Interim Committee)
|-
|align=center|[[තිලංග සුමතිපාල]]
|align=center|2016–2018 (2 Years Term)
|-
|align=center|[[Kamal Padmasiri (Ministry Secretary)]]
|align=center|2018 (1st of June to 14th December) (7 Months)
|-
|align=center|[[W.A Chulananda (Ministry Secretary)]]
|align=center| 15th December 2018 to 18th February 2019) (3 Months)
|-
|align=center|[[ෂම්මි සිල්වා]]
|align=center|2019–2021 (2 Years Term)
|-
|align=center|[[ෂම්මි සිල්වා]]
|align=center|2021–2023 (2 Years Term)
|-
|align=center|[[ෂම්මි සිල්වා]]
|align=center|2023–2025 (2 Years Term)
|}
{{col-begin}}
{{col-break}}

===Vice-Presidents===
* [[Killi Rajamahendran]] (Early 1980s)
* [[Shelley Wickramasinghe]] (mid-1980s&lt;ref&gt;{{cite news|last1=Thawfeeq|first1=Sa'adi|title=Shelley Wickramasinghe dies at 85|url=http://www.espncricinfo.com/srilanka/content/story/527165.html|access-date=31 August 2017|agency=ESPN|publisher=ESPNCricinfo.com|date=12 August 2011}}&lt;/ref&gt;)

* [[Thilanga Sumathipala]]
* [[Aravinda de Silva]] (2003–2004)
* [[K. Mathivanan]]
* [[Asanga Seneviratne]]
* [[Jayantha Dharmadasa]] (2016–Present)
* [[K. Mathivanan]] (2016–2019)
* [[Ravin Wickramaratne]] (2019–Present)

{{col-break}}

===Secretaries===
* [[Kushil Gunasekara]] (2002)
* [[Mohan de Silva]] (2003)
* [[Lourence Amarasena]] (2004)
* [[S. Liyanagama]]
* [[Michael de Zoysa]]
* [[Nishantha Ranatunga]] (March 2009 – July 2011)
* [[Nishantha Ranatunga]] (2012–2015)
* [[Mohan de Silva]] (2016–2023)

===Assistant Secretaries ===
* [[Ravin Wickramaratne]] (2004)
* [[Hirvanamuthu Kulendran]]
* [[Ravin Wickramaratne]] (2016–2019)
* [[Chryshantha Kapuwatta]] (2019-Present)
{{col-break}}

===Treasurers===
* [[Tryphon Mirando]] (2002)
* [[Nuski Mohamed]] (2004)
* ''[[Sujeewa Rajapakse]]'' (January 2008 – July 2011)
* [[Nuski Mohamed]] (2012–2013)
* [[Shammi Silva]] (2016–2019)
* [[Lasantha Wickramasinghe]] (2019-2022)
* [[Sujeewa Godaliyadda]] (2023-Present)

===Assistant Treasurers===
* [[Lucien Merinnage]] (2004)
* [[Ajith Sivasamy]] (2012–2013)
* [[Shammi Silva]] (2014–2015)
* [[Lalith Rambukwella]] (2016–2019)
* [[Sujeewa Godaliyadda]] (2019-2022)
* [[Lasantha Wickramasinghe]] (2023-Present)
{{col-end}}

==References==
{{Reflist}}</text>
      <sha1>7mtinx9y7a8atrz3w95sz1dpfxe5qy2</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>ඇස්ටූරියන් භාෂාව</title>
    <ns>0</ns>
    <id>83840</id>
    <revision>
      <id>752813</id>
      <parentid>444690</parentid>
      <timestamp>2025-07-03T02:24:44Z</timestamp>
      <contributor>
        <ip>200.24.154.85</ip>
      </contributor>
      <origin>752813</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="7046" sha1="6gog7vjl1mobfeysagxq04onjitgz8w" xml:space="preserve">{{තොරතුරුකොටුව භාෂාව
|name        =ඇස්ටූරියන්
|altname     =
|nativename  =''ඇස්ටූරියානු''
|states      =[[ස්පාඤ්ඤය]]
|region      = [[ඇස්ටූරියස් සාමන්ත රාජ්‍යය| ඇස්ටූරියස් සාමන්ත රාජ්‍යයෙහි]] [[ස්වාධිකාර ප්‍රජාව]]
|speakers    = 351,791&lt;ref name =EncuestaAsturias&gt;{{උපන්‍යාස වෙබ්|url=https://www.ehu.eus/documents/1457190/1547454/Avance+III+Encuesta+Sociolling%C3%BC%C3%ADstica+Asturias.pdf/aba19c6f-4dab-470c-8a33-157248373072|title=III ENCUESTA SOCIOLINGÜÍSTICA DE ASTURIAS}}&lt;/ref&gt;
|date        =2017 
|ref         =
|speakers2   = 641,502 [[දේශීය භාෂාව|L1]] + [[දෙවන භාෂාව|L2]] කථනයෝ (2017)
|familycolor =Indo-European
|fam1        =[[ඉන්දු-යුරෝපීය භාෂා පවුල|ඉන්දු-යුරෝපීය]]
|fam2        =[[ඉතාලික භාෂා |ඉතාලික]]
|fam3        =[[රොමෑන්ස් භාෂා|රොමෑන්ස්]]
|fam4        =[[බටහිර රොමෑන්ස් භාෂා |බටහිර]]
|fam5        =[[අයිබීරො-රොමෑන්ස් භාෂා|අයිබීරො-රොමෑන්ස්]]
|fam6        =[[බටහිර අයිබීරියානු භාෂා |බටහිර අයිබීරියානු]]
|fam7        =[[ඇස්ටූර්-ලෙයොනීස් වාග්විද්‍යාත්මක කාණ්ඩය| ඇස්ටූර්-ලෙයොනීස්]]
|script      =[[ලතින් අක්ෂර ක්‍රමය |ලතින්]]
|agency      =[[ ඇස්ටූරියන් භාෂාව පිළිබඳ ශාස්ත්‍රාලය |Academia de la Llingua Asturiana]]
|minority    = [[ඇස්ටූරියස්]]&lt;ref name=&quot;eucharter&quot;&gt;{{උපන්‍යාස වෙබ්|url=http://languagecharter.eokik.hu/sites/languages/L-Asturian_in_Spain-Asturias.htm |title=ඇස්ටූරියන් ඉන් ඇසටූරියස් ඉන් ස්පේන් |work=ඩේටාබේස් ෆො දි යුරපියන් චාටර් ෆො රීජනල් ඕ මයිනෝරිටි ලැන්වේජර්ස් |publisher=පබ්ලික් ෆවුන්ඩේෂන් ෆො යුරපියන් කොම්පැරටිව් මියනෝරිටි රිසර්ච් |accessdate=19 ජූනි 2013 |url-status=මල|archiveurl=https://web.archive.org/web/20130426225015/http://languagecharter.eokik.hu/sites/languages/L-Asturian_in_Spain-Asturias.htm |archivedate=26 අප්‍රේල් 2013 }}&lt;/ref&gt; &lt;br /&gt; ([[ස්පාඤ්ඤය]])
|iso2        =ast
|iso3        =ast
|glotto=astu1245
|glottorefname=ඇස්ටූරියන්-ලෙයොනීස්-කැන්ටාබ්‍රියන්
|lingua      =51-AAA-ca
|map         =Mapa de la estensión de la llingua asturiana-lleonesa.png
|mapsize     =240
|mapcaption  =ඇස්ටූරියන් අඩංගු, ඇස්ටූර්-ලෙයොනීස් වාග්විද්‍යාත්මක ප්‍රදේශය
}}

'''ඇස්ටූරියන්''' ({{IPAc-en|æ|ˈ|s|tj|ʊər|i|ə|n}}; ''ඇස්ටූරියානු'' {{IPA-ast|astuˈɾjanʊ|}},&lt;ref name=&quot;bable/asturiano&quot;&gt;Art. 1 de la [http://noticias.juridicas.com/base_datos/CCAA/as-l1-1998.html Ley 1/1998, de 23 de marzo, de uso y promoción del bable/asturiano/Law 1/93, of March 23, on the Use and Promotion of the Asturian Language] {{Link language|es}}&lt;/ref&gt; පෙරදී  ''බාබ්ලේ'' {{IPA-ast|ˈbaβlɪ|}} ලෙසින්ද හැඳින්වුනු) යනු, [[ස්පාඤ්ඤය|ස්පාඤ්ඤයෙහි]] [[ඇස්ටූරියස් සාමන්ත රාජ්‍යය|ඇස්ටූරියස් සාමන්ත රාජ්‍යයෙහි]] කථනයෙහි භාවිතා වන [[බටහිර අයිබීරියානු භාෂා |බටහිර අයිබීරියානු]] [[රොමෑන්ස් භාෂාව|රොමෑන්ස් භාෂාවකි]]. ඇස්ටූරියන් යනු, [[ඇස්ටූර්-ලෙයොනීස් භාෂා]] යන වඩාත් පුළුල් වාග්විද්‍යාත්මක කාණ්ඩයෙහි කොටසකි. මෙම භාෂාව කථනය සඳහා භාවිතා කරන්නවුන් සංඛ්‍යාව, 100,000 (දේශීය) සහ 450,000 (දෙවන භාෂාව) ලෙසින් ඇස්තමේන්තුගත කර ඇත.&lt;ref&gt;{{උපන්‍යාස වෙබ්|url=http://www.ethnologue.com/show_language.asp?code=ast|title=ඇස්ටූරියන් |author=|date=|website=ethnologue.com|accessdate=19 මාර්තු 2018}}&lt;/ref&gt; ඇස්ටූර්-ලෙයොනීස් භාෂා පවුලෙහි ප්‍රධාන ප්‍රභේදයන් තුනක් පවතියි: බටහිර, මධ්‍යම, සහ නැගෙනහිර. ‌‌ඓතිහාසික සහ  ජනවිකාස හේතු නිසාවෙන්, [[සම්මත භාෂාව|සම්මතය]] පදනම්ව ඇත්තේ [[ඇස්ටූරියන් භාෂාව#මධ්‍යම ඇස්ටූරියන්|මධ්‍යම ඇස්ටූරියන්]] මත වෙයි. ඇස්ටූරියන් භාෂාව වෙත ප්‍රභින්න [[ව්‍යාකරණය | ව්‍යාකරණයක්]], [[ශබ්දකෝෂය| ශබ්දකෝෂයක්]], සහ[[අක්ෂර වින්‍යාසය| අක්ෂර වින්‍යාසයක්]] ඇත. [[ඇස්ටූරියන් භාෂාව පිළිබඳ ශාස්ත්‍රාලය]] විසින් එය නියාමනය කෙරෙයි. එය ස්පාඤ්ඤයෙහි [[නිල භාෂාව|නිල භාෂාවක්]] නොවුනද &lt;ref&gt;{{උපන්‍යාස වෙබ්|url=http://www.elcomerciodigital.com/gijon/20090112/local/asturias/miembro-andecha-astur-enfrenta-200901121726.html|title=Diario de Asturias - Últimas noticias y actualidad en Asturias|author=|date=2009-01-12|website=El Comercio|accessdate=19 මාර්තු 2018}}&lt;/ref&gt; [[ස්වාධිකාරය පිළිබඳ ආඥාපනත]] යටතේ එය ආරක්ෂා කෙරෙන අතර පාසැල් තුල එය තෝරාගත හැකි භාෂාවක් වෙයි. &lt;ref&gt;බලන්න: [http://www.uoc.edu/euromosaic/web/document/asturia/an/i1/i1.html යුරොමසෙයික් රිපෝට්]&lt;/ref&gt;</text>
      <sha1>6gog7vjl1mobfeysagxq04onjitgz8w</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>ධනුෂ්ක කුමාරතුංග</title>
    <ns>0</ns>
    <id>91118</id>
    <revision>
      <id>753084</id>
      <parentid>752788</parentid>
      <timestamp>2025-07-03T09:58:49Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>IDB.S</username>
        <id>52205</id>
      </contributor>
      <comment>POV</comment>
      <origin>753084</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="9223" sha1="3hojoi0jj10kpmw68oi7k11aatjgdpl" xml:space="preserve">{{POV|date=ජූලි 2025}}{{Infobox Person|name=ධනුෂ්ක කුමාරතුංග|image=Danushka_Kumarathunga.png|box_width=220|birth_name=Chameera Danushka Kumarathunga|birth_place=[[Matale]]|nationality=[[Sri Lanka]]n|opponents=[[අධ්‍යක්ෂක]] , [[තිර රචක]], [[ගීත රචක]]|years_active=2010-present|employer=[[:en:University of Peradeniya)|University of Peradeniya]] |alma_mater= [[Vijaya College, Matale|Vijaya College Matale]] [[University of Kelaniya]] [[University of Sri Jayewardenepura]]|education=[[Vijaya College, Matale]]|caption=Danushka_Kumarathunga}}

'''ධනුෂ්ක කුමාරතුංග''' (උපත 1990 නොවැම්බර්) යනු ශ්‍රී ලාංකික සිනමාකරුවෙකි&lt;ref&gt;{{cite web |title=මම තවමත් මාව හොයනවා - Danushka Kumarathunga |url=https://www.deshaya.lk/article/52/%E0%B7%84%E0%B6%AF%E0%B7%83%E0%B6%BB/26886/%E0%B6%B8%E0%B6%B8-%E0%B6%AD%E0%B7%80%E0%B6%B8%E0%B6%AD%E0%B7%8A-%E0%B6%B8%E0%B7%8F%E0%B7%80-%E0%B7%84%E0%B7%9C%E0%B6%BA%E0%B6%B1%E0%B7%80%E0%B7%8F---Danushka-Kumarathunga |access-date=18 January 2025 |website=www.deshaya.lk}}&lt;/ref&gt;. ඔහු බොහෝ විට සමාජ, දේශපාලනික සහ සංස්කෘතික ගැටළු සමඟ කටයුතු කරන සිතුවිලි ජනිත කරන චිත්‍රපට සඳහා ප්‍රසිද්ධය. [[:en:Reset_(2024_film)|''Reset'']] පළමු චිත්‍රපටය වන අතර එය දේශීය හා ජාත්‍යන්තර වශයෙන් සම්මාන රාශියක් ලබා ඇති අතර එතුලින් ධනුෂ්ක නව්‍ය කතා රචනය සඳහා ප්‍රශංසාවට ලක්ව ඇත.

=='''පෞද්ගලික ජීවිතය'''==
කුමාරතුංග 1990 නොවැම්බර් 01 වන දින ශ්‍රී ලංකාවේ [[මාතලේ]] දී උපත ලද අතර ඔහු තම ප්‍රාථමික හා ද්විතීයික පාසල් අධ්‍යාපනය [[Vijaya_College,_Matale|මාතලේ විජය විද්‍යාලයෙන්]] හදාරා [[කැළණිය විශ්වවිද්‍යාලය|කැලණිය විශ්වවිද්‍යාලයෙන්]] සිනමා සහ රුපවාහිනීකරනය සහ පසුව එම විශ්වවිද්‍යාලයේම ජන සන්නිවේදන අංශයේ සන්නිවේදනය සහ මහජන සම්බන්ධතා පිළිබඳ උසස්ඩි ප්ලෝමාව සාමාර්ථ සහිතව සමත් විය. ධනුෂ්ක ශ්‍රී ලංකාවේ ශ්‍රී ලාංකේය සංගීත කලාකරුවෙකු මෙන්ම, ගීත රචකයෙක්&lt;ref&gt;{{cite web |title=Songwriter-Photographer Danushka Kumarathunga Launches Inspiring Creative Book |url=https://pulse.lk/everythingelse/the-essence-by-danushka-kumarathunga/ |access-date=16 February 2022 |website=www.pulse.lk}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{cite web|title=The next singing sensation |url=https://archives1.sundayobserver.lk/2023/01/29/youth-observer/next-singing-sensation-ruwan-kumara}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{cite web|title=From lyrics to tunes|url=https://archives1.dailynews.lk/2021/11/02/entertainment/263380/lyrics-tunes}}&lt;/ref&gt;, කර්තෘවරයෙක්&lt;ref&gt;{{cite web|title=Danushka launches ‘Essence’ |url=https://www.dailynews.lk/2022/02/19/features/272958/danushka-launches-%E2%80%98essence%E2%80%99}}&lt;/ref&gt;, නිර්මාණශීලී අධ්‍යක්ෂකවරයෙක්&lt;ref&gt;{{cite web|title=Danushka Kumaratunga: Essence of mobile photography |url=https://www.dailymirror.lk/news-features/Danushka-Kumaratunga-Essence-of-mobile-photography/131-230808}}&lt;/ref&gt; සහ ඡායාරූප ශිල්පියෙකි&lt;ref&gt;{{cite web|title=Danushka Kumarathunga On ’’Essence’’ and Smart-Mobile Photography |url=https://www.hi.lk/main_slider/Danushka-Kumarathunga-On-Essence-and-Smart-Mobile-Photography/47-6526}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{cite web|title=Danushka Kumarathunga, Journalist and Photographer|url=http://vidumini.external.sjp.ac.lk/?p=892}}&lt;/ref&gt;.
[[සිංහල බස|සිංහල]] ගී පද රචකයෙකු වශයෙන් ධනුෂ්ක විසින් රචිත, ජනප්‍රිය සහ ප්‍රවීණ ගායක චිත්‍රාල් සෝමපාල ගායන කරන '''මනුසතා'''&lt;ref&gt;{{cite web|title=Manusatha-Humanimal Chitral Chity Somapala |url=https://www.saaravita.lk/newsongs/manusatha-humanimal-chitral-chity-somapala/127-578045}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{cite web|title=ජංගම ඡායාරූපකරණය සහ ගීත රචනය තුළින් ශ්‍රී ලංකාවේ සුන්දරත්වය-ධනුෂ්ක කුමාරතුංග |url=http://gasma.lk/?p=46727}}&lt;/ref&gt;  ගීතය ධනුෂ්ක කුමාරතුංගගේ නිර්මාණශීලීත්වය රොක් සංගීතය සමගින් වඩාත් ජනප්‍රිය විය.[[ගීත රචකයෙෙකු|ගීත රචකයෙකු]] ලෙස ඔහු මෙන්ම ඔහු නිර්මාණාත්මක නිර්මාණකරුවකු&lt;ref&gt;{{Citation |title=සංරක්ෂිත පිටපත |url=https://www.pdn.ac.lk/about/facfig/newsletters/open/newsletter-jul-sep-2015/newsletter.html#page/2 |access-date=2021-06-11 |archive-date=2020-08-07 |archive-url=https://web.archive.org/web/20200807013641/http://www.pdn.ac.lk/about/facfig/newsletters/open/newsletter-jul-sep-2015/newsletter.html#page/2 }}&lt;/ref&gt;, දක්ෂ ඡායාරූප ශිල්පියෙකු&lt;ref&gt;{{cite web|title=Senali Fonseka Creative Photoshoot with Danushka |url=https://gossip.hirufm.lk/gallery-album-640-senali-fonseka-new-photoshoot.html}}&lt;/ref&gt;, වැඩසටහන් නිවේදකයෙකු සහ ශ්‍රී ලංකාවේ මාධ්‍ය ආයතන කිහිපයකට සම්බන්ධ වූ මාධ්‍යවේදියෙකි&lt;ref&gt;{{cite web|title=කොරෝනා වසංගතය නිසා හුදකලා වූ පේරාදෙණිය |url=https://gossip.hirufm.lk/45204/2020/04/peradeniya-uni.html}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{cite web|title=පේරාදෙණිය සරසවියට මල් වසන්තයක් |url=https://archives1.silumina.lk/2020/04/04/%E0%B7%80%E0%B7%92%E0%B7%81%E0%B7%9A%E0%B7%82%E0%B7%8F%E0%B6%82%E0%B6%9C/%E0%B6%B4%E0%B7%9A%E0%B6%BB%E0%B7%8F%E0%B6%AF%E0%B7%99%E0%B6%AB%E0%B7%92%E0%B6%BA-%E0%B7%83%E0%B6%BB%E0%B7%83%E0%B7%80%E0%B7%92%E0%B6%BA%E0%B6%A7-%E0%B6%B8%E0%B6%BD%E0%B7%8A-%E0%B7%80%E0%B7%83%E0%B6%B1%E0%B7%8A%E0%B6%AD%E0%B6%BA%E0%B6%9A%E0%B7%8A}}&lt;/ref&gt;. 

=='''කෘතී'''==
* [[:en:ESSENCE Book|Essence]]&lt;ref&gt;{{cite web|title=Essence smartphones to read life|url=https://www.lankanewsline.com/essence-smartphones-to-read-life/}}&lt;/ref&gt;, [[:en:University of Peradeniya)|University of Peradeniya]], {{ISBN|9786249832404}}&lt;ref&gt;{{cite web|title=අපෙන් හැංගුන සුන්දර ගම්මාන වල දර්ශණ එකතුවක් පොතක් ලෙස එළිදකී |url=https://www.saaravita.lk/latest_news/%E0%B6%85%E0%B6%B4%E0%B6%B1-%E0%B7%84%E0%B6%9C%E0%B6%B1-%E0%B7%83%E0%B6%B1%E0%B6%AF%E0%B6%BB-%E0%B6%9C%E0%B6%B8%E0%B6%B8%E0%B6%B1-%E0%B7%80%E0%B6%BD-%E0%B6%AF%E0%B6%BB%E0%B7%81%E0%B6%B1-%E0%B6%91%E0%B6%9A%E0%B6%AD%E0%B7%80%E0%B6%9A-%E0%B6%B4%E0%B6%AD%E0%B6%9A%E0%B6%B1-%E0%B6%91%E0%B7%85%E0%B6%AF%E0%B6%9A%E0%B7%80%E0%B6%BA/100-713209}}&lt;/ref&gt; 

=='''චිත්‍රපටකරණය'''==
{| class=&quot;wikitable&quot;
|-
! වසර !! චිත්‍රපටය !! Ref. !! කාර්යභාරය 
|-
| 2024 ||[[:en:Reset (2024 film)|Reset]] ||&lt;ref&gt;{{cite web|title=රීසෙට්-වැඩ-අවසන් |url=https://sarasaviya.lk/%e0%b6%bb%e0%b7%93%e0%b7%83%e0%b7%99%e0%b6%a7%e0%b7%8a-%e0%b7%80%e0%b7%90%e0%b6%a9-%e0%b6%85%e0%b7%80%e0%b7%83%e0%b6%b1%e0%b7%8a/}}&lt;/ref&gt;
| අධ්‍යක්ෂක, තිර රචකයා 
|-
| 2024 || ''303: A Bus Journey'' || &lt;ref&gt;{{cite web |url=https://www.youtube.com/watch?v=gMBKmqrC_GM&amp;list=PLoFRtDQJF42XNrVpJgbbtYHBszStVo_gu |title=කලාත්මක චිත්‍රපටයක් කිරීම තමයි මගේ මූලික අරමුණ}}&lt;/ref&gt;
| අධ්‍යක්ෂක 
|-
| 2025 || ''කැලෝප්සියා'' || &lt;ref&gt;{{cite web |url=https://www.deshaya.lk/article/52/%E0%B7%84%E0%B6%AF%E0%B7%83%E0%B6%BB/26886/%E0%B6%B8%E0%B6%B8-%E0%B6%AD%E0%B7%80%E0%B6%B8%E0%B6%AD%E0%B7%8A-%E0%B6%B8%E0%B7%8F%E0%B7%80-%E0%B7%84%E0%B7%9C%E0%B6%BA%E0%B6%B1%E0%B7%80%E0%B7%8F---Danushka-Kumarathunga |title=303 A Bus Journey}}&lt;/ref&gt;
| අධ්‍යක්ෂක, තිර රචකයා 
|}

== මූලාශ්‍ර ==
&lt;references /&gt;</text>
      <sha1>3hojoi0jj10kpmw68oi7k11aatjgdpl</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>රත්නා සුමනපාල</title>
    <ns>0</ns>
    <id>93007</id>
    <revision>
      <id>753095</id>
      <parentid>752436</parentid>
      <timestamp>2025-07-03T10:14:55Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>IDB.S</username>
        <id>52205</id>
      </contributor>
      <comment>සංස්කරණය</comment>
      <origin>753095</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="12501" sha1="ru665raasxm4m1albqutkydnje3wzqu" xml:space="preserve">{{සමුද්දේශ විරහිත|date=අප්‍රේල් 2025}}

පොඩිරත්න මැණිකේ අබේගුණසේකර (උපත 10 ජූනි 1940 රත්නා සුමනපාල ලෙස), ජනප්‍රිය '''රත්න සුමනපාල''' ලෙසින් හඳුන්වනු ලබන්නේ [[ශ්‍රී ලාංකීය සිනමාව|ශ්‍රී ලාංකීය සිනමාවේ]], වේදිකා නාට්‍යයේ සහ රූපවාහිනියේ නිළියකි. දශක පහකට වැඩි වෘත්තීය ජීවිතයක් ගත කරන ශ්‍රී ලංකාවේ ජනප්‍රියම රූපවාහිනී නිළියක් වන රත්න වඩාත් කැපී පෙනෙන්නේ [[කෝපි කඩේ]] රූපවාහිනී කතාමාලාවේ &quot;කෝපි කඩේ හාමිනේ&quot; වෙළඳ ලකුණේ චරිතයෙනි.

== පෞද්ගලික ජීවිතය ==
1940 ජූනි 10 වැනිදා රත්නපුර ලෙල්ලෝපිටියේදී සහෝදර සහෝදරියන් හතර දෙනෙකුගෙන් යුත් පවුලේ දෙවැනියා ලෙස ඇය උපත ලැබුවාය. රත්නට වැඩිමහල් සහෝදරයෙක්, බාල සහෝදරියක් සහ බාල සහෝදරයෙක් සිටී. ඇගේ පියා පාසලේ විදුහල්පතිවරයෙකි. කෙසේ වෙතත්, ඔහුගේ වැටුප පවුල නඩත්තු කිරීමට ප්‍රමාණවත් නොවූ අතර එහිදී ඔහු රැකියාවෙන් ඉවත් වී රජයේ කොන්ත්‍රාත්කරුවෙකු බවට පත්විය. රත්නපුර බැරැන්දූව කනිෂ්ඨ විද්‍යාලයෙන් අධ්‍යාපනය ආරම්භ කළ ඇය පැල්මඩුල්ල මධ්‍ය මහා විද්‍යාලයට (දැනට පැල්මඩුල්ල ගන්කන්ද මධ්‍ය මහා විද්‍යාලය ලෙස හැඳින්වේ) ඇතුළත් වූවාය.

ඇය විවාහ වී සිටියේ ජනප්‍රිය නළු රාජා සුමනපාල සමඟයි. මෙම යුවළට වරුණි, මංජුලා නමින් දියණියන් දෙදෙනෙක් සහ ප්‍රභාෂ් සහ මහේෂ් නමින් පුතුන් දෙදෙනෙක් සිටී. රාජා 2003 දී මිය ගියේය.  මුණුබුරන්: දුෂාන්ත දේශාන්, දුල්හාන් ටනිෂ්ක, බිසන්දි සුමනපාල, දුලාන් හංසජා, ඩිනාලි ෂෙනාරා, බිහඳු යෙත්මින් සහ විදූෂා සුමනපාල.

== රංගන වෘත්තිය ==
රත්න මුලින්ම රඟපෑවේ අන්දරේ නාට්‍යයේ 3 ශ්‍රේණියේදී. ඉන්පසුව ඇය පාසල් වේදිකාවේ කිහිප වතාවක්ම රඟපෑවාය. ඇය සරල් ලාල් යටතේ නර්තනය ද ඉදිරිපත් කළාය. උසස් පෙළ හැදෑරීමෙන් පසු රත්න පැල්මඩුල්ල කලා සංසදයේ සංගීත අංශයට සම්බන්ධ වූ අතර එහිදී ඔහුට අනාගත සැමියා වන රාජා හමු විය. රාජා සුමනපාල සුගතපාල සෙනරත් යාපා සමඟ එක්ව රත්නව සම්බන්ධ කර ගත්තේ 1962 වසරේ පිං බත් වේදිකා නාට්‍යයේ නාට්‍යමය චරිතයක් සඳහා ඇය ජනප්‍රිය නාට්‍යයට පිවිසීම සනිටුහන් කළ බැවිනි. නාට්‍යය ඉතා සාර්ථක වූ පසු, පෙර වසරවල පැල්මඩුල්ල කලා සංසදය විසින් නිෂ්පාදනය කරන ලද සෑම නාට්‍යකම රත්න රඟපෑවේය.ඉදිකට්ටා, රුදිරය සහ ගංගාව, වප් මගුල, ඇලද, සීලවතී සහ සීමා බන්ධන ඇගේ වේදිකා නාට්‍ය කිහිපයකි. ඇය 1980 දශකයෙන් පසු දිගු විවේකයක් සඳහා වේදිකාවෙන් ඉවත් වූ අතර එහිදී ඇය 2016 දී මහා මුහුද ගොඩ ගලයි වේදිකා නාට්‍යය සමඟ නැවත පැමිණියාය. ඉන්පසුව ඇය නාඩගම් සහ නූර්ති මිශ්‍ර වූ පර්යේෂණාත්මක නාට්‍යයක් වන කුණ්ඩලකේෂි නාට්‍යයේ රඟපෑවාය.

රත්න සිය මංගල සිනමා රංගනය සිදු කළේ 1977 වසරේ සෙනරත් යාපා විසින් අධ්‍යක්ෂණය කරන ලද බ්ලොක්බස්ටර් පෙම්බර මධු චිත්‍රපටියෙනි. ඇය චිත්‍රපටයේ කුඩා චරිතයක් රඟපා ඇති අතර එහිදී ඇය රඟපෑවේ පාරක දුව ගොස් ප්‍රධාන නළු විජය කුමාරතුංග අල්ලා ගන්නා පිස්සු ගැහැනියක් ලෙසය. චිත්‍රපටයෙන් පසුව, ඇය අධිෂ්ඨාන, බිනරි සහ සුදු බණ්ඩා, මංගල තේග්ග සහ ගුරුගෙදර චිත්‍රපටවල නාට්‍යමය සහායක චරිත රැසක දිගටම රඟපෑවාය. අවසාන කාලයේ, ඇය හායි හූයි බබි ආච්චි, පාලිමන්ට් ජෝක්ස්, ගින්දරී සහ සුහද කොකා වැනි චිත්‍රපටවල හාස්‍යජනක චරිත සඳහා රංගනයෙන් දායක වූවාය. ඇය තරුණ වියේදී පවා බොහෝ චිත්‍රපටවල මව වූවාය. නැන්දම්මාගේ චරිතය ලැබුණේ උතුර දකුණ චිත්‍රපටයට පමණයි.

ඇයගේ මංගල රූපවාහිනී රංගනය 1979 දිමුතු මුතු ශ්‍රී ලංකාවේ ප්‍රථම කතාමාලාව හරහා පැමිණියා. ඉන්පසුව දශක හතරක් තුළ ඇය රූපවාහිනී කතාමාලා 350කට අධික ප්‍රමාණයක රඟපානවා. මේ අතර ඇග්නස් සිරිසේනගේ මගපෙන්වීම යටතේ ගුවන්විදුලි නාට්‍යවලට පිවිසි රත්න හන්දියේ ගෙදර සහ මුවන් පැලැස්ස වැනි ජනප්‍රිය ගුවන්විදුලි නාට්‍යවලට හඬකැවීය.

1981 දී තේවිස් ගුරුගේ විසින් රචිත කෝපි කඩේ රූපවාහිනී කතාමාලාවට රත්න තෝරා ගන්නා ලදී. &quot;හාමිනේ&quot; ලෙස ඇයගේ භූමිකාව මහජනයා අතර බෙහෙවින් ජනප්‍රිය වූ අතර ඇය සාමාන්‍යයෙන් හැඳින ගත්තේ සැබෑ නමට වඩා ඇගේ චරිත නාමයෙනි. 1987 අප්‍රේල් 1 වන දින ප්‍රථම වරට විකාශය වූ මෙම කතා මාලාවේ මුල සිටම ඇය පෙනී සිටි අතර මේ දක්වා අඛණ්ඩව වසර 30කට වැඩි කාලයක් මෙම කතා මාලාවේ රංගනයේ නිරත වූවාය.

2011 දී ඇය කෙටිකතා නවකතාවක් ලියා ත්‍යාගයක් දිනා ගත්තාය. 2012 වසරේ සාහිත්‍ය විශාරද තරගයෙන් රත්න තෙවැනි ස්ථානය දිනා ගත්තාය. ඔෂින්, කූබිච්චි, මුවන් පැලැස්ස, හන්දියේ ගෙදර, කුසුමලතා සහ කනමැදිරි රාත්‍රිය වැනි වැඩසටහන් තුළින් ඇය ගුවන්විදුලි හා රූපවාහිනී හඬ කැවීම් ශිල්පිනියක ලෙස ද සිය කුසලතා ප්‍රදර්ශනය කළාය.

=== තෝරාගත් රූපවාහිනී කතාමාලා ===

* ''අහසින් වැටුණු ගැහැණියක්''
* ''අම්මයි තාත්තයි''
* ''භාග්‍යා''
* ''දඹුලු ගල සක්මන''
* ''දොළොස්මහේ ගංගාව''
* ''[[දූ දරුවෝ]]''
* ''ගිරය''
* ''හිරුට මුවාවෙන්''
* ''කීටයා 2''
* ''[[කොළඹ ඉතාලිය]]''
* ''[[කෝපි කඩේ]]''
* ''ලා හිරු දවසක්''
* ''මඟුල් සක්වල''
* ''නිදිකුම්බා මල්''
* ''ආටක නාටක''
* ''සඳගල තැන්න''
* ''රිදී තාරකා''
* ''තිඹිරිගෙය''

== චිත්‍රපටකරණය ==
{| class=&quot;wikitable sortable&quot;
|+
!වසර
!චිත්‍රපටයේ නම
!චරිතය
!වෙනත්
|-
|1977
|පෙම්බර මධු
|
|
|-
|1980
|ජෝඩු වළලු
|
|
|-
|1981
|සිටු කුමාරියෝ
|
|
|-
|1981
|අන්ජානා
|
|
|-
|1981
|ඉන්දුට මල් මිටක්
|
|
|-
|1982
|අධිෂ්ඨාන
|ආච්චි
|
|-
|1984
|බිනරි සහ සුදු බන්ඩා
|මැණිකා
|
|-
|1987
|මංගල තෑග්ග
|හාමිනේ
|
|-
|1987
|විරාගය
|සරෝජනීගේ මව
|
|-
|1988
|රස රහසක්
|
|
|-
|1988
|දුර්ගා
|
|
|-
|1991
|උතුර දකුණ
|
|
|-
|1991
|මධුසමය
|
|
|-
|1991
|ගොළු මුහුදේ කුණාටුව
|
|
|-
|1992
|සක්විති රජ
|
|
|-
|1992
|සත්‍ය
|
|
|-
|1993
|ගුරු ගෙදර
|අර්ජුනගේ මව
|
|-
|1993
|ප්‍රතිඥ්ඥා
|
|
|-
|1994
|සඳ මඬල
|සන්ද්‍යාගේ මව
|
|-
|1998
|යුධ ගිණි මැද
|රවීගේ මව
|
|-
|2000
|උණ්ඩය
|සරලාගේ මව
|
|-
|2001
|හායි හූයි බබි ආච්චි
|ඩොටී ආන්‍ටි (චින් චින් නෝනා)
|
|-
|2002
|පාලිමන්ට් ජෝක්ස්
|සහෝදර තිදෙනාගේ මව
|
|-
|2003
|ටැක්සි ඩ්‍රයිවර්
|
|
|-
|2007
|යහළුවෝ
|
|
|-
|2010
|හදවත මල් යායයි
|
|
|-
|2011
|පුතා මගේ සූරයා
|
|
|-
|2015
|ගින්දරී
|මල්කාන්තිගේ මව
|
|-
|2015
|සුහද කොකා
|සුමුදුගේ ආච්චි
|
|-
|ඉදිරියේදී
|මරුකතර
|
|
|-
|ඉදිරියේදී
|බෝදිලිමා
|
|
|}

== මූලාශ්‍ර ==
{{Reflist}}{{ප්‍රවර්ගකරණය අවැසි පිටු}}</text>
      <sha1>ru665raasxm4m1albqutkydnje3wzqu</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>ජෙන්ගිස් ඛාන්</title>
    <ns>0</ns>
    <id>93777</id>
    <revision>
      <id>752797</id>
      <parentid>503420</parentid>
      <timestamp>2025-07-02T14:42:50Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>InternetArchiveBot</username>
        <id>63598</id>
      </contributor>
      <comment>Rescuing 1 sources and tagging 0 as dead.) #IABot (v2.0.9.5</comment>
      <origin>752797</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="12290" sha1="b40gcuszvrptpp3cxq9kneqbpis3q2e" xml:space="preserve">{{Infobox royalty
| name = Genghis Khan
| title = {{plainlist|
* [[Great Khan]] of the Mongols&lt;br /&gt;[[Emperor of China]] (Posthumously){{sfn|Biran|2012|p=[https://books.google.com/books?id=TBu9DwAAQBAJ&amp;pg=PT165 165?]}}
}}
| image = YuanEmperorAlbumGenghisPortrait.jpg
| caption = ජෙන්ගිස් ඛාන් 14 වැනි සියවසේ යුවාන් යුගයේ ඇල්බමයක නිරූපණය කර ඇත; දැන් තායිවානයේ තායිපේ, ජාතික මාලිගා කෞතුකාගාරයේ පිහිටා ඇත. මුල් පිටපත කළු සහ සුදු; 1278 දී කුබ්ලායි ඛාන්ගේ කොමිසම යටතේ මොංගෝලියානු චිත්‍ර ශිල්පී Ho-li-hosun විසින් නිෂ්පාදනය කරන ලදී.
| succession = [[Khagan|Great Khan of the Mongol Empire]]
| reign = වසන්තය 1206 – අගෝස්තු 25, 1227
| coronation  = Spring 1206 in a [[Kurultai]] at the [[Onon River]], [[මොන්ගෝලියාව]]
| full name = Genghis Khan&lt;br /&gt;{{lang-mn|label=[[Mongolian Cyrillic alphabet|Mongol]]|Чингис хаан}} ''Chinggis Khaan''&lt;br /&gt;[t͡ʃʰiŋɡɪs xaːŋ]&lt;br /&gt;[[Mongol script]]: {{MongolUnicode|ᠴᠢᠩᠭᠢᠰ ᠬᠠᠭᠠᠨ}}&lt;br /&gt;''Chinggis Qa(gh)an/ Chinggis Khagan''{{NoteTag|{{zh |c = 成吉思汗 |w = Ch'eng&lt;sup&gt;2&lt;/sup&gt;-chi&lt;sup&gt;2&lt;/sup&gt;-szu&lt;sup&gt;1&lt;/sup&gt; Han&lt;sup&gt;4&lt;/sup&gt; |p = Chéngjísī Hán }}.}}
| birth_name = Temüjin{{NoteTag|name=Temujin}}
| successor = [[Tolui]] (as [[regent]])&lt;br /&gt;[[Ögedei Khan]]
| spouse = {{plainlist|
*[[Börte]]
*[[Khulan (wife of Genghis Khan)|Khulan Khatun]]
*[[Yesugen|Yesugen Khatun]]
*[[Yesui|Yesulun Khatun]]
*[[Ibaqa Beki|Ibaqa Khatun]]
*[[Möge Khatun]]
}}
| issue = {{plainlist|
*[[Jochi]]
*[[Chagatai Khan|Chagatai]]
*[[Ögedei Khan|Ögedei]]
*[[Alakhai Bekhi]]
*[[Tolui]]
* others
}}
| house = [[Borjigin]]
| dynasty = [[Descent from Genghis Khan|Genghisid]]
| temple name = Taizu (太祖)&lt;ref name=&quot;TempleName1&quot;&gt;{{cite book|last1=Porter|first1=Jonathan|title=Imperial China, 1350–1900|year=2016|url=https://books.google.com/books?id=MAFiCwAAQBAJ&amp;q=genghis+khan+temple+name+taizu&amp;pg=PA24|page=24|isbn=978-1-4422-2293-9}}&lt;/ref&gt;&lt;ref name=&quot;TempleName2&quot;&gt;{{cite book|last1=Zhao|first1=George|title=Marriage as Political Strategy and Cultural Expression: Mongolian Royal Marriages from World Empire to Yuan Dynasty|year=2008|url=https://books.google.com/books?id=XnIIbzweN7IC&amp;q=chinggis+khan+posthumous+name&amp;pg=PA237|page=237|isbn=978-1-4331-0275-2}}&lt;/ref&gt;
| posthumous name = Emperor Fatian Qiyun Shengwu (法天啟運聖武皇帝)&lt;ref name=&quot;PosthumousName&quot;&gt;{{cite journal|last1=Fiaschetti|first1=Francesca|year=2014|title=Tradition, Innovation and the construction of Qubilai's diplomacy|url=http://mongol.huji.ac.il/sites/default/files/Fiaschetti-%20MQYJ%202015.pdf|journal=Ming Qing Yanjiu|volume=18|issue=1|page=82|access-date=January 10, 2020|archive-date=June 11, 2022|archive-url=https://web.archive.org/web/20220611102740/http://mongol.huji.ac.il/sites/default/files/Fiaschetti-%20MQYJ%202015.pdf|url-status=dead}}&lt;/ref&gt;
| father = [[Yesügei]]
| mother = [[Hoelun]]
| religion = [[Tengrism]]
| birth_date = {{Circa|1162}}&lt;ref name=Ter92&gt;{{cite document |work='Nomads of Central Asia and the Silk Roads' international seminar |url=https://en.unesco.org/silkroad/knowledge-bank/birth-date-chinghis-khaan-determined-through-mongolian-astrology |publisher=Unesco |first=L. |last=Terbish |title=The birth date of Chinghis Khaan as determined through Mongolian astrology |date=1992}}&lt;/ref&gt;
| birth_place = [[Khentii Mountains]], [[Khamag Mongol]]
| death_date = {{Death date|1227|8|25}}
| death_place = [[Yinchuan]], [[Western Xia]]
}}

'''ජෙන්ගිස් ඛාන්''' (උපත '''Temüjin''';{{NoteTag|ඉංග්‍රීසි: {{IPAc-en|t|ə|ˈ|m|uː|dʒ|ᵻ|n }}, සමහර විට '''ටෙමුචින්''' හෝ '''ටෙමුජින්''' ලෙසද ලියා ඇත; {{lang-mn|Тэмүжин|Temüjin}} {{IPA-mn|tʰemut͡ʃiŋ}}; {{lang-xng| Temüjin|script=Latn}};&lt;ref&gt;{{cite journal |year=1959 |title = මධ්‍යම ආසියාතික සඟරාව |journal = [[මධ්‍යම ආසියාතික සඟරාව]] |volume=5 |page=239 |url = https:// books.google.com/books?id=PjjjAAAAMAAJ |access-date=2011 ජූලි 29 }}&lt;/ref&gt; {{zh |t = 鐵木真 |s = 铁木真 |w= T'ieh&lt;sup&gt; 3&lt;/sup&gt;-mu&lt;sup&gt;4&lt;/sup&gt;-chen&lt;sup&gt;1&lt;/sup&gt; |p = Tiěmùzhēn |first = t }}.|name=Temujin}} {{circa|1162}} – අගෝස්තු 25, 1227)&lt;ref name=Ter92/&gt; මොංගෝලියානු අධිරාජ්‍යයේ නිර්මාතෘ සහ පළමු ශ්‍රේෂ්ඨ ඛාන් (අධිරාජ්‍යයා) විය. ඔහු බලයට පැමිණියේ බොහෝ සංචාරක ගෝත්‍රිකයන් මොංගෝලියානු ස්ටෙප්ස් භූමිය මත එක්සත් කර මොංගල්වරුන්ගේ විශ්වීය පාලකයා වන ජෙන්ගිස් ඛාන් ලෙස ප්‍රකාශ කරමිනි. ඊසානදිග ආසියාවේ බොහෝ ගෝත්‍ර ඔහුගේ පාලනය යටතේ පැවති අතර, මොංගල් ආක්‍රමණ දියත් කරමින්, ඔහු අවසානයේ යුරේසියාවේ බොහෝ ප්‍රදේශ යටත් කර ගැනීමට සහ බටහිර පෝලන්තයේ ලෙග්නිකා සිට බටහිර හා දකුණින් ගාසා දක්වා ආක්‍රමණය කිරීමට ද ඔහුට හැකි විය. ඔහුගේ ජීවිත කාලය තුළ ඔහු Qara Khitai, Khwarezmia, Western Xia සහ Jin dyansty ට එරෙහිව උද්ඝෝෂනය කළ අතර, ඔහුගේ ජෙනරාල්වරු මධ්‍යකාලීන ජෝර්ජියාව, Circassia, Kievan Rus' සහ Volga Bulgaria වැටලීම් කළහ.

ඔහුගේ සුවිශේෂී යුධ ජයග්‍රහණ නිසා ජෙන්ගිස් ඛාන් සෑම විටම වැදගත්ම ආක්‍රමණිකයෙකු බවට පත් වූ අතර, මහා ඛාන්ගේ ජීවිතයේ අවසානය වන විට, මොන්ගෝලියානු අධිරාජ්‍යය මධ්‍යම ආසියාවේ සහ චීනයේ සැලකිය යුතු කොටසක් අත්පත් කර ගෙන තිබුණි.&lt;ref&gt;{{Cite book|last=Weatherford|first=Jack|date=October 25, 2016 |url=https://books.google.com/books?id=AWF_CwAAQBAJ|title=Genghis Khan and the Quest for God: How the World's Greatest Conqueror Gave Us Religious Freedom|publisher=Penguin |isbn=978-0-7352-2116-1}}&lt;/ref&gt; ජෙන්ගිස් ඛාන් සහ ඔහුගේ ජයග්‍රහණය පිළිබඳ කතාව ප්‍රාදේශීය ඉතිහාසය තුළ බිය දනවන කීර්තියක් හිමිකරගෙන තිබුණි. බොහෝ මධ්‍යකාලීන වංශකතාකරුවන් සහ නූතන ඉතිහාසඥයින් ජෙන්ගිස් ඛාන්ගේ ජයග්‍රහණ විස්තර කරන්නේ මහා සමූලඝාතන සහ සාගත යන දෙකෙහිම ප්‍රතිඵලයක් ලෙස වන අතර එය සමහර ප්‍රදේශවල ජනගහනය තියුණු ලෙස පහත වැටීමට තුඩු දුන් පෙර නොවූ විරූ පරිමාණයේ මහා සංහාර ලෙසය. ජෙන්ගිස් ඛාන්ගේ හමුදා ව්‍යාපාරවල ප්‍රතිඵලයක් ලෙස මිය ගිය පුද්ගලයන් සංඛ්‍යාව පිළිබඳ ඇස්තමේන්තු, වඩාත්ම ගතානුගතික ඇස්තමේන්තු අනුව මිලියන හතරක පමණ සිට මිලියන හැටක් දක්වා පරාසයක පවතී.{{sfn|Lane|2004|pp=29–41}}&lt;ref&gt;{{cite book |author=Diana Lary|title=Chinese Migrations: The Movement of People, Goods, and Ideas over Four Millennia|url=https://books.google.com/books?id=w_FDAXMsq1QC&amp;pg=PT53|date=2012|publisher=Rowman &amp; Littlefield|page=53|isbn=978-0-7425-6765-8}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Cite web|title=Twentieth Century Atlas – Historical Body Count|url=http://necrometrics.com/pre1700a.htm#Mongol|access-date=October 21, 2020 |website=necrometrics.com}}&lt;/ref&gt; අනෙක් අතට, බෞද්ධ උයිගුර් රාජධානිය වන කොචෝ, ඔහුව විමුක්තිදායකයෙකු ලෙස සැලකූ අතර, ස්වේච්ඡාවෙන් Qara Khitai අධිරාජ්‍යයෙන් ඉවත්ව මොංගල් යටත් වැසියන් බවට පත් විය. මොංගල් අධිරාජ්‍යය යටතේ [[සේද මාවත]] දිගේ සංස්කෘතිය, තාක්ෂණය සහ අදහස් විශාල වශයෙන් පැතිරීම සඳහා ගරු කිරීමක් වශයෙන් මුල් පුනරුද මූලාශ්‍ර විසින් ජෙන්ගිස් ඛාන් ජනතාවට යහපත සැලසූ අයෙකු ලෙස නිරූපණය කර ඇත.{{sfn|Weatherford|2005|p={{pn|date=August 2021}}}}

ඔහුගේ යුධ ජයග්‍රහණවලින් ඔබ්බට, ජෙන්ගිස් ඛාන්ගේ සිවිල් ජයග්‍රහණ අතරට මොන්ගෝලියානු නීතිය ස්ථාපිත කිරීම සහ උයිගුර් අක්ෂර ඔහුගේ විශාල ප්‍රදේශ හරහා ලේඛන පද්ධතියක් ලෙස අනුගමනය කිරීම ඇතුළත් විය. ඔහු කුසල් දහම සහ ආගමික ඉවසීම ද ප්‍රගුණ කළේය. වර්තමාන මොන්ගෝලියානුවන් ඔහුව සලකන්නේ ඊසානදිග ආසියාවේ සංචාරක ගෝත්‍රිකයන් එක්සත් කිරීම සඳහා මොංගෝලියාවේ ආරම්භක පියා ලෙසයි.&lt;ref&gt;{{cite web |access-date=January 26, 2010 |url = http://www.accd.edu/sac/history/keller/mongols/empsub1.html |title = Genghis Khan |publisher=[[North Georgia College and State University]] |url-status=dead |archive-url = https://web.archive.org/web/20100306053246/http://www.accd.edu/sac/history/keller/mongols/empsub1.html |archive-date=March 6, 2010 }}&lt;/ref&gt; සේද මාවත එක සාමූහික දේශපාලන පරිසරයක් යටතට ගෙන ඒමෙන් ඔහු ඊසානදිග ආසියාව, මුස්ලිම් නිරිතදිග ආසියාව සහ ක්‍රිස්තියානි යුරෝපය අතර සන්නිවේදනය සහ වෙළඳාම සැලකිය යුතු ලෙස ලිහිල් කළේය, ගෝලීය වාණිජ්‍යය නංවාලමින් සහ එකළ සියලුම යුරේසියානු ශිෂ්ටාචාරවල සංස්කෘතික ක්ෂිතිජය පුළුල් කළේය.&lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://www.britannica.com/place/Mongol-empire/The-Golden-Horde|title=Mongol empire – The Golden Horde|website=Encyclopædia Britannica|access-date=April 10, 2020}}&lt;/ref&gt;

==සටහන්==
{{notelist}}

==මූලාශ්‍ර ==
{{reflist}}</text>
      <sha1>b40gcuszvrptpp3cxq9kneqbpis3q2e</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>බටහිර ග්‍රීන්ලැන්ඩික්</title>
    <ns>0</ns>
    <id>99392</id>
    <revision>
      <id>752815</id>
      <parentid>537856</parentid>
      <timestamp>2025-07-03T02:31:59Z</timestamp>
      <contributor>
        <ip>200.24.154.85</ip>
      </contributor>
      <origin>752815</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="3455" sha1="ryptk0o3tu6fkghe6hiwg32xmetr1cj" xml:space="preserve">[[Category:Dialects of languages with ISO 639-3 code]]
[[Category:Languages without ISO 639-3 code but with Glottolog code]]
{{Infobox language|name=බටහිර ග්‍රීන්ලැන්ඩික්|nativename=කලඅලිසුත්|states=[[බටහිර ග්‍රීන්ලන්තය]]&lt;br&gt;[[ඩෙන්මාර්කය]]|ethnicity=[[කලාඅලයිට්]]|speakers=44,000&amp;ndash;52,000|date=1995&lt;!--Ethn. 24 still uses these numbers--&gt;|ref=&lt;ref&gt;ග්‍රීන්ලන්තයේ 44,000ක්, සමහරවිට ඩෙන්මාර්කයේ 20% වැඩියි.{{ethnologue16|kal|ග්‍රීන්ලැන්ඩික්}}&lt;/ref&gt;|familycolor=Eskimo-Aleut|fam1=[[එස්කිමෝ-ඇලූට්]]|fam2=[[ඉනුයිට්]]|fam3=[[ග්‍රීන්ලැන්ඩික්]]|isoexception=dialect|glotto=kala1399|glottorefname=කලඅලිසුත්|map=Inuktitut dialect map.svg|mapcaption=ඉනුට් උපභාෂා. බටහිර ග්‍රීන්ලැන්ඩික් නිල් පැහැයෙන්.}}

'''බටහිර ග්‍රීන්ලැන්ඩික්''' ( {{Lang-da|vestgrønlandsk}}), '''කලඅලිසුත්''' ලෙසද හැඳින්වෙන, ග්‍රීන්ලන්තයේ ප්‍රාථමික භාෂාව වන අතර එය ග්‍රීන්ලන්තයේ වැසියන්ගෙන් අතිමහත් බහුතරයක් මෙන්ම ඩෙන්මාර්කයේ ග්‍රීන්ලන්ඩ් ඉනුයිට් දහස් ගණනක් (සමස්ත වශයෙන්, ආසන්න වශයෙන් 50,000 ක් පමණ) කතා කරයි. &lt;ref name=&quot;Schmitter406&quot;&gt;Peter Schmitter, ''Sprachtheorien der Neuzeit: Sprachbeschreibung und Sprachunterricht'', Narr, 2007, p. 406.&lt;/ref&gt; එය ඓතිහාසිකව ග්‍රීන්ලන්තයේ නිරිතදිග කොටසේ, එනම් [[Nuuk|නුක්]] අවට ප්‍රදේශයේ කථා කරන ලදී.

ටුනුමීට් සහ ඉනුක්ටුන් යනු ග්‍රීන්ලන්තයේ අනෙකුත් දේශීය භාෂා දෙක වන අතර, ජනගහනයෙන් සුළුතරයක් කතා කරයි. ඩෙන්මාර්ක් යනු ග්‍රීන්ලන්තයේ වැදගත් [[සම්බන්ධීකරණ භාෂා|භාෂා භාෂාවක්]] ලෙස පවතින අතර පොදු ජීවිතයේ බොහෝ කොටස්වල භාවිතා වන අතර ග්‍රීන්ලන්තයේ ඩේන්වරුන් විසින් කතා කරන ප්‍රධාන භාෂාව වේ.

බටහිර ග්‍රීන්ලන්ඩ් පිඩ්ජින් ලෙස හැඳින්වෙන වඳ වී ගිය මිශ්‍ර [[සම්බන්ධීකරණ භාෂා|වෙළඳ භාෂාවක්]] බටහිර ග්‍රීන්ලන්තය මත පදනම් විය. &lt;ref&gt;Silvia Kouwenberg, John Victor Singler (ed.), ''The Handbook of Pidgin and Creole Studies'', Wiley-Blackwell, Chichester, West Sussex, p. 172.&lt;/ref&gt;

== යොමු කිරීම් ==
{{ආශ්‍රලැයිස්තුව}}</text>
      <sha1>ryptk0o3tu6fkghe6hiwg32xmetr1cj</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>භෝජ්පූරි භාෂාව</title>
    <ns>0</ns>
    <id>100894</id>
    <revision>
      <id>752814</id>
      <parentid>544017</parentid>
      <timestamp>2025-07-03T02:28:27Z</timestamp>
      <contributor>
        <ip>200.24.154.85</ip>
      </contributor>
      <origin>752814</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="7188" sha1="isjlsjxndx0xjpy2ou2o3akfwiz7882" xml:space="preserve">{{Infobox language|name=භෝජ්පූරි|nativename=|image=Bhojpuri.png|states=[[ඉන්දියාව]] සහ [[නේපාලය]]|ethnicity=බෝජ්පූර්වරු|region=[[බෝජ්පූර්]]-[[පූර්වාන්චල්]]|agency=*[[ඉන්දියාව]]
**[[බිහාර්]] (බෝජ්පූරි ඇකඩමිය)&lt;ref&gt;{{Cite news|url=https://m.timesofindia.com/city/patna/new-chairman-of-bhojpuri-academy/articleshow/6447482.cms|title = New chairman of Bhojpuri Academy &amp;#124; Patna News - Times of India|website = [[The Times of India]]| date=28 August 2010 }}&lt;/ref&gt;
**[[දිල්ලි]] ([[මයිතිලි - භෝජ්පූරි ඇකඩමිය, දිල්ලි]])
**[[මධ්‍ය ප්‍රදේශ්]] (බෝජ්පූරි සාහිත්‍ය ඇකඩමිය)|nation={{FIJ}} {{small|([[ෆීජී හින්දි]] ලෙස)}}|minority={{IND}}
* [[ජාර්කන්ඩ්]]&lt;ref name=&quot;telegraph_jharkhandbihar_official&quot;&gt;{{cite news|author=Sudhir Kumar Mishra|url=https://www.telegraphindia.com/states/jharkhand/bhojpuri-3-more-to-get-official-tag-217369|archive-url=https://web.archive.org/web/20180322204611/https://www.telegraphindia.com/states/jharkhand/bhojpuri-3-more-to-get-official-tag-217369|url-status=dead|archive-date=22 March 2018|title=Bhojpuri, 3 more to get official tag|newspaper=The Telegraph|date=22 March 2018}}&lt;/ref&gt;|speakers=මිලියන {{sigfig|50.579447|2}}, අර්ධ ගණන්|date=2011 සංගණනය|speakers2=(අතිරේක කථිකයන් හින්දි යටතේ ගණන් කර ඇත)|ref=&lt;ref&gt;{{Cite web|url=http://www.censusindia.gov.in/2011Census/Language_MTs.html|title=Statement 1: Abstract of speakers' strength of languages and mother tongues – 2011|publisher=Office of the Registrar General &amp; Census Commissioner, India|website=www.censusindia.gov.in|access-date=7 July 2018}}&lt;/ref&gt;|familycolor=Indo-European|fam1=ඉන්දු-යුරෝපීය|fam2=ඉන්දු-ඉරාන|fam3=ඉන්දු-ආර්ය|fam4=නැගෙනහිර|fam5=බිහාරි|ancestor=මාගධී ප්‍රාකෘත|ancestor2=මගධන් අපබ්‍රංස|ancestor3=අබහත්ත|dia1=උතුරු සම්මත භෝජ්පූරි|dia2=බටහිර සම්මත භෝජ්පූරි (කෂිකා, බෙනාර්සි, පර්බි)|dia3=දකුණු සම්මත භෝජ්පූරි|dia4=තරු භෝජ්පූරි|dia5=මදේෂි|dia6=ඩොම්රා|dia7=මුසාහාරි|dia8=කැරිබියන් හින්දුස්ථානි&lt;br/&gt;{{no wrap|{{·}}ට්‍රිනිඩෑඩියානු හින්දුස්ථානි}}&lt;br/&gt;{{no wrap|{{·}}ගයානි හින්දුස්ථානි}}&lt;br/&gt;{{no wrap|{{·}}සර්නාමි හින්දෝස්තානි}}|dia10=ෆීජි හින්දි|dia11=මොරිෂියානු භෝජ්පූරි&lt;ref&gt;{{cite journal|last1=Oozeerally|first1=Shameem|title=The Evolution of Mauritian Bhojpuri: an Ecological Analysis - Mauritius Institute of Education|date=March 2013|url=https://www.researchgate.net/publication/323772628|access-date=1 September 2020}}&lt;/ref&gt;|dia12=දකුණු අප්‍රිකානු භෝජ්පූරි {{small|{{small|(නයිටාලි)}}}}&lt;ref&gt;{{cite web|last1=Rambilass|first1=B.|title=NAITALI - SOUTH AFRICAN BHOJPURI|url=http://www.indiandiasporacouncil.org/pdf/NAITALI-SOUTH-AFRICAN-BHOJPURI-by-B-Rambilass.pdf|website=indiandiasporacouncil.org|access-date=1 September 2020}}&lt;/ref&gt;|script=[[කයිති]]|iso2=bho|iso3=bho|lingua=59-AAF-sa|notice=IPA|glotto=bhoj1246|glottorefname=Bhojpuric|imagecaption=[[කයිති]] අක්ෂරයෙන් &quot;බෝජ්පූරි&quot; යන වචනය|map=Bhojpuri Speaking Region in India.png|mapcaption=ඉන්දියාවේ භෝජ්පූරි භාෂාව කතා කරන ප්‍රදේශ}}
[[File:WIKITONGUES-_Krishna_speaking_Bhojpuri.webm|thumb|භෝජ්පූරි කථිකයෙක්.]]

'''භෝජ්පූරි''' ( {{IPAc-en|ˌ|b|oʊ|dʒ|ˈ|p|ʊər|i}}  {{Audio|hi-Bhojpuri.ogg|भोजपुरी}}) යනු [[ඉන්දියාව|ඉන්දියාවේ]] භෝජ්පූර් - පූර්වාන්චල් ප්‍රදේශයට සහ [[නේපාලය|නේපාලයේ]] ටෙරායි ප්‍රදේශයට ආවේණික [[ඉන්‍දු-ආර්ය භාෂා|ඉන්දු-ආර්ය භාෂාවකි]].  එය ප්‍රධාන වශයෙන් කතා කරන්නේ බටහිර [[බිහාරය|බිහාර්]], නැගෙනහිර උත්තර් ප්‍රදේශ් සහ වයඹදිග ජාර්කන්ඩ් ප්‍රදේශවල ය.&lt;ref name=&quot;oxford&quot; /&gt; එය නැගෙනහිර ඉන්දු ආර්ය භාෂාවක් වන අතර {{As of|2000|lc=y}} ඉන්දියාවේ ජනගහනයෙන් 5% ක් පමණ කතා කරයි. එය සමාජ භාෂාමය වශයෙන් ප්‍රධාන හින්දි උපභාෂා හතෙන් එකක් ලෙස සැලකේ. 

එය [[ෆීජි]], [[ගයනාව|ගයනා]], [[මුරුසි සමුහාණ්ඩුව|මොරිෂස්]], [[දකුණු අප්‍රිකාව]], [[සුරිනාමය|සුරිනාම්]] සහ [[ට්‍රිනිඩෑඩ් සහ ටොබැගෝ]] යන රටවල ද සුළුතර භාෂාවකි. ෆීජි හි නිල භාෂාවක් වන ෆීජි හින්දි යනු ඉන්දු-ෆීජියන් විසින් කතා කරන අවධි සහ භෝජ්පූරි වල ප්‍රභේදයකි. භෝජ්පූරි හි තවත් ප්‍රභේදයක් වන කැරිබියන් හින්දුස්ථානි ඉන්දු-කැරිබියානු ජනතාව විසින් කතා කරනු ලැබේ.  එය [[ට්‍රිනිඩෑඩ් සහ ටොබැගෝ]] සහ ගයානා හි කැරිබියන් ඉංග්‍රීසි භාෂාවෙන් [[ඉල්ලාගත් වචන|ශබ්දකෝෂ බලපෑමක්]] අත්විඳ ඇත. සුරිනාම්හි, ශබ්දකෝෂයට බලපා ඇති භාෂා ඇතුළත් වන්නේ ස්රානන් ටොන්ගෝ ක්‍රියෝල්, සුරිනාම් ලන්දේසි සහ ඉංග්‍රීසි ය. මොරිෂස් සහ දකුණු අප්‍රිකාවේ වෙනත් උපභාෂා කතා කරන අතර එහි භාවිතය අඩුවෙමින් පවතී.

== යොමු කිරීම් ==
&lt;references /&gt;
&lt;references /&gt;</text>
      <sha1>isjlsjxndx0xjpy2ou2o3akfwiz7882</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>පරිශීලක:Ttheek</title>
    <ns>2</ns>
    <id>124959</id>
    <revision>
      <id>752789</id>
      <parentid>751761</parentid>
      <timestamp>2025-07-02T13:23:22Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Ttheek</username>
        <id>66430</id>
      </contributor>
      <minor />
      <origin>752789</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="1316" sha1="p6f1ejn3y91pf6db6zxfz62qckt59jb" xml:space="preserve">{{Rollback}}
&lt;hr&gt;
{|  style=&quot;width:100%; background:#d5f5ee;&quot;
|-
|&lt;center&gt;&lt;small&gt;
{{emoji|270D}} [[xtools:pages/si.wikipedia.org/Ttheek|නිර්මාණය කළ ලිපි]] • {{emoji|270F}} [[Special:Contributions/Ttheek|දායකත්ව]] • {{emoji|1F465}}[[Special:CentralAuth| ගිණුම්]] • {{emoji|2709}} [[Special:EmailUser/Ttheek| email]]&lt;/small&gt;&lt;center&gt;
|}
&lt;hr&gt;
{|  style=&quot;width:100%; vertical-align:top; background-image:linear-gradient(63deg, rgba(132,132,133,0.30575980392156865) 0%, rgba(66,66,209,0.2805497198879552) 44%, rgba(0,212,255,0.21052170868347342) 100%);&quot;
|-
|
{{Boxboxtop
|align=l
|toptext=&lt;small&gt;මෙම පරිශීලක ගැන...&lt;/small&gt;
|extra-css=margin-right: 0.5em;
}}
{{User Wikipedian For|year=2023|month=11|day=23}}&lt;br&gt;
{{පරිශීලක:Ttheek/Userbox/User_Loves_Rockets}}&lt;br&gt;
{{service awards|year=2023|month=11|day=23|edits=1022|format=ubxmedal}}
{{user si}}
{{පරිශීලක ලාංකික}}&lt;br&gt;
{{පරිශීලක සිංහල}}&lt;br&gt;
{{Boxboxbottom}}
||

||
|}
&lt;hr&gt;
&lt;div style=&quot;width:100%; vertical-align:top; background: rgb(131,58,180);
background: linear-gradient(67deg, rgba(131,58,180,1) 0%, rgba(253,29,29,1) 50%, rgba(252,176,69,1) 100%); color: #fff&quot;&gt;
&lt;center&gt; &lt;/center&gt;&lt;/div&gt;
&lt;hr&gt;
&lt;br&gt;&lt;br&gt;
{{Userpage bar}}</text>
      <sha1>p6f1ejn3y91pf6db6zxfz62qckt59jb</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>ගුත්තිල (2023 චිත්‍රපටිය)</title>
    <ns>0</ns>
    <id>177404</id>
    <revision>
      <id>753086</id>
      <parentid>752786</parentid>
      <timestamp>2025-07-03T10:03:12Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>IDB.S</username>
        <id>52205</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>සංස්කරණය</comment>
      <origin>753086</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="2158" sha1="hmr9mvdpmebc4uo7v6jc9owiqlzvpfj" xml:space="preserve">{{සමුද්දේශ විරහිත|date=ජූලි 2025}}

'''ගුත්තිල සිනමාපටය''' [[සිංහල භාෂාව|සිංහල භාෂාවෙන්]] තැනූ සිනමාපටයකී. පැරණි කතා පුවතක් පදනම් කරගෙන මෙය සිනමාවට නංවා ඇත. ගුත්තිල සිනමාපටය අධයක්ෂණය කර ඇත්තේ සනත් අබේසේකරය. මෙම සිනමාපටයේ පධාන චරිතය වන ගුත්තිල පඬිවරයාගේ චරිතය නිරූපනය කර ඇත්තේ ගායන ශිල්පි [[එඩ්වඩ් ජයකොඩි]] මහතාය. මීට අමතරව [[අකිල ධනුද්දර]],[[යශෝධා විමලධර්ම]] හා [[චුලක්ෂි රනතුංග|චුලක්ෂි රණතුංග]] රංගනයෙන් දායක වෙති. මෙම සිනමාපටය 2023 වර්ෂයේ තිරගත කෙරුණි.

== රංගනය ==
* [[එඩ්වඩ් ජයකොඩි]] 
* [[අකිල ධනුද්දර]]  
* [[යශෝධා විමලධර්ම]] 
* [[චුලක්ෂි රනතුංග|චුලක්ෂි රණතුංග]] 
* ශිමාල් වෙඩිසිංහ
* [[අයිරාංගනි සේරසිංහ]] 
* සතිස්චන්දා එදිරිසිංහ
* [[වීණා ජයකොඩි]] 
* [[සනත් ගුණතිලක]] 
* [[නදීකා ගුණසේකර]]
* සරත් චන්දාසිරි
* ගිරිරාජ් කෞෂලය
* හේමන්ත ඊරියගම
* [[මහින්ද පතිරගේ]]
* [[අමිල කරුණානායක]]
* අනුර බණ්ඩාර රාජගුරු
* පූජානි භාගයා
* ආලෝකා ධනංජනී

== මූලාශ්‍ර ==
{{Reflist}}{{stub}}
[[ප්‍රවර්ගය:සිංහල-භාෂා චිත්‍රපට]]</text>
      <sha1>hmr9mvdpmebc4uo7v6jc9owiqlzvpfj</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>සාකච්ඡාව:ශ්‍රී ලාංකික වෙල්ලාලර්</title>
    <ns>1</ns>
    <id>180342</id>
    <revision>
      <id>753098</id>
      <parentid>752428</parentid>
      <timestamp>2025-07-03T10:19:31Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>IDB.S</username>
        <id>52205</id>
      </contributor>
      <comment>සංස්කරණය</comment>
      <origin>753098</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="603" sha1="svmr52f9iu3n9ucfu5uk8tvflcubl26" xml:space="preserve">{{Talk header}}
{{Not a forum}}

== ලිපිය වැඩිදියුනු කිරීම ==

@[[පරිශීලක:PalalyYoga|PalalyYoga]] ලිපිය නිර්මාණය කිරීම ගැන ස්තුතියි. ලිපි පරිවර්ත්නය කරන විට referance ගැන ටිකක් සැලකිලිමත් වෙන්න. උදව්වක් අවශ්‍ය උනොත් කතා කරන්න. [[User:BuddhikaW88|BuddhikaW88]] ([[User talk:BuddhikaW88|talk]]) 03:54, 16 අප්‍රේල් 2025 (යූටීසී)</text>
      <sha1>svmr52f9iu3n9ucfu5uk8tvflcubl26</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>වලේදුපාර්, කොලොම්බියාව</title>
    <ns>0</ns>
    <id>182502</id>
    <revision>
      <id>752808</id>
      <parentid>751730</parentid>
      <timestamp>2025-07-03T01:13:06Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>InternetArchiveBot</username>
        <id>63598</id>
      </contributor>
      <comment>Rescuing 1 sources and tagging 0 as dead.) #IABot (v2.0.9.5</comment>
      <origin>752808</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="4644" sha1="8thoj16vxr44dlwcrpjtqskdm0he1al" xml:space="preserve">{{Infobox settlement
| name               = වලේදුපාර්
| pushpin_map        = Colombia#South America
| pushpin_mapsize    = 300
| coordinates        = {{coord|10|29|N|73|15|W|region:CO_type:city(354180)|display=inline,title}}
}}'''වලේදුපාර්''' ({{IPA|es|baʝeðuˈpaɾ}} ) යනු ඊසානදිග [[කොලොම්බියාව|කොලොම්බියාවේ]] නගරයක් සහ මහ නගර සභාවකි. එය [[සීසර් දෙපාර්තමේන්තුව, කොලොම්බියාව|සීසර් දෙපාර්තමේන්තුවේ]] අගනුවරයි. එහි නම, ''වැලී ද උපාර්'' (උපාර් නිම්නය), නිම්නය පාලනය කළ ඇමරිකානු ඉන්දියානු කැසික් ; ''කැසික් උපාර්ට'' ගෞරවයක් වශයෙන් ස්ථාපිත කරන ලදී. මෙම නගරය සියෙරා නෙවාඩා ඩි සැන්ටා මාර්ටා සහ සෙරානියා ඩෙල් පෙරිජා කඳු අතර ග්වාටපුරි සහ සීසර් ගංගා මායිම් දක්වා පිහිටා ඇත. &lt;ref name=&quot;alcvalledupar&quot;&gt;[http://www.valledupar.gov.co/infoNoticia.asp?IdNot=39 Alcaldia Valledupar: Historia de Valledupar] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20070927084738/http://www.valledupar.gov.co/infoNoticia.asp?IdNot=39 |date=2007-09-27 }} {{In lang|es}} valledupar.gov.co Accessed 8 October 2006.&lt;/ref&gt; 

වැල්ලෙඩුපාර් යනු සීසර් දෙපාර්තමේන්තු සහ කලින් [[Padilla Province|පැඩිල්ලා පළාත]] ලෙස හැඳින්වූ [[ලා ගුආජිරා දෙපාර්තමේන්තුව, කොලොම්බියාව|ලා ගුජිරා දෙපාර්තමේන්තුවේ]] දකුණු මහ නගර සභා අතර කලාපය සඳහා වැදගත් කෘෂිකාර්මික, ගව පාලනය, ගල් අඟුරු කැණීම සහ කෘෂි කාර්මික මධ්‍යස්ථානයකි. වැලෙඩුපාර්, ''වැලෙනාටෝ'' සංගීතයේ තොටිල්ල ලෙසත්, කොලොම්බියානු සංස්කෘතියේ නියෝජිතයා ලෙසත් කැපී පෙනේ. නගරය වැලෙනාටෝ පුරාවෘත්ත උත්සවය පවත්වයි.

1980, 1990 සහ 2000 දශකයේ මුල් භාගයේදී, කොලොම්බියානු සන්නද්ධ ගැටුම අතරතුර නගරය පීඩා වින්දා, බොහෝ පැහැරගැනීම්, &lt;ref name=&quot;nytimes&quot;&gt;[https://www.nytimes.com/2004/12/20/international/americas/20colombia.html?ex=1261285200&amp;en=aeb9a3b334d843ee&amp;ei=5090&amp;partner=rssuserland &quot;From Colombia's Upper Class, Rebel and His Foil Diverged&quot;], ''New York Times''{{In lang|es}} Accessed 8 October 2006.&lt;/ref&gt; දහස් ගණනක් ජනතාව බලහත්කාරයෙන් පිටුවහල් කිරීම &lt;ref name=&quot;presidencia&quot;&gt;[http://www.presidencia.gov.co/cne/diciembre/31/04122002.htm &quot;Viviendas para desplazados de Valledupar&quot;], Presidencia de Colombia {{In lang|es}}, Accessed 8 October 2006.&lt;/ref&gt; සහ අපරාධ පාලනය කිරීමට අපොහොසත් වීම හේතුවෙන්.

[[කොලොම්බියාව|කොලොම්බියාවේ]] නවීනතම උපරිම ආරක්ෂිත බන්ධනාගාරවලින් එකක් වල්ලෙඩුපාර්හි ඇත. &lt;ref name=&quot;inpec&quot;&gt;[http://www.inpec.gov.co/contenido.php?pagina=89 INPEC: Instituto Nacional Penitenciario; listado de Carceles] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20070701230737/http://www.inpec.gov.co/contenido.php?pagina=89 |date=2007-07-01 }} {{In lang|es}} inpec.gov.co Accessed 8 October 2006.&lt;/ref&gt;

== යොමු කිරීම් ==
[[ප්‍රවර්ගය:CS1 ස්පාඤ්ඤ-භාෂා මූලාශ්‍ර (es)]]
[[ප්‍රවර්ගය:ස්පාඤ්ඤ-භාෂා මූලාශ්‍ර සහිත ලිපි (es)]]
[[ප්‍රවර්ගය:Coordinates on Wikidata]]
[[ප්‍රවර්ගය:කොලොම්බියාවේ නගර]]</text>
      <sha1>8thoj16vxr44dlwcrpjtqskdm0he1al</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>ප්‍රියා රණසිංහ</title>
    <ns>0</ns>
    <id>182617</id>
    <revision>
      <id>752790</id>
      <parentid>752774</parentid>
      <timestamp>2025-07-02T13:31:05Z</timestamp>
      <contributor>
        <ip>212.104.231.93</ip>
      </contributor>
      <comment>/* ටෙලි නිර්මාණ */</comment>
      <origin>752790</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="114" sha1="74h26dgvtmaj1o96f8wc4oogkuz4fsp" xml:space="preserve">===ටෙලි නිර්මාණ===
* ''සත්පුර වැසියෝ''
* ''සඳ සඳ වගේ''</text>
      <sha1>74h26dgvtmaj1o96f8wc4oogkuz4fsp</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>752791</id>
      <parentid>752790</parentid>
      <timestamp>2025-07-02T13:34:35Z</timestamp>
      <contributor>
        <ip>212.104.231.93</ip>
      </contributor>
      <origin>752791</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="177" sha1="t1vtcgj90p0zh4jc8skd52ypnewpagf" xml:space="preserve">උපත - 1950 ඔක්තෝබර් 18 (වයස 75 ) 

===ටෙලි නිර්මාණ===
* ''සත්පුර වැසියෝ''
* ''සඳ සඳ වගේ''</text>
      <sha1>t1vtcgj90p0zh4jc8skd52ypnewpagf</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>752792</id>
      <parentid>752791</parentid>
      <timestamp>2025-07-02T13:35:03Z</timestamp>
      <contributor>
        <ip>212.104.231.93</ip>
      </contributor>
      <origin>752792</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="183" sha1="bfd3dw2j0h3i867rw44j2lh7u6xozd3" xml:space="preserve">'''උපත''' - 1950 ඔක්තෝබර් 18 (වයස 75 ) 

===ටෙලි නිර්මාණ===
* ''සත්පුර වැසියෝ''
* ''සඳ සඳ වගේ''</text>
      <sha1>bfd3dw2j0h3i867rw44j2lh7u6xozd3</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>752793</id>
      <parentid>752792</parentid>
      <timestamp>2025-07-02T13:35:29Z</timestamp>
      <contributor>
        <ip>212.104.231.93</ip>
      </contributor>
      <origin>752793</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="184" sha1="094fck2ltm31n2eju3ektxe4cs5bqop" xml:space="preserve">'''උපත''' - 1950 ඔක්තෝබර් 18
 (වයස 75 ) 

===ටෙලි නිර්මාණ===
* ''සත්පුර වැසියෝ''
* ''සඳ සඳ වගේ''</text>
      <sha1>094fck2ltm31n2eju3ektxe4cs5bqop</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>752794</id>
      <parentid>752793</parentid>
      <timestamp>2025-07-02T13:35:54Z</timestamp>
      <contributor>
        <ip>212.104.231.93</ip>
      </contributor>
      <origin>752794</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="185" sha1="ltl0hmndum72lnuf336w4zey37m1bcq" xml:space="preserve">'''උපත''' - 
1950 ඔක්තෝබර් 18
 (වයස 75 ) 

===ටෙලි නිර්මාණ===
* ''සත්පුර වැසියෝ''
* ''සඳ සඳ වගේ''</text>
      <sha1>ltl0hmndum72lnuf336w4zey37m1bcq</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>752795</id>
      <parentid>752794</parentid>
      <timestamp>2025-07-02T13:36:53Z</timestamp>
      <contributor>
        <ip>212.104.231.93</ip>
      </contributor>
      <origin>752795</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="183" sha1="j49tk4unxu97m5qh3ep2kvfwa0ns5jg" xml:space="preserve">'''උපත''' - 1950 ඔක්තෝබර් 18
( වයස 75 )

===ටෙලි නිර්මාණ===
* ''සත්පුර වැසියෝ''
* ''සඳ සඳ වගේ''</text>
      <sha1>j49tk4unxu97m5qh3ep2kvfwa0ns5jg</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>752796</id>
      <parentid>752795</parentid>
      <timestamp>2025-07-02T13:37:13Z</timestamp>
      <contributor>
        <ip>212.104.231.93</ip>
      </contributor>
      <origin>752796</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="185" sha1="k3l7ytevbjcln0za2tfj73jm3qyeew0" xml:space="preserve">'''උපත''' - 1950 ඔක්තෝබර් 18
( වයස 75 )


===ටෙලි නිර්මාණ===
* ''සත්පුර වැසියෝ''
* ''සඳ සඳ වගේ''</text>
      <sha1>k3l7ytevbjcln0za2tfj73jm3qyeew0</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>ගයනාවේ ජන විකාශනය</title>
    <ns>0</ns>
    <id>182636</id>
    <revision>
      <id>752871</id>
      <parentid>752411</parentid>
      <timestamp>2025-07-03T05:23:17Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>BuddhikaW88</username>
        <id>37808</id>
      </contributor>
      <comment>/* විශාලතම නගර */</comment>
      <origin>752871</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="25791" sha1="l7zu1ko15aki4v52eaighjzezi0vydr" xml:space="preserve">
[[File:Guyana_population_density.png|link=https://en.wikipedia.org/wiki/File:Guyana_population_density.png|thumb|2005 දී ගයනාවේ ජන ඝනත්වය (වර්ග කිලෝමීටරයකට පුද්ගලයින්)]]
[[File:Population_Guyana.PNG|link=https://en.wikipedia.org/wiki/File:Population_Guyana.PNG|thumb|1961 සිට 2003 දක්වා ගයනාවේ ජනගහනය පෙන්වන ප්‍රස්ථාරයක්. 1980 ගණන්වල ජනගහන පරිහානිය පැහැදිලිව දැකගත හැකිය.]]
ගයනාවේ 744,000 ක් වන ජනතාවගෙන් බහුතරයක් (90%) පමණ රට අභ්‍යන්තරයේ කිලෝමීටර් 16 සිට 64 දක්වා (සැතපුම් 10 සිට 40 දක්වා) පළලින් යුත් පටු වෙරළ තීරයක් දිගේ ජීවත් වන අතර ජාතියේ මුළු භූමි ප්‍රමාණයෙන් ආසන්න වශයෙන් 10% ක් පමණ වේ.&lt;ref&gt;{{cite web |title=Guyana General Information |url=http://www.geographia.com/guyana/geninfo.html |url-status=dead |archive-url=https://web.archive.org/web/20100411064504/http://www.geographia.com/Guyana/geninfo.html |archive-date=11 April 2010 |access-date=2 May 2010 |publisher=Geographia.com}}&lt;/ref&gt;

ගයනාවේ ජනගහනය වාර්ගිකව සහ වාර්ගිකව විෂමජාතීය වන අතර, ඉන්දියාව, අප්‍රිකාව, යුරෝපය සහ චීනයෙන් සම්භවයක් ඇති ජනවාර්ගික කණ්ඩායම් මෙන්ම ආදිවාසී ජනතාව ද සිටිති. ඔවුන්ගේ විවිධ ජනවාර්ගික පසුබිම් තිබියදීත්, බොහෝ කණ්ඩායම් ඉංග්‍රීසි සහ එහි ගයනියානු ඉංග්‍රීසි ක්‍රියෝල් ස්වභාෂාවේ පොදු භාෂාවක් බෙදා ගනී.

විශාලතම ජනවාර්ගික කණ්ඩායම වන්නේ 2002 සංගණනයට අනුව ජනගහනයෙන් 43.5% ක් වන ඉන්දියාවේ ගිවිසුම්ගත කම්කරුවන්ගෙන් පැවත එන ඉන්දු-ගයනියානුවන් (නැගෙනහිර ඉන්දියානුවන් ලෙසද හැඳින්වේ) ය. ඔවුන් අනුගමනය කරන්නේ අප්‍රිකාවෙන්, ප්‍රධාන වශයෙන් බටහිර අප්‍රිකාවෙන් ගෙන එන ලද වහල්භාවයෙන් පැවත එන අප්‍රිකානු-ගයනියානුවන් වන අතර ඔවුන් 30.2% ක් වේ. මිශ්‍ර උරුමයක් ඇති ගයනියානුවන් 16.7% කි.

දේශීය වශයෙන් ඇමරින්ඩියන්වරුන් ලෙස හඳුන්වන ආදිවාසී ජනතාව ජනගහනයෙන් 10.5% ක් වේ.&lt;ref name=&quot;navigator&quot;&gt;{{cite web |title=Indigenous Peoples in Guyana |url=https://indigenousnavigator.org/guyana |access-date=17 October 2024 |website=Indigenous Navigator}}&lt;/ref&gt; භාෂාව අනුව අර්ථ දක්වා ඇති ගයනාවේ ආදිවාසී ජාතීන් නවය වන්නේ අකාවායෝ, අරවක් (ලොකොනෝ), අරෙකුනා (පෙමොන්), කැරිබ් (කරින්යා), මකුෂි, පටමෝනා, වයි වයි, වපිචාන් සහ වරාඕ ය.&lt;ref name=&quot;navigator&quot; /&gt; ඔවුන් රටේ තුන්වන විශාලතම ජනවිකාස කණ්ඩායම වන අතර දකුණු අභ්‍යන්තරයේ බහුතර ජනගහනය වේ.&lt;ref name=&quot;navigator&quot; /&gt;

අප්‍රිකානු-ගයන ජනගහනය ප්‍රධාන වශයෙන් ඝානාවේ අශාන්ති, නිරිතදිග නයිජීරියාවේ යොරුබා, අග්නිදිග නයිජීරියාවේ ඉග්බෝ සහ සෙනගල්හි මැන්ඩින්ගෝ වැනි බටහිර අප්‍රිකානු ජනවාර්ගික කොටස් වලින් පැවත එන්නකි.&lt;ref&gt;{{cite web |last1=Roopnarine |first1=Lomarsh |date=25 July 2021 |title=A long journey to Emancipation |url=https://guyanachronicle.com/2021/07/25/a-long-journey-to-emancipation/ |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20230417020356/https://guyanachronicle.com/2021/07/25/a-long-journey-to-emancipation/ |archive-date=17 April 2023 |access-date=17 April 2023 |website=Guyana Chronicle}}&lt;/ref&gt; බොහෝ ඉන්දු-ගයන ජාතිකයන් පැවත එන්නේ උතුරු ඉන්දියාවෙන්, විශේෂයෙන් උත්තර් ප්‍රදේශ්, බිහාර් සහ ජාර්කන්ඩ් යන වර්තමාන ප්‍රාන්තවල හින්දි තීරයේ භෝජ්පූර් සහ අවාද් ප්‍රදේශවලින් සංක්‍රමණය වූ ගිවිසුම්ගත කම්කරුවන්ගෙනි.&lt;ref&gt;{{cite book |last=Myers |first=Helen |url=https://archive.org/details/musicofhindutrin00myer |title=Music of Hindu Trinidad |publisher=University of Chicago Press |year=1999 |isbn=9780226554532 |page=[https://archive.org/details/musicofhindutrin00myer/page/30 30] |url-access=registration}}&lt;/ref&gt; ඉන්දු-ගයනා ජාතිකයන්ගෙන් සැලකිය යුතු සුළුතරයක් දකුණු ඉන්දියානු ප්‍රාන්ත වන තමිල්නාඩු සහ ආන්ද්‍ර ප්‍රදේශ් වලින් පැමිණි ගිවිසුම්ගත සංක්‍රමණිකයන්ගෙන් පැවත එන්නන් වේ; මොවුන් නැගෙනහිර බර්බිස්-කොරෙන්ටයින් කලාපයේ බහුත්ව පරම්පරාවයි.&lt;ref&gt;{{cite book |url=http://indiandiaspora.nic.in/diasporapdf/chapter17.pdf |title=Indian Diaspora |access-date=3 October 2017 |archive-url=https://web.archive.org/web/20110430175036/http://indiandiaspora.nic.in/diasporapdf/chapter17.pdf |archive-date=30 April 2011 |url-status=dead}}&lt;/ref&gt; විශාලතම කණ්ඩායම් දෙක වන ඉන්දු-ගයනා ජාතිකයන් සහ අප්‍රිකානු-ගයනා ජාතිකයන් යම් වාර්ගික ආතතියකට මුහුණ දී ඇත.&lt;ref&gt;[https://www.bbc.co.uk/caribbean/news/story/2005/09/050920_guyana_race.shtml &quot;Guyana turns attention to racism&quot;] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20101202071027/http://www.bbc.co.uk/caribbean/news/story/2005/09/050920_guyana_race.shtml|date=2 December 2010}}. ''BBC News''. 20 September 2005.&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;&quot;[http://www.guyana.org/features/conflicts_indiansandblacks.html Conflict between Guyanese-Indians and Blacks in Trinidad and Guyana Socially, Economically and Politically] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20101202013914/http://www.guyana.org/features/conflicts_indiansandblacks.html|date=2 December 2010}}&quot;. Gabrielle Hookumchand, Professor Moses Seenarine. 18 May 2000.&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;[http://www.ibtimes.com/articles/265657/20111212/guyana-politics-election-blacks-indians-ramotar-ppp.htm International Business Times: &quot;Guyana: A Study in Polarized Racial Politics&quot;] {{webarchive|url=https://web.archive.org/web/20120715075007/http://www.ibtimes.com/articles/265657/20111212/guyana-politics-election-blacks-indians-ramotar-ppp.htm|date=15 July 2012}} 12 December 2011&lt;/ref&gt;

=== විශාලතම නගර ===
{| class=&quot;wikitable sortable&quot;
|+ගයනාවේ විශාලතම නගර සහ ගම්මාන
!ශ්‍රේණිය
!නම
!කලාපය
!ජනගහනය
|-
|'''1'''
|[[:en:Georgetown,_Guyana|Georgetown]]
|[[දෙමෙරාරා-මහසියා කලාපය, ගයනාව|දෙමෙරාරා-මහසියා]]
|118,363&lt;ref name=&quot;cities2012&quot;&gt;{{cite report|title=Guyana Population and Housing Census 2012: Preliminary Report|url=https://statisticsguyana.gov.gy/wp-content/uploads/2019/10/2012_Preliminary_Report.pdf|page=23|publisher=Bureau of Statistics, Guyana|date=June 2014|access-date=10 March 2021|archive-date=10 October 2020|archive-url=https://web.archive.org/web/20201010130705/https://statisticsguyana.gov.gy/wp-content/uploads/2019/10/2012_Preliminary_Report.pdf|url-status=live}}&lt;/ref&gt;
|-
|'''2'''
|[[ලින්ඩෙන්, ගයනාව|ලින්ඩෙන්]]
|[[ඉහල දෙමෙරාරා-බර්බිස් කලාපය, ගයනාව|ඉහල දෙමෙරාරා-බර්බිස්]]
|27,277&lt;ref name=&quot;cities2012&quot; /&gt;
|-
|'''3'''
|[[නව ඇම්ස්ටඩෑම්, ගයනාව|නව ඇම්ස්ටඩෑම්]]
|[[නැගෙනහිර බර්බයිස්-කොරෙන්ටයින් කලාපය, ගයනාව|නැගෙනහිර බර්බයිස්-කොරෙන්ටයින්]]
|17,329&lt;ref name=&quot;cities2012&quot; /&gt;
|-
|'''4'''
|[[:en:Corriverton|Corriverton]]
|[[නැගෙනහිර බර්බයිස්-කොරෙන්ටයින් කලාපය, ගයනාව|නැගෙනහිර බර්බයිස්-කොරෙන්ටයින්]]
|11,386&lt;ref name=&quot;cities2012&quot; /&gt;
|-
|'''5'''
|[[බාර්ටිකා, ගයනාව|බාර්ටිකා]]
|[[කුයිනි-මාසරූනි කලාපය, ගයනාව|කුයිනි-මාසරූනි]]
|8,004&lt;ref name=&quot;village2012&quot;&gt;{{cite web |title=2012 Population by Village |url=https://statisticsguyana.gov.gy/wp-content/uploads/2019/10/Population_By_Village_2012.zip |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20210417175159/https://statisticsguyana.gov.gy/wp-content/uploads/2019/10/Population_by_Village_2012.zip |archive-date=17 April 2021 |access-date=16 August 2020 |website=Statistics Guyana}}&lt;/ref&gt;
|-
|'''6'''
|[[:en:Mahaica|Mahaica]]
|[[දෙමෙරාරා-මහසියා කලාපය, ගයනාව|දෙමෙරාරා-මහසියා]]
|4,867&lt;ref name=&quot;village2012&quot; /&gt;
|-
|'''7'''
|[[:en:Rose_Hall,_Guyana|Rose Hall]]
|[[නැගෙනහිර බර්බයිස්-කොරෙන්ටයින් කලාපය, ගයනාව|නැගෙනහිර බර්බයිස්-කොරෙන්ටයින්]]
|4,413&lt;ref name=&quot;village2012&quot; /&gt;
|-
|'''8'''
|[[:en:Parika|Parika]]
|[[එසෙකිබෝ දූපත්-බටහිර ඩෙමරාරා කලාපය, ගයනාව|එසෙකිබෝ දූපත්-බටහිර ඩෙමරාරා]]
|4,385&lt;ref name=&quot;village2012&quot; /&gt;
|-
|'''9'''
|[[ට්‍රයම්ෆ්, ගයනාව|ට්‍රයම්ෆ්]]
|[[දෙමෙරාරා-මහසියා කලාපය, ගයනාව|දෙමෙරාරා-මහසියා]]
|3,788&lt;ref name=&quot;village2012&quot; /&gt;
|-
|'''10'''
|[[:en:Uitvlugt|Uitvlugt]]
|[[එසෙකිබෝ දූපත්-බටහිර ඩෙමරාරා කලාපය, ගයනාව|එසෙකිබෝ දූපත්-බටහිර ඩෙමරාරා]]
|2,980&lt;ref name=&quot;village2012&quot; /&gt;
|-
|}

=== භාෂා ===
ඉංග්‍රීසි යනු ගයනාවේ නිල භාෂාව වන අතර එය අධ්‍යාපනය, රජය, මාධ්‍ය සහ සේවා සඳහා භාවිතා වේ. ජනගහනයෙන් අතිමහත් බහුතරයක් ඔවුන්ගේ පළමු භාෂාව ලෙස කතා කරන්නේ අප්‍රිකානු, ඉන්දියානු සහ ඇමරින්දියානු බලපෑම් සුළු ප්‍රමාණයක් සහිත ඉංග්‍රීසි පදනම් කරගත් ක්‍රියෝල් එකක් වන ගයනියානු ක්‍රෙයෝල් භාෂාවයි.&lt;ref&gt;Damoiseau, Robert (2003) ''Eléments de grammaire comparée français-créole guyanais'' Ibis rouge, Guyana, {{ISBN|2-84450-192-3}}&lt;/ref&gt;

ස්වදේශික කැරිබන් භාෂා (අකාවායෝ, වයි-වයි සහ මකුෂි) ඇමරින්දියානුවන්ගෙන් සුළු කොටසක් විසින් කතා කරනු ලැබේ.

ඉන්දු-ගයනියානු ප්‍රජාවේ පැරණි පරම්පරාව විසින් ගයනියානු හින්දුස්ථානි භාෂාව කතා කරන නමුත් තරුණ ගයනියානුවන් ඉංග්‍රීසි හෝ ගයනියානු ක්‍රියෝල් භාවිතා කරයි. සුරිනාම් සිට පැමිණි ඉන්දු-සුරිනාම් සංක්‍රමණිකයන් සර්නාමි ප්‍රභේදය කතා කරයි, විශේෂයෙන් නිකේරියානු-බර්බියානු හින්දුස්ථානි උපභාෂාව.&lt;ref&gt;{{Cite thesis|last=Gambhir|first=Surendra Kumar|date=1981|title=The East Indian Speech Community in Guyana: A Sociolinguistic Study With Special Reference to Koine Formation.|url=https://repository.upenn.edu/dissertations/AAI8207963|type=PhD dissertation|publisher=University of Pennsylvania|pages=1–367|access-date=7 March 2021|archive-date=30 April 2021|archive-url=https://web.archive.org/web/20210430150912/https://repository.upenn.edu/dissertations/AAI8207963/|url-status=live|id={{ProQuest|303192456}}}}&lt;/ref&gt;
=== ආගම ===
[[File:Central_Vaidik_Mandir,_Georgetown,_Guyana..jpg|link=https://en.wikipedia.org/wiki/File:Central_Vaidik_Mandir,_Georgetown,_Guyana..jpg|වම|thumb|250x250පික්|ජෝර්ජ්ටවුන් හි මධ්‍යම වෛදික් මන්දිරය]]
2012 දී ජනගහනය 64% ක් ක්‍රිස්තියානි, 25% හින්දු, 7% මුස්ලිම්, 3% ක් ආගමික නොවන සහ අනෙකුත් ආගම් වලින් 1% ක් විය.&lt;ref&gt;{{Cite web |title=Guyana |url=https://www.state.gov/reports/2022-report-on-international-religious-freedom/guyana/ |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20231207180431/https://www.state.gov/reports/2022-report-on-international-religious-freedom/guyana/ |archive-date=7 December 2023 |access-date=2023-12-07 |website=United States Department of State |language=en-US}}&lt;/ref&gt;

ආගම යනු ගයනාවේ අනන්‍යතාවයේ වැදගත් අංගයක් වන අතර යටත් විජිතවාදයේ සහ සංක්‍රමණික කණ්ඩායම්වල විවිධ බාහිර බලපෑම් පිළිබිඹු කරයි. ක්‍රිස්තියානි ධර්මය කීර්තිමත් ආගමක් ලෙස සලකනු ලැබූ අතර එය යුරෝපීය සංස්කෘතිය සම්ප්‍රේෂණය කරන අතර යටත් විජිත සමාජයේ ඉහළ සංචලතාව නියෝජනය කරයි. මිෂනාරිවරුන් සහ පල්ලි පාසල් ඉදි කළ අතර 1970 ගණන්වල ජනසතු කරන තෙක්, සියලුම පාසල් පාහේ නිකායට අයත් විය. ඉන්දියානුවන් ගිවිසුම්ගත ශ්‍රමය ලෙස මෙරටට ගෙන එන විට, හින්දු සහ ඉස්ලාම් ආගම ප්‍රමුඛස්ථානයක් ගත් නමුත්, දශක කිහිපයක් තිස්සේ නීත්‍යානුකූල විවාහ සඳහා ඒ දෙකම පිළිගනු ලැබුවේ නැත.&lt;ref&gt;{{Cite book |last=Williams |first=Brackette F. |url=https://books.google.com/books?id=-Nx49xkfu-YC&amp;q=christian&amp;pg=PA298 |title=Stains on My Name, War in My Veins: Guyana and the Politics of Cultural Struggle |date=1991-04-12 |publisher=Duke University Press |isbn=978-0-8223-1119-5 |language=en |access-date=1 May 2021 |archive-url=https://web.archive.org/web/20210531024830/https://books.google.com/books?id=-Nx49xkfu-YC&amp;q=christian&amp;pg=PA298 |archive-date=31 May 2021 |url-status=live}}&lt;/ref&gt;

සමහර සාම්ප්‍රදායික අප්‍රිකානු සහ ඇමරිකානු ඉන්දියානු අධ්‍යාත්මික විශ්වාසයන් ප්‍රමුඛ ආගම් සමඟ පවතී.

=== සෞඛ්‍යය ===
2020 වන විට උපතේදී ආයු අපේක්ෂාව අවුරුදු 69.5 ක් ලෙස ඇස්තමේන්තු කර ඇත.&lt;ref name=&quot;:0&quot;&gt;{{Cite web |title=South America :: Guyana — The World Factbook – Central Intelligence Agency |url=https://www.cia.gov/the-world-factbook/countries/guyana/ |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20210107032754/https://www.cia.gov/the-world-factbook/countries/guyana/ |archive-date=7 January 2021 |access-date=2020-12-10 |website=www.cia.gov}}&lt;/ref&gt;

PAHO/ WHO ගෝලීය සෞඛ්‍ය වාර්තාව 2014 (2012 සංඛ්‍යාලේඛන භාවිතා කරමින්) ලොව ඉහළම සියදිවි නසා ගැනීමේ අනුපාතයක් ඇති රට ලෙස ශ්‍රේණිගත කර ඇති අතර, මරණ අනුපාතය වැසියන් 100,000 කට 44.2 කි.&lt;ref&gt;{{Cite web |title=WHO Report 2014 Preventing suicide: A global imperative. |url=http://apps.who.int/iris/bitstream/10665/131056/1/9789241564779_eng.pdf?ua=1&amp;ua=1 |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20150616024658/http://apps.who.int/iris/bitstream/10665/131056/1/9789241564779_eng.pdf?ua=1&amp;ua=1 |archive-date=16 June 2015 |access-date=4 August 2015}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{cite news|url=https://www.economist.com/news/americas/21616972-when-it-comes-people-taking-their-own-lives-guyana-leads-world-desperate-measures|title=Desperate measures|date=13 September 2014|newspaper=The Economist|access-date=29 August 2017|archive-url=https://web.archive.org/web/20170610122736/http://www.economist.com/news/americas/21616972-when-it-comes-people-taking-their-own-lives-guyana-leads-world-desperate-measures|archive-date=10 June 2017|url-status=live}}&lt;/ref&gt; WHO හි 2011 ඇස්තමේන්තු වලට අනුව, HIV ව්‍යාප්තිය යොවුන් වියේ/වැඩිහිටි ජනගහනයෙන් (වයස අවුරුදු 15-49) 1.2% කි.&lt;ref&gt;[https://www.who.int/gho/publications/world_health_statistics/EN_WHS2011_Part1.pdf WHO Health-Related Millennium Development Goals Report 2011] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20120617072744/http://www.who.int/gho/publications/world_health_statistics/EN_WHS2011_Part1.pdf|date=17 June 2012}}. Part1&lt;/ref&gt;

=== අධ්‍යාපනය ===
ගයනාවේ අධ්‍යාපනය ප්‍රධාන වශයෙන් හඳුන්වා දී ක්‍රියාත්මක කරන ලද්දේ මිෂනාරි ක්‍රිස්තියානි නිකායන් විසිනි. ධනවත් වැවිලිකරුවන්ගේ ප්‍රභූ පැලැන්තිය බොහෝ විට තම දරුවන් එංගලන්තයේ විදේශ අධ්‍යාපනය සඳහා යැවූ නමුත් ගයානාවේ පාසල් වැඩිදියුණු වීමත් සමඟ ඔවුන් පැරණි බ්‍රිතාන්‍ය අධ්‍යාපන ක්‍රමය අනුගමනය කළහ. 1876 දී ප්‍රාථමික අධ්‍යාපනය අනිවාර්ය විය, නමුත් කෘෂිකාර්මික ශ්‍රමයට සහාය වීමේ දරුවන්ගේ අවශ්‍යතාවය නිසා බොහෝ දරුවන් පාසල් අධ්‍යාපනයෙන් ඈත් විය. 1960 ගණන්වලදී, රජය රටේ සියලුම පාසල්වල පාලනය භාර ගත්තේය. ගාස්තු ඉවත් කරන ලදී, ග්‍රාමීය ප්‍රදේශවල නව පාසල් විවෘත කරන ලදී, සහ ගයනා විශ්ව විද්‍යාලය ස්ථාපිත කරන ලද බැවින් සිසුන්ට තවදුරටත් තෘතීයික අධ්‍යාපනය සඳහා විදේශගත වීමට අවශ්‍ය නොවීය.&lt;ref name=&quot;:1&quot;&gt;{{Cite web |title=Guyana – EDUCATION |url=http://countrystudies.us/guyana/44.htm |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20210814064255/http://countrystudies.us/guyana/44.htm |archive-date=14 August 2021 |access-date=2021-03-06 |website=countrystudies.us}}&lt;/ref&gt;[[File:Queens_College_Guyana.jpg|link=https://en.wikipedia.org/wiki/File:Queens_College_Guyana.jpg|thumb|ක්වීන්ස් විද්‍යාලය, ජෝර්ජ්ටවුන්]]
1990 දී ඇස්තමේන්තුගත සාක්ෂරතා අනුපාතය සියයට 96 කින් ගයනාවේ සාක්ෂරතාවය කැරිබියානු කලාපයේ ඉහළම එකක් විය.&lt;ref name=&quot;:1&quot; /&gt; 2014 යුනෙස්කෝ ඇස්තමේන්තුවකට අනුව, අවුරුදු 15-24 අතර වයස් කාණ්ඩයේ සාක්ෂරතාවය 96.7 කි.&lt;ref&gt;{{Cite web |date=2016-11-27 |title=Guyana |url=http://uis.unesco.org/en/country/gy |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20210302112953/http://uis.unesco.org/en/country/gy |archive-date=2 March 2021 |access-date=2021-03-06 |website=uis.unesco.org}}&lt;/ref&gt; කෙසේ වෙතත්, ක්‍රියාකාරී සාක්ෂරතාවය 70% ක් තරම් ඉහළ අගයක් ගනී.&lt;ref&gt;{{Cite journal|last=Jennings|first=Zellyne|date=2000-05-01|title=Functional literacy of Young Guyanese Adults|url=https://doi.org/10.1023/A:1003926406978|journal=International Review of Education|language=en|volume=46|issue=1|pages=93–116|bibcode=2000IREdu..46...93J|doi=10.1023/A:1003926406978|issn=1573-0638|url-access=subscription|s2cid=142861368}}&lt;/ref&gt;

7 වන ශ්‍රේණියේ උසස් පාසලට ඇතුළත් වීම සඳහා සිසුන් NGSA (ජාතික ශ්‍රේණියේ හයවන ශ්‍රේණියේ තක්සේරුව) සමත් වනු ඇතැයි අපේක්ෂා කෙරේ. ඔවුන් උසස් පාසල අවසානයේ CXC සමත් වේ. අනෙකුත් සියලුම කැරිබියානු රටවල් හඳුන්වා දී ඇති CAPE විභාග පාසල් විසින් හඳුන්වා දී ඇත. බ්‍රිතාන්‍ය යුගයෙන් උරුම වූ උසස් පෙළ ක්‍රමය, පාසල් කිහිපයක පමණක් පිරිනමනු ලැබේ.

යටිතල පහසුකම් අභියෝග අධ්‍යාපනයට ප්‍රවේශ වීමට බලපායි, විශේෂයෙන් කඳුකරයේ සිසුන් සඳහා. ලෝක බැංකු තක්සේරුවකින් පෙන්නුම් කළේ ගුරුවරුන්ගෙන් 50% ක් පමණ &quot;නුපුහුණු, ප්‍රමාණවත් ඉගැන්වීම් ද්‍රව්‍ය නොමැතිව ක්‍රියාත්මක වන අතර, අඩු මට්ටමේ වැඩිහිටි සාක්ෂරතාවයක් ඇති දෙමාපියන්ගේ දරුවන්ට සේවය කරන&quot; බවයි.&lt;ref&gt;{{Cite web |title=Improving Literacy and Numeracy Outcomes for Guyana's Early Learners |url=https://www.worldbank.org/en/results/2019/04/26/improving-literacy-and-numeracy-outcomes-for-guyana-early-learners |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20210417175711/https://www.worldbank.org/en/results/2019/04/26/improving-literacy-and-numeracy-outcomes-for-guyana-early-learners |archive-date=17 April 2021 |access-date=2021-03-06 |website=World Bank |language=en}}&lt;/ref&gt;

== යොමු කිරීම් ==

[[ප්‍රවර්ගය:ගයනාව]]</text>
      <sha1>l7zu1ko15aki4v52eaighjzezi0vydr</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>752905</id>
      <parentid>752871</parentid>
      <timestamp>2025-07-03T05:42:01Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>BuddhikaW88</username>
        <id>37808</id>
      </contributor>
      <comment>/* විශාලතම නගර */</comment>
      <origin>752905</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="26053" sha1="a8egwit6tsq5g74a0e3nc10mcad8qz3" xml:space="preserve">
[[File:Guyana_population_density.png|link=https://en.wikipedia.org/wiki/File:Guyana_population_density.png|thumb|2005 දී ගයනාවේ ජන ඝනත්වය (වර්ග කිලෝමීටරයකට පුද්ගලයින්)]]
[[File:Population_Guyana.PNG|link=https://en.wikipedia.org/wiki/File:Population_Guyana.PNG|thumb|1961 සිට 2003 දක්වා ගයනාවේ ජනගහනය පෙන්වන ප්‍රස්ථාරයක්. 1980 ගණන්වල ජනගහන පරිහානිය පැහැදිලිව දැකගත හැකිය.]]
ගයනාවේ 744,000 ක් වන ජනතාවගෙන් බහුතරයක් (90%) පමණ රට අභ්‍යන්තරයේ කිලෝමීටර් 16 සිට 64 දක්වා (සැතපුම් 10 සිට 40 දක්වා) පළලින් යුත් පටු වෙරළ තීරයක් දිගේ ජීවත් වන අතර ජාතියේ මුළු භූමි ප්‍රමාණයෙන් ආසන්න වශයෙන් 10% ක් පමණ වේ.&lt;ref&gt;{{cite web |title=Guyana General Information |url=http://www.geographia.com/guyana/geninfo.html |url-status=dead |archive-url=https://web.archive.org/web/20100411064504/http://www.geographia.com/Guyana/geninfo.html |archive-date=11 April 2010 |access-date=2 May 2010 |publisher=Geographia.com}}&lt;/ref&gt;

ගයනාවේ ජනගහනය වාර්ගිකව සහ වාර්ගිකව විෂමජාතීය වන අතර, ඉන්දියාව, අප්‍රිකාව, යුරෝපය සහ චීනයෙන් සම්භවයක් ඇති ජනවාර්ගික කණ්ඩායම් මෙන්ම ආදිවාසී ජනතාව ද සිටිති. ඔවුන්ගේ විවිධ ජනවාර්ගික පසුබිම් තිබියදීත්, බොහෝ කණ්ඩායම් ඉංග්‍රීසි සහ එහි ගයනියානු ඉංග්‍රීසි ක්‍රියෝල් ස්වභාෂාවේ පොදු භාෂාවක් බෙදා ගනී.

විශාලතම ජනවාර්ගික කණ්ඩායම වන්නේ 2002 සංගණනයට අනුව ජනගහනයෙන් 43.5% ක් වන ඉන්දියාවේ ගිවිසුම්ගත කම්කරුවන්ගෙන් පැවත එන ඉන්දු-ගයනියානුවන් (නැගෙනහිර ඉන්දියානුවන් ලෙසද හැඳින්වේ) ය. ඔවුන් අනුගමනය කරන්නේ අප්‍රිකාවෙන්, ප්‍රධාන වශයෙන් බටහිර අප්‍රිකාවෙන් ගෙන එන ලද වහල්භාවයෙන් පැවත එන අප්‍රිකානු-ගයනියානුවන් වන අතර ඔවුන් 30.2% ක් වේ. මිශ්‍ර උරුමයක් ඇති ගයනියානුවන් 16.7% කි.

දේශීය වශයෙන් ඇමරින්ඩියන්වරුන් ලෙස හඳුන්වන ආදිවාසී ජනතාව ජනගහනයෙන් 10.5% ක් වේ.&lt;ref name=&quot;navigator&quot;&gt;{{cite web |title=Indigenous Peoples in Guyana |url=https://indigenousnavigator.org/guyana |access-date=17 October 2024 |website=Indigenous Navigator}}&lt;/ref&gt; භාෂාව අනුව අර්ථ දක්වා ඇති ගයනාවේ ආදිවාසී ජාතීන් නවය වන්නේ අකාවායෝ, අරවක් (ලොකොනෝ), අරෙකුනා (පෙමොන්), කැරිබ් (කරින්යා), මකුෂි, පටමෝනා, වයි වයි, වපිචාන් සහ වරාඕ ය.&lt;ref name=&quot;navigator&quot; /&gt; ඔවුන් රටේ තුන්වන විශාලතම ජනවිකාස කණ්ඩායම වන අතර දකුණු අභ්‍යන්තරයේ බහුතර ජනගහනය වේ.&lt;ref name=&quot;navigator&quot; /&gt;

අප්‍රිකානු-ගයන ජනගහනය ප්‍රධාන වශයෙන් ඝානාවේ අශාන්ති, නිරිතදිග නයිජීරියාවේ යොරුබා, අග්නිදිග නයිජීරියාවේ ඉග්බෝ සහ සෙනගල්හි මැන්ඩින්ගෝ වැනි බටහිර අප්‍රිකානු ජනවාර්ගික කොටස් වලින් පැවත එන්නකි.&lt;ref&gt;{{cite web |last1=Roopnarine |first1=Lomarsh |date=25 July 2021 |title=A long journey to Emancipation |url=https://guyanachronicle.com/2021/07/25/a-long-journey-to-emancipation/ |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20230417020356/https://guyanachronicle.com/2021/07/25/a-long-journey-to-emancipation/ |archive-date=17 April 2023 |access-date=17 April 2023 |website=Guyana Chronicle}}&lt;/ref&gt; බොහෝ ඉන්දු-ගයන ජාතිකයන් පැවත එන්නේ උතුරු ඉන්දියාවෙන්, විශේෂයෙන් උත්තර් ප්‍රදේශ්, බිහාර් සහ ජාර්කන්ඩ් යන වර්තමාන ප්‍රාන්තවල හින්දි තීරයේ භෝජ්පූර් සහ අවාද් ප්‍රදේශවලින් සංක්‍රමණය වූ ගිවිසුම්ගත කම්කරුවන්ගෙනි.&lt;ref&gt;{{cite book |last=Myers |first=Helen |url=https://archive.org/details/musicofhindutrin00myer |title=Music of Hindu Trinidad |publisher=University of Chicago Press |year=1999 |isbn=9780226554532 |page=[https://archive.org/details/musicofhindutrin00myer/page/30 30] |url-access=registration}}&lt;/ref&gt; ඉන්දු-ගයනා ජාතිකයන්ගෙන් සැලකිය යුතු සුළුතරයක් දකුණු ඉන්දියානු ප්‍රාන්ත වන තමිල්නාඩු සහ ආන්ද්‍ර ප්‍රදේශ් වලින් පැමිණි ගිවිසුම්ගත සංක්‍රමණිකයන්ගෙන් පැවත එන්නන් වේ; මොවුන් නැගෙනහිර බර්බිස්-කොරෙන්ටයින් කලාපයේ බහුත්ව පරම්පරාවයි.&lt;ref&gt;{{cite book |url=http://indiandiaspora.nic.in/diasporapdf/chapter17.pdf |title=Indian Diaspora |access-date=3 October 2017 |archive-url=https://web.archive.org/web/20110430175036/http://indiandiaspora.nic.in/diasporapdf/chapter17.pdf |archive-date=30 April 2011 |url-status=dead}}&lt;/ref&gt; විශාලතම කණ්ඩායම් දෙක වන ඉන්දු-ගයනා ජාතිකයන් සහ අප්‍රිකානු-ගයනා ජාතිකයන් යම් වාර්ගික ආතතියකට මුහුණ දී ඇත.&lt;ref&gt;[https://www.bbc.co.uk/caribbean/news/story/2005/09/050920_guyana_race.shtml &quot;Guyana turns attention to racism&quot;] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20101202071027/http://www.bbc.co.uk/caribbean/news/story/2005/09/050920_guyana_race.shtml|date=2 December 2010}}. ''BBC News''. 20 September 2005.&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;&quot;[http://www.guyana.org/features/conflicts_indiansandblacks.html Conflict between Guyanese-Indians and Blacks in Trinidad and Guyana Socially, Economically and Politically] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20101202013914/http://www.guyana.org/features/conflicts_indiansandblacks.html|date=2 December 2010}}&quot;. Gabrielle Hookumchand, Professor Moses Seenarine. 18 May 2000.&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;[http://www.ibtimes.com/articles/265657/20111212/guyana-politics-election-blacks-indians-ramotar-ppp.htm International Business Times: &quot;Guyana: A Study in Polarized Racial Politics&quot;] {{webarchive|url=https://web.archive.org/web/20120715075007/http://www.ibtimes.com/articles/265657/20111212/guyana-politics-election-blacks-indians-ramotar-ppp.htm|date=15 July 2012}} 12 December 2011&lt;/ref&gt;

=== විශාලතම නගර ===
{| class=&quot;wikitable sortable&quot;
|+ගයනාවේ විශාලතම නගර සහ ගම්මාන
!ශ්‍රේණිය
!නම
!කලාපය
!ජනගහනය
|-
|'''1'''
|[[ජෝර්ජ්ටවුන්, ගයනාව|ජෝර්ජ්ටවුන්]]
|[[දෙමෙරාරා-මහසියා කලාපය, ගයනාව|දෙමෙරාරා-මහසියා]]
|118,363&lt;ref name=&quot;cities2012&quot;&gt;{{cite report|title=Guyana Population and Housing Census 2012: Preliminary Report|url=https://statisticsguyana.gov.gy/wp-content/uploads/2019/10/2012_Preliminary_Report.pdf|page=23|publisher=Bureau of Statistics, Guyana|date=June 2014|access-date=10 March 2021|archive-date=10 October 2020|archive-url=https://web.archive.org/web/20201010130705/https://statisticsguyana.gov.gy/wp-content/uploads/2019/10/2012_Preliminary_Report.pdf|url-status=live}}&lt;/ref&gt;
|-
|'''2'''
|[[ලින්ඩෙන්, ගයනාව|ලින්ඩෙන්]]
|[[ඉහල දෙමෙරාරා-බර්බිස් කලාපය, ගයනාව|ඉහල දෙමෙරාරා-බර්බිස්]]
|27,277&lt;ref name=&quot;cities2012&quot; /&gt;
|-
|'''3'''
|[[නව ඇම්ස්ටඩෑම්, ගයනාව|නව ඇම්ස්ටඩෑම්]]
|[[නැගෙනහිර බර්බයිස්-කොරෙන්ටයින් කලාපය, ගයනාව|නැගෙනහිර බර්බයිස්-කොරෙන්ටයින්]]
|17,329&lt;ref name=&quot;cities2012&quot; /&gt;
|-
|'''4'''
|[[කොරිවර්ටන්, ගයනාව|කොරිවර්ටන්]]
|[[නැගෙනහිර බර්බයිස්-කොරෙන්ටයින් කලාපය, ගයනාව|නැගෙනහිර බර්බයිස්-කොරෙන්ටයින්]]
|11,386&lt;ref name=&quot;cities2012&quot; /&gt;
|-
|'''5'''
|[[බාර්ටිකා, ගයනාව|බාර්ටිකා]]
|[[කුයිනි-මාසරූනි කලාපය, ගයනාව|කුයිනි-මාසරූනි]]
|8,004&lt;ref name=&quot;village2012&quot;&gt;{{cite web |title=2012 Population by Village |url=https://statisticsguyana.gov.gy/wp-content/uploads/2019/10/Population_By_Village_2012.zip |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20210417175159/https://statisticsguyana.gov.gy/wp-content/uploads/2019/10/Population_by_Village_2012.zip |archive-date=17 April 2021 |access-date=16 August 2020 |website=Statistics Guyana}}&lt;/ref&gt;
|-
|'''6'''
|[[මහයිකා, ගයනාව|මහයිකා]]
|[[දෙමෙරාරා-මහසියා කලාපය, ගයනාව|දෙමෙරාරා-මහසියා]]
|4,867&lt;ref name=&quot;village2012&quot; /&gt;
|-
|'''7'''
|[[රෝස් හෝල්, ගයනාව|රෝස් හෝල්]]
|[[නැගෙනහිර බර්බයිස්-කොරෙන්ටයින් කලාපය, ගයනාව|නැගෙනහිර බර්බයිස්-කොරෙන්ටයින්]]
|4,413&lt;ref name=&quot;village2012&quot; /&gt;
|-
|'''8'''
|[[පරිකා, ගයනාව|පරිකා]]
|[[එසෙකිබෝ දූපත්-බටහිර ඩෙමරාරා කලාපය, ගයනාව|එසෙකිබෝ දූපත්-බටහිර ඩෙමරාරා]]
|4,385&lt;ref name=&quot;village2012&quot; /&gt;
|-
|'''9'''
|[[ට්‍රයම්ෆ්, ගයනාව|ට්‍රයම්ෆ්]]
|[[දෙමෙරාරා-මහසියා කලාපය, ගයනාව|දෙමෙරාරා-මහසියා]]
|3,788&lt;ref name=&quot;village2012&quot; /&gt;
|-
|'''10'''
|[[යුට්ෆ්ල්ට්, ගයනාව|යුට්ෆ්ල්ට්]]
|[[එසෙකිබෝ දූපත්-බටහිර ඩෙමරාරා කලාපය, ගයනාව|එසෙකිබෝ දූපත්-බටහිර ඩෙමරාරා]]
|2,980&lt;ref name=&quot;village2012&quot; /&gt;
|-
|}

=== භාෂා ===
ඉංග්‍රීසි යනු ගයනාවේ නිල භාෂාව වන අතර එය අධ්‍යාපනය, රජය, මාධ්‍ය සහ සේවා සඳහා භාවිතා වේ. ජනගහනයෙන් අතිමහත් බහුතරයක් ඔවුන්ගේ පළමු භාෂාව ලෙස කතා කරන්නේ අප්‍රිකානු, ඉන්දියානු සහ ඇමරින්දියානු බලපෑම් සුළු ප්‍රමාණයක් සහිත ඉංග්‍රීසි පදනම් කරගත් ක්‍රියෝල් එකක් වන ගයනියානු ක්‍රෙයෝල් භාෂාවයි.&lt;ref&gt;Damoiseau, Robert (2003) ''Eléments de grammaire comparée français-créole guyanais'' Ibis rouge, Guyana, {{ISBN|2-84450-192-3}}&lt;/ref&gt;

ස්වදේශික කැරිබන් භාෂා (අකාවායෝ, වයි-වයි සහ මකුෂි) ඇමරින්දියානුවන්ගෙන් සුළු කොටසක් විසින් කතා කරනු ලැබේ.

ඉන්දු-ගයනියානු ප්‍රජාවේ පැරණි පරම්පරාව විසින් ගයනියානු හින්දුස්ථානි භාෂාව කතා කරන නමුත් තරුණ ගයනියානුවන් ඉංග්‍රීසි හෝ ගයනියානු ක්‍රියෝල් භාවිතා කරයි. සුරිනාම් සිට පැමිණි ඉන්දු-සුරිනාම් සංක්‍රමණිකයන් සර්නාමි ප්‍රභේදය කතා කරයි, විශේෂයෙන් නිකේරියානු-බර්බියානු හින්දුස්ථානි උපභාෂාව.&lt;ref&gt;{{Cite thesis|last=Gambhir|first=Surendra Kumar|date=1981|title=The East Indian Speech Community in Guyana: A Sociolinguistic Study With Special Reference to Koine Formation.|url=https://repository.upenn.edu/dissertations/AAI8207963|type=PhD dissertation|publisher=University of Pennsylvania|pages=1–367|access-date=7 March 2021|archive-date=30 April 2021|archive-url=https://web.archive.org/web/20210430150912/https://repository.upenn.edu/dissertations/AAI8207963/|url-status=live|id={{ProQuest|303192456}}}}&lt;/ref&gt;
=== ආගම ===
[[File:Central_Vaidik_Mandir,_Georgetown,_Guyana..jpg|link=https://en.wikipedia.org/wiki/File:Central_Vaidik_Mandir,_Georgetown,_Guyana..jpg|වම|thumb|250x250පික්|ජෝර්ජ්ටවුන් හි මධ්‍යම වෛදික් මන්දිරය]]
2012 දී ජනගහනය 64% ක් ක්‍රිස්තියානි, 25% හින්දු, 7% මුස්ලිම්, 3% ක් ආගමික නොවන සහ අනෙකුත් ආගම් වලින් 1% ක් විය.&lt;ref&gt;{{Cite web |title=Guyana |url=https://www.state.gov/reports/2022-report-on-international-religious-freedom/guyana/ |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20231207180431/https://www.state.gov/reports/2022-report-on-international-religious-freedom/guyana/ |archive-date=7 December 2023 |access-date=2023-12-07 |website=United States Department of State |language=en-US}}&lt;/ref&gt;

ආගම යනු ගයනාවේ අනන්‍යතාවයේ වැදගත් අංගයක් වන අතර යටත් විජිතවාදයේ සහ සංක්‍රමණික කණ්ඩායම්වල විවිධ බාහිර බලපෑම් පිළිබිඹු කරයි. ක්‍රිස්තියානි ධර්මය කීර්තිමත් ආගමක් ලෙස සලකනු ලැබූ අතර එය යුරෝපීය සංස්කෘතිය සම්ප්‍රේෂණය කරන අතර යටත් විජිත සමාජයේ ඉහළ සංචලතාව නියෝජනය කරයි. මිෂනාරිවරුන් සහ පල්ලි පාසල් ඉදි කළ අතර 1970 ගණන්වල ජනසතු කරන තෙක්, සියලුම පාසල් පාහේ නිකායට අයත් විය. ඉන්දියානුවන් ගිවිසුම්ගත ශ්‍රමය ලෙස මෙරටට ගෙන එන විට, හින්දු සහ ඉස්ලාම් ආගම ප්‍රමුඛස්ථානයක් ගත් නමුත්, දශක කිහිපයක් තිස්සේ නීත්‍යානුකූල විවාහ සඳහා ඒ දෙකම පිළිගනු ලැබුවේ නැත.&lt;ref&gt;{{Cite book |last=Williams |first=Brackette F. |url=https://books.google.com/books?id=-Nx49xkfu-YC&amp;q=christian&amp;pg=PA298 |title=Stains on My Name, War in My Veins: Guyana and the Politics of Cultural Struggle |date=1991-04-12 |publisher=Duke University Press |isbn=978-0-8223-1119-5 |language=en |access-date=1 May 2021 |archive-url=https://web.archive.org/web/20210531024830/https://books.google.com/books?id=-Nx49xkfu-YC&amp;q=christian&amp;pg=PA298 |archive-date=31 May 2021 |url-status=live}}&lt;/ref&gt;

සමහර සාම්ප්‍රදායික අප්‍රිකානු සහ ඇමරිකානු ඉන්දියානු අධ්‍යාත්මික විශ්වාසයන් ප්‍රමුඛ ආගම් සමඟ පවතී.

=== සෞඛ්‍යය ===
2020 වන විට උපතේදී ආයු අපේක්ෂාව අවුරුදු 69.5 ක් ලෙස ඇස්තමේන්තු කර ඇත.&lt;ref name=&quot;:0&quot;&gt;{{Cite web |title=South America :: Guyana — The World Factbook – Central Intelligence Agency |url=https://www.cia.gov/the-world-factbook/countries/guyana/ |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20210107032754/https://www.cia.gov/the-world-factbook/countries/guyana/ |archive-date=7 January 2021 |access-date=2020-12-10 |website=www.cia.gov}}&lt;/ref&gt;

PAHO/ WHO ගෝලීය සෞඛ්‍ය වාර්තාව 2014 (2012 සංඛ්‍යාලේඛන භාවිතා කරමින්) ලොව ඉහළම සියදිවි නසා ගැනීමේ අනුපාතයක් ඇති රට ලෙස ශ්‍රේණිගත කර ඇති අතර, මරණ අනුපාතය වැසියන් 100,000 කට 44.2 කි.&lt;ref&gt;{{Cite web |title=WHO Report 2014 Preventing suicide: A global imperative. |url=http://apps.who.int/iris/bitstream/10665/131056/1/9789241564779_eng.pdf?ua=1&amp;ua=1 |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20150616024658/http://apps.who.int/iris/bitstream/10665/131056/1/9789241564779_eng.pdf?ua=1&amp;ua=1 |archive-date=16 June 2015 |access-date=4 August 2015}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{cite news|url=https://www.economist.com/news/americas/21616972-when-it-comes-people-taking-their-own-lives-guyana-leads-world-desperate-measures|title=Desperate measures|date=13 September 2014|newspaper=The Economist|access-date=29 August 2017|archive-url=https://web.archive.org/web/20170610122736/http://www.economist.com/news/americas/21616972-when-it-comes-people-taking-their-own-lives-guyana-leads-world-desperate-measures|archive-date=10 June 2017|url-status=live}}&lt;/ref&gt; WHO හි 2011 ඇස්තමේන්තු වලට අනුව, HIV ව්‍යාප්තිය යොවුන් වියේ/වැඩිහිටි ජනගහනයෙන් (වයස අවුරුදු 15-49) 1.2% කි.&lt;ref&gt;[https://www.who.int/gho/publications/world_health_statistics/EN_WHS2011_Part1.pdf WHO Health-Related Millennium Development Goals Report 2011] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20120617072744/http://www.who.int/gho/publications/world_health_statistics/EN_WHS2011_Part1.pdf|date=17 June 2012}}. Part1&lt;/ref&gt;

=== අධ්‍යාපනය ===
ගයනාවේ අධ්‍යාපනය ප්‍රධාන වශයෙන් හඳුන්වා දී ක්‍රියාත්මක කරන ලද්දේ මිෂනාරි ක්‍රිස්තියානි නිකායන් විසිනි. ධනවත් වැවිලිකරුවන්ගේ ප්‍රභූ පැලැන්තිය බොහෝ විට තම දරුවන් එංගලන්තයේ විදේශ අධ්‍යාපනය සඳහා යැවූ නමුත් ගයානාවේ පාසල් වැඩිදියුණු වීමත් සමඟ ඔවුන් පැරණි බ්‍රිතාන්‍ය අධ්‍යාපන ක්‍රමය අනුගමනය කළහ. 1876 දී ප්‍රාථමික අධ්‍යාපනය අනිවාර්ය විය, නමුත් කෘෂිකාර්මික ශ්‍රමයට සහාය වීමේ දරුවන්ගේ අවශ්‍යතාවය නිසා බොහෝ දරුවන් පාසල් අධ්‍යාපනයෙන් ඈත් විය. 1960 ගණන්වලදී, රජය රටේ සියලුම පාසල්වල පාලනය භාර ගත්තේය. ගාස්තු ඉවත් කරන ලදී, ග්‍රාමීය ප්‍රදේශවල නව පාසල් විවෘත කරන ලදී, සහ ගයනා විශ්ව විද්‍යාලය ස්ථාපිත කරන ලද බැවින් සිසුන්ට තවදුරටත් තෘතීයික අධ්‍යාපනය සඳහා විදේශගත වීමට අවශ්‍ය නොවීය.&lt;ref name=&quot;:1&quot;&gt;{{Cite web |title=Guyana – EDUCATION |url=http://countrystudies.us/guyana/44.htm |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20210814064255/http://countrystudies.us/guyana/44.htm |archive-date=14 August 2021 |access-date=2021-03-06 |website=countrystudies.us}}&lt;/ref&gt;[[File:Queens_College_Guyana.jpg|link=https://en.wikipedia.org/wiki/File:Queens_College_Guyana.jpg|thumb|ක්වීන්ස් විද්‍යාලය, ජෝර්ජ්ටවුන්]]
1990 දී ඇස්තමේන්තුගත සාක්ෂරතා අනුපාතය සියයට 96 කින් ගයනාවේ සාක්ෂරතාවය කැරිබියානු කලාපයේ ඉහළම එකක් විය.&lt;ref name=&quot;:1&quot; /&gt; 2014 යුනෙස්කෝ ඇස්තමේන්තුවකට අනුව, අවුරුදු 15-24 අතර වයස් කාණ්ඩයේ සාක්ෂරතාවය 96.7 කි.&lt;ref&gt;{{Cite web |date=2016-11-27 |title=Guyana |url=http://uis.unesco.org/en/country/gy |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20210302112953/http://uis.unesco.org/en/country/gy |archive-date=2 March 2021 |access-date=2021-03-06 |website=uis.unesco.org}}&lt;/ref&gt; කෙසේ වෙතත්, ක්‍රියාකාරී සාක්ෂරතාවය 70% ක් තරම් ඉහළ අගයක් ගනී.&lt;ref&gt;{{Cite journal|last=Jennings|first=Zellyne|date=2000-05-01|title=Functional literacy of Young Guyanese Adults|url=https://doi.org/10.1023/A:1003926406978|journal=International Review of Education|language=en|volume=46|issue=1|pages=93–116|bibcode=2000IREdu..46...93J|doi=10.1023/A:1003926406978|issn=1573-0638|url-access=subscription|s2cid=142861368}}&lt;/ref&gt;

7 වන ශ්‍රේණියේ උසස් පාසලට ඇතුළත් වීම සඳහා සිසුන් NGSA (ජාතික ශ්‍රේණියේ හයවන ශ්‍රේණියේ තක්සේරුව) සමත් වනු ඇතැයි අපේක්ෂා කෙරේ. ඔවුන් උසස් පාසල අවසානයේ CXC සමත් වේ. අනෙකුත් සියලුම කැරිබියානු රටවල් හඳුන්වා දී ඇති CAPE විභාග පාසල් විසින් හඳුන්වා දී ඇත. බ්‍රිතාන්‍ය යුගයෙන් උරුම වූ උසස් පෙළ ක්‍රමය, පාසල් කිහිපයක පමණක් පිරිනමනු ලැබේ.

යටිතල පහසුකම් අභියෝග අධ්‍යාපනයට ප්‍රවේශ වීමට බලපායි, විශේෂයෙන් කඳුකරයේ සිසුන් සඳහා. ලෝක බැංකු තක්සේරුවකින් පෙන්නුම් කළේ ගුරුවරුන්ගෙන් 50% ක් පමණ &quot;නුපුහුණු, ප්‍රමාණවත් ඉගැන්වීම් ද්‍රව්‍ය නොමැතිව ක්‍රියාත්මක වන අතර, අඩු මට්ටමේ වැඩිහිටි සාක්ෂරතාවයක් ඇති දෙමාපියන්ගේ දරුවන්ට සේවය කරන&quot; බවයි.&lt;ref&gt;{{Cite web |title=Improving Literacy and Numeracy Outcomes for Guyana's Early Learners |url=https://www.worldbank.org/en/results/2019/04/26/improving-literacy-and-numeracy-outcomes-for-guyana-early-learners |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20210417175711/https://www.worldbank.org/en/results/2019/04/26/improving-literacy-and-numeracy-outcomes-for-guyana-early-learners |archive-date=17 April 2021 |access-date=2021-03-06 |website=World Bank |language=en}}&lt;/ref&gt;

== යොමු කිරීම් ==

[[ප්‍රවර්ගය:ගයනාව]]</text>
      <sha1>a8egwit6tsq5g74a0e3nc10mcad8qz3</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>ගයනාවේ පරිපාලන අංශ</title>
    <ns>0</ns>
    <id>182638</id>
    <revision>
      <id>752870</id>
      <parentid>752412</parentid>
      <timestamp>2025-07-03T04:46:50Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>BuddhikaW88</username>
        <id>37808</id>
      </contributor>
      <comment>/* කලාප සහ අසල්වැසි සභා */</comment>
      <origin>752870</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="5536" sha1="92qe3e6171r8lczp3p9marvl6b7u4qi" xml:space="preserve">
=== කලාප සහ අසල්වැසි සභා ===
{{Image frame|width=350|content=[[Image:Guyana regions numbered (GINA).png|175px]] [[Image:Guyana regions english.png|175px]]|caption=අංකය සහ නම අනුව ගයනාවේ කලාප|link=|align=right}}ගයනාව කලාප 10 කට බෙදා ඇත:&lt;ref&gt;[http://www.statisticsguyana.gov.gy/pubs/Chapter3_Population_Redistribution_Internal_Migration.pdf Bureau of Statistics – Guyana] {{webarchive|url=https://web.archive.org/web/20120217151423/http://www.statisticsguyana.gov.gy/pubs/Chapter3_Population_Redistribution_Internal_Migration.pdf|date=17 February 2012}}, CHAPTER III: POPULATION REDISTRIBUTION AND INTERNAL MIGRATION, Table 3.4: Population Density, Guyana: 1980–2002&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;[http://gina.gov.gy/natprofile/gnprof.html Guyana – Government Information Agency], National Profile. gina.gov.gy {{webarchive|url=https://web.archive.org/web/20070814020614/http://gina.gov.gy/natprofile/gnprof.html|date=14 August 2007}}&lt;/ref&gt;
{| class=&quot;wikitable sortable&quot; style=&quot;text-align:right&quot;
|- style=&quot;background:#bbb;&quot;
!අං
!කලාපය
!ප්‍රාදේශීය අගනුවර
!ප්‍රදේශය ව.කි.මී
!ජනගහනය (2012 සංගණනය)
!ජනගහන ඝනත්වය ව.කි.මී යට
|-
|'''1'''
| align=&quot;left&quot; |[[බරිමා-වයිනි කලාපය, ගයනාව|බරිමා-වයිනි]]
|[[මබරුම, ගයනාව|මබරුම]]
|20,339
|26,941
|1.32
|-
|'''2'''
| align=&quot;left&quot; |[[පොමෙරූන්-සුපෙනාම් කලාපය, ගයනාව|පොමෙරූන්-සුපෙනාම්]]
|[[ඇනා රෙජිනා, ගයනාව|ඇනා රෙජිනා]]
|6,195
|46,810
|7.56
|-
|'''3'''
| align=&quot;left&quot; |[[එසෙකිබෝ දූපත්-බටහිර ඩෙමරාරා කලාපය, ගයනාව|එසෙකිබෝ දූපත්-බටහිර ඩෙමරාරා]]
|[[ව්‍රීඩ් එන් හූප්, ගයනාව|ව්‍රීඩ් එන් හූප්]]
|3,755
|107,416
|28.61
|-
|'''4'''
| align=&quot;left&quot; |[[දෙමෙරාරා-මහසියා කලාපය, ගයනාව|දෙමෙරාරා-මහසියා]]
|[[ට්‍රයම්ෆ්, ගයනාව|ට්‍රයම්ෆ්]]
|2,232
|313,429
|140.43
|-
|'''5'''
| align=&quot;left&quot; |[[මහයිකා-බර්බිස් කලාපය, ගයනාව|මහයිකා-බර්බිස්]]
|[[ෆෝට් වෙලින්ටන්, ගයනාව|ෆෝට් වෙලින්ටන්]]
|4,190
|49,723
|11.87
|-
|'''6'''
| align=&quot;left&quot; |[[නැගෙනහිර බර්බයිස්-කොරෙන්ටයින් කලාපය, ගයනාව|නැගෙනහිර බර්බයිස්-කොරෙන්ටයින්]]
|[[නව ඇම්ස්ටඩෑම්, ගයනාව|නව ඇම්ස්ටඩෑම්]]
|36,234
|109,431
|3.02
|-
|'''7'''
| align=&quot;left&quot; |[[කුයිනි-මාසරූනි කලාපය, ගයනාව|කුයිනි-මාසරූනි]]
|[[බාර්ටිකා, ගයනාව|බාර්ටිකා]]
|47,213
|20,280
|0.43
|-
|'''8'''
| align=&quot;left&quot; |[[පොටාරෝ-සිපරුනි කලාපය, ගයනාව|පොටාරෝ-සිපරුනි]]
|[[මහ්ඩියා, ගයනාව|මහ්ඩියා]]
|20,051
|10,190
|0.51
|-
|'''9'''
| align=&quot;left&quot; |[[ඉහල ටකුටු-ඉහල එසේකුයිබෝ කලාපය, ගයනාව|ඉහල ටකුටු-ඉහල එසේකුයිබෝ]]
|[[ලෙතම්, ගයනාව|ලෙතම්]]
|57,750
|24,212
|0.42
|-
|'''10'''
| align=&quot;left&quot; |[[ඉහල දෙමෙරාරා-බර්බිස් කලාපය, ගයනාව|ඉහල දෙමෙරාරා-බර්බිස්]]
|[[ලින්ඩෙන්, ගයනාව|ලින්ඩෙන්]]
|17,040
|39,452
|2.32
|-
|
| align=&quot;left&quot; |'''එකතුව'''
|
|'''214,999'''
|'''747,884'''
|'''3.48'''
|}
කලාප අසල්වැසි කවුන්සිල 27 කට බෙදා ඇත.&lt;ref&gt;{{cite web |title=Government of Guyana, Statistics |url=http://www.statisticsguyana.gov.gy/pubs/List_of_NDCs.pdf |url-status=dead |archive-url=https://web.archive.org/web/20091113142144/http://www.statisticsguyana.gov.gy/pubs/List_of_NDCs.pdf |archive-date=13 November 2009 |access-date=2 May 2010}}&lt;/ref&gt;

=== ස්වාභාවික කලාප ===
ගයනාව ස්වභාවික කලාප හතරකට බෙදා ඇත.&lt;ref&gt;{{Citation|last=Brawer|first=Moshe|title=Guyana|date=1991|url=https://doi.org/10.1007/978-1-349-12579-1_21|work=Atlas of South America|pages=114–119|editor-last=Brawer|editor-first=Moshe|archive-url=https://web.archive.org/web/20240628023002/https://link.springer.com/chapter/10.1007/978-1-349-12579-1_21|place=London|publisher=Palgrave Macmillan UK|language=en|doi=10.1007/978-1-349-12579-1_21|isbn=978-1-349-12579-1|access-date=2023-02-27|archive-date=28 June 2024|url-status=live|url-access=subscription}}&lt;/ref&gt; ඒවා නම්:

# පහත් වෙරළබඩ තැනිතලාව
# කඳුකර වැලි සහ මැටි
# උස්බිම් කලාපය
# අභ්‍යන්තර සැවානා

== යොමු කිරීම් ==

[[ප්‍රවර්ගය:ගයනාව]]</text>
      <sha1>92qe3e6171r8lczp3p9marvl6b7u4qi</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>සාකච්ඡාව:චන්ද්‍රරත්න මානවසිංහ</title>
    <ns>1</ns>
    <id>182826</id>
    <revision>
      <id>752798</id>
      <timestamp>2025-07-02T15:04:52Z</timestamp>
      <contributor>
        <ip>2402:4000:1324:8D0E:184E:7244:60E6:62DE</ip>
      </contributor>
      <comment>/* Sinhala */ නව ඡේදය</comment>
      <origin>752798</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="193" sha1="1ap9pg07pj0pxdu6h7ki0st9xr4bksg" xml:space="preserve">== Sinhala ==

rachana

[[විශේෂ:දායකත්ව/2402:4000:1324:8D0E:184E:7244:60E6:62DE|2402:4000:1324:8D0E:184E:7244:60E6:62DE]] 15:04, 2 ජූලි 2025 (යූටීසී)</text>
      <sha1>1ap9pg07pj0pxdu6h7ki0st9xr4bksg</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>753065</id>
      <parentid>752798</parentid>
      <timestamp>2025-07-03T09:54:04Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>IDB.S</username>
        <id>52205</id>
      </contributor>
      <comment>{{Talk header}}</comment>
      <origin>753065</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="15" sha1="6ujz0t3lkt6jsf7d1r360l6l7wj3njb" xml:space="preserve">{{Talk header}}</text>
      <sha1>6ujz0t3lkt6jsf7d1r360l6l7wj3njb</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>ෆිජී</title>
    <ns>0</ns>
    <id>182827</id>
    <redirect title="ෆීජි" />
    <revision>
      <id>752816</id>
      <timestamp>2025-07-03T02:37:07Z</timestamp>
      <contributor>
        <ip>200.24.154.85</ip>
      </contributor>
      <comment> [[ෆීජි]] වෙතට යළි-යොමුකරමින්</comment>
      <origin>752816</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="42" sha1="sxizzgpu3jovp5wzqdejr5q7gng1cp8" xml:space="preserve">#යළියොමුව [[ෆීජි]]</text>
      <sha1>sxizzgpu3jovp5wzqdejr5q7gng1cp8</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>ලෙතම්, ගයනාව</title>
    <ns>0</ns>
    <id>182828</id>
    <revision>
      <id>752817</id>
      <timestamp>2025-07-03T04:16:58Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>BuddhikaW88</username>
        <id>37808</id>
      </contributor>
      <comment>Created by translating the page &quot;[[:en:Special:Redirect/revision/1287079918|Lethem, Guyana]]&quot;</comment>
      <origin>752817</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="2069" sha1="qg86yqg5t5lwzrub5ewm37pvlm8etwm" xml:space="preserve">
'''ලෙතම්''' යනු [[ගයනාව|ගයනාවේ]] දකුණේ [[ඉහල ටකුටු-ඉහල එසේකුයිබෝ කලාපය, ගයනාව|ඉහළ ටකුටු-ඉහළ එසෙක්විබෝ]] කලාපයේ පිහිටා ඇති නගරයකි. එය ඉහළ ටකුටු-ඉහළ එසෙක්විබෝ හි කලාපීය අගනුවරයි. &lt;ref&gt;{{උපන්‍යාස වෙබ් |title=Capital towns and economic development |url=https://moc.gov.gy/capital-towns-and-economic-development/ |access-date=18 August 2020 |website=Ministry of Communities}}&lt;/ref&gt;ඩ්ස් ස්ඩ්ග් ස්ඩ් ග්ෆ්ඩ්ස්ග් ග්ස්ෆ්ඩ් ග්ඩ්ෆ්ස්ග් රෙ ව්xcx ව්xc c ෆ්ඩ්ස් ස අට්  zස ස් ෆ්

එය 1941 සිට 1947 අප්‍රේල් 12 දක්වා බ්‍රිතාන්‍ය ගයනාවේ ආණ්ඩුකාරවරයා වූ ශ්‍රීමත් ගෝර්ඩන් ජේම්ස් ලෙතම්ගේ නමින් නම් කර ඇත. 2012 වන විට නගරයේ ජනගහනය 1,702 කි. 

ලෙතම් හි [[පාවහන්|සපත්තු]], [[පාපැදි|බයිසිකල්]], කමිස සහ වෙනත් භාණ්ඩ සඳහා වාණිජ ආයතන කිහිපයක් තිබේ; ඒවා විශේෂයෙන් බෝවා විස්ටා, මනාවුස්, පැකරයිමා සහ සැන්ටා එලේනා ඩි උයිරන් වෙත [[භාණ්ඩ]] රැගෙන යන බ්‍රසීල ජාතිකයන් විසින් නිතර සංචාරය කරනු ලැබේ.

[[පාස්කු උත්සවය|පාස්කු]] සති අන්තයේ වාර්ෂික රොඩියෝ යනු නගරයේ ප්‍රධාන උත්සවයයි.</text>
      <sha1>qg86yqg5t5lwzrub5ewm37pvlm8etwm</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>752834</id>
      <parentid>752817</parentid>
      <timestamp>2025-07-03T04:27:54Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>BuddhikaW88</username>
        <id>37808</id>
      </contributor>
      <origin>752834</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="2349" sha1="au01upa53wkad8dbgn4hwpr6kqjzahj" xml:space="preserve">{{Infobox settlement
|official_name          = ලෙතම්
|pushpin_map            = Guyana
|pushpin_label_position =bottom
|pushpin_map_caption    =ගයනාව තුල පිහිටීම
|coordinates            = {{coord|3|23|N|59|48|W|region:GY|display=inline}}
}}

'''ලෙතම්''' යනු [[ගයනාව|ගයනාවේ]] දකුණේ [[ඉහල ටකුටු-ඉහල එසේකුයිබෝ කලාපය, ගයනාව|ඉහළ ටකුටු-ඉහළ එසෙක්විබෝ]] කලාපයේ පිහිටා ඇති නගරයකි. එය ඉහළ ටකුටු-ඉහළ එසෙක්විබෝ හි කලාපීය අගනුවරයි. &lt;ref&gt;{{උපන්‍යාස වෙබ් |title=Capital towns and economic development |url=https://moc.gov.gy/capital-towns-and-economic-development/ |access-date=18 August 2020 |website=Ministry of Communities}}&lt;/ref&gt;ඩ්ස් ස්ඩ්ග් ස්ඩ් ග්ෆ්ඩ්ස්ග් ග්ස්ෆ්ඩ් ග්ඩ්ෆ්ස්ග් රෙ ව්xcx ව්xc c ෆ්ඩ්ස් ස අට්  zස ස් ෆ්

එය 1941 සිට 1947 අප්‍රේල් 12 දක්වා බ්‍රිතාන්‍ය ගයනාවේ ආණ්ඩුකාරවරයා වූ ශ්‍රීමත් ගෝර්ඩන් ජේම්ස් ලෙතම්ගේ නමින් නම් කර ඇත. 2012 වන විට නගරයේ ජනගහනය 1,702 කි. 

ලෙතම් හි [[පාවහන්|සපත්තු]], [[පාපැදි|බයිසිකල්]], කමිස සහ වෙනත් භාණ්ඩ සඳහා වාණිජ ආයතන කිහිපයක් තිබේ; ඒවා විශේෂයෙන් බෝවා විස්ටා, මනාවුස්, පැකරයිමා සහ සැන්ටා එලේනා ඩි උයිරන් වෙත [[භාණ්ඩ]] රැගෙන යන බ්‍රසීල ජාතිකයන් විසින් නිතර සංචාරය කරනු ලැබේ.

[[පාස්කු උත්සවය|පාස්කු]] සති අන්තයේ වාර්ෂික රොඩියෝ යනු නගරයේ ප්‍රධාන උත්සවයයි.</text>
      <sha1>au01upa53wkad8dbgn4hwpr6kqjzahj</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>752845</id>
      <parentid>752834</parentid>
      <timestamp>2025-07-03T04:29:08Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>BuddhikaW88</username>
        <id>37808</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>[[ප්‍රවර්ගය:ගයනාව]] එක් කරන ලදී. [[විකිපීඩියා:HOTCAT|HotCat]] භාවිතයෙන්</comment>
      <origin>752845</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="2398" sha1="s5dex5ou1k89je36614msk1tajidn7r" xml:space="preserve">{{Infobox settlement
|official_name          = ලෙතම්
|pushpin_map            = Guyana
|pushpin_label_position =bottom
|pushpin_map_caption    =ගයනාව තුල පිහිටීම
|coordinates            = {{coord|3|23|N|59|48|W|region:GY|display=inline}}
}}

'''ලෙතම්''' යනු [[ගයනාව|ගයනාවේ]] දකුණේ [[ඉහල ටකුටු-ඉහල එසේකුයිබෝ කලාපය, ගයනාව|ඉහළ ටකුටු-ඉහළ එසෙක්විබෝ]] කලාපයේ පිහිටා ඇති නගරයකි. එය ඉහළ ටකුටු-ඉහළ එසෙක්විබෝ හි කලාපීය අගනුවරයි. &lt;ref&gt;{{උපන්‍යාස වෙබ් |title=Capital towns and economic development |url=https://moc.gov.gy/capital-towns-and-economic-development/ |access-date=18 August 2020 |website=Ministry of Communities}}&lt;/ref&gt;ඩ්ස් ස්ඩ්ග් ස්ඩ් ග්ෆ්ඩ්ස්ග් ග්ස්ෆ්ඩ් ග්ඩ්ෆ්ස්ග් රෙ ව්xcx ව්xc c ෆ්ඩ්ස් ස අට්  zස ස් ෆ්

එය 1941 සිට 1947 අප්‍රේල් 12 දක්වා බ්‍රිතාන්‍ය ගයනාවේ ආණ්ඩුකාරවරයා වූ ශ්‍රීමත් ගෝර්ඩන් ජේම්ස් ලෙතම්ගේ නමින් නම් කර ඇත. 2012 වන විට නගරයේ ජනගහනය 1,702 කි. 

ලෙතම් හි [[පාවහන්|සපත්තු]], [[පාපැදි|බයිසිකල්]], කමිස සහ වෙනත් භාණ්ඩ සඳහා වාණිජ ආයතන කිහිපයක් තිබේ; ඒවා විශේෂයෙන් බෝවා විස්ටා, මනාවුස්, පැකරයිමා සහ සැන්ටා එලේනා ඩි උයිරන් වෙත [[භාණ්ඩ]] රැගෙන යන බ්‍රසීල ජාතිකයන් විසින් නිතර සංචාරය කරනු ලැබේ.

[[පාස්කු උත්සවය|පාස්කු]] සති අන්තයේ වාර්ෂික රොඩියෝ යනු නගරයේ ප්‍රධාන උත්සවයයි.

[[ප්‍රවර්ගය:ගයනාව]]</text>
      <sha1>s5dex5ou1k89je36614msk1tajidn7r</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>752855</id>
      <parentid>752845</parentid>
      <timestamp>2025-07-03T04:30:03Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>BuddhikaW88</username>
        <id>37808</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>[[ප්‍රවර්ගය:ගයනාවේ කලාප/නගර]] එක් කරන ලදී. [[විකිපීඩියා:HOTCAT|HotCat]] භාවිතයෙන්</comment>
      <origin>752855</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="2472" sha1="apkjdt153wswu8h17kfuhi09hzqyito" xml:space="preserve">{{Infobox settlement
|official_name          = ලෙතම්
|pushpin_map            = Guyana
|pushpin_label_position =bottom
|pushpin_map_caption    =ගයනාව තුල පිහිටීම
|coordinates            = {{coord|3|23|N|59|48|W|region:GY|display=inline}}
}}

'''ලෙතම්''' යනු [[ගයනාව|ගයනාවේ]] දකුණේ [[ඉහල ටකුටු-ඉහල එසේකුයිබෝ කලාපය, ගයනාව|ඉහළ ටකුටු-ඉහළ එසෙක්විබෝ]] කලාපයේ පිහිටා ඇති නගරයකි. එය ඉහළ ටකුටු-ඉහළ එසෙක්විබෝ හි කලාපීය අගනුවරයි. &lt;ref&gt;{{උපන්‍යාස වෙබ් |title=Capital towns and economic development |url=https://moc.gov.gy/capital-towns-and-economic-development/ |access-date=18 August 2020 |website=Ministry of Communities}}&lt;/ref&gt;ඩ්ස් ස්ඩ්ග් ස්ඩ් ග්ෆ්ඩ්ස්ග් ග්ස්ෆ්ඩ් ග්ඩ්ෆ්ස්ග් රෙ ව්xcx ව්xc c ෆ්ඩ්ස් ස අට්  zස ස් ෆ්

එය 1941 සිට 1947 අප්‍රේල් 12 දක්වා බ්‍රිතාන්‍ය ගයනාවේ ආණ්ඩුකාරවරයා වූ ශ්‍රීමත් ගෝර්ඩන් ජේම්ස් ලෙතම්ගේ නමින් නම් කර ඇත. 2012 වන විට නගරයේ ජනගහනය 1,702 කි. 

ලෙතම් හි [[පාවහන්|සපත්තු]], [[පාපැදි|බයිසිකල්]], කමිස සහ වෙනත් භාණ්ඩ සඳහා වාණිජ ආයතන කිහිපයක් තිබේ; ඒවා විශේෂයෙන් බෝවා විස්ටා, මනාවුස්, පැකරයිමා සහ සැන්ටා එලේනා ඩි උයිරන් වෙත [[භාණ්ඩ]] රැගෙන යන බ්‍රසීල ජාතිකයන් විසින් නිතර සංචාරය කරනු ලැබේ.

[[පාස්කු උත්සවය|පාස්කු]] සති අන්තයේ වාර්ෂික රොඩියෝ යනු නගරයේ ප්‍රධාන උත්සවයයි.

[[ප්‍රවර්ගය:ගයනාව]]
[[ප්‍රවර්ගය:ගයනාවේ කලාප/නගර]]</text>
      <sha1>apkjdt153wswu8h17kfuhi09hzqyito</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>752865</id>
      <parentid>752855</parentid>
      <timestamp>2025-07-03T04:40:23Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>BuddhikaW88</username>
        <id>37808</id>
      </contributor>
      <origin>752865</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="2298" sha1="bsn8d5kb7nqipamo5zuq285cmoukpaw" xml:space="preserve">{{Infobox settlement
|official_name          = ලෙතම්
|pushpin_map            = Guyana
|pushpin_label_position =bottom
|pushpin_map_caption    =ගයනාව තුල පිහිටීම
|coordinates            = {{coord|3|23|N|59|48|W|region:GY|display=inline}}
}}

'''ලෙතම්''' යනු [[ගයනාව|ගයනාවේ]] දකුණේ [[ඉහල ටකුටු-ඉහල එසේකුයිබෝ කලාපය, ගයනාව|ඉහළ ටකුටු-ඉහළ එසෙක්විබෝ]] කලාපයේ පිහිටා ඇති නගරයකි. එය ඉහළ ටකුටු-ඉහළ එසෙක්විබෝ හි කලාපීය අගනුවරයි. &lt;ref&gt;{{උපන්‍යාස වෙබ් |title=Capital towns and economic development |url=https://moc.gov.gy/capital-towns-and-economic-development/ |access-date=18 August 2020 |website=Ministry of Communities}}&lt;/ref&gt;

එය 1941 සිට 1947 අප්‍රේල් 12 දක්වා බ්‍රිතාන්‍ය ගයනාවේ ආණ්ඩුකාරවරයා වූ ශ්‍රීමත් ගෝර්ඩන් ජේම්ස් ලෙතම්ගේ නමින් නම් කර ඇත. 2012 වන විට නගරයේ ජනගහනය 1,702 කි. 

ලෙතම් හි [[පාවහන්|සපත්තු]], [[පාපැදි|බයිසිකල්]], කමිස සහ වෙනත් භාණ්ඩ සඳහා වාණිජ ආයතන කිහිපයක් තිබේ; ඒවා විශේෂයෙන් බෝවා විස්ටා, මනාවුස්, පැකරයිමා සහ සැන්ටා එලේනා ඩි උයිරන් වෙත [[භාණ්ඩ]] රැගෙන යන බ්‍රසීල ජාතිකයන් විසින් නිතර සංචාරය කරනු ලැබේ.

[[පාස්කු උත්සවය|පාස්කු]] සති අන්තයේ වාර්ෂික රොඩියෝ යනු නගරයේ ප්‍රධාන උත්සවයයි.

== යොමු කිරීම් ==
[[ප්‍රවර්ගය:ගයනාව]]
[[ප්‍රවර්ගය:ගයනාවේ කලාප/නගර]]</text>
      <sha1>bsn8d5kb7nqipamo5zuq285cmoukpaw</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>ෆෝට් වෙලින්ටන්, ගයනාව</title>
    <ns>0</ns>
    <id>182829</id>
    <revision>
      <id>752818</id>
      <timestamp>2025-07-03T04:17:35Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>BuddhikaW88</username>
        <id>37808</id>
      </contributor>
      <comment>Created by translating the page &quot;[[:en:Special:Redirect/revision/1189626274|Fort Wellington, Guyana]]&quot;</comment>
      <origin>752818</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="5815" sha1="dx5g8mu0zrbrw0eqc6md8fzxzmayda7" xml:space="preserve">'''ෆෝට් වෙලින්ටන්''' යනු [[ගයනාව|ගයනාවේ]] [[මහයිකා-බර්බිස් කලාපය, ගයනාව|මහයිකා-බර්බිස්]] ප්‍රදේශයේ පිහිටි ගම්මානයක් වන අතර එය එහි කලාපීය අගනුවර ලෙස සේවය කරයි.ඩ්ස් ස්ඩ්ග් ස්ඩ් ග්ෆ්ඩ්ස්ග් ග්ස්ෆ්ඩ් ග්ඩ්ෆ්ස්ග් රෙ ව්xcx ව්xc c ෆ්ඩ්ස් ස අට්  zස ස් ෆ්

එය බර්බිස් හි බටහිර වෙරළ තීරයේ සහ ජෝර්ජ්ටවුන් සිට සැතපුම් 54 ක් පමණ දුරින් පිහිටා ඇත. මහජන සේවාවන් අතරට ෆෝට් වෙලින්ටන් රෝහල, ප්‍රාථමික පාසලක්, ද්විතීයික පාසලක්, &lt;ref&gt;{{උපන්‍යාස වෙබ් |last=Chabrol |first=Denis |date=2016-04-27 |title=Guyanese athletes to participate in US’ Penn Relay despite no govt support |url=https://demerarawaves.com/2016/04/27/guyanese-athletes-to-participate-in-us-penn-relay-despite-no-govt-support/ |access-date=2021-01-05 |website=Demerara Waves Online News- Guyana |language=en-US}}&lt;/ref&gt; පොලිස් ස්ථානයක්, මහේස්ත්‍රාත් අධිකරණයක්, ජාතික රක්ෂණ යෝජනා ක්‍රම කාර්යාලය, ගයානා මැතිවරණ කොමිෂන් සභා කාර්යාලය සහ තැපැල් කාර්යාලයක් ඇතුළත් වේ. &lt;ref name=&quot;:0&quot;&gt;{{උපන්‍යාස වෙබ් |title=Fort Wellington: A Village Of Productivity And Promising Economic Potential |url=https://guyanachronicle.com/2015/01/10/fort-wellington-a-village-of-productivity-and-promising-economic-potential/ |access-date=2021-01-05 |website=Guyana Chronicle |language=en-US}}&lt;/ref&gt;

රජයේ පරිපාලනය සහ කෘෂිකර්මාන්තය නගරයේ ප්‍රධාන ආර්ථික ක්‍රියාකාරකම් වේ. 2017 දී, කැනේඩියානු කෘෂිකාර්මික සංවිධානය සමඟ එක්ව , ගයානා විශ්ව විද්‍යාලයේ සිසුන් දෙදෙනෙකු විසින් ගයානාවේ ළූණු වගා කිරීම සඳහා ශක්‍යතා අධ්‍යයනයක් සිදු කරන ලදී &lt;ref&gt;{{උපන්‍යාස වෙබ් |date=2018-06-04 |title=West Berbice onion production very encouraging |url=https://dpi.gov.gy/west-berbice-onion-production-very-encouraging/ |access-date=2021-01-05 |website=Department of Public Information |language=en-GB}}&lt;/ref&gt;

නගරයේ සුපිරි වෙළඳසැල් සහ සිල්ලර බඩු කඩ කිහිපයක් ඇති බැවින් ගම්වැසියන් සැපයුම් සඳහා දුර බැහැර බුෂ්ලොට් වෙත ගමන් කරයි. &lt;ref name=&quot;:0&quot;&gt;{{උපන්‍යාස වෙබ් |title=Fort Wellington: A Village Of Productivity And Promising Economic Potential |url=https://guyanachronicle.com/2015/01/10/fort-wellington-a-village-of-productivity-and-promising-economic-potential/ |access-date=2021-01-05 |website=Guyana Chronicle |language=en-US}}&lt;cite class=&quot;citation web cs1&quot; data-ve-ignore=&quot;true&quot;&gt;[https://guyanachronicle.com/2015/01/10/fort-wellington-a-village-of-productivity-and-promising-economic-potential/ &quot;Fort Wellington: A Village Of Productivity And Promising Economic Potential&quot;]. &lt;/cite&gt;&lt;/ref&gt;

== ඉතිහාසය ==
කලින් පොලිස් ස්ථානය තිබූ ස්ථානයේ තිබූ බලකොටුව නිසා ගමට එම නම ලැබුණි. එය ලබා දුන්නේ මිනින්දෝරු TR අර්ල් විසිනි, ඔහු එය බටහිරින් ඔන්ඩර්නීමින් ගම්මානය සහ නැගෙනහිරින් ජනාකීර්ණ ප්‍රදේශයක් වූ නාර්ස්ටිගයිඩ් අතර මායිම් කළේය. එය කලක් ලන්දේසි වතුයායක් විය. නගරය ඉදිකර ඇත්තේ කැතරින්ස් ලස්ට් වතුයායේ ය. &lt;ref name=&quot;:1&quot;&gt;{{උපන්‍යාස වෙබ් |title=Fort Wellington |url=https://www.stabroeknews.com/2011/05/01/features/fort-wellington/ |access-date=18 August 2020 |website=Stabroek News}}&lt;cite class=&quot;citation web cs1&quot; data-ve-ignore=&quot;true&quot;&gt;[https://www.stabroeknews.com/2011/05/01/features/fort-wellington/ &quot;Fort Wellington&quot;]. &lt;/cite&gt;&lt;/ref&gt;

ශාන්ත මයිකල් ඇන්ග්ලිකන් පල්ලිය 1830 දී බාත් වතුයායේ ජීවත් වූ ඉංග්‍රීසි වැවිලිකරුවන් විසින් ආරම්භ කරන ලද අතර, 1842 දී ඉදිකිරීම් අවසන් වන විට, එය බටහිර බර්බිස් හි ඇති එකම ඇන්ග්ලිකන් පල්ලිය විය. &lt;ref name=&quot;:1&quot;&gt;{{උපන්‍යාස වෙබ් |title=Fort Wellington |url=https://www.stabroeknews.com/2011/05/01/features/fort-wellington/ |access-date=18 August 2020 |website=Stabroek News}}&lt;/ref&gt;
[[ප්‍රවර්ගය:Coordinates on Wikidata]]</text>
      <sha1>dx5g8mu0zrbrw0eqc6md8fzxzmayda7</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>752830</id>
      <parentid>752818</parentid>
      <timestamp>2025-07-03T04:27:43Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>BuddhikaW88</username>
        <id>37808</id>
      </contributor>
      <origin>752830</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="5982" sha1="6blh4ucxl0qqp2d5eaibnzqj5splaob" xml:space="preserve">{{Infobox settlement
|official_name          = ෆෝට් වෙලින්ටන්
|pushpin_map            = Guyana
|pushpin_label_position =bottom
|pushpin_map_caption    =ගයනාව තුල පිහිටීම
|coordinates            = {{coord|6|24|0|N|57|37|0|W|region:AR|display=inline,title}}
}}'''ෆෝට් වෙලින්ටන්''' යනු [[ගයනාව|ගයනාවේ]] [[මහයිකා-බර්බිස් කලාපය, ගයනාව|මහයිකා-බර්බිස්]] ප්‍රදේශයේ පිහිටි ගම්මානයක් වන අතර එය එහි කලාපීය අගනුවර ලෙස සේවය කරයි.ඩ්ස් ස්ඩ්ග් ස්ඩ් ග්ෆ්ඩ්ස්ග් ග්ස්ෆ්ඩ් ග්ඩ්ෆ්ස්ග් රෙ ව්xcx ව්xc c ෆ්ඩ්ස් ස අට්  zස ස් ෆ්

එය බර්බිස් හි බටහිර වෙරළ තීරයේ සහ ජෝර්ජ්ටවුන් සිට සැතපුම් 54 ක් පමණ දුරින් පිහිටා ඇත. මහජන සේවාවන් අතරට ෆෝට් වෙලින්ටන් රෝහල, ප්‍රාථමික පාසලක්, ද්විතීයික පාසලක්, &lt;ref&gt;{{උපන්‍යාස වෙබ් |last=Chabrol |first=Denis |date=2016-04-27 |title=Guyanese athletes to participate in US’ Penn Relay despite no govt support |url=https://demerarawaves.com/2016/04/27/guyanese-athletes-to-participate-in-us-penn-relay-despite-no-govt-support/ |access-date=2021-01-05 |website=Demerara Waves Online News- Guyana |language=en-US}}&lt;/ref&gt; පොලිස් ස්ථානයක්, මහේස්ත්‍රාත් අධිකරණයක්, ජාතික රක්ෂණ යෝජනා ක්‍රම කාර්යාලය, ගයානා මැතිවරණ කොමිෂන් සභා කාර්යාලය සහ තැපැල් කාර්යාලයක් ඇතුළත් වේ. &lt;ref name=&quot;:0&quot;&gt;{{උපන්‍යාස වෙබ් |title=Fort Wellington: A Village Of Productivity And Promising Economic Potential |url=https://guyanachronicle.com/2015/01/10/fort-wellington-a-village-of-productivity-and-promising-economic-potential/ |access-date=2021-01-05 |website=Guyana Chronicle |language=en-US}}&lt;/ref&gt;

රජයේ පරිපාලනය සහ කෘෂිකර්මාන්තය නගරයේ ප්‍රධාන ආර්ථික ක්‍රියාකාරකම් වේ. 2017 දී, කැනේඩියානු කෘෂිකාර්මික සංවිධානය සමඟ එක්ව , ගයානා විශ්ව විද්‍යාලයේ සිසුන් දෙදෙනෙකු විසින් ගයානාවේ ළූණු වගා කිරීම සඳහා ශක්‍යතා අධ්‍යයනයක් සිදු කරන ලදී &lt;ref&gt;{{උපන්‍යාස වෙබ් |date=2018-06-04 |title=West Berbice onion production very encouraging |url=https://dpi.gov.gy/west-berbice-onion-production-very-encouraging/ |access-date=2021-01-05 |website=Department of Public Information |language=en-GB}}&lt;/ref&gt;

නගරයේ සුපිරි වෙළඳසැල් සහ සිල්ලර බඩු කඩ කිහිපයක් ඇති බැවින් ගම්වැසියන් සැපයුම් සඳහා දුර බැහැර බුෂ්ලොට් වෙත ගමන් කරයි. &lt;ref name=&quot;:0&quot;&gt;{{උපන්‍යාස වෙබ් |title=Fort Wellington: A Village Of Productivity And Promising Economic Potential |url=https://guyanachronicle.com/2015/01/10/fort-wellington-a-village-of-productivity-and-promising-economic-potential/ |access-date=2021-01-05 |website=Guyana Chronicle |language=en-US}}&lt;cite class=&quot;citation web cs1&quot; data-ve-ignore=&quot;true&quot;&gt;[https://guyanachronicle.com/2015/01/10/fort-wellington-a-village-of-productivity-and-promising-economic-potential/ &quot;Fort Wellington: A Village Of Productivity And Promising Economic Potential&quot;]. &lt;/cite&gt;&lt;/ref&gt;

== ඉතිහාසය ==
කලින් පොලිස් ස්ථානය තිබූ ස්ථානයේ තිබූ බලකොටුව නිසා ගමට එම නම ලැබුණි. එය ලබා දුන්නේ මිනින්දෝරු TR අර්ල් විසිනි, ඔහු එය බටහිරින් ඔන්ඩර්නීමින් ගම්මානය සහ නැගෙනහිරින් ජනාකීර්ණ ප්‍රදේශයක් වූ නාර්ස්ටිගයිඩ් අතර මායිම් කළේය. එය කලක් ලන්දේසි වතුයායක් විය. නගරය ඉදිකර ඇත්තේ කැතරින්ස් ලස්ට් වතුයායේ ය. &lt;ref name=&quot;:1&quot;&gt;{{උපන්‍යාස වෙබ් |title=Fort Wellington |url=https://www.stabroeknews.com/2011/05/01/features/fort-wellington/ |access-date=18 August 2020 |website=Stabroek News}}&lt;/ref&gt;

ශාන්ත මයිකල් ඇන්ග්ලිකන් පල්ලිය 1830 දී බාත් වතුයායේ ජීවත් වූ ඉංග්‍රීසි වැවිලිකරුවන් විසින් ආරම්භ කරන ලද අතර, 1842 දී ඉදිකිරීම් අවසන් වන විට, එය බටහිර බර්බිස් හි ඇති එකම ඇන්ග්ලිකන් පල්ලිය විය. &lt;ref name=&quot;:1&quot;&gt;{{උපන්‍යාස වෙබ් |title=Fort Wellington |url=https://www.stabroeknews.com/2011/05/01/features/fort-wellington/ |access-date=18 August 2020 |website=Stabroek News}}&lt;/ref&gt;
[[ප්‍රවර්ගය:Coordinates on Wikidata]]</text>
      <sha1>6blh4ucxl0qqp2d5eaibnzqj5splaob</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>752840</id>
      <parentid>752830</parentid>
      <timestamp>2025-07-03T04:28:43Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>BuddhikaW88</username>
        <id>37808</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>[[ප්‍රවර්ගය:ගයනාව]] එක් කරන ලදී. [[විකිපීඩියා:HOTCAT|HotCat]] භාවිතයෙන්</comment>
      <origin>752840</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="6030" sha1="7q1shi1uhad4emixhk9shzege2yajj8" xml:space="preserve">{{Infobox settlement
|official_name          = ෆෝට් වෙලින්ටන්
|pushpin_map            = Guyana
|pushpin_label_position =bottom
|pushpin_map_caption    =ගයනාව තුල පිහිටීම
|coordinates            = {{coord|6|24|0|N|57|37|0|W|region:AR|display=inline,title}}
}}'''ෆෝට් වෙලින්ටන්''' යනු [[ගයනාව|ගයනාවේ]] [[මහයිකා-බර්බිස් කලාපය, ගයනාව|මහයිකා-බර්බිස්]] ප්‍රදේශයේ පිහිටි ගම්මානයක් වන අතර එය එහි කලාපීය අගනුවර ලෙස සේවය කරයි.ඩ්ස් ස්ඩ්ග් ස්ඩ් ග්ෆ්ඩ්ස්ග් ග්ස්ෆ්ඩ් ග්ඩ්ෆ්ස්ග් රෙ ව්xcx ව්xc c ෆ්ඩ්ස් ස අට්  zස ස් ෆ්

එය බර්බිස් හි බටහිර වෙරළ තීරයේ සහ ජෝර්ජ්ටවුන් සිට සැතපුම් 54 ක් පමණ දුරින් පිහිටා ඇත. මහජන සේවාවන් අතරට ෆෝට් වෙලින්ටන් රෝහල, ප්‍රාථමික පාසලක්, ද්විතීයික පාසලක්, &lt;ref&gt;{{උපන්‍යාස වෙබ් |last=Chabrol |first=Denis |date=2016-04-27 |title=Guyanese athletes to participate in US’ Penn Relay despite no govt support |url=https://demerarawaves.com/2016/04/27/guyanese-athletes-to-participate-in-us-penn-relay-despite-no-govt-support/ |access-date=2021-01-05 |website=Demerara Waves Online News- Guyana |language=en-US}}&lt;/ref&gt; පොලිස් ස්ථානයක්, මහේස්ත්‍රාත් අධිකරණයක්, ජාතික රක්ෂණ යෝජනා ක්‍රම කාර්යාලය, ගයානා මැතිවරණ කොමිෂන් සභා කාර්යාලය සහ තැපැල් කාර්යාලයක් ඇතුළත් වේ. &lt;ref name=&quot;:0&quot;&gt;{{උපන්‍යාස වෙබ් |title=Fort Wellington: A Village Of Productivity And Promising Economic Potential |url=https://guyanachronicle.com/2015/01/10/fort-wellington-a-village-of-productivity-and-promising-economic-potential/ |access-date=2021-01-05 |website=Guyana Chronicle |language=en-US}}&lt;/ref&gt;

රජයේ පරිපාලනය සහ කෘෂිකර්මාන්තය නගරයේ ප්‍රධාන ආර්ථික ක්‍රියාකාරකම් වේ. 2017 දී, කැනේඩියානු කෘෂිකාර්මික සංවිධානය සමඟ එක්ව , ගයානා විශ්ව විද්‍යාලයේ සිසුන් දෙදෙනෙකු විසින් ගයානාවේ ළූණු වගා කිරීම සඳහා ශක්‍යතා අධ්‍යයනයක් සිදු කරන ලදී &lt;ref&gt;{{උපන්‍යාස වෙබ් |date=2018-06-04 |title=West Berbice onion production very encouraging |url=https://dpi.gov.gy/west-berbice-onion-production-very-encouraging/ |access-date=2021-01-05 |website=Department of Public Information |language=en-GB}}&lt;/ref&gt;

නගරයේ සුපිරි වෙළඳසැල් සහ සිල්ලර බඩු කඩ කිහිපයක් ඇති බැවින් ගම්වැසියන් සැපයුම් සඳහා දුර බැහැර බුෂ්ලොට් වෙත ගමන් කරයි. &lt;ref name=&quot;:0&quot;&gt;{{උපන්‍යාස වෙබ් |title=Fort Wellington: A Village Of Productivity And Promising Economic Potential |url=https://guyanachronicle.com/2015/01/10/fort-wellington-a-village-of-productivity-and-promising-economic-potential/ |access-date=2021-01-05 |website=Guyana Chronicle |language=en-US}}&lt;cite class=&quot;citation web cs1&quot; data-ve-ignore=&quot;true&quot;&gt;[https://guyanachronicle.com/2015/01/10/fort-wellington-a-village-of-productivity-and-promising-economic-potential/ &quot;Fort Wellington: A Village Of Productivity And Promising Economic Potential&quot;]. &lt;/cite&gt;&lt;/ref&gt;

== ඉතිහාසය ==
කලින් පොලිස් ස්ථානය තිබූ ස්ථානයේ තිබූ බලකොටුව නිසා ගමට එම නම ලැබුණි. එය ලබා දුන්නේ මිනින්දෝරු TR අර්ල් විසිනි, ඔහු එය බටහිරින් ඔන්ඩර්නීමින් ගම්මානය සහ නැගෙනහිරින් ජනාකීර්ණ ප්‍රදේශයක් වූ නාර්ස්ටිගයිඩ් අතර මායිම් කළේය. එය කලක් ලන්දේසි වතුයායක් විය. නගරය ඉදිකර ඇත්තේ කැතරින්ස් ලස්ට් වතුයායේ ය. &lt;ref name=&quot;:1&quot;&gt;{{උපන්‍යාස වෙබ් |title=Fort Wellington |url=https://www.stabroeknews.com/2011/05/01/features/fort-wellington/ |access-date=18 August 2020 |website=Stabroek News}}&lt;/ref&gt;

ශාන්ත මයිකල් ඇන්ග්ලිකන් පල්ලිය 1830 දී බාත් වතුයායේ ජීවත් වූ ඉංග්‍රීසි වැවිලිකරුවන් විසින් ආරම්භ කරන ලද අතර, 1842 දී ඉදිකිරීම් අවසන් වන විට, එය බටහිර බර්බිස් හි ඇති එකම ඇන්ග්ලිකන් පල්ලිය විය. &lt;ref name=&quot;:1&quot;&gt;{{උපන්‍යාස වෙබ් |title=Fort Wellington |url=https://www.stabroeknews.com/2011/05/01/features/fort-wellington/ |access-date=18 August 2020 |website=Stabroek News}}&lt;/ref&gt;
[[ප්‍රවර්ගය:Coordinates on Wikidata]]
[[ප්‍රවර්ගය:ගයනාව]]</text>
      <sha1>7q1shi1uhad4emixhk9shzege2yajj8</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>752851</id>
      <parentid>752840</parentid>
      <timestamp>2025-07-03T04:29:47Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>BuddhikaW88</username>
        <id>37808</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>[[ප්‍රවර්ගය:ගයනාවේ කලාප/නගර]] එක් කරන ලදී. [[විකිපීඩියා:HOTCAT|HotCat]] භාවිතයෙන්</comment>
      <origin>752851</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="6104" sha1="8cgm3tch7yax2z0yuaak04sqs6i9861" xml:space="preserve">{{Infobox settlement
|official_name          = ෆෝට් වෙලින්ටන්
|pushpin_map            = Guyana
|pushpin_label_position =bottom
|pushpin_map_caption    =ගයනාව තුල පිහිටීම
|coordinates            = {{coord|6|24|0|N|57|37|0|W|region:AR|display=inline,title}}
}}'''ෆෝට් වෙලින්ටන්''' යනු [[ගයනාව|ගයනාවේ]] [[මහයිකා-බර්බිස් කලාපය, ගයනාව|මහයිකා-බර්බිස්]] ප්‍රදේශයේ පිහිටි ගම්මානයක් වන අතර එය එහි කලාපීය අගනුවර ලෙස සේවය කරයි.ඩ්ස් ස්ඩ්ග් ස්ඩ් ග්ෆ්ඩ්ස්ග් ග්ස්ෆ්ඩ් ග්ඩ්ෆ්ස්ග් රෙ ව්xcx ව්xc c ෆ්ඩ්ස් ස අට්  zස ස් ෆ්

එය බර්බිස් හි බටහිර වෙරළ තීරයේ සහ ජෝර්ජ්ටවුන් සිට සැතපුම් 54 ක් පමණ දුරින් පිහිටා ඇත. මහජන සේවාවන් අතරට ෆෝට් වෙලින්ටන් රෝහල, ප්‍රාථමික පාසලක්, ද්විතීයික පාසලක්, &lt;ref&gt;{{උපන්‍යාස වෙබ් |last=Chabrol |first=Denis |date=2016-04-27 |title=Guyanese athletes to participate in US’ Penn Relay despite no govt support |url=https://demerarawaves.com/2016/04/27/guyanese-athletes-to-participate-in-us-penn-relay-despite-no-govt-support/ |access-date=2021-01-05 |website=Demerara Waves Online News- Guyana |language=en-US}}&lt;/ref&gt; පොලිස් ස්ථානයක්, මහේස්ත්‍රාත් අධිකරණයක්, ජාතික රක්ෂණ යෝජනා ක්‍රම කාර්යාලය, ගයානා මැතිවරණ කොමිෂන් සභා කාර්යාලය සහ තැපැල් කාර්යාලයක් ඇතුළත් වේ. &lt;ref name=&quot;:0&quot;&gt;{{උපන්‍යාස වෙබ් |title=Fort Wellington: A Village Of Productivity And Promising Economic Potential |url=https://guyanachronicle.com/2015/01/10/fort-wellington-a-village-of-productivity-and-promising-economic-potential/ |access-date=2021-01-05 |website=Guyana Chronicle |language=en-US}}&lt;/ref&gt;

රජයේ පරිපාලනය සහ කෘෂිකර්මාන්තය නගරයේ ප්‍රධාන ආර්ථික ක්‍රියාකාරකම් වේ. 2017 දී, කැනේඩියානු කෘෂිකාර්මික සංවිධානය සමඟ එක්ව , ගයානා විශ්ව විද්‍යාලයේ සිසුන් දෙදෙනෙකු විසින් ගයානාවේ ළූණු වගා කිරීම සඳහා ශක්‍යතා අධ්‍යයනයක් සිදු කරන ලදී &lt;ref&gt;{{උපන්‍යාස වෙබ් |date=2018-06-04 |title=West Berbice onion production very encouraging |url=https://dpi.gov.gy/west-berbice-onion-production-very-encouraging/ |access-date=2021-01-05 |website=Department of Public Information |language=en-GB}}&lt;/ref&gt;

නගරයේ සුපිරි වෙළඳසැල් සහ සිල්ලර බඩු කඩ කිහිපයක් ඇති බැවින් ගම්වැසියන් සැපයුම් සඳහා දුර බැහැර බුෂ්ලොට් වෙත ගමන් කරයි. &lt;ref name=&quot;:0&quot;&gt;{{උපන්‍යාස වෙබ් |title=Fort Wellington: A Village Of Productivity And Promising Economic Potential |url=https://guyanachronicle.com/2015/01/10/fort-wellington-a-village-of-productivity-and-promising-economic-potential/ |access-date=2021-01-05 |website=Guyana Chronicle |language=en-US}}&lt;cite class=&quot;citation web cs1&quot; data-ve-ignore=&quot;true&quot;&gt;[https://guyanachronicle.com/2015/01/10/fort-wellington-a-village-of-productivity-and-promising-economic-potential/ &quot;Fort Wellington: A Village Of Productivity And Promising Economic Potential&quot;]. &lt;/cite&gt;&lt;/ref&gt;

== ඉතිහාසය ==
කලින් පොලිස් ස්ථානය තිබූ ස්ථානයේ තිබූ බලකොටුව නිසා ගමට එම නම ලැබුණි. එය ලබා දුන්නේ මිනින්දෝරු TR අර්ල් විසිනි, ඔහු එය බටහිරින් ඔන්ඩර්නීමින් ගම්මානය සහ නැගෙනහිරින් ජනාකීර්ණ ප්‍රදේශයක් වූ නාර්ස්ටිගයිඩ් අතර මායිම් කළේය. එය කලක් ලන්දේසි වතුයායක් විය. නගරය ඉදිකර ඇත්තේ කැතරින්ස් ලස්ට් වතුයායේ ය. &lt;ref name=&quot;:1&quot;&gt;{{උපන්‍යාස වෙබ් |title=Fort Wellington |url=https://www.stabroeknews.com/2011/05/01/features/fort-wellington/ |access-date=18 August 2020 |website=Stabroek News}}&lt;/ref&gt;

ශාන්ත මයිකල් ඇන්ග්ලිකන් පල්ලිය 1830 දී බාත් වතුයායේ ජීවත් වූ ඉංග්‍රීසි වැවිලිකරුවන් විසින් ආරම්භ කරන ලද අතර, 1842 දී ඉදිකිරීම් අවසන් වන විට, එය බටහිර බර්බිස් හි ඇති එකම ඇන්ග්ලිකන් පල්ලිය විය. &lt;ref name=&quot;:1&quot;&gt;{{උපන්‍යාස වෙබ් |title=Fort Wellington |url=https://www.stabroeknews.com/2011/05/01/features/fort-wellington/ |access-date=18 August 2020 |website=Stabroek News}}&lt;/ref&gt;
[[ප්‍රවර්ගය:Coordinates on Wikidata]]
[[ප්‍රවර්ගය:ගයනාව]]
[[ප්‍රවර්ගය:ගයනාවේ කලාප/නගර]]</text>
      <sha1>8cgm3tch7yax2z0yuaak04sqs6i9861</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>752861</id>
      <parentid>752851</parentid>
      <timestamp>2025-07-03T04:34:29Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>BuddhikaW88</username>
        <id>37808</id>
      </contributor>
      <origin>752861</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="5931" sha1="e93prjagoxe63mdfx5ggd0kfi4k61j0" xml:space="preserve">{{Infobox settlement
|official_name          = ෆෝට් වෙලින්ටන්
|pushpin_map            = Guyana
|pushpin_label_position =bottom
|pushpin_map_caption    =ගයනාව තුල පිහිටීම
|coordinates            = {{coord|6|24|0|N|57|37|0|W|region:AR|display=inline,title}}
}}'''ෆෝට් වෙලින්ටන්''' යනු [[ගයනාව|ගයනාවේ]] [[මහයිකා-බර්බිස් කලාපය, ගයනාව|මහයිකා-බර්බිස්]] ප්‍රදේශයේ පිහිටි ගම්මානයක් වන අතර එය එහි කලාපීය අගනුවර ලෙස සේවය කරයි.

එය බර්බිස් හි බටහිර වෙරළ තීරයේ සහ ජෝර්ජ්ටවුන් සිට සැතපුම් 54 ක් පමණ දුරින් පිහිටා ඇත. මහජන සේවාවන් අතරට ෆෝට් වෙලින්ටන් රෝහල, ප්‍රාථමික පාසලක්, ද්විතීයික පාසලක්, &lt;ref&gt;{{උපන්‍යාස වෙබ් |last=Chabrol |first=Denis |date=2016-04-27 |title=Guyanese athletes to participate in US’ Penn Relay despite no govt support |url=https://demerarawaves.com/2016/04/27/guyanese-athletes-to-participate-in-us-penn-relay-despite-no-govt-support/ |access-date=2021-01-05 |website=Demerara Waves Online News- Guyana |language=en-US}}&lt;/ref&gt; පොලිස් ස්ථානයක්, මහේස්ත්‍රාත් අධිකරණයක්, ජාතික රක්ෂණ යෝජනා ක්‍රම කාර්යාලය, ගයානා මැතිවරණ කොමිෂන් සභා කාර්යාලය සහ තැපැල් කාර්යාලයක් ඇතුළත් වේ. &lt;ref name=&quot;:0&quot;&gt;{{උපන්‍යාස වෙබ් |title=Fort Wellington: A Village Of Productivity And Promising Economic Potential |url=https://guyanachronicle.com/2015/01/10/fort-wellington-a-village-of-productivity-and-promising-economic-potential/ |access-date=2021-01-05 |website=Guyana Chronicle |language=en-US}}&lt;/ref&gt;

රජයේ පරිපාලනය සහ කෘෂිකර්මාන්තය නගරයේ ප්‍රධාන ආර්ථික ක්‍රියාකාරකම් වේ. 2017 දී, කැනේඩියානු කෘෂිකාර්මික සංවිධානය සමඟ එක්ව , ගයානා විශ්ව විද්‍යාලයේ සිසුන් දෙදෙනෙකු විසින් ගයානාවේ ළූණු වගා කිරීම සඳහා ශක්‍යතා අධ්‍යයනයක් සිදු කරන ලදී &lt;ref&gt;{{උපන්‍යාස වෙබ් |date=2018-06-04 |title=West Berbice onion production very encouraging |url=https://dpi.gov.gy/west-berbice-onion-production-very-encouraging/ |access-date=2021-01-05 |website=Department of Public Information |language=en-GB}}&lt;/ref&gt;

නගරයේ සුපිරි වෙළඳසැල් සහ සිල්ලර බඩු කඩ කිහිපයක් ඇති බැවින් ගම්වැසියන් සැපයුම් සඳහා දුර බැහැර බුෂ්ලොට් වෙත ගමන් කරයි. &lt;ref name=&quot;:0&quot;&gt;{{උපන්‍යාස වෙබ් |title=Fort Wellington: A Village Of Productivity And Promising Economic Potential |url=https://guyanachronicle.com/2015/01/10/fort-wellington-a-village-of-productivity-and-promising-economic-potential/ |access-date=2021-01-05 |website=Guyana Chronicle |language=en-US}}&lt;cite class=&quot;citation web cs1&quot; data-ve-ignore=&quot;true&quot;&gt;[https://guyanachronicle.com/2015/01/10/fort-wellington-a-village-of-productivity-and-promising-economic-potential/ &quot;Fort Wellington: A Village Of Productivity And Promising Economic Potential&quot;]. &lt;/cite&gt;&lt;/ref&gt;

== ඉතිහාසය ==
කලින් පොලිස් ස්ථානය තිබූ ස්ථානයේ තිබූ බලකොටුව නිසා ගමට එම නම ලැබුණි. එය ලබා දුන්නේ මිනින්දෝරු TR අර්ල් විසිනි, ඔහු එය බටහිරින් ඔන්ඩර්නීමින් ගම්මානය සහ නැගෙනහිරින් ජනාකීර්ණ ප්‍රදේශයක් වූ නාර්ස්ටිගයිඩ් අතර මායිම් කළේය. එය කලක් ලන්දේසි වතුයායක් විය. නගරය ඉදිකර ඇත්තේ කැතරින්ස් ලස්ට් වතුයායේ ය. &lt;ref name=&quot;:1&quot;&gt;{{උපන්‍යාස වෙබ් |title=Fort Wellington |url=https://www.stabroeknews.com/2011/05/01/features/fort-wellington/ |access-date=18 August 2020 |website=Stabroek News}}&lt;/ref&gt;

ශාන්ත මයිකල් ඇන්ග්ලිකන් පල්ලිය 1830 දී බාත් වතුයායේ ජීවත් වූ ඉංග්‍රීසි වැවිලිකරුවන් විසින් ආරම්භ කරන ලද අතර, 1842 දී ඉදිකිරීම් අවසන් වන විට, එය බටහිර බර්බිස් හි ඇති එකම ඇන්ග්ලිකන් පල්ලිය විය. &lt;ref name=&quot;:1&quot;&gt;{{උපන්‍යාස වෙබ් |title=Fort Wellington |url=https://www.stabroeknews.com/2011/05/01/features/fort-wellington/ |access-date=18 August 2020 |website=Stabroek News}}&lt;/ref&gt;

== යොමු කිරීම් ==
[[ප්‍රවර්ගය:Coordinates on Wikidata]]
[[ප්‍රවර්ගය:ගයනාව]]
[[ප්‍රවර්ගය:ගයනාවේ කලාප/නගර]]</text>
      <sha1>e93prjagoxe63mdfx5ggd0kfi4k61j0</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>ට්‍රයම්ෆ්, ගයනාව</title>
    <ns>0</ns>
    <id>182830</id>
    <revision>
      <id>752819</id>
      <timestamp>2025-07-03T04:17:39Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>BuddhikaW88</username>
        <id>37808</id>
      </contributor>
      <comment>Created by translating the page &quot;[[:en:Special:Redirect/revision/1110318028|Triumph, Guyana]]&quot;</comment>
      <origin>752819</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="4534" sha1="o8p9p7r3ok81dz2l99xx31f11apf8dk" xml:space="preserve">'''ට්‍රයම්ෆ්''' යනු [[ගයනාව|ගයනාවේ]] [[දෙමෙරාරා-මහසියා කලාපය, ගයනාව|ඩෙමරාරා-මහයිකා]] කලාපයේ ගම්මානයක් සහ කලාපීය අගනුවරකි.ඩ්ස් ස්ඩ්ග් ස්ඩ් ග්ෆ්ඩ්ස්ග් ග්ස්ෆ්ඩ් ග්ඩ්ෆ්ස්ග් රෙ ව්xcx ව්xc c ෆ්ඩ්ස් ස අට්  zස ස් ෆ්

පැරඩයිස් යනු කලාපීය අගනුවර වූ නමුත් 2006 දී පරිපාලන ගොඩනැගිල්ල ගිනිබත් විය. 2009 දී, ට්‍රයම්ෆ්හි නැවත ගොඩනැගීමට තීරණයක් ගන්නා ලද අතර, එම නිසා එය කලාපීය අගනුවර බවට පත්ව ඇත. &lt;ref&gt;{{Cite news|url=https://www.stabroeknews.com/2009/11/26/news/guyana/region-four-rdc-office-moves-to-triumph/|title=Region Four RDC office moves to Triumph|work=Stabroek News|access-date=18 August 2020}}&lt;/ref&gt; &lt;ref&gt;{{උපන්‍යාස වෙබ් |title=Regional Democratic Council Region No. 4 - Demerara/Mahaica, Guyana |url=https://www.facebook.com/RDCRegion4Guyana/ |access-date=18 August 2020 |website=Regional Democratic Council Region No. 4 via Facebook}}&lt;/ref&gt;

1842 දී, බෙටර්වර්වැග්ටිං අසල ප්‍රදේශය ලැම්බර්ට් ක්‍රිස්ටියන් විසින් මිලදී ගෙන ට්‍රයම්ෆ් ලෙස නම් කරන ලදී. &lt;ref name=&quot;chronicle&quot;&gt;{{උපන්‍යාස වෙබ් |title=Triumph Village: a bustle of festive frolicking, as residents glow despite minor challenges |url=https://guyanachronicle.com/2015/01/31/triumph-village-a-bustle-of-festive-frolicking-as-residents-glow-despite-minor-challenges/ |access-date=18 August 2020 |website=Guyana Chronicle}}&lt;/ref&gt; ක්‍රිස්ටියන් මූල්‍යමය ගැටළු වලට මුහුණ දුන් අතර, බෙටර්වර්වැග්ටිංහි ජනතාව දෙවරක් ඉඩම මිලදී ගැනීමට උත්සාහ කළහ. රජය මැදිහත් වී ඉඩම මිලදී ගත්තේය. ප්‍රාදේශීය පුවත්පතේ සහාය ඇතිව ගම්වැසියන් විරුද්ධ වූ නමුත්, එයින් පලක් නොවීය. &lt;ref&gt;{{Cite news|url=https://www.stabroeknews.com/2016/05/18/features/beterverwagting-better-expectation/|title=Beterverwagting: a better expectation|work=Stabroek News|access-date=19 August 2020}}&lt;/ref&gt; එතැන් සිට ට්‍රයම්ෆ් සහ බෙටර්වර්වැග්ටින් එකට වර්ධනය වී ඇති අතර, බොහෝ විට බෙටර්වර්වැග්ටින්/ට්‍රයම්ෆ් ලෙස හැඳින්වේ. &lt;ref name=&quot;chronicle&quot; /&gt; &lt;ref&gt;{{උපන්‍යාස වෙබ් |title=President David Granger attending the Cultural Evening held by the Beterverwagting/Triumph 8th of May Movement to observe the 180th anniversary of the abolition of slavery |url=https://dpi.gov.gy/president-david-granger-this-evening-attended-the-a-cultural-evening-hosted-by-the-beterverwagting-triumph-8th-of-may-movement-to-commemorate-the-180th-anniversary-of-the-abolition-of-slavery/ |access-date=18 August 2020 |website=Department of Public Information}}&lt;/ref&gt; ගම්මාන දෙකම එකම පළාත් පාලන ආයතනයක් යටතේ පවතී. &lt;ref&gt;{{Cite news|url=https://guyanachronicle.com/2019/03/17/beterverwagting-a-village-on-the-move/|title=Beterverwagting : A village on the move|work=Guyana Chronicle|access-date=18 August 2020}}&lt;/ref&gt;

ට්‍රයම්ෆ් සතුව රිපබ්ලික් බැංකුවේ ශාඛාවක් ඇත. &lt;ref&gt;{{උපන්‍යාස වෙබ් |date=2019-11-27 |title=Truck crashes into fence of Republic Bank, Triumph branch |url=https://www.stabroeknews.com/2019/11/27/news/guyana/truck-crashes-into-fence-of-republic-bank-triumph-branch/ |access-date=2021-01-13 |website=Stabroek News |language=en-US}}&lt;/ref&gt;

== ආශ්රිත ==

[[ප්‍රවර්ගය:Coordinates on Wikidata]]</text>
      <sha1>o8p9p7r3ok81dz2l99xx31f11apf8dk</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>752829</id>
      <parentid>752819</parentid>
      <timestamp>2025-07-03T04:27:40Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>BuddhikaW88</username>
        <id>37808</id>
      </contributor>
      <origin>752829</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="4824" sha1="7bbwldtf422lu97fka6l2cys1iotqp7" xml:space="preserve">{{Infobox settlement
|official_name          = ට්‍රයම්ෆ්
|pushpin_map            = Guyana
|pushpin_label_position =bottom
|pushpin_map_caption    =ගයනාව තුල පිහිටීම
|coordinates            = {{coord|6.80873|-58.05654|display=title,inline}}
}}'''ට්‍රයම්ෆ්''' යනු [[ගයනාව|ගයනාවේ]] [[දෙමෙරාරා-මහසියා කලාපය, ගයනාව|ඩෙමරාරා-මහයිකා]] කලාපයේ ගම්මානයක් සහ කලාපීය අගනුවරකි.ඩ්ස් ස්ඩ්ග් ස්ඩ් ග්ෆ්ඩ්ස්ග් ග්ස්ෆ්ඩ් ග්ඩ්ෆ්ස්ග් රෙ ව්xcx ව්xc c ෆ්ඩ්ස් ස අට්  zස ස් ෆ්

පැරඩයිස් යනු කලාපීය අගනුවර වූ නමුත් 2006 දී පරිපාලන ගොඩනැගිල්ල ගිනිබත් විය. 2009 දී, ට්‍රයම්ෆ්හි නැවත ගොඩනැගීමට තීරණයක් ගන්නා ලද අතර, එම නිසා එය කලාපීය අගනුවර බවට පත්ව ඇත. &lt;ref&gt;{{Cite news|url=https://www.stabroeknews.com/2009/11/26/news/guyana/region-four-rdc-office-moves-to-triumph/|title=Region Four RDC office moves to Triumph|work=Stabroek News|access-date=18 August 2020}}&lt;/ref&gt; &lt;ref&gt;{{උපන්‍යාස වෙබ් |title=Regional Democratic Council Region No. 4 - Demerara/Mahaica, Guyana |url=https://www.facebook.com/RDCRegion4Guyana/ |access-date=18 August 2020 |website=Regional Democratic Council Region No. 4 via Facebook}}&lt;/ref&gt;

1842 දී, බෙටර්වර්වැග්ටිං අසල ප්‍රදේශය ලැම්බර්ට් ක්‍රිස්ටියන් විසින් මිලදී ගෙන ට්‍රයම්ෆ් ලෙස නම් කරන ලදී. &lt;ref name=&quot;chronicle&quot;&gt;{{උපන්‍යාස වෙබ් |title=Triumph Village: a bustle of festive frolicking, as residents glow despite minor challenges |url=https://guyanachronicle.com/2015/01/31/triumph-village-a-bustle-of-festive-frolicking-as-residents-glow-despite-minor-challenges/ |access-date=18 August 2020 |website=Guyana Chronicle}}&lt;/ref&gt; ක්‍රිස්ටියන් මූල්‍යමය ගැටළු වලට මුහුණ දුන් අතර, බෙටර්වර්වැග්ටිංහි ජනතාව දෙවරක් ඉඩම මිලදී ගැනීමට උත්සාහ කළහ. රජය මැදිහත් වී ඉඩම මිලදී ගත්තේය. ප්‍රාදේශීය පුවත්පතේ සහාය ඇතිව ගම්වැසියන් විරුද්ධ වූ නමුත්, එයින් පලක් නොවීය. &lt;ref&gt;{{Cite news|url=https://www.stabroeknews.com/2016/05/18/features/beterverwagting-better-expectation/|title=Beterverwagting: a better expectation|work=Stabroek News|access-date=19 August 2020}}&lt;/ref&gt; එතැන් සිට ට්‍රයම්ෆ් සහ බෙටර්වර්වැග්ටින් එකට වර්ධනය වී ඇති අතර, බොහෝ විට බෙටර්වර්වැග්ටින්/ට්‍රයම්ෆ් ලෙස හැඳින්වේ. &lt;ref name=&quot;chronicle&quot; /&gt; &lt;ref&gt;{{උපන්‍යාස වෙබ් |title=President David Granger attending the Cultural Evening held by the Beterverwagting/Triumph 8th of May Movement to observe the 180th anniversary of the abolition of slavery |url=https://dpi.gov.gy/president-david-granger-this-evening-attended-the-a-cultural-evening-hosted-by-the-beterverwagting-triumph-8th-of-may-movement-to-commemorate-the-180th-anniversary-of-the-abolition-of-slavery/ |access-date=18 August 2020 |website=Department of Public Information}}&lt;/ref&gt; ගම්මාන දෙකම එකම පළාත් පාලන ආයතනයක් යටතේ පවතී. &lt;ref&gt;{{Cite news|url=https://guyanachronicle.com/2019/03/17/beterverwagting-a-village-on-the-move/|title=Beterverwagting : A village on the move|work=Guyana Chronicle|access-date=18 August 2020}}&lt;/ref&gt;

ට්‍රයම්ෆ් සතුව රිපබ්ලික් බැංකුවේ ශාඛාවක් ඇත. &lt;ref&gt;{{උපන්‍යාස වෙබ් |date=2019-11-27 |title=Truck crashes into fence of Republic Bank, Triumph branch |url=https://www.stabroeknews.com/2019/11/27/news/guyana/truck-crashes-into-fence-of-republic-bank-triumph-branch/ |access-date=2021-01-13 |website=Stabroek News |language=en-US}}&lt;/ref&gt;

== ආශ්රිත ==

[[ප්‍රවර්ගය:Coordinates on Wikidata]]</text>
      <sha1>7bbwldtf422lu97fka6l2cys1iotqp7</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>752841</id>
      <parentid>752829</parentid>
      <timestamp>2025-07-03T04:28:46Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>BuddhikaW88</username>
        <id>37808</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>[[ප්‍රවර්ගය:ගයනාව]] එක් කරන ලදී. [[විකිපීඩියා:HOTCAT|HotCat]] භාවිතයෙන්</comment>
      <origin>752841</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="4872" sha1="qzlhnsxrt8mklpmghmbsz2zry8fvuz3" xml:space="preserve">{{Infobox settlement
|official_name          = ට්‍රයම්ෆ්
|pushpin_map            = Guyana
|pushpin_label_position =bottom
|pushpin_map_caption    =ගයනාව තුල පිහිටීම
|coordinates            = {{coord|6.80873|-58.05654|display=title,inline}}
}}'''ට්‍රයම්ෆ්''' යනු [[ගයනාව|ගයනාවේ]] [[දෙමෙරාරා-මහසියා කලාපය, ගයනාව|ඩෙමරාරා-මහයිකා]] කලාපයේ ගම්මානයක් සහ කලාපීය අගනුවරකි.ඩ්ස් ස්ඩ්ග් ස්ඩ් ග්ෆ්ඩ්ස්ග් ග්ස්ෆ්ඩ් ග්ඩ්ෆ්ස්ග් රෙ ව්xcx ව්xc c ෆ්ඩ්ස් ස අට්  zස ස් ෆ්

පැරඩයිස් යනු කලාපීය අගනුවර වූ නමුත් 2006 දී පරිපාලන ගොඩනැගිල්ල ගිනිබත් විය. 2009 දී, ට්‍රයම්ෆ්හි නැවත ගොඩනැගීමට තීරණයක් ගන්නා ලද අතර, එම නිසා එය කලාපීය අගනුවර බවට පත්ව ඇත. &lt;ref&gt;{{Cite news|url=https://www.stabroeknews.com/2009/11/26/news/guyana/region-four-rdc-office-moves-to-triumph/|title=Region Four RDC office moves to Triumph|work=Stabroek News|access-date=18 August 2020}}&lt;/ref&gt; &lt;ref&gt;{{උපන්‍යාස වෙබ් |title=Regional Democratic Council Region No. 4 - Demerara/Mahaica, Guyana |url=https://www.facebook.com/RDCRegion4Guyana/ |access-date=18 August 2020 |website=Regional Democratic Council Region No. 4 via Facebook}}&lt;/ref&gt;

1842 දී, බෙටර්වර්වැග්ටිං අසල ප්‍රදේශය ලැම්බර්ට් ක්‍රිස්ටියන් විසින් මිලදී ගෙන ට්‍රයම්ෆ් ලෙස නම් කරන ලදී. &lt;ref name=&quot;chronicle&quot;&gt;{{උපන්‍යාස වෙබ් |title=Triumph Village: a bustle of festive frolicking, as residents glow despite minor challenges |url=https://guyanachronicle.com/2015/01/31/triumph-village-a-bustle-of-festive-frolicking-as-residents-glow-despite-minor-challenges/ |access-date=18 August 2020 |website=Guyana Chronicle}}&lt;/ref&gt; ක්‍රිස්ටියන් මූල්‍යමය ගැටළු වලට මුහුණ දුන් අතර, බෙටර්වර්වැග්ටිංහි ජනතාව දෙවරක් ඉඩම මිලදී ගැනීමට උත්සාහ කළහ. රජය මැදිහත් වී ඉඩම මිලදී ගත්තේය. ප්‍රාදේශීය පුවත්පතේ සහාය ඇතිව ගම්වැසියන් විරුද්ධ වූ නමුත්, එයින් පලක් නොවීය. &lt;ref&gt;{{Cite news|url=https://www.stabroeknews.com/2016/05/18/features/beterverwagting-better-expectation/|title=Beterverwagting: a better expectation|work=Stabroek News|access-date=19 August 2020}}&lt;/ref&gt; එතැන් සිට ට්‍රයම්ෆ් සහ බෙටර්වර්වැග්ටින් එකට වර්ධනය වී ඇති අතර, බොහෝ විට බෙටර්වර්වැග්ටින්/ට්‍රයම්ෆ් ලෙස හැඳින්වේ. &lt;ref name=&quot;chronicle&quot; /&gt; &lt;ref&gt;{{උපන්‍යාස වෙබ් |title=President David Granger attending the Cultural Evening held by the Beterverwagting/Triumph 8th of May Movement to observe the 180th anniversary of the abolition of slavery |url=https://dpi.gov.gy/president-david-granger-this-evening-attended-the-a-cultural-evening-hosted-by-the-beterverwagting-triumph-8th-of-may-movement-to-commemorate-the-180th-anniversary-of-the-abolition-of-slavery/ |access-date=18 August 2020 |website=Department of Public Information}}&lt;/ref&gt; ගම්මාන දෙකම එකම පළාත් පාලන ආයතනයක් යටතේ පවතී. &lt;ref&gt;{{Cite news|url=https://guyanachronicle.com/2019/03/17/beterverwagting-a-village-on-the-move/|title=Beterverwagting : A village on the move|work=Guyana Chronicle|access-date=18 August 2020}}&lt;/ref&gt;

ට්‍රයම්ෆ් සතුව රිපබ්ලික් බැංකුවේ ශාඛාවක් ඇත. &lt;ref&gt;{{උපන්‍යාස වෙබ් |date=2019-11-27 |title=Truck crashes into fence of Republic Bank, Triumph branch |url=https://www.stabroeknews.com/2019/11/27/news/guyana/truck-crashes-into-fence-of-republic-bank-triumph-branch/ |access-date=2021-01-13 |website=Stabroek News |language=en-US}}&lt;/ref&gt;

== ආශ්රිත ==

[[ප්‍රවර්ගය:Coordinates on Wikidata]]
[[ප්‍රවර්ගය:ගයනාව]]</text>
      <sha1>qzlhnsxrt8mklpmghmbsz2zry8fvuz3</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>752850</id>
      <parentid>752841</parentid>
      <timestamp>2025-07-03T04:29:43Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>BuddhikaW88</username>
        <id>37808</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>[[ප්‍රවර්ගය:ගයනාවේ කලාප/නගර]] එක් කරන ලදී. [[විකිපීඩියා:HOTCAT|HotCat]] භාවිතයෙන්</comment>
      <origin>752850</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="4946" sha1="kott3tj6ob8x7g6uqrv7zw3f9il6up3" xml:space="preserve">{{Infobox settlement
|official_name          = ට්‍රයම්ෆ්
|pushpin_map            = Guyana
|pushpin_label_position =bottom
|pushpin_map_caption    =ගයනාව තුල පිහිටීම
|coordinates            = {{coord|6.80873|-58.05654|display=title,inline}}
}}'''ට්‍රයම්ෆ්''' යනු [[ගයනාව|ගයනාවේ]] [[දෙමෙරාරා-මහසියා කලාපය, ගයනාව|ඩෙමරාරා-මහයිකා]] කලාපයේ ගම්මානයක් සහ කලාපීය අගනුවරකි.ඩ්ස් ස්ඩ්ග් ස්ඩ් ග්ෆ්ඩ්ස්ග් ග්ස්ෆ්ඩ් ග්ඩ්ෆ්ස්ග් රෙ ව්xcx ව්xc c ෆ්ඩ්ස් ස අට්  zස ස් ෆ්

පැරඩයිස් යනු කලාපීය අගනුවර වූ නමුත් 2006 දී පරිපාලන ගොඩනැගිල්ල ගිනිබත් විය. 2009 දී, ට්‍රයම්ෆ්හි නැවත ගොඩනැගීමට තීරණයක් ගන්නා ලද අතර, එම නිසා එය කලාපීය අගනුවර බවට පත්ව ඇත. &lt;ref&gt;{{Cite news|url=https://www.stabroeknews.com/2009/11/26/news/guyana/region-four-rdc-office-moves-to-triumph/|title=Region Four RDC office moves to Triumph|work=Stabroek News|access-date=18 August 2020}}&lt;/ref&gt; &lt;ref&gt;{{උපන්‍යාස වෙබ් |title=Regional Democratic Council Region No. 4 - Demerara/Mahaica, Guyana |url=https://www.facebook.com/RDCRegion4Guyana/ |access-date=18 August 2020 |website=Regional Democratic Council Region No. 4 via Facebook}}&lt;/ref&gt;

1842 දී, බෙටර්වර්වැග්ටිං අසල ප්‍රදේශය ලැම්බර්ට් ක්‍රිස්ටියන් විසින් මිලදී ගෙන ට්‍රයම්ෆ් ලෙස නම් කරන ලදී. &lt;ref name=&quot;chronicle&quot;&gt;{{උපන්‍යාස වෙබ් |title=Triumph Village: a bustle of festive frolicking, as residents glow despite minor challenges |url=https://guyanachronicle.com/2015/01/31/triumph-village-a-bustle-of-festive-frolicking-as-residents-glow-despite-minor-challenges/ |access-date=18 August 2020 |website=Guyana Chronicle}}&lt;/ref&gt; ක්‍රිස්ටියන් මූල්‍යමය ගැටළු වලට මුහුණ දුන් අතර, බෙටර්වර්වැග්ටිංහි ජනතාව දෙවරක් ඉඩම මිලදී ගැනීමට උත්සාහ කළහ. රජය මැදිහත් වී ඉඩම මිලදී ගත්තේය. ප්‍රාදේශීය පුවත්පතේ සහාය ඇතිව ගම්වැසියන් විරුද්ධ වූ නමුත්, එයින් පලක් නොවීය. &lt;ref&gt;{{Cite news|url=https://www.stabroeknews.com/2016/05/18/features/beterverwagting-better-expectation/|title=Beterverwagting: a better expectation|work=Stabroek News|access-date=19 August 2020}}&lt;/ref&gt; එතැන් සිට ට්‍රයම්ෆ් සහ බෙටර්වර්වැග්ටින් එකට වර්ධනය වී ඇති අතර, බොහෝ විට බෙටර්වර්වැග්ටින්/ට්‍රයම්ෆ් ලෙස හැඳින්වේ. &lt;ref name=&quot;chronicle&quot; /&gt; &lt;ref&gt;{{උපන්‍යාස වෙබ් |title=President David Granger attending the Cultural Evening held by the Beterverwagting/Triumph 8th of May Movement to observe the 180th anniversary of the abolition of slavery |url=https://dpi.gov.gy/president-david-granger-this-evening-attended-the-a-cultural-evening-hosted-by-the-beterverwagting-triumph-8th-of-may-movement-to-commemorate-the-180th-anniversary-of-the-abolition-of-slavery/ |access-date=18 August 2020 |website=Department of Public Information}}&lt;/ref&gt; ගම්මාන දෙකම එකම පළාත් පාලන ආයතනයක් යටතේ පවතී. &lt;ref&gt;{{Cite news|url=https://guyanachronicle.com/2019/03/17/beterverwagting-a-village-on-the-move/|title=Beterverwagting : A village on the move|work=Guyana Chronicle|access-date=18 August 2020}}&lt;/ref&gt;

ට්‍රයම්ෆ් සතුව රිපබ්ලික් බැංකුවේ ශාඛාවක් ඇත. &lt;ref&gt;{{උපන්‍යාස වෙබ් |date=2019-11-27 |title=Truck crashes into fence of Republic Bank, Triumph branch |url=https://www.stabroeknews.com/2019/11/27/news/guyana/truck-crashes-into-fence-of-republic-bank-triumph-branch/ |access-date=2021-01-13 |website=Stabroek News |language=en-US}}&lt;/ref&gt;

== ආශ්රිත ==

[[ප්‍රවර්ගය:Coordinates on Wikidata]]
[[ප්‍රවර්ගය:ගයනාව]]
[[ප්‍රවර්ගය:ගයනාවේ කලාප/නගර]]</text>
      <sha1>kott3tj6ob8x7g6uqrv7zw3f9il6up3</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>752860</id>
      <parentid>752850</parentid>
      <timestamp>2025-07-03T04:34:10Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>BuddhikaW88</username>
        <id>37808</id>
      </contributor>
      <origin>752860</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="4747" sha1="j3dmx7xh6uuona8itc32z19bp2pkf5f" xml:space="preserve">{{Infobox settlement
|official_name          = ට්‍රයම්ෆ්
|pushpin_map            = Guyana
|pushpin_label_position =bottom
|pushpin_map_caption    =ගයනාව තුල පිහිටීම
|coordinates            = {{coord|6.80873|-58.05654|display=title,inline}}
}}'''ට්‍රයම්ෆ්''' යනු [[ගයනාව|ගයනාවේ]] [[දෙමෙරාරා-මහසියා කලාපය, ගයනාව|ඩෙමරාරා-මහයිකා]] කලාපයේ ගම්මානයක් සහ කලාපීය අගනුවරකි.

පැරඩයිස් යනු කලාපීය අගනුවර වූ නමුත් 2006 දී පරිපාලන ගොඩනැගිල්ල ගිනිබත් විය. 2009 දී, ට්‍රයම්ෆ්හි නැවත ගොඩනැගීමට තීරණයක් ගන්නා ලද අතර, එම නිසා එය කලාපීය අගනුවර බවට පත්ව ඇත. &lt;ref&gt;{{Cite news|url=https://www.stabroeknews.com/2009/11/26/news/guyana/region-four-rdc-office-moves-to-triumph/|title=Region Four RDC office moves to Triumph|work=Stabroek News|access-date=18 August 2020}}&lt;/ref&gt; &lt;ref&gt;{{උපන්‍යාස වෙබ් |title=Regional Democratic Council Region No. 4 - Demerara/Mahaica, Guyana |url=https://www.facebook.com/RDCRegion4Guyana/ |access-date=18 August 2020 |website=Regional Democratic Council Region No. 4 via Facebook}}&lt;/ref&gt;

1842 දී, බෙටර්වර්වැග්ටිං අසල ප්‍රදේශය ලැම්බර්ට් ක්‍රිස්ටියන් විසින් මිලදී ගෙන ට්‍රයම්ෆ් ලෙස නම් කරන ලදී. &lt;ref name=&quot;chronicle&quot;&gt;{{උපන්‍යාස වෙබ් |title=Triumph Village: a bustle of festive frolicking, as residents glow despite minor challenges |url=https://guyanachronicle.com/2015/01/31/triumph-village-a-bustle-of-festive-frolicking-as-residents-glow-despite-minor-challenges/ |access-date=18 August 2020 |website=Guyana Chronicle}}&lt;/ref&gt; ක්‍රිස්ටියන් මූල්‍යමය ගැටළු වලට මුහුණ දුන් අතර, බෙටර්වර්වැග්ටිංහි ජනතාව දෙවරක් ඉඩම මිලදී ගැනීමට උත්සාහ කළහ. රජය මැදිහත් වී ඉඩම මිලදී ගත්තේය. ප්‍රාදේශීය පුවත්පතේ සහාය ඇතිව ගම්වැසියන් විරුද්ධ වූ නමුත්, එයින් පලක් නොවීය. &lt;ref&gt;{{Cite news|url=https://www.stabroeknews.com/2016/05/18/features/beterverwagting-better-expectation/|title=Beterverwagting: a better expectation|work=Stabroek News|access-date=19 August 2020}}&lt;/ref&gt; එතැන් සිට ට්‍රයම්ෆ් සහ බෙටර්වර්වැග්ටින් එකට වර්ධනය වී ඇති අතර, බොහෝ විට බෙටර්වර්වැග්ටින්/ට්‍රයම්ෆ් ලෙස හැඳින්වේ. &lt;ref name=&quot;chronicle&quot; /&gt; &lt;ref&gt;{{උපන්‍යාස වෙබ් |title=President David Granger attending the Cultural Evening held by the Beterverwagting/Triumph 8th of May Movement to observe the 180th anniversary of the abolition of slavery |url=https://dpi.gov.gy/president-david-granger-this-evening-attended-the-a-cultural-evening-hosted-by-the-beterverwagting-triumph-8th-of-may-movement-to-commemorate-the-180th-anniversary-of-the-abolition-of-slavery/ |access-date=18 August 2020 |website=Department of Public Information}}&lt;/ref&gt; ගම්මාන දෙකම එකම පළාත් පාලන ආයතනයක් යටතේ පවතී. &lt;ref&gt;{{Cite news|url=https://guyanachronicle.com/2019/03/17/beterverwagting-a-village-on-the-move/|title=Beterverwagting : A village on the move|work=Guyana Chronicle|access-date=18 August 2020}}&lt;/ref&gt;

ට්‍රයම්ෆ් සතුව රිපබ්ලික් බැංකුවේ ශාඛාවක් ඇත. &lt;ref&gt;{{උපන්‍යාස වෙබ් |date=2019-11-27 |title=Truck crashes into fence of Republic Bank, Triumph branch |url=https://www.stabroeknews.com/2019/11/27/news/guyana/truck-crashes-into-fence-of-republic-bank-triumph-branch/ |access-date=2021-01-13 |website=Stabroek News |language=en-US}}&lt;/ref&gt;

== යොමු කිරීම් ==

[[ප්‍රවර්ගය:Coordinates on Wikidata]]
[[ප්‍රවර්ගය:ගයනාව]]
[[ප්‍රවර්ගය:ගයනාවේ කලාප/නගර]]</text>
      <sha1>j3dmx7xh6uuona8itc32z19bp2pkf5f</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>ඇනා රෙජිනා, ගයනාව</title>
    <ns>0</ns>
    <id>182831</id>
    <revision>
      <id>752820</id>
      <timestamp>2025-07-03T04:18:26Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>BuddhikaW88</username>
        <id>37808</id>
      </contributor>
      <comment>Created by translating the page &quot;[[:en:Special:Redirect/revision/1290256801|Anna Regina]]&quot;</comment>
      <origin>752820</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="3340" sha1="lvbn2acexoe21o5uca2iqi96u4pep0w" xml:space="preserve">
'''ඇනා රෙජිනා''' යනු [[ගයනාව|ගයනාවේ]] [[පොමෙරූන්-සුපෙනාම් කලාපය, ගයනාව|පොමරූන්-සුපෙනම්]] කලාපයේ අගනුවරයි. &lt;ref name=&quot;capital&quot;&gt;{{උපන්‍යාස වෙබ් |title=Capital towns and economic development |url=https://moc.gov.gy/capital-towns-and-economic-development/ |url-status=dead |archive-url=https://web.archive.org/web/20190201054630/http://moc.gov.gy/capital-towns-and-economic-development/ |archive-date=2019-02-01 |access-date=2020-08-18 |website=Ministry of Communities}}&lt;/ref&gt; ඇනා රෙජිනා [[අත්ලාන්තික් සාගරය|අත්ලාන්තික්]] වෙරළ තීරයේ, එසෙක්විබෝ ගංගා මුඛයට වයඹ දෙසින්, 19 හි සිටගෙන සිටියි.&amp;nbsp;ඇඩ්වෙන්චර් සිට කි.මී. උතුරින් පිහිටා ඇති අතර 1970 දී නගරයක් ලෙස ස්ථාපිත කරන ලදී.  2012 දී එහි ජනගහනය 2,064 කි. ඩ්ස් ස්ඩ්ග් ස්ඩ් ග්ෆ්ඩ්ස්ග් ග්ස්ෆ්ඩ් ග්ඩ්ෆ්ස්ග් රෙ ව්xcx ව්xc c ෆ්ඩ්ස් ස අට්  zස ස් ෆ්

== ඉතිහාසය ==
1800 ගණන්වල මුල් භාගයේ සිට එම ස්ථානයේ ලන්දේසි වගාවක් පැවතුනි. පසුව එය ඉංග්‍රීසි ජාතිකයෙකුට හිමිකාරිත්වය වෙනස් කළ අතර ඔහුට ඇනා සහ රෙජිනා නම් දියණියන් දෙදෙනෙක් සිටියහ. &lt;ref&gt;{{උපන්‍යාස වෙබ් |title=Who is Anna Regina? |url=http://lakemainstayonline.com/who-is-anna-regina/ |access-date=17 August 2020 |website=Lake Main Stay Online}}&lt;/ref&gt;

1988 දී ඩේමන් ස්මාරකය ඉදිකරන ලද්දේ ආධුනිකත්ව ක්‍රමය හඳුන්වාදීමට එරෙහිව විරෝධතා දැක්වීමෙන් පසු මරණ දඬුවම නියම කරන ලද වහලෙකු වූ ඩේමන්ට ගෞරව කිරීම සඳහා ය. &lt;ref&gt;{{උපන්‍යාස වෙබ් |title=The Damon Monument |url=http://www.landofsixpeoples.com/news022/nc2110310.htm |access-date=29 August 2020 |website=Guyana Chronicle via Land of Six Peoples}}&lt;/ref&gt; අනෙකුත් ස්ථාන අතර ඩේමන්ගේ කුරුසය, ඕරෝරා චිමිනි සහ වතු නිවස, ඇනා රෙජිනා පාලම, ඇනා රෙජිනා චිමිනි, ශාන්ත බර්තොලමෙව්ගේ ඇන්ග්ලිකන් පල්ලිය සහ ලන්දේසි සොහොන් කිහිපයක් ඇතුළත් වේ. &lt;ref&gt;[http://www.nationaltrust.gov.gy/trustnewsd.html NationalTrust.gov.gy] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20100511214619/http://www.nationaltrust.gov.gy/trustnewsd.html|date=May 11, 2010}}&lt;/ref&gt;</text>
      <sha1>lvbn2acexoe21o5uca2iqi96u4pep0w</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>752827</id>
      <parentid>752820</parentid>
      <timestamp>2025-07-03T04:27:33Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>BuddhikaW88</username>
        <id>37808</id>
      </contributor>
      <origin>752827</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="3639" sha1="089m0wyew5mbim5urvlarj5xkfykl2s" xml:space="preserve">{{Infobox settlement
|official_name          = ඇනා රෙජිනා
|pushpin_map            = Guyana
|pushpin_label_position =bottom
|pushpin_map_caption    =ගයනාව තුල පිහිටීම
|coordinates            = {{coord|7|15|48|N|58|28|50|W|region:GY|display=inline}}
}}

'''ඇනා රෙජිනා''' යනු [[ගයනාව|ගයනාවේ]] [[පොමෙරූන්-සුපෙනාම් කලාපය, ගයනාව|පොමරූන්-සුපෙනම්]] කලාපයේ අගනුවරයි. &lt;ref name=&quot;capital&quot;&gt;{{උපන්‍යාස වෙබ් |title=Capital towns and economic development |url=https://moc.gov.gy/capital-towns-and-economic-development/ |url-status=dead |archive-url=https://web.archive.org/web/20190201054630/http://moc.gov.gy/capital-towns-and-economic-development/ |archive-date=2019-02-01 |access-date=2020-08-18 |website=Ministry of Communities}}&lt;/ref&gt; ඇනා රෙජිනා [[අත්ලාන්තික් සාගරය|අත්ලාන්තික්]] වෙරළ තීරයේ, එසෙක්විබෝ ගංගා මුඛයට වයඹ දෙසින්, 19 හි සිටගෙන සිටියි.&amp;nbsp;ඇඩ්වෙන්චර් සිට කි.මී. උතුරින් පිහිටා ඇති අතර 1970 දී නගරයක් ලෙස ස්ථාපිත කරන ලදී.  2012 දී එහි ජනගහනය 2,064 කි. ඩ්ස් ස්ඩ්ග් ස්ඩ් ග්ෆ්ඩ්ස්ග් ග්ස්ෆ්ඩ් ග්ඩ්ෆ්ස්ග් රෙ ව්xcx ව්xc c ෆ්ඩ්ස් ස අට්  zස ස් ෆ්

== ඉතිහාසය ==
1800 ගණන්වල මුල් භාගයේ සිට එම ස්ථානයේ ලන්දේසි වගාවක් පැවතුනි. පසුව එය ඉංග්‍රීසි ජාතිකයෙකුට හිමිකාරිත්වය වෙනස් කළ අතර ඔහුට ඇනා සහ රෙජිනා නම් දියණියන් දෙදෙනෙක් සිටියහ. &lt;ref&gt;{{උපන්‍යාස වෙබ් |title=Who is Anna Regina? |url=http://lakemainstayonline.com/who-is-anna-regina/ |access-date=17 August 2020 |website=Lake Main Stay Online}}&lt;/ref&gt;

1988 දී ඩේමන් ස්මාරකය ඉදිකරන ලද්දේ ආධුනිකත්ව ක්‍රමය හඳුන්වාදීමට එරෙහිව විරෝධතා දැක්වීමෙන් පසු මරණ දඬුවම නියම කරන ලද වහලෙකු වූ ඩේමන්ට ගෞරව කිරීම සඳහා ය. &lt;ref&gt;{{උපන්‍යාස වෙබ් |title=The Damon Monument |url=http://www.landofsixpeoples.com/news022/nc2110310.htm |access-date=29 August 2020 |website=Guyana Chronicle via Land of Six Peoples}}&lt;/ref&gt; අනෙකුත් ස්ථාන අතර ඩේමන්ගේ කුරුසය, ඕරෝරා චිමිනි සහ වතු නිවස, ඇනා රෙජිනා පාලම, ඇනා රෙජිනා චිමිනි, ශාන්ත බර්තොලමෙව්ගේ ඇන්ග්ලිකන් පල්ලිය සහ ලන්දේසි සොහොන් කිහිපයක් ඇතුළත් වේ. &lt;ref&gt;[http://www.nationaltrust.gov.gy/trustnewsd.html NationalTrust.gov.gy] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20100511214619/http://www.nationaltrust.gov.gy/trustnewsd.html|date=May 11, 2010}}&lt;/ref&gt;</text>
      <sha1>089m0wyew5mbim5urvlarj5xkfykl2s</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>752838</id>
      <parentid>752827</parentid>
      <timestamp>2025-07-03T04:28:28Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>BuddhikaW88</username>
        <id>37808</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>[[ප්‍රවර්ගය:ගයනාව]] එක් කරන ලදී. [[විකිපීඩියා:HOTCAT|HotCat]] භාවිතයෙන්</comment>
      <origin>752838</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="3688" sha1="ajrmxi5ajdq8w8bbwt6o0jsvd062bhw" xml:space="preserve">{{Infobox settlement
|official_name          = ඇනා රෙජිනා
|pushpin_map            = Guyana
|pushpin_label_position =bottom
|pushpin_map_caption    =ගයනාව තුල පිහිටීම
|coordinates            = {{coord|7|15|48|N|58|28|50|W|region:GY|display=inline}}
}}

'''ඇනා රෙජිනා''' යනු [[ගයනාව|ගයනාවේ]] [[පොමෙරූන්-සුපෙනාම් කලාපය, ගයනාව|පොමරූන්-සුපෙනම්]] කලාපයේ අගනුවරයි. &lt;ref name=&quot;capital&quot;&gt;{{උපන්‍යාස වෙබ් |title=Capital towns and economic development |url=https://moc.gov.gy/capital-towns-and-economic-development/ |url-status=dead |archive-url=https://web.archive.org/web/20190201054630/http://moc.gov.gy/capital-towns-and-economic-development/ |archive-date=2019-02-01 |access-date=2020-08-18 |website=Ministry of Communities}}&lt;/ref&gt; ඇනා රෙජිනා [[අත්ලාන්තික් සාගරය|අත්ලාන්තික්]] වෙරළ තීරයේ, එසෙක්විබෝ ගංගා මුඛයට වයඹ දෙසින්, 19 හි සිටගෙන සිටියි.&amp;nbsp;ඇඩ්වෙන්චර් සිට කි.මී. උතුරින් පිහිටා ඇති අතර 1970 දී නගරයක් ලෙස ස්ථාපිත කරන ලදී.  2012 දී එහි ජනගහනය 2,064 කි. ඩ්ස් ස්ඩ්ග් ස්ඩ් ග්ෆ්ඩ්ස්ග් ග්ස්ෆ්ඩ් ග්ඩ්ෆ්ස්ග් රෙ ව්xcx ව්xc c ෆ්ඩ්ස් ස අට්  zස ස් ෆ්

== ඉතිහාසය ==
1800 ගණන්වල මුල් භාගයේ සිට එම ස්ථානයේ ලන්දේසි වගාවක් පැවතුනි. පසුව එය ඉංග්‍රීසි ජාතිකයෙකුට හිමිකාරිත්වය වෙනස් කළ අතර ඔහුට ඇනා සහ රෙජිනා නම් දියණියන් දෙදෙනෙක් සිටියහ. &lt;ref&gt;{{උපන්‍යාස වෙබ් |title=Who is Anna Regina? |url=http://lakemainstayonline.com/who-is-anna-regina/ |access-date=17 August 2020 |website=Lake Main Stay Online}}&lt;/ref&gt;

1988 දී ඩේමන් ස්මාරකය ඉදිකරන ලද්දේ ආධුනිකත්ව ක්‍රමය හඳුන්වාදීමට එරෙහිව විරෝධතා දැක්වීමෙන් පසු මරණ දඬුවම නියම කරන ලද වහලෙකු වූ ඩේමන්ට ගෞරව කිරීම සඳහා ය. &lt;ref&gt;{{උපන්‍යාස වෙබ් |title=The Damon Monument |url=http://www.landofsixpeoples.com/news022/nc2110310.htm |access-date=29 August 2020 |website=Guyana Chronicle via Land of Six Peoples}}&lt;/ref&gt; අනෙකුත් ස්ථාන අතර ඩේමන්ගේ කුරුසය, ඕරෝරා චිමිනි සහ වතු නිවස, ඇනා රෙජිනා පාලම, ඇනා රෙජිනා චිමිනි, ශාන්ත බර්තොලමෙව්ගේ ඇන්ග්ලිකන් පල්ලිය සහ ලන්දේසි සොහොන් කිහිපයක් ඇතුළත් වේ. &lt;ref&gt;[http://www.nationaltrust.gov.gy/trustnewsd.html NationalTrust.gov.gy] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20100511214619/http://www.nationaltrust.gov.gy/trustnewsd.html|date=May 11, 2010}}&lt;/ref&gt;

[[ප්‍රවර්ගය:ගයනාව]]</text>
      <sha1>ajrmxi5ajdq8w8bbwt6o0jsvd062bhw</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>752848</id>
      <parentid>752838</parentid>
      <timestamp>2025-07-03T04:29:35Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>BuddhikaW88</username>
        <id>37808</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>[[ප්‍රවර්ගය:ගයනාවේ කලාප/නගර]] එක් කරන ලදී. [[විකිපීඩියා:HOTCAT|HotCat]] භාවිතයෙන්</comment>
      <origin>752848</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="3762" sha1="rm22qgq4227xohdw7er7u8gndqy1v3z" xml:space="preserve">{{Infobox settlement
|official_name          = ඇනා රෙජිනා
|pushpin_map            = Guyana
|pushpin_label_position =bottom
|pushpin_map_caption    =ගයනාව තුල පිහිටීම
|coordinates            = {{coord|7|15|48|N|58|28|50|W|region:GY|display=inline}}
}}

'''ඇනා රෙජිනා''' යනු [[ගයනාව|ගයනාවේ]] [[පොමෙරූන්-සුපෙනාම් කලාපය, ගයනාව|පොමරූන්-සුපෙනම්]] කලාපයේ අගනුවරයි. &lt;ref name=&quot;capital&quot;&gt;{{උපන්‍යාස වෙබ් |title=Capital towns and economic development |url=https://moc.gov.gy/capital-towns-and-economic-development/ |url-status=dead |archive-url=https://web.archive.org/web/20190201054630/http://moc.gov.gy/capital-towns-and-economic-development/ |archive-date=2019-02-01 |access-date=2020-08-18 |website=Ministry of Communities}}&lt;/ref&gt; ඇනා රෙජිනා [[අත්ලාන්තික් සාගරය|අත්ලාන්තික්]] වෙරළ තීරයේ, එසෙක්විබෝ ගංගා මුඛයට වයඹ දෙසින්, 19 හි සිටගෙන සිටියි.&amp;nbsp;ඇඩ්වෙන්චර් සිට කි.මී. උතුරින් පිහිටා ඇති අතර 1970 දී නගරයක් ලෙස ස්ථාපිත කරන ලදී.  2012 දී එහි ජනගහනය 2,064 කි. ඩ්ස් ස්ඩ්ග් ස්ඩ් ග්ෆ්ඩ්ස්ග් ග්ස්ෆ්ඩ් ග්ඩ්ෆ්ස්ග් රෙ ව්xcx ව්xc c ෆ්ඩ්ස් ස අට්  zස ස් ෆ්

== ඉතිහාසය ==
1800 ගණන්වල මුල් භාගයේ සිට එම ස්ථානයේ ලන්දේසි වගාවක් පැවතුනි. පසුව එය ඉංග්‍රීසි ජාතිකයෙකුට හිමිකාරිත්වය වෙනස් කළ අතර ඔහුට ඇනා සහ රෙජිනා නම් දියණියන් දෙදෙනෙක් සිටියහ. &lt;ref&gt;{{උපන්‍යාස වෙබ් |title=Who is Anna Regina? |url=http://lakemainstayonline.com/who-is-anna-regina/ |access-date=17 August 2020 |website=Lake Main Stay Online}}&lt;/ref&gt;

1988 දී ඩේමන් ස්මාරකය ඉදිකරන ලද්දේ ආධුනිකත්ව ක්‍රමය හඳුන්වාදීමට එරෙහිව විරෝධතා දැක්වීමෙන් පසු මරණ දඬුවම නියම කරන ලද වහලෙකු වූ ඩේමන්ට ගෞරව කිරීම සඳහා ය. &lt;ref&gt;{{උපන්‍යාස වෙබ් |title=The Damon Monument |url=http://www.landofsixpeoples.com/news022/nc2110310.htm |access-date=29 August 2020 |website=Guyana Chronicle via Land of Six Peoples}}&lt;/ref&gt; අනෙකුත් ස්ථාන අතර ඩේමන්ගේ කුරුසය, ඕරෝරා චිමිනි සහ වතු නිවස, ඇනා රෙජිනා පාලම, ඇනා රෙජිනා චිමිනි, ශාන්ත බර්තොලමෙව්ගේ ඇන්ග්ලිකන් පල්ලිය සහ ලන්දේසි සොහොන් කිහිපයක් ඇතුළත් වේ. &lt;ref&gt;[http://www.nationaltrust.gov.gy/trustnewsd.html NationalTrust.gov.gy] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20100511214619/http://www.nationaltrust.gov.gy/trustnewsd.html|date=May 11, 2010}}&lt;/ref&gt;

[[ප්‍රවර්ගය:ගයනාව]]
[[ප්‍රවර්ගය:ගයනාවේ කලාප/නගර]]</text>
      <sha1>rm22qgq4227xohdw7er7u8gndqy1v3z</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>752858</id>
      <parentid>752848</parentid>
      <timestamp>2025-07-03T04:33:17Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>BuddhikaW88</username>
        <id>37808</id>
      </contributor>
      <origin>752858</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="3455" sha1="lvq7iptikwfaz0556172io9l8vyrohg" xml:space="preserve">{{Infobox settlement
|official_name          = ඇනා රෙජිනා
|pushpin_map            = Guyana
|pushpin_label_position =bottom
|pushpin_map_caption    =ගයනාව තුල පිහිටීම
|coordinates            = {{coord|7|15|48|N|58|28|50|W|region:GY|display=inline}}
}}

'''ඇනා රෙජිනා''' යනු [[ගයනාව|ගයනාවේ]] [[පොමෙරූන්-සුපෙනාම් කලාපය, ගයනාව|පොමරූන්-සුපෙනම්]] කලාපයේ අගනුවරයි. &lt;ref name=&quot;capital&quot;&gt;{{උපන්‍යාස වෙබ් |title=Capital towns and economic development |url=https://moc.gov.gy/capital-towns-and-economic-development/ |url-status=dead |archive-url=https://web.archive.org/web/20190201054630/http://moc.gov.gy/capital-towns-and-economic-development/ |archive-date=2019-02-01 |access-date=2020-08-18 |website=Ministry of Communities}}&lt;/ref&gt; ඇනා රෙජිනා [[අත්ලාන්තික් සාගරය|අත්ලාන්තික්]] වෙරළ තීරයේ, එසෙක්විබෝ ගංගා මුඛයට වයඹ දෙසින් පිහිටා ඇති අතර 1970 දී නගරයක් ලෙස ස්ථාපිත කරන ලදී.  2012 දී එහි ජනගහනය 2,064 කි. 

== ඉතිහාසය ==
1800 ගණන්වල මුල් භාගයේ සිට එම ස්ථානයේ ලන්දේසි වගාවක් පැවතුනි. පසුව එය ඉංග්‍රීසි ජාතිකයෙකුට හිමිකාරිත්වය වෙනස් කළ අතර ඔහුට ඇනා සහ රෙජිනා නම් දියණියන් දෙදෙනෙක් සිටියහ. &lt;ref&gt;{{උපන්‍යාස වෙබ් |title=Who is Anna Regina? |url=http://lakemainstayonline.com/who-is-anna-regina/ |access-date=17 August 2020 |website=Lake Main Stay Online}}&lt;/ref&gt;

1988 දී ඩේමන් ස්මාරකය ඉදිකරන ලද්දේ ආධුනිකත්ව ක්‍රමය හඳුන්වාදීමට එරෙහිව විරෝධතා දැක්වීමෙන් පසු මරණ දඬුවම නියම කරන ලද වහලෙකු වූ ඩේමන්ට ගෞරව කිරීම සඳහා ය. &lt;ref&gt;{{උපන්‍යාස වෙබ් |title=The Damon Monument |url=http://www.landofsixpeoples.com/news022/nc2110310.htm |access-date=29 August 2020 |website=Guyana Chronicle via Land of Six Peoples}}&lt;/ref&gt; අනෙකුත් ස්ථාන අතර ඩේමන්ගේ කුරුසය, ඕරෝරා චිමිනි සහ වතු නිවස, ඇනා රෙජිනා පාලම, ඇනා රෙජිනා චිමිනි, ශාන්ත බර්තොලමෙව්ගේ ඇන්ග්ලිකන් පල්ලිය සහ ලන්දේසි සොහොන් කිහිපයක් ඇතුළත් වේ. &lt;ref&gt;[http://www.nationaltrust.gov.gy/trustnewsd.html NationalTrust.gov.gy] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20100511214619/http://www.nationaltrust.gov.gy/trustnewsd.html|date=May 11, 2010}}&lt;/ref&gt;

== යොමු කිරීම් ==
[[ප්‍රවර්ගය:ගයනාව]]
[[ප්‍රවර්ගය:ගයනාවේ කලාප/නගර]]</text>
      <sha1>lvq7iptikwfaz0556172io9l8vyrohg</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>මබරුම, ගයනාව</title>
    <ns>0</ns>
    <id>182832</id>
    <revision>
      <id>752821</id>
      <timestamp>2025-07-03T04:18:30Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>BuddhikaW88</username>
        <id>37808</id>
      </contributor>
      <comment>Created by translating the page &quot;[[:en:Special:Redirect/revision/1264226298|Mabaruma]]&quot;</comment>
      <origin>752821</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="4746" sha1="1ecmaonv6cwc6klldapvh9ych3ssjpf" xml:space="preserve">'''Mabaruma''' යනු [[ගයනාව|ගයනාවේ]] පළමු කලාපය සඳහා ( [[බරිමා-වයිනි කලාපය, ගයනාව|Barima-Waini]] ) පරිපාලන මධ්‍යස්ථානය සහ ප්‍රාදේශීය අගනුවර වේ. &lt;ref name=&quot;capital&quot;&gt;{{උපන්‍යාස වෙබ් |title=Capital towns and economic development |url=https://moc.gov.gy/capital-towns-and-economic-development/ |website=Ministry of Communities}}&lt;/ref&gt; එය [[Aruka River|අරුකා ගඟට]] (වෙනිසියුලානු මායිම) ආසන්නව, අවට වැසි වනාන්තරයට ඉහළින් පටු සානුවක මීටර් 13 ක උන්නතාංශයක පිහිටා ඇත. ඩ්ස් ස්ඩ්ග් ස්ඩ් ග්ෆ්ඩ්ස්ග් ග්ස්ෆ්ඩ් ග්ඩ්ෆ්ස්ග් රෙ ව්xcx ව්xc c ෆ්ඩ්ස් ස අට්  zස ස් ෆ්

== ඉතිහාසය ==
මබරුමා යනු කලක් බෲම්ස් පවුලට අයත් විශාල වතුයායක් විය. රජයේ ආයතන ඉදිකිරීම සඳහා ගයනා රජය ඉඩමෙන් කොටසක් මිලදී ගැනීමට පෙර නිෂ්පාදනය කරන ලද නිෂ්පාදන වලින් එකක් වූයේ කොකෝවා ය. මෙම ප්‍රදේශයේ ප්‍රධාන වශයෙන් ඇමරිකානු ඉන්දියානුවන් ජීවත් වෙති. සමහර ගෝත්‍ර අතර අරවාක්, කැරිබ් සහ වරාඕ ඇතුළත් වේ. මබරුමාවේ විශාල අප්‍රිකානු-ගයනියානු ජනගහනයක් සිටින අතර කුඩා නැගෙනහිර ඉන්දියානු, චීන සහ පෘතුගීසි ප්‍රජාවන් ද ඇත. 

ගංවතුර අවදානමක් ඇති බවට සැලකීමෙන් පසු &lt;ref&gt;{{උපන්‍යාස වෙබ් |title=Morawhanna |url=https://www.stabroeknews.com/2012/04/08/sunday/beyond-gt/morawhanna/ |access-date=22 August 2020 |website=Stabroek News}}&lt;/ref&gt; මොරහන්න කලාපීය අගනුවර ලෙස ප්‍රතිස්ථාපනය විය. &lt;ref&gt;{{Cite news|url=https://guyanachronicle.com/2020/02/07/govt-re-establishes-mabaruma-morawhanna-road-link/|title=Gov’t re-establishes Mabaruma-Morawhanna road link|work=Guyana Chronicle|access-date=22 August 2020}}&lt;/ref&gt; 2016 දී හොසොරොරෝ සහ කුමාකා යන අවට ගම්මාන එක්වීමෙන් මබරුම නගරයක් බවට පත් විය. &lt;ref&gt;{{Cite news|url=https://www.stabroeknews.com/2016/03/10/opinion/letters/development-towns-goes-beyond-mere-speeches-promises/|title=The development of towns goes beyond mere speeches and promises|work=Stabroek News|access-date=22 August 2020}}&lt;/ref&gt;

2023 දී, ගුවායානා එසෙක්විබා රාජ්‍ය තාන්ත්‍රික අර්බුදය මධ්‍යයේ, මබරුමා පුරවැසියන් පිරිසක් ආරවුලේදී ගයනාවට සහාය දැක්වීම සඳහා පෙළ ගැසුණි. මෙම අවස්ථාවට නිවාස හා ජල අමාත්‍ය කොලින් ක්‍රෝල් මහතා සහභාගී විය. &lt;ref&gt;{{උපන්‍යාස වෙබ් |last=Bassant |first=Mark |date=4 December 2023 |title=Guyanese rally for Essequibo |url=https://trinidadexpress.com/news/local/guyanese-rally-for-essequibo/article_6c1a5128-924b-11ee-b768-8b9095a5c7ef.html |access-date=2023-12-08 |website=Trinidad Express Newspapers |language=en}}&lt;/ref&gt; රාජ්‍ය තාන්ත්‍රික අර්බුදය හේතුවෙන් ගයන පුරවැසියන් කිහිප දෙනෙකු නගරයෙන් පලා ගොස් ඇති බව වාර්තා වේ. &lt;ref&gt;{{උපන්‍යාස වෙබ් |last=Bassant |first=Mark |date=2 December 2023 |title=Residents flee as fear grips border town |url=https://trinidadexpress.com/news/local/residents-flee-as-fear-grips-border-town/article_b19112ee-90b3-11ee-ace5-3f980842460c.html |access-date=2023-12-08 |website=Trinidad Express Newspapers |language=en}}&lt;/ref&gt;
[[ප්‍රවර්ගය:Coordinates on Wikidata]]</text>
      <sha1>1ecmaonv6cwc6klldapvh9ych3ssjpf</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>752836</id>
      <parentid>752821</parentid>
      <timestamp>2025-07-03T04:28:03Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>BuddhikaW88</username>
        <id>37808</id>
      </contributor>
      <origin>752836</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="5052" sha1="h3pbr0sovr5iysgusd9aasyxfnj2mmz" xml:space="preserve">{{Infobox settlement
|official_name          = මබරුම
|pushpin_map            = Guyana
|pushpin_label_position =bottom
|pushpin_map_caption    =ගයනාව තුල පිහිටීම
|coordinates            = {{coord|8|12|0|N|59|47|0|W|type:city_region:GY|display=inline,title}}
}}'''මබරුම''' යනු [[ගයනාව|ගයනාවේ]] පළමු කලාපය සඳහා ( [[බරිමා-වයිනි කලාපය, ගයනාව|Barima-Waini]] ) පරිපාලන මධ්‍යස්ථානය සහ ප්‍රාදේශීය අගනුවර වේ. &lt;ref name=&quot;capital&quot;&gt;{{උපන්‍යාස වෙබ් |title=Capital towns and economic development |url=https://moc.gov.gy/capital-towns-and-economic-development/ |website=Ministry of Communities}}&lt;/ref&gt; එය [[Aruka River|අරුකා ගඟට]] (වෙනිසියුලානු මායිම) ආසන්නව, අවට වැසි වනාන්තරයට ඉහළින් පටු සානුවක මීටර් 13 ක උන්නතාංශයක පිහිටා ඇත. ඩ්ස් ස්ඩ්ග් ස්ඩ් ග්ෆ්ඩ්ස්ග් ග්ස්ෆ්ඩ් ග්ඩ්ෆ්ස්ග් රෙ ව්xcx ව්xc c ෆ්ඩ්ස් ස අට්  zස ස් ෆ්

== ඉතිහාසය ==
මබරුමා යනු කලක් බෲම්ස් පවුලට අයත් විශාල වතුයායක් විය. රජයේ ආයතන ඉදිකිරීම සඳහා ගයනා රජය ඉඩමෙන් කොටසක් මිලදී ගැනීමට පෙර නිෂ්පාදනය කරන ලද නිෂ්පාදන වලින් එකක් වූයේ කොකෝවා ය. මෙම ප්‍රදේශයේ ප්‍රධාන වශයෙන් ඇමරිකානු ඉන්දියානුවන් ජීවත් වෙති. සමහර ගෝත්‍ර අතර අරවාක්, කැරිබ් සහ වරාඕ ඇතුළත් වේ. මබරුමාවේ විශාල අප්‍රිකානු-ගයනියානු ජනගහනයක් සිටින අතර කුඩා නැගෙනහිර ඉන්දියානු, චීන සහ පෘතුගීසි ප්‍රජාවන් ද ඇත. 

ගංවතුර අවදානමක් ඇති බවට සැලකීමෙන් පසු &lt;ref&gt;{{උපන්‍යාස වෙබ් |title=Morawhanna |url=https://www.stabroeknews.com/2012/04/08/sunday/beyond-gt/morawhanna/ |access-date=22 August 2020 |website=Stabroek News}}&lt;/ref&gt; මොරහන්න කලාපීය අගනුවර ලෙස ප්‍රතිස්ථාපනය විය. &lt;ref&gt;{{Cite news|url=https://guyanachronicle.com/2020/02/07/govt-re-establishes-mabaruma-morawhanna-road-link/|title=Gov’t re-establishes Mabaruma-Morawhanna road link|work=Guyana Chronicle|access-date=22 August 2020}}&lt;/ref&gt; 2016 දී හොසොරොරෝ සහ කුමාකා යන අවට ගම්මාන එක්වීමෙන් මබරුම නගරයක් බවට පත් විය. &lt;ref&gt;{{Cite news|url=https://www.stabroeknews.com/2016/03/10/opinion/letters/development-towns-goes-beyond-mere-speeches-promises/|title=The development of towns goes beyond mere speeches and promises|work=Stabroek News|access-date=22 August 2020}}&lt;/ref&gt;

2023 දී, ගුවායානා එසෙක්විබා රාජ්‍ය තාන්ත්‍රික අර්බුදය මධ්‍යයේ, මබරුමා පුරවැසියන් පිරිසක් ආරවුලේදී ගයනාවට සහාය දැක්වීම සඳහා පෙළ ගැසුණි. මෙම අවස්ථාවට නිවාස හා ජල අමාත්‍ය කොලින් ක්‍රෝල් මහතා සහභාගී විය. &lt;ref&gt;{{උපන්‍යාස වෙබ් |last=Bassant |first=Mark |date=4 December 2023 |title=Guyanese rally for Essequibo |url=https://trinidadexpress.com/news/local/guyanese-rally-for-essequibo/article_6c1a5128-924b-11ee-b768-8b9095a5c7ef.html |access-date=2023-12-08 |website=Trinidad Express Newspapers |language=en}}&lt;/ref&gt; රාජ්‍ය තාන්ත්‍රික අර්බුදය හේතුවෙන් ගයන පුරවැසියන් කිහිප දෙනෙකු නගරයෙන් පලා ගොස් ඇති බව වාර්තා වේ. &lt;ref&gt;{{උපන්‍යාස වෙබ් |last=Bassant |first=Mark |date=2 December 2023 |title=Residents flee as fear grips border town |url=https://trinidadexpress.com/news/local/residents-flee-as-fear-grips-border-town/article_b19112ee-90b3-11ee-ace5-3f980842460c.html |access-date=2023-12-08 |website=Trinidad Express Newspapers |language=en}}&lt;/ref&gt;
[[ප්‍රවර්ගය:Coordinates on Wikidata]]</text>
      <sha1>h3pbr0sovr5iysgusd9aasyxfnj2mmz</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>752837</id>
      <parentid>752836</parentid>
      <timestamp>2025-07-03T04:28:24Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>BuddhikaW88</username>
        <id>37808</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>[[ප්‍රවර්ගය:ගයනාව]] එක් කරන ලදී. [[විකිපීඩියා:HOTCAT|HotCat]] භාවිතයෙන්</comment>
      <origin>752837</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="5100" sha1="k4r3dzbala1pv2ac7thlcv0519h9qbj" xml:space="preserve">{{Infobox settlement
|official_name          = මබරුම
|pushpin_map            = Guyana
|pushpin_label_position =bottom
|pushpin_map_caption    =ගයනාව තුල පිහිටීම
|coordinates            = {{coord|8|12|0|N|59|47|0|W|type:city_region:GY|display=inline,title}}
}}'''මබරුම''' යනු [[ගයනාව|ගයනාවේ]] පළමු කලාපය සඳහා ( [[බරිමා-වයිනි කලාපය, ගයනාව|Barima-Waini]] ) පරිපාලන මධ්‍යස්ථානය සහ ප්‍රාදේශීය අගනුවර වේ. &lt;ref name=&quot;capital&quot;&gt;{{උපන්‍යාස වෙබ් |title=Capital towns and economic development |url=https://moc.gov.gy/capital-towns-and-economic-development/ |website=Ministry of Communities}}&lt;/ref&gt; එය [[Aruka River|අරුකා ගඟට]] (වෙනිසියුලානු මායිම) ආසන්නව, අවට වැසි වනාන්තරයට ඉහළින් පටු සානුවක මීටර් 13 ක උන්නතාංශයක පිහිටා ඇත. ඩ්ස් ස්ඩ්ග් ස්ඩ් ග්ෆ්ඩ්ස්ග් ග්ස්ෆ්ඩ් ග්ඩ්ෆ්ස්ග් රෙ ව්xcx ව්xc c ෆ්ඩ්ස් ස අට්  zස ස් ෆ්

== ඉතිහාසය ==
මබරුමා යනු කලක් බෲම්ස් පවුලට අයත් විශාල වතුයායක් විය. රජයේ ආයතන ඉදිකිරීම සඳහා ගයනා රජය ඉඩමෙන් කොටසක් මිලදී ගැනීමට පෙර නිෂ්පාදනය කරන ලද නිෂ්පාදන වලින් එකක් වූයේ කොකෝවා ය. මෙම ප්‍රදේශයේ ප්‍රධාන වශයෙන් ඇමරිකානු ඉන්දියානුවන් ජීවත් වෙති. සමහර ගෝත්‍ර අතර අරවාක්, කැරිබ් සහ වරාඕ ඇතුළත් වේ. මබරුමාවේ විශාල අප්‍රිකානු-ගයනියානු ජනගහනයක් සිටින අතර කුඩා නැගෙනහිර ඉන්දියානු, චීන සහ පෘතුගීසි ප්‍රජාවන් ද ඇත. 

ගංවතුර අවදානමක් ඇති බවට සැලකීමෙන් පසු &lt;ref&gt;{{උපන්‍යාස වෙබ් |title=Morawhanna |url=https://www.stabroeknews.com/2012/04/08/sunday/beyond-gt/morawhanna/ |access-date=22 August 2020 |website=Stabroek News}}&lt;/ref&gt; මොරහන්න කලාපීය අගනුවර ලෙස ප්‍රතිස්ථාපනය විය. &lt;ref&gt;{{Cite news|url=https://guyanachronicle.com/2020/02/07/govt-re-establishes-mabaruma-morawhanna-road-link/|title=Gov’t re-establishes Mabaruma-Morawhanna road link|work=Guyana Chronicle|access-date=22 August 2020}}&lt;/ref&gt; 2016 දී හොසොරොරෝ සහ කුමාකා යන අවට ගම්මාන එක්වීමෙන් මබරුම නගරයක් බවට පත් විය. &lt;ref&gt;{{Cite news|url=https://www.stabroeknews.com/2016/03/10/opinion/letters/development-towns-goes-beyond-mere-speeches-promises/|title=The development of towns goes beyond mere speeches and promises|work=Stabroek News|access-date=22 August 2020}}&lt;/ref&gt;

2023 දී, ගුවායානා එසෙක්විබා රාජ්‍ය තාන්ත්‍රික අර්බුදය මධ්‍යයේ, මබරුමා පුරවැසියන් පිරිසක් ආරවුලේදී ගයනාවට සහාය දැක්වීම සඳහා පෙළ ගැසුණි. මෙම අවස්ථාවට නිවාස හා ජල අමාත්‍ය කොලින් ක්‍රෝල් මහතා සහභාගී විය. &lt;ref&gt;{{උපන්‍යාස වෙබ් |last=Bassant |first=Mark |date=4 December 2023 |title=Guyanese rally for Essequibo |url=https://trinidadexpress.com/news/local/guyanese-rally-for-essequibo/article_6c1a5128-924b-11ee-b768-8b9095a5c7ef.html |access-date=2023-12-08 |website=Trinidad Express Newspapers |language=en}}&lt;/ref&gt; රාජ්‍ය තාන්ත්‍රික අර්බුදය හේතුවෙන් ගයන පුරවැසියන් කිහිප දෙනෙකු නගරයෙන් පලා ගොස් ඇති බව වාර්තා වේ. &lt;ref&gt;{{උපන්‍යාස වෙබ් |last=Bassant |first=Mark |date=2 December 2023 |title=Residents flee as fear grips border town |url=https://trinidadexpress.com/news/local/residents-flee-as-fear-grips-border-town/article_b19112ee-90b3-11ee-ace5-3f980842460c.html |access-date=2023-12-08 |website=Trinidad Express Newspapers |language=en}}&lt;/ref&gt;
[[ප්‍රවර්ගය:Coordinates on Wikidata]]
[[ප්‍රවර්ගය:ගයනාව]]</text>
      <sha1>k4r3dzbala1pv2ac7thlcv0519h9qbj</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>752847</id>
      <parentid>752837</parentid>
      <timestamp>2025-07-03T04:29:30Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>BuddhikaW88</username>
        <id>37808</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>[[ප්‍රවර්ගය:ගයනාවේ කලාප/නගර]] එක් කරන ලදී. [[විකිපීඩියා:HOTCAT|HotCat]] භාවිතයෙන්</comment>
      <origin>752847</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="5174" sha1="n5nm2b9t390iin6m0lvsjisceon8bmx" xml:space="preserve">{{Infobox settlement
|official_name          = මබරුම
|pushpin_map            = Guyana
|pushpin_label_position =bottom
|pushpin_map_caption    =ගයනාව තුල පිහිටීම
|coordinates            = {{coord|8|12|0|N|59|47|0|W|type:city_region:GY|display=inline,title}}
}}'''මබරුම''' යනු [[ගයනාව|ගයනාවේ]] පළමු කලාපය සඳහා ( [[බරිමා-වයිනි කලාපය, ගයනාව|Barima-Waini]] ) පරිපාලන මධ්‍යස්ථානය සහ ප්‍රාදේශීය අගනුවර වේ. &lt;ref name=&quot;capital&quot;&gt;{{උපන්‍යාස වෙබ් |title=Capital towns and economic development |url=https://moc.gov.gy/capital-towns-and-economic-development/ |website=Ministry of Communities}}&lt;/ref&gt; එය [[Aruka River|අරුකා ගඟට]] (වෙනිසියුලානු මායිම) ආසන්නව, අවට වැසි වනාන්තරයට ඉහළින් පටු සානුවක මීටර් 13 ක උන්නතාංශයක පිහිටා ඇත. ඩ්ස් ස්ඩ්ග් ස්ඩ් ග්ෆ්ඩ්ස්ග් ග්ස්ෆ්ඩ් ග්ඩ්ෆ්ස්ග් රෙ ව්xcx ව්xc c ෆ්ඩ්ස් ස අට්  zස ස් ෆ්

== ඉතිහාසය ==
මබරුමා යනු කලක් බෲම්ස් පවුලට අයත් විශාල වතුයායක් විය. රජයේ ආයතන ඉදිකිරීම සඳහා ගයනා රජය ඉඩමෙන් කොටසක් මිලදී ගැනීමට පෙර නිෂ්පාදනය කරන ලද නිෂ්පාදන වලින් එකක් වූයේ කොකෝවා ය. මෙම ප්‍රදේශයේ ප්‍රධාන වශයෙන් ඇමරිකානු ඉන්දියානුවන් ජීවත් වෙති. සමහර ගෝත්‍ර අතර අරවාක්, කැරිබ් සහ වරාඕ ඇතුළත් වේ. මබරුමාවේ විශාල අප්‍රිකානු-ගයනියානු ජනගහනයක් සිටින අතර කුඩා නැගෙනහිර ඉන්දියානු, චීන සහ පෘතුගීසි ප්‍රජාවන් ද ඇත. 

ගංවතුර අවදානමක් ඇති බවට සැලකීමෙන් පසු &lt;ref&gt;{{උපන්‍යාස වෙබ් |title=Morawhanna |url=https://www.stabroeknews.com/2012/04/08/sunday/beyond-gt/morawhanna/ |access-date=22 August 2020 |website=Stabroek News}}&lt;/ref&gt; මොරහන්න කලාපීය අගනුවර ලෙස ප්‍රතිස්ථාපනය විය. &lt;ref&gt;{{Cite news|url=https://guyanachronicle.com/2020/02/07/govt-re-establishes-mabaruma-morawhanna-road-link/|title=Gov’t re-establishes Mabaruma-Morawhanna road link|work=Guyana Chronicle|access-date=22 August 2020}}&lt;/ref&gt; 2016 දී හොසොරොරෝ සහ කුමාකා යන අවට ගම්මාන එක්වීමෙන් මබරුම නගරයක් බවට පත් විය. &lt;ref&gt;{{Cite news|url=https://www.stabroeknews.com/2016/03/10/opinion/letters/development-towns-goes-beyond-mere-speeches-promises/|title=The development of towns goes beyond mere speeches and promises|work=Stabroek News|access-date=22 August 2020}}&lt;/ref&gt;

2023 දී, ගුවායානා එසෙක්විබා රාජ්‍ය තාන්ත්‍රික අර්බුදය මධ්‍යයේ, මබරුමා පුරවැසියන් පිරිසක් ආරවුලේදී ගයනාවට සහාය දැක්වීම සඳහා පෙළ ගැසුණි. මෙම අවස්ථාවට නිවාස හා ජල අමාත්‍ය කොලින් ක්‍රෝල් මහතා සහභාගී විය. &lt;ref&gt;{{උපන්‍යාස වෙබ් |last=Bassant |first=Mark |date=4 December 2023 |title=Guyanese rally for Essequibo |url=https://trinidadexpress.com/news/local/guyanese-rally-for-essequibo/article_6c1a5128-924b-11ee-b768-8b9095a5c7ef.html |access-date=2023-12-08 |website=Trinidad Express Newspapers |language=en}}&lt;/ref&gt; රාජ්‍ය තාන්ත්‍රික අර්බුදය හේතුවෙන් ගයන පුරවැසියන් කිහිප දෙනෙකු නගරයෙන් පලා ගොස් ඇති බව වාර්තා වේ. &lt;ref&gt;{{උපන්‍යාස වෙබ් |last=Bassant |first=Mark |date=2 December 2023 |title=Residents flee as fear grips border town |url=https://trinidadexpress.com/news/local/residents-flee-as-fear-grips-border-town/article_b19112ee-90b3-11ee-ace5-3f980842460c.html |access-date=2023-12-08 |website=Trinidad Express Newspapers |language=en}}&lt;/ref&gt;
[[ප්‍රවර්ගය:Coordinates on Wikidata]]
[[ප්‍රවර්ගය:ගයනාව]]
[[ප්‍රවර්ගය:ගයනාවේ කලාප/නගර]]</text>
      <sha1>n5nm2b9t390iin6m0lvsjisceon8bmx</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>752857</id>
      <parentid>752847</parentid>
      <timestamp>2025-07-03T04:30:34Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>BuddhikaW88</username>
        <id>37808</id>
      </contributor>
      <origin>752857</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="5000" sha1="jzg5wyyja6xxfesycwd0uuwigapzgeb" xml:space="preserve">{{Infobox settlement
|official_name          = මබරුම
|pushpin_map            = Guyana
|pushpin_label_position =bottom
|pushpin_map_caption    =ගයනාව තුල පිහිටීම
|coordinates            = {{coord|8|12|0|N|59|47|0|W|type:city_region:GY|display=inline,title}}
}}'''මබරුම''' යනු [[ගයනාව|ගයනාවේ]] පළමු කලාපය සඳහා ( [[බරිමා-වයිනි කලාපය, ගයනාව|Barima-Waini]] ) පරිපාලන මධ්‍යස්ථානය සහ ප්‍රාදේශීය අගනුවර වේ. &lt;ref name=&quot;capital&quot;&gt;{{උපන්‍යාස වෙබ් |title=Capital towns and economic development |url=https://moc.gov.gy/capital-towns-and-economic-development/ |website=Ministry of Communities}}&lt;/ref&gt; එය [[Aruka River|අරුකා ගඟට]] (වෙනිසියුලානු මායිම) ආසන්නව, අවට වැසි වනාන්තරයට ඉහළින් පටු සානුවක මීටර් 13 ක උන්නතාංශයක පිහිටා ඇත.

== ඉතිහාසය ==
මබරුමා යනු කලක් බෲම්ස් පවුලට අයත් විශාල වතුයායක් විය. රජයේ ආයතන ඉදිකිරීම සඳහා ගයනා රජය ඉඩමෙන් කොටසක් මිලදී ගැනීමට පෙර නිෂ්පාදනය කරන ලද නිෂ්පාදන වලින් එකක් වූයේ කොකෝවා ය. මෙම ප්‍රදේශයේ ප්‍රධාන වශයෙන් ඇමරිකානු ඉන්දියානුවන් ජීවත් වෙති. සමහර ගෝත්‍ර අතර අරවාක්, කැරිබ් සහ වරාඕ ඇතුළත් වේ. මබරුමාවේ විශාල අප්‍රිකානු-ගයනියානු ජනගහනයක් සිටින අතර කුඩා නැගෙනහිර ඉන්දියානු, චීන සහ පෘතුගීසි ප්‍රජාවන් ද ඇත. 

ගංවතුර අවදානමක් ඇති බවට සැලකීමෙන් පසු &lt;ref&gt;{{උපන්‍යාස වෙබ් |title=Morawhanna |url=https://www.stabroeknews.com/2012/04/08/sunday/beyond-gt/morawhanna/ |access-date=22 August 2020 |website=Stabroek News}}&lt;/ref&gt; මොරහන්න කලාපීය අගනුවර ලෙස ප්‍රතිස්ථාපනය විය. &lt;ref&gt;{{Cite news|url=https://guyanachronicle.com/2020/02/07/govt-re-establishes-mabaruma-morawhanna-road-link/|title=Gov’t re-establishes Mabaruma-Morawhanna road link|work=Guyana Chronicle|access-date=22 August 2020}}&lt;/ref&gt; 2016 දී හොසොරොරෝ සහ කුමාකා යන අවට ගම්මාන එක්වීමෙන් මබරුම නගරයක් බවට පත් විය. &lt;ref&gt;{{Cite news|url=https://www.stabroeknews.com/2016/03/10/opinion/letters/development-towns-goes-beyond-mere-speeches-promises/|title=The development of towns goes beyond mere speeches and promises|work=Stabroek News|access-date=22 August 2020}}&lt;/ref&gt;

2023 දී, ගුවායානා එසෙක්විබා රාජ්‍ය තාන්ත්‍රික අර්බුදය මධ්‍යයේ, මබරුමා පුරවැසියන් පිරිසක් ආරවුලේදී ගයනාවට සහාය දැක්වීම සඳහා පෙළ ගැසුණි. මෙම අවස්ථාවට නිවාස හා ජල අමාත්‍ය කොලින් ක්‍රෝල් මහතා සහභාගී විය. &lt;ref&gt;{{උපන්‍යාස වෙබ් |last=Bassant |first=Mark |date=4 December 2023 |title=Guyanese rally for Essequibo |url=https://trinidadexpress.com/news/local/guyanese-rally-for-essequibo/article_6c1a5128-924b-11ee-b768-8b9095a5c7ef.html |access-date=2023-12-08 |website=Trinidad Express Newspapers |language=en}}&lt;/ref&gt; රාජ්‍ය තාන්ත්‍රික අර්බුදය හේතුවෙන් ගයන පුරවැසියන් කිහිප දෙනෙකු නගරයෙන් පලා ගොස් ඇති බව වාර්තා වේ. &lt;ref&gt;{{උපන්‍යාස වෙබ් |last=Bassant |first=Mark |date=2 December 2023 |title=Residents flee as fear grips border town |url=https://trinidadexpress.com/news/local/residents-flee-as-fear-grips-border-town/article_b19112ee-90b3-11ee-ace5-3f980842460c.html |access-date=2023-12-08 |website=Trinidad Express Newspapers |language=en}}&lt;/ref&gt;

== යොමු කිරීම් ==
[[ප්‍රවර්ගය:Coordinates on Wikidata]]
[[ප්‍රවර්ගය:ගයනාව]]
[[ප්‍රවර්ගය:ගයනාවේ කලාප/නගර]]</text>
      <sha1>jzg5wyyja6xxfesycwd0uuwigapzgeb</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>ව්‍රීඩ් එන් හූප්, ගයනාව</title>
    <ns>0</ns>
    <id>182833</id>
    <revision>
      <id>752822</id>
      <timestamp>2025-07-03T04:18:36Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>BuddhikaW88</username>
        <id>37808</id>
      </contributor>
      <comment>Created by translating the page &quot;[[:en:Special:Redirect/revision/1187037337|Vreed en Hoop]]&quot;</comment>
      <origin>752822</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="5104" sha1="60falf4y9kaiodteoferjmaw7l0bem1" xml:space="preserve">'''ව්‍රීඩ් එන් හූප්''' යනු ගයනාවේ [[එසෙකිබෝ දූපත්-බටහිර ඩෙමරාරා කලාපය, ගයනාව|එසෙක්විබෝ දූපත්-බටහිර ඩෙමෙරාරා]] [[ගයනාව|ප්‍රදේශයේ]], එහි බටහිර ඉවුරේ ඩෙමෙරාරා ගඟේ මුඛයේ, මුහුදු මට්ටමේ පිහිටා ඇති ගම්මානයකි. &lt;ref name=&quot;Stabroek News&quot;&gt;{{උපන්‍යාස වෙබ් |last=Ullah, Shabna |date=June 21, 2015 |title=Vreed-en-Hoop |url=https://www.stabroeknews.com/2015/sunday/beyond-gt/06/21/vreed-en-hoop/ |access-date=August 19, 2017 |website=Stabroek News}}&lt;/ref&gt; එය ප්‍රාදේශීය ප්‍රජාතන්ත්‍රවාදී කවුන්සිලයේ කාර්යාලය පිහිටා ඇති ස්ථානය වන අතර එය කලාපයේ පරිපාලන මධ්‍යස්ථානය බවට පත් කරයි. &lt;ref&gt;{{උපන්‍යාස වෙබ් |title=Have you ever visited the West Side? It's really the 'Best Side' |url=https://guyanachronicle.com/2013/04/13/have-you-ever-visited-the-west-side-its-really-the-best-side/ |access-date=18 August 2020 |website=Guyana Chronicle}}&lt;/ref&gt; පොලිස් ස්ථානයක්, මහේස්ත්‍රාත් අධිකරණයක් සහ තැපැල් කාර්යාලයක් ද ඇත. &lt;ref name=&quot;Stabroek News&quot; /&gt;ඩ්ස් ස්ඩ්ග් ස්ඩ් ග්ෆ්ඩ්ස්ග් ග්ස්ෆ්ඩ් ග්ඩ්ෆ්ස්ග් රෙ ව්xcx ව්xc c ෆ්ඩ්ස් ස අට්  zස ස් ෆ්

== ඉතිහාසය ==
වර්ඩ් එන් හූප් කුඩා ප්‍රජාවන් කිහිපයක් ආවරණය කරයි, ඒවා අතර නිව් රෝඩ්, ප්ලාන්ටයින් වෝක්, ක්‍රේන් සහ කොග්ලන් වේල්ල ඇතුළත් වේ. නගරයේ නම පැමිණ ඇත්තේ ලන්දේසි &quot;Vreed en Hoop&quot; වලින් වන අතර එහි තේරුම ඉංග්‍රීසියෙන් &quot;සාමය සහ බලාපොරොත්තුව&quot; යන්නයි. &lt;ref name=&quot;Stabroek News&quot;&gt;{{උපන්‍යාස වෙබ් |last=Ullah, Shabna |date=June 21, 2015 |title=Vreed-en-Hoop |url=https://www.stabroeknews.com/2015/sunday/beyond-gt/06/21/vreed-en-hoop/ |access-date=August 19, 2017 |website=Stabroek News}}&lt;cite class=&quot;citation web cs1&quot; data-ve-ignore=&quot;true&quot; id=&quot;CITEREFUllah,_Shabna2015&quot;&gt;Ullah, Shabna (June 21, 2015). &lt;/cite&gt;&lt;/ref&gt;

මෙම නම 1798 දී දැනටමත් පැවති ප්ලාන්ටේෂන් වර්ඩ් එන් හූප් වෙතින් උපුටා ගන්නා ලද්දකි. &lt;ref name=&quot;ucl&quot;&gt;{{උපන්‍යාස වෙබ් |title=Vreed-en-Hoop |url=https://www.ucl.ac.uk/lbs/estate/view/1117 |access-date=17 August 2020 |website=University College of London}}&lt;/ref&gt; 1828 දී හිමිකාරිත්වය සර් ජෝන් ග්ලැඩ්ස්ටන් වෙත වෙනස් විය &lt;ref name=&quot;ucl&quot; /&gt; ඔහු ස්ථිර නොපැමිණෙන වැවිලිකරු බවට පත් විය. &lt;ref name=&quot;two_johns&quot;&gt;{{Cite news|url=https://www.stabroeknews.com/2018/04/19/features/first-person-singular/two-johns-and-a-few-gladstones/|title=Two Johns and a few Gladstones|work=Stabroek News|access-date=17 August 2020}}&lt;/ref&gt; වහල්භාවයෙන් නිදහස් වන විට, වතුකරයේ වහලුන් 415 ක් සිටියහ. &lt;ref name=&quot;two_johns&quot; /&gt; 1838 දී, ග්ලැඩ්ස්ටන් ඔහුගේ පැරණි වහලුන් බොහෝ දෙනෙකු නෙරපා හැර, ඔවුන් වෙනුවට [[ඉන්දියාව|ඉන්දියාවෙන්]] ගිවිසුම්ගත සේවකයින් යෙදවූ පළමු වැවිලිකරු විය. &lt;ref name=&quot;two_johns&quot; /&gt; 1839 දී, පුවත්පත් ඔහුගේ වතුකරයේ ශාරීරික හිංසනය වාර්තා කිරීමට පටන් ගත් අතර, එම නිසා ග්ලැඩ්ස්ටන් නිහඬවම අයිතිය ඔහුට පැවරීය. &lt;ref name=&quot;two_johns&quot; /&gt;

ව්‍රීඩ් එන් හූප් වෙළඳපොළක් සහ අනෙකුත් සාප්පු සංකීර්ණ වලින් ද සමන්විත වේ. එහි ළමුන් සඳහා අධ්‍යාපන ආයතනයක් සහ ගුරුවරුන් පුහුණුව සඳහා යන විද්‍යාලයක් ඇත.
[[ප්‍රවර්ගය:Coordinates on Wikidata]]</text>
      <sha1>60falf4y9kaiodteoferjmaw7l0bem1</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>752828</id>
      <parentid>752822</parentid>
      <timestamp>2025-07-03T04:27:37Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>BuddhikaW88</username>
        <id>37808</id>
      </contributor>
      <origin>752828</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="5411" sha1="hw8gzu326kbx1g2v27o8uqr36fm8xdn" xml:space="preserve">{{Infobox settlement
|official_name          = ව්‍රීඩ් එන් හූප්
|pushpin_map            = Guyana
|pushpin_label_position =bottom
|pushpin_map_caption    =ගයනාව තුල පිහිටීම
|coordinates            = {{Coord|6.80763|-58.18154|display=title,inline}}
}}'''ව්‍රීඩ් එන් හූප්''' යනු ගයනාවේ [[එසෙකිබෝ දූපත්-බටහිර ඩෙමරාරා කලාපය, ගයනාව|එසෙක්විබෝ දූපත්-බටහිර ඩෙමෙරාරා]] [[ගයනාව|ප්‍රදේශයේ]], එහි බටහිර ඉවුරේ ඩෙමෙරාරා ගඟේ මුඛයේ, මුහුදු මට්ටමේ පිහිටා ඇති ගම්මානයකි. &lt;ref name=&quot;Stabroek News&quot;&gt;{{උපන්‍යාස වෙබ් |last=Ullah, Shabna |date=June 21, 2015 |title=Vreed-en-Hoop |url=https://www.stabroeknews.com/2015/sunday/beyond-gt/06/21/vreed-en-hoop/ |access-date=August 19, 2017 |website=Stabroek News}}&lt;/ref&gt; එය ප්‍රාදේශීය ප්‍රජාතන්ත්‍රවාදී කවුන්සිලයේ කාර්යාලය පිහිටා ඇති ස්ථානය වන අතර එය කලාපයේ පරිපාලන මධ්‍යස්ථානය බවට පත් කරයි. &lt;ref&gt;{{උපන්‍යාස වෙබ් |title=Have you ever visited the West Side? It's really the 'Best Side' |url=https://guyanachronicle.com/2013/04/13/have-you-ever-visited-the-west-side-its-really-the-best-side/ |access-date=18 August 2020 |website=Guyana Chronicle}}&lt;/ref&gt; පොලිස් ස්ථානයක්, මහේස්ත්‍රාත් අධිකරණයක් සහ තැපැල් කාර්යාලයක් ද ඇත. &lt;ref name=&quot;Stabroek News&quot; /&gt;ඩ්ස් ස්ඩ්ග් ස්ඩ් ග්ෆ්ඩ්ස්ග් ග්ස්ෆ්ඩ් ග්ඩ්ෆ්ස්ග් රෙ ව්xcx ව්xc c ෆ්ඩ්ස් ස අට්  zස ස් ෆ්

== ඉතිහාසය ==
වර්ඩ් එන් හූප් කුඩා ප්‍රජාවන් කිහිපයක් ආවරණය කරයි, ඒවා අතර නිව් රෝඩ්, ප්ලාන්ටයින් වෝක්, ක්‍රේන් සහ කොග්ලන් වේල්ල ඇතුළත් වේ. නගරයේ නම පැමිණ ඇත්තේ ලන්දේසි &quot;Vreed en Hoop&quot; වලින් වන අතර එහි තේරුම ඉංග්‍රීසියෙන් &quot;සාමය සහ බලාපොරොත්තුව&quot; යන්නයි. &lt;ref name=&quot;Stabroek News&quot;&gt;{{උපන්‍යාස වෙබ් |last=Ullah, Shabna |date=June 21, 2015 |title=Vreed-en-Hoop |url=https://www.stabroeknews.com/2015/sunday/beyond-gt/06/21/vreed-en-hoop/ |access-date=August 19, 2017 |website=Stabroek News}}&lt;cite class=&quot;citation web cs1&quot; data-ve-ignore=&quot;true&quot; id=&quot;CITEREFUllah,_Shabna2015&quot;&gt;Ullah, Shabna (June 21, 2015). &lt;/cite&gt;&lt;/ref&gt;

මෙම නම 1798 දී දැනටමත් පැවති ප්ලාන්ටේෂන් වර්ඩ් එන් හූප් වෙතින් උපුටා ගන්නා ලද්දකි. &lt;ref name=&quot;ucl&quot;&gt;{{උපන්‍යාස වෙබ් |title=Vreed-en-Hoop |url=https://www.ucl.ac.uk/lbs/estate/view/1117 |access-date=17 August 2020 |website=University College of London}}&lt;/ref&gt; 1828 දී හිමිකාරිත්වය සර් ජෝන් ග්ලැඩ්ස්ටන් වෙත වෙනස් විය &lt;ref name=&quot;ucl&quot; /&gt; ඔහු ස්ථිර නොපැමිණෙන වැවිලිකරු බවට පත් විය. &lt;ref name=&quot;two_johns&quot;&gt;{{Cite news|url=https://www.stabroeknews.com/2018/04/19/features/first-person-singular/two-johns-and-a-few-gladstones/|title=Two Johns and a few Gladstones|work=Stabroek News|access-date=17 August 2020}}&lt;/ref&gt; වහල්භාවයෙන් නිදහස් වන විට, වතුකරයේ වහලුන් 415 ක් සිටියහ. &lt;ref name=&quot;two_johns&quot; /&gt; 1838 දී, ග්ලැඩ්ස්ටන් ඔහුගේ පැරණි වහලුන් බොහෝ දෙනෙකු නෙරපා හැර, ඔවුන් වෙනුවට [[ඉන්දියාව|ඉන්දියාවෙන්]] ගිවිසුම්ගත සේවකයින් යෙදවූ පළමු වැවිලිකරු විය. &lt;ref name=&quot;two_johns&quot; /&gt; 1839 දී, පුවත්පත් ඔහුගේ වතුකරයේ ශාරීරික හිංසනය වාර්තා කිරීමට පටන් ගත් අතර, එම නිසා ග්ලැඩ්ස්ටන් නිහඬවම අයිතිය ඔහුට පැවරීය. &lt;ref name=&quot;two_johns&quot; /&gt;

ව්‍රීඩ් එන් හූප් වෙළඳපොළක් සහ අනෙකුත් සාප්පු සංකීර්ණ වලින් ද සමන්විත වේ. එහි ළමුන් සඳහා අධ්‍යාපන ආයතනයක් සහ ගුරුවරුන් පුහුණුව සඳහා යන විද්‍යාලයක් ඇත.
[[ප්‍රවර්ගය:Coordinates on Wikidata]]</text>
      <sha1>hw8gzu326kbx1g2v27o8uqr36fm8xdn</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>752839</id>
      <parentid>752828</parentid>
      <timestamp>2025-07-03T04:28:32Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>BuddhikaW88</username>
        <id>37808</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>[[ප්‍රවර්ගය:ගයනාව]] එක් කරන ලදී. [[විකිපීඩියා:HOTCAT|HotCat]] භාවිතයෙන්</comment>
      <origin>752839</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="5459" sha1="8vx6haq6wufoasx7q2ssenv4lbta35m" xml:space="preserve">{{Infobox settlement
|official_name          = ව්‍රීඩ් එන් හූප්
|pushpin_map            = Guyana
|pushpin_label_position =bottom
|pushpin_map_caption    =ගයනාව තුල පිහිටීම
|coordinates            = {{Coord|6.80763|-58.18154|display=title,inline}}
}}'''ව්‍රීඩ් එන් හූප්''' යනු ගයනාවේ [[එසෙකිබෝ දූපත්-බටහිර ඩෙමරාරා කලාපය, ගයනාව|එසෙක්විබෝ දූපත්-බටහිර ඩෙමෙරාරා]] [[ගයනාව|ප්‍රදේශයේ]], එහි බටහිර ඉවුරේ ඩෙමෙරාරා ගඟේ මුඛයේ, මුහුදු මට්ටමේ පිහිටා ඇති ගම්මානයකි. &lt;ref name=&quot;Stabroek News&quot;&gt;{{උපන්‍යාස වෙබ් |last=Ullah, Shabna |date=June 21, 2015 |title=Vreed-en-Hoop |url=https://www.stabroeknews.com/2015/sunday/beyond-gt/06/21/vreed-en-hoop/ |access-date=August 19, 2017 |website=Stabroek News}}&lt;/ref&gt; එය ප්‍රාදේශීය ප්‍රජාතන්ත්‍රවාදී කවුන්සිලයේ කාර්යාලය පිහිටා ඇති ස්ථානය වන අතර එය කලාපයේ පරිපාලන මධ්‍යස්ථානය බවට පත් කරයි. &lt;ref&gt;{{උපන්‍යාස වෙබ් |title=Have you ever visited the West Side? It's really the 'Best Side' |url=https://guyanachronicle.com/2013/04/13/have-you-ever-visited-the-west-side-its-really-the-best-side/ |access-date=18 August 2020 |website=Guyana Chronicle}}&lt;/ref&gt; පොලිස් ස්ථානයක්, මහේස්ත්‍රාත් අධිකරණයක් සහ තැපැල් කාර්යාලයක් ද ඇත. &lt;ref name=&quot;Stabroek News&quot; /&gt;ඩ්ස් ස්ඩ්ග් ස්ඩ් ග්ෆ්ඩ්ස්ග් ග්ස්ෆ්ඩ් ග්ඩ්ෆ්ස්ග් රෙ ව්xcx ව්xc c ෆ්ඩ්ස් ස අට්  zස ස් ෆ්

== ඉතිහාසය ==
වර්ඩ් එන් හූප් කුඩා ප්‍රජාවන් කිහිපයක් ආවරණය කරයි, ඒවා අතර නිව් රෝඩ්, ප්ලාන්ටයින් වෝක්, ක්‍රේන් සහ කොග්ලන් වේල්ල ඇතුළත් වේ. නගරයේ නම පැමිණ ඇත්තේ ලන්දේසි &quot;Vreed en Hoop&quot; වලින් වන අතර එහි තේරුම ඉංග්‍රීසියෙන් &quot;සාමය සහ බලාපොරොත්තුව&quot; යන්නයි. &lt;ref name=&quot;Stabroek News&quot;&gt;{{උපන්‍යාස වෙබ් |last=Ullah, Shabna |date=June 21, 2015 |title=Vreed-en-Hoop |url=https://www.stabroeknews.com/2015/sunday/beyond-gt/06/21/vreed-en-hoop/ |access-date=August 19, 2017 |website=Stabroek News}}&lt;cite class=&quot;citation web cs1&quot; data-ve-ignore=&quot;true&quot; id=&quot;CITEREFUllah,_Shabna2015&quot;&gt;Ullah, Shabna (June 21, 2015). &lt;/cite&gt;&lt;/ref&gt;

මෙම නම 1798 දී දැනටමත් පැවති ප්ලාන්ටේෂන් වර්ඩ් එන් හූප් වෙතින් උපුටා ගන්නා ලද්දකි. &lt;ref name=&quot;ucl&quot;&gt;{{උපන්‍යාස වෙබ් |title=Vreed-en-Hoop |url=https://www.ucl.ac.uk/lbs/estate/view/1117 |access-date=17 August 2020 |website=University College of London}}&lt;/ref&gt; 1828 දී හිමිකාරිත්වය සර් ජෝන් ග්ලැඩ්ස්ටන් වෙත වෙනස් විය &lt;ref name=&quot;ucl&quot; /&gt; ඔහු ස්ථිර නොපැමිණෙන වැවිලිකරු බවට පත් විය. &lt;ref name=&quot;two_johns&quot;&gt;{{Cite news|url=https://www.stabroeknews.com/2018/04/19/features/first-person-singular/two-johns-and-a-few-gladstones/|title=Two Johns and a few Gladstones|work=Stabroek News|access-date=17 August 2020}}&lt;/ref&gt; වහල්භාවයෙන් නිදහස් වන විට, වතුකරයේ වහලුන් 415 ක් සිටියහ. &lt;ref name=&quot;two_johns&quot; /&gt; 1838 දී, ග්ලැඩ්ස්ටන් ඔහුගේ පැරණි වහලුන් බොහෝ දෙනෙකු නෙරපා හැර, ඔවුන් වෙනුවට [[ඉන්දියාව|ඉන්දියාවෙන්]] ගිවිසුම්ගත සේවකයින් යෙදවූ පළමු වැවිලිකරු විය. &lt;ref name=&quot;two_johns&quot; /&gt; 1839 දී, පුවත්පත් ඔහුගේ වතුකරයේ ශාරීරික හිංසනය වාර්තා කිරීමට පටන් ගත් අතර, එම නිසා ග්ලැඩ්ස්ටන් නිහඬවම අයිතිය ඔහුට පැවරීය. &lt;ref name=&quot;two_johns&quot; /&gt;

ව්‍රීඩ් එන් හූප් වෙළඳපොළක් සහ අනෙකුත් සාප්පු සංකීර්ණ වලින් ද සමන්විත වේ. එහි ළමුන් සඳහා අධ්‍යාපන ආයතනයක් සහ ගුරුවරුන් පුහුණුව සඳහා යන විද්‍යාලයක් ඇත.
[[ප්‍රවර්ගය:Coordinates on Wikidata]]
[[ප්‍රවර්ගය:ගයනාව]]</text>
      <sha1>8vx6haq6wufoasx7q2ssenv4lbta35m</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>752849</id>
      <parentid>752839</parentid>
      <timestamp>2025-07-03T04:29:39Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>BuddhikaW88</username>
        <id>37808</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>[[ප්‍රවර්ගය:ගයනාවේ කලාප/නගර]] එක් කරන ලදී. [[විකිපීඩියා:HOTCAT|HotCat]] භාවිතයෙන්</comment>
      <origin>752849</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="5533" sha1="sahayk5ar5ixtftp0s4ot0ngsi6pibw" xml:space="preserve">{{Infobox settlement
|official_name          = ව්‍රීඩ් එන් හූප්
|pushpin_map            = Guyana
|pushpin_label_position =bottom
|pushpin_map_caption    =ගයනාව තුල පිහිටීම
|coordinates            = {{Coord|6.80763|-58.18154|display=title,inline}}
}}'''ව්‍රීඩ් එන් හූප්''' යනු ගයනාවේ [[එසෙකිබෝ දූපත්-බටහිර ඩෙමරාරා කලාපය, ගයනාව|එසෙක්විබෝ දූපත්-බටහිර ඩෙමෙරාරා]] [[ගයනාව|ප්‍රදේශයේ]], එහි බටහිර ඉවුරේ ඩෙමෙරාරා ගඟේ මුඛයේ, මුහුදු මට්ටමේ පිහිටා ඇති ගම්මානයකි. &lt;ref name=&quot;Stabroek News&quot;&gt;{{උපන්‍යාස වෙබ් |last=Ullah, Shabna |date=June 21, 2015 |title=Vreed-en-Hoop |url=https://www.stabroeknews.com/2015/sunday/beyond-gt/06/21/vreed-en-hoop/ |access-date=August 19, 2017 |website=Stabroek News}}&lt;/ref&gt; එය ප්‍රාදේශීය ප්‍රජාතන්ත්‍රවාදී කවුන්සිලයේ කාර්යාලය පිහිටා ඇති ස්ථානය වන අතර එය කලාපයේ පරිපාලන මධ්‍යස්ථානය බවට පත් කරයි. &lt;ref&gt;{{උපන්‍යාස වෙබ් |title=Have you ever visited the West Side? It's really the 'Best Side' |url=https://guyanachronicle.com/2013/04/13/have-you-ever-visited-the-west-side-its-really-the-best-side/ |access-date=18 August 2020 |website=Guyana Chronicle}}&lt;/ref&gt; පොලිස් ස්ථානයක්, මහේස්ත්‍රාත් අධිකරණයක් සහ තැපැල් කාර්යාලයක් ද ඇත. &lt;ref name=&quot;Stabroek News&quot; /&gt;ඩ්ස් ස්ඩ්ග් ස්ඩ් ග්ෆ්ඩ්ස්ග් ග්ස්ෆ්ඩ් ග්ඩ්ෆ්ස්ග් රෙ ව්xcx ව්xc c ෆ්ඩ්ස් ස අට්  zස ස් ෆ්

== ඉතිහාසය ==
වර්ඩ් එන් හූප් කුඩා ප්‍රජාවන් කිහිපයක් ආවරණය කරයි, ඒවා අතර නිව් රෝඩ්, ප්ලාන්ටයින් වෝක්, ක්‍රේන් සහ කොග්ලන් වේල්ල ඇතුළත් වේ. නගරයේ නම පැමිණ ඇත්තේ ලන්දේසි &quot;Vreed en Hoop&quot; වලින් වන අතර එහි තේරුම ඉංග්‍රීසියෙන් &quot;සාමය සහ බලාපොරොත්තුව&quot; යන්නයි. &lt;ref name=&quot;Stabroek News&quot;&gt;{{උපන්‍යාස වෙබ් |last=Ullah, Shabna |date=June 21, 2015 |title=Vreed-en-Hoop |url=https://www.stabroeknews.com/2015/sunday/beyond-gt/06/21/vreed-en-hoop/ |access-date=August 19, 2017 |website=Stabroek News}}&lt;cite class=&quot;citation web cs1&quot; data-ve-ignore=&quot;true&quot; id=&quot;CITEREFUllah,_Shabna2015&quot;&gt;Ullah, Shabna (June 21, 2015). &lt;/cite&gt;&lt;/ref&gt;

මෙම නම 1798 දී දැනටමත් පැවති ප්ලාන්ටේෂන් වර්ඩ් එන් හූප් වෙතින් උපුටා ගන්නා ලද්දකි. &lt;ref name=&quot;ucl&quot;&gt;{{උපන්‍යාස වෙබ් |title=Vreed-en-Hoop |url=https://www.ucl.ac.uk/lbs/estate/view/1117 |access-date=17 August 2020 |website=University College of London}}&lt;/ref&gt; 1828 දී හිමිකාරිත්වය සර් ජෝන් ග්ලැඩ්ස්ටන් වෙත වෙනස් විය &lt;ref name=&quot;ucl&quot; /&gt; ඔහු ස්ථිර නොපැමිණෙන වැවිලිකරු බවට පත් විය. &lt;ref name=&quot;two_johns&quot;&gt;{{Cite news|url=https://www.stabroeknews.com/2018/04/19/features/first-person-singular/two-johns-and-a-few-gladstones/|title=Two Johns and a few Gladstones|work=Stabroek News|access-date=17 August 2020}}&lt;/ref&gt; වහල්භාවයෙන් නිදහස් වන විට, වතුකරයේ වහලුන් 415 ක් සිටියහ. &lt;ref name=&quot;two_johns&quot; /&gt; 1838 දී, ග්ලැඩ්ස්ටන් ඔහුගේ පැරණි වහලුන් බොහෝ දෙනෙකු නෙරපා හැර, ඔවුන් වෙනුවට [[ඉන්දියාව|ඉන්දියාවෙන්]] ගිවිසුම්ගත සේවකයින් යෙදවූ පළමු වැවිලිකරු විය. &lt;ref name=&quot;two_johns&quot; /&gt; 1839 දී, පුවත්පත් ඔහුගේ වතුකරයේ ශාරීරික හිංසනය වාර්තා කිරීමට පටන් ගත් අතර, එම නිසා ග්ලැඩ්ස්ටන් නිහඬවම අයිතිය ඔහුට පැවරීය. &lt;ref name=&quot;two_johns&quot; /&gt;

ව්‍රීඩ් එන් හූප් වෙළඳපොළක් සහ අනෙකුත් සාප්පු සංකීර්ණ වලින් ද සමන්විත වේ. එහි ළමුන් සඳහා අධ්‍යාපන ආයතනයක් සහ ගුරුවරුන් පුහුණුව සඳහා යන විද්‍යාලයක් ඇත.
[[ප්‍රවර්ගය:Coordinates on Wikidata]]
[[ප්‍රවර්ගය:ගයනාව]]
[[ප්‍රවර්ගය:ගයනාවේ කලාප/නගර]]</text>
      <sha1>sahayk5ar5ixtftp0s4ot0ngsi6pibw</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>752859</id>
      <parentid>752849</parentid>
      <timestamp>2025-07-03T04:33:58Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>BuddhikaW88</username>
        <id>37808</id>
      </contributor>
      <origin>752859</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="5391" sha1="pggovp1bq5z4gp73hmasps21rkn352y" xml:space="preserve">{{Infobox settlement
|official_name          = ව්‍රීඩ් එන් හූප්
|pushpin_map            = Guyana
|pushpin_label_position =bottom
|pushpin_map_caption    =ගයනාව තුල පිහිටීම
|coordinates            = {{Coord|6.80763|-58.18154|display=title,inline}}
}}'''ව්‍රීඩ් එන් හූප්''' යනු ගයනාවේ [[එසෙකිබෝ දූපත්-බටහිර ඩෙමරාරා කලාපය, ගයනාව|එසෙක්විබෝ දූපත්-බටහිර ඩෙමෙරාරා]] [[ගයනාව|ප්‍රදේශයේ]], එහි බටහිර ඉවුරේ ඩෙමෙරාරා ගඟේ මුඛයේ, මුහුදු මට්ටමේ පිහිටා ඇති ගම්මානයකි. &lt;ref name=&quot;Stabroek News&quot;&gt;{{උපන්‍යාස වෙබ් |last=Ullah, Shabna |date=June 21, 2015 |title=Vreed-en-Hoop |url=https://www.stabroeknews.com/2015/sunday/beyond-gt/06/21/vreed-en-hoop/ |access-date=August 19, 2017 |website=Stabroek News}}&lt;/ref&gt; එය ප්‍රාදේශීය ප්‍රජාතන්ත්‍රවාදී කවුන්සිලයේ කාර්යාලය පිහිටා ඇති ස්ථානය වන අතර එය කලාපයේ පරිපාලන මධ්‍යස්ථානය බවට පත් කරයි. &lt;ref&gt;{{උපන්‍යාස වෙබ් |title=Have you ever visited the West Side? It's really the 'Best Side' |url=https://guyanachronicle.com/2013/04/13/have-you-ever-visited-the-west-side-its-really-the-best-side/ |access-date=18 August 2020 |website=Guyana Chronicle}}&lt;/ref&gt; පොලිස් ස්ථානයක්, මහේස්ත්‍රාත් අධිකරණයක් සහ තැපැල් කාර්යාලයක් ද ඇත. &lt;ref name=&quot;Stabroek News&quot; /&gt;

== ඉතිහාසය ==
වර්ඩ් එන් හූප් කුඩා ප්‍රජාවන් කිහිපයක් ආවරණය කරයි, ඒවා අතර නිව් රෝඩ්, ප්ලාන්ටයින් වෝක්, ක්‍රේන් සහ කොග්ලන් වේල්ල ඇතුළත් වේ. නගරයේ නම පැමිණ ඇත්තේ ලන්දේසි &quot;ව්‍රීඩ් එන් හූප්&quot; වලින් වන අතර එහි තේරුම ඉංග්‍රීසියෙන් &quot;සාමය සහ බලාපොරොත්තුව&quot; යන්නයි. &lt;ref name=&quot;Stabroek News&quot;&gt;{{උපන්‍යාස වෙබ් |last=Ullah, Shabna |date=June 21, 2015 |title=Vreed-en-Hoop |url=https://www.stabroeknews.com/2015/sunday/beyond-gt/06/21/vreed-en-hoop/ |access-date=August 19, 2017 |website=Stabroek News}}&lt;cite class=&quot;citation web cs1&quot; data-ve-ignore=&quot;true&quot; id=&quot;CITEREFUllah,_Shabna2015&quot;&gt;Ullah, Shabna (June 21, 2015). &lt;/cite&gt;&lt;/ref&gt;

මෙම නම 1798 දී දැනටමත් පැවති ප්ලාන්ටේෂන් වර්ඩ් එන් හූප් වෙතින් උපුටා ගන්නා ලද්දකි. &lt;ref name=&quot;ucl&quot;&gt;{{උපන්‍යාස වෙබ් |title=Vreed-en-Hoop |url=https://www.ucl.ac.uk/lbs/estate/view/1117 |access-date=17 August 2020 |website=University College of London}}&lt;/ref&gt; 1828 දී හිමිකාරිත්වය සර් ජෝන් ග්ලැඩ්ස්ටන් වෙත වෙනස් විය &lt;ref name=&quot;ucl&quot; /&gt; ඔහු ස්ථිර නොපැමිණෙන වැවිලිකරු බවට පත් විය. &lt;ref name=&quot;two_johns&quot;&gt;{{Cite news|url=https://www.stabroeknews.com/2018/04/19/features/first-person-singular/two-johns-and-a-few-gladstones/|title=Two Johns and a few Gladstones|work=Stabroek News|access-date=17 August 2020}}&lt;/ref&gt; වහල්භාවයෙන් නිදහස් වන විට, වතුකරයේ වහලුන් 415 ක් සිටියහ. &lt;ref name=&quot;two_johns&quot; /&gt; 1838 දී, ග්ලැඩ්ස්ටන් ඔහුගේ පැරණි වහලුන් බොහෝ දෙනෙකු නෙරපා හැර, ඔවුන් වෙනුවට [[ඉන්දියාව|ඉන්දියාවෙන්]] ගිවිසුම්ගත සේවකයින් යෙදවූ පළමු වැවිලිකරු විය. &lt;ref name=&quot;two_johns&quot; /&gt; 1839 දී, පුවත්පත් ඔහුගේ වතුකරයේ ශාරීරික හිංසනය වාර්තා කිරීමට පටන් ගත් අතර, එම නිසා ග්ලැඩ්ස්ටන් නිහඬවම අයිතිය ඔහුට පැවරීය. &lt;ref name=&quot;two_johns&quot; /&gt;

ව්‍රීඩ් එන් හූප් වෙළඳපොළක් සහ අනෙකුත් සාප්පු සංකීර්ණ වලින් ද සමන්විත වේ. එහි ළමුන් සඳහා අධ්‍යාපන ආයතනයක් සහ ගුරුවරුන් පුහුණුව සඳහා යන විද්‍යාලයක් ඇත.

== යොමු කිරීම් ==
[[ප්‍රවර්ගය:Coordinates on Wikidata]]
[[ප්‍රවර්ගය:ගයනාව]]
[[ප්‍රවර්ගය:ගයනාවේ කලාප/නගර]]</text>
      <sha1>pggovp1bq5z4gp73hmasps21rkn352y</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>නව ඇම්ස්ටඩෑම්, ගයනාව</title>
    <ns>0</ns>
    <id>182834</id>
    <revision>
      <id>752823</id>
      <timestamp>2025-07-03T04:18:39Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>BuddhikaW88</username>
        <id>37808</id>
      </contributor>
      <comment>Created by translating the page &quot;[[:en:Special:Redirect/revision/1255947896|New Amsterdam, Guyana]]&quot;</comment>
      <origin>752823</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="12212" sha1="26dhomrcmi85vvnxadqjf6vq0vp03bj" xml:space="preserve">'''නිව් ඇම්ස්ටර්ඩෑම්''' ( {{Langx|nl|Nieuw Amsterdam}}   ) යනු [[ගයනාව|ගයනාවේ]] [[නැගෙනහිර බර්බයිස්-කොරෙන්ටයින් කලාපය, ගයනාව|නැගෙනහිර බර්බිස්-කොරෙන්ටින්]] හි කලාපීය අගනුවර වන අතර රටේ විශාලතම නගරවලින් එකකි. &lt;ref&gt;{{උපන්‍යාස වෙබ් |title=Capital towns and economic development |url=https://moc.gov.gy/capital-towns-and-economic-development/ |access-date=18 August 2020 |website=Ministry of Communities}}&lt;/ref&gt; එය {{Convert|62|mi|km|order=flip}} අගනුවර වන ජෝර්ජ්ටවුන් සිට බර්බිස් ගඟේ නැගෙනහිර ඉවුරේ පිහිටා ඇත, {{Convert|4|mi|km|0|order=flip|abbr=on}} [[අත්ලාන්තික් සාගරය|අත්ලාන්තික් සාගරයේ]] මුඛයෙන් ඉහළට සහ කැන්ජේ ගඟට දකුණින්. 2012 වන විට නිව් ඇම්ස්ටර්ඩෑම් හි ජනගහනය 17,329 කි. ඩ්ස් ස්ඩ්ග් ස්ඩ් ග්ෆ්ඩ්ස්ග් ග්ස්ෆ්ඩ් ග්ඩ්ෆ්ස්ග් රෙ ව්xcx ව්xc c ෆ්ඩ්ස් ස අට්  zස ස් ෆ්ඩ්ස් ස්ඩ්ග් ස්ඩ් ග්ෆ්ඩ්ස්ග් ග්ස්ෆ්ඩ් ග්ඩ්ෆ්ස්ග් රෙ ව් ස්ඩ්ෆ් ස්ඩ්ෆ් ස්ඩ්ෆ්ස්ඩ් ෆ්ස්ඩ්ෆ් ස්ඩ්ෆ් ස්ඩ් ෆ්ඩ්ස්xcx ව්xc c ෆ්ඩ්ස් ස අට්  zස ස් ෆ්

== ඉතිහාසය ==
[[ගොනුව:AMH-6907-KB_Views_of_the_St._Andries_bulwark_and_the_Samson_redoubt.jpg|thumb| 1770 දී පමණ සින්ට් ඇන්ඩ්‍රීස් බලකොටුව]]
නිව් ඇම්ස්ටර්ඩෑම් හි මූලාරම්භය 1730 සහ 1740 ගණන්වල ෆෝට් නසාවු අසල හැදී වැඩුණු ගම්මානයකිනි. පළමු නියුව් ඇම්ස්ටර්ඩෑම්, එවකට හැඳින්වූ පරිදි, {{Convert|56|mi|km|abbr=on|order=flip}} පමණ පිහිටා තිබුණි. දකුණු ඉවුරේ බර්බිස් ගඟ දිගේ ඉහළට. 1763 වහල් නැගිටීමට පෙර එහි ප්‍රතිපත්ති උසාවි ගොඩනැගිල්ලක්, ගබඩාවක්, තානායමක්, කම්මල්කරුවන් දෙදෙනෙකු, බේකරියක්, ලුතරන් පල්ලියක් සහ අනෙකුත් ගොඩනැගිලි අතර නිවාස ගණනාවක් ඇතුළත් විය. 1740 දී ලන්දේසීන් විසින් ඉදිකරන ලද නිව් ඇම්ස්ටර්ඩෑම් මුලින්ම ෆෝට් සින්ට් ඇන්ඩ්‍රීස් ලෙස නම් කරන ලදී. එය 1790 දී ලන්දේසි යටත් විජිත රජයේ ආසනය බවට පත් කරන ලදී. 1803 දී එය [[බ්‍රිතාන්‍ය අධිරාජ්‍යය|බ්‍රිතාන්‍යයන්]] විසින් අත්පත් කර ගන්නා ලදී. &lt;ref&gt;{{උපන්‍යාස වෙබ් |date=2013-09-12 |title=New Amsterdam celebrates 122nd Anniversary |url=https://www.kaieteurnewsonline.com/2013/09/12/new-amsterdam-celebrates-122nd-anniversary/ |access-date=2020-12-14 |website=Kaieteur News |language=en-US}}&lt;/ref&gt;

කුඩා නගරය අතුරු නීති කිහිපයක පුරෝගාමියෙකු විය; එය වාර්තාගත පළමු සනීපාරක්ෂක රෙගුලාසි (පොදු මාර්ගය අසල පෞද්ගලික ඉඩමක් නොතිබීම, කාණු කැණීම සහ වල් නෙලීම සිදු කළ යුතු ස්ථාන) සහ නගරයේ ඇති එකම නේවාසිකාගාරයේ පළමු මිල පාලනයන් මෙන්ම මැඩෙයිරා, ජෙනෙවර්, කිල්ටම් (රම් වල පූර්වගාමියා) සහ ඇමරින්ඩියන්වරුන් විසින් සාදන ලද පානයක් පවා ගැන පුරසාරම් දොඩයි. ඇත්ත වශයෙන්ම, ඒ දවස්වල මත්පැන් පානය තෘප්තියක් ලෙස සලකනු ලැබුවේ නැත, ඒ වෙනුවට අවශ්‍යතාවයක් ලෙස සලකනු ලැබීය, මන්ද එය මැලේරියාව වැනි රෝග වළක්වන බව වැරදි ලෙස විශ්වාස කරන ලද අතර, එය 'මියාස්මා' වලට නිරාවරණය වීමෙන් ඇති වූ බව කියනු ලැබේ.

1763 මාර්තු මාසයේදී, කැරලිකාර නායක කෆී කුඩා නගරයේ පිහිටි ප්‍රතිපත්ති උසාවිය ගොඩනැගිල්ල ඔහුගේ මූලස්ථානය බවට පත් කළ අතර, එහි දොරටුව දෙපස ඔහු කාලතුවක්කු දෙකක් තැබූ අතර, ඒවා කම්මල්කරු ප්‍රින්ස් විසින් ඔහු වෙනුවෙන් අලුත්වැඩියා කරන ලදී. 1764 දී විප්ලවවාදීන්ට ගඟෙන් ඉහළට පසුබැසීමට සිදු වූ විට, ප්‍රින්ස්ගේ අධීක්ෂණය යටතේ නිව් ඇම්ස්ටර්ඩෑම් ගිනිබත් කරන ලද අතර ගඩොල් ලුතරන් පල්ලිය පමණක් ඉතිරි විය. නැගිටීම මර්දනය කිරීමෙන් පසු, ඔහුට ගිනි තැබීමේ චෝදනා එල්ල කර මරණ දඬුවම නියම කරන ලදී.

පසුව ගම නැවත ගොඩනඟන ලද අතර, 1770 ගණන් වන විට එය ජනපදයේ මධ්‍යස්ථානය වීම නතර වී ඇති බව දැනටමත් පැහැදිලි වෙමින් පැවතුනි. වැවිලිකරුවන් පහළ ගඟේ වඩාත් සාරවත් පස වෙත ගමන් කිරීමට පටන් ගෙන තිබූ අතර, එම නගරය තරමක් හුදෙකලා වී උඩුගං බලා ගියේය. මුලදී ලන්දේසි බලධාරීන්ට එහි දැවැන්ත රජයේ ගොඩනැගිලි ඉදිකිරීම සඳහා දැවැන්ත සැලසුම් තිබුණි - ඒවා තවමත් හේග්හි රාජ්‍ය ලේඛනාගාරයේ දැකිය හැකිය. කෙසේ වෙතත්, අවසානයේ දී බර්බිස්ගේ ආර්ථික ක්‍රියාකාරකම් පහළ ගඟ කේන්ද්‍ර කර ගත් සන්දර්භයක් තුළ එවැනි සංවර්ධනයක් නිෂ්ඵල බව ඔවුන්ට හඳුනා ගැනීමට සිදු වූ අතර, 1785 දී ඔවුන් නගරය කැන්ජේ මුඛයට ගෙන යාමට තීරණය කළහ.

1790 ජුනි මාසය වන විට, බලධාරීන් පෞද්ගලික පදිංචිකරුවන් සඳහා සූදානම් වූ අතර, ඊළඟ වසරේ ජනවාරි මාසයේදී ඔවුන් වර්තමාන නිව් ඇම්ස්ටර්ඩෑම් හි නිවාස ඉඩම් ලබා දීම සඳහා කොන්දේසි නියම කරමින් ආඥාවක් ප්‍රකාශයට පත් කළහ. සෑම පදිංචිකරුවෙකුටම තම ඉඩම ශක්තිමත් කර ජලාපවහන වළවල් හෑරීමට සිදු වූ අතර, රජය උඩුගං බලා මාරු කිරීමෙන් මාස හයක් ඇතුළත නිවසක් ඉදිකර නොගත් ඕනෑම කෙනෙකුට තම කොටස අහිමි වීමට සිදු විය.

වසර පහකට පසු, බර්බිස් අගනුවර බ්‍රිතාන්‍යයන් අතට පත් වූ නමුත්, යුරෝපයේ එම කාර්තුවේ සිට පැමිණි එහි මුල් අමුත්තන් සියලු දෙනා එහි පෙනුම ගැන පැහැදුනේ නැත. කෙසේ වෙතත්, ක්‍රමයෙන් එය තමන්ගේම චරිතයක් අත්පත් කරගත් අතර, එහි ගෞරවයට අනුව එය තවමත් (වෙනත් බොහෝ වාසි අතර) සීසර් කැස්ටෙලානිගේ ගෘහ නිර්මාණ ශිල්පයේ හොඳම උදාහරණය වන නිව් ඇම්ස්ටර්ඩෑම් පොදු රෝහල ගැන පුරසාරම් දොඩයි (ජෝර්ජ්ටවුන් හි පාම්ස් ඔහුගේ කාර්යයේ තවත් උදාහරණයකි). &lt;ref&gt;{{උපන්‍යාස වෙබ් |date=2013-03-10 |title='The Palms' – a century-old haven for our seniors |url=https://www.kaieteurnewsonline.com/2013/03/10/the-palms-a-century-old-haven-for-our-seniors/ |access-date=2020-12-14 |website=Kaieteur News |language=en-US}}&lt;/ref&gt; &lt;ref&gt;{{උපන්‍යාස වෙබ් |title=The Alms House (The Palms) |url=https://guyanachronicle.com/2010/06/27/the-alms-house-the-palms/ |access-date=2020-12-14 |website=Guyana Chronicle |language=en-US}}&lt;/ref&gt;

1831 දී, බර්බිස් සහ එසෙක්විබෝ / ඩෙමෙරාරා යන ජනපද දෙක එකකට ඒකාබද්ධ කර බ්‍රිතාන්‍ය ගයනාව බවට පත් වූ විට, නිව් ඇම්ස්ටර්ඩෑම් අගනුවර ලෙස එහි තත්ත්වය අහිමි විය.

වර්තමාන නගරය තරමක් කුඩා වන අතර, ප්‍රධාන මාර්ග තුනකින් සහ හරස් වීදි දුසිමක් පමණ සමන්විත වේ. එහි නගරාධිපති කර්ට් වින්ටර් සහ සමෘද්ධිමත් වෙළඳපොළක් ඇත. නිව් ඇම්ස්ටර්ඩෑම් සිට ඔබට ක්‍රැබ්වුඩ් ක්‍රීක් වෙත යා හැකිය ( {{Convert|45|mi|km|order=flip|abbr=on}} පමණ) දුරින්) කුරන්ටයින් ගඟ හරහා හෝ බර්බිස් හි නැගෙනහිර කැන්ජේ ප්‍රදේශයට. බර්බිස් ගං ඉවුර දිගේ [[Mara, Guyana|මාරා]] නගරයට {{Convert|25|mi|km|abbr=on|order=flip}} පමණ දුරින් මාර්ගයක් ද දිව යයි. දකුණට.
[[ප්‍රවර්ගය:Coordinates on Wikidata]]</text>
      <sha1>26dhomrcmi85vvnxadqjf6vq0vp03bj</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>752831</id>
      <parentid>752823</parentid>
      <timestamp>2025-07-03T04:27:46Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>BuddhikaW88</username>
        <id>37808</id>
      </contributor>
      <origin>752831</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="12519" sha1="qw1rk9ddrto916iomfinjvcjs39rqej" xml:space="preserve">{{Infobox settlement
|official_name          = නව ඇම්ස්ටඩෑම්
|pushpin_map            = Guyana
|pushpin_label_position =bottom
|pushpin_map_caption    =ගයනාව තුල පිහිටීම
|coordinates            = {{coord|6|15|N|57|31|W|region:GY|display=inline,title}}
}}'''නිව් ඇම්ස්ටර්ඩෑම්''' ( {{Langx|nl|Nieuw Amsterdam}}   ) යනු [[ගයනාව|ගයනාවේ]] [[නැගෙනහිර බර්බයිස්-කොරෙන්ටයින් කලාපය, ගයනාව|නැගෙනහිර බර්බිස්-කොරෙන්ටින්]] හි කලාපීය අගනුවර වන අතර රටේ විශාලතම නගරවලින් එකකි. &lt;ref&gt;{{උපන්‍යාස වෙබ් |title=Capital towns and economic development |url=https://moc.gov.gy/capital-towns-and-economic-development/ |access-date=18 August 2020 |website=Ministry of Communities}}&lt;/ref&gt; එය {{Convert|62|mi|km|order=flip}} අගනුවර වන ජෝර්ජ්ටවුන් සිට බර්බිස් ගඟේ නැගෙනහිර ඉවුරේ පිහිටා ඇත, {{Convert|4|mi|km|0|order=flip|abbr=on}} [[අත්ලාන්තික් සාගරය|අත්ලාන්තික් සාගරයේ]] මුඛයෙන් ඉහළට සහ කැන්ජේ ගඟට දකුණින්. 2012 වන විට නිව් ඇම්ස්ටර්ඩෑම් හි ජනගහනය 17,329 කි. ඩ්ස් ස්ඩ්ග් ස්ඩ් ග්ෆ්ඩ්ස්ග් ග්ස්ෆ්ඩ් ග්ඩ්ෆ්ස්ග් රෙ ව්xcx ව්xc c ෆ්ඩ්ස් ස අට්  zස ස් ෆ්ඩ්ස් ස්ඩ්ග් ස්ඩ් ග්ෆ්ඩ්ස්ග් ග්ස්ෆ්ඩ් ග්ඩ්ෆ්ස්ග් රෙ ව් ස්ඩ්ෆ් ස්ඩ්ෆ් ස්ඩ්ෆ්ස්ඩ් ෆ්ස්ඩ්ෆ් ස්ඩ්ෆ් ස්ඩ් ෆ්ඩ්ස්xcx ව්xc c ෆ්ඩ්ස් ස අට්  zස ස් ෆ්

== ඉතිහාසය ==
[[ගොනුව:AMH-6907-KB_Views_of_the_St._Andries_bulwark_and_the_Samson_redoubt.jpg|thumb| 1770 දී පමණ සින්ට් ඇන්ඩ්‍රීස් බලකොටුව]]
නිව් ඇම්ස්ටර්ඩෑම් හි මූලාරම්භය 1730 සහ 1740 ගණන්වල ෆෝට් නසාවු අසල හැදී වැඩුණු ගම්මානයකිනි. පළමු නියුව් ඇම්ස්ටර්ඩෑම්, එවකට හැඳින්වූ පරිදි, {{Convert|56|mi|km|abbr=on|order=flip}} පමණ පිහිටා තිබුණි. දකුණු ඉවුරේ බර්බිස් ගඟ දිගේ ඉහළට. 1763 වහල් නැගිටීමට පෙර එහි ප්‍රතිපත්ති උසාවි ගොඩනැගිල්ලක්, ගබඩාවක්, තානායමක්, කම්මල්කරුවන් දෙදෙනෙකු, බේකරියක්, ලුතරන් පල්ලියක් සහ අනෙකුත් ගොඩනැගිලි අතර නිවාස ගණනාවක් ඇතුළත් විය. 1740 දී ලන්දේසීන් විසින් ඉදිකරන ලද නිව් ඇම්ස්ටර්ඩෑම් මුලින්ම ෆෝට් සින්ට් ඇන්ඩ්‍රීස් ලෙස නම් කරන ලදී. එය 1790 දී ලන්දේසි යටත් විජිත රජයේ ආසනය බවට පත් කරන ලදී. 1803 දී එය [[බ්‍රිතාන්‍ය අධිරාජ්‍යය|බ්‍රිතාන්‍යයන්]] විසින් අත්පත් කර ගන්නා ලදී. &lt;ref&gt;{{උපන්‍යාස වෙබ් |date=2013-09-12 |title=New Amsterdam celebrates 122nd Anniversary |url=https://www.kaieteurnewsonline.com/2013/09/12/new-amsterdam-celebrates-122nd-anniversary/ |access-date=2020-12-14 |website=Kaieteur News |language=en-US}}&lt;/ref&gt;

කුඩා නගරය අතුරු නීති කිහිපයක පුරෝගාමියෙකු විය; එය වාර්තාගත පළමු සනීපාරක්ෂක රෙගුලාසි (පොදු මාර්ගය අසල පෞද්ගලික ඉඩමක් නොතිබීම, කාණු කැණීම සහ වල් නෙලීම සිදු කළ යුතු ස්ථාන) සහ නගරයේ ඇති එකම නේවාසිකාගාරයේ පළමු මිල පාලනයන් මෙන්ම මැඩෙයිරා, ජෙනෙවර්, කිල්ටම් (රම් වල පූර්වගාමියා) සහ ඇමරින්ඩියන්වරුන් විසින් සාදන ලද පානයක් පවා ගැන පුරසාරම් දොඩයි. ඇත්ත වශයෙන්ම, ඒ දවස්වල මත්පැන් පානය තෘප්තියක් ලෙස සලකනු ලැබුවේ නැත, ඒ වෙනුවට අවශ්‍යතාවයක් ලෙස සලකනු ලැබීය, මන්ද එය මැලේරියාව වැනි රෝග වළක්වන බව වැරදි ලෙස විශ්වාස කරන ලද අතර, එය 'මියාස්මා' වලට නිරාවරණය වීමෙන් ඇති වූ බව කියනු ලැබේ.

1763 මාර්තු මාසයේදී, කැරලිකාර නායක කෆී කුඩා නගරයේ පිහිටි ප්‍රතිපත්ති උසාවිය ගොඩනැගිල්ල ඔහුගේ මූලස්ථානය බවට පත් කළ අතර, එහි දොරටුව දෙපස ඔහු කාලතුවක්කු දෙකක් තැබූ අතර, ඒවා කම්මල්කරු ප්‍රින්ස් විසින් ඔහු වෙනුවෙන් අලුත්වැඩියා කරන ලදී. 1764 දී විප්ලවවාදීන්ට ගඟෙන් ඉහළට පසුබැසීමට සිදු වූ විට, ප්‍රින්ස්ගේ අධීක්ෂණය යටතේ නිව් ඇම්ස්ටර්ඩෑම් ගිනිබත් කරන ලද අතර ගඩොල් ලුතරන් පල්ලිය පමණක් ඉතිරි විය. නැගිටීම මර්දනය කිරීමෙන් පසු, ඔහුට ගිනි තැබීමේ චෝදනා එල්ල කර මරණ දඬුවම නියම කරන ලදී.

පසුව ගම නැවත ගොඩනඟන ලද අතර, 1770 ගණන් වන විට එය ජනපදයේ මධ්‍යස්ථානය වීම නතර වී ඇති බව දැනටමත් පැහැදිලි වෙමින් පැවතුනි. වැවිලිකරුවන් පහළ ගඟේ වඩාත් සාරවත් පස වෙත ගමන් කිරීමට පටන් ගෙන තිබූ අතර, එම නගරය තරමක් හුදෙකලා වී උඩුගං බලා ගියේය. මුලදී ලන්දේසි බලධාරීන්ට එහි දැවැන්ත රජයේ ගොඩනැගිලි ඉදිකිරීම සඳහා දැවැන්ත සැලසුම් තිබුණි - ඒවා තවමත් හේග්හි රාජ්‍ය ලේඛනාගාරයේ දැකිය හැකිය. කෙසේ වෙතත්, අවසානයේ දී බර්බිස්ගේ ආර්ථික ක්‍රියාකාරකම් පහළ ගඟ කේන්ද්‍ර කර ගත් සන්දර්භයක් තුළ එවැනි සංවර්ධනයක් නිෂ්ඵල බව ඔවුන්ට හඳුනා ගැනීමට සිදු වූ අතර, 1785 දී ඔවුන් නගරය කැන්ජේ මුඛයට ගෙන යාමට තීරණය කළහ.

1790 ජුනි මාසය වන විට, බලධාරීන් පෞද්ගලික පදිංචිකරුවන් සඳහා සූදානම් වූ අතර, ඊළඟ වසරේ ජනවාරි මාසයේදී ඔවුන් වර්තමාන නිව් ඇම්ස්ටර්ඩෑම් හි නිවාස ඉඩම් ලබා දීම සඳහා කොන්දේසි නියම කරමින් ආඥාවක් ප්‍රකාශයට පත් කළහ. සෑම පදිංචිකරුවෙකුටම තම ඉඩම ශක්තිමත් කර ජලාපවහන වළවල් හෑරීමට සිදු වූ අතර, රජය උඩුගං බලා මාරු කිරීමෙන් මාස හයක් ඇතුළත නිවසක් ඉදිකර නොගත් ඕනෑම කෙනෙකුට තම කොටස අහිමි වීමට සිදු විය.

වසර පහකට පසු, බර්බිස් අගනුවර බ්‍රිතාන්‍යයන් අතට පත් වූ නමුත්, යුරෝපයේ එම කාර්තුවේ සිට පැමිණි එහි මුල් අමුත්තන් සියලු දෙනා එහි පෙනුම ගැන පැහැදුනේ නැත. කෙසේ වෙතත්, ක්‍රමයෙන් එය තමන්ගේම චරිතයක් අත්පත් කරගත් අතර, එහි ගෞරවයට අනුව එය තවමත් (වෙනත් බොහෝ වාසි අතර) සීසර් කැස්ටෙලානිගේ ගෘහ නිර්මාණ ශිල්පයේ හොඳම උදාහරණය වන නිව් ඇම්ස්ටර්ඩෑම් පොදු රෝහල ගැන පුරසාරම් දොඩයි (ජෝර්ජ්ටවුන් හි පාම්ස් ඔහුගේ කාර්යයේ තවත් උදාහරණයකි). &lt;ref&gt;{{උපන්‍යාස වෙබ් |date=2013-03-10 |title='The Palms' – a century-old haven for our seniors |url=https://www.kaieteurnewsonline.com/2013/03/10/the-palms-a-century-old-haven-for-our-seniors/ |access-date=2020-12-14 |website=Kaieteur News |language=en-US}}&lt;/ref&gt; &lt;ref&gt;{{උපන්‍යාස වෙබ් |title=The Alms House (The Palms) |url=https://guyanachronicle.com/2010/06/27/the-alms-house-the-palms/ |access-date=2020-12-14 |website=Guyana Chronicle |language=en-US}}&lt;/ref&gt;

1831 දී, බර්බිස් සහ එසෙක්විබෝ / ඩෙමෙරාරා යන ජනපද දෙක එකකට ඒකාබද්ධ කර බ්‍රිතාන්‍ය ගයනාව බවට පත් වූ විට, නිව් ඇම්ස්ටර්ඩෑම් අගනුවර ලෙස එහි තත්ත්වය අහිමි විය.

වර්තමාන නගරය තරමක් කුඩා වන අතර, ප්‍රධාන මාර්ග තුනකින් සහ හරස් වීදි දුසිමක් පමණ සමන්විත වේ. එහි නගරාධිපති කර්ට් වින්ටර් සහ සමෘද්ධිමත් වෙළඳපොළක් ඇත. නිව් ඇම්ස්ටර්ඩෑම් සිට ඔබට ක්‍රැබ්වුඩ් ක්‍රීක් වෙත යා හැකිය ( {{Convert|45|mi|km|order=flip|abbr=on}} පමණ) දුරින්) කුරන්ටයින් ගඟ හරහා හෝ බර්බිස් හි නැගෙනහිර කැන්ජේ ප්‍රදේශයට. බර්බිස් ගං ඉවුර දිගේ [[Mara, Guyana|මාරා]] නගරයට {{Convert|25|mi|km|abbr=on|order=flip}} පමණ දුරින් මාර්ගයක් ද දිව යයි. දකුණට.
[[ප්‍රවර්ගය:Coordinates on Wikidata]]</text>
      <sha1>qw1rk9ddrto916iomfinjvcjs39rqej</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>752842</id>
      <parentid>752831</parentid>
      <timestamp>2025-07-03T04:28:55Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>BuddhikaW88</username>
        <id>37808</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>[[ප්‍රවර්ගය:ගයනාව]] එක් කරන ලදී. [[විකිපීඩියා:HOTCAT|HotCat]] භාවිතයෙන්</comment>
      <origin>752842</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="12567" sha1="2om48751ks6oaeqymtujl0qefftlhkh" xml:space="preserve">{{Infobox settlement
|official_name          = නව ඇම්ස්ටඩෑම්
|pushpin_map            = Guyana
|pushpin_label_position =bottom
|pushpin_map_caption    =ගයනාව තුල පිහිටීම
|coordinates            = {{coord|6|15|N|57|31|W|region:GY|display=inline,title}}
}}'''නිව් ඇම්ස්ටර්ඩෑම්''' ( {{Langx|nl|Nieuw Amsterdam}}   ) යනු [[ගයනාව|ගයනාවේ]] [[නැගෙනහිර බර්බයිස්-කොරෙන්ටයින් කලාපය, ගයනාව|නැගෙනහිර බර්බිස්-කොරෙන්ටින්]] හි කලාපීය අගනුවර වන අතර රටේ විශාලතම නගරවලින් එකකි. &lt;ref&gt;{{උපන්‍යාස වෙබ් |title=Capital towns and economic development |url=https://moc.gov.gy/capital-towns-and-economic-development/ |access-date=18 August 2020 |website=Ministry of Communities}}&lt;/ref&gt; එය {{Convert|62|mi|km|order=flip}} අගනුවර වන ජෝර්ජ්ටවුන් සිට බර්බිස් ගඟේ නැගෙනහිර ඉවුරේ පිහිටා ඇත, {{Convert|4|mi|km|0|order=flip|abbr=on}} [[අත්ලාන්තික් සාගරය|අත්ලාන්තික් සාගරයේ]] මුඛයෙන් ඉහළට සහ කැන්ජේ ගඟට දකුණින්. 2012 වන විට නිව් ඇම්ස්ටර්ඩෑම් හි ජනගහනය 17,329 කි. ඩ්ස් ස්ඩ්ග් ස්ඩ් ග්ෆ්ඩ්ස්ග් ග්ස්ෆ්ඩ් ග්ඩ්ෆ්ස්ග් රෙ ව්xcx ව්xc c ෆ්ඩ්ස් ස අට්  zස ස් ෆ්ඩ්ස් ස්ඩ්ග් ස්ඩ් ග්ෆ්ඩ්ස්ග් ග්ස්ෆ්ඩ් ග්ඩ්ෆ්ස්ග් රෙ ව් ස්ඩ්ෆ් ස්ඩ්ෆ් ස්ඩ්ෆ්ස්ඩ් ෆ්ස්ඩ්ෆ් ස්ඩ්ෆ් ස්ඩ් ෆ්ඩ්ස්xcx ව්xc c ෆ්ඩ්ස් ස අට්  zස ස් ෆ්

== ඉතිහාසය ==
[[ගොනුව:AMH-6907-KB_Views_of_the_St._Andries_bulwark_and_the_Samson_redoubt.jpg|thumb| 1770 දී පමණ සින්ට් ඇන්ඩ්‍රීස් බලකොටුව]]
නිව් ඇම්ස්ටර්ඩෑම් හි මූලාරම්භය 1730 සහ 1740 ගණන්වල ෆෝට් නසාවු අසල හැදී වැඩුණු ගම්මානයකිනි. පළමු නියුව් ඇම්ස්ටර්ඩෑම්, එවකට හැඳින්වූ පරිදි, {{Convert|56|mi|km|abbr=on|order=flip}} පමණ පිහිටා තිබුණි. දකුණු ඉවුරේ බර්බිස් ගඟ දිගේ ඉහළට. 1763 වහල් නැගිටීමට පෙර එහි ප්‍රතිපත්ති උසාවි ගොඩනැගිල්ලක්, ගබඩාවක්, තානායමක්, කම්මල්කරුවන් දෙදෙනෙකු, බේකරියක්, ලුතරන් පල්ලියක් සහ අනෙකුත් ගොඩනැගිලි අතර නිවාස ගණනාවක් ඇතුළත් විය. 1740 දී ලන්දේසීන් විසින් ඉදිකරන ලද නිව් ඇම්ස්ටර්ඩෑම් මුලින්ම ෆෝට් සින්ට් ඇන්ඩ්‍රීස් ලෙස නම් කරන ලදී. එය 1790 දී ලන්දේසි යටත් විජිත රජයේ ආසනය බවට පත් කරන ලදී. 1803 දී එය [[බ්‍රිතාන්‍ය අධිරාජ්‍යය|බ්‍රිතාන්‍යයන්]] විසින් අත්පත් කර ගන්නා ලදී. &lt;ref&gt;{{උපන්‍යාස වෙබ් |date=2013-09-12 |title=New Amsterdam celebrates 122nd Anniversary |url=https://www.kaieteurnewsonline.com/2013/09/12/new-amsterdam-celebrates-122nd-anniversary/ |access-date=2020-12-14 |website=Kaieteur News |language=en-US}}&lt;/ref&gt;

කුඩා නගරය අතුරු නීති කිහිපයක පුරෝගාමියෙකු විය; එය වාර්තාගත පළමු සනීපාරක්ෂක රෙගුලාසි (පොදු මාර්ගය අසල පෞද්ගලික ඉඩමක් නොතිබීම, කාණු කැණීම සහ වල් නෙලීම සිදු කළ යුතු ස්ථාන) සහ නගරයේ ඇති එකම නේවාසිකාගාරයේ පළමු මිල පාලනයන් මෙන්ම මැඩෙයිරා, ජෙනෙවර්, කිල්ටම් (රම් වල පූර්වගාමියා) සහ ඇමරින්ඩියන්වරුන් විසින් සාදන ලද පානයක් පවා ගැන පුරසාරම් දොඩයි. ඇත්ත වශයෙන්ම, ඒ දවස්වල මත්පැන් පානය තෘප්තියක් ලෙස සලකනු ලැබුවේ නැත, ඒ වෙනුවට අවශ්‍යතාවයක් ලෙස සලකනු ලැබීය, මන්ද එය මැලේරියාව වැනි රෝග වළක්වන බව වැරදි ලෙස විශ්වාස කරන ලද අතර, එය 'මියාස්මා' වලට නිරාවරණය වීමෙන් ඇති වූ බව කියනු ලැබේ.

1763 මාර්තු මාසයේදී, කැරලිකාර නායක කෆී කුඩා නගරයේ පිහිටි ප්‍රතිපත්ති උසාවිය ගොඩනැගිල්ල ඔහුගේ මූලස්ථානය බවට පත් කළ අතර, එහි දොරටුව දෙපස ඔහු කාලතුවක්කු දෙකක් තැබූ අතර, ඒවා කම්මල්කරු ප්‍රින්ස් විසින් ඔහු වෙනුවෙන් අලුත්වැඩියා කරන ලදී. 1764 දී විප්ලවවාදීන්ට ගඟෙන් ඉහළට පසුබැසීමට සිදු වූ විට, ප්‍රින්ස්ගේ අධීක්ෂණය යටතේ නිව් ඇම්ස්ටර්ඩෑම් ගිනිබත් කරන ලද අතර ගඩොල් ලුතරන් පල්ලිය පමණක් ඉතිරි විය. නැගිටීම මර්දනය කිරීමෙන් පසු, ඔහුට ගිනි තැබීමේ චෝදනා එල්ල කර මරණ දඬුවම නියම කරන ලදී.

පසුව ගම නැවත ගොඩනඟන ලද අතර, 1770 ගණන් වන විට එය ජනපදයේ මධ්‍යස්ථානය වීම නතර වී ඇති බව දැනටමත් පැහැදිලි වෙමින් පැවතුනි. වැවිලිකරුවන් පහළ ගඟේ වඩාත් සාරවත් පස වෙත ගමන් කිරීමට පටන් ගෙන තිබූ අතර, එම නගරය තරමක් හුදෙකලා වී උඩුගං බලා ගියේය. මුලදී ලන්දේසි බලධාරීන්ට එහි දැවැන්ත රජයේ ගොඩනැගිලි ඉදිකිරීම සඳහා දැවැන්ත සැලසුම් තිබුණි - ඒවා තවමත් හේග්හි රාජ්‍ය ලේඛනාගාරයේ දැකිය හැකිය. කෙසේ වෙතත්, අවසානයේ දී බර්බිස්ගේ ආර්ථික ක්‍රියාකාරකම් පහළ ගඟ කේන්ද්‍ර කර ගත් සන්දර්භයක් තුළ එවැනි සංවර්ධනයක් නිෂ්ඵල බව ඔවුන්ට හඳුනා ගැනීමට සිදු වූ අතර, 1785 දී ඔවුන් නගරය කැන්ජේ මුඛයට ගෙන යාමට තීරණය කළහ.

1790 ජුනි මාසය වන විට, බලධාරීන් පෞද්ගලික පදිංචිකරුවන් සඳහා සූදානම් වූ අතර, ඊළඟ වසරේ ජනවාරි මාසයේදී ඔවුන් වර්තමාන නිව් ඇම්ස්ටර්ඩෑම් හි නිවාස ඉඩම් ලබා දීම සඳහා කොන්දේසි නියම කරමින් ආඥාවක් ප්‍රකාශයට පත් කළහ. සෑම පදිංචිකරුවෙකුටම තම ඉඩම ශක්තිමත් කර ජලාපවහන වළවල් හෑරීමට සිදු වූ අතර, රජය උඩුගං බලා මාරු කිරීමෙන් මාස හයක් ඇතුළත නිවසක් ඉදිකර නොගත් ඕනෑම කෙනෙකුට තම කොටස අහිමි වීමට සිදු විය.

වසර පහකට පසු, බර්බිස් අගනුවර බ්‍රිතාන්‍යයන් අතට පත් වූ නමුත්, යුරෝපයේ එම කාර්තුවේ සිට පැමිණි එහි මුල් අමුත්තන් සියලු දෙනා එහි පෙනුම ගැන පැහැදුනේ නැත. කෙසේ වෙතත්, ක්‍රමයෙන් එය තමන්ගේම චරිතයක් අත්පත් කරගත් අතර, එහි ගෞරවයට අනුව එය තවමත් (වෙනත් බොහෝ වාසි අතර) සීසර් කැස්ටෙලානිගේ ගෘහ නිර්මාණ ශිල්පයේ හොඳම උදාහරණය වන නිව් ඇම්ස්ටර්ඩෑම් පොදු රෝහල ගැන පුරසාරම් දොඩයි (ජෝර්ජ්ටවුන් හි පාම්ස් ඔහුගේ කාර්යයේ තවත් උදාහරණයකි). &lt;ref&gt;{{උපන්‍යාස වෙබ් |date=2013-03-10 |title='The Palms' – a century-old haven for our seniors |url=https://www.kaieteurnewsonline.com/2013/03/10/the-palms-a-century-old-haven-for-our-seniors/ |access-date=2020-12-14 |website=Kaieteur News |language=en-US}}&lt;/ref&gt; &lt;ref&gt;{{උපන්‍යාස වෙබ් |title=The Alms House (The Palms) |url=https://guyanachronicle.com/2010/06/27/the-alms-house-the-palms/ |access-date=2020-12-14 |website=Guyana Chronicle |language=en-US}}&lt;/ref&gt;

1831 දී, බර්බිස් සහ එසෙක්විබෝ / ඩෙමෙරාරා යන ජනපද දෙක එකකට ඒකාබද්ධ කර බ්‍රිතාන්‍ය ගයනාව බවට පත් වූ විට, නිව් ඇම්ස්ටර්ඩෑම් අගනුවර ලෙස එහි තත්ත්වය අහිමි විය.

වර්තමාන නගරය තරමක් කුඩා වන අතර, ප්‍රධාන මාර්ග තුනකින් සහ හරස් වීදි දුසිමක් පමණ සමන්විත වේ. එහි නගරාධිපති කර්ට් වින්ටර් සහ සමෘද්ධිමත් වෙළඳපොළක් ඇත. නිව් ඇම්ස්ටර්ඩෑම් සිට ඔබට ක්‍රැබ්වුඩ් ක්‍රීක් වෙත යා හැකිය ( {{Convert|45|mi|km|order=flip|abbr=on}} පමණ) දුරින්) කුරන්ටයින් ගඟ හරහා හෝ බර්බිස් හි නැගෙනහිර කැන්ජේ ප්‍රදේශයට. බර්බිස් ගං ඉවුර දිගේ [[Mara, Guyana|මාරා]] නගරයට {{Convert|25|mi|km|abbr=on|order=flip}} පමණ දුරින් මාර්ගයක් ද දිව යයි. දකුණට.
[[ප්‍රවර්ගය:Coordinates on Wikidata]]
[[ප්‍රවර්ගය:ගයනාව]]</text>
      <sha1>2om48751ks6oaeqymtujl0qefftlhkh</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>752852</id>
      <parentid>752842</parentid>
      <timestamp>2025-07-03T04:29:52Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>BuddhikaW88</username>
        <id>37808</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>[[ප්‍රවර්ගය:ගයනාවේ කලාප/නගර]] එක් කරන ලදී. [[විකිපීඩියා:HOTCAT|HotCat]] භාවිතයෙන්</comment>
      <origin>752852</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="12641" sha1="69i7q0muuaqt7kb28v2osd64b935mg4" xml:space="preserve">{{Infobox settlement
|official_name          = නව ඇම්ස්ටඩෑම්
|pushpin_map            = Guyana
|pushpin_label_position =bottom
|pushpin_map_caption    =ගයනාව තුල පිහිටීම
|coordinates            = {{coord|6|15|N|57|31|W|region:GY|display=inline,title}}
}}'''නිව් ඇම්ස්ටර්ඩෑම්''' ( {{Langx|nl|Nieuw Amsterdam}}   ) යනු [[ගයනාව|ගයනාවේ]] [[නැගෙනහිර බර්බයිස්-කොරෙන්ටයින් කලාපය, ගයනාව|නැගෙනහිර බර්බිස්-කොරෙන්ටින්]] හි කලාපීය අගනුවර වන අතර රටේ විශාලතම නගරවලින් එකකි. &lt;ref&gt;{{උපන්‍යාස වෙබ් |title=Capital towns and economic development |url=https://moc.gov.gy/capital-towns-and-economic-development/ |access-date=18 August 2020 |website=Ministry of Communities}}&lt;/ref&gt; එය {{Convert|62|mi|km|order=flip}} අගනුවර වන ජෝර්ජ්ටවුන් සිට බර්බිස් ගඟේ නැගෙනහිර ඉවුරේ පිහිටා ඇත, {{Convert|4|mi|km|0|order=flip|abbr=on}} [[අත්ලාන්තික් සාගරය|අත්ලාන්තික් සාගරයේ]] මුඛයෙන් ඉහළට සහ කැන්ජේ ගඟට දකුණින්. 2012 වන විට නිව් ඇම්ස්ටර්ඩෑම් හි ජනගහනය 17,329 කි. ඩ්ස් ස්ඩ්ග් ස්ඩ් ග්ෆ්ඩ්ස්ග් ග්ස්ෆ්ඩ් ග්ඩ්ෆ්ස්ග් රෙ ව්xcx ව්xc c ෆ්ඩ්ස් ස අට්  zස ස් ෆ්ඩ්ස් ස්ඩ්ග් ස්ඩ් ග්ෆ්ඩ්ස්ග් ග්ස්ෆ්ඩ් ග්ඩ්ෆ්ස්ග් රෙ ව් ස්ඩ්ෆ් ස්ඩ්ෆ් ස්ඩ්ෆ්ස්ඩ් ෆ්ස්ඩ්ෆ් ස්ඩ්ෆ් ස්ඩ් ෆ්ඩ්ස්xcx ව්xc c ෆ්ඩ්ස් ස අට්  zස ස් ෆ්

== ඉතිහාසය ==
[[ගොනුව:AMH-6907-KB_Views_of_the_St._Andries_bulwark_and_the_Samson_redoubt.jpg|thumb| 1770 දී පමණ සින්ට් ඇන්ඩ්‍රීස් බලකොටුව]]
නිව් ඇම්ස්ටර්ඩෑම් හි මූලාරම්භය 1730 සහ 1740 ගණන්වල ෆෝට් නසාවු අසල හැදී වැඩුණු ගම්මානයකිනි. පළමු නියුව් ඇම්ස්ටර්ඩෑම්, එවකට හැඳින්වූ පරිදි, {{Convert|56|mi|km|abbr=on|order=flip}} පමණ පිහිටා තිබුණි. දකුණු ඉවුරේ බර්බිස් ගඟ දිගේ ඉහළට. 1763 වහල් නැගිටීමට පෙර එහි ප්‍රතිපත්ති උසාවි ගොඩනැගිල්ලක්, ගබඩාවක්, තානායමක්, කම්මල්කරුවන් දෙදෙනෙකු, බේකරියක්, ලුතරන් පල්ලියක් සහ අනෙකුත් ගොඩනැගිලි අතර නිවාස ගණනාවක් ඇතුළත් විය. 1740 දී ලන්දේසීන් විසින් ඉදිකරන ලද නිව් ඇම්ස්ටර්ඩෑම් මුලින්ම ෆෝට් සින්ට් ඇන්ඩ්‍රීස් ලෙස නම් කරන ලදී. එය 1790 දී ලන්දේසි යටත් විජිත රජයේ ආසනය බවට පත් කරන ලදී. 1803 දී එය [[බ්‍රිතාන්‍ය අධිරාජ්‍යය|බ්‍රිතාන්‍යයන්]] විසින් අත්පත් කර ගන්නා ලදී. &lt;ref&gt;{{උපන්‍යාස වෙබ් |date=2013-09-12 |title=New Amsterdam celebrates 122nd Anniversary |url=https://www.kaieteurnewsonline.com/2013/09/12/new-amsterdam-celebrates-122nd-anniversary/ |access-date=2020-12-14 |website=Kaieteur News |language=en-US}}&lt;/ref&gt;

කුඩා නගරය අතුරු නීති කිහිපයක පුරෝගාමියෙකු විය; එය වාර්තාගත පළමු සනීපාරක්ෂක රෙගුලාසි (පොදු මාර්ගය අසල පෞද්ගලික ඉඩමක් නොතිබීම, කාණු කැණීම සහ වල් නෙලීම සිදු කළ යුතු ස්ථාන) සහ නගරයේ ඇති එකම නේවාසිකාගාරයේ පළමු මිල පාලනයන් මෙන්ම මැඩෙයිරා, ජෙනෙවර්, කිල්ටම් (රම් වල පූර්වගාමියා) සහ ඇමරින්ඩියන්වරුන් විසින් සාදන ලද පානයක් පවා ගැන පුරසාරම් දොඩයි. ඇත්ත වශයෙන්ම, ඒ දවස්වල මත්පැන් පානය තෘප්තියක් ලෙස සලකනු ලැබුවේ නැත, ඒ වෙනුවට අවශ්‍යතාවයක් ලෙස සලකනු ලැබීය, මන්ද එය මැලේරියාව වැනි රෝග වළක්වන බව වැරදි ලෙස විශ්වාස කරන ලද අතර, එය 'මියාස්මා' වලට නිරාවරණය වීමෙන් ඇති වූ බව කියනු ලැබේ.

1763 මාර්තු මාසයේදී, කැරලිකාර නායක කෆී කුඩා නගරයේ පිහිටි ප්‍රතිපත්ති උසාවිය ගොඩනැගිල්ල ඔහුගේ මූලස්ථානය බවට පත් කළ අතර, එහි දොරටුව දෙපස ඔහු කාලතුවක්කු දෙකක් තැබූ අතර, ඒවා කම්මල්කරු ප්‍රින්ස් විසින් ඔහු වෙනුවෙන් අලුත්වැඩියා කරන ලදී. 1764 දී විප්ලවවාදීන්ට ගඟෙන් ඉහළට පසුබැසීමට සිදු වූ විට, ප්‍රින්ස්ගේ අධීක්ෂණය යටතේ නිව් ඇම්ස්ටර්ඩෑම් ගිනිබත් කරන ලද අතර ගඩොල් ලුතරන් පල්ලිය පමණක් ඉතිරි විය. නැගිටීම මර්දනය කිරීමෙන් පසු, ඔහුට ගිනි තැබීමේ චෝදනා එල්ල කර මරණ දඬුවම නියම කරන ලදී.

පසුව ගම නැවත ගොඩනඟන ලද අතර, 1770 ගණන් වන විට එය ජනපදයේ මධ්‍යස්ථානය වීම නතර වී ඇති බව දැනටමත් පැහැදිලි වෙමින් පැවතුනි. වැවිලිකරුවන් පහළ ගඟේ වඩාත් සාරවත් පස වෙත ගමන් කිරීමට පටන් ගෙන තිබූ අතර, එම නගරය තරමක් හුදෙකලා වී උඩුගං බලා ගියේය. මුලදී ලන්දේසි බලධාරීන්ට එහි දැවැන්ත රජයේ ගොඩනැගිලි ඉදිකිරීම සඳහා දැවැන්ත සැලසුම් තිබුණි - ඒවා තවමත් හේග්හි රාජ්‍ය ලේඛනාගාරයේ දැකිය හැකිය. කෙසේ වෙතත්, අවසානයේ දී බර්බිස්ගේ ආර්ථික ක්‍රියාකාරකම් පහළ ගඟ කේන්ද්‍ර කර ගත් සන්දර්භයක් තුළ එවැනි සංවර්ධනයක් නිෂ්ඵල බව ඔවුන්ට හඳුනා ගැනීමට සිදු වූ අතර, 1785 දී ඔවුන් නගරය කැන්ජේ මුඛයට ගෙන යාමට තීරණය කළහ.

1790 ජුනි මාසය වන විට, බලධාරීන් පෞද්ගලික පදිංචිකරුවන් සඳහා සූදානම් වූ අතර, ඊළඟ වසරේ ජනවාරි මාසයේදී ඔවුන් වර්තමාන නිව් ඇම්ස්ටර්ඩෑම් හි නිවාස ඉඩම් ලබා දීම සඳහා කොන්දේසි නියම කරමින් ආඥාවක් ප්‍රකාශයට පත් කළහ. සෑම පදිංචිකරුවෙකුටම තම ඉඩම ශක්තිමත් කර ජලාපවහන වළවල් හෑරීමට සිදු වූ අතර, රජය උඩුගං බලා මාරු කිරීමෙන් මාස හයක් ඇතුළත නිවසක් ඉදිකර නොගත් ඕනෑම කෙනෙකුට තම කොටස අහිමි වීමට සිදු විය.

වසර පහකට පසු, බර්බිස් අගනුවර බ්‍රිතාන්‍යයන් අතට පත් වූ නමුත්, යුරෝපයේ එම කාර්තුවේ සිට පැමිණි එහි මුල් අමුත්තන් සියලු දෙනා එහි පෙනුම ගැන පැහැදුනේ නැත. කෙසේ වෙතත්, ක්‍රමයෙන් එය තමන්ගේම චරිතයක් අත්පත් කරගත් අතර, එහි ගෞරවයට අනුව එය තවමත් (වෙනත් බොහෝ වාසි අතර) සීසර් කැස්ටෙලානිගේ ගෘහ නිර්මාණ ශිල්පයේ හොඳම උදාහරණය වන නිව් ඇම්ස්ටර්ඩෑම් පොදු රෝහල ගැන පුරසාරම් දොඩයි (ජෝර්ජ්ටවුන් හි පාම්ස් ඔහුගේ කාර්යයේ තවත් උදාහරණයකි). &lt;ref&gt;{{උපන්‍යාස වෙබ් |date=2013-03-10 |title='The Palms' – a century-old haven for our seniors |url=https://www.kaieteurnewsonline.com/2013/03/10/the-palms-a-century-old-haven-for-our-seniors/ |access-date=2020-12-14 |website=Kaieteur News |language=en-US}}&lt;/ref&gt; &lt;ref&gt;{{උපන්‍යාස වෙබ් |title=The Alms House (The Palms) |url=https://guyanachronicle.com/2010/06/27/the-alms-house-the-palms/ |access-date=2020-12-14 |website=Guyana Chronicle |language=en-US}}&lt;/ref&gt;

1831 දී, බර්බිස් සහ එසෙක්විබෝ / ඩෙමෙරාරා යන ජනපද දෙක එකකට ඒකාබද්ධ කර බ්‍රිතාන්‍ය ගයනාව බවට පත් වූ විට, නිව් ඇම්ස්ටර්ඩෑම් අගනුවර ලෙස එහි තත්ත්වය අහිමි විය.

වර්තමාන නගරය තරමක් කුඩා වන අතර, ප්‍රධාන මාර්ග තුනකින් සහ හරස් වීදි දුසිමක් පමණ සමන්විත වේ. එහි නගරාධිපති කර්ට් වින්ටර් සහ සමෘද්ධිමත් වෙළඳපොළක් ඇත. නිව් ඇම්ස්ටර්ඩෑම් සිට ඔබට ක්‍රැබ්වුඩ් ක්‍රීක් වෙත යා හැකිය ( {{Convert|45|mi|km|order=flip|abbr=on}} පමණ) දුරින්) කුරන්ටයින් ගඟ හරහා හෝ බර්බිස් හි නැගෙනහිර කැන්ජේ ප්‍රදේශයට. බර්බිස් ගං ඉවුර දිගේ [[Mara, Guyana|මාරා]] නගරයට {{Convert|25|mi|km|abbr=on|order=flip}} පමණ දුරින් මාර්ගයක් ද දිව යයි. දකුණට.
[[ප්‍රවර්ගය:Coordinates on Wikidata]]
[[ප්‍රවර්ගය:ගයනාව]]
[[ප්‍රවර්ගය:ගයනාවේ කලාප/නගර]]</text>
      <sha1>69i7q0muuaqt7kb28v2osd64b935mg4</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>752862</id>
      <parentid>752852</parentid>
      <timestamp>2025-07-03T04:38:20Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>BuddhikaW88</username>
        <id>37808</id>
      </contributor>
      <origin>752862</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="10757" sha1="boegob37yb0rs9eqiqhqgsnwba5v01u" xml:space="preserve">{{Infobox settlement
|official_name          = නව ඇම්ස්ටඩෑම්
|pushpin_map            = Guyana
|pushpin_label_position =bottom
|pushpin_map_caption    =ගයනාව තුල පිහිටීම
|coordinates            = {{coord|6|15|N|57|31|W|region:GY|display=inline,title}}
}}'''නිව් ඇම්ස්ටර්ඩෑම්''' ( {{Langx|nl|Nieuw Amsterdam}}   ) යනු [[ගයනාව|ගයනාවේ]] [[නැගෙනහිර බර්බයිස්-කොරෙන්ටයින් කලාපය, ගයනාව|නැගෙනහිර බර්බිස්-කොරෙන්ටින්]] හි කලාපීය අගනුවර වන අතර රටේ විශාලතම නගරවලින් එකකි. &lt;ref&gt;{{උපන්‍යාස වෙබ් |title=Capital towns and economic development |url=https://moc.gov.gy/capital-towns-and-economic-development/ |access-date=18 August 2020 |website=Ministry of Communities}}&lt;/ref&gt; එය බර්බිස් ගඟේ නැගෙනහිර ඉවුරේ පිහිටා ඇත, 2012 වන විට නිව් ඇම්ස්ටර්ඩෑම් හි ජනගහනය 17,329 කි. 

== ඉතිහාසය ==
[[ගොනුව:AMH-6907-KB_Views_of_the_St._Andries_bulwark_and_the_Samson_redoubt.jpg|thumb| 1770 දී පමණ සින්ට් ඇන්ඩ්‍රීස් බලකොටුව]]
නිව් ඇම්ස්ටර්ඩෑම් හි මූලාරම්භය 1730 සහ 1740 ගණන්වල ෆෝට් නසාවු අසල හැදී වැඩුණු ගම්මානයකිනි. පළමු නියුව් ඇම්ස්ටර්ඩෑම්, එවකට හැඳින්වූ පරිදි දකුණු ඉවුරේ බර්බිස් ගඟ දිගේ ඉහළට කිලෝමීටර 90 පමණ දුරින් පිහිටා තිබුණි. . 1763 වහල් නැගිටීමට පෙර එහි ප්‍රතිපත්ති උසාවි ගොඩනැගිල්ලක්, ගබඩාවක්, තානායමක්, කම්මල්කරුවන් දෙදෙනෙකු, බේකරියක්, ලුතරන් පල්ලියක් සහ අනෙකුත් ගොඩනැගිලි අතර නිවාස ගණනාවක් ඇතුළත් විය. 1740 දී ලන්දේසීන් විසින් ඉදිකරන ලද නිව් ඇම්ස්ටර්ඩෑම් මුලින්ම ෆෝට් සින්ට් ඇන්ඩ්‍රීස් ලෙස නම් කරන ලදී. එය 1790 දී ලන්දේසි යටත් විජිත රජයේ ආසනය බවට පත් කරන ලදී. 1803 දී එය [[බ්‍රිතාන්‍ය අධිරාජ්‍යය|බ්‍රිතාන්‍යයන්]] විසින් අත්පත් කර ගන්නා ලදී. &lt;ref&gt;{{උපන්‍යාස වෙබ් |date=2013-09-12 |title=New Amsterdam celebrates 122nd Anniversary |url=https://www.kaieteurnewsonline.com/2013/09/12/new-amsterdam-celebrates-122nd-anniversary/ |access-date=2020-12-14 |website=Kaieteur News |language=en-US}}&lt;/ref&gt;

කුඩා නගරය අතුරු නීති කිහිපයක පුරෝගාමියෙකු විය; එය වාර්තාගත පළමු සනීපාරක්ෂක රෙගුලාසි (පොදු මාර්ගය අසල පෞද්ගලික ඉඩමක් නොතිබීම, කාණු කැණීම සහ වල් නෙලීම සිදු කළ යුතු ස්ථාන) සහ නගරයේ ඇති එකම නේවාසිකාගාරයේ පළමු මිල පාලනයන් මෙන්ම මැඩෙයිරා, ජෙනෙවර්, කිල්ටම් (රම් වල පූර්වගාමියා) සහ ඇමරින්ඩියන්වරුන් විසින් සාදන ලද පානයක් පවා ගැන පුරසාරම් දොඩයි. ඇත්ත වශයෙන්ම, ඒ දවස්වල මත්පැන් පානය තෘප්තියක් ලෙස සලකනු ලැබුවේ නැත, ඒ වෙනුවට අවශ්‍යතාවයක් ලෙස සලකනු ලැබීය, මන්ද එය මැලේරියාව වැනි රෝග වළක්වන බව වැරදි ලෙස විශ්වාස කරන ලද අතර, එය 'මියාස්මා' වලට නිරාවරණය වීමෙන් ඇති වූ බව කියනු ලැබේ.

1763 මාර්තු මාසයේදී, කැරලිකාර නායක කෆී කුඩා නගරයේ පිහිටි ප්‍රතිපත්ති උසාවිය ගොඩනැගිල්ල ඔහුගේ මූලස්ථානය බවට පත් කළ අතර, එහි දොරටුව දෙපස ඔහු කාලතුවක්කු දෙකක් තැබූ අතර, ඒවා කම්මල්කරු ප්‍රින්ස් විසින් ඔහු වෙනුවෙන් අලුත්වැඩියා කරන ලදී. 1764 දී විප්ලවවාදීන්ට ගඟෙන් ඉහළට පසුබැසීමට සිදු වූ විට, ප්‍රින්ස්ගේ අධීක්ෂණය යටතේ නිව් ඇම්ස්ටර්ඩෑම් ගිනිබත් කරන ලද අතර ගඩොල් ලුතරන් පල්ලිය පමණක් ඉතිරි විය. නැගිටීම මර්දනය කිරීමෙන් පසු, ඔහුට ගිනි තැබීමේ චෝදනා එල්ල කර මරණ දඬුවම නියම කරන ලදී.

පසුව ගම නැවත ගොඩනඟන ලද අතර, 1770 ගණන් වන විට එය ජනපදයේ මධ්‍යස්ථානය වීම නතර වී ඇති බව දැනටමත් පැහැදිලි වෙමින් පැවතුනි. වැවිලිකරුවන් පහළ ගඟේ වඩාත් සාරවත් පස වෙත ගමන් කිරීමට පටන් ගෙන තිබූ අතර, එම නගරය තරමක් හුදෙකලා වී උඩුගං බලා ගියේය. මුලදී ලන්දේසි බලධාරීන්ට එහි දැවැන්ත රජයේ ගොඩනැගිලි ඉදිකිරීම සඳහා දැවැන්ත සැලසුම් තිබුණි - ඒවා තවමත් හේග්හි රාජ්‍ය ලේඛනාගාරයේ දැකිය හැකිය. කෙසේ වෙතත්, අවසානයේ දී බර්බිස්ගේ ආර්ථික ක්‍රියාකාරකම් පහළ ගඟ කේන්ද්‍ර කර ගත් සන්දර්භයක් තුළ එවැනි සංවර්ධනයක් නිෂ්ඵල බව ඔවුන්ට හඳුනා ගැනීමට සිදු වූ අතර, 1785 දී ඔවුන් නගරය කැන්ජේ මුඛයට ගෙන යාමට තීරණය කළහ.

1790 ජුනි මාසය වන විට, බලධාරීන් පෞද්ගලික පදිංචිකරුවන් සඳහා සූදානම් වූ අතර, ඊළඟ වසරේ ජනවාරි මාසයේදී ඔවුන් වර්තමාන නිව් ඇම්ස්ටර්ඩෑම් හි නිවාස ඉඩම් ලබා දීම සඳහා කොන්දේසි නියම කරමින් ආඥාවක් ප්‍රකාශයට පත් කළහ. සෑම පදිංචිකරුවෙකුටම තම ඉඩම ශක්තිමත් කර ජලාපවහන වළවල් හෑරීමට සිදු වූ අතර, රජය උඩුගං බලා මාරු කිරීමෙන් මාස හයක් ඇතුළත නිවසක් ඉදිකර නොගත් ඕනෑම කෙනෙකුට තම කොටස අහිමි වීමට සිදු විය.

වසර පහකට පසු, බර්බිස් අගනුවර බ්‍රිතාන්‍යයන් අතට පත් වූ නමුත්, යුරෝපයේ එම කාර්තුවේ සිට පැමිණි එහි මුල් අමුත්තන් සියලු දෙනා එහි පෙනුම ගැන පැහැදුනේ නැත. කෙසේ වෙතත්, ක්‍රමයෙන් එය තමන්ගේම චරිතයක් අත්පත් කරගත් අතර, එහි ගෞරවයට අනුව එය තවමත් (වෙනත් බොහෝ වාසි අතර) සීසර් කැස්ටෙලානිගේ ගෘහ නිර්මාණ ශිල්පයේ හොඳම උදාහරණය වන නිව් ඇම්ස්ටර්ඩෑම් පොදු රෝහල ගැන පුරසාරම් දොඩයි (ජෝර්ජ්ටවුන් හි පාම්ස් ඔහුගේ කාර්යයේ තවත් උදාහරණයකි). &lt;ref&gt;{{උපන්‍යාස වෙබ් |date=2013-03-10 |title='The Palms' – a century-old haven for our seniors |url=https://www.kaieteurnewsonline.com/2013/03/10/the-palms-a-century-old-haven-for-our-seniors/ |access-date=2020-12-14 |website=Kaieteur News |language=en-US}}&lt;/ref&gt; &lt;ref&gt;{{උපන්‍යාස වෙබ් |title=The Alms House (The Palms) |url=https://guyanachronicle.com/2010/06/27/the-alms-house-the-palms/ |access-date=2020-12-14 |website=Guyana Chronicle |language=en-US}}&lt;/ref&gt;

1831 දී, බර්බිස් සහ එසෙක්විබෝ / ඩෙමෙරාරා යන ජනපද දෙක එකකට ඒකාබද්ධ කර බ්‍රිතාන්‍ය ගයනාව බවට පත් වූ විට, නිව් ඇම්ස්ටර්ඩෑම් අගනුවර ලෙස එහි තත්ත්වය අහිමි විය.

== යොමු කිරීම් ==
[[ප්‍රවර්ගය:Coordinates on Wikidata]]
[[ප්‍රවර්ගය:ගයනාව]]
[[ප්‍රවර්ගය:ගයනාවේ කලාප/නගර]]</text>
      <sha1>boegob37yb0rs9eqiqhqgsnwba5v01u</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>බාර්ටිකා, ගයනාව</title>
    <ns>0</ns>
    <id>182835</id>
    <revision>
      <id>752824</id>
      <timestamp>2025-07-03T04:18:41Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>BuddhikaW88</username>
        <id>37808</id>
      </contributor>
      <comment>Created by translating the page &quot;[[:en:Special:Redirect/revision/1265502890|Bartica]]&quot;</comment>
      <origin>752824</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="4389" sha1="klrpvzkibcc4jcx4b6l2jr5mjhhazy0" xml:space="preserve">'''බාර්ටිකා''' යනු [[ගයනාව|ගයනාවේ]] කුයුනි සහ මසරුනි ගංගා එසෙක්විබෝ ගඟ සමඟ එක්වන ස්ථානයේ, [[කුයිනි-මාසරූනි කලාපය, ගයනාව|කුයුනි-මසරුනි]] (කලාපය 7) හි එසෙක්විබෝ ගඟේ බටහිර ඉවුරේ පිහිටි [[සුළු නගරය|නගරයකි]] . එය Cuyuni-Mazaruni හි ප්රාදේශීය අගනුවර වේ. &lt;ref&gt;{{උපන්‍යාස වෙබ් |title=Capital towns and economic development |url=https://moc.gov.gy/capital-towns-and-economic-development/ |url-status=dead |archive-url=https://web.archive.org/web/20190201054630/http://moc.gov.gy/capital-towns-and-economic-development/ |archive-date=1 February 2019 |access-date=18 August 2020 |website=Ministry of Communities}}&lt;/ref&gt; ඩ් ඩ්ස් ව්ෆ්ඩ්ස් ෆ්ස් ස්ඩ් ෆ්ස්ඩ් ෆ්ඩ්ස්ෆ් ඩ්ස් ෆ්ඩ්ස්ෆ් ස්ඩ් ෆ්ඩ්ස් ඝ් ට්ෆ් හ්ෆ් ග්ෆ්ඩ් ග්ෆ්ඩ් ග්ඩ් ග්

&quot;අභ්‍යන්තරයට පිවිසෙන දොරටුව&quot; ලෙස සැලකෙන මෙම නගරයේ 2012 වන විට ජනගහනය 8,004 ක් වන අතර,  වනාන්තරයේ වැඩ කරන, රන් හා දියමන්ති කැණීම් කරන පුද්ගලයින් සඳහා ආරම්භක ස්ථානය වේ. &lt;ref&gt;{{උපන්‍යාස වෙබ් |title=Gold and Diamond Mining in Guyana |url=https://www.buygoldonline.io/gold-and-diamond-mining-in-guyana/ |access-date=16 August 2020 |website=Buy Gold Online}}&lt;/ref&gt;
[[ගොනුව:Bartica_third_avenue_1.jpg|thumb| බාර්ටිකා මධ්‍යම ප්‍රදේශයේ තුන්වන මාවත]]

== ඉතිහාසය ==
නගරය 1837 දී පිහිටුවන ලද සහ 1843 දී කැප කරන ලද ඇන්ග්ලිකන් මිෂනාරි ජනාවාසයකින් වර්ධනය විය. &lt;ref name=&quot;missed&quot; /&gt; ''බාර්ටිකා'' යන නම පැමිණ ඇත්තේ &quot;රතු පොළොව&quot; යන අර්ථය ඇති ස්වදේශික වචනයකින් වන අතර එය ප්‍රදේශයේ බහුලව දක්නට ලැබේ. &lt;ref name=&quot;missed&quot;&gt;{{උපන්‍යාස වෙබ් |title=BARTICA – A Missed Opportunity of History |url=https://guyaneseonline.net/2013/07/25/bartica-a-missed-opportunity-of-history-by-dmitri-allicock/ |url-status=usurped |archive-url=https://web.archive.org/web/20200814120518/https://guyaneseonline.net/2013/07/25/bartica-a-missed-opportunity-of-history-by-dmitri-allicock/ |archive-date=August 14, 2020 |access-date=17 August 2020 |website=Guyanese Online}}&lt;/ref&gt; 1892 ජූලි 30 වන දින ජෝර්ජ්ටවුන් ඩේලි ක්‍රොනිකල් පුවත්පතට අනුව, පක්ෂි විද්‍යාඥ වයිට්ලි බාර්ටිකා අසල ඇනී ස්කේපි ගඟේ ඔහුගේ කඳවුරේදී මිය ගියේය. ඔහු මැලේරියාවෙන් මෝහයෙන් පෙළුණු අතර ඔහුගේ බෝට්ටුව ගිලෙන විට ඔහුගේ කුරුළු දඩයම් තොගය අහිමි වීම නිසා ඔහු මානසික අවපීඩනයෙන් පෙළුණි. අවසානයේ ඔහු තමාටම වෙඩි තබා ගැනීමට හේතුව මෙය විය හැකිය.{{තහවුරු​ කරන්න|date=December 2024}}&lt;sup class=&quot;noprint Inline-Template Template-Fact&quot; style=&quot;white-space:nowrap;&quot;&gt;&amp;#x5B; ''[[විකිපීඩියා:තහවුරු කිරීමක් අවශ්‍යයි|&lt;span title=&quot;This claim needs references to reliable sources. (December 2024)&quot;&gt;උපුටා දැක්වීම අවශ්‍යයි&lt;/span&gt;]]'' &amp;#x5D;&lt;/sup&gt;
[[ප්‍රවර්ගය:Coordinates on Wikidata]]</text>
      <sha1>klrpvzkibcc4jcx4b6l2jr5mjhhazy0</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>752832</id>
      <parentid>752824</parentid>
      <timestamp>2025-07-03T04:27:49Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>BuddhikaW88</username>
        <id>37808</id>
      </contributor>
      <origin>752832</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="4684" sha1="5ypsw0gaqd9j7bpoyri0vbi129b7jhm" xml:space="preserve">{{Infobox settlement
|official_name          = බාර්ටිකා
|pushpin_map            = Guyana
|pushpin_label_position =bottom
|pushpin_map_caption    =ගයනාව තුල පිහිටීම
|coordinates            = {{coord|06|24|N|58|37|W|region:GY|display=inline,title}}
}}'''බාර්ටිකා''' යනු [[ගයනාව|ගයනාවේ]] කුයුනි සහ මසරුනි ගංගා එසෙක්විබෝ ගඟ සමඟ එක්වන ස්ථානයේ, [[කුයිනි-මාසරූනි කලාපය, ගයනාව|කුයුනි-මසරුනි]] (කලාපය 7) හි එසෙක්විබෝ ගඟේ බටහිර ඉවුරේ පිහිටි [[සුළු නගරය|නගරයකි]] . එය Cuyuni-Mazaruni හි ප්රාදේශීය අගනුවර වේ. &lt;ref&gt;{{උපන්‍යාස වෙබ් |title=Capital towns and economic development |url=https://moc.gov.gy/capital-towns-and-economic-development/ |url-status=dead |archive-url=https://web.archive.org/web/20190201054630/http://moc.gov.gy/capital-towns-and-economic-development/ |archive-date=1 February 2019 |access-date=18 August 2020 |website=Ministry of Communities}}&lt;/ref&gt; ඩ් ඩ්ස් ව්ෆ්ඩ්ස් ෆ්ස් ස්ඩ් ෆ්ස්ඩ් ෆ්ඩ්ස්ෆ් ඩ්ස් ෆ්ඩ්ස්ෆ් ස්ඩ් ෆ්ඩ්ස් ඝ් ට්ෆ් හ්ෆ් ග්ෆ්ඩ් ග්ෆ්ඩ් ග්ඩ් ග්

&quot;අභ්‍යන්තරයට පිවිසෙන දොරටුව&quot; ලෙස සැලකෙන මෙම නගරයේ 2012 වන විට ජනගහනය 8,004 ක් වන අතර,  වනාන්තරයේ වැඩ කරන, රන් හා දියමන්ති කැණීම් කරන පුද්ගලයින් සඳහා ආරම්භක ස්ථානය වේ. &lt;ref&gt;{{උපන්‍යාස වෙබ් |title=Gold and Diamond Mining in Guyana |url=https://www.buygoldonline.io/gold-and-diamond-mining-in-guyana/ |access-date=16 August 2020 |website=Buy Gold Online}}&lt;/ref&gt;
[[ගොනුව:Bartica_third_avenue_1.jpg|thumb| බාර්ටිකා මධ්‍යම ප්‍රදේශයේ තුන්වන මාවත]]

== ඉතිහාසය ==
නගරය 1837 දී පිහිටුවන ලද සහ 1843 දී කැප කරන ලද ඇන්ග්ලිකන් මිෂනාරි ජනාවාසයකින් වර්ධනය විය. &lt;ref name=&quot;missed&quot; /&gt; ''බාර්ටිකා'' යන නම පැමිණ ඇත්තේ &quot;රතු පොළොව&quot; යන අර්ථය ඇති ස්වදේශික වචනයකින් වන අතර එය ප්‍රදේශයේ බහුලව දක්නට ලැබේ. &lt;ref name=&quot;missed&quot;&gt;{{උපන්‍යාස වෙබ් |title=BARTICA – A Missed Opportunity of History |url=https://guyaneseonline.net/2013/07/25/bartica-a-missed-opportunity-of-history-by-dmitri-allicock/ |url-status=usurped |archive-url=https://web.archive.org/web/20200814120518/https://guyaneseonline.net/2013/07/25/bartica-a-missed-opportunity-of-history-by-dmitri-allicock/ |archive-date=August 14, 2020 |access-date=17 August 2020 |website=Guyanese Online}}&lt;/ref&gt; 1892 ජූලි 30 වන දින ජෝර්ජ්ටවුන් ඩේලි ක්‍රොනිකල් පුවත්පතට අනුව, පක්ෂි විද්‍යාඥ වයිට්ලි බාර්ටිකා අසල ඇනී ස්කේපි ගඟේ ඔහුගේ කඳවුරේදී මිය ගියේය. ඔහු මැලේරියාවෙන් මෝහයෙන් පෙළුණු අතර ඔහුගේ බෝට්ටුව ගිලෙන විට ඔහුගේ කුරුළු දඩයම් තොගය අහිමි වීම නිසා ඔහු මානසික අවපීඩනයෙන් පෙළුණි. අවසානයේ ඔහු තමාටම වෙඩි තබා ගැනීමට හේතුව මෙය විය හැකිය.{{තහවුරු​ කරන්න|date=December 2024}}&lt;sup class=&quot;noprint Inline-Template Template-Fact&quot; style=&quot;white-space:nowrap;&quot;&gt;&amp;#x5B; ''[[විකිපීඩියා:තහවුරු කිරීමක් අවශ්‍යයි|&lt;span title=&quot;This claim needs references to reliable sources. (December 2024)&quot;&gt;උපුටා දැක්වීම අවශ්‍යයි&lt;/span&gt;]]'' &amp;#x5D;&lt;/sup&gt;
[[ප්‍රවර්ගය:Coordinates on Wikidata]]</text>
      <sha1>5ypsw0gaqd9j7bpoyri0vbi129b7jhm</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>752843</id>
      <parentid>752832</parentid>
      <timestamp>2025-07-03T04:28:59Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>BuddhikaW88</username>
        <id>37808</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>[[ප්‍රවර්ගය:ගයනාව]] එක් කරන ලදී. [[විකිපීඩියා:HOTCAT|HotCat]] භාවිතයෙන්</comment>
      <origin>752843</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="4732" sha1="e9zpwh5hazyqrnz6ihuxorbn7nnjms8" xml:space="preserve">{{Infobox settlement
|official_name          = බාර්ටිකා
|pushpin_map            = Guyana
|pushpin_label_position =bottom
|pushpin_map_caption    =ගයනාව තුල පිහිටීම
|coordinates            = {{coord|06|24|N|58|37|W|region:GY|display=inline,title}}
}}'''බාර්ටිකා''' යනු [[ගයනාව|ගයනාවේ]] කුයුනි සහ මසරුනි ගංගා එසෙක්විබෝ ගඟ සමඟ එක්වන ස්ථානයේ, [[කුයිනි-මාසරූනි කලාපය, ගයනාව|කුයුනි-මසරුනි]] (කලාපය 7) හි එසෙක්විබෝ ගඟේ බටහිර ඉවුරේ පිහිටි [[සුළු නගරය|නගරයකි]] . එය Cuyuni-Mazaruni හි ප්රාදේශීය අගනුවර වේ. &lt;ref&gt;{{උපන්‍යාස වෙබ් |title=Capital towns and economic development |url=https://moc.gov.gy/capital-towns-and-economic-development/ |url-status=dead |archive-url=https://web.archive.org/web/20190201054630/http://moc.gov.gy/capital-towns-and-economic-development/ |archive-date=1 February 2019 |access-date=18 August 2020 |website=Ministry of Communities}}&lt;/ref&gt; ඩ් ඩ්ස් ව්ෆ්ඩ්ස් ෆ්ස් ස්ඩ් ෆ්ස්ඩ් ෆ්ඩ්ස්ෆ් ඩ්ස් ෆ්ඩ්ස්ෆ් ස්ඩ් ෆ්ඩ්ස් ඝ් ට්ෆ් හ්ෆ් ග්ෆ්ඩ් ග්ෆ්ඩ් ග්ඩ් ග්

&quot;අභ්‍යන්තරයට පිවිසෙන දොරටුව&quot; ලෙස සැලකෙන මෙම නගරයේ 2012 වන විට ජනගහනය 8,004 ක් වන අතර,  වනාන්තරයේ වැඩ කරන, රන් හා දියමන්ති කැණීම් කරන පුද්ගලයින් සඳහා ආරම්භක ස්ථානය වේ. &lt;ref&gt;{{උපන්‍යාස වෙබ් |title=Gold and Diamond Mining in Guyana |url=https://www.buygoldonline.io/gold-and-diamond-mining-in-guyana/ |access-date=16 August 2020 |website=Buy Gold Online}}&lt;/ref&gt;
[[ගොනුව:Bartica_third_avenue_1.jpg|thumb| බාර්ටිකා මධ්‍යම ප්‍රදේශයේ තුන්වන මාවත]]

== ඉතිහාසය ==
නගරය 1837 දී පිහිටුවන ලද සහ 1843 දී කැප කරන ලද ඇන්ග්ලිකන් මිෂනාරි ජනාවාසයකින් වර්ධනය විය. &lt;ref name=&quot;missed&quot; /&gt; ''බාර්ටිකා'' යන නම පැමිණ ඇත්තේ &quot;රතු පොළොව&quot; යන අර්ථය ඇති ස්වදේශික වචනයකින් වන අතර එය ප්‍රදේශයේ බහුලව දක්නට ලැබේ. &lt;ref name=&quot;missed&quot;&gt;{{උපන්‍යාස වෙබ් |title=BARTICA – A Missed Opportunity of History |url=https://guyaneseonline.net/2013/07/25/bartica-a-missed-opportunity-of-history-by-dmitri-allicock/ |url-status=usurped |archive-url=https://web.archive.org/web/20200814120518/https://guyaneseonline.net/2013/07/25/bartica-a-missed-opportunity-of-history-by-dmitri-allicock/ |archive-date=August 14, 2020 |access-date=17 August 2020 |website=Guyanese Online}}&lt;/ref&gt; 1892 ජූලි 30 වන දින ජෝර්ජ්ටවුන් ඩේලි ක්‍රොනිකල් පුවත්පතට අනුව, පක්ෂි විද්‍යාඥ වයිට්ලි බාර්ටිකා අසල ඇනී ස්කේපි ගඟේ ඔහුගේ කඳවුරේදී මිය ගියේය. ඔහු මැලේරියාවෙන් මෝහයෙන් පෙළුණු අතර ඔහුගේ බෝට්ටුව ගිලෙන විට ඔහුගේ කුරුළු දඩයම් තොගය අහිමි වීම නිසා ඔහු මානසික අවපීඩනයෙන් පෙළුණි. අවසානයේ ඔහු තමාටම වෙඩි තබා ගැනීමට හේතුව මෙය විය හැකිය.{{තහවුරු​ කරන්න|date=December 2024}}&lt;sup class=&quot;noprint Inline-Template Template-Fact&quot; style=&quot;white-space:nowrap;&quot;&gt;&amp;#x5B; ''[[විකිපීඩියා:තහවුරු කිරීමක් අවශ්‍යයි|&lt;span title=&quot;This claim needs references to reliable sources. (December 2024)&quot;&gt;උපුටා දැක්වීම අවශ්‍යයි&lt;/span&gt;]]'' &amp;#x5D;&lt;/sup&gt;
[[ප්‍රවර්ගය:Coordinates on Wikidata]]
[[ප්‍රවර්ගය:ගයනාව]]</text>
      <sha1>e9zpwh5hazyqrnz6ihuxorbn7nnjms8</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>752853</id>
      <parentid>752843</parentid>
      <timestamp>2025-07-03T04:29:56Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>BuddhikaW88</username>
        <id>37808</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>[[ප්‍රවර්ගය:ගයනාවේ කලාප/නගර]] එක් කරන ලදී. [[විකිපීඩියා:HOTCAT|HotCat]] භාවිතයෙන්</comment>
      <origin>752853</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="4806" sha1="exgbqsj2cashombjijko8eoshti7oil" xml:space="preserve">{{Infobox settlement
|official_name          = බාර්ටිකා
|pushpin_map            = Guyana
|pushpin_label_position =bottom
|pushpin_map_caption    =ගයනාව තුල පිහිටීම
|coordinates            = {{coord|06|24|N|58|37|W|region:GY|display=inline,title}}
}}'''බාර්ටිකා''' යනු [[ගයනාව|ගයනාවේ]] කුයුනි සහ මසරුනි ගංගා එසෙක්විබෝ ගඟ සමඟ එක්වන ස්ථානයේ, [[කුයිනි-මාසරූනි කලාපය, ගයනාව|කුයුනි-මසරුනි]] (කලාපය 7) හි එසෙක්විබෝ ගඟේ බටහිර ඉවුරේ පිහිටි [[සුළු නගරය|නගරයකි]] . එය Cuyuni-Mazaruni හි ප්රාදේශීය අගනුවර වේ. &lt;ref&gt;{{උපන්‍යාස වෙබ් |title=Capital towns and economic development |url=https://moc.gov.gy/capital-towns-and-economic-development/ |url-status=dead |archive-url=https://web.archive.org/web/20190201054630/http://moc.gov.gy/capital-towns-and-economic-development/ |archive-date=1 February 2019 |access-date=18 August 2020 |website=Ministry of Communities}}&lt;/ref&gt; ඩ් ඩ්ස් ව්ෆ්ඩ්ස් ෆ්ස් ස්ඩ් ෆ්ස්ඩ් ෆ්ඩ්ස්ෆ් ඩ්ස් ෆ්ඩ්ස්ෆ් ස්ඩ් ෆ්ඩ්ස් ඝ් ට්ෆ් හ්ෆ් ග්ෆ්ඩ් ග්ෆ්ඩ් ග්ඩ් ග්

&quot;අභ්‍යන්තරයට පිවිසෙන දොරටුව&quot; ලෙස සැලකෙන මෙම නගරයේ 2012 වන විට ජනගහනය 8,004 ක් වන අතර,  වනාන්තරයේ වැඩ කරන, රන් හා දියමන්ති කැණීම් කරන පුද්ගලයින් සඳහා ආරම්භක ස්ථානය වේ. &lt;ref&gt;{{උපන්‍යාස වෙබ් |title=Gold and Diamond Mining in Guyana |url=https://www.buygoldonline.io/gold-and-diamond-mining-in-guyana/ |access-date=16 August 2020 |website=Buy Gold Online}}&lt;/ref&gt;
[[ගොනුව:Bartica_third_avenue_1.jpg|thumb| බාර්ටිකා මධ්‍යම ප්‍රදේශයේ තුන්වන මාවත]]

== ඉතිහාසය ==
නගරය 1837 දී පිහිටුවන ලද සහ 1843 දී කැප කරන ලද ඇන්ග්ලිකන් මිෂනාරි ජනාවාසයකින් වර්ධනය විය. &lt;ref name=&quot;missed&quot; /&gt; ''බාර්ටිකා'' යන නම පැමිණ ඇත්තේ &quot;රතු පොළොව&quot; යන අර්ථය ඇති ස්වදේශික වචනයකින් වන අතර එය ප්‍රදේශයේ බහුලව දක්නට ලැබේ. &lt;ref name=&quot;missed&quot;&gt;{{උපන්‍යාස වෙබ් |title=BARTICA – A Missed Opportunity of History |url=https://guyaneseonline.net/2013/07/25/bartica-a-missed-opportunity-of-history-by-dmitri-allicock/ |url-status=usurped |archive-url=https://web.archive.org/web/20200814120518/https://guyaneseonline.net/2013/07/25/bartica-a-missed-opportunity-of-history-by-dmitri-allicock/ |archive-date=August 14, 2020 |access-date=17 August 2020 |website=Guyanese Online}}&lt;/ref&gt; 1892 ජූලි 30 වන දින ජෝර්ජ්ටවුන් ඩේලි ක්‍රොනිකල් පුවත්පතට අනුව, පක්ෂි විද්‍යාඥ වයිට්ලි බාර්ටිකා අසල ඇනී ස්කේපි ගඟේ ඔහුගේ කඳවුරේදී මිය ගියේය. ඔහු මැලේරියාවෙන් මෝහයෙන් පෙළුණු අතර ඔහුගේ බෝට්ටුව ගිලෙන විට ඔහුගේ කුරුළු දඩයම් තොගය අහිමි වීම නිසා ඔහු මානසික අවපීඩනයෙන් පෙළුණි. අවසානයේ ඔහු තමාටම වෙඩි තබා ගැනීමට හේතුව මෙය විය හැකිය.{{තහවුරු​ කරන්න|date=December 2024}}&lt;sup class=&quot;noprint Inline-Template Template-Fact&quot; style=&quot;white-space:nowrap;&quot;&gt;&amp;#x5B; ''[[විකිපීඩියා:තහවුරු කිරීමක් අවශ්‍යයි|&lt;span title=&quot;This claim needs references to reliable sources. (December 2024)&quot;&gt;උපුටා දැක්වීම අවශ්‍යයි&lt;/span&gt;]]'' &amp;#x5D;&lt;/sup&gt;
[[ප්‍රවර්ගය:Coordinates on Wikidata]]
[[ප්‍රවර්ගය:ගයනාව]]
[[ප්‍රවර්ගය:ගයනාවේ කලාප/නගර]]</text>
      <sha1>exgbqsj2cashombjijko8eoshti7oil</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>752863</id>
      <parentid>752853</parentid>
      <timestamp>2025-07-03T04:39:33Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>BuddhikaW88</username>
        <id>37808</id>
      </contributor>
      <origin>752863</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="4595" sha1="rxeorffl5ia7071tzs7sfxbn2ba0qxi" xml:space="preserve">{{Infobox settlement
|official_name          = බාර්ටිකා
|pushpin_map            = Guyana
|pushpin_label_position =bottom
|pushpin_map_caption    =ගයනාව තුල පිහිටීම
|coordinates            = {{coord|06|24|N|58|37|W|region:GY|display=inline,title}}
}}'''බාර්ටිකා''' යනු [[ගයනාව|ගයනාවේ]] කුයුනි සහ මසරුනි ගංගා එසෙක්විබෝ ගඟ සමඟ එක්වන ස්ථානයේ, [[කුයිනි-මාසරූනි කලාපය, ගයනාව|කුයුනි-මසරුනි]] (කලාපය 7) හි එසෙක්විබෝ ගඟේ බටහිර ඉවුරේ පිහිටි [[සුළු නගරය|නගරයකි]] . එය කුයුනි-මසරුනි හි ප්‍රාදේශීය අගනුවර වේ. &lt;ref&gt;{{උපන්‍යාස වෙබ් |title=Capital towns and economic development |url=https://moc.gov.gy/capital-towns-and-economic-development/ |url-status=dead |archive-url=https://web.archive.org/web/20190201054630/http://moc.gov.gy/capital-towns-and-economic-development/ |archive-date=1 February 2019 |access-date=18 August 2020 |website=Ministry of Communities}}&lt;/ref&gt; 

&quot;අභ්‍යන්තරයට පිවිසෙන දොරටුව&quot; ලෙස සැලකෙන මෙම නගරයේ 2012 වන විට ජනගහනය 8,004 ක් වන අතර,  වනාන්තරයේ වැඩ කරන, රන් හා දියමන්ති කැණීම් කරන පුද්ගලයින් සඳහා ආරම්භක ස්ථානය වේ. &lt;ref&gt;{{උපන්‍යාස වෙබ් |title=Gold and Diamond Mining in Guyana |url=https://www.buygoldonline.io/gold-and-diamond-mining-in-guyana/ |access-date=16 August 2020 |website=Buy Gold Online}}&lt;/ref&gt;
[[ගොනුව:Bartica_third_avenue_1.jpg|thumb| බාර්ටිකා මධ්‍යම ප්‍රදේශයේ තුන්වන මාවත]]

== ඉතිහාසය ==
නගරය 1837 දී පිහිටුවන ලද සහ 1843 දී කැප කරන ලද ඇන්ග්ලිකන් මිෂනාරි ජනාවාසයකින් වර්ධනය විය. &lt;ref name=&quot;missed&quot; /&gt; ''බාර්ටිකා'' යන නම පැමිණ ඇත්තේ &quot;රතු පොළොව&quot; යන අර්ථය ඇති ස්වදේශික වචනයකින් වන අතර එය ප්‍රදේශයේ බහුලව දක්නට ලැබේ. &lt;ref name=&quot;missed&quot;&gt;{{උපන්‍යාස වෙබ් |title=BARTICA – A Missed Opportunity of History |url=https://guyaneseonline.net/2013/07/25/bartica-a-missed-opportunity-of-history-by-dmitri-allicock/ |url-status=usurped |archive-url=https://web.archive.org/web/20200814120518/https://guyaneseonline.net/2013/07/25/bartica-a-missed-opportunity-of-history-by-dmitri-allicock/ |archive-date=August 14, 2020 |access-date=17 August 2020 |website=Guyanese Online}}&lt;/ref&gt; 1892 ජූලි 30 වන දින ජෝර්ජ්ටවුන් ඩේලි ක්‍රොනිකල් පුවත්පතට අනුව, පක්ෂි විද්‍යාඥ වයිට්ලි බාර්ටිකා අසල ඇනී ස්කේපි ගඟේ ඔහුගේ කඳවුරේදී මිය ගියේය. ඔහු මැලේරියාවෙන් මෝහයෙන් පෙළුණු අතර ඔහුගේ බෝට්ටුව ගිලෙන විට ඔහුගේ කුරුළු දඩයම් තොගය අහිමි වීම නිසා ඔහු මානසික අවපීඩනයෙන් පෙළුණි. අවසානයේ ඔහු තමාටම වෙඩි තබා ගැනීමට හේතුව මෙය විය හැකිය.{{තහවුරු​ කරන්න|date=December 2024}}&lt;sup class=&quot;noprint Inline-Template Template-Fact&quot; style=&quot;white-space:nowrap;&quot;&gt;&amp;#x5B; ''[[විකිපීඩියා:තහවුරු කිරීමක් අවශ්‍යයි|&lt;span title=&quot;This claim needs references to reliable sources. (December 2024)&quot;&gt;උපුටා දැක්වීම අවශ්‍යයි&lt;/span&gt;]]'' &amp;#x5D;&lt;/sup&gt;

== යොමු කිරීම් ==
[[ප්‍රවර්ගය:Coordinates on Wikidata]]
[[ප්‍රවර්ගය:ගයනාව]]
[[ප්‍රවර්ගය:ගයනාවේ කලාප/නගර]]</text>
      <sha1>rxeorffl5ia7071tzs7sfxbn2ba0qxi</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>මහ්ඩියා, ගයනාව</title>
    <ns>0</ns>
    <id>182836</id>
    <revision>
      <id>752825</id>
      <timestamp>2025-07-03T04:18:42Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>BuddhikaW88</username>
        <id>37808</id>
      </contributor>
      <comment>Created by translating the page &quot;[[:en:Special:Redirect/revision/1209149115|Mahdia, Guyana]]&quot;</comment>
      <origin>752825</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="5976" sha1="e0iazqel9u812dtagv01f37cyhyg8cs" xml:space="preserve">'''මහඩියා''' යනු [[ගයනාව|ගයනාවේ]] නගරයක් වන අතර, &lt;ref&gt;{{උපන්‍යාස වෙබ් |title=Capital towns and economic development |url=https://moc.gov.gy/capital-towns-and-economic-development/ |url-status=dead |archive-url=https://web.archive.org/web/20190201054630/http://moc.gov.gy/capital-towns-and-economic-development/ |archive-date=1 February 2019 |access-date=18 August 2020 |website=Ministry of Communities}}&lt;/ref&gt; එය රටේ මධ්‍යයට ආසන්නව මුහුදු මට්ටමේ සිට මුහුදු මට්ටමේ සිට මුහුදු මට්ටමේ සිට {{cvt|415|m}} ක උන්නතාංශයක පිහිටා ඇත. .'''ඩ්ස් ස්ඩ්ග් ස්ඩ් ග්ෆ්ඩ්ස්ග් ග්ස්ෆ්ඩ් ග්ඩ්ෆ්ස්ග් රෙ ව්xcx ව්xc c ෆ්ඩ්ස් ස අට්  zස ස් ෆ්'''

වාණිජ්‍යය කේන්ද්‍රගත වී ඇත්තේ ප්‍රදේශයේ [[රන්]] හා [[දියමන්ති]] කැණීම් මෙහෙයුම් මත ය. එනිසා එය ආර්ථික උත්පාතයන් සහ කඩාවැටීම් මගින් බලපෑමට ලක් වන අතර පතල් කැණීම හරහා ධනය උපයා ගැනීම සඳහා දේශීය හා විදේශීය සංක්‍රමණිකයින් ආකර්ෂණය කරයි.

== ජන විකාශනය ==
2012 වන විට මහඩියා හි ජනගහනය 2,563 ක් වූ අතර,  එය කණ්ඩායම් තුනකින් යුක්ත වේ. ස්වදේශික ඇමරින්ඩියන් ගෝත්‍රයක් වන පැටමොනාස්, ගොවිතැන, දඩයම් කිරීම සහ පතල් කැණීම් කටයුතුවල නියැලී සිටිති. ගයනාවේ වෙරළබඩ ප්‍රදේශවල පදිංචිකරුවන් වන කෝස්ට් ලෑන්ඩර්ස්, ප්‍රධාන වශයෙන් පතල් කැණීම් රැකියා සොයා අභ්‍යන්තර ප්‍රදේශවලට සංක්‍රමණය විය. දූපත් වැසියන් ලෙස හැඳින්වෙන තුන්වන කණ්ඩායම සංක්‍රමණිකයන් වන අතර ඔවුන්ගෙන් පැවත එන්නන් කැරිබියානු දූපත් වලින්, විශේෂයෙන් ශාන්ත ලුසියා සහ ඩොමිනිකා වලින් පැමිණේ. ඔවුන් ගොවිතැන් කිරීම සහ අඟුරු දහනය කිරීම කෙරෙහි අවධානය යොමු කරයි. මෑත කාලය තුළ, පතල් කැණීම් සහ අනෙකුත් ව්‍යාපාරවල ද නියැලී සිටින බ්‍රසීලියානුවන් යන නව කණ්ඩායමක් ආගමනය වී තිබේ. වාර්ෂිකව සැප්තැම්බර් 10 වන දින, ඇමරින්ඩියන්වරු මහඩියා හි කැම්බල්ටවුන් ප්‍රජාව තුළ උරුම මාසය සමරති, &lt;ref&gt;{{Cite news|url=https://guyanachronicle.com/2012/09/18/campbelltown-to-host-heritage-day-activities-on-september-2829/|title=Campbelltown to host Heritage Day activities on September 28/29|work=Guyana Chronicle|access-date=9 September 2020|archive-url=https://web.archive.org/web/20220721164606/https://guyanachronicle.com/2012/09/18/campbelltown-to-host-heritage-day-activities-on-september-2829/|archive-date=21 July 2022}}&lt;/ref&gt;, සහ දූපත් වැසියෝ අගෝස්තු අවසානයේ ලා රෝස් උත්සවය සමරති. මෙම උත්සවය ආරම්භ වූයේ ශාන්ත ලුසියා හි ය. &lt;ref&gt;{{Cite news|url=https://www.stabroeknews.com/2013/09/29/sunday/arts-on-sunday/the-la-rose-festival-of-st-lucia/|title=The La Rose festival of St Lucia|work=Stabroek News|access-date=9 September 2020}}&lt;/ref&gt; මහඩියා 8 වන කලාපයේ ප්‍රාදේශීය පරිපාලන මධ්‍යස්ථානය වන බැවින්, පොටාරෝ-සිපරුනි හි පහත සඳහන් අදාළ යටිතල පහසුකම් ඇත:

* කුටි රෝහලක්
* ළදරු පාසලක්, ප්‍රාථමික පාසලක් සහ ද්විතීයික පාසලක්
* වියළි භාණ්ඩ, කඩ සාප්පු, ඉන්ධන පිරවුම්හලක් සහ අවන්හල් 11ක් ඇතුළත් වාණිජ අංශයක්.
* හෝටල් හතරක්; ආගන්තුක නිවාස දෙකක් සහ ගණිකා නිවාස හතරක්
* පොලිස් ස්ථානයක්
* තැපැල් කාර්යාලයක්
* ආටේෂියන් ළිං දෙකක්
* ප්‍රාදේශීය පරිපාලන කාර්යාලයක්
* ගුවන් ධාවන පථයක්

පදිංචිකරුවන් තවමත් වැසි සහ සල්බෝරා දිය ඇල්ලෙන් ලැබෙන ජලය මත යැපේ. දැනට විදුලිය සපයනු ලබන්නේ දේශීය ව්‍යාපාරිකයන් විසිනි.
[[ප්‍රවර්ගය:Coordinates on Wikidata]]</text>
      <sha1>e0iazqel9u812dtagv01f37cyhyg8cs</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>752833</id>
      <parentid>752825</parentid>
      <timestamp>2025-07-03T04:27:51Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>BuddhikaW88</username>
        <id>37808</id>
      </contributor>
      <origin>752833</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="6284" sha1="nli5m11m3kyhao9kzfexjqk89s0sxag" xml:space="preserve">{{Infobox settlement
|official_name          = මහ්ඩියා
|pushpin_map            = Guyana
|pushpin_label_position =bottom
|pushpin_map_caption    =ගයනාව තුල පිහිටීම
|coordinates            = {{Coord|05|16|57|N|59|09|00|W|region:GY_type:city|display=inline,title}}
}}'''මහඩියා''' යනු [[ගයනාව|ගයනාවේ]] නගරයක් වන අතර, &lt;ref&gt;{{උපන්‍යාස වෙබ් |title=Capital towns and economic development |url=https://moc.gov.gy/capital-towns-and-economic-development/ |url-status=dead |archive-url=https://web.archive.org/web/20190201054630/http://moc.gov.gy/capital-towns-and-economic-development/ |archive-date=1 February 2019 |access-date=18 August 2020 |website=Ministry of Communities}}&lt;/ref&gt; එය රටේ මධ්‍යයට ආසන්නව මුහුදු මට්ටමේ සිට මුහුදු මට්ටමේ සිට මුහුදු මට්ටමේ සිට {{cvt|415|m}} ක උන්නතාංශයක පිහිටා ඇත. .'''ඩ්ස් ස්ඩ්ග් ස්ඩ් ග්ෆ්ඩ්ස්ග් ග්ස්ෆ්ඩ් ග්ඩ්ෆ්ස්ග් රෙ ව්xcx ව්xc c ෆ්ඩ්ස් ස අට්  zස ස් ෆ්'''

වාණිජ්‍යය කේන්ද්‍රගත වී ඇත්තේ ප්‍රදේශයේ [[රන්]] හා [[දියමන්ති]] කැණීම් මෙහෙයුම් මත ය. එනිසා එය ආර්ථික උත්පාතයන් සහ කඩාවැටීම් මගින් බලපෑමට ලක් වන අතර පතල් කැණීම හරහා ධනය උපයා ගැනීම සඳහා දේශීය හා විදේශීය සංක්‍රමණිකයින් ආකර්ෂණය කරයි.

== ජන විකාශනය ==
2012 වන විට මහඩියා හි ජනගහනය 2,563 ක් වූ අතර,  එය කණ්ඩායම් තුනකින් යුක්ත වේ. ස්වදේශික ඇමරින්ඩියන් ගෝත්‍රයක් වන පැටමොනාස්, ගොවිතැන, දඩයම් කිරීම සහ පතල් කැණීම් කටයුතුවල නියැලී සිටිති. ගයනාවේ වෙරළබඩ ප්‍රදේශවල පදිංචිකරුවන් වන කෝස්ට් ලෑන්ඩර්ස්, ප්‍රධාන වශයෙන් පතල් කැණීම් රැකියා සොයා අභ්‍යන්තර ප්‍රදේශවලට සංක්‍රමණය විය. දූපත් වැසියන් ලෙස හැඳින්වෙන තුන්වන කණ්ඩායම සංක්‍රමණිකයන් වන අතර ඔවුන්ගෙන් පැවත එන්නන් කැරිබියානු දූපත් වලින්, විශේෂයෙන් ශාන්ත ලුසියා සහ ඩොමිනිකා වලින් පැමිණේ. ඔවුන් ගොවිතැන් කිරීම සහ අඟුරු දහනය කිරීම කෙරෙහි අවධානය යොමු කරයි. මෑත කාලය තුළ, පතල් කැණීම් සහ අනෙකුත් ව්‍යාපාරවල ද නියැලී සිටින බ්‍රසීලියානුවන් යන නව කණ්ඩායමක් ආගමනය වී තිබේ. වාර්ෂිකව සැප්තැම්බර් 10 වන දින, ඇමරින්ඩියන්වරු මහඩියා හි කැම්බල්ටවුන් ප්‍රජාව තුළ උරුම මාසය සමරති, &lt;ref&gt;{{Cite news|url=https://guyanachronicle.com/2012/09/18/campbelltown-to-host-heritage-day-activities-on-september-2829/|title=Campbelltown to host Heritage Day activities on September 28/29|work=Guyana Chronicle|access-date=9 September 2020|archive-url=https://web.archive.org/web/20220721164606/https://guyanachronicle.com/2012/09/18/campbelltown-to-host-heritage-day-activities-on-september-2829/|archive-date=21 July 2022}}&lt;/ref&gt;, සහ දූපත් වැසියෝ අගෝස්තු අවසානයේ ලා රෝස් උත්සවය සමරති. මෙම උත්සවය ආරම්භ වූයේ ශාන්ත ලුසියා හි ය. &lt;ref&gt;{{Cite news|url=https://www.stabroeknews.com/2013/09/29/sunday/arts-on-sunday/the-la-rose-festival-of-st-lucia/|title=The La Rose festival of St Lucia|work=Stabroek News|access-date=9 September 2020}}&lt;/ref&gt; මහඩියා 8 වන කලාපයේ ප්‍රාදේශීය පරිපාලන මධ්‍යස්ථානය වන බැවින්, පොටාරෝ-සිපරුනි හි පහත සඳහන් අදාළ යටිතල පහසුකම් ඇත:

* කුටි රෝහලක්
* ළදරු පාසලක්, ප්‍රාථමික පාසලක් සහ ද්විතීයික පාසලක්
* වියළි භාණ්ඩ, කඩ සාප්පු, ඉන්ධන පිරවුම්හලක් සහ අවන්හල් 11ක් ඇතුළත් වාණිජ අංශයක්.
* හෝටල් හතරක්; ආගන්තුක නිවාස දෙකක් සහ ගණිකා නිවාස හතරක්
* පොලිස් ස්ථානයක්
* තැපැල් කාර්යාලයක්
* ආටේෂියන් ළිං දෙකක්
* ප්‍රාදේශීය පරිපාලන කාර්යාලයක්
* ගුවන් ධාවන පථයක්

පදිංචිකරුවන් තවමත් වැසි සහ සල්බෝරා දිය ඇල්ලෙන් ලැබෙන ජලය මත යැපේ. දැනට විදුලිය සපයනු ලබන්නේ දේශීය ව්‍යාපාරිකයන් විසිනි.
[[ප්‍රවර්ගය:Coordinates on Wikidata]]</text>
      <sha1>nli5m11m3kyhao9kzfexjqk89s0sxag</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>752844</id>
      <parentid>752833</parentid>
      <timestamp>2025-07-03T04:29:04Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>BuddhikaW88</username>
        <id>37808</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>[[ප්‍රවර්ගය:ගයනාව]] එක් කරන ලදී. [[විකිපීඩියා:HOTCAT|HotCat]] භාවිතයෙන්</comment>
      <origin>752844</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="6332" sha1="8z44i5cdp2g8ew0md2xa11eos2wri8x" xml:space="preserve">{{Infobox settlement
|official_name          = මහ්ඩියා
|pushpin_map            = Guyana
|pushpin_label_position =bottom
|pushpin_map_caption    =ගයනාව තුල පිහිටීම
|coordinates            = {{Coord|05|16|57|N|59|09|00|W|region:GY_type:city|display=inline,title}}
}}'''මහඩියා''' යනු [[ගයනාව|ගයනාවේ]] නගරයක් වන අතර, &lt;ref&gt;{{උපන්‍යාස වෙබ් |title=Capital towns and economic development |url=https://moc.gov.gy/capital-towns-and-economic-development/ |url-status=dead |archive-url=https://web.archive.org/web/20190201054630/http://moc.gov.gy/capital-towns-and-economic-development/ |archive-date=1 February 2019 |access-date=18 August 2020 |website=Ministry of Communities}}&lt;/ref&gt; එය රටේ මධ්‍යයට ආසන්නව මුහුදු මට්ටමේ සිට මුහුදු මට්ටමේ සිට මුහුදු මට්ටමේ සිට {{cvt|415|m}} ක උන්නතාංශයක පිහිටා ඇත. .'''ඩ්ස් ස්ඩ්ග් ස්ඩ් ග්ෆ්ඩ්ස්ග් ග්ස්ෆ්ඩ් ග්ඩ්ෆ්ස්ග් රෙ ව්xcx ව්xc c ෆ්ඩ්ස් ස අට්  zස ස් ෆ්'''

වාණිජ්‍යය කේන්ද්‍රගත වී ඇත්තේ ප්‍රදේශයේ [[රන්]] හා [[දියමන්ති]] කැණීම් මෙහෙයුම් මත ය. එනිසා එය ආර්ථික උත්පාතයන් සහ කඩාවැටීම් මගින් බලපෑමට ලක් වන අතර පතල් කැණීම හරහා ධනය උපයා ගැනීම සඳහා දේශීය හා විදේශීය සංක්‍රමණිකයින් ආකර්ෂණය කරයි.

== ජන විකාශනය ==
2012 වන විට මහඩියා හි ජනගහනය 2,563 ක් වූ අතර,  එය කණ්ඩායම් තුනකින් යුක්ත වේ. ස්වදේශික ඇමරින්ඩියන් ගෝත්‍රයක් වන පැටමොනාස්, ගොවිතැන, දඩයම් කිරීම සහ පතල් කැණීම් කටයුතුවල නියැලී සිටිති. ගයනාවේ වෙරළබඩ ප්‍රදේශවල පදිංචිකරුවන් වන කෝස්ට් ලෑන්ඩර්ස්, ප්‍රධාන වශයෙන් පතල් කැණීම් රැකියා සොයා අභ්‍යන්තර ප්‍රදේශවලට සංක්‍රමණය විය. දූපත් වැසියන් ලෙස හැඳින්වෙන තුන්වන කණ්ඩායම සංක්‍රමණිකයන් වන අතර ඔවුන්ගෙන් පැවත එන්නන් කැරිබියානු දූපත් වලින්, විශේෂයෙන් ශාන්ත ලුසියා සහ ඩොමිනිකා වලින් පැමිණේ. ඔවුන් ගොවිතැන් කිරීම සහ අඟුරු දහනය කිරීම කෙරෙහි අවධානය යොමු කරයි. මෑත කාලය තුළ, පතල් කැණීම් සහ අනෙකුත් ව්‍යාපාරවල ද නියැලී සිටින බ්‍රසීලියානුවන් යන නව කණ්ඩායමක් ආගමනය වී තිබේ. වාර්ෂිකව සැප්තැම්බර් 10 වන දින, ඇමරින්ඩියන්වරු මහඩියා හි කැම්බල්ටවුන් ප්‍රජාව තුළ උරුම මාසය සමරති, &lt;ref&gt;{{Cite news|url=https://guyanachronicle.com/2012/09/18/campbelltown-to-host-heritage-day-activities-on-september-2829/|title=Campbelltown to host Heritage Day activities on September 28/29|work=Guyana Chronicle|access-date=9 September 2020|archive-url=https://web.archive.org/web/20220721164606/https://guyanachronicle.com/2012/09/18/campbelltown-to-host-heritage-day-activities-on-september-2829/|archive-date=21 July 2022}}&lt;/ref&gt;, සහ දූපත් වැසියෝ අගෝස්තු අවසානයේ ලා රෝස් උත්සවය සමරති. මෙම උත්සවය ආරම්භ වූයේ ශාන්ත ලුසියා හි ය. &lt;ref&gt;{{Cite news|url=https://www.stabroeknews.com/2013/09/29/sunday/arts-on-sunday/the-la-rose-festival-of-st-lucia/|title=The La Rose festival of St Lucia|work=Stabroek News|access-date=9 September 2020}}&lt;/ref&gt; මහඩියා 8 වන කලාපයේ ප්‍රාදේශීය පරිපාලන මධ්‍යස්ථානය වන බැවින්, පොටාරෝ-සිපරුනි හි පහත සඳහන් අදාළ යටිතල පහසුකම් ඇත:

* කුටි රෝහලක්
* ළදරු පාසලක්, ප්‍රාථමික පාසලක් සහ ද්විතීයික පාසලක්
* වියළි භාණ්ඩ, කඩ සාප්පු, ඉන්ධන පිරවුම්හලක් සහ අවන්හල් 11ක් ඇතුළත් වාණිජ අංශයක්.
* හෝටල් හතරක්; ආගන්තුක නිවාස දෙකක් සහ ගණිකා නිවාස හතරක්
* පොලිස් ස්ථානයක්
* තැපැල් කාර්යාලයක්
* ආටේෂියන් ළිං දෙකක්
* ප්‍රාදේශීය පරිපාලන කාර්යාලයක්
* ගුවන් ධාවන පථයක්

පදිංචිකරුවන් තවමත් වැසි සහ සල්බෝරා දිය ඇල්ලෙන් ලැබෙන ජලය මත යැපේ. දැනට විදුලිය සපයනු ලබන්නේ දේශීය ව්‍යාපාරිකයන් විසිනි.
[[ප්‍රවර්ගය:Coordinates on Wikidata]]
[[ප්‍රවර්ගය:ගයනාව]]</text>
      <sha1>8z44i5cdp2g8ew0md2xa11eos2wri8x</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>752854</id>
      <parentid>752844</parentid>
      <timestamp>2025-07-03T04:29:59Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>BuddhikaW88</username>
        <id>37808</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>[[ප්‍රවර්ගය:ගයනාවේ කලාප/නගර]] එක් කරන ලදී. [[විකිපීඩියා:HOTCAT|HotCat]] භාවිතයෙන්</comment>
      <origin>752854</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="6406" sha1="3gasxjax33xqby4d7n3zxhsd7od3pvb" xml:space="preserve">{{Infobox settlement
|official_name          = මහ්ඩියා
|pushpin_map            = Guyana
|pushpin_label_position =bottom
|pushpin_map_caption    =ගයනාව තුල පිහිටීම
|coordinates            = {{Coord|05|16|57|N|59|09|00|W|region:GY_type:city|display=inline,title}}
}}'''මහඩියා''' යනු [[ගයනාව|ගයනාවේ]] නගරයක් වන අතර, &lt;ref&gt;{{උපන්‍යාස වෙබ් |title=Capital towns and economic development |url=https://moc.gov.gy/capital-towns-and-economic-development/ |url-status=dead |archive-url=https://web.archive.org/web/20190201054630/http://moc.gov.gy/capital-towns-and-economic-development/ |archive-date=1 February 2019 |access-date=18 August 2020 |website=Ministry of Communities}}&lt;/ref&gt; එය රටේ මධ්‍යයට ආසන්නව මුහුදු මට්ටමේ සිට මුහුදු මට්ටමේ සිට මුහුදු මට්ටමේ සිට {{cvt|415|m}} ක උන්නතාංශයක පිහිටා ඇත. .'''ඩ්ස් ස්ඩ්ග් ස්ඩ් ග්ෆ්ඩ්ස්ග් ග්ස්ෆ්ඩ් ග්ඩ්ෆ්ස්ග් රෙ ව්xcx ව්xc c ෆ්ඩ්ස් ස අට්  zස ස් ෆ්'''

වාණිජ්‍යය කේන්ද්‍රගත වී ඇත්තේ ප්‍රදේශයේ [[රන්]] හා [[දියමන්ති]] කැණීම් මෙහෙයුම් මත ය. එනිසා එය ආර්ථික උත්පාතයන් සහ කඩාවැටීම් මගින් බලපෑමට ලක් වන අතර පතල් කැණීම හරහා ධනය උපයා ගැනීම සඳහා දේශීය හා විදේශීය සංක්‍රමණිකයින් ආකර්ෂණය කරයි.

== ජන විකාශනය ==
2012 වන විට මහඩියා හි ජනගහනය 2,563 ක් වූ අතර,  එය කණ්ඩායම් තුනකින් යුක්ත වේ. ස්වදේශික ඇමරින්ඩියන් ගෝත්‍රයක් වන පැටමොනාස්, ගොවිතැන, දඩයම් කිරීම සහ පතල් කැණීම් කටයුතුවල නියැලී සිටිති. ගයනාවේ වෙරළබඩ ප්‍රදේශවල පදිංචිකරුවන් වන කෝස්ට් ලෑන්ඩර්ස්, ප්‍රධාන වශයෙන් පතල් කැණීම් රැකියා සොයා අභ්‍යන්තර ප්‍රදේශවලට සංක්‍රමණය විය. දූපත් වැසියන් ලෙස හැඳින්වෙන තුන්වන කණ්ඩායම සංක්‍රමණිකයන් වන අතර ඔවුන්ගෙන් පැවත එන්නන් කැරිබියානු දූපත් වලින්, විශේෂයෙන් ශාන්ත ලුසියා සහ ඩොමිනිකා වලින් පැමිණේ. ඔවුන් ගොවිතැන් කිරීම සහ අඟුරු දහනය කිරීම කෙරෙහි අවධානය යොමු කරයි. මෑත කාලය තුළ, පතල් කැණීම් සහ අනෙකුත් ව්‍යාපාරවල ද නියැලී සිටින බ්‍රසීලියානුවන් යන නව කණ්ඩායමක් ආගමනය වී තිබේ. වාර්ෂිකව සැප්තැම්බර් 10 වන දින, ඇමරින්ඩියන්වරු මහඩියා හි කැම්බල්ටවුන් ප්‍රජාව තුළ උරුම මාසය සමරති, &lt;ref&gt;{{Cite news|url=https://guyanachronicle.com/2012/09/18/campbelltown-to-host-heritage-day-activities-on-september-2829/|title=Campbelltown to host Heritage Day activities on September 28/29|work=Guyana Chronicle|access-date=9 September 2020|archive-url=https://web.archive.org/web/20220721164606/https://guyanachronicle.com/2012/09/18/campbelltown-to-host-heritage-day-activities-on-september-2829/|archive-date=21 July 2022}}&lt;/ref&gt;, සහ දූපත් වැසියෝ අගෝස්තු අවසානයේ ලා රෝස් උත්සවය සමරති. මෙම උත්සවය ආරම්භ වූයේ ශාන්ත ලුසියා හි ය. &lt;ref&gt;{{Cite news|url=https://www.stabroeknews.com/2013/09/29/sunday/arts-on-sunday/the-la-rose-festival-of-st-lucia/|title=The La Rose festival of St Lucia|work=Stabroek News|access-date=9 September 2020}}&lt;/ref&gt; මහඩියා 8 වන කලාපයේ ප්‍රාදේශීය පරිපාලන මධ්‍යස්ථානය වන බැවින්, පොටාරෝ-සිපරුනි හි පහත සඳහන් අදාළ යටිතල පහසුකම් ඇත:

* කුටි රෝහලක්
* ළදරු පාසලක්, ප්‍රාථමික පාසලක් සහ ද්විතීයික පාසලක්
* වියළි භාණ්ඩ, කඩ සාප්පු, ඉන්ධන පිරවුම්හලක් සහ අවන්හල් 11ක් ඇතුළත් වාණිජ අංශයක්.
* හෝටල් හතරක්; ආගන්තුක නිවාස දෙකක් සහ ගණිකා නිවාස හතරක්
* පොලිස් ස්ථානයක්
* තැපැල් කාර්යාලයක්
* ආටේෂියන් ළිං දෙකක්
* ප්‍රාදේශීය පරිපාලන කාර්යාලයක්
* ගුවන් ධාවන පථයක්

පදිංචිකරුවන් තවමත් වැසි සහ සල්බෝරා දිය ඇල්ලෙන් ලැබෙන ජලය මත යැපේ. දැනට විදුලිය සපයනු ලබන්නේ දේශීය ව්‍යාපාරිකයන් විසිනි.
[[ප්‍රවර්ගය:Coordinates on Wikidata]]
[[ප්‍රවර්ගය:ගයනාව]]
[[ප්‍රවර්ගය:ගයනාවේ කලාප/නගර]]</text>
      <sha1>3gasxjax33xqby4d7n3zxhsd7od3pvb</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>752864</id>
      <parentid>752854</parentid>
      <timestamp>2025-07-03T04:40:12Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>BuddhikaW88</username>
        <id>37808</id>
      </contributor>
      <origin>752864</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="6136" sha1="meaioa5lw5si4a6blqomkte4yz1nwme" xml:space="preserve">{{Infobox settlement
|official_name          = මහ්ඩියා
|pushpin_map            = Guyana
|pushpin_label_position =bottom
|pushpin_map_caption    =ගයනාව තුල පිහිටීම
|coordinates            = {{Coord|05|16|57|N|59|09|00|W|region:GY_type:city|display=inline,title}}
}}'''මහඩියා''' යනු [[ගයනාව|ගයනාවේ]] නගරයක් වන අතර, &lt;ref&gt;{{උපන්‍යාස වෙබ් |title=Capital towns and economic development |url=https://moc.gov.gy/capital-towns-and-economic-development/ |url-status=dead |archive-url=https://web.archive.org/web/20190201054630/http://moc.gov.gy/capital-towns-and-economic-development/ |archive-date=1 February 2019 |access-date=18 August 2020 |website=Ministry of Communities}}&lt;/ref&gt; එය රටේ මධ්‍යයට ආසන්නව මුහුදු මට්ටමේ සිට මීටර් 415 ක උන්නතාංශයක පිහිටා ඇත. 

වාණිජ්‍යය කේන්ද්‍රගත වී ඇත්තේ ප්‍රදේශයේ [[රන්]] හා [[දියමන්ති]] කැණීම් මෙහෙයුම් මත ය. එනිසා එය ආර්ථික උත්පාතයන් සහ කඩාවැටීම් මගින් බලපෑමට ලක් වන අතර පතල් කැණීම හරහා ධනය උපයා ගැනීම සඳහා දේශීය හා විදේශීය සංක්‍රමණිකයින් ආකර්ෂණය කරයි.

== ජන විකාශනය ==
2012 වන විට මහඩියා හි ජනගහනය 2,563 ක් වූ අතර,  එය කණ්ඩායම් තුනකින් යුක්ත වේ. ස්වදේශික ඇමරින්ඩියන් ගෝත්‍රයක් වන පැටමොනාස්, ගොවිතැන, දඩයම් කිරීම සහ පතල් කැණීම් කටයුතුවල නියැලී සිටිති. ගයනාවේ වෙරළබඩ ප්‍රදේශවල පදිංචිකරුවන් වන කෝස්ට් ලෑන්ඩර්ස්, ප්‍රධාන වශයෙන් පතල් කැණීම් රැකියා සොයා අභ්‍යන්තර ප්‍රදේශවලට සංක්‍රමණය විය. දූපත් වැසියන් ලෙස හැඳින්වෙන තුන්වන කණ්ඩායම සංක්‍රමණිකයන් වන අතර ඔවුන්ගෙන් පැවත එන්නන් කැරිබියානු දූපත් වලින්, විශේෂයෙන් ශාන්ත ලුසියා සහ ඩොමිනිකා වලින් පැමිණේ. ඔවුන් ගොවිතැන් කිරීම සහ අඟුරු දහනය කිරීම කෙරෙහි අවධානය යොමු කරයි. මෑත කාලය තුළ, පතල් කැණීම් සහ අනෙකුත් ව්‍යාපාරවල ද නියැලී සිටින බ්‍රසීලියානුවන් යන නව කණ්ඩායමක් ආගමනය වී තිබේ. වාර්ෂිකව සැප්තැම්බර් 10 වන දින, ඇමරින්ඩියන්වරු මහඩියා හි කැම්බල්ටවුන් ප්‍රජාව තුළ උරුම මාසය සමරති, &lt;ref&gt;{{Cite news|url=https://guyanachronicle.com/2012/09/18/campbelltown-to-host-heritage-day-activities-on-september-2829/|title=Campbelltown to host Heritage Day activities on September 28/29|work=Guyana Chronicle|access-date=9 September 2020|archive-url=https://web.archive.org/web/20220721164606/https://guyanachronicle.com/2012/09/18/campbelltown-to-host-heritage-day-activities-on-september-2829/|archive-date=21 July 2022}}&lt;/ref&gt;, සහ දූපත් වැසියෝ අගෝස්තු අවසානයේ ලා රෝස් උත්සවය සමරති. මෙම උත්සවය ආරම්භ වූයේ ශාන්ත ලුසියා හි ය. &lt;ref&gt;{{Cite news|url=https://www.stabroeknews.com/2013/09/29/sunday/arts-on-sunday/the-la-rose-festival-of-st-lucia/|title=The La Rose festival of St Lucia|work=Stabroek News|access-date=9 September 2020}}&lt;/ref&gt; මහඩියා 8 වන කලාපයේ ප්‍රාදේශීය පරිපාලන මධ්‍යස්ථානය වන බැවින්, පොටාරෝ-සිපරුනි හි පහත සඳහන් අදාළ යටිතල පහසුකම් ඇත:

* කුටි රෝහලක්
* ළදරු පාසලක්, ප්‍රාථමික පාසලක් සහ ද්විතීයික පාසලක්
* වියළි භාණ්ඩ, කඩ සාප්පු, ඉන්ධන පිරවුම්හලක් සහ අවන්හල් 11ක් ඇතුළත් වාණිජ අංශයක්.
* හෝටල් හතරක්; ආගන්තුක නිවාස දෙකක් සහ ගණිකා නිවාස හතරක්
* පොලිස් ස්ථානයක්
* තැපැල් කාර්යාලයක්
* ආටේෂියන් ළිං දෙකක්
* ප්‍රාදේශීය පරිපාලන කාර්යාලයක්
* ගුවන් ධාවන පථයක්

පදිංචිකරුවන් තවමත් වැසි සහ සල්බෝරා දිය ඇල්ලෙන් ලැබෙන ජලය මත යැපේ. දැනට විදුලිය සපයනු ලබන්නේ දේශීය ව්‍යාපාරිකයන් විසිනි.

== යොමු කිරීම් ==
[[ප්‍රවර්ගය:Coordinates on Wikidata]]
[[ප්‍රවර්ගය:ගයනාව]]
[[ප්‍රවර්ගය:ගයනාවේ කලාප/නගර]]</text>
      <sha1>meaioa5lw5si4a6blqomkte4yz1nwme</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>ලින්ඩෙන්, ගයනාව</title>
    <ns>0</ns>
    <id>182837</id>
    <revision>
      <id>752826</id>
      <timestamp>2025-07-03T04:18:44Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>BuddhikaW88</username>
        <id>37808</id>
      </contributor>
      <comment>Created by translating the page &quot;[[:en:Special:Redirect/revision/1297473380|Linden, Guyana]]&quot;</comment>
      <origin>752826</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="10224" sha1="rlg03r5kywcrud58zy6ueb7peujzu7e" xml:space="preserve">
'''ලින්ඩන්''' යනු ජෝර්ජ්ටවුන් වලින් පසු [[ගයනාව|ගයනාවේ]] දෙවන විශාලතම නගරය වන අතර [[ඉහල දෙමෙරාරා-බර්බිස් කලාපය, ගයනාව|ඉහළ ඩෙමරාරා-බර්බිස්]] කලාපයේ අගනුවර වන &lt;ref&gt;{{උපන්‍යාස වෙබ් |title=Benefits of using Bed and Breakfast for your stay - Linden Tourism Development Association |url=http://www.lindentourism.com/content/blogcategory/1/50/ |access-date=2 December 2014}}&lt;/ref&gt; පිහිටා ඇත්තේඩ්ස් ස්ඩ්ග් ස්ඩ් ග්ෆ්ඩ්ස්ග් ග්ස්ෆ්ඩ් ග්ඩ්ෆ්ස්ග් රෙ ව්xcx ව්xc c ෆ්ඩ්ස් ස අට්  zස ස් ෆ්ඩ්ස් ස්ඩ්ග් ස්ඩ් ග්ෆ්ඩ්ස්ග් ග්ස්ෆ්ඩ් ග්ඩ්ෆ්ස්ග් රෙ ව්xcx ව්xc c ෆ්ඩ්ස් ස අට්  zස ස් ෆ්

== බොක්සයිට් සමාගම ==
වාණිජ බොක්සයිට් කැණීම වසර සියයකට පෙර ලින්ඩන් හි ආරම්භ විය. 1916 දී, ඇලුමිනියම් සමාගමක් වන කැනඩා සමාගමේ අනුබද්ධිත සමාගමක් වන ඩෙමරාරා බොක්සයිට් සමාගම, ඩෙම්බා ලෙස හැඳින්වෙන අතර, බොක්සයිට් කැණීම, සැකසීම සහ විකිණීමේ අරමුණින් පිහිටුවන ලදී. &lt;ref&gt;{{උපන්‍යාස වෙබ් |title=Bauxite |url=http://guyanathenandnow.wordpress.com/history-of-the-bauxite-industry-2/ |access-date=2 December 2014 |website=Guyana Then And Now}}&lt;/ref&gt; මෙම මූලික ව්‍යාපෘතිය සඳහා තෝරාගත් ස්ථානය {{Convert|105|km|abbr=on}}, ඩෙමරාරා ගඟේ විය. අගනුවර වන ජෝර්ජ්ටවුන් නගරයට දකුණින්. ඒ කාලයේ විස්මාර්, ගයනා විස්මාර් සහ ක්‍රිස්ටියන්බර්ග් යන වාට්ටු හැරුණු විට එම ප්‍රදේශයේ වෙනත් ජනාවාසයක් නොතිබුණි. සමාගමේ මෙහෙයුම්වල මධ්‍යස්ථානය වන මැකෙන්සි, එහි නම ලබාගෙන ඇත්තේ 1913 දී ප්‍රථම වරට බොක්සයිට් සඳහා ප්‍රදේශයට ගොස් ගවේෂණය කළ ස්කොට්ලන්ත සම්භවයක් ඇති ඇමරිකානු භූ විද්‍යාඥයෙකු වන ජෝර්ජ් බේන් මැකෙන්සිගෙනි. ඔහු 1914 දී ආපසු පැමිණ, පතල් කැණීම සඳහා ඉඩම් මිලදී ගත් අතර, ත්‍රී ෆ්‍රෙන්ඩ්ස් පතල අසල ගං ඉවුරේ භාවිතය සඳහා ටොන් 45 ක ලී බාර්ජ් කිහිපයක් ඉදි කළේය, එය වැඩ කළ පළමු පතල විය.

මුලදී, බොක්සයිට් කැණීම් කරන ලද්දේ සවල සහ පික් පොරෝ සහ අධික බර ඉවත් කරන කොටළුවන් කරත්ත භාවිතා කරමිනි. බොක්සයිට් අමු ආකාරයෙන් නැව්ගත කරන ලද්දේ බාර්ජ් වලට පටවාගෙන වන අතර, ඒවා ජෝර්ජ්ටවුන් වරායෙන් මැදින් නැංගුරම් ලා ඇති නැව් වෙත ගඟ දිගේ ඇදගෙන යනු ලැබීය.

වසර ගණනාවක් පුරා, DEMBA විසින් කැණීම් කරන ලද ලෝපස් තලා දැමීම, වර්ග කිරීම, සේදීම, වියළීම, ගබඩා කිරීම සහ පැටවීම සඳහා යන්ත්‍රෝපකරණ පමණක් නොව, ඔවුන්ගේ ස්ථිර දේශීය හා විදේශීය ශ්‍රම බලකාය සඳහා නිවාස පහසුකම් ද ස්ථාපිත කරන ලදී. ඊට අමතරව, යන්ත්‍රෝපකරණ සාප්පුවක්, වඩු වැඩපොළක් සහ විදුලි වැඩපොළක්, විදුලි උත්පාදන හා බෙදාහැරීමේ පද්ධතියක්, පානීය ජල සැපයුමක් සහ රෝහලක් ඇතුළු සහායක සේවා සංකීර්ණයක් සංවර්ධනය කරන ලදී. මෙම කාර්මික, සමාජීය සහ භෞතික යටිතල පහසුකම්වල අවසාන ඵලය වූයේ මැකෙන්සි නම් සංයුක්ත නගරයක් වන අතර එය ආහාර සහ අමතර කොටස් සැපයීම සඳහා බොක්සයිට් ප්‍රජාවට බාහිර මූලාශ්‍ර මත රඳා පැවතුනි. රටේ ආර්ථිකයේ වැදගත් අංශ පාලනය කිරීමේ ප්‍රතිපත්තියට අනුකූලව, ගයනා රජය 15 වන දින DEMBA හි වත්කම් ජනසතු කළේය.&amp;nbsp;1971 ජූලි, සහ එය ගයානා බොක්සයිට් සමාගම් සමාගම (GUYBAU) සමඟ ප්‍රතිස්ථාපනය කරන ලදී. බොක්සයිට් කර්මාන්ත සංවර්ධන සමාගම (BIDCO) 1976 දී ජෝර්ජ්ටවුන් හි බොක්සයිට් කර්මාන්තයේ හිමිකාර සමාගම ලෙස පිහිටුවන ලදී.

1975 ජනවාරි 1 වන දින සිදු වූ එවැනිම ජනසතු කිරීමේ ක්‍රියාවකින්, බර්බිස් හි සහෝදර සමාගම - රෙනෝල්ඩ්ස් ලෝහ සමාගම - බර්බිස් පතල් ව්‍යවසාය සමාගම (බර්මින්) බවට පත් විය. ගයනා රජය ප්‍රධාන කොටස් හිමියෙකු ලෙස කටයුතු කිරීමත් සමඟ, බොක්සයිට් ආයතන දෙකම ජනසතු කිරීමේ පියවර සමීප ඒකකයක් සඳහා වේදිකාව සකසයි. GUYBAU සහ BERMINE හි කාර්යයන් එක් හිමිකමක් යටතේ සම්බන්ධීකරණය කිරීම ද වඩා ලාභදායී විය. බොක්සයිට් කැණීම් සහ සැකසුම් ක්‍රියාකාරකම් තුළ මූල්‍ය, ද්‍රව්‍යමය සහ මානව සම්පත් ප්‍රශස්ත ලෙස වෙන් කළ හැකි විධිවිධානයකට එය තවදුරටත් ඉඩ සැලසීය. එහි ප්‍රතිඵලයක් ලෙස, 1977 ඔක්තෝබර් මාසයේදී මෙම ආයතන දෙක ගයානා මයිනින් එන්ටර්ප්‍රයිස් ලිමිටඩ් (GUYMINE) නමින් ඒකාබද්ධ කරන ලදී. ආයතන බර්බිස් මෙහෙයුම් සහ ලින්ඩන් මෙහෙයුම් ලෙස උප බෙදීම් වලට ලක් කරන ලදී.

ලින්ඩන් පතල් කර්මාන්තය ආරම්භ වූයේ 1992 ජුනි මාසයේදී රජය විසින් රාජ්‍ය සංස්ථා පනත යටතේ GUYMINE විසුරුවා හැර බර්බිස් මෙහෙයුම් සහ ලින්ඩන් මෙහෙයුම් වෙනම ආයතන බවට පරිවර්තනය කිරීම සඳහා නියෝගයක් අත්සන් කිරීමත් සමඟය. බර්බිස් ඔපරේෂන්ස්, බර්බිස් මයිනින් එන්ටර්ප්‍රයිස් ලිමිටඩ් (BERMINE) යන මුල් නමට ප්‍රතිවර්තනය කරන ලද අතර, ලින්ඩන් ඔපරේෂන්ස් ලින්ඩන් මයිනින් එන්ටර්ප්‍රයිස් (LINMINE) ලෙස නම් කරන ලදී. LINMINE වසර තුනක් (1992–95) සඳහා MINPROC ලෙස හැඳින්වෙන ඕස්ට්‍රේලියානු සමාගමක් වන පතල් හා සැකසුම් ඉංජිනේරුවන්ගේ කළමනාකරණය යටතේ තබා ඇත.

ලින්ඩන් සෑදූ ගම්මාන තුන කලින් විස්මාර්, මැකෙන්සි සහ ක්‍රිස්ටියන්බර්ග් ලෙස හැඳින්වූ නමුත් 1970 දී එවකට ජනාධිපති ලින්ඩන් ෆෝබ්ස් සැම්ප්සන් බර්න්හැම් විසින් ඔහුගේ නමින් ලින්ඩන් යන නාමය යටතේ නගරයක් ලෙස නැවත නම් කර ඒකාබද්ධ කරන ලදී. 
[[ප්‍රවර්ගය:Coordinates on Wikidata]]</text>
      <sha1>rlg03r5kywcrud58zy6ueb7peujzu7e</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>752835</id>
      <parentid>752826</parentid>
      <timestamp>2025-07-03T04:27:58Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>BuddhikaW88</username>
        <id>37808</id>
      </contributor>
      <origin>752835</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="10535" sha1="nnatn56ujj4u1ys1q4e0mbnhwnakvnz" xml:space="preserve">{{Infobox settlement
|official_name          = ලින්ඩෙන්
|pushpin_map            = Guyana
|pushpin_label_position =bottom
|pushpin_map_caption    =ගයනාව තුල පිහිටීම
|coordinates            = {{coord|6|0|0|N|58|18|0|W|region:GY_type:city|display=inline,title}}
}}

'''ලින්ඩෙන්''' යනු ජෝර්ජ්ටවුන් වලින් පසු [[ගයනාව|ගයනාවේ]] දෙවන විශාලතම නගරය වන අතර [[ඉහල දෙමෙරාරා-බර්බිස් කලාපය, ගයනාව|ඉහළ ඩෙමරාරා-බර්බිස්]] කලාපයේ අගනුවර වන &lt;ref&gt;{{උපන්‍යාස වෙබ් |title=Benefits of using Bed and Breakfast for your stay - Linden Tourism Development Association |url=http://www.lindentourism.com/content/blogcategory/1/50/ |access-date=2 December 2014}}&lt;/ref&gt; පිහිටා ඇත්තේඩ්ස් ස්ඩ්ග් ස්ඩ් ග්ෆ්ඩ්ස්ග් ග්ස්ෆ්ඩ් ග්ඩ්ෆ්ස්ග් රෙ ව්xcx ව්xc c ෆ්ඩ්ස් ස අට්  zස ස් ෆ්ඩ්ස් ස්ඩ්ග් ස්ඩ් ග්ෆ්ඩ්ස්ග් ග්ස්ෆ්ඩ් ග්ඩ්ෆ්ස්ග් රෙ ව්xcx ව්xc c ෆ්ඩ්ස් ස අට්  zස ස් ෆ්

== බොක්සයිට් සමාගම ==
වාණිජ බොක්සයිට් කැණීම වසර සියයකට පෙර ලින්ඩන් හි ආරම්භ විය. 1916 දී, ඇලුමිනියම් සමාගමක් වන කැනඩා සමාගමේ අනුබද්ධිත සමාගමක් වන ඩෙමරාරා බොක්සයිට් සමාගම, ඩෙම්බා ලෙස හැඳින්වෙන අතර, බොක්සයිට් කැණීම, සැකසීම සහ විකිණීමේ අරමුණින් පිහිටුවන ලදී. &lt;ref&gt;{{උපන්‍යාස වෙබ් |title=Bauxite |url=http://guyanathenandnow.wordpress.com/history-of-the-bauxite-industry-2/ |access-date=2 December 2014 |website=Guyana Then And Now}}&lt;/ref&gt; මෙම මූලික ව්‍යාපෘතිය සඳහා තෝරාගත් ස්ථානය {{Convert|105|km|abbr=on}}, ඩෙමරාරා ගඟේ විය. අගනුවර වන ජෝර්ජ්ටවුන් නගරයට දකුණින්. ඒ කාලයේ විස්මාර්, ගයනා විස්මාර් සහ ක්‍රිස්ටියන්බර්ග් යන වාට්ටු හැරුණු විට එම ප්‍රදේශයේ වෙනත් ජනාවාසයක් නොතිබුණි. සමාගමේ මෙහෙයුම්වල මධ්‍යස්ථානය වන මැකෙන්සි, එහි නම ලබාගෙන ඇත්තේ 1913 දී ප්‍රථම වරට බොක්සයිට් සඳහා ප්‍රදේශයට ගොස් ගවේෂණය කළ ස්කොට්ලන්ත සම්භවයක් ඇති ඇමරිකානු භූ විද්‍යාඥයෙකු වන ජෝර්ජ් බේන් මැකෙන්සිගෙනි. ඔහු 1914 දී ආපසු පැමිණ, පතල් කැණීම සඳහා ඉඩම් මිලදී ගත් අතර, ත්‍රී ෆ්‍රෙන්ඩ්ස් පතල අසල ගං ඉවුරේ භාවිතය සඳහා ටොන් 45 ක ලී බාර්ජ් කිහිපයක් ඉදි කළේය, එය වැඩ කළ පළමු පතල විය.

මුලදී, බොක්සයිට් කැණීම් කරන ලද්දේ සවල සහ පික් පොරෝ සහ අධික බර ඉවත් කරන කොටළුවන් කරත්ත භාවිතා කරමිනි. බොක්සයිට් අමු ආකාරයෙන් නැව්ගත කරන ලද්දේ බාර්ජ් වලට පටවාගෙන වන අතර, ඒවා ජෝර්ජ්ටවුන් වරායෙන් මැදින් නැංගුරම් ලා ඇති නැව් වෙත ගඟ දිගේ ඇදගෙන යනු ලැබීය.

වසර ගණනාවක් පුරා, DEMBA විසින් කැණීම් කරන ලද ලෝපස් තලා දැමීම, වර්ග කිරීම, සේදීම, වියළීම, ගබඩා කිරීම සහ පැටවීම සඳහා යන්ත්‍රෝපකරණ පමණක් නොව, ඔවුන්ගේ ස්ථිර දේශීය හා විදේශීය ශ්‍රම බලකාය සඳහා නිවාස පහසුකම් ද ස්ථාපිත කරන ලදී. ඊට අමතරව, යන්ත්‍රෝපකරණ සාප්පුවක්, වඩු වැඩපොළක් සහ විදුලි වැඩපොළක්, විදුලි උත්පාදන හා බෙදාහැරීමේ පද්ධතියක්, පානීය ජල සැපයුමක් සහ රෝහලක් ඇතුළු සහායක සේවා සංකීර්ණයක් සංවර්ධනය කරන ලදී. මෙම කාර්මික, සමාජීය සහ භෞතික යටිතල පහසුකම්වල අවසාන ඵලය වූයේ මැකෙන්සි නම් සංයුක්ත නගරයක් වන අතර එය ආහාර සහ අමතර කොටස් සැපයීම සඳහා බොක්සයිට් ප්‍රජාවට බාහිර මූලාශ්‍ර මත රඳා පැවතුනි. රටේ ආර්ථිකයේ වැදගත් අංශ පාලනය කිරීමේ ප්‍රතිපත්තියට අනුකූලව, ගයනා රජය 15 වන දින DEMBA හි වත්කම් ජනසතු කළේය.&amp;nbsp;1971 ජූලි, සහ එය ගයානා බොක්සයිට් සමාගම් සමාගම (GUYBAU) සමඟ ප්‍රතිස්ථාපනය කරන ලදී. බොක්සයිට් කර්මාන්ත සංවර්ධන සමාගම (BIDCO) 1976 දී ජෝර්ජ්ටවුන් හි බොක්සයිට් කර්මාන්තයේ හිමිකාර සමාගම ලෙස පිහිටුවන ලදී.

1975 ජනවාරි 1 වන දින සිදු වූ එවැනිම ජනසතු කිරීමේ ක්‍රියාවකින්, බර්බිස් හි සහෝදර සමාගම - රෙනෝල්ඩ්ස් ලෝහ සමාගම - බර්බිස් පතල් ව්‍යවසාය සමාගම (බර්මින්) බවට පත් විය. ගයනා රජය ප්‍රධාන කොටස් හිමියෙකු ලෙස කටයුතු කිරීමත් සමඟ, බොක්සයිට් ආයතන දෙකම ජනසතු කිරීමේ පියවර සමීප ඒකකයක් සඳහා වේදිකාව සකසයි. GUYBAU සහ BERMINE හි කාර්යයන් එක් හිමිකමක් යටතේ සම්බන්ධීකරණය කිරීම ද වඩා ලාභදායී විය. බොක්සයිට් කැණීම් සහ සැකසුම් ක්‍රියාකාරකම් තුළ මූල්‍ය, ද්‍රව්‍යමය සහ මානව සම්පත් ප්‍රශස්ත ලෙස වෙන් කළ හැකි විධිවිධානයකට එය තවදුරටත් ඉඩ සැලසීය. එහි ප්‍රතිඵලයක් ලෙස, 1977 ඔක්තෝබර් මාසයේදී මෙම ආයතන දෙක ගයානා මයිනින් එන්ටර්ප්‍රයිස් ලිමිටඩ් (GUYMINE) නමින් ඒකාබද්ධ කරන ලදී. ආයතන බර්බිස් මෙහෙයුම් සහ ලින්ඩන් මෙහෙයුම් ලෙස උප බෙදීම් වලට ලක් කරන ලදී.

ලින්ඩන් පතල් කර්මාන්තය ආරම්භ වූයේ 1992 ජුනි මාසයේදී රජය විසින් රාජ්‍ය සංස්ථා පනත යටතේ GUYMINE විසුරුවා හැර බර්බිස් මෙහෙයුම් සහ ලින්ඩන් මෙහෙයුම් වෙනම ආයතන බවට පරිවර්තනය කිරීම සඳහා නියෝගයක් අත්සන් කිරීමත් සමඟය. බර්බිස් ඔපරේෂන්ස්, බර්බිස් මයිනින් එන්ටර්ප්‍රයිස් ලිමිටඩ් (BERMINE) යන මුල් නමට ප්‍රතිවර්තනය කරන ලද අතර, ලින්ඩන් ඔපරේෂන්ස් ලින්ඩන් මයිනින් එන්ටර්ප්‍රයිස් (LINMINE) ලෙස නම් කරන ලදී. LINMINE වසර තුනක් (1992–95) සඳහා MINPROC ලෙස හැඳින්වෙන ඕස්ට්‍රේලියානු සමාගමක් වන පතල් හා සැකසුම් ඉංජිනේරුවන්ගේ කළමනාකරණය යටතේ තබා ඇත.

ලින්ඩන් සෑදූ ගම්මාන තුන කලින් විස්මාර්, මැකෙන්සි සහ ක්‍රිස්ටියන්බර්ග් ලෙස හැඳින්වූ නමුත් 1970 දී එවකට ජනාධිපති ලින්ඩන් ෆෝබ්ස් සැම්ප්සන් බර්න්හැම් විසින් ඔහුගේ නමින් ලින්ඩන් යන නාමය යටතේ නගරයක් ලෙස නැවත නම් කර ඒකාබද්ධ කරන ලදී. 
[[ප්‍රවර්ගය:Coordinates on Wikidata]]</text>
      <sha1>nnatn56ujj4u1ys1q4e0mbnhwnakvnz</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>752846</id>
      <parentid>752835</parentid>
      <timestamp>2025-07-03T04:29:17Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>BuddhikaW88</username>
        <id>37808</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>[[ප්‍රවර්ගය:ගයනාව]] එක් කරන ලදී. [[විකිපීඩියා:HOTCAT|HotCat]] භාවිතයෙන්</comment>
      <origin>752846</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="10583" sha1="dyhpw7i5p2yvrngwe5idreiaqnbruat" xml:space="preserve">{{Infobox settlement
|official_name          = ලින්ඩෙන්
|pushpin_map            = Guyana
|pushpin_label_position =bottom
|pushpin_map_caption    =ගයනාව තුල පිහිටීම
|coordinates            = {{coord|6|0|0|N|58|18|0|W|region:GY_type:city|display=inline,title}}
}}

'''ලින්ඩෙන්''' යනු ජෝර්ජ්ටවුන් වලින් පසු [[ගයනාව|ගයනාවේ]] දෙවන විශාලතම නගරය වන අතර [[ඉහල දෙමෙරාරා-බර්බිස් කලාපය, ගයනාව|ඉහළ ඩෙමරාරා-බර්බිස්]] කලාපයේ අගනුවර වන &lt;ref&gt;{{උපන්‍යාස වෙබ් |title=Benefits of using Bed and Breakfast for your stay - Linden Tourism Development Association |url=http://www.lindentourism.com/content/blogcategory/1/50/ |access-date=2 December 2014}}&lt;/ref&gt; පිහිටා ඇත්තේඩ්ස් ස්ඩ්ග් ස්ඩ් ග්ෆ්ඩ්ස්ග් ග්ස්ෆ්ඩ් ග්ඩ්ෆ්ස්ග් රෙ ව්xcx ව්xc c ෆ්ඩ්ස් ස අට්  zස ස් ෆ්ඩ්ස් ස්ඩ්ග් ස්ඩ් ග්ෆ්ඩ්ස්ග් ග්ස්ෆ්ඩ් ග්ඩ්ෆ්ස්ග් රෙ ව්xcx ව්xc c ෆ්ඩ්ස් ස අට්  zස ස් ෆ්

== බොක්සයිට් සමාගම ==
වාණිජ බොක්සයිට් කැණීම වසර සියයකට පෙර ලින්ඩන් හි ආරම්භ විය. 1916 දී, ඇලුමිනියම් සමාගමක් වන කැනඩා සමාගමේ අනුබද්ධිත සමාගමක් වන ඩෙමරාරා බොක්සයිට් සමාගම, ඩෙම්බා ලෙස හැඳින්වෙන අතර, බොක්සයිට් කැණීම, සැකසීම සහ විකිණීමේ අරමුණින් පිහිටුවන ලදී. &lt;ref&gt;{{උපන්‍යාස වෙබ් |title=Bauxite |url=http://guyanathenandnow.wordpress.com/history-of-the-bauxite-industry-2/ |access-date=2 December 2014 |website=Guyana Then And Now}}&lt;/ref&gt; මෙම මූලික ව්‍යාපෘතිය සඳහා තෝරාගත් ස්ථානය {{Convert|105|km|abbr=on}}, ඩෙමරාරා ගඟේ විය. අගනුවර වන ජෝර්ජ්ටවුන් නගරයට දකුණින්. ඒ කාලයේ විස්මාර්, ගයනා විස්මාර් සහ ක්‍රිස්ටියන්බර්ග් යන වාට්ටු හැරුණු විට එම ප්‍රදේශයේ වෙනත් ජනාවාසයක් නොතිබුණි. සමාගමේ මෙහෙයුම්වල මධ්‍යස්ථානය වන මැකෙන්සි, එහි නම ලබාගෙන ඇත්තේ 1913 දී ප්‍රථම වරට බොක්සයිට් සඳහා ප්‍රදේශයට ගොස් ගවේෂණය කළ ස්කොට්ලන්ත සම්භවයක් ඇති ඇමරිකානු භූ විද්‍යාඥයෙකු වන ජෝර්ජ් බේන් මැකෙන්සිගෙනි. ඔහු 1914 දී ආපසු පැමිණ, පතල් කැණීම සඳහා ඉඩම් මිලදී ගත් අතර, ත්‍රී ෆ්‍රෙන්ඩ්ස් පතල අසල ගං ඉවුරේ භාවිතය සඳහා ටොන් 45 ක ලී බාර්ජ් කිහිපයක් ඉදි කළේය, එය වැඩ කළ පළමු පතල විය.

මුලදී, බොක්සයිට් කැණීම් කරන ලද්දේ සවල සහ පික් පොරෝ සහ අධික බර ඉවත් කරන කොටළුවන් කරත්ත භාවිතා කරමිනි. බොක්සයිට් අමු ආකාරයෙන් නැව්ගත කරන ලද්දේ බාර්ජ් වලට පටවාගෙන වන අතර, ඒවා ජෝර්ජ්ටවුන් වරායෙන් මැදින් නැංගුරම් ලා ඇති නැව් වෙත ගඟ දිගේ ඇදගෙන යනු ලැබීය.

වසර ගණනාවක් පුරා, DEMBA විසින් කැණීම් කරන ලද ලෝපස් තලා දැමීම, වර්ග කිරීම, සේදීම, වියළීම, ගබඩා කිරීම සහ පැටවීම සඳහා යන්ත්‍රෝපකරණ පමණක් නොව, ඔවුන්ගේ ස්ථිර දේශීය හා විදේශීය ශ්‍රම බලකාය සඳහා නිවාස පහසුකම් ද ස්ථාපිත කරන ලදී. ඊට අමතරව, යන්ත්‍රෝපකරණ සාප්පුවක්, වඩු වැඩපොළක් සහ විදුලි වැඩපොළක්, විදුලි උත්පාදන හා බෙදාහැරීමේ පද්ධතියක්, පානීය ජල සැපයුමක් සහ රෝහලක් ඇතුළු සහායක සේවා සංකීර්ණයක් සංවර්ධනය කරන ලදී. මෙම කාර්මික, සමාජීය සහ භෞතික යටිතල පහසුකම්වල අවසාන ඵලය වූයේ මැකෙන්සි නම් සංයුක්ත නගරයක් වන අතර එය ආහාර සහ අමතර කොටස් සැපයීම සඳහා බොක්සයිට් ප්‍රජාවට බාහිර මූලාශ්‍ර මත රඳා පැවතුනි. රටේ ආර්ථිකයේ වැදගත් අංශ පාලනය කිරීමේ ප්‍රතිපත්තියට අනුකූලව, ගයනා රජය 15 වන දින DEMBA හි වත්කම් ජනසතු කළේය.&amp;nbsp;1971 ජූලි, සහ එය ගයානා බොක්සයිට් සමාගම් සමාගම (GUYBAU) සමඟ ප්‍රතිස්ථාපනය කරන ලදී. බොක්සයිට් කර්මාන්ත සංවර්ධන සමාගම (BIDCO) 1976 දී ජෝර්ජ්ටවුන් හි බොක්සයිට් කර්මාන්තයේ හිමිකාර සමාගම ලෙස පිහිටුවන ලදී.

1975 ජනවාරි 1 වන දින සිදු වූ එවැනිම ජනසතු කිරීමේ ක්‍රියාවකින්, බර්බිස් හි සහෝදර සමාගම - රෙනෝල්ඩ්ස් ලෝහ සමාගම - බර්බිස් පතල් ව්‍යවසාය සමාගම (බර්මින්) බවට පත් විය. ගයනා රජය ප්‍රධාන කොටස් හිමියෙකු ලෙස කටයුතු කිරීමත් සමඟ, බොක්සයිට් ආයතන දෙකම ජනසතු කිරීමේ පියවර සමීප ඒකකයක් සඳහා වේදිකාව සකසයි. GUYBAU සහ BERMINE හි කාර්යයන් එක් හිමිකමක් යටතේ සම්බන්ධීකරණය කිරීම ද වඩා ලාභදායී විය. බොක්සයිට් කැණීම් සහ සැකසුම් ක්‍රියාකාරකම් තුළ මූල්‍ය, ද්‍රව්‍යමය සහ මානව සම්පත් ප්‍රශස්ත ලෙස වෙන් කළ හැකි විධිවිධානයකට එය තවදුරටත් ඉඩ සැලසීය. එහි ප්‍රතිඵලයක් ලෙස, 1977 ඔක්තෝබර් මාසයේදී මෙම ආයතන දෙක ගයානා මයිනින් එන්ටර්ප්‍රයිස් ලිමිටඩ් (GUYMINE) නමින් ඒකාබද්ධ කරන ලදී. ආයතන බර්බිස් මෙහෙයුම් සහ ලින්ඩන් මෙහෙයුම් ලෙස උප බෙදීම් වලට ලක් කරන ලදී.

ලින්ඩන් පතල් කර්මාන්තය ආරම්භ වූයේ 1992 ජුනි මාසයේදී රජය විසින් රාජ්‍ය සංස්ථා පනත යටතේ GUYMINE විසුරුවා හැර බර්බිස් මෙහෙයුම් සහ ලින්ඩන් මෙහෙයුම් වෙනම ආයතන බවට පරිවර්තනය කිරීම සඳහා නියෝගයක් අත්සන් කිරීමත් සමඟය. බර්බිස් ඔපරේෂන්ස්, බර්බිස් මයිනින් එන්ටර්ප්‍රයිස් ලිමිටඩ් (BERMINE) යන මුල් නමට ප්‍රතිවර්තනය කරන ලද අතර, ලින්ඩන් ඔපරේෂන්ස් ලින්ඩන් මයිනින් එන්ටර්ප්‍රයිස් (LINMINE) ලෙස නම් කරන ලදී. LINMINE වසර තුනක් (1992–95) සඳහා MINPROC ලෙස හැඳින්වෙන ඕස්ට්‍රේලියානු සමාගමක් වන පතල් හා සැකසුම් ඉංජිනේරුවන්ගේ කළමනාකරණය යටතේ තබා ඇත.

ලින්ඩන් සෑදූ ගම්මාන තුන කලින් විස්මාර්, මැකෙන්සි සහ ක්‍රිස්ටියන්බර්ග් ලෙස හැඳින්වූ නමුත් 1970 දී එවකට ජනාධිපති ලින්ඩන් ෆෝබ්ස් සැම්ප්සන් බර්න්හැම් විසින් ඔහුගේ නමින් ලින්ඩන් යන නාමය යටතේ නගරයක් ලෙස නැවත නම් කර ඒකාබද්ධ කරන ලදී. 
[[ප්‍රවර්ගය:Coordinates on Wikidata]]
[[ප්‍රවර්ගය:ගයනාව]]</text>
      <sha1>dyhpw7i5p2yvrngwe5idreiaqnbruat</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>752856</id>
      <parentid>752846</parentid>
      <timestamp>2025-07-03T04:30:07Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>BuddhikaW88</username>
        <id>37808</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>[[ප්‍රවර්ගය:ගයනාවේ කලාප/නගර]] එක් කරන ලදී. [[විකිපීඩියා:HOTCAT|HotCat]] භාවිතයෙන්</comment>
      <origin>752856</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="10657" sha1="0d0btvu3p2tmrbikcq52divf7u1277i" xml:space="preserve">{{Infobox settlement
|official_name          = ලින්ඩෙන්
|pushpin_map            = Guyana
|pushpin_label_position =bottom
|pushpin_map_caption    =ගයනාව තුල පිහිටීම
|coordinates            = {{coord|6|0|0|N|58|18|0|W|region:GY_type:city|display=inline,title}}
}}

'''ලින්ඩෙන්''' යනු ජෝර්ජ්ටවුන් වලින් පසු [[ගයනාව|ගයනාවේ]] දෙවන විශාලතම නගරය වන අතර [[ඉහල දෙමෙරාරා-බර්බිස් කලාපය, ගයනාව|ඉහළ ඩෙමරාරා-බර්බිස්]] කලාපයේ අගනුවර වන &lt;ref&gt;{{උපන්‍යාස වෙබ් |title=Benefits of using Bed and Breakfast for your stay - Linden Tourism Development Association |url=http://www.lindentourism.com/content/blogcategory/1/50/ |access-date=2 December 2014}}&lt;/ref&gt; පිහිටා ඇත්තේඩ්ස් ස්ඩ්ග් ස්ඩ් ග්ෆ්ඩ්ස්ග් ග්ස්ෆ්ඩ් ග්ඩ්ෆ්ස්ග් රෙ ව්xcx ව්xc c ෆ්ඩ්ස් ස අට්  zස ස් ෆ්ඩ්ස් ස්ඩ්ග් ස්ඩ් ග්ෆ්ඩ්ස්ග් ග්ස්ෆ්ඩ් ග්ඩ්ෆ්ස්ග් රෙ ව්xcx ව්xc c ෆ්ඩ්ස් ස අට්  zස ස් ෆ්

== බොක්සයිට් සමාගම ==
වාණිජ බොක්සයිට් කැණීම වසර සියයකට පෙර ලින්ඩන් හි ආරම්භ විය. 1916 දී, ඇලුමිනියම් සමාගමක් වන කැනඩා සමාගමේ අනුබද්ධිත සමාගමක් වන ඩෙමරාරා බොක්සයිට් සමාගම, ඩෙම්බා ලෙස හැඳින්වෙන අතර, බොක්සයිට් කැණීම, සැකසීම සහ විකිණීමේ අරමුණින් පිහිටුවන ලදී. &lt;ref&gt;{{උපන්‍යාස වෙබ් |title=Bauxite |url=http://guyanathenandnow.wordpress.com/history-of-the-bauxite-industry-2/ |access-date=2 December 2014 |website=Guyana Then And Now}}&lt;/ref&gt; මෙම මූලික ව්‍යාපෘතිය සඳහා තෝරාගත් ස්ථානය {{Convert|105|km|abbr=on}}, ඩෙමරාරා ගඟේ විය. අගනුවර වන ජෝර්ජ්ටවුන් නගරයට දකුණින්. ඒ කාලයේ විස්මාර්, ගයනා විස්මාර් සහ ක්‍රිස්ටියන්බර්ග් යන වාට්ටු හැරුණු විට එම ප්‍රදේශයේ වෙනත් ජනාවාසයක් නොතිබුණි. සමාගමේ මෙහෙයුම්වල මධ්‍යස්ථානය වන මැකෙන්සි, එහි නම ලබාගෙන ඇත්තේ 1913 දී ප්‍රථම වරට බොක්සයිට් සඳහා ප්‍රදේශයට ගොස් ගවේෂණය කළ ස්කොට්ලන්ත සම්භවයක් ඇති ඇමරිකානු භූ විද්‍යාඥයෙකු වන ජෝර්ජ් බේන් මැකෙන්සිගෙනි. ඔහු 1914 දී ආපසු පැමිණ, පතල් කැණීම සඳහා ඉඩම් මිලදී ගත් අතර, ත්‍රී ෆ්‍රෙන්ඩ්ස් පතල අසල ගං ඉවුරේ භාවිතය සඳහා ටොන් 45 ක ලී බාර්ජ් කිහිපයක් ඉදි කළේය, එය වැඩ කළ පළමු පතල විය.

මුලදී, බොක්සයිට් කැණීම් කරන ලද්දේ සවල සහ පික් පොරෝ සහ අධික බර ඉවත් කරන කොටළුවන් කරත්ත භාවිතා කරමිනි. බොක්සයිට් අමු ආකාරයෙන් නැව්ගත කරන ලද්දේ බාර්ජ් වලට පටවාගෙන වන අතර, ඒවා ජෝර්ජ්ටවුන් වරායෙන් මැදින් නැංගුරම් ලා ඇති නැව් වෙත ගඟ දිගේ ඇදගෙන යනු ලැබීය.

වසර ගණනාවක් පුරා, DEMBA විසින් කැණීම් කරන ලද ලෝපස් තලා දැමීම, වර්ග කිරීම, සේදීම, වියළීම, ගබඩා කිරීම සහ පැටවීම සඳහා යන්ත්‍රෝපකරණ පමණක් නොව, ඔවුන්ගේ ස්ථිර දේශීය හා විදේශීය ශ්‍රම බලකාය සඳහා නිවාස පහසුකම් ද ස්ථාපිත කරන ලදී. ඊට අමතරව, යන්ත්‍රෝපකරණ සාප්පුවක්, වඩු වැඩපොළක් සහ විදුලි වැඩපොළක්, විදුලි උත්පාදන හා බෙදාහැරීමේ පද්ධතියක්, පානීය ජල සැපයුමක් සහ රෝහලක් ඇතුළු සහායක සේවා සංකීර්ණයක් සංවර්ධනය කරන ලදී. මෙම කාර්මික, සමාජීය සහ භෞතික යටිතල පහසුකම්වල අවසාන ඵලය වූයේ මැකෙන්සි නම් සංයුක්ත නගරයක් වන අතර එය ආහාර සහ අමතර කොටස් සැපයීම සඳහා බොක්සයිට් ප්‍රජාවට බාහිර මූලාශ්‍ර මත රඳා පැවතුනි. රටේ ආර්ථිකයේ වැදගත් අංශ පාලනය කිරීමේ ප්‍රතිපත්තියට අනුකූලව, ගයනා රජය 15 වන දින DEMBA හි වත්කම් ජනසතු කළේය.&amp;nbsp;1971 ජූලි, සහ එය ගයානා බොක්සයිට් සමාගම් සමාගම (GUYBAU) සමඟ ප්‍රතිස්ථාපනය කරන ලදී. බොක්සයිට් කර්මාන්ත සංවර්ධන සමාගම (BIDCO) 1976 දී ජෝර්ජ්ටවුන් හි බොක්සයිට් කර්මාන්තයේ හිමිකාර සමාගම ලෙස පිහිටුවන ලදී.

1975 ජනවාරි 1 වන දින සිදු වූ එවැනිම ජනසතු කිරීමේ ක්‍රියාවකින්, බර්බිස් හි සහෝදර සමාගම - රෙනෝල්ඩ්ස් ලෝහ සමාගම - බර්බිස් පතල් ව්‍යවසාය සමාගම (බර්මින්) බවට පත් විය. ගයනා රජය ප්‍රධාන කොටස් හිමියෙකු ලෙස කටයුතු කිරීමත් සමඟ, බොක්සයිට් ආයතන දෙකම ජනසතු කිරීමේ පියවර සමීප ඒකකයක් සඳහා වේදිකාව සකසයි. GUYBAU සහ BERMINE හි කාර්යයන් එක් හිමිකමක් යටතේ සම්බන්ධීකරණය කිරීම ද වඩා ලාභදායී විය. බොක්සයිට් කැණීම් සහ සැකසුම් ක්‍රියාකාරකම් තුළ මූල්‍ය, ද්‍රව්‍යමය සහ මානව සම්පත් ප්‍රශස්ත ලෙස වෙන් කළ හැකි විධිවිධානයකට එය තවදුරටත් ඉඩ සැලසීය. එහි ප්‍රතිඵලයක් ලෙස, 1977 ඔක්තෝබර් මාසයේදී මෙම ආයතන දෙක ගයානා මයිනින් එන්ටර්ප්‍රයිස් ලිමිටඩ් (GUYMINE) නමින් ඒකාබද්ධ කරන ලදී. ආයතන බර්බිස් මෙහෙයුම් සහ ලින්ඩන් මෙහෙයුම් ලෙස උප බෙදීම් වලට ලක් කරන ලදී.

ලින්ඩන් පතල් කර්මාන්තය ආරම්භ වූයේ 1992 ජුනි මාසයේදී රජය විසින් රාජ්‍ය සංස්ථා පනත යටතේ GUYMINE විසුරුවා හැර බර්බිස් මෙහෙයුම් සහ ලින්ඩන් මෙහෙයුම් වෙනම ආයතන බවට පරිවර්තනය කිරීම සඳහා නියෝගයක් අත්සන් කිරීමත් සමඟය. බර්බිස් ඔපරේෂන්ස්, බර්බිස් මයිනින් එන්ටර්ප්‍රයිස් ලිමිටඩ් (BERMINE) යන මුල් නමට ප්‍රතිවර්තනය කරන ලද අතර, ලින්ඩන් ඔපරේෂන්ස් ලින්ඩන් මයිනින් එන්ටර්ප්‍රයිස් (LINMINE) ලෙස නම් කරන ලදී. LINMINE වසර තුනක් (1992–95) සඳහා MINPROC ලෙස හැඳින්වෙන ඕස්ට්‍රේලියානු සමාගමක් වන පතල් හා සැකසුම් ඉංජිනේරුවන්ගේ කළමනාකරණය යටතේ තබා ඇත.

ලින්ඩන් සෑදූ ගම්මාන තුන කලින් විස්මාර්, මැකෙන්සි සහ ක්‍රිස්ටියන්බර්ග් ලෙස හැඳින්වූ නමුත් 1970 දී එවකට ජනාධිපති ලින්ඩන් ෆෝබ්ස් සැම්ප්සන් බර්න්හැම් විසින් ඔහුගේ නමින් ලින්ඩන් යන නාමය යටතේ නගරයක් ලෙස නැවත නම් කර ඒකාබද්ධ කරන ලදී. 
[[ප්‍රවර්ගය:Coordinates on Wikidata]]
[[ප්‍රවර්ගය:ගයනාව]]
[[ප්‍රවර්ගය:ගයනාවේ කලාප/නගර]]</text>
      <sha1>0d0btvu3p2tmrbikcq52divf7u1277i</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>752866</id>
      <parentid>752856</parentid>
      <timestamp>2025-07-03T04:40:32Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>BuddhikaW88</username>
        <id>37808</id>
      </contributor>
      <origin>752866</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="10696" sha1="mlqzef3io5tifc1b4g8v9cnflpyhaup" xml:space="preserve">{{Infobox settlement
|official_name          = ලින්ඩෙන්
|pushpin_map            = Guyana
|pushpin_label_position =bottom
|pushpin_map_caption    =ගයනාව තුල පිහිටීම
|coordinates            = {{coord|6|0|0|N|58|18|0|W|region:GY_type:city|display=inline,title}}
}}

'''ලින්ඩෙන්''' යනු ජෝර්ජ්ටවුන් වලින් පසු [[ගයනාව|ගයනාවේ]] දෙවන විශාලතම නගරය වන අතර [[ඉහල දෙමෙරාරා-බර්බිස් කලාපය, ගයනාව|ඉහළ ඩෙමරාරා-බර්බිස්]] කලාපයේ අගනුවර වන &lt;ref&gt;{{උපන්‍යාස වෙබ් |title=Benefits of using Bed and Breakfast for your stay - Linden Tourism Development Association |url=http://www.lindentourism.com/content/blogcategory/1/50/ |access-date=2 December 2014}}&lt;/ref&gt; පිහිටා ඇත්තේඩ්ස් ස්ඩ්ග් ස්ඩ් ග්ෆ්ඩ්ස්ග් ග්ස්ෆ්ඩ් ග්ඩ්ෆ්ස්ග් රෙ ව්xcx ව්xc c ෆ්ඩ්ස් ස අට්  zස ස් ෆ්ඩ්ස් ස්ඩ්ග් ස්ඩ් ග්ෆ්ඩ්ස්ග් ග්ස්ෆ්ඩ් ග්ඩ්ෆ්ස්ග් රෙ ව්xcx ව්xc c ෆ්ඩ්ස් ස අට්  zස ස් ෆ්

== බොක්සයිට් සමාගම ==
වාණිජ බොක්සයිට් කැණීම වසර සියයකට පෙර ලින්ඩන් හි ආරම්භ විය. 1916 දී, ඇලුමිනියම් සමාගමක් වන කැනඩා සමාගමේ අනුබද්ධිත සමාගමක් වන ඩෙමරාරා බොක්සයිට් සමාගම, ඩෙම්බා ලෙස හැඳින්වෙන අතර, බොක්සයිට් කැණීම, සැකසීම සහ විකිණීමේ අරමුණින් පිහිටුවන ලදී. &lt;ref&gt;{{උපන්‍යාස වෙබ් |title=Bauxite |url=http://guyanathenandnow.wordpress.com/history-of-the-bauxite-industry-2/ |access-date=2 December 2014 |website=Guyana Then And Now}}&lt;/ref&gt; මෙම මූලික ව්‍යාපෘතිය සඳහා තෝරාගත් ස්ථානය {{Convert|105|km|abbr=on}}, ඩෙමරාරා ගඟේ විය. අගනුවර වන ජෝර්ජ්ටවුන් නගරයට දකුණින්. ඒ කාලයේ විස්මාර්, ගයනා විස්මාර් සහ ක්‍රිස්ටියන්බර්ග් යන වාට්ටු හැරුණු විට එම ප්‍රදේශයේ වෙනත් ජනාවාසයක් නොතිබුණි. සමාගමේ මෙහෙයුම්වල මධ්‍යස්ථානය වන මැකෙන්සි, එහි නම ලබාගෙන ඇත්තේ 1913 දී ප්‍රථම වරට බොක්සයිට් සඳහා ප්‍රදේශයට ගොස් ගවේෂණය කළ ස්කොට්ලන්ත සම්භවයක් ඇති ඇමරිකානු භූ විද්‍යාඥයෙකු වන ජෝර්ජ් බේන් මැකෙන්සිගෙනි. ඔහු 1914 දී ආපසු පැමිණ, පතල් කැණීම සඳහා ඉඩම් මිලදී ගත් අතර, ත්‍රී ෆ්‍රෙන්ඩ්ස් පතල අසල ගං ඉවුරේ භාවිතය සඳහා ටොන් 45 ක ලී බාර්ජ් කිහිපයක් ඉදි කළේය, එය වැඩ කළ පළමු පතල විය.

මුලදී, බොක්සයිට් කැණීම් කරන ලද්දේ සවල සහ පික් පොරෝ සහ අධික බර ඉවත් කරන කොටළුවන් කරත්ත භාවිතා කරමිනි. බොක්සයිට් අමු ආකාරයෙන් නැව්ගත කරන ලද්දේ බාර්ජ් වලට පටවාගෙන වන අතර, ඒවා ජෝර්ජ්ටවුන් වරායෙන් මැදින් නැංගුරම් ලා ඇති නැව් වෙත ගඟ දිගේ ඇදගෙන යනු ලැබීය.

වසර ගණනාවක් පුරා, DEMBA විසින් කැණීම් කරන ලද ලෝපස් තලා දැමීම, වර්ග කිරීම, සේදීම, වියළීම, ගබඩා කිරීම සහ පැටවීම සඳහා යන්ත්‍රෝපකරණ පමණක් නොව, ඔවුන්ගේ ස්ථිර දේශීය හා විදේශීය ශ්‍රම බලකාය සඳහා නිවාස පහසුකම් ද ස්ථාපිත කරන ලදී. ඊට අමතරව, යන්ත්‍රෝපකරණ සාප්පුවක්, වඩු වැඩපොළක් සහ විදුලි වැඩපොළක්, විදුලි උත්පාදන හා බෙදාහැරීමේ පද්ධතියක්, පානීය ජල සැපයුමක් සහ රෝහලක් ඇතුළු සහායක සේවා සංකීර්ණයක් සංවර්ධනය කරන ලදී. මෙම කාර්මික, සමාජීය සහ භෞතික යටිතල පහසුකම්වල අවසාන ඵලය වූයේ මැකෙන්සි නම් සංයුක්ත නගරයක් වන අතර එය ආහාර සහ අමතර කොටස් සැපයීම සඳහා බොක්සයිට් ප්‍රජාවට බාහිර මූලාශ්‍ර මත රඳා පැවතුනි. රටේ ආර්ථිකයේ වැදගත් අංශ පාලනය කිරීමේ ප්‍රතිපත්තියට අනුකූලව, ගයනා රජය 15 වන දින DEMBA හි වත්කම් ජනසතු කළේය.&amp;nbsp;1971 ජූලි, සහ එය ගයානා බොක්සයිට් සමාගම් සමාගම (GUYBAU) සමඟ ප්‍රතිස්ථාපනය කරන ලදී. බොක්සයිට් කර්මාන්ත සංවර්ධන සමාගම (BIDCO) 1976 දී ජෝර්ජ්ටවුන් හි බොක්සයිට් කර්මාන්තයේ හිමිකාර සමාගම ලෙස පිහිටුවන ලදී.

1975 ජනවාරි 1 වන දින සිදු වූ එවැනිම ජනසතු කිරීමේ ක්‍රියාවකින්, බර්බිස් හි සහෝදර සමාගම - රෙනෝල්ඩ්ස් ලෝහ සමාගම - බර්බිස් පතල් ව්‍යවසාය සමාගම (බර්මින්) බවට පත් විය. ගයනා රජය ප්‍රධාන කොටස් හිමියෙකු ලෙස කටයුතු කිරීමත් සමඟ, බොක්සයිට් ආයතන දෙකම ජනසතු කිරීමේ පියවර සමීප ඒකකයක් සඳහා වේදිකාව සකසයි. GUYBAU සහ BERMINE හි කාර්යයන් එක් හිමිකමක් යටතේ සම්බන්ධීකරණය කිරීම ද වඩා ලාභදායී විය. බොක්සයිට් කැණීම් සහ සැකසුම් ක්‍රියාකාරකම් තුළ මූල්‍ය, ද්‍රව්‍යමය සහ මානව සම්පත් ප්‍රශස්ත ලෙස වෙන් කළ හැකි විධිවිධානයකට එය තවදුරටත් ඉඩ සැලසීය. එහි ප්‍රතිඵලයක් ලෙස, 1977 ඔක්තෝබර් මාසයේදී මෙම ආයතන දෙක ගයානා මයිනින් එන්ටර්ප්‍රයිස් ලිමිටඩ් (GUYMINE) නමින් ඒකාබද්ධ කරන ලදී. ආයතන බර්බිස් මෙහෙයුම් සහ ලින්ඩන් මෙහෙයුම් ලෙස උප බෙදීම් වලට ලක් කරන ලදී.

ලින්ඩන් පතල් කර්මාන්තය ආරම්භ වූයේ 1992 ජුනි මාසයේදී රජය විසින් රාජ්‍ය සංස්ථා පනත යටතේ GUYMINE විසුරුවා හැර බර්බිස් මෙහෙයුම් සහ ලින්ඩන් මෙහෙයුම් වෙනම ආයතන බවට පරිවර්තනය කිරීම සඳහා නියෝගයක් අත්සන් කිරීමත් සමඟය. බර්බිස් ඔපරේෂන්ස්, බර්බිස් මයිනින් එන්ටර්ප්‍රයිස් ලිමිටඩ් (BERMINE) යන මුල් නමට ප්‍රතිවර්තනය කරන ලද අතර, ලින්ඩන් ඔපරේෂන්ස් ලින්ඩන් මයිනින් එන්ටර්ප්‍රයිස් (LINMINE) ලෙස නම් කරන ලදී. LINMINE වසර තුනක් (1992–95) සඳහා MINPROC ලෙස හැඳින්වෙන ඕස්ට්‍රේලියානු සමාගමක් වන පතල් හා සැකසුම් ඉංජිනේරුවන්ගේ කළමනාකරණය යටතේ තබා ඇත.

ලින්ඩන් සෑදූ ගම්මාන තුන කලින් විස්මාර්, මැකෙන්සි සහ ක්‍රිස්ටියන්බර්ග් ලෙස හැඳින්වූ නමුත් 1970 දී එවකට ජනාධිපති ලින්ඩන් ෆෝබ්ස් සැම්ප්සන් බර්න්හැම් විසින් ඔහුගේ නමින් ලින්ඩන් යන නාමය යටතේ නගරයක් ලෙස නැවත නම් කර ඒකාබද්ධ කරන ලදී. 

== යොමු කිරීම් ==
[[ප්‍රවර්ගය:Coordinates on Wikidata]]
[[ප්‍රවර්ගය:ගයනාව]]
[[ප්‍රවර්ගය:ගයනාවේ කලාප/නගර]]</text>
      <sha1>mlqzef3io5tifc1b4g8v9cnflpyhaup</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>752867</id>
      <parentid>752866</parentid>
      <timestamp>2025-07-03T04:41:00Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>BuddhikaW88</username>
        <id>37808</id>
      </contributor>
      <origin>752867</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="11679" sha1="2lj4vbvojz5w9p3jd0htnck6ispotlt" xml:space="preserve">{{Infobox settlement
|official_name          = ලින්ඩෙන්
|pushpin_map            = Guyana
|pushpin_label_position =bottom
|pushpin_map_caption    =ගයනාව තුල පිහිටීම
|coordinates            = {{coord|6|0|0|N|58|18|0|W|region:GY_type:city|display=inline,title}}
}}

'''ලින්ඩෙන්''' යනු ජෝර්ජ්ටවුන් වලින් පසු [[ගයනාව|ගයනාවේ]] දෙවන විශාලතම නගරය වන අතර [[ඉහල දෙමෙරාරා-බර්බිස් කලාපය, ගයනාව|ඉහළ ඩෙමරාරා-බර්බිස්]] කලාපයේ අගනුවර වන &lt;ref&gt;{{උපන්‍යාස වෙබ් |title=Benefits of using Bed and Breakfast for your stay - Linden Tourism Development Association |url=http://www.lindentourism.com/content/blogcategory/1/50/ |access-date=2 December 2014}}&lt;/ref&gt; පිහිටා ඇත්තේඩ්ස් ස්ඩ්ග් ස්ඩ් ග්ෆ්ඩ්ස්ග් ග්ස්ෆ්ඩ් ග්ඩ්ෆ්ස්ග් රෙ ව්xcx ව්xc c ෆ්ඩ්ස් ස අට්  zස ස් ෆ්ඩ්ස් ස්ඩ්ග් ස්ඩ් ග්ෆ්ඩ්ස්ග් ග්ස්ෆ්ඩ් ග්ඩ්ෆ්ස්ග් රෙ ව්xcx ව්xc c ෆ්ඩ්ස් ස අට්  zස ස් ෆ්

'''Linden''' is the second largest city in [[Guyana]] after [[Georgetown, Guyana|Georgetown]], and capital of the [[Upper Demerara-Berbice]] region,&lt;ref&gt;{{cite web |title=Benefits of using Bed and Breakfast for your stay - Linden Tourism Development Association |url=http://www.lindentourism.com/content/blogcategory/1/50/ |access-date=2 December 2014}}&lt;/ref&gt; located at {{coord|6|0|0|N|58|18|0|W|region:GY_type:city}}, altitude {{convert|48|m|-1|abbr=on}}. It was declared a town in 1970, and includes the communities of MacKenzie, Christianburg, and Wismar. It lies on the [[Demerara River]] and has a population of 27,277 as of 2012.&lt;ref name=&quot;census2012&quot; /&gt; It is primarily a [[bauxite]] [[mining]] town, containing many mines 60–90&amp;nbsp;m deep, with many other pits now in disuse.&lt;ref&gt;{{cite web |title=Capital towns and economic development |url=https://moc.gov.gy/capital-towns-and-economic-development/ |access-date=18 August 2020 |website=Ministry of Communities}}&lt;/ref&gt;

== බොක්සයිට් සමාගම ==
වාණිජ බොක්සයිට් කැණීම වසර සියයකට පෙර ලින්ඩන් හි ආරම්භ විය. 1916 දී, ඇලුමිනියම් සමාගමක් වන කැනඩා සමාගමේ අනුබද්ධිත සමාගමක් වන ඩෙමරාරා බොක්සයිට් සමාගම, ඩෙම්බා ලෙස හැඳින්වෙන අතර, බොක්සයිට් කැණීම, සැකසීම සහ විකිණීමේ අරමුණින් පිහිටුවන ලදී. &lt;ref&gt;{{උපන්‍යාස වෙබ් |title=Bauxite |url=http://guyanathenandnow.wordpress.com/history-of-the-bauxite-industry-2/ |access-date=2 December 2014 |website=Guyana Then And Now}}&lt;/ref&gt; මෙම මූලික ව්‍යාපෘතිය සඳහා තෝරාගත් ස්ථානය {{Convert|105|km|abbr=on}}, ඩෙමරාරා ගඟේ විය. අගනුවර වන ජෝර්ජ්ටවුන් නගරයට දකුණින්. ඒ කාලයේ විස්මාර්, ගයනා විස්මාර් සහ ක්‍රිස්ටියන්බර්ග් යන වාට්ටු හැරුණු විට එම ප්‍රදේශයේ වෙනත් ජනාවාසයක් නොතිබුණි. සමාගමේ මෙහෙයුම්වල මධ්‍යස්ථානය වන මැකෙන්සි, එහි නම ලබාගෙන ඇත්තේ 1913 දී ප්‍රථම වරට බොක්සයිට් සඳහා ප්‍රදේශයට ගොස් ගවේෂණය කළ ස්කොට්ලන්ත සම්භවයක් ඇති ඇමරිකානු භූ විද්‍යාඥයෙකු වන ජෝර්ජ් බේන් මැකෙන්සිගෙනි. ඔහු 1914 දී ආපසු පැමිණ, පතල් කැණීම සඳහා ඉඩම් මිලදී ගත් අතර, ත්‍රී ෆ්‍රෙන්ඩ්ස් පතල අසල ගං ඉවුරේ භාවිතය සඳහා ටොන් 45 ක ලී බාර්ජ් කිහිපයක් ඉදි කළේය, එය වැඩ කළ පළමු පතල විය.

මුලදී, බොක්සයිට් කැණීම් කරන ලද්දේ සවල සහ පික් පොරෝ සහ අධික බර ඉවත් කරන කොටළුවන් කරත්ත භාවිතා කරමිනි. බොක්සයිට් අමු ආකාරයෙන් නැව්ගත කරන ලද්දේ බාර්ජ් වලට පටවාගෙන වන අතර, ඒවා ජෝර්ජ්ටවුන් වරායෙන් මැදින් නැංගුරම් ලා ඇති නැව් වෙත ගඟ දිගේ ඇදගෙන යනු ලැබීය.

වසර ගණනාවක් පුරා, DEMBA විසින් කැණීම් කරන ලද ලෝපස් තලා දැමීම, වර්ග කිරීම, සේදීම, වියළීම, ගබඩා කිරීම සහ පැටවීම සඳහා යන්ත්‍රෝපකරණ පමණක් නොව, ඔවුන්ගේ ස්ථිර දේශීය හා විදේශීය ශ්‍රම බලකාය සඳහා නිවාස පහසුකම් ද ස්ථාපිත කරන ලදී. ඊට අමතරව, යන්ත්‍රෝපකරණ සාප්පුවක්, වඩු වැඩපොළක් සහ විදුලි වැඩපොළක්, විදුලි උත්පාදන හා බෙදාහැරීමේ පද්ධතියක්, පානීය ජල සැපයුමක් සහ රෝහලක් ඇතුළු සහායක සේවා සංකීර්ණයක් සංවර්ධනය කරන ලදී. මෙම කාර්මික, සමාජීය සහ භෞතික යටිතල පහසුකම්වල අවසාන ඵලය වූයේ මැකෙන්සි නම් සංයුක්ත නගරයක් වන අතර එය ආහාර සහ අමතර කොටස් සැපයීම සඳහා බොක්සයිට් ප්‍රජාවට බාහිර මූලාශ්‍ර මත රඳා පැවතුනි. රටේ ආර්ථිකයේ වැදගත් අංශ පාලනය කිරීමේ ප්‍රතිපත්තියට අනුකූලව, ගයනා රජය 15 වන දින DEMBA හි වත්කම් ජනසතු කළේය.&amp;nbsp;1971 ජූලි, සහ එය ගයානා බොක්සයිට් සමාගම් සමාගම (GUYBAU) සමඟ ප්‍රතිස්ථාපනය කරන ලදී. බොක්සයිට් කර්මාන්ත සංවර්ධන සමාගම (BIDCO) 1976 දී ජෝර්ජ්ටවුන් හි බොක්සයිට් කර්මාන්තයේ හිමිකාර සමාගම ලෙස පිහිටුවන ලදී.

1975 ජනවාරි 1 වන දින සිදු වූ එවැනිම ජනසතු කිරීමේ ක්‍රියාවකින්, බර්බිස් හි සහෝදර සමාගම - රෙනෝල්ඩ්ස් ලෝහ සමාගම - බර්බිස් පතල් ව්‍යවසාය සමාගම (බර්මින්) බවට පත් විය. ගයනා රජය ප්‍රධාන කොටස් හිමියෙකු ලෙස කටයුතු කිරීමත් සමඟ, බොක්සයිට් ආයතන දෙකම ජනසතු කිරීමේ පියවර සමීප ඒකකයක් සඳහා වේදිකාව සකසයි. GUYBAU සහ BERMINE හි කාර්යයන් එක් හිමිකමක් යටතේ සම්බන්ධීකරණය කිරීම ද වඩා ලාභදායී විය. බොක්සයිට් කැණීම් සහ සැකසුම් ක්‍රියාකාරකම් තුළ මූල්‍ය, ද්‍රව්‍යමය සහ මානව සම්පත් ප්‍රශස්ත ලෙස වෙන් කළ හැකි විධිවිධානයකට එය තවදුරටත් ඉඩ සැලසීය. එහි ප්‍රතිඵලයක් ලෙස, 1977 ඔක්තෝබර් මාසයේදී මෙම ආයතන දෙක ගයානා මයිනින් එන්ටර්ප්‍රයිස් ලිමිටඩ් (GUYMINE) නමින් ඒකාබද්ධ කරන ලදී. ආයතන බර්බිස් මෙහෙයුම් සහ ලින්ඩන් මෙහෙයුම් ලෙස උප බෙදීම් වලට ලක් කරන ලදී.

ලින්ඩන් පතල් කර්මාන්තය ආරම්භ වූයේ 1992 ජුනි මාසයේදී රජය විසින් රාජ්‍ය සංස්ථා පනත යටතේ GUYMINE විසුරුවා හැර බර්බිස් මෙහෙයුම් සහ ලින්ඩන් මෙහෙයුම් වෙනම ආයතන බවට පරිවර්තනය කිරීම සඳහා නියෝගයක් අත්සන් කිරීමත් සමඟය. බර්බිස් ඔපරේෂන්ස්, බර්බිස් මයිනින් එන්ටර්ප්‍රයිස් ලිමිටඩ් (BERMINE) යන මුල් නමට ප්‍රතිවර්තනය කරන ලද අතර, ලින්ඩන් ඔපරේෂන්ස් ලින්ඩන් මයිනින් එන්ටර්ප්‍රයිස් (LINMINE) ලෙස නම් කරන ලදී. LINMINE වසර තුනක් (1992–95) සඳහා MINPROC ලෙස හැඳින්වෙන ඕස්ට්‍රේලියානු සමාගමක් වන පතල් හා සැකසුම් ඉංජිනේරුවන්ගේ කළමනාකරණය යටතේ තබා ඇත.

ලින්ඩන් සෑදූ ගම්මාන තුන කලින් විස්මාර්, මැකෙන්සි සහ ක්‍රිස්ටියන්බර්ග් ලෙස හැඳින්වූ නමුත් 1970 දී එවකට ජනාධිපති ලින්ඩන් ෆෝබ්ස් සැම්ප්සන් බර්න්හැම් විසින් ඔහුගේ නමින් ලින්ඩන් යන නාමය යටතේ නගරයක් ලෙස නැවත නම් කර ඒකාබද්ධ කරන ලදී. 

== යොමු කිරීම් ==
[[ප්‍රවර්ගය:Coordinates on Wikidata]]
[[ප්‍රවර්ගය:ගයනාව]]
[[ප්‍රවර්ගය:ගයනාවේ කලාප/නගර]]</text>
      <sha1>2lj4vbvojz5w9p3jd0htnck6ispotlt</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>752868</id>
      <parentid>752867</parentid>
      <timestamp>2025-07-03T04:41:49Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>BuddhikaW88</username>
        <id>37808</id>
      </contributor>
      <origin>752868</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="11238" sha1="6k31mc69u3vi4jae68e91fhp7l7wrbq" xml:space="preserve">{{Infobox settlement
|official_name          = ලින්ඩෙන්
|pushpin_map            = Guyana
|pushpin_label_position =bottom
|pushpin_map_caption    =ගයනාව තුල පිහිටීම
|coordinates            = {{coord|6|0|0|N|58|18|0|W|region:GY_type:city|display=inline,title}}
}}

'''ලින්ඩන්''' යනු ජෝර්ජ්ටවුන්ට පසුව ගයනාවේ දෙවන විශාලතම නගරය වන අතර ඉහළ ඩෙමරාරා-බර්බිස් කලාපයේ අගනුවර වන අතර&lt;ref&gt;{{cite web |title=Benefits of using Bed and Breakfast for your stay - Linden Tourism Development Association |url=http://www.lindentourism.com/content/blogcategory/1/50/ |access-date=2 December 2014}}&lt;/ref&gt; එය 6°0′0″N 58°18′0″W﻿ / ﻿6.00000°N 58.30000°W, උන්නතාංශය මීටර් 48 (අඩි 160) හි පිහිටා ඇත. එය 1970 දී නගරයක් ලෙස ප්‍රකාශයට පත් කරන ලද අතර මැකෙන්සි, ක්‍රිස්ටියන්බර්ග් සහ විස්මාර් යන ප්‍රජාවන් ද ඊට ඇතුළත් වේ. එය ඩෙමරාරා ගඟේ පිහිටා ඇති අතර 2012 වන විට ජනගහනය 27,277 කි. එය ප්‍රධාන වශයෙන් බොක්සයිට් පතල් නගරයක් වන අතර එහි මීටර් 60-90 ගැඹුරකින් යුත් පතල් රාශියක් අඩංගු වන අතර තවත් බොහෝ වලවල් දැන් භාවිතයේ නොමැත.&lt;ref&gt;{{cite web |title=Capital towns and economic development |url=https://moc.gov.gy/capital-towns-and-economic-development/ |access-date=18 August 2020 |website=Ministry of Communities}}&lt;/ref&gt;

== බොක්සයිට් සමාගම ==
වාණිජ බොක්සයිට් කැණීම වසර සියයකට පෙර ලින්ඩන් හි ආරම්භ විය. 1916 දී, ඇලුමිනියම් සමාගමක් වන කැනඩා සමාගමේ අනුබද්ධිත සමාගමක් වන ඩෙමරාරා බොක්සයිට් සමාගම, ඩෙම්බා ලෙස හැඳින්වෙන අතර, බොක්සයිට් කැණීම, සැකසීම සහ විකිණීමේ අරමුණින් පිහිටුවන ලදී. &lt;ref&gt;{{උපන්‍යාස වෙබ් |title=Bauxite |url=http://guyanathenandnow.wordpress.com/history-of-the-bauxite-industry-2/ |access-date=2 December 2014 |website=Guyana Then And Now}}&lt;/ref&gt; මෙම මූලික ව්‍යාපෘතිය සඳහා තෝරාගත් ස්ථානය {{Convert|105|km|abbr=on}}, ඩෙමරාරා ගඟේ විය. අගනුවර වන ජෝර්ජ්ටවුන් නගරයට දකුණින්. ඒ කාලයේ විස්මාර්, ගයනා විස්මාර් සහ ක්‍රිස්ටියන්බර්ග් යන වාට්ටු හැරුණු විට එම ප්‍රදේශයේ වෙනත් ජනාවාසයක් නොතිබුණි. සමාගමේ මෙහෙයුම්වල මධ්‍යස්ථානය වන මැකෙන්සි, එහි නම ලබාගෙන ඇත්තේ 1913 දී ප්‍රථම වරට බොක්සයිට් සඳහා ප්‍රදේශයට ගොස් ගවේෂණය කළ ස්කොට්ලන්ත සම්භවයක් ඇති ඇමරිකානු භූ විද්‍යාඥයෙකු වන ජෝර්ජ් බේන් මැකෙන්සිගෙනි. ඔහු 1914 දී ආපසු පැමිණ, පතල් කැණීම සඳහා ඉඩම් මිලදී ගත් අතර, ත්‍රී ෆ්‍රෙන්ඩ්ස් පතල අසල ගං ඉවුරේ භාවිතය සඳහා ටොන් 45 ක ලී බාර්ජ් කිහිපයක් ඉදි කළේය, එය වැඩ කළ පළමු පතල විය.

මුලදී, බොක්සයිට් කැණීම් කරන ලද්දේ සවල සහ පික් පොරෝ සහ අධික බර ඉවත් කරන කොටළුවන් කරත්ත භාවිතා කරමිනි. බොක්සයිට් අමු ආකාරයෙන් නැව්ගත කරන ලද්දේ බාර්ජ් වලට පටවාගෙන වන අතර, ඒවා ජෝර්ජ්ටවුන් වරායෙන් මැදින් නැංගුරම් ලා ඇති නැව් වෙත ගඟ දිගේ ඇදගෙන යනු ලැබීය.

වසර ගණනාවක් පුරා, DEMBA විසින් කැණීම් කරන ලද ලෝපස් තලා දැමීම, වර්ග කිරීම, සේදීම, වියළීම, ගබඩා කිරීම සහ පැටවීම සඳහා යන්ත්‍රෝපකරණ පමණක් නොව, ඔවුන්ගේ ස්ථිර දේශීය හා විදේශීය ශ්‍රම බලකාය සඳහා නිවාස පහසුකම් ද ස්ථාපිත කරන ලදී. ඊට අමතරව, යන්ත්‍රෝපකරණ සාප්පුවක්, වඩු වැඩපොළක් සහ විදුලි වැඩපොළක්, විදුලි උත්පාදන හා බෙදාහැරීමේ පද්ධතියක්, පානීය ජල සැපයුමක් සහ රෝහලක් ඇතුළු සහායක සේවා සංකීර්ණයක් සංවර්ධනය කරන ලදී. මෙම කාර්මික, සමාජීය සහ භෞතික යටිතල පහසුකම්වල අවසාන ඵලය වූයේ මැකෙන්සි නම් සංයුක්ත නගරයක් වන අතර එය ආහාර සහ අමතර කොටස් සැපයීම සඳහා බොක්සයිට් ප්‍රජාවට බාහිර මූලාශ්‍ර මත රඳා පැවතුනි. රටේ ආර්ථිකයේ වැදගත් අංශ පාලනය කිරීමේ ප්‍රතිපත්තියට අනුකූලව, ගයනා රජය 15 වන දින DEMBA හි වත්කම් ජනසතු කළේය.&amp;nbsp;1971 ජූලි, සහ එය ගයානා බොක්සයිට් සමාගම් සමාගම (GUYBAU) සමඟ ප්‍රතිස්ථාපනය කරන ලදී. බොක්සයිට් කර්මාන්ත සංවර්ධන සමාගම (BIDCO) 1976 දී ජෝර්ජ්ටවුන් හි බොක්සයිට් කර්මාන්තයේ හිමිකාර සමාගම ලෙස පිහිටුවන ලදී.

1975 ජනවාරි 1 වන දින සිදු වූ එවැනිම ජනසතු කිරීමේ ක්‍රියාවකින්, බර්බිස් හි සහෝදර සමාගම - රෙනෝල්ඩ්ස් ලෝහ සමාගම - බර්බිස් පතල් ව්‍යවසාය සමාගම (බර්මින්) බවට පත් විය. ගයනා රජය ප්‍රධාන කොටස් හිමියෙකු ලෙස කටයුතු කිරීමත් සමඟ, බොක්සයිට් ආයතන දෙකම ජනසතු කිරීමේ පියවර සමීප ඒකකයක් සඳහා වේදිකාව සකසයි. GUYBAU සහ BERMINE හි කාර්යයන් එක් හිමිකමක් යටතේ සම්බන්ධීකරණය කිරීම ද වඩා ලාභදායී විය. බොක්සයිට් කැණීම් සහ සැකසුම් ක්‍රියාකාරකම් තුළ මූල්‍ය, ද්‍රව්‍යමය සහ මානව සම්පත් ප්‍රශස්ත ලෙස වෙන් කළ හැකි විධිවිධානයකට එය තවදුරටත් ඉඩ සැලසීය. එහි ප්‍රතිඵලයක් ලෙස, 1977 ඔක්තෝබර් මාසයේදී මෙම ආයතන දෙක ගයානා මයිනින් එන්ටර්ප්‍රයිස් ලිමිටඩ් (GUYMINE) නමින් ඒකාබද්ධ කරන ලදී. ආයතන බර්බිස් මෙහෙයුම් සහ ලින්ඩන් මෙහෙයුම් ලෙස උප බෙදීම් වලට ලක් කරන ලදී.

ලින්ඩන් පතල් කර්මාන්තය ආරම්භ වූයේ 1992 ජුනි මාසයේදී රජය විසින් රාජ්‍ය සංස්ථා පනත යටතේ GUYMINE විසුරුවා හැර බර්බිස් මෙහෙයුම් සහ ලින්ඩන් මෙහෙයුම් වෙනම ආයතන බවට පරිවර්තනය කිරීම සඳහා නියෝගයක් අත්සන් කිරීමත් සමඟය. බර්බිස් ඔපරේෂන්ස්, බර්බිස් මයිනින් එන්ටර්ප්‍රයිස් ලිමිටඩ් (BERMINE) යන මුල් නමට ප්‍රතිවර්තනය කරන ලද අතර, ලින්ඩන් ඔපරේෂන්ස් ලින්ඩන් මයිනින් එන්ටර්ප්‍රයිස් (LINMINE) ලෙස නම් කරන ලදී. LINMINE වසර තුනක් (1992–95) සඳහා MINPROC ලෙස හැඳින්වෙන ඕස්ට්‍රේලියානු සමාගමක් වන පතල් හා සැකසුම් ඉංජිනේරුවන්ගේ කළමනාකරණය යටතේ තබා ඇත.

ලින්ඩන් සෑදූ ගම්මාන තුන කලින් විස්මාර්, මැකෙන්සි සහ ක්‍රිස්ටියන්බර්ග් ලෙස හැඳින්වූ නමුත් 1970 දී එවකට ජනාධිපති ලින්ඩන් ෆෝබ්ස් සැම්ප්සන් බර්න්හැම් විසින් ඔහුගේ නමින් ලින්ඩන් යන නාමය යටතේ නගරයක් ලෙස නැවත නම් කර ඒකාබද්ධ කරන ලදී. 

== යොමු කිරීම් ==
[[ප්‍රවර්ගය:Coordinates on Wikidata]]
[[ප්‍රවර්ගය:ගයනාව]]
[[ප්‍රවර්ගය:ගයනාවේ කලාප/නගර]]</text>
      <sha1>6k31mc69u3vi4jae68e91fhp7l7wrbq</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>752869</id>
      <parentid>752868</parentid>
      <timestamp>2025-07-03T04:42:05Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>BuddhikaW88</username>
        <id>37808</id>
      </contributor>
      <origin>752869</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="11241" sha1="k4ksp5gl1icq0hngjkiag1bei1l1rbr" xml:space="preserve">{{Infobox settlement
|official_name          = ලින්ඩෙන්
|pushpin_map            = Guyana
|pushpin_label_position =bottom
|pushpin_map_caption    =ගයනාව තුල පිහිටීම
|coordinates            = {{coord|6|0|0|N|58|18|0|W|region:GY_type:city|display=inline,title}}
}}

'''ලින්ඩෙන්''' යනු ජෝර්ජ්ටවුන්ට පසුව ගයනාවේ දෙවන විශාලතම නගරය වන අතර ඉහළ ඩෙමරාරා-බර්බිස් කලාපයේ අගනුවර වන අතර&lt;ref&gt;{{cite web |title=Benefits of using Bed and Breakfast for your stay - Linden Tourism Development Association |url=http://www.lindentourism.com/content/blogcategory/1/50/ |access-date=2 December 2014}}&lt;/ref&gt; එය 6°0′0″N 58°18′0″W﻿ / ﻿6.00000°N 58.30000°W, උන්නතාංශය මීටර් 48 (අඩි 160) හි පිහිටා ඇත. එය 1970 දී නගරයක් ලෙස ප්‍රකාශයට පත් කරන ලද අතර මැකෙන්සි, ක්‍රිස්ටියන්බර්ග් සහ විස්මාර් යන ප්‍රජාවන් ද ඊට ඇතුළත් වේ. එය ඩෙමරාරා ගඟේ පිහිටා ඇති අතර 2012 වන විට ජනගහනය 27,277 කි. එය ප්‍රධාන වශයෙන් බොක්සයිට් පතල් නගරයක් වන අතර එහි මීටර් 60-90 ගැඹුරකින් යුත් පතල් රාශියක් අඩංගු වන අතර තවත් බොහෝ වලවල් දැන් භාවිතයේ නොමැත.&lt;ref&gt;{{cite web |title=Capital towns and economic development |url=https://moc.gov.gy/capital-towns-and-economic-development/ |access-date=18 August 2020 |website=Ministry of Communities}}&lt;/ref&gt;

== බොක්සයිට් සමාගම ==
වාණිජ බොක්සයිට් කැණීම වසර සියයකට පෙර ලින්ඩන් හි ආරම්භ විය. 1916 දී, ඇලුමිනියම් සමාගමක් වන කැනඩා සමාගමේ අනුබද්ධිත සමාගමක් වන ඩෙමරාරා බොක්සයිට් සමාගම, ඩෙම්බා ලෙස හැඳින්වෙන අතර, බොක්සයිට් කැණීම, සැකසීම සහ විකිණීමේ අරමුණින් පිහිටුවන ලදී. &lt;ref&gt;{{උපන්‍යාස වෙබ් |title=Bauxite |url=http://guyanathenandnow.wordpress.com/history-of-the-bauxite-industry-2/ |access-date=2 December 2014 |website=Guyana Then And Now}}&lt;/ref&gt; මෙම මූලික ව්‍යාපෘතිය සඳහා තෝරාගත් ස්ථානය {{Convert|105|km|abbr=on}}, ඩෙමරාරා ගඟේ විය. අගනුවර වන ජෝර්ජ්ටවුන් නගරයට දකුණින්. ඒ කාලයේ විස්මාර්, ගයනා විස්මාර් සහ ක්‍රිස්ටියන්බර්ග් යන වාට්ටු හැරුණු විට එම ප්‍රදේශයේ වෙනත් ජනාවාසයක් නොතිබුණි. සමාගමේ මෙහෙයුම්වල මධ්‍යස්ථානය වන මැකෙන්සි, එහි නම ලබාගෙන ඇත්තේ 1913 දී ප්‍රථම වරට බොක්සයිට් සඳහා ප්‍රදේශයට ගොස් ගවේෂණය කළ ස්කොට්ලන්ත සම්භවයක් ඇති ඇමරිකානු භූ විද්‍යාඥයෙකු වන ජෝර්ජ් බේන් මැකෙන්සිගෙනි. ඔහු 1914 දී ආපසු පැමිණ, පතල් කැණීම සඳහා ඉඩම් මිලදී ගත් අතර, ත්‍රී ෆ්‍රෙන්ඩ්ස් පතල අසල ගං ඉවුරේ භාවිතය සඳහා ටොන් 45 ක ලී බාර්ජ් කිහිපයක් ඉදි කළේය, එය වැඩ කළ පළමු පතල විය.

මුලදී, බොක්සයිට් කැණීම් කරන ලද්දේ සවල සහ පික් පොරෝ සහ අධික බර ඉවත් කරන කොටළුවන් කරත්ත භාවිතා කරමිනි. බොක්සයිට් අමු ආකාරයෙන් නැව්ගත කරන ලද්දේ බාර්ජ් වලට පටවාගෙන වන අතර, ඒවා ජෝර්ජ්ටවුන් වරායෙන් මැදින් නැංගුරම් ලා ඇති නැව් වෙත ගඟ දිගේ ඇදගෙන යනු ලැබීය.

වසර ගණනාවක් පුරා, DEMBA විසින් කැණීම් කරන ලද ලෝපස් තලා දැමීම, වර්ග කිරීම, සේදීම, වියළීම, ගබඩා කිරීම සහ පැටවීම සඳහා යන්ත්‍රෝපකරණ පමණක් නොව, ඔවුන්ගේ ස්ථිර දේශීය හා විදේශීය ශ්‍රම බලකාය සඳහා නිවාස පහසුකම් ද ස්ථාපිත කරන ලදී. ඊට අමතරව, යන්ත්‍රෝපකරණ සාප්පුවක්, වඩු වැඩපොළක් සහ විදුලි වැඩපොළක්, විදුලි උත්පාදන හා බෙදාහැරීමේ පද්ධතියක්, පානීය ජල සැපයුමක් සහ රෝහලක් ඇතුළු සහායක සේවා සංකීර්ණයක් සංවර්ධනය කරන ලදී. මෙම කාර්මික, සමාජීය සහ භෞතික යටිතල පහසුකම්වල අවසාන ඵලය වූයේ මැකෙන්සි නම් සංයුක්ත නගරයක් වන අතර එය ආහාර සහ අමතර කොටස් සැපයීම සඳහා බොක්සයිට් ප්‍රජාවට බාහිර මූලාශ්‍ර මත රඳා පැවතුනි. රටේ ආර්ථිකයේ වැදගත් අංශ පාලනය කිරීමේ ප්‍රතිපත්තියට අනුකූලව, ගයනා රජය 15 වන දින DEMBA හි වත්කම් ජනසතු කළේය.&amp;nbsp;1971 ජූලි, සහ එය ගයානා බොක්සයිට් සමාගම් සමාගම (GUYBAU) සමඟ ප්‍රතිස්ථාපනය කරන ලදී. බොක්සයිට් කර්මාන්ත සංවර්ධන සමාගම (BIDCO) 1976 දී ජෝර්ජ්ටවුන් හි බොක්සයිට් කර්මාන්තයේ හිමිකාර සමාගම ලෙස පිහිටුවන ලදී.

1975 ජනවාරි 1 වන දින සිදු වූ එවැනිම ජනසතු කිරීමේ ක්‍රියාවකින්, බර්බිස් හි සහෝදර සමාගම - රෙනෝල්ඩ්ස් ලෝහ සමාගම - බර්බිස් පතල් ව්‍යවසාය සමාගම (බර්මින්) බවට පත් විය. ගයනා රජය ප්‍රධාන කොටස් හිමියෙකු ලෙස කටයුතු කිරීමත් සමඟ, බොක්සයිට් ආයතන දෙකම ජනසතු කිරීමේ පියවර සමීප ඒකකයක් සඳහා වේදිකාව සකසයි. GUYBAU සහ BERMINE හි කාර්යයන් එක් හිමිකමක් යටතේ සම්බන්ධීකරණය කිරීම ද වඩා ලාභදායී විය. බොක්සයිට් කැණීම් සහ සැකසුම් ක්‍රියාකාරකම් තුළ මූල්‍ය, ද්‍රව්‍යමය සහ මානව සම්පත් ප්‍රශස්ත ලෙස වෙන් කළ හැකි විධිවිධානයකට එය තවදුරටත් ඉඩ සැලසීය. එහි ප්‍රතිඵලයක් ලෙස, 1977 ඔක්තෝබර් මාසයේදී මෙම ආයතන දෙක ගයානා මයිනින් එන්ටර්ප්‍රයිස් ලිමිටඩ් (GUYMINE) නමින් ඒකාබද්ධ කරන ලදී. ආයතන බර්බිස් මෙහෙයුම් සහ ලින්ඩන් මෙහෙයුම් ලෙස උප බෙදීම් වලට ලක් කරන ලදී.

ලින්ඩන් පතල් කර්මාන්තය ආරම්භ වූයේ 1992 ජුනි මාසයේදී රජය විසින් රාජ්‍ය සංස්ථා පනත යටතේ GUYMINE විසුරුවා හැර බර්බිස් මෙහෙයුම් සහ ලින්ඩන් මෙහෙයුම් වෙනම ආයතන බවට පරිවර්තනය කිරීම සඳහා නියෝගයක් අත්සන් කිරීමත් සමඟය. බර්බිස් ඔපරේෂන්ස්, බර්බිස් මයිනින් එන්ටර්ප්‍රයිස් ලිමිටඩ් (BERMINE) යන මුල් නමට ප්‍රතිවර්තනය කරන ලද අතර, ලින්ඩන් ඔපරේෂන්ස් ලින්ඩන් මයිනින් එන්ටර්ප්‍රයිස් (LINMINE) ලෙස නම් කරන ලදී. LINMINE වසර තුනක් (1992–95) සඳහා MINPROC ලෙස හැඳින්වෙන ඕස්ට්‍රේලියානු සමාගමක් වන පතල් හා සැකසුම් ඉංජිනේරුවන්ගේ කළමනාකරණය යටතේ තබා ඇත.

ලින්ඩන් සෑදූ ගම්මාන තුන කලින් විස්මාර්, මැකෙන්සි සහ ක්‍රිස්ටියන්බර්ග් ලෙස හැඳින්වූ නමුත් 1970 දී එවකට ජනාධිපති ලින්ඩන් ෆෝබ්ස් සැම්ප්සන් බර්න්හැම් විසින් ඔහුගේ නමින් ලින්ඩන් යන නාමය යටතේ නගරයක් ලෙස නැවත නම් කර ඒකාබද්ධ කරන ලදී. 

== යොමු කිරීම් ==
[[ප්‍රවර්ගය:Coordinates on Wikidata]]
[[ප්‍රවර්ගය:ගයනාව]]
[[ප්‍රවර්ගය:ගයනාවේ කලාප/නගර]]</text>
      <sha1>k4ksp5gl1icq0hngjkiag1bei1l1rbr</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>ජෝර්ජ්ටවුන්, ගයනාව</title>
    <ns>0</ns>
    <id>182838</id>
    <revision>
      <id>752872</id>
      <timestamp>2025-07-03T05:29:55Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>BuddhikaW88</username>
        <id>37808</id>
      </contributor>
      <comment>Created by translating the page &quot;[[:en:Special:Redirect/revision/1297773212|Georgetown, Guyana]]&quot;</comment>
      <origin>752872</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="3359" sha1="3afg4khi1nwcuyrn3799pviyvp4k34c" xml:space="preserve">'''ජෝර්ජ්ටවුන්''' යනු [[ගයනාව|ගයනාවේ]] [[අගනුවර]] සහ විශාලතම නගරයයි. එය [[අත්ලාන්තික් සාගරය|අත්ලාන්තික් සාගර]] වෙරළ තීරයේ, [[දෙමෙරාරා-මහසියා කලාපය, ගයනාව|ඩෙමරාරා-මහයිකා]] කලාපයේ 4 හි, ඩෙමරාරා ගඟේ මුඛයේ පිහිටා ඇත. එය &quot;කැරිබියානු උද්‍යාන නගරය&quot; ලෙස නම් කර ඇත. එය රටේ සිල්ලර, පරිපාලන සහ මූල්‍ය සේවා මධ්‍යස්ථානය වන අතර, නගරය ගයනාවේ දළ දේශීය නිෂ්පාදිතයෙන් විශාල කොටසක් සඳහා දායක වේ. 2012 සංගණනයේදී නගරයේ ජනගහනය 118,363 ක් විය. අස් අස් ෆ්සෆ් ස ෆ්සෆ් සෆ් ස ෆ්ස ෆ්ස ෆ්සෆ් ස ෆ්සෆ් අස්ෆ්

පාර්ලිමේන්තු ගොඩනැගිල්ල, ගයනාවේ ව්‍යවස්ථාදායක ගොඩනැගිල්ල සහ ගයනාවේ ඉහළම අධිකරණ අධිකරණය වන අභියාචනාධිකරණය ඇතුළුව ගයනාවේ රජයේ සියලුම විධායක දෙපාර්තමේන්තු නගරයේ පිහිටා ඇත. රාජ්‍ය මන්දිරය (රාජ්‍ය නායකයාගේ නිල නිවස) මෙන්ම රජයේ ප්‍රධානියාගේ කාර්යාල සහ නිවස යන දෙකම නගරයේ පිහිටා ඇත. සාමාජික රාජ්‍යයන් 15ක් සහ ආශ්‍රිත හවුල්කරුවන් පස් දෙනෙකුගෙන් සමන්විත කැරිබියන් ප්‍රජාව (CARICOM) ලෙස හඳුන්වන ජාත්‍යන්තර සංවිධානයේ ලේකම් කාර්යාලය ද ජෝර්ජ්ටවුන් හි පිහිටා ඇත.

ජෝර්ජ්ටවුන් නගරය බ්‍රිතාන්‍ය සහ ලන්දේසි යටත් විජිත ආභාෂය ලැබූ ගෘහ නිර්මාණ ශිල්පය සඳහා ද ප්‍රසිද්ධය, එයට උස පින්තාරු කරන ලද දැවමය ශාන්ත ජෝර්ජ් ආසන දෙව්මැදුර සහ සුප්‍රසිද්ධ ස්ටැබ්‍රොක් වෙළඳපොළ ඇතුළත් වේ. 
[[ප්‍රවර්ගය:Wikipedia articles incorporating citation to the NSRW with an wstitle parameter]]
[[ප්‍රවර්ගය:Wikipedia articles incorporating citation to the NSRW]]
[[ප්‍රවර්ගය:Wikipedia articles incorporating a citation from Collier's Encyclopedia]]
[[ප්‍රවර්ගය:Coordinates on Wikidata]]
[[ප්‍රවර්ගය:Pages using multiple image with auto scaled images]]</text>
      <sha1>3afg4khi1nwcuyrn3799pviyvp4k34c</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>752879</id>
      <parentid>752872</parentid>
      <timestamp>2025-07-03T05:36:00Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>BuddhikaW88</username>
        <id>37808</id>
      </contributor>
      <origin>752879</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="3521" sha1="hv7pjn7apbeamzq3vaqgvit8jwcufjz" xml:space="preserve">{{Infobox settlement
|official_name          = ජෝජ්ටවුන්
|pushpin_map            = Guyana
|pushpin_label_position =bottom
|pushpin_map_caption    =ගයනාව තුල පිහිටීම
|coordinates            = {{coord|06|48|04|N|58|09|18|W|region:GY|display=inline,title}}
}}'''ජෝර්ජ්ටවුන්''' යනු [[ගයනාව|ගයනාවේ]] [[අගනුවර]] සහ විශාලතම නගරයයි. එය [[අත්ලාන්තික් සාගරය|අත්ලාන්තික් සාගර]] වෙරළ තීරයේ, [[දෙමෙරාරා-මහසියා කලාපය, ගයනාව|ඩෙමරාරා-මහයිකා]] කලාපයේ 4 හි, ඩෙමරාරා ගඟේ මුඛයේ පිහිටා ඇත. එය &quot;කැරිබියානු උද්‍යාන නගරය&quot; ලෙස නම් කර ඇත. එය රටේ සිල්ලර, පරිපාලන සහ මූල්‍ය සේවා මධ්‍යස්ථානය වන අතර, නගරය ගයනාවේ දළ දේශීය නිෂ්පාදිතයෙන් විශාල කොටසක් සඳහා දායක වේ. 2012 සංගණනයේදී නගරයේ ජනගහනය 118,363 ක් විය.

පාර්ලිමේන්තු ගොඩනැගිල්ල, ගයනාවේ ව්‍යවස්ථාදායක ගොඩනැගිල්ල සහ ගයනාවේ ඉහළම අධිකරණ අධිකරණය වන අභියාචනාධිකරණය ඇතුළුව ගයනාවේ රජයේ සියලුම විධායක දෙපාර්තමේන්තු නගරයේ පිහිටා ඇත. රාජ්‍ය මන්දිරය (රාජ්‍ය නායකයාගේ නිල නිවස) මෙන්ම රජයේ ප්‍රධානියාගේ කාර්යාල සහ නිවස යන දෙකම නගරයේ පිහිටා ඇත. සාමාජික රාජ්‍යයන් 15ක් සහ ආශ්‍රිත හවුල්කරුවන් පස් දෙනෙකුගෙන් සමන්විත කැරිබියන් ප්‍රජාව (CARICOM) ලෙස හඳුන්වන ජාත්‍යන්තර සංවිධානයේ ලේකම් කාර්යාලය ද ජෝර්ජ්ටවුන් හි පිහිටා ඇත.

ජෝර්ජ්ටවුන් නගරය බ්‍රිතාන්‍ය සහ ලන්දේසි යටත් විජිත ආභාෂය ලැබූ ගෘහ නිර්මාණ ශිල්පය සඳහා ද ප්‍රසිද්ධය, එයට උස පින්තාරු කරන ලද දැවමය ශාන්ත ජෝර්ජ් ආසන දෙව්මැදුර සහ සුප්‍රසිද්ධ ස්ටැබ්‍රොක් වෙළඳපොළ ඇතුළත් වේ. 
[[ප්‍රවර්ගය:Wikipedia articles incorporating citation to the NSRW with an wstitle parameter]]
[[ප්‍රවර්ගය:Wikipedia articles incorporating citation to the NSRW]]
[[ප්‍රවර්ගය:Wikipedia articles incorporating a citation from Collier's Encyclopedia]]
[[ප්‍රවර්ගය:Coordinates on Wikidata]]
[[ප්‍රවර්ගය:Pages using multiple image with auto scaled images]]</text>
      <sha1>hv7pjn7apbeamzq3vaqgvit8jwcufjz</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>752885</id>
      <parentid>752879</parentid>
      <timestamp>2025-07-03T05:36:54Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>BuddhikaW88</username>
        <id>37808</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>[[ප්‍රවර්ගය:ගයනාව]] එක් කරන ලදී. [[විකිපීඩියා:HOTCAT|HotCat]] භාවිතයෙන්</comment>
      <origin>752885</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="3569" sha1="6qazvds2oqwk56p0ge41bjp4qb8mvqh" xml:space="preserve">{{Infobox settlement
|official_name          = ජෝජ්ටවුන්
|pushpin_map            = Guyana
|pushpin_label_position =bottom
|pushpin_map_caption    =ගයනාව තුල පිහිටීම
|coordinates            = {{coord|06|48|04|N|58|09|18|W|region:GY|display=inline,title}}
}}'''ජෝර්ජ්ටවුන්''' යනු [[ගයනාව|ගයනාවේ]] [[අගනුවර]] සහ විශාලතම නගරයයි. එය [[අත්ලාන්තික් සාගරය|අත්ලාන්තික් සාගර]] වෙරළ තීරයේ, [[දෙමෙරාරා-මහසියා කලාපය, ගයනාව|ඩෙමරාරා-මහයිකා]] කලාපයේ 4 හි, ඩෙමරාරා ගඟේ මුඛයේ පිහිටා ඇත. එය &quot;කැරිබියානු උද්‍යාන නගරය&quot; ලෙස නම් කර ඇත. එය රටේ සිල්ලර, පරිපාලන සහ මූල්‍ය සේවා මධ්‍යස්ථානය වන අතර, නගරය ගයනාවේ දළ දේශීය නිෂ්පාදිතයෙන් විශාල කොටසක් සඳහා දායක වේ. 2012 සංගණනයේදී නගරයේ ජනගහනය 118,363 ක් විය.

පාර්ලිමේන්තු ගොඩනැගිල්ල, ගයනාවේ ව්‍යවස්ථාදායක ගොඩනැගිල්ල සහ ගයනාවේ ඉහළම අධිකරණ අධිකරණය වන අභියාචනාධිකරණය ඇතුළුව ගයනාවේ රජයේ සියලුම විධායක දෙපාර්තමේන්තු නගරයේ පිහිටා ඇත. රාජ්‍ය මන්දිරය (රාජ්‍ය නායකයාගේ නිල නිවස) මෙන්ම රජයේ ප්‍රධානියාගේ කාර්යාල සහ නිවස යන දෙකම නගරයේ පිහිටා ඇත. සාමාජික රාජ්‍යයන් 15ක් සහ ආශ්‍රිත හවුල්කරුවන් පස් දෙනෙකුගෙන් සමන්විත කැරිබියන් ප්‍රජාව (CARICOM) ලෙස හඳුන්වන ජාත්‍යන්තර සංවිධානයේ ලේකම් කාර්යාලය ද ජෝර්ජ්ටවුන් හි පිහිටා ඇත.

ජෝර්ජ්ටවුන් නගරය බ්‍රිතාන්‍ය සහ ලන්දේසි යටත් විජිත ආභාෂය ලැබූ ගෘහ නිර්මාණ ශිල්පය සඳහා ද ප්‍රසිද්ධය, එයට උස පින්තාරු කරන ලද දැවමය ශාන්ත ජෝර්ජ් ආසන දෙව්මැදුර සහ සුප්‍රසිද්ධ ස්ටැබ්‍රොක් වෙළඳපොළ ඇතුළත් වේ. 
[[ප්‍රවර්ගය:Wikipedia articles incorporating citation to the NSRW with an wstitle parameter]]
[[ප්‍රවර්ගය:Wikipedia articles incorporating citation to the NSRW]]
[[ප්‍රවර්ගය:Wikipedia articles incorporating a citation from Collier's Encyclopedia]]
[[ප්‍රවර්ගය:Coordinates on Wikidata]]
[[ප්‍රවර්ගය:Pages using multiple image with auto scaled images]]
[[ප්‍රවර්ගය:ගයනාව]]</text>
      <sha1>6qazvds2oqwk56p0ge41bjp4qb8mvqh</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>752891</id>
      <parentid>752885</parentid>
      <timestamp>2025-07-03T05:37:17Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>BuddhikaW88</username>
        <id>37808</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>[[ප්‍රවර්ගය:ගයනාවේ කලාප/නගර]] එක් කරන ලදී. [[විකිපීඩියා:HOTCAT|HotCat]] භාවිතයෙන්</comment>
      <origin>752891</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="3643" sha1="efsifojx1nucqm10qrq151ajvutdzhv" xml:space="preserve">{{Infobox settlement
|official_name          = ජෝජ්ටවුන්
|pushpin_map            = Guyana
|pushpin_label_position =bottom
|pushpin_map_caption    =ගයනාව තුල පිහිටීම
|coordinates            = {{coord|06|48|04|N|58|09|18|W|region:GY|display=inline,title}}
}}'''ජෝර්ජ්ටවුන්''' යනු [[ගයනාව|ගයනාවේ]] [[අගනුවර]] සහ විශාලතම නගරයයි. එය [[අත්ලාන්තික් සාගරය|අත්ලාන්තික් සාගර]] වෙරළ තීරයේ, [[දෙමෙරාරා-මහසියා කලාපය, ගයනාව|ඩෙමරාරා-මහයිකා]] කලාපයේ 4 හි, ඩෙමරාරා ගඟේ මුඛයේ පිහිටා ඇත. එය &quot;කැරිබියානු උද්‍යාන නගරය&quot; ලෙස නම් කර ඇත. එය රටේ සිල්ලර, පරිපාලන සහ මූල්‍ය සේවා මධ්‍යස්ථානය වන අතර, නගරය ගයනාවේ දළ දේශීය නිෂ්පාදිතයෙන් විශාල කොටසක් සඳහා දායක වේ. 2012 සංගණනයේදී නගරයේ ජනගහනය 118,363 ක් විය.

පාර්ලිමේන්තු ගොඩනැගිල්ල, ගයනාවේ ව්‍යවස්ථාදායක ගොඩනැගිල්ල සහ ගයනාවේ ඉහළම අධිකරණ අධිකරණය වන අභියාචනාධිකරණය ඇතුළුව ගයනාවේ රජයේ සියලුම විධායක දෙපාර්තමේන්තු නගරයේ පිහිටා ඇත. රාජ්‍ය මන්දිරය (රාජ්‍ය නායකයාගේ නිල නිවස) මෙන්ම රජයේ ප්‍රධානියාගේ කාර්යාල සහ නිවස යන දෙකම නගරයේ පිහිටා ඇත. සාමාජික රාජ්‍යයන් 15ක් සහ ආශ්‍රිත හවුල්කරුවන් පස් දෙනෙකුගෙන් සමන්විත කැරිබියන් ප්‍රජාව (CARICOM) ලෙස හඳුන්වන ජාත්‍යන්තර සංවිධානයේ ලේකම් කාර්යාලය ද ජෝර්ජ්ටවුන් හි පිහිටා ඇත.

ජෝර්ජ්ටවුන් නගරය බ්‍රිතාන්‍ය සහ ලන්දේසි යටත් විජිත ආභාෂය ලැබූ ගෘහ නිර්මාණ ශිල්පය සඳහා ද ප්‍රසිද්ධය, එයට උස පින්තාරු කරන ලද දැවමය ශාන්ත ජෝර්ජ් ආසන දෙව්මැදුර සහ සුප්‍රසිද්ධ ස්ටැබ්‍රොක් වෙළඳපොළ ඇතුළත් වේ. 
[[ප්‍රවර්ගය:Wikipedia articles incorporating citation to the NSRW with an wstitle parameter]]
[[ප්‍රවර්ගය:Wikipedia articles incorporating citation to the NSRW]]
[[ප්‍රවර්ගය:Wikipedia articles incorporating a citation from Collier's Encyclopedia]]
[[ප්‍රවර්ගය:Coordinates on Wikidata]]
[[ප්‍රවර්ගය:Pages using multiple image with auto scaled images]]
[[ප්‍රවර්ගය:ගයනාව]]
[[ප්‍රවර්ගය:ගයනාවේ කලාප/නගර]]</text>
      <sha1>efsifojx1nucqm10qrq151ajvutdzhv</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>752897</id>
      <parentid>752891</parentid>
      <timestamp>2025-07-03T05:37:59Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>BuddhikaW88</username>
        <id>37808</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>BuddhikaW88 විසින් [[ජෝජ්ටවුන්, ගයනාව]] සිට [[ජෝර්ජ්ටවුන්, ගයනාව]] වෙත පිටුව ගෙන යන ලදී: Misspelled title</comment>
      <origin>752891</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="3643" sha1="efsifojx1nucqm10qrq151ajvutdzhv" xml:space="preserve">{{Infobox settlement
|official_name          = ජෝජ්ටවුන්
|pushpin_map            = Guyana
|pushpin_label_position =bottom
|pushpin_map_caption    =ගයනාව තුල පිහිටීම
|coordinates            = {{coord|06|48|04|N|58|09|18|W|region:GY|display=inline,title}}
}}'''ජෝර්ජ්ටවුන්''' යනු [[ගයනාව|ගයනාවේ]] [[අගනුවර]] සහ විශාලතම නගරයයි. එය [[අත්ලාන්තික් සාගරය|අත්ලාන්තික් සාගර]] වෙරළ තීරයේ, [[දෙමෙරාරා-මහසියා කලාපය, ගයනාව|ඩෙමරාරා-මහයිකා]] කලාපයේ 4 හි, ඩෙමරාරා ගඟේ මුඛයේ පිහිටා ඇත. එය &quot;කැරිබියානු උද්‍යාන නගරය&quot; ලෙස නම් කර ඇත. එය රටේ සිල්ලර, පරිපාලන සහ මූල්‍ය සේවා මධ්‍යස්ථානය වන අතර, නගරය ගයනාවේ දළ දේශීය නිෂ්පාදිතයෙන් විශාල කොටසක් සඳහා දායක වේ. 2012 සංගණනයේදී නගරයේ ජනගහනය 118,363 ක් විය.

පාර්ලිමේන්තු ගොඩනැගිල්ල, ගයනාවේ ව්‍යවස්ථාදායක ගොඩනැගිල්ල සහ ගයනාවේ ඉහළම අධිකරණ අධිකරණය වන අභියාචනාධිකරණය ඇතුළුව ගයනාවේ රජයේ සියලුම විධායක දෙපාර්තමේන්තු නගරයේ පිහිටා ඇත. රාජ්‍ය මන්දිරය (රාජ්‍ය නායකයාගේ නිල නිවස) මෙන්ම රජයේ ප්‍රධානියාගේ කාර්යාල සහ නිවස යන දෙකම නගරයේ පිහිටා ඇත. සාමාජික රාජ්‍යයන් 15ක් සහ ආශ්‍රිත හවුල්කරුවන් පස් දෙනෙකුගෙන් සමන්විත කැරිබියන් ප්‍රජාව (CARICOM) ලෙස හඳුන්වන ජාත්‍යන්තර සංවිධානයේ ලේකම් කාර්යාලය ද ජෝර්ජ්ටවුන් හි පිහිටා ඇත.

ජෝර්ජ්ටවුන් නගරය බ්‍රිතාන්‍ය සහ ලන්දේසි යටත් විජිත ආභාෂය ලැබූ ගෘහ නිර්මාණ ශිල්පය සඳහා ද ප්‍රසිද්ධය, එයට උස පින්තාරු කරන ලද දැවමය ශාන්ත ජෝර්ජ් ආසන දෙව්මැදුර සහ සුප්‍රසිද්ධ ස්ටැබ්‍රොක් වෙළඳපොළ ඇතුළත් වේ. 
[[ප්‍රවර්ගය:Wikipedia articles incorporating citation to the NSRW with an wstitle parameter]]
[[ප්‍රවර්ගය:Wikipedia articles incorporating citation to the NSRW]]
[[ප්‍රවර්ගය:Wikipedia articles incorporating a citation from Collier's Encyclopedia]]
[[ප්‍රවර්ගය:Coordinates on Wikidata]]
[[ප්‍රවර්ගය:Pages using multiple image with auto scaled images]]
[[ප්‍රවර්ගය:ගයනාව]]
[[ප්‍රවර්ගය:ගයනාවේ කලාප/නගර]]</text>
      <sha1>efsifojx1nucqm10qrq151ajvutdzhv</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>752899</id>
      <parentid>752897</parentid>
      <timestamp>2025-07-03T05:38:18Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>BuddhikaW88</username>
        <id>37808</id>
      </contributor>
      <origin>752899</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="3668" sha1="gqbcy5eut09kjdf04wihekm7mjv1ud6" xml:space="preserve">{{Infobox settlement
| official_name            = ජෝර්ජ්ටවුන්
| pushpin_map              = Guyana
| pushpin_label_position   = bottom
| pushpin_map_caption      = ගයනාව තුල පිහිටීම
| coordinates              = {{coord|06|48|04|N|58|09|18|W|region:GY|display=inline,title}}
}}

'''ජෝර්ජ්ටවුන්''' යනු [[ගයනාව|ගයනාවේ]] [[අගනුවර]] සහ විශාලතම නගරයයි. එය [[අත්ලාන්තික් සාගරය|අත්ලාන්තික් සාගර]] වෙරළ තීරයේ, [[දෙමෙරාරා-මහසියා කලාපය, ගයනාව|ඩෙමරාරා-මහයිකා]] කලාපයේ 4 හි, ඩෙමරාරා ගඟේ මුඛයේ පිහිටා ඇත. එය &quot;කැරිබියානු උද්‍යාන නගරය&quot; ලෙස නම් කර ඇත. එය රටේ සිල්ලර, පරිපාලන සහ මූල්‍ය සේවා මධ්‍යස්ථානය වන අතර, නගරය ගයනාවේ දළ දේශීය නිෂ්පාදිතයෙන් විශාල කොටසක් සඳහා දායක වේ. 2012 සංගණනයේදී නගරයේ ජනගහනය 118,363 ක් විය.

පාර්ලිමේන්තු ගොඩනැගිල්ල, ගයනාවේ ව්‍යවස්ථාදායක ගොඩනැගිල්ල සහ ගයනාවේ ඉහළම අධිකරණ අධිකරණය වන අභියාචනාධිකරණය ඇතුළුව ගයනාවේ රජයේ සියලුම විධායක දෙපාර්තමේන්තු නගරයේ පිහිටා ඇත. රාජ්‍ය මන්දිරය (රාජ්‍ය නායකයාගේ නිල නිවස) මෙන්ම රජයේ ප්‍රධානියාගේ කාර්යාල සහ නිවස යන දෙකම නගරයේ පිහිටා ඇත. සාමාජික රාජ්‍යයන් 15ක් සහ ආශ්‍රිත හවුල්කරුවන් පස් දෙනෙකුගෙන් සමන්විත කැරිබියන් ප්‍රජාව (CARICOM) ලෙස හඳුන්වන ජාත්‍යන්තර සංවිධානයේ ලේකම් කාර්යාලය ද ජෝර්ජ්ටවුන් හි පිහිටා ඇත.

ජෝර්ජ්ටවුන් නගරය බ්‍රිතාන්‍ය සහ ලන්දේසි යටත් විජිත ආභාෂය ලැබූ ගෘහ නිර්මාණ ශිල්පය සඳහා ද ප්‍රසිද්ධය, එයට උස පින්තාරු කරන ලද දැවමය ශාන්ත ජෝර්ජ් ආසන දෙව්මැදුර සහ සුප්‍රසිද්ධ ස්ටැබ්‍රොක් වෙළඳපොළ ඇතුළත් වේ. 
[[ප්‍රවර්ගය:Wikipedia articles incorporating citation to the NSRW with an wstitle parameter]]
[[ප්‍රවර්ගය:Wikipedia articles incorporating citation to the NSRW]]
[[ප්‍රවර්ගය:Wikipedia articles incorporating a citation from Collier's Encyclopedia]]
[[ප්‍රවර්ගය:Coordinates on Wikidata]]
[[ප්‍රවර්ගය:Pages using multiple image with auto scaled images]]
[[ප්‍රවර්ගය:ගයනාව]]
[[ප්‍රවර්ගය:ගයනාවේ කලාප/නගර]]</text>
      <sha1>gqbcy5eut09kjdf04wihekm7mjv1ud6</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>කොරිවර්ටන්, ගයනාව</title>
    <ns>0</ns>
    <id>182839</id>
    <revision>
      <id>752873</id>
      <timestamp>2025-07-03T05:30:08Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>BuddhikaW88</username>
        <id>37808</id>
      </contributor>
      <comment>Created by translating the page &quot;[[:en:Special:Redirect/revision/1264183324|Corriverton]]&quot;</comment>
      <origin>752873</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="1650" sha1="db1ae483l6u12dmy9lkycd3icw5yo9p" xml:space="preserve">කොරිවර්ටන් පිහිටා ඇත්තේ 195 ක් පමණ&amp;nbsp;සැතපුම්/313&amp;nbsp;බර්බිස් ප්‍රාන්තයේ, ගයනාවේ නැගෙනහිර පැත්තේ ජෝර්ජ්ටවුන් සිට කි.මී. 2012 දී එහි ජනගහනය 11,386 කි. අස් අස් ෆ්සෆ් ස ෆ්සෆ් සෆ් ස ෆ්ස ෆ්ස ෆ්සෆ් ස ෆ්සෆ් අස්ෆ්

එය [[Springlands, Guyana|ස්ප්‍රින්ග්ලන්ඩ්ස්]] සහ ස්කෙල්ඩන් යන &lt;ref&gt;{{උපන්‍යාස වෙබ් |title=Berbice |url=https://www.lonelyplanet.com/guyana/berbice |access-date=19 August 2020 |website=Lonely Planet}}&lt;/ref&gt; දෙකක් සහ බුකර්ස් සතු සීනි වගාවන් අනුව නම් කරන ලද හෝ ඒ වෙනුවට අංකනය කරන ලද (උදා: '78') ගම්මාන කිහිපයකින් සෑදී ඇති නවීන පරිපාලන ඉදිකිරීමකි.

කොරිවර්ටන් හි හින්දු, ක්‍රිස්තියානි සහ මුස්ලිම් යන මිශ්‍ර ජනගහනයක් එකට ජීවත් වේ. එය බොහෝ මුස්ලිම් පල්ලි, පන්සල් සහ පල්ලි ඇති ස්ථානයක් වන අතර, විශිෂ්ට අධ්‍යාපන ක්‍රමයක් ඇත.
[[ප්‍රවර්ගය:Coordinates on Wikidata]]</text>
      <sha1>db1ae483l6u12dmy9lkycd3icw5yo9p</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>752880</id>
      <parentid>752873</parentid>
      <timestamp>2025-07-03T05:36:02Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>BuddhikaW88</username>
        <id>37808</id>
      </contributor>
      <origin>752880</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="2409" sha1="gq4wk8bommifdzjj8a68pz4sw7r89id" xml:space="preserve">{{Infobox settlement
|official_name          = කොරිවර්ටන්
|pushpin_map            = Guyana
|pushpin_label_position =bottom
|pushpin_map_caption    =ගයනාව තුල පිහිටීම
|coordinates            = {{coord|05|53|37|N|57|08|12|W|region:GY|display=inline,title}}
}}කොරිවර්ටන් යනු ගයනාවේ නැගෙනහිරින් පිහිටි නගරයයි. එය සුරිනාම් හි නියු නිකරෙයි ඉදිරිපිට කොරෙන්ටයින් ගංගා මුඛයේ පිහිටා ඇති අතර, එය දකුණු ඩ්‍රේන් සිට තොටුපළකින් සම්බන්ධ වේ.

කොරිවර්ටන් පිහිටා ඇත්තේ 195 ක් පමණ&amp;nbsp;සැතපුම්/313&amp;nbsp;බර්බිස් ප්‍රාන්තයේ, ගයනාවේ නැගෙනහිර පැත්තේ ජෝර්ජ්ටවුන් සිට කි.මී. 2012 දී එහි ජනගහනය 11,386 කි. අස් අස් ෆ්සෆ් ස ෆ්සෆ් සෆ් ස ෆ්ස ෆ්ස ෆ්සෆ් ස ෆ්සෆ් අස්ෆ්

එය [[Springlands, Guyana|ස්ප්‍රින්ග්ලන්ඩ්ස්]] සහ ස්කෙල්ඩන් යන &lt;ref&gt;{{උපන්‍යාස වෙබ් |title=Berbice |url=https://www.lonelyplanet.com/guyana/berbice |access-date=19 August 2020 |website=Lonely Planet}}&lt;/ref&gt; දෙකක් සහ බුකර්ස් සතු සීනි වගාවන් අනුව නම් කරන ලද හෝ ඒ වෙනුවට අංකනය කරන ලද (උදා: '78') ගම්මාන කිහිපයකින් සෑදී ඇති නවීන පරිපාලන ඉදිකිරීමකි.

කොරිවර්ටන් හි හින්දු, ක්‍රිස්තියානි සහ මුස්ලිම් යන මිශ්‍ර ජනගහනයක් එකට ජීවත් වේ. එය බොහෝ මුස්ලිම් පල්ලි, පන්සල් සහ පල්ලි ඇති ස්ථානයක් වන අතර, විශිෂ්ට අධ්‍යාපන ක්‍රමයක් ඇත.
[[ප්‍රවර්ගය:Coordinates on Wikidata]]</text>
      <sha1>gq4wk8bommifdzjj8a68pz4sw7r89id</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>752886</id>
      <parentid>752880</parentid>
      <timestamp>2025-07-03T05:36:58Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>BuddhikaW88</username>
        <id>37808</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>[[ප්‍රවර්ගය:ගයනාව]] එක් කරන ලදී. [[විකිපීඩියා:HOTCAT|HotCat]] භාවිතයෙන්</comment>
      <origin>752886</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="2457" sha1="io55fflgbab52fm7vvjs7jaypv05nbq" xml:space="preserve">{{Infobox settlement
|official_name          = කොරිවර්ටන්
|pushpin_map            = Guyana
|pushpin_label_position =bottom
|pushpin_map_caption    =ගයනාව තුල පිහිටීම
|coordinates            = {{coord|05|53|37|N|57|08|12|W|region:GY|display=inline,title}}
}}කොරිවර්ටන් යනු ගයනාවේ නැගෙනහිරින් පිහිටි නගරයයි. එය සුරිනාම් හි නියු නිකරෙයි ඉදිරිපිට කොරෙන්ටයින් ගංගා මුඛයේ පිහිටා ඇති අතර, එය දකුණු ඩ්‍රේන් සිට තොටුපළකින් සම්බන්ධ වේ.

කොරිවර්ටන් පිහිටා ඇත්තේ 195 ක් පමණ&amp;nbsp;සැතපුම්/313&amp;nbsp;බර්බිස් ප්‍රාන්තයේ, ගයනාවේ නැගෙනහිර පැත්තේ ජෝර්ජ්ටවුන් සිට කි.මී. 2012 දී එහි ජනගහනය 11,386 කි. අස් අස් ෆ්සෆ් ස ෆ්සෆ් සෆ් ස ෆ්ස ෆ්ස ෆ්සෆ් ස ෆ්සෆ් අස්ෆ්

එය [[Springlands, Guyana|ස්ප්‍රින්ග්ලන්ඩ්ස්]] සහ ස්කෙල්ඩන් යන &lt;ref&gt;{{උපන්‍යාස වෙබ් |title=Berbice |url=https://www.lonelyplanet.com/guyana/berbice |access-date=19 August 2020 |website=Lonely Planet}}&lt;/ref&gt; දෙකක් සහ බුකර්ස් සතු සීනි වගාවන් අනුව නම් කරන ලද හෝ ඒ වෙනුවට අංකනය කරන ලද (උදා: '78') ගම්මාන කිහිපයකින් සෑදී ඇති නවීන පරිපාලන ඉදිකිරීමකි.

කොරිවර්ටන් හි හින්දු, ක්‍රිස්තියානි සහ මුස්ලිම් යන මිශ්‍ර ජනගහනයක් එකට ජීවත් වේ. එය බොහෝ මුස්ලිම් පල්ලි, පන්සල් සහ පල්ලි ඇති ස්ථානයක් වන අතර, විශිෂ්ට අධ්‍යාපන ක්‍රමයක් ඇත.
[[ප්‍රවර්ගය:Coordinates on Wikidata]]
[[ප්‍රවර්ගය:ගයනාව]]</text>
      <sha1>io55fflgbab52fm7vvjs7jaypv05nbq</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>752892</id>
      <parentid>752886</parentid>
      <timestamp>2025-07-03T05:37:21Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>BuddhikaW88</username>
        <id>37808</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>[[ප්‍රවර්ගය:ගයනාවේ කලාප/නගර]] එක් කරන ලදී. [[විකිපීඩියා:HOTCAT|HotCat]] භාවිතයෙන්</comment>
      <origin>752892</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="2531" sha1="1z79v57akjcr434sxxtgtrarjl8qdff" xml:space="preserve">{{Infobox settlement
|official_name          = කොරිවර්ටන්
|pushpin_map            = Guyana
|pushpin_label_position =bottom
|pushpin_map_caption    =ගයනාව තුල පිහිටීම
|coordinates            = {{coord|05|53|37|N|57|08|12|W|region:GY|display=inline,title}}
}}කොරිවර්ටන් යනු ගයනාවේ නැගෙනහිරින් පිහිටි නගරයයි. එය සුරිනාම් හි නියු නිකරෙයි ඉදිරිපිට කොරෙන්ටයින් ගංගා මුඛයේ පිහිටා ඇති අතර, එය දකුණු ඩ්‍රේන් සිට තොටුපළකින් සම්බන්ධ වේ.

කොරිවර්ටන් පිහිටා ඇත්තේ 195 ක් පමණ&amp;nbsp;සැතපුම්/313&amp;nbsp;බර්බිස් ප්‍රාන්තයේ, ගයනාවේ නැගෙනහිර පැත්තේ ජෝර්ජ්ටවුන් සිට කි.මී. 2012 දී එහි ජනගහනය 11,386 කි. අස් අස් ෆ්සෆ් ස ෆ්සෆ් සෆ් ස ෆ්ස ෆ්ස ෆ්සෆ් ස ෆ්සෆ් අස්ෆ්

එය [[Springlands, Guyana|ස්ප්‍රින්ග්ලන්ඩ්ස්]] සහ ස්කෙල්ඩන් යන &lt;ref&gt;{{උපන්‍යාස වෙබ් |title=Berbice |url=https://www.lonelyplanet.com/guyana/berbice |access-date=19 August 2020 |website=Lonely Planet}}&lt;/ref&gt; දෙකක් සහ බුකර්ස් සතු සීනි වගාවන් අනුව නම් කරන ලද හෝ ඒ වෙනුවට අංකනය කරන ලද (උදා: '78') ගම්මාන කිහිපයකින් සෑදී ඇති නවීන පරිපාලන ඉදිකිරීමකි.

කොරිවර්ටන් හි හින්දු, ක්‍රිස්තියානි සහ මුස්ලිම් යන මිශ්‍ර ජනගහනයක් එකට ජීවත් වේ. එය බොහෝ මුස්ලිම් පල්ලි, පන්සල් සහ පල්ලි ඇති ස්ථානයක් වන අතර, විශිෂ්ට අධ්‍යාපන ක්‍රමයක් ඇත.
[[ප්‍රවර්ගය:Coordinates on Wikidata]]
[[ප්‍රවර්ගය:ගයනාව]]
[[ප්‍රවර්ගය:ගයනාවේ කලාප/නගර]]</text>
      <sha1>1z79v57akjcr434sxxtgtrarjl8qdff</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>752900</id>
      <parentid>752892</parentid>
      <timestamp>2025-07-03T05:39:26Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>BuddhikaW88</username>
        <id>37808</id>
      </contributor>
      <origin>752900</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="2324" sha1="60zx7ragu8sln31z9l42uup7k5l5npk" xml:space="preserve">{{Infobox settlement
|official_name          = කොරිවර්ටන්
|pushpin_map            = Guyana
|pushpin_label_position =bottom
|pushpin_map_caption    =ගයනාව තුල පිහිටීම
|coordinates            = {{coord|05|53|37|N|57|08|12|W|region:GY|display=inline,title}}
}}'''කොරිවර්ටන්''' යනු ගයනාවේ නැගෙනහිරින් පිහිටි නගරයයි. එය සුරිනාම් හි නියු නිකරෙයි ඉදිරිපිට කොරෙන්ටයින් ගංගා මුඛයේ පිහිටා ඇති අතර, එය දකුණු ඩ්‍රේන් සිට තොටුපළකින් සම්බන්ධ වේ.

කොරිවර්ටන් පිහිටා ඇත්තේ බර්බිස් ප්‍රාන්තයේ, ගයනාවේ නැගෙනහිර පැත්තේ ය. 2012 දී එහි ජනගහනය 11,386 කි. 

එය [[Springlands, Guyana|ස්ප්‍රින්ග්ලන්ඩ්ස්]] සහ ස්කෙල්ඩන් යන &lt;ref&gt;{{උපන්‍යාස වෙබ් |title=Berbice |url=https://www.lonelyplanet.com/guyana/berbice |access-date=19 August 2020 |website=Lonely Planet}}&lt;/ref&gt; දෙකක් සහ බුකර්ස් සතු සීනි වගාවන් අනුව නම් කරන ලද හෝ ඒ වෙනුවට අංකනය කරන ලද (උදා: '78') ගම්මාන කිහිපයකින් සෑදී ඇති නවීන පරිපාලන ඉදිකිරීමකි.

කොරිවර්ටන් හි හින්දු, ක්‍රිස්තියානි සහ මුස්ලිම් යන මිශ්‍ර ජනගහනයක් එකට ජීවත් වේ. එය බොහෝ මුස්ලිම් පල්ලි, පන්සල් සහ පල්ලි ඇති ස්ථානයක් වන අතර, විශිෂ්ට අධ්‍යාපන ක්‍රමයක් ඇත.

== යොමු කිරීම් ==
[[ප්‍රවර්ගය:Coordinates on Wikidata]]
[[ප්‍රවර්ගය:ගයනාව]]
[[ප්‍රවර්ගය:ගයනාවේ කලාප/නගර]]</text>
      <sha1>60zx7ragu8sln31z9l42uup7k5l5npk</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>මහයිකා, ගයනාව</title>
    <ns>0</ns>
    <id>182840</id>
    <revision>
      <id>752874</id>
      <timestamp>2025-07-03T05:30:52Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>BuddhikaW88</username>
        <id>37808</id>
      </contributor>
      <comment>Created by translating the page &quot;[[:en:Special:Redirect/revision/1247387013|Mahaica]]&quot;</comment>
      <origin>752874</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="3091" sha1="azoyuqjuwyyv6g2fg47izg2fot77jpm" xml:space="preserve">'''මහයිකා''' යනු [[ගයනාව|ගයනාවේ]] [[දෙමෙරාරා-මහසියා කලාපය, ගයනාව|ඩෙමරාරා-මහයිකා]] හි 4 වන කලාපයේ පිහිටි ගම්මානයකි. මහයිකා බොහෝ විට මහයිකා ගඟ අසල යාබද ගම්මාන වන හෑන්ඩ්-එන්-වෙල්ඩ්ට්, &lt;ref name=&quot;hand&quot;&gt;{{උපන්‍යාස වෙබ් |date=24 August 2020 |title=Hand-en-Veldt, Mahaica |url=https://www.stabroeknews.com/2019/04/14/sunday/beyond-gt/hand-en-veldt-mahaica/ |website=Stabroek}}&lt;/ref&gt; [[Good Hope, Guyana|ගුඩ් හෝප්]], &lt;ref&gt;{{Cite news|url=https://www.stabroeknews.com/2019/03/17/sunday/beyond-gt/good-hope-2/|title=Good Hope 2|work=Stabroek News|access-date=24 August 2020}}&lt;/ref&gt; චෙල්සි පාර්ක්, &lt;ref&gt;{{Cite news|url=https://www.stabroeknews.com/2018/11/18/sunday/beyond-gt/chelsea-park/|title=Chelsea Park|work=Stabroek News|access-date=24 August 2020}}&lt;/ref&gt; සහ ජොනෙස්ටවුන් සඳහා උප කලාපයක් ලෙස භාවිතා කරයි, එය බොහෝ විට මහයිකා හෝ එහි පැරණි ලන්දේසි වතු නාමය වන වුර්සිග්ටිගයිඩ් ලෙස හැඳින්වේ. &lt;ref name=&quot;stabroek&quot;&gt;{{උපන්‍යාස වෙබ් |title=Jonestown |url=https://www.stabroeknews.com/2018/02/11/sunday/beyond-gt/jonestown/ |access-date=24 August 2020 |website=Stabroek News}}&lt;/ref&gt;අස් අස් ෆ්සෆ් ස ෆ්සෆ් සෆ් ස ෆ්ස ෆ්ස ෆ්සෆ් ස ෆ්සෆ් අස්ෆ්

කලාපයේ ආර්ථිකය සහල් සහ අනෙකුත් කෘෂිකර්මාන්තය මත රඳා පවතී. &lt;ref&gt;{{උපන්‍යාස වෙබ් |date=2020-12-24 |title=Demerara Bank opens $500M branch in Mahaica |url=https://www.stabroeknews.com/2020/12/24/news/guyana/demerara-bank-opens-500m-branch-in-mahaica/ |access-date=2021-01-05 |website=Stabroek News |language=en-US}}&lt;/ref&gt;

ඓතිහාසික වශයෙන්, මහයිකා යනු ජෝර්ජ්ටවුන් සිට සැතපුම් 25 ක් පමණ දුරින් පිහිටි ගම්මානයක් ලෙස සැලකේ. එය වෙස්ලියන් මෙතෝදිස්ත පල්ලියකි. &lt;ref&gt;{{උපන්‍යාස පොත |last=Bronkhurst |first=H. V. P. |url=https://books.google.com/books?id=q7gNAAAAQAAJ&amp;q=mahaica |title=The Colony of British Guyana and Its Labouring Population: Containing a Short Account of the Colony, and Brief Descriptions of the Black Creole, Portuguese, East Indian, and Chinese Coolies ... Collected ... from Sundry Articles Published ... at Different Times, and Arranged |date=1883 |publisher=T. Woolmer |language=en}}&lt;/ref&gt;
[[ප්‍රවර්ගය:Coordinates on Wikidata]]</text>
      <sha1>azoyuqjuwyyv6g2fg47izg2fot77jpm</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>752881</id>
      <parentid>752874</parentid>
      <timestamp>2025-07-03T05:36:04Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>BuddhikaW88</username>
        <id>37808</id>
      </contributor>
      <origin>752881</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="3384" sha1="fqzq29c5ql3d4loofrvuhfc26gcff55" xml:space="preserve">{{Infobox settlement
|official_name          = මහයිකා
|pushpin_map            = Guyana
|pushpin_label_position =bottom
|pushpin_map_caption    =ගයනාව තුල පිහිටීම
|coordinates            = {{coord|6|41|2|N|57|55|18|W|region:AR|display=inline,title}}
}}'''මහයිකා''' යනු [[ගයනාව|ගයනාවේ]] [[දෙමෙරාරා-මහසියා කලාපය, ගයනාව|ඩෙමරාරා-මහයිකා]] හි 4 වන කලාපයේ පිහිටි ගම්මානයකි. මහයිකා බොහෝ විට මහයිකා ගඟ අසල යාබද ගම්මාන වන හෑන්ඩ්-එන්-වෙල්ඩ්ට්, &lt;ref name=&quot;hand&quot;&gt;{{උපන්‍යාස වෙබ් |date=24 August 2020 |title=Hand-en-Veldt, Mahaica |url=https://www.stabroeknews.com/2019/04/14/sunday/beyond-gt/hand-en-veldt-mahaica/ |website=Stabroek}}&lt;/ref&gt; [[Good Hope, Guyana|ගුඩ් හෝප්]], &lt;ref&gt;{{Cite news|url=https://www.stabroeknews.com/2019/03/17/sunday/beyond-gt/good-hope-2/|title=Good Hope 2|work=Stabroek News|access-date=24 August 2020}}&lt;/ref&gt; චෙල්සි පාර්ක්, &lt;ref&gt;{{Cite news|url=https://www.stabroeknews.com/2018/11/18/sunday/beyond-gt/chelsea-park/|title=Chelsea Park|work=Stabroek News|access-date=24 August 2020}}&lt;/ref&gt; සහ ජොනෙස්ටවුන් සඳහා උප කලාපයක් ලෙස භාවිතා කරයි, එය බොහෝ විට මහයිකා හෝ එහි පැරණි ලන්දේසි වතු නාමය වන වුර්සිග්ටිගයිඩ් ලෙස හැඳින්වේ. &lt;ref name=&quot;stabroek&quot;&gt;{{උපන්‍යාස වෙබ් |title=Jonestown |url=https://www.stabroeknews.com/2018/02/11/sunday/beyond-gt/jonestown/ |access-date=24 August 2020 |website=Stabroek News}}&lt;/ref&gt;අස් අස් ෆ්සෆ් ස ෆ්සෆ් සෆ් ස ෆ්ස ෆ්ස ෆ්සෆ් ස ෆ්සෆ් අස්ෆ්

කලාපයේ ආර්ථිකය සහල් සහ අනෙකුත් කෘෂිකර්මාන්තය මත රඳා පවතී. &lt;ref&gt;{{උපන්‍යාස වෙබ් |date=2020-12-24 |title=Demerara Bank opens $500M branch in Mahaica |url=https://www.stabroeknews.com/2020/12/24/news/guyana/demerara-bank-opens-500m-branch-in-mahaica/ |access-date=2021-01-05 |website=Stabroek News |language=en-US}}&lt;/ref&gt;

ඓතිහාසික වශයෙන්, මහයිකා යනු ජෝර්ජ්ටවුන් සිට සැතපුම් 25 ක් පමණ දුරින් පිහිටි ගම්මානයක් ලෙස සැලකේ. එය වෙස්ලියන් මෙතෝදිස්ත පල්ලියකි. &lt;ref&gt;{{උපන්‍යාස පොත |last=Bronkhurst |first=H. V. P. |url=https://books.google.com/books?id=q7gNAAAAQAAJ&amp;q=mahaica |title=The Colony of British Guyana and Its Labouring Population: Containing a Short Account of the Colony, and Brief Descriptions of the Black Creole, Portuguese, East Indian, and Chinese Coolies ... Collected ... from Sundry Articles Published ... at Different Times, and Arranged |date=1883 |publisher=T. Woolmer |language=en}}&lt;/ref&gt;
[[ප්‍රවර්ගය:Coordinates on Wikidata]]</text>
      <sha1>fqzq29c5ql3d4loofrvuhfc26gcff55</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>752887</id>
      <parentid>752881</parentid>
      <timestamp>2025-07-03T05:37:01Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>BuddhikaW88</username>
        <id>37808</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>[[ප්‍රවර්ගය:ගයනාව]] එක් කරන ලදී. [[විකිපීඩියා:HOTCAT|HotCat]] භාවිතයෙන්</comment>
      <origin>752887</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="3432" sha1="73twcp5aswnuofwuc1yba5zojnujmeo" xml:space="preserve">{{Infobox settlement
|official_name          = මහයිකා
|pushpin_map            = Guyana
|pushpin_label_position =bottom
|pushpin_map_caption    =ගයනාව තුල පිහිටීම
|coordinates            = {{coord|6|41|2|N|57|55|18|W|region:AR|display=inline,title}}
}}'''මහයිකා''' යනු [[ගයනාව|ගයනාවේ]] [[දෙමෙරාරා-මහසියා කලාපය, ගයනාව|ඩෙමරාරා-මහයිකා]] හි 4 වන කලාපයේ පිහිටි ගම්මානයකි. මහයිකා බොහෝ විට මහයිකා ගඟ අසල යාබද ගම්මාන වන හෑන්ඩ්-එන්-වෙල්ඩ්ට්, &lt;ref name=&quot;hand&quot;&gt;{{උපන්‍යාස වෙබ් |date=24 August 2020 |title=Hand-en-Veldt, Mahaica |url=https://www.stabroeknews.com/2019/04/14/sunday/beyond-gt/hand-en-veldt-mahaica/ |website=Stabroek}}&lt;/ref&gt; [[Good Hope, Guyana|ගුඩ් හෝප්]], &lt;ref&gt;{{Cite news|url=https://www.stabroeknews.com/2019/03/17/sunday/beyond-gt/good-hope-2/|title=Good Hope 2|work=Stabroek News|access-date=24 August 2020}}&lt;/ref&gt; චෙල්සි පාර්ක්, &lt;ref&gt;{{Cite news|url=https://www.stabroeknews.com/2018/11/18/sunday/beyond-gt/chelsea-park/|title=Chelsea Park|work=Stabroek News|access-date=24 August 2020}}&lt;/ref&gt; සහ ජොනෙස්ටවුන් සඳහා උප කලාපයක් ලෙස භාවිතා කරයි, එය බොහෝ විට මහයිකා හෝ එහි පැරණි ලන්දේසි වතු නාමය වන වුර්සිග්ටිගයිඩ් ලෙස හැඳින්වේ. &lt;ref name=&quot;stabroek&quot;&gt;{{උපන්‍යාස වෙබ් |title=Jonestown |url=https://www.stabroeknews.com/2018/02/11/sunday/beyond-gt/jonestown/ |access-date=24 August 2020 |website=Stabroek News}}&lt;/ref&gt;අස් අස් ෆ්සෆ් ස ෆ්සෆ් සෆ් ස ෆ්ස ෆ්ස ෆ්සෆ් ස ෆ්සෆ් අස්ෆ්

කලාපයේ ආර්ථිකය සහල් සහ අනෙකුත් කෘෂිකර්මාන්තය මත රඳා පවතී. &lt;ref&gt;{{උපන්‍යාස වෙබ් |date=2020-12-24 |title=Demerara Bank opens $500M branch in Mahaica |url=https://www.stabroeknews.com/2020/12/24/news/guyana/demerara-bank-opens-500m-branch-in-mahaica/ |access-date=2021-01-05 |website=Stabroek News |language=en-US}}&lt;/ref&gt;

ඓතිහාසික වශයෙන්, මහයිකා යනු ජෝර්ජ්ටවුන් සිට සැතපුම් 25 ක් පමණ දුරින් පිහිටි ගම්මානයක් ලෙස සැලකේ. එය වෙස්ලියන් මෙතෝදිස්ත පල්ලියකි. &lt;ref&gt;{{උපන්‍යාස පොත |last=Bronkhurst |first=H. V. P. |url=https://books.google.com/books?id=q7gNAAAAQAAJ&amp;q=mahaica |title=The Colony of British Guyana and Its Labouring Population: Containing a Short Account of the Colony, and Brief Descriptions of the Black Creole, Portuguese, East Indian, and Chinese Coolies ... Collected ... from Sundry Articles Published ... at Different Times, and Arranged |date=1883 |publisher=T. Woolmer |language=en}}&lt;/ref&gt;
[[ප්‍රවර්ගය:Coordinates on Wikidata]]
[[ප්‍රවර්ගය:ගයනාව]]</text>
      <sha1>73twcp5aswnuofwuc1yba5zojnujmeo</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>752893</id>
      <parentid>752887</parentid>
      <timestamp>2025-07-03T05:37:24Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>BuddhikaW88</username>
        <id>37808</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>[[ප්‍රවර්ගය:ගයනාවේ කලාප/නගර]] එක් කරන ලදී. [[විකිපීඩියා:HOTCAT|HotCat]] භාවිතයෙන්</comment>
      <origin>752893</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="3506" sha1="imkrns29bg6j7q9mj0ta8ic9ebrawa2" xml:space="preserve">{{Infobox settlement
|official_name          = මහයිකා
|pushpin_map            = Guyana
|pushpin_label_position =bottom
|pushpin_map_caption    =ගයනාව තුල පිහිටීම
|coordinates            = {{coord|6|41|2|N|57|55|18|W|region:AR|display=inline,title}}
}}'''මහයිකා''' යනු [[ගයනාව|ගයනාවේ]] [[දෙමෙරාරා-මහසියා කලාපය, ගයනාව|ඩෙමරාරා-මහයිකා]] හි 4 වන කලාපයේ පිහිටි ගම්මානයකි. මහයිකා බොහෝ විට මහයිකා ගඟ අසල යාබද ගම්මාන වන හෑන්ඩ්-එන්-වෙල්ඩ්ට්, &lt;ref name=&quot;hand&quot;&gt;{{උපන්‍යාස වෙබ් |date=24 August 2020 |title=Hand-en-Veldt, Mahaica |url=https://www.stabroeknews.com/2019/04/14/sunday/beyond-gt/hand-en-veldt-mahaica/ |website=Stabroek}}&lt;/ref&gt; [[Good Hope, Guyana|ගුඩ් හෝප්]], &lt;ref&gt;{{Cite news|url=https://www.stabroeknews.com/2019/03/17/sunday/beyond-gt/good-hope-2/|title=Good Hope 2|work=Stabroek News|access-date=24 August 2020}}&lt;/ref&gt; චෙල්සි පාර්ක්, &lt;ref&gt;{{Cite news|url=https://www.stabroeknews.com/2018/11/18/sunday/beyond-gt/chelsea-park/|title=Chelsea Park|work=Stabroek News|access-date=24 August 2020}}&lt;/ref&gt; සහ ජොනෙස්ටවුන් සඳහා උප කලාපයක් ලෙස භාවිතා කරයි, එය බොහෝ විට මහයිකා හෝ එහි පැරණි ලන්දේසි වතු නාමය වන වුර්සිග්ටිගයිඩ් ලෙස හැඳින්වේ. &lt;ref name=&quot;stabroek&quot;&gt;{{උපන්‍යාස වෙබ් |title=Jonestown |url=https://www.stabroeknews.com/2018/02/11/sunday/beyond-gt/jonestown/ |access-date=24 August 2020 |website=Stabroek News}}&lt;/ref&gt;අස් අස් ෆ්සෆ් ස ෆ්සෆ් සෆ් ස ෆ්ස ෆ්ස ෆ්සෆ් ස ෆ්සෆ් අස්ෆ්

කලාපයේ ආර්ථිකය සහල් සහ අනෙකුත් කෘෂිකර්මාන්තය මත රඳා පවතී. &lt;ref&gt;{{උපන්‍යාස වෙබ් |date=2020-12-24 |title=Demerara Bank opens $500M branch in Mahaica |url=https://www.stabroeknews.com/2020/12/24/news/guyana/demerara-bank-opens-500m-branch-in-mahaica/ |access-date=2021-01-05 |website=Stabroek News |language=en-US}}&lt;/ref&gt;

ඓතිහාසික වශයෙන්, මහයිකා යනු ජෝර්ජ්ටවුන් සිට සැතපුම් 25 ක් පමණ දුරින් පිහිටි ගම්මානයක් ලෙස සැලකේ. එය වෙස්ලියන් මෙතෝදිස්ත පල්ලියකි. &lt;ref&gt;{{උපන්‍යාස පොත |last=Bronkhurst |first=H. V. P. |url=https://books.google.com/books?id=q7gNAAAAQAAJ&amp;q=mahaica |title=The Colony of British Guyana and Its Labouring Population: Containing a Short Account of the Colony, and Brief Descriptions of the Black Creole, Portuguese, East Indian, and Chinese Coolies ... Collected ... from Sundry Articles Published ... at Different Times, and Arranged |date=1883 |publisher=T. Woolmer |language=en}}&lt;/ref&gt;
[[ප්‍රවර්ගය:Coordinates on Wikidata]]
[[ප්‍රවර්ගය:ගයනාව]]
[[ප්‍රවර්ගය:ගයනාවේ කලාප/නගර]]</text>
      <sha1>imkrns29bg6j7q9mj0ta8ic9ebrawa2</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>752901</id>
      <parentid>752893</parentid>
      <timestamp>2025-07-03T05:39:45Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>BuddhikaW88</username>
        <id>37808</id>
      </contributor>
      <origin>752901</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="3404" sha1="m3mhggaebuygvnn9v26g8fkjn24dgj4" xml:space="preserve">{{Infobox settlement
|official_name          = මහයිකා
|pushpin_map            = Guyana
|pushpin_label_position =bottom
|pushpin_map_caption    =ගයනාව තුල පිහිටීම
|coordinates            = {{coord|6|41|2|N|57|55|18|W|region:AR|display=inline,title}}
}}'''මහයිකා''' යනු [[ගයනාව|ගයනාවේ]] [[දෙමෙරාරා-මහසියා කලාපය, ගයනාව|ඩෙමරාරා-මහයිකා]] හි 4 වන කලාපයේ පිහිටි ගම්මානයකි. මහයිකා බොහෝ විට මහයිකා ගඟ අසල යාබද ගම්මාන වන හෑන්ඩ්-එන්-වෙල්ඩ්ට්, &lt;ref name=&quot;hand&quot;&gt;{{උපන්‍යාස වෙබ් |date=24 August 2020 |title=Hand-en-Veldt, Mahaica |url=https://www.stabroeknews.com/2019/04/14/sunday/beyond-gt/hand-en-veldt-mahaica/ |website=Stabroek}}&lt;/ref&gt; [[Good Hope, Guyana|ගුඩ් හෝප්]], &lt;ref&gt;{{Cite news|url=https://www.stabroeknews.com/2019/03/17/sunday/beyond-gt/good-hope-2/|title=Good Hope 2|work=Stabroek News|access-date=24 August 2020}}&lt;/ref&gt; චෙල්සි පාර්ක්, &lt;ref&gt;{{Cite news|url=https://www.stabroeknews.com/2018/11/18/sunday/beyond-gt/chelsea-park/|title=Chelsea Park|work=Stabroek News|access-date=24 August 2020}}&lt;/ref&gt; සහ ජොනෙස්ටවුන් සඳහා උප කලාපයක් ලෙස භාවිතා කරයි, එය බොහෝ විට මහයිකා හෝ එහි පැරණි ලන්දේසි වතු නාමය වන වුර්සිග්ටිගයිඩ් ලෙස හැඳින්වේ. &lt;ref name=&quot;stabroek&quot;&gt;{{උපන්‍යාස වෙබ් |title=Jonestown |url=https://www.stabroeknews.com/2018/02/11/sunday/beyond-gt/jonestown/ |access-date=24 August 2020 |website=Stabroek News}}&lt;/ref&gt;

කලාපයේ ආර්ථිකය සහල් සහ අනෙකුත් කෘෂිකර්මාන්තය මත රඳා පවතී. &lt;ref&gt;{{උපන්‍යාස වෙබ් |date=2020-12-24 |title=Demerara Bank opens $500M branch in Mahaica |url=https://www.stabroeknews.com/2020/12/24/news/guyana/demerara-bank-opens-500m-branch-in-mahaica/ |access-date=2021-01-05 |website=Stabroek News |language=en-US}}&lt;/ref&gt;

ඓතිහාසික වශයෙන්, මහයිකා යනු ජෝර්ජ්ටවුන් සිට සැතපුම් 25 ක් පමණ දුරින් පිහිටි ගම්මානයක් ලෙස සැලකේ. එය වෙස්ලියන් මෙතෝදිස්ත පල්ලියකි. &lt;ref&gt;{{උපන්‍යාස පොත |last=Bronkhurst |first=H. V. P. |url=https://books.google.com/books?id=q7gNAAAAQAAJ&amp;q=mahaica |title=The Colony of British Guyana and Its Labouring Population: Containing a Short Account of the Colony, and Brief Descriptions of the Black Creole, Portuguese, East Indian, and Chinese Coolies ... Collected ... from Sundry Articles Published ... at Different Times, and Arranged |date=1883 |publisher=T. Woolmer |language=en}}&lt;/ref&gt;

== යොමු කිරීම් ==
[[ප්‍රවර්ගය:Coordinates on Wikidata]]
[[ප්‍රවර්ගය:ගයනාව]]
[[ප්‍රවර්ගය:ගයනාවේ කලාප/නගර]]</text>
      <sha1>m3mhggaebuygvnn9v26g8fkjn24dgj4</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>රෝස් හෝල්, ගයනාව</title>
    <ns>0</ns>
    <id>182841</id>
    <revision>
      <id>752875</id>
      <timestamp>2025-07-03T05:31:06Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>BuddhikaW88</username>
        <id>37808</id>
      </contributor>
      <comment>Created by translating the page &quot;[[:en:Special:Redirect/revision/1190705063|Rose Hall, Guyana]]&quot;</comment>
      <origin>752875</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="2185" sha1="i1mvdx2ykva59d8z0vzp7x92cg33zue" xml:space="preserve">'''රෝස් හෝල්''' යනු [[ගයනාව|ගයනාවේ]] [[නැගෙනහිර බර්බයිස්-කොරෙන්ටයින් කලාපය, ගයනාව|නැගෙනහිර බර්බිස්-කොරෙන්ටයින්]] කලාපයේ පිහිටි ප්‍රජාවකි. රෝස් හෝල් පිහිටා ඇත්තේ [[නව ඇම්ස්ටඩෑම්, ගයනාව|නිව් ඇම්ස්ටර්ඩෑම්]] සිට සැතපුම් 14ක් නැගෙනහිරිනි.අස් අස් ෆ්සෆ් ස ෆ්සෆ් සෆ් ස ෆ්ස ෆ්ස ෆ්සෆ් ස ෆ්සෆ් අස්ෆ්

== ඉතිහාසය ==
රෝස් හෝල් කලක් ලන්දේසි වැවිලිකරුවන් සතු වූ අතර පසුව එය හිටපු වහලුන් විසින් මිලදී ගන්නා ලදී. 1908 දී එය ගමේ තත්ත්වය ලබා ගත්තේය; 1970 දී පමණක් එය නගරයක් බවට පත්විය. රෝස් හෝල් හි භූමි ප්‍රමාණය 13 කි.&amp;nbsp;කිලෝමීටර &lt;sup&gt;2 ක්&lt;/sup&gt; සහ ජනගහනය 8,000 ක් පමණ වේ. &lt;ref name=&quot;dpi&quot;&gt;{{උපන්‍යාස වෙබ් |title=Rose Hall Town is 48! |url=https://dpi.gov.gy/rose-hall-town-is-48/ |access-date=15 August 2020 |website=Department of Public Information}}&lt;/ref&gt;

රෝස් හෝල් වාට්ටු තුනකට බෙදා ඇත: මැද රෝස් හෝල්, නැගෙනහිර රෝස් හෝල් සහ විලියම්ස්බර්ග්. &lt;ref name=&quot;dpi&quot;&gt;{{උපන්‍යාස වෙබ් |title=Rose Hall Town is 48! |url=https://dpi.gov.gy/rose-hall-town-is-48/ |access-date=15 August 2020 |website=Department of Public Information}}&lt;cite class=&quot;citation web cs1&quot; data-ve-ignore=&quot;true&quot;&gt;[https://dpi.gov.gy/rose-hall-town-is-48/ &quot;Rose Hall Town is 48!&quot;]. &lt;/cite&gt;&lt;/ref&gt;
[[ප්‍රවර්ගය:Coordinates on Wikidata]]</text>
      <sha1>i1mvdx2ykva59d8z0vzp7x92cg33zue</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>752883</id>
      <parentid>752875</parentid>
      <timestamp>2025-07-03T05:36:13Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>BuddhikaW88</username>
        <id>37808</id>
      </contributor>
      <origin>752883</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="2483" sha1="jy7h7e6w1eyt7ama4m928wi9b6g0rns" xml:space="preserve">{{Infobox settlement
|official_name          = රෝස් හෝල්
|pushpin_map            = Guyana
|pushpin_label_position =bottom
|pushpin_map_caption    =ගයනාව තුල පිහිටීම
|coordinates            = {{Coord|6.25323|-57.35712|region:GY|display=inline,title}}
}}'''රෝස් හෝල්''' යනු [[ගයනාව|ගයනාවේ]] [[නැගෙනහිර බර්බයිස්-කොරෙන්ටයින් කලාපය, ගයනාව|නැගෙනහිර බර්බිස්-කොරෙන්ටයින්]] කලාපයේ පිහිටි ප්‍රජාවකි. රෝස් හෝල් පිහිටා ඇත්තේ [[නව ඇම්ස්ටඩෑම්, ගයනාව|නිව් ඇම්ස්ටර්ඩෑම්]] සිට සැතපුම් 14ක් නැගෙනහිරිනි.අස් අස් ෆ්සෆ් ස ෆ්සෆ් සෆ් ස ෆ්ස ෆ්ස ෆ්සෆ් ස ෆ්සෆ් අස්ෆ්

== ඉතිහාසය ==
රෝස් හෝල් කලක් ලන්දේසි වැවිලිකරුවන් සතු වූ අතර පසුව එය හිටපු වහලුන් විසින් මිලදී ගන්නා ලදී. 1908 දී එය ගමේ තත්ත්වය ලබා ගත්තේය; 1970 දී පමණක් එය නගරයක් බවට පත්විය. රෝස් හෝල් හි භූමි ප්‍රමාණය 13 කි.&amp;nbsp;කිලෝමීටර &lt;sup&gt;2 ක්&lt;/sup&gt; සහ ජනගහනය 8,000 ක් පමණ වේ. &lt;ref name=&quot;dpi&quot;&gt;{{උපන්‍යාස වෙබ් |title=Rose Hall Town is 48! |url=https://dpi.gov.gy/rose-hall-town-is-48/ |access-date=15 August 2020 |website=Department of Public Information}}&lt;/ref&gt;

රෝස් හෝල් වාට්ටු තුනකට බෙදා ඇත: මැද රෝස් හෝල්, නැගෙනහිර රෝස් හෝල් සහ විලියම්ස්බර්ග්. &lt;ref name=&quot;dpi&quot;&gt;{{උපන්‍යාස වෙබ් |title=Rose Hall Town is 48! |url=https://dpi.gov.gy/rose-hall-town-is-48/ |access-date=15 August 2020 |website=Department of Public Information}}&lt;cite class=&quot;citation web cs1&quot; data-ve-ignore=&quot;true&quot;&gt;[https://dpi.gov.gy/rose-hall-town-is-48/ &quot;Rose Hall Town is 48!&quot;]. &lt;/cite&gt;&lt;/ref&gt;
[[ප්‍රවර්ගය:Coordinates on Wikidata]]</text>
      <sha1>jy7h7e6w1eyt7ama4m928wi9b6g0rns</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>752888</id>
      <parentid>752883</parentid>
      <timestamp>2025-07-03T05:37:03Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>BuddhikaW88</username>
        <id>37808</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>[[ප්‍රවර්ගය:ගයනාව]] එක් කරන ලදී. [[විකිපීඩියා:HOTCAT|HotCat]] භාවිතයෙන්</comment>
      <origin>752888</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="2531" sha1="cvoendl2xb4drei3ipaudogvs570dda" xml:space="preserve">{{Infobox settlement
|official_name          = රෝස් හෝල්
|pushpin_map            = Guyana
|pushpin_label_position =bottom
|pushpin_map_caption    =ගයනාව තුල පිහිටීම
|coordinates            = {{Coord|6.25323|-57.35712|region:GY|display=inline,title}}
}}'''රෝස් හෝල්''' යනු [[ගයනාව|ගයනාවේ]] [[නැගෙනහිර බර්බයිස්-කොරෙන්ටයින් කලාපය, ගයනාව|නැගෙනහිර බර්බිස්-කොරෙන්ටයින්]] කලාපයේ පිහිටි ප්‍රජාවකි. රෝස් හෝල් පිහිටා ඇත්තේ [[නව ඇම්ස්ටඩෑම්, ගයනාව|නිව් ඇම්ස්ටර්ඩෑම්]] සිට සැතපුම් 14ක් නැගෙනහිරිනි.අස් අස් ෆ්සෆ් ස ෆ්සෆ් සෆ් ස ෆ්ස ෆ්ස ෆ්සෆ් ස ෆ්සෆ් අස්ෆ්

== ඉතිහාසය ==
රෝස් හෝල් කලක් ලන්දේසි වැවිලිකරුවන් සතු වූ අතර පසුව එය හිටපු වහලුන් විසින් මිලදී ගන්නා ලදී. 1908 දී එය ගමේ තත්ත්වය ලබා ගත්තේය; 1970 දී පමණක් එය නගරයක් බවට පත්විය. රෝස් හෝල් හි භූමි ප්‍රමාණය 13 කි.&amp;nbsp;කිලෝමීටර &lt;sup&gt;2 ක්&lt;/sup&gt; සහ ජනගහනය 8,000 ක් පමණ වේ. &lt;ref name=&quot;dpi&quot;&gt;{{උපන්‍යාස වෙබ් |title=Rose Hall Town is 48! |url=https://dpi.gov.gy/rose-hall-town-is-48/ |access-date=15 August 2020 |website=Department of Public Information}}&lt;/ref&gt;

රෝස් හෝල් වාට්ටු තුනකට බෙදා ඇත: මැද රෝස් හෝල්, නැගෙනහිර රෝස් හෝල් සහ විලියම්ස්බර්ග්. &lt;ref name=&quot;dpi&quot;&gt;{{උපන්‍යාස වෙබ් |title=Rose Hall Town is 48! |url=https://dpi.gov.gy/rose-hall-town-is-48/ |access-date=15 August 2020 |website=Department of Public Information}}&lt;cite class=&quot;citation web cs1&quot; data-ve-ignore=&quot;true&quot;&gt;[https://dpi.gov.gy/rose-hall-town-is-48/ &quot;Rose Hall Town is 48!&quot;]. &lt;/cite&gt;&lt;/ref&gt;
[[ප්‍රවර්ගය:Coordinates on Wikidata]]
[[ප්‍රවර්ගය:ගයනාව]]</text>
      <sha1>cvoendl2xb4drei3ipaudogvs570dda</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>752894</id>
      <parentid>752888</parentid>
      <timestamp>2025-07-03T05:37:28Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>BuddhikaW88</username>
        <id>37808</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>[[ප්‍රවර්ගය:ගයනාවේ කලාප/නගර]] එක් කරන ලදී. [[විකිපීඩියා:HOTCAT|HotCat]] භාවිතයෙන්</comment>
      <origin>752894</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="2605" sha1="aihjxqr0tn12jpk016ykaky8udy8uzr" xml:space="preserve">{{Infobox settlement
|official_name          = රෝස් හෝල්
|pushpin_map            = Guyana
|pushpin_label_position =bottom
|pushpin_map_caption    =ගයනාව තුල පිහිටීම
|coordinates            = {{Coord|6.25323|-57.35712|region:GY|display=inline,title}}
}}'''රෝස් හෝල්''' යනු [[ගයනාව|ගයනාවේ]] [[නැගෙනහිර බර්බයිස්-කොරෙන්ටයින් කලාපය, ගයනාව|නැගෙනහිර බර්බිස්-කොරෙන්ටයින්]] කලාපයේ පිහිටි ප්‍රජාවකි. රෝස් හෝල් පිහිටා ඇත්තේ [[නව ඇම්ස්ටඩෑම්, ගයනාව|නිව් ඇම්ස්ටර්ඩෑම්]] සිට සැතපුම් 14ක් නැගෙනහිරිනි.අස් අස් ෆ්සෆ් ස ෆ්සෆ් සෆ් ස ෆ්ස ෆ්ස ෆ්සෆ් ස ෆ්සෆ් අස්ෆ්

== ඉතිහාසය ==
රෝස් හෝල් කලක් ලන්දේසි වැවිලිකරුවන් සතු වූ අතර පසුව එය හිටපු වහලුන් විසින් මිලදී ගන්නා ලදී. 1908 දී එය ගමේ තත්ත්වය ලබා ගත්තේය; 1970 දී පමණක් එය නගරයක් බවට පත්විය. රෝස් හෝල් හි භූමි ප්‍රමාණය 13 කි.&amp;nbsp;කිලෝමීටර &lt;sup&gt;2 ක්&lt;/sup&gt; සහ ජනගහනය 8,000 ක් පමණ වේ. &lt;ref name=&quot;dpi&quot;&gt;{{උපන්‍යාස වෙබ් |title=Rose Hall Town is 48! |url=https://dpi.gov.gy/rose-hall-town-is-48/ |access-date=15 August 2020 |website=Department of Public Information}}&lt;/ref&gt;

රෝස් හෝල් වාට්ටු තුනකට බෙදා ඇත: මැද රෝස් හෝල්, නැගෙනහිර රෝස් හෝල් සහ විලියම්ස්බර්ග්. &lt;ref name=&quot;dpi&quot;&gt;{{උපන්‍යාස වෙබ් |title=Rose Hall Town is 48! |url=https://dpi.gov.gy/rose-hall-town-is-48/ |access-date=15 August 2020 |website=Department of Public Information}}&lt;cite class=&quot;citation web cs1&quot; data-ve-ignore=&quot;true&quot;&gt;[https://dpi.gov.gy/rose-hall-town-is-48/ &quot;Rose Hall Town is 48!&quot;]. &lt;/cite&gt;&lt;/ref&gt;
[[ප්‍රවර්ගය:Coordinates on Wikidata]]
[[ප්‍රවර්ගය:ගයනාව]]
[[ප්‍රවර්ගය:ගයනාවේ කලාප/නගර]]</text>
      <sha1>aihjxqr0tn12jpk016ykaky8udy8uzr</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>752902</id>
      <parentid>752894</parentid>
      <timestamp>2025-07-03T05:39:59Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>BuddhikaW88</username>
        <id>37808</id>
      </contributor>
      <origin>752902</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="2503" sha1="5l2o4zvwjj3h567a01jc0oyqd8bb7st" xml:space="preserve">{{Infobox settlement
|official_name          = රෝස් හෝල්
|pushpin_map            = Guyana
|pushpin_label_position =bottom
|pushpin_map_caption    =ගයනාව තුල පිහිටීම
|coordinates            = {{Coord|6.25323|-57.35712|region:GY|display=inline,title}}
}}'''රෝස් හෝල්''' යනු [[ගයනාව|ගයනාවේ]] [[නැගෙනහිර බර්බයිස්-කොරෙන්ටයින් කලාපය, ගයනාව|නැගෙනහිර බර්බිස්-කොරෙන්ටයින්]] කලාපයේ පිහිටි ප්‍රජාවකි. රෝස් හෝල් පිහිටා ඇත්තේ [[නව ඇම්ස්ටඩෑම්, ගයනාව|නිව් ඇම්ස්ටර්ඩෑම්]] සිට සැතපුම් 14ක් නැගෙනහිරිනි.

== ඉතිහාසය ==
රෝස් හෝල් කලක් ලන්දේසි වැවිලිකරුවන් සතු වූ අතර පසුව එය හිටපු වහලුන් විසින් මිලදී ගන්නා ලදී. 1908 දී එය ගමේ තත්ත්වය ලබා ගත්තේය; 1970 දී පමණක් එය නගරයක් බවට පත්විය. රෝස් හෝල් හි භූමි ප්‍රමාණය 13 කි.&amp;nbsp;කිලෝමීටර &lt;sup&gt;2 ක්&lt;/sup&gt; සහ ජනගහනය 8,000 ක් පමණ වේ. &lt;ref name=&quot;dpi&quot;&gt;{{උපන්‍යාස වෙබ් |title=Rose Hall Town is 48! |url=https://dpi.gov.gy/rose-hall-town-is-48/ |access-date=15 August 2020 |website=Department of Public Information}}&lt;/ref&gt;

රෝස් හෝල් වාට්ටු තුනකට බෙදා ඇත: මැද රෝස් හෝල්, නැගෙනහිර රෝස් හෝල් සහ විලියම්ස්බර්ග්. &lt;ref name=&quot;dpi&quot;&gt;{{උපන්‍යාස වෙබ් |title=Rose Hall Town is 48! |url=https://dpi.gov.gy/rose-hall-town-is-48/ |access-date=15 August 2020 |website=Department of Public Information}}&lt;cite class=&quot;citation web cs1&quot; data-ve-ignore=&quot;true&quot;&gt;[https://dpi.gov.gy/rose-hall-town-is-48/ &quot;Rose Hall Town is 48!&quot;]. &lt;/cite&gt;&lt;/ref&gt;

== යොමු කිරීම් ==
[[ප්‍රවර්ගය:Coordinates on Wikidata]]
[[ප්‍රවර්ගය:ගයනාව]]
[[ප්‍රවර්ගය:ගයනාවේ කලාප/නගර]]</text>
      <sha1>5l2o4zvwjj3h567a01jc0oyqd8bb7st</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>පරිකා, ගයනාව</title>
    <ns>0</ns>
    <id>182842</id>
    <revision>
      <id>752876</id>
      <timestamp>2025-07-03T05:31:15Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>BuddhikaW88</username>
        <id>37808</id>
      </contributor>
      <comment>Created by translating the page &quot;[[:en:Special:Redirect/revision/1110317479|Parika]]&quot;</comment>
      <origin>752876</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="3796" sha1="suw17a8p37igtaq21777liyzwn8p5my" xml:space="preserve">'''පරිකා''' යනු [[ගයනාව|ගයනාවේ]] [[එසෙකිබෝ දූපත්-බටහිර ඩෙමරාරා කලාපය, ගයනාව|එසෙකිබෝ දූපත්-බටහිර ඩෙමරාරා]] ප්‍රදේශයේ පිහිටි වරාය ගම්මානයකි. එහි තොටුපළ සේවාව ප්‍රවාහන අමාත්‍යාංශය විසින් [[එසෙකිබෝ දූපත්-බටහිර ඩෙමරාරා කලාපය, ගයනාව|එසෙක්විබෝ]] දූපත් සහ බටහිර ඩෙමරාරා ප්‍රදේශයට සහ ඉන් පිටතට ක්‍රියාත්මක කරනු ලැබේ. එය &quot;බස්&quot; ලෙස පොදුවේ හඳුන්වන දේශීය කුලී රථ සඳහා මාර්ග නැවතුමක් වන බැවින්, එය ගොඩබිම් ප්‍රවාහනය සඳහා මධ්‍යස්ථානයකි.අස් අස් ෆ්සෆ් ස ෆ්සෆ් සෆ් ස ෆ්ස ෆ්ස ෆ්සෆ් ස ෆ්සෆ් අස්ෆ්

== දළ විශ්ලේෂණය ==
පරිකා යනු ජෝර්ජ්ටවුන් සිට ප්‍රධාන මාර්ගයේ අවසානයයි. &lt;ref&gt;{{උපන්‍යාස වෙබ් |title=Guyana Cultural Tour: West Demerara, Parika |url=https://www.ibike.org/ibike/guyana/essay/9-Demerara.htm |access-date=26 November 2021 |website=iBike}}&lt;/ref&gt; 2020 දී, ඩෙමරාරා වරාය පාලමේ සිට පරිකා දක්වා මාර්ගය 2x2 මංතීරු ද්විත්ව මාර්ගයක් දක්වා වැඩිදියුණු කිරීමේ කටයුතු ආරම්භ විය. &lt;ref&gt;{{Cite news|url=https://newsroom.gy/2020/10/31/new-four-lane-highway-from-new-demerara-bridge-to-parika-will-open-lands-for-housing-agri-tourism/|title=New four-lane highway from new Demerara Bridge to Parika will open lands for housing, agri, tourism|date=31 October 2020|work=News Room Guyana|access-date=26 November 2021}}&lt;/ref&gt;

පරිකා යනු කුඩා නගරයක් වුවද, ගයනාවේ බටහිර අර්ධයට පිවිසෙන දොරටුවක් ලෙස එය සැමවිටම කාර්යබහුලයි. එය වඩාත් ප්‍රසිද්ධ වන්නේ එහි වෙළඳපොළ සඳහා ය. &lt;ref name=&quot;market&quot;&gt;{{Cite news|url=https://www.guyanatimesinternational.com/parika-market-guyanas-farming-depot/|title=Parika Market: Guyana’s farming depot|date=19 October 2018|work=Guyana Times International|access-date=26 November 2021}}&lt;/ref&gt; වෙළඳුන් 700 කට අධික සංඛ්‍යාවක් වෙළඳපොලේ කුටියක් හිමිකරගෙන සිටිති. &lt;ref name=&quot;dpi&quot;&gt;{{උපන්‍යාස වෙබ් |date=2 September 2018 |title=Parika comes alive on Sundays |url=https://dpi.gov.gy/parika-comes-alive-on-sundays/ |access-date=26 November 2021 |website=Department of Public Information}}&lt;/ref&gt; ඉරිදා සාම්ප්‍රදායිකව සතියේ කාර්යබහුලම දිනයයි. &lt;ref name=&quot;market&quot; /&gt; &lt;ref name=&quot;dpi&quot; /&gt; පරිකා යනු පොලිස් ස්ථානයක්, තැපැල් කාර්යාලයක්, හෝටල් කිහිපයක් සහ විවිධ අවන්හල් රැසකට නිවහනයි. &lt;ref name=&quot;dpi&quot; /&gt;
[[ප්‍රවර්ගය:Coordinates on Wikidata]]</text>
      <sha1>suw17a8p37igtaq21777liyzwn8p5my</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>752884</id>
      <parentid>752876</parentid>
      <timestamp>2025-07-03T05:36:15Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>BuddhikaW88</username>
        <id>37808</id>
      </contributor>
      <origin>752884</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="4082" sha1="kkyoadhj4ur1c2n9ljrch26bqwhfeex" xml:space="preserve">{{Infobox settlement
|official_name          = පරිකා
|pushpin_map            = Guyana
|pushpin_label_position =bottom
|pushpin_map_caption    =ගයනාව තුල පිහිටීම
|coordinates            = {{coord|6.8588|-58.4252|region:GY|display=title,inline}}
}}'''පරිකා''' යනු [[ගයනාව|ගයනාවේ]] [[එසෙකිබෝ දූපත්-බටහිර ඩෙමරාරා කලාපය, ගයනාව|එසෙකිබෝ දූපත්-බටහිර ඩෙමරාරා]] ප්‍රදේශයේ පිහිටි වරාය ගම්මානයකි. එහි තොටුපළ සේවාව ප්‍රවාහන අමාත්‍යාංශය විසින් [[එසෙකිබෝ දූපත්-බටහිර ඩෙමරාරා කලාපය, ගයනාව|එසෙක්විබෝ]] දූපත් සහ බටහිර ඩෙමරාරා ප්‍රදේශයට සහ ඉන් පිටතට ක්‍රියාත්මක කරනු ලැබේ. එය &quot;බස්&quot; ලෙස පොදුවේ හඳුන්වන දේශීය කුලී රථ සඳහා මාර්ග නැවතුමක් වන බැවින්, එය ගොඩබිම් ප්‍රවාහනය සඳහා මධ්‍යස්ථානයකි.අස් අස් ෆ්සෆ් ස ෆ්සෆ් සෆ් ස ෆ්ස ෆ්ස ෆ්සෆ් ස ෆ්සෆ් අස්ෆ්

== දළ විශ්ලේෂණය ==
පරිකා යනු ජෝර්ජ්ටවුන් සිට ප්‍රධාන මාර්ගයේ අවසානයයි. &lt;ref&gt;{{උපන්‍යාස වෙබ් |title=Guyana Cultural Tour: West Demerara, Parika |url=https://www.ibike.org/ibike/guyana/essay/9-Demerara.htm |access-date=26 November 2021 |website=iBike}}&lt;/ref&gt; 2020 දී, ඩෙමරාරා වරාය පාලමේ සිට පරිකා දක්වා මාර්ගය 2x2 මංතීරු ද්විත්ව මාර්ගයක් දක්වා වැඩිදියුණු කිරීමේ කටයුතු ආරම්භ විය. &lt;ref&gt;{{Cite news|url=https://newsroom.gy/2020/10/31/new-four-lane-highway-from-new-demerara-bridge-to-parika-will-open-lands-for-housing-agri-tourism/|title=New four-lane highway from new Demerara Bridge to Parika will open lands for housing, agri, tourism|date=31 October 2020|work=News Room Guyana|access-date=26 November 2021}}&lt;/ref&gt;

පරිකා යනු කුඩා නගරයක් වුවද, ගයනාවේ බටහිර අර්ධයට පිවිසෙන දොරටුවක් ලෙස එය සැමවිටම කාර්යබහුලයි. එය වඩාත් ප්‍රසිද්ධ වන්නේ එහි වෙළඳපොළ සඳහා ය. &lt;ref name=&quot;market&quot;&gt;{{Cite news|url=https://www.guyanatimesinternational.com/parika-market-guyanas-farming-depot/|title=Parika Market: Guyana’s farming depot|date=19 October 2018|work=Guyana Times International|access-date=26 November 2021}}&lt;/ref&gt; වෙළඳුන් 700 කට අධික සංඛ්‍යාවක් වෙළඳපොලේ කුටියක් හිමිකරගෙන සිටිති. &lt;ref name=&quot;dpi&quot;&gt;{{උපන්‍යාස වෙබ් |date=2 September 2018 |title=Parika comes alive on Sundays |url=https://dpi.gov.gy/parika-comes-alive-on-sundays/ |access-date=26 November 2021 |website=Department of Public Information}}&lt;/ref&gt; ඉරිදා සාම්ප්‍රදායිකව සතියේ කාර්යබහුලම දිනයයි. &lt;ref name=&quot;market&quot; /&gt; &lt;ref name=&quot;dpi&quot; /&gt; පරිකා යනු පොලිස් ස්ථානයක්, තැපැල් කාර්යාලයක්, හෝටල් කිහිපයක් සහ විවිධ අවන්හල් රැසකට නිවහනයි. &lt;ref name=&quot;dpi&quot; /&gt;
[[ප්‍රවර්ගය:Coordinates on Wikidata]]</text>
      <sha1>kkyoadhj4ur1c2n9ljrch26bqwhfeex</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>752889</id>
      <parentid>752884</parentid>
      <timestamp>2025-07-03T05:37:07Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>BuddhikaW88</username>
        <id>37808</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>[[ප්‍රවර්ගය:ගයනාව]] එක් කරන ලදී. [[විකිපීඩියා:HOTCAT|HotCat]] භාවිතයෙන්</comment>
      <origin>752889</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="4130" sha1="eoljtw584fmgce5s1oqhcsof1251acp" xml:space="preserve">{{Infobox settlement
|official_name          = පරිකා
|pushpin_map            = Guyana
|pushpin_label_position =bottom
|pushpin_map_caption    =ගයනාව තුල පිහිටීම
|coordinates            = {{coord|6.8588|-58.4252|region:GY|display=title,inline}}
}}'''පරිකා''' යනු [[ගයනාව|ගයනාවේ]] [[එසෙකිබෝ දූපත්-බටහිර ඩෙමරාරා කලාපය, ගයනාව|එසෙකිබෝ දූපත්-බටහිර ඩෙමරාරා]] ප්‍රදේශයේ පිහිටි වරාය ගම්මානයකි. එහි තොටුපළ සේවාව ප්‍රවාහන අමාත්‍යාංශය විසින් [[එසෙකිබෝ දූපත්-බටහිර ඩෙමරාරා කලාපය, ගයනාව|එසෙක්විබෝ]] දූපත් සහ බටහිර ඩෙමරාරා ප්‍රදේශයට සහ ඉන් පිටතට ක්‍රියාත්මක කරනු ලැබේ. එය &quot;බස්&quot; ලෙස පොදුවේ හඳුන්වන දේශීය කුලී රථ සඳහා මාර්ග නැවතුමක් වන බැවින්, එය ගොඩබිම් ප්‍රවාහනය සඳහා මධ්‍යස්ථානයකි.අස් අස් ෆ්සෆ් ස ෆ්සෆ් සෆ් ස ෆ්ස ෆ්ස ෆ්සෆ් ස ෆ්සෆ් අස්ෆ්

== දළ විශ්ලේෂණය ==
පරිකා යනු ජෝර්ජ්ටවුන් සිට ප්‍රධාන මාර්ගයේ අවසානයයි. &lt;ref&gt;{{උපන්‍යාස වෙබ් |title=Guyana Cultural Tour: West Demerara, Parika |url=https://www.ibike.org/ibike/guyana/essay/9-Demerara.htm |access-date=26 November 2021 |website=iBike}}&lt;/ref&gt; 2020 දී, ඩෙමරාරා වරාය පාලමේ සිට පරිකා දක්වා මාර්ගය 2x2 මංතීරු ද්විත්ව මාර්ගයක් දක්වා වැඩිදියුණු කිරීමේ කටයුතු ආරම්භ විය. &lt;ref&gt;{{Cite news|url=https://newsroom.gy/2020/10/31/new-four-lane-highway-from-new-demerara-bridge-to-parika-will-open-lands-for-housing-agri-tourism/|title=New four-lane highway from new Demerara Bridge to Parika will open lands for housing, agri, tourism|date=31 October 2020|work=News Room Guyana|access-date=26 November 2021}}&lt;/ref&gt;

පරිකා යනු කුඩා නගරයක් වුවද, ගයනාවේ බටහිර අර්ධයට පිවිසෙන දොරටුවක් ලෙස එය සැමවිටම කාර්යබහුලයි. එය වඩාත් ප්‍රසිද්ධ වන්නේ එහි වෙළඳපොළ සඳහා ය. &lt;ref name=&quot;market&quot;&gt;{{Cite news|url=https://www.guyanatimesinternational.com/parika-market-guyanas-farming-depot/|title=Parika Market: Guyana’s farming depot|date=19 October 2018|work=Guyana Times International|access-date=26 November 2021}}&lt;/ref&gt; වෙළඳුන් 700 කට අධික සංඛ්‍යාවක් වෙළඳපොලේ කුටියක් හිමිකරගෙන සිටිති. &lt;ref name=&quot;dpi&quot;&gt;{{උපන්‍යාස වෙබ් |date=2 September 2018 |title=Parika comes alive on Sundays |url=https://dpi.gov.gy/parika-comes-alive-on-sundays/ |access-date=26 November 2021 |website=Department of Public Information}}&lt;/ref&gt; ඉරිදා සාම්ප්‍රදායිකව සතියේ කාර්යබහුලම දිනයයි. &lt;ref name=&quot;market&quot; /&gt; &lt;ref name=&quot;dpi&quot; /&gt; පරිකා යනු පොලිස් ස්ථානයක්, තැපැල් කාර්යාලයක්, හෝටල් කිහිපයක් සහ විවිධ අවන්හල් රැසකට නිවහනයි. &lt;ref name=&quot;dpi&quot; /&gt;
[[ප්‍රවර්ගය:Coordinates on Wikidata]]
[[ප්‍රවර්ගය:ගයනාව]]</text>
      <sha1>eoljtw584fmgce5s1oqhcsof1251acp</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>752895</id>
      <parentid>752889</parentid>
      <timestamp>2025-07-03T05:37:31Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>BuddhikaW88</username>
        <id>37808</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>[[ප්‍රවර්ගය:ගයනාවේ කලාප/නගර]] එක් කරන ලදී. [[විකිපීඩියා:HOTCAT|HotCat]] භාවිතයෙන්</comment>
      <origin>752895</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="4204" sha1="8agwysenej0esf4c3cks1b2trcocj0u" xml:space="preserve">{{Infobox settlement
|official_name          = පරිකා
|pushpin_map            = Guyana
|pushpin_label_position =bottom
|pushpin_map_caption    =ගයනාව තුල පිහිටීම
|coordinates            = {{coord|6.8588|-58.4252|region:GY|display=title,inline}}
}}'''පරිකා''' යනු [[ගයනාව|ගයනාවේ]] [[එසෙකිබෝ දූපත්-බටහිර ඩෙමරාරා කලාපය, ගයනාව|එසෙකිබෝ දූපත්-බටහිර ඩෙමරාරා]] ප්‍රදේශයේ පිහිටි වරාය ගම්මානයකි. එහි තොටුපළ සේවාව ප්‍රවාහන අමාත්‍යාංශය විසින් [[එසෙකිබෝ දූපත්-බටහිර ඩෙමරාරා කලාපය, ගයනාව|එසෙක්විබෝ]] දූපත් සහ බටහිර ඩෙමරාරා ප්‍රදේශයට සහ ඉන් පිටතට ක්‍රියාත්මක කරනු ලැබේ. එය &quot;බස්&quot; ලෙස පොදුවේ හඳුන්වන දේශීය කුලී රථ සඳහා මාර්ග නැවතුමක් වන බැවින්, එය ගොඩබිම් ප්‍රවාහනය සඳහා මධ්‍යස්ථානයකි.අස් අස් ෆ්සෆ් ස ෆ්සෆ් සෆ් ස ෆ්ස ෆ්ස ෆ්සෆ් ස ෆ්සෆ් අස්ෆ්

== දළ විශ්ලේෂණය ==
පරිකා යනු ජෝර්ජ්ටවුන් සිට ප්‍රධාන මාර්ගයේ අවසානයයි. &lt;ref&gt;{{උපන්‍යාස වෙබ් |title=Guyana Cultural Tour: West Demerara, Parika |url=https://www.ibike.org/ibike/guyana/essay/9-Demerara.htm |access-date=26 November 2021 |website=iBike}}&lt;/ref&gt; 2020 දී, ඩෙමරාරා වරාය පාලමේ සිට පරිකා දක්වා මාර්ගය 2x2 මංතීරු ද්විත්ව මාර්ගයක් දක්වා වැඩිදියුණු කිරීමේ කටයුතු ආරම්භ විය. &lt;ref&gt;{{Cite news|url=https://newsroom.gy/2020/10/31/new-four-lane-highway-from-new-demerara-bridge-to-parika-will-open-lands-for-housing-agri-tourism/|title=New four-lane highway from new Demerara Bridge to Parika will open lands for housing, agri, tourism|date=31 October 2020|work=News Room Guyana|access-date=26 November 2021}}&lt;/ref&gt;

පරිකා යනු කුඩා නගරයක් වුවද, ගයනාවේ බටහිර අර්ධයට පිවිසෙන දොරටුවක් ලෙස එය සැමවිටම කාර්යබහුලයි. එය වඩාත් ප්‍රසිද්ධ වන්නේ එහි වෙළඳපොළ සඳහා ය. &lt;ref name=&quot;market&quot;&gt;{{Cite news|url=https://www.guyanatimesinternational.com/parika-market-guyanas-farming-depot/|title=Parika Market: Guyana’s farming depot|date=19 October 2018|work=Guyana Times International|access-date=26 November 2021}}&lt;/ref&gt; වෙළඳුන් 700 කට අධික සංඛ්‍යාවක් වෙළඳපොලේ කුටියක් හිමිකරගෙන සිටිති. &lt;ref name=&quot;dpi&quot;&gt;{{උපන්‍යාස වෙබ් |date=2 September 2018 |title=Parika comes alive on Sundays |url=https://dpi.gov.gy/parika-comes-alive-on-sundays/ |access-date=26 November 2021 |website=Department of Public Information}}&lt;/ref&gt; ඉරිදා සාම්ප්‍රදායිකව සතියේ කාර්යබහුලම දිනයයි. &lt;ref name=&quot;market&quot; /&gt; &lt;ref name=&quot;dpi&quot; /&gt; පරිකා යනු පොලිස් ස්ථානයක්, තැපැල් කාර්යාලයක්, හෝටල් කිහිපයක් සහ විවිධ අවන්හල් රැසකට නිවහනයි. &lt;ref name=&quot;dpi&quot; /&gt;
[[ප්‍රවර්ගය:Coordinates on Wikidata]]
[[ප්‍රවර්ගය:ගයනාව]]
[[ප්‍රවර්ගය:ගයනාවේ කලාප/නගර]]</text>
      <sha1>8agwysenej0esf4c3cks1b2trcocj0u</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>752903</id>
      <parentid>752895</parentid>
      <timestamp>2025-07-03T05:40:11Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>BuddhikaW88</username>
        <id>37808</id>
      </contributor>
      <origin>752903</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="4102" sha1="ln35jhuriz4uyb8oaj5zmar5g3zf0mp" xml:space="preserve">{{Infobox settlement
|official_name          = පරිකා
|pushpin_map            = Guyana
|pushpin_label_position =bottom
|pushpin_map_caption    =ගයනාව තුල පිහිටීම
|coordinates            = {{coord|6.8588|-58.4252|region:GY|display=title,inline}}
}}'''පරිකා''' යනු [[ගයනාව|ගයනාවේ]] [[එසෙකිබෝ දූපත්-බටහිර ඩෙමරාරා කලාපය, ගයනාව|එසෙකිබෝ දූපත්-බටහිර ඩෙමරාරා]] ප්‍රදේශයේ පිහිටි වරාය ගම්මානයකි. එහි තොටුපළ සේවාව ප්‍රවාහන අමාත්‍යාංශය විසින් [[එසෙකිබෝ දූපත්-බටහිර ඩෙමරාරා කලාපය, ගයනාව|එසෙක්විබෝ]] දූපත් සහ බටහිර ඩෙමරාරා ප්‍රදේශයට සහ ඉන් පිටතට ක්‍රියාත්මක කරනු ලැබේ. එය &quot;බස්&quot; ලෙස පොදුවේ හඳුන්වන දේශීය කුලී රථ සඳහා මාර්ග නැවතුමක් වන බැවින්, එය ගොඩබිම් ප්‍රවාහනය සඳහා මධ්‍යස්ථානයකි.

== දළ විශ්ලේෂණය ==
පරිකා යනු ජෝර්ජ්ටවුන් සිට ප්‍රධාන මාර්ගයේ අවසානයයි. &lt;ref&gt;{{උපන්‍යාස වෙබ් |title=Guyana Cultural Tour: West Demerara, Parika |url=https://www.ibike.org/ibike/guyana/essay/9-Demerara.htm |access-date=26 November 2021 |website=iBike}}&lt;/ref&gt; 2020 දී, ඩෙමරාරා වරාය පාලමේ සිට පරිකා දක්වා මාර්ගය 2x2 මංතීරු ද්විත්ව මාර්ගයක් දක්වා වැඩිදියුණු කිරීමේ කටයුතු ආරම්භ විය. &lt;ref&gt;{{Cite news|url=https://newsroom.gy/2020/10/31/new-four-lane-highway-from-new-demerara-bridge-to-parika-will-open-lands-for-housing-agri-tourism/|title=New four-lane highway from new Demerara Bridge to Parika will open lands for housing, agri, tourism|date=31 October 2020|work=News Room Guyana|access-date=26 November 2021}}&lt;/ref&gt;

පරිකා යනු කුඩා නගරයක් වුවද, ගයනාවේ බටහිර අර්ධයට පිවිසෙන දොරටුවක් ලෙස එය සැමවිටම කාර්යබහුලයි. එය වඩාත් ප්‍රසිද්ධ වන්නේ එහි වෙළඳපොළ සඳහා ය. &lt;ref name=&quot;market&quot;&gt;{{Cite news|url=https://www.guyanatimesinternational.com/parika-market-guyanas-farming-depot/|title=Parika Market: Guyana’s farming depot|date=19 October 2018|work=Guyana Times International|access-date=26 November 2021}}&lt;/ref&gt; වෙළඳුන් 700 කට අධික සංඛ්‍යාවක් වෙළඳපොලේ කුටියක් හිමිකරගෙන සිටිති. &lt;ref name=&quot;dpi&quot;&gt;{{උපන්‍යාස වෙබ් |date=2 September 2018 |title=Parika comes alive on Sundays |url=https://dpi.gov.gy/parika-comes-alive-on-sundays/ |access-date=26 November 2021 |website=Department of Public Information}}&lt;/ref&gt; ඉරිදා සාම්ප්‍රදායිකව සතියේ කාර්යබහුලම දිනයයි. &lt;ref name=&quot;market&quot; /&gt; &lt;ref name=&quot;dpi&quot; /&gt; පරිකා යනු පොලිස් ස්ථානයක්, තැපැල් කාර්යාලයක්, හෝටල් කිහිපයක් සහ විවිධ අවන්හල් රැසකට නිවහනයි. &lt;ref name=&quot;dpi&quot; /&gt;

== යොමු කිරීම් ==
[[ප්‍රවර්ගය:Coordinates on Wikidata]]
[[ප්‍රවර්ගය:ගයනාව]]
[[ප්‍රවර්ගය:ගයනාවේ කලාප/නගර]]</text>
      <sha1>ln35jhuriz4uyb8oaj5zmar5g3zf0mp</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>යුට්ෆ්ල්ට්, ගයනාව</title>
    <ns>0</ns>
    <id>182843</id>
    <revision>
      <id>752877</id>
      <timestamp>2025-07-03T05:31:24Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>BuddhikaW88</username>
        <id>37808</id>
      </contributor>
      <comment>Created by translating the page &quot;[[:en:Special:Redirect/revision/1110317571|Uitvlugt]]&quot;</comment>
      <origin>752877</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="1570" sha1="hzf555k00mwqlec1w2m0xxw4q025egp" xml:space="preserve">'''Uitvlugt''' (උච්චාරණය &quot;owt-flut&quot;) යනු [[ගයනාව|ගයනාවේ]] [[එසෙකිබෝ දූපත්-බටහිර ඩෙමරාරා කලාපය, ගයනාව|Essequibo Islands-West Demerara]] ප්‍රදේශයේ පිහිටි ගම්මානයකි. ඩෙමෙරාරා ගඟේ බටහිර ඉවුරේ වෙරළබඩ පොදු මාර්ගයේ, එය ස්ටුවර්ට්විල් හි බටහිරට වහාම සහ සීබර්ග් හි දකුණට වන්නට, [[ව්‍රීඩ් එන් හූප්, ගයනාව|වර්ඩ්-එන්-හූප්]] සිට මාර්ගයෙන් මිනිත්තු 20 ක් පමණ දුරින් පිහිටා ඇත.අස් අස් ෆ්සෆ් ස ෆ්සෆ් සෆ් ස ෆ්ස ෆ්ස ෆ්සෆ් ස ෆ්සෆ් අස්ෆ්

2012 වන විට ජනගහනය විවිධ ජනවාර්ගික පසුබිම්වලින් පැමිණි පුද්ගලයින් 2,980 කි.  කලාපය සඳහා අසාමාන්‍ය ලෙස, ගමේ පල්ලි හතක් ඇත. &lt;ref name=&quot;uitvlugt&quot;&gt;{{උපන්‍යාස වෙබ් |last=ROXANNE CLARKE |date=March 18, 2012 |title=Uitvlugt |url=http://www.stabroeknews.com/2012/features/03/18/uitvlugt/ |access-date=2012-08-07 |website=Stabroek News}}&lt;/ref&gt;
[[ප්‍රවර්ගය:Coordinates on Wikidata]]</text>
      <sha1>hzf555k00mwqlec1w2m0xxw4q025egp</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>752878</id>
      <parentid>752877</parentid>
      <timestamp>2025-07-03T05:32:09Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>BuddhikaW88</username>
        <id>37808</id>
      </contributor>
      <origin>752878</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="2337" sha1="cpl2hduukkpk0n9utr7wpaqemc8nlag" xml:space="preserve">'''Uitvlugt''' (උච්චාරණය &quot;owt-flut&quot;) යනු [[ගයනාව|ගයනාවේ]] [[එසෙකිබෝ දූපත්-බටහිර ඩෙමරාරා කලාපය, ගයනාව|Essequibo Islands-West Demerara]] ප්‍රදේශයේ පිහිටි ගම්මානයකි. ඩෙමෙරාරා ගඟේ බටහිර ඉවුරේ වෙරළබඩ පොදු මාර්ගයේ, එය ස්ටුවර්ට්විල් හි බටහිරට වහාම සහ සීබර්ග් හි දකුණට වන්නට, [[ව්‍රීඩ් එන් හූප්, ගයනාව|වර්ඩ්-එන්-හූප්]] සිට මාර්ගයෙන් මිනිත්තු 20 ක් පමණ දුරින් පිහිටා ඇත.අස් අස් ෆ්සෆ් ස ෆ්සෆ් සෆ් ස ෆ්ස ෆ්ස ෆ්සෆ් ස ෆ්සෆ් අස්ෆ්

The name is Dutch and translates to [[wikt:uitvlucht|excuse/pretext]], but in this case, it was the surname of Ignatius Uitvlugt, who owned an enormous sugar plantation.&lt;ref name=&quot;uitvlugt2&quot; /&gt; The plantation continued as a sugar estate and merged with the neighbouring [[Leonora, Guyana|Leonora]] estate in 1981.&lt;ref name=&quot;sugar&quot;&gt;{{cite web |title=Inside the Uitvlugt Sugar Factory |url=https://cocktailwonk.com/2020/02/inside-uitvlugt-sugar-factory.html |access-date=24 August 2020 |website=Cocktail Wonk}}&lt;/ref&gt; In 1871, the village became known for the sugar factory that is now owned by [[GuySuCo]].&lt;ref name=&quot;sugar&quot; /&gt; The sugar factory supplied its sugar via a pipeline to the nearby [[rum]] distillery. The rum distillery closed in 1999.&lt;ref name=&quot;sugar&quot; /&gt;

2012 වන විට ජනගහනය විවිධ ජනවාර්ගික පසුබිම්වලින් පැමිණි පුද්ගලයින් 2,980 කි.  කලාපය සඳහා අසාමාන්‍ය ලෙස, ගමේ පල්ලි හතක් ඇත. &lt;ref name=&quot;uitvlugt&quot;&gt;{{උපන්‍යාස වෙබ් |last=ROXANNE CLARKE |date=March 18, 2012 |title=Uitvlugt |url=http://www.stabroeknews.com/2012/features/03/18/uitvlugt/ |access-date=2012-08-07 |website=Stabroek News}}&lt;/ref&gt;
[[ප්‍රවර්ගය:Coordinates on Wikidata]]</text>
      <sha1>cpl2hduukkpk0n9utr7wpaqemc8nlag</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>752882</id>
      <parentid>752878</parentid>
      <timestamp>2025-07-03T05:36:10Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>BuddhikaW88</username>
        <id>37808</id>
      </contributor>
      <origin>752882</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="2632" sha1="0yeauuaaf0j3i8sc80sqzvxo928kd8k" xml:space="preserve">{{Infobox settlement
|official_name          = යුට්ෆ්ල්ට්
|pushpin_map            = Guyana
|pushpin_label_position =bottom
|pushpin_map_caption    =ගයනාව තුල පිහිටීම
|coordinates            = {{coord|6.874194|-58.302304|display=inline,title}}
}}'''Uitvlugt''' (උච්චාරණය &quot;owt-flut&quot;) යනු [[ගයනාව|ගයනාවේ]] [[එසෙකිබෝ දූපත්-බටහිර ඩෙමරාරා කලාපය, ගයනාව|Essequibo Islands-West Demerara]] ප්‍රදේශයේ පිහිටි ගම්මානයකි. ඩෙමෙරාරා ගඟේ බටහිර ඉවුරේ වෙරළබඩ පොදු මාර්ගයේ, එය ස්ටුවර්ට්විල් හි බටහිරට වහාම සහ සීබර්ග් හි දකුණට වන්නට, [[ව්‍රීඩ් එන් හූප්, ගයනාව|වර්ඩ්-එන්-හූප්]] සිට මාර්ගයෙන් මිනිත්තු 20 ක් පමණ දුරින් පිහිටා ඇත.අස් අස් ෆ්සෆ් ස ෆ්සෆ් සෆ් ස ෆ්ස ෆ්ස ෆ්සෆ් ස ෆ්සෆ් අස්ෆ්

The name is Dutch and translates to [[wikt:uitvlucht|excuse/pretext]], but in this case, it was the surname of Ignatius Uitvlugt, who owned an enormous sugar plantation.&lt;ref name=&quot;uitvlugt2&quot; /&gt; The plantation continued as a sugar estate and merged with the neighbouring [[Leonora, Guyana|Leonora]] estate in 1981.&lt;ref name=&quot;sugar&quot;&gt;{{cite web |title=Inside the Uitvlugt Sugar Factory |url=https://cocktailwonk.com/2020/02/inside-uitvlugt-sugar-factory.html |access-date=24 August 2020 |website=Cocktail Wonk}}&lt;/ref&gt; In 1871, the village became known for the sugar factory that is now owned by [[GuySuCo]].&lt;ref name=&quot;sugar&quot; /&gt; The sugar factory supplied its sugar via a pipeline to the nearby [[rum]] distillery. The rum distillery closed in 1999.&lt;ref name=&quot;sugar&quot; /&gt;

2012 වන විට ජනගහනය විවිධ ජනවාර්ගික පසුබිම්වලින් පැමිණි පුද්ගලයින් 2,980 කි.  කලාපය සඳහා අසාමාන්‍ය ලෙස, ගමේ පල්ලි හතක් ඇත. &lt;ref name=&quot;uitvlugt&quot;&gt;{{උපන්‍යාස වෙබ් |last=ROXANNE CLARKE |date=March 18, 2012 |title=Uitvlugt |url=http://www.stabroeknews.com/2012/features/03/18/uitvlugt/ |access-date=2012-08-07 |website=Stabroek News}}&lt;/ref&gt;
[[ප්‍රවර්ගය:Coordinates on Wikidata]]</text>
      <sha1>0yeauuaaf0j3i8sc80sqzvxo928kd8k</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>752890</id>
      <parentid>752882</parentid>
      <timestamp>2025-07-03T05:37:10Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>BuddhikaW88</username>
        <id>37808</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>[[ප්‍රවර්ගය:ගයනාව]] එක් කරන ලදී. [[විකිපීඩියා:HOTCAT|HotCat]] භාවිතයෙන්</comment>
      <origin>752890</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="2680" sha1="cruow7wgidgb6htuh6yow7xdlnzinjx" xml:space="preserve">{{Infobox settlement
|official_name          = යුට්ෆ්ල්ට්
|pushpin_map            = Guyana
|pushpin_label_position =bottom
|pushpin_map_caption    =ගයනාව තුල පිහිටීම
|coordinates            = {{coord|6.874194|-58.302304|display=inline,title}}
}}'''Uitvlugt''' (උච්චාරණය &quot;owt-flut&quot;) යනු [[ගයනාව|ගයනාවේ]] [[එසෙකිබෝ දූපත්-බටහිර ඩෙමරාරා කලාපය, ගයනාව|Essequibo Islands-West Demerara]] ප්‍රදේශයේ පිහිටි ගම්මානයකි. ඩෙමෙරාරා ගඟේ බටහිර ඉවුරේ වෙරළබඩ පොදු මාර්ගයේ, එය ස්ටුවර්ට්විල් හි බටහිරට වහාම සහ සීබර්ග් හි දකුණට වන්නට, [[ව්‍රීඩ් එන් හූප්, ගයනාව|වර්ඩ්-එන්-හූප්]] සිට මාර්ගයෙන් මිනිත්තු 20 ක් පමණ දුරින් පිහිටා ඇත.අස් අස් ෆ්සෆ් ස ෆ්සෆ් සෆ් ස ෆ්ස ෆ්ස ෆ්සෆ් ස ෆ්සෆ් අස්ෆ්

The name is Dutch and translates to [[wikt:uitvlucht|excuse/pretext]], but in this case, it was the surname of Ignatius Uitvlugt, who owned an enormous sugar plantation.&lt;ref name=&quot;uitvlugt2&quot; /&gt; The plantation continued as a sugar estate and merged with the neighbouring [[Leonora, Guyana|Leonora]] estate in 1981.&lt;ref name=&quot;sugar&quot;&gt;{{cite web |title=Inside the Uitvlugt Sugar Factory |url=https://cocktailwonk.com/2020/02/inside-uitvlugt-sugar-factory.html |access-date=24 August 2020 |website=Cocktail Wonk}}&lt;/ref&gt; In 1871, the village became known for the sugar factory that is now owned by [[GuySuCo]].&lt;ref name=&quot;sugar&quot; /&gt; The sugar factory supplied its sugar via a pipeline to the nearby [[rum]] distillery. The rum distillery closed in 1999.&lt;ref name=&quot;sugar&quot; /&gt;

2012 වන විට ජනගහනය විවිධ ජනවාර්ගික පසුබිම්වලින් පැමිණි පුද්ගලයින් 2,980 කි.  කලාපය සඳහා අසාමාන්‍ය ලෙස, ගමේ පල්ලි හතක් ඇත. &lt;ref name=&quot;uitvlugt&quot;&gt;{{උපන්‍යාස වෙබ් |last=ROXANNE CLARKE |date=March 18, 2012 |title=Uitvlugt |url=http://www.stabroeknews.com/2012/features/03/18/uitvlugt/ |access-date=2012-08-07 |website=Stabroek News}}&lt;/ref&gt;
[[ප්‍රවර්ගය:Coordinates on Wikidata]]
[[ප්‍රවර්ගය:ගයනාව]]</text>
      <sha1>cruow7wgidgb6htuh6yow7xdlnzinjx</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>752896</id>
      <parentid>752890</parentid>
      <timestamp>2025-07-03T05:37:35Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>BuddhikaW88</username>
        <id>37808</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>[[ප්‍රවර්ගය:ගයනාවේ කලාප/නගර]] එක් කරන ලදී. [[විකිපීඩියා:HOTCAT|HotCat]] භාවිතයෙන්</comment>
      <origin>752896</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="2754" sha1="60s3zsmzjia93zfu1hh1feuxp8intqu" xml:space="preserve">{{Infobox settlement
|official_name          = යුට්ෆ්ල්ට්
|pushpin_map            = Guyana
|pushpin_label_position =bottom
|pushpin_map_caption    =ගයනාව තුල පිහිටීම
|coordinates            = {{coord|6.874194|-58.302304|display=inline,title}}
}}'''Uitvlugt''' (උච්චාරණය &quot;owt-flut&quot;) යනු [[ගයනාව|ගයනාවේ]] [[එසෙකිබෝ දූපත්-බටහිර ඩෙමරාරා කලාපය, ගයනාව|Essequibo Islands-West Demerara]] ප්‍රදේශයේ පිහිටි ගම්මානයකි. ඩෙමෙරාරා ගඟේ බටහිර ඉවුරේ වෙරළබඩ පොදු මාර්ගයේ, එය ස්ටුවර්ට්විල් හි බටහිරට වහාම සහ සීබර්ග් හි දකුණට වන්නට, [[ව්‍රීඩ් එන් හූප්, ගයනාව|වර්ඩ්-එන්-හූප්]] සිට මාර්ගයෙන් මිනිත්තු 20 ක් පමණ දුරින් පිහිටා ඇත.අස් අස් ෆ්සෆ් ස ෆ්සෆ් සෆ් ස ෆ්ස ෆ්ස ෆ්සෆ් ස ෆ්සෆ් අස්ෆ්

The name is Dutch and translates to [[wikt:uitvlucht|excuse/pretext]], but in this case, it was the surname of Ignatius Uitvlugt, who owned an enormous sugar plantation.&lt;ref name=&quot;uitvlugt2&quot; /&gt; The plantation continued as a sugar estate and merged with the neighbouring [[Leonora, Guyana|Leonora]] estate in 1981.&lt;ref name=&quot;sugar&quot;&gt;{{cite web |title=Inside the Uitvlugt Sugar Factory |url=https://cocktailwonk.com/2020/02/inside-uitvlugt-sugar-factory.html |access-date=24 August 2020 |website=Cocktail Wonk}}&lt;/ref&gt; In 1871, the village became known for the sugar factory that is now owned by [[GuySuCo]].&lt;ref name=&quot;sugar&quot; /&gt; The sugar factory supplied its sugar via a pipeline to the nearby [[rum]] distillery. The rum distillery closed in 1999.&lt;ref name=&quot;sugar&quot; /&gt;

2012 වන විට ජනගහනය විවිධ ජනවාර්ගික පසුබිම්වලින් පැමිණි පුද්ගලයින් 2,980 කි.  කලාපය සඳහා අසාමාන්‍ය ලෙස, ගමේ පල්ලි හතක් ඇත. &lt;ref name=&quot;uitvlugt&quot;&gt;{{උපන්‍යාස වෙබ් |last=ROXANNE CLARKE |date=March 18, 2012 |title=Uitvlugt |url=http://www.stabroeknews.com/2012/features/03/18/uitvlugt/ |access-date=2012-08-07 |website=Stabroek News}}&lt;/ref&gt;
[[ප්‍රවර්ගය:Coordinates on Wikidata]]
[[ප්‍රවර්ගය:ගයනාව]]
[[ප්‍රවර්ගය:ගයනාවේ කලාප/නගර]]</text>
      <sha1>60s3zsmzjia93zfu1hh1feuxp8intqu</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>752904</id>
      <parentid>752896</parentid>
      <timestamp>2025-07-03T05:41:46Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>BuddhikaW88</username>
        <id>37808</id>
      </contributor>
      <origin>752904</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="2718" sha1="m1lh80j30r9gz046lb7ugi3unmn8ezy" xml:space="preserve">{{Infobox settlement
|official_name          = යුට්ෆ්ල්ට්
|pushpin_map            = Guyana
|pushpin_label_position =bottom
|pushpin_map_caption    =ගයනාව තුල පිහිටීම
|coordinates            = {{coord|6.874194|-58.302304|display=inline,title}}
}}'''යුට්ෆ්ල්ට්''' (උච්චාරණය &quot;owt-flut&quot;) යනු [[ගයනාව|ගයනාවේ]] [[එසෙකිබෝ දූපත්-බටහිර ඩෙමරාරා කලාපය, ගයනාව|එසෙකිබෝ දූපත්-බටහිර ඩෙමරාරා]] ප්‍රදේශයේ පිහිටි ගම්මානයකි. ඩෙමෙරාරා ගඟේ බටහිර ඉවුරේ වෙරළබඩ පොදු මාර්ගයේ, එය ස්ටුවර්ට්විල් හි බටහිරට වහාම සහ සීබර්ග් හි දකුණට වන්නට, [[ව්‍රීඩ් එන් හූප්, ගයනාව|වර්ඩ්-එන්-හූප්]] සිට මාර්ගයෙන් මිනිත්තු 20 ක් පමණ දුරින් පිහිටා ඇත.

The name is Dutch and translates to [[wikt:uitvlucht|excuse/pretext]], but in this case, it was the surname of Ignatius Uitvlugt, who owned an enormous sugar plantation.&lt;ref name=&quot;uitvlugt2&quot; /&gt; The plantation continued as a sugar estate and merged with the neighbouring [[Leonora, Guyana|Leonora]] estate in 1981.&lt;ref name=&quot;sugar&quot;&gt;{{cite web |title=Inside the Uitvlugt Sugar Factory |url=https://cocktailwonk.com/2020/02/inside-uitvlugt-sugar-factory.html |access-date=24 August 2020 |website=Cocktail Wonk}}&lt;/ref&gt; In 1871, the village became known for the sugar factory that is now owned by [[GuySuCo]].&lt;ref name=&quot;sugar&quot; /&gt; The sugar factory supplied its sugar via a pipeline to the nearby [[rum]] distillery. The rum distillery closed in 1999.&lt;ref name=&quot;sugar&quot; /&gt;

2012 වන විට ජනගහනය විවිධ ජනවාර්ගික පසුබිම්වලින් පැමිණි පුද්ගලයින් 2,980 කි.  කලාපය සඳහා අසාමාන්‍ය ලෙස, ගමේ පල්ලි හතක් ඇත. &lt;ref name=&quot;uitvlugt&quot;&gt;{{උපන්‍යාස වෙබ් |last=ROXANNE CLARKE |date=March 18, 2012 |title=Uitvlugt |url=http://www.stabroeknews.com/2012/features/03/18/uitvlugt/ |access-date=2012-08-07 |website=Stabroek News}}&lt;/ref&gt;

== යොමු කිරීම් ==
[[ප්‍රවර්ගය:Coordinates on Wikidata]]
[[ප්‍රවර්ගය:ගයනාව]]
[[ප්‍රවර්ගය:ගයනාවේ කලාප/නගර]]</text>
      <sha1>m1lh80j30r9gz046lb7ugi3unmn8ezy</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>752906</id>
      <parentid>752904</parentid>
      <timestamp>2025-07-03T05:42:37Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>BuddhikaW88</username>
        <id>37808</id>
      </contributor>
      <origin>752906</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="3318" sha1="chfbzj3fjtgu0vzo5vn3fqzazruyf92" xml:space="preserve">{{Infobox settlement
|official_name          = යුට්ෆ්ල්ට්
|pushpin_map            = Guyana
|pushpin_label_position =bottom
|pushpin_map_caption    =ගයනාව තුල පිහිටීම
|coordinates            = {{coord|6.874194|-58.302304|display=inline,title}}
}}'''යුට්ෆ්ල්ට්''' (උච්චාරණය &quot;owt-flut&quot;) යනු [[ගයනාව|ගයනාවේ]] [[එසෙකිබෝ දූපත්-බටහිර ඩෙමරාරා කලාපය, ගයනාව|එසෙකිබෝ දූපත්-බටහිර ඩෙමරාරා]] ප්‍රදේශයේ පිහිටි ගම්මානයකි. ඩෙමෙරාරා ගඟේ බටහිර ඉවුරේ වෙරළබඩ පොදු මාර්ගයේ, එය ස්ටුවර්ට්විල් හි බටහිරට වහාම සහ සීබර්ග් හි දකුණට වන්නට, [[ව්‍රීඩ් එන් හූප්, ගයනාව|වර්ඩ්-එන්-හූප්]] සිට මාර්ගයෙන් මිනිත්තු 20 ක් පමණ දුරින් පිහිටා ඇත.

නම ලන්දේසි වන අතර එය නිදහසට කරුණක්/නිදහසට කරුණක් ලෙස පරිවර්තනය වේ, නමුත් මෙම අවස්ථාවේ දී, එය දැවැන්ත සීනි වගාවක් හිමි ඉග්නේෂස් උයිට්ව්ලග්ට්ගේ වාසගම විය. මෙම වතුයාය සීනි වතුයායක් ලෙස දිගටම පැවති අතර 1981 දී අසල්වැසි ලියොනෝරා වතුයාය සමඟ ඒකාබද්ධ විය.&lt;ref name=&quot;sugar&quot;&gt;{{cite web |title=Inside the Uitvlugt Sugar Factory |url=https://cocktailwonk.com/2020/02/inside-uitvlugt-sugar-factory.html |access-date=24 August 2020 |website=Cocktail Wonk}}&lt;/ref&gt; 1871 දී, ගම්මානය දැන් ගයිසුකෝ සතු සීනි කර්මාන්ත ශාලාව සඳහා ප්‍රසිද්ධ විය.&lt;ref name=&quot;sugar&quot; /&gt; සීනි කර්මාන්ත ශාලාව එහි සීනි නල මාර්ගයක් හරහා අසල පිහිටි රම් ආසවනාගාරයට සැපයීය. රම් ආසවනාගාරය 1999 දී වසා දමන ලදී.&lt;ref name=&quot;sugar&quot; /&gt;

2012 වන විට ජනගහනය විවිධ ජනවාර්ගික පසුබිම්වලින් පැමිණි පුද්ගලයින් 2,980 කි.  කලාපය සඳහා අසාමාන්‍ය ලෙස, ගමේ පල්ලි හතක් ඇත. &lt;ref name=&quot;uitvlugt&quot;&gt;{{උපන්‍යාස වෙබ් |last=ROXANNE CLARKE |date=March 18, 2012 |title=Uitvlugt |url=http://www.stabroeknews.com/2012/features/03/18/uitvlugt/ |access-date=2012-08-07 |website=Stabroek News}}&lt;/ref&gt;

== යොමු කිරීම් ==
[[ප්‍රවර්ගය:Coordinates on Wikidata]]
[[ප්‍රවර්ගය:ගයනාව]]
[[ප්‍රවර්ගය:ගයනාවේ කලාප/නගර]]</text>
      <sha1>chfbzj3fjtgu0vzo5vn3fqzazruyf92</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>ජෝජ්ටවුන්, ගයනාව</title>
    <ns>0</ns>
    <id>182844</id>
    <redirect title="ජෝර්ජ්ටවුන්, ගයනාව" />
    <revision>
      <id>752898</id>
      <timestamp>2025-07-03T05:38:00Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>BuddhikaW88</username>
        <id>37808</id>
      </contributor>
      <comment>BuddhikaW88 විසින් [[ජෝජ්ටවුන්, ගයනාව]] සිට [[ජෝර්ජ්ටවුන්, ගයනාව]] වෙත පිටුව ගෙන යන ලදී: Misspelled title</comment>
      <origin>752898</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="80" sha1="i792xfstpt9tns1dk8smgkwpoxbc5jv" xml:space="preserve">#යළියොමුව [[ජෝර්ජ්ටවුන්, ගයනාව]]</text>
      <sha1>i792xfstpt9tns1dk8smgkwpoxbc5jv</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>පැරගුවේ ඉතිහාසය</title>
    <ns>0</ns>
    <id>182845</id>
    <revision>
      <id>752923</id>
      <timestamp>2025-07-03T06:00:18Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>BuddhikaW88</username>
        <id>37808</id>
      </contributor>
      <comment>' == History == {{main|History of Paraguay}}  === Pre-colonial era === The indigenous [[:en:Guaraní_people|Guaraní]] had been living in eastern Paraguay for at least a millennium before the arrival of the [[:en:Spanish_Empire|Spanish]].&lt;ref&gt;{{cite web |title=Guarani Society |url=https://web.archive.org/web/20060925035916/http://lucy.ukc.ac.uk/EthnoAtlas/Hmar/Cult_dir/Culture.7843 |access-date=2025-05-17 |website=web.a...' යොදමින් නව පිටුවක් තනන ලදි</comment>
      <origin>752923</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="42314" sha1="jfb20f3ev4ea874mkz1fhnbferned2n" xml:space="preserve">
== History ==
{{main|History of Paraguay}}

=== Pre-colonial era ===
The indigenous [[:en:Guaraní_people|Guaraní]] had been living in eastern Paraguay for at least a millennium before the arrival of the [[:en:Spanish_Empire|Spanish]].&lt;ref&gt;{{cite web |title=Guarani Society |url=https://web.archive.org/web/20060925035916/http://lucy.ukc.ac.uk/EthnoAtlas/Hmar/Cult_dir/Culture.7843 |access-date=2025-05-17 |website=web.archive.org}}&lt;/ref&gt; Western Paraguay, the [[:en:Gran_Chaco|Gran Chaco]], was inhabited by nomads of whom the [[:en:Guaycuru_peoples|Guaycuru]] peoples were the most prominent. The Paraguay River was roughly the dividing line between the agricultural Guarani people to the east and the nomadic and seminomadic people to the west in the Gran Chaco. The Guarcuru nomads were known for their warrior traditions and were not fully pacified until the late 19th century.&lt;ref&gt;The Editors of Encyclopaedia Britannica. &quot;Mbayá&quot;. ''Encyclopedia Britannica'', 15 February 2007, https://www.britannica.com/topic/Mbaya. Accessed 17 May 2025&lt;/ref&gt; These indigenous tribes belonged to five distinct language families, which were the bases of their major divisions.&lt;ref name=&quot;:1&quot;&gt;{{Cite web |last=Barba |first=Paula López |date=2023-08-25 |title=El guaraní paraguayo, la lengua de la resistencia |url=https://elpais.com/america-futura/2023-08-25/el-guarani-paraguayo-la-lengua-de-la-resistencia.html |access-date=2025-05-17 |website=El País América |language=es}}&lt;/ref&gt;&lt;ref name=&quot;:2&quot;&gt;Miller, Mark D.H., Webb, Kempton E., Martin, Gene E.. &quot;Gran Chaco&quot;. Encyclopedia Britannica, 12 May. 2025, https://www.britannica.com/place/Gran-Chaco. Accessed 17 May 2025&lt;/ref&gt; Differing language speaking groups were generally competitive over resources and territories. They were further divided into tribes by speaking languages in branches of these families. Today 17 separate [[:en:Ethnolinguistics|ethnolinguistic]] groups remain.&lt;ref name=&quot;:1&quot; /&gt;&lt;ref name=&quot;:2&quot; /&gt;

=== Colonial era ===
The first Europeans in the area were Spanish explorers in 1516.&lt;ref name=&quot;eec&quot;&gt;{{cite report|author=Sacks, Richard S.|section=Early explorers and conquistadors|editor1-last=Hanratty|editor1-first=Dannin M.|editor2-last=Meditz|editor2-first=Sandra W.|year=1988|title=Paraguay: A country study|location=Washington, DC|publisher=U.S. [[Library of Congress]] / [[Government Printing Office|GPO]]|url=http://countrystudies.us/paraguay/2.htm|url-status=live|access-date=19 September 2009|archive-url=https://web.archive.org/web/20110919163833/http://countrystudies.us/paraguay/2.htm|archive-date=19 September 2011}}&lt;/ref&gt; The Spanish explorer [[:en:Juan_de_Salazar_de_Espinosa|Juan de Salazar de Espinosa]] founded the settlement of [[:en:Asunción|Asunción]] on 15 August 1537. The city eventually became the center of a [[:en:Spanish_colonization_of_the_Americas|Spanish colonial province of Paraguay]].

An attempt to create an autonomous Christian Indian nation&lt;ref name=&quot;cite wdl|#2581&quot;&gt;{{cite web |year=1732 |title=Paraguariae Provinciae Soc. Jesu cum Adiacentibg. Novissima Descriptio |trans-title=A Current Description of the Province of the Society of Jesus in Paraguay with Neighboring Areas |url=http://www.wdl.org/en/item/2581/ |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20210428011358/http://www.wdl.org/en/item/2581/ |archive-date=28 April 2021 |access-date=8 September 2015 |language=la |via=[[World Digital Library]]}}&lt;/ref&gt; was undertaken by [[:en:Society_of_Jesus|Jesuit]] missions and settlements in this part of South America in the eighteenth century. They developed Jesuit [[:en:Reductions|reductions]] to bring Guarani populations together at Spanish missions and protect them from virtual slavery by Spanish settlers and Portuguese slave raiders, the ''[[:en:Bandeirantes|bandeirantes]]'', in addition to seeking their conversion to Christianity. Catholicism in Paraguay was influenced by the indigenous peoples: The [[:en:Syncretic|syncretic]] religion has absorbed native elements. The ''reducciones'' flourished in eastern Paraguay for about 150&amp;nbsp;years, until the expulsion of the Jesuits by the Spanish Crown in 1767.&lt;ref&gt;{{Cite book |last=Ganson |first=Barbara Anne |url=https://www.google.com/books/edition/The_Guaran%C3%AD_under_Spanish_Rule_in_the_R/CG7fscxlgpUC?hl=en&amp;gbpv=1&amp;dq=isbn:9780804754958&amp;printsec=frontcover |title=The Guaraní under Spanish Rule in the Río de la Plata |date=2003 |publisher=Stanford University Press |isbn=978-0-8047-5495-8 |language=en}}&lt;/ref&gt; The ruins of two 18th&amp;nbsp;century [[:en:Jesuit_Missions_of_La_Santísima_Trinidad_de_Paraná_and_Jesús_de_Tavarangue|Jesuit Missions of La Santísima Trinidad de Paraná and Jesús de Tavarangue]] have been designated as [[:en:World_Heritage_Sites|World Heritage Sites]] by [[:en:UNESCO|UNESCO]].

In western Paraguay, Spanish settlement and Christianity were strongly resisted by the nomadic [[:en:Guaycuru_peoples|Guaycuru]] and other nomads from the 16th century onward. Most of these peoples were absorbed into the [[:en:Mestizo|mestizo]] population in the 18th and 19th centuries.

=== Independence and rule of Francia ===
{{main|Independence of Paraguay}}
[[File:José_Gaspar_Rodríguez_de_Francia.jpg|link=https://en.wikipedia.org/wiki/File:Jos%C3%A9_Gaspar_Rodr%C3%ADguez_de_Francia.jpg|වම|thumb|[[:en:José_Gaspar_Rodríguez_de_Francia|José Gaspar Rodríguez de Francia]], Paraguay's first dictator]]
Paraguay overthrew the local Spanish administration on 14&amp;nbsp;May 1811. Paraguay's first dictator was [[:en:José_Gaspar_Rodríguez_de_Francia|José Gaspar Rodríguez de Francia]], who ruled Paraguay from 1814 until his death in 1840 with very little outside contact or influence.&lt;ref&gt;{{Cite web |title=Britain and the Paraguayan dictatorship, c. 1820-1840* |url=https://ora.ox.ac.uk/objects/uuid:3b1cd500-6c0f-4b17-8569-5fcd753d00da/files/rx633f1701}}&lt;/ref&gt; He intended to create a [[:en:Utopia|utopian]] society based on the [[:en:Geneva|Genevan]] theorist [[:en:Jean-Jacques_Rousseau|Jean-Jacques Rousseau]]'s [[:en:The_Social_Contract|''Social Contract'']].&lt;ref&gt;{{cite web |title=War of the Triple Alliance |url=http://warofthepacific.com/warofthetriplealliance.htm |archive-url=https://web.archive.org/web/20140807073919/http://warofthepacific.com/warofthetriplealliance.htm |archive-date=7 August 2014 |access-date=14 November 2010 |website=War of the Pacific (warofthepacific.com)}}&lt;/ref&gt; Rodríguez de Francia was nicknamed ''El Supremo''.

Rodríguez de Francia established new laws that greatly reduced the powers of the Catholic church (Catholicism was then an established state religion) and the cabinet, forbade colonial citizens from marrying one another and allowed them to marry only blacks, [[:en:Mulattoes|mulattoes]] or natives, in order to break the power of colonial-era elites and to create a [[:en:Mixed-race|mixed-race]] or mestizo society.&lt;ref&gt;{{cite news|url=https://www.nytimes.com/2012/03/12/world/americas/in-paraguay-indigenous-language-with-unique-staying-power.html|title=In Paraguay, indigenous language with unique staying power|last1=Romero|first1=Simon|date=12 March 2012|newspaper=[[The New York Times]]|access-date=5 October 2015|archive-url=https://web.archive.org/web/20150930235457/http://www.nytimes.com/2012/03/12/world/americas/in-paraguay-indigenous-language-with-unique-staying-power.html|archive-date=30 September 2015|url-status=live}}&lt;/ref&gt; He cut off relations between Paraguay and the rest of South America. Because of Francia's restrictions of freedom, [[:en:Fulgencio_Yegros|Fulgencio Yegros]] and several other Independence-era leaders in 1820 planned a ''coup d'état'' against Francia, who discovered the plot and had its leaders either executed or imprisoned for life.&lt;ref&gt;{{cite encyclopedia |title=Colonial period |encyclopedia=[[Encyclopedia Britannica]] |url=https://www.britannica.com/place/Paraguay |access-date=5 January 2021 |archive-url=https://web.archive.org/web/20201225183757/https://www.britannica.com/place/Paraguay |archive-date=25 December 2020 |department=Paraguay |url-status=live}}&lt;/ref&gt;

=== Rule of the López family ===
[[File:1864_Mitchell_Map_of_Brazil,_Bolivia_and_Chili_-_Geographicus_-_SouthAmericaSouth-mitchell-1864.jpg|link=https://en.wikipedia.org/wiki/File:1864_Mitchell_Map_of_Brazil,_Bolivia_and_Chili_-_Geographicus_-_SouthAmericaSouth-mitchell-1864.jpg|thumb|Political map of the region, 1864]]
After Francia's death in 1840, Paraguay was ruled by various military officers under a new ''[[:en:Military_junta|junta militar]]'', until [[:en:Carlos_Antonio_López|Carlos Antonio López]] (allegedly Rodríguez de Francia's nephew) came to power in 1841. López modernized Paraguay and opened it to foreign commerce. He signed a [[:en:Nonaggression_pact|nonaggression pact]] with Argentina and officially declared independence of Paraguay in 1842. After López's death in 1862, power was transferred to his eldest son, [[:en:Francisco_Solano_López|Francisco Solano López]].

The regime of the López family was characterized by pervasive and rigid centralism in production and distribution. There was no distinction between the public and the private spheres, and the López family ruled the country as it would a large estate.&lt;ref&gt;{{cite report|title=Carlos Antonio López|date=December 1988|series=Library of Congress Country Studies|publisher=U.S. [[Library of Congress]]|url=http://lcweb2.loc.gov/cgi-bin/query/r?frd/cstdy:@field(DOCID+py0019)|access-date=30 December 2005|archive-url=https://web.archive.org/web/20170816005342/http://lcweb2.loc.gov/cgi-bin/query/r?frd%2Fcstdy%3A%40field%28DOCID+py0019%29|archive-date=16 August 2017}}&lt;/ref&gt;

The government exerted control on all exports. The export of [[:en:Yerba_mate|yerba mate]] and valuable wood products maintained the balance of trade between Paraguay and the outside world.&lt;ref&gt;{{worldhistory|section=1665|quote=Page 630}}&lt;/ref&gt; The Paraguayan government was extremely protectionist, never accepted loans from abroad and levied high [[:en:Tariff|tariffs]] against imported foreign products. This [[:en:Protectionism|protectionism]] made the society self-sufficient, and it also avoided the debt suffered by Argentina and Brazil. Slavery existed in Paraguay, although not in great numbers, until 1844, when it was legally abolished in the new constitution.&lt;ref name=&quot;rbcg1933&quot;&gt;{{cite book |last1=Cunninghame Graham |first1=Robert Bontine |author1-link=Robert Bontine Cunninghame Graham |title=Portrait of a Dictator: Francisco Solano López |publisher=William Heinemann Ltd. |year=1933 |location=London}}&lt;/ref&gt;{{rp|39–40}}

[[:en:Francisco_Solano_López|Francisco Solano López]], the son of Carlos Antonio López, replaced his father as the President-Dictator in 1862, and generally continued the political policies of his father. Both wanted to give an international image of Paraguay as &quot;democratic and republican&quot;, but in fact, the ruling family had almost total control of all public life in the country, including church and colleges.&lt;ref name=&quot;rbcg1933&quot; /&gt;{{rp|41–42}}

Militarily, Carlos Antonio López modernized and expanded industry and the [[:en:Paraguayan_Army|Paraguayan Army]] and greatly strengthened the strategic defenses of Paraguay by developing the [[:en:Fortress_of_Humaitá|Fortress of Humaitá]].&lt;ref&gt;Robert Cowley, ''The Reader's Encyclopedia to Military History''. New York, New York: Houston Mifflin, 1996. Page 479.&lt;/ref&gt; The government hired more than 200 foreign technicians, who installed [[:en:Telegraph_line|telegraph lines]] and railroads to aid the expanding steel, textile, paper and ink, naval construction, weapons and gunpowder industries. The [[:en:Ybycuí|Ybycuí]] foundry, completed in 1850, manufactured cannons, mortars and bullets of all calibers. River warships were built in the shipyards of Asunción. Fortifications were built, especially along the [[:en:Apa_River|Apa River]] and in [[:en:Gran_Chaco|Gran Chaco]].&lt;ref name=&quot;Hooker&quot;&gt;Hooker, T.D., 2008, The Paraguayan War, Nottingham: Foundry Books, {{ISBN|1901543153}}&lt;/ref&gt;{{rp|22}} Following the death of Carlos Antonio López, these projects continued under his son Francisco Solano.

In terms of socio-economic development, the country was dubbed &quot;the most advanced Republic in South America&quot;, notably by the British judge and politician [[:en:Robert_Phillimore|Sir Robert Phillimore]].&lt;ref&gt;Robert Phillimore (1860), ''A Statement of the Facts of the Controversy Between the Governments of Great Britain and Paraguay'', page 2. William Moore Printing, Washington D.C., USA.&lt;/ref&gt;

According to George Thompson, Lieutenant Colonel of Engineers in the Paraguayan Army prior to and during the war, López's government was comparatively a good one for Paraguay:

{{blockquote|Probably in no other country in the world has life and property been so secure as all over Paraguay during his (Antonio Lopez's) reign. Crime was almost unknown, and when committed, immediately detected and punished. The mass of the people was, perhaps, the happiest in existence. They had hardly to do any work to gain a livelihood. Each family had its house or hut in its own ground. They planted, in a few days, enough tobacco, maize and mandioca for their own consumption [...]. Having at every hut a grove of oranges [...] and also a few cows, they were almost throughout the year under little necessity [...]. The higher classes, of course, lived more in the European way...|George Thompson, C.E.&lt;ref&gt;{{cite book |last1 = Thompson | first1=George |year=1869
 |title = The War in Paraguay: With a historical sketch of the country and its people and notes upon the military engineering of the war. |publisher = Longmans and Green Co. |location = London |page=10}}&lt;/ref&gt;}}

=== Paraguayan War (1864–1870) ===
{{main|Paraguayan War|Paraguayan War casualties}}
[[File:FRANCISCO_SOLANO_LOPEZ_(From_a_Photograph_taken_in_1859).jpg|link=https://en.wikipedia.org/wiki/File:FRANCISCO_SOLANO_LOPEZ_(From_a_Photograph_taken_in_1859).jpg|thumb|[[:en:Francisco_Solano_López|Francisco Solano López]]]]
On 12&amp;nbsp;October 1864, despite Paraguayan ultimatums, [[:en:Empire_of_Brazil|Brazil]] (allied with the Argentine Government under General [[:en:Bartolomé_Mitre|Bartolomé Mitre]] and the rebellious [[:en:Colorado_Party_(Uruguay)|Uruguayan colorados]] led by Gen. [[:en:Venancio_Flores|Venancio Flores]]) invaded the Republic of Uruguay in order to overthrow the government of that time (which was under the rule of the [[:en:National_Party_(Uruguay)|Blanco Party]], an ally of López),{{efn|The Blanco Party of Uruguay, hardline right wing and reactionary at those days, was in the Uruguayan Government during the outbreak of the war and were allies of the Paraguayan Government.&lt;ref&gt;{{cite book |first=Luis Alberto |last=de&amp;nbsp;Herrera |year=1927 |title=El Drama del 65 – La Culpa Mitrista |pages=11–33 |publisher=Bareiro y Ramos |location=Montevideo, Uruguay}} — classic book by Blanco leader&lt;/ref&gt;}} thus starting the [[:en:Paraguayan_War|Paraguayan War]].{{efn|[[Richard Francis Burton|Burton]], a witness of the conflict, marks this date (12–16 October 1864) as the real beginning of the war. He writes (and it is the most logic account, considering the facts): ''The Brazilian Army invades the [[Banda Oriental]], despite the protestations of President López, who declared that such invasion would be held a &quot;casus belli&quot;''.&lt;ref&gt;{{cite book |first=Richard Francis, Sir |last=Burton |author-link=Richard Francis Burton |year=1870 |title=Letters from the Battlefields of Paraguay |page=76 |publisher=Tinsley Brothers |location=London}}&lt;/ref&gt;}}

The Paraguayans, led by the [[:en:Grand_marshal|Marshal of the Republic]] [[:en:Francisco_Solano_López|Francisco Solano López]], retaliated by [[:en:Mato_Grosso_Campaign|attacking Mato Grosso]] on 15 December 1864 and later declared war against Argentina on 23 March 1865. The Blanco Government was toppled and replaced by a Colorado government under General Venancio Flores on 22 February 1865. Afterward, the [[:en:Argentine_Republic|Argentine Republic]], the [[:en:Empire_of_Brazil|Empire of Brazil]] and the Republic of Uruguay signed the [[:en:Treaty_of_the_Triple_Alliance|Secret Treaty of the Triple Alliance]] against the Paraguayan Government on 1 May 1865.&lt;ref&gt;{{cite book |author=Pomer, León |title=La Guerra del Paraguay: Estado, política y negocios |publisher=Editorial Colihue |year=2008 |location=Buenos Aires, Argentina |pages=240–241 |language=es}}&lt;/ref&gt;

On 24 May 1866, the [[:en:Battle_of_Tuyutí|Battle of Tuyutí]] led to the loss of 6,000 men when a Paraguayan attack was repelled by the Allies. It was marked as the bloodiest battle in South America during the war.

The Paraguayans put up a ferocious resistance but ultimately lost in 1870 in the [[:en:Battle_of_Cerro_Corá|Battle of Cerro Corá]], where Marshal Solano López refused to surrender and died in action.&lt;ref&gt;{{cite book |author=Hooker, T.D. |title=The Paraguayan War |publisher=Foundry Books |year=2008 |isbn=978-1901543155 |location=Nottingham, UK |pages=105–108}}&lt;/ref&gt; The real causes of this war, which remains the bloodiest international conflict in the history of [[:en:The_Americas|The Americas]], are still highly debatable.{{efn|The classical view asserts that Francisco Solano López's expansionist and hegemonic views are the main reason for the outbreak of the conflict. The traditional Paraguayan view, held by the &quot;''lopistas''&quot; (supporters of Solano López in Paraguay and elsewhere), holds that Paraguay acted in self-defense and for the protection of the equilibrium of the Plate Basin. This view is usually contested by the &quot;''anti-lopistas''&quot; (known in Paraguay as &quot;''legionarios''&quot;), who favored the &quot;Triple Alliance&quot;. Revisionist views from right and left national populists put a great emphasis on the influence of the British Empire, a view that a majority of historians reject.{{citation needed|date=June 2023}}}}
[[File:TuyutiDetail.jpg|link=https://en.wikipedia.org/wiki/File:TuyutiDetail.jpg|thumb|The [[:en:Battle_of_Tuyutí|Battle of Tuyutí]], May 1866]]
Paraguay lost 25–33% of its territory to Argentina and Brazil, paid an enormous war debt, and sold large amounts of national properties to stabilize its internal budget. The worst consequence of the war was the catastrophic loss of population. At least 50% of Paraguayans died during the conflict, numbers to which it took many decades for the country to return. Of the disaster suffered by the Paraguayans at the outcome of the war, [[:en:William_D._Rubinstein|William D. Rubinstein]] wrote:

&quot;The normal estimate is that of a Paraguayan population of somewhere between 450,000 and 900,000, only 220,000 survived the war, of whom only 28,000 were adult males.&quot;&lt;ref&gt;{{Cite book |last=Rubinsein |first=W.D. |url=https://books.google.com/books?id=nMMAk4VwLLwC |title=Genocide: a history |publisher=Pearson Education |year=2004 |isbn=0-582-50601-8 |page=94 |access-date=18 October 2015 |archive-url=https://web.archive.org/web/20150910110549/https://books.google.com/books?id=nMMAk4VwLLwC |archive-date=10 September 2015 |url-status=live}}&lt;/ref&gt;

During the pillaging of Asunción in 1869, the [[:en:Imperial_Brazilian_Army|Imperial Brazilian Army]] packed up and transported the Paraguayan National Archives to [[:en:Rio_de_Janeiro|Rio de Janeiro]].&lt;ref&gt;{{cite book |last=Sanchez Quell |first=Hipólito |title=Los 50.000 Documentos Paraguayos Llevados al Brasil |publisher=Ediciones Comuneros |year=2006 |location=Asunción, Paraguay}}&lt;/ref&gt;{{efn|Some of the documents taken by Brasil during the war, were returned to Paraguay in the collection known as &quot;Colección de Río Branco&quot;, nowadays in the National Archives of Asunción, Paraguay.}} Brazil's records from the war have remained classified. This has made Paraguayan history in the colonial and early national periods difficult to research and study.&lt;ref name=&quot;Weinstein-2007-04&quot;&gt;{{cite magazine|last=Weinstein|first=Barbara|date=1 April 2007|title=Let the sunshine in: Government records and national insecurities|url=http://www.historians.org/perspectives/issues/2007/0704/0704pre1.cfm|url-status=live|department=From the President|edition=online|publisher=[[American Historical Association]]|volume=45|issue=4|archive-url=https://web.archive.org/web/20121008191444/http://www.historians.org/perspectives/issues/2007/0704/0704pre1.cfm|archive-date=8 October 2012|access-date=5 October 2012|magazine=[[Perspectives on History]]}}&lt;/ref&gt;

=== 20th century ===
[[File:Chacokrieg.jpg|link=https://en.wikipedia.org/wiki/File:Chacokrieg.jpg|thumb|[[:en:Gran_Chaco|Gran Chaco]] was the site of the [[:en:Chaco_War|Chaco War]] (1932–35), in which Bolivia lost most of the disputed territory to Paraguay]]
In 1904 the Liberal revolution against the rule of Colorados broke out. The Liberal rule started a period of great political instability. Between 1904 and 1954 Paraguay had thirty-one [[:en:President_of_Paraguay|presidents]], most of whom were removed from office by force.&lt;ref&gt;{{cite report|last1=Hanratty|first1=Dannin M.|last2=Meditz|first2=Sandra W.|year=1988|title=Paraguay: A country study|location=Washington, DC|publisher=U.S. [[Library of Congress]] / [[Government Printing Office|GPO]]|url=http://countrystudies.us/paraguay/2.htm|url-status=live|access-date=19 September 2009|archive-url=https://web.archive.org/web/20110919163833/http://countrystudies.us/paraguay/2.htm|archive-date=19 September 2011}}&lt;/ref&gt; Conflicts between the factions of the ruling Liberal party led to the [[:en:Paraguayan_Civil_War_(1922)|Paraguayan Civil War of 1922]].

The unresolved border conflict with Bolivia over the Chaco region finally erupted in the early 1930s in the [[:en:Chaco_War|Chaco War]]. After both sides suffered great losses, Paraguay defeated Bolivia and established its sovereignty over most of the disputed Chaco region. After the war, military officers used popular dissatisfaction with the Liberal politicians to seize the power for themselves. On 17&amp;nbsp;February 1936, the [[:en:February_Revolution_(Paraguay)|February Revolution]] brought colonel [[:en:Rafael_Franco|Rafael Franco]] to power. Between 1940 and 1948, the country was ruled by general [[:en:Higinio_Morínigo|Higinio Morínigo]]. Dissatisfaction with his rule resulted in the [[:en:Paraguayan_Civil_War_(1947)|Paraguayan civil war of 1947]].&lt;ref&gt;{{cite web |title=Paraguay civil war 1947 |url=http://www.onwar.com/aced/nation/pat/paraguay/fparaguay1947.htm |url-status=dead |archive-url=https://web.archive.org/web/20100103214118/http://onwar.com/aced/nation/pat/paraguay/fparaguay1947.htm |archive-date=3 January 2010 |access-date=2 May 2010 |website=Onwar.com}}&lt;/ref&gt; In its aftermath [[:en:Alfredo_Stroessner|Alfredo Stroessner]] began involvement in a string of plots, which resulted in his military [[:en:1954_Paraguayan_coup_d'état|coup d'état of 4&amp;nbsp;May 1954]]. In the aftermath of [[:en:World_War_II|World War II]], Paraguay became a hideout for [[:en:Ratlines_(World_War_II_aftermath)|Nazi fugitives]] accused of war crimes.

=== Stroessner era, 1954–1989 ===
{{see also|El Stronato|Operation Condor}}

A series of unstable governments ensued until the establishment in 1954 of the regime of dictator [[:en:Alfredo_Stroessner|Alfredo Stroessner]], who remained in office for more than three decades until 1989. Paraguay was modernized to some extent under Stroessner's regime, although his rule was marked by extensive human rights abuses.&lt;ref&gt;{{cite news|url=https://www.washingtonpost.com/wp-dyn/content/article/2006/08/16/AR2006081601729.html|title=Alfredo Stroessner; Paraguayan dictator|last=Bernstein|first=Adam|date=17 August 2006|newspaper=[[The Washington Post]]|access-date=2 May 2010|archive-url=https://web.archive.org/web/20110516121443/http://www.washingtonpost.com/wp-dyn/content/article/2006/08/16/AR2006081601729.html|archive-date=16 May 2011|location=Washington, DC|url-status=live}}&lt;/ref&gt;

Stroessner and the ''Colorado'' party ruled the country from 1954 to 1989. The dictator oversaw an era of economic expansion, but also had a poor human rights and environmental record (see &quot;Political History&quot;). Paraguay actively participated in [[:en:Operation_Condor|Operation Condor]].&lt;ref&gt;{{cite web |last=Dinges |first=John |title=Operation Condor |url=http://www.latinamericanstudies.org/chile/operation-condor.htm |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20180722031734/http://www.latinamericanstudies.org/chile/operation-condor.htm |archive-date=22 July 2018 |access-date=6 July 2018 |website=latinamericanstudies.org |publisher=[[Columbia University]]}}&lt;/ref&gt; Torture and death for political opponents was routine. After his overthrow, the ''Colorado'' continued to dominate national politics until 2008.

The splits in the ''Colorado'' Party in the 1980s, and the prevailing conditions – Stroessner's advanced age, the character of the regime, the economic downturn, and [[:en:International_isolation|international isolation]] – were catalysts for anti-regime demonstrations and statements by the opposition prior to the 1988 general elections.{{Citation needed|date=January 2010}}

''[[:en:Authentic_Radical_Liberal_Party|PLRA]]'' leader [[:en:Domingo_Laíno|Domingo Laíno]] served as the focal point of the opposition in the second half of the 1980s. The government's effort to isolate Laíno by exiling him in 1982 had backfired. On his sixth attempt to reenter the country in 1986, Laíno returned with three television crews from the U.S., a former United States ambassador to Paraguay, and a group of Uruguayan and Argentine congressmen. Despite the international contingent, the police violently barred Laíno's return.&lt;ref&gt;{{cite web |title=Paraguay 1987, Chapter 4 |url=http://www.cidh.org/countryrep/Paraguay87eng/chap.4.htm |archive-url=https://web.archive.org/web/20210507100105/http://www.cidh.org/countryrep/Paraguay87eng/chap.4.htm |archive-date=7 May 2021 |website=[[Inter-American Commission on Human Rights]] (cidh.org)}}&lt;/ref&gt;

The Stroessner regime relented in April&amp;nbsp;1987, and permitted Laíno to return to Asunción. Laíno took the lead in organizing demonstrations and reducing infighting among the opposition party. The opposition was unable to reach agreement on a common strategy regarding the elections, with some parties advocating abstention, and others calling for blank voting. The parties held numerous 'lightning demonstrations' (''mítines relámpagos''), especially in rural areas. Such demonstrations were gathered and quickly disbanded before the arrival of the [[:en:Police|police]].

In response to the upsurge in opposition activities, Stroessner condemned the Accord for advocating &quot;sabotage of the general elections and disrespect of the law&quot;. He used national police and civilian [[:en:Vigilantes|vigilantes]] of the ''Colorado'' Party to break up demonstrations. A number of opposition leaders were imprisoned or otherwise harassed. {{ill|Hermes Rafael Saguier|es}}, another key leader of the ''PLRA'', was imprisoned for four months in 1987 on charges of sedition. In early February 1988, police arrested 200&amp;nbsp;people attending a National Coordinating Committee meeting in [[:en:Coronel_Oviedo|Coronel Oviedo]]. Laíno and several other opposition figures were arrested before dawn on the day of the election, 14&amp;nbsp;February, and held for twelve hours. The government declared Stroessner's reelection with 89% of the vote.&lt;ref&gt;{{cite news|url=https://www.nytimes.com/1988/02/15/world/paraguayan-wins-his-eighth-term.html?scp=3&amp;sq=Paraguay%20february%201988&amp;st=cse|title=Paraguayan wins his eighth term|date=15 February 1988|newspaper=[[The New York Times]]|archive-url=https://web.archive.org/web/20170816064442/http://www.nytimes.com/1988/02/15/world/paraguayan-wins-his-eighth-term.html?scp=3&amp;sq=Paraguay%20february%201988&amp;st=cse|archive-date=16 August 2017}}&lt;/ref&gt;

The opposition attributed the results in part to the virtual Colorado monopoly on the mass media. They noted that 53% of those polled indicated that there was an &quot;uneasiness&quot; in Paraguayan society. 74% believed that the political situation needed changes, including 45% who wanted a substantial or total change. Finally, 31% stated that they planned to abstain from voting in the February elections.{{Citation needed|date=September 2008}}

=== Stroessner's overthrow, post-1989 ===
On 3 February 1989, Stroessner was overthrown in a military coup headed by General [[:en:Andrés_Rodríguez_(President)|Andrés Rodríguez]]. As president, Rodríguez instituted political, legal, and economic reforms and initiated a ''rapprochement'' with the international community. Reflecting the deep hunger of the rural poor for land, hundreds immediately occupied thousands of acres of unused territories belonging to Stroessner and his associates; by mid-1990, 19,000&amp;nbsp;families occupied {{convert|340000|acres|-3|abbr=on}}. At the time, 2.06&amp;nbsp;million people lived in rural areas, more than half of the 4.1&amp;nbsp;million total population, and most were landless.&lt;ref name=&quot;nagel&quot;&gt;{{cite journal|author=Nagel, Beverly Y.|year=1999|title='Unleashing the fury': The cultural discourse of rural violence and land rights in Paraguay|url=http://journals.cambridge.org/action/displayAbstract?fromPage=online&amp;aid=1921|journal=Comparative Studies in Society and History|publisher=Cambridge University Press|volume=41|issue=1|pages=148–181|doi=10.1017/S0010417599001905|doi-broken-date=1 November 2024|issn=0010-4175|url-access=subscription|archive-url=https://web.archive.org/web/20151016023308/http://journals.cambridge.org/action/displayAbstract?fromPage=online&amp;aid=1921|archive-date=16 October 2015|s2cid=146491025}}&lt;/ref&gt;

The June 1992 constitution established a democratic system of government and dramatically improved protection of fundamental human rights. In May 1993, Colorado Party candidate [[:en:Juan_Carlos_Wasmosy|Juan Carlos Wasmosy]] was elected as Paraguay's first civilian president in almost forty years, in what international observers deemed free and fair elections.

With support from the United States, the Organization of American States, and other countries in the region, the Paraguayan people rejected an April 1996 attempt by then Army Chief General [[:en:Lino_Oviedo|Lino Oviedo]] to oust President Wasmosy.

Oviedo was nominated as the Colorado candidate for president in the 1998 election. However, when the Supreme Court upheld in April his conviction on charges related to the 1996 coup attempt, he was not allowed to run and was detained in jail. His former running mate, [[:en:Raúl_Cubas|Raúl Cubas]], became the Colorado Party's candidate, and was elected in May in elections deemed by international observers to be free and fair. One of Cubas' first acts after taking office in August was to commute Oviedo's sentence and release him. In December 1998, Paraguay's Supreme Court declared these actions unconstitutional. In this tense atmosphere, the murder of Vice President and long-time Oviedo rival [[:en:Luis_María_Argaña|Luis María Argaña]] on 23 March 1999, led the Chamber of Deputies to impeach Cubas the next day.{{Citation needed|date=March 2010}} On 26 March, eight student anti-government demonstrators were murdered, widely believed to have been carried out by Oviedo supporters. This increased opposition to Cubas, who resigned on 28 March. Senate President [[:en:Luis_González_Macchi|Luis González Macchi]], a Cubas opponent, was peacefully sworn in as president the same day.

In 2003, [[:en:Nicanor_Duarte|Nicanor Duarte]] was elected as president.

=== Election of Fernando Lugo ===
For the 2008 general elections, the Colorado Party was favored in polls. Their candidate was Minister of Education [[:en:Blanca_Ovelar|Blanca Ovelar]], the first woman to be nominated as a candidate for a major party in Paraguayan history. After sixty years of Colorado rule, voters chose [[:en:Fernando_Lugo|Fernando Lugo]], a former Roman Catholic Bishop and not a professional politician in civil government, and a member of the Authentic Radical Liberal Party, Paraguay's largest opposition party. Lugo was an adherent of [[:en:Liberation_theology|liberation theology]]. Lugo achieved a historic victory in Paraguay's presidential election, defeating the ruling party candidate, and ending 61 years of conservative rule. Lugo won with nearly 41% of the vote, compared to almost 31% for Blanca Ovelar of the Colorado party.&lt;ref&gt;{{Cite journal|author=Nickson, Andrew|year=2009|title=The general election in Paraguay, April 2008|journal=Journal of Electoral Studies|volume=28|issue=1|pages=145–9|doi=10.1016/j.electstud.2008.10.001}}&lt;/ref&gt; Outgoing President [[:en:Nicanor_Duarte|Nicanor Duarte Frutos]] hailed the moment as the first time in the history of the nation that a government had transferred power to opposition forces in a constitutional and peaceful fashion.{{citation needed|date=July 2021}}

Lugo was sworn in on 15 August 2008. The Lugo administration set its two major priorities as the reduction of corruption and economic inequality.&lt;ref name=&quot;state.gov&quot;&gt;{{cite web |date=15 March 2012 |title=Paraguay |url=https://2009-2017.state.gov/r/pa/ei/bgn/1841.htm#econ |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20170122194534/https://2009-2017.state.gov/r/pa/ei/bgn/1841.htm#econ |archive-date=22 January 2017 |access-date=5 October 2012 |website=State.gov}}&lt;/ref&gt;
[[File:Saludo_de_Piñera_a_Cartes_(cropped).jpg|link=https://en.wikipedia.org/wiki/File:Saludo_de_Pi%C3%B1era_a_Cartes_(cropped).jpg|thumb|Inauguration of former President [[:en:Horacio_Cartes|Horacio Cartes]], 15 August 2013]]
Political instability following Lugo's election and disputes within his cabinet encouraged some renewal of popular support for the Colorado Party. Reports suggested that the businessman [[:en:Horacio_Cartes|Horacio Cartes]] became the new political figure amid disputes. Despite the US [[:en:Drug_Enforcement_Administration|Drug Enforcement Administration]]'s strong accusations against Cartes related to [[:en:Illegal_drug_trade|drug trafficking]], he continued to amass followers in the political arena.{{citation needed|date=July 2021}}

On 14 January 2011, the Colorado Party convention nominated Horacio Cartes as the presidential candidate for the party. However, the party's constitution did not allow it.{{clarify|date=April 2012}} On 21 June 2012, [[:en:Impeachment_of_Fernando_Lugo|impeachment proceedings against President Lugo]] began in the country's lower house, which was controlled by his opponents. Lugo was given less than twenty-four hours to prepare for the proceedings and only two hours in which to mount a defense.&lt;ref name=&quot;Guardian&quot;&gt;{{cite news|url=https://www.theguardian.com/commentisfree/2012/jun/22/washington-fernando-lugo-ouster-paraguay|title=What will Washington do about Fernando Lugo's ouster in Paraguay?|last=Weisbrot|first=Mark|date=22 June 2012|newspaper=[[The Guardian]]|access-date=23 June 2012|archive-url=https://web.archive.org/web/20140910143002/http://www.theguardian.com/commentisfree/2012/jun/22/washington-fernando-lugo-ouster-paraguay|archive-date=10 September 2014|url-status=live}}&lt;/ref&gt; Impeachment was quickly approved and the resulting trial in Paraguay's Senate, also controlled by the opposition, ended with the removal of Lugo from office and Vice President Federico Franco assuming the duties of president.&lt;ref name=&quot;CNN22&quot;&gt;{{cite news|url=http://www.cnn.com/2012/06/22/world/americas/paraguay-president/index.html|title=Paraguayan Senate removes president|last=Castillo|first=Mariano|date=22 June 2012|access-date=22 June 2012|archive-url=https://web.archive.org/web/20120623040625/http://www.cnn.com/2012/06/22/world/americas/paraguay-president/index.html|archive-date=23 June 2012|publisher=CNN|url-status=live}}&lt;/ref&gt; Lugo's rivals blamed him for the deaths of 17&amp;nbsp;people – eight police officers and nine farmers – in armed clashes after police were ambushed by armed peasants when enforcing an eviction order against rural trespassers.&lt;ref&gt;{{cite news|url=https://www.reuters.com/article/us-paraguay-lugo-idUSBRE85K13N20120621|title=Paraguay's president vows to face impeachment effort|last=Desantis|first=Daniela|date=21 June 2012|work=[[Reuters]]|access-date=21 June 2012|archive-url=https://web.archive.org/web/20130208094438/http://www.reuters.com/article/2012/06/21/us-paraguay-lugo-idUSBRE85K13N20120621|archive-date=8 February 2013|edition=US|url-status=live}}&lt;/ref&gt;

On 14 May 2011, Paraguay celebrated its [[:en:Paraguay_Bicentennial|bicentenary]] on the 200th anniversary of independence from the Spanish Empire as a sovereign state.

Lugo's supporters gathered outside Congress to protest the decision as a &quot;politically motivated coup d'état&quot;.&lt;ref name=&quot;CNN22&quot; /&gt; Lugo's removal from office on 22&amp;nbsp;June 2012 is considered by [[:en:UNASUR|UNASUR]] and other neighboring countries, especially those currently governed by leftist leaders, as a coup d'état.&lt;ref&gt;{{cite web |date=22 June 2012 |title=COMUNICADO UNASUR Asunción, 22 de Junio de 2012 |url=http://www.unasursg.org/index.php?option=com_content&amp;view=article&amp;id=698%3Acomunicado-asuncion-22-de-junio-de-2012&amp;catid=68%3Acomunicados&amp;Itemid=346 |url-status=dead |archive-url=https://web.archive.org/web/20120627050748/http://www.unasursg.org/index.php?option=com_content&amp;view=article&amp;id=698:comunicado-asuncion-22-de-junio-de-2012&amp;catid=68:comunicados&amp;Itemid=346 |archive-date=27 June 2012 |access-date=23 June 2012 |publisher=UNASUR |language=es}}&lt;/ref&gt; However, the Organization of American States, which sent a mission to Paraguay to gather information, concluded that the impeachment process was not a coup d'état, as it had been carried out in accordance with the [[:en:Constitution_of_Paraguay|Constitution of Paraguay]].&lt;ref&gt;Halvorssen, Thor, ''[https://www.forbes.com/sites/thorhalvorssen/2012/07/03/paraguay-is-not-honduras/#57bce3c72308 Paraguay is not Honduras: President Lugo's Impeachment was not a Coup] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20180730203938/https://www.forbes.com/sites/thorhalvorssen/2012/07/03/paraguay-is-not-honduras/#57bce3c72308|date=30 July 2018}}'', Forbes.com, 3 July 2012, retrieved 30 July 2018&lt;/ref&gt;

=== Present day ===
From August 2013 to 15 August 2018, the [[:en:President_of_Paraguay|President of Paraguay]] was [[:en:Horacio_Cartes|Horacio Cartes]].&lt;ref&gt;{{cite news|url=https://www.nytimes.com/2013/04/22/world/americas/horacio-cartes-wins-paraguays-presidential-election.html|title=Conservative Tobacco Magnate Wins Presidential Race in Paraguay|last=Romero|first=Simon|date=22 April 2013|work=The New York Times|access-date=7 April 2021|archive-url=https://web.archive.org/web/20171102234322/http://www.nytimes.com/2013/04/22/world/americas/horacio-cartes-wins-paraguays-presidential-election.html|archive-date=2 November 2017|url-status=live}}&lt;/ref&gt; Since 15 August 2018, the [[:en:President_of_Paraguay|President of Paraguay]] has been [[:en:Mario_Abdo_Benítez|Mario Abdo Benítez]]. They are both from the conservative [[:en:Colorado_Party_(Paraguay)|Colorado Party]].&lt;ref&gt;{{cite news|url=https://www.bbc.com/news/world-latin-america-45200965|title=New Paraguayan President Abdo Benítez sworn in|date=15 August 2018|work=BBC News|access-date=1 April 2021|archive-url=https://web.archive.org/web/20210415203558/https://www.bbc.com/news/world-latin-america-45200965|archive-date=15 April 2021|url-status=live}}&lt;/ref&gt; President Mario Abdo enjoyed a close relationship with the Brazilian far-right president (in power 2019–2022), [[:en:Jair_Bolsonaro|Jair Bolsonaro]].&lt;ref&gt;{{cite news|url=https://www.reuters.com/article/us-paraguay-president-idUSKCN1V421O|title=Paraguayan president's popularity plummets amid Brazil-linked political crisis|last=Cristaldo|first=Mariel|date=14 August 2019|work=reuters.com|access-date=1 June 2021|archive-url=https://web.archive.org/web/20210602215301/https://www.reuters.com/article/us-paraguay-president-idUSKCN1V421O|archive-date=2 June 2021|url-status=live}}&lt;/ref&gt; In February 2019, President Mario Abdo Benitez was at Bolsonaro's side when Bolsonaro praised Paraguayan military dictator Alfredo Stroessner, calling him &quot;a man of vision&quot;.&lt;ref&gt;{{cite news|url=https://abcnews.go.com/International/wireStory/brazils-bolsonaro-praises-late-paraguay-dictator-stroessner-61386307|title=Brazil's Bolsonaro praises late Paraguay dictator Stroessner|access-date=1 June 2021|archive-url=https://web.archive.org/web/20210602214208/https://abcnews.go.com/International/wireStory/brazils-bolsonaro-praises-late-paraguay-dictator-stroessner-61386307|archive-date=2 June 2021|website=[[ABC News (United States)|ABC News]]|url-status=live}}&lt;/ref&gt; In 2021, Paraguay became the first country in South America to produce electric energy in its [[:en:100%_renewable_energy|100% renewable energy]] supply. In May 2023, [[:en:Santiago_Peña|Santiago Peña]] of the long-ruling Colorado Party, won the presidential [[:en:2023_Paraguayan_general_election|election]] to succeed Mario Abdo as the next [[:en:President_of_Paraguay|President of Paraguay]].&lt;ref&gt;{{cite news|url=https://www.aljazeera.com/news/2023/5/3/amid-protests-authorities-uphold-legitimacy-of-paraguay-election|title=Amid protests, authorities uphold legitimacy of Paraguay election|access-date=26 May 2023|archive-url=https://web.archive.org/web/20230603212859/https://www.aljazeera.com/news/2023/5/3/amid-protests-authorities-uphold-legitimacy-of-paraguay-election|archive-date=3 June 2023|language=en|website=[[Al Jazeera Media Network|al Jazeera]] (aljazeera.com)|url-status=live}}&lt;/ref&gt; On 15 August 2023, Santiago Peña was sworn in as Paraguay's new president.&lt;ref&gt;{{cite news|url=https://www.reuters.com/world/americas/new-paraguayan-president-santiago-pena-sworn-2023-08-15/|title=Paraguay's President Pena sworn in, Taiwan VP in attendance|last1=Desantis|first1=Daniela|date=16 August 2023|work=Reuters|access-date=18 August 2023|archive-url=https://web.archive.org/web/20230818142608/https://www.reuters.com/world/americas/new-paraguayan-president-santiago-pena-sworn-2023-08-15/|archive-date=18 August 2023|last2=Elliott|first2=Lucinda|language=en|last3=Elliott|first3=Lucinda|url-status=live}}&lt;/ref&gt;

== යොමු කිරීම් ==</text>
      <sha1>jfb20f3ev4ea874mkz1fhnbferned2n</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>752924</id>
      <parentid>752923</parentid>
      <timestamp>2025-07-03T06:02:34Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>BuddhikaW88</username>
        <id>37808</id>
      </contributor>
      <origin>752924</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="42897" sha1="8l04bh20dol67ormu22ml7msgk0j1yo" xml:space="preserve">
=== පූර්ව යටත් විජිත යුගය ===
The indigenous [[:en:Guaraní_people|Guaraní]] had been living in eastern Paraguay for at least a millennium before the arrival of the [[:en:Spanish_Empire|Spanish]].&lt;ref&gt;{{cite web |title=Guarani Society |url=https://web.archive.org/web/20060925035916/http://lucy.ukc.ac.uk/EthnoAtlas/Hmar/Cult_dir/Culture.7843 |access-date=2025-05-17 |website=web.archive.org}}&lt;/ref&gt; Western Paraguay, the [[:en:Gran_Chaco|Gran Chaco]], was inhabited by nomads of whom the [[:en:Guaycuru_peoples|Guaycuru]] peoples were the most prominent. The Paraguay River was roughly the dividing line between the agricultural Guarani people to the east and the nomadic and seminomadic people to the west in the Gran Chaco. The Guarcuru nomads were known for their warrior traditions and were not fully pacified until the late 19th century.&lt;ref&gt;The Editors of Encyclopaedia Britannica. &quot;Mbayá&quot;. ''Encyclopedia Britannica'', 15 February 2007, https://www.britannica.com/topic/Mbaya. Accessed 17 May 2025&lt;/ref&gt; These indigenous tribes belonged to five distinct language families, which were the bases of their major divisions.&lt;ref name=&quot;:1&quot;&gt;{{Cite web |last=Barba |first=Paula López |date=2023-08-25 |title=El guaraní paraguayo, la lengua de la resistencia |url=https://elpais.com/america-futura/2023-08-25/el-guarani-paraguayo-la-lengua-de-la-resistencia.html |access-date=2025-05-17 |website=El País América |language=es}}&lt;/ref&gt;&lt;ref name=&quot;:2&quot;&gt;Miller, Mark D.H., Webb, Kempton E., Martin, Gene E.. &quot;Gran Chaco&quot;. Encyclopedia Britannica, 12 May. 2025, https://www.britannica.com/place/Gran-Chaco. Accessed 17 May 2025&lt;/ref&gt; Differing language speaking groups were generally competitive over resources and territories. They were further divided into tribes by speaking languages in branches of these families. Today 17 separate [[:en:Ethnolinguistics|ethnolinguistic]] groups remain.&lt;ref name=&quot;:1&quot; /&gt;&lt;ref name=&quot;:2&quot; /&gt;

=== යටත් විජිත යුගය ===
The first Europeans in the area were Spanish explorers in 1516.&lt;ref name=&quot;eec&quot;&gt;{{cite report|author=Sacks, Richard S.|section=Early explorers and conquistadors|editor1-last=Hanratty|editor1-first=Dannin M.|editor2-last=Meditz|editor2-first=Sandra W.|year=1988|title=Paraguay: A country study|location=Washington, DC|publisher=U.S. [[Library of Congress]] / [[Government Printing Office|GPO]]|url=http://countrystudies.us/paraguay/2.htm|url-status=live|access-date=19 September 2009|archive-url=https://web.archive.org/web/20110919163833/http://countrystudies.us/paraguay/2.htm|archive-date=19 September 2011}}&lt;/ref&gt; The Spanish explorer [[:en:Juan_de_Salazar_de_Espinosa|Juan de Salazar de Espinosa]] founded the settlement of [[:en:Asunción|Asunción]] on 15 August 1537. The city eventually became the center of a [[:en:Spanish_colonization_of_the_Americas|Spanish colonial province of Paraguay]].

An attempt to create an autonomous Christian Indian nation&lt;ref name=&quot;cite wdl|#2581&quot;&gt;{{cite web |year=1732 |title=Paraguariae Provinciae Soc. Jesu cum Adiacentibg. Novissima Descriptio |trans-title=A Current Description of the Province of the Society of Jesus in Paraguay with Neighboring Areas |url=http://www.wdl.org/en/item/2581/ |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20210428011358/http://www.wdl.org/en/item/2581/ |archive-date=28 April 2021 |access-date=8 September 2015 |language=la |via=[[World Digital Library]]}}&lt;/ref&gt; was undertaken by [[:en:Society_of_Jesus|Jesuit]] missions and settlements in this part of South America in the eighteenth century. They developed Jesuit [[:en:Reductions|reductions]] to bring Guarani populations together at Spanish missions and protect them from virtual slavery by Spanish settlers and Portuguese slave raiders, the ''[[:en:Bandeirantes|bandeirantes]]'', in addition to seeking their conversion to Christianity. Catholicism in Paraguay was influenced by the indigenous peoples: The [[:en:Syncretic|syncretic]] religion has absorbed native elements. The ''reducciones'' flourished in eastern Paraguay for about 150&amp;nbsp;years, until the expulsion of the Jesuits by the Spanish Crown in 1767.&lt;ref&gt;{{Cite book |last=Ganson |first=Barbara Anne |url=https://www.google.com/books/edition/The_Guaran%C3%AD_under_Spanish_Rule_in_the_R/CG7fscxlgpUC?hl=en&amp;gbpv=1&amp;dq=isbn:9780804754958&amp;printsec=frontcover |title=The Guaraní under Spanish Rule in the Río de la Plata |date=2003 |publisher=Stanford University Press |isbn=978-0-8047-5495-8 |language=en}}&lt;/ref&gt; The ruins of two 18th&amp;nbsp;century [[:en:Jesuit_Missions_of_La_Santísima_Trinidad_de_Paraná_and_Jesús_de_Tavarangue|Jesuit Missions of La Santísima Trinidad de Paraná and Jesús de Tavarangue]] have been designated as [[:en:World_Heritage_Sites|World Heritage Sites]] by [[:en:UNESCO|UNESCO]].

In western Paraguay, Spanish settlement and Christianity were strongly resisted by the nomadic [[:en:Guaycuru_peoples|Guaycuru]] and other nomads from the 16th century onward. Most of these peoples were absorbed into the [[:en:Mestizo|mestizo]] population in the 18th and 19th centuries.

=== ෆ්‍රැන්සියාවේ නිදහස සහ පාලනය ===
[[File:José_Gaspar_Rodríguez_de_Francia.jpg|link=https://en.wikipedia.org/wiki/File:Jos%C3%A9_Gaspar_Rodr%C3%ADguez_de_Francia.jpg|වම|thumb|පැරගුවේ රාජ්‍යයේ පළමු ඒකාධිපතියා වූ හොසේ ගැස්පර් රොඩ්‍රිගුස් ද ෆ්‍රැන්සියා]]
Paraguay overthrew the local Spanish administration on 14&amp;nbsp;May 1811. Paraguay's first dictator was [[:en:José_Gaspar_Rodríguez_de_Francia|José Gaspar Rodríguez de Francia]], who ruled Paraguay from 1814 until his death in 1840 with very little outside contact or influence.&lt;ref&gt;{{Cite web |title=Britain and the Paraguayan dictatorship, c. 1820-1840* |url=https://ora.ox.ac.uk/objects/uuid:3b1cd500-6c0f-4b17-8569-5fcd753d00da/files/rx633f1701}}&lt;/ref&gt; He intended to create a [[:en:Utopia|utopian]] society based on the [[:en:Geneva|Genevan]] theorist [[:en:Jean-Jacques_Rousseau|Jean-Jacques Rousseau]]'s [[:en:The_Social_Contract|''Social Contract'']].&lt;ref&gt;{{cite web |title=War of the Triple Alliance |url=http://warofthepacific.com/warofthetriplealliance.htm |archive-url=https://web.archive.org/web/20140807073919/http://warofthepacific.com/warofthetriplealliance.htm |archive-date=7 August 2014 |access-date=14 November 2010 |website=War of the Pacific (warofthepacific.com)}}&lt;/ref&gt; Rodríguez de Francia was nicknamed ''El Supremo''.

Rodríguez de Francia established new laws that greatly reduced the powers of the Catholic church (Catholicism was then an established state religion) and the cabinet, forbade colonial citizens from marrying one another and allowed them to marry only blacks, [[:en:Mulattoes|mulattoes]] or natives, in order to break the power of colonial-era elites and to create a [[:en:Mixed-race|mixed-race]] or mestizo society.&lt;ref&gt;{{cite news|url=https://www.nytimes.com/2012/03/12/world/americas/in-paraguay-indigenous-language-with-unique-staying-power.html|title=In Paraguay, indigenous language with unique staying power|last1=Romero|first1=Simon|date=12 March 2012|newspaper=[[The New York Times]]|access-date=5 October 2015|archive-url=https://web.archive.org/web/20150930235457/http://www.nytimes.com/2012/03/12/world/americas/in-paraguay-indigenous-language-with-unique-staying-power.html|archive-date=30 September 2015|url-status=live}}&lt;/ref&gt; He cut off relations between Paraguay and the rest of South America. Because of Francia's restrictions of freedom, [[:en:Fulgencio_Yegros|Fulgencio Yegros]] and several other Independence-era leaders in 1820 planned a ''coup d'état'' against Francia, who discovered the plot and had its leaders either executed or imprisoned for life.&lt;ref&gt;{{cite encyclopedia |title=Colonial period |encyclopedia=[[Encyclopedia Britannica]] |url=https://www.britannica.com/place/Paraguay |access-date=5 January 2021 |archive-url=https://web.archive.org/web/20201225183757/https://www.britannica.com/place/Paraguay |archive-date=25 December 2020 |department=Paraguay |url-status=live}}&lt;/ref&gt;

=== ලෝපෙස් පවුලේ පාලනය ===
[[File:1864_Mitchell_Map_of_Brazil,_Bolivia_and_Chili_-_Geographicus_-_SouthAmericaSouth-mitchell-1864.jpg|link=https://en.wikipedia.org/wiki/File:1864_Mitchell_Map_of_Brazil,_Bolivia_and_Chili_-_Geographicus_-_SouthAmericaSouth-mitchell-1864.jpg|thumb|කලාපයේ දේශපාලන සිතියම, 1864]]
After Francia's death in 1840, Paraguay was ruled by various military officers under a new ''[[:en:Military_junta|junta militar]]'', until [[:en:Carlos_Antonio_López|Carlos Antonio López]] (allegedly Rodríguez de Francia's nephew) came to power in 1841. López modernized Paraguay and opened it to foreign commerce. He signed a [[:en:Nonaggression_pact|nonaggression pact]] with Argentina and officially declared independence of Paraguay in 1842. After López's death in 1862, power was transferred to his eldest son, [[:en:Francisco_Solano_López|Francisco Solano López]].

The regime of the López family was characterized by pervasive and rigid centralism in production and distribution. There was no distinction between the public and the private spheres, and the López family ruled the country as it would a large estate.&lt;ref&gt;{{cite report|title=Carlos Antonio López|date=December 1988|series=Library of Congress Country Studies|publisher=U.S. [[Library of Congress]]|url=http://lcweb2.loc.gov/cgi-bin/query/r?frd/cstdy:@field(DOCID+py0019)|access-date=30 December 2005|archive-url=https://web.archive.org/web/20170816005342/http://lcweb2.loc.gov/cgi-bin/query/r?frd%2Fcstdy%3A%40field%28DOCID+py0019%29|archive-date=16 August 2017}}&lt;/ref&gt;

The government exerted control on all exports. The export of [[:en:Yerba_mate|yerba mate]] and valuable wood products maintained the balance of trade between Paraguay and the outside world.&lt;ref&gt;{{worldhistory|section=1665|quote=Page 630}}&lt;/ref&gt; The Paraguayan government was extremely protectionist, never accepted loans from abroad and levied high [[:en:Tariff|tariffs]] against imported foreign products. This [[:en:Protectionism|protectionism]] made the society self-sufficient, and it also avoided the debt suffered by Argentina and Brazil. Slavery existed in Paraguay, although not in great numbers, until 1844, when it was legally abolished in the new constitution.&lt;ref name=&quot;rbcg1933&quot;&gt;{{cite book |last1=Cunninghame Graham |first1=Robert Bontine |author1-link=Robert Bontine Cunninghame Graham |title=Portrait of a Dictator: Francisco Solano López |publisher=William Heinemann Ltd. |year=1933 |location=London}}&lt;/ref&gt;{{rp|39–40}}

[[:en:Francisco_Solano_López|Francisco Solano López]], the son of Carlos Antonio López, replaced his father as the President-Dictator in 1862, and generally continued the political policies of his father. Both wanted to give an international image of Paraguay as &quot;democratic and republican&quot;, but in fact, the ruling family had almost total control of all public life in the country, including church and colleges.&lt;ref name=&quot;rbcg1933&quot; /&gt;{{rp|41–42}}

Militarily, Carlos Antonio López modernized and expanded industry and the [[:en:Paraguayan_Army|Paraguayan Army]] and greatly strengthened the strategic defenses of Paraguay by developing the [[:en:Fortress_of_Humaitá|Fortress of Humaitá]].&lt;ref&gt;Robert Cowley, ''The Reader's Encyclopedia to Military History''. New York, New York: Houston Mifflin, 1996. Page 479.&lt;/ref&gt; The government hired more than 200 foreign technicians, who installed [[:en:Telegraph_line|telegraph lines]] and railroads to aid the expanding steel, textile, paper and ink, naval construction, weapons and gunpowder industries. The [[:en:Ybycuí|Ybycuí]] foundry, completed in 1850, manufactured cannons, mortars and bullets of all calibers. River warships were built in the shipyards of Asunción. Fortifications were built, especially along the [[:en:Apa_River|Apa River]] and in [[:en:Gran_Chaco|Gran Chaco]].&lt;ref name=&quot;Hooker&quot;&gt;Hooker, T.D., 2008, The Paraguayan War, Nottingham: Foundry Books, {{ISBN|1901543153}}&lt;/ref&gt;{{rp|22}} Following the death of Carlos Antonio López, these projects continued under his son Francisco Solano.

In terms of socio-economic development, the country was dubbed &quot;the most advanced Republic in South America&quot;, notably by the British judge and politician [[:en:Robert_Phillimore|Sir Robert Phillimore]].&lt;ref&gt;Robert Phillimore (1860), ''A Statement of the Facts of the Controversy Between the Governments of Great Britain and Paraguay'', page 2. William Moore Printing, Washington D.C., USA.&lt;/ref&gt;

According to George Thompson, Lieutenant Colonel of Engineers in the Paraguayan Army prior to and during the war, López's government was comparatively a good one for Paraguay:

{{blockquote|Probably in no other country in the world has life and property been so secure as all over Paraguay during his (Antonio Lopez's) reign. Crime was almost unknown, and when committed, immediately detected and punished. The mass of the people was, perhaps, the happiest in existence. They had hardly to do any work to gain a livelihood. Each family had its house or hut in its own ground. They planted, in a few days, enough tobacco, maize and mandioca for their own consumption [...]. Having at every hut a grove of oranges [...] and also a few cows, they were almost throughout the year under little necessity [...]. The higher classes, of course, lived more in the European way...|George Thompson, C.E.&lt;ref&gt;{{cite book |last1 = Thompson | first1=George |year=1869
 |title = The War in Paraguay: With a historical sketch of the country and its people and notes upon the military engineering of the war. |publisher = Longmans and Green Co. |location = London |page=10}}&lt;/ref&gt;}}

=== පැරගුවේ යුද්ධය (1864–1870) ===
[[File:FRANCISCO_SOLANO_LOPEZ_(From_a_Photograph_taken_in_1859).jpg|link=https://en.wikipedia.org/wiki/File:FRANCISCO_SOLANO_LOPEZ_(From_a_Photograph_taken_in_1859).jpg|thumb|ෆ්‍රැන්සිස්කෝ සොලානෝ ලෝපෙස්]]
On 12&amp;nbsp;October 1864, despite Paraguayan ultimatums, [[:en:Empire_of_Brazil|Brazil]] (allied with the Argentine Government under General [[:en:Bartolomé_Mitre|Bartolomé Mitre]] and the rebellious [[:en:Colorado_Party_(Uruguay)|Uruguayan colorados]] led by Gen. [[:en:Venancio_Flores|Venancio Flores]]) invaded the Republic of Uruguay in order to overthrow the government of that time (which was under the rule of the [[:en:National_Party_(Uruguay)|Blanco Party]], an ally of López),{{efn|The Blanco Party of Uruguay, hardline right wing and reactionary at those days, was in the Uruguayan Government during the outbreak of the war and were allies of the Paraguayan Government.&lt;ref&gt;{{cite book |first=Luis Alberto |last=de&amp;nbsp;Herrera |year=1927 |title=El Drama del 65 – La Culpa Mitrista |pages=11–33 |publisher=Bareiro y Ramos |location=Montevideo, Uruguay}} — classic book by Blanco leader&lt;/ref&gt;}} thus starting the [[:en:Paraguayan_War|Paraguayan War]].{{efn|[[Richard Francis Burton|Burton]], a witness of the conflict, marks this date (12–16 October 1864) as the real beginning of the war. He writes (and it is the most logic account, considering the facts): ''The Brazilian Army invades the [[Banda Oriental]], despite the protestations of President López, who declared that such invasion would be held a &quot;casus belli&quot;''.&lt;ref&gt;{{cite book |first=Richard Francis, Sir |last=Burton |author-link=Richard Francis Burton |year=1870 |title=Letters from the Battlefields of Paraguay |page=76 |publisher=Tinsley Brothers |location=London}}&lt;/ref&gt;}}

The Paraguayans, led by the [[:en:Grand_marshal|Marshal of the Republic]] [[:en:Francisco_Solano_López|Francisco Solano López]], retaliated by [[:en:Mato_Grosso_Campaign|attacking Mato Grosso]] on 15 December 1864 and later declared war against Argentina on 23 March 1865. The Blanco Government was toppled and replaced by a Colorado government under General Venancio Flores on 22 February 1865. Afterward, the [[:en:Argentine_Republic|Argentine Republic]], the [[:en:Empire_of_Brazil|Empire of Brazil]] and the Republic of Uruguay signed the [[:en:Treaty_of_the_Triple_Alliance|Secret Treaty of the Triple Alliance]] against the Paraguayan Government on 1 May 1865.&lt;ref&gt;{{cite book |author=Pomer, León |title=La Guerra del Paraguay: Estado, política y negocios |publisher=Editorial Colihue |year=2008 |location=Buenos Aires, Argentina |pages=240–241 |language=es}}&lt;/ref&gt;

On 24 May 1866, the [[:en:Battle_of_Tuyutí|Battle of Tuyutí]] led to the loss of 6,000 men when a Paraguayan attack was repelled by the Allies. It was marked as the bloodiest battle in South America during the war.

The Paraguayans put up a ferocious resistance but ultimately lost in 1870 in the [[:en:Battle_of_Cerro_Corá|Battle of Cerro Corá]], where Marshal Solano López refused to surrender and died in action.&lt;ref&gt;{{cite book |author=Hooker, T.D. |title=The Paraguayan War |publisher=Foundry Books |year=2008 |isbn=978-1901543155 |location=Nottingham, UK |pages=105–108}}&lt;/ref&gt; The real causes of this war, which remains the bloodiest international conflict in the history of [[:en:The_Americas|The Americas]], are still highly debatable.{{efn|The classical view asserts that Francisco Solano López's expansionist and hegemonic views are the main reason for the outbreak of the conflict. The traditional Paraguayan view, held by the &quot;''lopistas''&quot; (supporters of Solano López in Paraguay and elsewhere), holds that Paraguay acted in self-defense and for the protection of the equilibrium of the Plate Basin. This view is usually contested by the &quot;''anti-lopistas''&quot; (known in Paraguay as &quot;''legionarios''&quot;), who favored the &quot;Triple Alliance&quot;. Revisionist views from right and left national populists put a great emphasis on the influence of the British Empire, a view that a majority of historians reject.{{citation needed|date=June 2023}}}}
[[File:TuyutiDetail.jpg|link=https://en.wikipedia.org/wiki/File:TuyutiDetail.jpg|thumb|ටුයුටි සටන, 1866 මැයි]]
Paraguay lost 25–33% of its territory to Argentina and Brazil, paid an enormous war debt, and sold large amounts of national properties to stabilize its internal budget. The worst consequence of the war was the catastrophic loss of population. At least 50% of Paraguayans died during the conflict, numbers to which it took many decades for the country to return. Of the disaster suffered by the Paraguayans at the outcome of the war, [[:en:William_D._Rubinstein|William D. Rubinstein]] wrote:

&quot;The normal estimate is that of a Paraguayan population of somewhere between 450,000 and 900,000, only 220,000 survived the war, of whom only 28,000 were adult males.&quot;&lt;ref&gt;{{Cite book |last=Rubinsein |first=W.D. |url=https://books.google.com/books?id=nMMAk4VwLLwC |title=Genocide: a history |publisher=Pearson Education |year=2004 |isbn=0-582-50601-8 |page=94 |access-date=18 October 2015 |archive-url=https://web.archive.org/web/20150910110549/https://books.google.com/books?id=nMMAk4VwLLwC |archive-date=10 September 2015 |url-status=live}}&lt;/ref&gt;

During the pillaging of Asunción in 1869, the [[:en:Imperial_Brazilian_Army|Imperial Brazilian Army]] packed up and transported the Paraguayan National Archives to [[:en:Rio_de_Janeiro|Rio de Janeiro]].&lt;ref&gt;{{cite book |last=Sanchez Quell |first=Hipólito |title=Los 50.000 Documentos Paraguayos Llevados al Brasil |publisher=Ediciones Comuneros |year=2006 |location=Asunción, Paraguay}}&lt;/ref&gt;{{efn|Some of the documents taken by Brasil during the war, were returned to Paraguay in the collection known as &quot;Colección de Río Branco&quot;, nowadays in the National Archives of Asunción, Paraguay.}} Brazil's records from the war have remained classified. This has made Paraguayan history in the colonial and early national periods difficult to research and study.&lt;ref name=&quot;Weinstein-2007-04&quot;&gt;{{cite magazine|last=Weinstein|first=Barbara|date=1 April 2007|title=Let the sunshine in: Government records and national insecurities|url=http://www.historians.org/perspectives/issues/2007/0704/0704pre1.cfm|url-status=live|department=From the President|edition=online|publisher=[[American Historical Association]]|volume=45|issue=4|archive-url=https://web.archive.org/web/20121008191444/http://www.historians.org/perspectives/issues/2007/0704/0704pre1.cfm|archive-date=8 October 2012|access-date=5 October 2012|magazine=[[Perspectives on History]]}}&lt;/ref&gt;

=== 20 වන සියවස ===
[[File:Chacokrieg.jpg|link=https://en.wikipedia.org/wiki/File:Chacokrieg.jpg|thumb|ග්‍රාන් චාකෝ යනු චාකෝ යුද්ධයේ ස්ථානය (1932–35), එහිදී බොලිවියාව මතභේදාත්මක භූමියෙන් වැඩි කොටසක් පැරගුවේට අහිමි විය.]]
In 1904 the Liberal revolution against the rule of Colorados broke out. The Liberal rule started a period of great political instability. Between 1904 and 1954 Paraguay had thirty-one [[:en:President_of_Paraguay|presidents]], most of whom were removed from office by force.&lt;ref&gt;{{cite report|last1=Hanratty|first1=Dannin M.|last2=Meditz|first2=Sandra W.|year=1988|title=Paraguay: A country study|location=Washington, DC|publisher=U.S. [[Library of Congress]] / [[Government Printing Office|GPO]]|url=http://countrystudies.us/paraguay/2.htm|url-status=live|access-date=19 September 2009|archive-url=https://web.archive.org/web/20110919163833/http://countrystudies.us/paraguay/2.htm|archive-date=19 September 2011}}&lt;/ref&gt; Conflicts between the factions of the ruling Liberal party led to the [[:en:Paraguayan_Civil_War_(1922)|Paraguayan Civil War of 1922]].

The unresolved border conflict with Bolivia over the Chaco region finally erupted in the early 1930s in the [[:en:Chaco_War|Chaco War]]. After both sides suffered great losses, Paraguay defeated Bolivia and established its sovereignty over most of the disputed Chaco region. After the war, military officers used popular dissatisfaction with the Liberal politicians to seize the power for themselves. On 17&amp;nbsp;February 1936, the [[:en:February_Revolution_(Paraguay)|February Revolution]] brought colonel [[:en:Rafael_Franco|Rafael Franco]] to power. Between 1940 and 1948, the country was ruled by general [[:en:Higinio_Morínigo|Higinio Morínigo]]. Dissatisfaction with his rule resulted in the [[:en:Paraguayan_Civil_War_(1947)|Paraguayan civil war of 1947]].&lt;ref&gt;{{cite web |title=Paraguay civil war 1947 |url=http://www.onwar.com/aced/nation/pat/paraguay/fparaguay1947.htm |url-status=dead |archive-url=https://web.archive.org/web/20100103214118/http://onwar.com/aced/nation/pat/paraguay/fparaguay1947.htm |archive-date=3 January 2010 |access-date=2 May 2010 |website=Onwar.com}}&lt;/ref&gt; In its aftermath [[:en:Alfredo_Stroessner|Alfredo Stroessner]] began involvement in a string of plots, which resulted in his military [[:en:1954_Paraguayan_coup_d'état|coup d'état of 4&amp;nbsp;May 1954]]. In the aftermath of [[:en:World_War_II|World War II]], Paraguay became a hideout for [[:en:Ratlines_(World_War_II_aftermath)|Nazi fugitives]] accused of war crimes.

=== ස්ට්‍රෝස්නර් යුගය, 1954–1989 ===
A series of unstable governments ensued until the establishment in 1954 of the regime of dictator [[:en:Alfredo_Stroessner|Alfredo Stroessner]], who remained in office for more than three decades until 1989. Paraguay was modernized to some extent under Stroessner's regime, although his rule was marked by extensive human rights abuses.&lt;ref&gt;{{cite news|url=https://www.washingtonpost.com/wp-dyn/content/article/2006/08/16/AR2006081601729.html|title=Alfredo Stroessner; Paraguayan dictator|last=Bernstein|first=Adam|date=17 August 2006|newspaper=[[The Washington Post]]|access-date=2 May 2010|archive-url=https://web.archive.org/web/20110516121443/http://www.washingtonpost.com/wp-dyn/content/article/2006/08/16/AR2006081601729.html|archive-date=16 May 2011|location=Washington, DC|url-status=live}}&lt;/ref&gt;

Stroessner and the ''Colorado'' party ruled the country from 1954 to 1989. The dictator oversaw an era of economic expansion, but also had a poor human rights and environmental record (see &quot;Political History&quot;). Paraguay actively participated in [[:en:Operation_Condor|Operation Condor]].&lt;ref&gt;{{cite web |last=Dinges |first=John |title=Operation Condor |url=http://www.latinamericanstudies.org/chile/operation-condor.htm |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20180722031734/http://www.latinamericanstudies.org/chile/operation-condor.htm |archive-date=22 July 2018 |access-date=6 July 2018 |website=latinamericanstudies.org |publisher=[[Columbia University]]}}&lt;/ref&gt; Torture and death for political opponents was routine. After his overthrow, the ''Colorado'' continued to dominate national politics until 2008.

The splits in the ''Colorado'' Party in the 1980s, and the prevailing conditions – Stroessner's advanced age, the character of the regime, the economic downturn, and [[:en:International_isolation|international isolation]] – were catalysts for anti-regime demonstrations and statements by the opposition prior to the 1988 general elections.{{Citation needed|date=January 2010}}

''[[:en:Authentic_Radical_Liberal_Party|PLRA]]'' leader [[:en:Domingo_Laíno|Domingo Laíno]] served as the focal point of the opposition in the second half of the 1980s. The government's effort to isolate Laíno by exiling him in 1982 had backfired. On his sixth attempt to reenter the country in 1986, Laíno returned with three television crews from the U.S., a former United States ambassador to Paraguay, and a group of Uruguayan and Argentine congressmen. Despite the international contingent, the police violently barred Laíno's return.&lt;ref&gt;{{cite web |title=Paraguay 1987, Chapter 4 |url=http://www.cidh.org/countryrep/Paraguay87eng/chap.4.htm |archive-url=https://web.archive.org/web/20210507100105/http://www.cidh.org/countryrep/Paraguay87eng/chap.4.htm |archive-date=7 May 2021 |website=[[Inter-American Commission on Human Rights]] (cidh.org)}}&lt;/ref&gt;

The Stroessner regime relented in April&amp;nbsp;1987, and permitted Laíno to return to Asunción. Laíno took the lead in organizing demonstrations and reducing infighting among the opposition party. The opposition was unable to reach agreement on a common strategy regarding the elections, with some parties advocating abstention, and others calling for blank voting. The parties held numerous 'lightning demonstrations' (''mítines relámpagos''), especially in rural areas. Such demonstrations were gathered and quickly disbanded before the arrival of the [[:en:Police|police]].

In response to the upsurge in opposition activities, Stroessner condemned the Accord for advocating &quot;sabotage of the general elections and disrespect of the law&quot;. He used national police and civilian [[:en:Vigilantes|vigilantes]] of the ''Colorado'' Party to break up demonstrations. A number of opposition leaders were imprisoned or otherwise harassed. {{ill|Hermes Rafael Saguier|es}}, another key leader of the ''PLRA'', was imprisoned for four months in 1987 on charges of sedition. In early February 1988, police arrested 200&amp;nbsp;people attending a National Coordinating Committee meeting in [[:en:Coronel_Oviedo|Coronel Oviedo]]. Laíno and several other opposition figures were arrested before dawn on the day of the election, 14&amp;nbsp;February, and held for twelve hours. The government declared Stroessner's reelection with 89% of the vote.&lt;ref&gt;{{cite news|url=https://www.nytimes.com/1988/02/15/world/paraguayan-wins-his-eighth-term.html?scp=3&amp;sq=Paraguay%20february%201988&amp;st=cse|title=Paraguayan wins his eighth term|date=15 February 1988|newspaper=[[The New York Times]]|archive-url=https://web.archive.org/web/20170816064442/http://www.nytimes.com/1988/02/15/world/paraguayan-wins-his-eighth-term.html?scp=3&amp;sq=Paraguay%20february%201988&amp;st=cse|archive-date=16 August 2017}}&lt;/ref&gt;

The opposition attributed the results in part to the virtual Colorado monopoly on the mass media. They noted that 53% of those polled indicated that there was an &quot;uneasiness&quot; in Paraguayan society. 74% believed that the political situation needed changes, including 45% who wanted a substantial or total change. Finally, 31% stated that they planned to abstain from voting in the February elections.{{Citation needed|date=September 2008}}

=== ස්ට්‍රෝස්නර්ගේ බලයෙන් පහ කිරීම, 1989න් පසු ===
On 3 February 1989, Stroessner was overthrown in a military coup headed by General [[:en:Andrés_Rodríguez_(President)|Andrés Rodríguez]]. As president, Rodríguez instituted political, legal, and economic reforms and initiated a ''rapprochement'' with the international community. Reflecting the deep hunger of the rural poor for land, hundreds immediately occupied thousands of acres of unused territories belonging to Stroessner and his associates; by mid-1990, 19,000&amp;nbsp;families occupied {{convert|340000|acres|-3|abbr=on}}. At the time, 2.06&amp;nbsp;million people lived in rural areas, more than half of the 4.1&amp;nbsp;million total population, and most were landless.&lt;ref name=&quot;nagel&quot;&gt;{{cite journal|author=Nagel, Beverly Y.|year=1999|title='Unleashing the fury': The cultural discourse of rural violence and land rights in Paraguay|url=http://journals.cambridge.org/action/displayAbstract?fromPage=online&amp;aid=1921|journal=Comparative Studies in Society and History|publisher=Cambridge University Press|volume=41|issue=1|pages=148–181|doi=10.1017/S0010417599001905|doi-broken-date=1 November 2024|issn=0010-4175|url-access=subscription|archive-url=https://web.archive.org/web/20151016023308/http://journals.cambridge.org/action/displayAbstract?fromPage=online&amp;aid=1921|archive-date=16 October 2015|s2cid=146491025}}&lt;/ref&gt;

The June 1992 constitution established a democratic system of government and dramatically improved protection of fundamental human rights. In May 1993, Colorado Party candidate [[:en:Juan_Carlos_Wasmosy|Juan Carlos Wasmosy]] was elected as Paraguay's first civilian president in almost forty years, in what international observers deemed free and fair elections.

With support from the United States, the Organization of American States, and other countries in the region, the Paraguayan people rejected an April 1996 attempt by then Army Chief General [[:en:Lino_Oviedo|Lino Oviedo]] to oust President Wasmosy.

Oviedo was nominated as the Colorado candidate for president in the 1998 election. However, when the Supreme Court upheld in April his conviction on charges related to the 1996 coup attempt, he was not allowed to run and was detained in jail. His former running mate, [[:en:Raúl_Cubas|Raúl Cubas]], became the Colorado Party's candidate, and was elected in May in elections deemed by international observers to be free and fair. One of Cubas' first acts after taking office in August was to commute Oviedo's sentence and release him. In December 1998, Paraguay's Supreme Court declared these actions unconstitutional. In this tense atmosphere, the murder of Vice President and long-time Oviedo rival [[:en:Luis_María_Argaña|Luis María Argaña]] on 23 March 1999, led the Chamber of Deputies to impeach Cubas the next day.{{Citation needed|date=March 2010}} On 26 March, eight student anti-government demonstrators were murdered, widely believed to have been carried out by Oviedo supporters. This increased opposition to Cubas, who resigned on 28 March. Senate President [[:en:Luis_González_Macchi|Luis González Macchi]], a Cubas opponent, was peacefully sworn in as president the same day.

In 2003, [[:en:Nicanor_Duarte|Nicanor Duarte]] was elected as president.

=== ප්‍රනාන්දු ලුගෝගේ මැතිවරණය ===
For the 2008 general elections, the Colorado Party was favored in polls. Their candidate was Minister of Education [[:en:Blanca_Ovelar|Blanca Ovelar]], the first woman to be nominated as a candidate for a major party in Paraguayan history. After sixty years of Colorado rule, voters chose [[:en:Fernando_Lugo|Fernando Lugo]], a former Roman Catholic Bishop and not a professional politician in civil government, and a member of the Authentic Radical Liberal Party, Paraguay's largest opposition party. Lugo was an adherent of [[:en:Liberation_theology|liberation theology]]. Lugo achieved a historic victory in Paraguay's presidential election, defeating the ruling party candidate, and ending 61 years of conservative rule. Lugo won with nearly 41% of the vote, compared to almost 31% for Blanca Ovelar of the Colorado party.&lt;ref&gt;{{Cite journal|author=Nickson, Andrew|year=2009|title=The general election in Paraguay, April 2008|journal=Journal of Electoral Studies|volume=28|issue=1|pages=145–9|doi=10.1016/j.electstud.2008.10.001}}&lt;/ref&gt; Outgoing President [[:en:Nicanor_Duarte|Nicanor Duarte Frutos]] hailed the moment as the first time in the history of the nation that a government had transferred power to opposition forces in a constitutional and peaceful fashion.{{citation needed|date=July 2021}}

Lugo was sworn in on 15 August 2008. The Lugo administration set its two major priorities as the reduction of corruption and economic inequality.&lt;ref name=&quot;state.gov&quot;&gt;{{cite web |date=15 March 2012 |title=Paraguay |url=https://2009-2017.state.gov/r/pa/ei/bgn/1841.htm#econ |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20170122194534/https://2009-2017.state.gov/r/pa/ei/bgn/1841.htm#econ |archive-date=22 January 2017 |access-date=5 October 2012 |website=State.gov}}&lt;/ref&gt;
[[File:Saludo_de_Piñera_a_Cartes_(cropped).jpg|link=https://en.wikipedia.org/wiki/File:Saludo_de_Pi%C3%B1era_a_Cartes_(cropped).jpg|thumb|2013 අගෝස්තු 15 වන දින හිටපු ජනාධිපති හොරාසියෝ කාටෙස්ගේ පදවි ප්‍රාප්තිය]]
Political instability following Lugo's election and disputes within his cabinet encouraged some renewal of popular support for the Colorado Party. Reports suggested that the businessman [[:en:Horacio_Cartes|Horacio Cartes]] became the new political figure amid disputes. Despite the US [[:en:Drug_Enforcement_Administration|Drug Enforcement Administration]]'s strong accusations against Cartes related to [[:en:Illegal_drug_trade|drug trafficking]], he continued to amass followers in the political arena.{{citation needed|date=July 2021}}

On 14 January 2011, the Colorado Party convention nominated Horacio Cartes as the presidential candidate for the party. However, the party's constitution did not allow it.{{clarify|date=April 2012}} On 21 June 2012, [[:en:Impeachment_of_Fernando_Lugo|impeachment proceedings against President Lugo]] began in the country's lower house, which was controlled by his opponents. Lugo was given less than twenty-four hours to prepare for the proceedings and only two hours in which to mount a defense.&lt;ref name=&quot;Guardian&quot;&gt;{{cite news|url=https://www.theguardian.com/commentisfree/2012/jun/22/washington-fernando-lugo-ouster-paraguay|title=What will Washington do about Fernando Lugo's ouster in Paraguay?|last=Weisbrot|first=Mark|date=22 June 2012|newspaper=[[The Guardian]]|access-date=23 June 2012|archive-url=https://web.archive.org/web/20140910143002/http://www.theguardian.com/commentisfree/2012/jun/22/washington-fernando-lugo-ouster-paraguay|archive-date=10 September 2014|url-status=live}}&lt;/ref&gt; Impeachment was quickly approved and the resulting trial in Paraguay's Senate, also controlled by the opposition, ended with the removal of Lugo from office and Vice President Federico Franco assuming the duties of president.&lt;ref name=&quot;CNN22&quot;&gt;{{cite news|url=http://www.cnn.com/2012/06/22/world/americas/paraguay-president/index.html|title=Paraguayan Senate removes president|last=Castillo|first=Mariano|date=22 June 2012|access-date=22 June 2012|archive-url=https://web.archive.org/web/20120623040625/http://www.cnn.com/2012/06/22/world/americas/paraguay-president/index.html|archive-date=23 June 2012|publisher=CNN|url-status=live}}&lt;/ref&gt; Lugo's rivals blamed him for the deaths of 17&amp;nbsp;people – eight police officers and nine farmers – in armed clashes after police were ambushed by armed peasants when enforcing an eviction order against rural trespassers.&lt;ref&gt;{{cite news|url=https://www.reuters.com/article/us-paraguay-lugo-idUSBRE85K13N20120621|title=Paraguay's president vows to face impeachment effort|last=Desantis|first=Daniela|date=21 June 2012|work=[[Reuters]]|access-date=21 June 2012|archive-url=https://web.archive.org/web/20130208094438/http://www.reuters.com/article/2012/06/21/us-paraguay-lugo-idUSBRE85K13N20120621|archive-date=8 February 2013|edition=US|url-status=live}}&lt;/ref&gt;

On 14 May 2011, Paraguay celebrated its [[:en:Paraguay_Bicentennial|bicentenary]] on the 200th anniversary of independence from the Spanish Empire as a sovereign state.

Lugo's supporters gathered outside Congress to protest the decision as a &quot;politically motivated coup d'état&quot;.&lt;ref name=&quot;CNN22&quot; /&gt; Lugo's removal from office on 22&amp;nbsp;June 2012 is considered by [[:en:UNASUR|UNASUR]] and other neighboring countries, especially those currently governed by leftist leaders, as a coup d'état.&lt;ref&gt;{{cite web |date=22 June 2012 |title=COMUNICADO UNASUR Asunción, 22 de Junio de 2012 |url=http://www.unasursg.org/index.php?option=com_content&amp;view=article&amp;id=698%3Acomunicado-asuncion-22-de-junio-de-2012&amp;catid=68%3Acomunicados&amp;Itemid=346 |url-status=dead |archive-url=https://web.archive.org/web/20120627050748/http://www.unasursg.org/index.php?option=com_content&amp;view=article&amp;id=698:comunicado-asuncion-22-de-junio-de-2012&amp;catid=68:comunicados&amp;Itemid=346 |archive-date=27 June 2012 |access-date=23 June 2012 |publisher=UNASUR |language=es}}&lt;/ref&gt; However, the Organization of American States, which sent a mission to Paraguay to gather information, concluded that the impeachment process was not a coup d'état, as it had been carried out in accordance with the [[:en:Constitution_of_Paraguay|Constitution of Paraguay]].&lt;ref&gt;Halvorssen, Thor, ''[https://www.forbes.com/sites/thorhalvorssen/2012/07/03/paraguay-is-not-honduras/#57bce3c72308 Paraguay is not Honduras: President Lugo's Impeachment was not a Coup] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20180730203938/https://www.forbes.com/sites/thorhalvorssen/2012/07/03/paraguay-is-not-honduras/#57bce3c72308|date=30 July 2018}}'', Forbes.com, 3 July 2012, retrieved 30 July 2018&lt;/ref&gt;

=== වර්තමාන දිනය ===
From August 2013 to 15 August 2018, the [[:en:President_of_Paraguay|President of Paraguay]] was [[:en:Horacio_Cartes|Horacio Cartes]].&lt;ref&gt;{{cite news|url=https://www.nytimes.com/2013/04/22/world/americas/horacio-cartes-wins-paraguays-presidential-election.html|title=Conservative Tobacco Magnate Wins Presidential Race in Paraguay|last=Romero|first=Simon|date=22 April 2013|work=The New York Times|access-date=7 April 2021|archive-url=https://web.archive.org/web/20171102234322/http://www.nytimes.com/2013/04/22/world/americas/horacio-cartes-wins-paraguays-presidential-election.html|archive-date=2 November 2017|url-status=live}}&lt;/ref&gt; Since 15 August 2018, the [[:en:President_of_Paraguay|President of Paraguay]] has been [[:en:Mario_Abdo_Benítez|Mario Abdo Benítez]]. They are both from the conservative [[:en:Colorado_Party_(Paraguay)|Colorado Party]].&lt;ref&gt;{{cite news|url=https://www.bbc.com/news/world-latin-america-45200965|title=New Paraguayan President Abdo Benítez sworn in|date=15 August 2018|work=BBC News|access-date=1 April 2021|archive-url=https://web.archive.org/web/20210415203558/https://www.bbc.com/news/world-latin-america-45200965|archive-date=15 April 2021|url-status=live}}&lt;/ref&gt; President Mario Abdo enjoyed a close relationship with the Brazilian far-right president (in power 2019–2022), [[:en:Jair_Bolsonaro|Jair Bolsonaro]].&lt;ref&gt;{{cite news|url=https://www.reuters.com/article/us-paraguay-president-idUSKCN1V421O|title=Paraguayan president's popularity plummets amid Brazil-linked political crisis|last=Cristaldo|first=Mariel|date=14 August 2019|work=reuters.com|access-date=1 June 2021|archive-url=https://web.archive.org/web/20210602215301/https://www.reuters.com/article/us-paraguay-president-idUSKCN1V421O|archive-date=2 June 2021|url-status=live}}&lt;/ref&gt; In February 2019, President Mario Abdo Benitez was at Bolsonaro's side when Bolsonaro praised Paraguayan military dictator Alfredo Stroessner, calling him &quot;a man of vision&quot;.&lt;ref&gt;{{cite news|url=https://abcnews.go.com/International/wireStory/brazils-bolsonaro-praises-late-paraguay-dictator-stroessner-61386307|title=Brazil's Bolsonaro praises late Paraguay dictator Stroessner|access-date=1 June 2021|archive-url=https://web.archive.org/web/20210602214208/https://abcnews.go.com/International/wireStory/brazils-bolsonaro-praises-late-paraguay-dictator-stroessner-61386307|archive-date=2 June 2021|website=[[ABC News (United States)|ABC News]]|url-status=live}}&lt;/ref&gt; In 2021, Paraguay became the first country in South America to produce electric energy in its [[:en:100%_renewable_energy|100% renewable energy]] supply. In May 2023, [[:en:Santiago_Peña|Santiago Peña]] of the long-ruling Colorado Party, won the presidential [[:en:2023_Paraguayan_general_election|election]] to succeed Mario Abdo as the next [[:en:President_of_Paraguay|President of Paraguay]].&lt;ref&gt;{{cite news|url=https://www.aljazeera.com/news/2023/5/3/amid-protests-authorities-uphold-legitimacy-of-paraguay-election|title=Amid protests, authorities uphold legitimacy of Paraguay election|access-date=26 May 2023|archive-url=https://web.archive.org/web/20230603212859/https://www.aljazeera.com/news/2023/5/3/amid-protests-authorities-uphold-legitimacy-of-paraguay-election|archive-date=3 June 2023|language=en|website=[[Al Jazeera Media Network|al Jazeera]] (aljazeera.com)|url-status=live}}&lt;/ref&gt; On 15 August 2023, Santiago Peña was sworn in as Paraguay's new president.&lt;ref&gt;{{cite news|url=https://www.reuters.com/world/americas/new-paraguayan-president-santiago-pena-sworn-2023-08-15/|title=Paraguay's President Pena sworn in, Taiwan VP in attendance|last1=Desantis|first1=Daniela|date=16 August 2023|work=Reuters|access-date=18 August 2023|archive-url=https://web.archive.org/web/20230818142608/https://www.reuters.com/world/americas/new-paraguayan-president-santiago-pena-sworn-2023-08-15/|archive-date=18 August 2023|last2=Elliott|first2=Lucinda|language=en|last3=Elliott|first3=Lucinda|url-status=live}}&lt;/ref&gt;

== යොමු කිරීම් ==
&lt;references /&gt;</text>
      <sha1>8l04bh20dol67ormu22ml7msgk0j1yo</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>752925</id>
      <parentid>752924</parentid>
      <timestamp>2025-07-03T06:07:40Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>BuddhikaW88</username>
        <id>37808</id>
      </contributor>
      <origin>752925</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="58480" sha1="nfp637wigr3we0sno257c1fa3se3huj" xml:space="preserve">
=== පූර්ව යටත් විජිත යුගය ===
The indigenous [[:en:Guaraní_people|Guaraní]] had been living in eastern Paraguay for at least a millennium before the arrival of the [[:en:Spanish_Empire|Spanish]].&lt;ref&gt;{{cite web |title=Guarani Society |url=https://web.archive.org/web/20060925035916/http://lucy.ukc.ac.uk/EthnoAtlas/Hmar/Cult_dir/Culture.7843 |access-date=2025-05-17 |website=web.archive.org}}&lt;/ref&gt; Western Paraguay, the [[:en:Gran_Chaco|Gran Chaco]], was inhabited by nomads of whom the [[:en:Guaycuru_peoples|Guaycuru]] peoples were the most prominent. The Paraguay River was roughly the dividing line between the agricultural Guarani people to the east and the nomadic and seminomadic people to the west in the Gran Chaco. The Guarcuru nomads were known for their warrior traditions and were not fully pacified until the late 19th century.&lt;ref&gt;The Editors of Encyclopaedia Britannica. &quot;Mbayá&quot;. ''Encyclopedia Britannica'', 15 February 2007, https://www.britannica.com/topic/Mbaya. Accessed 17 May 2025&lt;/ref&gt; These indigenous tribes belonged to five distinct language families, which were the bases of their major divisions.&lt;ref name=&quot;:1&quot;&gt;{{Cite web |last=Barba |first=Paula López |date=2023-08-25 |title=El guaraní paraguayo, la lengua de la resistencia |url=https://elpais.com/america-futura/2023-08-25/el-guarani-paraguayo-la-lengua-de-la-resistencia.html |access-date=2025-05-17 |website=El País América |language=es}}&lt;/ref&gt;&lt;ref name=&quot;:2&quot;&gt;Miller, Mark D.H., Webb, Kempton E., Martin, Gene E.. &quot;Gran Chaco&quot;. Encyclopedia Britannica, 12 May. 2025, https://www.britannica.com/place/Gran-Chaco. Accessed 17 May 2025&lt;/ref&gt; Differing language speaking groups were generally competitive over resources and territories. They were further divided into tribes by speaking languages in branches of these families. Today 17 separate [[:en:Ethnolinguistics|ethnolinguistic]] groups remain.&lt;ref name=&quot;:1&quot; /&gt;&lt;ref name=&quot;:2&quot; /&gt;

ස්පාඤ්ඤ ජාතිකයන් පැමිණීමට පෙර අවම වශයෙන් සහස්‍රයක්වත් නැගෙනහිර පැරගුවේ ආදිවාසී ගුවාරානි ජනයා ජීවත් වූහ.[1] බටහිර පැරගුවේ, ග්‍රාන් චාකෝ, නාමිකයන් විසින් ජනාවාස කරන ලද අතර, ඔවුන්ගෙන් වඩාත් කැපී පෙනුනේ ගුවායිකුරු ජනයා ය. පැරගුවේ ගඟ දළ වශයෙන් නැගෙනහිරින් කෘෂිකාර්මික ගුවාරානි ජනතාව සහ ග්‍රාන් චාකෝ හි බටහිරින් සංචාරක සහ අර්ධ සංචාරක ජනතාව අතර බෙදුම් රේඛාව විය. ගුවාර්කුරු නාමිකයන් ඔවුන්ගේ රණශූර සම්ප්‍රදායන් සඳහා ප්‍රසිද්ධ වූ අතර 19 වන සියවසේ අග භාගය වන තෙක් සම්පූර්ණයෙන්ම සන්සුන් නොවීය.[2] මෙම ආදිවාසී ගෝත්‍ර ඔවුන්ගේ ප්‍රධාන බෙදීම්වල පදනම් වූ වෙනස් භාෂා පවුල් පහකට අයත් විය.[3][4] විවිධ භාෂා කතා කරන කණ්ඩායම් සාමාන්‍යයෙන් සම්පත් සහ භූමි සම්බන්ධයෙන් තරඟකාරී විය. මෙම පවුල්වල ශාඛා වල භාෂා කතා කිරීමෙන් ඔවුන් තවදුරටත් ගෝත්‍රවලට බෙදා ඇත. අද වන විට වෙනම ජනවාර්ගික භාෂාමය කණ්ඩායම් 17 ක් පවතී.[3][4]

යටත් විජිත යුගය


ප්‍රංශයේ නිදහස සහ පාලනය


ලෝපෙස් පවුලේ පාලනය

=== යටත් විජිත යුගය ===
The first Europeans in the area were Spanish explorers in 1516.&lt;ref name=&quot;eec&quot;&gt;{{cite report|author=Sacks, Richard S.|section=Early explorers and conquistadors|editor1-last=Hanratty|editor1-first=Dannin M.|editor2-last=Meditz|editor2-first=Sandra W.|year=1988|title=Paraguay: A country study|location=Washington, DC|publisher=U.S. [[Library of Congress]] / [[Government Printing Office|GPO]]|url=http://countrystudies.us/paraguay/2.htm|url-status=live|access-date=19 September 2009|archive-url=https://web.archive.org/web/20110919163833/http://countrystudies.us/paraguay/2.htm|archive-date=19 September 2011}}&lt;/ref&gt; The Spanish explorer [[:en:Juan_de_Salazar_de_Espinosa|Juan de Salazar de Espinosa]] founded the settlement of [[:en:Asunción|Asunción]] on 15 August 1537. The city eventually became the center of a [[:en:Spanish_colonization_of_the_Americas|Spanish colonial province of Paraguay]].

An attempt to create an autonomous Christian Indian nation&lt;ref name=&quot;cite wdl|#2581&quot;&gt;{{cite web |year=1732 |title=Paraguariae Provinciae Soc. Jesu cum Adiacentibg. Novissima Descriptio |trans-title=A Current Description of the Province of the Society of Jesus in Paraguay with Neighboring Areas |url=http://www.wdl.org/en/item/2581/ |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20210428011358/http://www.wdl.org/en/item/2581/ |archive-date=28 April 2021 |access-date=8 September 2015 |language=la |via=[[World Digital Library]]}}&lt;/ref&gt; was undertaken by [[:en:Society_of_Jesus|Jesuit]] missions and settlements in this part of South America in the eighteenth century. They developed Jesuit [[:en:Reductions|reductions]] to bring Guarani populations together at Spanish missions and protect them from virtual slavery by Spanish settlers and Portuguese slave raiders, the ''[[:en:Bandeirantes|bandeirantes]]'', in addition to seeking their conversion to Christianity. Catholicism in Paraguay was influenced by the indigenous peoples: The [[:en:Syncretic|syncretic]] religion has absorbed native elements. The ''reducciones'' flourished in eastern Paraguay for about 150&amp;nbsp;years, until the expulsion of the Jesuits by the Spanish Crown in 1767.&lt;ref&gt;{{Cite book |last=Ganson |first=Barbara Anne |url=https://www.google.com/books/edition/The_Guaran%C3%AD_under_Spanish_Rule_in_the_R/CG7fscxlgpUC?hl=en&amp;gbpv=1&amp;dq=isbn:9780804754958&amp;printsec=frontcover |title=The Guaraní under Spanish Rule in the Río de la Plata |date=2003 |publisher=Stanford University Press |isbn=978-0-8047-5495-8 |language=en}}&lt;/ref&gt; The ruins of two 18th&amp;nbsp;century [[:en:Jesuit_Missions_of_La_Santísima_Trinidad_de_Paraná_and_Jesús_de_Tavarangue|Jesuit Missions of La Santísima Trinidad de Paraná and Jesús de Tavarangue]] have been designated as [[:en:World_Heritage_Sites|World Heritage Sites]] by [[:en:UNESCO|UNESCO]].

In western Paraguay, Spanish settlement and Christianity were strongly resisted by the nomadic [[:en:Guaycuru_peoples|Guaycuru]] and other nomads from the 16th century onward. Most of these peoples were absorbed into the [[:en:Mestizo|mestizo]] population in the 18th and 19th centuries.

මෙම ප්‍රදේශයේ පළමු යුරෝපීයයන් 1516 දී ස්පාඤ්ඤ ගවේෂකයන් විය.[5] ස්පාඤ්ඤ ගවේෂක ජුවාන් ද සලාසාර් ද එස්පිනෝසා 1537 අගෝස්තු 15 වන දින අසුන්සියොන් ජනාවාසය ආරම්භ කළේය. අවසානයේ නගරය පැරගුවේ ස්පාඤ්ඤ යටත් විජිත පළාතක මධ්‍යස්ථානය බවට පත්විය.

දකුණු ඇමරිකාවේ මෙම කොටසේ ජේසු නිකායික මෙහෙයුම් සහ ජනාවාස මගින් ස්වාධීන ක්‍රිස්තියානි ඉන්දියානු ජාතියක් [6] නිර්මාණය කිරීමේ උත්සාහයක් දහඅටවන සියවසේදී සිදු කරන ලදී. ස්පාඤ්ඤ මෙහෙයුම් වලදී ගුවාරානි ජනගහනය එක්රැස් කිරීමට සහ ස්පාඤ්ඤ පදිංචිකරුවන් සහ පෘතුගීසි වහල් කොල්ලකරුවන් වන බැන්ඩෙයිරන්ට්ස් විසින් ක්‍රිස්තියානි ආගමට හැරවීමට උත්සාහ කිරීමට අමතරව, ගුවාරානි ජනගහනය අථත්‍ය වහල්භාවයෙන් ආරක්ෂා කිරීමට ඔවුන් ජේසු නිකායික අඩු කිරීම් වර්ධනය කළහ. පැරගුවේහි කතෝලික ධර්මය ආදිවාසී ජනයාගේ බලපෑමට ලක් විය: සමමුහුර්ත ආගම ස්වදේශීය අංග අවශෝෂණය කර ඇත. 1767 දී ස්පාඤ්ඤ කිරීටය විසින් ජේසු නිකායිකයින් පලවා හරින තෙක්, නැගෙනහිර පැරගුවේ වසර 150 ක් පමණ රෙඩියුසියෝන්වරු සමෘද්ධිමත් වූහ.[7] 18 වන සියවසේ ලා සැන්ටිසිමා ට්‍රිනිඩෑඩ් ද පරානා සහ ජෙසුස් ද තවරන්ගු යන ජේසු නිකායික දූත මණ්ඩල දෙකක නටබුන් යුනෙස්කෝව විසින් ලෝක උරුම ස්ථාන ලෙස නම් කර ඇත.

බටහිර පැරගුවේහි, ස්පාඤ්ඤ ජනාවාසකරණය සහ ක්‍රිස්තියානි ධර්මය 16 වන සියවසේ සිට සංචාරක ගුයිකුරු සහ අනෙකුත් නාමිකයන් විසින් දැඩි ලෙස ප්‍රතිරෝධය දක්වන ලදී. මෙම ජනයාගෙන් බොහෝ දෙනෙක් 18 වන සහ 19 වන සියවස් වලදී මෙස්ටිසෝ ජනගහනයට අවශෝෂණය කර ගත්හ.

=== ෆ්‍රැන්සියාවේ නිදහස සහ පාලනය ===
[[File:José_Gaspar_Rodríguez_de_Francia.jpg|link=https://en.wikipedia.org/wiki/File:Jos%C3%A9_Gaspar_Rodr%C3%ADguez_de_Francia.jpg|වම|thumb|පැරගුවේ රාජ්‍යයේ පළමු ඒකාධිපතියා වූ හොසේ ගැස්පර් රොඩ්‍රිගුස් ද ෆ්‍රැන්සියා]]
Paraguay overthrew the local Spanish administration on 14&amp;nbsp;May 1811. Paraguay's first dictator was [[:en:José_Gaspar_Rodríguez_de_Francia|José Gaspar Rodríguez de Francia]], who ruled Paraguay from 1814 until his death in 1840 with very little outside contact or influence.&lt;ref&gt;{{Cite web |title=Britain and the Paraguayan dictatorship, c. 1820-1840* |url=https://ora.ox.ac.uk/objects/uuid:3b1cd500-6c0f-4b17-8569-5fcd753d00da/files/rx633f1701}}&lt;/ref&gt; He intended to create a [[:en:Utopia|utopian]] society based on the [[:en:Geneva|Genevan]] theorist [[:en:Jean-Jacques_Rousseau|Jean-Jacques Rousseau]]'s [[:en:The_Social_Contract|''Social Contract'']].&lt;ref&gt;{{cite web |title=War of the Triple Alliance |url=http://warofthepacific.com/warofthetriplealliance.htm |archive-url=https://web.archive.org/web/20140807073919/http://warofthepacific.com/warofthetriplealliance.htm |archive-date=7 August 2014 |access-date=14 November 2010 |website=War of the Pacific (warofthepacific.com)}}&lt;/ref&gt; Rodríguez de Francia was nicknamed ''El Supremo''.

Rodríguez de Francia established new laws that greatly reduced the powers of the Catholic church (Catholicism was then an established state religion) and the cabinet, forbade colonial citizens from marrying one another and allowed them to marry only blacks, [[:en:Mulattoes|mulattoes]] or natives, in order to break the power of colonial-era elites and to create a [[:en:Mixed-race|mixed-race]] or mestizo society.&lt;ref&gt;{{cite news|url=https://www.nytimes.com/2012/03/12/world/americas/in-paraguay-indigenous-language-with-unique-staying-power.html|title=In Paraguay, indigenous language with unique staying power|last1=Romero|first1=Simon|date=12 March 2012|newspaper=[[The New York Times]]|access-date=5 October 2015|archive-url=https://web.archive.org/web/20150930235457/http://www.nytimes.com/2012/03/12/world/americas/in-paraguay-indigenous-language-with-unique-staying-power.html|archive-date=30 September 2015|url-status=live}}&lt;/ref&gt; He cut off relations between Paraguay and the rest of South America. Because of Francia's restrictions of freedom, [[:en:Fulgencio_Yegros|Fulgencio Yegros]] and several other Independence-era leaders in 1820 planned a ''coup d'état'' against Francia, who discovered the plot and had its leaders either executed or imprisoned for life.&lt;ref&gt;{{cite encyclopedia |title=Colonial period |encyclopedia=[[Encyclopedia Britannica]] |url=https://www.britannica.com/place/Paraguay |access-date=5 January 2021 |archive-url=https://web.archive.org/web/20201225183757/https://www.britannica.com/place/Paraguay |archive-date=25 December 2020 |department=Paraguay |url-status=live}}&lt;/ref&gt;

පැරගුවේ 1811 මැයි 14 වන දින ප්‍රාදේශීය ස්පාඤ්ඤ පරිපාලනය පෙරලා දැමීය. පැරගුවේහි පළමු ආඥාදායකයා වූයේ 1814 සිට 1840 දී ඔහුගේ මරණය දක්වා ඉතා සුළු බාහිර සම්බන්ධතා හෝ බලපෑමකින් පැරගුවේ පාලනය කළ ජෝස් ගැස්පර් රොඩ්‍රිගුස් ද ෆ්‍රැන්සියා ය. ඔහු අදහස් කළේ ජිනීවන් න්‍යායාචාර්ය ජීන්-ජැක් රූසෝගේ සමාජ ගිවිසුම මත පදනම් වූ මනෝරාජික සමාජයක් නිර්මාණය කිරීමටයි. Rodríguez de Francia එල් Supremo යන ​​අන්වර්ථ නාමයෙන් හඳුන්වන ලදී.

කතෝලික පල්ලියේ බලතල බෙහෙවින් අඩු කරන නව නීති රොඩ්‍රිගස් ද ෆ්‍රැන්සියා විසින් ස්ථාපිත කරන ලද අතර (කතෝලික ධර්මය එවකට ස්ථාපිත රාජ්‍ය ආගමක් විය) සහ කැබිනට් මණ්ඩලය, යටත් විජිත පුරවැසියන් එකිනෙකා සමඟ විවාහ වීම තහනම් කළ අතර, යටත් විජිත යුගයේ ප්‍රභූන්ගේ බලය බිඳ දැමීමට සහ මිශ්‍ර-ජාතියක් හෝ මෙස්ටිසෝ සමාජයක් නිර්මාණය කිරීමට ඔවුන්ට කළු ජාතිකයන්, මුලටෝවරුන් හෝ ස්වදේශිකයන් පමණක් විවාහ කර ගැනීමට අවසර දුන්නේය. [10] ඔහු පැරගුවේ සහ දකුණු ඇමරිකාවේ සෙසු ප්‍රදේශ අතර සබඳතා කපා හැරියේය. ෆ්‍රැන්සියාගේ නිදහස සීමා කිරීම නිසා, ෆුල්ජෙන්සියෝ යෙග්‍රොස් සහ තවත් නිදහස් යුගයේ නායකයින් කිහිප දෙනෙකු 1820 දී ෆ්‍රැන්සියාට එරෙහිව කුමන්ත්‍රණයක් සැලසුම් කළ අතර, කුමන්ත්‍රණය සොයාගත් ෆුල්ජෙන්සියෝ යෙග්‍රොස් එහි නායකයින් මරණ දඬුවම නියම කළේය හෝ ජීවිතාන්තය දක්වා සිරගත කළේය.[11]

=== ලෝපෙස් පවුලේ පාලනය ===
[[File:1864_Mitchell_Map_of_Brazil,_Bolivia_and_Chili_-_Geographicus_-_SouthAmericaSouth-mitchell-1864.jpg|link=https://en.wikipedia.org/wiki/File:1864_Mitchell_Map_of_Brazil,_Bolivia_and_Chili_-_Geographicus_-_SouthAmericaSouth-mitchell-1864.jpg|thumb|කලාපයේ දේශපාලන සිතියම, 1864]]
After Francia's death in 1840, Paraguay was ruled by various military officers under a new ''[[:en:Military_junta|junta militar]]'', until [[:en:Carlos_Antonio_López|Carlos Antonio López]] (allegedly Rodríguez de Francia's nephew) came to power in 1841. López modernized Paraguay and opened it to foreign commerce. He signed a [[:en:Nonaggression_pact|nonaggression pact]] with Argentina and officially declared independence of Paraguay in 1842. After López's death in 1862, power was transferred to his eldest son, [[:en:Francisco_Solano_López|Francisco Solano López]].

The regime of the López family was characterized by pervasive and rigid centralism in production and distribution. There was no distinction between the public and the private spheres, and the López family ruled the country as it would a large estate.&lt;ref&gt;{{cite report|title=Carlos Antonio López|date=December 1988|series=Library of Congress Country Studies|publisher=U.S. [[Library of Congress]]|url=http://lcweb2.loc.gov/cgi-bin/query/r?frd/cstdy:@field(DOCID+py0019)|access-date=30 December 2005|archive-url=https://web.archive.org/web/20170816005342/http://lcweb2.loc.gov/cgi-bin/query/r?frd%2Fcstdy%3A%40field%28DOCID+py0019%29|archive-date=16 August 2017}}&lt;/ref&gt;

The government exerted control on all exports. The export of [[:en:Yerba_mate|yerba mate]] and valuable wood products maintained the balance of trade between Paraguay and the outside world.&lt;ref&gt;{{worldhistory|section=1665|quote=Page 630}}&lt;/ref&gt; The Paraguayan government was extremely protectionist, never accepted loans from abroad and levied high [[:en:Tariff|tariffs]] against imported foreign products. This [[:en:Protectionism|protectionism]] made the society self-sufficient, and it also avoided the debt suffered by Argentina and Brazil. Slavery existed in Paraguay, although not in great numbers, until 1844, when it was legally abolished in the new constitution.&lt;ref name=&quot;rbcg1933&quot;&gt;{{cite book |last1=Cunninghame Graham |first1=Robert Bontine |author1-link=Robert Bontine Cunninghame Graham |title=Portrait of a Dictator: Francisco Solano López |publisher=William Heinemann Ltd. |year=1933 |location=London}}&lt;/ref&gt;{{rp|39–40}}

1840 දී ෆ්‍රැන්සියාගේ මරණයෙන් පසු, 1841 දී කාලෝස් ඇන්ටෝනියෝ ලෝපෙස් (රොඩ්‍රිගුස් ද ෆ්‍රැන්සියාගේ බෑණනුවන් යැයි කියනු ලැබේ) බලයට පත් වන තෙක්, පැරගුවේ නව ජුන්ටා මිලිටරියක් යටතේ විවිධ හමුදා නිලධාරීන් විසින් පාලනය කරන ලදී. ලෝපෙස් පැරගුවේ නවීකරණය කර එය විදේශ වාණිජ කටයුතු සඳහා විවෘත කළේය. ඔහු ආර්ජන්ටිනාව සමඟ ආක්‍රමණශීලී නොවන ගිවිසුමක් අත්සන් කළ අතර 1842 දී පැරගුවේ නිදහස නිල වශයෙන් ප්‍රකාශ කළේය. 1862 දී ලෝපෙස්ගේ මරණයෙන් පසු බලය ඔහුගේ වැඩිමහල් පුත් ෆ්‍රැන්සිස්කෝ සොලනෝ ලෝපෙස් වෙත මාරු විය.

ලෝපෙස් පවුලේ පාලන තන්ත්‍රය නිෂ්පාදන හා බෙදා හැරීමේ පැතිරුණු සහ දෘඩ මධ්‍යවාදය මගින් සංලක්ෂිත විය. රාජ්‍ය හා පෞද්ගලික ක්ෂේත්‍ර අතර කිසිදු වෙනසක් නොතිබූ අතර, ලෝපෙස් පවුල රට පාලනය කළේ එය විශාල වතුයායක් ලෙස සලකමිනි. [12]

රජය සියලු අපනයන සඳහා පාලනය ක්‍රියාත්මක කළේය. යර්බා මේට් සහ වටිනා දැව නිෂ්පාදන අපනයනය පැරගුවේ සහ බාහිර ලෝකය අතර වෙළඳ සමතුලිතතාවය පවත්වා ගෙන ගියේය.[13] පැරගුවේ රජය අතිශයින්ම ආරක්ෂණවාදී වූ අතර, කිසි විටෙකත් විදේශයන්ගෙන් ණය ලබා නොගත් අතර ආනයනික විදේශීය නිෂ්පාදන සඳහා ඉහළ තීරුබදු අය කළේය. මෙම ආරක්ෂණවාදය සමාජය ස්වයංපෝෂිත කළ අතර, එය ආර්ජන්ටිනාව සහ බ්‍රසීලය අත්විඳින ලද ණය ද වළක්වා ගත්තේය. වහල්භාවය විශාල සංඛ්‍යාවක් නොතිබුණද, 1844 වන තෙක්, නව ආණ්ඩුක්‍රම ව්‍යවස්ථාවෙන් එය නීත්‍යානුකූලව අහෝසි කරන තෙක් පැරගුවේහි පැවතුනි.[14]:39–40

[[:en:Francisco_Solano_López|Francisco Solano López]], the son of Carlos Antonio López, replaced his father as the President-Dictator in 1862, and generally continued the political policies of his father. Both wanted to give an international image of Paraguay as &quot;democratic and republican&quot;, but in fact, the ruling family had almost total control of all public life in the country, including church and colleges.&lt;ref name=&quot;rbcg1933&quot; /&gt;{{rp|41–42}}

Militarily, Carlos Antonio López modernized and expanded industry and the [[:en:Paraguayan_Army|Paraguayan Army]] and greatly strengthened the strategic defenses of Paraguay by developing the [[:en:Fortress_of_Humaitá|Fortress of Humaitá]].&lt;ref&gt;Robert Cowley, ''The Reader's Encyclopedia to Military History''. New York, New York: Houston Mifflin, 1996. Page 479.&lt;/ref&gt; The government hired more than 200 foreign technicians, who installed [[:en:Telegraph_line|telegraph lines]] and railroads to aid the expanding steel, textile, paper and ink, naval construction, weapons and gunpowder industries. The [[:en:Ybycuí|Ybycuí]] foundry, completed in 1850, manufactured cannons, mortars and bullets of all calibers. River warships were built in the shipyards of Asunción. Fortifications were built, especially along the [[:en:Apa_River|Apa River]] and in [[:en:Gran_Chaco|Gran Chaco]].&lt;ref name=&quot;Hooker&quot;&gt;Hooker, T.D., 2008, The Paraguayan War, Nottingham: Foundry Books, {{ISBN|1901543153}}&lt;/ref&gt;{{rp|22}} Following the death of Carlos Antonio López, these projects continued under his son Francisco Solano.

In terms of socio-economic development, the country was dubbed &quot;the most advanced Republic in South America&quot;, notably by the British judge and politician [[:en:Robert_Phillimore|Sir Robert Phillimore]].&lt;ref&gt;Robert Phillimore (1860), ''A Statement of the Facts of the Controversy Between the Governments of Great Britain and Paraguay'', page 2. William Moore Printing, Washington D.C., USA.&lt;/ref&gt;

According to George Thompson, Lieutenant Colonel of Engineers in the Paraguayan Army prior to and during the war, López's government was comparatively a good one for Paraguay:

කාලෝස් ඇන්ටෝනියෝ ලෝපෙස්ගේ පුත් ෆ්‍රැන්සිස්කෝ සොලානෝ ලෝපෙස් 1862 දී ජනාධිපති-ඒකාධිපතියා ලෙස තම පියා වෙනුවට පත් වූ අතර සාමාන්‍යයෙන් ඔහුගේ පියාගේ දේශපාලන ප්‍රතිපත්ති දිගටම කරගෙන ගියේය. දෙදෙනාම පැරගුවේ &quot;ප්‍රජාතන්ත්‍රවාදී සහ ජනරජ&quot; ලෙස ජාත්‍යන්තර ප්‍රතිරූපයක් ලබා දීමට කැමති වූ නමුත් ඇත්ත වශයෙන්ම, පාලක පවුලට පල්ලිය සහ විද්‍යාල ඇතුළුව රටේ සියලුම මහජන ජීවිතය සම්පූර්ණයෙන්ම පාහේ පාලනය කිරීමට හැකි විය. [14]:41–42

මිලිටරිමය වශයෙන්, කාලෝස් ඇන්ටෝනියෝ ලෝපෙස් කර්මාන්තය සහ පැරගුවේ හමුදාව නවීකරණය කර පුළුල් කළ අතර හුමයිටා බලකොටුව සංවර්ධනය කිරීමෙන් පැරගුවේ උපායමාර්ගික ආරක්ෂක විශාල වශයෙන් ශක්තිමත් කළේය. [15] රජය විදේශීය කාර්මික ශිල්පීන් 200 කට වැඩි පිරිසක් බඳවා ගත් අතර, ඔවුන් පුළුල් වන වානේ, රෙදිපිළි, කඩදාසි සහ තීන්ත, නාවික ඉදිකිරීම්, ආයුධ සහ වෙඩි බෙහෙත් කර්මාන්ත සඳහා ආධාර කිරීම සඳහා විදුලි පණිවුඩ මාර්ග සහ දුම්රිය මාර්ග ස්ථාපනය කළහ. 1850 දී නිම කරන ලද Ybycuí වාත්තු කර්මාන්ත ශාලාව, සියලු කැලිබර් වල කාලතුවක්කු, මෝටාර් සහ උණ්ඩ නිෂ්පාදනය කළේය. ගංගා යුද නැව් ඉදිකරන ලද්දේ අසුන්සියොන් නැව් අංගනවල ය. විශේෂයෙන් අපා ගඟ දිගේ සහ ග්‍රාන් චාකෝ හි බලකොටු ඉදිකරන ලදී.[16]:22 කාලෝස් ඇන්ටෝනියෝ ලෝපෙස්ගේ අභාවයෙන් පසුව, මෙම ව්‍යාපෘති ඔහුගේ පුත් ෆ්‍රැන්සිස්කෝ සොලානෝ යටතේ දිගටම පැවතුනි.

සමාජ-ආර්ථික සංවර්ධනය සම්බන්ධයෙන් ගත් කල, රට &quot;දකුණු ඇමරිකාවේ වඩාත්ම දියුණු ජනරජය&quot; ලෙස නම් කරන ලදී, විශේෂයෙන් බ්‍රිතාන්‍ය විනිසුරු සහ දේශපාලනඥයා වූ සර් රොබට් ෆිලිමෝර් විසින්.[17]

යුද්ධයට පෙර සහ යුද්ධය අතරතුර පැරගුවේ හමුදාවේ ලුතිනන් කර්නල් ඉංජිනේරු ජෝර්ජ් තොම්සන්ට අනුව, ලෝපෙස්ගේ රජය පැරගුවේට සාපේක්ෂව හොඳ එකක් විය:{{blockquote|Probably in no other country in the world has life and property been so secure as all over Paraguay during his (Antonio Lopez's) reign. Crime was almost unknown, and when committed, immediately detected and punished. The mass of the people was, perhaps, the happiest in existence. They had hardly to do any work to gain a livelihood. Each family had its house or hut in its own ground. They planted, in a few days, enough tobacco, maize and mandioca for their own consumption [...]. Having at every hut a grove of oranges [...] and also a few cows, they were almost throughout the year under little necessity [...]. The higher classes, of course, lived more in the European way...|George Thompson, C.E.&lt;ref&gt;{{cite book |last1 = Thompson | first1=George |year=1869
 |title = The War in Paraguay: With a historical sketch of the country and its people and notes upon the military engineering of the war. |publisher = Longmans and Green Co. |location = London |page=10}}&lt;/ref&gt;}}

=== පැරගුවේ යුද්ධය (1864–1870) ===
[[File:FRANCISCO_SOLANO_LOPEZ_(From_a_Photograph_taken_in_1859).jpg|link=https://en.wikipedia.org/wiki/File:FRANCISCO_SOLANO_LOPEZ_(From_a_Photograph_taken_in_1859).jpg|thumb|ෆ්‍රැන්සිස්කෝ සොලානෝ ලෝපෙස්]]
On 12&amp;nbsp;October 1864, despite Paraguayan ultimatums, [[:en:Empire_of_Brazil|Brazil]] (allied with the Argentine Government under General [[:en:Bartolomé_Mitre|Bartolomé Mitre]] and the rebellious [[:en:Colorado_Party_(Uruguay)|Uruguayan colorados]] led by Gen. [[:en:Venancio_Flores|Venancio Flores]]) invaded the Republic of Uruguay in order to overthrow the government of that time (which was under the rule of the [[:en:National_Party_(Uruguay)|Blanco Party]], an ally of López),{{efn|The Blanco Party of Uruguay, hardline right wing and reactionary at those days, was in the Uruguayan Government during the outbreak of the war and were allies of the Paraguayan Government.&lt;ref&gt;{{cite book |first=Luis Alberto |last=de&amp;nbsp;Herrera |year=1927 |title=El Drama del 65 – La Culpa Mitrista |pages=11–33 |publisher=Bareiro y Ramos |location=Montevideo, Uruguay}} — classic book by Blanco leader&lt;/ref&gt;}} thus starting the [[:en:Paraguayan_War|Paraguayan War]].{{efn|[[Richard Francis Burton|Burton]], a witness of the conflict, marks this date (12–16 October 1864) as the real beginning of the war. He writes (and it is the most logic account, considering the facts): ''The Brazilian Army invades the [[Banda Oriental]], despite the protestations of President López, who declared that such invasion would be held a &quot;casus belli&quot;''.&lt;ref&gt;{{cite book |first=Richard Francis, Sir |last=Burton |author-link=Richard Francis Burton |year=1870 |title=Letters from the Battlefields of Paraguay |page=76 |publisher=Tinsley Brothers |location=London}}&lt;/ref&gt;}}

The Paraguayans, led by the [[:en:Grand_marshal|Marshal of the Republic]] [[:en:Francisco_Solano_López|Francisco Solano López]], retaliated by [[:en:Mato_Grosso_Campaign|attacking Mato Grosso]] on 15 December 1864 and later declared war against Argentina on 23 March 1865. The Blanco Government was toppled and replaced by a Colorado government under General Venancio Flores on 22 February 1865. Afterward, the [[:en:Argentine_Republic|Argentine Republic]], the [[:en:Empire_of_Brazil|Empire of Brazil]] and the Republic of Uruguay signed the [[:en:Treaty_of_the_Triple_Alliance|Secret Treaty of the Triple Alliance]] against the Paraguayan Government on 1 May 1865.&lt;ref&gt;{{cite book |author=Pomer, León |title=La Guerra del Paraguay: Estado, política y negocios |publisher=Editorial Colihue |year=2008 |location=Buenos Aires, Argentina |pages=240–241 |language=es}}&lt;/ref&gt;

On 24 May 1866, the [[:en:Battle_of_Tuyutí|Battle of Tuyutí]] led to the loss of 6,000 men when a Paraguayan attack was repelled by the Allies. It was marked as the bloodiest battle in South America during the war.

The Paraguayans put up a ferocious resistance but ultimately lost in 1870 in the [[:en:Battle_of_Cerro_Corá|Battle of Cerro Corá]], where Marshal Solano López refused to surrender and died in action.&lt;ref&gt;{{cite book |author=Hooker, T.D. |title=The Paraguayan War |publisher=Foundry Books |year=2008 |isbn=978-1901543155 |location=Nottingham, UK |pages=105–108}}&lt;/ref&gt; The real causes of this war, which remains the bloodiest international conflict in the history of [[:en:The_Americas|The Americas]], are still highly debatable.{{efn|The classical view asserts that Francisco Solano López's expansionist and hegemonic views are the main reason for the outbreak of the conflict. The traditional Paraguayan view, held by the &quot;''lopistas''&quot; (supporters of Solano López in Paraguay and elsewhere), holds that Paraguay acted in self-defense and for the protection of the equilibrium of the Plate Basin. This view is usually contested by the &quot;''anti-lopistas''&quot; (known in Paraguay as &quot;''legionarios''&quot;), who favored the &quot;Triple Alliance&quot;. Revisionist views from right and left national populists put a great emphasis on the influence of the British Empire, a view that a majority of historians reject.{{citation needed|date=June 2023}}}}
[[File:TuyutiDetail.jpg|link=https://en.wikipedia.org/wiki/File:TuyutiDetail.jpg|thumb|ටුයුටි සටන, 1866 මැයි]]
Paraguay lost 25–33% of its territory to Argentina and Brazil, paid an enormous war debt, and sold large amounts of national properties to stabilize its internal budget. The worst consequence of the war was the catastrophic loss of population. At least 50% of Paraguayans died during the conflict, numbers to which it took many decades for the country to return. Of the disaster suffered by the Paraguayans at the outcome of the war, [[:en:William_D._Rubinstein|William D. Rubinstein]] wrote:

&quot;The normal estimate is that of a Paraguayan population of somewhere between 450,000 and 900,000, only 220,000 survived the war, of whom only 28,000 were adult males.&quot;&lt;ref&gt;{{Cite book |last=Rubinsein |first=W.D. |url=https://books.google.com/books?id=nMMAk4VwLLwC |title=Genocide: a history |publisher=Pearson Education |year=2004 |isbn=0-582-50601-8 |page=94 |access-date=18 October 2015 |archive-url=https://web.archive.org/web/20150910110549/https://books.google.com/books?id=nMMAk4VwLLwC |archive-date=10 September 2015 |url-status=live}}&lt;/ref&gt;

During the pillaging of Asunción in 1869, the [[:en:Imperial_Brazilian_Army|Imperial Brazilian Army]] packed up and transported the Paraguayan National Archives to [[:en:Rio_de_Janeiro|Rio de Janeiro]].&lt;ref&gt;{{cite book |last=Sanchez Quell |first=Hipólito |title=Los 50.000 Documentos Paraguayos Llevados al Brasil |publisher=Ediciones Comuneros |year=2006 |location=Asunción, Paraguay}}&lt;/ref&gt;{{efn|Some of the documents taken by Brasil during the war, were returned to Paraguay in the collection known as &quot;Colección de Río Branco&quot;, nowadays in the National Archives of Asunción, Paraguay.}} Brazil's records from the war have remained classified. This has made Paraguayan history in the colonial and early national periods difficult to research and study.&lt;ref name=&quot;Weinstein-2007-04&quot;&gt;{{cite magazine|last=Weinstein|first=Barbara|date=1 April 2007|title=Let the sunshine in: Government records and national insecurities|url=http://www.historians.org/perspectives/issues/2007/0704/0704pre1.cfm|url-status=live|department=From the President|edition=online|publisher=[[American Historical Association]]|volume=45|issue=4|archive-url=https://web.archive.org/web/20121008191444/http://www.historians.org/perspectives/issues/2007/0704/0704pre1.cfm|archive-date=8 October 2012|access-date=5 October 2012|magazine=[[Perspectives on History]]}}&lt;/ref&gt;

=== 20 වන සියවස ===
[[File:Chacokrieg.jpg|link=https://en.wikipedia.org/wiki/File:Chacokrieg.jpg|thumb|ග්‍රාන් චාකෝ යනු චාකෝ යුද්ධයේ ස්ථානය (1932–35), එහිදී බොලිවියාව මතභේදාත්මක භූමියෙන් වැඩි කොටසක් පැරගුවේට අහිමි විය.]]
In 1904 the Liberal revolution against the rule of Colorados broke out. The Liberal rule started a period of great political instability. Between 1904 and 1954 Paraguay had thirty-one [[:en:President_of_Paraguay|presidents]], most of whom were removed from office by force.&lt;ref&gt;{{cite report|last1=Hanratty|first1=Dannin M.|last2=Meditz|first2=Sandra W.|year=1988|title=Paraguay: A country study|location=Washington, DC|publisher=U.S. [[Library of Congress]] / [[Government Printing Office|GPO]]|url=http://countrystudies.us/paraguay/2.htm|url-status=live|access-date=19 September 2009|archive-url=https://web.archive.org/web/20110919163833/http://countrystudies.us/paraguay/2.htm|archive-date=19 September 2011}}&lt;/ref&gt; Conflicts between the factions of the ruling Liberal party led to the [[:en:Paraguayan_Civil_War_(1922)|Paraguayan Civil War of 1922]].

The unresolved border conflict with Bolivia over the Chaco region finally erupted in the early 1930s in the [[:en:Chaco_War|Chaco War]]. After both sides suffered great losses, Paraguay defeated Bolivia and established its sovereignty over most of the disputed Chaco region. After the war, military officers used popular dissatisfaction with the Liberal politicians to seize the power for themselves. On 17&amp;nbsp;February 1936, the [[:en:February_Revolution_(Paraguay)|February Revolution]] brought colonel [[:en:Rafael_Franco|Rafael Franco]] to power. Between 1940 and 1948, the country was ruled by general [[:en:Higinio_Morínigo|Higinio Morínigo]]. Dissatisfaction with his rule resulted in the [[:en:Paraguayan_Civil_War_(1947)|Paraguayan civil war of 1947]].&lt;ref&gt;{{cite web |title=Paraguay civil war 1947 |url=http://www.onwar.com/aced/nation/pat/paraguay/fparaguay1947.htm |url-status=dead |archive-url=https://web.archive.org/web/20100103214118/http://onwar.com/aced/nation/pat/paraguay/fparaguay1947.htm |archive-date=3 January 2010 |access-date=2 May 2010 |website=Onwar.com}}&lt;/ref&gt; In its aftermath [[:en:Alfredo_Stroessner|Alfredo Stroessner]] began involvement in a string of plots, which resulted in his military [[:en:1954_Paraguayan_coup_d'état|coup d'état of 4&amp;nbsp;May 1954]]. In the aftermath of [[:en:World_War_II|World War II]], Paraguay became a hideout for [[:en:Ratlines_(World_War_II_aftermath)|Nazi fugitives]] accused of war crimes.

=== ස්ට්‍රෝස්නර් යුගය, 1954–1989 ===
A series of unstable governments ensued until the establishment in 1954 of the regime of dictator [[:en:Alfredo_Stroessner|Alfredo Stroessner]], who remained in office for more than three decades until 1989. Paraguay was modernized to some extent under Stroessner's regime, although his rule was marked by extensive human rights abuses.&lt;ref&gt;{{cite news|url=https://www.washingtonpost.com/wp-dyn/content/article/2006/08/16/AR2006081601729.html|title=Alfredo Stroessner; Paraguayan dictator|last=Bernstein|first=Adam|date=17 August 2006|newspaper=[[The Washington Post]]|access-date=2 May 2010|archive-url=https://web.archive.org/web/20110516121443/http://www.washingtonpost.com/wp-dyn/content/article/2006/08/16/AR2006081601729.html|archive-date=16 May 2011|location=Washington, DC|url-status=live}}&lt;/ref&gt;

Stroessner and the ''Colorado'' party ruled the country from 1954 to 1989. The dictator oversaw an era of economic expansion, but also had a poor human rights and environmental record (see &quot;Political History&quot;). Paraguay actively participated in [[:en:Operation_Condor|Operation Condor]].&lt;ref&gt;{{cite web |last=Dinges |first=John |title=Operation Condor |url=http://www.latinamericanstudies.org/chile/operation-condor.htm |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20180722031734/http://www.latinamericanstudies.org/chile/operation-condor.htm |archive-date=22 July 2018 |access-date=6 July 2018 |website=latinamericanstudies.org |publisher=[[Columbia University]]}}&lt;/ref&gt; Torture and death for political opponents was routine. After his overthrow, the ''Colorado'' continued to dominate national politics until 2008.

The splits in the ''Colorado'' Party in the 1980s, and the prevailing conditions – Stroessner's advanced age, the character of the regime, the economic downturn, and [[:en:International_isolation|international isolation]] – were catalysts for anti-regime demonstrations and statements by the opposition prior to the 1988 general elections.{{Citation needed|date=January 2010}}

''[[:en:Authentic_Radical_Liberal_Party|PLRA]]'' leader [[:en:Domingo_Laíno|Domingo Laíno]] served as the focal point of the opposition in the second half of the 1980s. The government's effort to isolate Laíno by exiling him in 1982 had backfired. On his sixth attempt to reenter the country in 1986, Laíno returned with three television crews from the U.S., a former United States ambassador to Paraguay, and a group of Uruguayan and Argentine congressmen. Despite the international contingent, the police violently barred Laíno's return.&lt;ref&gt;{{cite web |title=Paraguay 1987, Chapter 4 |url=http://www.cidh.org/countryrep/Paraguay87eng/chap.4.htm |archive-url=https://web.archive.org/web/20210507100105/http://www.cidh.org/countryrep/Paraguay87eng/chap.4.htm |archive-date=7 May 2021 |website=[[Inter-American Commission on Human Rights]] (cidh.org)}}&lt;/ref&gt;

The Stroessner regime relented in April&amp;nbsp;1987, and permitted Laíno to return to Asunción. Laíno took the lead in organizing demonstrations and reducing infighting among the opposition party. The opposition was unable to reach agreement on a common strategy regarding the elections, with some parties advocating abstention, and others calling for blank voting. The parties held numerous 'lightning demonstrations' (''mítines relámpagos''), especially in rural areas. Such demonstrations were gathered and quickly disbanded before the arrival of the [[:en:Police|police]].

In response to the upsurge in opposition activities, Stroessner condemned the Accord for advocating &quot;sabotage of the general elections and disrespect of the law&quot;. He used national police and civilian [[:en:Vigilantes|vigilantes]] of the ''Colorado'' Party to break up demonstrations. A number of opposition leaders were imprisoned or otherwise harassed. {{ill|Hermes Rafael Saguier|es}}, another key leader of the ''PLRA'', was imprisoned for four months in 1987 on charges of sedition. In early February 1988, police arrested 200&amp;nbsp;people attending a National Coordinating Committee meeting in [[:en:Coronel_Oviedo|Coronel Oviedo]]. Laíno and several other opposition figures were arrested before dawn on the day of the election, 14&amp;nbsp;February, and held for twelve hours. The government declared Stroessner's reelection with 89% of the vote.&lt;ref&gt;{{cite news|url=https://www.nytimes.com/1988/02/15/world/paraguayan-wins-his-eighth-term.html?scp=3&amp;sq=Paraguay%20february%201988&amp;st=cse|title=Paraguayan wins his eighth term|date=15 February 1988|newspaper=[[The New York Times]]|archive-url=https://web.archive.org/web/20170816064442/http://www.nytimes.com/1988/02/15/world/paraguayan-wins-his-eighth-term.html?scp=3&amp;sq=Paraguay%20february%201988&amp;st=cse|archive-date=16 August 2017}}&lt;/ref&gt;

The opposition attributed the results in part to the virtual Colorado monopoly on the mass media. They noted that 53% of those polled indicated that there was an &quot;uneasiness&quot; in Paraguayan society. 74% believed that the political situation needed changes, including 45% who wanted a substantial or total change. Finally, 31% stated that they planned to abstain from voting in the February elections.{{Citation needed|date=September 2008}}

=== ස්ට්‍රෝස්නර්ගේ බලයෙන් පහ කිරීම, 1989න් පසු ===
On 3 February 1989, Stroessner was overthrown in a military coup headed by General [[:en:Andrés_Rodríguez_(President)|Andrés Rodríguez]]. As president, Rodríguez instituted political, legal, and economic reforms and initiated a ''rapprochement'' with the international community. Reflecting the deep hunger of the rural poor for land, hundreds immediately occupied thousands of acres of unused territories belonging to Stroessner and his associates; by mid-1990, 19,000&amp;nbsp;families occupied {{convert|340000|acres|-3|abbr=on}}. At the time, 2.06&amp;nbsp;million people lived in rural areas, more than half of the 4.1&amp;nbsp;million total population, and most were landless.&lt;ref name=&quot;nagel&quot;&gt;{{cite journal|author=Nagel, Beverly Y.|year=1999|title='Unleashing the fury': The cultural discourse of rural violence and land rights in Paraguay|url=http://journals.cambridge.org/action/displayAbstract?fromPage=online&amp;aid=1921|journal=Comparative Studies in Society and History|publisher=Cambridge University Press|volume=41|issue=1|pages=148–181|doi=10.1017/S0010417599001905|doi-broken-date=1 November 2024|issn=0010-4175|url-access=subscription|archive-url=https://web.archive.org/web/20151016023308/http://journals.cambridge.org/action/displayAbstract?fromPage=online&amp;aid=1921|archive-date=16 October 2015|s2cid=146491025}}&lt;/ref&gt;

The June 1992 constitution established a democratic system of government and dramatically improved protection of fundamental human rights. In May 1993, Colorado Party candidate [[:en:Juan_Carlos_Wasmosy|Juan Carlos Wasmosy]] was elected as Paraguay's first civilian president in almost forty years, in what international observers deemed free and fair elections.

With support from the United States, the Organization of American States, and other countries in the region, the Paraguayan people rejected an April 1996 attempt by then Army Chief General [[:en:Lino_Oviedo|Lino Oviedo]] to oust President Wasmosy.

Oviedo was nominated as the Colorado candidate for president in the 1998 election. However, when the Supreme Court upheld in April his conviction on charges related to the 1996 coup attempt, he was not allowed to run and was detained in jail. His former running mate, [[:en:Raúl_Cubas|Raúl Cubas]], became the Colorado Party's candidate, and was elected in May in elections deemed by international observers to be free and fair. One of Cubas' first acts after taking office in August was to commute Oviedo's sentence and release him. In December 1998, Paraguay's Supreme Court declared these actions unconstitutional. In this tense atmosphere, the murder of Vice President and long-time Oviedo rival [[:en:Luis_María_Argaña|Luis María Argaña]] on 23 March 1999, led the Chamber of Deputies to impeach Cubas the next day.{{Citation needed|date=March 2010}} On 26 March, eight student anti-government demonstrators were murdered, widely believed to have been carried out by Oviedo supporters. This increased opposition to Cubas, who resigned on 28 March. Senate President [[:en:Luis_González_Macchi|Luis González Macchi]], a Cubas opponent, was peacefully sworn in as president the same day.

In 2003, [[:en:Nicanor_Duarte|Nicanor Duarte]] was elected as president.

=== ප්‍රනාන්දු ලුගෝගේ මැතිවරණය ===
For the 2008 general elections, the Colorado Party was favored in polls. Their candidate was Minister of Education [[:en:Blanca_Ovelar|Blanca Ovelar]], the first woman to be nominated as a candidate for a major party in Paraguayan history. After sixty years of Colorado rule, voters chose [[:en:Fernando_Lugo|Fernando Lugo]], a former Roman Catholic Bishop and not a professional politician in civil government, and a member of the Authentic Radical Liberal Party, Paraguay's largest opposition party. Lugo was an adherent of [[:en:Liberation_theology|liberation theology]]. Lugo achieved a historic victory in Paraguay's presidential election, defeating the ruling party candidate, and ending 61 years of conservative rule. Lugo won with nearly 41% of the vote, compared to almost 31% for Blanca Ovelar of the Colorado party.&lt;ref&gt;{{Cite journal|author=Nickson, Andrew|year=2009|title=The general election in Paraguay, April 2008|journal=Journal of Electoral Studies|volume=28|issue=1|pages=145–9|doi=10.1016/j.electstud.2008.10.001}}&lt;/ref&gt; Outgoing President [[:en:Nicanor_Duarte|Nicanor Duarte Frutos]] hailed the moment as the first time in the history of the nation that a government had transferred power to opposition forces in a constitutional and peaceful fashion.{{citation needed|date=July 2021}}

Lugo was sworn in on 15 August 2008. The Lugo administration set its two major priorities as the reduction of corruption and economic inequality.&lt;ref name=&quot;state.gov&quot;&gt;{{cite web |date=15 March 2012 |title=Paraguay |url=https://2009-2017.state.gov/r/pa/ei/bgn/1841.htm#econ |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20170122194534/https://2009-2017.state.gov/r/pa/ei/bgn/1841.htm#econ |archive-date=22 January 2017 |access-date=5 October 2012 |website=State.gov}}&lt;/ref&gt;
[[File:Saludo_de_Piñera_a_Cartes_(cropped).jpg|link=https://en.wikipedia.org/wiki/File:Saludo_de_Pi%C3%B1era_a_Cartes_(cropped).jpg|thumb|2013 අගෝස්තු 15 වන දින හිටපු ජනාධිපති හොරාසියෝ කාටෙස්ගේ පදවි ප්‍රාප්තිය]]
Political instability following Lugo's election and disputes within his cabinet encouraged some renewal of popular support for the Colorado Party. Reports suggested that the businessman [[:en:Horacio_Cartes|Horacio Cartes]] became the new political figure amid disputes. Despite the US [[:en:Drug_Enforcement_Administration|Drug Enforcement Administration]]'s strong accusations against Cartes related to [[:en:Illegal_drug_trade|drug trafficking]], he continued to amass followers in the political arena.{{citation needed|date=July 2021}}

On 14 January 2011, the Colorado Party convention nominated Horacio Cartes as the presidential candidate for the party. However, the party's constitution did not allow it.{{clarify|date=April 2012}} On 21 June 2012, [[:en:Impeachment_of_Fernando_Lugo|impeachment proceedings against President Lugo]] began in the country's lower house, which was controlled by his opponents. Lugo was given less than twenty-four hours to prepare for the proceedings and only two hours in which to mount a defense.&lt;ref name=&quot;Guardian&quot;&gt;{{cite news|url=https://www.theguardian.com/commentisfree/2012/jun/22/washington-fernando-lugo-ouster-paraguay|title=What will Washington do about Fernando Lugo's ouster in Paraguay?|last=Weisbrot|first=Mark|date=22 June 2012|newspaper=[[The Guardian]]|access-date=23 June 2012|archive-url=https://web.archive.org/web/20140910143002/http://www.theguardian.com/commentisfree/2012/jun/22/washington-fernando-lugo-ouster-paraguay|archive-date=10 September 2014|url-status=live}}&lt;/ref&gt; Impeachment was quickly approved and the resulting trial in Paraguay's Senate, also controlled by the opposition, ended with the removal of Lugo from office and Vice President Federico Franco assuming the duties of president.&lt;ref name=&quot;CNN22&quot;&gt;{{cite news|url=http://www.cnn.com/2012/06/22/world/americas/paraguay-president/index.html|title=Paraguayan Senate removes president|last=Castillo|first=Mariano|date=22 June 2012|access-date=22 June 2012|archive-url=https://web.archive.org/web/20120623040625/http://www.cnn.com/2012/06/22/world/americas/paraguay-president/index.html|archive-date=23 June 2012|publisher=CNN|url-status=live}}&lt;/ref&gt; Lugo's rivals blamed him for the deaths of 17&amp;nbsp;people – eight police officers and nine farmers – in armed clashes after police were ambushed by armed peasants when enforcing an eviction order against rural trespassers.&lt;ref&gt;{{cite news|url=https://www.reuters.com/article/us-paraguay-lugo-idUSBRE85K13N20120621|title=Paraguay's president vows to face impeachment effort|last=Desantis|first=Daniela|date=21 June 2012|work=[[Reuters]]|access-date=21 June 2012|archive-url=https://web.archive.org/web/20130208094438/http://www.reuters.com/article/2012/06/21/us-paraguay-lugo-idUSBRE85K13N20120621|archive-date=8 February 2013|edition=US|url-status=live}}&lt;/ref&gt;

On 14 May 2011, Paraguay celebrated its [[:en:Paraguay_Bicentennial|bicentenary]] on the 200th anniversary of independence from the Spanish Empire as a sovereign state.

Lugo's supporters gathered outside Congress to protest the decision as a &quot;politically motivated coup d'état&quot;.&lt;ref name=&quot;CNN22&quot; /&gt; Lugo's removal from office on 22&amp;nbsp;June 2012 is considered by [[:en:UNASUR|UNASUR]] and other neighboring countries, especially those currently governed by leftist leaders, as a coup d'état.&lt;ref&gt;{{cite web |date=22 June 2012 |title=COMUNICADO UNASUR Asunción, 22 de Junio de 2012 |url=http://www.unasursg.org/index.php?option=com_content&amp;view=article&amp;id=698%3Acomunicado-asuncion-22-de-junio-de-2012&amp;catid=68%3Acomunicados&amp;Itemid=346 |url-status=dead |archive-url=https://web.archive.org/web/20120627050748/http://www.unasursg.org/index.php?option=com_content&amp;view=article&amp;id=698:comunicado-asuncion-22-de-junio-de-2012&amp;catid=68:comunicados&amp;Itemid=346 |archive-date=27 June 2012 |access-date=23 June 2012 |publisher=UNASUR |language=es}}&lt;/ref&gt; However, the Organization of American States, which sent a mission to Paraguay to gather information, concluded that the impeachment process was not a coup d'état, as it had been carried out in accordance with the [[:en:Constitution_of_Paraguay|Constitution of Paraguay]].&lt;ref&gt;Halvorssen, Thor, ''[https://www.forbes.com/sites/thorhalvorssen/2012/07/03/paraguay-is-not-honduras/#57bce3c72308 Paraguay is not Honduras: President Lugo's Impeachment was not a Coup] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20180730203938/https://www.forbes.com/sites/thorhalvorssen/2012/07/03/paraguay-is-not-honduras/#57bce3c72308|date=30 July 2018}}'', Forbes.com, 3 July 2012, retrieved 30 July 2018&lt;/ref&gt;

=== වර්තමාන දිනය ===
From August 2013 to 15 August 2018, the [[:en:President_of_Paraguay|President of Paraguay]] was [[:en:Horacio_Cartes|Horacio Cartes]].&lt;ref&gt;{{cite news|url=https://www.nytimes.com/2013/04/22/world/americas/horacio-cartes-wins-paraguays-presidential-election.html|title=Conservative Tobacco Magnate Wins Presidential Race in Paraguay|last=Romero|first=Simon|date=22 April 2013|work=The New York Times|access-date=7 April 2021|archive-url=https://web.archive.org/web/20171102234322/http://www.nytimes.com/2013/04/22/world/americas/horacio-cartes-wins-paraguays-presidential-election.html|archive-date=2 November 2017|url-status=live}}&lt;/ref&gt; Since 15 August 2018, the [[:en:President_of_Paraguay|President of Paraguay]] has been [[:en:Mario_Abdo_Benítez|Mario Abdo Benítez]]. They are both from the conservative [[:en:Colorado_Party_(Paraguay)|Colorado Party]].&lt;ref&gt;{{cite news|url=https://www.bbc.com/news/world-latin-america-45200965|title=New Paraguayan President Abdo Benítez sworn in|date=15 August 2018|work=BBC News|access-date=1 April 2021|archive-url=https://web.archive.org/web/20210415203558/https://www.bbc.com/news/world-latin-america-45200965|archive-date=15 April 2021|url-status=live}}&lt;/ref&gt; President Mario Abdo enjoyed a close relationship with the Brazilian far-right president (in power 2019–2022), [[:en:Jair_Bolsonaro|Jair Bolsonaro]].&lt;ref&gt;{{cite news|url=https://www.reuters.com/article/us-paraguay-president-idUSKCN1V421O|title=Paraguayan president's popularity plummets amid Brazil-linked political crisis|last=Cristaldo|first=Mariel|date=14 August 2019|work=reuters.com|access-date=1 June 2021|archive-url=https://web.archive.org/web/20210602215301/https://www.reuters.com/article/us-paraguay-president-idUSKCN1V421O|archive-date=2 June 2021|url-status=live}}&lt;/ref&gt; In February 2019, President Mario Abdo Benitez was at Bolsonaro's side when Bolsonaro praised Paraguayan military dictator Alfredo Stroessner, calling him &quot;a man of vision&quot;.&lt;ref&gt;{{cite news|url=https://abcnews.go.com/International/wireStory/brazils-bolsonaro-praises-late-paraguay-dictator-stroessner-61386307|title=Brazil's Bolsonaro praises late Paraguay dictator Stroessner|access-date=1 June 2021|archive-url=https://web.archive.org/web/20210602214208/https://abcnews.go.com/International/wireStory/brazils-bolsonaro-praises-late-paraguay-dictator-stroessner-61386307|archive-date=2 June 2021|website=[[ABC News (United States)|ABC News]]|url-status=live}}&lt;/ref&gt; In 2021, Paraguay became the first country in South America to produce electric energy in its [[:en:100%_renewable_energy|100% renewable energy]] supply. In May 2023, [[:en:Santiago_Peña|Santiago Peña]] of the long-ruling Colorado Party, won the presidential [[:en:2023_Paraguayan_general_election|election]] to succeed Mario Abdo as the next [[:en:President_of_Paraguay|President of Paraguay]].&lt;ref&gt;{{cite news|url=https://www.aljazeera.com/news/2023/5/3/amid-protests-authorities-uphold-legitimacy-of-paraguay-election|title=Amid protests, authorities uphold legitimacy of Paraguay election|access-date=26 May 2023|archive-url=https://web.archive.org/web/20230603212859/https://www.aljazeera.com/news/2023/5/3/amid-protests-authorities-uphold-legitimacy-of-paraguay-election|archive-date=3 June 2023|language=en|website=[[Al Jazeera Media Network|al Jazeera]] (aljazeera.com)|url-status=live}}&lt;/ref&gt; On 15 August 2023, Santiago Peña was sworn in as Paraguay's new president.&lt;ref&gt;{{cite news|url=https://www.reuters.com/world/americas/new-paraguayan-president-santiago-pena-sworn-2023-08-15/|title=Paraguay's President Pena sworn in, Taiwan VP in attendance|last1=Desantis|first1=Daniela|date=16 August 2023|work=Reuters|access-date=18 August 2023|archive-url=https://web.archive.org/web/20230818142608/https://www.reuters.com/world/americas/new-paraguayan-president-santiago-pena-sworn-2023-08-15/|archive-date=18 August 2023|last2=Elliott|first2=Lucinda|language=en|last3=Elliott|first3=Lucinda|url-status=live}}&lt;/ref&gt;

== යොමු කිරීම් ==
&lt;references /&gt;</text>
      <sha1>nfp637wigr3we0sno257c1fa3se3huj</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>752926</id>
      <parentid>752925</parentid>
      <timestamp>2025-07-03T06:11:15Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>BuddhikaW88</username>
        <id>37808</id>
      </contributor>
      <origin>752926</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="59420" sha1="oimgwewl2a2oz8cb7i7gsbxsnlq69ac" xml:space="preserve">
=== පූර්ව යටත් විජිත යුගය ===
The indigenous [[:en:Guaraní_people|Guaraní]] had been living in eastern Paraguay for at least a millennium before the arrival of the [[:en:Spanish_Empire|Spanish]]. Western Paraguay, the [[:en:Gran_Chaco|Gran Chaco]], was inhabited by nomads of whom the [[:en:Guaycuru_peoples|Guaycuru]] peoples were the most prominent. The Paraguay River was roughly the dividing line between the agricultural Guarani people to the east and the nomadic and seminomadic people to the west in the Gran Chaco. The Guarcuru nomads were known for their warrior traditions and were not fully pacified until the late 19th century. These indigenous tribes belonged to five distinct language families, which were the bases of their major divisions.&lt;ref name=&quot;:1&quot;&gt;{{Cite web |last=Barba |first=Paula López |date=2023-08-25 |title=El guaraní paraguayo, la lengua de la resistencia |url=https://elpais.com/america-futura/2023-08-25/el-guarani-paraguayo-la-lengua-de-la-resistencia.html |access-date=2025-05-17 |website=El País América |language=es}}&lt;/ref&gt;&lt;ref name=&quot;:2&quot;&gt;Miller, Mark D.H., Webb, Kempton E., Martin, Gene E.. &quot;Gran Chaco&quot;. Encyclopedia Britannica, 12 May. 2025, https://www.britannica.com/place/Gran-Chaco. Accessed 17 May 2025&lt;/ref&gt; Differing language speaking groups were generally competitive over resources and territories. They were further divided into tribes by speaking languages in branches of these families. Today 17 separate [[:en:Ethnolinguistics|ethnolinguistic]] groups remain

ස්පාඤ්ඤ ජාතිකයන් පැමිණීමට පෙර අවම වශයෙන් සහස්‍රයක්වත් නැගෙනහිර පැරගුවේ ආදිවාසී ගුවාරානි ජනයා ජීවත් වූහ.&lt;ref&gt;{{cite web |title=Guarani Society |url=https://web.archive.org/web/20060925035916/http://lucy.ukc.ac.uk/EthnoAtlas/Hmar/Cult_dir/Culture.7843 |access-date=2025-05-17 |website=web.archive.org}}&lt;/ref&gt; බටහිර පැරගුවේ, ග්‍රාන් චාකෝ, නාමිකයන් විසින් ජනාවාස කරන ලද අතර, ඔවුන්ගෙන් වඩාත් කැපී පෙනුනේ ගුවායිකුරු ජනයා ය. පැරගුවේ ගඟ දළ වශයෙන් නැගෙනහිරින් කෘෂිකාර්මික ගුවාරානි ජනතාව සහ ග්‍රාන් චාකෝ හි බටහිරින් සංචාරක සහ අර්ධ සංචාරක ජනතාව අතර බෙදුම් රේඛාව විය. ගුවාර්කුරු නාමිකයන් ඔවුන්ගේ රණශූර සම්ප්‍රදායන් සඳහා ප්‍රසිද්ධ වූ අතර 19 වන සියවසේ අග භාගය වන තෙක් සම්පූර්ණයෙන්ම සන්සුන් නොවීය.&lt;ref&gt;The Editors of Encyclopaedia Britannica. &quot;Mbayá&quot;. ''Encyclopedia Britannica'', 15 February 2007, https://www.britannica.com/topic/Mbaya. Accessed 17 May 2025&lt;/ref&gt; මෙම ආදිවාසී ගෝත්‍ර ඔවුන්ගේ ප්‍රධාන බෙදීම්වල පදනම් වූ වෙනස් භාෂා පවුල් පහකට අයත් විය.&lt;ref name=&quot;:1&quot; /&gt;&lt;ref name=&quot;:2&quot; /&gt; විවිධ භාෂා කතා කරන කණ්ඩායම් සාමාන්‍යයෙන් සම්පත් සහ භූමි සම්බන්ධයෙන් තරඟකාරී විය. මෙම පවුල්වල ශාඛා වල භාෂා කතා කිරීමෙන් ඔවුන් තවදුරටත් ගෝත්‍රවලට බෙදා ඇත. අද වන විට වෙනම ජනවාර්ගික භාෂාමය කණ්ඩායම් 17 ක් පවතී.&lt;ref name=&quot;:1&quot; /&gt;&lt;ref name=&quot;:2&quot; /&gt;

=== යටත් විජිත යුගය ===
The first Europeans in the area were Spanish explorers in 1516. The Spanish explorer [[:en:Juan_de_Salazar_de_Espinosa|Juan de Salazar de Espinosa]] founded the settlement of [[:en:Asunción|Asunción]] on 15 August 1537. The city eventually became the center of a [[:en:Spanish_colonization_of_the_Americas|Spanish colonial province of Paraguay]].

An attempt to create an autonomous Christian Indian nation was undertaken by [[:en:Society_of_Jesus|Jesuit]] missions and settlements in this part of South America in the eighteenth century. They developed Jesuit [[:en:Reductions|reductions]] to bring Guarani populations together at Spanish missions and protect them from virtual slavery by Spanish settlers and Portuguese slave raiders, the ''[[:en:Bandeirantes|bandeirantes]]'', in addition to seeking their conversion to Christianity. Catholicism in Paraguay was influenced by the indigenous peoples: The [[:en:Syncretic|syncretic]] religion has absorbed native elements. The ''reducciones'' flourished in eastern Paraguay for about 150&amp;nbsp;years, until the expulsion of the Jesuits by the Spanish Crown in 1767. The ruins of two 18th&amp;nbsp;century [[:en:Jesuit_Missions_of_La_Santísima_Trinidad_de_Paraná_and_Jesús_de_Tavarangue|Jesuit Missions of La Santísima Trinidad de Paraná and Jesús de Tavarangue]] have been designated as [[:en:World_Heritage_Sites|World Heritage Sites]] by [[:en:UNESCO|UNESCO]].

In western Paraguay, Spanish settlement and Christianity were strongly resisted by the nomadic [[:en:Guaycuru_peoples|Guaycuru]] and other nomads from the 16th century onward. Most of these peoples were absorbed into the [[:en:Mestizo|mestizo]] population in the 18th and 19th centuries.

මෙම ප්‍රදේශයේ පළමු යුරෝපීයයන් 1516 දී ස්පාඤ්ඤ ගවේෂකයන් විය.&lt;ref name=&quot;eec&quot;&gt;{{cite report|author=Sacks, Richard S.|section=Early explorers and conquistadors|editor1-last=Hanratty|editor1-first=Dannin M.|editor2-last=Meditz|editor2-first=Sandra W.|year=1988|title=Paraguay: A country study|location=Washington, DC|publisher=U.S. [[Library of Congress]] / [[Government Printing Office|GPO]]|url=http://countrystudies.us/paraguay/2.htm|url-status=live|access-date=19 September 2009|archive-url=https://web.archive.org/web/20110919163833/http://countrystudies.us/paraguay/2.htm|archive-date=19 September 2011}}&lt;/ref&gt; ස්පාඤ්ඤ ගවේෂක ජුවාන් ද සලාසාර් ද එස්පිනෝසා 1537 අගෝස්තු 15 වන දින අසුන්සියොන් ජනාවාසය ආරම්භ කළේය. අවසානයේ නගරය පැරගුවේ ස්පාඤ්ඤ යටත් විජිත පළාතක මධ්‍යස්ථානය බවට පත්විය.

දකුණු ඇමරිකාවේ මෙම කොටසේ ජේසු නිකායික මෙහෙයුම් සහ ජනාවාස මගින් ස්වාධීන ක්‍රිස්තියානි ඉන්දියානු ජාතියක්&lt;ref name=&quot;cite wdl|#2581&quot;&gt;{{cite web |year=1732 |title=Paraguariae Provinciae Soc. Jesu cum Adiacentibg. Novissima Descriptio |trans-title=A Current Description of the Province of the Society of Jesus in Paraguay with Neighboring Areas |url=http://www.wdl.org/en/item/2581/ |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20210428011358/http://www.wdl.org/en/item/2581/ |archive-date=28 April 2021 |access-date=8 September 2015 |language=la |via=[[World Digital Library]]}}&lt;/ref&gt; නිර්මාණය කිරීමේ උත්සාහයක් දහඅටවන සියවසේදී සිදු කරන ලදී. ස්පාඤ්ඤ මෙහෙයුම් වලදී ගුවාරානි ජනගහනය එක්රැස් කිරීමට සහ ස්පාඤ්ඤ පදිංචිකරුවන් සහ පෘතුගීසි වහල් කොල්ලකරුවන් වන බැන්ඩෙයිරන්ට්ස් විසින් ක්‍රිස්තියානි ආගමට හැරවීමට උත්සාහ කිරීමට අමතරව, ගුවාරානි ජනගහනය අථත්‍ය වහල්භාවයෙන් ආරක්ෂා කිරීමට ඔවුන් ජේසු නිකායික අඩු කිරීම් වර්ධනය කළහ. පැරගුවේහි කතෝලික ධර්මය ආදිවාසී ජනයාගේ බලපෑමට ලක් විය: සමමුහුර්ත ආගම ස්වදේශීය අංග අවශෝෂණය කර ඇත. 1767 දී ස්පාඤ්ඤ කිරීටය විසින් ජේසු නිකායිකයින් පලවා හරින තෙක්, නැගෙනහිර පැරගුවේ වසර 150 ක් පමණ රෙඩියුසියෝන්වරු සමෘද්ධිමත් වූහ.&lt;ref&gt;{{Cite book |last=Ganson |first=Barbara Anne |url=https://www.google.com/books/edition/The_Guaran%C3%AD_under_Spanish_Rule_in_the_R/CG7fscxlgpUC?hl=en&amp;gbpv=1&amp;dq=isbn:9780804754958&amp;printsec=frontcover |title=The Guaraní under Spanish Rule in the Río de la Plata |date=2003 |publisher=Stanford University Press |isbn=978-0-8047-5495-8 |language=en}}&lt;/ref&gt; 18 වන සියවසේ ලා සැන්ටිසිමා ට්‍රිනිඩෑඩ් ද පරානා සහ ජෙසුස් ද තවරන්ගු යන ජේසු නිකායික දූත මණ්ඩල දෙකක නටබුන් යුනෙස්කෝව විසින් ලෝක උරුම ස්ථාන ලෙස නම් කර ඇත.

බටහිර පැරගුවේහි, ස්පාඤ්ඤ ජනාවාසකරණය සහ ක්‍රිස්තියානි ධර්මය 16 වන සියවසේ සිට සංචාරක ගුයිකුරු සහ අනෙකුත් නාමිකයන් විසින් දැඩි ලෙස ප්‍රතිරෝධය දක්වන ලදී. මෙම ජනයාගෙන් බොහෝ දෙනෙක් 18 වන සහ 19 වන සියවස් වලදී මෙස්ටිසෝ ජනගහනයට අවශෝෂණය කර ගත්හ.

=== ෆ්‍රැන්සියාවේ නිදහස සහ පාලනය ===
[[File:José_Gaspar_Rodríguez_de_Francia.jpg|link=https://en.wikipedia.org/wiki/File:Jos%C3%A9_Gaspar_Rodr%C3%ADguez_de_Francia.jpg|වම|thumb|පැරගුවේ රාජ්‍යයේ පළමු ඒකාධිපතියා වූ හොසේ ගැස්පර් රොඩ්‍රිගුස් ද ෆ්‍රැන්සියා]]
Paraguay overthrew the local Spanish administration on 14&amp;nbsp;May 1811. Paraguay's first dictator was [[:en:José_Gaspar_Rodríguez_de_Francia|José Gaspar Rodríguez de Francia]], who ruled Paraguay from 1814 until his death in 1840 with very little outside contact or influence. He intended to create a [[:en:Utopia|utopian]] society based on the [[:en:Geneva|Genevan]] theorist [[:en:Jean-Jacques_Rousseau|Jean-Jacques Rousseau]]'s [[:en:The_Social_Contract|''Social Contract'']]. Rodríguez de Francia was nicknamed ''El Supremo''.

Rodríguez de Francia established new laws that greatly reduced the powers of the Catholic church (Catholicism was then an established state religion) and the cabinet, forbade colonial citizens from marrying one another and allowed them to marry only blacks, [[:en:Mulattoes|mulattoes]] or natives, in order to break the power of colonial-era elites and to create a [[:en:Mixed-race|mixed-race]] or mestizo society. He cut off relations between Paraguay and the rest of South America. Because of Francia's restrictions of freedom, [[:en:Fulgencio_Yegros|Fulgencio Yegros]] and several other Independence-era leaders in 1820 planned a ''coup d'état'' against Francia, who discovered the plot and had its leaders either executed or imprisoned for life.

පැරගුවේ 1811 මැයි 14 වන දින ප්‍රාදේශීය ස්පාඤ්ඤ පරිපාලනය පෙරලා දැමීය. පැරගුවේහි පළමු ආඥාදායකයා වූයේ 1814 සිට 1840 දී ඔහුගේ මරණය දක්වා ඉතා සුළු බාහිර සම්බන්ධතා හෝ බලපෑමකින් පැරගුවේ පාලනය කළ ජෝස් ගැස්පර් රොඩ්‍රිගුස් ද ෆ්‍රැන්සියා ය.&lt;ref&gt;{{Cite web |title=Britain and the Paraguayan dictatorship, c. 1820-1840* |url=https://ora.ox.ac.uk/objects/uuid:3b1cd500-6c0f-4b17-8569-5fcd753d00da/files/rx633f1701}}&lt;/ref&gt; ඔහු අදහස් කළේ ජිනීවන් න්‍යායාචාර්ය ජීන්-ජැක් රූසෝගේ සමාජ ගිවිසුම මත පදනම් වූ මනෝරාජික සමාජයක් නිර්මාණය කිරීමටයි.&lt;ref&gt;{{cite web |title=War of the Triple Alliance |url=http://warofthepacific.com/warofthetriplealliance.htm |archive-url=https://web.archive.org/web/20140807073919/http://warofthepacific.com/warofthetriplealliance.htm |archive-date=7 August 2014 |access-date=14 November 2010 |website=War of the Pacific (warofthepacific.com)}}&lt;/ref&gt; රොඩ්රිගස් ඩි ෆ්‍රැන්සියා එල් සුප්‍රීමො යන ​​අන්වර්ථ නාමයෙන් හඳුන්වන ලදී.

කතෝලික පල්ලියේ බලතල බෙහෙවින් අඩු කරන නව නීති රොඩ්‍රිගස් ද ෆ්‍රැන්සියා විසින් ස්ථාපිත කරන ලද අතර (කතෝලික ධර්මය එවකට ස්ථාපිත රාජ්‍ය ආගමක් විය) සහ කැබිනට් මණ්ඩලය, යටත් විජිත පුරවැසියන් එකිනෙකා සමඟ විවාහ වීම තහනම් කළ අතර, යටත් විජිත යුගයේ ප්‍රභූන්ගේ බලය බිඳ දැමීමට සහ මිශ්‍ර-ජාතියක් හෝ මෙස්ටිසෝ සමාජයක් නිර්මාණය කිරීමට ඔවුන්ට කළු ජාතිකයන්, මුලටෝවරුන් හෝ ස්වදේශිකයන් පමණක් විවාහ කර ගැනීමට අවසර දුන්නේය.&lt;ref&gt;{{cite news|url=https://www.nytimes.com/2012/03/12/world/americas/in-paraguay-indigenous-language-with-unique-staying-power.html|title=In Paraguay, indigenous language with unique staying power|last1=Romero|first1=Simon|date=12 March 2012|newspaper=[[The New York Times]]|access-date=5 October 2015|archive-url=https://web.archive.org/web/20150930235457/http://www.nytimes.com/2012/03/12/world/americas/in-paraguay-indigenous-language-with-unique-staying-power.html|archive-date=30 September 2015|url-status=live}}&lt;/ref&gt; ඔහු පැරගුවේ සහ දකුණු ඇමරිකාවේ සෙසු ප්‍රදේශ අතර සබඳතා කපා හැරියේය. ෆ්‍රැන්සියාගේ නිදහස සීමා කිරීම නිසා, ෆුල්ජෙන්සියෝ යෙග්‍රොස් සහ තවත් නිදහස් යුගයේ නායකයින් කිහිප දෙනෙකු 1820 දී ෆ්‍රැන්සියාට එරෙහිව කුමන්ත්‍රණයක් සැලසුම් කළ අතර, කුමන්ත්‍රණය සොයාගත් ෆුල්ජෙන්සියෝ යෙග්‍රොස් එහි නායකයින් මරණ දඬුවම නියම කළේය හෝ ජීවිතාන්තය දක්වා සිරගත කළේය.&lt;ref&gt;{{cite encyclopedia |title=Colonial period |encyclopedia=[[Encyclopedia Britannica]] |url=https://www.britannica.com/place/Paraguay |access-date=5 January 2021 |archive-url=https://web.archive.org/web/20201225183757/https://www.britannica.com/place/Paraguay |archive-date=25 December 2020 |department=Paraguay |url-status=live}}&lt;/ref&gt;

=== ලෝපෙස් පවුලේ පාලනය ===
[[File:1864_Mitchell_Map_of_Brazil,_Bolivia_and_Chili_-_Geographicus_-_SouthAmericaSouth-mitchell-1864.jpg|link=https://en.wikipedia.org/wiki/File:1864_Mitchell_Map_of_Brazil,_Bolivia_and_Chili_-_Geographicus_-_SouthAmericaSouth-mitchell-1864.jpg|thumb|කලාපයේ දේශපාලන සිතියම, 1864]]
After Francia's death in 1840, Paraguay was ruled by various military officers under a new ''[[:en:Military_junta|junta militar]]'', until [[:en:Carlos_Antonio_López|Carlos Antonio López]] (allegedly Rodríguez de Francia's nephew) came to power in 1841. López modernized Paraguay and opened it to foreign commerce. He signed a [[:en:Nonaggression_pact|nonaggression pact]] with Argentina and officially declared independence of Paraguay in 1842. After López's death in 1862, power was transferred to his eldest son, [[:en:Francisco_Solano_López|Francisco Solano López]].

The regime of the López family was characterized by pervasive and rigid centralism in production and distribution. There was no distinction between the public and the private spheres, and the López family ruled the country as it would a large estate.

The government exerted control on all exports. The export of [[:en:Yerba_mate|yerba mate]] and valuable wood products maintained the balance of trade between Paraguay and the outside world. The Paraguayan government was extremely protectionist, never accepted loans from abroad and levied high [[:en:Tariff|tariffs]] against imported foreign products. This [[:en:Protectionism|protectionism]] made the society self-sufficient, and it also avoided the debt suffered by Argentina and Brazil. Slavery existed in Paraguay, although not in great numbers, until 1844, when it was legally abolished in the new constitution

1840 දී ෆ්‍රැන්සියාගේ මරණයෙන් පසු, 1841 දී කාලෝස් ඇන්ටෝනියෝ ලෝපෙස් (රොඩ්‍රිගුස් ද ෆ්‍රැන්සියාගේ බෑණනුවන් යැයි කියනු ලැබේ) බලයට පත් වන තෙක්, පැරගුවේ නව ජුන්ටා මිලිටරියක් යටතේ විවිධ හමුදා නිලධාරීන් විසින් පාලනය කරන ලදී. ලෝපෙස් පැරගුවේ නවීකරණය කර එය විදේශ වාණිජ කටයුතු සඳහා විවෘත කළේය. ඔහු ආර්ජන්ටිනාව සමඟ ආක්‍රමණශීලී නොවන ගිවිසුමක් අත්සන් කළ අතර 1842 දී පැරගුවේ නිදහස නිල වශයෙන් ප්‍රකාශ කළේය. 1862 දී ලෝපෙස්ගේ මරණයෙන් පසු බලය ඔහුගේ වැඩිමහල් පුත් ෆ්‍රැන්සිස්කෝ සොලනෝ ලෝපෙස් වෙත මාරු විය.

ලෝපෙස් පවුලේ පාලන තන්ත්‍රය නිෂ්පාදන හා බෙදා හැරීමේ පැතිරුණු සහ දෘඩ මධ්‍යවාදය මගින් සංලක්ෂිත විය. රාජ්‍ය හා පෞද්ගලික ක්ෂේත්‍ර අතර කිසිදු වෙනසක් නොතිබූ අතර, ලෝපෙස් පවුල රට පාලනය කළේ එය විශාල වතුයායක් ලෙස සලකමිනි.&lt;ref&gt;{{cite report|title=Carlos Antonio López|date=December 1988|series=Library of Congress Country Studies|publisher=U.S. [[Library of Congress]]|url=http://lcweb2.loc.gov/cgi-bin/query/r?frd/cstdy:@field(DOCID+py0019)|access-date=30 December 2005|archive-url=https://web.archive.org/web/20170816005342/http://lcweb2.loc.gov/cgi-bin/query/r?frd%2Fcstdy%3A%40field%28DOCID+py0019%29|archive-date=16 August 2017}}&lt;/ref&gt;

රජය සියලු අපනයන සඳහා පාලනය ක්‍රියාත්මක කළේය. යර්බා මේට් සහ වටිනා දැව නිෂ්පාදන අපනයනය පැරගුවේ සහ බාහිර ලෝකය අතර වෙළඳ සමතුලිතතාවය පවත්වා ගෙන ගියේය.&lt;ref&gt;{{worldhistory|section=1665|quote=Page 630}}&lt;/ref&gt; පැරගුවේ රජය අතිශයින්ම ආරක්ෂණවාදී වූ අතර, කිසි විටෙකත් විදේශයන්ගෙන් ණය ලබා නොගත් අතර ආනයනික විදේශීය නිෂ්පාදන සඳහා ඉහළ තීරුබදු අය කළේය. මෙම ආරක්ෂණවාදය සමාජය ස්වයංපෝෂිත කළ අතර, එය ආර්ජන්ටිනාව සහ බ්‍රසීලය අත්විඳින ලද ණය ද වළක්වා ගත්තේය. වහල්භාවය විශාල සංඛ්‍යාවක් නොතිබුණද, 1844 වන තෙක්, නව ආණ්ඩුක්‍රම ව්‍යවස්ථාවෙන් එය නීත්‍යානුකූලව අහෝසි කරන තෙක් පැරගුවේහි පැවතුනි.&lt;ref name=&quot;rbcg1933&quot;&gt;{{cite book |last1=Cunninghame Graham |first1=Robert Bontine |author1-link=Robert Bontine Cunninghame Graham |title=Portrait of a Dictator: Francisco Solano López |publisher=William Heinemann Ltd. |year=1933 |location=London}}&lt;/ref&gt;{{rp|39–40}}

[[:en:Francisco_Solano_López|Francisco Solano López]], the son of Carlos Antonio López, replaced his father as the President-Dictator in 1862, and generally continued the political policies of his father. Both wanted to give an international image of Paraguay as &quot;democratic and republican&quot;, but in fact, the ruling family had almost total control of all public life in the country, including church and colleges

Militarily, Carlos Antonio López modernized and expanded industry and the [[:en:Paraguayan_Army|Paraguayan Army]] and greatly strengthened the strategic defenses of Paraguay by developing the [[:en:Fortress_of_Humaitá|Fortress of Humaitá]]. The government hired more than 200 foreign technicians, who installed [[:en:Telegraph_line|telegraph lines]] and railroads to aid the expanding steel, textile, paper and ink, naval construction, weapons and gunpowder industries. The [[:en:Ybycuí|Ybycuí]] foundry, completed in 1850, manufactured cannons, mortars and bullets of all calibers. River warships were built in the shipyards of Asunción. Fortifications were built, especially along the [[:en:Apa_River|Apa River]] and in [[:en:Gran_Chaco|Gran Chaco]]. Following the death of Carlos Antonio López, these projects continued under his son Francisco Solano.

In terms of socio-economic development, the country was dubbed &quot;the most advanced Republic in South America&quot;, notably by the British judge and politician [[:en:Robert_Phillimore|Sir Robert Phillimore]].

According to George Thompson, Lieutenant Colonel of Engineers in the Paraguayan Army prior to and during the war, López's government was comparatively a good one for Paraguay:

කාලෝස් ඇන්ටෝනියෝ ලෝපෙස්ගේ පුත් ෆ්‍රැන්සිස්කෝ සොලානෝ ලෝපෙස් 1862 දී ජනාධිපති-ඒකාධිපතියා ලෙස තම පියා වෙනුවට පත් වූ අතර සාමාන්‍යයෙන් ඔහුගේ පියාගේ දේශපාලන ප්‍රතිපත්ති දිගටම කරගෙන ගියේය. දෙදෙනාම පැරගුවේ &quot;ප්‍රජාතන්ත්‍රවාදී සහ ජනරජ&quot; ලෙස ජාත්‍යන්තර ප්‍රතිරූපයක් ලබා දීමට කැමති වූ නමුත් ඇත්ත වශයෙන්ම, පාලක පවුලට පල්ලිය සහ විද්‍යාල ඇතුළුව රටේ සියලුම මහජන ජීවිතය සම්පූර්ණයෙන්ම පාහේ පාලනය කිරීමට හැකි විය.&lt;ref name=&quot;rbcg1933&quot; /&gt;{{rp|41–42}}

මිලිටරිමය වශයෙන්, කාලෝස් ඇන්ටෝනියෝ ලෝපෙස් කර්මාන්තය සහ පැරගුවේ හමුදාව නවීකරණය කර පුළුල් කළ අතර හුමයිටා බලකොටුව සංවර්ධනය කිරීමෙන් පැරගුවේ උපායමාර්ගික ආරක්ෂක විශාල වශයෙන් ශක්තිමත් කළේය.&lt;ref&gt;Robert Cowley, ''The Reader's Encyclopedia to Military History''. New York, New York: Houston Mifflin, 1996. Page 479.&lt;/ref&gt; රජය විදේශීය කාර්මික ශිල්පීන් 200 කට වැඩි පිරිසක් බඳවා ගත් අතර, ඔවුන් පුළුල් වන වානේ, රෙදිපිළි, කඩදාසි සහ තීන්ත, නාවික ඉදිකිරීම්, ආයුධ සහ වෙඩි බෙහෙත් කර්මාන්ත සඳහා ආධාර කිරීම සඳහා විදුලි පණිවුඩ මාර්ග සහ දුම්රිය මාර්ග ස්ථාපනය කළහ. 1850 දී නිම කරන ලද යිබිකුයි වාත්තු කර්මාන්ත ශාලාව, සියලු කැලිබර් වල කාලතුවක්කු, මෝටාර් සහ උණ්ඩ නිෂ්පාදනය කළේය. ගංගා යුද නැව් ඉදිකරන ලද්දේ අසුන්සියොන් නැව් අංගනවල ය. විශේෂයෙන් අපා ගඟ දිගේ සහ ග්‍රාන් චාකෝ හි බලකොටු ඉදිකරන ලදී.&lt;ref name=&quot;Hooker&quot;&gt;Hooker, T.D., 2008, The Paraguayan War, Nottingham: Foundry Books, {{ISBN|1901543153}}&lt;/ref&gt;{{rp|22}} කාලෝස් ඇන්ටෝනියෝ ලෝපෙස්ගේ අභාවයෙන් පසුව, මෙම ව්‍යාපෘති ඔහුගේ පුත් ෆ්‍රැන්සිස්කෝ සොලානෝ යටතේ දිගටම පැවතුනි.

සමාජ-ආර්ථික සංවර්ධනය සම්බන්ධයෙන් ගත් කල, රට &quot;දකුණු ඇමරිකාවේ වඩාත්ම දියුණු ජනරජය&quot; ලෙස නම් කරන ලදී, විශේෂයෙන් බ්‍රිතාන්‍ය විනිසුරු සහ දේශපාලනඥයා වූ සර් රොබට් ෆිලිමෝර් විසින්.&lt;ref&gt;Robert Phillimore (1860), ''A Statement of the Facts of the Controversy Between the Governments of Great Britain and Paraguay'', page 2. William Moore Printing, Washington D.C., USA.&lt;/ref&gt;


යුද්ධයට පෙර සහ යුද්ධය අතරතුර පැරගුවේ හමුදාවේ ලුතිනන් කර්නල් ඉංජිනේරු ජෝර්ජ් තොම්සන්ට අනුව, ලෝපෙස්ගේ රජය පැරගුවේට සාපේක්ෂව හොඳ එකක් විය:{{blockquote|ඔහුගේ (ඇන්ටෝනියෝ ලෝපෙස්) පාලන සමයේදී පැරගුවේ පුරා ජීවිතය සහ දේපළ මෙතරම් සුරක්ෂිතව පැවතියේ ලෝකයේ වෙනත් කිසිදු රටක විය නොහැක. අපරාධ පාහේ නොදන්නා දෙයක් වූ අතර, සිදු වූ විට වහාම අනාවරණය වී දඬුවම් කරන ලදී. බොහෝ දෙනා, සමහර විට, වඩාත්ම සතුටින් සිටි අය විය හැකිය. ජීවනෝපායක් ලබා ගැනීම සඳහා ඔවුන්ට කිසිදු වැඩක් කිරීමට අපහසු විය. සෑම පවුලකටම තමන්ගේම භූමියේ තමන්ගේම නිවසක් හෝ පැල්පතක් තිබුණි. ඔවුන් දින කිහිපයකින් තමන්ගේම පරිභෝජනය සඳහා ප්‍රමාණවත් දුම්කොළ, බඩ ඉරිඟු සහ මැන්ඩියෝකා වගා කළහ [...]. සෑම පැල්පතකම දොඩම් වත්තක් [...] සහ එළදෙනුන් කිහිප දෙනෙකු ද සිටි බැවින්, ඔවුන් වසර පුරාම පාහේ සුළු අවශ්‍යතාවයකින් සිටියහ [...]. ඇත්ත වශයෙන්ම, ඉහළ පන්ති යුරෝපීය ක්‍රමයට වඩා ජීවත් විය...|ජෝර්ජ් තොම්සන්, සී.ඊ.&lt;ref&gt;{{cite book |last1 = Thompson | first1=George |year=1869
 |title = The War in Paraguay: With a historical sketch of the country and its people and notes upon the military engineering of the war. |publisher = Longmans and Green Co. |location = London |page=10}}&lt;/ref&gt;}}

=== පැරගුවේ යුද්ධය (1864–1870) ===
[[File:FRANCISCO_SOLANO_LOPEZ_(From_a_Photograph_taken_in_1859).jpg|link=https://en.wikipedia.org/wiki/File:FRANCISCO_SOLANO_LOPEZ_(From_a_Photograph_taken_in_1859).jpg|thumb|ෆ්‍රැන්සිස්කෝ සොලානෝ ලෝපෙස්]]
On 12&amp;nbsp;October 1864, despite Paraguayan ultimatums, [[:en:Empire_of_Brazil|Brazil]] (allied with the Argentine Government under General [[:en:Bartolomé_Mitre|Bartolomé Mitre]] and the rebellious [[:en:Colorado_Party_(Uruguay)|Uruguayan colorados]] led by Gen. [[:en:Venancio_Flores|Venancio Flores]]) invaded the Republic of Uruguay in order to overthrow the government of that time (which was under the rule of the [[:en:National_Party_(Uruguay)|Blanco Party]], an ally of López),{{efn|The Blanco Party of Uruguay, hardline right wing and reactionary at those days, was in the Uruguayan Government during the outbreak of the war and were allies of the Paraguayan Government.&lt;ref&gt;{{cite book |first=Luis Alberto |last=de&amp;nbsp;Herrera |year=1927 |title=El Drama del 65 – La Culpa Mitrista |pages=11–33 |publisher=Bareiro y Ramos |location=Montevideo, Uruguay}} — classic book by Blanco leader&lt;/ref&gt;}} thus starting the [[:en:Paraguayan_War|Paraguayan War]].{{efn|[[Richard Francis Burton|Burton]], a witness of the conflict, marks this date (12–16 October 1864) as the real beginning of the war. He writes (and it is the most logic account, considering the facts): ''The Brazilian Army invades the [[Banda Oriental]], despite the protestations of President López, who declared that such invasion would be held a &quot;casus belli&quot;''.&lt;ref&gt;{{cite book |first=Richard Francis, Sir |last=Burton |author-link=Richard Francis Burton |year=1870 |title=Letters from the Battlefields of Paraguay |page=76 |publisher=Tinsley Brothers |location=London}}&lt;/ref&gt;}}

The Paraguayans, led by the [[:en:Grand_marshal|Marshal of the Republic]] [[:en:Francisco_Solano_López|Francisco Solano López]], retaliated by [[:en:Mato_Grosso_Campaign|attacking Mato Grosso]] on 15 December 1864 and later declared war against Argentina on 23 March 1865. The Blanco Government was toppled and replaced by a Colorado government under General Venancio Flores on 22 February 1865. Afterward, the [[:en:Argentine_Republic|Argentine Republic]], the [[:en:Empire_of_Brazil|Empire of Brazil]] and the Republic of Uruguay signed the [[:en:Treaty_of_the_Triple_Alliance|Secret Treaty of the Triple Alliance]] against the Paraguayan Government on 1 May 1865.&lt;ref&gt;{{cite book |author=Pomer, León |title=La Guerra del Paraguay: Estado, política y negocios |publisher=Editorial Colihue |year=2008 |location=Buenos Aires, Argentina |pages=240–241 |language=es}}&lt;/ref&gt;

On 24 May 1866, the [[:en:Battle_of_Tuyutí|Battle of Tuyutí]] led to the loss of 6,000 men when a Paraguayan attack was repelled by the Allies. It was marked as the bloodiest battle in South America during the war.

The Paraguayans put up a ferocious resistance but ultimately lost in 1870 in the [[:en:Battle_of_Cerro_Corá|Battle of Cerro Corá]], where Marshal Solano López refused to surrender and died in action.&lt;ref&gt;{{cite book |author=Hooker, T.D. |title=The Paraguayan War |publisher=Foundry Books |year=2008 |isbn=978-1901543155 |location=Nottingham, UK |pages=105–108}}&lt;/ref&gt; The real causes of this war, which remains the bloodiest international conflict in the history of [[:en:The_Americas|The Americas]], are still highly debatable.{{efn|The classical view asserts that Francisco Solano López's expansionist and hegemonic views are the main reason for the outbreak of the conflict. The traditional Paraguayan view, held by the &quot;''lopistas''&quot; (supporters of Solano López in Paraguay and elsewhere), holds that Paraguay acted in self-defense and for the protection of the equilibrium of the Plate Basin. This view is usually contested by the &quot;''anti-lopistas''&quot; (known in Paraguay as &quot;''legionarios''&quot;), who favored the &quot;Triple Alliance&quot;. Revisionist views from right and left national populists put a great emphasis on the influence of the British Empire, a view that a majority of historians reject.{{citation needed|date=June 2023}}}}
[[File:TuyutiDetail.jpg|link=https://en.wikipedia.org/wiki/File:TuyutiDetail.jpg|thumb|ටුයුටි සටන, 1866 මැයි]]
Paraguay lost 25–33% of its territory to Argentina and Brazil, paid an enormous war debt, and sold large amounts of national properties to stabilize its internal budget. The worst consequence of the war was the catastrophic loss of population. At least 50% of Paraguayans died during the conflict, numbers to which it took many decades for the country to return. Of the disaster suffered by the Paraguayans at the outcome of the war, [[:en:William_D._Rubinstein|William D. Rubinstein]] wrote:

&quot;The normal estimate is that of a Paraguayan population of somewhere between 450,000 and 900,000, only 220,000 survived the war, of whom only 28,000 were adult males.&quot;&lt;ref&gt;{{Cite book |last=Rubinsein |first=W.D. |url=https://books.google.com/books?id=nMMAk4VwLLwC |title=Genocide: a history |publisher=Pearson Education |year=2004 |isbn=0-582-50601-8 |page=94 |access-date=18 October 2015 |archive-url=https://web.archive.org/web/20150910110549/https://books.google.com/books?id=nMMAk4VwLLwC |archive-date=10 September 2015 |url-status=live}}&lt;/ref&gt;

During the pillaging of Asunción in 1869, the [[:en:Imperial_Brazilian_Army|Imperial Brazilian Army]] packed up and transported the Paraguayan National Archives to [[:en:Rio_de_Janeiro|Rio de Janeiro]].&lt;ref&gt;{{cite book |last=Sanchez Quell |first=Hipólito |title=Los 50.000 Documentos Paraguayos Llevados al Brasil |publisher=Ediciones Comuneros |year=2006 |location=Asunción, Paraguay}}&lt;/ref&gt;{{efn|Some of the documents taken by Brasil during the war, were returned to Paraguay in the collection known as &quot;Colección de Río Branco&quot;, nowadays in the National Archives of Asunción, Paraguay.}} Brazil's records from the war have remained classified. This has made Paraguayan history in the colonial and early national periods difficult to research and study.&lt;ref name=&quot;Weinstein-2007-04&quot;&gt;{{cite magazine|last=Weinstein|first=Barbara|date=1 April 2007|title=Let the sunshine in: Government records and national insecurities|url=http://www.historians.org/perspectives/issues/2007/0704/0704pre1.cfm|url-status=live|department=From the President|edition=online|publisher=[[American Historical Association]]|volume=45|issue=4|archive-url=https://web.archive.org/web/20121008191444/http://www.historians.org/perspectives/issues/2007/0704/0704pre1.cfm|archive-date=8 October 2012|access-date=5 October 2012|magazine=[[Perspectives on History]]}}&lt;/ref&gt;

=== 20 වන සියවස ===
[[File:Chacokrieg.jpg|link=https://en.wikipedia.org/wiki/File:Chacokrieg.jpg|thumb|ග්‍රාන් චාකෝ යනු චාකෝ යුද්ධයේ ස්ථානය (1932–35), එහිදී බොලිවියාව මතභේදාත්මක භූමියෙන් වැඩි කොටසක් පැරගුවේට අහිමි විය.]]
In 1904 the Liberal revolution against the rule of Colorados broke out. The Liberal rule started a period of great political instability. Between 1904 and 1954 Paraguay had thirty-one [[:en:President_of_Paraguay|presidents]], most of whom were removed from office by force.&lt;ref&gt;{{cite report|last1=Hanratty|first1=Dannin M.|last2=Meditz|first2=Sandra W.|year=1988|title=Paraguay: A country study|location=Washington, DC|publisher=U.S. [[Library of Congress]] / [[Government Printing Office|GPO]]|url=http://countrystudies.us/paraguay/2.htm|url-status=live|access-date=19 September 2009|archive-url=https://web.archive.org/web/20110919163833/http://countrystudies.us/paraguay/2.htm|archive-date=19 September 2011}}&lt;/ref&gt; Conflicts between the factions of the ruling Liberal party led to the [[:en:Paraguayan_Civil_War_(1922)|Paraguayan Civil War of 1922]].

The unresolved border conflict with Bolivia over the Chaco region finally erupted in the early 1930s in the [[:en:Chaco_War|Chaco War]]. After both sides suffered great losses, Paraguay defeated Bolivia and established its sovereignty over most of the disputed Chaco region. After the war, military officers used popular dissatisfaction with the Liberal politicians to seize the power for themselves. On 17&amp;nbsp;February 1936, the [[:en:February_Revolution_(Paraguay)|February Revolution]] brought colonel [[:en:Rafael_Franco|Rafael Franco]] to power. Between 1940 and 1948, the country was ruled by general [[:en:Higinio_Morínigo|Higinio Morínigo]]. Dissatisfaction with his rule resulted in the [[:en:Paraguayan_Civil_War_(1947)|Paraguayan civil war of 1947]].&lt;ref&gt;{{cite web |title=Paraguay civil war 1947 |url=http://www.onwar.com/aced/nation/pat/paraguay/fparaguay1947.htm |url-status=dead |archive-url=https://web.archive.org/web/20100103214118/http://onwar.com/aced/nation/pat/paraguay/fparaguay1947.htm |archive-date=3 January 2010 |access-date=2 May 2010 |website=Onwar.com}}&lt;/ref&gt; In its aftermath [[:en:Alfredo_Stroessner|Alfredo Stroessner]] began involvement in a string of plots, which resulted in his military [[:en:1954_Paraguayan_coup_d'état|coup d'état of 4&amp;nbsp;May 1954]]. In the aftermath of [[:en:World_War_II|World War II]], Paraguay became a hideout for [[:en:Ratlines_(World_War_II_aftermath)|Nazi fugitives]] accused of war crimes.

=== ස්ට්‍රෝස්නර් යුගය, 1954–1989 ===
A series of unstable governments ensued until the establishment in 1954 of the regime of dictator [[:en:Alfredo_Stroessner|Alfredo Stroessner]], who remained in office for more than three decades until 1989. Paraguay was modernized to some extent under Stroessner's regime, although his rule was marked by extensive human rights abuses.&lt;ref&gt;{{cite news|url=https://www.washingtonpost.com/wp-dyn/content/article/2006/08/16/AR2006081601729.html|title=Alfredo Stroessner; Paraguayan dictator|last=Bernstein|first=Adam|date=17 August 2006|newspaper=[[The Washington Post]]|access-date=2 May 2010|archive-url=https://web.archive.org/web/20110516121443/http://www.washingtonpost.com/wp-dyn/content/article/2006/08/16/AR2006081601729.html|archive-date=16 May 2011|location=Washington, DC|url-status=live}}&lt;/ref&gt;

Stroessner and the ''Colorado'' party ruled the country from 1954 to 1989. The dictator oversaw an era of economic expansion, but also had a poor human rights and environmental record (see &quot;Political History&quot;). Paraguay actively participated in [[:en:Operation_Condor|Operation Condor]].&lt;ref&gt;{{cite web |last=Dinges |first=John |title=Operation Condor |url=http://www.latinamericanstudies.org/chile/operation-condor.htm |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20180722031734/http://www.latinamericanstudies.org/chile/operation-condor.htm |archive-date=22 July 2018 |access-date=6 July 2018 |website=latinamericanstudies.org |publisher=[[Columbia University]]}}&lt;/ref&gt; Torture and death for political opponents was routine. After his overthrow, the ''Colorado'' continued to dominate national politics until 2008.

The splits in the ''Colorado'' Party in the 1980s, and the prevailing conditions – Stroessner's advanced age, the character of the regime, the economic downturn, and [[:en:International_isolation|international isolation]] – were catalysts for anti-regime demonstrations and statements by the opposition prior to the 1988 general elections.{{Citation needed|date=January 2010}}

''[[:en:Authentic_Radical_Liberal_Party|PLRA]]'' leader [[:en:Domingo_Laíno|Domingo Laíno]] served as the focal point of the opposition in the second half of the 1980s. The government's effort to isolate Laíno by exiling him in 1982 had backfired. On his sixth attempt to reenter the country in 1986, Laíno returned with three television crews from the U.S., a former United States ambassador to Paraguay, and a group of Uruguayan and Argentine congressmen. Despite the international contingent, the police violently barred Laíno's return.&lt;ref&gt;{{cite web |title=Paraguay 1987, Chapter 4 |url=http://www.cidh.org/countryrep/Paraguay87eng/chap.4.htm |archive-url=https://web.archive.org/web/20210507100105/http://www.cidh.org/countryrep/Paraguay87eng/chap.4.htm |archive-date=7 May 2021 |website=[[Inter-American Commission on Human Rights]] (cidh.org)}}&lt;/ref&gt;

The Stroessner regime relented in April&amp;nbsp;1987, and permitted Laíno to return to Asunción. Laíno took the lead in organizing demonstrations and reducing infighting among the opposition party. The opposition was unable to reach agreement on a common strategy regarding the elections, with some parties advocating abstention, and others calling for blank voting. The parties held numerous 'lightning demonstrations' (''mítines relámpagos''), especially in rural areas. Such demonstrations were gathered and quickly disbanded before the arrival of the [[:en:Police|police]].

In response to the upsurge in opposition activities, Stroessner condemned the Accord for advocating &quot;sabotage of the general elections and disrespect of the law&quot;. He used national police and civilian [[:en:Vigilantes|vigilantes]] of the ''Colorado'' Party to break up demonstrations. A number of opposition leaders were imprisoned or otherwise harassed. {{ill|Hermes Rafael Saguier|es}}, another key leader of the ''PLRA'', was imprisoned for four months in 1987 on charges of sedition. In early February 1988, police arrested 200&amp;nbsp;people attending a National Coordinating Committee meeting in [[:en:Coronel_Oviedo|Coronel Oviedo]]. Laíno and several other opposition figures were arrested before dawn on the day of the election, 14&amp;nbsp;February, and held for twelve hours. The government declared Stroessner's reelection with 89% of the vote.&lt;ref&gt;{{cite news|url=https://www.nytimes.com/1988/02/15/world/paraguayan-wins-his-eighth-term.html?scp=3&amp;sq=Paraguay%20february%201988&amp;st=cse|title=Paraguayan wins his eighth term|date=15 February 1988|newspaper=[[The New York Times]]|archive-url=https://web.archive.org/web/20170816064442/http://www.nytimes.com/1988/02/15/world/paraguayan-wins-his-eighth-term.html?scp=3&amp;sq=Paraguay%20february%201988&amp;st=cse|archive-date=16 August 2017}}&lt;/ref&gt;

The opposition attributed the results in part to the virtual Colorado monopoly on the mass media. They noted that 53% of those polled indicated that there was an &quot;uneasiness&quot; in Paraguayan society. 74% believed that the political situation needed changes, including 45% who wanted a substantial or total change. Finally, 31% stated that they planned to abstain from voting in the February elections.{{Citation needed|date=September 2008}}

=== ස්ට්‍රෝස්නර්ගේ බලයෙන් පහ කිරීම, 1989න් පසු ===
On 3 February 1989, Stroessner was overthrown in a military coup headed by General [[:en:Andrés_Rodríguez_(President)|Andrés Rodríguez]]. As president, Rodríguez instituted political, legal, and economic reforms and initiated a ''rapprochement'' with the international community. Reflecting the deep hunger of the rural poor for land, hundreds immediately occupied thousands of acres of unused territories belonging to Stroessner and his associates; by mid-1990, 19,000&amp;nbsp;families occupied {{convert|340000|acres|-3|abbr=on}}. At the time, 2.06&amp;nbsp;million people lived in rural areas, more than half of the 4.1&amp;nbsp;million total population, and most were landless.&lt;ref name=&quot;nagel&quot;&gt;{{cite journal|author=Nagel, Beverly Y.|year=1999|title='Unleashing the fury': The cultural discourse of rural violence and land rights in Paraguay|url=http://journals.cambridge.org/action/displayAbstract?fromPage=online&amp;aid=1921|journal=Comparative Studies in Society and History|publisher=Cambridge University Press|volume=41|issue=1|pages=148–181|doi=10.1017/S0010417599001905|doi-broken-date=1 November 2024|issn=0010-4175|url-access=subscription|archive-url=https://web.archive.org/web/20151016023308/http://journals.cambridge.org/action/displayAbstract?fromPage=online&amp;aid=1921|archive-date=16 October 2015|s2cid=146491025}}&lt;/ref&gt;

The June 1992 constitution established a democratic system of government and dramatically improved protection of fundamental human rights. In May 1993, Colorado Party candidate [[:en:Juan_Carlos_Wasmosy|Juan Carlos Wasmosy]] was elected as Paraguay's first civilian president in almost forty years, in what international observers deemed free and fair elections.

With support from the United States, the Organization of American States, and other countries in the region, the Paraguayan people rejected an April 1996 attempt by then Army Chief General [[:en:Lino_Oviedo|Lino Oviedo]] to oust President Wasmosy.

Oviedo was nominated as the Colorado candidate for president in the 1998 election. However, when the Supreme Court upheld in April his conviction on charges related to the 1996 coup attempt, he was not allowed to run and was detained in jail. His former running mate, [[:en:Raúl_Cubas|Raúl Cubas]], became the Colorado Party's candidate, and was elected in May in elections deemed by international observers to be free and fair. One of Cubas' first acts after taking office in August was to commute Oviedo's sentence and release him. In December 1998, Paraguay's Supreme Court declared these actions unconstitutional. In this tense atmosphere, the murder of Vice President and long-time Oviedo rival [[:en:Luis_María_Argaña|Luis María Argaña]] on 23 March 1999, led the Chamber of Deputies to impeach Cubas the next day.{{Citation needed|date=March 2010}} On 26 March, eight student anti-government demonstrators were murdered, widely believed to have been carried out by Oviedo supporters. This increased opposition to Cubas, who resigned on 28 March. Senate President [[:en:Luis_González_Macchi|Luis González Macchi]], a Cubas opponent, was peacefully sworn in as president the same day.

In 2003, [[:en:Nicanor_Duarte|Nicanor Duarte]] was elected as president.

=== ප්‍රනාන්දු ලුගෝගේ මැතිවරණය ===
For the 2008 general elections, the Colorado Party was favored in polls. Their candidate was Minister of Education [[:en:Blanca_Ovelar|Blanca Ovelar]], the first woman to be nominated as a candidate for a major party in Paraguayan history. After sixty years of Colorado rule, voters chose [[:en:Fernando_Lugo|Fernando Lugo]], a former Roman Catholic Bishop and not a professional politician in civil government, and a member of the Authentic Radical Liberal Party, Paraguay's largest opposition party. Lugo was an adherent of [[:en:Liberation_theology|liberation theology]]. Lugo achieved a historic victory in Paraguay's presidential election, defeating the ruling party candidate, and ending 61 years of conservative rule. Lugo won with nearly 41% of the vote, compared to almost 31% for Blanca Ovelar of the Colorado party.&lt;ref&gt;{{Cite journal|author=Nickson, Andrew|year=2009|title=The general election in Paraguay, April 2008|journal=Journal of Electoral Studies|volume=28|issue=1|pages=145–9|doi=10.1016/j.electstud.2008.10.001}}&lt;/ref&gt; Outgoing President [[:en:Nicanor_Duarte|Nicanor Duarte Frutos]] hailed the moment as the first time in the history of the nation that a government had transferred power to opposition forces in a constitutional and peaceful fashion.{{citation needed|date=July 2021}}

Lugo was sworn in on 15 August 2008. The Lugo administration set its two major priorities as the reduction of corruption and economic inequality.&lt;ref name=&quot;state.gov&quot;&gt;{{cite web |date=15 March 2012 |title=Paraguay |url=https://2009-2017.state.gov/r/pa/ei/bgn/1841.htm#econ |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20170122194534/https://2009-2017.state.gov/r/pa/ei/bgn/1841.htm#econ |archive-date=22 January 2017 |access-date=5 October 2012 |website=State.gov}}&lt;/ref&gt;
[[File:Saludo_de_Piñera_a_Cartes_(cropped).jpg|link=https://en.wikipedia.org/wiki/File:Saludo_de_Pi%C3%B1era_a_Cartes_(cropped).jpg|thumb|2013 අගෝස්තු 15 වන දින හිටපු ජනාධිපති හොරාසියෝ කාටෙස්ගේ පදවි ප්‍රාප්තිය]]
Political instability following Lugo's election and disputes within his cabinet encouraged some renewal of popular support for the Colorado Party. Reports suggested that the businessman [[:en:Horacio_Cartes|Horacio Cartes]] became the new political figure amid disputes. Despite the US [[:en:Drug_Enforcement_Administration|Drug Enforcement Administration]]'s strong accusations against Cartes related to [[:en:Illegal_drug_trade|drug trafficking]], he continued to amass followers in the political arena.{{citation needed|date=July 2021}}

On 14 January 2011, the Colorado Party convention nominated Horacio Cartes as the presidential candidate for the party. However, the party's constitution did not allow it.{{clarify|date=April 2012}} On 21 June 2012, [[:en:Impeachment_of_Fernando_Lugo|impeachment proceedings against President Lugo]] began in the country's lower house, which was controlled by his opponents. Lugo was given less than twenty-four hours to prepare for the proceedings and only two hours in which to mount a defense.&lt;ref name=&quot;Guardian&quot;&gt;{{cite news|url=https://www.theguardian.com/commentisfree/2012/jun/22/washington-fernando-lugo-ouster-paraguay|title=What will Washington do about Fernando Lugo's ouster in Paraguay?|last=Weisbrot|first=Mark|date=22 June 2012|newspaper=[[The Guardian]]|access-date=23 June 2012|archive-url=https://web.archive.org/web/20140910143002/http://www.theguardian.com/commentisfree/2012/jun/22/washington-fernando-lugo-ouster-paraguay|archive-date=10 September 2014|url-status=live}}&lt;/ref&gt; Impeachment was quickly approved and the resulting trial in Paraguay's Senate, also controlled by the opposition, ended with the removal of Lugo from office and Vice President Federico Franco assuming the duties of president.&lt;ref name=&quot;CNN22&quot;&gt;{{cite news|url=http://www.cnn.com/2012/06/22/world/americas/paraguay-president/index.html|title=Paraguayan Senate removes president|last=Castillo|first=Mariano|date=22 June 2012|access-date=22 June 2012|archive-url=https://web.archive.org/web/20120623040625/http://www.cnn.com/2012/06/22/world/americas/paraguay-president/index.html|archive-date=23 June 2012|publisher=CNN|url-status=live}}&lt;/ref&gt; Lugo's rivals blamed him for the deaths of 17&amp;nbsp;people – eight police officers and nine farmers – in armed clashes after police were ambushed by armed peasants when enforcing an eviction order against rural trespassers.&lt;ref&gt;{{cite news|url=https://www.reuters.com/article/us-paraguay-lugo-idUSBRE85K13N20120621|title=Paraguay's president vows to face impeachment effort|last=Desantis|first=Daniela|date=21 June 2012|work=[[Reuters]]|access-date=21 June 2012|archive-url=https://web.archive.org/web/20130208094438/http://www.reuters.com/article/2012/06/21/us-paraguay-lugo-idUSBRE85K13N20120621|archive-date=8 February 2013|edition=US|url-status=live}}&lt;/ref&gt;

On 14 May 2011, Paraguay celebrated its [[:en:Paraguay_Bicentennial|bicentenary]] on the 200th anniversary of independence from the Spanish Empire as a sovereign state.

Lugo's supporters gathered outside Congress to protest the decision as a &quot;politically motivated coup d'état&quot;.&lt;ref name=&quot;CNN22&quot; /&gt; Lugo's removal from office on 22&amp;nbsp;June 2012 is considered by [[:en:UNASUR|UNASUR]] and other neighboring countries, especially those currently governed by leftist leaders, as a coup d'état.&lt;ref&gt;{{cite web |date=22 June 2012 |title=COMUNICADO UNASUR Asunción, 22 de Junio de 2012 |url=http://www.unasursg.org/index.php?option=com_content&amp;view=article&amp;id=698%3Acomunicado-asuncion-22-de-junio-de-2012&amp;catid=68%3Acomunicados&amp;Itemid=346 |url-status=dead |archive-url=https://web.archive.org/web/20120627050748/http://www.unasursg.org/index.php?option=com_content&amp;view=article&amp;id=698:comunicado-asuncion-22-de-junio-de-2012&amp;catid=68:comunicados&amp;Itemid=346 |archive-date=27 June 2012 |access-date=23 June 2012 |publisher=UNASUR |language=es}}&lt;/ref&gt; However, the Organization of American States, which sent a mission to Paraguay to gather information, concluded that the impeachment process was not a coup d'état, as it had been carried out in accordance with the [[:en:Constitution_of_Paraguay|Constitution of Paraguay]].&lt;ref&gt;Halvorssen, Thor, ''[https://www.forbes.com/sites/thorhalvorssen/2012/07/03/paraguay-is-not-honduras/#57bce3c72308 Paraguay is not Honduras: President Lugo's Impeachment was not a Coup] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20180730203938/https://www.forbes.com/sites/thorhalvorssen/2012/07/03/paraguay-is-not-honduras/#57bce3c72308|date=30 July 2018}}'', Forbes.com, 3 July 2012, retrieved 30 July 2018&lt;/ref&gt;

=== වර්තමාන දිනය ===
From August 2013 to 15 August 2018, the [[:en:President_of_Paraguay|President of Paraguay]] was [[:en:Horacio_Cartes|Horacio Cartes]].&lt;ref&gt;{{cite news|url=https://www.nytimes.com/2013/04/22/world/americas/horacio-cartes-wins-paraguays-presidential-election.html|title=Conservative Tobacco Magnate Wins Presidential Race in Paraguay|last=Romero|first=Simon|date=22 April 2013|work=The New York Times|access-date=7 April 2021|archive-url=https://web.archive.org/web/20171102234322/http://www.nytimes.com/2013/04/22/world/americas/horacio-cartes-wins-paraguays-presidential-election.html|archive-date=2 November 2017|url-status=live}}&lt;/ref&gt; Since 15 August 2018, the [[:en:President_of_Paraguay|President of Paraguay]] has been [[:en:Mario_Abdo_Benítez|Mario Abdo Benítez]]. They are both from the conservative [[:en:Colorado_Party_(Paraguay)|Colorado Party]].&lt;ref&gt;{{cite news|url=https://www.bbc.com/news/world-latin-america-45200965|title=New Paraguayan President Abdo Benítez sworn in|date=15 August 2018|work=BBC News|access-date=1 April 2021|archive-url=https://web.archive.org/web/20210415203558/https://www.bbc.com/news/world-latin-america-45200965|archive-date=15 April 2021|url-status=live}}&lt;/ref&gt; President Mario Abdo enjoyed a close relationship with the Brazilian far-right president (in power 2019–2022), [[:en:Jair_Bolsonaro|Jair Bolsonaro]].&lt;ref&gt;{{cite news|url=https://www.reuters.com/article/us-paraguay-president-idUSKCN1V421O|title=Paraguayan president's popularity plummets amid Brazil-linked political crisis|last=Cristaldo|first=Mariel|date=14 August 2019|work=reuters.com|access-date=1 June 2021|archive-url=https://web.archive.org/web/20210602215301/https://www.reuters.com/article/us-paraguay-president-idUSKCN1V421O|archive-date=2 June 2021|url-status=live}}&lt;/ref&gt; In February 2019, President Mario Abdo Benitez was at Bolsonaro's side when Bolsonaro praised Paraguayan military dictator Alfredo Stroessner, calling him &quot;a man of vision&quot;.&lt;ref&gt;{{cite news|url=https://abcnews.go.com/International/wireStory/brazils-bolsonaro-praises-late-paraguay-dictator-stroessner-61386307|title=Brazil's Bolsonaro praises late Paraguay dictator Stroessner|access-date=1 June 2021|archive-url=https://web.archive.org/web/20210602214208/https://abcnews.go.com/International/wireStory/brazils-bolsonaro-praises-late-paraguay-dictator-stroessner-61386307|archive-date=2 June 2021|website=[[ABC News (United States)|ABC News]]|url-status=live}}&lt;/ref&gt; In 2021, Paraguay became the first country in South America to produce electric energy in its [[:en:100%_renewable_energy|100% renewable energy]] supply. In May 2023, [[:en:Santiago_Peña|Santiago Peña]] of the long-ruling Colorado Party, won the presidential [[:en:2023_Paraguayan_general_election|election]] to succeed Mario Abdo as the next [[:en:President_of_Paraguay|President of Paraguay]].&lt;ref&gt;{{cite news|url=https://www.aljazeera.com/news/2023/5/3/amid-protests-authorities-uphold-legitimacy-of-paraguay-election|title=Amid protests, authorities uphold legitimacy of Paraguay election|access-date=26 May 2023|archive-url=https://web.archive.org/web/20230603212859/https://www.aljazeera.com/news/2023/5/3/amid-protests-authorities-uphold-legitimacy-of-paraguay-election|archive-date=3 June 2023|language=en|website=[[Al Jazeera Media Network|al Jazeera]] (aljazeera.com)|url-status=live}}&lt;/ref&gt; On 15 August 2023, Santiago Peña was sworn in as Paraguay's new president.&lt;ref&gt;{{cite news|url=https://www.reuters.com/world/americas/new-paraguayan-president-santiago-pena-sworn-2023-08-15/|title=Paraguay's President Pena sworn in, Taiwan VP in attendance|last1=Desantis|first1=Daniela|date=16 August 2023|work=Reuters|access-date=18 August 2023|archive-url=https://web.archive.org/web/20230818142608/https://www.reuters.com/world/americas/new-paraguayan-president-santiago-pena-sworn-2023-08-15/|archive-date=18 August 2023|last2=Elliott|first2=Lucinda|language=en|last3=Elliott|first3=Lucinda|url-status=live}}&lt;/ref&gt;

== යොමු කිරීම් ==
&lt;references /&gt;</text>
      <sha1>oimgwewl2a2oz8cb7i7gsbxsnlq69ac</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>752927</id>
      <parentid>752926</parentid>
      <timestamp>2025-07-03T06:13:28Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>BuddhikaW88</username>
        <id>37808</id>
      </contributor>
      <comment>/* පැරගුවේ යුද්ධය (1864–1870) */</comment>
      <origin>752927</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="70657" sha1="et6rhcosnos4e3w7nvtbhrx3fzhps15" xml:space="preserve">
=== පූර්ව යටත් විජිත යුගය ===
The indigenous [[:en:Guaraní_people|Guaraní]] had been living in eastern Paraguay for at least a millennium before the arrival of the [[:en:Spanish_Empire|Spanish]]. Western Paraguay, the [[:en:Gran_Chaco|Gran Chaco]], was inhabited by nomads of whom the [[:en:Guaycuru_peoples|Guaycuru]] peoples were the most prominent. The Paraguay River was roughly the dividing line between the agricultural Guarani people to the east and the nomadic and seminomadic people to the west in the Gran Chaco. The Guarcuru nomads were known for their warrior traditions and were not fully pacified until the late 19th century. These indigenous tribes belonged to five distinct language families, which were the bases of their major divisions.&lt;ref name=&quot;:1&quot;&gt;{{Cite web |last=Barba |first=Paula López |date=2023-08-25 |title=El guaraní paraguayo, la lengua de la resistencia |url=https://elpais.com/america-futura/2023-08-25/el-guarani-paraguayo-la-lengua-de-la-resistencia.html |access-date=2025-05-17 |website=El País América |language=es}}&lt;/ref&gt;&lt;ref name=&quot;:2&quot;&gt;Miller, Mark D.H., Webb, Kempton E., Martin, Gene E.. &quot;Gran Chaco&quot;. Encyclopedia Britannica, 12 May. 2025, https://www.britannica.com/place/Gran-Chaco. Accessed 17 May 2025&lt;/ref&gt; Differing language speaking groups were generally competitive over resources and territories. They were further divided into tribes by speaking languages in branches of these families. Today 17 separate [[:en:Ethnolinguistics|ethnolinguistic]] groups remain

ස්පාඤ්ඤ ජාතිකයන් පැමිණීමට පෙර අවම වශයෙන් සහස්‍රයක්වත් නැගෙනහිර පැරගුවේ ආදිවාසී ගුවාරානි ජනයා ජීවත් වූහ.&lt;ref&gt;{{cite web |title=Guarani Society |url=https://web.archive.org/web/20060925035916/http://lucy.ukc.ac.uk/EthnoAtlas/Hmar/Cult_dir/Culture.7843 |access-date=2025-05-17 |website=web.archive.org}}&lt;/ref&gt; බටහිර පැරගුවේ, ග්‍රාන් චාකෝ, නාමිකයන් විසින් ජනාවාස කරන ලද අතර, ඔවුන්ගෙන් වඩාත් කැපී පෙනුනේ ගුවායිකුරු ජනයා ය. පැරගුවේ ගඟ දළ වශයෙන් නැගෙනහිරින් කෘෂිකාර්මික ගුවාරානි ජනතාව සහ ග්‍රාන් චාකෝ හි බටහිරින් සංචාරක සහ අර්ධ සංචාරක ජනතාව අතර බෙදුම් රේඛාව විය. ගුවාර්කුරු නාමිකයන් ඔවුන්ගේ රණශූර සම්ප්‍රදායන් සඳහා ප්‍රසිද්ධ වූ අතර 19 වන සියවසේ අග භාගය වන තෙක් සම්පූර්ණයෙන්ම සන්සුන් නොවීය.&lt;ref&gt;The Editors of Encyclopaedia Britannica. &quot;Mbayá&quot;. ''Encyclopedia Britannica'', 15 February 2007, https://www.britannica.com/topic/Mbaya. Accessed 17 May 2025&lt;/ref&gt; මෙම ආදිවාසී ගෝත්‍ර ඔවුන්ගේ ප්‍රධාන බෙදීම්වල පදනම් වූ වෙනස් භාෂා පවුල් පහකට අයත් විය.&lt;ref name=&quot;:1&quot; /&gt;&lt;ref name=&quot;:2&quot; /&gt; විවිධ භාෂා කතා කරන කණ්ඩායම් සාමාන්‍යයෙන් සම්පත් සහ භූමි සම්බන්ධයෙන් තරඟකාරී විය. මෙම පවුල්වල ශාඛා වල භාෂා කතා කිරීමෙන් ඔවුන් තවදුරටත් ගෝත්‍රවලට බෙදා ඇත. අද වන විට වෙනම ජනවාර්ගික භාෂාමය කණ්ඩායම් 17 ක් පවතී.&lt;ref name=&quot;:1&quot; /&gt;&lt;ref name=&quot;:2&quot; /&gt;

=== යටත් විජිත යුගය ===
The first Europeans in the area were Spanish explorers in 1516. The Spanish explorer [[:en:Juan_de_Salazar_de_Espinosa|Juan de Salazar de Espinosa]] founded the settlement of [[:en:Asunción|Asunción]] on 15 August 1537. The city eventually became the center of a [[:en:Spanish_colonization_of_the_Americas|Spanish colonial province of Paraguay]].

An attempt to create an autonomous Christian Indian nation was undertaken by [[:en:Society_of_Jesus|Jesuit]] missions and settlements in this part of South America in the eighteenth century. They developed Jesuit [[:en:Reductions|reductions]] to bring Guarani populations together at Spanish missions and protect them from virtual slavery by Spanish settlers and Portuguese slave raiders, the ''[[:en:Bandeirantes|bandeirantes]]'', in addition to seeking their conversion to Christianity. Catholicism in Paraguay was influenced by the indigenous peoples: The [[:en:Syncretic|syncretic]] religion has absorbed native elements. The ''reducciones'' flourished in eastern Paraguay for about 150&amp;nbsp;years, until the expulsion of the Jesuits by the Spanish Crown in 1767. The ruins of two 18th&amp;nbsp;century [[:en:Jesuit_Missions_of_La_Santísima_Trinidad_de_Paraná_and_Jesús_de_Tavarangue|Jesuit Missions of La Santísima Trinidad de Paraná and Jesús de Tavarangue]] have been designated as [[:en:World_Heritage_Sites|World Heritage Sites]] by [[:en:UNESCO|UNESCO]].

In western Paraguay, Spanish settlement and Christianity were strongly resisted by the nomadic [[:en:Guaycuru_peoples|Guaycuru]] and other nomads from the 16th century onward. Most of these peoples were absorbed into the [[:en:Mestizo|mestizo]] population in the 18th and 19th centuries.

මෙම ප්‍රදේශයේ පළමු යුරෝපීයයන් 1516 දී ස්පාඤ්ඤ ගවේෂකයන් විය.&lt;ref name=&quot;eec&quot;&gt;{{cite report|author=Sacks, Richard S.|section=Early explorers and conquistadors|editor1-last=Hanratty|editor1-first=Dannin M.|editor2-last=Meditz|editor2-first=Sandra W.|year=1988|title=Paraguay: A country study|location=Washington, DC|publisher=U.S. [[Library of Congress]] / [[Government Printing Office|GPO]]|url=http://countrystudies.us/paraguay/2.htm|url-status=live|access-date=19 September 2009|archive-url=https://web.archive.org/web/20110919163833/http://countrystudies.us/paraguay/2.htm|archive-date=19 September 2011}}&lt;/ref&gt; ස්පාඤ්ඤ ගවේෂක ජුවාන් ද සලාසාර් ද එස්පිනෝසා 1537 අගෝස්තු 15 වන දින අසුන්සියොන් ජනාවාසය ආරම්භ කළේය. අවසානයේ නගරය පැරගුවේ ස්පාඤ්ඤ යටත් විජිත පළාතක මධ්‍යස්ථානය බවට පත්විය.

දකුණු ඇමරිකාවේ මෙම කොටසේ ජේසු නිකායික මෙහෙයුම් සහ ජනාවාස මගින් ස්වාධීන ක්‍රිස්තියානි ඉන්දියානු ජාතියක්&lt;ref name=&quot;cite wdl|#2581&quot;&gt;{{cite web |year=1732 |title=Paraguariae Provinciae Soc. Jesu cum Adiacentibg. Novissima Descriptio |trans-title=A Current Description of the Province of the Society of Jesus in Paraguay with Neighboring Areas |url=http://www.wdl.org/en/item/2581/ |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20210428011358/http://www.wdl.org/en/item/2581/ |archive-date=28 April 2021 |access-date=8 September 2015 |language=la |via=[[World Digital Library]]}}&lt;/ref&gt; නිර්මාණය කිරීමේ උත්සාහයක් දහඅටවන සියවසේදී සිදු කරන ලදී. ස්පාඤ්ඤ මෙහෙයුම් වලදී ගුවාරානි ජනගහනය එක්රැස් කිරීමට සහ ස්පාඤ්ඤ පදිංචිකරුවන් සහ පෘතුගීසි වහල් කොල්ලකරුවන් වන බැන්ඩෙයිරන්ට්ස් විසින් ක්‍රිස්තියානි ආගමට හැරවීමට උත්සාහ කිරීමට අමතරව, ගුවාරානි ජනගහනය අථත්‍ය වහල්භාවයෙන් ආරක්ෂා කිරීමට ඔවුන් ජේසු නිකායික අඩු කිරීම් වර්ධනය කළහ. පැරගුවේහි කතෝලික ධර්මය ආදිවාසී ජනයාගේ බලපෑමට ලක් විය: සමමුහුර්ත ආගම ස්වදේශීය අංග අවශෝෂණය කර ඇත. 1767 දී ස්පාඤ්ඤ කිරීටය විසින් ජේසු නිකායිකයින් පලවා හරින තෙක්, නැගෙනහිර පැරගුවේ වසර 150 ක් පමණ රෙඩියුසියෝන්වරු සමෘද්ධිමත් වූහ.&lt;ref&gt;{{Cite book |last=Ganson |first=Barbara Anne |url=https://www.google.com/books/edition/The_Guaran%C3%AD_under_Spanish_Rule_in_the_R/CG7fscxlgpUC?hl=en&amp;gbpv=1&amp;dq=isbn:9780804754958&amp;printsec=frontcover |title=The Guaraní under Spanish Rule in the Río de la Plata |date=2003 |publisher=Stanford University Press |isbn=978-0-8047-5495-8 |language=en}}&lt;/ref&gt; 18 වන සියවසේ ලා සැන්ටිසිමා ට්‍රිනිඩෑඩ් ද පරානා සහ ජෙසුස් ද තවරන්ගු යන ජේසු නිකායික දූත මණ්ඩල දෙකක නටබුන් යුනෙස්කෝව විසින් ලෝක උරුම ස්ථාන ලෙස නම් කර ඇත.

බටහිර පැරගුවේහි, ස්පාඤ්ඤ ජනාවාසකරණය සහ ක්‍රිස්තියානි ධර්මය 16 වන සියවසේ සිට සංචාරක ගුයිකුරු සහ අනෙකුත් නාමිකයන් විසින් දැඩි ලෙස ප්‍රතිරෝධය දක්වන ලදී. මෙම ජනයාගෙන් බොහෝ දෙනෙක් 18 වන සහ 19 වන සියවස් වලදී මෙස්ටිසෝ ජනගහනයට අවශෝෂණය කර ගත්හ.

=== ෆ්‍රැන්සියාවේ නිදහස සහ පාලනය ===
[[File:José_Gaspar_Rodríguez_de_Francia.jpg|link=https://en.wikipedia.org/wiki/File:Jos%C3%A9_Gaspar_Rodr%C3%ADguez_de_Francia.jpg|වම|thumb|පැරගුවේ රාජ්‍යයේ පළමු ඒකාධිපතියා වූ හොසේ ගැස්පර් රොඩ්‍රිගුස් ද ෆ්‍රැන්සියා]]
Paraguay overthrew the local Spanish administration on 14&amp;nbsp;May 1811. Paraguay's first dictator was [[:en:José_Gaspar_Rodríguez_de_Francia|José Gaspar Rodríguez de Francia]], who ruled Paraguay from 1814 until his death in 1840 with very little outside contact or influence. He intended to create a [[:en:Utopia|utopian]] society based on the [[:en:Geneva|Genevan]] theorist [[:en:Jean-Jacques_Rousseau|Jean-Jacques Rousseau]]'s [[:en:The_Social_Contract|''Social Contract'']]. Rodríguez de Francia was nicknamed ''El Supremo''.

Rodríguez de Francia established new laws that greatly reduced the powers of the Catholic church (Catholicism was then an established state religion) and the cabinet, forbade colonial citizens from marrying one another and allowed them to marry only blacks, [[:en:Mulattoes|mulattoes]] or natives, in order to break the power of colonial-era elites and to create a [[:en:Mixed-race|mixed-race]] or mestizo society. He cut off relations between Paraguay and the rest of South America. Because of Francia's restrictions of freedom, [[:en:Fulgencio_Yegros|Fulgencio Yegros]] and several other Independence-era leaders in 1820 planned a ''coup d'état'' against Francia, who discovered the plot and had its leaders either executed or imprisoned for life.

පැරගුවේ 1811 මැයි 14 වන දින ප්‍රාදේශීය ස්පාඤ්ඤ පරිපාලනය පෙරලා දැමීය. පැරගුවේහි පළමු ආඥාදායකයා වූයේ 1814 සිට 1840 දී ඔහුගේ මරණය දක්වා ඉතා සුළු බාහිර සම්බන්ධතා හෝ බලපෑමකින් පැරගුවේ පාලනය කළ ජෝස් ගැස්පර් රොඩ්‍රිගුස් ද ෆ්‍රැන්සියා ය.&lt;ref&gt;{{Cite web |title=Britain and the Paraguayan dictatorship, c. 1820-1840* |url=https://ora.ox.ac.uk/objects/uuid:3b1cd500-6c0f-4b17-8569-5fcd753d00da/files/rx633f1701}}&lt;/ref&gt; ඔහු අදහස් කළේ ජිනීවන් න්‍යායාචාර්ය ජීන්-ජැක් රූසෝගේ සමාජ ගිවිසුම මත පදනම් වූ මනෝරාජික සමාජයක් නිර්මාණය කිරීමටයි.&lt;ref&gt;{{cite web |title=War of the Triple Alliance |url=http://warofthepacific.com/warofthetriplealliance.htm |archive-url=https://web.archive.org/web/20140807073919/http://warofthepacific.com/warofthetriplealliance.htm |archive-date=7 August 2014 |access-date=14 November 2010 |website=War of the Pacific (warofthepacific.com)}}&lt;/ref&gt; රොඩ්රිගස් ඩි ෆ්‍රැන්සියා එල් සුප්‍රීමො යන ​​අන්වර්ථ නාමයෙන් හඳුන්වන ලදී.

කතෝලික පල්ලියේ බලතල බෙහෙවින් අඩු කරන නව නීති රොඩ්‍රිගස් ද ෆ්‍රැන්සියා විසින් ස්ථාපිත කරන ලද අතර (කතෝලික ධර්මය එවකට ස්ථාපිත රාජ්‍ය ආගමක් විය) සහ කැබිනට් මණ්ඩලය, යටත් විජිත පුරවැසියන් එකිනෙකා සමඟ විවාහ වීම තහනම් කළ අතර, යටත් විජිත යුගයේ ප්‍රභූන්ගේ බලය බිඳ දැමීමට සහ මිශ්‍ර-ජාතියක් හෝ මෙස්ටිසෝ සමාජයක් නිර්මාණය කිරීමට ඔවුන්ට කළු ජාතිකයන්, මුලටෝවරුන් හෝ ස්වදේශිකයන් පමණක් විවාහ කර ගැනීමට අවසර දුන්නේය.&lt;ref&gt;{{cite news|url=https://www.nytimes.com/2012/03/12/world/americas/in-paraguay-indigenous-language-with-unique-staying-power.html|title=In Paraguay, indigenous language with unique staying power|last1=Romero|first1=Simon|date=12 March 2012|newspaper=[[The New York Times]]|access-date=5 October 2015|archive-url=https://web.archive.org/web/20150930235457/http://www.nytimes.com/2012/03/12/world/americas/in-paraguay-indigenous-language-with-unique-staying-power.html|archive-date=30 September 2015|url-status=live}}&lt;/ref&gt; ඔහු පැරගුවේ සහ දකුණු ඇමරිකාවේ සෙසු ප්‍රදේශ අතර සබඳතා කපා හැරියේය. ෆ්‍රැන්සියාගේ නිදහස සීමා කිරීම නිසා, ෆුල්ජෙන්සියෝ යෙග්‍රොස් සහ තවත් නිදහස් යුගයේ නායකයින් කිහිප දෙනෙකු 1820 දී ෆ්‍රැන්සියාට එරෙහිව කුමන්ත්‍රණයක් සැලසුම් කළ අතර, කුමන්ත්‍රණය සොයාගත් ෆුල්ජෙන්සියෝ යෙග්‍රොස් එහි නායකයින් මරණ දඬුවම නියම කළේය හෝ ජීවිතාන්තය දක්වා සිරගත කළේය.&lt;ref&gt;{{cite encyclopedia |title=Colonial period |encyclopedia=[[Encyclopedia Britannica]] |url=https://www.britannica.com/place/Paraguay |access-date=5 January 2021 |archive-url=https://web.archive.org/web/20201225183757/https://www.britannica.com/place/Paraguay |archive-date=25 December 2020 |department=Paraguay |url-status=live}}&lt;/ref&gt;

=== ලෝපෙස් පවුලේ පාලනය ===
[[File:1864_Mitchell_Map_of_Brazil,_Bolivia_and_Chili_-_Geographicus_-_SouthAmericaSouth-mitchell-1864.jpg|link=https://en.wikipedia.org/wiki/File:1864_Mitchell_Map_of_Brazil,_Bolivia_and_Chili_-_Geographicus_-_SouthAmericaSouth-mitchell-1864.jpg|thumb|කලාපයේ දේශපාලන සිතියම, 1864]]
After Francia's death in 1840, Paraguay was ruled by various military officers under a new ''[[:en:Military_junta|junta militar]]'', until [[:en:Carlos_Antonio_López|Carlos Antonio López]] (allegedly Rodríguez de Francia's nephew) came to power in 1841. López modernized Paraguay and opened it to foreign commerce. He signed a [[:en:Nonaggression_pact|nonaggression pact]] with Argentina and officially declared independence of Paraguay in 1842. After López's death in 1862, power was transferred to his eldest son, [[:en:Francisco_Solano_López|Francisco Solano López]].

The regime of the López family was characterized by pervasive and rigid centralism in production and distribution. There was no distinction between the public and the private spheres, and the López family ruled the country as it would a large estate.

The government exerted control on all exports. The export of [[:en:Yerba_mate|yerba mate]] and valuable wood products maintained the balance of trade between Paraguay and the outside world. The Paraguayan government was extremely protectionist, never accepted loans from abroad and levied high [[:en:Tariff|tariffs]] against imported foreign products. This [[:en:Protectionism|protectionism]] made the society self-sufficient, and it also avoided the debt suffered by Argentina and Brazil. Slavery existed in Paraguay, although not in great numbers, until 1844, when it was legally abolished in the new constitution

1840 දී ෆ්‍රැන්සියාගේ මරණයෙන් පසු, 1841 දී කාලෝස් ඇන්ටෝනියෝ ලෝපෙස් (රොඩ්‍රිගුස් ද ෆ්‍රැන්සියාගේ බෑණනුවන් යැයි කියනු ලැබේ) බලයට පත් වන තෙක්, පැරගුවේ නව ජුන්ටා මිලිටරියක් යටතේ විවිධ හමුදා නිලධාරීන් විසින් පාලනය කරන ලදී. ලෝපෙස් පැරගුවේ නවීකරණය කර එය විදේශ වාණිජ කටයුතු සඳහා විවෘත කළේය. ඔහු ආර්ජන්ටිනාව සමඟ ආක්‍රමණශීලී නොවන ගිවිසුමක් අත්සන් කළ අතර 1842 දී පැරගුවේ නිදහස නිල වශයෙන් ප්‍රකාශ කළේය. 1862 දී ලෝපෙස්ගේ මරණයෙන් පසු බලය ඔහුගේ වැඩිමහල් පුත් ෆ්‍රැන්සිස්කෝ සොලනෝ ලෝපෙස් වෙත මාරු විය.

ලෝපෙස් පවුලේ පාලන තන්ත්‍රය නිෂ්පාදන හා බෙදා හැරීමේ පැතිරුණු සහ දෘඩ මධ්‍යවාදය මගින් සංලක්ෂිත විය. රාජ්‍ය හා පෞද්ගලික ක්ෂේත්‍ර අතර කිසිදු වෙනසක් නොතිබූ අතර, ලෝපෙස් පවුල රට පාලනය කළේ එය විශාල වතුයායක් ලෙස සලකමිනි.&lt;ref&gt;{{cite report|title=Carlos Antonio López|date=December 1988|series=Library of Congress Country Studies|publisher=U.S. [[Library of Congress]]|url=http://lcweb2.loc.gov/cgi-bin/query/r?frd/cstdy:@field(DOCID+py0019)|access-date=30 December 2005|archive-url=https://web.archive.org/web/20170816005342/http://lcweb2.loc.gov/cgi-bin/query/r?frd%2Fcstdy%3A%40field%28DOCID+py0019%29|archive-date=16 August 2017}}&lt;/ref&gt;

රජය සියලු අපනයන සඳහා පාලනය ක්‍රියාත්මක කළේය. යර්බා මේට් සහ වටිනා දැව නිෂ්පාදන අපනයනය පැරගුවේ සහ බාහිර ලෝකය අතර වෙළඳ සමතුලිතතාවය පවත්වා ගෙන ගියේය.&lt;ref&gt;{{worldhistory|section=1665|quote=Page 630}}&lt;/ref&gt; පැරගුවේ රජය අතිශයින්ම ආරක්ෂණවාදී වූ අතර, කිසි විටෙකත් විදේශයන්ගෙන් ණය ලබා නොගත් අතර ආනයනික විදේශීය නිෂ්පාදන සඳහා ඉහළ තීරුබදු අය කළේය. මෙම ආරක්ෂණවාදය සමාජය ස්වයංපෝෂිත කළ අතර, එය ආර්ජන්ටිනාව සහ බ්‍රසීලය අත්විඳින ලද ණය ද වළක්වා ගත්තේය. වහල්භාවය විශාල සංඛ්‍යාවක් නොතිබුණද, 1844 වන තෙක්, නව ආණ්ඩුක්‍රම ව්‍යවස්ථාවෙන් එය නීත්‍යානුකූලව අහෝසි කරන තෙක් පැරගුවේහි පැවතුනි.&lt;ref name=&quot;rbcg1933&quot;&gt;{{cite book |last1=Cunninghame Graham |first1=Robert Bontine |author1-link=Robert Bontine Cunninghame Graham |title=Portrait of a Dictator: Francisco Solano López |publisher=William Heinemann Ltd. |year=1933 |location=London}}&lt;/ref&gt;{{rp|39–40}}

[[:en:Francisco_Solano_López|Francisco Solano López]], the son of Carlos Antonio López, replaced his father as the President-Dictator in 1862, and generally continued the political policies of his father. Both wanted to give an international image of Paraguay as &quot;democratic and republican&quot;, but in fact, the ruling family had almost total control of all public life in the country, including church and colleges

Militarily, Carlos Antonio López modernized and expanded industry and the [[:en:Paraguayan_Army|Paraguayan Army]] and greatly strengthened the strategic defenses of Paraguay by developing the [[:en:Fortress_of_Humaitá|Fortress of Humaitá]]. The government hired more than 200 foreign technicians, who installed [[:en:Telegraph_line|telegraph lines]] and railroads to aid the expanding steel, textile, paper and ink, naval construction, weapons and gunpowder industries. The [[:en:Ybycuí|Ybycuí]] foundry, completed in 1850, manufactured cannons, mortars and bullets of all calibers. River warships were built in the shipyards of Asunción. Fortifications were built, especially along the [[:en:Apa_River|Apa River]] and in [[:en:Gran_Chaco|Gran Chaco]]. Following the death of Carlos Antonio López, these projects continued under his son Francisco Solano.

In terms of socio-economic development, the country was dubbed &quot;the most advanced Republic in South America&quot;, notably by the British judge and politician [[:en:Robert_Phillimore|Sir Robert Phillimore]].

According to George Thompson, Lieutenant Colonel of Engineers in the Paraguayan Army prior to and during the war, López's government was comparatively a good one for Paraguay:

කාලෝස් ඇන්ටෝනියෝ ලෝපෙස්ගේ පුත් ෆ්‍රැන්සිස්කෝ සොලානෝ ලෝපෙස් 1862 දී ජනාධිපති-ඒකාධිපතියා ලෙස තම පියා වෙනුවට පත් වූ අතර සාමාන්‍යයෙන් ඔහුගේ පියාගේ දේශපාලන ප්‍රතිපත්ති දිගටම කරගෙන ගියේය. දෙදෙනාම පැරගුවේ &quot;ප්‍රජාතන්ත්‍රවාදී සහ ජනරජ&quot; ලෙස ජාත්‍යන්තර ප්‍රතිරූපයක් ලබා දීමට කැමති වූ නමුත් ඇත්ත වශයෙන්ම, පාලක පවුලට පල්ලිය සහ විද්‍යාල ඇතුළුව රටේ සියලුම මහජන ජීවිතය සම්පූර්ණයෙන්ම පාහේ පාලනය කිරීමට හැකි විය.&lt;ref name=&quot;rbcg1933&quot; /&gt;{{rp|41–42}}

මිලිටරිමය වශයෙන්, කාලෝස් ඇන්ටෝනියෝ ලෝපෙස් කර්මාන්තය සහ පැරගුවේ හමුදාව නවීකරණය කර පුළුල් කළ අතර හුමයිටා බලකොටුව සංවර්ධනය කිරීමෙන් පැරගුවේ උපායමාර්ගික ආරක්ෂක විශාල වශයෙන් ශක්තිමත් කළේය.&lt;ref&gt;Robert Cowley, ''The Reader's Encyclopedia to Military History''. New York, New York: Houston Mifflin, 1996. Page 479.&lt;/ref&gt; රජය විදේශීය කාර්මික ශිල්පීන් 200 කට වැඩි පිරිසක් බඳවා ගත් අතර, ඔවුන් පුළුල් වන වානේ, රෙදිපිළි, කඩදාසි සහ තීන්ත, නාවික ඉදිකිරීම්, ආයුධ සහ වෙඩි බෙහෙත් කර්මාන්ත සඳහා ආධාර කිරීම සඳහා විදුලි පණිවුඩ මාර්ග සහ දුම්රිය මාර්ග ස්ථාපනය කළහ. 1850 දී නිම කරන ලද යිබිකුයි වාත්තු කර්මාන්ත ශාලාව, සියලු කැලිබර් වල කාලතුවක්කු, මෝටාර් සහ උණ්ඩ නිෂ්පාදනය කළේය. ගංගා යුද නැව් ඉදිකරන ලද්දේ අසුන්සියොන් නැව් අංගනවල ය. විශේෂයෙන් අපා ගඟ දිගේ සහ ග්‍රාන් චාකෝ හි බලකොටු ඉදිකරන ලදී.&lt;ref name=&quot;Hooker&quot;&gt;Hooker, T.D., 2008, The Paraguayan War, Nottingham: Foundry Books, {{ISBN|1901543153}}&lt;/ref&gt;{{rp|22}} කාලෝස් ඇන්ටෝනියෝ ලෝපෙස්ගේ අභාවයෙන් පසුව, මෙම ව්‍යාපෘති ඔහුගේ පුත් ෆ්‍රැන්සිස්කෝ සොලානෝ යටතේ දිගටම පැවතුනි.

සමාජ-ආර්ථික සංවර්ධනය සම්බන්ධයෙන් ගත් කල, රට &quot;දකුණු ඇමරිකාවේ වඩාත්ම දියුණු ජනරජය&quot; ලෙස නම් කරන ලදී, විශේෂයෙන් බ්‍රිතාන්‍ය විනිසුරු සහ දේශපාලනඥයා වූ සර් රොබට් ෆිලිමෝර් විසින්.&lt;ref&gt;Robert Phillimore (1860), ''A Statement of the Facts of the Controversy Between the Governments of Great Britain and Paraguay'', page 2. William Moore Printing, Washington D.C., USA.&lt;/ref&gt;


යුද්ධයට පෙර සහ යුද්ධය අතරතුර පැරගුවේ හමුදාවේ ලුතිනන් කර්නල් ඉංජිනේරු ජෝර්ජ් තොම්සන්ට අනුව, ලෝපෙස්ගේ රජය පැරගුවේට සාපේක්ෂව හොඳ එකක් විය:{{blockquote|ඔහුගේ (ඇන්ටෝනියෝ ලෝපෙස්) පාලන සමයේදී පැරගුවේ පුරා ජීවිතය සහ දේපළ මෙතරම් සුරක්ෂිතව පැවතියේ ලෝකයේ වෙනත් කිසිදු රටක විය නොහැක. අපරාධ පාහේ නොදන්නා දෙයක් වූ අතර, සිදු වූ විට වහාම අනාවරණය වී දඬුවම් කරන ලදී. බොහෝ දෙනා, සමහර විට, වඩාත්ම සතුටින් සිටි අය විය හැකිය. ජීවනෝපායක් ලබා ගැනීම සඳහා ඔවුන්ට කිසිදු වැඩක් කිරීමට අපහසු විය. සෑම පවුලකටම තමන්ගේම භූමියේ තමන්ගේම නිවසක් හෝ පැල්පතක් තිබුණි. ඔවුන් දින කිහිපයකින් තමන්ගේම පරිභෝජනය සඳහා ප්‍රමාණවත් දුම්කොළ, බඩ ඉරිඟු සහ මැන්ඩියෝකා වගා කළහ [...]. සෑම පැල්පතකම දොඩම් වත්තක් [...] සහ එළදෙනුන් කිහිප දෙනෙකු ද සිටි බැවින්, ඔවුන් වසර පුරාම පාහේ සුළු අවශ්‍යතාවයකින් සිටියහ [...]. ඇත්ත වශයෙන්ම, ඉහළ පන්ති යුරෝපීය ක්‍රමයට වඩා ජීවත් විය...|ජෝර්ජ් තොම්සන්, සී.ඊ.&lt;ref&gt;{{cite book |last1 = Thompson | first1=George |year=1869
 |title = The War in Paraguay: With a historical sketch of the country and its people and notes upon the military engineering of the war. |publisher = Longmans and Green Co. |location = London |page=10}}&lt;/ref&gt;}}

=== පැරගුවේ යුද්ධය (1864–1870) ===
[[File:FRANCISCO_SOLANO_LOPEZ_(From_a_Photograph_taken_in_1859).jpg|link=https://en.wikipedia.org/wiki/File:FRANCISCO_SOLANO_LOPEZ_(From_a_Photograph_taken_in_1859).jpg|thumb|ෆ්‍රැන්සිස්කෝ සොලානෝ ලෝපෙස්]]
On 12&amp;nbsp;October 1864, despite Paraguayan ultimatums, [[:en:Empire_of_Brazil|Brazil]] (allied with the Argentine Government under General [[:en:Bartolomé_Mitre|Bartolomé Mitre]] and the rebellious [[:en:Colorado_Party_(Uruguay)|Uruguayan colorados]] led by Gen. [[:en:Venancio_Flores|Venancio Flores]]) invaded the Republic of Uruguay in order to overthrow the government of that time (which was under the rule of the [[:en:National_Party_(Uruguay)|Blanco Party]], an ally of López),{{efn|The Blanco Party of Uruguay, hardline right wing and reactionary at those days, was in the Uruguayan Government during the outbreak of the war and were allies of the Paraguayan Government.&lt;ref&gt;{{cite book |first=Luis Alberto |last=de&amp;nbsp;Herrera |year=1927 |title=El Drama del 65 – La Culpa Mitrista |pages=11–33 |publisher=Bareiro y Ramos |location=Montevideo, Uruguay}} — classic book by Blanco leader&lt;/ref&gt;}} thus starting the [[:en:Paraguayan_War|Paraguayan War]].{{efn|[[Richard Francis Burton|Burton]], a witness of the conflict, marks this date (12–16 October 1864) as the real beginning of the war. He writes (and it is the most logic account, considering the facts): ''The Brazilian Army invades the [[Banda Oriental]], despite the protestations of President López, who declared that such invasion would be held a &quot;casus belli&quot;''.&lt;ref&gt;{{cite book |first=Richard Francis, Sir |last=Burton |author-link=Richard Francis Burton |year=1870 |title=Letters from the Battlefields of Paraguay |page=76 |publisher=Tinsley Brothers |location=London}}&lt;/ref&gt;}}

The Paraguayans, led by the [[:en:Grand_marshal|Marshal of the Republic]] [[:en:Francisco_Solano_López|Francisco Solano López]], retaliated by [[:en:Mato_Grosso_Campaign|attacking Mato Grosso]] on 15 December 1864 and later declared war against Argentina on 23 March 1865. The Blanco Government was toppled and replaced by a Colorado government under General Venancio Flores on 22 February 1865. Afterward, the [[:en:Argentine_Republic|Argentine Republic]], the [[:en:Empire_of_Brazil|Empire of Brazil]] and the Republic of Uruguay signed the [[:en:Treaty_of_the_Triple_Alliance|Secret Treaty of the Triple Alliance]] against the Paraguayan Government on 1 May 1865.&lt;ref&gt;{{cite book |author=Pomer, León |title=La Guerra del Paraguay: Estado, política y negocios |publisher=Editorial Colihue |year=2008 |location=Buenos Aires, Argentina |pages=240–241 |language=es}}&lt;/ref&gt;

1864 ඔක්තෝබර් 12 වන දින, පැරගුවේ අවසාන නිවේදන නොතකා, බ්‍රසීලය (ජෙනරාල් බාර්ටොලෝම් මිට්‍රේ යටතේ ආර්ජන්ටිනා රජය සහ ජෙනරාල් වෙනන්සියෝ ෆ්ලෝරස්ගේ නායකත්වයෙන් යුත් කැරලිකාර උරුගුවේ කොලරාඩෝස් සමඟ සන්ධානගත විය) එකල රජය පෙරලා දැමීම සඳහා උරුගුවේ ජනරජය ආක්‍රමණය කළේය (එය ලෝපෙස්ගේ මිත්‍රයෙකු වූ බ්ලැන්කෝ පක්ෂයේ පාලනය යටතේ විය),[අ] මේ අනුව පැරගුවේ යුද්ධය ආරම්භ විය.[ආ]

ජනරජයේ මාර්ෂල් ෆ්‍රැන්සිස්කෝ සොලානෝ ලෝපෙස්ගේ නායකත්වයෙන් යුත් පැරගුවේ ජාතිකයන් 1864 දෙසැම්බර් 15 වන දින මැටෝ ග්‍රෝසෝට පහර දීමෙන් පළිගත් අතර පසුව 1865 මාර්තු 23 වන දින ආර්ජන්ටිනාවට එරෙහිව යුද්ධ ප්‍රකාශ කළහ. බ්ලැන්කෝ රජය පෙරලා දමා 1865 පෙබරවාරි 22 වන දින ජෙනරාල් වෙනන්සියෝ ෆ්ලෝරස් යටතේ කොලරාඩෝ රජයක් විසින් ප්‍රතිස්ථාපනය කරන ලදී. පසුව, ආර්ජන්ටිනා ජනරජය, බ්‍රසීල අධිරාජ්‍යය සහ උරුගුවේ ජනරජය 1865 මැයි 1 වන දින පැරගුවේ රජයට එරෙහිව ත්‍රිත්ව සන්ධානයේ රහස් ගිවිසුමට අත්සන් තැබීය.[21]


ටුයුටි සටන, 1866 මැයි


20 වන සියවස


ස්ට්‍රෝස්නර් යුගය, 1954–1989

On 24 May 1866, the [[:en:Battle_of_Tuyutí|Battle of Tuyutí]] led to the loss of 6,000 men when a Paraguayan attack was repelled by the Allies. It was marked as the bloodiest battle in South America during the war.

The Paraguayans put up a ferocious resistance but ultimately lost in 1870 in the [[:en:Battle_of_Cerro_Corá|Battle of Cerro Corá]], where Marshal Solano López refused to surrender and died in action.&lt;ref&gt;{{cite book |author=Hooker, T.D. |title=The Paraguayan War |publisher=Foundry Books |year=2008 |isbn=978-1901543155 |location=Nottingham, UK |pages=105–108}}&lt;/ref&gt; The real causes of this war, which remains the bloodiest international conflict in the history of [[:en:The_Americas|The Americas]], are still highly debatable.{{efn|The classical view asserts that Francisco Solano López's expansionist and hegemonic views are the main reason for the outbreak of the conflict. The traditional Paraguayan view, held by the &quot;''lopistas''&quot; (supporters of Solano López in Paraguay and elsewhere), holds that Paraguay acted in self-defense and for the protection of the equilibrium of the Plate Basin. This view is usually contested by the &quot;''anti-lopistas''&quot; (known in Paraguay as &quot;''legionarios''&quot;), who favored the &quot;Triple Alliance&quot;. Revisionist views from right and left national populists put a great emphasis on the influence of the British Empire, a view that a majority of historians reject.{{citation needed|date=June 2023}}}}

1866 මැයි 24 වන දින, ටුයුටි සටනේදී පැරගුවේ ප්‍රහාරයක් මිත්‍ර පාක්ෂිකයින් විසින් මැඩපැවැත්වූ විට මිනිසුන් 6,000 ක් අහිමි විය. එය යුද්ධය අතරතුර දකුණු ඇමරිකාවේ ලේ වැකි සටන ලෙස සලකුණු විය.

පැරගුවේ ජාතිකයන් දරුණු ප්‍රතිරෝධයක් දැක්වූ නමුත් අවසානයේ 1870 දී සෙරෝ කෝරා සටනේදී පරාජයට පත් වූ අතර එහිදී මාෂල් සොලානෝ ලෝපෙස් යටත් වීම ප්‍රතික්ෂේප කර සටනේදී මිය ගියේය. [22] ඇමරිකානු ඉතිහාසයේ ලේ වැකි ජාත්‍යන්තර ගැටුම ලෙස පවතින මෙම යුද්ධයේ සැබෑ හේතු තවමත් බෙහෙවින් විවාදාත්මක ය.[c][[File:TuyutiDetail.jpg|link=https://en.wikipedia.org/wiki/File:TuyutiDetail.jpg|thumb|ටුයුටි සටන, 1866 මැයි]]
Paraguay lost 25–33% of its territory to Argentina and Brazil, paid an enormous war debt, and sold large amounts of national properties to stabilize its internal budget. The worst consequence of the war was the catastrophic loss of population. At least 50% of Paraguayans died during the conflict, numbers to which it took many decades for the country to return. Of the disaster suffered by the Paraguayans at the outcome of the war, [[:en:William_D._Rubinstein|William D. Rubinstein]] wrote:

&quot;The normal estimate is that of a Paraguayan population of somewhere between 450,000 and 900,000, only 220,000 survived the war, of whom only 28,000 were adult males.&quot;&lt;ref&gt;{{Cite book |last=Rubinsein |first=W.D. |url=https://books.google.com/books?id=nMMAk4VwLLwC |title=Genocide: a history |publisher=Pearson Education |year=2004 |isbn=0-582-50601-8 |page=94 |access-date=18 October 2015 |archive-url=https://web.archive.org/web/20150910110549/https://books.google.com/books?id=nMMAk4VwLLwC |archive-date=10 September 2015 |url-status=live}}&lt;/ref&gt;

During the pillaging of Asunción in 1869, the [[:en:Imperial_Brazilian_Army|Imperial Brazilian Army]] packed up and transported the Paraguayan National Archives to [[:en:Rio_de_Janeiro|Rio de Janeiro]].&lt;ref&gt;{{cite book |last=Sanchez Quell |first=Hipólito |title=Los 50.000 Documentos Paraguayos Llevados al Brasil |publisher=Ediciones Comuneros |year=2006 |location=Asunción, Paraguay}}&lt;/ref&gt;{{efn|Some of the documents taken by Brasil during the war, were returned to Paraguay in the collection known as &quot;Colección de Río Branco&quot;, nowadays in the National Archives of Asunción, Paraguay.}} Brazil's records from the war have remained classified. This has made Paraguayan history in the colonial and early national periods difficult to research and study.&lt;ref name=&quot;Weinstein-2007-04&quot;&gt;{{cite magazine|last=Weinstein|first=Barbara|date=1 April 2007|title=Let the sunshine in: Government records and national insecurities|url=http://www.historians.org/perspectives/issues/2007/0704/0704pre1.cfm|url-status=live|department=From the President|edition=online|publisher=[[American Historical Association]]|volume=45|issue=4|archive-url=https://web.archive.org/web/20121008191444/http://www.historians.org/perspectives/issues/2007/0704/0704pre1.cfm|archive-date=8 October 2012|access-date=5 October 2012|magazine=[[Perspectives on History]]}}&lt;/ref&gt;

පැරගුවේ රාජ්‍යය තම භූමියෙන් 25–33% ක් ආර්ජන්ටිනාවට සහ බ්‍රසීලයට අහිමි කර, දැවැන්ත යුද ණයක් ගෙවා, එහි අභ්‍යන්තර අයවැය ස්ථාවර කිරීම සඳහා විශාල ජාතික දේපළ විකුණා දැමීය. යුද්ධයේ නරකම ප්‍රතිවිපාකය වූයේ ජනගහනයේ ව්‍යසනකාරී අලාභයයි. ගැටුම අතරතුර පැරගුවේ වැසියන්ගෙන් අවම වශයෙන් 50% ක් මිය ගිය අතර, එම සංඛ්‍යාව රට නැවත පැමිණීමට දශක ගණනාවක් ගත විය. යුද්ධයේ ප්‍රතිඵලයක් ලෙස පැරගුවේ වැසියන් අත්විඳි ව්‍යසනයෙන්, විලියම් ඩී. රූබින්ස්ටයින් මෙසේ ලිවීය:

&quot;සාමාන්‍ය ඇස්තමේන්තුව වන්නේ 450,000 ත් 900,000 ත් අතර පැරගුවේ ජනගහනයක, යුද්ධයෙන් දිවි ගලවා ගත්තේ 220,000 ක් පමණක් වන අතර, ඔවුන්ගෙන් 28,000 ක් පමණක් වැඩිහිටි පිරිමින් ය.&quot;[23]

1869 දී අසුන්සියොන් කොල්ලකෑමේදී, අධිරාජ්‍ය බ්‍රසීලියානු හමුදාව පැරගුවේ ජාතික ලේඛනාගාරය ඇසුරුම් කර රියෝ ද ජැනයිරෝ වෙත ප්‍රවාහනය කළේය.[24][d] යුද්ධයෙන් බ්‍රසීලයේ වාර්තා වර්ගීකරණය කර ඇත. මෙය යටත් විජිත සහ මුල් ජාතික කාලවලදී පැරගුවේ ඉතිහාසය පර්යේෂණ කිරීම සහ අධ්‍යයනය කිරීම දුෂ්කර කර ඇත.[25]

=== 20 වන සියවස ===
[[File:Chacokrieg.jpg|link=https://en.wikipedia.org/wiki/File:Chacokrieg.jpg|thumb|ග්‍රාන් චාකෝ යනු චාකෝ යුද්ධයේ ස්ථානය (1932–35), එහිදී බොලිවියාව මතභේදාත්මක භූමියෙන් වැඩි කොටසක් පැරගුවේට අහිමි විය.]]
In 1904 the Liberal revolution against the rule of Colorados broke out. The Liberal rule started a period of great political instability. Between 1904 and 1954 Paraguay had thirty-one [[:en:President_of_Paraguay|presidents]], most of whom were removed from office by force.&lt;ref&gt;{{cite report|last1=Hanratty|first1=Dannin M.|last2=Meditz|first2=Sandra W.|year=1988|title=Paraguay: A country study|location=Washington, DC|publisher=U.S. [[Library of Congress]] / [[Government Printing Office|GPO]]|url=http://countrystudies.us/paraguay/2.htm|url-status=live|access-date=19 September 2009|archive-url=https://web.archive.org/web/20110919163833/http://countrystudies.us/paraguay/2.htm|archive-date=19 September 2011}}&lt;/ref&gt; Conflicts between the factions of the ruling Liberal party led to the [[:en:Paraguayan_Civil_War_(1922)|Paraguayan Civil War of 1922]].

The unresolved border conflict with Bolivia over the Chaco region finally erupted in the early 1930s in the [[:en:Chaco_War|Chaco War]]. After both sides suffered great losses, Paraguay defeated Bolivia and established its sovereignty over most of the disputed Chaco region. After the war, military officers used popular dissatisfaction with the Liberal politicians to seize the power for themselves. On 17&amp;nbsp;February 1936, the [[:en:February_Revolution_(Paraguay)|February Revolution]] brought colonel [[:en:Rafael_Franco|Rafael Franco]] to power. Between 1940 and 1948, the country was ruled by general [[:en:Higinio_Morínigo|Higinio Morínigo]]. Dissatisfaction with his rule resulted in the [[:en:Paraguayan_Civil_War_(1947)|Paraguayan civil war of 1947]].&lt;ref&gt;{{cite web |title=Paraguay civil war 1947 |url=http://www.onwar.com/aced/nation/pat/paraguay/fparaguay1947.htm |url-status=dead |archive-url=https://web.archive.org/web/20100103214118/http://onwar.com/aced/nation/pat/paraguay/fparaguay1947.htm |archive-date=3 January 2010 |access-date=2 May 2010 |website=Onwar.com}}&lt;/ref&gt; In its aftermath [[:en:Alfredo_Stroessner|Alfredo Stroessner]] began involvement in a string of plots, which resulted in his military [[:en:1954_Paraguayan_coup_d'état|coup d'état of 4&amp;nbsp;May 1954]]. In the aftermath of [[:en:World_War_II|World War II]], Paraguay became a hideout for [[:en:Ratlines_(World_War_II_aftermath)|Nazi fugitives]] accused of war crimes.

1904 දී කොලරාඩෝස් පාලනයට එරෙහිව ලිබරල් විප්ලවය ඇති විය. ලිබරල් පාලනය මහා දේශපාලන අස්ථාවරත්වයේ කාල පරිච්ඡේදයක් ආරම්භ කළේය. 1904 සහ 1954 අතර පැරගුවේ ජනාධිපතිවරුන් තිස් එක් දෙනෙකු සිටි අතර, ඔවුන්ගෙන් බොහෝ දෙනෙක් බලහත්කාරයෙන් තනතුරුවලින් ඉවත් කරන ලදී.[26] පාලක ලිබරල් පක්ෂයේ කණ්ඩායම් අතර ගැටුම් 1922 පැරගුවේ සිවිල් යුද්ධයට හේතු විය.

චාකෝ කලාපය සම්බන්ධයෙන් බොලිවියාව සමඟ ඇති වූ නොවිසඳුණු දේශසීමා ගැටුම අවසානයේ 1930 ගණන්වල මුල් භාගයේදී චාකෝ යුද්ධයේදී පුපුරා ගියේය. දෙපාර්ශ්වයම විශාල පාඩු ලැබීමෙන් පසු, පැරගුවේ බොලිවියාව පරාජය කර මතභේදාත්මක චාකෝ කලාපයේ වැඩි කොටසක් මත තම ස්වෛරීභාවය ස්ථාපිත කළේය. යුද්ධයෙන් පසු, හමුදා නිලධාරීන් ලිබරල් දේශපාලනඥයන් කෙරෙහි ඇති මහජන අතෘප්තිය යොදාගෙන බලය අල්ලා ගත්හ. 1936 පෙබරවාරි 17 වන දින, පෙබරවාරි විප්ලවය කර්නල් රෆායෙල් ෆ්‍රැන්කෝ බලයට පත් කළේය. 1940 සහ 1948 අතර, ජෙනරාල් හිගිනියෝ මොරිනිගෝ විසින් රට පාලනය කරන ලදී. ඔහුගේ පාලනය පිළිබඳ අතෘප්තිය 1947 පැරගුවේ සිවිල් යුද්ධයට හේතු විය.[27] එහි ප්‍රතිඵලයක් ලෙස ඇල්ෆ්‍රෙඩෝ ස්ට්‍රෝස්නර් කුමන්ත්‍රණ මාලාවකට සම්බන්ධ වීමට පටන් ගත් අතර, එහි ප්‍රතිඵලයක් ලෙස 1954 මැයි 4 වන දින ඔහුගේ හමුදා කුමන්ත්‍රණය සිදු විය. දෙවන ලෝක යුද්ධයෙන් පසු, පැරගුවේ යුද අපරාධ සම්බන්ධයෙන් චෝදනා ලැබූ නාසි පලාගිය අයගේ සැඟවුණු ස්ථානයක් බවට පත්විය.

=== ස්ට්‍රෝස්නර් යුගය, 1954–1989 ===
A series of unstable governments ensued until the establishment in 1954 of the regime of dictator [[:en:Alfredo_Stroessner|Alfredo Stroessner]], who remained in office for more than three decades until 1989. Paraguay was modernized to some extent under Stroessner's regime, although his rule was marked by extensive human rights abuses.&lt;ref&gt;{{cite news|url=https://www.washingtonpost.com/wp-dyn/content/article/2006/08/16/AR2006081601729.html|title=Alfredo Stroessner; Paraguayan dictator|last=Bernstein|first=Adam|date=17 August 2006|newspaper=[[The Washington Post]]|access-date=2 May 2010|archive-url=https://web.archive.org/web/20110516121443/http://www.washingtonpost.com/wp-dyn/content/article/2006/08/16/AR2006081601729.html|archive-date=16 May 2011|location=Washington, DC|url-status=live}}&lt;/ref&gt;

Stroessner and the ''Colorado'' party ruled the country from 1954 to 1989. The dictator oversaw an era of economic expansion, but also had a poor human rights and environmental record (see &quot;Political History&quot;). Paraguay actively participated in [[:en:Operation_Condor|Operation Condor]].&lt;ref&gt;{{cite web |last=Dinges |first=John |title=Operation Condor |url=http://www.latinamericanstudies.org/chile/operation-condor.htm |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20180722031734/http://www.latinamericanstudies.org/chile/operation-condor.htm |archive-date=22 July 2018 |access-date=6 July 2018 |website=latinamericanstudies.org |publisher=[[Columbia University]]}}&lt;/ref&gt; Torture and death for political opponents was routine. After his overthrow, the ''Colorado'' continued to dominate national politics until 2008.

The splits in the ''Colorado'' Party in the 1980s, and the prevailing conditions – Stroessner's advanced age, the character of the regime, the economic downturn, and [[:en:International_isolation|international isolation]] – were catalysts for anti-regime demonstrations and statements by the opposition prior to the 1988 general elections.{{Citation needed|date=January 2010}}

1989 දක්වා දශක තුනකට වැඩි කාලයක් ධුරයේ රැඳී සිටි ඒකාධිපති ඇල්ෆ්‍රෙඩෝ ස්ට්‍රෝස්නර්ගේ පාලන තන්ත්‍රය 1954 දී ස්ථාපිත කරන තෙක් අස්ථාවර ආණ්ඩු මාලාවක් ඇති විය. ස්ට්‍රෝස්නර්ගේ පාලනය යටතේ පැරගුවේ යම් දුරකට නවීකරණය කරන ලදී, නමුත් ඔහුගේ පාලනය පුළුල් මානව හිමිකම් උල්ලංඝනයන්ගෙන් සලකුණු විය.[28]

ස්ට්‍රෝස්නර් සහ කොලරාඩෝ පක්ෂය 1954 සිට 1989 දක්වා රට පාලනය කළහ. ඒකාධිපතියා ආර්ථික ප්‍රසාරණයේ යුගයක් අධීක්ෂණය කළ නමුත් දුර්වල මානව හිමිකම් සහ පාරිසරික වාර්තාවක් ද තිබුණි (&quot;දේශපාලන ඉතිහාසය&quot; බලන්න). පැරගුවේ ඔපරේෂන් කොන්ඩෝර් හි ක්‍රියාකාරීව සහභාගී විය. [29] දේශපාලන විරුද්ධවාදීන්ට වධහිංසා පැමිණවීම සහ මරණය සාමාන්‍ය දෙයක් විය. ඔහුගේ බලයෙන් පහ කිරීමෙන් පසුව, කොලරාඩෝ 2008 දක්වා ජාතික දේශපාලනය ආධිපත්‍යය දැරීය.

1980 ගණන්වල කොලරාඩෝ පක්ෂයේ බෙදීම් සහ පැවති තත්වයන් - ස්ට්‍රෝස්නර්ගේ වයස, පාලන තන්ත්‍රයේ ස්වභාවය, ආර්ථික පසුබෑම සහ ජාත්‍යන්තර හුදකලාව - 1988 මහ මැතිවරණයට පෙර විපක්ෂයේ පාලන තන්ත්‍ර විරෝධී පෙළපාලි සහ ප්‍රකාශ සඳහා උත්ප්‍රේරක විය.[තහවුරු කර නැත]

''[[:en:Authentic_Radical_Liberal_Party|PLRA]]'' leader [[:en:Domingo_Laíno|Domingo Laíno]] served as the focal point of the opposition in the second half of the 1980s. The government's effort to isolate Laíno by exiling him in 1982 had backfired. On his sixth attempt to reenter the country in 1986, Laíno returned with three television crews from the U.S., a former United States ambassador to Paraguay, and a group of Uruguayan and Argentine congressmen. Despite the international contingent, the police violently barred Laíno's return.&lt;ref&gt;{{cite web |title=Paraguay 1987, Chapter 4 |url=http://www.cidh.org/countryrep/Paraguay87eng/chap.4.htm |archive-url=https://web.archive.org/web/20210507100105/http://www.cidh.org/countryrep/Paraguay87eng/chap.4.htm |archive-date=7 May 2021 |website=[[Inter-American Commission on Human Rights]] (cidh.org)}}&lt;/ref&gt;

The Stroessner regime relented in April&amp;nbsp;1987, and permitted Laíno to return to Asunción. Laíno took the lead in organizing demonstrations and reducing infighting among the opposition party. The opposition was unable to reach agreement on a common strategy regarding the elections, with some parties advocating abstention, and others calling for blank voting. The parties held numerous 'lightning demonstrations' (''mítines relámpagos''), especially in rural areas. Such demonstrations were gathered and quickly disbanded before the arrival of the [[:en:Police|police]].

In response to the upsurge in opposition activities, Stroessner condemned the Accord for advocating &quot;sabotage of the general elections and disrespect of the law&quot;. He used national police and civilian [[:en:Vigilantes|vigilantes]] of the ''Colorado'' Party to break up demonstrations. A number of opposition leaders were imprisoned or otherwise harassed. {{ill|Hermes Rafael Saguier|es}}, another key leader of the ''PLRA'', was imprisoned for four months in 1987 on charges of sedition. In early February 1988, police arrested 200&amp;nbsp;people attending a National Coordinating Committee meeting in [[:en:Coronel_Oviedo|Coronel Oviedo]]. Laíno and several other opposition figures were arrested before dawn on the day of the election, 14&amp;nbsp;February, and held for twelve hours. The government declared Stroessner's reelection with 89% of the vote.&lt;ref&gt;{{cite news|url=https://www.nytimes.com/1988/02/15/world/paraguayan-wins-his-eighth-term.html?scp=3&amp;sq=Paraguay%20february%201988&amp;st=cse|title=Paraguayan wins his eighth term|date=15 February 1988|newspaper=[[The New York Times]]|archive-url=https://web.archive.org/web/20170816064442/http://www.nytimes.com/1988/02/15/world/paraguayan-wins-his-eighth-term.html?scp=3&amp;sq=Paraguay%20february%201988&amp;st=cse|archive-date=16 August 2017}}&lt;/ref&gt;

The opposition attributed the results in part to the virtual Colorado monopoly on the mass media. They noted that 53% of those polled indicated that there was an &quot;uneasiness&quot; in Paraguayan society. 74% believed that the political situation needed changes, including 45% who wanted a substantial or total change. Finally, 31% stated that they planned to abstain from voting in the February elections.{{Citation needed|date=September 2008}}

=== ස්ට්‍රෝස්නර්ගේ බලයෙන් පහ කිරීම, 1989න් පසු ===
On 3 February 1989, Stroessner was overthrown in a military coup headed by General [[:en:Andrés_Rodríguez_(President)|Andrés Rodríguez]]. As president, Rodríguez instituted political, legal, and economic reforms and initiated a ''rapprochement'' with the international community. Reflecting the deep hunger of the rural poor for land, hundreds immediately occupied thousands of acres of unused territories belonging to Stroessner and his associates; by mid-1990, 19,000&amp;nbsp;families occupied {{convert|340000|acres|-3|abbr=on}}. At the time, 2.06&amp;nbsp;million people lived in rural areas, more than half of the 4.1&amp;nbsp;million total population, and most were landless.&lt;ref name=&quot;nagel&quot;&gt;{{cite journal|author=Nagel, Beverly Y.|year=1999|title='Unleashing the fury': The cultural discourse of rural violence and land rights in Paraguay|url=http://journals.cambridge.org/action/displayAbstract?fromPage=online&amp;aid=1921|journal=Comparative Studies in Society and History|publisher=Cambridge University Press|volume=41|issue=1|pages=148–181|doi=10.1017/S0010417599001905|doi-broken-date=1 November 2024|issn=0010-4175|url-access=subscription|archive-url=https://web.archive.org/web/20151016023308/http://journals.cambridge.org/action/displayAbstract?fromPage=online&amp;aid=1921|archive-date=16 October 2015|s2cid=146491025}}&lt;/ref&gt;

The June 1992 constitution established a democratic system of government and dramatically improved protection of fundamental human rights. In May 1993, Colorado Party candidate [[:en:Juan_Carlos_Wasmosy|Juan Carlos Wasmosy]] was elected as Paraguay's first civilian president in almost forty years, in what international observers deemed free and fair elections.

With support from the United States, the Organization of American States, and other countries in the region, the Paraguayan people rejected an April 1996 attempt by then Army Chief General [[:en:Lino_Oviedo|Lino Oviedo]] to oust President Wasmosy.

Oviedo was nominated as the Colorado candidate for president in the 1998 election. However, when the Supreme Court upheld in April his conviction on charges related to the 1996 coup attempt, he was not allowed to run and was detained in jail. His former running mate, [[:en:Raúl_Cubas|Raúl Cubas]], became the Colorado Party's candidate, and was elected in May in elections deemed by international observers to be free and fair. One of Cubas' first acts after taking office in August was to commute Oviedo's sentence and release him. In December 1998, Paraguay's Supreme Court declared these actions unconstitutional. In this tense atmosphere, the murder of Vice President and long-time Oviedo rival [[:en:Luis_María_Argaña|Luis María Argaña]] on 23 March 1999, led the Chamber of Deputies to impeach Cubas the next day.{{Citation needed|date=March 2010}} On 26 March, eight student anti-government demonstrators were murdered, widely believed to have been carried out by Oviedo supporters. This increased opposition to Cubas, who resigned on 28 March. Senate President [[:en:Luis_González_Macchi|Luis González Macchi]], a Cubas opponent, was peacefully sworn in as president the same day.

In 2003, [[:en:Nicanor_Duarte|Nicanor Duarte]] was elected as president.

=== ප්‍රනාන්දු ලුගෝගේ මැතිවරණය ===
For the 2008 general elections, the Colorado Party was favored in polls. Their candidate was Minister of Education [[:en:Blanca_Ovelar|Blanca Ovelar]], the first woman to be nominated as a candidate for a major party in Paraguayan history. After sixty years of Colorado rule, voters chose [[:en:Fernando_Lugo|Fernando Lugo]], a former Roman Catholic Bishop and not a professional politician in civil government, and a member of the Authentic Radical Liberal Party, Paraguay's largest opposition party. Lugo was an adherent of [[:en:Liberation_theology|liberation theology]]. Lugo achieved a historic victory in Paraguay's presidential election, defeating the ruling party candidate, and ending 61 years of conservative rule. Lugo won with nearly 41% of the vote, compared to almost 31% for Blanca Ovelar of the Colorado party.&lt;ref&gt;{{Cite journal|author=Nickson, Andrew|year=2009|title=The general election in Paraguay, April 2008|journal=Journal of Electoral Studies|volume=28|issue=1|pages=145–9|doi=10.1016/j.electstud.2008.10.001}}&lt;/ref&gt; Outgoing President [[:en:Nicanor_Duarte|Nicanor Duarte Frutos]] hailed the moment as the first time in the history of the nation that a government had transferred power to opposition forces in a constitutional and peaceful fashion.{{citation needed|date=July 2021}}

Lugo was sworn in on 15 August 2008. The Lugo administration set its two major priorities as the reduction of corruption and economic inequality.&lt;ref name=&quot;state.gov&quot;&gt;{{cite web |date=15 March 2012 |title=Paraguay |url=https://2009-2017.state.gov/r/pa/ei/bgn/1841.htm#econ |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20170122194534/https://2009-2017.state.gov/r/pa/ei/bgn/1841.htm#econ |archive-date=22 January 2017 |access-date=5 October 2012 |website=State.gov}}&lt;/ref&gt;
[[File:Saludo_de_Piñera_a_Cartes_(cropped).jpg|link=https://en.wikipedia.org/wiki/File:Saludo_de_Pi%C3%B1era_a_Cartes_(cropped).jpg|thumb|2013 අගෝස්තු 15 වන දින හිටපු ජනාධිපති හොරාසියෝ කාටෙස්ගේ පදවි ප්‍රාප්තිය]]
Political instability following Lugo's election and disputes within his cabinet encouraged some renewal of popular support for the Colorado Party. Reports suggested that the businessman [[:en:Horacio_Cartes|Horacio Cartes]] became the new political figure amid disputes. Despite the US [[:en:Drug_Enforcement_Administration|Drug Enforcement Administration]]'s strong accusations against Cartes related to [[:en:Illegal_drug_trade|drug trafficking]], he continued to amass followers in the political arena.{{citation needed|date=July 2021}}

On 14 January 2011, the Colorado Party convention nominated Horacio Cartes as the presidential candidate for the party. However, the party's constitution did not allow it.{{clarify|date=April 2012}} On 21 June 2012, [[:en:Impeachment_of_Fernando_Lugo|impeachment proceedings against President Lugo]] began in the country's lower house, which was controlled by his opponents. Lugo was given less than twenty-four hours to prepare for the proceedings and only two hours in which to mount a defense.&lt;ref name=&quot;Guardian&quot;&gt;{{cite news|url=https://www.theguardian.com/commentisfree/2012/jun/22/washington-fernando-lugo-ouster-paraguay|title=What will Washington do about Fernando Lugo's ouster in Paraguay?|last=Weisbrot|first=Mark|date=22 June 2012|newspaper=[[The Guardian]]|access-date=23 June 2012|archive-url=https://web.archive.org/web/20140910143002/http://www.theguardian.com/commentisfree/2012/jun/22/washington-fernando-lugo-ouster-paraguay|archive-date=10 September 2014|url-status=live}}&lt;/ref&gt; Impeachment was quickly approved and the resulting trial in Paraguay's Senate, also controlled by the opposition, ended with the removal of Lugo from office and Vice President Federico Franco assuming the duties of president.&lt;ref name=&quot;CNN22&quot;&gt;{{cite news|url=http://www.cnn.com/2012/06/22/world/americas/paraguay-president/index.html|title=Paraguayan Senate removes president|last=Castillo|first=Mariano|date=22 June 2012|access-date=22 June 2012|archive-url=https://web.archive.org/web/20120623040625/http://www.cnn.com/2012/06/22/world/americas/paraguay-president/index.html|archive-date=23 June 2012|publisher=CNN|url-status=live}}&lt;/ref&gt; Lugo's rivals blamed him for the deaths of 17&amp;nbsp;people – eight police officers and nine farmers – in armed clashes after police were ambushed by armed peasants when enforcing an eviction order against rural trespassers.&lt;ref&gt;{{cite news|url=https://www.reuters.com/article/us-paraguay-lugo-idUSBRE85K13N20120621|title=Paraguay's president vows to face impeachment effort|last=Desantis|first=Daniela|date=21 June 2012|work=[[Reuters]]|access-date=21 June 2012|archive-url=https://web.archive.org/web/20130208094438/http://www.reuters.com/article/2012/06/21/us-paraguay-lugo-idUSBRE85K13N20120621|archive-date=8 February 2013|edition=US|url-status=live}}&lt;/ref&gt;

On 14 May 2011, Paraguay celebrated its [[:en:Paraguay_Bicentennial|bicentenary]] on the 200th anniversary of independence from the Spanish Empire as a sovereign state.

Lugo's supporters gathered outside Congress to protest the decision as a &quot;politically motivated coup d'état&quot;.&lt;ref name=&quot;CNN22&quot; /&gt; Lugo's removal from office on 22&amp;nbsp;June 2012 is considered by [[:en:UNASUR|UNASUR]] and other neighboring countries, especially those currently governed by leftist leaders, as a coup d'état.&lt;ref&gt;{{cite web |date=22 June 2012 |title=COMUNICADO UNASUR Asunción, 22 de Junio de 2012 |url=http://www.unasursg.org/index.php?option=com_content&amp;view=article&amp;id=698%3Acomunicado-asuncion-22-de-junio-de-2012&amp;catid=68%3Acomunicados&amp;Itemid=346 |url-status=dead |archive-url=https://web.archive.org/web/20120627050748/http://www.unasursg.org/index.php?option=com_content&amp;view=article&amp;id=698:comunicado-asuncion-22-de-junio-de-2012&amp;catid=68:comunicados&amp;Itemid=346 |archive-date=27 June 2012 |access-date=23 June 2012 |publisher=UNASUR |language=es}}&lt;/ref&gt; However, the Organization of American States, which sent a mission to Paraguay to gather information, concluded that the impeachment process was not a coup d'état, as it had been carried out in accordance with the [[:en:Constitution_of_Paraguay|Constitution of Paraguay]].&lt;ref&gt;Halvorssen, Thor, ''[https://www.forbes.com/sites/thorhalvorssen/2012/07/03/paraguay-is-not-honduras/#57bce3c72308 Paraguay is not Honduras: President Lugo's Impeachment was not a Coup] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20180730203938/https://www.forbes.com/sites/thorhalvorssen/2012/07/03/paraguay-is-not-honduras/#57bce3c72308|date=30 July 2018}}'', Forbes.com, 3 July 2012, retrieved 30 July 2018&lt;/ref&gt;

=== වර්තමාන දිනය ===
From August 2013 to 15 August 2018, the [[:en:President_of_Paraguay|President of Paraguay]] was [[:en:Horacio_Cartes|Horacio Cartes]].&lt;ref&gt;{{cite news|url=https://www.nytimes.com/2013/04/22/world/americas/horacio-cartes-wins-paraguays-presidential-election.html|title=Conservative Tobacco Magnate Wins Presidential Race in Paraguay|last=Romero|first=Simon|date=22 April 2013|work=The New York Times|access-date=7 April 2021|archive-url=https://web.archive.org/web/20171102234322/http://www.nytimes.com/2013/04/22/world/americas/horacio-cartes-wins-paraguays-presidential-election.html|archive-date=2 November 2017|url-status=live}}&lt;/ref&gt; Since 15 August 2018, the [[:en:President_of_Paraguay|President of Paraguay]] has been [[:en:Mario_Abdo_Benítez|Mario Abdo Benítez]]. They are both from the conservative [[:en:Colorado_Party_(Paraguay)|Colorado Party]].&lt;ref&gt;{{cite news|url=https://www.bbc.com/news/world-latin-america-45200965|title=New Paraguayan President Abdo Benítez sworn in|date=15 August 2018|work=BBC News|access-date=1 April 2021|archive-url=https://web.archive.org/web/20210415203558/https://www.bbc.com/news/world-latin-america-45200965|archive-date=15 April 2021|url-status=live}}&lt;/ref&gt; President Mario Abdo enjoyed a close relationship with the Brazilian far-right president (in power 2019–2022), [[:en:Jair_Bolsonaro|Jair Bolsonaro]].&lt;ref&gt;{{cite news|url=https://www.reuters.com/article/us-paraguay-president-idUSKCN1V421O|title=Paraguayan president's popularity plummets amid Brazil-linked political crisis|last=Cristaldo|first=Mariel|date=14 August 2019|work=reuters.com|access-date=1 June 2021|archive-url=https://web.archive.org/web/20210602215301/https://www.reuters.com/article/us-paraguay-president-idUSKCN1V421O|archive-date=2 June 2021|url-status=live}}&lt;/ref&gt; In February 2019, President Mario Abdo Benitez was at Bolsonaro's side when Bolsonaro praised Paraguayan military dictator Alfredo Stroessner, calling him &quot;a man of vision&quot;.&lt;ref&gt;{{cite news|url=https://abcnews.go.com/International/wireStory/brazils-bolsonaro-praises-late-paraguay-dictator-stroessner-61386307|title=Brazil's Bolsonaro praises late Paraguay dictator Stroessner|access-date=1 June 2021|archive-url=https://web.archive.org/web/20210602214208/https://abcnews.go.com/International/wireStory/brazils-bolsonaro-praises-late-paraguay-dictator-stroessner-61386307|archive-date=2 June 2021|website=[[ABC News (United States)|ABC News]]|url-status=live}}&lt;/ref&gt; In 2021, Paraguay became the first country in South America to produce electric energy in its [[:en:100%_renewable_energy|100% renewable energy]] supply. In May 2023, [[:en:Santiago_Peña|Santiago Peña]] of the long-ruling Colorado Party, won the presidential [[:en:2023_Paraguayan_general_election|election]] to succeed Mario Abdo as the next [[:en:President_of_Paraguay|President of Paraguay]].&lt;ref&gt;{{cite news|url=https://www.aljazeera.com/news/2023/5/3/amid-protests-authorities-uphold-legitimacy-of-paraguay-election|title=Amid protests, authorities uphold legitimacy of Paraguay election|access-date=26 May 2023|archive-url=https://web.archive.org/web/20230603212859/https://www.aljazeera.com/news/2023/5/3/amid-protests-authorities-uphold-legitimacy-of-paraguay-election|archive-date=3 June 2023|language=en|website=[[Al Jazeera Media Network|al Jazeera]] (aljazeera.com)|url-status=live}}&lt;/ref&gt; On 15 August 2023, Santiago Peña was sworn in as Paraguay's new president.&lt;ref&gt;{{cite news|url=https://www.reuters.com/world/americas/new-paraguayan-president-santiago-pena-sworn-2023-08-15/|title=Paraguay's President Pena sworn in, Taiwan VP in attendance|last1=Desantis|first1=Daniela|date=16 August 2023|work=Reuters|access-date=18 August 2023|archive-url=https://web.archive.org/web/20230818142608/https://www.reuters.com/world/americas/new-paraguayan-president-santiago-pena-sworn-2023-08-15/|archive-date=18 August 2023|last2=Elliott|first2=Lucinda|language=en|last3=Elliott|first3=Lucinda|url-status=live}}&lt;/ref&gt;

== යොමු කිරීම් ==
&lt;references /&gt;</text>
      <sha1>et6rhcosnos4e3w7nvtbhrx3fzhps15</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>752928</id>
      <parentid>752927</parentid>
      <timestamp>2025-07-03T06:15:53Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>BuddhikaW88</username>
        <id>37808</id>
      </contributor>
      <comment>/* පැරගුවේ යුද්ධය (1864–1870) */</comment>
      <origin>752928</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="70566" sha1="6w0ky29wen3f3ml8ykv6nvnd71r5yh7" xml:space="preserve">
=== පූර්ව යටත් විජිත යුගය ===
The indigenous [[:en:Guaraní_people|Guaraní]] had been living in eastern Paraguay for at least a millennium before the arrival of the [[:en:Spanish_Empire|Spanish]]. Western Paraguay, the [[:en:Gran_Chaco|Gran Chaco]], was inhabited by nomads of whom the [[:en:Guaycuru_peoples|Guaycuru]] peoples were the most prominent. The Paraguay River was roughly the dividing line between the agricultural Guarani people to the east and the nomadic and seminomadic people to the west in the Gran Chaco. The Guarcuru nomads were known for their warrior traditions and were not fully pacified until the late 19th century. These indigenous tribes belonged to five distinct language families, which were the bases of their major divisions.&lt;ref name=&quot;:1&quot;&gt;{{Cite web |last=Barba |first=Paula López |date=2023-08-25 |title=El guaraní paraguayo, la lengua de la resistencia |url=https://elpais.com/america-futura/2023-08-25/el-guarani-paraguayo-la-lengua-de-la-resistencia.html |access-date=2025-05-17 |website=El País América |language=es}}&lt;/ref&gt;&lt;ref name=&quot;:2&quot;&gt;Miller, Mark D.H., Webb, Kempton E., Martin, Gene E.. &quot;Gran Chaco&quot;. Encyclopedia Britannica, 12 May. 2025, https://www.britannica.com/place/Gran-Chaco. Accessed 17 May 2025&lt;/ref&gt; Differing language speaking groups were generally competitive over resources and territories. They were further divided into tribes by speaking languages in branches of these families. Today 17 separate [[:en:Ethnolinguistics|ethnolinguistic]] groups remain

ස්පාඤ්ඤ ජාතිකයන් පැමිණීමට පෙර අවම වශයෙන් සහස්‍රයක්වත් නැගෙනහිර පැරගුවේ ආදිවාසී ගුවාරානි ජනයා ජීවත් වූහ.&lt;ref&gt;{{cite web |title=Guarani Society |url=https://web.archive.org/web/20060925035916/http://lucy.ukc.ac.uk/EthnoAtlas/Hmar/Cult_dir/Culture.7843 |access-date=2025-05-17 |website=web.archive.org}}&lt;/ref&gt; බටහිර පැරගුවේ, ග්‍රාන් චාකෝ, නාමිකයන් විසින් ජනාවාස කරන ලද අතර, ඔවුන්ගෙන් වඩාත් කැපී පෙනුනේ ගුවායිකුරු ජනයා ය. පැරගුවේ ගඟ දළ වශයෙන් නැගෙනහිරින් කෘෂිකාර්මික ගුවාරානි ජනතාව සහ ග්‍රාන් චාකෝ හි බටහිරින් සංචාරක සහ අර්ධ සංචාරක ජනතාව අතර බෙදුම් රේඛාව විය. ගුවාර්කුරු නාමිකයන් ඔවුන්ගේ රණශූර සම්ප්‍රදායන් සඳහා ප්‍රසිද්ධ වූ අතර 19 වන සියවසේ අග භාගය වන තෙක් සම්පූර්ණයෙන්ම සන්සුන් නොවීය.&lt;ref&gt;The Editors of Encyclopaedia Britannica. &quot;Mbayá&quot;. ''Encyclopedia Britannica'', 15 February 2007, https://www.britannica.com/topic/Mbaya. Accessed 17 May 2025&lt;/ref&gt; මෙම ආදිවාසී ගෝත්‍ර ඔවුන්ගේ ප්‍රධාන බෙදීම්වල පදනම් වූ වෙනස් භාෂා පවුල් පහකට අයත් විය.&lt;ref name=&quot;:1&quot; /&gt;&lt;ref name=&quot;:2&quot; /&gt; විවිධ භාෂා කතා කරන කණ්ඩායම් සාමාන්‍යයෙන් සම්පත් සහ භූමි සම්බන්ධයෙන් තරඟකාරී විය. මෙම පවුල්වල ශාඛා වල භාෂා කතා කිරීමෙන් ඔවුන් තවදුරටත් ගෝත්‍රවලට බෙදා ඇත. අද වන විට වෙනම ජනවාර්ගික භාෂාමය කණ්ඩායම් 17 ක් පවතී.&lt;ref name=&quot;:1&quot; /&gt;&lt;ref name=&quot;:2&quot; /&gt;

=== යටත් විජිත යුගය ===
The first Europeans in the area were Spanish explorers in 1516. The Spanish explorer [[:en:Juan_de_Salazar_de_Espinosa|Juan de Salazar de Espinosa]] founded the settlement of [[:en:Asunción|Asunción]] on 15 August 1537. The city eventually became the center of a [[:en:Spanish_colonization_of_the_Americas|Spanish colonial province of Paraguay]].

An attempt to create an autonomous Christian Indian nation was undertaken by [[:en:Society_of_Jesus|Jesuit]] missions and settlements in this part of South America in the eighteenth century. They developed Jesuit [[:en:Reductions|reductions]] to bring Guarani populations together at Spanish missions and protect them from virtual slavery by Spanish settlers and Portuguese slave raiders, the ''[[:en:Bandeirantes|bandeirantes]]'', in addition to seeking their conversion to Christianity. Catholicism in Paraguay was influenced by the indigenous peoples: The [[:en:Syncretic|syncretic]] religion has absorbed native elements. The ''reducciones'' flourished in eastern Paraguay for about 150&amp;nbsp;years, until the expulsion of the Jesuits by the Spanish Crown in 1767. The ruins of two 18th&amp;nbsp;century [[:en:Jesuit_Missions_of_La_Santísima_Trinidad_de_Paraná_and_Jesús_de_Tavarangue|Jesuit Missions of La Santísima Trinidad de Paraná and Jesús de Tavarangue]] have been designated as [[:en:World_Heritage_Sites|World Heritage Sites]] by [[:en:UNESCO|UNESCO]].

In western Paraguay, Spanish settlement and Christianity were strongly resisted by the nomadic [[:en:Guaycuru_peoples|Guaycuru]] and other nomads from the 16th century onward. Most of these peoples were absorbed into the [[:en:Mestizo|mestizo]] population in the 18th and 19th centuries.

මෙම ප්‍රදේශයේ පළමු යුරෝපීයයන් 1516 දී ස්පාඤ්ඤ ගවේෂකයන් විය.&lt;ref name=&quot;eec&quot;&gt;{{cite report|author=Sacks, Richard S.|section=Early explorers and conquistadors|editor1-last=Hanratty|editor1-first=Dannin M.|editor2-last=Meditz|editor2-first=Sandra W.|year=1988|title=Paraguay: A country study|location=Washington, DC|publisher=U.S. [[Library of Congress]] / [[Government Printing Office|GPO]]|url=http://countrystudies.us/paraguay/2.htm|url-status=live|access-date=19 September 2009|archive-url=https://web.archive.org/web/20110919163833/http://countrystudies.us/paraguay/2.htm|archive-date=19 September 2011}}&lt;/ref&gt; ස්පාඤ්ඤ ගවේෂක ජුවාන් ද සලාසාර් ද එස්පිනෝසා 1537 අගෝස්තු 15 වන දින අසුන්සියොන් ජනාවාසය ආරම්භ කළේය. අවසානයේ නගරය පැරගුවේ ස්පාඤ්ඤ යටත් විජිත පළාතක මධ්‍යස්ථානය බවට පත්විය.

දකුණු ඇමරිකාවේ මෙම කොටසේ ජේසු නිකායික මෙහෙයුම් සහ ජනාවාස මගින් ස්වාධීන ක්‍රිස්තියානි ඉන්දියානු ජාතියක්&lt;ref name=&quot;cite wdl|#2581&quot;&gt;{{cite web |year=1732 |title=Paraguariae Provinciae Soc. Jesu cum Adiacentibg. Novissima Descriptio |trans-title=A Current Description of the Province of the Society of Jesus in Paraguay with Neighboring Areas |url=http://www.wdl.org/en/item/2581/ |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20210428011358/http://www.wdl.org/en/item/2581/ |archive-date=28 April 2021 |access-date=8 September 2015 |language=la |via=[[World Digital Library]]}}&lt;/ref&gt; නිර්මාණය කිරීමේ උත්සාහයක් දහඅටවන සියවසේදී සිදු කරන ලදී. ස්පාඤ්ඤ මෙහෙයුම් වලදී ගුවාරානි ජනගහනය එක්රැස් කිරීමට සහ ස්පාඤ්ඤ පදිංචිකරුවන් සහ පෘතුගීසි වහල් කොල්ලකරුවන් වන බැන්ඩෙයිරන්ට්ස් විසින් ක්‍රිස්තියානි ආගමට හැරවීමට උත්සාහ කිරීමට අමතරව, ගුවාරානි ජනගහනය අථත්‍ය වහල්භාවයෙන් ආරක්ෂා කිරීමට ඔවුන් ජේසු නිකායික අඩු කිරීම් වර්ධනය කළහ. පැරගුවේහි කතෝලික ධර්මය ආදිවාසී ජනයාගේ බලපෑමට ලක් විය: සමමුහුර්ත ආගම ස්වදේශීය අංග අවශෝෂණය කර ඇත. 1767 දී ස්පාඤ්ඤ කිරීටය විසින් ජේසු නිකායිකයින් පලවා හරින තෙක්, නැගෙනහිර පැරගුවේ වසර 150 ක් පමණ රෙඩියුසියෝන්වරු සමෘද්ධිමත් වූහ.&lt;ref&gt;{{Cite book |last=Ganson |first=Barbara Anne |url=https://www.google.com/books/edition/The_Guaran%C3%AD_under_Spanish_Rule_in_the_R/CG7fscxlgpUC?hl=en&amp;gbpv=1&amp;dq=isbn:9780804754958&amp;printsec=frontcover |title=The Guaraní under Spanish Rule in the Río de la Plata |date=2003 |publisher=Stanford University Press |isbn=978-0-8047-5495-8 |language=en}}&lt;/ref&gt; 18 වන සියවසේ ලා සැන්ටිසිමා ට්‍රිනිඩෑඩ් ද පරානා සහ ජෙසුස් ද තවරන්ගු යන ජේසු නිකායික දූත මණ්ඩල දෙකක නටබුන් යුනෙස්කෝව විසින් ලෝක උරුම ස්ථාන ලෙස නම් කර ඇත.

බටහිර පැරගුවේහි, ස්පාඤ්ඤ ජනාවාසකරණය සහ ක්‍රිස්තියානි ධර්මය 16 වන සියවසේ සිට සංචාරක ගුයිකුරු සහ අනෙකුත් නාමිකයන් විසින් දැඩි ලෙස ප්‍රතිරෝධය දක්වන ලදී. මෙම ජනයාගෙන් බොහෝ දෙනෙක් 18 වන සහ 19 වන සියවස් වලදී මෙස්ටිසෝ ජනගහනයට අවශෝෂණය කර ගත්හ.

=== ෆ්‍රැන්සියාවේ නිදහස සහ පාලනය ===
[[File:José_Gaspar_Rodríguez_de_Francia.jpg|link=https://en.wikipedia.org/wiki/File:Jos%C3%A9_Gaspar_Rodr%C3%ADguez_de_Francia.jpg|වම|thumb|පැරගුවේ රාජ්‍යයේ පළමු ඒකාධිපතියා වූ හොසේ ගැස්පර් රොඩ්‍රිගුස් ද ෆ්‍රැන්සියා]]
Paraguay overthrew the local Spanish administration on 14&amp;nbsp;May 1811. Paraguay's first dictator was [[:en:José_Gaspar_Rodríguez_de_Francia|José Gaspar Rodríguez de Francia]], who ruled Paraguay from 1814 until his death in 1840 with very little outside contact or influence. He intended to create a [[:en:Utopia|utopian]] society based on the [[:en:Geneva|Genevan]] theorist [[:en:Jean-Jacques_Rousseau|Jean-Jacques Rousseau]]'s [[:en:The_Social_Contract|''Social Contract'']]. Rodríguez de Francia was nicknamed ''El Supremo''.

Rodríguez de Francia established new laws that greatly reduced the powers of the Catholic church (Catholicism was then an established state religion) and the cabinet, forbade colonial citizens from marrying one another and allowed them to marry only blacks, [[:en:Mulattoes|mulattoes]] or natives, in order to break the power of colonial-era elites and to create a [[:en:Mixed-race|mixed-race]] or mestizo society. He cut off relations between Paraguay and the rest of South America. Because of Francia's restrictions of freedom, [[:en:Fulgencio_Yegros|Fulgencio Yegros]] and several other Independence-era leaders in 1820 planned a ''coup d'état'' against Francia, who discovered the plot and had its leaders either executed or imprisoned for life.

පැරගුවේ 1811 මැයි 14 වන දින ප්‍රාදේශීය ස්පාඤ්ඤ පරිපාලනය පෙරලා දැමීය. පැරගුවේහි පළමු ආඥාදායකයා වූයේ 1814 සිට 1840 දී ඔහුගේ මරණය දක්වා ඉතා සුළු බාහිර සම්බන්ධතා හෝ බලපෑමකින් පැරගුවේ පාලනය කළ ජෝස් ගැස්පර් රොඩ්‍රිගුස් ද ෆ්‍රැන්සියා ය.&lt;ref&gt;{{Cite web |title=Britain and the Paraguayan dictatorship, c. 1820-1840* |url=https://ora.ox.ac.uk/objects/uuid:3b1cd500-6c0f-4b17-8569-5fcd753d00da/files/rx633f1701}}&lt;/ref&gt; ඔහු අදහස් කළේ ජිනීවන් න්‍යායාචාර්ය ජීන්-ජැක් රූසෝගේ සමාජ ගිවිසුම මත පදනම් වූ මනෝරාජික සමාජයක් නිර්මාණය කිරීමටයි.&lt;ref&gt;{{cite web |title=War of the Triple Alliance |url=http://warofthepacific.com/warofthetriplealliance.htm |archive-url=https://web.archive.org/web/20140807073919/http://warofthepacific.com/warofthetriplealliance.htm |archive-date=7 August 2014 |access-date=14 November 2010 |website=War of the Pacific (warofthepacific.com)}}&lt;/ref&gt; රොඩ්රිගස් ඩි ෆ්‍රැන්සියා එල් සුප්‍රීමො යන ​​අන්වර්ථ නාමයෙන් හඳුන්වන ලදී.

කතෝලික පල්ලියේ බලතල බෙහෙවින් අඩු කරන නව නීති රොඩ්‍රිගස් ද ෆ්‍රැන්සියා විසින් ස්ථාපිත කරන ලද අතර (කතෝලික ධර්මය එවකට ස්ථාපිත රාජ්‍ය ආගමක් විය) සහ කැබිනට් මණ්ඩලය, යටත් විජිත පුරවැසියන් එකිනෙකා සමඟ විවාහ වීම තහනම් කළ අතර, යටත් විජිත යුගයේ ප්‍රභූන්ගේ බලය බිඳ දැමීමට සහ මිශ්‍ර-ජාතියක් හෝ මෙස්ටිසෝ සමාජයක් නිර්මාණය කිරීමට ඔවුන්ට කළු ජාතිකයන්, මුලටෝවරුන් හෝ ස්වදේශිකයන් පමණක් විවාහ කර ගැනීමට අවසර දුන්නේය.&lt;ref&gt;{{cite news|url=https://www.nytimes.com/2012/03/12/world/americas/in-paraguay-indigenous-language-with-unique-staying-power.html|title=In Paraguay, indigenous language with unique staying power|last1=Romero|first1=Simon|date=12 March 2012|newspaper=[[The New York Times]]|access-date=5 October 2015|archive-url=https://web.archive.org/web/20150930235457/http://www.nytimes.com/2012/03/12/world/americas/in-paraguay-indigenous-language-with-unique-staying-power.html|archive-date=30 September 2015|url-status=live}}&lt;/ref&gt; ඔහු පැරගුවේ සහ දකුණු ඇමරිකාවේ සෙසු ප්‍රදේශ අතර සබඳතා කපා හැරියේය. ෆ්‍රැන්සියාගේ නිදහස සීමා කිරීම නිසා, ෆුල්ජෙන්සියෝ යෙග්‍රොස් සහ තවත් නිදහස් යුගයේ නායකයින් කිහිප දෙනෙකු 1820 දී ෆ්‍රැන්සියාට එරෙහිව කුමන්ත්‍රණයක් සැලසුම් කළ අතර, කුමන්ත්‍රණය සොයාගත් ෆුල්ජෙන්සියෝ යෙග්‍රොස් එහි නායකයින් මරණ දඬුවම නියම කළේය හෝ ජීවිතාන්තය දක්වා සිරගත කළේය.&lt;ref&gt;{{cite encyclopedia |title=Colonial period |encyclopedia=[[Encyclopedia Britannica]] |url=https://www.britannica.com/place/Paraguay |access-date=5 January 2021 |archive-url=https://web.archive.org/web/20201225183757/https://www.britannica.com/place/Paraguay |archive-date=25 December 2020 |department=Paraguay |url-status=live}}&lt;/ref&gt;

=== ලෝපෙස් පවුලේ පාලනය ===
[[File:1864_Mitchell_Map_of_Brazil,_Bolivia_and_Chili_-_Geographicus_-_SouthAmericaSouth-mitchell-1864.jpg|link=https://en.wikipedia.org/wiki/File:1864_Mitchell_Map_of_Brazil,_Bolivia_and_Chili_-_Geographicus_-_SouthAmericaSouth-mitchell-1864.jpg|thumb|කලාපයේ දේශපාලන සිතියම, 1864]]
After Francia's death in 1840, Paraguay was ruled by various military officers under a new ''[[:en:Military_junta|junta militar]]'', until [[:en:Carlos_Antonio_López|Carlos Antonio López]] (allegedly Rodríguez de Francia's nephew) came to power in 1841. López modernized Paraguay and opened it to foreign commerce. He signed a [[:en:Nonaggression_pact|nonaggression pact]] with Argentina and officially declared independence of Paraguay in 1842. After López's death in 1862, power was transferred to his eldest son, [[:en:Francisco_Solano_López|Francisco Solano López]].

The regime of the López family was characterized by pervasive and rigid centralism in production and distribution. There was no distinction between the public and the private spheres, and the López family ruled the country as it would a large estate.

The government exerted control on all exports. The export of [[:en:Yerba_mate|yerba mate]] and valuable wood products maintained the balance of trade between Paraguay and the outside world. The Paraguayan government was extremely protectionist, never accepted loans from abroad and levied high [[:en:Tariff|tariffs]] against imported foreign products. This [[:en:Protectionism|protectionism]] made the society self-sufficient, and it also avoided the debt suffered by Argentina and Brazil. Slavery existed in Paraguay, although not in great numbers, until 1844, when it was legally abolished in the new constitution

1840 දී ෆ්‍රැන්සියාගේ මරණයෙන් පසු, 1841 දී කාලෝස් ඇන්ටෝනියෝ ලෝපෙස් (රොඩ්‍රිගුස් ද ෆ්‍රැන්සියාගේ බෑණනුවන් යැයි කියනු ලැබේ) බලයට පත් වන තෙක්, පැරගුවේ නව ජුන්ටා මිලිටරියක් යටතේ විවිධ හමුදා නිලධාරීන් විසින් පාලනය කරන ලදී. ලෝපෙස් පැරගුවේ නවීකරණය කර එය විදේශ වාණිජ කටයුතු සඳහා විවෘත කළේය. ඔහු ආර්ජන්ටිනාව සමඟ ආක්‍රමණශීලී නොවන ගිවිසුමක් අත්සන් කළ අතර 1842 දී පැරගුවේ නිදහස නිල වශයෙන් ප්‍රකාශ කළේය. 1862 දී ලෝපෙස්ගේ මරණයෙන් පසු බලය ඔහුගේ වැඩිමහල් පුත් ෆ්‍රැන්සිස්කෝ සොලනෝ ලෝපෙස් වෙත මාරු විය.

ලෝපෙස් පවුලේ පාලන තන්ත්‍රය නිෂ්පාදන හා බෙදා හැරීමේ පැතිරුණු සහ දෘඩ මධ්‍යවාදය මගින් සංලක්ෂිත විය. රාජ්‍ය හා පෞද්ගලික ක්ෂේත්‍ර අතර කිසිදු වෙනසක් නොතිබූ අතර, ලෝපෙස් පවුල රට පාලනය කළේ එය විශාල වතුයායක් ලෙස සලකමිනි.&lt;ref&gt;{{cite report|title=Carlos Antonio López|date=December 1988|series=Library of Congress Country Studies|publisher=U.S. [[Library of Congress]]|url=http://lcweb2.loc.gov/cgi-bin/query/r?frd/cstdy:@field(DOCID+py0019)|access-date=30 December 2005|archive-url=https://web.archive.org/web/20170816005342/http://lcweb2.loc.gov/cgi-bin/query/r?frd%2Fcstdy%3A%40field%28DOCID+py0019%29|archive-date=16 August 2017}}&lt;/ref&gt;

රජය සියලු අපනයන සඳහා පාලනය ක්‍රියාත්මක කළේය. යර්බා මේට් සහ වටිනා දැව නිෂ්පාදන අපනයනය පැරගුවේ සහ බාහිර ලෝකය අතර වෙළඳ සමතුලිතතාවය පවත්වා ගෙන ගියේය.&lt;ref&gt;{{worldhistory|section=1665|quote=Page 630}}&lt;/ref&gt; පැරගුවේ රජය අතිශයින්ම ආරක්ෂණවාදී වූ අතර, කිසි විටෙකත් විදේශයන්ගෙන් ණය ලබා නොගත් අතර ආනයනික විදේශීය නිෂ්පාදන සඳහා ඉහළ තීරුබදු අය කළේය. මෙම ආරක්ෂණවාදය සමාජය ස්වයංපෝෂිත කළ අතර, එය ආර්ජන්ටිනාව සහ බ්‍රසීලය අත්විඳින ලද ණය ද වළක්වා ගත්තේය. වහල්භාවය විශාල සංඛ්‍යාවක් නොතිබුණද, 1844 වන තෙක්, නව ආණ්ඩුක්‍රම ව්‍යවස්ථාවෙන් එය නීත්‍යානුකූලව අහෝසි කරන තෙක් පැරගුවේහි පැවතුනි.&lt;ref name=&quot;rbcg1933&quot;&gt;{{cite book |last1=Cunninghame Graham |first1=Robert Bontine |author1-link=Robert Bontine Cunninghame Graham |title=Portrait of a Dictator: Francisco Solano López |publisher=William Heinemann Ltd. |year=1933 |location=London}}&lt;/ref&gt;{{rp|39–40}}

[[:en:Francisco_Solano_López|Francisco Solano López]], the son of Carlos Antonio López, replaced his father as the President-Dictator in 1862, and generally continued the political policies of his father. Both wanted to give an international image of Paraguay as &quot;democratic and republican&quot;, but in fact, the ruling family had almost total control of all public life in the country, including church and colleges

Militarily, Carlos Antonio López modernized and expanded industry and the [[:en:Paraguayan_Army|Paraguayan Army]] and greatly strengthened the strategic defenses of Paraguay by developing the [[:en:Fortress_of_Humaitá|Fortress of Humaitá]]. The government hired more than 200 foreign technicians, who installed [[:en:Telegraph_line|telegraph lines]] and railroads to aid the expanding steel, textile, paper and ink, naval construction, weapons and gunpowder industries. The [[:en:Ybycuí|Ybycuí]] foundry, completed in 1850, manufactured cannons, mortars and bullets of all calibers. River warships were built in the shipyards of Asunción. Fortifications were built, especially along the [[:en:Apa_River|Apa River]] and in [[:en:Gran_Chaco|Gran Chaco]]. Following the death of Carlos Antonio López, these projects continued under his son Francisco Solano.

In terms of socio-economic development, the country was dubbed &quot;the most advanced Republic in South America&quot;, notably by the British judge and politician [[:en:Robert_Phillimore|Sir Robert Phillimore]].

According to George Thompson, Lieutenant Colonel of Engineers in the Paraguayan Army prior to and during the war, López's government was comparatively a good one for Paraguay:

කාලෝස් ඇන්ටෝනියෝ ලෝපෙස්ගේ පුත් ෆ්‍රැන්සිස්කෝ සොලානෝ ලෝපෙස් 1862 දී ජනාධිපති-ඒකාධිපතියා ලෙස තම පියා වෙනුවට පත් වූ අතර සාමාන්‍යයෙන් ඔහුගේ පියාගේ දේශපාලන ප්‍රතිපත්ති දිගටම කරගෙන ගියේය. දෙදෙනාම පැරගුවේ &quot;ප්‍රජාතන්ත්‍රවාදී සහ ජනරජ&quot; ලෙස ජාත්‍යන්තර ප්‍රතිරූපයක් ලබා දීමට කැමති වූ නමුත් ඇත්ත වශයෙන්ම, පාලක පවුලට පල්ලිය සහ විද්‍යාල ඇතුළුව රටේ සියලුම මහජන ජීවිතය සම්පූර්ණයෙන්ම පාහේ පාලනය කිරීමට හැකි විය.&lt;ref name=&quot;rbcg1933&quot; /&gt;{{rp|41–42}}

මිලිටරිමය වශයෙන්, කාලෝස් ඇන්ටෝනියෝ ලෝපෙස් කර්මාන්තය සහ පැරගුවේ හමුදාව නවීකරණය කර පුළුල් කළ අතර හුමයිටා බලකොටුව සංවර්ධනය කිරීමෙන් පැරගුවේ උපායමාර්ගික ආරක්ෂක විශාල වශයෙන් ශක්තිමත් කළේය.&lt;ref&gt;Robert Cowley, ''The Reader's Encyclopedia to Military History''. New York, New York: Houston Mifflin, 1996. Page 479.&lt;/ref&gt; රජය විදේශීය කාර්මික ශිල්පීන් 200 කට වැඩි පිරිසක් බඳවා ගත් අතර, ඔවුන් පුළුල් වන වානේ, රෙදිපිළි, කඩදාසි සහ තීන්ත, නාවික ඉදිකිරීම්, ආයුධ සහ වෙඩි බෙහෙත් කර්මාන්ත සඳහා ආධාර කිරීම සඳහා විදුලි පණිවුඩ මාර්ග සහ දුම්රිය මාර්ග ස්ථාපනය කළහ. 1850 දී නිම කරන ලද යිබිකුයි වාත්තු කර්මාන්ත ශාලාව, සියලු කැලිබර් වල කාලතුවක්කු, මෝටාර් සහ උණ්ඩ නිෂ්පාදනය කළේය. ගංගා යුද නැව් ඉදිකරන ලද්දේ අසුන්සියොන් නැව් අංගනවල ය. විශේෂයෙන් අපා ගඟ දිගේ සහ ග්‍රාන් චාකෝ හි බලකොටු ඉදිකරන ලදී.&lt;ref name=&quot;Hooker&quot;&gt;Hooker, T.D., 2008, The Paraguayan War, Nottingham: Foundry Books, {{ISBN|1901543153}}&lt;/ref&gt;{{rp|22}} කාලෝස් ඇන්ටෝනියෝ ලෝපෙස්ගේ අභාවයෙන් පසුව, මෙම ව්‍යාපෘති ඔහුගේ පුත් ෆ්‍රැන්සිස්කෝ සොලානෝ යටතේ දිගටම පැවතුනි.

සමාජ-ආර්ථික සංවර්ධනය සම්බන්ධයෙන් ගත් කල, රට &quot;දකුණු ඇමරිකාවේ වඩාත්ම දියුණු ජනරජය&quot; ලෙස නම් කරන ලදී, විශේෂයෙන් බ්‍රිතාන්‍ය විනිසුරු සහ දේශපාලනඥයා වූ සර් රොබට් ෆිලිමෝර් විසින්.&lt;ref&gt;Robert Phillimore (1860), ''A Statement of the Facts of the Controversy Between the Governments of Great Britain and Paraguay'', page 2. William Moore Printing, Washington D.C., USA.&lt;/ref&gt;


යුද්ධයට පෙර සහ යුද්ධය අතරතුර පැරගුවේ හමුදාවේ ලුතිනන් කර්නල් ඉංජිනේරු ජෝර්ජ් තොම්සන්ට අනුව, ලෝපෙස්ගේ රජය පැරගුවේට සාපේක්ෂව හොඳ එකක් විය:{{blockquote|ඔහුගේ (ඇන්ටෝනියෝ ලෝපෙස්) පාලන සමයේදී පැරගුවේ පුරා ජීවිතය සහ දේපළ මෙතරම් සුරක්ෂිතව පැවතියේ ලෝකයේ වෙනත් කිසිදු රටක විය නොහැක. අපරාධ පාහේ නොදන්නා දෙයක් වූ අතර, සිදු වූ විට වහාම අනාවරණය වී දඬුවම් කරන ලදී. බොහෝ දෙනා, සමහර විට, වඩාත්ම සතුටින් සිටි අය විය හැකිය. ජීවනෝපායක් ලබා ගැනීම සඳහා ඔවුන්ට කිසිදු වැඩක් කිරීමට අපහසු විය. සෑම පවුලකටම තමන්ගේම භූමියේ තමන්ගේම නිවසක් හෝ පැල්පතක් තිබුණි. ඔවුන් දින කිහිපයකින් තමන්ගේම පරිභෝජනය සඳහා ප්‍රමාණවත් දුම්කොළ, බඩ ඉරිඟු සහ මැන්ඩියෝකා වගා කළහ [...]. සෑම පැල්පතකම දොඩම් වත්තක් [...] සහ එළදෙනුන් කිහිප දෙනෙකු ද සිටි බැවින්, ඔවුන් වසර පුරාම පාහේ සුළු අවශ්‍යතාවයකින් සිටියහ [...]. ඇත්ත වශයෙන්ම, ඉහළ පන්ති යුරෝපීය ක්‍රමයට වඩා ජීවත් විය...|ජෝර්ජ් තොම්සන්, සී.ඊ.&lt;ref&gt;{{cite book |last1 = Thompson | first1=George |year=1869
 |title = The War in Paraguay: With a historical sketch of the country and its people and notes upon the military engineering of the war. |publisher = Longmans and Green Co. |location = London |page=10}}&lt;/ref&gt;}}

=== පැරගුවේ යුද්ධය (1864–1870) ===
[[File:FRANCISCO_SOLANO_LOPEZ_(From_a_Photograph_taken_in_1859).jpg|link=https://en.wikipedia.org/wiki/File:FRANCISCO_SOLANO_LOPEZ_(From_a_Photograph_taken_in_1859).jpg|thumb|ෆ්‍රැන්සිස්කෝ සොලානෝ ලෝපෙස්]]
On 12&amp;nbsp;October 1864, despite Paraguayan ultimatums, [[:en:Empire_of_Brazil|Brazil]] (allied with the Argentine Government under General [[:en:Bartolomé_Mitre|Bartolomé Mitre]] and the rebellious [[:en:Colorado_Party_(Uruguay)|Uruguayan colorados]] led by Gen. [[:en:Venancio_Flores|Venancio Flores]]) invaded the Republic of Uruguay in order to overthrow the government of that time (which was under the rule of the [[:en:National_Party_(Uruguay)|Blanco Party]], an ally of López), thus starting the [[:en:Paraguayan_War|Paraguayan War]].

The Paraguayans, led by the [[:en:Grand_marshal|Marshal of the Republic]] [[:en:Francisco_Solano_López|Francisco Solano López]], retaliated by [[:en:Mato_Grosso_Campaign|attacking Mato Grosso]] on 15 December 1864 and later declared war against Argentina on 23 March 1865. The Blanco Government was toppled and replaced by a Colorado government under General Venancio Flores on 22 February 1865. Afterward, the [[:en:Argentine_Republic|Argentine Republic]], the [[:en:Empire_of_Brazil|Empire of Brazil]] and the Republic of Uruguay signed the [[:en:Treaty_of_the_Triple_Alliance|Secret Treaty of the Triple Alliance]] against the Paraguayan Government on 1 May 1865.

1864 ඔක්තෝබර් 12 වන දින, පැරගුවේ අවසාන නිවේදන නොතකා, බ්‍රසීලය (ජෙනරාල් බාර්ටොලෝම් මිට්‍රේ යටතේ ආර්ජන්ටිනා රජය සහ ජෙනරාල් වෙනන්සියෝ ෆ්ලෝරස්ගේ නායකත්වයෙන් යුත් කැරලිකාර උරුගුවේ කොලරාඩෝස් සමඟ සන්ධානගත විය) එකල රජය පෙරලා දැමීම සඳහා උරුගුවේ ජනරජය ආක්‍රමණය කළේය (එය ලෝපෙස්ගේ මිත්‍රයෙකු වූ බ්ලැන්කෝ පක්ෂයේ පාලනය යටතේ විය),{{efn|The Blanco Party of Uruguay, hardline right wing and reactionary at those days, was in the Uruguayan Government during the outbreak of the war and were allies of the Paraguayan Government.&lt;ref&gt;{{cite book |first=Luis Alberto |last=de&amp;nbsp;Herrera |year=1927 |title=El Drama del 65 – La Culpa Mitrista |pages=11–33 |publisher=Bareiro y Ramos |location=Montevideo, Uruguay}} — classic book by Blanco leader&lt;/ref&gt;}} මේ අනුව පැරගුවේ යුද්ධය ආරම්භ විය.{{efn|[[Richard Francis Burton|Burton]], a witness of the conflict, marks this date (12–16 October 1864) as the real beginning of the war. He writes (and it is the most logic account, considering the facts): ''The Brazilian Army invades the [[Banda Oriental]], despite the protestations of President López, who declared that such invasion would be held a &quot;casus belli&quot;''.&lt;ref&gt;{{cite book |first=Richard Francis, Sir |last=Burton |author-link=Richard Francis Burton |year=1870 |title=Letters from the Battlefields of Paraguay |page=76 |publisher=Tinsley Brothers |location=London}}&lt;/ref&gt;}}

ජනරජයේ මාර්ෂල් ෆ්‍රැන්සිස්කෝ සොලානෝ ලෝපෙස්ගේ නායකත්වයෙන් යුත් පැරගුවේ ජාතිකයන් 1864 දෙසැම්බර් 15 වන දින මැටෝ ග්‍රෝසෝට පහර දීමෙන් පළිගත් අතර පසුව 1865 මාර්තු 23 වන දින ආර්ජන්ටිනාවට එරෙහිව යුද්ධ ප්‍රකාශ කළහ. බ්ලැන්කෝ රජය පෙරලා දමා 1865 පෙබරවාරි 22 වන දින ජෙනරාල් වෙනන්සියෝ ෆ්ලෝරස් යටතේ කොලරාඩෝ රජයක් විසින් ප්‍රතිස්ථාපනය කරන ලදී. පසුව, ආර්ජන්ටිනා ජනරජය, බ්‍රසීල අධිරාජ්‍යය සහ උරුගුවේ ජනරජය 1865 මැයි 1 වන දින පැරගුවේ රජයට එරෙහිව ත්‍රිත්ව සන්ධානයේ රහස් ගිවිසුමට අත්සන් තැබීය.&lt;ref&gt;{{cite book |author=Pomer, León |title=La Guerra del Paraguay: Estado, política y negocios |publisher=Editorial Colihue |year=2008 |location=Buenos Aires, Argentina |pages=240–241 |language=es}}&lt;/ref&gt;


ටුයුටි සටන, 1866 මැයි


20 වන සියවස


ස්ට්‍රෝස්නර් යුගය, 1954–1989

On 24 May 1866, the [[:en:Battle_of_Tuyutí|Battle of Tuyutí]] led to the loss of 6,000 men when a Paraguayan attack was repelled by the Allies. It was marked as the bloodiest battle in South America during the war.

The Paraguayans put up a ferocious resistance but ultimately lost in 1870 in the [[:en:Battle_of_Cerro_Corá|Battle of Cerro Corá]], where Marshal Solano López refused to surrender and died in action. The real causes of this war, which remains the bloodiest international conflict in the history of [[:en:The_Americas|The Americas]], are still highly debatable.

1866 මැයි 24 වන දින, ටුයුටි සටනේදී පැරගුවේ ප්‍රහාරයක් මිත්‍ර පාක්ෂිකයින් විසින් මැඩපැවැත්වූ විට මිනිසුන් 6,000 ක් අහිමි විය. එය යුද්ධය අතරතුර දකුණු ඇමරිකාවේ ලේ වැකි සටන ලෙස සලකුණු විය.

පැරගුවේ ජාතිකයන් දරුණු ප්‍රතිරෝධයක් දැක්වූ නමුත් අවසානයේ 1870 දී සෙරෝ කෝරා සටනේදී පරාජයට පත් වූ අතර එහිදී මාෂල් සොලානෝ ලෝපෙස් යටත් වීම ප්‍රතික්ෂේප කර සටනේදී මිය ගියේය.&lt;ref&gt;{{cite book |author=Hooker, T.D. |title=The Paraguayan War |publisher=Foundry Books |year=2008 |isbn=978-1901543155 |location=Nottingham, UK |pages=105–108}}&lt;/ref&gt; ඇමරිකානු ඉතිහාසයේ ලේ වැකි ජාත්‍යන්තර ගැටුම ලෙස පවතින මෙම යුද්ධයේ සැබෑ හේතු තවමත් බෙහෙවින් විවාදාත්මක ය.{{efn|The classical view asserts that Francisco Solano López's expansionist and hegemonic views are the main reason for the outbreak of the conflict. The traditional Paraguayan view, held by the &quot;''lopistas''&quot; (supporters of Solano López in Paraguay and elsewhere), holds that Paraguay acted in self-defense and for the protection of the equilibrium of the Plate Basin. This view is usually contested by the &quot;''anti-lopistas''&quot; (known in Paraguay as &quot;''legionarios''&quot;), who favored the &quot;Triple Alliance&quot;. Revisionist views from right and left national populists put a great emphasis on the influence of the British Empire, a view that a majority of historians reject.{{citation needed|date=June 2023}}}}[[File:TuyutiDetail.jpg|link=https://en.wikipedia.org/wiki/File:TuyutiDetail.jpg|thumb|ටුයුටි සටන, 1866 මැයි]]
Paraguay lost 25–33% of its territory to Argentina and Brazil, paid an enormous war debt, and sold large amounts of national properties to stabilize its internal budget. The worst consequence of the war was the catastrophic loss of population. At least 50% of Paraguayans died during the conflict, numbers to which it took many decades for the country to return. Of the disaster suffered by the Paraguayans at the outcome of the war, [[:en:William_D._Rubinstein|William D. Rubinstein]] wrote:

&quot;The normal estimate is that of a Paraguayan population of somewhere between 450,000 and 900,000, only 220,000 survived the war, of whom only 28,000 were adult males.&quot;

During the pillaging of Asunción in 1869, the [[:en:Imperial_Brazilian_Army|Imperial Brazilian Army]] packed up and transported the Paraguayan National Archives to [[:en:Rio_de_Janeiro|Rio de Janeiro]] Brazil's records from the war have remained classified. This has made Paraguayan history in the colonial and early national periods difficult to research and study.

පැරගුවේ රාජ්‍යය තම භූමියෙන් 25–33% ක් ආර්ජන්ටිනාවට සහ බ්‍රසීලයට අහිමි කර, දැවැන්ත යුද ණයක් ගෙවා, එහි අභ්‍යන්තර අයවැය ස්ථාවර කිරීම සඳහා විශාල ජාතික දේපළ විකුණා දැමීය. යුද්ධයේ නරකම ප්‍රතිවිපාකය වූයේ ජනගහනයේ ව්‍යසනකාරී අලාභයයි. ගැටුම අතරතුර පැරගුවේ වැසියන්ගෙන් අවම වශයෙන් 50% ක් මිය ගිය අතර, එම සංඛ්‍යාව රට නැවත පැමිණීමට දශක ගණනාවක් ගත විය. යුද්ධයේ ප්‍රතිඵලයක් ලෙස පැරගුවේ වැසියන් අත්විඳි ව්‍යසනයෙන්, විලියම් ඩී. රූබින්ස්ටයින් මෙසේ ලිවීය:

&quot;සාමාන්‍ය ඇස්තමේන්තුව වන්නේ 450,000 ත් 900,000 ත් අතර පැරගුවේ ජනගහනයක, යුද්ධයෙන් දිවි ගලවා ගත්තේ 220,000 ක් පමණක් වන අතර, ඔවුන්ගෙන් 28,000 ක් පමණක් වැඩිහිටි පිරිමින් ය.&quot;&lt;ref&gt;{{Cite book |last=Rubinsein |first=W.D. |url=https://books.google.com/books?id=nMMAk4VwLLwC |title=Genocide: a history |publisher=Pearson Education |year=2004 |isbn=0-582-50601-8 |page=94 |access-date=18 October 2015 |archive-url=https://web.archive.org/web/20150910110549/https://books.google.com/books?id=nMMAk4VwLLwC |archive-date=10 September 2015 |url-status=live}}&lt;/ref&gt;

1869 දී අසුන්සියොන් කොල්ලකෑමේදී, අධිරාජ්‍ය බ්‍රසීලියානු හමුදාව පැරගුවේ ජාතික ලේඛනාගාරය ඇසුරුම් කර රියෝ ද ජැනයිරෝ වෙත ප්‍රවාහනය කළේය.&lt;ref&gt;{{cite book |last=Sanchez Quell |first=Hipólito |title=Los 50.000 Documentos Paraguayos Llevados al Brasil |publisher=Ediciones Comuneros |year=2006 |location=Asunción, Paraguay}}&lt;/ref&gt;{{efn|Some of the documents taken by Brasil during the war, were returned to Paraguay in the collection known as &quot;Colección de Río Branco&quot;, nowadays in the National Archives of Asunción, Paraguay.}} යුද්ධයෙන් බ්‍රසීලයේ වාර්තා වර්ගීකරණය කර ඇත. මෙය යටත් විජිත සහ මුල් ජාතික කාලවලදී පැරගුවේ ඉතිහාසය පර්යේෂණ කිරීම සහ අධ්‍යයනය කිරීම දුෂ්කර කර ඇත.&lt;ref name=&quot;Weinstein-2007-04&quot;&gt;{{cite magazine|last=Weinstein|first=Barbara|date=1 April 2007|title=Let the sunshine in: Government records and national insecurities|url=http://www.historians.org/perspectives/issues/2007/0704/0704pre1.cfm|url-status=live|department=From the President|edition=online|publisher=[[American Historical Association]]|volume=45|issue=4|archive-url=https://web.archive.org/web/20121008191444/http://www.historians.org/perspectives/issues/2007/0704/0704pre1.cfm|archive-date=8 October 2012|access-date=5 October 2012|magazine=[[Perspectives on History]]}}&lt;/ref&gt;

=== 20 වන සියවස ===
[[File:Chacokrieg.jpg|link=https://en.wikipedia.org/wiki/File:Chacokrieg.jpg|thumb|ග්‍රාන් චාකෝ යනු චාකෝ යුද්ධයේ ස්ථානය (1932–35), එහිදී බොලිවියාව මතභේදාත්මක භූමියෙන් වැඩි කොටසක් පැරගුවේට අහිමි විය.]]
In 1904 the Liberal revolution against the rule of Colorados broke out. The Liberal rule started a period of great political instability. Between 1904 and 1954 Paraguay had thirty-one [[:en:President_of_Paraguay|presidents]], most of whom were removed from office by force. Conflicts between the factions of the ruling Liberal party led to the [[:en:Paraguayan_Civil_War_(1922)|Paraguayan Civil War of 1922]].

The unresolved border conflict with Bolivia over the Chaco region finally erupted in the early 1930s in the [[:en:Chaco_War|Chaco War]]. After both sides suffered great losses, Paraguay defeated Bolivia and established its sovereignty over most of the disputed Chaco region. After the war, military officers used popular dissatisfaction with the Liberal politicians to seize the power for themselves. On 17&amp;nbsp;February 1936, the [[:en:February_Revolution_(Paraguay)|February Revolution]] brought colonel [[:en:Rafael_Franco|Rafael Franco]] to power. Between 1940 and 1948, the country was ruled by general [[:en:Higinio_Morínigo|Higinio Morínigo]]. Dissatisfaction with his rule resulted in the [[:en:Paraguayan_Civil_War_(1947)|Paraguayan civil war of 1947]]. In its aftermath [[:en:Alfredo_Stroessner|Alfredo Stroessner]] began involvement in a string of plots, which resulted in his military [[:en:1954_Paraguayan_coup_d'état|coup d'état of 4&amp;nbsp;May 1954]]. In the aftermath of [[:en:World_War_II|World War II]], Paraguay became a hideout for [[:en:Ratlines_(World_War_II_aftermath)|Nazi fugitives]] accused of war crimes.

1904 දී කොලරාඩෝස් පාලනයට එරෙහිව ලිබරල් විප්ලවය ඇති විය. ලිබරල් පාලනය මහා දේශපාලන අස්ථාවරත්වයේ කාල පරිච්ඡේදයක් ආරම්භ කළේය. 1904 සහ 1954 අතර පැරගුවේ ජනාධිපතිවරුන් තිස් එක් දෙනෙකු සිටි අතර, ඔවුන්ගෙන් බොහෝ දෙනෙක් බලහත්කාරයෙන් තනතුරුවලින් ඉවත් කරන ලදී.&lt;ref&gt;{{cite report|last1=Hanratty|first1=Dannin M.|last2=Meditz|first2=Sandra W.|year=1988|title=Paraguay: A country study|location=Washington, DC|publisher=U.S. [[Library of Congress]] / [[Government Printing Office|GPO]]|url=http://countrystudies.us/paraguay/2.htm|url-status=live|access-date=19 September 2009|archive-url=https://web.archive.org/web/20110919163833/http://countrystudies.us/paraguay/2.htm|archive-date=19 September 2011}}&lt;/ref&gt; පාලක ලිබරල් පක්ෂයේ කණ්ඩායම් අතර ගැටුම් 1922 පැරගුවේ සිවිල් යුද්ධයට හේතු විය.

චාකෝ කලාපය සම්බන්ධයෙන් බොලිවියාව සමඟ ඇති වූ නොවිසඳුණු දේශසීමා ගැටුම අවසානයේ 1930 ගණන්වල මුල් භාගයේදී චාකෝ යුද්ධයේදී පුපුරා ගියේය. දෙපාර්ශ්වයම විශාල පාඩු ලැබීමෙන් පසු, පැරගුවේ බොලිවියාව පරාජය කර මතභේදාත්මක චාකෝ කලාපයේ වැඩි කොටසක් මත තම ස්වෛරීභාවය ස්ථාපිත කළේය. යුද්ධයෙන් පසු, හමුදා නිලධාරීන් ලිබරල් දේශපාලනඥයන් කෙරෙහි ඇති මහජන අතෘප්තිය යොදාගෙන බලය අල්ලා ගත්හ. 1936 පෙබරවාරි 17 වන දින, පෙබරවාරි විප්ලවය කර්නල් රෆායෙල් ෆ්‍රැන්කෝ බලයට පත් කළේය. 1940 සහ 1948 අතර, ජෙනරාල් හිගිනියෝ මොරිනිගෝ විසින් රට පාලනය කරන ලදී. ඔහුගේ පාලනය පිළිබඳ අතෘප්තිය 1947 පැරගුවේ සිවිල් යුද්ධයට හේතු විය.&lt;ref&gt;{{cite web |title=Paraguay civil war 1947 |url=http://www.onwar.com/aced/nation/pat/paraguay/fparaguay1947.htm |url-status=dead |archive-url=https://web.archive.org/web/20100103214118/http://onwar.com/aced/nation/pat/paraguay/fparaguay1947.htm |archive-date=3 January 2010 |access-date=2 May 2010 |website=Onwar.com}}&lt;/ref&gt; එහි ප්‍රතිඵලයක් ලෙස ඇල්ෆ්‍රෙඩෝ ස්ට්‍රෝස්නර් කුමන්ත්‍රණ මාලාවකට සම්බන්ධ වීමට පටන් ගත් අතර, එහි ප්‍රතිඵලයක් ලෙස 1954 මැයි 4 වන දින ඔහුගේ හමුදා කුමන්ත්‍රණය සිදු විය. දෙවන ලෝක යුද්ධයෙන් පසු, පැරගුවේ යුද අපරාධ සම්බන්ධයෙන් චෝදනා ලැබූ නාසි පලාගිය අයගේ සැඟවුණු ස්ථානයක් බවට පත්විය.

=== ස්ට්‍රෝස්නර් යුගය, 1954–1989 ===
A series of unstable governments ensued until the establishment in 1954 of the regime of dictator [[:en:Alfredo_Stroessner|Alfredo Stroessner]], who remained in office for more than three decades until 1989. Paraguay was modernized to some extent under Stroessner's regime, although his rule was marked by extensive human rights abuses.

Stroessner and the ''Colorado'' party ruled the country from 1954 to 1989. The dictator oversaw an era of economic expansion, but also had a poor human rights and environmental record (see &quot;Political History&quot;). Paraguay actively participated in [[:en:Operation_Condor|Operation Condor]]. Torture and death for political opponents was routine. After his overthrow, the ''Colorado'' continued to dominate national politics until 2008.

The splits in the ''Colorado'' Party in the 1980s, and the prevailing conditions – Stroessner's advanced age, the character of the regime, the economic downturn, and [[:en:International_isolation|international isolation]] – were catalysts for anti-regime demonstrations and statements by the opposition prior to the 1988 general elections.{{Citation needed|date=January 2010}}

1989 දක්වා දශක තුනකට වැඩි කාලයක් ධුරයේ රැඳී සිටි ඒකාධිපති ඇල්ෆ්‍රෙඩෝ ස්ට්‍රෝස්නර්ගේ පාලන තන්ත්‍රය 1954 දී ස්ථාපිත කරන තෙක් අස්ථාවර ආණ්ඩු මාලාවක් ඇති විය. ස්ට්‍රෝස්නර්ගේ පාලනය යටතේ පැරගුවේ යම් දුරකට නවීකරණය කරන ලදී, නමුත් ඔහුගේ පාලනය පුළුල් මානව හිමිකම් උල්ලංඝනයන්ගෙන් සලකුණු විය.&lt;ref&gt;{{cite news|url=https://www.washingtonpost.com/wp-dyn/content/article/2006/08/16/AR2006081601729.html|title=Alfredo Stroessner; Paraguayan dictator|last=Bernstein|first=Adam|date=17 August 2006|newspaper=[[The Washington Post]]|access-date=2 May 2010|archive-url=https://web.archive.org/web/20110516121443/http://www.washingtonpost.com/wp-dyn/content/article/2006/08/16/AR2006081601729.html|archive-date=16 May 2011|location=Washington, DC|url-status=live}}&lt;/ref&gt;

ස්ට්‍රෝස්නර් සහ කොලරාඩෝ පක්ෂය 1954 සිට 1989 දක්වා රට පාලනය කළහ. ඒකාධිපතියා ආර්ථික ප්‍රසාරණයේ යුගයක් අධීක්ෂණය කළ නමුත් දුර්වල මානව හිමිකම් සහ පාරිසරික වාර්තාවක් ද තිබුණි (&quot;දේශපාලන ඉතිහාසය&quot; බලන්න). පැරගුවේ ඔපරේෂන් කොන්ඩෝර් හි ක්‍රියාකාරීව සහභාගී විය.&lt;ref&gt;{{cite web |last=Dinges |first=John |title=Operation Condor |url=http://www.latinamericanstudies.org/chile/operation-condor.htm |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20180722031734/http://www.latinamericanstudies.org/chile/operation-condor.htm |archive-date=22 July 2018 |access-date=6 July 2018 |website=latinamericanstudies.org |publisher=[[Columbia University]]}}&lt;/ref&gt; දේශපාලන විරුද්ධවාදීන්ට වධහිංසා පැමිණවීම සහ මරණය සාමාන්‍ය දෙයක් විය. ඔහුගේ බලයෙන් පහ කිරීමෙන් පසුව, කොලරාඩෝ 2008 දක්වා ජාතික දේශපාලනය ආධිපත්‍යය දැරීය.

1980 ගණන්වල කොලරාඩෝ පක්ෂයේ බෙදීම් සහ පැවති තත්වයන් - ස්ට්‍රෝස්නර්ගේ වයස, පාලන තන්ත්‍රයේ ස්වභාවය, ආර්ථික පසුබෑම සහ ජාත්‍යන්තර හුදකලාව - 1988 මහ මැතිවරණයට පෙර විපක්ෂයේ පාලන තන්ත්‍ර විරෝධී පෙළපාලි සහ ප්‍රකාශ සඳහා උත්ප්‍රේරක විය.

''[[:en:Authentic_Radical_Liberal_Party|PLRA]]'' leader [[:en:Domingo_Laíno|Domingo Laíno]] served as the focal point of the opposition in the second half of the 1980s. The government's effort to isolate Laíno by exiling him in 1982 had backfired. On his sixth attempt to reenter the country in 1986, Laíno returned with three television crews from the U.S., a former United States ambassador to Paraguay, and a group of Uruguayan and Argentine congressmen. Despite the international contingent, the police violently barred Laíno's return.&lt;ref&gt;{{cite web |title=Paraguay 1987, Chapter 4 |url=http://www.cidh.org/countryrep/Paraguay87eng/chap.4.htm |archive-url=https://web.archive.org/web/20210507100105/http://www.cidh.org/countryrep/Paraguay87eng/chap.4.htm |archive-date=7 May 2021 |website=[[Inter-American Commission on Human Rights]] (cidh.org)}}&lt;/ref&gt;

The Stroessner regime relented in April&amp;nbsp;1987, and permitted Laíno to return to Asunción. Laíno took the lead in organizing demonstrations and reducing infighting among the opposition party. The opposition was unable to reach agreement on a common strategy regarding the elections, with some parties advocating abstention, and others calling for blank voting. The parties held numerous 'lightning demonstrations' (''mítines relámpagos''), especially in rural areas. Such demonstrations were gathered and quickly disbanded before the arrival of the [[:en:Police|police]].

In response to the upsurge in opposition activities, Stroessner condemned the Accord for advocating &quot;sabotage of the general elections and disrespect of the law&quot;. He used national police and civilian [[:en:Vigilantes|vigilantes]] of the ''Colorado'' Party to break up demonstrations. A number of opposition leaders were imprisoned or otherwise harassed. {{ill|Hermes Rafael Saguier|es}}, another key leader of the ''PLRA'', was imprisoned for four months in 1987 on charges of sedition. In early February 1988, police arrested 200&amp;nbsp;people attending a National Coordinating Committee meeting in [[:en:Coronel_Oviedo|Coronel Oviedo]]. Laíno and several other opposition figures were arrested before dawn on the day of the election, 14&amp;nbsp;February, and held for twelve hours. The government declared Stroessner's reelection with 89% of the vote.&lt;ref&gt;{{cite news|url=https://www.nytimes.com/1988/02/15/world/paraguayan-wins-his-eighth-term.html?scp=3&amp;sq=Paraguay%20february%201988&amp;st=cse|title=Paraguayan wins his eighth term|date=15 February 1988|newspaper=[[The New York Times]]|archive-url=https://web.archive.org/web/20170816064442/http://www.nytimes.com/1988/02/15/world/paraguayan-wins-his-eighth-term.html?scp=3&amp;sq=Paraguay%20february%201988&amp;st=cse|archive-date=16 August 2017}}&lt;/ref&gt;

The opposition attributed the results in part to the virtual Colorado monopoly on the mass media. They noted that 53% of those polled indicated that there was an &quot;uneasiness&quot; in Paraguayan society. 74% believed that the political situation needed changes, including 45% who wanted a substantial or total change. Finally, 31% stated that they planned to abstain from voting in the February elections.{{Citation needed|date=September 2008}}

=== ස්ට්‍රෝස්නර්ගේ බලයෙන් පහ කිරීම, 1989න් පසු ===
On 3 February 1989, Stroessner was overthrown in a military coup headed by General [[:en:Andrés_Rodríguez_(President)|Andrés Rodríguez]]. As president, Rodríguez instituted political, legal, and economic reforms and initiated a ''rapprochement'' with the international community. Reflecting the deep hunger of the rural poor for land, hundreds immediately occupied thousands of acres of unused territories belonging to Stroessner and his associates; by mid-1990, 19,000&amp;nbsp;families occupied {{convert|340000|acres|-3|abbr=on}}. At the time, 2.06&amp;nbsp;million people lived in rural areas, more than half of the 4.1&amp;nbsp;million total population, and most were landless.&lt;ref name=&quot;nagel&quot;&gt;{{cite journal|author=Nagel, Beverly Y.|year=1999|title='Unleashing the fury': The cultural discourse of rural violence and land rights in Paraguay|url=http://journals.cambridge.org/action/displayAbstract?fromPage=online&amp;aid=1921|journal=Comparative Studies in Society and History|publisher=Cambridge University Press|volume=41|issue=1|pages=148–181|doi=10.1017/S0010417599001905|doi-broken-date=1 November 2024|issn=0010-4175|url-access=subscription|archive-url=https://web.archive.org/web/20151016023308/http://journals.cambridge.org/action/displayAbstract?fromPage=online&amp;aid=1921|archive-date=16 October 2015|s2cid=146491025}}&lt;/ref&gt;

The June 1992 constitution established a democratic system of government and dramatically improved protection of fundamental human rights. In May 1993, Colorado Party candidate [[:en:Juan_Carlos_Wasmosy|Juan Carlos Wasmosy]] was elected as Paraguay's first civilian president in almost forty years, in what international observers deemed free and fair elections.

With support from the United States, the Organization of American States, and other countries in the region, the Paraguayan people rejected an April 1996 attempt by then Army Chief General [[:en:Lino_Oviedo|Lino Oviedo]] to oust President Wasmosy.

Oviedo was nominated as the Colorado candidate for president in the 1998 election. However, when the Supreme Court upheld in April his conviction on charges related to the 1996 coup attempt, he was not allowed to run and was detained in jail. His former running mate, [[:en:Raúl_Cubas|Raúl Cubas]], became the Colorado Party's candidate, and was elected in May in elections deemed by international observers to be free and fair. One of Cubas' first acts after taking office in August was to commute Oviedo's sentence and release him. In December 1998, Paraguay's Supreme Court declared these actions unconstitutional. In this tense atmosphere, the murder of Vice President and long-time Oviedo rival [[:en:Luis_María_Argaña|Luis María Argaña]] on 23 March 1999, led the Chamber of Deputies to impeach Cubas the next day.{{Citation needed|date=March 2010}} On 26 March, eight student anti-government demonstrators were murdered, widely believed to have been carried out by Oviedo supporters. This increased opposition to Cubas, who resigned on 28 March. Senate President [[:en:Luis_González_Macchi|Luis González Macchi]], a Cubas opponent, was peacefully sworn in as president the same day.

In 2003, [[:en:Nicanor_Duarte|Nicanor Duarte]] was elected as president.

=== ප්‍රනාන්දු ලුගෝගේ මැතිවරණය ===
For the 2008 general elections, the Colorado Party was favored in polls. Their candidate was Minister of Education [[:en:Blanca_Ovelar|Blanca Ovelar]], the first woman to be nominated as a candidate for a major party in Paraguayan history. After sixty years of Colorado rule, voters chose [[:en:Fernando_Lugo|Fernando Lugo]], a former Roman Catholic Bishop and not a professional politician in civil government, and a member of the Authentic Radical Liberal Party, Paraguay's largest opposition party. Lugo was an adherent of [[:en:Liberation_theology|liberation theology]]. Lugo achieved a historic victory in Paraguay's presidential election, defeating the ruling party candidate, and ending 61 years of conservative rule. Lugo won with nearly 41% of the vote, compared to almost 31% for Blanca Ovelar of the Colorado party.&lt;ref&gt;{{Cite journal|author=Nickson, Andrew|year=2009|title=The general election in Paraguay, April 2008|journal=Journal of Electoral Studies|volume=28|issue=1|pages=145–9|doi=10.1016/j.electstud.2008.10.001}}&lt;/ref&gt; Outgoing President [[:en:Nicanor_Duarte|Nicanor Duarte Frutos]] hailed the moment as the first time in the history of the nation that a government had transferred power to opposition forces in a constitutional and peaceful fashion.{{citation needed|date=July 2021}}

Lugo was sworn in on 15 August 2008. The Lugo administration set its two major priorities as the reduction of corruption and economic inequality.&lt;ref name=&quot;state.gov&quot;&gt;{{cite web |date=15 March 2012 |title=Paraguay |url=https://2009-2017.state.gov/r/pa/ei/bgn/1841.htm#econ |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20170122194534/https://2009-2017.state.gov/r/pa/ei/bgn/1841.htm#econ |archive-date=22 January 2017 |access-date=5 October 2012 |website=State.gov}}&lt;/ref&gt;
[[File:Saludo_de_Piñera_a_Cartes_(cropped).jpg|link=https://en.wikipedia.org/wiki/File:Saludo_de_Pi%C3%B1era_a_Cartes_(cropped).jpg|thumb|2013 අගෝස්තු 15 වන දින හිටපු ජනාධිපති හොරාසියෝ කාටෙස්ගේ පදවි ප්‍රාප්තිය]]
Political instability following Lugo's election and disputes within his cabinet encouraged some renewal of popular support for the Colorado Party. Reports suggested that the businessman [[:en:Horacio_Cartes|Horacio Cartes]] became the new political figure amid disputes. Despite the US [[:en:Drug_Enforcement_Administration|Drug Enforcement Administration]]'s strong accusations against Cartes related to [[:en:Illegal_drug_trade|drug trafficking]], he continued to amass followers in the political arena.{{citation needed|date=July 2021}}

On 14 January 2011, the Colorado Party convention nominated Horacio Cartes as the presidential candidate for the party. However, the party's constitution did not allow it.{{clarify|date=April 2012}} On 21 June 2012, [[:en:Impeachment_of_Fernando_Lugo|impeachment proceedings against President Lugo]] began in the country's lower house, which was controlled by his opponents. Lugo was given less than twenty-four hours to prepare for the proceedings and only two hours in which to mount a defense.&lt;ref name=&quot;Guardian&quot;&gt;{{cite news|url=https://www.theguardian.com/commentisfree/2012/jun/22/washington-fernando-lugo-ouster-paraguay|title=What will Washington do about Fernando Lugo's ouster in Paraguay?|last=Weisbrot|first=Mark|date=22 June 2012|newspaper=[[The Guardian]]|access-date=23 June 2012|archive-url=https://web.archive.org/web/20140910143002/http://www.theguardian.com/commentisfree/2012/jun/22/washington-fernando-lugo-ouster-paraguay|archive-date=10 September 2014|url-status=live}}&lt;/ref&gt; Impeachment was quickly approved and the resulting trial in Paraguay's Senate, also controlled by the opposition, ended with the removal of Lugo from office and Vice President Federico Franco assuming the duties of president.&lt;ref name=&quot;CNN22&quot;&gt;{{cite news|url=http://www.cnn.com/2012/06/22/world/americas/paraguay-president/index.html|title=Paraguayan Senate removes president|last=Castillo|first=Mariano|date=22 June 2012|access-date=22 June 2012|archive-url=https://web.archive.org/web/20120623040625/http://www.cnn.com/2012/06/22/world/americas/paraguay-president/index.html|archive-date=23 June 2012|publisher=CNN|url-status=live}}&lt;/ref&gt; Lugo's rivals blamed him for the deaths of 17&amp;nbsp;people – eight police officers and nine farmers – in armed clashes after police were ambushed by armed peasants when enforcing an eviction order against rural trespassers.&lt;ref&gt;{{cite news|url=https://www.reuters.com/article/us-paraguay-lugo-idUSBRE85K13N20120621|title=Paraguay's president vows to face impeachment effort|last=Desantis|first=Daniela|date=21 June 2012|work=[[Reuters]]|access-date=21 June 2012|archive-url=https://web.archive.org/web/20130208094438/http://www.reuters.com/article/2012/06/21/us-paraguay-lugo-idUSBRE85K13N20120621|archive-date=8 February 2013|edition=US|url-status=live}}&lt;/ref&gt;

On 14 May 2011, Paraguay celebrated its [[:en:Paraguay_Bicentennial|bicentenary]] on the 200th anniversary of independence from the Spanish Empire as a sovereign state.

Lugo's supporters gathered outside Congress to protest the decision as a &quot;politically motivated coup d'état&quot;.&lt;ref name=&quot;CNN22&quot; /&gt; Lugo's removal from office on 22&amp;nbsp;June 2012 is considered by [[:en:UNASUR|UNASUR]] and other neighboring countries, especially those currently governed by leftist leaders, as a coup d'état.&lt;ref&gt;{{cite web |date=22 June 2012 |title=COMUNICADO UNASUR Asunción, 22 de Junio de 2012 |url=http://www.unasursg.org/index.php?option=com_content&amp;view=article&amp;id=698%3Acomunicado-asuncion-22-de-junio-de-2012&amp;catid=68%3Acomunicados&amp;Itemid=346 |url-status=dead |archive-url=https://web.archive.org/web/20120627050748/http://www.unasursg.org/index.php?option=com_content&amp;view=article&amp;id=698:comunicado-asuncion-22-de-junio-de-2012&amp;catid=68:comunicados&amp;Itemid=346 |archive-date=27 June 2012 |access-date=23 June 2012 |publisher=UNASUR |language=es}}&lt;/ref&gt; However, the Organization of American States, which sent a mission to Paraguay to gather information, concluded that the impeachment process was not a coup d'état, as it had been carried out in accordance with the [[:en:Constitution_of_Paraguay|Constitution of Paraguay]].&lt;ref&gt;Halvorssen, Thor, ''[https://www.forbes.com/sites/thorhalvorssen/2012/07/03/paraguay-is-not-honduras/#57bce3c72308 Paraguay is not Honduras: President Lugo's Impeachment was not a Coup] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20180730203938/https://www.forbes.com/sites/thorhalvorssen/2012/07/03/paraguay-is-not-honduras/#57bce3c72308|date=30 July 2018}}'', Forbes.com, 3 July 2012, retrieved 30 July 2018&lt;/ref&gt;

=== වර්තමාන දිනය ===
From August 2013 to 15 August 2018, the [[:en:President_of_Paraguay|President of Paraguay]] was [[:en:Horacio_Cartes|Horacio Cartes]].&lt;ref&gt;{{cite news|url=https://www.nytimes.com/2013/04/22/world/americas/horacio-cartes-wins-paraguays-presidential-election.html|title=Conservative Tobacco Magnate Wins Presidential Race in Paraguay|last=Romero|first=Simon|date=22 April 2013|work=The New York Times|access-date=7 April 2021|archive-url=https://web.archive.org/web/20171102234322/http://www.nytimes.com/2013/04/22/world/americas/horacio-cartes-wins-paraguays-presidential-election.html|archive-date=2 November 2017|url-status=live}}&lt;/ref&gt; Since 15 August 2018, the [[:en:President_of_Paraguay|President of Paraguay]] has been [[:en:Mario_Abdo_Benítez|Mario Abdo Benítez]]. They are both from the conservative [[:en:Colorado_Party_(Paraguay)|Colorado Party]].&lt;ref&gt;{{cite news|url=https://www.bbc.com/news/world-latin-america-45200965|title=New Paraguayan President Abdo Benítez sworn in|date=15 August 2018|work=BBC News|access-date=1 April 2021|archive-url=https://web.archive.org/web/20210415203558/https://www.bbc.com/news/world-latin-america-45200965|archive-date=15 April 2021|url-status=live}}&lt;/ref&gt; President Mario Abdo enjoyed a close relationship with the Brazilian far-right president (in power 2019–2022), [[:en:Jair_Bolsonaro|Jair Bolsonaro]].&lt;ref&gt;{{cite news|url=https://www.reuters.com/article/us-paraguay-president-idUSKCN1V421O|title=Paraguayan president's popularity plummets amid Brazil-linked political crisis|last=Cristaldo|first=Mariel|date=14 August 2019|work=reuters.com|access-date=1 June 2021|archive-url=https://web.archive.org/web/20210602215301/https://www.reuters.com/article/us-paraguay-president-idUSKCN1V421O|archive-date=2 June 2021|url-status=live}}&lt;/ref&gt; In February 2019, President Mario Abdo Benitez was at Bolsonaro's side when Bolsonaro praised Paraguayan military dictator Alfredo Stroessner, calling him &quot;a man of vision&quot;.&lt;ref&gt;{{cite news|url=https://abcnews.go.com/International/wireStory/brazils-bolsonaro-praises-late-paraguay-dictator-stroessner-61386307|title=Brazil's Bolsonaro praises late Paraguay dictator Stroessner|access-date=1 June 2021|archive-url=https://web.archive.org/web/20210602214208/https://abcnews.go.com/International/wireStory/brazils-bolsonaro-praises-late-paraguay-dictator-stroessner-61386307|archive-date=2 June 2021|website=[[ABC News (United States)|ABC News]]|url-status=live}}&lt;/ref&gt; In 2021, Paraguay became the first country in South America to produce electric energy in its [[:en:100%_renewable_energy|100% renewable energy]] supply. In May 2023, [[:en:Santiago_Peña|Santiago Peña]] of the long-ruling Colorado Party, won the presidential [[:en:2023_Paraguayan_general_election|election]] to succeed Mario Abdo as the next [[:en:President_of_Paraguay|President of Paraguay]].&lt;ref&gt;{{cite news|url=https://www.aljazeera.com/news/2023/5/3/amid-protests-authorities-uphold-legitimacy-of-paraguay-election|title=Amid protests, authorities uphold legitimacy of Paraguay election|access-date=26 May 2023|archive-url=https://web.archive.org/web/20230603212859/https://www.aljazeera.com/news/2023/5/3/amid-protests-authorities-uphold-legitimacy-of-paraguay-election|archive-date=3 June 2023|language=en|website=[[Al Jazeera Media Network|al Jazeera]] (aljazeera.com)|url-status=live}}&lt;/ref&gt; On 15 August 2023, Santiago Peña was sworn in as Paraguay's new president.&lt;ref&gt;{{cite news|url=https://www.reuters.com/world/americas/new-paraguayan-president-santiago-pena-sworn-2023-08-15/|title=Paraguay's President Pena sworn in, Taiwan VP in attendance|last1=Desantis|first1=Daniela|date=16 August 2023|work=Reuters|access-date=18 August 2023|archive-url=https://web.archive.org/web/20230818142608/https://www.reuters.com/world/americas/new-paraguayan-president-santiago-pena-sworn-2023-08-15/|archive-date=18 August 2023|last2=Elliott|first2=Lucinda|language=en|last3=Elliott|first3=Lucinda|url-status=live}}&lt;/ref&gt;

== යොමු කිරීම් ==
&lt;references /&gt;</text>
      <sha1>6w0ky29wen3f3ml8ykv6nvnd71r5yh7</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>752929</id>
      <parentid>752928</parentid>
      <timestamp>2025-07-03T06:16:53Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>BuddhikaW88</username>
        <id>37808</id>
      </contributor>
      <comment>/* ස්ට්‍රෝස්නර් යුගය, 1954–1989 */</comment>
      <origin>752929</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="76253" sha1="fax2fmkmmgyj0k8z0b4zh3z45lz48tv" xml:space="preserve">
=== පූර්ව යටත් විජිත යුගය ===
The indigenous [[:en:Guaraní_people|Guaraní]] had been living in eastern Paraguay for at least a millennium before the arrival of the [[:en:Spanish_Empire|Spanish]]. Western Paraguay, the [[:en:Gran_Chaco|Gran Chaco]], was inhabited by nomads of whom the [[:en:Guaycuru_peoples|Guaycuru]] peoples were the most prominent. The Paraguay River was roughly the dividing line between the agricultural Guarani people to the east and the nomadic and seminomadic people to the west in the Gran Chaco. The Guarcuru nomads were known for their warrior traditions and were not fully pacified until the late 19th century. These indigenous tribes belonged to five distinct language families, which were the bases of their major divisions.&lt;ref name=&quot;:1&quot;&gt;{{Cite web |last=Barba |first=Paula López |date=2023-08-25 |title=El guaraní paraguayo, la lengua de la resistencia |url=https://elpais.com/america-futura/2023-08-25/el-guarani-paraguayo-la-lengua-de-la-resistencia.html |access-date=2025-05-17 |website=El País América |language=es}}&lt;/ref&gt;&lt;ref name=&quot;:2&quot;&gt;Miller, Mark D.H., Webb, Kempton E., Martin, Gene E.. &quot;Gran Chaco&quot;. Encyclopedia Britannica, 12 May. 2025, https://www.britannica.com/place/Gran-Chaco. Accessed 17 May 2025&lt;/ref&gt; Differing language speaking groups were generally competitive over resources and territories. They were further divided into tribes by speaking languages in branches of these families. Today 17 separate [[:en:Ethnolinguistics|ethnolinguistic]] groups remain

ස්පාඤ්ඤ ජාතිකයන් පැමිණීමට පෙර අවම වශයෙන් සහස්‍රයක්වත් නැගෙනහිර පැරගුවේ ආදිවාසී ගුවාරානි ජනයා ජීවත් වූහ.&lt;ref&gt;{{cite web |title=Guarani Society |url=https://web.archive.org/web/20060925035916/http://lucy.ukc.ac.uk/EthnoAtlas/Hmar/Cult_dir/Culture.7843 |access-date=2025-05-17 |website=web.archive.org}}&lt;/ref&gt; බටහිර පැරගුවේ, ග්‍රාන් චාකෝ, නාමිකයන් විසින් ජනාවාස කරන ලද අතර, ඔවුන්ගෙන් වඩාත් කැපී පෙනුනේ ගුවායිකුරු ජනයා ය. පැරගුවේ ගඟ දළ වශයෙන් නැගෙනහිරින් කෘෂිකාර්මික ගුවාරානි ජනතාව සහ ග්‍රාන් චාකෝ හි බටහිරින් සංචාරක සහ අර්ධ සංචාරක ජනතාව අතර බෙදුම් රේඛාව විය. ගුවාර්කුරු නාමිකයන් ඔවුන්ගේ රණශූර සම්ප්‍රදායන් සඳහා ප්‍රසිද්ධ වූ අතර 19 වන සියවසේ අග භාගය වන තෙක් සම්පූර්ණයෙන්ම සන්සුන් නොවීය.&lt;ref&gt;The Editors of Encyclopaedia Britannica. &quot;Mbayá&quot;. ''Encyclopedia Britannica'', 15 February 2007, https://www.britannica.com/topic/Mbaya. Accessed 17 May 2025&lt;/ref&gt; මෙම ආදිවාසී ගෝත්‍ර ඔවුන්ගේ ප්‍රධාන බෙදීම්වල පදනම් වූ වෙනස් භාෂා පවුල් පහකට අයත් විය.&lt;ref name=&quot;:1&quot; /&gt;&lt;ref name=&quot;:2&quot; /&gt; විවිධ භාෂා කතා කරන කණ්ඩායම් සාමාන්‍යයෙන් සම්පත් සහ භූමි සම්බන්ධයෙන් තරඟකාරී විය. මෙම පවුල්වල ශාඛා වල භාෂා කතා කිරීමෙන් ඔවුන් තවදුරටත් ගෝත්‍රවලට බෙදා ඇත. අද වන විට වෙනම ජනවාර්ගික භාෂාමය කණ්ඩායම් 17 ක් පවතී.&lt;ref name=&quot;:1&quot; /&gt;&lt;ref name=&quot;:2&quot; /&gt;

=== යටත් විජිත යුගය ===
The first Europeans in the area were Spanish explorers in 1516. The Spanish explorer [[:en:Juan_de_Salazar_de_Espinosa|Juan de Salazar de Espinosa]] founded the settlement of [[:en:Asunción|Asunción]] on 15 August 1537. The city eventually became the center of a [[:en:Spanish_colonization_of_the_Americas|Spanish colonial province of Paraguay]].

An attempt to create an autonomous Christian Indian nation was undertaken by [[:en:Society_of_Jesus|Jesuit]] missions and settlements in this part of South America in the eighteenth century. They developed Jesuit [[:en:Reductions|reductions]] to bring Guarani populations together at Spanish missions and protect them from virtual slavery by Spanish settlers and Portuguese slave raiders, the ''[[:en:Bandeirantes|bandeirantes]]'', in addition to seeking their conversion to Christianity. Catholicism in Paraguay was influenced by the indigenous peoples: The [[:en:Syncretic|syncretic]] religion has absorbed native elements. The ''reducciones'' flourished in eastern Paraguay for about 150&amp;nbsp;years, until the expulsion of the Jesuits by the Spanish Crown in 1767. The ruins of two 18th&amp;nbsp;century [[:en:Jesuit_Missions_of_La_Santísima_Trinidad_de_Paraná_and_Jesús_de_Tavarangue|Jesuit Missions of La Santísima Trinidad de Paraná and Jesús de Tavarangue]] have been designated as [[:en:World_Heritage_Sites|World Heritage Sites]] by [[:en:UNESCO|UNESCO]].

In western Paraguay, Spanish settlement and Christianity were strongly resisted by the nomadic [[:en:Guaycuru_peoples|Guaycuru]] and other nomads from the 16th century onward. Most of these peoples were absorbed into the [[:en:Mestizo|mestizo]] population in the 18th and 19th centuries.

මෙම ප්‍රදේශයේ පළමු යුරෝපීයයන් 1516 දී ස්පාඤ්ඤ ගවේෂකයන් විය.&lt;ref name=&quot;eec&quot;&gt;{{cite report|author=Sacks, Richard S.|section=Early explorers and conquistadors|editor1-last=Hanratty|editor1-first=Dannin M.|editor2-last=Meditz|editor2-first=Sandra W.|year=1988|title=Paraguay: A country study|location=Washington, DC|publisher=U.S. [[Library of Congress]] / [[Government Printing Office|GPO]]|url=http://countrystudies.us/paraguay/2.htm|url-status=live|access-date=19 September 2009|archive-url=https://web.archive.org/web/20110919163833/http://countrystudies.us/paraguay/2.htm|archive-date=19 September 2011}}&lt;/ref&gt; ස්පාඤ්ඤ ගවේෂක ජුවාන් ද සලාසාර් ද එස්පිනෝසා 1537 අගෝස්තු 15 වන දින අසුන්සියොන් ජනාවාසය ආරම්භ කළේය. අවසානයේ නගරය පැරගුවේ ස්පාඤ්ඤ යටත් විජිත පළාතක මධ්‍යස්ථානය බවට පත්විය.

දකුණු ඇමරිකාවේ මෙම කොටසේ ජේසු නිකායික මෙහෙයුම් සහ ජනාවාස මගින් ස්වාධීන ක්‍රිස්තියානි ඉන්දියානු ජාතියක්&lt;ref name=&quot;cite wdl|#2581&quot;&gt;{{cite web |year=1732 |title=Paraguariae Provinciae Soc. Jesu cum Adiacentibg. Novissima Descriptio |trans-title=A Current Description of the Province of the Society of Jesus in Paraguay with Neighboring Areas |url=http://www.wdl.org/en/item/2581/ |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20210428011358/http://www.wdl.org/en/item/2581/ |archive-date=28 April 2021 |access-date=8 September 2015 |language=la |via=[[World Digital Library]]}}&lt;/ref&gt; නිර්මාණය කිරීමේ උත්සාහයක් දහඅටවන සියවසේදී සිදු කරන ලදී. ස්පාඤ්ඤ මෙහෙයුම් වලදී ගුවාරානි ජනගහනය එක්රැස් කිරීමට සහ ස්පාඤ්ඤ පදිංචිකරුවන් සහ පෘතුගීසි වහල් කොල්ලකරුවන් වන බැන්ඩෙයිරන්ට්ස් විසින් ක්‍රිස්තියානි ආගමට හැරවීමට උත්සාහ කිරීමට අමතරව, ගුවාරානි ජනගහනය අථත්‍ය වහල්භාවයෙන් ආරක්ෂා කිරීමට ඔවුන් ජේසු නිකායික අඩු කිරීම් වර්ධනය කළහ. පැරගුවේහි කතෝලික ධර්මය ආදිවාසී ජනයාගේ බලපෑමට ලක් විය: සමමුහුර්ත ආගම ස්වදේශීය අංග අවශෝෂණය කර ඇත. 1767 දී ස්පාඤ්ඤ කිරීටය විසින් ජේසු නිකායිකයින් පලවා හරින තෙක්, නැගෙනහිර පැරගුවේ වසර 150 ක් පමණ රෙඩියුසියෝන්වරු සමෘද්ධිමත් වූහ.&lt;ref&gt;{{Cite book |last=Ganson |first=Barbara Anne |url=https://www.google.com/books/edition/The_Guaran%C3%AD_under_Spanish_Rule_in_the_R/CG7fscxlgpUC?hl=en&amp;gbpv=1&amp;dq=isbn:9780804754958&amp;printsec=frontcover |title=The Guaraní under Spanish Rule in the Río de la Plata |date=2003 |publisher=Stanford University Press |isbn=978-0-8047-5495-8 |language=en}}&lt;/ref&gt; 18 වන සියවසේ ලා සැන්ටිසිමා ට්‍රිනිඩෑඩ් ද පරානා සහ ජෙසුස් ද තවරන්ගු යන ජේසු නිකායික දූත මණ්ඩල දෙකක නටබුන් යුනෙස්කෝව විසින් ලෝක උරුම ස්ථාන ලෙස නම් කර ඇත.

බටහිර පැරගුවේහි, ස්පාඤ්ඤ ජනාවාසකරණය සහ ක්‍රිස්තියානි ධර්මය 16 වන සියවසේ සිට සංචාරක ගුයිකුරු සහ අනෙකුත් නාමිකයන් විසින් දැඩි ලෙස ප්‍රතිරෝධය දක්වන ලදී. මෙම ජනයාගෙන් බොහෝ දෙනෙක් 18 වන සහ 19 වන සියවස් වලදී මෙස්ටිසෝ ජනගහනයට අවශෝෂණය කර ගත්හ.

=== ෆ්‍රැන්සියාවේ නිදහස සහ පාලනය ===
[[File:José_Gaspar_Rodríguez_de_Francia.jpg|link=https://en.wikipedia.org/wiki/File:Jos%C3%A9_Gaspar_Rodr%C3%ADguez_de_Francia.jpg|වම|thumb|පැරගුවේ රාජ්‍යයේ පළමු ඒකාධිපතියා වූ හොසේ ගැස්පර් රොඩ්‍රිගුස් ද ෆ්‍රැන්සියා]]
Paraguay overthrew the local Spanish administration on 14&amp;nbsp;May 1811. Paraguay's first dictator was [[:en:José_Gaspar_Rodríguez_de_Francia|José Gaspar Rodríguez de Francia]], who ruled Paraguay from 1814 until his death in 1840 with very little outside contact or influence. He intended to create a [[:en:Utopia|utopian]] society based on the [[:en:Geneva|Genevan]] theorist [[:en:Jean-Jacques_Rousseau|Jean-Jacques Rousseau]]'s [[:en:The_Social_Contract|''Social Contract'']]. Rodríguez de Francia was nicknamed ''El Supremo''.

Rodríguez de Francia established new laws that greatly reduced the powers of the Catholic church (Catholicism was then an established state religion) and the cabinet, forbade colonial citizens from marrying one another and allowed them to marry only blacks, [[:en:Mulattoes|mulattoes]] or natives, in order to break the power of colonial-era elites and to create a [[:en:Mixed-race|mixed-race]] or mestizo society. He cut off relations between Paraguay and the rest of South America. Because of Francia's restrictions of freedom, [[:en:Fulgencio_Yegros|Fulgencio Yegros]] and several other Independence-era leaders in 1820 planned a ''coup d'état'' against Francia, who discovered the plot and had its leaders either executed or imprisoned for life.

පැරගුවේ 1811 මැයි 14 වන දින ප්‍රාදේශීය ස්පාඤ්ඤ පරිපාලනය පෙරලා දැමීය. පැරගුවේහි පළමු ආඥාදායකයා වූයේ 1814 සිට 1840 දී ඔහුගේ මරණය දක්වා ඉතා සුළු බාහිර සම්බන්ධතා හෝ බලපෑමකින් පැරගුවේ පාලනය කළ ජෝස් ගැස්පර් රොඩ්‍රිගුස් ද ෆ්‍රැන්සියා ය.&lt;ref&gt;{{Cite web |title=Britain and the Paraguayan dictatorship, c. 1820-1840* |url=https://ora.ox.ac.uk/objects/uuid:3b1cd500-6c0f-4b17-8569-5fcd753d00da/files/rx633f1701}}&lt;/ref&gt; ඔහු අදහස් කළේ ජිනීවන් න්‍යායාචාර්ය ජීන්-ජැක් රූසෝගේ සමාජ ගිවිසුම මත පදනම් වූ මනෝරාජික සමාජයක් නිර්මාණය කිරීමටයි.&lt;ref&gt;{{cite web |title=War of the Triple Alliance |url=http://warofthepacific.com/warofthetriplealliance.htm |archive-url=https://web.archive.org/web/20140807073919/http://warofthepacific.com/warofthetriplealliance.htm |archive-date=7 August 2014 |access-date=14 November 2010 |website=War of the Pacific (warofthepacific.com)}}&lt;/ref&gt; රොඩ්රිගස් ඩි ෆ්‍රැන්සියා එල් සුප්‍රීමො යන ​​අන්වර්ථ නාමයෙන් හඳුන්වන ලදී.

කතෝලික පල්ලියේ බලතල බෙහෙවින් අඩු කරන නව නීති රොඩ්‍රිගස් ද ෆ්‍රැන්සියා විසින් ස්ථාපිත කරන ලද අතර (කතෝලික ධර්මය එවකට ස්ථාපිත රාජ්‍ය ආගමක් විය) සහ කැබිනට් මණ්ඩලය, යටත් විජිත පුරවැසියන් එකිනෙකා සමඟ විවාහ වීම තහනම් කළ අතර, යටත් විජිත යුගයේ ප්‍රභූන්ගේ බලය බිඳ දැමීමට සහ මිශ්‍ර-ජාතියක් හෝ මෙස්ටිසෝ සමාජයක් නිර්මාණය කිරීමට ඔවුන්ට කළු ජාතිකයන්, මුලටෝවරුන් හෝ ස්වදේශිකයන් පමණක් විවාහ කර ගැනීමට අවසර දුන්නේය.&lt;ref&gt;{{cite news|url=https://www.nytimes.com/2012/03/12/world/americas/in-paraguay-indigenous-language-with-unique-staying-power.html|title=In Paraguay, indigenous language with unique staying power|last1=Romero|first1=Simon|date=12 March 2012|newspaper=[[The New York Times]]|access-date=5 October 2015|archive-url=https://web.archive.org/web/20150930235457/http://www.nytimes.com/2012/03/12/world/americas/in-paraguay-indigenous-language-with-unique-staying-power.html|archive-date=30 September 2015|url-status=live}}&lt;/ref&gt; ඔහු පැරගුවේ සහ දකුණු ඇමරිකාවේ සෙසු ප්‍රදේශ අතර සබඳතා කපා හැරියේය. ෆ්‍රැන්සියාගේ නිදහස සීමා කිරීම නිසා, ෆුල්ජෙන්සියෝ යෙග්‍රොස් සහ තවත් නිදහස් යුගයේ නායකයින් කිහිප දෙනෙකු 1820 දී ෆ්‍රැන්සියාට එරෙහිව කුමන්ත්‍රණයක් සැලසුම් කළ අතර, කුමන්ත්‍රණය සොයාගත් ෆුල්ජෙන්සියෝ යෙග්‍රොස් එහි නායකයින් මරණ දඬුවම නියම කළේය හෝ ජීවිතාන්තය දක්වා සිරගත කළේය.&lt;ref&gt;{{cite encyclopedia |title=Colonial period |encyclopedia=[[Encyclopedia Britannica]] |url=https://www.britannica.com/place/Paraguay |access-date=5 January 2021 |archive-url=https://web.archive.org/web/20201225183757/https://www.britannica.com/place/Paraguay |archive-date=25 December 2020 |department=Paraguay |url-status=live}}&lt;/ref&gt;

=== ලෝපෙස් පවුලේ පාලනය ===
[[File:1864_Mitchell_Map_of_Brazil,_Bolivia_and_Chili_-_Geographicus_-_SouthAmericaSouth-mitchell-1864.jpg|link=https://en.wikipedia.org/wiki/File:1864_Mitchell_Map_of_Brazil,_Bolivia_and_Chili_-_Geographicus_-_SouthAmericaSouth-mitchell-1864.jpg|thumb|කලාපයේ දේශපාලන සිතියම, 1864]]
After Francia's death in 1840, Paraguay was ruled by various military officers under a new ''[[:en:Military_junta|junta militar]]'', until [[:en:Carlos_Antonio_López|Carlos Antonio López]] (allegedly Rodríguez de Francia's nephew) came to power in 1841. López modernized Paraguay and opened it to foreign commerce. He signed a [[:en:Nonaggression_pact|nonaggression pact]] with Argentina and officially declared independence of Paraguay in 1842. After López's death in 1862, power was transferred to his eldest son, [[:en:Francisco_Solano_López|Francisco Solano López]].

The regime of the López family was characterized by pervasive and rigid centralism in production and distribution. There was no distinction between the public and the private spheres, and the López family ruled the country as it would a large estate.

The government exerted control on all exports. The export of [[:en:Yerba_mate|yerba mate]] and valuable wood products maintained the balance of trade between Paraguay and the outside world. The Paraguayan government was extremely protectionist, never accepted loans from abroad and levied high [[:en:Tariff|tariffs]] against imported foreign products. This [[:en:Protectionism|protectionism]] made the society self-sufficient, and it also avoided the debt suffered by Argentina and Brazil. Slavery existed in Paraguay, although not in great numbers, until 1844, when it was legally abolished in the new constitution

1840 දී ෆ්‍රැන්සියාගේ මරණයෙන් පසු, 1841 දී කාලෝස් ඇන්ටෝනියෝ ලෝපෙස් (රොඩ්‍රිගුස් ද ෆ්‍රැන්සියාගේ බෑණනුවන් යැයි කියනු ලැබේ) බලයට පත් වන තෙක්, පැරගුවේ නව ජුන්ටා මිලිටරියක් යටතේ විවිධ හමුදා නිලධාරීන් විසින් පාලනය කරන ලදී. ලෝපෙස් පැරගුවේ නවීකරණය කර එය විදේශ වාණිජ කටයුතු සඳහා විවෘත කළේය. ඔහු ආර්ජන්ටිනාව සමඟ ආක්‍රමණශීලී නොවන ගිවිසුමක් අත්සන් කළ අතර 1842 දී පැරගුවේ නිදහස නිල වශයෙන් ප්‍රකාශ කළේය. 1862 දී ලෝපෙස්ගේ මරණයෙන් පසු බලය ඔහුගේ වැඩිමහල් පුත් ෆ්‍රැන්සිස්කෝ සොලනෝ ලෝපෙස් වෙත මාරු විය.

ලෝපෙස් පවුලේ පාලන තන්ත්‍රය නිෂ්පාදන හා බෙදා හැරීමේ පැතිරුණු සහ දෘඩ මධ්‍යවාදය මගින් සංලක්ෂිත විය. රාජ්‍ය හා පෞද්ගලික ක්ෂේත්‍ර අතර කිසිදු වෙනසක් නොතිබූ අතර, ලෝපෙස් පවුල රට පාලනය කළේ එය විශාල වතුයායක් ලෙස සලකමිනි.&lt;ref&gt;{{cite report|title=Carlos Antonio López|date=December 1988|series=Library of Congress Country Studies|publisher=U.S. [[Library of Congress]]|url=http://lcweb2.loc.gov/cgi-bin/query/r?frd/cstdy:@field(DOCID+py0019)|access-date=30 December 2005|archive-url=https://web.archive.org/web/20170816005342/http://lcweb2.loc.gov/cgi-bin/query/r?frd%2Fcstdy%3A%40field%28DOCID+py0019%29|archive-date=16 August 2017}}&lt;/ref&gt;

රජය සියලු අපනයන සඳහා පාලනය ක්‍රියාත්මක කළේය. යර්බා මේට් සහ වටිනා දැව නිෂ්පාදන අපනයනය පැරගුවේ සහ බාහිර ලෝකය අතර වෙළඳ සමතුලිතතාවය පවත්වා ගෙන ගියේය.&lt;ref&gt;{{worldhistory|section=1665|quote=Page 630}}&lt;/ref&gt; පැරගුවේ රජය අතිශයින්ම ආරක්ෂණවාදී වූ අතර, කිසි විටෙකත් විදේශයන්ගෙන් ණය ලබා නොගත් අතර ආනයනික විදේශීය නිෂ්පාදන සඳහා ඉහළ තීරුබදු අය කළේය. මෙම ආරක්ෂණවාදය සමාජය ස්වයංපෝෂිත කළ අතර, එය ආර්ජන්ටිනාව සහ බ්‍රසීලය අත්විඳින ලද ණය ද වළක්වා ගත්තේය. වහල්භාවය විශාල සංඛ්‍යාවක් නොතිබුණද, 1844 වන තෙක්, නව ආණ්ඩුක්‍රම ව්‍යවස්ථාවෙන් එය නීත්‍යානුකූලව අහෝසි කරන තෙක් පැරගුවේහි පැවතුනි.&lt;ref name=&quot;rbcg1933&quot;&gt;{{cite book |last1=Cunninghame Graham |first1=Robert Bontine |author1-link=Robert Bontine Cunninghame Graham |title=Portrait of a Dictator: Francisco Solano López |publisher=William Heinemann Ltd. |year=1933 |location=London}}&lt;/ref&gt;{{rp|39–40}}

[[:en:Francisco_Solano_López|Francisco Solano López]], the son of Carlos Antonio López, replaced his father as the President-Dictator in 1862, and generally continued the political policies of his father. Both wanted to give an international image of Paraguay as &quot;democratic and republican&quot;, but in fact, the ruling family had almost total control of all public life in the country, including church and colleges

Militarily, Carlos Antonio López modernized and expanded industry and the [[:en:Paraguayan_Army|Paraguayan Army]] and greatly strengthened the strategic defenses of Paraguay by developing the [[:en:Fortress_of_Humaitá|Fortress of Humaitá]]. The government hired more than 200 foreign technicians, who installed [[:en:Telegraph_line|telegraph lines]] and railroads to aid the expanding steel, textile, paper and ink, naval construction, weapons and gunpowder industries. The [[:en:Ybycuí|Ybycuí]] foundry, completed in 1850, manufactured cannons, mortars and bullets of all calibers. River warships were built in the shipyards of Asunción. Fortifications were built, especially along the [[:en:Apa_River|Apa River]] and in [[:en:Gran_Chaco|Gran Chaco]]. Following the death of Carlos Antonio López, these projects continued under his son Francisco Solano.

In terms of socio-economic development, the country was dubbed &quot;the most advanced Republic in South America&quot;, notably by the British judge and politician [[:en:Robert_Phillimore|Sir Robert Phillimore]].

According to George Thompson, Lieutenant Colonel of Engineers in the Paraguayan Army prior to and during the war, López's government was comparatively a good one for Paraguay:

කාලෝස් ඇන්ටෝනියෝ ලෝපෙස්ගේ පුත් ෆ්‍රැන්සිස්කෝ සොලානෝ ලෝපෙස් 1862 දී ජනාධිපති-ඒකාධිපතියා ලෙස තම පියා වෙනුවට පත් වූ අතර සාමාන්‍යයෙන් ඔහුගේ පියාගේ දේශපාලන ප්‍රතිපත්ති දිගටම කරගෙන ගියේය. දෙදෙනාම පැරගුවේ &quot;ප්‍රජාතන්ත්‍රවාදී සහ ජනරජ&quot; ලෙස ජාත්‍යන්තර ප්‍රතිරූපයක් ලබා දීමට කැමති වූ නමුත් ඇත්ත වශයෙන්ම, පාලක පවුලට පල්ලිය සහ විද්‍යාල ඇතුළුව රටේ සියලුම මහජන ජීවිතය සම්පූර්ණයෙන්ම පාහේ පාලනය කිරීමට හැකි විය.&lt;ref name=&quot;rbcg1933&quot; /&gt;{{rp|41–42}}

මිලිටරිමය වශයෙන්, කාලෝස් ඇන්ටෝනියෝ ලෝපෙස් කර්මාන්තය සහ පැරගුවේ හමුදාව නවීකරණය කර පුළුල් කළ අතර හුමයිටා බලකොටුව සංවර්ධනය කිරීමෙන් පැරගුවේ උපායමාර්ගික ආරක්ෂක විශාල වශයෙන් ශක්තිමත් කළේය.&lt;ref&gt;Robert Cowley, ''The Reader's Encyclopedia to Military History''. New York, New York: Houston Mifflin, 1996. Page 479.&lt;/ref&gt; රජය විදේශීය කාර්මික ශිල්පීන් 200 කට වැඩි පිරිසක් බඳවා ගත් අතර, ඔවුන් පුළුල් වන වානේ, රෙදිපිළි, කඩදාසි සහ තීන්ත, නාවික ඉදිකිරීම්, ආයුධ සහ වෙඩි බෙහෙත් කර්මාන්ත සඳහා ආධාර කිරීම සඳහා විදුලි පණිවුඩ මාර්ග සහ දුම්රිය මාර්ග ස්ථාපනය කළහ. 1850 දී නිම කරන ලද යිබිකුයි වාත්තු කර්මාන්ත ශාලාව, සියලු කැලිබර් වල කාලතුවක්කු, මෝටාර් සහ උණ්ඩ නිෂ්පාදනය කළේය. ගංගා යුද නැව් ඉදිකරන ලද්දේ අසුන්සියොන් නැව් අංගනවල ය. විශේෂයෙන් අපා ගඟ දිගේ සහ ග්‍රාන් චාකෝ හි බලකොටු ඉදිකරන ලදී.&lt;ref name=&quot;Hooker&quot;&gt;Hooker, T.D., 2008, The Paraguayan War, Nottingham: Foundry Books, {{ISBN|1901543153}}&lt;/ref&gt;{{rp|22}} කාලෝස් ඇන්ටෝනියෝ ලෝපෙස්ගේ අභාවයෙන් පසුව, මෙම ව්‍යාපෘති ඔහුගේ පුත් ෆ්‍රැන්සිස්කෝ සොලානෝ යටතේ දිගටම පැවතුනි.

සමාජ-ආර්ථික සංවර්ධනය සම්බන්ධයෙන් ගත් කල, රට &quot;දකුණු ඇමරිකාවේ වඩාත්ම දියුණු ජනරජය&quot; ලෙස නම් කරන ලදී, විශේෂයෙන් බ්‍රිතාන්‍ය විනිසුරු සහ දේශපාලනඥයා වූ සර් රොබට් ෆිලිමෝර් විසින්.&lt;ref&gt;Robert Phillimore (1860), ''A Statement of the Facts of the Controversy Between the Governments of Great Britain and Paraguay'', page 2. William Moore Printing, Washington D.C., USA.&lt;/ref&gt;


යුද්ධයට පෙර සහ යුද්ධය අතරතුර පැරගුවේ හමුදාවේ ලුතිනන් කර්නල් ඉංජිනේරු ජෝර්ජ් තොම්සන්ට අනුව, ලෝපෙස්ගේ රජය පැරගුවේට සාපේක්ෂව හොඳ එකක් විය:{{blockquote|ඔහුගේ (ඇන්ටෝනියෝ ලෝපෙස්) පාලන සමයේදී පැරගුවේ පුරා ජීවිතය සහ දේපළ මෙතරම් සුරක්ෂිතව පැවතියේ ලෝකයේ වෙනත් කිසිදු රටක විය නොහැක. අපරාධ පාහේ නොදන්නා දෙයක් වූ අතර, සිදු වූ විට වහාම අනාවරණය වී දඬුවම් කරන ලදී. බොහෝ දෙනා, සමහර විට, වඩාත්ම සතුටින් සිටි අය විය හැකිය. ජීවනෝපායක් ලබා ගැනීම සඳහා ඔවුන්ට කිසිදු වැඩක් කිරීමට අපහසු විය. සෑම පවුලකටම තමන්ගේම භූමියේ තමන්ගේම නිවසක් හෝ පැල්පතක් තිබුණි. ඔවුන් දින කිහිපයකින් තමන්ගේම පරිභෝජනය සඳහා ප්‍රමාණවත් දුම්කොළ, බඩ ඉරිඟු සහ මැන්ඩියෝකා වගා කළහ [...]. සෑම පැල්පතකම දොඩම් වත්තක් [...] සහ එළදෙනුන් කිහිප දෙනෙකු ද සිටි බැවින්, ඔවුන් වසර පුරාම පාහේ සුළු අවශ්‍යතාවයකින් සිටියහ [...]. ඇත්ත වශයෙන්ම, ඉහළ පන්ති යුරෝපීය ක්‍රමයට වඩා ජීවත් විය...|ජෝර්ජ් තොම්සන්, සී.ඊ.&lt;ref&gt;{{cite book |last1 = Thompson | first1=George |year=1869
 |title = The War in Paraguay: With a historical sketch of the country and its people and notes upon the military engineering of the war. |publisher = Longmans and Green Co. |location = London |page=10}}&lt;/ref&gt;}}

=== පැරගුවේ යුද්ධය (1864–1870) ===
[[File:FRANCISCO_SOLANO_LOPEZ_(From_a_Photograph_taken_in_1859).jpg|link=https://en.wikipedia.org/wiki/File:FRANCISCO_SOLANO_LOPEZ_(From_a_Photograph_taken_in_1859).jpg|thumb|ෆ්‍රැන්සිස්කෝ සොලානෝ ලෝපෙස්]]
On 12&amp;nbsp;October 1864, despite Paraguayan ultimatums, [[:en:Empire_of_Brazil|Brazil]] (allied with the Argentine Government under General [[:en:Bartolomé_Mitre|Bartolomé Mitre]] and the rebellious [[:en:Colorado_Party_(Uruguay)|Uruguayan colorados]] led by Gen. [[:en:Venancio_Flores|Venancio Flores]]) invaded the Republic of Uruguay in order to overthrow the government of that time (which was under the rule of the [[:en:National_Party_(Uruguay)|Blanco Party]], an ally of López), thus starting the [[:en:Paraguayan_War|Paraguayan War]].

The Paraguayans, led by the [[:en:Grand_marshal|Marshal of the Republic]] [[:en:Francisco_Solano_López|Francisco Solano López]], retaliated by [[:en:Mato_Grosso_Campaign|attacking Mato Grosso]] on 15 December 1864 and later declared war against Argentina on 23 March 1865. The Blanco Government was toppled and replaced by a Colorado government under General Venancio Flores on 22 February 1865. Afterward, the [[:en:Argentine_Republic|Argentine Republic]], the [[:en:Empire_of_Brazil|Empire of Brazil]] and the Republic of Uruguay signed the [[:en:Treaty_of_the_Triple_Alliance|Secret Treaty of the Triple Alliance]] against the Paraguayan Government on 1 May 1865.

1864 ඔක්තෝබර් 12 වන දින, පැරගුවේ අවසාන නිවේදන නොතකා, බ්‍රසීලය (ජෙනරාල් බාර්ටොලෝම් මිට්‍රේ යටතේ ආර්ජන්ටිනා රජය සහ ජෙනරාල් වෙනන්සියෝ ෆ්ලෝරස්ගේ නායකත්වයෙන් යුත් කැරලිකාර උරුගුවේ කොලරාඩෝස් සමඟ සන්ධානගත විය) එකල රජය පෙරලා දැමීම සඳහා උරුගුවේ ජනරජය ආක්‍රමණය කළේය (එය ලෝපෙස්ගේ මිත්‍රයෙකු වූ බ්ලැන්කෝ පක්ෂයේ පාලනය යටතේ විය),{{efn|The Blanco Party of Uruguay, hardline right wing and reactionary at those days, was in the Uruguayan Government during the outbreak of the war and were allies of the Paraguayan Government.&lt;ref&gt;{{cite book |first=Luis Alberto |last=de&amp;nbsp;Herrera |year=1927 |title=El Drama del 65 – La Culpa Mitrista |pages=11–33 |publisher=Bareiro y Ramos |location=Montevideo, Uruguay}} — classic book by Blanco leader&lt;/ref&gt;}} මේ අනුව පැරගුවේ යුද්ධය ආරම්භ විය.{{efn|[[Richard Francis Burton|Burton]], a witness of the conflict, marks this date (12–16 October 1864) as the real beginning of the war. He writes (and it is the most logic account, considering the facts): ''The Brazilian Army invades the [[Banda Oriental]], despite the protestations of President López, who declared that such invasion would be held a &quot;casus belli&quot;''.&lt;ref&gt;{{cite book |first=Richard Francis, Sir |last=Burton |author-link=Richard Francis Burton |year=1870 |title=Letters from the Battlefields of Paraguay |page=76 |publisher=Tinsley Brothers |location=London}}&lt;/ref&gt;}}

ජනරජයේ මාර්ෂල් ෆ්‍රැන්සිස්කෝ සොලානෝ ලෝපෙස්ගේ නායකත්වයෙන් යුත් පැරගුවේ ජාතිකයන් 1864 දෙසැම්බර් 15 වන දින මැටෝ ග්‍රෝසෝට පහර දීමෙන් පළිගත් අතර පසුව 1865 මාර්තු 23 වන දින ආර්ජන්ටිනාවට එරෙහිව යුද්ධ ප්‍රකාශ කළහ. බ්ලැන්කෝ රජය පෙරලා දමා 1865 පෙබරවාරි 22 වන දින ජෙනරාල් වෙනන්සියෝ ෆ්ලෝරස් යටතේ කොලරාඩෝ රජයක් විසින් ප්‍රතිස්ථාපනය කරන ලදී. පසුව, ආර්ජන්ටිනා ජනරජය, බ්‍රසීල අධිරාජ්‍යය සහ උරුගුවේ ජනරජය 1865 මැයි 1 වන දින පැරගුවේ රජයට එරෙහිව ත්‍රිත්ව සන්ධානයේ රහස් ගිවිසුමට අත්සන් තැබීය.&lt;ref&gt;{{cite book |author=Pomer, León |title=La Guerra del Paraguay: Estado, política y negocios |publisher=Editorial Colihue |year=2008 |location=Buenos Aires, Argentina |pages=240–241 |language=es}}&lt;/ref&gt;


ටුයුටි සටන, 1866 මැයි


20 වන සියවස


ස්ට්‍රෝස්නර් යුගය, 1954–1989

On 24 May 1866, the [[:en:Battle_of_Tuyutí|Battle of Tuyutí]] led to the loss of 6,000 men when a Paraguayan attack was repelled by the Allies. It was marked as the bloodiest battle in South America during the war.

The Paraguayans put up a ferocious resistance but ultimately lost in 1870 in the [[:en:Battle_of_Cerro_Corá|Battle of Cerro Corá]], where Marshal Solano López refused to surrender and died in action. The real causes of this war, which remains the bloodiest international conflict in the history of [[:en:The_Americas|The Americas]], are still highly debatable.

1866 මැයි 24 වන දින, ටුයුටි සටනේදී පැරගුවේ ප්‍රහාරයක් මිත්‍ර පාක්ෂිකයින් විසින් මැඩපැවැත්වූ විට මිනිසුන් 6,000 ක් අහිමි විය. එය යුද්ධය අතරතුර දකුණු ඇමරිකාවේ ලේ වැකි සටන ලෙස සලකුණු විය.

පැරගුවේ ජාතිකයන් දරුණු ප්‍රතිරෝධයක් දැක්වූ නමුත් අවසානයේ 1870 දී සෙරෝ කෝරා සටනේදී පරාජයට පත් වූ අතර එහිදී මාෂල් සොලානෝ ලෝපෙස් යටත් වීම ප්‍රතික්ෂේප කර සටනේදී මිය ගියේය.&lt;ref&gt;{{cite book |author=Hooker, T.D. |title=The Paraguayan War |publisher=Foundry Books |year=2008 |isbn=978-1901543155 |location=Nottingham, UK |pages=105–108}}&lt;/ref&gt; ඇමරිකානු ඉතිහාසයේ ලේ වැකි ජාත්‍යන්තර ගැටුම ලෙස පවතින මෙම යුද්ධයේ සැබෑ හේතු තවමත් බෙහෙවින් විවාදාත්මක ය.{{efn|The classical view asserts that Francisco Solano López's expansionist and hegemonic views are the main reason for the outbreak of the conflict. The traditional Paraguayan view, held by the &quot;''lopistas''&quot; (supporters of Solano López in Paraguay and elsewhere), holds that Paraguay acted in self-defense and for the protection of the equilibrium of the Plate Basin. This view is usually contested by the &quot;''anti-lopistas''&quot; (known in Paraguay as &quot;''legionarios''&quot;), who favored the &quot;Triple Alliance&quot;. Revisionist views from right and left national populists put a great emphasis on the influence of the British Empire, a view that a majority of historians reject.{{citation needed|date=June 2023}}}}[[File:TuyutiDetail.jpg|link=https://en.wikipedia.org/wiki/File:TuyutiDetail.jpg|thumb|ටුයුටි සටන, 1866 මැයි]]
Paraguay lost 25–33% of its territory to Argentina and Brazil, paid an enormous war debt, and sold large amounts of national properties to stabilize its internal budget. The worst consequence of the war was the catastrophic loss of population. At least 50% of Paraguayans died during the conflict, numbers to which it took many decades for the country to return. Of the disaster suffered by the Paraguayans at the outcome of the war, [[:en:William_D._Rubinstein|William D. Rubinstein]] wrote:

&quot;The normal estimate is that of a Paraguayan population of somewhere between 450,000 and 900,000, only 220,000 survived the war, of whom only 28,000 were adult males.&quot;

During the pillaging of Asunción in 1869, the [[:en:Imperial_Brazilian_Army|Imperial Brazilian Army]] packed up and transported the Paraguayan National Archives to [[:en:Rio_de_Janeiro|Rio de Janeiro]] Brazil's records from the war have remained classified. This has made Paraguayan history in the colonial and early national periods difficult to research and study.

පැරගුවේ රාජ්‍යය තම භූමියෙන් 25–33% ක් ආර්ජන්ටිනාවට සහ බ්‍රසීලයට අහිමි කර, දැවැන්ත යුද ණයක් ගෙවා, එහි අභ්‍යන්තර අයවැය ස්ථාවර කිරීම සඳහා විශාල ජාතික දේපළ විකුණා දැමීය. යුද්ධයේ නරකම ප්‍රතිවිපාකය වූයේ ජනගහනයේ ව්‍යසනකාරී අලාභයයි. ගැටුම අතරතුර පැරගුවේ වැසියන්ගෙන් අවම වශයෙන් 50% ක් මිය ගිය අතර, එම සංඛ්‍යාව රට නැවත පැමිණීමට දශක ගණනාවක් ගත විය. යුද්ධයේ ප්‍රතිඵලයක් ලෙස පැරගුවේ වැසියන් අත්විඳි ව්‍යසනයෙන්, විලියම් ඩී. රූබින්ස්ටයින් මෙසේ ලිවීය:

&quot;සාමාන්‍ය ඇස්තමේන්තුව වන්නේ 450,000 ත් 900,000 ත් අතර පැරගුවේ ජනගහනයක, යුද්ධයෙන් දිවි ගලවා ගත්තේ 220,000 ක් පමණක් වන අතර, ඔවුන්ගෙන් 28,000 ක් පමණක් වැඩිහිටි පිරිමින් ය.&quot;&lt;ref&gt;{{Cite book |last=Rubinsein |first=W.D. |url=https://books.google.com/books?id=nMMAk4VwLLwC |title=Genocide: a history |publisher=Pearson Education |year=2004 |isbn=0-582-50601-8 |page=94 |access-date=18 October 2015 |archive-url=https://web.archive.org/web/20150910110549/https://books.google.com/books?id=nMMAk4VwLLwC |archive-date=10 September 2015 |url-status=live}}&lt;/ref&gt;

1869 දී අසුන්සියොන් කොල්ලකෑමේදී, අධිරාජ්‍ය බ්‍රසීලියානු හමුදාව පැරගුවේ ජාතික ලේඛනාගාරය ඇසුරුම් කර රියෝ ද ජැනයිරෝ වෙත ප්‍රවාහනය කළේය.&lt;ref&gt;{{cite book |last=Sanchez Quell |first=Hipólito |title=Los 50.000 Documentos Paraguayos Llevados al Brasil |publisher=Ediciones Comuneros |year=2006 |location=Asunción, Paraguay}}&lt;/ref&gt;{{efn|Some of the documents taken by Brasil during the war, were returned to Paraguay in the collection known as &quot;Colección de Río Branco&quot;, nowadays in the National Archives of Asunción, Paraguay.}} යුද්ධයෙන් බ්‍රසීලයේ වාර්තා වර්ගීකරණය කර ඇත. මෙය යටත් විජිත සහ මුල් ජාතික කාලවලදී පැරගුවේ ඉතිහාසය පර්යේෂණ කිරීම සහ අධ්‍යයනය කිරීම දුෂ්කර කර ඇත.&lt;ref name=&quot;Weinstein-2007-04&quot;&gt;{{cite magazine|last=Weinstein|first=Barbara|date=1 April 2007|title=Let the sunshine in: Government records and national insecurities|url=http://www.historians.org/perspectives/issues/2007/0704/0704pre1.cfm|url-status=live|department=From the President|edition=online|publisher=[[American Historical Association]]|volume=45|issue=4|archive-url=https://web.archive.org/web/20121008191444/http://www.historians.org/perspectives/issues/2007/0704/0704pre1.cfm|archive-date=8 October 2012|access-date=5 October 2012|magazine=[[Perspectives on History]]}}&lt;/ref&gt;

=== 20 වන සියවස ===
[[File:Chacokrieg.jpg|link=https://en.wikipedia.org/wiki/File:Chacokrieg.jpg|thumb|ග්‍රාන් චාකෝ යනු චාකෝ යුද්ධයේ ස්ථානය (1932–35), එහිදී බොලිවියාව මතභේදාත්මක භූමියෙන් වැඩි කොටසක් පැරගුවේට අහිමි විය.]]
In 1904 the Liberal revolution against the rule of Colorados broke out. The Liberal rule started a period of great political instability. Between 1904 and 1954 Paraguay had thirty-one [[:en:President_of_Paraguay|presidents]], most of whom were removed from office by force. Conflicts between the factions of the ruling Liberal party led to the [[:en:Paraguayan_Civil_War_(1922)|Paraguayan Civil War of 1922]].

The unresolved border conflict with Bolivia over the Chaco region finally erupted in the early 1930s in the [[:en:Chaco_War|Chaco War]]. After both sides suffered great losses, Paraguay defeated Bolivia and established its sovereignty over most of the disputed Chaco region. After the war, military officers used popular dissatisfaction with the Liberal politicians to seize the power for themselves. On 17&amp;nbsp;February 1936, the [[:en:February_Revolution_(Paraguay)|February Revolution]] brought colonel [[:en:Rafael_Franco|Rafael Franco]] to power. Between 1940 and 1948, the country was ruled by general [[:en:Higinio_Morínigo|Higinio Morínigo]]. Dissatisfaction with his rule resulted in the [[:en:Paraguayan_Civil_War_(1947)|Paraguayan civil war of 1947]]. In its aftermath [[:en:Alfredo_Stroessner|Alfredo Stroessner]] began involvement in a string of plots, which resulted in his military [[:en:1954_Paraguayan_coup_d'état|coup d'état of 4&amp;nbsp;May 1954]]. In the aftermath of [[:en:World_War_II|World War II]], Paraguay became a hideout for [[:en:Ratlines_(World_War_II_aftermath)|Nazi fugitives]] accused of war crimes.

1904 දී කොලරාඩෝස් පාලනයට එරෙහිව ලිබරල් විප්ලවය ඇති විය. ලිබරල් පාලනය මහා දේශපාලන අස්ථාවරත්වයේ කාල පරිච්ඡේදයක් ආරම්භ කළේය. 1904 සහ 1954 අතර පැරගුවේ ජනාධිපතිවරුන් තිස් එක් දෙනෙකු සිටි අතර, ඔවුන්ගෙන් බොහෝ දෙනෙක් බලහත්කාරයෙන් තනතුරුවලින් ඉවත් කරන ලදී.&lt;ref&gt;{{cite report|last1=Hanratty|first1=Dannin M.|last2=Meditz|first2=Sandra W.|year=1988|title=Paraguay: A country study|location=Washington, DC|publisher=U.S. [[Library of Congress]] / [[Government Printing Office|GPO]]|url=http://countrystudies.us/paraguay/2.htm|url-status=live|access-date=19 September 2009|archive-url=https://web.archive.org/web/20110919163833/http://countrystudies.us/paraguay/2.htm|archive-date=19 September 2011}}&lt;/ref&gt; පාලක ලිබරල් පක්ෂයේ කණ්ඩායම් අතර ගැටුම් 1922 පැරගුවේ සිවිල් යුද්ධයට හේතු විය.

චාකෝ කලාපය සම්බන්ධයෙන් බොලිවියාව සමඟ ඇති වූ නොවිසඳුණු දේශසීමා ගැටුම අවසානයේ 1930 ගණන්වල මුල් භාගයේදී චාකෝ යුද්ධයේදී පුපුරා ගියේය. දෙපාර්ශ්වයම විශාල පාඩු ලැබීමෙන් පසු, පැරගුවේ බොලිවියාව පරාජය කර මතභේදාත්මක චාකෝ කලාපයේ වැඩි කොටසක් මත තම ස්වෛරීභාවය ස්ථාපිත කළේය. යුද්ධයෙන් පසු, හමුදා නිලධාරීන් ලිබරල් දේශපාලනඥයන් කෙරෙහි ඇති මහජන අතෘප්තිය යොදාගෙන බලය අල්ලා ගත්හ. 1936 පෙබරවාරි 17 වන දින, පෙබරවාරි විප්ලවය කර්නල් රෆායෙල් ෆ්‍රැන්කෝ බලයට පත් කළේය. 1940 සහ 1948 අතර, ජෙනරාල් හිගිනියෝ මොරිනිගෝ විසින් රට පාලනය කරන ලදී. ඔහුගේ පාලනය පිළිබඳ අතෘප්තිය 1947 පැරගුවේ සිවිල් යුද්ධයට හේතු විය.&lt;ref&gt;{{cite web |title=Paraguay civil war 1947 |url=http://www.onwar.com/aced/nation/pat/paraguay/fparaguay1947.htm |url-status=dead |archive-url=https://web.archive.org/web/20100103214118/http://onwar.com/aced/nation/pat/paraguay/fparaguay1947.htm |archive-date=3 January 2010 |access-date=2 May 2010 |website=Onwar.com}}&lt;/ref&gt; එහි ප්‍රතිඵලයක් ලෙස ඇල්ෆ්‍රෙඩෝ ස්ට්‍රෝස්නර් කුමන්ත්‍රණ මාලාවකට සම්බන්ධ වීමට පටන් ගත් අතර, එහි ප්‍රතිඵලයක් ලෙස 1954 මැයි 4 වන දින ඔහුගේ හමුදා කුමන්ත්‍රණය සිදු විය. දෙවන ලෝක යුද්ධයෙන් පසු, පැරගුවේ යුද අපරාධ සම්බන්ධයෙන් චෝදනා ලැබූ නාසි පලාගිය අයගේ සැඟවුණු ස්ථානයක් බවට පත්විය.

=== ස්ට්‍රෝස්නර් යුගය, 1954–1989 ===
A series of unstable governments ensued until the establishment in 1954 of the regime of dictator [[:en:Alfredo_Stroessner|Alfredo Stroessner]], who remained in office for more than three decades until 1989. Paraguay was modernized to some extent under Stroessner's regime, although his rule was marked by extensive human rights abuses.

Stroessner and the ''Colorado'' party ruled the country from 1954 to 1989. The dictator oversaw an era of economic expansion, but also had a poor human rights and environmental record (see &quot;Political History&quot;). Paraguay actively participated in [[:en:Operation_Condor|Operation Condor]]. Torture and death for political opponents was routine. After his overthrow, the ''Colorado'' continued to dominate national politics until 2008.

The splits in the ''Colorado'' Party in the 1980s, and the prevailing conditions – Stroessner's advanced age, the character of the regime, the economic downturn, and [[:en:International_isolation|international isolation]] – were catalysts for anti-regime demonstrations and statements by the opposition prior to the 1988 general elections.{{Citation needed|date=January 2010}}

1989 දක්වා දශක තුනකට වැඩි කාලයක් ධුරයේ රැඳී සිටි ඒකාධිපති ඇල්ෆ්‍රෙඩෝ ස්ට්‍රෝස්නර්ගේ පාලන තන්ත්‍රය 1954 දී ස්ථාපිත කරන තෙක් අස්ථාවර ආණ්ඩු මාලාවක් ඇති විය. ස්ට්‍රෝස්නර්ගේ පාලනය යටතේ පැරගුවේ යම් දුරකට නවීකරණය කරන ලදී, නමුත් ඔහුගේ පාලනය පුළුල් මානව හිමිකම් උල්ලංඝනයන්ගෙන් සලකුණු විය.&lt;ref&gt;{{cite news|url=https://www.washingtonpost.com/wp-dyn/content/article/2006/08/16/AR2006081601729.html|title=Alfredo Stroessner; Paraguayan dictator|last=Bernstein|first=Adam|date=17 August 2006|newspaper=[[The Washington Post]]|access-date=2 May 2010|archive-url=https://web.archive.org/web/20110516121443/http://www.washingtonpost.com/wp-dyn/content/article/2006/08/16/AR2006081601729.html|archive-date=16 May 2011|location=Washington, DC|url-status=live}}&lt;/ref&gt;

ස්ට්‍රෝස්නර් සහ කොලරාඩෝ පක්ෂය 1954 සිට 1989 දක්වා රට පාලනය කළහ. ඒකාධිපතියා ආර්ථික ප්‍රසාරණයේ යුගයක් අධීක්ෂණය කළ නමුත් දුර්වල මානව හිමිකම් සහ පාරිසරික වාර්තාවක් ද තිබුණි (&quot;දේශපාලන ඉතිහාසය&quot; බලන්න). පැරගුවේ ඔපරේෂන් කොන්ඩෝර් හි ක්‍රියාකාරීව සහභාගී විය.&lt;ref&gt;{{cite web |last=Dinges |first=John |title=Operation Condor |url=http://www.latinamericanstudies.org/chile/operation-condor.htm |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20180722031734/http://www.latinamericanstudies.org/chile/operation-condor.htm |archive-date=22 July 2018 |access-date=6 July 2018 |website=latinamericanstudies.org |publisher=[[Columbia University]]}}&lt;/ref&gt; දේශපාලන විරුද්ධවාදීන්ට වධහිංසා පැමිණවීම සහ මරණය සාමාන්‍ය දෙයක් විය. ඔහුගේ බලයෙන් පහ කිරීමෙන් පසුව, කොලරාඩෝ 2008 දක්වා ජාතික දේශපාලනය ආධිපත්‍යය දැරීය.

1980 ගණන්වල කොලරාඩෝ පක්ෂයේ බෙදීම් සහ පැවති තත්වයන් - ස්ට්‍රෝස්නර්ගේ වයස, පාලන තන්ත්‍රයේ ස්වභාවය, ආර්ථික පසුබෑම සහ ජාත්‍යන්තර හුදකලාව - 1988 මහ මැතිවරණයට පෙර විපක්ෂයේ පාලන තන්ත්‍ර විරෝධී පෙළපාලි සහ ප්‍රකාශ සඳහා උත්ප්‍රේරක විය.

''[[:en:Authentic_Radical_Liberal_Party|PLRA]]'' leader [[:en:Domingo_Laíno|Domingo Laíno]] served as the focal point of the opposition in the second half of the 1980s. The government's effort to isolate Laíno by exiling him in 1982 had backfired. On his sixth attempt to reenter the country in 1986, Laíno returned with three television crews from the U.S., a former United States ambassador to Paraguay, and a group of Uruguayan and Argentine congressmen. Despite the international contingent, the police violently barred Laíno's return.

The Stroessner regime relented in April&amp;nbsp;1987, and permitted Laíno to return to Asunción. Laíno took the lead in organizing demonstrations and reducing infighting among the opposition party. The opposition was unable to reach agreement on a common strategy regarding the elections, with some parties advocating abstention, and others calling for blank voting. The parties held numerous 'lightning demonstrations' (''mítines relámpagos''), especially in rural areas. Such demonstrations were gathered and quickly disbanded before the arrival of the [[:en:Police|police]].

1980 ගණන්වල දෙවන භාගයේදී විපක්ෂයේ කේන්ද්‍රස්ථානය ලෙස PLRA නායක ඩොමින්ගෝ ලයිනෝ සේවය කළේය. 1982 දී ලයිනෝව පිටුවහල් කිරීමෙන් ඔහුව හුදකලා කිරීමට රජය දැරූ උත්සාහය අසාර්ථක විය. 1986 දී නැවත රටට ඇතුළු වීමට ඔහු දැරූ හයවන උත්සාහයේදී, ලයිනෝ එක්සත් ජනපදයේ රූපවාහිනී කණ්ඩායම් තුනක්, පැරගුවේ හි හිටපු එක්සත් ජනපද තානාපතිවරයෙකු සහ උරුගුවේ සහ ආර්ජන්ටිනාවේ කොන්ග්‍රස් සභිකයින් කණ්ඩායමක් සමඟ ආපසු පැමිණියේය. ජාත්‍යන්තර බලඇණිය තිබියදීත්, පොලිසිය ප්‍රචණ්ඩ ලෙස ලයිනෝගේ නැවත පැමිණීම තහනම් කළේය.&lt;ref&gt;{{cite web |title=Paraguay 1987, Chapter 4 |url=http://www.cidh.org/countryrep/Paraguay87eng/chap.4.htm |archive-url=https://web.archive.org/web/20210507100105/http://www.cidh.org/countryrep/Paraguay87eng/chap.4.htm |archive-date=7 May 2021 |website=[[Inter-American Commission on Human Rights]] (cidh.org)}}&lt;/ref&gt;

1987 අප්‍රේල් මාසයේදී ස්ට්‍රෝස්නර් පාලනය පසුබැස ගිය අතර, ලයිනෝට අසුන්සියොන් වෙත නැවත පැමිණීමට අවසර දුන්නේය. විරෝධතා සංවිධානය කිරීමට සහ විරුද්ධ පක්ෂය අතර ගැටුම් අඩු කිරීමට ලයිනෝ පෙරමුණ ගත්තේය. මැතිවරණ සම්බන්ධයෙන් පොදු උපාය මාර්ගයක් පිළිබඳව එකඟතාවයකට පැමිණීමට විපක්ෂයට නොහැකි වූ අතර, සමහර පක්ෂ ඡන්දය දීමෙන් වැළකී සිටීමට පක්ෂව සිටි අතර, තවත් සමහරු හිස් ඡන්දය ප්‍රකාශ කිරීම ඉල්ලා සිටියහ. පක්ෂ විශේෂයෙන් ග්‍රාමීය ප්‍රදේශවල 'අකුණු සැර' (mítines relámpagos) ගණනාවක් පැවැත්වීය. එවැනි පෙළපාලි එක්රැස් කර පොලිසිය පැමිණීමට පෙර ඉක්මනින් විසුරුවා හරින ලදී.


In response to the upsurge in opposition activities, Stroessner condemned the Accord for advocating &quot;sabotage of the general elections and disrespect of the law&quot;. He used national police and civilian [[:en:Vigilantes|vigilantes]] of the ''Colorado'' Party to break up demonstrations. A number of opposition leaders were imprisoned or otherwise harassed. , another key leader of the ''PLRA'', was imprisoned for four months in 1987 on charges of sedition. In early February 1988, police arrested 200&amp;nbsp;people attending a National Coordinating Committee meeting in [[:en:Coronel_Oviedo|Coronel Oviedo]]. Laíno and several other opposition figures were arrested before dawn on the day of the election, 14&amp;nbsp;February, and held for twelve hours. The government declared Stroessner's reelection with 89% of the vote.

The opposition attributed the results in part to the virtual Colorado monopoly on the mass media. They noted that 53% of those polled indicated that there was an &quot;uneasiness&quot; in Paraguayan society. 74% believed that the political situation needed changes, including 45% who wanted a substantial or total change. Finally, 31% stated that they planned to abstain from voting in the February elections.{{Citation needed|date=September 2008}}

විපක්ෂ ක්‍රියාකාරකම්වල නැගිටීමට ප්‍රතිචාර වශයෙන්, ස්ට්‍රෝස්නර් &quot;මහ මැතිවරණය කඩාකප්පල් කිරීම සහ නීතියට අගෞරව කිරීම&quot; වෙනුවෙන් පෙනී සිටීම සම්බන්ධයෙන් ගිවිසුම හෙළා දුටුවේය. ඔහු ජාතික පොලිසිය සහ කොලරාඩෝ පක්ෂයේ සිවිල් සුපරීක්ෂකයින් යොදා ගනිමින් පෙළපාලි බිඳ දැමීය. විපක්ෂ නායකයින් ගණනාවක් සිරගත කරන ලදී හෝ වෙනත් ආකාරයකින් හිරිහැර කරන ලදී. PLRA හි තවත් ප්‍රධාන නායකයෙකු වූ {{ill|Hermes Rafael Saguier|es}} 1987 දී රාජද්‍රෝහී චෝදනා මත මාස හතරක් සිරගත කරන ලදී. 1988 පෙබරවාරි මස මුලදී, කොරොනල් ඔවියෙඩෝ හි පැවති ජාතික සම්බන්ධීකරණ කමිටු රැස්වීමකට සහභාගී වූ පුද්ගලයින් 200 දෙනෙකු පොලිසිය අත්අඩංගුවට ගත්තේය. පෙබරවාරි 14 වන දින මැතිවරණ දිනයේ උදාවීමට පෙර ලයිනෝ සහ තවත් විපක්ෂ පුද්ගලයින් කිහිප දෙනෙකු අත්අඩංගුවට ගෙන පැය දොළහක් පැවැත්විණි. රජය 89% ක ඡන්ද ප්‍රතිශතයකින් ස්ට්‍රෝස්නර් නැවත තේරී පත්වීම ප්‍රකාශ කළේය.&lt;ref&gt;{{cite news|url=https://www.nytimes.com/1988/02/15/world/paraguayan-wins-his-eighth-term.html?scp=3&amp;sq=Paraguay%20february%201988&amp;st=cse|title=Paraguayan wins his eighth term|date=15 February 1988|newspaper=[[The New York Times]]|archive-url=https://web.archive.org/web/20170816064442/http://www.nytimes.com/1988/02/15/world/paraguayan-wins-his-eighth-term.html?scp=3&amp;sq=Paraguay%20february%201988&amp;st=cse|archive-date=16 August 2017}}&lt;/ref&gt;

විපක්ෂය ප්‍රතිඵලවලට අර්ධ වශයෙන් ජනමාධ්‍ය මත අතථ්‍ය කොලරාඩෝ ඒකාධිකාරයට ආරෝපණය කළේය. පැරගුවේ සමාජය තුළ &quot;නොසන්සුන්තාවයක්&quot; පවතින බව මත විමසුමට ලක් වූවන්ගෙන් 53% ක් සඳහන් කළ බව ඔවුන් සඳහන් කළහ. දේශපාලන තත්ත්වයට වෙනස්කම් අවශ්‍ය බව 74% ක් විශ්වාස කළ අතර, සැලකිය යුතු හෝ සම්පූර්ණ වෙනසක් අවශ්‍ය 45% ක් ද ඇතුළුව. අවසාන වශයෙන්, පෙබරවාරි මැතිවරණයේදී ඡන්දය දීමෙන් වැළකී සිටීමට සැලසුම් කර ඇති බව 31% ක් ප්‍රකාශ කළහ.

=== ස්ට්‍රෝස්නර්ගේ බලයෙන් පහ කිරීම, 1989න් පසු ===
On 3 February 1989, Stroessner was overthrown in a military coup headed by General [[:en:Andrés_Rodríguez_(President)|Andrés Rodríguez]]. As president, Rodríguez instituted political, legal, and economic reforms and initiated a ''rapprochement'' with the international community. Reflecting the deep hunger of the rural poor for land, hundreds immediately occupied thousands of acres of unused territories belonging to Stroessner and his associates; by mid-1990, 19,000&amp;nbsp;families occupied {{convert|340000|acres|-3|abbr=on}}. At the time, 2.06&amp;nbsp;million people lived in rural areas, more than half of the 4.1&amp;nbsp;million total population, and most were landless.&lt;ref name=&quot;nagel&quot;&gt;{{cite journal|author=Nagel, Beverly Y.|year=1999|title='Unleashing the fury': The cultural discourse of rural violence and land rights in Paraguay|url=http://journals.cambridge.org/action/displayAbstract?fromPage=online&amp;aid=1921|journal=Comparative Studies in Society and History|publisher=Cambridge University Press|volume=41|issue=1|pages=148–181|doi=10.1017/S0010417599001905|doi-broken-date=1 November 2024|issn=0010-4175|url-access=subscription|archive-url=https://web.archive.org/web/20151016023308/http://journals.cambridge.org/action/displayAbstract?fromPage=online&amp;aid=1921|archive-date=16 October 2015|s2cid=146491025}}&lt;/ref&gt;

The June 1992 constitution established a democratic system of government and dramatically improved protection of fundamental human rights. In May 1993, Colorado Party candidate [[:en:Juan_Carlos_Wasmosy|Juan Carlos Wasmosy]] was elected as Paraguay's first civilian president in almost forty years, in what international observers deemed free and fair elections.

With support from the United States, the Organization of American States, and other countries in the region, the Paraguayan people rejected an April 1996 attempt by then Army Chief General [[:en:Lino_Oviedo|Lino Oviedo]] to oust President Wasmosy.

Oviedo was nominated as the Colorado candidate for president in the 1998 election. However, when the Supreme Court upheld in April his conviction on charges related to the 1996 coup attempt, he was not allowed to run and was detained in jail. His former running mate, [[:en:Raúl_Cubas|Raúl Cubas]], became the Colorado Party's candidate, and was elected in May in elections deemed by international observers to be free and fair. One of Cubas' first acts after taking office in August was to commute Oviedo's sentence and release him. In December 1998, Paraguay's Supreme Court declared these actions unconstitutional. In this tense atmosphere, the murder of Vice President and long-time Oviedo rival [[:en:Luis_María_Argaña|Luis María Argaña]] on 23 March 1999, led the Chamber of Deputies to impeach Cubas the next day.{{Citation needed|date=March 2010}} On 26 March, eight student anti-government demonstrators were murdered, widely believed to have been carried out by Oviedo supporters. This increased opposition to Cubas, who resigned on 28 March. Senate President [[:en:Luis_González_Macchi|Luis González Macchi]], a Cubas opponent, was peacefully sworn in as president the same day.

In 2003, [[:en:Nicanor_Duarte|Nicanor Duarte]] was elected as president.

=== ප්‍රනාන්දු ලුගෝගේ මැතිවරණය ===
For the 2008 general elections, the Colorado Party was favored in polls. Their candidate was Minister of Education [[:en:Blanca_Ovelar|Blanca Ovelar]], the first woman to be nominated as a candidate for a major party in Paraguayan history. After sixty years of Colorado rule, voters chose [[:en:Fernando_Lugo|Fernando Lugo]], a former Roman Catholic Bishop and not a professional politician in civil government, and a member of the Authentic Radical Liberal Party, Paraguay's largest opposition party. Lugo was an adherent of [[:en:Liberation_theology|liberation theology]]. Lugo achieved a historic victory in Paraguay's presidential election, defeating the ruling party candidate, and ending 61 years of conservative rule. Lugo won with nearly 41% of the vote, compared to almost 31% for Blanca Ovelar of the Colorado party.&lt;ref&gt;{{Cite journal|author=Nickson, Andrew|year=2009|title=The general election in Paraguay, April 2008|journal=Journal of Electoral Studies|volume=28|issue=1|pages=145–9|doi=10.1016/j.electstud.2008.10.001}}&lt;/ref&gt; Outgoing President [[:en:Nicanor_Duarte|Nicanor Duarte Frutos]] hailed the moment as the first time in the history of the nation that a government had transferred power to opposition forces in a constitutional and peaceful fashion.{{citation needed|date=July 2021}}

Lugo was sworn in on 15 August 2008. The Lugo administration set its two major priorities as the reduction of corruption and economic inequality.&lt;ref name=&quot;state.gov&quot;&gt;{{cite web |date=15 March 2012 |title=Paraguay |url=https://2009-2017.state.gov/r/pa/ei/bgn/1841.htm#econ |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20170122194534/https://2009-2017.state.gov/r/pa/ei/bgn/1841.htm#econ |archive-date=22 January 2017 |access-date=5 October 2012 |website=State.gov}}&lt;/ref&gt;
[[File:Saludo_de_Piñera_a_Cartes_(cropped).jpg|link=https://en.wikipedia.org/wiki/File:Saludo_de_Pi%C3%B1era_a_Cartes_(cropped).jpg|thumb|2013 අගෝස්තු 15 වන දින හිටපු ජනාධිපති හොරාසියෝ කාටෙස්ගේ පදවි ප්‍රාප්තිය]]
Political instability following Lugo's election and disputes within his cabinet encouraged some renewal of popular support for the Colorado Party. Reports suggested that the businessman [[:en:Horacio_Cartes|Horacio Cartes]] became the new political figure amid disputes. Despite the US [[:en:Drug_Enforcement_Administration|Drug Enforcement Administration]]'s strong accusations against Cartes related to [[:en:Illegal_drug_trade|drug trafficking]], he continued to amass followers in the political arena.{{citation needed|date=July 2021}}

On 14 January 2011, the Colorado Party convention nominated Horacio Cartes as the presidential candidate for the party. However, the party's constitution did not allow it.{{clarify|date=April 2012}} On 21 June 2012, [[:en:Impeachment_of_Fernando_Lugo|impeachment proceedings against President Lugo]] began in the country's lower house, which was controlled by his opponents. Lugo was given less than twenty-four hours to prepare for the proceedings and only two hours in which to mount a defense.&lt;ref name=&quot;Guardian&quot;&gt;{{cite news|url=https://www.theguardian.com/commentisfree/2012/jun/22/washington-fernando-lugo-ouster-paraguay|title=What will Washington do about Fernando Lugo's ouster in Paraguay?|last=Weisbrot|first=Mark|date=22 June 2012|newspaper=[[The Guardian]]|access-date=23 June 2012|archive-url=https://web.archive.org/web/20140910143002/http://www.theguardian.com/commentisfree/2012/jun/22/washington-fernando-lugo-ouster-paraguay|archive-date=10 September 2014|url-status=live}}&lt;/ref&gt; Impeachment was quickly approved and the resulting trial in Paraguay's Senate, also controlled by the opposition, ended with the removal of Lugo from office and Vice President Federico Franco assuming the duties of president.&lt;ref name=&quot;CNN22&quot;&gt;{{cite news|url=http://www.cnn.com/2012/06/22/world/americas/paraguay-president/index.html|title=Paraguayan Senate removes president|last=Castillo|first=Mariano|date=22 June 2012|access-date=22 June 2012|archive-url=https://web.archive.org/web/20120623040625/http://www.cnn.com/2012/06/22/world/americas/paraguay-president/index.html|archive-date=23 June 2012|publisher=CNN|url-status=live}}&lt;/ref&gt; Lugo's rivals blamed him for the deaths of 17&amp;nbsp;people – eight police officers and nine farmers – in armed clashes after police were ambushed by armed peasants when enforcing an eviction order against rural trespassers.&lt;ref&gt;{{cite news|url=https://www.reuters.com/article/us-paraguay-lugo-idUSBRE85K13N20120621|title=Paraguay's president vows to face impeachment effort|last=Desantis|first=Daniela|date=21 June 2012|work=[[Reuters]]|access-date=21 June 2012|archive-url=https://web.archive.org/web/20130208094438/http://www.reuters.com/article/2012/06/21/us-paraguay-lugo-idUSBRE85K13N20120621|archive-date=8 February 2013|edition=US|url-status=live}}&lt;/ref&gt;

On 14 May 2011, Paraguay celebrated its [[:en:Paraguay_Bicentennial|bicentenary]] on the 200th anniversary of independence from the Spanish Empire as a sovereign state.

Lugo's supporters gathered outside Congress to protest the decision as a &quot;politically motivated coup d'état&quot;.&lt;ref name=&quot;CNN22&quot; /&gt; Lugo's removal from office on 22&amp;nbsp;June 2012 is considered by [[:en:UNASUR|UNASUR]] and other neighboring countries, especially those currently governed by leftist leaders, as a coup d'état.&lt;ref&gt;{{cite web |date=22 June 2012 |title=COMUNICADO UNASUR Asunción, 22 de Junio de 2012 |url=http://www.unasursg.org/index.php?option=com_content&amp;view=article&amp;id=698%3Acomunicado-asuncion-22-de-junio-de-2012&amp;catid=68%3Acomunicados&amp;Itemid=346 |url-status=dead |archive-url=https://web.archive.org/web/20120627050748/http://www.unasursg.org/index.php?option=com_content&amp;view=article&amp;id=698:comunicado-asuncion-22-de-junio-de-2012&amp;catid=68:comunicados&amp;Itemid=346 |archive-date=27 June 2012 |access-date=23 June 2012 |publisher=UNASUR |language=es}}&lt;/ref&gt; However, the Organization of American States, which sent a mission to Paraguay to gather information, concluded that the impeachment process was not a coup d'état, as it had been carried out in accordance with the [[:en:Constitution_of_Paraguay|Constitution of Paraguay]].&lt;ref&gt;Halvorssen, Thor, ''[https://www.forbes.com/sites/thorhalvorssen/2012/07/03/paraguay-is-not-honduras/#57bce3c72308 Paraguay is not Honduras: President Lugo's Impeachment was not a Coup] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20180730203938/https://www.forbes.com/sites/thorhalvorssen/2012/07/03/paraguay-is-not-honduras/#57bce3c72308|date=30 July 2018}}'', Forbes.com, 3 July 2012, retrieved 30 July 2018&lt;/ref&gt;

=== වර්තමාන දිනය ===
From August 2013 to 15 August 2018, the [[:en:President_of_Paraguay|President of Paraguay]] was [[:en:Horacio_Cartes|Horacio Cartes]].&lt;ref&gt;{{cite news|url=https://www.nytimes.com/2013/04/22/world/americas/horacio-cartes-wins-paraguays-presidential-election.html|title=Conservative Tobacco Magnate Wins Presidential Race in Paraguay|last=Romero|first=Simon|date=22 April 2013|work=The New York Times|access-date=7 April 2021|archive-url=https://web.archive.org/web/20171102234322/http://www.nytimes.com/2013/04/22/world/americas/horacio-cartes-wins-paraguays-presidential-election.html|archive-date=2 November 2017|url-status=live}}&lt;/ref&gt; Since 15 August 2018, the [[:en:President_of_Paraguay|President of Paraguay]] has been [[:en:Mario_Abdo_Benítez|Mario Abdo Benítez]]. They are both from the conservative [[:en:Colorado_Party_(Paraguay)|Colorado Party]].&lt;ref&gt;{{cite news|url=https://www.bbc.com/news/world-latin-america-45200965|title=New Paraguayan President Abdo Benítez sworn in|date=15 August 2018|work=BBC News|access-date=1 April 2021|archive-url=https://web.archive.org/web/20210415203558/https://www.bbc.com/news/world-latin-america-45200965|archive-date=15 April 2021|url-status=live}}&lt;/ref&gt; President Mario Abdo enjoyed a close relationship with the Brazilian far-right president (in power 2019–2022), [[:en:Jair_Bolsonaro|Jair Bolsonaro]].&lt;ref&gt;{{cite news|url=https://www.reuters.com/article/us-paraguay-president-idUSKCN1V421O|title=Paraguayan president's popularity plummets amid Brazil-linked political crisis|last=Cristaldo|first=Mariel|date=14 August 2019|work=reuters.com|access-date=1 June 2021|archive-url=https://web.archive.org/web/20210602215301/https://www.reuters.com/article/us-paraguay-president-idUSKCN1V421O|archive-date=2 June 2021|url-status=live}}&lt;/ref&gt; In February 2019, President Mario Abdo Benitez was at Bolsonaro's side when Bolsonaro praised Paraguayan military dictator Alfredo Stroessner, calling him &quot;a man of vision&quot;.&lt;ref&gt;{{cite news|url=https://abcnews.go.com/International/wireStory/brazils-bolsonaro-praises-late-paraguay-dictator-stroessner-61386307|title=Brazil's Bolsonaro praises late Paraguay dictator Stroessner|access-date=1 June 2021|archive-url=https://web.archive.org/web/20210602214208/https://abcnews.go.com/International/wireStory/brazils-bolsonaro-praises-late-paraguay-dictator-stroessner-61386307|archive-date=2 June 2021|website=[[ABC News (United States)|ABC News]]|url-status=live}}&lt;/ref&gt; In 2021, Paraguay became the first country in South America to produce electric energy in its [[:en:100%_renewable_energy|100% renewable energy]] supply. In May 2023, [[:en:Santiago_Peña|Santiago Peña]] of the long-ruling Colorado Party, won the presidential [[:en:2023_Paraguayan_general_election|election]] to succeed Mario Abdo as the next [[:en:President_of_Paraguay|President of Paraguay]].&lt;ref&gt;{{cite news|url=https://www.aljazeera.com/news/2023/5/3/amid-protests-authorities-uphold-legitimacy-of-paraguay-election|title=Amid protests, authorities uphold legitimacy of Paraguay election|access-date=26 May 2023|archive-url=https://web.archive.org/web/20230603212859/https://www.aljazeera.com/news/2023/5/3/amid-protests-authorities-uphold-legitimacy-of-paraguay-election|archive-date=3 June 2023|language=en|website=[[Al Jazeera Media Network|al Jazeera]] (aljazeera.com)|url-status=live}}&lt;/ref&gt; On 15 August 2023, Santiago Peña was sworn in as Paraguay's new president.&lt;ref&gt;{{cite news|url=https://www.reuters.com/world/americas/new-paraguayan-president-santiago-pena-sworn-2023-08-15/|title=Paraguay's President Pena sworn in, Taiwan VP in attendance|last1=Desantis|first1=Daniela|date=16 August 2023|work=Reuters|access-date=18 August 2023|archive-url=https://web.archive.org/web/20230818142608/https://www.reuters.com/world/americas/new-paraguayan-president-santiago-pena-sworn-2023-08-15/|archive-date=18 August 2023|last2=Elliott|first2=Lucinda|language=en|last3=Elliott|first3=Lucinda|url-status=live}}&lt;/ref&gt;

== යොමු කිරීම් ==
&lt;references /&gt;</text>
      <sha1>fax2fmkmmgyj0k8z0b4zh3z45lz48tv</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>752930</id>
      <parentid>752929</parentid>
      <timestamp>2025-07-03T06:17:10Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>BuddhikaW88</username>
        <id>37808</id>
      </contributor>
      <origin>752930</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="75232" sha1="32ncb3rky4jbxcs5qgoc9abl15emet3" xml:space="preserve">
=== පූර්ව යටත් විජිත යුගය ===
ස්පාඤ්ඤ ජාතිකයන් පැමිණීමට පෙර අවම වශයෙන් සහස්‍රයක්වත් නැගෙනහිර පැරගුවේ ආදිවාසී ගුවාරානි ජනයා ජීවත් වූහ.&lt;ref&gt;{{cite web |title=Guarani Society |url=https://web.archive.org/web/20060925035916/http://lucy.ukc.ac.uk/EthnoAtlas/Hmar/Cult_dir/Culture.7843 |access-date=2025-05-17 |website=web.archive.org}}&lt;/ref&gt; බටහිර පැරගුවේ, ග්‍රාන් චාකෝ, නාමිකයන් විසින් ජනාවාස කරන ලද අතර, ඔවුන්ගෙන් වඩාත් කැපී පෙනුනේ ගුවායිකුරු ජනයා ය. පැරගුවේ ගඟ දළ වශයෙන් නැගෙනහිරින් කෘෂිකාර්මික ගුවාරානි ජනතාව සහ ග්‍රාන් චාකෝ හි බටහිරින් සංචාරක සහ අර්ධ සංචාරක ජනතාව අතර බෙදුම් රේඛාව විය. ගුවාර්කුරු නාමිකයන් ඔවුන්ගේ රණශූර සම්ප්‍රදායන් සඳහා ප්‍රසිද්ධ වූ අතර 19 වන සියවසේ අග භාගය වන තෙක් සම්පූර්ණයෙන්ම සන්සුන් නොවීය.&lt;ref&gt;The Editors of Encyclopaedia Britannica. &quot;Mbayá&quot;. ''Encyclopedia Britannica'', 15 February 2007, https://www.britannica.com/topic/Mbaya. Accessed 17 May 2025&lt;/ref&gt; මෙම ආදිවාසී ගෝත්‍ර ඔවුන්ගේ ප්‍රධාන බෙදීම්වල පදනම් වූ වෙනස් භාෂා පවුල් පහකට අයත් විය.&lt;ref name=&quot;:1&quot;&gt;{{Cite web |last=Barba |first=Paula López |date=2023-08-25 |title=El guaraní paraguayo, la lengua de la resistencia |url=https://elpais.com/america-futura/2023-08-25/el-guarani-paraguayo-la-lengua-de-la-resistencia.html |access-date=2025-05-17 |website=El País América |language=es}}&lt;/ref&gt;&lt;ref name=&quot;:2&quot;&gt;Miller, Mark D.H., Webb, Kempton E., Martin, Gene E.. &quot;Gran Chaco&quot;. Encyclopedia Britannica, 12 May. 2025, https://www.britannica.com/place/Gran-Chaco. Accessed 17 May 2025&lt;/ref&gt; විවිධ භාෂා කතා කරන කණ්ඩායම් සාමාන්‍යයෙන් සම්පත් සහ භූමි සම්බන්ධයෙන් තරඟකාරී විය. මෙම පවුල්වල ශාඛා වල භාෂා කතා කිරීමෙන් ඔවුන් තවදුරටත් ගෝත්‍රවලට බෙදා ඇත. අද වන විට වෙනම ජනවාර්ගික භාෂාමය කණ්ඩායම් 17 ක් පවතී.&lt;ref name=&quot;:1&quot; /&gt;&lt;ref name=&quot;:2&quot; /&gt;

=== යටත් විජිත යුගය ===
The first Europeans in the area were Spanish explorers in 1516. The Spanish explorer [[:en:Juan_de_Salazar_de_Espinosa|Juan de Salazar de Espinosa]] founded the settlement of [[:en:Asunción|Asunción]] on 15 August 1537. The city eventually became the center of a [[:en:Spanish_colonization_of_the_Americas|Spanish colonial province of Paraguay]].

An attempt to create an autonomous Christian Indian nation was undertaken by [[:en:Society_of_Jesus|Jesuit]] missions and settlements in this part of South America in the eighteenth century. They developed Jesuit [[:en:Reductions|reductions]] to bring Guarani populations together at Spanish missions and protect them from virtual slavery by Spanish settlers and Portuguese slave raiders, the ''[[:en:Bandeirantes|bandeirantes]]'', in addition to seeking their conversion to Christianity. Catholicism in Paraguay was influenced by the indigenous peoples: The [[:en:Syncretic|syncretic]] religion has absorbed native elements. The ''reducciones'' flourished in eastern Paraguay for about 150&amp;nbsp;years, until the expulsion of the Jesuits by the Spanish Crown in 1767. The ruins of two 18th&amp;nbsp;century [[:en:Jesuit_Missions_of_La_Santísima_Trinidad_de_Paraná_and_Jesús_de_Tavarangue|Jesuit Missions of La Santísima Trinidad de Paraná and Jesús de Tavarangue]] have been designated as [[:en:World_Heritage_Sites|World Heritage Sites]] by [[:en:UNESCO|UNESCO]].

In western Paraguay, Spanish settlement and Christianity were strongly resisted by the nomadic [[:en:Guaycuru_peoples|Guaycuru]] and other nomads from the 16th century onward. Most of these peoples were absorbed into the [[:en:Mestizo|mestizo]] population in the 18th and 19th centuries.

මෙම ප්‍රදේශයේ පළමු යුරෝපීයයන් 1516 දී ස්පාඤ්ඤ ගවේෂකයන් විය.&lt;ref name=&quot;eec&quot;&gt;{{cite report|author=Sacks, Richard S.|section=Early explorers and conquistadors|editor1-last=Hanratty|editor1-first=Dannin M.|editor2-last=Meditz|editor2-first=Sandra W.|year=1988|title=Paraguay: A country study|location=Washington, DC|publisher=U.S. [[Library of Congress]] / [[Government Printing Office|GPO]]|url=http://countrystudies.us/paraguay/2.htm|url-status=live|access-date=19 September 2009|archive-url=https://web.archive.org/web/20110919163833/http://countrystudies.us/paraguay/2.htm|archive-date=19 September 2011}}&lt;/ref&gt; ස්පාඤ්ඤ ගවේෂක ජුවාන් ද සලාසාර් ද එස්පිනෝසා 1537 අගෝස්තු 15 වන දින අසුන්සියොන් ජනාවාසය ආරම්භ කළේය. අවසානයේ නගරය පැරගුවේ ස්පාඤ්ඤ යටත් විජිත පළාතක මධ්‍යස්ථානය බවට පත්විය.

දකුණු ඇමරිකාවේ මෙම කොටසේ ජේසු නිකායික මෙහෙයුම් සහ ජනාවාස මගින් ස්වාධීන ක්‍රිස්තියානි ඉන්දියානු ජාතියක්&lt;ref name=&quot;cite wdl|#2581&quot;&gt;{{cite web |year=1732 |title=Paraguariae Provinciae Soc. Jesu cum Adiacentibg. Novissima Descriptio |trans-title=A Current Description of the Province of the Society of Jesus in Paraguay with Neighboring Areas |url=http://www.wdl.org/en/item/2581/ |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20210428011358/http://www.wdl.org/en/item/2581/ |archive-date=28 April 2021 |access-date=8 September 2015 |language=la |via=[[World Digital Library]]}}&lt;/ref&gt; නිර්මාණය කිරීමේ උත්සාහයක් දහඅටවන සියවසේදී සිදු කරන ලදී. ස්පාඤ්ඤ මෙහෙයුම් වලදී ගුවාරානි ජනගහනය එක්රැස් කිරීමට සහ ස්පාඤ්ඤ පදිංචිකරුවන් සහ පෘතුගීසි වහල් කොල්ලකරුවන් වන බැන්ඩෙයිරන්ට්ස් විසින් ක්‍රිස්තියානි ආගමට හැරවීමට උත්සාහ කිරීමට අමතරව, ගුවාරානි ජනගහනය අථත්‍ය වහල්භාවයෙන් ආරක්ෂා කිරීමට ඔවුන් ජේසු නිකායික අඩු කිරීම් වර්ධනය කළහ. පැරගුවේහි කතෝලික ධර්මය ආදිවාසී ජනයාගේ බලපෑමට ලක් විය: සමමුහුර්ත ආගම ස්වදේශීය අංග අවශෝෂණය කර ඇත. 1767 දී ස්පාඤ්ඤ කිරීටය විසින් ජේසු නිකායිකයින් පලවා හරින තෙක්, නැගෙනහිර පැරගුවේ වසර 150 ක් පමණ රෙඩියුසියෝන්වරු සමෘද්ධිමත් වූහ.&lt;ref&gt;{{Cite book |last=Ganson |first=Barbara Anne |url=https://www.google.com/books/edition/The_Guaran%C3%AD_under_Spanish_Rule_in_the_R/CG7fscxlgpUC?hl=en&amp;gbpv=1&amp;dq=isbn:9780804754958&amp;printsec=frontcover |title=The Guaraní under Spanish Rule in the Río de la Plata |date=2003 |publisher=Stanford University Press |isbn=978-0-8047-5495-8 |language=en}}&lt;/ref&gt; 18 වන සියවසේ ලා සැන්ටිසිමා ට්‍රිනිඩෑඩ් ද පරානා සහ ජෙසුස් ද තවරන්ගු යන ජේසු නිකායික දූත මණ්ඩල දෙකක නටබුන් යුනෙස්කෝව විසින් ලෝක උරුම ස්ථාන ලෙස නම් කර ඇත.

බටහිර පැරගුවේහි, ස්පාඤ්ඤ ජනාවාසකරණය සහ ක්‍රිස්තියානි ධර්මය 16 වන සියවසේ සිට සංචාරක ගුයිකුරු සහ අනෙකුත් නාමිකයන් විසින් දැඩි ලෙස ප්‍රතිරෝධය දක්වන ලදී. මෙම ජනයාගෙන් බොහෝ දෙනෙක් 18 වන සහ 19 වන සියවස් වලදී මෙස්ටිසෝ ජනගහනයට අවශෝෂණය කර ගත්හ.

=== ෆ්‍රැන්සියාවේ නිදහස සහ පාලනය ===
[[File:José_Gaspar_Rodríguez_de_Francia.jpg|link=https://en.wikipedia.org/wiki/File:Jos%C3%A9_Gaspar_Rodr%C3%ADguez_de_Francia.jpg|වම|thumb|පැරගුවේ රාජ්‍යයේ පළමු ඒකාධිපතියා වූ හොසේ ගැස්පර් රොඩ්‍රිගුස් ද ෆ්‍රැන්සියා]]
Paraguay overthrew the local Spanish administration on 14&amp;nbsp;May 1811. Paraguay's first dictator was [[:en:José_Gaspar_Rodríguez_de_Francia|José Gaspar Rodríguez de Francia]], who ruled Paraguay from 1814 until his death in 1840 with very little outside contact or influence. He intended to create a [[:en:Utopia|utopian]] society based on the [[:en:Geneva|Genevan]] theorist [[:en:Jean-Jacques_Rousseau|Jean-Jacques Rousseau]]'s [[:en:The_Social_Contract|''Social Contract'']]. Rodríguez de Francia was nicknamed ''El Supremo''.

Rodríguez de Francia established new laws that greatly reduced the powers of the Catholic church (Catholicism was then an established state religion) and the cabinet, forbade colonial citizens from marrying one another and allowed them to marry only blacks, [[:en:Mulattoes|mulattoes]] or natives, in order to break the power of colonial-era elites and to create a [[:en:Mixed-race|mixed-race]] or mestizo society. He cut off relations between Paraguay and the rest of South America. Because of Francia's restrictions of freedom, [[:en:Fulgencio_Yegros|Fulgencio Yegros]] and several other Independence-era leaders in 1820 planned a ''coup d'état'' against Francia, who discovered the plot and had its leaders either executed or imprisoned for life.

පැරගුවේ 1811 මැයි 14 වන දින ප්‍රාදේශීය ස්පාඤ්ඤ පරිපාලනය පෙරලා දැමීය. පැරගුවේහි පළමු ආඥාදායකයා වූයේ 1814 සිට 1840 දී ඔහුගේ මරණය දක්වා ඉතා සුළු බාහිර සම්බන්ධතා හෝ බලපෑමකින් පැරගුවේ පාලනය කළ ජෝස් ගැස්පර් රොඩ්‍රිගුස් ද ෆ්‍රැන්සියා ය.&lt;ref&gt;{{Cite web |title=Britain and the Paraguayan dictatorship, c. 1820-1840* |url=https://ora.ox.ac.uk/objects/uuid:3b1cd500-6c0f-4b17-8569-5fcd753d00da/files/rx633f1701}}&lt;/ref&gt; ඔහු අදහස් කළේ ජිනීවන් න්‍යායාචාර්ය ජීන්-ජැක් රූසෝගේ සමාජ ගිවිසුම මත පදනම් වූ මනෝරාජික සමාජයක් නිර්මාණය කිරීමටයි.&lt;ref&gt;{{cite web |title=War of the Triple Alliance |url=http://warofthepacific.com/warofthetriplealliance.htm |archive-url=https://web.archive.org/web/20140807073919/http://warofthepacific.com/warofthetriplealliance.htm |archive-date=7 August 2014 |access-date=14 November 2010 |website=War of the Pacific (warofthepacific.com)}}&lt;/ref&gt; රොඩ්රිගස් ඩි ෆ්‍රැන්සියා එල් සුප්‍රීමො යන ​​අන්වර්ථ නාමයෙන් හඳුන්වන ලදී.

කතෝලික පල්ලියේ බලතල බෙහෙවින් අඩු කරන නව නීති රොඩ්‍රිගස් ද ෆ්‍රැන්සියා විසින් ස්ථාපිත කරන ලද අතර (කතෝලික ධර්මය එවකට ස්ථාපිත රාජ්‍ය ආගමක් විය) සහ කැබිනට් මණ්ඩලය, යටත් විජිත පුරවැසියන් එකිනෙකා සමඟ විවාහ වීම තහනම් කළ අතර, යටත් විජිත යුගයේ ප්‍රභූන්ගේ බලය බිඳ දැමීමට සහ මිශ්‍ර-ජාතියක් හෝ මෙස්ටිසෝ සමාජයක් නිර්මාණය කිරීමට ඔවුන්ට කළු ජාතිකයන්, මුලටෝවරුන් හෝ ස්වදේශිකයන් පමණක් විවාහ කර ගැනීමට අවසර දුන්නේය.&lt;ref&gt;{{cite news|url=https://www.nytimes.com/2012/03/12/world/americas/in-paraguay-indigenous-language-with-unique-staying-power.html|title=In Paraguay, indigenous language with unique staying power|last1=Romero|first1=Simon|date=12 March 2012|newspaper=[[The New York Times]]|access-date=5 October 2015|archive-url=https://web.archive.org/web/20150930235457/http://www.nytimes.com/2012/03/12/world/americas/in-paraguay-indigenous-language-with-unique-staying-power.html|archive-date=30 September 2015|url-status=live}}&lt;/ref&gt; ඔහු පැරගුවේ සහ දකුණු ඇමරිකාවේ සෙසු ප්‍රදේශ අතර සබඳතා කපා හැරියේය. ෆ්‍රැන්සියාගේ නිදහස සීමා කිරීම නිසා, ෆුල්ජෙන්සියෝ යෙග්‍රොස් සහ තවත් නිදහස් යුගයේ නායකයින් කිහිප දෙනෙකු 1820 දී ෆ්‍රැන්සියාට එරෙහිව කුමන්ත්‍රණයක් සැලසුම් කළ අතර, කුමන්ත්‍රණය සොයාගත් ෆුල්ජෙන්සියෝ යෙග්‍රොස් එහි නායකයින් මරණ දඬුවම නියම කළේය හෝ ජීවිතාන්තය දක්වා සිරගත කළේය.&lt;ref&gt;{{cite encyclopedia |title=Colonial period |encyclopedia=[[Encyclopedia Britannica]] |url=https://www.britannica.com/place/Paraguay |access-date=5 January 2021 |archive-url=https://web.archive.org/web/20201225183757/https://www.britannica.com/place/Paraguay |archive-date=25 December 2020 |department=Paraguay |url-status=live}}&lt;/ref&gt;

=== ලෝපෙස් පවුලේ පාලනය ===
[[File:1864_Mitchell_Map_of_Brazil,_Bolivia_and_Chili_-_Geographicus_-_SouthAmericaSouth-mitchell-1864.jpg|link=https://en.wikipedia.org/wiki/File:1864_Mitchell_Map_of_Brazil,_Bolivia_and_Chili_-_Geographicus_-_SouthAmericaSouth-mitchell-1864.jpg|thumb|කලාපයේ දේශපාලන සිතියම, 1864]]
After Francia's death in 1840, Paraguay was ruled by various military officers under a new ''[[:en:Military_junta|junta militar]]'', until [[:en:Carlos_Antonio_López|Carlos Antonio López]] (allegedly Rodríguez de Francia's nephew) came to power in 1841. López modernized Paraguay and opened it to foreign commerce. He signed a [[:en:Nonaggression_pact|nonaggression pact]] with Argentina and officially declared independence of Paraguay in 1842. After López's death in 1862, power was transferred to his eldest son, [[:en:Francisco_Solano_López|Francisco Solano López]].

The regime of the López family was characterized by pervasive and rigid centralism in production and distribution. There was no distinction between the public and the private spheres, and the López family ruled the country as it would a large estate.

The government exerted control on all exports. The export of [[:en:Yerba_mate|yerba mate]] and valuable wood products maintained the balance of trade between Paraguay and the outside world. The Paraguayan government was extremely protectionist, never accepted loans from abroad and levied high [[:en:Tariff|tariffs]] against imported foreign products. This [[:en:Protectionism|protectionism]] made the society self-sufficient, and it also avoided the debt suffered by Argentina and Brazil. Slavery existed in Paraguay, although not in great numbers, until 1844, when it was legally abolished in the new constitution

1840 දී ෆ්‍රැන්සියාගේ මරණයෙන් පසු, 1841 දී කාලෝස් ඇන්ටෝනියෝ ලෝපෙස් (රොඩ්‍රිගුස් ද ෆ්‍රැන්සියාගේ බෑණනුවන් යැයි කියනු ලැබේ) බලයට පත් වන තෙක්, පැරගුවේ නව ජුන්ටා මිලිටරියක් යටතේ විවිධ හමුදා නිලධාරීන් විසින් පාලනය කරන ලදී. ලෝපෙස් පැරගුවේ නවීකරණය කර එය විදේශ වාණිජ කටයුතු සඳහා විවෘත කළේය. ඔහු ආර්ජන්ටිනාව සමඟ ආක්‍රමණශීලී නොවන ගිවිසුමක් අත්සන් කළ අතර 1842 දී පැරගුවේ නිදහස නිල වශයෙන් ප්‍රකාශ කළේය. 1862 දී ලෝපෙස්ගේ මරණයෙන් පසු බලය ඔහුගේ වැඩිමහල් පුත් ෆ්‍රැන්සිස්කෝ සොලනෝ ලෝපෙස් වෙත මාරු විය.

ලෝපෙස් පවුලේ පාලන තන්ත්‍රය නිෂ්පාදන හා බෙදා හැරීමේ පැතිරුණු සහ දෘඩ මධ්‍යවාදය මගින් සංලක්ෂිත විය. රාජ්‍ය හා පෞද්ගලික ක්ෂේත්‍ර අතර කිසිදු වෙනසක් නොතිබූ අතර, ලෝපෙස් පවුල රට පාලනය කළේ එය විශාල වතුයායක් ලෙස සලකමිනි.&lt;ref&gt;{{cite report|title=Carlos Antonio López|date=December 1988|series=Library of Congress Country Studies|publisher=U.S. [[Library of Congress]]|url=http://lcweb2.loc.gov/cgi-bin/query/r?frd/cstdy:@field(DOCID+py0019)|access-date=30 December 2005|archive-url=https://web.archive.org/web/20170816005342/http://lcweb2.loc.gov/cgi-bin/query/r?frd%2Fcstdy%3A%40field%28DOCID+py0019%29|archive-date=16 August 2017}}&lt;/ref&gt;

රජය සියලු අපනයන සඳහා පාලනය ක්‍රියාත්මක කළේය. යර්බා මේට් සහ වටිනා දැව නිෂ්පාදන අපනයනය පැරගුවේ සහ බාහිර ලෝකය අතර වෙළඳ සමතුලිතතාවය පවත්වා ගෙන ගියේය.&lt;ref&gt;{{worldhistory|section=1665|quote=Page 630}}&lt;/ref&gt; පැරගුවේ රජය අතිශයින්ම ආරක්ෂණවාදී වූ අතර, කිසි විටෙකත් විදේශයන්ගෙන් ණය ලබා නොගත් අතර ආනයනික විදේශීය නිෂ්පාදන සඳහා ඉහළ තීරුබදු අය කළේය. මෙම ආරක්ෂණවාදය සමාජය ස්වයංපෝෂිත කළ අතර, එය ආර්ජන්ටිනාව සහ බ්‍රසීලය අත්විඳින ලද ණය ද වළක්වා ගත්තේය. වහල්භාවය විශාල සංඛ්‍යාවක් නොතිබුණද, 1844 වන තෙක්, නව ආණ්ඩුක්‍රම ව්‍යවස්ථාවෙන් එය නීත්‍යානුකූලව අහෝසි කරන තෙක් පැරගුවේහි පැවතුනි.&lt;ref name=&quot;rbcg1933&quot;&gt;{{cite book |last1=Cunninghame Graham |first1=Robert Bontine |author1-link=Robert Bontine Cunninghame Graham |title=Portrait of a Dictator: Francisco Solano López |publisher=William Heinemann Ltd. |year=1933 |location=London}}&lt;/ref&gt;{{rp|39–40}}

[[:en:Francisco_Solano_López|Francisco Solano López]], the son of Carlos Antonio López, replaced his father as the President-Dictator in 1862, and generally continued the political policies of his father. Both wanted to give an international image of Paraguay as &quot;democratic and republican&quot;, but in fact, the ruling family had almost total control of all public life in the country, including church and colleges

Militarily, Carlos Antonio López modernized and expanded industry and the [[:en:Paraguayan_Army|Paraguayan Army]] and greatly strengthened the strategic defenses of Paraguay by developing the [[:en:Fortress_of_Humaitá|Fortress of Humaitá]]. The government hired more than 200 foreign technicians, who installed [[:en:Telegraph_line|telegraph lines]] and railroads to aid the expanding steel, textile, paper and ink, naval construction, weapons and gunpowder industries. The [[:en:Ybycuí|Ybycuí]] foundry, completed in 1850, manufactured cannons, mortars and bullets of all calibers. River warships were built in the shipyards of Asunción. Fortifications were built, especially along the [[:en:Apa_River|Apa River]] and in [[:en:Gran_Chaco|Gran Chaco]]. Following the death of Carlos Antonio López, these projects continued under his son Francisco Solano.

In terms of socio-economic development, the country was dubbed &quot;the most advanced Republic in South America&quot;, notably by the British judge and politician [[:en:Robert_Phillimore|Sir Robert Phillimore]].

According to George Thompson, Lieutenant Colonel of Engineers in the Paraguayan Army prior to and during the war, López's government was comparatively a good one for Paraguay:

කාලෝස් ඇන්ටෝනියෝ ලෝපෙස්ගේ පුත් ෆ්‍රැන්සිස්කෝ සොලානෝ ලෝපෙස් 1862 දී ජනාධිපති-ඒකාධිපතියා ලෙස තම පියා වෙනුවට පත් වූ අතර සාමාන්‍යයෙන් ඔහුගේ පියාගේ දේශපාලන ප්‍රතිපත්ති දිගටම කරගෙන ගියේය. දෙදෙනාම පැරගුවේ &quot;ප්‍රජාතන්ත්‍රවාදී සහ ජනරජ&quot; ලෙස ජාත්‍යන්තර ප්‍රතිරූපයක් ලබා දීමට කැමති වූ නමුත් ඇත්ත වශයෙන්ම, පාලක පවුලට පල්ලිය සහ විද්‍යාල ඇතුළුව රටේ සියලුම මහජන ජීවිතය සම්පූර්ණයෙන්ම පාහේ පාලනය කිරීමට හැකි විය.&lt;ref name=&quot;rbcg1933&quot; /&gt;{{rp|41–42}}

මිලිටරිමය වශයෙන්, කාලෝස් ඇන්ටෝනියෝ ලෝපෙස් කර්මාන්තය සහ පැරගුවේ හමුදාව නවීකරණය කර පුළුල් කළ අතර හුමයිටා බලකොටුව සංවර්ධනය කිරීමෙන් පැරගුවේ උපායමාර්ගික ආරක්ෂක විශාල වශයෙන් ශක්තිමත් කළේය.&lt;ref&gt;Robert Cowley, ''The Reader's Encyclopedia to Military History''. New York, New York: Houston Mifflin, 1996. Page 479.&lt;/ref&gt; රජය විදේශීය කාර්මික ශිල්පීන් 200 කට වැඩි පිරිසක් බඳවා ගත් අතර, ඔවුන් පුළුල් වන වානේ, රෙදිපිළි, කඩදාසි සහ තීන්ත, නාවික ඉදිකිරීම්, ආයුධ සහ වෙඩි බෙහෙත් කර්මාන්ත සඳහා ආධාර කිරීම සඳහා විදුලි පණිවුඩ මාර්ග සහ දුම්රිය මාර්ග ස්ථාපනය කළහ. 1850 දී නිම කරන ලද යිබිකුයි වාත්තු කර්මාන්ත ශාලාව, සියලු කැලිබර් වල කාලතුවක්කු, මෝටාර් සහ උණ්ඩ නිෂ්පාදනය කළේය. ගංගා යුද නැව් ඉදිකරන ලද්දේ අසුන්සියොන් නැව් අංගනවල ය. විශේෂයෙන් අපා ගඟ දිගේ සහ ග්‍රාන් චාකෝ හි බලකොටු ඉදිකරන ලදී.&lt;ref name=&quot;Hooker&quot;&gt;Hooker, T.D., 2008, The Paraguayan War, Nottingham: Foundry Books, {{ISBN|1901543153}}&lt;/ref&gt;{{rp|22}} කාලෝස් ඇන්ටෝනියෝ ලෝපෙස්ගේ අභාවයෙන් පසුව, මෙම ව්‍යාපෘති ඔහුගේ පුත් ෆ්‍රැන්සිස්කෝ සොලානෝ යටතේ දිගටම පැවතුනි.

සමාජ-ආර්ථික සංවර්ධනය සම්බන්ධයෙන් ගත් කල, රට &quot;දකුණු ඇමරිකාවේ වඩාත්ම දියුණු ජනරජය&quot; ලෙස නම් කරන ලදී, විශේෂයෙන් බ්‍රිතාන්‍ය විනිසුරු සහ දේශපාලනඥයා වූ සර් රොබට් ෆිලිමෝර් විසින්.&lt;ref&gt;Robert Phillimore (1860), ''A Statement of the Facts of the Controversy Between the Governments of Great Britain and Paraguay'', page 2. William Moore Printing, Washington D.C., USA.&lt;/ref&gt;


යුද්ධයට පෙර සහ යුද්ධය අතරතුර පැරගුවේ හමුදාවේ ලුතිනන් කර්නල් ඉංජිනේරු ජෝර්ජ් තොම්සන්ට අනුව, ලෝපෙස්ගේ රජය පැරගුවේට සාපේක්ෂව හොඳ එකක් විය:{{blockquote|ඔහුගේ (ඇන්ටෝනියෝ ලෝපෙස්) පාලන සමයේදී පැරගුවේ පුරා ජීවිතය සහ දේපළ මෙතරම් සුරක්ෂිතව පැවතියේ ලෝකයේ වෙනත් කිසිදු රටක විය නොහැක. අපරාධ පාහේ නොදන්නා දෙයක් වූ අතර, සිදු වූ විට වහාම අනාවරණය වී දඬුවම් කරන ලදී. බොහෝ දෙනා, සමහර විට, වඩාත්ම සතුටින් සිටි අය විය හැකිය. ජීවනෝපායක් ලබා ගැනීම සඳහා ඔවුන්ට කිසිදු වැඩක් කිරීමට අපහසු විය. සෑම පවුලකටම තමන්ගේම භූමියේ තමන්ගේම නිවසක් හෝ පැල්පතක් තිබුණි. ඔවුන් දින කිහිපයකින් තමන්ගේම පරිභෝජනය සඳහා ප්‍රමාණවත් දුම්කොළ, බඩ ඉරිඟු සහ මැන්ඩියෝකා වගා කළහ [...]. සෑම පැල්පතකම දොඩම් වත්තක් [...] සහ එළදෙනුන් කිහිප දෙනෙකු ද සිටි බැවින්, ඔවුන් වසර පුරාම පාහේ සුළු අවශ්‍යතාවයකින් සිටියහ [...]. ඇත්ත වශයෙන්ම, ඉහළ පන්ති යුරෝපීය ක්‍රමයට වඩා ජීවත් විය...|ජෝර්ජ් තොම්සන්, සී.ඊ.&lt;ref&gt;{{cite book |last1 = Thompson | first1=George |year=1869
 |title = The War in Paraguay: With a historical sketch of the country and its people and notes upon the military engineering of the war. |publisher = Longmans and Green Co. |location = London |page=10}}&lt;/ref&gt;}}

=== පැරගුවේ යුද්ධය (1864–1870) ===
[[File:FRANCISCO_SOLANO_LOPEZ_(From_a_Photograph_taken_in_1859).jpg|link=https://en.wikipedia.org/wiki/File:FRANCISCO_SOLANO_LOPEZ_(From_a_Photograph_taken_in_1859).jpg|thumb|ෆ්‍රැන්සිස්කෝ සොලානෝ ලෝපෙස්]]
On 12&amp;nbsp;October 1864, despite Paraguayan ultimatums, [[:en:Empire_of_Brazil|Brazil]] (allied with the Argentine Government under General [[:en:Bartolomé_Mitre|Bartolomé Mitre]] and the rebellious [[:en:Colorado_Party_(Uruguay)|Uruguayan colorados]] led by Gen. [[:en:Venancio_Flores|Venancio Flores]]) invaded the Republic of Uruguay in order to overthrow the government of that time (which was under the rule of the [[:en:National_Party_(Uruguay)|Blanco Party]], an ally of López), thus starting the [[:en:Paraguayan_War|Paraguayan War]].

The Paraguayans, led by the [[:en:Grand_marshal|Marshal of the Republic]] [[:en:Francisco_Solano_López|Francisco Solano López]], retaliated by [[:en:Mato_Grosso_Campaign|attacking Mato Grosso]] on 15 December 1864 and later declared war against Argentina on 23 March 1865. The Blanco Government was toppled and replaced by a Colorado government under General Venancio Flores on 22 February 1865. Afterward, the [[:en:Argentine_Republic|Argentine Republic]], the [[:en:Empire_of_Brazil|Empire of Brazil]] and the Republic of Uruguay signed the [[:en:Treaty_of_the_Triple_Alliance|Secret Treaty of the Triple Alliance]] against the Paraguayan Government on 1 May 1865.

1864 ඔක්තෝබර් 12 වන දින, පැරගුවේ අවසාන නිවේදන නොතකා, බ්‍රසීලය (ජෙනරාල් බාර්ටොලෝම් මිට්‍රේ යටතේ ආර්ජන්ටිනා රජය සහ ජෙනරාල් වෙනන්සියෝ ෆ්ලෝරස්ගේ නායකත්වයෙන් යුත් කැරලිකාර උරුගුවේ කොලරාඩෝස් සමඟ සන්ධානගත විය) එකල රජය පෙරලා දැමීම සඳහා උරුගුවේ ජනරජය ආක්‍රමණය කළේය (එය ලෝපෙස්ගේ මිත්‍රයෙකු වූ බ්ලැන්කෝ පක්ෂයේ පාලනය යටතේ විය),{{efn|The Blanco Party of Uruguay, hardline right wing and reactionary at those days, was in the Uruguayan Government during the outbreak of the war and were allies of the Paraguayan Government.&lt;ref&gt;{{cite book |first=Luis Alberto |last=de&amp;nbsp;Herrera |year=1927 |title=El Drama del 65 – La Culpa Mitrista |pages=11–33 |publisher=Bareiro y Ramos |location=Montevideo, Uruguay}} — classic book by Blanco leader&lt;/ref&gt;}} මේ අනුව පැරගුවේ යුද්ධය ආරම්භ විය.{{efn|[[Richard Francis Burton|Burton]], a witness of the conflict, marks this date (12–16 October 1864) as the real beginning of the war. He writes (and it is the most logic account, considering the facts): ''The Brazilian Army invades the [[Banda Oriental]], despite the protestations of President López, who declared that such invasion would be held a &quot;casus belli&quot;''.&lt;ref&gt;{{cite book |first=Richard Francis, Sir |last=Burton |author-link=Richard Francis Burton |year=1870 |title=Letters from the Battlefields of Paraguay |page=76 |publisher=Tinsley Brothers |location=London}}&lt;/ref&gt;}}

ජනරජයේ මාර්ෂල් ෆ්‍රැන්සිස්කෝ සොලානෝ ලෝපෙස්ගේ නායකත්වයෙන් යුත් පැරගුවේ ජාතිකයන් 1864 දෙසැම්බර් 15 වන දින මැටෝ ග්‍රෝසෝට පහර දීමෙන් පළිගත් අතර පසුව 1865 මාර්තු 23 වන දින ආර්ජන්ටිනාවට එරෙහිව යුද්ධ ප්‍රකාශ කළහ. බ්ලැන්කෝ රජය පෙරලා දමා 1865 පෙබරවාරි 22 වන දින ජෙනරාල් වෙනන්සියෝ ෆ්ලෝරස් යටතේ කොලරාඩෝ රජයක් විසින් ප්‍රතිස්ථාපනය කරන ලදී. පසුව, ආර්ජන්ටිනා ජනරජය, බ්‍රසීල අධිරාජ්‍යය සහ උරුගුවේ ජනරජය 1865 මැයි 1 වන දින පැරගුවේ රජයට එරෙහිව ත්‍රිත්ව සන්ධානයේ රහස් ගිවිසුමට අත්සන් තැබීය.&lt;ref&gt;{{cite book |author=Pomer, León |title=La Guerra del Paraguay: Estado, política y negocios |publisher=Editorial Colihue |year=2008 |location=Buenos Aires, Argentina |pages=240–241 |language=es}}&lt;/ref&gt;


ටුයුටි සටන, 1866 මැයි


20 වන සියවස


ස්ට්‍රෝස්නර් යුගය, 1954–1989

On 24 May 1866, the [[:en:Battle_of_Tuyutí|Battle of Tuyutí]] led to the loss of 6,000 men when a Paraguayan attack was repelled by the Allies. It was marked as the bloodiest battle in South America during the war.

The Paraguayans put up a ferocious resistance but ultimately lost in 1870 in the [[:en:Battle_of_Cerro_Corá|Battle of Cerro Corá]], where Marshal Solano López refused to surrender and died in action. The real causes of this war, which remains the bloodiest international conflict in the history of [[:en:The_Americas|The Americas]], are still highly debatable.

1866 මැයි 24 වන දින, ටුයුටි සටනේදී පැරගුවේ ප්‍රහාරයක් මිත්‍ර පාක්ෂිකයින් විසින් මැඩපැවැත්වූ විට මිනිසුන් 6,000 ක් අහිමි විය. එය යුද්ධය අතරතුර දකුණු ඇමරිකාවේ ලේ වැකි සටන ලෙස සලකුණු විය.

පැරගුවේ ජාතිකයන් දරුණු ප්‍රතිරෝධයක් දැක්වූ නමුත් අවසානයේ 1870 දී සෙරෝ කෝරා සටනේදී පරාජයට පත් වූ අතර එහිදී මාෂල් සොලානෝ ලෝපෙස් යටත් වීම ප්‍රතික්ෂේප කර සටනේදී මිය ගියේය.&lt;ref&gt;{{cite book |author=Hooker, T.D. |title=The Paraguayan War |publisher=Foundry Books |year=2008 |isbn=978-1901543155 |location=Nottingham, UK |pages=105–108}}&lt;/ref&gt; ඇමරිකානු ඉතිහාසයේ ලේ වැකි ජාත්‍යන්තර ගැටුම ලෙස පවතින මෙම යුද්ධයේ සැබෑ හේතු තවමත් බෙහෙවින් විවාදාත්මක ය.{{efn|The classical view asserts that Francisco Solano López's expansionist and hegemonic views are the main reason for the outbreak of the conflict. The traditional Paraguayan view, held by the &quot;''lopistas''&quot; (supporters of Solano López in Paraguay and elsewhere), holds that Paraguay acted in self-defense and for the protection of the equilibrium of the Plate Basin. This view is usually contested by the &quot;''anti-lopistas''&quot; (known in Paraguay as &quot;''legionarios''&quot;), who favored the &quot;Triple Alliance&quot;. Revisionist views from right and left national populists put a great emphasis on the influence of the British Empire, a view that a majority of historians reject.{{citation needed|date=June 2023}}}}[[File:TuyutiDetail.jpg|link=https://en.wikipedia.org/wiki/File:TuyutiDetail.jpg|thumb|ටුයුටි සටන, 1866 මැයි]]
Paraguay lost 25–33% of its territory to Argentina and Brazil, paid an enormous war debt, and sold large amounts of national properties to stabilize its internal budget. The worst consequence of the war was the catastrophic loss of population. At least 50% of Paraguayans died during the conflict, numbers to which it took many decades for the country to return. Of the disaster suffered by the Paraguayans at the outcome of the war, [[:en:William_D._Rubinstein|William D. Rubinstein]] wrote:

&quot;The normal estimate is that of a Paraguayan population of somewhere between 450,000 and 900,000, only 220,000 survived the war, of whom only 28,000 were adult males.&quot;

During the pillaging of Asunción in 1869, the [[:en:Imperial_Brazilian_Army|Imperial Brazilian Army]] packed up and transported the Paraguayan National Archives to [[:en:Rio_de_Janeiro|Rio de Janeiro]] Brazil's records from the war have remained classified. This has made Paraguayan history in the colonial and early national periods difficult to research and study.

පැරගුවේ රාජ්‍යය තම භූමියෙන් 25–33% ක් ආර්ජන්ටිනාවට සහ බ්‍රසීලයට අහිමි කර, දැවැන්ත යුද ණයක් ගෙවා, එහි අභ්‍යන්තර අයවැය ස්ථාවර කිරීම සඳහා විශාල ජාතික දේපළ විකුණා දැමීය. යුද්ධයේ නරකම ප්‍රතිවිපාකය වූයේ ජනගහනයේ ව්‍යසනකාරී අලාභයයි. ගැටුම අතරතුර පැරගුවේ වැසියන්ගෙන් අවම වශයෙන් 50% ක් මිය ගිය අතර, එම සංඛ්‍යාව රට නැවත පැමිණීමට දශක ගණනාවක් ගත විය. යුද්ධයේ ප්‍රතිඵලයක් ලෙස පැරගුවේ වැසියන් අත්විඳි ව්‍යසනයෙන්, විලියම් ඩී. රූබින්ස්ටයින් මෙසේ ලිවීය:

&quot;සාමාන්‍ය ඇස්තමේන්තුව වන්නේ 450,000 ත් 900,000 ත් අතර පැරගුවේ ජනගහනයක, යුද්ධයෙන් දිවි ගලවා ගත්තේ 220,000 ක් පමණක් වන අතර, ඔවුන්ගෙන් 28,000 ක් පමණක් වැඩිහිටි පිරිමින් ය.&quot;&lt;ref&gt;{{Cite book |last=Rubinsein |first=W.D. |url=https://books.google.com/books?id=nMMAk4VwLLwC |title=Genocide: a history |publisher=Pearson Education |year=2004 |isbn=0-582-50601-8 |page=94 |access-date=18 October 2015 |archive-url=https://web.archive.org/web/20150910110549/https://books.google.com/books?id=nMMAk4VwLLwC |archive-date=10 September 2015 |url-status=live}}&lt;/ref&gt;

1869 දී අසුන්සියොන් කොල්ලකෑමේදී, අධිරාජ්‍ය බ්‍රසීලියානු හමුදාව පැරගුවේ ජාතික ලේඛනාගාරය ඇසුරුම් කර රියෝ ද ජැනයිරෝ වෙත ප්‍රවාහනය කළේය.&lt;ref&gt;{{cite book |last=Sanchez Quell |first=Hipólito |title=Los 50.000 Documentos Paraguayos Llevados al Brasil |publisher=Ediciones Comuneros |year=2006 |location=Asunción, Paraguay}}&lt;/ref&gt;{{efn|Some of the documents taken by Brasil during the war, were returned to Paraguay in the collection known as &quot;Colección de Río Branco&quot;, nowadays in the National Archives of Asunción, Paraguay.}} යුද්ධයෙන් බ්‍රසීලයේ වාර්තා වර්ගීකරණය කර ඇත. මෙය යටත් විජිත සහ මුල් ජාතික කාලවලදී පැරගුවේ ඉතිහාසය පර්යේෂණ කිරීම සහ අධ්‍යයනය කිරීම දුෂ්කර කර ඇත.&lt;ref name=&quot;Weinstein-2007-04&quot;&gt;{{cite magazine|last=Weinstein|first=Barbara|date=1 April 2007|title=Let the sunshine in: Government records and national insecurities|url=http://www.historians.org/perspectives/issues/2007/0704/0704pre1.cfm|url-status=live|department=From the President|edition=online|publisher=[[American Historical Association]]|volume=45|issue=4|archive-url=https://web.archive.org/web/20121008191444/http://www.historians.org/perspectives/issues/2007/0704/0704pre1.cfm|archive-date=8 October 2012|access-date=5 October 2012|magazine=[[Perspectives on History]]}}&lt;/ref&gt;

=== 20 වන සියවස ===
[[File:Chacokrieg.jpg|link=https://en.wikipedia.org/wiki/File:Chacokrieg.jpg|thumb|ග්‍රාන් චාකෝ යනු චාකෝ යුද්ධයේ ස්ථානය (1932–35), එහිදී බොලිවියාව මතභේදාත්මක භූමියෙන් වැඩි කොටසක් පැරගුවේට අහිමි විය.]]
In 1904 the Liberal revolution against the rule of Colorados broke out. The Liberal rule started a period of great political instability. Between 1904 and 1954 Paraguay had thirty-one [[:en:President_of_Paraguay|presidents]], most of whom were removed from office by force. Conflicts between the factions of the ruling Liberal party led to the [[:en:Paraguayan_Civil_War_(1922)|Paraguayan Civil War of 1922]].

The unresolved border conflict with Bolivia over the Chaco region finally erupted in the early 1930s in the [[:en:Chaco_War|Chaco War]]. After both sides suffered great losses, Paraguay defeated Bolivia and established its sovereignty over most of the disputed Chaco region. After the war, military officers used popular dissatisfaction with the Liberal politicians to seize the power for themselves. On 17&amp;nbsp;February 1936, the [[:en:February_Revolution_(Paraguay)|February Revolution]] brought colonel [[:en:Rafael_Franco|Rafael Franco]] to power. Between 1940 and 1948, the country was ruled by general [[:en:Higinio_Morínigo|Higinio Morínigo]]. Dissatisfaction with his rule resulted in the [[:en:Paraguayan_Civil_War_(1947)|Paraguayan civil war of 1947]]. In its aftermath [[:en:Alfredo_Stroessner|Alfredo Stroessner]] began involvement in a string of plots, which resulted in his military [[:en:1954_Paraguayan_coup_d'état|coup d'état of 4&amp;nbsp;May 1954]]. In the aftermath of [[:en:World_War_II|World War II]], Paraguay became a hideout for [[:en:Ratlines_(World_War_II_aftermath)|Nazi fugitives]] accused of war crimes.

1904 දී කොලරාඩෝස් පාලනයට එරෙහිව ලිබරල් විප්ලවය ඇති විය. ලිබරල් පාලනය මහා දේශපාලන අස්ථාවරත්වයේ කාල පරිච්ඡේදයක් ආරම්භ කළේය. 1904 සහ 1954 අතර පැරගුවේ ජනාධිපතිවරුන් තිස් එක් දෙනෙකු සිටි අතර, ඔවුන්ගෙන් බොහෝ දෙනෙක් බලහත්කාරයෙන් තනතුරුවලින් ඉවත් කරන ලදී.&lt;ref&gt;{{cite report|last1=Hanratty|first1=Dannin M.|last2=Meditz|first2=Sandra W.|year=1988|title=Paraguay: A country study|location=Washington, DC|publisher=U.S. [[Library of Congress]] / [[Government Printing Office|GPO]]|url=http://countrystudies.us/paraguay/2.htm|url-status=live|access-date=19 September 2009|archive-url=https://web.archive.org/web/20110919163833/http://countrystudies.us/paraguay/2.htm|archive-date=19 September 2011}}&lt;/ref&gt; පාලක ලිබරල් පක්ෂයේ කණ්ඩායම් අතර ගැටුම් 1922 පැරගුවේ සිවිල් යුද්ධයට හේතු විය.

චාකෝ කලාපය සම්බන්ධයෙන් බොලිවියාව සමඟ ඇති වූ නොවිසඳුණු දේශසීමා ගැටුම අවසානයේ 1930 ගණන්වල මුල් භාගයේදී චාකෝ යුද්ධයේදී පුපුරා ගියේය. දෙපාර්ශ්වයම විශාල පාඩු ලැබීමෙන් පසු, පැරගුවේ බොලිවියාව පරාජය කර මතභේදාත්මක චාකෝ කලාපයේ වැඩි කොටසක් මත තම ස්වෛරීභාවය ස්ථාපිත කළේය. යුද්ධයෙන් පසු, හමුදා නිලධාරීන් ලිබරල් දේශපාලනඥයන් කෙරෙහි ඇති මහජන අතෘප්තිය යොදාගෙන බලය අල්ලා ගත්හ. 1936 පෙබරවාරි 17 වන දින, පෙබරවාරි විප්ලවය කර්නල් රෆායෙල් ෆ්‍රැන්කෝ බලයට පත් කළේය. 1940 සහ 1948 අතර, ජෙනරාල් හිගිනියෝ මොරිනිගෝ විසින් රට පාලනය කරන ලදී. ඔහුගේ පාලනය පිළිබඳ අතෘප්තිය 1947 පැරගුවේ සිවිල් යුද්ධයට හේතු විය.&lt;ref&gt;{{cite web |title=Paraguay civil war 1947 |url=http://www.onwar.com/aced/nation/pat/paraguay/fparaguay1947.htm |url-status=dead |archive-url=https://web.archive.org/web/20100103214118/http://onwar.com/aced/nation/pat/paraguay/fparaguay1947.htm |archive-date=3 January 2010 |access-date=2 May 2010 |website=Onwar.com}}&lt;/ref&gt; එහි ප්‍රතිඵලයක් ලෙස ඇල්ෆ්‍රෙඩෝ ස්ට්‍රෝස්නර් කුමන්ත්‍රණ මාලාවකට සම්බන්ධ වීමට පටන් ගත් අතර, එහි ප්‍රතිඵලයක් ලෙස 1954 මැයි 4 වන දින ඔහුගේ හමුදා කුමන්ත්‍රණය සිදු විය. දෙවන ලෝක යුද්ධයෙන් පසු, පැරගුවේ යුද අපරාධ සම්බන්ධයෙන් චෝදනා ලැබූ නාසි පලාගිය අයගේ සැඟවුණු ස්ථානයක් බවට පත්විය.

=== ස්ට්‍රෝස්නර් යුගය, 1954–1989 ===
A series of unstable governments ensued until the establishment in 1954 of the regime of dictator [[:en:Alfredo_Stroessner|Alfredo Stroessner]], who remained in office for more than three decades until 1989. Paraguay was modernized to some extent under Stroessner's regime, although his rule was marked by extensive human rights abuses.

Stroessner and the ''Colorado'' party ruled the country from 1954 to 1989. The dictator oversaw an era of economic expansion, but also had a poor human rights and environmental record (see &quot;Political History&quot;). Paraguay actively participated in [[:en:Operation_Condor|Operation Condor]]. Torture and death for political opponents was routine. After his overthrow, the ''Colorado'' continued to dominate national politics until 2008.

The splits in the ''Colorado'' Party in the 1980s, and the prevailing conditions – Stroessner's advanced age, the character of the regime, the economic downturn, and [[:en:International_isolation|international isolation]] – were catalysts for anti-regime demonstrations and statements by the opposition prior to the 1988 general elections.{{Citation needed|date=January 2010}}

1989 දක්වා දශක තුනකට වැඩි කාලයක් ධුරයේ රැඳී සිටි ඒකාධිපති ඇල්ෆ්‍රෙඩෝ ස්ට්‍රෝස්නර්ගේ පාලන තන්ත්‍රය 1954 දී ස්ථාපිත කරන තෙක් අස්ථාවර ආණ්ඩු මාලාවක් ඇති විය. ස්ට්‍රෝස්නර්ගේ පාලනය යටතේ පැරගුවේ යම් දුරකට නවීකරණය කරන ලදී, නමුත් ඔහුගේ පාලනය පුළුල් මානව හිමිකම් උල්ලංඝනයන්ගෙන් සලකුණු විය.&lt;ref&gt;{{cite news|url=https://www.washingtonpost.com/wp-dyn/content/article/2006/08/16/AR2006081601729.html|title=Alfredo Stroessner; Paraguayan dictator|last=Bernstein|first=Adam|date=17 August 2006|newspaper=[[The Washington Post]]|access-date=2 May 2010|archive-url=https://web.archive.org/web/20110516121443/http://www.washingtonpost.com/wp-dyn/content/article/2006/08/16/AR2006081601729.html|archive-date=16 May 2011|location=Washington, DC|url-status=live}}&lt;/ref&gt;

ස්ට්‍රෝස්නර් සහ කොලරාඩෝ පක්ෂය 1954 සිට 1989 දක්වා රට පාලනය කළහ. ඒකාධිපතියා ආර්ථික ප්‍රසාරණයේ යුගයක් අධීක්ෂණය කළ නමුත් දුර්වල මානව හිමිකම් සහ පාරිසරික වාර්තාවක් ද තිබුණි (&quot;දේශපාලන ඉතිහාසය&quot; බලන්න). පැරගුවේ ඔපරේෂන් කොන්ඩෝර් හි ක්‍රියාකාරීව සහභාගී විය.&lt;ref&gt;{{cite web |last=Dinges |first=John |title=Operation Condor |url=http://www.latinamericanstudies.org/chile/operation-condor.htm |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20180722031734/http://www.latinamericanstudies.org/chile/operation-condor.htm |archive-date=22 July 2018 |access-date=6 July 2018 |website=latinamericanstudies.org |publisher=[[Columbia University]]}}&lt;/ref&gt; දේශපාලන විරුද්ධවාදීන්ට වධහිංසා පැමිණවීම සහ මරණය සාමාන්‍ය දෙයක් විය. ඔහුගේ බලයෙන් පහ කිරීමෙන් පසුව, කොලරාඩෝ 2008 දක්වා ජාතික දේශපාලනය ආධිපත්‍යය දැරීය.

1980 ගණන්වල කොලරාඩෝ පක්ෂයේ බෙදීම් සහ පැවති තත්වයන් - ස්ට්‍රෝස්නර්ගේ වයස, පාලන තන්ත්‍රයේ ස්වභාවය, ආර්ථික පසුබෑම සහ ජාත්‍යන්තර හුදකලාව - 1988 මහ මැතිවරණයට පෙර විපක්ෂයේ පාලන තන්ත්‍ර විරෝධී පෙළපාලි සහ ප්‍රකාශ සඳහා උත්ප්‍රේරක විය.

''[[:en:Authentic_Radical_Liberal_Party|PLRA]]'' leader [[:en:Domingo_Laíno|Domingo Laíno]] served as the focal point of the opposition in the second half of the 1980s. The government's effort to isolate Laíno by exiling him in 1982 had backfired. On his sixth attempt to reenter the country in 1986, Laíno returned with three television crews from the U.S., a former United States ambassador to Paraguay, and a group of Uruguayan and Argentine congressmen. Despite the international contingent, the police violently barred Laíno's return.

The Stroessner regime relented in April&amp;nbsp;1987, and permitted Laíno to return to Asunción. Laíno took the lead in organizing demonstrations and reducing infighting among the opposition party. The opposition was unable to reach agreement on a common strategy regarding the elections, with some parties advocating abstention, and others calling for blank voting. The parties held numerous 'lightning demonstrations' (''mítines relámpagos''), especially in rural areas. Such demonstrations were gathered and quickly disbanded before the arrival of the [[:en:Police|police]].

1980 ගණන්වල දෙවන භාගයේදී විපක්ෂයේ කේන්ද්‍රස්ථානය ලෙස PLRA නායක ඩොමින්ගෝ ලයිනෝ සේවය කළේය. 1982 දී ලයිනෝව පිටුවහල් කිරීමෙන් ඔහුව හුදකලා කිරීමට රජය දැරූ උත්සාහය අසාර්ථක විය. 1986 දී නැවත රටට ඇතුළු වීමට ඔහු දැරූ හයවන උත්සාහයේදී, ලයිනෝ එක්සත් ජනපදයේ රූපවාහිනී කණ්ඩායම් තුනක්, පැරගුවේ හි හිටපු එක්සත් ජනපද තානාපතිවරයෙකු සහ උරුගුවේ සහ ආර්ජන්ටිනාවේ කොන්ග්‍රස් සභිකයින් කණ්ඩායමක් සමඟ ආපසු පැමිණියේය. ජාත්‍යන්තර බලඇණිය තිබියදීත්, පොලිසිය ප්‍රචණ්ඩ ලෙස ලයිනෝගේ නැවත පැමිණීම තහනම් කළේය.&lt;ref&gt;{{cite web |title=Paraguay 1987, Chapter 4 |url=http://www.cidh.org/countryrep/Paraguay87eng/chap.4.htm |archive-url=https://web.archive.org/web/20210507100105/http://www.cidh.org/countryrep/Paraguay87eng/chap.4.htm |archive-date=7 May 2021 |website=[[Inter-American Commission on Human Rights]] (cidh.org)}}&lt;/ref&gt;

1987 අප්‍රේල් මාසයේදී ස්ට්‍රෝස්නර් පාලනය පසුබැස ගිය අතර, ලයිනෝට අසුන්සියොන් වෙත නැවත පැමිණීමට අවසර දුන්නේය. විරෝධතා සංවිධානය කිරීමට සහ විරුද්ධ පක්ෂය අතර ගැටුම් අඩු කිරීමට ලයිනෝ පෙරමුණ ගත්තේය. මැතිවරණ සම්බන්ධයෙන් පොදු උපාය මාර්ගයක් පිළිබඳව එකඟතාවයකට පැමිණීමට විපක්ෂයට නොහැකි වූ අතර, සමහර පක්ෂ ඡන්දය දීමෙන් වැළකී සිටීමට පක්ෂව සිටි අතර, තවත් සමහරු හිස් ඡන්දය ප්‍රකාශ කිරීම ඉල්ලා සිටියහ. පක්ෂ විශේෂයෙන් ග්‍රාමීය ප්‍රදේශවල 'අකුණු සැර' (mítines relámpagos) ගණනාවක් පැවැත්වීය. එවැනි පෙළපාලි එක්රැස් කර පොලිසිය පැමිණීමට පෙර ඉක්මනින් විසුරුවා හරින ලදී.


In response to the upsurge in opposition activities, Stroessner condemned the Accord for advocating &quot;sabotage of the general elections and disrespect of the law&quot;. He used national police and civilian [[:en:Vigilantes|vigilantes]] of the ''Colorado'' Party to break up demonstrations. A number of opposition leaders were imprisoned or otherwise harassed. , another key leader of the ''PLRA'', was imprisoned for four months in 1987 on charges of sedition. In early February 1988, police arrested 200&amp;nbsp;people attending a National Coordinating Committee meeting in [[:en:Coronel_Oviedo|Coronel Oviedo]]. Laíno and several other opposition figures were arrested before dawn on the day of the election, 14&amp;nbsp;February, and held for twelve hours. The government declared Stroessner's reelection with 89% of the vote.

The opposition attributed the results in part to the virtual Colorado monopoly on the mass media. They noted that 53% of those polled indicated that there was an &quot;uneasiness&quot; in Paraguayan society. 74% believed that the political situation needed changes, including 45% who wanted a substantial or total change. Finally, 31% stated that they planned to abstain from voting in the February elections.{{Citation needed|date=September 2008}}

විපක්ෂ ක්‍රියාකාරකම්වල නැගිටීමට ප්‍රතිචාර වශයෙන්, ස්ට්‍රෝස්නර් &quot;මහ මැතිවරණය කඩාකප්පල් කිරීම සහ නීතියට අගෞරව කිරීම&quot; වෙනුවෙන් පෙනී සිටීම සම්බන්ධයෙන් ගිවිසුම හෙළා දුටුවේය. ඔහු ජාතික පොලිසිය සහ කොලරාඩෝ පක්ෂයේ සිවිල් සුපරීක්ෂකයින් යොදා ගනිමින් පෙළපාලි බිඳ දැමීය. විපක්ෂ නායකයින් ගණනාවක් සිරගත කරන ලදී හෝ වෙනත් ආකාරයකින් හිරිහැර කරන ලදී. PLRA හි තවත් ප්‍රධාන නායකයෙකු වූ {{ill|Hermes Rafael Saguier|es}} 1987 දී රාජද්‍රෝහී චෝදනා මත මාස හතරක් සිරගත කරන ලදී. 1988 පෙබරවාරි මස මුලදී, කොරොනල් ඔවියෙඩෝ හි පැවති ජාතික සම්බන්ධීකරණ කමිටු රැස්වීමකට සහභාගී වූ පුද්ගලයින් 200 දෙනෙකු පොලිසිය අත්අඩංගුවට ගත්තේය. පෙබරවාරි 14 වන දින මැතිවරණ දිනයේ උදාවීමට පෙර ලයිනෝ සහ තවත් විපක්ෂ පුද්ගලයින් කිහිප දෙනෙකු අත්අඩංගුවට ගෙන පැය දොළහක් පැවැත්විණි. රජය 89% ක ඡන්ද ප්‍රතිශතයකින් ස්ට්‍රෝස්නර් නැවත තේරී පත්වීම ප්‍රකාශ කළේය.&lt;ref&gt;{{cite news|url=https://www.nytimes.com/1988/02/15/world/paraguayan-wins-his-eighth-term.html?scp=3&amp;sq=Paraguay%20february%201988&amp;st=cse|title=Paraguayan wins his eighth term|date=15 February 1988|newspaper=[[The New York Times]]|archive-url=https://web.archive.org/web/20170816064442/http://www.nytimes.com/1988/02/15/world/paraguayan-wins-his-eighth-term.html?scp=3&amp;sq=Paraguay%20february%201988&amp;st=cse|archive-date=16 August 2017}}&lt;/ref&gt;

විපක්ෂය ප්‍රතිඵලවලට අර්ධ වශයෙන් ජනමාධ්‍ය මත අතථ්‍ය කොලරාඩෝ ඒකාධිකාරයට ආරෝපණය කළේය. පැරගුවේ සමාජය තුළ &quot;නොසන්සුන්තාවයක්&quot; පවතින බව මත විමසුමට ලක් වූවන්ගෙන් 53% ක් සඳහන් කළ බව ඔවුන් සඳහන් කළහ. දේශපාලන තත්ත්වයට වෙනස්කම් අවශ්‍ය බව 74% ක් විශ්වාස කළ අතර, සැලකිය යුතු හෝ සම්පූර්ණ වෙනසක් අවශ්‍ය 45% ක් ද ඇතුළුව. අවසාන වශයෙන්, පෙබරවාරි මැතිවරණයේදී ඡන්දය දීමෙන් වැළකී සිටීමට සැලසුම් කර ඇති බව 31% ක් ප්‍රකාශ කළහ.

=== ස්ට්‍රෝස්නර්ගේ බලයෙන් පහ කිරීම, 1989න් පසු ===
On 3 February 1989, Stroessner was overthrown in a military coup headed by General [[:en:Andrés_Rodríguez_(President)|Andrés Rodríguez]]. As president, Rodríguez instituted political, legal, and economic reforms and initiated a ''rapprochement'' with the international community. Reflecting the deep hunger of the rural poor for land, hundreds immediately occupied thousands of acres of unused territories belonging to Stroessner and his associates; by mid-1990, 19,000&amp;nbsp;families occupied {{convert|340000|acres|-3|abbr=on}}. At the time, 2.06&amp;nbsp;million people lived in rural areas, more than half of the 4.1&amp;nbsp;million total population, and most were landless.&lt;ref name=&quot;nagel&quot;&gt;{{cite journal|author=Nagel, Beverly Y.|year=1999|title='Unleashing the fury': The cultural discourse of rural violence and land rights in Paraguay|url=http://journals.cambridge.org/action/displayAbstract?fromPage=online&amp;aid=1921|journal=Comparative Studies in Society and History|publisher=Cambridge University Press|volume=41|issue=1|pages=148–181|doi=10.1017/S0010417599001905|doi-broken-date=1 November 2024|issn=0010-4175|url-access=subscription|archive-url=https://web.archive.org/web/20151016023308/http://journals.cambridge.org/action/displayAbstract?fromPage=online&amp;aid=1921|archive-date=16 October 2015|s2cid=146491025}}&lt;/ref&gt;

The June 1992 constitution established a democratic system of government and dramatically improved protection of fundamental human rights. In May 1993, Colorado Party candidate [[:en:Juan_Carlos_Wasmosy|Juan Carlos Wasmosy]] was elected as Paraguay's first civilian president in almost forty years, in what international observers deemed free and fair elections.

With support from the United States, the Organization of American States, and other countries in the region, the Paraguayan people rejected an April 1996 attempt by then Army Chief General [[:en:Lino_Oviedo|Lino Oviedo]] to oust President Wasmosy.

Oviedo was nominated as the Colorado candidate for president in the 1998 election. However, when the Supreme Court upheld in April his conviction on charges related to the 1996 coup attempt, he was not allowed to run and was detained in jail. His former running mate, [[:en:Raúl_Cubas|Raúl Cubas]], became the Colorado Party's candidate, and was elected in May in elections deemed by international observers to be free and fair. One of Cubas' first acts after taking office in August was to commute Oviedo's sentence and release him. In December 1998, Paraguay's Supreme Court declared these actions unconstitutional. In this tense atmosphere, the murder of Vice President and long-time Oviedo rival [[:en:Luis_María_Argaña|Luis María Argaña]] on 23 March 1999, led the Chamber of Deputies to impeach Cubas the next day.{{Citation needed|date=March 2010}} On 26 March, eight student anti-government demonstrators were murdered, widely believed to have been carried out by Oviedo supporters. This increased opposition to Cubas, who resigned on 28 March. Senate President [[:en:Luis_González_Macchi|Luis González Macchi]], a Cubas opponent, was peacefully sworn in as president the same day.

In 2003, [[:en:Nicanor_Duarte|Nicanor Duarte]] was elected as president.

=== ප්‍රනාන්දු ලුගෝගේ මැතිවරණය ===
For the 2008 general elections, the Colorado Party was favored in polls. Their candidate was Minister of Education [[:en:Blanca_Ovelar|Blanca Ovelar]], the first woman to be nominated as a candidate for a major party in Paraguayan history. After sixty years of Colorado rule, voters chose [[:en:Fernando_Lugo|Fernando Lugo]], a former Roman Catholic Bishop and not a professional politician in civil government, and a member of the Authentic Radical Liberal Party, Paraguay's largest opposition party. Lugo was an adherent of [[:en:Liberation_theology|liberation theology]]. Lugo achieved a historic victory in Paraguay's presidential election, defeating the ruling party candidate, and ending 61 years of conservative rule. Lugo won with nearly 41% of the vote, compared to almost 31% for Blanca Ovelar of the Colorado party.&lt;ref&gt;{{Cite journal|author=Nickson, Andrew|year=2009|title=The general election in Paraguay, April 2008|journal=Journal of Electoral Studies|volume=28|issue=1|pages=145–9|doi=10.1016/j.electstud.2008.10.001}}&lt;/ref&gt; Outgoing President [[:en:Nicanor_Duarte|Nicanor Duarte Frutos]] hailed the moment as the first time in the history of the nation that a government had transferred power to opposition forces in a constitutional and peaceful fashion.{{citation needed|date=July 2021}}

Lugo was sworn in on 15 August 2008. The Lugo administration set its two major priorities as the reduction of corruption and economic inequality.&lt;ref name=&quot;state.gov&quot;&gt;{{cite web |date=15 March 2012 |title=Paraguay |url=https://2009-2017.state.gov/r/pa/ei/bgn/1841.htm#econ |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20170122194534/https://2009-2017.state.gov/r/pa/ei/bgn/1841.htm#econ |archive-date=22 January 2017 |access-date=5 October 2012 |website=State.gov}}&lt;/ref&gt;
[[File:Saludo_de_Piñera_a_Cartes_(cropped).jpg|link=https://en.wikipedia.org/wiki/File:Saludo_de_Pi%C3%B1era_a_Cartes_(cropped).jpg|thumb|2013 අගෝස්තු 15 වන දින හිටපු ජනාධිපති හොරාසියෝ කාටෙස්ගේ පදවි ප්‍රාප්තිය]]
Political instability following Lugo's election and disputes within his cabinet encouraged some renewal of popular support for the Colorado Party. Reports suggested that the businessman [[:en:Horacio_Cartes|Horacio Cartes]] became the new political figure amid disputes. Despite the US [[:en:Drug_Enforcement_Administration|Drug Enforcement Administration]]'s strong accusations against Cartes related to [[:en:Illegal_drug_trade|drug trafficking]], he continued to amass followers in the political arena.{{citation needed|date=July 2021}}

On 14 January 2011, the Colorado Party convention nominated Horacio Cartes as the presidential candidate for the party. However, the party's constitution did not allow it.{{clarify|date=April 2012}} On 21 June 2012, [[:en:Impeachment_of_Fernando_Lugo|impeachment proceedings against President Lugo]] began in the country's lower house, which was controlled by his opponents. Lugo was given less than twenty-four hours to prepare for the proceedings and only two hours in which to mount a defense.&lt;ref name=&quot;Guardian&quot;&gt;{{cite news|url=https://www.theguardian.com/commentisfree/2012/jun/22/washington-fernando-lugo-ouster-paraguay|title=What will Washington do about Fernando Lugo's ouster in Paraguay?|last=Weisbrot|first=Mark|date=22 June 2012|newspaper=[[The Guardian]]|access-date=23 June 2012|archive-url=https://web.archive.org/web/20140910143002/http://www.theguardian.com/commentisfree/2012/jun/22/washington-fernando-lugo-ouster-paraguay|archive-date=10 September 2014|url-status=live}}&lt;/ref&gt; Impeachment was quickly approved and the resulting trial in Paraguay's Senate, also controlled by the opposition, ended with the removal of Lugo from office and Vice President Federico Franco assuming the duties of president.&lt;ref name=&quot;CNN22&quot;&gt;{{cite news|url=http://www.cnn.com/2012/06/22/world/americas/paraguay-president/index.html|title=Paraguayan Senate removes president|last=Castillo|first=Mariano|date=22 June 2012|access-date=22 June 2012|archive-url=https://web.archive.org/web/20120623040625/http://www.cnn.com/2012/06/22/world/americas/paraguay-president/index.html|archive-date=23 June 2012|publisher=CNN|url-status=live}}&lt;/ref&gt; Lugo's rivals blamed him for the deaths of 17&amp;nbsp;people – eight police officers and nine farmers – in armed clashes after police were ambushed by armed peasants when enforcing an eviction order against rural trespassers.&lt;ref&gt;{{cite news|url=https://www.reuters.com/article/us-paraguay-lugo-idUSBRE85K13N20120621|title=Paraguay's president vows to face impeachment effort|last=Desantis|first=Daniela|date=21 June 2012|work=[[Reuters]]|access-date=21 June 2012|archive-url=https://web.archive.org/web/20130208094438/http://www.reuters.com/article/2012/06/21/us-paraguay-lugo-idUSBRE85K13N20120621|archive-date=8 February 2013|edition=US|url-status=live}}&lt;/ref&gt;

On 14 May 2011, Paraguay celebrated its [[:en:Paraguay_Bicentennial|bicentenary]] on the 200th anniversary of independence from the Spanish Empire as a sovereign state.

Lugo's supporters gathered outside Congress to protest the decision as a &quot;politically motivated coup d'état&quot;.&lt;ref name=&quot;CNN22&quot; /&gt; Lugo's removal from office on 22&amp;nbsp;June 2012 is considered by [[:en:UNASUR|UNASUR]] and other neighboring countries, especially those currently governed by leftist leaders, as a coup d'état.&lt;ref&gt;{{cite web |date=22 June 2012 |title=COMUNICADO UNASUR Asunción, 22 de Junio de 2012 |url=http://www.unasursg.org/index.php?option=com_content&amp;view=article&amp;id=698%3Acomunicado-asuncion-22-de-junio-de-2012&amp;catid=68%3Acomunicados&amp;Itemid=346 |url-status=dead |archive-url=https://web.archive.org/web/20120627050748/http://www.unasursg.org/index.php?option=com_content&amp;view=article&amp;id=698:comunicado-asuncion-22-de-junio-de-2012&amp;catid=68:comunicados&amp;Itemid=346 |archive-date=27 June 2012 |access-date=23 June 2012 |publisher=UNASUR |language=es}}&lt;/ref&gt; However, the Organization of American States, which sent a mission to Paraguay to gather information, concluded that the impeachment process was not a coup d'état, as it had been carried out in accordance with the [[:en:Constitution_of_Paraguay|Constitution of Paraguay]].&lt;ref&gt;Halvorssen, Thor, ''[https://www.forbes.com/sites/thorhalvorssen/2012/07/03/paraguay-is-not-honduras/#57bce3c72308 Paraguay is not Honduras: President Lugo's Impeachment was not a Coup] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20180730203938/https://www.forbes.com/sites/thorhalvorssen/2012/07/03/paraguay-is-not-honduras/#57bce3c72308|date=30 July 2018}}'', Forbes.com, 3 July 2012, retrieved 30 July 2018&lt;/ref&gt;

=== වර්තමාන දිනය ===
From August 2013 to 15 August 2018, the [[:en:President_of_Paraguay|President of Paraguay]] was [[:en:Horacio_Cartes|Horacio Cartes]].&lt;ref&gt;{{cite news|url=https://www.nytimes.com/2013/04/22/world/americas/horacio-cartes-wins-paraguays-presidential-election.html|title=Conservative Tobacco Magnate Wins Presidential Race in Paraguay|last=Romero|first=Simon|date=22 April 2013|work=The New York Times|access-date=7 April 2021|archive-url=https://web.archive.org/web/20171102234322/http://www.nytimes.com/2013/04/22/world/americas/horacio-cartes-wins-paraguays-presidential-election.html|archive-date=2 November 2017|url-status=live}}&lt;/ref&gt; Since 15 August 2018, the [[:en:President_of_Paraguay|President of Paraguay]] has been [[:en:Mario_Abdo_Benítez|Mario Abdo Benítez]]. They are both from the conservative [[:en:Colorado_Party_(Paraguay)|Colorado Party]].&lt;ref&gt;{{cite news|url=https://www.bbc.com/news/world-latin-america-45200965|title=New Paraguayan President Abdo Benítez sworn in|date=15 August 2018|work=BBC News|access-date=1 April 2021|archive-url=https://web.archive.org/web/20210415203558/https://www.bbc.com/news/world-latin-america-45200965|archive-date=15 April 2021|url-status=live}}&lt;/ref&gt; President Mario Abdo enjoyed a close relationship with the Brazilian far-right president (in power 2019–2022), [[:en:Jair_Bolsonaro|Jair Bolsonaro]].&lt;ref&gt;{{cite news|url=https://www.reuters.com/article/us-paraguay-president-idUSKCN1V421O|title=Paraguayan president's popularity plummets amid Brazil-linked political crisis|last=Cristaldo|first=Mariel|date=14 August 2019|work=reuters.com|access-date=1 June 2021|archive-url=https://web.archive.org/web/20210602215301/https://www.reuters.com/article/us-paraguay-president-idUSKCN1V421O|archive-date=2 June 2021|url-status=live}}&lt;/ref&gt; In February 2019, President Mario Abdo Benitez was at Bolsonaro's side when Bolsonaro praised Paraguayan military dictator Alfredo Stroessner, calling him &quot;a man of vision&quot;.&lt;ref&gt;{{cite news|url=https://abcnews.go.com/International/wireStory/brazils-bolsonaro-praises-late-paraguay-dictator-stroessner-61386307|title=Brazil's Bolsonaro praises late Paraguay dictator Stroessner|access-date=1 June 2021|archive-url=https://web.archive.org/web/20210602214208/https://abcnews.go.com/International/wireStory/brazils-bolsonaro-praises-late-paraguay-dictator-stroessner-61386307|archive-date=2 June 2021|website=[[ABC News (United States)|ABC News]]|url-status=live}}&lt;/ref&gt; In 2021, Paraguay became the first country in South America to produce electric energy in its [[:en:100%_renewable_energy|100% renewable energy]] supply. In May 2023, [[:en:Santiago_Peña|Santiago Peña]] of the long-ruling Colorado Party, won the presidential [[:en:2023_Paraguayan_general_election|election]] to succeed Mario Abdo as the next [[:en:President_of_Paraguay|President of Paraguay]].&lt;ref&gt;{{cite news|url=https://www.aljazeera.com/news/2023/5/3/amid-protests-authorities-uphold-legitimacy-of-paraguay-election|title=Amid protests, authorities uphold legitimacy of Paraguay election|access-date=26 May 2023|archive-url=https://web.archive.org/web/20230603212859/https://www.aljazeera.com/news/2023/5/3/amid-protests-authorities-uphold-legitimacy-of-paraguay-election|archive-date=3 June 2023|language=en|website=[[Al Jazeera Media Network|al Jazeera]] (aljazeera.com)|url-status=live}}&lt;/ref&gt; On 15 August 2023, Santiago Peña was sworn in as Paraguay's new president.&lt;ref&gt;{{cite news|url=https://www.reuters.com/world/americas/new-paraguayan-president-santiago-pena-sworn-2023-08-15/|title=Paraguay's President Pena sworn in, Taiwan VP in attendance|last1=Desantis|first1=Daniela|date=16 August 2023|work=Reuters|access-date=18 August 2023|archive-url=https://web.archive.org/web/20230818142608/https://www.reuters.com/world/americas/new-paraguayan-president-santiago-pena-sworn-2023-08-15/|archive-date=18 August 2023|last2=Elliott|first2=Lucinda|language=en|last3=Elliott|first3=Lucinda|url-status=live}}&lt;/ref&gt;

== යොමු කිරීම් ==
&lt;references /&gt;</text>
      <sha1>32ncb3rky4jbxcs5qgoc9abl15emet3</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>752931</id>
      <parentid>752930</parentid>
      <timestamp>2025-07-03T06:17:22Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>BuddhikaW88</username>
        <id>37808</id>
      </contributor>
      <comment>/* යටත් විජිත යුගය */</comment>
      <origin>752931</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="73525" sha1="5hgc2iqbo0dlfs9sfvmdt83owy99rgk" xml:space="preserve">
=== පූර්ව යටත් විජිත යුගය ===
ස්පාඤ්ඤ ජාතිකයන් පැමිණීමට පෙර අවම වශයෙන් සහස්‍රයක්වත් නැගෙනහිර පැරගුවේ ආදිවාසී ගුවාරානි ජනයා ජීවත් වූහ.&lt;ref&gt;{{cite web |title=Guarani Society |url=https://web.archive.org/web/20060925035916/http://lucy.ukc.ac.uk/EthnoAtlas/Hmar/Cult_dir/Culture.7843 |access-date=2025-05-17 |website=web.archive.org}}&lt;/ref&gt; බටහිර පැරගුවේ, ග්‍රාන් චාකෝ, නාමිකයන් විසින් ජනාවාස කරන ලද අතර, ඔවුන්ගෙන් වඩාත් කැපී පෙනුනේ ගුවායිකුරු ජනයා ය. පැරගුවේ ගඟ දළ වශයෙන් නැගෙනහිරින් කෘෂිකාර්මික ගුවාරානි ජනතාව සහ ග්‍රාන් චාකෝ හි බටහිරින් සංචාරක සහ අර්ධ සංචාරක ජනතාව අතර බෙදුම් රේඛාව විය. ගුවාර්කුරු නාමිකයන් ඔවුන්ගේ රණශූර සම්ප්‍රදායන් සඳහා ප්‍රසිද්ධ වූ අතර 19 වන සියවසේ අග භාගය වන තෙක් සම්පූර්ණයෙන්ම සන්සුන් නොවීය.&lt;ref&gt;The Editors of Encyclopaedia Britannica. &quot;Mbayá&quot;. ''Encyclopedia Britannica'', 15 February 2007, https://www.britannica.com/topic/Mbaya. Accessed 17 May 2025&lt;/ref&gt; මෙම ආදිවාසී ගෝත්‍ර ඔවුන්ගේ ප්‍රධාන බෙදීම්වල පදනම් වූ වෙනස් භාෂා පවුල් පහකට අයත් විය.&lt;ref name=&quot;:1&quot;&gt;{{Cite web |last=Barba |first=Paula López |date=2023-08-25 |title=El guaraní paraguayo, la lengua de la resistencia |url=https://elpais.com/america-futura/2023-08-25/el-guarani-paraguayo-la-lengua-de-la-resistencia.html |access-date=2025-05-17 |website=El País América |language=es}}&lt;/ref&gt;&lt;ref name=&quot;:2&quot;&gt;Miller, Mark D.H., Webb, Kempton E., Martin, Gene E.. &quot;Gran Chaco&quot;. Encyclopedia Britannica, 12 May. 2025, https://www.britannica.com/place/Gran-Chaco. Accessed 17 May 2025&lt;/ref&gt; විවිධ භාෂා කතා කරන කණ්ඩායම් සාමාන්‍යයෙන් සම්පත් සහ භූමි සම්බන්ධයෙන් තරඟකාරී විය. මෙම පවුල්වල ශාඛා වල භාෂා කතා කිරීමෙන් ඔවුන් තවදුරටත් ගෝත්‍රවලට බෙදා ඇත. අද වන විට වෙනම ජනවාර්ගික භාෂාමය කණ්ඩායම් 17 ක් පවතී.&lt;ref name=&quot;:1&quot; /&gt;&lt;ref name=&quot;:2&quot; /&gt;

=== යටත් විජිත යුගය ===
මෙම ප්‍රදේශයේ පළමු යුරෝපීයයන් 1516 දී ස්පාඤ්ඤ ගවේෂකයන් විය.&lt;ref name=&quot;eec&quot;&gt;{{cite report|author=Sacks, Richard S.|section=Early explorers and conquistadors|editor1-last=Hanratty|editor1-first=Dannin M.|editor2-last=Meditz|editor2-first=Sandra W.|year=1988|title=Paraguay: A country study|location=Washington, DC|publisher=U.S. [[Library of Congress]] / [[Government Printing Office|GPO]]|url=http://countrystudies.us/paraguay/2.htm|url-status=live|access-date=19 September 2009|archive-url=https://web.archive.org/web/20110919163833/http://countrystudies.us/paraguay/2.htm|archive-date=19 September 2011}}&lt;/ref&gt; ස්පාඤ්ඤ ගවේෂක ජුවාන් ද සලාසාර් ද එස්පිනෝසා 1537 අගෝස්තු 15 වන දින අසුන්සියොන් ජනාවාසය ආරම්භ කළේය. අවසානයේ නගරය පැරගුවේ ස්පාඤ්ඤ යටත් විජිත පළාතක මධ්‍යස්ථානය බවට පත්විය.

දකුණු ඇමරිකාවේ මෙම කොටසේ ජේසු නිකායික මෙහෙයුම් සහ ජනාවාස මගින් ස්වාධීන ක්‍රිස්තියානි ඉන්දියානු ජාතියක්&lt;ref name=&quot;cite wdl|#2581&quot;&gt;{{cite web |year=1732 |title=Paraguariae Provinciae Soc. Jesu cum Adiacentibg. Novissima Descriptio |trans-title=A Current Description of the Province of the Society of Jesus in Paraguay with Neighboring Areas |url=http://www.wdl.org/en/item/2581/ |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20210428011358/http://www.wdl.org/en/item/2581/ |archive-date=28 April 2021 |access-date=8 September 2015 |language=la |via=[[World Digital Library]]}}&lt;/ref&gt; නිර්මාණය කිරීමේ උත්සාහයක් දහඅටවන සියවසේදී සිදු කරන ලදී. ස්පාඤ්ඤ මෙහෙයුම් වලදී ගුවාරානි ජනගහනය එක්රැස් කිරීමට සහ ස්පාඤ්ඤ පදිංචිකරුවන් සහ පෘතුගීසි වහල් කොල්ලකරුවන් වන බැන්ඩෙයිරන්ට්ස් විසින් ක්‍රිස්තියානි ආගමට හැරවීමට උත්සාහ කිරීමට අමතරව, ගුවාරානි ජනගහනය අථත්‍ය වහල්භාවයෙන් ආරක්ෂා කිරීමට ඔවුන් ජේසු නිකායික අඩු කිරීම් වර්ධනය කළහ. පැරගුවේහි කතෝලික ධර්මය ආදිවාසී ජනයාගේ බලපෑමට ලක් විය: සමමුහුර්ත ආගම ස්වදේශීය අංග අවශෝෂණය කර ඇත. 1767 දී ස්පාඤ්ඤ කිරීටය විසින් ජේසු නිකායිකයින් පලවා හරින තෙක්, නැගෙනහිර පැරගුවේ වසර 150 ක් පමණ රෙඩියුසියෝන්වරු සමෘද්ධිමත් වූහ.&lt;ref&gt;{{Cite book |last=Ganson |first=Barbara Anne |url=https://www.google.com/books/edition/The_Guaran%C3%AD_under_Spanish_Rule_in_the_R/CG7fscxlgpUC?hl=en&amp;gbpv=1&amp;dq=isbn:9780804754958&amp;printsec=frontcover |title=The Guaraní under Spanish Rule in the Río de la Plata |date=2003 |publisher=Stanford University Press |isbn=978-0-8047-5495-8 |language=en}}&lt;/ref&gt; 18 වන සියවසේ ලා සැන්ටිසිමා ට්‍රිනිඩෑඩ් ද පරානා සහ ජෙසුස් ද තවරන්ගු යන ජේසු නිකායික දූත මණ්ඩල දෙකක නටබුන් යුනෙස්කෝව විසින් ලෝක උරුම ස්ථාන ලෙස නම් කර ඇත.

බටහිර පැරගුවේහි, ස්පාඤ්ඤ ජනාවාසකරණය සහ ක්‍රිස්තියානි ධර්මය 16 වන සියවසේ සිට සංචාරක ගුයිකුරු සහ අනෙකුත් නාමිකයන් විසින් දැඩි ලෙස ප්‍රතිරෝධය දක්වන ලදී. මෙම ජනයාගෙන් බොහෝ දෙනෙක් 18 වන සහ 19 වන සියවස් වලදී මෙස්ටිසෝ ජනගහනයට අවශෝෂණය කර ගත්හ.

=== ෆ්‍රැන්සියාවේ නිදහස සහ පාලනය ===
[[File:José_Gaspar_Rodríguez_de_Francia.jpg|link=https://en.wikipedia.org/wiki/File:Jos%C3%A9_Gaspar_Rodr%C3%ADguez_de_Francia.jpg|වම|thumb|පැරගුවේ රාජ්‍යයේ පළමු ඒකාධිපතියා වූ හොසේ ගැස්පර් රොඩ්‍රිගුස් ද ෆ්‍රැන්සියා]]
Paraguay overthrew the local Spanish administration on 14&amp;nbsp;May 1811. Paraguay's first dictator was [[:en:José_Gaspar_Rodríguez_de_Francia|José Gaspar Rodríguez de Francia]], who ruled Paraguay from 1814 until his death in 1840 with very little outside contact or influence. He intended to create a [[:en:Utopia|utopian]] society based on the [[:en:Geneva|Genevan]] theorist [[:en:Jean-Jacques_Rousseau|Jean-Jacques Rousseau]]'s [[:en:The_Social_Contract|''Social Contract'']]. Rodríguez de Francia was nicknamed ''El Supremo''.

Rodríguez de Francia established new laws that greatly reduced the powers of the Catholic church (Catholicism was then an established state religion) and the cabinet, forbade colonial citizens from marrying one another and allowed them to marry only blacks, [[:en:Mulattoes|mulattoes]] or natives, in order to break the power of colonial-era elites and to create a [[:en:Mixed-race|mixed-race]] or mestizo society. He cut off relations between Paraguay and the rest of South America. Because of Francia's restrictions of freedom, [[:en:Fulgencio_Yegros|Fulgencio Yegros]] and several other Independence-era leaders in 1820 planned a ''coup d'état'' against Francia, who discovered the plot and had its leaders either executed or imprisoned for life.

පැරගුවේ 1811 මැයි 14 වන දින ප්‍රාදේශීය ස්පාඤ්ඤ පරිපාලනය පෙරලා දැමීය. පැරගුවේහි පළමු ආඥාදායකයා වූයේ 1814 සිට 1840 දී ඔහුගේ මරණය දක්වා ඉතා සුළු බාහිර සම්බන්ධතා හෝ බලපෑමකින් පැරගුවේ පාලනය කළ ජෝස් ගැස්පර් රොඩ්‍රිගුස් ද ෆ්‍රැන්සියා ය.&lt;ref&gt;{{Cite web |title=Britain and the Paraguayan dictatorship, c. 1820-1840* |url=https://ora.ox.ac.uk/objects/uuid:3b1cd500-6c0f-4b17-8569-5fcd753d00da/files/rx633f1701}}&lt;/ref&gt; ඔහු අදහස් කළේ ජිනීවන් න්‍යායාචාර්ය ජීන්-ජැක් රූසෝගේ සමාජ ගිවිසුම මත පදනම් වූ මනෝරාජික සමාජයක් නිර්මාණය කිරීමටයි.&lt;ref&gt;{{cite web |title=War of the Triple Alliance |url=http://warofthepacific.com/warofthetriplealliance.htm |archive-url=https://web.archive.org/web/20140807073919/http://warofthepacific.com/warofthetriplealliance.htm |archive-date=7 August 2014 |access-date=14 November 2010 |website=War of the Pacific (warofthepacific.com)}}&lt;/ref&gt; රොඩ්රිගස් ඩි ෆ්‍රැන්සියා එල් සුප්‍රීමො යන ​​අන්වර්ථ නාමයෙන් හඳුන්වන ලදී.

කතෝලික පල්ලියේ බලතල බෙහෙවින් අඩු කරන නව නීති රොඩ්‍රිගස් ද ෆ්‍රැන්සියා විසින් ස්ථාපිත කරන ලද අතර (කතෝලික ධර්මය එවකට ස්ථාපිත රාජ්‍ය ආගමක් විය) සහ කැබිනට් මණ්ඩලය, යටත් විජිත පුරවැසියන් එකිනෙකා සමඟ විවාහ වීම තහනම් කළ අතර, යටත් විජිත යුගයේ ප්‍රභූන්ගේ බලය බිඳ දැමීමට සහ මිශ්‍ර-ජාතියක් හෝ මෙස්ටිසෝ සමාජයක් නිර්මාණය කිරීමට ඔවුන්ට කළු ජාතිකයන්, මුලටෝවරුන් හෝ ස්වදේශිකයන් පමණක් විවාහ කර ගැනීමට අවසර දුන්නේය.&lt;ref&gt;{{cite news|url=https://www.nytimes.com/2012/03/12/world/americas/in-paraguay-indigenous-language-with-unique-staying-power.html|title=In Paraguay, indigenous language with unique staying power|last1=Romero|first1=Simon|date=12 March 2012|newspaper=[[The New York Times]]|access-date=5 October 2015|archive-url=https://web.archive.org/web/20150930235457/http://www.nytimes.com/2012/03/12/world/americas/in-paraguay-indigenous-language-with-unique-staying-power.html|archive-date=30 September 2015|url-status=live}}&lt;/ref&gt; ඔහු පැරගුවේ සහ දකුණු ඇමරිකාවේ සෙසු ප්‍රදේශ අතර සබඳතා කපා හැරියේය. ෆ්‍රැන්සියාගේ නිදහස සීමා කිරීම නිසා, ෆුල්ජෙන්සියෝ යෙග්‍රොස් සහ තවත් නිදහස් යුගයේ නායකයින් කිහිප දෙනෙකු 1820 දී ෆ්‍රැන්සියාට එරෙහිව කුමන්ත්‍රණයක් සැලසුම් කළ අතර, කුමන්ත්‍රණය සොයාගත් ෆුල්ජෙන්සියෝ යෙග්‍රොස් එහි නායකයින් මරණ දඬුවම නියම කළේය හෝ ජීවිතාන්තය දක්වා සිරගත කළේය.&lt;ref&gt;{{cite encyclopedia |title=Colonial period |encyclopedia=[[Encyclopedia Britannica]] |url=https://www.britannica.com/place/Paraguay |access-date=5 January 2021 |archive-url=https://web.archive.org/web/20201225183757/https://www.britannica.com/place/Paraguay |archive-date=25 December 2020 |department=Paraguay |url-status=live}}&lt;/ref&gt;

=== ලෝපෙස් පවුලේ පාලනය ===
[[File:1864_Mitchell_Map_of_Brazil,_Bolivia_and_Chili_-_Geographicus_-_SouthAmericaSouth-mitchell-1864.jpg|link=https://en.wikipedia.org/wiki/File:1864_Mitchell_Map_of_Brazil,_Bolivia_and_Chili_-_Geographicus_-_SouthAmericaSouth-mitchell-1864.jpg|thumb|කලාපයේ දේශපාලන සිතියම, 1864]]
After Francia's death in 1840, Paraguay was ruled by various military officers under a new ''[[:en:Military_junta|junta militar]]'', until [[:en:Carlos_Antonio_López|Carlos Antonio López]] (allegedly Rodríguez de Francia's nephew) came to power in 1841. López modernized Paraguay and opened it to foreign commerce. He signed a [[:en:Nonaggression_pact|nonaggression pact]] with Argentina and officially declared independence of Paraguay in 1842. After López's death in 1862, power was transferred to his eldest son, [[:en:Francisco_Solano_López|Francisco Solano López]].

The regime of the López family was characterized by pervasive and rigid centralism in production and distribution. There was no distinction between the public and the private spheres, and the López family ruled the country as it would a large estate.

The government exerted control on all exports. The export of [[:en:Yerba_mate|yerba mate]] and valuable wood products maintained the balance of trade between Paraguay and the outside world. The Paraguayan government was extremely protectionist, never accepted loans from abroad and levied high [[:en:Tariff|tariffs]] against imported foreign products. This [[:en:Protectionism|protectionism]] made the society self-sufficient, and it also avoided the debt suffered by Argentina and Brazil. Slavery existed in Paraguay, although not in great numbers, until 1844, when it was legally abolished in the new constitution

1840 දී ෆ්‍රැන්සියාගේ මරණයෙන් පසු, 1841 දී කාලෝස් ඇන්ටෝනියෝ ලෝපෙස් (රොඩ්‍රිගුස් ද ෆ්‍රැන්සියාගේ බෑණනුවන් යැයි කියනු ලැබේ) බලයට පත් වන තෙක්, පැරගුවේ නව ජුන්ටා මිලිටරියක් යටතේ විවිධ හමුදා නිලධාරීන් විසින් පාලනය කරන ලදී. ලෝපෙස් පැරගුවේ නවීකරණය කර එය විදේශ වාණිජ කටයුතු සඳහා විවෘත කළේය. ඔහු ආර්ජන්ටිනාව සමඟ ආක්‍රමණශීලී නොවන ගිවිසුමක් අත්සන් කළ අතර 1842 දී පැරගුවේ නිදහස නිල වශයෙන් ප්‍රකාශ කළේය. 1862 දී ලෝපෙස්ගේ මරණයෙන් පසු බලය ඔහුගේ වැඩිමහල් පුත් ෆ්‍රැන්සිස්කෝ සොලනෝ ලෝපෙස් වෙත මාරු විය.

ලෝපෙස් පවුලේ පාලන තන්ත්‍රය නිෂ්පාදන හා බෙදා හැරීමේ පැතිරුණු සහ දෘඩ මධ්‍යවාදය මගින් සංලක්ෂිත විය. රාජ්‍ය හා පෞද්ගලික ක්ෂේත්‍ර අතර කිසිදු වෙනසක් නොතිබූ අතර, ලෝපෙස් පවුල රට පාලනය කළේ එය විශාල වතුයායක් ලෙස සලකමිනි.&lt;ref&gt;{{cite report|title=Carlos Antonio López|date=December 1988|series=Library of Congress Country Studies|publisher=U.S. [[Library of Congress]]|url=http://lcweb2.loc.gov/cgi-bin/query/r?frd/cstdy:@field(DOCID+py0019)|access-date=30 December 2005|archive-url=https://web.archive.org/web/20170816005342/http://lcweb2.loc.gov/cgi-bin/query/r?frd%2Fcstdy%3A%40field%28DOCID+py0019%29|archive-date=16 August 2017}}&lt;/ref&gt;

රජය සියලු අපනයන සඳහා පාලනය ක්‍රියාත්මක කළේය. යර්බා මේට් සහ වටිනා දැව නිෂ්පාදන අපනයනය පැරගුවේ සහ බාහිර ලෝකය අතර වෙළඳ සමතුලිතතාවය පවත්වා ගෙන ගියේය.&lt;ref&gt;{{worldhistory|section=1665|quote=Page 630}}&lt;/ref&gt; පැරගුවේ රජය අතිශයින්ම ආරක්ෂණවාදී වූ අතර, කිසි විටෙකත් විදේශයන්ගෙන් ණය ලබා නොගත් අතර ආනයනික විදේශීය නිෂ්පාදන සඳහා ඉහළ තීරුබදු අය කළේය. මෙම ආරක්ෂණවාදය සමාජය ස්වයංපෝෂිත කළ අතර, එය ආර්ජන්ටිනාව සහ බ්‍රසීලය අත්විඳින ලද ණය ද වළක්වා ගත්තේය. වහල්භාවය විශාල සංඛ්‍යාවක් නොතිබුණද, 1844 වන තෙක්, නව ආණ්ඩුක්‍රම ව්‍යවස්ථාවෙන් එය නීත්‍යානුකූලව අහෝසි කරන තෙක් පැරගුවේහි පැවතුනි.&lt;ref name=&quot;rbcg1933&quot;&gt;{{cite book |last1=Cunninghame Graham |first1=Robert Bontine |author1-link=Robert Bontine Cunninghame Graham |title=Portrait of a Dictator: Francisco Solano López |publisher=William Heinemann Ltd. |year=1933 |location=London}}&lt;/ref&gt;{{rp|39–40}}

[[:en:Francisco_Solano_López|Francisco Solano López]], the son of Carlos Antonio López, replaced his father as the President-Dictator in 1862, and generally continued the political policies of his father. Both wanted to give an international image of Paraguay as &quot;democratic and republican&quot;, but in fact, the ruling family had almost total control of all public life in the country, including church and colleges

Militarily, Carlos Antonio López modernized and expanded industry and the [[:en:Paraguayan_Army|Paraguayan Army]] and greatly strengthened the strategic defenses of Paraguay by developing the [[:en:Fortress_of_Humaitá|Fortress of Humaitá]]. The government hired more than 200 foreign technicians, who installed [[:en:Telegraph_line|telegraph lines]] and railroads to aid the expanding steel, textile, paper and ink, naval construction, weapons and gunpowder industries. The [[:en:Ybycuí|Ybycuí]] foundry, completed in 1850, manufactured cannons, mortars and bullets of all calibers. River warships were built in the shipyards of Asunción. Fortifications were built, especially along the [[:en:Apa_River|Apa River]] and in [[:en:Gran_Chaco|Gran Chaco]]. Following the death of Carlos Antonio López, these projects continued under his son Francisco Solano.

In terms of socio-economic development, the country was dubbed &quot;the most advanced Republic in South America&quot;, notably by the British judge and politician [[:en:Robert_Phillimore|Sir Robert Phillimore]].

According to George Thompson, Lieutenant Colonel of Engineers in the Paraguayan Army prior to and during the war, López's government was comparatively a good one for Paraguay:

කාලෝස් ඇන්ටෝනියෝ ලෝපෙස්ගේ පුත් ෆ්‍රැන්සිස්කෝ සොලානෝ ලෝපෙස් 1862 දී ජනාධිපති-ඒකාධිපතියා ලෙස තම පියා වෙනුවට පත් වූ අතර සාමාන්‍යයෙන් ඔහුගේ පියාගේ දේශපාලන ප්‍රතිපත්ති දිගටම කරගෙන ගියේය. දෙදෙනාම පැරගුවේ &quot;ප්‍රජාතන්ත්‍රවාදී සහ ජනරජ&quot; ලෙස ජාත්‍යන්තර ප්‍රතිරූපයක් ලබා දීමට කැමති වූ නමුත් ඇත්ත වශයෙන්ම, පාලක පවුලට පල්ලිය සහ විද්‍යාල ඇතුළුව රටේ සියලුම මහජන ජීවිතය සම්පූර්ණයෙන්ම පාහේ පාලනය කිරීමට හැකි විය.&lt;ref name=&quot;rbcg1933&quot; /&gt;{{rp|41–42}}

මිලිටරිමය වශයෙන්, කාලෝස් ඇන්ටෝනියෝ ලෝපෙස් කර්මාන්තය සහ පැරගුවේ හමුදාව නවීකරණය කර පුළුල් කළ අතර හුමයිටා බලකොටුව සංවර්ධනය කිරීමෙන් පැරගුවේ උපායමාර්ගික ආරක්ෂක විශාල වශයෙන් ශක්තිමත් කළේය.&lt;ref&gt;Robert Cowley, ''The Reader's Encyclopedia to Military History''. New York, New York: Houston Mifflin, 1996. Page 479.&lt;/ref&gt; රජය විදේශීය කාර්මික ශිල්පීන් 200 කට වැඩි පිරිසක් බඳවා ගත් අතර, ඔවුන් පුළුල් වන වානේ, රෙදිපිළි, කඩදාසි සහ තීන්ත, නාවික ඉදිකිරීම්, ආයුධ සහ වෙඩි බෙහෙත් කර්මාන්ත සඳහා ආධාර කිරීම සඳහා විදුලි පණිවුඩ මාර්ග සහ දුම්රිය මාර්ග ස්ථාපනය කළහ. 1850 දී නිම කරන ලද යිබිකුයි වාත්තු කර්මාන්ත ශාලාව, සියලු කැලිබර් වල කාලතුවක්කු, මෝටාර් සහ උණ්ඩ නිෂ්පාදනය කළේය. ගංගා යුද නැව් ඉදිකරන ලද්දේ අසුන්සියොන් නැව් අංගනවල ය. විශේෂයෙන් අපා ගඟ දිගේ සහ ග්‍රාන් චාකෝ හි බලකොටු ඉදිකරන ලදී.&lt;ref name=&quot;Hooker&quot;&gt;Hooker, T.D., 2008, The Paraguayan War, Nottingham: Foundry Books, {{ISBN|1901543153}}&lt;/ref&gt;{{rp|22}} කාලෝස් ඇන්ටෝනියෝ ලෝපෙස්ගේ අභාවයෙන් පසුව, මෙම ව්‍යාපෘති ඔහුගේ පුත් ෆ්‍රැන්සිස්කෝ සොලානෝ යටතේ දිගටම පැවතුනි.

සමාජ-ආර්ථික සංවර්ධනය සම්බන්ධයෙන් ගත් කල, රට &quot;දකුණු ඇමරිකාවේ වඩාත්ම දියුණු ජනරජය&quot; ලෙස නම් කරන ලදී, විශේෂයෙන් බ්‍රිතාන්‍ය විනිසුරු සහ දේශපාලනඥයා වූ සර් රොබට් ෆිලිමෝර් විසින්.&lt;ref&gt;Robert Phillimore (1860), ''A Statement of the Facts of the Controversy Between the Governments of Great Britain and Paraguay'', page 2. William Moore Printing, Washington D.C., USA.&lt;/ref&gt;


යුද්ධයට පෙර සහ යුද්ධය අතරතුර පැරගුවේ හමුදාවේ ලුතිනන් කර්නල් ඉංජිනේරු ජෝර්ජ් තොම්සන්ට අනුව, ලෝපෙස්ගේ රජය පැරගුවේට සාපේක්ෂව හොඳ එකක් විය:{{blockquote|ඔහුගේ (ඇන්ටෝනියෝ ලෝපෙස්) පාලන සමයේදී පැරගුවේ පුරා ජීවිතය සහ දේපළ මෙතරම් සුරක්ෂිතව පැවතියේ ලෝකයේ වෙනත් කිසිදු රටක විය නොහැක. අපරාධ පාහේ නොදන්නා දෙයක් වූ අතර, සිදු වූ විට වහාම අනාවරණය වී දඬුවම් කරන ලදී. බොහෝ දෙනා, සමහර විට, වඩාත්ම සතුටින් සිටි අය විය හැකිය. ජීවනෝපායක් ලබා ගැනීම සඳහා ඔවුන්ට කිසිදු වැඩක් කිරීමට අපහසු විය. සෑම පවුලකටම තමන්ගේම භූමියේ තමන්ගේම නිවසක් හෝ පැල්පතක් තිබුණි. ඔවුන් දින කිහිපයකින් තමන්ගේම පරිභෝජනය සඳහා ප්‍රමාණවත් දුම්කොළ, බඩ ඉරිඟු සහ මැන්ඩියෝකා වගා කළහ [...]. සෑම පැල්පතකම දොඩම් වත්තක් [...] සහ එළදෙනුන් කිහිප දෙනෙකු ද සිටි බැවින්, ඔවුන් වසර පුරාම පාහේ සුළු අවශ්‍යතාවයකින් සිටියහ [...]. ඇත්ත වශයෙන්ම, ඉහළ පන්ති යුරෝපීය ක්‍රමයට වඩා ජීවත් විය...|ජෝර්ජ් තොම්සන්, සී.ඊ.&lt;ref&gt;{{cite book |last1 = Thompson | first1=George |year=1869
 |title = The War in Paraguay: With a historical sketch of the country and its people and notes upon the military engineering of the war. |publisher = Longmans and Green Co. |location = London |page=10}}&lt;/ref&gt;}}

=== පැරගුවේ යුද්ධය (1864–1870) ===
[[File:FRANCISCO_SOLANO_LOPEZ_(From_a_Photograph_taken_in_1859).jpg|link=https://en.wikipedia.org/wiki/File:FRANCISCO_SOLANO_LOPEZ_(From_a_Photograph_taken_in_1859).jpg|thumb|ෆ්‍රැන්සිස්කෝ සොලානෝ ලෝපෙස්]]
On 12&amp;nbsp;October 1864, despite Paraguayan ultimatums, [[:en:Empire_of_Brazil|Brazil]] (allied with the Argentine Government under General [[:en:Bartolomé_Mitre|Bartolomé Mitre]] and the rebellious [[:en:Colorado_Party_(Uruguay)|Uruguayan colorados]] led by Gen. [[:en:Venancio_Flores|Venancio Flores]]) invaded the Republic of Uruguay in order to overthrow the government of that time (which was under the rule of the [[:en:National_Party_(Uruguay)|Blanco Party]], an ally of López), thus starting the [[:en:Paraguayan_War|Paraguayan War]].

The Paraguayans, led by the [[:en:Grand_marshal|Marshal of the Republic]] [[:en:Francisco_Solano_López|Francisco Solano López]], retaliated by [[:en:Mato_Grosso_Campaign|attacking Mato Grosso]] on 15 December 1864 and later declared war against Argentina on 23 March 1865. The Blanco Government was toppled and replaced by a Colorado government under General Venancio Flores on 22 February 1865. Afterward, the [[:en:Argentine_Republic|Argentine Republic]], the [[:en:Empire_of_Brazil|Empire of Brazil]] and the Republic of Uruguay signed the [[:en:Treaty_of_the_Triple_Alliance|Secret Treaty of the Triple Alliance]] against the Paraguayan Government on 1 May 1865.

1864 ඔක්තෝබර් 12 වන දින, පැරගුවේ අවසාන නිවේදන නොතකා, බ්‍රසීලය (ජෙනරාල් බාර්ටොලෝම් මිට්‍රේ යටතේ ආර්ජන්ටිනා රජය සහ ජෙනරාල් වෙනන්සියෝ ෆ්ලෝරස්ගේ නායකත්වයෙන් යුත් කැරලිකාර උරුගුවේ කොලරාඩෝස් සමඟ සන්ධානගත විය) එකල රජය පෙරලා දැමීම සඳහා උරුගුවේ ජනරජය ආක්‍රමණය කළේය (එය ලෝපෙස්ගේ මිත්‍රයෙකු වූ බ්ලැන්කෝ පක්ෂයේ පාලනය යටතේ විය),{{efn|The Blanco Party of Uruguay, hardline right wing and reactionary at those days, was in the Uruguayan Government during the outbreak of the war and were allies of the Paraguayan Government.&lt;ref&gt;{{cite book |first=Luis Alberto |last=de&amp;nbsp;Herrera |year=1927 |title=El Drama del 65 – La Culpa Mitrista |pages=11–33 |publisher=Bareiro y Ramos |location=Montevideo, Uruguay}} — classic book by Blanco leader&lt;/ref&gt;}} මේ අනුව පැරගුවේ යුද්ධය ආරම්භ විය.{{efn|[[Richard Francis Burton|Burton]], a witness of the conflict, marks this date (12–16 October 1864) as the real beginning of the war. He writes (and it is the most logic account, considering the facts): ''The Brazilian Army invades the [[Banda Oriental]], despite the protestations of President López, who declared that such invasion would be held a &quot;casus belli&quot;''.&lt;ref&gt;{{cite book |first=Richard Francis, Sir |last=Burton |author-link=Richard Francis Burton |year=1870 |title=Letters from the Battlefields of Paraguay |page=76 |publisher=Tinsley Brothers |location=London}}&lt;/ref&gt;}}

ජනරජයේ මාර්ෂල් ෆ්‍රැන්සිස්කෝ සොලානෝ ලෝපෙස්ගේ නායකත්වයෙන් යුත් පැරගුවේ ජාතිකයන් 1864 දෙසැම්බර් 15 වන දින මැටෝ ග්‍රෝසෝට පහර දීමෙන් පළිගත් අතර පසුව 1865 මාර්තු 23 වන දින ආර්ජන්ටිනාවට එරෙහිව යුද්ධ ප්‍රකාශ කළහ. බ්ලැන්කෝ රජය පෙරලා දමා 1865 පෙබරවාරි 22 වන දින ජෙනරාල් වෙනන්සියෝ ෆ්ලෝරස් යටතේ කොලරාඩෝ රජයක් විසින් ප්‍රතිස්ථාපනය කරන ලදී. පසුව, ආර්ජන්ටිනා ජනරජය, බ්‍රසීල අධිරාජ්‍යය සහ උරුගුවේ ජනරජය 1865 මැයි 1 වන දින පැරගුවේ රජයට එරෙහිව ත්‍රිත්ව සන්ධානයේ රහස් ගිවිසුමට අත්සන් තැබීය.&lt;ref&gt;{{cite book |author=Pomer, León |title=La Guerra del Paraguay: Estado, política y negocios |publisher=Editorial Colihue |year=2008 |location=Buenos Aires, Argentina |pages=240–241 |language=es}}&lt;/ref&gt;


ටුයුටි සටන, 1866 මැයි


20 වන සියවස


ස්ට්‍රෝස්නර් යුගය, 1954–1989

On 24 May 1866, the [[:en:Battle_of_Tuyutí|Battle of Tuyutí]] led to the loss of 6,000 men when a Paraguayan attack was repelled by the Allies. It was marked as the bloodiest battle in South America during the war.

The Paraguayans put up a ferocious resistance but ultimately lost in 1870 in the [[:en:Battle_of_Cerro_Corá|Battle of Cerro Corá]], where Marshal Solano López refused to surrender and died in action. The real causes of this war, which remains the bloodiest international conflict in the history of [[:en:The_Americas|The Americas]], are still highly debatable.

1866 මැයි 24 වන දින, ටුයුටි සටනේදී පැරගුවේ ප්‍රහාරයක් මිත්‍ර පාක්ෂිකයින් විසින් මැඩපැවැත්වූ විට මිනිසුන් 6,000 ක් අහිමි විය. එය යුද්ධය අතරතුර දකුණු ඇමරිකාවේ ලේ වැකි සටන ලෙස සලකුණු විය.

පැරගුවේ ජාතිකයන් දරුණු ප්‍රතිරෝධයක් දැක්වූ නමුත් අවසානයේ 1870 දී සෙරෝ කෝරා සටනේදී පරාජයට පත් වූ අතර එහිදී මාෂල් සොලානෝ ලෝපෙස් යටත් වීම ප්‍රතික්ෂේප කර සටනේදී මිය ගියේය.&lt;ref&gt;{{cite book |author=Hooker, T.D. |title=The Paraguayan War |publisher=Foundry Books |year=2008 |isbn=978-1901543155 |location=Nottingham, UK |pages=105–108}}&lt;/ref&gt; ඇමරිකානු ඉතිහාසයේ ලේ වැකි ජාත්‍යන්තර ගැටුම ලෙස පවතින මෙම යුද්ධයේ සැබෑ හේතු තවමත් බෙහෙවින් විවාදාත්මක ය.{{efn|The classical view asserts that Francisco Solano López's expansionist and hegemonic views are the main reason for the outbreak of the conflict. The traditional Paraguayan view, held by the &quot;''lopistas''&quot; (supporters of Solano López in Paraguay and elsewhere), holds that Paraguay acted in self-defense and for the protection of the equilibrium of the Plate Basin. This view is usually contested by the &quot;''anti-lopistas''&quot; (known in Paraguay as &quot;''legionarios''&quot;), who favored the &quot;Triple Alliance&quot;. Revisionist views from right and left national populists put a great emphasis on the influence of the British Empire, a view that a majority of historians reject.{{citation needed|date=June 2023}}}}[[File:TuyutiDetail.jpg|link=https://en.wikipedia.org/wiki/File:TuyutiDetail.jpg|thumb|ටුයුටි සටන, 1866 මැයි]]
Paraguay lost 25–33% of its territory to Argentina and Brazil, paid an enormous war debt, and sold large amounts of national properties to stabilize its internal budget. The worst consequence of the war was the catastrophic loss of population. At least 50% of Paraguayans died during the conflict, numbers to which it took many decades for the country to return. Of the disaster suffered by the Paraguayans at the outcome of the war, [[:en:William_D._Rubinstein|William D. Rubinstein]] wrote:

&quot;The normal estimate is that of a Paraguayan population of somewhere between 450,000 and 900,000, only 220,000 survived the war, of whom only 28,000 were adult males.&quot;

During the pillaging of Asunción in 1869, the [[:en:Imperial_Brazilian_Army|Imperial Brazilian Army]] packed up and transported the Paraguayan National Archives to [[:en:Rio_de_Janeiro|Rio de Janeiro]] Brazil's records from the war have remained classified. This has made Paraguayan history in the colonial and early national periods difficult to research and study.

පැරගුවේ රාජ්‍යය තම භූමියෙන් 25–33% ක් ආර්ජන්ටිනාවට සහ බ්‍රසීලයට අහිමි කර, දැවැන්ත යුද ණයක් ගෙවා, එහි අභ්‍යන්තර අයවැය ස්ථාවර කිරීම සඳහා විශාල ජාතික දේපළ විකුණා දැමීය. යුද්ධයේ නරකම ප්‍රතිවිපාකය වූයේ ජනගහනයේ ව්‍යසනකාරී අලාභයයි. ගැටුම අතරතුර පැරගුවේ වැසියන්ගෙන් අවම වශයෙන් 50% ක් මිය ගිය අතර, එම සංඛ්‍යාව රට නැවත පැමිණීමට දශක ගණනාවක් ගත විය. යුද්ධයේ ප්‍රතිඵලයක් ලෙස පැරගුවේ වැසියන් අත්විඳි ව්‍යසනයෙන්, විලියම් ඩී. රූබින්ස්ටයින් මෙසේ ලිවීය:

&quot;සාමාන්‍ය ඇස්තමේන්තුව වන්නේ 450,000 ත් 900,000 ත් අතර පැරගුවේ ජනගහනයක, යුද්ධයෙන් දිවි ගලවා ගත්තේ 220,000 ක් පමණක් වන අතර, ඔවුන්ගෙන් 28,000 ක් පමණක් වැඩිහිටි පිරිමින් ය.&quot;&lt;ref&gt;{{Cite book |last=Rubinsein |first=W.D. |url=https://books.google.com/books?id=nMMAk4VwLLwC |title=Genocide: a history |publisher=Pearson Education |year=2004 |isbn=0-582-50601-8 |page=94 |access-date=18 October 2015 |archive-url=https://web.archive.org/web/20150910110549/https://books.google.com/books?id=nMMAk4VwLLwC |archive-date=10 September 2015 |url-status=live}}&lt;/ref&gt;

1869 දී අසුන්සියොන් කොල්ලකෑමේදී, අධිරාජ්‍ය බ්‍රසීලියානු හමුදාව පැරගුවේ ජාතික ලේඛනාගාරය ඇසුරුම් කර රියෝ ද ජැනයිරෝ වෙත ප්‍රවාහනය කළේය.&lt;ref&gt;{{cite book |last=Sanchez Quell |first=Hipólito |title=Los 50.000 Documentos Paraguayos Llevados al Brasil |publisher=Ediciones Comuneros |year=2006 |location=Asunción, Paraguay}}&lt;/ref&gt;{{efn|Some of the documents taken by Brasil during the war, were returned to Paraguay in the collection known as &quot;Colección de Río Branco&quot;, nowadays in the National Archives of Asunción, Paraguay.}} යුද්ධයෙන් බ්‍රසීලයේ වාර්තා වර්ගීකරණය කර ඇත. මෙය යටත් විජිත සහ මුල් ජාතික කාලවලදී පැරගුවේ ඉතිහාසය පර්යේෂණ කිරීම සහ අධ්‍යයනය කිරීම දුෂ්කර කර ඇත.&lt;ref name=&quot;Weinstein-2007-04&quot;&gt;{{cite magazine|last=Weinstein|first=Barbara|date=1 April 2007|title=Let the sunshine in: Government records and national insecurities|url=http://www.historians.org/perspectives/issues/2007/0704/0704pre1.cfm|url-status=live|department=From the President|edition=online|publisher=[[American Historical Association]]|volume=45|issue=4|archive-url=https://web.archive.org/web/20121008191444/http://www.historians.org/perspectives/issues/2007/0704/0704pre1.cfm|archive-date=8 October 2012|access-date=5 October 2012|magazine=[[Perspectives on History]]}}&lt;/ref&gt;

=== 20 වන සියවස ===
[[File:Chacokrieg.jpg|link=https://en.wikipedia.org/wiki/File:Chacokrieg.jpg|thumb|ග්‍රාන් චාකෝ යනු චාකෝ යුද්ධයේ ස්ථානය (1932–35), එහිදී බොලිවියාව මතභේදාත්මක භූමියෙන් වැඩි කොටසක් පැරගුවේට අහිමි විය.]]
In 1904 the Liberal revolution against the rule of Colorados broke out. The Liberal rule started a period of great political instability. Between 1904 and 1954 Paraguay had thirty-one [[:en:President_of_Paraguay|presidents]], most of whom were removed from office by force. Conflicts between the factions of the ruling Liberal party led to the [[:en:Paraguayan_Civil_War_(1922)|Paraguayan Civil War of 1922]].

The unresolved border conflict with Bolivia over the Chaco region finally erupted in the early 1930s in the [[:en:Chaco_War|Chaco War]]. After both sides suffered great losses, Paraguay defeated Bolivia and established its sovereignty over most of the disputed Chaco region. After the war, military officers used popular dissatisfaction with the Liberal politicians to seize the power for themselves. On 17&amp;nbsp;February 1936, the [[:en:February_Revolution_(Paraguay)|February Revolution]] brought colonel [[:en:Rafael_Franco|Rafael Franco]] to power. Between 1940 and 1948, the country was ruled by general [[:en:Higinio_Morínigo|Higinio Morínigo]]. Dissatisfaction with his rule resulted in the [[:en:Paraguayan_Civil_War_(1947)|Paraguayan civil war of 1947]]. In its aftermath [[:en:Alfredo_Stroessner|Alfredo Stroessner]] began involvement in a string of plots, which resulted in his military [[:en:1954_Paraguayan_coup_d'état|coup d'état of 4&amp;nbsp;May 1954]]. In the aftermath of [[:en:World_War_II|World War II]], Paraguay became a hideout for [[:en:Ratlines_(World_War_II_aftermath)|Nazi fugitives]] accused of war crimes.

1904 දී කොලරාඩෝස් පාලනයට එරෙහිව ලිබරල් විප්ලවය ඇති විය. ලිබරල් පාලනය මහා දේශපාලන අස්ථාවරත්වයේ කාල පරිච්ඡේදයක් ආරම්භ කළේය. 1904 සහ 1954 අතර පැරගුවේ ජනාධිපතිවරුන් තිස් එක් දෙනෙකු සිටි අතර, ඔවුන්ගෙන් බොහෝ දෙනෙක් බලහත්කාරයෙන් තනතුරුවලින් ඉවත් කරන ලදී.&lt;ref&gt;{{cite report|last1=Hanratty|first1=Dannin M.|last2=Meditz|first2=Sandra W.|year=1988|title=Paraguay: A country study|location=Washington, DC|publisher=U.S. [[Library of Congress]] / [[Government Printing Office|GPO]]|url=http://countrystudies.us/paraguay/2.htm|url-status=live|access-date=19 September 2009|archive-url=https://web.archive.org/web/20110919163833/http://countrystudies.us/paraguay/2.htm|archive-date=19 September 2011}}&lt;/ref&gt; පාලක ලිබරල් පක්ෂයේ කණ්ඩායම් අතර ගැටුම් 1922 පැරගුවේ සිවිල් යුද්ධයට හේතු විය.

චාකෝ කලාපය සම්බන්ධයෙන් බොලිවියාව සමඟ ඇති වූ නොවිසඳුණු දේශසීමා ගැටුම අවසානයේ 1930 ගණන්වල මුල් භාගයේදී චාකෝ යුද්ධයේදී පුපුරා ගියේය. දෙපාර්ශ්වයම විශාල පාඩු ලැබීමෙන් පසු, පැරගුවේ බොලිවියාව පරාජය කර මතභේදාත්මක චාකෝ කලාපයේ වැඩි කොටසක් මත තම ස්වෛරීභාවය ස්ථාපිත කළේය. යුද්ධයෙන් පසු, හමුදා නිලධාරීන් ලිබරල් දේශපාලනඥයන් කෙරෙහි ඇති මහජන අතෘප්තිය යොදාගෙන බලය අල්ලා ගත්හ. 1936 පෙබරවාරි 17 වන දින, පෙබරවාරි විප්ලවය කර්නල් රෆායෙල් ෆ්‍රැන්කෝ බලයට පත් කළේය. 1940 සහ 1948 අතර, ජෙනරාල් හිගිනියෝ මොරිනිගෝ විසින් රට පාලනය කරන ලදී. ඔහුගේ පාලනය පිළිබඳ අතෘප්තිය 1947 පැරගුවේ සිවිල් යුද්ධයට හේතු විය.&lt;ref&gt;{{cite web |title=Paraguay civil war 1947 |url=http://www.onwar.com/aced/nation/pat/paraguay/fparaguay1947.htm |url-status=dead |archive-url=https://web.archive.org/web/20100103214118/http://onwar.com/aced/nation/pat/paraguay/fparaguay1947.htm |archive-date=3 January 2010 |access-date=2 May 2010 |website=Onwar.com}}&lt;/ref&gt; එහි ප්‍රතිඵලයක් ලෙස ඇල්ෆ්‍රෙඩෝ ස්ට්‍රෝස්නර් කුමන්ත්‍රණ මාලාවකට සම්බන්ධ වීමට පටන් ගත් අතර, එහි ප්‍රතිඵලයක් ලෙස 1954 මැයි 4 වන දින ඔහුගේ හමුදා කුමන්ත්‍රණය සිදු විය. දෙවන ලෝක යුද්ධයෙන් පසු, පැරගුවේ යුද අපරාධ සම්බන්ධයෙන් චෝදනා ලැබූ නාසි පලාගිය අයගේ සැඟවුණු ස්ථානයක් බවට පත්විය.

=== ස්ට්‍රෝස්නර් යුගය, 1954–1989 ===
A series of unstable governments ensued until the establishment in 1954 of the regime of dictator [[:en:Alfredo_Stroessner|Alfredo Stroessner]], who remained in office for more than three decades until 1989. Paraguay was modernized to some extent under Stroessner's regime, although his rule was marked by extensive human rights abuses.

Stroessner and the ''Colorado'' party ruled the country from 1954 to 1989. The dictator oversaw an era of economic expansion, but also had a poor human rights and environmental record (see &quot;Political History&quot;). Paraguay actively participated in [[:en:Operation_Condor|Operation Condor]]. Torture and death for political opponents was routine. After his overthrow, the ''Colorado'' continued to dominate national politics until 2008.

The splits in the ''Colorado'' Party in the 1980s, and the prevailing conditions – Stroessner's advanced age, the character of the regime, the economic downturn, and [[:en:International_isolation|international isolation]] – were catalysts for anti-regime demonstrations and statements by the opposition prior to the 1988 general elections.{{Citation needed|date=January 2010}}

1989 දක්වා දශක තුනකට වැඩි කාලයක් ධුරයේ රැඳී සිටි ඒකාධිපති ඇල්ෆ්‍රෙඩෝ ස්ට්‍රෝස්නර්ගේ පාලන තන්ත්‍රය 1954 දී ස්ථාපිත කරන තෙක් අස්ථාවර ආණ්ඩු මාලාවක් ඇති විය. ස්ට්‍රෝස්නර්ගේ පාලනය යටතේ පැරගුවේ යම් දුරකට නවීකරණය කරන ලදී, නමුත් ඔහුගේ පාලනය පුළුල් මානව හිමිකම් උල්ලංඝනයන්ගෙන් සලකුණු විය.&lt;ref&gt;{{cite news|url=https://www.washingtonpost.com/wp-dyn/content/article/2006/08/16/AR2006081601729.html|title=Alfredo Stroessner; Paraguayan dictator|last=Bernstein|first=Adam|date=17 August 2006|newspaper=[[The Washington Post]]|access-date=2 May 2010|archive-url=https://web.archive.org/web/20110516121443/http://www.washingtonpost.com/wp-dyn/content/article/2006/08/16/AR2006081601729.html|archive-date=16 May 2011|location=Washington, DC|url-status=live}}&lt;/ref&gt;

ස්ට්‍රෝස්නර් සහ කොලරාඩෝ පක්ෂය 1954 සිට 1989 දක්වා රට පාලනය කළහ. ඒකාධිපතියා ආර්ථික ප්‍රසාරණයේ යුගයක් අධීක්ෂණය කළ නමුත් දුර්වල මානව හිමිකම් සහ පාරිසරික වාර්තාවක් ද තිබුණි (&quot;දේශපාලන ඉතිහාසය&quot; බලන්න). පැරගුවේ ඔපරේෂන් කොන්ඩෝර් හි ක්‍රියාකාරීව සහභාගී විය.&lt;ref&gt;{{cite web |last=Dinges |first=John |title=Operation Condor |url=http://www.latinamericanstudies.org/chile/operation-condor.htm |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20180722031734/http://www.latinamericanstudies.org/chile/operation-condor.htm |archive-date=22 July 2018 |access-date=6 July 2018 |website=latinamericanstudies.org |publisher=[[Columbia University]]}}&lt;/ref&gt; දේශපාලන විරුද්ධවාදීන්ට වධහිංසා පැමිණවීම සහ මරණය සාමාන්‍ය දෙයක් විය. ඔහුගේ බලයෙන් පහ කිරීමෙන් පසුව, කොලරාඩෝ 2008 දක්වා ජාතික දේශපාලනය ආධිපත්‍යය දැරීය.

1980 ගණන්වල කොලරාඩෝ පක්ෂයේ බෙදීම් සහ පැවති තත්වයන් - ස්ට්‍රෝස්නර්ගේ වයස, පාලන තන්ත්‍රයේ ස්වභාවය, ආර්ථික පසුබෑම සහ ජාත්‍යන්තර හුදකලාව - 1988 මහ මැතිවරණයට පෙර විපක්ෂයේ පාලන තන්ත්‍ර විරෝධී පෙළපාලි සහ ප්‍රකාශ සඳහා උත්ප්‍රේරක විය.

''[[:en:Authentic_Radical_Liberal_Party|PLRA]]'' leader [[:en:Domingo_Laíno|Domingo Laíno]] served as the focal point of the opposition in the second half of the 1980s. The government's effort to isolate Laíno by exiling him in 1982 had backfired. On his sixth attempt to reenter the country in 1986, Laíno returned with three television crews from the U.S., a former United States ambassador to Paraguay, and a group of Uruguayan and Argentine congressmen. Despite the international contingent, the police violently barred Laíno's return.

The Stroessner regime relented in April&amp;nbsp;1987, and permitted Laíno to return to Asunción. Laíno took the lead in organizing demonstrations and reducing infighting among the opposition party. The opposition was unable to reach agreement on a common strategy regarding the elections, with some parties advocating abstention, and others calling for blank voting. The parties held numerous 'lightning demonstrations' (''mítines relámpagos''), especially in rural areas. Such demonstrations were gathered and quickly disbanded before the arrival of the [[:en:Police|police]].

1980 ගණන්වල දෙවන භාගයේදී විපක්ෂයේ කේන්ද්‍රස්ථානය ලෙස PLRA නායක ඩොමින්ගෝ ලයිනෝ සේවය කළේය. 1982 දී ලයිනෝව පිටුවහල් කිරීමෙන් ඔහුව හුදකලා කිරීමට රජය දැරූ උත්සාහය අසාර්ථක විය. 1986 දී නැවත රටට ඇතුළු වීමට ඔහු දැරූ හයවන උත්සාහයේදී, ලයිනෝ එක්සත් ජනපදයේ රූපවාහිනී කණ්ඩායම් තුනක්, පැරගුවේ හි හිටපු එක්සත් ජනපද තානාපතිවරයෙකු සහ උරුගුවේ සහ ආර්ජන්ටිනාවේ කොන්ග්‍රස් සභිකයින් කණ්ඩායමක් සමඟ ආපසු පැමිණියේය. ජාත්‍යන්තර බලඇණිය තිබියදීත්, පොලිසිය ප්‍රචණ්ඩ ලෙස ලයිනෝගේ නැවත පැමිණීම තහනම් කළේය.&lt;ref&gt;{{cite web |title=Paraguay 1987, Chapter 4 |url=http://www.cidh.org/countryrep/Paraguay87eng/chap.4.htm |archive-url=https://web.archive.org/web/20210507100105/http://www.cidh.org/countryrep/Paraguay87eng/chap.4.htm |archive-date=7 May 2021 |website=[[Inter-American Commission on Human Rights]] (cidh.org)}}&lt;/ref&gt;

1987 අප්‍රේල් මාසයේදී ස්ට්‍රෝස්නර් පාලනය පසුබැස ගිය අතර, ලයිනෝට අසුන්සියොන් වෙත නැවත පැමිණීමට අවසර දුන්නේය. විරෝධතා සංවිධානය කිරීමට සහ විරුද්ධ පක්ෂය අතර ගැටුම් අඩු කිරීමට ලයිනෝ පෙරමුණ ගත්තේය. මැතිවරණ සම්බන්ධයෙන් පොදු උපාය මාර්ගයක් පිළිබඳව එකඟතාවයකට පැමිණීමට විපක්ෂයට නොහැකි වූ අතර, සමහර පක්ෂ ඡන්දය දීමෙන් වැළකී සිටීමට පක්ෂව සිටි අතර, තවත් සමහරු හිස් ඡන්දය ප්‍රකාශ කිරීම ඉල්ලා සිටියහ. පක්ෂ විශේෂයෙන් ග්‍රාමීය ප්‍රදේශවල 'අකුණු සැර' (mítines relámpagos) ගණනාවක් පැවැත්වීය. එවැනි පෙළපාලි එක්රැස් කර පොලිසිය පැමිණීමට පෙර ඉක්මනින් විසුරුවා හරින ලදී.


In response to the upsurge in opposition activities, Stroessner condemned the Accord for advocating &quot;sabotage of the general elections and disrespect of the law&quot;. He used national police and civilian [[:en:Vigilantes|vigilantes]] of the ''Colorado'' Party to break up demonstrations. A number of opposition leaders were imprisoned or otherwise harassed. , another key leader of the ''PLRA'', was imprisoned for four months in 1987 on charges of sedition. In early February 1988, police arrested 200&amp;nbsp;people attending a National Coordinating Committee meeting in [[:en:Coronel_Oviedo|Coronel Oviedo]]. Laíno and several other opposition figures were arrested before dawn on the day of the election, 14&amp;nbsp;February, and held for twelve hours. The government declared Stroessner's reelection with 89% of the vote.

The opposition attributed the results in part to the virtual Colorado monopoly on the mass media. They noted that 53% of those polled indicated that there was an &quot;uneasiness&quot; in Paraguayan society. 74% believed that the political situation needed changes, including 45% who wanted a substantial or total change. Finally, 31% stated that they planned to abstain from voting in the February elections.{{Citation needed|date=September 2008}}

විපක්ෂ ක්‍රියාකාරකම්වල නැගිටීමට ප්‍රතිචාර වශයෙන්, ස්ට්‍රෝස්නර් &quot;මහ මැතිවරණය කඩාකප්පල් කිරීම සහ නීතියට අගෞරව කිරීම&quot; වෙනුවෙන් පෙනී සිටීම සම්බන්ධයෙන් ගිවිසුම හෙළා දුටුවේය. ඔහු ජාතික පොලිසිය සහ කොලරාඩෝ පක්ෂයේ සිවිල් සුපරීක්ෂකයින් යොදා ගනිමින් පෙළපාලි බිඳ දැමීය. විපක්ෂ නායකයින් ගණනාවක් සිරගත කරන ලදී හෝ වෙනත් ආකාරයකින් හිරිහැර කරන ලදී. PLRA හි තවත් ප්‍රධාන නායකයෙකු වූ {{ill|Hermes Rafael Saguier|es}} 1987 දී රාජද්‍රෝහී චෝදනා මත මාස හතරක් සිරගත කරන ලදී. 1988 පෙබරවාරි මස මුලදී, කොරොනල් ඔවියෙඩෝ හි පැවති ජාතික සම්බන්ධීකරණ කමිටු රැස්වීමකට සහභාගී වූ පුද්ගලයින් 200 දෙනෙකු පොලිසිය අත්අඩංගුවට ගත්තේය. පෙබරවාරි 14 වන දින මැතිවරණ දිනයේ උදාවීමට පෙර ලයිනෝ සහ තවත් විපක්ෂ පුද්ගලයින් කිහිප දෙනෙකු අත්අඩංගුවට ගෙන පැය දොළහක් පැවැත්විණි. රජය 89% ක ඡන්ද ප්‍රතිශතයකින් ස්ට්‍රෝස්නර් නැවත තේරී පත්වීම ප්‍රකාශ කළේය.&lt;ref&gt;{{cite news|url=https://www.nytimes.com/1988/02/15/world/paraguayan-wins-his-eighth-term.html?scp=3&amp;sq=Paraguay%20february%201988&amp;st=cse|title=Paraguayan wins his eighth term|date=15 February 1988|newspaper=[[The New York Times]]|archive-url=https://web.archive.org/web/20170816064442/http://www.nytimes.com/1988/02/15/world/paraguayan-wins-his-eighth-term.html?scp=3&amp;sq=Paraguay%20february%201988&amp;st=cse|archive-date=16 August 2017}}&lt;/ref&gt;

විපක්ෂය ප්‍රතිඵලවලට අර්ධ වශයෙන් ජනමාධ්‍ය මත අතථ්‍ය කොලරාඩෝ ඒකාධිකාරයට ආරෝපණය කළේය. පැරගුවේ සමාජය තුළ &quot;නොසන්සුන්තාවයක්&quot; පවතින බව මත විමසුමට ලක් වූවන්ගෙන් 53% ක් සඳහන් කළ බව ඔවුන් සඳහන් කළහ. දේශපාලන තත්ත්වයට වෙනස්කම් අවශ්‍ය බව 74% ක් විශ්වාස කළ අතර, සැලකිය යුතු හෝ සම්පූර්ණ වෙනසක් අවශ්‍ය 45% ක් ද ඇතුළුව. අවසාන වශයෙන්, පෙබරවාරි මැතිවරණයේදී ඡන්දය දීමෙන් වැළකී සිටීමට සැලසුම් කර ඇති බව 31% ක් ප්‍රකාශ කළහ.

=== ස්ට්‍රෝස්නර්ගේ බලයෙන් පහ කිරීම, 1989න් පසු ===
On 3 February 1989, Stroessner was overthrown in a military coup headed by General [[:en:Andrés_Rodríguez_(President)|Andrés Rodríguez]]. As president, Rodríguez instituted political, legal, and economic reforms and initiated a ''rapprochement'' with the international community. Reflecting the deep hunger of the rural poor for land, hundreds immediately occupied thousands of acres of unused territories belonging to Stroessner and his associates; by mid-1990, 19,000&amp;nbsp;families occupied {{convert|340000|acres|-3|abbr=on}}. At the time, 2.06&amp;nbsp;million people lived in rural areas, more than half of the 4.1&amp;nbsp;million total population, and most were landless.&lt;ref name=&quot;nagel&quot;&gt;{{cite journal|author=Nagel, Beverly Y.|year=1999|title='Unleashing the fury': The cultural discourse of rural violence and land rights in Paraguay|url=http://journals.cambridge.org/action/displayAbstract?fromPage=online&amp;aid=1921|journal=Comparative Studies in Society and History|publisher=Cambridge University Press|volume=41|issue=1|pages=148–181|doi=10.1017/S0010417599001905|doi-broken-date=1 November 2024|issn=0010-4175|url-access=subscription|archive-url=https://web.archive.org/web/20151016023308/http://journals.cambridge.org/action/displayAbstract?fromPage=online&amp;aid=1921|archive-date=16 October 2015|s2cid=146491025}}&lt;/ref&gt;

The June 1992 constitution established a democratic system of government and dramatically improved protection of fundamental human rights. In May 1993, Colorado Party candidate [[:en:Juan_Carlos_Wasmosy|Juan Carlos Wasmosy]] was elected as Paraguay's first civilian president in almost forty years, in what international observers deemed free and fair elections.

With support from the United States, the Organization of American States, and other countries in the region, the Paraguayan people rejected an April 1996 attempt by then Army Chief General [[:en:Lino_Oviedo|Lino Oviedo]] to oust President Wasmosy.

Oviedo was nominated as the Colorado candidate for president in the 1998 election. However, when the Supreme Court upheld in April his conviction on charges related to the 1996 coup attempt, he was not allowed to run and was detained in jail. His former running mate, [[:en:Raúl_Cubas|Raúl Cubas]], became the Colorado Party's candidate, and was elected in May in elections deemed by international observers to be free and fair. One of Cubas' first acts after taking office in August was to commute Oviedo's sentence and release him. In December 1998, Paraguay's Supreme Court declared these actions unconstitutional. In this tense atmosphere, the murder of Vice President and long-time Oviedo rival [[:en:Luis_María_Argaña|Luis María Argaña]] on 23 March 1999, led the Chamber of Deputies to impeach Cubas the next day.{{Citation needed|date=March 2010}} On 26 March, eight student anti-government demonstrators were murdered, widely believed to have been carried out by Oviedo supporters. This increased opposition to Cubas, who resigned on 28 March. Senate President [[:en:Luis_González_Macchi|Luis González Macchi]], a Cubas opponent, was peacefully sworn in as president the same day.

In 2003, [[:en:Nicanor_Duarte|Nicanor Duarte]] was elected as president.

=== ප්‍රනාන්දු ලුගෝගේ මැතිවරණය ===
For the 2008 general elections, the Colorado Party was favored in polls. Their candidate was Minister of Education [[:en:Blanca_Ovelar|Blanca Ovelar]], the first woman to be nominated as a candidate for a major party in Paraguayan history. After sixty years of Colorado rule, voters chose [[:en:Fernando_Lugo|Fernando Lugo]], a former Roman Catholic Bishop and not a professional politician in civil government, and a member of the Authentic Radical Liberal Party, Paraguay's largest opposition party. Lugo was an adherent of [[:en:Liberation_theology|liberation theology]]. Lugo achieved a historic victory in Paraguay's presidential election, defeating the ruling party candidate, and ending 61 years of conservative rule. Lugo won with nearly 41% of the vote, compared to almost 31% for Blanca Ovelar of the Colorado party.&lt;ref&gt;{{Cite journal|author=Nickson, Andrew|year=2009|title=The general election in Paraguay, April 2008|journal=Journal of Electoral Studies|volume=28|issue=1|pages=145–9|doi=10.1016/j.electstud.2008.10.001}}&lt;/ref&gt; Outgoing President [[:en:Nicanor_Duarte|Nicanor Duarte Frutos]] hailed the moment as the first time in the history of the nation that a government had transferred power to opposition forces in a constitutional and peaceful fashion.{{citation needed|date=July 2021}}

Lugo was sworn in on 15 August 2008. The Lugo administration set its two major priorities as the reduction of corruption and economic inequality.&lt;ref name=&quot;state.gov&quot;&gt;{{cite web |date=15 March 2012 |title=Paraguay |url=https://2009-2017.state.gov/r/pa/ei/bgn/1841.htm#econ |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20170122194534/https://2009-2017.state.gov/r/pa/ei/bgn/1841.htm#econ |archive-date=22 January 2017 |access-date=5 October 2012 |website=State.gov}}&lt;/ref&gt;
[[File:Saludo_de_Piñera_a_Cartes_(cropped).jpg|link=https://en.wikipedia.org/wiki/File:Saludo_de_Pi%C3%B1era_a_Cartes_(cropped).jpg|thumb|2013 අගෝස්තු 15 වන දින හිටපු ජනාධිපති හොරාසියෝ කාටෙස්ගේ පදවි ප්‍රාප්තිය]]
Political instability following Lugo's election and disputes within his cabinet encouraged some renewal of popular support for the Colorado Party. Reports suggested that the businessman [[:en:Horacio_Cartes|Horacio Cartes]] became the new political figure amid disputes. Despite the US [[:en:Drug_Enforcement_Administration|Drug Enforcement Administration]]'s strong accusations against Cartes related to [[:en:Illegal_drug_trade|drug trafficking]], he continued to amass followers in the political arena.{{citation needed|date=July 2021}}

On 14 January 2011, the Colorado Party convention nominated Horacio Cartes as the presidential candidate for the party. However, the party's constitution did not allow it.{{clarify|date=April 2012}} On 21 June 2012, [[:en:Impeachment_of_Fernando_Lugo|impeachment proceedings against President Lugo]] began in the country's lower house, which was controlled by his opponents. Lugo was given less than twenty-four hours to prepare for the proceedings and only two hours in which to mount a defense.&lt;ref name=&quot;Guardian&quot;&gt;{{cite news|url=https://www.theguardian.com/commentisfree/2012/jun/22/washington-fernando-lugo-ouster-paraguay|title=What will Washington do about Fernando Lugo's ouster in Paraguay?|last=Weisbrot|first=Mark|date=22 June 2012|newspaper=[[The Guardian]]|access-date=23 June 2012|archive-url=https://web.archive.org/web/20140910143002/http://www.theguardian.com/commentisfree/2012/jun/22/washington-fernando-lugo-ouster-paraguay|archive-date=10 September 2014|url-status=live}}&lt;/ref&gt; Impeachment was quickly approved and the resulting trial in Paraguay's Senate, also controlled by the opposition, ended with the removal of Lugo from office and Vice President Federico Franco assuming the duties of president.&lt;ref name=&quot;CNN22&quot;&gt;{{cite news|url=http://www.cnn.com/2012/06/22/world/americas/paraguay-president/index.html|title=Paraguayan Senate removes president|last=Castillo|first=Mariano|date=22 June 2012|access-date=22 June 2012|archive-url=https://web.archive.org/web/20120623040625/http://www.cnn.com/2012/06/22/world/americas/paraguay-president/index.html|archive-date=23 June 2012|publisher=CNN|url-status=live}}&lt;/ref&gt; Lugo's rivals blamed him for the deaths of 17&amp;nbsp;people – eight police officers and nine farmers – in armed clashes after police were ambushed by armed peasants when enforcing an eviction order against rural trespassers.&lt;ref&gt;{{cite news|url=https://www.reuters.com/article/us-paraguay-lugo-idUSBRE85K13N20120621|title=Paraguay's president vows to face impeachment effort|last=Desantis|first=Daniela|date=21 June 2012|work=[[Reuters]]|access-date=21 June 2012|archive-url=https://web.archive.org/web/20130208094438/http://www.reuters.com/article/2012/06/21/us-paraguay-lugo-idUSBRE85K13N20120621|archive-date=8 February 2013|edition=US|url-status=live}}&lt;/ref&gt;

On 14 May 2011, Paraguay celebrated its [[:en:Paraguay_Bicentennial|bicentenary]] on the 200th anniversary of independence from the Spanish Empire as a sovereign state.

Lugo's supporters gathered outside Congress to protest the decision as a &quot;politically motivated coup d'état&quot;.&lt;ref name=&quot;CNN22&quot; /&gt; Lugo's removal from office on 22&amp;nbsp;June 2012 is considered by [[:en:UNASUR|UNASUR]] and other neighboring countries, especially those currently governed by leftist leaders, as a coup d'état.&lt;ref&gt;{{cite web |date=22 June 2012 |title=COMUNICADO UNASUR Asunción, 22 de Junio de 2012 |url=http://www.unasursg.org/index.php?option=com_content&amp;view=article&amp;id=698%3Acomunicado-asuncion-22-de-junio-de-2012&amp;catid=68%3Acomunicados&amp;Itemid=346 |url-status=dead |archive-url=https://web.archive.org/web/20120627050748/http://www.unasursg.org/index.php?option=com_content&amp;view=article&amp;id=698:comunicado-asuncion-22-de-junio-de-2012&amp;catid=68:comunicados&amp;Itemid=346 |archive-date=27 June 2012 |access-date=23 June 2012 |publisher=UNASUR |language=es}}&lt;/ref&gt; However, the Organization of American States, which sent a mission to Paraguay to gather information, concluded that the impeachment process was not a coup d'état, as it had been carried out in accordance with the [[:en:Constitution_of_Paraguay|Constitution of Paraguay]].&lt;ref&gt;Halvorssen, Thor, ''[https://www.forbes.com/sites/thorhalvorssen/2012/07/03/paraguay-is-not-honduras/#57bce3c72308 Paraguay is not Honduras: President Lugo's Impeachment was not a Coup] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20180730203938/https://www.forbes.com/sites/thorhalvorssen/2012/07/03/paraguay-is-not-honduras/#57bce3c72308|date=30 July 2018}}'', Forbes.com, 3 July 2012, retrieved 30 July 2018&lt;/ref&gt;

=== වර්තමාන දිනය ===
From August 2013 to 15 August 2018, the [[:en:President_of_Paraguay|President of Paraguay]] was [[:en:Horacio_Cartes|Horacio Cartes]].&lt;ref&gt;{{cite news|url=https://www.nytimes.com/2013/04/22/world/americas/horacio-cartes-wins-paraguays-presidential-election.html|title=Conservative Tobacco Magnate Wins Presidential Race in Paraguay|last=Romero|first=Simon|date=22 April 2013|work=The New York Times|access-date=7 April 2021|archive-url=https://web.archive.org/web/20171102234322/http://www.nytimes.com/2013/04/22/world/americas/horacio-cartes-wins-paraguays-presidential-election.html|archive-date=2 November 2017|url-status=live}}&lt;/ref&gt; Since 15 August 2018, the [[:en:President_of_Paraguay|President of Paraguay]] has been [[:en:Mario_Abdo_Benítez|Mario Abdo Benítez]]. They are both from the conservative [[:en:Colorado_Party_(Paraguay)|Colorado Party]].&lt;ref&gt;{{cite news|url=https://www.bbc.com/news/world-latin-america-45200965|title=New Paraguayan President Abdo Benítez sworn in|date=15 August 2018|work=BBC News|access-date=1 April 2021|archive-url=https://web.archive.org/web/20210415203558/https://www.bbc.com/news/world-latin-america-45200965|archive-date=15 April 2021|url-status=live}}&lt;/ref&gt; President Mario Abdo enjoyed a close relationship with the Brazilian far-right president (in power 2019–2022), [[:en:Jair_Bolsonaro|Jair Bolsonaro]].&lt;ref&gt;{{cite news|url=https://www.reuters.com/article/us-paraguay-president-idUSKCN1V421O|title=Paraguayan president's popularity plummets amid Brazil-linked political crisis|last=Cristaldo|first=Mariel|date=14 August 2019|work=reuters.com|access-date=1 June 2021|archive-url=https://web.archive.org/web/20210602215301/https://www.reuters.com/article/us-paraguay-president-idUSKCN1V421O|archive-date=2 June 2021|url-status=live}}&lt;/ref&gt; In February 2019, President Mario Abdo Benitez was at Bolsonaro's side when Bolsonaro praised Paraguayan military dictator Alfredo Stroessner, calling him &quot;a man of vision&quot;.&lt;ref&gt;{{cite news|url=https://abcnews.go.com/International/wireStory/brazils-bolsonaro-praises-late-paraguay-dictator-stroessner-61386307|title=Brazil's Bolsonaro praises late Paraguay dictator Stroessner|access-date=1 June 2021|archive-url=https://web.archive.org/web/20210602214208/https://abcnews.go.com/International/wireStory/brazils-bolsonaro-praises-late-paraguay-dictator-stroessner-61386307|archive-date=2 June 2021|website=[[ABC News (United States)|ABC News]]|url-status=live}}&lt;/ref&gt; In 2021, Paraguay became the first country in South America to produce electric energy in its [[:en:100%_renewable_energy|100% renewable energy]] supply. In May 2023, [[:en:Santiago_Peña|Santiago Peña]] of the long-ruling Colorado Party, won the presidential [[:en:2023_Paraguayan_general_election|election]] to succeed Mario Abdo as the next [[:en:President_of_Paraguay|President of Paraguay]].&lt;ref&gt;{{cite news|url=https://www.aljazeera.com/news/2023/5/3/amid-protests-authorities-uphold-legitimacy-of-paraguay-election|title=Amid protests, authorities uphold legitimacy of Paraguay election|access-date=26 May 2023|archive-url=https://web.archive.org/web/20230603212859/https://www.aljazeera.com/news/2023/5/3/amid-protests-authorities-uphold-legitimacy-of-paraguay-election|archive-date=3 June 2023|language=en|website=[[Al Jazeera Media Network|al Jazeera]] (aljazeera.com)|url-status=live}}&lt;/ref&gt; On 15 August 2023, Santiago Peña was sworn in as Paraguay's new president.&lt;ref&gt;{{cite news|url=https://www.reuters.com/world/americas/new-paraguayan-president-santiago-pena-sworn-2023-08-15/|title=Paraguay's President Pena sworn in, Taiwan VP in attendance|last1=Desantis|first1=Daniela|date=16 August 2023|work=Reuters|access-date=18 August 2023|archive-url=https://web.archive.org/web/20230818142608/https://www.reuters.com/world/americas/new-paraguayan-president-santiago-pena-sworn-2023-08-15/|archive-date=18 August 2023|last2=Elliott|first2=Lucinda|language=en|last3=Elliott|first3=Lucinda|url-status=live}}&lt;/ref&gt;

== යොමු කිරීම් ==
&lt;references /&gt;</text>
      <sha1>5hgc2iqbo0dlfs9sfvmdt83owy99rgk</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>752932</id>
      <parentid>752931</parentid>
      <timestamp>2025-07-03T06:17:56Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>BuddhikaW88</username>
        <id>37808</id>
      </contributor>
      <comment>/* ෆ්‍රැන්සියාවේ නිදහස සහ පාලනය */</comment>
      <origin>752932</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="72234" sha1="88ams0lhsy4yhg8qm89t3umi9pd09jw" xml:space="preserve">
=== පූර්ව යටත් විජිත යුගය ===
ස්පාඤ්ඤ ජාතිකයන් පැමිණීමට පෙර අවම වශයෙන් සහස්‍රයක්වත් නැගෙනහිර පැරගුවේ ආදිවාසී ගුවාරානි ජනයා ජීවත් වූහ.&lt;ref&gt;{{cite web |title=Guarani Society |url=https://web.archive.org/web/20060925035916/http://lucy.ukc.ac.uk/EthnoAtlas/Hmar/Cult_dir/Culture.7843 |access-date=2025-05-17 |website=web.archive.org}}&lt;/ref&gt; බටහිර පැරගුවේ, ග්‍රාන් චාකෝ, නාමිකයන් විසින් ජනාවාස කරන ලද අතර, ඔවුන්ගෙන් වඩාත් කැපී පෙනුනේ ගුවායිකුරු ජනයා ය. පැරගුවේ ගඟ දළ වශයෙන් නැගෙනහිරින් කෘෂිකාර්මික ගුවාරානි ජනතාව සහ ග්‍රාන් චාකෝ හි බටහිරින් සංචාරක සහ අර්ධ සංචාරක ජනතාව අතර බෙදුම් රේඛාව විය. ගුවාර්කුරු නාමිකයන් ඔවුන්ගේ රණශූර සම්ප්‍රදායන් සඳහා ප්‍රසිද්ධ වූ අතර 19 වන සියවසේ අග භාගය වන තෙක් සම්පූර්ණයෙන්ම සන්සුන් නොවීය.&lt;ref&gt;The Editors of Encyclopaedia Britannica. &quot;Mbayá&quot;. ''Encyclopedia Britannica'', 15 February 2007, https://www.britannica.com/topic/Mbaya. Accessed 17 May 2025&lt;/ref&gt; මෙම ආදිවාසී ගෝත්‍ර ඔවුන්ගේ ප්‍රධාන බෙදීම්වල පදනම් වූ වෙනස් භාෂා පවුල් පහකට අයත් විය.&lt;ref name=&quot;:1&quot;&gt;{{Cite web |last=Barba |first=Paula López |date=2023-08-25 |title=El guaraní paraguayo, la lengua de la resistencia |url=https://elpais.com/america-futura/2023-08-25/el-guarani-paraguayo-la-lengua-de-la-resistencia.html |access-date=2025-05-17 |website=El País América |language=es}}&lt;/ref&gt;&lt;ref name=&quot;:2&quot;&gt;Miller, Mark D.H., Webb, Kempton E., Martin, Gene E.. &quot;Gran Chaco&quot;. Encyclopedia Britannica, 12 May. 2025, https://www.britannica.com/place/Gran-Chaco. Accessed 17 May 2025&lt;/ref&gt; විවිධ භාෂා කතා කරන කණ්ඩායම් සාමාන්‍යයෙන් සම්පත් සහ භූමි සම්බන්ධයෙන් තරඟකාරී විය. මෙම පවුල්වල ශාඛා වල භාෂා කතා කිරීමෙන් ඔවුන් තවදුරටත් ගෝත්‍රවලට බෙදා ඇත. අද වන විට වෙනම ජනවාර්ගික භාෂාමය කණ්ඩායම් 17 ක් පවතී.&lt;ref name=&quot;:1&quot; /&gt;&lt;ref name=&quot;:2&quot; /&gt;

=== යටත් විජිත යුගය ===
මෙම ප්‍රදේශයේ පළමු යුරෝපීයයන් 1516 දී ස්පාඤ්ඤ ගවේෂකයන් විය.&lt;ref name=&quot;eec&quot;&gt;{{cite report|author=Sacks, Richard S.|section=Early explorers and conquistadors|editor1-last=Hanratty|editor1-first=Dannin M.|editor2-last=Meditz|editor2-first=Sandra W.|year=1988|title=Paraguay: A country study|location=Washington, DC|publisher=U.S. [[Library of Congress]] / [[Government Printing Office|GPO]]|url=http://countrystudies.us/paraguay/2.htm|url-status=live|access-date=19 September 2009|archive-url=https://web.archive.org/web/20110919163833/http://countrystudies.us/paraguay/2.htm|archive-date=19 September 2011}}&lt;/ref&gt; ස්පාඤ්ඤ ගවේෂක ජුවාන් ද සලාසාර් ද එස්පිනෝසා 1537 අගෝස්තු 15 වන දින අසුන්සියොන් ජනාවාසය ආරම්භ කළේය. අවසානයේ නගරය පැරගුවේ ස්පාඤ්ඤ යටත් විජිත පළාතක මධ්‍යස්ථානය බවට පත්විය.

දකුණු ඇමරිකාවේ මෙම කොටසේ ජේසු නිකායික මෙහෙයුම් සහ ජනාවාස මගින් ස්වාධීන ක්‍රිස්තියානි ඉන්දියානු ජාතියක්&lt;ref name=&quot;cite wdl|#2581&quot;&gt;{{cite web |year=1732 |title=Paraguariae Provinciae Soc. Jesu cum Adiacentibg. Novissima Descriptio |trans-title=A Current Description of the Province of the Society of Jesus in Paraguay with Neighboring Areas |url=http://www.wdl.org/en/item/2581/ |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20210428011358/http://www.wdl.org/en/item/2581/ |archive-date=28 April 2021 |access-date=8 September 2015 |language=la |via=[[World Digital Library]]}}&lt;/ref&gt; නිර්මාණය කිරීමේ උත්සාහයක් දහඅටවන සියවසේදී සිදු කරන ලදී. ස්පාඤ්ඤ මෙහෙයුම් වලදී ගුවාරානි ජනගහනය එක්රැස් කිරීමට සහ ස්පාඤ්ඤ පදිංචිකරුවන් සහ පෘතුගීසි වහල් කොල්ලකරුවන් වන බැන්ඩෙයිරන්ට්ස් විසින් ක්‍රිස්තියානි ආගමට හැරවීමට උත්සාහ කිරීමට අමතරව, ගුවාරානි ජනගහනය අථත්‍ය වහල්භාවයෙන් ආරක්ෂා කිරීමට ඔවුන් ජේසු නිකායික අඩු කිරීම් වර්ධනය කළහ. පැරගුවේහි කතෝලික ධර්මය ආදිවාසී ජනයාගේ බලපෑමට ලක් විය: සමමුහුර්ත ආගම ස්වදේශීය අංග අවශෝෂණය කර ඇත. 1767 දී ස්පාඤ්ඤ කිරීටය විසින් ජේසු නිකායිකයින් පලවා හරින තෙක්, නැගෙනහිර පැරගුවේ වසර 150 ක් පමණ රෙඩියුසියෝන්වරු සමෘද්ධිමත් වූහ.&lt;ref&gt;{{Cite book |last=Ganson |first=Barbara Anne |url=https://www.google.com/books/edition/The_Guaran%C3%AD_under_Spanish_Rule_in_the_R/CG7fscxlgpUC?hl=en&amp;gbpv=1&amp;dq=isbn:9780804754958&amp;printsec=frontcover |title=The Guaraní under Spanish Rule in the Río de la Plata |date=2003 |publisher=Stanford University Press |isbn=978-0-8047-5495-8 |language=en}}&lt;/ref&gt; 18 වන සියවසේ ලා සැන්ටිසිමා ට්‍රිනිඩෑඩ් ද පරානා සහ ජෙසුස් ද තවරන්ගු යන ජේසු නිකායික දූත මණ්ඩල දෙකක නටබුන් යුනෙස්කෝව විසින් ලෝක උරුම ස්ථාන ලෙස නම් කර ඇත.

බටහිර පැරගුවේහි, ස්පාඤ්ඤ ජනාවාසකරණය සහ ක්‍රිස්තියානි ධර්මය 16 වන සියවසේ සිට සංචාරක ගුයිකුරු සහ අනෙකුත් නාමිකයන් විසින් දැඩි ලෙස ප්‍රතිරෝධය දක්වන ලදී. මෙම ජනයාගෙන් බොහෝ දෙනෙක් 18 වන සහ 19 වන සියවස් වලදී මෙස්ටිසෝ ජනගහනයට අවශෝෂණය කර ගත්හ.

=== ෆ්‍රැන්සියාවේ නිදහස සහ පාලනය ===
[[File:José_Gaspar_Rodríguez_de_Francia.jpg|link=https://en.wikipedia.org/wiki/File:Jos%C3%A9_Gaspar_Rodr%C3%ADguez_de_Francia.jpg|වම|thumb|පැරගුවේ රාජ්‍යයේ පළමු ඒකාධිපතියා වූ හොසේ ගැස්පර් රොඩ්‍රිගුස් ද ෆ්‍රැන්සියා]]
පැරගුවේ 1811 මැයි 14 වන දින ප්‍රාදේශීය ස්පාඤ්ඤ පරිපාලනය පෙරලා දැමීය. පැරගුවේහි පළමු ආඥාදායකයා වූයේ 1814 සිට 1840 දී ඔහුගේ මරණය දක්වා ඉතා සුළු බාහිර සම්බන්ධතා හෝ බලපෑමකින් පැරගුවේ පාලනය කළ ජෝස් ගැස්පර් රොඩ්‍රිගුස් ද ෆ්‍රැන්සියා ය.&lt;ref&gt;{{Cite web |title=Britain and the Paraguayan dictatorship, c. 1820-1840* |url=https://ora.ox.ac.uk/objects/uuid:3b1cd500-6c0f-4b17-8569-5fcd753d00da/files/rx633f1701}}&lt;/ref&gt; ඔහු අදහස් කළේ ජිනීවන් න්‍යායාචාර්ය ජීන්-ජැක් රූසෝගේ සමාජ ගිවිසුම මත පදනම් වූ මනෝරාජික සමාජයක් නිර්මාණය කිරීමටයි.&lt;ref&gt;{{cite web |title=War of the Triple Alliance |url=http://warofthepacific.com/warofthetriplealliance.htm |archive-url=https://web.archive.org/web/20140807073919/http://warofthepacific.com/warofthetriplealliance.htm |archive-date=7 August 2014 |access-date=14 November 2010 |website=War of the Pacific (warofthepacific.com)}}&lt;/ref&gt; රොඩ්රිගස් ඩි ෆ්‍රැන්සියා එල් සුප්‍රීමො යන ​​අන්වර්ථ නාමයෙන් හඳුන්වන ලදී.

කතෝලික පල්ලියේ බලතල බෙහෙවින් අඩු කරන නව නීති රොඩ්‍රිගස් ද ෆ්‍රැන්සියා විසින් ස්ථාපිත කරන ලද අතර (කතෝලික ධර්මය එවකට ස්ථාපිත රාජ්‍ය ආගමක් විය) සහ කැබිනට් මණ්ඩලය, යටත් විජිත පුරවැසියන් එකිනෙකා සමඟ විවාහ වීම තහනම් කළ අතර, යටත් විජිත යුගයේ ප්‍රභූන්ගේ බලය බිඳ දැමීමට සහ මිශ්‍ර-ජාතියක් හෝ මෙස්ටිසෝ සමාජයක් නිර්මාණය කිරීමට ඔවුන්ට කළු ජාතිකයන්, මුලටෝවරුන් හෝ ස්වදේශිකයන් පමණක් විවාහ කර ගැනීමට අවසර දුන්නේය.&lt;ref&gt;{{cite news|url=https://www.nytimes.com/2012/03/12/world/americas/in-paraguay-indigenous-language-with-unique-staying-power.html|title=In Paraguay, indigenous language with unique staying power|last1=Romero|first1=Simon|date=12 March 2012|newspaper=[[The New York Times]]|access-date=5 October 2015|archive-url=https://web.archive.org/web/20150930235457/http://www.nytimes.com/2012/03/12/world/americas/in-paraguay-indigenous-language-with-unique-staying-power.html|archive-date=30 September 2015|url-status=live}}&lt;/ref&gt; ඔහු පැරගුවේ සහ දකුණු ඇමරිකාවේ සෙසු ප්‍රදේශ අතර සබඳතා කපා හැරියේය. ෆ්‍රැන්සියාගේ නිදහස සීමා කිරීම නිසා, ෆුල්ජෙන්සියෝ යෙග්‍රොස් සහ තවත් නිදහස් යුගයේ නායකයින් කිහිප දෙනෙකු 1820 දී ෆ්‍රැන්සියාට එරෙහිව කුමන්ත්‍රණයක් සැලසුම් කළ අතර, කුමන්ත්‍රණය සොයාගත් ෆුල්ජෙන්සියෝ යෙග්‍රොස් එහි නායකයින් මරණ දඬුවම නියම කළේය හෝ ජීවිතාන්තය දක්වා සිරගත කළේය.&lt;ref&gt;{{cite encyclopedia |title=Colonial period |encyclopedia=[[Encyclopedia Britannica]] |url=https://www.britannica.com/place/Paraguay |access-date=5 January 2021 |archive-url=https://web.archive.org/web/20201225183757/https://www.britannica.com/place/Paraguay |archive-date=25 December 2020 |department=Paraguay |url-status=live}}&lt;/ref&gt;

=== ලෝපෙස් පවුලේ පාලනය ===
[[File:1864_Mitchell_Map_of_Brazil,_Bolivia_and_Chili_-_Geographicus_-_SouthAmericaSouth-mitchell-1864.jpg|link=https://en.wikipedia.org/wiki/File:1864_Mitchell_Map_of_Brazil,_Bolivia_and_Chili_-_Geographicus_-_SouthAmericaSouth-mitchell-1864.jpg|thumb|කලාපයේ දේශපාලන සිතියම, 1864]]
After Francia's death in 1840, Paraguay was ruled by various military officers under a new ''[[:en:Military_junta|junta militar]]'', until [[:en:Carlos_Antonio_López|Carlos Antonio López]] (allegedly Rodríguez de Francia's nephew) came to power in 1841. López modernized Paraguay and opened it to foreign commerce. He signed a [[:en:Nonaggression_pact|nonaggression pact]] with Argentina and officially declared independence of Paraguay in 1842. After López's death in 1862, power was transferred to his eldest son, [[:en:Francisco_Solano_López|Francisco Solano López]].

The regime of the López family was characterized by pervasive and rigid centralism in production and distribution. There was no distinction between the public and the private spheres, and the López family ruled the country as it would a large estate.

The government exerted control on all exports. The export of [[:en:Yerba_mate|yerba mate]] and valuable wood products maintained the balance of trade between Paraguay and the outside world. The Paraguayan government was extremely protectionist, never accepted loans from abroad and levied high [[:en:Tariff|tariffs]] against imported foreign products. This [[:en:Protectionism|protectionism]] made the society self-sufficient, and it also avoided the debt suffered by Argentina and Brazil. Slavery existed in Paraguay, although not in great numbers, until 1844, when it was legally abolished in the new constitution

1840 දී ෆ්‍රැන්සියාගේ මරණයෙන් පසු, 1841 දී කාලෝස් ඇන්ටෝනියෝ ලෝපෙස් (රොඩ්‍රිගුස් ද ෆ්‍රැන්සියාගේ බෑණනුවන් යැයි කියනු ලැබේ) බලයට පත් වන තෙක්, පැරගුවේ නව ජුන්ටා මිලිටරියක් යටතේ විවිධ හමුදා නිලධාරීන් විසින් පාලනය කරන ලදී. ලෝපෙස් පැරගුවේ නවීකරණය කර එය විදේශ වාණිජ කටයුතු සඳහා විවෘත කළේය. ඔහු ආර්ජන්ටිනාව සමඟ ආක්‍රමණශීලී නොවන ගිවිසුමක් අත්සන් කළ අතර 1842 දී පැරගුවේ නිදහස නිල වශයෙන් ප්‍රකාශ කළේය. 1862 දී ලෝපෙස්ගේ මරණයෙන් පසු බලය ඔහුගේ වැඩිමහල් පුත් ෆ්‍රැන්සිස්කෝ සොලනෝ ලෝපෙස් වෙත මාරු විය.

ලෝපෙස් පවුලේ පාලන තන්ත්‍රය නිෂ්පාදන හා බෙදා හැරීමේ පැතිරුණු සහ දෘඩ මධ්‍යවාදය මගින් සංලක්ෂිත විය. රාජ්‍ය හා පෞද්ගලික ක්ෂේත්‍ර අතර කිසිදු වෙනසක් නොතිබූ අතර, ලෝපෙස් පවුල රට පාලනය කළේ එය විශාල වතුයායක් ලෙස සලකමිනි.&lt;ref&gt;{{cite report|title=Carlos Antonio López|date=December 1988|series=Library of Congress Country Studies|publisher=U.S. [[Library of Congress]]|url=http://lcweb2.loc.gov/cgi-bin/query/r?frd/cstdy:@field(DOCID+py0019)|access-date=30 December 2005|archive-url=https://web.archive.org/web/20170816005342/http://lcweb2.loc.gov/cgi-bin/query/r?frd%2Fcstdy%3A%40field%28DOCID+py0019%29|archive-date=16 August 2017}}&lt;/ref&gt;

රජය සියලු අපනයන සඳහා පාලනය ක්‍රියාත්මක කළේය. යර්බා මේට් සහ වටිනා දැව නිෂ්පාදන අපනයනය පැරගුවේ සහ බාහිර ලෝකය අතර වෙළඳ සමතුලිතතාවය පවත්වා ගෙන ගියේය.&lt;ref&gt;{{worldhistory|section=1665|quote=Page 630}}&lt;/ref&gt; පැරගුවේ රජය අතිශයින්ම ආරක්ෂණවාදී වූ අතර, කිසි විටෙකත් විදේශයන්ගෙන් ණය ලබා නොගත් අතර ආනයනික විදේශීය නිෂ්පාදන සඳහා ඉහළ තීරුබදු අය කළේය. මෙම ආරක්ෂණවාදය සමාජය ස්වයංපෝෂිත කළ අතර, එය ආර්ජන්ටිනාව සහ බ්‍රසීලය අත්විඳින ලද ණය ද වළක්වා ගත්තේය. වහල්භාවය විශාල සංඛ්‍යාවක් නොතිබුණද, 1844 වන තෙක්, නව ආණ්ඩුක්‍රම ව්‍යවස්ථාවෙන් එය නීත්‍යානුකූලව අහෝසි කරන තෙක් පැරගුවේහි පැවතුනි.&lt;ref name=&quot;rbcg1933&quot;&gt;{{cite book |last1=Cunninghame Graham |first1=Robert Bontine |author1-link=Robert Bontine Cunninghame Graham |title=Portrait of a Dictator: Francisco Solano López |publisher=William Heinemann Ltd. |year=1933 |location=London}}&lt;/ref&gt;{{rp|39–40}}

[[:en:Francisco_Solano_López|Francisco Solano López]], the son of Carlos Antonio López, replaced his father as the President-Dictator in 1862, and generally continued the political policies of his father. Both wanted to give an international image of Paraguay as &quot;democratic and republican&quot;, but in fact, the ruling family had almost total control of all public life in the country, including church and colleges

Militarily, Carlos Antonio López modernized and expanded industry and the [[:en:Paraguayan_Army|Paraguayan Army]] and greatly strengthened the strategic defenses of Paraguay by developing the [[:en:Fortress_of_Humaitá|Fortress of Humaitá]]. The government hired more than 200 foreign technicians, who installed [[:en:Telegraph_line|telegraph lines]] and railroads to aid the expanding steel, textile, paper and ink, naval construction, weapons and gunpowder industries. The [[:en:Ybycuí|Ybycuí]] foundry, completed in 1850, manufactured cannons, mortars and bullets of all calibers. River warships were built in the shipyards of Asunción. Fortifications were built, especially along the [[:en:Apa_River|Apa River]] and in [[:en:Gran_Chaco|Gran Chaco]]. Following the death of Carlos Antonio López, these projects continued under his son Francisco Solano.

In terms of socio-economic development, the country was dubbed &quot;the most advanced Republic in South America&quot;, notably by the British judge and politician [[:en:Robert_Phillimore|Sir Robert Phillimore]].

According to George Thompson, Lieutenant Colonel of Engineers in the Paraguayan Army prior to and during the war, López's government was comparatively a good one for Paraguay:

කාලෝස් ඇන්ටෝනියෝ ලෝපෙස්ගේ පුත් ෆ්‍රැන්සිස්කෝ සොලානෝ ලෝපෙස් 1862 දී ජනාධිපති-ඒකාධිපතියා ලෙස තම පියා වෙනුවට පත් වූ අතර සාමාන්‍යයෙන් ඔහුගේ පියාගේ දේශපාලන ප්‍රතිපත්ති දිගටම කරගෙන ගියේය. දෙදෙනාම පැරගුවේ &quot;ප්‍රජාතන්ත්‍රවාදී සහ ජනරජ&quot; ලෙස ජාත්‍යන්තර ප්‍රතිරූපයක් ලබා දීමට කැමති වූ නමුත් ඇත්ත වශයෙන්ම, පාලක පවුලට පල්ලිය සහ විද්‍යාල ඇතුළුව රටේ සියලුම මහජන ජීවිතය සම්පූර්ණයෙන්ම පාහේ පාලනය කිරීමට හැකි විය.&lt;ref name=&quot;rbcg1933&quot; /&gt;{{rp|41–42}}

මිලිටරිමය වශයෙන්, කාලෝස් ඇන්ටෝනියෝ ලෝපෙස් කර්මාන්තය සහ පැරගුවේ හමුදාව නවීකරණය කර පුළුල් කළ අතර හුමයිටා බලකොටුව සංවර්ධනය කිරීමෙන් පැරගුවේ උපායමාර්ගික ආරක්ෂක විශාල වශයෙන් ශක්තිමත් කළේය.&lt;ref&gt;Robert Cowley, ''The Reader's Encyclopedia to Military History''. New York, New York: Houston Mifflin, 1996. Page 479.&lt;/ref&gt; රජය විදේශීය කාර්මික ශිල්පීන් 200 කට වැඩි පිරිසක් බඳවා ගත් අතර, ඔවුන් පුළුල් වන වානේ, රෙදිපිළි, කඩදාසි සහ තීන්ත, නාවික ඉදිකිරීම්, ආයුධ සහ වෙඩි බෙහෙත් කර්මාන්ත සඳහා ආධාර කිරීම සඳහා විදුලි පණිවුඩ මාර්ග සහ දුම්රිය මාර්ග ස්ථාපනය කළහ. 1850 දී නිම කරන ලද යිබිකුයි වාත්තු කර්මාන්ත ශාලාව, සියලු කැලිබර් වල කාලතුවක්කු, මෝටාර් සහ උණ්ඩ නිෂ්පාදනය කළේය. ගංගා යුද නැව් ඉදිකරන ලද්දේ අසුන්සියොන් නැව් අංගනවල ය. විශේෂයෙන් අපා ගඟ දිගේ සහ ග්‍රාන් චාකෝ හි බලකොටු ඉදිකරන ලදී.&lt;ref name=&quot;Hooker&quot;&gt;Hooker, T.D., 2008, The Paraguayan War, Nottingham: Foundry Books, {{ISBN|1901543153}}&lt;/ref&gt;{{rp|22}} කාලෝස් ඇන්ටෝනියෝ ලෝපෙස්ගේ අභාවයෙන් පසුව, මෙම ව්‍යාපෘති ඔහුගේ පුත් ෆ්‍රැන්සිස්කෝ සොලානෝ යටතේ දිගටම පැවතුනි.

සමාජ-ආර්ථික සංවර්ධනය සම්බන්ධයෙන් ගත් කල, රට &quot;දකුණු ඇමරිකාවේ වඩාත්ම දියුණු ජනරජය&quot; ලෙස නම් කරන ලදී, විශේෂයෙන් බ්‍රිතාන්‍ය විනිසුරු සහ දේශපාලනඥයා වූ සර් රොබට් ෆිලිමෝර් විසින්.&lt;ref&gt;Robert Phillimore (1860), ''A Statement of the Facts of the Controversy Between the Governments of Great Britain and Paraguay'', page 2. William Moore Printing, Washington D.C., USA.&lt;/ref&gt;


යුද්ධයට පෙර සහ යුද්ධය අතරතුර පැරගුවේ හමුදාවේ ලුතිනන් කර්නල් ඉංජිනේරු ජෝර්ජ් තොම්සන්ට අනුව, ලෝපෙස්ගේ රජය පැරගුවේට සාපේක්ෂව හොඳ එකක් විය:{{blockquote|ඔහුගේ (ඇන්ටෝනියෝ ලෝපෙස්) පාලන සමයේදී පැරගුවේ පුරා ජීවිතය සහ දේපළ මෙතරම් සුරක්ෂිතව පැවතියේ ලෝකයේ වෙනත් කිසිදු රටක විය නොහැක. අපරාධ පාහේ නොදන්නා දෙයක් වූ අතර, සිදු වූ විට වහාම අනාවරණය වී දඬුවම් කරන ලදී. බොහෝ දෙනා, සමහර විට, වඩාත්ම සතුටින් සිටි අය විය හැකිය. ජීවනෝපායක් ලබා ගැනීම සඳහා ඔවුන්ට කිසිදු වැඩක් කිරීමට අපහසු විය. සෑම පවුලකටම තමන්ගේම භූමියේ තමන්ගේම නිවසක් හෝ පැල්පතක් තිබුණි. ඔවුන් දින කිහිපයකින් තමන්ගේම පරිභෝජනය සඳහා ප්‍රමාණවත් දුම්කොළ, බඩ ඉරිඟු සහ මැන්ඩියෝකා වගා කළහ [...]. සෑම පැල්පතකම දොඩම් වත්තක් [...] සහ එළදෙනුන් කිහිප දෙනෙකු ද සිටි බැවින්, ඔවුන් වසර පුරාම පාහේ සුළු අවශ්‍යතාවයකින් සිටියහ [...]. ඇත්ත වශයෙන්ම, ඉහළ පන්ති යුරෝපීය ක්‍රමයට වඩා ජීවත් විය...|ජෝර්ජ් තොම්සන්, සී.ඊ.&lt;ref&gt;{{cite book |last1 = Thompson | first1=George |year=1869
 |title = The War in Paraguay: With a historical sketch of the country and its people and notes upon the military engineering of the war. |publisher = Longmans and Green Co. |location = London |page=10}}&lt;/ref&gt;}}

=== පැරගුවේ යුද්ධය (1864–1870) ===
[[File:FRANCISCO_SOLANO_LOPEZ_(From_a_Photograph_taken_in_1859).jpg|link=https://en.wikipedia.org/wiki/File:FRANCISCO_SOLANO_LOPEZ_(From_a_Photograph_taken_in_1859).jpg|thumb|ෆ්‍රැන්සිස්කෝ සොලානෝ ලෝපෙස්]]
On 12&amp;nbsp;October 1864, despite Paraguayan ultimatums, [[:en:Empire_of_Brazil|Brazil]] (allied with the Argentine Government under General [[:en:Bartolomé_Mitre|Bartolomé Mitre]] and the rebellious [[:en:Colorado_Party_(Uruguay)|Uruguayan colorados]] led by Gen. [[:en:Venancio_Flores|Venancio Flores]]) invaded the Republic of Uruguay in order to overthrow the government of that time (which was under the rule of the [[:en:National_Party_(Uruguay)|Blanco Party]], an ally of López), thus starting the [[:en:Paraguayan_War|Paraguayan War]].

The Paraguayans, led by the [[:en:Grand_marshal|Marshal of the Republic]] [[:en:Francisco_Solano_López|Francisco Solano López]], retaliated by [[:en:Mato_Grosso_Campaign|attacking Mato Grosso]] on 15 December 1864 and later declared war against Argentina on 23 March 1865. The Blanco Government was toppled and replaced by a Colorado government under General Venancio Flores on 22 February 1865. Afterward, the [[:en:Argentine_Republic|Argentine Republic]], the [[:en:Empire_of_Brazil|Empire of Brazil]] and the Republic of Uruguay signed the [[:en:Treaty_of_the_Triple_Alliance|Secret Treaty of the Triple Alliance]] against the Paraguayan Government on 1 May 1865.

1864 ඔක්තෝබර් 12 වන දින, පැරගුවේ අවසාන නිවේදන නොතකා, බ්‍රසීලය (ජෙනරාල් බාර්ටොලෝම් මිට්‍රේ යටතේ ආර්ජන්ටිනා රජය සහ ජෙනරාල් වෙනන්සියෝ ෆ්ලෝරස්ගේ නායකත්වයෙන් යුත් කැරලිකාර උරුගුවේ කොලරාඩෝස් සමඟ සන්ධානගත විය) එකල රජය පෙරලා දැමීම සඳහා උරුගුවේ ජනරජය ආක්‍රමණය කළේය (එය ලෝපෙස්ගේ මිත්‍රයෙකු වූ බ්ලැන්කෝ පක්ෂයේ පාලනය යටතේ විය),{{efn|The Blanco Party of Uruguay, hardline right wing and reactionary at those days, was in the Uruguayan Government during the outbreak of the war and were allies of the Paraguayan Government.&lt;ref&gt;{{cite book |first=Luis Alberto |last=de&amp;nbsp;Herrera |year=1927 |title=El Drama del 65 – La Culpa Mitrista |pages=11–33 |publisher=Bareiro y Ramos |location=Montevideo, Uruguay}} — classic book by Blanco leader&lt;/ref&gt;}} මේ අනුව පැරගුවේ යුද්ධය ආරම්භ විය.{{efn|[[Richard Francis Burton|Burton]], a witness of the conflict, marks this date (12–16 October 1864) as the real beginning of the war. He writes (and it is the most logic account, considering the facts): ''The Brazilian Army invades the [[Banda Oriental]], despite the protestations of President López, who declared that such invasion would be held a &quot;casus belli&quot;''.&lt;ref&gt;{{cite book |first=Richard Francis, Sir |last=Burton |author-link=Richard Francis Burton |year=1870 |title=Letters from the Battlefields of Paraguay |page=76 |publisher=Tinsley Brothers |location=London}}&lt;/ref&gt;}}

ජනරජයේ මාර්ෂල් ෆ්‍රැන්සිස්කෝ සොලානෝ ලෝපෙස්ගේ නායකත්වයෙන් යුත් පැරගුවේ ජාතිකයන් 1864 දෙසැම්බර් 15 වන දින මැටෝ ග්‍රෝසෝට පහර දීමෙන් පළිගත් අතර පසුව 1865 මාර්තු 23 වන දින ආර්ජන්ටිනාවට එරෙහිව යුද්ධ ප්‍රකාශ කළහ. බ්ලැන්කෝ රජය පෙරලා දමා 1865 පෙබරවාරි 22 වන දින ජෙනරාල් වෙනන්සියෝ ෆ්ලෝරස් යටතේ කොලරාඩෝ රජයක් විසින් ප්‍රතිස්ථාපනය කරන ලදී. පසුව, ආර්ජන්ටිනා ජනරජය, බ්‍රසීල අධිරාජ්‍යය සහ උරුගුවේ ජනරජය 1865 මැයි 1 වන දින පැරගුවේ රජයට එරෙහිව ත්‍රිත්ව සන්ධානයේ රහස් ගිවිසුමට අත්සන් තැබීය.&lt;ref&gt;{{cite book |author=Pomer, León |title=La Guerra del Paraguay: Estado, política y negocios |publisher=Editorial Colihue |year=2008 |location=Buenos Aires, Argentina |pages=240–241 |language=es}}&lt;/ref&gt;


ටුයුටි සටන, 1866 මැයි


20 වන සියවස


ස්ට්‍රෝස්නර් යුගය, 1954–1989

On 24 May 1866, the [[:en:Battle_of_Tuyutí|Battle of Tuyutí]] led to the loss of 6,000 men when a Paraguayan attack was repelled by the Allies. It was marked as the bloodiest battle in South America during the war.

The Paraguayans put up a ferocious resistance but ultimately lost in 1870 in the [[:en:Battle_of_Cerro_Corá|Battle of Cerro Corá]], where Marshal Solano López refused to surrender and died in action. The real causes of this war, which remains the bloodiest international conflict in the history of [[:en:The_Americas|The Americas]], are still highly debatable.

1866 මැයි 24 වන දින, ටුයුටි සටනේදී පැරගුවේ ප්‍රහාරයක් මිත්‍ර පාක්ෂිකයින් විසින් මැඩපැවැත්වූ විට මිනිසුන් 6,000 ක් අහිමි විය. එය යුද්ධය අතරතුර දකුණු ඇමරිකාවේ ලේ වැකි සටන ලෙස සලකුණු විය.

පැරගුවේ ජාතිකයන් දරුණු ප්‍රතිරෝධයක් දැක්වූ නමුත් අවසානයේ 1870 දී සෙරෝ කෝරා සටනේදී පරාජයට පත් වූ අතර එහිදී මාෂල් සොලානෝ ලෝපෙස් යටත් වීම ප්‍රතික්ෂේප කර සටනේදී මිය ගියේය.&lt;ref&gt;{{cite book |author=Hooker, T.D. |title=The Paraguayan War |publisher=Foundry Books |year=2008 |isbn=978-1901543155 |location=Nottingham, UK |pages=105–108}}&lt;/ref&gt; ඇමරිකානු ඉතිහාසයේ ලේ වැකි ජාත්‍යන්තර ගැටුම ලෙස පවතින මෙම යුද්ධයේ සැබෑ හේතු තවමත් බෙහෙවින් විවාදාත්මක ය.{{efn|The classical view asserts that Francisco Solano López's expansionist and hegemonic views are the main reason for the outbreak of the conflict. The traditional Paraguayan view, held by the &quot;''lopistas''&quot; (supporters of Solano López in Paraguay and elsewhere), holds that Paraguay acted in self-defense and for the protection of the equilibrium of the Plate Basin. This view is usually contested by the &quot;''anti-lopistas''&quot; (known in Paraguay as &quot;''legionarios''&quot;), who favored the &quot;Triple Alliance&quot;. Revisionist views from right and left national populists put a great emphasis on the influence of the British Empire, a view that a majority of historians reject.{{citation needed|date=June 2023}}}}[[File:TuyutiDetail.jpg|link=https://en.wikipedia.org/wiki/File:TuyutiDetail.jpg|thumb|ටුයුටි සටන, 1866 මැයි]]
Paraguay lost 25–33% of its territory to Argentina and Brazil, paid an enormous war debt, and sold large amounts of national properties to stabilize its internal budget. The worst consequence of the war was the catastrophic loss of population. At least 50% of Paraguayans died during the conflict, numbers to which it took many decades for the country to return. Of the disaster suffered by the Paraguayans at the outcome of the war, [[:en:William_D._Rubinstein|William D. Rubinstein]] wrote:

&quot;The normal estimate is that of a Paraguayan population of somewhere between 450,000 and 900,000, only 220,000 survived the war, of whom only 28,000 were adult males.&quot;

During the pillaging of Asunción in 1869, the [[:en:Imperial_Brazilian_Army|Imperial Brazilian Army]] packed up and transported the Paraguayan National Archives to [[:en:Rio_de_Janeiro|Rio de Janeiro]] Brazil's records from the war have remained classified. This has made Paraguayan history in the colonial and early national periods difficult to research and study.

පැරගුවේ රාජ්‍යය තම භූමියෙන් 25–33% ක් ආර්ජන්ටිනාවට සහ බ්‍රසීලයට අහිමි කර, දැවැන්ත යුද ණයක් ගෙවා, එහි අභ්‍යන්තර අයවැය ස්ථාවර කිරීම සඳහා විශාල ජාතික දේපළ විකුණා දැමීය. යුද්ධයේ නරකම ප්‍රතිවිපාකය වූයේ ජනගහනයේ ව්‍යසනකාරී අලාභයයි. ගැටුම අතරතුර පැරගුවේ වැසියන්ගෙන් අවම වශයෙන් 50% ක් මිය ගිය අතර, එම සංඛ්‍යාව රට නැවත පැමිණීමට දශක ගණනාවක් ගත විය. යුද්ධයේ ප්‍රතිඵලයක් ලෙස පැරගුවේ වැසියන් අත්විඳි ව්‍යසනයෙන්, විලියම් ඩී. රූබින්ස්ටයින් මෙසේ ලිවීය:

&quot;සාමාන්‍ය ඇස්තමේන්තුව වන්නේ 450,000 ත් 900,000 ත් අතර පැරගුවේ ජනගහනයක, යුද්ධයෙන් දිවි ගලවා ගත්තේ 220,000 ක් පමණක් වන අතර, ඔවුන්ගෙන් 28,000 ක් පමණක් වැඩිහිටි පිරිමින් ය.&quot;&lt;ref&gt;{{Cite book |last=Rubinsein |first=W.D. |url=https://books.google.com/books?id=nMMAk4VwLLwC |title=Genocide: a history |publisher=Pearson Education |year=2004 |isbn=0-582-50601-8 |page=94 |access-date=18 October 2015 |archive-url=https://web.archive.org/web/20150910110549/https://books.google.com/books?id=nMMAk4VwLLwC |archive-date=10 September 2015 |url-status=live}}&lt;/ref&gt;

1869 දී අසුන්සියොන් කොල්ලකෑමේදී, අධිරාජ්‍ය බ්‍රසීලියානු හමුදාව පැරගුවේ ජාතික ලේඛනාගාරය ඇසුරුම් කර රියෝ ද ජැනයිරෝ වෙත ප්‍රවාහනය කළේය.&lt;ref&gt;{{cite book |last=Sanchez Quell |first=Hipólito |title=Los 50.000 Documentos Paraguayos Llevados al Brasil |publisher=Ediciones Comuneros |year=2006 |location=Asunción, Paraguay}}&lt;/ref&gt;{{efn|Some of the documents taken by Brasil during the war, were returned to Paraguay in the collection known as &quot;Colección de Río Branco&quot;, nowadays in the National Archives of Asunción, Paraguay.}} යුද්ධයෙන් බ්‍රසීලයේ වාර්තා වර්ගීකරණය කර ඇත. මෙය යටත් විජිත සහ මුල් ජාතික කාලවලදී පැරගුවේ ඉතිහාසය පර්යේෂණ කිරීම සහ අධ්‍යයනය කිරීම දුෂ්කර කර ඇත.&lt;ref name=&quot;Weinstein-2007-04&quot;&gt;{{cite magazine|last=Weinstein|first=Barbara|date=1 April 2007|title=Let the sunshine in: Government records and national insecurities|url=http://www.historians.org/perspectives/issues/2007/0704/0704pre1.cfm|url-status=live|department=From the President|edition=online|publisher=[[American Historical Association]]|volume=45|issue=4|archive-url=https://web.archive.org/web/20121008191444/http://www.historians.org/perspectives/issues/2007/0704/0704pre1.cfm|archive-date=8 October 2012|access-date=5 October 2012|magazine=[[Perspectives on History]]}}&lt;/ref&gt;

=== 20 වන සියවස ===
[[File:Chacokrieg.jpg|link=https://en.wikipedia.org/wiki/File:Chacokrieg.jpg|thumb|ග්‍රාන් චාකෝ යනු චාකෝ යුද්ධයේ ස්ථානය (1932–35), එහිදී බොලිවියාව මතභේදාත්මක භූමියෙන් වැඩි කොටසක් පැරගුවේට අහිමි විය.]]
In 1904 the Liberal revolution against the rule of Colorados broke out. The Liberal rule started a period of great political instability. Between 1904 and 1954 Paraguay had thirty-one [[:en:President_of_Paraguay|presidents]], most of whom were removed from office by force. Conflicts between the factions of the ruling Liberal party led to the [[:en:Paraguayan_Civil_War_(1922)|Paraguayan Civil War of 1922]].

The unresolved border conflict with Bolivia over the Chaco region finally erupted in the early 1930s in the [[:en:Chaco_War|Chaco War]]. After both sides suffered great losses, Paraguay defeated Bolivia and established its sovereignty over most of the disputed Chaco region. After the war, military officers used popular dissatisfaction with the Liberal politicians to seize the power for themselves. On 17&amp;nbsp;February 1936, the [[:en:February_Revolution_(Paraguay)|February Revolution]] brought colonel [[:en:Rafael_Franco|Rafael Franco]] to power. Between 1940 and 1948, the country was ruled by general [[:en:Higinio_Morínigo|Higinio Morínigo]]. Dissatisfaction with his rule resulted in the [[:en:Paraguayan_Civil_War_(1947)|Paraguayan civil war of 1947]]. In its aftermath [[:en:Alfredo_Stroessner|Alfredo Stroessner]] began involvement in a string of plots, which resulted in his military [[:en:1954_Paraguayan_coup_d'état|coup d'état of 4&amp;nbsp;May 1954]]. In the aftermath of [[:en:World_War_II|World War II]], Paraguay became a hideout for [[:en:Ratlines_(World_War_II_aftermath)|Nazi fugitives]] accused of war crimes.

1904 දී කොලරාඩෝස් පාලනයට එරෙහිව ලිබරල් විප්ලවය ඇති විය. ලිබරල් පාලනය මහා දේශපාලන අස්ථාවරත්වයේ කාල පරිච්ඡේදයක් ආරම්භ කළේය. 1904 සහ 1954 අතර පැරගුවේ ජනාධිපතිවරුන් තිස් එක් දෙනෙකු සිටි අතර, ඔවුන්ගෙන් බොහෝ දෙනෙක් බලහත්කාරයෙන් තනතුරුවලින් ඉවත් කරන ලදී.&lt;ref&gt;{{cite report|last1=Hanratty|first1=Dannin M.|last2=Meditz|first2=Sandra W.|year=1988|title=Paraguay: A country study|location=Washington, DC|publisher=U.S. [[Library of Congress]] / [[Government Printing Office|GPO]]|url=http://countrystudies.us/paraguay/2.htm|url-status=live|access-date=19 September 2009|archive-url=https://web.archive.org/web/20110919163833/http://countrystudies.us/paraguay/2.htm|archive-date=19 September 2011}}&lt;/ref&gt; පාලක ලිබරල් පක්ෂයේ කණ්ඩායම් අතර ගැටුම් 1922 පැරගුවේ සිවිල් යුද්ධයට හේතු විය.

චාකෝ කලාපය සම්බන්ධයෙන් බොලිවියාව සමඟ ඇති වූ නොවිසඳුණු දේශසීමා ගැටුම අවසානයේ 1930 ගණන්වල මුල් භාගයේදී චාකෝ යුද්ධයේදී පුපුරා ගියේය. දෙපාර්ශ්වයම විශාල පාඩු ලැබීමෙන් පසු, පැරගුවේ බොලිවියාව පරාජය කර මතභේදාත්මක චාකෝ කලාපයේ වැඩි කොටසක් මත තම ස්වෛරීභාවය ස්ථාපිත කළේය. යුද්ධයෙන් පසු, හමුදා නිලධාරීන් ලිබරල් දේශපාලනඥයන් කෙරෙහි ඇති මහජන අතෘප්තිය යොදාගෙන බලය අල්ලා ගත්හ. 1936 පෙබරවාරි 17 වන දින, පෙබරවාරි විප්ලවය කර්නල් රෆායෙල් ෆ්‍රැන්කෝ බලයට පත් කළේය. 1940 සහ 1948 අතර, ජෙනරාල් හිගිනියෝ මොරිනිගෝ විසින් රට පාලනය කරන ලදී. ඔහුගේ පාලනය පිළිබඳ අතෘප්තිය 1947 පැරගුවේ සිවිල් යුද්ධයට හේතු විය.&lt;ref&gt;{{cite web |title=Paraguay civil war 1947 |url=http://www.onwar.com/aced/nation/pat/paraguay/fparaguay1947.htm |url-status=dead |archive-url=https://web.archive.org/web/20100103214118/http://onwar.com/aced/nation/pat/paraguay/fparaguay1947.htm |archive-date=3 January 2010 |access-date=2 May 2010 |website=Onwar.com}}&lt;/ref&gt; එහි ප්‍රතිඵලයක් ලෙස ඇල්ෆ්‍රෙඩෝ ස්ට්‍රෝස්නර් කුමන්ත්‍රණ මාලාවකට සම්බන්ධ වීමට පටන් ගත් අතර, එහි ප්‍රතිඵලයක් ලෙස 1954 මැයි 4 වන දින ඔහුගේ හමුදා කුමන්ත්‍රණය සිදු විය. දෙවන ලෝක යුද්ධයෙන් පසු, පැරගුවේ යුද අපරාධ සම්බන්ධයෙන් චෝදනා ලැබූ නාසි පලාගිය අයගේ සැඟවුණු ස්ථානයක් බවට පත්විය.

=== ස්ට්‍රෝස්නර් යුගය, 1954–1989 ===
A series of unstable governments ensued until the establishment in 1954 of the regime of dictator [[:en:Alfredo_Stroessner|Alfredo Stroessner]], who remained in office for more than three decades until 1989. Paraguay was modernized to some extent under Stroessner's regime, although his rule was marked by extensive human rights abuses.

Stroessner and the ''Colorado'' party ruled the country from 1954 to 1989. The dictator oversaw an era of economic expansion, but also had a poor human rights and environmental record (see &quot;Political History&quot;). Paraguay actively participated in [[:en:Operation_Condor|Operation Condor]]. Torture and death for political opponents was routine. After his overthrow, the ''Colorado'' continued to dominate national politics until 2008.

The splits in the ''Colorado'' Party in the 1980s, and the prevailing conditions – Stroessner's advanced age, the character of the regime, the economic downturn, and [[:en:International_isolation|international isolation]] – were catalysts for anti-regime demonstrations and statements by the opposition prior to the 1988 general elections.{{Citation needed|date=January 2010}}

1989 දක්වා දශක තුනකට වැඩි කාලයක් ධුරයේ රැඳී සිටි ඒකාධිපති ඇල්ෆ්‍රෙඩෝ ස්ට්‍රෝස්නර්ගේ පාලන තන්ත්‍රය 1954 දී ස්ථාපිත කරන තෙක් අස්ථාවර ආණ්ඩු මාලාවක් ඇති විය. ස්ට්‍රෝස්නර්ගේ පාලනය යටතේ පැරගුවේ යම් දුරකට නවීකරණය කරන ලදී, නමුත් ඔහුගේ පාලනය පුළුල් මානව හිමිකම් උල්ලංඝනයන්ගෙන් සලකුණු විය.&lt;ref&gt;{{cite news|url=https://www.washingtonpost.com/wp-dyn/content/article/2006/08/16/AR2006081601729.html|title=Alfredo Stroessner; Paraguayan dictator|last=Bernstein|first=Adam|date=17 August 2006|newspaper=[[The Washington Post]]|access-date=2 May 2010|archive-url=https://web.archive.org/web/20110516121443/http://www.washingtonpost.com/wp-dyn/content/article/2006/08/16/AR2006081601729.html|archive-date=16 May 2011|location=Washington, DC|url-status=live}}&lt;/ref&gt;

ස්ට්‍රෝස්නර් සහ කොලරාඩෝ පක්ෂය 1954 සිට 1989 දක්වා රට පාලනය කළහ. ඒකාධිපතියා ආර්ථික ප්‍රසාරණයේ යුගයක් අධීක්ෂණය කළ නමුත් දුර්වල මානව හිමිකම් සහ පාරිසරික වාර්තාවක් ද තිබුණි (&quot;දේශපාලන ඉතිහාසය&quot; බලන්න). පැරගුවේ ඔපරේෂන් කොන්ඩෝර් හි ක්‍රියාකාරීව සහභාගී විය.&lt;ref&gt;{{cite web |last=Dinges |first=John |title=Operation Condor |url=http://www.latinamericanstudies.org/chile/operation-condor.htm |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20180722031734/http://www.latinamericanstudies.org/chile/operation-condor.htm |archive-date=22 July 2018 |access-date=6 July 2018 |website=latinamericanstudies.org |publisher=[[Columbia University]]}}&lt;/ref&gt; දේශපාලන විරුද්ධවාදීන්ට වධහිංසා පැමිණවීම සහ මරණය සාමාන්‍ය දෙයක් විය. ඔහුගේ බලයෙන් පහ කිරීමෙන් පසුව, කොලරාඩෝ 2008 දක්වා ජාතික දේශපාලනය ආධිපත්‍යය දැරීය.

1980 ගණන්වල කොලරාඩෝ පක්ෂයේ බෙදීම් සහ පැවති තත්වයන් - ස්ට්‍රෝස්නර්ගේ වයස, පාලන තන්ත්‍රයේ ස්වභාවය, ආර්ථික පසුබෑම සහ ජාත්‍යන්තර හුදකලාව - 1988 මහ මැතිවරණයට පෙර විපක්ෂයේ පාලන තන්ත්‍ර විරෝධී පෙළපාලි සහ ප්‍රකාශ සඳහා උත්ප්‍රේරක විය.

''[[:en:Authentic_Radical_Liberal_Party|PLRA]]'' leader [[:en:Domingo_Laíno|Domingo Laíno]] served as the focal point of the opposition in the second half of the 1980s. The government's effort to isolate Laíno by exiling him in 1982 had backfired. On his sixth attempt to reenter the country in 1986, Laíno returned with three television crews from the U.S., a former United States ambassador to Paraguay, and a group of Uruguayan and Argentine congressmen. Despite the international contingent, the police violently barred Laíno's return.

The Stroessner regime relented in April&amp;nbsp;1987, and permitted Laíno to return to Asunción. Laíno took the lead in organizing demonstrations and reducing infighting among the opposition party. The opposition was unable to reach agreement on a common strategy regarding the elections, with some parties advocating abstention, and others calling for blank voting. The parties held numerous 'lightning demonstrations' (''mítines relámpagos''), especially in rural areas. Such demonstrations were gathered and quickly disbanded before the arrival of the [[:en:Police|police]].

1980 ගණන්වල දෙවන භාගයේදී විපක්ෂයේ කේන්ද්‍රස්ථානය ලෙස PLRA නායක ඩොමින්ගෝ ලයිනෝ සේවය කළේය. 1982 දී ලයිනෝව පිටුවහල් කිරීමෙන් ඔහුව හුදකලා කිරීමට රජය දැරූ උත්සාහය අසාර්ථක විය. 1986 දී නැවත රටට ඇතුළු වීමට ඔහු දැරූ හයවන උත්සාහයේදී, ලයිනෝ එක්සත් ජනපදයේ රූපවාහිනී කණ්ඩායම් තුනක්, පැරගුවේ හි හිටපු එක්සත් ජනපද තානාපතිවරයෙකු සහ උරුගුවේ සහ ආර්ජන්ටිනාවේ කොන්ග්‍රස් සභිකයින් කණ්ඩායමක් සමඟ ආපසු පැමිණියේය. ජාත්‍යන්තර බලඇණිය තිබියදීත්, පොලිසිය ප්‍රචණ්ඩ ලෙස ලයිනෝගේ නැවත පැමිණීම තහනම් කළේය.&lt;ref&gt;{{cite web |title=Paraguay 1987, Chapter 4 |url=http://www.cidh.org/countryrep/Paraguay87eng/chap.4.htm |archive-url=https://web.archive.org/web/20210507100105/http://www.cidh.org/countryrep/Paraguay87eng/chap.4.htm |archive-date=7 May 2021 |website=[[Inter-American Commission on Human Rights]] (cidh.org)}}&lt;/ref&gt;

1987 අප්‍රේල් මාසයේදී ස්ට්‍රෝස්නර් පාලනය පසුබැස ගිය අතර, ලයිනෝට අසුන්සියොන් වෙත නැවත පැමිණීමට අවසර දුන්නේය. විරෝධතා සංවිධානය කිරීමට සහ විරුද්ධ පක්ෂය අතර ගැටුම් අඩු කිරීමට ලයිනෝ පෙරමුණ ගත්තේය. මැතිවරණ සම්බන්ධයෙන් පොදු උපාය මාර්ගයක් පිළිබඳව එකඟතාවයකට පැමිණීමට විපක්ෂයට නොහැකි වූ අතර, සමහර පක්ෂ ඡන්දය දීමෙන් වැළකී සිටීමට පක්ෂව සිටි අතර, තවත් සමහරු හිස් ඡන්දය ප්‍රකාශ කිරීම ඉල්ලා සිටියහ. පක්ෂ විශේෂයෙන් ග්‍රාමීය ප්‍රදේශවල 'අකුණු සැර' (mítines relámpagos) ගණනාවක් පැවැත්වීය. එවැනි පෙළපාලි එක්රැස් කර පොලිසිය පැමිණීමට පෙර ඉක්මනින් විසුරුවා හරින ලදී.


In response to the upsurge in opposition activities, Stroessner condemned the Accord for advocating &quot;sabotage of the general elections and disrespect of the law&quot;. He used national police and civilian [[:en:Vigilantes|vigilantes]] of the ''Colorado'' Party to break up demonstrations. A number of opposition leaders were imprisoned or otherwise harassed. , another key leader of the ''PLRA'', was imprisoned for four months in 1987 on charges of sedition. In early February 1988, police arrested 200&amp;nbsp;people attending a National Coordinating Committee meeting in [[:en:Coronel_Oviedo|Coronel Oviedo]]. Laíno and several other opposition figures were arrested before dawn on the day of the election, 14&amp;nbsp;February, and held for twelve hours. The government declared Stroessner's reelection with 89% of the vote.

The opposition attributed the results in part to the virtual Colorado monopoly on the mass media. They noted that 53% of those polled indicated that there was an &quot;uneasiness&quot; in Paraguayan society. 74% believed that the political situation needed changes, including 45% who wanted a substantial or total change. Finally, 31% stated that they planned to abstain from voting in the February elections.{{Citation needed|date=September 2008}}

විපක්ෂ ක්‍රියාකාරකම්වල නැගිටීමට ප්‍රතිචාර වශයෙන්, ස්ට්‍රෝස්නර් &quot;මහ මැතිවරණය කඩාකප්පල් කිරීම සහ නීතියට අගෞරව කිරීම&quot; වෙනුවෙන් පෙනී සිටීම සම්බන්ධයෙන් ගිවිසුම හෙළා දුටුවේය. ඔහු ජාතික පොලිසිය සහ කොලරාඩෝ පක්ෂයේ සිවිල් සුපරීක්ෂකයින් යොදා ගනිමින් පෙළපාලි බිඳ දැමීය. විපක්ෂ නායකයින් ගණනාවක් සිරගත කරන ලදී හෝ වෙනත් ආකාරයකින් හිරිහැර කරන ලදී. PLRA හි තවත් ප්‍රධාන නායකයෙකු වූ {{ill|Hermes Rafael Saguier|es}} 1987 දී රාජද්‍රෝහී චෝදනා මත මාස හතරක් සිරගත කරන ලදී. 1988 පෙබරවාරි මස මුලදී, කොරොනල් ඔවියෙඩෝ හි පැවති ජාතික සම්බන්ධීකරණ කමිටු රැස්වීමකට සහභාගී වූ පුද්ගලයින් 200 දෙනෙකු පොලිසිය අත්අඩංගුවට ගත්තේය. පෙබරවාරි 14 වන දින මැතිවරණ දිනයේ උදාවීමට පෙර ලයිනෝ සහ තවත් විපක්ෂ පුද්ගලයින් කිහිප දෙනෙකු අත්අඩංගුවට ගෙන පැය දොළහක් පැවැත්විණි. රජය 89% ක ඡන්ද ප්‍රතිශතයකින් ස්ට්‍රෝස්නර් නැවත තේරී පත්වීම ප්‍රකාශ කළේය.&lt;ref&gt;{{cite news|url=https://www.nytimes.com/1988/02/15/world/paraguayan-wins-his-eighth-term.html?scp=3&amp;sq=Paraguay%20february%201988&amp;st=cse|title=Paraguayan wins his eighth term|date=15 February 1988|newspaper=[[The New York Times]]|archive-url=https://web.archive.org/web/20170816064442/http://www.nytimes.com/1988/02/15/world/paraguayan-wins-his-eighth-term.html?scp=3&amp;sq=Paraguay%20february%201988&amp;st=cse|archive-date=16 August 2017}}&lt;/ref&gt;

විපක්ෂය ප්‍රතිඵලවලට අර්ධ වශයෙන් ජනමාධ්‍ය මත අතථ්‍ය කොලරාඩෝ ඒකාධිකාරයට ආරෝපණය කළේය. පැරගුවේ සමාජය තුළ &quot;නොසන්සුන්තාවයක්&quot; පවතින බව මත විමසුමට ලක් වූවන්ගෙන් 53% ක් සඳහන් කළ බව ඔවුන් සඳහන් කළහ. දේශපාලන තත්ත්වයට වෙනස්කම් අවශ්‍ය බව 74% ක් විශ්වාස කළ අතර, සැලකිය යුතු හෝ සම්පූර්ණ වෙනසක් අවශ්‍ය 45% ක් ද ඇතුළුව. අවසාන වශයෙන්, පෙබරවාරි මැතිවරණයේදී ඡන්දය දීමෙන් වැළකී සිටීමට සැලසුම් කර ඇති බව 31% ක් ප්‍රකාශ කළහ.

=== ස්ට්‍රෝස්නර්ගේ බලයෙන් පහ කිරීම, 1989න් පසු ===
On 3 February 1989, Stroessner was overthrown in a military coup headed by General [[:en:Andrés_Rodríguez_(President)|Andrés Rodríguez]]. As president, Rodríguez instituted political, legal, and economic reforms and initiated a ''rapprochement'' with the international community. Reflecting the deep hunger of the rural poor for land, hundreds immediately occupied thousands of acres of unused territories belonging to Stroessner and his associates; by mid-1990, 19,000&amp;nbsp;families occupied {{convert|340000|acres|-3|abbr=on}}. At the time, 2.06&amp;nbsp;million people lived in rural areas, more than half of the 4.1&amp;nbsp;million total population, and most were landless.&lt;ref name=&quot;nagel&quot;&gt;{{cite journal|author=Nagel, Beverly Y.|year=1999|title='Unleashing the fury': The cultural discourse of rural violence and land rights in Paraguay|url=http://journals.cambridge.org/action/displayAbstract?fromPage=online&amp;aid=1921|journal=Comparative Studies in Society and History|publisher=Cambridge University Press|volume=41|issue=1|pages=148–181|doi=10.1017/S0010417599001905|doi-broken-date=1 November 2024|issn=0010-4175|url-access=subscription|archive-url=https://web.archive.org/web/20151016023308/http://journals.cambridge.org/action/displayAbstract?fromPage=online&amp;aid=1921|archive-date=16 October 2015|s2cid=146491025}}&lt;/ref&gt;

The June 1992 constitution established a democratic system of government and dramatically improved protection of fundamental human rights. In May 1993, Colorado Party candidate [[:en:Juan_Carlos_Wasmosy|Juan Carlos Wasmosy]] was elected as Paraguay's first civilian president in almost forty years, in what international observers deemed free and fair elections.

With support from the United States, the Organization of American States, and other countries in the region, the Paraguayan people rejected an April 1996 attempt by then Army Chief General [[:en:Lino_Oviedo|Lino Oviedo]] to oust President Wasmosy.

Oviedo was nominated as the Colorado candidate for president in the 1998 election. However, when the Supreme Court upheld in April his conviction on charges related to the 1996 coup attempt, he was not allowed to run and was detained in jail. His former running mate, [[:en:Raúl_Cubas|Raúl Cubas]], became the Colorado Party's candidate, and was elected in May in elections deemed by international observers to be free and fair. One of Cubas' first acts after taking office in August was to commute Oviedo's sentence and release him. In December 1998, Paraguay's Supreme Court declared these actions unconstitutional. In this tense atmosphere, the murder of Vice President and long-time Oviedo rival [[:en:Luis_María_Argaña|Luis María Argaña]] on 23 March 1999, led the Chamber of Deputies to impeach Cubas the next day.{{Citation needed|date=March 2010}} On 26 March, eight student anti-government demonstrators were murdered, widely believed to have been carried out by Oviedo supporters. This increased opposition to Cubas, who resigned on 28 March. Senate President [[:en:Luis_González_Macchi|Luis González Macchi]], a Cubas opponent, was peacefully sworn in as president the same day.

In 2003, [[:en:Nicanor_Duarte|Nicanor Duarte]] was elected as president.

=== ප්‍රනාන්දු ලුගෝගේ මැතිවරණය ===
For the 2008 general elections, the Colorado Party was favored in polls. Their candidate was Minister of Education [[:en:Blanca_Ovelar|Blanca Ovelar]], the first woman to be nominated as a candidate for a major party in Paraguayan history. After sixty years of Colorado rule, voters chose [[:en:Fernando_Lugo|Fernando Lugo]], a former Roman Catholic Bishop and not a professional politician in civil government, and a member of the Authentic Radical Liberal Party, Paraguay's largest opposition party. Lugo was an adherent of [[:en:Liberation_theology|liberation theology]]. Lugo achieved a historic victory in Paraguay's presidential election, defeating the ruling party candidate, and ending 61 years of conservative rule. Lugo won with nearly 41% of the vote, compared to almost 31% for Blanca Ovelar of the Colorado party.&lt;ref&gt;{{Cite journal|author=Nickson, Andrew|year=2009|title=The general election in Paraguay, April 2008|journal=Journal of Electoral Studies|volume=28|issue=1|pages=145–9|doi=10.1016/j.electstud.2008.10.001}}&lt;/ref&gt; Outgoing President [[:en:Nicanor_Duarte|Nicanor Duarte Frutos]] hailed the moment as the first time in the history of the nation that a government had transferred power to opposition forces in a constitutional and peaceful fashion.{{citation needed|date=July 2021}}

Lugo was sworn in on 15 August 2008. The Lugo administration set its two major priorities as the reduction of corruption and economic inequality.&lt;ref name=&quot;state.gov&quot;&gt;{{cite web |date=15 March 2012 |title=Paraguay |url=https://2009-2017.state.gov/r/pa/ei/bgn/1841.htm#econ |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20170122194534/https://2009-2017.state.gov/r/pa/ei/bgn/1841.htm#econ |archive-date=22 January 2017 |access-date=5 October 2012 |website=State.gov}}&lt;/ref&gt;
[[File:Saludo_de_Piñera_a_Cartes_(cropped).jpg|link=https://en.wikipedia.org/wiki/File:Saludo_de_Pi%C3%B1era_a_Cartes_(cropped).jpg|thumb|2013 අගෝස්තු 15 වන දින හිටපු ජනාධිපති හොරාසියෝ කාටෙස්ගේ පදවි ප්‍රාප්තිය]]
Political instability following Lugo's election and disputes within his cabinet encouraged some renewal of popular support for the Colorado Party. Reports suggested that the businessman [[:en:Horacio_Cartes|Horacio Cartes]] became the new political figure amid disputes. Despite the US [[:en:Drug_Enforcement_Administration|Drug Enforcement Administration]]'s strong accusations against Cartes related to [[:en:Illegal_drug_trade|drug trafficking]], he continued to amass followers in the political arena.{{citation needed|date=July 2021}}

On 14 January 2011, the Colorado Party convention nominated Horacio Cartes as the presidential candidate for the party. However, the party's constitution did not allow it.{{clarify|date=April 2012}} On 21 June 2012, [[:en:Impeachment_of_Fernando_Lugo|impeachment proceedings against President Lugo]] began in the country's lower house, which was controlled by his opponents. Lugo was given less than twenty-four hours to prepare for the proceedings and only two hours in which to mount a defense.&lt;ref name=&quot;Guardian&quot;&gt;{{cite news|url=https://www.theguardian.com/commentisfree/2012/jun/22/washington-fernando-lugo-ouster-paraguay|title=What will Washington do about Fernando Lugo's ouster in Paraguay?|last=Weisbrot|first=Mark|date=22 June 2012|newspaper=[[The Guardian]]|access-date=23 June 2012|archive-url=https://web.archive.org/web/20140910143002/http://www.theguardian.com/commentisfree/2012/jun/22/washington-fernando-lugo-ouster-paraguay|archive-date=10 September 2014|url-status=live}}&lt;/ref&gt; Impeachment was quickly approved and the resulting trial in Paraguay's Senate, also controlled by the opposition, ended with the removal of Lugo from office and Vice President Federico Franco assuming the duties of president.&lt;ref name=&quot;CNN22&quot;&gt;{{cite news|url=http://www.cnn.com/2012/06/22/world/americas/paraguay-president/index.html|title=Paraguayan Senate removes president|last=Castillo|first=Mariano|date=22 June 2012|access-date=22 June 2012|archive-url=https://web.archive.org/web/20120623040625/http://www.cnn.com/2012/06/22/world/americas/paraguay-president/index.html|archive-date=23 June 2012|publisher=CNN|url-status=live}}&lt;/ref&gt; Lugo's rivals blamed him for the deaths of 17&amp;nbsp;people – eight police officers and nine farmers – in armed clashes after police were ambushed by armed peasants when enforcing an eviction order against rural trespassers.&lt;ref&gt;{{cite news|url=https://www.reuters.com/article/us-paraguay-lugo-idUSBRE85K13N20120621|title=Paraguay's president vows to face impeachment effort|last=Desantis|first=Daniela|date=21 June 2012|work=[[Reuters]]|access-date=21 June 2012|archive-url=https://web.archive.org/web/20130208094438/http://www.reuters.com/article/2012/06/21/us-paraguay-lugo-idUSBRE85K13N20120621|archive-date=8 February 2013|edition=US|url-status=live}}&lt;/ref&gt;

On 14 May 2011, Paraguay celebrated its [[:en:Paraguay_Bicentennial|bicentenary]] on the 200th anniversary of independence from the Spanish Empire as a sovereign state.

Lugo's supporters gathered outside Congress to protest the decision as a &quot;politically motivated coup d'état&quot;.&lt;ref name=&quot;CNN22&quot; /&gt; Lugo's removal from office on 22&amp;nbsp;June 2012 is considered by [[:en:UNASUR|UNASUR]] and other neighboring countries, especially those currently governed by leftist leaders, as a coup d'état.&lt;ref&gt;{{cite web |date=22 June 2012 |title=COMUNICADO UNASUR Asunción, 22 de Junio de 2012 |url=http://www.unasursg.org/index.php?option=com_content&amp;view=article&amp;id=698%3Acomunicado-asuncion-22-de-junio-de-2012&amp;catid=68%3Acomunicados&amp;Itemid=346 |url-status=dead |archive-url=https://web.archive.org/web/20120627050748/http://www.unasursg.org/index.php?option=com_content&amp;view=article&amp;id=698:comunicado-asuncion-22-de-junio-de-2012&amp;catid=68:comunicados&amp;Itemid=346 |archive-date=27 June 2012 |access-date=23 June 2012 |publisher=UNASUR |language=es}}&lt;/ref&gt; However, the Organization of American States, which sent a mission to Paraguay to gather information, concluded that the impeachment process was not a coup d'état, as it had been carried out in accordance with the [[:en:Constitution_of_Paraguay|Constitution of Paraguay]].&lt;ref&gt;Halvorssen, Thor, ''[https://www.forbes.com/sites/thorhalvorssen/2012/07/03/paraguay-is-not-honduras/#57bce3c72308 Paraguay is not Honduras: President Lugo's Impeachment was not a Coup] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20180730203938/https://www.forbes.com/sites/thorhalvorssen/2012/07/03/paraguay-is-not-honduras/#57bce3c72308|date=30 July 2018}}'', Forbes.com, 3 July 2012, retrieved 30 July 2018&lt;/ref&gt;

=== වර්තමාන දිනය ===
From August 2013 to 15 August 2018, the [[:en:President_of_Paraguay|President of Paraguay]] was [[:en:Horacio_Cartes|Horacio Cartes]].&lt;ref&gt;{{cite news|url=https://www.nytimes.com/2013/04/22/world/americas/horacio-cartes-wins-paraguays-presidential-election.html|title=Conservative Tobacco Magnate Wins Presidential Race in Paraguay|last=Romero|first=Simon|date=22 April 2013|work=The New York Times|access-date=7 April 2021|archive-url=https://web.archive.org/web/20171102234322/http://www.nytimes.com/2013/04/22/world/americas/horacio-cartes-wins-paraguays-presidential-election.html|archive-date=2 November 2017|url-status=live}}&lt;/ref&gt; Since 15 August 2018, the [[:en:President_of_Paraguay|President of Paraguay]] has been [[:en:Mario_Abdo_Benítez|Mario Abdo Benítez]]. They are both from the conservative [[:en:Colorado_Party_(Paraguay)|Colorado Party]].&lt;ref&gt;{{cite news|url=https://www.bbc.com/news/world-latin-america-45200965|title=New Paraguayan President Abdo Benítez sworn in|date=15 August 2018|work=BBC News|access-date=1 April 2021|archive-url=https://web.archive.org/web/20210415203558/https://www.bbc.com/news/world-latin-america-45200965|archive-date=15 April 2021|url-status=live}}&lt;/ref&gt; President Mario Abdo enjoyed a close relationship with the Brazilian far-right president (in power 2019–2022), [[:en:Jair_Bolsonaro|Jair Bolsonaro]].&lt;ref&gt;{{cite news|url=https://www.reuters.com/article/us-paraguay-president-idUSKCN1V421O|title=Paraguayan president's popularity plummets amid Brazil-linked political crisis|last=Cristaldo|first=Mariel|date=14 August 2019|work=reuters.com|access-date=1 June 2021|archive-url=https://web.archive.org/web/20210602215301/https://www.reuters.com/article/us-paraguay-president-idUSKCN1V421O|archive-date=2 June 2021|url-status=live}}&lt;/ref&gt; In February 2019, President Mario Abdo Benitez was at Bolsonaro's side when Bolsonaro praised Paraguayan military dictator Alfredo Stroessner, calling him &quot;a man of vision&quot;.&lt;ref&gt;{{cite news|url=https://abcnews.go.com/International/wireStory/brazils-bolsonaro-praises-late-paraguay-dictator-stroessner-61386307|title=Brazil's Bolsonaro praises late Paraguay dictator Stroessner|access-date=1 June 2021|archive-url=https://web.archive.org/web/20210602214208/https://abcnews.go.com/International/wireStory/brazils-bolsonaro-praises-late-paraguay-dictator-stroessner-61386307|archive-date=2 June 2021|website=[[ABC News (United States)|ABC News]]|url-status=live}}&lt;/ref&gt; In 2021, Paraguay became the first country in South America to produce electric energy in its [[:en:100%_renewable_energy|100% renewable energy]] supply. In May 2023, [[:en:Santiago_Peña|Santiago Peña]] of the long-ruling Colorado Party, won the presidential [[:en:2023_Paraguayan_general_election|election]] to succeed Mario Abdo as the next [[:en:President_of_Paraguay|President of Paraguay]].&lt;ref&gt;{{cite news|url=https://www.aljazeera.com/news/2023/5/3/amid-protests-authorities-uphold-legitimacy-of-paraguay-election|title=Amid protests, authorities uphold legitimacy of Paraguay election|access-date=26 May 2023|archive-url=https://web.archive.org/web/20230603212859/https://www.aljazeera.com/news/2023/5/3/amid-protests-authorities-uphold-legitimacy-of-paraguay-election|archive-date=3 June 2023|language=en|website=[[Al Jazeera Media Network|al Jazeera]] (aljazeera.com)|url-status=live}}&lt;/ref&gt; On 15 August 2023, Santiago Peña was sworn in as Paraguay's new president.&lt;ref&gt;{{cite news|url=https://www.reuters.com/world/americas/new-paraguayan-president-santiago-pena-sworn-2023-08-15/|title=Paraguay's President Pena sworn in, Taiwan VP in attendance|last1=Desantis|first1=Daniela|date=16 August 2023|work=Reuters|access-date=18 August 2023|archive-url=https://web.archive.org/web/20230818142608/https://www.reuters.com/world/americas/new-paraguayan-president-santiago-pena-sworn-2023-08-15/|archive-date=18 August 2023|last2=Elliott|first2=Lucinda|language=en|last3=Elliott|first3=Lucinda|url-status=live}}&lt;/ref&gt;

== යොමු කිරීම් ==
&lt;references /&gt;</text>
      <sha1>88ams0lhsy4yhg8qm89t3umi9pd09jw</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>752933</id>
      <parentid>752932</parentid>
      <timestamp>2025-07-03T06:18:10Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>BuddhikaW88</username>
        <id>37808</id>
      </contributor>
      <comment>/* ලෝපෙස් පවුලේ පාලනය */</comment>
      <origin>752933</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="70784" sha1="9dqy80dsqfzqidv8xxzdkjdwuk2sneb" xml:space="preserve">
=== පූර්ව යටත් විජිත යුගය ===
ස්පාඤ්ඤ ජාතිකයන් පැමිණීමට පෙර අවම වශයෙන් සහස්‍රයක්වත් නැගෙනහිර පැරගුවේ ආදිවාසී ගුවාරානි ජනයා ජීවත් වූහ.&lt;ref&gt;{{cite web |title=Guarani Society |url=https://web.archive.org/web/20060925035916/http://lucy.ukc.ac.uk/EthnoAtlas/Hmar/Cult_dir/Culture.7843 |access-date=2025-05-17 |website=web.archive.org}}&lt;/ref&gt; බටහිර පැරගුවේ, ග්‍රාන් චාකෝ, නාමිකයන් විසින් ජනාවාස කරන ලද අතර, ඔවුන්ගෙන් වඩාත් කැපී පෙනුනේ ගුවායිකුරු ජනයා ය. පැරගුවේ ගඟ දළ වශයෙන් නැගෙනහිරින් කෘෂිකාර්මික ගුවාරානි ජනතාව සහ ග්‍රාන් චාකෝ හි බටහිරින් සංචාරක සහ අර්ධ සංචාරක ජනතාව අතර බෙදුම් රේඛාව විය. ගුවාර්කුරු නාමිකයන් ඔවුන්ගේ රණශූර සම්ප්‍රදායන් සඳහා ප්‍රසිද්ධ වූ අතර 19 වන සියවසේ අග භාගය වන තෙක් සම්පූර්ණයෙන්ම සන්සුන් නොවීය.&lt;ref&gt;The Editors of Encyclopaedia Britannica. &quot;Mbayá&quot;. ''Encyclopedia Britannica'', 15 February 2007, https://www.britannica.com/topic/Mbaya. Accessed 17 May 2025&lt;/ref&gt; මෙම ආදිවාසී ගෝත්‍ර ඔවුන්ගේ ප්‍රධාන බෙදීම්වල පදනම් වූ වෙනස් භාෂා පවුල් පහකට අයත් විය.&lt;ref name=&quot;:1&quot;&gt;{{Cite web |last=Barba |first=Paula López |date=2023-08-25 |title=El guaraní paraguayo, la lengua de la resistencia |url=https://elpais.com/america-futura/2023-08-25/el-guarani-paraguayo-la-lengua-de-la-resistencia.html |access-date=2025-05-17 |website=El País América |language=es}}&lt;/ref&gt;&lt;ref name=&quot;:2&quot;&gt;Miller, Mark D.H., Webb, Kempton E., Martin, Gene E.. &quot;Gran Chaco&quot;. Encyclopedia Britannica, 12 May. 2025, https://www.britannica.com/place/Gran-Chaco. Accessed 17 May 2025&lt;/ref&gt; විවිධ භාෂා කතා කරන කණ්ඩායම් සාමාන්‍යයෙන් සම්පත් සහ භූමි සම්බන්ධයෙන් තරඟකාරී විය. මෙම පවුල්වල ශාඛා වල භාෂා කතා කිරීමෙන් ඔවුන් තවදුරටත් ගෝත්‍රවලට බෙදා ඇත. අද වන විට වෙනම ජනවාර්ගික භාෂාමය කණ්ඩායම් 17 ක් පවතී.&lt;ref name=&quot;:1&quot; /&gt;&lt;ref name=&quot;:2&quot; /&gt;

=== යටත් විජිත යුගය ===
මෙම ප්‍රදේශයේ පළමු යුරෝපීයයන් 1516 දී ස්පාඤ්ඤ ගවේෂකයන් විය.&lt;ref name=&quot;eec&quot;&gt;{{cite report|author=Sacks, Richard S.|section=Early explorers and conquistadors|editor1-last=Hanratty|editor1-first=Dannin M.|editor2-last=Meditz|editor2-first=Sandra W.|year=1988|title=Paraguay: A country study|location=Washington, DC|publisher=U.S. [[Library of Congress]] / [[Government Printing Office|GPO]]|url=http://countrystudies.us/paraguay/2.htm|url-status=live|access-date=19 September 2009|archive-url=https://web.archive.org/web/20110919163833/http://countrystudies.us/paraguay/2.htm|archive-date=19 September 2011}}&lt;/ref&gt; ස්පාඤ්ඤ ගවේෂක ජුවාන් ද සලාසාර් ද එස්පිනෝසා 1537 අගෝස්තු 15 වන දින අසුන්සියොන් ජනාවාසය ආරම්භ කළේය. අවසානයේ නගරය පැරගුවේ ස්පාඤ්ඤ යටත් විජිත පළාතක මධ්‍යස්ථානය බවට පත්විය.

දකුණු ඇමරිකාවේ මෙම කොටසේ ජේසු නිකායික මෙහෙයුම් සහ ජනාවාස මගින් ස්වාධීන ක්‍රිස්තියානි ඉන්දියානු ජාතියක්&lt;ref name=&quot;cite wdl|#2581&quot;&gt;{{cite web |year=1732 |title=Paraguariae Provinciae Soc. Jesu cum Adiacentibg. Novissima Descriptio |trans-title=A Current Description of the Province of the Society of Jesus in Paraguay with Neighboring Areas |url=http://www.wdl.org/en/item/2581/ |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20210428011358/http://www.wdl.org/en/item/2581/ |archive-date=28 April 2021 |access-date=8 September 2015 |language=la |via=[[World Digital Library]]}}&lt;/ref&gt; නිර්මාණය කිරීමේ උත්සාහයක් දහඅටවන සියවසේදී සිදු කරන ලදී. ස්පාඤ්ඤ මෙහෙයුම් වලදී ගුවාරානි ජනගහනය එක්රැස් කිරීමට සහ ස්පාඤ්ඤ පදිංචිකරුවන් සහ පෘතුගීසි වහල් කොල්ලකරුවන් වන බැන්ඩෙයිරන්ට්ස් විසින් ක්‍රිස්තියානි ආගමට හැරවීමට උත්සාහ කිරීමට අමතරව, ගුවාරානි ජනගහනය අථත්‍ය වහල්භාවයෙන් ආරක්ෂා කිරීමට ඔවුන් ජේසු නිකායික අඩු කිරීම් වර්ධනය කළහ. පැරගුවේහි කතෝලික ධර්මය ආදිවාසී ජනයාගේ බලපෑමට ලක් විය: සමමුහුර්ත ආගම ස්වදේශීය අංග අවශෝෂණය කර ඇත. 1767 දී ස්පාඤ්ඤ කිරීටය විසින් ජේසු නිකායිකයින් පලවා හරින තෙක්, නැගෙනහිර පැරගුවේ වසර 150 ක් පමණ රෙඩියුසියෝන්වරු සමෘද්ධිමත් වූහ.&lt;ref&gt;{{Cite book |last=Ganson |first=Barbara Anne |url=https://www.google.com/books/edition/The_Guaran%C3%AD_under_Spanish_Rule_in_the_R/CG7fscxlgpUC?hl=en&amp;gbpv=1&amp;dq=isbn:9780804754958&amp;printsec=frontcover |title=The Guaraní under Spanish Rule in the Río de la Plata |date=2003 |publisher=Stanford University Press |isbn=978-0-8047-5495-8 |language=en}}&lt;/ref&gt; 18 වන සියවසේ ලා සැන්ටිසිමා ට්‍රිනිඩෑඩ් ද පරානා සහ ජෙසුස් ද තවරන්ගු යන ජේසු නිකායික දූත මණ්ඩල දෙකක නටබුන් යුනෙස්කෝව විසින් ලෝක උරුම ස්ථාන ලෙස නම් කර ඇත.

බටහිර පැරගුවේහි, ස්පාඤ්ඤ ජනාවාසකරණය සහ ක්‍රිස්තියානි ධර්මය 16 වන සියවසේ සිට සංචාරක ගුයිකුරු සහ අනෙකුත් නාමිකයන් විසින් දැඩි ලෙස ප්‍රතිරෝධය දක්වන ලදී. මෙම ජනයාගෙන් බොහෝ දෙනෙක් 18 වන සහ 19 වන සියවස් වලදී මෙස්ටිසෝ ජනගහනයට අවශෝෂණය කර ගත්හ.

=== ෆ්‍රැන්සියාවේ නිදහස සහ පාලනය ===
[[File:José_Gaspar_Rodríguez_de_Francia.jpg|link=https://en.wikipedia.org/wiki/File:Jos%C3%A9_Gaspar_Rodr%C3%ADguez_de_Francia.jpg|වම|thumb|පැරගුවේ රාජ්‍යයේ පළමු ඒකාධිපතියා වූ හොසේ ගැස්පර් රොඩ්‍රිගුස් ද ෆ්‍රැන්සියා]]
පැරගුවේ 1811 මැයි 14 වන දින ප්‍රාදේශීය ස්පාඤ්ඤ පරිපාලනය පෙරලා දැමීය. පැරගුවේහි පළමු ආඥාදායකයා වූයේ 1814 සිට 1840 දී ඔහුගේ මරණය දක්වා ඉතා සුළු බාහිර සම්බන්ධතා හෝ බලපෑමකින් පැරගුවේ පාලනය කළ ජෝස් ගැස්පර් රොඩ්‍රිගුස් ද ෆ්‍රැන්සියා ය.&lt;ref&gt;{{Cite web |title=Britain and the Paraguayan dictatorship, c. 1820-1840* |url=https://ora.ox.ac.uk/objects/uuid:3b1cd500-6c0f-4b17-8569-5fcd753d00da/files/rx633f1701}}&lt;/ref&gt; ඔහු අදහස් කළේ ජිනීවන් න්‍යායාචාර්ය ජීන්-ජැක් රූසෝගේ සමාජ ගිවිසුම මත පදනම් වූ මනෝරාජික සමාජයක් නිර්මාණය කිරීමටයි.&lt;ref&gt;{{cite web |title=War of the Triple Alliance |url=http://warofthepacific.com/warofthetriplealliance.htm |archive-url=https://web.archive.org/web/20140807073919/http://warofthepacific.com/warofthetriplealliance.htm |archive-date=7 August 2014 |access-date=14 November 2010 |website=War of the Pacific (warofthepacific.com)}}&lt;/ref&gt; රොඩ්රිගස් ඩි ෆ්‍රැන්සියා එල් සුප්‍රීමො යන ​​අන්වර්ථ නාමයෙන් හඳුන්වන ලදී.

කතෝලික පල්ලියේ බලතල බෙහෙවින් අඩු කරන නව නීති රොඩ්‍රිගස් ද ෆ්‍රැන්සියා විසින් ස්ථාපිත කරන ලද අතර (කතෝලික ධර්මය එවකට ස්ථාපිත රාජ්‍ය ආගමක් විය) සහ කැබිනට් මණ්ඩලය, යටත් විජිත පුරවැසියන් එකිනෙකා සමඟ විවාහ වීම තහනම් කළ අතර, යටත් විජිත යුගයේ ප්‍රභූන්ගේ බලය බිඳ දැමීමට සහ මිශ්‍ර-ජාතියක් හෝ මෙස්ටිසෝ සමාජයක් නිර්මාණය කිරීමට ඔවුන්ට කළු ජාතිකයන්, මුලටෝවරුන් හෝ ස්වදේශිකයන් පමණක් විවාහ කර ගැනීමට අවසර දුන්නේය.&lt;ref&gt;{{cite news|url=https://www.nytimes.com/2012/03/12/world/americas/in-paraguay-indigenous-language-with-unique-staying-power.html|title=In Paraguay, indigenous language with unique staying power|last1=Romero|first1=Simon|date=12 March 2012|newspaper=[[The New York Times]]|access-date=5 October 2015|archive-url=https://web.archive.org/web/20150930235457/http://www.nytimes.com/2012/03/12/world/americas/in-paraguay-indigenous-language-with-unique-staying-power.html|archive-date=30 September 2015|url-status=live}}&lt;/ref&gt; ඔහු පැරගුවේ සහ දකුණු ඇමරිකාවේ සෙසු ප්‍රදේශ අතර සබඳතා කපා හැරියේය. ෆ්‍රැන්සියාගේ නිදහස සීමා කිරීම නිසා, ෆුල්ජෙන්සියෝ යෙග්‍රොස් සහ තවත් නිදහස් යුගයේ නායකයින් කිහිප දෙනෙකු 1820 දී ෆ්‍රැන්සියාට එරෙහිව කුමන්ත්‍රණයක් සැලසුම් කළ අතර, කුමන්ත්‍රණය සොයාගත් ෆුල්ජෙන්සියෝ යෙග්‍රොස් එහි නායකයින් මරණ දඬුවම නියම කළේය හෝ ජීවිතාන්තය දක්වා සිරගත කළේය.&lt;ref&gt;{{cite encyclopedia |title=Colonial period |encyclopedia=[[Encyclopedia Britannica]] |url=https://www.britannica.com/place/Paraguay |access-date=5 January 2021 |archive-url=https://web.archive.org/web/20201225183757/https://www.britannica.com/place/Paraguay |archive-date=25 December 2020 |department=Paraguay |url-status=live}}&lt;/ref&gt;

=== ලෝපෙස් පවුලේ පාලනය ===
[[File:1864_Mitchell_Map_of_Brazil,_Bolivia_and_Chili_-_Geographicus_-_SouthAmericaSouth-mitchell-1864.jpg|link=https://en.wikipedia.org/wiki/File:1864_Mitchell_Map_of_Brazil,_Bolivia_and_Chili_-_Geographicus_-_SouthAmericaSouth-mitchell-1864.jpg|thumb|කලාපයේ දේශපාලන සිතියම, 1864]]
1840 දී ෆ්‍රැන්සියාගේ මරණයෙන් පසු, 1841 දී කාලෝස් ඇන්ටෝනියෝ ලෝපෙස් (රොඩ්‍රිගුස් ද ෆ්‍රැන්සියාගේ බෑණනුවන් යැයි කියනු ලැබේ) බලයට පත් වන තෙක්, පැරගුවේ නව ජුන්ටා මිලිටරියක් යටතේ විවිධ හමුදා නිලධාරීන් විසින් පාලනය කරන ලදී. ලෝපෙස් පැරගුවේ නවීකරණය කර එය විදේශ වාණිජ කටයුතු සඳහා විවෘත කළේය. ඔහු ආර්ජන්ටිනාව සමඟ ආක්‍රමණශීලී නොවන ගිවිසුමක් අත්සන් කළ අතර 1842 දී පැරගුවේ නිදහස නිල වශයෙන් ප්‍රකාශ කළේය. 1862 දී ලෝපෙස්ගේ මරණයෙන් පසු බලය ඔහුගේ වැඩිමහල් පුත් ෆ්‍රැන්සිස්කෝ සොලනෝ ලෝපෙස් වෙත මාරු විය.

ලෝපෙස් පවුලේ පාලන තන්ත්‍රය නිෂ්පාදන හා බෙදා හැරීමේ පැතිරුණු සහ දෘඩ මධ්‍යවාදය මගින් සංලක්ෂිත විය. රාජ්‍ය හා පෞද්ගලික ක්ෂේත්‍ර අතර කිසිදු වෙනසක් නොතිබූ අතර, ලෝපෙස් පවුල රට පාලනය කළේ එය විශාල වතුයායක් ලෙස සලකමිනි.&lt;ref&gt;{{cite report|title=Carlos Antonio López|date=December 1988|series=Library of Congress Country Studies|publisher=U.S. [[Library of Congress]]|url=http://lcweb2.loc.gov/cgi-bin/query/r?frd/cstdy:@field(DOCID+py0019)|access-date=30 December 2005|archive-url=https://web.archive.org/web/20170816005342/http://lcweb2.loc.gov/cgi-bin/query/r?frd%2Fcstdy%3A%40field%28DOCID+py0019%29|archive-date=16 August 2017}}&lt;/ref&gt;

රජය සියලු අපනයන සඳහා පාලනය ක්‍රියාත්මක කළේය. යර්බා මේට් සහ වටිනා දැව නිෂ්පාදන අපනයනය පැරගුවේ සහ බාහිර ලෝකය අතර වෙළඳ සමතුලිතතාවය පවත්වා ගෙන ගියේය.&lt;ref&gt;{{worldhistory|section=1665|quote=Page 630}}&lt;/ref&gt; පැරගුවේ රජය අතිශයින්ම ආරක්ෂණවාදී වූ අතර, කිසි විටෙකත් විදේශයන්ගෙන් ණය ලබා නොගත් අතර ආනයනික විදේශීය නිෂ්පාදන සඳහා ඉහළ තීරුබදු අය කළේය. මෙම ආරක්ෂණවාදය සමාජය ස්වයංපෝෂිත කළ අතර, එය ආර්ජන්ටිනාව සහ බ්‍රසීලය අත්විඳින ලද ණය ද වළක්වා ගත්තේය. වහල්භාවය විශාල සංඛ්‍යාවක් නොතිබුණද, 1844 වන තෙක්, නව ආණ්ඩුක්‍රම ව්‍යවස්ථාවෙන් එය නීත්‍යානුකූලව අහෝසි කරන තෙක් පැරගුවේහි පැවතුනි.&lt;ref name=&quot;rbcg1933&quot;&gt;{{cite book |last1=Cunninghame Graham |first1=Robert Bontine |author1-link=Robert Bontine Cunninghame Graham |title=Portrait of a Dictator: Francisco Solano López |publisher=William Heinemann Ltd. |year=1933 |location=London}}&lt;/ref&gt;{{rp|39–40}}

[[:en:Francisco_Solano_López|Francisco Solano López]], the son of Carlos Antonio López, replaced his father as the President-Dictator in 1862, and generally continued the political policies of his father. Both wanted to give an international image of Paraguay as &quot;democratic and republican&quot;, but in fact, the ruling family had almost total control of all public life in the country, including church and colleges

Militarily, Carlos Antonio López modernized and expanded industry and the [[:en:Paraguayan_Army|Paraguayan Army]] and greatly strengthened the strategic defenses of Paraguay by developing the [[:en:Fortress_of_Humaitá|Fortress of Humaitá]]. The government hired more than 200 foreign technicians, who installed [[:en:Telegraph_line|telegraph lines]] and railroads to aid the expanding steel, textile, paper and ink, naval construction, weapons and gunpowder industries. The [[:en:Ybycuí|Ybycuí]] foundry, completed in 1850, manufactured cannons, mortars and bullets of all calibers. River warships were built in the shipyards of Asunción. Fortifications were built, especially along the [[:en:Apa_River|Apa River]] and in [[:en:Gran_Chaco|Gran Chaco]]. Following the death of Carlos Antonio López, these projects continued under his son Francisco Solano.

In terms of socio-economic development, the country was dubbed &quot;the most advanced Republic in South America&quot;, notably by the British judge and politician [[:en:Robert_Phillimore|Sir Robert Phillimore]].

According to George Thompson, Lieutenant Colonel of Engineers in the Paraguayan Army prior to and during the war, López's government was comparatively a good one for Paraguay:

කාලෝස් ඇන්ටෝනියෝ ලෝපෙස්ගේ පුත් ෆ්‍රැන්සිස්කෝ සොලානෝ ලෝපෙස් 1862 දී ජනාධිපති-ඒකාධිපතියා ලෙස තම පියා වෙනුවට පත් වූ අතර සාමාන්‍යයෙන් ඔහුගේ පියාගේ දේශපාලන ප්‍රතිපත්ති දිගටම කරගෙන ගියේය. දෙදෙනාම පැරගුවේ &quot;ප්‍රජාතන්ත්‍රවාදී සහ ජනරජ&quot; ලෙස ජාත්‍යන්තර ප්‍රතිරූපයක් ලබා දීමට කැමති වූ නමුත් ඇත්ත වශයෙන්ම, පාලක පවුලට පල්ලිය සහ විද්‍යාල ඇතුළුව රටේ සියලුම මහජන ජීවිතය සම්පූර්ණයෙන්ම පාහේ පාලනය කිරීමට හැකි විය.&lt;ref name=&quot;rbcg1933&quot; /&gt;{{rp|41–42}}

මිලිටරිමය වශයෙන්, කාලෝස් ඇන්ටෝනියෝ ලෝපෙස් කර්මාන්තය සහ පැරගුවේ හමුදාව නවීකරණය කර පුළුල් කළ අතර හුමයිටා බලකොටුව සංවර්ධනය කිරීමෙන් පැරගුවේ උපායමාර්ගික ආරක්ෂක විශාල වශයෙන් ශක්තිමත් කළේය.&lt;ref&gt;Robert Cowley, ''The Reader's Encyclopedia to Military History''. New York, New York: Houston Mifflin, 1996. Page 479.&lt;/ref&gt; රජය විදේශීය කාර්මික ශිල්පීන් 200 කට වැඩි පිරිසක් බඳවා ගත් අතර, ඔවුන් පුළුල් වන වානේ, රෙදිපිළි, කඩදාසි සහ තීන්ත, නාවික ඉදිකිරීම්, ආයුධ සහ වෙඩි බෙහෙත් කර්මාන්ත සඳහා ආධාර කිරීම සඳහා විදුලි පණිවුඩ මාර්ග සහ දුම්රිය මාර්ග ස්ථාපනය කළහ. 1850 දී නිම කරන ලද යිබිකුයි වාත්තු කර්මාන්ත ශාලාව, සියලු කැලිබර් වල කාලතුවක්කු, මෝටාර් සහ උණ්ඩ නිෂ්පාදනය කළේය. ගංගා යුද නැව් ඉදිකරන ලද්දේ අසුන්සියොන් නැව් අංගනවල ය. විශේෂයෙන් අපා ගඟ දිගේ සහ ග්‍රාන් චාකෝ හි බලකොටු ඉදිකරන ලදී.&lt;ref name=&quot;Hooker&quot;&gt;Hooker, T.D., 2008, The Paraguayan War, Nottingham: Foundry Books, {{ISBN|1901543153}}&lt;/ref&gt;{{rp|22}} කාලෝස් ඇන්ටෝනියෝ ලෝපෙස්ගේ අභාවයෙන් පසුව, මෙම ව්‍යාපෘති ඔහුගේ පුත් ෆ්‍රැන්සිස්කෝ සොලානෝ යටතේ දිගටම පැවතුනි.

සමාජ-ආර්ථික සංවර්ධනය සම්බන්ධයෙන් ගත් කල, රට &quot;දකුණු ඇමරිකාවේ වඩාත්ම දියුණු ජනරජය&quot; ලෙස නම් කරන ලදී, විශේෂයෙන් බ්‍රිතාන්‍ය විනිසුරු සහ දේශපාලනඥයා වූ සර් රොබට් ෆිලිමෝර් විසින්.&lt;ref&gt;Robert Phillimore (1860), ''A Statement of the Facts of the Controversy Between the Governments of Great Britain and Paraguay'', page 2. William Moore Printing, Washington D.C., USA.&lt;/ref&gt;


යුද්ධයට පෙර සහ යුද්ධය අතරතුර පැරගුවේ හමුදාවේ ලුතිනන් කර්නල් ඉංජිනේරු ජෝර්ජ් තොම්සන්ට අනුව, ලෝපෙස්ගේ රජය පැරගුවේට සාපේක්ෂව හොඳ එකක් විය:{{blockquote|ඔහුගේ (ඇන්ටෝනියෝ ලෝපෙස්) පාලන සමයේදී පැරගුවේ පුරා ජීවිතය සහ දේපළ මෙතරම් සුරක්ෂිතව පැවතියේ ලෝකයේ වෙනත් කිසිදු රටක විය නොහැක. අපරාධ පාහේ නොදන්නා දෙයක් වූ අතර, සිදු වූ විට වහාම අනාවරණය වී දඬුවම් කරන ලදී. බොහෝ දෙනා, සමහර විට, වඩාත්ම සතුටින් සිටි අය විය හැකිය. ජීවනෝපායක් ලබා ගැනීම සඳහා ඔවුන්ට කිසිදු වැඩක් කිරීමට අපහසු විය. සෑම පවුලකටම තමන්ගේම භූමියේ තමන්ගේම නිවසක් හෝ පැල්පතක් තිබුණි. ඔවුන් දින කිහිපයකින් තමන්ගේම පරිභෝජනය සඳහා ප්‍රමාණවත් දුම්කොළ, බඩ ඉරිඟු සහ මැන්ඩියෝකා වගා කළහ [...]. සෑම පැල්පතකම දොඩම් වත්තක් [...] සහ එළදෙනුන් කිහිප දෙනෙකු ද සිටි බැවින්, ඔවුන් වසර පුරාම පාහේ සුළු අවශ්‍යතාවයකින් සිටියහ [...]. ඇත්ත වශයෙන්ම, ඉහළ පන්ති යුරෝපීය ක්‍රමයට වඩා ජීවත් විය...|ජෝර්ජ් තොම්සන්, සී.ඊ.&lt;ref&gt;{{cite book |last1 = Thompson | first1=George |year=1869
 |title = The War in Paraguay: With a historical sketch of the country and its people and notes upon the military engineering of the war. |publisher = Longmans and Green Co. |location = London |page=10}}&lt;/ref&gt;}}

=== පැරගුවේ යුද්ධය (1864–1870) ===
[[File:FRANCISCO_SOLANO_LOPEZ_(From_a_Photograph_taken_in_1859).jpg|link=https://en.wikipedia.org/wiki/File:FRANCISCO_SOLANO_LOPEZ_(From_a_Photograph_taken_in_1859).jpg|thumb|ෆ්‍රැන්සිස්කෝ සොලානෝ ලෝපෙස්]]
On 12&amp;nbsp;October 1864, despite Paraguayan ultimatums, [[:en:Empire_of_Brazil|Brazil]] (allied with the Argentine Government under General [[:en:Bartolomé_Mitre|Bartolomé Mitre]] and the rebellious [[:en:Colorado_Party_(Uruguay)|Uruguayan colorados]] led by Gen. [[:en:Venancio_Flores|Venancio Flores]]) invaded the Republic of Uruguay in order to overthrow the government of that time (which was under the rule of the [[:en:National_Party_(Uruguay)|Blanco Party]], an ally of López), thus starting the [[:en:Paraguayan_War|Paraguayan War]].

The Paraguayans, led by the [[:en:Grand_marshal|Marshal of the Republic]] [[:en:Francisco_Solano_López|Francisco Solano López]], retaliated by [[:en:Mato_Grosso_Campaign|attacking Mato Grosso]] on 15 December 1864 and later declared war against Argentina on 23 March 1865. The Blanco Government was toppled and replaced by a Colorado government under General Venancio Flores on 22 February 1865. Afterward, the [[:en:Argentine_Republic|Argentine Republic]], the [[:en:Empire_of_Brazil|Empire of Brazil]] and the Republic of Uruguay signed the [[:en:Treaty_of_the_Triple_Alliance|Secret Treaty of the Triple Alliance]] against the Paraguayan Government on 1 May 1865.

1864 ඔක්තෝබර් 12 වන දින, පැරගුවේ අවසාන නිවේදන නොතකා, බ්‍රසීලය (ජෙනරාල් බාර්ටොලෝම් මිට්‍රේ යටතේ ආර්ජන්ටිනා රජය සහ ජෙනරාල් වෙනන්සියෝ ෆ්ලෝරස්ගේ නායකත්වයෙන් යුත් කැරලිකාර උරුගුවේ කොලරාඩෝස් සමඟ සන්ධානගත විය) එකල රජය පෙරලා දැමීම සඳහා උරුගුවේ ජනරජය ආක්‍රමණය කළේය (එය ලෝපෙස්ගේ මිත්‍රයෙකු වූ බ්ලැන්කෝ පක්ෂයේ පාලනය යටතේ විය),{{efn|The Blanco Party of Uruguay, hardline right wing and reactionary at those days, was in the Uruguayan Government during the outbreak of the war and were allies of the Paraguayan Government.&lt;ref&gt;{{cite book |first=Luis Alberto |last=de&amp;nbsp;Herrera |year=1927 |title=El Drama del 65 – La Culpa Mitrista |pages=11–33 |publisher=Bareiro y Ramos |location=Montevideo, Uruguay}} — classic book by Blanco leader&lt;/ref&gt;}} මේ අනුව පැරගුවේ යුද්ධය ආරම්භ විය.{{efn|[[Richard Francis Burton|Burton]], a witness of the conflict, marks this date (12–16 October 1864) as the real beginning of the war. He writes (and it is the most logic account, considering the facts): ''The Brazilian Army invades the [[Banda Oriental]], despite the protestations of President López, who declared that such invasion would be held a &quot;casus belli&quot;''.&lt;ref&gt;{{cite book |first=Richard Francis, Sir |last=Burton |author-link=Richard Francis Burton |year=1870 |title=Letters from the Battlefields of Paraguay |page=76 |publisher=Tinsley Brothers |location=London}}&lt;/ref&gt;}}

ජනරජයේ මාර්ෂල් ෆ්‍රැන්සිස්කෝ සොලානෝ ලෝපෙස්ගේ නායකත්වයෙන් යුත් පැරගුවේ ජාතිකයන් 1864 දෙසැම්බර් 15 වන දින මැටෝ ග්‍රෝසෝට පහර දීමෙන් පළිගත් අතර පසුව 1865 මාර්තු 23 වන දින ආර්ජන්ටිනාවට එරෙහිව යුද්ධ ප්‍රකාශ කළහ. බ්ලැන්කෝ රජය පෙරලා දමා 1865 පෙබරවාරි 22 වන දින ජෙනරාල් වෙනන්සියෝ ෆ්ලෝරස් යටතේ කොලරාඩෝ රජයක් විසින් ප්‍රතිස්ථාපනය කරන ලදී. පසුව, ආර්ජන්ටිනා ජනරජය, බ්‍රසීල අධිරාජ්‍යය සහ උරුගුවේ ජනරජය 1865 මැයි 1 වන දින පැරගුවේ රජයට එරෙහිව ත්‍රිත්ව සන්ධානයේ රහස් ගිවිසුමට අත්සන් තැබීය.&lt;ref&gt;{{cite book |author=Pomer, León |title=La Guerra del Paraguay: Estado, política y negocios |publisher=Editorial Colihue |year=2008 |location=Buenos Aires, Argentina |pages=240–241 |language=es}}&lt;/ref&gt;


ටුයුටි සටන, 1866 මැයි


20 වන සියවස


ස්ට්‍රෝස්නර් යුගය, 1954–1989

On 24 May 1866, the [[:en:Battle_of_Tuyutí|Battle of Tuyutí]] led to the loss of 6,000 men when a Paraguayan attack was repelled by the Allies. It was marked as the bloodiest battle in South America during the war.

The Paraguayans put up a ferocious resistance but ultimately lost in 1870 in the [[:en:Battle_of_Cerro_Corá|Battle of Cerro Corá]], where Marshal Solano López refused to surrender and died in action. The real causes of this war, which remains the bloodiest international conflict in the history of [[:en:The_Americas|The Americas]], are still highly debatable.

1866 මැයි 24 වන දින, ටුයුටි සටනේදී පැරගුවේ ප්‍රහාරයක් මිත්‍ර පාක්ෂිකයින් විසින් මැඩපැවැත්වූ විට මිනිසුන් 6,000 ක් අහිමි විය. එය යුද්ධය අතරතුර දකුණු ඇමරිකාවේ ලේ වැකි සටන ලෙස සලකුණු විය.

පැරගුවේ ජාතිකයන් දරුණු ප්‍රතිරෝධයක් දැක්වූ නමුත් අවසානයේ 1870 දී සෙරෝ කෝරා සටනේදී පරාජයට පත් වූ අතර එහිදී මාෂල් සොලානෝ ලෝපෙස් යටත් වීම ප්‍රතික්ෂේප කර සටනේදී මිය ගියේය.&lt;ref&gt;{{cite book |author=Hooker, T.D. |title=The Paraguayan War |publisher=Foundry Books |year=2008 |isbn=978-1901543155 |location=Nottingham, UK |pages=105–108}}&lt;/ref&gt; ඇමරිකානු ඉතිහාසයේ ලේ වැකි ජාත්‍යන්තර ගැටුම ලෙස පවතින මෙම යුද්ධයේ සැබෑ හේතු තවමත් බෙහෙවින් විවාදාත්මක ය.{{efn|The classical view asserts that Francisco Solano López's expansionist and hegemonic views are the main reason for the outbreak of the conflict. The traditional Paraguayan view, held by the &quot;''lopistas''&quot; (supporters of Solano López in Paraguay and elsewhere), holds that Paraguay acted in self-defense and for the protection of the equilibrium of the Plate Basin. This view is usually contested by the &quot;''anti-lopistas''&quot; (known in Paraguay as &quot;''legionarios''&quot;), who favored the &quot;Triple Alliance&quot;. Revisionist views from right and left national populists put a great emphasis on the influence of the British Empire, a view that a majority of historians reject.{{citation needed|date=June 2023}}}}[[File:TuyutiDetail.jpg|link=https://en.wikipedia.org/wiki/File:TuyutiDetail.jpg|thumb|ටුයුටි සටන, 1866 මැයි]]
Paraguay lost 25–33% of its territory to Argentina and Brazil, paid an enormous war debt, and sold large amounts of national properties to stabilize its internal budget. The worst consequence of the war was the catastrophic loss of population. At least 50% of Paraguayans died during the conflict, numbers to which it took many decades for the country to return. Of the disaster suffered by the Paraguayans at the outcome of the war, [[:en:William_D._Rubinstein|William D. Rubinstein]] wrote:

&quot;The normal estimate is that of a Paraguayan population of somewhere between 450,000 and 900,000, only 220,000 survived the war, of whom only 28,000 were adult males.&quot;

During the pillaging of Asunción in 1869, the [[:en:Imperial_Brazilian_Army|Imperial Brazilian Army]] packed up and transported the Paraguayan National Archives to [[:en:Rio_de_Janeiro|Rio de Janeiro]] Brazil's records from the war have remained classified. This has made Paraguayan history in the colonial and early national periods difficult to research and study.

පැරගුවේ රාජ්‍යය තම භූමියෙන් 25–33% ක් ආර්ජන්ටිනාවට සහ බ්‍රසීලයට අහිමි කර, දැවැන්ත යුද ණයක් ගෙවා, එහි අභ්‍යන්තර අයවැය ස්ථාවර කිරීම සඳහා විශාල ජාතික දේපළ විකුණා දැමීය. යුද්ධයේ නරකම ප්‍රතිවිපාකය වූයේ ජනගහනයේ ව්‍යසනකාරී අලාභයයි. ගැටුම අතරතුර පැරගුවේ වැසියන්ගෙන් අවම වශයෙන් 50% ක් මිය ගිය අතර, එම සංඛ්‍යාව රට නැවත පැමිණීමට දශක ගණනාවක් ගත විය. යුද්ධයේ ප්‍රතිඵලයක් ලෙස පැරගුවේ වැසියන් අත්විඳි ව්‍යසනයෙන්, විලියම් ඩී. රූබින්ස්ටයින් මෙසේ ලිවීය:

&quot;සාමාන්‍ය ඇස්තමේන්තුව වන්නේ 450,000 ත් 900,000 ත් අතර පැරගුවේ ජනගහනයක, යුද්ධයෙන් දිවි ගලවා ගත්තේ 220,000 ක් පමණක් වන අතර, ඔවුන්ගෙන් 28,000 ක් පමණක් වැඩිහිටි පිරිමින් ය.&quot;&lt;ref&gt;{{Cite book |last=Rubinsein |first=W.D. |url=https://books.google.com/books?id=nMMAk4VwLLwC |title=Genocide: a history |publisher=Pearson Education |year=2004 |isbn=0-582-50601-8 |page=94 |access-date=18 October 2015 |archive-url=https://web.archive.org/web/20150910110549/https://books.google.com/books?id=nMMAk4VwLLwC |archive-date=10 September 2015 |url-status=live}}&lt;/ref&gt;

1869 දී අසුන්සියොන් කොල්ලකෑමේදී, අධිරාජ්‍ය බ්‍රසීලියානු හමුදාව පැරගුවේ ජාතික ලේඛනාගාරය ඇසුරුම් කර රියෝ ද ජැනයිරෝ වෙත ප්‍රවාහනය කළේය.&lt;ref&gt;{{cite book |last=Sanchez Quell |first=Hipólito |title=Los 50.000 Documentos Paraguayos Llevados al Brasil |publisher=Ediciones Comuneros |year=2006 |location=Asunción, Paraguay}}&lt;/ref&gt;{{efn|Some of the documents taken by Brasil during the war, were returned to Paraguay in the collection known as &quot;Colección de Río Branco&quot;, nowadays in the National Archives of Asunción, Paraguay.}} යුද්ධයෙන් බ්‍රසීලයේ වාර්තා වර්ගීකරණය කර ඇත. මෙය යටත් විජිත සහ මුල් ජාතික කාලවලදී පැරගුවේ ඉතිහාසය පර්යේෂණ කිරීම සහ අධ්‍යයනය කිරීම දුෂ්කර කර ඇත.&lt;ref name=&quot;Weinstein-2007-04&quot;&gt;{{cite magazine|last=Weinstein|first=Barbara|date=1 April 2007|title=Let the sunshine in: Government records and national insecurities|url=http://www.historians.org/perspectives/issues/2007/0704/0704pre1.cfm|url-status=live|department=From the President|edition=online|publisher=[[American Historical Association]]|volume=45|issue=4|archive-url=https://web.archive.org/web/20121008191444/http://www.historians.org/perspectives/issues/2007/0704/0704pre1.cfm|archive-date=8 October 2012|access-date=5 October 2012|magazine=[[Perspectives on History]]}}&lt;/ref&gt;

=== 20 වන සියවස ===
[[File:Chacokrieg.jpg|link=https://en.wikipedia.org/wiki/File:Chacokrieg.jpg|thumb|ග්‍රාන් චාකෝ යනු චාකෝ යුද්ධයේ ස්ථානය (1932–35), එහිදී බොලිවියාව මතභේදාත්මක භූමියෙන් වැඩි කොටසක් පැරගුවේට අහිමි විය.]]
In 1904 the Liberal revolution against the rule of Colorados broke out. The Liberal rule started a period of great political instability. Between 1904 and 1954 Paraguay had thirty-one [[:en:President_of_Paraguay|presidents]], most of whom were removed from office by force. Conflicts between the factions of the ruling Liberal party led to the [[:en:Paraguayan_Civil_War_(1922)|Paraguayan Civil War of 1922]].

The unresolved border conflict with Bolivia over the Chaco region finally erupted in the early 1930s in the [[:en:Chaco_War|Chaco War]]. After both sides suffered great losses, Paraguay defeated Bolivia and established its sovereignty over most of the disputed Chaco region. After the war, military officers used popular dissatisfaction with the Liberal politicians to seize the power for themselves. On 17&amp;nbsp;February 1936, the [[:en:February_Revolution_(Paraguay)|February Revolution]] brought colonel [[:en:Rafael_Franco|Rafael Franco]] to power. Between 1940 and 1948, the country was ruled by general [[:en:Higinio_Morínigo|Higinio Morínigo]]. Dissatisfaction with his rule resulted in the [[:en:Paraguayan_Civil_War_(1947)|Paraguayan civil war of 1947]]. In its aftermath [[:en:Alfredo_Stroessner|Alfredo Stroessner]] began involvement in a string of plots, which resulted in his military [[:en:1954_Paraguayan_coup_d'état|coup d'état of 4&amp;nbsp;May 1954]]. In the aftermath of [[:en:World_War_II|World War II]], Paraguay became a hideout for [[:en:Ratlines_(World_War_II_aftermath)|Nazi fugitives]] accused of war crimes.

1904 දී කොලරාඩෝස් පාලනයට එරෙහිව ලිබරල් විප්ලවය ඇති විය. ලිබරල් පාලනය මහා දේශපාලන අස්ථාවරත්වයේ කාල පරිච්ඡේදයක් ආරම්භ කළේය. 1904 සහ 1954 අතර පැරගුවේ ජනාධිපතිවරුන් තිස් එක් දෙනෙකු සිටි අතර, ඔවුන්ගෙන් බොහෝ දෙනෙක් බලහත්කාරයෙන් තනතුරුවලින් ඉවත් කරන ලදී.&lt;ref&gt;{{cite report|last1=Hanratty|first1=Dannin M.|last2=Meditz|first2=Sandra W.|year=1988|title=Paraguay: A country study|location=Washington, DC|publisher=U.S. [[Library of Congress]] / [[Government Printing Office|GPO]]|url=http://countrystudies.us/paraguay/2.htm|url-status=live|access-date=19 September 2009|archive-url=https://web.archive.org/web/20110919163833/http://countrystudies.us/paraguay/2.htm|archive-date=19 September 2011}}&lt;/ref&gt; පාලක ලිබරල් පක්ෂයේ කණ්ඩායම් අතර ගැටුම් 1922 පැරගුවේ සිවිල් යුද්ධයට හේතු විය.

චාකෝ කලාපය සම්බන්ධයෙන් බොලිවියාව සමඟ ඇති වූ නොවිසඳුණු දේශසීමා ගැටුම අවසානයේ 1930 ගණන්වල මුල් භාගයේදී චාකෝ යුද්ධයේදී පුපුරා ගියේය. දෙපාර්ශ්වයම විශාල පාඩු ලැබීමෙන් පසු, පැරගුවේ බොලිවියාව පරාජය කර මතභේදාත්මක චාකෝ කලාපයේ වැඩි කොටසක් මත තම ස්වෛරීභාවය ස්ථාපිත කළේය. යුද්ධයෙන් පසු, හමුදා නිලධාරීන් ලිබරල් දේශපාලනඥයන් කෙරෙහි ඇති මහජන අතෘප්තිය යොදාගෙන බලය අල්ලා ගත්හ. 1936 පෙබරවාරි 17 වන දින, පෙබරවාරි විප්ලවය කර්නල් රෆායෙල් ෆ්‍රැන්කෝ බලයට පත් කළේය. 1940 සහ 1948 අතර, ජෙනරාල් හිගිනියෝ මොරිනිගෝ විසින් රට පාලනය කරන ලදී. ඔහුගේ පාලනය පිළිබඳ අතෘප්තිය 1947 පැරගුවේ සිවිල් යුද්ධයට හේතු විය.&lt;ref&gt;{{cite web |title=Paraguay civil war 1947 |url=http://www.onwar.com/aced/nation/pat/paraguay/fparaguay1947.htm |url-status=dead |archive-url=https://web.archive.org/web/20100103214118/http://onwar.com/aced/nation/pat/paraguay/fparaguay1947.htm |archive-date=3 January 2010 |access-date=2 May 2010 |website=Onwar.com}}&lt;/ref&gt; එහි ප්‍රතිඵලයක් ලෙස ඇල්ෆ්‍රෙඩෝ ස්ට්‍රෝස්නර් කුමන්ත්‍රණ මාලාවකට සම්බන්ධ වීමට පටන් ගත් අතර, එහි ප්‍රතිඵලයක් ලෙස 1954 මැයි 4 වන දින ඔහුගේ හමුදා කුමන්ත්‍රණය සිදු විය. දෙවන ලෝක යුද්ධයෙන් පසු, පැරගුවේ යුද අපරාධ සම්බන්ධයෙන් චෝදනා ලැබූ නාසි පලාගිය අයගේ සැඟවුණු ස්ථානයක් බවට පත්විය.

=== ස්ට්‍රෝස්නර් යුගය, 1954–1989 ===
A series of unstable governments ensued until the establishment in 1954 of the regime of dictator [[:en:Alfredo_Stroessner|Alfredo Stroessner]], who remained in office for more than three decades until 1989. Paraguay was modernized to some extent under Stroessner's regime, although his rule was marked by extensive human rights abuses.

Stroessner and the ''Colorado'' party ruled the country from 1954 to 1989. The dictator oversaw an era of economic expansion, but also had a poor human rights and environmental record (see &quot;Political History&quot;). Paraguay actively participated in [[:en:Operation_Condor|Operation Condor]]. Torture and death for political opponents was routine. After his overthrow, the ''Colorado'' continued to dominate national politics until 2008.

The splits in the ''Colorado'' Party in the 1980s, and the prevailing conditions – Stroessner's advanced age, the character of the regime, the economic downturn, and [[:en:International_isolation|international isolation]] – were catalysts for anti-regime demonstrations and statements by the opposition prior to the 1988 general elections.{{Citation needed|date=January 2010}}

1989 දක්වා දශක තුනකට වැඩි කාලයක් ධුරයේ රැඳී සිටි ඒකාධිපති ඇල්ෆ්‍රෙඩෝ ස්ට්‍රෝස්නර්ගේ පාලන තන්ත්‍රය 1954 දී ස්ථාපිත කරන තෙක් අස්ථාවර ආණ්ඩු මාලාවක් ඇති විය. ස්ට්‍රෝස්නර්ගේ පාලනය යටතේ පැරගුවේ යම් දුරකට නවීකරණය කරන ලදී, නමුත් ඔහුගේ පාලනය පුළුල් මානව හිමිකම් උල්ලංඝනයන්ගෙන් සලකුණු විය.&lt;ref&gt;{{cite news|url=https://www.washingtonpost.com/wp-dyn/content/article/2006/08/16/AR2006081601729.html|title=Alfredo Stroessner; Paraguayan dictator|last=Bernstein|first=Adam|date=17 August 2006|newspaper=[[The Washington Post]]|access-date=2 May 2010|archive-url=https://web.archive.org/web/20110516121443/http://www.washingtonpost.com/wp-dyn/content/article/2006/08/16/AR2006081601729.html|archive-date=16 May 2011|location=Washington, DC|url-status=live}}&lt;/ref&gt;

ස්ට්‍රෝස්නර් සහ කොලරාඩෝ පක්ෂය 1954 සිට 1989 දක්වා රට පාලනය කළහ. ඒකාධිපතියා ආර්ථික ප්‍රසාරණයේ යුගයක් අධීක්ෂණය කළ නමුත් දුර්වල මානව හිමිකම් සහ පාරිසරික වාර්තාවක් ද තිබුණි (&quot;දේශපාලන ඉතිහාසය&quot; බලන්න). පැරගුවේ ඔපරේෂන් කොන්ඩෝර් හි ක්‍රියාකාරීව සහභාගී විය.&lt;ref&gt;{{cite web |last=Dinges |first=John |title=Operation Condor |url=http://www.latinamericanstudies.org/chile/operation-condor.htm |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20180722031734/http://www.latinamericanstudies.org/chile/operation-condor.htm |archive-date=22 July 2018 |access-date=6 July 2018 |website=latinamericanstudies.org |publisher=[[Columbia University]]}}&lt;/ref&gt; දේශපාලන විරුද්ධවාදීන්ට වධහිංසා පැමිණවීම සහ මරණය සාමාන්‍ය දෙයක් විය. ඔහුගේ බලයෙන් පහ කිරීමෙන් පසුව, කොලරාඩෝ 2008 දක්වා ජාතික දේශපාලනය ආධිපත්‍යය දැරීය.

1980 ගණන්වල කොලරාඩෝ පක්ෂයේ බෙදීම් සහ පැවති තත්වයන් - ස්ට්‍රෝස්නර්ගේ වයස, පාලන තන්ත්‍රයේ ස්වභාවය, ආර්ථික පසුබෑම සහ ජාත්‍යන්තර හුදකලාව - 1988 මහ මැතිවරණයට පෙර විපක්ෂයේ පාලන තන්ත්‍ර විරෝධී පෙළපාලි සහ ප්‍රකාශ සඳහා උත්ප්‍රේරක විය.

''[[:en:Authentic_Radical_Liberal_Party|PLRA]]'' leader [[:en:Domingo_Laíno|Domingo Laíno]] served as the focal point of the opposition in the second half of the 1980s. The government's effort to isolate Laíno by exiling him in 1982 had backfired. On his sixth attempt to reenter the country in 1986, Laíno returned with three television crews from the U.S., a former United States ambassador to Paraguay, and a group of Uruguayan and Argentine congressmen. Despite the international contingent, the police violently barred Laíno's return.

The Stroessner regime relented in April&amp;nbsp;1987, and permitted Laíno to return to Asunción. Laíno took the lead in organizing demonstrations and reducing infighting among the opposition party. The opposition was unable to reach agreement on a common strategy regarding the elections, with some parties advocating abstention, and others calling for blank voting. The parties held numerous 'lightning demonstrations' (''mítines relámpagos''), especially in rural areas. Such demonstrations were gathered and quickly disbanded before the arrival of the [[:en:Police|police]].

1980 ගණන්වල දෙවන භාගයේදී විපක්ෂයේ කේන්ද්‍රස්ථානය ලෙස PLRA නායක ඩොමින්ගෝ ලයිනෝ සේවය කළේය. 1982 දී ලයිනෝව පිටුවහල් කිරීමෙන් ඔහුව හුදකලා කිරීමට රජය දැරූ උත්සාහය අසාර්ථක විය. 1986 දී නැවත රටට ඇතුළු වීමට ඔහු දැරූ හයවන උත්සාහයේදී, ලයිනෝ එක්සත් ජනපදයේ රූපවාහිනී කණ්ඩායම් තුනක්, පැරගුවේ හි හිටපු එක්සත් ජනපද තානාපතිවරයෙකු සහ උරුගුවේ සහ ආර්ජන්ටිනාවේ කොන්ග්‍රස් සභිකයින් කණ්ඩායමක් සමඟ ආපසු පැමිණියේය. ජාත්‍යන්තර බලඇණිය තිබියදීත්, පොලිසිය ප්‍රචණ්ඩ ලෙස ලයිනෝගේ නැවත පැමිණීම තහනම් කළේය.&lt;ref&gt;{{cite web |title=Paraguay 1987, Chapter 4 |url=http://www.cidh.org/countryrep/Paraguay87eng/chap.4.htm |archive-url=https://web.archive.org/web/20210507100105/http://www.cidh.org/countryrep/Paraguay87eng/chap.4.htm |archive-date=7 May 2021 |website=[[Inter-American Commission on Human Rights]] (cidh.org)}}&lt;/ref&gt;

1987 අප්‍රේල් මාසයේදී ස්ට්‍රෝස්නර් පාලනය පසුබැස ගිය අතර, ලයිනෝට අසුන්සියොන් වෙත නැවත පැමිණීමට අවසර දුන්නේය. විරෝධතා සංවිධානය කිරීමට සහ විරුද්ධ පක්ෂය අතර ගැටුම් අඩු කිරීමට ලයිනෝ පෙරමුණ ගත්තේය. මැතිවරණ සම්බන්ධයෙන් පොදු උපාය මාර්ගයක් පිළිබඳව එකඟතාවයකට පැමිණීමට විපක්ෂයට නොහැකි වූ අතර, සමහර පක්ෂ ඡන්දය දීමෙන් වැළකී සිටීමට පක්ෂව සිටි අතර, තවත් සමහරු හිස් ඡන්දය ප්‍රකාශ කිරීම ඉල්ලා සිටියහ. පක්ෂ විශේෂයෙන් ග්‍රාමීය ප්‍රදේශවල 'අකුණු සැර' (mítines relámpagos) ගණනාවක් පැවැත්වීය. එවැනි පෙළපාලි එක්රැස් කර පොලිසිය පැමිණීමට පෙර ඉක්මනින් විසුරුවා හරින ලදී.


In response to the upsurge in opposition activities, Stroessner condemned the Accord for advocating &quot;sabotage of the general elections and disrespect of the law&quot;. He used national police and civilian [[:en:Vigilantes|vigilantes]] of the ''Colorado'' Party to break up demonstrations. A number of opposition leaders were imprisoned or otherwise harassed. , another key leader of the ''PLRA'', was imprisoned for four months in 1987 on charges of sedition. In early February 1988, police arrested 200&amp;nbsp;people attending a National Coordinating Committee meeting in [[:en:Coronel_Oviedo|Coronel Oviedo]]. Laíno and several other opposition figures were arrested before dawn on the day of the election, 14&amp;nbsp;February, and held for twelve hours. The government declared Stroessner's reelection with 89% of the vote.

The opposition attributed the results in part to the virtual Colorado monopoly on the mass media. They noted that 53% of those polled indicated that there was an &quot;uneasiness&quot; in Paraguayan society. 74% believed that the political situation needed changes, including 45% who wanted a substantial or total change. Finally, 31% stated that they planned to abstain from voting in the February elections.{{Citation needed|date=September 2008}}

විපක්ෂ ක්‍රියාකාරකම්වල නැගිටීමට ප්‍රතිචාර වශයෙන්, ස්ට්‍රෝස්නර් &quot;මහ මැතිවරණය කඩාකප්පල් කිරීම සහ නීතියට අගෞරව කිරීම&quot; වෙනුවෙන් පෙනී සිටීම සම්බන්ධයෙන් ගිවිසුම හෙළා දුටුවේය. ඔහු ජාතික පොලිසිය සහ කොලරාඩෝ පක්ෂයේ සිවිල් සුපරීක්ෂකයින් යොදා ගනිමින් පෙළපාලි බිඳ දැමීය. විපක්ෂ නායකයින් ගණනාවක් සිරගත කරන ලදී හෝ වෙනත් ආකාරයකින් හිරිහැර කරන ලදී. PLRA හි තවත් ප්‍රධාන නායකයෙකු වූ {{ill|Hermes Rafael Saguier|es}} 1987 දී රාජද්‍රෝහී චෝදනා මත මාස හතරක් සිරගත කරන ලදී. 1988 පෙබරවාරි මස මුලදී, කොරොනල් ඔවියෙඩෝ හි පැවති ජාතික සම්බන්ධීකරණ කමිටු රැස්වීමකට සහභාගී වූ පුද්ගලයින් 200 දෙනෙකු පොලිසිය අත්අඩංගුවට ගත්තේය. පෙබරවාරි 14 වන දින මැතිවරණ දිනයේ උදාවීමට පෙර ලයිනෝ සහ තවත් විපක්ෂ පුද්ගලයින් කිහිප දෙනෙකු අත්අඩංගුවට ගෙන පැය දොළහක් පැවැත්විණි. රජය 89% ක ඡන්ද ප්‍රතිශතයකින් ස්ට්‍රෝස්නර් නැවත තේරී පත්වීම ප්‍රකාශ කළේය.&lt;ref&gt;{{cite news|url=https://www.nytimes.com/1988/02/15/world/paraguayan-wins-his-eighth-term.html?scp=3&amp;sq=Paraguay%20february%201988&amp;st=cse|title=Paraguayan wins his eighth term|date=15 February 1988|newspaper=[[The New York Times]]|archive-url=https://web.archive.org/web/20170816064442/http://www.nytimes.com/1988/02/15/world/paraguayan-wins-his-eighth-term.html?scp=3&amp;sq=Paraguay%20february%201988&amp;st=cse|archive-date=16 August 2017}}&lt;/ref&gt;

විපක්ෂය ප්‍රතිඵලවලට අර්ධ වශයෙන් ජනමාධ්‍ය මත අතථ්‍ය කොලරාඩෝ ඒකාධිකාරයට ආරෝපණය කළේය. පැරගුවේ සමාජය තුළ &quot;නොසන්සුන්තාවයක්&quot; පවතින බව මත විමසුමට ලක් වූවන්ගෙන් 53% ක් සඳහන් කළ බව ඔවුන් සඳහන් කළහ. දේශපාලන තත්ත්වයට වෙනස්කම් අවශ්‍ය බව 74% ක් විශ්වාස කළ අතර, සැලකිය යුතු හෝ සම්පූර්ණ වෙනසක් අවශ්‍ය 45% ක් ද ඇතුළුව. අවසාන වශයෙන්, පෙබරවාරි මැතිවරණයේදී ඡන්දය දීමෙන් වැළකී සිටීමට සැලසුම් කර ඇති බව 31% ක් ප්‍රකාශ කළහ.

=== ස්ට්‍රෝස්නර්ගේ බලයෙන් පහ කිරීම, 1989න් පසු ===
On 3 February 1989, Stroessner was overthrown in a military coup headed by General [[:en:Andrés_Rodríguez_(President)|Andrés Rodríguez]]. As president, Rodríguez instituted political, legal, and economic reforms and initiated a ''rapprochement'' with the international community. Reflecting the deep hunger of the rural poor for land, hundreds immediately occupied thousands of acres of unused territories belonging to Stroessner and his associates; by mid-1990, 19,000&amp;nbsp;families occupied {{convert|340000|acres|-3|abbr=on}}. At the time, 2.06&amp;nbsp;million people lived in rural areas, more than half of the 4.1&amp;nbsp;million total population, and most were landless.&lt;ref name=&quot;nagel&quot;&gt;{{cite journal|author=Nagel, Beverly Y.|year=1999|title='Unleashing the fury': The cultural discourse of rural violence and land rights in Paraguay|url=http://journals.cambridge.org/action/displayAbstract?fromPage=online&amp;aid=1921|journal=Comparative Studies in Society and History|publisher=Cambridge University Press|volume=41|issue=1|pages=148–181|doi=10.1017/S0010417599001905|doi-broken-date=1 November 2024|issn=0010-4175|url-access=subscription|archive-url=https://web.archive.org/web/20151016023308/http://journals.cambridge.org/action/displayAbstract?fromPage=online&amp;aid=1921|archive-date=16 October 2015|s2cid=146491025}}&lt;/ref&gt;

The June 1992 constitution established a democratic system of government and dramatically improved protection of fundamental human rights. In May 1993, Colorado Party candidate [[:en:Juan_Carlos_Wasmosy|Juan Carlos Wasmosy]] was elected as Paraguay's first civilian president in almost forty years, in what international observers deemed free and fair elections.

With support from the United States, the Organization of American States, and other countries in the region, the Paraguayan people rejected an April 1996 attempt by then Army Chief General [[:en:Lino_Oviedo|Lino Oviedo]] to oust President Wasmosy.

Oviedo was nominated as the Colorado candidate for president in the 1998 election. However, when the Supreme Court upheld in April his conviction on charges related to the 1996 coup attempt, he was not allowed to run and was detained in jail. His former running mate, [[:en:Raúl_Cubas|Raúl Cubas]], became the Colorado Party's candidate, and was elected in May in elections deemed by international observers to be free and fair. One of Cubas' first acts after taking office in August was to commute Oviedo's sentence and release him. In December 1998, Paraguay's Supreme Court declared these actions unconstitutional. In this tense atmosphere, the murder of Vice President and long-time Oviedo rival [[:en:Luis_María_Argaña|Luis María Argaña]] on 23 March 1999, led the Chamber of Deputies to impeach Cubas the next day.{{Citation needed|date=March 2010}} On 26 March, eight student anti-government demonstrators were murdered, widely believed to have been carried out by Oviedo supporters. This increased opposition to Cubas, who resigned on 28 March. Senate President [[:en:Luis_González_Macchi|Luis González Macchi]], a Cubas opponent, was peacefully sworn in as president the same day.

In 2003, [[:en:Nicanor_Duarte|Nicanor Duarte]] was elected as president.

=== ප්‍රනාන්දු ලුගෝගේ මැතිවරණය ===
For the 2008 general elections, the Colorado Party was favored in polls. Their candidate was Minister of Education [[:en:Blanca_Ovelar|Blanca Ovelar]], the first woman to be nominated as a candidate for a major party in Paraguayan history. After sixty years of Colorado rule, voters chose [[:en:Fernando_Lugo|Fernando Lugo]], a former Roman Catholic Bishop and not a professional politician in civil government, and a member of the Authentic Radical Liberal Party, Paraguay's largest opposition party. Lugo was an adherent of [[:en:Liberation_theology|liberation theology]]. Lugo achieved a historic victory in Paraguay's presidential election, defeating the ruling party candidate, and ending 61 years of conservative rule. Lugo won with nearly 41% of the vote, compared to almost 31% for Blanca Ovelar of the Colorado party.&lt;ref&gt;{{Cite journal|author=Nickson, Andrew|year=2009|title=The general election in Paraguay, April 2008|journal=Journal of Electoral Studies|volume=28|issue=1|pages=145–9|doi=10.1016/j.electstud.2008.10.001}}&lt;/ref&gt; Outgoing President [[:en:Nicanor_Duarte|Nicanor Duarte Frutos]] hailed the moment as the first time in the history of the nation that a government had transferred power to opposition forces in a constitutional and peaceful fashion.{{citation needed|date=July 2021}}

Lugo was sworn in on 15 August 2008. The Lugo administration set its two major priorities as the reduction of corruption and economic inequality.&lt;ref name=&quot;state.gov&quot;&gt;{{cite web |date=15 March 2012 |title=Paraguay |url=https://2009-2017.state.gov/r/pa/ei/bgn/1841.htm#econ |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20170122194534/https://2009-2017.state.gov/r/pa/ei/bgn/1841.htm#econ |archive-date=22 January 2017 |access-date=5 October 2012 |website=State.gov}}&lt;/ref&gt;
[[File:Saludo_de_Piñera_a_Cartes_(cropped).jpg|link=https://en.wikipedia.org/wiki/File:Saludo_de_Pi%C3%B1era_a_Cartes_(cropped).jpg|thumb|2013 අගෝස්තු 15 වන දින හිටපු ජනාධිපති හොරාසියෝ කාටෙස්ගේ පදවි ප්‍රාප්තිය]]
Political instability following Lugo's election and disputes within his cabinet encouraged some renewal of popular support for the Colorado Party. Reports suggested that the businessman [[:en:Horacio_Cartes|Horacio Cartes]] became the new political figure amid disputes. Despite the US [[:en:Drug_Enforcement_Administration|Drug Enforcement Administration]]'s strong accusations against Cartes related to [[:en:Illegal_drug_trade|drug trafficking]], he continued to amass followers in the political arena.{{citation needed|date=July 2021}}

On 14 January 2011, the Colorado Party convention nominated Horacio Cartes as the presidential candidate for the party. However, the party's constitution did not allow it.{{clarify|date=April 2012}} On 21 June 2012, [[:en:Impeachment_of_Fernando_Lugo|impeachment proceedings against President Lugo]] began in the country's lower house, which was controlled by his opponents. Lugo was given less than twenty-four hours to prepare for the proceedings and only two hours in which to mount a defense.&lt;ref name=&quot;Guardian&quot;&gt;{{cite news|url=https://www.theguardian.com/commentisfree/2012/jun/22/washington-fernando-lugo-ouster-paraguay|title=What will Washington do about Fernando Lugo's ouster in Paraguay?|last=Weisbrot|first=Mark|date=22 June 2012|newspaper=[[The Guardian]]|access-date=23 June 2012|archive-url=https://web.archive.org/web/20140910143002/http://www.theguardian.com/commentisfree/2012/jun/22/washington-fernando-lugo-ouster-paraguay|archive-date=10 September 2014|url-status=live}}&lt;/ref&gt; Impeachment was quickly approved and the resulting trial in Paraguay's Senate, also controlled by the opposition, ended with the removal of Lugo from office and Vice President Federico Franco assuming the duties of president.&lt;ref name=&quot;CNN22&quot;&gt;{{cite news|url=http://www.cnn.com/2012/06/22/world/americas/paraguay-president/index.html|title=Paraguayan Senate removes president|last=Castillo|first=Mariano|date=22 June 2012|access-date=22 June 2012|archive-url=https://web.archive.org/web/20120623040625/http://www.cnn.com/2012/06/22/world/americas/paraguay-president/index.html|archive-date=23 June 2012|publisher=CNN|url-status=live}}&lt;/ref&gt; Lugo's rivals blamed him for the deaths of 17&amp;nbsp;people – eight police officers and nine farmers – in armed clashes after police were ambushed by armed peasants when enforcing an eviction order against rural trespassers.&lt;ref&gt;{{cite news|url=https://www.reuters.com/article/us-paraguay-lugo-idUSBRE85K13N20120621|title=Paraguay's president vows to face impeachment effort|last=Desantis|first=Daniela|date=21 June 2012|work=[[Reuters]]|access-date=21 June 2012|archive-url=https://web.archive.org/web/20130208094438/http://www.reuters.com/article/2012/06/21/us-paraguay-lugo-idUSBRE85K13N20120621|archive-date=8 February 2013|edition=US|url-status=live}}&lt;/ref&gt;

On 14 May 2011, Paraguay celebrated its [[:en:Paraguay_Bicentennial|bicentenary]] on the 200th anniversary of independence from the Spanish Empire as a sovereign state.

Lugo's supporters gathered outside Congress to protest the decision as a &quot;politically motivated coup d'état&quot;.&lt;ref name=&quot;CNN22&quot; /&gt; Lugo's removal from office on 22&amp;nbsp;June 2012 is considered by [[:en:UNASUR|UNASUR]] and other neighboring countries, especially those currently governed by leftist leaders, as a coup d'état.&lt;ref&gt;{{cite web |date=22 June 2012 |title=COMUNICADO UNASUR Asunción, 22 de Junio de 2012 |url=http://www.unasursg.org/index.php?option=com_content&amp;view=article&amp;id=698%3Acomunicado-asuncion-22-de-junio-de-2012&amp;catid=68%3Acomunicados&amp;Itemid=346 |url-status=dead |archive-url=https://web.archive.org/web/20120627050748/http://www.unasursg.org/index.php?option=com_content&amp;view=article&amp;id=698:comunicado-asuncion-22-de-junio-de-2012&amp;catid=68:comunicados&amp;Itemid=346 |archive-date=27 June 2012 |access-date=23 June 2012 |publisher=UNASUR |language=es}}&lt;/ref&gt; However, the Organization of American States, which sent a mission to Paraguay to gather information, concluded that the impeachment process was not a coup d'état, as it had been carried out in accordance with the [[:en:Constitution_of_Paraguay|Constitution of Paraguay]].&lt;ref&gt;Halvorssen, Thor, ''[https://www.forbes.com/sites/thorhalvorssen/2012/07/03/paraguay-is-not-honduras/#57bce3c72308 Paraguay is not Honduras: President Lugo's Impeachment was not a Coup] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20180730203938/https://www.forbes.com/sites/thorhalvorssen/2012/07/03/paraguay-is-not-honduras/#57bce3c72308|date=30 July 2018}}'', Forbes.com, 3 July 2012, retrieved 30 July 2018&lt;/ref&gt;

=== වර්තමාන දිනය ===
From August 2013 to 15 August 2018, the [[:en:President_of_Paraguay|President of Paraguay]] was [[:en:Horacio_Cartes|Horacio Cartes]].&lt;ref&gt;{{cite news|url=https://www.nytimes.com/2013/04/22/world/americas/horacio-cartes-wins-paraguays-presidential-election.html|title=Conservative Tobacco Magnate Wins Presidential Race in Paraguay|last=Romero|first=Simon|date=22 April 2013|work=The New York Times|access-date=7 April 2021|archive-url=https://web.archive.org/web/20171102234322/http://www.nytimes.com/2013/04/22/world/americas/horacio-cartes-wins-paraguays-presidential-election.html|archive-date=2 November 2017|url-status=live}}&lt;/ref&gt; Since 15 August 2018, the [[:en:President_of_Paraguay|President of Paraguay]] has been [[:en:Mario_Abdo_Benítez|Mario Abdo Benítez]]. They are both from the conservative [[:en:Colorado_Party_(Paraguay)|Colorado Party]].&lt;ref&gt;{{cite news|url=https://www.bbc.com/news/world-latin-america-45200965|title=New Paraguayan President Abdo Benítez sworn in|date=15 August 2018|work=BBC News|access-date=1 April 2021|archive-url=https://web.archive.org/web/20210415203558/https://www.bbc.com/news/world-latin-america-45200965|archive-date=15 April 2021|url-status=live}}&lt;/ref&gt; President Mario Abdo enjoyed a close relationship with the Brazilian far-right president (in power 2019–2022), [[:en:Jair_Bolsonaro|Jair Bolsonaro]].&lt;ref&gt;{{cite news|url=https://www.reuters.com/article/us-paraguay-president-idUSKCN1V421O|title=Paraguayan president's popularity plummets amid Brazil-linked political crisis|last=Cristaldo|first=Mariel|date=14 August 2019|work=reuters.com|access-date=1 June 2021|archive-url=https://web.archive.org/web/20210602215301/https://www.reuters.com/article/us-paraguay-president-idUSKCN1V421O|archive-date=2 June 2021|url-status=live}}&lt;/ref&gt; In February 2019, President Mario Abdo Benitez was at Bolsonaro's side when Bolsonaro praised Paraguayan military dictator Alfredo Stroessner, calling him &quot;a man of vision&quot;.&lt;ref&gt;{{cite news|url=https://abcnews.go.com/International/wireStory/brazils-bolsonaro-praises-late-paraguay-dictator-stroessner-61386307|title=Brazil's Bolsonaro praises late Paraguay dictator Stroessner|access-date=1 June 2021|archive-url=https://web.archive.org/web/20210602214208/https://abcnews.go.com/International/wireStory/brazils-bolsonaro-praises-late-paraguay-dictator-stroessner-61386307|archive-date=2 June 2021|website=[[ABC News (United States)|ABC News]]|url-status=live}}&lt;/ref&gt; In 2021, Paraguay became the first country in South America to produce electric energy in its [[:en:100%_renewable_energy|100% renewable energy]] supply. In May 2023, [[:en:Santiago_Peña|Santiago Peña]] of the long-ruling Colorado Party, won the presidential [[:en:2023_Paraguayan_general_election|election]] to succeed Mario Abdo as the next [[:en:President_of_Paraguay|President of Paraguay]].&lt;ref&gt;{{cite news|url=https://www.aljazeera.com/news/2023/5/3/amid-protests-authorities-uphold-legitimacy-of-paraguay-election|title=Amid protests, authorities uphold legitimacy of Paraguay election|access-date=26 May 2023|archive-url=https://web.archive.org/web/20230603212859/https://www.aljazeera.com/news/2023/5/3/amid-protests-authorities-uphold-legitimacy-of-paraguay-election|archive-date=3 June 2023|language=en|website=[[Al Jazeera Media Network|al Jazeera]] (aljazeera.com)|url-status=live}}&lt;/ref&gt; On 15 August 2023, Santiago Peña was sworn in as Paraguay's new president.&lt;ref&gt;{{cite news|url=https://www.reuters.com/world/americas/new-paraguayan-president-santiago-pena-sworn-2023-08-15/|title=Paraguay's President Pena sworn in, Taiwan VP in attendance|last1=Desantis|first1=Daniela|date=16 August 2023|work=Reuters|access-date=18 August 2023|archive-url=https://web.archive.org/web/20230818142608/https://www.reuters.com/world/americas/new-paraguayan-president-santiago-pena-sworn-2023-08-15/|archive-date=18 August 2023|last2=Elliott|first2=Lucinda|language=en|last3=Elliott|first3=Lucinda|url-status=live}}&lt;/ref&gt;

== යොමු කිරීම් ==
&lt;references /&gt;</text>
      <sha1>9dqy80dsqfzqidv8xxzdkjdwuk2sneb</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>752934</id>
      <parentid>752933</parentid>
      <timestamp>2025-07-03T06:18:36Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>BuddhikaW88</username>
        <id>37808</id>
      </contributor>
      <comment>/* ලෝපෙස් පවුලේ පාලනය */</comment>
      <origin>752934</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="69121" sha1="6n72fvxdlzj2290oi4e6u4tm5eqsczs" xml:space="preserve">
=== පූර්ව යටත් විජිත යුගය ===
ස්පාඤ්ඤ ජාතිකයන් පැමිණීමට පෙර අවම වශයෙන් සහස්‍රයක්වත් නැගෙනහිර පැරගුවේ ආදිවාසී ගුවාරානි ජනයා ජීවත් වූහ.&lt;ref&gt;{{cite web |title=Guarani Society |url=https://web.archive.org/web/20060925035916/http://lucy.ukc.ac.uk/EthnoAtlas/Hmar/Cult_dir/Culture.7843 |access-date=2025-05-17 |website=web.archive.org}}&lt;/ref&gt; බටහිර පැරගුවේ, ග්‍රාන් චාකෝ, නාමිකයන් විසින් ජනාවාස කරන ලද අතර, ඔවුන්ගෙන් වඩාත් කැපී පෙනුනේ ගුවායිකුරු ජනයා ය. පැරගුවේ ගඟ දළ වශයෙන් නැගෙනහිරින් කෘෂිකාර්මික ගුවාරානි ජනතාව සහ ග්‍රාන් චාකෝ හි බටහිරින් සංචාරක සහ අර්ධ සංචාරක ජනතාව අතර බෙදුම් රේඛාව විය. ගුවාර්කුරු නාමිකයන් ඔවුන්ගේ රණශූර සම්ප්‍රදායන් සඳහා ප්‍රසිද්ධ වූ අතර 19 වන සියවසේ අග භාගය වන තෙක් සම්පූර්ණයෙන්ම සන්සුන් නොවීය.&lt;ref&gt;The Editors of Encyclopaedia Britannica. &quot;Mbayá&quot;. ''Encyclopedia Britannica'', 15 February 2007, https://www.britannica.com/topic/Mbaya. Accessed 17 May 2025&lt;/ref&gt; මෙම ආදිවාසී ගෝත්‍ර ඔවුන්ගේ ප්‍රධාන බෙදීම්වල පදනම් වූ වෙනස් භාෂා පවුල් පහකට අයත් විය.&lt;ref name=&quot;:1&quot;&gt;{{Cite web |last=Barba |first=Paula López |date=2023-08-25 |title=El guaraní paraguayo, la lengua de la resistencia |url=https://elpais.com/america-futura/2023-08-25/el-guarani-paraguayo-la-lengua-de-la-resistencia.html |access-date=2025-05-17 |website=El País América |language=es}}&lt;/ref&gt;&lt;ref name=&quot;:2&quot;&gt;Miller, Mark D.H., Webb, Kempton E., Martin, Gene E.. &quot;Gran Chaco&quot;. Encyclopedia Britannica, 12 May. 2025, https://www.britannica.com/place/Gran-Chaco. Accessed 17 May 2025&lt;/ref&gt; විවිධ භාෂා කතා කරන කණ්ඩායම් සාමාන්‍යයෙන් සම්පත් සහ භූමි සම්බන්ධයෙන් තරඟකාරී විය. මෙම පවුල්වල ශාඛා වල භාෂා කතා කිරීමෙන් ඔවුන් තවදුරටත් ගෝත්‍රවලට බෙදා ඇත. අද වන විට වෙනම ජනවාර්ගික භාෂාමය කණ්ඩායම් 17 ක් පවතී.&lt;ref name=&quot;:1&quot; /&gt;&lt;ref name=&quot;:2&quot; /&gt;

=== යටත් විජිත යුගය ===
මෙම ප්‍රදේශයේ පළමු යුරෝපීයයන් 1516 දී ස්පාඤ්ඤ ගවේෂකයන් විය.&lt;ref name=&quot;eec&quot;&gt;{{cite report|author=Sacks, Richard S.|section=Early explorers and conquistadors|editor1-last=Hanratty|editor1-first=Dannin M.|editor2-last=Meditz|editor2-first=Sandra W.|year=1988|title=Paraguay: A country study|location=Washington, DC|publisher=U.S. [[Library of Congress]] / [[Government Printing Office|GPO]]|url=http://countrystudies.us/paraguay/2.htm|url-status=live|access-date=19 September 2009|archive-url=https://web.archive.org/web/20110919163833/http://countrystudies.us/paraguay/2.htm|archive-date=19 September 2011}}&lt;/ref&gt; ස්පාඤ්ඤ ගවේෂක ජුවාන් ද සලාසාර් ද එස්පිනෝසා 1537 අගෝස්තු 15 වන දින අසුන්සියොන් ජනාවාසය ආරම්භ කළේය. අවසානයේ නගරය පැරගුවේ ස්පාඤ්ඤ යටත් විජිත පළාතක මධ්‍යස්ථානය බවට පත්විය.

දකුණු ඇමරිකාවේ මෙම කොටසේ ජේසු නිකායික මෙහෙයුම් සහ ජනාවාස මගින් ස්වාධීන ක්‍රිස්තියානි ඉන්දියානු ජාතියක්&lt;ref name=&quot;cite wdl|#2581&quot;&gt;{{cite web |year=1732 |title=Paraguariae Provinciae Soc. Jesu cum Adiacentibg. Novissima Descriptio |trans-title=A Current Description of the Province of the Society of Jesus in Paraguay with Neighboring Areas |url=http://www.wdl.org/en/item/2581/ |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20210428011358/http://www.wdl.org/en/item/2581/ |archive-date=28 April 2021 |access-date=8 September 2015 |language=la |via=[[World Digital Library]]}}&lt;/ref&gt; නිර්මාණය කිරීමේ උත්සාහයක් දහඅටවන සියවසේදී සිදු කරන ලදී. ස්පාඤ්ඤ මෙහෙයුම් වලදී ගුවාරානි ජනගහනය එක්රැස් කිරීමට සහ ස්පාඤ්ඤ පදිංචිකරුවන් සහ පෘතුගීසි වහල් කොල්ලකරුවන් වන බැන්ඩෙයිරන්ට්ස් විසින් ක්‍රිස්තියානි ආගමට හැරවීමට උත්සාහ කිරීමට අමතරව, ගුවාරානි ජනගහනය අථත්‍ය වහල්භාවයෙන් ආරක්ෂා කිරීමට ඔවුන් ජේසු නිකායික අඩු කිරීම් වර්ධනය කළහ. පැරගුවේහි කතෝලික ධර්මය ආදිවාසී ජනයාගේ බලපෑමට ලක් විය: සමමුහුර්ත ආගම ස්වදේශීය අංග අවශෝෂණය කර ඇත. 1767 දී ස්පාඤ්ඤ කිරීටය විසින් ජේසු නිකායිකයින් පලවා හරින තෙක්, නැගෙනහිර පැරගුවේ වසර 150 ක් පමණ රෙඩියුසියෝන්වරු සමෘද්ධිමත් වූහ.&lt;ref&gt;{{Cite book |last=Ganson |first=Barbara Anne |url=https://www.google.com/books/edition/The_Guaran%C3%AD_under_Spanish_Rule_in_the_R/CG7fscxlgpUC?hl=en&amp;gbpv=1&amp;dq=isbn:9780804754958&amp;printsec=frontcover |title=The Guaraní under Spanish Rule in the Río de la Plata |date=2003 |publisher=Stanford University Press |isbn=978-0-8047-5495-8 |language=en}}&lt;/ref&gt; 18 වන සියවසේ ලා සැන්ටිසිමා ට්‍රිනිඩෑඩ් ද පරානා සහ ජෙසුස් ද තවරන්ගු යන ජේසු නිකායික දූත මණ්ඩල දෙකක නටබුන් යුනෙස්කෝව විසින් ලෝක උරුම ස්ථාන ලෙස නම් කර ඇත.

බටහිර පැරගුවේහි, ස්පාඤ්ඤ ජනාවාසකරණය සහ ක්‍රිස්තියානි ධර්මය 16 වන සියවසේ සිට සංචාරක ගුයිකුරු සහ අනෙකුත් නාමිකයන් විසින් දැඩි ලෙස ප්‍රතිරෝධය දක්වන ලදී. මෙම ජනයාගෙන් බොහෝ දෙනෙක් 18 වන සහ 19 වන සියවස් වලදී මෙස්ටිසෝ ජනගහනයට අවශෝෂණය කර ගත්හ.

=== ෆ්‍රැන්සියාවේ නිදහස සහ පාලනය ===
[[File:José_Gaspar_Rodríguez_de_Francia.jpg|link=https://en.wikipedia.org/wiki/File:Jos%C3%A9_Gaspar_Rodr%C3%ADguez_de_Francia.jpg|වම|thumb|පැරගුවේ රාජ්‍යයේ පළමු ඒකාධිපතියා වූ හොසේ ගැස්පර් රොඩ්‍රිගුස් ද ෆ්‍රැන්සියා]]
පැරගුවේ 1811 මැයි 14 වන දින ප්‍රාදේශීය ස්පාඤ්ඤ පරිපාලනය පෙරලා දැමීය. පැරගුවේහි පළමු ආඥාදායකයා වූයේ 1814 සිට 1840 දී ඔහුගේ මරණය දක්වා ඉතා සුළු බාහිර සම්බන්ධතා හෝ බලපෑමකින් පැරගුවේ පාලනය කළ ජෝස් ගැස්පර් රොඩ්‍රිගුස් ද ෆ්‍රැන්සියා ය.&lt;ref&gt;{{Cite web |title=Britain and the Paraguayan dictatorship, c. 1820-1840* |url=https://ora.ox.ac.uk/objects/uuid:3b1cd500-6c0f-4b17-8569-5fcd753d00da/files/rx633f1701}}&lt;/ref&gt; ඔහු අදහස් කළේ ජිනීවන් න්‍යායාචාර්ය ජීන්-ජැක් රූසෝගේ සමාජ ගිවිසුම මත පදනම් වූ මනෝරාජික සමාජයක් නිර්මාණය කිරීමටයි.&lt;ref&gt;{{cite web |title=War of the Triple Alliance |url=http://warofthepacific.com/warofthetriplealliance.htm |archive-url=https://web.archive.org/web/20140807073919/http://warofthepacific.com/warofthetriplealliance.htm |archive-date=7 August 2014 |access-date=14 November 2010 |website=War of the Pacific (warofthepacific.com)}}&lt;/ref&gt; රොඩ්රිගස් ඩි ෆ්‍රැන්සියා එල් සුප්‍රීමො යන ​​අන්වර්ථ නාමයෙන් හඳුන්වන ලදී.

කතෝලික පල්ලියේ බලතල බෙහෙවින් අඩු කරන නව නීති රොඩ්‍රිගස් ද ෆ්‍රැන්සියා විසින් ස්ථාපිත කරන ලද අතර (කතෝලික ධර්මය එවකට ස්ථාපිත රාජ්‍ය ආගමක් විය) සහ කැබිනට් මණ්ඩලය, යටත් විජිත පුරවැසියන් එකිනෙකා සමඟ විවාහ වීම තහනම් කළ අතර, යටත් විජිත යුගයේ ප්‍රභූන්ගේ බලය බිඳ දැමීමට සහ මිශ්‍ර-ජාතියක් හෝ මෙස්ටිසෝ සමාජයක් නිර්මාණය කිරීමට ඔවුන්ට කළු ජාතිකයන්, මුලටෝවරුන් හෝ ස්වදේශිකයන් පමණක් විවාහ කර ගැනීමට අවසර දුන්නේය.&lt;ref&gt;{{cite news|url=https://www.nytimes.com/2012/03/12/world/americas/in-paraguay-indigenous-language-with-unique-staying-power.html|title=In Paraguay, indigenous language with unique staying power|last1=Romero|first1=Simon|date=12 March 2012|newspaper=[[The New York Times]]|access-date=5 October 2015|archive-url=https://web.archive.org/web/20150930235457/http://www.nytimes.com/2012/03/12/world/americas/in-paraguay-indigenous-language-with-unique-staying-power.html|archive-date=30 September 2015|url-status=live}}&lt;/ref&gt; ඔහු පැරගුවේ සහ දකුණු ඇමරිකාවේ සෙසු ප්‍රදේශ අතර සබඳතා කපා හැරියේය. ෆ්‍රැන්සියාගේ නිදහස සීමා කිරීම නිසා, ෆුල්ජෙන්සියෝ යෙග්‍රොස් සහ තවත් නිදහස් යුගයේ නායකයින් කිහිප දෙනෙකු 1820 දී ෆ්‍රැන්සියාට එරෙහිව කුමන්ත්‍රණයක් සැලසුම් කළ අතර, කුමන්ත්‍රණය සොයාගත් ෆුල්ජෙන්සියෝ යෙග්‍රොස් එහි නායකයින් මරණ දඬුවම නියම කළේය හෝ ජීවිතාන්තය දක්වා සිරගත කළේය.&lt;ref&gt;{{cite encyclopedia |title=Colonial period |encyclopedia=[[Encyclopedia Britannica]] |url=https://www.britannica.com/place/Paraguay |access-date=5 January 2021 |archive-url=https://web.archive.org/web/20201225183757/https://www.britannica.com/place/Paraguay |archive-date=25 December 2020 |department=Paraguay |url-status=live}}&lt;/ref&gt;

=== ලෝපෙස් පවුලේ පාලනය ===
[[File:1864_Mitchell_Map_of_Brazil,_Bolivia_and_Chili_-_Geographicus_-_SouthAmericaSouth-mitchell-1864.jpg|link=https://en.wikipedia.org/wiki/File:1864_Mitchell_Map_of_Brazil,_Bolivia_and_Chili_-_Geographicus_-_SouthAmericaSouth-mitchell-1864.jpg|thumb|කලාපයේ දේශපාලන සිතියම, 1864]]
1840 දී ෆ්‍රැන්සියාගේ මරණයෙන් පසු, 1841 දී කාලෝස් ඇන්ටෝනියෝ ලෝපෙස් (රොඩ්‍රිගුස් ද ෆ්‍රැන්සියාගේ බෑණනුවන් යැයි කියනු ලැබේ) බලයට පත් වන තෙක්, පැරගුවේ නව ජුන්ටා මිලිටරියක් යටතේ විවිධ හමුදා නිලධාරීන් විසින් පාලනය කරන ලදී. ලෝපෙස් පැරගුවේ නවීකරණය කර එය විදේශ වාණිජ කටයුතු සඳහා විවෘත කළේය. ඔහු ආර්ජන්ටිනාව සමඟ ආක්‍රමණශීලී නොවන ගිවිසුමක් අත්සන් කළ අතර 1842 දී පැරගුවේ නිදහස නිල වශයෙන් ප්‍රකාශ කළේය. 1862 දී ලෝපෙස්ගේ මරණයෙන් පසු බලය ඔහුගේ වැඩිමහල් පුත් ෆ්‍රැන්සිස්කෝ සොලනෝ ලෝපෙස් වෙත මාරු විය.

ලෝපෙස් පවුලේ පාලන තන්ත්‍රය නිෂ්පාදන හා බෙදා හැරීමේ පැතිරුණු සහ දෘඩ මධ්‍යවාදය මගින් සංලක්ෂිත විය. රාජ්‍ය හා පෞද්ගලික ක්ෂේත්‍ර අතර කිසිදු වෙනසක් නොතිබූ අතර, ලෝපෙස් පවුල රට පාලනය කළේ එය විශාල වතුයායක් ලෙස සලකමිනි.&lt;ref&gt;{{cite report|title=Carlos Antonio López|date=December 1988|series=Library of Congress Country Studies|publisher=U.S. [[Library of Congress]]|url=http://lcweb2.loc.gov/cgi-bin/query/r?frd/cstdy:@field(DOCID+py0019)|access-date=30 December 2005|archive-url=https://web.archive.org/web/20170816005342/http://lcweb2.loc.gov/cgi-bin/query/r?frd%2Fcstdy%3A%40field%28DOCID+py0019%29|archive-date=16 August 2017}}&lt;/ref&gt;

රජය සියලු අපනයන සඳහා පාලනය ක්‍රියාත්මක කළේය. යර්බා මේට් සහ වටිනා දැව නිෂ්පාදන අපනයනය පැරගුවේ සහ බාහිර ලෝකය අතර වෙළඳ සමතුලිතතාවය පවත්වා ගෙන ගියේය.&lt;ref&gt;{{worldhistory|section=1665|quote=Page 630}}&lt;/ref&gt; පැරගුවේ රජය අතිශයින්ම ආරක්ෂණවාදී වූ අතර, කිසි විටෙකත් විදේශයන්ගෙන් ණය ලබා නොගත් අතර ආනයනික විදේශීය නිෂ්පාදන සඳහා ඉහළ තීරුබදු අය කළේය. මෙම ආරක්ෂණවාදය සමාජය ස්වයංපෝෂිත කළ අතර, එය ආර්ජන්ටිනාව සහ බ්‍රසීලය අත්විඳින ලද ණය ද වළක්වා ගත්තේය. වහල්භාවය විශාල සංඛ්‍යාවක් නොතිබුණද, 1844 වන තෙක්, නව ආණ්ඩුක්‍රම ව්‍යවස්ථාවෙන් එය නීත්‍යානුකූලව අහෝසි කරන තෙක් පැරගුවේහි පැවතුනි.&lt;ref name=&quot;rbcg1933&quot;&gt;{{cite book |last1=Cunninghame Graham |first1=Robert Bontine |author1-link=Robert Bontine Cunninghame Graham |title=Portrait of a Dictator: Francisco Solano López |publisher=William Heinemann Ltd. |year=1933 |location=London}}&lt;/ref&gt;{{rp|39–40}}

කාලෝස් ඇන්ටෝනියෝ ලෝපෙස්ගේ පුත් ෆ්‍රැන්සිස්කෝ සොලානෝ ලෝපෙස් 1862 දී ජනාධිපති-ඒකාධිපතියා ලෙස තම පියා වෙනුවට පත් වූ අතර සාමාන්‍යයෙන් ඔහුගේ පියාගේ දේශපාලන ප්‍රතිපත්ති දිගටම කරගෙන ගියේය. දෙදෙනාම පැරගුවේ &quot;ප්‍රජාතන්ත්‍රවාදී සහ ජනරජ&quot; ලෙස ජාත්‍යන්තර ප්‍රතිරූපයක් ලබා දීමට කැමති වූ නමුත් ඇත්ත වශයෙන්ම, පාලක පවුලට පල්ලිය සහ විද්‍යාල ඇතුළුව රටේ සියලුම මහජන ජීවිතය සම්පූර්ණයෙන්ම පාහේ පාලනය කිරීමට හැකි විය.&lt;ref name=&quot;rbcg1933&quot; /&gt;{{rp|41–42}}

මිලිටරිමය වශයෙන්, කාලෝස් ඇන්ටෝනියෝ ලෝපෙස් කර්මාන්තය සහ පැරගුවේ හමුදාව නවීකරණය කර පුළුල් කළ අතර හුමයිටා බලකොටුව සංවර්ධනය කිරීමෙන් පැරගුවේ උපායමාර්ගික ආරක්ෂක විශාල වශයෙන් ශක්තිමත් කළේය.&lt;ref&gt;Robert Cowley, ''The Reader's Encyclopedia to Military History''. New York, New York: Houston Mifflin, 1996. Page 479.&lt;/ref&gt; රජය විදේශීය කාර්මික ශිල්පීන් 200 කට වැඩි පිරිසක් බඳවා ගත් අතර, ඔවුන් පුළුල් වන වානේ, රෙදිපිළි, කඩදාසි සහ තීන්ත, නාවික ඉදිකිරීම්, ආයුධ සහ වෙඩි බෙහෙත් කර්මාන්ත සඳහා ආධාර කිරීම සඳහා විදුලි පණිවුඩ මාර්ග සහ දුම්රිය මාර්ග ස්ථාපනය කළහ. 1850 දී නිම කරන ලද යිබිකුයි වාත්තු කර්මාන්ත ශාලාව, සියලු කැලිබර් වල කාලතුවක්කු, මෝටාර් සහ උණ්ඩ නිෂ්පාදනය කළේය. ගංගා යුද නැව් ඉදිකරන ලද්දේ අසුන්සියොන් නැව් අංගනවල ය. විශේෂයෙන් අපා ගඟ දිගේ සහ ග්‍රාන් චාකෝ හි බලකොටු ඉදිකරන ලදී.&lt;ref name=&quot;Hooker&quot;&gt;Hooker, T.D., 2008, The Paraguayan War, Nottingham: Foundry Books, {{ISBN|1901543153}}&lt;/ref&gt;{{rp|22}} කාලෝස් ඇන්ටෝනියෝ ලෝපෙස්ගේ අභාවයෙන් පසුව, මෙම ව්‍යාපෘති ඔහුගේ පුත් ෆ්‍රැන්සිස්කෝ සොලානෝ යටතේ දිගටම පැවතුනි.

සමාජ-ආර්ථික සංවර්ධනය සම්බන්ධයෙන් ගත් කල, රට &quot;දකුණු ඇමරිකාවේ වඩාත්ම දියුණු ජනරජය&quot; ලෙස නම් කරන ලදී, විශේෂයෙන් බ්‍රිතාන්‍ය විනිසුරු සහ දේශපාලනඥයා වූ සර් රොබට් ෆිලිමෝර් විසින්.&lt;ref&gt;Robert Phillimore (1860), ''A Statement of the Facts of the Controversy Between the Governments of Great Britain and Paraguay'', page 2. William Moore Printing, Washington D.C., USA.&lt;/ref&gt;


යුද්ධයට පෙර සහ යුද්ධය අතරතුර පැරගුවේ හමුදාවේ ලුතිනන් කර්නල් ඉංජිනේරු ජෝර්ජ් තොම්සන්ට අනුව, ලෝපෙස්ගේ රජය පැරගුවේට සාපේක්ෂව හොඳ එකක් විය:{{blockquote|ඔහුගේ (ඇන්ටෝනියෝ ලෝපෙස්) පාලන සමයේදී පැරගුවේ පුරා ජීවිතය සහ දේපළ මෙතරම් සුරක්ෂිතව පැවතියේ ලෝකයේ වෙනත් කිසිදු රටක විය නොහැක. අපරාධ පාහේ නොදන්නා දෙයක් වූ අතර, සිදු වූ විට වහාම අනාවරණය වී දඬුවම් කරන ලදී. බොහෝ දෙනා, සමහර විට, වඩාත්ම සතුටින් සිටි අය විය හැකිය. ජීවනෝපායක් ලබා ගැනීම සඳහා ඔවුන්ට කිසිදු වැඩක් කිරීමට අපහසු විය. සෑම පවුලකටම තමන්ගේම භූමියේ තමන්ගේම නිවසක් හෝ පැල්පතක් තිබුණි. ඔවුන් දින කිහිපයකින් තමන්ගේම පරිභෝජනය සඳහා ප්‍රමාණවත් දුම්කොළ, බඩ ඉරිඟු සහ මැන්ඩියෝකා වගා කළහ [...]. සෑම පැල්පතකම දොඩම් වත්තක් [...] සහ එළදෙනුන් කිහිප දෙනෙකු ද සිටි බැවින්, ඔවුන් වසර පුරාම පාහේ සුළු අවශ්‍යතාවයකින් සිටියහ [...]. ඇත්ත වශයෙන්ම, ඉහළ පන්ති යුරෝපීය ක්‍රමයට වඩා ජීවත් විය...|ජෝර්ජ් තොම්සන්, සී.ඊ.&lt;ref&gt;{{cite book |last1 = Thompson | first1=George |year=1869
 |title = The War in Paraguay: With a historical sketch of the country and its people and notes upon the military engineering of the war. |publisher = Longmans and Green Co. |location = London |page=10}}&lt;/ref&gt;}}

=== පැරගුවේ යුද්ධය (1864–1870) ===
[[File:FRANCISCO_SOLANO_LOPEZ_(From_a_Photograph_taken_in_1859).jpg|link=https://en.wikipedia.org/wiki/File:FRANCISCO_SOLANO_LOPEZ_(From_a_Photograph_taken_in_1859).jpg|thumb|ෆ්‍රැන්සිස්කෝ සොලානෝ ලෝපෙස්]]
On 12&amp;nbsp;October 1864, despite Paraguayan ultimatums, [[:en:Empire_of_Brazil|Brazil]] (allied with the Argentine Government under General [[:en:Bartolomé_Mitre|Bartolomé Mitre]] and the rebellious [[:en:Colorado_Party_(Uruguay)|Uruguayan colorados]] led by Gen. [[:en:Venancio_Flores|Venancio Flores]]) invaded the Republic of Uruguay in order to overthrow the government of that time (which was under the rule of the [[:en:National_Party_(Uruguay)|Blanco Party]], an ally of López), thus starting the [[:en:Paraguayan_War|Paraguayan War]].

The Paraguayans, led by the [[:en:Grand_marshal|Marshal of the Republic]] [[:en:Francisco_Solano_López|Francisco Solano López]], retaliated by [[:en:Mato_Grosso_Campaign|attacking Mato Grosso]] on 15 December 1864 and later declared war against Argentina on 23 March 1865. The Blanco Government was toppled and replaced by a Colorado government under General Venancio Flores on 22 February 1865. Afterward, the [[:en:Argentine_Republic|Argentine Republic]], the [[:en:Empire_of_Brazil|Empire of Brazil]] and the Republic of Uruguay signed the [[:en:Treaty_of_the_Triple_Alliance|Secret Treaty of the Triple Alliance]] against the Paraguayan Government on 1 May 1865.

1864 ඔක්තෝබර් 12 වන දින, පැරගුවේ අවසාන නිවේදන නොතකා, බ්‍රසීලය (ජෙනරාල් බාර්ටොලෝම් මිට්‍රේ යටතේ ආර්ජන්ටිනා රජය සහ ජෙනරාල් වෙනන්සියෝ ෆ්ලෝරස්ගේ නායකත්වයෙන් යුත් කැරලිකාර උරුගුවේ කොලරාඩෝස් සමඟ සන්ධානගත විය) එකල රජය පෙරලා දැමීම සඳහා උරුගුවේ ජනරජය ආක්‍රමණය කළේය (එය ලෝපෙස්ගේ මිත්‍රයෙකු වූ බ්ලැන්කෝ පක්ෂයේ පාලනය යටතේ විය),{{efn|The Blanco Party of Uruguay, hardline right wing and reactionary at those days, was in the Uruguayan Government during the outbreak of the war and were allies of the Paraguayan Government.&lt;ref&gt;{{cite book |first=Luis Alberto |last=de&amp;nbsp;Herrera |year=1927 |title=El Drama del 65 – La Culpa Mitrista |pages=11–33 |publisher=Bareiro y Ramos |location=Montevideo, Uruguay}} — classic book by Blanco leader&lt;/ref&gt;}} මේ අනුව පැරගුවේ යුද්ධය ආරම්භ විය.{{efn|[[Richard Francis Burton|Burton]], a witness of the conflict, marks this date (12–16 October 1864) as the real beginning of the war. He writes (and it is the most logic account, considering the facts): ''The Brazilian Army invades the [[Banda Oriental]], despite the protestations of President López, who declared that such invasion would be held a &quot;casus belli&quot;''.&lt;ref&gt;{{cite book |first=Richard Francis, Sir |last=Burton |author-link=Richard Francis Burton |year=1870 |title=Letters from the Battlefields of Paraguay |page=76 |publisher=Tinsley Brothers |location=London}}&lt;/ref&gt;}}

ජනරජයේ මාර්ෂල් ෆ්‍රැන්සිස්කෝ සොලානෝ ලෝපෙස්ගේ නායකත්වයෙන් යුත් පැරගුවේ ජාතිකයන් 1864 දෙසැම්බර් 15 වන දින මැටෝ ග්‍රෝසෝට පහර දීමෙන් පළිගත් අතර පසුව 1865 මාර්තු 23 වන දින ආර්ජන්ටිනාවට එරෙහිව යුද්ධ ප්‍රකාශ කළහ. බ්ලැන්කෝ රජය පෙරලා දමා 1865 පෙබරවාරි 22 වන දින ජෙනරාල් වෙනන්සියෝ ෆ්ලෝරස් යටතේ කොලරාඩෝ රජයක් විසින් ප්‍රතිස්ථාපනය කරන ලදී. පසුව, ආර්ජන්ටිනා ජනරජය, බ්‍රසීල අධිරාජ්‍යය සහ උරුගුවේ ජනරජය 1865 මැයි 1 වන දින පැරගුවේ රජයට එරෙහිව ත්‍රිත්ව සන්ධානයේ රහස් ගිවිසුමට අත්සන් තැබීය.&lt;ref&gt;{{cite book |author=Pomer, León |title=La Guerra del Paraguay: Estado, política y negocios |publisher=Editorial Colihue |year=2008 |location=Buenos Aires, Argentina |pages=240–241 |language=es}}&lt;/ref&gt;


ටුයුටි සටන, 1866 මැයි


20 වන සියවස


ස්ට්‍රෝස්නර් යුගය, 1954–1989

On 24 May 1866, the [[:en:Battle_of_Tuyutí|Battle of Tuyutí]] led to the loss of 6,000 men when a Paraguayan attack was repelled by the Allies. It was marked as the bloodiest battle in South America during the war.

The Paraguayans put up a ferocious resistance but ultimately lost in 1870 in the [[:en:Battle_of_Cerro_Corá|Battle of Cerro Corá]], where Marshal Solano López refused to surrender and died in action. The real causes of this war, which remains the bloodiest international conflict in the history of [[:en:The_Americas|The Americas]], are still highly debatable.

1866 මැයි 24 වන දින, ටුයුටි සටනේදී පැරගුවේ ප්‍රහාරයක් මිත්‍ර පාක්ෂිකයින් විසින් මැඩපැවැත්වූ විට මිනිසුන් 6,000 ක් අහිමි විය. එය යුද්ධය අතරතුර දකුණු ඇමරිකාවේ ලේ වැකි සටන ලෙස සලකුණු විය.

පැරගුවේ ජාතිකයන් දරුණු ප්‍රතිරෝධයක් දැක්වූ නමුත් අවසානයේ 1870 දී සෙරෝ කෝරා සටනේදී පරාජයට පත් වූ අතර එහිදී මාෂල් සොලානෝ ලෝපෙස් යටත් වීම ප්‍රතික්ෂේප කර සටනේදී මිය ගියේය.&lt;ref&gt;{{cite book |author=Hooker, T.D. |title=The Paraguayan War |publisher=Foundry Books |year=2008 |isbn=978-1901543155 |location=Nottingham, UK |pages=105–108}}&lt;/ref&gt; ඇමරිකානු ඉතිහාසයේ ලේ වැකි ජාත්‍යන්තර ගැටුම ලෙස පවතින මෙම යුද්ධයේ සැබෑ හේතු තවමත් බෙහෙවින් විවාදාත්මක ය.{{efn|The classical view asserts that Francisco Solano López's expansionist and hegemonic views are the main reason for the outbreak of the conflict. The traditional Paraguayan view, held by the &quot;''lopistas''&quot; (supporters of Solano López in Paraguay and elsewhere), holds that Paraguay acted in self-defense and for the protection of the equilibrium of the Plate Basin. This view is usually contested by the &quot;''anti-lopistas''&quot; (known in Paraguay as &quot;''legionarios''&quot;), who favored the &quot;Triple Alliance&quot;. Revisionist views from right and left national populists put a great emphasis on the influence of the British Empire, a view that a majority of historians reject.{{citation needed|date=June 2023}}}}[[File:TuyutiDetail.jpg|link=https://en.wikipedia.org/wiki/File:TuyutiDetail.jpg|thumb|ටුයුටි සටන, 1866 මැයි]]
Paraguay lost 25–33% of its territory to Argentina and Brazil, paid an enormous war debt, and sold large amounts of national properties to stabilize its internal budget. The worst consequence of the war was the catastrophic loss of population. At least 50% of Paraguayans died during the conflict, numbers to which it took many decades for the country to return. Of the disaster suffered by the Paraguayans at the outcome of the war, [[:en:William_D._Rubinstein|William D. Rubinstein]] wrote:

&quot;The normal estimate is that of a Paraguayan population of somewhere between 450,000 and 900,000, only 220,000 survived the war, of whom only 28,000 were adult males.&quot;

During the pillaging of Asunción in 1869, the [[:en:Imperial_Brazilian_Army|Imperial Brazilian Army]] packed up and transported the Paraguayan National Archives to [[:en:Rio_de_Janeiro|Rio de Janeiro]] Brazil's records from the war have remained classified. This has made Paraguayan history in the colonial and early national periods difficult to research and study.

පැරගුවේ රාජ්‍යය තම භූමියෙන් 25–33% ක් ආර්ජන්ටිනාවට සහ බ්‍රසීලයට අහිමි කර, දැවැන්ත යුද ණයක් ගෙවා, එහි අභ්‍යන්තර අයවැය ස්ථාවර කිරීම සඳහා විශාල ජාතික දේපළ විකුණා දැමීය. යුද්ධයේ නරකම ප්‍රතිවිපාකය වූයේ ජනගහනයේ ව්‍යසනකාරී අලාභයයි. ගැටුම අතරතුර පැරගුවේ වැසියන්ගෙන් අවම වශයෙන් 50% ක් මිය ගිය අතර, එම සංඛ්‍යාව රට නැවත පැමිණීමට දශක ගණනාවක් ගත විය. යුද්ධයේ ප්‍රතිඵලයක් ලෙස පැරගුවේ වැසියන් අත්විඳි ව්‍යසනයෙන්, විලියම් ඩී. රූබින්ස්ටයින් මෙසේ ලිවීය:

&quot;සාමාන්‍ය ඇස්තමේන්තුව වන්නේ 450,000 ත් 900,000 ත් අතර පැරගුවේ ජනගහනයක, යුද්ධයෙන් දිවි ගලවා ගත්තේ 220,000 ක් පමණක් වන අතර, ඔවුන්ගෙන් 28,000 ක් පමණක් වැඩිහිටි පිරිමින් ය.&quot;&lt;ref&gt;{{Cite book |last=Rubinsein |first=W.D. |url=https://books.google.com/books?id=nMMAk4VwLLwC |title=Genocide: a history |publisher=Pearson Education |year=2004 |isbn=0-582-50601-8 |page=94 |access-date=18 October 2015 |archive-url=https://web.archive.org/web/20150910110549/https://books.google.com/books?id=nMMAk4VwLLwC |archive-date=10 September 2015 |url-status=live}}&lt;/ref&gt;

1869 දී අසුන්සියොන් කොල්ලකෑමේදී, අධිරාජ්‍ය බ්‍රසීලියානු හමුදාව පැරගුවේ ජාතික ලේඛනාගාරය ඇසුරුම් කර රියෝ ද ජැනයිරෝ වෙත ප්‍රවාහනය කළේය.&lt;ref&gt;{{cite book |last=Sanchez Quell |first=Hipólito |title=Los 50.000 Documentos Paraguayos Llevados al Brasil |publisher=Ediciones Comuneros |year=2006 |location=Asunción, Paraguay}}&lt;/ref&gt;{{efn|Some of the documents taken by Brasil during the war, were returned to Paraguay in the collection known as &quot;Colección de Río Branco&quot;, nowadays in the National Archives of Asunción, Paraguay.}} යුද්ධයෙන් බ්‍රසීලයේ වාර්තා වර්ගීකරණය කර ඇත. මෙය යටත් විජිත සහ මුල් ජාතික කාලවලදී පැරගුවේ ඉතිහාසය පර්යේෂණ කිරීම සහ අධ්‍යයනය කිරීම දුෂ්කර කර ඇත.&lt;ref name=&quot;Weinstein-2007-04&quot;&gt;{{cite magazine|last=Weinstein|first=Barbara|date=1 April 2007|title=Let the sunshine in: Government records and national insecurities|url=http://www.historians.org/perspectives/issues/2007/0704/0704pre1.cfm|url-status=live|department=From the President|edition=online|publisher=[[American Historical Association]]|volume=45|issue=4|archive-url=https://web.archive.org/web/20121008191444/http://www.historians.org/perspectives/issues/2007/0704/0704pre1.cfm|archive-date=8 October 2012|access-date=5 October 2012|magazine=[[Perspectives on History]]}}&lt;/ref&gt;

=== 20 වන සියවස ===
[[File:Chacokrieg.jpg|link=https://en.wikipedia.org/wiki/File:Chacokrieg.jpg|thumb|ග්‍රාන් චාකෝ යනු චාකෝ යුද්ධයේ ස්ථානය (1932–35), එහිදී බොලිවියාව මතභේදාත්මක භූමියෙන් වැඩි කොටසක් පැරගුවේට අහිමි විය.]]
In 1904 the Liberal revolution against the rule of Colorados broke out. The Liberal rule started a period of great political instability. Between 1904 and 1954 Paraguay had thirty-one [[:en:President_of_Paraguay|presidents]], most of whom were removed from office by force. Conflicts between the factions of the ruling Liberal party led to the [[:en:Paraguayan_Civil_War_(1922)|Paraguayan Civil War of 1922]].

The unresolved border conflict with Bolivia over the Chaco region finally erupted in the early 1930s in the [[:en:Chaco_War|Chaco War]]. After both sides suffered great losses, Paraguay defeated Bolivia and established its sovereignty over most of the disputed Chaco region. After the war, military officers used popular dissatisfaction with the Liberal politicians to seize the power for themselves. On 17&amp;nbsp;February 1936, the [[:en:February_Revolution_(Paraguay)|February Revolution]] brought colonel [[:en:Rafael_Franco|Rafael Franco]] to power. Between 1940 and 1948, the country was ruled by general [[:en:Higinio_Morínigo|Higinio Morínigo]]. Dissatisfaction with his rule resulted in the [[:en:Paraguayan_Civil_War_(1947)|Paraguayan civil war of 1947]]. In its aftermath [[:en:Alfredo_Stroessner|Alfredo Stroessner]] began involvement in a string of plots, which resulted in his military [[:en:1954_Paraguayan_coup_d'état|coup d'état of 4&amp;nbsp;May 1954]]. In the aftermath of [[:en:World_War_II|World War II]], Paraguay became a hideout for [[:en:Ratlines_(World_War_II_aftermath)|Nazi fugitives]] accused of war crimes.

1904 දී කොලරාඩෝස් පාලනයට එරෙහිව ලිබරල් විප්ලවය ඇති විය. ලිබරල් පාලනය මහා දේශපාලන අස්ථාවරත්වයේ කාල පරිච්ඡේදයක් ආරම්භ කළේය. 1904 සහ 1954 අතර පැරගුවේ ජනාධිපතිවරුන් තිස් එක් දෙනෙකු සිටි අතර, ඔවුන්ගෙන් බොහෝ දෙනෙක් බලහත්කාරයෙන් තනතුරුවලින් ඉවත් කරන ලදී.&lt;ref&gt;{{cite report|last1=Hanratty|first1=Dannin M.|last2=Meditz|first2=Sandra W.|year=1988|title=Paraguay: A country study|location=Washington, DC|publisher=U.S. [[Library of Congress]] / [[Government Printing Office|GPO]]|url=http://countrystudies.us/paraguay/2.htm|url-status=live|access-date=19 September 2009|archive-url=https://web.archive.org/web/20110919163833/http://countrystudies.us/paraguay/2.htm|archive-date=19 September 2011}}&lt;/ref&gt; පාලක ලිබරල් පක්ෂයේ කණ්ඩායම් අතර ගැටුම් 1922 පැරගුවේ සිවිල් යුද්ධයට හේතු විය.

චාකෝ කලාපය සම්බන්ධයෙන් බොලිවියාව සමඟ ඇති වූ නොවිසඳුණු දේශසීමා ගැටුම අවසානයේ 1930 ගණන්වල මුල් භාගයේදී චාකෝ යුද්ධයේදී පුපුරා ගියේය. දෙපාර්ශ්වයම විශාල පාඩු ලැබීමෙන් පසු, පැරගුවේ බොලිවියාව පරාජය කර මතභේදාත්මක චාකෝ කලාපයේ වැඩි කොටසක් මත තම ස්වෛරීභාවය ස්ථාපිත කළේය. යුද්ධයෙන් පසු, හමුදා නිලධාරීන් ලිබරල් දේශපාලනඥයන් කෙරෙහි ඇති මහජන අතෘප්තිය යොදාගෙන බලය අල්ලා ගත්හ. 1936 පෙබරවාරි 17 වන දින, පෙබරවාරි විප්ලවය කර්නල් රෆායෙල් ෆ්‍රැන්කෝ බලයට පත් කළේය. 1940 සහ 1948 අතර, ජෙනරාල් හිගිනියෝ මොරිනිගෝ විසින් රට පාලනය කරන ලදී. ඔහුගේ පාලනය පිළිබඳ අතෘප්තිය 1947 පැරගුවේ සිවිල් යුද්ධයට හේතු විය.&lt;ref&gt;{{cite web |title=Paraguay civil war 1947 |url=http://www.onwar.com/aced/nation/pat/paraguay/fparaguay1947.htm |url-status=dead |archive-url=https://web.archive.org/web/20100103214118/http://onwar.com/aced/nation/pat/paraguay/fparaguay1947.htm |archive-date=3 January 2010 |access-date=2 May 2010 |website=Onwar.com}}&lt;/ref&gt; එහි ප්‍රතිඵලයක් ලෙස ඇල්ෆ්‍රෙඩෝ ස්ට්‍රෝස්නර් කුමන්ත්‍රණ මාලාවකට සම්බන්ධ වීමට පටන් ගත් අතර, එහි ප්‍රතිඵලයක් ලෙස 1954 මැයි 4 වන දින ඔහුගේ හමුදා කුමන්ත්‍රණය සිදු විය. දෙවන ලෝක යුද්ධයෙන් පසු, පැරගුවේ යුද අපරාධ සම්බන්ධයෙන් චෝදනා ලැබූ නාසි පලාගිය අයගේ සැඟවුණු ස්ථානයක් බවට පත්විය.

=== ස්ට්‍රෝස්නර් යුගය, 1954–1989 ===
A series of unstable governments ensued until the establishment in 1954 of the regime of dictator [[:en:Alfredo_Stroessner|Alfredo Stroessner]], who remained in office for more than three decades until 1989. Paraguay was modernized to some extent under Stroessner's regime, although his rule was marked by extensive human rights abuses.

Stroessner and the ''Colorado'' party ruled the country from 1954 to 1989. The dictator oversaw an era of economic expansion, but also had a poor human rights and environmental record (see &quot;Political History&quot;). Paraguay actively participated in [[:en:Operation_Condor|Operation Condor]]. Torture and death for political opponents was routine. After his overthrow, the ''Colorado'' continued to dominate national politics until 2008.

The splits in the ''Colorado'' Party in the 1980s, and the prevailing conditions – Stroessner's advanced age, the character of the regime, the economic downturn, and [[:en:International_isolation|international isolation]] – were catalysts for anti-regime demonstrations and statements by the opposition prior to the 1988 general elections.{{Citation needed|date=January 2010}}

1989 දක්වා දශක තුනකට වැඩි කාලයක් ධුරයේ රැඳී සිටි ඒකාධිපති ඇල්ෆ්‍රෙඩෝ ස්ට්‍රෝස්නර්ගේ පාලන තන්ත්‍රය 1954 දී ස්ථාපිත කරන තෙක් අස්ථාවර ආණ්ඩු මාලාවක් ඇති විය. ස්ට්‍රෝස්නර්ගේ පාලනය යටතේ පැරගුවේ යම් දුරකට නවීකරණය කරන ලදී, නමුත් ඔහුගේ පාලනය පුළුල් මානව හිමිකම් උල්ලංඝනයන්ගෙන් සලකුණු විය.&lt;ref&gt;{{cite news|url=https://www.washingtonpost.com/wp-dyn/content/article/2006/08/16/AR2006081601729.html|title=Alfredo Stroessner; Paraguayan dictator|last=Bernstein|first=Adam|date=17 August 2006|newspaper=[[The Washington Post]]|access-date=2 May 2010|archive-url=https://web.archive.org/web/20110516121443/http://www.washingtonpost.com/wp-dyn/content/article/2006/08/16/AR2006081601729.html|archive-date=16 May 2011|location=Washington, DC|url-status=live}}&lt;/ref&gt;

ස්ට්‍රෝස්නර් සහ කොලරාඩෝ පක්ෂය 1954 සිට 1989 දක්වා රට පාලනය කළහ. ඒකාධිපතියා ආර්ථික ප්‍රසාරණයේ යුගයක් අධීක්ෂණය කළ නමුත් දුර්වල මානව හිමිකම් සහ පාරිසරික වාර්තාවක් ද තිබුණි (&quot;දේශපාලන ඉතිහාසය&quot; බලන්න). පැරගුවේ ඔපරේෂන් කොන්ඩෝර් හි ක්‍රියාකාරීව සහභාගී විය.&lt;ref&gt;{{cite web |last=Dinges |first=John |title=Operation Condor |url=http://www.latinamericanstudies.org/chile/operation-condor.htm |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20180722031734/http://www.latinamericanstudies.org/chile/operation-condor.htm |archive-date=22 July 2018 |access-date=6 July 2018 |website=latinamericanstudies.org |publisher=[[Columbia University]]}}&lt;/ref&gt; දේශපාලන විරුද්ධවාදීන්ට වධහිංසා පැමිණවීම සහ මරණය සාමාන්‍ය දෙයක් විය. ඔහුගේ බලයෙන් පහ කිරීමෙන් පසුව, කොලරාඩෝ 2008 දක්වා ජාතික දේශපාලනය ආධිපත්‍යය දැරීය.

1980 ගණන්වල කොලරාඩෝ පක්ෂයේ බෙදීම් සහ පැවති තත්වයන් - ස්ට්‍රෝස්නර්ගේ වයස, පාලන තන්ත්‍රයේ ස්වභාවය, ආර්ථික පසුබෑම සහ ජාත්‍යන්තර හුදකලාව - 1988 මහ මැතිවරණයට පෙර විපක්ෂයේ පාලන තන්ත්‍ර විරෝධී පෙළපාලි සහ ප්‍රකාශ සඳහා උත්ප්‍රේරක විය.

''[[:en:Authentic_Radical_Liberal_Party|PLRA]]'' leader [[:en:Domingo_Laíno|Domingo Laíno]] served as the focal point of the opposition in the second half of the 1980s. The government's effort to isolate Laíno by exiling him in 1982 had backfired. On his sixth attempt to reenter the country in 1986, Laíno returned with three television crews from the U.S., a former United States ambassador to Paraguay, and a group of Uruguayan and Argentine congressmen. Despite the international contingent, the police violently barred Laíno's return.

The Stroessner regime relented in April&amp;nbsp;1987, and permitted Laíno to return to Asunción. Laíno took the lead in organizing demonstrations and reducing infighting among the opposition party. The opposition was unable to reach agreement on a common strategy regarding the elections, with some parties advocating abstention, and others calling for blank voting. The parties held numerous 'lightning demonstrations' (''mítines relámpagos''), especially in rural areas. Such demonstrations were gathered and quickly disbanded before the arrival of the [[:en:Police|police]].

1980 ගණන්වල දෙවන භාගයේදී විපක්ෂයේ කේන්ද්‍රස්ථානය ලෙස PLRA නායක ඩොමින්ගෝ ලයිනෝ සේවය කළේය. 1982 දී ලයිනෝව පිටුවහල් කිරීමෙන් ඔහුව හුදකලා කිරීමට රජය දැරූ උත්සාහය අසාර්ථක විය. 1986 දී නැවත රටට ඇතුළු වීමට ඔහු දැරූ හයවන උත්සාහයේදී, ලයිනෝ එක්සත් ජනපදයේ රූපවාහිනී කණ්ඩායම් තුනක්, පැරගුවේ හි හිටපු එක්සත් ජනපද තානාපතිවරයෙකු සහ උරුගුවේ සහ ආර්ජන්ටිනාවේ කොන්ග්‍රස් සභිකයින් කණ්ඩායමක් සමඟ ආපසු පැමිණියේය. ජාත්‍යන්තර බලඇණිය තිබියදීත්, පොලිසිය ප්‍රචණ්ඩ ලෙස ලයිනෝගේ නැවත පැමිණීම තහනම් කළේය.&lt;ref&gt;{{cite web |title=Paraguay 1987, Chapter 4 |url=http://www.cidh.org/countryrep/Paraguay87eng/chap.4.htm |archive-url=https://web.archive.org/web/20210507100105/http://www.cidh.org/countryrep/Paraguay87eng/chap.4.htm |archive-date=7 May 2021 |website=[[Inter-American Commission on Human Rights]] (cidh.org)}}&lt;/ref&gt;

1987 අප්‍රේල් මාසයේදී ස්ට්‍රෝස්නර් පාලනය පසුබැස ගිය අතර, ලයිනෝට අසුන්සියොන් වෙත නැවත පැමිණීමට අවසර දුන්නේය. විරෝධතා සංවිධානය කිරීමට සහ විරුද්ධ පක්ෂය අතර ගැටුම් අඩු කිරීමට ලයිනෝ පෙරමුණ ගත්තේය. මැතිවරණ සම්බන්ධයෙන් පොදු උපාය මාර්ගයක් පිළිබඳව එකඟතාවයකට පැමිණීමට විපක්ෂයට නොහැකි වූ අතර, සමහර පක්ෂ ඡන්දය දීමෙන් වැළකී සිටීමට පක්ෂව සිටි අතර, තවත් සමහරු හිස් ඡන්දය ප්‍රකාශ කිරීම ඉල්ලා සිටියහ. පක්ෂ විශේෂයෙන් ග්‍රාමීය ප්‍රදේශවල 'අකුණු සැර' (mítines relámpagos) ගණනාවක් පැවැත්වීය. එවැනි පෙළපාලි එක්රැස් කර පොලිසිය පැමිණීමට පෙර ඉක්මනින් විසුරුවා හරින ලදී.


In response to the upsurge in opposition activities, Stroessner condemned the Accord for advocating &quot;sabotage of the general elections and disrespect of the law&quot;. He used national police and civilian [[:en:Vigilantes|vigilantes]] of the ''Colorado'' Party to break up demonstrations. A number of opposition leaders were imprisoned or otherwise harassed. , another key leader of the ''PLRA'', was imprisoned for four months in 1987 on charges of sedition. In early February 1988, police arrested 200&amp;nbsp;people attending a National Coordinating Committee meeting in [[:en:Coronel_Oviedo|Coronel Oviedo]]. Laíno and several other opposition figures were arrested before dawn on the day of the election, 14&amp;nbsp;February, and held for twelve hours. The government declared Stroessner's reelection with 89% of the vote.

The opposition attributed the results in part to the virtual Colorado monopoly on the mass media. They noted that 53% of those polled indicated that there was an &quot;uneasiness&quot; in Paraguayan society. 74% believed that the political situation needed changes, including 45% who wanted a substantial or total change. Finally, 31% stated that they planned to abstain from voting in the February elections.{{Citation needed|date=September 2008}}

විපක්ෂ ක්‍රියාකාරකම්වල නැගිටීමට ප්‍රතිචාර වශයෙන්, ස්ට්‍රෝස්නර් &quot;මහ මැතිවරණය කඩාකප්පල් කිරීම සහ නීතියට අගෞරව කිරීම&quot; වෙනුවෙන් පෙනී සිටීම සම්බන්ධයෙන් ගිවිසුම හෙළා දුටුවේය. ඔහු ජාතික පොලිසිය සහ කොලරාඩෝ පක්ෂයේ සිවිල් සුපරීක්ෂකයින් යොදා ගනිමින් පෙළපාලි බිඳ දැමීය. විපක්ෂ නායකයින් ගණනාවක් සිරගත කරන ලදී හෝ වෙනත් ආකාරයකින් හිරිහැර කරන ලදී. PLRA හි තවත් ප්‍රධාන නායකයෙකු වූ {{ill|Hermes Rafael Saguier|es}} 1987 දී රාජද්‍රෝහී චෝදනා මත මාස හතරක් සිරගත කරන ලදී. 1988 පෙබරවාරි මස මුලදී, කොරොනල් ඔවියෙඩෝ හි පැවති ජාතික සම්බන්ධීකරණ කමිටු රැස්වීමකට සහභාගී වූ පුද්ගලයින් 200 දෙනෙකු පොලිසිය අත්අඩංගුවට ගත්තේය. පෙබරවාරි 14 වන දින මැතිවරණ දිනයේ උදාවීමට පෙර ලයිනෝ සහ තවත් විපක්ෂ පුද්ගලයින් කිහිප දෙනෙකු අත්අඩංගුවට ගෙන පැය දොළහක් පැවැත්විණි. රජය 89% ක ඡන්ද ප්‍රතිශතයකින් ස්ට්‍රෝස්නර් නැවත තේරී පත්වීම ප්‍රකාශ කළේය.&lt;ref&gt;{{cite news|url=https://www.nytimes.com/1988/02/15/world/paraguayan-wins-his-eighth-term.html?scp=3&amp;sq=Paraguay%20february%201988&amp;st=cse|title=Paraguayan wins his eighth term|date=15 February 1988|newspaper=[[The New York Times]]|archive-url=https://web.archive.org/web/20170816064442/http://www.nytimes.com/1988/02/15/world/paraguayan-wins-his-eighth-term.html?scp=3&amp;sq=Paraguay%20february%201988&amp;st=cse|archive-date=16 August 2017}}&lt;/ref&gt;

විපක්ෂය ප්‍රතිඵලවලට අර්ධ වශයෙන් ජනමාධ්‍ය මත අතථ්‍ය කොලරාඩෝ ඒකාධිකාරයට ආරෝපණය කළේය. පැරගුවේ සමාජය තුළ &quot;නොසන්සුන්තාවයක්&quot; පවතින බව මත විමසුමට ලක් වූවන්ගෙන් 53% ක් සඳහන් කළ බව ඔවුන් සඳහන් කළහ. දේශපාලන තත්ත්වයට වෙනස්කම් අවශ්‍ය බව 74% ක් විශ්වාස කළ අතර, සැලකිය යුතු හෝ සම්පූර්ණ වෙනසක් අවශ්‍ය 45% ක් ද ඇතුළුව. අවසාන වශයෙන්, පෙබරවාරි මැතිවරණයේදී ඡන්දය දීමෙන් වැළකී සිටීමට සැලසුම් කර ඇති බව 31% ක් ප්‍රකාශ කළහ.

=== ස්ට්‍රෝස්නර්ගේ බලයෙන් පහ කිරීම, 1989න් පසු ===
On 3 February 1989, Stroessner was overthrown in a military coup headed by General [[:en:Andrés_Rodríguez_(President)|Andrés Rodríguez]]. As president, Rodríguez instituted political, legal, and economic reforms and initiated a ''rapprochement'' with the international community. Reflecting the deep hunger of the rural poor for land, hundreds immediately occupied thousands of acres of unused territories belonging to Stroessner and his associates; by mid-1990, 19,000&amp;nbsp;families occupied {{convert|340000|acres|-3|abbr=on}}. At the time, 2.06&amp;nbsp;million people lived in rural areas, more than half of the 4.1&amp;nbsp;million total population, and most were landless.&lt;ref name=&quot;nagel&quot;&gt;{{cite journal|author=Nagel, Beverly Y.|year=1999|title='Unleashing the fury': The cultural discourse of rural violence and land rights in Paraguay|url=http://journals.cambridge.org/action/displayAbstract?fromPage=online&amp;aid=1921|journal=Comparative Studies in Society and History|publisher=Cambridge University Press|volume=41|issue=1|pages=148–181|doi=10.1017/S0010417599001905|doi-broken-date=1 November 2024|issn=0010-4175|url-access=subscription|archive-url=https://web.archive.org/web/20151016023308/http://journals.cambridge.org/action/displayAbstract?fromPage=online&amp;aid=1921|archive-date=16 October 2015|s2cid=146491025}}&lt;/ref&gt;

The June 1992 constitution established a democratic system of government and dramatically improved protection of fundamental human rights. In May 1993, Colorado Party candidate [[:en:Juan_Carlos_Wasmosy|Juan Carlos Wasmosy]] was elected as Paraguay's first civilian president in almost forty years, in what international observers deemed free and fair elections.

With support from the United States, the Organization of American States, and other countries in the region, the Paraguayan people rejected an April 1996 attempt by then Army Chief General [[:en:Lino_Oviedo|Lino Oviedo]] to oust President Wasmosy.

Oviedo was nominated as the Colorado candidate for president in the 1998 election. However, when the Supreme Court upheld in April his conviction on charges related to the 1996 coup attempt, he was not allowed to run and was detained in jail. His former running mate, [[:en:Raúl_Cubas|Raúl Cubas]], became the Colorado Party's candidate, and was elected in May in elections deemed by international observers to be free and fair. One of Cubas' first acts after taking office in August was to commute Oviedo's sentence and release him. In December 1998, Paraguay's Supreme Court declared these actions unconstitutional. In this tense atmosphere, the murder of Vice President and long-time Oviedo rival [[:en:Luis_María_Argaña|Luis María Argaña]] on 23 March 1999, led the Chamber of Deputies to impeach Cubas the next day.{{Citation needed|date=March 2010}} On 26 March, eight student anti-government demonstrators were murdered, widely believed to have been carried out by Oviedo supporters. This increased opposition to Cubas, who resigned on 28 March. Senate President [[:en:Luis_González_Macchi|Luis González Macchi]], a Cubas opponent, was peacefully sworn in as president the same day.

In 2003, [[:en:Nicanor_Duarte|Nicanor Duarte]] was elected as president.

=== ප්‍රනාන්දු ලුගෝගේ මැතිවරණය ===
For the 2008 general elections, the Colorado Party was favored in polls. Their candidate was Minister of Education [[:en:Blanca_Ovelar|Blanca Ovelar]], the first woman to be nominated as a candidate for a major party in Paraguayan history. After sixty years of Colorado rule, voters chose [[:en:Fernando_Lugo|Fernando Lugo]], a former Roman Catholic Bishop and not a professional politician in civil government, and a member of the Authentic Radical Liberal Party, Paraguay's largest opposition party. Lugo was an adherent of [[:en:Liberation_theology|liberation theology]]. Lugo achieved a historic victory in Paraguay's presidential election, defeating the ruling party candidate, and ending 61 years of conservative rule. Lugo won with nearly 41% of the vote, compared to almost 31% for Blanca Ovelar of the Colorado party.&lt;ref&gt;{{Cite journal|author=Nickson, Andrew|year=2009|title=The general election in Paraguay, April 2008|journal=Journal of Electoral Studies|volume=28|issue=1|pages=145–9|doi=10.1016/j.electstud.2008.10.001}}&lt;/ref&gt; Outgoing President [[:en:Nicanor_Duarte|Nicanor Duarte Frutos]] hailed the moment as the first time in the history of the nation that a government had transferred power to opposition forces in a constitutional and peaceful fashion.{{citation needed|date=July 2021}}

Lugo was sworn in on 15 August 2008. The Lugo administration set its two major priorities as the reduction of corruption and economic inequality.&lt;ref name=&quot;state.gov&quot;&gt;{{cite web |date=15 March 2012 |title=Paraguay |url=https://2009-2017.state.gov/r/pa/ei/bgn/1841.htm#econ |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20170122194534/https://2009-2017.state.gov/r/pa/ei/bgn/1841.htm#econ |archive-date=22 January 2017 |access-date=5 October 2012 |website=State.gov}}&lt;/ref&gt;
[[File:Saludo_de_Piñera_a_Cartes_(cropped).jpg|link=https://en.wikipedia.org/wiki/File:Saludo_de_Pi%C3%B1era_a_Cartes_(cropped).jpg|thumb|2013 අගෝස්තු 15 වන දින හිටපු ජනාධිපති හොරාසියෝ කාටෙස්ගේ පදවි ප්‍රාප්තිය]]
Political instability following Lugo's election and disputes within his cabinet encouraged some renewal of popular support for the Colorado Party. Reports suggested that the businessman [[:en:Horacio_Cartes|Horacio Cartes]] became the new political figure amid disputes. Despite the US [[:en:Drug_Enforcement_Administration|Drug Enforcement Administration]]'s strong accusations against Cartes related to [[:en:Illegal_drug_trade|drug trafficking]], he continued to amass followers in the political arena.{{citation needed|date=July 2021}}

On 14 January 2011, the Colorado Party convention nominated Horacio Cartes as the presidential candidate for the party. However, the party's constitution did not allow it.{{clarify|date=April 2012}} On 21 June 2012, [[:en:Impeachment_of_Fernando_Lugo|impeachment proceedings against President Lugo]] began in the country's lower house, which was controlled by his opponents. Lugo was given less than twenty-four hours to prepare for the proceedings and only two hours in which to mount a defense.&lt;ref name=&quot;Guardian&quot;&gt;{{cite news|url=https://www.theguardian.com/commentisfree/2012/jun/22/washington-fernando-lugo-ouster-paraguay|title=What will Washington do about Fernando Lugo's ouster in Paraguay?|last=Weisbrot|first=Mark|date=22 June 2012|newspaper=[[The Guardian]]|access-date=23 June 2012|archive-url=https://web.archive.org/web/20140910143002/http://www.theguardian.com/commentisfree/2012/jun/22/washington-fernando-lugo-ouster-paraguay|archive-date=10 September 2014|url-status=live}}&lt;/ref&gt; Impeachment was quickly approved and the resulting trial in Paraguay's Senate, also controlled by the opposition, ended with the removal of Lugo from office and Vice President Federico Franco assuming the duties of president.&lt;ref name=&quot;CNN22&quot;&gt;{{cite news|url=http://www.cnn.com/2012/06/22/world/americas/paraguay-president/index.html|title=Paraguayan Senate removes president|last=Castillo|first=Mariano|date=22 June 2012|access-date=22 June 2012|archive-url=https://web.archive.org/web/20120623040625/http://www.cnn.com/2012/06/22/world/americas/paraguay-president/index.html|archive-date=23 June 2012|publisher=CNN|url-status=live}}&lt;/ref&gt; Lugo's rivals blamed him for the deaths of 17&amp;nbsp;people – eight police officers and nine farmers – in armed clashes after police were ambushed by armed peasants when enforcing an eviction order against rural trespassers.&lt;ref&gt;{{cite news|url=https://www.reuters.com/article/us-paraguay-lugo-idUSBRE85K13N20120621|title=Paraguay's president vows to face impeachment effort|last=Desantis|first=Daniela|date=21 June 2012|work=[[Reuters]]|access-date=21 June 2012|archive-url=https://web.archive.org/web/20130208094438/http://www.reuters.com/article/2012/06/21/us-paraguay-lugo-idUSBRE85K13N20120621|archive-date=8 February 2013|edition=US|url-status=live}}&lt;/ref&gt;

On 14 May 2011, Paraguay celebrated its [[:en:Paraguay_Bicentennial|bicentenary]] on the 200th anniversary of independence from the Spanish Empire as a sovereign state.

Lugo's supporters gathered outside Congress to protest the decision as a &quot;politically motivated coup d'état&quot;.&lt;ref name=&quot;CNN22&quot; /&gt; Lugo's removal from office on 22&amp;nbsp;June 2012 is considered by [[:en:UNASUR|UNASUR]] and other neighboring countries, especially those currently governed by leftist leaders, as a coup d'état.&lt;ref&gt;{{cite web |date=22 June 2012 |title=COMUNICADO UNASUR Asunción, 22 de Junio de 2012 |url=http://www.unasursg.org/index.php?option=com_content&amp;view=article&amp;id=698%3Acomunicado-asuncion-22-de-junio-de-2012&amp;catid=68%3Acomunicados&amp;Itemid=346 |url-status=dead |archive-url=https://web.archive.org/web/20120627050748/http://www.unasursg.org/index.php?option=com_content&amp;view=article&amp;id=698:comunicado-asuncion-22-de-junio-de-2012&amp;catid=68:comunicados&amp;Itemid=346 |archive-date=27 June 2012 |access-date=23 June 2012 |publisher=UNASUR |language=es}}&lt;/ref&gt; However, the Organization of American States, which sent a mission to Paraguay to gather information, concluded that the impeachment process was not a coup d'état, as it had been carried out in accordance with the [[:en:Constitution_of_Paraguay|Constitution of Paraguay]].&lt;ref&gt;Halvorssen, Thor, ''[https://www.forbes.com/sites/thorhalvorssen/2012/07/03/paraguay-is-not-honduras/#57bce3c72308 Paraguay is not Honduras: President Lugo's Impeachment was not a Coup] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20180730203938/https://www.forbes.com/sites/thorhalvorssen/2012/07/03/paraguay-is-not-honduras/#57bce3c72308|date=30 July 2018}}'', Forbes.com, 3 July 2012, retrieved 30 July 2018&lt;/ref&gt;

=== වර්තමාන දිනය ===
From August 2013 to 15 August 2018, the [[:en:President_of_Paraguay|President of Paraguay]] was [[:en:Horacio_Cartes|Horacio Cartes]].&lt;ref&gt;{{cite news|url=https://www.nytimes.com/2013/04/22/world/americas/horacio-cartes-wins-paraguays-presidential-election.html|title=Conservative Tobacco Magnate Wins Presidential Race in Paraguay|last=Romero|first=Simon|date=22 April 2013|work=The New York Times|access-date=7 April 2021|archive-url=https://web.archive.org/web/20171102234322/http://www.nytimes.com/2013/04/22/world/americas/horacio-cartes-wins-paraguays-presidential-election.html|archive-date=2 November 2017|url-status=live}}&lt;/ref&gt; Since 15 August 2018, the [[:en:President_of_Paraguay|President of Paraguay]] has been [[:en:Mario_Abdo_Benítez|Mario Abdo Benítez]]. They are both from the conservative [[:en:Colorado_Party_(Paraguay)|Colorado Party]].&lt;ref&gt;{{cite news|url=https://www.bbc.com/news/world-latin-america-45200965|title=New Paraguayan President Abdo Benítez sworn in|date=15 August 2018|work=BBC News|access-date=1 April 2021|archive-url=https://web.archive.org/web/20210415203558/https://www.bbc.com/news/world-latin-america-45200965|archive-date=15 April 2021|url-status=live}}&lt;/ref&gt; President Mario Abdo enjoyed a close relationship with the Brazilian far-right president (in power 2019–2022), [[:en:Jair_Bolsonaro|Jair Bolsonaro]].&lt;ref&gt;{{cite news|url=https://www.reuters.com/article/us-paraguay-president-idUSKCN1V421O|title=Paraguayan president's popularity plummets amid Brazil-linked political crisis|last=Cristaldo|first=Mariel|date=14 August 2019|work=reuters.com|access-date=1 June 2021|archive-url=https://web.archive.org/web/20210602215301/https://www.reuters.com/article/us-paraguay-president-idUSKCN1V421O|archive-date=2 June 2021|url-status=live}}&lt;/ref&gt; In February 2019, President Mario Abdo Benitez was at Bolsonaro's side when Bolsonaro praised Paraguayan military dictator Alfredo Stroessner, calling him &quot;a man of vision&quot;.&lt;ref&gt;{{cite news|url=https://abcnews.go.com/International/wireStory/brazils-bolsonaro-praises-late-paraguay-dictator-stroessner-61386307|title=Brazil's Bolsonaro praises late Paraguay dictator Stroessner|access-date=1 June 2021|archive-url=https://web.archive.org/web/20210602214208/https://abcnews.go.com/International/wireStory/brazils-bolsonaro-praises-late-paraguay-dictator-stroessner-61386307|archive-date=2 June 2021|website=[[ABC News (United States)|ABC News]]|url-status=live}}&lt;/ref&gt; In 2021, Paraguay became the first country in South America to produce electric energy in its [[:en:100%_renewable_energy|100% renewable energy]] supply. In May 2023, [[:en:Santiago_Peña|Santiago Peña]] of the long-ruling Colorado Party, won the presidential [[:en:2023_Paraguayan_general_election|election]] to succeed Mario Abdo as the next [[:en:President_of_Paraguay|President of Paraguay]].&lt;ref&gt;{{cite news|url=https://www.aljazeera.com/news/2023/5/3/amid-protests-authorities-uphold-legitimacy-of-paraguay-election|title=Amid protests, authorities uphold legitimacy of Paraguay election|access-date=26 May 2023|archive-url=https://web.archive.org/web/20230603212859/https://www.aljazeera.com/news/2023/5/3/amid-protests-authorities-uphold-legitimacy-of-paraguay-election|archive-date=3 June 2023|language=en|website=[[Al Jazeera Media Network|al Jazeera]] (aljazeera.com)|url-status=live}}&lt;/ref&gt; On 15 August 2023, Santiago Peña was sworn in as Paraguay's new president.&lt;ref&gt;{{cite news|url=https://www.reuters.com/world/americas/new-paraguayan-president-santiago-pena-sworn-2023-08-15/|title=Paraguay's President Pena sworn in, Taiwan VP in attendance|last1=Desantis|first1=Daniela|date=16 August 2023|work=Reuters|access-date=18 August 2023|archive-url=https://web.archive.org/web/20230818142608/https://www.reuters.com/world/americas/new-paraguayan-president-santiago-pena-sworn-2023-08-15/|archive-date=18 August 2023|last2=Elliott|first2=Lucinda|language=en|last3=Elliott|first3=Lucinda|url-status=live}}&lt;/ref&gt;

== යොමු කිරීම් ==
&lt;references /&gt;</text>
      <sha1>6n72fvxdlzj2290oi4e6u4tm5eqsczs</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>752935</id>
      <parentid>752934</parentid>
      <timestamp>2025-07-03T06:18:59Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>BuddhikaW88</username>
        <id>37808</id>
      </contributor>
      <comment>/* ලෝපෙස් පවුලේ පාලනය */</comment>
      <origin>752935</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="67903" sha1="16ynzqs4bmza3cni2sbghld26yj9c5f" xml:space="preserve">
=== පූර්ව යටත් විජිත යුගය ===
ස්පාඤ්ඤ ජාතිකයන් පැමිණීමට පෙර අවම වශයෙන් සහස්‍රයක්වත් නැගෙනහිර පැරගුවේ ආදිවාසී ගුවාරානි ජනයා ජීවත් වූහ.&lt;ref&gt;{{cite web |title=Guarani Society |url=https://web.archive.org/web/20060925035916/http://lucy.ukc.ac.uk/EthnoAtlas/Hmar/Cult_dir/Culture.7843 |access-date=2025-05-17 |website=web.archive.org}}&lt;/ref&gt; බටහිර පැරගුවේ, ග්‍රාන් චාකෝ, නාමිකයන් විසින් ජනාවාස කරන ලද අතර, ඔවුන්ගෙන් වඩාත් කැපී පෙනුනේ ගුවායිකුරු ජනයා ය. පැරගුවේ ගඟ දළ වශයෙන් නැගෙනහිරින් කෘෂිකාර්මික ගුවාරානි ජනතාව සහ ග්‍රාන් චාකෝ හි බටහිරින් සංචාරක සහ අර්ධ සංචාරක ජනතාව අතර බෙදුම් රේඛාව විය. ගුවාර්කුරු නාමිකයන් ඔවුන්ගේ රණශූර සම්ප්‍රදායන් සඳහා ප්‍රසිද්ධ වූ අතර 19 වන සියවසේ අග භාගය වන තෙක් සම්පූර්ණයෙන්ම සන්සුන් නොවීය.&lt;ref&gt;The Editors of Encyclopaedia Britannica. &quot;Mbayá&quot;. ''Encyclopedia Britannica'', 15 February 2007, https://www.britannica.com/topic/Mbaya. Accessed 17 May 2025&lt;/ref&gt; මෙම ආදිවාසී ගෝත්‍ර ඔවුන්ගේ ප්‍රධාන බෙදීම්වල පදනම් වූ වෙනස් භාෂා පවුල් පහකට අයත් විය.&lt;ref name=&quot;:1&quot;&gt;{{Cite web |last=Barba |first=Paula López |date=2023-08-25 |title=El guaraní paraguayo, la lengua de la resistencia |url=https://elpais.com/america-futura/2023-08-25/el-guarani-paraguayo-la-lengua-de-la-resistencia.html |access-date=2025-05-17 |website=El País América |language=es}}&lt;/ref&gt;&lt;ref name=&quot;:2&quot;&gt;Miller, Mark D.H., Webb, Kempton E., Martin, Gene E.. &quot;Gran Chaco&quot;. Encyclopedia Britannica, 12 May. 2025, https://www.britannica.com/place/Gran-Chaco. Accessed 17 May 2025&lt;/ref&gt; විවිධ භාෂා කතා කරන කණ්ඩායම් සාමාන්‍යයෙන් සම්පත් සහ භූමි සම්බන්ධයෙන් තරඟකාරී විය. මෙම පවුල්වල ශාඛා වල භාෂා කතා කිරීමෙන් ඔවුන් තවදුරටත් ගෝත්‍රවලට බෙදා ඇත. අද වන විට වෙනම ජනවාර්ගික භාෂාමය කණ්ඩායම් 17 ක් පවතී.&lt;ref name=&quot;:1&quot; /&gt;&lt;ref name=&quot;:2&quot; /&gt;

=== යටත් විජිත යුගය ===
මෙම ප්‍රදේශයේ පළමු යුරෝපීයයන් 1516 දී ස්පාඤ්ඤ ගවේෂකයන් විය.&lt;ref name=&quot;eec&quot;&gt;{{cite report|author=Sacks, Richard S.|section=Early explorers and conquistadors|editor1-last=Hanratty|editor1-first=Dannin M.|editor2-last=Meditz|editor2-first=Sandra W.|year=1988|title=Paraguay: A country study|location=Washington, DC|publisher=U.S. [[Library of Congress]] / [[Government Printing Office|GPO]]|url=http://countrystudies.us/paraguay/2.htm|url-status=live|access-date=19 September 2009|archive-url=https://web.archive.org/web/20110919163833/http://countrystudies.us/paraguay/2.htm|archive-date=19 September 2011}}&lt;/ref&gt; ස්පාඤ්ඤ ගවේෂක ජුවාන් ද සලාසාර් ද එස්පිනෝසා 1537 අගෝස්තු 15 වන දින අසුන්සියොන් ජනාවාසය ආරම්භ කළේය. අවසානයේ නගරය පැරගුවේ ස්පාඤ්ඤ යටත් විජිත පළාතක මධ්‍යස්ථානය බවට පත්විය.

දකුණු ඇමරිකාවේ මෙම කොටසේ ජේසු නිකායික මෙහෙයුම් සහ ජනාවාස මගින් ස්වාධීන ක්‍රිස්තියානි ඉන්දියානු ජාතියක්&lt;ref name=&quot;cite wdl|#2581&quot;&gt;{{cite web |year=1732 |title=Paraguariae Provinciae Soc. Jesu cum Adiacentibg. Novissima Descriptio |trans-title=A Current Description of the Province of the Society of Jesus in Paraguay with Neighboring Areas |url=http://www.wdl.org/en/item/2581/ |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20210428011358/http://www.wdl.org/en/item/2581/ |archive-date=28 April 2021 |access-date=8 September 2015 |language=la |via=[[World Digital Library]]}}&lt;/ref&gt; නිර්මාණය කිරීමේ උත්සාහයක් දහඅටවන සියවසේදී සිදු කරන ලදී. ස්පාඤ්ඤ මෙහෙයුම් වලදී ගුවාරානි ජනගහනය එක්රැස් කිරීමට සහ ස්පාඤ්ඤ පදිංචිකරුවන් සහ පෘතුගීසි වහල් කොල්ලකරුවන් වන බැන්ඩෙයිරන්ට්ස් විසින් ක්‍රිස්තියානි ආගමට හැරවීමට උත්සාහ කිරීමට අමතරව, ගුවාරානි ජනගහනය අථත්‍ය වහල්භාවයෙන් ආරක්ෂා කිරීමට ඔවුන් ජේසු නිකායික අඩු කිරීම් වර්ධනය කළහ. පැරගුවේහි කතෝලික ධර්මය ආදිවාසී ජනයාගේ බලපෑමට ලක් විය: සමමුහුර්ත ආගම ස්වදේශීය අංග අවශෝෂණය කර ඇත. 1767 දී ස්පාඤ්ඤ කිරීටය විසින් ජේසු නිකායිකයින් පලවා හරින තෙක්, නැගෙනහිර පැරගුවේ වසර 150 ක් පමණ රෙඩියුසියෝන්වරු සමෘද්ධිමත් වූහ.&lt;ref&gt;{{Cite book |last=Ganson |first=Barbara Anne |url=https://www.google.com/books/edition/The_Guaran%C3%AD_under_Spanish_Rule_in_the_R/CG7fscxlgpUC?hl=en&amp;gbpv=1&amp;dq=isbn:9780804754958&amp;printsec=frontcover |title=The Guaraní under Spanish Rule in the Río de la Plata |date=2003 |publisher=Stanford University Press |isbn=978-0-8047-5495-8 |language=en}}&lt;/ref&gt; 18 වන සියවසේ ලා සැන්ටිසිමා ට්‍රිනිඩෑඩ් ද පරානා සහ ජෙසුස් ද තවරන්ගු යන ජේසු නිකායික දූත මණ්ඩල දෙකක නටබුන් යුනෙස්කෝව විසින් ලෝක උරුම ස්ථාන ලෙස නම් කර ඇත.

බටහිර පැරගුවේහි, ස්පාඤ්ඤ ජනාවාසකරණය සහ ක්‍රිස්තියානි ධර්මය 16 වන සියවසේ සිට සංචාරක ගුයිකුරු සහ අනෙකුත් නාමිකයන් විසින් දැඩි ලෙස ප්‍රතිරෝධය දක්වන ලදී. මෙම ජනයාගෙන් බොහෝ දෙනෙක් 18 වන සහ 19 වන සියවස් වලදී මෙස්ටිසෝ ජනගහනයට අවශෝෂණය කර ගත්හ.

=== ෆ්‍රැන්සියාවේ නිදහස සහ පාලනය ===
[[File:José_Gaspar_Rodríguez_de_Francia.jpg|link=https://en.wikipedia.org/wiki/File:Jos%C3%A9_Gaspar_Rodr%C3%ADguez_de_Francia.jpg|වම|thumb|පැරගුවේ රාජ්‍යයේ පළමු ඒකාධිපතියා වූ හොසේ ගැස්පර් රොඩ්‍රිගුස් ද ෆ්‍රැන්සියා]]
පැරගුවේ 1811 මැයි 14 වන දින ප්‍රාදේශීය ස්පාඤ්ඤ පරිපාලනය පෙරලා දැමීය. පැරගුවේහි පළමු ආඥාදායකයා වූයේ 1814 සිට 1840 දී ඔහුගේ මරණය දක්වා ඉතා සුළු බාහිර සම්බන්ධතා හෝ බලපෑමකින් පැරගුවේ පාලනය කළ ජෝස් ගැස්පර් රොඩ්‍රිගුස් ද ෆ්‍රැන්සියා ය.&lt;ref&gt;{{Cite web |title=Britain and the Paraguayan dictatorship, c. 1820-1840* |url=https://ora.ox.ac.uk/objects/uuid:3b1cd500-6c0f-4b17-8569-5fcd753d00da/files/rx633f1701}}&lt;/ref&gt; ඔහු අදහස් කළේ ජිනීවන් න්‍යායාචාර්ය ජීන්-ජැක් රූසෝගේ සමාජ ගිවිසුම මත පදනම් වූ මනෝරාජික සමාජයක් නිර්මාණය කිරීමටයි.&lt;ref&gt;{{cite web |title=War of the Triple Alliance |url=http://warofthepacific.com/warofthetriplealliance.htm |archive-url=https://web.archive.org/web/20140807073919/http://warofthepacific.com/warofthetriplealliance.htm |archive-date=7 August 2014 |access-date=14 November 2010 |website=War of the Pacific (warofthepacific.com)}}&lt;/ref&gt; රොඩ්රිගස් ඩි ෆ්‍රැන්සියා එල් සුප්‍රීමො යන ​​අන්වර්ථ නාමයෙන් හඳුන්වන ලදී.

කතෝලික පල්ලියේ බලතල බෙහෙවින් අඩු කරන නව නීති රොඩ්‍රිගස් ද ෆ්‍රැන්සියා විසින් ස්ථාපිත කරන ලද අතර (කතෝලික ධර්මය එවකට ස්ථාපිත රාජ්‍ය ආගමක් විය) සහ කැබිනට් මණ්ඩලය, යටත් විජිත පුරවැසියන් එකිනෙකා සමඟ විවාහ වීම තහනම් කළ අතර, යටත් විජිත යුගයේ ප්‍රභූන්ගේ බලය බිඳ දැමීමට සහ මිශ්‍ර-ජාතියක් හෝ මෙස්ටිසෝ සමාජයක් නිර්මාණය කිරීමට ඔවුන්ට කළු ජාතිකයන්, මුලටෝවරුන් හෝ ස්වදේශිකයන් පමණක් විවාහ කර ගැනීමට අවසර දුන්නේය.&lt;ref&gt;{{cite news|url=https://www.nytimes.com/2012/03/12/world/americas/in-paraguay-indigenous-language-with-unique-staying-power.html|title=In Paraguay, indigenous language with unique staying power|last1=Romero|first1=Simon|date=12 March 2012|newspaper=[[The New York Times]]|access-date=5 October 2015|archive-url=https://web.archive.org/web/20150930235457/http://www.nytimes.com/2012/03/12/world/americas/in-paraguay-indigenous-language-with-unique-staying-power.html|archive-date=30 September 2015|url-status=live}}&lt;/ref&gt; ඔහු පැරගුවේ සහ දකුණු ඇමරිකාවේ සෙසු ප්‍රදේශ අතර සබඳතා කපා හැරියේය. ෆ්‍රැන්සියාගේ නිදහස සීමා කිරීම නිසා, ෆුල්ජෙන්සියෝ යෙග්‍රොස් සහ තවත් නිදහස් යුගයේ නායකයින් කිහිප දෙනෙකු 1820 දී ෆ්‍රැන්සියාට එරෙහිව කුමන්ත්‍රණයක් සැලසුම් කළ අතර, කුමන්ත්‍රණය සොයාගත් ෆුල්ජෙන්සියෝ යෙග්‍රොස් එහි නායකයින් මරණ දඬුවම නියම කළේය හෝ ජීවිතාන්තය දක්වා සිරගත කළේය.&lt;ref&gt;{{cite encyclopedia |title=Colonial period |encyclopedia=[[Encyclopedia Britannica]] |url=https://www.britannica.com/place/Paraguay |access-date=5 January 2021 |archive-url=https://web.archive.org/web/20201225183757/https://www.britannica.com/place/Paraguay |archive-date=25 December 2020 |department=Paraguay |url-status=live}}&lt;/ref&gt;

=== ලෝපෙස් පවුලේ පාලනය ===
[[File:1864_Mitchell_Map_of_Brazil,_Bolivia_and_Chili_-_Geographicus_-_SouthAmericaSouth-mitchell-1864.jpg|link=https://en.wikipedia.org/wiki/File:1864_Mitchell_Map_of_Brazil,_Bolivia_and_Chili_-_Geographicus_-_SouthAmericaSouth-mitchell-1864.jpg|thumb|කලාපයේ දේශපාලන සිතියම, 1864]]
1840 දී ෆ්‍රැන්සියාගේ මරණයෙන් පසු, 1841 දී කාලෝස් ඇන්ටෝනියෝ ලෝපෙස් (රොඩ්‍රිගුස් ද ෆ්‍රැන්සියාගේ බෑණනුවන් යැයි කියනු ලැබේ) බලයට පත් වන තෙක්, පැරගුවේ නව ජුන්ටා මිලිටරියක් යටතේ විවිධ හමුදා නිලධාරීන් විසින් පාලනය කරන ලදී. ලෝපෙස් පැරගුවේ නවීකරණය කර එය විදේශ වාණිජ කටයුතු සඳහා විවෘත කළේය. ඔහු ආර්ජන්ටිනාව සමඟ ආක්‍රමණශීලී නොවන ගිවිසුමක් අත්සන් කළ අතර 1842 දී පැරගුවේ නිදහස නිල වශයෙන් ප්‍රකාශ කළේය. 1862 දී ලෝපෙස්ගේ මරණයෙන් පසු බලය ඔහුගේ වැඩිමහල් පුත් ෆ්‍රැන්සිස්කෝ සොලනෝ ලෝපෙස් වෙත මාරු විය.

ලෝපෙස් පවුලේ පාලන තන්ත්‍රය නිෂ්පාදන හා බෙදා හැරීමේ පැතිරුණු සහ දෘඩ මධ්‍යවාදය මගින් සංලක්ෂිත විය. රාජ්‍ය හා පෞද්ගලික ක්ෂේත්‍ර අතර කිසිදු වෙනසක් නොතිබූ අතර, ලෝපෙස් පවුල රට පාලනය කළේ එය විශාල වතුයායක් ලෙස සලකමිනි.&lt;ref&gt;{{cite report|title=Carlos Antonio López|date=December 1988|series=Library of Congress Country Studies|publisher=U.S. [[Library of Congress]]|url=http://lcweb2.loc.gov/cgi-bin/query/r?frd/cstdy:@field(DOCID+py0019)|access-date=30 December 2005|archive-url=https://web.archive.org/web/20170816005342/http://lcweb2.loc.gov/cgi-bin/query/r?frd%2Fcstdy%3A%40field%28DOCID+py0019%29|archive-date=16 August 2017}}&lt;/ref&gt;

රජය සියලු අපනයන සඳහා පාලනය ක්‍රියාත්මක කළේය. යර්බා මේට් සහ වටිනා දැව නිෂ්පාදන අපනයනය පැරගුවේ සහ බාහිර ලෝකය අතර වෙළඳ සමතුලිතතාවය පවත්වා ගෙන ගියේය.&lt;ref&gt;{{worldhistory|section=1665|quote=Page 630}}&lt;/ref&gt; පැරගුවේ රජය අතිශයින්ම ආරක්ෂණවාදී වූ අතර, කිසි විටෙකත් විදේශයන්ගෙන් ණය ලබා නොගත් අතර ආනයනික විදේශීය නිෂ්පාදන සඳහා ඉහළ තීරුබදු අය කළේය. මෙම ආරක්ෂණවාදය සමාජය ස්වයංපෝෂිත කළ අතර, එය ආර්ජන්ටිනාව සහ බ්‍රසීලය අත්විඳින ලද ණය ද වළක්වා ගත්තේය. වහල්භාවය විශාල සංඛ්‍යාවක් නොතිබුණද, 1844 වන තෙක්, නව ආණ්ඩුක්‍රම ව්‍යවස්ථාවෙන් එය නීත්‍යානුකූලව අහෝසි කරන තෙක් පැරගුවේහි පැවතුනි.&lt;ref name=&quot;rbcg1933&quot;&gt;{{cite book |last1=Cunninghame Graham |first1=Robert Bontine |author1-link=Robert Bontine Cunninghame Graham |title=Portrait of a Dictator: Francisco Solano López |publisher=William Heinemann Ltd. |year=1933 |location=London}}&lt;/ref&gt;{{rp|39–40}}

කාලෝස් ඇන්ටෝනියෝ ලෝපෙස්ගේ පුත් ෆ්‍රැන්සිස්කෝ සොලානෝ ලෝපෙස් 1862 දී ජනාධිපති-ඒකාධිපතියා ලෙස තම පියා වෙනුවට පත් වූ අතර සාමාන්‍යයෙන් ඔහුගේ පියාගේ දේශපාලන ප්‍රතිපත්ති දිගටම කරගෙන ගියේය. දෙදෙනාම පැරගුවේ &quot;ප්‍රජාතන්ත්‍රවාදී සහ ජනරජ&quot; ලෙස ජාත්‍යන්තර ප්‍රතිරූපයක් ලබා දීමට කැමති වූ නමුත් ඇත්ත වශයෙන්ම, පාලක පවුලට පල්ලිය සහ විද්‍යාල ඇතුළුව රටේ සියලුම මහජන ජීවිතය සම්පූර්ණයෙන්ම පාහේ පාලනය කිරීමට හැකි විය.&lt;ref name=&quot;rbcg1933&quot; /&gt;{{rp|41–42}}

මිලිටරිමය වශයෙන්, කාලෝස් ඇන්ටෝනියෝ ලෝපෙස් කර්මාන්තය සහ පැරගුවේ හමුදාව නවීකරණය කර පුළුල් කළ අතර හුමයිටා බලකොටුව සංවර්ධනය කිරීමෙන් පැරගුවේ උපායමාර්ගික ආරක්ෂක විශාල වශයෙන් ශක්තිමත් කළේය.&lt;ref&gt;Robert Cowley, ''The Reader's Encyclopedia to Military History''. New York, New York: Houston Mifflin, 1996. Page 479.&lt;/ref&gt; රජය විදේශීය කාර්මික ශිල්පීන් 200 කට වැඩි පිරිසක් බඳවා ගත් අතර, ඔවුන් පුළුල් වන වානේ, රෙදිපිළි, කඩදාසි සහ තීන්ත, නාවික ඉදිකිරීම්, ආයුධ සහ වෙඩි බෙහෙත් කර්මාන්ත සඳහා ආධාර කිරීම සඳහා විදුලි පණිවුඩ මාර්ග සහ දුම්රිය මාර්ග ස්ථාපනය කළහ. 1850 දී නිම කරන ලද යිබිකුයි වාත්තු කර්මාන්ත ශාලාව, සියලු කැලිබර් වල කාලතුවක්කු, මෝටාර් සහ උණ්ඩ නිෂ්පාදනය කළේය. ගංගා යුද නැව් ඉදිකරන ලද්දේ අසුන්සියොන් නැව් අංගනවල ය. විශේෂයෙන් අපා ගඟ දිගේ සහ ග්‍රාන් චාකෝ හි බලකොටු ඉදිකරන ලදී.&lt;ref name=&quot;Hooker&quot;&gt;Hooker, T.D., 2008, The Paraguayan War, Nottingham: Foundry Books, {{ISBN|1901543153}}&lt;/ref&gt;{{rp|22}} කාලෝස් ඇන්ටෝනියෝ ලෝපෙස්ගේ අභාවයෙන් පසුව, මෙම ව්‍යාපෘති ඔහුගේ පුත් ෆ්‍රැන්සිස්කෝ සොලානෝ යටතේ දිගටම පැවතුනි.

සමාජ-ආර්ථික සංවර්ධනය සම්බන්ධයෙන් ගත් කල, රට &quot;දකුණු ඇමරිකාවේ වඩාත්ම දියුණු ජනරජය&quot; ලෙස නම් කරන ලදී, විශේෂයෙන් බ්‍රිතාන්‍ය විනිසුරු සහ දේශපාලනඥයා වූ සර් රොබට් ෆිලිමෝර් විසින්.&lt;ref&gt;Robert Phillimore (1860), ''A Statement of the Facts of the Controversy Between the Governments of Great Britain and Paraguay'', page 2. William Moore Printing, Washington D.C., USA.&lt;/ref&gt;

යුද්ධයට පෙර සහ යුද්ධය අතරතුර පැරගුවේ හමුදාවේ ලුතිනන් කර්නල් ඉංජිනේරු ජෝර්ජ් තොම්සන්ට අනුව, ලෝපෙස්ගේ රජය පැරගුවේට සාපේක්ෂව හොඳ එකක් විය:{{blockquote|ඔහුගේ (ඇන්ටෝනියෝ ලෝපෙස්) පාලන සමයේදී පැරගුවේ පුරා ජීවිතය සහ දේපළ මෙතරම් සුරක්ෂිතව පැවතියේ ලෝකයේ වෙනත් කිසිදු රටක විය නොහැක. අපරාධ පාහේ නොදන්නා දෙයක් වූ අතර, සිදු වූ විට වහාම අනාවරණය වී දඬුවම් කරන ලදී. බොහෝ දෙනා, සමහර විට, වඩාත්ම සතුටින් සිටි අය විය හැකිය. ජීවනෝපායක් ලබා ගැනීම සඳහා ඔවුන්ට කිසිදු වැඩක් කිරීමට අපහසු විය. සෑම පවුලකටම තමන්ගේම භූමියේ තමන්ගේම නිවසක් හෝ පැල්පතක් තිබුණි. ඔවුන් දින කිහිපයකින් තමන්ගේම පරිභෝජනය සඳහා ප්‍රමාණවත් දුම්කොළ, බඩ ඉරිඟු සහ මැන්ඩියෝකා වගා කළහ [...]. සෑම පැල්පතකම දොඩම් වත්තක් [...] සහ එළදෙනුන් කිහිප දෙනෙකු ද සිටි බැවින්, ඔවුන් වසර පුරාම පාහේ සුළු අවශ්‍යතාවයකින් සිටියහ [...]. ඇත්ත වශයෙන්ම, ඉහළ පන්ති යුරෝපීය ක්‍රමයට වඩා ජීවත් විය...|ජෝර්ජ් තොම්සන්, සී.ඊ.&lt;ref&gt;{{cite book |last1 = Thompson | first1=George |year=1869
 |title = The War in Paraguay: With a historical sketch of the country and its people and notes upon the military engineering of the war. |publisher = Longmans and Green Co. |location = London |page=10}}&lt;/ref&gt;}}

=== පැරගුවේ යුද්ධය (1864–1870) ===
[[File:FRANCISCO_SOLANO_LOPEZ_(From_a_Photograph_taken_in_1859).jpg|link=https://en.wikipedia.org/wiki/File:FRANCISCO_SOLANO_LOPEZ_(From_a_Photograph_taken_in_1859).jpg|thumb|ෆ්‍රැන්සිස්කෝ සොලානෝ ලෝපෙස්]]
1864 ඔක්තෝබර් 12 වන දින, පැරගුවේ අවසාන නිවේදන නොතකා, බ්‍රසීලය (ජෙනරාල් බාර්ටොලෝම් මිට්‍රේ යටතේ ආර්ජන්ටිනා රජය සහ ජෙනරාල් වෙනන්සියෝ ෆ්ලෝරස්ගේ නායකත්වයෙන් යුත් කැරලිකාර උරුගුවේ කොලරාඩෝස් සමඟ සන්ධානගත විය) එකල රජය පෙරලා දැමීම සඳහා උරුගුවේ ජනරජය ආක්‍රමණය කළේය (එය ලෝපෙස්ගේ මිත්‍රයෙකු වූ බ්ලැන්කෝ පක්ෂයේ පාලනය යටතේ විය),{{efn|The Blanco Party of Uruguay, hardline right wing and reactionary at those days, was in the Uruguayan Government during the outbreak of the war and were allies of the Paraguayan Government.&lt;ref&gt;{{cite book |first=Luis Alberto |last=de&amp;nbsp;Herrera |year=1927 |title=El Drama del 65 – La Culpa Mitrista |pages=11–33 |publisher=Bareiro y Ramos |location=Montevideo, Uruguay}} — classic book by Blanco leader&lt;/ref&gt;}} මේ අනුව පැරගුවේ යුද්ධය ආරම්භ විය.{{efn|[[Richard Francis Burton|Burton]], a witness of the conflict, marks this date (12–16 October 1864) as the real beginning of the war. He writes (and it is the most logic account, considering the facts): ''The Brazilian Army invades the [[Banda Oriental]], despite the protestations of President López, who declared that such invasion would be held a &quot;casus belli&quot;''.&lt;ref&gt;{{cite book |first=Richard Francis, Sir |last=Burton |author-link=Richard Francis Burton |year=1870 |title=Letters from the Battlefields of Paraguay |page=76 |publisher=Tinsley Brothers |location=London}}&lt;/ref&gt;}}

ජනරජයේ මාර්ෂල් ෆ්‍රැන්සිස්කෝ සොලානෝ ලෝපෙස්ගේ නායකත්වයෙන් යුත් පැරගුවේ ජාතිකයන් 1864 දෙසැම්බර් 15 වන දින මැටෝ ග්‍රෝසෝට පහර දීමෙන් පළිගත් අතර පසුව 1865 මාර්තු 23 වන දින ආර්ජන්ටිනාවට එරෙහිව යුද්ධ ප්‍රකාශ කළහ. බ්ලැන්කෝ රජය පෙරලා දමා 1865 පෙබරවාරි 22 වන දින ජෙනරාල් වෙනන්සියෝ ෆ්ලෝරස් යටතේ කොලරාඩෝ රජයක් විසින් ප්‍රතිස්ථාපනය කරන ලදී. පසුව, ආර්ජන්ටිනා ජනරජය, බ්‍රසීල අධිරාජ්‍යය සහ උරුගුවේ ජනරජය 1865 මැයි 1 වන දින පැරගුවේ රජයට එරෙහිව ත්‍රිත්ව සන්ධානයේ රහස් ගිවිසුමට අත්සන් තැබීය.&lt;ref&gt;{{cite book |author=Pomer, León |title=La Guerra del Paraguay: Estado, política y negocios |publisher=Editorial Colihue |year=2008 |location=Buenos Aires, Argentina |pages=240–241 |language=es}}&lt;/ref&gt;


ටුයුටි සටන, 1866 මැයි


20 වන සියවස


ස්ට්‍රෝස්නර් යුගය, 1954–1989

On 24 May 1866, the [[:en:Battle_of_Tuyutí|Battle of Tuyutí]] led to the loss of 6,000 men when a Paraguayan attack was repelled by the Allies. It was marked as the bloodiest battle in South America during the war.

The Paraguayans put up a ferocious resistance but ultimately lost in 1870 in the [[:en:Battle_of_Cerro_Corá|Battle of Cerro Corá]], where Marshal Solano López refused to surrender and died in action. The real causes of this war, which remains the bloodiest international conflict in the history of [[:en:The_Americas|The Americas]], are still highly debatable.

1866 මැයි 24 වන දින, ටුයුටි සටනේදී පැරගුවේ ප්‍රහාරයක් මිත්‍ර පාක්ෂිකයින් විසින් මැඩපැවැත්වූ විට මිනිසුන් 6,000 ක් අහිමි විය. එය යුද්ධය අතරතුර දකුණු ඇමරිකාවේ ලේ වැකි සටන ලෙස සලකුණු විය.

පැරගුවේ ජාතිකයන් දරුණු ප්‍රතිරෝධයක් දැක්වූ නමුත් අවසානයේ 1870 දී සෙරෝ කෝරා සටනේදී පරාජයට පත් වූ අතර එහිදී මාෂල් සොලානෝ ලෝපෙස් යටත් වීම ප්‍රතික්ෂේප කර සටනේදී මිය ගියේය.&lt;ref&gt;{{cite book |author=Hooker, T.D. |title=The Paraguayan War |publisher=Foundry Books |year=2008 |isbn=978-1901543155 |location=Nottingham, UK |pages=105–108}}&lt;/ref&gt; ඇමරිකානු ඉතිහාසයේ ලේ වැකි ජාත්‍යන්තර ගැටුම ලෙස පවතින මෙම යුද්ධයේ සැබෑ හේතු තවමත් බෙහෙවින් විවාදාත්මක ය.{{efn|The classical view asserts that Francisco Solano López's expansionist and hegemonic views are the main reason for the outbreak of the conflict. The traditional Paraguayan view, held by the &quot;''lopistas''&quot; (supporters of Solano López in Paraguay and elsewhere), holds that Paraguay acted in self-defense and for the protection of the equilibrium of the Plate Basin. This view is usually contested by the &quot;''anti-lopistas''&quot; (known in Paraguay as &quot;''legionarios''&quot;), who favored the &quot;Triple Alliance&quot;. Revisionist views from right and left national populists put a great emphasis on the influence of the British Empire, a view that a majority of historians reject.{{citation needed|date=June 2023}}}}[[File:TuyutiDetail.jpg|link=https://en.wikipedia.org/wiki/File:TuyutiDetail.jpg|thumb|ටුයුටි සටන, 1866 මැයි]]
Paraguay lost 25–33% of its territory to Argentina and Brazil, paid an enormous war debt, and sold large amounts of national properties to stabilize its internal budget. The worst consequence of the war was the catastrophic loss of population. At least 50% of Paraguayans died during the conflict, numbers to which it took many decades for the country to return. Of the disaster suffered by the Paraguayans at the outcome of the war, [[:en:William_D._Rubinstein|William D. Rubinstein]] wrote:

&quot;The normal estimate is that of a Paraguayan population of somewhere between 450,000 and 900,000, only 220,000 survived the war, of whom only 28,000 were adult males.&quot;

During the pillaging of Asunción in 1869, the [[:en:Imperial_Brazilian_Army|Imperial Brazilian Army]] packed up and transported the Paraguayan National Archives to [[:en:Rio_de_Janeiro|Rio de Janeiro]] Brazil's records from the war have remained classified. This has made Paraguayan history in the colonial and early national periods difficult to research and study.

පැරගුවේ රාජ්‍යය තම භූමියෙන් 25–33% ක් ආර්ජන්ටිනාවට සහ බ්‍රසීලයට අහිමි කර, දැවැන්ත යුද ණයක් ගෙවා, එහි අභ්‍යන්තර අයවැය ස්ථාවර කිරීම සඳහා විශාල ජාතික දේපළ විකුණා දැමීය. යුද්ධයේ නරකම ප්‍රතිවිපාකය වූයේ ජනගහනයේ ව්‍යසනකාරී අලාභයයි. ගැටුම අතරතුර පැරගුවේ වැසියන්ගෙන් අවම වශයෙන් 50% ක් මිය ගිය අතර, එම සංඛ්‍යාව රට නැවත පැමිණීමට දශක ගණනාවක් ගත විය. යුද්ධයේ ප්‍රතිඵලයක් ලෙස පැරගුවේ වැසියන් අත්විඳි ව්‍යසනයෙන්, විලියම් ඩී. රූබින්ස්ටයින් මෙසේ ලිවීය:

&quot;සාමාන්‍ය ඇස්තමේන්තුව වන්නේ 450,000 ත් 900,000 ත් අතර පැරගුවේ ජනගහනයක, යුද්ධයෙන් දිවි ගලවා ගත්තේ 220,000 ක් පමණක් වන අතර, ඔවුන්ගෙන් 28,000 ක් පමණක් වැඩිහිටි පිරිමින් ය.&quot;&lt;ref&gt;{{Cite book |last=Rubinsein |first=W.D. |url=https://books.google.com/books?id=nMMAk4VwLLwC |title=Genocide: a history |publisher=Pearson Education |year=2004 |isbn=0-582-50601-8 |page=94 |access-date=18 October 2015 |archive-url=https://web.archive.org/web/20150910110549/https://books.google.com/books?id=nMMAk4VwLLwC |archive-date=10 September 2015 |url-status=live}}&lt;/ref&gt;

1869 දී අසුන්සියොන් කොල්ලකෑමේදී, අධිරාජ්‍ය බ්‍රසීලියානු හමුදාව පැරගුවේ ජාතික ලේඛනාගාරය ඇසුරුම් කර රියෝ ද ජැනයිරෝ වෙත ප්‍රවාහනය කළේය.&lt;ref&gt;{{cite book |last=Sanchez Quell |first=Hipólito |title=Los 50.000 Documentos Paraguayos Llevados al Brasil |publisher=Ediciones Comuneros |year=2006 |location=Asunción, Paraguay}}&lt;/ref&gt;{{efn|Some of the documents taken by Brasil during the war, were returned to Paraguay in the collection known as &quot;Colección de Río Branco&quot;, nowadays in the National Archives of Asunción, Paraguay.}} යුද්ධයෙන් බ්‍රසීලයේ වාර්තා වර්ගීකරණය කර ඇත. මෙය යටත් විජිත සහ මුල් ජාතික කාලවලදී පැරගුවේ ඉතිහාසය පර්යේෂණ කිරීම සහ අධ්‍යයනය කිරීම දුෂ්කර කර ඇත.&lt;ref name=&quot;Weinstein-2007-04&quot;&gt;{{cite magazine|last=Weinstein|first=Barbara|date=1 April 2007|title=Let the sunshine in: Government records and national insecurities|url=http://www.historians.org/perspectives/issues/2007/0704/0704pre1.cfm|url-status=live|department=From the President|edition=online|publisher=[[American Historical Association]]|volume=45|issue=4|archive-url=https://web.archive.org/web/20121008191444/http://www.historians.org/perspectives/issues/2007/0704/0704pre1.cfm|archive-date=8 October 2012|access-date=5 October 2012|magazine=[[Perspectives on History]]}}&lt;/ref&gt;

=== 20 වන සියවස ===
[[File:Chacokrieg.jpg|link=https://en.wikipedia.org/wiki/File:Chacokrieg.jpg|thumb|ග්‍රාන් චාකෝ යනු චාකෝ යුද්ධයේ ස්ථානය (1932–35), එහිදී බොලිවියාව මතභේදාත්මක භූමියෙන් වැඩි කොටසක් පැරගුවේට අහිමි විය.]]
In 1904 the Liberal revolution against the rule of Colorados broke out. The Liberal rule started a period of great political instability. Between 1904 and 1954 Paraguay had thirty-one [[:en:President_of_Paraguay|presidents]], most of whom were removed from office by force. Conflicts between the factions of the ruling Liberal party led to the [[:en:Paraguayan_Civil_War_(1922)|Paraguayan Civil War of 1922]].

The unresolved border conflict with Bolivia over the Chaco region finally erupted in the early 1930s in the [[:en:Chaco_War|Chaco War]]. After both sides suffered great losses, Paraguay defeated Bolivia and established its sovereignty over most of the disputed Chaco region. After the war, military officers used popular dissatisfaction with the Liberal politicians to seize the power for themselves. On 17&amp;nbsp;February 1936, the [[:en:February_Revolution_(Paraguay)|February Revolution]] brought colonel [[:en:Rafael_Franco|Rafael Franco]] to power. Between 1940 and 1948, the country was ruled by general [[:en:Higinio_Morínigo|Higinio Morínigo]]. Dissatisfaction with his rule resulted in the [[:en:Paraguayan_Civil_War_(1947)|Paraguayan civil war of 1947]]. In its aftermath [[:en:Alfredo_Stroessner|Alfredo Stroessner]] began involvement in a string of plots, which resulted in his military [[:en:1954_Paraguayan_coup_d'état|coup d'état of 4&amp;nbsp;May 1954]]. In the aftermath of [[:en:World_War_II|World War II]], Paraguay became a hideout for [[:en:Ratlines_(World_War_II_aftermath)|Nazi fugitives]] accused of war crimes.

1904 දී කොලරාඩෝස් පාලනයට එරෙහිව ලිබරල් විප්ලවය ඇති විය. ලිබරල් පාලනය මහා දේශපාලන අස්ථාවරත්වයේ කාල පරිච්ඡේදයක් ආරම්භ කළේය. 1904 සහ 1954 අතර පැරගුවේ ජනාධිපතිවරුන් තිස් එක් දෙනෙකු සිටි අතර, ඔවුන්ගෙන් බොහෝ දෙනෙක් බලහත්කාරයෙන් තනතුරුවලින් ඉවත් කරන ලදී.&lt;ref&gt;{{cite report|last1=Hanratty|first1=Dannin M.|last2=Meditz|first2=Sandra W.|year=1988|title=Paraguay: A country study|location=Washington, DC|publisher=U.S. [[Library of Congress]] / [[Government Printing Office|GPO]]|url=http://countrystudies.us/paraguay/2.htm|url-status=live|access-date=19 September 2009|archive-url=https://web.archive.org/web/20110919163833/http://countrystudies.us/paraguay/2.htm|archive-date=19 September 2011}}&lt;/ref&gt; පාලක ලිබරල් පක්ෂයේ කණ්ඩායම් අතර ගැටුම් 1922 පැරගුවේ සිවිල් යුද්ධයට හේතු විය.

චාකෝ කලාපය සම්බන්ධයෙන් බොලිවියාව සමඟ ඇති වූ නොවිසඳුණු දේශසීමා ගැටුම අවසානයේ 1930 ගණන්වල මුල් භාගයේදී චාකෝ යුද්ධයේදී පුපුරා ගියේය. දෙපාර්ශ්වයම විශාල පාඩු ලැබීමෙන් පසු, පැරගුවේ බොලිවියාව පරාජය කර මතභේදාත්මක චාකෝ කලාපයේ වැඩි කොටසක් මත තම ස්වෛරීභාවය ස්ථාපිත කළේය. යුද්ධයෙන් පසු, හමුදා නිලධාරීන් ලිබරල් දේශපාලනඥයන් කෙරෙහි ඇති මහජන අතෘප්තිය යොදාගෙන බලය අල්ලා ගත්හ. 1936 පෙබරවාරි 17 වන දින, පෙබරවාරි විප්ලවය කර්නල් රෆායෙල් ෆ්‍රැන්කෝ බලයට පත් කළේය. 1940 සහ 1948 අතර, ජෙනරාල් හිගිනියෝ මොරිනිගෝ විසින් රට පාලනය කරන ලදී. ඔහුගේ පාලනය පිළිබඳ අතෘප්තිය 1947 පැරගුවේ සිවිල් යුද්ධයට හේතු විය.&lt;ref&gt;{{cite web |title=Paraguay civil war 1947 |url=http://www.onwar.com/aced/nation/pat/paraguay/fparaguay1947.htm |url-status=dead |archive-url=https://web.archive.org/web/20100103214118/http://onwar.com/aced/nation/pat/paraguay/fparaguay1947.htm |archive-date=3 January 2010 |access-date=2 May 2010 |website=Onwar.com}}&lt;/ref&gt; එහි ප්‍රතිඵලයක් ලෙස ඇල්ෆ්‍රෙඩෝ ස්ට්‍රෝස්නර් කුමන්ත්‍රණ මාලාවකට සම්බන්ධ වීමට පටන් ගත් අතර, එහි ප්‍රතිඵලයක් ලෙස 1954 මැයි 4 වන දින ඔහුගේ හමුදා කුමන්ත්‍රණය සිදු විය. දෙවන ලෝක යුද්ධයෙන් පසු, පැරගුවේ යුද අපරාධ සම්බන්ධයෙන් චෝදනා ලැබූ නාසි පලාගිය අයගේ සැඟවුණු ස්ථානයක් බවට පත්විය.

=== ස්ට්‍රෝස්නර් යුගය, 1954–1989 ===
A series of unstable governments ensued until the establishment in 1954 of the regime of dictator [[:en:Alfredo_Stroessner|Alfredo Stroessner]], who remained in office for more than three decades until 1989. Paraguay was modernized to some extent under Stroessner's regime, although his rule was marked by extensive human rights abuses.

Stroessner and the ''Colorado'' party ruled the country from 1954 to 1989. The dictator oversaw an era of economic expansion, but also had a poor human rights and environmental record (see &quot;Political History&quot;). Paraguay actively participated in [[:en:Operation_Condor|Operation Condor]]. Torture and death for political opponents was routine. After his overthrow, the ''Colorado'' continued to dominate national politics until 2008.

The splits in the ''Colorado'' Party in the 1980s, and the prevailing conditions – Stroessner's advanced age, the character of the regime, the economic downturn, and [[:en:International_isolation|international isolation]] – were catalysts for anti-regime demonstrations and statements by the opposition prior to the 1988 general elections.{{Citation needed|date=January 2010}}

1989 දක්වා දශක තුනකට වැඩි කාලයක් ධුරයේ රැඳී සිටි ඒකාධිපති ඇල්ෆ්‍රෙඩෝ ස්ට්‍රෝස්නර්ගේ පාලන තන්ත්‍රය 1954 දී ස්ථාපිත කරන තෙක් අස්ථාවර ආණ්ඩු මාලාවක් ඇති විය. ස්ට්‍රෝස්නර්ගේ පාලනය යටතේ පැරගුවේ යම් දුරකට නවීකරණය කරන ලදී, නමුත් ඔහුගේ පාලනය පුළුල් මානව හිමිකම් උල්ලංඝනයන්ගෙන් සලකුණු විය.&lt;ref&gt;{{cite news|url=https://www.washingtonpost.com/wp-dyn/content/article/2006/08/16/AR2006081601729.html|title=Alfredo Stroessner; Paraguayan dictator|last=Bernstein|first=Adam|date=17 August 2006|newspaper=[[The Washington Post]]|access-date=2 May 2010|archive-url=https://web.archive.org/web/20110516121443/http://www.washingtonpost.com/wp-dyn/content/article/2006/08/16/AR2006081601729.html|archive-date=16 May 2011|location=Washington, DC|url-status=live}}&lt;/ref&gt;

ස්ට්‍රෝස්නර් සහ කොලරාඩෝ පක්ෂය 1954 සිට 1989 දක්වා රට පාලනය කළහ. ඒකාධිපතියා ආර්ථික ප්‍රසාරණයේ යුගයක් අධීක්ෂණය කළ නමුත් දුර්වල මානව හිමිකම් සහ පාරිසරික වාර්තාවක් ද තිබුණි (&quot;දේශපාලන ඉතිහාසය&quot; බලන්න). පැරගුවේ ඔපරේෂන් කොන්ඩෝර් හි ක්‍රියාකාරීව සහභාගී විය.&lt;ref&gt;{{cite web |last=Dinges |first=John |title=Operation Condor |url=http://www.latinamericanstudies.org/chile/operation-condor.htm |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20180722031734/http://www.latinamericanstudies.org/chile/operation-condor.htm |archive-date=22 July 2018 |access-date=6 July 2018 |website=latinamericanstudies.org |publisher=[[Columbia University]]}}&lt;/ref&gt; දේශපාලන විරුද්ධවාදීන්ට වධහිංසා පැමිණවීම සහ මරණය සාමාන්‍ය දෙයක් විය. ඔහුගේ බලයෙන් පහ කිරීමෙන් පසුව, කොලරාඩෝ 2008 දක්වා ජාතික දේශපාලනය ආධිපත්‍යය දැරීය.

1980 ගණන්වල කොලරාඩෝ පක්ෂයේ බෙදීම් සහ පැවති තත්වයන් - ස්ට්‍රෝස්නර්ගේ වයස, පාලන තන්ත්‍රයේ ස්වභාවය, ආර්ථික පසුබෑම සහ ජාත්‍යන්තර හුදකලාව - 1988 මහ මැතිවරණයට පෙර විපක්ෂයේ පාලන තන්ත්‍ර විරෝධී පෙළපාලි සහ ප්‍රකාශ සඳහා උත්ප්‍රේරක විය.

''[[:en:Authentic_Radical_Liberal_Party|PLRA]]'' leader [[:en:Domingo_Laíno|Domingo Laíno]] served as the focal point of the opposition in the second half of the 1980s. The government's effort to isolate Laíno by exiling him in 1982 had backfired. On his sixth attempt to reenter the country in 1986, Laíno returned with three television crews from the U.S., a former United States ambassador to Paraguay, and a group of Uruguayan and Argentine congressmen. Despite the international contingent, the police violently barred Laíno's return.

The Stroessner regime relented in April&amp;nbsp;1987, and permitted Laíno to return to Asunción. Laíno took the lead in organizing demonstrations and reducing infighting among the opposition party. The opposition was unable to reach agreement on a common strategy regarding the elections, with some parties advocating abstention, and others calling for blank voting. The parties held numerous 'lightning demonstrations' (''mítines relámpagos''), especially in rural areas. Such demonstrations were gathered and quickly disbanded before the arrival of the [[:en:Police|police]].

1980 ගණන්වල දෙවන භාගයේදී විපක්ෂයේ කේන්ද්‍රස්ථානය ලෙස PLRA නායක ඩොමින්ගෝ ලයිනෝ සේවය කළේය. 1982 දී ලයිනෝව පිටුවහල් කිරීමෙන් ඔහුව හුදකලා කිරීමට රජය දැරූ උත්සාහය අසාර්ථක විය. 1986 දී නැවත රටට ඇතුළු වීමට ඔහු දැරූ හයවන උත්සාහයේදී, ලයිනෝ එක්සත් ජනපදයේ රූපවාහිනී කණ්ඩායම් තුනක්, පැරගුවේ හි හිටපු එක්සත් ජනපද තානාපතිවරයෙකු සහ උරුගුවේ සහ ආර්ජන්ටිනාවේ කොන්ග්‍රස් සභිකයින් කණ්ඩායමක් සමඟ ආපසු පැමිණියේය. ජාත්‍යන්තර බලඇණිය තිබියදීත්, පොලිසිය ප්‍රචණ්ඩ ලෙස ලයිනෝගේ නැවත පැමිණීම තහනම් කළේය.&lt;ref&gt;{{cite web |title=Paraguay 1987, Chapter 4 |url=http://www.cidh.org/countryrep/Paraguay87eng/chap.4.htm |archive-url=https://web.archive.org/web/20210507100105/http://www.cidh.org/countryrep/Paraguay87eng/chap.4.htm |archive-date=7 May 2021 |website=[[Inter-American Commission on Human Rights]] (cidh.org)}}&lt;/ref&gt;

1987 අප්‍රේල් මාසයේදී ස්ට්‍රෝස්නර් පාලනය පසුබැස ගිය අතර, ලයිනෝට අසුන්සියොන් වෙත නැවත පැමිණීමට අවසර දුන්නේය. විරෝධතා සංවිධානය කිරීමට සහ විරුද්ධ පක්ෂය අතර ගැටුම් අඩු කිරීමට ලයිනෝ පෙරමුණ ගත්තේය. මැතිවරණ සම්බන්ධයෙන් පොදු උපාය මාර්ගයක් පිළිබඳව එකඟතාවයකට පැමිණීමට විපක්ෂයට නොහැකි වූ අතර, සමහර පක්ෂ ඡන්දය දීමෙන් වැළකී සිටීමට පක්ෂව සිටි අතර, තවත් සමහරු හිස් ඡන්දය ප්‍රකාශ කිරීම ඉල්ලා සිටියහ. පක්ෂ විශේෂයෙන් ග්‍රාමීය ප්‍රදේශවල 'අකුණු සැර' (mítines relámpagos) ගණනාවක් පැවැත්වීය. එවැනි පෙළපාලි එක්රැස් කර පොලිසිය පැමිණීමට පෙර ඉක්මනින් විසුරුවා හරින ලදී.


In response to the upsurge in opposition activities, Stroessner condemned the Accord for advocating &quot;sabotage of the general elections and disrespect of the law&quot;. He used national police and civilian [[:en:Vigilantes|vigilantes]] of the ''Colorado'' Party to break up demonstrations. A number of opposition leaders were imprisoned or otherwise harassed. , another key leader of the ''PLRA'', was imprisoned for four months in 1987 on charges of sedition. In early February 1988, police arrested 200&amp;nbsp;people attending a National Coordinating Committee meeting in [[:en:Coronel_Oviedo|Coronel Oviedo]]. Laíno and several other opposition figures were arrested before dawn on the day of the election, 14&amp;nbsp;February, and held for twelve hours. The government declared Stroessner's reelection with 89% of the vote.

The opposition attributed the results in part to the virtual Colorado monopoly on the mass media. They noted that 53% of those polled indicated that there was an &quot;uneasiness&quot; in Paraguayan society. 74% believed that the political situation needed changes, including 45% who wanted a substantial or total change. Finally, 31% stated that they planned to abstain from voting in the February elections.{{Citation needed|date=September 2008}}

විපක්ෂ ක්‍රියාකාරකම්වල නැගිටීමට ප්‍රතිචාර වශයෙන්, ස්ට්‍රෝස්නර් &quot;මහ මැතිවරණය කඩාකප්පල් කිරීම සහ නීතියට අගෞරව කිරීම&quot; වෙනුවෙන් පෙනී සිටීම සම්බන්ධයෙන් ගිවිසුම හෙළා දුටුවේය. ඔහු ජාතික පොලිසිය සහ කොලරාඩෝ පක්ෂයේ සිවිල් සුපරීක්ෂකයින් යොදා ගනිමින් පෙළපාලි බිඳ දැමීය. විපක්ෂ නායකයින් ගණනාවක් සිරගත කරන ලදී හෝ වෙනත් ආකාරයකින් හිරිහැර කරන ලදී. PLRA හි තවත් ප්‍රධාන නායකයෙකු වූ {{ill|Hermes Rafael Saguier|es}} 1987 දී රාජද්‍රෝහී චෝදනා මත මාස හතරක් සිරගත කරන ලදී. 1988 පෙබරවාරි මස මුලදී, කොරොනල් ඔවියෙඩෝ හි පැවති ජාතික සම්බන්ධීකරණ කමිටු රැස්වීමකට සහභාගී වූ පුද්ගලයින් 200 දෙනෙකු පොලිසිය අත්අඩංගුවට ගත්තේය. පෙබරවාරි 14 වන දින මැතිවරණ දිනයේ උදාවීමට පෙර ලයිනෝ සහ තවත් විපක්ෂ පුද්ගලයින් කිහිප දෙනෙකු අත්අඩංගුවට ගෙන පැය දොළහක් පැවැත්විණි. රජය 89% ක ඡන්ද ප්‍රතිශතයකින් ස්ට්‍රෝස්නර් නැවත තේරී පත්වීම ප්‍රකාශ කළේය.&lt;ref&gt;{{cite news|url=https://www.nytimes.com/1988/02/15/world/paraguayan-wins-his-eighth-term.html?scp=3&amp;sq=Paraguay%20february%201988&amp;st=cse|title=Paraguayan wins his eighth term|date=15 February 1988|newspaper=[[The New York Times]]|archive-url=https://web.archive.org/web/20170816064442/http://www.nytimes.com/1988/02/15/world/paraguayan-wins-his-eighth-term.html?scp=3&amp;sq=Paraguay%20february%201988&amp;st=cse|archive-date=16 August 2017}}&lt;/ref&gt;

විපක්ෂය ප්‍රතිඵලවලට අර්ධ වශයෙන් ජනමාධ්‍ය මත අතථ්‍ය කොලරාඩෝ ඒකාධිකාරයට ආරෝපණය කළේය. පැරගුවේ සමාජය තුළ &quot;නොසන්සුන්තාවයක්&quot; පවතින බව මත විමසුමට ලක් වූවන්ගෙන් 53% ක් සඳහන් කළ බව ඔවුන් සඳහන් කළහ. දේශපාලන තත්ත්වයට වෙනස්කම් අවශ්‍ය බව 74% ක් විශ්වාස කළ අතර, සැලකිය යුතු හෝ සම්පූර්ණ වෙනසක් අවශ්‍ය 45% ක් ද ඇතුළුව. අවසාන වශයෙන්, පෙබරවාරි මැතිවරණයේදී ඡන්දය දීමෙන් වැළකී සිටීමට සැලසුම් කර ඇති බව 31% ක් ප්‍රකාශ කළහ.

=== ස්ට්‍රෝස්නර්ගේ බලයෙන් පහ කිරීම, 1989න් පසු ===
On 3 February 1989, Stroessner was overthrown in a military coup headed by General [[:en:Andrés_Rodríguez_(President)|Andrés Rodríguez]]. As president, Rodríguez instituted political, legal, and economic reforms and initiated a ''rapprochement'' with the international community. Reflecting the deep hunger of the rural poor for land, hundreds immediately occupied thousands of acres of unused territories belonging to Stroessner and his associates; by mid-1990, 19,000&amp;nbsp;families occupied {{convert|340000|acres|-3|abbr=on}}. At the time, 2.06&amp;nbsp;million people lived in rural areas, more than half of the 4.1&amp;nbsp;million total population, and most were landless.&lt;ref name=&quot;nagel&quot;&gt;{{cite journal|author=Nagel, Beverly Y.|year=1999|title='Unleashing the fury': The cultural discourse of rural violence and land rights in Paraguay|url=http://journals.cambridge.org/action/displayAbstract?fromPage=online&amp;aid=1921|journal=Comparative Studies in Society and History|publisher=Cambridge University Press|volume=41|issue=1|pages=148–181|doi=10.1017/S0010417599001905|doi-broken-date=1 November 2024|issn=0010-4175|url-access=subscription|archive-url=https://web.archive.org/web/20151016023308/http://journals.cambridge.org/action/displayAbstract?fromPage=online&amp;aid=1921|archive-date=16 October 2015|s2cid=146491025}}&lt;/ref&gt;

The June 1992 constitution established a democratic system of government and dramatically improved protection of fundamental human rights. In May 1993, Colorado Party candidate [[:en:Juan_Carlos_Wasmosy|Juan Carlos Wasmosy]] was elected as Paraguay's first civilian president in almost forty years, in what international observers deemed free and fair elections.

With support from the United States, the Organization of American States, and other countries in the region, the Paraguayan people rejected an April 1996 attempt by then Army Chief General [[:en:Lino_Oviedo|Lino Oviedo]] to oust President Wasmosy.

Oviedo was nominated as the Colorado candidate for president in the 1998 election. However, when the Supreme Court upheld in April his conviction on charges related to the 1996 coup attempt, he was not allowed to run and was detained in jail. His former running mate, [[:en:Raúl_Cubas|Raúl Cubas]], became the Colorado Party's candidate, and was elected in May in elections deemed by international observers to be free and fair. One of Cubas' first acts after taking office in August was to commute Oviedo's sentence and release him. In December 1998, Paraguay's Supreme Court declared these actions unconstitutional. In this tense atmosphere, the murder of Vice President and long-time Oviedo rival [[:en:Luis_María_Argaña|Luis María Argaña]] on 23 March 1999, led the Chamber of Deputies to impeach Cubas the next day.{{Citation needed|date=March 2010}} On 26 March, eight student anti-government demonstrators were murdered, widely believed to have been carried out by Oviedo supporters. This increased opposition to Cubas, who resigned on 28 March. Senate President [[:en:Luis_González_Macchi|Luis González Macchi]], a Cubas opponent, was peacefully sworn in as president the same day.

In 2003, [[:en:Nicanor_Duarte|Nicanor Duarte]] was elected as president.

=== ප්‍රනාන්දු ලුගෝගේ මැතිවරණය ===
For the 2008 general elections, the Colorado Party was favored in polls. Their candidate was Minister of Education [[:en:Blanca_Ovelar|Blanca Ovelar]], the first woman to be nominated as a candidate for a major party in Paraguayan history. After sixty years of Colorado rule, voters chose [[:en:Fernando_Lugo|Fernando Lugo]], a former Roman Catholic Bishop and not a professional politician in civil government, and a member of the Authentic Radical Liberal Party, Paraguay's largest opposition party. Lugo was an adherent of [[:en:Liberation_theology|liberation theology]]. Lugo achieved a historic victory in Paraguay's presidential election, defeating the ruling party candidate, and ending 61 years of conservative rule. Lugo won with nearly 41% of the vote, compared to almost 31% for Blanca Ovelar of the Colorado party.&lt;ref&gt;{{Cite journal|author=Nickson, Andrew|year=2009|title=The general election in Paraguay, April 2008|journal=Journal of Electoral Studies|volume=28|issue=1|pages=145–9|doi=10.1016/j.electstud.2008.10.001}}&lt;/ref&gt; Outgoing President [[:en:Nicanor_Duarte|Nicanor Duarte Frutos]] hailed the moment as the first time in the history of the nation that a government had transferred power to opposition forces in a constitutional and peaceful fashion.{{citation needed|date=July 2021}}

Lugo was sworn in on 15 August 2008. The Lugo administration set its two major priorities as the reduction of corruption and economic inequality.&lt;ref name=&quot;state.gov&quot;&gt;{{cite web |date=15 March 2012 |title=Paraguay |url=https://2009-2017.state.gov/r/pa/ei/bgn/1841.htm#econ |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20170122194534/https://2009-2017.state.gov/r/pa/ei/bgn/1841.htm#econ |archive-date=22 January 2017 |access-date=5 October 2012 |website=State.gov}}&lt;/ref&gt;
[[File:Saludo_de_Piñera_a_Cartes_(cropped).jpg|link=https://en.wikipedia.org/wiki/File:Saludo_de_Pi%C3%B1era_a_Cartes_(cropped).jpg|thumb|2013 අගෝස්තු 15 වන දින හිටපු ජනාධිපති හොරාසියෝ කාටෙස්ගේ පදවි ප්‍රාප්තිය]]
Political instability following Lugo's election and disputes within his cabinet encouraged some renewal of popular support for the Colorado Party. Reports suggested that the businessman [[:en:Horacio_Cartes|Horacio Cartes]] became the new political figure amid disputes. Despite the US [[:en:Drug_Enforcement_Administration|Drug Enforcement Administration]]'s strong accusations against Cartes related to [[:en:Illegal_drug_trade|drug trafficking]], he continued to amass followers in the political arena.{{citation needed|date=July 2021}}

On 14 January 2011, the Colorado Party convention nominated Horacio Cartes as the presidential candidate for the party. However, the party's constitution did not allow it.{{clarify|date=April 2012}} On 21 June 2012, [[:en:Impeachment_of_Fernando_Lugo|impeachment proceedings against President Lugo]] began in the country's lower house, which was controlled by his opponents. Lugo was given less than twenty-four hours to prepare for the proceedings and only two hours in which to mount a defense.&lt;ref name=&quot;Guardian&quot;&gt;{{cite news|url=https://www.theguardian.com/commentisfree/2012/jun/22/washington-fernando-lugo-ouster-paraguay|title=What will Washington do about Fernando Lugo's ouster in Paraguay?|last=Weisbrot|first=Mark|date=22 June 2012|newspaper=[[The Guardian]]|access-date=23 June 2012|archive-url=https://web.archive.org/web/20140910143002/http://www.theguardian.com/commentisfree/2012/jun/22/washington-fernando-lugo-ouster-paraguay|archive-date=10 September 2014|url-status=live}}&lt;/ref&gt; Impeachment was quickly approved and the resulting trial in Paraguay's Senate, also controlled by the opposition, ended with the removal of Lugo from office and Vice President Federico Franco assuming the duties of president.&lt;ref name=&quot;CNN22&quot;&gt;{{cite news|url=http://www.cnn.com/2012/06/22/world/americas/paraguay-president/index.html|title=Paraguayan Senate removes president|last=Castillo|first=Mariano|date=22 June 2012|access-date=22 June 2012|archive-url=https://web.archive.org/web/20120623040625/http://www.cnn.com/2012/06/22/world/americas/paraguay-president/index.html|archive-date=23 June 2012|publisher=CNN|url-status=live}}&lt;/ref&gt; Lugo's rivals blamed him for the deaths of 17&amp;nbsp;people – eight police officers and nine farmers – in armed clashes after police were ambushed by armed peasants when enforcing an eviction order against rural trespassers.&lt;ref&gt;{{cite news|url=https://www.reuters.com/article/us-paraguay-lugo-idUSBRE85K13N20120621|title=Paraguay's president vows to face impeachment effort|last=Desantis|first=Daniela|date=21 June 2012|work=[[Reuters]]|access-date=21 June 2012|archive-url=https://web.archive.org/web/20130208094438/http://www.reuters.com/article/2012/06/21/us-paraguay-lugo-idUSBRE85K13N20120621|archive-date=8 February 2013|edition=US|url-status=live}}&lt;/ref&gt;

On 14 May 2011, Paraguay celebrated its [[:en:Paraguay_Bicentennial|bicentenary]] on the 200th anniversary of independence from the Spanish Empire as a sovereign state.

Lugo's supporters gathered outside Congress to protest the decision as a &quot;politically motivated coup d'état&quot;.&lt;ref name=&quot;CNN22&quot; /&gt; Lugo's removal from office on 22&amp;nbsp;June 2012 is considered by [[:en:UNASUR|UNASUR]] and other neighboring countries, especially those currently governed by leftist leaders, as a coup d'état.&lt;ref&gt;{{cite web |date=22 June 2012 |title=COMUNICADO UNASUR Asunción, 22 de Junio de 2012 |url=http://www.unasursg.org/index.php?option=com_content&amp;view=article&amp;id=698%3Acomunicado-asuncion-22-de-junio-de-2012&amp;catid=68%3Acomunicados&amp;Itemid=346 |url-status=dead |archive-url=https://web.archive.org/web/20120627050748/http://www.unasursg.org/index.php?option=com_content&amp;view=article&amp;id=698:comunicado-asuncion-22-de-junio-de-2012&amp;catid=68:comunicados&amp;Itemid=346 |archive-date=27 June 2012 |access-date=23 June 2012 |publisher=UNASUR |language=es}}&lt;/ref&gt; However, the Organization of American States, which sent a mission to Paraguay to gather information, concluded that the impeachment process was not a coup d'état, as it had been carried out in accordance with the [[:en:Constitution_of_Paraguay|Constitution of Paraguay]].&lt;ref&gt;Halvorssen, Thor, ''[https://www.forbes.com/sites/thorhalvorssen/2012/07/03/paraguay-is-not-honduras/#57bce3c72308 Paraguay is not Honduras: President Lugo's Impeachment was not a Coup] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20180730203938/https://www.forbes.com/sites/thorhalvorssen/2012/07/03/paraguay-is-not-honduras/#57bce3c72308|date=30 July 2018}}'', Forbes.com, 3 July 2012, retrieved 30 July 2018&lt;/ref&gt;

=== වර්තමාන දිනය ===
From August 2013 to 15 August 2018, the [[:en:President_of_Paraguay|President of Paraguay]] was [[:en:Horacio_Cartes|Horacio Cartes]].&lt;ref&gt;{{cite news|url=https://www.nytimes.com/2013/04/22/world/americas/horacio-cartes-wins-paraguays-presidential-election.html|title=Conservative Tobacco Magnate Wins Presidential Race in Paraguay|last=Romero|first=Simon|date=22 April 2013|work=The New York Times|access-date=7 April 2021|archive-url=https://web.archive.org/web/20171102234322/http://www.nytimes.com/2013/04/22/world/americas/horacio-cartes-wins-paraguays-presidential-election.html|archive-date=2 November 2017|url-status=live}}&lt;/ref&gt; Since 15 August 2018, the [[:en:President_of_Paraguay|President of Paraguay]] has been [[:en:Mario_Abdo_Benítez|Mario Abdo Benítez]]. They are both from the conservative [[:en:Colorado_Party_(Paraguay)|Colorado Party]].&lt;ref&gt;{{cite news|url=https://www.bbc.com/news/world-latin-america-45200965|title=New Paraguayan President Abdo Benítez sworn in|date=15 August 2018|work=BBC News|access-date=1 April 2021|archive-url=https://web.archive.org/web/20210415203558/https://www.bbc.com/news/world-latin-america-45200965|archive-date=15 April 2021|url-status=live}}&lt;/ref&gt; President Mario Abdo enjoyed a close relationship with the Brazilian far-right president (in power 2019–2022), [[:en:Jair_Bolsonaro|Jair Bolsonaro]].&lt;ref&gt;{{cite news|url=https://www.reuters.com/article/us-paraguay-president-idUSKCN1V421O|title=Paraguayan president's popularity plummets amid Brazil-linked political crisis|last=Cristaldo|first=Mariel|date=14 August 2019|work=reuters.com|access-date=1 June 2021|archive-url=https://web.archive.org/web/20210602215301/https://www.reuters.com/article/us-paraguay-president-idUSKCN1V421O|archive-date=2 June 2021|url-status=live}}&lt;/ref&gt; In February 2019, President Mario Abdo Benitez was at Bolsonaro's side when Bolsonaro praised Paraguayan military dictator Alfredo Stroessner, calling him &quot;a man of vision&quot;.&lt;ref&gt;{{cite news|url=https://abcnews.go.com/International/wireStory/brazils-bolsonaro-praises-late-paraguay-dictator-stroessner-61386307|title=Brazil's Bolsonaro praises late Paraguay dictator Stroessner|access-date=1 June 2021|archive-url=https://web.archive.org/web/20210602214208/https://abcnews.go.com/International/wireStory/brazils-bolsonaro-praises-late-paraguay-dictator-stroessner-61386307|archive-date=2 June 2021|website=[[ABC News (United States)|ABC News]]|url-status=live}}&lt;/ref&gt; In 2021, Paraguay became the first country in South America to produce electric energy in its [[:en:100%_renewable_energy|100% renewable energy]] supply. In May 2023, [[:en:Santiago_Peña|Santiago Peña]] of the long-ruling Colorado Party, won the presidential [[:en:2023_Paraguayan_general_election|election]] to succeed Mario Abdo as the next [[:en:President_of_Paraguay|President of Paraguay]].&lt;ref&gt;{{cite news|url=https://www.aljazeera.com/news/2023/5/3/amid-protests-authorities-uphold-legitimacy-of-paraguay-election|title=Amid protests, authorities uphold legitimacy of Paraguay election|access-date=26 May 2023|archive-url=https://web.archive.org/web/20230603212859/https://www.aljazeera.com/news/2023/5/3/amid-protests-authorities-uphold-legitimacy-of-paraguay-election|archive-date=3 June 2023|language=en|website=[[Al Jazeera Media Network|al Jazeera]] (aljazeera.com)|url-status=live}}&lt;/ref&gt; On 15 August 2023, Santiago Peña was sworn in as Paraguay's new president.&lt;ref&gt;{{cite news|url=https://www.reuters.com/world/americas/new-paraguayan-president-santiago-pena-sworn-2023-08-15/|title=Paraguay's President Pena sworn in, Taiwan VP in attendance|last1=Desantis|first1=Daniela|date=16 August 2023|work=Reuters|access-date=18 August 2023|archive-url=https://web.archive.org/web/20230818142608/https://www.reuters.com/world/americas/new-paraguayan-president-santiago-pena-sworn-2023-08-15/|archive-date=18 August 2023|last2=Elliott|first2=Lucinda|language=en|last3=Elliott|first3=Lucinda|url-status=live}}&lt;/ref&gt;

== යොමු කිරීම් ==
&lt;references /&gt;</text>
      <sha1>16ynzqs4bmza3cni2sbghld26yj9c5f</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>752936</id>
      <parentid>752935</parentid>
      <timestamp>2025-07-03T06:19:15Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>BuddhikaW88</username>
        <id>37808</id>
      </contributor>
      <comment>/* පැරගුවේ යුද්ධය (1864–1870) */</comment>
      <origin>752936</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="67176" sha1="dbok62q5yt7enefwlw3ayke6uzmr981" xml:space="preserve">
=== පූර්ව යටත් විජිත යුගය ===
ස්පාඤ්ඤ ජාතිකයන් පැමිණීමට පෙර අවම වශයෙන් සහස්‍රයක්වත් නැගෙනහිර පැරගුවේ ආදිවාසී ගුවාරානි ජනයා ජීවත් වූහ.&lt;ref&gt;{{cite web |title=Guarani Society |url=https://web.archive.org/web/20060925035916/http://lucy.ukc.ac.uk/EthnoAtlas/Hmar/Cult_dir/Culture.7843 |access-date=2025-05-17 |website=web.archive.org}}&lt;/ref&gt; බටහිර පැරගුවේ, ග්‍රාන් චාකෝ, නාමිකයන් විසින් ජනාවාස කරන ලද අතර, ඔවුන්ගෙන් වඩාත් කැපී පෙනුනේ ගුවායිකුරු ජනයා ය. පැරගුවේ ගඟ දළ වශයෙන් නැගෙනහිරින් කෘෂිකාර්මික ගුවාරානි ජනතාව සහ ග්‍රාන් චාකෝ හි බටහිරින් සංචාරක සහ අර්ධ සංචාරක ජනතාව අතර බෙදුම් රේඛාව විය. ගුවාර්කුරු නාමිකයන් ඔවුන්ගේ රණශූර සම්ප්‍රදායන් සඳහා ප්‍රසිද්ධ වූ අතර 19 වන සියවසේ අග භාගය වන තෙක් සම්පූර්ණයෙන්ම සන්සුන් නොවීය.&lt;ref&gt;The Editors of Encyclopaedia Britannica. &quot;Mbayá&quot;. ''Encyclopedia Britannica'', 15 February 2007, https://www.britannica.com/topic/Mbaya. Accessed 17 May 2025&lt;/ref&gt; මෙම ආදිවාසී ගෝත්‍ර ඔවුන්ගේ ප්‍රධාන බෙදීම්වල පදනම් වූ වෙනස් භාෂා පවුල් පහකට අයත් විය.&lt;ref name=&quot;:1&quot;&gt;{{Cite web |last=Barba |first=Paula López |date=2023-08-25 |title=El guaraní paraguayo, la lengua de la resistencia |url=https://elpais.com/america-futura/2023-08-25/el-guarani-paraguayo-la-lengua-de-la-resistencia.html |access-date=2025-05-17 |website=El País América |language=es}}&lt;/ref&gt;&lt;ref name=&quot;:2&quot;&gt;Miller, Mark D.H., Webb, Kempton E., Martin, Gene E.. &quot;Gran Chaco&quot;. Encyclopedia Britannica, 12 May. 2025, https://www.britannica.com/place/Gran-Chaco. Accessed 17 May 2025&lt;/ref&gt; විවිධ භාෂා කතා කරන කණ්ඩායම් සාමාන්‍යයෙන් සම්පත් සහ භූමි සම්බන්ධයෙන් තරඟකාරී විය. මෙම පවුල්වල ශාඛා වල භාෂා කතා කිරීමෙන් ඔවුන් තවදුරටත් ගෝත්‍රවලට බෙදා ඇත. අද වන විට වෙනම ජනවාර්ගික භාෂාමය කණ්ඩායම් 17 ක් පවතී.&lt;ref name=&quot;:1&quot; /&gt;&lt;ref name=&quot;:2&quot; /&gt;

=== යටත් විජිත යුගය ===
මෙම ප්‍රදේශයේ පළමු යුරෝපීයයන් 1516 දී ස්පාඤ්ඤ ගවේෂකයන් විය.&lt;ref name=&quot;eec&quot;&gt;{{cite report|author=Sacks, Richard S.|section=Early explorers and conquistadors|editor1-last=Hanratty|editor1-first=Dannin M.|editor2-last=Meditz|editor2-first=Sandra W.|year=1988|title=Paraguay: A country study|location=Washington, DC|publisher=U.S. [[Library of Congress]] / [[Government Printing Office|GPO]]|url=http://countrystudies.us/paraguay/2.htm|url-status=live|access-date=19 September 2009|archive-url=https://web.archive.org/web/20110919163833/http://countrystudies.us/paraguay/2.htm|archive-date=19 September 2011}}&lt;/ref&gt; ස්පාඤ්ඤ ගවේෂක ජුවාන් ද සලාසාර් ද එස්පිනෝසා 1537 අගෝස්තු 15 වන දින අසුන්සියොන් ජනාවාසය ආරම්භ කළේය. අවසානයේ නගරය පැරගුවේ ස්පාඤ්ඤ යටත් විජිත පළාතක මධ්‍යස්ථානය බවට පත්විය.

දකුණු ඇමරිකාවේ මෙම කොටසේ ජේසු නිකායික මෙහෙයුම් සහ ජනාවාස මගින් ස්වාධීන ක්‍රිස්තියානි ඉන්දියානු ජාතියක්&lt;ref name=&quot;cite wdl|#2581&quot;&gt;{{cite web |year=1732 |title=Paraguariae Provinciae Soc. Jesu cum Adiacentibg. Novissima Descriptio |trans-title=A Current Description of the Province of the Society of Jesus in Paraguay with Neighboring Areas |url=http://www.wdl.org/en/item/2581/ |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20210428011358/http://www.wdl.org/en/item/2581/ |archive-date=28 April 2021 |access-date=8 September 2015 |language=la |via=[[World Digital Library]]}}&lt;/ref&gt; නිර්මාණය කිරීමේ උත්සාහයක් දහඅටවන සියවසේදී සිදු කරන ලදී. ස්පාඤ්ඤ මෙහෙයුම් වලදී ගුවාරානි ජනගහනය එක්රැස් කිරීමට සහ ස්පාඤ්ඤ පදිංචිකරුවන් සහ පෘතුගීසි වහල් කොල්ලකරුවන් වන බැන්ඩෙයිරන්ට්ස් විසින් ක්‍රිස්තියානි ආගමට හැරවීමට උත්සාහ කිරීමට අමතරව, ගුවාරානි ජනගහනය අථත්‍ය වහල්භාවයෙන් ආරක්ෂා කිරීමට ඔවුන් ජේසු නිකායික අඩු කිරීම් වර්ධනය කළහ. පැරගුවේහි කතෝලික ධර්මය ආදිවාසී ජනයාගේ බලපෑමට ලක් විය: සමමුහුර්ත ආගම ස්වදේශීය අංග අවශෝෂණය කර ඇත. 1767 දී ස්පාඤ්ඤ කිරීටය විසින් ජේසු නිකායිකයින් පලවා හරින තෙක්, නැගෙනහිර පැරගුවේ වසර 150 ක් පමණ රෙඩියුසියෝන්වරු සමෘද්ධිමත් වූහ.&lt;ref&gt;{{Cite book |last=Ganson |first=Barbara Anne |url=https://www.google.com/books/edition/The_Guaran%C3%AD_under_Spanish_Rule_in_the_R/CG7fscxlgpUC?hl=en&amp;gbpv=1&amp;dq=isbn:9780804754958&amp;printsec=frontcover |title=The Guaraní under Spanish Rule in the Río de la Plata |date=2003 |publisher=Stanford University Press |isbn=978-0-8047-5495-8 |language=en}}&lt;/ref&gt; 18 වන සියවසේ ලා සැන්ටිසිමා ට්‍රිනිඩෑඩ් ද පරානා සහ ජෙසුස් ද තවරන්ගු යන ජේසු නිකායික දූත මණ්ඩල දෙකක නටබුන් යුනෙස්කෝව විසින් ලෝක උරුම ස්ථාන ලෙස නම් කර ඇත.

බටහිර පැරගුවේහි, ස්පාඤ්ඤ ජනාවාසකරණය සහ ක්‍රිස්තියානි ධර්මය 16 වන සියවසේ සිට සංචාරක ගුයිකුරු සහ අනෙකුත් නාමිකයන් විසින් දැඩි ලෙස ප්‍රතිරෝධය දක්වන ලදී. මෙම ජනයාගෙන් බොහෝ දෙනෙක් 18 වන සහ 19 වන සියවස් වලදී මෙස්ටිසෝ ජනගහනයට අවශෝෂණය කර ගත්හ.

=== ෆ්‍රැන්සියාවේ නිදහස සහ පාලනය ===
[[File:José_Gaspar_Rodríguez_de_Francia.jpg|link=https://en.wikipedia.org/wiki/File:Jos%C3%A9_Gaspar_Rodr%C3%ADguez_de_Francia.jpg|වම|thumb|පැරගුවේ රාජ්‍යයේ පළමු ඒකාධිපතියා වූ හොසේ ගැස්පර් රොඩ්‍රිගුස් ද ෆ්‍රැන්සියා]]
පැරගුවේ 1811 මැයි 14 වන දින ප්‍රාදේශීය ස්පාඤ්ඤ පරිපාලනය පෙරලා දැමීය. පැරගුවේහි පළමු ආඥාදායකයා වූයේ 1814 සිට 1840 දී ඔහුගේ මරණය දක්වා ඉතා සුළු බාහිර සම්බන්ධතා හෝ බලපෑමකින් පැරගුවේ පාලනය කළ ජෝස් ගැස්පර් රොඩ්‍රිගුස් ද ෆ්‍රැන්සියා ය.&lt;ref&gt;{{Cite web |title=Britain and the Paraguayan dictatorship, c. 1820-1840* |url=https://ora.ox.ac.uk/objects/uuid:3b1cd500-6c0f-4b17-8569-5fcd753d00da/files/rx633f1701}}&lt;/ref&gt; ඔහු අදහස් කළේ ජිනීවන් න්‍යායාචාර්ය ජීන්-ජැක් රූසෝගේ සමාජ ගිවිසුම මත පදනම් වූ මනෝරාජික සමාජයක් නිර්මාණය කිරීමටයි.&lt;ref&gt;{{cite web |title=War of the Triple Alliance |url=http://warofthepacific.com/warofthetriplealliance.htm |archive-url=https://web.archive.org/web/20140807073919/http://warofthepacific.com/warofthetriplealliance.htm |archive-date=7 August 2014 |access-date=14 November 2010 |website=War of the Pacific (warofthepacific.com)}}&lt;/ref&gt; රොඩ්රිගස් ඩි ෆ්‍රැන්සියා එල් සුප්‍රීමො යන ​​අන්වර්ථ නාමයෙන් හඳුන්වන ලදී.

කතෝලික පල්ලියේ බලතල බෙහෙවින් අඩු කරන නව නීති රොඩ්‍රිගස් ද ෆ්‍රැන්සියා විසින් ස්ථාපිත කරන ලද අතර (කතෝලික ධර්මය එවකට ස්ථාපිත රාජ්‍ය ආගමක් විය) සහ කැබිනට් මණ්ඩලය, යටත් විජිත පුරවැසියන් එකිනෙකා සමඟ විවාහ වීම තහනම් කළ අතර, යටත් විජිත යුගයේ ප්‍රභූන්ගේ බලය බිඳ දැමීමට සහ මිශ්‍ර-ජාතියක් හෝ මෙස්ටිසෝ සමාජයක් නිර්මාණය කිරීමට ඔවුන්ට කළු ජාතිකයන්, මුලටෝවරුන් හෝ ස්වදේශිකයන් පමණක් විවාහ කර ගැනීමට අවසර දුන්නේය.&lt;ref&gt;{{cite news|url=https://www.nytimes.com/2012/03/12/world/americas/in-paraguay-indigenous-language-with-unique-staying-power.html|title=In Paraguay, indigenous language with unique staying power|last1=Romero|first1=Simon|date=12 March 2012|newspaper=[[The New York Times]]|access-date=5 October 2015|archive-url=https://web.archive.org/web/20150930235457/http://www.nytimes.com/2012/03/12/world/americas/in-paraguay-indigenous-language-with-unique-staying-power.html|archive-date=30 September 2015|url-status=live}}&lt;/ref&gt; ඔහු පැරගුවේ සහ දකුණු ඇමරිකාවේ සෙසු ප්‍රදේශ අතර සබඳතා කපා හැරියේය. ෆ්‍රැන්සියාගේ නිදහස සීමා කිරීම නිසා, ෆුල්ජෙන්සියෝ යෙග්‍රොස් සහ තවත් නිදහස් යුගයේ නායකයින් කිහිප දෙනෙකු 1820 දී ෆ්‍රැන්සියාට එරෙහිව කුමන්ත්‍රණයක් සැලසුම් කළ අතර, කුමන්ත්‍රණය සොයාගත් ෆුල්ජෙන්සියෝ යෙග්‍රොස් එහි නායකයින් මරණ දඬුවම නියම කළේය හෝ ජීවිතාන්තය දක්වා සිරගත කළේය.&lt;ref&gt;{{cite encyclopedia |title=Colonial period |encyclopedia=[[Encyclopedia Britannica]] |url=https://www.britannica.com/place/Paraguay |access-date=5 January 2021 |archive-url=https://web.archive.org/web/20201225183757/https://www.britannica.com/place/Paraguay |archive-date=25 December 2020 |department=Paraguay |url-status=live}}&lt;/ref&gt;

=== ලෝපෙස් පවුලේ පාලනය ===
[[File:1864_Mitchell_Map_of_Brazil,_Bolivia_and_Chili_-_Geographicus_-_SouthAmericaSouth-mitchell-1864.jpg|link=https://en.wikipedia.org/wiki/File:1864_Mitchell_Map_of_Brazil,_Bolivia_and_Chili_-_Geographicus_-_SouthAmericaSouth-mitchell-1864.jpg|thumb|කලාපයේ දේශපාලන සිතියම, 1864]]
1840 දී ෆ්‍රැන්සියාගේ මරණයෙන් පසු, 1841 දී කාලෝස් ඇන්ටෝනියෝ ලෝපෙස් (රොඩ්‍රිගුස් ද ෆ්‍රැන්සියාගේ බෑණනුවන් යැයි කියනු ලැබේ) බලයට පත් වන තෙක්, පැරගුවේ නව ජුන්ටා මිලිටරියක් යටතේ විවිධ හමුදා නිලධාරීන් විසින් පාලනය කරන ලදී. ලෝපෙස් පැරගුවේ නවීකරණය කර එය විදේශ වාණිජ කටයුතු සඳහා විවෘත කළේය. ඔහු ආර්ජන්ටිනාව සමඟ ආක්‍රමණශීලී නොවන ගිවිසුමක් අත්සන් කළ අතර 1842 දී පැරගුවේ නිදහස නිල වශයෙන් ප්‍රකාශ කළේය. 1862 දී ලෝපෙස්ගේ මරණයෙන් පසු බලය ඔහුගේ වැඩිමහල් පුත් ෆ්‍රැන්සිස්කෝ සොලනෝ ලෝපෙස් වෙත මාරු විය.

ලෝපෙස් පවුලේ පාලන තන්ත්‍රය නිෂ්පාදන හා බෙදා හැරීමේ පැතිරුණු සහ දෘඩ මධ්‍යවාදය මගින් සංලක්ෂිත විය. රාජ්‍ය හා පෞද්ගලික ක්ෂේත්‍ර අතර කිසිදු වෙනසක් නොතිබූ අතර, ලෝපෙස් පවුල රට පාලනය කළේ එය විශාල වතුයායක් ලෙස සලකමිනි.&lt;ref&gt;{{cite report|title=Carlos Antonio López|date=December 1988|series=Library of Congress Country Studies|publisher=U.S. [[Library of Congress]]|url=http://lcweb2.loc.gov/cgi-bin/query/r?frd/cstdy:@field(DOCID+py0019)|access-date=30 December 2005|archive-url=https://web.archive.org/web/20170816005342/http://lcweb2.loc.gov/cgi-bin/query/r?frd%2Fcstdy%3A%40field%28DOCID+py0019%29|archive-date=16 August 2017}}&lt;/ref&gt;

රජය සියලු අපනයන සඳහා පාලනය ක්‍රියාත්මක කළේය. යර්බා මේට් සහ වටිනා දැව නිෂ්පාදන අපනයනය පැරගුවේ සහ බාහිර ලෝකය අතර වෙළඳ සමතුලිතතාවය පවත්වා ගෙන ගියේය.&lt;ref&gt;{{worldhistory|section=1665|quote=Page 630}}&lt;/ref&gt; පැරගුවේ රජය අතිශයින්ම ආරක්ෂණවාදී වූ අතර, කිසි විටෙකත් විදේශයන්ගෙන් ණය ලබා නොගත් අතර ආනයනික විදේශීය නිෂ්පාදන සඳහා ඉහළ තීරුබදු අය කළේය. මෙම ආරක්ෂණවාදය සමාජය ස්වයංපෝෂිත කළ අතර, එය ආර්ජන්ටිනාව සහ බ්‍රසීලය අත්විඳින ලද ණය ද වළක්වා ගත්තේය. වහල්භාවය විශාල සංඛ්‍යාවක් නොතිබුණද, 1844 වන තෙක්, නව ආණ්ඩුක්‍රම ව්‍යවස්ථාවෙන් එය නීත්‍යානුකූලව අහෝසි කරන තෙක් පැරගුවේහි පැවතුනි.&lt;ref name=&quot;rbcg1933&quot;&gt;{{cite book |last1=Cunninghame Graham |first1=Robert Bontine |author1-link=Robert Bontine Cunninghame Graham |title=Portrait of a Dictator: Francisco Solano López |publisher=William Heinemann Ltd. |year=1933 |location=London}}&lt;/ref&gt;{{rp|39–40}}

කාලෝස් ඇන්ටෝනියෝ ලෝපෙස්ගේ පුත් ෆ්‍රැන්සිස්කෝ සොලානෝ ලෝපෙස් 1862 දී ජනාධිපති-ඒකාධිපතියා ලෙස තම පියා වෙනුවට පත් වූ අතර සාමාන්‍යයෙන් ඔහුගේ පියාගේ දේශපාලන ප්‍රතිපත්ති දිගටම කරගෙන ගියේය. දෙදෙනාම පැරගුවේ &quot;ප්‍රජාතන්ත්‍රවාදී සහ ජනරජ&quot; ලෙස ජාත්‍යන්තර ප්‍රතිරූපයක් ලබා දීමට කැමති වූ නමුත් ඇත්ත වශයෙන්ම, පාලක පවුලට පල්ලිය සහ විද්‍යාල ඇතුළුව රටේ සියලුම මහජන ජීවිතය සම්පූර්ණයෙන්ම පාහේ පාලනය කිරීමට හැකි විය.&lt;ref name=&quot;rbcg1933&quot; /&gt;{{rp|41–42}}

මිලිටරිමය වශයෙන්, කාලෝස් ඇන්ටෝනියෝ ලෝපෙස් කර්මාන්තය සහ පැරගුවේ හමුදාව නවීකරණය කර පුළුල් කළ අතර හුමයිටා බලකොටුව සංවර්ධනය කිරීමෙන් පැරගුවේ උපායමාර්ගික ආරක්ෂක විශාල වශයෙන් ශක්තිමත් කළේය.&lt;ref&gt;Robert Cowley, ''The Reader's Encyclopedia to Military History''. New York, New York: Houston Mifflin, 1996. Page 479.&lt;/ref&gt; රජය විදේශීය කාර්මික ශිල්පීන් 200 කට වැඩි පිරිසක් බඳවා ගත් අතර, ඔවුන් පුළුල් වන වානේ, රෙදිපිළි, කඩදාසි සහ තීන්ත, නාවික ඉදිකිරීම්, ආයුධ සහ වෙඩි බෙහෙත් කර්මාන්ත සඳහා ආධාර කිරීම සඳහා විදුලි පණිවුඩ මාර්ග සහ දුම්රිය මාර්ග ස්ථාපනය කළහ. 1850 දී නිම කරන ලද යිබිකුයි වාත්තු කර්මාන්ත ශාලාව, සියලු කැලිබර් වල කාලතුවක්කු, මෝටාර් සහ උණ්ඩ නිෂ්පාදනය කළේය. ගංගා යුද නැව් ඉදිකරන ලද්දේ අසුන්සියොන් නැව් අංගනවල ය. විශේෂයෙන් අපා ගඟ දිගේ සහ ග්‍රාන් චාකෝ හි බලකොටු ඉදිකරන ලදී.&lt;ref name=&quot;Hooker&quot;&gt;Hooker, T.D., 2008, The Paraguayan War, Nottingham: Foundry Books, {{ISBN|1901543153}}&lt;/ref&gt;{{rp|22}} කාලෝස් ඇන්ටෝනියෝ ලෝපෙස්ගේ අභාවයෙන් පසුව, මෙම ව්‍යාපෘති ඔහුගේ පුත් ෆ්‍රැන්සිස්කෝ සොලානෝ යටතේ දිගටම පැවතුනි.

සමාජ-ආර්ථික සංවර්ධනය සම්බන්ධයෙන් ගත් කල, රට &quot;දකුණු ඇමරිකාවේ වඩාත්ම දියුණු ජනරජය&quot; ලෙස නම් කරන ලදී, විශේෂයෙන් බ්‍රිතාන්‍ය විනිසුරු සහ දේශපාලනඥයා වූ සර් රොබට් ෆිලිමෝර් විසින්.&lt;ref&gt;Robert Phillimore (1860), ''A Statement of the Facts of the Controversy Between the Governments of Great Britain and Paraguay'', page 2. William Moore Printing, Washington D.C., USA.&lt;/ref&gt;

යුද්ධයට පෙර සහ යුද්ධය අතරතුර පැරගුවේ හමුදාවේ ලුතිනන් කර්නල් ඉංජිනේරු ජෝර්ජ් තොම්සන්ට අනුව, ලෝපෙස්ගේ රජය පැරගුවේට සාපේක්ෂව හොඳ එකක් විය:{{blockquote|ඔහුගේ (ඇන්ටෝනියෝ ලෝපෙස්) පාලන සමයේදී පැරගුවේ පුරා ජීවිතය සහ දේපළ මෙතරම් සුරක්ෂිතව පැවතියේ ලෝකයේ වෙනත් කිසිදු රටක විය නොහැක. අපරාධ පාහේ නොදන්නා දෙයක් වූ අතර, සිදු වූ විට වහාම අනාවරණය වී දඬුවම් කරන ලදී. බොහෝ දෙනා, සමහර විට, වඩාත්ම සතුටින් සිටි අය විය හැකිය. ජීවනෝපායක් ලබා ගැනීම සඳහා ඔවුන්ට කිසිදු වැඩක් කිරීමට අපහසු විය. සෑම පවුලකටම තමන්ගේම භූමියේ තමන්ගේම නිවසක් හෝ පැල්පතක් තිබුණි. ඔවුන් දින කිහිපයකින් තමන්ගේම පරිභෝජනය සඳහා ප්‍රමාණවත් දුම්කොළ, බඩ ඉරිඟු සහ මැන්ඩියෝකා වගා කළහ [...]. සෑම පැල්පතකම දොඩම් වත්තක් [...] සහ එළදෙනුන් කිහිප දෙනෙකු ද සිටි බැවින්, ඔවුන් වසර පුරාම පාහේ සුළු අවශ්‍යතාවයකින් සිටියහ [...]. ඇත්ත වශයෙන්ම, ඉහළ පන්ති යුරෝපීය ක්‍රමයට වඩා ජීවත් විය...|ජෝර්ජ් තොම්සන්, සී.ඊ.&lt;ref&gt;{{cite book |last1 = Thompson | first1=George |year=1869
 |title = The War in Paraguay: With a historical sketch of the country and its people and notes upon the military engineering of the war. |publisher = Longmans and Green Co. |location = London |page=10}}&lt;/ref&gt;}}

=== පැරගුවේ යුද්ධය (1864–1870) ===
[[File:FRANCISCO_SOLANO_LOPEZ_(From_a_Photograph_taken_in_1859).jpg|link=https://en.wikipedia.org/wiki/File:FRANCISCO_SOLANO_LOPEZ_(From_a_Photograph_taken_in_1859).jpg|thumb|ෆ්‍රැන්සිස්කෝ සොලානෝ ලෝපෙස්]]
1864 ඔක්තෝබර් 12 වන දින, පැරගුවේ අවසාන නිවේදන නොතකා, බ්‍රසීලය (ජෙනරාල් බාර්ටොලෝම් මිට්‍රේ යටතේ ආර්ජන්ටිනා රජය සහ ජෙනරාල් වෙනන්සියෝ ෆ්ලෝරස්ගේ නායකත්වයෙන් යුත් කැරලිකාර උරුගුවේ කොලරාඩෝස් සමඟ සන්ධානගත විය) එකල රජය පෙරලා දැමීම සඳහා උරුගුවේ ජනරජය ආක්‍රමණය කළේය (එය ලෝපෙස්ගේ මිත්‍රයෙකු වූ බ්ලැන්කෝ පක්ෂයේ පාලනය යටතේ විය),{{efn|The Blanco Party of Uruguay, hardline right wing and reactionary at those days, was in the Uruguayan Government during the outbreak of the war and were allies of the Paraguayan Government.&lt;ref&gt;{{cite book |first=Luis Alberto |last=de&amp;nbsp;Herrera |year=1927 |title=El Drama del 65 – La Culpa Mitrista |pages=11–33 |publisher=Bareiro y Ramos |location=Montevideo, Uruguay}} — classic book by Blanco leader&lt;/ref&gt;}} මේ අනුව පැරගුවේ යුද්ධය ආරම්භ විය.{{efn|[[Richard Francis Burton|Burton]], a witness of the conflict, marks this date (12–16 October 1864) as the real beginning of the war. He writes (and it is the most logic account, considering the facts): ''The Brazilian Army invades the [[Banda Oriental]], despite the protestations of President López, who declared that such invasion would be held a &quot;casus belli&quot;''.&lt;ref&gt;{{cite book |first=Richard Francis, Sir |last=Burton |author-link=Richard Francis Burton |year=1870 |title=Letters from the Battlefields of Paraguay |page=76 |publisher=Tinsley Brothers |location=London}}&lt;/ref&gt;}}

ජනරජයේ මාර්ෂල් ෆ්‍රැන්සිස්කෝ සොලානෝ ලෝපෙස්ගේ නායකත්වයෙන් යුත් පැරගුවේ ජාතිකයන් 1864 දෙසැම්බර් 15 වන දින මැටෝ ග්‍රෝසෝට පහර දීමෙන් පළිගත් අතර පසුව 1865 මාර්තු 23 වන දින ආර්ජන්ටිනාවට එරෙහිව යුද්ධ ප්‍රකාශ කළහ. බ්ලැන්කෝ රජය පෙරලා දමා 1865 පෙබරවාරි 22 වන දින ජෙනරාල් වෙනන්සියෝ ෆ්ලෝරස් යටතේ කොලරාඩෝ රජයක් විසින් ප්‍රතිස්ථාපනය කරන ලදී. පසුව, ආර්ජන්ටිනා ජනරජය, බ්‍රසීල අධිරාජ්‍යය සහ උරුගුවේ ජනරජය 1865 මැයි 1 වන දින පැරගුවේ රජයට එරෙහිව ත්‍රිත්ව සන්ධානයේ රහස් ගිවිසුමට අත්සන් තැබීය.&lt;ref&gt;{{cite book |author=Pomer, León |title=La Guerra del Paraguay: Estado, política y negocios |publisher=Editorial Colihue |year=2008 |location=Buenos Aires, Argentina |pages=240–241 |language=es}}&lt;/ref&gt;

1866 මැයි 24 වන දින, ටුයුටි සටනේදී පැරගුවේ ප්‍රහාරයක් මිත්‍ර පාක්ෂිකයින් විසින් මැඩපැවැත්වූ විට මිනිසුන් 6,000 ක් අහිමි විය. එය යුද්ධය අතරතුර දකුණු ඇමරිකාවේ ලේ වැකි සටන ලෙස සලකුණු විය.

පැරගුවේ ජාතිකයන් දරුණු ප්‍රතිරෝධයක් දැක්වූ නමුත් අවසානයේ 1870 දී සෙරෝ කෝරා සටනේදී පරාජයට පත් වූ අතර එහිදී මාෂල් සොලානෝ ලෝපෙස් යටත් වීම ප්‍රතික්ෂේප කර සටනේදී මිය ගියේය.&lt;ref&gt;{{cite book |author=Hooker, T.D. |title=The Paraguayan War |publisher=Foundry Books |year=2008 |isbn=978-1901543155 |location=Nottingham, UK |pages=105–108}}&lt;/ref&gt; ඇමරිකානු ඉතිහාසයේ ලේ වැකි ජාත්‍යන්තර ගැටුම ලෙස පවතින මෙම යුද්ධයේ සැබෑ හේතු තවමත් බෙහෙවින් විවාදාත්මක ය.{{efn|The classical view asserts that Francisco Solano López's expansionist and hegemonic views are the main reason for the outbreak of the conflict. The traditional Paraguayan view, held by the &quot;''lopistas''&quot; (supporters of Solano López in Paraguay and elsewhere), holds that Paraguay acted in self-defense and for the protection of the equilibrium of the Plate Basin. This view is usually contested by the &quot;''anti-lopistas''&quot; (known in Paraguay as &quot;''legionarios''&quot;), who favored the &quot;Triple Alliance&quot;. Revisionist views from right and left national populists put a great emphasis on the influence of the British Empire, a view that a majority of historians reject.{{citation needed|date=June 2023}}}}[[File:TuyutiDetail.jpg|link=https://en.wikipedia.org/wiki/File:TuyutiDetail.jpg|thumb|ටුයුටි සටන, 1866 මැයි]]
Paraguay lost 25–33% of its territory to Argentina and Brazil, paid an enormous war debt, and sold large amounts of national properties to stabilize its internal budget. The worst consequence of the war was the catastrophic loss of population. At least 50% of Paraguayans died during the conflict, numbers to which it took many decades for the country to return. Of the disaster suffered by the Paraguayans at the outcome of the war, [[:en:William_D._Rubinstein|William D. Rubinstein]] wrote:

&quot;The normal estimate is that of a Paraguayan population of somewhere between 450,000 and 900,000, only 220,000 survived the war, of whom only 28,000 were adult males.&quot;

During the pillaging of Asunción in 1869, the [[:en:Imperial_Brazilian_Army|Imperial Brazilian Army]] packed up and transported the Paraguayan National Archives to [[:en:Rio_de_Janeiro|Rio de Janeiro]] Brazil's records from the war have remained classified. This has made Paraguayan history in the colonial and early national periods difficult to research and study.

පැරගුවේ රාජ්‍යය තම භූමියෙන් 25–33% ක් ආර්ජන්ටිනාවට සහ බ්‍රසීලයට අහිමි කර, දැවැන්ත යුද ණයක් ගෙවා, එහි අභ්‍යන්තර අයවැය ස්ථාවර කිරීම සඳහා විශාල ජාතික දේපළ විකුණා දැමීය. යුද්ධයේ නරකම ප්‍රතිවිපාකය වූයේ ජනගහනයේ ව්‍යසනකාරී අලාභයයි. ගැටුම අතරතුර පැරගුවේ වැසියන්ගෙන් අවම වශයෙන් 50% ක් මිය ගිය අතර, එම සංඛ්‍යාව රට නැවත පැමිණීමට දශක ගණනාවක් ගත විය. යුද්ධයේ ප්‍රතිඵලයක් ලෙස පැරගුවේ වැසියන් අත්විඳි ව්‍යසනයෙන්, විලියම් ඩී. රූබින්ස්ටයින් මෙසේ ලිවීය:

&quot;සාමාන්‍ය ඇස්තමේන්තුව වන්නේ 450,000 ත් 900,000 ත් අතර පැරගුවේ ජනගහනයක, යුද්ධයෙන් දිවි ගලවා ගත්තේ 220,000 ක් පමණක් වන අතර, ඔවුන්ගෙන් 28,000 ක් පමණක් වැඩිහිටි පිරිමින් ය.&quot;&lt;ref&gt;{{Cite book |last=Rubinsein |first=W.D. |url=https://books.google.com/books?id=nMMAk4VwLLwC |title=Genocide: a history |publisher=Pearson Education |year=2004 |isbn=0-582-50601-8 |page=94 |access-date=18 October 2015 |archive-url=https://web.archive.org/web/20150910110549/https://books.google.com/books?id=nMMAk4VwLLwC |archive-date=10 September 2015 |url-status=live}}&lt;/ref&gt;

1869 දී අසුන්සියොන් කොල්ලකෑමේදී, අධිරාජ්‍ය බ්‍රසීලියානු හමුදාව පැරගුවේ ජාතික ලේඛනාගාරය ඇසුරුම් කර රියෝ ද ජැනයිරෝ වෙත ප්‍රවාහනය කළේය.&lt;ref&gt;{{cite book |last=Sanchez Quell |first=Hipólito |title=Los 50.000 Documentos Paraguayos Llevados al Brasil |publisher=Ediciones Comuneros |year=2006 |location=Asunción, Paraguay}}&lt;/ref&gt;{{efn|Some of the documents taken by Brasil during the war, were returned to Paraguay in the collection known as &quot;Colección de Río Branco&quot;, nowadays in the National Archives of Asunción, Paraguay.}} යුද්ධයෙන් බ්‍රසීලයේ වාර්තා වර්ගීකරණය කර ඇත. මෙය යටත් විජිත සහ මුල් ජාතික කාලවලදී පැරගුවේ ඉතිහාසය පර්යේෂණ කිරීම සහ අධ්‍යයනය කිරීම දුෂ්කර කර ඇත.&lt;ref name=&quot;Weinstein-2007-04&quot;&gt;{{cite magazine|last=Weinstein|first=Barbara|date=1 April 2007|title=Let the sunshine in: Government records and national insecurities|url=http://www.historians.org/perspectives/issues/2007/0704/0704pre1.cfm|url-status=live|department=From the President|edition=online|publisher=[[American Historical Association]]|volume=45|issue=4|archive-url=https://web.archive.org/web/20121008191444/http://www.historians.org/perspectives/issues/2007/0704/0704pre1.cfm|archive-date=8 October 2012|access-date=5 October 2012|magazine=[[Perspectives on History]]}}&lt;/ref&gt;

=== 20 වන සියවස ===
[[File:Chacokrieg.jpg|link=https://en.wikipedia.org/wiki/File:Chacokrieg.jpg|thumb|ග්‍රාන් චාකෝ යනු චාකෝ යුද්ධයේ ස්ථානය (1932–35), එහිදී බොලිවියාව මතභේදාත්මක භූමියෙන් වැඩි කොටසක් පැරගුවේට අහිමි විය.]]
In 1904 the Liberal revolution against the rule of Colorados broke out. The Liberal rule started a period of great political instability. Between 1904 and 1954 Paraguay had thirty-one [[:en:President_of_Paraguay|presidents]], most of whom were removed from office by force. Conflicts between the factions of the ruling Liberal party led to the [[:en:Paraguayan_Civil_War_(1922)|Paraguayan Civil War of 1922]].

The unresolved border conflict with Bolivia over the Chaco region finally erupted in the early 1930s in the [[:en:Chaco_War|Chaco War]]. After both sides suffered great losses, Paraguay defeated Bolivia and established its sovereignty over most of the disputed Chaco region. After the war, military officers used popular dissatisfaction with the Liberal politicians to seize the power for themselves. On 17&amp;nbsp;February 1936, the [[:en:February_Revolution_(Paraguay)|February Revolution]] brought colonel [[:en:Rafael_Franco|Rafael Franco]] to power. Between 1940 and 1948, the country was ruled by general [[:en:Higinio_Morínigo|Higinio Morínigo]]. Dissatisfaction with his rule resulted in the [[:en:Paraguayan_Civil_War_(1947)|Paraguayan civil war of 1947]]. In its aftermath [[:en:Alfredo_Stroessner|Alfredo Stroessner]] began involvement in a string of plots, which resulted in his military [[:en:1954_Paraguayan_coup_d'état|coup d'état of 4&amp;nbsp;May 1954]]. In the aftermath of [[:en:World_War_II|World War II]], Paraguay became a hideout for [[:en:Ratlines_(World_War_II_aftermath)|Nazi fugitives]] accused of war crimes.

1904 දී කොලරාඩෝස් පාලනයට එරෙහිව ලිබරල් විප්ලවය ඇති විය. ලිබරල් පාලනය මහා දේශපාලන අස්ථාවරත්වයේ කාල පරිච්ඡේදයක් ආරම්භ කළේය. 1904 සහ 1954 අතර පැරගුවේ ජනාධිපතිවරුන් තිස් එක් දෙනෙකු සිටි අතර, ඔවුන්ගෙන් බොහෝ දෙනෙක් බලහත්කාරයෙන් තනතුරුවලින් ඉවත් කරන ලදී.&lt;ref&gt;{{cite report|last1=Hanratty|first1=Dannin M.|last2=Meditz|first2=Sandra W.|year=1988|title=Paraguay: A country study|location=Washington, DC|publisher=U.S. [[Library of Congress]] / [[Government Printing Office|GPO]]|url=http://countrystudies.us/paraguay/2.htm|url-status=live|access-date=19 September 2009|archive-url=https://web.archive.org/web/20110919163833/http://countrystudies.us/paraguay/2.htm|archive-date=19 September 2011}}&lt;/ref&gt; පාලක ලිබරල් පක්ෂයේ කණ්ඩායම් අතර ගැටුම් 1922 පැරගුවේ සිවිල් යුද්ධයට හේතු විය.

චාකෝ කලාපය සම්බන්ධයෙන් බොලිවියාව සමඟ ඇති වූ නොවිසඳුණු දේශසීමා ගැටුම අවසානයේ 1930 ගණන්වල මුල් භාගයේදී චාකෝ යුද්ධයේදී පුපුරා ගියේය. දෙපාර්ශ්වයම විශාල පාඩු ලැබීමෙන් පසු, පැරගුවේ බොලිවියාව පරාජය කර මතභේදාත්මක චාකෝ කලාපයේ වැඩි කොටසක් මත තම ස්වෛරීභාවය ස්ථාපිත කළේය. යුද්ධයෙන් පසු, හමුදා නිලධාරීන් ලිබරල් දේශපාලනඥයන් කෙරෙහි ඇති මහජන අතෘප්තිය යොදාගෙන බලය අල්ලා ගත්හ. 1936 පෙබරවාරි 17 වන දින, පෙබරවාරි විප්ලවය කර්නල් රෆායෙල් ෆ්‍රැන්කෝ බලයට පත් කළේය. 1940 සහ 1948 අතර, ජෙනරාල් හිගිනියෝ මොරිනිගෝ විසින් රට පාලනය කරන ලදී. ඔහුගේ පාලනය පිළිබඳ අතෘප්තිය 1947 පැරගුවේ සිවිල් යුද්ධයට හේතු විය.&lt;ref&gt;{{cite web |title=Paraguay civil war 1947 |url=http://www.onwar.com/aced/nation/pat/paraguay/fparaguay1947.htm |url-status=dead |archive-url=https://web.archive.org/web/20100103214118/http://onwar.com/aced/nation/pat/paraguay/fparaguay1947.htm |archive-date=3 January 2010 |access-date=2 May 2010 |website=Onwar.com}}&lt;/ref&gt; එහි ප්‍රතිඵලයක් ලෙස ඇල්ෆ්‍රෙඩෝ ස්ට්‍රෝස්නර් කුමන්ත්‍රණ මාලාවකට සම්බන්ධ වීමට පටන් ගත් අතර, එහි ප්‍රතිඵලයක් ලෙස 1954 මැයි 4 වන දින ඔහුගේ හමුදා කුමන්ත්‍රණය සිදු විය. දෙවන ලෝක යුද්ධයෙන් පසු, පැරගුවේ යුද අපරාධ සම්බන්ධයෙන් චෝදනා ලැබූ නාසි පලාගිය අයගේ සැඟවුණු ස්ථානයක් බවට පත්විය.

=== ස්ට්‍රෝස්නර් යුගය, 1954–1989 ===
A series of unstable governments ensued until the establishment in 1954 of the regime of dictator [[:en:Alfredo_Stroessner|Alfredo Stroessner]], who remained in office for more than three decades until 1989. Paraguay was modernized to some extent under Stroessner's regime, although his rule was marked by extensive human rights abuses.

Stroessner and the ''Colorado'' party ruled the country from 1954 to 1989. The dictator oversaw an era of economic expansion, but also had a poor human rights and environmental record (see &quot;Political History&quot;). Paraguay actively participated in [[:en:Operation_Condor|Operation Condor]]. Torture and death for political opponents was routine. After his overthrow, the ''Colorado'' continued to dominate national politics until 2008.

The splits in the ''Colorado'' Party in the 1980s, and the prevailing conditions – Stroessner's advanced age, the character of the regime, the economic downturn, and [[:en:International_isolation|international isolation]] – were catalysts for anti-regime demonstrations and statements by the opposition prior to the 1988 general elections.{{Citation needed|date=January 2010}}

1989 දක්වා දශක තුනකට වැඩි කාලයක් ධුරයේ රැඳී සිටි ඒකාධිපති ඇල්ෆ්‍රෙඩෝ ස්ට්‍රෝස්නර්ගේ පාලන තන්ත්‍රය 1954 දී ස්ථාපිත කරන තෙක් අස්ථාවර ආණ්ඩු මාලාවක් ඇති විය. ස්ට්‍රෝස්නර්ගේ පාලනය යටතේ පැරගුවේ යම් දුරකට නවීකරණය කරන ලදී, නමුත් ඔහුගේ පාලනය පුළුල් මානව හිමිකම් උල්ලංඝනයන්ගෙන් සලකුණු විය.&lt;ref&gt;{{cite news|url=https://www.washingtonpost.com/wp-dyn/content/article/2006/08/16/AR2006081601729.html|title=Alfredo Stroessner; Paraguayan dictator|last=Bernstein|first=Adam|date=17 August 2006|newspaper=[[The Washington Post]]|access-date=2 May 2010|archive-url=https://web.archive.org/web/20110516121443/http://www.washingtonpost.com/wp-dyn/content/article/2006/08/16/AR2006081601729.html|archive-date=16 May 2011|location=Washington, DC|url-status=live}}&lt;/ref&gt;

ස්ට්‍රෝස්නර් සහ කොලරාඩෝ පක්ෂය 1954 සිට 1989 දක්වා රට පාලනය කළහ. ඒකාධිපතියා ආර්ථික ප්‍රසාරණයේ යුගයක් අධීක්ෂණය කළ නමුත් දුර්වල මානව හිමිකම් සහ පාරිසරික වාර්තාවක් ද තිබුණි (&quot;දේශපාලන ඉතිහාසය&quot; බලන්න). පැරගුවේ ඔපරේෂන් කොන්ඩෝර් හි ක්‍රියාකාරීව සහභාගී විය.&lt;ref&gt;{{cite web |last=Dinges |first=John |title=Operation Condor |url=http://www.latinamericanstudies.org/chile/operation-condor.htm |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20180722031734/http://www.latinamericanstudies.org/chile/operation-condor.htm |archive-date=22 July 2018 |access-date=6 July 2018 |website=latinamericanstudies.org |publisher=[[Columbia University]]}}&lt;/ref&gt; දේශපාලන විරුද්ධවාදීන්ට වධහිංසා පැමිණවීම සහ මරණය සාමාන්‍ය දෙයක් විය. ඔහුගේ බලයෙන් පහ කිරීමෙන් පසුව, කොලරාඩෝ 2008 දක්වා ජාතික දේශපාලනය ආධිපත්‍යය දැරීය.

1980 ගණන්වල කොලරාඩෝ පක්ෂයේ බෙදීම් සහ පැවති තත්වයන් - ස්ට්‍රෝස්නර්ගේ වයස, පාලන තන්ත්‍රයේ ස්වභාවය, ආර්ථික පසුබෑම සහ ජාත්‍යන්තර හුදකලාව - 1988 මහ මැතිවරණයට පෙර විපක්ෂයේ පාලන තන්ත්‍ර විරෝධී පෙළපාලි සහ ප්‍රකාශ සඳහා උත්ප්‍රේරක විය.

''[[:en:Authentic_Radical_Liberal_Party|PLRA]]'' leader [[:en:Domingo_Laíno|Domingo Laíno]] served as the focal point of the opposition in the second half of the 1980s. The government's effort to isolate Laíno by exiling him in 1982 had backfired. On his sixth attempt to reenter the country in 1986, Laíno returned with three television crews from the U.S., a former United States ambassador to Paraguay, and a group of Uruguayan and Argentine congressmen. Despite the international contingent, the police violently barred Laíno's return.

The Stroessner regime relented in April&amp;nbsp;1987, and permitted Laíno to return to Asunción. Laíno took the lead in organizing demonstrations and reducing infighting among the opposition party. The opposition was unable to reach agreement on a common strategy regarding the elections, with some parties advocating abstention, and others calling for blank voting. The parties held numerous 'lightning demonstrations' (''mítines relámpagos''), especially in rural areas. Such demonstrations were gathered and quickly disbanded before the arrival of the [[:en:Police|police]].

1980 ගණන්වල දෙවන භාගයේදී විපක්ෂයේ කේන්ද්‍රස්ථානය ලෙස PLRA නායක ඩොමින්ගෝ ලයිනෝ සේවය කළේය. 1982 දී ලයිනෝව පිටුවහල් කිරීමෙන් ඔහුව හුදකලා කිරීමට රජය දැරූ උත්සාහය අසාර්ථක විය. 1986 දී නැවත රටට ඇතුළු වීමට ඔහු දැරූ හයවන උත්සාහයේදී, ලයිනෝ එක්සත් ජනපදයේ රූපවාහිනී කණ්ඩායම් තුනක්, පැරගුවේ හි හිටපු එක්සත් ජනපද තානාපතිවරයෙකු සහ උරුගුවේ සහ ආර්ජන්ටිනාවේ කොන්ග්‍රස් සභිකයින් කණ්ඩායමක් සමඟ ආපසු පැමිණියේය. ජාත්‍යන්තර බලඇණිය තිබියදීත්, පොලිසිය ප්‍රචණ්ඩ ලෙස ලයිනෝගේ නැවත පැමිණීම තහනම් කළේය.&lt;ref&gt;{{cite web |title=Paraguay 1987, Chapter 4 |url=http://www.cidh.org/countryrep/Paraguay87eng/chap.4.htm |archive-url=https://web.archive.org/web/20210507100105/http://www.cidh.org/countryrep/Paraguay87eng/chap.4.htm |archive-date=7 May 2021 |website=[[Inter-American Commission on Human Rights]] (cidh.org)}}&lt;/ref&gt;

1987 අප්‍රේල් මාසයේදී ස්ට්‍රෝස්නර් පාලනය පසුබැස ගිය අතර, ලයිනෝට අසුන්සියොන් වෙත නැවත පැමිණීමට අවසර දුන්නේය. විරෝධතා සංවිධානය කිරීමට සහ විරුද්ධ පක්ෂය අතර ගැටුම් අඩු කිරීමට ලයිනෝ පෙරමුණ ගත්තේය. මැතිවරණ සම්බන්ධයෙන් පොදු උපාය මාර්ගයක් පිළිබඳව එකඟතාවයකට පැමිණීමට විපක්ෂයට නොහැකි වූ අතර, සමහර පක්ෂ ඡන්දය දීමෙන් වැළකී සිටීමට පක්ෂව සිටි අතර, තවත් සමහරු හිස් ඡන්දය ප්‍රකාශ කිරීම ඉල්ලා සිටියහ. පක්ෂ විශේෂයෙන් ග්‍රාමීය ප්‍රදේශවල 'අකුණු සැර' (mítines relámpagos) ගණනාවක් පැවැත්වීය. එවැනි පෙළපාලි එක්රැස් කර පොලිසිය පැමිණීමට පෙර ඉක්මනින් විසුරුවා හරින ලදී.


In response to the upsurge in opposition activities, Stroessner condemned the Accord for advocating &quot;sabotage of the general elections and disrespect of the law&quot;. He used national police and civilian [[:en:Vigilantes|vigilantes]] of the ''Colorado'' Party to break up demonstrations. A number of opposition leaders were imprisoned or otherwise harassed. , another key leader of the ''PLRA'', was imprisoned for four months in 1987 on charges of sedition. In early February 1988, police arrested 200&amp;nbsp;people attending a National Coordinating Committee meeting in [[:en:Coronel_Oviedo|Coronel Oviedo]]. Laíno and several other opposition figures were arrested before dawn on the day of the election, 14&amp;nbsp;February, and held for twelve hours. The government declared Stroessner's reelection with 89% of the vote.

The opposition attributed the results in part to the virtual Colorado monopoly on the mass media. They noted that 53% of those polled indicated that there was an &quot;uneasiness&quot; in Paraguayan society. 74% believed that the political situation needed changes, including 45% who wanted a substantial or total change. Finally, 31% stated that they planned to abstain from voting in the February elections.{{Citation needed|date=September 2008}}

විපක්ෂ ක්‍රියාකාරකම්වල නැගිටීමට ප්‍රතිචාර වශයෙන්, ස්ට්‍රෝස්නර් &quot;මහ මැතිවරණය කඩාකප්පල් කිරීම සහ නීතියට අගෞරව කිරීම&quot; වෙනුවෙන් පෙනී සිටීම සම්බන්ධයෙන් ගිවිසුම හෙළා දුටුවේය. ඔහු ජාතික පොලිසිය සහ කොලරාඩෝ පක්ෂයේ සිවිල් සුපරීක්ෂකයින් යොදා ගනිමින් පෙළපාලි බිඳ දැමීය. විපක්ෂ නායකයින් ගණනාවක් සිරගත කරන ලදී හෝ වෙනත් ආකාරයකින් හිරිහැර කරන ලදී. PLRA හි තවත් ප්‍රධාන නායකයෙකු වූ {{ill|Hermes Rafael Saguier|es}} 1987 දී රාජද්‍රෝහී චෝදනා මත මාස හතරක් සිරගත කරන ලදී. 1988 පෙබරවාරි මස මුලදී, කොරොනල් ඔවියෙඩෝ හි පැවති ජාතික සම්බන්ධීකරණ කමිටු රැස්වීමකට සහභාගී වූ පුද්ගලයින් 200 දෙනෙකු පොලිසිය අත්අඩංගුවට ගත්තේය. පෙබරවාරි 14 වන දින මැතිවරණ දිනයේ උදාවීමට පෙර ලයිනෝ සහ තවත් විපක්ෂ පුද්ගලයින් කිහිප දෙනෙකු අත්අඩංගුවට ගෙන පැය දොළහක් පැවැත්විණි. රජය 89% ක ඡන්ද ප්‍රතිශතයකින් ස්ට්‍රෝස්නර් නැවත තේරී පත්වීම ප්‍රකාශ කළේය.&lt;ref&gt;{{cite news|url=https://www.nytimes.com/1988/02/15/world/paraguayan-wins-his-eighth-term.html?scp=3&amp;sq=Paraguay%20february%201988&amp;st=cse|title=Paraguayan wins his eighth term|date=15 February 1988|newspaper=[[The New York Times]]|archive-url=https://web.archive.org/web/20170816064442/http://www.nytimes.com/1988/02/15/world/paraguayan-wins-his-eighth-term.html?scp=3&amp;sq=Paraguay%20february%201988&amp;st=cse|archive-date=16 August 2017}}&lt;/ref&gt;

විපක්ෂය ප්‍රතිඵලවලට අර්ධ වශයෙන් ජනමාධ්‍ය මත අතථ්‍ය කොලරාඩෝ ඒකාධිකාරයට ආරෝපණය කළේය. පැරගුවේ සමාජය තුළ &quot;නොසන්සුන්තාවයක්&quot; පවතින බව මත විමසුමට ලක් වූවන්ගෙන් 53% ක් සඳහන් කළ බව ඔවුන් සඳහන් කළහ. දේශපාලන තත්ත්වයට වෙනස්කම් අවශ්‍ය බව 74% ක් විශ්වාස කළ අතර, සැලකිය යුතු හෝ සම්පූර්ණ වෙනසක් අවශ්‍ය 45% ක් ද ඇතුළුව. අවසාන වශයෙන්, පෙබරවාරි මැතිවරණයේදී ඡන්දය දීමෙන් වැළකී සිටීමට සැලසුම් කර ඇති බව 31% ක් ප්‍රකාශ කළහ.

=== ස්ට්‍රෝස්නර්ගේ බලයෙන් පහ කිරීම, 1989න් පසු ===
On 3 February 1989, Stroessner was overthrown in a military coup headed by General [[:en:Andrés_Rodríguez_(President)|Andrés Rodríguez]]. As president, Rodríguez instituted political, legal, and economic reforms and initiated a ''rapprochement'' with the international community. Reflecting the deep hunger of the rural poor for land, hundreds immediately occupied thousands of acres of unused territories belonging to Stroessner and his associates; by mid-1990, 19,000&amp;nbsp;families occupied {{convert|340000|acres|-3|abbr=on}}. At the time, 2.06&amp;nbsp;million people lived in rural areas, more than half of the 4.1&amp;nbsp;million total population, and most were landless.&lt;ref name=&quot;nagel&quot;&gt;{{cite journal|author=Nagel, Beverly Y.|year=1999|title='Unleashing the fury': The cultural discourse of rural violence and land rights in Paraguay|url=http://journals.cambridge.org/action/displayAbstract?fromPage=online&amp;aid=1921|journal=Comparative Studies in Society and History|publisher=Cambridge University Press|volume=41|issue=1|pages=148–181|doi=10.1017/S0010417599001905|doi-broken-date=1 November 2024|issn=0010-4175|url-access=subscription|archive-url=https://web.archive.org/web/20151016023308/http://journals.cambridge.org/action/displayAbstract?fromPage=online&amp;aid=1921|archive-date=16 October 2015|s2cid=146491025}}&lt;/ref&gt;

The June 1992 constitution established a democratic system of government and dramatically improved protection of fundamental human rights. In May 1993, Colorado Party candidate [[:en:Juan_Carlos_Wasmosy|Juan Carlos Wasmosy]] was elected as Paraguay's first civilian president in almost forty years, in what international observers deemed free and fair elections.

With support from the United States, the Organization of American States, and other countries in the region, the Paraguayan people rejected an April 1996 attempt by then Army Chief General [[:en:Lino_Oviedo|Lino Oviedo]] to oust President Wasmosy.

Oviedo was nominated as the Colorado candidate for president in the 1998 election. However, when the Supreme Court upheld in April his conviction on charges related to the 1996 coup attempt, he was not allowed to run and was detained in jail. His former running mate, [[:en:Raúl_Cubas|Raúl Cubas]], became the Colorado Party's candidate, and was elected in May in elections deemed by international observers to be free and fair. One of Cubas' first acts after taking office in August was to commute Oviedo's sentence and release him. In December 1998, Paraguay's Supreme Court declared these actions unconstitutional. In this tense atmosphere, the murder of Vice President and long-time Oviedo rival [[:en:Luis_María_Argaña|Luis María Argaña]] on 23 March 1999, led the Chamber of Deputies to impeach Cubas the next day.{{Citation needed|date=March 2010}} On 26 March, eight student anti-government demonstrators were murdered, widely believed to have been carried out by Oviedo supporters. This increased opposition to Cubas, who resigned on 28 March. Senate President [[:en:Luis_González_Macchi|Luis González Macchi]], a Cubas opponent, was peacefully sworn in as president the same day.

In 2003, [[:en:Nicanor_Duarte|Nicanor Duarte]] was elected as president.

=== ප්‍රනාන්දු ලුගෝගේ මැතිවරණය ===
For the 2008 general elections, the Colorado Party was favored in polls. Their candidate was Minister of Education [[:en:Blanca_Ovelar|Blanca Ovelar]], the first woman to be nominated as a candidate for a major party in Paraguayan history. After sixty years of Colorado rule, voters chose [[:en:Fernando_Lugo|Fernando Lugo]], a former Roman Catholic Bishop and not a professional politician in civil government, and a member of the Authentic Radical Liberal Party, Paraguay's largest opposition party. Lugo was an adherent of [[:en:Liberation_theology|liberation theology]]. Lugo achieved a historic victory in Paraguay's presidential election, defeating the ruling party candidate, and ending 61 years of conservative rule. Lugo won with nearly 41% of the vote, compared to almost 31% for Blanca Ovelar of the Colorado party.&lt;ref&gt;{{Cite journal|author=Nickson, Andrew|year=2009|title=The general election in Paraguay, April 2008|journal=Journal of Electoral Studies|volume=28|issue=1|pages=145–9|doi=10.1016/j.electstud.2008.10.001}}&lt;/ref&gt; Outgoing President [[:en:Nicanor_Duarte|Nicanor Duarte Frutos]] hailed the moment as the first time in the history of the nation that a government had transferred power to opposition forces in a constitutional and peaceful fashion.{{citation needed|date=July 2021}}

Lugo was sworn in on 15 August 2008. The Lugo administration set its two major priorities as the reduction of corruption and economic inequality.&lt;ref name=&quot;state.gov&quot;&gt;{{cite web |date=15 March 2012 |title=Paraguay |url=https://2009-2017.state.gov/r/pa/ei/bgn/1841.htm#econ |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20170122194534/https://2009-2017.state.gov/r/pa/ei/bgn/1841.htm#econ |archive-date=22 January 2017 |access-date=5 October 2012 |website=State.gov}}&lt;/ref&gt;
[[File:Saludo_de_Piñera_a_Cartes_(cropped).jpg|link=https://en.wikipedia.org/wiki/File:Saludo_de_Pi%C3%B1era_a_Cartes_(cropped).jpg|thumb|2013 අගෝස්තු 15 වන දින හිටපු ජනාධිපති හොරාසියෝ කාටෙස්ගේ පදවි ප්‍රාප්තිය]]
Political instability following Lugo's election and disputes within his cabinet encouraged some renewal of popular support for the Colorado Party. Reports suggested that the businessman [[:en:Horacio_Cartes|Horacio Cartes]] became the new political figure amid disputes. Despite the US [[:en:Drug_Enforcement_Administration|Drug Enforcement Administration]]'s strong accusations against Cartes related to [[:en:Illegal_drug_trade|drug trafficking]], he continued to amass followers in the political arena.{{citation needed|date=July 2021}}

On 14 January 2011, the Colorado Party convention nominated Horacio Cartes as the presidential candidate for the party. However, the party's constitution did not allow it.{{clarify|date=April 2012}} On 21 June 2012, [[:en:Impeachment_of_Fernando_Lugo|impeachment proceedings against President Lugo]] began in the country's lower house, which was controlled by his opponents. Lugo was given less than twenty-four hours to prepare for the proceedings and only two hours in which to mount a defense.&lt;ref name=&quot;Guardian&quot;&gt;{{cite news|url=https://www.theguardian.com/commentisfree/2012/jun/22/washington-fernando-lugo-ouster-paraguay|title=What will Washington do about Fernando Lugo's ouster in Paraguay?|last=Weisbrot|first=Mark|date=22 June 2012|newspaper=[[The Guardian]]|access-date=23 June 2012|archive-url=https://web.archive.org/web/20140910143002/http://www.theguardian.com/commentisfree/2012/jun/22/washington-fernando-lugo-ouster-paraguay|archive-date=10 September 2014|url-status=live}}&lt;/ref&gt; Impeachment was quickly approved and the resulting trial in Paraguay's Senate, also controlled by the opposition, ended with the removal of Lugo from office and Vice President Federico Franco assuming the duties of president.&lt;ref name=&quot;CNN22&quot;&gt;{{cite news|url=http://www.cnn.com/2012/06/22/world/americas/paraguay-president/index.html|title=Paraguayan Senate removes president|last=Castillo|first=Mariano|date=22 June 2012|access-date=22 June 2012|archive-url=https://web.archive.org/web/20120623040625/http://www.cnn.com/2012/06/22/world/americas/paraguay-president/index.html|archive-date=23 June 2012|publisher=CNN|url-status=live}}&lt;/ref&gt; Lugo's rivals blamed him for the deaths of 17&amp;nbsp;people – eight police officers and nine farmers – in armed clashes after police were ambushed by armed peasants when enforcing an eviction order against rural trespassers.&lt;ref&gt;{{cite news|url=https://www.reuters.com/article/us-paraguay-lugo-idUSBRE85K13N20120621|title=Paraguay's president vows to face impeachment effort|last=Desantis|first=Daniela|date=21 June 2012|work=[[Reuters]]|access-date=21 June 2012|archive-url=https://web.archive.org/web/20130208094438/http://www.reuters.com/article/2012/06/21/us-paraguay-lugo-idUSBRE85K13N20120621|archive-date=8 February 2013|edition=US|url-status=live}}&lt;/ref&gt;

On 14 May 2011, Paraguay celebrated its [[:en:Paraguay_Bicentennial|bicentenary]] on the 200th anniversary of independence from the Spanish Empire as a sovereign state.

Lugo's supporters gathered outside Congress to protest the decision as a &quot;politically motivated coup d'état&quot;.&lt;ref name=&quot;CNN22&quot; /&gt; Lugo's removal from office on 22&amp;nbsp;June 2012 is considered by [[:en:UNASUR|UNASUR]] and other neighboring countries, especially those currently governed by leftist leaders, as a coup d'état.&lt;ref&gt;{{cite web |date=22 June 2012 |title=COMUNICADO UNASUR Asunción, 22 de Junio de 2012 |url=http://www.unasursg.org/index.php?option=com_content&amp;view=article&amp;id=698%3Acomunicado-asuncion-22-de-junio-de-2012&amp;catid=68%3Acomunicados&amp;Itemid=346 |url-status=dead |archive-url=https://web.archive.org/web/20120627050748/http://www.unasursg.org/index.php?option=com_content&amp;view=article&amp;id=698:comunicado-asuncion-22-de-junio-de-2012&amp;catid=68:comunicados&amp;Itemid=346 |archive-date=27 June 2012 |access-date=23 June 2012 |publisher=UNASUR |language=es}}&lt;/ref&gt; However, the Organization of American States, which sent a mission to Paraguay to gather information, concluded that the impeachment process was not a coup d'état, as it had been carried out in accordance with the [[:en:Constitution_of_Paraguay|Constitution of Paraguay]].&lt;ref&gt;Halvorssen, Thor, ''[https://www.forbes.com/sites/thorhalvorssen/2012/07/03/paraguay-is-not-honduras/#57bce3c72308 Paraguay is not Honduras: President Lugo's Impeachment was not a Coup] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20180730203938/https://www.forbes.com/sites/thorhalvorssen/2012/07/03/paraguay-is-not-honduras/#57bce3c72308|date=30 July 2018}}'', Forbes.com, 3 July 2012, retrieved 30 July 2018&lt;/ref&gt;

=== වර්තමාන දිනය ===
From August 2013 to 15 August 2018, the [[:en:President_of_Paraguay|President of Paraguay]] was [[:en:Horacio_Cartes|Horacio Cartes]].&lt;ref&gt;{{cite news|url=https://www.nytimes.com/2013/04/22/world/americas/horacio-cartes-wins-paraguays-presidential-election.html|title=Conservative Tobacco Magnate Wins Presidential Race in Paraguay|last=Romero|first=Simon|date=22 April 2013|work=The New York Times|access-date=7 April 2021|archive-url=https://web.archive.org/web/20171102234322/http://www.nytimes.com/2013/04/22/world/americas/horacio-cartes-wins-paraguays-presidential-election.html|archive-date=2 November 2017|url-status=live}}&lt;/ref&gt; Since 15 August 2018, the [[:en:President_of_Paraguay|President of Paraguay]] has been [[:en:Mario_Abdo_Benítez|Mario Abdo Benítez]]. They are both from the conservative [[:en:Colorado_Party_(Paraguay)|Colorado Party]].&lt;ref&gt;{{cite news|url=https://www.bbc.com/news/world-latin-america-45200965|title=New Paraguayan President Abdo Benítez sworn in|date=15 August 2018|work=BBC News|access-date=1 April 2021|archive-url=https://web.archive.org/web/20210415203558/https://www.bbc.com/news/world-latin-america-45200965|archive-date=15 April 2021|url-status=live}}&lt;/ref&gt; President Mario Abdo enjoyed a close relationship with the Brazilian far-right president (in power 2019–2022), [[:en:Jair_Bolsonaro|Jair Bolsonaro]].&lt;ref&gt;{{cite news|url=https://www.reuters.com/article/us-paraguay-president-idUSKCN1V421O|title=Paraguayan president's popularity plummets amid Brazil-linked political crisis|last=Cristaldo|first=Mariel|date=14 August 2019|work=reuters.com|access-date=1 June 2021|archive-url=https://web.archive.org/web/20210602215301/https://www.reuters.com/article/us-paraguay-president-idUSKCN1V421O|archive-date=2 June 2021|url-status=live}}&lt;/ref&gt; In February 2019, President Mario Abdo Benitez was at Bolsonaro's side when Bolsonaro praised Paraguayan military dictator Alfredo Stroessner, calling him &quot;a man of vision&quot;.&lt;ref&gt;{{cite news|url=https://abcnews.go.com/International/wireStory/brazils-bolsonaro-praises-late-paraguay-dictator-stroessner-61386307|title=Brazil's Bolsonaro praises late Paraguay dictator Stroessner|access-date=1 June 2021|archive-url=https://web.archive.org/web/20210602214208/https://abcnews.go.com/International/wireStory/brazils-bolsonaro-praises-late-paraguay-dictator-stroessner-61386307|archive-date=2 June 2021|website=[[ABC News (United States)|ABC News]]|url-status=live}}&lt;/ref&gt; In 2021, Paraguay became the first country in South America to produce electric energy in its [[:en:100%_renewable_energy|100% renewable energy]] supply. In May 2023, [[:en:Santiago_Peña|Santiago Peña]] of the long-ruling Colorado Party, won the presidential [[:en:2023_Paraguayan_general_election|election]] to succeed Mario Abdo as the next [[:en:President_of_Paraguay|President of Paraguay]].&lt;ref&gt;{{cite news|url=https://www.aljazeera.com/news/2023/5/3/amid-protests-authorities-uphold-legitimacy-of-paraguay-election|title=Amid protests, authorities uphold legitimacy of Paraguay election|access-date=26 May 2023|archive-url=https://web.archive.org/web/20230603212859/https://www.aljazeera.com/news/2023/5/3/amid-protests-authorities-uphold-legitimacy-of-paraguay-election|archive-date=3 June 2023|language=en|website=[[Al Jazeera Media Network|al Jazeera]] (aljazeera.com)|url-status=live}}&lt;/ref&gt; On 15 August 2023, Santiago Peña was sworn in as Paraguay's new president.&lt;ref&gt;{{cite news|url=https://www.reuters.com/world/americas/new-paraguayan-president-santiago-pena-sworn-2023-08-15/|title=Paraguay's President Pena sworn in, Taiwan VP in attendance|last1=Desantis|first1=Daniela|date=16 August 2023|work=Reuters|access-date=18 August 2023|archive-url=https://web.archive.org/web/20230818142608/https://www.reuters.com/world/americas/new-paraguayan-president-santiago-pena-sworn-2023-08-15/|archive-date=18 August 2023|last2=Elliott|first2=Lucinda|language=en|last3=Elliott|first3=Lucinda|url-status=live}}&lt;/ref&gt;

== යොමු කිරීම් ==
&lt;references /&gt;</text>
      <sha1>dbok62q5yt7enefwlw3ayke6uzmr981</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>752937</id>
      <parentid>752936</parentid>
      <timestamp>2025-07-03T06:19:31Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>BuddhikaW88</username>
        <id>37808</id>
      </contributor>
      <comment>/* පැරගුවේ යුද්ධය (1864–1870) */</comment>
      <origin>752937</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="66142" sha1="i6zg3fn6a5nzvdcmv5w4bol51iwomk5" xml:space="preserve">
=== පූර්ව යටත් විජිත යුගය ===
ස්පාඤ්ඤ ජාතිකයන් පැමිණීමට පෙර අවම වශයෙන් සහස්‍රයක්වත් නැගෙනහිර පැරගුවේ ආදිවාසී ගුවාරානි ජනයා ජීවත් වූහ.&lt;ref&gt;{{cite web |title=Guarani Society |url=https://web.archive.org/web/20060925035916/http://lucy.ukc.ac.uk/EthnoAtlas/Hmar/Cult_dir/Culture.7843 |access-date=2025-05-17 |website=web.archive.org}}&lt;/ref&gt; බටහිර පැරගුවේ, ග්‍රාන් චාකෝ, නාමිකයන් විසින් ජනාවාස කරන ලද අතර, ඔවුන්ගෙන් වඩාත් කැපී පෙනුනේ ගුවායිකුරු ජනයා ය. පැරගුවේ ගඟ දළ වශයෙන් නැගෙනහිරින් කෘෂිකාර්මික ගුවාරානි ජනතාව සහ ග්‍රාන් චාකෝ හි බටහිරින් සංචාරක සහ අර්ධ සංචාරක ජනතාව අතර බෙදුම් රේඛාව විය. ගුවාර්කුරු නාමිකයන් ඔවුන්ගේ රණශූර සම්ප්‍රදායන් සඳහා ප්‍රසිද්ධ වූ අතර 19 වන සියවසේ අග භාගය වන තෙක් සම්පූර්ණයෙන්ම සන්සුන් නොවීය.&lt;ref&gt;The Editors of Encyclopaedia Britannica. &quot;Mbayá&quot;. ''Encyclopedia Britannica'', 15 February 2007, https://www.britannica.com/topic/Mbaya. Accessed 17 May 2025&lt;/ref&gt; මෙම ආදිවාසී ගෝත්‍ර ඔවුන්ගේ ප්‍රධාන බෙදීම්වල පදනම් වූ වෙනස් භාෂා පවුල් පහකට අයත් විය.&lt;ref name=&quot;:1&quot;&gt;{{Cite web |last=Barba |first=Paula López |date=2023-08-25 |title=El guaraní paraguayo, la lengua de la resistencia |url=https://elpais.com/america-futura/2023-08-25/el-guarani-paraguayo-la-lengua-de-la-resistencia.html |access-date=2025-05-17 |website=El País América |language=es}}&lt;/ref&gt;&lt;ref name=&quot;:2&quot;&gt;Miller, Mark D.H., Webb, Kempton E., Martin, Gene E.. &quot;Gran Chaco&quot;. Encyclopedia Britannica, 12 May. 2025, https://www.britannica.com/place/Gran-Chaco. Accessed 17 May 2025&lt;/ref&gt; විවිධ භාෂා කතා කරන කණ්ඩායම් සාමාන්‍යයෙන් සම්පත් සහ භූමි සම්බන්ධයෙන් තරඟකාරී විය. මෙම පවුල්වල ශාඛා වල භාෂා කතා කිරීමෙන් ඔවුන් තවදුරටත් ගෝත්‍රවලට බෙදා ඇත. අද වන විට වෙනම ජනවාර්ගික භාෂාමය කණ්ඩායම් 17 ක් පවතී.&lt;ref name=&quot;:1&quot; /&gt;&lt;ref name=&quot;:2&quot; /&gt;

=== යටත් විජිත යුගය ===
මෙම ප්‍රදේශයේ පළමු යුරෝපීයයන් 1516 දී ස්පාඤ්ඤ ගවේෂකයන් විය.&lt;ref name=&quot;eec&quot;&gt;{{cite report|author=Sacks, Richard S.|section=Early explorers and conquistadors|editor1-last=Hanratty|editor1-first=Dannin M.|editor2-last=Meditz|editor2-first=Sandra W.|year=1988|title=Paraguay: A country study|location=Washington, DC|publisher=U.S. [[Library of Congress]] / [[Government Printing Office|GPO]]|url=http://countrystudies.us/paraguay/2.htm|url-status=live|access-date=19 September 2009|archive-url=https://web.archive.org/web/20110919163833/http://countrystudies.us/paraguay/2.htm|archive-date=19 September 2011}}&lt;/ref&gt; ස්පාඤ්ඤ ගවේෂක ජුවාන් ද සලාසාර් ද එස්පිනෝසා 1537 අගෝස්තු 15 වන දින අසුන්සියොන් ජනාවාසය ආරම්භ කළේය. අවසානයේ නගරය පැරගුවේ ස්පාඤ්ඤ යටත් විජිත පළාතක මධ්‍යස්ථානය බවට පත්විය.

දකුණු ඇමරිකාවේ මෙම කොටසේ ජේසු නිකායික මෙහෙයුම් සහ ජනාවාස මගින් ස්වාධීන ක්‍රිස්තියානි ඉන්දියානු ජාතියක්&lt;ref name=&quot;cite wdl|#2581&quot;&gt;{{cite web |year=1732 |title=Paraguariae Provinciae Soc. Jesu cum Adiacentibg. Novissima Descriptio |trans-title=A Current Description of the Province of the Society of Jesus in Paraguay with Neighboring Areas |url=http://www.wdl.org/en/item/2581/ |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20210428011358/http://www.wdl.org/en/item/2581/ |archive-date=28 April 2021 |access-date=8 September 2015 |language=la |via=[[World Digital Library]]}}&lt;/ref&gt; නිර්මාණය කිරීමේ උත්සාහයක් දහඅටවන සියවසේදී සිදු කරන ලදී. ස්පාඤ්ඤ මෙහෙයුම් වලදී ගුවාරානි ජනගහනය එක්රැස් කිරීමට සහ ස්පාඤ්ඤ පදිංචිකරුවන් සහ පෘතුගීසි වහල් කොල්ලකරුවන් වන බැන්ඩෙයිරන්ට්ස් විසින් ක්‍රිස්තියානි ආගමට හැරවීමට උත්සාහ කිරීමට අමතරව, ගුවාරානි ජනගහනය අථත්‍ය වහල්භාවයෙන් ආරක්ෂා කිරීමට ඔවුන් ජේසු නිකායික අඩු කිරීම් වර්ධනය කළහ. පැරගුවේහි කතෝලික ධර්මය ආදිවාසී ජනයාගේ බලපෑමට ලක් විය: සමමුහුර්ත ආගම ස්වදේශීය අංග අවශෝෂණය කර ඇත. 1767 දී ස්පාඤ්ඤ කිරීටය විසින් ජේසු නිකායිකයින් පලවා හරින තෙක්, නැගෙනහිර පැරගුවේ වසර 150 ක් පමණ රෙඩියුසියෝන්වරු සමෘද්ධිමත් වූහ.&lt;ref&gt;{{Cite book |last=Ganson |first=Barbara Anne |url=https://www.google.com/books/edition/The_Guaran%C3%AD_under_Spanish_Rule_in_the_R/CG7fscxlgpUC?hl=en&amp;gbpv=1&amp;dq=isbn:9780804754958&amp;printsec=frontcover |title=The Guaraní under Spanish Rule in the Río de la Plata |date=2003 |publisher=Stanford University Press |isbn=978-0-8047-5495-8 |language=en}}&lt;/ref&gt; 18 වන සියවසේ ලා සැන්ටිසිමා ට්‍රිනිඩෑඩ් ද පරානා සහ ජෙසුස් ද තවරන්ගු යන ජේසු නිකායික දූත මණ්ඩල දෙකක නටබුන් යුනෙස්කෝව විසින් ලෝක උරුම ස්ථාන ලෙස නම් කර ඇත.

බටහිර පැරගුවේහි, ස්පාඤ්ඤ ජනාවාසකරණය සහ ක්‍රිස්තියානි ධර්මය 16 වන සියවසේ සිට සංචාරක ගුයිකුරු සහ අනෙකුත් නාමිකයන් විසින් දැඩි ලෙස ප්‍රතිරෝධය දක්වන ලදී. මෙම ජනයාගෙන් බොහෝ දෙනෙක් 18 වන සහ 19 වන සියවස් වලදී මෙස්ටිසෝ ජනගහනයට අවශෝෂණය කර ගත්හ.

=== ෆ්‍රැන්සියාවේ නිදහස සහ පාලනය ===
[[File:José_Gaspar_Rodríguez_de_Francia.jpg|link=https://en.wikipedia.org/wiki/File:Jos%C3%A9_Gaspar_Rodr%C3%ADguez_de_Francia.jpg|වම|thumb|පැරගුවේ රාජ්‍යයේ පළමු ඒකාධිපතියා වූ හොසේ ගැස්පර් රොඩ්‍රිගුස් ද ෆ්‍රැන්සියා]]
පැරගුවේ 1811 මැයි 14 වන දින ප්‍රාදේශීය ස්පාඤ්ඤ පරිපාලනය පෙරලා දැමීය. පැරගුවේහි පළමු ආඥාදායකයා වූයේ 1814 සිට 1840 දී ඔහුගේ මරණය දක්වා ඉතා සුළු බාහිර සම්බන්ධතා හෝ බලපෑමකින් පැරගුවේ පාලනය කළ ජෝස් ගැස්පර් රොඩ්‍රිගුස් ද ෆ්‍රැන්සියා ය.&lt;ref&gt;{{Cite web |title=Britain and the Paraguayan dictatorship, c. 1820-1840* |url=https://ora.ox.ac.uk/objects/uuid:3b1cd500-6c0f-4b17-8569-5fcd753d00da/files/rx633f1701}}&lt;/ref&gt; ඔහු අදහස් කළේ ජිනීවන් න්‍යායාචාර්ය ජීන්-ජැක් රූසෝගේ සමාජ ගිවිසුම මත පදනම් වූ මනෝරාජික සමාජයක් නිර්මාණය කිරීමටයි.&lt;ref&gt;{{cite web |title=War of the Triple Alliance |url=http://warofthepacific.com/warofthetriplealliance.htm |archive-url=https://web.archive.org/web/20140807073919/http://warofthepacific.com/warofthetriplealliance.htm |archive-date=7 August 2014 |access-date=14 November 2010 |website=War of the Pacific (warofthepacific.com)}}&lt;/ref&gt; රොඩ්රිගස් ඩි ෆ්‍රැන්සියා එල් සුප්‍රීමො යන ​​අන්වර්ථ නාමයෙන් හඳුන්වන ලදී.

කතෝලික පල්ලියේ බලතල බෙහෙවින් අඩු කරන නව නීති රොඩ්‍රිගස් ද ෆ්‍රැන්සියා විසින් ස්ථාපිත කරන ලද අතර (කතෝලික ධර්මය එවකට ස්ථාපිත රාජ්‍ය ආගමක් විය) සහ කැබිනට් මණ්ඩලය, යටත් විජිත පුරවැසියන් එකිනෙකා සමඟ විවාහ වීම තහනම් කළ අතර, යටත් විජිත යුගයේ ප්‍රභූන්ගේ බලය බිඳ දැමීමට සහ මිශ්‍ර-ජාතියක් හෝ මෙස්ටිසෝ සමාජයක් නිර්මාණය කිරීමට ඔවුන්ට කළු ජාතිකයන්, මුලටෝවරුන් හෝ ස්වදේශිකයන් පමණක් විවාහ කර ගැනීමට අවසර දුන්නේය.&lt;ref&gt;{{cite news|url=https://www.nytimes.com/2012/03/12/world/americas/in-paraguay-indigenous-language-with-unique-staying-power.html|title=In Paraguay, indigenous language with unique staying power|last1=Romero|first1=Simon|date=12 March 2012|newspaper=[[The New York Times]]|access-date=5 October 2015|archive-url=https://web.archive.org/web/20150930235457/http://www.nytimes.com/2012/03/12/world/americas/in-paraguay-indigenous-language-with-unique-staying-power.html|archive-date=30 September 2015|url-status=live}}&lt;/ref&gt; ඔහු පැරගුවේ සහ දකුණු ඇමරිකාවේ සෙසු ප්‍රදේශ අතර සබඳතා කපා හැරියේය. ෆ්‍රැන්සියාගේ නිදහස සීමා කිරීම නිසා, ෆුල්ජෙන්සියෝ යෙග්‍රොස් සහ තවත් නිදහස් යුගයේ නායකයින් කිහිප දෙනෙකු 1820 දී ෆ්‍රැන්සියාට එරෙහිව කුමන්ත්‍රණයක් සැලසුම් කළ අතර, කුමන්ත්‍රණය සොයාගත් ෆුල්ජෙන්සියෝ යෙග්‍රොස් එහි නායකයින් මරණ දඬුවම නියම කළේය හෝ ජීවිතාන්තය දක්වා සිරගත කළේය.&lt;ref&gt;{{cite encyclopedia |title=Colonial period |encyclopedia=[[Encyclopedia Britannica]] |url=https://www.britannica.com/place/Paraguay |access-date=5 January 2021 |archive-url=https://web.archive.org/web/20201225183757/https://www.britannica.com/place/Paraguay |archive-date=25 December 2020 |department=Paraguay |url-status=live}}&lt;/ref&gt;

=== ලෝපෙස් පවුලේ පාලනය ===
[[File:1864_Mitchell_Map_of_Brazil,_Bolivia_and_Chili_-_Geographicus_-_SouthAmericaSouth-mitchell-1864.jpg|link=https://en.wikipedia.org/wiki/File:1864_Mitchell_Map_of_Brazil,_Bolivia_and_Chili_-_Geographicus_-_SouthAmericaSouth-mitchell-1864.jpg|thumb|කලාපයේ දේශපාලන සිතියම, 1864]]
1840 දී ෆ්‍රැන්සියාගේ මරණයෙන් පසු, 1841 දී කාලෝස් ඇන්ටෝනියෝ ලෝපෙස් (රොඩ්‍රිගුස් ද ෆ්‍රැන්සියාගේ බෑණනුවන් යැයි කියනු ලැබේ) බලයට පත් වන තෙක්, පැරගුවේ නව ජුන්ටා මිලිටරියක් යටතේ විවිධ හමුදා නිලධාරීන් විසින් පාලනය කරන ලදී. ලෝපෙස් පැරගුවේ නවීකරණය කර එය විදේශ වාණිජ කටයුතු සඳහා විවෘත කළේය. ඔහු ආර්ජන්ටිනාව සමඟ ආක්‍රමණශීලී නොවන ගිවිසුමක් අත්සන් කළ අතර 1842 දී පැරගුවේ නිදහස නිල වශයෙන් ප්‍රකාශ කළේය. 1862 දී ලෝපෙස්ගේ මරණයෙන් පසු බලය ඔහුගේ වැඩිමහල් පුත් ෆ්‍රැන්සිස්කෝ සොලනෝ ලෝපෙස් වෙත මාරු විය.

ලෝපෙස් පවුලේ පාලන තන්ත්‍රය නිෂ්පාදන හා බෙදා හැරීමේ පැතිරුණු සහ දෘඩ මධ්‍යවාදය මගින් සංලක්ෂිත විය. රාජ්‍ය හා පෞද්ගලික ක්ෂේත්‍ර අතර කිසිදු වෙනසක් නොතිබූ අතර, ලෝපෙස් පවුල රට පාලනය කළේ එය විශාල වතුයායක් ලෙස සලකමිනි.&lt;ref&gt;{{cite report|title=Carlos Antonio López|date=December 1988|series=Library of Congress Country Studies|publisher=U.S. [[Library of Congress]]|url=http://lcweb2.loc.gov/cgi-bin/query/r?frd/cstdy:@field(DOCID+py0019)|access-date=30 December 2005|archive-url=https://web.archive.org/web/20170816005342/http://lcweb2.loc.gov/cgi-bin/query/r?frd%2Fcstdy%3A%40field%28DOCID+py0019%29|archive-date=16 August 2017}}&lt;/ref&gt;

රජය සියලු අපනයන සඳහා පාලනය ක්‍රියාත්මක කළේය. යර්බා මේට් සහ වටිනා දැව නිෂ්පාදන අපනයනය පැරගුවේ සහ බාහිර ලෝකය අතර වෙළඳ සමතුලිතතාවය පවත්වා ගෙන ගියේය.&lt;ref&gt;{{worldhistory|section=1665|quote=Page 630}}&lt;/ref&gt; පැරගුවේ රජය අතිශයින්ම ආරක්ෂණවාදී වූ අතර, කිසි විටෙකත් විදේශයන්ගෙන් ණය ලබා නොගත් අතර ආනයනික විදේශීය නිෂ්පාදන සඳහා ඉහළ තීරුබදු අය කළේය. මෙම ආරක්ෂණවාදය සමාජය ස්වයංපෝෂිත කළ අතර, එය ආර්ජන්ටිනාව සහ බ්‍රසීලය අත්විඳින ලද ණය ද වළක්වා ගත්තේය. වහල්භාවය විශාල සංඛ්‍යාවක් නොතිබුණද, 1844 වන තෙක්, නව ආණ්ඩුක්‍රම ව්‍යවස්ථාවෙන් එය නීත්‍යානුකූලව අහෝසි කරන තෙක් පැරගුවේහි පැවතුනි.&lt;ref name=&quot;rbcg1933&quot;&gt;{{cite book |last1=Cunninghame Graham |first1=Robert Bontine |author1-link=Robert Bontine Cunninghame Graham |title=Portrait of a Dictator: Francisco Solano López |publisher=William Heinemann Ltd. |year=1933 |location=London}}&lt;/ref&gt;{{rp|39–40}}

කාලෝස් ඇන්ටෝනියෝ ලෝපෙස්ගේ පුත් ෆ්‍රැන්සිස්කෝ සොලානෝ ලෝපෙස් 1862 දී ජනාධිපති-ඒකාධිපතියා ලෙස තම පියා වෙනුවට පත් වූ අතර සාමාන්‍යයෙන් ඔහුගේ පියාගේ දේශපාලන ප්‍රතිපත්ති දිගටම කරගෙන ගියේය. දෙදෙනාම පැරගුවේ &quot;ප්‍රජාතන්ත්‍රවාදී සහ ජනරජ&quot; ලෙස ජාත්‍යන්තර ප්‍රතිරූපයක් ලබා දීමට කැමති වූ නමුත් ඇත්ත වශයෙන්ම, පාලක පවුලට පල්ලිය සහ විද්‍යාල ඇතුළුව රටේ සියලුම මහජන ජීවිතය සම්පූර්ණයෙන්ම පාහේ පාලනය කිරීමට හැකි විය.&lt;ref name=&quot;rbcg1933&quot; /&gt;{{rp|41–42}}

මිලිටරිමය වශයෙන්, කාලෝස් ඇන්ටෝනියෝ ලෝපෙස් කර්මාන්තය සහ පැරගුවේ හමුදාව නවීකරණය කර පුළුල් කළ අතර හුමයිටා බලකොටුව සංවර්ධනය කිරීමෙන් පැරගුවේ උපායමාර්ගික ආරක්ෂක විශාල වශයෙන් ශක්තිමත් කළේය.&lt;ref&gt;Robert Cowley, ''The Reader's Encyclopedia to Military History''. New York, New York: Houston Mifflin, 1996. Page 479.&lt;/ref&gt; රජය විදේශීය කාර්මික ශිල්පීන් 200 කට වැඩි පිරිසක් බඳවා ගත් අතර, ඔවුන් පුළුල් වන වානේ, රෙදිපිළි, කඩදාසි සහ තීන්ත, නාවික ඉදිකිරීම්, ආයුධ සහ වෙඩි බෙහෙත් කර්මාන්ත සඳහා ආධාර කිරීම සඳහා විදුලි පණිවුඩ මාර්ග සහ දුම්රිය මාර්ග ස්ථාපනය කළහ. 1850 දී නිම කරන ලද යිබිකුයි වාත්තු කර්මාන්ත ශාලාව, සියලු කැලිබර් වල කාලතුවක්කු, මෝටාර් සහ උණ්ඩ නිෂ්පාදනය කළේය. ගංගා යුද නැව් ඉදිකරන ලද්දේ අසුන්සියොන් නැව් අංගනවල ය. විශේෂයෙන් අපා ගඟ දිගේ සහ ග්‍රාන් චාකෝ හි බලකොටු ඉදිකරන ලදී.&lt;ref name=&quot;Hooker&quot;&gt;Hooker, T.D., 2008, The Paraguayan War, Nottingham: Foundry Books, {{ISBN|1901543153}}&lt;/ref&gt;{{rp|22}} කාලෝස් ඇන්ටෝනියෝ ලෝපෙස්ගේ අභාවයෙන් පසුව, මෙම ව්‍යාපෘති ඔහුගේ පුත් ෆ්‍රැන්සිස්කෝ සොලානෝ යටතේ දිගටම පැවතුනි.

සමාජ-ආර්ථික සංවර්ධනය සම්බන්ධයෙන් ගත් කල, රට &quot;දකුණු ඇමරිකාවේ වඩාත්ම දියුණු ජනරජය&quot; ලෙස නම් කරන ලදී, විශේෂයෙන් බ්‍රිතාන්‍ය විනිසුරු සහ දේශපාලනඥයා වූ සර් රොබට් ෆිලිමෝර් විසින්.&lt;ref&gt;Robert Phillimore (1860), ''A Statement of the Facts of the Controversy Between the Governments of Great Britain and Paraguay'', page 2. William Moore Printing, Washington D.C., USA.&lt;/ref&gt;

යුද්ධයට පෙර සහ යුද්ධය අතරතුර පැරගුවේ හමුදාවේ ලුතිනන් කර්නල් ඉංජිනේරු ජෝර්ජ් තොම්සන්ට අනුව, ලෝපෙස්ගේ රජය පැරගුවේට සාපේක්ෂව හොඳ එකක් විය:{{blockquote|ඔහුගේ (ඇන්ටෝනියෝ ලෝපෙස්) පාලන සමයේදී පැරගුවේ පුරා ජීවිතය සහ දේපළ මෙතරම් සුරක්ෂිතව පැවතියේ ලෝකයේ වෙනත් කිසිදු රටක විය නොහැක. අපරාධ පාහේ නොදන්නා දෙයක් වූ අතර, සිදු වූ විට වහාම අනාවරණය වී දඬුවම් කරන ලදී. බොහෝ දෙනා, සමහර විට, වඩාත්ම සතුටින් සිටි අය විය හැකිය. ජීවනෝපායක් ලබා ගැනීම සඳහා ඔවුන්ට කිසිදු වැඩක් කිරීමට අපහසු විය. සෑම පවුලකටම තමන්ගේම භූමියේ තමන්ගේම නිවසක් හෝ පැල්පතක් තිබුණි. ඔවුන් දින කිහිපයකින් තමන්ගේම පරිභෝජනය සඳහා ප්‍රමාණවත් දුම්කොළ, බඩ ඉරිඟු සහ මැන්ඩියෝකා වගා කළහ [...]. සෑම පැල්පතකම දොඩම් වත්තක් [...] සහ එළදෙනුන් කිහිප දෙනෙකු ද සිටි බැවින්, ඔවුන් වසර පුරාම පාහේ සුළු අවශ්‍යතාවයකින් සිටියහ [...]. ඇත්ත වශයෙන්ම, ඉහළ පන්ති යුරෝපීය ක්‍රමයට වඩා ජීවත් විය...|ජෝර්ජ් තොම්සන්, සී.ඊ.&lt;ref&gt;{{cite book |last1 = Thompson | first1=George |year=1869
 |title = The War in Paraguay: With a historical sketch of the country and its people and notes upon the military engineering of the war. |publisher = Longmans and Green Co. |location = London |page=10}}&lt;/ref&gt;}}

=== පැරගුවේ යුද්ධය (1864–1870) ===
[[File:FRANCISCO_SOLANO_LOPEZ_(From_a_Photograph_taken_in_1859).jpg|link=https://en.wikipedia.org/wiki/File:FRANCISCO_SOLANO_LOPEZ_(From_a_Photograph_taken_in_1859).jpg|thumb|ෆ්‍රැන්සිස්කෝ සොලානෝ ලෝපෙස්]]
1864 ඔක්තෝබර් 12 වන දින, පැරගුවේ අවසාන නිවේදන නොතකා, බ්‍රසීලය (ජෙනරාල් බාර්ටොලෝම් මිට්‍රේ යටතේ ආර්ජන්ටිනා රජය සහ ජෙනරාල් වෙනන්සියෝ ෆ්ලෝරස්ගේ නායකත්වයෙන් යුත් කැරලිකාර උරුගුවේ කොලරාඩෝස් සමඟ සන්ධානගත විය) එකල රජය පෙරලා දැමීම සඳහා උරුගුවේ ජනරජය ආක්‍රමණය කළේය (එය ලෝපෙස්ගේ මිත්‍රයෙකු වූ බ්ලැන්කෝ පක්ෂයේ පාලනය යටතේ විය),{{efn|The Blanco Party of Uruguay, hardline right wing and reactionary at those days, was in the Uruguayan Government during the outbreak of the war and were allies of the Paraguayan Government.&lt;ref&gt;{{cite book |first=Luis Alberto |last=de&amp;nbsp;Herrera |year=1927 |title=El Drama del 65 – La Culpa Mitrista |pages=11–33 |publisher=Bareiro y Ramos |location=Montevideo, Uruguay}} — classic book by Blanco leader&lt;/ref&gt;}} මේ අනුව පැරගුවේ යුද්ධය ආරම්භ විය.{{efn|[[Richard Francis Burton|Burton]], a witness of the conflict, marks this date (12–16 October 1864) as the real beginning of the war. He writes (and it is the most logic account, considering the facts): ''The Brazilian Army invades the [[Banda Oriental]], despite the protestations of President López, who declared that such invasion would be held a &quot;casus belli&quot;''.&lt;ref&gt;{{cite book |first=Richard Francis, Sir |last=Burton |author-link=Richard Francis Burton |year=1870 |title=Letters from the Battlefields of Paraguay |page=76 |publisher=Tinsley Brothers |location=London}}&lt;/ref&gt;}}

ජනරජයේ මාර්ෂල් ෆ්‍රැන්සිස්කෝ සොලානෝ ලෝපෙස්ගේ නායකත්වයෙන් යුත් පැරගුවේ ජාතිකයන් 1864 දෙසැම්බර් 15 වන දින මැටෝ ග්‍රෝසෝට පහර දීමෙන් පළිගත් අතර පසුව 1865 මාර්තු 23 වන දින ආර්ජන්ටිනාවට එරෙහිව යුද්ධ ප්‍රකාශ කළහ. බ්ලැන්කෝ රජය පෙරලා දමා 1865 පෙබරවාරි 22 වන දින ජෙනරාල් වෙනන්සියෝ ෆ්ලෝරස් යටතේ කොලරාඩෝ රජයක් විසින් ප්‍රතිස්ථාපනය කරන ලදී. පසුව, ආර්ජන්ටිනා ජනරජය, බ්‍රසීල අධිරාජ්‍යය සහ උරුගුවේ ජනරජය 1865 මැයි 1 වන දින පැරගුවේ රජයට එරෙහිව ත්‍රිත්ව සන්ධානයේ රහස් ගිවිසුමට අත්සන් තැබීය.&lt;ref&gt;{{cite book |author=Pomer, León |title=La Guerra del Paraguay: Estado, política y negocios |publisher=Editorial Colihue |year=2008 |location=Buenos Aires, Argentina |pages=240–241 |language=es}}&lt;/ref&gt;

1866 මැයි 24 වන දින, ටුයුටි සටනේදී පැරගුවේ ප්‍රහාරයක් මිත්‍ර පාක්ෂිකයින් විසින් මැඩපැවැත්වූ විට මිනිසුන් 6,000 ක් අහිමි විය. එය යුද්ධය අතරතුර දකුණු ඇමරිකාවේ ලේ වැකි සටන ලෙස සලකුණු විය.

පැරගුවේ ජාතිකයන් දරුණු ප්‍රතිරෝධයක් දැක්වූ නමුත් අවසානයේ 1870 දී සෙරෝ කෝරා සටනේදී පරාජයට පත් වූ අතර එහිදී මාෂල් සොලානෝ ලෝපෙස් යටත් වීම ප්‍රතික්ෂේප කර සටනේදී මිය ගියේය.&lt;ref&gt;{{cite book |author=Hooker, T.D. |title=The Paraguayan War |publisher=Foundry Books |year=2008 |isbn=978-1901543155 |location=Nottingham, UK |pages=105–108}}&lt;/ref&gt; ඇමරිකානු ඉතිහාසයේ ලේ වැකි ජාත්‍යන්තර ගැටුම ලෙස පවතින මෙම යුද්ධයේ සැබෑ හේතු තවමත් බෙහෙවින් විවාදාත්මක ය.{{efn|The classical view asserts that Francisco Solano López's expansionist and hegemonic views are the main reason for the outbreak of the conflict. The traditional Paraguayan view, held by the &quot;''lopistas''&quot; (supporters of Solano López in Paraguay and elsewhere), holds that Paraguay acted in self-defense and for the protection of the equilibrium of the Plate Basin. This view is usually contested by the &quot;''anti-lopistas''&quot; (known in Paraguay as &quot;''legionarios''&quot;), who favored the &quot;Triple Alliance&quot;. Revisionist views from right and left national populists put a great emphasis on the influence of the British Empire, a view that a majority of historians reject.{{citation needed|date=June 2023}}}}[[File:TuyutiDetail.jpg|link=https://en.wikipedia.org/wiki/File:TuyutiDetail.jpg|thumb|ටුයුටි සටන, 1866 මැයි]]
පැරගුවේ රාජ්‍යය තම භූමියෙන් 25–33% ක් ආර්ජන්ටිනාවට සහ බ්‍රසීලයට අහිමි කර, දැවැන්ත යුද ණයක් ගෙවා, එහි අභ්‍යන්තර අයවැය ස්ථාවර කිරීම සඳහා විශාල ජාතික දේපළ විකුණා දැමීය. යුද්ධයේ නරකම ප්‍රතිවිපාකය වූයේ ජනගහනයේ ව්‍යසනකාරී අලාභයයි. ගැටුම අතරතුර පැරගුවේ වැසියන්ගෙන් අවම වශයෙන් 50% ක් මිය ගිය අතර, එම සංඛ්‍යාව රට නැවත පැමිණීමට දශක ගණනාවක් ගත විය. යුද්ධයේ ප්‍රතිඵලයක් ලෙස පැරගුවේ වැසියන් අත්විඳි ව්‍යසනයෙන්, විලියම් ඩී. රූබින්ස්ටයින් මෙසේ ලිවීය:

&quot;සාමාන්‍ය ඇස්තමේන්තුව වන්නේ 450,000 ත් 900,000 ත් අතර පැරගුවේ ජනගහනයක, යුද්ධයෙන් දිවි ගලවා ගත්තේ 220,000 ක් පමණක් වන අතර, ඔවුන්ගෙන් 28,000 ක් පමණක් වැඩිහිටි පිරිමින් ය.&quot;&lt;ref&gt;{{Cite book |last=Rubinsein |first=W.D. |url=https://books.google.com/books?id=nMMAk4VwLLwC |title=Genocide: a history |publisher=Pearson Education |year=2004 |isbn=0-582-50601-8 |page=94 |access-date=18 October 2015 |archive-url=https://web.archive.org/web/20150910110549/https://books.google.com/books?id=nMMAk4VwLLwC |archive-date=10 September 2015 |url-status=live}}&lt;/ref&gt;

1869 දී අසුන්සියොන් කොල්ලකෑමේදී, අධිරාජ්‍ය බ්‍රසීලියානු හමුදාව පැරගුවේ ජාතික ලේඛනාගාරය ඇසුරුම් කර රියෝ ද ජැනයිරෝ වෙත ප්‍රවාහනය කළේය.&lt;ref&gt;{{cite book |last=Sanchez Quell |first=Hipólito |title=Los 50.000 Documentos Paraguayos Llevados al Brasil |publisher=Ediciones Comuneros |year=2006 |location=Asunción, Paraguay}}&lt;/ref&gt;{{efn|Some of the documents taken by Brasil during the war, were returned to Paraguay in the collection known as &quot;Colección de Río Branco&quot;, nowadays in the National Archives of Asunción, Paraguay.}} යුද්ධයෙන් බ්‍රසීලයේ වාර්තා වර්ගීකරණය කර ඇත. මෙය යටත් විජිත සහ මුල් ජාතික කාලවලදී පැරගුවේ ඉතිහාසය පර්යේෂණ කිරීම සහ අධ්‍යයනය කිරීම දුෂ්කර කර ඇත.&lt;ref name=&quot;Weinstein-2007-04&quot;&gt;{{cite magazine|last=Weinstein|first=Barbara|date=1 April 2007|title=Let the sunshine in: Government records and national insecurities|url=http://www.historians.org/perspectives/issues/2007/0704/0704pre1.cfm|url-status=live|department=From the President|edition=online|publisher=[[American Historical Association]]|volume=45|issue=4|archive-url=https://web.archive.org/web/20121008191444/http://www.historians.org/perspectives/issues/2007/0704/0704pre1.cfm|archive-date=8 October 2012|access-date=5 October 2012|magazine=[[Perspectives on History]]}}&lt;/ref&gt;

=== 20 වන සියවස ===
[[File:Chacokrieg.jpg|link=https://en.wikipedia.org/wiki/File:Chacokrieg.jpg|thumb|ග්‍රාන් චාකෝ යනු චාකෝ යුද්ධයේ ස්ථානය (1932–35), එහිදී බොලිවියාව මතභේදාත්මක භූමියෙන් වැඩි කොටසක් පැරගුවේට අහිමි විය.]]
In 1904 the Liberal revolution against the rule of Colorados broke out. The Liberal rule started a period of great political instability. Between 1904 and 1954 Paraguay had thirty-one [[:en:President_of_Paraguay|presidents]], most of whom were removed from office by force. Conflicts between the factions of the ruling Liberal party led to the [[:en:Paraguayan_Civil_War_(1922)|Paraguayan Civil War of 1922]].

The unresolved border conflict with Bolivia over the Chaco region finally erupted in the early 1930s in the [[:en:Chaco_War|Chaco War]]. After both sides suffered great losses, Paraguay defeated Bolivia and established its sovereignty over most of the disputed Chaco region. After the war, military officers used popular dissatisfaction with the Liberal politicians to seize the power for themselves. On 17&amp;nbsp;February 1936, the [[:en:February_Revolution_(Paraguay)|February Revolution]] brought colonel [[:en:Rafael_Franco|Rafael Franco]] to power. Between 1940 and 1948, the country was ruled by general [[:en:Higinio_Morínigo|Higinio Morínigo]]. Dissatisfaction with his rule resulted in the [[:en:Paraguayan_Civil_War_(1947)|Paraguayan civil war of 1947]]. In its aftermath [[:en:Alfredo_Stroessner|Alfredo Stroessner]] began involvement in a string of plots, which resulted in his military [[:en:1954_Paraguayan_coup_d'état|coup d'état of 4&amp;nbsp;May 1954]]. In the aftermath of [[:en:World_War_II|World War II]], Paraguay became a hideout for [[:en:Ratlines_(World_War_II_aftermath)|Nazi fugitives]] accused of war crimes.

1904 දී කොලරාඩෝස් පාලනයට එරෙහිව ලිබරල් විප්ලවය ඇති විය. ලිබරල් පාලනය මහා දේශපාලන අස්ථාවරත්වයේ කාල පරිච්ඡේදයක් ආරම්භ කළේය. 1904 සහ 1954 අතර පැරගුවේ ජනාධිපතිවරුන් තිස් එක් දෙනෙකු සිටි අතර, ඔවුන්ගෙන් බොහෝ දෙනෙක් බලහත්කාරයෙන් තනතුරුවලින් ඉවත් කරන ලදී.&lt;ref&gt;{{cite report|last1=Hanratty|first1=Dannin M.|last2=Meditz|first2=Sandra W.|year=1988|title=Paraguay: A country study|location=Washington, DC|publisher=U.S. [[Library of Congress]] / [[Government Printing Office|GPO]]|url=http://countrystudies.us/paraguay/2.htm|url-status=live|access-date=19 September 2009|archive-url=https://web.archive.org/web/20110919163833/http://countrystudies.us/paraguay/2.htm|archive-date=19 September 2011}}&lt;/ref&gt; පාලක ලිබරල් පක්ෂයේ කණ්ඩායම් අතර ගැටුම් 1922 පැරගුවේ සිවිල් යුද්ධයට හේතු විය.

චාකෝ කලාපය සම්බන්ධයෙන් බොලිවියාව සමඟ ඇති වූ නොවිසඳුණු දේශසීමා ගැටුම අවසානයේ 1930 ගණන්වල මුල් භාගයේදී චාකෝ යුද්ධයේදී පුපුරා ගියේය. දෙපාර්ශ්වයම විශාල පාඩු ලැබීමෙන් පසු, පැරගුවේ බොලිවියාව පරාජය කර මතභේදාත්මක චාකෝ කලාපයේ වැඩි කොටසක් මත තම ස්වෛරීභාවය ස්ථාපිත කළේය. යුද්ධයෙන් පසු, හමුදා නිලධාරීන් ලිබරල් දේශපාලනඥයන් කෙරෙහි ඇති මහජන අතෘප්තිය යොදාගෙන බලය අල්ලා ගත්හ. 1936 පෙබරවාරි 17 වන දින, පෙබරවාරි විප්ලවය කර්නල් රෆායෙල් ෆ්‍රැන්කෝ බලයට පත් කළේය. 1940 සහ 1948 අතර, ජෙනරාල් හිගිනියෝ මොරිනිගෝ විසින් රට පාලනය කරන ලදී. ඔහුගේ පාලනය පිළිබඳ අතෘප්තිය 1947 පැරගුවේ සිවිල් යුද්ධයට හේතු විය.&lt;ref&gt;{{cite web |title=Paraguay civil war 1947 |url=http://www.onwar.com/aced/nation/pat/paraguay/fparaguay1947.htm |url-status=dead |archive-url=https://web.archive.org/web/20100103214118/http://onwar.com/aced/nation/pat/paraguay/fparaguay1947.htm |archive-date=3 January 2010 |access-date=2 May 2010 |website=Onwar.com}}&lt;/ref&gt; එහි ප්‍රතිඵලයක් ලෙස ඇල්ෆ්‍රෙඩෝ ස්ට්‍රෝස්නර් කුමන්ත්‍රණ මාලාවකට සම්බන්ධ වීමට පටන් ගත් අතර, එහි ප්‍රතිඵලයක් ලෙස 1954 මැයි 4 වන දින ඔහුගේ හමුදා කුමන්ත්‍රණය සිදු විය. දෙවන ලෝක යුද්ධයෙන් පසු, පැරගුවේ යුද අපරාධ සම්බන්ධයෙන් චෝදනා ලැබූ නාසි පලාගිය අයගේ සැඟවුණු ස්ථානයක් බවට පත්විය.

=== ස්ට්‍රෝස්නර් යුගය, 1954–1989 ===
A series of unstable governments ensued until the establishment in 1954 of the regime of dictator [[:en:Alfredo_Stroessner|Alfredo Stroessner]], who remained in office for more than three decades until 1989. Paraguay was modernized to some extent under Stroessner's regime, although his rule was marked by extensive human rights abuses.

Stroessner and the ''Colorado'' party ruled the country from 1954 to 1989. The dictator oversaw an era of economic expansion, but also had a poor human rights and environmental record (see &quot;Political History&quot;). Paraguay actively participated in [[:en:Operation_Condor|Operation Condor]]. Torture and death for political opponents was routine. After his overthrow, the ''Colorado'' continued to dominate national politics until 2008.

The splits in the ''Colorado'' Party in the 1980s, and the prevailing conditions – Stroessner's advanced age, the character of the regime, the economic downturn, and [[:en:International_isolation|international isolation]] – were catalysts for anti-regime demonstrations and statements by the opposition prior to the 1988 general elections.{{Citation needed|date=January 2010}}

1989 දක්වා දශක තුනකට වැඩි කාලයක් ධුරයේ රැඳී සිටි ඒකාධිපති ඇල්ෆ්‍රෙඩෝ ස්ට්‍රෝස්නර්ගේ පාලන තන්ත්‍රය 1954 දී ස්ථාපිත කරන තෙක් අස්ථාවර ආණ්ඩු මාලාවක් ඇති විය. ස්ට්‍රෝස්නර්ගේ පාලනය යටතේ පැරගුවේ යම් දුරකට නවීකරණය කරන ලදී, නමුත් ඔහුගේ පාලනය පුළුල් මානව හිමිකම් උල්ලංඝනයන්ගෙන් සලකුණු විය.&lt;ref&gt;{{cite news|url=https://www.washingtonpost.com/wp-dyn/content/article/2006/08/16/AR2006081601729.html|title=Alfredo Stroessner; Paraguayan dictator|last=Bernstein|first=Adam|date=17 August 2006|newspaper=[[The Washington Post]]|access-date=2 May 2010|archive-url=https://web.archive.org/web/20110516121443/http://www.washingtonpost.com/wp-dyn/content/article/2006/08/16/AR2006081601729.html|archive-date=16 May 2011|location=Washington, DC|url-status=live}}&lt;/ref&gt;

ස්ට්‍රෝස්නර් සහ කොලරාඩෝ පක්ෂය 1954 සිට 1989 දක්වා රට පාලනය කළහ. ඒකාධිපතියා ආර්ථික ප්‍රසාරණයේ යුගයක් අධීක්ෂණය කළ නමුත් දුර්වල මානව හිමිකම් සහ පාරිසරික වාර්තාවක් ද තිබුණි (&quot;දේශපාලන ඉතිහාසය&quot; බලන්න). පැරගුවේ ඔපරේෂන් කොන්ඩෝර් හි ක්‍රියාකාරීව සහභාගී විය.&lt;ref&gt;{{cite web |last=Dinges |first=John |title=Operation Condor |url=http://www.latinamericanstudies.org/chile/operation-condor.htm |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20180722031734/http://www.latinamericanstudies.org/chile/operation-condor.htm |archive-date=22 July 2018 |access-date=6 July 2018 |website=latinamericanstudies.org |publisher=[[Columbia University]]}}&lt;/ref&gt; දේශපාලන විරුද්ධවාදීන්ට වධහිංසා පැමිණවීම සහ මරණය සාමාන්‍ය දෙයක් විය. ඔහුගේ බලයෙන් පහ කිරීමෙන් පසුව, කොලරාඩෝ 2008 දක්වා ජාතික දේශපාලනය ආධිපත්‍යය දැරීය.

1980 ගණන්වල කොලරාඩෝ පක්ෂයේ බෙදීම් සහ පැවති තත්වයන් - ස්ට්‍රෝස්නර්ගේ වයස, පාලන තන්ත්‍රයේ ස්වභාවය, ආර්ථික පසුබෑම සහ ජාත්‍යන්තර හුදකලාව - 1988 මහ මැතිවරණයට පෙර විපක්ෂයේ පාලන තන්ත්‍ර විරෝධී පෙළපාලි සහ ප්‍රකාශ සඳහා උත්ප්‍රේරක විය.

''[[:en:Authentic_Radical_Liberal_Party|PLRA]]'' leader [[:en:Domingo_Laíno|Domingo Laíno]] served as the focal point of the opposition in the second half of the 1980s. The government's effort to isolate Laíno by exiling him in 1982 had backfired. On his sixth attempt to reenter the country in 1986, Laíno returned with three television crews from the U.S., a former United States ambassador to Paraguay, and a group of Uruguayan and Argentine congressmen. Despite the international contingent, the police violently barred Laíno's return.

The Stroessner regime relented in April&amp;nbsp;1987, and permitted Laíno to return to Asunción. Laíno took the lead in organizing demonstrations and reducing infighting among the opposition party. The opposition was unable to reach agreement on a common strategy regarding the elections, with some parties advocating abstention, and others calling for blank voting. The parties held numerous 'lightning demonstrations' (''mítines relámpagos''), especially in rural areas. Such demonstrations were gathered and quickly disbanded before the arrival of the [[:en:Police|police]].

1980 ගණන්වල දෙවන භාගයේදී විපක්ෂයේ කේන්ද්‍රස්ථානය ලෙස PLRA නායක ඩොමින්ගෝ ලයිනෝ සේවය කළේය. 1982 දී ලයිනෝව පිටුවහල් කිරීමෙන් ඔහුව හුදකලා කිරීමට රජය දැරූ උත්සාහය අසාර්ථක විය. 1986 දී නැවත රටට ඇතුළු වීමට ඔහු දැරූ හයවන උත්සාහයේදී, ලයිනෝ එක්සත් ජනපදයේ රූපවාහිනී කණ්ඩායම් තුනක්, පැරගුවේ හි හිටපු එක්සත් ජනපද තානාපතිවරයෙකු සහ උරුගුවේ සහ ආර්ජන්ටිනාවේ කොන්ග්‍රස් සභිකයින් කණ්ඩායමක් සමඟ ආපසු පැමිණියේය. ජාත්‍යන්තර බලඇණිය තිබියදීත්, පොලිසිය ප්‍රචණ්ඩ ලෙස ලයිනෝගේ නැවත පැමිණීම තහනම් කළේය.&lt;ref&gt;{{cite web |title=Paraguay 1987, Chapter 4 |url=http://www.cidh.org/countryrep/Paraguay87eng/chap.4.htm |archive-url=https://web.archive.org/web/20210507100105/http://www.cidh.org/countryrep/Paraguay87eng/chap.4.htm |archive-date=7 May 2021 |website=[[Inter-American Commission on Human Rights]] (cidh.org)}}&lt;/ref&gt;

1987 අප්‍රේල් මාසයේදී ස්ට්‍රෝස්නර් පාලනය පසුබැස ගිය අතර, ලයිනෝට අසුන්සියොන් වෙත නැවත පැමිණීමට අවසර දුන්නේය. විරෝධතා සංවිධානය කිරීමට සහ විරුද්ධ පක්ෂය අතර ගැටුම් අඩු කිරීමට ලයිනෝ පෙරමුණ ගත්තේය. මැතිවරණ සම්බන්ධයෙන් පොදු උපාය මාර්ගයක් පිළිබඳව එකඟතාවයකට පැමිණීමට විපක්ෂයට නොහැකි වූ අතර, සමහර පක්ෂ ඡන්දය දීමෙන් වැළකී සිටීමට පක්ෂව සිටි අතර, තවත් සමහරු හිස් ඡන්දය ප්‍රකාශ කිරීම ඉල්ලා සිටියහ. පක්ෂ විශේෂයෙන් ග්‍රාමීය ප්‍රදේශවල 'අකුණු සැර' (mítines relámpagos) ගණනාවක් පැවැත්වීය. එවැනි පෙළපාලි එක්රැස් කර පොලිසිය පැමිණීමට පෙර ඉක්මනින් විසුරුවා හරින ලදී.


In response to the upsurge in opposition activities, Stroessner condemned the Accord for advocating &quot;sabotage of the general elections and disrespect of the law&quot;. He used national police and civilian [[:en:Vigilantes|vigilantes]] of the ''Colorado'' Party to break up demonstrations. A number of opposition leaders were imprisoned or otherwise harassed. , another key leader of the ''PLRA'', was imprisoned for four months in 1987 on charges of sedition. In early February 1988, police arrested 200&amp;nbsp;people attending a National Coordinating Committee meeting in [[:en:Coronel_Oviedo|Coronel Oviedo]]. Laíno and several other opposition figures were arrested before dawn on the day of the election, 14&amp;nbsp;February, and held for twelve hours. The government declared Stroessner's reelection with 89% of the vote.

The opposition attributed the results in part to the virtual Colorado monopoly on the mass media. They noted that 53% of those polled indicated that there was an &quot;uneasiness&quot; in Paraguayan society. 74% believed that the political situation needed changes, including 45% who wanted a substantial or total change. Finally, 31% stated that they planned to abstain from voting in the February elections.{{Citation needed|date=September 2008}}

විපක්ෂ ක්‍රියාකාරකම්වල නැගිටීමට ප්‍රතිචාර වශයෙන්, ස්ට්‍රෝස්නර් &quot;මහ මැතිවරණය කඩාකප්පල් කිරීම සහ නීතියට අගෞරව කිරීම&quot; වෙනුවෙන් පෙනී සිටීම සම්බන්ධයෙන් ගිවිසුම හෙළා දුටුවේය. ඔහු ජාතික පොලිසිය සහ කොලරාඩෝ පක්ෂයේ සිවිල් සුපරීක්ෂකයින් යොදා ගනිමින් පෙළපාලි බිඳ දැමීය. විපක්ෂ නායකයින් ගණනාවක් සිරගත කරන ලදී හෝ වෙනත් ආකාරයකින් හිරිහැර කරන ලදී. PLRA හි තවත් ප්‍රධාන නායකයෙකු වූ {{ill|Hermes Rafael Saguier|es}} 1987 දී රාජද්‍රෝහී චෝදනා මත මාස හතරක් සිරගත කරන ලදී. 1988 පෙබරවාරි මස මුලදී, කොරොනල් ඔවියෙඩෝ හි පැවති ජාතික සම්බන්ධීකරණ කමිටු රැස්වීමකට සහභාගී වූ පුද්ගලයින් 200 දෙනෙකු පොලිසිය අත්අඩංගුවට ගත්තේය. පෙබරවාරි 14 වන දින මැතිවරණ දිනයේ උදාවීමට පෙර ලයිනෝ සහ තවත් විපක්ෂ පුද්ගලයින් කිහිප දෙනෙකු අත්අඩංගුවට ගෙන පැය දොළහක් පැවැත්විණි. රජය 89% ක ඡන්ද ප්‍රතිශතයකින් ස්ට්‍රෝස්නර් නැවත තේරී පත්වීම ප්‍රකාශ කළේය.&lt;ref&gt;{{cite news|url=https://www.nytimes.com/1988/02/15/world/paraguayan-wins-his-eighth-term.html?scp=3&amp;sq=Paraguay%20february%201988&amp;st=cse|title=Paraguayan wins his eighth term|date=15 February 1988|newspaper=[[The New York Times]]|archive-url=https://web.archive.org/web/20170816064442/http://www.nytimes.com/1988/02/15/world/paraguayan-wins-his-eighth-term.html?scp=3&amp;sq=Paraguay%20february%201988&amp;st=cse|archive-date=16 August 2017}}&lt;/ref&gt;

විපක්ෂය ප්‍රතිඵලවලට අර්ධ වශයෙන් ජනමාධ්‍ය මත අතථ්‍ය කොලරාඩෝ ඒකාධිකාරයට ආරෝපණය කළේය. පැරගුවේ සමාජය තුළ &quot;නොසන්සුන්තාවයක්&quot; පවතින බව මත විමසුමට ලක් වූවන්ගෙන් 53% ක් සඳහන් කළ බව ඔවුන් සඳහන් කළහ. දේශපාලන තත්ත්වයට වෙනස්කම් අවශ්‍ය බව 74% ක් විශ්වාස කළ අතර, සැලකිය යුතු හෝ සම්පූර්ණ වෙනසක් අවශ්‍ය 45% ක් ද ඇතුළුව. අවසාන වශයෙන්, පෙබරවාරි මැතිවරණයේදී ඡන්දය දීමෙන් වැළකී සිටීමට සැලසුම් කර ඇති බව 31% ක් ප්‍රකාශ කළහ.

=== ස්ට්‍රෝස්නර්ගේ බලයෙන් පහ කිරීම, 1989න් පසු ===
On 3 February 1989, Stroessner was overthrown in a military coup headed by General [[:en:Andrés_Rodríguez_(President)|Andrés Rodríguez]]. As president, Rodríguez instituted political, legal, and economic reforms and initiated a ''rapprochement'' with the international community. Reflecting the deep hunger of the rural poor for land, hundreds immediately occupied thousands of acres of unused territories belonging to Stroessner and his associates; by mid-1990, 19,000&amp;nbsp;families occupied {{convert|340000|acres|-3|abbr=on}}. At the time, 2.06&amp;nbsp;million people lived in rural areas, more than half of the 4.1&amp;nbsp;million total population, and most were landless.&lt;ref name=&quot;nagel&quot;&gt;{{cite journal|author=Nagel, Beverly Y.|year=1999|title='Unleashing the fury': The cultural discourse of rural violence and land rights in Paraguay|url=http://journals.cambridge.org/action/displayAbstract?fromPage=online&amp;aid=1921|journal=Comparative Studies in Society and History|publisher=Cambridge University Press|volume=41|issue=1|pages=148–181|doi=10.1017/S0010417599001905|doi-broken-date=1 November 2024|issn=0010-4175|url-access=subscription|archive-url=https://web.archive.org/web/20151016023308/http://journals.cambridge.org/action/displayAbstract?fromPage=online&amp;aid=1921|archive-date=16 October 2015|s2cid=146491025}}&lt;/ref&gt;

The June 1992 constitution established a democratic system of government and dramatically improved protection of fundamental human rights. In May 1993, Colorado Party candidate [[:en:Juan_Carlos_Wasmosy|Juan Carlos Wasmosy]] was elected as Paraguay's first civilian president in almost forty years, in what international observers deemed free and fair elections.

With support from the United States, the Organization of American States, and other countries in the region, the Paraguayan people rejected an April 1996 attempt by then Army Chief General [[:en:Lino_Oviedo|Lino Oviedo]] to oust President Wasmosy.

Oviedo was nominated as the Colorado candidate for president in the 1998 election. However, when the Supreme Court upheld in April his conviction on charges related to the 1996 coup attempt, he was not allowed to run and was detained in jail. His former running mate, [[:en:Raúl_Cubas|Raúl Cubas]], became the Colorado Party's candidate, and was elected in May in elections deemed by international observers to be free and fair. One of Cubas' first acts after taking office in August was to commute Oviedo's sentence and release him. In December 1998, Paraguay's Supreme Court declared these actions unconstitutional. In this tense atmosphere, the murder of Vice President and long-time Oviedo rival [[:en:Luis_María_Argaña|Luis María Argaña]] on 23 March 1999, led the Chamber of Deputies to impeach Cubas the next day.{{Citation needed|date=March 2010}} On 26 March, eight student anti-government demonstrators were murdered, widely believed to have been carried out by Oviedo supporters. This increased opposition to Cubas, who resigned on 28 March. Senate President [[:en:Luis_González_Macchi|Luis González Macchi]], a Cubas opponent, was peacefully sworn in as president the same day.

In 2003, [[:en:Nicanor_Duarte|Nicanor Duarte]] was elected as president.

=== ප්‍රනාන්දු ලුගෝගේ මැතිවරණය ===
For the 2008 general elections, the Colorado Party was favored in polls. Their candidate was Minister of Education [[:en:Blanca_Ovelar|Blanca Ovelar]], the first woman to be nominated as a candidate for a major party in Paraguayan history. After sixty years of Colorado rule, voters chose [[:en:Fernando_Lugo|Fernando Lugo]], a former Roman Catholic Bishop and not a professional politician in civil government, and a member of the Authentic Radical Liberal Party, Paraguay's largest opposition party. Lugo was an adherent of [[:en:Liberation_theology|liberation theology]]. Lugo achieved a historic victory in Paraguay's presidential election, defeating the ruling party candidate, and ending 61 years of conservative rule. Lugo won with nearly 41% of the vote, compared to almost 31% for Blanca Ovelar of the Colorado party.&lt;ref&gt;{{Cite journal|author=Nickson, Andrew|year=2009|title=The general election in Paraguay, April 2008|journal=Journal of Electoral Studies|volume=28|issue=1|pages=145–9|doi=10.1016/j.electstud.2008.10.001}}&lt;/ref&gt; Outgoing President [[:en:Nicanor_Duarte|Nicanor Duarte Frutos]] hailed the moment as the first time in the history of the nation that a government had transferred power to opposition forces in a constitutional and peaceful fashion.{{citation needed|date=July 2021}}

Lugo was sworn in on 15 August 2008. The Lugo administration set its two major priorities as the reduction of corruption and economic inequality.&lt;ref name=&quot;state.gov&quot;&gt;{{cite web |date=15 March 2012 |title=Paraguay |url=https://2009-2017.state.gov/r/pa/ei/bgn/1841.htm#econ |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20170122194534/https://2009-2017.state.gov/r/pa/ei/bgn/1841.htm#econ |archive-date=22 January 2017 |access-date=5 October 2012 |website=State.gov}}&lt;/ref&gt;
[[File:Saludo_de_Piñera_a_Cartes_(cropped).jpg|link=https://en.wikipedia.org/wiki/File:Saludo_de_Pi%C3%B1era_a_Cartes_(cropped).jpg|thumb|2013 අගෝස්තු 15 වන දින හිටපු ජනාධිපති හොරාසියෝ කාටෙස්ගේ පදවි ප්‍රාප්තිය]]
Political instability following Lugo's election and disputes within his cabinet encouraged some renewal of popular support for the Colorado Party. Reports suggested that the businessman [[:en:Horacio_Cartes|Horacio Cartes]] became the new political figure amid disputes. Despite the US [[:en:Drug_Enforcement_Administration|Drug Enforcement Administration]]'s strong accusations against Cartes related to [[:en:Illegal_drug_trade|drug trafficking]], he continued to amass followers in the political arena.{{citation needed|date=July 2021}}

On 14 January 2011, the Colorado Party convention nominated Horacio Cartes as the presidential candidate for the party. However, the party's constitution did not allow it.{{clarify|date=April 2012}} On 21 June 2012, [[:en:Impeachment_of_Fernando_Lugo|impeachment proceedings against President Lugo]] began in the country's lower house, which was controlled by his opponents. Lugo was given less than twenty-four hours to prepare for the proceedings and only two hours in which to mount a defense.&lt;ref name=&quot;Guardian&quot;&gt;{{cite news|url=https://www.theguardian.com/commentisfree/2012/jun/22/washington-fernando-lugo-ouster-paraguay|title=What will Washington do about Fernando Lugo's ouster in Paraguay?|last=Weisbrot|first=Mark|date=22 June 2012|newspaper=[[The Guardian]]|access-date=23 June 2012|archive-url=https://web.archive.org/web/20140910143002/http://www.theguardian.com/commentisfree/2012/jun/22/washington-fernando-lugo-ouster-paraguay|archive-date=10 September 2014|url-status=live}}&lt;/ref&gt; Impeachment was quickly approved and the resulting trial in Paraguay's Senate, also controlled by the opposition, ended with the removal of Lugo from office and Vice President Federico Franco assuming the duties of president.&lt;ref name=&quot;CNN22&quot;&gt;{{cite news|url=http://www.cnn.com/2012/06/22/world/americas/paraguay-president/index.html|title=Paraguayan Senate removes president|last=Castillo|first=Mariano|date=22 June 2012|access-date=22 June 2012|archive-url=https://web.archive.org/web/20120623040625/http://www.cnn.com/2012/06/22/world/americas/paraguay-president/index.html|archive-date=23 June 2012|publisher=CNN|url-status=live}}&lt;/ref&gt; Lugo's rivals blamed him for the deaths of 17&amp;nbsp;people – eight police officers and nine farmers – in armed clashes after police were ambushed by armed peasants when enforcing an eviction order against rural trespassers.&lt;ref&gt;{{cite news|url=https://www.reuters.com/article/us-paraguay-lugo-idUSBRE85K13N20120621|title=Paraguay's president vows to face impeachment effort|last=Desantis|first=Daniela|date=21 June 2012|work=[[Reuters]]|access-date=21 June 2012|archive-url=https://web.archive.org/web/20130208094438/http://www.reuters.com/article/2012/06/21/us-paraguay-lugo-idUSBRE85K13N20120621|archive-date=8 February 2013|edition=US|url-status=live}}&lt;/ref&gt;

On 14 May 2011, Paraguay celebrated its [[:en:Paraguay_Bicentennial|bicentenary]] on the 200th anniversary of independence from the Spanish Empire as a sovereign state.

Lugo's supporters gathered outside Congress to protest the decision as a &quot;politically motivated coup d'état&quot;.&lt;ref name=&quot;CNN22&quot; /&gt; Lugo's removal from office on 22&amp;nbsp;June 2012 is considered by [[:en:UNASUR|UNASUR]] and other neighboring countries, especially those currently governed by leftist leaders, as a coup d'état.&lt;ref&gt;{{cite web |date=22 June 2012 |title=COMUNICADO UNASUR Asunción, 22 de Junio de 2012 |url=http://www.unasursg.org/index.php?option=com_content&amp;view=article&amp;id=698%3Acomunicado-asuncion-22-de-junio-de-2012&amp;catid=68%3Acomunicados&amp;Itemid=346 |url-status=dead |archive-url=https://web.archive.org/web/20120627050748/http://www.unasursg.org/index.php?option=com_content&amp;view=article&amp;id=698:comunicado-asuncion-22-de-junio-de-2012&amp;catid=68:comunicados&amp;Itemid=346 |archive-date=27 June 2012 |access-date=23 June 2012 |publisher=UNASUR |language=es}}&lt;/ref&gt; However, the Organization of American States, which sent a mission to Paraguay to gather information, concluded that the impeachment process was not a coup d'état, as it had been carried out in accordance with the [[:en:Constitution_of_Paraguay|Constitution of Paraguay]].&lt;ref&gt;Halvorssen, Thor, ''[https://www.forbes.com/sites/thorhalvorssen/2012/07/03/paraguay-is-not-honduras/#57bce3c72308 Paraguay is not Honduras: President Lugo's Impeachment was not a Coup] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20180730203938/https://www.forbes.com/sites/thorhalvorssen/2012/07/03/paraguay-is-not-honduras/#57bce3c72308|date=30 July 2018}}'', Forbes.com, 3 July 2012, retrieved 30 July 2018&lt;/ref&gt;

=== වර්තමාන දිනය ===
From August 2013 to 15 August 2018, the [[:en:President_of_Paraguay|President of Paraguay]] was [[:en:Horacio_Cartes|Horacio Cartes]].&lt;ref&gt;{{cite news|url=https://www.nytimes.com/2013/04/22/world/americas/horacio-cartes-wins-paraguays-presidential-election.html|title=Conservative Tobacco Magnate Wins Presidential Race in Paraguay|last=Romero|first=Simon|date=22 April 2013|work=The New York Times|access-date=7 April 2021|archive-url=https://web.archive.org/web/20171102234322/http://www.nytimes.com/2013/04/22/world/americas/horacio-cartes-wins-paraguays-presidential-election.html|archive-date=2 November 2017|url-status=live}}&lt;/ref&gt; Since 15 August 2018, the [[:en:President_of_Paraguay|President of Paraguay]] has been [[:en:Mario_Abdo_Benítez|Mario Abdo Benítez]]. They are both from the conservative [[:en:Colorado_Party_(Paraguay)|Colorado Party]].&lt;ref&gt;{{cite news|url=https://www.bbc.com/news/world-latin-america-45200965|title=New Paraguayan President Abdo Benítez sworn in|date=15 August 2018|work=BBC News|access-date=1 April 2021|archive-url=https://web.archive.org/web/20210415203558/https://www.bbc.com/news/world-latin-america-45200965|archive-date=15 April 2021|url-status=live}}&lt;/ref&gt; President Mario Abdo enjoyed a close relationship with the Brazilian far-right president (in power 2019–2022), [[:en:Jair_Bolsonaro|Jair Bolsonaro]].&lt;ref&gt;{{cite news|url=https://www.reuters.com/article/us-paraguay-president-idUSKCN1V421O|title=Paraguayan president's popularity plummets amid Brazil-linked political crisis|last=Cristaldo|first=Mariel|date=14 August 2019|work=reuters.com|access-date=1 June 2021|archive-url=https://web.archive.org/web/20210602215301/https://www.reuters.com/article/us-paraguay-president-idUSKCN1V421O|archive-date=2 June 2021|url-status=live}}&lt;/ref&gt; In February 2019, President Mario Abdo Benitez was at Bolsonaro's side when Bolsonaro praised Paraguayan military dictator Alfredo Stroessner, calling him &quot;a man of vision&quot;.&lt;ref&gt;{{cite news|url=https://abcnews.go.com/International/wireStory/brazils-bolsonaro-praises-late-paraguay-dictator-stroessner-61386307|title=Brazil's Bolsonaro praises late Paraguay dictator Stroessner|access-date=1 June 2021|archive-url=https://web.archive.org/web/20210602214208/https://abcnews.go.com/International/wireStory/brazils-bolsonaro-praises-late-paraguay-dictator-stroessner-61386307|archive-date=2 June 2021|website=[[ABC News (United States)|ABC News]]|url-status=live}}&lt;/ref&gt; In 2021, Paraguay became the first country in South America to produce electric energy in its [[:en:100%_renewable_energy|100% renewable energy]] supply. In May 2023, [[:en:Santiago_Peña|Santiago Peña]] of the long-ruling Colorado Party, won the presidential [[:en:2023_Paraguayan_general_election|election]] to succeed Mario Abdo as the next [[:en:President_of_Paraguay|President of Paraguay]].&lt;ref&gt;{{cite news|url=https://www.aljazeera.com/news/2023/5/3/amid-protests-authorities-uphold-legitimacy-of-paraguay-election|title=Amid protests, authorities uphold legitimacy of Paraguay election|access-date=26 May 2023|archive-url=https://web.archive.org/web/20230603212859/https://www.aljazeera.com/news/2023/5/3/amid-protests-authorities-uphold-legitimacy-of-paraguay-election|archive-date=3 June 2023|language=en|website=[[Al Jazeera Media Network|al Jazeera]] (aljazeera.com)|url-status=live}}&lt;/ref&gt; On 15 August 2023, Santiago Peña was sworn in as Paraguay's new president.&lt;ref&gt;{{cite news|url=https://www.reuters.com/world/americas/new-paraguayan-president-santiago-pena-sworn-2023-08-15/|title=Paraguay's President Pena sworn in, Taiwan VP in attendance|last1=Desantis|first1=Daniela|date=16 August 2023|work=Reuters|access-date=18 August 2023|archive-url=https://web.archive.org/web/20230818142608/https://www.reuters.com/world/americas/new-paraguayan-president-santiago-pena-sworn-2023-08-15/|archive-date=18 August 2023|last2=Elliott|first2=Lucinda|language=en|last3=Elliott|first3=Lucinda|url-status=live}}&lt;/ref&gt;

== යොමු කිරීම් ==
&lt;references /&gt;</text>
      <sha1>i6zg3fn6a5nzvdcmv5w4bol51iwomk5</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>752938</id>
      <parentid>752937</parentid>
      <timestamp>2025-07-03T06:19:59Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>BuddhikaW88</username>
        <id>37808</id>
      </contributor>
      <comment>/* 20 වන සියවස */</comment>
      <origin>752938</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="64596" sha1="37hehgat59kodd9lmnw57yv2yks5cdy" xml:space="preserve">
=== පූර්ව යටත් විජිත යුගය ===
ස්පාඤ්ඤ ජාතිකයන් පැමිණීමට පෙර අවම වශයෙන් සහස්‍රයක්වත් නැගෙනහිර පැරගුවේ ආදිවාසී ගුවාරානි ජනයා ජීවත් වූහ.&lt;ref&gt;{{cite web |title=Guarani Society |url=https://web.archive.org/web/20060925035916/http://lucy.ukc.ac.uk/EthnoAtlas/Hmar/Cult_dir/Culture.7843 |access-date=2025-05-17 |website=web.archive.org}}&lt;/ref&gt; බටහිර පැරගුවේ, ග්‍රාන් චාකෝ, නාමිකයන් විසින් ජනාවාස කරන ලද අතර, ඔවුන්ගෙන් වඩාත් කැපී පෙනුනේ ගුවායිකුරු ජනයා ය. පැරගුවේ ගඟ දළ වශයෙන් නැගෙනහිරින් කෘෂිකාර්මික ගුවාරානි ජනතාව සහ ග්‍රාන් චාකෝ හි බටහිරින් සංචාරක සහ අර්ධ සංචාරක ජනතාව අතර බෙදුම් රේඛාව විය. ගුවාර්කුරු නාමිකයන් ඔවුන්ගේ රණශූර සම්ප්‍රදායන් සඳහා ප්‍රසිද්ධ වූ අතර 19 වන සියවසේ අග භාගය වන තෙක් සම්පූර්ණයෙන්ම සන්සුන් නොවීය.&lt;ref&gt;The Editors of Encyclopaedia Britannica. &quot;Mbayá&quot;. ''Encyclopedia Britannica'', 15 February 2007, https://www.britannica.com/topic/Mbaya. Accessed 17 May 2025&lt;/ref&gt; මෙම ආදිවාසී ගෝත්‍ර ඔවුන්ගේ ප්‍රධාන බෙදීම්වල පදනම් වූ වෙනස් භාෂා පවුල් පහකට අයත් විය.&lt;ref name=&quot;:1&quot;&gt;{{Cite web |last=Barba |first=Paula López |date=2023-08-25 |title=El guaraní paraguayo, la lengua de la resistencia |url=https://elpais.com/america-futura/2023-08-25/el-guarani-paraguayo-la-lengua-de-la-resistencia.html |access-date=2025-05-17 |website=El País América |language=es}}&lt;/ref&gt;&lt;ref name=&quot;:2&quot;&gt;Miller, Mark D.H., Webb, Kempton E., Martin, Gene E.. &quot;Gran Chaco&quot;. Encyclopedia Britannica, 12 May. 2025, https://www.britannica.com/place/Gran-Chaco. Accessed 17 May 2025&lt;/ref&gt; විවිධ භාෂා කතා කරන කණ්ඩායම් සාමාන්‍යයෙන් සම්පත් සහ භූමි සම්බන්ධයෙන් තරඟකාරී විය. මෙම පවුල්වල ශාඛා වල භාෂා කතා කිරීමෙන් ඔවුන් තවදුරටත් ගෝත්‍රවලට බෙදා ඇත. අද වන විට වෙනම ජනවාර්ගික භාෂාමය කණ්ඩායම් 17 ක් පවතී.&lt;ref name=&quot;:1&quot; /&gt;&lt;ref name=&quot;:2&quot; /&gt;

=== යටත් විජිත යුගය ===
මෙම ප්‍රදේශයේ පළමු යුරෝපීයයන් 1516 දී ස්පාඤ්ඤ ගවේෂකයන් විය.&lt;ref name=&quot;eec&quot;&gt;{{cite report|author=Sacks, Richard S.|section=Early explorers and conquistadors|editor1-last=Hanratty|editor1-first=Dannin M.|editor2-last=Meditz|editor2-first=Sandra W.|year=1988|title=Paraguay: A country study|location=Washington, DC|publisher=U.S. [[Library of Congress]] / [[Government Printing Office|GPO]]|url=http://countrystudies.us/paraguay/2.htm|url-status=live|access-date=19 September 2009|archive-url=https://web.archive.org/web/20110919163833/http://countrystudies.us/paraguay/2.htm|archive-date=19 September 2011}}&lt;/ref&gt; ස්පාඤ්ඤ ගවේෂක ජුවාන් ද සලාසාර් ද එස්පිනෝසා 1537 අගෝස්තු 15 වන දින අසුන්සියොන් ජනාවාසය ආරම්භ කළේය. අවසානයේ නගරය පැරගුවේ ස්පාඤ්ඤ යටත් විජිත පළාතක මධ්‍යස්ථානය බවට පත්විය.

දකුණු ඇමරිකාවේ මෙම කොටසේ ජේසු නිකායික මෙහෙයුම් සහ ජනාවාස මගින් ස්වාධීන ක්‍රිස්තියානි ඉන්දියානු ජාතියක්&lt;ref name=&quot;cite wdl|#2581&quot;&gt;{{cite web |year=1732 |title=Paraguariae Provinciae Soc. Jesu cum Adiacentibg. Novissima Descriptio |trans-title=A Current Description of the Province of the Society of Jesus in Paraguay with Neighboring Areas |url=http://www.wdl.org/en/item/2581/ |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20210428011358/http://www.wdl.org/en/item/2581/ |archive-date=28 April 2021 |access-date=8 September 2015 |language=la |via=[[World Digital Library]]}}&lt;/ref&gt; නිර්මාණය කිරීමේ උත්සාහයක් දහඅටවන සියවසේදී සිදු කරන ලදී. ස්පාඤ්ඤ මෙහෙයුම් වලදී ගුවාරානි ජනගහනය එක්රැස් කිරීමට සහ ස්පාඤ්ඤ පදිංචිකරුවන් සහ පෘතුගීසි වහල් කොල්ලකරුවන් වන බැන්ඩෙයිරන්ට්ස් විසින් ක්‍රිස්තියානි ආගමට හැරවීමට උත්සාහ කිරීමට අමතරව, ගුවාරානි ජනගහනය අථත්‍ය වහල්භාවයෙන් ආරක්ෂා කිරීමට ඔවුන් ජේසු නිකායික අඩු කිරීම් වර්ධනය කළහ. පැරගුවේහි කතෝලික ධර්මය ආදිවාසී ජනයාගේ බලපෑමට ලක් විය: සමමුහුර්ත ආගම ස්වදේශීය අංග අවශෝෂණය කර ඇත. 1767 දී ස්පාඤ්ඤ කිරීටය විසින් ජේසු නිකායිකයින් පලවා හරින තෙක්, නැගෙනහිර පැරගුවේ වසර 150 ක් පමණ රෙඩියුසියෝන්වරු සමෘද්ධිමත් වූහ.&lt;ref&gt;{{Cite book |last=Ganson |first=Barbara Anne |url=https://www.google.com/books/edition/The_Guaran%C3%AD_under_Spanish_Rule_in_the_R/CG7fscxlgpUC?hl=en&amp;gbpv=1&amp;dq=isbn:9780804754958&amp;printsec=frontcover |title=The Guaraní under Spanish Rule in the Río de la Plata |date=2003 |publisher=Stanford University Press |isbn=978-0-8047-5495-8 |language=en}}&lt;/ref&gt; 18 වන සියවසේ ලා සැන්ටිසිමා ට්‍රිනිඩෑඩ් ද පරානා සහ ජෙසුස් ද තවරන්ගු යන ජේසු නිකායික දූත මණ්ඩල දෙකක නටබුන් යුනෙස්කෝව විසින් ලෝක උරුම ස්ථාන ලෙස නම් කර ඇත.

බටහිර පැරගුවේහි, ස්පාඤ්ඤ ජනාවාසකරණය සහ ක්‍රිස්තියානි ධර්මය 16 වන සියවසේ සිට සංචාරක ගුයිකුරු සහ අනෙකුත් නාමිකයන් විසින් දැඩි ලෙස ප්‍රතිරෝධය දක්වන ලදී. මෙම ජනයාගෙන් බොහෝ දෙනෙක් 18 වන සහ 19 වන සියවස් වලදී මෙස්ටිසෝ ජනගහනයට අවශෝෂණය කර ගත්හ.

=== ෆ්‍රැන්සියාවේ නිදහස සහ පාලනය ===
[[File:José_Gaspar_Rodríguez_de_Francia.jpg|link=https://en.wikipedia.org/wiki/File:Jos%C3%A9_Gaspar_Rodr%C3%ADguez_de_Francia.jpg|වම|thumb|පැරගුවේ රාජ්‍යයේ පළමු ඒකාධිපතියා වූ හොසේ ගැස්පර් රොඩ්‍රිගුස් ද ෆ්‍රැන්සියා]]
පැරගුවේ 1811 මැයි 14 වන දින ප්‍රාදේශීය ස්පාඤ්ඤ පරිපාලනය පෙරලා දැමීය. පැරගුවේහි පළමු ආඥාදායකයා වූයේ 1814 සිට 1840 දී ඔහුගේ මරණය දක්වා ඉතා සුළු බාහිර සම්බන්ධතා හෝ බලපෑමකින් පැරගුවේ පාලනය කළ ජෝස් ගැස්පර් රොඩ්‍රිගුස් ද ෆ්‍රැන්සියා ය.&lt;ref&gt;{{Cite web |title=Britain and the Paraguayan dictatorship, c. 1820-1840* |url=https://ora.ox.ac.uk/objects/uuid:3b1cd500-6c0f-4b17-8569-5fcd753d00da/files/rx633f1701}}&lt;/ref&gt; ඔහු අදහස් කළේ ජිනීවන් න්‍යායාචාර්ය ජීන්-ජැක් රූසෝගේ සමාජ ගිවිසුම මත පදනම් වූ මනෝරාජික සමාජයක් නිර්මාණය කිරීමටයි.&lt;ref&gt;{{cite web |title=War of the Triple Alliance |url=http://warofthepacific.com/warofthetriplealliance.htm |archive-url=https://web.archive.org/web/20140807073919/http://warofthepacific.com/warofthetriplealliance.htm |archive-date=7 August 2014 |access-date=14 November 2010 |website=War of the Pacific (warofthepacific.com)}}&lt;/ref&gt; රොඩ්රිගස් ඩි ෆ්‍රැන්සියා එල් සුප්‍රීමො යන ​​අන්වර්ථ නාමයෙන් හඳුන්වන ලදී.

කතෝලික පල්ලියේ බලතල බෙහෙවින් අඩු කරන නව නීති රොඩ්‍රිගස් ද ෆ්‍රැන්සියා විසින් ස්ථාපිත කරන ලද අතර (කතෝලික ධර්මය එවකට ස්ථාපිත රාජ්‍ය ආගමක් විය) සහ කැබිනට් මණ්ඩලය, යටත් විජිත පුරවැසියන් එකිනෙකා සමඟ විවාහ වීම තහනම් කළ අතර, යටත් විජිත යුගයේ ප්‍රභූන්ගේ බලය බිඳ දැමීමට සහ මිශ්‍ර-ජාතියක් හෝ මෙස්ටිසෝ සමාජයක් නිර්මාණය කිරීමට ඔවුන්ට කළු ජාතිකයන්, මුලටෝවරුන් හෝ ස්වදේශිකයන් පමණක් විවාහ කර ගැනීමට අවසර දුන්නේය.&lt;ref&gt;{{cite news|url=https://www.nytimes.com/2012/03/12/world/americas/in-paraguay-indigenous-language-with-unique-staying-power.html|title=In Paraguay, indigenous language with unique staying power|last1=Romero|first1=Simon|date=12 March 2012|newspaper=[[The New York Times]]|access-date=5 October 2015|archive-url=https://web.archive.org/web/20150930235457/http://www.nytimes.com/2012/03/12/world/americas/in-paraguay-indigenous-language-with-unique-staying-power.html|archive-date=30 September 2015|url-status=live}}&lt;/ref&gt; ඔහු පැරගුවේ සහ දකුණු ඇමරිකාවේ සෙසු ප්‍රදේශ අතර සබඳතා කපා හැරියේය. ෆ්‍රැන්සියාගේ නිදහස සීමා කිරීම නිසා, ෆුල්ජෙන්සියෝ යෙග්‍රොස් සහ තවත් නිදහස් යුගයේ නායකයින් කිහිප දෙනෙකු 1820 දී ෆ්‍රැන්සියාට එරෙහිව කුමන්ත්‍රණයක් සැලසුම් කළ අතර, කුමන්ත්‍රණය සොයාගත් ෆුල්ජෙන්සියෝ යෙග්‍රොස් එහි නායකයින් මරණ දඬුවම නියම කළේය හෝ ජීවිතාන්තය දක්වා සිරගත කළේය.&lt;ref&gt;{{cite encyclopedia |title=Colonial period |encyclopedia=[[Encyclopedia Britannica]] |url=https://www.britannica.com/place/Paraguay |access-date=5 January 2021 |archive-url=https://web.archive.org/web/20201225183757/https://www.britannica.com/place/Paraguay |archive-date=25 December 2020 |department=Paraguay |url-status=live}}&lt;/ref&gt;

=== ලෝපෙස් පවුලේ පාලනය ===
[[File:1864_Mitchell_Map_of_Brazil,_Bolivia_and_Chili_-_Geographicus_-_SouthAmericaSouth-mitchell-1864.jpg|link=https://en.wikipedia.org/wiki/File:1864_Mitchell_Map_of_Brazil,_Bolivia_and_Chili_-_Geographicus_-_SouthAmericaSouth-mitchell-1864.jpg|thumb|කලාපයේ දේශපාලන සිතියම, 1864]]
1840 දී ෆ්‍රැන්සියාගේ මරණයෙන් පසු, 1841 දී කාලෝස් ඇන්ටෝනියෝ ලෝපෙස් (රොඩ්‍රිගුස් ද ෆ්‍රැන්සියාගේ බෑණනුවන් යැයි කියනු ලැබේ) බලයට පත් වන තෙක්, පැරගුවේ නව ජුන්ටා මිලිටරියක් යටතේ විවිධ හමුදා නිලධාරීන් විසින් පාලනය කරන ලදී. ලෝපෙස් පැරගුවේ නවීකරණය කර එය විදේශ වාණිජ කටයුතු සඳහා විවෘත කළේය. ඔහු ආර්ජන්ටිනාව සමඟ ආක්‍රමණශීලී නොවන ගිවිසුමක් අත්සන් කළ අතර 1842 දී පැරගුවේ නිදහස නිල වශයෙන් ප්‍රකාශ කළේය. 1862 දී ලෝපෙස්ගේ මරණයෙන් පසු බලය ඔහුගේ වැඩිමහල් පුත් ෆ්‍රැන්සිස්කෝ සොලනෝ ලෝපෙස් වෙත මාරු විය.

ලෝපෙස් පවුලේ පාලන තන්ත්‍රය නිෂ්පාදන හා බෙදා හැරීමේ පැතිරුණු සහ දෘඩ මධ්‍යවාදය මගින් සංලක්ෂිත විය. රාජ්‍ය හා පෞද්ගලික ක්ෂේත්‍ර අතර කිසිදු වෙනසක් නොතිබූ අතර, ලෝපෙස් පවුල රට පාලනය කළේ එය විශාල වතුයායක් ලෙස සලකමිනි.&lt;ref&gt;{{cite report|title=Carlos Antonio López|date=December 1988|series=Library of Congress Country Studies|publisher=U.S. [[Library of Congress]]|url=http://lcweb2.loc.gov/cgi-bin/query/r?frd/cstdy:@field(DOCID+py0019)|access-date=30 December 2005|archive-url=https://web.archive.org/web/20170816005342/http://lcweb2.loc.gov/cgi-bin/query/r?frd%2Fcstdy%3A%40field%28DOCID+py0019%29|archive-date=16 August 2017}}&lt;/ref&gt;

රජය සියලු අපනයන සඳහා පාලනය ක්‍රියාත්මක කළේය. යර්බා මේට් සහ වටිනා දැව නිෂ්පාදන අපනයනය පැරගුවේ සහ බාහිර ලෝකය අතර වෙළඳ සමතුලිතතාවය පවත්වා ගෙන ගියේය.&lt;ref&gt;{{worldhistory|section=1665|quote=Page 630}}&lt;/ref&gt; පැරගුවේ රජය අතිශයින්ම ආරක්ෂණවාදී වූ අතර, කිසි විටෙකත් විදේශයන්ගෙන් ණය ලබා නොගත් අතර ආනයනික විදේශීය නිෂ්පාදන සඳහා ඉහළ තීරුබදු අය කළේය. මෙම ආරක්ෂණවාදය සමාජය ස්වයංපෝෂිත කළ අතර, එය ආර්ජන්ටිනාව සහ බ්‍රසීලය අත්විඳින ලද ණය ද වළක්වා ගත්තේය. වහල්භාවය විශාල සංඛ්‍යාවක් නොතිබුණද, 1844 වන තෙක්, නව ආණ්ඩුක්‍රම ව්‍යවස්ථාවෙන් එය නීත්‍යානුකූලව අහෝසි කරන තෙක් පැරගුවේහි පැවතුනි.&lt;ref name=&quot;rbcg1933&quot;&gt;{{cite book |last1=Cunninghame Graham |first1=Robert Bontine |author1-link=Robert Bontine Cunninghame Graham |title=Portrait of a Dictator: Francisco Solano López |publisher=William Heinemann Ltd. |year=1933 |location=London}}&lt;/ref&gt;{{rp|39–40}}

කාලෝස් ඇන්ටෝනියෝ ලෝපෙස්ගේ පුත් ෆ්‍රැන්සිස්කෝ සොලානෝ ලෝපෙස් 1862 දී ජනාධිපති-ඒකාධිපතියා ලෙස තම පියා වෙනුවට පත් වූ අතර සාමාන්‍යයෙන් ඔහුගේ පියාගේ දේශපාලන ප්‍රතිපත්ති දිගටම කරගෙන ගියේය. දෙදෙනාම පැරගුවේ &quot;ප්‍රජාතන්ත්‍රවාදී සහ ජනරජ&quot; ලෙස ජාත්‍යන්තර ප්‍රතිරූපයක් ලබා දීමට කැමති වූ නමුත් ඇත්ත වශයෙන්ම, පාලක පවුලට පල්ලිය සහ විද්‍යාල ඇතුළුව රටේ සියලුම මහජන ජීවිතය සම්පූර්ණයෙන්ම පාහේ පාලනය කිරීමට හැකි විය.&lt;ref name=&quot;rbcg1933&quot; /&gt;{{rp|41–42}}

මිලිටරිමය වශයෙන්, කාලෝස් ඇන්ටෝනියෝ ලෝපෙස් කර්මාන්තය සහ පැරගුවේ හමුදාව නවීකරණය කර පුළුල් කළ අතර හුමයිටා බලකොටුව සංවර්ධනය කිරීමෙන් පැරගුවේ උපායමාර්ගික ආරක්ෂක විශාල වශයෙන් ශක්තිමත් කළේය.&lt;ref&gt;Robert Cowley, ''The Reader's Encyclopedia to Military History''. New York, New York: Houston Mifflin, 1996. Page 479.&lt;/ref&gt; රජය විදේශීය කාර්මික ශිල්පීන් 200 කට වැඩි පිරිසක් බඳවා ගත් අතර, ඔවුන් පුළුල් වන වානේ, රෙදිපිළි, කඩදාසි සහ තීන්ත, නාවික ඉදිකිරීම්, ආයුධ සහ වෙඩි බෙහෙත් කර්මාන්ත සඳහා ආධාර කිරීම සඳහා විදුලි පණිවුඩ මාර්ග සහ දුම්රිය මාර්ග ස්ථාපනය කළහ. 1850 දී නිම කරන ලද යිබිකුයි වාත්තු කර්මාන්ත ශාලාව, සියලු කැලිබර් වල කාලතුවක්කු, මෝටාර් සහ උණ්ඩ නිෂ්පාදනය කළේය. ගංගා යුද නැව් ඉදිකරන ලද්දේ අසුන්සියොන් නැව් අංගනවල ය. විශේෂයෙන් අපා ගඟ දිගේ සහ ග්‍රාන් චාකෝ හි බලකොටු ඉදිකරන ලදී.&lt;ref name=&quot;Hooker&quot;&gt;Hooker, T.D., 2008, The Paraguayan War, Nottingham: Foundry Books, {{ISBN|1901543153}}&lt;/ref&gt;{{rp|22}} කාලෝස් ඇන්ටෝනියෝ ලෝපෙස්ගේ අභාවයෙන් පසුව, මෙම ව්‍යාපෘති ඔහුගේ පුත් ෆ්‍රැන්සිස්කෝ සොලානෝ යටතේ දිගටම පැවතුනි.

සමාජ-ආර්ථික සංවර්ධනය සම්බන්ධයෙන් ගත් කල, රට &quot;දකුණු ඇමරිකාවේ වඩාත්ම දියුණු ජනරජය&quot; ලෙස නම් කරන ලදී, විශේෂයෙන් බ්‍රිතාන්‍ය විනිසුරු සහ දේශපාලනඥයා වූ සර් රොබට් ෆිලිමෝර් විසින්.&lt;ref&gt;Robert Phillimore (1860), ''A Statement of the Facts of the Controversy Between the Governments of Great Britain and Paraguay'', page 2. William Moore Printing, Washington D.C., USA.&lt;/ref&gt;

යුද්ධයට පෙර සහ යුද්ධය අතරතුර පැරගුවේ හමුදාවේ ලුතිනන් කර්නල් ඉංජිනේරු ජෝර්ජ් තොම්සන්ට අනුව, ලෝපෙස්ගේ රජය පැරගුවේට සාපේක්ෂව හොඳ එකක් විය:{{blockquote|ඔහුගේ (ඇන්ටෝනියෝ ලෝපෙස්) පාලන සමයේදී පැරගුවේ පුරා ජීවිතය සහ දේපළ මෙතරම් සුරක්ෂිතව පැවතියේ ලෝකයේ වෙනත් කිසිදු රටක විය නොහැක. අපරාධ පාහේ නොදන්නා දෙයක් වූ අතර, සිදු වූ විට වහාම අනාවරණය වී දඬුවම් කරන ලදී. බොහෝ දෙනා, සමහර විට, වඩාත්ම සතුටින් සිටි අය විය හැකිය. ජීවනෝපායක් ලබා ගැනීම සඳහා ඔවුන්ට කිසිදු වැඩක් කිරීමට අපහසු විය. සෑම පවුලකටම තමන්ගේම භූමියේ තමන්ගේම නිවසක් හෝ පැල්පතක් තිබුණි. ඔවුන් දින කිහිපයකින් තමන්ගේම පරිභෝජනය සඳහා ප්‍රමාණවත් දුම්කොළ, බඩ ඉරිඟු සහ මැන්ඩියෝකා වගා කළහ [...]. සෑම පැල්පතකම දොඩම් වත්තක් [...] සහ එළදෙනුන් කිහිප දෙනෙකු ද සිටි බැවින්, ඔවුන් වසර පුරාම පාහේ සුළු අවශ්‍යතාවයකින් සිටියහ [...]. ඇත්ත වශයෙන්ම, ඉහළ පන්ති යුරෝපීය ක්‍රමයට වඩා ජීවත් විය...|ජෝර්ජ් තොම්සන්, සී.ඊ.&lt;ref&gt;{{cite book |last1 = Thompson | first1=George |year=1869
 |title = The War in Paraguay: With a historical sketch of the country and its people and notes upon the military engineering of the war. |publisher = Longmans and Green Co. |location = London |page=10}}&lt;/ref&gt;}}

=== පැරගුවේ යුද්ධය (1864–1870) ===
[[File:FRANCISCO_SOLANO_LOPEZ_(From_a_Photograph_taken_in_1859).jpg|link=https://en.wikipedia.org/wiki/File:FRANCISCO_SOLANO_LOPEZ_(From_a_Photograph_taken_in_1859).jpg|thumb|ෆ්‍රැන්සිස්කෝ සොලානෝ ලෝපෙස්]]
1864 ඔක්තෝබර් 12 වන දින, පැරගුවේ අවසාන නිවේදන නොතකා, බ්‍රසීලය (ජෙනරාල් බාර්ටොලෝම් මිට්‍රේ යටතේ ආර්ජන්ටිනා රජය සහ ජෙනරාල් වෙනන්සියෝ ෆ්ලෝරස්ගේ නායකත්වයෙන් යුත් කැරලිකාර උරුගුවේ කොලරාඩෝස් සමඟ සන්ධානගත විය) එකල රජය පෙරලා දැමීම සඳහා උරුගුවේ ජනරජය ආක්‍රමණය කළේය (එය ලෝපෙස්ගේ මිත්‍රයෙකු වූ බ්ලැන්කෝ පක්ෂයේ පාලනය යටතේ විය),{{efn|The Blanco Party of Uruguay, hardline right wing and reactionary at those days, was in the Uruguayan Government during the outbreak of the war and were allies of the Paraguayan Government.&lt;ref&gt;{{cite book |first=Luis Alberto |last=de&amp;nbsp;Herrera |year=1927 |title=El Drama del 65 – La Culpa Mitrista |pages=11–33 |publisher=Bareiro y Ramos |location=Montevideo, Uruguay}} — classic book by Blanco leader&lt;/ref&gt;}} මේ අනුව පැරගුවේ යුද්ධය ආරම්භ විය.{{efn|[[Richard Francis Burton|Burton]], a witness of the conflict, marks this date (12–16 October 1864) as the real beginning of the war. He writes (and it is the most logic account, considering the facts): ''The Brazilian Army invades the [[Banda Oriental]], despite the protestations of President López, who declared that such invasion would be held a &quot;casus belli&quot;''.&lt;ref&gt;{{cite book |first=Richard Francis, Sir |last=Burton |author-link=Richard Francis Burton |year=1870 |title=Letters from the Battlefields of Paraguay |page=76 |publisher=Tinsley Brothers |location=London}}&lt;/ref&gt;}}

ජනරජයේ මාර්ෂල් ෆ්‍රැන්සිස්කෝ සොලානෝ ලෝපෙස්ගේ නායකත්වයෙන් යුත් පැරගුවේ ජාතිකයන් 1864 දෙසැම්බර් 15 වන දින මැටෝ ග්‍රෝසෝට පහර දීමෙන් පළිගත් අතර පසුව 1865 මාර්තු 23 වන දින ආර්ජන්ටිනාවට එරෙහිව යුද්ධ ප්‍රකාශ කළහ. බ්ලැන්කෝ රජය පෙරලා දමා 1865 පෙබරවාරි 22 වන දින ජෙනරාල් වෙනන්සියෝ ෆ්ලෝරස් යටතේ කොලරාඩෝ රජයක් විසින් ප්‍රතිස්ථාපනය කරන ලදී. පසුව, ආර්ජන්ටිනා ජනරජය, බ්‍රසීල අධිරාජ්‍යය සහ උරුගුවේ ජනරජය 1865 මැයි 1 වන දින පැරගුවේ රජයට එරෙහිව ත්‍රිත්ව සන්ධානයේ රහස් ගිවිසුමට අත්සන් තැබීය.&lt;ref&gt;{{cite book |author=Pomer, León |title=La Guerra del Paraguay: Estado, política y negocios |publisher=Editorial Colihue |year=2008 |location=Buenos Aires, Argentina |pages=240–241 |language=es}}&lt;/ref&gt;

1866 මැයි 24 වන දින, ටුයුටි සටනේදී පැරගුවේ ප්‍රහාරයක් මිත්‍ර පාක්ෂිකයින් විසින් මැඩපැවැත්වූ විට මිනිසුන් 6,000 ක් අහිමි විය. එය යුද්ධය අතරතුර දකුණු ඇමරිකාවේ ලේ වැකි සටන ලෙස සලකුණු විය.

පැරගුවේ ජාතිකයන් දරුණු ප්‍රතිරෝධයක් දැක්වූ නමුත් අවසානයේ 1870 දී සෙරෝ කෝරා සටනේදී පරාජයට පත් වූ අතර එහිදී මාෂල් සොලානෝ ලෝපෙස් යටත් වීම ප්‍රතික්ෂේප කර සටනේදී මිය ගියේය.&lt;ref&gt;{{cite book |author=Hooker, T.D. |title=The Paraguayan War |publisher=Foundry Books |year=2008 |isbn=978-1901543155 |location=Nottingham, UK |pages=105–108}}&lt;/ref&gt; ඇමරිකානු ඉතිහාසයේ ලේ වැකි ජාත්‍යන්තර ගැටුම ලෙස පවතින මෙම යුද්ධයේ සැබෑ හේතු තවමත් බෙහෙවින් විවාදාත්මක ය.{{efn|The classical view asserts that Francisco Solano López's expansionist and hegemonic views are the main reason for the outbreak of the conflict. The traditional Paraguayan view, held by the &quot;''lopistas''&quot; (supporters of Solano López in Paraguay and elsewhere), holds that Paraguay acted in self-defense and for the protection of the equilibrium of the Plate Basin. This view is usually contested by the &quot;''anti-lopistas''&quot; (known in Paraguay as &quot;''legionarios''&quot;), who favored the &quot;Triple Alliance&quot;. Revisionist views from right and left national populists put a great emphasis on the influence of the British Empire, a view that a majority of historians reject.{{citation needed|date=June 2023}}}}[[File:TuyutiDetail.jpg|link=https://en.wikipedia.org/wiki/File:TuyutiDetail.jpg|thumb|ටුයුටි සටන, 1866 මැයි]]
පැරගුවේ රාජ්‍යය තම භූමියෙන් 25–33% ක් ආර්ජන්ටිනාවට සහ බ්‍රසීලයට අහිමි කර, දැවැන්ත යුද ණයක් ගෙවා, එහි අභ්‍යන්තර අයවැය ස්ථාවර කිරීම සඳහා විශාල ජාතික දේපළ විකුණා දැමීය. යුද්ධයේ නරකම ප්‍රතිවිපාකය වූයේ ජනගහනයේ ව්‍යසනකාරී අලාභයයි. ගැටුම අතරතුර පැරගුවේ වැසියන්ගෙන් අවම වශයෙන් 50% ක් මිය ගිය අතර, එම සංඛ්‍යාව රට නැවත පැමිණීමට දශක ගණනාවක් ගත විය. යුද්ධයේ ප්‍රතිඵලයක් ලෙස පැරගුවේ වැසියන් අත්විඳි ව්‍යසනයෙන්, විලියම් ඩී. රූබින්ස්ටයින් මෙසේ ලිවීය:

&quot;සාමාන්‍ය ඇස්තමේන්තුව වන්නේ 450,000 ත් 900,000 ත් අතර පැරගුවේ ජනගහනයක, යුද්ධයෙන් දිවි ගලවා ගත්තේ 220,000 ක් පමණක් වන අතර, ඔවුන්ගෙන් 28,000 ක් පමණක් වැඩිහිටි පිරිමින් ය.&quot;&lt;ref&gt;{{Cite book |last=Rubinsein |first=W.D. |url=https://books.google.com/books?id=nMMAk4VwLLwC |title=Genocide: a history |publisher=Pearson Education |year=2004 |isbn=0-582-50601-8 |page=94 |access-date=18 October 2015 |archive-url=https://web.archive.org/web/20150910110549/https://books.google.com/books?id=nMMAk4VwLLwC |archive-date=10 September 2015 |url-status=live}}&lt;/ref&gt;

1869 දී අසුන්සියොන් කොල්ලකෑමේදී, අධිරාජ්‍ය බ්‍රසීලියානු හමුදාව පැරගුවේ ජාතික ලේඛනාගාරය ඇසුරුම් කර රියෝ ද ජැනයිරෝ වෙත ප්‍රවාහනය කළේය.&lt;ref&gt;{{cite book |last=Sanchez Quell |first=Hipólito |title=Los 50.000 Documentos Paraguayos Llevados al Brasil |publisher=Ediciones Comuneros |year=2006 |location=Asunción, Paraguay}}&lt;/ref&gt;{{efn|Some of the documents taken by Brasil during the war, were returned to Paraguay in the collection known as &quot;Colección de Río Branco&quot;, nowadays in the National Archives of Asunción, Paraguay.}} යුද්ධයෙන් බ්‍රසීලයේ වාර්තා වර්ගීකරණය කර ඇත. මෙය යටත් විජිත සහ මුල් ජාතික කාලවලදී පැරගුවේ ඉතිහාසය පර්යේෂණ කිරීම සහ අධ්‍යයනය කිරීම දුෂ්කර කර ඇත.&lt;ref name=&quot;Weinstein-2007-04&quot;&gt;{{cite magazine|last=Weinstein|first=Barbara|date=1 April 2007|title=Let the sunshine in: Government records and national insecurities|url=http://www.historians.org/perspectives/issues/2007/0704/0704pre1.cfm|url-status=live|department=From the President|edition=online|publisher=[[American Historical Association]]|volume=45|issue=4|archive-url=https://web.archive.org/web/20121008191444/http://www.historians.org/perspectives/issues/2007/0704/0704pre1.cfm|archive-date=8 October 2012|access-date=5 October 2012|magazine=[[Perspectives on History]]}}&lt;/ref&gt;

=== 20 වන සියවස ===
[[File:Chacokrieg.jpg|link=https://en.wikipedia.org/wiki/File:Chacokrieg.jpg|thumb|ග්‍රාන් චාකෝ යනු චාකෝ යුද්ධයේ ස්ථානය (1932–35), එහිදී බොලිවියාව මතභේදාත්මක භූමියෙන් වැඩි කොටසක් පැරගුවේට අහිමි විය.]]
1904 දී කොලරාඩෝස් පාලනයට එරෙහිව ලිබරල් විප්ලවය ඇති විය. ලිබරල් පාලනය මහා දේශපාලන අස්ථාවරත්වයේ කාල පරිච්ඡේදයක් ආරම්භ කළේය. 1904 සහ 1954 අතර පැරගුවේ ජනාධිපතිවරුන් තිස් එක් දෙනෙකු සිටි අතර, ඔවුන්ගෙන් බොහෝ දෙනෙක් බලහත්කාරයෙන් තනතුරුවලින් ඉවත් කරන ලදී.&lt;ref&gt;{{cite report|last1=Hanratty|first1=Dannin M.|last2=Meditz|first2=Sandra W.|year=1988|title=Paraguay: A country study|location=Washington, DC|publisher=U.S. [[Library of Congress]] / [[Government Printing Office|GPO]]|url=http://countrystudies.us/paraguay/2.htm|url-status=live|access-date=19 September 2009|archive-url=https://web.archive.org/web/20110919163833/http://countrystudies.us/paraguay/2.htm|archive-date=19 September 2011}}&lt;/ref&gt; පාලක ලිබරල් පක්ෂයේ කණ්ඩායම් අතර ගැටුම් 1922 පැරගුවේ සිවිල් යුද්ධයට හේතු විය.

චාකෝ කලාපය සම්බන්ධයෙන් බොලිවියාව සමඟ ඇති වූ නොවිසඳුණු දේශසීමා ගැටුම අවසානයේ 1930 ගණන්වල මුල් භාගයේදී චාකෝ යුද්ධයේදී පුපුරා ගියේය. දෙපාර්ශ්වයම විශාල පාඩු ලැබීමෙන් පසු, පැරගුවේ බොලිවියාව පරාජය කර මතභේදාත්මක චාකෝ කලාපයේ වැඩි කොටසක් මත තම ස්වෛරීභාවය ස්ථාපිත කළේය. යුද්ධයෙන් පසු, හමුදා නිලධාරීන් ලිබරල් දේශපාලනඥයන් කෙරෙහි ඇති මහජන අතෘප්තිය යොදාගෙන බලය අල්ලා ගත්හ. 1936 පෙබරවාරි 17 වන දින, පෙබරවාරි විප්ලවය කර්නල් රෆායෙල් ෆ්‍රැන්කෝ බලයට පත් කළේය. 1940 සහ 1948 අතර, ජෙනරාල් හිගිනියෝ මොරිනිගෝ විසින් රට පාලනය කරන ලදී. ඔහුගේ පාලනය පිළිබඳ අතෘප්තිය 1947 පැරගුවේ සිවිල් යුද්ධයට හේතු විය.&lt;ref&gt;{{cite web |title=Paraguay civil war 1947 |url=http://www.onwar.com/aced/nation/pat/paraguay/fparaguay1947.htm |url-status=dead |archive-url=https://web.archive.org/web/20100103214118/http://onwar.com/aced/nation/pat/paraguay/fparaguay1947.htm |archive-date=3 January 2010 |access-date=2 May 2010 |website=Onwar.com}}&lt;/ref&gt; එහි ප්‍රතිඵලයක් ලෙස ඇල්ෆ්‍රෙඩෝ ස්ට්‍රෝස්නර් කුමන්ත්‍රණ මාලාවකට සම්බන්ධ වීමට පටන් ගත් අතර, එහි ප්‍රතිඵලයක් ලෙස 1954 මැයි 4 වන දින ඔහුගේ හමුදා කුමන්ත්‍රණය සිදු විය. දෙවන ලෝක යුද්ධයෙන් පසු, පැරගුවේ යුද අපරාධ සම්බන්ධයෙන් චෝදනා ලැබූ නාසි පලාගිය අයගේ සැඟවුණු ස්ථානයක් බවට පත්විය.

=== ස්ට්‍රෝස්නර් යුගය, 1954–1989 ===
A series of unstable governments ensued until the establishment in 1954 of the regime of dictator [[:en:Alfredo_Stroessner|Alfredo Stroessner]], who remained in office for more than three decades until 1989. Paraguay was modernized to some extent under Stroessner's regime, although his rule was marked by extensive human rights abuses.

Stroessner and the ''Colorado'' party ruled the country from 1954 to 1989. The dictator oversaw an era of economic expansion, but also had a poor human rights and environmental record (see &quot;Political History&quot;). Paraguay actively participated in [[:en:Operation_Condor|Operation Condor]]. Torture and death for political opponents was routine. After his overthrow, the ''Colorado'' continued to dominate national politics until 2008.

The splits in the ''Colorado'' Party in the 1980s, and the prevailing conditions – Stroessner's advanced age, the character of the regime, the economic downturn, and [[:en:International_isolation|international isolation]] – were catalysts for anti-regime demonstrations and statements by the opposition prior to the 1988 general elections.{{Citation needed|date=January 2010}}

1989 දක්වා දශක තුනකට වැඩි කාලයක් ධුරයේ රැඳී සිටි ඒකාධිපති ඇල්ෆ්‍රෙඩෝ ස්ට්‍රෝස්නර්ගේ පාලන තන්ත්‍රය 1954 දී ස්ථාපිත කරන තෙක් අස්ථාවර ආණ්ඩු මාලාවක් ඇති විය. ස්ට්‍රෝස්නර්ගේ පාලනය යටතේ පැරගුවේ යම් දුරකට නවීකරණය කරන ලදී, නමුත් ඔහුගේ පාලනය පුළුල් මානව හිමිකම් උල්ලංඝනයන්ගෙන් සලකුණු විය.&lt;ref&gt;{{cite news|url=https://www.washingtonpost.com/wp-dyn/content/article/2006/08/16/AR2006081601729.html|title=Alfredo Stroessner; Paraguayan dictator|last=Bernstein|first=Adam|date=17 August 2006|newspaper=[[The Washington Post]]|access-date=2 May 2010|archive-url=https://web.archive.org/web/20110516121443/http://www.washingtonpost.com/wp-dyn/content/article/2006/08/16/AR2006081601729.html|archive-date=16 May 2011|location=Washington, DC|url-status=live}}&lt;/ref&gt;

ස්ට්‍රෝස්නර් සහ කොලරාඩෝ පක්ෂය 1954 සිට 1989 දක්වා රට පාලනය කළහ. ඒකාධිපතියා ආර්ථික ප්‍රසාරණයේ යුගයක් අධීක්ෂණය කළ නමුත් දුර්වල මානව හිමිකම් සහ පාරිසරික වාර්තාවක් ද තිබුණි (&quot;දේශපාලන ඉතිහාසය&quot; බලන්න). පැරගුවේ ඔපරේෂන් කොන්ඩෝර් හි ක්‍රියාකාරීව සහභාගී විය.&lt;ref&gt;{{cite web |last=Dinges |first=John |title=Operation Condor |url=http://www.latinamericanstudies.org/chile/operation-condor.htm |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20180722031734/http://www.latinamericanstudies.org/chile/operation-condor.htm |archive-date=22 July 2018 |access-date=6 July 2018 |website=latinamericanstudies.org |publisher=[[Columbia University]]}}&lt;/ref&gt; දේශපාලන විරුද්ධවාදීන්ට වධහිංසා පැමිණවීම සහ මරණය සාමාන්‍ය දෙයක් විය. ඔහුගේ බලයෙන් පහ කිරීමෙන් පසුව, කොලරාඩෝ 2008 දක්වා ජාතික දේශපාලනය ආධිපත්‍යය දැරීය.

1980 ගණන්වල කොලරාඩෝ පක්ෂයේ බෙදීම් සහ පැවති තත්වයන් - ස්ට්‍රෝස්නර්ගේ වයස, පාලන තන්ත්‍රයේ ස්වභාවය, ආර්ථික පසුබෑම සහ ජාත්‍යන්තර හුදකලාව - 1988 මහ මැතිවරණයට පෙර විපක්ෂයේ පාලන තන්ත්‍ර විරෝධී පෙළපාලි සහ ප්‍රකාශ සඳහා උත්ප්‍රේරක විය.

''[[:en:Authentic_Radical_Liberal_Party|PLRA]]'' leader [[:en:Domingo_Laíno|Domingo Laíno]] served as the focal point of the opposition in the second half of the 1980s. The government's effort to isolate Laíno by exiling him in 1982 had backfired. On his sixth attempt to reenter the country in 1986, Laíno returned with three television crews from the U.S., a former United States ambassador to Paraguay, and a group of Uruguayan and Argentine congressmen. Despite the international contingent, the police violently barred Laíno's return.

The Stroessner regime relented in April&amp;nbsp;1987, and permitted Laíno to return to Asunción. Laíno took the lead in organizing demonstrations and reducing infighting among the opposition party. The opposition was unable to reach agreement on a common strategy regarding the elections, with some parties advocating abstention, and others calling for blank voting. The parties held numerous 'lightning demonstrations' (''mítines relámpagos''), especially in rural areas. Such demonstrations were gathered and quickly disbanded before the arrival of the [[:en:Police|police]].

1980 ගණන්වල දෙවන භාගයේදී විපක්ෂයේ කේන්ද්‍රස්ථානය ලෙස PLRA නායක ඩොමින්ගෝ ලයිනෝ සේවය කළේය. 1982 දී ලයිනෝව පිටුවහල් කිරීමෙන් ඔහුව හුදකලා කිරීමට රජය දැරූ උත්සාහය අසාර්ථක විය. 1986 දී නැවත රටට ඇතුළු වීමට ඔහු දැරූ හයවන උත්සාහයේදී, ලයිනෝ එක්සත් ජනපදයේ රූපවාහිනී කණ්ඩායම් තුනක්, පැරගුවේ හි හිටපු එක්සත් ජනපද තානාපතිවරයෙකු සහ උරුගුවේ සහ ආර්ජන්ටිනාවේ කොන්ග්‍රස් සභිකයින් කණ්ඩායමක් සමඟ ආපසු පැමිණියේය. ජාත්‍යන්තර බලඇණිය තිබියදීත්, පොලිසිය ප්‍රචණ්ඩ ලෙස ලයිනෝගේ නැවත පැමිණීම තහනම් කළේය.&lt;ref&gt;{{cite web |title=Paraguay 1987, Chapter 4 |url=http://www.cidh.org/countryrep/Paraguay87eng/chap.4.htm |archive-url=https://web.archive.org/web/20210507100105/http://www.cidh.org/countryrep/Paraguay87eng/chap.4.htm |archive-date=7 May 2021 |website=[[Inter-American Commission on Human Rights]] (cidh.org)}}&lt;/ref&gt;

1987 අප්‍රේල් මාසයේදී ස්ට්‍රෝස්නර් පාලනය පසුබැස ගිය අතර, ලයිනෝට අසුන්සියොන් වෙත නැවත පැමිණීමට අවසර දුන්නේය. විරෝධතා සංවිධානය කිරීමට සහ විරුද්ධ පක්ෂය අතර ගැටුම් අඩු කිරීමට ලයිනෝ පෙරමුණ ගත්තේය. මැතිවරණ සම්බන්ධයෙන් පොදු උපාය මාර්ගයක් පිළිබඳව එකඟතාවයකට පැමිණීමට විපක්ෂයට නොහැකි වූ අතර, සමහර පක්ෂ ඡන්දය දීමෙන් වැළකී සිටීමට පක්ෂව සිටි අතර, තවත් සමහරු හිස් ඡන්දය ප්‍රකාශ කිරීම ඉල්ලා සිටියහ. පක්ෂ විශේෂයෙන් ග්‍රාමීය ප්‍රදේශවල 'අකුණු සැර' (mítines relámpagos) ගණනාවක් පැවැත්වීය. එවැනි පෙළපාලි එක්රැස් කර පොලිසිය පැමිණීමට පෙර ඉක්මනින් විසුරුවා හරින ලදී.


In response to the upsurge in opposition activities, Stroessner condemned the Accord for advocating &quot;sabotage of the general elections and disrespect of the law&quot;. He used national police and civilian [[:en:Vigilantes|vigilantes]] of the ''Colorado'' Party to break up demonstrations. A number of opposition leaders were imprisoned or otherwise harassed. , another key leader of the ''PLRA'', was imprisoned for four months in 1987 on charges of sedition. In early February 1988, police arrested 200&amp;nbsp;people attending a National Coordinating Committee meeting in [[:en:Coronel_Oviedo|Coronel Oviedo]]. Laíno and several other opposition figures were arrested before dawn on the day of the election, 14&amp;nbsp;February, and held for twelve hours. The government declared Stroessner's reelection with 89% of the vote.

The opposition attributed the results in part to the virtual Colorado monopoly on the mass media. They noted that 53% of those polled indicated that there was an &quot;uneasiness&quot; in Paraguayan society. 74% believed that the political situation needed changes, including 45% who wanted a substantial or total change. Finally, 31% stated that they planned to abstain from voting in the February elections.{{Citation needed|date=September 2008}}

විපක්ෂ ක්‍රියාකාරකම්වල නැගිටීමට ප්‍රතිචාර වශයෙන්, ස්ට්‍රෝස්නර් &quot;මහ මැතිවරණය කඩාකප්පල් කිරීම සහ නීතියට අගෞරව කිරීම&quot; වෙනුවෙන් පෙනී සිටීම සම්බන්ධයෙන් ගිවිසුම හෙළා දුටුවේය. ඔහු ජාතික පොලිසිය සහ කොලරාඩෝ පක්ෂයේ සිවිල් සුපරීක්ෂකයින් යොදා ගනිමින් පෙළපාලි බිඳ දැමීය. විපක්ෂ නායකයින් ගණනාවක් සිරගත කරන ලදී හෝ වෙනත් ආකාරයකින් හිරිහැර කරන ලදී. PLRA හි තවත් ප්‍රධාන නායකයෙකු වූ {{ill|Hermes Rafael Saguier|es}} 1987 දී රාජද්‍රෝහී චෝදනා මත මාස හතරක් සිරගත කරන ලදී. 1988 පෙබරවාරි මස මුලදී, කොරොනල් ඔවියෙඩෝ හි පැවති ජාතික සම්බන්ධීකරණ කමිටු රැස්වීමකට සහභාගී වූ පුද්ගලයින් 200 දෙනෙකු පොලිසිය අත්අඩංගුවට ගත්තේය. පෙබරවාරි 14 වන දින මැතිවරණ දිනයේ උදාවීමට පෙර ලයිනෝ සහ තවත් විපක්ෂ පුද්ගලයින් කිහිප දෙනෙකු අත්අඩංගුවට ගෙන පැය දොළහක් පැවැත්විණි. රජය 89% ක ඡන්ද ප්‍රතිශතයකින් ස්ට්‍රෝස්නර් නැවත තේරී පත්වීම ප්‍රකාශ කළේය.&lt;ref&gt;{{cite news|url=https://www.nytimes.com/1988/02/15/world/paraguayan-wins-his-eighth-term.html?scp=3&amp;sq=Paraguay%20february%201988&amp;st=cse|title=Paraguayan wins his eighth term|date=15 February 1988|newspaper=[[The New York Times]]|archive-url=https://web.archive.org/web/20170816064442/http://www.nytimes.com/1988/02/15/world/paraguayan-wins-his-eighth-term.html?scp=3&amp;sq=Paraguay%20february%201988&amp;st=cse|archive-date=16 August 2017}}&lt;/ref&gt;

විපක්ෂය ප්‍රතිඵලවලට අර්ධ වශයෙන් ජනමාධ්‍ය මත අතථ්‍ය කොලරාඩෝ ඒකාධිකාරයට ආරෝපණය කළේය. පැරගුවේ සමාජය තුළ &quot;නොසන්සුන්තාවයක්&quot; පවතින බව මත විමසුමට ලක් වූවන්ගෙන් 53% ක් සඳහන් කළ බව ඔවුන් සඳහන් කළහ. දේශපාලන තත්ත්වයට වෙනස්කම් අවශ්‍ය බව 74% ක් විශ්වාස කළ අතර, සැලකිය යුතු හෝ සම්පූර්ණ වෙනසක් අවශ්‍ය 45% ක් ද ඇතුළුව. අවසාන වශයෙන්, පෙබරවාරි මැතිවරණයේදී ඡන්දය දීමෙන් වැළකී සිටීමට සැලසුම් කර ඇති බව 31% ක් ප්‍රකාශ කළහ.

=== ස්ට්‍රෝස්නර්ගේ බලයෙන් පහ කිරීම, 1989න් පසු ===
On 3 February 1989, Stroessner was overthrown in a military coup headed by General [[:en:Andrés_Rodríguez_(President)|Andrés Rodríguez]]. As president, Rodríguez instituted political, legal, and economic reforms and initiated a ''rapprochement'' with the international community. Reflecting the deep hunger of the rural poor for land, hundreds immediately occupied thousands of acres of unused territories belonging to Stroessner and his associates; by mid-1990, 19,000&amp;nbsp;families occupied {{convert|340000|acres|-3|abbr=on}}. At the time, 2.06&amp;nbsp;million people lived in rural areas, more than half of the 4.1&amp;nbsp;million total population, and most were landless.&lt;ref name=&quot;nagel&quot;&gt;{{cite journal|author=Nagel, Beverly Y.|year=1999|title='Unleashing the fury': The cultural discourse of rural violence and land rights in Paraguay|url=http://journals.cambridge.org/action/displayAbstract?fromPage=online&amp;aid=1921|journal=Comparative Studies in Society and History|publisher=Cambridge University Press|volume=41|issue=1|pages=148–181|doi=10.1017/S0010417599001905|doi-broken-date=1 November 2024|issn=0010-4175|url-access=subscription|archive-url=https://web.archive.org/web/20151016023308/http://journals.cambridge.org/action/displayAbstract?fromPage=online&amp;aid=1921|archive-date=16 October 2015|s2cid=146491025}}&lt;/ref&gt;

The June 1992 constitution established a democratic system of government and dramatically improved protection of fundamental human rights. In May 1993, Colorado Party candidate [[:en:Juan_Carlos_Wasmosy|Juan Carlos Wasmosy]] was elected as Paraguay's first civilian president in almost forty years, in what international observers deemed free and fair elections.

With support from the United States, the Organization of American States, and other countries in the region, the Paraguayan people rejected an April 1996 attempt by then Army Chief General [[:en:Lino_Oviedo|Lino Oviedo]] to oust President Wasmosy.

Oviedo was nominated as the Colorado candidate for president in the 1998 election. However, when the Supreme Court upheld in April his conviction on charges related to the 1996 coup attempt, he was not allowed to run and was detained in jail. His former running mate, [[:en:Raúl_Cubas|Raúl Cubas]], became the Colorado Party's candidate, and was elected in May in elections deemed by international observers to be free and fair. One of Cubas' first acts after taking office in August was to commute Oviedo's sentence and release him. In December 1998, Paraguay's Supreme Court declared these actions unconstitutional. In this tense atmosphere, the murder of Vice President and long-time Oviedo rival [[:en:Luis_María_Argaña|Luis María Argaña]] on 23 March 1999, led the Chamber of Deputies to impeach Cubas the next day.{{Citation needed|date=March 2010}} On 26 March, eight student anti-government demonstrators were murdered, widely believed to have been carried out by Oviedo supporters. This increased opposition to Cubas, who resigned on 28 March. Senate President [[:en:Luis_González_Macchi|Luis González Macchi]], a Cubas opponent, was peacefully sworn in as president the same day.

In 2003, [[:en:Nicanor_Duarte|Nicanor Duarte]] was elected as president.

=== ප්‍රනාන්දු ලුගෝගේ මැතිවරණය ===
For the 2008 general elections, the Colorado Party was favored in polls. Their candidate was Minister of Education [[:en:Blanca_Ovelar|Blanca Ovelar]], the first woman to be nominated as a candidate for a major party in Paraguayan history. After sixty years of Colorado rule, voters chose [[:en:Fernando_Lugo|Fernando Lugo]], a former Roman Catholic Bishop and not a professional politician in civil government, and a member of the Authentic Radical Liberal Party, Paraguay's largest opposition party. Lugo was an adherent of [[:en:Liberation_theology|liberation theology]]. Lugo achieved a historic victory in Paraguay's presidential election, defeating the ruling party candidate, and ending 61 years of conservative rule. Lugo won with nearly 41% of the vote, compared to almost 31% for Blanca Ovelar of the Colorado party.&lt;ref&gt;{{Cite journal|author=Nickson, Andrew|year=2009|title=The general election in Paraguay, April 2008|journal=Journal of Electoral Studies|volume=28|issue=1|pages=145–9|doi=10.1016/j.electstud.2008.10.001}}&lt;/ref&gt; Outgoing President [[:en:Nicanor_Duarte|Nicanor Duarte Frutos]] hailed the moment as the first time in the history of the nation that a government had transferred power to opposition forces in a constitutional and peaceful fashion.{{citation needed|date=July 2021}}

Lugo was sworn in on 15 August 2008. The Lugo administration set its two major priorities as the reduction of corruption and economic inequality.&lt;ref name=&quot;state.gov&quot;&gt;{{cite web |date=15 March 2012 |title=Paraguay |url=https://2009-2017.state.gov/r/pa/ei/bgn/1841.htm#econ |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20170122194534/https://2009-2017.state.gov/r/pa/ei/bgn/1841.htm#econ |archive-date=22 January 2017 |access-date=5 October 2012 |website=State.gov}}&lt;/ref&gt;
[[File:Saludo_de_Piñera_a_Cartes_(cropped).jpg|link=https://en.wikipedia.org/wiki/File:Saludo_de_Pi%C3%B1era_a_Cartes_(cropped).jpg|thumb|2013 අගෝස්තු 15 වන දින හිටපු ජනාධිපති හොරාසියෝ කාටෙස්ගේ පදවි ප්‍රාප්තිය]]
Political instability following Lugo's election and disputes within his cabinet encouraged some renewal of popular support for the Colorado Party. Reports suggested that the businessman [[:en:Horacio_Cartes|Horacio Cartes]] became the new political figure amid disputes. Despite the US [[:en:Drug_Enforcement_Administration|Drug Enforcement Administration]]'s strong accusations against Cartes related to [[:en:Illegal_drug_trade|drug trafficking]], he continued to amass followers in the political arena.{{citation needed|date=July 2021}}

On 14 January 2011, the Colorado Party convention nominated Horacio Cartes as the presidential candidate for the party. However, the party's constitution did not allow it.{{clarify|date=April 2012}} On 21 June 2012, [[:en:Impeachment_of_Fernando_Lugo|impeachment proceedings against President Lugo]] began in the country's lower house, which was controlled by his opponents. Lugo was given less than twenty-four hours to prepare for the proceedings and only two hours in which to mount a defense.&lt;ref name=&quot;Guardian&quot;&gt;{{cite news|url=https://www.theguardian.com/commentisfree/2012/jun/22/washington-fernando-lugo-ouster-paraguay|title=What will Washington do about Fernando Lugo's ouster in Paraguay?|last=Weisbrot|first=Mark|date=22 June 2012|newspaper=[[The Guardian]]|access-date=23 June 2012|archive-url=https://web.archive.org/web/20140910143002/http://www.theguardian.com/commentisfree/2012/jun/22/washington-fernando-lugo-ouster-paraguay|archive-date=10 September 2014|url-status=live}}&lt;/ref&gt; Impeachment was quickly approved and the resulting trial in Paraguay's Senate, also controlled by the opposition, ended with the removal of Lugo from office and Vice President Federico Franco assuming the duties of president.&lt;ref name=&quot;CNN22&quot;&gt;{{cite news|url=http://www.cnn.com/2012/06/22/world/americas/paraguay-president/index.html|title=Paraguayan Senate removes president|last=Castillo|first=Mariano|date=22 June 2012|access-date=22 June 2012|archive-url=https://web.archive.org/web/20120623040625/http://www.cnn.com/2012/06/22/world/americas/paraguay-president/index.html|archive-date=23 June 2012|publisher=CNN|url-status=live}}&lt;/ref&gt; Lugo's rivals blamed him for the deaths of 17&amp;nbsp;people – eight police officers and nine farmers – in armed clashes after police were ambushed by armed peasants when enforcing an eviction order against rural trespassers.&lt;ref&gt;{{cite news|url=https://www.reuters.com/article/us-paraguay-lugo-idUSBRE85K13N20120621|title=Paraguay's president vows to face impeachment effort|last=Desantis|first=Daniela|date=21 June 2012|work=[[Reuters]]|access-date=21 June 2012|archive-url=https://web.archive.org/web/20130208094438/http://www.reuters.com/article/2012/06/21/us-paraguay-lugo-idUSBRE85K13N20120621|archive-date=8 February 2013|edition=US|url-status=live}}&lt;/ref&gt;

On 14 May 2011, Paraguay celebrated its [[:en:Paraguay_Bicentennial|bicentenary]] on the 200th anniversary of independence from the Spanish Empire as a sovereign state.

Lugo's supporters gathered outside Congress to protest the decision as a &quot;politically motivated coup d'état&quot;.&lt;ref name=&quot;CNN22&quot; /&gt; Lugo's removal from office on 22&amp;nbsp;June 2012 is considered by [[:en:UNASUR|UNASUR]] and other neighboring countries, especially those currently governed by leftist leaders, as a coup d'état.&lt;ref&gt;{{cite web |date=22 June 2012 |title=COMUNICADO UNASUR Asunción, 22 de Junio de 2012 |url=http://www.unasursg.org/index.php?option=com_content&amp;view=article&amp;id=698%3Acomunicado-asuncion-22-de-junio-de-2012&amp;catid=68%3Acomunicados&amp;Itemid=346 |url-status=dead |archive-url=https://web.archive.org/web/20120627050748/http://www.unasursg.org/index.php?option=com_content&amp;view=article&amp;id=698:comunicado-asuncion-22-de-junio-de-2012&amp;catid=68:comunicados&amp;Itemid=346 |archive-date=27 June 2012 |access-date=23 June 2012 |publisher=UNASUR |language=es}}&lt;/ref&gt; However, the Organization of American States, which sent a mission to Paraguay to gather information, concluded that the impeachment process was not a coup d'état, as it had been carried out in accordance with the [[:en:Constitution_of_Paraguay|Constitution of Paraguay]].&lt;ref&gt;Halvorssen, Thor, ''[https://www.forbes.com/sites/thorhalvorssen/2012/07/03/paraguay-is-not-honduras/#57bce3c72308 Paraguay is not Honduras: President Lugo's Impeachment was not a Coup] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20180730203938/https://www.forbes.com/sites/thorhalvorssen/2012/07/03/paraguay-is-not-honduras/#57bce3c72308|date=30 July 2018}}'', Forbes.com, 3 July 2012, retrieved 30 July 2018&lt;/ref&gt;

=== වර්තමාන දිනය ===
From August 2013 to 15 August 2018, the [[:en:President_of_Paraguay|President of Paraguay]] was [[:en:Horacio_Cartes|Horacio Cartes]].&lt;ref&gt;{{cite news|url=https://www.nytimes.com/2013/04/22/world/americas/horacio-cartes-wins-paraguays-presidential-election.html|title=Conservative Tobacco Magnate Wins Presidential Race in Paraguay|last=Romero|first=Simon|date=22 April 2013|work=The New York Times|access-date=7 April 2021|archive-url=https://web.archive.org/web/20171102234322/http://www.nytimes.com/2013/04/22/world/americas/horacio-cartes-wins-paraguays-presidential-election.html|archive-date=2 November 2017|url-status=live}}&lt;/ref&gt; Since 15 August 2018, the [[:en:President_of_Paraguay|President of Paraguay]] has been [[:en:Mario_Abdo_Benítez|Mario Abdo Benítez]]. They are both from the conservative [[:en:Colorado_Party_(Paraguay)|Colorado Party]].&lt;ref&gt;{{cite news|url=https://www.bbc.com/news/world-latin-america-45200965|title=New Paraguayan President Abdo Benítez sworn in|date=15 August 2018|work=BBC News|access-date=1 April 2021|archive-url=https://web.archive.org/web/20210415203558/https://www.bbc.com/news/world-latin-america-45200965|archive-date=15 April 2021|url-status=live}}&lt;/ref&gt; President Mario Abdo enjoyed a close relationship with the Brazilian far-right president (in power 2019–2022), [[:en:Jair_Bolsonaro|Jair Bolsonaro]].&lt;ref&gt;{{cite news|url=https://www.reuters.com/article/us-paraguay-president-idUSKCN1V421O|title=Paraguayan president's popularity plummets amid Brazil-linked political crisis|last=Cristaldo|first=Mariel|date=14 August 2019|work=reuters.com|access-date=1 June 2021|archive-url=https://web.archive.org/web/20210602215301/https://www.reuters.com/article/us-paraguay-president-idUSKCN1V421O|archive-date=2 June 2021|url-status=live}}&lt;/ref&gt; In February 2019, President Mario Abdo Benitez was at Bolsonaro's side when Bolsonaro praised Paraguayan military dictator Alfredo Stroessner, calling him &quot;a man of vision&quot;.&lt;ref&gt;{{cite news|url=https://abcnews.go.com/International/wireStory/brazils-bolsonaro-praises-late-paraguay-dictator-stroessner-61386307|title=Brazil's Bolsonaro praises late Paraguay dictator Stroessner|access-date=1 June 2021|archive-url=https://web.archive.org/web/20210602214208/https://abcnews.go.com/International/wireStory/brazils-bolsonaro-praises-late-paraguay-dictator-stroessner-61386307|archive-date=2 June 2021|website=[[ABC News (United States)|ABC News]]|url-status=live}}&lt;/ref&gt; In 2021, Paraguay became the first country in South America to produce electric energy in its [[:en:100%_renewable_energy|100% renewable energy]] supply. In May 2023, [[:en:Santiago_Peña|Santiago Peña]] of the long-ruling Colorado Party, won the presidential [[:en:2023_Paraguayan_general_election|election]] to succeed Mario Abdo as the next [[:en:President_of_Paraguay|President of Paraguay]].&lt;ref&gt;{{cite news|url=https://www.aljazeera.com/news/2023/5/3/amid-protests-authorities-uphold-legitimacy-of-paraguay-election|title=Amid protests, authorities uphold legitimacy of Paraguay election|access-date=26 May 2023|archive-url=https://web.archive.org/web/20230603212859/https://www.aljazeera.com/news/2023/5/3/amid-protests-authorities-uphold-legitimacy-of-paraguay-election|archive-date=3 June 2023|language=en|website=[[Al Jazeera Media Network|al Jazeera]] (aljazeera.com)|url-status=live}}&lt;/ref&gt; On 15 August 2023, Santiago Peña was sworn in as Paraguay's new president.&lt;ref&gt;{{cite news|url=https://www.reuters.com/world/americas/new-paraguayan-president-santiago-pena-sworn-2023-08-15/|title=Paraguay's President Pena sworn in, Taiwan VP in attendance|last1=Desantis|first1=Daniela|date=16 August 2023|work=Reuters|access-date=18 August 2023|archive-url=https://web.archive.org/web/20230818142608/https://www.reuters.com/world/americas/new-paraguayan-president-santiago-pena-sworn-2023-08-15/|archive-date=18 August 2023|last2=Elliott|first2=Lucinda|language=en|last3=Elliott|first3=Lucinda|url-status=live}}&lt;/ref&gt;

== යොමු කිරීම් ==
&lt;references /&gt;</text>
      <sha1>37hehgat59kodd9lmnw57yv2yks5cdy</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>752939</id>
      <parentid>752938</parentid>
      <timestamp>2025-07-03T06:20:25Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>BuddhikaW88</username>
        <id>37808</id>
      </contributor>
      <comment>/* ස්ට්‍රෝස්නර් යුගය, 1954–1989 */</comment>
      <origin>752939</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="63442" sha1="kfati86cxby42mvkz6jweow8nooqaoe" xml:space="preserve">
=== පූර්ව යටත් විජිත යුගය ===
ස්පාඤ්ඤ ජාතිකයන් පැමිණීමට පෙර අවම වශයෙන් සහස්‍රයක්වත් නැගෙනහිර පැරගුවේ ආදිවාසී ගුවාරානි ජනයා ජීවත් වූහ.&lt;ref&gt;{{cite web |title=Guarani Society |url=https://web.archive.org/web/20060925035916/http://lucy.ukc.ac.uk/EthnoAtlas/Hmar/Cult_dir/Culture.7843 |access-date=2025-05-17 |website=web.archive.org}}&lt;/ref&gt; බටහිර පැරගුවේ, ග්‍රාන් චාකෝ, නාමිකයන් විසින් ජනාවාස කරන ලද අතර, ඔවුන්ගෙන් වඩාත් කැපී පෙනුනේ ගුවායිකුරු ජනයා ය. පැරගුවේ ගඟ දළ වශයෙන් නැගෙනහිරින් කෘෂිකාර්මික ගුවාරානි ජනතාව සහ ග්‍රාන් චාකෝ හි බටහිරින් සංචාරක සහ අර්ධ සංචාරක ජනතාව අතර බෙදුම් රේඛාව විය. ගුවාර්කුරු නාමිකයන් ඔවුන්ගේ රණශූර සම්ප්‍රදායන් සඳහා ප්‍රසිද්ධ වූ අතර 19 වන සියවසේ අග භාගය වන තෙක් සම්පූර්ණයෙන්ම සන්සුන් නොවීය.&lt;ref&gt;The Editors of Encyclopaedia Britannica. &quot;Mbayá&quot;. ''Encyclopedia Britannica'', 15 February 2007, https://www.britannica.com/topic/Mbaya. Accessed 17 May 2025&lt;/ref&gt; මෙම ආදිවාසී ගෝත්‍ර ඔවුන්ගේ ප්‍රධාන බෙදීම්වල පදනම් වූ වෙනස් භාෂා පවුල් පහකට අයත් විය.&lt;ref name=&quot;:1&quot;&gt;{{Cite web |last=Barba |first=Paula López |date=2023-08-25 |title=El guaraní paraguayo, la lengua de la resistencia |url=https://elpais.com/america-futura/2023-08-25/el-guarani-paraguayo-la-lengua-de-la-resistencia.html |access-date=2025-05-17 |website=El País América |language=es}}&lt;/ref&gt;&lt;ref name=&quot;:2&quot;&gt;Miller, Mark D.H., Webb, Kempton E., Martin, Gene E.. &quot;Gran Chaco&quot;. Encyclopedia Britannica, 12 May. 2025, https://www.britannica.com/place/Gran-Chaco. Accessed 17 May 2025&lt;/ref&gt; විවිධ භාෂා කතා කරන කණ්ඩායම් සාමාන්‍යයෙන් සම්පත් සහ භූමි සම්බන්ධයෙන් තරඟකාරී විය. මෙම පවුල්වල ශාඛා වල භාෂා කතා කිරීමෙන් ඔවුන් තවදුරටත් ගෝත්‍රවලට බෙදා ඇත. අද වන විට වෙනම ජනවාර්ගික භාෂාමය කණ්ඩායම් 17 ක් පවතී.&lt;ref name=&quot;:1&quot; /&gt;&lt;ref name=&quot;:2&quot; /&gt;

=== යටත් විජිත යුගය ===
මෙම ප්‍රදේශයේ පළමු යුරෝපීයයන් 1516 දී ස්පාඤ්ඤ ගවේෂකයන් විය.&lt;ref name=&quot;eec&quot;&gt;{{cite report|author=Sacks, Richard S.|section=Early explorers and conquistadors|editor1-last=Hanratty|editor1-first=Dannin M.|editor2-last=Meditz|editor2-first=Sandra W.|year=1988|title=Paraguay: A country study|location=Washington, DC|publisher=U.S. [[Library of Congress]] / [[Government Printing Office|GPO]]|url=http://countrystudies.us/paraguay/2.htm|url-status=live|access-date=19 September 2009|archive-url=https://web.archive.org/web/20110919163833/http://countrystudies.us/paraguay/2.htm|archive-date=19 September 2011}}&lt;/ref&gt; ස්පාඤ්ඤ ගවේෂක ජුවාන් ද සලාසාර් ද එස්පිනෝසා 1537 අගෝස්තු 15 වන දින අසුන්සියොන් ජනාවාසය ආරම්භ කළේය. අවසානයේ නගරය පැරගුවේ ස්පාඤ්ඤ යටත් විජිත පළාතක මධ්‍යස්ථානය බවට පත්විය.

දකුණු ඇමරිකාවේ මෙම කොටසේ ජේසු නිකායික මෙහෙයුම් සහ ජනාවාස මගින් ස්වාධීන ක්‍රිස්තියානි ඉන්දියානු ජාතියක්&lt;ref name=&quot;cite wdl|#2581&quot;&gt;{{cite web |year=1732 |title=Paraguariae Provinciae Soc. Jesu cum Adiacentibg. Novissima Descriptio |trans-title=A Current Description of the Province of the Society of Jesus in Paraguay with Neighboring Areas |url=http://www.wdl.org/en/item/2581/ |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20210428011358/http://www.wdl.org/en/item/2581/ |archive-date=28 April 2021 |access-date=8 September 2015 |language=la |via=[[World Digital Library]]}}&lt;/ref&gt; නිර්මාණය කිරීමේ උත්සාහයක් දහඅටවන සියවසේදී සිදු කරන ලදී. ස්පාඤ්ඤ මෙහෙයුම් වලදී ගුවාරානි ජනගහනය එක්රැස් කිරීමට සහ ස්පාඤ්ඤ පදිංචිකරුවන් සහ පෘතුගීසි වහල් කොල්ලකරුවන් වන බැන්ඩෙයිරන්ට්ස් විසින් ක්‍රිස්තියානි ආගමට හැරවීමට උත්සාහ කිරීමට අමතරව, ගුවාරානි ජනගහනය අථත්‍ය වහල්භාවයෙන් ආරක්ෂා කිරීමට ඔවුන් ජේසු නිකායික අඩු කිරීම් වර්ධනය කළහ. පැරගුවේහි කතෝලික ධර්මය ආදිවාසී ජනයාගේ බලපෑමට ලක් විය: සමමුහුර්ත ආගම ස්වදේශීය අංග අවශෝෂණය කර ඇත. 1767 දී ස්පාඤ්ඤ කිරීටය විසින් ජේසු නිකායිකයින් පලවා හරින තෙක්, නැගෙනහිර පැරගුවේ වසර 150 ක් පමණ රෙඩියුසියෝන්වරු සමෘද්ධිමත් වූහ.&lt;ref&gt;{{Cite book |last=Ganson |first=Barbara Anne |url=https://www.google.com/books/edition/The_Guaran%C3%AD_under_Spanish_Rule_in_the_R/CG7fscxlgpUC?hl=en&amp;gbpv=1&amp;dq=isbn:9780804754958&amp;printsec=frontcover |title=The Guaraní under Spanish Rule in the Río de la Plata |date=2003 |publisher=Stanford University Press |isbn=978-0-8047-5495-8 |language=en}}&lt;/ref&gt; 18 වන සියවසේ ලා සැන්ටිසිමා ට්‍රිනිඩෑඩ් ද පරානා සහ ජෙසුස් ද තවරන්ගු යන ජේසු නිකායික දූත මණ්ඩල දෙකක නටබුන් යුනෙස්කෝව විසින් ලෝක උරුම ස්ථාන ලෙස නම් කර ඇත.

බටහිර පැරගුවේහි, ස්පාඤ්ඤ ජනාවාසකරණය සහ ක්‍රිස්තියානි ධර්මය 16 වන සියවසේ සිට සංචාරක ගුයිකුරු සහ අනෙකුත් නාමිකයන් විසින් දැඩි ලෙස ප්‍රතිරෝධය දක්වන ලදී. මෙම ජනයාගෙන් බොහෝ දෙනෙක් 18 වන සහ 19 වන සියවස් වලදී මෙස්ටිසෝ ජනගහනයට අවශෝෂණය කර ගත්හ.

=== ෆ්‍රැන්සියාවේ නිදහස සහ පාලනය ===
[[File:José_Gaspar_Rodríguez_de_Francia.jpg|link=https://en.wikipedia.org/wiki/File:Jos%C3%A9_Gaspar_Rodr%C3%ADguez_de_Francia.jpg|වම|thumb|පැරගුවේ රාජ්‍යයේ පළමු ඒකාධිපතියා වූ හොසේ ගැස්පර් රොඩ්‍රිගුස් ද ෆ්‍රැන්සියා]]
පැරගුවේ 1811 මැයි 14 වන දින ප්‍රාදේශීය ස්පාඤ්ඤ පරිපාලනය පෙරලා දැමීය. පැරගුවේහි පළමු ආඥාදායකයා වූයේ 1814 සිට 1840 දී ඔහුගේ මරණය දක්වා ඉතා සුළු බාහිර සම්බන්ධතා හෝ බලපෑමකින් පැරගුවේ පාලනය කළ ජෝස් ගැස්පර් රොඩ්‍රිගුස් ද ෆ්‍රැන්සියා ය.&lt;ref&gt;{{Cite web |title=Britain and the Paraguayan dictatorship, c. 1820-1840* |url=https://ora.ox.ac.uk/objects/uuid:3b1cd500-6c0f-4b17-8569-5fcd753d00da/files/rx633f1701}}&lt;/ref&gt; ඔහු අදහස් කළේ ජිනීවන් න්‍යායාචාර්ය ජීන්-ජැක් රූසෝගේ සමාජ ගිවිසුම මත පදනම් වූ මනෝරාජික සමාජයක් නිර්මාණය කිරීමටයි.&lt;ref&gt;{{cite web |title=War of the Triple Alliance |url=http://warofthepacific.com/warofthetriplealliance.htm |archive-url=https://web.archive.org/web/20140807073919/http://warofthepacific.com/warofthetriplealliance.htm |archive-date=7 August 2014 |access-date=14 November 2010 |website=War of the Pacific (warofthepacific.com)}}&lt;/ref&gt; රොඩ්රිගස් ඩි ෆ්‍රැන්සියා එල් සුප්‍රීමො යන ​​අන්වර්ථ නාමයෙන් හඳුන්වන ලදී.

කතෝලික පල්ලියේ බලතල බෙහෙවින් අඩු කරන නව නීති රොඩ්‍රිගස් ද ෆ්‍රැන්සියා විසින් ස්ථාපිත කරන ලද අතර (කතෝලික ධර්මය එවකට ස්ථාපිත රාජ්‍ය ආගමක් විය) සහ කැබිනට් මණ්ඩලය, යටත් විජිත පුරවැසියන් එකිනෙකා සමඟ විවාහ වීම තහනම් කළ අතර, යටත් විජිත යුගයේ ප්‍රභූන්ගේ බලය බිඳ දැමීමට සහ මිශ්‍ර-ජාතියක් හෝ මෙස්ටිසෝ සමාජයක් නිර්මාණය කිරීමට ඔවුන්ට කළු ජාතිකයන්, මුලටෝවරුන් හෝ ස්වදේශිකයන් පමණක් විවාහ කර ගැනීමට අවසර දුන්නේය.&lt;ref&gt;{{cite news|url=https://www.nytimes.com/2012/03/12/world/americas/in-paraguay-indigenous-language-with-unique-staying-power.html|title=In Paraguay, indigenous language with unique staying power|last1=Romero|first1=Simon|date=12 March 2012|newspaper=[[The New York Times]]|access-date=5 October 2015|archive-url=https://web.archive.org/web/20150930235457/http://www.nytimes.com/2012/03/12/world/americas/in-paraguay-indigenous-language-with-unique-staying-power.html|archive-date=30 September 2015|url-status=live}}&lt;/ref&gt; ඔහු පැරගුවේ සහ දකුණු ඇමරිකාවේ සෙසු ප්‍රදේශ අතර සබඳතා කපා හැරියේය. ෆ්‍රැන්සියාගේ නිදහස සීමා කිරීම නිසා, ෆුල්ජෙන්සියෝ යෙග්‍රොස් සහ තවත් නිදහස් යුගයේ නායකයින් කිහිප දෙනෙකු 1820 දී ෆ්‍රැන්සියාට එරෙහිව කුමන්ත්‍රණයක් සැලසුම් කළ අතර, කුමන්ත්‍රණය සොයාගත් ෆුල්ජෙන්සියෝ යෙග්‍රොස් එහි නායකයින් මරණ දඬුවම නියම කළේය හෝ ජීවිතාන්තය දක්වා සිරගත කළේය.&lt;ref&gt;{{cite encyclopedia |title=Colonial period |encyclopedia=[[Encyclopedia Britannica]] |url=https://www.britannica.com/place/Paraguay |access-date=5 January 2021 |archive-url=https://web.archive.org/web/20201225183757/https://www.britannica.com/place/Paraguay |archive-date=25 December 2020 |department=Paraguay |url-status=live}}&lt;/ref&gt;

=== ලෝපෙස් පවුලේ පාලනය ===
[[File:1864_Mitchell_Map_of_Brazil,_Bolivia_and_Chili_-_Geographicus_-_SouthAmericaSouth-mitchell-1864.jpg|link=https://en.wikipedia.org/wiki/File:1864_Mitchell_Map_of_Brazil,_Bolivia_and_Chili_-_Geographicus_-_SouthAmericaSouth-mitchell-1864.jpg|thumb|කලාපයේ දේශපාලන සිතියම, 1864]]
1840 දී ෆ්‍රැන්සියාගේ මරණයෙන් පසු, 1841 දී කාලෝස් ඇන්ටෝනියෝ ලෝපෙස් (රොඩ්‍රිගුස් ද ෆ්‍රැන්සියාගේ බෑණනුවන් යැයි කියනු ලැබේ) බලයට පත් වන තෙක්, පැරගුවේ නව ජුන්ටා මිලිටරියක් යටතේ විවිධ හමුදා නිලධාරීන් විසින් පාලනය කරන ලදී. ලෝපෙස් පැරගුවේ නවීකරණය කර එය විදේශ වාණිජ කටයුතු සඳහා විවෘත කළේය. ඔහු ආර්ජන්ටිනාව සමඟ ආක්‍රමණශීලී නොවන ගිවිසුමක් අත්සන් කළ අතර 1842 දී පැරගුවේ නිදහස නිල වශයෙන් ප්‍රකාශ කළේය. 1862 දී ලෝපෙස්ගේ මරණයෙන් පසු බලය ඔහුගේ වැඩිමහල් පුත් ෆ්‍රැන්සිස්කෝ සොලනෝ ලෝපෙස් වෙත මාරු විය.

ලෝපෙස් පවුලේ පාලන තන්ත්‍රය නිෂ්පාදන හා බෙදා හැරීමේ පැතිරුණු සහ දෘඩ මධ්‍යවාදය මගින් සංලක්ෂිත විය. රාජ්‍ය හා පෞද්ගලික ක්ෂේත්‍ර අතර කිසිදු වෙනසක් නොතිබූ අතර, ලෝපෙස් පවුල රට පාලනය කළේ එය විශාල වතුයායක් ලෙස සලකමිනි.&lt;ref&gt;{{cite report|title=Carlos Antonio López|date=December 1988|series=Library of Congress Country Studies|publisher=U.S. [[Library of Congress]]|url=http://lcweb2.loc.gov/cgi-bin/query/r?frd/cstdy:@field(DOCID+py0019)|access-date=30 December 2005|archive-url=https://web.archive.org/web/20170816005342/http://lcweb2.loc.gov/cgi-bin/query/r?frd%2Fcstdy%3A%40field%28DOCID+py0019%29|archive-date=16 August 2017}}&lt;/ref&gt;

රජය සියලු අපනයන සඳහා පාලනය ක්‍රියාත්මක කළේය. යර්බා මේට් සහ වටිනා දැව නිෂ්පාදන අපනයනය පැරගුවේ සහ බාහිර ලෝකය අතර වෙළඳ සමතුලිතතාවය පවත්වා ගෙන ගියේය.&lt;ref&gt;{{worldhistory|section=1665|quote=Page 630}}&lt;/ref&gt; පැරගුවේ රජය අතිශයින්ම ආරක්ෂණවාදී වූ අතර, කිසි විටෙකත් විදේශයන්ගෙන් ණය ලබා නොගත් අතර ආනයනික විදේශීය නිෂ්පාදන සඳහා ඉහළ තීරුබදු අය කළේය. මෙම ආරක්ෂණවාදය සමාජය ස්වයංපෝෂිත කළ අතර, එය ආර්ජන්ටිනාව සහ බ්‍රසීලය අත්විඳින ලද ණය ද වළක්වා ගත්තේය. වහල්භාවය විශාල සංඛ්‍යාවක් නොතිබුණද, 1844 වන තෙක්, නව ආණ්ඩුක්‍රම ව්‍යවස්ථාවෙන් එය නීත්‍යානුකූලව අහෝසි කරන තෙක් පැරගුවේහි පැවතුනි.&lt;ref name=&quot;rbcg1933&quot;&gt;{{cite book |last1=Cunninghame Graham |first1=Robert Bontine |author1-link=Robert Bontine Cunninghame Graham |title=Portrait of a Dictator: Francisco Solano López |publisher=William Heinemann Ltd. |year=1933 |location=London}}&lt;/ref&gt;{{rp|39–40}}

කාලෝස් ඇන්ටෝනියෝ ලෝපෙස්ගේ පුත් ෆ්‍රැන්සිස්කෝ සොලානෝ ලෝපෙස් 1862 දී ජනාධිපති-ඒකාධිපතියා ලෙස තම පියා වෙනුවට පත් වූ අතර සාමාන්‍යයෙන් ඔහුගේ පියාගේ දේශපාලන ප්‍රතිපත්ති දිගටම කරගෙන ගියේය. දෙදෙනාම පැරගුවේ &quot;ප්‍රජාතන්ත්‍රවාදී සහ ජනරජ&quot; ලෙස ජාත්‍යන්තර ප්‍රතිරූපයක් ලබා දීමට කැමති වූ නමුත් ඇත්ත වශයෙන්ම, පාලක පවුලට පල්ලිය සහ විද්‍යාල ඇතුළුව රටේ සියලුම මහජන ජීවිතය සම්පූර්ණයෙන්ම පාහේ පාලනය කිරීමට හැකි විය.&lt;ref name=&quot;rbcg1933&quot; /&gt;{{rp|41–42}}

මිලිටරිමය වශයෙන්, කාලෝස් ඇන්ටෝනියෝ ලෝපෙස් කර්මාන්තය සහ පැරගුවේ හමුදාව නවීකරණය කර පුළුල් කළ අතර හුමයිටා බලකොටුව සංවර්ධනය කිරීමෙන් පැරගුවේ උපායමාර්ගික ආරක්ෂක විශාල වශයෙන් ශක්තිමත් කළේය.&lt;ref&gt;Robert Cowley, ''The Reader's Encyclopedia to Military History''. New York, New York: Houston Mifflin, 1996. Page 479.&lt;/ref&gt; රජය විදේශීය කාර්මික ශිල්පීන් 200 කට වැඩි පිරිසක් බඳවා ගත් අතර, ඔවුන් පුළුල් වන වානේ, රෙදිපිළි, කඩදාසි සහ තීන්ත, නාවික ඉදිකිරීම්, ආයුධ සහ වෙඩි බෙහෙත් කර්මාන්ත සඳහා ආධාර කිරීම සඳහා විදුලි පණිවුඩ මාර්ග සහ දුම්රිය මාර්ග ස්ථාපනය කළහ. 1850 දී නිම කරන ලද යිබිකුයි වාත්තු කර්මාන්ත ශාලාව, සියලු කැලිබර් වල කාලතුවක්කු, මෝටාර් සහ උණ්ඩ නිෂ්පාදනය කළේය. ගංගා යුද නැව් ඉදිකරන ලද්දේ අසුන්සියොන් නැව් අංගනවල ය. විශේෂයෙන් අපා ගඟ දිගේ සහ ග්‍රාන් චාකෝ හි බලකොටු ඉදිකරන ලදී.&lt;ref name=&quot;Hooker&quot;&gt;Hooker, T.D., 2008, The Paraguayan War, Nottingham: Foundry Books, {{ISBN|1901543153}}&lt;/ref&gt;{{rp|22}} කාලෝස් ඇන්ටෝනියෝ ලෝපෙස්ගේ අභාවයෙන් පසුව, මෙම ව්‍යාපෘති ඔහුගේ පුත් ෆ්‍රැන්සිස්කෝ සොලානෝ යටතේ දිගටම පැවතුනි.

සමාජ-ආර්ථික සංවර්ධනය සම්බන්ධයෙන් ගත් කල, රට &quot;දකුණු ඇමරිකාවේ වඩාත්ම දියුණු ජනරජය&quot; ලෙස නම් කරන ලදී, විශේෂයෙන් බ්‍රිතාන්‍ය විනිසුරු සහ දේශපාලනඥයා වූ සර් රොබට් ෆිලිමෝර් විසින්.&lt;ref&gt;Robert Phillimore (1860), ''A Statement of the Facts of the Controversy Between the Governments of Great Britain and Paraguay'', page 2. William Moore Printing, Washington D.C., USA.&lt;/ref&gt;

යුද්ධයට පෙර සහ යුද්ධය අතරතුර පැරගුවේ හමුදාවේ ලුතිනන් කර්නල් ඉංජිනේරු ජෝර්ජ් තොම්සන්ට අනුව, ලෝපෙස්ගේ රජය පැරගුවේට සාපේක්ෂව හොඳ එකක් විය:{{blockquote|ඔහුගේ (ඇන්ටෝනියෝ ලෝපෙස්) පාලන සමයේදී පැරගුවේ පුරා ජීවිතය සහ දේපළ මෙතරම් සුරක්ෂිතව පැවතියේ ලෝකයේ වෙනත් කිසිදු රටක විය නොහැක. අපරාධ පාහේ නොදන්නා දෙයක් වූ අතර, සිදු වූ විට වහාම අනාවරණය වී දඬුවම් කරන ලදී. බොහෝ දෙනා, සමහර විට, වඩාත්ම සතුටින් සිටි අය විය හැකිය. ජීවනෝපායක් ලබා ගැනීම සඳහා ඔවුන්ට කිසිදු වැඩක් කිරීමට අපහසු විය. සෑම පවුලකටම තමන්ගේම භූමියේ තමන්ගේම නිවසක් හෝ පැල්පතක් තිබුණි. ඔවුන් දින කිහිපයකින් තමන්ගේම පරිභෝජනය සඳහා ප්‍රමාණවත් දුම්කොළ, බඩ ඉරිඟු සහ මැන්ඩියෝකා වගා කළහ [...]. සෑම පැල්පතකම දොඩම් වත්තක් [...] සහ එළදෙනුන් කිහිප දෙනෙකු ද සිටි බැවින්, ඔවුන් වසර පුරාම පාහේ සුළු අවශ්‍යතාවයකින් සිටියහ [...]. ඇත්ත වශයෙන්ම, ඉහළ පන්ති යුරෝපීය ක්‍රමයට වඩා ජීවත් විය...|ජෝර්ජ් තොම්සන්, සී.ඊ.&lt;ref&gt;{{cite book |last1 = Thompson | first1=George |year=1869
 |title = The War in Paraguay: With a historical sketch of the country and its people and notes upon the military engineering of the war. |publisher = Longmans and Green Co. |location = London |page=10}}&lt;/ref&gt;}}

=== පැරගුවේ යුද්ධය (1864–1870) ===
[[File:FRANCISCO_SOLANO_LOPEZ_(From_a_Photograph_taken_in_1859).jpg|link=https://en.wikipedia.org/wiki/File:FRANCISCO_SOLANO_LOPEZ_(From_a_Photograph_taken_in_1859).jpg|thumb|ෆ්‍රැන්සිස්කෝ සොලානෝ ලෝපෙස්]]
1864 ඔක්තෝබර් 12 වන දින, පැරගුවේ අවසාන නිවේදන නොතකා, බ්‍රසීලය (ජෙනරාල් බාර්ටොලෝම් මිට්‍රේ යටතේ ආර්ජන්ටිනා රජය සහ ජෙනරාල් වෙනන්සියෝ ෆ්ලෝරස්ගේ නායකත්වයෙන් යුත් කැරලිකාර උරුගුවේ කොලරාඩෝස් සමඟ සන්ධානගත විය) එකල රජය පෙරලා දැමීම සඳහා උරුගුවේ ජනරජය ආක්‍රමණය කළේය (එය ලෝපෙස්ගේ මිත්‍රයෙකු වූ බ්ලැන්කෝ පක්ෂයේ පාලනය යටතේ විය),{{efn|The Blanco Party of Uruguay, hardline right wing and reactionary at those days, was in the Uruguayan Government during the outbreak of the war and were allies of the Paraguayan Government.&lt;ref&gt;{{cite book |first=Luis Alberto |last=de&amp;nbsp;Herrera |year=1927 |title=El Drama del 65 – La Culpa Mitrista |pages=11–33 |publisher=Bareiro y Ramos |location=Montevideo, Uruguay}} — classic book by Blanco leader&lt;/ref&gt;}} මේ අනුව පැරගුවේ යුද්ධය ආරම්භ විය.{{efn|[[Richard Francis Burton|Burton]], a witness of the conflict, marks this date (12–16 October 1864) as the real beginning of the war. He writes (and it is the most logic account, considering the facts): ''The Brazilian Army invades the [[Banda Oriental]], despite the protestations of President López, who declared that such invasion would be held a &quot;casus belli&quot;''.&lt;ref&gt;{{cite book |first=Richard Francis, Sir |last=Burton |author-link=Richard Francis Burton |year=1870 |title=Letters from the Battlefields of Paraguay |page=76 |publisher=Tinsley Brothers |location=London}}&lt;/ref&gt;}}

ජනරජයේ මාර්ෂල් ෆ්‍රැන්සිස්කෝ සොලානෝ ලෝපෙස්ගේ නායකත්වයෙන් යුත් පැරගුවේ ජාතිකයන් 1864 දෙසැම්බර් 15 වන දින මැටෝ ග්‍රෝසෝට පහර දීමෙන් පළිගත් අතර පසුව 1865 මාර්තු 23 වන දින ආර්ජන්ටිනාවට එරෙහිව යුද්ධ ප්‍රකාශ කළහ. බ්ලැන්කෝ රජය පෙරලා දමා 1865 පෙබරවාරි 22 වන දින ජෙනරාල් වෙනන්සියෝ ෆ්ලෝරස් යටතේ කොලරාඩෝ රජයක් විසින් ප්‍රතිස්ථාපනය කරන ලදී. පසුව, ආර්ජන්ටිනා ජනරජය, බ්‍රසීල අධිරාජ්‍යය සහ උරුගුවේ ජනරජය 1865 මැයි 1 වන දින පැරගුවේ රජයට එරෙහිව ත්‍රිත්ව සන්ධානයේ රහස් ගිවිසුමට අත්සන් තැබීය.&lt;ref&gt;{{cite book |author=Pomer, León |title=La Guerra del Paraguay: Estado, política y negocios |publisher=Editorial Colihue |year=2008 |location=Buenos Aires, Argentina |pages=240–241 |language=es}}&lt;/ref&gt;

1866 මැයි 24 වන දින, ටුයුටි සටනේදී පැරගුවේ ප්‍රහාරයක් මිත්‍ර පාක්ෂිකයින් විසින් මැඩපැවැත්වූ විට මිනිසුන් 6,000 ක් අහිමි විය. එය යුද්ධය අතරතුර දකුණු ඇමරිකාවේ ලේ වැකි සටන ලෙස සලකුණු විය.

පැරගුවේ ජාතිකයන් දරුණු ප්‍රතිරෝධයක් දැක්වූ නමුත් අවසානයේ 1870 දී සෙරෝ කෝරා සටනේදී පරාජයට පත් වූ අතර එහිදී මාෂල් සොලානෝ ලෝපෙස් යටත් වීම ප්‍රතික්ෂේප කර සටනේදී මිය ගියේය.&lt;ref&gt;{{cite book |author=Hooker, T.D. |title=The Paraguayan War |publisher=Foundry Books |year=2008 |isbn=978-1901543155 |location=Nottingham, UK |pages=105–108}}&lt;/ref&gt; ඇමරිකානු ඉතිහාසයේ ලේ වැකි ජාත්‍යන්තර ගැටුම ලෙස පවතින මෙම යුද්ධයේ සැබෑ හේතු තවමත් බෙහෙවින් විවාදාත්මක ය.{{efn|The classical view asserts that Francisco Solano López's expansionist and hegemonic views are the main reason for the outbreak of the conflict. The traditional Paraguayan view, held by the &quot;''lopistas''&quot; (supporters of Solano López in Paraguay and elsewhere), holds that Paraguay acted in self-defense and for the protection of the equilibrium of the Plate Basin. This view is usually contested by the &quot;''anti-lopistas''&quot; (known in Paraguay as &quot;''legionarios''&quot;), who favored the &quot;Triple Alliance&quot;. Revisionist views from right and left national populists put a great emphasis on the influence of the British Empire, a view that a majority of historians reject.{{citation needed|date=June 2023}}}}[[File:TuyutiDetail.jpg|link=https://en.wikipedia.org/wiki/File:TuyutiDetail.jpg|thumb|ටුයුටි සටන, 1866 මැයි]]
පැරගුවේ රාජ්‍යය තම භූමියෙන් 25–33% ක් ආර්ජන්ටිනාවට සහ බ්‍රසීලයට අහිමි කර, දැවැන්ත යුද ණයක් ගෙවා, එහි අභ්‍යන්තර අයවැය ස්ථාවර කිරීම සඳහා විශාල ජාතික දේපළ විකුණා දැමීය. යුද්ධයේ නරකම ප්‍රතිවිපාකය වූයේ ජනගහනයේ ව්‍යසනකාරී අලාභයයි. ගැටුම අතරතුර පැරගුවේ වැසියන්ගෙන් අවම වශයෙන් 50% ක් මිය ගිය අතර, එම සංඛ්‍යාව රට නැවත පැමිණීමට දශක ගණනාවක් ගත විය. යුද්ධයේ ප්‍රතිඵලයක් ලෙස පැරගුවේ වැසියන් අත්විඳි ව්‍යසනයෙන්, විලියම් ඩී. රූබින්ස්ටයින් මෙසේ ලිවීය:

&quot;සාමාන්‍ය ඇස්තමේන්තුව වන්නේ 450,000 ත් 900,000 ත් අතර පැරගුවේ ජනගහනයක, යුද්ධයෙන් දිවි ගලවා ගත්තේ 220,000 ක් පමණක් වන අතර, ඔවුන්ගෙන් 28,000 ක් පමණක් වැඩිහිටි පිරිමින් ය.&quot;&lt;ref&gt;{{Cite book |last=Rubinsein |first=W.D. |url=https://books.google.com/books?id=nMMAk4VwLLwC |title=Genocide: a history |publisher=Pearson Education |year=2004 |isbn=0-582-50601-8 |page=94 |access-date=18 October 2015 |archive-url=https://web.archive.org/web/20150910110549/https://books.google.com/books?id=nMMAk4VwLLwC |archive-date=10 September 2015 |url-status=live}}&lt;/ref&gt;

1869 දී අසුන්සියොන් කොල්ලකෑමේදී, අධිරාජ්‍ය බ්‍රසීලියානු හමුදාව පැරගුවේ ජාතික ලේඛනාගාරය ඇසුරුම් කර රියෝ ද ජැනයිරෝ වෙත ප්‍රවාහනය කළේය.&lt;ref&gt;{{cite book |last=Sanchez Quell |first=Hipólito |title=Los 50.000 Documentos Paraguayos Llevados al Brasil |publisher=Ediciones Comuneros |year=2006 |location=Asunción, Paraguay}}&lt;/ref&gt;{{efn|Some of the documents taken by Brasil during the war, were returned to Paraguay in the collection known as &quot;Colección de Río Branco&quot;, nowadays in the National Archives of Asunción, Paraguay.}} යුද්ධයෙන් බ්‍රසීලයේ වාර්තා වර්ගීකරණය කර ඇත. මෙය යටත් විජිත සහ මුල් ජාතික කාලවලදී පැරගුවේ ඉතිහාසය පර්යේෂණ කිරීම සහ අධ්‍යයනය කිරීම දුෂ්කර කර ඇත.&lt;ref name=&quot;Weinstein-2007-04&quot;&gt;{{cite magazine|last=Weinstein|first=Barbara|date=1 April 2007|title=Let the sunshine in: Government records and national insecurities|url=http://www.historians.org/perspectives/issues/2007/0704/0704pre1.cfm|url-status=live|department=From the President|edition=online|publisher=[[American Historical Association]]|volume=45|issue=4|archive-url=https://web.archive.org/web/20121008191444/http://www.historians.org/perspectives/issues/2007/0704/0704pre1.cfm|archive-date=8 October 2012|access-date=5 October 2012|magazine=[[Perspectives on History]]}}&lt;/ref&gt;

=== 20 වන සියවස ===
[[File:Chacokrieg.jpg|link=https://en.wikipedia.org/wiki/File:Chacokrieg.jpg|thumb|ග්‍රාන් චාකෝ යනු චාකෝ යුද්ධයේ ස්ථානය (1932–35), එහිදී බොලිවියාව මතභේදාත්මක භූමියෙන් වැඩි කොටසක් පැරගුවේට අහිමි විය.]]
1904 දී කොලරාඩෝස් පාලනයට එරෙහිව ලිබරල් විප්ලවය ඇති විය. ලිබරල් පාලනය මහා දේශපාලන අස්ථාවරත්වයේ කාල පරිච්ඡේදයක් ආරම්භ කළේය. 1904 සහ 1954 අතර පැරගුවේ ජනාධිපතිවරුන් තිස් එක් දෙනෙකු සිටි අතර, ඔවුන්ගෙන් බොහෝ දෙනෙක් බලහත්කාරයෙන් තනතුරුවලින් ඉවත් කරන ලදී.&lt;ref&gt;{{cite report|last1=Hanratty|first1=Dannin M.|last2=Meditz|first2=Sandra W.|year=1988|title=Paraguay: A country study|location=Washington, DC|publisher=U.S. [[Library of Congress]] / [[Government Printing Office|GPO]]|url=http://countrystudies.us/paraguay/2.htm|url-status=live|access-date=19 September 2009|archive-url=https://web.archive.org/web/20110919163833/http://countrystudies.us/paraguay/2.htm|archive-date=19 September 2011}}&lt;/ref&gt; පාලක ලිබරල් පක්ෂයේ කණ්ඩායම් අතර ගැටුම් 1922 පැරගුවේ සිවිල් යුද්ධයට හේතු විය.

චාකෝ කලාපය සම්බන්ධයෙන් බොලිවියාව සමඟ ඇති වූ නොවිසඳුණු දේශසීමා ගැටුම අවසානයේ 1930 ගණන්වල මුල් භාගයේදී චාකෝ යුද්ධයේදී පුපුරා ගියේය. දෙපාර්ශ්වයම විශාල පාඩු ලැබීමෙන් පසු, පැරගුවේ බොලිවියාව පරාජය කර මතභේදාත්මක චාකෝ කලාපයේ වැඩි කොටසක් මත තම ස්වෛරීභාවය ස්ථාපිත කළේය. යුද්ධයෙන් පසු, හමුදා නිලධාරීන් ලිබරල් දේශපාලනඥයන් කෙරෙහි ඇති මහජන අතෘප්තිය යොදාගෙන බලය අල්ලා ගත්හ. 1936 පෙබරවාරි 17 වන දින, පෙබරවාරි විප්ලවය කර්නල් රෆායෙල් ෆ්‍රැන්කෝ බලයට පත් කළේය. 1940 සහ 1948 අතර, ජෙනරාල් හිගිනියෝ මොරිනිගෝ විසින් රට පාලනය කරන ලදී. ඔහුගේ පාලනය පිළිබඳ අතෘප්තිය 1947 පැරගුවේ සිවිල් යුද්ධයට හේතු විය.&lt;ref&gt;{{cite web |title=Paraguay civil war 1947 |url=http://www.onwar.com/aced/nation/pat/paraguay/fparaguay1947.htm |url-status=dead |archive-url=https://web.archive.org/web/20100103214118/http://onwar.com/aced/nation/pat/paraguay/fparaguay1947.htm |archive-date=3 January 2010 |access-date=2 May 2010 |website=Onwar.com}}&lt;/ref&gt; එහි ප්‍රතිඵලයක් ලෙස ඇල්ෆ්‍රෙඩෝ ස්ට්‍රෝස්නර් කුමන්ත්‍රණ මාලාවකට සම්බන්ධ වීමට පටන් ගත් අතර, එහි ප්‍රතිඵලයක් ලෙස 1954 මැයි 4 වන දින ඔහුගේ හමුදා කුමන්ත්‍රණය සිදු විය. දෙවන ලෝක යුද්ධයෙන් පසු, පැරගුවේ යුද අපරාධ සම්බන්ධයෙන් චෝදනා ලැබූ නාසි පලාගිය අයගේ සැඟවුණු ස්ථානයක් බවට පත්විය.

=== ස්ට්‍රෝස්නර් යුගය, 1954–1989 ===
1989 දක්වා දශක තුනකට වැඩි කාලයක් ධුරයේ රැඳී සිටි ඒකාධිපති ඇල්ෆ්‍රෙඩෝ ස්ට්‍රෝස්නර්ගේ පාලන තන්ත්‍රය 1954 දී ස්ථාපිත කරන තෙක් අස්ථාවර ආණ්ඩු මාලාවක් ඇති විය. ස්ට්‍රෝස්නර්ගේ පාලනය යටතේ පැරගුවේ යම් දුරකට නවීකරණය කරන ලදී, නමුත් ඔහුගේ පාලනය පුළුල් මානව හිමිකම් උල්ලංඝනයන්ගෙන් සලකුණු විය.&lt;ref&gt;{{cite news|url=https://www.washingtonpost.com/wp-dyn/content/article/2006/08/16/AR2006081601729.html|title=Alfredo Stroessner; Paraguayan dictator|last=Bernstein|first=Adam|date=17 August 2006|newspaper=[[The Washington Post]]|access-date=2 May 2010|archive-url=https://web.archive.org/web/20110516121443/http://www.washingtonpost.com/wp-dyn/content/article/2006/08/16/AR2006081601729.html|archive-date=16 May 2011|location=Washington, DC|url-status=live}}&lt;/ref&gt;

ස්ට්‍රෝස්නර් සහ කොලරාඩෝ පක්ෂය 1954 සිට 1989 දක්වා රට පාලනය කළහ. ඒකාධිපතියා ආර්ථික ප්‍රසාරණයේ යුගයක් අධීක්ෂණය කළ නමුත් දුර්වල මානව හිමිකම් සහ පාරිසරික වාර්තාවක් ද තිබුණි (&quot;දේශපාලන ඉතිහාසය&quot; බලන්න). පැරගුවේ ඔපරේෂන් කොන්ඩෝර් හි ක්‍රියාකාරීව සහභාගී විය.&lt;ref&gt;{{cite web |last=Dinges |first=John |title=Operation Condor |url=http://www.latinamericanstudies.org/chile/operation-condor.htm |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20180722031734/http://www.latinamericanstudies.org/chile/operation-condor.htm |archive-date=22 July 2018 |access-date=6 July 2018 |website=latinamericanstudies.org |publisher=[[Columbia University]]}}&lt;/ref&gt; දේශපාලන විරුද්ධවාදීන්ට වධහිංසා පැමිණවීම සහ මරණය සාමාන්‍ය දෙයක් විය. ඔහුගේ බලයෙන් පහ කිරීමෙන් පසුව, කොලරාඩෝ 2008 දක්වා ජාතික දේශපාලනය ආධිපත්‍යය දැරීය.

1980 ගණන්වල කොලරාඩෝ පක්ෂයේ බෙදීම් සහ පැවති තත්වයන් - ස්ට්‍රෝස්නර්ගේ වයස, පාලන තන්ත්‍රයේ ස්වභාවය, ආර්ථික පසුබෑම සහ ජාත්‍යන්තර හුදකලාව - 1988 මහ මැතිවරණයට පෙර විපක්ෂයේ පාලන තන්ත්‍ර විරෝධී පෙළපාලි සහ ප්‍රකාශ සඳහා උත්ප්‍රේරක විය.

''[[:en:Authentic_Radical_Liberal_Party|PLRA]]'' leader [[:en:Domingo_Laíno|Domingo Laíno]] served as the focal point of the opposition in the second half of the 1980s. The government's effort to isolate Laíno by exiling him in 1982 had backfired. On his sixth attempt to reenter the country in 1986, Laíno returned with three television crews from the U.S., a former United States ambassador to Paraguay, and a group of Uruguayan and Argentine congressmen. Despite the international contingent, the police violently barred Laíno's return.

The Stroessner regime relented in April&amp;nbsp;1987, and permitted Laíno to return to Asunción. Laíno took the lead in organizing demonstrations and reducing infighting among the opposition party. The opposition was unable to reach agreement on a common strategy regarding the elections, with some parties advocating abstention, and others calling for blank voting. The parties held numerous 'lightning demonstrations' (''mítines relámpagos''), especially in rural areas. Such demonstrations were gathered and quickly disbanded before the arrival of the [[:en:Police|police]].

1980 ගණන්වල දෙවන භාගයේදී විපක්ෂයේ කේන්ද්‍රස්ථානය ලෙස PLRA නායක ඩොමින්ගෝ ලයිනෝ සේවය කළේය. 1982 දී ලයිනෝව පිටුවහල් කිරීමෙන් ඔහුව හුදකලා කිරීමට රජය දැරූ උත්සාහය අසාර්ථක විය. 1986 දී නැවත රටට ඇතුළු වීමට ඔහු දැරූ හයවන උත්සාහයේදී, ලයිනෝ එක්සත් ජනපදයේ රූපවාහිනී කණ්ඩායම් තුනක්, පැරගුවේ හි හිටපු එක්සත් ජනපද තානාපතිවරයෙකු සහ උරුගුවේ සහ ආර්ජන්ටිනාවේ කොන්ග්‍රස් සභිකයින් කණ්ඩායමක් සමඟ ආපසු පැමිණියේය. ජාත්‍යන්තර බලඇණිය තිබියදීත්, පොලිසිය ප්‍රචණ්ඩ ලෙස ලයිනෝගේ නැවත පැමිණීම තහනම් කළේය.&lt;ref&gt;{{cite web |title=Paraguay 1987, Chapter 4 |url=http://www.cidh.org/countryrep/Paraguay87eng/chap.4.htm |archive-url=https://web.archive.org/web/20210507100105/http://www.cidh.org/countryrep/Paraguay87eng/chap.4.htm |archive-date=7 May 2021 |website=[[Inter-American Commission on Human Rights]] (cidh.org)}}&lt;/ref&gt;

1987 අප්‍රේල් මාසයේදී ස්ට්‍රෝස්නර් පාලනය පසුබැස ගිය අතර, ලයිනෝට අසුන්සියොන් වෙත නැවත පැමිණීමට අවසර දුන්නේය. විරෝධතා සංවිධානය කිරීමට සහ විරුද්ධ පක්ෂය අතර ගැටුම් අඩු කිරීමට ලයිනෝ පෙරමුණ ගත්තේය. මැතිවරණ සම්බන්ධයෙන් පොදු උපාය මාර්ගයක් පිළිබඳව එකඟතාවයකට පැමිණීමට විපක්ෂයට නොහැකි වූ අතර, සමහර පක්ෂ ඡන්දය දීමෙන් වැළකී සිටීමට පක්ෂව සිටි අතර, තවත් සමහරු හිස් ඡන්දය ප්‍රකාශ කිරීම ඉල්ලා සිටියහ. පක්ෂ විශේෂයෙන් ග්‍රාමීය ප්‍රදේශවල 'අකුණු සැර' (mítines relámpagos) ගණනාවක් පැවැත්වීය. එවැනි පෙළපාලි එක්රැස් කර පොලිසිය පැමිණීමට පෙර ඉක්මනින් විසුරුවා හරින ලදී.


In response to the upsurge in opposition activities, Stroessner condemned the Accord for advocating &quot;sabotage of the general elections and disrespect of the law&quot;. He used national police and civilian [[:en:Vigilantes|vigilantes]] of the ''Colorado'' Party to break up demonstrations. A number of opposition leaders were imprisoned or otherwise harassed. , another key leader of the ''PLRA'', was imprisoned for four months in 1987 on charges of sedition. In early February 1988, police arrested 200&amp;nbsp;people attending a National Coordinating Committee meeting in [[:en:Coronel_Oviedo|Coronel Oviedo]]. Laíno and several other opposition figures were arrested before dawn on the day of the election, 14&amp;nbsp;February, and held for twelve hours. The government declared Stroessner's reelection with 89% of the vote.

The opposition attributed the results in part to the virtual Colorado monopoly on the mass media. They noted that 53% of those polled indicated that there was an &quot;uneasiness&quot; in Paraguayan society. 74% believed that the political situation needed changes, including 45% who wanted a substantial or total change. Finally, 31% stated that they planned to abstain from voting in the February elections.{{Citation needed|date=September 2008}}

විපක්ෂ ක්‍රියාකාරකම්වල නැගිටීමට ප්‍රතිචාර වශයෙන්, ස්ට්‍රෝස්නර් &quot;මහ මැතිවරණය කඩාකප්පල් කිරීම සහ නීතියට අගෞරව කිරීම&quot; වෙනුවෙන් පෙනී සිටීම සම්බන්ධයෙන් ගිවිසුම හෙළා දුටුවේය. ඔහු ජාතික පොලිසිය සහ කොලරාඩෝ පක්ෂයේ සිවිල් සුපරීක්ෂකයින් යොදා ගනිමින් පෙළපාලි බිඳ දැමීය. විපක්ෂ නායකයින් ගණනාවක් සිරගත කරන ලදී හෝ වෙනත් ආකාරයකින් හිරිහැර කරන ලදී. PLRA හි තවත් ප්‍රධාන නායකයෙකු වූ {{ill|Hermes Rafael Saguier|es}} 1987 දී රාජද්‍රෝහී චෝදනා මත මාස හතරක් සිරගත කරන ලදී. 1988 පෙබරවාරි මස මුලදී, කොරොනල් ඔවියෙඩෝ හි පැවති ජාතික සම්බන්ධීකරණ කමිටු රැස්වීමකට සහභාගී වූ පුද්ගලයින් 200 දෙනෙකු පොලිසිය අත්අඩංගුවට ගත්තේය. පෙබරවාරි 14 වන දින මැතිවරණ දිනයේ උදාවීමට පෙර ලයිනෝ සහ තවත් විපක්ෂ පුද්ගලයින් කිහිප දෙනෙකු අත්අඩංගුවට ගෙන පැය දොළහක් පැවැත්විණි. රජය 89% ක ඡන්ද ප්‍රතිශතයකින් ස්ට්‍රෝස්නර් නැවත තේරී පත්වීම ප්‍රකාශ කළේය.&lt;ref&gt;{{cite news|url=https://www.nytimes.com/1988/02/15/world/paraguayan-wins-his-eighth-term.html?scp=3&amp;sq=Paraguay%20february%201988&amp;st=cse|title=Paraguayan wins his eighth term|date=15 February 1988|newspaper=[[The New York Times]]|archive-url=https://web.archive.org/web/20170816064442/http://www.nytimes.com/1988/02/15/world/paraguayan-wins-his-eighth-term.html?scp=3&amp;sq=Paraguay%20february%201988&amp;st=cse|archive-date=16 August 2017}}&lt;/ref&gt;

විපක්ෂය ප්‍රතිඵලවලට අර්ධ වශයෙන් ජනමාධ්‍ය මත අතථ්‍ය කොලරාඩෝ ඒකාධිකාරයට ආරෝපණය කළේය. පැරගුවේ සමාජය තුළ &quot;නොසන්සුන්තාවයක්&quot; පවතින බව මත විමසුමට ලක් වූවන්ගෙන් 53% ක් සඳහන් කළ බව ඔවුන් සඳහන් කළහ. දේශපාලන තත්ත්වයට වෙනස්කම් අවශ්‍ය බව 74% ක් විශ්වාස කළ අතර, සැලකිය යුතු හෝ සම්පූර්ණ වෙනසක් අවශ්‍ය 45% ක් ද ඇතුළුව. අවසාන වශයෙන්, පෙබරවාරි මැතිවරණයේදී ඡන්දය දීමෙන් වැළකී සිටීමට සැලසුම් කර ඇති බව 31% ක් ප්‍රකාශ කළහ.

=== ස්ට්‍රෝස්නර්ගේ බලයෙන් පහ කිරීම, 1989න් පසු ===
On 3 February 1989, Stroessner was overthrown in a military coup headed by General [[:en:Andrés_Rodríguez_(President)|Andrés Rodríguez]]. As president, Rodríguez instituted political, legal, and economic reforms and initiated a ''rapprochement'' with the international community. Reflecting the deep hunger of the rural poor for land, hundreds immediately occupied thousands of acres of unused territories belonging to Stroessner and his associates; by mid-1990, 19,000&amp;nbsp;families occupied {{convert|340000|acres|-3|abbr=on}}. At the time, 2.06&amp;nbsp;million people lived in rural areas, more than half of the 4.1&amp;nbsp;million total population, and most were landless.&lt;ref name=&quot;nagel&quot;&gt;{{cite journal|author=Nagel, Beverly Y.|year=1999|title='Unleashing the fury': The cultural discourse of rural violence and land rights in Paraguay|url=http://journals.cambridge.org/action/displayAbstract?fromPage=online&amp;aid=1921|journal=Comparative Studies in Society and History|publisher=Cambridge University Press|volume=41|issue=1|pages=148–181|doi=10.1017/S0010417599001905|doi-broken-date=1 November 2024|issn=0010-4175|url-access=subscription|archive-url=https://web.archive.org/web/20151016023308/http://journals.cambridge.org/action/displayAbstract?fromPage=online&amp;aid=1921|archive-date=16 October 2015|s2cid=146491025}}&lt;/ref&gt;

The June 1992 constitution established a democratic system of government and dramatically improved protection of fundamental human rights. In May 1993, Colorado Party candidate [[:en:Juan_Carlos_Wasmosy|Juan Carlos Wasmosy]] was elected as Paraguay's first civilian president in almost forty years, in what international observers deemed free and fair elections.

With support from the United States, the Organization of American States, and other countries in the region, the Paraguayan people rejected an April 1996 attempt by then Army Chief General [[:en:Lino_Oviedo|Lino Oviedo]] to oust President Wasmosy.

Oviedo was nominated as the Colorado candidate for president in the 1998 election. However, when the Supreme Court upheld in April his conviction on charges related to the 1996 coup attempt, he was not allowed to run and was detained in jail. His former running mate, [[:en:Raúl_Cubas|Raúl Cubas]], became the Colorado Party's candidate, and was elected in May in elections deemed by international observers to be free and fair. One of Cubas' first acts after taking office in August was to commute Oviedo's sentence and release him. In December 1998, Paraguay's Supreme Court declared these actions unconstitutional. In this tense atmosphere, the murder of Vice President and long-time Oviedo rival [[:en:Luis_María_Argaña|Luis María Argaña]] on 23 March 1999, led the Chamber of Deputies to impeach Cubas the next day.{{Citation needed|date=March 2010}} On 26 March, eight student anti-government demonstrators were murdered, widely believed to have been carried out by Oviedo supporters. This increased opposition to Cubas, who resigned on 28 March. Senate President [[:en:Luis_González_Macchi|Luis González Macchi]], a Cubas opponent, was peacefully sworn in as president the same day.

In 2003, [[:en:Nicanor_Duarte|Nicanor Duarte]] was elected as president.

=== ප්‍රනාන්දු ලුගෝගේ මැතිවරණය ===
For the 2008 general elections, the Colorado Party was favored in polls. Their candidate was Minister of Education [[:en:Blanca_Ovelar|Blanca Ovelar]], the first woman to be nominated as a candidate for a major party in Paraguayan history. After sixty years of Colorado rule, voters chose [[:en:Fernando_Lugo|Fernando Lugo]], a former Roman Catholic Bishop and not a professional politician in civil government, and a member of the Authentic Radical Liberal Party, Paraguay's largest opposition party. Lugo was an adherent of [[:en:Liberation_theology|liberation theology]]. Lugo achieved a historic victory in Paraguay's presidential election, defeating the ruling party candidate, and ending 61 years of conservative rule. Lugo won with nearly 41% of the vote, compared to almost 31% for Blanca Ovelar of the Colorado party.&lt;ref&gt;{{Cite journal|author=Nickson, Andrew|year=2009|title=The general election in Paraguay, April 2008|journal=Journal of Electoral Studies|volume=28|issue=1|pages=145–9|doi=10.1016/j.electstud.2008.10.001}}&lt;/ref&gt; Outgoing President [[:en:Nicanor_Duarte|Nicanor Duarte Frutos]] hailed the moment as the first time in the history of the nation that a government had transferred power to opposition forces in a constitutional and peaceful fashion.{{citation needed|date=July 2021}}

Lugo was sworn in on 15 August 2008. The Lugo administration set its two major priorities as the reduction of corruption and economic inequality.&lt;ref name=&quot;state.gov&quot;&gt;{{cite web |date=15 March 2012 |title=Paraguay |url=https://2009-2017.state.gov/r/pa/ei/bgn/1841.htm#econ |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20170122194534/https://2009-2017.state.gov/r/pa/ei/bgn/1841.htm#econ |archive-date=22 January 2017 |access-date=5 October 2012 |website=State.gov}}&lt;/ref&gt;
[[File:Saludo_de_Piñera_a_Cartes_(cropped).jpg|link=https://en.wikipedia.org/wiki/File:Saludo_de_Pi%C3%B1era_a_Cartes_(cropped).jpg|thumb|2013 අගෝස්තු 15 වන දින හිටපු ජනාධිපති හොරාසියෝ කාටෙස්ගේ පදවි ප්‍රාප්තිය]]
Political instability following Lugo's election and disputes within his cabinet encouraged some renewal of popular support for the Colorado Party. Reports suggested that the businessman [[:en:Horacio_Cartes|Horacio Cartes]] became the new political figure amid disputes. Despite the US [[:en:Drug_Enforcement_Administration|Drug Enforcement Administration]]'s strong accusations against Cartes related to [[:en:Illegal_drug_trade|drug trafficking]], he continued to amass followers in the political arena.{{citation needed|date=July 2021}}

On 14 January 2011, the Colorado Party convention nominated Horacio Cartes as the presidential candidate for the party. However, the party's constitution did not allow it.{{clarify|date=April 2012}} On 21 June 2012, [[:en:Impeachment_of_Fernando_Lugo|impeachment proceedings against President Lugo]] began in the country's lower house, which was controlled by his opponents. Lugo was given less than twenty-four hours to prepare for the proceedings and only two hours in which to mount a defense.&lt;ref name=&quot;Guardian&quot;&gt;{{cite news|url=https://www.theguardian.com/commentisfree/2012/jun/22/washington-fernando-lugo-ouster-paraguay|title=What will Washington do about Fernando Lugo's ouster in Paraguay?|last=Weisbrot|first=Mark|date=22 June 2012|newspaper=[[The Guardian]]|access-date=23 June 2012|archive-url=https://web.archive.org/web/20140910143002/http://www.theguardian.com/commentisfree/2012/jun/22/washington-fernando-lugo-ouster-paraguay|archive-date=10 September 2014|url-status=live}}&lt;/ref&gt; Impeachment was quickly approved and the resulting trial in Paraguay's Senate, also controlled by the opposition, ended with the removal of Lugo from office and Vice President Federico Franco assuming the duties of president.&lt;ref name=&quot;CNN22&quot;&gt;{{cite news|url=http://www.cnn.com/2012/06/22/world/americas/paraguay-president/index.html|title=Paraguayan Senate removes president|last=Castillo|first=Mariano|date=22 June 2012|access-date=22 June 2012|archive-url=https://web.archive.org/web/20120623040625/http://www.cnn.com/2012/06/22/world/americas/paraguay-president/index.html|archive-date=23 June 2012|publisher=CNN|url-status=live}}&lt;/ref&gt; Lugo's rivals blamed him for the deaths of 17&amp;nbsp;people – eight police officers and nine farmers – in armed clashes after police were ambushed by armed peasants when enforcing an eviction order against rural trespassers.&lt;ref&gt;{{cite news|url=https://www.reuters.com/article/us-paraguay-lugo-idUSBRE85K13N20120621|title=Paraguay's president vows to face impeachment effort|last=Desantis|first=Daniela|date=21 June 2012|work=[[Reuters]]|access-date=21 June 2012|archive-url=https://web.archive.org/web/20130208094438/http://www.reuters.com/article/2012/06/21/us-paraguay-lugo-idUSBRE85K13N20120621|archive-date=8 February 2013|edition=US|url-status=live}}&lt;/ref&gt;

On 14 May 2011, Paraguay celebrated its [[:en:Paraguay_Bicentennial|bicentenary]] on the 200th anniversary of independence from the Spanish Empire as a sovereign state.

Lugo's supporters gathered outside Congress to protest the decision as a &quot;politically motivated coup d'état&quot;.&lt;ref name=&quot;CNN22&quot; /&gt; Lugo's removal from office on 22&amp;nbsp;June 2012 is considered by [[:en:UNASUR|UNASUR]] and other neighboring countries, especially those currently governed by leftist leaders, as a coup d'état.&lt;ref&gt;{{cite web |date=22 June 2012 |title=COMUNICADO UNASUR Asunción, 22 de Junio de 2012 |url=http://www.unasursg.org/index.php?option=com_content&amp;view=article&amp;id=698%3Acomunicado-asuncion-22-de-junio-de-2012&amp;catid=68%3Acomunicados&amp;Itemid=346 |url-status=dead |archive-url=https://web.archive.org/web/20120627050748/http://www.unasursg.org/index.php?option=com_content&amp;view=article&amp;id=698:comunicado-asuncion-22-de-junio-de-2012&amp;catid=68:comunicados&amp;Itemid=346 |archive-date=27 June 2012 |access-date=23 June 2012 |publisher=UNASUR |language=es}}&lt;/ref&gt; However, the Organization of American States, which sent a mission to Paraguay to gather information, concluded that the impeachment process was not a coup d'état, as it had been carried out in accordance with the [[:en:Constitution_of_Paraguay|Constitution of Paraguay]].&lt;ref&gt;Halvorssen, Thor, ''[https://www.forbes.com/sites/thorhalvorssen/2012/07/03/paraguay-is-not-honduras/#57bce3c72308 Paraguay is not Honduras: President Lugo's Impeachment was not a Coup] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20180730203938/https://www.forbes.com/sites/thorhalvorssen/2012/07/03/paraguay-is-not-honduras/#57bce3c72308|date=30 July 2018}}'', Forbes.com, 3 July 2012, retrieved 30 July 2018&lt;/ref&gt;

=== වර්තමාන දිනය ===
From August 2013 to 15 August 2018, the [[:en:President_of_Paraguay|President of Paraguay]] was [[:en:Horacio_Cartes|Horacio Cartes]].&lt;ref&gt;{{cite news|url=https://www.nytimes.com/2013/04/22/world/americas/horacio-cartes-wins-paraguays-presidential-election.html|title=Conservative Tobacco Magnate Wins Presidential Race in Paraguay|last=Romero|first=Simon|date=22 April 2013|work=The New York Times|access-date=7 April 2021|archive-url=https://web.archive.org/web/20171102234322/http://www.nytimes.com/2013/04/22/world/americas/horacio-cartes-wins-paraguays-presidential-election.html|archive-date=2 November 2017|url-status=live}}&lt;/ref&gt; Since 15 August 2018, the [[:en:President_of_Paraguay|President of Paraguay]] has been [[:en:Mario_Abdo_Benítez|Mario Abdo Benítez]]. They are both from the conservative [[:en:Colorado_Party_(Paraguay)|Colorado Party]].&lt;ref&gt;{{cite news|url=https://www.bbc.com/news/world-latin-america-45200965|title=New Paraguayan President Abdo Benítez sworn in|date=15 August 2018|work=BBC News|access-date=1 April 2021|archive-url=https://web.archive.org/web/20210415203558/https://www.bbc.com/news/world-latin-america-45200965|archive-date=15 April 2021|url-status=live}}&lt;/ref&gt; President Mario Abdo enjoyed a close relationship with the Brazilian far-right president (in power 2019–2022), [[:en:Jair_Bolsonaro|Jair Bolsonaro]].&lt;ref&gt;{{cite news|url=https://www.reuters.com/article/us-paraguay-president-idUSKCN1V421O|title=Paraguayan president's popularity plummets amid Brazil-linked political crisis|last=Cristaldo|first=Mariel|date=14 August 2019|work=reuters.com|access-date=1 June 2021|archive-url=https://web.archive.org/web/20210602215301/https://www.reuters.com/article/us-paraguay-president-idUSKCN1V421O|archive-date=2 June 2021|url-status=live}}&lt;/ref&gt; In February 2019, President Mario Abdo Benitez was at Bolsonaro's side when Bolsonaro praised Paraguayan military dictator Alfredo Stroessner, calling him &quot;a man of vision&quot;.&lt;ref&gt;{{cite news|url=https://abcnews.go.com/International/wireStory/brazils-bolsonaro-praises-late-paraguay-dictator-stroessner-61386307|title=Brazil's Bolsonaro praises late Paraguay dictator Stroessner|access-date=1 June 2021|archive-url=https://web.archive.org/web/20210602214208/https://abcnews.go.com/International/wireStory/brazils-bolsonaro-praises-late-paraguay-dictator-stroessner-61386307|archive-date=2 June 2021|website=[[ABC News (United States)|ABC News]]|url-status=live}}&lt;/ref&gt; In 2021, Paraguay became the first country in South America to produce electric energy in its [[:en:100%_renewable_energy|100% renewable energy]] supply. In May 2023, [[:en:Santiago_Peña|Santiago Peña]] of the long-ruling Colorado Party, won the presidential [[:en:2023_Paraguayan_general_election|election]] to succeed Mario Abdo as the next [[:en:President_of_Paraguay|President of Paraguay]].&lt;ref&gt;{{cite news|url=https://www.aljazeera.com/news/2023/5/3/amid-protests-authorities-uphold-legitimacy-of-paraguay-election|title=Amid protests, authorities uphold legitimacy of Paraguay election|access-date=26 May 2023|archive-url=https://web.archive.org/web/20230603212859/https://www.aljazeera.com/news/2023/5/3/amid-protests-authorities-uphold-legitimacy-of-paraguay-election|archive-date=3 June 2023|language=en|website=[[Al Jazeera Media Network|al Jazeera]] (aljazeera.com)|url-status=live}}&lt;/ref&gt; On 15 August 2023, Santiago Peña was sworn in as Paraguay's new president.&lt;ref&gt;{{cite news|url=https://www.reuters.com/world/americas/new-paraguayan-president-santiago-pena-sworn-2023-08-15/|title=Paraguay's President Pena sworn in, Taiwan VP in attendance|last1=Desantis|first1=Daniela|date=16 August 2023|work=Reuters|access-date=18 August 2023|archive-url=https://web.archive.org/web/20230818142608/https://www.reuters.com/world/americas/new-paraguayan-president-santiago-pena-sworn-2023-08-15/|archive-date=18 August 2023|last2=Elliott|first2=Lucinda|language=en|last3=Elliott|first3=Lucinda|url-status=live}}&lt;/ref&gt;

== යොමු කිරීම් ==
&lt;references /&gt;</text>
      <sha1>kfati86cxby42mvkz6jweow8nooqaoe</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>752940</id>
      <parentid>752939</parentid>
      <timestamp>2025-07-03T06:20:39Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>BuddhikaW88</username>
        <id>37808</id>
      </contributor>
      <comment>/* ස්ට්‍රෝස්නර් යුගය, 1954–1989 */</comment>
      <origin>752940</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="62315" sha1="430j647wxyj06lmvaa116f9tud01pfx" xml:space="preserve">
=== පූර්ව යටත් විජිත යුගය ===
ස්පාඤ්ඤ ජාතිකයන් පැමිණීමට පෙර අවම වශයෙන් සහස්‍රයක්වත් නැගෙනහිර පැරගුවේ ආදිවාසී ගුවාරානි ජනයා ජීවත් වූහ.&lt;ref&gt;{{cite web |title=Guarani Society |url=https://web.archive.org/web/20060925035916/http://lucy.ukc.ac.uk/EthnoAtlas/Hmar/Cult_dir/Culture.7843 |access-date=2025-05-17 |website=web.archive.org}}&lt;/ref&gt; බටහිර පැරගුවේ, ග්‍රාන් චාකෝ, නාමිකයන් විසින් ජනාවාස කරන ලද අතර, ඔවුන්ගෙන් වඩාත් කැපී පෙනුනේ ගුවායිකුරු ජනයා ය. පැරගුවේ ගඟ දළ වශයෙන් නැගෙනහිරින් කෘෂිකාර්මික ගුවාරානි ජනතාව සහ ග්‍රාන් චාකෝ හි බටහිරින් සංචාරක සහ අර්ධ සංචාරක ජනතාව අතර බෙදුම් රේඛාව විය. ගුවාර්කුරු නාමිකයන් ඔවුන්ගේ රණශූර සම්ප්‍රදායන් සඳහා ප්‍රසිද්ධ වූ අතර 19 වන සියවසේ අග භාගය වන තෙක් සම්පූර්ණයෙන්ම සන්සුන් නොවීය.&lt;ref&gt;The Editors of Encyclopaedia Britannica. &quot;Mbayá&quot;. ''Encyclopedia Britannica'', 15 February 2007, https://www.britannica.com/topic/Mbaya. Accessed 17 May 2025&lt;/ref&gt; මෙම ආදිවාසී ගෝත්‍ර ඔවුන්ගේ ප්‍රධාන බෙදීම්වල පදනම් වූ වෙනස් භාෂා පවුල් පහකට අයත් විය.&lt;ref name=&quot;:1&quot;&gt;{{Cite web |last=Barba |first=Paula López |date=2023-08-25 |title=El guaraní paraguayo, la lengua de la resistencia |url=https://elpais.com/america-futura/2023-08-25/el-guarani-paraguayo-la-lengua-de-la-resistencia.html |access-date=2025-05-17 |website=El País América |language=es}}&lt;/ref&gt;&lt;ref name=&quot;:2&quot;&gt;Miller, Mark D.H., Webb, Kempton E., Martin, Gene E.. &quot;Gran Chaco&quot;. Encyclopedia Britannica, 12 May. 2025, https://www.britannica.com/place/Gran-Chaco. Accessed 17 May 2025&lt;/ref&gt; විවිධ භාෂා කතා කරන කණ්ඩායම් සාමාන්‍යයෙන් සම්පත් සහ භූමි සම්බන්ධයෙන් තරඟකාරී විය. මෙම පවුල්වල ශාඛා වල භාෂා කතා කිරීමෙන් ඔවුන් තවදුරටත් ගෝත්‍රවලට බෙදා ඇත. අද වන විට වෙනම ජනවාර්ගික භාෂාමය කණ්ඩායම් 17 ක් පවතී.&lt;ref name=&quot;:1&quot; /&gt;&lt;ref name=&quot;:2&quot; /&gt;

=== යටත් විජිත යුගය ===
මෙම ප්‍රදේශයේ පළමු යුරෝපීයයන් 1516 දී ස්පාඤ්ඤ ගවේෂකයන් විය.&lt;ref name=&quot;eec&quot;&gt;{{cite report|author=Sacks, Richard S.|section=Early explorers and conquistadors|editor1-last=Hanratty|editor1-first=Dannin M.|editor2-last=Meditz|editor2-first=Sandra W.|year=1988|title=Paraguay: A country study|location=Washington, DC|publisher=U.S. [[Library of Congress]] / [[Government Printing Office|GPO]]|url=http://countrystudies.us/paraguay/2.htm|url-status=live|access-date=19 September 2009|archive-url=https://web.archive.org/web/20110919163833/http://countrystudies.us/paraguay/2.htm|archive-date=19 September 2011}}&lt;/ref&gt; ස්පාඤ්ඤ ගවේෂක ජුවාන් ද සලාසාර් ද එස්පිනෝසා 1537 අගෝස්තු 15 වන දින අසුන්සියොන් ජනාවාසය ආරම්භ කළේය. අවසානයේ නගරය පැරගුවේ ස්පාඤ්ඤ යටත් විජිත පළාතක මධ්‍යස්ථානය බවට පත්විය.

දකුණු ඇමරිකාවේ මෙම කොටසේ ජේසු නිකායික මෙහෙයුම් සහ ජනාවාස මගින් ස්වාධීන ක්‍රිස්තියානි ඉන්දියානු ජාතියක්&lt;ref name=&quot;cite wdl|#2581&quot;&gt;{{cite web |year=1732 |title=Paraguariae Provinciae Soc. Jesu cum Adiacentibg. Novissima Descriptio |trans-title=A Current Description of the Province of the Society of Jesus in Paraguay with Neighboring Areas |url=http://www.wdl.org/en/item/2581/ |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20210428011358/http://www.wdl.org/en/item/2581/ |archive-date=28 April 2021 |access-date=8 September 2015 |language=la |via=[[World Digital Library]]}}&lt;/ref&gt; නිර්මාණය කිරීමේ උත්සාහයක් දහඅටවන සියවසේදී සිදු කරන ලදී. ස්පාඤ්ඤ මෙහෙයුම් වලදී ගුවාරානි ජනගහනය එක්රැස් කිරීමට සහ ස්පාඤ්ඤ පදිංචිකරුවන් සහ පෘතුගීසි වහල් කොල්ලකරුවන් වන බැන්ඩෙයිරන්ට්ස් විසින් ක්‍රිස්තියානි ආගමට හැරවීමට උත්සාහ කිරීමට අමතරව, ගුවාරානි ජනගහනය අථත්‍ය වහල්භාවයෙන් ආරක්ෂා කිරීමට ඔවුන් ජේසු නිකායික අඩු කිරීම් වර්ධනය කළහ. පැරගුවේහි කතෝලික ධර්මය ආදිවාසී ජනයාගේ බලපෑමට ලක් විය: සමමුහුර්ත ආගම ස්වදේශීය අංග අවශෝෂණය කර ඇත. 1767 දී ස්පාඤ්ඤ කිරීටය විසින් ජේසු නිකායිකයින් පලවා හරින තෙක්, නැගෙනහිර පැරගුවේ වසර 150 ක් පමණ රෙඩියුසියෝන්වරු සමෘද්ධිමත් වූහ.&lt;ref&gt;{{Cite book |last=Ganson |first=Barbara Anne |url=https://www.google.com/books/edition/The_Guaran%C3%AD_under_Spanish_Rule_in_the_R/CG7fscxlgpUC?hl=en&amp;gbpv=1&amp;dq=isbn:9780804754958&amp;printsec=frontcover |title=The Guaraní under Spanish Rule in the Río de la Plata |date=2003 |publisher=Stanford University Press |isbn=978-0-8047-5495-8 |language=en}}&lt;/ref&gt; 18 වන සියවසේ ලා සැන්ටිසිමා ට්‍රිනිඩෑඩ් ද පරානා සහ ජෙසුස් ද තවරන්ගු යන ජේසු නිකායික දූත මණ්ඩල දෙකක නටබුන් යුනෙස්කෝව විසින් ලෝක උරුම ස්ථාන ලෙස නම් කර ඇත.

බටහිර පැරගුවේහි, ස්පාඤ්ඤ ජනාවාසකරණය සහ ක්‍රිස්තියානි ධර්මය 16 වන සියවසේ සිට සංචාරක ගුයිකුරු සහ අනෙකුත් නාමිකයන් විසින් දැඩි ලෙස ප්‍රතිරෝධය දක්වන ලදී. මෙම ජනයාගෙන් බොහෝ දෙනෙක් 18 වන සහ 19 වන සියවස් වලදී මෙස්ටිසෝ ජනගහනයට අවශෝෂණය කර ගත්හ.

=== ෆ්‍රැන්සියාවේ නිදහස සහ පාලනය ===
[[File:José_Gaspar_Rodríguez_de_Francia.jpg|link=https://en.wikipedia.org/wiki/File:Jos%C3%A9_Gaspar_Rodr%C3%ADguez_de_Francia.jpg|වම|thumb|පැරගුවේ රාජ්‍යයේ පළමු ඒකාධිපතියා වූ හොසේ ගැස්පර් රොඩ්‍රිගුස් ද ෆ්‍රැන්සියා]]
පැරගුවේ 1811 මැයි 14 වන දින ප්‍රාදේශීය ස්පාඤ්ඤ පරිපාලනය පෙරලා දැමීය. පැරගුවේහි පළමු ආඥාදායකයා වූයේ 1814 සිට 1840 දී ඔහුගේ මරණය දක්වා ඉතා සුළු බාහිර සම්බන්ධතා හෝ බලපෑමකින් පැරගුවේ පාලනය කළ ජෝස් ගැස්පර් රොඩ්‍රිගුස් ද ෆ්‍රැන්සියා ය.&lt;ref&gt;{{Cite web |title=Britain and the Paraguayan dictatorship, c. 1820-1840* |url=https://ora.ox.ac.uk/objects/uuid:3b1cd500-6c0f-4b17-8569-5fcd753d00da/files/rx633f1701}}&lt;/ref&gt; ඔහු අදහස් කළේ ජිනීවන් න්‍යායාචාර්ය ජීන්-ජැක් රූසෝගේ සමාජ ගිවිසුම මත පදනම් වූ මනෝරාජික සමාජයක් නිර්මාණය කිරීමටයි.&lt;ref&gt;{{cite web |title=War of the Triple Alliance |url=http://warofthepacific.com/warofthetriplealliance.htm |archive-url=https://web.archive.org/web/20140807073919/http://warofthepacific.com/warofthetriplealliance.htm |archive-date=7 August 2014 |access-date=14 November 2010 |website=War of the Pacific (warofthepacific.com)}}&lt;/ref&gt; රොඩ්රිගස් ඩි ෆ්‍රැන්සියා එල් සුප්‍රීමො යන ​​අන්වර්ථ නාමයෙන් හඳුන්වන ලදී.

කතෝලික පල්ලියේ බලතල බෙහෙවින් අඩු කරන නව නීති රොඩ්‍රිගස් ද ෆ්‍රැන්සියා විසින් ස්ථාපිත කරන ලද අතර (කතෝලික ධර්මය එවකට ස්ථාපිත රාජ්‍ය ආගමක් විය) සහ කැබිනට් මණ්ඩලය, යටත් විජිත පුරවැසියන් එකිනෙකා සමඟ විවාහ වීම තහනම් කළ අතර, යටත් විජිත යුගයේ ප්‍රභූන්ගේ බලය බිඳ දැමීමට සහ මිශ්‍ර-ජාතියක් හෝ මෙස්ටිසෝ සමාජයක් නිර්මාණය කිරීමට ඔවුන්ට කළු ජාතිකයන්, මුලටෝවරුන් හෝ ස්වදේශිකයන් පමණක් විවාහ කර ගැනීමට අවසර දුන්නේය.&lt;ref&gt;{{cite news|url=https://www.nytimes.com/2012/03/12/world/americas/in-paraguay-indigenous-language-with-unique-staying-power.html|title=In Paraguay, indigenous language with unique staying power|last1=Romero|first1=Simon|date=12 March 2012|newspaper=[[The New York Times]]|access-date=5 October 2015|archive-url=https://web.archive.org/web/20150930235457/http://www.nytimes.com/2012/03/12/world/americas/in-paraguay-indigenous-language-with-unique-staying-power.html|archive-date=30 September 2015|url-status=live}}&lt;/ref&gt; ඔහු පැරගුවේ සහ දකුණු ඇමරිකාවේ සෙසු ප්‍රදේශ අතර සබඳතා කපා හැරියේය. ෆ්‍රැන්සියාගේ නිදහස සීමා කිරීම නිසා, ෆුල්ජෙන්සියෝ යෙග්‍රොස් සහ තවත් නිදහස් යුගයේ නායකයින් කිහිප දෙනෙකු 1820 දී ෆ්‍රැන්සියාට එරෙහිව කුමන්ත්‍රණයක් සැලසුම් කළ අතර, කුමන්ත්‍රණය සොයාගත් ෆුල්ජෙන්සියෝ යෙග්‍රොස් එහි නායකයින් මරණ දඬුවම නියම කළේය හෝ ජීවිතාන්තය දක්වා සිරගත කළේය.&lt;ref&gt;{{cite encyclopedia |title=Colonial period |encyclopedia=[[Encyclopedia Britannica]] |url=https://www.britannica.com/place/Paraguay |access-date=5 January 2021 |archive-url=https://web.archive.org/web/20201225183757/https://www.britannica.com/place/Paraguay |archive-date=25 December 2020 |department=Paraguay |url-status=live}}&lt;/ref&gt;

=== ලෝපෙස් පවුලේ පාලනය ===
[[File:1864_Mitchell_Map_of_Brazil,_Bolivia_and_Chili_-_Geographicus_-_SouthAmericaSouth-mitchell-1864.jpg|link=https://en.wikipedia.org/wiki/File:1864_Mitchell_Map_of_Brazil,_Bolivia_and_Chili_-_Geographicus_-_SouthAmericaSouth-mitchell-1864.jpg|thumb|කලාපයේ දේශපාලන සිතියම, 1864]]
1840 දී ෆ්‍රැන්සියාගේ මරණයෙන් පසු, 1841 දී කාලෝස් ඇන්ටෝනියෝ ලෝපෙස් (රොඩ්‍රිගුස් ද ෆ්‍රැන්සියාගේ බෑණනුවන් යැයි කියනු ලැබේ) බලයට පත් වන තෙක්, පැරගුවේ නව ජුන්ටා මිලිටරියක් යටතේ විවිධ හමුදා නිලධාරීන් විසින් පාලනය කරන ලදී. ලෝපෙස් පැරගුවේ නවීකරණය කර එය විදේශ වාණිජ කටයුතු සඳහා විවෘත කළේය. ඔහු ආර්ජන්ටිනාව සමඟ ආක්‍රමණශීලී නොවන ගිවිසුමක් අත්සන් කළ අතර 1842 දී පැරගුවේ නිදහස නිල වශයෙන් ප්‍රකාශ කළේය. 1862 දී ලෝපෙස්ගේ මරණයෙන් පසු බලය ඔහුගේ වැඩිමහල් පුත් ෆ්‍රැන්සිස්කෝ සොලනෝ ලෝපෙස් වෙත මාරු විය.

ලෝපෙස් පවුලේ පාලන තන්ත්‍රය නිෂ්පාදන හා බෙදා හැරීමේ පැතිරුණු සහ දෘඩ මධ්‍යවාදය මගින් සංලක්ෂිත විය. රාජ්‍ය හා පෞද්ගලික ක්ෂේත්‍ර අතර කිසිදු වෙනසක් නොතිබූ අතර, ලෝපෙස් පවුල රට පාලනය කළේ එය විශාල වතුයායක් ලෙස සලකමිනි.&lt;ref&gt;{{cite report|title=Carlos Antonio López|date=December 1988|series=Library of Congress Country Studies|publisher=U.S. [[Library of Congress]]|url=http://lcweb2.loc.gov/cgi-bin/query/r?frd/cstdy:@field(DOCID+py0019)|access-date=30 December 2005|archive-url=https://web.archive.org/web/20170816005342/http://lcweb2.loc.gov/cgi-bin/query/r?frd%2Fcstdy%3A%40field%28DOCID+py0019%29|archive-date=16 August 2017}}&lt;/ref&gt;

රජය සියලු අපනයන සඳහා පාලනය ක්‍රියාත්මක කළේය. යර්බා මේට් සහ වටිනා දැව නිෂ්පාදන අපනයනය පැරගුවේ සහ බාහිර ලෝකය අතර වෙළඳ සමතුලිතතාවය පවත්වා ගෙන ගියේය.&lt;ref&gt;{{worldhistory|section=1665|quote=Page 630}}&lt;/ref&gt; පැරගුවේ රජය අතිශයින්ම ආරක්ෂණවාදී වූ අතර, කිසි විටෙකත් විදේශයන්ගෙන් ණය ලබා නොගත් අතර ආනයනික විදේශීය නිෂ්පාදන සඳහා ඉහළ තීරුබදු අය කළේය. මෙම ආරක්ෂණවාදය සමාජය ස්වයංපෝෂිත කළ අතර, එය ආර්ජන්ටිනාව සහ බ්‍රසීලය අත්විඳින ලද ණය ද වළක්වා ගත්තේය. වහල්භාවය විශාල සංඛ්‍යාවක් නොතිබුණද, 1844 වන තෙක්, නව ආණ්ඩුක්‍රම ව්‍යවස්ථාවෙන් එය නීත්‍යානුකූලව අහෝසි කරන තෙක් පැරගුවේහි පැවතුනි.&lt;ref name=&quot;rbcg1933&quot;&gt;{{cite book |last1=Cunninghame Graham |first1=Robert Bontine |author1-link=Robert Bontine Cunninghame Graham |title=Portrait of a Dictator: Francisco Solano López |publisher=William Heinemann Ltd. |year=1933 |location=London}}&lt;/ref&gt;{{rp|39–40}}

කාලෝස් ඇන්ටෝනියෝ ලෝපෙස්ගේ පුත් ෆ්‍රැන්සිස්කෝ සොලානෝ ලෝපෙස් 1862 දී ජනාධිපති-ඒකාධිපතියා ලෙස තම පියා වෙනුවට පත් වූ අතර සාමාන්‍යයෙන් ඔහුගේ පියාගේ දේශපාලන ප්‍රතිපත්ති දිගටම කරගෙන ගියේය. දෙදෙනාම පැරගුවේ &quot;ප්‍රජාතන්ත්‍රවාදී සහ ජනරජ&quot; ලෙස ජාත්‍යන්තර ප්‍රතිරූපයක් ලබා දීමට කැමති වූ නමුත් ඇත්ත වශයෙන්ම, පාලක පවුලට පල්ලිය සහ විද්‍යාල ඇතුළුව රටේ සියලුම මහජන ජීවිතය සම්පූර්ණයෙන්ම පාහේ පාලනය කිරීමට හැකි විය.&lt;ref name=&quot;rbcg1933&quot; /&gt;{{rp|41–42}}

මිලිටරිමය වශයෙන්, කාලෝස් ඇන්ටෝනියෝ ලෝපෙස් කර්මාන්තය සහ පැරගුවේ හමුදාව නවීකරණය කර පුළුල් කළ අතර හුමයිටා බලකොටුව සංවර්ධනය කිරීමෙන් පැරගුවේ උපායමාර්ගික ආරක්ෂක විශාල වශයෙන් ශක්තිමත් කළේය.&lt;ref&gt;Robert Cowley, ''The Reader's Encyclopedia to Military History''. New York, New York: Houston Mifflin, 1996. Page 479.&lt;/ref&gt; රජය විදේශීය කාර්මික ශිල්පීන් 200 කට වැඩි පිරිසක් බඳවා ගත් අතර, ඔවුන් පුළුල් වන වානේ, රෙදිපිළි, කඩදාසි සහ තීන්ත, නාවික ඉදිකිරීම්, ආයුධ සහ වෙඩි බෙහෙත් කර්මාන්ත සඳහා ආධාර කිරීම සඳහා විදුලි පණිවුඩ මාර්ග සහ දුම්රිය මාර්ග ස්ථාපනය කළහ. 1850 දී නිම කරන ලද යිබිකුයි වාත්තු කර්මාන්ත ශාලාව, සියලු කැලිබර් වල කාලතුවක්කු, මෝටාර් සහ උණ්ඩ නිෂ්පාදනය කළේය. ගංගා යුද නැව් ඉදිකරන ලද්දේ අසුන්සියොන් නැව් අංගනවල ය. විශේෂයෙන් අපා ගඟ දිගේ සහ ග්‍රාන් චාකෝ හි බලකොටු ඉදිකරන ලදී.&lt;ref name=&quot;Hooker&quot;&gt;Hooker, T.D., 2008, The Paraguayan War, Nottingham: Foundry Books, {{ISBN|1901543153}}&lt;/ref&gt;{{rp|22}} කාලෝස් ඇන්ටෝනියෝ ලෝපෙස්ගේ අභාවයෙන් පසුව, මෙම ව්‍යාපෘති ඔහුගේ පුත් ෆ්‍රැන්සිස්කෝ සොලානෝ යටතේ දිගටම පැවතුනි.

සමාජ-ආර්ථික සංවර්ධනය සම්බන්ධයෙන් ගත් කල, රට &quot;දකුණු ඇමරිකාවේ වඩාත්ම දියුණු ජනරජය&quot; ලෙස නම් කරන ලදී, විශේෂයෙන් බ්‍රිතාන්‍ය විනිසුරු සහ දේශපාලනඥයා වූ සර් රොබට් ෆිලිමෝර් විසින්.&lt;ref&gt;Robert Phillimore (1860), ''A Statement of the Facts of the Controversy Between the Governments of Great Britain and Paraguay'', page 2. William Moore Printing, Washington D.C., USA.&lt;/ref&gt;

යුද්ධයට පෙර සහ යුද්ධය අතරතුර පැරගුවේ හමුදාවේ ලුතිනන් කර්නල් ඉංජිනේරු ජෝර්ජ් තොම්සන්ට අනුව, ලෝපෙස්ගේ රජය පැරගුවේට සාපේක්ෂව හොඳ එකක් විය:{{blockquote|ඔහුගේ (ඇන්ටෝනියෝ ලෝපෙස්) පාලන සමයේදී පැරගුවේ පුරා ජීවිතය සහ දේපළ මෙතරම් සුරක්ෂිතව පැවතියේ ලෝකයේ වෙනත් කිසිදු රටක විය නොහැක. අපරාධ පාහේ නොදන්නා දෙයක් වූ අතර, සිදු වූ විට වහාම අනාවරණය වී දඬුවම් කරන ලදී. බොහෝ දෙනා, සමහර විට, වඩාත්ම සතුටින් සිටි අය විය හැකිය. ජීවනෝපායක් ලබා ගැනීම සඳහා ඔවුන්ට කිසිදු වැඩක් කිරීමට අපහසු විය. සෑම පවුලකටම තමන්ගේම භූමියේ තමන්ගේම නිවසක් හෝ පැල්පතක් තිබුණි. ඔවුන් දින කිහිපයකින් තමන්ගේම පරිභෝජනය සඳහා ප්‍රමාණවත් දුම්කොළ, බඩ ඉරිඟු සහ මැන්ඩියෝකා වගා කළහ [...]. සෑම පැල්පතකම දොඩම් වත්තක් [...] සහ එළදෙනුන් කිහිප දෙනෙකු ද සිටි බැවින්, ඔවුන් වසර පුරාම පාහේ සුළු අවශ්‍යතාවයකින් සිටියහ [...]. ඇත්ත වශයෙන්ම, ඉහළ පන්ති යුරෝපීය ක්‍රමයට වඩා ජීවත් විය...|ජෝර්ජ් තොම්සන්, සී.ඊ.&lt;ref&gt;{{cite book |last1 = Thompson | first1=George |year=1869
 |title = The War in Paraguay: With a historical sketch of the country and its people and notes upon the military engineering of the war. |publisher = Longmans and Green Co. |location = London |page=10}}&lt;/ref&gt;}}

=== පැරගුවේ යුද්ධය (1864–1870) ===
[[File:FRANCISCO_SOLANO_LOPEZ_(From_a_Photograph_taken_in_1859).jpg|link=https://en.wikipedia.org/wiki/File:FRANCISCO_SOLANO_LOPEZ_(From_a_Photograph_taken_in_1859).jpg|thumb|ෆ්‍රැන්සිස්කෝ සොලානෝ ලෝපෙස්]]
1864 ඔක්තෝබර් 12 වන දින, පැරගුවේ අවසාන නිවේදන නොතකා, බ්‍රසීලය (ජෙනරාල් බාර්ටොලෝම් මිට්‍රේ යටතේ ආර්ජන්ටිනා රජය සහ ජෙනරාල් වෙනන්සියෝ ෆ්ලෝරස්ගේ නායකත්වයෙන් යුත් කැරලිකාර උරුගුවේ කොලරාඩෝස් සමඟ සන්ධානගත විය) එකල රජය පෙරලා දැමීම සඳහා උරුගුවේ ජනරජය ආක්‍රමණය කළේය (එය ලෝපෙස්ගේ මිත්‍රයෙකු වූ බ්ලැන්කෝ පක්ෂයේ පාලනය යටතේ විය),{{efn|The Blanco Party of Uruguay, hardline right wing and reactionary at those days, was in the Uruguayan Government during the outbreak of the war and were allies of the Paraguayan Government.&lt;ref&gt;{{cite book |first=Luis Alberto |last=de&amp;nbsp;Herrera |year=1927 |title=El Drama del 65 – La Culpa Mitrista |pages=11–33 |publisher=Bareiro y Ramos |location=Montevideo, Uruguay}} — classic book by Blanco leader&lt;/ref&gt;}} මේ අනුව පැරගුවේ යුද්ධය ආරම්භ විය.{{efn|[[Richard Francis Burton|Burton]], a witness of the conflict, marks this date (12–16 October 1864) as the real beginning of the war. He writes (and it is the most logic account, considering the facts): ''The Brazilian Army invades the [[Banda Oriental]], despite the protestations of President López, who declared that such invasion would be held a &quot;casus belli&quot;''.&lt;ref&gt;{{cite book |first=Richard Francis, Sir |last=Burton |author-link=Richard Francis Burton |year=1870 |title=Letters from the Battlefields of Paraguay |page=76 |publisher=Tinsley Brothers |location=London}}&lt;/ref&gt;}}

ජනරජයේ මාර්ෂල් ෆ්‍රැන්සිස්කෝ සොලානෝ ලෝපෙස්ගේ නායකත්වයෙන් යුත් පැරගුවේ ජාතිකයන් 1864 දෙසැම්බර් 15 වන දින මැටෝ ග්‍රෝසෝට පහර දීමෙන් පළිගත් අතර පසුව 1865 මාර්තු 23 වන දින ආර්ජන්ටිනාවට එරෙහිව යුද්ධ ප්‍රකාශ කළහ. බ්ලැන්කෝ රජය පෙරලා දමා 1865 පෙබරවාරි 22 වන දින ජෙනරාල් වෙනන්සියෝ ෆ්ලෝරස් යටතේ කොලරාඩෝ රජයක් විසින් ප්‍රතිස්ථාපනය කරන ලදී. පසුව, ආර්ජන්ටිනා ජනරජය, බ්‍රසීල අධිරාජ්‍යය සහ උරුගුවේ ජනරජය 1865 මැයි 1 වන දින පැරගුවේ රජයට එරෙහිව ත්‍රිත්ව සන්ධානයේ රහස් ගිවිසුමට අත්සන් තැබීය.&lt;ref&gt;{{cite book |author=Pomer, León |title=La Guerra del Paraguay: Estado, política y negocios |publisher=Editorial Colihue |year=2008 |location=Buenos Aires, Argentina |pages=240–241 |language=es}}&lt;/ref&gt;

1866 මැයි 24 වන දින, ටුයුටි සටනේදී පැරගුවේ ප්‍රහාරයක් මිත්‍ර පාක්ෂිකයින් විසින් මැඩපැවැත්වූ විට මිනිසුන් 6,000 ක් අහිමි විය. එය යුද්ධය අතරතුර දකුණු ඇමරිකාවේ ලේ වැකි සටන ලෙස සලකුණු විය.

පැරගුවේ ජාතිකයන් දරුණු ප්‍රතිරෝධයක් දැක්වූ නමුත් අවසානයේ 1870 දී සෙරෝ කෝරා සටනේදී පරාජයට පත් වූ අතර එහිදී මාෂල් සොලානෝ ලෝපෙස් යටත් වීම ප්‍රතික්ෂේප කර සටනේදී මිය ගියේය.&lt;ref&gt;{{cite book |author=Hooker, T.D. |title=The Paraguayan War |publisher=Foundry Books |year=2008 |isbn=978-1901543155 |location=Nottingham, UK |pages=105–108}}&lt;/ref&gt; ඇමරිකානු ඉතිහාසයේ ලේ වැකි ජාත්‍යන්තර ගැටුම ලෙස පවතින මෙම යුද්ධයේ සැබෑ හේතු තවමත් බෙහෙවින් විවාදාත්මක ය.{{efn|The classical view asserts that Francisco Solano López's expansionist and hegemonic views are the main reason for the outbreak of the conflict. The traditional Paraguayan view, held by the &quot;''lopistas''&quot; (supporters of Solano López in Paraguay and elsewhere), holds that Paraguay acted in self-defense and for the protection of the equilibrium of the Plate Basin. This view is usually contested by the &quot;''anti-lopistas''&quot; (known in Paraguay as &quot;''legionarios''&quot;), who favored the &quot;Triple Alliance&quot;. Revisionist views from right and left national populists put a great emphasis on the influence of the British Empire, a view that a majority of historians reject.{{citation needed|date=June 2023}}}}[[File:TuyutiDetail.jpg|link=https://en.wikipedia.org/wiki/File:TuyutiDetail.jpg|thumb|ටුයුටි සටන, 1866 මැයි]]
පැරගුවේ රාජ්‍යය තම භූමියෙන් 25–33% ක් ආර්ජන්ටිනාවට සහ බ්‍රසීලයට අහිමි කර, දැවැන්ත යුද ණයක් ගෙවා, එහි අභ්‍යන්තර අයවැය ස්ථාවර කිරීම සඳහා විශාල ජාතික දේපළ විකුණා දැමීය. යුද්ධයේ නරකම ප්‍රතිවිපාකය වූයේ ජනගහනයේ ව්‍යසනකාරී අලාභයයි. ගැටුම අතරතුර පැරගුවේ වැසියන්ගෙන් අවම වශයෙන් 50% ක් මිය ගිය අතර, එම සංඛ්‍යාව රට නැවත පැමිණීමට දශක ගණනාවක් ගත විය. යුද්ධයේ ප්‍රතිඵලයක් ලෙස පැරගුවේ වැසියන් අත්විඳි ව්‍යසනයෙන්, විලියම් ඩී. රූබින්ස්ටයින් මෙසේ ලිවීය:

&quot;සාමාන්‍ය ඇස්තමේන්තුව වන්නේ 450,000 ත් 900,000 ත් අතර පැරගුවේ ජනගහනයක, යුද්ධයෙන් දිවි ගලවා ගත්තේ 220,000 ක් පමණක් වන අතර, ඔවුන්ගෙන් 28,000 ක් පමණක් වැඩිහිටි පිරිමින් ය.&quot;&lt;ref&gt;{{Cite book |last=Rubinsein |first=W.D. |url=https://books.google.com/books?id=nMMAk4VwLLwC |title=Genocide: a history |publisher=Pearson Education |year=2004 |isbn=0-582-50601-8 |page=94 |access-date=18 October 2015 |archive-url=https://web.archive.org/web/20150910110549/https://books.google.com/books?id=nMMAk4VwLLwC |archive-date=10 September 2015 |url-status=live}}&lt;/ref&gt;

1869 දී අසුන්සියොන් කොල්ලකෑමේදී, අධිරාජ්‍ය බ්‍රසීලියානු හමුදාව පැරගුවේ ජාතික ලේඛනාගාරය ඇසුරුම් කර රියෝ ද ජැනයිරෝ වෙත ප්‍රවාහනය කළේය.&lt;ref&gt;{{cite book |last=Sanchez Quell |first=Hipólito |title=Los 50.000 Documentos Paraguayos Llevados al Brasil |publisher=Ediciones Comuneros |year=2006 |location=Asunción, Paraguay}}&lt;/ref&gt;{{efn|Some of the documents taken by Brasil during the war, were returned to Paraguay in the collection known as &quot;Colección de Río Branco&quot;, nowadays in the National Archives of Asunción, Paraguay.}} යුද්ධයෙන් බ්‍රසීලයේ වාර්තා වර්ගීකරණය කර ඇත. මෙය යටත් විජිත සහ මුල් ජාතික කාලවලදී පැරගුවේ ඉතිහාසය පර්යේෂණ කිරීම සහ අධ්‍යයනය කිරීම දුෂ්කර කර ඇත.&lt;ref name=&quot;Weinstein-2007-04&quot;&gt;{{cite magazine|last=Weinstein|first=Barbara|date=1 April 2007|title=Let the sunshine in: Government records and national insecurities|url=http://www.historians.org/perspectives/issues/2007/0704/0704pre1.cfm|url-status=live|department=From the President|edition=online|publisher=[[American Historical Association]]|volume=45|issue=4|archive-url=https://web.archive.org/web/20121008191444/http://www.historians.org/perspectives/issues/2007/0704/0704pre1.cfm|archive-date=8 October 2012|access-date=5 October 2012|magazine=[[Perspectives on History]]}}&lt;/ref&gt;

=== 20 වන සියවස ===
[[File:Chacokrieg.jpg|link=https://en.wikipedia.org/wiki/File:Chacokrieg.jpg|thumb|ග්‍රාන් චාකෝ යනු චාකෝ යුද්ධයේ ස්ථානය (1932–35), එහිදී බොලිවියාව මතභේදාත්මක භූමියෙන් වැඩි කොටසක් පැරගුවේට අහිමි විය.]]
1904 දී කොලරාඩෝස් පාලනයට එරෙහිව ලිබරල් විප්ලවය ඇති විය. ලිබරල් පාලනය මහා දේශපාලන අස්ථාවරත්වයේ කාල පරිච්ඡේදයක් ආරම්භ කළේය. 1904 සහ 1954 අතර පැරගුවේ ජනාධිපතිවරුන් තිස් එක් දෙනෙකු සිටි අතර, ඔවුන්ගෙන් බොහෝ දෙනෙක් බලහත්කාරයෙන් තනතුරුවලින් ඉවත් කරන ලදී.&lt;ref&gt;{{cite report|last1=Hanratty|first1=Dannin M.|last2=Meditz|first2=Sandra W.|year=1988|title=Paraguay: A country study|location=Washington, DC|publisher=U.S. [[Library of Congress]] / [[Government Printing Office|GPO]]|url=http://countrystudies.us/paraguay/2.htm|url-status=live|access-date=19 September 2009|archive-url=https://web.archive.org/web/20110919163833/http://countrystudies.us/paraguay/2.htm|archive-date=19 September 2011}}&lt;/ref&gt; පාලක ලිබරල් පක්ෂයේ කණ්ඩායම් අතර ගැටුම් 1922 පැරගුවේ සිවිල් යුද්ධයට හේතු විය.

චාකෝ කලාපය සම්බන්ධයෙන් බොලිවියාව සමඟ ඇති වූ නොවිසඳුණු දේශසීමා ගැටුම අවසානයේ 1930 ගණන්වල මුල් භාගයේදී චාකෝ යුද්ධයේදී පුපුරා ගියේය. දෙපාර්ශ්වයම විශාල පාඩු ලැබීමෙන් පසු, පැරගුවේ බොලිවියාව පරාජය කර මතභේදාත්මක චාකෝ කලාපයේ වැඩි කොටසක් මත තම ස්වෛරීභාවය ස්ථාපිත කළේය. යුද්ධයෙන් පසු, හමුදා නිලධාරීන් ලිබරල් දේශපාලනඥයන් කෙරෙහි ඇති මහජන අතෘප්තිය යොදාගෙන බලය අල්ලා ගත්හ. 1936 පෙබරවාරි 17 වන දින, පෙබරවාරි විප්ලවය කර්නල් රෆායෙල් ෆ්‍රැන්කෝ බලයට පත් කළේය. 1940 සහ 1948 අතර, ජෙනරාල් හිගිනියෝ මොරිනිගෝ විසින් රට පාලනය කරන ලදී. ඔහුගේ පාලනය පිළිබඳ අතෘප්තිය 1947 පැරගුවේ සිවිල් යුද්ධයට හේතු විය.&lt;ref&gt;{{cite web |title=Paraguay civil war 1947 |url=http://www.onwar.com/aced/nation/pat/paraguay/fparaguay1947.htm |url-status=dead |archive-url=https://web.archive.org/web/20100103214118/http://onwar.com/aced/nation/pat/paraguay/fparaguay1947.htm |archive-date=3 January 2010 |access-date=2 May 2010 |website=Onwar.com}}&lt;/ref&gt; එහි ප්‍රතිඵලයක් ලෙස ඇල්ෆ්‍රෙඩෝ ස්ට්‍රෝස්නර් කුමන්ත්‍රණ මාලාවකට සම්බන්ධ වීමට පටන් ගත් අතර, එහි ප්‍රතිඵලයක් ලෙස 1954 මැයි 4 වන දින ඔහුගේ හමුදා කුමන්ත්‍රණය සිදු විය. දෙවන ලෝක යුද්ධයෙන් පසු, පැරගුවේ යුද අපරාධ සම්බන්ධයෙන් චෝදනා ලැබූ නාසි පලාගිය අයගේ සැඟවුණු ස්ථානයක් බවට පත්විය.

=== ස්ට්‍රෝස්නර් යුගය, 1954–1989 ===
1989 දක්වා දශක තුනකට වැඩි කාලයක් ධුරයේ රැඳී සිටි ඒකාධිපති ඇල්ෆ්‍රෙඩෝ ස්ට්‍රෝස්නර්ගේ පාලන තන්ත්‍රය 1954 දී ස්ථාපිත කරන තෙක් අස්ථාවර ආණ්ඩු මාලාවක් ඇති විය. ස්ට්‍රෝස්නර්ගේ පාලනය යටතේ පැරගුවේ යම් දුරකට නවීකරණය කරන ලදී, නමුත් ඔහුගේ පාලනය පුළුල් මානව හිමිකම් උල්ලංඝනයන්ගෙන් සලකුණු විය.&lt;ref&gt;{{cite news|url=https://www.washingtonpost.com/wp-dyn/content/article/2006/08/16/AR2006081601729.html|title=Alfredo Stroessner; Paraguayan dictator|last=Bernstein|first=Adam|date=17 August 2006|newspaper=[[The Washington Post]]|access-date=2 May 2010|archive-url=https://web.archive.org/web/20110516121443/http://www.washingtonpost.com/wp-dyn/content/article/2006/08/16/AR2006081601729.html|archive-date=16 May 2011|location=Washington, DC|url-status=live}}&lt;/ref&gt;

ස්ට්‍රෝස්නර් සහ කොලරාඩෝ පක්ෂය 1954 සිට 1989 දක්වා රට පාලනය කළහ. ඒකාධිපතියා ආර්ථික ප්‍රසාරණයේ යුගයක් අධීක්ෂණය කළ නමුත් දුර්වල මානව හිමිකම් සහ පාරිසරික වාර්තාවක් ද තිබුණි (&quot;දේශපාලන ඉතිහාසය&quot; බලන්න). පැරගුවේ ඔපරේෂන් කොන්ඩෝර් හි ක්‍රියාකාරීව සහභාගී විය.&lt;ref&gt;{{cite web |last=Dinges |first=John |title=Operation Condor |url=http://www.latinamericanstudies.org/chile/operation-condor.htm |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20180722031734/http://www.latinamericanstudies.org/chile/operation-condor.htm |archive-date=22 July 2018 |access-date=6 July 2018 |website=latinamericanstudies.org |publisher=[[Columbia University]]}}&lt;/ref&gt; දේශපාලන විරුද්ධවාදීන්ට වධහිංසා පැමිණවීම සහ මරණය සාමාන්‍ය දෙයක් විය. ඔහුගේ බලයෙන් පහ කිරීමෙන් පසුව, කොලරාඩෝ 2008 දක්වා ජාතික දේශපාලනය ආධිපත්‍යය දැරීය.

1980 ගණන්වල කොලරාඩෝ පක්ෂයේ බෙදීම් සහ පැවති තත්වයන් - ස්ට්‍රෝස්නර්ගේ වයස, පාලන තන්ත්‍රයේ ස්වභාවය, ආර්ථික පසුබෑම සහ ජාත්‍යන්තර හුදකලාව - 1988 මහ මැතිවරණයට පෙර විපක්ෂයේ පාලන තන්ත්‍ර විරෝධී පෙළපාලි සහ ප්‍රකාශ සඳහා උත්ප්‍රේරක විය.

1980 ගණන්වල දෙවන භාගයේදී විපක්ෂයේ කේන්ද්‍රස්ථානය ලෙස PLRA නායක ඩොමින්ගෝ ලයිනෝ සේවය කළේය. 1982 දී ලයිනෝව පිටුවහල් කිරීමෙන් ඔහුව හුදකලා කිරීමට රජය දැරූ උත්සාහය අසාර්ථක විය. 1986 දී නැවත රටට ඇතුළු වීමට ඔහු දැරූ හයවන උත්සාහයේදී, ලයිනෝ එක්සත් ජනපදයේ රූපවාහිනී කණ්ඩායම් තුනක්, පැරගුවේ හි හිටපු එක්සත් ජනපද තානාපතිවරයෙකු සහ උරුගුවේ සහ ආර්ජන්ටිනාවේ කොන්ග්‍රස් සභිකයින් කණ්ඩායමක් සමඟ ආපසු පැමිණියේය. ජාත්‍යන්තර බලඇණිය තිබියදීත්, පොලිසිය ප්‍රචණ්ඩ ලෙස ලයිනෝගේ නැවත පැමිණීම තහනම් කළේය.&lt;ref&gt;{{cite web |title=Paraguay 1987, Chapter 4 |url=http://www.cidh.org/countryrep/Paraguay87eng/chap.4.htm |archive-url=https://web.archive.org/web/20210507100105/http://www.cidh.org/countryrep/Paraguay87eng/chap.4.htm |archive-date=7 May 2021 |website=[[Inter-American Commission on Human Rights]] (cidh.org)}}&lt;/ref&gt;

1987 අප්‍රේල් මාසයේදී ස්ට්‍රෝස්නර් පාලනය පසුබැස ගිය අතර, ලයිනෝට අසුන්සියොන් වෙත නැවත පැමිණීමට අවසර දුන්නේය. විරෝධතා සංවිධානය කිරීමට සහ විරුද්ධ පක්ෂය අතර ගැටුම් අඩු කිරීමට ලයිනෝ පෙරමුණ ගත්තේය. මැතිවරණ සම්බන්ධයෙන් පොදු උපාය මාර්ගයක් පිළිබඳව එකඟතාවයකට පැමිණීමට විපක්ෂයට නොහැකි වූ අතර, සමහර පක්ෂ ඡන්දය දීමෙන් වැළකී සිටීමට පක්ෂව සිටි අතර, තවත් සමහරු හිස් ඡන්දය ප්‍රකාශ කිරීම ඉල්ලා සිටියහ. පක්ෂ විශේෂයෙන් ග්‍රාමීය ප්‍රදේශවල 'අකුණු සැර' (mítines relámpagos) ගණනාවක් පැවැත්වීය. එවැනි පෙළපාලි එක්රැස් කර පොලිසිය පැමිණීමට පෙර ඉක්මනින් විසුරුවා හරින ලදී.


In response to the upsurge in opposition activities, Stroessner condemned the Accord for advocating &quot;sabotage of the general elections and disrespect of the law&quot;. He used national police and civilian [[:en:Vigilantes|vigilantes]] of the ''Colorado'' Party to break up demonstrations. A number of opposition leaders were imprisoned or otherwise harassed. , another key leader of the ''PLRA'', was imprisoned for four months in 1987 on charges of sedition. In early February 1988, police arrested 200&amp;nbsp;people attending a National Coordinating Committee meeting in [[:en:Coronel_Oviedo|Coronel Oviedo]]. Laíno and several other opposition figures were arrested before dawn on the day of the election, 14&amp;nbsp;February, and held for twelve hours. The government declared Stroessner's reelection with 89% of the vote.

The opposition attributed the results in part to the virtual Colorado monopoly on the mass media. They noted that 53% of those polled indicated that there was an &quot;uneasiness&quot; in Paraguayan society. 74% believed that the political situation needed changes, including 45% who wanted a substantial or total change. Finally, 31% stated that they planned to abstain from voting in the February elections.{{Citation needed|date=September 2008}}

විපක්ෂ ක්‍රියාකාරකම්වල නැගිටීමට ප්‍රතිචාර වශයෙන්, ස්ට්‍රෝස්නර් &quot;මහ මැතිවරණය කඩාකප්පල් කිරීම සහ නීතියට අගෞරව කිරීම&quot; වෙනුවෙන් පෙනී සිටීම සම්බන්ධයෙන් ගිවිසුම හෙළා දුටුවේය. ඔහු ජාතික පොලිසිය සහ කොලරාඩෝ පක්ෂයේ සිවිල් සුපරීක්ෂකයින් යොදා ගනිමින් පෙළපාලි බිඳ දැමීය. විපක්ෂ නායකයින් ගණනාවක් සිරගත කරන ලදී හෝ වෙනත් ආකාරයකින් හිරිහැර කරන ලදී. PLRA හි තවත් ප්‍රධාන නායකයෙකු වූ {{ill|Hermes Rafael Saguier|es}} 1987 දී රාජද්‍රෝහී චෝදනා මත මාස හතරක් සිරගත කරන ලදී. 1988 පෙබරවාරි මස මුලදී, කොරොනල් ඔවියෙඩෝ හි පැවති ජාතික සම්බන්ධීකරණ කමිටු රැස්වීමකට සහභාගී වූ පුද්ගලයින් 200 දෙනෙකු පොලිසිය අත්අඩංගුවට ගත්තේය. පෙබරවාරි 14 වන දින මැතිවරණ දිනයේ උදාවීමට පෙර ලයිනෝ සහ තවත් විපක්ෂ පුද්ගලයින් කිහිප දෙනෙකු අත්අඩංගුවට ගෙන පැය දොළහක් පැවැත්විණි. රජය 89% ක ඡන්ද ප්‍රතිශතයකින් ස්ට්‍රෝස්නර් නැවත තේරී පත්වීම ප්‍රකාශ කළේය.&lt;ref&gt;{{cite news|url=https://www.nytimes.com/1988/02/15/world/paraguayan-wins-his-eighth-term.html?scp=3&amp;sq=Paraguay%20february%201988&amp;st=cse|title=Paraguayan wins his eighth term|date=15 February 1988|newspaper=[[The New York Times]]|archive-url=https://web.archive.org/web/20170816064442/http://www.nytimes.com/1988/02/15/world/paraguayan-wins-his-eighth-term.html?scp=3&amp;sq=Paraguay%20february%201988&amp;st=cse|archive-date=16 August 2017}}&lt;/ref&gt;

විපක්ෂය ප්‍රතිඵලවලට අර්ධ වශයෙන් ජනමාධ්‍ය මත අතථ්‍ය කොලරාඩෝ ඒකාධිකාරයට ආරෝපණය කළේය. පැරගුවේ සමාජය තුළ &quot;නොසන්සුන්තාවයක්&quot; පවතින බව මත විමසුමට ලක් වූවන්ගෙන් 53% ක් සඳහන් කළ බව ඔවුන් සඳහන් කළහ. දේශපාලන තත්ත්වයට වෙනස්කම් අවශ්‍ය බව 74% ක් විශ්වාස කළ අතර, සැලකිය යුතු හෝ සම්පූර්ණ වෙනසක් අවශ්‍ය 45% ක් ද ඇතුළුව. අවසාන වශයෙන්, පෙබරවාරි මැතිවරණයේදී ඡන්දය දීමෙන් වැළකී සිටීමට සැලසුම් කර ඇති බව 31% ක් ප්‍රකාශ කළහ.

=== ස්ට්‍රෝස්නර්ගේ බලයෙන් පහ කිරීම, 1989න් පසු ===
On 3 February 1989, Stroessner was overthrown in a military coup headed by General [[:en:Andrés_Rodríguez_(President)|Andrés Rodríguez]]. As president, Rodríguez instituted political, legal, and economic reforms and initiated a ''rapprochement'' with the international community. Reflecting the deep hunger of the rural poor for land, hundreds immediately occupied thousands of acres of unused territories belonging to Stroessner and his associates; by mid-1990, 19,000&amp;nbsp;families occupied {{convert|340000|acres|-3|abbr=on}}. At the time, 2.06&amp;nbsp;million people lived in rural areas, more than half of the 4.1&amp;nbsp;million total population, and most were landless.&lt;ref name=&quot;nagel&quot;&gt;{{cite journal|author=Nagel, Beverly Y.|year=1999|title='Unleashing the fury': The cultural discourse of rural violence and land rights in Paraguay|url=http://journals.cambridge.org/action/displayAbstract?fromPage=online&amp;aid=1921|journal=Comparative Studies in Society and History|publisher=Cambridge University Press|volume=41|issue=1|pages=148–181|doi=10.1017/S0010417599001905|doi-broken-date=1 November 2024|issn=0010-4175|url-access=subscription|archive-url=https://web.archive.org/web/20151016023308/http://journals.cambridge.org/action/displayAbstract?fromPage=online&amp;aid=1921|archive-date=16 October 2015|s2cid=146491025}}&lt;/ref&gt;

The June 1992 constitution established a democratic system of government and dramatically improved protection of fundamental human rights. In May 1993, Colorado Party candidate [[:en:Juan_Carlos_Wasmosy|Juan Carlos Wasmosy]] was elected as Paraguay's first civilian president in almost forty years, in what international observers deemed free and fair elections.

With support from the United States, the Organization of American States, and other countries in the region, the Paraguayan people rejected an April 1996 attempt by then Army Chief General [[:en:Lino_Oviedo|Lino Oviedo]] to oust President Wasmosy.

Oviedo was nominated as the Colorado candidate for president in the 1998 election. However, when the Supreme Court upheld in April his conviction on charges related to the 1996 coup attempt, he was not allowed to run and was detained in jail. His former running mate, [[:en:Raúl_Cubas|Raúl Cubas]], became the Colorado Party's candidate, and was elected in May in elections deemed by international observers to be free and fair. One of Cubas' first acts after taking office in August was to commute Oviedo's sentence and release him. In December 1998, Paraguay's Supreme Court declared these actions unconstitutional. In this tense atmosphere, the murder of Vice President and long-time Oviedo rival [[:en:Luis_María_Argaña|Luis María Argaña]] on 23 March 1999, led the Chamber of Deputies to impeach Cubas the next day.{{Citation needed|date=March 2010}} On 26 March, eight student anti-government demonstrators were murdered, widely believed to have been carried out by Oviedo supporters. This increased opposition to Cubas, who resigned on 28 March. Senate President [[:en:Luis_González_Macchi|Luis González Macchi]], a Cubas opponent, was peacefully sworn in as president the same day.

In 2003, [[:en:Nicanor_Duarte|Nicanor Duarte]] was elected as president.

=== ප්‍රනාන්දු ලුගෝගේ මැතිවරණය ===
For the 2008 general elections, the Colorado Party was favored in polls. Their candidate was Minister of Education [[:en:Blanca_Ovelar|Blanca Ovelar]], the first woman to be nominated as a candidate for a major party in Paraguayan history. After sixty years of Colorado rule, voters chose [[:en:Fernando_Lugo|Fernando Lugo]], a former Roman Catholic Bishop and not a professional politician in civil government, and a member of the Authentic Radical Liberal Party, Paraguay's largest opposition party. Lugo was an adherent of [[:en:Liberation_theology|liberation theology]]. Lugo achieved a historic victory in Paraguay's presidential election, defeating the ruling party candidate, and ending 61 years of conservative rule. Lugo won with nearly 41% of the vote, compared to almost 31% for Blanca Ovelar of the Colorado party.&lt;ref&gt;{{Cite journal|author=Nickson, Andrew|year=2009|title=The general election in Paraguay, April 2008|journal=Journal of Electoral Studies|volume=28|issue=1|pages=145–9|doi=10.1016/j.electstud.2008.10.001}}&lt;/ref&gt; Outgoing President [[:en:Nicanor_Duarte|Nicanor Duarte Frutos]] hailed the moment as the first time in the history of the nation that a government had transferred power to opposition forces in a constitutional and peaceful fashion.{{citation needed|date=July 2021}}

Lugo was sworn in on 15 August 2008. The Lugo administration set its two major priorities as the reduction of corruption and economic inequality.&lt;ref name=&quot;state.gov&quot;&gt;{{cite web |date=15 March 2012 |title=Paraguay |url=https://2009-2017.state.gov/r/pa/ei/bgn/1841.htm#econ |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20170122194534/https://2009-2017.state.gov/r/pa/ei/bgn/1841.htm#econ |archive-date=22 January 2017 |access-date=5 October 2012 |website=State.gov}}&lt;/ref&gt;
[[File:Saludo_de_Piñera_a_Cartes_(cropped).jpg|link=https://en.wikipedia.org/wiki/File:Saludo_de_Pi%C3%B1era_a_Cartes_(cropped).jpg|thumb|2013 අගෝස්තු 15 වන දින හිටපු ජනාධිපති හොරාසියෝ කාටෙස්ගේ පදවි ප්‍රාප්තිය]]
Political instability following Lugo's election and disputes within his cabinet encouraged some renewal of popular support for the Colorado Party. Reports suggested that the businessman [[:en:Horacio_Cartes|Horacio Cartes]] became the new political figure amid disputes. Despite the US [[:en:Drug_Enforcement_Administration|Drug Enforcement Administration]]'s strong accusations against Cartes related to [[:en:Illegal_drug_trade|drug trafficking]], he continued to amass followers in the political arena.{{citation needed|date=July 2021}}

On 14 January 2011, the Colorado Party convention nominated Horacio Cartes as the presidential candidate for the party. However, the party's constitution did not allow it.{{clarify|date=April 2012}} On 21 June 2012, [[:en:Impeachment_of_Fernando_Lugo|impeachment proceedings against President Lugo]] began in the country's lower house, which was controlled by his opponents. Lugo was given less than twenty-four hours to prepare for the proceedings and only two hours in which to mount a defense.&lt;ref name=&quot;Guardian&quot;&gt;{{cite news|url=https://www.theguardian.com/commentisfree/2012/jun/22/washington-fernando-lugo-ouster-paraguay|title=What will Washington do about Fernando Lugo's ouster in Paraguay?|last=Weisbrot|first=Mark|date=22 June 2012|newspaper=[[The Guardian]]|access-date=23 June 2012|archive-url=https://web.archive.org/web/20140910143002/http://www.theguardian.com/commentisfree/2012/jun/22/washington-fernando-lugo-ouster-paraguay|archive-date=10 September 2014|url-status=live}}&lt;/ref&gt; Impeachment was quickly approved and the resulting trial in Paraguay's Senate, also controlled by the opposition, ended with the removal of Lugo from office and Vice President Federico Franco assuming the duties of president.&lt;ref name=&quot;CNN22&quot;&gt;{{cite news|url=http://www.cnn.com/2012/06/22/world/americas/paraguay-president/index.html|title=Paraguayan Senate removes president|last=Castillo|first=Mariano|date=22 June 2012|access-date=22 June 2012|archive-url=https://web.archive.org/web/20120623040625/http://www.cnn.com/2012/06/22/world/americas/paraguay-president/index.html|archive-date=23 June 2012|publisher=CNN|url-status=live}}&lt;/ref&gt; Lugo's rivals blamed him for the deaths of 17&amp;nbsp;people – eight police officers and nine farmers – in armed clashes after police were ambushed by armed peasants when enforcing an eviction order against rural trespassers.&lt;ref&gt;{{cite news|url=https://www.reuters.com/article/us-paraguay-lugo-idUSBRE85K13N20120621|title=Paraguay's president vows to face impeachment effort|last=Desantis|first=Daniela|date=21 June 2012|work=[[Reuters]]|access-date=21 June 2012|archive-url=https://web.archive.org/web/20130208094438/http://www.reuters.com/article/2012/06/21/us-paraguay-lugo-idUSBRE85K13N20120621|archive-date=8 February 2013|edition=US|url-status=live}}&lt;/ref&gt;

On 14 May 2011, Paraguay celebrated its [[:en:Paraguay_Bicentennial|bicentenary]] on the 200th anniversary of independence from the Spanish Empire as a sovereign state.

Lugo's supporters gathered outside Congress to protest the decision as a &quot;politically motivated coup d'état&quot;.&lt;ref name=&quot;CNN22&quot; /&gt; Lugo's removal from office on 22&amp;nbsp;June 2012 is considered by [[:en:UNASUR|UNASUR]] and other neighboring countries, especially those currently governed by leftist leaders, as a coup d'état.&lt;ref&gt;{{cite web |date=22 June 2012 |title=COMUNICADO UNASUR Asunción, 22 de Junio de 2012 |url=http://www.unasursg.org/index.php?option=com_content&amp;view=article&amp;id=698%3Acomunicado-asuncion-22-de-junio-de-2012&amp;catid=68%3Acomunicados&amp;Itemid=346 |url-status=dead |archive-url=https://web.archive.org/web/20120627050748/http://www.unasursg.org/index.php?option=com_content&amp;view=article&amp;id=698:comunicado-asuncion-22-de-junio-de-2012&amp;catid=68:comunicados&amp;Itemid=346 |archive-date=27 June 2012 |access-date=23 June 2012 |publisher=UNASUR |language=es}}&lt;/ref&gt; However, the Organization of American States, which sent a mission to Paraguay to gather information, concluded that the impeachment process was not a coup d'état, as it had been carried out in accordance with the [[:en:Constitution_of_Paraguay|Constitution of Paraguay]].&lt;ref&gt;Halvorssen, Thor, ''[https://www.forbes.com/sites/thorhalvorssen/2012/07/03/paraguay-is-not-honduras/#57bce3c72308 Paraguay is not Honduras: President Lugo's Impeachment was not a Coup] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20180730203938/https://www.forbes.com/sites/thorhalvorssen/2012/07/03/paraguay-is-not-honduras/#57bce3c72308|date=30 July 2018}}'', Forbes.com, 3 July 2012, retrieved 30 July 2018&lt;/ref&gt;

=== වර්තමාන දිනය ===
From August 2013 to 15 August 2018, the [[:en:President_of_Paraguay|President of Paraguay]] was [[:en:Horacio_Cartes|Horacio Cartes]].&lt;ref&gt;{{cite news|url=https://www.nytimes.com/2013/04/22/world/americas/horacio-cartes-wins-paraguays-presidential-election.html|title=Conservative Tobacco Magnate Wins Presidential Race in Paraguay|last=Romero|first=Simon|date=22 April 2013|work=The New York Times|access-date=7 April 2021|archive-url=https://web.archive.org/web/20171102234322/http://www.nytimes.com/2013/04/22/world/americas/horacio-cartes-wins-paraguays-presidential-election.html|archive-date=2 November 2017|url-status=live}}&lt;/ref&gt; Since 15 August 2018, the [[:en:President_of_Paraguay|President of Paraguay]] has been [[:en:Mario_Abdo_Benítez|Mario Abdo Benítez]]. They are both from the conservative [[:en:Colorado_Party_(Paraguay)|Colorado Party]].&lt;ref&gt;{{cite news|url=https://www.bbc.com/news/world-latin-america-45200965|title=New Paraguayan President Abdo Benítez sworn in|date=15 August 2018|work=BBC News|access-date=1 April 2021|archive-url=https://web.archive.org/web/20210415203558/https://www.bbc.com/news/world-latin-america-45200965|archive-date=15 April 2021|url-status=live}}&lt;/ref&gt; President Mario Abdo enjoyed a close relationship with the Brazilian far-right president (in power 2019–2022), [[:en:Jair_Bolsonaro|Jair Bolsonaro]].&lt;ref&gt;{{cite news|url=https://www.reuters.com/article/us-paraguay-president-idUSKCN1V421O|title=Paraguayan president's popularity plummets amid Brazil-linked political crisis|last=Cristaldo|first=Mariel|date=14 August 2019|work=reuters.com|access-date=1 June 2021|archive-url=https://web.archive.org/web/20210602215301/https://www.reuters.com/article/us-paraguay-president-idUSKCN1V421O|archive-date=2 June 2021|url-status=live}}&lt;/ref&gt; In February 2019, President Mario Abdo Benitez was at Bolsonaro's side when Bolsonaro praised Paraguayan military dictator Alfredo Stroessner, calling him &quot;a man of vision&quot;.&lt;ref&gt;{{cite news|url=https://abcnews.go.com/International/wireStory/brazils-bolsonaro-praises-late-paraguay-dictator-stroessner-61386307|title=Brazil's Bolsonaro praises late Paraguay dictator Stroessner|access-date=1 June 2021|archive-url=https://web.archive.org/web/20210602214208/https://abcnews.go.com/International/wireStory/brazils-bolsonaro-praises-late-paraguay-dictator-stroessner-61386307|archive-date=2 June 2021|website=[[ABC News (United States)|ABC News]]|url-status=live}}&lt;/ref&gt; In 2021, Paraguay became the first country in South America to produce electric energy in its [[:en:100%_renewable_energy|100% renewable energy]] supply. In May 2023, [[:en:Santiago_Peña|Santiago Peña]] of the long-ruling Colorado Party, won the presidential [[:en:2023_Paraguayan_general_election|election]] to succeed Mario Abdo as the next [[:en:President_of_Paraguay|President of Paraguay]].&lt;ref&gt;{{cite news|url=https://www.aljazeera.com/news/2023/5/3/amid-protests-authorities-uphold-legitimacy-of-paraguay-election|title=Amid protests, authorities uphold legitimacy of Paraguay election|access-date=26 May 2023|archive-url=https://web.archive.org/web/20230603212859/https://www.aljazeera.com/news/2023/5/3/amid-protests-authorities-uphold-legitimacy-of-paraguay-election|archive-date=3 June 2023|language=en|website=[[Al Jazeera Media Network|al Jazeera]] (aljazeera.com)|url-status=live}}&lt;/ref&gt; On 15 August 2023, Santiago Peña was sworn in as Paraguay's new president.&lt;ref&gt;{{cite news|url=https://www.reuters.com/world/americas/new-paraguayan-president-santiago-pena-sworn-2023-08-15/|title=Paraguay's President Pena sworn in, Taiwan VP in attendance|last1=Desantis|first1=Daniela|date=16 August 2023|work=Reuters|access-date=18 August 2023|archive-url=https://web.archive.org/web/20230818142608/https://www.reuters.com/world/americas/new-paraguayan-president-santiago-pena-sworn-2023-08-15/|archive-date=18 August 2023|last2=Elliott|first2=Lucinda|language=en|last3=Elliott|first3=Lucinda|url-status=live}}&lt;/ref&gt;

== යොමු කිරීම් ==
&lt;references /&gt;</text>
      <sha1>430j647wxyj06lmvaa116f9tud01pfx</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>752941</id>
      <parentid>752940</parentid>
      <timestamp>2025-07-03T06:26:11Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>BuddhikaW88</username>
        <id>37808</id>
      </contributor>
      <comment>/* ස්ට්‍රෝස්නර් යුගය, 1954–1989 */</comment>
      <origin>752941</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="61055" sha1="1io10mr7lmg3b536zkkvvnjz6v43ttt" xml:space="preserve">
=== පූර්ව යටත් විජිත යුගය ===
ස්පාඤ්ඤ ජාතිකයන් පැමිණීමට පෙර අවම වශයෙන් සහස්‍රයක්වත් නැගෙනහිර පැරගුවේ ආදිවාසී ගුවාරානි ජනයා ජීවත් වූහ.&lt;ref&gt;{{cite web |title=Guarani Society |url=https://web.archive.org/web/20060925035916/http://lucy.ukc.ac.uk/EthnoAtlas/Hmar/Cult_dir/Culture.7843 |access-date=2025-05-17 |website=web.archive.org}}&lt;/ref&gt; බටහිර පැරගුවේ, ග්‍රාන් චාකෝ, නාමිකයන් විසින් ජනාවාස කරන ලද අතර, ඔවුන්ගෙන් වඩාත් කැපී පෙනුනේ ගුවායිකුරු ජනයා ය. පැරගුවේ ගඟ දළ වශයෙන් නැගෙනහිරින් කෘෂිකාර්මික ගුවාරානි ජනතාව සහ ග්‍රාන් චාකෝ හි බටහිරින් සංචාරක සහ අර්ධ සංචාරක ජනතාව අතර බෙදුම් රේඛාව විය. ගුවාර්කුරු නාමිකයන් ඔවුන්ගේ රණශූර සම්ප්‍රදායන් සඳහා ප්‍රසිද්ධ වූ අතර 19 වන සියවසේ අග භාගය වන තෙක් සම්පූර්ණයෙන්ම සන්සුන් නොවීය.&lt;ref&gt;The Editors of Encyclopaedia Britannica. &quot;Mbayá&quot;. ''Encyclopedia Britannica'', 15 February 2007, https://www.britannica.com/topic/Mbaya. Accessed 17 May 2025&lt;/ref&gt; මෙම ආදිවාසී ගෝත්‍ර ඔවුන්ගේ ප්‍රධාන බෙදීම්වල පදනම් වූ වෙනස් භාෂා පවුල් පහකට අයත් විය.&lt;ref name=&quot;:1&quot;&gt;{{Cite web |last=Barba |first=Paula López |date=2023-08-25 |title=El guaraní paraguayo, la lengua de la resistencia |url=https://elpais.com/america-futura/2023-08-25/el-guarani-paraguayo-la-lengua-de-la-resistencia.html |access-date=2025-05-17 |website=El País América |language=es}}&lt;/ref&gt;&lt;ref name=&quot;:2&quot;&gt;Miller, Mark D.H., Webb, Kempton E., Martin, Gene E.. &quot;Gran Chaco&quot;. Encyclopedia Britannica, 12 May. 2025, https://www.britannica.com/place/Gran-Chaco. Accessed 17 May 2025&lt;/ref&gt; විවිධ භාෂා කතා කරන කණ්ඩායම් සාමාන්‍යයෙන් සම්පත් සහ භූමි සම්බන්ධයෙන් තරඟකාරී විය. මෙම පවුල්වල ශාඛා වල භාෂා කතා කිරීමෙන් ඔවුන් තවදුරටත් ගෝත්‍රවලට බෙදා ඇත. අද වන විට වෙනම ජනවාර්ගික භාෂාමය කණ්ඩායම් 17 ක් පවතී.&lt;ref name=&quot;:1&quot; /&gt;&lt;ref name=&quot;:2&quot; /&gt;

=== යටත් විජිත යුගය ===
මෙම ප්‍රදේශයේ පළමු යුරෝපීයයන් 1516 දී ස්පාඤ්ඤ ගවේෂකයන් විය.&lt;ref name=&quot;eec&quot;&gt;{{cite report|author=Sacks, Richard S.|section=Early explorers and conquistadors|editor1-last=Hanratty|editor1-first=Dannin M.|editor2-last=Meditz|editor2-first=Sandra W.|year=1988|title=Paraguay: A country study|location=Washington, DC|publisher=U.S. [[Library of Congress]] / [[Government Printing Office|GPO]]|url=http://countrystudies.us/paraguay/2.htm|url-status=live|access-date=19 September 2009|archive-url=https://web.archive.org/web/20110919163833/http://countrystudies.us/paraguay/2.htm|archive-date=19 September 2011}}&lt;/ref&gt; ස්පාඤ්ඤ ගවේෂක ජුවාන් ද සලාසාර් ද එස්පිනෝසා 1537 අගෝස්තු 15 වන දින අසුන්සියොන් ජනාවාසය ආරම්භ කළේය. අවසානයේ නගරය පැරගුවේ ස්පාඤ්ඤ යටත් විජිත පළාතක මධ්‍යස්ථානය බවට පත්විය.

දකුණු ඇමරිකාවේ මෙම කොටසේ ජේසු නිකායික මෙහෙයුම් සහ ජනාවාස මගින් ස්වාධීන ක්‍රිස්තියානි ඉන්දියානු ජාතියක්&lt;ref name=&quot;cite wdl|#2581&quot;&gt;{{cite web |year=1732 |title=Paraguariae Provinciae Soc. Jesu cum Adiacentibg. Novissima Descriptio |trans-title=A Current Description of the Province of the Society of Jesus in Paraguay with Neighboring Areas |url=http://www.wdl.org/en/item/2581/ |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20210428011358/http://www.wdl.org/en/item/2581/ |archive-date=28 April 2021 |access-date=8 September 2015 |language=la |via=[[World Digital Library]]}}&lt;/ref&gt; නිර්මාණය කිරීමේ උත්සාහයක් දහඅටවන සියවසේදී සිදු කරන ලදී. ස්පාඤ්ඤ මෙහෙයුම් වලදී ගුවාරානි ජනගහනය එක්රැස් කිරීමට සහ ස්පාඤ්ඤ පදිංචිකරුවන් සහ පෘතුගීසි වහල් කොල්ලකරුවන් වන බැන්ඩෙයිරන්ට්ස් විසින් ක්‍රිස්තියානි ආගමට හැරවීමට උත්සාහ කිරීමට අමතරව, ගුවාරානි ජනගහනය අථත්‍ය වහල්භාවයෙන් ආරක්ෂා කිරීමට ඔවුන් ජේසු නිකායික අඩු කිරීම් වර්ධනය කළහ. පැරගුවේහි කතෝලික ධර්මය ආදිවාසී ජනයාගේ බලපෑමට ලක් විය: සමමුහුර්ත ආගම ස්වදේශීය අංග අවශෝෂණය කර ඇත. 1767 දී ස්පාඤ්ඤ කිරීටය විසින් ජේසු නිකායිකයින් පලවා හරින තෙක්, නැගෙනහිර පැරගුවේ වසර 150 ක් පමණ රෙඩියුසියෝන්වරු සමෘද්ධිමත් වූහ.&lt;ref&gt;{{Cite book |last=Ganson |first=Barbara Anne |url=https://www.google.com/books/edition/The_Guaran%C3%AD_under_Spanish_Rule_in_the_R/CG7fscxlgpUC?hl=en&amp;gbpv=1&amp;dq=isbn:9780804754958&amp;printsec=frontcover |title=The Guaraní under Spanish Rule in the Río de la Plata |date=2003 |publisher=Stanford University Press |isbn=978-0-8047-5495-8 |language=en}}&lt;/ref&gt; 18 වන සියවසේ ලා සැන්ටිසිමා ට්‍රිනිඩෑඩ් ද පරානා සහ ජෙසුස් ද තවරන්ගු යන ජේසු නිකායික දූත මණ්ඩල දෙකක නටබුන් යුනෙස්කෝව විසින් ලෝක උරුම ස්ථාන ලෙස නම් කර ඇත.

බටහිර පැරගුවේහි, ස්පාඤ්ඤ ජනාවාසකරණය සහ ක්‍රිස්තියානි ධර්මය 16 වන සියවසේ සිට සංචාරක ගුයිකුරු සහ අනෙකුත් නාමිකයන් විසින් දැඩි ලෙස ප්‍රතිරෝධය දක්වන ලදී. මෙම ජනයාගෙන් බොහෝ දෙනෙක් 18 වන සහ 19 වන සියවස් වලදී මෙස්ටිසෝ ජනගහනයට අවශෝෂණය කර ගත්හ.

=== ෆ්‍රැන්සියාවේ නිදහස සහ පාලනය ===
[[File:José_Gaspar_Rodríguez_de_Francia.jpg|link=https://en.wikipedia.org/wiki/File:Jos%C3%A9_Gaspar_Rodr%C3%ADguez_de_Francia.jpg|වම|thumb|පැරගුවේ රාජ්‍යයේ පළමු ඒකාධිපතියා වූ හොසේ ගැස්පර් රොඩ්‍රිගුස් ද ෆ්‍රැන්සියා]]
පැරගුවේ 1811 මැයි 14 වන දින ප්‍රාදේශීය ස්පාඤ්ඤ පරිපාලනය පෙරලා දැමීය. පැරගුවේහි පළමු ආඥාදායකයා වූයේ 1814 සිට 1840 දී ඔහුගේ මරණය දක්වා ඉතා සුළු බාහිර සම්බන්ධතා හෝ බලපෑමකින් පැරගුවේ පාලනය කළ ජෝස් ගැස්පර් රොඩ්‍රිගුස් ද ෆ්‍රැන්සියා ය.&lt;ref&gt;{{Cite web |title=Britain and the Paraguayan dictatorship, c. 1820-1840* |url=https://ora.ox.ac.uk/objects/uuid:3b1cd500-6c0f-4b17-8569-5fcd753d00da/files/rx633f1701}}&lt;/ref&gt; ඔහු අදහස් කළේ ජිනීවන් න්‍යායාචාර්ය ජීන්-ජැක් රූසෝගේ සමාජ ගිවිසුම මත පදනම් වූ මනෝරාජික සමාජයක් නිර්මාණය කිරීමටයි.&lt;ref&gt;{{cite web |title=War of the Triple Alliance |url=http://warofthepacific.com/warofthetriplealliance.htm |archive-url=https://web.archive.org/web/20140807073919/http://warofthepacific.com/warofthetriplealliance.htm |archive-date=7 August 2014 |access-date=14 November 2010 |website=War of the Pacific (warofthepacific.com)}}&lt;/ref&gt; රොඩ්රිගස් ඩි ෆ්‍රැන්සියා එල් සුප්‍රීමො යන ​​අන්වර්ථ නාමයෙන් හඳුන්වන ලදී.

කතෝලික පල්ලියේ බලතල බෙහෙවින් අඩු කරන නව නීති රොඩ්‍රිගස් ද ෆ්‍රැන්සියා විසින් ස්ථාපිත කරන ලද අතර (කතෝලික ධර්මය එවකට ස්ථාපිත රාජ්‍ය ආගමක් විය) සහ කැබිනට් මණ්ඩලය, යටත් විජිත පුරවැසියන් එකිනෙකා සමඟ විවාහ වීම තහනම් කළ අතර, යටත් විජිත යුගයේ ප්‍රභූන්ගේ බලය බිඳ දැමීමට සහ මිශ්‍ර-ජාතියක් හෝ මෙස්ටිසෝ සමාජයක් නිර්මාණය කිරීමට ඔවුන්ට කළු ජාතිකයන්, මුලටෝවරුන් හෝ ස්වදේශිකයන් පමණක් විවාහ කර ගැනීමට අවසර දුන්නේය.&lt;ref&gt;{{cite news|url=https://www.nytimes.com/2012/03/12/world/americas/in-paraguay-indigenous-language-with-unique-staying-power.html|title=In Paraguay, indigenous language with unique staying power|last1=Romero|first1=Simon|date=12 March 2012|newspaper=[[The New York Times]]|access-date=5 October 2015|archive-url=https://web.archive.org/web/20150930235457/http://www.nytimes.com/2012/03/12/world/americas/in-paraguay-indigenous-language-with-unique-staying-power.html|archive-date=30 September 2015|url-status=live}}&lt;/ref&gt; ඔහු පැරගුවේ සහ දකුණු ඇමරිකාවේ සෙසු ප්‍රදේශ අතර සබඳතා කපා හැරියේය. ෆ්‍රැන්සියාගේ නිදහස සීමා කිරීම නිසා, ෆුල්ජෙන්සියෝ යෙග්‍රොස් සහ තවත් නිදහස් යුගයේ නායකයින් කිහිප දෙනෙකු 1820 දී ෆ්‍රැන්සියාට එරෙහිව කුමන්ත්‍රණයක් සැලසුම් කළ අතර, කුමන්ත්‍රණය සොයාගත් ෆුල්ජෙන්සියෝ යෙග්‍රොස් එහි නායකයින් මරණ දඬුවම නියම කළේය හෝ ජීවිතාන්තය දක්වා සිරගත කළේය.&lt;ref&gt;{{cite encyclopedia |title=Colonial period |encyclopedia=[[Encyclopedia Britannica]] |url=https://www.britannica.com/place/Paraguay |access-date=5 January 2021 |archive-url=https://web.archive.org/web/20201225183757/https://www.britannica.com/place/Paraguay |archive-date=25 December 2020 |department=Paraguay |url-status=live}}&lt;/ref&gt;

=== ලෝපෙස් පවුලේ පාලනය ===
[[File:1864_Mitchell_Map_of_Brazil,_Bolivia_and_Chili_-_Geographicus_-_SouthAmericaSouth-mitchell-1864.jpg|link=https://en.wikipedia.org/wiki/File:1864_Mitchell_Map_of_Brazil,_Bolivia_and_Chili_-_Geographicus_-_SouthAmericaSouth-mitchell-1864.jpg|thumb|කලාපයේ දේශපාලන සිතියම, 1864]]
1840 දී ෆ්‍රැන්සියාගේ මරණයෙන් පසු, 1841 දී කාලෝස් ඇන්ටෝනියෝ ලෝපෙස් (රොඩ්‍රිගුස් ද ෆ්‍රැන්සියාගේ බෑණනුවන් යැයි කියනු ලැබේ) බලයට පත් වන තෙක්, පැරගුවේ නව ජුන්ටා මිලිටරියක් යටතේ විවිධ හමුදා නිලධාරීන් විසින් පාලනය කරන ලදී. ලෝපෙස් පැරගුවේ නවීකරණය කර එය විදේශ වාණිජ කටයුතු සඳහා විවෘත කළේය. ඔහු ආර්ජන්ටිනාව සමඟ ආක්‍රමණශීලී නොවන ගිවිසුමක් අත්සන් කළ අතර 1842 දී පැරගුවේ නිදහස නිල වශයෙන් ප්‍රකාශ කළේය. 1862 දී ලෝපෙස්ගේ මරණයෙන් පසු බලය ඔහුගේ වැඩිමහල් පුත් ෆ්‍රැන්සිස්කෝ සොලනෝ ලෝපෙස් වෙත මාරු විය.

ලෝපෙස් පවුලේ පාලන තන්ත්‍රය නිෂ්පාදන හා බෙදා හැරීමේ පැතිරුණු සහ දෘඩ මධ්‍යවාදය මගින් සංලක්ෂිත විය. රාජ්‍ය හා පෞද්ගලික ක්ෂේත්‍ර අතර කිසිදු වෙනසක් නොතිබූ අතර, ලෝපෙස් පවුල රට පාලනය කළේ එය විශාල වතුයායක් ලෙස සලකමිනි.&lt;ref&gt;{{cite report|title=Carlos Antonio López|date=December 1988|series=Library of Congress Country Studies|publisher=U.S. [[Library of Congress]]|url=http://lcweb2.loc.gov/cgi-bin/query/r?frd/cstdy:@field(DOCID+py0019)|access-date=30 December 2005|archive-url=https://web.archive.org/web/20170816005342/http://lcweb2.loc.gov/cgi-bin/query/r?frd%2Fcstdy%3A%40field%28DOCID+py0019%29|archive-date=16 August 2017}}&lt;/ref&gt;

රජය සියලු අපනයන සඳහා පාලනය ක්‍රියාත්මක කළේය. යර්බා මේට් සහ වටිනා දැව නිෂ්පාදන අපනයනය පැරගුවේ සහ බාහිර ලෝකය අතර වෙළඳ සමතුලිතතාවය පවත්වා ගෙන ගියේය.&lt;ref&gt;{{worldhistory|section=1665|quote=Page 630}}&lt;/ref&gt; පැරගුවේ රජය අතිශයින්ම ආරක්ෂණවාදී වූ අතර, කිසි විටෙකත් විදේශයන්ගෙන් ණය ලබා නොගත් අතර ආනයනික විදේශීය නිෂ්පාදන සඳහා ඉහළ තීරුබදු අය කළේය. මෙම ආරක්ෂණවාදය සමාජය ස්වයංපෝෂිත කළ අතර, එය ආර්ජන්ටිනාව සහ බ්‍රසීලය අත්විඳින ලද ණය ද වළක්වා ගත්තේය. වහල්භාවය විශාල සංඛ්‍යාවක් නොතිබුණද, 1844 වන තෙක්, නව ආණ්ඩුක්‍රම ව්‍යවස්ථාවෙන් එය නීත්‍යානුකූලව අහෝසි කරන තෙක් පැරගුවේහි පැවතුනි.&lt;ref name=&quot;rbcg1933&quot;&gt;{{cite book |last1=Cunninghame Graham |first1=Robert Bontine |author1-link=Robert Bontine Cunninghame Graham |title=Portrait of a Dictator: Francisco Solano López |publisher=William Heinemann Ltd. |year=1933 |location=London}}&lt;/ref&gt;{{rp|39–40}}

කාලෝස් ඇන්ටෝනියෝ ලෝපෙස්ගේ පුත් ෆ්‍රැන්සිස්කෝ සොලානෝ ලෝපෙස් 1862 දී ජනාධිපති-ඒකාධිපතියා ලෙස තම පියා වෙනුවට පත් වූ අතර සාමාන්‍යයෙන් ඔහුගේ පියාගේ දේශපාලන ප්‍රතිපත්ති දිගටම කරගෙන ගියේය. දෙදෙනාම පැරගුවේ &quot;ප්‍රජාතන්ත්‍රවාදී සහ ජනරජ&quot; ලෙස ජාත්‍යන්තර ප්‍රතිරූපයක් ලබා දීමට කැමති වූ නමුත් ඇත්ත වශයෙන්ම, පාලක පවුලට පල්ලිය සහ විද්‍යාල ඇතුළුව රටේ සියලුම මහජන ජීවිතය සම්පූර්ණයෙන්ම පාහේ පාලනය කිරීමට හැකි විය.&lt;ref name=&quot;rbcg1933&quot; /&gt;{{rp|41–42}}

මිලිටරිමය වශයෙන්, කාලෝස් ඇන්ටෝනියෝ ලෝපෙස් කර්මාන්තය සහ පැරගුවේ හමුදාව නවීකරණය කර පුළුල් කළ අතර හුමයිටා බලකොටුව සංවර්ධනය කිරීමෙන් පැරගුවේ උපායමාර්ගික ආරක්ෂක විශාල වශයෙන් ශක්තිමත් කළේය.&lt;ref&gt;Robert Cowley, ''The Reader's Encyclopedia to Military History''. New York, New York: Houston Mifflin, 1996. Page 479.&lt;/ref&gt; රජය විදේශීය කාර්මික ශිල්පීන් 200 කට වැඩි පිරිසක් බඳවා ගත් අතර, ඔවුන් පුළුල් වන වානේ, රෙදිපිළි, කඩදාසි සහ තීන්ත, නාවික ඉදිකිරීම්, ආයුධ සහ වෙඩි බෙහෙත් කර්මාන්ත සඳහා ආධාර කිරීම සඳහා විදුලි පණිවුඩ මාර්ග සහ දුම්රිය මාර්ග ස්ථාපනය කළහ. 1850 දී නිම කරන ලද යිබිකුයි වාත්තු කර්මාන්ත ශාලාව, සියලු කැලිබර් වල කාලතුවක්කු, මෝටාර් සහ උණ්ඩ නිෂ්පාදනය කළේය. ගංගා යුද නැව් ඉදිකරන ලද්දේ අසුන්සියොන් නැව් අංගනවල ය. විශේෂයෙන් අපා ගඟ දිගේ සහ ග්‍රාන් චාකෝ හි බලකොටු ඉදිකරන ලදී.&lt;ref name=&quot;Hooker&quot;&gt;Hooker, T.D., 2008, The Paraguayan War, Nottingham: Foundry Books, {{ISBN|1901543153}}&lt;/ref&gt;{{rp|22}} කාලෝස් ඇන්ටෝනියෝ ලෝපෙස්ගේ අභාවයෙන් පසුව, මෙම ව්‍යාපෘති ඔහුගේ පුත් ෆ්‍රැන්සිස්කෝ සොලානෝ යටතේ දිගටම පැවතුනි.

සමාජ-ආර්ථික සංවර්ධනය සම්බන්ධයෙන් ගත් කල, රට &quot;දකුණු ඇමරිකාවේ වඩාත්ම දියුණු ජනරජය&quot; ලෙස නම් කරන ලදී, විශේෂයෙන් බ්‍රිතාන්‍ය විනිසුරු සහ දේශපාලනඥයා වූ සර් රොබට් ෆිලිමෝර් විසින්.&lt;ref&gt;Robert Phillimore (1860), ''A Statement of the Facts of the Controversy Between the Governments of Great Britain and Paraguay'', page 2. William Moore Printing, Washington D.C., USA.&lt;/ref&gt;

යුද්ධයට පෙර සහ යුද්ධය අතරතුර පැරගුවේ හමුදාවේ ලුතිනන් කර්නල් ඉංජිනේරු ජෝර්ජ් තොම්සන්ට අනුව, ලෝපෙස්ගේ රජය පැරගුවේට සාපේක්ෂව හොඳ එකක් විය:{{blockquote|ඔහුගේ (ඇන්ටෝනියෝ ලෝපෙස්) පාලන සමයේදී පැරගුවේ පුරා ජීවිතය සහ දේපළ මෙතරම් සුරක්ෂිතව පැවතියේ ලෝකයේ වෙනත් කිසිදු රටක විය නොහැක. අපරාධ පාහේ නොදන්නා දෙයක් වූ අතර, සිදු වූ විට වහාම අනාවරණය වී දඬුවම් කරන ලදී. බොහෝ දෙනා, සමහර විට, වඩාත්ම සතුටින් සිටි අය විය හැකිය. ජීවනෝපායක් ලබා ගැනීම සඳහා ඔවුන්ට කිසිදු වැඩක් කිරීමට අපහසු විය. සෑම පවුලකටම තමන්ගේම භූමියේ තමන්ගේම නිවසක් හෝ පැල්පතක් තිබුණි. ඔවුන් දින කිහිපයකින් තමන්ගේම පරිභෝජනය සඳහා ප්‍රමාණවත් දුම්කොළ, බඩ ඉරිඟු සහ මැන්ඩියෝකා වගා කළහ [...]. සෑම පැල්පතකම දොඩම් වත්තක් [...] සහ එළදෙනුන් කිහිප දෙනෙකු ද සිටි බැවින්, ඔවුන් වසර පුරාම පාහේ සුළු අවශ්‍යතාවයකින් සිටියහ [...]. ඇත්ත වශයෙන්ම, ඉහළ පන්ති යුරෝපීය ක්‍රමයට වඩා ජීවත් විය...|ජෝර්ජ් තොම්සන්, සී.ඊ.&lt;ref&gt;{{cite book |last1 = Thompson | first1=George |year=1869
 |title = The War in Paraguay: With a historical sketch of the country and its people and notes upon the military engineering of the war. |publisher = Longmans and Green Co. |location = London |page=10}}&lt;/ref&gt;}}

=== පැරගුවේ යුද්ධය (1864–1870) ===
[[File:FRANCISCO_SOLANO_LOPEZ_(From_a_Photograph_taken_in_1859).jpg|link=https://en.wikipedia.org/wiki/File:FRANCISCO_SOLANO_LOPEZ_(From_a_Photograph_taken_in_1859).jpg|thumb|ෆ්‍රැන්සිස්කෝ සොලානෝ ලෝපෙස්]]
1864 ඔක්තෝබර් 12 වන දින, පැරගුවේ අවසාන නිවේදන නොතකා, බ්‍රසීලය (ජෙනරාල් බාර්ටොලෝම් මිට්‍රේ යටතේ ආර්ජන්ටිනා රජය සහ ජෙනරාල් වෙනන්සියෝ ෆ්ලෝරස්ගේ නායකත්වයෙන් යුත් කැරලිකාර උරුගුවේ කොලරාඩෝස් සමඟ සන්ධානගත විය) එකල රජය පෙරලා දැමීම සඳහා උරුගුවේ ජනරජය ආක්‍රමණය කළේය (එය ලෝපෙස්ගේ මිත්‍රයෙකු වූ බ්ලැන්කෝ පක්ෂයේ පාලනය යටතේ විය),{{efn|The Blanco Party of Uruguay, hardline right wing and reactionary at those days, was in the Uruguayan Government during the outbreak of the war and were allies of the Paraguayan Government.&lt;ref&gt;{{cite book |first=Luis Alberto |last=de&amp;nbsp;Herrera |year=1927 |title=El Drama del 65 – La Culpa Mitrista |pages=11–33 |publisher=Bareiro y Ramos |location=Montevideo, Uruguay}} — classic book by Blanco leader&lt;/ref&gt;}} මේ අනුව පැරගුවේ යුද්ධය ආරම්භ විය.{{efn|[[Richard Francis Burton|Burton]], a witness of the conflict, marks this date (12–16 October 1864) as the real beginning of the war. He writes (and it is the most logic account, considering the facts): ''The Brazilian Army invades the [[Banda Oriental]], despite the protestations of President López, who declared that such invasion would be held a &quot;casus belli&quot;''.&lt;ref&gt;{{cite book |first=Richard Francis, Sir |last=Burton |author-link=Richard Francis Burton |year=1870 |title=Letters from the Battlefields of Paraguay |page=76 |publisher=Tinsley Brothers |location=London}}&lt;/ref&gt;}}

ජනරජයේ මාර්ෂල් ෆ්‍රැන්සිස්කෝ සොලානෝ ලෝපෙස්ගේ නායකත්වයෙන් යුත් පැරගුවේ ජාතිකයන් 1864 දෙසැම්බර් 15 වන දින මැටෝ ග්‍රෝසෝට පහර දීමෙන් පළිගත් අතර පසුව 1865 මාර්තු 23 වන දින ආර්ජන්ටිනාවට එරෙහිව යුද්ධ ප්‍රකාශ කළහ. බ්ලැන්කෝ රජය පෙරලා දමා 1865 පෙබරවාරි 22 වන දින ජෙනරාල් වෙනන්සියෝ ෆ්ලෝරස් යටතේ කොලරාඩෝ රජයක් විසින් ප්‍රතිස්ථාපනය කරන ලදී. පසුව, ආර්ජන්ටිනා ජනරජය, බ්‍රසීල අධිරාජ්‍යය සහ උරුගුවේ ජනරජය 1865 මැයි 1 වන දින පැරගුවේ රජයට එරෙහිව ත්‍රිත්ව සන්ධානයේ රහස් ගිවිසුමට අත්සන් තැබීය.&lt;ref&gt;{{cite book |author=Pomer, León |title=La Guerra del Paraguay: Estado, política y negocios |publisher=Editorial Colihue |year=2008 |location=Buenos Aires, Argentina |pages=240–241 |language=es}}&lt;/ref&gt;

1866 මැයි 24 වන දින, ටුයුටි සටනේදී පැරගුවේ ප්‍රහාරයක් මිත්‍ර පාක්ෂිකයින් විසින් මැඩපැවැත්වූ විට මිනිසුන් 6,000 ක් අහිමි විය. එය යුද්ධය අතරතුර දකුණු ඇමරිකාවේ ලේ වැකි සටන ලෙස සලකුණු විය.

පැරගුවේ ජාතිකයන් දරුණු ප්‍රතිරෝධයක් දැක්වූ නමුත් අවසානයේ 1870 දී සෙරෝ කෝරා සටනේදී පරාජයට පත් වූ අතර එහිදී මාෂල් සොලානෝ ලෝපෙස් යටත් වීම ප්‍රතික්ෂේප කර සටනේදී මිය ගියේය.&lt;ref&gt;{{cite book |author=Hooker, T.D. |title=The Paraguayan War |publisher=Foundry Books |year=2008 |isbn=978-1901543155 |location=Nottingham, UK |pages=105–108}}&lt;/ref&gt; ඇමරිකානු ඉතිහාසයේ ලේ වැකි ජාත්‍යන්තර ගැටුම ලෙස පවතින මෙම යුද්ධයේ සැබෑ හේතු තවමත් බෙහෙවින් විවාදාත්මක ය.{{efn|The classical view asserts that Francisco Solano López's expansionist and hegemonic views are the main reason for the outbreak of the conflict. The traditional Paraguayan view, held by the &quot;''lopistas''&quot; (supporters of Solano López in Paraguay and elsewhere), holds that Paraguay acted in self-defense and for the protection of the equilibrium of the Plate Basin. This view is usually contested by the &quot;''anti-lopistas''&quot; (known in Paraguay as &quot;''legionarios''&quot;), who favored the &quot;Triple Alliance&quot;. Revisionist views from right and left national populists put a great emphasis on the influence of the British Empire, a view that a majority of historians reject.{{citation needed|date=June 2023}}}}[[File:TuyutiDetail.jpg|link=https://en.wikipedia.org/wiki/File:TuyutiDetail.jpg|thumb|ටුයුටි සටන, 1866 මැයි]]
පැරගුවේ රාජ්‍යය තම භූමියෙන් 25–33% ක් ආර්ජන්ටිනාවට සහ බ්‍රසීලයට අහිමි කර, දැවැන්ත යුද ණයක් ගෙවා, එහි අභ්‍යන්තර අයවැය ස්ථාවර කිරීම සඳහා විශාල ජාතික දේපළ විකුණා දැමීය. යුද්ධයේ නරකම ප්‍රතිවිපාකය වූයේ ජනගහනයේ ව්‍යසනකාරී අලාභයයි. ගැටුම අතරතුර පැරගුවේ වැසියන්ගෙන් අවම වශයෙන් 50% ක් මිය ගිය අතර, එම සංඛ්‍යාව රට නැවත පැමිණීමට දශක ගණනාවක් ගත විය. යුද්ධයේ ප්‍රතිඵලයක් ලෙස පැරගුවේ වැසියන් අත්විඳි ව්‍යසනයෙන්, විලියම් ඩී. රූබින්ස්ටයින් මෙසේ ලිවීය:

&quot;සාමාන්‍ය ඇස්තමේන්තුව වන්නේ 450,000 ත් 900,000 ත් අතර පැරගුවේ ජනගහනයක, යුද්ධයෙන් දිවි ගලවා ගත්තේ 220,000 ක් පමණක් වන අතර, ඔවුන්ගෙන් 28,000 ක් පමණක් වැඩිහිටි පිරිමින් ය.&quot;&lt;ref&gt;{{Cite book |last=Rubinsein |first=W.D. |url=https://books.google.com/books?id=nMMAk4VwLLwC |title=Genocide: a history |publisher=Pearson Education |year=2004 |isbn=0-582-50601-8 |page=94 |access-date=18 October 2015 |archive-url=https://web.archive.org/web/20150910110549/https://books.google.com/books?id=nMMAk4VwLLwC |archive-date=10 September 2015 |url-status=live}}&lt;/ref&gt;

1869 දී අසුන්සියොන් කොල්ලකෑමේදී, අධිරාජ්‍ය බ්‍රසීලියානු හමුදාව පැරගුවේ ජාතික ලේඛනාගාරය ඇසුරුම් කර රියෝ ද ජැනයිරෝ වෙත ප්‍රවාහනය කළේය.&lt;ref&gt;{{cite book |last=Sanchez Quell |first=Hipólito |title=Los 50.000 Documentos Paraguayos Llevados al Brasil |publisher=Ediciones Comuneros |year=2006 |location=Asunción, Paraguay}}&lt;/ref&gt;{{efn|Some of the documents taken by Brasil during the war, were returned to Paraguay in the collection known as &quot;Colección de Río Branco&quot;, nowadays in the National Archives of Asunción, Paraguay.}} යුද්ධයෙන් බ්‍රසීලයේ වාර්තා වර්ගීකරණය කර ඇත. මෙය යටත් විජිත සහ මුල් ජාතික කාලවලදී පැරගුවේ ඉතිහාසය පර්යේෂණ කිරීම සහ අධ්‍යයනය කිරීම දුෂ්කර කර ඇත.&lt;ref name=&quot;Weinstein-2007-04&quot;&gt;{{cite magazine|last=Weinstein|first=Barbara|date=1 April 2007|title=Let the sunshine in: Government records and national insecurities|url=http://www.historians.org/perspectives/issues/2007/0704/0704pre1.cfm|url-status=live|department=From the President|edition=online|publisher=[[American Historical Association]]|volume=45|issue=4|archive-url=https://web.archive.org/web/20121008191444/http://www.historians.org/perspectives/issues/2007/0704/0704pre1.cfm|archive-date=8 October 2012|access-date=5 October 2012|magazine=[[Perspectives on History]]}}&lt;/ref&gt;

=== 20 වන සියවස ===
[[File:Chacokrieg.jpg|link=https://en.wikipedia.org/wiki/File:Chacokrieg.jpg|thumb|ග්‍රාන් චාකෝ යනු චාකෝ යුද්ධයේ ස්ථානය (1932–35), එහිදී බොලිවියාව මතභේදාත්මක භූමියෙන් වැඩි කොටසක් පැරගුවේට අහිමි විය.]]
1904 දී කොලරාඩෝස් පාලනයට එරෙහිව ලිබරල් විප්ලවය ඇති විය. ලිබරල් පාලනය මහා දේශපාලන අස්ථාවරත්වයේ කාල පරිච්ඡේදයක් ආරම්භ කළේය. 1904 සහ 1954 අතර පැරගුවේ ජනාධිපතිවරුන් තිස් එක් දෙනෙකු සිටි අතර, ඔවුන්ගෙන් බොහෝ දෙනෙක් බලහත්කාරයෙන් තනතුරුවලින් ඉවත් කරන ලදී.&lt;ref&gt;{{cite report|last1=Hanratty|first1=Dannin M.|last2=Meditz|first2=Sandra W.|year=1988|title=Paraguay: A country study|location=Washington, DC|publisher=U.S. [[Library of Congress]] / [[Government Printing Office|GPO]]|url=http://countrystudies.us/paraguay/2.htm|url-status=live|access-date=19 September 2009|archive-url=https://web.archive.org/web/20110919163833/http://countrystudies.us/paraguay/2.htm|archive-date=19 September 2011}}&lt;/ref&gt; පාලක ලිබරල් පක්ෂයේ කණ්ඩායම් අතර ගැටුම් 1922 පැරගුවේ සිවිල් යුද්ධයට හේතු විය.

චාකෝ කලාපය සම්බන්ධයෙන් බොලිවියාව සමඟ ඇති වූ නොවිසඳුණු දේශසීමා ගැටුම අවසානයේ 1930 ගණන්වල මුල් භාගයේදී චාකෝ යුද්ධයේදී පුපුරා ගියේය. දෙපාර්ශ්වයම විශාල පාඩු ලැබීමෙන් පසු, පැරගුවේ බොලිවියාව පරාජය කර මතභේදාත්මක චාකෝ කලාපයේ වැඩි කොටසක් මත තම ස්වෛරීභාවය ස්ථාපිත කළේය. යුද්ධයෙන් පසු, හමුදා නිලධාරීන් ලිබරල් දේශපාලනඥයන් කෙරෙහි ඇති මහජන අතෘප්තිය යොදාගෙන බලය අල්ලා ගත්හ. 1936 පෙබරවාරි 17 වන දින, පෙබරවාරි විප්ලවය කර්නල් රෆායෙල් ෆ්‍රැන්කෝ බලයට පත් කළේය. 1940 සහ 1948 අතර, ජෙනරාල් හිගිනියෝ මොරිනිගෝ විසින් රට පාලනය කරන ලදී. ඔහුගේ පාලනය පිළිබඳ අතෘප්තිය 1947 පැරගුවේ සිවිල් යුද්ධයට හේතු විය.&lt;ref&gt;{{cite web |title=Paraguay civil war 1947 |url=http://www.onwar.com/aced/nation/pat/paraguay/fparaguay1947.htm |url-status=dead |archive-url=https://web.archive.org/web/20100103214118/http://onwar.com/aced/nation/pat/paraguay/fparaguay1947.htm |archive-date=3 January 2010 |access-date=2 May 2010 |website=Onwar.com}}&lt;/ref&gt; එහි ප්‍රතිඵලයක් ලෙස ඇල්ෆ්‍රෙඩෝ ස්ට්‍රෝස්නර් කුමන්ත්‍රණ මාලාවකට සම්බන්ධ වීමට පටන් ගත් අතර, එහි ප්‍රතිඵලයක් ලෙස 1954 මැයි 4 වන දින ඔහුගේ හමුදා කුමන්ත්‍රණය සිදු විය. දෙවන ලෝක යුද්ධයෙන් පසු, පැරගුවේ යුද අපරාධ සම්බන්ධයෙන් චෝදනා ලැබූ නාසි පලාගිය අයගේ සැඟවුණු ස්ථානයක් බවට පත්විය.

=== ස්ට්‍රෝස්නර් යුගය, 1954–1989 ===
1989 දක්වා දශක තුනකට වැඩි කාලයක් ධුරයේ රැඳී සිටි ඒකාධිපති ඇල්ෆ්‍රෙඩෝ ස්ට්‍රෝස්නර්ගේ පාලන තන්ත්‍රය 1954 දී ස්ථාපිත කරන තෙක් අස්ථාවර ආණ්ඩු මාලාවක් ඇති විය. ස්ට්‍රෝස්නර්ගේ පාලනය යටතේ පැරගුවේ යම් දුරකට නවීකරණය කරන ලදී, නමුත් ඔහුගේ පාලනය පුළුල් මානව හිමිකම් උල්ලංඝනයන්ගෙන් සලකුණු විය.&lt;ref&gt;{{cite news|url=https://www.washingtonpost.com/wp-dyn/content/article/2006/08/16/AR2006081601729.html|title=Alfredo Stroessner; Paraguayan dictator|last=Bernstein|first=Adam|date=17 August 2006|newspaper=[[The Washington Post]]|access-date=2 May 2010|archive-url=https://web.archive.org/web/20110516121443/http://www.washingtonpost.com/wp-dyn/content/article/2006/08/16/AR2006081601729.html|archive-date=16 May 2011|location=Washington, DC|url-status=live}}&lt;/ref&gt;

ස්ට්‍රෝස්නර් සහ කොලරාඩෝ පක්ෂය 1954 සිට 1989 දක්වා රට පාලනය කළහ. ඒකාධිපතියා ආර්ථික ප්‍රසාරණයේ යුගයක් අධීක්ෂණය කළ නමුත් දුර්වල මානව හිමිකම් සහ පාරිසරික වාර්තාවක් ද තිබුණි (&quot;දේශපාලන ඉතිහාසය&quot; බලන්න). පැරගුවේ ඔපරේෂන් කොන්ඩෝර් හි ක්‍රියාකාරීව සහභාගී විය.&lt;ref&gt;{{cite web |last=Dinges |first=John |title=Operation Condor |url=http://www.latinamericanstudies.org/chile/operation-condor.htm |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20180722031734/http://www.latinamericanstudies.org/chile/operation-condor.htm |archive-date=22 July 2018 |access-date=6 July 2018 |website=latinamericanstudies.org |publisher=[[Columbia University]]}}&lt;/ref&gt; දේශපාලන විරුද්ධවාදීන්ට වධහිංසා පැමිණවීම සහ මරණය සාමාන්‍ය දෙයක් විය. ඔහුගේ බලයෙන් පහ කිරීමෙන් පසුව, කොලරාඩෝ 2008 දක්වා ජාතික දේශපාලනය ආධිපත්‍යය දැරීය.

1980 ගණන්වල කොලරාඩෝ පක්ෂයේ බෙදීම් සහ පැවති තත්වයන් - ස්ට්‍රෝස්නර්ගේ වයස, පාලන තන්ත්‍රයේ ස්වභාවය, ආර්ථික පසුබෑම සහ ජාත්‍යන්තර හුදකලාව - 1988 මහ මැතිවරණයට පෙර විපක්ෂයේ පාලන තන්ත්‍ර විරෝධී පෙළපාලි සහ ප්‍රකාශ සඳහා උත්ප්‍රේරක විය.

1980 ගණන්වල දෙවන භාගයේදී විපක්ෂයේ කේන්ද්‍රස්ථානය ලෙස PLRA නායක ඩොමින්ගෝ ලයිනෝ සේවය කළේය. 1982 දී ලයිනෝව පිටුවහල් කිරීමෙන් ඔහුව හුදකලා කිරීමට රජය දැරූ උත්සාහය අසාර්ථක විය. 1986 දී නැවත රටට ඇතුළු වීමට ඔහු දැරූ හයවන උත්සාහයේදී, ලයිනෝ එක්සත් ජනපදයේ රූපවාහිනී කණ්ඩායම් තුනක්, පැරගුවේ හි හිටපු එක්සත් ජනපද තානාපතිවරයෙකු සහ උරුගුවේ සහ ආර්ජන්ටිනාවේ කොන්ග්‍රස් සභිකයින් කණ්ඩායමක් සමඟ ආපසු පැමිණියේය. ජාත්‍යන්තර බලඇණිය තිබියදීත්, පොලිසිය ප්‍රචණ්ඩ ලෙස ලයිනෝගේ නැවත පැමිණීම තහනම් කළේය.&lt;ref&gt;{{cite web |title=Paraguay 1987, Chapter 4 |url=http://www.cidh.org/countryrep/Paraguay87eng/chap.4.htm |archive-url=https://web.archive.org/web/20210507100105/http://www.cidh.org/countryrep/Paraguay87eng/chap.4.htm |archive-date=7 May 2021 |website=[[Inter-American Commission on Human Rights]] (cidh.org)}}&lt;/ref&gt;

1987 අප්‍රේල් මාසයේදී ස්ට්‍රෝස්නර් පාලනය පසුබැස ගිය අතර, ලයිනෝට අසුන්සියොන් වෙත නැවත පැමිණීමට අවසර දුන්නේය. විරෝධතා සංවිධානය කිරීමට සහ විරුද්ධ පක්ෂය අතර ගැටුම් අඩු කිරීමට ලයිනෝ පෙරමුණ ගත්තේය. මැතිවරණ සම්බන්ධයෙන් පොදු උපාය මාර්ගයක් පිළිබඳව එකඟතාවයකට පැමිණීමට විපක්ෂයට නොහැකි වූ අතර, සමහර පක්ෂ ඡන්දය දීමෙන් වැළකී සිටීමට පක්ෂව සිටි අතර, තවත් සමහරු හිස් ඡන්දය ප්‍රකාශ කිරීම ඉල්ලා සිටියහ. පක්ෂ විශේෂයෙන් ග්‍රාමීය ප්‍රදේශවල 'අකුණු සැර' (mítines relámpagos) ගණනාවක් පැවැත්වීය. එවැනි පෙළපාලි එක්රැස් කර පොලිසිය පැමිණීමට පෙර ඉක්මනින් විසුරුවා හරින ලදී.

විපක්ෂ ක්‍රියාකාරකම්වල නැගිටීමට ප්‍රතිචාර වශයෙන්, ස්ට්‍රෝස්නර් &quot;මහ මැතිවරණය කඩාකප්පල් කිරීම සහ නීතියට අගෞරව කිරීම&quot; වෙනුවෙන් පෙනී සිටීම සම්බන්ධයෙන් ගිවිසුම හෙළා දුටුවේය. ඔහු ජාතික පොලිසිය සහ කොලරාඩෝ පක්ෂයේ සිවිල් සුපරීක්ෂකයින් යොදා ගනිමින් පෙළපාලි බිඳ දැමීය. විපක්ෂ නායකයින් ගණනාවක් සිරගත කරන ලදී හෝ වෙනත් ආකාරයකින් හිරිහැර කරන ලදී. PLRA හි තවත් ප්‍රධාන නායකයෙකු වූ {{ill|Hermes Rafael Saguier|es}} 1987 දී රාජද්‍රෝහී චෝදනා මත මාස හතරක් සිරගත කරන ලදී. 1988 පෙබරවාරි මස මුලදී, කොරොනල් ඔවියෙඩෝ හි පැවති ජාතික සම්බන්ධීකරණ කමිටු රැස්වීමකට සහභාගී වූ පුද්ගලයින් 200 දෙනෙකු පොලිසිය අත්අඩංගුවට ගත්තේය. පෙබරවාරි 14 වන දින මැතිවරණ දිනයේ උදාවීමට පෙර ලයිනෝ සහ තවත් විපක්ෂ පුද්ගලයින් කිහිප දෙනෙකු අත්අඩංගුවට ගෙන පැය දොළහක් පැවැත්විණි. රජය 89% ක ඡන්ද ප්‍රතිශතයකින් ස්ට්‍රෝස්නර් නැවත තේරී පත්වීම ප්‍රකාශ කළේය.&lt;ref&gt;{{cite news|url=https://www.nytimes.com/1988/02/15/world/paraguayan-wins-his-eighth-term.html?scp=3&amp;sq=Paraguay%20february%201988&amp;st=cse|title=Paraguayan wins his eighth term|date=15 February 1988|newspaper=[[The New York Times]]|archive-url=https://web.archive.org/web/20170816064442/http://www.nytimes.com/1988/02/15/world/paraguayan-wins-his-eighth-term.html?scp=3&amp;sq=Paraguay%20february%201988&amp;st=cse|archive-date=16 August 2017}}&lt;/ref&gt;

විපක්ෂය ප්‍රතිඵලවලට අර්ධ වශයෙන් ජනමාධ්‍ය මත අතථ්‍ය කොලරාඩෝ ඒකාධිකාරයට ආරෝපණය කළේය. පැරගුවේ සමාජය තුළ &quot;නොසන්සුන්තාවයක්&quot; පවතින බව මත විමසුමට ලක් වූවන්ගෙන් 53% ක් සඳහන් කළ බව ඔවුන් සඳහන් කළහ. දේශපාලන තත්ත්වයට වෙනස්කම් අවශ්‍ය බව 74% ක් විශ්වාස කළ අතර, සැලකිය යුතු හෝ සම්පූර්ණ වෙනසක් අවශ්‍ය 45% ක් ද ඇතුළුව. අවසාන වශයෙන්, පෙබරවාරි මැතිවරණයේදී ඡන්දය දීමෙන් වැළකී සිටීමට සැලසුම් කර ඇති බව 31% ක් ප්‍රකාශ කළහ.

=== ස්ට්‍රෝස්නර්ගේ බලයෙන් පහ කිරීම, 1989න් පසු ===
On 3 February 1989, Stroessner was overthrown in a military coup headed by General [[:en:Andrés_Rodríguez_(President)|Andrés Rodríguez]]. As president, Rodríguez instituted political, legal, and economic reforms and initiated a ''rapprochement'' with the international community. Reflecting the deep hunger of the rural poor for land, hundreds immediately occupied thousands of acres of unused territories belonging to Stroessner and his associates; by mid-1990, 19,000&amp;nbsp;families occupied {{convert|340000|acres|-3|abbr=on}}. At the time, 2.06&amp;nbsp;million people lived in rural areas, more than half of the 4.1&amp;nbsp;million total population, and most were landless.&lt;ref name=&quot;nagel&quot;&gt;{{cite journal|author=Nagel, Beverly Y.|year=1999|title='Unleashing the fury': The cultural discourse of rural violence and land rights in Paraguay|url=http://journals.cambridge.org/action/displayAbstract?fromPage=online&amp;aid=1921|journal=Comparative Studies in Society and History|publisher=Cambridge University Press|volume=41|issue=1|pages=148–181|doi=10.1017/S0010417599001905|doi-broken-date=1 November 2024|issn=0010-4175|url-access=subscription|archive-url=https://web.archive.org/web/20151016023308/http://journals.cambridge.org/action/displayAbstract?fromPage=online&amp;aid=1921|archive-date=16 October 2015|s2cid=146491025}}&lt;/ref&gt;

The June 1992 constitution established a democratic system of government and dramatically improved protection of fundamental human rights. In May 1993, Colorado Party candidate [[:en:Juan_Carlos_Wasmosy|Juan Carlos Wasmosy]] was elected as Paraguay's first civilian president in almost forty years, in what international observers deemed free and fair elections.

With support from the United States, the Organization of American States, and other countries in the region, the Paraguayan people rejected an April 1996 attempt by then Army Chief General [[:en:Lino_Oviedo|Lino Oviedo]] to oust President Wasmosy.

Oviedo was nominated as the Colorado candidate for president in the 1998 election. However, when the Supreme Court upheld in April his conviction on charges related to the 1996 coup attempt, he was not allowed to run and was detained in jail. His former running mate, [[:en:Raúl_Cubas|Raúl Cubas]], became the Colorado Party's candidate, and was elected in May in elections deemed by international observers to be free and fair. One of Cubas' first acts after taking office in August was to commute Oviedo's sentence and release him. In December 1998, Paraguay's Supreme Court declared these actions unconstitutional. In this tense atmosphere, the murder of Vice President and long-time Oviedo rival [[:en:Luis_María_Argaña|Luis María Argaña]] on 23 March 1999, led the Chamber of Deputies to impeach Cubas the next day.{{Citation needed|date=March 2010}} On 26 March, eight student anti-government demonstrators were murdered, widely believed to have been carried out by Oviedo supporters. This increased opposition to Cubas, who resigned on 28 March. Senate President [[:en:Luis_González_Macchi|Luis González Macchi]], a Cubas opponent, was peacefully sworn in as president the same day.

In 2003, [[:en:Nicanor_Duarte|Nicanor Duarte]] was elected as president.

=== ප්‍රනාන්දු ලුගෝගේ මැතිවරණය ===
For the 2008 general elections, the Colorado Party was favored in polls. Their candidate was Minister of Education [[:en:Blanca_Ovelar|Blanca Ovelar]], the first woman to be nominated as a candidate for a major party in Paraguayan history. After sixty years of Colorado rule, voters chose [[:en:Fernando_Lugo|Fernando Lugo]], a former Roman Catholic Bishop and not a professional politician in civil government, and a member of the Authentic Radical Liberal Party, Paraguay's largest opposition party. Lugo was an adherent of [[:en:Liberation_theology|liberation theology]]. Lugo achieved a historic victory in Paraguay's presidential election, defeating the ruling party candidate, and ending 61 years of conservative rule. Lugo won with nearly 41% of the vote, compared to almost 31% for Blanca Ovelar of the Colorado party.&lt;ref&gt;{{Cite journal|author=Nickson, Andrew|year=2009|title=The general election in Paraguay, April 2008|journal=Journal of Electoral Studies|volume=28|issue=1|pages=145–9|doi=10.1016/j.electstud.2008.10.001}}&lt;/ref&gt; Outgoing President [[:en:Nicanor_Duarte|Nicanor Duarte Frutos]] hailed the moment as the first time in the history of the nation that a government had transferred power to opposition forces in a constitutional and peaceful fashion.{{citation needed|date=July 2021}}

Lugo was sworn in on 15 August 2008. The Lugo administration set its two major priorities as the reduction of corruption and economic inequality.&lt;ref name=&quot;state.gov&quot;&gt;{{cite web |date=15 March 2012 |title=Paraguay |url=https://2009-2017.state.gov/r/pa/ei/bgn/1841.htm#econ |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20170122194534/https://2009-2017.state.gov/r/pa/ei/bgn/1841.htm#econ |archive-date=22 January 2017 |access-date=5 October 2012 |website=State.gov}}&lt;/ref&gt;
[[File:Saludo_de_Piñera_a_Cartes_(cropped).jpg|link=https://en.wikipedia.org/wiki/File:Saludo_de_Pi%C3%B1era_a_Cartes_(cropped).jpg|thumb|2013 අගෝස්තු 15 වන දින හිටපු ජනාධිපති හොරාසියෝ කාටෙස්ගේ පදවි ප්‍රාප්තිය]]
Political instability following Lugo's election and disputes within his cabinet encouraged some renewal of popular support for the Colorado Party. Reports suggested that the businessman [[:en:Horacio_Cartes|Horacio Cartes]] became the new political figure amid disputes. Despite the US [[:en:Drug_Enforcement_Administration|Drug Enforcement Administration]]'s strong accusations against Cartes related to [[:en:Illegal_drug_trade|drug trafficking]], he continued to amass followers in the political arena.{{citation needed|date=July 2021}}

On 14 January 2011, the Colorado Party convention nominated Horacio Cartes as the presidential candidate for the party. However, the party's constitution did not allow it.{{clarify|date=April 2012}} On 21 June 2012, [[:en:Impeachment_of_Fernando_Lugo|impeachment proceedings against President Lugo]] began in the country's lower house, which was controlled by his opponents. Lugo was given less than twenty-four hours to prepare for the proceedings and only two hours in which to mount a defense.&lt;ref name=&quot;Guardian&quot;&gt;{{cite news|url=https://www.theguardian.com/commentisfree/2012/jun/22/washington-fernando-lugo-ouster-paraguay|title=What will Washington do about Fernando Lugo's ouster in Paraguay?|last=Weisbrot|first=Mark|date=22 June 2012|newspaper=[[The Guardian]]|access-date=23 June 2012|archive-url=https://web.archive.org/web/20140910143002/http://www.theguardian.com/commentisfree/2012/jun/22/washington-fernando-lugo-ouster-paraguay|archive-date=10 September 2014|url-status=live}}&lt;/ref&gt; Impeachment was quickly approved and the resulting trial in Paraguay's Senate, also controlled by the opposition, ended with the removal of Lugo from office and Vice President Federico Franco assuming the duties of president.&lt;ref name=&quot;CNN22&quot;&gt;{{cite news|url=http://www.cnn.com/2012/06/22/world/americas/paraguay-president/index.html|title=Paraguayan Senate removes president|last=Castillo|first=Mariano|date=22 June 2012|access-date=22 June 2012|archive-url=https://web.archive.org/web/20120623040625/http://www.cnn.com/2012/06/22/world/americas/paraguay-president/index.html|archive-date=23 June 2012|publisher=CNN|url-status=live}}&lt;/ref&gt; Lugo's rivals blamed him for the deaths of 17&amp;nbsp;people – eight police officers and nine farmers – in armed clashes after police were ambushed by armed peasants when enforcing an eviction order against rural trespassers.&lt;ref&gt;{{cite news|url=https://www.reuters.com/article/us-paraguay-lugo-idUSBRE85K13N20120621|title=Paraguay's president vows to face impeachment effort|last=Desantis|first=Daniela|date=21 June 2012|work=[[Reuters]]|access-date=21 June 2012|archive-url=https://web.archive.org/web/20130208094438/http://www.reuters.com/article/2012/06/21/us-paraguay-lugo-idUSBRE85K13N20120621|archive-date=8 February 2013|edition=US|url-status=live}}&lt;/ref&gt;

On 14 May 2011, Paraguay celebrated its [[:en:Paraguay_Bicentennial|bicentenary]] on the 200th anniversary of independence from the Spanish Empire as a sovereign state.

Lugo's supporters gathered outside Congress to protest the decision as a &quot;politically motivated coup d'état&quot;.&lt;ref name=&quot;CNN22&quot; /&gt; Lugo's removal from office on 22&amp;nbsp;June 2012 is considered by [[:en:UNASUR|UNASUR]] and other neighboring countries, especially those currently governed by leftist leaders, as a coup d'état.&lt;ref&gt;{{cite web |date=22 June 2012 |title=COMUNICADO UNASUR Asunción, 22 de Junio de 2012 |url=http://www.unasursg.org/index.php?option=com_content&amp;view=article&amp;id=698%3Acomunicado-asuncion-22-de-junio-de-2012&amp;catid=68%3Acomunicados&amp;Itemid=346 |url-status=dead |archive-url=https://web.archive.org/web/20120627050748/http://www.unasursg.org/index.php?option=com_content&amp;view=article&amp;id=698:comunicado-asuncion-22-de-junio-de-2012&amp;catid=68:comunicados&amp;Itemid=346 |archive-date=27 June 2012 |access-date=23 June 2012 |publisher=UNASUR |language=es}}&lt;/ref&gt; However, the Organization of American States, which sent a mission to Paraguay to gather information, concluded that the impeachment process was not a coup d'état, as it had been carried out in accordance with the [[:en:Constitution_of_Paraguay|Constitution of Paraguay]].&lt;ref&gt;Halvorssen, Thor, ''[https://www.forbes.com/sites/thorhalvorssen/2012/07/03/paraguay-is-not-honduras/#57bce3c72308 Paraguay is not Honduras: President Lugo's Impeachment was not a Coup] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20180730203938/https://www.forbes.com/sites/thorhalvorssen/2012/07/03/paraguay-is-not-honduras/#57bce3c72308|date=30 July 2018}}'', Forbes.com, 3 July 2012, retrieved 30 July 2018&lt;/ref&gt;

=== වර්තමාන දිනය ===
From August 2013 to 15 August 2018, the [[:en:President_of_Paraguay|President of Paraguay]] was [[:en:Horacio_Cartes|Horacio Cartes]].&lt;ref&gt;{{cite news|url=https://www.nytimes.com/2013/04/22/world/americas/horacio-cartes-wins-paraguays-presidential-election.html|title=Conservative Tobacco Magnate Wins Presidential Race in Paraguay|last=Romero|first=Simon|date=22 April 2013|work=The New York Times|access-date=7 April 2021|archive-url=https://web.archive.org/web/20171102234322/http://www.nytimes.com/2013/04/22/world/americas/horacio-cartes-wins-paraguays-presidential-election.html|archive-date=2 November 2017|url-status=live}}&lt;/ref&gt; Since 15 August 2018, the [[:en:President_of_Paraguay|President of Paraguay]] has been [[:en:Mario_Abdo_Benítez|Mario Abdo Benítez]]. They are both from the conservative [[:en:Colorado_Party_(Paraguay)|Colorado Party]].&lt;ref&gt;{{cite news|url=https://www.bbc.com/news/world-latin-america-45200965|title=New Paraguayan President Abdo Benítez sworn in|date=15 August 2018|work=BBC News|access-date=1 April 2021|archive-url=https://web.archive.org/web/20210415203558/https://www.bbc.com/news/world-latin-america-45200965|archive-date=15 April 2021|url-status=live}}&lt;/ref&gt; President Mario Abdo enjoyed a close relationship with the Brazilian far-right president (in power 2019–2022), [[:en:Jair_Bolsonaro|Jair Bolsonaro]].&lt;ref&gt;{{cite news|url=https://www.reuters.com/article/us-paraguay-president-idUSKCN1V421O|title=Paraguayan president's popularity plummets amid Brazil-linked political crisis|last=Cristaldo|first=Mariel|date=14 August 2019|work=reuters.com|access-date=1 June 2021|archive-url=https://web.archive.org/web/20210602215301/https://www.reuters.com/article/us-paraguay-president-idUSKCN1V421O|archive-date=2 June 2021|url-status=live}}&lt;/ref&gt; In February 2019, President Mario Abdo Benitez was at Bolsonaro's side when Bolsonaro praised Paraguayan military dictator Alfredo Stroessner, calling him &quot;a man of vision&quot;.&lt;ref&gt;{{cite news|url=https://abcnews.go.com/International/wireStory/brazils-bolsonaro-praises-late-paraguay-dictator-stroessner-61386307|title=Brazil's Bolsonaro praises late Paraguay dictator Stroessner|access-date=1 June 2021|archive-url=https://web.archive.org/web/20210602214208/https://abcnews.go.com/International/wireStory/brazils-bolsonaro-praises-late-paraguay-dictator-stroessner-61386307|archive-date=2 June 2021|website=[[ABC News (United States)|ABC News]]|url-status=live}}&lt;/ref&gt; In 2021, Paraguay became the first country in South America to produce electric energy in its [[:en:100%_renewable_energy|100% renewable energy]] supply. In May 2023, [[:en:Santiago_Peña|Santiago Peña]] of the long-ruling Colorado Party, won the presidential [[:en:2023_Paraguayan_general_election|election]] to succeed Mario Abdo as the next [[:en:President_of_Paraguay|President of Paraguay]].&lt;ref&gt;{{cite news|url=https://www.aljazeera.com/news/2023/5/3/amid-protests-authorities-uphold-legitimacy-of-paraguay-election|title=Amid protests, authorities uphold legitimacy of Paraguay election|access-date=26 May 2023|archive-url=https://web.archive.org/web/20230603212859/https://www.aljazeera.com/news/2023/5/3/amid-protests-authorities-uphold-legitimacy-of-paraguay-election|archive-date=3 June 2023|language=en|website=[[Al Jazeera Media Network|al Jazeera]] (aljazeera.com)|url-status=live}}&lt;/ref&gt; On 15 August 2023, Santiago Peña was sworn in as Paraguay's new president.&lt;ref&gt;{{cite news|url=https://www.reuters.com/world/americas/new-paraguayan-president-santiago-pena-sworn-2023-08-15/|title=Paraguay's President Pena sworn in, Taiwan VP in attendance|last1=Desantis|first1=Daniela|date=16 August 2023|work=Reuters|access-date=18 August 2023|archive-url=https://web.archive.org/web/20230818142608/https://www.reuters.com/world/americas/new-paraguayan-president-santiago-pena-sworn-2023-08-15/|archive-date=18 August 2023|last2=Elliott|first2=Lucinda|language=en|last3=Elliott|first3=Lucinda|url-status=live}}&lt;/ref&gt;

== යොමු කිරීම් ==
&lt;references /&gt;</text>
      <sha1>1io10mr7lmg3b536zkkvvnjz6v43ttt</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>752942</id>
      <parentid>752941</parentid>
      <timestamp>2025-07-03T06:28:33Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>BuddhikaW88</username>
        <id>37808</id>
      </contributor>
      <comment>/* ස්ට්‍රෝස්නර්ගේ බලයෙන් පහ කිරීම, 1989න් පසු */</comment>
      <origin>752942</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="73818" sha1="bdxmvsahcasrfv3vrda8qif6yeemscc" xml:space="preserve">
=== පූර්ව යටත් විජිත යුගය ===
ස්පාඤ්ඤ ජාතිකයන් පැමිණීමට පෙර අවම වශයෙන් සහස්‍රයක්වත් නැගෙනහිර පැරගුවේ ආදිවාසී ගුවාරානි ජනයා ජීවත් වූහ.&lt;ref&gt;{{cite web |title=Guarani Society |url=https://web.archive.org/web/20060925035916/http://lucy.ukc.ac.uk/EthnoAtlas/Hmar/Cult_dir/Culture.7843 |access-date=2025-05-17 |website=web.archive.org}}&lt;/ref&gt; බටහිර පැරගුවේ, ග්‍රාන් චාකෝ, නාමිකයන් විසින් ජනාවාස කරන ලද අතර, ඔවුන්ගෙන් වඩාත් කැපී පෙනුනේ ගුවායිකුරු ජනයා ය. පැරගුවේ ගඟ දළ වශයෙන් නැගෙනහිරින් කෘෂිකාර්මික ගුවාරානි ජනතාව සහ ග්‍රාන් චාකෝ හි බටහිරින් සංචාරක සහ අර්ධ සංචාරක ජනතාව අතර බෙදුම් රේඛාව විය. ගුවාර්කුරු නාමිකයන් ඔවුන්ගේ රණශූර සම්ප්‍රදායන් සඳහා ප්‍රසිද්ධ වූ අතර 19 වන සියවසේ අග භාගය වන තෙක් සම්පූර්ණයෙන්ම සන්සුන් නොවීය.&lt;ref&gt;The Editors of Encyclopaedia Britannica. &quot;Mbayá&quot;. ''Encyclopedia Britannica'', 15 February 2007, https://www.britannica.com/topic/Mbaya. Accessed 17 May 2025&lt;/ref&gt; මෙම ආදිවාසී ගෝත්‍ර ඔවුන්ගේ ප්‍රධාන බෙදීම්වල පදනම් වූ වෙනස් භාෂා පවුල් පහකට අයත් විය.&lt;ref name=&quot;:1&quot;&gt;{{Cite web |last=Barba |first=Paula López |date=2023-08-25 |title=El guaraní paraguayo, la lengua de la resistencia |url=https://elpais.com/america-futura/2023-08-25/el-guarani-paraguayo-la-lengua-de-la-resistencia.html |access-date=2025-05-17 |website=El País América |language=es}}&lt;/ref&gt;&lt;ref name=&quot;:2&quot;&gt;Miller, Mark D.H., Webb, Kempton E., Martin, Gene E.. &quot;Gran Chaco&quot;. Encyclopedia Britannica, 12 May. 2025, https://www.britannica.com/place/Gran-Chaco. Accessed 17 May 2025&lt;/ref&gt; විවිධ භාෂා කතා කරන කණ්ඩායම් සාමාන්‍යයෙන් සම්පත් සහ භූමි සම්බන්ධයෙන් තරඟකාරී විය. මෙම පවුල්වල ශාඛා වල භාෂා කතා කිරීමෙන් ඔවුන් තවදුරටත් ගෝත්‍රවලට බෙදා ඇත. අද වන විට වෙනම ජනවාර්ගික භාෂාමය කණ්ඩායම් 17 ක් පවතී.&lt;ref name=&quot;:1&quot; /&gt;&lt;ref name=&quot;:2&quot; /&gt;

=== යටත් විජිත යුගය ===
මෙම ප්‍රදේශයේ පළමු යුරෝපීයයන් 1516 දී ස්පාඤ්ඤ ගවේෂකයන් විය.&lt;ref name=&quot;eec&quot;&gt;{{cite report|author=Sacks, Richard S.|section=Early explorers and conquistadors|editor1-last=Hanratty|editor1-first=Dannin M.|editor2-last=Meditz|editor2-first=Sandra W.|year=1988|title=Paraguay: A country study|location=Washington, DC|publisher=U.S. [[Library of Congress]] / [[Government Printing Office|GPO]]|url=http://countrystudies.us/paraguay/2.htm|url-status=live|access-date=19 September 2009|archive-url=https://web.archive.org/web/20110919163833/http://countrystudies.us/paraguay/2.htm|archive-date=19 September 2011}}&lt;/ref&gt; ස්පාඤ්ඤ ගවේෂක ජුවාන් ද සලාසාර් ද එස්පිනෝසා 1537 අගෝස්තු 15 වන දින අසුන්සියොන් ජනාවාසය ආරම්භ කළේය. අවසානයේ නගරය පැරගුවේ ස්පාඤ්ඤ යටත් විජිත පළාතක මධ්‍යස්ථානය බවට පත්විය.

දකුණු ඇමරිකාවේ මෙම කොටසේ ජේසු නිකායික මෙහෙයුම් සහ ජනාවාස මගින් ස්වාධීන ක්‍රිස්තියානි ඉන්දියානු ජාතියක්&lt;ref name=&quot;cite wdl|#2581&quot;&gt;{{cite web |year=1732 |title=Paraguariae Provinciae Soc. Jesu cum Adiacentibg. Novissima Descriptio |trans-title=A Current Description of the Province of the Society of Jesus in Paraguay with Neighboring Areas |url=http://www.wdl.org/en/item/2581/ |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20210428011358/http://www.wdl.org/en/item/2581/ |archive-date=28 April 2021 |access-date=8 September 2015 |language=la |via=[[World Digital Library]]}}&lt;/ref&gt; නිර්මාණය කිරීමේ උත්සාහයක් දහඅටවන සියවසේදී සිදු කරන ලදී. ස්පාඤ්ඤ මෙහෙයුම් වලදී ගුවාරානි ජනගහනය එක්රැස් කිරීමට සහ ස්පාඤ්ඤ පදිංචිකරුවන් සහ පෘතුගීසි වහල් කොල්ලකරුවන් වන බැන්ඩෙයිරන්ට්ස් විසින් ක්‍රිස්තියානි ආගමට හැරවීමට උත්සාහ කිරීමට අමතරව, ගුවාරානි ජනගහනය අථත්‍ය වහල්භාවයෙන් ආරක්ෂා කිරීමට ඔවුන් ජේසු නිකායික අඩු කිරීම් වර්ධනය කළහ. පැරගුවේහි කතෝලික ධර්මය ආදිවාසී ජනයාගේ බලපෑමට ලක් විය: සමමුහුර්ත ආගම ස්වදේශීය අංග අවශෝෂණය කර ඇත. 1767 දී ස්පාඤ්ඤ කිරීටය විසින් ජේසු නිකායිකයින් පලවා හරින තෙක්, නැගෙනහිර පැරගුවේ වසර 150 ක් පමණ රෙඩියුසියෝන්වරු සමෘද්ධිමත් වූහ.&lt;ref&gt;{{Cite book |last=Ganson |first=Barbara Anne |url=https://www.google.com/books/edition/The_Guaran%C3%AD_under_Spanish_Rule_in_the_R/CG7fscxlgpUC?hl=en&amp;gbpv=1&amp;dq=isbn:9780804754958&amp;printsec=frontcover |title=The Guaraní under Spanish Rule in the Río de la Plata |date=2003 |publisher=Stanford University Press |isbn=978-0-8047-5495-8 |language=en}}&lt;/ref&gt; 18 වන සියවසේ ලා සැන්ටිසිමා ට්‍රිනිඩෑඩ් ද පරානා සහ ජෙසුස් ද තවරන්ගු යන ජේසු නිකායික දූත මණ්ඩල දෙකක නටබුන් යුනෙස්කෝව විසින් ලෝක උරුම ස්ථාන ලෙස නම් කර ඇත.

බටහිර පැරගුවේහි, ස්පාඤ්ඤ ජනාවාසකරණය සහ ක්‍රිස්තියානි ධර්මය 16 වන සියවසේ සිට සංචාරක ගුයිකුරු සහ අනෙකුත් නාමිකයන් විසින් දැඩි ලෙස ප්‍රතිරෝධය දක්වන ලදී. මෙම ජනයාගෙන් බොහෝ දෙනෙක් 18 වන සහ 19 වන සියවස් වලදී මෙස්ටිසෝ ජනගහනයට අවශෝෂණය කර ගත්හ.

=== ෆ්‍රැන්සියාවේ නිදහස සහ පාලනය ===
[[File:José_Gaspar_Rodríguez_de_Francia.jpg|link=https://en.wikipedia.org/wiki/File:Jos%C3%A9_Gaspar_Rodr%C3%ADguez_de_Francia.jpg|වම|thumb|පැරගුවේ රාජ්‍යයේ පළමු ඒකාධිපතියා වූ හොසේ ගැස්පර් රොඩ්‍රිගුස් ද ෆ්‍රැන්සියා]]
පැරගුවේ 1811 මැයි 14 වන දින ප්‍රාදේශීය ස්පාඤ්ඤ පරිපාලනය පෙරලා දැමීය. පැරගුවේහි පළමු ආඥාදායකයා වූයේ 1814 සිට 1840 දී ඔහුගේ මරණය දක්වා ඉතා සුළු බාහිර සම්බන්ධතා හෝ බලපෑමකින් පැරගුවේ පාලනය කළ ජෝස් ගැස්පර් රොඩ්‍රිගුස් ද ෆ්‍රැන්සියා ය.&lt;ref&gt;{{Cite web |title=Britain and the Paraguayan dictatorship, c. 1820-1840* |url=https://ora.ox.ac.uk/objects/uuid:3b1cd500-6c0f-4b17-8569-5fcd753d00da/files/rx633f1701}}&lt;/ref&gt; ඔහු අදහස් කළේ ජිනීවන් න්‍යායාචාර්ය ජීන්-ජැක් රූසෝගේ සමාජ ගිවිසුම මත පදනම් වූ මනෝරාජික සමාජයක් නිර්මාණය කිරීමටයි.&lt;ref&gt;{{cite web |title=War of the Triple Alliance |url=http://warofthepacific.com/warofthetriplealliance.htm |archive-url=https://web.archive.org/web/20140807073919/http://warofthepacific.com/warofthetriplealliance.htm |archive-date=7 August 2014 |access-date=14 November 2010 |website=War of the Pacific (warofthepacific.com)}}&lt;/ref&gt; රොඩ්රිගස් ඩි ෆ්‍රැන්සියා එල් සුප්‍රීමො යන ​​අන්වර්ථ නාමයෙන් හඳුන්වන ලදී.

කතෝලික පල්ලියේ බලතල බෙහෙවින් අඩු කරන නව නීති රොඩ්‍රිගස් ද ෆ්‍රැන්සියා විසින් ස්ථාපිත කරන ලද අතර (කතෝලික ධර්මය එවකට ස්ථාපිත රාජ්‍ය ආගමක් විය) සහ කැබිනට් මණ්ඩලය, යටත් විජිත පුරවැසියන් එකිනෙකා සමඟ විවාහ වීම තහනම් කළ අතර, යටත් විජිත යුගයේ ප්‍රභූන්ගේ බලය බිඳ දැමීමට සහ මිශ්‍ර-ජාතියක් හෝ මෙස්ටිසෝ සමාජයක් නිර්මාණය කිරීමට ඔවුන්ට කළු ජාතිකයන්, මුලටෝවරුන් හෝ ස්වදේශිකයන් පමණක් විවාහ කර ගැනීමට අවසර දුන්නේය.&lt;ref&gt;{{cite news|url=https://www.nytimes.com/2012/03/12/world/americas/in-paraguay-indigenous-language-with-unique-staying-power.html|title=In Paraguay, indigenous language with unique staying power|last1=Romero|first1=Simon|date=12 March 2012|newspaper=[[The New York Times]]|access-date=5 October 2015|archive-url=https://web.archive.org/web/20150930235457/http://www.nytimes.com/2012/03/12/world/americas/in-paraguay-indigenous-language-with-unique-staying-power.html|archive-date=30 September 2015|url-status=live}}&lt;/ref&gt; ඔහු පැරගුවේ සහ දකුණු ඇමරිකාවේ සෙසු ප්‍රදේශ අතර සබඳතා කපා හැරියේය. ෆ්‍රැන්සියාගේ නිදහස සීමා කිරීම නිසා, ෆුල්ජෙන්සියෝ යෙග්‍රොස් සහ තවත් නිදහස් යුගයේ නායකයින් කිහිප දෙනෙකු 1820 දී ෆ්‍රැන්සියාට එරෙහිව කුමන්ත්‍රණයක් සැලසුම් කළ අතර, කුමන්ත්‍රණය සොයාගත් ෆුල්ජෙන්සියෝ යෙග්‍රොස් එහි නායකයින් මරණ දඬුවම නියම කළේය හෝ ජීවිතාන්තය දක්වා සිරගත කළේය.&lt;ref&gt;{{cite encyclopedia |title=Colonial period |encyclopedia=[[Encyclopedia Britannica]] |url=https://www.britannica.com/place/Paraguay |access-date=5 January 2021 |archive-url=https://web.archive.org/web/20201225183757/https://www.britannica.com/place/Paraguay |archive-date=25 December 2020 |department=Paraguay |url-status=live}}&lt;/ref&gt;

=== ලෝපෙස් පවුලේ පාලනය ===
[[File:1864_Mitchell_Map_of_Brazil,_Bolivia_and_Chili_-_Geographicus_-_SouthAmericaSouth-mitchell-1864.jpg|link=https://en.wikipedia.org/wiki/File:1864_Mitchell_Map_of_Brazil,_Bolivia_and_Chili_-_Geographicus_-_SouthAmericaSouth-mitchell-1864.jpg|thumb|කලාපයේ දේශපාලන සිතියම, 1864]]
1840 දී ෆ්‍රැන්සියාගේ මරණයෙන් පසු, 1841 දී කාලෝස් ඇන්ටෝනියෝ ලෝපෙස් (රොඩ්‍රිගුස් ද ෆ්‍රැන්සියාගේ බෑණනුවන් යැයි කියනු ලැබේ) බලයට පත් වන තෙක්, පැරගුවේ නව ජුන්ටා මිලිටරියක් යටතේ විවිධ හමුදා නිලධාරීන් විසින් පාලනය කරන ලදී. ලෝපෙස් පැරගුවේ නවීකරණය කර එය විදේශ වාණිජ කටයුතු සඳහා විවෘත කළේය. ඔහු ආර්ජන්ටිනාව සමඟ ආක්‍රමණශීලී නොවන ගිවිසුමක් අත්සන් කළ අතර 1842 දී පැරගුවේ නිදහස නිල වශයෙන් ප්‍රකාශ කළේය. 1862 දී ලෝපෙස්ගේ මරණයෙන් පසු බලය ඔහුගේ වැඩිමහල් පුත් ෆ්‍රැන්සිස්කෝ සොලනෝ ලෝපෙස් වෙත මාරු විය.

ලෝපෙස් පවුලේ පාලන තන්ත්‍රය නිෂ්පාදන හා බෙදා හැරීමේ පැතිරුණු සහ දෘඩ මධ්‍යවාදය මගින් සංලක්ෂිත විය. රාජ්‍ය හා පෞද්ගලික ක්ෂේත්‍ර අතර කිසිදු වෙනසක් නොතිබූ අතර, ලෝපෙස් පවුල රට පාලනය කළේ එය විශාල වතුයායක් ලෙස සලකමිනි.&lt;ref&gt;{{cite report|title=Carlos Antonio López|date=December 1988|series=Library of Congress Country Studies|publisher=U.S. [[Library of Congress]]|url=http://lcweb2.loc.gov/cgi-bin/query/r?frd/cstdy:@field(DOCID+py0019)|access-date=30 December 2005|archive-url=https://web.archive.org/web/20170816005342/http://lcweb2.loc.gov/cgi-bin/query/r?frd%2Fcstdy%3A%40field%28DOCID+py0019%29|archive-date=16 August 2017}}&lt;/ref&gt;

රජය සියලු අපනයන සඳහා පාලනය ක්‍රියාත්මක කළේය. යර්බා මේට් සහ වටිනා දැව නිෂ්පාදන අපනයනය පැරගුවේ සහ බාහිර ලෝකය අතර වෙළඳ සමතුලිතතාවය පවත්වා ගෙන ගියේය.&lt;ref&gt;{{worldhistory|section=1665|quote=Page 630}}&lt;/ref&gt; පැරගුවේ රජය අතිශයින්ම ආරක්ෂණවාදී වූ අතර, කිසි විටෙකත් විදේශයන්ගෙන් ණය ලබා නොගත් අතර ආනයනික විදේශීය නිෂ්පාදන සඳහා ඉහළ තීරුබදු අය කළේය. මෙම ආරක්ෂණවාදය සමාජය ස්වයංපෝෂිත කළ අතර, එය ආර්ජන්ටිනාව සහ බ්‍රසීලය අත්විඳින ලද ණය ද වළක්වා ගත්තේය. වහල්භාවය විශාල සංඛ්‍යාවක් නොතිබුණද, 1844 වන තෙක්, නව ආණ්ඩුක්‍රම ව්‍යවස්ථාවෙන් එය නීත්‍යානුකූලව අහෝසි කරන තෙක් පැරගුවේහි පැවතුනි.&lt;ref name=&quot;rbcg1933&quot;&gt;{{cite book |last1=Cunninghame Graham |first1=Robert Bontine |author1-link=Robert Bontine Cunninghame Graham |title=Portrait of a Dictator: Francisco Solano López |publisher=William Heinemann Ltd. |year=1933 |location=London}}&lt;/ref&gt;{{rp|39–40}}

කාලෝස් ඇන්ටෝනියෝ ලෝපෙස්ගේ පුත් ෆ්‍රැන්සිස්කෝ සොලානෝ ලෝපෙස් 1862 දී ජනාධිපති-ඒකාධිපතියා ලෙස තම පියා වෙනුවට පත් වූ අතර සාමාන්‍යයෙන් ඔහුගේ පියාගේ දේශපාලන ප්‍රතිපත්ති දිගටම කරගෙන ගියේය. දෙදෙනාම පැරගුවේ &quot;ප්‍රජාතන්ත්‍රවාදී සහ ජනරජ&quot; ලෙස ජාත්‍යන්තර ප්‍රතිරූපයක් ලබා දීමට කැමති වූ නමුත් ඇත්ත වශයෙන්ම, පාලක පවුලට පල්ලිය සහ විද්‍යාල ඇතුළුව රටේ සියලුම මහජන ජීවිතය සම්පූර්ණයෙන්ම පාහේ පාලනය කිරීමට හැකි විය.&lt;ref name=&quot;rbcg1933&quot; /&gt;{{rp|41–42}}

මිලිටරිමය වශයෙන්, කාලෝස් ඇන්ටෝනියෝ ලෝපෙස් කර්මාන්තය සහ පැරගුවේ හමුදාව නවීකරණය කර පුළුල් කළ අතර හුමයිටා බලකොටුව සංවර්ධනය කිරීමෙන් පැරගුවේ උපායමාර්ගික ආරක්ෂක විශාල වශයෙන් ශක්තිමත් කළේය.&lt;ref&gt;Robert Cowley, ''The Reader's Encyclopedia to Military History''. New York, New York: Houston Mifflin, 1996. Page 479.&lt;/ref&gt; රජය විදේශීය කාර්මික ශිල්පීන් 200 කට වැඩි පිරිසක් බඳවා ගත් අතර, ඔවුන් පුළුල් වන වානේ, රෙදිපිළි, කඩදාසි සහ තීන්ත, නාවික ඉදිකිරීම්, ආයුධ සහ වෙඩි බෙහෙත් කර්මාන්ත සඳහා ආධාර කිරීම සඳහා විදුලි පණිවුඩ මාර්ග සහ දුම්රිය මාර්ග ස්ථාපනය කළහ. 1850 දී නිම කරන ලද යිබිකුයි වාත්තු කර්මාන්ත ශාලාව, සියලු කැලිබර් වල කාලතුවක්කු, මෝටාර් සහ උණ්ඩ නිෂ්පාදනය කළේය. ගංගා යුද නැව් ඉදිකරන ලද්දේ අසුන්සියොන් නැව් අංගනවල ය. විශේෂයෙන් අපා ගඟ දිගේ සහ ග්‍රාන් චාකෝ හි බලකොටු ඉදිකරන ලදී.&lt;ref name=&quot;Hooker&quot;&gt;Hooker, T.D., 2008, The Paraguayan War, Nottingham: Foundry Books, {{ISBN|1901543153}}&lt;/ref&gt;{{rp|22}} කාලෝස් ඇන්ටෝනියෝ ලෝපෙස්ගේ අභාවයෙන් පසුව, මෙම ව්‍යාපෘති ඔහුගේ පුත් ෆ්‍රැන්සිස්කෝ සොලානෝ යටතේ දිගටම පැවතුනි.

සමාජ-ආර්ථික සංවර්ධනය සම්බන්ධයෙන් ගත් කල, රට &quot;දකුණු ඇමරිකාවේ වඩාත්ම දියුණු ජනරජය&quot; ලෙස නම් කරන ලදී, විශේෂයෙන් බ්‍රිතාන්‍ය විනිසුරු සහ දේශපාලනඥයා වූ සර් රොබට් ෆිලිමෝර් විසින්.&lt;ref&gt;Robert Phillimore (1860), ''A Statement of the Facts of the Controversy Between the Governments of Great Britain and Paraguay'', page 2. William Moore Printing, Washington D.C., USA.&lt;/ref&gt;

යුද්ධයට පෙර සහ යුද්ධය අතරතුර පැරගුවේ හමුදාවේ ලුතිනන් කර්නල් ඉංජිනේරු ජෝර්ජ් තොම්සන්ට අනුව, ලෝපෙස්ගේ රජය පැරගුවේට සාපේක්ෂව හොඳ එකක් විය:{{blockquote|ඔහුගේ (ඇන්ටෝනියෝ ලෝපෙස්) පාලන සමයේදී පැරගුවේ පුරා ජීවිතය සහ දේපළ මෙතරම් සුරක්ෂිතව පැවතියේ ලෝකයේ වෙනත් කිසිදු රටක විය නොහැක. අපරාධ පාහේ නොදන්නා දෙයක් වූ අතර, සිදු වූ විට වහාම අනාවරණය වී දඬුවම් කරන ලදී. බොහෝ දෙනා, සමහර විට, වඩාත්ම සතුටින් සිටි අය විය හැකිය. ජීවනෝපායක් ලබා ගැනීම සඳහා ඔවුන්ට කිසිදු වැඩක් කිරීමට අපහසු විය. සෑම පවුලකටම තමන්ගේම භූමියේ තමන්ගේම නිවසක් හෝ පැල්පතක් තිබුණි. ඔවුන් දින කිහිපයකින් තමන්ගේම පරිභෝජනය සඳහා ප්‍රමාණවත් දුම්කොළ, බඩ ඉරිඟු සහ මැන්ඩියෝකා වගා කළහ [...]. සෑම පැල්පතකම දොඩම් වත්තක් [...] සහ එළදෙනුන් කිහිප දෙනෙකු ද සිටි බැවින්, ඔවුන් වසර පුරාම පාහේ සුළු අවශ්‍යතාවයකින් සිටියහ [...]. ඇත්ත වශයෙන්ම, ඉහළ පන්ති යුරෝපීය ක්‍රමයට වඩා ජීවත් විය...|ජෝර්ජ් තොම්සන්, සී.ඊ.&lt;ref&gt;{{cite book |last1 = Thompson | first1=George |year=1869
 |title = The War in Paraguay: With a historical sketch of the country and its people and notes upon the military engineering of the war. |publisher = Longmans and Green Co. |location = London |page=10}}&lt;/ref&gt;}}

=== පැරගුවේ යුද්ධය (1864–1870) ===
[[File:FRANCISCO_SOLANO_LOPEZ_(From_a_Photograph_taken_in_1859).jpg|link=https://en.wikipedia.org/wiki/File:FRANCISCO_SOLANO_LOPEZ_(From_a_Photograph_taken_in_1859).jpg|thumb|ෆ්‍රැන්සිස්කෝ සොලානෝ ලෝපෙස්]]
1864 ඔක්තෝබර් 12 වන දින, පැරගුවේ අවසාන නිවේදන නොතකා, බ්‍රසීලය (ජෙනරාල් බාර්ටොලෝම් මිට්‍රේ යටතේ ආර්ජන්ටිනා රජය සහ ජෙනරාල් වෙනන්සියෝ ෆ්ලෝරස්ගේ නායකත්වයෙන් යුත් කැරලිකාර උරුගුවේ කොලරාඩෝස් සමඟ සන්ධානගත විය) එකල රජය පෙරලා දැමීම සඳහා උරුගුවේ ජනරජය ආක්‍රමණය කළේය (එය ලෝපෙස්ගේ මිත්‍රයෙකු වූ බ්ලැන්කෝ පක්ෂයේ පාලනය යටතේ විය),{{efn|The Blanco Party of Uruguay, hardline right wing and reactionary at those days, was in the Uruguayan Government during the outbreak of the war and were allies of the Paraguayan Government.&lt;ref&gt;{{cite book |first=Luis Alberto |last=de&amp;nbsp;Herrera |year=1927 |title=El Drama del 65 – La Culpa Mitrista |pages=11–33 |publisher=Bareiro y Ramos |location=Montevideo, Uruguay}} — classic book by Blanco leader&lt;/ref&gt;}} මේ අනුව පැරගුවේ යුද්ධය ආරම්භ විය.{{efn|[[Richard Francis Burton|Burton]], a witness of the conflict, marks this date (12–16 October 1864) as the real beginning of the war. He writes (and it is the most logic account, considering the facts): ''The Brazilian Army invades the [[Banda Oriental]], despite the protestations of President López, who declared that such invasion would be held a &quot;casus belli&quot;''.&lt;ref&gt;{{cite book |first=Richard Francis, Sir |last=Burton |author-link=Richard Francis Burton |year=1870 |title=Letters from the Battlefields of Paraguay |page=76 |publisher=Tinsley Brothers |location=London}}&lt;/ref&gt;}}

ජනරජයේ මාර්ෂල් ෆ්‍රැන්සිස්කෝ සොලානෝ ලෝපෙස්ගේ නායකත්වයෙන් යුත් පැරගුවේ ජාතිකයන් 1864 දෙසැම්බර් 15 වන දින මැටෝ ග්‍රෝසෝට පහර දීමෙන් පළිගත් අතර පසුව 1865 මාර්තු 23 වන දින ආර්ජන්ටිනාවට එරෙහිව යුද්ධ ප්‍රකාශ කළහ. බ්ලැන්කෝ රජය පෙරලා දමා 1865 පෙබරවාරි 22 වන දින ජෙනරාල් වෙනන්සියෝ ෆ්ලෝරස් යටතේ කොලරාඩෝ රජයක් විසින් ප්‍රතිස්ථාපනය කරන ලදී. පසුව, ආර්ජන්ටිනා ජනරජය, බ්‍රසීල අධිරාජ්‍යය සහ උරුගුවේ ජනරජය 1865 මැයි 1 වන දින පැරගුවේ රජයට එරෙහිව ත්‍රිත්ව සන්ධානයේ රහස් ගිවිසුමට අත්සන් තැබීය.&lt;ref&gt;{{cite book |author=Pomer, León |title=La Guerra del Paraguay: Estado, política y negocios |publisher=Editorial Colihue |year=2008 |location=Buenos Aires, Argentina |pages=240–241 |language=es}}&lt;/ref&gt;

1866 මැයි 24 වන දින, ටුයුටි සටනේදී පැරගුවේ ප්‍රහාරයක් මිත්‍ර පාක්ෂිකයින් විසින් මැඩපැවැත්වූ විට මිනිසුන් 6,000 ක් අහිමි විය. එය යුද්ධය අතරතුර දකුණු ඇමරිකාවේ ලේ වැකි සටන ලෙස සලකුණු විය.

පැරගුවේ ජාතිකයන් දරුණු ප්‍රතිරෝධයක් දැක්වූ නමුත් අවසානයේ 1870 දී සෙරෝ කෝරා සටනේදී පරාජයට පත් වූ අතර එහිදී මාෂල් සොලානෝ ලෝපෙස් යටත් වීම ප්‍රතික්ෂේප කර සටනේදී මිය ගියේය.&lt;ref&gt;{{cite book |author=Hooker, T.D. |title=The Paraguayan War |publisher=Foundry Books |year=2008 |isbn=978-1901543155 |location=Nottingham, UK |pages=105–108}}&lt;/ref&gt; ඇමරිකානු ඉතිහාසයේ ලේ වැකි ජාත්‍යන්තර ගැටුම ලෙස පවතින මෙම යුද්ධයේ සැබෑ හේතු තවමත් බෙහෙවින් විවාදාත්මක ය.{{efn|The classical view asserts that Francisco Solano López's expansionist and hegemonic views are the main reason for the outbreak of the conflict. The traditional Paraguayan view, held by the &quot;''lopistas''&quot; (supporters of Solano López in Paraguay and elsewhere), holds that Paraguay acted in self-defense and for the protection of the equilibrium of the Plate Basin. This view is usually contested by the &quot;''anti-lopistas''&quot; (known in Paraguay as &quot;''legionarios''&quot;), who favored the &quot;Triple Alliance&quot;. Revisionist views from right and left national populists put a great emphasis on the influence of the British Empire, a view that a majority of historians reject.{{citation needed|date=June 2023}}}}[[File:TuyutiDetail.jpg|link=https://en.wikipedia.org/wiki/File:TuyutiDetail.jpg|thumb|ටුයුටි සටන, 1866 මැයි]]
පැරගුවේ රාජ්‍යය තම භූමියෙන් 25–33% ක් ආර්ජන්ටිනාවට සහ බ්‍රසීලයට අහිමි කර, දැවැන්ත යුද ණයක් ගෙවා, එහි අභ්‍යන්තර අයවැය ස්ථාවර කිරීම සඳහා විශාල ජාතික දේපළ විකුණා දැමීය. යුද්ධයේ නරකම ප්‍රතිවිපාකය වූයේ ජනගහනයේ ව්‍යසනකාරී අලාභයයි. ගැටුම අතරතුර පැරගුවේ වැසියන්ගෙන් අවම වශයෙන් 50% ක් මිය ගිය අතර, එම සංඛ්‍යාව රට නැවත පැමිණීමට දශක ගණනාවක් ගත විය. යුද්ධයේ ප්‍රතිඵලයක් ලෙස පැරගුවේ වැසියන් අත්විඳි ව්‍යසනයෙන්, විලියම් ඩී. රූබින්ස්ටයින් මෙසේ ලිවීය:

&quot;සාමාන්‍ය ඇස්තමේන්තුව වන්නේ 450,000 ත් 900,000 ත් අතර පැරගුවේ ජනගහනයක, යුද්ධයෙන් දිවි ගලවා ගත්තේ 220,000 ක් පමණක් වන අතර, ඔවුන්ගෙන් 28,000 ක් පමණක් වැඩිහිටි පිරිමින් ය.&quot;&lt;ref&gt;{{Cite book |last=Rubinsein |first=W.D. |url=https://books.google.com/books?id=nMMAk4VwLLwC |title=Genocide: a history |publisher=Pearson Education |year=2004 |isbn=0-582-50601-8 |page=94 |access-date=18 October 2015 |archive-url=https://web.archive.org/web/20150910110549/https://books.google.com/books?id=nMMAk4VwLLwC |archive-date=10 September 2015 |url-status=live}}&lt;/ref&gt;

1869 දී අසුන්සියොන් කොල්ලකෑමේදී, අධිරාජ්‍ය බ්‍රසීලියානු හමුදාව පැරගුවේ ජාතික ලේඛනාගාරය ඇසුරුම් කර රියෝ ද ජැනයිරෝ වෙත ප්‍රවාහනය කළේය.&lt;ref&gt;{{cite book |last=Sanchez Quell |first=Hipólito |title=Los 50.000 Documentos Paraguayos Llevados al Brasil |publisher=Ediciones Comuneros |year=2006 |location=Asunción, Paraguay}}&lt;/ref&gt;{{efn|Some of the documents taken by Brasil during the war, were returned to Paraguay in the collection known as &quot;Colección de Río Branco&quot;, nowadays in the National Archives of Asunción, Paraguay.}} යුද්ධයෙන් බ්‍රසීලයේ වාර්තා වර්ගීකරණය කර ඇත. මෙය යටත් විජිත සහ මුල් ජාතික කාලවලදී පැරගුවේ ඉතිහාසය පර්යේෂණ කිරීම සහ අධ්‍යයනය කිරීම දුෂ්කර කර ඇත.&lt;ref name=&quot;Weinstein-2007-04&quot;&gt;{{cite magazine|last=Weinstein|first=Barbara|date=1 April 2007|title=Let the sunshine in: Government records and national insecurities|url=http://www.historians.org/perspectives/issues/2007/0704/0704pre1.cfm|url-status=live|department=From the President|edition=online|publisher=[[American Historical Association]]|volume=45|issue=4|archive-url=https://web.archive.org/web/20121008191444/http://www.historians.org/perspectives/issues/2007/0704/0704pre1.cfm|archive-date=8 October 2012|access-date=5 October 2012|magazine=[[Perspectives on History]]}}&lt;/ref&gt;

=== 20 වන සියවස ===
[[File:Chacokrieg.jpg|link=https://en.wikipedia.org/wiki/File:Chacokrieg.jpg|thumb|ග්‍රාන් චාකෝ යනු චාකෝ යුද්ධයේ ස්ථානය (1932–35), එහිදී බොලිවියාව මතභේදාත්මක භූමියෙන් වැඩි කොටසක් පැරගුවේට අහිමි විය.]]
1904 දී කොලරාඩෝස් පාලනයට එරෙහිව ලිබරල් විප්ලවය ඇති විය. ලිබරල් පාලනය මහා දේශපාලන අස්ථාවරත්වයේ කාල පරිච්ඡේදයක් ආරම්භ කළේය. 1904 සහ 1954 අතර පැරගුවේ ජනාධිපතිවරුන් තිස් එක් දෙනෙකු සිටි අතර, ඔවුන්ගෙන් බොහෝ දෙනෙක් බලහත්කාරයෙන් තනතුරුවලින් ඉවත් කරන ලදී.&lt;ref&gt;{{cite report|last1=Hanratty|first1=Dannin M.|last2=Meditz|first2=Sandra W.|year=1988|title=Paraguay: A country study|location=Washington, DC|publisher=U.S. [[Library of Congress]] / [[Government Printing Office|GPO]]|url=http://countrystudies.us/paraguay/2.htm|url-status=live|access-date=19 September 2009|archive-url=https://web.archive.org/web/20110919163833/http://countrystudies.us/paraguay/2.htm|archive-date=19 September 2011}}&lt;/ref&gt; පාලක ලිබරල් පක්ෂයේ කණ්ඩායම් අතර ගැටුම් 1922 පැරගුවේ සිවිල් යුද්ධයට හේතු විය.

චාකෝ කලාපය සම්බන්ධයෙන් බොලිවියාව සමඟ ඇති වූ නොවිසඳුණු දේශසීමා ගැටුම අවසානයේ 1930 ගණන්වල මුල් භාගයේදී චාකෝ යුද්ධයේදී පුපුරා ගියේය. දෙපාර්ශ්වයම විශාල පාඩු ලැබීමෙන් පසු, පැරගුවේ බොලිවියාව පරාජය කර මතභේදාත්මක චාකෝ කලාපයේ වැඩි කොටසක් මත තම ස්වෛරීභාවය ස්ථාපිත කළේය. යුද්ධයෙන් පසු, හමුදා නිලධාරීන් ලිබරල් දේශපාලනඥයන් කෙරෙහි ඇති මහජන අතෘප්තිය යොදාගෙන බලය අල්ලා ගත්හ. 1936 පෙබරවාරි 17 වන දින, පෙබරවාරි විප්ලවය කර්නල් රෆායෙල් ෆ්‍රැන්කෝ බලයට පත් කළේය. 1940 සහ 1948 අතර, ජෙනරාල් හිගිනියෝ මොරිනිගෝ විසින් රට පාලනය කරන ලදී. ඔහුගේ පාලනය පිළිබඳ අතෘප්තිය 1947 පැරගුවේ සිවිල් යුද්ධයට හේතු විය.&lt;ref&gt;{{cite web |title=Paraguay civil war 1947 |url=http://www.onwar.com/aced/nation/pat/paraguay/fparaguay1947.htm |url-status=dead |archive-url=https://web.archive.org/web/20100103214118/http://onwar.com/aced/nation/pat/paraguay/fparaguay1947.htm |archive-date=3 January 2010 |access-date=2 May 2010 |website=Onwar.com}}&lt;/ref&gt; එහි ප්‍රතිඵලයක් ලෙස ඇල්ෆ්‍රෙඩෝ ස්ට්‍රෝස්නර් කුමන්ත්‍රණ මාලාවකට සම්බන්ධ වීමට පටන් ගත් අතර, එහි ප්‍රතිඵලයක් ලෙස 1954 මැයි 4 වන දින ඔහුගේ හමුදා කුමන්ත්‍රණය සිදු විය. දෙවන ලෝක යුද්ධයෙන් පසු, පැරගුවේ යුද අපරාධ සම්බන්ධයෙන් චෝදනා ලැබූ නාසි පලාගිය අයගේ සැඟවුණු ස්ථානයක් බවට පත්විය.

=== ස්ට්‍රෝස්නර් යුගය, 1954–1989 ===
1989 දක්වා දශක තුනකට වැඩි කාලයක් ධුරයේ රැඳී සිටි ඒකාධිපති ඇල්ෆ්‍රෙඩෝ ස්ට්‍රෝස්නර්ගේ පාලන තන්ත්‍රය 1954 දී ස්ථාපිත කරන තෙක් අස්ථාවර ආණ්ඩු මාලාවක් ඇති විය. ස්ට්‍රෝස්නර්ගේ පාලනය යටතේ පැරගුවේ යම් දුරකට නවීකරණය කරන ලදී, නමුත් ඔහුගේ පාලනය පුළුල් මානව හිමිකම් උල්ලංඝනයන්ගෙන් සලකුණු විය.&lt;ref&gt;{{cite news|url=https://www.washingtonpost.com/wp-dyn/content/article/2006/08/16/AR2006081601729.html|title=Alfredo Stroessner; Paraguayan dictator|last=Bernstein|first=Adam|date=17 August 2006|newspaper=[[The Washington Post]]|access-date=2 May 2010|archive-url=https://web.archive.org/web/20110516121443/http://www.washingtonpost.com/wp-dyn/content/article/2006/08/16/AR2006081601729.html|archive-date=16 May 2011|location=Washington, DC|url-status=live}}&lt;/ref&gt;

ස්ට්‍රෝස්නර් සහ කොලරාඩෝ පක්ෂය 1954 සිට 1989 දක්වා රට පාලනය කළහ. ඒකාධිපතියා ආර්ථික ප්‍රසාරණයේ යුගයක් අධීක්ෂණය කළ නමුත් දුර්වල මානව හිමිකම් සහ පාරිසරික වාර්තාවක් ද තිබුණි (&quot;දේශපාලන ඉතිහාසය&quot; බලන්න). පැරගුවේ ඔපරේෂන් කොන්ඩෝර් හි ක්‍රියාකාරීව සහභාගී විය.&lt;ref&gt;{{cite web |last=Dinges |first=John |title=Operation Condor |url=http://www.latinamericanstudies.org/chile/operation-condor.htm |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20180722031734/http://www.latinamericanstudies.org/chile/operation-condor.htm |archive-date=22 July 2018 |access-date=6 July 2018 |website=latinamericanstudies.org |publisher=[[Columbia University]]}}&lt;/ref&gt; දේශපාලන විරුද්ධවාදීන්ට වධහිංසා පැමිණවීම සහ මරණය සාමාන්‍ය දෙයක් විය. ඔහුගේ බලයෙන් පහ කිරීමෙන් පසුව, කොලරාඩෝ 2008 දක්වා ජාතික දේශපාලනය ආධිපත්‍යය දැරීය.

1980 ගණන්වල කොලරාඩෝ පක්ෂයේ බෙදීම් සහ පැවති තත්වයන් - ස්ට්‍රෝස්නර්ගේ වයස, පාලන තන්ත්‍රයේ ස්වභාවය, ආර්ථික පසුබෑම සහ ජාත්‍යන්තර හුදකලාව - 1988 මහ මැතිවරණයට පෙර විපක්ෂයේ පාලන තන්ත්‍ර විරෝධී පෙළපාලි සහ ප්‍රකාශ සඳහා උත්ප්‍රේරක විය.

1980 ගණන්වල දෙවන භාගයේදී විපක්ෂයේ කේන්ද්‍රස්ථානය ලෙස PLRA නායක ඩොමින්ගෝ ලයිනෝ සේවය කළේය. 1982 දී ලයිනෝව පිටුවහල් කිරීමෙන් ඔහුව හුදකලා කිරීමට රජය දැරූ උත්සාහය අසාර්ථක විය. 1986 දී නැවත රටට ඇතුළු වීමට ඔහු දැරූ හයවන උත්සාහයේදී, ලයිනෝ එක්සත් ජනපදයේ රූපවාහිනී කණ්ඩායම් තුනක්, පැරගුවේ හි හිටපු එක්සත් ජනපද තානාපතිවරයෙකු සහ උරුගුවේ සහ ආර්ජන්ටිනාවේ කොන්ග්‍රස් සභිකයින් කණ්ඩායමක් සමඟ ආපසු පැමිණියේය. ජාත්‍යන්තර බලඇණිය තිබියදීත්, පොලිසිය ප්‍රචණ්ඩ ලෙස ලයිනෝගේ නැවත පැමිණීම තහනම් කළේය.&lt;ref&gt;{{cite web |title=Paraguay 1987, Chapter 4 |url=http://www.cidh.org/countryrep/Paraguay87eng/chap.4.htm |archive-url=https://web.archive.org/web/20210507100105/http://www.cidh.org/countryrep/Paraguay87eng/chap.4.htm |archive-date=7 May 2021 |website=[[Inter-American Commission on Human Rights]] (cidh.org)}}&lt;/ref&gt;

1987 අප්‍රේල් මාසයේදී ස්ට්‍රෝස්නර් පාලනය පසුබැස ගිය අතර, ලයිනෝට අසුන්සියොන් වෙත නැවත පැමිණීමට අවසර දුන්නේය. විරෝධතා සංවිධානය කිරීමට සහ විරුද්ධ පක්ෂය අතර ගැටුම් අඩු කිරීමට ලයිනෝ පෙරමුණ ගත්තේය. මැතිවරණ සම්බන්ධයෙන් පොදු උපාය මාර්ගයක් පිළිබඳව එකඟතාවයකට පැමිණීමට විපක්ෂයට නොහැකි වූ අතර, සමහර පක්ෂ ඡන්දය දීමෙන් වැළකී සිටීමට පක්ෂව සිටි අතර, තවත් සමහරු හිස් ඡන්දය ප්‍රකාශ කිරීම ඉල්ලා සිටියහ. පක්ෂ විශේෂයෙන් ග්‍රාමීය ප්‍රදේශවල 'අකුණු සැර' (mítines relámpagos) ගණනාවක් පැවැත්වීය. එවැනි පෙළපාලි එක්රැස් කර පොලිසිය පැමිණීමට පෙර ඉක්මනින් විසුරුවා හරින ලදී.

විපක්ෂ ක්‍රියාකාරකම්වල නැගිටීමට ප්‍රතිචාර වශයෙන්, ස්ට්‍රෝස්නර් &quot;මහ මැතිවරණය කඩාකප්පල් කිරීම සහ නීතියට අගෞරව කිරීම&quot; වෙනුවෙන් පෙනී සිටීම සම්බන්ධයෙන් ගිවිසුම හෙළා දුටුවේය. ඔහු ජාතික පොලිසිය සහ කොලරාඩෝ පක්ෂයේ සිවිල් සුපරීක්ෂකයින් යොදා ගනිමින් පෙළපාලි බිඳ දැමීය. විපක්ෂ නායකයින් ගණනාවක් සිරගත කරන ලදී හෝ වෙනත් ආකාරයකින් හිරිහැර කරන ලදී. PLRA හි තවත් ප්‍රධාන නායකයෙකු වූ {{ill|Hermes Rafael Saguier|es}} 1987 දී රාජද්‍රෝහී චෝදනා මත මාස හතරක් සිරගත කරන ලදී. 1988 පෙබරවාරි මස මුලදී, කොරොනල් ඔවියෙඩෝ හි පැවති ජාතික සම්බන්ධීකරණ කමිටු රැස්වීමකට සහභාගී වූ පුද්ගලයින් 200 දෙනෙකු පොලිසිය අත්අඩංගුවට ගත්තේය. පෙබරවාරි 14 වන දින මැතිවරණ දිනයේ උදාවීමට පෙර ලයිනෝ සහ තවත් විපක්ෂ පුද්ගලයින් කිහිප දෙනෙකු අත්අඩංගුවට ගෙන පැය දොළහක් පැවැත්විණි. රජය 89% ක ඡන්ද ප්‍රතිශතයකින් ස්ට්‍රෝස්නර් නැවත තේරී පත්වීම ප්‍රකාශ කළේය.&lt;ref&gt;{{cite news|url=https://www.nytimes.com/1988/02/15/world/paraguayan-wins-his-eighth-term.html?scp=3&amp;sq=Paraguay%20february%201988&amp;st=cse|title=Paraguayan wins his eighth term|date=15 February 1988|newspaper=[[The New York Times]]|archive-url=https://web.archive.org/web/20170816064442/http://www.nytimes.com/1988/02/15/world/paraguayan-wins-his-eighth-term.html?scp=3&amp;sq=Paraguay%20february%201988&amp;st=cse|archive-date=16 August 2017}}&lt;/ref&gt;

විපක්ෂය ප්‍රතිඵලවලට අර්ධ වශයෙන් ජනමාධ්‍ය මත අතථ්‍ය කොලරාඩෝ ඒකාධිකාරයට ආරෝපණය කළේය. පැරගුවේ සමාජය තුළ &quot;නොසන්සුන්තාවයක්&quot; පවතින බව මත විමසුමට ලක් වූවන්ගෙන් 53% ක් සඳහන් කළ බව ඔවුන් සඳහන් කළහ. දේශපාලන තත්ත්වයට වෙනස්කම් අවශ්‍ය බව 74% ක් විශ්වාස කළ අතර, සැලකිය යුතු හෝ සම්පූර්ණ වෙනසක් අවශ්‍ය 45% ක් ද ඇතුළුව. අවසාන වශයෙන්, පෙබරවාරි මැතිවරණයේදී ඡන්දය දීමෙන් වැළකී සිටීමට සැලසුම් කර ඇති බව 31% ක් ප්‍රකාශ කළහ.

=== ස්ට්‍රෝස්නර්ගේ බලයෙන් පහ කිරීම, 1989න් පසු ===
On 3 February 1989, Stroessner was overthrown in a military coup headed by General [[:en:Andrés_Rodríguez_(President)|Andrés Rodríguez]]. As president, Rodríguez instituted political, legal, and economic reforms and initiated a ''rapprochement'' with the international community. Reflecting the deep hunger of the rural poor for land, hundreds immediately occupied thousands of acres of unused territories belonging to Stroessner and his associates; by mid-1990, 19,000&amp;nbsp;families occupied {{convert|340000|acres|-3|abbr=on}}. At the time, 2.06&amp;nbsp;million people lived in rural areas, more than half of the 4.1&amp;nbsp;million total population, and most were landless.&lt;ref name=&quot;nagel&quot;&gt;{{cite journal|author=Nagel, Beverly Y.|year=1999|title='Unleashing the fury': The cultural discourse of rural violence and land rights in Paraguay|url=http://journals.cambridge.org/action/displayAbstract?fromPage=online&amp;aid=1921|journal=Comparative Studies in Society and History|publisher=Cambridge University Press|volume=41|issue=1|pages=148–181|doi=10.1017/S0010417599001905|doi-broken-date=1 November 2024|issn=0010-4175|url-access=subscription|archive-url=https://web.archive.org/web/20151016023308/http://journals.cambridge.org/action/displayAbstract?fromPage=online&amp;aid=1921|archive-date=16 October 2015|s2cid=146491025}}&lt;/ref&gt;

The June 1992 constitution established a democratic system of government and dramatically improved protection of fundamental human rights. In May 1993, Colorado Party candidate [[:en:Juan_Carlos_Wasmosy|Juan Carlos Wasmosy]] was elected as Paraguay's first civilian president in almost forty years, in what international observers deemed free and fair elections.

With support from the United States, the Organization of American States, and other countries in the region, the Paraguayan people rejected an April 1996 attempt by then Army Chief General [[:en:Lino_Oviedo|Lino Oviedo]] to oust President Wasmosy.

1989 පෙබරවාරි 3 වන දින, ජෙනරාල් ඇන්ඩ්‍රෙස් රොඩ්‍රිගස්ගේ නායකත්වයෙන් යුත් හමුදා කුමන්ත්‍රණයකින් ස්ට්‍රෝස්නර් බලයෙන් පහ කරන ලදී. ජනාධිපති ලෙස, රොඩ්‍රිගස් දේශපාලන, නීතිමය සහ ආර්ථික ප්‍රතිසංස්කරණ ආරම්භ කළ අතර ජාත්‍යන්තර ප්‍රජාව සමඟ සහයෝගීතාවයක් ආරම්භ කළේය. ඉඩම් සඳහා ග්‍රාමීය දුප්පතුන්ගේ ගැඹුරු කුසගින්න පිළිබිඹු කරමින්, ස්ට්‍රෝස්නර් සහ ඔහුගේ සහචරයින්ට අයත් භාවිතයට නොගත් භූමි ප්‍රදේශ සිය ගණනක් වහාම අත්පත් කර ගත්හ; 1990 මැද භාගය වන විට, පවුල් 19,000 ක් අක්කර 340,000 (හෙක්ටයාර 138,000) අත්පත් කර ගත්හ. ඒ වන විට, මිලියන 2.06 ක ජනතාවක් ග්‍රාමීය ප්‍රදේශවල ජීවත් වූ අතර, මුළු ජනගහනය මිලියන 4.1 න් අඩකට වඩා වැඩි වූ අතර, බොහෝ දෙනෙක් ඉඩම් නොමැති අය වූහ. [32]

1992 ජුනි ආණ්ඩුක්‍රම ව්‍යවස්ථාව මගින් ප්‍රජාතන්ත්‍රවාදී රාජ්‍ය ක්‍රමයක් ස්ථාපිත කරන ලද අතර මූලික මානව හිමිකම් ආරක්ෂා කිරීම නාටකාකාර ලෙස වැඩිදියුණු කරන ලදී. 1993 මැයි මාසයේදී, කොලරාඩෝ පක්ෂ අපේක්ෂක ජුවාන් කාලෝස් වස්මෝසි වසර හතළිහකට ආසන්න කාලයකදී පැරගුවේහි පළමු සිවිල් ජනාධිපතිවරයා ලෙස තේරී පත් වූ අතර, ජාත්‍යන්තර නිරීක්ෂකයින් නිදහස් හා සාධාරණ මැතිවරණ ලෙස සැලකූහ.

එක්සත් ජනපදය, ඇමරිකානු රාජ්‍ය සංවිධානය සහ කලාපයේ අනෙකුත් රටවල සහාය ඇතිව, පැරගුවේ ජනතාව 1996 අප්‍රේල් මාසයේදී එවකට හමුදා ප්‍රධානී ජෙනරාල් ලිනෝ ඔවියෙඩෝ විසින් ජනාධිපති වාස්මෝසි බලයෙන් පහ කිරීමට දැරූ උත්සාහය ප්‍රතික්ෂේප කළහ.

Oviedo was nominated as the Colorado candidate for president in the 1998 election. However, when the Supreme Court upheld in April his conviction on charges related to the 1996 coup attempt, he was not allowed to run and was detained in jail. His former running mate, [[:en:Raúl_Cubas|Raúl Cubas]], became the Colorado Party's candidate, and was elected in May in elections deemed by international observers to be free and fair. One of Cubas' first acts after taking office in August was to commute Oviedo's sentence and release him. In December 1998, Paraguay's Supreme Court declared these actions unconstitutional. In this tense atmosphere, the murder of Vice President and long-time Oviedo rival [[:en:Luis_María_Argaña|Luis María Argaña]] on 23 March 1999, led the Chamber of Deputies to impeach Cubas the next day.{{Citation needed|date=March 2010}} On 26 March, eight student anti-government demonstrators were murdered, widely believed to have been carried out by Oviedo supporters. This increased opposition to Cubas, who resigned on 28 March. Senate President [[:en:Luis_González_Macchi|Luis González Macchi]], a Cubas opponent, was peacefully sworn in as president the same day.

In 2003, [[:en:Nicanor_Duarte|Nicanor Duarte]] was elected as president.

1998 මැතිවරණයේදී ඔවියෙඩෝ ජනාධිපති අපේක්ෂකයා ලෙස නම් කරන ලදී. කෙසේ වෙතත්, 1996 කුමන්ත්‍රණ උත්සාහයට අදාළ චෝදනා සම්බන්ධයෙන් ඔහුගේ වරද පිළිගැනීම ශ්‍රේෂ්ඨාධිකරණය අප්‍රේල් මාසයේදී තහවුරු කළ විට, ඔහුට තරඟ කිරීමට අවසර නොලැබුණු අතර සිරගත කරන ලදී. ඔහුගේ හිටපු තරඟකරු රාවුල් කියුබාස්, කොලරාඩෝ පක්ෂයේ අපේක්ෂකයා බවට පත් වූ අතර, ජාත්‍යන්තර නිරීක්ෂකයින් විසින් නිදහස් හා සාධාරණ යැයි සැලකෙන මැතිවරණවලදී මැයි මාසයේදී තේරී පත් විය. අගෝස්තු මාසයේදී බලයට පත්වීමෙන් පසු කියුබාවේ පළමු ක්‍රියාවන්ගෙන් එකක් වූයේ ඔවියෙඩෝගේ දඬුවම ලිහිල් කර ඔහුව නිදහස් කිරීමයි. 1998 දෙසැම්බර් මාසයේදී පැරගුවේ ශ්‍රේෂ්ඨාධිකරණය මෙම ක්‍රියාමාර්ග ව්‍යවස්ථා විරෝධී බව ප්‍රකාශ කළේය. මෙම නොසන්සුන් වාතාවරණය තුළ, 1999 මාර්තු 23 වන දින උප ජනාධිපති සහ දිගුකාලීන ඔවියෙඩෝ ප්‍රතිවාදියා වූ ලුයිස් මාරියා අර්ගානා ඝාතනය කිරීම, පසුදා කියුබාවට දෝෂාභියෝගයක් ගෙන ඒමට නියෝජිත මන්ත්‍රී මණ්ඩලයට හේතු විය.[තහවුරු කර නොමැත] මාර්තු 26 වන දින, ඔවියෙඩෝ ආධාරකරුවන් විසින් සිදු කරන ලදැයි පුළුල් ලෙස විශ්වාස කෙරෙන ශිෂ්‍ය රාජ්‍ය විරෝධී විරෝධතාකරුවන් අට දෙනෙකු ඝාතනය කරන ලදී. මෙය මාර්තු 28 වන දින ඉල්ලා අස්වූ කියුබානුවන්ට එරෙහි විරෝධය වැඩි කළේය. කියුබාවේ විරුද්ධවාදියෙකු වූ සෙනෙට් සභික ලුයිස් ගොන්සාලෙස් මැචි එදිනම සාමකාමීව ජනාධිපති ධුරයට දිවුරුම් දුන්නේය.

2003 දී නිකනෝර් ඩුආර්ට් ජනාධිපති ලෙස තේරී පත් විය.

=== ප්‍රනාන්දු ලුගෝගේ මැතිවරණය ===
For the 2008 general elections, the Colorado Party was favored in polls. Their candidate was Minister of Education [[:en:Blanca_Ovelar|Blanca Ovelar]], the first woman to be nominated as a candidate for a major party in Paraguayan history. After sixty years of Colorado rule, voters chose [[:en:Fernando_Lugo|Fernando Lugo]], a former Roman Catholic Bishop and not a professional politician in civil government, and a member of the Authentic Radical Liberal Party, Paraguay's largest opposition party. Lugo was an adherent of [[:en:Liberation_theology|liberation theology]]. Lugo achieved a historic victory in Paraguay's presidential election, defeating the ruling party candidate, and ending 61 years of conservative rule. Lugo won with nearly 41% of the vote, compared to almost 31% for Blanca Ovelar of the Colorado party.&lt;ref&gt;{{Cite journal|author=Nickson, Andrew|year=2009|title=The general election in Paraguay, April 2008|journal=Journal of Electoral Studies|volume=28|issue=1|pages=145–9|doi=10.1016/j.electstud.2008.10.001}}&lt;/ref&gt; Outgoing President [[:en:Nicanor_Duarte|Nicanor Duarte Frutos]] hailed the moment as the first time in the history of the nation that a government had transferred power to opposition forces in a constitutional and peaceful fashion.{{citation needed|date=July 2021}}

Lugo was sworn in on 15 August 2008. The Lugo administration set its two major priorities as the reduction of corruption and economic inequality.&lt;ref name=&quot;state.gov&quot;&gt;{{cite web |date=15 March 2012 |title=Paraguay |url=https://2009-2017.state.gov/r/pa/ei/bgn/1841.htm#econ |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20170122194534/https://2009-2017.state.gov/r/pa/ei/bgn/1841.htm#econ |archive-date=22 January 2017 |access-date=5 October 2012 |website=State.gov}}&lt;/ref&gt;

2008 මහ මැතිවරණය සඳහා, ඡන්ද විමසීම් වලදී කොලරාඩෝ පක්ෂයට කැමැත්තක් දැක්වීය. ඔවුන්ගේ අපේක්ෂකයා වූයේ අධ්‍යාපන අමාත්‍ය බ්ලැන්කා ඔවෙලාර් ය, පැරගුවේ ඉතිහාසයේ ප්‍රධාන පක්ෂයක අපේක්ෂකයෙකු ලෙස නම් කරන ලද පළමු කාන්තාව ඇයයි. කොලරාඩෝ පාලනයේ වසර හැටකට පසු, ඡන්දදායකයින් තෝරා ගත්තේ හිටපු රෝමානු කතෝලික බිෂොප්වරයෙකු සහ සිවිල් රජයේ වෘත්තීය දේශපාලනඥයෙකු නොවන සහ පැරගුවේ විශාලතම විරුද්ධ පක්ෂය වන අව්‍යාජ රැඩිකල් ලිබරල් පක්ෂයේ සාමාජිකාවක් වන ප්‍රනාන්දු ලුගෝ ය. ලුගෝ විමුක්ති දේවධර්මයේ අනුගාමිකයෙකි. පැරගුවේ ජනාධිපතිවරණයේදී ලුගෝ ඓතිහාසික ජයග්‍රහණයක් ලබා ගත් අතර, පාලක පක්ෂ අපේක්ෂකයා පරාජය කරමින්, වසර 61 ක ගතානුගතික පාලනය අවසන් කළේය. කොලරාඩෝ පක්ෂයේ බ්ලැන්කා ඔවෙලර්ට ලැබුණු ඡන්ද ප්‍රතිශතය 31% ක් පමණ වූ අතර, ලුගෝ 41% කට ආසන්න ඡන්ද ප්‍රතිශතයකින් ජයග්‍රහණය කළේය.[33] බලයෙන් පහව යන ජනාධිපති නිකනෝර් ඩුආර්ට් ෆෲටෝස්, ජාතියේ ඉතිහාසයේ පළමු වරට රජයක් ව්‍යවස්ථානුකූල හා සාමකාමී ආකාරයකින් විපක්ෂ බලවේග වෙත බලය පැවරූ මොහොත ලෙස ප්‍රශංසා කළේය.[තහවුරු කර නැත]

2008 අගෝස්තු 15 වන දින ලුගෝ දිවුරුම් දුන්නේය. ලුගෝ පරිපාලනය එහි ප්‍රධාන ප්‍රමුඛතා දෙක ලෙස දූෂණය සහ ආර්ථික අසමානතාවය අඩු කිරීම නියම කළේය.[34][[File:Saludo_de_Piñera_a_Cartes_(cropped).jpg|link=https://en.wikipedia.org/wiki/File:Saludo_de_Pi%C3%B1era_a_Cartes_(cropped).jpg|thumb|2013 අගෝස්තු 15 වන දින හිටපු ජනාධිපති හොරාසියෝ කාටෙස්ගේ පදවි ප්‍රාප්තිය]]
Political instability following Lugo's election and disputes within his cabinet encouraged some renewal of popular support for the Colorado Party. Reports suggested that the businessman [[:en:Horacio_Cartes|Horacio Cartes]] became the new political figure amid disputes. Despite the US [[:en:Drug_Enforcement_Administration|Drug Enforcement Administration]]'s strong accusations against Cartes related to [[:en:Illegal_drug_trade|drug trafficking]], he continued to amass followers in the political arena.{{citation needed|date=July 2021}}

On 14 January 2011, the Colorado Party convention nominated Horacio Cartes as the presidential candidate for the party. However, the party's constitution did not allow it.{{clarify|date=April 2012}} On 21 June 2012, [[:en:Impeachment_of_Fernando_Lugo|impeachment proceedings against President Lugo]] began in the country's lower house, which was controlled by his opponents. Lugo was given less than twenty-four hours to prepare for the proceedings and only two hours in which to mount a defense.&lt;ref name=&quot;Guardian&quot;&gt;{{cite news|url=https://www.theguardian.com/commentisfree/2012/jun/22/washington-fernando-lugo-ouster-paraguay|title=What will Washington do about Fernando Lugo's ouster in Paraguay?|last=Weisbrot|first=Mark|date=22 June 2012|newspaper=[[The Guardian]]|access-date=23 June 2012|archive-url=https://web.archive.org/web/20140910143002/http://www.theguardian.com/commentisfree/2012/jun/22/washington-fernando-lugo-ouster-paraguay|archive-date=10 September 2014|url-status=live}}&lt;/ref&gt; Impeachment was quickly approved and the resulting trial in Paraguay's Senate, also controlled by the opposition, ended with the removal of Lugo from office and Vice President Federico Franco assuming the duties of president.&lt;ref name=&quot;CNN22&quot;&gt;{{cite news|url=http://www.cnn.com/2012/06/22/world/americas/paraguay-president/index.html|title=Paraguayan Senate removes president|last=Castillo|first=Mariano|date=22 June 2012|access-date=22 June 2012|archive-url=https://web.archive.org/web/20120623040625/http://www.cnn.com/2012/06/22/world/americas/paraguay-president/index.html|archive-date=23 June 2012|publisher=CNN|url-status=live}}&lt;/ref&gt; Lugo's rivals blamed him for the deaths of 17&amp;nbsp;people – eight police officers and nine farmers – in armed clashes after police were ambushed by armed peasants when enforcing an eviction order against rural trespassers.&lt;ref&gt;{{cite news|url=https://www.reuters.com/article/us-paraguay-lugo-idUSBRE85K13N20120621|title=Paraguay's president vows to face impeachment effort|last=Desantis|first=Daniela|date=21 June 2012|work=[[Reuters]]|access-date=21 June 2012|archive-url=https://web.archive.org/web/20130208094438/http://www.reuters.com/article/2012/06/21/us-paraguay-lugo-idUSBRE85K13N20120621|archive-date=8 February 2013|edition=US|url-status=live}}&lt;/ref&gt;

ලූගෝගේ තේරී පත්වීමෙන් පසු දේශපාලන අස්ථාවරත්වය සහ ඔහුගේ කැබිනට් මණ්ඩලය තුළ ඇති වූ ආරවුල් කොලරාඩෝ පක්ෂයට මහජන සහයෝගය යම් තරමකට අලුත් කිරීමට දිරිමත් විය. ආරවුල් මධ්‍යයේ ව්‍යාපාරික Horacio Cartes නව දේශපාලන චරිතය බවට පත් වූ බව වාර්තා යෝජනා කළේය. මත්ද්‍රව්‍ය ජාවාරම සම්බන්ධයෙන් කාටෙස්ට එරෙහිව එක්සත් ජනපද මත්ද්‍රව්‍ය බලාත්මක කිරීමේ පරිපාලනය විසින් දැඩි චෝදනා එල්ල කළද, ඔහු දේශපාලන ක්ෂේත්‍රයේ අනුගාමිකයින් එක්රැස් කිරීම දිගටම කරගෙන ගියේය.[තහවුරු කර නැත]

2011 ජනවාරි 14 වන දින, කොලරාඩෝ පක්ෂ සම්මේලනය පක්ෂයේ ජනාධිපති අපේක්ෂකයා ලෙස හොරාසියෝ කාටෙස් නම් කළේය. කෙසේ වෙතත්, පක්ෂයේ ව්‍යවස්ථාව එයට ඉඩ දුන්නේ නැත.[පැහැදීම ඉල්ලීම] 2012 ජුනි 21 වන දින, ජනාධිපති ලුගෝට එරෙහිව දෝෂාභියෝග ක්‍රියාමාර්ග ඔහුගේ විරුද්ධවාදීන් විසින් පාලනය කරන ලද රටේ පහළ මන්ත්‍රී මණ්ඩලයේදී ආරම්භ විය. කටයුතු සඳහා සූදානම් වීමට ලුගෝට පැය විසිහතරකටත් අඩු කාලයක් සහ ආරක්ෂාවක් සැපයීමට පැය දෙකක් පමණක් ලබා දෙන ලදී.[35] දෝෂාභියෝගය ඉක්මනින් අනුමත කරන ලද අතර, විපක්ෂය විසින් පාලනය කරන ලද පැරගුවේ සෙනෙට් සභාවේ පැවති නඩු විභාගය අවසන් වූයේ ලුගෝ ධුරයෙන් ඉවත් කිරීම සහ උප ජනාධිපති ෆෙඩරිකෝ ෆ්‍රැන්කෝ ජනාධිපති ධුරයට පත්වීමත් සමඟය. [36] ග්‍රාමීය අනවසරයෙන් ඇතුළුවන්නන්ට එරෙහිව නෙරපා හැරීමේ නියෝගයක් ක්‍රියාත්මක කිරීමේදී සන්නද්ධ ගොවීන් විසින් පොලිසියට පහර දීමෙන් පසු සන්නද්ධ ගැටුම්වලදී පොලිස් නිලධාරීන් අට දෙනෙකු සහ ගොවීන් නව දෙනෙකු - පුද්ගලයින් 17 දෙනෙකුගේ මරණ සම්බන්ධයෙන් ලුගෝගේ ප්‍රතිවාදීන් ඔහුට දොස් පැවරූහ. [37]

On 14 May 2011, Paraguay celebrated its [[:en:Paraguay_Bicentennial|bicentenary]] on the 200th anniversary of independence from the Spanish Empire as a sovereign state.

Lugo's supporters gathered outside Congress to protest the decision as a &quot;politically motivated coup d'état&quot;.&lt;ref name=&quot;CNN22&quot; /&gt; Lugo's removal from office on 22&amp;nbsp;June 2012 is considered by [[:en:UNASUR|UNASUR]] and other neighboring countries, especially those currently governed by leftist leaders, as a coup d'état.&lt;ref&gt;{{cite web |date=22 June 2012 |title=COMUNICADO UNASUR Asunción, 22 de Junio de 2012 |url=http://www.unasursg.org/index.php?option=com_content&amp;view=article&amp;id=698%3Acomunicado-asuncion-22-de-junio-de-2012&amp;catid=68%3Acomunicados&amp;Itemid=346 |url-status=dead |archive-url=https://web.archive.org/web/20120627050748/http://www.unasursg.org/index.php?option=com_content&amp;view=article&amp;id=698:comunicado-asuncion-22-de-junio-de-2012&amp;catid=68:comunicados&amp;Itemid=346 |archive-date=27 June 2012 |access-date=23 June 2012 |publisher=UNASUR |language=es}}&lt;/ref&gt; However, the Organization of American States, which sent a mission to Paraguay to gather information, concluded that the impeachment process was not a coup d'état, as it had been carried out in accordance with the [[:en:Constitution_of_Paraguay|Constitution of Paraguay]].&lt;ref&gt;Halvorssen, Thor, ''[https://www.forbes.com/sites/thorhalvorssen/2012/07/03/paraguay-is-not-honduras/#57bce3c72308 Paraguay is not Honduras: President Lugo's Impeachment was not a Coup] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20180730203938/https://www.forbes.com/sites/thorhalvorssen/2012/07/03/paraguay-is-not-honduras/#57bce3c72308|date=30 July 2018}}'', Forbes.com, 3 July 2012, retrieved 30 July 2018&lt;/ref&gt;

=== වර්තමාන දිනය ===
From August 2013 to 15 August 2018, the [[:en:President_of_Paraguay|President of Paraguay]] was [[:en:Horacio_Cartes|Horacio Cartes]].&lt;ref&gt;{{cite news|url=https://www.nytimes.com/2013/04/22/world/americas/horacio-cartes-wins-paraguays-presidential-election.html|title=Conservative Tobacco Magnate Wins Presidential Race in Paraguay|last=Romero|first=Simon|date=22 April 2013|work=The New York Times|access-date=7 April 2021|archive-url=https://web.archive.org/web/20171102234322/http://www.nytimes.com/2013/04/22/world/americas/horacio-cartes-wins-paraguays-presidential-election.html|archive-date=2 November 2017|url-status=live}}&lt;/ref&gt; Since 15 August 2018, the [[:en:President_of_Paraguay|President of Paraguay]] has been [[:en:Mario_Abdo_Benítez|Mario Abdo Benítez]]. They are both from the conservative [[:en:Colorado_Party_(Paraguay)|Colorado Party]].&lt;ref&gt;{{cite news|url=https://www.bbc.com/news/world-latin-america-45200965|title=New Paraguayan President Abdo Benítez sworn in|date=15 August 2018|work=BBC News|access-date=1 April 2021|archive-url=https://web.archive.org/web/20210415203558/https://www.bbc.com/news/world-latin-america-45200965|archive-date=15 April 2021|url-status=live}}&lt;/ref&gt; President Mario Abdo enjoyed a close relationship with the Brazilian far-right president (in power 2019–2022), [[:en:Jair_Bolsonaro|Jair Bolsonaro]].&lt;ref&gt;{{cite news|url=https://www.reuters.com/article/us-paraguay-president-idUSKCN1V421O|title=Paraguayan president's popularity plummets amid Brazil-linked political crisis|last=Cristaldo|first=Mariel|date=14 August 2019|work=reuters.com|access-date=1 June 2021|archive-url=https://web.archive.org/web/20210602215301/https://www.reuters.com/article/us-paraguay-president-idUSKCN1V421O|archive-date=2 June 2021|url-status=live}}&lt;/ref&gt; In February 2019, President Mario Abdo Benitez was at Bolsonaro's side when Bolsonaro praised Paraguayan military dictator Alfredo Stroessner, calling him &quot;a man of vision&quot;.&lt;ref&gt;{{cite news|url=https://abcnews.go.com/International/wireStory/brazils-bolsonaro-praises-late-paraguay-dictator-stroessner-61386307|title=Brazil's Bolsonaro praises late Paraguay dictator Stroessner|access-date=1 June 2021|archive-url=https://web.archive.org/web/20210602214208/https://abcnews.go.com/International/wireStory/brazils-bolsonaro-praises-late-paraguay-dictator-stroessner-61386307|archive-date=2 June 2021|website=[[ABC News (United States)|ABC News]]|url-status=live}}&lt;/ref&gt; In 2021, Paraguay became the first country in South America to produce electric energy in its [[:en:100%_renewable_energy|100% renewable energy]] supply. In May 2023, [[:en:Santiago_Peña|Santiago Peña]] of the long-ruling Colorado Party, won the presidential [[:en:2023_Paraguayan_general_election|election]] to succeed Mario Abdo as the next [[:en:President_of_Paraguay|President of Paraguay]].&lt;ref&gt;{{cite news|url=https://www.aljazeera.com/news/2023/5/3/amid-protests-authorities-uphold-legitimacy-of-paraguay-election|title=Amid protests, authorities uphold legitimacy of Paraguay election|access-date=26 May 2023|archive-url=https://web.archive.org/web/20230603212859/https://www.aljazeera.com/news/2023/5/3/amid-protests-authorities-uphold-legitimacy-of-paraguay-election|archive-date=3 June 2023|language=en|website=[[Al Jazeera Media Network|al Jazeera]] (aljazeera.com)|url-status=live}}&lt;/ref&gt; On 15 August 2023, Santiago Peña was sworn in as Paraguay's new president.&lt;ref&gt;{{cite news|url=https://www.reuters.com/world/americas/new-paraguayan-president-santiago-pena-sworn-2023-08-15/|title=Paraguay's President Pena sworn in, Taiwan VP in attendance|last1=Desantis|first1=Daniela|date=16 August 2023|work=Reuters|access-date=18 August 2023|archive-url=https://web.archive.org/web/20230818142608/https://www.reuters.com/world/americas/new-paraguayan-president-santiago-pena-sworn-2023-08-15/|archive-date=18 August 2023|last2=Elliott|first2=Lucinda|language=en|last3=Elliott|first3=Lucinda|url-status=live}}&lt;/ref&gt;

== යොමු කිරීම් ==
&lt;references /&gt;</text>
      <sha1>bdxmvsahcasrfv3vrda8qif6yeemscc</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>752943</id>
      <parentid>752942</parentid>
      <timestamp>2025-07-03T06:29:00Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>BuddhikaW88</username>
        <id>37808</id>
      </contributor>
      <comment>/* වර්තමාන දිනය */</comment>
      <origin>752943</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="77794" sha1="j2pkh326t29qn9ezy9gv6bhndhp0hl7" xml:space="preserve">
=== පූර්ව යටත් විජිත යුගය ===
ස්පාඤ්ඤ ජාතිකයන් පැමිණීමට පෙර අවම වශයෙන් සහස්‍රයක්වත් නැගෙනහිර පැරගුවේ ආදිවාසී ගුවාරානි ජනයා ජීවත් වූහ.&lt;ref&gt;{{cite web |title=Guarani Society |url=https://web.archive.org/web/20060925035916/http://lucy.ukc.ac.uk/EthnoAtlas/Hmar/Cult_dir/Culture.7843 |access-date=2025-05-17 |website=web.archive.org}}&lt;/ref&gt; බටහිර පැරගුවේ, ග්‍රාන් චාකෝ, නාමිකයන් විසින් ජනාවාස කරන ලද අතර, ඔවුන්ගෙන් වඩාත් කැපී පෙනුනේ ගුවායිකුරු ජනයා ය. පැරගුවේ ගඟ දළ වශයෙන් නැගෙනහිරින් කෘෂිකාර්මික ගුවාරානි ජනතාව සහ ග්‍රාන් චාකෝ හි බටහිරින් සංචාරක සහ අර්ධ සංචාරක ජනතාව අතර බෙදුම් රේඛාව විය. ගුවාර්කුරු නාමිකයන් ඔවුන්ගේ රණශූර සම්ප්‍රදායන් සඳහා ප්‍රසිද්ධ වූ අතර 19 වන සියවසේ අග භාගය වන තෙක් සම්පූර්ණයෙන්ම සන්සුන් නොවීය.&lt;ref&gt;The Editors of Encyclopaedia Britannica. &quot;Mbayá&quot;. ''Encyclopedia Britannica'', 15 February 2007, https://www.britannica.com/topic/Mbaya. Accessed 17 May 2025&lt;/ref&gt; මෙම ආදිවාසී ගෝත්‍ර ඔවුන්ගේ ප්‍රධාන බෙදීම්වල පදනම් වූ වෙනස් භාෂා පවුල් පහකට අයත් විය.&lt;ref name=&quot;:1&quot;&gt;{{Cite web |last=Barba |first=Paula López |date=2023-08-25 |title=El guaraní paraguayo, la lengua de la resistencia |url=https://elpais.com/america-futura/2023-08-25/el-guarani-paraguayo-la-lengua-de-la-resistencia.html |access-date=2025-05-17 |website=El País América |language=es}}&lt;/ref&gt;&lt;ref name=&quot;:2&quot;&gt;Miller, Mark D.H., Webb, Kempton E., Martin, Gene E.. &quot;Gran Chaco&quot;. Encyclopedia Britannica, 12 May. 2025, https://www.britannica.com/place/Gran-Chaco. Accessed 17 May 2025&lt;/ref&gt; විවිධ භාෂා කතා කරන කණ්ඩායම් සාමාන්‍යයෙන් සම්පත් සහ භූමි සම්බන්ධයෙන් තරඟකාරී විය. මෙම පවුල්වල ශාඛා වල භාෂා කතා කිරීමෙන් ඔවුන් තවදුරටත් ගෝත්‍රවලට බෙදා ඇත. අද වන විට වෙනම ජනවාර්ගික භාෂාමය කණ්ඩායම් 17 ක් පවතී.&lt;ref name=&quot;:1&quot; /&gt;&lt;ref name=&quot;:2&quot; /&gt;

=== යටත් විජිත යුගය ===
මෙම ප්‍රදේශයේ පළමු යුරෝපීයයන් 1516 දී ස්පාඤ්ඤ ගවේෂකයන් විය.&lt;ref name=&quot;eec&quot;&gt;{{cite report|author=Sacks, Richard S.|section=Early explorers and conquistadors|editor1-last=Hanratty|editor1-first=Dannin M.|editor2-last=Meditz|editor2-first=Sandra W.|year=1988|title=Paraguay: A country study|location=Washington, DC|publisher=U.S. [[Library of Congress]] / [[Government Printing Office|GPO]]|url=http://countrystudies.us/paraguay/2.htm|url-status=live|access-date=19 September 2009|archive-url=https://web.archive.org/web/20110919163833/http://countrystudies.us/paraguay/2.htm|archive-date=19 September 2011}}&lt;/ref&gt; ස්පාඤ්ඤ ගවේෂක ජුවාන් ද සලාසාර් ද එස්පිනෝසා 1537 අගෝස්තු 15 වන දින අසුන්සියොන් ජනාවාසය ආරම්භ කළේය. අවසානයේ නගරය පැරගුවේ ස්පාඤ්ඤ යටත් විජිත පළාතක මධ්‍යස්ථානය බවට පත්විය.

දකුණු ඇමරිකාවේ මෙම කොටසේ ජේසු නිකායික මෙහෙයුම් සහ ජනාවාස මගින් ස්වාධීන ක්‍රිස්තියානි ඉන්දියානු ජාතියක්&lt;ref name=&quot;cite wdl|#2581&quot;&gt;{{cite web |year=1732 |title=Paraguariae Provinciae Soc. Jesu cum Adiacentibg. Novissima Descriptio |trans-title=A Current Description of the Province of the Society of Jesus in Paraguay with Neighboring Areas |url=http://www.wdl.org/en/item/2581/ |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20210428011358/http://www.wdl.org/en/item/2581/ |archive-date=28 April 2021 |access-date=8 September 2015 |language=la |via=[[World Digital Library]]}}&lt;/ref&gt; නිර්මාණය කිරීමේ උත්සාහයක් දහඅටවන සියවසේදී සිදු කරන ලදී. ස්පාඤ්ඤ මෙහෙයුම් වලදී ගුවාරානි ජනගහනය එක්රැස් කිරීමට සහ ස්පාඤ්ඤ පදිංචිකරුවන් සහ පෘතුගීසි වහල් කොල්ලකරුවන් වන බැන්ඩෙයිරන්ට්ස් විසින් ක්‍රිස්තියානි ආගමට හැරවීමට උත්සාහ කිරීමට අමතරව, ගුවාරානි ජනගහනය අථත්‍ය වහල්භාවයෙන් ආරක්ෂා කිරීමට ඔවුන් ජේසු නිකායික අඩු කිරීම් වර්ධනය කළහ. පැරගුවේහි කතෝලික ධර්මය ආදිවාසී ජනයාගේ බලපෑමට ලක් විය: සමමුහුර්ත ආගම ස්වදේශීය අංග අවශෝෂණය කර ඇත. 1767 දී ස්පාඤ්ඤ කිරීටය විසින් ජේසු නිකායිකයින් පලවා හරින තෙක්, නැගෙනහිර පැරගුවේ වසර 150 ක් පමණ රෙඩියුසියෝන්වරු සමෘද්ධිමත් වූහ.&lt;ref&gt;{{Cite book |last=Ganson |first=Barbara Anne |url=https://www.google.com/books/edition/The_Guaran%C3%AD_under_Spanish_Rule_in_the_R/CG7fscxlgpUC?hl=en&amp;gbpv=1&amp;dq=isbn:9780804754958&amp;printsec=frontcover |title=The Guaraní under Spanish Rule in the Río de la Plata |date=2003 |publisher=Stanford University Press |isbn=978-0-8047-5495-8 |language=en}}&lt;/ref&gt; 18 වන සියවසේ ලා සැන්ටිසිමා ට්‍රිනිඩෑඩ් ද පරානා සහ ජෙසුස් ද තවරන්ගු යන ජේසු නිකායික දූත මණ්ඩල දෙකක නටබුන් යුනෙස්කෝව විසින් ලෝක උරුම ස්ථාන ලෙස නම් කර ඇත.

බටහිර පැරගුවේහි, ස්පාඤ්ඤ ජනාවාසකරණය සහ ක්‍රිස්තියානි ධර්මය 16 වන සියවසේ සිට සංචාරක ගුයිකුරු සහ අනෙකුත් නාමිකයන් විසින් දැඩි ලෙස ප්‍රතිරෝධය දක්වන ලදී. මෙම ජනයාගෙන් බොහෝ දෙනෙක් 18 වන සහ 19 වන සියවස් වලදී මෙස්ටිසෝ ජනගහනයට අවශෝෂණය කර ගත්හ.

=== ෆ්‍රැන්සියාවේ නිදහස සහ පාලනය ===
[[File:José_Gaspar_Rodríguez_de_Francia.jpg|link=https://en.wikipedia.org/wiki/File:Jos%C3%A9_Gaspar_Rodr%C3%ADguez_de_Francia.jpg|වම|thumb|පැරගුවේ රාජ්‍යයේ පළමු ඒකාධිපතියා වූ හොසේ ගැස්පර් රොඩ්‍රිගුස් ද ෆ්‍රැන්සියා]]
පැරගුවේ 1811 මැයි 14 වන දින ප්‍රාදේශීය ස්පාඤ්ඤ පරිපාලනය පෙරලා දැමීය. පැරගුවේහි පළමු ආඥාදායකයා වූයේ 1814 සිට 1840 දී ඔහුගේ මරණය දක්වා ඉතා සුළු බාහිර සම්බන්ධතා හෝ බලපෑමකින් පැරගුවේ පාලනය කළ ජෝස් ගැස්පර් රොඩ්‍රිගුස් ද ෆ්‍රැන්සියා ය.&lt;ref&gt;{{Cite web |title=Britain and the Paraguayan dictatorship, c. 1820-1840* |url=https://ora.ox.ac.uk/objects/uuid:3b1cd500-6c0f-4b17-8569-5fcd753d00da/files/rx633f1701}}&lt;/ref&gt; ඔහු අදහස් කළේ ජිනීවන් න්‍යායාචාර්ය ජීන්-ජැක් රූසෝගේ සමාජ ගිවිසුම මත පදනම් වූ මනෝරාජික සමාජයක් නිර්මාණය කිරීමටයි.&lt;ref&gt;{{cite web |title=War of the Triple Alliance |url=http://warofthepacific.com/warofthetriplealliance.htm |archive-url=https://web.archive.org/web/20140807073919/http://warofthepacific.com/warofthetriplealliance.htm |archive-date=7 August 2014 |access-date=14 November 2010 |website=War of the Pacific (warofthepacific.com)}}&lt;/ref&gt; රොඩ්රිගස් ඩි ෆ්‍රැන්සියා එල් සුප්‍රීමො යන ​​අන්වර්ථ නාමයෙන් හඳුන්වන ලදී.

කතෝලික පල්ලියේ බලතල බෙහෙවින් අඩු කරන නව නීති රොඩ්‍රිගස් ද ෆ්‍රැන්සියා විසින් ස්ථාපිත කරන ලද අතර (කතෝලික ධර්මය එවකට ස්ථාපිත රාජ්‍ය ආගමක් විය) සහ කැබිනට් මණ්ඩලය, යටත් විජිත පුරවැසියන් එකිනෙකා සමඟ විවාහ වීම තහනම් කළ අතර, යටත් විජිත යුගයේ ප්‍රභූන්ගේ බලය බිඳ දැමීමට සහ මිශ්‍ර-ජාතියක් හෝ මෙස්ටිසෝ සමාජයක් නිර්මාණය කිරීමට ඔවුන්ට කළු ජාතිකයන්, මුලටෝවරුන් හෝ ස්වදේශිකයන් පමණක් විවාහ කර ගැනීමට අවසර දුන්නේය.&lt;ref&gt;{{cite news|url=https://www.nytimes.com/2012/03/12/world/americas/in-paraguay-indigenous-language-with-unique-staying-power.html|title=In Paraguay, indigenous language with unique staying power|last1=Romero|first1=Simon|date=12 March 2012|newspaper=[[The New York Times]]|access-date=5 October 2015|archive-url=https://web.archive.org/web/20150930235457/http://www.nytimes.com/2012/03/12/world/americas/in-paraguay-indigenous-language-with-unique-staying-power.html|archive-date=30 September 2015|url-status=live}}&lt;/ref&gt; ඔහු පැරගුවේ සහ දකුණු ඇමරිකාවේ සෙසු ප්‍රදේශ අතර සබඳතා කපා හැරියේය. ෆ්‍රැන්සියාගේ නිදහස සීමා කිරීම නිසා, ෆුල්ජෙන්සියෝ යෙග්‍රොස් සහ තවත් නිදහස් යුගයේ නායකයින් කිහිප දෙනෙකු 1820 දී ෆ්‍රැන්සියාට එරෙහිව කුමන්ත්‍රණයක් සැලසුම් කළ අතර, කුමන්ත්‍රණය සොයාගත් ෆුල්ජෙන්සියෝ යෙග්‍රොස් එහි නායකයින් මරණ දඬුවම නියම කළේය හෝ ජීවිතාන්තය දක්වා සිරගත කළේය.&lt;ref&gt;{{cite encyclopedia |title=Colonial period |encyclopedia=[[Encyclopedia Britannica]] |url=https://www.britannica.com/place/Paraguay |access-date=5 January 2021 |archive-url=https://web.archive.org/web/20201225183757/https://www.britannica.com/place/Paraguay |archive-date=25 December 2020 |department=Paraguay |url-status=live}}&lt;/ref&gt;

=== ලෝපෙස් පවුලේ පාලනය ===
[[File:1864_Mitchell_Map_of_Brazil,_Bolivia_and_Chili_-_Geographicus_-_SouthAmericaSouth-mitchell-1864.jpg|link=https://en.wikipedia.org/wiki/File:1864_Mitchell_Map_of_Brazil,_Bolivia_and_Chili_-_Geographicus_-_SouthAmericaSouth-mitchell-1864.jpg|thumb|කලාපයේ දේශපාලන සිතියම, 1864]]
1840 දී ෆ්‍රැන්සියාගේ මරණයෙන් පසු, 1841 දී කාලෝස් ඇන්ටෝනියෝ ලෝපෙස් (රොඩ්‍රිගුස් ද ෆ්‍රැන්සියාගේ බෑණනුවන් යැයි කියනු ලැබේ) බලයට පත් වන තෙක්, පැරගුවේ නව ජුන්ටා මිලිටරියක් යටතේ විවිධ හමුදා නිලධාරීන් විසින් පාලනය කරන ලදී. ලෝපෙස් පැරගුවේ නවීකරණය කර එය විදේශ වාණිජ කටයුතු සඳහා විවෘත කළේය. ඔහු ආර්ජන්ටිනාව සමඟ ආක්‍රමණශීලී නොවන ගිවිසුමක් අත්සන් කළ අතර 1842 දී පැරගුවේ නිදහස නිල වශයෙන් ප්‍රකාශ කළේය. 1862 දී ලෝපෙස්ගේ මරණයෙන් පසු බලය ඔහුගේ වැඩිමහල් පුත් ෆ්‍රැන්සිස්කෝ සොලනෝ ලෝපෙස් වෙත මාරු විය.

ලෝපෙස් පවුලේ පාලන තන්ත්‍රය නිෂ්පාදන හා බෙදා හැරීමේ පැතිරුණු සහ දෘඩ මධ්‍යවාදය මගින් සංලක්ෂිත විය. රාජ්‍ය හා පෞද්ගලික ක්ෂේත්‍ර අතර කිසිදු වෙනසක් නොතිබූ අතර, ලෝපෙස් පවුල රට පාලනය කළේ එය විශාල වතුයායක් ලෙස සලකමිනි.&lt;ref&gt;{{cite report|title=Carlos Antonio López|date=December 1988|series=Library of Congress Country Studies|publisher=U.S. [[Library of Congress]]|url=http://lcweb2.loc.gov/cgi-bin/query/r?frd/cstdy:@field(DOCID+py0019)|access-date=30 December 2005|archive-url=https://web.archive.org/web/20170816005342/http://lcweb2.loc.gov/cgi-bin/query/r?frd%2Fcstdy%3A%40field%28DOCID+py0019%29|archive-date=16 August 2017}}&lt;/ref&gt;

රජය සියලු අපනයන සඳහා පාලනය ක්‍රියාත්මක කළේය. යර්බා මේට් සහ වටිනා දැව නිෂ්පාදන අපනයනය පැරගුවේ සහ බාහිර ලෝකය අතර වෙළඳ සමතුලිතතාවය පවත්වා ගෙන ගියේය.&lt;ref&gt;{{worldhistory|section=1665|quote=Page 630}}&lt;/ref&gt; පැරගුවේ රජය අතිශයින්ම ආරක්ෂණවාදී වූ අතර, කිසි විටෙකත් විදේශයන්ගෙන් ණය ලබා නොගත් අතර ආනයනික විදේශීය නිෂ්පාදන සඳහා ඉහළ තීරුබදු අය කළේය. මෙම ආරක්ෂණවාදය සමාජය ස්වයංපෝෂිත කළ අතර, එය ආර්ජන්ටිනාව සහ බ්‍රසීලය අත්විඳින ලද ණය ද වළක්වා ගත්තේය. වහල්භාවය විශාල සංඛ්‍යාවක් නොතිබුණද, 1844 වන තෙක්, නව ආණ්ඩුක්‍රම ව්‍යවස්ථාවෙන් එය නීත්‍යානුකූලව අහෝසි කරන තෙක් පැරගුවේහි පැවතුනි.&lt;ref name=&quot;rbcg1933&quot;&gt;{{cite book |last1=Cunninghame Graham |first1=Robert Bontine |author1-link=Robert Bontine Cunninghame Graham |title=Portrait of a Dictator: Francisco Solano López |publisher=William Heinemann Ltd. |year=1933 |location=London}}&lt;/ref&gt;{{rp|39–40}}

කාලෝස් ඇන්ටෝනියෝ ලෝපෙස්ගේ පුත් ෆ්‍රැන්සිස්කෝ සොලානෝ ලෝපෙස් 1862 දී ජනාධිපති-ඒකාධිපතියා ලෙස තම පියා වෙනුවට පත් වූ අතර සාමාන්‍යයෙන් ඔහුගේ පියාගේ දේශපාලන ප්‍රතිපත්ති දිගටම කරගෙන ගියේය. දෙදෙනාම පැරගුවේ &quot;ප්‍රජාතන්ත්‍රවාදී සහ ජනරජ&quot; ලෙස ජාත්‍යන්තර ප්‍රතිරූපයක් ලබා දීමට කැමති වූ නමුත් ඇත්ත වශයෙන්ම, පාලක පවුලට පල්ලිය සහ විද්‍යාල ඇතුළුව රටේ සියලුම මහජන ජීවිතය සම්පූර්ණයෙන්ම පාහේ පාලනය කිරීමට හැකි විය.&lt;ref name=&quot;rbcg1933&quot; /&gt;{{rp|41–42}}

මිලිටරිමය වශයෙන්, කාලෝස් ඇන්ටෝනියෝ ලෝපෙස් කර්මාන්තය සහ පැරගුවේ හමුදාව නවීකරණය කර පුළුල් කළ අතර හුමයිටා බලකොටුව සංවර්ධනය කිරීමෙන් පැරගුවේ උපායමාර්ගික ආරක්ෂක විශාල වශයෙන් ශක්තිමත් කළේය.&lt;ref&gt;Robert Cowley, ''The Reader's Encyclopedia to Military History''. New York, New York: Houston Mifflin, 1996. Page 479.&lt;/ref&gt; රජය විදේශීය කාර්මික ශිල්පීන් 200 කට වැඩි පිරිසක් බඳවා ගත් අතර, ඔවුන් පුළුල් වන වානේ, රෙදිපිළි, කඩදාසි සහ තීන්ත, නාවික ඉදිකිරීම්, ආයුධ සහ වෙඩි බෙහෙත් කර්මාන්ත සඳහා ආධාර කිරීම සඳහා විදුලි පණිවුඩ මාර්ග සහ දුම්රිය මාර්ග ස්ථාපනය කළහ. 1850 දී නිම කරන ලද යිබිකුයි වාත්තු කර්මාන්ත ශාලාව, සියලු කැලිබර් වල කාලතුවක්කු, මෝටාර් සහ උණ්ඩ නිෂ්පාදනය කළේය. ගංගා යුද නැව් ඉදිකරන ලද්දේ අසුන්සියොන් නැව් අංගනවල ය. විශේෂයෙන් අපා ගඟ දිගේ සහ ග්‍රාන් චාකෝ හි බලකොටු ඉදිකරන ලදී.&lt;ref name=&quot;Hooker&quot;&gt;Hooker, T.D., 2008, The Paraguayan War, Nottingham: Foundry Books, {{ISBN|1901543153}}&lt;/ref&gt;{{rp|22}} කාලෝස් ඇන්ටෝනියෝ ලෝපෙස්ගේ අභාවයෙන් පසුව, මෙම ව්‍යාපෘති ඔහුගේ පුත් ෆ්‍රැන්සිස්කෝ සොලානෝ යටතේ දිගටම පැවතුනි.

සමාජ-ආර්ථික සංවර්ධනය සම්බන්ධයෙන් ගත් කල, රට &quot;දකුණු ඇමරිකාවේ වඩාත්ම දියුණු ජනරජය&quot; ලෙස නම් කරන ලදී, විශේෂයෙන් බ්‍රිතාන්‍ය විනිසුරු සහ දේශපාලනඥයා වූ සර් රොබට් ෆිලිමෝර් විසින්.&lt;ref&gt;Robert Phillimore (1860), ''A Statement of the Facts of the Controversy Between the Governments of Great Britain and Paraguay'', page 2. William Moore Printing, Washington D.C., USA.&lt;/ref&gt;

යුද්ධයට පෙර සහ යුද්ධය අතරතුර පැරගුවේ හමුදාවේ ලුතිනන් කර්නල් ඉංජිනේරු ජෝර්ජ් තොම්සන්ට අනුව, ලෝපෙස්ගේ රජය පැරගුවේට සාපේක්ෂව හොඳ එකක් විය:{{blockquote|ඔහුගේ (ඇන්ටෝනියෝ ලෝපෙස්) පාලන සමයේදී පැරගුවේ පුරා ජීවිතය සහ දේපළ මෙතරම් සුරක්ෂිතව පැවතියේ ලෝකයේ වෙනත් කිසිදු රටක විය නොහැක. අපරාධ පාහේ නොදන්නා දෙයක් වූ අතර, සිදු වූ විට වහාම අනාවරණය වී දඬුවම් කරන ලදී. බොහෝ දෙනා, සමහර විට, වඩාත්ම සතුටින් සිටි අය විය හැකිය. ජීවනෝපායක් ලබා ගැනීම සඳහා ඔවුන්ට කිසිදු වැඩක් කිරීමට අපහසු විය. සෑම පවුලකටම තමන්ගේම භූමියේ තමන්ගේම නිවසක් හෝ පැල්පතක් තිබුණි. ඔවුන් දින කිහිපයකින් තමන්ගේම පරිභෝජනය සඳහා ප්‍රමාණවත් දුම්කොළ, බඩ ඉරිඟු සහ මැන්ඩියෝකා වගා කළහ [...]. සෑම පැල්පතකම දොඩම් වත්තක් [...] සහ එළදෙනුන් කිහිප දෙනෙකු ද සිටි බැවින්, ඔවුන් වසර පුරාම පාහේ සුළු අවශ්‍යතාවයකින් සිටියහ [...]. ඇත්ත වශයෙන්ම, ඉහළ පන්ති යුරෝපීය ක්‍රමයට වඩා ජීවත් විය...|ජෝර්ජ් තොම්සන්, සී.ඊ.&lt;ref&gt;{{cite book |last1 = Thompson | first1=George |year=1869
 |title = The War in Paraguay: With a historical sketch of the country and its people and notes upon the military engineering of the war. |publisher = Longmans and Green Co. |location = London |page=10}}&lt;/ref&gt;}}

=== පැරගුවේ යුද්ධය (1864–1870) ===
[[File:FRANCISCO_SOLANO_LOPEZ_(From_a_Photograph_taken_in_1859).jpg|link=https://en.wikipedia.org/wiki/File:FRANCISCO_SOLANO_LOPEZ_(From_a_Photograph_taken_in_1859).jpg|thumb|ෆ්‍රැන්සිස්කෝ සොලානෝ ලෝපෙස්]]
1864 ඔක්තෝබර් 12 වන දින, පැරගුවේ අවසාන නිවේදන නොතකා, බ්‍රසීලය (ජෙනරාල් බාර්ටොලෝම් මිට්‍රේ යටතේ ආර්ජන්ටිනා රජය සහ ජෙනරාල් වෙනන්සියෝ ෆ්ලෝරස්ගේ නායකත්වයෙන් යුත් කැරලිකාර උරුගුවේ කොලරාඩෝස් සමඟ සන්ධානගත විය) එකල රජය පෙරලා දැමීම සඳහා උරුගුවේ ජනරජය ආක්‍රමණය කළේය (එය ලෝපෙස්ගේ මිත්‍රයෙකු වූ බ්ලැන්කෝ පක්ෂයේ පාලනය යටතේ විය),{{efn|The Blanco Party of Uruguay, hardline right wing and reactionary at those days, was in the Uruguayan Government during the outbreak of the war and were allies of the Paraguayan Government.&lt;ref&gt;{{cite book |first=Luis Alberto |last=de&amp;nbsp;Herrera |year=1927 |title=El Drama del 65 – La Culpa Mitrista |pages=11–33 |publisher=Bareiro y Ramos |location=Montevideo, Uruguay}} — classic book by Blanco leader&lt;/ref&gt;}} මේ අනුව පැරගුවේ යුද්ධය ආරම්භ විය.{{efn|[[Richard Francis Burton|Burton]], a witness of the conflict, marks this date (12–16 October 1864) as the real beginning of the war. He writes (and it is the most logic account, considering the facts): ''The Brazilian Army invades the [[Banda Oriental]], despite the protestations of President López, who declared that such invasion would be held a &quot;casus belli&quot;''.&lt;ref&gt;{{cite book |first=Richard Francis, Sir |last=Burton |author-link=Richard Francis Burton |year=1870 |title=Letters from the Battlefields of Paraguay |page=76 |publisher=Tinsley Brothers |location=London}}&lt;/ref&gt;}}

ජනරජයේ මාර්ෂල් ෆ්‍රැන්සිස්කෝ සොලානෝ ලෝපෙස්ගේ නායකත්වයෙන් යුත් පැරගුවේ ජාතිකයන් 1864 දෙසැම්බර් 15 වන දින මැටෝ ග්‍රෝසෝට පහර දීමෙන් පළිගත් අතර පසුව 1865 මාර්තු 23 වන දින ආර්ජන්ටිනාවට එරෙහිව යුද්ධ ප්‍රකාශ කළහ. බ්ලැන්කෝ රජය පෙරලා දමා 1865 පෙබරවාරි 22 වන දින ජෙනරාල් වෙනන්සියෝ ෆ්ලෝරස් යටතේ කොලරාඩෝ රජයක් විසින් ප්‍රතිස්ථාපනය කරන ලදී. පසුව, ආර්ජන්ටිනා ජනරජය, බ්‍රසීල අධිරාජ්‍යය සහ උරුගුවේ ජනරජය 1865 මැයි 1 වන දින පැරගුවේ රජයට එරෙහිව ත්‍රිත්ව සන්ධානයේ රහස් ගිවිසුමට අත්සන් තැබීය.&lt;ref&gt;{{cite book |author=Pomer, León |title=La Guerra del Paraguay: Estado, política y negocios |publisher=Editorial Colihue |year=2008 |location=Buenos Aires, Argentina |pages=240–241 |language=es}}&lt;/ref&gt;

1866 මැයි 24 වන දින, ටුයුටි සටනේදී පැරගුවේ ප්‍රහාරයක් මිත්‍ර පාක්ෂිකයින් විසින් මැඩපැවැත්වූ විට මිනිසුන් 6,000 ක් අහිමි විය. එය යුද්ධය අතරතුර දකුණු ඇමරිකාවේ ලේ වැකි සටන ලෙස සලකුණු විය.

පැරගුවේ ජාතිකයන් දරුණු ප්‍රතිරෝධයක් දැක්වූ නමුත් අවසානයේ 1870 දී සෙරෝ කෝරා සටනේදී පරාජයට පත් වූ අතර එහිදී මාෂල් සොලානෝ ලෝපෙස් යටත් වීම ප්‍රතික්ෂේප කර සටනේදී මිය ගියේය.&lt;ref&gt;{{cite book |author=Hooker, T.D. |title=The Paraguayan War |publisher=Foundry Books |year=2008 |isbn=978-1901543155 |location=Nottingham, UK |pages=105–108}}&lt;/ref&gt; ඇමරිකානු ඉතිහාසයේ ලේ වැකි ජාත්‍යන්තර ගැටුම ලෙස පවතින මෙම යුද්ධයේ සැබෑ හේතු තවමත් බෙහෙවින් විවාදාත්මක ය.{{efn|The classical view asserts that Francisco Solano López's expansionist and hegemonic views are the main reason for the outbreak of the conflict. The traditional Paraguayan view, held by the &quot;''lopistas''&quot; (supporters of Solano López in Paraguay and elsewhere), holds that Paraguay acted in self-defense and for the protection of the equilibrium of the Plate Basin. This view is usually contested by the &quot;''anti-lopistas''&quot; (known in Paraguay as &quot;''legionarios''&quot;), who favored the &quot;Triple Alliance&quot;. Revisionist views from right and left national populists put a great emphasis on the influence of the British Empire, a view that a majority of historians reject.{{citation needed|date=June 2023}}}}[[File:TuyutiDetail.jpg|link=https://en.wikipedia.org/wiki/File:TuyutiDetail.jpg|thumb|ටුයුටි සටන, 1866 මැයි]]
පැරගුවේ රාජ්‍යය තම භූමියෙන් 25–33% ක් ආර්ජන්ටිනාවට සහ බ්‍රසීලයට අහිමි කර, දැවැන්ත යුද ණයක් ගෙවා, එහි අභ්‍යන්තර අයවැය ස්ථාවර කිරීම සඳහා විශාල ජාතික දේපළ විකුණා දැමීය. යුද්ධයේ නරකම ප්‍රතිවිපාකය වූයේ ජනගහනයේ ව්‍යසනකාරී අලාභයයි. ගැටුම අතරතුර පැරගුවේ වැසියන්ගෙන් අවම වශයෙන් 50% ක් මිය ගිය අතර, එම සංඛ්‍යාව රට නැවත පැමිණීමට දශක ගණනාවක් ගත විය. යුද්ධයේ ප්‍රතිඵලයක් ලෙස පැරගුවේ වැසියන් අත්විඳි ව්‍යසනයෙන්, විලියම් ඩී. රූබින්ස්ටයින් මෙසේ ලිවීය:

&quot;සාමාන්‍ය ඇස්තමේන්තුව වන්නේ 450,000 ත් 900,000 ත් අතර පැරගුවේ ජනගහනයක, යුද්ධයෙන් දිවි ගලවා ගත්තේ 220,000 ක් පමණක් වන අතර, ඔවුන්ගෙන් 28,000 ක් පමණක් වැඩිහිටි පිරිමින් ය.&quot;&lt;ref&gt;{{Cite book |last=Rubinsein |first=W.D. |url=https://books.google.com/books?id=nMMAk4VwLLwC |title=Genocide: a history |publisher=Pearson Education |year=2004 |isbn=0-582-50601-8 |page=94 |access-date=18 October 2015 |archive-url=https://web.archive.org/web/20150910110549/https://books.google.com/books?id=nMMAk4VwLLwC |archive-date=10 September 2015 |url-status=live}}&lt;/ref&gt;

1869 දී අසුන්සියොන් කොල්ලකෑමේදී, අධිරාජ්‍ය බ්‍රසීලියානු හමුදාව පැරගුවේ ජාතික ලේඛනාගාරය ඇසුරුම් කර රියෝ ද ජැනයිරෝ වෙත ප්‍රවාහනය කළේය.&lt;ref&gt;{{cite book |last=Sanchez Quell |first=Hipólito |title=Los 50.000 Documentos Paraguayos Llevados al Brasil |publisher=Ediciones Comuneros |year=2006 |location=Asunción, Paraguay}}&lt;/ref&gt;{{efn|Some of the documents taken by Brasil during the war, were returned to Paraguay in the collection known as &quot;Colección de Río Branco&quot;, nowadays in the National Archives of Asunción, Paraguay.}} යුද්ධයෙන් බ්‍රසීලයේ වාර්තා වර්ගීකරණය කර ඇත. මෙය යටත් විජිත සහ මුල් ජාතික කාලවලදී පැරගුවේ ඉතිහාසය පර්යේෂණ කිරීම සහ අධ්‍යයනය කිරීම දුෂ්කර කර ඇත.&lt;ref name=&quot;Weinstein-2007-04&quot;&gt;{{cite magazine|last=Weinstein|first=Barbara|date=1 April 2007|title=Let the sunshine in: Government records and national insecurities|url=http://www.historians.org/perspectives/issues/2007/0704/0704pre1.cfm|url-status=live|department=From the President|edition=online|publisher=[[American Historical Association]]|volume=45|issue=4|archive-url=https://web.archive.org/web/20121008191444/http://www.historians.org/perspectives/issues/2007/0704/0704pre1.cfm|archive-date=8 October 2012|access-date=5 October 2012|magazine=[[Perspectives on History]]}}&lt;/ref&gt;

=== 20 වන සියවස ===
[[File:Chacokrieg.jpg|link=https://en.wikipedia.org/wiki/File:Chacokrieg.jpg|thumb|ග්‍රාන් චාකෝ යනු චාකෝ යුද්ධයේ ස්ථානය (1932–35), එහිදී බොලිවියාව මතභේදාත්මක භූමියෙන් වැඩි කොටසක් පැරගුවේට අහිමි විය.]]
1904 දී කොලරාඩෝස් පාලනයට එරෙහිව ලිබරල් විප්ලවය ඇති විය. ලිබරල් පාලනය මහා දේශපාලන අස්ථාවරත්වයේ කාල පරිච්ඡේදයක් ආරම්භ කළේය. 1904 සහ 1954 අතර පැරගුවේ ජනාධිපතිවරුන් තිස් එක් දෙනෙකු සිටි අතර, ඔවුන්ගෙන් බොහෝ දෙනෙක් බලහත්කාරයෙන් තනතුරුවලින් ඉවත් කරන ලදී.&lt;ref&gt;{{cite report|last1=Hanratty|first1=Dannin M.|last2=Meditz|first2=Sandra W.|year=1988|title=Paraguay: A country study|location=Washington, DC|publisher=U.S. [[Library of Congress]] / [[Government Printing Office|GPO]]|url=http://countrystudies.us/paraguay/2.htm|url-status=live|access-date=19 September 2009|archive-url=https://web.archive.org/web/20110919163833/http://countrystudies.us/paraguay/2.htm|archive-date=19 September 2011}}&lt;/ref&gt; පාලක ලිබරල් පක්ෂයේ කණ්ඩායම් අතර ගැටුම් 1922 පැරගුවේ සිවිල් යුද්ධයට හේතු විය.

චාකෝ කලාපය සම්බන්ධයෙන් බොලිවියාව සමඟ ඇති වූ නොවිසඳුණු දේශසීමා ගැටුම අවසානයේ 1930 ගණන්වල මුල් භාගයේදී චාකෝ යුද්ධයේදී පුපුරා ගියේය. දෙපාර්ශ්වයම විශාල පාඩු ලැබීමෙන් පසු, පැරගුවේ බොලිවියාව පරාජය කර මතභේදාත්මක චාකෝ කලාපයේ වැඩි කොටසක් මත තම ස්වෛරීභාවය ස්ථාපිත කළේය. යුද්ධයෙන් පසු, හමුදා නිලධාරීන් ලිබරල් දේශපාලනඥයන් කෙරෙහි ඇති මහජන අතෘප්තිය යොදාගෙන බලය අල්ලා ගත්හ. 1936 පෙබරවාරි 17 වන දින, පෙබරවාරි විප්ලවය කර්නල් රෆායෙල් ෆ්‍රැන්කෝ බලයට පත් කළේය. 1940 සහ 1948 අතර, ජෙනරාල් හිගිනියෝ මොරිනිගෝ විසින් රට පාලනය කරන ලදී. ඔහුගේ පාලනය පිළිබඳ අතෘප්තිය 1947 පැරගුවේ සිවිල් යුද්ධයට හේතු විය.&lt;ref&gt;{{cite web |title=Paraguay civil war 1947 |url=http://www.onwar.com/aced/nation/pat/paraguay/fparaguay1947.htm |url-status=dead |archive-url=https://web.archive.org/web/20100103214118/http://onwar.com/aced/nation/pat/paraguay/fparaguay1947.htm |archive-date=3 January 2010 |access-date=2 May 2010 |website=Onwar.com}}&lt;/ref&gt; එහි ප්‍රතිඵලයක් ලෙස ඇල්ෆ්‍රෙඩෝ ස්ට්‍රෝස්නර් කුමන්ත්‍රණ මාලාවකට සම්බන්ධ වීමට පටන් ගත් අතර, එහි ප්‍රතිඵලයක් ලෙස 1954 මැයි 4 වන දින ඔහුගේ හමුදා කුමන්ත්‍රණය සිදු විය. දෙවන ලෝක යුද්ධයෙන් පසු, පැරගුවේ යුද අපරාධ සම්බන්ධයෙන් චෝදනා ලැබූ නාසි පලාගිය අයගේ සැඟවුණු ස්ථානයක් බවට පත්විය.

=== ස්ට්‍රෝස්නර් යුගය, 1954–1989 ===
1989 දක්වා දශක තුනකට වැඩි කාලයක් ධුරයේ රැඳී සිටි ඒකාධිපති ඇල්ෆ්‍රෙඩෝ ස්ට්‍රෝස්නර්ගේ පාලන තන්ත්‍රය 1954 දී ස්ථාපිත කරන තෙක් අස්ථාවර ආණ්ඩු මාලාවක් ඇති විය. ස්ට්‍රෝස්නර්ගේ පාලනය යටතේ පැරගුවේ යම් දුරකට නවීකරණය කරන ලදී, නමුත් ඔහුගේ පාලනය පුළුල් මානව හිමිකම් උල්ලංඝනයන්ගෙන් සලකුණු විය.&lt;ref&gt;{{cite news|url=https://www.washingtonpost.com/wp-dyn/content/article/2006/08/16/AR2006081601729.html|title=Alfredo Stroessner; Paraguayan dictator|last=Bernstein|first=Adam|date=17 August 2006|newspaper=[[The Washington Post]]|access-date=2 May 2010|archive-url=https://web.archive.org/web/20110516121443/http://www.washingtonpost.com/wp-dyn/content/article/2006/08/16/AR2006081601729.html|archive-date=16 May 2011|location=Washington, DC|url-status=live}}&lt;/ref&gt;

ස්ට්‍රෝස්නර් සහ කොලරාඩෝ පක්ෂය 1954 සිට 1989 දක්වා රට පාලනය කළහ. ඒකාධිපතියා ආර්ථික ප්‍රසාරණයේ යුගයක් අධීක්ෂණය කළ නමුත් දුර්වල මානව හිමිකම් සහ පාරිසරික වාර්තාවක් ද තිබුණි (&quot;දේශපාලන ඉතිහාසය&quot; බලන්න). පැරගුවේ ඔපරේෂන් කොන්ඩෝර් හි ක්‍රියාකාරීව සහභාගී විය.&lt;ref&gt;{{cite web |last=Dinges |first=John |title=Operation Condor |url=http://www.latinamericanstudies.org/chile/operation-condor.htm |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20180722031734/http://www.latinamericanstudies.org/chile/operation-condor.htm |archive-date=22 July 2018 |access-date=6 July 2018 |website=latinamericanstudies.org |publisher=[[Columbia University]]}}&lt;/ref&gt; දේශපාලන විරුද්ධවාදීන්ට වධහිංසා පැමිණවීම සහ මරණය සාමාන්‍ය දෙයක් විය. ඔහුගේ බලයෙන් පහ කිරීමෙන් පසුව, කොලරාඩෝ 2008 දක්වා ජාතික දේශපාලනය ආධිපත්‍යය දැරීය.

1980 ගණන්වල කොලරාඩෝ පක්ෂයේ බෙදීම් සහ පැවති තත්වයන් - ස්ට්‍රෝස්නර්ගේ වයස, පාලන තන්ත්‍රයේ ස්වභාවය, ආර්ථික පසුබෑම සහ ජාත්‍යන්තර හුදකලාව - 1988 මහ මැතිවරණයට පෙර විපක්ෂයේ පාලන තන්ත්‍ර විරෝධී පෙළපාලි සහ ප්‍රකාශ සඳහා උත්ප්‍රේරක විය.

1980 ගණන්වල දෙවන භාගයේදී විපක්ෂයේ කේන්ද්‍රස්ථානය ලෙස PLRA නායක ඩොමින්ගෝ ලයිනෝ සේවය කළේය. 1982 දී ලයිනෝව පිටුවහල් කිරීමෙන් ඔහුව හුදකලා කිරීමට රජය දැරූ උත්සාහය අසාර්ථක විය. 1986 දී නැවත රටට ඇතුළු වීමට ඔහු දැරූ හයවන උත්සාහයේදී, ලයිනෝ එක්සත් ජනපදයේ රූපවාහිනී කණ්ඩායම් තුනක්, පැරගුවේ හි හිටපු එක්සත් ජනපද තානාපතිවරයෙකු සහ උරුගුවේ සහ ආර්ජන්ටිනාවේ කොන්ග්‍රස් සභිකයින් කණ්ඩායමක් සමඟ ආපසු පැමිණියේය. ජාත්‍යන්තර බලඇණිය තිබියදීත්, පොලිසිය ප්‍රචණ්ඩ ලෙස ලයිනෝගේ නැවත පැමිණීම තහනම් කළේය.&lt;ref&gt;{{cite web |title=Paraguay 1987, Chapter 4 |url=http://www.cidh.org/countryrep/Paraguay87eng/chap.4.htm |archive-url=https://web.archive.org/web/20210507100105/http://www.cidh.org/countryrep/Paraguay87eng/chap.4.htm |archive-date=7 May 2021 |website=[[Inter-American Commission on Human Rights]] (cidh.org)}}&lt;/ref&gt;

1987 අප්‍රේල් මාසයේදී ස්ට්‍රෝස්නර් පාලනය පසුබැස ගිය අතර, ලයිනෝට අසුන්සියොන් වෙත නැවත පැමිණීමට අවසර දුන්නේය. විරෝධතා සංවිධානය කිරීමට සහ විරුද්ධ පක්ෂය අතර ගැටුම් අඩු කිරීමට ලයිනෝ පෙරමුණ ගත්තේය. මැතිවරණ සම්බන්ධයෙන් පොදු උපාය මාර්ගයක් පිළිබඳව එකඟතාවයකට පැමිණීමට විපක්ෂයට නොහැකි වූ අතර, සමහර පක්ෂ ඡන්දය දීමෙන් වැළකී සිටීමට පක්ෂව සිටි අතර, තවත් සමහරු හිස් ඡන්දය ප්‍රකාශ කිරීම ඉල්ලා සිටියහ. පක්ෂ විශේෂයෙන් ග්‍රාමීය ප්‍රදේශවල 'අකුණු සැර' (mítines relámpagos) ගණනාවක් පැවැත්වීය. එවැනි පෙළපාලි එක්රැස් කර පොලිසිය පැමිණීමට පෙර ඉක්මනින් විසුරුවා හරින ලදී.

විපක්ෂ ක්‍රියාකාරකම්වල නැගිටීමට ප්‍රතිචාර වශයෙන්, ස්ට්‍රෝස්නර් &quot;මහ මැතිවරණය කඩාකප්පල් කිරීම සහ නීතියට අගෞරව කිරීම&quot; වෙනුවෙන් පෙනී සිටීම සම්බන්ධයෙන් ගිවිසුම හෙළා දුටුවේය. ඔහු ජාතික පොලිසිය සහ කොලරාඩෝ පක්ෂයේ සිවිල් සුපරීක්ෂකයින් යොදා ගනිමින් පෙළපාලි බිඳ දැමීය. විපක්ෂ නායකයින් ගණනාවක් සිරගත කරන ලදී හෝ වෙනත් ආකාරයකින් හිරිහැර කරන ලදී. PLRA හි තවත් ප්‍රධාන නායකයෙකු වූ {{ill|Hermes Rafael Saguier|es}} 1987 දී රාජද්‍රෝහී චෝදනා මත මාස හතරක් සිරගත කරන ලදී. 1988 පෙබරවාරි මස මුලදී, කොරොනල් ඔවියෙඩෝ හි පැවති ජාතික සම්බන්ධීකරණ කමිටු රැස්වීමකට සහභාගී වූ පුද්ගලයින් 200 දෙනෙකු පොලිසිය අත්අඩංගුවට ගත්තේය. පෙබරවාරි 14 වන දින මැතිවරණ දිනයේ උදාවීමට පෙර ලයිනෝ සහ තවත් විපක්ෂ පුද්ගලයින් කිහිප දෙනෙකු අත්අඩංගුවට ගෙන පැය දොළහක් පැවැත්විණි. රජය 89% ක ඡන්ද ප්‍රතිශතයකින් ස්ට්‍රෝස්නර් නැවත තේරී පත්වීම ප්‍රකාශ කළේය.&lt;ref&gt;{{cite news|url=https://www.nytimes.com/1988/02/15/world/paraguayan-wins-his-eighth-term.html?scp=3&amp;sq=Paraguay%20february%201988&amp;st=cse|title=Paraguayan wins his eighth term|date=15 February 1988|newspaper=[[The New York Times]]|archive-url=https://web.archive.org/web/20170816064442/http://www.nytimes.com/1988/02/15/world/paraguayan-wins-his-eighth-term.html?scp=3&amp;sq=Paraguay%20february%201988&amp;st=cse|archive-date=16 August 2017}}&lt;/ref&gt;

විපක්ෂය ප්‍රතිඵලවලට අර්ධ වශයෙන් ජනමාධ්‍ය මත අතථ්‍ය කොලරාඩෝ ඒකාධිකාරයට ආරෝපණය කළේය. පැරගුවේ සමාජය තුළ &quot;නොසන්සුන්තාවයක්&quot; පවතින බව මත විමසුමට ලක් වූවන්ගෙන් 53% ක් සඳහන් කළ බව ඔවුන් සඳහන් කළහ. දේශපාලන තත්ත්වයට වෙනස්කම් අවශ්‍ය බව 74% ක් විශ්වාස කළ අතර, සැලකිය යුතු හෝ සම්පූර්ණ වෙනසක් අවශ්‍ය 45% ක් ද ඇතුළුව. අවසාන වශයෙන්, පෙබරවාරි මැතිවරණයේදී ඡන්දය දීමෙන් වැළකී සිටීමට සැලසුම් කර ඇති බව 31% ක් ප්‍රකාශ කළහ.

=== ස්ට්‍රෝස්නර්ගේ බලයෙන් පහ කිරීම, 1989න් පසු ===
On 3 February 1989, Stroessner was overthrown in a military coup headed by General [[:en:Andrés_Rodríguez_(President)|Andrés Rodríguez]]. As president, Rodríguez instituted political, legal, and economic reforms and initiated a ''rapprochement'' with the international community. Reflecting the deep hunger of the rural poor for land, hundreds immediately occupied thousands of acres of unused territories belonging to Stroessner and his associates; by mid-1990, 19,000&amp;nbsp;families occupied {{convert|340000|acres|-3|abbr=on}}. At the time, 2.06&amp;nbsp;million people lived in rural areas, more than half of the 4.1&amp;nbsp;million total population, and most were landless.&lt;ref name=&quot;nagel&quot;&gt;{{cite journal|author=Nagel, Beverly Y.|year=1999|title='Unleashing the fury': The cultural discourse of rural violence and land rights in Paraguay|url=http://journals.cambridge.org/action/displayAbstract?fromPage=online&amp;aid=1921|journal=Comparative Studies in Society and History|publisher=Cambridge University Press|volume=41|issue=1|pages=148–181|doi=10.1017/S0010417599001905|doi-broken-date=1 November 2024|issn=0010-4175|url-access=subscription|archive-url=https://web.archive.org/web/20151016023308/http://journals.cambridge.org/action/displayAbstract?fromPage=online&amp;aid=1921|archive-date=16 October 2015|s2cid=146491025}}&lt;/ref&gt;

The June 1992 constitution established a democratic system of government and dramatically improved protection of fundamental human rights. In May 1993, Colorado Party candidate [[:en:Juan_Carlos_Wasmosy|Juan Carlos Wasmosy]] was elected as Paraguay's first civilian president in almost forty years, in what international observers deemed free and fair elections.

With support from the United States, the Organization of American States, and other countries in the region, the Paraguayan people rejected an April 1996 attempt by then Army Chief General [[:en:Lino_Oviedo|Lino Oviedo]] to oust President Wasmosy.

1989 පෙබරවාරි 3 වන දින, ජෙනරාල් ඇන්ඩ්‍රෙස් රොඩ්‍රිගස්ගේ නායකත්වයෙන් යුත් හමුදා කුමන්ත්‍රණයකින් ස්ට්‍රෝස්නර් බලයෙන් පහ කරන ලදී. ජනාධිපති ලෙස, රොඩ්‍රිගස් දේශපාලන, නීතිමය සහ ආර්ථික ප්‍රතිසංස්කරණ ආරම්භ කළ අතර ජාත්‍යන්තර ප්‍රජාව සමඟ සහයෝගීතාවයක් ආරම්භ කළේය. ඉඩම් සඳහා ග්‍රාමීය දුප්පතුන්ගේ ගැඹුරු කුසගින්න පිළිබිඹු කරමින්, ස්ට්‍රෝස්නර් සහ ඔහුගේ සහචරයින්ට අයත් භාවිතයට නොගත් භූමි ප්‍රදේශ සිය ගණනක් වහාම අත්පත් කර ගත්හ; 1990 මැද භාගය වන විට, පවුල් 19,000 ක් අක්කර 340,000 (හෙක්ටයාර 138,000) අත්පත් කර ගත්හ. ඒ වන විට, මිලියන 2.06 ක ජනතාවක් ග්‍රාමීය ප්‍රදේශවල ජීවත් වූ අතර, මුළු ජනගහනය මිලියන 4.1 න් අඩකට වඩා වැඩි වූ අතර, බොහෝ දෙනෙක් ඉඩම් නොමැති අය වූහ. [32]

1992 ජුනි ආණ්ඩුක්‍රම ව්‍යවස්ථාව මගින් ප්‍රජාතන්ත්‍රවාදී රාජ්‍ය ක්‍රමයක් ස්ථාපිත කරන ලද අතර මූලික මානව හිමිකම් ආරක්ෂා කිරීම නාටකාකාර ලෙස වැඩිදියුණු කරන ලදී. 1993 මැයි මාසයේදී, කොලරාඩෝ පක්ෂ අපේක්ෂක ජුවාන් කාලෝස් වස්මෝසි වසර හතළිහකට ආසන්න කාලයකදී පැරගුවේහි පළමු සිවිල් ජනාධිපතිවරයා ලෙස තේරී පත් වූ අතර, ජාත්‍යන්තර නිරීක්ෂකයින් නිදහස් හා සාධාරණ මැතිවරණ ලෙස සැලකූහ.

එක්සත් ජනපදය, ඇමරිකානු රාජ්‍ය සංවිධානය සහ කලාපයේ අනෙකුත් රටවල සහාය ඇතිව, පැරගුවේ ජනතාව 1996 අප්‍රේල් මාසයේදී එවකට හමුදා ප්‍රධානී ජෙනරාල් ලිනෝ ඔවියෙඩෝ විසින් ජනාධිපති වාස්මෝසි බලයෙන් පහ කිරීමට දැරූ උත්සාහය ප්‍රතික්ෂේප කළහ.

Oviedo was nominated as the Colorado candidate for president in the 1998 election. However, when the Supreme Court upheld in April his conviction on charges related to the 1996 coup attempt, he was not allowed to run and was detained in jail. His former running mate, [[:en:Raúl_Cubas|Raúl Cubas]], became the Colorado Party's candidate, and was elected in May in elections deemed by international observers to be free and fair. One of Cubas' first acts after taking office in August was to commute Oviedo's sentence and release him. In December 1998, Paraguay's Supreme Court declared these actions unconstitutional. In this tense atmosphere, the murder of Vice President and long-time Oviedo rival [[:en:Luis_María_Argaña|Luis María Argaña]] on 23 March 1999, led the Chamber of Deputies to impeach Cubas the next day.{{Citation needed|date=March 2010}} On 26 March, eight student anti-government demonstrators were murdered, widely believed to have been carried out by Oviedo supporters. This increased opposition to Cubas, who resigned on 28 March. Senate President [[:en:Luis_González_Macchi|Luis González Macchi]], a Cubas opponent, was peacefully sworn in as president the same day.

In 2003, [[:en:Nicanor_Duarte|Nicanor Duarte]] was elected as president.

1998 මැතිවරණයේදී ඔවියෙඩෝ ජනාධිපති අපේක්ෂකයා ලෙස නම් කරන ලදී. කෙසේ වෙතත්, 1996 කුමන්ත්‍රණ උත්සාහයට අදාළ චෝදනා සම්බන්ධයෙන් ඔහුගේ වරද පිළිගැනීම ශ්‍රේෂ්ඨාධිකරණය අප්‍රේල් මාසයේදී තහවුරු කළ විට, ඔහුට තරඟ කිරීමට අවසර නොලැබුණු අතර සිරගත කරන ලදී. ඔහුගේ හිටපු තරඟකරු රාවුල් කියුබාස්, කොලරාඩෝ පක්ෂයේ අපේක්ෂකයා බවට පත් වූ අතර, ජාත්‍යන්තර නිරීක්ෂකයින් විසින් නිදහස් හා සාධාරණ යැයි සැලකෙන මැතිවරණවලදී මැයි මාසයේදී තේරී පත් විය. අගෝස්තු මාසයේදී බලයට පත්වීමෙන් පසු කියුබාවේ පළමු ක්‍රියාවන්ගෙන් එකක් වූයේ ඔවියෙඩෝගේ දඬුවම ලිහිල් කර ඔහුව නිදහස් කිරීමයි. 1998 දෙසැම්බර් මාසයේදී පැරගුවේ ශ්‍රේෂ්ඨාධිකරණය මෙම ක්‍රියාමාර්ග ව්‍යවස්ථා විරෝධී බව ප්‍රකාශ කළේය. මෙම නොසන්සුන් වාතාවරණය තුළ, 1999 මාර්තු 23 වන දින උප ජනාධිපති සහ දිගුකාලීන ඔවියෙඩෝ ප්‍රතිවාදියා වූ ලුයිස් මාරියා අර්ගානා ඝාතනය කිරීම, පසුදා කියුබාවට දෝෂාභියෝගයක් ගෙන ඒමට නියෝජිත මන්ත්‍රී මණ්ඩලයට හේතු විය.[තහවුරු කර නොමැත] මාර්තු 26 වන දින, ඔවියෙඩෝ ආධාරකරුවන් විසින් සිදු කරන ලදැයි පුළුල් ලෙස විශ්වාස කෙරෙන ශිෂ්‍ය රාජ්‍ය විරෝධී විරෝධතාකරුවන් අට දෙනෙකු ඝාතනය කරන ලදී. මෙය මාර්තු 28 වන දින ඉල්ලා අස්වූ කියුබානුවන්ට එරෙහි විරෝධය වැඩි කළේය. කියුබාවේ විරුද්ධවාදියෙකු වූ සෙනෙට් සභික ලුයිස් ගොන්සාලෙස් මැචි එදිනම සාමකාමීව ජනාධිපති ධුරයට දිවුරුම් දුන්නේය.

2003 දී නිකනෝර් ඩුආර්ට් ජනාධිපති ලෙස තේරී පත් විය.

=== ප්‍රනාන්දු ලුගෝගේ මැතිවරණය ===
For the 2008 general elections, the Colorado Party was favored in polls. Their candidate was Minister of Education [[:en:Blanca_Ovelar|Blanca Ovelar]], the first woman to be nominated as a candidate for a major party in Paraguayan history. After sixty years of Colorado rule, voters chose [[:en:Fernando_Lugo|Fernando Lugo]], a former Roman Catholic Bishop and not a professional politician in civil government, and a member of the Authentic Radical Liberal Party, Paraguay's largest opposition party. Lugo was an adherent of [[:en:Liberation_theology|liberation theology]]. Lugo achieved a historic victory in Paraguay's presidential election, defeating the ruling party candidate, and ending 61 years of conservative rule. Lugo won with nearly 41% of the vote, compared to almost 31% for Blanca Ovelar of the Colorado party.&lt;ref&gt;{{Cite journal|author=Nickson, Andrew|year=2009|title=The general election in Paraguay, April 2008|journal=Journal of Electoral Studies|volume=28|issue=1|pages=145–9|doi=10.1016/j.electstud.2008.10.001}}&lt;/ref&gt; Outgoing President [[:en:Nicanor_Duarte|Nicanor Duarte Frutos]] hailed the moment as the first time in the history of the nation that a government had transferred power to opposition forces in a constitutional and peaceful fashion.{{citation needed|date=July 2021}}

Lugo was sworn in on 15 August 2008. The Lugo administration set its two major priorities as the reduction of corruption and economic inequality.&lt;ref name=&quot;state.gov&quot;&gt;{{cite web |date=15 March 2012 |title=Paraguay |url=https://2009-2017.state.gov/r/pa/ei/bgn/1841.htm#econ |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20170122194534/https://2009-2017.state.gov/r/pa/ei/bgn/1841.htm#econ |archive-date=22 January 2017 |access-date=5 October 2012 |website=State.gov}}&lt;/ref&gt;

2008 මහ මැතිවරණය සඳහා, ඡන්ද විමසීම් වලදී කොලරාඩෝ පක්ෂයට කැමැත්තක් දැක්වීය. ඔවුන්ගේ අපේක්ෂකයා වූයේ අධ්‍යාපන අමාත්‍ය බ්ලැන්කා ඔවෙලාර් ය, පැරගුවේ ඉතිහාසයේ ප්‍රධාන පක්ෂයක අපේක්ෂකයෙකු ලෙස නම් කරන ලද පළමු කාන්තාව ඇයයි. කොලරාඩෝ පාලනයේ වසර හැටකට පසු, ඡන්දදායකයින් තෝරා ගත්තේ හිටපු රෝමානු කතෝලික බිෂොප්වරයෙකු සහ සිවිල් රජයේ වෘත්තීය දේශපාලනඥයෙකු නොවන සහ පැරගුවේ විශාලතම විරුද්ධ පක්ෂය වන අව්‍යාජ රැඩිකල් ලිබරල් පක්ෂයේ සාමාජිකාවක් වන ප්‍රනාන්දු ලුගෝ ය. ලුගෝ විමුක්ති දේවධර්මයේ අනුගාමිකයෙකි. පැරගුවේ ජනාධිපතිවරණයේදී ලුගෝ ඓතිහාසික ජයග්‍රහණයක් ලබා ගත් අතර, පාලක පක්ෂ අපේක්ෂකයා පරාජය කරමින්, වසර 61 ක ගතානුගතික පාලනය අවසන් කළේය. කොලරාඩෝ පක්ෂයේ බ්ලැන්කා ඔවෙලර්ට ලැබුණු ඡන්ද ප්‍රතිශතය 31% ක් පමණ වූ අතර, ලුගෝ 41% කට ආසන්න ඡන්ද ප්‍රතිශතයකින් ජයග්‍රහණය කළේය.[33] බලයෙන් පහව යන ජනාධිපති නිකනෝර් ඩුආර්ට් ෆෲටෝස්, ජාතියේ ඉතිහාසයේ පළමු වරට රජයක් ව්‍යවස්ථානුකූල හා සාමකාමී ආකාරයකින් විපක්ෂ බලවේග වෙත බලය පැවරූ මොහොත ලෙස ප්‍රශංසා කළේය.[තහවුරු කර නැත]

2008 අගෝස්තු 15 වන දින ලුගෝ දිවුරුම් දුන්නේය. ලුගෝ පරිපාලනය එහි ප්‍රධාන ප්‍රමුඛතා දෙක ලෙස දූෂණය සහ ආර්ථික අසමානතාවය අඩු කිරීම නියම කළේය.[34][[File:Saludo_de_Piñera_a_Cartes_(cropped).jpg|link=https://en.wikipedia.org/wiki/File:Saludo_de_Pi%C3%B1era_a_Cartes_(cropped).jpg|thumb|2013 අගෝස්තු 15 වන දින හිටපු ජනාධිපති හොරාසියෝ කාටෙස්ගේ පදවි ප්‍රාප්තිය]]
Political instability following Lugo's election and disputes within his cabinet encouraged some renewal of popular support for the Colorado Party. Reports suggested that the businessman [[:en:Horacio_Cartes|Horacio Cartes]] became the new political figure amid disputes. Despite the US [[:en:Drug_Enforcement_Administration|Drug Enforcement Administration]]'s strong accusations against Cartes related to [[:en:Illegal_drug_trade|drug trafficking]], he continued to amass followers in the political arena.{{citation needed|date=July 2021}}

On 14 January 2011, the Colorado Party convention nominated Horacio Cartes as the presidential candidate for the party. However, the party's constitution did not allow it.{{clarify|date=April 2012}} On 21 June 2012, [[:en:Impeachment_of_Fernando_Lugo|impeachment proceedings against President Lugo]] began in the country's lower house, which was controlled by his opponents. Lugo was given less than twenty-four hours to prepare for the proceedings and only two hours in which to mount a defense.&lt;ref name=&quot;Guardian&quot;&gt;{{cite news|url=https://www.theguardian.com/commentisfree/2012/jun/22/washington-fernando-lugo-ouster-paraguay|title=What will Washington do about Fernando Lugo's ouster in Paraguay?|last=Weisbrot|first=Mark|date=22 June 2012|newspaper=[[The Guardian]]|access-date=23 June 2012|archive-url=https://web.archive.org/web/20140910143002/http://www.theguardian.com/commentisfree/2012/jun/22/washington-fernando-lugo-ouster-paraguay|archive-date=10 September 2014|url-status=live}}&lt;/ref&gt; Impeachment was quickly approved and the resulting trial in Paraguay's Senate, also controlled by the opposition, ended with the removal of Lugo from office and Vice President Federico Franco assuming the duties of president.&lt;ref name=&quot;CNN22&quot;&gt;{{cite news|url=http://www.cnn.com/2012/06/22/world/americas/paraguay-president/index.html|title=Paraguayan Senate removes president|last=Castillo|first=Mariano|date=22 June 2012|access-date=22 June 2012|archive-url=https://web.archive.org/web/20120623040625/http://www.cnn.com/2012/06/22/world/americas/paraguay-president/index.html|archive-date=23 June 2012|publisher=CNN|url-status=live}}&lt;/ref&gt; Lugo's rivals blamed him for the deaths of 17&amp;nbsp;people – eight police officers and nine farmers – in armed clashes after police were ambushed by armed peasants when enforcing an eviction order against rural trespassers.&lt;ref&gt;{{cite news|url=https://www.reuters.com/article/us-paraguay-lugo-idUSBRE85K13N20120621|title=Paraguay's president vows to face impeachment effort|last=Desantis|first=Daniela|date=21 June 2012|work=[[Reuters]]|access-date=21 June 2012|archive-url=https://web.archive.org/web/20130208094438/http://www.reuters.com/article/2012/06/21/us-paraguay-lugo-idUSBRE85K13N20120621|archive-date=8 February 2013|edition=US|url-status=live}}&lt;/ref&gt;

ලූගෝගේ තේරී පත්වීමෙන් පසු දේශපාලන අස්ථාවරත්වය සහ ඔහුගේ කැබිනට් මණ්ඩලය තුළ ඇති වූ ආරවුල් කොලරාඩෝ පක්ෂයට මහජන සහයෝගය යම් තරමකට අලුත් කිරීමට දිරිමත් විය. ආරවුල් මධ්‍යයේ ව්‍යාපාරික Horacio Cartes නව දේශපාලන චරිතය බවට පත් වූ බව වාර්තා යෝජනා කළේය. මත්ද්‍රව්‍ය ජාවාරම සම්බන්ධයෙන් කාටෙස්ට එරෙහිව එක්සත් ජනපද මත්ද්‍රව්‍ය බලාත්මක කිරීමේ පරිපාලනය විසින් දැඩි චෝදනා එල්ල කළද, ඔහු දේශපාලන ක්ෂේත්‍රයේ අනුගාමිකයින් එක්රැස් කිරීම දිගටම කරගෙන ගියේය.[තහවුරු කර නැත]

2011 ජනවාරි 14 වන දින, කොලරාඩෝ පක්ෂ සම්මේලනය පක්ෂයේ ජනාධිපති අපේක්ෂකයා ලෙස හොරාසියෝ කාටෙස් නම් කළේය. කෙසේ වෙතත්, පක්ෂයේ ව්‍යවස්ථාව එයට ඉඩ දුන්නේ නැත.[පැහැදීම ඉල්ලීම] 2012 ජුනි 21 වන දින, ජනාධිපති ලුගෝට එරෙහිව දෝෂාභියෝග ක්‍රියාමාර්ග ඔහුගේ විරුද්ධවාදීන් විසින් පාලනය කරන ලද රටේ පහළ මන්ත්‍රී මණ්ඩලයේදී ආරම්භ විය. කටයුතු සඳහා සූදානම් වීමට ලුගෝට පැය විසිහතරකටත් අඩු කාලයක් සහ ආරක්ෂාවක් සැපයීමට පැය දෙකක් පමණක් ලබා දෙන ලදී.[35] දෝෂාභියෝගය ඉක්මනින් අනුමත කරන ලද අතර, විපක්ෂය විසින් පාලනය කරන ලද පැරගුවේ සෙනෙට් සභාවේ පැවති නඩු විභාගය අවසන් වූයේ ලුගෝ ධුරයෙන් ඉවත් කිරීම සහ උප ජනාධිපති ෆෙඩරිකෝ ෆ්‍රැන්කෝ ජනාධිපති ධුරයට පත්වීමත් සමඟය. [36] ග්‍රාමීය අනවසරයෙන් ඇතුළුවන්නන්ට එරෙහිව නෙරපා හැරීමේ නියෝගයක් ක්‍රියාත්මක කිරීමේදී සන්නද්ධ ගොවීන් විසින් පොලිසියට පහර දීමෙන් පසු සන්නද්ධ ගැටුම්වලදී පොලිස් නිලධාරීන් අට දෙනෙකු සහ ගොවීන් නව දෙනෙකු - පුද්ගලයින් 17 දෙනෙකුගේ මරණ සම්බන්ධයෙන් ලුගෝගේ ප්‍රතිවාදීන් ඔහුට දොස් පැවරූහ. [37]

On 14 May 2011, Paraguay celebrated its [[:en:Paraguay_Bicentennial|bicentenary]] on the 200th anniversary of independence from the Spanish Empire as a sovereign state.

Lugo's supporters gathered outside Congress to protest the decision as a &quot;politically motivated coup d'état&quot;.&lt;ref name=&quot;CNN22&quot; /&gt; Lugo's removal from office on 22&amp;nbsp;June 2012 is considered by [[:en:UNASUR|UNASUR]] and other neighboring countries, especially those currently governed by leftist leaders, as a coup d'état.&lt;ref&gt;{{cite web |date=22 June 2012 |title=COMUNICADO UNASUR Asunción, 22 de Junio de 2012 |url=http://www.unasursg.org/index.php?option=com_content&amp;view=article&amp;id=698%3Acomunicado-asuncion-22-de-junio-de-2012&amp;catid=68%3Acomunicados&amp;Itemid=346 |url-status=dead |archive-url=https://web.archive.org/web/20120627050748/http://www.unasursg.org/index.php?option=com_content&amp;view=article&amp;id=698:comunicado-asuncion-22-de-junio-de-2012&amp;catid=68:comunicados&amp;Itemid=346 |archive-date=27 June 2012 |access-date=23 June 2012 |publisher=UNASUR |language=es}}&lt;/ref&gt; However, the Organization of American States, which sent a mission to Paraguay to gather information, concluded that the impeachment process was not a coup d'état, as it had been carried out in accordance with the [[:en:Constitution_of_Paraguay|Constitution of Paraguay]].&lt;ref&gt;Halvorssen, Thor, ''[https://www.forbes.com/sites/thorhalvorssen/2012/07/03/paraguay-is-not-honduras/#57bce3c72308 Paraguay is not Honduras: President Lugo's Impeachment was not a Coup] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20180730203938/https://www.forbes.com/sites/thorhalvorssen/2012/07/03/paraguay-is-not-honduras/#57bce3c72308|date=30 July 2018}}'', Forbes.com, 3 July 2012, retrieved 30 July 2018&lt;/ref&gt;

2011 මැයි 14 වන දින, පැරගුවේ, ස්පාඤ්ඤ අධිරාජ්‍යයෙන් ස්වාධීනත්වය ලබා ගැනීමේ 200 වන සංවත්සරයේදී එහි ද්විශත සංවත්සරය සැමරීය.

&quot;දේශපාලනමය වශයෙන් අභිප්‍රේරිත කුමන්ත්‍රණයක්&quot; ලෙස තීරණයට විරෝධය දැක්වීම සඳහා ලුගෝගේ ආධාරකරුවන් කොංග්‍රසය පිටත රැස් වූහ.[36] 2012 ජුනි 22 වන දින ලුගෝ ධුරයෙන් ඉවත් කිරීම UNASUR සහ අනෙකුත් අසල්වැසි රටවල්, විශේෂයෙන් වාමාංශික නායකයින් විසින් දැනට පාලනය කරනු ලබන රටවල් විසින් කුමන්ත්‍රණයක් ලෙස සලකනු ලැබේ.[38] කෙසේ වෙතත්, තොරතුරු රැස් කිරීම සඳහා පැරගුවේ වෙත මෙහෙයුමක් යැවූ ඇමරිකානු රාජ්‍ය සංවිධානය, දෝෂාභියෝග ක්‍රියාවලිය කුමන්ත්‍රණයක් නොවන බව නිගමනය කළේය, මන්ද එය පැරගුවේ ආණ්ඩුක්‍රම ව්‍යවස්ථාවට අනුකූලව සිදු කර ඇත.[39]

වර්තමාන දිනය

=== වර්තමාන දිනය ===
From August 2013 to 15 August 2018, the [[:en:President_of_Paraguay|President of Paraguay]] was [[:en:Horacio_Cartes|Horacio Cartes]].&lt;ref&gt;{{cite news|url=https://www.nytimes.com/2013/04/22/world/americas/horacio-cartes-wins-paraguays-presidential-election.html|title=Conservative Tobacco Magnate Wins Presidential Race in Paraguay|last=Romero|first=Simon|date=22 April 2013|work=The New York Times|access-date=7 April 2021|archive-url=https://web.archive.org/web/20171102234322/http://www.nytimes.com/2013/04/22/world/americas/horacio-cartes-wins-paraguays-presidential-election.html|archive-date=2 November 2017|url-status=live}}&lt;/ref&gt; Since 15 August 2018, the [[:en:President_of_Paraguay|President of Paraguay]] has been [[:en:Mario_Abdo_Benítez|Mario Abdo Benítez]]. They are both from the conservative [[:en:Colorado_Party_(Paraguay)|Colorado Party]].&lt;ref&gt;{{cite news|url=https://www.bbc.com/news/world-latin-america-45200965|title=New Paraguayan President Abdo Benítez sworn in|date=15 August 2018|work=BBC News|access-date=1 April 2021|archive-url=https://web.archive.org/web/20210415203558/https://www.bbc.com/news/world-latin-america-45200965|archive-date=15 April 2021|url-status=live}}&lt;/ref&gt; President Mario Abdo enjoyed a close relationship with the Brazilian far-right president (in power 2019–2022), [[:en:Jair_Bolsonaro|Jair Bolsonaro]].&lt;ref&gt;{{cite news|url=https://www.reuters.com/article/us-paraguay-president-idUSKCN1V421O|title=Paraguayan president's popularity plummets amid Brazil-linked political crisis|last=Cristaldo|first=Mariel|date=14 August 2019|work=reuters.com|access-date=1 June 2021|archive-url=https://web.archive.org/web/20210602215301/https://www.reuters.com/article/us-paraguay-president-idUSKCN1V421O|archive-date=2 June 2021|url-status=live}}&lt;/ref&gt; In February 2019, President Mario Abdo Benitez was at Bolsonaro's side when Bolsonaro praised Paraguayan military dictator Alfredo Stroessner, calling him &quot;a man of vision&quot;.&lt;ref&gt;{{cite news|url=https://abcnews.go.com/International/wireStory/brazils-bolsonaro-praises-late-paraguay-dictator-stroessner-61386307|title=Brazil's Bolsonaro praises late Paraguay dictator Stroessner|access-date=1 June 2021|archive-url=https://web.archive.org/web/20210602214208/https://abcnews.go.com/International/wireStory/brazils-bolsonaro-praises-late-paraguay-dictator-stroessner-61386307|archive-date=2 June 2021|website=[[ABC News (United States)|ABC News]]|url-status=live}}&lt;/ref&gt; In 2021, Paraguay became the first country in South America to produce electric energy in its [[:en:100%_renewable_energy|100% renewable energy]] supply. In May 2023, [[:en:Santiago_Peña|Santiago Peña]] of the long-ruling Colorado Party, won the presidential [[:en:2023_Paraguayan_general_election|election]] to succeed Mario Abdo as the next [[:en:President_of_Paraguay|President of Paraguay]].&lt;ref&gt;{{cite news|url=https://www.aljazeera.com/news/2023/5/3/amid-protests-authorities-uphold-legitimacy-of-paraguay-election|title=Amid protests, authorities uphold legitimacy of Paraguay election|access-date=26 May 2023|archive-url=https://web.archive.org/web/20230603212859/https://www.aljazeera.com/news/2023/5/3/amid-protests-authorities-uphold-legitimacy-of-paraguay-election|archive-date=3 June 2023|language=en|website=[[Al Jazeera Media Network|al Jazeera]] (aljazeera.com)|url-status=live}}&lt;/ref&gt; On 15 August 2023, Santiago Peña was sworn in as Paraguay's new president.&lt;ref&gt;{{cite news|url=https://www.reuters.com/world/americas/new-paraguayan-president-santiago-pena-sworn-2023-08-15/|title=Paraguay's President Pena sworn in, Taiwan VP in attendance|last1=Desantis|first1=Daniela|date=16 August 2023|work=Reuters|access-date=18 August 2023|archive-url=https://web.archive.org/web/20230818142608/https://www.reuters.com/world/americas/new-paraguayan-president-santiago-pena-sworn-2023-08-15/|archive-date=18 August 2023|last2=Elliott|first2=Lucinda|language=en|last3=Elliott|first3=Lucinda|url-status=live}}&lt;/ref&gt;

2013 අගෝස්තු සිට 2018 අගෝස්තු 15 දක්වා පැරගුවේ ජනාධිපතිවරයා වූයේ හොරාසියෝ කාටෙස් ය.[40] 2018 අගෝස්තු 15 සිට පැරගුවේ ජනාධිපතිවරයා වූයේ මාරියෝ අබ්ඩෝ බෙනිටෙස් ය. ඔවුන් දෙදෙනාම කොන්සර්වේටිව් කොලරාඩෝ පක්ෂයේ අය වෙති.[41] ජනාධිපති මාරියෝ අබ්ඩෝ බ්‍රසීලියානු අන්ත දක්ෂිණාංශික ජනාධිපති (2019–2022 බලයේ සිටි) ජෙයාර් බොල්සොනාරෝ සමඟ සමීප සබඳතාවක් භුක්ති වින්දා.[42] 2019 පෙබරවාරි මාසයේදී, බොල්සොනාරෝ පැරගුවේ හමුදා ඒකාධිපති ඇල්ෆ්‍රෙඩෝ ස්ට්‍රෝස්නර්ට ප්‍රශංසා කරමින් ඔහුව &quot;දැක්මක් ඇති මිනිසෙකු&quot; ලෙස හැඳින්වූ විට, ජනාධිපති මාරියෝ අබ්ඩෝ බෙනිටෙස් බොල්සොනාරෝගේ පැත්තේ සිටියේය.[43] 2021 දී, පැරගුවේ දකුණු ඇමරිකාවේ 100% පුනර්ජනනීය බලශක්ති සැපයුමෙන් විදුලි ශක්තිය නිපදවූ පළමු රට බවට පත්විය. 2023 මැයි මාසයේදී, දිගු කලක් පාලනය කළ කොලරාඩෝ පක්ෂයේ සන්තියාගෝ පෙනා, පැරගුවේ ඊළඟ ජනාධිපතිවරයා ලෙස මාරියෝ අබ්ඩෝගෙන් පසු ජනාධිපතිවරණය ජයග්‍රහණය කළේය.[44] 2023 අගෝස්තු 15 වන දින, සන්තියාගෝ පෙනා පැරගුවේ නව ජනාධිපතිවරයා ලෙස දිවුරුම් දුන්නේය.[45]

== යොමු කිරීම් ==
&lt;references /&gt;</text>
      <sha1>j2pkh326t29qn9ezy9gv6bhndhp0hl7</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>752944</id>
      <parentid>752943</parentid>
      <timestamp>2025-07-03T06:31:21Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>BuddhikaW88</username>
        <id>37808</id>
      </contributor>
      <comment>/* වර්තමාන දිනය */</comment>
      <origin>752944</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="77565" sha1="hk4awizt8c996w5djlada3lndonr5yw" xml:space="preserve">
=== පූර්ව යටත් විජිත යුගය ===
ස්පාඤ්ඤ ජාතිකයන් පැමිණීමට පෙර අවම වශයෙන් සහස්‍රයක්වත් නැගෙනහිර පැරගුවේ ආදිවාසී ගුවාරානි ජනයා ජීවත් වූහ.&lt;ref&gt;{{cite web |title=Guarani Society |url=https://web.archive.org/web/20060925035916/http://lucy.ukc.ac.uk/EthnoAtlas/Hmar/Cult_dir/Culture.7843 |access-date=2025-05-17 |website=web.archive.org}}&lt;/ref&gt; බටහිර පැරගුවේ, ග්‍රාන් චාකෝ, නාමිකයන් විසින් ජනාවාස කරන ලද අතර, ඔවුන්ගෙන් වඩාත් කැපී පෙනුනේ ගුවායිකුරු ජනයා ය. පැරගුවේ ගඟ දළ වශයෙන් නැගෙනහිරින් කෘෂිකාර්මික ගුවාරානි ජනතාව සහ ග්‍රාන් චාකෝ හි බටහිරින් සංචාරක සහ අර්ධ සංචාරක ජනතාව අතර බෙදුම් රේඛාව විය. ගුවාර්කුරු නාමිකයන් ඔවුන්ගේ රණශූර සම්ප්‍රදායන් සඳහා ප්‍රසිද්ධ වූ අතර 19 වන සියවසේ අග භාගය වන තෙක් සම්පූර්ණයෙන්ම සන්සුන් නොවීය.&lt;ref&gt;The Editors of Encyclopaedia Britannica. &quot;Mbayá&quot;. ''Encyclopedia Britannica'', 15 February 2007, https://www.britannica.com/topic/Mbaya. Accessed 17 May 2025&lt;/ref&gt; මෙම ආදිවාසී ගෝත්‍ර ඔවුන්ගේ ප්‍රධාන බෙදීම්වල පදනම් වූ වෙනස් භාෂා පවුල් පහකට අයත් විය.&lt;ref name=&quot;:1&quot;&gt;{{Cite web |last=Barba |first=Paula López |date=2023-08-25 |title=El guaraní paraguayo, la lengua de la resistencia |url=https://elpais.com/america-futura/2023-08-25/el-guarani-paraguayo-la-lengua-de-la-resistencia.html |access-date=2025-05-17 |website=El País América |language=es}}&lt;/ref&gt;&lt;ref name=&quot;:2&quot;&gt;Miller, Mark D.H., Webb, Kempton E., Martin, Gene E.. &quot;Gran Chaco&quot;. Encyclopedia Britannica, 12 May. 2025, https://www.britannica.com/place/Gran-Chaco. Accessed 17 May 2025&lt;/ref&gt; විවිධ භාෂා කතා කරන කණ්ඩායම් සාමාන්‍යයෙන් සම්පත් සහ භූමි සම්බන්ධයෙන් තරඟකාරී විය. මෙම පවුල්වල ශාඛා වල භාෂා කතා කිරීමෙන් ඔවුන් තවදුරටත් ගෝත්‍රවලට බෙදා ඇත. අද වන විට වෙනම ජනවාර්ගික භාෂාමය කණ්ඩායම් 17 ක් පවතී.&lt;ref name=&quot;:1&quot; /&gt;&lt;ref name=&quot;:2&quot; /&gt;

=== යටත් විජිත යුගය ===
මෙම ප්‍රදේශයේ පළමු යුරෝපීයයන් 1516 දී ස්පාඤ්ඤ ගවේෂකයන් විය.&lt;ref name=&quot;eec&quot;&gt;{{cite report|author=Sacks, Richard S.|section=Early explorers and conquistadors|editor1-last=Hanratty|editor1-first=Dannin M.|editor2-last=Meditz|editor2-first=Sandra W.|year=1988|title=Paraguay: A country study|location=Washington, DC|publisher=U.S. [[Library of Congress]] / [[Government Printing Office|GPO]]|url=http://countrystudies.us/paraguay/2.htm|url-status=live|access-date=19 September 2009|archive-url=https://web.archive.org/web/20110919163833/http://countrystudies.us/paraguay/2.htm|archive-date=19 September 2011}}&lt;/ref&gt; ස්පාඤ්ඤ ගවේෂක ජුවාන් ද සලාසාර් ද එස්පිනෝසා 1537 අගෝස්තු 15 වන දින අසුන්සියොන් ජනාවාසය ආරම්භ කළේය. අවසානයේ නගරය පැරගුවේ ස්පාඤ්ඤ යටත් විජිත පළාතක මධ්‍යස්ථානය බවට පත්විය.

දකුණු ඇමරිකාවේ මෙම කොටසේ ජේසු නිකායික මෙහෙයුම් සහ ජනාවාස මගින් ස්වාධීන ක්‍රිස්තියානි ඉන්දියානු ජාතියක්&lt;ref name=&quot;cite wdl|#2581&quot;&gt;{{cite web |year=1732 |title=Paraguariae Provinciae Soc. Jesu cum Adiacentibg. Novissima Descriptio |trans-title=A Current Description of the Province of the Society of Jesus in Paraguay with Neighboring Areas |url=http://www.wdl.org/en/item/2581/ |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20210428011358/http://www.wdl.org/en/item/2581/ |archive-date=28 April 2021 |access-date=8 September 2015 |language=la |via=[[World Digital Library]]}}&lt;/ref&gt; නිර්මාණය කිරීමේ උත්සාහයක් දහඅටවන සියවසේදී සිදු කරන ලදී. ස්පාඤ්ඤ මෙහෙයුම් වලදී ගුවාරානි ජනගහනය එක්රැස් කිරීමට සහ ස්පාඤ්ඤ පදිංචිකරුවන් සහ පෘතුගීසි වහල් කොල්ලකරුවන් වන බැන්ඩෙයිරන්ට්ස් විසින් ක්‍රිස්තියානි ආගමට හැරවීමට උත්සාහ කිරීමට අමතරව, ගුවාරානි ජනගහනය අථත්‍ය වහල්භාවයෙන් ආරක්ෂා කිරීමට ඔවුන් ජේසු නිකායික අඩු කිරීම් වර්ධනය කළහ. පැරගුවේහි කතෝලික ධර්මය ආදිවාසී ජනයාගේ බලපෑමට ලක් විය: සමමුහුර්ත ආගම ස්වදේශීය අංග අවශෝෂණය කර ඇත. 1767 දී ස්පාඤ්ඤ කිරීටය විසින් ජේසු නිකායිකයින් පලවා හරින තෙක්, නැගෙනහිර පැරගුවේ වසර 150 ක් පමණ රෙඩියුසියෝන්වරු සමෘද්ධිමත් වූහ.&lt;ref&gt;{{Cite book |last=Ganson |first=Barbara Anne |url=https://www.google.com/books/edition/The_Guaran%C3%AD_under_Spanish_Rule_in_the_R/CG7fscxlgpUC?hl=en&amp;gbpv=1&amp;dq=isbn:9780804754958&amp;printsec=frontcover |title=The Guaraní under Spanish Rule in the Río de la Plata |date=2003 |publisher=Stanford University Press |isbn=978-0-8047-5495-8 |language=en}}&lt;/ref&gt; 18 වන සියවසේ ලා සැන්ටිසිමා ට්‍රිනිඩෑඩ් ද පරානා සහ ජෙසුස් ද තවරන්ගු යන ජේසු නිකායික දූත මණ්ඩල දෙකක නටබුන් යුනෙස්කෝව විසින් ලෝක උරුම ස්ථාන ලෙස නම් කර ඇත.

බටහිර පැරගුවේහි, ස්පාඤ්ඤ ජනාවාසකරණය සහ ක්‍රිස්තියානි ධර්මය 16 වන සියවසේ සිට සංචාරක ගුයිකුරු සහ අනෙකුත් නාමිකයන් විසින් දැඩි ලෙස ප්‍රතිරෝධය දක්වන ලදී. මෙම ජනයාගෙන් බොහෝ දෙනෙක් 18 වන සහ 19 වන සියවස් වලදී මෙස්ටිසෝ ජනගහනයට අවශෝෂණය කර ගත්හ.

=== ෆ්‍රැන්සියාවේ නිදහස සහ පාලනය ===
[[File:José_Gaspar_Rodríguez_de_Francia.jpg|link=https://en.wikipedia.org/wiki/File:Jos%C3%A9_Gaspar_Rodr%C3%ADguez_de_Francia.jpg|වම|thumb|පැරගුවේ රාජ්‍යයේ පළමු ඒකාධිපතියා වූ හොසේ ගැස්පර් රොඩ්‍රිගුස් ද ෆ්‍රැන්සියා]]
පැරගුවේ 1811 මැයි 14 වන දින ප්‍රාදේශීය ස්පාඤ්ඤ පරිපාලනය පෙරලා දැමීය. පැරගුවේහි පළමු ආඥාදායකයා වූයේ 1814 සිට 1840 දී ඔහුගේ මරණය දක්වා ඉතා සුළු බාහිර සම්බන්ධතා හෝ බලපෑමකින් පැරගුවේ පාලනය කළ ජෝස් ගැස්පර් රොඩ්‍රිගුස් ද ෆ්‍රැන්සියා ය.&lt;ref&gt;{{Cite web |title=Britain and the Paraguayan dictatorship, c. 1820-1840* |url=https://ora.ox.ac.uk/objects/uuid:3b1cd500-6c0f-4b17-8569-5fcd753d00da/files/rx633f1701}}&lt;/ref&gt; ඔහු අදහස් කළේ ජිනීවන් න්‍යායාචාර්ය ජීන්-ජැක් රූසෝගේ සමාජ ගිවිසුම මත පදනම් වූ මනෝරාජික සමාජයක් නිර්මාණය කිරීමටයි.&lt;ref&gt;{{cite web |title=War of the Triple Alliance |url=http://warofthepacific.com/warofthetriplealliance.htm |archive-url=https://web.archive.org/web/20140807073919/http://warofthepacific.com/warofthetriplealliance.htm |archive-date=7 August 2014 |access-date=14 November 2010 |website=War of the Pacific (warofthepacific.com)}}&lt;/ref&gt; රොඩ්රිගස් ඩි ෆ්‍රැන්සියා එල් සුප්‍රීමො යන ​​අන්වර්ථ නාමයෙන් හඳුන්වන ලදී.

කතෝලික පල්ලියේ බලතල බෙහෙවින් අඩු කරන නව නීති රොඩ්‍රිගස් ද ෆ්‍රැන්සියා විසින් ස්ථාපිත කරන ලද අතර (කතෝලික ධර්මය එවකට ස්ථාපිත රාජ්‍ය ආගමක් විය) සහ කැබිනට් මණ්ඩලය, යටත් විජිත පුරවැසියන් එකිනෙකා සමඟ විවාහ වීම තහනම් කළ අතර, යටත් විජිත යුගයේ ප්‍රභූන්ගේ බලය බිඳ දැමීමට සහ මිශ්‍ර-ජාතියක් හෝ මෙස්ටිසෝ සමාජයක් නිර්මාණය කිරීමට ඔවුන්ට කළු ජාතිකයන්, මුලටෝවරුන් හෝ ස්වදේශිකයන් පමණක් විවාහ කර ගැනීමට අවසර දුන්නේය.&lt;ref&gt;{{cite news|url=https://www.nytimes.com/2012/03/12/world/americas/in-paraguay-indigenous-language-with-unique-staying-power.html|title=In Paraguay, indigenous language with unique staying power|last1=Romero|first1=Simon|date=12 March 2012|newspaper=[[The New York Times]]|access-date=5 October 2015|archive-url=https://web.archive.org/web/20150930235457/http://www.nytimes.com/2012/03/12/world/americas/in-paraguay-indigenous-language-with-unique-staying-power.html|archive-date=30 September 2015|url-status=live}}&lt;/ref&gt; ඔහු පැරගුවේ සහ දකුණු ඇමරිකාවේ සෙසු ප්‍රදේශ අතර සබඳතා කපා හැරියේය. ෆ්‍රැන්සියාගේ නිදහස සීමා කිරීම නිසා, ෆුල්ජෙන්සියෝ යෙග්‍රොස් සහ තවත් නිදහස් යුගයේ නායකයින් කිහිප දෙනෙකු 1820 දී ෆ්‍රැන්සියාට එරෙහිව කුමන්ත්‍රණයක් සැලසුම් කළ අතර, කුමන්ත්‍රණය සොයාගත් ෆුල්ජෙන්සියෝ යෙග්‍රොස් එහි නායකයින් මරණ දඬුවම නියම කළේය හෝ ජීවිතාන්තය දක්වා සිරගත කළේය.&lt;ref&gt;{{cite encyclopedia |title=Colonial period |encyclopedia=[[Encyclopedia Britannica]] |url=https://www.britannica.com/place/Paraguay |access-date=5 January 2021 |archive-url=https://web.archive.org/web/20201225183757/https://www.britannica.com/place/Paraguay |archive-date=25 December 2020 |department=Paraguay |url-status=live}}&lt;/ref&gt;

=== ලෝපෙස් පවුලේ පාලනය ===
[[File:1864_Mitchell_Map_of_Brazil,_Bolivia_and_Chili_-_Geographicus_-_SouthAmericaSouth-mitchell-1864.jpg|link=https://en.wikipedia.org/wiki/File:1864_Mitchell_Map_of_Brazil,_Bolivia_and_Chili_-_Geographicus_-_SouthAmericaSouth-mitchell-1864.jpg|thumb|කලාපයේ දේශපාලන සිතියම, 1864]]
1840 දී ෆ්‍රැන්සියාගේ මරණයෙන් පසු, 1841 දී කාලෝස් ඇන්ටෝනියෝ ලෝපෙස් (රොඩ්‍රිගුස් ද ෆ්‍රැන්සියාගේ බෑණනුවන් යැයි කියනු ලැබේ) බලයට පත් වන තෙක්, පැරගුවේ නව ජුන්ටා මිලිටරියක් යටතේ විවිධ හමුදා නිලධාරීන් විසින් පාලනය කරන ලදී. ලෝපෙස් පැරගුවේ නවීකරණය කර එය විදේශ වාණිජ කටයුතු සඳහා විවෘත කළේය. ඔහු ආර්ජන්ටිනාව සමඟ ආක්‍රමණශීලී නොවන ගිවිසුමක් අත්සන් කළ අතර 1842 දී පැරගුවේ නිදහස නිල වශයෙන් ප්‍රකාශ කළේය. 1862 දී ලෝපෙස්ගේ මරණයෙන් පසු බලය ඔහුගේ වැඩිමහල් පුත් ෆ්‍රැන්සිස්කෝ සොලනෝ ලෝපෙස් වෙත මාරු විය.

ලෝපෙස් පවුලේ පාලන තන්ත්‍රය නිෂ්පාදන හා බෙදා හැරීමේ පැතිරුණු සහ දෘඩ මධ්‍යවාදය මගින් සංලක්ෂිත විය. රාජ්‍ය හා පෞද්ගලික ක්ෂේත්‍ර අතර කිසිදු වෙනසක් නොතිබූ අතර, ලෝපෙස් පවුල රට පාලනය කළේ එය විශාල වතුයායක් ලෙස සලකමිනි.&lt;ref&gt;{{cite report|title=Carlos Antonio López|date=December 1988|series=Library of Congress Country Studies|publisher=U.S. [[Library of Congress]]|url=http://lcweb2.loc.gov/cgi-bin/query/r?frd/cstdy:@field(DOCID+py0019)|access-date=30 December 2005|archive-url=https://web.archive.org/web/20170816005342/http://lcweb2.loc.gov/cgi-bin/query/r?frd%2Fcstdy%3A%40field%28DOCID+py0019%29|archive-date=16 August 2017}}&lt;/ref&gt;

රජය සියලු අපනයන සඳහා පාලනය ක්‍රියාත්මක කළේය. යර්බා මේට් සහ වටිනා දැව නිෂ්පාදන අපනයනය පැරගුවේ සහ බාහිර ලෝකය අතර වෙළඳ සමතුලිතතාවය පවත්වා ගෙන ගියේය.&lt;ref&gt;{{worldhistory|section=1665|quote=Page 630}}&lt;/ref&gt; පැරගුවේ රජය අතිශයින්ම ආරක්ෂණවාදී වූ අතර, කිසි විටෙකත් විදේශයන්ගෙන් ණය ලබා නොගත් අතර ආනයනික විදේශීය නිෂ්පාදන සඳහා ඉහළ තීරුබදු අය කළේය. මෙම ආරක්ෂණවාදය සමාජය ස්වයංපෝෂිත කළ අතර, එය ආර්ජන්ටිනාව සහ බ්‍රසීලය අත්විඳින ලද ණය ද වළක්වා ගත්තේය. වහල්භාවය විශාල සංඛ්‍යාවක් නොතිබුණද, 1844 වන තෙක්, නව ආණ්ඩුක්‍රම ව්‍යවස්ථාවෙන් එය නීත්‍යානුකූලව අහෝසි කරන තෙක් පැරගුවේහි පැවතුනි.&lt;ref name=&quot;rbcg1933&quot;&gt;{{cite book |last1=Cunninghame Graham |first1=Robert Bontine |author1-link=Robert Bontine Cunninghame Graham |title=Portrait of a Dictator: Francisco Solano López |publisher=William Heinemann Ltd. |year=1933 |location=London}}&lt;/ref&gt;{{rp|39–40}}

කාලෝස් ඇන්ටෝනියෝ ලෝපෙස්ගේ පුත් ෆ්‍රැන්සිස්කෝ සොලානෝ ලෝපෙස් 1862 දී ජනාධිපති-ඒකාධිපතියා ලෙස තම පියා වෙනුවට පත් වූ අතර සාමාන්‍යයෙන් ඔහුගේ පියාගේ දේශපාලන ප්‍රතිපත්ති දිගටම කරගෙන ගියේය. දෙදෙනාම පැරගුවේ &quot;ප්‍රජාතන්ත්‍රවාදී සහ ජනරජ&quot; ලෙස ජාත්‍යන්තර ප්‍රතිරූපයක් ලබා දීමට කැමති වූ නමුත් ඇත්ත වශයෙන්ම, පාලක පවුලට පල්ලිය සහ විද්‍යාල ඇතුළුව රටේ සියලුම මහජන ජීවිතය සම්පූර්ණයෙන්ම පාහේ පාලනය කිරීමට හැකි විය.&lt;ref name=&quot;rbcg1933&quot; /&gt;{{rp|41–42}}

මිලිටරිමය වශයෙන්, කාලෝස් ඇන්ටෝනියෝ ලෝපෙස් කර්මාන්තය සහ පැරගුවේ හමුදාව නවීකරණය කර පුළුල් කළ අතර හුමයිටා බලකොටුව සංවර්ධනය කිරීමෙන් පැරගුවේ උපායමාර්ගික ආරක්ෂක විශාල වශයෙන් ශක්තිමත් කළේය.&lt;ref&gt;Robert Cowley, ''The Reader's Encyclopedia to Military History''. New York, New York: Houston Mifflin, 1996. Page 479.&lt;/ref&gt; රජය විදේශීය කාර්මික ශිල්පීන් 200 කට වැඩි පිරිසක් බඳවා ගත් අතර, ඔවුන් පුළුල් වන වානේ, රෙදිපිළි, කඩදාසි සහ තීන්ත, නාවික ඉදිකිරීම්, ආයුධ සහ වෙඩි බෙහෙත් කර්මාන්ත සඳහා ආධාර කිරීම සඳහා විදුලි පණිවුඩ මාර්ග සහ දුම්රිය මාර්ග ස්ථාපනය කළහ. 1850 දී නිම කරන ලද යිබිකුයි වාත්තු කර්මාන්ත ශාලාව, සියලු කැලිබර් වල කාලතුවක්කු, මෝටාර් සහ උණ්ඩ නිෂ්පාදනය කළේය. ගංගා යුද නැව් ඉදිකරන ලද්දේ අසුන්සියොන් නැව් අංගනවල ය. විශේෂයෙන් අපා ගඟ දිගේ සහ ග්‍රාන් චාකෝ හි බලකොටු ඉදිකරන ලදී.&lt;ref name=&quot;Hooker&quot;&gt;Hooker, T.D., 2008, The Paraguayan War, Nottingham: Foundry Books, {{ISBN|1901543153}}&lt;/ref&gt;{{rp|22}} කාලෝස් ඇන්ටෝනියෝ ලෝපෙස්ගේ අභාවයෙන් පසුව, මෙම ව්‍යාපෘති ඔහුගේ පුත් ෆ්‍රැන්සිස්කෝ සොලානෝ යටතේ දිගටම පැවතුනි.

සමාජ-ආර්ථික සංවර්ධනය සම්බන්ධයෙන් ගත් කල, රට &quot;දකුණු ඇමරිකාවේ වඩාත්ම දියුණු ජනරජය&quot; ලෙස නම් කරන ලදී, විශේෂයෙන් බ්‍රිතාන්‍ය විනිසුරු සහ දේශපාලනඥයා වූ සර් රොබට් ෆිලිමෝර් විසින්.&lt;ref&gt;Robert Phillimore (1860), ''A Statement of the Facts of the Controversy Between the Governments of Great Britain and Paraguay'', page 2. William Moore Printing, Washington D.C., USA.&lt;/ref&gt;

යුද්ධයට පෙර සහ යුද්ධය අතරතුර පැරගුවේ හමුදාවේ ලුතිනන් කර්නල් ඉංජිනේරු ජෝර්ජ් තොම්සන්ට අනුව, ලෝපෙස්ගේ රජය පැරගුවේට සාපේක්ෂව හොඳ එකක් විය:{{blockquote|ඔහුගේ (ඇන්ටෝනියෝ ලෝපෙස්) පාලන සමයේදී පැරගුවේ පුරා ජීවිතය සහ දේපළ මෙතරම් සුරක්ෂිතව පැවතියේ ලෝකයේ වෙනත් කිසිදු රටක විය නොහැක. අපරාධ පාහේ නොදන්නා දෙයක් වූ අතර, සිදු වූ විට වහාම අනාවරණය වී දඬුවම් කරන ලදී. බොහෝ දෙනා, සමහර විට, වඩාත්ම සතුටින් සිටි අය විය හැකිය. ජීවනෝපායක් ලබා ගැනීම සඳහා ඔවුන්ට කිසිදු වැඩක් කිරීමට අපහසු විය. සෑම පවුලකටම තමන්ගේම භූමියේ තමන්ගේම නිවසක් හෝ පැල්පතක් තිබුණි. ඔවුන් දින කිහිපයකින් තමන්ගේම පරිභෝජනය සඳහා ප්‍රමාණවත් දුම්කොළ, බඩ ඉරිඟු සහ මැන්ඩියෝකා වගා කළහ [...]. සෑම පැල්පතකම දොඩම් වත්තක් [...] සහ එළදෙනුන් කිහිප දෙනෙකු ද සිටි බැවින්, ඔවුන් වසර පුරාම පාහේ සුළු අවශ්‍යතාවයකින් සිටියහ [...]. ඇත්ත වශයෙන්ම, ඉහළ පන්ති යුරෝපීය ක්‍රමයට වඩා ජීවත් විය...|ජෝර්ජ් තොම්සන්, සී.ඊ.&lt;ref&gt;{{cite book |last1 = Thompson | first1=George |year=1869
 |title = The War in Paraguay: With a historical sketch of the country and its people and notes upon the military engineering of the war. |publisher = Longmans and Green Co. |location = London |page=10}}&lt;/ref&gt;}}

=== පැරගුවේ යුද්ධය (1864–1870) ===
[[File:FRANCISCO_SOLANO_LOPEZ_(From_a_Photograph_taken_in_1859).jpg|link=https://en.wikipedia.org/wiki/File:FRANCISCO_SOLANO_LOPEZ_(From_a_Photograph_taken_in_1859).jpg|thumb|ෆ්‍රැන්සිස්කෝ සොලානෝ ලෝපෙස්]]
1864 ඔක්තෝබර් 12 වන දින, පැරගුවේ අවසාන නිවේදන නොතකා, බ්‍රසීලය (ජෙනරාල් බාර්ටොලෝම් මිට්‍රේ යටතේ ආර්ජන්ටිනා රජය සහ ජෙනරාල් වෙනන්සියෝ ෆ්ලෝරස්ගේ නායකත්වයෙන් යුත් කැරලිකාර උරුගුවේ කොලරාඩෝස් සමඟ සන්ධානගත විය) එකල රජය පෙරලා දැමීම සඳහා උරුගුවේ ජනරජය ආක්‍රමණය කළේය (එය ලෝපෙස්ගේ මිත්‍රයෙකු වූ බ්ලැන්කෝ පක්ෂයේ පාලනය යටතේ විය),{{efn|The Blanco Party of Uruguay, hardline right wing and reactionary at those days, was in the Uruguayan Government during the outbreak of the war and were allies of the Paraguayan Government.&lt;ref&gt;{{cite book |first=Luis Alberto |last=de&amp;nbsp;Herrera |year=1927 |title=El Drama del 65 – La Culpa Mitrista |pages=11–33 |publisher=Bareiro y Ramos |location=Montevideo, Uruguay}} — classic book by Blanco leader&lt;/ref&gt;}} මේ අනුව පැරගුවේ යුද්ධය ආරම්භ විය.{{efn|[[Richard Francis Burton|Burton]], a witness of the conflict, marks this date (12–16 October 1864) as the real beginning of the war. He writes (and it is the most logic account, considering the facts): ''The Brazilian Army invades the [[Banda Oriental]], despite the protestations of President López, who declared that such invasion would be held a &quot;casus belli&quot;''.&lt;ref&gt;{{cite book |first=Richard Francis, Sir |last=Burton |author-link=Richard Francis Burton |year=1870 |title=Letters from the Battlefields of Paraguay |page=76 |publisher=Tinsley Brothers |location=London}}&lt;/ref&gt;}}

ජනරජයේ මාර්ෂල් ෆ්‍රැන්සිස්කෝ සොලානෝ ලෝපෙස්ගේ නායකත්වයෙන් යුත් පැරගුවේ ජාතිකයන් 1864 දෙසැම්බර් 15 වන දින මැටෝ ග්‍රෝසෝට පහර දීමෙන් පළිගත් අතර පසුව 1865 මාර්තු 23 වන දින ආර්ජන්ටිනාවට එරෙහිව යුද්ධ ප්‍රකාශ කළහ. බ්ලැන්කෝ රජය පෙරලා දමා 1865 පෙබරවාරි 22 වන දින ජෙනරාල් වෙනන්සියෝ ෆ්ලෝරස් යටතේ කොලරාඩෝ රජයක් විසින් ප්‍රතිස්ථාපනය කරන ලදී. පසුව, ආර්ජන්ටිනා ජනරජය, බ්‍රසීල අධිරාජ්‍යය සහ උරුගුවේ ජනරජය 1865 මැයි 1 වන දින පැරගුවේ රජයට එරෙහිව ත්‍රිත්ව සන්ධානයේ රහස් ගිවිසුමට අත්සන් තැබීය.&lt;ref&gt;{{cite book |author=Pomer, León |title=La Guerra del Paraguay: Estado, política y negocios |publisher=Editorial Colihue |year=2008 |location=Buenos Aires, Argentina |pages=240–241 |language=es}}&lt;/ref&gt;

1866 මැයි 24 වන දින, ටුයුටි සටනේදී පැරගුවේ ප්‍රහාරයක් මිත්‍ර පාක්ෂිකයින් විසින් මැඩපැවැත්වූ විට මිනිසුන් 6,000 ක් අහිමි විය. එය යුද්ධය අතරතුර දකුණු ඇමරිකාවේ ලේ වැකි සටන ලෙස සලකුණු විය.

පැරගුවේ ජාතිකයන් දරුණු ප්‍රතිරෝධයක් දැක්වූ නමුත් අවසානයේ 1870 දී සෙරෝ කෝරා සටනේදී පරාජයට පත් වූ අතර එහිදී මාෂල් සොලානෝ ලෝපෙස් යටත් වීම ප්‍රතික්ෂේප කර සටනේදී මිය ගියේය.&lt;ref&gt;{{cite book |author=Hooker, T.D. |title=The Paraguayan War |publisher=Foundry Books |year=2008 |isbn=978-1901543155 |location=Nottingham, UK |pages=105–108}}&lt;/ref&gt; ඇමරිකානු ඉතිහාසයේ ලේ වැකි ජාත්‍යන්තර ගැටුම ලෙස පවතින මෙම යුද්ධයේ සැබෑ හේතු තවමත් බෙහෙවින් විවාදාත්මක ය.{{efn|The classical view asserts that Francisco Solano López's expansionist and hegemonic views are the main reason for the outbreak of the conflict. The traditional Paraguayan view, held by the &quot;''lopistas''&quot; (supporters of Solano López in Paraguay and elsewhere), holds that Paraguay acted in self-defense and for the protection of the equilibrium of the Plate Basin. This view is usually contested by the &quot;''anti-lopistas''&quot; (known in Paraguay as &quot;''legionarios''&quot;), who favored the &quot;Triple Alliance&quot;. Revisionist views from right and left national populists put a great emphasis on the influence of the British Empire, a view that a majority of historians reject.{{citation needed|date=June 2023}}}}[[File:TuyutiDetail.jpg|link=https://en.wikipedia.org/wiki/File:TuyutiDetail.jpg|thumb|ටුයුටි සටන, 1866 මැයි]]
පැරගුවේ රාජ්‍යය තම භූමියෙන් 25–33% ක් ආර්ජන්ටිනාවට සහ බ්‍රසීලයට අහිමි කර, දැවැන්ත යුද ණයක් ගෙවා, එහි අභ්‍යන්තර අයවැය ස්ථාවර කිරීම සඳහා විශාල ජාතික දේපළ විකුණා දැමීය. යුද්ධයේ නරකම ප්‍රතිවිපාකය වූයේ ජනගහනයේ ව්‍යසනකාරී අලාභයයි. ගැටුම අතරතුර පැරගුවේ වැසියන්ගෙන් අවම වශයෙන් 50% ක් මිය ගිය අතර, එම සංඛ්‍යාව රට නැවත පැමිණීමට දශක ගණනාවක් ගත විය. යුද්ධයේ ප්‍රතිඵලයක් ලෙස පැරගුවේ වැසියන් අත්විඳි ව්‍යසනයෙන්, විලියම් ඩී. රූබින්ස්ටයින් මෙසේ ලිවීය:

&quot;සාමාන්‍ය ඇස්තමේන්තුව වන්නේ 450,000 ත් 900,000 ත් අතර පැරගුවේ ජනගහනයක, යුද්ධයෙන් දිවි ගලවා ගත්තේ 220,000 ක් පමණක් වන අතර, ඔවුන්ගෙන් 28,000 ක් පමණක් වැඩිහිටි පිරිමින් ය.&quot;&lt;ref&gt;{{Cite book |last=Rubinsein |first=W.D. |url=https://books.google.com/books?id=nMMAk4VwLLwC |title=Genocide: a history |publisher=Pearson Education |year=2004 |isbn=0-582-50601-8 |page=94 |access-date=18 October 2015 |archive-url=https://web.archive.org/web/20150910110549/https://books.google.com/books?id=nMMAk4VwLLwC |archive-date=10 September 2015 |url-status=live}}&lt;/ref&gt;

1869 දී අසුන්සියොන් කොල්ලකෑමේදී, අධිරාජ්‍ය බ්‍රසීලියානු හමුදාව පැරගුවේ ජාතික ලේඛනාගාරය ඇසුරුම් කර රියෝ ද ජැනයිරෝ වෙත ප්‍රවාහනය කළේය.&lt;ref&gt;{{cite book |last=Sanchez Quell |first=Hipólito |title=Los 50.000 Documentos Paraguayos Llevados al Brasil |publisher=Ediciones Comuneros |year=2006 |location=Asunción, Paraguay}}&lt;/ref&gt;{{efn|Some of the documents taken by Brasil during the war, were returned to Paraguay in the collection known as &quot;Colección de Río Branco&quot;, nowadays in the National Archives of Asunción, Paraguay.}} යුද්ධයෙන් බ්‍රසීලයේ වාර්තා වර්ගීකරණය කර ඇත. මෙය යටත් විජිත සහ මුල් ජාතික කාලවලදී පැරගුවේ ඉතිහාසය පර්යේෂණ කිරීම සහ අධ්‍යයනය කිරීම දුෂ්කර කර ඇත.&lt;ref name=&quot;Weinstein-2007-04&quot;&gt;{{cite magazine|last=Weinstein|first=Barbara|date=1 April 2007|title=Let the sunshine in: Government records and national insecurities|url=http://www.historians.org/perspectives/issues/2007/0704/0704pre1.cfm|url-status=live|department=From the President|edition=online|publisher=[[American Historical Association]]|volume=45|issue=4|archive-url=https://web.archive.org/web/20121008191444/http://www.historians.org/perspectives/issues/2007/0704/0704pre1.cfm|archive-date=8 October 2012|access-date=5 October 2012|magazine=[[Perspectives on History]]}}&lt;/ref&gt;

=== 20 වන සියවස ===
[[File:Chacokrieg.jpg|link=https://en.wikipedia.org/wiki/File:Chacokrieg.jpg|thumb|ග්‍රාන් චාකෝ යනු චාකෝ යුද්ධයේ ස්ථානය (1932–35), එහිදී බොලිවියාව මතභේදාත්මක භූමියෙන් වැඩි කොටසක් පැරගුවේට අහිමි විය.]]
1904 දී කොලරාඩෝස් පාලනයට එරෙහිව ලිබරල් විප්ලවය ඇති විය. ලිබරල් පාලනය මහා දේශපාලන අස්ථාවරත්වයේ කාල පරිච්ඡේදයක් ආරම්භ කළේය. 1904 සහ 1954 අතර පැරගුවේ ජනාධිපතිවරුන් තිස් එක් දෙනෙකු සිටි අතර, ඔවුන්ගෙන් බොහෝ දෙනෙක් බලහත්කාරයෙන් තනතුරුවලින් ඉවත් කරන ලදී.&lt;ref&gt;{{cite report|last1=Hanratty|first1=Dannin M.|last2=Meditz|first2=Sandra W.|year=1988|title=Paraguay: A country study|location=Washington, DC|publisher=U.S. [[Library of Congress]] / [[Government Printing Office|GPO]]|url=http://countrystudies.us/paraguay/2.htm|url-status=live|access-date=19 September 2009|archive-url=https://web.archive.org/web/20110919163833/http://countrystudies.us/paraguay/2.htm|archive-date=19 September 2011}}&lt;/ref&gt; පාලක ලිබරල් පක්ෂයේ කණ්ඩායම් අතර ගැටුම් 1922 පැරගුවේ සිවිල් යුද්ධයට හේතු විය.

චාකෝ කලාපය සම්බන්ධයෙන් බොලිවියාව සමඟ ඇති වූ නොවිසඳුණු දේශසීමා ගැටුම අවසානයේ 1930 ගණන්වල මුල් භාගයේදී චාකෝ යුද්ධයේදී පුපුරා ගියේය. දෙපාර්ශ්වයම විශාල පාඩු ලැබීමෙන් පසු, පැරගුවේ බොලිවියාව පරාජය කර මතභේදාත්මක චාකෝ කලාපයේ වැඩි කොටසක් මත තම ස්වෛරීභාවය ස්ථාපිත කළේය. යුද්ධයෙන් පසු, හමුදා නිලධාරීන් ලිබරල් දේශපාලනඥයන් කෙරෙහි ඇති මහජන අතෘප්තිය යොදාගෙන බලය අල්ලා ගත්හ. 1936 පෙබරවාරි 17 වන දින, පෙබරවාරි විප්ලවය කර්නල් රෆායෙල් ෆ්‍රැන්කෝ බලයට පත් කළේය. 1940 සහ 1948 අතර, ජෙනරාල් හිගිනියෝ මොරිනිගෝ විසින් රට පාලනය කරන ලදී. ඔහුගේ පාලනය පිළිබඳ අතෘප්තිය 1947 පැරගුවේ සිවිල් යුද්ධයට හේතු විය.&lt;ref&gt;{{cite web |title=Paraguay civil war 1947 |url=http://www.onwar.com/aced/nation/pat/paraguay/fparaguay1947.htm |url-status=dead |archive-url=https://web.archive.org/web/20100103214118/http://onwar.com/aced/nation/pat/paraguay/fparaguay1947.htm |archive-date=3 January 2010 |access-date=2 May 2010 |website=Onwar.com}}&lt;/ref&gt; එහි ප්‍රතිඵලයක් ලෙස ඇල්ෆ්‍රෙඩෝ ස්ට්‍රෝස්නර් කුමන්ත්‍රණ මාලාවකට සම්බන්ධ වීමට පටන් ගත් අතර, එහි ප්‍රතිඵලයක් ලෙස 1954 මැයි 4 වන දින ඔහුගේ හමුදා කුමන්ත්‍රණය සිදු විය. දෙවන ලෝක යුද්ධයෙන් පසු, පැරගුවේ යුද අපරාධ සම්බන්ධයෙන් චෝදනා ලැබූ නාසි පලාගිය අයගේ සැඟවුණු ස්ථානයක් බවට පත්විය.

=== ස්ට්‍රෝස්නර් යුගය, 1954–1989 ===
1989 දක්වා දශක තුනකට වැඩි කාලයක් ධුරයේ රැඳී සිටි ඒකාධිපති ඇල්ෆ්‍රෙඩෝ ස්ට්‍රෝස්නර්ගේ පාලන තන්ත්‍රය 1954 දී ස්ථාපිත කරන තෙක් අස්ථාවර ආණ්ඩු මාලාවක් ඇති විය. ස්ට්‍රෝස්නර්ගේ පාලනය යටතේ පැරගුවේ යම් දුරකට නවීකරණය කරන ලදී, නමුත් ඔහුගේ පාලනය පුළුල් මානව හිමිකම් උල්ලංඝනයන්ගෙන් සලකුණු විය.&lt;ref&gt;{{cite news|url=https://www.washingtonpost.com/wp-dyn/content/article/2006/08/16/AR2006081601729.html|title=Alfredo Stroessner; Paraguayan dictator|last=Bernstein|first=Adam|date=17 August 2006|newspaper=[[The Washington Post]]|access-date=2 May 2010|archive-url=https://web.archive.org/web/20110516121443/http://www.washingtonpost.com/wp-dyn/content/article/2006/08/16/AR2006081601729.html|archive-date=16 May 2011|location=Washington, DC|url-status=live}}&lt;/ref&gt;

ස්ට්‍රෝස්නර් සහ කොලරාඩෝ පක්ෂය 1954 සිට 1989 දක්වා රට පාලනය කළහ. ඒකාධිපතියා ආර්ථික ප්‍රසාරණයේ යුගයක් අධීක්ෂණය කළ නමුත් දුර්වල මානව හිමිකම් සහ පාරිසරික වාර්තාවක් ද තිබුණි (&quot;දේශපාලන ඉතිහාසය&quot; බලන්න). පැරගුවේ ඔපරේෂන් කොන්ඩෝර් හි ක්‍රියාකාරීව සහභාගී විය.&lt;ref&gt;{{cite web |last=Dinges |first=John |title=Operation Condor |url=http://www.latinamericanstudies.org/chile/operation-condor.htm |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20180722031734/http://www.latinamericanstudies.org/chile/operation-condor.htm |archive-date=22 July 2018 |access-date=6 July 2018 |website=latinamericanstudies.org |publisher=[[Columbia University]]}}&lt;/ref&gt; දේශපාලන විරුද්ධවාදීන්ට වධහිංසා පැමිණවීම සහ මරණය සාමාන්‍ය දෙයක් විය. ඔහුගේ බලයෙන් පහ කිරීමෙන් පසුව, කොලරාඩෝ 2008 දක්වා ජාතික දේශපාලනය ආධිපත්‍යය දැරීය.

1980 ගණන්වල කොලරාඩෝ පක්ෂයේ බෙදීම් සහ පැවති තත්වයන් - ස්ට්‍රෝස්නර්ගේ වයස, පාලන තන්ත්‍රයේ ස්වභාවය, ආර්ථික පසුබෑම සහ ජාත්‍යන්තර හුදකලාව - 1988 මහ මැතිවරණයට පෙර විපක්ෂයේ පාලන තන්ත්‍ර විරෝධී පෙළපාලි සහ ප්‍රකාශ සඳහා උත්ප්‍රේරක විය.

1980 ගණන්වල දෙවන භාගයේදී විපක්ෂයේ කේන්ද්‍රස්ථානය ලෙස PLRA නායක ඩොමින්ගෝ ලයිනෝ සේවය කළේය. 1982 දී ලයිනෝව පිටුවහල් කිරීමෙන් ඔහුව හුදකලා කිරීමට රජය දැරූ උත්සාහය අසාර්ථක විය. 1986 දී නැවත රටට ඇතුළු වීමට ඔහු දැරූ හයවන උත්සාහයේදී, ලයිනෝ එක්සත් ජනපදයේ රූපවාහිනී කණ්ඩායම් තුනක්, පැරගුවේ හි හිටපු එක්සත් ජනපද තානාපතිවරයෙකු සහ උරුගුවේ සහ ආර්ජන්ටිනාවේ කොන්ග්‍රස් සභිකයින් කණ්ඩායමක් සමඟ ආපසු පැමිණියේය. ජාත්‍යන්තර බලඇණිය තිබියදීත්, පොලිසිය ප්‍රචණ්ඩ ලෙස ලයිනෝගේ නැවත පැමිණීම තහනම් කළේය.&lt;ref&gt;{{cite web |title=Paraguay 1987, Chapter 4 |url=http://www.cidh.org/countryrep/Paraguay87eng/chap.4.htm |archive-url=https://web.archive.org/web/20210507100105/http://www.cidh.org/countryrep/Paraguay87eng/chap.4.htm |archive-date=7 May 2021 |website=[[Inter-American Commission on Human Rights]] (cidh.org)}}&lt;/ref&gt;

1987 අප්‍රේල් මාසයේදී ස්ට්‍රෝස්නර් පාලනය පසුබැස ගිය අතර, ලයිනෝට අසුන්සියොන් වෙත නැවත පැමිණීමට අවසර දුන්නේය. විරෝධතා සංවිධානය කිරීමට සහ විරුද්ධ පක්ෂය අතර ගැටුම් අඩු කිරීමට ලයිනෝ පෙරමුණ ගත්තේය. මැතිවරණ සම්බන්ධයෙන් පොදු උපාය මාර්ගයක් පිළිබඳව එකඟතාවයකට පැමිණීමට විපක්ෂයට නොහැකි වූ අතර, සමහර පක්ෂ ඡන්දය දීමෙන් වැළකී සිටීමට පක්ෂව සිටි අතර, තවත් සමහරු හිස් ඡන්දය ප්‍රකාශ කිරීම ඉල්ලා සිටියහ. පක්ෂ විශේෂයෙන් ග්‍රාමීය ප්‍රදේශවල 'අකුණු සැර' (mítines relámpagos) ගණනාවක් පැවැත්වීය. එවැනි පෙළපාලි එක්රැස් කර පොලිසිය පැමිණීමට පෙර ඉක්මනින් විසුරුවා හරින ලදී.

විපක්ෂ ක්‍රියාකාරකම්වල නැගිටීමට ප්‍රතිචාර වශයෙන්, ස්ට්‍රෝස්නර් &quot;මහ මැතිවරණය කඩාකප්පල් කිරීම සහ නීතියට අගෞරව කිරීම&quot; වෙනුවෙන් පෙනී සිටීම සම්බන්ධයෙන් ගිවිසුම හෙළා දුටුවේය. ඔහු ජාතික පොලිසිය සහ කොලරාඩෝ පක්ෂයේ සිවිල් සුපරීක්ෂකයින් යොදා ගනිමින් පෙළපාලි බිඳ දැමීය. විපක්ෂ නායකයින් ගණනාවක් සිරගත කරන ලදී හෝ වෙනත් ආකාරයකින් හිරිහැර කරන ලදී. PLRA හි තවත් ප්‍රධාන නායකයෙකු වූ {{ill|Hermes Rafael Saguier|es}} 1987 දී රාජද්‍රෝහී චෝදනා මත මාස හතරක් සිරගත කරන ලදී. 1988 පෙබරවාරි මස මුලදී, කොරොනල් ඔවියෙඩෝ හි පැවති ජාතික සම්බන්ධීකරණ කමිටු රැස්වීමකට සහභාගී වූ පුද්ගලයින් 200 දෙනෙකු පොලිසිය අත්අඩංගුවට ගත්තේය. පෙබරවාරි 14 වන දින මැතිවරණ දිනයේ උදාවීමට පෙර ලයිනෝ සහ තවත් විපක්ෂ පුද්ගලයින් කිහිප දෙනෙකු අත්අඩංගුවට ගෙන පැය දොළහක් පැවැත්විණි. රජය 89% ක ඡන්ද ප්‍රතිශතයකින් ස්ට්‍රෝස්නර් නැවත තේරී පත්වීම ප්‍රකාශ කළේය.&lt;ref&gt;{{cite news|url=https://www.nytimes.com/1988/02/15/world/paraguayan-wins-his-eighth-term.html?scp=3&amp;sq=Paraguay%20february%201988&amp;st=cse|title=Paraguayan wins his eighth term|date=15 February 1988|newspaper=[[The New York Times]]|archive-url=https://web.archive.org/web/20170816064442/http://www.nytimes.com/1988/02/15/world/paraguayan-wins-his-eighth-term.html?scp=3&amp;sq=Paraguay%20february%201988&amp;st=cse|archive-date=16 August 2017}}&lt;/ref&gt;

විපක්ෂය ප්‍රතිඵලවලට අර්ධ වශයෙන් ජනමාධ්‍ය මත අතථ්‍ය කොලරාඩෝ ඒකාධිකාරයට ආරෝපණය කළේය. පැරගුවේ සමාජය තුළ &quot;නොසන්සුන්තාවයක්&quot; පවතින බව මත විමසුමට ලක් වූවන්ගෙන් 53% ක් සඳහන් කළ බව ඔවුන් සඳහන් කළහ. දේශපාලන තත්ත්වයට වෙනස්කම් අවශ්‍ය බව 74% ක් විශ්වාස කළ අතර, සැලකිය යුතු හෝ සම්පූර්ණ වෙනසක් අවශ්‍ය 45% ක් ද ඇතුළුව. අවසාන වශයෙන්, පෙබරවාරි මැතිවරණයේදී ඡන්දය දීමෙන් වැළකී සිටීමට සැලසුම් කර ඇති බව 31% ක් ප්‍රකාශ කළහ.

=== ස්ට්‍රෝස්නර්ගේ බලයෙන් පහ කිරීම, 1989න් පසු ===
On 3 February 1989, Stroessner was overthrown in a military coup headed by General [[:en:Andrés_Rodríguez_(President)|Andrés Rodríguez]]. As president, Rodríguez instituted political, legal, and economic reforms and initiated a ''rapprochement'' with the international community. Reflecting the deep hunger of the rural poor for land, hundreds immediately occupied thousands of acres of unused territories belonging to Stroessner and his associates; by mid-1990, 19,000&amp;nbsp;families occupied {{convert|340000|acres|-3|abbr=on}}. At the time, 2.06&amp;nbsp;million people lived in rural areas, more than half of the 4.1&amp;nbsp;million total population, and most were landless.

The June 1992 constitution established a democratic system of government and dramatically improved protection of fundamental human rights. In May 1993, Colorado Party candidate [[:en:Juan_Carlos_Wasmosy|Juan Carlos Wasmosy]] was elected as Paraguay's first civilian president in almost forty years, in what international observers deemed free and fair elections.

With support from the United States, the Organization of American States, and other countries in the region, the Paraguayan people rejected an April 1996 attempt by then Army Chief General [[:en:Lino_Oviedo|Lino Oviedo]] to oust President Wasmosy.

1989 පෙබරවාරි 3 වන දින, ජෙනරාල් ඇන්ඩ්‍රෙස් රොඩ්‍රිගස්ගේ නායකත්වයෙන් යුත් හමුදා කුමන්ත්‍රණයකින් ස්ට්‍රෝස්නර් බලයෙන් පහ කරන ලදී. ජනාධිපති ලෙස, රොඩ්‍රිගස් දේශපාලන, නීතිමය සහ ආර්ථික ප්‍රතිසංස්කරණ ආරම්භ කළ අතර ජාත්‍යන්තර ප්‍රජාව සමඟ සහයෝගීතාවයක් ආරම්භ කළේය. ඉඩම් සඳහා ග්‍රාමීය දුප්පතුන්ගේ ගැඹුරු කුසගින්න පිළිබිඹු කරමින්, ස්ට්‍රෝස්නර් සහ ඔහුගේ සහචරයින්ට අයත් භාවිතයට නොගත් භූමි ප්‍රදේශ සිය ගණනක් වහාම අත්පත් කර ගත්හ; 1990 මැද භාගය වන විට, පවුල් 19,000 ක් අක්කර 340,000 (හෙක්ටයාර 138,000) අත්පත් කර ගත්හ. ඒ වන විට, මිලියන 2.06 ක ජනතාවක් ග්‍රාමීය ප්‍රදේශවල ජීවත් වූ අතර, මුළු ජනගහනය මිලියන 4.1 න් අඩකට වඩා වැඩි වූ අතර, බොහෝ දෙනෙක් ඉඩම් නොමැති අය වූහ.&lt;ref name=&quot;nagel&quot;&gt;{{cite journal|author=Nagel, Beverly Y.|year=1999|title='Unleashing the fury': The cultural discourse of rural violence and land rights in Paraguay|url=http://journals.cambridge.org/action/displayAbstract?fromPage=online&amp;aid=1921|journal=Comparative Studies in Society and History|publisher=Cambridge University Press|volume=41|issue=1|pages=148–181|doi=10.1017/S0010417599001905|doi-broken-date=1 November 2024|issn=0010-4175|url-access=subscription|archive-url=https://web.archive.org/web/20151016023308/http://journals.cambridge.org/action/displayAbstract?fromPage=online&amp;aid=1921|archive-date=16 October 2015|s2cid=146491025}}&lt;/ref&gt;

1992 ජුනි ආණ්ඩුක්‍රම ව්‍යවස්ථාව මගින් ප්‍රජාතන්ත්‍රවාදී රාජ්‍ය ක්‍රමයක් ස්ථාපිත කරන ලද අතර මූලික මානව හිමිකම් ආරක්ෂා කිරීම නාටකාකාර ලෙස වැඩිදියුණු කරන ලදී. 1993 මැයි මාසයේදී, කොලරාඩෝ පක්ෂ අපේක්ෂක ජුවාන් කාලෝස් වස්මෝසි වසර හතළිහකට ආසන්න කාලයකදී පැරගුවේහි පළමු සිවිල් ජනාධිපතිවරයා ලෙස තේරී පත් වූ අතර, ජාත්‍යන්තර නිරීක්ෂකයින් නිදහස් හා සාධාරණ මැතිවරණ ලෙස සැලකූහ.

එක්සත් ජනපදය, ඇමරිකානු රාජ්‍ය සංවිධානය සහ කලාපයේ අනෙකුත් රටවල සහාය ඇතිව, පැරගුවේ ජනතාව 1996 අප්‍රේල් මාසයේදී එවකට හමුදා ප්‍රධානී ජෙනරාල් ලිනෝ ඔවියෙඩෝ විසින් ජනාධිපති වාස්මෝසි බලයෙන් පහ කිරීමට දැරූ උත්සාහය ප්‍රතික්ෂේප කළහ.

Oviedo was nominated as the Colorado candidate for president in the 1998 election. However, when the Supreme Court upheld in April his conviction on charges related to the 1996 coup attempt, he was not allowed to run and was detained in jail. His former running mate, [[:en:Raúl_Cubas|Raúl Cubas]], became the Colorado Party's candidate, and was elected in May in elections deemed by international observers to be free and fair. One of Cubas' first acts after taking office in August was to commute Oviedo's sentence and release him. In December 1998, Paraguay's Supreme Court declared these actions unconstitutional. In this tense atmosphere, the murder of Vice President and long-time Oviedo rival [[:en:Luis_María_Argaña|Luis María Argaña]] on 23 March 1999, led the Chamber of Deputies to impeach Cubas the next day.{{Citation needed|date=March 2010}} On 26 March, eight student anti-government demonstrators were murdered, widely believed to have been carried out by Oviedo supporters. This increased opposition to Cubas, who resigned on 28 March. Senate President [[:en:Luis_González_Macchi|Luis González Macchi]], a Cubas opponent, was peacefully sworn in as president the same day.

In 2003, [[:en:Nicanor_Duarte|Nicanor Duarte]] was elected as president.

1998 මැතිවරණයේදී ඔවියෙඩෝ ජනාධිපති අපේක්ෂකයා ලෙස නම් කරන ලදී. කෙසේ වෙතත්, 1996 කුමන්ත්‍රණ උත්සාහයට අදාළ චෝදනා සම්බන්ධයෙන් ඔහුගේ වරද පිළිගැනීම ශ්‍රේෂ්ඨාධිකරණය අප්‍රේල් මාසයේදී තහවුරු කළ විට, ඔහුට තරඟ කිරීමට අවසර නොලැබුණු අතර සිරගත කරන ලදී. ඔහුගේ හිටපු තරඟකරු රාවුල් කියුබාස්, කොලරාඩෝ පක්ෂයේ අපේක්ෂකයා බවට පත් වූ අතර, ජාත්‍යන්තර නිරීක්ෂකයින් විසින් නිදහස් හා සාධාරණ යැයි සැලකෙන මැතිවරණවලදී මැයි මාසයේදී තේරී පත් විය. අගෝස්තු මාසයේදී බලයට පත්වීමෙන් පසු කියුබාවේ පළමු ක්‍රියාවන්ගෙන් එකක් වූයේ ඔවියෙඩෝගේ දඬුවම ලිහිල් කර ඔහුව නිදහස් කිරීමයි. 1998 දෙසැම්බර් මාසයේදී පැරගුවේ ශ්‍රේෂ්ඨාධිකරණය මෙම ක්‍රියාමාර්ග ව්‍යවස්ථා විරෝධී බව ප්‍රකාශ කළේය. මෙම නොසන්සුන් වාතාවරණය තුළ, 1999 මාර්තු 23 වන දින උප ජනාධිපති සහ දිගුකාලීන ඔවියෙඩෝ ප්‍රතිවාදියා වූ ලුයිස් මාරියා අර්ගානා ඝාතනය කිරීම, පසුදා කියුබාවට දෝෂාභියෝගයක් ගෙන ඒමට නියෝජිත මන්ත්‍රී මණ්ඩලයට හේතු විය. මාර්තු 26 වන දින, ඔවියෙඩෝ ආධාරකරුවන් විසින් සිදු කරන ලදැයි පුළුල් ලෙස විශ්වාස කෙරෙන ශිෂ්‍ය රාජ්‍ය විරෝධී විරෝධතාකරුවන් අට දෙනෙකු ඝාතනය කරන ලදී. මෙය මාර්තු 28 වන දින ඉල්ලා අස්වූ කියුබානුවන්ට එරෙහි විරෝධය වැඩි කළේය. කියුබාවේ විරුද්ධවාදියෙකු වූ සෙනෙට් සභික ලුයිස් ගොන්සාලෙස් මැචි එදිනම සාමකාමීව ජනාධිපති ධුරයට දිවුරුම් දුන්නේය.

2003 දී නිකනෝර් ඩුආර්ට් ජනාධිපති ලෙස තේරී පත් විය.

=== ප්‍රනාන්දු ලුගෝගේ මැතිවරණය ===
For the 2008 general elections, the Colorado Party was favored in polls. Their candidate was Minister of Education [[:en:Blanca_Ovelar|Blanca Ovelar]], the first woman to be nominated as a candidate for a major party in Paraguayan history. After sixty years of Colorado rule, voters chose [[:en:Fernando_Lugo|Fernando Lugo]], a former Roman Catholic Bishop and not a professional politician in civil government, and a member of the Authentic Radical Liberal Party, Paraguay's largest opposition party. Lugo was an adherent of [[:en:Liberation_theology|liberation theology]]. Lugo achieved a historic victory in Paraguay's presidential election, defeating the ruling party candidate, and ending 61 years of conservative rule. Lugo won with nearly 41% of the vote, compared to almost 31% for Blanca Ovelar of the Colorado party. Outgoing President [[:en:Nicanor_Duarte|Nicanor Duarte Frutos]] hailed the moment as the first time in the history of the nation that a government had transferred power to opposition forces in a constitutional and peaceful fashion.{{citation needed|date=July 2021}}

Lugo was sworn in on 15 August 2008. The Lugo administration set its two major priorities as the reduction of corruption and economic inequality.

2008 මහ මැතිවරණය සඳහා, ඡන්ද විමසීම් වලදී කොලරාඩෝ පක්ෂයට කැමැත්තක් දැක්වීය. ඔවුන්ගේ අපේක්ෂකයා වූයේ අධ්‍යාපන අමාත්‍ය බ්ලැන්කා ඔවෙලාර් ය, පැරගුවේ ඉතිහාසයේ ප්‍රධාන පක්ෂයක අපේක්ෂකයෙකු ලෙස නම් කරන ලද පළමු කාන්තාව ඇයයි. කොලරාඩෝ පාලනයේ වසර හැටකට පසු, ඡන්දදායකයින් තෝරා ගත්තේ හිටපු රෝමානු කතෝලික බිෂොප්වරයෙකු සහ සිවිල් රජයේ වෘත්තීය දේශපාලනඥයෙකු නොවන සහ පැරගුවේ විශාලතම විරුද්ධ පක්ෂය වන අව්‍යාජ රැඩිකල් ලිබරල් පක්ෂයේ සාමාජිකාවක් වන ප්‍රනාන්දු ලුගෝ ය. ලුගෝ විමුක්ති දේවධර්මයේ අනුගාමිකයෙකි. පැරගුවේ ජනාධිපතිවරණයේදී ලුගෝ ඓතිහාසික ජයග්‍රහණයක් ලබා ගත් අතර, පාලක පක්ෂ අපේක්ෂකයා පරාජය කරමින්, වසර 61 ක ගතානුගතික පාලනය අවසන් කළේය. කොලරාඩෝ පක්ෂයේ බ්ලැන්කා ඔවෙලර්ට ලැබුණු ඡන්ද ප්‍රතිශතය 31% ක් පමණ වූ අතර, ලුගෝ 41% කට ආසන්න ඡන්ද ප්‍රතිශතයකින් ජයග්‍රහණය කළේය.&lt;ref&gt;{{Cite journal|author=Nickson, Andrew|year=2009|title=The general election in Paraguay, April 2008|journal=Journal of Electoral Studies|volume=28|issue=1|pages=145–9|doi=10.1016/j.electstud.2008.10.001}}&lt;/ref&gt; බලයෙන් පහව යන ජනාධිපති නිකනෝර් ඩුආර්ට් ෆෲටෝස්, ජාතියේ ඉතිහාසයේ පළමු වරට රජයක් ව්‍යවස්ථානුකූල හා සාමකාමී ආකාරයකින් විපක්ෂ බලවේග වෙත බලය පැවරූ මොහොත ලෙස ප්‍රශංසා කළේය.

2008 අගෝස්තු 15 වන දින ලුගෝ දිවුරුම් දුන්නේය. ලුගෝ පරිපාලනය එහි ප්‍රධාන ප්‍රමුඛතා දෙක ලෙස දූෂණය සහ ආර්ථික අසමානතාවය අඩු කිරීම නියම කළේය.&lt;ref name=&quot;state.gov&quot;&gt;{{cite web |date=15 March 2012 |title=Paraguay |url=https://2009-2017.state.gov/r/pa/ei/bgn/1841.htm#econ |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20170122194534/https://2009-2017.state.gov/r/pa/ei/bgn/1841.htm#econ |archive-date=22 January 2017 |access-date=5 October 2012 |website=State.gov}}&lt;/ref&gt;[[File:Saludo_de_Piñera_a_Cartes_(cropped).jpg|link=https://en.wikipedia.org/wiki/File:Saludo_de_Pi%C3%B1era_a_Cartes_(cropped).jpg|thumb|2013 අගෝස්තු 15 වන දින හිටපු ජනාධිපති හොරාසියෝ කාටෙස්ගේ පදවි ප්‍රාප්තිය]]
Political instability following Lugo's election and disputes within his cabinet encouraged some renewal of popular support for the Colorado Party. Reports suggested that the businessman [[:en:Horacio_Cartes|Horacio Cartes]] became the new political figure amid disputes. Despite the US [[:en:Drug_Enforcement_Administration|Drug Enforcement Administration]]'s strong accusations against Cartes related to [[:en:Illegal_drug_trade|drug trafficking]], he continued to amass followers in the political arena.{{citation needed|date=July 2021}}

On 14 January 2011, the Colorado Party convention nominated Horacio Cartes as the presidential candidate for the party. However, the party's constitution did not allow it.{{clarify|date=April 2012}} On 21 June 2012, [[:en:Impeachment_of_Fernando_Lugo|impeachment proceedings against President Lugo]] began in the country's lower house, which was controlled by his opponents. Lugo was given less than twenty-four hours to prepare for the proceedings and only two hours in which to mount a defense. Impeachment was quickly approved and the resulting trial in Paraguay's Senate, also controlled by the opposition, ended with the removal of Lugo from office and Vice President Federico Franco assuming the duties of president. Lugo's rivals blamed him for the deaths of 17&amp;nbsp;people – eight police officers and nine farmers – in armed clashes after police were ambushed by armed peasants when enforcing an eviction order against rural trespassers.

ලූගෝගේ තේරී පත්වීමෙන් පසු දේශපාලන අස්ථාවරත්වය සහ ඔහුගේ කැබිනට් මණ්ඩලය තුළ ඇති වූ ආරවුල් කොලරාඩෝ පක්ෂයට මහජන සහයෝගය යම් තරමකට අලුත් කිරීමට දිරිමත් විය. ආරවුල් මධ්‍යයේ ව්‍යාපාරික හොරාසියෝ කාටෙස් නව දේශපාලන චරිතය බවට පත් වූ බව වාර්තා යෝජනා කළේය. මත්ද්‍රව්‍ය ජාවාරම සම්බන්ධයෙන් කාටෙස්ට එරෙහිව එක්සත් ජනපද මත්ද්‍රව්‍ය බලාත්මක කිරීමේ පරිපාලනය විසින් දැඩි චෝදනා එල්ල කළද, ඔහු දේශපාලන ක්ෂේත්‍රයේ අනුගාමිකයින් එක්රැස් කිරීම දිගටම කරගෙන ගියේය.

2011 ජනවාරි 14 වන දින, කොලරාඩෝ පක්ෂ සම්මේලනය පක්ෂයේ ජනාධිපති අපේක්ෂකයා ලෙස හොරාසියෝ කාටෙස් නම් කළේය. කෙසේ වෙතත්, පක්ෂයේ ව්‍යවස්ථාව එයට ඉඩ දුන්නේ නැත. 2012 ජුනි 21 වන දින, ජනාධිපති ලුගෝට එරෙහිව දෝෂාභියෝග ක්‍රියාමාර්ග ඔහුගේ විරුද්ධවාදීන් විසින් පාලනය කරන ලද රටේ පහළ මන්ත්‍රී මණ්ඩලයේදී ආරම්භ විය. කටයුතු සඳහා සූදානම් වීමට ලුගෝට පැය විසිහතරකටත් අඩු කාලයක් සහ ආරක්ෂාවක් සැපයීමට පැය දෙකක් පමණක් ලබා දෙන ලදී.&lt;ref name=&quot;Guardian&quot;&gt;{{cite news|url=https://www.theguardian.com/commentisfree/2012/jun/22/washington-fernando-lugo-ouster-paraguay|title=What will Washington do about Fernando Lugo's ouster in Paraguay?|last=Weisbrot|first=Mark|date=22 June 2012|newspaper=[[The Guardian]]|access-date=23 June 2012|archive-url=https://web.archive.org/web/20140910143002/http://www.theguardian.com/commentisfree/2012/jun/22/washington-fernando-lugo-ouster-paraguay|archive-date=10 September 2014|url-status=live}}&lt;/ref&gt; දෝෂාභියෝගය ඉක්මනින් අනුමත කරන ලද අතර, විපක්ෂය විසින් පාලනය කරන ලද පැරගුවේ සෙනෙට් සභාවේ පැවති නඩු විභාගය අවසන් වූයේ ලුගෝ ධුරයෙන් ඉවත් කිරීම සහ උප ජනාධිපති ෆෙඩරිකෝ ෆ්‍රැන්කෝ ජනාධිපති ධුරයට පත්වීමත් සමඟය.&lt;ref name=&quot;CNN22&quot;&gt;{{cite news|url=http://www.cnn.com/2012/06/22/world/americas/paraguay-president/index.html|title=Paraguayan Senate removes president|last=Castillo|first=Mariano|date=22 June 2012|access-date=22 June 2012|archive-url=https://web.archive.org/web/20120623040625/http://www.cnn.com/2012/06/22/world/americas/paraguay-president/index.html|archive-date=23 June 2012|publisher=CNN|url-status=live}}&lt;/ref&gt; ග්‍රාමීය අනවසරයෙන් ඇතුළුවන්නන්ට එරෙහිව නෙරපා හැරීමේ නියෝගයක් ක්‍රියාත්මක කිරීමේදී සන්නද්ධ ගොවීන් විසින් පොලිසියට පහර දීමෙන් පසු සන්නද්ධ ගැටුම්වලදී පොලිස් නිලධාරීන් අට දෙනෙකු සහ ගොවීන් නව දෙනෙකු - පුද්ගලයින් 17 දෙනෙකුගේ මරණ සම්බන්ධයෙන් ලුගෝගේ ප්‍රතිවාදීන් ඔහුට දොස් පැවරූහ.&lt;ref&gt;{{cite news|url=https://www.reuters.com/article/us-paraguay-lugo-idUSBRE85K13N20120621|title=Paraguay's president vows to face impeachment effort|last=Desantis|first=Daniela|date=21 June 2012|work=[[Reuters]]|access-date=21 June 2012|archive-url=https://web.archive.org/web/20130208094438/http://www.reuters.com/article/2012/06/21/us-paraguay-lugo-idUSBRE85K13N20120621|archive-date=8 February 2013|edition=US|url-status=live}}&lt;/ref&gt;

On 14 May 2011, Paraguay celebrated its [[:en:Paraguay_Bicentennial|bicentenary]] on the 200th anniversary of independence from the Spanish Empire as a sovereign state.

Lugo's supporters gathered outside Congress to protest the decision as a &quot;politically motivated coup d'état&quot;. Lugo's removal from office on 22&amp;nbsp;June 2012 is considered by [[:en:UNASUR|UNASUR]] and other neighboring countries, especially those currently governed by leftist leaders, as a coup d'état. However, the Organization of American States, which sent a mission to Paraguay to gather information, concluded that the impeachment process was not a coup d'état, as it had been carried out in accordance with the [[:en:Constitution_of_Paraguay|Constitution of Paraguay]].

2011 මැයි 14 වන දින, පැරගුවේ, ස්පාඤ්ඤ අධිරාජ්‍යයෙන් ස්වාධීනත්වය ලබා ගැනීමේ 200 වන සංවත්සරයේදී එහි ද්විශත සංවත්සරය සැමරීය.

&quot;දේශපාලනමය වශයෙන් අභිප්‍රේරිත කුමන්ත්‍රණයක්&quot; ලෙස තීරණයට විරෝධය දැක්වීම සඳහා ලුගෝගේ ආධාරකරුවන් කොංග්‍රසය පිටත රැස් වූහ.&lt;ref name=&quot;CNN22&quot; /&gt; 2012 ජුනි 22 වන දින ලුගෝ ධුරයෙන් ඉවත් කිරීම UNASUR සහ අනෙකුත් අසල්වැසි රටවල්, විශේෂයෙන් වාමාංශික නායකයින් විසින් දැනට පාලනය කරනු ලබන රටවල් විසින් කුමන්ත්‍රණයක් ලෙස සලකනු ලැබේ.&lt;ref&gt;{{cite web |date=22 June 2012 |title=COMUNICADO UNASUR Asunción, 22 de Junio de 2012 |url=http://www.unasursg.org/index.php?option=com_content&amp;view=article&amp;id=698%3Acomunicado-asuncion-22-de-junio-de-2012&amp;catid=68%3Acomunicados&amp;Itemid=346 |url-status=dead |archive-url=https://web.archive.org/web/20120627050748/http://www.unasursg.org/index.php?option=com_content&amp;view=article&amp;id=698:comunicado-asuncion-22-de-junio-de-2012&amp;catid=68:comunicados&amp;Itemid=346 |archive-date=27 June 2012 |access-date=23 June 2012 |publisher=UNASUR |language=es}}&lt;/ref&gt; කෙසේ වෙතත්, තොරතුරු රැස් කිරීම සඳහා පැරගුවේ වෙත මෙහෙයුමක් යැවූ ඇමරිකානු රාජ්‍ය සංවිධානය, දෝෂාභියෝග ක්‍රියාවලිය කුමන්ත්‍රණයක් නොවන බව නිගමනය කළේය, මන්ද එය පැරගුවේ ආණ්ඩුක්‍රම ව්‍යවස්ථාවට අනුකූලව සිදු කර ඇත.&lt;ref&gt;Halvorssen, Thor, ''[https://www.forbes.com/sites/thorhalvorssen/2012/07/03/paraguay-is-not-honduras/#57bce3c72308 Paraguay is not Honduras: President Lugo's Impeachment was not a Coup] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20180730203938/https://www.forbes.com/sites/thorhalvorssen/2012/07/03/paraguay-is-not-honduras/#57bce3c72308|date=30 July 2018}}'', Forbes.com, 3 July 2012, retrieved 30 July 2018&lt;/ref&gt;

=== වර්තමාන දිනය ===
From August 2013 to 15 August 2018, the [[:en:President_of_Paraguay|President of Paraguay]] was [[:en:Horacio_Cartes|Horacio Cartes]]. Since 15 August 2018, the [[:en:President_of_Paraguay|President of Paraguay]] has been [[:en:Mario_Abdo_Benítez|Mario Abdo Benítez]]. They are both from the conservative [[:en:Colorado_Party_(Paraguay)|Colorado Party]]. President Mario Abdo enjoyed a close relationship with the Brazilian far-right president (in power 2019–2022), [[:en:Jair_Bolsonaro|Jair Bolsonaro]]. In February 2019, President Mario Abdo Benitez was at Bolsonaro's side when Bolsonaro praised Paraguayan military dictator Alfredo Stroessner, calling him &quot;a man of vision&quot;. In 2021, Paraguay became the first country in South America to produce electric energy in its [[:en:100%_renewable_energy|100% renewable energy]] supply. In May 2023, [[:en:Santiago_Peña|Santiago Peña]] of the long-ruling Colorado Party, won the presidential [[:en:2023_Paraguayan_general_election|election]] to succeed Mario Abdo as the next [[:en:President_of_Paraguay|President of Paraguay]]. On 15 August 2023, Santiago Peña was sworn in as Paraguay's new president.

2013 අගෝස්තු සිට 2018 අගෝස්තු 15 දක්වා පැරගුවේ ජනාධිපතිවරයා වූයේ හොරාසියෝ කාටෙස් ය.&lt;ref&gt;{{cite news|url=https://www.nytimes.com/2013/04/22/world/americas/horacio-cartes-wins-paraguays-presidential-election.html|title=Conservative Tobacco Magnate Wins Presidential Race in Paraguay|last=Romero|first=Simon|date=22 April 2013|work=The New York Times|access-date=7 April 2021|archive-url=https://web.archive.org/web/20171102234322/http://www.nytimes.com/2013/04/22/world/americas/horacio-cartes-wins-paraguays-presidential-election.html|archive-date=2 November 2017|url-status=live}}&lt;/ref&gt; 2018 අගෝස්තු 15 සිට පැරගුවේ ජනාධිපතිවරයා වූයේ මාරියෝ අබ්ඩෝ බෙනිටෙස් ය. ඔවුන් දෙදෙනාම කොන්සර්වේටිව් කොලරාඩෝ පක්ෂයේ අය වෙති.&lt;ref&gt;{{cite news|url=https://www.bbc.com/news/world-latin-america-45200965|title=New Paraguayan President Abdo Benítez sworn in|date=15 August 2018|work=BBC News|access-date=1 April 2021|archive-url=https://web.archive.org/web/20210415203558/https://www.bbc.com/news/world-latin-america-45200965|archive-date=15 April 2021|url-status=live}}&lt;/ref&gt; ජනාධිපති මාරියෝ අබ්ඩෝ බ්‍රසීලියානු අන්ත දක්ෂිණාංශික ජනාධිපති (2019–2022 බලයේ සිටි) ජෙයාර් බොල්සොනාරෝ සමඟ සමීප සබඳතාවක් භුක්ති වින්දා.&lt;ref&gt;{{cite news|url=https://www.reuters.com/article/us-paraguay-president-idUSKCN1V421O|title=Paraguayan president's popularity plummets amid Brazil-linked political crisis|last=Cristaldo|first=Mariel|date=14 August 2019|work=reuters.com|access-date=1 June 2021|archive-url=https://web.archive.org/web/20210602215301/https://www.reuters.com/article/us-paraguay-president-idUSKCN1V421O|archive-date=2 June 2021|url-status=live}}&lt;/ref&gt; 2019 පෙබරවාරි මාසයේදී, බොල්සොනාරෝ පැරගුවේ හමුදා ඒකාධිපති ඇල්ෆ්‍රෙඩෝ ස්ට්‍රෝස්නර්ට ප්‍රශංසා කරමින් ඔහුව &quot;දැක්මක් ඇති මිනිසෙකු&quot; ලෙස හැඳින්වූ විට, ජනාධිපති මාරියෝ අබ්ඩෝ බෙනිටෙස් බොල්සොනාරෝගේ පැත්තේ සිටියේය.&lt;ref&gt;{{cite news|url=https://abcnews.go.com/International/wireStory/brazils-bolsonaro-praises-late-paraguay-dictator-stroessner-61386307|title=Brazil's Bolsonaro praises late Paraguay dictator Stroessner|access-date=1 June 2021|archive-url=https://web.archive.org/web/20210602214208/https://abcnews.go.com/International/wireStory/brazils-bolsonaro-praises-late-paraguay-dictator-stroessner-61386307|archive-date=2 June 2021|website=[[ABC News (United States)|ABC News]]|url-status=live}}&lt;/ref&gt; 2021 දී, පැරගුවේ දකුණු ඇමරිකාවේ 100% පුනර්ජනනීය බලශක්ති සැපයුමෙන් විදුලි ශක්තිය නිපදවූ පළමු රට බවට පත්විය. 2023 මැයි මාසයේදී, දිගු කලක් පාලනය කළ කොලරාඩෝ පක්ෂයේ සන්තියාගෝ පෙනා, පැරගුවේ ඊළඟ ජනාධිපතිවරයා ලෙස මාරියෝ අබ්ඩෝගෙන් පසු ජනාධිපතිවරණය ජයග්‍රහණය කළේය.&lt;ref&gt;{{cite news|url=https://www.aljazeera.com/news/2023/5/3/amid-protests-authorities-uphold-legitimacy-of-paraguay-election|title=Amid protests, authorities uphold legitimacy of Paraguay election|access-date=26 May 2023|archive-url=https://web.archive.org/web/20230603212859/https://www.aljazeera.com/news/2023/5/3/amid-protests-authorities-uphold-legitimacy-of-paraguay-election|archive-date=3 June 2023|language=en|website=[[Al Jazeera Media Network|al Jazeera]] (aljazeera.com)|url-status=live}}&lt;/ref&gt; 2023 අගෝස්තු 15 වන දින, සන්තියාගෝ පෙනා පැරගුවේ නව ජනාධිපතිවරයා ලෙස දිවුරුම් දුන්නේය.&lt;ref&gt;{{cite news|url=https://www.reuters.com/world/americas/new-paraguayan-president-santiago-pena-sworn-2023-08-15/|title=Paraguay's President Pena sworn in, Taiwan VP in attendance|last1=Desantis|first1=Daniela|date=16 August 2023|work=Reuters|access-date=18 August 2023|archive-url=https://web.archive.org/web/20230818142608/https://www.reuters.com/world/americas/new-paraguayan-president-santiago-pena-sworn-2023-08-15/|archive-date=18 August 2023|last2=Elliott|first2=Lucinda|language=en|last3=Elliott|first3=Lucinda|url-status=live}}&lt;/ref&gt;

== යොමු කිරීම් ==
&lt;references /&gt;</text>
      <sha1>hk4awizt8c996w5djlada3lndonr5yw</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>752945</id>
      <parentid>752944</parentid>
      <timestamp>2025-07-03T06:31:40Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>BuddhikaW88</username>
        <id>37808</id>
      </contributor>
      <comment>/* වර්තමාන දිනය */</comment>
      <origin>752945</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="76407" sha1="s0bveqtn5mh4jttb8l8zr3vq803g415" xml:space="preserve">
=== පූර්ව යටත් විජිත යුගය ===
ස්පාඤ්ඤ ජාතිකයන් පැමිණීමට පෙර අවම වශයෙන් සහස්‍රයක්වත් නැගෙනහිර පැරගුවේ ආදිවාසී ගුවාරානි ජනයා ජීවත් වූහ.&lt;ref&gt;{{cite web |title=Guarani Society |url=https://web.archive.org/web/20060925035916/http://lucy.ukc.ac.uk/EthnoAtlas/Hmar/Cult_dir/Culture.7843 |access-date=2025-05-17 |website=web.archive.org}}&lt;/ref&gt; බටහිර පැරගුවේ, ග්‍රාන් චාකෝ, නාමිකයන් විසින් ජනාවාස කරන ලද අතර, ඔවුන්ගෙන් වඩාත් කැපී පෙනුනේ ගුවායිකුරු ජනයා ය. පැරගුවේ ගඟ දළ වශයෙන් නැගෙනහිරින් කෘෂිකාර්මික ගුවාරානි ජනතාව සහ ග්‍රාන් චාකෝ හි බටහිරින් සංචාරක සහ අර්ධ සංචාරක ජනතාව අතර බෙදුම් රේඛාව විය. ගුවාර්කුරු නාමිකයන් ඔවුන්ගේ රණශූර සම්ප්‍රදායන් සඳහා ප්‍රසිද්ධ වූ අතර 19 වන සියවසේ අග භාගය වන තෙක් සම්පූර්ණයෙන්ම සන්සුන් නොවීය.&lt;ref&gt;The Editors of Encyclopaedia Britannica. &quot;Mbayá&quot;. ''Encyclopedia Britannica'', 15 February 2007, https://www.britannica.com/topic/Mbaya. Accessed 17 May 2025&lt;/ref&gt; මෙම ආදිවාසී ගෝත්‍ර ඔවුන්ගේ ප්‍රධාන බෙදීම්වල පදනම් වූ වෙනස් භාෂා පවුල් පහකට අයත් විය.&lt;ref name=&quot;:1&quot;&gt;{{Cite web |last=Barba |first=Paula López |date=2023-08-25 |title=El guaraní paraguayo, la lengua de la resistencia |url=https://elpais.com/america-futura/2023-08-25/el-guarani-paraguayo-la-lengua-de-la-resistencia.html |access-date=2025-05-17 |website=El País América |language=es}}&lt;/ref&gt;&lt;ref name=&quot;:2&quot;&gt;Miller, Mark D.H., Webb, Kempton E., Martin, Gene E.. &quot;Gran Chaco&quot;. Encyclopedia Britannica, 12 May. 2025, https://www.britannica.com/place/Gran-Chaco. Accessed 17 May 2025&lt;/ref&gt; විවිධ භාෂා කතා කරන කණ්ඩායම් සාමාන්‍යයෙන් සම්පත් සහ භූමි සම්බන්ධයෙන් තරඟකාරී විය. මෙම පවුල්වල ශාඛා වල භාෂා කතා කිරීමෙන් ඔවුන් තවදුරටත් ගෝත්‍රවලට බෙදා ඇත. අද වන විට වෙනම ජනවාර්ගික භාෂාමය කණ්ඩායම් 17 ක් පවතී.&lt;ref name=&quot;:1&quot; /&gt;&lt;ref name=&quot;:2&quot; /&gt;

=== යටත් විජිත යුගය ===
මෙම ප්‍රදේශයේ පළමු යුරෝපීයයන් 1516 දී ස්පාඤ්ඤ ගවේෂකයන් විය.&lt;ref name=&quot;eec&quot;&gt;{{cite report|author=Sacks, Richard S.|section=Early explorers and conquistadors|editor1-last=Hanratty|editor1-first=Dannin M.|editor2-last=Meditz|editor2-first=Sandra W.|year=1988|title=Paraguay: A country study|location=Washington, DC|publisher=U.S. [[Library of Congress]] / [[Government Printing Office|GPO]]|url=http://countrystudies.us/paraguay/2.htm|url-status=live|access-date=19 September 2009|archive-url=https://web.archive.org/web/20110919163833/http://countrystudies.us/paraguay/2.htm|archive-date=19 September 2011}}&lt;/ref&gt; ස්පාඤ්ඤ ගවේෂක ජුවාන් ද සලාසාර් ද එස්පිනෝසා 1537 අගෝස්තු 15 වන දින අසුන්සියොන් ජනාවාසය ආරම්භ කළේය. අවසානයේ නගරය පැරගුවේ ස්පාඤ්ඤ යටත් විජිත පළාතක මධ්‍යස්ථානය බවට පත්විය.

දකුණු ඇමරිකාවේ මෙම කොටසේ ජේසු නිකායික මෙහෙයුම් සහ ජනාවාස මගින් ස්වාධීන ක්‍රිස්තියානි ඉන්දියානු ජාතියක්&lt;ref name=&quot;cite wdl|#2581&quot;&gt;{{cite web |year=1732 |title=Paraguariae Provinciae Soc. Jesu cum Adiacentibg. Novissima Descriptio |trans-title=A Current Description of the Province of the Society of Jesus in Paraguay with Neighboring Areas |url=http://www.wdl.org/en/item/2581/ |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20210428011358/http://www.wdl.org/en/item/2581/ |archive-date=28 April 2021 |access-date=8 September 2015 |language=la |via=[[World Digital Library]]}}&lt;/ref&gt; නිර්මාණය කිරීමේ උත්සාහයක් දහඅටවන සියවසේදී සිදු කරන ලදී. ස්පාඤ්ඤ මෙහෙයුම් වලදී ගුවාරානි ජනගහනය එක්රැස් කිරීමට සහ ස්පාඤ්ඤ පදිංචිකරුවන් සහ පෘතුගීසි වහල් කොල්ලකරුවන් වන බැන්ඩෙයිරන්ට්ස් විසින් ක්‍රිස්තියානි ආගමට හැරවීමට උත්සාහ කිරීමට අමතරව, ගුවාරානි ජනගහනය අථත්‍ය වහල්භාවයෙන් ආරක්ෂා කිරීමට ඔවුන් ජේසු නිකායික අඩු කිරීම් වර්ධනය කළහ. පැරගුවේහි කතෝලික ධර්මය ආදිවාසී ජනයාගේ බලපෑමට ලක් විය: සමමුහුර්ත ආගම ස්වදේශීය අංග අවශෝෂණය කර ඇත. 1767 දී ස්පාඤ්ඤ කිරීටය විසින් ජේසු නිකායිකයින් පලවා හරින තෙක්, නැගෙනහිර පැරගුවේ වසර 150 ක් පමණ රෙඩියුසියෝන්වරු සමෘද්ධිමත් වූහ.&lt;ref&gt;{{Cite book |last=Ganson |first=Barbara Anne |url=https://www.google.com/books/edition/The_Guaran%C3%AD_under_Spanish_Rule_in_the_R/CG7fscxlgpUC?hl=en&amp;gbpv=1&amp;dq=isbn:9780804754958&amp;printsec=frontcover |title=The Guaraní under Spanish Rule in the Río de la Plata |date=2003 |publisher=Stanford University Press |isbn=978-0-8047-5495-8 |language=en}}&lt;/ref&gt; 18 වන සියවසේ ලා සැන්ටිසිමා ට්‍රිනිඩෑඩ් ද පරානා සහ ජෙසුස් ද තවරන්ගු යන ජේසු නිකායික දූත මණ්ඩල දෙකක නටබුන් යුනෙස්කෝව විසින් ලෝක උරුම ස්ථාන ලෙස නම් කර ඇත.

බටහිර පැරගුවේහි, ස්පාඤ්ඤ ජනාවාසකරණය සහ ක්‍රිස්තියානි ධර්මය 16 වන සියවසේ සිට සංචාරක ගුයිකුරු සහ අනෙකුත් නාමිකයන් විසින් දැඩි ලෙස ප්‍රතිරෝධය දක්වන ලදී. මෙම ජනයාගෙන් බොහෝ දෙනෙක් 18 වන සහ 19 වන සියවස් වලදී මෙස්ටිසෝ ජනගහනයට අවශෝෂණය කර ගත්හ.

=== ෆ්‍රැන්සියාවේ නිදහස සහ පාලනය ===
[[File:José_Gaspar_Rodríguez_de_Francia.jpg|link=https://en.wikipedia.org/wiki/File:Jos%C3%A9_Gaspar_Rodr%C3%ADguez_de_Francia.jpg|වම|thumb|පැරගුවේ රාජ්‍යයේ පළමු ඒකාධිපතියා වූ හොසේ ගැස්පර් රොඩ්‍රිගුස් ද ෆ්‍රැන්සියා]]
පැරගුවේ 1811 මැයි 14 වන දින ප්‍රාදේශීය ස්පාඤ්ඤ පරිපාලනය පෙරලා දැමීය. පැරගුවේහි පළමු ආඥාදායකයා වූයේ 1814 සිට 1840 දී ඔහුගේ මරණය දක්වා ඉතා සුළු බාහිර සම්බන්ධතා හෝ බලපෑමකින් පැරගුවේ පාලනය කළ ජෝස් ගැස්පර් රොඩ්‍රිගුස් ද ෆ්‍රැන්සියා ය.&lt;ref&gt;{{Cite web |title=Britain and the Paraguayan dictatorship, c. 1820-1840* |url=https://ora.ox.ac.uk/objects/uuid:3b1cd500-6c0f-4b17-8569-5fcd753d00da/files/rx633f1701}}&lt;/ref&gt; ඔහු අදහස් කළේ ජිනීවන් න්‍යායාචාර්ය ජීන්-ජැක් රූසෝගේ සමාජ ගිවිසුම මත පදනම් වූ මනෝරාජික සමාජයක් නිර්මාණය කිරීමටයි.&lt;ref&gt;{{cite web |title=War of the Triple Alliance |url=http://warofthepacific.com/warofthetriplealliance.htm |archive-url=https://web.archive.org/web/20140807073919/http://warofthepacific.com/warofthetriplealliance.htm |archive-date=7 August 2014 |access-date=14 November 2010 |website=War of the Pacific (warofthepacific.com)}}&lt;/ref&gt; රොඩ්රිගස් ඩි ෆ්‍රැන්සියා එල් සුප්‍රීමො යන ​​අන්වර්ථ නාමයෙන් හඳුන්වන ලදී.

කතෝලික පල්ලියේ බලතල බෙහෙවින් අඩු කරන නව නීති රොඩ්‍රිගස් ද ෆ්‍රැන්සියා විසින් ස්ථාපිත කරන ලද අතර (කතෝලික ධර්මය එවකට ස්ථාපිත රාජ්‍ය ආගමක් විය) සහ කැබිනට් මණ්ඩලය, යටත් විජිත පුරවැසියන් එකිනෙකා සමඟ විවාහ වීම තහනම් කළ අතර, යටත් විජිත යුගයේ ප්‍රභූන්ගේ බලය බිඳ දැමීමට සහ මිශ්‍ර-ජාතියක් හෝ මෙස්ටිසෝ සමාජයක් නිර්මාණය කිරීමට ඔවුන්ට කළු ජාතිකයන්, මුලටෝවරුන් හෝ ස්වදේශිකයන් පමණක් විවාහ කර ගැනීමට අවසර දුන්නේය.&lt;ref&gt;{{cite news|url=https://www.nytimes.com/2012/03/12/world/americas/in-paraguay-indigenous-language-with-unique-staying-power.html|title=In Paraguay, indigenous language with unique staying power|last1=Romero|first1=Simon|date=12 March 2012|newspaper=[[The New York Times]]|access-date=5 October 2015|archive-url=https://web.archive.org/web/20150930235457/http://www.nytimes.com/2012/03/12/world/americas/in-paraguay-indigenous-language-with-unique-staying-power.html|archive-date=30 September 2015|url-status=live}}&lt;/ref&gt; ඔහු පැරගුවේ සහ දකුණු ඇමරිකාවේ සෙසු ප්‍රදේශ අතර සබඳතා කපා හැරියේය. ෆ්‍රැන්සියාගේ නිදහස සීමා කිරීම නිසා, ෆුල්ජෙන්සියෝ යෙග්‍රොස් සහ තවත් නිදහස් යුගයේ නායකයින් කිහිප දෙනෙකු 1820 දී ෆ්‍රැන්සියාට එරෙහිව කුමන්ත්‍රණයක් සැලසුම් කළ අතර, කුමන්ත්‍රණය සොයාගත් ෆුල්ජෙන්සියෝ යෙග්‍රොස් එහි නායකයින් මරණ දඬුවම නියම කළේය හෝ ජීවිතාන්තය දක්වා සිරගත කළේය.&lt;ref&gt;{{cite encyclopedia |title=Colonial period |encyclopedia=[[Encyclopedia Britannica]] |url=https://www.britannica.com/place/Paraguay |access-date=5 January 2021 |archive-url=https://web.archive.org/web/20201225183757/https://www.britannica.com/place/Paraguay |archive-date=25 December 2020 |department=Paraguay |url-status=live}}&lt;/ref&gt;

=== ලෝපෙස් පවුලේ පාලනය ===
[[File:1864_Mitchell_Map_of_Brazil,_Bolivia_and_Chili_-_Geographicus_-_SouthAmericaSouth-mitchell-1864.jpg|link=https://en.wikipedia.org/wiki/File:1864_Mitchell_Map_of_Brazil,_Bolivia_and_Chili_-_Geographicus_-_SouthAmericaSouth-mitchell-1864.jpg|thumb|කලාපයේ දේශපාලන සිතියම, 1864]]
1840 දී ෆ්‍රැන්සියාගේ මරණයෙන් පසු, 1841 දී කාලෝස් ඇන්ටෝනියෝ ලෝපෙස් (රොඩ්‍රිගුස් ද ෆ්‍රැන්සියාගේ බෑණනුවන් යැයි කියනු ලැබේ) බලයට පත් වන තෙක්, පැරගුවේ නව ජුන්ටා මිලිටරියක් යටතේ විවිධ හමුදා නිලධාරීන් විසින් පාලනය කරන ලදී. ලෝපෙස් පැරගුවේ නවීකරණය කර එය විදේශ වාණිජ කටයුතු සඳහා විවෘත කළේය. ඔහු ආර්ජන්ටිනාව සමඟ ආක්‍රමණශීලී නොවන ගිවිසුමක් අත්සන් කළ අතර 1842 දී පැරගුවේ නිදහස නිල වශයෙන් ප්‍රකාශ කළේය. 1862 දී ලෝපෙස්ගේ මරණයෙන් පසු බලය ඔහුගේ වැඩිමහල් පුත් ෆ්‍රැන්සිස්කෝ සොලනෝ ලෝපෙස් වෙත මාරු විය.

ලෝපෙස් පවුලේ පාලන තන්ත්‍රය නිෂ්පාදන හා බෙදා හැරීමේ පැතිරුණු සහ දෘඩ මධ්‍යවාදය මගින් සංලක්ෂිත විය. රාජ්‍ය හා පෞද්ගලික ක්ෂේත්‍ර අතර කිසිදු වෙනසක් නොතිබූ අතර, ලෝපෙස් පවුල රට පාලනය කළේ එය විශාල වතුයායක් ලෙස සලකමිනි.&lt;ref&gt;{{cite report|title=Carlos Antonio López|date=December 1988|series=Library of Congress Country Studies|publisher=U.S. [[Library of Congress]]|url=http://lcweb2.loc.gov/cgi-bin/query/r?frd/cstdy:@field(DOCID+py0019)|access-date=30 December 2005|archive-url=https://web.archive.org/web/20170816005342/http://lcweb2.loc.gov/cgi-bin/query/r?frd%2Fcstdy%3A%40field%28DOCID+py0019%29|archive-date=16 August 2017}}&lt;/ref&gt;

රජය සියලු අපනයන සඳහා පාලනය ක්‍රියාත්මක කළේය. යර්බා මේට් සහ වටිනා දැව නිෂ්පාදන අපනයනය පැරගුවේ සහ බාහිර ලෝකය අතර වෙළඳ සමතුලිතතාවය පවත්වා ගෙන ගියේය.&lt;ref&gt;{{worldhistory|section=1665|quote=Page 630}}&lt;/ref&gt; පැරගුවේ රජය අතිශයින්ම ආරක්ෂණවාදී වූ අතර, කිසි විටෙකත් විදේශයන්ගෙන් ණය ලබා නොගත් අතර ආනයනික විදේශීය නිෂ්පාදන සඳහා ඉහළ තීරුබදු අය කළේය. මෙම ආරක්ෂණවාදය සමාජය ස්වයංපෝෂිත කළ අතර, එය ආර්ජන්ටිනාව සහ බ්‍රසීලය අත්විඳින ලද ණය ද වළක්වා ගත්තේය. වහල්භාවය විශාල සංඛ්‍යාවක් නොතිබුණද, 1844 වන තෙක්, නව ආණ්ඩුක්‍රම ව්‍යවස්ථාවෙන් එය නීත්‍යානුකූලව අහෝසි කරන තෙක් පැරගුවේහි පැවතුනි.&lt;ref name=&quot;rbcg1933&quot;&gt;{{cite book |last1=Cunninghame Graham |first1=Robert Bontine |author1-link=Robert Bontine Cunninghame Graham |title=Portrait of a Dictator: Francisco Solano López |publisher=William Heinemann Ltd. |year=1933 |location=London}}&lt;/ref&gt;{{rp|39–40}}

කාලෝස් ඇන්ටෝනියෝ ලෝපෙස්ගේ පුත් ෆ්‍රැන්සිස්කෝ සොලානෝ ලෝපෙස් 1862 දී ජනාධිපති-ඒකාධිපතියා ලෙස තම පියා වෙනුවට පත් වූ අතර සාමාන්‍යයෙන් ඔහුගේ පියාගේ දේශපාලන ප්‍රතිපත්ති දිගටම කරගෙන ගියේය. දෙදෙනාම පැරගුවේ &quot;ප්‍රජාතන්ත්‍රවාදී සහ ජනරජ&quot; ලෙස ජාත්‍යන්තර ප්‍රතිරූපයක් ලබා දීමට කැමති වූ නමුත් ඇත්ත වශයෙන්ම, පාලක පවුලට පල්ලිය සහ විද්‍යාල ඇතුළුව රටේ සියලුම මහජන ජීවිතය සම්පූර්ණයෙන්ම පාහේ පාලනය කිරීමට හැකි විය.&lt;ref name=&quot;rbcg1933&quot; /&gt;{{rp|41–42}}

මිලිටරිමය වශයෙන්, කාලෝස් ඇන්ටෝනියෝ ලෝපෙස් කර්මාන්තය සහ පැරගුවේ හමුදාව නවීකරණය කර පුළුල් කළ අතර හුමයිටා බලකොටුව සංවර්ධනය කිරීමෙන් පැරගුවේ උපායමාර්ගික ආරක්ෂක විශාල වශයෙන් ශක්තිමත් කළේය.&lt;ref&gt;Robert Cowley, ''The Reader's Encyclopedia to Military History''. New York, New York: Houston Mifflin, 1996. Page 479.&lt;/ref&gt; රජය විදේශීය කාර්මික ශිල්පීන් 200 කට වැඩි පිරිසක් බඳවා ගත් අතර, ඔවුන් පුළුල් වන වානේ, රෙදිපිළි, කඩදාසි සහ තීන්ත, නාවික ඉදිකිරීම්, ආයුධ සහ වෙඩි බෙහෙත් කර්මාන්ත සඳහා ආධාර කිරීම සඳහා විදුලි පණිවුඩ මාර්ග සහ දුම්රිය මාර්ග ස්ථාපනය කළහ. 1850 දී නිම කරන ලද යිබිකුයි වාත්තු කර්මාන්ත ශාලාව, සියලු කැලිබර් වල කාලතුවක්කු, මෝටාර් සහ උණ්ඩ නිෂ්පාදනය කළේය. ගංගා යුද නැව් ඉදිකරන ලද්දේ අසුන්සියොන් නැව් අංගනවල ය. විශේෂයෙන් අපා ගඟ දිගේ සහ ග්‍රාන් චාකෝ හි බලකොටු ඉදිකරන ලදී.&lt;ref name=&quot;Hooker&quot;&gt;Hooker, T.D., 2008, The Paraguayan War, Nottingham: Foundry Books, {{ISBN|1901543153}}&lt;/ref&gt;{{rp|22}} කාලෝස් ඇන්ටෝනියෝ ලෝපෙස්ගේ අභාවයෙන් පසුව, මෙම ව්‍යාපෘති ඔහුගේ පුත් ෆ්‍රැන්සිස්කෝ සොලානෝ යටතේ දිගටම පැවතුනි.

සමාජ-ආර්ථික සංවර්ධනය සම්බන්ධයෙන් ගත් කල, රට &quot;දකුණු ඇමරිකාවේ වඩාත්ම දියුණු ජනරජය&quot; ලෙස නම් කරන ලදී, විශේෂයෙන් බ්‍රිතාන්‍ය විනිසුරු සහ දේශපාලනඥයා වූ සර් රොබට් ෆිලිමෝර් විසින්.&lt;ref&gt;Robert Phillimore (1860), ''A Statement of the Facts of the Controversy Between the Governments of Great Britain and Paraguay'', page 2. William Moore Printing, Washington D.C., USA.&lt;/ref&gt;

යුද්ධයට පෙර සහ යුද්ධය අතරතුර පැරගුවේ හමුදාවේ ලුතිනන් කර්නල් ඉංජිනේරු ජෝර්ජ් තොම්සන්ට අනුව, ලෝපෙස්ගේ රජය පැරගුවේට සාපේක්ෂව හොඳ එකක් විය:{{blockquote|ඔහුගේ (ඇන්ටෝනියෝ ලෝපෙස්) පාලන සමයේදී පැරගුවේ පුරා ජීවිතය සහ දේපළ මෙතරම් සුරක්ෂිතව පැවතියේ ලෝකයේ වෙනත් කිසිදු රටක විය නොහැක. අපරාධ පාහේ නොදන්නා දෙයක් වූ අතර, සිදු වූ විට වහාම අනාවරණය වී දඬුවම් කරන ලදී. බොහෝ දෙනා, සමහර විට, වඩාත්ම සතුටින් සිටි අය විය හැකිය. ජීවනෝපායක් ලබා ගැනීම සඳහා ඔවුන්ට කිසිදු වැඩක් කිරීමට අපහසු විය. සෑම පවුලකටම තමන්ගේම භූමියේ තමන්ගේම නිවසක් හෝ පැල්පතක් තිබුණි. ඔවුන් දින කිහිපයකින් තමන්ගේම පරිභෝජනය සඳහා ප්‍රමාණවත් දුම්කොළ, බඩ ඉරිඟු සහ මැන්ඩියෝකා වගා කළහ [...]. සෑම පැල්පතකම දොඩම් වත්තක් [...] සහ එළදෙනුන් කිහිප දෙනෙකු ද සිටි බැවින්, ඔවුන් වසර පුරාම පාහේ සුළු අවශ්‍යතාවයකින් සිටියහ [...]. ඇත්ත වශයෙන්ම, ඉහළ පන්ති යුරෝපීය ක්‍රමයට වඩා ජීවත් විය...|ජෝර්ජ් තොම්සන්, සී.ඊ.&lt;ref&gt;{{cite book |last1 = Thompson | first1=George |year=1869
 |title = The War in Paraguay: With a historical sketch of the country and its people and notes upon the military engineering of the war. |publisher = Longmans and Green Co. |location = London |page=10}}&lt;/ref&gt;}}

=== පැරගුවේ යුද්ධය (1864–1870) ===
[[File:FRANCISCO_SOLANO_LOPEZ_(From_a_Photograph_taken_in_1859).jpg|link=https://en.wikipedia.org/wiki/File:FRANCISCO_SOLANO_LOPEZ_(From_a_Photograph_taken_in_1859).jpg|thumb|ෆ්‍රැන්සිස්කෝ සොලානෝ ලෝපෙස්]]
1864 ඔක්තෝබර් 12 වන දින, පැරගුවේ අවසාන නිවේදන නොතකා, බ්‍රසීලය (ජෙනරාල් බාර්ටොලෝම් මිට්‍රේ යටතේ ආර්ජන්ටිනා රජය සහ ජෙනරාල් වෙනන්සියෝ ෆ්ලෝරස්ගේ නායකත්වයෙන් යුත් කැරලිකාර උරුගුවේ කොලරාඩෝස් සමඟ සන්ධානගත විය) එකල රජය පෙරලා දැමීම සඳහා උරුගුවේ ජනරජය ආක්‍රමණය කළේය (එය ලෝපෙස්ගේ මිත්‍රයෙකු වූ බ්ලැන්කෝ පක්ෂයේ පාලනය යටතේ විය),{{efn|The Blanco Party of Uruguay, hardline right wing and reactionary at those days, was in the Uruguayan Government during the outbreak of the war and were allies of the Paraguayan Government.&lt;ref&gt;{{cite book |first=Luis Alberto |last=de&amp;nbsp;Herrera |year=1927 |title=El Drama del 65 – La Culpa Mitrista |pages=11–33 |publisher=Bareiro y Ramos |location=Montevideo, Uruguay}} — classic book by Blanco leader&lt;/ref&gt;}} මේ අනුව පැරගුවේ යුද්ධය ආරම්භ විය.{{efn|[[Richard Francis Burton|Burton]], a witness of the conflict, marks this date (12–16 October 1864) as the real beginning of the war. He writes (and it is the most logic account, considering the facts): ''The Brazilian Army invades the [[Banda Oriental]], despite the protestations of President López, who declared that such invasion would be held a &quot;casus belli&quot;''.&lt;ref&gt;{{cite book |first=Richard Francis, Sir |last=Burton |author-link=Richard Francis Burton |year=1870 |title=Letters from the Battlefields of Paraguay |page=76 |publisher=Tinsley Brothers |location=London}}&lt;/ref&gt;}}

ජනරජයේ මාර්ෂල් ෆ්‍රැන්සිස්කෝ සොලානෝ ලෝපෙස්ගේ නායකත්වයෙන් යුත් පැරගුවේ ජාතිකයන් 1864 දෙසැම්බර් 15 වන දින මැටෝ ග්‍රෝසෝට පහර දීමෙන් පළිගත් අතර පසුව 1865 මාර්තු 23 වන දින ආර්ජන්ටිනාවට එරෙහිව යුද්ධ ප්‍රකාශ කළහ. බ්ලැන්කෝ රජය පෙරලා දමා 1865 පෙබරවාරි 22 වන දින ජෙනරාල් වෙනන්සියෝ ෆ්ලෝරස් යටතේ කොලරාඩෝ රජයක් විසින් ප්‍රතිස්ථාපනය කරන ලදී. පසුව, ආර්ජන්ටිනා ජනරජය, බ්‍රසීල අධිරාජ්‍යය සහ උරුගුවේ ජනරජය 1865 මැයි 1 වන දින පැරගුවේ රජයට එරෙහිව ත්‍රිත්ව සන්ධානයේ රහස් ගිවිසුමට අත්සන් තැබීය.&lt;ref&gt;{{cite book |author=Pomer, León |title=La Guerra del Paraguay: Estado, política y negocios |publisher=Editorial Colihue |year=2008 |location=Buenos Aires, Argentina |pages=240–241 |language=es}}&lt;/ref&gt;

1866 මැයි 24 වන දින, ටුයුටි සටනේදී පැරගුවේ ප්‍රහාරයක් මිත්‍ර පාක්ෂිකයින් විසින් මැඩපැවැත්වූ විට මිනිසුන් 6,000 ක් අහිමි විය. එය යුද්ධය අතරතුර දකුණු ඇමරිකාවේ ලේ වැකි සටන ලෙස සලකුණු විය.

පැරගුවේ ජාතිකයන් දරුණු ප්‍රතිරෝධයක් දැක්වූ නමුත් අවසානයේ 1870 දී සෙරෝ කෝරා සටනේදී පරාජයට පත් වූ අතර එහිදී මාෂල් සොලානෝ ලෝපෙස් යටත් වීම ප්‍රතික්ෂේප කර සටනේදී මිය ගියේය.&lt;ref&gt;{{cite book |author=Hooker, T.D. |title=The Paraguayan War |publisher=Foundry Books |year=2008 |isbn=978-1901543155 |location=Nottingham, UK |pages=105–108}}&lt;/ref&gt; ඇමරිකානු ඉතිහාසයේ ලේ වැකි ජාත්‍යන්තර ගැටුම ලෙස පවතින මෙම යුද්ධයේ සැබෑ හේතු තවමත් බෙහෙවින් විවාදාත්මක ය.{{efn|The classical view asserts that Francisco Solano López's expansionist and hegemonic views are the main reason for the outbreak of the conflict. The traditional Paraguayan view, held by the &quot;''lopistas''&quot; (supporters of Solano López in Paraguay and elsewhere), holds that Paraguay acted in self-defense and for the protection of the equilibrium of the Plate Basin. This view is usually contested by the &quot;''anti-lopistas''&quot; (known in Paraguay as &quot;''legionarios''&quot;), who favored the &quot;Triple Alliance&quot;. Revisionist views from right and left national populists put a great emphasis on the influence of the British Empire, a view that a majority of historians reject.{{citation needed|date=June 2023}}}}[[File:TuyutiDetail.jpg|link=https://en.wikipedia.org/wiki/File:TuyutiDetail.jpg|thumb|ටුයුටි සටන, 1866 මැයි]]
පැරගුවේ රාජ්‍යය තම භූමියෙන් 25–33% ක් ආර්ජන්ටිනාවට සහ බ්‍රසීලයට අහිමි කර, දැවැන්ත යුද ණයක් ගෙවා, එහි අභ්‍යන්තර අයවැය ස්ථාවර කිරීම සඳහා විශාල ජාතික දේපළ විකුණා දැමීය. යුද්ධයේ නරකම ප්‍රතිවිපාකය වූයේ ජනගහනයේ ව්‍යසනකාරී අලාභයයි. ගැටුම අතරතුර පැරගුවේ වැසියන්ගෙන් අවම වශයෙන් 50% ක් මිය ගිය අතර, එම සංඛ්‍යාව රට නැවත පැමිණීමට දශක ගණනාවක් ගත විය. යුද්ධයේ ප්‍රතිඵලයක් ලෙස පැරගුවේ වැසියන් අත්විඳි ව්‍යසනයෙන්, විලියම් ඩී. රූබින්ස්ටයින් මෙසේ ලිවීය:

&quot;සාමාන්‍ය ඇස්තමේන්තුව වන්නේ 450,000 ත් 900,000 ත් අතර පැරගුවේ ජනගහනයක, යුද්ධයෙන් දිවි ගලවා ගත්තේ 220,000 ක් පමණක් වන අතර, ඔවුන්ගෙන් 28,000 ක් පමණක් වැඩිහිටි පිරිමින් ය.&quot;&lt;ref&gt;{{Cite book |last=Rubinsein |first=W.D. |url=https://books.google.com/books?id=nMMAk4VwLLwC |title=Genocide: a history |publisher=Pearson Education |year=2004 |isbn=0-582-50601-8 |page=94 |access-date=18 October 2015 |archive-url=https://web.archive.org/web/20150910110549/https://books.google.com/books?id=nMMAk4VwLLwC |archive-date=10 September 2015 |url-status=live}}&lt;/ref&gt;

1869 දී අසුන්සියොන් කොල්ලකෑමේදී, අධිරාජ්‍ය බ්‍රසීලියානු හමුදාව පැරගුවේ ජාතික ලේඛනාගාරය ඇසුරුම් කර රියෝ ද ජැනයිරෝ වෙත ප්‍රවාහනය කළේය.&lt;ref&gt;{{cite book |last=Sanchez Quell |first=Hipólito |title=Los 50.000 Documentos Paraguayos Llevados al Brasil |publisher=Ediciones Comuneros |year=2006 |location=Asunción, Paraguay}}&lt;/ref&gt;{{efn|Some of the documents taken by Brasil during the war, were returned to Paraguay in the collection known as &quot;Colección de Río Branco&quot;, nowadays in the National Archives of Asunción, Paraguay.}} යුද්ධයෙන් බ්‍රසීලයේ වාර්තා වර්ගීකරණය කර ඇත. මෙය යටත් විජිත සහ මුල් ජාතික කාලවලදී පැරගුවේ ඉතිහාසය පර්යේෂණ කිරීම සහ අධ්‍යයනය කිරීම දුෂ්කර කර ඇත.&lt;ref name=&quot;Weinstein-2007-04&quot;&gt;{{cite magazine|last=Weinstein|first=Barbara|date=1 April 2007|title=Let the sunshine in: Government records and national insecurities|url=http://www.historians.org/perspectives/issues/2007/0704/0704pre1.cfm|url-status=live|department=From the President|edition=online|publisher=[[American Historical Association]]|volume=45|issue=4|archive-url=https://web.archive.org/web/20121008191444/http://www.historians.org/perspectives/issues/2007/0704/0704pre1.cfm|archive-date=8 October 2012|access-date=5 October 2012|magazine=[[Perspectives on History]]}}&lt;/ref&gt;

=== 20 වන සියවස ===
[[File:Chacokrieg.jpg|link=https://en.wikipedia.org/wiki/File:Chacokrieg.jpg|thumb|ග්‍රාන් චාකෝ යනු චාකෝ යුද්ධයේ ස්ථානය (1932–35), එහිදී බොලිවියාව මතභේදාත්මක භූමියෙන් වැඩි කොටසක් පැරගුවේට අහිමි විය.]]
1904 දී කොලරාඩෝස් පාලනයට එරෙහිව ලිබරල් විප්ලවය ඇති විය. ලිබරල් පාලනය මහා දේශපාලන අස්ථාවරත්වයේ කාල පරිච්ඡේදයක් ආරම්භ කළේය. 1904 සහ 1954 අතර පැරගුවේ ජනාධිපතිවරුන් තිස් එක් දෙනෙකු සිටි අතර, ඔවුන්ගෙන් බොහෝ දෙනෙක් බලහත්කාරයෙන් තනතුරුවලින් ඉවත් කරන ලදී.&lt;ref&gt;{{cite report|last1=Hanratty|first1=Dannin M.|last2=Meditz|first2=Sandra W.|year=1988|title=Paraguay: A country study|location=Washington, DC|publisher=U.S. [[Library of Congress]] / [[Government Printing Office|GPO]]|url=http://countrystudies.us/paraguay/2.htm|url-status=live|access-date=19 September 2009|archive-url=https://web.archive.org/web/20110919163833/http://countrystudies.us/paraguay/2.htm|archive-date=19 September 2011}}&lt;/ref&gt; පාලක ලිබරල් පක්ෂයේ කණ්ඩායම් අතර ගැටුම් 1922 පැරගුවේ සිවිල් යුද්ධයට හේතු විය.

චාකෝ කලාපය සම්බන්ධයෙන් බොලිවියාව සමඟ ඇති වූ නොවිසඳුණු දේශසීමා ගැටුම අවසානයේ 1930 ගණන්වල මුල් භාගයේදී චාකෝ යුද්ධයේදී පුපුරා ගියේය. දෙපාර්ශ්වයම විශාල පාඩු ලැබීමෙන් පසු, පැරගුවේ බොලිවියාව පරාජය කර මතභේදාත්මක චාකෝ කලාපයේ වැඩි කොටසක් මත තම ස්වෛරීභාවය ස්ථාපිත කළේය. යුද්ධයෙන් පසු, හමුදා නිලධාරීන් ලිබරල් දේශපාලනඥයන් කෙරෙහි ඇති මහජන අතෘප්තිය යොදාගෙන බලය අල්ලා ගත්හ. 1936 පෙබරවාරි 17 වන දින, පෙබරවාරි විප්ලවය කර්නල් රෆායෙල් ෆ්‍රැන්කෝ බලයට පත් කළේය. 1940 සහ 1948 අතර, ජෙනරාල් හිගිනියෝ මොරිනිගෝ විසින් රට පාලනය කරන ලදී. ඔහුගේ පාලනය පිළිබඳ අතෘප්තිය 1947 පැරගුවේ සිවිල් යුද්ධයට හේතු විය.&lt;ref&gt;{{cite web |title=Paraguay civil war 1947 |url=http://www.onwar.com/aced/nation/pat/paraguay/fparaguay1947.htm |url-status=dead |archive-url=https://web.archive.org/web/20100103214118/http://onwar.com/aced/nation/pat/paraguay/fparaguay1947.htm |archive-date=3 January 2010 |access-date=2 May 2010 |website=Onwar.com}}&lt;/ref&gt; එහි ප්‍රතිඵලයක් ලෙස ඇල්ෆ්‍රෙඩෝ ස්ට්‍රෝස්නර් කුමන්ත්‍රණ මාලාවකට සම්බන්ධ වීමට පටන් ගත් අතර, එහි ප්‍රතිඵලයක් ලෙස 1954 මැයි 4 වන දින ඔහුගේ හමුදා කුමන්ත්‍රණය සිදු විය. දෙවන ලෝක යුද්ධයෙන් පසු, පැරගුවේ යුද අපරාධ සම්බන්ධයෙන් චෝදනා ලැබූ නාසි පලාගිය අයගේ සැඟවුණු ස්ථානයක් බවට පත්විය.

=== ස්ට්‍රෝස්නර් යුගය, 1954–1989 ===
1989 දක්වා දශක තුනකට වැඩි කාලයක් ධුරයේ රැඳී සිටි ඒකාධිපති ඇල්ෆ්‍රෙඩෝ ස්ට්‍රෝස්නර්ගේ පාලන තන්ත්‍රය 1954 දී ස්ථාපිත කරන තෙක් අස්ථාවර ආණ්ඩු මාලාවක් ඇති විය. ස්ට්‍රෝස්නර්ගේ පාලනය යටතේ පැරගුවේ යම් දුරකට නවීකරණය කරන ලදී, නමුත් ඔහුගේ පාලනය පුළුල් මානව හිමිකම් උල්ලංඝනයන්ගෙන් සලකුණු විය.&lt;ref&gt;{{cite news|url=https://www.washingtonpost.com/wp-dyn/content/article/2006/08/16/AR2006081601729.html|title=Alfredo Stroessner; Paraguayan dictator|last=Bernstein|first=Adam|date=17 August 2006|newspaper=[[The Washington Post]]|access-date=2 May 2010|archive-url=https://web.archive.org/web/20110516121443/http://www.washingtonpost.com/wp-dyn/content/article/2006/08/16/AR2006081601729.html|archive-date=16 May 2011|location=Washington, DC|url-status=live}}&lt;/ref&gt;

ස්ට්‍රෝස්නර් සහ කොලරාඩෝ පක්ෂය 1954 සිට 1989 දක්වා රට පාලනය කළහ. ඒකාධිපතියා ආර්ථික ප්‍රසාරණයේ යුගයක් අධීක්ෂණය කළ නමුත් දුර්වල මානව හිමිකම් සහ පාරිසරික වාර්තාවක් ද තිබුණි (&quot;දේශපාලන ඉතිහාසය&quot; බලන්න). පැරගුවේ ඔපරේෂන් කොන්ඩෝර් හි ක්‍රියාකාරීව සහභාගී විය.&lt;ref&gt;{{cite web |last=Dinges |first=John |title=Operation Condor |url=http://www.latinamericanstudies.org/chile/operation-condor.htm |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20180722031734/http://www.latinamericanstudies.org/chile/operation-condor.htm |archive-date=22 July 2018 |access-date=6 July 2018 |website=latinamericanstudies.org |publisher=[[Columbia University]]}}&lt;/ref&gt; දේශපාලන විරුද්ධවාදීන්ට වධහිංසා පැමිණවීම සහ මරණය සාමාන්‍ය දෙයක් විය. ඔහුගේ බලයෙන් පහ කිරීමෙන් පසුව, කොලරාඩෝ 2008 දක්වා ජාතික දේශපාලනය ආධිපත්‍යය දැරීය.

1980 ගණන්වල කොලරාඩෝ පක්ෂයේ බෙදීම් සහ පැවති තත්වයන් - ස්ට්‍රෝස්නර්ගේ වයස, පාලන තන්ත්‍රයේ ස්වභාවය, ආර්ථික පසුබෑම සහ ජාත්‍යන්තර හුදකලාව - 1988 මහ මැතිවරණයට පෙර විපක්ෂයේ පාලන තන්ත්‍ර විරෝධී පෙළපාලි සහ ප්‍රකාශ සඳහා උත්ප්‍රේරක විය.

1980 ගණන්වල දෙවන භාගයේදී විපක්ෂයේ කේන්ද්‍රස්ථානය ලෙස PLRA නායක ඩොමින්ගෝ ලයිනෝ සේවය කළේය. 1982 දී ලයිනෝව පිටුවහල් කිරීමෙන් ඔහුව හුදකලා කිරීමට රජය දැරූ උත්සාහය අසාර්ථක විය. 1986 දී නැවත රටට ඇතුළු වීමට ඔහු දැරූ හයවන උත්සාහයේදී, ලයිනෝ එක්සත් ජනපදයේ රූපවාහිනී කණ්ඩායම් තුනක්, පැරගුවේ හි හිටපු එක්සත් ජනපද තානාපතිවරයෙකු සහ උරුගුවේ සහ ආර්ජන්ටිනාවේ කොන්ග්‍රස් සභිකයින් කණ්ඩායමක් සමඟ ආපසු පැමිණියේය. ජාත්‍යන්තර බලඇණිය තිබියදීත්, පොලිසිය ප්‍රචණ්ඩ ලෙස ලයිනෝගේ නැවත පැමිණීම තහනම් කළේය.&lt;ref&gt;{{cite web |title=Paraguay 1987, Chapter 4 |url=http://www.cidh.org/countryrep/Paraguay87eng/chap.4.htm |archive-url=https://web.archive.org/web/20210507100105/http://www.cidh.org/countryrep/Paraguay87eng/chap.4.htm |archive-date=7 May 2021 |website=[[Inter-American Commission on Human Rights]] (cidh.org)}}&lt;/ref&gt;

1987 අප්‍රේල් මාසයේදී ස්ට්‍රෝස්නර් පාලනය පසුබැස ගිය අතර, ලයිනෝට අසුන්සියොන් වෙත නැවත පැමිණීමට අවසර දුන්නේය. විරෝධතා සංවිධානය කිරීමට සහ විරුද්ධ පක්ෂය අතර ගැටුම් අඩු කිරීමට ලයිනෝ පෙරමුණ ගත්තේය. මැතිවරණ සම්බන්ධයෙන් පොදු උපාය මාර්ගයක් පිළිබඳව එකඟතාවයකට පැමිණීමට විපක්ෂයට නොහැකි වූ අතර, සමහර පක්ෂ ඡන්දය දීමෙන් වැළකී සිටීමට පක්ෂව සිටි අතර, තවත් සමහරු හිස් ඡන්දය ප්‍රකාශ කිරීම ඉල්ලා සිටියහ. පක්ෂ විශේෂයෙන් ග්‍රාමීය ප්‍රදේශවල 'අකුණු සැර' (mítines relámpagos) ගණනාවක් පැවැත්වීය. එවැනි පෙළපාලි එක්රැස් කර පොලිසිය පැමිණීමට පෙර ඉක්මනින් විසුරුවා හරින ලදී.

විපක්ෂ ක්‍රියාකාරකම්වල නැගිටීමට ප්‍රතිචාර වශයෙන්, ස්ට්‍රෝස්නර් &quot;මහ මැතිවරණය කඩාකප්පල් කිරීම සහ නීතියට අගෞරව කිරීම&quot; වෙනුවෙන් පෙනී සිටීම සම්බන්ධයෙන් ගිවිසුම හෙළා දුටුවේය. ඔහු ජාතික පොලිසිය සහ කොලරාඩෝ පක්ෂයේ සිවිල් සුපරීක්ෂකයින් යොදා ගනිමින් පෙළපාලි බිඳ දැමීය. විපක්ෂ නායකයින් ගණනාවක් සිරගත කරන ලදී හෝ වෙනත් ආකාරයකින් හිරිහැර කරන ලදී. PLRA හි තවත් ප්‍රධාන නායකයෙකු වූ {{ill|Hermes Rafael Saguier|es}} 1987 දී රාජද්‍රෝහී චෝදනා මත මාස හතරක් සිරගත කරන ලදී. 1988 පෙබරවාරි මස මුලදී, කොරොනල් ඔවියෙඩෝ හි පැවති ජාතික සම්බන්ධීකරණ කමිටු රැස්වීමකට සහභාගී වූ පුද්ගලයින් 200 දෙනෙකු පොලිසිය අත්අඩංගුවට ගත්තේය. පෙබරවාරි 14 වන දින මැතිවරණ දිනයේ උදාවීමට පෙර ලයිනෝ සහ තවත් විපක්ෂ පුද්ගලයින් කිහිප දෙනෙකු අත්අඩංගුවට ගෙන පැය දොළහක් පැවැත්විණි. රජය 89% ක ඡන්ද ප්‍රතිශතයකින් ස්ට්‍රෝස්නර් නැවත තේරී පත්වීම ප්‍රකාශ කළේය.&lt;ref&gt;{{cite news|url=https://www.nytimes.com/1988/02/15/world/paraguayan-wins-his-eighth-term.html?scp=3&amp;sq=Paraguay%20february%201988&amp;st=cse|title=Paraguayan wins his eighth term|date=15 February 1988|newspaper=[[The New York Times]]|archive-url=https://web.archive.org/web/20170816064442/http://www.nytimes.com/1988/02/15/world/paraguayan-wins-his-eighth-term.html?scp=3&amp;sq=Paraguay%20february%201988&amp;st=cse|archive-date=16 August 2017}}&lt;/ref&gt;

විපක්ෂය ප්‍රතිඵලවලට අර්ධ වශයෙන් ජනමාධ්‍ය මත අතථ්‍ය කොලරාඩෝ ඒකාධිකාරයට ආරෝපණය කළේය. පැරගුවේ සමාජය තුළ &quot;නොසන්සුන්තාවයක්&quot; පවතින බව මත විමසුමට ලක් වූවන්ගෙන් 53% ක් සඳහන් කළ බව ඔවුන් සඳහන් කළහ. දේශපාලන තත්ත්වයට වෙනස්කම් අවශ්‍ය බව 74% ක් විශ්වාස කළ අතර, සැලකිය යුතු හෝ සම්පූර්ණ වෙනසක් අවශ්‍ය 45% ක් ද ඇතුළුව. අවසාන වශයෙන්, පෙබරවාරි මැතිවරණයේදී ඡන්දය දීමෙන් වැළකී සිටීමට සැලසුම් කර ඇති බව 31% ක් ප්‍රකාශ කළහ.

=== ස්ට්‍රෝස්නර්ගේ බලයෙන් පහ කිරීම, 1989න් පසු ===
On 3 February 1989, Stroessner was overthrown in a military coup headed by General [[:en:Andrés_Rodríguez_(President)|Andrés Rodríguez]]. As president, Rodríguez instituted political, legal, and economic reforms and initiated a ''rapprochement'' with the international community. Reflecting the deep hunger of the rural poor for land, hundreds immediately occupied thousands of acres of unused territories belonging to Stroessner and his associates; by mid-1990, 19,000&amp;nbsp;families occupied {{convert|340000|acres|-3|abbr=on}}. At the time, 2.06&amp;nbsp;million people lived in rural areas, more than half of the 4.1&amp;nbsp;million total population, and most were landless.

The June 1992 constitution established a democratic system of government and dramatically improved protection of fundamental human rights. In May 1993, Colorado Party candidate [[:en:Juan_Carlos_Wasmosy|Juan Carlos Wasmosy]] was elected as Paraguay's first civilian president in almost forty years, in what international observers deemed free and fair elections.

With support from the United States, the Organization of American States, and other countries in the region, the Paraguayan people rejected an April 1996 attempt by then Army Chief General [[:en:Lino_Oviedo|Lino Oviedo]] to oust President Wasmosy.

1989 පෙබරවාරි 3 වන දින, ජෙනරාල් ඇන්ඩ්‍රෙස් රොඩ්‍රිගස්ගේ නායකත්වයෙන් යුත් හමුදා කුමන්ත්‍රණයකින් ස්ට්‍රෝස්නර් බලයෙන් පහ කරන ලදී. ජනාධිපති ලෙස, රොඩ්‍රිගස් දේශපාලන, නීතිමය සහ ආර්ථික ප්‍රතිසංස්කරණ ආරම්භ කළ අතර ජාත්‍යන්තර ප්‍රජාව සමඟ සහයෝගීතාවයක් ආරම්භ කළේය. ඉඩම් සඳහා ග්‍රාමීය දුප්පතුන්ගේ ගැඹුරු කුසගින්න පිළිබිඹු කරමින්, ස්ට්‍රෝස්නර් සහ ඔහුගේ සහචරයින්ට අයත් භාවිතයට නොගත් භූමි ප්‍රදේශ සිය ගණනක් වහාම අත්පත් කර ගත්හ; 1990 මැද භාගය වන විට, පවුල් 19,000 ක් අක්කර 340,000 (හෙක්ටයාර 138,000) අත්පත් කර ගත්හ. ඒ වන විට, මිලියන 2.06 ක ජනතාවක් ග්‍රාමීය ප්‍රදේශවල ජීවත් වූ අතර, මුළු ජනගහනය මිලියන 4.1 න් අඩකට වඩා වැඩි වූ අතර, බොහෝ දෙනෙක් ඉඩම් නොමැති අය වූහ.&lt;ref name=&quot;nagel&quot;&gt;{{cite journal|author=Nagel, Beverly Y.|year=1999|title='Unleashing the fury': The cultural discourse of rural violence and land rights in Paraguay|url=http://journals.cambridge.org/action/displayAbstract?fromPage=online&amp;aid=1921|journal=Comparative Studies in Society and History|publisher=Cambridge University Press|volume=41|issue=1|pages=148–181|doi=10.1017/S0010417599001905|doi-broken-date=1 November 2024|issn=0010-4175|url-access=subscription|archive-url=https://web.archive.org/web/20151016023308/http://journals.cambridge.org/action/displayAbstract?fromPage=online&amp;aid=1921|archive-date=16 October 2015|s2cid=146491025}}&lt;/ref&gt;

1992 ජුනි ආණ්ඩුක්‍රම ව්‍යවස්ථාව මගින් ප්‍රජාතන්ත්‍රවාදී රාජ්‍ය ක්‍රමයක් ස්ථාපිත කරන ලද අතර මූලික මානව හිමිකම් ආරක්ෂා කිරීම නාටකාකාර ලෙස වැඩිදියුණු කරන ලදී. 1993 මැයි මාසයේදී, කොලරාඩෝ පක්ෂ අපේක්ෂක ජුවාන් කාලෝස් වස්මෝසි වසර හතළිහකට ආසන්න කාලයකදී පැරගුවේහි පළමු සිවිල් ජනාධිපතිවරයා ලෙස තේරී පත් වූ අතර, ජාත්‍යන්තර නිරීක්ෂකයින් නිදහස් හා සාධාරණ මැතිවරණ ලෙස සැලකූහ.

එක්සත් ජනපදය, ඇමරිකානු රාජ්‍ය සංවිධානය සහ කලාපයේ අනෙකුත් රටවල සහාය ඇතිව, පැරගුවේ ජනතාව 1996 අප්‍රේල් මාසයේදී එවකට හමුදා ප්‍රධානී ජෙනරාල් ලිනෝ ඔවියෙඩෝ විසින් ජනාධිපති වාස්මෝසි බලයෙන් පහ කිරීමට දැරූ උත්සාහය ප්‍රතික්ෂේප කළහ.

Oviedo was nominated as the Colorado candidate for president in the 1998 election. However, when the Supreme Court upheld in April his conviction on charges related to the 1996 coup attempt, he was not allowed to run and was detained in jail. His former running mate, [[:en:Raúl_Cubas|Raúl Cubas]], became the Colorado Party's candidate, and was elected in May in elections deemed by international observers to be free and fair. One of Cubas' first acts after taking office in August was to commute Oviedo's sentence and release him. In December 1998, Paraguay's Supreme Court declared these actions unconstitutional. In this tense atmosphere, the murder of Vice President and long-time Oviedo rival [[:en:Luis_María_Argaña|Luis María Argaña]] on 23 March 1999, led the Chamber of Deputies to impeach Cubas the next day.{{Citation needed|date=March 2010}} On 26 March, eight student anti-government demonstrators were murdered, widely believed to have been carried out by Oviedo supporters. This increased opposition to Cubas, who resigned on 28 March. Senate President [[:en:Luis_González_Macchi|Luis González Macchi]], a Cubas opponent, was peacefully sworn in as president the same day.

In 2003, [[:en:Nicanor_Duarte|Nicanor Duarte]] was elected as president.

1998 මැතිවරණයේදී ඔවියෙඩෝ ජනාධිපති අපේක්ෂකයා ලෙස නම් කරන ලදී. කෙසේ වෙතත්, 1996 කුමන්ත්‍රණ උත්සාහයට අදාළ චෝදනා සම්බන්ධයෙන් ඔහුගේ වරද පිළිගැනීම ශ්‍රේෂ්ඨාධිකරණය අප්‍රේල් මාසයේදී තහවුරු කළ විට, ඔහුට තරඟ කිරීමට අවසර නොලැබුණු අතර සිරගත කරන ලදී. ඔහුගේ හිටපු තරඟකරු රාවුල් කියුබාස්, කොලරාඩෝ පක්ෂයේ අපේක්ෂකයා බවට පත් වූ අතර, ජාත්‍යන්තර නිරීක්ෂකයින් විසින් නිදහස් හා සාධාරණ යැයි සැලකෙන මැතිවරණවලදී මැයි මාසයේදී තේරී පත් විය. අගෝස්තු මාසයේදී බලයට පත්වීමෙන් පසු කියුබාවේ පළමු ක්‍රියාවන්ගෙන් එකක් වූයේ ඔවියෙඩෝගේ දඬුවම ලිහිල් කර ඔහුව නිදහස් කිරීමයි. 1998 දෙසැම්බර් මාසයේදී පැරගුවේ ශ්‍රේෂ්ඨාධිකරණය මෙම ක්‍රියාමාර්ග ව්‍යවස්ථා විරෝධී බව ප්‍රකාශ කළේය. මෙම නොසන්සුන් වාතාවරණය තුළ, 1999 මාර්තු 23 වන දින උප ජනාධිපති සහ දිගුකාලීන ඔවියෙඩෝ ප්‍රතිවාදියා වූ ලුයිස් මාරියා අර්ගානා ඝාතනය කිරීම, පසුදා කියුබාවට දෝෂාභියෝගයක් ගෙන ඒමට නියෝජිත මන්ත්‍රී මණ්ඩලයට හේතු විය. මාර්තු 26 වන දින, ඔවියෙඩෝ ආධාරකරුවන් විසින් සිදු කරන ලදැයි පුළුල් ලෙස විශ්වාස කෙරෙන ශිෂ්‍ය රාජ්‍ය විරෝධී විරෝධතාකරුවන් අට දෙනෙකු ඝාතනය කරන ලදී. මෙය මාර්තු 28 වන දින ඉල්ලා අස්වූ කියුබානුවන්ට එරෙහි විරෝධය වැඩි කළේය. කියුබාවේ විරුද්ධවාදියෙකු වූ සෙනෙට් සභික ලුයිස් ගොන්සාලෙස් මැචි එදිනම සාමකාමීව ජනාධිපති ධුරයට දිවුරුම් දුන්නේය.

2003 දී නිකනෝර් ඩුආර්ට් ජනාධිපති ලෙස තේරී පත් විය.

=== ප්‍රනාන්දු ලුගෝගේ මැතිවරණය ===
For the 2008 general elections, the Colorado Party was favored in polls. Their candidate was Minister of Education [[:en:Blanca_Ovelar|Blanca Ovelar]], the first woman to be nominated as a candidate for a major party in Paraguayan history. After sixty years of Colorado rule, voters chose [[:en:Fernando_Lugo|Fernando Lugo]], a former Roman Catholic Bishop and not a professional politician in civil government, and a member of the Authentic Radical Liberal Party, Paraguay's largest opposition party. Lugo was an adherent of [[:en:Liberation_theology|liberation theology]]. Lugo achieved a historic victory in Paraguay's presidential election, defeating the ruling party candidate, and ending 61 years of conservative rule. Lugo won with nearly 41% of the vote, compared to almost 31% for Blanca Ovelar of the Colorado party. Outgoing President [[:en:Nicanor_Duarte|Nicanor Duarte Frutos]] hailed the moment as the first time in the history of the nation that a government had transferred power to opposition forces in a constitutional and peaceful fashion.{{citation needed|date=July 2021}}

Lugo was sworn in on 15 August 2008. The Lugo administration set its two major priorities as the reduction of corruption and economic inequality.

2008 මහ මැතිවරණය සඳහා, ඡන්ද විමසීම් වලදී කොලරාඩෝ පක්ෂයට කැමැත්තක් දැක්වීය. ඔවුන්ගේ අපේක්ෂකයා වූයේ අධ්‍යාපන අමාත්‍ය බ්ලැන්කා ඔවෙලාර් ය, පැරගුවේ ඉතිහාසයේ ප්‍රධාන පක්ෂයක අපේක්ෂකයෙකු ලෙස නම් කරන ලද පළමු කාන්තාව ඇයයි. කොලරාඩෝ පාලනයේ වසර හැටකට පසු, ඡන්දදායකයින් තෝරා ගත්තේ හිටපු රෝමානු කතෝලික බිෂොප්වරයෙකු සහ සිවිල් රජයේ වෘත්තීය දේශපාලනඥයෙකු නොවන සහ පැරගුවේ විශාලතම විරුද්ධ පක්ෂය වන අව්‍යාජ රැඩිකල් ලිබරල් පක්ෂයේ සාමාජිකාවක් වන ප්‍රනාන්දු ලුගෝ ය. ලුගෝ විමුක්ති දේවධර්මයේ අනුගාමිකයෙකි. පැරගුවේ ජනාධිපතිවරණයේදී ලුගෝ ඓතිහාසික ජයග්‍රහණයක් ලබා ගත් අතර, පාලක පක්ෂ අපේක්ෂකයා පරාජය කරමින්, වසර 61 ක ගතානුගතික පාලනය අවසන් කළේය. කොලරාඩෝ පක්ෂයේ බ්ලැන්කා ඔවෙලර්ට ලැබුණු ඡන්ද ප්‍රතිශතය 31% ක් පමණ වූ අතර, ලුගෝ 41% කට ආසන්න ඡන්ද ප්‍රතිශතයකින් ජයග්‍රහණය කළේය.&lt;ref&gt;{{Cite journal|author=Nickson, Andrew|year=2009|title=The general election in Paraguay, April 2008|journal=Journal of Electoral Studies|volume=28|issue=1|pages=145–9|doi=10.1016/j.electstud.2008.10.001}}&lt;/ref&gt; බලයෙන් පහව යන ජනාධිපති නිකනෝර් ඩුආර්ට් ෆෲටෝස්, ජාතියේ ඉතිහාසයේ පළමු වරට රජයක් ව්‍යවස්ථානුකූල හා සාමකාමී ආකාරයකින් විපක්ෂ බලවේග වෙත බලය පැවරූ මොහොත ලෙස ප්‍රශංසා කළේය.

2008 අගෝස්තු 15 වන දින ලුගෝ දිවුරුම් දුන්නේය. ලුගෝ පරිපාලනය එහි ප්‍රධාන ප්‍රමුඛතා දෙක ලෙස දූෂණය සහ ආර්ථික අසමානතාවය අඩු කිරීම නියම කළේය.&lt;ref name=&quot;state.gov&quot;&gt;{{cite web |date=15 March 2012 |title=Paraguay |url=https://2009-2017.state.gov/r/pa/ei/bgn/1841.htm#econ |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20170122194534/https://2009-2017.state.gov/r/pa/ei/bgn/1841.htm#econ |archive-date=22 January 2017 |access-date=5 October 2012 |website=State.gov}}&lt;/ref&gt;[[File:Saludo_de_Piñera_a_Cartes_(cropped).jpg|link=https://en.wikipedia.org/wiki/File:Saludo_de_Pi%C3%B1era_a_Cartes_(cropped).jpg|thumb|2013 අගෝස්තු 15 වන දින හිටපු ජනාධිපති හොරාසියෝ කාටෙස්ගේ පදවි ප්‍රාප්තිය]]
Political instability following Lugo's election and disputes within his cabinet encouraged some renewal of popular support for the Colorado Party. Reports suggested that the businessman [[:en:Horacio_Cartes|Horacio Cartes]] became the new political figure amid disputes. Despite the US [[:en:Drug_Enforcement_Administration|Drug Enforcement Administration]]'s strong accusations against Cartes related to [[:en:Illegal_drug_trade|drug trafficking]], he continued to amass followers in the political arena.{{citation needed|date=July 2021}}

On 14 January 2011, the Colorado Party convention nominated Horacio Cartes as the presidential candidate for the party. However, the party's constitution did not allow it.{{clarify|date=April 2012}} On 21 June 2012, [[:en:Impeachment_of_Fernando_Lugo|impeachment proceedings against President Lugo]] began in the country's lower house, which was controlled by his opponents. Lugo was given less than twenty-four hours to prepare for the proceedings and only two hours in which to mount a defense. Impeachment was quickly approved and the resulting trial in Paraguay's Senate, also controlled by the opposition, ended with the removal of Lugo from office and Vice President Federico Franco assuming the duties of president. Lugo's rivals blamed him for the deaths of 17&amp;nbsp;people – eight police officers and nine farmers – in armed clashes after police were ambushed by armed peasants when enforcing an eviction order against rural trespassers.

ලූගෝගේ තේරී පත්වීමෙන් පසු දේශපාලන අස්ථාවරත්වය සහ ඔහුගේ කැබිනට් මණ්ඩලය තුළ ඇති වූ ආරවුල් කොලරාඩෝ පක්ෂයට මහජන සහයෝගය යම් තරමකට අලුත් කිරීමට දිරිමත් විය. ආරවුල් මධ්‍යයේ ව්‍යාපාරික හොරාසියෝ කාටෙස් නව දේශපාලන චරිතය බවට පත් වූ බව වාර්තා යෝජනා කළේය. මත්ද්‍රව්‍ය ජාවාරම සම්බන්ධයෙන් කාටෙස්ට එරෙහිව එක්සත් ජනපද මත්ද්‍රව්‍ය බලාත්මක කිරීමේ පරිපාලනය විසින් දැඩි චෝදනා එල්ල කළද, ඔහු දේශපාලන ක්ෂේත්‍රයේ අනුගාමිකයින් එක්රැස් කිරීම දිගටම කරගෙන ගියේය.

2011 ජනවාරි 14 වන දින, කොලරාඩෝ පක්ෂ සම්මේලනය පක්ෂයේ ජනාධිපති අපේක්ෂකයා ලෙස හොරාසියෝ කාටෙස් නම් කළේය. කෙසේ වෙතත්, පක්ෂයේ ව්‍යවස්ථාව එයට ඉඩ දුන්නේ නැත. 2012 ජුනි 21 වන දින, ජනාධිපති ලුගෝට එරෙහිව දෝෂාභියෝග ක්‍රියාමාර්ග ඔහුගේ විරුද්ධවාදීන් විසින් පාලනය කරන ලද රටේ පහළ මන්ත්‍රී මණ්ඩලයේදී ආරම්භ විය. කටයුතු සඳහා සූදානම් වීමට ලුගෝට පැය විසිහතරකටත් අඩු කාලයක් සහ ආරක්ෂාවක් සැපයීමට පැය දෙකක් පමණක් ලබා දෙන ලදී.&lt;ref name=&quot;Guardian&quot;&gt;{{cite news|url=https://www.theguardian.com/commentisfree/2012/jun/22/washington-fernando-lugo-ouster-paraguay|title=What will Washington do about Fernando Lugo's ouster in Paraguay?|last=Weisbrot|first=Mark|date=22 June 2012|newspaper=[[The Guardian]]|access-date=23 June 2012|archive-url=https://web.archive.org/web/20140910143002/http://www.theguardian.com/commentisfree/2012/jun/22/washington-fernando-lugo-ouster-paraguay|archive-date=10 September 2014|url-status=live}}&lt;/ref&gt; දෝෂාභියෝගය ඉක්මනින් අනුමත කරන ලද අතර, විපක්ෂය විසින් පාලනය කරන ලද පැරගුවේ සෙනෙට් සභාවේ පැවති නඩු විභාගය අවසන් වූයේ ලුගෝ ධුරයෙන් ඉවත් කිරීම සහ උප ජනාධිපති ෆෙඩරිකෝ ෆ්‍රැන්කෝ ජනාධිපති ධුරයට පත්වීමත් සමඟය.&lt;ref name=&quot;CNN22&quot;&gt;{{cite news|url=http://www.cnn.com/2012/06/22/world/americas/paraguay-president/index.html|title=Paraguayan Senate removes president|last=Castillo|first=Mariano|date=22 June 2012|access-date=22 June 2012|archive-url=https://web.archive.org/web/20120623040625/http://www.cnn.com/2012/06/22/world/americas/paraguay-president/index.html|archive-date=23 June 2012|publisher=CNN|url-status=live}}&lt;/ref&gt; ග්‍රාමීය අනවසරයෙන් ඇතුළුවන්නන්ට එරෙහිව නෙරපා හැරීමේ නියෝගයක් ක්‍රියාත්මක කිරීමේදී සන්නද්ධ ගොවීන් විසින් පොලිසියට පහර දීමෙන් පසු සන්නද්ධ ගැටුම්වලදී පොලිස් නිලධාරීන් අට දෙනෙකු සහ ගොවීන් නව දෙනෙකු - පුද්ගලයින් 17 දෙනෙකුගේ මරණ සම්බන්ධයෙන් ලුගෝගේ ප්‍රතිවාදීන් ඔහුට දොස් පැවරූහ.&lt;ref&gt;{{cite news|url=https://www.reuters.com/article/us-paraguay-lugo-idUSBRE85K13N20120621|title=Paraguay's president vows to face impeachment effort|last=Desantis|first=Daniela|date=21 June 2012|work=[[Reuters]]|access-date=21 June 2012|archive-url=https://web.archive.org/web/20130208094438/http://www.reuters.com/article/2012/06/21/us-paraguay-lugo-idUSBRE85K13N20120621|archive-date=8 February 2013|edition=US|url-status=live}}&lt;/ref&gt;

On 14 May 2011, Paraguay celebrated its [[:en:Paraguay_Bicentennial|bicentenary]] on the 200th anniversary of independence from the Spanish Empire as a sovereign state.

Lugo's supporters gathered outside Congress to protest the decision as a &quot;politically motivated coup d'état&quot;. Lugo's removal from office on 22&amp;nbsp;June 2012 is considered by [[:en:UNASUR|UNASUR]] and other neighboring countries, especially those currently governed by leftist leaders, as a coup d'état. However, the Organization of American States, which sent a mission to Paraguay to gather information, concluded that the impeachment process was not a coup d'état, as it had been carried out in accordance with the [[:en:Constitution_of_Paraguay|Constitution of Paraguay]].

2011 මැයි 14 වන දින, පැරගුවේ, ස්පාඤ්ඤ අධිරාජ්‍යයෙන් ස්වාධීනත්වය ලබා ගැනීමේ 200 වන සංවත්සරයේදී එහි ද්විශත සංවත්සරය සැමරීය.

&quot;දේශපාලනමය වශයෙන් අභිප්‍රේරිත කුමන්ත්‍රණයක්&quot; ලෙස තීරණයට විරෝධය දැක්වීම සඳහා ලුගෝගේ ආධාරකරුවන් කොංග්‍රසය පිටත රැස් වූහ.&lt;ref name=&quot;CNN22&quot; /&gt; 2012 ජුනි 22 වන දින ලුගෝ ධුරයෙන් ඉවත් කිරීම UNASUR සහ අනෙකුත් අසල්වැසි රටවල්, විශේෂයෙන් වාමාංශික නායකයින් විසින් දැනට පාලනය කරනු ලබන රටවල් විසින් කුමන්ත්‍රණයක් ලෙස සලකනු ලැබේ.&lt;ref&gt;{{cite web |date=22 June 2012 |title=COMUNICADO UNASUR Asunción, 22 de Junio de 2012 |url=http://www.unasursg.org/index.php?option=com_content&amp;view=article&amp;id=698%3Acomunicado-asuncion-22-de-junio-de-2012&amp;catid=68%3Acomunicados&amp;Itemid=346 |url-status=dead |archive-url=https://web.archive.org/web/20120627050748/http://www.unasursg.org/index.php?option=com_content&amp;view=article&amp;id=698:comunicado-asuncion-22-de-junio-de-2012&amp;catid=68:comunicados&amp;Itemid=346 |archive-date=27 June 2012 |access-date=23 June 2012 |publisher=UNASUR |language=es}}&lt;/ref&gt; කෙසේ වෙතත්, තොරතුරු රැස් කිරීම සඳහා පැරගුවේ වෙත මෙහෙයුමක් යැවූ ඇමරිකානු රාජ්‍ය සංවිධානය, දෝෂාභියෝග ක්‍රියාවලිය කුමන්ත්‍රණයක් නොවන බව නිගමනය කළේය, මන්ද එය පැරගුවේ ආණ්ඩුක්‍රම ව්‍යවස්ථාවට අනුකූලව සිදු කර ඇත.&lt;ref&gt;Halvorssen, Thor, ''[https://www.forbes.com/sites/thorhalvorssen/2012/07/03/paraguay-is-not-honduras/#57bce3c72308 Paraguay is not Honduras: President Lugo's Impeachment was not a Coup] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20180730203938/https://www.forbes.com/sites/thorhalvorssen/2012/07/03/paraguay-is-not-honduras/#57bce3c72308|date=30 July 2018}}'', Forbes.com, 3 July 2012, retrieved 30 July 2018&lt;/ref&gt;

=== වර්තමාන දිනය ===
2013 අගෝස්තු සිට 2018 අගෝස්තු 15 දක්වා පැරගුවේ ජනාධිපතිවරයා වූයේ හොරාසියෝ කාටෙස් ය.&lt;ref&gt;{{cite news|url=https://www.nytimes.com/2013/04/22/world/americas/horacio-cartes-wins-paraguays-presidential-election.html|title=Conservative Tobacco Magnate Wins Presidential Race in Paraguay|last=Romero|first=Simon|date=22 April 2013|work=The New York Times|access-date=7 April 2021|archive-url=https://web.archive.org/web/20171102234322/http://www.nytimes.com/2013/04/22/world/americas/horacio-cartes-wins-paraguays-presidential-election.html|archive-date=2 November 2017|url-status=live}}&lt;/ref&gt; 2018 අගෝස්තු 15 සිට පැරගුවේ ජනාධිපතිවරයා වූයේ මාරියෝ අබ්ඩෝ බෙනිටෙස් ය. ඔවුන් දෙදෙනාම කොන්සර්වේටිව් කොලරාඩෝ පක්ෂයේ අය වෙති.&lt;ref&gt;{{cite news|url=https://www.bbc.com/news/world-latin-america-45200965|title=New Paraguayan President Abdo Benítez sworn in|date=15 August 2018|work=BBC News|access-date=1 April 2021|archive-url=https://web.archive.org/web/20210415203558/https://www.bbc.com/news/world-latin-america-45200965|archive-date=15 April 2021|url-status=live}}&lt;/ref&gt; ජනාධිපති මාරියෝ අබ්ඩෝ බ්‍රසීලියානු අන්ත දක්ෂිණාංශික ජනාධිපති (2019–2022 බලයේ සිටි) ජෙයාර් බොල්සොනාරෝ සමඟ සමීප සබඳතාවක් භුක්ති වින්දා.&lt;ref&gt;{{cite news|url=https://www.reuters.com/article/us-paraguay-president-idUSKCN1V421O|title=Paraguayan president's popularity plummets amid Brazil-linked political crisis|last=Cristaldo|first=Mariel|date=14 August 2019|work=reuters.com|access-date=1 June 2021|archive-url=https://web.archive.org/web/20210602215301/https://www.reuters.com/article/us-paraguay-president-idUSKCN1V421O|archive-date=2 June 2021|url-status=live}}&lt;/ref&gt; 2019 පෙබරවාරි මාසයේදී, බොල්සොනාරෝ පැරගුවේ හමුදා ඒකාධිපති ඇල්ෆ්‍රෙඩෝ ස්ට්‍රෝස්නර්ට ප්‍රශංසා කරමින් ඔහුව &quot;දැක්මක් ඇති මිනිසෙකු&quot; ලෙස හැඳින්වූ විට, ජනාධිපති මාරියෝ අබ්ඩෝ බෙනිටෙස් බොල්සොනාරෝගේ පැත්තේ සිටියේය.&lt;ref&gt;{{cite news|url=https://abcnews.go.com/International/wireStory/brazils-bolsonaro-praises-late-paraguay-dictator-stroessner-61386307|title=Brazil's Bolsonaro praises late Paraguay dictator Stroessner|access-date=1 June 2021|archive-url=https://web.archive.org/web/20210602214208/https://abcnews.go.com/International/wireStory/brazils-bolsonaro-praises-late-paraguay-dictator-stroessner-61386307|archive-date=2 June 2021|website=[[ABC News (United States)|ABC News]]|url-status=live}}&lt;/ref&gt; 2021 දී, පැරගුවේ දකුණු ඇමරිකාවේ 100% පුනර්ජනනීය බලශක්ති සැපයුමෙන් විදුලි ශක්තිය නිපදවූ පළමු රට බවට පත්විය. 2023 මැයි මාසයේදී, දිගු කලක් පාලනය කළ කොලරාඩෝ පක්ෂයේ සන්තියාගෝ පෙනා, පැරගුවේ ඊළඟ ජනාධිපතිවරයා ලෙස මාරියෝ අබ්ඩෝගෙන් පසු ජනාධිපතිවරණය ජයග්‍රහණය කළේය.&lt;ref&gt;{{cite news|url=https://www.aljazeera.com/news/2023/5/3/amid-protests-authorities-uphold-legitimacy-of-paraguay-election|title=Amid protests, authorities uphold legitimacy of Paraguay election|access-date=26 May 2023|archive-url=https://web.archive.org/web/20230603212859/https://www.aljazeera.com/news/2023/5/3/amid-protests-authorities-uphold-legitimacy-of-paraguay-election|archive-date=3 June 2023|language=en|website=[[Al Jazeera Media Network|al Jazeera]] (aljazeera.com)|url-status=live}}&lt;/ref&gt; 2023 අගෝස්තු 15 වන දින, සන්තියාගෝ පෙනා පැරගුවේ නව ජනාධිපතිවරයා ලෙස දිවුරුම් දුන්නේය.&lt;ref&gt;{{cite news|url=https://www.reuters.com/world/americas/new-paraguayan-president-santiago-pena-sworn-2023-08-15/|title=Paraguay's President Pena sworn in, Taiwan VP in attendance|last1=Desantis|first1=Daniela|date=16 August 2023|work=Reuters|access-date=18 August 2023|archive-url=https://web.archive.org/web/20230818142608/https://www.reuters.com/world/americas/new-paraguayan-president-santiago-pena-sworn-2023-08-15/|archive-date=18 August 2023|last2=Elliott|first2=Lucinda|language=en|last3=Elliott|first3=Lucinda|url-status=live}}&lt;/ref&gt;

== යොමු කිරීම් ==
&lt;references /&gt;</text>
      <sha1>s0bveqtn5mh4jttb8l8zr3vq803g415</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>752946</id>
      <parentid>752945</parentid>
      <timestamp>2025-07-03T06:32:01Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>BuddhikaW88</username>
        <id>37808</id>
      </contributor>
      <comment>/* ප්‍රනාන්දු ලුගෝගේ මැතිවරණය */</comment>
      <origin>752946</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="75166" sha1="sbohcy22o2np4wu30vuc29rnu4v4ci1" xml:space="preserve">
=== පූර්ව යටත් විජිත යුගය ===
ස්පාඤ්ඤ ජාතිකයන් පැමිණීමට පෙර අවම වශයෙන් සහස්‍රයක්වත් නැගෙනහිර පැරගුවේ ආදිවාසී ගුවාරානි ජනයා ජීවත් වූහ.&lt;ref&gt;{{cite web |title=Guarani Society |url=https://web.archive.org/web/20060925035916/http://lucy.ukc.ac.uk/EthnoAtlas/Hmar/Cult_dir/Culture.7843 |access-date=2025-05-17 |website=web.archive.org}}&lt;/ref&gt; බටහිර පැරගුවේ, ග්‍රාන් චාකෝ, නාමිකයන් විසින් ජනාවාස කරන ලද අතර, ඔවුන්ගෙන් වඩාත් කැපී පෙනුනේ ගුවායිකුරු ජනයා ය. පැරගුවේ ගඟ දළ වශයෙන් නැගෙනහිරින් කෘෂිකාර්මික ගුවාරානි ජනතාව සහ ග්‍රාන් චාකෝ හි බටහිරින් සංචාරක සහ අර්ධ සංචාරක ජනතාව අතර බෙදුම් රේඛාව විය. ගුවාර්කුරු නාමිකයන් ඔවුන්ගේ රණශූර සම්ප්‍රදායන් සඳහා ප්‍රසිද්ධ වූ අතර 19 වන සියවසේ අග භාගය වන තෙක් සම්පූර්ණයෙන්ම සන්සුන් නොවීය.&lt;ref&gt;The Editors of Encyclopaedia Britannica. &quot;Mbayá&quot;. ''Encyclopedia Britannica'', 15 February 2007, https://www.britannica.com/topic/Mbaya. Accessed 17 May 2025&lt;/ref&gt; මෙම ආදිවාසී ගෝත්‍ර ඔවුන්ගේ ප්‍රධාන බෙදීම්වල පදනම් වූ වෙනස් භාෂා පවුල් පහකට අයත් විය.&lt;ref name=&quot;:1&quot;&gt;{{Cite web |last=Barba |first=Paula López |date=2023-08-25 |title=El guaraní paraguayo, la lengua de la resistencia |url=https://elpais.com/america-futura/2023-08-25/el-guarani-paraguayo-la-lengua-de-la-resistencia.html |access-date=2025-05-17 |website=El País América |language=es}}&lt;/ref&gt;&lt;ref name=&quot;:2&quot;&gt;Miller, Mark D.H., Webb, Kempton E., Martin, Gene E.. &quot;Gran Chaco&quot;. Encyclopedia Britannica, 12 May. 2025, https://www.britannica.com/place/Gran-Chaco. Accessed 17 May 2025&lt;/ref&gt; විවිධ භාෂා කතා කරන කණ්ඩායම් සාමාන්‍යයෙන් සම්පත් සහ භූමි සම්බන්ධයෙන් තරඟකාරී විය. මෙම පවුල්වල ශාඛා වල භාෂා කතා කිරීමෙන් ඔවුන් තවදුරටත් ගෝත්‍රවලට බෙදා ඇත. අද වන විට වෙනම ජනවාර්ගික භාෂාමය කණ්ඩායම් 17 ක් පවතී.&lt;ref name=&quot;:1&quot; /&gt;&lt;ref name=&quot;:2&quot; /&gt;

=== යටත් විජිත යුගය ===
මෙම ප්‍රදේශයේ පළමු යුරෝපීයයන් 1516 දී ස්පාඤ්ඤ ගවේෂකයන් විය.&lt;ref name=&quot;eec&quot;&gt;{{cite report|author=Sacks, Richard S.|section=Early explorers and conquistadors|editor1-last=Hanratty|editor1-first=Dannin M.|editor2-last=Meditz|editor2-first=Sandra W.|year=1988|title=Paraguay: A country study|location=Washington, DC|publisher=U.S. [[Library of Congress]] / [[Government Printing Office|GPO]]|url=http://countrystudies.us/paraguay/2.htm|url-status=live|access-date=19 September 2009|archive-url=https://web.archive.org/web/20110919163833/http://countrystudies.us/paraguay/2.htm|archive-date=19 September 2011}}&lt;/ref&gt; ස්පාඤ්ඤ ගවේෂක ජුවාන් ද සලාසාර් ද එස්පිනෝසා 1537 අගෝස්තු 15 වන දින අසුන්සියොන් ජනාවාසය ආරම්භ කළේය. අවසානයේ නගරය පැරගුවේ ස්පාඤ්ඤ යටත් විජිත පළාතක මධ්‍යස්ථානය බවට පත්විය.

දකුණු ඇමරිකාවේ මෙම කොටසේ ජේසු නිකායික මෙහෙයුම් සහ ජනාවාස මගින් ස්වාධීන ක්‍රිස්තියානි ඉන්දියානු ජාතියක්&lt;ref name=&quot;cite wdl|#2581&quot;&gt;{{cite web |year=1732 |title=Paraguariae Provinciae Soc. Jesu cum Adiacentibg. Novissima Descriptio |trans-title=A Current Description of the Province of the Society of Jesus in Paraguay with Neighboring Areas |url=http://www.wdl.org/en/item/2581/ |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20210428011358/http://www.wdl.org/en/item/2581/ |archive-date=28 April 2021 |access-date=8 September 2015 |language=la |via=[[World Digital Library]]}}&lt;/ref&gt; නිර්මාණය කිරීමේ උත්සාහයක් දහඅටවන සියවසේදී සිදු කරන ලදී. ස්පාඤ්ඤ මෙහෙයුම් වලදී ගුවාරානි ජනගහනය එක්රැස් කිරීමට සහ ස්පාඤ්ඤ පදිංචිකරුවන් සහ පෘතුගීසි වහල් කොල්ලකරුවන් වන බැන්ඩෙයිරන්ට්ස් විසින් ක්‍රිස්තියානි ආගමට හැරවීමට උත්සාහ කිරීමට අමතරව, ගුවාරානි ජනගහනය අථත්‍ය වහල්භාවයෙන් ආරක්ෂා කිරීමට ඔවුන් ජේසු නිකායික අඩු කිරීම් වර්ධනය කළහ. පැරගුවේහි කතෝලික ධර්මය ආදිවාසී ජනයාගේ බලපෑමට ලක් විය: සමමුහුර්ත ආගම ස්වදේශීය අංග අවශෝෂණය කර ඇත. 1767 දී ස්පාඤ්ඤ කිරීටය විසින් ජේසු නිකායිකයින් පලවා හරින තෙක්, නැගෙනහිර පැරගුවේ වසර 150 ක් පමණ රෙඩියුසියෝන්වරු සමෘද්ධිමත් වූහ.&lt;ref&gt;{{Cite book |last=Ganson |first=Barbara Anne |url=https://www.google.com/books/edition/The_Guaran%C3%AD_under_Spanish_Rule_in_the_R/CG7fscxlgpUC?hl=en&amp;gbpv=1&amp;dq=isbn:9780804754958&amp;printsec=frontcover |title=The Guaraní under Spanish Rule in the Río de la Plata |date=2003 |publisher=Stanford University Press |isbn=978-0-8047-5495-8 |language=en}}&lt;/ref&gt; 18 වන සියවසේ ලා සැන්ටිසිමා ට්‍රිනිඩෑඩ් ද පරානා සහ ජෙසුස් ද තවරන්ගු යන ජේසු නිකායික දූත මණ්ඩල දෙකක නටබුන් යුනෙස්කෝව විසින් ලෝක උරුම ස්ථාන ලෙස නම් කර ඇත.

බටහිර පැරගුවේහි, ස්පාඤ්ඤ ජනාවාසකරණය සහ ක්‍රිස්තියානි ධර්මය 16 වන සියවසේ සිට සංචාරක ගුයිකුරු සහ අනෙකුත් නාමිකයන් විසින් දැඩි ලෙස ප්‍රතිරෝධය දක්වන ලදී. මෙම ජනයාගෙන් බොහෝ දෙනෙක් 18 වන සහ 19 වන සියවස් වලදී මෙස්ටිසෝ ජනගහනයට අවශෝෂණය කර ගත්හ.

=== ෆ්‍රැන්සියාවේ නිදහස සහ පාලනය ===
[[File:José_Gaspar_Rodríguez_de_Francia.jpg|link=https://en.wikipedia.org/wiki/File:Jos%C3%A9_Gaspar_Rodr%C3%ADguez_de_Francia.jpg|වම|thumb|පැරගුවේ රාජ්‍යයේ පළමු ඒකාධිපතියා වූ හොසේ ගැස්පර් රොඩ්‍රිගුස් ද ෆ්‍රැන්සියා]]
පැරගුවේ 1811 මැයි 14 වන දින ප්‍රාදේශීය ස්පාඤ්ඤ පරිපාලනය පෙරලා දැමීය. පැරගුවේහි පළමු ආඥාදායකයා වූයේ 1814 සිට 1840 දී ඔහුගේ මරණය දක්වා ඉතා සුළු බාහිර සම්බන්ධතා හෝ බලපෑමකින් පැරගුවේ පාලනය කළ ජෝස් ගැස්පර් රොඩ්‍රිගුස් ද ෆ්‍රැන්සියා ය.&lt;ref&gt;{{Cite web |title=Britain and the Paraguayan dictatorship, c. 1820-1840* |url=https://ora.ox.ac.uk/objects/uuid:3b1cd500-6c0f-4b17-8569-5fcd753d00da/files/rx633f1701}}&lt;/ref&gt; ඔහු අදහස් කළේ ජිනීවන් න්‍යායාචාර්ය ජීන්-ජැක් රූසෝගේ සමාජ ගිවිසුම මත පදනම් වූ මනෝරාජික සමාජයක් නිර්මාණය කිරීමටයි.&lt;ref&gt;{{cite web |title=War of the Triple Alliance |url=http://warofthepacific.com/warofthetriplealliance.htm |archive-url=https://web.archive.org/web/20140807073919/http://warofthepacific.com/warofthetriplealliance.htm |archive-date=7 August 2014 |access-date=14 November 2010 |website=War of the Pacific (warofthepacific.com)}}&lt;/ref&gt; රොඩ්රිගස් ඩි ෆ්‍රැන්සියා එල් සුප්‍රීමො යන ​​අන්වර්ථ නාමයෙන් හඳුන්වන ලදී.

කතෝලික පල්ලියේ බලතල බෙහෙවින් අඩු කරන නව නීති රොඩ්‍රිගස් ද ෆ්‍රැන්සියා විසින් ස්ථාපිත කරන ලද අතර (කතෝලික ධර්මය එවකට ස්ථාපිත රාජ්‍ය ආගමක් විය) සහ කැබිනට් මණ්ඩලය, යටත් විජිත පුරවැසියන් එකිනෙකා සමඟ විවාහ වීම තහනම් කළ අතර, යටත් විජිත යුගයේ ප්‍රභූන්ගේ බලය බිඳ දැමීමට සහ මිශ්‍ර-ජාතියක් හෝ මෙස්ටිසෝ සමාජයක් නිර්මාණය කිරීමට ඔවුන්ට කළු ජාතිකයන්, මුලටෝවරුන් හෝ ස්වදේශිකයන් පමණක් විවාහ කර ගැනීමට අවසර දුන්නේය.&lt;ref&gt;{{cite news|url=https://www.nytimes.com/2012/03/12/world/americas/in-paraguay-indigenous-language-with-unique-staying-power.html|title=In Paraguay, indigenous language with unique staying power|last1=Romero|first1=Simon|date=12 March 2012|newspaper=[[The New York Times]]|access-date=5 October 2015|archive-url=https://web.archive.org/web/20150930235457/http://www.nytimes.com/2012/03/12/world/americas/in-paraguay-indigenous-language-with-unique-staying-power.html|archive-date=30 September 2015|url-status=live}}&lt;/ref&gt; ඔහු පැරගුවේ සහ දකුණු ඇමරිකාවේ සෙසු ප්‍රදේශ අතර සබඳතා කපා හැරියේය. ෆ්‍රැන්සියාගේ නිදහස සීමා කිරීම නිසා, ෆුල්ජෙන්සියෝ යෙග්‍රොස් සහ තවත් නිදහස් යුගයේ නායකයින් කිහිප දෙනෙකු 1820 දී ෆ්‍රැන්සියාට එරෙහිව කුමන්ත්‍රණයක් සැලසුම් කළ අතර, කුමන්ත්‍රණය සොයාගත් ෆුල්ජෙන්සියෝ යෙග්‍රොස් එහි නායකයින් මරණ දඬුවම නියම කළේය හෝ ජීවිතාන්තය දක්වා සිරගත කළේය.&lt;ref&gt;{{cite encyclopedia |title=Colonial period |encyclopedia=[[Encyclopedia Britannica]] |url=https://www.britannica.com/place/Paraguay |access-date=5 January 2021 |archive-url=https://web.archive.org/web/20201225183757/https://www.britannica.com/place/Paraguay |archive-date=25 December 2020 |department=Paraguay |url-status=live}}&lt;/ref&gt;

=== ලෝපෙස් පවුලේ පාලනය ===
[[File:1864_Mitchell_Map_of_Brazil,_Bolivia_and_Chili_-_Geographicus_-_SouthAmericaSouth-mitchell-1864.jpg|link=https://en.wikipedia.org/wiki/File:1864_Mitchell_Map_of_Brazil,_Bolivia_and_Chili_-_Geographicus_-_SouthAmericaSouth-mitchell-1864.jpg|thumb|කලාපයේ දේශපාලන සිතියම, 1864]]
1840 දී ෆ්‍රැන්සියාගේ මරණයෙන් පසු, 1841 දී කාලෝස් ඇන්ටෝනියෝ ලෝපෙස් (රොඩ්‍රිගුස් ද ෆ්‍රැන්සියාගේ බෑණනුවන් යැයි කියනු ලැබේ) බලයට පත් වන තෙක්, පැරගුවේ නව ජුන්ටා මිලිටරියක් යටතේ විවිධ හමුදා නිලධාරීන් විසින් පාලනය කරන ලදී. ලෝපෙස් පැරගුවේ නවීකරණය කර එය විදේශ වාණිජ කටයුතු සඳහා විවෘත කළේය. ඔහු ආර්ජන්ටිනාව සමඟ ආක්‍රමණශීලී නොවන ගිවිසුමක් අත්සන් කළ අතර 1842 දී පැරගුවේ නිදහස නිල වශයෙන් ප්‍රකාශ කළේය. 1862 දී ලෝපෙස්ගේ මරණයෙන් පසු බලය ඔහුගේ වැඩිමහල් පුත් ෆ්‍රැන්සිස්කෝ සොලනෝ ලෝපෙස් වෙත මාරු විය.

ලෝපෙස් පවුලේ පාලන තන්ත්‍රය නිෂ්පාදන හා බෙදා හැරීමේ පැතිරුණු සහ දෘඩ මධ්‍යවාදය මගින් සංලක්ෂිත විය. රාජ්‍ය හා පෞද්ගලික ක්ෂේත්‍ර අතර කිසිදු වෙනසක් නොතිබූ අතර, ලෝපෙස් පවුල රට පාලනය කළේ එය විශාල වතුයායක් ලෙස සලකමිනි.&lt;ref&gt;{{cite report|title=Carlos Antonio López|date=December 1988|series=Library of Congress Country Studies|publisher=U.S. [[Library of Congress]]|url=http://lcweb2.loc.gov/cgi-bin/query/r?frd/cstdy:@field(DOCID+py0019)|access-date=30 December 2005|archive-url=https://web.archive.org/web/20170816005342/http://lcweb2.loc.gov/cgi-bin/query/r?frd%2Fcstdy%3A%40field%28DOCID+py0019%29|archive-date=16 August 2017}}&lt;/ref&gt;

රජය සියලු අපනයන සඳහා පාලනය ක්‍රියාත්මක කළේය. යර්බා මේට් සහ වටිනා දැව නිෂ්පාදන අපනයනය පැරගුවේ සහ බාහිර ලෝකය අතර වෙළඳ සමතුලිතතාවය පවත්වා ගෙන ගියේය.&lt;ref&gt;{{worldhistory|section=1665|quote=Page 630}}&lt;/ref&gt; පැරගුවේ රජය අතිශයින්ම ආරක්ෂණවාදී වූ අතර, කිසි විටෙකත් විදේශයන්ගෙන් ණය ලබා නොගත් අතර ආනයනික විදේශීය නිෂ්පාදන සඳහා ඉහළ තීරුබදු අය කළේය. මෙම ආරක්ෂණවාදය සමාජය ස්වයංපෝෂිත කළ අතර, එය ආර්ජන්ටිනාව සහ බ්‍රසීලය අත්විඳින ලද ණය ද වළක්වා ගත්තේය. වහල්භාවය විශාල සංඛ්‍යාවක් නොතිබුණද, 1844 වන තෙක්, නව ආණ්ඩුක්‍රම ව්‍යවස්ථාවෙන් එය නීත්‍යානුකූලව අහෝසි කරන තෙක් පැරගුවේහි පැවතුනි.&lt;ref name=&quot;rbcg1933&quot;&gt;{{cite book |last1=Cunninghame Graham |first1=Robert Bontine |author1-link=Robert Bontine Cunninghame Graham |title=Portrait of a Dictator: Francisco Solano López |publisher=William Heinemann Ltd. |year=1933 |location=London}}&lt;/ref&gt;{{rp|39–40}}

කාලෝස් ඇන්ටෝනියෝ ලෝපෙස්ගේ පුත් ෆ්‍රැන්සිස්කෝ සොලානෝ ලෝපෙස් 1862 දී ජනාධිපති-ඒකාධිපතියා ලෙස තම පියා වෙනුවට පත් වූ අතර සාමාන්‍යයෙන් ඔහුගේ පියාගේ දේශපාලන ප්‍රතිපත්ති දිගටම කරගෙන ගියේය. දෙදෙනාම පැරගුවේ &quot;ප්‍රජාතන්ත්‍රවාදී සහ ජනරජ&quot; ලෙස ජාත්‍යන්තර ප්‍රතිරූපයක් ලබා දීමට කැමති වූ නමුත් ඇත්ත වශයෙන්ම, පාලක පවුලට පල්ලිය සහ විද්‍යාල ඇතුළුව රටේ සියලුම මහජන ජීවිතය සම්පූර්ණයෙන්ම පාහේ පාලනය කිරීමට හැකි විය.&lt;ref name=&quot;rbcg1933&quot; /&gt;{{rp|41–42}}

මිලිටරිමය වශයෙන්, කාලෝස් ඇන්ටෝනියෝ ලෝපෙස් කර්මාන්තය සහ පැරගුවේ හමුදාව නවීකරණය කර පුළුල් කළ අතර හුමයිටා බලකොටුව සංවර්ධනය කිරීමෙන් පැරගුවේ උපායමාර්ගික ආරක්ෂක විශාල වශයෙන් ශක්තිමත් කළේය.&lt;ref&gt;Robert Cowley, ''The Reader's Encyclopedia to Military History''. New York, New York: Houston Mifflin, 1996. Page 479.&lt;/ref&gt; රජය විදේශීය කාර්මික ශිල්පීන් 200 කට වැඩි පිරිසක් බඳවා ගත් අතර, ඔවුන් පුළුල් වන වානේ, රෙදිපිළි, කඩදාසි සහ තීන්ත, නාවික ඉදිකිරීම්, ආයුධ සහ වෙඩි බෙහෙත් කර්මාන්ත සඳහා ආධාර කිරීම සඳහා විදුලි පණිවුඩ මාර්ග සහ දුම්රිය මාර්ග ස්ථාපනය කළහ. 1850 දී නිම කරන ලද යිබිකුයි වාත්තු කර්මාන්ත ශාලාව, සියලු කැලිබර් වල කාලතුවක්කු, මෝටාර් සහ උණ්ඩ නිෂ්පාදනය කළේය. ගංගා යුද නැව් ඉදිකරන ලද්දේ අසුන්සියොන් නැව් අංගනවල ය. විශේෂයෙන් අපා ගඟ දිගේ සහ ග්‍රාන් චාකෝ හි බලකොටු ඉදිකරන ලදී.&lt;ref name=&quot;Hooker&quot;&gt;Hooker, T.D., 2008, The Paraguayan War, Nottingham: Foundry Books, {{ISBN|1901543153}}&lt;/ref&gt;{{rp|22}} කාලෝස් ඇන්ටෝනියෝ ලෝපෙස්ගේ අභාවයෙන් පසුව, මෙම ව්‍යාපෘති ඔහුගේ පුත් ෆ්‍රැන්සිස්කෝ සොලානෝ යටතේ දිගටම පැවතුනි.

සමාජ-ආර්ථික සංවර්ධනය සම්බන්ධයෙන් ගත් කල, රට &quot;දකුණු ඇමරිකාවේ වඩාත්ම දියුණු ජනරජය&quot; ලෙස නම් කරන ලදී, විශේෂයෙන් බ්‍රිතාන්‍ය විනිසුරු සහ දේශපාලනඥයා වූ සර් රොබට් ෆිලිමෝර් විසින්.&lt;ref&gt;Robert Phillimore (1860), ''A Statement of the Facts of the Controversy Between the Governments of Great Britain and Paraguay'', page 2. William Moore Printing, Washington D.C., USA.&lt;/ref&gt;

යුද්ධයට පෙර සහ යුද්ධය අතරතුර පැරගුවේ හමුදාවේ ලුතිනන් කර්නල් ඉංජිනේරු ජෝර්ජ් තොම්සන්ට අනුව, ලෝපෙස්ගේ රජය පැරගුවේට සාපේක්ෂව හොඳ එකක් විය:{{blockquote|ඔහුගේ (ඇන්ටෝනියෝ ලෝපෙස්) පාලන සමයේදී පැරගුවේ පුරා ජීවිතය සහ දේපළ මෙතරම් සුරක්ෂිතව පැවතියේ ලෝකයේ වෙනත් කිසිදු රටක විය නොහැක. අපරාධ පාහේ නොදන්නා දෙයක් වූ අතර, සිදු වූ විට වහාම අනාවරණය වී දඬුවම් කරන ලදී. බොහෝ දෙනා, සමහර විට, වඩාත්ම සතුටින් සිටි අය විය හැකිය. ජීවනෝපායක් ලබා ගැනීම සඳහා ඔවුන්ට කිසිදු වැඩක් කිරීමට අපහසු විය. සෑම පවුලකටම තමන්ගේම භූමියේ තමන්ගේම නිවසක් හෝ පැල්පතක් තිබුණි. ඔවුන් දින කිහිපයකින් තමන්ගේම පරිභෝජනය සඳහා ප්‍රමාණවත් දුම්කොළ, බඩ ඉරිඟු සහ මැන්ඩියෝකා වගා කළහ [...]. සෑම පැල්පතකම දොඩම් වත්තක් [...] සහ එළදෙනුන් කිහිප දෙනෙකු ද සිටි බැවින්, ඔවුන් වසර පුරාම පාහේ සුළු අවශ්‍යතාවයකින් සිටියහ [...]. ඇත්ත වශයෙන්ම, ඉහළ පන්ති යුරෝපීය ක්‍රමයට වඩා ජීවත් විය...|ජෝර්ජ් තොම්සන්, සී.ඊ.&lt;ref&gt;{{cite book |last1 = Thompson | first1=George |year=1869
 |title = The War in Paraguay: With a historical sketch of the country and its people and notes upon the military engineering of the war. |publisher = Longmans and Green Co. |location = London |page=10}}&lt;/ref&gt;}}

=== පැරගුවේ යුද්ධය (1864–1870) ===
[[File:FRANCISCO_SOLANO_LOPEZ_(From_a_Photograph_taken_in_1859).jpg|link=https://en.wikipedia.org/wiki/File:FRANCISCO_SOLANO_LOPEZ_(From_a_Photograph_taken_in_1859).jpg|thumb|ෆ්‍රැන්සිස්කෝ සොලානෝ ලෝපෙස්]]
1864 ඔක්තෝබර් 12 වන දින, පැරගුවේ අවසාන නිවේදන නොතකා, බ්‍රසීලය (ජෙනරාල් බාර්ටොලෝම් මිට්‍රේ යටතේ ආර්ජන්ටිනා රජය සහ ජෙනරාල් වෙනන්සියෝ ෆ්ලෝරස්ගේ නායකත්වයෙන් යුත් කැරලිකාර උරුගුවේ කොලරාඩෝස් සමඟ සන්ධානගත විය) එකල රජය පෙරලා දැමීම සඳහා උරුගුවේ ජනරජය ආක්‍රමණය කළේය (එය ලෝපෙස්ගේ මිත්‍රයෙකු වූ බ්ලැන්කෝ පක්ෂයේ පාලනය යටතේ විය),{{efn|The Blanco Party of Uruguay, hardline right wing and reactionary at those days, was in the Uruguayan Government during the outbreak of the war and were allies of the Paraguayan Government.&lt;ref&gt;{{cite book |first=Luis Alberto |last=de&amp;nbsp;Herrera |year=1927 |title=El Drama del 65 – La Culpa Mitrista |pages=11–33 |publisher=Bareiro y Ramos |location=Montevideo, Uruguay}} — classic book by Blanco leader&lt;/ref&gt;}} මේ අනුව පැරගුවේ යුද්ධය ආරම්භ විය.{{efn|[[Richard Francis Burton|Burton]], a witness of the conflict, marks this date (12–16 October 1864) as the real beginning of the war. He writes (and it is the most logic account, considering the facts): ''The Brazilian Army invades the [[Banda Oriental]], despite the protestations of President López, who declared that such invasion would be held a &quot;casus belli&quot;''.&lt;ref&gt;{{cite book |first=Richard Francis, Sir |last=Burton |author-link=Richard Francis Burton |year=1870 |title=Letters from the Battlefields of Paraguay |page=76 |publisher=Tinsley Brothers |location=London}}&lt;/ref&gt;}}

ජනරජයේ මාර්ෂල් ෆ්‍රැන්සිස්කෝ සොලානෝ ලෝපෙස්ගේ නායකත්වයෙන් යුත් පැරගුවේ ජාතිකයන් 1864 දෙසැම්බර් 15 වන දින මැටෝ ග්‍රෝසෝට පහර දීමෙන් පළිගත් අතර පසුව 1865 මාර්තු 23 වන දින ආර්ජන්ටිනාවට එරෙහිව යුද්ධ ප්‍රකාශ කළහ. බ්ලැන්කෝ රජය පෙරලා දමා 1865 පෙබරවාරි 22 වන දින ජෙනරාල් වෙනන්සියෝ ෆ්ලෝරස් යටතේ කොලරාඩෝ රජයක් විසින් ප්‍රතිස්ථාපනය කරන ලදී. පසුව, ආර්ජන්ටිනා ජනරජය, බ්‍රසීල අධිරාජ්‍යය සහ උරුගුවේ ජනරජය 1865 මැයි 1 වන දින පැරගුවේ රජයට එරෙහිව ත්‍රිත්ව සන්ධානයේ රහස් ගිවිසුමට අත්සන් තැබීය.&lt;ref&gt;{{cite book |author=Pomer, León |title=La Guerra del Paraguay: Estado, política y negocios |publisher=Editorial Colihue |year=2008 |location=Buenos Aires, Argentina |pages=240–241 |language=es}}&lt;/ref&gt;

1866 මැයි 24 වන දින, ටුයුටි සටනේදී පැරගුවේ ප්‍රහාරයක් මිත්‍ර පාක්ෂිකයින් විසින් මැඩපැවැත්වූ විට මිනිසුන් 6,000 ක් අහිමි විය. එය යුද්ධය අතරතුර දකුණු ඇමරිකාවේ ලේ වැකි සටන ලෙස සලකුණු විය.

පැරගුවේ ජාතිකයන් දරුණු ප්‍රතිරෝධයක් දැක්වූ නමුත් අවසානයේ 1870 දී සෙරෝ කෝරා සටනේදී පරාජයට පත් වූ අතර එහිදී මාෂල් සොලානෝ ලෝපෙස් යටත් වීම ප්‍රතික්ෂේප කර සටනේදී මිය ගියේය.&lt;ref&gt;{{cite book |author=Hooker, T.D. |title=The Paraguayan War |publisher=Foundry Books |year=2008 |isbn=978-1901543155 |location=Nottingham, UK |pages=105–108}}&lt;/ref&gt; ඇමරිකානු ඉතිහාසයේ ලේ වැකි ජාත්‍යන්තර ගැටුම ලෙස පවතින මෙම යුද්ධයේ සැබෑ හේතු තවමත් බෙහෙවින් විවාදාත්මක ය.{{efn|The classical view asserts that Francisco Solano López's expansionist and hegemonic views are the main reason for the outbreak of the conflict. The traditional Paraguayan view, held by the &quot;''lopistas''&quot; (supporters of Solano López in Paraguay and elsewhere), holds that Paraguay acted in self-defense and for the protection of the equilibrium of the Plate Basin. This view is usually contested by the &quot;''anti-lopistas''&quot; (known in Paraguay as &quot;''legionarios''&quot;), who favored the &quot;Triple Alliance&quot;. Revisionist views from right and left national populists put a great emphasis on the influence of the British Empire, a view that a majority of historians reject.{{citation needed|date=June 2023}}}}[[File:TuyutiDetail.jpg|link=https://en.wikipedia.org/wiki/File:TuyutiDetail.jpg|thumb|ටුයුටි සටන, 1866 මැයි]]
පැරගුවේ රාජ්‍යය තම භූමියෙන් 25–33% ක් ආර්ජන්ටිනාවට සහ බ්‍රසීලයට අහිමි කර, දැවැන්ත යුද ණයක් ගෙවා, එහි අභ්‍යන්තර අයවැය ස්ථාවර කිරීම සඳහා විශාල ජාතික දේපළ විකුණා දැමීය. යුද්ධයේ නරකම ප්‍රතිවිපාකය වූයේ ජනගහනයේ ව්‍යසනකාරී අලාභයයි. ගැටුම අතරතුර පැරගුවේ වැසියන්ගෙන් අවම වශයෙන් 50% ක් මිය ගිය අතර, එම සංඛ්‍යාව රට නැවත පැමිණීමට දශක ගණනාවක් ගත විය. යුද්ධයේ ප්‍රතිඵලයක් ලෙස පැරගුවේ වැසියන් අත්විඳි ව්‍යසනයෙන්, විලියම් ඩී. රූබින්ස්ටයින් මෙසේ ලිවීය:

&quot;සාමාන්‍ය ඇස්තමේන්තුව වන්නේ 450,000 ත් 900,000 ත් අතර පැරගුවේ ජනගහනයක, යුද්ධයෙන් දිවි ගලවා ගත්තේ 220,000 ක් පමණක් වන අතර, ඔවුන්ගෙන් 28,000 ක් පමණක් වැඩිහිටි පිරිමින් ය.&quot;&lt;ref&gt;{{Cite book |last=Rubinsein |first=W.D. |url=https://books.google.com/books?id=nMMAk4VwLLwC |title=Genocide: a history |publisher=Pearson Education |year=2004 |isbn=0-582-50601-8 |page=94 |access-date=18 October 2015 |archive-url=https://web.archive.org/web/20150910110549/https://books.google.com/books?id=nMMAk4VwLLwC |archive-date=10 September 2015 |url-status=live}}&lt;/ref&gt;

1869 දී අසුන්සියොන් කොල්ලකෑමේදී, අධිරාජ්‍ය බ්‍රසීලියානු හමුදාව පැරගුවේ ජාතික ලේඛනාගාරය ඇසුරුම් කර රියෝ ද ජැනයිරෝ වෙත ප්‍රවාහනය කළේය.&lt;ref&gt;{{cite book |last=Sanchez Quell |first=Hipólito |title=Los 50.000 Documentos Paraguayos Llevados al Brasil |publisher=Ediciones Comuneros |year=2006 |location=Asunción, Paraguay}}&lt;/ref&gt;{{efn|Some of the documents taken by Brasil during the war, were returned to Paraguay in the collection known as &quot;Colección de Río Branco&quot;, nowadays in the National Archives of Asunción, Paraguay.}} යුද්ධයෙන් බ්‍රසීලයේ වාර්තා වර්ගීකරණය කර ඇත. මෙය යටත් විජිත සහ මුල් ජාතික කාලවලදී පැරගුවේ ඉතිහාසය පර්යේෂණ කිරීම සහ අධ්‍යයනය කිරීම දුෂ්කර කර ඇත.&lt;ref name=&quot;Weinstein-2007-04&quot;&gt;{{cite magazine|last=Weinstein|first=Barbara|date=1 April 2007|title=Let the sunshine in: Government records and national insecurities|url=http://www.historians.org/perspectives/issues/2007/0704/0704pre1.cfm|url-status=live|department=From the President|edition=online|publisher=[[American Historical Association]]|volume=45|issue=4|archive-url=https://web.archive.org/web/20121008191444/http://www.historians.org/perspectives/issues/2007/0704/0704pre1.cfm|archive-date=8 October 2012|access-date=5 October 2012|magazine=[[Perspectives on History]]}}&lt;/ref&gt;

=== 20 වන සියවස ===
[[File:Chacokrieg.jpg|link=https://en.wikipedia.org/wiki/File:Chacokrieg.jpg|thumb|ග්‍රාන් චාකෝ යනු චාකෝ යුද්ධයේ ස්ථානය (1932–35), එහිදී බොලිවියාව මතභේදාත්මක භූමියෙන් වැඩි කොටසක් පැරගුවේට අහිමි විය.]]
1904 දී කොලරාඩෝස් පාලනයට එරෙහිව ලිබරල් විප්ලවය ඇති විය. ලිබරල් පාලනය මහා දේශපාලන අස්ථාවරත්වයේ කාල පරිච්ඡේදයක් ආරම්භ කළේය. 1904 සහ 1954 අතර පැරගුවේ ජනාධිපතිවරුන් තිස් එක් දෙනෙකු සිටි අතර, ඔවුන්ගෙන් බොහෝ දෙනෙක් බලහත්කාරයෙන් තනතුරුවලින් ඉවත් කරන ලදී.&lt;ref&gt;{{cite report|last1=Hanratty|first1=Dannin M.|last2=Meditz|first2=Sandra W.|year=1988|title=Paraguay: A country study|location=Washington, DC|publisher=U.S. [[Library of Congress]] / [[Government Printing Office|GPO]]|url=http://countrystudies.us/paraguay/2.htm|url-status=live|access-date=19 September 2009|archive-url=https://web.archive.org/web/20110919163833/http://countrystudies.us/paraguay/2.htm|archive-date=19 September 2011}}&lt;/ref&gt; පාලක ලිබරල් පක්ෂයේ කණ්ඩායම් අතර ගැටුම් 1922 පැරගුවේ සිවිල් යුද්ධයට හේතු විය.

චාකෝ කලාපය සම්බන්ධයෙන් බොලිවියාව සමඟ ඇති වූ නොවිසඳුණු දේශසීමා ගැටුම අවසානයේ 1930 ගණන්වල මුල් භාගයේදී චාකෝ යුද්ධයේදී පුපුරා ගියේය. දෙපාර්ශ්වයම විශාල පාඩු ලැබීමෙන් පසු, පැරගුවේ බොලිවියාව පරාජය කර මතභේදාත්මක චාකෝ කලාපයේ වැඩි කොටසක් මත තම ස්වෛරීභාවය ස්ථාපිත කළේය. යුද්ධයෙන් පසු, හමුදා නිලධාරීන් ලිබරල් දේශපාලනඥයන් කෙරෙහි ඇති මහජන අතෘප්තිය යොදාගෙන බලය අල්ලා ගත්හ. 1936 පෙබරවාරි 17 වන දින, පෙබරවාරි විප්ලවය කර්නල් රෆායෙල් ෆ්‍රැන්කෝ බලයට පත් කළේය. 1940 සහ 1948 අතර, ජෙනරාල් හිගිනියෝ මොරිනිගෝ විසින් රට පාලනය කරන ලදී. ඔහුගේ පාලනය පිළිබඳ අතෘප්තිය 1947 පැරගුවේ සිවිල් යුද්ධයට හේතු විය.&lt;ref&gt;{{cite web |title=Paraguay civil war 1947 |url=http://www.onwar.com/aced/nation/pat/paraguay/fparaguay1947.htm |url-status=dead |archive-url=https://web.archive.org/web/20100103214118/http://onwar.com/aced/nation/pat/paraguay/fparaguay1947.htm |archive-date=3 January 2010 |access-date=2 May 2010 |website=Onwar.com}}&lt;/ref&gt; එහි ප්‍රතිඵලයක් ලෙස ඇල්ෆ්‍රෙඩෝ ස්ට්‍රෝස්නර් කුමන්ත්‍රණ මාලාවකට සම්බන්ධ වීමට පටන් ගත් අතර, එහි ප්‍රතිඵලයක් ලෙස 1954 මැයි 4 වන දින ඔහුගේ හමුදා කුමන්ත්‍රණය සිදු විය. දෙවන ලෝක යුද්ධයෙන් පසු, පැරගුවේ යුද අපරාධ සම්බන්ධයෙන් චෝදනා ලැබූ නාසි පලාගිය අයගේ සැඟවුණු ස්ථානයක් බවට පත්විය.

=== ස්ට්‍රෝස්නර් යුගය, 1954–1989 ===
1989 දක්වා දශක තුනකට වැඩි කාලයක් ධුරයේ රැඳී සිටි ඒකාධිපති ඇල්ෆ්‍රෙඩෝ ස්ට්‍රෝස්නර්ගේ පාලන තන්ත්‍රය 1954 දී ස්ථාපිත කරන තෙක් අස්ථාවර ආණ්ඩු මාලාවක් ඇති විය. ස්ට්‍රෝස්නර්ගේ පාලනය යටතේ පැරගුවේ යම් දුරකට නවීකරණය කරන ලදී, නමුත් ඔහුගේ පාලනය පුළුල් මානව හිමිකම් උල්ලංඝනයන්ගෙන් සලකුණු විය.&lt;ref&gt;{{cite news|url=https://www.washingtonpost.com/wp-dyn/content/article/2006/08/16/AR2006081601729.html|title=Alfredo Stroessner; Paraguayan dictator|last=Bernstein|first=Adam|date=17 August 2006|newspaper=[[The Washington Post]]|access-date=2 May 2010|archive-url=https://web.archive.org/web/20110516121443/http://www.washingtonpost.com/wp-dyn/content/article/2006/08/16/AR2006081601729.html|archive-date=16 May 2011|location=Washington, DC|url-status=live}}&lt;/ref&gt;

ස්ට්‍රෝස්නර් සහ කොලරාඩෝ පක්ෂය 1954 සිට 1989 දක්වා රට පාලනය කළහ. ඒකාධිපතියා ආර්ථික ප්‍රසාරණයේ යුගයක් අධීක්ෂණය කළ නමුත් දුර්වල මානව හිමිකම් සහ පාරිසරික වාර්තාවක් ද තිබුණි (&quot;දේශපාලන ඉතිහාසය&quot; බලන්න). පැරගුවේ ඔපරේෂන් කොන්ඩෝර් හි ක්‍රියාකාරීව සහභාගී විය.&lt;ref&gt;{{cite web |last=Dinges |first=John |title=Operation Condor |url=http://www.latinamericanstudies.org/chile/operation-condor.htm |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20180722031734/http://www.latinamericanstudies.org/chile/operation-condor.htm |archive-date=22 July 2018 |access-date=6 July 2018 |website=latinamericanstudies.org |publisher=[[Columbia University]]}}&lt;/ref&gt; දේශපාලන විරුද්ධවාදීන්ට වධහිංසා පැමිණවීම සහ මරණය සාමාන්‍ය දෙයක් විය. ඔහුගේ බලයෙන් පහ කිරීමෙන් පසුව, කොලරාඩෝ 2008 දක්වා ජාතික දේශපාලනය ආධිපත්‍යය දැරීය.

1980 ගණන්වල කොලරාඩෝ පක්ෂයේ බෙදීම් සහ පැවති තත්වයන් - ස්ට්‍රෝස්නර්ගේ වයස, පාලන තන්ත්‍රයේ ස්වභාවය, ආර්ථික පසුබෑම සහ ජාත්‍යන්තර හුදකලාව - 1988 මහ මැතිවරණයට පෙර විපක්ෂයේ පාලන තන්ත්‍ර විරෝධී පෙළපාලි සහ ප්‍රකාශ සඳහා උත්ප්‍රේරක විය.

1980 ගණන්වල දෙවන භාගයේදී විපක්ෂයේ කේන්ද්‍රස්ථානය ලෙස PLRA නායක ඩොමින්ගෝ ලයිනෝ සේවය කළේය. 1982 දී ලයිනෝව පිටුවහල් කිරීමෙන් ඔහුව හුදකලා කිරීමට රජය දැරූ උත්සාහය අසාර්ථක විය. 1986 දී නැවත රටට ඇතුළු වීමට ඔහු දැරූ හයවන උත්සාහයේදී, ලයිනෝ එක්සත් ජනපදයේ රූපවාහිනී කණ්ඩායම් තුනක්, පැරගුවේ හි හිටපු එක්සත් ජනපද තානාපතිවරයෙකු සහ උරුගුවේ සහ ආර්ජන්ටිනාවේ කොන්ග්‍රස් සභිකයින් කණ්ඩායමක් සමඟ ආපසු පැමිණියේය. ජාත්‍යන්තර බලඇණිය තිබියදීත්, පොලිසිය ප්‍රචණ්ඩ ලෙස ලයිනෝගේ නැවත පැමිණීම තහනම් කළේය.&lt;ref&gt;{{cite web |title=Paraguay 1987, Chapter 4 |url=http://www.cidh.org/countryrep/Paraguay87eng/chap.4.htm |archive-url=https://web.archive.org/web/20210507100105/http://www.cidh.org/countryrep/Paraguay87eng/chap.4.htm |archive-date=7 May 2021 |website=[[Inter-American Commission on Human Rights]] (cidh.org)}}&lt;/ref&gt;

1987 අප්‍රේල් මාසයේදී ස්ට්‍රෝස්නර් පාලනය පසුබැස ගිය අතර, ලයිනෝට අසුන්සියොන් වෙත නැවත පැමිණීමට අවසර දුන්නේය. විරෝධතා සංවිධානය කිරීමට සහ විරුද්ධ පක්ෂය අතර ගැටුම් අඩු කිරීමට ලයිනෝ පෙරමුණ ගත්තේය. මැතිවරණ සම්බන්ධයෙන් පොදු උපාය මාර්ගයක් පිළිබඳව එකඟතාවයකට පැමිණීමට විපක්ෂයට නොහැකි වූ අතර, සමහර පක්ෂ ඡන්දය දීමෙන් වැළකී සිටීමට පක්ෂව සිටි අතර, තවත් සමහරු හිස් ඡන්දය ප්‍රකාශ කිරීම ඉල්ලා සිටියහ. පක්ෂ විශේෂයෙන් ග්‍රාමීය ප්‍රදේශවල 'අකුණු සැර' (mítines relámpagos) ගණනාවක් පැවැත්වීය. එවැනි පෙළපාලි එක්රැස් කර පොලිසිය පැමිණීමට පෙර ඉක්මනින් විසුරුවා හරින ලදී.

විපක්ෂ ක්‍රියාකාරකම්වල නැගිටීමට ප්‍රතිචාර වශයෙන්, ස්ට්‍රෝස්නර් &quot;මහ මැතිවරණය කඩාකප්පල් කිරීම සහ නීතියට අගෞරව කිරීම&quot; වෙනුවෙන් පෙනී සිටීම සම්බන්ධයෙන් ගිවිසුම හෙළා දුටුවේය. ඔහු ජාතික පොලිසිය සහ කොලරාඩෝ පක්ෂයේ සිවිල් සුපරීක්ෂකයින් යොදා ගනිමින් පෙළපාලි බිඳ දැමීය. විපක්ෂ නායකයින් ගණනාවක් සිරගත කරන ලදී හෝ වෙනත් ආකාරයකින් හිරිහැර කරන ලදී. PLRA හි තවත් ප්‍රධාන නායකයෙකු වූ {{ill|Hermes Rafael Saguier|es}} 1987 දී රාජද්‍රෝහී චෝදනා මත මාස හතරක් සිරගත කරන ලදී. 1988 පෙබරවාරි මස මුලදී, කොරොනල් ඔවියෙඩෝ හි පැවති ජාතික සම්බන්ධීකරණ කමිටු රැස්වීමකට සහභාගී වූ පුද්ගලයින් 200 දෙනෙකු පොලිසිය අත්අඩංගුවට ගත්තේය. පෙබරවාරි 14 වන දින මැතිවරණ දිනයේ උදාවීමට පෙර ලයිනෝ සහ තවත් විපක්ෂ පුද්ගලයින් කිහිප දෙනෙකු අත්අඩංගුවට ගෙන පැය දොළහක් පැවැත්විණි. රජය 89% ක ඡන්ද ප්‍රතිශතයකින් ස්ට්‍රෝස්නර් නැවත තේරී පත්වීම ප්‍රකාශ කළේය.&lt;ref&gt;{{cite news|url=https://www.nytimes.com/1988/02/15/world/paraguayan-wins-his-eighth-term.html?scp=3&amp;sq=Paraguay%20february%201988&amp;st=cse|title=Paraguayan wins his eighth term|date=15 February 1988|newspaper=[[The New York Times]]|archive-url=https://web.archive.org/web/20170816064442/http://www.nytimes.com/1988/02/15/world/paraguayan-wins-his-eighth-term.html?scp=3&amp;sq=Paraguay%20february%201988&amp;st=cse|archive-date=16 August 2017}}&lt;/ref&gt;

විපක්ෂය ප්‍රතිඵලවලට අර්ධ වශයෙන් ජනමාධ්‍ය මත අතථ්‍ය කොලරාඩෝ ඒකාධිකාරයට ආරෝපණය කළේය. පැරගුවේ සමාජය තුළ &quot;නොසන්සුන්තාවයක්&quot; පවතින බව මත විමසුමට ලක් වූවන්ගෙන් 53% ක් සඳහන් කළ බව ඔවුන් සඳහන් කළහ. දේශපාලන තත්ත්වයට වෙනස්කම් අවශ්‍ය බව 74% ක් විශ්වාස කළ අතර, සැලකිය යුතු හෝ සම්පූර්ණ වෙනසක් අවශ්‍ය 45% ක් ද ඇතුළුව. අවසාන වශයෙන්, පෙබරවාරි මැතිවරණයේදී ඡන්දය දීමෙන් වැළකී සිටීමට සැලසුම් කර ඇති බව 31% ක් ප්‍රකාශ කළහ.

=== ස්ට්‍රෝස්නර්ගේ බලයෙන් පහ කිරීම, 1989න් පසු ===
On 3 February 1989, Stroessner was overthrown in a military coup headed by General [[:en:Andrés_Rodríguez_(President)|Andrés Rodríguez]]. As president, Rodríguez instituted political, legal, and economic reforms and initiated a ''rapprochement'' with the international community. Reflecting the deep hunger of the rural poor for land, hundreds immediately occupied thousands of acres of unused territories belonging to Stroessner and his associates; by mid-1990, 19,000&amp;nbsp;families occupied {{convert|340000|acres|-3|abbr=on}}. At the time, 2.06&amp;nbsp;million people lived in rural areas, more than half of the 4.1&amp;nbsp;million total population, and most were landless.

The June 1992 constitution established a democratic system of government and dramatically improved protection of fundamental human rights. In May 1993, Colorado Party candidate [[:en:Juan_Carlos_Wasmosy|Juan Carlos Wasmosy]] was elected as Paraguay's first civilian president in almost forty years, in what international observers deemed free and fair elections.

With support from the United States, the Organization of American States, and other countries in the region, the Paraguayan people rejected an April 1996 attempt by then Army Chief General [[:en:Lino_Oviedo|Lino Oviedo]] to oust President Wasmosy.

1989 පෙබරවාරි 3 වන දින, ජෙනරාල් ඇන්ඩ්‍රෙස් රොඩ්‍රිගස්ගේ නායකත්වයෙන් යුත් හමුදා කුමන්ත්‍රණයකින් ස්ට්‍රෝස්නර් බලයෙන් පහ කරන ලදී. ජනාධිපති ලෙස, රොඩ්‍රිගස් දේශපාලන, නීතිමය සහ ආර්ථික ප්‍රතිසංස්කරණ ආරම්භ කළ අතර ජාත්‍යන්තර ප්‍රජාව සමඟ සහයෝගීතාවයක් ආරම්භ කළේය. ඉඩම් සඳහා ග්‍රාමීය දුප්පතුන්ගේ ගැඹුරු කුසගින්න පිළිබිඹු කරමින්, ස්ට්‍රෝස්නර් සහ ඔහුගේ සහචරයින්ට අයත් භාවිතයට නොගත් භූමි ප්‍රදේශ සිය ගණනක් වහාම අත්පත් කර ගත්හ; 1990 මැද භාගය වන විට, පවුල් 19,000 ක් අක්කර 340,000 (හෙක්ටයාර 138,000) අත්පත් කර ගත්හ. ඒ වන විට, මිලියන 2.06 ක ජනතාවක් ග්‍රාමීය ප්‍රදේශවල ජීවත් වූ අතර, මුළු ජනගහනය මිලියන 4.1 න් අඩකට වඩා වැඩි වූ අතර, බොහෝ දෙනෙක් ඉඩම් නොමැති අය වූහ.&lt;ref name=&quot;nagel&quot;&gt;{{cite journal|author=Nagel, Beverly Y.|year=1999|title='Unleashing the fury': The cultural discourse of rural violence and land rights in Paraguay|url=http://journals.cambridge.org/action/displayAbstract?fromPage=online&amp;aid=1921|journal=Comparative Studies in Society and History|publisher=Cambridge University Press|volume=41|issue=1|pages=148–181|doi=10.1017/S0010417599001905|doi-broken-date=1 November 2024|issn=0010-4175|url-access=subscription|archive-url=https://web.archive.org/web/20151016023308/http://journals.cambridge.org/action/displayAbstract?fromPage=online&amp;aid=1921|archive-date=16 October 2015|s2cid=146491025}}&lt;/ref&gt;

1992 ජුනි ආණ්ඩුක්‍රම ව්‍යවස්ථාව මගින් ප්‍රජාතන්ත්‍රවාදී රාජ්‍ය ක්‍රමයක් ස්ථාපිත කරන ලද අතර මූලික මානව හිමිකම් ආරක්ෂා කිරීම නාටකාකාර ලෙස වැඩිදියුණු කරන ලදී. 1993 මැයි මාසයේදී, කොලරාඩෝ පක්ෂ අපේක්ෂක ජුවාන් කාලෝස් වස්මෝසි වසර හතළිහකට ආසන්න කාලයකදී පැරගුවේහි පළමු සිවිල් ජනාධිපතිවරයා ලෙස තේරී පත් වූ අතර, ජාත්‍යන්තර නිරීක්ෂකයින් නිදහස් හා සාධාරණ මැතිවරණ ලෙස සැලකූහ.

එක්සත් ජනපදය, ඇමරිකානු රාජ්‍ය සංවිධානය සහ කලාපයේ අනෙකුත් රටවල සහාය ඇතිව, පැරගුවේ ජනතාව 1996 අප්‍රේල් මාසයේදී එවකට හමුදා ප්‍රධානී ජෙනරාල් ලිනෝ ඔවියෙඩෝ විසින් ජනාධිපති වාස්මෝසි බලයෙන් පහ කිරීමට දැරූ උත්සාහය ප්‍රතික්ෂේප කළහ.

Oviedo was nominated as the Colorado candidate for president in the 1998 election. However, when the Supreme Court upheld in April his conviction on charges related to the 1996 coup attempt, he was not allowed to run and was detained in jail. His former running mate, [[:en:Raúl_Cubas|Raúl Cubas]], became the Colorado Party's candidate, and was elected in May in elections deemed by international observers to be free and fair. One of Cubas' first acts after taking office in August was to commute Oviedo's sentence and release him. In December 1998, Paraguay's Supreme Court declared these actions unconstitutional. In this tense atmosphere, the murder of Vice President and long-time Oviedo rival [[:en:Luis_María_Argaña|Luis María Argaña]] on 23 March 1999, led the Chamber of Deputies to impeach Cubas the next day.{{Citation needed|date=March 2010}} On 26 March, eight student anti-government demonstrators were murdered, widely believed to have been carried out by Oviedo supporters. This increased opposition to Cubas, who resigned on 28 March. Senate President [[:en:Luis_González_Macchi|Luis González Macchi]], a Cubas opponent, was peacefully sworn in as president the same day.

In 2003, [[:en:Nicanor_Duarte|Nicanor Duarte]] was elected as president.

1998 මැතිවරණයේදී ඔවියෙඩෝ ජනාධිපති අපේක්ෂකයා ලෙස නම් කරන ලදී. කෙසේ වෙතත්, 1996 කුමන්ත්‍රණ උත්සාහයට අදාළ චෝදනා සම්බන්ධයෙන් ඔහුගේ වරද පිළිගැනීම ශ්‍රේෂ්ඨාධිකරණය අප්‍රේල් මාසයේදී තහවුරු කළ විට, ඔහුට තරඟ කිරීමට අවසර නොලැබුණු අතර සිරගත කරන ලදී. ඔහුගේ හිටපු තරඟකරු රාවුල් කියුබාස්, කොලරාඩෝ පක්ෂයේ අපේක්ෂකයා බවට පත් වූ අතර, ජාත්‍යන්තර නිරීක්ෂකයින් විසින් නිදහස් හා සාධාරණ යැයි සැලකෙන මැතිවරණවලදී මැයි මාසයේදී තේරී පත් විය. අගෝස්තු මාසයේදී බලයට පත්වීමෙන් පසු කියුබාවේ පළමු ක්‍රියාවන්ගෙන් එකක් වූයේ ඔවියෙඩෝගේ දඬුවම ලිහිල් කර ඔහුව නිදහස් කිරීමයි. 1998 දෙසැම්බර් මාසයේදී පැරගුවේ ශ්‍රේෂ්ඨාධිකරණය මෙම ක්‍රියාමාර්ග ව්‍යවස්ථා විරෝධී බව ප්‍රකාශ කළේය. මෙම නොසන්සුන් වාතාවරණය තුළ, 1999 මාර්තු 23 වන දින උප ජනාධිපති සහ දිගුකාලීන ඔවියෙඩෝ ප්‍රතිවාදියා වූ ලුයිස් මාරියා අර්ගානා ඝාතනය කිරීම, පසුදා කියුබාවට දෝෂාභියෝගයක් ගෙන ඒමට නියෝජිත මන්ත්‍රී මණ්ඩලයට හේතු විය. මාර්තු 26 වන දින, ඔවියෙඩෝ ආධාරකරුවන් විසින් සිදු කරන ලදැයි පුළුල් ලෙස විශ්වාස කෙරෙන ශිෂ්‍ය රාජ්‍ය විරෝධී විරෝධතාකරුවන් අට දෙනෙකු ඝාතනය කරන ලදී. මෙය මාර්තු 28 වන දින ඉල්ලා අස්වූ කියුබානුවන්ට එරෙහි විරෝධය වැඩි කළේය. කියුබාවේ විරුද්ධවාදියෙකු වූ සෙනෙට් සභික ලුයිස් ගොන්සාලෙස් මැචි එදිනම සාමකාමීව ජනාධිපති ධුරයට දිවුරුම් දුන්නේය.

2003 දී නිකනෝර් ඩුආර්ට් ජනාධිපති ලෙස තේරී පත් විය.

=== ප්‍රනාන්දු ලුගෝගේ මැතිවරණය ===
2008 මහ මැතිවරණය සඳහා, ඡන්ද විමසීම් වලදී කොලරාඩෝ පක්ෂයට කැමැත්තක් දැක්වීය. ඔවුන්ගේ අපේක්ෂකයා වූයේ අධ්‍යාපන අමාත්‍ය බ්ලැන්කා ඔවෙලාර් ය, පැරගුවේ ඉතිහාසයේ ප්‍රධාන පක්ෂයක අපේක්ෂකයෙකු ලෙස නම් කරන ලද පළමු කාන්තාව ඇයයි. කොලරාඩෝ පාලනයේ වසර හැටකට පසු, ඡන්දදායකයින් තෝරා ගත්තේ හිටපු රෝමානු කතෝලික බිෂොප්වරයෙකු සහ සිවිල් රජයේ වෘත්තීය දේශපාලනඥයෙකු නොවන සහ පැරගුවේ විශාලතම විරුද්ධ පක්ෂය වන අව්‍යාජ රැඩිකල් ලිබරල් පක්ෂයේ සාමාජිකාවක් වන ප්‍රනාන්දු ලුගෝ ය. ලුගෝ විමුක්ති දේවධර්මයේ අනුගාමිකයෙකි. පැරගුවේ ජනාධිපතිවරණයේදී ලුගෝ ඓතිහාසික ජයග්‍රහණයක් ලබා ගත් අතර, පාලක පක්ෂ අපේක්ෂකයා පරාජය කරමින්, වසර 61 ක ගතානුගතික පාලනය අවසන් කළේය. කොලරාඩෝ පක්ෂයේ බ්ලැන්කා ඔවෙලර්ට ලැබුණු ඡන්ද ප්‍රතිශතය 31% ක් පමණ වූ අතර, ලුගෝ 41% කට ආසන්න ඡන්ද ප්‍රතිශතයකින් ජයග්‍රහණය කළේය.&lt;ref&gt;{{Cite journal|author=Nickson, Andrew|year=2009|title=The general election in Paraguay, April 2008|journal=Journal of Electoral Studies|volume=28|issue=1|pages=145–9|doi=10.1016/j.electstud.2008.10.001}}&lt;/ref&gt; බලයෙන් පහව යන ජනාධිපති නිකනෝර් ඩුආර්ට් ෆෲටෝස්, ජාතියේ ඉතිහාසයේ පළමු වරට රජයක් ව්‍යවස්ථානුකූල හා සාමකාමී ආකාරයකින් විපක්ෂ බලවේග වෙත බලය පැවරූ මොහොත ලෙස ප්‍රශංසා කළේය.

2008 අගෝස්තු 15 වන දින ලුගෝ දිවුරුම් දුන්නේය. ලුගෝ පරිපාලනය එහි ප්‍රධාන ප්‍රමුඛතා දෙක ලෙස දූෂණය සහ ආර්ථික අසමානතාවය අඩු කිරීම නියම කළේය.&lt;ref name=&quot;state.gov&quot;&gt;{{cite web |date=15 March 2012 |title=Paraguay |url=https://2009-2017.state.gov/r/pa/ei/bgn/1841.htm#econ |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20170122194534/https://2009-2017.state.gov/r/pa/ei/bgn/1841.htm#econ |archive-date=22 January 2017 |access-date=5 October 2012 |website=State.gov}}&lt;/ref&gt;[[File:Saludo_de_Piñera_a_Cartes_(cropped).jpg|link=https://en.wikipedia.org/wiki/File:Saludo_de_Pi%C3%B1era_a_Cartes_(cropped).jpg|thumb|2013 අගෝස්තු 15 වන දින හිටපු ජනාධිපති හොරාසියෝ කාටෙස්ගේ පදවි ප්‍රාප්තිය]]
Political instability following Lugo's election and disputes within his cabinet encouraged some renewal of popular support for the Colorado Party. Reports suggested that the businessman [[:en:Horacio_Cartes|Horacio Cartes]] became the new political figure amid disputes. Despite the US [[:en:Drug_Enforcement_Administration|Drug Enforcement Administration]]'s strong accusations against Cartes related to [[:en:Illegal_drug_trade|drug trafficking]], he continued to amass followers in the political arena.{{citation needed|date=July 2021}}

On 14 January 2011, the Colorado Party convention nominated Horacio Cartes as the presidential candidate for the party. However, the party's constitution did not allow it.{{clarify|date=April 2012}} On 21 June 2012, [[:en:Impeachment_of_Fernando_Lugo|impeachment proceedings against President Lugo]] began in the country's lower house, which was controlled by his opponents. Lugo was given less than twenty-four hours to prepare for the proceedings and only two hours in which to mount a defense. Impeachment was quickly approved and the resulting trial in Paraguay's Senate, also controlled by the opposition, ended with the removal of Lugo from office and Vice President Federico Franco assuming the duties of president. Lugo's rivals blamed him for the deaths of 17&amp;nbsp;people – eight police officers and nine farmers – in armed clashes after police were ambushed by armed peasants when enforcing an eviction order against rural trespassers.

ලූගෝගේ තේරී පත්වීමෙන් පසු දේශපාලන අස්ථාවරත්වය සහ ඔහුගේ කැබිනට් මණ්ඩලය තුළ ඇති වූ ආරවුල් කොලරාඩෝ පක්ෂයට මහජන සහයෝගය යම් තරමකට අලුත් කිරීමට දිරිමත් විය. ආරවුල් මධ්‍යයේ ව්‍යාපාරික හොරාසියෝ කාටෙස් නව දේශපාලන චරිතය බවට පත් වූ බව වාර්තා යෝජනා කළේය. මත්ද්‍රව්‍ය ජාවාරම සම්බන්ධයෙන් කාටෙස්ට එරෙහිව එක්සත් ජනපද මත්ද්‍රව්‍ය බලාත්මක කිරීමේ පරිපාලනය විසින් දැඩි චෝදනා එල්ල කළද, ඔහු දේශපාලන ක්ෂේත්‍රයේ අනුගාමිකයින් එක්රැස් කිරීම දිගටම කරගෙන ගියේය.

2011 ජනවාරි 14 වන දින, කොලරාඩෝ පක්ෂ සම්මේලනය පක්ෂයේ ජනාධිපති අපේක්ෂකයා ලෙස හොරාසියෝ කාටෙස් නම් කළේය. කෙසේ වෙතත්, පක්ෂයේ ව්‍යවස්ථාව එයට ඉඩ දුන්නේ නැත. 2012 ජුනි 21 වන දින, ජනාධිපති ලුගෝට එරෙහිව දෝෂාභියෝග ක්‍රියාමාර්ග ඔහුගේ විරුද්ධවාදීන් විසින් පාලනය කරන ලද රටේ පහළ මන්ත්‍රී මණ්ඩලයේදී ආරම්භ විය. කටයුතු සඳහා සූදානම් වීමට ලුගෝට පැය විසිහතරකටත් අඩු කාලයක් සහ ආරක්ෂාවක් සැපයීමට පැය දෙකක් පමණක් ලබා දෙන ලදී.&lt;ref name=&quot;Guardian&quot;&gt;{{cite news|url=https://www.theguardian.com/commentisfree/2012/jun/22/washington-fernando-lugo-ouster-paraguay|title=What will Washington do about Fernando Lugo's ouster in Paraguay?|last=Weisbrot|first=Mark|date=22 June 2012|newspaper=[[The Guardian]]|access-date=23 June 2012|archive-url=https://web.archive.org/web/20140910143002/http://www.theguardian.com/commentisfree/2012/jun/22/washington-fernando-lugo-ouster-paraguay|archive-date=10 September 2014|url-status=live}}&lt;/ref&gt; දෝෂාභියෝගය ඉක්මනින් අනුමත කරන ලද අතර, විපක්ෂය විසින් පාලනය කරන ලද පැරගුවේ සෙනෙට් සභාවේ පැවති නඩු විභාගය අවසන් වූයේ ලුගෝ ධුරයෙන් ඉවත් කිරීම සහ උප ජනාධිපති ෆෙඩරිකෝ ෆ්‍රැන්කෝ ජනාධිපති ධුරයට පත්වීමත් සමඟය.&lt;ref name=&quot;CNN22&quot;&gt;{{cite news|url=http://www.cnn.com/2012/06/22/world/americas/paraguay-president/index.html|title=Paraguayan Senate removes president|last=Castillo|first=Mariano|date=22 June 2012|access-date=22 June 2012|archive-url=https://web.archive.org/web/20120623040625/http://www.cnn.com/2012/06/22/world/americas/paraguay-president/index.html|archive-date=23 June 2012|publisher=CNN|url-status=live}}&lt;/ref&gt; ග්‍රාමීය අනවසරයෙන් ඇතුළුවන්නන්ට එරෙහිව නෙරපා හැරීමේ නියෝගයක් ක්‍රියාත්මක කිරීමේදී සන්නද්ධ ගොවීන් විසින් පොලිසියට පහර දීමෙන් පසු සන්නද්ධ ගැටුම්වලදී පොලිස් නිලධාරීන් අට දෙනෙකු සහ ගොවීන් නව දෙනෙකු - පුද්ගලයින් 17 දෙනෙකුගේ මරණ සම්බන්ධයෙන් ලුගෝගේ ප්‍රතිවාදීන් ඔහුට දොස් පැවරූහ.&lt;ref&gt;{{cite news|url=https://www.reuters.com/article/us-paraguay-lugo-idUSBRE85K13N20120621|title=Paraguay's president vows to face impeachment effort|last=Desantis|first=Daniela|date=21 June 2012|work=[[Reuters]]|access-date=21 June 2012|archive-url=https://web.archive.org/web/20130208094438/http://www.reuters.com/article/2012/06/21/us-paraguay-lugo-idUSBRE85K13N20120621|archive-date=8 February 2013|edition=US|url-status=live}}&lt;/ref&gt;

On 14 May 2011, Paraguay celebrated its [[:en:Paraguay_Bicentennial|bicentenary]] on the 200th anniversary of independence from the Spanish Empire as a sovereign state.

Lugo's supporters gathered outside Congress to protest the decision as a &quot;politically motivated coup d'état&quot;. Lugo's removal from office on 22&amp;nbsp;June 2012 is considered by [[:en:UNASUR|UNASUR]] and other neighboring countries, especially those currently governed by leftist leaders, as a coup d'état. However, the Organization of American States, which sent a mission to Paraguay to gather information, concluded that the impeachment process was not a coup d'état, as it had been carried out in accordance with the [[:en:Constitution_of_Paraguay|Constitution of Paraguay]].

2011 මැයි 14 වන දින, පැරගුවේ, ස්පාඤ්ඤ අධිරාජ්‍යයෙන් ස්වාධීනත්වය ලබා ගැනීමේ 200 වන සංවත්සරයේදී එහි ද්විශත සංවත්සරය සැමරීය.

&quot;දේශපාලනමය වශයෙන් අභිප්‍රේරිත කුමන්ත්‍රණයක්&quot; ලෙස තීරණයට විරෝධය දැක්වීම සඳහා ලුගෝගේ ආධාරකරුවන් කොංග්‍රසය පිටත රැස් වූහ.&lt;ref name=&quot;CNN22&quot; /&gt; 2012 ජුනි 22 වන දින ලුගෝ ධුරයෙන් ඉවත් කිරීම UNASUR සහ අනෙකුත් අසල්වැසි රටවල්, විශේෂයෙන් වාමාංශික නායකයින් විසින් දැනට පාලනය කරනු ලබන රටවල් විසින් කුමන්ත්‍රණයක් ලෙස සලකනු ලැබේ.&lt;ref&gt;{{cite web |date=22 June 2012 |title=COMUNICADO UNASUR Asunción, 22 de Junio de 2012 |url=http://www.unasursg.org/index.php?option=com_content&amp;view=article&amp;id=698%3Acomunicado-asuncion-22-de-junio-de-2012&amp;catid=68%3Acomunicados&amp;Itemid=346 |url-status=dead |archive-url=https://web.archive.org/web/20120627050748/http://www.unasursg.org/index.php?option=com_content&amp;view=article&amp;id=698:comunicado-asuncion-22-de-junio-de-2012&amp;catid=68:comunicados&amp;Itemid=346 |archive-date=27 June 2012 |access-date=23 June 2012 |publisher=UNASUR |language=es}}&lt;/ref&gt; කෙසේ වෙතත්, තොරතුරු රැස් කිරීම සඳහා පැරගුවේ වෙත මෙහෙයුමක් යැවූ ඇමරිකානු රාජ්‍ය සංවිධානය, දෝෂාභියෝග ක්‍රියාවලිය කුමන්ත්‍රණයක් නොවන බව නිගමනය කළේය, මන්ද එය පැරගුවේ ආණ්ඩුක්‍රම ව්‍යවස්ථාවට අනුකූලව සිදු කර ඇත.&lt;ref&gt;Halvorssen, Thor, ''[https://www.forbes.com/sites/thorhalvorssen/2012/07/03/paraguay-is-not-honduras/#57bce3c72308 Paraguay is not Honduras: President Lugo's Impeachment was not a Coup] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20180730203938/https://www.forbes.com/sites/thorhalvorssen/2012/07/03/paraguay-is-not-honduras/#57bce3c72308|date=30 July 2018}}'', Forbes.com, 3 July 2012, retrieved 30 July 2018&lt;/ref&gt;

=== වර්තමාන දිනය ===
2013 අගෝස්තු සිට 2018 අගෝස්තු 15 දක්වා පැරගුවේ ජනාධිපතිවරයා වූයේ හොරාසියෝ කාටෙස් ය.&lt;ref&gt;{{cite news|url=https://www.nytimes.com/2013/04/22/world/americas/horacio-cartes-wins-paraguays-presidential-election.html|title=Conservative Tobacco Magnate Wins Presidential Race in Paraguay|last=Romero|first=Simon|date=22 April 2013|work=The New York Times|access-date=7 April 2021|archive-url=https://web.archive.org/web/20171102234322/http://www.nytimes.com/2013/04/22/world/americas/horacio-cartes-wins-paraguays-presidential-election.html|archive-date=2 November 2017|url-status=live}}&lt;/ref&gt; 2018 අගෝස්තු 15 සිට පැරගුවේ ජනාධිපතිවරයා වූයේ මාරියෝ අබ්ඩෝ බෙනිටෙස් ය. ඔවුන් දෙදෙනාම කොන්සර්වේටිව් කොලරාඩෝ පක්ෂයේ අය වෙති.&lt;ref&gt;{{cite news|url=https://www.bbc.com/news/world-latin-america-45200965|title=New Paraguayan President Abdo Benítez sworn in|date=15 August 2018|work=BBC News|access-date=1 April 2021|archive-url=https://web.archive.org/web/20210415203558/https://www.bbc.com/news/world-latin-america-45200965|archive-date=15 April 2021|url-status=live}}&lt;/ref&gt; ජනාධිපති මාරියෝ අබ්ඩෝ බ්‍රසීලියානු අන්ත දක්ෂිණාංශික ජනාධිපති (2019–2022 බලයේ සිටි) ජෙයාර් බොල්සොනාරෝ සමඟ සමීප සබඳතාවක් භුක්ති වින්දා.&lt;ref&gt;{{cite news|url=https://www.reuters.com/article/us-paraguay-president-idUSKCN1V421O|title=Paraguayan president's popularity plummets amid Brazil-linked political crisis|last=Cristaldo|first=Mariel|date=14 August 2019|work=reuters.com|access-date=1 June 2021|archive-url=https://web.archive.org/web/20210602215301/https://www.reuters.com/article/us-paraguay-president-idUSKCN1V421O|archive-date=2 June 2021|url-status=live}}&lt;/ref&gt; 2019 පෙබරවාරි මාසයේදී, බොල්සොනාරෝ පැරගුවේ හමුදා ඒකාධිපති ඇල්ෆ්‍රෙඩෝ ස්ට්‍රෝස්නර්ට ප්‍රශංසා කරමින් ඔහුව &quot;දැක්මක් ඇති මිනිසෙකු&quot; ලෙස හැඳින්වූ විට, ජනාධිපති මාරියෝ අබ්ඩෝ බෙනිටෙස් බොල්සොනාරෝගේ පැත්තේ සිටියේය.&lt;ref&gt;{{cite news|url=https://abcnews.go.com/International/wireStory/brazils-bolsonaro-praises-late-paraguay-dictator-stroessner-61386307|title=Brazil's Bolsonaro praises late Paraguay dictator Stroessner|access-date=1 June 2021|archive-url=https://web.archive.org/web/20210602214208/https://abcnews.go.com/International/wireStory/brazils-bolsonaro-praises-late-paraguay-dictator-stroessner-61386307|archive-date=2 June 2021|website=[[ABC News (United States)|ABC News]]|url-status=live}}&lt;/ref&gt; 2021 දී, පැරගුවේ දකුණු ඇමරිකාවේ 100% පුනර්ජනනීය බලශක්ති සැපයුමෙන් විදුලි ශක්තිය නිපදවූ පළමු රට බවට පත්විය. 2023 මැයි මාසයේදී, දිගු කලක් පාලනය කළ කොලරාඩෝ පක්ෂයේ සන්තියාගෝ පෙනා, පැරගුවේ ඊළඟ ජනාධිපතිවරයා ලෙස මාරියෝ අබ්ඩෝගෙන් පසු ජනාධිපතිවරණය ජයග්‍රහණය කළේය.&lt;ref&gt;{{cite news|url=https://www.aljazeera.com/news/2023/5/3/amid-protests-authorities-uphold-legitimacy-of-paraguay-election|title=Amid protests, authorities uphold legitimacy of Paraguay election|access-date=26 May 2023|archive-url=https://web.archive.org/web/20230603212859/https://www.aljazeera.com/news/2023/5/3/amid-protests-authorities-uphold-legitimacy-of-paraguay-election|archive-date=3 June 2023|language=en|website=[[Al Jazeera Media Network|al Jazeera]] (aljazeera.com)|url-status=live}}&lt;/ref&gt; 2023 අගෝස්තු 15 වන දින, සන්තියාගෝ පෙනා පැරගුවේ නව ජනාධිපතිවරයා ලෙස දිවුරුම් දුන්නේය.&lt;ref&gt;{{cite news|url=https://www.reuters.com/world/americas/new-paraguayan-president-santiago-pena-sworn-2023-08-15/|title=Paraguay's President Pena sworn in, Taiwan VP in attendance|last1=Desantis|first1=Daniela|date=16 August 2023|work=Reuters|access-date=18 August 2023|archive-url=https://web.archive.org/web/20230818142608/https://www.reuters.com/world/americas/new-paraguayan-president-santiago-pena-sworn-2023-08-15/|archive-date=18 August 2023|last2=Elliott|first2=Lucinda|language=en|last3=Elliott|first3=Lucinda|url-status=live}}&lt;/ref&gt;

== යොමු කිරීම් ==
&lt;references /&gt;</text>
      <sha1>sbohcy22o2np4wu30vuc29rnu4v4ci1</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>752947</id>
      <parentid>752946</parentid>
      <timestamp>2025-07-03T06:32:36Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>BuddhikaW88</username>
        <id>37808</id>
      </contributor>
      <comment>/* ප්‍රනාන්දු ලුගෝගේ මැතිවරණය */</comment>
      <origin>752947</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="73674" sha1="ab5j4a5h0hvc96xmvz7a3xypgehymg8" xml:space="preserve">
=== පූර්ව යටත් විජිත යුගය ===
ස්පාඤ්ඤ ජාතිකයන් පැමිණීමට පෙර අවම වශයෙන් සහස්‍රයක්වත් නැගෙනහිර පැරගුවේ ආදිවාසී ගුවාරානි ජනයා ජීවත් වූහ.&lt;ref&gt;{{cite web |title=Guarani Society |url=https://web.archive.org/web/20060925035916/http://lucy.ukc.ac.uk/EthnoAtlas/Hmar/Cult_dir/Culture.7843 |access-date=2025-05-17 |website=web.archive.org}}&lt;/ref&gt; බටහිර පැරගුවේ, ග්‍රාන් චාකෝ, නාමිකයන් විසින් ජනාවාස කරන ලද අතර, ඔවුන්ගෙන් වඩාත් කැපී පෙනුනේ ගුවායිකුරු ජනයා ය. පැරගුවේ ගඟ දළ වශයෙන් නැගෙනහිරින් කෘෂිකාර්මික ගුවාරානි ජනතාව සහ ග්‍රාන් චාකෝ හි බටහිරින් සංචාරක සහ අර්ධ සංචාරක ජනතාව අතර බෙදුම් රේඛාව විය. ගුවාර්කුරු නාමිකයන් ඔවුන්ගේ රණශූර සම්ප්‍රදායන් සඳහා ප්‍රසිද්ධ වූ අතර 19 වන සියවසේ අග භාගය වන තෙක් සම්පූර්ණයෙන්ම සන්සුන් නොවීය.&lt;ref&gt;The Editors of Encyclopaedia Britannica. &quot;Mbayá&quot;. ''Encyclopedia Britannica'', 15 February 2007, https://www.britannica.com/topic/Mbaya. Accessed 17 May 2025&lt;/ref&gt; මෙම ආදිවාසී ගෝත්‍ර ඔවුන්ගේ ප්‍රධාන බෙදීම්වල පදනම් වූ වෙනස් භාෂා පවුල් පහකට අයත් විය.&lt;ref name=&quot;:1&quot;&gt;{{Cite web |last=Barba |first=Paula López |date=2023-08-25 |title=El guaraní paraguayo, la lengua de la resistencia |url=https://elpais.com/america-futura/2023-08-25/el-guarani-paraguayo-la-lengua-de-la-resistencia.html |access-date=2025-05-17 |website=El País América |language=es}}&lt;/ref&gt;&lt;ref name=&quot;:2&quot;&gt;Miller, Mark D.H., Webb, Kempton E., Martin, Gene E.. &quot;Gran Chaco&quot;. Encyclopedia Britannica, 12 May. 2025, https://www.britannica.com/place/Gran-Chaco. Accessed 17 May 2025&lt;/ref&gt; විවිධ භාෂා කතා කරන කණ්ඩායම් සාමාන්‍යයෙන් සම්පත් සහ භූමි සම්බන්ධයෙන් තරඟකාරී විය. මෙම පවුල්වල ශාඛා වල භාෂා කතා කිරීමෙන් ඔවුන් තවදුරටත් ගෝත්‍රවලට බෙදා ඇත. අද වන විට වෙනම ජනවාර්ගික භාෂාමය කණ්ඩායම් 17 ක් පවතී.&lt;ref name=&quot;:1&quot; /&gt;&lt;ref name=&quot;:2&quot; /&gt;

=== යටත් විජිත යුගය ===
මෙම ප්‍රදේශයේ පළමු යුරෝපීයයන් 1516 දී ස්පාඤ්ඤ ගවේෂකයන් විය.&lt;ref name=&quot;eec&quot;&gt;{{cite report|author=Sacks, Richard S.|section=Early explorers and conquistadors|editor1-last=Hanratty|editor1-first=Dannin M.|editor2-last=Meditz|editor2-first=Sandra W.|year=1988|title=Paraguay: A country study|location=Washington, DC|publisher=U.S. [[Library of Congress]] / [[Government Printing Office|GPO]]|url=http://countrystudies.us/paraguay/2.htm|url-status=live|access-date=19 September 2009|archive-url=https://web.archive.org/web/20110919163833/http://countrystudies.us/paraguay/2.htm|archive-date=19 September 2011}}&lt;/ref&gt; ස්පාඤ්ඤ ගවේෂක ජුවාන් ද සලාසාර් ද එස්පිනෝසා 1537 අගෝස්තු 15 වන දින අසුන්සියොන් ජනාවාසය ආරම්භ කළේය. අවසානයේ නගරය පැරගුවේ ස්පාඤ්ඤ යටත් විජිත පළාතක මධ්‍යස්ථානය බවට පත්විය.

දකුණු ඇමරිකාවේ මෙම කොටසේ ජේසු නිකායික මෙහෙයුම් සහ ජනාවාස මගින් ස්වාධීන ක්‍රිස්තියානි ඉන්දියානු ජාතියක්&lt;ref name=&quot;cite wdl|#2581&quot;&gt;{{cite web |year=1732 |title=Paraguariae Provinciae Soc. Jesu cum Adiacentibg. Novissima Descriptio |trans-title=A Current Description of the Province of the Society of Jesus in Paraguay with Neighboring Areas |url=http://www.wdl.org/en/item/2581/ |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20210428011358/http://www.wdl.org/en/item/2581/ |archive-date=28 April 2021 |access-date=8 September 2015 |language=la |via=[[World Digital Library]]}}&lt;/ref&gt; නිර්මාණය කිරීමේ උත්සාහයක් දහඅටවන සියවසේදී සිදු කරන ලදී. ස්පාඤ්ඤ මෙහෙයුම් වලදී ගුවාරානි ජනගහනය එක්රැස් කිරීමට සහ ස්පාඤ්ඤ පදිංචිකරුවන් සහ පෘතුගීසි වහල් කොල්ලකරුවන් වන බැන්ඩෙයිරන්ට්ස් විසින් ක්‍රිස්තියානි ආගමට හැරවීමට උත්සාහ කිරීමට අමතරව, ගුවාරානි ජනගහනය අථත්‍ය වහල්භාවයෙන් ආරක්ෂා කිරීමට ඔවුන් ජේසු නිකායික අඩු කිරීම් වර්ධනය කළහ. පැරගුවේහි කතෝලික ධර්මය ආදිවාසී ජනයාගේ බලපෑමට ලක් විය: සමමුහුර්ත ආගම ස්වදේශීය අංග අවශෝෂණය කර ඇත. 1767 දී ස්පාඤ්ඤ කිරීටය විසින් ජේසු නිකායිකයින් පලවා හරින තෙක්, නැගෙනහිර පැරගුවේ වසර 150 ක් පමණ රෙඩියුසියෝන්වරු සමෘද්ධිමත් වූහ.&lt;ref&gt;{{Cite book |last=Ganson |first=Barbara Anne |url=https://www.google.com/books/edition/The_Guaran%C3%AD_under_Spanish_Rule_in_the_R/CG7fscxlgpUC?hl=en&amp;gbpv=1&amp;dq=isbn:9780804754958&amp;printsec=frontcover |title=The Guaraní under Spanish Rule in the Río de la Plata |date=2003 |publisher=Stanford University Press |isbn=978-0-8047-5495-8 |language=en}}&lt;/ref&gt; 18 වන සියවසේ ලා සැන්ටිසිමා ට්‍රිනිඩෑඩ් ද පරානා සහ ජෙසුස් ද තවරන්ගු යන ජේසු නිකායික දූත මණ්ඩල දෙකක නටබුන් යුනෙස්කෝව විසින් ලෝක උරුම ස්ථාන ලෙස නම් කර ඇත.

බටහිර පැරගුවේහි, ස්පාඤ්ඤ ජනාවාසකරණය සහ ක්‍රිස්තියානි ධර්මය 16 වන සියවසේ සිට සංචාරක ගුයිකුරු සහ අනෙකුත් නාමිකයන් විසින් දැඩි ලෙස ප්‍රතිරෝධය දක්වන ලදී. මෙම ජනයාගෙන් බොහෝ දෙනෙක් 18 වන සහ 19 වන සියවස් වලදී මෙස්ටිසෝ ජනගහනයට අවශෝෂණය කර ගත්හ.

=== ෆ්‍රැන්සියාවේ නිදහස සහ පාලනය ===
[[File:José_Gaspar_Rodríguez_de_Francia.jpg|link=https://en.wikipedia.org/wiki/File:Jos%C3%A9_Gaspar_Rodr%C3%ADguez_de_Francia.jpg|වම|thumb|පැරගුවේ රාජ්‍යයේ පළමු ඒකාධිපතියා වූ හොසේ ගැස්පර් රොඩ්‍රිගුස් ද ෆ්‍රැන්සියා]]
පැරගුවේ 1811 මැයි 14 වන දින ප්‍රාදේශීය ස්පාඤ්ඤ පරිපාලනය පෙරලා දැමීය. පැරගුවේහි පළමු ආඥාදායකයා වූයේ 1814 සිට 1840 දී ඔහුගේ මරණය දක්වා ඉතා සුළු බාහිර සම්බන්ධතා හෝ බලපෑමකින් පැරගුවේ පාලනය කළ ජෝස් ගැස්පර් රොඩ්‍රිගුස් ද ෆ්‍රැන්සියා ය.&lt;ref&gt;{{Cite web |title=Britain and the Paraguayan dictatorship, c. 1820-1840* |url=https://ora.ox.ac.uk/objects/uuid:3b1cd500-6c0f-4b17-8569-5fcd753d00da/files/rx633f1701}}&lt;/ref&gt; ඔහු අදහස් කළේ ජිනීවන් න්‍යායාචාර්ය ජීන්-ජැක් රූසෝගේ සමාජ ගිවිසුම මත පදනම් වූ මනෝරාජික සමාජයක් නිර්මාණය කිරීමටයි.&lt;ref&gt;{{cite web |title=War of the Triple Alliance |url=http://warofthepacific.com/warofthetriplealliance.htm |archive-url=https://web.archive.org/web/20140807073919/http://warofthepacific.com/warofthetriplealliance.htm |archive-date=7 August 2014 |access-date=14 November 2010 |website=War of the Pacific (warofthepacific.com)}}&lt;/ref&gt; රොඩ්රිගස් ඩි ෆ්‍රැන්සියා එල් සුප්‍රීමො යන ​​අන්වර්ථ නාමයෙන් හඳුන්වන ලදී.

කතෝලික පල්ලියේ බලතල බෙහෙවින් අඩු කරන නව නීති රොඩ්‍රිගස් ද ෆ්‍රැන්සියා විසින් ස්ථාපිත කරන ලද අතර (කතෝලික ධර්මය එවකට ස්ථාපිත රාජ්‍ය ආගමක් විය) සහ කැබිනට් මණ්ඩලය, යටත් විජිත පුරවැසියන් එකිනෙකා සමඟ විවාහ වීම තහනම් කළ අතර, යටත් විජිත යුගයේ ප්‍රභූන්ගේ බලය බිඳ දැමීමට සහ මිශ්‍ර-ජාතියක් හෝ මෙස්ටිසෝ සමාජයක් නිර්මාණය කිරීමට ඔවුන්ට කළු ජාතිකයන්, මුලටෝවරුන් හෝ ස්වදේශිකයන් පමණක් විවාහ කර ගැනීමට අවසර දුන්නේය.&lt;ref&gt;{{cite news|url=https://www.nytimes.com/2012/03/12/world/americas/in-paraguay-indigenous-language-with-unique-staying-power.html|title=In Paraguay, indigenous language with unique staying power|last1=Romero|first1=Simon|date=12 March 2012|newspaper=[[The New York Times]]|access-date=5 October 2015|archive-url=https://web.archive.org/web/20150930235457/http://www.nytimes.com/2012/03/12/world/americas/in-paraguay-indigenous-language-with-unique-staying-power.html|archive-date=30 September 2015|url-status=live}}&lt;/ref&gt; ඔහු පැරගුවේ සහ දකුණු ඇමරිකාවේ සෙසු ප්‍රදේශ අතර සබඳතා කපා හැරියේය. ෆ්‍රැන්සියාගේ නිදහස සීමා කිරීම නිසා, ෆුල්ජෙන්සියෝ යෙග්‍රොස් සහ තවත් නිදහස් යුගයේ නායකයින් කිහිප දෙනෙකු 1820 දී ෆ්‍රැන්සියාට එරෙහිව කුමන්ත්‍රණයක් සැලසුම් කළ අතර, කුමන්ත්‍රණය සොයාගත් ෆුල්ජෙන්සියෝ යෙග්‍රොස් එහි නායකයින් මරණ දඬුවම නියම කළේය හෝ ජීවිතාන්තය දක්වා සිරගත කළේය.&lt;ref&gt;{{cite encyclopedia |title=Colonial period |encyclopedia=[[Encyclopedia Britannica]] |url=https://www.britannica.com/place/Paraguay |access-date=5 January 2021 |archive-url=https://web.archive.org/web/20201225183757/https://www.britannica.com/place/Paraguay |archive-date=25 December 2020 |department=Paraguay |url-status=live}}&lt;/ref&gt;

=== ලෝපෙස් පවුලේ පාලනය ===
[[File:1864_Mitchell_Map_of_Brazil,_Bolivia_and_Chili_-_Geographicus_-_SouthAmericaSouth-mitchell-1864.jpg|link=https://en.wikipedia.org/wiki/File:1864_Mitchell_Map_of_Brazil,_Bolivia_and_Chili_-_Geographicus_-_SouthAmericaSouth-mitchell-1864.jpg|thumb|කලාපයේ දේශපාලන සිතියම, 1864]]
1840 දී ෆ්‍රැන්සියාගේ මරණයෙන් පසු, 1841 දී කාලෝස් ඇන්ටෝනියෝ ලෝපෙස් (රොඩ්‍රිගුස් ද ෆ්‍රැන්සියාගේ බෑණනුවන් යැයි කියනු ලැබේ) බලයට පත් වන තෙක්, පැරගුවේ නව ජුන්ටා මිලිටරියක් යටතේ විවිධ හමුදා නිලධාරීන් විසින් පාලනය කරන ලදී. ලෝපෙස් පැරගුවේ නවීකරණය කර එය විදේශ වාණිජ කටයුතු සඳහා විවෘත කළේය. ඔහු ආර්ජන්ටිනාව සමඟ ආක්‍රමණශීලී නොවන ගිවිසුමක් අත්සන් කළ අතර 1842 දී පැරගුවේ නිදහස නිල වශයෙන් ප්‍රකාශ කළේය. 1862 දී ලෝපෙස්ගේ මරණයෙන් පසු බලය ඔහුගේ වැඩිමහල් පුත් ෆ්‍රැන්සිස්කෝ සොලනෝ ලෝපෙස් වෙත මාරු විය.

ලෝපෙස් පවුලේ පාලන තන්ත්‍රය නිෂ්පාදන හා බෙදා හැරීමේ පැතිරුණු සහ දෘඩ මධ්‍යවාදය මගින් සංලක්ෂිත විය. රාජ්‍ය හා පෞද්ගලික ක්ෂේත්‍ර අතර කිසිදු වෙනසක් නොතිබූ අතර, ලෝපෙස් පවුල රට පාලනය කළේ එය විශාල වතුයායක් ලෙස සලකමිනි.&lt;ref&gt;{{cite report|title=Carlos Antonio López|date=December 1988|series=Library of Congress Country Studies|publisher=U.S. [[Library of Congress]]|url=http://lcweb2.loc.gov/cgi-bin/query/r?frd/cstdy:@field(DOCID+py0019)|access-date=30 December 2005|archive-url=https://web.archive.org/web/20170816005342/http://lcweb2.loc.gov/cgi-bin/query/r?frd%2Fcstdy%3A%40field%28DOCID+py0019%29|archive-date=16 August 2017}}&lt;/ref&gt;

රජය සියලු අපනයන සඳහා පාලනය ක්‍රියාත්මක කළේය. යර්බා මේට් සහ වටිනා දැව නිෂ්පාදන අපනයනය පැරගුවේ සහ බාහිර ලෝකය අතර වෙළඳ සමතුලිතතාවය පවත්වා ගෙන ගියේය.&lt;ref&gt;{{worldhistory|section=1665|quote=Page 630}}&lt;/ref&gt; පැරගුවේ රජය අතිශයින්ම ආරක්ෂණවාදී වූ අතර, කිසි විටෙකත් විදේශයන්ගෙන් ණය ලබා නොගත් අතර ආනයනික විදේශීය නිෂ්පාදන සඳහා ඉහළ තීරුබදු අය කළේය. මෙම ආරක්ෂණවාදය සමාජය ස්වයංපෝෂිත කළ අතර, එය ආර්ජන්ටිනාව සහ බ්‍රසීලය අත්විඳින ලද ණය ද වළක්වා ගත්තේය. වහල්භාවය විශාල සංඛ්‍යාවක් නොතිබුණද, 1844 වන තෙක්, නව ආණ්ඩුක්‍රම ව්‍යවස්ථාවෙන් එය නීත්‍යානුකූලව අහෝසි කරන තෙක් පැරගුවේහි පැවතුනි.&lt;ref name=&quot;rbcg1933&quot;&gt;{{cite book |last1=Cunninghame Graham |first1=Robert Bontine |author1-link=Robert Bontine Cunninghame Graham |title=Portrait of a Dictator: Francisco Solano López |publisher=William Heinemann Ltd. |year=1933 |location=London}}&lt;/ref&gt;{{rp|39–40}}

කාලෝස් ඇන්ටෝනියෝ ලෝපෙස්ගේ පුත් ෆ්‍රැන්සිස්කෝ සොලානෝ ලෝපෙස් 1862 දී ජනාධිපති-ඒකාධිපතියා ලෙස තම පියා වෙනුවට පත් වූ අතර සාමාන්‍යයෙන් ඔහුගේ පියාගේ දේශපාලන ප්‍රතිපත්ති දිගටම කරගෙන ගියේය. දෙදෙනාම පැරගුවේ &quot;ප්‍රජාතන්ත්‍රවාදී සහ ජනරජ&quot; ලෙස ජාත්‍යන්තර ප්‍රතිරූපයක් ලබා දීමට කැමති වූ නමුත් ඇත්ත වශයෙන්ම, පාලක පවුලට පල්ලිය සහ විද්‍යාල ඇතුළුව රටේ සියලුම මහජන ජීවිතය සම්පූර්ණයෙන්ම පාහේ පාලනය කිරීමට හැකි විය.&lt;ref name=&quot;rbcg1933&quot; /&gt;{{rp|41–42}}

මිලිටරිමය වශයෙන්, කාලෝස් ඇන්ටෝනියෝ ලෝපෙස් කර්මාන්තය සහ පැරගුවේ හමුදාව නවීකරණය කර පුළුල් කළ අතර හුමයිටා බලකොටුව සංවර්ධනය කිරීමෙන් පැරගුවේ උපායමාර්ගික ආරක්ෂක විශාල වශයෙන් ශක්තිමත් කළේය.&lt;ref&gt;Robert Cowley, ''The Reader's Encyclopedia to Military History''. New York, New York: Houston Mifflin, 1996. Page 479.&lt;/ref&gt; රජය විදේශීය කාර්මික ශිල්පීන් 200 කට වැඩි පිරිසක් බඳවා ගත් අතර, ඔවුන් පුළුල් වන වානේ, රෙදිපිළි, කඩදාසි සහ තීන්ත, නාවික ඉදිකිරීම්, ආයුධ සහ වෙඩි බෙහෙත් කර්මාන්ත සඳහා ආධාර කිරීම සඳහා විදුලි පණිවුඩ මාර්ග සහ දුම්රිය මාර්ග ස්ථාපනය කළහ. 1850 දී නිම කරන ලද යිබිකුයි වාත්තු කර්මාන්ත ශාලාව, සියලු කැලිබර් වල කාලතුවක්කු, මෝටාර් සහ උණ්ඩ නිෂ්පාදනය කළේය. ගංගා යුද නැව් ඉදිකරන ලද්දේ අසුන්සියොන් නැව් අංගනවල ය. විශේෂයෙන් අපා ගඟ දිගේ සහ ග්‍රාන් චාකෝ හි බලකොටු ඉදිකරන ලදී.&lt;ref name=&quot;Hooker&quot;&gt;Hooker, T.D., 2008, The Paraguayan War, Nottingham: Foundry Books, {{ISBN|1901543153}}&lt;/ref&gt;{{rp|22}} කාලෝස් ඇන්ටෝනියෝ ලෝපෙස්ගේ අභාවයෙන් පසුව, මෙම ව්‍යාපෘති ඔහුගේ පුත් ෆ්‍රැන්සිස්කෝ සොලානෝ යටතේ දිගටම පැවතුනි.

සමාජ-ආර්ථික සංවර්ධනය සම්බන්ධයෙන් ගත් කල, රට &quot;දකුණු ඇමරිකාවේ වඩාත්ම දියුණු ජනරජය&quot; ලෙස නම් කරන ලදී, විශේෂයෙන් බ්‍රිතාන්‍ය විනිසුරු සහ දේශපාලනඥයා වූ සර් රොබට් ෆිලිමෝර් විසින්.&lt;ref&gt;Robert Phillimore (1860), ''A Statement of the Facts of the Controversy Between the Governments of Great Britain and Paraguay'', page 2. William Moore Printing, Washington D.C., USA.&lt;/ref&gt;

යුද්ධයට පෙර සහ යුද්ධය අතරතුර පැරගුවේ හමුදාවේ ලුතිනන් කර්නල් ඉංජිනේරු ජෝර්ජ් තොම්සන්ට අනුව, ලෝපෙස්ගේ රජය පැරගුවේට සාපේක්ෂව හොඳ එකක් විය:{{blockquote|ඔහුගේ (ඇන්ටෝනියෝ ලෝපෙස්) පාලන සමයේදී පැරගුවේ පුරා ජීවිතය සහ දේපළ මෙතරම් සුරක්ෂිතව පැවතියේ ලෝකයේ වෙනත් කිසිදු රටක විය නොහැක. අපරාධ පාහේ නොදන්නා දෙයක් වූ අතර, සිදු වූ විට වහාම අනාවරණය වී දඬුවම් කරන ලදී. බොහෝ දෙනා, සමහර විට, වඩාත්ම සතුටින් සිටි අය විය හැකිය. ජීවනෝපායක් ලබා ගැනීම සඳහා ඔවුන්ට කිසිදු වැඩක් කිරීමට අපහසු විය. සෑම පවුලකටම තමන්ගේම භූමියේ තමන්ගේම නිවසක් හෝ පැල්පතක් තිබුණි. ඔවුන් දින කිහිපයකින් තමන්ගේම පරිභෝජනය සඳහා ප්‍රමාණවත් දුම්කොළ, බඩ ඉරිඟු සහ මැන්ඩියෝකා වගා කළහ [...]. සෑම පැල්පතකම දොඩම් වත්තක් [...] සහ එළදෙනුන් කිහිප දෙනෙකු ද සිටි බැවින්, ඔවුන් වසර පුරාම පාහේ සුළු අවශ්‍යතාවයකින් සිටියහ [...]. ඇත්ත වශයෙන්ම, ඉහළ පන්ති යුරෝපීය ක්‍රමයට වඩා ජීවත් විය...|ජෝර්ජ් තොම්සන්, සී.ඊ.&lt;ref&gt;{{cite book |last1 = Thompson | first1=George |year=1869
 |title = The War in Paraguay: With a historical sketch of the country and its people and notes upon the military engineering of the war. |publisher = Longmans and Green Co. |location = London |page=10}}&lt;/ref&gt;}}

=== පැරගුවේ යුද්ධය (1864–1870) ===
[[File:FRANCISCO_SOLANO_LOPEZ_(From_a_Photograph_taken_in_1859).jpg|link=https://en.wikipedia.org/wiki/File:FRANCISCO_SOLANO_LOPEZ_(From_a_Photograph_taken_in_1859).jpg|thumb|ෆ්‍රැන්සිස්කෝ සොලානෝ ලෝපෙස්]]
1864 ඔක්තෝබර් 12 වන දින, පැරගුවේ අවසාන නිවේදන නොතකා, බ්‍රසීලය (ජෙනරාල් බාර්ටොලෝම් මිට්‍රේ යටතේ ආර්ජන්ටිනා රජය සහ ජෙනරාල් වෙනන්සියෝ ෆ්ලෝරස්ගේ නායකත්වයෙන් යුත් කැරලිකාර උරුගුවේ කොලරාඩෝස් සමඟ සන්ධානගත විය) එකල රජය පෙරලා දැමීම සඳහා උරුගුවේ ජනරජය ආක්‍රමණය කළේය (එය ලෝපෙස්ගේ මිත්‍රයෙකු වූ බ්ලැන්කෝ පක්ෂයේ පාලනය යටතේ විය),{{efn|The Blanco Party of Uruguay, hardline right wing and reactionary at those days, was in the Uruguayan Government during the outbreak of the war and were allies of the Paraguayan Government.&lt;ref&gt;{{cite book |first=Luis Alberto |last=de&amp;nbsp;Herrera |year=1927 |title=El Drama del 65 – La Culpa Mitrista |pages=11–33 |publisher=Bareiro y Ramos |location=Montevideo, Uruguay}} — classic book by Blanco leader&lt;/ref&gt;}} මේ අනුව පැරගුවේ යුද්ධය ආරම්භ විය.{{efn|[[Richard Francis Burton|Burton]], a witness of the conflict, marks this date (12–16 October 1864) as the real beginning of the war. He writes (and it is the most logic account, considering the facts): ''The Brazilian Army invades the [[Banda Oriental]], despite the protestations of President López, who declared that such invasion would be held a &quot;casus belli&quot;''.&lt;ref&gt;{{cite book |first=Richard Francis, Sir |last=Burton |author-link=Richard Francis Burton |year=1870 |title=Letters from the Battlefields of Paraguay |page=76 |publisher=Tinsley Brothers |location=London}}&lt;/ref&gt;}}

ජනරජයේ මාර්ෂල් ෆ්‍රැන්සිස්කෝ සොලානෝ ලෝපෙස්ගේ නායකත්වයෙන් යුත් පැරගුවේ ජාතිකයන් 1864 දෙසැම්බර් 15 වන දින මැටෝ ග්‍රෝසෝට පහර දීමෙන් පළිගත් අතර පසුව 1865 මාර්තු 23 වන දින ආර්ජන්ටිනාවට එරෙහිව යුද්ධ ප්‍රකාශ කළහ. බ්ලැන්කෝ රජය පෙරලා දමා 1865 පෙබරවාරි 22 වන දින ජෙනරාල් වෙනන්සියෝ ෆ්ලෝරස් යටතේ කොලරාඩෝ රජයක් විසින් ප්‍රතිස්ථාපනය කරන ලදී. පසුව, ආර්ජන්ටිනා ජනරජය, බ්‍රසීල අධිරාජ්‍යය සහ උරුගුවේ ජනරජය 1865 මැයි 1 වන දින පැරගුවේ රජයට එරෙහිව ත්‍රිත්ව සන්ධානයේ රහස් ගිවිසුමට අත්සන් තැබීය.&lt;ref&gt;{{cite book |author=Pomer, León |title=La Guerra del Paraguay: Estado, política y negocios |publisher=Editorial Colihue |year=2008 |location=Buenos Aires, Argentina |pages=240–241 |language=es}}&lt;/ref&gt;

1866 මැයි 24 වන දින, ටුයුටි සටනේදී පැරගුවේ ප්‍රහාරයක් මිත්‍ර පාක්ෂිකයින් විසින් මැඩපැවැත්වූ විට මිනිසුන් 6,000 ක් අහිමි විය. එය යුද්ධය අතරතුර දකුණු ඇමරිකාවේ ලේ වැකි සටන ලෙස සලකුණු විය.

පැරගුවේ ජාතිකයන් දරුණු ප්‍රතිරෝධයක් දැක්වූ නමුත් අවසානයේ 1870 දී සෙරෝ කෝරා සටනේදී පරාජයට පත් වූ අතර එහිදී මාෂල් සොලානෝ ලෝපෙස් යටත් වීම ප්‍රතික්ෂේප කර සටනේදී මිය ගියේය.&lt;ref&gt;{{cite book |author=Hooker, T.D. |title=The Paraguayan War |publisher=Foundry Books |year=2008 |isbn=978-1901543155 |location=Nottingham, UK |pages=105–108}}&lt;/ref&gt; ඇමරිකානු ඉතිහාසයේ ලේ වැකි ජාත්‍යන්තර ගැටුම ලෙස පවතින මෙම යුද්ධයේ සැබෑ හේතු තවමත් බෙහෙවින් විවාදාත්මක ය.{{efn|The classical view asserts that Francisco Solano López's expansionist and hegemonic views are the main reason for the outbreak of the conflict. The traditional Paraguayan view, held by the &quot;''lopistas''&quot; (supporters of Solano López in Paraguay and elsewhere), holds that Paraguay acted in self-defense and for the protection of the equilibrium of the Plate Basin. This view is usually contested by the &quot;''anti-lopistas''&quot; (known in Paraguay as &quot;''legionarios''&quot;), who favored the &quot;Triple Alliance&quot;. Revisionist views from right and left national populists put a great emphasis on the influence of the British Empire, a view that a majority of historians reject.{{citation needed|date=June 2023}}}}[[File:TuyutiDetail.jpg|link=https://en.wikipedia.org/wiki/File:TuyutiDetail.jpg|thumb|ටුයුටි සටන, 1866 මැයි]]
පැරගුවේ රාජ්‍යය තම භූමියෙන් 25–33% ක් ආර්ජන්ටිනාවට සහ බ්‍රසීලයට අහිමි කර, දැවැන්ත යුද ණයක් ගෙවා, එහි අභ්‍යන්තර අයවැය ස්ථාවර කිරීම සඳහා විශාල ජාතික දේපළ විකුණා දැමීය. යුද්ධයේ නරකම ප්‍රතිවිපාකය වූයේ ජනගහනයේ ව්‍යසනකාරී අලාභයයි. ගැටුම අතරතුර පැරගුවේ වැසියන්ගෙන් අවම වශයෙන් 50% ක් මිය ගිය අතර, එම සංඛ්‍යාව රට නැවත පැමිණීමට දශක ගණනාවක් ගත විය. යුද්ධයේ ප්‍රතිඵලයක් ලෙස පැරගුවේ වැසියන් අත්විඳි ව්‍යසනයෙන්, විලියම් ඩී. රූබින්ස්ටයින් මෙසේ ලිවීය:

&quot;සාමාන්‍ය ඇස්තමේන්තුව වන්නේ 450,000 ත් 900,000 ත් අතර පැරගුවේ ජනගහනයක, යුද්ධයෙන් දිවි ගලවා ගත්තේ 220,000 ක් පමණක් වන අතර, ඔවුන්ගෙන් 28,000 ක් පමණක් වැඩිහිටි පිරිමින් ය.&quot;&lt;ref&gt;{{Cite book |last=Rubinsein |first=W.D. |url=https://books.google.com/books?id=nMMAk4VwLLwC |title=Genocide: a history |publisher=Pearson Education |year=2004 |isbn=0-582-50601-8 |page=94 |access-date=18 October 2015 |archive-url=https://web.archive.org/web/20150910110549/https://books.google.com/books?id=nMMAk4VwLLwC |archive-date=10 September 2015 |url-status=live}}&lt;/ref&gt;

1869 දී අසුන්සියොන් කොල්ලකෑමේදී, අධිරාජ්‍ය බ්‍රසීලියානු හමුදාව පැරගුවේ ජාතික ලේඛනාගාරය ඇසුරුම් කර රියෝ ද ජැනයිරෝ වෙත ප්‍රවාහනය කළේය.&lt;ref&gt;{{cite book |last=Sanchez Quell |first=Hipólito |title=Los 50.000 Documentos Paraguayos Llevados al Brasil |publisher=Ediciones Comuneros |year=2006 |location=Asunción, Paraguay}}&lt;/ref&gt;{{efn|Some of the documents taken by Brasil during the war, were returned to Paraguay in the collection known as &quot;Colección de Río Branco&quot;, nowadays in the National Archives of Asunción, Paraguay.}} යුද්ධයෙන් බ්‍රසීලයේ වාර්තා වර්ගීකරණය කර ඇත. මෙය යටත් විජිත සහ මුල් ජාතික කාලවලදී පැරගුවේ ඉතිහාසය පර්යේෂණ කිරීම සහ අධ්‍යයනය කිරීම දුෂ්කර කර ඇත.&lt;ref name=&quot;Weinstein-2007-04&quot;&gt;{{cite magazine|last=Weinstein|first=Barbara|date=1 April 2007|title=Let the sunshine in: Government records and national insecurities|url=http://www.historians.org/perspectives/issues/2007/0704/0704pre1.cfm|url-status=live|department=From the President|edition=online|publisher=[[American Historical Association]]|volume=45|issue=4|archive-url=https://web.archive.org/web/20121008191444/http://www.historians.org/perspectives/issues/2007/0704/0704pre1.cfm|archive-date=8 October 2012|access-date=5 October 2012|magazine=[[Perspectives on History]]}}&lt;/ref&gt;

=== 20 වන සියවස ===
[[File:Chacokrieg.jpg|link=https://en.wikipedia.org/wiki/File:Chacokrieg.jpg|thumb|ග්‍රාන් චාකෝ යනු චාකෝ යුද්ධයේ ස්ථානය (1932–35), එහිදී බොලිවියාව මතභේදාත්මක භූමියෙන් වැඩි කොටසක් පැරගුවේට අහිමි විය.]]
1904 දී කොලරාඩෝස් පාලනයට එරෙහිව ලිබරල් විප්ලවය ඇති විය. ලිබරල් පාලනය මහා දේශපාලන අස්ථාවරත්වයේ කාල පරිච්ඡේදයක් ආරම්භ කළේය. 1904 සහ 1954 අතර පැරගුවේ ජනාධිපතිවරුන් තිස් එක් දෙනෙකු සිටි අතර, ඔවුන්ගෙන් බොහෝ දෙනෙක් බලහත්කාරයෙන් තනතුරුවලින් ඉවත් කරන ලදී.&lt;ref&gt;{{cite report|last1=Hanratty|first1=Dannin M.|last2=Meditz|first2=Sandra W.|year=1988|title=Paraguay: A country study|location=Washington, DC|publisher=U.S. [[Library of Congress]] / [[Government Printing Office|GPO]]|url=http://countrystudies.us/paraguay/2.htm|url-status=live|access-date=19 September 2009|archive-url=https://web.archive.org/web/20110919163833/http://countrystudies.us/paraguay/2.htm|archive-date=19 September 2011}}&lt;/ref&gt; පාලක ලිබරල් පක්ෂයේ කණ්ඩායම් අතර ගැටුම් 1922 පැරගුවේ සිවිල් යුද්ධයට හේතු විය.

චාකෝ කලාපය සම්බන්ධයෙන් බොලිවියාව සමඟ ඇති වූ නොවිසඳුණු දේශසීමා ගැටුම අවසානයේ 1930 ගණන්වල මුල් භාගයේදී චාකෝ යුද්ධයේදී පුපුරා ගියේය. දෙපාර්ශ්වයම විශාල පාඩු ලැබීමෙන් පසු, පැරගුවේ බොලිවියාව පරාජය කර මතභේදාත්මක චාකෝ කලාපයේ වැඩි කොටසක් මත තම ස්වෛරීභාවය ස්ථාපිත කළේය. යුද්ධයෙන් පසු, හමුදා නිලධාරීන් ලිබරල් දේශපාලනඥයන් කෙරෙහි ඇති මහජන අතෘප්තිය යොදාගෙන බලය අල්ලා ගත්හ. 1936 පෙබරවාරි 17 වන දින, පෙබරවාරි විප්ලවය කර්නල් රෆායෙල් ෆ්‍රැන්කෝ බලයට පත් කළේය. 1940 සහ 1948 අතර, ජෙනරාල් හිගිනියෝ මොරිනිගෝ විසින් රට පාලනය කරන ලදී. ඔහුගේ පාලනය පිළිබඳ අතෘප්තිය 1947 පැරගුවේ සිවිල් යුද්ධයට හේතු විය.&lt;ref&gt;{{cite web |title=Paraguay civil war 1947 |url=http://www.onwar.com/aced/nation/pat/paraguay/fparaguay1947.htm |url-status=dead |archive-url=https://web.archive.org/web/20100103214118/http://onwar.com/aced/nation/pat/paraguay/fparaguay1947.htm |archive-date=3 January 2010 |access-date=2 May 2010 |website=Onwar.com}}&lt;/ref&gt; එහි ප්‍රතිඵලයක් ලෙස ඇල්ෆ්‍රෙඩෝ ස්ට්‍රෝස්නර් කුමන්ත්‍රණ මාලාවකට සම්බන්ධ වීමට පටන් ගත් අතර, එහි ප්‍රතිඵලයක් ලෙස 1954 මැයි 4 වන දින ඔහුගේ හමුදා කුමන්ත්‍රණය සිදු විය. දෙවන ලෝක යුද්ධයෙන් පසු, පැරගුවේ යුද අපරාධ සම්බන්ධයෙන් චෝදනා ලැබූ නාසි පලාගිය අයගේ සැඟවුණු ස්ථානයක් බවට පත්විය.

=== ස්ට්‍රෝස්නර් යුගය, 1954–1989 ===
1989 දක්වා දශක තුනකට වැඩි කාලයක් ධුරයේ රැඳී සිටි ඒකාධිපති ඇල්ෆ්‍රෙඩෝ ස්ට්‍රෝස්නර්ගේ පාලන තන්ත්‍රය 1954 දී ස්ථාපිත කරන තෙක් අස්ථාවර ආණ්ඩු මාලාවක් ඇති විය. ස්ට්‍රෝස්නර්ගේ පාලනය යටතේ පැරගුවේ යම් දුරකට නවීකරණය කරන ලදී, නමුත් ඔහුගේ පාලනය පුළුල් මානව හිමිකම් උල්ලංඝනයන්ගෙන් සලකුණු විය.&lt;ref&gt;{{cite news|url=https://www.washingtonpost.com/wp-dyn/content/article/2006/08/16/AR2006081601729.html|title=Alfredo Stroessner; Paraguayan dictator|last=Bernstein|first=Adam|date=17 August 2006|newspaper=[[The Washington Post]]|access-date=2 May 2010|archive-url=https://web.archive.org/web/20110516121443/http://www.washingtonpost.com/wp-dyn/content/article/2006/08/16/AR2006081601729.html|archive-date=16 May 2011|location=Washington, DC|url-status=live}}&lt;/ref&gt;

ස්ට්‍රෝස්නර් සහ කොලරාඩෝ පක්ෂය 1954 සිට 1989 දක්වා රට පාලනය කළහ. ඒකාධිපතියා ආර්ථික ප්‍රසාරණයේ යුගයක් අධීක්ෂණය කළ නමුත් දුර්වල මානව හිමිකම් සහ පාරිසරික වාර්තාවක් ද තිබුණි (&quot;දේශපාලන ඉතිහාසය&quot; බලන්න). පැරගුවේ ඔපරේෂන් කොන්ඩෝර් හි ක්‍රියාකාරීව සහභාගී විය.&lt;ref&gt;{{cite web |last=Dinges |first=John |title=Operation Condor |url=http://www.latinamericanstudies.org/chile/operation-condor.htm |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20180722031734/http://www.latinamericanstudies.org/chile/operation-condor.htm |archive-date=22 July 2018 |access-date=6 July 2018 |website=latinamericanstudies.org |publisher=[[Columbia University]]}}&lt;/ref&gt; දේශපාලන විරුද්ධවාදීන්ට වධහිංසා පැමිණවීම සහ මරණය සාමාන්‍ය දෙයක් විය. ඔහුගේ බලයෙන් පහ කිරීමෙන් පසුව, කොලරාඩෝ 2008 දක්වා ජාතික දේශපාලනය ආධිපත්‍යය දැරීය.

1980 ගණන්වල කොලරාඩෝ පක්ෂයේ බෙදීම් සහ පැවති තත්වයන් - ස්ට්‍රෝස්නර්ගේ වයස, පාලන තන්ත්‍රයේ ස්වභාවය, ආර්ථික පසුබෑම සහ ජාත්‍යන්තර හුදකලාව - 1988 මහ මැතිවරණයට පෙර විපක්ෂයේ පාලන තන්ත්‍ර විරෝධී පෙළපාලි සහ ප්‍රකාශ සඳහා උත්ප්‍රේරක විය.

1980 ගණන්වල දෙවන භාගයේදී විපක්ෂයේ කේන්ද්‍රස්ථානය ලෙස PLRA නායක ඩොමින්ගෝ ලයිනෝ සේවය කළේය. 1982 දී ලයිනෝව පිටුවහල් කිරීමෙන් ඔහුව හුදකලා කිරීමට රජය දැරූ උත්සාහය අසාර්ථක විය. 1986 දී නැවත රටට ඇතුළු වීමට ඔහු දැරූ හයවන උත්සාහයේදී, ලයිනෝ එක්සත් ජනපදයේ රූපවාහිනී කණ්ඩායම් තුනක්, පැරගුවේ හි හිටපු එක්සත් ජනපද තානාපතිවරයෙකු සහ උරුගුවේ සහ ආර්ජන්ටිනාවේ කොන්ග්‍රස් සභිකයින් කණ්ඩායමක් සමඟ ආපසු පැමිණියේය. ජාත්‍යන්තර බලඇණිය තිබියදීත්, පොලිසිය ප්‍රචණ්ඩ ලෙස ලයිනෝගේ නැවත පැමිණීම තහනම් කළේය.&lt;ref&gt;{{cite web |title=Paraguay 1987, Chapter 4 |url=http://www.cidh.org/countryrep/Paraguay87eng/chap.4.htm |archive-url=https://web.archive.org/web/20210507100105/http://www.cidh.org/countryrep/Paraguay87eng/chap.4.htm |archive-date=7 May 2021 |website=[[Inter-American Commission on Human Rights]] (cidh.org)}}&lt;/ref&gt;

1987 අප්‍රේල් මාසයේදී ස්ට්‍රෝස්නර් පාලනය පසුබැස ගිය අතර, ලයිනෝට අසුන්සියොන් වෙත නැවත පැමිණීමට අවසර දුන්නේය. විරෝධතා සංවිධානය කිරීමට සහ විරුද්ධ පක්ෂය අතර ගැටුම් අඩු කිරීමට ලයිනෝ පෙරමුණ ගත්තේය. මැතිවරණ සම්බන්ධයෙන් පොදු උපාය මාර්ගයක් පිළිබඳව එකඟතාවයකට පැමිණීමට විපක්ෂයට නොහැකි වූ අතර, සමහර පක්ෂ ඡන්දය දීමෙන් වැළකී සිටීමට පක්ෂව සිටි අතර, තවත් සමහරු හිස් ඡන්දය ප්‍රකාශ කිරීම ඉල්ලා සිටියහ. පක්ෂ විශේෂයෙන් ග්‍රාමීය ප්‍රදේශවල 'අකුණු සැර' (mítines relámpagos) ගණනාවක් පැවැත්වීය. එවැනි පෙළපාලි එක්රැස් කර පොලිසිය පැමිණීමට පෙර ඉක්මනින් විසුරුවා හරින ලදී.

විපක්ෂ ක්‍රියාකාරකම්වල නැගිටීමට ප්‍රතිචාර වශයෙන්, ස්ට්‍රෝස්නර් &quot;මහ මැතිවරණය කඩාකප්පල් කිරීම සහ නීතියට අගෞරව කිරීම&quot; වෙනුවෙන් පෙනී සිටීම සම්බන්ධයෙන් ගිවිසුම හෙළා දුටුවේය. ඔහු ජාතික පොලිසිය සහ කොලරාඩෝ පක්ෂයේ සිවිල් සුපරීක්ෂකයින් යොදා ගනිමින් පෙළපාලි බිඳ දැමීය. විපක්ෂ නායකයින් ගණනාවක් සිරගත කරන ලදී හෝ වෙනත් ආකාරයකින් හිරිහැර කරන ලදී. PLRA හි තවත් ප්‍රධාන නායකයෙකු වූ {{ill|Hermes Rafael Saguier|es}} 1987 දී රාජද්‍රෝහී චෝදනා මත මාස හතරක් සිරගත කරන ලදී. 1988 පෙබරවාරි මස මුලදී, කොරොනල් ඔවියෙඩෝ හි පැවති ජාතික සම්බන්ධීකරණ කමිටු රැස්වීමකට සහභාගී වූ පුද්ගලයින් 200 දෙනෙකු පොලිසිය අත්අඩංගුවට ගත්තේය. පෙබරවාරි 14 වන දින මැතිවරණ දිනයේ උදාවීමට පෙර ලයිනෝ සහ තවත් විපක්ෂ පුද්ගලයින් කිහිප දෙනෙකු අත්අඩංගුවට ගෙන පැය දොළහක් පැවැත්විණි. රජය 89% ක ඡන්ද ප්‍රතිශතයකින් ස්ට්‍රෝස්නර් නැවත තේරී පත්වීම ප්‍රකාශ කළේය.&lt;ref&gt;{{cite news|url=https://www.nytimes.com/1988/02/15/world/paraguayan-wins-his-eighth-term.html?scp=3&amp;sq=Paraguay%20february%201988&amp;st=cse|title=Paraguayan wins his eighth term|date=15 February 1988|newspaper=[[The New York Times]]|archive-url=https://web.archive.org/web/20170816064442/http://www.nytimes.com/1988/02/15/world/paraguayan-wins-his-eighth-term.html?scp=3&amp;sq=Paraguay%20february%201988&amp;st=cse|archive-date=16 August 2017}}&lt;/ref&gt;

විපක්ෂය ප්‍රතිඵලවලට අර්ධ වශයෙන් ජනමාධ්‍ය මත අතථ්‍ය කොලරාඩෝ ඒකාධිකාරයට ආරෝපණය කළේය. පැරගුවේ සමාජය තුළ &quot;නොසන්සුන්තාවයක්&quot; පවතින බව මත විමසුමට ලක් වූවන්ගෙන් 53% ක් සඳහන් කළ බව ඔවුන් සඳහන් කළහ. දේශපාලන තත්ත්වයට වෙනස්කම් අවශ්‍ය බව 74% ක් විශ්වාස කළ අතර, සැලකිය යුතු හෝ සම්පූර්ණ වෙනසක් අවශ්‍ය 45% ක් ද ඇතුළුව. අවසාන වශයෙන්, පෙබරවාරි මැතිවරණයේදී ඡන්දය දීමෙන් වැළකී සිටීමට සැලසුම් කර ඇති බව 31% ක් ප්‍රකාශ කළහ.

=== ස්ට්‍රෝස්නර්ගේ බලයෙන් පහ කිරීම, 1989න් පසු ===
On 3 February 1989, Stroessner was overthrown in a military coup headed by General [[:en:Andrés_Rodríguez_(President)|Andrés Rodríguez]]. As president, Rodríguez instituted political, legal, and economic reforms and initiated a ''rapprochement'' with the international community. Reflecting the deep hunger of the rural poor for land, hundreds immediately occupied thousands of acres of unused territories belonging to Stroessner and his associates; by mid-1990, 19,000&amp;nbsp;families occupied {{convert|340000|acres|-3|abbr=on}}. At the time, 2.06&amp;nbsp;million people lived in rural areas, more than half of the 4.1&amp;nbsp;million total population, and most were landless.

The June 1992 constitution established a democratic system of government and dramatically improved protection of fundamental human rights. In May 1993, Colorado Party candidate [[:en:Juan_Carlos_Wasmosy|Juan Carlos Wasmosy]] was elected as Paraguay's first civilian president in almost forty years, in what international observers deemed free and fair elections.

With support from the United States, the Organization of American States, and other countries in the region, the Paraguayan people rejected an April 1996 attempt by then Army Chief General [[:en:Lino_Oviedo|Lino Oviedo]] to oust President Wasmosy.

1989 පෙබරවාරි 3 වන දින, ජෙනරාල් ඇන්ඩ්‍රෙස් රොඩ්‍රිගස්ගේ නායකත්වයෙන් යුත් හමුදා කුමන්ත්‍රණයකින් ස්ට්‍රෝස්නර් බලයෙන් පහ කරන ලදී. ජනාධිපති ලෙස, රොඩ්‍රිගස් දේශපාලන, නීතිමය සහ ආර්ථික ප්‍රතිසංස්කරණ ආරම්භ කළ අතර ජාත්‍යන්තර ප්‍රජාව සමඟ සහයෝගීතාවයක් ආරම්භ කළේය. ඉඩම් සඳහා ග්‍රාමීය දුප්පතුන්ගේ ගැඹුරු කුසගින්න පිළිබිඹු කරමින්, ස්ට්‍රෝස්නර් සහ ඔහුගේ සහචරයින්ට අයත් භාවිතයට නොගත් භූමි ප්‍රදේශ සිය ගණනක් වහාම අත්පත් කර ගත්හ; 1990 මැද භාගය වන විට, පවුල් 19,000 ක් අක්කර 340,000 (හෙක්ටයාර 138,000) අත්පත් කර ගත්හ. ඒ වන විට, මිලියන 2.06 ක ජනතාවක් ග්‍රාමීය ප්‍රදේශවල ජීවත් වූ අතර, මුළු ජනගහනය මිලියන 4.1 න් අඩකට වඩා වැඩි වූ අතර, බොහෝ දෙනෙක් ඉඩම් නොමැති අය වූහ.&lt;ref name=&quot;nagel&quot;&gt;{{cite journal|author=Nagel, Beverly Y.|year=1999|title='Unleashing the fury': The cultural discourse of rural violence and land rights in Paraguay|url=http://journals.cambridge.org/action/displayAbstract?fromPage=online&amp;aid=1921|journal=Comparative Studies in Society and History|publisher=Cambridge University Press|volume=41|issue=1|pages=148–181|doi=10.1017/S0010417599001905|doi-broken-date=1 November 2024|issn=0010-4175|url-access=subscription|archive-url=https://web.archive.org/web/20151016023308/http://journals.cambridge.org/action/displayAbstract?fromPage=online&amp;aid=1921|archive-date=16 October 2015|s2cid=146491025}}&lt;/ref&gt;

1992 ජුනි ආණ්ඩුක්‍රම ව්‍යවස්ථාව මගින් ප්‍රජාතන්ත්‍රවාදී රාජ්‍ය ක්‍රමයක් ස්ථාපිත කරන ලද අතර මූලික මානව හිමිකම් ආරක්ෂා කිරීම නාටකාකාර ලෙස වැඩිදියුණු කරන ලදී. 1993 මැයි මාසයේදී, කොලරාඩෝ පක්ෂ අපේක්ෂක ජුවාන් කාලෝස් වස්මෝසි වසර හතළිහකට ආසන්න කාලයකදී පැරගුවේහි පළමු සිවිල් ජනාධිපතිවරයා ලෙස තේරී පත් වූ අතර, ජාත්‍යන්තර නිරීක්ෂකයින් නිදහස් හා සාධාරණ මැතිවරණ ලෙස සැලකූහ.

එක්සත් ජනපදය, ඇමරිකානු රාජ්‍ය සංවිධානය සහ කලාපයේ අනෙකුත් රටවල සහාය ඇතිව, පැරගුවේ ජනතාව 1996 අප්‍රේල් මාසයේදී එවකට හමුදා ප්‍රධානී ජෙනරාල් ලිනෝ ඔවියෙඩෝ විසින් ජනාධිපති වාස්මෝසි බලයෙන් පහ කිරීමට දැරූ උත්සාහය ප්‍රතික්ෂේප කළහ.

Oviedo was nominated as the Colorado candidate for president in the 1998 election. However, when the Supreme Court upheld in April his conviction on charges related to the 1996 coup attempt, he was not allowed to run and was detained in jail. His former running mate, [[:en:Raúl_Cubas|Raúl Cubas]], became the Colorado Party's candidate, and was elected in May in elections deemed by international observers to be free and fair. One of Cubas' first acts after taking office in August was to commute Oviedo's sentence and release him. In December 1998, Paraguay's Supreme Court declared these actions unconstitutional. In this tense atmosphere, the murder of Vice President and long-time Oviedo rival [[:en:Luis_María_Argaña|Luis María Argaña]] on 23 March 1999, led the Chamber of Deputies to impeach Cubas the next day.{{Citation needed|date=March 2010}} On 26 March, eight student anti-government demonstrators were murdered, widely believed to have been carried out by Oviedo supporters. This increased opposition to Cubas, who resigned on 28 March. Senate President [[:en:Luis_González_Macchi|Luis González Macchi]], a Cubas opponent, was peacefully sworn in as president the same day.

In 2003, [[:en:Nicanor_Duarte|Nicanor Duarte]] was elected as president.

1998 මැතිවරණයේදී ඔවියෙඩෝ ජනාධිපති අපේක්ෂකයා ලෙස නම් කරන ලදී. කෙසේ වෙතත්, 1996 කුමන්ත්‍රණ උත්සාහයට අදාළ චෝදනා සම්බන්ධයෙන් ඔහුගේ වරද පිළිගැනීම ශ්‍රේෂ්ඨාධිකරණය අප්‍රේල් මාසයේදී තහවුරු කළ විට, ඔහුට තරඟ කිරීමට අවසර නොලැබුණු අතර සිරගත කරන ලදී. ඔහුගේ හිටපු තරඟකරු රාවුල් කියුබාස්, කොලරාඩෝ පක්ෂයේ අපේක්ෂකයා බවට පත් වූ අතර, ජාත්‍යන්තර නිරීක්ෂකයින් විසින් නිදහස් හා සාධාරණ යැයි සැලකෙන මැතිවරණවලදී මැයි මාසයේදී තේරී පත් විය. අගෝස්තු මාසයේදී බලයට පත්වීමෙන් පසු කියුබාවේ පළමු ක්‍රියාවන්ගෙන් එකක් වූයේ ඔවියෙඩෝගේ දඬුවම ලිහිල් කර ඔහුව නිදහස් කිරීමයි. 1998 දෙසැම්බර් මාසයේදී පැරගුවේ ශ්‍රේෂ්ඨාධිකරණය මෙම ක්‍රියාමාර්ග ව්‍යවස්ථා විරෝධී බව ප්‍රකාශ කළේය. මෙම නොසන්සුන් වාතාවරණය තුළ, 1999 මාර්තු 23 වන දින උප ජනාධිපති සහ දිගුකාලීන ඔවියෙඩෝ ප්‍රතිවාදියා වූ ලුයිස් මාරියා අර්ගානා ඝාතනය කිරීම, පසුදා කියුබාවට දෝෂාභියෝගයක් ගෙන ඒමට නියෝජිත මන්ත්‍රී මණ්ඩලයට හේතු විය. මාර්තු 26 වන දින, ඔවියෙඩෝ ආධාරකරුවන් විසින් සිදු කරන ලදැයි පුළුල් ලෙස විශ්වාස කෙරෙන ශිෂ්‍ය රාජ්‍ය විරෝධී විරෝධතාකරුවන් අට දෙනෙකු ඝාතනය කරන ලදී. මෙය මාර්තු 28 වන දින ඉල්ලා අස්වූ කියුබානුවන්ට එරෙහි විරෝධය වැඩි කළේය. කියුබාවේ විරුද්ධවාදියෙකු වූ සෙනෙට් සභික ලුයිස් ගොන්සාලෙස් මැචි එදිනම සාමකාමීව ජනාධිපති ධුරයට දිවුරුම් දුන්නේය.

2003 දී නිකනෝර් ඩුආර්ට් ජනාධිපති ලෙස තේරී පත් විය.

=== ප්‍රනාන්දු ලුගෝගේ මැතිවරණය ===
2008 මහ මැතිවරණය සඳහා, ඡන්ද විමසීම් වලදී කොලරාඩෝ පක්ෂයට කැමැත්තක් දැක්වීය. ඔවුන්ගේ අපේක්ෂකයා වූයේ අධ්‍යාපන අමාත්‍ය බ්ලැන්කා ඔවෙලාර් ය, පැරගුවේ ඉතිහාසයේ ප්‍රධාන පක්ෂයක අපේක්ෂකයෙකු ලෙස නම් කරන ලද පළමු කාන්තාව ඇයයි. කොලරාඩෝ පාලනයේ වසර හැටකට පසු, ඡන්දදායකයින් තෝරා ගත්තේ හිටපු රෝමානු කතෝලික බිෂොප්වරයෙකු සහ සිවිල් රජයේ වෘත්තීය දේශපාලනඥයෙකු නොවන සහ පැරගුවේ විශාලතම විරුද්ධ පක්ෂය වන අව්‍යාජ රැඩිකල් ලිබරල් පක්ෂයේ සාමාජිකාවක් වන ප්‍රනාන්දු ලුගෝ ය. ලුගෝ විමුක්ති දේවධර්මයේ අනුගාමිකයෙකි. පැරගුවේ ජනාධිපතිවරණයේදී ලුගෝ ඓතිහාසික ජයග්‍රහණයක් ලබා ගත් අතර, පාලක පක්ෂ අපේක්ෂකයා පරාජය කරමින්, වසර 61 ක ගතානුගතික පාලනය අවසන් කළේය. කොලරාඩෝ පක්ෂයේ බ්ලැන්කා ඔවෙලර්ට ලැබුණු ඡන්ද ප්‍රතිශතය 31% ක් පමණ වූ අතර, ලුගෝ 41% කට ආසන්න ඡන්ද ප්‍රතිශතයකින් ජයග්‍රහණය කළේය.&lt;ref&gt;{{Cite journal|author=Nickson, Andrew|year=2009|title=The general election in Paraguay, April 2008|journal=Journal of Electoral Studies|volume=28|issue=1|pages=145–9|doi=10.1016/j.electstud.2008.10.001}}&lt;/ref&gt; බලයෙන් පහව යන ජනාධිපති නිකනෝර් ඩුආර්ට් ෆෲටෝස්, ජාතියේ ඉතිහාසයේ පළමු වරට රජයක් ව්‍යවස්ථානුකූල හා සාමකාමී ආකාරයකින් විපක්ෂ බලවේග වෙත බලය පැවරූ මොහොත ලෙස ප්‍රශංසා කළේය.

2008 අගෝස්තු 15 වන දින ලුගෝ දිවුරුම් දුන්නේය. ලුගෝ පරිපාලනය එහි ප්‍රධාන ප්‍රමුඛතා දෙක ලෙස දූෂණය සහ ආර්ථික අසමානතාවය අඩු කිරීම නියම කළේය.&lt;ref name=&quot;state.gov&quot;&gt;{{cite web |date=15 March 2012 |title=Paraguay |url=https://2009-2017.state.gov/r/pa/ei/bgn/1841.htm#econ |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20170122194534/https://2009-2017.state.gov/r/pa/ei/bgn/1841.htm#econ |archive-date=22 January 2017 |access-date=5 October 2012 |website=State.gov}}&lt;/ref&gt;[[File:Saludo_de_Piñera_a_Cartes_(cropped).jpg|link=https://en.wikipedia.org/wiki/File:Saludo_de_Pi%C3%B1era_a_Cartes_(cropped).jpg|thumb|2013 අගෝස්තු 15 වන දින හිටපු ජනාධිපති හොරාසියෝ කාටෙස්ගේ පදවි ප්‍රාප්තිය]]
ලූගෝගේ තේරී පත්වීමෙන් පසු දේශපාලන අස්ථාවරත්වය සහ ඔහුගේ කැබිනට් මණ්ඩලය තුළ ඇති වූ ආරවුල් කොලරාඩෝ පක්ෂයට මහජන සහයෝගය යම් තරමකට අලුත් කිරීමට දිරිමත් විය. ආරවුල් මධ්‍යයේ ව්‍යාපාරික හොරාසියෝ කාටෙස් නව දේශපාලන චරිතය බවට පත් වූ බව වාර්තා යෝජනා කළේය. මත්ද්‍රව්‍ය ජාවාරම සම්බන්ධයෙන් කාටෙස්ට එරෙහිව එක්සත් ජනපද මත්ද්‍රව්‍ය බලාත්මක කිරීමේ පරිපාලනය විසින් දැඩි චෝදනා එල්ල කළද, ඔහු දේශපාලන ක්ෂේත්‍රයේ අනුගාමිකයින් එක්රැස් කිරීම දිගටම කරගෙන ගියේය.

2011 ජනවාරි 14 වන දින, කොලරාඩෝ පක්ෂ සම්මේලනය පක්ෂයේ ජනාධිපති අපේක්ෂකයා ලෙස හොරාසියෝ කාටෙස් නම් කළේය. කෙසේ වෙතත්, පක්ෂයේ ව්‍යවස්ථාව එයට ඉඩ දුන්නේ නැත. 2012 ජුනි 21 වන දින, ජනාධිපති ලුගෝට එරෙහිව දෝෂාභියෝග ක්‍රියාමාර්ග ඔහුගේ විරුද්ධවාදීන් විසින් පාලනය කරන ලද රටේ පහළ මන්ත්‍රී මණ්ඩලයේදී ආරම්භ විය. කටයුතු සඳහා සූදානම් වීමට ලුගෝට පැය විසිහතරකටත් අඩු කාලයක් සහ ආරක්ෂාවක් සැපයීමට පැය දෙකක් පමණක් ලබා දෙන ලදී.&lt;ref name=&quot;Guardian&quot;&gt;{{cite news|url=https://www.theguardian.com/commentisfree/2012/jun/22/washington-fernando-lugo-ouster-paraguay|title=What will Washington do about Fernando Lugo's ouster in Paraguay?|last=Weisbrot|first=Mark|date=22 June 2012|newspaper=[[The Guardian]]|access-date=23 June 2012|archive-url=https://web.archive.org/web/20140910143002/http://www.theguardian.com/commentisfree/2012/jun/22/washington-fernando-lugo-ouster-paraguay|archive-date=10 September 2014|url-status=live}}&lt;/ref&gt; දෝෂාභියෝගය ඉක්මනින් අනුමත කරන ලද අතර, විපක්ෂය විසින් පාලනය කරන ලද පැරගුවේ සෙනෙට් සභාවේ පැවති නඩු විභාගය අවසන් වූයේ ලුගෝ ධුරයෙන් ඉවත් කිරීම සහ උප ජනාධිපති ෆෙඩරිකෝ ෆ්‍රැන්කෝ ජනාධිපති ධුරයට පත්වීමත් සමඟය.&lt;ref name=&quot;CNN22&quot;&gt;{{cite news|url=http://www.cnn.com/2012/06/22/world/americas/paraguay-president/index.html|title=Paraguayan Senate removes president|last=Castillo|first=Mariano|date=22 June 2012|access-date=22 June 2012|archive-url=https://web.archive.org/web/20120623040625/http://www.cnn.com/2012/06/22/world/americas/paraguay-president/index.html|archive-date=23 June 2012|publisher=CNN|url-status=live}}&lt;/ref&gt; ග්‍රාමීය අනවසරයෙන් ඇතුළුවන්නන්ට එරෙහිව නෙරපා හැරීමේ නියෝගයක් ක්‍රියාත්මක කිරීමේදී සන්නද්ධ ගොවීන් විසින් පොලිසියට පහර දීමෙන් පසු සන්නද්ධ ගැටුම්වලදී පොලිස් නිලධාරීන් අට දෙනෙකු සහ ගොවීන් නව දෙනෙකු - පුද්ගලයින් 17 දෙනෙකුගේ මරණ සම්බන්ධයෙන් ලුගෝගේ ප්‍රතිවාදීන් ඔහුට දොස් පැවරූහ.&lt;ref&gt;{{cite news|url=https://www.reuters.com/article/us-paraguay-lugo-idUSBRE85K13N20120621|title=Paraguay's president vows to face impeachment effort|last=Desantis|first=Daniela|date=21 June 2012|work=[[Reuters]]|access-date=21 June 2012|archive-url=https://web.archive.org/web/20130208094438/http://www.reuters.com/article/2012/06/21/us-paraguay-lugo-idUSBRE85K13N20120621|archive-date=8 February 2013|edition=US|url-status=live}}&lt;/ref&gt;

On 14 May 2011, Paraguay celebrated its [[:en:Paraguay_Bicentennial|bicentenary]] on the 200th anniversary of independence from the Spanish Empire as a sovereign state.

Lugo's supporters gathered outside Congress to protest the decision as a &quot;politically motivated coup d'état&quot;. Lugo's removal from office on 22&amp;nbsp;June 2012 is considered by [[:en:UNASUR|UNASUR]] and other neighboring countries, especially those currently governed by leftist leaders, as a coup d'état. However, the Organization of American States, which sent a mission to Paraguay to gather information, concluded that the impeachment process was not a coup d'état, as it had been carried out in accordance with the [[:en:Constitution_of_Paraguay|Constitution of Paraguay]].

2011 මැයි 14 වන දින, පැරගුවේ, ස්පාඤ්ඤ අධිරාජ්‍යයෙන් ස්වාධීනත්වය ලබා ගැනීමේ 200 වන සංවත්සරයේදී එහි ද්විශත සංවත්සරය සැමරීය.

&quot;දේශපාලනමය වශයෙන් අභිප්‍රේරිත කුමන්ත්‍රණයක්&quot; ලෙස තීරණයට විරෝධය දැක්වීම සඳහා ලුගෝගේ ආධාරකරුවන් කොංග්‍රසය පිටත රැස් වූහ.&lt;ref name=&quot;CNN22&quot; /&gt; 2012 ජුනි 22 වන දින ලුගෝ ධුරයෙන් ඉවත් කිරීම UNASUR සහ අනෙකුත් අසල්වැසි රටවල්, විශේෂයෙන් වාමාංශික නායකයින් විසින් දැනට පාලනය කරනු ලබන රටවල් විසින් කුමන්ත්‍රණයක් ලෙස සලකනු ලැබේ.&lt;ref&gt;{{cite web |date=22 June 2012 |title=COMUNICADO UNASUR Asunción, 22 de Junio de 2012 |url=http://www.unasursg.org/index.php?option=com_content&amp;view=article&amp;id=698%3Acomunicado-asuncion-22-de-junio-de-2012&amp;catid=68%3Acomunicados&amp;Itemid=346 |url-status=dead |archive-url=https://web.archive.org/web/20120627050748/http://www.unasursg.org/index.php?option=com_content&amp;view=article&amp;id=698:comunicado-asuncion-22-de-junio-de-2012&amp;catid=68:comunicados&amp;Itemid=346 |archive-date=27 June 2012 |access-date=23 June 2012 |publisher=UNASUR |language=es}}&lt;/ref&gt; කෙසේ වෙතත්, තොරතුරු රැස් කිරීම සඳහා පැරගුවේ වෙත මෙහෙයුමක් යැවූ ඇමරිකානු රාජ්‍ය සංවිධානය, දෝෂාභියෝග ක්‍රියාවලිය කුමන්ත්‍රණයක් නොවන බව නිගමනය කළේය, මන්ද එය පැරගුවේ ආණ්ඩුක්‍රම ව්‍යවස්ථාවට අනුකූලව සිදු කර ඇත.&lt;ref&gt;Halvorssen, Thor, ''[https://www.forbes.com/sites/thorhalvorssen/2012/07/03/paraguay-is-not-honduras/#57bce3c72308 Paraguay is not Honduras: President Lugo's Impeachment was not a Coup] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20180730203938/https://www.forbes.com/sites/thorhalvorssen/2012/07/03/paraguay-is-not-honduras/#57bce3c72308|date=30 July 2018}}'', Forbes.com, 3 July 2012, retrieved 30 July 2018&lt;/ref&gt;

=== වර්තමාන දිනය ===
2013 අගෝස්තු සිට 2018 අගෝස්තු 15 දක්වා පැරගුවේ ජනාධිපතිවරයා වූයේ හොරාසියෝ කාටෙස් ය.&lt;ref&gt;{{cite news|url=https://www.nytimes.com/2013/04/22/world/americas/horacio-cartes-wins-paraguays-presidential-election.html|title=Conservative Tobacco Magnate Wins Presidential Race in Paraguay|last=Romero|first=Simon|date=22 April 2013|work=The New York Times|access-date=7 April 2021|archive-url=https://web.archive.org/web/20171102234322/http://www.nytimes.com/2013/04/22/world/americas/horacio-cartes-wins-paraguays-presidential-election.html|archive-date=2 November 2017|url-status=live}}&lt;/ref&gt; 2018 අගෝස්තු 15 සිට පැරගුවේ ජනාධිපතිවරයා වූයේ මාරියෝ අබ්ඩෝ බෙනිටෙස් ය. ඔවුන් දෙදෙනාම කොන්සර්වේටිව් කොලරාඩෝ පක්ෂයේ අය වෙති.&lt;ref&gt;{{cite news|url=https://www.bbc.com/news/world-latin-america-45200965|title=New Paraguayan President Abdo Benítez sworn in|date=15 August 2018|work=BBC News|access-date=1 April 2021|archive-url=https://web.archive.org/web/20210415203558/https://www.bbc.com/news/world-latin-america-45200965|archive-date=15 April 2021|url-status=live}}&lt;/ref&gt; ජනාධිපති මාරියෝ අබ්ඩෝ බ්‍රසීලියානු අන්ත දක්ෂිණාංශික ජනාධිපති (2019–2022 බලයේ සිටි) ජෙයාර් බොල්සොනාරෝ සමඟ සමීප සබඳතාවක් භුක්ති වින්දා.&lt;ref&gt;{{cite news|url=https://www.reuters.com/article/us-paraguay-president-idUSKCN1V421O|title=Paraguayan president's popularity plummets amid Brazil-linked political crisis|last=Cristaldo|first=Mariel|date=14 August 2019|work=reuters.com|access-date=1 June 2021|archive-url=https://web.archive.org/web/20210602215301/https://www.reuters.com/article/us-paraguay-president-idUSKCN1V421O|archive-date=2 June 2021|url-status=live}}&lt;/ref&gt; 2019 පෙබරවාරි මාසයේදී, බොල්සොනාරෝ පැරගුවේ හමුදා ඒකාධිපති ඇල්ෆ්‍රෙඩෝ ස්ට්‍රෝස්නර්ට ප්‍රශංසා කරමින් ඔහුව &quot;දැක්මක් ඇති මිනිසෙකු&quot; ලෙස හැඳින්වූ විට, ජනාධිපති මාරියෝ අබ්ඩෝ බෙනිටෙස් බොල්සොනාරෝගේ පැත්තේ සිටියේය.&lt;ref&gt;{{cite news|url=https://abcnews.go.com/International/wireStory/brazils-bolsonaro-praises-late-paraguay-dictator-stroessner-61386307|title=Brazil's Bolsonaro praises late Paraguay dictator Stroessner|access-date=1 June 2021|archive-url=https://web.archive.org/web/20210602214208/https://abcnews.go.com/International/wireStory/brazils-bolsonaro-praises-late-paraguay-dictator-stroessner-61386307|archive-date=2 June 2021|website=[[ABC News (United States)|ABC News]]|url-status=live}}&lt;/ref&gt; 2021 දී, පැරගුවේ දකුණු ඇමරිකාවේ 100% පුනර්ජනනීය බලශක්ති සැපයුමෙන් විදුලි ශක්තිය නිපදවූ පළමු රට බවට පත්විය. 2023 මැයි මාසයේදී, දිගු කලක් පාලනය කළ කොලරාඩෝ පක්ෂයේ සන්තියාගෝ පෙනා, පැරගුවේ ඊළඟ ජනාධිපතිවරයා ලෙස මාරියෝ අබ්ඩෝගෙන් පසු ජනාධිපතිවරණය ජයග්‍රහණය කළේය.&lt;ref&gt;{{cite news|url=https://www.aljazeera.com/news/2023/5/3/amid-protests-authorities-uphold-legitimacy-of-paraguay-election|title=Amid protests, authorities uphold legitimacy of Paraguay election|access-date=26 May 2023|archive-url=https://web.archive.org/web/20230603212859/https://www.aljazeera.com/news/2023/5/3/amid-protests-authorities-uphold-legitimacy-of-paraguay-election|archive-date=3 June 2023|language=en|website=[[Al Jazeera Media Network|al Jazeera]] (aljazeera.com)|url-status=live}}&lt;/ref&gt; 2023 අගෝස්තු 15 වන දින, සන්තියාගෝ පෙනා පැරගුවේ නව ජනාධිපතිවරයා ලෙස දිවුරුම් දුන්නේය.&lt;ref&gt;{{cite news|url=https://www.reuters.com/world/americas/new-paraguayan-president-santiago-pena-sworn-2023-08-15/|title=Paraguay's President Pena sworn in, Taiwan VP in attendance|last1=Desantis|first1=Daniela|date=16 August 2023|work=Reuters|access-date=18 August 2023|archive-url=https://web.archive.org/web/20230818142608/https://www.reuters.com/world/americas/new-paraguayan-president-santiago-pena-sworn-2023-08-15/|archive-date=18 August 2023|last2=Elliott|first2=Lucinda|language=en|last3=Elliott|first3=Lucinda|url-status=live}}&lt;/ref&gt;

== යොමු කිරීම් ==
&lt;references /&gt;</text>
      <sha1>ab5j4a5h0hvc96xmvz7a3xypgehymg8</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>752948</id>
      <parentid>752947</parentid>
      <timestamp>2025-07-03T06:33:12Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>BuddhikaW88</username>
        <id>37808</id>
      </contributor>
      <comment>/* ප්‍රනාන්දු ලුගෝගේ මැතිවරණය */</comment>
      <origin>752948</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="72923" sha1="9z4js212pjbkyr60dhaz6nw3dqtdgvs" xml:space="preserve">
=== පූර්ව යටත් විජිත යුගය ===
ස්පාඤ්ඤ ජාතිකයන් පැමිණීමට පෙර අවම වශයෙන් සහස්‍රයක්වත් නැගෙනහිර පැරගුවේ ආදිවාසී ගුවාරානි ජනයා ජීවත් වූහ.&lt;ref&gt;{{cite web |title=Guarani Society |url=https://web.archive.org/web/20060925035916/http://lucy.ukc.ac.uk/EthnoAtlas/Hmar/Cult_dir/Culture.7843 |access-date=2025-05-17 |website=web.archive.org}}&lt;/ref&gt; බටහිර පැරගුවේ, ග්‍රාන් චාකෝ, නාමිකයන් විසින් ජනාවාස කරන ලද අතර, ඔවුන්ගෙන් වඩාත් කැපී පෙනුනේ ගුවායිකුරු ජනයා ය. පැරගුවේ ගඟ දළ වශයෙන් නැගෙනහිරින් කෘෂිකාර්මික ගුවාරානි ජනතාව සහ ග්‍රාන් චාකෝ හි බටහිරින් සංචාරක සහ අර්ධ සංචාරක ජනතාව අතර බෙදුම් රේඛාව විය. ගුවාර්කුරු නාමිකයන් ඔවුන්ගේ රණශූර සම්ප්‍රදායන් සඳහා ප්‍රසිද්ධ වූ අතර 19 වන සියවසේ අග භාගය වන තෙක් සම්පූර්ණයෙන්ම සන්සුන් නොවීය.&lt;ref&gt;The Editors of Encyclopaedia Britannica. &quot;Mbayá&quot;. ''Encyclopedia Britannica'', 15 February 2007, https://www.britannica.com/topic/Mbaya. Accessed 17 May 2025&lt;/ref&gt; මෙම ආදිවාසී ගෝත්‍ර ඔවුන්ගේ ප්‍රධාන බෙදීම්වල පදනම් වූ වෙනස් භාෂා පවුල් පහකට අයත් විය.&lt;ref name=&quot;:1&quot;&gt;{{Cite web |last=Barba |first=Paula López |date=2023-08-25 |title=El guaraní paraguayo, la lengua de la resistencia |url=https://elpais.com/america-futura/2023-08-25/el-guarani-paraguayo-la-lengua-de-la-resistencia.html |access-date=2025-05-17 |website=El País América |language=es}}&lt;/ref&gt;&lt;ref name=&quot;:2&quot;&gt;Miller, Mark D.H., Webb, Kempton E., Martin, Gene E.. &quot;Gran Chaco&quot;. Encyclopedia Britannica, 12 May. 2025, https://www.britannica.com/place/Gran-Chaco. Accessed 17 May 2025&lt;/ref&gt; විවිධ භාෂා කතා කරන කණ්ඩායම් සාමාන්‍යයෙන් සම්පත් සහ භූමි සම්බන්ධයෙන් තරඟකාරී විය. මෙම පවුල්වල ශාඛා වල භාෂා කතා කිරීමෙන් ඔවුන් තවදුරටත් ගෝත්‍රවලට බෙදා ඇත. අද වන විට වෙනම ජනවාර්ගික භාෂාමය කණ්ඩායම් 17 ක් පවතී.&lt;ref name=&quot;:1&quot; /&gt;&lt;ref name=&quot;:2&quot; /&gt;

=== යටත් විජිත යුගය ===
මෙම ප්‍රදේශයේ පළමු යුරෝපීයයන් 1516 දී ස්පාඤ්ඤ ගවේෂකයන් විය.&lt;ref name=&quot;eec&quot;&gt;{{cite report|author=Sacks, Richard S.|section=Early explorers and conquistadors|editor1-last=Hanratty|editor1-first=Dannin M.|editor2-last=Meditz|editor2-first=Sandra W.|year=1988|title=Paraguay: A country study|location=Washington, DC|publisher=U.S. [[Library of Congress]] / [[Government Printing Office|GPO]]|url=http://countrystudies.us/paraguay/2.htm|url-status=live|access-date=19 September 2009|archive-url=https://web.archive.org/web/20110919163833/http://countrystudies.us/paraguay/2.htm|archive-date=19 September 2011}}&lt;/ref&gt; ස්පාඤ්ඤ ගවේෂක ජුවාන් ද සලාසාර් ද එස්පිනෝසා 1537 අගෝස්තු 15 වන දින අසුන්සියොන් ජනාවාසය ආරම්භ කළේය. අවසානයේ නගරය පැරගුවේ ස්පාඤ්ඤ යටත් විජිත පළාතක මධ්‍යස්ථානය බවට පත්විය.

දකුණු ඇමරිකාවේ මෙම කොටසේ ජේසු නිකායික මෙහෙයුම් සහ ජනාවාස මගින් ස්වාධීන ක්‍රිස්තියානි ඉන්දියානු ජාතියක්&lt;ref name=&quot;cite wdl|#2581&quot;&gt;{{cite web |year=1732 |title=Paraguariae Provinciae Soc. Jesu cum Adiacentibg. Novissima Descriptio |trans-title=A Current Description of the Province of the Society of Jesus in Paraguay with Neighboring Areas |url=http://www.wdl.org/en/item/2581/ |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20210428011358/http://www.wdl.org/en/item/2581/ |archive-date=28 April 2021 |access-date=8 September 2015 |language=la |via=[[World Digital Library]]}}&lt;/ref&gt; නිර්මාණය කිරීමේ උත්සාහයක් දහඅටවන සියවසේදී සිදු කරන ලදී. ස්පාඤ්ඤ මෙහෙයුම් වලදී ගුවාරානි ජනගහනය එක්රැස් කිරීමට සහ ස්පාඤ්ඤ පදිංචිකරුවන් සහ පෘතුගීසි වහල් කොල්ලකරුවන් වන බැන්ඩෙයිරන්ට්ස් විසින් ක්‍රිස්තියානි ආගමට හැරවීමට උත්සාහ කිරීමට අමතරව, ගුවාරානි ජනගහනය අථත්‍ය වහල්භාවයෙන් ආරක්ෂා කිරීමට ඔවුන් ජේසු නිකායික අඩු කිරීම් වර්ධනය කළහ. පැරගුවේහි කතෝලික ධර්මය ආදිවාසී ජනයාගේ බලපෑමට ලක් විය: සමමුහුර්ත ආගම ස්වදේශීය අංග අවශෝෂණය කර ඇත. 1767 දී ස්පාඤ්ඤ කිරීටය විසින් ජේසු නිකායිකයින් පලවා හරින තෙක්, නැගෙනහිර පැරගුවේ වසර 150 ක් පමණ රෙඩියුසියෝන්වරු සමෘද්ධිමත් වූහ.&lt;ref&gt;{{Cite book |last=Ganson |first=Barbara Anne |url=https://www.google.com/books/edition/The_Guaran%C3%AD_under_Spanish_Rule_in_the_R/CG7fscxlgpUC?hl=en&amp;gbpv=1&amp;dq=isbn:9780804754958&amp;printsec=frontcover |title=The Guaraní under Spanish Rule in the Río de la Plata |date=2003 |publisher=Stanford University Press |isbn=978-0-8047-5495-8 |language=en}}&lt;/ref&gt; 18 වන සියවසේ ලා සැන්ටිසිමා ට්‍රිනිඩෑඩ් ද පරානා සහ ජෙසුස් ද තවරන්ගු යන ජේසු නිකායික දූත මණ්ඩල දෙකක නටබුන් යුනෙස්කෝව විසින් ලෝක උරුම ස්ථාන ලෙස නම් කර ඇත.

බටහිර පැරගුවේහි, ස්පාඤ්ඤ ජනාවාසකරණය සහ ක්‍රිස්තියානි ධර්මය 16 වන සියවසේ සිට සංචාරක ගුයිකුරු සහ අනෙකුත් නාමිකයන් විසින් දැඩි ලෙස ප්‍රතිරෝධය දක්වන ලදී. මෙම ජනයාගෙන් බොහෝ දෙනෙක් 18 වන සහ 19 වන සියවස් වලදී මෙස්ටිසෝ ජනගහනයට අවශෝෂණය කර ගත්හ.

=== ෆ්‍රැන්සියාවේ නිදහස සහ පාලනය ===
[[File:José_Gaspar_Rodríguez_de_Francia.jpg|link=https://en.wikipedia.org/wiki/File:Jos%C3%A9_Gaspar_Rodr%C3%ADguez_de_Francia.jpg|වම|thumb|පැරගුවේ රාජ්‍යයේ පළමු ඒකාධිපතියා වූ හොසේ ගැස්පර් රොඩ්‍රිගුස් ද ෆ්‍රැන්සියා]]
පැරගුවේ 1811 මැයි 14 වන දින ප්‍රාදේශීය ස්පාඤ්ඤ පරිපාලනය පෙරලා දැමීය. පැරගුවේහි පළමු ආඥාදායකයා වූයේ 1814 සිට 1840 දී ඔහුගේ මරණය දක්වා ඉතා සුළු බාහිර සම්බන්ධතා හෝ බලපෑමකින් පැරගුවේ පාලනය කළ ජෝස් ගැස්පර් රොඩ්‍රිගුස් ද ෆ්‍රැන්සියා ය.&lt;ref&gt;{{Cite web |title=Britain and the Paraguayan dictatorship, c. 1820-1840* |url=https://ora.ox.ac.uk/objects/uuid:3b1cd500-6c0f-4b17-8569-5fcd753d00da/files/rx633f1701}}&lt;/ref&gt; ඔහු අදහස් කළේ ජිනීවන් න්‍යායාචාර්ය ජීන්-ජැක් රූසෝගේ සමාජ ගිවිසුම මත පදනම් වූ මනෝරාජික සමාජයක් නිර්මාණය කිරීමටයි.&lt;ref&gt;{{cite web |title=War of the Triple Alliance |url=http://warofthepacific.com/warofthetriplealliance.htm |archive-url=https://web.archive.org/web/20140807073919/http://warofthepacific.com/warofthetriplealliance.htm |archive-date=7 August 2014 |access-date=14 November 2010 |website=War of the Pacific (warofthepacific.com)}}&lt;/ref&gt; රොඩ්රිගස් ඩි ෆ්‍රැන්සියා එල් සුප්‍රීමො යන ​​අන්වර්ථ නාමයෙන් හඳුන්වන ලදී.

කතෝලික පල්ලියේ බලතල බෙහෙවින් අඩු කරන නව නීති රොඩ්‍රිගස් ද ෆ්‍රැන්සියා විසින් ස්ථාපිත කරන ලද අතර (කතෝලික ධර්මය එවකට ස්ථාපිත රාජ්‍ය ආගමක් විය) සහ කැබිනට් මණ්ඩලය, යටත් විජිත පුරවැසියන් එකිනෙකා සමඟ විවාහ වීම තහනම් කළ අතර, යටත් විජිත යුගයේ ප්‍රභූන්ගේ බලය බිඳ දැමීමට සහ මිශ්‍ර-ජාතියක් හෝ මෙස්ටිසෝ සමාජයක් නිර්මාණය කිරීමට ඔවුන්ට කළු ජාතිකයන්, මුලටෝවරුන් හෝ ස්වදේශිකයන් පමණක් විවාහ කර ගැනීමට අවසර දුන්නේය.&lt;ref&gt;{{cite news|url=https://www.nytimes.com/2012/03/12/world/americas/in-paraguay-indigenous-language-with-unique-staying-power.html|title=In Paraguay, indigenous language with unique staying power|last1=Romero|first1=Simon|date=12 March 2012|newspaper=[[The New York Times]]|access-date=5 October 2015|archive-url=https://web.archive.org/web/20150930235457/http://www.nytimes.com/2012/03/12/world/americas/in-paraguay-indigenous-language-with-unique-staying-power.html|archive-date=30 September 2015|url-status=live}}&lt;/ref&gt; ඔහු පැරගුවේ සහ දකුණු ඇමරිකාවේ සෙසු ප්‍රදේශ අතර සබඳතා කපා හැරියේය. ෆ්‍රැන්සියාගේ නිදහස සීමා කිරීම නිසා, ෆුල්ජෙන්සියෝ යෙග්‍රොස් සහ තවත් නිදහස් යුගයේ නායකයින් කිහිප දෙනෙකු 1820 දී ෆ්‍රැන්සියාට එරෙහිව කුමන්ත්‍රණයක් සැලසුම් කළ අතර, කුමන්ත්‍රණය සොයාගත් ෆුල්ජෙන්සියෝ යෙග්‍රොස් එහි නායකයින් මරණ දඬුවම නියම කළේය හෝ ජීවිතාන්තය දක්වා සිරගත කළේය.&lt;ref&gt;{{cite encyclopedia |title=Colonial period |encyclopedia=[[Encyclopedia Britannica]] |url=https://www.britannica.com/place/Paraguay |access-date=5 January 2021 |archive-url=https://web.archive.org/web/20201225183757/https://www.britannica.com/place/Paraguay |archive-date=25 December 2020 |department=Paraguay |url-status=live}}&lt;/ref&gt;

=== ලෝපෙස් පවුලේ පාලනය ===
[[File:1864_Mitchell_Map_of_Brazil,_Bolivia_and_Chili_-_Geographicus_-_SouthAmericaSouth-mitchell-1864.jpg|link=https://en.wikipedia.org/wiki/File:1864_Mitchell_Map_of_Brazil,_Bolivia_and_Chili_-_Geographicus_-_SouthAmericaSouth-mitchell-1864.jpg|thumb|කලාපයේ දේශපාලන සිතියම, 1864]]
1840 දී ෆ්‍රැන්සියාගේ මරණයෙන් පසු, 1841 දී කාලෝස් ඇන්ටෝනියෝ ලෝපෙස් (රොඩ්‍රිගුස් ද ෆ්‍රැන්සියාගේ බෑණනුවන් යැයි කියනු ලැබේ) බලයට පත් වන තෙක්, පැරගුවේ නව ජුන්ටා මිලිටරියක් යටතේ විවිධ හමුදා නිලධාරීන් විසින් පාලනය කරන ලදී. ලෝපෙස් පැරගුවේ නවීකරණය කර එය විදේශ වාණිජ කටයුතු සඳහා විවෘත කළේය. ඔහු ආර්ජන්ටිනාව සමඟ ආක්‍රමණශීලී නොවන ගිවිසුමක් අත්සන් කළ අතර 1842 දී පැරගුවේ නිදහස නිල වශයෙන් ප්‍රකාශ කළේය. 1862 දී ලෝපෙස්ගේ මරණයෙන් පසු බලය ඔහුගේ වැඩිමහල් පුත් ෆ්‍රැන්සිස්කෝ සොලනෝ ලෝපෙස් වෙත මාරු විය.

ලෝපෙස් පවුලේ පාලන තන්ත්‍රය නිෂ්පාදන හා බෙදා හැරීමේ පැතිරුණු සහ දෘඩ මධ්‍යවාදය මගින් සංලක්ෂිත විය. රාජ්‍ය හා පෞද්ගලික ක්ෂේත්‍ර අතර කිසිදු වෙනසක් නොතිබූ අතර, ලෝපෙස් පවුල රට පාලනය කළේ එය විශාල වතුයායක් ලෙස සලකමිනි.&lt;ref&gt;{{cite report|title=Carlos Antonio López|date=December 1988|series=Library of Congress Country Studies|publisher=U.S. [[Library of Congress]]|url=http://lcweb2.loc.gov/cgi-bin/query/r?frd/cstdy:@field(DOCID+py0019)|access-date=30 December 2005|archive-url=https://web.archive.org/web/20170816005342/http://lcweb2.loc.gov/cgi-bin/query/r?frd%2Fcstdy%3A%40field%28DOCID+py0019%29|archive-date=16 August 2017}}&lt;/ref&gt;

රජය සියලු අපනයන සඳහා පාලනය ක්‍රියාත්මක කළේය. යර්බා මේට් සහ වටිනා දැව නිෂ්පාදන අපනයනය පැරගුවේ සහ බාහිර ලෝකය අතර වෙළඳ සමතුලිතතාවය පවත්වා ගෙන ගියේය.&lt;ref&gt;{{worldhistory|section=1665|quote=Page 630}}&lt;/ref&gt; පැරගුවේ රජය අතිශයින්ම ආරක්ෂණවාදී වූ අතර, කිසි විටෙකත් විදේශයන්ගෙන් ණය ලබා නොගත් අතර ආනයනික විදේශීය නිෂ්පාදන සඳහා ඉහළ තීරුබදු අය කළේය. මෙම ආරක්ෂණවාදය සමාජය ස්වයංපෝෂිත කළ අතර, එය ආර්ජන්ටිනාව සහ බ්‍රසීලය අත්විඳින ලද ණය ද වළක්වා ගත්තේය. වහල්භාවය විශාල සංඛ්‍යාවක් නොතිබුණද, 1844 වන තෙක්, නව ආණ්ඩුක්‍රම ව්‍යවස්ථාවෙන් එය නීත්‍යානුකූලව අහෝසි කරන තෙක් පැරගුවේහි පැවතුනි.&lt;ref name=&quot;rbcg1933&quot;&gt;{{cite book |last1=Cunninghame Graham |first1=Robert Bontine |author1-link=Robert Bontine Cunninghame Graham |title=Portrait of a Dictator: Francisco Solano López |publisher=William Heinemann Ltd. |year=1933 |location=London}}&lt;/ref&gt;{{rp|39–40}}

කාලෝස් ඇන්ටෝනියෝ ලෝපෙස්ගේ පුත් ෆ්‍රැන්සිස්කෝ සොලානෝ ලෝපෙස් 1862 දී ජනාධිපති-ඒකාධිපතියා ලෙස තම පියා වෙනුවට පත් වූ අතර සාමාන්‍යයෙන් ඔහුගේ පියාගේ දේශපාලන ප්‍රතිපත්ති දිගටම කරගෙන ගියේය. දෙදෙනාම පැරගුවේ &quot;ප්‍රජාතන්ත්‍රවාදී සහ ජනරජ&quot; ලෙස ජාත්‍යන්තර ප්‍රතිරූපයක් ලබා දීමට කැමති වූ නමුත් ඇත්ත වශයෙන්ම, පාලක පවුලට පල්ලිය සහ විද්‍යාල ඇතුළුව රටේ සියලුම මහජන ජීවිතය සම්පූර්ණයෙන්ම පාහේ පාලනය කිරීමට හැකි විය.&lt;ref name=&quot;rbcg1933&quot; /&gt;{{rp|41–42}}

මිලිටරිමය වශයෙන්, කාලෝස් ඇන්ටෝනියෝ ලෝපෙස් කර්මාන්තය සහ පැරගුවේ හමුදාව නවීකරණය කර පුළුල් කළ අතර හුමයිටා බලකොටුව සංවර්ධනය කිරීමෙන් පැරගුවේ උපායමාර්ගික ආරක්ෂක විශාල වශයෙන් ශක්තිමත් කළේය.&lt;ref&gt;Robert Cowley, ''The Reader's Encyclopedia to Military History''. New York, New York: Houston Mifflin, 1996. Page 479.&lt;/ref&gt; රජය විදේශීය කාර්මික ශිල්පීන් 200 කට වැඩි පිරිසක් බඳවා ගත් අතර, ඔවුන් පුළුල් වන වානේ, රෙදිපිළි, කඩදාසි සහ තීන්ත, නාවික ඉදිකිරීම්, ආයුධ සහ වෙඩි බෙහෙත් කර්මාන්ත සඳහා ආධාර කිරීම සඳහා විදුලි පණිවුඩ මාර්ග සහ දුම්රිය මාර්ග ස්ථාපනය කළහ. 1850 දී නිම කරන ලද යිබිකුයි වාත්තු කර්මාන්ත ශාලාව, සියලු කැලිබර් වල කාලතුවක්කු, මෝටාර් සහ උණ්ඩ නිෂ්පාදනය කළේය. ගංගා යුද නැව් ඉදිකරන ලද්දේ අසුන්සියොන් නැව් අංගනවල ය. විශේෂයෙන් අපා ගඟ දිගේ සහ ග්‍රාන් චාකෝ හි බලකොටු ඉදිකරන ලදී.&lt;ref name=&quot;Hooker&quot;&gt;Hooker, T.D., 2008, The Paraguayan War, Nottingham: Foundry Books, {{ISBN|1901543153}}&lt;/ref&gt;{{rp|22}} කාලෝස් ඇන්ටෝනියෝ ලෝපෙස්ගේ අභාවයෙන් පසුව, මෙම ව්‍යාපෘති ඔහුගේ පුත් ෆ්‍රැන්සිස්කෝ සොලානෝ යටතේ දිගටම පැවතුනි.

සමාජ-ආර්ථික සංවර්ධනය සම්බන්ධයෙන් ගත් කල, රට &quot;දකුණු ඇමරිකාවේ වඩාත්ම දියුණු ජනරජය&quot; ලෙස නම් කරන ලදී, විශේෂයෙන් බ්‍රිතාන්‍ය විනිසුරු සහ දේශපාලනඥයා වූ සර් රොබට් ෆිලිමෝර් විසින්.&lt;ref&gt;Robert Phillimore (1860), ''A Statement of the Facts of the Controversy Between the Governments of Great Britain and Paraguay'', page 2. William Moore Printing, Washington D.C., USA.&lt;/ref&gt;

යුද්ධයට පෙර සහ යුද්ධය අතරතුර පැරගුවේ හමුදාවේ ලුතිනන් කර්නල් ඉංජිනේරු ජෝර්ජ් තොම්සන්ට අනුව, ලෝපෙස්ගේ රජය පැරගුවේට සාපේක්ෂව හොඳ එකක් විය:{{blockquote|ඔහුගේ (ඇන්ටෝනියෝ ලෝපෙස්) පාලන සමයේදී පැරගුවේ පුරා ජීවිතය සහ දේපළ මෙතරම් සුරක්ෂිතව පැවතියේ ලෝකයේ වෙනත් කිසිදු රටක විය නොහැක. අපරාධ පාහේ නොදන්නා දෙයක් වූ අතර, සිදු වූ විට වහාම අනාවරණය වී දඬුවම් කරන ලදී. බොහෝ දෙනා, සමහර විට, වඩාත්ම සතුටින් සිටි අය විය හැකිය. ජීවනෝපායක් ලබා ගැනීම සඳහා ඔවුන්ට කිසිදු වැඩක් කිරීමට අපහසු විය. සෑම පවුලකටම තමන්ගේම භූමියේ තමන්ගේම නිවසක් හෝ පැල්පතක් තිබුණි. ඔවුන් දින කිහිපයකින් තමන්ගේම පරිභෝජනය සඳහා ප්‍රමාණවත් දුම්කොළ, බඩ ඉරිඟු සහ මැන්ඩියෝකා වගා කළහ [...]. සෑම පැල්පතකම දොඩම් වත්තක් [...] සහ එළදෙනුන් කිහිප දෙනෙකු ද සිටි බැවින්, ඔවුන් වසර පුරාම පාහේ සුළු අවශ්‍යතාවයකින් සිටියහ [...]. ඇත්ත වශයෙන්ම, ඉහළ පන්ති යුරෝපීය ක්‍රමයට වඩා ජීවත් විය...|ජෝර්ජ් තොම්සන්, සී.ඊ.&lt;ref&gt;{{cite book |last1 = Thompson | first1=George |year=1869
 |title = The War in Paraguay: With a historical sketch of the country and its people and notes upon the military engineering of the war. |publisher = Longmans and Green Co. |location = London |page=10}}&lt;/ref&gt;}}

=== පැරගුවේ යුද්ධය (1864–1870) ===
[[File:FRANCISCO_SOLANO_LOPEZ_(From_a_Photograph_taken_in_1859).jpg|link=https://en.wikipedia.org/wiki/File:FRANCISCO_SOLANO_LOPEZ_(From_a_Photograph_taken_in_1859).jpg|thumb|ෆ්‍රැන්සිස්කෝ සොලානෝ ලෝපෙස්]]
1864 ඔක්තෝබර් 12 වන දින, පැරගුවේ අවසාන නිවේදන නොතකා, බ්‍රසීලය (ජෙනරාල් බාර්ටොලෝම් මිට්‍රේ යටතේ ආර්ජන්ටිනා රජය සහ ජෙනරාල් වෙනන්සියෝ ෆ්ලෝරස්ගේ නායකත්වයෙන් යුත් කැරලිකාර උරුගුවේ කොලරාඩෝස් සමඟ සන්ධානගත විය) එකල රජය පෙරලා දැමීම සඳහා උරුගුවේ ජනරජය ආක්‍රමණය කළේය (එය ලෝපෙස්ගේ මිත්‍රයෙකු වූ බ්ලැන්කෝ පක්ෂයේ පාලනය යටතේ විය),{{efn|The Blanco Party of Uruguay, hardline right wing and reactionary at those days, was in the Uruguayan Government during the outbreak of the war and were allies of the Paraguayan Government.&lt;ref&gt;{{cite book |first=Luis Alberto |last=de&amp;nbsp;Herrera |year=1927 |title=El Drama del 65 – La Culpa Mitrista |pages=11–33 |publisher=Bareiro y Ramos |location=Montevideo, Uruguay}} — classic book by Blanco leader&lt;/ref&gt;}} මේ අනුව පැරගුවේ යුද්ධය ආරම්භ විය.{{efn|[[Richard Francis Burton|Burton]], a witness of the conflict, marks this date (12–16 October 1864) as the real beginning of the war. He writes (and it is the most logic account, considering the facts): ''The Brazilian Army invades the [[Banda Oriental]], despite the protestations of President López, who declared that such invasion would be held a &quot;casus belli&quot;''.&lt;ref&gt;{{cite book |first=Richard Francis, Sir |last=Burton |author-link=Richard Francis Burton |year=1870 |title=Letters from the Battlefields of Paraguay |page=76 |publisher=Tinsley Brothers |location=London}}&lt;/ref&gt;}}

ජනරජයේ මාර්ෂල් ෆ්‍රැන්සිස්කෝ සොලානෝ ලෝපෙස්ගේ නායකත්වයෙන් යුත් පැරගුවේ ජාතිකයන් 1864 දෙසැම්බර් 15 වන දින මැටෝ ග්‍රෝසෝට පහර දීමෙන් පළිගත් අතර පසුව 1865 මාර්තු 23 වන දින ආර්ජන්ටිනාවට එරෙහිව යුද්ධ ප්‍රකාශ කළහ. බ්ලැන්කෝ රජය පෙරලා දමා 1865 පෙබරවාරි 22 වන දින ජෙනරාල් වෙනන්සියෝ ෆ්ලෝරස් යටතේ කොලරාඩෝ රජයක් විසින් ප්‍රතිස්ථාපනය කරන ලදී. පසුව, ආර්ජන්ටිනා ජනරජය, බ්‍රසීල අධිරාජ්‍යය සහ උරුගුවේ ජනරජය 1865 මැයි 1 වන දින පැරගුවේ රජයට එරෙහිව ත්‍රිත්ව සන්ධානයේ රහස් ගිවිසුමට අත්සන් තැබීය.&lt;ref&gt;{{cite book |author=Pomer, León |title=La Guerra del Paraguay: Estado, política y negocios |publisher=Editorial Colihue |year=2008 |location=Buenos Aires, Argentina |pages=240–241 |language=es}}&lt;/ref&gt;

1866 මැයි 24 වන දින, ටුයුටි සටනේදී පැරගුවේ ප්‍රහාරයක් මිත්‍ර පාක්ෂිකයින් විසින් මැඩපැවැත්වූ විට මිනිසුන් 6,000 ක් අහිමි විය. එය යුද්ධය අතරතුර දකුණු ඇමරිකාවේ ලේ වැකි සටන ලෙස සලකුණු විය.

පැරගුවේ ජාතිකයන් දරුණු ප්‍රතිරෝධයක් දැක්වූ නමුත් අවසානයේ 1870 දී සෙරෝ කෝරා සටනේදී පරාජයට පත් වූ අතර එහිදී මාෂල් සොලානෝ ලෝපෙස් යටත් වීම ප්‍රතික්ෂේප කර සටනේදී මිය ගියේය.&lt;ref&gt;{{cite book |author=Hooker, T.D. |title=The Paraguayan War |publisher=Foundry Books |year=2008 |isbn=978-1901543155 |location=Nottingham, UK |pages=105–108}}&lt;/ref&gt; ඇමරිකානු ඉතිහාසයේ ලේ වැකි ජාත්‍යන්තර ගැටුම ලෙස පවතින මෙම යුද්ධයේ සැබෑ හේතු තවමත් බෙහෙවින් විවාදාත්මක ය.{{efn|The classical view asserts that Francisco Solano López's expansionist and hegemonic views are the main reason for the outbreak of the conflict. The traditional Paraguayan view, held by the &quot;''lopistas''&quot; (supporters of Solano López in Paraguay and elsewhere), holds that Paraguay acted in self-defense and for the protection of the equilibrium of the Plate Basin. This view is usually contested by the &quot;''anti-lopistas''&quot; (known in Paraguay as &quot;''legionarios''&quot;), who favored the &quot;Triple Alliance&quot;. Revisionist views from right and left national populists put a great emphasis on the influence of the British Empire, a view that a majority of historians reject.{{citation needed|date=June 2023}}}}[[File:TuyutiDetail.jpg|link=https://en.wikipedia.org/wiki/File:TuyutiDetail.jpg|thumb|ටුයුටි සටන, 1866 මැයි]]
පැරගුවේ රාජ්‍යය තම භූමියෙන් 25–33% ක් ආර්ජන්ටිනාවට සහ බ්‍රසීලයට අහිමි කර, දැවැන්ත යුද ණයක් ගෙවා, එහි අභ්‍යන්තර අයවැය ස්ථාවර කිරීම සඳහා විශාල ජාතික දේපළ විකුණා දැමීය. යුද්ධයේ නරකම ප්‍රතිවිපාකය වූයේ ජනගහනයේ ව්‍යසනකාරී අලාභයයි. ගැටුම අතරතුර පැරගුවේ වැසියන්ගෙන් අවම වශයෙන් 50% ක් මිය ගිය අතර, එම සංඛ්‍යාව රට නැවත පැමිණීමට දශක ගණනාවක් ගත විය. යුද්ධයේ ප්‍රතිඵලයක් ලෙස පැරගුවේ වැසියන් අත්විඳි ව්‍යසනයෙන්, විලියම් ඩී. රූබින්ස්ටයින් මෙසේ ලිවීය:

&quot;සාමාන්‍ය ඇස්තමේන්තුව වන්නේ 450,000 ත් 900,000 ත් අතර පැරගුවේ ජනගහනයක, යුද්ධයෙන් දිවි ගලවා ගත්තේ 220,000 ක් පමණක් වන අතර, ඔවුන්ගෙන් 28,000 ක් පමණක් වැඩිහිටි පිරිමින් ය.&quot;&lt;ref&gt;{{Cite book |last=Rubinsein |first=W.D. |url=https://books.google.com/books?id=nMMAk4VwLLwC |title=Genocide: a history |publisher=Pearson Education |year=2004 |isbn=0-582-50601-8 |page=94 |access-date=18 October 2015 |archive-url=https://web.archive.org/web/20150910110549/https://books.google.com/books?id=nMMAk4VwLLwC |archive-date=10 September 2015 |url-status=live}}&lt;/ref&gt;

1869 දී අසුන්සියොන් කොල්ලකෑමේදී, අධිරාජ්‍ය බ්‍රසීලියානු හමුදාව පැරගුවේ ජාතික ලේඛනාගාරය ඇසුරුම් කර රියෝ ද ජැනයිරෝ වෙත ප්‍රවාහනය කළේය.&lt;ref&gt;{{cite book |last=Sanchez Quell |first=Hipólito |title=Los 50.000 Documentos Paraguayos Llevados al Brasil |publisher=Ediciones Comuneros |year=2006 |location=Asunción, Paraguay}}&lt;/ref&gt;{{efn|Some of the documents taken by Brasil during the war, were returned to Paraguay in the collection known as &quot;Colección de Río Branco&quot;, nowadays in the National Archives of Asunción, Paraguay.}} යුද්ධයෙන් බ්‍රසීලයේ වාර්තා වර්ගීකරණය කර ඇත. මෙය යටත් විජිත සහ මුල් ජාතික කාලවලදී පැරගුවේ ඉතිහාසය පර්යේෂණ කිරීම සහ අධ්‍යයනය කිරීම දුෂ්කර කර ඇත.&lt;ref name=&quot;Weinstein-2007-04&quot;&gt;{{cite magazine|last=Weinstein|first=Barbara|date=1 April 2007|title=Let the sunshine in: Government records and national insecurities|url=http://www.historians.org/perspectives/issues/2007/0704/0704pre1.cfm|url-status=live|department=From the President|edition=online|publisher=[[American Historical Association]]|volume=45|issue=4|archive-url=https://web.archive.org/web/20121008191444/http://www.historians.org/perspectives/issues/2007/0704/0704pre1.cfm|archive-date=8 October 2012|access-date=5 October 2012|magazine=[[Perspectives on History]]}}&lt;/ref&gt;

=== 20 වන සියවස ===
[[File:Chacokrieg.jpg|link=https://en.wikipedia.org/wiki/File:Chacokrieg.jpg|thumb|ග්‍රාන් චාකෝ යනු චාකෝ යුද්ධයේ ස්ථානය (1932–35), එහිදී බොලිවියාව මතභේදාත්මක භූමියෙන් වැඩි කොටසක් පැරගුවේට අහිමි විය.]]
1904 දී කොලරාඩෝස් පාලනයට එරෙහිව ලිබරල් විප්ලවය ඇති විය. ලිබරල් පාලනය මහා දේශපාලන අස්ථාවරත්වයේ කාල පරිච්ඡේදයක් ආරම්භ කළේය. 1904 සහ 1954 අතර පැරගුවේ ජනාධිපතිවරුන් තිස් එක් දෙනෙකු සිටි අතර, ඔවුන්ගෙන් බොහෝ දෙනෙක් බලහත්කාරයෙන් තනතුරුවලින් ඉවත් කරන ලදී.&lt;ref&gt;{{cite report|last1=Hanratty|first1=Dannin M.|last2=Meditz|first2=Sandra W.|year=1988|title=Paraguay: A country study|location=Washington, DC|publisher=U.S. [[Library of Congress]] / [[Government Printing Office|GPO]]|url=http://countrystudies.us/paraguay/2.htm|url-status=live|access-date=19 September 2009|archive-url=https://web.archive.org/web/20110919163833/http://countrystudies.us/paraguay/2.htm|archive-date=19 September 2011}}&lt;/ref&gt; පාලක ලිබරල් පක්ෂයේ කණ්ඩායම් අතර ගැටුම් 1922 පැරගුවේ සිවිල් යුද්ධයට හේතු විය.

චාකෝ කලාපය සම්බන්ධයෙන් බොලිවියාව සමඟ ඇති වූ නොවිසඳුණු දේශසීමා ගැටුම අවසානයේ 1930 ගණන්වල මුල් භාගයේදී චාකෝ යුද්ධයේදී පුපුරා ගියේය. දෙපාර්ශ්වයම විශාල පාඩු ලැබීමෙන් පසු, පැරගුවේ බොලිවියාව පරාජය කර මතභේදාත්මක චාකෝ කලාපයේ වැඩි කොටසක් මත තම ස්වෛරීභාවය ස්ථාපිත කළේය. යුද්ධයෙන් පසු, හමුදා නිලධාරීන් ලිබරල් දේශපාලනඥයන් කෙරෙහි ඇති මහජන අතෘප්තිය යොදාගෙන බලය අල්ලා ගත්හ. 1936 පෙබරවාරි 17 වන දින, පෙබරවාරි විප්ලවය කර්නල් රෆායෙල් ෆ්‍රැන්කෝ බලයට පත් කළේය. 1940 සහ 1948 අතර, ජෙනරාල් හිගිනියෝ මොරිනිගෝ විසින් රට පාලනය කරන ලදී. ඔහුගේ පාලනය පිළිබඳ අතෘප්තිය 1947 පැරගුවේ සිවිල් යුද්ධයට හේතු විය.&lt;ref&gt;{{cite web |title=Paraguay civil war 1947 |url=http://www.onwar.com/aced/nation/pat/paraguay/fparaguay1947.htm |url-status=dead |archive-url=https://web.archive.org/web/20100103214118/http://onwar.com/aced/nation/pat/paraguay/fparaguay1947.htm |archive-date=3 January 2010 |access-date=2 May 2010 |website=Onwar.com}}&lt;/ref&gt; එහි ප්‍රතිඵලයක් ලෙස ඇල්ෆ්‍රෙඩෝ ස්ට්‍රෝස්නර් කුමන්ත්‍රණ මාලාවකට සම්බන්ධ වීමට පටන් ගත් අතර, එහි ප්‍රතිඵලයක් ලෙස 1954 මැයි 4 වන දින ඔහුගේ හමුදා කුමන්ත්‍රණය සිදු විය. දෙවන ලෝක යුද්ධයෙන් පසු, පැරගුවේ යුද අපරාධ සම්බන්ධයෙන් චෝදනා ලැබූ නාසි පලාගිය අයගේ සැඟවුණු ස්ථානයක් බවට පත්විය.

=== ස්ට්‍රෝස්නර් යුගය, 1954–1989 ===
1989 දක්වා දශක තුනකට වැඩි කාලයක් ධුරයේ රැඳී සිටි ඒකාධිපති ඇල්ෆ්‍රෙඩෝ ස්ට්‍රෝස්නර්ගේ පාලන තන්ත්‍රය 1954 දී ස්ථාපිත කරන තෙක් අස්ථාවර ආණ්ඩු මාලාවක් ඇති විය. ස්ට්‍රෝස්නර්ගේ පාලනය යටතේ පැරගුවේ යම් දුරකට නවීකරණය කරන ලදී, නමුත් ඔහුගේ පාලනය පුළුල් මානව හිමිකම් උල්ලංඝනයන්ගෙන් සලකුණු විය.&lt;ref&gt;{{cite news|url=https://www.washingtonpost.com/wp-dyn/content/article/2006/08/16/AR2006081601729.html|title=Alfredo Stroessner; Paraguayan dictator|last=Bernstein|first=Adam|date=17 August 2006|newspaper=[[The Washington Post]]|access-date=2 May 2010|archive-url=https://web.archive.org/web/20110516121443/http://www.washingtonpost.com/wp-dyn/content/article/2006/08/16/AR2006081601729.html|archive-date=16 May 2011|location=Washington, DC|url-status=live}}&lt;/ref&gt;

ස්ට්‍රෝස්නර් සහ කොලරාඩෝ පක්ෂය 1954 සිට 1989 දක්වා රට පාලනය කළහ. ඒකාධිපතියා ආර්ථික ප්‍රසාරණයේ යුගයක් අධීක්ෂණය කළ නමුත් දුර්වල මානව හිමිකම් සහ පාරිසරික වාර්තාවක් ද තිබුණි (&quot;දේශපාලන ඉතිහාසය&quot; බලන්න). පැරගුවේ ඔපරේෂන් කොන්ඩෝර් හි ක්‍රියාකාරීව සහභාගී විය.&lt;ref&gt;{{cite web |last=Dinges |first=John |title=Operation Condor |url=http://www.latinamericanstudies.org/chile/operation-condor.htm |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20180722031734/http://www.latinamericanstudies.org/chile/operation-condor.htm |archive-date=22 July 2018 |access-date=6 July 2018 |website=latinamericanstudies.org |publisher=[[Columbia University]]}}&lt;/ref&gt; දේශපාලන විරුද්ධවාදීන්ට වධහිංසා පැමිණවීම සහ මරණය සාමාන්‍ය දෙයක් විය. ඔහුගේ බලයෙන් පහ කිරීමෙන් පසුව, කොලරාඩෝ 2008 දක්වා ජාතික දේශපාලනය ආධිපත්‍යය දැරීය.

1980 ගණන්වල කොලරාඩෝ පක්ෂයේ බෙදීම් සහ පැවති තත්වයන් - ස්ට්‍රෝස්නර්ගේ වයස, පාලන තන්ත්‍රයේ ස්වභාවය, ආර්ථික පසුබෑම සහ ජාත්‍යන්තර හුදකලාව - 1988 මහ මැතිවරණයට පෙර විපක්ෂයේ පාලන තන්ත්‍ර විරෝධී පෙළපාලි සහ ප්‍රකාශ සඳහා උත්ප්‍රේරක විය.

1980 ගණන්වල දෙවන භාගයේදී විපක්ෂයේ කේන්ද්‍රස්ථානය ලෙස PLRA නායක ඩොමින්ගෝ ලයිනෝ සේවය කළේය. 1982 දී ලයිනෝව පිටුවහල් කිරීමෙන් ඔහුව හුදකලා කිරීමට රජය දැරූ උත්සාහය අසාර්ථක විය. 1986 දී නැවත රටට ඇතුළු වීමට ඔහු දැරූ හයවන උත්සාහයේදී, ලයිනෝ එක්සත් ජනපදයේ රූපවාහිනී කණ්ඩායම් තුනක්, පැරගුවේ හි හිටපු එක්සත් ජනපද තානාපතිවරයෙකු සහ උරුගුවේ සහ ආර්ජන්ටිනාවේ කොන්ග්‍රස් සභිකයින් කණ්ඩායමක් සමඟ ආපසු පැමිණියේය. ජාත්‍යන්තර බලඇණිය තිබියදීත්, පොලිසිය ප්‍රචණ්ඩ ලෙස ලයිනෝගේ නැවත පැමිණීම තහනම් කළේය.&lt;ref&gt;{{cite web |title=Paraguay 1987, Chapter 4 |url=http://www.cidh.org/countryrep/Paraguay87eng/chap.4.htm |archive-url=https://web.archive.org/web/20210507100105/http://www.cidh.org/countryrep/Paraguay87eng/chap.4.htm |archive-date=7 May 2021 |website=[[Inter-American Commission on Human Rights]] (cidh.org)}}&lt;/ref&gt;

1987 අප්‍රේල් මාසයේදී ස්ට්‍රෝස්නර් පාලනය පසුබැස ගිය අතර, ලයිනෝට අසුන්සියොන් වෙත නැවත පැමිණීමට අවසර දුන්නේය. විරෝධතා සංවිධානය කිරීමට සහ විරුද්ධ පක්ෂය අතර ගැටුම් අඩු කිරීමට ලයිනෝ පෙරමුණ ගත්තේය. මැතිවරණ සම්බන්ධයෙන් පොදු උපාය මාර්ගයක් පිළිබඳව එකඟතාවයකට පැමිණීමට විපක්ෂයට නොහැකි වූ අතර, සමහර පක්ෂ ඡන්දය දීමෙන් වැළකී සිටීමට පක්ෂව සිටි අතර, තවත් සමහරු හිස් ඡන්දය ප්‍රකාශ කිරීම ඉල්ලා සිටියහ. පක්ෂ විශේෂයෙන් ග්‍රාමීය ප්‍රදේශවල 'අකුණු සැර' (mítines relámpagos) ගණනාවක් පැවැත්වීය. එවැනි පෙළපාලි එක්රැස් කර පොලිසිය පැමිණීමට පෙර ඉක්මනින් විසුරුවා හරින ලදී.

විපක්ෂ ක්‍රියාකාරකම්වල නැගිටීමට ප්‍රතිචාර වශයෙන්, ස්ට්‍රෝස්නර් &quot;මහ මැතිවරණය කඩාකප්පල් කිරීම සහ නීතියට අගෞරව කිරීම&quot; වෙනුවෙන් පෙනී සිටීම සම්බන්ධයෙන් ගිවිසුම හෙළා දුටුවේය. ඔහු ජාතික පොලිසිය සහ කොලරාඩෝ පක්ෂයේ සිවිල් සුපරීක්ෂකයින් යොදා ගනිමින් පෙළපාලි බිඳ දැමීය. විපක්ෂ නායකයින් ගණනාවක් සිරගත කරන ලදී හෝ වෙනත් ආකාරයකින් හිරිහැර කරන ලදී. PLRA හි තවත් ප්‍රධාන නායකයෙකු වූ {{ill|Hermes Rafael Saguier|es}} 1987 දී රාජද්‍රෝහී චෝදනා මත මාස හතරක් සිරගත කරන ලදී. 1988 පෙබරවාරි මස මුලදී, කොරොනල් ඔවියෙඩෝ හි පැවති ජාතික සම්බන්ධීකරණ කමිටු රැස්වීමකට සහභාගී වූ පුද්ගලයින් 200 දෙනෙකු පොලිසිය අත්අඩංගුවට ගත්තේය. පෙබරවාරි 14 වන දින මැතිවරණ දිනයේ උදාවීමට පෙර ලයිනෝ සහ තවත් විපක්ෂ පුද්ගලයින් කිහිප දෙනෙකු අත්අඩංගුවට ගෙන පැය දොළහක් පැවැත්විණි. රජය 89% ක ඡන්ද ප්‍රතිශතයකින් ස්ට්‍රෝස්නර් නැවත තේරී පත්වීම ප්‍රකාශ කළේය.&lt;ref&gt;{{cite news|url=https://www.nytimes.com/1988/02/15/world/paraguayan-wins-his-eighth-term.html?scp=3&amp;sq=Paraguay%20february%201988&amp;st=cse|title=Paraguayan wins his eighth term|date=15 February 1988|newspaper=[[The New York Times]]|archive-url=https://web.archive.org/web/20170816064442/http://www.nytimes.com/1988/02/15/world/paraguayan-wins-his-eighth-term.html?scp=3&amp;sq=Paraguay%20february%201988&amp;st=cse|archive-date=16 August 2017}}&lt;/ref&gt;

විපක්ෂය ප්‍රතිඵලවලට අර්ධ වශයෙන් ජනමාධ්‍ය මත අතථ්‍ය කොලරාඩෝ ඒකාධිකාරයට ආරෝපණය කළේය. පැරගුවේ සමාජය තුළ &quot;නොසන්සුන්තාවයක්&quot; පවතින බව මත විමසුමට ලක් වූවන්ගෙන් 53% ක් සඳහන් කළ බව ඔවුන් සඳහන් කළහ. දේශපාලන තත්ත්වයට වෙනස්කම් අවශ්‍ය බව 74% ක් විශ්වාස කළ අතර, සැලකිය යුතු හෝ සම්පූර්ණ වෙනසක් අවශ්‍ය 45% ක් ද ඇතුළුව. අවසාන වශයෙන්, පෙබරවාරි මැතිවරණයේදී ඡන්දය දීමෙන් වැළකී සිටීමට සැලසුම් කර ඇති බව 31% ක් ප්‍රකාශ කළහ.

=== ස්ට්‍රෝස්නර්ගේ බලයෙන් පහ කිරීම, 1989න් පසු ===
On 3 February 1989, Stroessner was overthrown in a military coup headed by General [[:en:Andrés_Rodríguez_(President)|Andrés Rodríguez]]. As president, Rodríguez instituted political, legal, and economic reforms and initiated a ''rapprochement'' with the international community. Reflecting the deep hunger of the rural poor for land, hundreds immediately occupied thousands of acres of unused territories belonging to Stroessner and his associates; by mid-1990, 19,000&amp;nbsp;families occupied {{convert|340000|acres|-3|abbr=on}}. At the time, 2.06&amp;nbsp;million people lived in rural areas, more than half of the 4.1&amp;nbsp;million total population, and most were landless.

The June 1992 constitution established a democratic system of government and dramatically improved protection of fundamental human rights. In May 1993, Colorado Party candidate [[:en:Juan_Carlos_Wasmosy|Juan Carlos Wasmosy]] was elected as Paraguay's first civilian president in almost forty years, in what international observers deemed free and fair elections.

With support from the United States, the Organization of American States, and other countries in the region, the Paraguayan people rejected an April 1996 attempt by then Army Chief General [[:en:Lino_Oviedo|Lino Oviedo]] to oust President Wasmosy.

1989 පෙබරවාරි 3 වන දින, ජෙනරාල් ඇන්ඩ්‍රෙස් රොඩ්‍රිගස්ගේ නායකත්වයෙන් යුත් හමුදා කුමන්ත්‍රණයකින් ස්ට්‍රෝස්නර් බලයෙන් පහ කරන ලදී. ජනාධිපති ලෙස, රොඩ්‍රිගස් දේශපාලන, නීතිමය සහ ආර්ථික ප්‍රතිසංස්කරණ ආරම්භ කළ අතර ජාත්‍යන්තර ප්‍රජාව සමඟ සහයෝගීතාවයක් ආරම්භ කළේය. ඉඩම් සඳහා ග්‍රාමීය දුප්පතුන්ගේ ගැඹුරු කුසගින්න පිළිබිඹු කරමින්, ස්ට්‍රෝස්නර් සහ ඔහුගේ සහචරයින්ට අයත් භාවිතයට නොගත් භූමි ප්‍රදේශ සිය ගණනක් වහාම අත්පත් කර ගත්හ; 1990 මැද භාගය වන විට, පවුල් 19,000 ක් අක්කර 340,000 (හෙක්ටයාර 138,000) අත්පත් කර ගත්හ. ඒ වන විට, මිලියන 2.06 ක ජනතාවක් ග්‍රාමීය ප්‍රදේශවල ජීවත් වූ අතර, මුළු ජනගහනය මිලියන 4.1 න් අඩකට වඩා වැඩි වූ අතර, බොහෝ දෙනෙක් ඉඩම් නොමැති අය වූහ.&lt;ref name=&quot;nagel&quot;&gt;{{cite journal|author=Nagel, Beverly Y.|year=1999|title='Unleashing the fury': The cultural discourse of rural violence and land rights in Paraguay|url=http://journals.cambridge.org/action/displayAbstract?fromPage=online&amp;aid=1921|journal=Comparative Studies in Society and History|publisher=Cambridge University Press|volume=41|issue=1|pages=148–181|doi=10.1017/S0010417599001905|doi-broken-date=1 November 2024|issn=0010-4175|url-access=subscription|archive-url=https://web.archive.org/web/20151016023308/http://journals.cambridge.org/action/displayAbstract?fromPage=online&amp;aid=1921|archive-date=16 October 2015|s2cid=146491025}}&lt;/ref&gt;

1992 ජුනි ආණ්ඩුක්‍රම ව්‍යවස්ථාව මගින් ප්‍රජාතන්ත්‍රවාදී රාජ්‍ය ක්‍රමයක් ස්ථාපිත කරන ලද අතර මූලික මානව හිමිකම් ආරක්ෂා කිරීම නාටකාකාර ලෙස වැඩිදියුණු කරන ලදී. 1993 මැයි මාසයේදී, කොලරාඩෝ පක්ෂ අපේක්ෂක ජුවාන් කාලෝස් වස්මෝසි වසර හතළිහකට ආසන්න කාලයකදී පැරගුවේහි පළමු සිවිල් ජනාධිපතිවරයා ලෙස තේරී පත් වූ අතර, ජාත්‍යන්තර නිරීක්ෂකයින් නිදහස් හා සාධාරණ මැතිවරණ ලෙස සැලකූහ.

එක්සත් ජනපදය, ඇමරිකානු රාජ්‍ය සංවිධානය සහ කලාපයේ අනෙකුත් රටවල සහාය ඇතිව, පැරගුවේ ජනතාව 1996 අප්‍රේල් මාසයේදී එවකට හමුදා ප්‍රධානී ජෙනරාල් ලිනෝ ඔවියෙඩෝ විසින් ජනාධිපති වාස්මෝසි බලයෙන් පහ කිරීමට දැරූ උත්සාහය ප්‍රතික්ෂේප කළහ.

Oviedo was nominated as the Colorado candidate for president in the 1998 election. However, when the Supreme Court upheld in April his conviction on charges related to the 1996 coup attempt, he was not allowed to run and was detained in jail. His former running mate, [[:en:Raúl_Cubas|Raúl Cubas]], became the Colorado Party's candidate, and was elected in May in elections deemed by international observers to be free and fair. One of Cubas' first acts after taking office in August was to commute Oviedo's sentence and release him. In December 1998, Paraguay's Supreme Court declared these actions unconstitutional. In this tense atmosphere, the murder of Vice President and long-time Oviedo rival [[:en:Luis_María_Argaña|Luis María Argaña]] on 23 March 1999, led the Chamber of Deputies to impeach Cubas the next day.{{Citation needed|date=March 2010}} On 26 March, eight student anti-government demonstrators were murdered, widely believed to have been carried out by Oviedo supporters. This increased opposition to Cubas, who resigned on 28 March. Senate President [[:en:Luis_González_Macchi|Luis González Macchi]], a Cubas opponent, was peacefully sworn in as president the same day.

In 2003, [[:en:Nicanor_Duarte|Nicanor Duarte]] was elected as president.

1998 මැතිවරණයේදී ඔවියෙඩෝ ජනාධිපති අපේක්ෂකයා ලෙස නම් කරන ලදී. කෙසේ වෙතත්, 1996 කුමන්ත්‍රණ උත්සාහයට අදාළ චෝදනා සම්බන්ධයෙන් ඔහුගේ වරද පිළිගැනීම ශ්‍රේෂ්ඨාධිකරණය අප්‍රේල් මාසයේදී තහවුරු කළ විට, ඔහුට තරඟ කිරීමට අවසර නොලැබුණු අතර සිරගත කරන ලදී. ඔහුගේ හිටපු තරඟකරු රාවුල් කියුබාස්, කොලරාඩෝ පක්ෂයේ අපේක්ෂකයා බවට පත් වූ අතර, ජාත්‍යන්තර නිරීක්ෂකයින් විසින් නිදහස් හා සාධාරණ යැයි සැලකෙන මැතිවරණවලදී මැයි මාසයේදී තේරී පත් විය. අගෝස්තු මාසයේදී බලයට පත්වීමෙන් පසු කියුබාවේ පළමු ක්‍රියාවන්ගෙන් එකක් වූයේ ඔවියෙඩෝගේ දඬුවම ලිහිල් කර ඔහුව නිදහස් කිරීමයි. 1998 දෙසැම්බර් මාසයේදී පැරගුවේ ශ්‍රේෂ්ඨාධිකරණය මෙම ක්‍රියාමාර්ග ව්‍යවස්ථා විරෝධී බව ප්‍රකාශ කළේය. මෙම නොසන්සුන් වාතාවරණය තුළ, 1999 මාර්තු 23 වන දින උප ජනාධිපති සහ දිගුකාලීන ඔවියෙඩෝ ප්‍රතිවාදියා වූ ලුයිස් මාරියා අර්ගානා ඝාතනය කිරීම, පසුදා කියුබාවට දෝෂාභියෝගයක් ගෙන ඒමට නියෝජිත මන්ත්‍රී මණ්ඩලයට හේතු විය. මාර්තු 26 වන දින, ඔවියෙඩෝ ආධාරකරුවන් විසින් සිදු කරන ලදැයි පුළුල් ලෙස විශ්වාස කෙරෙන ශිෂ්‍ය රාජ්‍ය විරෝධී විරෝධතාකරුවන් අට දෙනෙකු ඝාතනය කරන ලදී. මෙය මාර්තු 28 වන දින ඉල්ලා අස්වූ කියුබානුවන්ට එරෙහි විරෝධය වැඩි කළේය. කියුබාවේ විරුද්ධවාදියෙකු වූ සෙනෙට් සභික ලුයිස් ගොන්සාලෙස් මැචි එදිනම සාමකාමීව ජනාධිපති ධුරයට දිවුරුම් දුන්නේය.

2003 දී නිකනෝර් ඩුආර්ට් ජනාධිපති ලෙස තේරී පත් විය.

=== ප්‍රනාන්දු ලුගෝගේ මැතිවරණය ===
2008 මහ මැතිවරණය සඳහා, ඡන්ද විමසීම් වලදී කොලරාඩෝ පක්ෂයට කැමැත්තක් දැක්වීය. ඔවුන්ගේ අපේක්ෂකයා වූයේ අධ්‍යාපන අමාත්‍ය බ්ලැන්කා ඔවෙලාර් ය, පැරගුවේ ඉතිහාසයේ ප්‍රධාන පක්ෂයක අපේක්ෂකයෙකු ලෙස නම් කරන ලද පළමු කාන්තාව ඇයයි. කොලරාඩෝ පාලනයේ වසර හැටකට පසු, ඡන්දදායකයින් තෝරා ගත්තේ හිටපු රෝමානු කතෝලික බිෂොප්වරයෙකු සහ සිවිල් රජයේ වෘත්තීය දේශපාලනඥයෙකු නොවන සහ පැරගුවේ විශාලතම විරුද්ධ පක්ෂය වන අව්‍යාජ රැඩිකල් ලිබරල් පක්ෂයේ සාමාජිකාවක් වන ප්‍රනාන්දු ලුගෝ ය. ලුගෝ විමුක්ති දේවධර්මයේ අනුගාමිකයෙකි. පැරගුවේ ජනාධිපතිවරණයේදී ලුගෝ ඓතිහාසික ජයග්‍රහණයක් ලබා ගත් අතර, පාලක පක්ෂ අපේක්ෂකයා පරාජය කරමින්, වසර 61 ක ගතානුගතික පාලනය අවසන් කළේය. කොලරාඩෝ පක්ෂයේ බ්ලැන්කා ඔවෙලර්ට ලැබුණු ඡන්ද ප්‍රතිශතය 31% ක් පමණ වූ අතර, ලුගෝ 41% කට ආසන්න ඡන්ද ප්‍රතිශතයකින් ජයග්‍රහණය කළේය.&lt;ref&gt;{{Cite journal|author=Nickson, Andrew|year=2009|title=The general election in Paraguay, April 2008|journal=Journal of Electoral Studies|volume=28|issue=1|pages=145–9|doi=10.1016/j.electstud.2008.10.001}}&lt;/ref&gt; බලයෙන් පහව යන ජනාධිපති නිකනෝර් ඩුආර්ට් ෆෲටෝස්, ජාතියේ ඉතිහාසයේ පළමු වරට රජයක් ව්‍යවස්ථානුකූල හා සාමකාමී ආකාරයකින් විපක්ෂ බලවේග වෙත බලය පැවරූ මොහොත ලෙස ප්‍රශංසා කළේය.

2008 අගෝස්තු 15 වන දින ලුගෝ දිවුරුම් දුන්නේය. ලුගෝ පරිපාලනය එහි ප්‍රධාන ප්‍රමුඛතා දෙක ලෙස දූෂණය සහ ආර්ථික අසමානතාවය අඩු කිරීම නියම කළේය.&lt;ref name=&quot;state.gov&quot;&gt;{{cite web |date=15 March 2012 |title=Paraguay |url=https://2009-2017.state.gov/r/pa/ei/bgn/1841.htm#econ |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20170122194534/https://2009-2017.state.gov/r/pa/ei/bgn/1841.htm#econ |archive-date=22 January 2017 |access-date=5 October 2012 |website=State.gov}}&lt;/ref&gt;[[File:Saludo_de_Piñera_a_Cartes_(cropped).jpg|link=https://en.wikipedia.org/wiki/File:Saludo_de_Pi%C3%B1era_a_Cartes_(cropped).jpg|thumb|2013 අගෝස්තු 15 වන දින හිටපු ජනාධිපති හොරාසියෝ කාටෙස්ගේ පදවි ප්‍රාප්තිය]]
ලූගෝගේ තේරී පත්වීමෙන් පසු දේශපාලන අස්ථාවරත්වය සහ ඔහුගේ කැබිනට් මණ්ඩලය තුළ ඇති වූ ආරවුල් කොලරාඩෝ පක්ෂයට මහජන සහයෝගය යම් තරමකට අලුත් කිරීමට දිරිමත් විය. ආරවුල් මධ්‍යයේ ව්‍යාපාරික හොරාසියෝ කාටෙස් නව දේශපාලන චරිතය බවට පත් වූ බව වාර්තා යෝජනා කළේය. මත්ද්‍රව්‍ය ජාවාරම සම්බන්ධයෙන් කාටෙස්ට එරෙහිව එක්සත් ජනපද මත්ද්‍රව්‍ය බලාත්මක කිරීමේ පරිපාලනය විසින් දැඩි චෝදනා එල්ල කළද, ඔහු දේශපාලන ක්ෂේත්‍රයේ අනුගාමිකයින් එක්රැස් කිරීම දිගටම කරගෙන ගියේය.

2011 ජනවාරි 14 වන දින, කොලරාඩෝ පක්ෂ සම්මේලනය පක්ෂයේ ජනාධිපති අපේක්ෂකයා ලෙස හොරාසියෝ කාටෙස් නම් කළේය. කෙසේ වෙතත්, පක්ෂයේ ව්‍යවස්ථාව එයට ඉඩ දුන්නේ නැත. 2012 ජුනි 21 වන දින, ජනාධිපති ලුගෝට එරෙහිව දෝෂාභියෝග ක්‍රියාමාර්ග ඔහුගේ විරුද්ධවාදීන් විසින් පාලනය කරන ලද රටේ පහළ මන්ත්‍රී මණ්ඩලයේදී ආරම්භ විය. කටයුතු සඳහා සූදානම් වීමට ලුගෝට පැය විසිහතරකටත් අඩු කාලයක් සහ ආරක්ෂාවක් සැපයීමට පැය දෙකක් පමණක් ලබා දෙන ලදී.&lt;ref name=&quot;Guardian&quot;&gt;{{cite news|url=https://www.theguardian.com/commentisfree/2012/jun/22/washington-fernando-lugo-ouster-paraguay|title=What will Washington do about Fernando Lugo's ouster in Paraguay?|last=Weisbrot|first=Mark|date=22 June 2012|newspaper=[[The Guardian]]|access-date=23 June 2012|archive-url=https://web.archive.org/web/20140910143002/http://www.theguardian.com/commentisfree/2012/jun/22/washington-fernando-lugo-ouster-paraguay|archive-date=10 September 2014|url-status=live}}&lt;/ref&gt; දෝෂාභියෝගය ඉක්මනින් අනුමත කරන ලද අතර, විපක්ෂය විසින් පාලනය කරන ලද පැරගුවේ සෙනෙට් සභාවේ පැවති නඩු විභාගය අවසන් වූයේ ලුගෝ ධුරයෙන් ඉවත් කිරීම සහ උප ජනාධිපති ෆෙඩරිකෝ ෆ්‍රැන්කෝ ජනාධිපති ධුරයට පත්වීමත් සමඟය.&lt;ref name=&quot;CNN22&quot;&gt;{{cite news|url=http://www.cnn.com/2012/06/22/world/americas/paraguay-president/index.html|title=Paraguayan Senate removes president|last=Castillo|first=Mariano|date=22 June 2012|access-date=22 June 2012|archive-url=https://web.archive.org/web/20120623040625/http://www.cnn.com/2012/06/22/world/americas/paraguay-president/index.html|archive-date=23 June 2012|publisher=CNN|url-status=live}}&lt;/ref&gt; ග්‍රාමීය අනවසරයෙන් ඇතුළුවන්නන්ට එරෙහිව නෙරපා හැරීමේ නියෝගයක් ක්‍රියාත්මක කිරීමේදී සන්නද්ධ ගොවීන් විසින් පොලිසියට පහර දීමෙන් පසු සන්නද්ධ ගැටුම්වලදී පොලිස් නිලධාරීන් අට දෙනෙකු සහ ගොවීන් නව දෙනෙකු - පුද්ගලයින් 17 දෙනෙකුගේ මරණ සම්බන්ධයෙන් ලුගෝගේ ප්‍රතිවාදීන් ඔහුට දොස් පැවරූහ.&lt;ref&gt;{{cite news|url=https://www.reuters.com/article/us-paraguay-lugo-idUSBRE85K13N20120621|title=Paraguay's president vows to face impeachment effort|last=Desantis|first=Daniela|date=21 June 2012|work=[[Reuters]]|access-date=21 June 2012|archive-url=https://web.archive.org/web/20130208094438/http://www.reuters.com/article/2012/06/21/us-paraguay-lugo-idUSBRE85K13N20120621|archive-date=8 February 2013|edition=US|url-status=live}}&lt;/ref&gt;

2011 මැයි 14 වන දින, පැරගුවේ, ස්පාඤ්ඤ අධිරාජ්‍යයෙන් ස්වාධීනත්වය ලබා ගැනීමේ 200 වන සංවත්සරයේදී එහි ද්විශත සංවත්සරය සැමරීය.

&quot;දේශපාලනමය වශයෙන් අභිප්‍රේරිත කුමන්ත්‍රණයක්&quot; ලෙස තීරණයට විරෝධය දැක්වීම සඳහා ලුගෝගේ ආධාරකරුවන් කොංග්‍රසය පිටත රැස් වූහ.&lt;ref name=&quot;CNN22&quot; /&gt; 2012 ජුනි 22 වන දින ලුගෝ ධුරයෙන් ඉවත් කිරීම UNASUR සහ අනෙකුත් අසල්වැසි රටවල්, විශේෂයෙන් වාමාංශික නායකයින් විසින් දැනට පාලනය කරනු ලබන රටවල් විසින් කුමන්ත්‍රණයක් ලෙස සලකනු ලැබේ.&lt;ref&gt;{{cite web |date=22 June 2012 |title=COMUNICADO UNASUR Asunción, 22 de Junio de 2012 |url=http://www.unasursg.org/index.php?option=com_content&amp;view=article&amp;id=698%3Acomunicado-asuncion-22-de-junio-de-2012&amp;catid=68%3Acomunicados&amp;Itemid=346 |url-status=dead |archive-url=https://web.archive.org/web/20120627050748/http://www.unasursg.org/index.php?option=com_content&amp;view=article&amp;id=698:comunicado-asuncion-22-de-junio-de-2012&amp;catid=68:comunicados&amp;Itemid=346 |archive-date=27 June 2012 |access-date=23 June 2012 |publisher=UNASUR |language=es}}&lt;/ref&gt; කෙසේ වෙතත්, තොරතුරු රැස් කිරීම සඳහා පැරගුවේ වෙත මෙහෙයුමක් යැවූ ඇමරිකානු රාජ්‍ය සංවිධානය, දෝෂාභියෝග ක්‍රියාවලිය කුමන්ත්‍රණයක් නොවන බව නිගමනය කළේය, මන්ද එය පැරගුවේ ආණ්ඩුක්‍රම ව්‍යවස්ථාවට අනුකූලව සිදු කර ඇත.&lt;ref&gt;Halvorssen, Thor, ''[https://www.forbes.com/sites/thorhalvorssen/2012/07/03/paraguay-is-not-honduras/#57bce3c72308 Paraguay is not Honduras: President Lugo's Impeachment was not a Coup] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20180730203938/https://www.forbes.com/sites/thorhalvorssen/2012/07/03/paraguay-is-not-honduras/#57bce3c72308|date=30 July 2018}}'', Forbes.com, 3 July 2012, retrieved 30 July 2018&lt;/ref&gt;

=== වර්තමාන දිනය ===
2013 අගෝස්තු සිට 2018 අගෝස්තු 15 දක්වා පැරගුවේ ජනාධිපතිවරයා වූයේ හොරාසියෝ කාටෙස් ය.&lt;ref&gt;{{cite news|url=https://www.nytimes.com/2013/04/22/world/americas/horacio-cartes-wins-paraguays-presidential-election.html|title=Conservative Tobacco Magnate Wins Presidential Race in Paraguay|last=Romero|first=Simon|date=22 April 2013|work=The New York Times|access-date=7 April 2021|archive-url=https://web.archive.org/web/20171102234322/http://www.nytimes.com/2013/04/22/world/americas/horacio-cartes-wins-paraguays-presidential-election.html|archive-date=2 November 2017|url-status=live}}&lt;/ref&gt; 2018 අගෝස්තු 15 සිට පැරගුවේ ජනාධිපතිවරයා වූයේ මාරියෝ අබ්ඩෝ බෙනිටෙස් ය. ඔවුන් දෙදෙනාම කොන්සර්වේටිව් කොලරාඩෝ පක්ෂයේ අය වෙති.&lt;ref&gt;{{cite news|url=https://www.bbc.com/news/world-latin-america-45200965|title=New Paraguayan President Abdo Benítez sworn in|date=15 August 2018|work=BBC News|access-date=1 April 2021|archive-url=https://web.archive.org/web/20210415203558/https://www.bbc.com/news/world-latin-america-45200965|archive-date=15 April 2021|url-status=live}}&lt;/ref&gt; ජනාධිපති මාරියෝ අබ්ඩෝ බ්‍රසීලියානු අන්ත දක්ෂිණාංශික ජනාධිපති (2019–2022 බලයේ සිටි) ජෙයාර් බොල්සොනාරෝ සමඟ සමීප සබඳතාවක් භුක්ති වින්දා.&lt;ref&gt;{{cite news|url=https://www.reuters.com/article/us-paraguay-president-idUSKCN1V421O|title=Paraguayan president's popularity plummets amid Brazil-linked political crisis|last=Cristaldo|first=Mariel|date=14 August 2019|work=reuters.com|access-date=1 June 2021|archive-url=https://web.archive.org/web/20210602215301/https://www.reuters.com/article/us-paraguay-president-idUSKCN1V421O|archive-date=2 June 2021|url-status=live}}&lt;/ref&gt; 2019 පෙබරවාරි මාසයේදී, බොල්සොනාරෝ පැරගුවේ හමුදා ඒකාධිපති ඇල්ෆ්‍රෙඩෝ ස්ට්‍රෝස්නර්ට ප්‍රශංසා කරමින් ඔහුව &quot;දැක්මක් ඇති මිනිසෙකු&quot; ලෙස හැඳින්වූ විට, ජනාධිපති මාරියෝ අබ්ඩෝ බෙනිටෙස් බොල්සොනාරෝගේ පැත්තේ සිටියේය.&lt;ref&gt;{{cite news|url=https://abcnews.go.com/International/wireStory/brazils-bolsonaro-praises-late-paraguay-dictator-stroessner-61386307|title=Brazil's Bolsonaro praises late Paraguay dictator Stroessner|access-date=1 June 2021|archive-url=https://web.archive.org/web/20210602214208/https://abcnews.go.com/International/wireStory/brazils-bolsonaro-praises-late-paraguay-dictator-stroessner-61386307|archive-date=2 June 2021|website=[[ABC News (United States)|ABC News]]|url-status=live}}&lt;/ref&gt; 2021 දී, පැරගුවේ දකුණු ඇමරිකාවේ 100% පුනර්ජනනීය බලශක්ති සැපයුමෙන් විදුලි ශක්තිය නිපදවූ පළමු රට බවට පත්විය. 2023 මැයි මාසයේදී, දිගු කලක් පාලනය කළ කොලරාඩෝ පක්ෂයේ සන්තියාගෝ පෙනා, පැරගුවේ ඊළඟ ජනාධිපතිවරයා ලෙස මාරියෝ අබ්ඩෝගෙන් පසු ජනාධිපතිවරණය ජයග්‍රහණය කළේය.&lt;ref&gt;{{cite news|url=https://www.aljazeera.com/news/2023/5/3/amid-protests-authorities-uphold-legitimacy-of-paraguay-election|title=Amid protests, authorities uphold legitimacy of Paraguay election|access-date=26 May 2023|archive-url=https://web.archive.org/web/20230603212859/https://www.aljazeera.com/news/2023/5/3/amid-protests-authorities-uphold-legitimacy-of-paraguay-election|archive-date=3 June 2023|language=en|website=[[Al Jazeera Media Network|al Jazeera]] (aljazeera.com)|url-status=live}}&lt;/ref&gt; 2023 අගෝස්තු 15 වන දින, සන්තියාගෝ පෙනා පැරගුවේ නව ජනාධිපතිවරයා ලෙස දිවුරුම් දුන්නේය.&lt;ref&gt;{{cite news|url=https://www.reuters.com/world/americas/new-paraguayan-president-santiago-pena-sworn-2023-08-15/|title=Paraguay's President Pena sworn in, Taiwan VP in attendance|last1=Desantis|first1=Daniela|date=16 August 2023|work=Reuters|access-date=18 August 2023|archive-url=https://web.archive.org/web/20230818142608/https://www.reuters.com/world/americas/new-paraguayan-president-santiago-pena-sworn-2023-08-15/|archive-date=18 August 2023|last2=Elliott|first2=Lucinda|language=en|last3=Elliott|first3=Lucinda|url-status=live}}&lt;/ref&gt;

== යොමු කිරීම් ==
&lt;references /&gt;</text>
      <sha1>9z4js212pjbkyr60dhaz6nw3dqtdgvs</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>752949</id>
      <parentid>752948</parentid>
      <timestamp>2025-07-03T06:33:34Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>BuddhikaW88</username>
        <id>37808</id>
      </contributor>
      <comment>/* ස්ට්‍රෝස්නර්ගේ බලයෙන් පහ කිරීම, 1989න් පසු */</comment>
      <origin>752949</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="71633" sha1="hup2iwel21yctvhp2m8k900sto4ytug" xml:space="preserve">
=== පූර්ව යටත් විජිත යුගය ===
ස්පාඤ්ඤ ජාතිකයන් පැමිණීමට පෙර අවම වශයෙන් සහස්‍රයක්වත් නැගෙනහිර පැරගුවේ ආදිවාසී ගුවාරානි ජනයා ජීවත් වූහ.&lt;ref&gt;{{cite web |title=Guarani Society |url=https://web.archive.org/web/20060925035916/http://lucy.ukc.ac.uk/EthnoAtlas/Hmar/Cult_dir/Culture.7843 |access-date=2025-05-17 |website=web.archive.org}}&lt;/ref&gt; බටහිර පැරගුවේ, ග්‍රාන් චාකෝ, නාමිකයන් විසින් ජනාවාස කරන ලද අතර, ඔවුන්ගෙන් වඩාත් කැපී පෙනුනේ ගුවායිකුරු ජනයා ය. පැරගුවේ ගඟ දළ වශයෙන් නැගෙනහිරින් කෘෂිකාර්මික ගුවාරානි ජනතාව සහ ග්‍රාන් චාකෝ හි බටහිරින් සංචාරක සහ අර්ධ සංචාරක ජනතාව අතර බෙදුම් රේඛාව විය. ගුවාර්කුරු නාමිකයන් ඔවුන්ගේ රණශූර සම්ප්‍රදායන් සඳහා ප්‍රසිද්ධ වූ අතර 19 වන සියවසේ අග භාගය වන තෙක් සම්පූර්ණයෙන්ම සන්සුන් නොවීය.&lt;ref&gt;The Editors of Encyclopaedia Britannica. &quot;Mbayá&quot;. ''Encyclopedia Britannica'', 15 February 2007, https://www.britannica.com/topic/Mbaya. Accessed 17 May 2025&lt;/ref&gt; මෙම ආදිවාසී ගෝත්‍ර ඔවුන්ගේ ප්‍රධාන බෙදීම්වල පදනම් වූ වෙනස් භාෂා පවුල් පහකට අයත් විය.&lt;ref name=&quot;:1&quot;&gt;{{Cite web |last=Barba |first=Paula López |date=2023-08-25 |title=El guaraní paraguayo, la lengua de la resistencia |url=https://elpais.com/america-futura/2023-08-25/el-guarani-paraguayo-la-lengua-de-la-resistencia.html |access-date=2025-05-17 |website=El País América |language=es}}&lt;/ref&gt;&lt;ref name=&quot;:2&quot;&gt;Miller, Mark D.H., Webb, Kempton E., Martin, Gene E.. &quot;Gran Chaco&quot;. Encyclopedia Britannica, 12 May. 2025, https://www.britannica.com/place/Gran-Chaco. Accessed 17 May 2025&lt;/ref&gt; විවිධ භාෂා කතා කරන කණ්ඩායම් සාමාන්‍යයෙන් සම්පත් සහ භූමි සම්බන්ධයෙන් තරඟකාරී විය. මෙම පවුල්වල ශාඛා වල භාෂා කතා කිරීමෙන් ඔවුන් තවදුරටත් ගෝත්‍රවලට බෙදා ඇත. අද වන විට වෙනම ජනවාර්ගික භාෂාමය කණ්ඩායම් 17 ක් පවතී.&lt;ref name=&quot;:1&quot; /&gt;&lt;ref name=&quot;:2&quot; /&gt;

=== යටත් විජිත යුගය ===
මෙම ප්‍රදේශයේ පළමු යුරෝපීයයන් 1516 දී ස්පාඤ්ඤ ගවේෂකයන් විය.&lt;ref name=&quot;eec&quot;&gt;{{cite report|author=Sacks, Richard S.|section=Early explorers and conquistadors|editor1-last=Hanratty|editor1-first=Dannin M.|editor2-last=Meditz|editor2-first=Sandra W.|year=1988|title=Paraguay: A country study|location=Washington, DC|publisher=U.S. [[Library of Congress]] / [[Government Printing Office|GPO]]|url=http://countrystudies.us/paraguay/2.htm|url-status=live|access-date=19 September 2009|archive-url=https://web.archive.org/web/20110919163833/http://countrystudies.us/paraguay/2.htm|archive-date=19 September 2011}}&lt;/ref&gt; ස්පාඤ්ඤ ගවේෂක ජුවාන් ද සලාසාර් ද එස්පිනෝසා 1537 අගෝස්තු 15 වන දින අසුන්සියොන් ජනාවාසය ආරම්භ කළේය. අවසානයේ නගරය පැරගුවේ ස්පාඤ්ඤ යටත් විජිත පළාතක මධ්‍යස්ථානය බවට පත්විය.

දකුණු ඇමරිකාවේ මෙම කොටසේ ජේසු නිකායික මෙහෙයුම් සහ ජනාවාස මගින් ස්වාධීන ක්‍රිස්තියානි ඉන්දියානු ජාතියක්&lt;ref name=&quot;cite wdl|#2581&quot;&gt;{{cite web |year=1732 |title=Paraguariae Provinciae Soc. Jesu cum Adiacentibg. Novissima Descriptio |trans-title=A Current Description of the Province of the Society of Jesus in Paraguay with Neighboring Areas |url=http://www.wdl.org/en/item/2581/ |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20210428011358/http://www.wdl.org/en/item/2581/ |archive-date=28 April 2021 |access-date=8 September 2015 |language=la |via=[[World Digital Library]]}}&lt;/ref&gt; නිර්මාණය කිරීමේ උත්සාහයක් දහඅටවන සියවසේදී සිදු කරන ලදී. ස්පාඤ්ඤ මෙහෙයුම් වලදී ගුවාරානි ජනගහනය එක්රැස් කිරීමට සහ ස්පාඤ්ඤ පදිංචිකරුවන් සහ පෘතුගීසි වහල් කොල්ලකරුවන් වන බැන්ඩෙයිරන්ට්ස් විසින් ක්‍රිස්තියානි ආගමට හැරවීමට උත්සාහ කිරීමට අමතරව, ගුවාරානි ජනගහනය අථත්‍ය වහල්භාවයෙන් ආරක්ෂා කිරීමට ඔවුන් ජේසු නිකායික අඩු කිරීම් වර්ධනය කළහ. පැරගුවේහි කතෝලික ධර්මය ආදිවාසී ජනයාගේ බලපෑමට ලක් විය: සමමුහුර්ත ආගම ස්වදේශීය අංග අවශෝෂණය කර ඇත. 1767 දී ස්පාඤ්ඤ කිරීටය විසින් ජේසු නිකායිකයින් පලවා හරින තෙක්, නැගෙනහිර පැරගුවේ වසර 150 ක් පමණ රෙඩියුසියෝන්වරු සමෘද්ධිමත් වූහ.&lt;ref&gt;{{Cite book |last=Ganson |first=Barbara Anne |url=https://www.google.com/books/edition/The_Guaran%C3%AD_under_Spanish_Rule_in_the_R/CG7fscxlgpUC?hl=en&amp;gbpv=1&amp;dq=isbn:9780804754958&amp;printsec=frontcover |title=The Guaraní under Spanish Rule in the Río de la Plata |date=2003 |publisher=Stanford University Press |isbn=978-0-8047-5495-8 |language=en}}&lt;/ref&gt; 18 වන සියවසේ ලා සැන්ටිසිමා ට්‍රිනිඩෑඩ් ද පරානා සහ ජෙසුස් ද තවරන්ගු යන ජේසු නිකායික දූත මණ්ඩල දෙකක නටබුන් යුනෙස්කෝව විසින් ලෝක උරුම ස්ථාන ලෙස නම් කර ඇත.

බටහිර පැරගුවේහි, ස්පාඤ්ඤ ජනාවාසකරණය සහ ක්‍රිස්තියානි ධර්මය 16 වන සියවසේ සිට සංචාරක ගුයිකුරු සහ අනෙකුත් නාමිකයන් විසින් දැඩි ලෙස ප්‍රතිරෝධය දක්වන ලදී. මෙම ජනයාගෙන් බොහෝ දෙනෙක් 18 වන සහ 19 වන සියවස් වලදී මෙස්ටිසෝ ජනගහනයට අවශෝෂණය කර ගත්හ.

=== ෆ්‍රැන්සියාවේ නිදහස සහ පාලනය ===
[[File:José_Gaspar_Rodríguez_de_Francia.jpg|link=https://en.wikipedia.org/wiki/File:Jos%C3%A9_Gaspar_Rodr%C3%ADguez_de_Francia.jpg|වම|thumb|පැරගුවේ රාජ්‍යයේ පළමු ඒකාධිපතියා වූ හොසේ ගැස්පර් රොඩ්‍රිගුස් ද ෆ්‍රැන්සියා]]
පැරගුවේ 1811 මැයි 14 වන දින ප්‍රාදේශීය ස්පාඤ්ඤ පරිපාලනය පෙරලා දැමීය. පැරගුවේහි පළමු ආඥාදායකයා වූයේ 1814 සිට 1840 දී ඔහුගේ මරණය දක්වා ඉතා සුළු බාහිර සම්බන්ධතා හෝ බලපෑමකින් පැරගුවේ පාලනය කළ ජෝස් ගැස්පර් රොඩ්‍රිගුස් ද ෆ්‍රැන්සියා ය.&lt;ref&gt;{{Cite web |title=Britain and the Paraguayan dictatorship, c. 1820-1840* |url=https://ora.ox.ac.uk/objects/uuid:3b1cd500-6c0f-4b17-8569-5fcd753d00da/files/rx633f1701}}&lt;/ref&gt; ඔහු අදහස් කළේ ජිනීවන් න්‍යායාචාර්ය ජීන්-ජැක් රූසෝගේ සමාජ ගිවිසුම මත පදනම් වූ මනෝරාජික සමාජයක් නිර්මාණය කිරීමටයි.&lt;ref&gt;{{cite web |title=War of the Triple Alliance |url=http://warofthepacific.com/warofthetriplealliance.htm |archive-url=https://web.archive.org/web/20140807073919/http://warofthepacific.com/warofthetriplealliance.htm |archive-date=7 August 2014 |access-date=14 November 2010 |website=War of the Pacific (warofthepacific.com)}}&lt;/ref&gt; රොඩ්රිගස් ඩි ෆ්‍රැන්සියා එල් සුප්‍රීමො යන ​​අන්වර්ථ නාමයෙන් හඳුන්වන ලදී.

කතෝලික පල්ලියේ බලතල බෙහෙවින් අඩු කරන නව නීති රොඩ්‍රිගස් ද ෆ්‍රැන්සියා විසින් ස්ථාපිත කරන ලද අතර (කතෝලික ධර්මය එවකට ස්ථාපිත රාජ්‍ය ආගමක් විය) සහ කැබිනට් මණ්ඩලය, යටත් විජිත පුරවැසියන් එකිනෙකා සමඟ විවාහ වීම තහනම් කළ අතර, යටත් විජිත යුගයේ ප්‍රභූන්ගේ බලය බිඳ දැමීමට සහ මිශ්‍ර-ජාතියක් හෝ මෙස්ටිසෝ සමාජයක් නිර්මාණය කිරීමට ඔවුන්ට කළු ජාතිකයන්, මුලටෝවරුන් හෝ ස්වදේශිකයන් පමණක් විවාහ කර ගැනීමට අවසර දුන්නේය.&lt;ref&gt;{{cite news|url=https://www.nytimes.com/2012/03/12/world/americas/in-paraguay-indigenous-language-with-unique-staying-power.html|title=In Paraguay, indigenous language with unique staying power|last1=Romero|first1=Simon|date=12 March 2012|newspaper=[[The New York Times]]|access-date=5 October 2015|archive-url=https://web.archive.org/web/20150930235457/http://www.nytimes.com/2012/03/12/world/americas/in-paraguay-indigenous-language-with-unique-staying-power.html|archive-date=30 September 2015|url-status=live}}&lt;/ref&gt; ඔහු පැරගුවේ සහ දකුණු ඇමරිකාවේ සෙසු ප්‍රදේශ අතර සබඳතා කපා හැරියේය. ෆ්‍රැන්සියාගේ නිදහස සීමා කිරීම නිසා, ෆුල්ජෙන්සියෝ යෙග්‍රොස් සහ තවත් නිදහස් යුගයේ නායකයින් කිහිප දෙනෙකු 1820 දී ෆ්‍රැන්සියාට එරෙහිව කුමන්ත්‍රණයක් සැලසුම් කළ අතර, කුමන්ත්‍රණය සොයාගත් ෆුල්ජෙන්සියෝ යෙග්‍රොස් එහි නායකයින් මරණ දඬුවම නියම කළේය හෝ ජීවිතාන්තය දක්වා සිරගත කළේය.&lt;ref&gt;{{cite encyclopedia |title=Colonial period |encyclopedia=[[Encyclopedia Britannica]] |url=https://www.britannica.com/place/Paraguay |access-date=5 January 2021 |archive-url=https://web.archive.org/web/20201225183757/https://www.britannica.com/place/Paraguay |archive-date=25 December 2020 |department=Paraguay |url-status=live}}&lt;/ref&gt;

=== ලෝපෙස් පවුලේ පාලනය ===
[[File:1864_Mitchell_Map_of_Brazil,_Bolivia_and_Chili_-_Geographicus_-_SouthAmericaSouth-mitchell-1864.jpg|link=https://en.wikipedia.org/wiki/File:1864_Mitchell_Map_of_Brazil,_Bolivia_and_Chili_-_Geographicus_-_SouthAmericaSouth-mitchell-1864.jpg|thumb|කලාපයේ දේශපාලන සිතියම, 1864]]
1840 දී ෆ්‍රැන්සියාගේ මරණයෙන් පසු, 1841 දී කාලෝස් ඇන්ටෝනියෝ ලෝපෙස් (රොඩ්‍රිගුස් ද ෆ්‍රැන්සියාගේ බෑණනුවන් යැයි කියනු ලැබේ) බලයට පත් වන තෙක්, පැරගුවේ නව ජුන්ටා මිලිටරියක් යටතේ විවිධ හමුදා නිලධාරීන් විසින් පාලනය කරන ලදී. ලෝපෙස් පැරගුවේ නවීකරණය කර එය විදේශ වාණිජ කටයුතු සඳහා විවෘත කළේය. ඔහු ආර්ජන්ටිනාව සමඟ ආක්‍රමණශීලී නොවන ගිවිසුමක් අත්සන් කළ අතර 1842 දී පැරගුවේ නිදහස නිල වශයෙන් ප්‍රකාශ කළේය. 1862 දී ලෝපෙස්ගේ මරණයෙන් පසු බලය ඔහුගේ වැඩිමහල් පුත් ෆ්‍රැන්සිස්කෝ සොලනෝ ලෝපෙස් වෙත මාරු විය.

ලෝපෙස් පවුලේ පාලන තන්ත්‍රය නිෂ්පාදන හා බෙදා හැරීමේ පැතිරුණු සහ දෘඩ මධ්‍යවාදය මගින් සංලක්ෂිත විය. රාජ්‍ය හා පෞද්ගලික ක්ෂේත්‍ර අතර කිසිදු වෙනසක් නොතිබූ අතර, ලෝපෙස් පවුල රට පාලනය කළේ එය විශාල වතුයායක් ලෙස සලකමිනි.&lt;ref&gt;{{cite report|title=Carlos Antonio López|date=December 1988|series=Library of Congress Country Studies|publisher=U.S. [[Library of Congress]]|url=http://lcweb2.loc.gov/cgi-bin/query/r?frd/cstdy:@field(DOCID+py0019)|access-date=30 December 2005|archive-url=https://web.archive.org/web/20170816005342/http://lcweb2.loc.gov/cgi-bin/query/r?frd%2Fcstdy%3A%40field%28DOCID+py0019%29|archive-date=16 August 2017}}&lt;/ref&gt;

රජය සියලු අපනයන සඳහා පාලනය ක්‍රියාත්මක කළේය. යර්බා මේට් සහ වටිනා දැව නිෂ්පාදන අපනයනය පැරගුවේ සහ බාහිර ලෝකය අතර වෙළඳ සමතුලිතතාවය පවත්වා ගෙන ගියේය.&lt;ref&gt;{{worldhistory|section=1665|quote=Page 630}}&lt;/ref&gt; පැරගුවේ රජය අතිශයින්ම ආරක්ෂණවාදී වූ අතර, කිසි විටෙකත් විදේශයන්ගෙන් ණය ලබා නොගත් අතර ආනයනික විදේශීය නිෂ්පාදන සඳහා ඉහළ තීරුබදු අය කළේය. මෙම ආරක්ෂණවාදය සමාජය ස්වයංපෝෂිත කළ අතර, එය ආර්ජන්ටිනාව සහ බ්‍රසීලය අත්විඳින ලද ණය ද වළක්වා ගත්තේය. වහල්භාවය විශාල සංඛ්‍යාවක් නොතිබුණද, 1844 වන තෙක්, නව ආණ්ඩුක්‍රම ව්‍යවස්ථාවෙන් එය නීත්‍යානුකූලව අහෝසි කරන තෙක් පැරගුවේහි පැවතුනි.&lt;ref name=&quot;rbcg1933&quot;&gt;{{cite book |last1=Cunninghame Graham |first1=Robert Bontine |author1-link=Robert Bontine Cunninghame Graham |title=Portrait of a Dictator: Francisco Solano López |publisher=William Heinemann Ltd. |year=1933 |location=London}}&lt;/ref&gt;{{rp|39–40}}

කාලෝස් ඇන්ටෝනියෝ ලෝපෙස්ගේ පුත් ෆ්‍රැන්සිස්කෝ සොලානෝ ලෝපෙස් 1862 දී ජනාධිපති-ඒකාධිපතියා ලෙස තම පියා වෙනුවට පත් වූ අතර සාමාන්‍යයෙන් ඔහුගේ පියාගේ දේශපාලන ප්‍රතිපත්ති දිගටම කරගෙන ගියේය. දෙදෙනාම පැරගුවේ &quot;ප්‍රජාතන්ත්‍රවාදී සහ ජනරජ&quot; ලෙස ජාත්‍යන්තර ප්‍රතිරූපයක් ලබා දීමට කැමති වූ නමුත් ඇත්ත වශයෙන්ම, පාලක පවුලට පල්ලිය සහ විද්‍යාල ඇතුළුව රටේ සියලුම මහජන ජීවිතය සම්පූර්ණයෙන්ම පාහේ පාලනය කිරීමට හැකි විය.&lt;ref name=&quot;rbcg1933&quot; /&gt;{{rp|41–42}}

මිලිටරිමය වශයෙන්, කාලෝස් ඇන්ටෝනියෝ ලෝපෙස් කර්මාන්තය සහ පැරගුවේ හමුදාව නවීකරණය කර පුළුල් කළ අතර හුමයිටා බලකොටුව සංවර්ධනය කිරීමෙන් පැරගුවේ උපායමාර්ගික ආරක්ෂක විශාල වශයෙන් ශක්තිමත් කළේය.&lt;ref&gt;Robert Cowley, ''The Reader's Encyclopedia to Military History''. New York, New York: Houston Mifflin, 1996. Page 479.&lt;/ref&gt; රජය විදේශීය කාර්මික ශිල්පීන් 200 කට වැඩි පිරිසක් බඳවා ගත් අතර, ඔවුන් පුළුල් වන වානේ, රෙදිපිළි, කඩදාසි සහ තීන්ත, නාවික ඉදිකිරීම්, ආයුධ සහ වෙඩි බෙහෙත් කර්මාන්ත සඳහා ආධාර කිරීම සඳහා විදුලි පණිවුඩ මාර්ග සහ දුම්රිය මාර්ග ස්ථාපනය කළහ. 1850 දී නිම කරන ලද යිබිකුයි වාත්තු කර්මාන්ත ශාලාව, සියලු කැලිබර් වල කාලතුවක්කු, මෝටාර් සහ උණ්ඩ නිෂ්පාදනය කළේය. ගංගා යුද නැව් ඉදිකරන ලද්දේ අසුන්සියොන් නැව් අංගනවල ය. විශේෂයෙන් අපා ගඟ දිගේ සහ ග්‍රාන් චාකෝ හි බලකොටු ඉදිකරන ලදී.&lt;ref name=&quot;Hooker&quot;&gt;Hooker, T.D., 2008, The Paraguayan War, Nottingham: Foundry Books, {{ISBN|1901543153}}&lt;/ref&gt;{{rp|22}} කාලෝස් ඇන්ටෝනියෝ ලෝපෙස්ගේ අභාවයෙන් පසුව, මෙම ව්‍යාපෘති ඔහුගේ පුත් ෆ්‍රැන්සිස්කෝ සොලානෝ යටතේ දිගටම පැවතුනි.

සමාජ-ආර්ථික සංවර්ධනය සම්බන්ධයෙන් ගත් කල, රට &quot;දකුණු ඇමරිකාවේ වඩාත්ම දියුණු ජනරජය&quot; ලෙස නම් කරන ලදී, විශේෂයෙන් බ්‍රිතාන්‍ය විනිසුරු සහ දේශපාලනඥයා වූ සර් රොබට් ෆිලිමෝර් විසින්.&lt;ref&gt;Robert Phillimore (1860), ''A Statement of the Facts of the Controversy Between the Governments of Great Britain and Paraguay'', page 2. William Moore Printing, Washington D.C., USA.&lt;/ref&gt;

යුද්ධයට පෙර සහ යුද්ධය අතරතුර පැරගුවේ හමුදාවේ ලුතිනන් කර්නල් ඉංජිනේරු ජෝර්ජ් තොම්සන්ට අනුව, ලෝපෙස්ගේ රජය පැරගුවේට සාපේක්ෂව හොඳ එකක් විය:{{blockquote|ඔහුගේ (ඇන්ටෝනියෝ ලෝපෙස්) පාලන සමයේදී පැරගුවේ පුරා ජීවිතය සහ දේපළ මෙතරම් සුරක්ෂිතව පැවතියේ ලෝකයේ වෙනත් කිසිදු රටක විය නොහැක. අපරාධ පාහේ නොදන්නා දෙයක් වූ අතර, සිදු වූ විට වහාම අනාවරණය වී දඬුවම් කරන ලදී. බොහෝ දෙනා, සමහර විට, වඩාත්ම සතුටින් සිටි අය විය හැකිය. ජීවනෝපායක් ලබා ගැනීම සඳහා ඔවුන්ට කිසිදු වැඩක් කිරීමට අපහසු විය. සෑම පවුලකටම තමන්ගේම භූමියේ තමන්ගේම නිවසක් හෝ පැල්පතක් තිබුණි. ඔවුන් දින කිහිපයකින් තමන්ගේම පරිභෝජනය සඳහා ප්‍රමාණවත් දුම්කොළ, බඩ ඉරිඟු සහ මැන්ඩියෝකා වගා කළහ [...]. සෑම පැල්පතකම දොඩම් වත්තක් [...] සහ එළදෙනුන් කිහිප දෙනෙකු ද සිටි බැවින්, ඔවුන් වසර පුරාම පාහේ සුළු අවශ්‍යතාවයකින් සිටියහ [...]. ඇත්ත වශයෙන්ම, ඉහළ පන්ති යුරෝපීය ක්‍රමයට වඩා ජීවත් විය...|ජෝර්ජ් තොම්සන්, සී.ඊ.&lt;ref&gt;{{cite book |last1 = Thompson | first1=George |year=1869
 |title = The War in Paraguay: With a historical sketch of the country and its people and notes upon the military engineering of the war. |publisher = Longmans and Green Co. |location = London |page=10}}&lt;/ref&gt;}}

=== පැරගුවේ යුද්ධය (1864–1870) ===
[[File:FRANCISCO_SOLANO_LOPEZ_(From_a_Photograph_taken_in_1859).jpg|link=https://en.wikipedia.org/wiki/File:FRANCISCO_SOLANO_LOPEZ_(From_a_Photograph_taken_in_1859).jpg|thumb|ෆ්‍රැන්සිස්කෝ සොලානෝ ලෝපෙස්]]
1864 ඔක්තෝබර් 12 වන දින, පැරගුවේ අවසාන නිවේදන නොතකා, බ්‍රසීලය (ජෙනරාල් බාර්ටොලෝම් මිට්‍රේ යටතේ ආර්ජන්ටිනා රජය සහ ජෙනරාල් වෙනන්සියෝ ෆ්ලෝරස්ගේ නායකත්වයෙන් යුත් කැරලිකාර උරුගුවේ කොලරාඩෝස් සමඟ සන්ධානගත විය) එකල රජය පෙරලා දැමීම සඳහා උරුගුවේ ජනරජය ආක්‍රමණය කළේය (එය ලෝපෙස්ගේ මිත්‍රයෙකු වූ බ්ලැන්කෝ පක්ෂයේ පාලනය යටතේ විය),{{efn|The Blanco Party of Uruguay, hardline right wing and reactionary at those days, was in the Uruguayan Government during the outbreak of the war and were allies of the Paraguayan Government.&lt;ref&gt;{{cite book |first=Luis Alberto |last=de&amp;nbsp;Herrera |year=1927 |title=El Drama del 65 – La Culpa Mitrista |pages=11–33 |publisher=Bareiro y Ramos |location=Montevideo, Uruguay}} — classic book by Blanco leader&lt;/ref&gt;}} මේ අනුව පැරගුවේ යුද්ධය ආරම්භ විය.{{efn|[[Richard Francis Burton|Burton]], a witness of the conflict, marks this date (12–16 October 1864) as the real beginning of the war. He writes (and it is the most logic account, considering the facts): ''The Brazilian Army invades the [[Banda Oriental]], despite the protestations of President López, who declared that such invasion would be held a &quot;casus belli&quot;''.&lt;ref&gt;{{cite book |first=Richard Francis, Sir |last=Burton |author-link=Richard Francis Burton |year=1870 |title=Letters from the Battlefields of Paraguay |page=76 |publisher=Tinsley Brothers |location=London}}&lt;/ref&gt;}}

ජනරජයේ මාර්ෂල් ෆ්‍රැන්සිස්කෝ සොලානෝ ලෝපෙස්ගේ නායකත්වයෙන් යුත් පැරගුවේ ජාතිකයන් 1864 දෙසැම්බර් 15 වන දින මැටෝ ග්‍රෝසෝට පහර දීමෙන් පළිගත් අතර පසුව 1865 මාර්තු 23 වන දින ආර්ජන්ටිනාවට එරෙහිව යුද්ධ ප්‍රකාශ කළහ. බ්ලැන්කෝ රජය පෙරලා දමා 1865 පෙබරවාරි 22 වන දින ජෙනරාල් වෙනන්සියෝ ෆ්ලෝරස් යටතේ කොලරාඩෝ රජයක් විසින් ප්‍රතිස්ථාපනය කරන ලදී. පසුව, ආර්ජන්ටිනා ජනරජය, බ්‍රසීල අධිරාජ්‍යය සහ උරුගුවේ ජනරජය 1865 මැයි 1 වන දින පැරගුවේ රජයට එරෙහිව ත්‍රිත්ව සන්ධානයේ රහස් ගිවිසුමට අත්සන් තැබීය.&lt;ref&gt;{{cite book |author=Pomer, León |title=La Guerra del Paraguay: Estado, política y negocios |publisher=Editorial Colihue |year=2008 |location=Buenos Aires, Argentina |pages=240–241 |language=es}}&lt;/ref&gt;

1866 මැයි 24 වන දින, ටුයුටි සටනේදී පැරගුවේ ප්‍රහාරයක් මිත්‍ර පාක්ෂිකයින් විසින් මැඩපැවැත්වූ විට මිනිසුන් 6,000 ක් අහිමි විය. එය යුද්ධය අතරතුර දකුණු ඇමරිකාවේ ලේ වැකි සටන ලෙස සලකුණු විය.

පැරගුවේ ජාතිකයන් දරුණු ප්‍රතිරෝධයක් දැක්වූ නමුත් අවසානයේ 1870 දී සෙරෝ කෝරා සටනේදී පරාජයට පත් වූ අතර එහිදී මාෂල් සොලානෝ ලෝපෙස් යටත් වීම ප්‍රතික්ෂේප කර සටනේදී මිය ගියේය.&lt;ref&gt;{{cite book |author=Hooker, T.D. |title=The Paraguayan War |publisher=Foundry Books |year=2008 |isbn=978-1901543155 |location=Nottingham, UK |pages=105–108}}&lt;/ref&gt; ඇමරිකානු ඉතිහාසයේ ලේ වැකි ජාත්‍යන්තර ගැටුම ලෙස පවතින මෙම යුද්ධයේ සැබෑ හේතු තවමත් බෙහෙවින් විවාදාත්මක ය.{{efn|The classical view asserts that Francisco Solano López's expansionist and hegemonic views are the main reason for the outbreak of the conflict. The traditional Paraguayan view, held by the &quot;''lopistas''&quot; (supporters of Solano López in Paraguay and elsewhere), holds that Paraguay acted in self-defense and for the protection of the equilibrium of the Plate Basin. This view is usually contested by the &quot;''anti-lopistas''&quot; (known in Paraguay as &quot;''legionarios''&quot;), who favored the &quot;Triple Alliance&quot;. Revisionist views from right and left national populists put a great emphasis on the influence of the British Empire, a view that a majority of historians reject.{{citation needed|date=June 2023}}}}[[File:TuyutiDetail.jpg|link=https://en.wikipedia.org/wiki/File:TuyutiDetail.jpg|thumb|ටුයුටි සටන, 1866 මැයි]]
පැරගුවේ රාජ්‍යය තම භූමියෙන් 25–33% ක් ආර්ජන්ටිනාවට සහ බ්‍රසීලයට අහිමි කර, දැවැන්ත යුද ණයක් ගෙවා, එහි අභ්‍යන්තර අයවැය ස්ථාවර කිරීම සඳහා විශාල ජාතික දේපළ විකුණා දැමීය. යුද්ධයේ නරකම ප්‍රතිවිපාකය වූයේ ජනගහනයේ ව්‍යසනකාරී අලාභයයි. ගැටුම අතරතුර පැරගුවේ වැසියන්ගෙන් අවම වශයෙන් 50% ක් මිය ගිය අතර, එම සංඛ්‍යාව රට නැවත පැමිණීමට දශක ගණනාවක් ගත විය. යුද්ධයේ ප්‍රතිඵලයක් ලෙස පැරගුවේ වැසියන් අත්විඳි ව්‍යසනයෙන්, විලියම් ඩී. රූබින්ස්ටයින් මෙසේ ලිවීය:

&quot;සාමාන්‍ය ඇස්තමේන්තුව වන්නේ 450,000 ත් 900,000 ත් අතර පැරගුවේ ජනගහනයක, යුද්ධයෙන් දිවි ගලවා ගත්තේ 220,000 ක් පමණක් වන අතර, ඔවුන්ගෙන් 28,000 ක් පමණක් වැඩිහිටි පිරිමින් ය.&quot;&lt;ref&gt;{{Cite book |last=Rubinsein |first=W.D. |url=https://books.google.com/books?id=nMMAk4VwLLwC |title=Genocide: a history |publisher=Pearson Education |year=2004 |isbn=0-582-50601-8 |page=94 |access-date=18 October 2015 |archive-url=https://web.archive.org/web/20150910110549/https://books.google.com/books?id=nMMAk4VwLLwC |archive-date=10 September 2015 |url-status=live}}&lt;/ref&gt;

1869 දී අසුන්සියොන් කොල්ලකෑමේදී, අධිරාජ්‍ය බ්‍රසීලියානු හමුදාව පැරගුවේ ජාතික ලේඛනාගාරය ඇසුරුම් කර රියෝ ද ජැනයිරෝ වෙත ප්‍රවාහනය කළේය.&lt;ref&gt;{{cite book |last=Sanchez Quell |first=Hipólito |title=Los 50.000 Documentos Paraguayos Llevados al Brasil |publisher=Ediciones Comuneros |year=2006 |location=Asunción, Paraguay}}&lt;/ref&gt;{{efn|Some of the documents taken by Brasil during the war, were returned to Paraguay in the collection known as &quot;Colección de Río Branco&quot;, nowadays in the National Archives of Asunción, Paraguay.}} යුද්ධයෙන් බ්‍රසීලයේ වාර්තා වර්ගීකරණය කර ඇත. මෙය යටත් විජිත සහ මුල් ජාතික කාලවලදී පැරගුවේ ඉතිහාසය පර්යේෂණ කිරීම සහ අධ්‍යයනය කිරීම දුෂ්කර කර ඇත.&lt;ref name=&quot;Weinstein-2007-04&quot;&gt;{{cite magazine|last=Weinstein|first=Barbara|date=1 April 2007|title=Let the sunshine in: Government records and national insecurities|url=http://www.historians.org/perspectives/issues/2007/0704/0704pre1.cfm|url-status=live|department=From the President|edition=online|publisher=[[American Historical Association]]|volume=45|issue=4|archive-url=https://web.archive.org/web/20121008191444/http://www.historians.org/perspectives/issues/2007/0704/0704pre1.cfm|archive-date=8 October 2012|access-date=5 October 2012|magazine=[[Perspectives on History]]}}&lt;/ref&gt;

=== 20 වන සියවස ===
[[File:Chacokrieg.jpg|link=https://en.wikipedia.org/wiki/File:Chacokrieg.jpg|thumb|ග්‍රාන් චාකෝ යනු චාකෝ යුද්ධයේ ස්ථානය (1932–35), එහිදී බොලිවියාව මතභේදාත්මක භූමියෙන් වැඩි කොටසක් පැරගුවේට අහිමි විය.]]
1904 දී කොලරාඩෝස් පාලනයට එරෙහිව ලිබරල් විප්ලවය ඇති විය. ලිබරල් පාලනය මහා දේශපාලන අස්ථාවරත්වයේ කාල පරිච්ඡේදයක් ආරම්භ කළේය. 1904 සහ 1954 අතර පැරගුවේ ජනාධිපතිවරුන් තිස් එක් දෙනෙකු සිටි අතර, ඔවුන්ගෙන් බොහෝ දෙනෙක් බලහත්කාරයෙන් තනතුරුවලින් ඉවත් කරන ලදී.&lt;ref&gt;{{cite report|last1=Hanratty|first1=Dannin M.|last2=Meditz|first2=Sandra W.|year=1988|title=Paraguay: A country study|location=Washington, DC|publisher=U.S. [[Library of Congress]] / [[Government Printing Office|GPO]]|url=http://countrystudies.us/paraguay/2.htm|url-status=live|access-date=19 September 2009|archive-url=https://web.archive.org/web/20110919163833/http://countrystudies.us/paraguay/2.htm|archive-date=19 September 2011}}&lt;/ref&gt; පාලක ලිබරල් පක්ෂයේ කණ්ඩායම් අතර ගැටුම් 1922 පැරගුවේ සිවිල් යුද්ධයට හේතු විය.

චාකෝ කලාපය සම්බන්ධයෙන් බොලිවියාව සමඟ ඇති වූ නොවිසඳුණු දේශසීමා ගැටුම අවසානයේ 1930 ගණන්වල මුල් භාගයේදී චාකෝ යුද්ධයේදී පුපුරා ගියේය. දෙපාර්ශ්වයම විශාල පාඩු ලැබීමෙන් පසු, පැරගුවේ බොලිවියාව පරාජය කර මතභේදාත්මක චාකෝ කලාපයේ වැඩි කොටසක් මත තම ස්වෛරීභාවය ස්ථාපිත කළේය. යුද්ධයෙන් පසු, හමුදා නිලධාරීන් ලිබරල් දේශපාලනඥයන් කෙරෙහි ඇති මහජන අතෘප්තිය යොදාගෙන බලය අල්ලා ගත්හ. 1936 පෙබරවාරි 17 වන දින, පෙබරවාරි විප්ලවය කර්නල් රෆායෙල් ෆ්‍රැන්කෝ බලයට පත් කළේය. 1940 සහ 1948 අතර, ජෙනරාල් හිගිනියෝ මොරිනිගෝ විසින් රට පාලනය කරන ලදී. ඔහුගේ පාලනය පිළිබඳ අතෘප්තිය 1947 පැරගුවේ සිවිල් යුද්ධයට හේතු විය.&lt;ref&gt;{{cite web |title=Paraguay civil war 1947 |url=http://www.onwar.com/aced/nation/pat/paraguay/fparaguay1947.htm |url-status=dead |archive-url=https://web.archive.org/web/20100103214118/http://onwar.com/aced/nation/pat/paraguay/fparaguay1947.htm |archive-date=3 January 2010 |access-date=2 May 2010 |website=Onwar.com}}&lt;/ref&gt; එහි ප්‍රතිඵලයක් ලෙස ඇල්ෆ්‍රෙඩෝ ස්ට්‍රෝස්නර් කුමන්ත්‍රණ මාලාවකට සම්බන්ධ වීමට පටන් ගත් අතර, එහි ප්‍රතිඵලයක් ලෙස 1954 මැයි 4 වන දින ඔහුගේ හමුදා කුමන්ත්‍රණය සිදු විය. දෙවන ලෝක යුද්ධයෙන් පසු, පැරගුවේ යුද අපරාධ සම්බන්ධයෙන් චෝදනා ලැබූ නාසි පලාගිය අයගේ සැඟවුණු ස්ථානයක් බවට පත්විය.

=== ස්ට්‍රෝස්නර් යුගය, 1954–1989 ===
1989 දක්වා දශක තුනකට වැඩි කාලයක් ධුරයේ රැඳී සිටි ඒකාධිපති ඇල්ෆ්‍රෙඩෝ ස්ට්‍රෝස්නර්ගේ පාලන තන්ත්‍රය 1954 දී ස්ථාපිත කරන තෙක් අස්ථාවර ආණ්ඩු මාලාවක් ඇති විය. ස්ට්‍රෝස්නර්ගේ පාලනය යටතේ පැරගුවේ යම් දුරකට නවීකරණය කරන ලදී, නමුත් ඔහුගේ පාලනය පුළුල් මානව හිමිකම් උල්ලංඝනයන්ගෙන් සලකුණු විය.&lt;ref&gt;{{cite news|url=https://www.washingtonpost.com/wp-dyn/content/article/2006/08/16/AR2006081601729.html|title=Alfredo Stroessner; Paraguayan dictator|last=Bernstein|first=Adam|date=17 August 2006|newspaper=[[The Washington Post]]|access-date=2 May 2010|archive-url=https://web.archive.org/web/20110516121443/http://www.washingtonpost.com/wp-dyn/content/article/2006/08/16/AR2006081601729.html|archive-date=16 May 2011|location=Washington, DC|url-status=live}}&lt;/ref&gt;

ස්ට්‍රෝස්නර් සහ කොලරාඩෝ පක්ෂය 1954 සිට 1989 දක්වා රට පාලනය කළහ. ඒකාධිපතියා ආර්ථික ප්‍රසාරණයේ යුගයක් අධීක්ෂණය කළ නමුත් දුර්වල මානව හිමිකම් සහ පාරිසරික වාර්තාවක් ද තිබුණි (&quot;දේශපාලන ඉතිහාසය&quot; බලන්න). පැරගුවේ ඔපරේෂන් කොන්ඩෝර් හි ක්‍රියාකාරීව සහභාගී විය.&lt;ref&gt;{{cite web |last=Dinges |first=John |title=Operation Condor |url=http://www.latinamericanstudies.org/chile/operation-condor.htm |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20180722031734/http://www.latinamericanstudies.org/chile/operation-condor.htm |archive-date=22 July 2018 |access-date=6 July 2018 |website=latinamericanstudies.org |publisher=[[Columbia University]]}}&lt;/ref&gt; දේශපාලන විරුද්ධවාදීන්ට වධහිංසා පැමිණවීම සහ මරණය සාමාන්‍ය දෙයක් විය. ඔහුගේ බලයෙන් පහ කිරීමෙන් පසුව, කොලරාඩෝ 2008 දක්වා ජාතික දේශපාලනය ආධිපත්‍යය දැරීය.

1980 ගණන්වල කොලරාඩෝ පක්ෂයේ බෙදීම් සහ පැවති තත්වයන් - ස්ට්‍රෝස්නර්ගේ වයස, පාලන තන්ත්‍රයේ ස්වභාවය, ආර්ථික පසුබෑම සහ ජාත්‍යන්තර හුදකලාව - 1988 මහ මැතිවරණයට පෙර විපක්ෂයේ පාලන තන්ත්‍ර විරෝධී පෙළපාලි සහ ප්‍රකාශ සඳහා උත්ප්‍රේරක විය.

1980 ගණන්වල දෙවන භාගයේදී විපක්ෂයේ කේන්ද්‍රස්ථානය ලෙස PLRA නායක ඩොමින්ගෝ ලයිනෝ සේවය කළේය. 1982 දී ලයිනෝව පිටුවහල් කිරීමෙන් ඔහුව හුදකලා කිරීමට රජය දැරූ උත්සාහය අසාර්ථක විය. 1986 දී නැවත රටට ඇතුළු වීමට ඔහු දැරූ හයවන උත්සාහයේදී, ලයිනෝ එක්සත් ජනපදයේ රූපවාහිනී කණ්ඩායම් තුනක්, පැරගුවේ හි හිටපු එක්සත් ජනපද තානාපතිවරයෙකු සහ උරුගුවේ සහ ආර්ජන්ටිනාවේ කොන්ග්‍රස් සභිකයින් කණ්ඩායමක් සමඟ ආපසු පැමිණියේය. ජාත්‍යන්තර බලඇණිය තිබියදීත්, පොලිසිය ප්‍රචණ්ඩ ලෙස ලයිනෝගේ නැවත පැමිණීම තහනම් කළේය.&lt;ref&gt;{{cite web |title=Paraguay 1987, Chapter 4 |url=http://www.cidh.org/countryrep/Paraguay87eng/chap.4.htm |archive-url=https://web.archive.org/web/20210507100105/http://www.cidh.org/countryrep/Paraguay87eng/chap.4.htm |archive-date=7 May 2021 |website=[[Inter-American Commission on Human Rights]] (cidh.org)}}&lt;/ref&gt;

1987 අප්‍රේල් මාසයේදී ස්ට්‍රෝස්නර් පාලනය පසුබැස ගිය අතර, ලයිනෝට අසුන්සියොන් වෙත නැවත පැමිණීමට අවසර දුන්නේය. විරෝධතා සංවිධානය කිරීමට සහ විරුද්ධ පක්ෂය අතර ගැටුම් අඩු කිරීමට ලයිනෝ පෙරමුණ ගත්තේය. මැතිවරණ සම්බන්ධයෙන් පොදු උපාය මාර්ගයක් පිළිබඳව එකඟතාවයකට පැමිණීමට විපක්ෂයට නොහැකි වූ අතර, සමහර පක්ෂ ඡන්දය දීමෙන් වැළකී සිටීමට පක්ෂව සිටි අතර, තවත් සමහරු හිස් ඡන්දය ප්‍රකාශ කිරීම ඉල්ලා සිටියහ. පක්ෂ විශේෂයෙන් ග්‍රාමීය ප්‍රදේශවල 'අකුණු සැර' (mítines relámpagos) ගණනාවක් පැවැත්වීය. එවැනි පෙළපාලි එක්රැස් කර පොලිසිය පැමිණීමට පෙර ඉක්මනින් විසුරුවා හරින ලදී.

විපක්ෂ ක්‍රියාකාරකම්වල නැගිටීමට ප්‍රතිචාර වශයෙන්, ස්ට්‍රෝස්නර් &quot;මහ මැතිවරණය කඩාකප්පල් කිරීම සහ නීතියට අගෞරව කිරීම&quot; වෙනුවෙන් පෙනී සිටීම සම්බන්ධයෙන් ගිවිසුම හෙළා දුටුවේය. ඔහු ජාතික පොලිසිය සහ කොලරාඩෝ පක්ෂයේ සිවිල් සුපරීක්ෂකයින් යොදා ගනිමින් පෙළපාලි බිඳ දැමීය. විපක්ෂ නායකයින් ගණනාවක් සිරගත කරන ලදී හෝ වෙනත් ආකාරයකින් හිරිහැර කරන ලදී. PLRA හි තවත් ප්‍රධාන නායකයෙකු වූ {{ill|Hermes Rafael Saguier|es}} 1987 දී රාජද්‍රෝහී චෝදනා මත මාස හතරක් සිරගත කරන ලදී. 1988 පෙබරවාරි මස මුලදී, කොරොනල් ඔවියෙඩෝ හි පැවති ජාතික සම්බන්ධීකරණ කමිටු රැස්වීමකට සහභාගී වූ පුද්ගලයින් 200 දෙනෙකු පොලිසිය අත්අඩංගුවට ගත්තේය. පෙබරවාරි 14 වන දින මැතිවරණ දිනයේ උදාවීමට පෙර ලයිනෝ සහ තවත් විපක්ෂ පුද්ගලයින් කිහිප දෙනෙකු අත්අඩංගුවට ගෙන පැය දොළහක් පැවැත්විණි. රජය 89% ක ඡන්ද ප්‍රතිශතයකින් ස්ට්‍රෝස්නර් නැවත තේරී පත්වීම ප්‍රකාශ කළේය.&lt;ref&gt;{{cite news|url=https://www.nytimes.com/1988/02/15/world/paraguayan-wins-his-eighth-term.html?scp=3&amp;sq=Paraguay%20february%201988&amp;st=cse|title=Paraguayan wins his eighth term|date=15 February 1988|newspaper=[[The New York Times]]|archive-url=https://web.archive.org/web/20170816064442/http://www.nytimes.com/1988/02/15/world/paraguayan-wins-his-eighth-term.html?scp=3&amp;sq=Paraguay%20february%201988&amp;st=cse|archive-date=16 August 2017}}&lt;/ref&gt;

විපක්ෂය ප්‍රතිඵලවලට අර්ධ වශයෙන් ජනමාධ්‍ය මත අතථ්‍ය කොලරාඩෝ ඒකාධිකාරයට ආරෝපණය කළේය. පැරගුවේ සමාජය තුළ &quot;නොසන්සුන්තාවයක්&quot; පවතින බව මත විමසුමට ලක් වූවන්ගෙන් 53% ක් සඳහන් කළ බව ඔවුන් සඳහන් කළහ. දේශපාලන තත්ත්වයට වෙනස්කම් අවශ්‍ය බව 74% ක් විශ්වාස කළ අතර, සැලකිය යුතු හෝ සම්පූර්ණ වෙනසක් අවශ්‍ය 45% ක් ද ඇතුළුව. අවසාන වශයෙන්, පෙබරවාරි මැතිවරණයේදී ඡන්දය දීමෙන් වැළකී සිටීමට සැලසුම් කර ඇති බව 31% ක් ප්‍රකාශ කළහ.

=== ස්ට්‍රෝස්නර්ගේ බලයෙන් පහ කිරීම, 1989න් පසු ===
1989 පෙබරවාරි 3 වන දින, ජෙනරාල් ඇන්ඩ්‍රෙස් රොඩ්‍රිගස්ගේ නායකත්වයෙන් යුත් හමුදා කුමන්ත්‍රණයකින් ස්ට්‍රෝස්නර් බලයෙන් පහ කරන ලදී. ජනාධිපති ලෙස, රොඩ්‍රිගස් දේශපාලන, නීතිමය සහ ආර්ථික ප්‍රතිසංස්කරණ ආරම්භ කළ අතර ජාත්‍යන්තර ප්‍රජාව සමඟ සහයෝගීතාවයක් ආරම්භ කළේය. ඉඩම් සඳහා ග්‍රාමීය දුප්පතුන්ගේ ගැඹුරු කුසගින්න පිළිබිඹු කරමින්, ස්ට්‍රෝස්නර් සහ ඔහුගේ සහචරයින්ට අයත් භාවිතයට නොගත් භූමි ප්‍රදේශ සිය ගණනක් වහාම අත්පත් කර ගත්හ; 1990 මැද භාගය වන විට, පවුල් 19,000 ක් අක්කර 340,000 (හෙක්ටයාර 138,000) අත්පත් කර ගත්හ. ඒ වන විට, මිලියන 2.06 ක ජනතාවක් ග්‍රාමීය ප්‍රදේශවල ජීවත් වූ අතර, මුළු ජනගහනය මිලියන 4.1 න් අඩකට වඩා වැඩි වූ අතර, බොහෝ දෙනෙක් ඉඩම් නොමැති අය වූහ.&lt;ref name=&quot;nagel&quot;&gt;{{cite journal|author=Nagel, Beverly Y.|year=1999|title='Unleashing the fury': The cultural discourse of rural violence and land rights in Paraguay|url=http://journals.cambridge.org/action/displayAbstract?fromPage=online&amp;aid=1921|journal=Comparative Studies in Society and History|publisher=Cambridge University Press|volume=41|issue=1|pages=148–181|doi=10.1017/S0010417599001905|doi-broken-date=1 November 2024|issn=0010-4175|url-access=subscription|archive-url=https://web.archive.org/web/20151016023308/http://journals.cambridge.org/action/displayAbstract?fromPage=online&amp;aid=1921|archive-date=16 October 2015|s2cid=146491025}}&lt;/ref&gt;

1992 ජුනි ආණ්ඩුක්‍රම ව්‍යවස්ථාව මගින් ප්‍රජාතන්ත්‍රවාදී රාජ්‍ය ක්‍රමයක් ස්ථාපිත කරන ලද අතර මූලික මානව හිමිකම් ආරක්ෂා කිරීම නාටකාකාර ලෙස වැඩිදියුණු කරන ලදී. 1993 මැයි මාසයේදී, කොලරාඩෝ පක්ෂ අපේක්ෂක ජුවාන් කාලෝස් වස්මෝසි වසර හතළිහකට ආසන්න කාලයකදී පැරගුවේහි පළමු සිවිල් ජනාධිපතිවරයා ලෙස තේරී පත් වූ අතර, ජාත්‍යන්තර නිරීක්ෂකයින් නිදහස් හා සාධාරණ මැතිවරණ ලෙස සැලකූහ.

එක්සත් ජනපදය, ඇමරිකානු රාජ්‍ය සංවිධානය සහ කලාපයේ අනෙකුත් රටවල සහාය ඇතිව, පැරගුවේ ජනතාව 1996 අප්‍රේල් මාසයේදී එවකට හමුදා ප්‍රධානී ජෙනරාල් ලිනෝ ඔවියෙඩෝ විසින් ජනාධිපති වාස්මෝසි බලයෙන් පහ කිරීමට දැරූ උත්සාහය ප්‍රතික්ෂේප කළහ.

Oviedo was nominated as the Colorado candidate for president in the 1998 election. However, when the Supreme Court upheld in April his conviction on charges related to the 1996 coup attempt, he was not allowed to run and was detained in jail. His former running mate, [[:en:Raúl_Cubas|Raúl Cubas]], became the Colorado Party's candidate, and was elected in May in elections deemed by international observers to be free and fair. One of Cubas' first acts after taking office in August was to commute Oviedo's sentence and release him. In December 1998, Paraguay's Supreme Court declared these actions unconstitutional. In this tense atmosphere, the murder of Vice President and long-time Oviedo rival [[:en:Luis_María_Argaña|Luis María Argaña]] on 23 March 1999, led the Chamber of Deputies to impeach Cubas the next day.{{Citation needed|date=March 2010}} On 26 March, eight student anti-government demonstrators were murdered, widely believed to have been carried out by Oviedo supporters. This increased opposition to Cubas, who resigned on 28 March. Senate President [[:en:Luis_González_Macchi|Luis González Macchi]], a Cubas opponent, was peacefully sworn in as president the same day.

In 2003, [[:en:Nicanor_Duarte|Nicanor Duarte]] was elected as president.

1998 මැතිවරණයේදී ඔවියෙඩෝ ජනාධිපති අපේක්ෂකයා ලෙස නම් කරන ලදී. කෙසේ වෙතත්, 1996 කුමන්ත්‍රණ උත්සාහයට අදාළ චෝදනා සම්බන්ධයෙන් ඔහුගේ වරද පිළිගැනීම ශ්‍රේෂ්ඨාධිකරණය අප්‍රේල් මාසයේදී තහවුරු කළ විට, ඔහුට තරඟ කිරීමට අවසර නොලැබුණු අතර සිරගත කරන ලදී. ඔහුගේ හිටපු තරඟකරු රාවුල් කියුබාස්, කොලරාඩෝ පක්ෂයේ අපේක්ෂකයා බවට පත් වූ අතර, ජාත්‍යන්තර නිරීක්ෂකයින් විසින් නිදහස් හා සාධාරණ යැයි සැලකෙන මැතිවරණවලදී මැයි මාසයේදී තේරී පත් විය. අගෝස්තු මාසයේදී බලයට පත්වීමෙන් පසු කියුබාවේ පළමු ක්‍රියාවන්ගෙන් එකක් වූයේ ඔවියෙඩෝගේ දඬුවම ලිහිල් කර ඔහුව නිදහස් කිරීමයි. 1998 දෙසැම්බර් මාසයේදී පැරගුවේ ශ්‍රේෂ්ඨාධිකරණය මෙම ක්‍රියාමාර්ග ව්‍යවස්ථා විරෝධී බව ප්‍රකාශ කළේය. මෙම නොසන්සුන් වාතාවරණය තුළ, 1999 මාර්තු 23 වන දින උප ජනාධිපති සහ දිගුකාලීන ඔවියෙඩෝ ප්‍රතිවාදියා වූ ලුයිස් මාරියා අර්ගානා ඝාතනය කිරීම, පසුදා කියුබාවට දෝෂාභියෝගයක් ගෙන ඒමට නියෝජිත මන්ත්‍රී මණ්ඩලයට හේතු විය. මාර්තු 26 වන දින, ඔවියෙඩෝ ආධාරකරුවන් විසින් සිදු කරන ලදැයි පුළුල් ලෙස විශ්වාස කෙරෙන ශිෂ්‍ය රාජ්‍ය විරෝධී විරෝධතාකරුවන් අට දෙනෙකු ඝාතනය කරන ලදී. මෙය මාර්තු 28 වන දින ඉල්ලා අස්වූ කියුබානුවන්ට එරෙහි විරෝධය වැඩි කළේය. කියුබාවේ විරුද්ධවාදියෙකු වූ සෙනෙට් සභික ලුයිස් ගොන්සාලෙස් මැචි එදිනම සාමකාමීව ජනාධිපති ධුරයට දිවුරුම් දුන්නේය.

2003 දී නිකනෝර් ඩුආර්ට් ජනාධිපති ලෙස තේරී පත් විය.

=== ප්‍රනාන්දු ලුගෝගේ මැතිවරණය ===
2008 මහ මැතිවරණය සඳහා, ඡන්ද විමසීම් වලදී කොලරාඩෝ පක්ෂයට කැමැත්තක් දැක්වීය. ඔවුන්ගේ අපේක්ෂකයා වූයේ අධ්‍යාපන අමාත්‍ය බ්ලැන්කා ඔවෙලාර් ය, පැරගුවේ ඉතිහාසයේ ප්‍රධාන පක්ෂයක අපේක්ෂකයෙකු ලෙස නම් කරන ලද පළමු කාන්තාව ඇයයි. කොලරාඩෝ පාලනයේ වසර හැටකට පසු, ඡන්දදායකයින් තෝරා ගත්තේ හිටපු රෝමානු කතෝලික බිෂොප්වරයෙකු සහ සිවිල් රජයේ වෘත්තීය දේශපාලනඥයෙකු නොවන සහ පැරගුවේ විශාලතම විරුද්ධ පක්ෂය වන අව්‍යාජ රැඩිකල් ලිබරල් පක්ෂයේ සාමාජිකාවක් වන ප්‍රනාන්දු ලුගෝ ය. ලුගෝ විමුක්ති දේවධර්මයේ අනුගාමිකයෙකි. පැරගුවේ ජනාධිපතිවරණයේදී ලුගෝ ඓතිහාසික ජයග්‍රහණයක් ලබා ගත් අතර, පාලක පක්ෂ අපේක්ෂකයා පරාජය කරමින්, වසර 61 ක ගතානුගතික පාලනය අවසන් කළේය. කොලරාඩෝ පක්ෂයේ බ්ලැන්කා ඔවෙලර්ට ලැබුණු ඡන්ද ප්‍රතිශතය 31% ක් පමණ වූ අතර, ලුගෝ 41% කට ආසන්න ඡන්ද ප්‍රතිශතයකින් ජයග්‍රහණය කළේය.&lt;ref&gt;{{Cite journal|author=Nickson, Andrew|year=2009|title=The general election in Paraguay, April 2008|journal=Journal of Electoral Studies|volume=28|issue=1|pages=145–9|doi=10.1016/j.electstud.2008.10.001}}&lt;/ref&gt; බලයෙන් පහව යන ජනාධිපති නිකනෝර් ඩුආර්ට් ෆෲටෝස්, ජාතියේ ඉතිහාසයේ පළමු වරට රජයක් ව්‍යවස්ථානුකූල හා සාමකාමී ආකාරයකින් විපක්ෂ බලවේග වෙත බලය පැවරූ මොහොත ලෙස ප්‍රශංසා කළේය.

2008 අගෝස්තු 15 වන දින ලුගෝ දිවුරුම් දුන්නේය. ලුගෝ පරිපාලනය එහි ප්‍රධාන ප්‍රමුඛතා දෙක ලෙස දූෂණය සහ ආර්ථික අසමානතාවය අඩු කිරීම නියම කළේය.&lt;ref name=&quot;state.gov&quot;&gt;{{cite web |date=15 March 2012 |title=Paraguay |url=https://2009-2017.state.gov/r/pa/ei/bgn/1841.htm#econ |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20170122194534/https://2009-2017.state.gov/r/pa/ei/bgn/1841.htm#econ |archive-date=22 January 2017 |access-date=5 October 2012 |website=State.gov}}&lt;/ref&gt;[[File:Saludo_de_Piñera_a_Cartes_(cropped).jpg|link=https://en.wikipedia.org/wiki/File:Saludo_de_Pi%C3%B1era_a_Cartes_(cropped).jpg|thumb|2013 අගෝස්තු 15 වන දින හිටපු ජනාධිපති හොරාසියෝ කාටෙස්ගේ පදවි ප්‍රාප්තිය]]
ලූගෝගේ තේරී පත්වීමෙන් පසු දේශපාලන අස්ථාවරත්වය සහ ඔහුගේ කැබිනට් මණ්ඩලය තුළ ඇති වූ ආරවුල් කොලරාඩෝ පක්ෂයට මහජන සහයෝගය යම් තරමකට අලුත් කිරීමට දිරිමත් විය. ආරවුල් මධ්‍යයේ ව්‍යාපාරික හොරාසියෝ කාටෙස් නව දේශපාලන චරිතය බවට පත් වූ බව වාර්තා යෝජනා කළේය. මත්ද්‍රව්‍ය ජාවාරම සම්බන්ධයෙන් කාටෙස්ට එරෙහිව එක්සත් ජනපද මත්ද්‍රව්‍ය බලාත්මක කිරීමේ පරිපාලනය විසින් දැඩි චෝදනා එල්ල කළද, ඔහු දේශපාලන ක්ෂේත්‍රයේ අනුගාමිකයින් එක්රැස් කිරීම දිගටම කරගෙන ගියේය.

2011 ජනවාරි 14 වන දින, කොලරාඩෝ පක්ෂ සම්මේලනය පක්ෂයේ ජනාධිපති අපේක්ෂකයා ලෙස හොරාසියෝ කාටෙස් නම් කළේය. කෙසේ වෙතත්, පක්ෂයේ ව්‍යවස්ථාව එයට ඉඩ දුන්නේ නැත. 2012 ජුනි 21 වන දින, ජනාධිපති ලුගෝට එරෙහිව දෝෂාභියෝග ක්‍රියාමාර්ග ඔහුගේ විරුද්ධවාදීන් විසින් පාලනය කරන ලද රටේ පහළ මන්ත්‍රී මණ්ඩලයේදී ආරම්භ විය. කටයුතු සඳහා සූදානම් වීමට ලුගෝට පැය විසිහතරකටත් අඩු කාලයක් සහ ආරක්ෂාවක් සැපයීමට පැය දෙකක් පමණක් ලබා දෙන ලදී.&lt;ref name=&quot;Guardian&quot;&gt;{{cite news|url=https://www.theguardian.com/commentisfree/2012/jun/22/washington-fernando-lugo-ouster-paraguay|title=What will Washington do about Fernando Lugo's ouster in Paraguay?|last=Weisbrot|first=Mark|date=22 June 2012|newspaper=[[The Guardian]]|access-date=23 June 2012|archive-url=https://web.archive.org/web/20140910143002/http://www.theguardian.com/commentisfree/2012/jun/22/washington-fernando-lugo-ouster-paraguay|archive-date=10 September 2014|url-status=live}}&lt;/ref&gt; දෝෂාභියෝගය ඉක්මනින් අනුමත කරන ලද අතර, විපක්ෂය විසින් පාලනය කරන ලද පැරගුවේ සෙනෙට් සභාවේ පැවති නඩු විභාගය අවසන් වූයේ ලුගෝ ධුරයෙන් ඉවත් කිරීම සහ උප ජනාධිපති ෆෙඩරිකෝ ෆ්‍රැන්කෝ ජනාධිපති ධුරයට පත්වීමත් සමඟය.&lt;ref name=&quot;CNN22&quot;&gt;{{cite news|url=http://www.cnn.com/2012/06/22/world/americas/paraguay-president/index.html|title=Paraguayan Senate removes president|last=Castillo|first=Mariano|date=22 June 2012|access-date=22 June 2012|archive-url=https://web.archive.org/web/20120623040625/http://www.cnn.com/2012/06/22/world/americas/paraguay-president/index.html|archive-date=23 June 2012|publisher=CNN|url-status=live}}&lt;/ref&gt; ග්‍රාමීය අනවසරයෙන් ඇතුළුවන්නන්ට එරෙහිව නෙරපා හැරීමේ නියෝගයක් ක්‍රියාත්මක කිරීමේදී සන්නද්ධ ගොවීන් විසින් පොලිසියට පහර දීමෙන් පසු සන්නද්ධ ගැටුම්වලදී පොලිස් නිලධාරීන් අට දෙනෙකු සහ ගොවීන් නව දෙනෙකු - පුද්ගලයින් 17 දෙනෙකුගේ මරණ සම්බන්ධයෙන් ලුගෝගේ ප්‍රතිවාදීන් ඔහුට දොස් පැවරූහ.&lt;ref&gt;{{cite news|url=https://www.reuters.com/article/us-paraguay-lugo-idUSBRE85K13N20120621|title=Paraguay's president vows to face impeachment effort|last=Desantis|first=Daniela|date=21 June 2012|work=[[Reuters]]|access-date=21 June 2012|archive-url=https://web.archive.org/web/20130208094438/http://www.reuters.com/article/2012/06/21/us-paraguay-lugo-idUSBRE85K13N20120621|archive-date=8 February 2013|edition=US|url-status=live}}&lt;/ref&gt;

2011 මැයි 14 වන දින, පැරගුවේ, ස්පාඤ්ඤ අධිරාජ්‍යයෙන් ස්වාධීනත්වය ලබා ගැනීමේ 200 වන සංවත්සරයේදී එහි ද්විශත සංවත්සරය සැමරීය.

&quot;දේශපාලනමය වශයෙන් අභිප්‍රේරිත කුමන්ත්‍රණයක්&quot; ලෙස තීරණයට විරෝධය දැක්වීම සඳහා ලුගෝගේ ආධාරකරුවන් කොංග්‍රසය පිටත රැස් වූහ.&lt;ref name=&quot;CNN22&quot; /&gt; 2012 ජුනි 22 වන දින ලුගෝ ධුරයෙන් ඉවත් කිරීම UNASUR සහ අනෙකුත් අසල්වැසි රටවල්, විශේෂයෙන් වාමාංශික නායකයින් විසින් දැනට පාලනය කරනු ලබන රටවල් විසින් කුමන්ත්‍රණයක් ලෙස සලකනු ලැබේ.&lt;ref&gt;{{cite web |date=22 June 2012 |title=COMUNICADO UNASUR Asunción, 22 de Junio de 2012 |url=http://www.unasursg.org/index.php?option=com_content&amp;view=article&amp;id=698%3Acomunicado-asuncion-22-de-junio-de-2012&amp;catid=68%3Acomunicados&amp;Itemid=346 |url-status=dead |archive-url=https://web.archive.org/web/20120627050748/http://www.unasursg.org/index.php?option=com_content&amp;view=article&amp;id=698:comunicado-asuncion-22-de-junio-de-2012&amp;catid=68:comunicados&amp;Itemid=346 |archive-date=27 June 2012 |access-date=23 June 2012 |publisher=UNASUR |language=es}}&lt;/ref&gt; කෙසේ වෙතත්, තොරතුරු රැස් කිරීම සඳහා පැරගුවේ වෙත මෙහෙයුමක් යැවූ ඇමරිකානු රාජ්‍ය සංවිධානය, දෝෂාභියෝග ක්‍රියාවලිය කුමන්ත්‍රණයක් නොවන බව නිගමනය කළේය, මන්ද එය පැරගුවේ ආණ්ඩුක්‍රම ව්‍යවස්ථාවට අනුකූලව සිදු කර ඇත.&lt;ref&gt;Halvorssen, Thor, ''[https://www.forbes.com/sites/thorhalvorssen/2012/07/03/paraguay-is-not-honduras/#57bce3c72308 Paraguay is not Honduras: President Lugo's Impeachment was not a Coup] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20180730203938/https://www.forbes.com/sites/thorhalvorssen/2012/07/03/paraguay-is-not-honduras/#57bce3c72308|date=30 July 2018}}'', Forbes.com, 3 July 2012, retrieved 30 July 2018&lt;/ref&gt;

=== වර්තමාන දිනය ===
2013 අගෝස්තු සිට 2018 අගෝස්තු 15 දක්වා පැරගුවේ ජනාධිපතිවරයා වූයේ හොරාසියෝ කාටෙස් ය.&lt;ref&gt;{{cite news|url=https://www.nytimes.com/2013/04/22/world/americas/horacio-cartes-wins-paraguays-presidential-election.html|title=Conservative Tobacco Magnate Wins Presidential Race in Paraguay|last=Romero|first=Simon|date=22 April 2013|work=The New York Times|access-date=7 April 2021|archive-url=https://web.archive.org/web/20171102234322/http://www.nytimes.com/2013/04/22/world/americas/horacio-cartes-wins-paraguays-presidential-election.html|archive-date=2 November 2017|url-status=live}}&lt;/ref&gt; 2018 අගෝස්තු 15 සිට පැරගුවේ ජනාධිපතිවරයා වූයේ මාරියෝ අබ්ඩෝ බෙනිටෙස් ය. ඔවුන් දෙදෙනාම කොන්සර්වේටිව් කොලරාඩෝ පක්ෂයේ අය වෙති.&lt;ref&gt;{{cite news|url=https://www.bbc.com/news/world-latin-america-45200965|title=New Paraguayan President Abdo Benítez sworn in|date=15 August 2018|work=BBC News|access-date=1 April 2021|archive-url=https://web.archive.org/web/20210415203558/https://www.bbc.com/news/world-latin-america-45200965|archive-date=15 April 2021|url-status=live}}&lt;/ref&gt; ජනාධිපති මාරියෝ අබ්ඩෝ බ්‍රසීලියානු අන්ත දක්ෂිණාංශික ජනාධිපති (2019–2022 බලයේ සිටි) ජෙයාර් බොල්සොනාරෝ සමඟ සමීප සබඳතාවක් භුක්ති වින්දා.&lt;ref&gt;{{cite news|url=https://www.reuters.com/article/us-paraguay-president-idUSKCN1V421O|title=Paraguayan president's popularity plummets amid Brazil-linked political crisis|last=Cristaldo|first=Mariel|date=14 August 2019|work=reuters.com|access-date=1 June 2021|archive-url=https://web.archive.org/web/20210602215301/https://www.reuters.com/article/us-paraguay-president-idUSKCN1V421O|archive-date=2 June 2021|url-status=live}}&lt;/ref&gt; 2019 පෙබරවාරි මාසයේදී, බොල්සොනාරෝ පැරගුවේ හමුදා ඒකාධිපති ඇල්ෆ්‍රෙඩෝ ස්ට්‍රෝස්නර්ට ප්‍රශංසා කරමින් ඔහුව &quot;දැක්මක් ඇති මිනිසෙකු&quot; ලෙස හැඳින්වූ විට, ජනාධිපති මාරියෝ අබ්ඩෝ බෙනිටෙස් බොල්සොනාරෝගේ පැත්තේ සිටියේය.&lt;ref&gt;{{cite news|url=https://abcnews.go.com/International/wireStory/brazils-bolsonaro-praises-late-paraguay-dictator-stroessner-61386307|title=Brazil's Bolsonaro praises late Paraguay dictator Stroessner|access-date=1 June 2021|archive-url=https://web.archive.org/web/20210602214208/https://abcnews.go.com/International/wireStory/brazils-bolsonaro-praises-late-paraguay-dictator-stroessner-61386307|archive-date=2 June 2021|website=[[ABC News (United States)|ABC News]]|url-status=live}}&lt;/ref&gt; 2021 දී, පැරගුවේ දකුණු ඇමරිකාවේ 100% පුනර්ජනනීය බලශක්ති සැපයුමෙන් විදුලි ශක්තිය නිපදවූ පළමු රට බවට පත්විය. 2023 මැයි මාසයේදී, දිගු කලක් පාලනය කළ කොලරාඩෝ පක්ෂයේ සන්තියාගෝ පෙනා, පැරගුවේ ඊළඟ ජනාධිපතිවරයා ලෙස මාරියෝ අබ්ඩෝගෙන් පසු ජනාධිපතිවරණය ජයග්‍රහණය කළේය.&lt;ref&gt;{{cite news|url=https://www.aljazeera.com/news/2023/5/3/amid-protests-authorities-uphold-legitimacy-of-paraguay-election|title=Amid protests, authorities uphold legitimacy of Paraguay election|access-date=26 May 2023|archive-url=https://web.archive.org/web/20230603212859/https://www.aljazeera.com/news/2023/5/3/amid-protests-authorities-uphold-legitimacy-of-paraguay-election|archive-date=3 June 2023|language=en|website=[[Al Jazeera Media Network|al Jazeera]] (aljazeera.com)|url-status=live}}&lt;/ref&gt; 2023 අගෝස්තු 15 වන දින, සන්තියාගෝ පෙනා පැරගුවේ නව ජනාධිපතිවරයා ලෙස දිවුරුම් දුන්නේය.&lt;ref&gt;{{cite news|url=https://www.reuters.com/world/americas/new-paraguayan-president-santiago-pena-sworn-2023-08-15/|title=Paraguay's President Pena sworn in, Taiwan VP in attendance|last1=Desantis|first1=Daniela|date=16 August 2023|work=Reuters|access-date=18 August 2023|archive-url=https://web.archive.org/web/20230818142608/https://www.reuters.com/world/americas/new-paraguayan-president-santiago-pena-sworn-2023-08-15/|archive-date=18 August 2023|last2=Elliott|first2=Lucinda|language=en|last3=Elliott|first3=Lucinda|url-status=live}}&lt;/ref&gt;

== යොමු කිරීම් ==
&lt;references /&gt;</text>
      <sha1>hup2iwel21yctvhp2m8k900sto4ytug</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>752950</id>
      <parentid>752949</parentid>
      <timestamp>2025-07-03T06:33:56Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>BuddhikaW88</username>
        <id>37808</id>
      </contributor>
      <comment>/* ස්ට්‍රෝස්නර්ගේ බලයෙන් පහ කිරීම, 1989න් පසු */</comment>
      <origin>752950</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="70360" sha1="ejlcfwesd7yb6o6sq64wgcauhii62es" xml:space="preserve">
=== පූර්ව යටත් විජිත යුගය ===
ස්පාඤ්ඤ ජාතිකයන් පැමිණීමට පෙර අවම වශයෙන් සහස්‍රයක්වත් නැගෙනහිර පැරගුවේ ආදිවාසී ගුවාරානි ජනයා ජීවත් වූහ.&lt;ref&gt;{{cite web |title=Guarani Society |url=https://web.archive.org/web/20060925035916/http://lucy.ukc.ac.uk/EthnoAtlas/Hmar/Cult_dir/Culture.7843 |access-date=2025-05-17 |website=web.archive.org}}&lt;/ref&gt; බටහිර පැරගුවේ, ග්‍රාන් චාකෝ, නාමිකයන් විසින් ජනාවාස කරන ලද අතර, ඔවුන්ගෙන් වඩාත් කැපී පෙනුනේ ගුවායිකුරු ජනයා ය. පැරගුවේ ගඟ දළ වශයෙන් නැගෙනහිරින් කෘෂිකාර්මික ගුවාරානි ජනතාව සහ ග්‍රාන් චාකෝ හි බටහිරින් සංචාරක සහ අර්ධ සංචාරක ජනතාව අතර බෙදුම් රේඛාව විය. ගුවාර්කුරු නාමිකයන් ඔවුන්ගේ රණශූර සම්ප්‍රදායන් සඳහා ප්‍රසිද්ධ වූ අතර 19 වන සියවසේ අග භාගය වන තෙක් සම්පූර්ණයෙන්ම සන්සුන් නොවීය.&lt;ref&gt;The Editors of Encyclopaedia Britannica. &quot;Mbayá&quot;. ''Encyclopedia Britannica'', 15 February 2007, https://www.britannica.com/topic/Mbaya. Accessed 17 May 2025&lt;/ref&gt; මෙම ආදිවාසී ගෝත්‍ර ඔවුන්ගේ ප්‍රධාන බෙදීම්වල පදනම් වූ වෙනස් භාෂා පවුල් පහකට අයත් විය.&lt;ref name=&quot;:1&quot;&gt;{{Cite web |last=Barba |first=Paula López |date=2023-08-25 |title=El guaraní paraguayo, la lengua de la resistencia |url=https://elpais.com/america-futura/2023-08-25/el-guarani-paraguayo-la-lengua-de-la-resistencia.html |access-date=2025-05-17 |website=El País América |language=es}}&lt;/ref&gt;&lt;ref name=&quot;:2&quot;&gt;Miller, Mark D.H., Webb, Kempton E., Martin, Gene E.. &quot;Gran Chaco&quot;. Encyclopedia Britannica, 12 May. 2025, https://www.britannica.com/place/Gran-Chaco. Accessed 17 May 2025&lt;/ref&gt; විවිධ භාෂා කතා කරන කණ්ඩායම් සාමාන්‍යයෙන් සම්පත් සහ භූමි සම්බන්ධයෙන් තරඟකාරී විය. මෙම පවුල්වල ශාඛා වල භාෂා කතා කිරීමෙන් ඔවුන් තවදුරටත් ගෝත්‍රවලට බෙදා ඇත. අද වන විට වෙනම ජනවාර්ගික භාෂාමය කණ්ඩායම් 17 ක් පවතී.&lt;ref name=&quot;:1&quot; /&gt;&lt;ref name=&quot;:2&quot; /&gt;

=== යටත් විජිත යුගය ===
මෙම ප්‍රදේශයේ පළමු යුරෝපීයයන් 1516 දී ස්පාඤ්ඤ ගවේෂකයන් විය.&lt;ref name=&quot;eec&quot;&gt;{{cite report|author=Sacks, Richard S.|section=Early explorers and conquistadors|editor1-last=Hanratty|editor1-first=Dannin M.|editor2-last=Meditz|editor2-first=Sandra W.|year=1988|title=Paraguay: A country study|location=Washington, DC|publisher=U.S. [[Library of Congress]] / [[Government Printing Office|GPO]]|url=http://countrystudies.us/paraguay/2.htm|url-status=live|access-date=19 September 2009|archive-url=https://web.archive.org/web/20110919163833/http://countrystudies.us/paraguay/2.htm|archive-date=19 September 2011}}&lt;/ref&gt; ස්පාඤ්ඤ ගවේෂක ජුවාන් ද සලාසාර් ද එස්පිනෝසා 1537 අගෝස්තු 15 වන දින අසුන්සියොන් ජනාවාසය ආරම්භ කළේය. අවසානයේ නගරය පැරගුවේ ස්පාඤ්ඤ යටත් විජිත පළාතක මධ්‍යස්ථානය බවට පත්විය.

දකුණු ඇමරිකාවේ මෙම කොටසේ ජේසු නිකායික මෙහෙයුම් සහ ජනාවාස මගින් ස්වාධීන ක්‍රිස්තියානි ඉන්දියානු ජාතියක්&lt;ref name=&quot;cite wdl|#2581&quot;&gt;{{cite web |year=1732 |title=Paraguariae Provinciae Soc. Jesu cum Adiacentibg. Novissima Descriptio |trans-title=A Current Description of the Province of the Society of Jesus in Paraguay with Neighboring Areas |url=http://www.wdl.org/en/item/2581/ |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20210428011358/http://www.wdl.org/en/item/2581/ |archive-date=28 April 2021 |access-date=8 September 2015 |language=la |via=[[World Digital Library]]}}&lt;/ref&gt; නිර්මාණය කිරීමේ උත්සාහයක් දහඅටවන සියවසේදී සිදු කරන ලදී. ස්පාඤ්ඤ මෙහෙයුම් වලදී ගුවාරානි ජනගහනය එක්රැස් කිරීමට සහ ස්පාඤ්ඤ පදිංචිකරුවන් සහ පෘතුගීසි වහල් කොල්ලකරුවන් වන බැන්ඩෙයිරන්ට්ස් විසින් ක්‍රිස්තියානි ආගමට හැරවීමට උත්සාහ කිරීමට අමතරව, ගුවාරානි ජනගහනය අථත්‍ය වහල්භාවයෙන් ආරක්ෂා කිරීමට ඔවුන් ජේසු නිකායික අඩු කිරීම් වර්ධනය කළහ. පැරගුවේහි කතෝලික ධර්මය ආදිවාසී ජනයාගේ බලපෑමට ලක් විය: සමමුහුර්ත ආගම ස්වදේශීය අංග අවශෝෂණය කර ඇත. 1767 දී ස්පාඤ්ඤ කිරීටය විසින් ජේසු නිකායිකයින් පලවා හරින තෙක්, නැගෙනහිර පැරගුවේ වසර 150 ක් පමණ රෙඩියුසියෝන්වරු සමෘද්ධිමත් වූහ.&lt;ref&gt;{{Cite book |last=Ganson |first=Barbara Anne |url=https://www.google.com/books/edition/The_Guaran%C3%AD_under_Spanish_Rule_in_the_R/CG7fscxlgpUC?hl=en&amp;gbpv=1&amp;dq=isbn:9780804754958&amp;printsec=frontcover |title=The Guaraní under Spanish Rule in the Río de la Plata |date=2003 |publisher=Stanford University Press |isbn=978-0-8047-5495-8 |language=en}}&lt;/ref&gt; 18 වන සියවසේ ලා සැන්ටිසිමා ට්‍රිනිඩෑඩ් ද පරානා සහ ජෙසුස් ද තවරන්ගු යන ජේසු නිකායික දූත මණ්ඩල දෙකක නටබුන් යුනෙස්කෝව විසින් ලෝක උරුම ස්ථාන ලෙස නම් කර ඇත.

බටහිර පැරගුවේහි, ස්පාඤ්ඤ ජනාවාසකරණය සහ ක්‍රිස්තියානි ධර්මය 16 වන සියවසේ සිට සංචාරක ගුයිකුරු සහ අනෙකුත් නාමිකයන් විසින් දැඩි ලෙස ප්‍රතිරෝධය දක්වන ලදී. මෙම ජනයාගෙන් බොහෝ දෙනෙක් 18 වන සහ 19 වන සියවස් වලදී මෙස්ටිසෝ ජනගහනයට අවශෝෂණය කර ගත්හ.

=== ෆ්‍රැන්සියාවේ නිදහස සහ පාලනය ===
[[File:José_Gaspar_Rodríguez_de_Francia.jpg|link=https://en.wikipedia.org/wiki/File:Jos%C3%A9_Gaspar_Rodr%C3%ADguez_de_Francia.jpg|වම|thumb|පැරගුවේ රාජ්‍යයේ පළමු ඒකාධිපතියා වූ හොසේ ගැස්පර් රොඩ්‍රිගුස් ද ෆ්‍රැන්සියා]]
පැරගුවේ 1811 මැයි 14 වන දින ප්‍රාදේශීය ස්පාඤ්ඤ පරිපාලනය පෙරලා දැමීය. පැරගුවේහි පළමු ආඥාදායකයා වූයේ 1814 සිට 1840 දී ඔහුගේ මරණය දක්වා ඉතා සුළු බාහිර සම්බන්ධතා හෝ බලපෑමකින් පැරගුවේ පාලනය කළ ජෝස් ගැස්පර් රොඩ්‍රිගුස් ද ෆ්‍රැන්සියා ය.&lt;ref&gt;{{Cite web |title=Britain and the Paraguayan dictatorship, c. 1820-1840* |url=https://ora.ox.ac.uk/objects/uuid:3b1cd500-6c0f-4b17-8569-5fcd753d00da/files/rx633f1701}}&lt;/ref&gt; ඔහු අදහස් කළේ ජිනීවන් න්‍යායාචාර්ය ජීන්-ජැක් රූසෝගේ සමාජ ගිවිසුම මත පදනම් වූ මනෝරාජික සමාජයක් නිර්මාණය කිරීමටයි.&lt;ref&gt;{{cite web |title=War of the Triple Alliance |url=http://warofthepacific.com/warofthetriplealliance.htm |archive-url=https://web.archive.org/web/20140807073919/http://warofthepacific.com/warofthetriplealliance.htm |archive-date=7 August 2014 |access-date=14 November 2010 |website=War of the Pacific (warofthepacific.com)}}&lt;/ref&gt; රොඩ්රිගස් ඩි ෆ්‍රැන්සියා එල් සුප්‍රීමො යන ​​අන්වර්ථ නාමයෙන් හඳුන්වන ලදී.

කතෝලික පල්ලියේ බලතල බෙහෙවින් අඩු කරන නව නීති රොඩ්‍රිගස් ද ෆ්‍රැන්සියා විසින් ස්ථාපිත කරන ලද අතර (කතෝලික ධර්මය එවකට ස්ථාපිත රාජ්‍ය ආගමක් විය) සහ කැබිනට් මණ්ඩලය, යටත් විජිත පුරවැසියන් එකිනෙකා සමඟ විවාහ වීම තහනම් කළ අතර, යටත් විජිත යුගයේ ප්‍රභූන්ගේ බලය බිඳ දැමීමට සහ මිශ්‍ර-ජාතියක් හෝ මෙස්ටිසෝ සමාජයක් නිර්මාණය කිරීමට ඔවුන්ට කළු ජාතිකයන්, මුලටෝවරුන් හෝ ස්වදේශිකයන් පමණක් විවාහ කර ගැනීමට අවසර දුන්නේය.&lt;ref&gt;{{cite news|url=https://www.nytimes.com/2012/03/12/world/americas/in-paraguay-indigenous-language-with-unique-staying-power.html|title=In Paraguay, indigenous language with unique staying power|last1=Romero|first1=Simon|date=12 March 2012|newspaper=[[The New York Times]]|access-date=5 October 2015|archive-url=https://web.archive.org/web/20150930235457/http://www.nytimes.com/2012/03/12/world/americas/in-paraguay-indigenous-language-with-unique-staying-power.html|archive-date=30 September 2015|url-status=live}}&lt;/ref&gt; ඔහු පැරගුවේ සහ දකුණු ඇමරිකාවේ සෙසු ප්‍රදේශ අතර සබඳතා කපා හැරියේය. ෆ්‍රැන්සියාගේ නිදහස සීමා කිරීම නිසා, ෆුල්ජෙන්සියෝ යෙග්‍රොස් සහ තවත් නිදහස් යුගයේ නායකයින් කිහිප දෙනෙකු 1820 දී ෆ්‍රැන්සියාට එරෙහිව කුමන්ත්‍රණයක් සැලසුම් කළ අතර, කුමන්ත්‍රණය සොයාගත් ෆුල්ජෙන්සියෝ යෙග්‍රොස් එහි නායකයින් මරණ දඬුවම නියම කළේය හෝ ජීවිතාන්තය දක්වා සිරගත කළේය.&lt;ref&gt;{{cite encyclopedia |title=Colonial period |encyclopedia=[[Encyclopedia Britannica]] |url=https://www.britannica.com/place/Paraguay |access-date=5 January 2021 |archive-url=https://web.archive.org/web/20201225183757/https://www.britannica.com/place/Paraguay |archive-date=25 December 2020 |department=Paraguay |url-status=live}}&lt;/ref&gt;

=== ලෝපෙස් පවුලේ පාලනය ===
[[File:1864_Mitchell_Map_of_Brazil,_Bolivia_and_Chili_-_Geographicus_-_SouthAmericaSouth-mitchell-1864.jpg|link=https://en.wikipedia.org/wiki/File:1864_Mitchell_Map_of_Brazil,_Bolivia_and_Chili_-_Geographicus_-_SouthAmericaSouth-mitchell-1864.jpg|thumb|කලාපයේ දේශපාලන සිතියම, 1864]]
1840 දී ෆ්‍රැන්සියාගේ මරණයෙන් පසු, 1841 දී කාලෝස් ඇන්ටෝනියෝ ලෝපෙස් (රොඩ්‍රිගුස් ද ෆ්‍රැන්සියාගේ බෑණනුවන් යැයි කියනු ලැබේ) බලයට පත් වන තෙක්, පැරගුවේ නව ජුන්ටා මිලිටරියක් යටතේ විවිධ හමුදා නිලධාරීන් විසින් පාලනය කරන ලදී. ලෝපෙස් පැරගුවේ නවීකරණය කර එය විදේශ වාණිජ කටයුතු සඳහා විවෘත කළේය. ඔහු ආර්ජන්ටිනාව සමඟ ආක්‍රමණශීලී නොවන ගිවිසුමක් අත්සන් කළ අතර 1842 දී පැරගුවේ නිදහස නිල වශයෙන් ප්‍රකාශ කළේය. 1862 දී ලෝපෙස්ගේ මරණයෙන් පසු බලය ඔහුගේ වැඩිමහල් පුත් ෆ්‍රැන්සිස්කෝ සොලනෝ ලෝපෙස් වෙත මාරු විය.

ලෝපෙස් පවුලේ පාලන තන්ත්‍රය නිෂ්පාදන හා බෙදා හැරීමේ පැතිරුණු සහ දෘඩ මධ්‍යවාදය මගින් සංලක්ෂිත විය. රාජ්‍ය හා පෞද්ගලික ක්ෂේත්‍ර අතර කිසිදු වෙනසක් නොතිබූ අතර, ලෝපෙස් පවුල රට පාලනය කළේ එය විශාල වතුයායක් ලෙස සලකමිනි.&lt;ref&gt;{{cite report|title=Carlos Antonio López|date=December 1988|series=Library of Congress Country Studies|publisher=U.S. [[Library of Congress]]|url=http://lcweb2.loc.gov/cgi-bin/query/r?frd/cstdy:@field(DOCID+py0019)|access-date=30 December 2005|archive-url=https://web.archive.org/web/20170816005342/http://lcweb2.loc.gov/cgi-bin/query/r?frd%2Fcstdy%3A%40field%28DOCID+py0019%29|archive-date=16 August 2017}}&lt;/ref&gt;

රජය සියලු අපනයන සඳහා පාලනය ක්‍රියාත්මක කළේය. යර්බා මේට් සහ වටිනා දැව නිෂ්පාදන අපනයනය පැරගුවේ සහ බාහිර ලෝකය අතර වෙළඳ සමතුලිතතාවය පවත්වා ගෙන ගියේය.&lt;ref&gt;{{worldhistory|section=1665|quote=Page 630}}&lt;/ref&gt; පැරගුවේ රජය අතිශයින්ම ආරක්ෂණවාදී වූ අතර, කිසි විටෙකත් විදේශයන්ගෙන් ණය ලබා නොගත් අතර ආනයනික විදේශීය නිෂ්පාදන සඳහා ඉහළ තීරුබදු අය කළේය. මෙම ආරක්ෂණවාදය සමාජය ස්වයංපෝෂිත කළ අතර, එය ආර්ජන්ටිනාව සහ බ්‍රසීලය අත්විඳින ලද ණය ද වළක්වා ගත්තේය. වහල්භාවය විශාල සංඛ්‍යාවක් නොතිබුණද, 1844 වන තෙක්, නව ආණ්ඩුක්‍රම ව්‍යවස්ථාවෙන් එය නීත්‍යානුකූලව අහෝසි කරන තෙක් පැරගුවේහි පැවතුනි.&lt;ref name=&quot;rbcg1933&quot;&gt;{{cite book |last1=Cunninghame Graham |first1=Robert Bontine |author1-link=Robert Bontine Cunninghame Graham |title=Portrait of a Dictator: Francisco Solano López |publisher=William Heinemann Ltd. |year=1933 |location=London}}&lt;/ref&gt;{{rp|39–40}}

කාලෝස් ඇන්ටෝනියෝ ලෝපෙස්ගේ පුත් ෆ්‍රැන්සිස්කෝ සොලානෝ ලෝපෙස් 1862 දී ජනාධිපති-ඒකාධිපතියා ලෙස තම පියා වෙනුවට පත් වූ අතර සාමාන්‍යයෙන් ඔහුගේ පියාගේ දේශපාලන ප්‍රතිපත්ති දිගටම කරගෙන ගියේය. දෙදෙනාම පැරගුවේ &quot;ප්‍රජාතන්ත්‍රවාදී සහ ජනරජ&quot; ලෙස ජාත්‍යන්තර ප්‍රතිරූපයක් ලබා දීමට කැමති වූ නමුත් ඇත්ත වශයෙන්ම, පාලක පවුලට පල්ලිය සහ විද්‍යාල ඇතුළුව රටේ සියලුම මහජන ජීවිතය සම්පූර්ණයෙන්ම පාහේ පාලනය කිරීමට හැකි විය.&lt;ref name=&quot;rbcg1933&quot; /&gt;{{rp|41–42}}

මිලිටරිමය වශයෙන්, කාලෝස් ඇන්ටෝනියෝ ලෝපෙස් කර්මාන්තය සහ පැරගුවේ හමුදාව නවීකරණය කර පුළුල් කළ අතර හුමයිටා බලකොටුව සංවර්ධනය කිරීමෙන් පැරගුවේ උපායමාර්ගික ආරක්ෂක විශාල වශයෙන් ශක්තිමත් කළේය.&lt;ref&gt;Robert Cowley, ''The Reader's Encyclopedia to Military History''. New York, New York: Houston Mifflin, 1996. Page 479.&lt;/ref&gt; රජය විදේශීය කාර්මික ශිල්පීන් 200 කට වැඩි පිරිසක් බඳවා ගත් අතර, ඔවුන් පුළුල් වන වානේ, රෙදිපිළි, කඩදාසි සහ තීන්ත, නාවික ඉදිකිරීම්, ආයුධ සහ වෙඩි බෙහෙත් කර්මාන්ත සඳහා ආධාර කිරීම සඳහා විදුලි පණිවුඩ මාර්ග සහ දුම්රිය මාර්ග ස්ථාපනය කළහ. 1850 දී නිම කරන ලද යිබිකුයි වාත්තු කර්මාන්ත ශාලාව, සියලු කැලිබර් වල කාලතුවක්කු, මෝටාර් සහ උණ්ඩ නිෂ්පාදනය කළේය. ගංගා යුද නැව් ඉදිකරන ලද්දේ අසුන්සියොන් නැව් අංගනවල ය. විශේෂයෙන් අපා ගඟ දිගේ සහ ග්‍රාන් චාකෝ හි බලකොටු ඉදිකරන ලදී.&lt;ref name=&quot;Hooker&quot;&gt;Hooker, T.D., 2008, The Paraguayan War, Nottingham: Foundry Books, {{ISBN|1901543153}}&lt;/ref&gt;{{rp|22}} කාලෝස් ඇන්ටෝනියෝ ලෝපෙස්ගේ අභාවයෙන් පසුව, මෙම ව්‍යාපෘති ඔහුගේ පුත් ෆ්‍රැන්සිස්කෝ සොලානෝ යටතේ දිගටම පැවතුනි.

සමාජ-ආර්ථික සංවර්ධනය සම්බන්ධයෙන් ගත් කල, රට &quot;දකුණු ඇමරිකාවේ වඩාත්ම දියුණු ජනරජය&quot; ලෙස නම් කරන ලදී, විශේෂයෙන් බ්‍රිතාන්‍ය විනිසුරු සහ දේශපාලනඥයා වූ සර් රොබට් ෆිලිමෝර් විසින්.&lt;ref&gt;Robert Phillimore (1860), ''A Statement of the Facts of the Controversy Between the Governments of Great Britain and Paraguay'', page 2. William Moore Printing, Washington D.C., USA.&lt;/ref&gt;

යුද්ධයට පෙර සහ යුද්ධය අතරතුර පැරගුවේ හමුදාවේ ලුතිනන් කර්නල් ඉංජිනේරු ජෝර්ජ් තොම්සන්ට අනුව, ලෝපෙස්ගේ රජය පැරගුවේට සාපේක්ෂව හොඳ එකක් විය:{{blockquote|ඔහුගේ (ඇන්ටෝනියෝ ලෝපෙස්) පාලන සමයේදී පැරගුවේ පුරා ජීවිතය සහ දේපළ මෙතරම් සුරක්ෂිතව පැවතියේ ලෝකයේ වෙනත් කිසිදු රටක විය නොහැක. අපරාධ පාහේ නොදන්නා දෙයක් වූ අතර, සිදු වූ විට වහාම අනාවරණය වී දඬුවම් කරන ලදී. බොහෝ දෙනා, සමහර විට, වඩාත්ම සතුටින් සිටි අය විය හැකිය. ජීවනෝපායක් ලබා ගැනීම සඳහා ඔවුන්ට කිසිදු වැඩක් කිරීමට අපහසු විය. සෑම පවුලකටම තමන්ගේම භූමියේ තමන්ගේම නිවසක් හෝ පැල්පතක් තිබුණි. ඔවුන් දින කිහිපයකින් තමන්ගේම පරිභෝජනය සඳහා ප්‍රමාණවත් දුම්කොළ, බඩ ඉරිඟු සහ මැන්ඩියෝකා වගා කළහ [...]. සෑම පැල්පතකම දොඩම් වත්තක් [...] සහ එළදෙනුන් කිහිප දෙනෙකු ද සිටි බැවින්, ඔවුන් වසර පුරාම පාහේ සුළු අවශ්‍යතාවයකින් සිටියහ [...]. ඇත්ත වශයෙන්ම, ඉහළ පන්ති යුරෝපීය ක්‍රමයට වඩා ජීවත් විය...|ජෝර්ජ් තොම්සන්, සී.ඊ.&lt;ref&gt;{{cite book |last1 = Thompson | first1=George |year=1869
 |title = The War in Paraguay: With a historical sketch of the country and its people and notes upon the military engineering of the war. |publisher = Longmans and Green Co. |location = London |page=10}}&lt;/ref&gt;}}

=== පැරගුවේ යුද්ධය (1864–1870) ===
[[File:FRANCISCO_SOLANO_LOPEZ_(From_a_Photograph_taken_in_1859).jpg|link=https://en.wikipedia.org/wiki/File:FRANCISCO_SOLANO_LOPEZ_(From_a_Photograph_taken_in_1859).jpg|thumb|ෆ්‍රැන්සිස්කෝ සොලානෝ ලෝපෙස්]]
1864 ඔක්තෝබර් 12 වන දින, පැරගුවේ අවසාන නිවේදන නොතකා, බ්‍රසීලය (ජෙනරාල් බාර්ටොලෝම් මිට්‍රේ යටතේ ආර්ජන්ටිනා රජය සහ ජෙනරාල් වෙනන්සියෝ ෆ්ලෝරස්ගේ නායකත්වයෙන් යුත් කැරලිකාර උරුගුවේ කොලරාඩෝස් සමඟ සන්ධානගත විය) එකල රජය පෙරලා දැමීම සඳහා උරුගුවේ ජනරජය ආක්‍රමණය කළේය (එය ලෝපෙස්ගේ මිත්‍රයෙකු වූ බ්ලැන්කෝ පක්ෂයේ පාලනය යටතේ විය),{{efn|The Blanco Party of Uruguay, hardline right wing and reactionary at those days, was in the Uruguayan Government during the outbreak of the war and were allies of the Paraguayan Government.&lt;ref&gt;{{cite book |first=Luis Alberto |last=de&amp;nbsp;Herrera |year=1927 |title=El Drama del 65 – La Culpa Mitrista |pages=11–33 |publisher=Bareiro y Ramos |location=Montevideo, Uruguay}} — classic book by Blanco leader&lt;/ref&gt;}} මේ අනුව පැරගුවේ යුද්ධය ආරම්භ විය.{{efn|[[Richard Francis Burton|Burton]], a witness of the conflict, marks this date (12–16 October 1864) as the real beginning of the war. He writes (and it is the most logic account, considering the facts): ''The Brazilian Army invades the [[Banda Oriental]], despite the protestations of President López, who declared that such invasion would be held a &quot;casus belli&quot;''.&lt;ref&gt;{{cite book |first=Richard Francis, Sir |last=Burton |author-link=Richard Francis Burton |year=1870 |title=Letters from the Battlefields of Paraguay |page=76 |publisher=Tinsley Brothers |location=London}}&lt;/ref&gt;}}

ජනරජයේ මාර්ෂල් ෆ්‍රැන්සිස්කෝ සොලානෝ ලෝපෙස්ගේ නායකත්වයෙන් යුත් පැරගුවේ ජාතිකයන් 1864 දෙසැම්බර් 15 වන දින මැටෝ ග්‍රෝසෝට පහර දීමෙන් පළිගත් අතර පසුව 1865 මාර්තු 23 වන දින ආර්ජන්ටිනාවට එරෙහිව යුද්ධ ප්‍රකාශ කළහ. බ්ලැන්කෝ රජය පෙරලා දමා 1865 පෙබරවාරි 22 වන දින ජෙනරාල් වෙනන්සියෝ ෆ්ලෝරස් යටතේ කොලරාඩෝ රජයක් විසින් ප්‍රතිස්ථාපනය කරන ලදී. පසුව, ආර්ජන්ටිනා ජනරජය, බ්‍රසීල අධිරාජ්‍යය සහ උරුගුවේ ජනරජය 1865 මැයි 1 වන දින පැරගුවේ රජයට එරෙහිව ත්‍රිත්ව සන්ධානයේ රහස් ගිවිසුමට අත්සන් තැබීය.&lt;ref&gt;{{cite book |author=Pomer, León |title=La Guerra del Paraguay: Estado, política y negocios |publisher=Editorial Colihue |year=2008 |location=Buenos Aires, Argentina |pages=240–241 |language=es}}&lt;/ref&gt;

1866 මැයි 24 වන දින, ටුයුටි සටනේදී පැරගුවේ ප්‍රහාරයක් මිත්‍ර පාක්ෂිකයින් විසින් මැඩපැවැත්වූ විට මිනිසුන් 6,000 ක් අහිමි විය. එය යුද්ධය අතරතුර දකුණු ඇමරිකාවේ ලේ වැකි සටන ලෙස සලකුණු විය.

පැරගුවේ ජාතිකයන් දරුණු ප්‍රතිරෝධයක් දැක්වූ නමුත් අවසානයේ 1870 දී සෙරෝ කෝරා සටනේදී පරාජයට පත් වූ අතර එහිදී මාෂල් සොලානෝ ලෝපෙස් යටත් වීම ප්‍රතික්ෂේප කර සටනේදී මිය ගියේය.&lt;ref&gt;{{cite book |author=Hooker, T.D. |title=The Paraguayan War |publisher=Foundry Books |year=2008 |isbn=978-1901543155 |location=Nottingham, UK |pages=105–108}}&lt;/ref&gt; ඇමරිකානු ඉතිහාසයේ ලේ වැකි ජාත්‍යන්තර ගැටුම ලෙස පවතින මෙම යුද්ධයේ සැබෑ හේතු තවමත් බෙහෙවින් විවාදාත්මක ය.{{efn|The classical view asserts that Francisco Solano López's expansionist and hegemonic views are the main reason for the outbreak of the conflict. The traditional Paraguayan view, held by the &quot;''lopistas''&quot; (supporters of Solano López in Paraguay and elsewhere), holds that Paraguay acted in self-defense and for the protection of the equilibrium of the Plate Basin. This view is usually contested by the &quot;''anti-lopistas''&quot; (known in Paraguay as &quot;''legionarios''&quot;), who favored the &quot;Triple Alliance&quot;. Revisionist views from right and left national populists put a great emphasis on the influence of the British Empire, a view that a majority of historians reject.{{citation needed|date=June 2023}}}}[[File:TuyutiDetail.jpg|link=https://en.wikipedia.org/wiki/File:TuyutiDetail.jpg|thumb|ටුයුටි සටන, 1866 මැයි]]
පැරගුවේ රාජ්‍යය තම භූමියෙන් 25–33% ක් ආර්ජන්ටිනාවට සහ බ්‍රසීලයට අහිමි කර, දැවැන්ත යුද ණයක් ගෙවා, එහි අභ්‍යන්තර අයවැය ස්ථාවර කිරීම සඳහා විශාල ජාතික දේපළ විකුණා දැමීය. යුද්ධයේ නරකම ප්‍රතිවිපාකය වූයේ ජනගහනයේ ව්‍යසනකාරී අලාභයයි. ගැටුම අතරතුර පැරගුවේ වැසියන්ගෙන් අවම වශයෙන් 50% ක් මිය ගිය අතර, එම සංඛ්‍යාව රට නැවත පැමිණීමට දශක ගණනාවක් ගත විය. යුද්ධයේ ප්‍රතිඵලයක් ලෙස පැරගුවේ වැසියන් අත්විඳි ව්‍යසනයෙන්, විලියම් ඩී. රූබින්ස්ටයින් මෙසේ ලිවීය:

&quot;සාමාන්‍ය ඇස්තමේන්තුව වන්නේ 450,000 ත් 900,000 ත් අතර පැරගුවේ ජනගහනයක, යුද්ධයෙන් දිවි ගලවා ගත්තේ 220,000 ක් පමණක් වන අතර, ඔවුන්ගෙන් 28,000 ක් පමණක් වැඩිහිටි පිරිමින් ය.&quot;&lt;ref&gt;{{Cite book |last=Rubinsein |first=W.D. |url=https://books.google.com/books?id=nMMAk4VwLLwC |title=Genocide: a history |publisher=Pearson Education |year=2004 |isbn=0-582-50601-8 |page=94 |access-date=18 October 2015 |archive-url=https://web.archive.org/web/20150910110549/https://books.google.com/books?id=nMMAk4VwLLwC |archive-date=10 September 2015 |url-status=live}}&lt;/ref&gt;

1869 දී අසුන්සියොන් කොල්ලකෑමේදී, අධිරාජ්‍ය බ්‍රසීලියානු හමුදාව පැරගුවේ ජාතික ලේඛනාගාරය ඇසුරුම් කර රියෝ ද ජැනයිරෝ වෙත ප්‍රවාහනය කළේය.&lt;ref&gt;{{cite book |last=Sanchez Quell |first=Hipólito |title=Los 50.000 Documentos Paraguayos Llevados al Brasil |publisher=Ediciones Comuneros |year=2006 |location=Asunción, Paraguay}}&lt;/ref&gt;{{efn|Some of the documents taken by Brasil during the war, were returned to Paraguay in the collection known as &quot;Colección de Río Branco&quot;, nowadays in the National Archives of Asunción, Paraguay.}} යුද්ධයෙන් බ්‍රසීලයේ වාර්තා වර්ගීකරණය කර ඇත. මෙය යටත් විජිත සහ මුල් ජාතික කාලවලදී පැරගුවේ ඉතිහාසය පර්යේෂණ කිරීම සහ අධ්‍යයනය කිරීම දුෂ්කර කර ඇත.&lt;ref name=&quot;Weinstein-2007-04&quot;&gt;{{cite magazine|last=Weinstein|first=Barbara|date=1 April 2007|title=Let the sunshine in: Government records and national insecurities|url=http://www.historians.org/perspectives/issues/2007/0704/0704pre1.cfm|url-status=live|department=From the President|edition=online|publisher=[[American Historical Association]]|volume=45|issue=4|archive-url=https://web.archive.org/web/20121008191444/http://www.historians.org/perspectives/issues/2007/0704/0704pre1.cfm|archive-date=8 October 2012|access-date=5 October 2012|magazine=[[Perspectives on History]]}}&lt;/ref&gt;

=== 20 වන සියවස ===
[[File:Chacokrieg.jpg|link=https://en.wikipedia.org/wiki/File:Chacokrieg.jpg|thumb|ග්‍රාන් චාකෝ යනු චාකෝ යුද්ධයේ ස්ථානය (1932–35), එහිදී බොලිවියාව මතභේදාත්මක භූමියෙන් වැඩි කොටසක් පැරගුවේට අහිමි විය.]]
1904 දී කොලරාඩෝස් පාලනයට එරෙහිව ලිබරල් විප්ලවය ඇති විය. ලිබරල් පාලනය මහා දේශපාලන අස්ථාවරත්වයේ කාල පරිච්ඡේදයක් ආරම්භ කළේය. 1904 සහ 1954 අතර පැරගුවේ ජනාධිපතිවරුන් තිස් එක් දෙනෙකු සිටි අතර, ඔවුන්ගෙන් බොහෝ දෙනෙක් බලහත්කාරයෙන් තනතුරුවලින් ඉවත් කරන ලදී.&lt;ref&gt;{{cite report|last1=Hanratty|first1=Dannin M.|last2=Meditz|first2=Sandra W.|year=1988|title=Paraguay: A country study|location=Washington, DC|publisher=U.S. [[Library of Congress]] / [[Government Printing Office|GPO]]|url=http://countrystudies.us/paraguay/2.htm|url-status=live|access-date=19 September 2009|archive-url=https://web.archive.org/web/20110919163833/http://countrystudies.us/paraguay/2.htm|archive-date=19 September 2011}}&lt;/ref&gt; පාලක ලිබරල් පක්ෂයේ කණ්ඩායම් අතර ගැටුම් 1922 පැරගුවේ සිවිල් යුද්ධයට හේතු විය.

චාකෝ කලාපය සම්බන්ධයෙන් බොලිවියාව සමඟ ඇති වූ නොවිසඳුණු දේශසීමා ගැටුම අවසානයේ 1930 ගණන්වල මුල් භාගයේදී චාකෝ යුද්ධයේදී පුපුරා ගියේය. දෙපාර්ශ්වයම විශාල පාඩු ලැබීමෙන් පසු, පැරගුවේ බොලිවියාව පරාජය කර මතභේදාත්මක චාකෝ කලාපයේ වැඩි කොටසක් මත තම ස්වෛරීභාවය ස්ථාපිත කළේය. යුද්ධයෙන් පසු, හමුදා නිලධාරීන් ලිබරල් දේශපාලනඥයන් කෙරෙහි ඇති මහජන අතෘප්තිය යොදාගෙන බලය අල්ලා ගත්හ. 1936 පෙබරවාරි 17 වන දින, පෙබරවාරි විප්ලවය කර්නල් රෆායෙල් ෆ්‍රැන්කෝ බලයට පත් කළේය. 1940 සහ 1948 අතර, ජෙනරාල් හිගිනියෝ මොරිනිගෝ විසින් රට පාලනය කරන ලදී. ඔහුගේ පාලනය පිළිබඳ අතෘප්තිය 1947 පැරගුවේ සිවිල් යුද්ධයට හේතු විය.&lt;ref&gt;{{cite web |title=Paraguay civil war 1947 |url=http://www.onwar.com/aced/nation/pat/paraguay/fparaguay1947.htm |url-status=dead |archive-url=https://web.archive.org/web/20100103214118/http://onwar.com/aced/nation/pat/paraguay/fparaguay1947.htm |archive-date=3 January 2010 |access-date=2 May 2010 |website=Onwar.com}}&lt;/ref&gt; එහි ප්‍රතිඵලයක් ලෙස ඇල්ෆ්‍රෙඩෝ ස්ට්‍රෝස්නර් කුමන්ත්‍රණ මාලාවකට සම්බන්ධ වීමට පටන් ගත් අතර, එහි ප්‍රතිඵලයක් ලෙස 1954 මැයි 4 වන දින ඔහුගේ හමුදා කුමන්ත්‍රණය සිදු විය. දෙවන ලෝක යුද්ධයෙන් පසු, පැරගුවේ යුද අපරාධ සම්බන්ධයෙන් චෝදනා ලැබූ නාසි පලාගිය අයගේ සැඟවුණු ස්ථානයක් බවට පත්විය.

=== ස්ට්‍රෝස්නර් යුගය, 1954–1989 ===
1989 දක්වා දශක තුනකට වැඩි කාලයක් ධුරයේ රැඳී සිටි ඒකාධිපති ඇල්ෆ්‍රෙඩෝ ස්ට්‍රෝස්නර්ගේ පාලන තන්ත්‍රය 1954 දී ස්ථාපිත කරන තෙක් අස්ථාවර ආණ්ඩු මාලාවක් ඇති විය. ස්ට්‍රෝස්නර්ගේ පාලනය යටතේ පැරගුවේ යම් දුරකට නවීකරණය කරන ලදී, නමුත් ඔහුගේ පාලනය පුළුල් මානව හිමිකම් උල්ලංඝනයන්ගෙන් සලකුණු විය.&lt;ref&gt;{{cite news|url=https://www.washingtonpost.com/wp-dyn/content/article/2006/08/16/AR2006081601729.html|title=Alfredo Stroessner; Paraguayan dictator|last=Bernstein|first=Adam|date=17 August 2006|newspaper=[[The Washington Post]]|access-date=2 May 2010|archive-url=https://web.archive.org/web/20110516121443/http://www.washingtonpost.com/wp-dyn/content/article/2006/08/16/AR2006081601729.html|archive-date=16 May 2011|location=Washington, DC|url-status=live}}&lt;/ref&gt;

ස්ට්‍රෝස්නර් සහ කොලරාඩෝ පක්ෂය 1954 සිට 1989 දක්වා රට පාලනය කළහ. ඒකාධිපතියා ආර්ථික ප්‍රසාරණයේ යුගයක් අධීක්ෂණය කළ නමුත් දුර්වල මානව හිමිකම් සහ පාරිසරික වාර්තාවක් ද තිබුණි (&quot;දේශපාලන ඉතිහාසය&quot; බලන්න). පැරගුවේ ඔපරේෂන් කොන්ඩෝර් හි ක්‍රියාකාරීව සහභාගී විය.&lt;ref&gt;{{cite web |last=Dinges |first=John |title=Operation Condor |url=http://www.latinamericanstudies.org/chile/operation-condor.htm |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20180722031734/http://www.latinamericanstudies.org/chile/operation-condor.htm |archive-date=22 July 2018 |access-date=6 July 2018 |website=latinamericanstudies.org |publisher=[[Columbia University]]}}&lt;/ref&gt; දේශපාලන විරුද්ධවාදීන්ට වධහිංසා පැමිණවීම සහ මරණය සාමාන්‍ය දෙයක් විය. ඔහුගේ බලයෙන් පහ කිරීමෙන් පසුව, කොලරාඩෝ 2008 දක්වා ජාතික දේශපාලනය ආධිපත්‍යය දැරීය.

1980 ගණන්වල කොලරාඩෝ පක්ෂයේ බෙදීම් සහ පැවති තත්වයන් - ස්ට්‍රෝස්නර්ගේ වයස, පාලන තන්ත්‍රයේ ස්වභාවය, ආර්ථික පසුබෑම සහ ජාත්‍යන්තර හුදකලාව - 1988 මහ මැතිවරණයට පෙර විපක්ෂයේ පාලන තන්ත්‍ර විරෝධී පෙළපාලි සහ ප්‍රකාශ සඳහා උත්ප්‍රේරක විය.

1980 ගණන්වල දෙවන භාගයේදී විපක්ෂයේ කේන්ද්‍රස්ථානය ලෙස PLRA නායක ඩොමින්ගෝ ලයිනෝ සේවය කළේය. 1982 දී ලයිනෝව පිටුවහල් කිරීමෙන් ඔහුව හුදකලා කිරීමට රජය දැරූ උත්සාහය අසාර්ථක විය. 1986 දී නැවත රටට ඇතුළු වීමට ඔහු දැරූ හයවන උත්සාහයේදී, ලයිනෝ එක්සත් ජනපදයේ රූපවාහිනී කණ්ඩායම් තුනක්, පැරගුවේ හි හිටපු එක්සත් ජනපද තානාපතිවරයෙකු සහ උරුගුවේ සහ ආර්ජන්ටිනාවේ කොන්ග්‍රස් සභිකයින් කණ්ඩායමක් සමඟ ආපසු පැමිණියේය. ජාත්‍යන්තර බලඇණිය තිබියදීත්, පොලිසිය ප්‍රචණ්ඩ ලෙස ලයිනෝගේ නැවත පැමිණීම තහනම් කළේය.&lt;ref&gt;{{cite web |title=Paraguay 1987, Chapter 4 |url=http://www.cidh.org/countryrep/Paraguay87eng/chap.4.htm |archive-url=https://web.archive.org/web/20210507100105/http://www.cidh.org/countryrep/Paraguay87eng/chap.4.htm |archive-date=7 May 2021 |website=[[Inter-American Commission on Human Rights]] (cidh.org)}}&lt;/ref&gt;

1987 අප්‍රේල් මාසයේදී ස්ට්‍රෝස්නර් පාලනය පසුබැස ගිය අතර, ලයිනෝට අසුන්සියොන් වෙත නැවත පැමිණීමට අවසර දුන්නේය. විරෝධතා සංවිධානය කිරීමට සහ විරුද්ධ පක්ෂය අතර ගැටුම් අඩු කිරීමට ලයිනෝ පෙරමුණ ගත්තේය. මැතිවරණ සම්බන්ධයෙන් පොදු උපාය මාර්ගයක් පිළිබඳව එකඟතාවයකට පැමිණීමට විපක්ෂයට නොහැකි වූ අතර, සමහර පක්ෂ ඡන්දය දීමෙන් වැළකී සිටීමට පක්ෂව සිටි අතර, තවත් සමහරු හිස් ඡන්දය ප්‍රකාශ කිරීම ඉල්ලා සිටියහ. පක්ෂ විශේෂයෙන් ග්‍රාමීය ප්‍රදේශවල 'අකුණු සැර' (mítines relámpagos) ගණනාවක් පැවැත්වීය. එවැනි පෙළපාලි එක්රැස් කර පොලිසිය පැමිණීමට පෙර ඉක්මනින් විසුරුවා හරින ලදී.

විපක්ෂ ක්‍රියාකාරකම්වල නැගිටීමට ප්‍රතිචාර වශයෙන්, ස්ට්‍රෝස්නර් &quot;මහ මැතිවරණය කඩාකප්පල් කිරීම සහ නීතියට අගෞරව කිරීම&quot; වෙනුවෙන් පෙනී සිටීම සම්බන්ධයෙන් ගිවිසුම හෙළා දුටුවේය. ඔහු ජාතික පොලිසිය සහ කොලරාඩෝ පක්ෂයේ සිවිල් සුපරීක්ෂකයින් යොදා ගනිමින් පෙළපාලි බිඳ දැමීය. විපක්ෂ නායකයින් ගණනාවක් සිරගත කරන ලදී හෝ වෙනත් ආකාරයකින් හිරිහැර කරන ලදී. PLRA හි තවත් ප්‍රධාන නායකයෙකු වූ {{ill|Hermes Rafael Saguier|es}} 1987 දී රාජද්‍රෝහී චෝදනා මත මාස හතරක් සිරගත කරන ලදී. 1988 පෙබරවාරි මස මුලදී, කොරොනල් ඔවියෙඩෝ හි පැවති ජාතික සම්බන්ධීකරණ කමිටු රැස්වීමකට සහභාගී වූ පුද්ගලයින් 200 දෙනෙකු පොලිසිය අත්අඩංගුවට ගත්තේය. පෙබරවාරි 14 වන දින මැතිවරණ දිනයේ උදාවීමට පෙර ලයිනෝ සහ තවත් විපක්ෂ පුද්ගලයින් කිහිප දෙනෙකු අත්අඩංගුවට ගෙන පැය දොළහක් පැවැත්විණි. රජය 89% ක ඡන්ද ප්‍රතිශතයකින් ස්ට්‍රෝස්නර් නැවත තේරී පත්වීම ප්‍රකාශ කළේය.&lt;ref&gt;{{cite news|url=https://www.nytimes.com/1988/02/15/world/paraguayan-wins-his-eighth-term.html?scp=3&amp;sq=Paraguay%20february%201988&amp;st=cse|title=Paraguayan wins his eighth term|date=15 February 1988|newspaper=[[The New York Times]]|archive-url=https://web.archive.org/web/20170816064442/http://www.nytimes.com/1988/02/15/world/paraguayan-wins-his-eighth-term.html?scp=3&amp;sq=Paraguay%20february%201988&amp;st=cse|archive-date=16 August 2017}}&lt;/ref&gt;

විපක්ෂය ප්‍රතිඵලවලට අර්ධ වශයෙන් ජනමාධ්‍ය මත අතථ්‍ය කොලරාඩෝ ඒකාධිකාරයට ආරෝපණය කළේය. පැරගුවේ සමාජය තුළ &quot;නොසන්සුන්තාවයක්&quot; පවතින බව මත විමසුමට ලක් වූවන්ගෙන් 53% ක් සඳහන් කළ බව ඔවුන් සඳහන් කළහ. දේශපාලන තත්ත්වයට වෙනස්කම් අවශ්‍ය බව 74% ක් විශ්වාස කළ අතර, සැලකිය යුතු හෝ සම්පූර්ණ වෙනසක් අවශ්‍ය 45% ක් ද ඇතුළුව. අවසාන වශයෙන්, පෙබරවාරි මැතිවරණයේදී ඡන්දය දීමෙන් වැළකී සිටීමට සැලසුම් කර ඇති බව 31% ක් ප්‍රකාශ කළහ.

=== ස්ට්‍රෝස්නර්ගේ බලයෙන් පහ කිරීම, 1989න් පසු ===
1989 පෙබරවාරි 3 වන දින, ජෙනරාල් ඇන්ඩ්‍රෙස් රොඩ්‍රිගස්ගේ නායකත්වයෙන් යුත් හමුදා කුමන්ත්‍රණයකින් ස්ට්‍රෝස්නර් බලයෙන් පහ කරන ලදී. ජනාධිපති ලෙස, රොඩ්‍රිගස් දේශපාලන, නීතිමය සහ ආර්ථික ප්‍රතිසංස්කරණ ආරම්භ කළ අතර ජාත්‍යන්තර ප්‍රජාව සමඟ සහයෝගීතාවයක් ආරම්භ කළේය. ඉඩම් සඳහා ග්‍රාමීය දුප්පතුන්ගේ ගැඹුරු කුසගින්න පිළිබිඹු කරමින්, ස්ට්‍රෝස්නර් සහ ඔහුගේ සහචරයින්ට අයත් භාවිතයට නොගත් භූමි ප්‍රදේශ සිය ගණනක් වහාම අත්පත් කර ගත්හ; 1990 මැද භාගය වන විට, පවුල් 19,000 ක් අක්කර 340,000 (හෙක්ටයාර 138,000) අත්පත් කර ගත්හ. ඒ වන විට, මිලියන 2.06 ක ජනතාවක් ග්‍රාමීය ප්‍රදේශවල ජීවත් වූ අතර, මුළු ජනගහනය මිලියන 4.1 න් අඩකට වඩා වැඩි වූ අතර, බොහෝ දෙනෙක් ඉඩම් නොමැති අය වූහ.&lt;ref name=&quot;nagel&quot;&gt;{{cite journal|author=Nagel, Beverly Y.|year=1999|title='Unleashing the fury': The cultural discourse of rural violence and land rights in Paraguay|url=http://journals.cambridge.org/action/displayAbstract?fromPage=online&amp;aid=1921|journal=Comparative Studies in Society and History|publisher=Cambridge University Press|volume=41|issue=1|pages=148–181|doi=10.1017/S0010417599001905|doi-broken-date=1 November 2024|issn=0010-4175|url-access=subscription|archive-url=https://web.archive.org/web/20151016023308/http://journals.cambridge.org/action/displayAbstract?fromPage=online&amp;aid=1921|archive-date=16 October 2015|s2cid=146491025}}&lt;/ref&gt;

1992 ජුනි ආණ්ඩුක්‍රම ව්‍යවස්ථාව මගින් ප්‍රජාතන්ත්‍රවාදී රාජ්‍ය ක්‍රමයක් ස්ථාපිත කරන ලද අතර මූලික මානව හිමිකම් ආරක්ෂා කිරීම නාටකාකාර ලෙස වැඩිදියුණු කරන ලදී. 1993 මැයි මාසයේදී, කොලරාඩෝ පක්ෂ අපේක්ෂක ජුවාන් කාලෝස් වස්මෝසි වසර හතළිහකට ආසන්න කාලයකදී පැරගුවේහි පළමු සිවිල් ජනාධිපතිවරයා ලෙස තේරී පත් වූ අතර, ජාත්‍යන්තර නිරීක්ෂකයින් නිදහස් හා සාධාරණ මැතිවරණ ලෙස සැලකූහ.

එක්සත් ජනපදය, ඇමරිකානු රාජ්‍ය සංවිධානය සහ කලාපයේ අනෙකුත් රටවල සහාය ඇතිව, පැරගුවේ ජනතාව 1996 අප්‍රේල් මාසයේදී එවකට හමුදා ප්‍රධානී ජෙනරාල් ලිනෝ ඔවියෙඩෝ විසින් ජනාධිපති වාස්මෝසි බලයෙන් පහ කිරීමට දැරූ උත්සාහය ප්‍රතික්ෂේප කළහ.

1998 මැතිවරණයේදී ඔවියෙඩෝ ජනාධිපති අපේක්ෂකයා ලෙස නම් කරන ලදී. කෙසේ වෙතත්, 1996 කුමන්ත්‍රණ උත්සාහයට අදාළ චෝදනා සම්බන්ධයෙන් ඔහුගේ වරද පිළිගැනීම ශ්‍රේෂ්ඨාධිකරණය අප්‍රේල් මාසයේදී තහවුරු කළ විට, ඔහුට තරඟ කිරීමට අවසර නොලැබුණු අතර සිරගත කරන ලදී. ඔහුගේ හිටපු තරඟකරු රාවුල් කියුබාස්, කොලරාඩෝ පක්ෂයේ අපේක්ෂකයා බවට පත් වූ අතර, ජාත්‍යන්තර නිරීක්ෂකයින් විසින් නිදහස් හා සාධාරණ යැයි සැලකෙන මැතිවරණවලදී මැයි මාසයේදී තේරී පත් විය. අගෝස්තු මාසයේදී බලයට පත්වීමෙන් පසු කියුබාවේ පළමු ක්‍රියාවන්ගෙන් එකක් වූයේ ඔවියෙඩෝගේ දඬුවම ලිහිල් කර ඔහුව නිදහස් කිරීමයි. 1998 දෙසැම්බර් මාසයේදී පැරගුවේ ශ්‍රේෂ්ඨාධිකරණය මෙම ක්‍රියාමාර්ග ව්‍යවස්ථා විරෝධී බව ප්‍රකාශ කළේය. මෙම නොසන්සුන් වාතාවරණය තුළ, 1999 මාර්තු 23 වන දින උප ජනාධිපති සහ දිගුකාලීන ඔවියෙඩෝ ප්‍රතිවාදියා වූ ලුයිස් මාරියා අර්ගානා ඝාතනය කිරීම, පසුදා කියුබාවට දෝෂාභියෝගයක් ගෙන ඒමට නියෝජිත මන්ත්‍රී මණ්ඩලයට හේතු විය. මාර්තු 26 වන දින, ඔවියෙඩෝ ආධාරකරුවන් විසින් සිදු කරන ලදැයි පුළුල් ලෙස විශ්වාස කෙරෙන ශිෂ්‍ය රාජ්‍ය විරෝධී විරෝධතාකරුවන් අට දෙනෙකු ඝාතනය කරන ලදී. මෙය මාර්තු 28 වන දින ඉල්ලා අස්වූ කියුබානුවන්ට එරෙහි විරෝධය වැඩි කළේය. කියුබාවේ විරුද්ධවාදියෙකු වූ සෙනෙට් සභික ලුයිස් ගොන්සාලෙස් මැචි එදිනම සාමකාමීව ජනාධිපති ධුරයට දිවුරුම් දුන්නේය.

2003 දී නිකනෝර් ඩුආර්ට් ජනාධිපති ලෙස තේරී පත් විය.

=== ප්‍රනාන්දු ලුගෝගේ මැතිවරණය ===
2008 මහ මැතිවරණය සඳහා, ඡන්ද විමසීම් වලදී කොලරාඩෝ පක්ෂයට කැමැත්තක් දැක්වීය. ඔවුන්ගේ අපේක්ෂකයා වූයේ අධ්‍යාපන අමාත්‍ය බ්ලැන්කා ඔවෙලාර් ය, පැරගුවේ ඉතිහාසයේ ප්‍රධාන පක්ෂයක අපේක්ෂකයෙකු ලෙස නම් කරන ලද පළමු කාන්තාව ඇයයි. කොලරාඩෝ පාලනයේ වසර හැටකට පසු, ඡන්දදායකයින් තෝරා ගත්තේ හිටපු රෝමානු කතෝලික බිෂොප්වරයෙකු සහ සිවිල් රජයේ වෘත්තීය දේශපාලනඥයෙකු නොවන සහ පැරගුවේ විශාලතම විරුද්ධ පක්ෂය වන අව්‍යාජ රැඩිකල් ලිබරල් පක්ෂයේ සාමාජිකාවක් වන ප්‍රනාන්දු ලුගෝ ය. ලුගෝ විමුක්ති දේවධර්මයේ අනුගාමිකයෙකි. පැරගුවේ ජනාධිපතිවරණයේදී ලුගෝ ඓතිහාසික ජයග්‍රහණයක් ලබා ගත් අතර, පාලක පක්ෂ අපේක්ෂකයා පරාජය කරමින්, වසර 61 ක ගතානුගතික පාලනය අවසන් කළේය. කොලරාඩෝ පක්ෂයේ බ්ලැන්කා ඔවෙලර්ට ලැබුණු ඡන්ද ප්‍රතිශතය 31% ක් පමණ වූ අතර, ලුගෝ 41% කට ආසන්න ඡන්ද ප්‍රතිශතයකින් ජයග්‍රහණය කළේය.&lt;ref&gt;{{Cite journal|author=Nickson, Andrew|year=2009|title=The general election in Paraguay, April 2008|journal=Journal of Electoral Studies|volume=28|issue=1|pages=145–9|doi=10.1016/j.electstud.2008.10.001}}&lt;/ref&gt; බලයෙන් පහව යන ජනාධිපති නිකනෝර් ඩුආර්ට් ෆෲටෝස්, ජාතියේ ඉතිහාසයේ පළමු වරට රජයක් ව්‍යවස්ථානුකූල හා සාමකාමී ආකාරයකින් විපක්ෂ බලවේග වෙත බලය පැවරූ මොහොත ලෙස ප්‍රශංසා කළේය.

2008 අගෝස්තු 15 වන දින ලුගෝ දිවුරුම් දුන්නේය. ලුගෝ පරිපාලනය එහි ප්‍රධාන ප්‍රමුඛතා දෙක ලෙස දූෂණය සහ ආර්ථික අසමානතාවය අඩු කිරීම නියම කළේය.&lt;ref name=&quot;state.gov&quot;&gt;{{cite web |date=15 March 2012 |title=Paraguay |url=https://2009-2017.state.gov/r/pa/ei/bgn/1841.htm#econ |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20170122194534/https://2009-2017.state.gov/r/pa/ei/bgn/1841.htm#econ |archive-date=22 January 2017 |access-date=5 October 2012 |website=State.gov}}&lt;/ref&gt;[[File:Saludo_de_Piñera_a_Cartes_(cropped).jpg|link=https://en.wikipedia.org/wiki/File:Saludo_de_Pi%C3%B1era_a_Cartes_(cropped).jpg|thumb|2013 අගෝස්තු 15 වන දින හිටපු ජනාධිපති හොරාසියෝ කාටෙස්ගේ පදවි ප්‍රාප්තිය]]
ලූගෝගේ තේරී පත්වීමෙන් පසු දේශපාලන අස්ථාවරත්වය සහ ඔහුගේ කැබිනට් මණ්ඩලය තුළ ඇති වූ ආරවුල් කොලරාඩෝ පක්ෂයට මහජන සහයෝගය යම් තරමකට අලුත් කිරීමට දිරිමත් විය. ආරවුල් මධ්‍යයේ ව්‍යාපාරික හොරාසියෝ කාටෙස් නව දේශපාලන චරිතය බවට පත් වූ බව වාර්තා යෝජනා කළේය. මත්ද්‍රව්‍ය ජාවාරම සම්බන්ධයෙන් කාටෙස්ට එරෙහිව එක්සත් ජනපද මත්ද්‍රව්‍ය බලාත්මක කිරීමේ පරිපාලනය විසින් දැඩි චෝදනා එල්ල කළද, ඔහු දේශපාලන ක්ෂේත්‍රයේ අනුගාමිකයින් එක්රැස් කිරීම දිගටම කරගෙන ගියේය.

2011 ජනවාරි 14 වන දින, කොලරාඩෝ පක්ෂ සම්මේලනය පක්ෂයේ ජනාධිපති අපේක්ෂකයා ලෙස හොරාසියෝ කාටෙස් නම් කළේය. කෙසේ වෙතත්, පක්ෂයේ ව්‍යවස්ථාව එයට ඉඩ දුන්නේ නැත. 2012 ජුනි 21 වන දින, ජනාධිපති ලුගෝට එරෙහිව දෝෂාභියෝග ක්‍රියාමාර්ග ඔහුගේ විරුද්ධවාදීන් විසින් පාලනය කරන ලද රටේ පහළ මන්ත්‍රී මණ්ඩලයේදී ආරම්භ විය. කටයුතු සඳහා සූදානම් වීමට ලුගෝට පැය විසිහතරකටත් අඩු කාලයක් සහ ආරක්ෂාවක් සැපයීමට පැය දෙකක් පමණක් ලබා දෙන ලදී.&lt;ref name=&quot;Guardian&quot;&gt;{{cite news|url=https://www.theguardian.com/commentisfree/2012/jun/22/washington-fernando-lugo-ouster-paraguay|title=What will Washington do about Fernando Lugo's ouster in Paraguay?|last=Weisbrot|first=Mark|date=22 June 2012|newspaper=[[The Guardian]]|access-date=23 June 2012|archive-url=https://web.archive.org/web/20140910143002/http://www.theguardian.com/commentisfree/2012/jun/22/washington-fernando-lugo-ouster-paraguay|archive-date=10 September 2014|url-status=live}}&lt;/ref&gt; දෝෂාභියෝගය ඉක්මනින් අනුමත කරන ලද අතර, විපක්ෂය විසින් පාලනය කරන ලද පැරගුවේ සෙනෙට් සභාවේ පැවති නඩු විභාගය අවසන් වූයේ ලුගෝ ධුරයෙන් ඉවත් කිරීම සහ උප ජනාධිපති ෆෙඩරිකෝ ෆ්‍රැන්කෝ ජනාධිපති ධුරයට පත්වීමත් සමඟය.&lt;ref name=&quot;CNN22&quot;&gt;{{cite news|url=http://www.cnn.com/2012/06/22/world/americas/paraguay-president/index.html|title=Paraguayan Senate removes president|last=Castillo|first=Mariano|date=22 June 2012|access-date=22 June 2012|archive-url=https://web.archive.org/web/20120623040625/http://www.cnn.com/2012/06/22/world/americas/paraguay-president/index.html|archive-date=23 June 2012|publisher=CNN|url-status=live}}&lt;/ref&gt; ග්‍රාමීය අනවසරයෙන් ඇතුළුවන්නන්ට එරෙහිව නෙරපා හැරීමේ නියෝගයක් ක්‍රියාත්මක කිරීමේදී සන්නද්ධ ගොවීන් විසින් පොලිසියට පහර දීමෙන් පසු සන්නද්ධ ගැටුම්වලදී පොලිස් නිලධාරීන් අට දෙනෙකු සහ ගොවීන් නව දෙනෙකු - පුද්ගලයින් 17 දෙනෙකුගේ මරණ සම්බන්ධයෙන් ලුගෝගේ ප්‍රතිවාදීන් ඔහුට දොස් පැවරූහ.&lt;ref&gt;{{cite news|url=https://www.reuters.com/article/us-paraguay-lugo-idUSBRE85K13N20120621|title=Paraguay's president vows to face impeachment effort|last=Desantis|first=Daniela|date=21 June 2012|work=[[Reuters]]|access-date=21 June 2012|archive-url=https://web.archive.org/web/20130208094438/http://www.reuters.com/article/2012/06/21/us-paraguay-lugo-idUSBRE85K13N20120621|archive-date=8 February 2013|edition=US|url-status=live}}&lt;/ref&gt;

2011 මැයි 14 වන දින, පැරගුවේ, ස්පාඤ්ඤ අධිරාජ්‍යයෙන් ස්වාධීනත්වය ලබා ගැනීමේ 200 වන සංවත්සරයේදී එහි ද්විශත සංවත්සරය සැමරීය.

&quot;දේශපාලනමය වශයෙන් අභිප්‍රේරිත කුමන්ත්‍රණයක්&quot; ලෙස තීරණයට විරෝධය දැක්වීම සඳහා ලුගෝගේ ආධාරකරුවන් කොංග්‍රසය පිටත රැස් වූහ.&lt;ref name=&quot;CNN22&quot; /&gt; 2012 ජුනි 22 වන දින ලුගෝ ධුරයෙන් ඉවත් කිරීම UNASUR සහ අනෙකුත් අසල්වැසි රටවල්, විශේෂයෙන් වාමාංශික නායකයින් විසින් දැනට පාලනය කරනු ලබන රටවල් විසින් කුමන්ත්‍රණයක් ලෙස සලකනු ලැබේ.&lt;ref&gt;{{cite web |date=22 June 2012 |title=COMUNICADO UNASUR Asunción, 22 de Junio de 2012 |url=http://www.unasursg.org/index.php?option=com_content&amp;view=article&amp;id=698%3Acomunicado-asuncion-22-de-junio-de-2012&amp;catid=68%3Acomunicados&amp;Itemid=346 |url-status=dead |archive-url=https://web.archive.org/web/20120627050748/http://www.unasursg.org/index.php?option=com_content&amp;view=article&amp;id=698:comunicado-asuncion-22-de-junio-de-2012&amp;catid=68:comunicados&amp;Itemid=346 |archive-date=27 June 2012 |access-date=23 June 2012 |publisher=UNASUR |language=es}}&lt;/ref&gt; කෙසේ වෙතත්, තොරතුරු රැස් කිරීම සඳහා පැරගුවේ වෙත මෙහෙයුමක් යැවූ ඇමරිකානු රාජ්‍ය සංවිධානය, දෝෂාභියෝග ක්‍රියාවලිය කුමන්ත්‍රණයක් නොවන බව නිගමනය කළේය, මන්ද එය පැරගුවේ ආණ්ඩුක්‍රම ව්‍යවස්ථාවට අනුකූලව සිදු කර ඇත.&lt;ref&gt;Halvorssen, Thor, ''[https://www.forbes.com/sites/thorhalvorssen/2012/07/03/paraguay-is-not-honduras/#57bce3c72308 Paraguay is not Honduras: President Lugo's Impeachment was not a Coup] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20180730203938/https://www.forbes.com/sites/thorhalvorssen/2012/07/03/paraguay-is-not-honduras/#57bce3c72308|date=30 July 2018}}'', Forbes.com, 3 July 2012, retrieved 30 July 2018&lt;/ref&gt;

=== වර්තමාන දිනය ===
2013 අගෝස්තු සිට 2018 අගෝස්තු 15 දක්වා පැරගුවේ ජනාධිපතිවරයා වූයේ හොරාසියෝ කාටෙස් ය.&lt;ref&gt;{{cite news|url=https://www.nytimes.com/2013/04/22/world/americas/horacio-cartes-wins-paraguays-presidential-election.html|title=Conservative Tobacco Magnate Wins Presidential Race in Paraguay|last=Romero|first=Simon|date=22 April 2013|work=The New York Times|access-date=7 April 2021|archive-url=https://web.archive.org/web/20171102234322/http://www.nytimes.com/2013/04/22/world/americas/horacio-cartes-wins-paraguays-presidential-election.html|archive-date=2 November 2017|url-status=live}}&lt;/ref&gt; 2018 අගෝස්තු 15 සිට පැරගුවේ ජනාධිපතිවරයා වූයේ මාරියෝ අබ්ඩෝ බෙනිටෙස් ය. ඔවුන් දෙදෙනාම කොන්සර්වේටිව් කොලරාඩෝ පක්ෂයේ අය වෙති.&lt;ref&gt;{{cite news|url=https://www.bbc.com/news/world-latin-america-45200965|title=New Paraguayan President Abdo Benítez sworn in|date=15 August 2018|work=BBC News|access-date=1 April 2021|archive-url=https://web.archive.org/web/20210415203558/https://www.bbc.com/news/world-latin-america-45200965|archive-date=15 April 2021|url-status=live}}&lt;/ref&gt; ජනාධිපති මාරියෝ අබ්ඩෝ බ්‍රසීලියානු අන්ත දක්ෂිණාංශික ජනාධිපති (2019–2022 බලයේ සිටි) ජෙයාර් බොල්සොනාරෝ සමඟ සමීප සබඳතාවක් භුක්ති වින්දා.&lt;ref&gt;{{cite news|url=https://www.reuters.com/article/us-paraguay-president-idUSKCN1V421O|title=Paraguayan president's popularity plummets amid Brazil-linked political crisis|last=Cristaldo|first=Mariel|date=14 August 2019|work=reuters.com|access-date=1 June 2021|archive-url=https://web.archive.org/web/20210602215301/https://www.reuters.com/article/us-paraguay-president-idUSKCN1V421O|archive-date=2 June 2021|url-status=live}}&lt;/ref&gt; 2019 පෙබරවාරි මාසයේදී, බොල්සොනාරෝ පැරගුවේ හමුදා ඒකාධිපති ඇල්ෆ්‍රෙඩෝ ස්ට්‍රෝස්නර්ට ප්‍රශංසා කරමින් ඔහුව &quot;දැක්මක් ඇති මිනිසෙකු&quot; ලෙස හැඳින්වූ විට, ජනාධිපති මාරියෝ අබ්ඩෝ බෙනිටෙස් බොල්සොනාරෝගේ පැත්තේ සිටියේය.&lt;ref&gt;{{cite news|url=https://abcnews.go.com/International/wireStory/brazils-bolsonaro-praises-late-paraguay-dictator-stroessner-61386307|title=Brazil's Bolsonaro praises late Paraguay dictator Stroessner|access-date=1 June 2021|archive-url=https://web.archive.org/web/20210602214208/https://abcnews.go.com/International/wireStory/brazils-bolsonaro-praises-late-paraguay-dictator-stroessner-61386307|archive-date=2 June 2021|website=[[ABC News (United States)|ABC News]]|url-status=live}}&lt;/ref&gt; 2021 දී, පැරගුවේ දකුණු ඇමරිකාවේ 100% පුනර්ජනනීය බලශක්ති සැපයුමෙන් විදුලි ශක්තිය නිපදවූ පළමු රට බවට පත්විය. 2023 මැයි මාසයේදී, දිගු කලක් පාලනය කළ කොලරාඩෝ පක්ෂයේ සන්තියාගෝ පෙනා, පැරගුවේ ඊළඟ ජනාධිපතිවරයා ලෙස මාරියෝ අබ්ඩෝගෙන් පසු ජනාධිපතිවරණය ජයග්‍රහණය කළේය.&lt;ref&gt;{{cite news|url=https://www.aljazeera.com/news/2023/5/3/amid-protests-authorities-uphold-legitimacy-of-paraguay-election|title=Amid protests, authorities uphold legitimacy of Paraguay election|access-date=26 May 2023|archive-url=https://web.archive.org/web/20230603212859/https://www.aljazeera.com/news/2023/5/3/amid-protests-authorities-uphold-legitimacy-of-paraguay-election|archive-date=3 June 2023|language=en|website=[[Al Jazeera Media Network|al Jazeera]] (aljazeera.com)|url-status=live}}&lt;/ref&gt; 2023 අගෝස්තු 15 වන දින, සන්තියාගෝ පෙනා පැරගුවේ නව ජනාධිපතිවරයා ලෙස දිවුරුම් දුන්නේය.&lt;ref&gt;{{cite news|url=https://www.reuters.com/world/americas/new-paraguayan-president-santiago-pena-sworn-2023-08-15/|title=Paraguay's President Pena sworn in, Taiwan VP in attendance|last1=Desantis|first1=Daniela|date=16 August 2023|work=Reuters|access-date=18 August 2023|archive-url=https://web.archive.org/web/20230818142608/https://www.reuters.com/world/americas/new-paraguayan-president-santiago-pena-sworn-2023-08-15/|archive-date=18 August 2023|last2=Elliott|first2=Lucinda|language=en|last3=Elliott|first3=Lucinda|url-status=live}}&lt;/ref&gt;

== යොමු කිරීම් ==
&lt;references /&gt;</text>
      <sha1>ejlcfwesd7yb6o6sq64wgcauhii62es</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>753055</id>
      <parentid>752950</parentid>
      <timestamp>2025-07-03T09:42:30Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>BuddhikaW88</username>
        <id>37808</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>[[ප්‍රවර්ගය:පැරගුවේ]] එක් කරන ලදී. [[විකිපීඩියා:HOTCAT|HotCat]] භාවිතයෙන්</comment>
      <origin>753055</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="70415" sha1="2zbmygpevlqqgq4mwyn3zdwqr84679r" xml:space="preserve">
=== පූර්ව යටත් විජිත යුගය ===
ස්පාඤ්ඤ ජාතිකයන් පැමිණීමට පෙර අවම වශයෙන් සහස්‍රයක්වත් නැගෙනහිර පැරගුවේ ආදිවාසී ගුවාරානි ජනයා ජීවත් වූහ.&lt;ref&gt;{{cite web |title=Guarani Society |url=https://web.archive.org/web/20060925035916/http://lucy.ukc.ac.uk/EthnoAtlas/Hmar/Cult_dir/Culture.7843 |access-date=2025-05-17 |website=web.archive.org}}&lt;/ref&gt; බටහිර පැරගුවේ, ග්‍රාන් චාකෝ, නාමිකයන් විසින් ජනාවාස කරන ලද අතර, ඔවුන්ගෙන් වඩාත් කැපී පෙනුනේ ගුවායිකුරු ජනයා ය. පැරගුවේ ගඟ දළ වශයෙන් නැගෙනහිරින් කෘෂිකාර්මික ගුවාරානි ජනතාව සහ ග්‍රාන් චාකෝ හි බටහිරින් සංචාරක සහ අර්ධ සංචාරක ජනතාව අතර බෙදුම් රේඛාව විය. ගුවාර්කුරු නාමිකයන් ඔවුන්ගේ රණශූර සම්ප්‍රදායන් සඳහා ප්‍රසිද්ධ වූ අතර 19 වන සියවසේ අග භාගය වන තෙක් සම්පූර්ණයෙන්ම සන්සුන් නොවීය.&lt;ref&gt;The Editors of Encyclopaedia Britannica. &quot;Mbayá&quot;. ''Encyclopedia Britannica'', 15 February 2007, https://www.britannica.com/topic/Mbaya. Accessed 17 May 2025&lt;/ref&gt; මෙම ආදිවාසී ගෝත්‍ර ඔවුන්ගේ ප්‍රධාන බෙදීම්වල පදනම් වූ වෙනස් භාෂා පවුල් පහකට අයත් විය.&lt;ref name=&quot;:1&quot;&gt;{{Cite web |last=Barba |first=Paula López |date=2023-08-25 |title=El guaraní paraguayo, la lengua de la resistencia |url=https://elpais.com/america-futura/2023-08-25/el-guarani-paraguayo-la-lengua-de-la-resistencia.html |access-date=2025-05-17 |website=El País América |language=es}}&lt;/ref&gt;&lt;ref name=&quot;:2&quot;&gt;Miller, Mark D.H., Webb, Kempton E., Martin, Gene E.. &quot;Gran Chaco&quot;. Encyclopedia Britannica, 12 May. 2025, https://www.britannica.com/place/Gran-Chaco. Accessed 17 May 2025&lt;/ref&gt; විවිධ භාෂා කතා කරන කණ්ඩායම් සාමාන්‍යයෙන් සම්පත් සහ භූමි සම්බන්ධයෙන් තරඟකාරී විය. මෙම පවුල්වල ශාඛා වල භාෂා කතා කිරීමෙන් ඔවුන් තවදුරටත් ගෝත්‍රවලට බෙදා ඇත. අද වන විට වෙනම ජනවාර්ගික භාෂාමය කණ්ඩායම් 17 ක් පවතී.&lt;ref name=&quot;:1&quot; /&gt;&lt;ref name=&quot;:2&quot; /&gt;

=== යටත් විජිත යුගය ===
මෙම ප්‍රදේශයේ පළමු යුරෝපීයයන් 1516 දී ස්පාඤ්ඤ ගවේෂකයන් විය.&lt;ref name=&quot;eec&quot;&gt;{{cite report|author=Sacks, Richard S.|section=Early explorers and conquistadors|editor1-last=Hanratty|editor1-first=Dannin M.|editor2-last=Meditz|editor2-first=Sandra W.|year=1988|title=Paraguay: A country study|location=Washington, DC|publisher=U.S. [[Library of Congress]] / [[Government Printing Office|GPO]]|url=http://countrystudies.us/paraguay/2.htm|url-status=live|access-date=19 September 2009|archive-url=https://web.archive.org/web/20110919163833/http://countrystudies.us/paraguay/2.htm|archive-date=19 September 2011}}&lt;/ref&gt; ස්පාඤ්ඤ ගවේෂක ජුවාන් ද සලාසාර් ද එස්පිනෝසා 1537 අගෝස්තු 15 වන දින අසුන්සියොන් ජනාවාසය ආරම්භ කළේය. අවසානයේ නගරය පැරගුවේ ස්පාඤ්ඤ යටත් විජිත පළාතක මධ්‍යස්ථානය බවට පත්විය.

දකුණු ඇමරිකාවේ මෙම කොටසේ ජේසු නිකායික මෙහෙයුම් සහ ජනාවාස මගින් ස්වාධීන ක්‍රිස්තියානි ඉන්දියානු ජාතියක්&lt;ref name=&quot;cite wdl|#2581&quot;&gt;{{cite web |year=1732 |title=Paraguariae Provinciae Soc. Jesu cum Adiacentibg. Novissima Descriptio |trans-title=A Current Description of the Province of the Society of Jesus in Paraguay with Neighboring Areas |url=http://www.wdl.org/en/item/2581/ |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20210428011358/http://www.wdl.org/en/item/2581/ |archive-date=28 April 2021 |access-date=8 September 2015 |language=la |via=[[World Digital Library]]}}&lt;/ref&gt; නිර්මාණය කිරීමේ උත්සාහයක් දහඅටවන සියවසේදී සිදු කරන ලදී. ස්පාඤ්ඤ මෙහෙයුම් වලදී ගුවාරානි ජනගහනය එක්රැස් කිරීමට සහ ස්පාඤ්ඤ පදිංචිකරුවන් සහ පෘතුගීසි වහල් කොල්ලකරුවන් වන බැන්ඩෙයිරන්ට්ස් විසින් ක්‍රිස්තියානි ආගමට හැරවීමට උත්සාහ කිරීමට අමතරව, ගුවාරානි ජනගහනය අථත්‍ය වහල්භාවයෙන් ආරක්ෂා කිරීමට ඔවුන් ජේසු නිකායික අඩු කිරීම් වර්ධනය කළහ. පැරගුවේහි කතෝලික ධර්මය ආදිවාසී ජනයාගේ බලපෑමට ලක් විය: සමමුහුර්ත ආගම ස්වදේශීය අංග අවශෝෂණය කර ඇත. 1767 දී ස්පාඤ්ඤ කිරීටය විසින් ජේසු නිකායිකයින් පලවා හරින තෙක්, නැගෙනහිර පැරගුවේ වසර 150 ක් පමණ රෙඩියුසියෝන්වරු සමෘද්ධිමත් වූහ.&lt;ref&gt;{{Cite book |last=Ganson |first=Barbara Anne |url=https://www.google.com/books/edition/The_Guaran%C3%AD_under_Spanish_Rule_in_the_R/CG7fscxlgpUC?hl=en&amp;gbpv=1&amp;dq=isbn:9780804754958&amp;printsec=frontcover |title=The Guaraní under Spanish Rule in the Río de la Plata |date=2003 |publisher=Stanford University Press |isbn=978-0-8047-5495-8 |language=en}}&lt;/ref&gt; 18 වන සියවසේ ලා සැන්ටිසිමා ට්‍රිනිඩෑඩ් ද පරානා සහ ජෙසුස් ද තවරන්ගු යන ජේසු නිකායික දූත මණ්ඩල දෙකක නටබුන් යුනෙස්කෝව විසින් ලෝක උරුම ස්ථාන ලෙස නම් කර ඇත.

බටහිර පැරගුවේහි, ස්පාඤ්ඤ ජනාවාසකරණය සහ ක්‍රිස්තියානි ධර්මය 16 වන සියවසේ සිට සංචාරක ගුයිකුරු සහ අනෙකුත් නාමිකයන් විසින් දැඩි ලෙස ප්‍රතිරෝධය දක්වන ලදී. මෙම ජනයාගෙන් බොහෝ දෙනෙක් 18 වන සහ 19 වන සියවස් වලදී මෙස්ටිසෝ ජනගහනයට අවශෝෂණය කර ගත්හ.

=== ෆ්‍රැන්සියාවේ නිදහස සහ පාලනය ===
[[File:José_Gaspar_Rodríguez_de_Francia.jpg|link=https://en.wikipedia.org/wiki/File:Jos%C3%A9_Gaspar_Rodr%C3%ADguez_de_Francia.jpg|වම|thumb|පැරගුවේ රාජ්‍යයේ පළමු ඒකාධිපතියා වූ හොසේ ගැස්පර් රොඩ්‍රිගුස් ද ෆ්‍රැන්සියා]]
පැරගුවේ 1811 මැයි 14 වන දින ප්‍රාදේශීය ස්පාඤ්ඤ පරිපාලනය පෙරලා දැමීය. පැරගුවේහි පළමු ආඥාදායකයා වූයේ 1814 සිට 1840 දී ඔහුගේ මරණය දක්වා ඉතා සුළු බාහිර සම්බන්ධතා හෝ බලපෑමකින් පැරගුවේ පාලනය කළ ජෝස් ගැස්පර් රොඩ්‍රිගුස් ද ෆ්‍රැන්සියා ය.&lt;ref&gt;{{Cite web |title=Britain and the Paraguayan dictatorship, c. 1820-1840* |url=https://ora.ox.ac.uk/objects/uuid:3b1cd500-6c0f-4b17-8569-5fcd753d00da/files/rx633f1701}}&lt;/ref&gt; ඔහු අදහස් කළේ ජිනීවන් න්‍යායාචාර්ය ජීන්-ජැක් රූසෝගේ සමාජ ගිවිසුම මත පදනම් වූ මනෝරාජික සමාජයක් නිර්මාණය කිරීමටයි.&lt;ref&gt;{{cite web |title=War of the Triple Alliance |url=http://warofthepacific.com/warofthetriplealliance.htm |archive-url=https://web.archive.org/web/20140807073919/http://warofthepacific.com/warofthetriplealliance.htm |archive-date=7 August 2014 |access-date=14 November 2010 |website=War of the Pacific (warofthepacific.com)}}&lt;/ref&gt; රොඩ්රිගස් ඩි ෆ්‍රැන්සියා එල් සුප්‍රීමො යන ​​අන්වර්ථ නාමයෙන් හඳුන්වන ලදී.

කතෝලික පල්ලියේ බලතල බෙහෙවින් අඩු කරන නව නීති රොඩ්‍රිගස් ද ෆ්‍රැන්සියා විසින් ස්ථාපිත කරන ලද අතර (කතෝලික ධර්මය එවකට ස්ථාපිත රාජ්‍ය ආගමක් විය) සහ කැබිනට් මණ්ඩලය, යටත් විජිත පුරවැසියන් එකිනෙකා සමඟ විවාහ වීම තහනම් කළ අතර, යටත් විජිත යුගයේ ප්‍රභූන්ගේ බලය බිඳ දැමීමට සහ මිශ්‍ර-ජාතියක් හෝ මෙස්ටිසෝ සමාජයක් නිර්මාණය කිරීමට ඔවුන්ට කළු ජාතිකයන්, මුලටෝවරුන් හෝ ස්වදේශිකයන් පමණක් විවාහ කර ගැනීමට අවසර දුන්නේය.&lt;ref&gt;{{cite news|url=https://www.nytimes.com/2012/03/12/world/americas/in-paraguay-indigenous-language-with-unique-staying-power.html|title=In Paraguay, indigenous language with unique staying power|last1=Romero|first1=Simon|date=12 March 2012|newspaper=[[The New York Times]]|access-date=5 October 2015|archive-url=https://web.archive.org/web/20150930235457/http://www.nytimes.com/2012/03/12/world/americas/in-paraguay-indigenous-language-with-unique-staying-power.html|archive-date=30 September 2015|url-status=live}}&lt;/ref&gt; ඔහු පැරගුවේ සහ දකුණු ඇමරිකාවේ සෙසු ප්‍රදේශ අතර සබඳතා කපා හැරියේය. ෆ්‍රැන්සියාගේ නිදහස සීමා කිරීම නිසා, ෆුල්ජෙන්සියෝ යෙග්‍රොස් සහ තවත් නිදහස් යුගයේ නායකයින් කිහිප දෙනෙකු 1820 දී ෆ්‍රැන්සියාට එරෙහිව කුමන්ත්‍රණයක් සැලසුම් කළ අතර, කුමන්ත්‍රණය සොයාගත් ෆුල්ජෙන්සියෝ යෙග්‍රොස් එහි නායකයින් මරණ දඬුවම නියම කළේය හෝ ජීවිතාන්තය දක්වා සිරගත කළේය.&lt;ref&gt;{{cite encyclopedia |title=Colonial period |encyclopedia=[[Encyclopedia Britannica]] |url=https://www.britannica.com/place/Paraguay |access-date=5 January 2021 |archive-url=https://web.archive.org/web/20201225183757/https://www.britannica.com/place/Paraguay |archive-date=25 December 2020 |department=Paraguay |url-status=live}}&lt;/ref&gt;

=== ලෝපෙස් පවුලේ පාලනය ===
[[File:1864_Mitchell_Map_of_Brazil,_Bolivia_and_Chili_-_Geographicus_-_SouthAmericaSouth-mitchell-1864.jpg|link=https://en.wikipedia.org/wiki/File:1864_Mitchell_Map_of_Brazil,_Bolivia_and_Chili_-_Geographicus_-_SouthAmericaSouth-mitchell-1864.jpg|thumb|කලාපයේ දේශපාලන සිතියම, 1864]]
1840 දී ෆ්‍රැන්සියාගේ මරණයෙන් පසු, 1841 දී කාලෝස් ඇන්ටෝනියෝ ලෝපෙස් (රොඩ්‍රිගුස් ද ෆ්‍රැන්සියාගේ බෑණනුවන් යැයි කියනු ලැබේ) බලයට පත් වන තෙක්, පැරගුවේ නව ජුන්ටා මිලිටරියක් යටතේ විවිධ හමුදා නිලධාරීන් විසින් පාලනය කරන ලදී. ලෝපෙස් පැරගුවේ නවීකරණය කර එය විදේශ වාණිජ කටයුතු සඳහා විවෘත කළේය. ඔහු ආර්ජන්ටිනාව සමඟ ආක්‍රමණශීලී නොවන ගිවිසුමක් අත්සන් කළ අතර 1842 දී පැරගුවේ නිදහස නිල වශයෙන් ප්‍රකාශ කළේය. 1862 දී ලෝපෙස්ගේ මරණයෙන් පසු බලය ඔහුගේ වැඩිමහල් පුත් ෆ්‍රැන්සිස්කෝ සොලනෝ ලෝපෙස් වෙත මාරු විය.

ලෝපෙස් පවුලේ පාලන තන්ත්‍රය නිෂ්පාදන හා බෙදා හැරීමේ පැතිරුණු සහ දෘඩ මධ්‍යවාදය මගින් සංලක්ෂිත විය. රාජ්‍ය හා පෞද්ගලික ක්ෂේත්‍ර අතර කිසිදු වෙනසක් නොතිබූ අතර, ලෝපෙස් පවුල රට පාලනය කළේ එය විශාල වතුයායක් ලෙස සලකමිනි.&lt;ref&gt;{{cite report|title=Carlos Antonio López|date=December 1988|series=Library of Congress Country Studies|publisher=U.S. [[Library of Congress]]|url=http://lcweb2.loc.gov/cgi-bin/query/r?frd/cstdy:@field(DOCID+py0019)|access-date=30 December 2005|archive-url=https://web.archive.org/web/20170816005342/http://lcweb2.loc.gov/cgi-bin/query/r?frd%2Fcstdy%3A%40field%28DOCID+py0019%29|archive-date=16 August 2017}}&lt;/ref&gt;

රජය සියලු අපනයන සඳහා පාලනය ක්‍රියාත්මක කළේය. යර්බා මේට් සහ වටිනා දැව නිෂ්පාදන අපනයනය පැරගුවේ සහ බාහිර ලෝකය අතර වෙළඳ සමතුලිතතාවය පවත්වා ගෙන ගියේය.&lt;ref&gt;{{worldhistory|section=1665|quote=Page 630}}&lt;/ref&gt; පැරගුවේ රජය අතිශයින්ම ආරක්ෂණවාදී වූ අතර, කිසි විටෙකත් විදේශයන්ගෙන් ණය ලබා නොගත් අතර ආනයනික විදේශීය නිෂ්පාදන සඳහා ඉහළ තීරුබදු අය කළේය. මෙම ආරක්ෂණවාදය සමාජය ස්වයංපෝෂිත කළ අතර, එය ආර්ජන්ටිනාව සහ බ්‍රසීලය අත්විඳින ලද ණය ද වළක්වා ගත්තේය. වහල්භාවය විශාල සංඛ්‍යාවක් නොතිබුණද, 1844 වන තෙක්, නව ආණ්ඩුක්‍රම ව්‍යවස්ථාවෙන් එය නීත්‍යානුකූලව අහෝසි කරන තෙක් පැරගුවේහි පැවතුනි.&lt;ref name=&quot;rbcg1933&quot;&gt;{{cite book |last1=Cunninghame Graham |first1=Robert Bontine |author1-link=Robert Bontine Cunninghame Graham |title=Portrait of a Dictator: Francisco Solano López |publisher=William Heinemann Ltd. |year=1933 |location=London}}&lt;/ref&gt;{{rp|39–40}}

කාලෝස් ඇන්ටෝනියෝ ලෝපෙස්ගේ පුත් ෆ්‍රැන්සිස්කෝ සොලානෝ ලෝපෙස් 1862 දී ජනාධිපති-ඒකාධිපතියා ලෙස තම පියා වෙනුවට පත් වූ අතර සාමාන්‍යයෙන් ඔහුගේ පියාගේ දේශපාලන ප්‍රතිපත්ති දිගටම කරගෙන ගියේය. දෙදෙනාම පැරගුවේ &quot;ප්‍රජාතන්ත්‍රවාදී සහ ජනරජ&quot; ලෙස ජාත්‍යන්තර ප්‍රතිරූපයක් ලබා දීමට කැමති වූ නමුත් ඇත්ත වශයෙන්ම, පාලක පවුලට පල්ලිය සහ විද්‍යාල ඇතුළුව රටේ සියලුම මහජන ජීවිතය සම්පූර්ණයෙන්ම පාහේ පාලනය කිරීමට හැකි විය.&lt;ref name=&quot;rbcg1933&quot; /&gt;{{rp|41–42}}

මිලිටරිමය වශයෙන්, කාලෝස් ඇන්ටෝනියෝ ලෝපෙස් කර්මාන්තය සහ පැරගුවේ හමුදාව නවීකරණය කර පුළුල් කළ අතර හුමයිටා බලකොටුව සංවර්ධනය කිරීමෙන් පැරගුවේ උපායමාර්ගික ආරක්ෂක විශාල වශයෙන් ශක්තිමත් කළේය.&lt;ref&gt;Robert Cowley, ''The Reader's Encyclopedia to Military History''. New York, New York: Houston Mifflin, 1996. Page 479.&lt;/ref&gt; රජය විදේශීය කාර්මික ශිල්පීන් 200 කට වැඩි පිරිසක් බඳවා ගත් අතර, ඔවුන් පුළුල් වන වානේ, රෙදිපිළි, කඩදාසි සහ තීන්ත, නාවික ඉදිකිරීම්, ආයුධ සහ වෙඩි බෙහෙත් කර්මාන්ත සඳහා ආධාර කිරීම සඳහා විදුලි පණිවුඩ මාර්ග සහ දුම්රිය මාර්ග ස්ථාපනය කළහ. 1850 දී නිම කරන ලද යිබිකුයි වාත්තු කර්මාන්ත ශාලාව, සියලු කැලිබර් වල කාලතුවක්කු, මෝටාර් සහ උණ්ඩ නිෂ්පාදනය කළේය. ගංගා යුද නැව් ඉදිකරන ලද්දේ අසුන්සියොන් නැව් අංගනවල ය. විශේෂයෙන් අපා ගඟ දිගේ සහ ග්‍රාන් චාකෝ හි බලකොටු ඉදිකරන ලදී.&lt;ref name=&quot;Hooker&quot;&gt;Hooker, T.D., 2008, The Paraguayan War, Nottingham: Foundry Books, {{ISBN|1901543153}}&lt;/ref&gt;{{rp|22}} කාලෝස් ඇන්ටෝනියෝ ලෝපෙස්ගේ අභාවයෙන් පසුව, මෙම ව්‍යාපෘති ඔහුගේ පුත් ෆ්‍රැන්සිස්කෝ සොලානෝ යටතේ දිගටම පැවතුනි.

සමාජ-ආර්ථික සංවර්ධනය සම්බන්ධයෙන් ගත් කල, රට &quot;දකුණු ඇමරිකාවේ වඩාත්ම දියුණු ජනරජය&quot; ලෙස නම් කරන ලදී, විශේෂයෙන් බ්‍රිතාන්‍ය විනිසුරු සහ දේශපාලනඥයා වූ සර් රොබට් ෆිලිමෝර් විසින්.&lt;ref&gt;Robert Phillimore (1860), ''A Statement of the Facts of the Controversy Between the Governments of Great Britain and Paraguay'', page 2. William Moore Printing, Washington D.C., USA.&lt;/ref&gt;

යුද්ධයට පෙර සහ යුද්ධය අතරතුර පැරගුවේ හමුදාවේ ලුතිනන් කර්නල් ඉංජිනේරු ජෝර්ජ් තොම්සන්ට අනුව, ලෝපෙස්ගේ රජය පැරගුවේට සාපේක්ෂව හොඳ එකක් විය:{{blockquote|ඔහුගේ (ඇන්ටෝනියෝ ලෝපෙස්) පාලන සමයේදී පැරගුවේ පුරා ජීවිතය සහ දේපළ මෙතරම් සුරක්ෂිතව පැවතියේ ලෝකයේ වෙනත් කිසිදු රටක විය නොහැක. අපරාධ පාහේ නොදන්නා දෙයක් වූ අතර, සිදු වූ විට වහාම අනාවරණය වී දඬුවම් කරන ලදී. බොහෝ දෙනා, සමහර විට, වඩාත්ම සතුටින් සිටි අය විය හැකිය. ජීවනෝපායක් ලබා ගැනීම සඳහා ඔවුන්ට කිසිදු වැඩක් කිරීමට අපහසු විය. සෑම පවුලකටම තමන්ගේම භූමියේ තමන්ගේම නිවසක් හෝ පැල්පතක් තිබුණි. ඔවුන් දින කිහිපයකින් තමන්ගේම පරිභෝජනය සඳහා ප්‍රමාණවත් දුම්කොළ, බඩ ඉරිඟු සහ මැන්ඩියෝකා වගා කළහ [...]. සෑම පැල්පතකම දොඩම් වත්තක් [...] සහ එළදෙනුන් කිහිප දෙනෙකු ද සිටි බැවින්, ඔවුන් වසර පුරාම පාහේ සුළු අවශ්‍යතාවයකින් සිටියහ [...]. ඇත්ත වශයෙන්ම, ඉහළ පන්ති යුරෝපීය ක්‍රමයට වඩා ජීවත් විය...|ජෝර්ජ් තොම්සන්, සී.ඊ.&lt;ref&gt;{{cite book |last1 = Thompson | first1=George |year=1869
 |title = The War in Paraguay: With a historical sketch of the country and its people and notes upon the military engineering of the war. |publisher = Longmans and Green Co. |location = London |page=10}}&lt;/ref&gt;}}

=== පැරගුවේ යුද්ධය (1864–1870) ===
[[File:FRANCISCO_SOLANO_LOPEZ_(From_a_Photograph_taken_in_1859).jpg|link=https://en.wikipedia.org/wiki/File:FRANCISCO_SOLANO_LOPEZ_(From_a_Photograph_taken_in_1859).jpg|thumb|ෆ්‍රැන්සිස්කෝ සොලානෝ ලෝපෙස්]]
1864 ඔක්තෝබර් 12 වන දින, පැරගුවේ අවසාන නිවේදන නොතකා, බ්‍රසීලය (ජෙනරාල් බාර්ටොලෝම් මිට්‍රේ යටතේ ආර්ජන්ටිනා රජය සහ ජෙනරාල් වෙනන්සියෝ ෆ්ලෝරස්ගේ නායකත්වයෙන් යුත් කැරලිකාර උරුගුවේ කොලරාඩෝස් සමඟ සන්ධානගත විය) එකල රජය පෙරලා දැමීම සඳහා උරුගුවේ ජනරජය ආක්‍රමණය කළේය (එය ලෝපෙස්ගේ මිත්‍රයෙකු වූ බ්ලැන්කෝ පක්ෂයේ පාලනය යටතේ විය),{{efn|The Blanco Party of Uruguay, hardline right wing and reactionary at those days, was in the Uruguayan Government during the outbreak of the war and were allies of the Paraguayan Government.&lt;ref&gt;{{cite book |first=Luis Alberto |last=de&amp;nbsp;Herrera |year=1927 |title=El Drama del 65 – La Culpa Mitrista |pages=11–33 |publisher=Bareiro y Ramos |location=Montevideo, Uruguay}} — classic book by Blanco leader&lt;/ref&gt;}} මේ අනුව පැරගුවේ යුද්ධය ආරම්භ විය.{{efn|[[Richard Francis Burton|Burton]], a witness of the conflict, marks this date (12–16 October 1864) as the real beginning of the war. He writes (and it is the most logic account, considering the facts): ''The Brazilian Army invades the [[Banda Oriental]], despite the protestations of President López, who declared that such invasion would be held a &quot;casus belli&quot;''.&lt;ref&gt;{{cite book |first=Richard Francis, Sir |last=Burton |author-link=Richard Francis Burton |year=1870 |title=Letters from the Battlefields of Paraguay |page=76 |publisher=Tinsley Brothers |location=London}}&lt;/ref&gt;}}

ජනරජයේ මාර්ෂල් ෆ්‍රැන්සිස්කෝ සොලානෝ ලෝපෙස්ගේ නායකත්වයෙන් යුත් පැරගුවේ ජාතිකයන් 1864 දෙසැම්බර් 15 වන දින මැටෝ ග්‍රෝසෝට පහර දීමෙන් පළිගත් අතර පසුව 1865 මාර්තු 23 වන දින ආර්ජන්ටිනාවට එරෙහිව යුද්ධ ප්‍රකාශ කළහ. බ්ලැන්කෝ රජය පෙරලා දමා 1865 පෙබරවාරි 22 වන දින ජෙනරාල් වෙනන්සියෝ ෆ්ලෝරස් යටතේ කොලරාඩෝ රජයක් විසින් ප්‍රතිස්ථාපනය කරන ලදී. පසුව, ආර්ජන්ටිනා ජනරජය, බ්‍රසීල අධිරාජ්‍යය සහ උරුගුවේ ජනරජය 1865 මැයි 1 වන දින පැරගුවේ රජයට එරෙහිව ත්‍රිත්ව සන්ධානයේ රහස් ගිවිසුමට අත්සන් තැබීය.&lt;ref&gt;{{cite book |author=Pomer, León |title=La Guerra del Paraguay: Estado, política y negocios |publisher=Editorial Colihue |year=2008 |location=Buenos Aires, Argentina |pages=240–241 |language=es}}&lt;/ref&gt;

1866 මැයි 24 වන දින, ටුයුටි සටනේදී පැරගුවේ ප්‍රහාරයක් මිත්‍ර පාක්ෂිකයින් විසින් මැඩපැවැත්වූ විට මිනිසුන් 6,000 ක් අහිමි විය. එය යුද්ධය අතරතුර දකුණු ඇමරිකාවේ ලේ වැකි සටන ලෙස සලකුණු විය.

පැරගුවේ ජාතිකයන් දරුණු ප්‍රතිරෝධයක් දැක්වූ නමුත් අවසානයේ 1870 දී සෙරෝ කෝරා සටනේදී පරාජයට පත් වූ අතර එහිදී මාෂල් සොලානෝ ලෝපෙස් යටත් වීම ප්‍රතික්ෂේප කර සටනේදී මිය ගියේය.&lt;ref&gt;{{cite book |author=Hooker, T.D. |title=The Paraguayan War |publisher=Foundry Books |year=2008 |isbn=978-1901543155 |location=Nottingham, UK |pages=105–108}}&lt;/ref&gt; ඇමරිකානු ඉතිහාසයේ ලේ වැකි ජාත්‍යන්තර ගැටුම ලෙස පවතින මෙම යුද්ධයේ සැබෑ හේතු තවමත් බෙහෙවින් විවාදාත්මක ය.{{efn|The classical view asserts that Francisco Solano López's expansionist and hegemonic views are the main reason for the outbreak of the conflict. The traditional Paraguayan view, held by the &quot;''lopistas''&quot; (supporters of Solano López in Paraguay and elsewhere), holds that Paraguay acted in self-defense and for the protection of the equilibrium of the Plate Basin. This view is usually contested by the &quot;''anti-lopistas''&quot; (known in Paraguay as &quot;''legionarios''&quot;), who favored the &quot;Triple Alliance&quot;. Revisionist views from right and left national populists put a great emphasis on the influence of the British Empire, a view that a majority of historians reject.{{citation needed|date=June 2023}}}}[[File:TuyutiDetail.jpg|link=https://en.wikipedia.org/wiki/File:TuyutiDetail.jpg|thumb|ටුයුටි සටන, 1866 මැයි]]
පැරගුවේ රාජ්‍යය තම භූමියෙන් 25–33% ක් ආර්ජන්ටිනාවට සහ බ්‍රසීලයට අහිමි කර, දැවැන්ත යුද ණයක් ගෙවා, එහි අභ්‍යන්තර අයවැය ස්ථාවර කිරීම සඳහා විශාල ජාතික දේපළ විකුණා දැමීය. යුද්ධයේ නරකම ප්‍රතිවිපාකය වූයේ ජනගහනයේ ව්‍යසනකාරී අලාභයයි. ගැටුම අතරතුර පැරගුවේ වැසියන්ගෙන් අවම වශයෙන් 50% ක් මිය ගිය අතර, එම සංඛ්‍යාව රට නැවත පැමිණීමට දශක ගණනාවක් ගත විය. යුද්ධයේ ප්‍රතිඵලයක් ලෙස පැරගුවේ වැසියන් අත්විඳි ව්‍යසනයෙන්, විලියම් ඩී. රූබින්ස්ටයින් මෙසේ ලිවීය:

&quot;සාමාන්‍ය ඇස්තමේන්තුව වන්නේ 450,000 ත් 900,000 ත් අතර පැරගුවේ ජනගහනයක, යුද්ධයෙන් දිවි ගලවා ගත්තේ 220,000 ක් පමණක් වන අතර, ඔවුන්ගෙන් 28,000 ක් පමණක් වැඩිහිටි පිරිමින් ය.&quot;&lt;ref&gt;{{Cite book |last=Rubinsein |first=W.D. |url=https://books.google.com/books?id=nMMAk4VwLLwC |title=Genocide: a history |publisher=Pearson Education |year=2004 |isbn=0-582-50601-8 |page=94 |access-date=18 October 2015 |archive-url=https://web.archive.org/web/20150910110549/https://books.google.com/books?id=nMMAk4VwLLwC |archive-date=10 September 2015 |url-status=live}}&lt;/ref&gt;

1869 දී අසුන්සියොන් කොල්ලකෑමේදී, අධිරාජ්‍ය බ්‍රසීලියානු හමුදාව පැරගුවේ ජාතික ලේඛනාගාරය ඇසුරුම් කර රියෝ ද ජැනයිරෝ වෙත ප්‍රවාහනය කළේය.&lt;ref&gt;{{cite book |last=Sanchez Quell |first=Hipólito |title=Los 50.000 Documentos Paraguayos Llevados al Brasil |publisher=Ediciones Comuneros |year=2006 |location=Asunción, Paraguay}}&lt;/ref&gt;{{efn|Some of the documents taken by Brasil during the war, were returned to Paraguay in the collection known as &quot;Colección de Río Branco&quot;, nowadays in the National Archives of Asunción, Paraguay.}} යුද්ධයෙන් බ්‍රසීලයේ වාර්තා වර්ගීකරණය කර ඇත. මෙය යටත් විජිත සහ මුල් ජාතික කාලවලදී පැරගුවේ ඉතිහාසය පර්යේෂණ කිරීම සහ අධ්‍යයනය කිරීම දුෂ්කර කර ඇත.&lt;ref name=&quot;Weinstein-2007-04&quot;&gt;{{cite magazine|last=Weinstein|first=Barbara|date=1 April 2007|title=Let the sunshine in: Government records and national insecurities|url=http://www.historians.org/perspectives/issues/2007/0704/0704pre1.cfm|url-status=live|department=From the President|edition=online|publisher=[[American Historical Association]]|volume=45|issue=4|archive-url=https://web.archive.org/web/20121008191444/http://www.historians.org/perspectives/issues/2007/0704/0704pre1.cfm|archive-date=8 October 2012|access-date=5 October 2012|magazine=[[Perspectives on History]]}}&lt;/ref&gt;

=== 20 වන සියවස ===
[[File:Chacokrieg.jpg|link=https://en.wikipedia.org/wiki/File:Chacokrieg.jpg|thumb|ග්‍රාන් චාකෝ යනු චාකෝ යුද්ධයේ ස්ථානය (1932–35), එහිදී බොලිවියාව මතභේදාත්මක භූමියෙන් වැඩි කොටසක් පැරගුවේට අහිමි විය.]]
1904 දී කොලරාඩෝස් පාලනයට එරෙහිව ලිබරල් විප්ලවය ඇති විය. ලිබරල් පාලනය මහා දේශපාලන අස්ථාවරත්වයේ කාල පරිච්ඡේදයක් ආරම්භ කළේය. 1904 සහ 1954 අතර පැරගුවේ ජනාධිපතිවරුන් තිස් එක් දෙනෙකු සිටි අතර, ඔවුන්ගෙන් බොහෝ දෙනෙක් බලහත්කාරයෙන් තනතුරුවලින් ඉවත් කරන ලදී.&lt;ref&gt;{{cite report|last1=Hanratty|first1=Dannin M.|last2=Meditz|first2=Sandra W.|year=1988|title=Paraguay: A country study|location=Washington, DC|publisher=U.S. [[Library of Congress]] / [[Government Printing Office|GPO]]|url=http://countrystudies.us/paraguay/2.htm|url-status=live|access-date=19 September 2009|archive-url=https://web.archive.org/web/20110919163833/http://countrystudies.us/paraguay/2.htm|archive-date=19 September 2011}}&lt;/ref&gt; පාලක ලිබරල් පක්ෂයේ කණ්ඩායම් අතර ගැටුම් 1922 පැරගුවේ සිවිල් යුද්ධයට හේතු විය.

චාකෝ කලාපය සම්බන්ධයෙන් බොලිවියාව සමඟ ඇති වූ නොවිසඳුණු දේශසීමා ගැටුම අවසානයේ 1930 ගණන්වල මුල් භාගයේදී චාකෝ යුද්ධයේදී පුපුරා ගියේය. දෙපාර්ශ්වයම විශාල පාඩු ලැබීමෙන් පසු, පැරගුවේ බොලිවියාව පරාජය කර මතභේදාත්මක චාකෝ කලාපයේ වැඩි කොටසක් මත තම ස්වෛරීභාවය ස්ථාපිත කළේය. යුද්ධයෙන් පසු, හමුදා නිලධාරීන් ලිබරල් දේශපාලනඥයන් කෙරෙහි ඇති මහජන අතෘප්තිය යොදාගෙන බලය අල්ලා ගත්හ. 1936 පෙබරවාරි 17 වන දින, පෙබරවාරි විප්ලවය කර්නල් රෆායෙල් ෆ්‍රැන්කෝ බලයට පත් කළේය. 1940 සහ 1948 අතර, ජෙනරාල් හිගිනියෝ මොරිනිගෝ විසින් රට පාලනය කරන ලදී. ඔහුගේ පාලනය පිළිබඳ අතෘප්තිය 1947 පැරගුවේ සිවිල් යුද්ධයට හේතු විය.&lt;ref&gt;{{cite web |title=Paraguay civil war 1947 |url=http://www.onwar.com/aced/nation/pat/paraguay/fparaguay1947.htm |url-status=dead |archive-url=https://web.archive.org/web/20100103214118/http://onwar.com/aced/nation/pat/paraguay/fparaguay1947.htm |archive-date=3 January 2010 |access-date=2 May 2010 |website=Onwar.com}}&lt;/ref&gt; එහි ප්‍රතිඵලයක් ලෙස ඇල්ෆ්‍රෙඩෝ ස්ට්‍රෝස්නර් කුමන්ත්‍රණ මාලාවකට සම්බන්ධ වීමට පටන් ගත් අතර, එහි ප්‍රතිඵලයක් ලෙස 1954 මැයි 4 වන දින ඔහුගේ හමුදා කුමන්ත්‍රණය සිදු විය. දෙවන ලෝක යුද්ධයෙන් පසු, පැරගුවේ යුද අපරාධ සම්බන්ධයෙන් චෝදනා ලැබූ නාසි පලාගිය අයගේ සැඟවුණු ස්ථානයක් බවට පත්විය.

=== ස්ට්‍රෝස්නර් යුගය, 1954–1989 ===
1989 දක්වා දශක තුනකට වැඩි කාලයක් ධුරයේ රැඳී සිටි ඒකාධිපති ඇල්ෆ්‍රෙඩෝ ස්ට්‍රෝස්නර්ගේ පාලන තන්ත්‍රය 1954 දී ස්ථාපිත කරන තෙක් අස්ථාවර ආණ්ඩු මාලාවක් ඇති විය. ස්ට්‍රෝස්නර්ගේ පාලනය යටතේ පැරගුවේ යම් දුරකට නවීකරණය කරන ලදී, නමුත් ඔහුගේ පාලනය පුළුල් මානව හිමිකම් උල්ලංඝනයන්ගෙන් සලකුණු විය.&lt;ref&gt;{{cite news|url=https://www.washingtonpost.com/wp-dyn/content/article/2006/08/16/AR2006081601729.html|title=Alfredo Stroessner; Paraguayan dictator|last=Bernstein|first=Adam|date=17 August 2006|newspaper=[[The Washington Post]]|access-date=2 May 2010|archive-url=https://web.archive.org/web/20110516121443/http://www.washingtonpost.com/wp-dyn/content/article/2006/08/16/AR2006081601729.html|archive-date=16 May 2011|location=Washington, DC|url-status=live}}&lt;/ref&gt;

ස්ට්‍රෝස්නර් සහ කොලරාඩෝ පක්ෂය 1954 සිට 1989 දක්වා රට පාලනය කළහ. ඒකාධිපතියා ආර්ථික ප්‍රසාරණයේ යුගයක් අධීක්ෂණය කළ නමුත් දුර්වල මානව හිමිකම් සහ පාරිසරික වාර්තාවක් ද තිබුණි (&quot;දේශපාලන ඉතිහාසය&quot; බලන්න). පැරගුවේ ඔපරේෂන් කොන්ඩෝර් හි ක්‍රියාකාරීව සහභාගී විය.&lt;ref&gt;{{cite web |last=Dinges |first=John |title=Operation Condor |url=http://www.latinamericanstudies.org/chile/operation-condor.htm |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20180722031734/http://www.latinamericanstudies.org/chile/operation-condor.htm |archive-date=22 July 2018 |access-date=6 July 2018 |website=latinamericanstudies.org |publisher=[[Columbia University]]}}&lt;/ref&gt; දේශපාලන විරුද්ධවාදීන්ට වධහිංසා පැමිණවීම සහ මරණය සාමාන්‍ය දෙයක් විය. ඔහුගේ බලයෙන් පහ කිරීමෙන් පසුව, කොලරාඩෝ 2008 දක්වා ජාතික දේශපාලනය ආධිපත්‍යය දැරීය.

1980 ගණන්වල කොලරාඩෝ පක්ෂයේ බෙදීම් සහ පැවති තත්වයන් - ස්ට්‍රෝස්නර්ගේ වයස, පාලන තන්ත්‍රයේ ස්වභාවය, ආර්ථික පසුබෑම සහ ජාත්‍යන්තර හුදකලාව - 1988 මහ මැතිවරණයට පෙර විපක්ෂයේ පාලන තන්ත්‍ර විරෝධී පෙළපාලි සහ ප්‍රකාශ සඳහා උත්ප්‍රේරක විය.

1980 ගණන්වල දෙවන භාගයේදී විපක්ෂයේ කේන්ද්‍රස්ථානය ලෙස PLRA නායක ඩොමින්ගෝ ලයිනෝ සේවය කළේය. 1982 දී ලයිනෝව පිටුවහල් කිරීමෙන් ඔහුව හුදකලා කිරීමට රජය දැරූ උත්සාහය අසාර්ථක විය. 1986 දී නැවත රටට ඇතුළු වීමට ඔහු දැරූ හයවන උත්සාහයේදී, ලයිනෝ එක්සත් ජනපදයේ රූපවාහිනී කණ්ඩායම් තුනක්, පැරගුවේ හි හිටපු එක්සත් ජනපද තානාපතිවරයෙකු සහ උරුගුවේ සහ ආර්ජන්ටිනාවේ කොන්ග්‍රස් සභිකයින් කණ්ඩායමක් සමඟ ආපසු පැමිණියේය. ජාත්‍යන්තර බලඇණිය තිබියදීත්, පොලිසිය ප්‍රචණ්ඩ ලෙස ලයිනෝගේ නැවත පැමිණීම තහනම් කළේය.&lt;ref&gt;{{cite web |title=Paraguay 1987, Chapter 4 |url=http://www.cidh.org/countryrep/Paraguay87eng/chap.4.htm |archive-url=https://web.archive.org/web/20210507100105/http://www.cidh.org/countryrep/Paraguay87eng/chap.4.htm |archive-date=7 May 2021 |website=[[Inter-American Commission on Human Rights]] (cidh.org)}}&lt;/ref&gt;

1987 අප්‍රේල් මාසයේදී ස්ට්‍රෝස්නර් පාලනය පසුබැස ගිය අතර, ලයිනෝට අසුන්සියොන් වෙත නැවත පැමිණීමට අවසර දුන්නේය. විරෝධතා සංවිධානය කිරීමට සහ විරුද්ධ පක්ෂය අතර ගැටුම් අඩු කිරීමට ලයිනෝ පෙරමුණ ගත්තේය. මැතිවරණ සම්බන්ධයෙන් පොදු උපාය මාර්ගයක් පිළිබඳව එකඟතාවයකට පැමිණීමට විපක්ෂයට නොහැකි වූ අතර, සමහර පක්ෂ ඡන්දය දීමෙන් වැළකී සිටීමට පක්ෂව සිටි අතර, තවත් සමහරු හිස් ඡන්දය ප්‍රකාශ කිරීම ඉල්ලා සිටියහ. පක්ෂ විශේෂයෙන් ග්‍රාමීය ප්‍රදේශවල 'අකුණු සැර' (mítines relámpagos) ගණනාවක් පැවැත්වීය. එවැනි පෙළපාලි එක්රැස් කර පොලිසිය පැමිණීමට පෙර ඉක්මනින් විසුරුවා හරින ලදී.

විපක්ෂ ක්‍රියාකාරකම්වල නැගිටීමට ප්‍රතිචාර වශයෙන්, ස්ට්‍රෝස්නර් &quot;මහ මැතිවරණය කඩාකප්පල් කිරීම සහ නීතියට අගෞරව කිරීම&quot; වෙනුවෙන් පෙනී සිටීම සම්බන්ධයෙන් ගිවිසුම හෙළා දුටුවේය. ඔහු ජාතික පොලිසිය සහ කොලරාඩෝ පක්ෂයේ සිවිල් සුපරීක්ෂකයින් යොදා ගනිමින් පෙළපාලි බිඳ දැමීය. විපක්ෂ නායකයින් ගණනාවක් සිරගත කරන ලදී හෝ වෙනත් ආකාරයකින් හිරිහැර කරන ලදී. PLRA හි තවත් ප්‍රධාන නායකයෙකු වූ {{ill|Hermes Rafael Saguier|es}} 1987 දී රාජද්‍රෝහී චෝදනා මත මාස හතරක් සිරගත කරන ලදී. 1988 පෙබරවාරි මස මුලදී, කොරොනල් ඔවියෙඩෝ හි පැවති ජාතික සම්බන්ධීකරණ කමිටු රැස්වීමකට සහභාගී වූ පුද්ගලයින් 200 දෙනෙකු පොලිසිය අත්අඩංගුවට ගත්තේය. පෙබරවාරි 14 වන දින මැතිවරණ දිනයේ උදාවීමට පෙර ලයිනෝ සහ තවත් විපක්ෂ පුද්ගලයින් කිහිප දෙනෙකු අත්අඩංගුවට ගෙන පැය දොළහක් පැවැත්විණි. රජය 89% ක ඡන්ද ප්‍රතිශතයකින් ස්ට්‍රෝස්නර් නැවත තේරී පත්වීම ප්‍රකාශ කළේය.&lt;ref&gt;{{cite news|url=https://www.nytimes.com/1988/02/15/world/paraguayan-wins-his-eighth-term.html?scp=3&amp;sq=Paraguay%20february%201988&amp;st=cse|title=Paraguayan wins his eighth term|date=15 February 1988|newspaper=[[The New York Times]]|archive-url=https://web.archive.org/web/20170816064442/http://www.nytimes.com/1988/02/15/world/paraguayan-wins-his-eighth-term.html?scp=3&amp;sq=Paraguay%20february%201988&amp;st=cse|archive-date=16 August 2017}}&lt;/ref&gt;

විපක්ෂය ප්‍රතිඵලවලට අර්ධ වශයෙන් ජනමාධ්‍ය මත අතථ්‍ය කොලරාඩෝ ඒකාධිකාරයට ආරෝපණය කළේය. පැරගුවේ සමාජය තුළ &quot;නොසන්සුන්තාවයක්&quot; පවතින බව මත විමසුමට ලක් වූවන්ගෙන් 53% ක් සඳහන් කළ බව ඔවුන් සඳහන් කළහ. දේශපාලන තත්ත්වයට වෙනස්කම් අවශ්‍ය බව 74% ක් විශ්වාස කළ අතර, සැලකිය යුතු හෝ සම්පූර්ණ වෙනසක් අවශ්‍ය 45% ක් ද ඇතුළුව. අවසාන වශයෙන්, පෙබරවාරි මැතිවරණයේදී ඡන්දය දීමෙන් වැළකී සිටීමට සැලසුම් කර ඇති බව 31% ක් ප්‍රකාශ කළහ.

=== ස්ට්‍රෝස්නර්ගේ බලයෙන් පහ කිරීම, 1989න් පසු ===
1989 පෙබරවාරි 3 වන දින, ජෙනරාල් ඇන්ඩ්‍රෙස් රොඩ්‍රිගස්ගේ නායකත්වයෙන් යුත් හමුදා කුමන්ත්‍රණයකින් ස්ට්‍රෝස්නර් බලයෙන් පහ කරන ලදී. ජනාධිපති ලෙස, රොඩ්‍රිගස් දේශපාලන, නීතිමය සහ ආර්ථික ප්‍රතිසංස්කරණ ආරම්භ කළ අතර ජාත්‍යන්තර ප්‍රජාව සමඟ සහයෝගීතාවයක් ආරම්භ කළේය. ඉඩම් සඳහා ග්‍රාමීය දුප්පතුන්ගේ ගැඹුරු කුසගින්න පිළිබිඹු කරමින්, ස්ට්‍රෝස්නර් සහ ඔහුගේ සහචරයින්ට අයත් භාවිතයට නොගත් භූමි ප්‍රදේශ සිය ගණනක් වහාම අත්පත් කර ගත්හ; 1990 මැද භාගය වන විට, පවුල් 19,000 ක් අක්කර 340,000 (හෙක්ටයාර 138,000) අත්පත් කර ගත්හ. ඒ වන විට, මිලියන 2.06 ක ජනතාවක් ග්‍රාමීය ප්‍රදේශවල ජීවත් වූ අතර, මුළු ජනගහනය මිලියන 4.1 න් අඩකට වඩා වැඩි වූ අතර, බොහෝ දෙනෙක් ඉඩම් නොමැති අය වූහ.&lt;ref name=&quot;nagel&quot;&gt;{{cite journal|author=Nagel, Beverly Y.|year=1999|title='Unleashing the fury': The cultural discourse of rural violence and land rights in Paraguay|url=http://journals.cambridge.org/action/displayAbstract?fromPage=online&amp;aid=1921|journal=Comparative Studies in Society and History|publisher=Cambridge University Press|volume=41|issue=1|pages=148–181|doi=10.1017/S0010417599001905|doi-broken-date=1 November 2024|issn=0010-4175|url-access=subscription|archive-url=https://web.archive.org/web/20151016023308/http://journals.cambridge.org/action/displayAbstract?fromPage=online&amp;aid=1921|archive-date=16 October 2015|s2cid=146491025}}&lt;/ref&gt;

1992 ජුනි ආණ්ඩුක්‍රම ව්‍යවස්ථාව මගින් ප්‍රජාතන්ත්‍රවාදී රාජ්‍ය ක්‍රමයක් ස්ථාපිත කරන ලද අතර මූලික මානව හිමිකම් ආරක්ෂා කිරීම නාටකාකාර ලෙස වැඩිදියුණු කරන ලදී. 1993 මැයි මාසයේදී, කොලරාඩෝ පක්ෂ අපේක්ෂක ජුවාන් කාලෝස් වස්මෝසි වසර හතළිහකට ආසන්න කාලයකදී පැරගුවේහි පළමු සිවිල් ජනාධිපතිවරයා ලෙස තේරී පත් වූ අතර, ජාත්‍යන්තර නිරීක්ෂකයින් නිදහස් හා සාධාරණ මැතිවරණ ලෙස සැලකූහ.

එක්සත් ජනපදය, ඇමරිකානු රාජ්‍ය සංවිධානය සහ කලාපයේ අනෙකුත් රටවල සහාය ඇතිව, පැරගුවේ ජනතාව 1996 අප්‍රේල් මාසයේදී එවකට හමුදා ප්‍රධානී ජෙනරාල් ලිනෝ ඔවියෙඩෝ විසින් ජනාධිපති වාස්මෝසි බලයෙන් පහ කිරීමට දැරූ උත්සාහය ප්‍රතික්ෂේප කළහ.

1998 මැතිවරණයේදී ඔවියෙඩෝ ජනාධිපති අපේක්ෂකයා ලෙස නම් කරන ලදී. කෙසේ වෙතත්, 1996 කුමන්ත්‍රණ උත්සාහයට අදාළ චෝදනා සම්බන්ධයෙන් ඔහුගේ වරද පිළිගැනීම ශ්‍රේෂ්ඨාධිකරණය අප්‍රේල් මාසයේදී තහවුරු කළ විට, ඔහුට තරඟ කිරීමට අවසර නොලැබුණු අතර සිරගත කරන ලදී. ඔහුගේ හිටපු තරඟකරු රාවුල් කියුබාස්, කොලරාඩෝ පක්ෂයේ අපේක්ෂකයා බවට පත් වූ අතර, ජාත්‍යන්තර නිරීක්ෂකයින් විසින් නිදහස් හා සාධාරණ යැයි සැලකෙන මැතිවරණවලදී මැයි මාසයේදී තේරී පත් විය. අගෝස්තු මාසයේදී බලයට පත්වීමෙන් පසු කියුබාවේ පළමු ක්‍රියාවන්ගෙන් එකක් වූයේ ඔවියෙඩෝගේ දඬුවම ලිහිල් කර ඔහුව නිදහස් කිරීමයි. 1998 දෙසැම්බර් මාසයේදී පැරගුවේ ශ්‍රේෂ්ඨාධිකරණය මෙම ක්‍රියාමාර්ග ව්‍යවස්ථා විරෝධී බව ප්‍රකාශ කළේය. මෙම නොසන්සුන් වාතාවරණය තුළ, 1999 මාර්තු 23 වන දින උප ජනාධිපති සහ දිගුකාලීන ඔවියෙඩෝ ප්‍රතිවාදියා වූ ලුයිස් මාරියා අර්ගානා ඝාතනය කිරීම, පසුදා කියුබාවට දෝෂාභියෝගයක් ගෙන ඒමට නියෝජිත මන්ත්‍රී මණ්ඩලයට හේතු විය. මාර්තු 26 වන දින, ඔවියෙඩෝ ආධාරකරුවන් විසින් සිදු කරන ලදැයි පුළුල් ලෙස විශ්වාස කෙරෙන ශිෂ්‍ය රාජ්‍ය විරෝධී විරෝධතාකරුවන් අට දෙනෙකු ඝාතනය කරන ලදී. මෙය මාර්තු 28 වන දින ඉල්ලා අස්වූ කියුබානුවන්ට එරෙහි විරෝධය වැඩි කළේය. කියුබාවේ විරුද්ධවාදියෙකු වූ සෙනෙට් සභික ලුයිස් ගොන්සාලෙස් මැචි එදිනම සාමකාමීව ජනාධිපති ධුරයට දිවුරුම් දුන්නේය.

2003 දී නිකනෝර් ඩුආර්ට් ජනාධිපති ලෙස තේරී පත් විය.

=== ප්‍රනාන්දු ලුගෝගේ මැතිවරණය ===
2008 මහ මැතිවරණය සඳහා, ඡන්ද විමසීම් වලදී කොලරාඩෝ පක්ෂයට කැමැත්තක් දැක්වීය. ඔවුන්ගේ අපේක්ෂකයා වූයේ අධ්‍යාපන අමාත්‍ය බ්ලැන්කා ඔවෙලාර් ය, පැරගුවේ ඉතිහාසයේ ප්‍රධාන පක්ෂයක අපේක්ෂකයෙකු ලෙස නම් කරන ලද පළමු කාන්තාව ඇයයි. කොලරාඩෝ පාලනයේ වසර හැටකට පසු, ඡන්දදායකයින් තෝරා ගත්තේ හිටපු රෝමානු කතෝලික බිෂොප්වරයෙකු සහ සිවිල් රජයේ වෘත්තීය දේශපාලනඥයෙකු නොවන සහ පැරගුවේ විශාලතම විරුද්ධ පක්ෂය වන අව්‍යාජ රැඩිකල් ලිබරල් පක්ෂයේ සාමාජිකාවක් වන ප්‍රනාන්දු ලුගෝ ය. ලුගෝ විමුක්ති දේවධර්මයේ අනුගාමිකයෙකි. පැරගුවේ ජනාධිපතිවරණයේදී ලුගෝ ඓතිහාසික ජයග්‍රහණයක් ලබා ගත් අතර, පාලක පක්ෂ අපේක්ෂකයා පරාජය කරමින්, වසර 61 ක ගතානුගතික පාලනය අවසන් කළේය. කොලරාඩෝ පක්ෂයේ බ්ලැන්කා ඔවෙලර්ට ලැබුණු ඡන්ද ප්‍රතිශතය 31% ක් පමණ වූ අතර, ලුගෝ 41% කට ආසන්න ඡන්ද ප්‍රතිශතයකින් ජයග්‍රහණය කළේය.&lt;ref&gt;{{Cite journal|author=Nickson, Andrew|year=2009|title=The general election in Paraguay, April 2008|journal=Journal of Electoral Studies|volume=28|issue=1|pages=145–9|doi=10.1016/j.electstud.2008.10.001}}&lt;/ref&gt; බලයෙන් පහව යන ජනාධිපති නිකනෝර් ඩුආර්ට් ෆෲටෝස්, ජාතියේ ඉතිහාසයේ පළමු වරට රජයක් ව්‍යවස්ථානුකූල හා සාමකාමී ආකාරයකින් විපක්ෂ බලවේග වෙත බලය පැවරූ මොහොත ලෙස ප්‍රශංසා කළේය.

2008 අගෝස්තු 15 වන දින ලුගෝ දිවුරුම් දුන්නේය. ලුගෝ පරිපාලනය එහි ප්‍රධාන ප්‍රමුඛතා දෙක ලෙස දූෂණය සහ ආර්ථික අසමානතාවය අඩු කිරීම නියම කළේය.&lt;ref name=&quot;state.gov&quot;&gt;{{cite web |date=15 March 2012 |title=Paraguay |url=https://2009-2017.state.gov/r/pa/ei/bgn/1841.htm#econ |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20170122194534/https://2009-2017.state.gov/r/pa/ei/bgn/1841.htm#econ |archive-date=22 January 2017 |access-date=5 October 2012 |website=State.gov}}&lt;/ref&gt;[[File:Saludo_de_Piñera_a_Cartes_(cropped).jpg|link=https://en.wikipedia.org/wiki/File:Saludo_de_Pi%C3%B1era_a_Cartes_(cropped).jpg|thumb|2013 අගෝස්තු 15 වන දින හිටපු ජනාධිපති හොරාසියෝ කාටෙස්ගේ පදවි ප්‍රාප්තිය]]
ලූගෝගේ තේරී පත්වීමෙන් පසු දේශපාලන අස්ථාවරත්වය සහ ඔහුගේ කැබිනට් මණ්ඩලය තුළ ඇති වූ ආරවුල් කොලරාඩෝ පක්ෂයට මහජන සහයෝගය යම් තරමකට අලුත් කිරීමට දිරිමත් විය. ආරවුල් මධ්‍යයේ ව්‍යාපාරික හොරාසියෝ කාටෙස් නව දේශපාලන චරිතය බවට පත් වූ බව වාර්තා යෝජනා කළේය. මත්ද්‍රව්‍ය ජාවාරම සම්බන්ධයෙන් කාටෙස්ට එරෙහිව එක්සත් ජනපද මත්ද්‍රව්‍ය බලාත්මක කිරීමේ පරිපාලනය විසින් දැඩි චෝදනා එල්ල කළද, ඔහු දේශපාලන ක්ෂේත්‍රයේ අනුගාමිකයින් එක්රැස් කිරීම දිගටම කරගෙන ගියේය.

2011 ජනවාරි 14 වන දින, කොලරාඩෝ පක්ෂ සම්මේලනය පක්ෂයේ ජනාධිපති අපේක්ෂකයා ලෙස හොරාසියෝ කාටෙස් නම් කළේය. කෙසේ වෙතත්, පක්ෂයේ ව්‍යවස්ථාව එයට ඉඩ දුන්නේ නැත. 2012 ජුනි 21 වන දින, ජනාධිපති ලුගෝට එරෙහිව දෝෂාභියෝග ක්‍රියාමාර්ග ඔහුගේ විරුද්ධවාදීන් විසින් පාලනය කරන ලද රටේ පහළ මන්ත්‍රී මණ්ඩලයේදී ආරම්භ විය. කටයුතු සඳහා සූදානම් වීමට ලුගෝට පැය විසිහතරකටත් අඩු කාලයක් සහ ආරක්ෂාවක් සැපයීමට පැය දෙකක් පමණක් ලබා දෙන ලදී.&lt;ref name=&quot;Guardian&quot;&gt;{{cite news|url=https://www.theguardian.com/commentisfree/2012/jun/22/washington-fernando-lugo-ouster-paraguay|title=What will Washington do about Fernando Lugo's ouster in Paraguay?|last=Weisbrot|first=Mark|date=22 June 2012|newspaper=[[The Guardian]]|access-date=23 June 2012|archive-url=https://web.archive.org/web/20140910143002/http://www.theguardian.com/commentisfree/2012/jun/22/washington-fernando-lugo-ouster-paraguay|archive-date=10 September 2014|url-status=live}}&lt;/ref&gt; දෝෂාභියෝගය ඉක්මනින් අනුමත කරන ලද අතර, විපක්ෂය විසින් පාලනය කරන ලද පැරගුවේ සෙනෙට් සභාවේ පැවති නඩු විභාගය අවසන් වූයේ ලුගෝ ධුරයෙන් ඉවත් කිරීම සහ උප ජනාධිපති ෆෙඩරිකෝ ෆ්‍රැන්කෝ ජනාධිපති ධුරයට පත්වීමත් සමඟය.&lt;ref name=&quot;CNN22&quot;&gt;{{cite news|url=http://www.cnn.com/2012/06/22/world/americas/paraguay-president/index.html|title=Paraguayan Senate removes president|last=Castillo|first=Mariano|date=22 June 2012|access-date=22 June 2012|archive-url=https://web.archive.org/web/20120623040625/http://www.cnn.com/2012/06/22/world/americas/paraguay-president/index.html|archive-date=23 June 2012|publisher=CNN|url-status=live}}&lt;/ref&gt; ග්‍රාමීය අනවසරයෙන් ඇතුළුවන්නන්ට එරෙහිව නෙරපා හැරීමේ නියෝගයක් ක්‍රියාත්මක කිරීමේදී සන්නද්ධ ගොවීන් විසින් පොලිසියට පහර දීමෙන් පසු සන්නද්ධ ගැටුම්වලදී පොලිස් නිලධාරීන් අට දෙනෙකු සහ ගොවීන් නව දෙනෙකු - පුද්ගලයින් 17 දෙනෙකුගේ මරණ සම්බන්ධයෙන් ලුගෝගේ ප්‍රතිවාදීන් ඔහුට දොස් පැවරූහ.&lt;ref&gt;{{cite news|url=https://www.reuters.com/article/us-paraguay-lugo-idUSBRE85K13N20120621|title=Paraguay's president vows to face impeachment effort|last=Desantis|first=Daniela|date=21 June 2012|work=[[Reuters]]|access-date=21 June 2012|archive-url=https://web.archive.org/web/20130208094438/http://www.reuters.com/article/2012/06/21/us-paraguay-lugo-idUSBRE85K13N20120621|archive-date=8 February 2013|edition=US|url-status=live}}&lt;/ref&gt;

2011 මැයි 14 වන දින, පැරගුවේ, ස්පාඤ්ඤ අධිරාජ්‍යයෙන් ස්වාධීනත්වය ලබා ගැනීමේ 200 වන සංවත්සරයේදී එහි ද්විශත සංවත්සරය සැමරීය.

&quot;දේශපාලනමය වශයෙන් අභිප්‍රේරිත කුමන්ත්‍රණයක්&quot; ලෙස තීරණයට විරෝධය දැක්වීම සඳහා ලුගෝගේ ආධාරකරුවන් කොංග්‍රසය පිටත රැස් වූහ.&lt;ref name=&quot;CNN22&quot; /&gt; 2012 ජුනි 22 වන දින ලුගෝ ධුරයෙන් ඉවත් කිරීම UNASUR සහ අනෙකුත් අසල්වැසි රටවල්, විශේෂයෙන් වාමාංශික නායකයින් විසින් දැනට පාලනය කරනු ලබන රටවල් විසින් කුමන්ත්‍රණයක් ලෙස සලකනු ලැබේ.&lt;ref&gt;{{cite web |date=22 June 2012 |title=COMUNICADO UNASUR Asunción, 22 de Junio de 2012 |url=http://www.unasursg.org/index.php?option=com_content&amp;view=article&amp;id=698%3Acomunicado-asuncion-22-de-junio-de-2012&amp;catid=68%3Acomunicados&amp;Itemid=346 |url-status=dead |archive-url=https://web.archive.org/web/20120627050748/http://www.unasursg.org/index.php?option=com_content&amp;view=article&amp;id=698:comunicado-asuncion-22-de-junio-de-2012&amp;catid=68:comunicados&amp;Itemid=346 |archive-date=27 June 2012 |access-date=23 June 2012 |publisher=UNASUR |language=es}}&lt;/ref&gt; කෙසේ වෙතත්, තොරතුරු රැස් කිරීම සඳහා පැරගුවේ වෙත මෙහෙයුමක් යැවූ ඇමරිකානු රාජ්‍ය සංවිධානය, දෝෂාභියෝග ක්‍රියාවලිය කුමන්ත්‍රණයක් නොවන බව නිගමනය කළේය, මන්ද එය පැරගුවේ ආණ්ඩුක්‍රම ව්‍යවස්ථාවට අනුකූලව සිදු කර ඇත.&lt;ref&gt;Halvorssen, Thor, ''[https://www.forbes.com/sites/thorhalvorssen/2012/07/03/paraguay-is-not-honduras/#57bce3c72308 Paraguay is not Honduras: President Lugo's Impeachment was not a Coup] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20180730203938/https://www.forbes.com/sites/thorhalvorssen/2012/07/03/paraguay-is-not-honduras/#57bce3c72308|date=30 July 2018}}'', Forbes.com, 3 July 2012, retrieved 30 July 2018&lt;/ref&gt;

=== වර්තමාන දිනය ===
2013 අගෝස්තු සිට 2018 අගෝස්තු 15 දක්වා පැරගුවේ ජනාධිපතිවරයා වූයේ හොරාසියෝ කාටෙස් ය.&lt;ref&gt;{{cite news|url=https://www.nytimes.com/2013/04/22/world/americas/horacio-cartes-wins-paraguays-presidential-election.html|title=Conservative Tobacco Magnate Wins Presidential Race in Paraguay|last=Romero|first=Simon|date=22 April 2013|work=The New York Times|access-date=7 April 2021|archive-url=https://web.archive.org/web/20171102234322/http://www.nytimes.com/2013/04/22/world/americas/horacio-cartes-wins-paraguays-presidential-election.html|archive-date=2 November 2017|url-status=live}}&lt;/ref&gt; 2018 අගෝස්තු 15 සිට පැරගුවේ ජනාධිපතිවරයා වූයේ මාරියෝ අබ්ඩෝ බෙනිටෙස් ය. ඔවුන් දෙදෙනාම කොන්සර්වේටිව් කොලරාඩෝ පක්ෂයේ අය වෙති.&lt;ref&gt;{{cite news|url=https://www.bbc.com/news/world-latin-america-45200965|title=New Paraguayan President Abdo Benítez sworn in|date=15 August 2018|work=BBC News|access-date=1 April 2021|archive-url=https://web.archive.org/web/20210415203558/https://www.bbc.com/news/world-latin-america-45200965|archive-date=15 April 2021|url-status=live}}&lt;/ref&gt; ජනාධිපති මාරියෝ අබ්ඩෝ බ්‍රසීලියානු අන්ත දක්ෂිණාංශික ජනාධිපති (2019–2022 බලයේ සිටි) ජෙයාර් බොල්සොනාරෝ සමඟ සමීප සබඳතාවක් භුක්ති වින්දා.&lt;ref&gt;{{cite news|url=https://www.reuters.com/article/us-paraguay-president-idUSKCN1V421O|title=Paraguayan president's popularity plummets amid Brazil-linked political crisis|last=Cristaldo|first=Mariel|date=14 August 2019|work=reuters.com|access-date=1 June 2021|archive-url=https://web.archive.org/web/20210602215301/https://www.reuters.com/article/us-paraguay-president-idUSKCN1V421O|archive-date=2 June 2021|url-status=live}}&lt;/ref&gt; 2019 පෙබරවාරි මාසයේදී, බොල්සොනාරෝ පැරගුවේ හමුදා ඒකාධිපති ඇල්ෆ්‍රෙඩෝ ස්ට්‍රෝස්නර්ට ප්‍රශංසා කරමින් ඔහුව &quot;දැක්මක් ඇති මිනිසෙකු&quot; ලෙස හැඳින්වූ විට, ජනාධිපති මාරියෝ අබ්ඩෝ බෙනිටෙස් බොල්සොනාරෝගේ පැත්තේ සිටියේය.&lt;ref&gt;{{cite news|url=https://abcnews.go.com/International/wireStory/brazils-bolsonaro-praises-late-paraguay-dictator-stroessner-61386307|title=Brazil's Bolsonaro praises late Paraguay dictator Stroessner|access-date=1 June 2021|archive-url=https://web.archive.org/web/20210602214208/https://abcnews.go.com/International/wireStory/brazils-bolsonaro-praises-late-paraguay-dictator-stroessner-61386307|archive-date=2 June 2021|website=[[ABC News (United States)|ABC News]]|url-status=live}}&lt;/ref&gt; 2021 දී, පැරගුවේ දකුණු ඇමරිකාවේ 100% පුනර්ජනනීය බලශක්ති සැපයුමෙන් විදුලි ශක්තිය නිපදවූ පළමු රට බවට පත්විය. 2023 මැයි මාසයේදී, දිගු කලක් පාලනය කළ කොලරාඩෝ පක්ෂයේ සන්තියාගෝ පෙනා, පැරගුවේ ඊළඟ ජනාධිපතිවරයා ලෙස මාරියෝ අබ්ඩෝගෙන් පසු ජනාධිපතිවරණය ජයග්‍රහණය කළේය.&lt;ref&gt;{{cite news|url=https://www.aljazeera.com/news/2023/5/3/amid-protests-authorities-uphold-legitimacy-of-paraguay-election|title=Amid protests, authorities uphold legitimacy of Paraguay election|access-date=26 May 2023|archive-url=https://web.archive.org/web/20230603212859/https://www.aljazeera.com/news/2023/5/3/amid-protests-authorities-uphold-legitimacy-of-paraguay-election|archive-date=3 June 2023|language=en|website=[[Al Jazeera Media Network|al Jazeera]] (aljazeera.com)|url-status=live}}&lt;/ref&gt; 2023 අගෝස්තු 15 වන දින, සන්තියාගෝ පෙනා පැරගුවේ නව ජනාධිපතිවරයා ලෙස දිවුරුම් දුන්නේය.&lt;ref&gt;{{cite news|url=https://www.reuters.com/world/americas/new-paraguayan-president-santiago-pena-sworn-2023-08-15/|title=Paraguay's President Pena sworn in, Taiwan VP in attendance|last1=Desantis|first1=Daniela|date=16 August 2023|work=Reuters|access-date=18 August 2023|archive-url=https://web.archive.org/web/20230818142608/https://www.reuters.com/world/americas/new-paraguayan-president-santiago-pena-sworn-2023-08-15/|archive-date=18 August 2023|last2=Elliott|first2=Lucinda|language=en|last3=Elliott|first3=Lucinda|url-status=live}}&lt;/ref&gt;

== යොමු කිරීම් ==
&lt;references /&gt;

[[ප්‍රවර්ගය:පැරගුවේ]]</text>
      <sha1>2zbmygpevlqqgq4mwyn3zdwqr84679r</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>753056</id>
      <parentid>753055</parentid>
      <timestamp>2025-07-03T09:43:15Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>BuddhikaW88</username>
        <id>37808</id>
      </contributor>
      <comment>/* යොමු කිරීම් */</comment>
      <origin>753056</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="70473" sha1="cwhzupfnvjt0ls8gv889cc0zo0a1l6m" xml:space="preserve">
=== පූර්ව යටත් විජිත යුගය ===
ස්පාඤ්ඤ ජාතිකයන් පැමිණීමට පෙර අවම වශයෙන් සහස්‍රයක්වත් නැගෙනහිර පැරගුවේ ආදිවාසී ගුවාරානි ජනයා ජීවත් වූහ.&lt;ref&gt;{{cite web |title=Guarani Society |url=https://web.archive.org/web/20060925035916/http://lucy.ukc.ac.uk/EthnoAtlas/Hmar/Cult_dir/Culture.7843 |access-date=2025-05-17 |website=web.archive.org}}&lt;/ref&gt; බටහිර පැරගුවේ, ග්‍රාන් චාකෝ, නාමිකයන් විසින් ජනාවාස කරන ලද අතර, ඔවුන්ගෙන් වඩාත් කැපී පෙනුනේ ගුවායිකුරු ජනයා ය. පැරගුවේ ගඟ දළ වශයෙන් නැගෙනහිරින් කෘෂිකාර්මික ගුවාරානි ජනතාව සහ ග්‍රාන් චාකෝ හි බටහිරින් සංචාරක සහ අර්ධ සංචාරක ජනතාව අතර බෙදුම් රේඛාව විය. ගුවාර්කුරු නාමිකයන් ඔවුන්ගේ රණශූර සම්ප්‍රදායන් සඳහා ප්‍රසිද්ධ වූ අතර 19 වන සියවසේ අග භාගය වන තෙක් සම්පූර්ණයෙන්ම සන්සුන් නොවීය.&lt;ref&gt;The Editors of Encyclopaedia Britannica. &quot;Mbayá&quot;. ''Encyclopedia Britannica'', 15 February 2007, https://www.britannica.com/topic/Mbaya. Accessed 17 May 2025&lt;/ref&gt; මෙම ආදිවාසී ගෝත්‍ර ඔවුන්ගේ ප්‍රධාන බෙදීම්වල පදනම් වූ වෙනස් භාෂා පවුල් පහකට අයත් විය.&lt;ref name=&quot;:1&quot;&gt;{{Cite web |last=Barba |first=Paula López |date=2023-08-25 |title=El guaraní paraguayo, la lengua de la resistencia |url=https://elpais.com/america-futura/2023-08-25/el-guarani-paraguayo-la-lengua-de-la-resistencia.html |access-date=2025-05-17 |website=El País América |language=es}}&lt;/ref&gt;&lt;ref name=&quot;:2&quot;&gt;Miller, Mark D.H., Webb, Kempton E., Martin, Gene E.. &quot;Gran Chaco&quot;. Encyclopedia Britannica, 12 May. 2025, https://www.britannica.com/place/Gran-Chaco. Accessed 17 May 2025&lt;/ref&gt; විවිධ භාෂා කතා කරන කණ්ඩායම් සාමාන්‍යයෙන් සම්පත් සහ භූමි සම්බන්ධයෙන් තරඟකාරී විය. මෙම පවුල්වල ශාඛා වල භාෂා කතා කිරීමෙන් ඔවුන් තවදුරටත් ගෝත්‍රවලට බෙදා ඇත. අද වන විට වෙනම ජනවාර්ගික භාෂාමය කණ්ඩායම් 17 ක් පවතී.&lt;ref name=&quot;:1&quot; /&gt;&lt;ref name=&quot;:2&quot; /&gt;

=== යටත් විජිත යුගය ===
මෙම ප්‍රදේශයේ පළමු යුරෝපීයයන් 1516 දී ස්පාඤ්ඤ ගවේෂකයන් විය.&lt;ref name=&quot;eec&quot;&gt;{{cite report|author=Sacks, Richard S.|section=Early explorers and conquistadors|editor1-last=Hanratty|editor1-first=Dannin M.|editor2-last=Meditz|editor2-first=Sandra W.|year=1988|title=Paraguay: A country study|location=Washington, DC|publisher=U.S. [[Library of Congress]] / [[Government Printing Office|GPO]]|url=http://countrystudies.us/paraguay/2.htm|url-status=live|access-date=19 September 2009|archive-url=https://web.archive.org/web/20110919163833/http://countrystudies.us/paraguay/2.htm|archive-date=19 September 2011}}&lt;/ref&gt; ස්පාඤ්ඤ ගවේෂක ජුවාන් ද සලාසාර් ද එස්පිනෝසා 1537 අගෝස්තු 15 වන දින අසුන්සියොන් ජනාවාසය ආරම්භ කළේය. අවසානයේ නගරය පැරගුවේ ස්පාඤ්ඤ යටත් විජිත පළාතක මධ්‍යස්ථානය බවට පත්විය.

දකුණු ඇමරිකාවේ මෙම කොටසේ ජේසු නිකායික මෙහෙයුම් සහ ජනාවාස මගින් ස්වාධීන ක්‍රිස්තියානි ඉන්දියානු ජාතියක්&lt;ref name=&quot;cite wdl|#2581&quot;&gt;{{cite web |year=1732 |title=Paraguariae Provinciae Soc. Jesu cum Adiacentibg. Novissima Descriptio |trans-title=A Current Description of the Province of the Society of Jesus in Paraguay with Neighboring Areas |url=http://www.wdl.org/en/item/2581/ |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20210428011358/http://www.wdl.org/en/item/2581/ |archive-date=28 April 2021 |access-date=8 September 2015 |language=la |via=[[World Digital Library]]}}&lt;/ref&gt; නිර්මාණය කිරීමේ උත්සාහයක් දහඅටවන සියවසේදී සිදු කරන ලදී. ස්පාඤ්ඤ මෙහෙයුම් වලදී ගුවාරානි ජනගහනය එක්රැස් කිරීමට සහ ස්පාඤ්ඤ පදිංචිකරුවන් සහ පෘතුගීසි වහල් කොල්ලකරුවන් වන බැන්ඩෙයිරන්ට්ස් විසින් ක්‍රිස්තියානි ආගමට හැරවීමට උත්සාහ කිරීමට අමතරව, ගුවාරානි ජනගහනය අථත්‍ය වහල්භාවයෙන් ආරක්ෂා කිරීමට ඔවුන් ජේසු නිකායික අඩු කිරීම් වර්ධනය කළහ. පැරගුවේහි කතෝලික ධර්මය ආදිවාසී ජනයාගේ බලපෑමට ලක් විය: සමමුහුර්ත ආගම ස්වදේශීය අංග අවශෝෂණය කර ඇත. 1767 දී ස්පාඤ්ඤ කිරීටය විසින් ජේසු නිකායිකයින් පලවා හරින තෙක්, නැගෙනහිර පැරගුවේ වසර 150 ක් පමණ රෙඩියුසියෝන්වරු සමෘද්ධිමත් වූහ.&lt;ref&gt;{{Cite book |last=Ganson |first=Barbara Anne |url=https://www.google.com/books/edition/The_Guaran%C3%AD_under_Spanish_Rule_in_the_R/CG7fscxlgpUC?hl=en&amp;gbpv=1&amp;dq=isbn:9780804754958&amp;printsec=frontcover |title=The Guaraní under Spanish Rule in the Río de la Plata |date=2003 |publisher=Stanford University Press |isbn=978-0-8047-5495-8 |language=en}}&lt;/ref&gt; 18 වන සියවසේ ලා සැන්ටිසිමා ට්‍රිනිඩෑඩ් ද පරානා සහ ජෙසුස් ද තවරන්ගු යන ජේසු නිකායික දූත මණ්ඩල දෙකක නටබුන් යුනෙස්කෝව විසින් ලෝක උරුම ස්ථාන ලෙස නම් කර ඇත.

බටහිර පැරගුවේහි, ස්පාඤ්ඤ ජනාවාසකරණය සහ ක්‍රිස්තියානි ධර්මය 16 වන සියවසේ සිට සංචාරක ගුයිකුරු සහ අනෙකුත් නාමිකයන් විසින් දැඩි ලෙස ප්‍රතිරෝධය දක්වන ලදී. මෙම ජනයාගෙන් බොහෝ දෙනෙක් 18 වන සහ 19 වන සියවස් වලදී මෙස්ටිසෝ ජනගහනයට අවශෝෂණය කර ගත්හ.

=== ෆ්‍රැන්සියාවේ නිදහස සහ පාලනය ===
[[File:José_Gaspar_Rodríguez_de_Francia.jpg|link=https://en.wikipedia.org/wiki/File:Jos%C3%A9_Gaspar_Rodr%C3%ADguez_de_Francia.jpg|වම|thumb|පැරගුවේ රාජ්‍යයේ පළමු ඒකාධිපතියා වූ හොසේ ගැස්පර් රොඩ්‍රිගුස් ද ෆ්‍රැන්සියා]]
පැරගුවේ 1811 මැයි 14 වන දින ප්‍රාදේශීය ස්පාඤ්ඤ පරිපාලනය පෙරලා දැමීය. පැරගුවේහි පළමු ආඥාදායකයා වූයේ 1814 සිට 1840 දී ඔහුගේ මරණය දක්වා ඉතා සුළු බාහිර සම්බන්ධතා හෝ බලපෑමකින් පැරගුවේ පාලනය කළ ජෝස් ගැස්පර් රොඩ්‍රිගුස් ද ෆ්‍රැන්සියා ය.&lt;ref&gt;{{Cite web |title=Britain and the Paraguayan dictatorship, c. 1820-1840* |url=https://ora.ox.ac.uk/objects/uuid:3b1cd500-6c0f-4b17-8569-5fcd753d00da/files/rx633f1701}}&lt;/ref&gt; ඔහු අදහස් කළේ ජිනීවන් න්‍යායාචාර්ය ජීන්-ජැක් රූසෝගේ සමාජ ගිවිසුම මත පදනම් වූ මනෝරාජික සමාජයක් නිර්මාණය කිරීමටයි.&lt;ref&gt;{{cite web |title=War of the Triple Alliance |url=http://warofthepacific.com/warofthetriplealliance.htm |archive-url=https://web.archive.org/web/20140807073919/http://warofthepacific.com/warofthetriplealliance.htm |archive-date=7 August 2014 |access-date=14 November 2010 |website=War of the Pacific (warofthepacific.com)}}&lt;/ref&gt; රොඩ්රිගස් ඩි ෆ්‍රැන්සියා එල් සුප්‍රීමො යන ​​අන්වර්ථ නාමයෙන් හඳුන්වන ලදී.

කතෝලික පල්ලියේ බලතල බෙහෙවින් අඩු කරන නව නීති රොඩ්‍රිගස් ද ෆ්‍රැන්සියා විසින් ස්ථාපිත කරන ලද අතර (කතෝලික ධර්මය එවකට ස්ථාපිත රාජ්‍ය ආගමක් විය) සහ කැබිනට් මණ්ඩලය, යටත් විජිත පුරවැසියන් එකිනෙකා සමඟ විවාහ වීම තහනම් කළ අතර, යටත් විජිත යුගයේ ප්‍රභූන්ගේ බලය බිඳ දැමීමට සහ මිශ්‍ර-ජාතියක් හෝ මෙස්ටිසෝ සමාජයක් නිර්මාණය කිරීමට ඔවුන්ට කළු ජාතිකයන්, මුලටෝවරුන් හෝ ස්වදේශිකයන් පමණක් විවාහ කර ගැනීමට අවසර දුන්නේය.&lt;ref&gt;{{cite news|url=https://www.nytimes.com/2012/03/12/world/americas/in-paraguay-indigenous-language-with-unique-staying-power.html|title=In Paraguay, indigenous language with unique staying power|last1=Romero|first1=Simon|date=12 March 2012|newspaper=[[The New York Times]]|access-date=5 October 2015|archive-url=https://web.archive.org/web/20150930235457/http://www.nytimes.com/2012/03/12/world/americas/in-paraguay-indigenous-language-with-unique-staying-power.html|archive-date=30 September 2015|url-status=live}}&lt;/ref&gt; ඔහු පැරගුවේ සහ දකුණු ඇමරිකාවේ සෙසු ප්‍රදේශ අතර සබඳතා කපා හැරියේය. ෆ්‍රැන්සියාගේ නිදහස සීමා කිරීම නිසා, ෆුල්ජෙන්සියෝ යෙග්‍රොස් සහ තවත් නිදහස් යුගයේ නායකයින් කිහිප දෙනෙකු 1820 දී ෆ්‍රැන්සියාට එරෙහිව කුමන්ත්‍රණයක් සැලසුම් කළ අතර, කුමන්ත්‍රණය සොයාගත් ෆුල්ජෙන්සියෝ යෙග්‍රොස් එහි නායකයින් මරණ දඬුවම නියම කළේය හෝ ජීවිතාන්තය දක්වා සිරගත කළේය.&lt;ref&gt;{{cite encyclopedia |title=Colonial period |encyclopedia=[[Encyclopedia Britannica]] |url=https://www.britannica.com/place/Paraguay |access-date=5 January 2021 |archive-url=https://web.archive.org/web/20201225183757/https://www.britannica.com/place/Paraguay |archive-date=25 December 2020 |department=Paraguay |url-status=live}}&lt;/ref&gt;

=== ලෝපෙස් පවුලේ පාලනය ===
[[File:1864_Mitchell_Map_of_Brazil,_Bolivia_and_Chili_-_Geographicus_-_SouthAmericaSouth-mitchell-1864.jpg|link=https://en.wikipedia.org/wiki/File:1864_Mitchell_Map_of_Brazil,_Bolivia_and_Chili_-_Geographicus_-_SouthAmericaSouth-mitchell-1864.jpg|thumb|කලාපයේ දේශපාලන සිතියම, 1864]]
1840 දී ෆ්‍රැන්සියාගේ මරණයෙන් පසු, 1841 දී කාලෝස් ඇන්ටෝනියෝ ලෝපෙස් (රොඩ්‍රිගුස් ද ෆ්‍රැන්සියාගේ බෑණනුවන් යැයි කියනු ලැබේ) බලයට පත් වන තෙක්, පැරගුවේ නව ජුන්ටා මිලිටරියක් යටතේ විවිධ හමුදා නිලධාරීන් විසින් පාලනය කරන ලදී. ලෝපෙස් පැරගුවේ නවීකරණය කර එය විදේශ වාණිජ කටයුතු සඳහා විවෘත කළේය. ඔහු ආර්ජන්ටිනාව සමඟ ආක්‍රමණශීලී නොවන ගිවිසුමක් අත්සන් කළ අතර 1842 දී පැරගුවේ නිදහස නිල වශයෙන් ප්‍රකාශ කළේය. 1862 දී ලෝපෙස්ගේ මරණයෙන් පසු බලය ඔහුගේ වැඩිමහල් පුත් ෆ්‍රැන්සිස්කෝ සොලනෝ ලෝපෙස් වෙත මාරු විය.

ලෝපෙස් පවුලේ පාලන තන්ත්‍රය නිෂ්පාදන හා බෙදා හැරීමේ පැතිරුණු සහ දෘඩ මධ්‍යවාදය මගින් සංලක්ෂිත විය. රාජ්‍ය හා පෞද්ගලික ක්ෂේත්‍ර අතර කිසිදු වෙනසක් නොතිබූ අතර, ලෝපෙස් පවුල රට පාලනය කළේ එය විශාල වතුයායක් ලෙස සලකමිනි.&lt;ref&gt;{{cite report|title=Carlos Antonio López|date=December 1988|series=Library of Congress Country Studies|publisher=U.S. [[Library of Congress]]|url=http://lcweb2.loc.gov/cgi-bin/query/r?frd/cstdy:@field(DOCID+py0019)|access-date=30 December 2005|archive-url=https://web.archive.org/web/20170816005342/http://lcweb2.loc.gov/cgi-bin/query/r?frd%2Fcstdy%3A%40field%28DOCID+py0019%29|archive-date=16 August 2017}}&lt;/ref&gt;

රජය සියලු අපනයන සඳහා පාලනය ක්‍රියාත්මක කළේය. යර්බා මේට් සහ වටිනා දැව නිෂ්පාදන අපනයනය පැරගුවේ සහ බාහිර ලෝකය අතර වෙළඳ සමතුලිතතාවය පවත්වා ගෙන ගියේය.&lt;ref&gt;{{worldhistory|section=1665|quote=Page 630}}&lt;/ref&gt; පැරගුවේ රජය අතිශයින්ම ආරක්ෂණවාදී වූ අතර, කිසි විටෙකත් විදේශයන්ගෙන් ණය ලබා නොගත් අතර ආනයනික විදේශීය නිෂ්පාදන සඳහා ඉහළ තීරුබදු අය කළේය. මෙම ආරක්ෂණවාදය සමාජය ස්වයංපෝෂිත කළ අතර, එය ආර්ජන්ටිනාව සහ බ්‍රසීලය අත්විඳින ලද ණය ද වළක්වා ගත්තේය. වහල්භාවය විශාල සංඛ්‍යාවක් නොතිබුණද, 1844 වන තෙක්, නව ආණ්ඩුක්‍රම ව්‍යවස්ථාවෙන් එය නීත්‍යානුකූලව අහෝසි කරන තෙක් පැරගුවේහි පැවතුනි.&lt;ref name=&quot;rbcg1933&quot;&gt;{{cite book |last1=Cunninghame Graham |first1=Robert Bontine |author1-link=Robert Bontine Cunninghame Graham |title=Portrait of a Dictator: Francisco Solano López |publisher=William Heinemann Ltd. |year=1933 |location=London}}&lt;/ref&gt;{{rp|39–40}}

කාලෝස් ඇන්ටෝනියෝ ලෝපෙස්ගේ පුත් ෆ්‍රැන්සිස්කෝ සොලානෝ ලෝපෙස් 1862 දී ජනාධිපති-ඒකාධිපතියා ලෙස තම පියා වෙනුවට පත් වූ අතර සාමාන්‍යයෙන් ඔහුගේ පියාගේ දේශපාලන ප්‍රතිපත්ති දිගටම කරගෙන ගියේය. දෙදෙනාම පැරගුවේ &quot;ප්‍රජාතන්ත්‍රවාදී සහ ජනරජ&quot; ලෙස ජාත්‍යන්තර ප්‍රතිරූපයක් ලබා දීමට කැමති වූ නමුත් ඇත්ත වශයෙන්ම, පාලක පවුලට පල්ලිය සහ විද්‍යාල ඇතුළුව රටේ සියලුම මහජන ජීවිතය සම්පූර්ණයෙන්ම පාහේ පාලනය කිරීමට හැකි විය.&lt;ref name=&quot;rbcg1933&quot; /&gt;{{rp|41–42}}

මිලිටරිමය වශයෙන්, කාලෝස් ඇන්ටෝනියෝ ලෝපෙස් කර්මාන්තය සහ පැරගුවේ හමුදාව නවීකරණය කර පුළුල් කළ අතර හුමයිටා බලකොටුව සංවර්ධනය කිරීමෙන් පැරගුවේ උපායමාර්ගික ආරක්ෂක විශාල වශයෙන් ශක්තිමත් කළේය.&lt;ref&gt;Robert Cowley, ''The Reader's Encyclopedia to Military History''. New York, New York: Houston Mifflin, 1996. Page 479.&lt;/ref&gt; රජය විදේශීය කාර්මික ශිල්පීන් 200 කට වැඩි පිරිසක් බඳවා ගත් අතර, ඔවුන් පුළුල් වන වානේ, රෙදිපිළි, කඩදාසි සහ තීන්ත, නාවික ඉදිකිරීම්, ආයුධ සහ වෙඩි බෙහෙත් කර්මාන්ත සඳහා ආධාර කිරීම සඳහා විදුලි පණිවුඩ මාර්ග සහ දුම්රිය මාර්ග ස්ථාපනය කළහ. 1850 දී නිම කරන ලද යිබිකුයි වාත්තු කර්මාන්ත ශාලාව, සියලු කැලිබර් වල කාලතුවක්කු, මෝටාර් සහ උණ්ඩ නිෂ්පාදනය කළේය. ගංගා යුද නැව් ඉදිකරන ලද්දේ අසුන්සියොන් නැව් අංගනවල ය. විශේෂයෙන් අපා ගඟ දිගේ සහ ග්‍රාන් චාකෝ හි බලකොටු ඉදිකරන ලදී.&lt;ref name=&quot;Hooker&quot;&gt;Hooker, T.D., 2008, The Paraguayan War, Nottingham: Foundry Books, {{ISBN|1901543153}}&lt;/ref&gt;{{rp|22}} කාලෝස් ඇන්ටෝනියෝ ලෝපෙස්ගේ අභාවයෙන් පසුව, මෙම ව්‍යාපෘති ඔහුගේ පුත් ෆ්‍රැන්සිස්කෝ සොලානෝ යටතේ දිගටම පැවතුනි.

සමාජ-ආර්ථික සංවර්ධනය සම්බන්ධයෙන් ගත් කල, රට &quot;දකුණු ඇමරිකාවේ වඩාත්ම දියුණු ජනරජය&quot; ලෙස නම් කරන ලදී, විශේෂයෙන් බ්‍රිතාන්‍ය විනිසුරු සහ දේශපාලනඥයා වූ සර් රොබට් ෆිලිමෝර් විසින්.&lt;ref&gt;Robert Phillimore (1860), ''A Statement of the Facts of the Controversy Between the Governments of Great Britain and Paraguay'', page 2. William Moore Printing, Washington D.C., USA.&lt;/ref&gt;

යුද්ධයට පෙර සහ යුද්ධය අතරතුර පැරගුවේ හමුදාවේ ලුතිනන් කර්නල් ඉංජිනේරු ජෝර්ජ් තොම්සන්ට අනුව, ලෝපෙස්ගේ රජය පැරගුවේට සාපේක්ෂව හොඳ එකක් විය:{{blockquote|ඔහුගේ (ඇන්ටෝනියෝ ලෝපෙස්) පාලන සමයේදී පැරගුවේ පුරා ජීවිතය සහ දේපළ මෙතරම් සුරක්ෂිතව පැවතියේ ලෝකයේ වෙනත් කිසිදු රටක විය නොහැක. අපරාධ පාහේ නොදන්නා දෙයක් වූ අතර, සිදු වූ විට වහාම අනාවරණය වී දඬුවම් කරන ලදී. බොහෝ දෙනා, සමහර විට, වඩාත්ම සතුටින් සිටි අය විය හැකිය. ජීවනෝපායක් ලබා ගැනීම සඳහා ඔවුන්ට කිසිදු වැඩක් කිරීමට අපහසු විය. සෑම පවුලකටම තමන්ගේම භූමියේ තමන්ගේම නිවසක් හෝ පැල්පතක් තිබුණි. ඔවුන් දින කිහිපයකින් තමන්ගේම පරිභෝජනය සඳහා ප්‍රමාණවත් දුම්කොළ, බඩ ඉරිඟු සහ මැන්ඩියෝකා වගා කළහ [...]. සෑම පැල්පතකම දොඩම් වත්තක් [...] සහ එළදෙනුන් කිහිප දෙනෙකු ද සිටි බැවින්, ඔවුන් වසර පුරාම පාහේ සුළු අවශ්‍යතාවයකින් සිටියහ [...]. ඇත්ත වශයෙන්ම, ඉහළ පන්ති යුරෝපීය ක්‍රමයට වඩා ජීවත් විය...|ජෝර්ජ් තොම්සන්, සී.ඊ.&lt;ref&gt;{{cite book |last1 = Thompson | first1=George |year=1869
 |title = The War in Paraguay: With a historical sketch of the country and its people and notes upon the military engineering of the war. |publisher = Longmans and Green Co. |location = London |page=10}}&lt;/ref&gt;}}

=== පැරගුවේ යුද්ධය (1864–1870) ===
[[File:FRANCISCO_SOLANO_LOPEZ_(From_a_Photograph_taken_in_1859).jpg|link=https://en.wikipedia.org/wiki/File:FRANCISCO_SOLANO_LOPEZ_(From_a_Photograph_taken_in_1859).jpg|thumb|ෆ්‍රැන්සිස්කෝ සොලානෝ ලෝපෙස්]]
1864 ඔක්තෝබර් 12 වන දින, පැරගුවේ අවසාන නිවේදන නොතකා, බ්‍රසීලය (ජෙනරාල් බාර්ටොලෝම් මිට්‍රේ යටතේ ආර්ජන්ටිනා රජය සහ ජෙනරාල් වෙනන්සියෝ ෆ්ලෝරස්ගේ නායකත්වයෙන් යුත් කැරලිකාර උරුගුවේ කොලරාඩෝස් සමඟ සන්ධානගත විය) එකල රජය පෙරලා දැමීම සඳහා උරුගුවේ ජනරජය ආක්‍රමණය කළේය (එය ලෝපෙස්ගේ මිත්‍රයෙකු වූ බ්ලැන්කෝ පක්ෂයේ පාලනය යටතේ විය),{{efn|The Blanco Party of Uruguay, hardline right wing and reactionary at those days, was in the Uruguayan Government during the outbreak of the war and were allies of the Paraguayan Government.&lt;ref&gt;{{cite book |first=Luis Alberto |last=de&amp;nbsp;Herrera |year=1927 |title=El Drama del 65 – La Culpa Mitrista |pages=11–33 |publisher=Bareiro y Ramos |location=Montevideo, Uruguay}} — classic book by Blanco leader&lt;/ref&gt;}} මේ අනුව පැරගුවේ යුද්ධය ආරම්භ විය.{{efn|[[Richard Francis Burton|Burton]], a witness of the conflict, marks this date (12–16 October 1864) as the real beginning of the war. He writes (and it is the most logic account, considering the facts): ''The Brazilian Army invades the [[Banda Oriental]], despite the protestations of President López, who declared that such invasion would be held a &quot;casus belli&quot;''.&lt;ref&gt;{{cite book |first=Richard Francis, Sir |last=Burton |author-link=Richard Francis Burton |year=1870 |title=Letters from the Battlefields of Paraguay |page=76 |publisher=Tinsley Brothers |location=London}}&lt;/ref&gt;}}

ජනරජයේ මාර්ෂල් ෆ්‍රැන්සිස්කෝ සොලානෝ ලෝපෙස්ගේ නායකත්වයෙන් යුත් පැරගුවේ ජාතිකයන් 1864 දෙසැම්බර් 15 වන දින මැටෝ ග්‍රෝසෝට පහර දීමෙන් පළිගත් අතර පසුව 1865 මාර්තු 23 වන දින ආර්ජන්ටිනාවට එරෙහිව යුද්ධ ප්‍රකාශ කළහ. බ්ලැන්කෝ රජය පෙරලා දමා 1865 පෙබරවාරි 22 වන දින ජෙනරාල් වෙනන්සියෝ ෆ්ලෝරස් යටතේ කොලරාඩෝ රජයක් විසින් ප්‍රතිස්ථාපනය කරන ලදී. පසුව, ආර්ජන්ටිනා ජනරජය, බ්‍රසීල අධිරාජ්‍යය සහ උරුගුවේ ජනරජය 1865 මැයි 1 වන දින පැරගුවේ රජයට එරෙහිව ත්‍රිත්ව සන්ධානයේ රහස් ගිවිසුමට අත්සන් තැබීය.&lt;ref&gt;{{cite book |author=Pomer, León |title=La Guerra del Paraguay: Estado, política y negocios |publisher=Editorial Colihue |year=2008 |location=Buenos Aires, Argentina |pages=240–241 |language=es}}&lt;/ref&gt;

1866 මැයි 24 වන දින, ටුයුටි සටනේදී පැරගුවේ ප්‍රහාරයක් මිත්‍ර පාක්ෂිකයින් විසින් මැඩපැවැත්වූ විට මිනිසුන් 6,000 ක් අහිමි විය. එය යුද්ධය අතරතුර දකුණු ඇමරිකාවේ ලේ වැකි සටන ලෙස සලකුණු විය.

පැරගුවේ ජාතිකයන් දරුණු ප්‍රතිරෝධයක් දැක්වූ නමුත් අවසානයේ 1870 දී සෙරෝ කෝරා සටනේදී පරාජයට පත් වූ අතර එහිදී මාෂල් සොලානෝ ලෝපෙස් යටත් වීම ප්‍රතික්ෂේප කර සටනේදී මිය ගියේය.&lt;ref&gt;{{cite book |author=Hooker, T.D. |title=The Paraguayan War |publisher=Foundry Books |year=2008 |isbn=978-1901543155 |location=Nottingham, UK |pages=105–108}}&lt;/ref&gt; ඇමරිකානු ඉතිහාසයේ ලේ වැකි ජාත්‍යන්තර ගැටුම ලෙස පවතින මෙම යුද්ධයේ සැබෑ හේතු තවමත් බෙහෙවින් විවාදාත්මක ය.{{efn|The classical view asserts that Francisco Solano López's expansionist and hegemonic views are the main reason for the outbreak of the conflict. The traditional Paraguayan view, held by the &quot;''lopistas''&quot; (supporters of Solano López in Paraguay and elsewhere), holds that Paraguay acted in self-defense and for the protection of the equilibrium of the Plate Basin. This view is usually contested by the &quot;''anti-lopistas''&quot; (known in Paraguay as &quot;''legionarios''&quot;), who favored the &quot;Triple Alliance&quot;. Revisionist views from right and left national populists put a great emphasis on the influence of the British Empire, a view that a majority of historians reject.{{citation needed|date=June 2023}}}}[[File:TuyutiDetail.jpg|link=https://en.wikipedia.org/wiki/File:TuyutiDetail.jpg|thumb|ටුයුටි සටන, 1866 මැයි]]
පැරගුවේ රාජ්‍යය තම භූමියෙන් 25–33% ක් ආර්ජන්ටිනාවට සහ බ්‍රසීලයට අහිමි කර, දැවැන්ත යුද ණයක් ගෙවා, එහි අභ්‍යන්තර අයවැය ස්ථාවර කිරීම සඳහා විශාල ජාතික දේපළ විකුණා දැමීය. යුද්ධයේ නරකම ප්‍රතිවිපාකය වූයේ ජනගහනයේ ව්‍යසනකාරී අලාභයයි. ගැටුම අතරතුර පැරගුවේ වැසියන්ගෙන් අවම වශයෙන් 50% ක් මිය ගිය අතර, එම සංඛ්‍යාව රට නැවත පැමිණීමට දශක ගණනාවක් ගත විය. යුද්ධයේ ප්‍රතිඵලයක් ලෙස පැරගුවේ වැසියන් අත්විඳි ව්‍යසනයෙන්, විලියම් ඩී. රූබින්ස්ටයින් මෙසේ ලිවීය:

&quot;සාමාන්‍ය ඇස්තමේන්තුව වන්නේ 450,000 ත් 900,000 ත් අතර පැරගුවේ ජනගහනයක, යුද්ධයෙන් දිවි ගලවා ගත්තේ 220,000 ක් පමණක් වන අතර, ඔවුන්ගෙන් 28,000 ක් පමණක් වැඩිහිටි පිරිමින් ය.&quot;&lt;ref&gt;{{Cite book |last=Rubinsein |first=W.D. |url=https://books.google.com/books?id=nMMAk4VwLLwC |title=Genocide: a history |publisher=Pearson Education |year=2004 |isbn=0-582-50601-8 |page=94 |access-date=18 October 2015 |archive-url=https://web.archive.org/web/20150910110549/https://books.google.com/books?id=nMMAk4VwLLwC |archive-date=10 September 2015 |url-status=live}}&lt;/ref&gt;

1869 දී අසුන්සියොන් කොල්ලකෑමේදී, අධිරාජ්‍ය බ්‍රසීලියානු හමුදාව පැරගුවේ ජාතික ලේඛනාගාරය ඇසුරුම් කර රියෝ ද ජැනයිරෝ වෙත ප්‍රවාහනය කළේය.&lt;ref&gt;{{cite book |last=Sanchez Quell |first=Hipólito |title=Los 50.000 Documentos Paraguayos Llevados al Brasil |publisher=Ediciones Comuneros |year=2006 |location=Asunción, Paraguay}}&lt;/ref&gt;{{efn|Some of the documents taken by Brasil during the war, were returned to Paraguay in the collection known as &quot;Colección de Río Branco&quot;, nowadays in the National Archives of Asunción, Paraguay.}} යුද්ධයෙන් බ්‍රසීලයේ වාර්තා වර්ගීකරණය කර ඇත. මෙය යටත් විජිත සහ මුල් ජාතික කාලවලදී පැරගුවේ ඉතිහාසය පර්යේෂණ කිරීම සහ අධ්‍යයනය කිරීම දුෂ්කර කර ඇත.&lt;ref name=&quot;Weinstein-2007-04&quot;&gt;{{cite magazine|last=Weinstein|first=Barbara|date=1 April 2007|title=Let the sunshine in: Government records and national insecurities|url=http://www.historians.org/perspectives/issues/2007/0704/0704pre1.cfm|url-status=live|department=From the President|edition=online|publisher=[[American Historical Association]]|volume=45|issue=4|archive-url=https://web.archive.org/web/20121008191444/http://www.historians.org/perspectives/issues/2007/0704/0704pre1.cfm|archive-date=8 October 2012|access-date=5 October 2012|magazine=[[Perspectives on History]]}}&lt;/ref&gt;

=== 20 වන සියවස ===
[[File:Chacokrieg.jpg|link=https://en.wikipedia.org/wiki/File:Chacokrieg.jpg|thumb|ග්‍රාන් චාකෝ යනු චාකෝ යුද්ධයේ ස්ථානය (1932–35), එහිදී බොලිවියාව මතභේදාත්මක භූමියෙන් වැඩි කොටසක් පැරගුවේට අහිමි විය.]]
1904 දී කොලරාඩෝස් පාලනයට එරෙහිව ලිබරල් විප්ලවය ඇති විය. ලිබරල් පාලනය මහා දේශපාලන අස්ථාවරත්වයේ කාල පරිච්ඡේදයක් ආරම්භ කළේය. 1904 සහ 1954 අතර පැරගුවේ ජනාධිපතිවරුන් තිස් එක් දෙනෙකු සිටි අතර, ඔවුන්ගෙන් බොහෝ දෙනෙක් බලහත්කාරයෙන් තනතුරුවලින් ඉවත් කරන ලදී.&lt;ref&gt;{{cite report|last1=Hanratty|first1=Dannin M.|last2=Meditz|first2=Sandra W.|year=1988|title=Paraguay: A country study|location=Washington, DC|publisher=U.S. [[Library of Congress]] / [[Government Printing Office|GPO]]|url=http://countrystudies.us/paraguay/2.htm|url-status=live|access-date=19 September 2009|archive-url=https://web.archive.org/web/20110919163833/http://countrystudies.us/paraguay/2.htm|archive-date=19 September 2011}}&lt;/ref&gt; පාලක ලිබරල් පක්ෂයේ කණ්ඩායම් අතර ගැටුම් 1922 පැරගුවේ සිවිල් යුද්ධයට හේතු විය.

චාකෝ කලාපය සම්බන්ධයෙන් බොලිවියාව සමඟ ඇති වූ නොවිසඳුණු දේශසීමා ගැටුම අවසානයේ 1930 ගණන්වල මුල් භාගයේදී චාකෝ යුද්ධයේදී පුපුරා ගියේය. දෙපාර්ශ්වයම විශාල පාඩු ලැබීමෙන් පසු, පැරගුවේ බොලිවියාව පරාජය කර මතභේදාත්මක චාකෝ කලාපයේ වැඩි කොටසක් මත තම ස්වෛරීභාවය ස්ථාපිත කළේය. යුද්ධයෙන් පසු, හමුදා නිලධාරීන් ලිබරල් දේශපාලනඥයන් කෙරෙහි ඇති මහජන අතෘප්තිය යොදාගෙන බලය අල්ලා ගත්හ. 1936 පෙබරවාරි 17 වන දින, පෙබරවාරි විප්ලවය කර්නල් රෆායෙල් ෆ්‍රැන්කෝ බලයට පත් කළේය. 1940 සහ 1948 අතර, ජෙනරාල් හිගිනියෝ මොරිනිගෝ විසින් රට පාලනය කරන ලදී. ඔහුගේ පාලනය පිළිබඳ අතෘප්තිය 1947 පැරගුවේ සිවිල් යුද්ධයට හේතු විය.&lt;ref&gt;{{cite web |title=Paraguay civil war 1947 |url=http://www.onwar.com/aced/nation/pat/paraguay/fparaguay1947.htm |url-status=dead |archive-url=https://web.archive.org/web/20100103214118/http://onwar.com/aced/nation/pat/paraguay/fparaguay1947.htm |archive-date=3 January 2010 |access-date=2 May 2010 |website=Onwar.com}}&lt;/ref&gt; එහි ප්‍රතිඵලයක් ලෙස ඇල්ෆ්‍රෙඩෝ ස්ට්‍රෝස්නර් කුමන්ත්‍රණ මාලාවකට සම්බන්ධ වීමට පටන් ගත් අතර, එහි ප්‍රතිඵලයක් ලෙස 1954 මැයි 4 වන දින ඔහුගේ හමුදා කුමන්ත්‍රණය සිදු විය. දෙවන ලෝක යුද්ධයෙන් පසු, පැරගුවේ යුද අපරාධ සම්බන්ධයෙන් චෝදනා ලැබූ නාසි පලාගිය අයගේ සැඟවුණු ස්ථානයක් බවට පත්විය.

=== ස්ට්‍රෝස්නර් යුගය, 1954–1989 ===
1989 දක්වා දශක තුනකට වැඩි කාලයක් ධුරයේ රැඳී සිටි ඒකාධිපති ඇල්ෆ්‍රෙඩෝ ස්ට්‍රෝස්නර්ගේ පාලන තන්ත්‍රය 1954 දී ස්ථාපිත කරන තෙක් අස්ථාවර ආණ්ඩු මාලාවක් ඇති විය. ස්ට්‍රෝස්නර්ගේ පාලනය යටතේ පැරගුවේ යම් දුරකට නවීකරණය කරන ලදී, නමුත් ඔහුගේ පාලනය පුළුල් මානව හිමිකම් උල්ලංඝනයන්ගෙන් සලකුණු විය.&lt;ref&gt;{{cite news|url=https://www.washingtonpost.com/wp-dyn/content/article/2006/08/16/AR2006081601729.html|title=Alfredo Stroessner; Paraguayan dictator|last=Bernstein|first=Adam|date=17 August 2006|newspaper=[[The Washington Post]]|access-date=2 May 2010|archive-url=https://web.archive.org/web/20110516121443/http://www.washingtonpost.com/wp-dyn/content/article/2006/08/16/AR2006081601729.html|archive-date=16 May 2011|location=Washington, DC|url-status=live}}&lt;/ref&gt;

ස්ට්‍රෝස්නර් සහ කොලරාඩෝ පක්ෂය 1954 සිට 1989 දක්වා රට පාලනය කළහ. ඒකාධිපතියා ආර්ථික ප්‍රසාරණයේ යුගයක් අධීක්ෂණය කළ නමුත් දුර්වල මානව හිමිකම් සහ පාරිසරික වාර්තාවක් ද තිබුණි (&quot;දේශපාලන ඉතිහාසය&quot; බලන්න). පැරගුවේ ඔපරේෂන් කොන්ඩෝර් හි ක්‍රියාකාරීව සහභාගී විය.&lt;ref&gt;{{cite web |last=Dinges |first=John |title=Operation Condor |url=http://www.latinamericanstudies.org/chile/operation-condor.htm |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20180722031734/http://www.latinamericanstudies.org/chile/operation-condor.htm |archive-date=22 July 2018 |access-date=6 July 2018 |website=latinamericanstudies.org |publisher=[[Columbia University]]}}&lt;/ref&gt; දේශපාලන විරුද්ධවාදීන්ට වධහිංසා පැමිණවීම සහ මරණය සාමාන්‍ය දෙයක් විය. ඔහුගේ බලයෙන් පහ කිරීමෙන් පසුව, කොලරාඩෝ 2008 දක්වා ජාතික දේශපාලනය ආධිපත්‍යය දැරීය.

1980 ගණන්වල කොලරාඩෝ පක්ෂයේ බෙදීම් සහ පැවති තත්වයන් - ස්ට්‍රෝස්නර්ගේ වයස, පාලන තන්ත්‍රයේ ස්වභාවය, ආර්ථික පසුබෑම සහ ජාත්‍යන්තර හුදකලාව - 1988 මහ මැතිවරණයට පෙර විපක්ෂයේ පාලන තන්ත්‍ර විරෝධී පෙළපාලි සහ ප්‍රකාශ සඳහා උත්ප්‍රේරක විය.

1980 ගණන්වල දෙවන භාගයේදී විපක්ෂයේ කේන්ද්‍රස්ථානය ලෙස PLRA නායක ඩොමින්ගෝ ලයිනෝ සේවය කළේය. 1982 දී ලයිනෝව පිටුවහල් කිරීමෙන් ඔහුව හුදකලා කිරීමට රජය දැරූ උත්සාහය අසාර්ථක විය. 1986 දී නැවත රටට ඇතුළු වීමට ඔහු දැරූ හයවන උත්සාහයේදී, ලයිනෝ එක්සත් ජනපදයේ රූපවාහිනී කණ්ඩායම් තුනක්, පැරගුවේ හි හිටපු එක්සත් ජනපද තානාපතිවරයෙකු සහ උරුගුවේ සහ ආර්ජන්ටිනාවේ කොන්ග්‍රස් සභිකයින් කණ්ඩායමක් සමඟ ආපසු පැමිණියේය. ජාත්‍යන්තර බලඇණිය තිබියදීත්, පොලිසිය ප්‍රචණ්ඩ ලෙස ලයිනෝගේ නැවත පැමිණීම තහනම් කළේය.&lt;ref&gt;{{cite web |title=Paraguay 1987, Chapter 4 |url=http://www.cidh.org/countryrep/Paraguay87eng/chap.4.htm |archive-url=https://web.archive.org/web/20210507100105/http://www.cidh.org/countryrep/Paraguay87eng/chap.4.htm |archive-date=7 May 2021 |website=[[Inter-American Commission on Human Rights]] (cidh.org)}}&lt;/ref&gt;

1987 අප්‍රේල් මාසයේදී ස්ට්‍රෝස්නර් පාලනය පසුබැස ගිය අතර, ලයිනෝට අසුන්සියොන් වෙත නැවත පැමිණීමට අවසර දුන්නේය. විරෝධතා සංවිධානය කිරීමට සහ විරුද්ධ පක්ෂය අතර ගැටුම් අඩු කිරීමට ලයිනෝ පෙරමුණ ගත්තේය. මැතිවරණ සම්බන්ධයෙන් පොදු උපාය මාර්ගයක් පිළිබඳව එකඟතාවයකට පැමිණීමට විපක්ෂයට නොහැකි වූ අතර, සමහර පක්ෂ ඡන්දය දීමෙන් වැළකී සිටීමට පක්ෂව සිටි අතර, තවත් සමහරු හිස් ඡන්දය ප්‍රකාශ කිරීම ඉල්ලා සිටියහ. පක්ෂ විශේෂයෙන් ග්‍රාමීය ප්‍රදේශවල 'අකුණු සැර' (mítines relámpagos) ගණනාවක් පැවැත්වීය. එවැනි පෙළපාලි එක්රැස් කර පොලිසිය පැමිණීමට පෙර ඉක්මනින් විසුරුවා හරින ලදී.

විපක්ෂ ක්‍රියාකාරකම්වල නැගිටීමට ප්‍රතිචාර වශයෙන්, ස්ට්‍රෝස්නර් &quot;මහ මැතිවරණය කඩාකප්පල් කිරීම සහ නීතියට අගෞරව කිරීම&quot; වෙනුවෙන් පෙනී සිටීම සම්බන්ධයෙන් ගිවිසුම හෙළා දුටුවේය. ඔහු ජාතික පොලිසිය සහ කොලරාඩෝ පක්ෂයේ සිවිල් සුපරීක්ෂකයින් යොදා ගනිමින් පෙළපාලි බිඳ දැමීය. විපක්ෂ නායකයින් ගණනාවක් සිරගත කරන ලදී හෝ වෙනත් ආකාරයකින් හිරිහැර කරන ලදී. PLRA හි තවත් ප්‍රධාන නායකයෙකු වූ {{ill|Hermes Rafael Saguier|es}} 1987 දී රාජද්‍රෝහී චෝදනා මත මාස හතරක් සිරගත කරන ලදී. 1988 පෙබරවාරි මස මුලදී, කොරොනල් ඔවියෙඩෝ හි පැවති ජාතික සම්බන්ධීකරණ කමිටු රැස්වීමකට සහභාගී වූ පුද්ගලයින් 200 දෙනෙකු පොලිසිය අත්අඩංගුවට ගත්තේය. පෙබරවාරි 14 වන දින මැතිවරණ දිනයේ උදාවීමට පෙර ලයිනෝ සහ තවත් විපක්ෂ පුද්ගලයින් කිහිප දෙනෙකු අත්අඩංගුවට ගෙන පැය දොළහක් පැවැත්විණි. රජය 89% ක ඡන්ද ප්‍රතිශතයකින් ස්ට්‍රෝස්නර් නැවත තේරී පත්වීම ප්‍රකාශ කළේය.&lt;ref&gt;{{cite news|url=https://www.nytimes.com/1988/02/15/world/paraguayan-wins-his-eighth-term.html?scp=3&amp;sq=Paraguay%20february%201988&amp;st=cse|title=Paraguayan wins his eighth term|date=15 February 1988|newspaper=[[The New York Times]]|archive-url=https://web.archive.org/web/20170816064442/http://www.nytimes.com/1988/02/15/world/paraguayan-wins-his-eighth-term.html?scp=3&amp;sq=Paraguay%20february%201988&amp;st=cse|archive-date=16 August 2017}}&lt;/ref&gt;

විපක්ෂය ප්‍රතිඵලවලට අර්ධ වශයෙන් ජනමාධ්‍ය මත අතථ්‍ය කොලරාඩෝ ඒකාධිකාරයට ආරෝපණය කළේය. පැරගුවේ සමාජය තුළ &quot;නොසන්සුන්තාවයක්&quot; පවතින බව මත විමසුමට ලක් වූවන්ගෙන් 53% ක් සඳහන් කළ බව ඔවුන් සඳහන් කළහ. දේශපාලන තත්ත්වයට වෙනස්කම් අවශ්‍ය බව 74% ක් විශ්වාස කළ අතර, සැලකිය යුතු හෝ සම්පූර්ණ වෙනසක් අවශ්‍ය 45% ක් ද ඇතුළුව. අවසාන වශයෙන්, පෙබරවාරි මැතිවරණයේදී ඡන්දය දීමෙන් වැළකී සිටීමට සැලසුම් කර ඇති බව 31% ක් ප්‍රකාශ කළහ.

=== ස්ට්‍රෝස්නර්ගේ බලයෙන් පහ කිරීම, 1989න් පසු ===
1989 පෙබරවාරි 3 වන දින, ජෙනරාල් ඇන්ඩ්‍රෙස් රොඩ්‍රිගස්ගේ නායකත්වයෙන් යුත් හමුදා කුමන්ත්‍රණයකින් ස්ට්‍රෝස්නර් බලයෙන් පහ කරන ලදී. ජනාධිපති ලෙස, රොඩ්‍රිගස් දේශපාලන, නීතිමය සහ ආර්ථික ප්‍රතිසංස්කරණ ආරම්භ කළ අතර ජාත්‍යන්තර ප්‍රජාව සමඟ සහයෝගීතාවයක් ආරම්භ කළේය. ඉඩම් සඳහා ග්‍රාමීය දුප්පතුන්ගේ ගැඹුරු කුසගින්න පිළිබිඹු කරමින්, ස්ට්‍රෝස්නර් සහ ඔහුගේ සහචරයින්ට අයත් භාවිතයට නොගත් භූමි ප්‍රදේශ සිය ගණනක් වහාම අත්පත් කර ගත්හ; 1990 මැද භාගය වන විට, පවුල් 19,000 ක් අක්කර 340,000 (හෙක්ටයාර 138,000) අත්පත් කර ගත්හ. ඒ වන විට, මිලියන 2.06 ක ජනතාවක් ග්‍රාමීය ප්‍රදේශවල ජීවත් වූ අතර, මුළු ජනගහනය මිලියන 4.1 න් අඩකට වඩා වැඩි වූ අතර, බොහෝ දෙනෙක් ඉඩම් නොමැති අය වූහ.&lt;ref name=&quot;nagel&quot;&gt;{{cite journal|author=Nagel, Beverly Y.|year=1999|title='Unleashing the fury': The cultural discourse of rural violence and land rights in Paraguay|url=http://journals.cambridge.org/action/displayAbstract?fromPage=online&amp;aid=1921|journal=Comparative Studies in Society and History|publisher=Cambridge University Press|volume=41|issue=1|pages=148–181|doi=10.1017/S0010417599001905|doi-broken-date=1 November 2024|issn=0010-4175|url-access=subscription|archive-url=https://web.archive.org/web/20151016023308/http://journals.cambridge.org/action/displayAbstract?fromPage=online&amp;aid=1921|archive-date=16 October 2015|s2cid=146491025}}&lt;/ref&gt;

1992 ජුනි ආණ්ඩුක්‍රම ව්‍යවස්ථාව මගින් ප්‍රජාතන්ත්‍රවාදී රාජ්‍ය ක්‍රමයක් ස්ථාපිත කරන ලද අතර මූලික මානව හිමිකම් ආරක්ෂා කිරීම නාටකාකාර ලෙස වැඩිදියුණු කරන ලදී. 1993 මැයි මාසයේදී, කොලරාඩෝ පක්ෂ අපේක්ෂක ජුවාන් කාලෝස් වස්මෝසි වසර හතළිහකට ආසන්න කාලයකදී පැරගුවේහි පළමු සිවිල් ජනාධිපතිවරයා ලෙස තේරී පත් වූ අතර, ජාත්‍යන්තර නිරීක්ෂකයින් නිදහස් හා සාධාරණ මැතිවරණ ලෙස සැලකූහ.

එක්සත් ජනපදය, ඇමරිකානු රාජ්‍ය සංවිධානය සහ කලාපයේ අනෙකුත් රටවල සහාය ඇතිව, පැරගුවේ ජනතාව 1996 අප්‍රේල් මාසයේදී එවකට හමුදා ප්‍රධානී ජෙනරාල් ලිනෝ ඔවියෙඩෝ විසින් ජනාධිපති වාස්මෝසි බලයෙන් පහ කිරීමට දැරූ උත්සාහය ප්‍රතික්ෂේප කළහ.

1998 මැතිවරණයේදී ඔවියෙඩෝ ජනාධිපති අපේක්ෂකයා ලෙස නම් කරන ලදී. කෙසේ වෙතත්, 1996 කුමන්ත්‍රණ උත්සාහයට අදාළ චෝදනා සම්බන්ධයෙන් ඔහුගේ වරද පිළිගැනීම ශ්‍රේෂ්ඨාධිකරණය අප්‍රේල් මාසයේදී තහවුරු කළ විට, ඔහුට තරඟ කිරීමට අවසර නොලැබුණු අතර සිරගත කරන ලදී. ඔහුගේ හිටපු තරඟකරු රාවුල් කියුබාස්, කොලරාඩෝ පක්ෂයේ අපේක්ෂකයා බවට පත් වූ අතර, ජාත්‍යන්තර නිරීක්ෂකයින් විසින් නිදහස් හා සාධාරණ යැයි සැලකෙන මැතිවරණවලදී මැයි මාසයේදී තේරී පත් විය. අගෝස්තු මාසයේදී බලයට පත්වීමෙන් පසු කියුබාවේ පළමු ක්‍රියාවන්ගෙන් එකක් වූයේ ඔවියෙඩෝගේ දඬුවම ලිහිල් කර ඔහුව නිදහස් කිරීමයි. 1998 දෙසැම්බර් මාසයේදී පැරගුවේ ශ්‍රේෂ්ඨාධිකරණය මෙම ක්‍රියාමාර්ග ව්‍යවස්ථා විරෝධී බව ප්‍රකාශ කළේය. මෙම නොසන්සුන් වාතාවරණය තුළ, 1999 මාර්තු 23 වන දින උප ජනාධිපති සහ දිගුකාලීන ඔවියෙඩෝ ප්‍රතිවාදියා වූ ලුයිස් මාරියා අර්ගානා ඝාතනය කිරීම, පසුදා කියුබාවට දෝෂාභියෝගයක් ගෙන ඒමට නියෝජිත මන්ත්‍රී මණ්ඩලයට හේතු විය. මාර්තු 26 වන දින, ඔවියෙඩෝ ආධාරකරුවන් විසින් සිදු කරන ලදැයි පුළුල් ලෙස විශ්වාස කෙරෙන ශිෂ්‍ය රාජ්‍ය විරෝධී විරෝධතාකරුවන් අට දෙනෙකු ඝාතනය කරන ලදී. මෙය මාර්තු 28 වන දින ඉල්ලා අස්වූ කියුබානුවන්ට එරෙහි විරෝධය වැඩි කළේය. කියුබාවේ විරුද්ධවාදියෙකු වූ සෙනෙට් සභික ලුයිස් ගොන්සාලෙස් මැචි එදිනම සාමකාමීව ජනාධිපති ධුරයට දිවුරුම් දුන්නේය.

2003 දී නිකනෝර් ඩුආර්ට් ජනාධිපති ලෙස තේරී පත් විය.

=== ප්‍රනාන්දු ලුගෝගේ මැතිවරණය ===
2008 මහ මැතිවරණය සඳහා, ඡන්ද විමසීම් වලදී කොලරාඩෝ පක්ෂයට කැමැත්තක් දැක්වීය. ඔවුන්ගේ අපේක්ෂකයා වූයේ අධ්‍යාපන අමාත්‍ය බ්ලැන්කා ඔවෙලාර් ය, පැරගුවේ ඉතිහාසයේ ප්‍රධාන පක්ෂයක අපේක්ෂකයෙකු ලෙස නම් කරන ලද පළමු කාන්තාව ඇයයි. කොලරාඩෝ පාලනයේ වසර හැටකට පසු, ඡන්දදායකයින් තෝරා ගත්තේ හිටපු රෝමානු කතෝලික බිෂොප්වරයෙකු සහ සිවිල් රජයේ වෘත්තීය දේශපාලනඥයෙකු නොවන සහ පැරගුවේ විශාලතම විරුද්ධ පක්ෂය වන අව්‍යාජ රැඩිකල් ලිබරල් පක්ෂයේ සාමාජිකාවක් වන ප්‍රනාන්දු ලුගෝ ය. ලුගෝ විමුක්ති දේවධර්මයේ අනුගාමිකයෙකි. පැරගුවේ ජනාධිපතිවරණයේදී ලුගෝ ඓතිහාසික ජයග්‍රහණයක් ලබා ගත් අතර, පාලක පක්ෂ අපේක්ෂකයා පරාජය කරමින්, වසර 61 ක ගතානුගතික පාලනය අවසන් කළේය. කොලරාඩෝ පක්ෂයේ බ්ලැන්කා ඔවෙලර්ට ලැබුණු ඡන්ද ප්‍රතිශතය 31% ක් පමණ වූ අතර, ලුගෝ 41% කට ආසන්න ඡන්ද ප්‍රතිශතයකින් ජයග්‍රහණය කළේය.&lt;ref&gt;{{Cite journal|author=Nickson, Andrew|year=2009|title=The general election in Paraguay, April 2008|journal=Journal of Electoral Studies|volume=28|issue=1|pages=145–9|doi=10.1016/j.electstud.2008.10.001}}&lt;/ref&gt; බලයෙන් පහව යන ජනාධිපති නිකනෝර් ඩුආර්ට් ෆෲටෝස්, ජාතියේ ඉතිහාසයේ පළමු වරට රජයක් ව්‍යවස්ථානුකූල හා සාමකාමී ආකාරයකින් විපක්ෂ බලවේග වෙත බලය පැවරූ මොහොත ලෙස ප්‍රශංසා කළේය.

2008 අගෝස්තු 15 වන දින ලුගෝ දිවුරුම් දුන්නේය. ලුගෝ පරිපාලනය එහි ප්‍රධාන ප්‍රමුඛතා දෙක ලෙස දූෂණය සහ ආර්ථික අසමානතාවය අඩු කිරීම නියම කළේය.&lt;ref name=&quot;state.gov&quot;&gt;{{cite web |date=15 March 2012 |title=Paraguay |url=https://2009-2017.state.gov/r/pa/ei/bgn/1841.htm#econ |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20170122194534/https://2009-2017.state.gov/r/pa/ei/bgn/1841.htm#econ |archive-date=22 January 2017 |access-date=5 October 2012 |website=State.gov}}&lt;/ref&gt;[[File:Saludo_de_Piñera_a_Cartes_(cropped).jpg|link=https://en.wikipedia.org/wiki/File:Saludo_de_Pi%C3%B1era_a_Cartes_(cropped).jpg|thumb|2013 අගෝස්තු 15 වන දින හිටපු ජනාධිපති හොරාසියෝ කාටෙස්ගේ පදවි ප්‍රාප්තිය]]
ලූගෝගේ තේරී පත්වීමෙන් පසු දේශපාලන අස්ථාවරත්වය සහ ඔහුගේ කැබිනට් මණ්ඩලය තුළ ඇති වූ ආරවුල් කොලරාඩෝ පක්ෂයට මහජන සහයෝගය යම් තරමකට අලුත් කිරීමට දිරිමත් විය. ආරවුල් මධ්‍යයේ ව්‍යාපාරික හොරාසියෝ කාටෙස් නව දේශපාලන චරිතය බවට පත් වූ බව වාර්තා යෝජනා කළේය. මත්ද්‍රව්‍ය ජාවාරම සම්බන්ධයෙන් කාටෙස්ට එරෙහිව එක්සත් ජනපද මත්ද්‍රව්‍ය බලාත්මක කිරීමේ පරිපාලනය විසින් දැඩි චෝදනා එල්ල කළද, ඔහු දේශපාලන ක්ෂේත්‍රයේ අනුගාමිකයින් එක්රැස් කිරීම දිගටම කරගෙන ගියේය.

2011 ජනවාරි 14 වන දින, කොලරාඩෝ පක්ෂ සම්මේලනය පක්ෂයේ ජනාධිපති අපේක්ෂකයා ලෙස හොරාසියෝ කාටෙස් නම් කළේය. කෙසේ වෙතත්, පක්ෂයේ ව්‍යවස්ථාව එයට ඉඩ දුන්නේ නැත. 2012 ජුනි 21 වන දින, ජනාධිපති ලුගෝට එරෙහිව දෝෂාභියෝග ක්‍රියාමාර්ග ඔහුගේ විරුද්ධවාදීන් විසින් පාලනය කරන ලද රටේ පහළ මන්ත්‍රී මණ්ඩලයේදී ආරම්භ විය. කටයුතු සඳහා සූදානම් වීමට ලුගෝට පැය විසිහතරකටත් අඩු කාලයක් සහ ආරක්ෂාවක් සැපයීමට පැය දෙකක් පමණක් ලබා දෙන ලදී.&lt;ref name=&quot;Guardian&quot;&gt;{{cite news|url=https://www.theguardian.com/commentisfree/2012/jun/22/washington-fernando-lugo-ouster-paraguay|title=What will Washington do about Fernando Lugo's ouster in Paraguay?|last=Weisbrot|first=Mark|date=22 June 2012|newspaper=[[The Guardian]]|access-date=23 June 2012|archive-url=https://web.archive.org/web/20140910143002/http://www.theguardian.com/commentisfree/2012/jun/22/washington-fernando-lugo-ouster-paraguay|archive-date=10 September 2014|url-status=live}}&lt;/ref&gt; දෝෂාභියෝගය ඉක්මනින් අනුමත කරන ලද අතර, විපක්ෂය විසින් පාලනය කරන ලද පැරගුවේ සෙනෙට් සභාවේ පැවති නඩු විභාගය අවසන් වූයේ ලුගෝ ධුරයෙන් ඉවත් කිරීම සහ උප ජනාධිපති ෆෙඩරිකෝ ෆ්‍රැන්කෝ ජනාධිපති ධුරයට පත්වීමත් සමඟය.&lt;ref name=&quot;CNN22&quot;&gt;{{cite news|url=http://www.cnn.com/2012/06/22/world/americas/paraguay-president/index.html|title=Paraguayan Senate removes president|last=Castillo|first=Mariano|date=22 June 2012|access-date=22 June 2012|archive-url=https://web.archive.org/web/20120623040625/http://www.cnn.com/2012/06/22/world/americas/paraguay-president/index.html|archive-date=23 June 2012|publisher=CNN|url-status=live}}&lt;/ref&gt; ග්‍රාමීය අනවසරයෙන් ඇතුළුවන්නන්ට එරෙහිව නෙරපා හැරීමේ නියෝගයක් ක්‍රියාත්මක කිරීමේදී සන්නද්ධ ගොවීන් විසින් පොලිසියට පහර දීමෙන් පසු සන්නද්ධ ගැටුම්වලදී පොලිස් නිලධාරීන් අට දෙනෙකු සහ ගොවීන් නව දෙනෙකු - පුද්ගලයින් 17 දෙනෙකුගේ මරණ සම්බන්ධයෙන් ලුගෝගේ ප්‍රතිවාදීන් ඔහුට දොස් පැවරූහ.&lt;ref&gt;{{cite news|url=https://www.reuters.com/article/us-paraguay-lugo-idUSBRE85K13N20120621|title=Paraguay's president vows to face impeachment effort|last=Desantis|first=Daniela|date=21 June 2012|work=[[Reuters]]|access-date=21 June 2012|archive-url=https://web.archive.org/web/20130208094438/http://www.reuters.com/article/2012/06/21/us-paraguay-lugo-idUSBRE85K13N20120621|archive-date=8 February 2013|edition=US|url-status=live}}&lt;/ref&gt;

2011 මැයි 14 වන දින, පැරගුවේ, ස්පාඤ්ඤ අධිරාජ්‍යයෙන් ස්වාධීනත්වය ලබා ගැනීමේ 200 වන සංවත්සරයේදී එහි ද්විශත සංවත්සරය සැමරීය.

&quot;දේශපාලනමය වශයෙන් අභිප්‍රේරිත කුමන්ත්‍රණයක්&quot; ලෙස තීරණයට විරෝධය දැක්වීම සඳහා ලුගෝගේ ආධාරකරුවන් කොංග්‍රසය පිටත රැස් වූහ.&lt;ref name=&quot;CNN22&quot; /&gt; 2012 ජුනි 22 වන දින ලුගෝ ධුරයෙන් ඉවත් කිරීම UNASUR සහ අනෙකුත් අසල්වැසි රටවල්, විශේෂයෙන් වාමාංශික නායකයින් විසින් දැනට පාලනය කරනු ලබන රටවල් විසින් කුමන්ත්‍රණයක් ලෙස සලකනු ලැබේ.&lt;ref&gt;{{cite web |date=22 June 2012 |title=COMUNICADO UNASUR Asunción, 22 de Junio de 2012 |url=http://www.unasursg.org/index.php?option=com_content&amp;view=article&amp;id=698%3Acomunicado-asuncion-22-de-junio-de-2012&amp;catid=68%3Acomunicados&amp;Itemid=346 |url-status=dead |archive-url=https://web.archive.org/web/20120627050748/http://www.unasursg.org/index.php?option=com_content&amp;view=article&amp;id=698:comunicado-asuncion-22-de-junio-de-2012&amp;catid=68:comunicados&amp;Itemid=346 |archive-date=27 June 2012 |access-date=23 June 2012 |publisher=UNASUR |language=es}}&lt;/ref&gt; කෙසේ වෙතත්, තොරතුරු රැස් කිරීම සඳහා පැරගුවේ වෙත මෙහෙයුමක් යැවූ ඇමරිකානු රාජ්‍ය සංවිධානය, දෝෂාභියෝග ක්‍රියාවලිය කුමන්ත්‍රණයක් නොවන බව නිගමනය කළේය, මන්ද එය පැරගුවේ ආණ්ඩුක්‍රම ව්‍යවස්ථාවට අනුකූලව සිදු කර ඇත.&lt;ref&gt;Halvorssen, Thor, ''[https://www.forbes.com/sites/thorhalvorssen/2012/07/03/paraguay-is-not-honduras/#57bce3c72308 Paraguay is not Honduras: President Lugo's Impeachment was not a Coup] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20180730203938/https://www.forbes.com/sites/thorhalvorssen/2012/07/03/paraguay-is-not-honduras/#57bce3c72308|date=30 July 2018}}'', Forbes.com, 3 July 2012, retrieved 30 July 2018&lt;/ref&gt;

=== වර්තමාන දිනය ===
2013 අගෝස්තු සිට 2018 අගෝස්තු 15 දක්වා පැරගුවේ ජනාධිපතිවරයා වූයේ හොරාසියෝ කාටෙස් ය.&lt;ref&gt;{{cite news|url=https://www.nytimes.com/2013/04/22/world/americas/horacio-cartes-wins-paraguays-presidential-election.html|title=Conservative Tobacco Magnate Wins Presidential Race in Paraguay|last=Romero|first=Simon|date=22 April 2013|work=The New York Times|access-date=7 April 2021|archive-url=https://web.archive.org/web/20171102234322/http://www.nytimes.com/2013/04/22/world/americas/horacio-cartes-wins-paraguays-presidential-election.html|archive-date=2 November 2017|url-status=live}}&lt;/ref&gt; 2018 අගෝස්තු 15 සිට පැරගුවේ ජනාධිපතිවරයා වූයේ මාරියෝ අබ්ඩෝ බෙනිටෙස් ය. ඔවුන් දෙදෙනාම කොන්සර්වේටිව් කොලරාඩෝ පක්ෂයේ අය වෙති.&lt;ref&gt;{{cite news|url=https://www.bbc.com/news/world-latin-america-45200965|title=New Paraguayan President Abdo Benítez sworn in|date=15 August 2018|work=BBC News|access-date=1 April 2021|archive-url=https://web.archive.org/web/20210415203558/https://www.bbc.com/news/world-latin-america-45200965|archive-date=15 April 2021|url-status=live}}&lt;/ref&gt; ජනාධිපති මාරියෝ අබ්ඩෝ බ්‍රසීලියානු අන්ත දක්ෂිණාංශික ජනාධිපති (2019–2022 බලයේ සිටි) ජෙයාර් බොල්සොනාරෝ සමඟ සමීප සබඳතාවක් භුක්ති වින්දා.&lt;ref&gt;{{cite news|url=https://www.reuters.com/article/us-paraguay-president-idUSKCN1V421O|title=Paraguayan president's popularity plummets amid Brazil-linked political crisis|last=Cristaldo|first=Mariel|date=14 August 2019|work=reuters.com|access-date=1 June 2021|archive-url=https://web.archive.org/web/20210602215301/https://www.reuters.com/article/us-paraguay-president-idUSKCN1V421O|archive-date=2 June 2021|url-status=live}}&lt;/ref&gt; 2019 පෙබරවාරි මාසයේදී, බොල්සොනාරෝ පැරගුවේ හමුදා ඒකාධිපති ඇල්ෆ්‍රෙඩෝ ස්ට්‍රෝස්නර්ට ප්‍රශංසා කරමින් ඔහුව &quot;දැක්මක් ඇති මිනිසෙකු&quot; ලෙස හැඳින්වූ විට, ජනාධිපති මාරියෝ අබ්ඩෝ බෙනිටෙස් බොල්සොනාරෝගේ පැත්තේ සිටියේය.&lt;ref&gt;{{cite news|url=https://abcnews.go.com/International/wireStory/brazils-bolsonaro-praises-late-paraguay-dictator-stroessner-61386307|title=Brazil's Bolsonaro praises late Paraguay dictator Stroessner|access-date=1 June 2021|archive-url=https://web.archive.org/web/20210602214208/https://abcnews.go.com/International/wireStory/brazils-bolsonaro-praises-late-paraguay-dictator-stroessner-61386307|archive-date=2 June 2021|website=[[ABC News (United States)|ABC News]]|url-status=live}}&lt;/ref&gt; 2021 දී, පැරගුවේ දකුණු ඇමරිකාවේ 100% පුනර්ජනනීය බලශක්ති සැපයුමෙන් විදුලි ශක්තිය නිපදවූ පළමු රට බවට පත්විය. 2023 මැයි මාසයේදී, දිගු කලක් පාලනය කළ කොලරාඩෝ පක්ෂයේ සන්තියාගෝ පෙනා, පැරගුවේ ඊළඟ ජනාධිපතිවරයා ලෙස මාරියෝ අබ්ඩෝගෙන් පසු ජනාධිපතිවරණය ජයග්‍රහණය කළේය.&lt;ref&gt;{{cite news|url=https://www.aljazeera.com/news/2023/5/3/amid-protests-authorities-uphold-legitimacy-of-paraguay-election|title=Amid protests, authorities uphold legitimacy of Paraguay election|access-date=26 May 2023|archive-url=https://web.archive.org/web/20230603212859/https://www.aljazeera.com/news/2023/5/3/amid-protests-authorities-uphold-legitimacy-of-paraguay-election|archive-date=3 June 2023|language=en|website=[[Al Jazeera Media Network|al Jazeera]] (aljazeera.com)|url-status=live}}&lt;/ref&gt; 2023 අගෝස්තු 15 වන දින, සන්තියාගෝ පෙනා පැරගුවේ නව ජනාධිපතිවරයා ලෙස දිවුරුම් දුන්නේය.&lt;ref&gt;{{cite news|url=https://www.reuters.com/world/americas/new-paraguayan-president-santiago-pena-sworn-2023-08-15/|title=Paraguay's President Pena sworn in, Taiwan VP in attendance|last1=Desantis|first1=Daniela|date=16 August 2023|work=Reuters|access-date=18 August 2023|archive-url=https://web.archive.org/web/20230818142608/https://www.reuters.com/world/americas/new-paraguayan-president-santiago-pena-sworn-2023-08-15/|archive-date=18 August 2023|last2=Elliott|first2=Lucinda|language=en|last3=Elliott|first3=Lucinda|url-status=live}}&lt;/ref&gt;

== සටහන් ==
&lt;references group=&quot;lower-alpha&quot; /&gt;

== යොමු කිරීම් ==
&lt;references /&gt;

[[ප්‍රවර්ගය:පැරගුවේ]]</text>
      <sha1>cwhzupfnvjt0ls8gv889cc0zo0a1l6m</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>පැරගුවේ භූගෝලය</title>
    <ns>0</ns>
    <id>182846</id>
    <revision>
      <id>752951</id>
      <timestamp>2025-07-03T06:34:55Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>BuddhikaW88</username>
        <id>37808</id>
      </contributor>
      <comment>' == Geography == {{Main|Geography of Paraguay}} [[File:Paraguay_regions_map_2.svg|link=https://en.wikipedia.org/wiki/File:Paraguay_regions_map_2.svg|වම|thumb|{{legend|#fee793|Eastern Paraguay (Paraneña)}} {{legend|#d2fc7c|[[Chaco (Paraguay)|Western Paraguay]] (Chaco)}}]] File:Salto_del_Ñacunday_-_panoramio.jpg|link=https://en.wikipedia.org/wiki/File:Salto_del_%C3%91acunday_-_panoramio.jpg|thumb|[[:en:Nacunday_N...' යොදමින් නව පිටුවක් තනන ලදි</comment>
      <origin>752951</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="7500" sha1="cqzpn27z72ridh7r2roqryv9gmq80x3" xml:space="preserve">
== Geography ==
{{Main|Geography of Paraguay}}
[[File:Paraguay_regions_map_2.svg|link=https://en.wikipedia.org/wiki/File:Paraguay_regions_map_2.svg|වම|thumb|{{legend|#fee793|Eastern Paraguay (Paraneña)}} {{legend|#d2fc7c|[[Chaco (Paraguay)|Western Paraguay]] (Chaco)}}]]
[[File:Salto_del_Ñacunday_-_panoramio.jpg|link=https://en.wikipedia.org/wiki/File:Salto_del_%C3%91acunday_-_panoramio.jpg|thumb|[[:en:Nacunday_National_Park|Nacunday National Park]], Southern Paraguay]]
Paraguay is divided by the [[:en:Río_Paraguay|Río Paraguay]] into two well differentiated geographic regions. The eastern region (Región Oriental); and the western region, officially called Western Paraguay (Región Occidental) and also known as the Chaco, which is part of the [[:en:Gran_Chaco|Gran Chaco]]. The country lies between latitudes [[:en:19th_parallel_south|19°]] and [[:en:28th_parallel_south|28°S]], and longitudes [[:en:54th_meridian_west|54°]] and [[:en:63rd_meridian_west|63°W]].

The terrain consists mostly of grassy plains and wooded hills in the eastern region. To the west are mostly low, marshy plains. Paraguay contains six terrestrial ecoregions: [[:en:Alto_Paraná_Atlantic_forests|Alto Paraná Atlantic forests]], [[:en:Gran_Chaco|Chaco]], [[:en:Cerrado|Cerrado]], [[:en:Humid_Chaco|Humid Chaco]], [[:en:Pantanal|Pantanal]], and [[:en:Paraná_flooded_savanna|Paraná flooded savanna]].&lt;ref name=&quot;DinersteinOlson2017&quot;&gt;{{cite journal|last1=Dinerstein|first1=Eric|last2=Olson|first2=David|last3=Joshi|first3=Anup|last4=Vynne|first4=Carly|last5=Burgess|first5=Neil D.|last6=Wikramanayake|first6=Eric|last7=Hahn|first7=Nathan|last8=Palminteri|first8=Suzanne|last9=Hedao|first9=Prashant|last10=Noss|first10=Reed|last11=Hansen|first11=Matt|display-authors=1|year=2017|title=An Ecoregion-Based Approach to Protecting Half the Terrestrial Realm|journal=BioScience|volume=67|issue=6|pages=534–45|doi=10.1093/biosci/bix014|issn=0006-3568|pmc=5451287|pmid=28608869|doi-access=free|last12=Locke|first12=Harvey|last13=Ellis|first13=Erle C|last14=Jones|first14=Benjamin|last15=Barber|first15=Charles Victor|last16=Hayes|first16=Randy|last17=Kormos|first17=Cyril|last18=Martin|first18=Vance|last19=Crist|first19=Eileen|last20=Sechrest|first20=Wes|last21=Price|first21=Lori|last22=Baillie|first22=Jonathan E. M.|last23=Weeden|first23=Don|last24=Suckling|first24=Kierán|last25=Davis|first25=Crystal|last26=Sizer|first26=Nigel|last27=Moore|first27=Rebecca|last28=Thau|first28=David|last29=Birch|first29=Tanya|last30=Potapov|first30=Peter|last31=Turubanova|first31=Svetlana|last32=Tyukavina|first32=Alexandra|last33=de Souza|first33=Nadia|last34=Pintea|first34=Lilian|last35=Brito|first35=José C.|last36=Llewellyn|first36=Othman A.|last37=Miller|first37=Anthony G.|last38=Patzelt|first38=Annette|last39=Ghazanfar|first39=Shahina A.|last40=Timberlake|first40=Jonathan|last41=Klöser|first41=Heinz|last42=Shennan-Farpón|first42=Yara|last43=Kindt|first43=Roeland|last44=Lillesø|first44=Jens-Peter Barnekow|last45=van Breugel|first45=Paulo|last46=Graudal|first46=Lars|last47=Voge|first47=Maianna|last48=Al-Shammari|first48=Khalaf F.|last49=Saleem|first49=Muhammad}}&lt;/ref&gt; It had a 2019 [[:en:Forest_Landscape_Integrity_Index|Forest Landscape Integrity Index]] mean score of 6.39/10, ranking it 74th globally out of 172 countries.&lt;ref name=&quot;FLII-Supplementary&quot;&gt;{{cite journal|last1=Grantham|first1=H. S.|last2=Duncan|first2=A.|last3=Evans|first3=T. D.|last4=Jones|first4=K. R.|last5=Beyer|first5=H. L.|last6=Schuster|first6=R.|last7=Walston|first7=J.|last8=Ray|first8=J. C.|last9=Robinson|first9=J. G.|last10=Callow|first10=M.|last11=Clements|first11=T.|display-authors=1|year=2020|title=Anthropogenic modification of forests means only 40% of remaining forests have high ecosystem integrity - Supplementary Material|journal=Nature Communications|volume=11|issue=1|page=5978|bibcode=2020NatCo..11.5978G|doi=10.1038/s41467-020-19493-3|issn=2041-1723|pmc=7723057|pmid=33293507|doi-access=free|last12=Costa|first12=H. M.|last13=DeGemmis|first13=A.|last14=Elsen|first14=P. R.|last15=Ervin|first15=J.|last16=Franco|first16=P.|last17=Goldman|first17=E.|last18=Goetz|first18=S.|last19=Hansen|first19=A.|last20=Hofsvang|first20=E.|last21=Jantz|first21=P.|last22=Jupiter|first22=S.|last23=Kang|first23=A.|last24=Langhammer|first24=P.|last25=Laurance|first25=W. F.|last26=Lieberman|first26=S.|last27=Linkie|first27=M.|last28=Malhi|first28=Y.|last29=Maxwell|first29=S.|last30=Mendez|first30=M.|last31=Mittermeier|first31=R.|last32=Murray|first32=N. J.|last33=Possingham|first33=H.|last34=Radachowsky|first34=J.|last35=Saatchi|first35=S.|last36=Samper|first36=C.|last37=Silverman|first37=J.|last38=Shapiro|first38=A.|last39=Strassburg|first39=B.|last40=Stevens|first40=T.|last41=Stokes|first41=E.|last42=Taylor|first42=R.|last43=Tear|first43=T.|last44=Tizard|first44=R.|last45=Venter|first45=O.|last46=Visconti|first46=P.|last47=Wang|first47=S.|last48=Watson|first48=J. E. M.}}&lt;/ref&gt; The [[:en:Guarani_Aquifer|Guarani Aquifer]] is an important [[:en:Open_and_closed_lakes|exorheic basin]] to the region.&lt;ref&gt;{{cite web |title=El Acuífero Guaraní, gran reserva de agua dulce |url=https://www.fundacionaquae.org/acuifero-guarani/ |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20210512150341/https://www.fundacionaquae.org/acuifero-guarani/ |archive-date=12 May 2021 |access-date=12 May 2021 |website=Fundación Aquae}}&lt;/ref&gt;

Although Paraguay is landlocked, there are a number of noteworthy lakeside beaches.&lt;ref&gt;{{cite web |title=The best beaches of Paraguay |url=https://www.minube.com/tag/playas-paraguay-p160 |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20140129213113/http://www.minube.com/tag/playas-paraguay-p160 |archive-date=29 January 2014 |access-date=16 March 2013 |language=es}}&lt;/ref&gt;

=== දේශගුණය ===
{{Main|Climate of Paraguay}}
[[File:Koppen-Geiger_Map_PRY_present.svg|link=https://en.wikipedia.org/wiki/File:Koppen-Geiger_Map_PRY_present.svg|thumb|Köppen climate classification]]
The overall climate is [[:en:Tropical_climate|tropical]] to [[:en:Subtropical_climate|subtropical]]. Like most lands in the region, Paraguay has only wet and dry periods. Winds play a major role in influencing Paraguay's weather: between October and March, warm winds blow from the Amazon Basin in the north, while the period between May and August brings cold winds from the Andes.

The absence of mountain ranges to provide a natural barrier allows winds to develop speeds as high as {{convert|161|km/h|mph|abbr=on}}. This also leads to significant changes in temperature within a short span of time; between April and September, temperatures will sometimes drop below freezing. January is the hottest summer month, with an average daily temperature of 28.9 degrees Celsius (84 degrees F).

Rainfall varies dramatically across the country, with substantial rainfall in the eastern portions, and semi-arid conditions in the far west. The far eastern forest belt receives an average of {{convert|170|cm|in|abbr=off|sp=us}} of rain annually, while the western Chaco region typically averages no more than {{convert|50|cm|in|abbr=on}} a year. The rains in the west tend to be irregular and evaporate quickly, contributing to the aridity of the area.

=== සත්ව විශේෂ ===
Wildlife in Paraguay include marsh deer, monkeys, armadillos, anteaters, otters, wild boars, tapirs, jaguars, ocelots, bats, and the [[:en:Coypu|coypu]].

== යොමු කිරීම් ==</text>
      <sha1>cqzpn27z72ridh7r2roqryv9gmq80x3</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>752952</id>
      <parentid>752951</parentid>
      <timestamp>2025-07-03T06:36:29Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>BuddhikaW88</username>
        <id>37808</id>
      </contributor>
      <origin>752952</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="7541" sha1="1979hgt15f1is874gs1kb0byafkcj48" xml:space="preserve">
[[File:Paraguay_regions_map_2.svg|link=https://en.wikipedia.org/wiki/File:Paraguay_regions_map_2.svg|වම|thumb|{{legend|#fee793|නැගෙනහිර පැරගුවේ (පැරනේනා)}} {{legend|#d2fc7c|බටහිර පැරගුවේ (චාකෝ)}}]]
[[File:Salto_del_Ñacunday_-_panoramio.jpg|link=https://en.wikipedia.org/wiki/File:Salto_del_%C3%91acunday_-_panoramio.jpg|thumb|නැකුන්ඩේ ජාතික වනෝද්‍යානය, දකුණු පැරගුවේ]]
Paraguay is divided by the [[:en:Río_Paraguay|Río Paraguay]] into two well differentiated geographic regions. The eastern region (Región Oriental); and the western region, officially called Western Paraguay (Región Occidental) and also known as the Chaco, which is part of the [[:en:Gran_Chaco|Gran Chaco]]. The country lies between latitudes [[:en:19th_parallel_south|19°]] and [[:en:28th_parallel_south|28°S]], and longitudes [[:en:54th_meridian_west|54°]] and [[:en:63rd_meridian_west|63°W]].

The terrain consists mostly of grassy plains and wooded hills in the eastern region. To the west are mostly low, marshy plains. Paraguay contains six terrestrial ecoregions: [[:en:Alto_Paraná_Atlantic_forests|Alto Paraná Atlantic forests]], [[:en:Gran_Chaco|Chaco]], [[:en:Cerrado|Cerrado]], [[:en:Humid_Chaco|Humid Chaco]], [[:en:Pantanal|Pantanal]], and [[:en:Paraná_flooded_savanna|Paraná flooded savanna]].&lt;ref name=&quot;DinersteinOlson2017&quot;&gt;{{cite journal|last1=Dinerstein|first1=Eric|last2=Olson|first2=David|last3=Joshi|first3=Anup|last4=Vynne|first4=Carly|last5=Burgess|first5=Neil D.|last6=Wikramanayake|first6=Eric|last7=Hahn|first7=Nathan|last8=Palminteri|first8=Suzanne|last9=Hedao|first9=Prashant|last10=Noss|first10=Reed|last11=Hansen|first11=Matt|display-authors=1|year=2017|title=An Ecoregion-Based Approach to Protecting Half the Terrestrial Realm|journal=BioScience|volume=67|issue=6|pages=534–45|doi=10.1093/biosci/bix014|issn=0006-3568|pmc=5451287|pmid=28608869|doi-access=free|last12=Locke|first12=Harvey|last13=Ellis|first13=Erle C|last14=Jones|first14=Benjamin|last15=Barber|first15=Charles Victor|last16=Hayes|first16=Randy|last17=Kormos|first17=Cyril|last18=Martin|first18=Vance|last19=Crist|first19=Eileen|last20=Sechrest|first20=Wes|last21=Price|first21=Lori|last22=Baillie|first22=Jonathan E. M.|last23=Weeden|first23=Don|last24=Suckling|first24=Kierán|last25=Davis|first25=Crystal|last26=Sizer|first26=Nigel|last27=Moore|first27=Rebecca|last28=Thau|first28=David|last29=Birch|first29=Tanya|last30=Potapov|first30=Peter|last31=Turubanova|first31=Svetlana|last32=Tyukavina|first32=Alexandra|last33=de Souza|first33=Nadia|last34=Pintea|first34=Lilian|last35=Brito|first35=José C.|last36=Llewellyn|first36=Othman A.|last37=Miller|first37=Anthony G.|last38=Patzelt|first38=Annette|last39=Ghazanfar|first39=Shahina A.|last40=Timberlake|first40=Jonathan|last41=Klöser|first41=Heinz|last42=Shennan-Farpón|first42=Yara|last43=Kindt|first43=Roeland|last44=Lillesø|first44=Jens-Peter Barnekow|last45=van Breugel|first45=Paulo|last46=Graudal|first46=Lars|last47=Voge|first47=Maianna|last48=Al-Shammari|first48=Khalaf F.|last49=Saleem|first49=Muhammad}}&lt;/ref&gt; It had a 2019 [[:en:Forest_Landscape_Integrity_Index|Forest Landscape Integrity Index]] mean score of 6.39/10, ranking it 74th globally out of 172 countries.&lt;ref name=&quot;FLII-Supplementary&quot;&gt;{{cite journal|last1=Grantham|first1=H. S.|last2=Duncan|first2=A.|last3=Evans|first3=T. D.|last4=Jones|first4=K. R.|last5=Beyer|first5=H. L.|last6=Schuster|first6=R.|last7=Walston|first7=J.|last8=Ray|first8=J. C.|last9=Robinson|first9=J. G.|last10=Callow|first10=M.|last11=Clements|first11=T.|display-authors=1|year=2020|title=Anthropogenic modification of forests means only 40% of remaining forests have high ecosystem integrity - Supplementary Material|journal=Nature Communications|volume=11|issue=1|page=5978|bibcode=2020NatCo..11.5978G|doi=10.1038/s41467-020-19493-3|issn=2041-1723|pmc=7723057|pmid=33293507|doi-access=free|last12=Costa|first12=H. M.|last13=DeGemmis|first13=A.|last14=Elsen|first14=P. R.|last15=Ervin|first15=J.|last16=Franco|first16=P.|last17=Goldman|first17=E.|last18=Goetz|first18=S.|last19=Hansen|first19=A.|last20=Hofsvang|first20=E.|last21=Jantz|first21=P.|last22=Jupiter|first22=S.|last23=Kang|first23=A.|last24=Langhammer|first24=P.|last25=Laurance|first25=W. F.|last26=Lieberman|first26=S.|last27=Linkie|first27=M.|last28=Malhi|first28=Y.|last29=Maxwell|first29=S.|last30=Mendez|first30=M.|last31=Mittermeier|first31=R.|last32=Murray|first32=N. J.|last33=Possingham|first33=H.|last34=Radachowsky|first34=J.|last35=Saatchi|first35=S.|last36=Samper|first36=C.|last37=Silverman|first37=J.|last38=Shapiro|first38=A.|last39=Strassburg|first39=B.|last40=Stevens|first40=T.|last41=Stokes|first41=E.|last42=Taylor|first42=R.|last43=Tear|first43=T.|last44=Tizard|first44=R.|last45=Venter|first45=O.|last46=Visconti|first46=P.|last47=Wang|first47=S.|last48=Watson|first48=J. E. M.}}&lt;/ref&gt; The [[:en:Guarani_Aquifer|Guarani Aquifer]] is an important [[:en:Open_and_closed_lakes|exorheic basin]] to the region.&lt;ref&gt;{{cite web |title=El Acuífero Guaraní, gran reserva de agua dulce |url=https://www.fundacionaquae.org/acuifero-guarani/ |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20210512150341/https://www.fundacionaquae.org/acuifero-guarani/ |archive-date=12 May 2021 |access-date=12 May 2021 |website=Fundación Aquae}}&lt;/ref&gt;

Although Paraguay is landlocked, there are a number of noteworthy lakeside beaches.&lt;ref&gt;{{cite web |title=The best beaches of Paraguay |url=https://www.minube.com/tag/playas-paraguay-p160 |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20140129213113/http://www.minube.com/tag/playas-paraguay-p160 |archive-date=29 January 2014 |access-date=16 March 2013 |language=es}}&lt;/ref&gt;

=== දේශගුණය ===
[[File:Koppen-Geiger_Map_PRY_present.svg|link=https://en.wikipedia.org/wiki/File:Koppen-Geiger_Map_PRY_present.svg|thumb|Köppen දේශගුණික වර්ගීකරණය]]
The overall climate is [[:en:Tropical_climate|tropical]] to [[:en:Subtropical_climate|subtropical]]. Like most lands in the region, Paraguay has only wet and dry periods. Winds play a major role in influencing Paraguay's weather: between October and March, warm winds blow from the Amazon Basin in the north, while the period between May and August brings cold winds from the Andes.

The absence of mountain ranges to provide a natural barrier allows winds to develop speeds as high as {{convert|161|km/h|mph|abbr=on}}. This also leads to significant changes in temperature within a short span of time; between April and September, temperatures will sometimes drop below freezing. January is the hottest summer month, with an average daily temperature of 28.9 degrees Celsius (84 degrees F).

Rainfall varies dramatically across the country, with substantial rainfall in the eastern portions, and semi-arid conditions in the far west. The far eastern forest belt receives an average of {{convert|170|cm|in|abbr=off|sp=us}} of rain annually, while the western Chaco region typically averages no more than {{convert|50|cm|in|abbr=on}} a year. The rains in the west tend to be irregular and evaporate quickly, contributing to the aridity of the area.

=== සත්ව විශේෂ ===
Wildlife in Paraguay include marsh deer, monkeys, armadillos, anteaters, otters, wild boars, tapirs, jaguars, ocelots, bats, and the [[:en:Coypu|coypu]].

== යොමු කිරීම් ==</text>
      <sha1>1979hgt15f1is874gs1kb0byafkcj48</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>752953</id>
      <parentid>752952</parentid>
      <timestamp>2025-07-03T07:00:35Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>BuddhikaW88</username>
        <id>37808</id>
      </contributor>
      <origin>752953</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="12801" sha1="1h9qmc5zsjbru163tl7eslyahoi7vc4" xml:space="preserve">
[[File:Paraguay_regions_map_2.svg|link=https://en.wikipedia.org/wiki/File:Paraguay_regions_map_2.svg|වම|thumb|{{legend|#fee793|නැගෙනහිර පැරගුවේ (පැරනේනා)}} {{legend|#d2fc7c|බටහිර පැරගුවේ (චාකෝ)}}]]
[[File:Salto_del_Ñacunday_-_panoramio.jpg|link=https://en.wikipedia.org/wiki/File:Salto_del_%C3%91acunday_-_panoramio.jpg|thumb|නැකුන්ඩේ ජාතික වනෝද්‍යානය, දකුණු පැරගුවේ]]
Paraguay is divided by the [[:en:Río_Paraguay|Río Paraguay]] into two well differentiated geographic regions. The eastern region (Región Oriental); and the western region, officially called Western Paraguay (Región Occidental) and also known as the Chaco, which is part of the [[:en:Gran_Chaco|Gran Chaco]]. The country lies between latitudes [[:en:19th_parallel_south|19°]] and [[:en:28th_parallel_south|28°S]], and longitudes [[:en:54th_meridian_west|54°]] and [[:en:63rd_meridian_west|63°W]].

The terrain consists mostly of grassy plains and wooded hills in the eastern region. To the west are mostly low, marshy plains. Paraguay contains six terrestrial ecoregions: [[:en:Alto_Paraná_Atlantic_forests|Alto Paraná Atlantic forests]], [[:en:Gran_Chaco|Chaco]], [[:en:Cerrado|Cerrado]], [[:en:Humid_Chaco|Humid Chaco]], [[:en:Pantanal|Pantanal]], and [[:en:Paraná_flooded_savanna|Paraná flooded savanna]].&lt;ref name=&quot;DinersteinOlson2017&quot;&gt;{{cite journal|last1=Dinerstein|first1=Eric|last2=Olson|first2=David|last3=Joshi|first3=Anup|last4=Vynne|first4=Carly|last5=Burgess|first5=Neil D.|last6=Wikramanayake|first6=Eric|last7=Hahn|first7=Nathan|last8=Palminteri|first8=Suzanne|last9=Hedao|first9=Prashant|last10=Noss|first10=Reed|last11=Hansen|first11=Matt|display-authors=1|year=2017|title=An Ecoregion-Based Approach to Protecting Half the Terrestrial Realm|journal=BioScience|volume=67|issue=6|pages=534–45|doi=10.1093/biosci/bix014|issn=0006-3568|pmc=5451287|pmid=28608869|doi-access=free|last12=Locke|first12=Harvey|last13=Ellis|first13=Erle C|last14=Jones|first14=Benjamin|last15=Barber|first15=Charles Victor|last16=Hayes|first16=Randy|last17=Kormos|first17=Cyril|last18=Martin|first18=Vance|last19=Crist|first19=Eileen|last20=Sechrest|first20=Wes|last21=Price|first21=Lori|last22=Baillie|first22=Jonathan E. M.|last23=Weeden|first23=Don|last24=Suckling|first24=Kierán|last25=Davis|first25=Crystal|last26=Sizer|first26=Nigel|last27=Moore|first27=Rebecca|last28=Thau|first28=David|last29=Birch|first29=Tanya|last30=Potapov|first30=Peter|last31=Turubanova|first31=Svetlana|last32=Tyukavina|first32=Alexandra|last33=de Souza|first33=Nadia|last34=Pintea|first34=Lilian|last35=Brito|first35=José C.|last36=Llewellyn|first36=Othman A.|last37=Miller|first37=Anthony G.|last38=Patzelt|first38=Annette|last39=Ghazanfar|first39=Shahina A.|last40=Timberlake|first40=Jonathan|last41=Klöser|first41=Heinz|last42=Shennan-Farpón|first42=Yara|last43=Kindt|first43=Roeland|last44=Lillesø|first44=Jens-Peter Barnekow|last45=van Breugel|first45=Paulo|last46=Graudal|first46=Lars|last47=Voge|first47=Maianna|last48=Al-Shammari|first48=Khalaf F.|last49=Saleem|first49=Muhammad}}&lt;/ref&gt; It had a 2019 [[:en:Forest_Landscape_Integrity_Index|Forest Landscape Integrity Index]] mean score of 6.39/10, ranking it 74th globally out of 172 countries.&lt;ref name=&quot;FLII-Supplementary&quot;&gt;{{cite journal|last1=Grantham|first1=H. S.|last2=Duncan|first2=A.|last3=Evans|first3=T. D.|last4=Jones|first4=K. R.|last5=Beyer|first5=H. L.|last6=Schuster|first6=R.|last7=Walston|first7=J.|last8=Ray|first8=J. C.|last9=Robinson|first9=J. G.|last10=Callow|first10=M.|last11=Clements|first11=T.|display-authors=1|year=2020|title=Anthropogenic modification of forests means only 40% of remaining forests have high ecosystem integrity - Supplementary Material|journal=Nature Communications|volume=11|issue=1|page=5978|bibcode=2020NatCo..11.5978G|doi=10.1038/s41467-020-19493-3|issn=2041-1723|pmc=7723057|pmid=33293507|doi-access=free|last12=Costa|first12=H. M.|last13=DeGemmis|first13=A.|last14=Elsen|first14=P. R.|last15=Ervin|first15=J.|last16=Franco|first16=P.|last17=Goldman|first17=E.|last18=Goetz|first18=S.|last19=Hansen|first19=A.|last20=Hofsvang|first20=E.|last21=Jantz|first21=P.|last22=Jupiter|first22=S.|last23=Kang|first23=A.|last24=Langhammer|first24=P.|last25=Laurance|first25=W. F.|last26=Lieberman|first26=S.|last27=Linkie|first27=M.|last28=Malhi|first28=Y.|last29=Maxwell|first29=S.|last30=Mendez|first30=M.|last31=Mittermeier|first31=R.|last32=Murray|first32=N. J.|last33=Possingham|first33=H.|last34=Radachowsky|first34=J.|last35=Saatchi|first35=S.|last36=Samper|first36=C.|last37=Silverman|first37=J.|last38=Shapiro|first38=A.|last39=Strassburg|first39=B.|last40=Stevens|first40=T.|last41=Stokes|first41=E.|last42=Taylor|first42=R.|last43=Tear|first43=T.|last44=Tizard|first44=R.|last45=Venter|first45=O.|last46=Visconti|first46=P.|last47=Wang|first47=S.|last48=Watson|first48=J. E. M.}}&lt;/ref&gt; The [[:en:Guarani_Aquifer|Guarani Aquifer]] is an important [[:en:Open_and_closed_lakes|exorheic basin]] to the region.&lt;ref&gt;{{cite web |title=El Acuífero Guaraní, gran reserva de agua dulce |url=https://www.fundacionaquae.org/acuifero-guarani/ |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20210512150341/https://www.fundacionaquae.org/acuifero-guarani/ |archive-date=12 May 2021 |access-date=12 May 2021 |website=Fundación Aquae}}&lt;/ref&gt;

Although Paraguay is landlocked, there are a number of noteworthy lakeside beaches.&lt;ref&gt;{{cite web |title=The best beaches of Paraguay |url=https://www.minube.com/tag/playas-paraguay-p160 |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20140129213113/http://www.minube.com/tag/playas-paraguay-p160 |archive-date=29 January 2014 |access-date=16 March 2013 |language=es}}&lt;/ref&gt;

පැරගුවේ රියෝ පැරගුවේ විසින් හොඳින් වෙනස් වූ භූගෝලීය කලාප දෙකකට බෙදා ඇත. නැගෙනහිර කලාපය (පෙරදිග කලාපය); සහ බටහිර කලාපය, නිල වශයෙන් බටහිර පැරගුවේ (පෙරදිග කලාපය) ලෙස හඳුන්වන අතර ග්‍රාන් චාකෝ හි කොටසක් වන චාකෝ ලෙසද හැඳින්වේ. රට 19° සහ 28°S අක්ෂාංශ සහ 54° සහ 63°W දේශාංශ අතර පිහිටා ඇත.

භූමි ප්‍රදේශය බොහෝ දුරට නැගෙනහිර කලාපයේ තණකොළ සහිත තැනිතලා සහ වනාන්තර සහිත කඳු වලින් සමන්විත වේ. බටහිරට බොහෝ දුරට පහත්, වගුරු බිම් ඇත. පැරගුවේ භූමිෂ්ඨ පරිසර කලාප හයක් අඩංගු වේ: ඇල්ටෝ පරානා අත්ලාන්තික් වනාන්තර, චාකෝ, සෙරාඩෝ, තෙතමනය සහිත චාකෝ, පැන්ටනාල් සහ පරානා ගංවතුරට ලක් වූ සැවානා.[1] එයට 2019 වනාන්තර භූ දර්ශන අඛණ්ඩතා දර්ශකයේ සාමාන්‍ය ලකුණු 6.39/10 ක් තිබූ අතර එය රටවල් 172 න් ගෝලීය වශයෙන් 74 වන ස්ථානයට පත්විය.[2] ගුවාරානි ජලධරය කලාපයට වැදගත් භූතවාදී ද්‍රෝණියකි.[3]

පැරගුවේ ගොඩබිම් වලින් වටවී තිබුණද, සැලකිය යුතු විල් ආශ්‍රිත වෙරළ තීරයන් ගණනාවක් ඇත.[4]

දේශගුණය


සත්ව විශේෂ

=== දේශගුණය ===
[[File:Koppen-Geiger_Map_PRY_present.svg|link=https://en.wikipedia.org/wiki/File:Koppen-Geiger_Map_PRY_present.svg|thumb|Köppen දේශගුණික වර්ගීකරණය]]
The overall climate is [[:en:Tropical_climate|tropical]] to [[:en:Subtropical_climate|subtropical]]. Like most lands in the region, Paraguay has only wet and dry periods. Winds play a major role in influencing Paraguay's weather: between October and March, warm winds blow from the Amazon Basin in the north, while the period between May and August brings cold winds from the Andes.

The absence of mountain ranges to provide a natural barrier allows winds to develop speeds as high as {{convert|161|km/h|mph|abbr=on}}. This also leads to significant changes in temperature within a short span of time; between April and September, temperatures will sometimes drop below freezing. January is the hottest summer month, with an average daily temperature of 28.9 degrees Celsius (84 degrees F).

Rainfall varies dramatically across the country, with substantial rainfall in the eastern portions, and semi-arid conditions in the far west. The far eastern forest belt receives an average of {{convert|170|cm|in|abbr=off|sp=us}} of rain annually, while the western Chaco region typically averages no more than {{convert|50|cm|in|abbr=on}} a year. The rains in the west tend to be irregular and evaporate quickly, contributing to the aridity of the area.

සමස්ත දේශගුණය නිවර්තන සිට උපනිවර්තන වේ. කලාපයේ බොහෝ ඉඩම් මෙන්, පැරගුවේට ඇත්තේ තෙත් සහ වියළි කාල පරිච්ඡේද පමණි. පැරගුවේ කාලගුණයට බලපෑම් කිරීමේදී සුළං ප්‍රධාන කාර්යභාරයක් ඉටු කරයි: ඔක්තෝබර් සහ මාර්තු අතර, උතුරේ ඇමසන් ද්‍රෝණියේ සිට උණුසුම් සුළං හමන අතර, මැයි සහ අගෝස්තු අතර කාලය තුළ ඇන්ඩීස් සිට සීතල සුළං ගෙන එයි.

ස්වාභාවික බාධකයක් සැපයීමට කඳු වැටි නොමැතිකම නිසා සුළං පැයට කිලෝමීටර 161 (පැයට සැතපුම් 100) දක්වා ඉහළ වේගයකින් වර්ධනය වේ. මෙය කෙටි කාලයක් තුළ උෂ්ණත්වයේ සැලකිය යුතු වෙනස්කම් වලට ද හේතු වේ; අප්‍රේල් සහ සැප්තැම්බර් අතර, උෂ්ණත්වය සමහර විට හිමාංකයට වඩා පහත වැටෙනු ඇත. ජනවාරි යනු උණුසුම්ම ගිම්හාන මාසය වන අතර සාමාන්‍ය දෛනික උෂ්ණත්වය සෙල්සියස් අංශක 28.9 (අංශක 84 F) වේ.

රට පුරා වර්ෂාපතනය නාටකාකාර ලෙස වෙනස් වන අතර, නැගෙනහිර කොටස්වල සැලකිය යුතු වර්ෂාපතනයක් සහ ඈත බටහිර ප්‍රදේශවල අර්ධ ශුෂ්ක තත්වයන් ඇත. ඈත පෙරදිග වනාන්තර තීරයට වාර්ෂිකව සාමාන්‍යයෙන් සෙන්ටිමීටර 170 (අඟල් 67) වර්ෂාපතනයක් ලැබෙන අතර බටහිර චාකෝ ප්‍රදේශය සාමාන්‍යයෙන් වසරකට සෙන්ටිමීටර 50 (අඟල් 20) නොඉක්මවයි. බටහිර ප්‍රදේශයේ වැසි අක්‍රමවත් වන අතර ඉක්මනින් වාෂ්ප වී ප්‍රදේශයේ ශුෂ්කතාවයට දායක වේ.

=== සත්ව විශේෂ ===
Wildlife in Paraguay include marsh deer, monkeys, armadillos, anteaters, otters, wild boars, tapirs, jaguars, ocelots, bats, and the [[:en:Coypu|coypu]].

පැරගුවේ හි වන සතුන් අතර වගුරු මුවන්, වඳුරන්, ආමඩිලෝස්, ඇන්ටීටර්, ඔටර්, වල් ඌරන්, ටැපිර්, ජගුවර්, ඔසිලොට්, වවුලන් සහ කොයිපු ඇතුළත් වේ.

== යොමු කිරීම් ==</text>
      <sha1>1h9qmc5zsjbru163tl7eslyahoi7vc4</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>752954</id>
      <parentid>752953</parentid>
      <timestamp>2025-07-03T07:01:10Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>BuddhikaW88</username>
        <id>37808</id>
      </contributor>
      <origin>752954</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="12634" sha1="hrh0syd6z9bwdin6kvxfp12d6brdoxj" xml:space="preserve">
[[File:Paraguay_regions_map_2.svg|link=https://en.wikipedia.org/wiki/File:Paraguay_regions_map_2.svg|වම|thumb|{{legend|#fee793|නැගෙනහිර පැරගුවේ (පැරනේනා)}} {{legend|#d2fc7c|බටහිර පැරගුවේ (චාකෝ)}}]]
[[File:Salto_del_Ñacunday_-_panoramio.jpg|link=https://en.wikipedia.org/wiki/File:Salto_del_%C3%91acunday_-_panoramio.jpg|thumb|නැකුන්ඩේ ජාතික වනෝද්‍යානය, දකුණු පැරගුවේ]]
Paraguay is divided by the [[:en:Río_Paraguay|Río Paraguay]] into two well differentiated geographic regions. The eastern region (Región Oriental); and the western region, officially called Western Paraguay (Región Occidental) and also known as the Chaco, which is part of the [[:en:Gran_Chaco|Gran Chaco]]. The country lies between latitudes [[:en:19th_parallel_south|19°]] and [[:en:28th_parallel_south|28°S]], and longitudes [[:en:54th_meridian_west|54°]] and [[:en:63rd_meridian_west|63°W]].

The terrain consists mostly of grassy plains and wooded hills in the eastern region. To the west are mostly low, marshy plains. Paraguay contains six terrestrial ecoregions: [[:en:Alto_Paraná_Atlantic_forests|Alto Paraná Atlantic forests]], [[:en:Gran_Chaco|Chaco]], [[:en:Cerrado|Cerrado]], [[:en:Humid_Chaco|Humid Chaco]], [[:en:Pantanal|Pantanal]], and [[:en:Paraná_flooded_savanna|Paraná flooded savanna]]. It had a 2019 [[:en:Forest_Landscape_Integrity_Index|Forest Landscape Integrity Index]] mean score of 6.39/10, ranking it 74th globally out of 172 countries. The [[:en:Guarani_Aquifer|Guarani Aquifer]] is an important [[:en:Open_and_closed_lakes|exorheic basin]] to the region.

Although Paraguay is landlocked, there are a number of noteworthy lakeside beaches.

පැරගුවේ රියෝ පැරගුවේ විසින් හොඳින් වෙනස් වූ භූගෝලීය කලාප දෙකකට බෙදා ඇත. නැගෙනහිර කලාපය (පෙරදිග කලාපය); සහ බටහිර කලාපය, නිල වශයෙන් බටහිර පැරගුවේ (පෙරදිග කලාපය) ලෙස හඳුන්වන අතර ග්‍රාන් චාකෝ හි කොටසක් වන චාකෝ ලෙසද හැඳින්වේ. රට 19° සහ 28°S අක්ෂාංශ සහ 54° සහ 63°W දේශාංශ අතර පිහිටා ඇත.

භූමි ප්‍රදේශය බොහෝ දුරට නැගෙනහිර කලාපයේ තණකොළ සහිත තැනිතලා සහ වනාන්තර සහිත කඳු වලින් සමන්විත වේ. බටහිරට බොහෝ දුරට පහත්, වගුරු බිම් ඇත. පැරගුවේ භූමිෂ්ඨ පරිසර කලාප හයක් අඩංගු වේ: ඇල්ටෝ පරානා අත්ලාන්තික් වනාන්තර, චාකෝ, සෙරාඩෝ, තෙතමනය සහිත චාකෝ, පැන්ටනාල් සහ පරානා ගංවතුරට ලක් වූ සැවානා.&lt;ref name=&quot;DinersteinOlson2017&quot;&gt;{{cite journal|last1=Dinerstein|first1=Eric|last2=Olson|first2=David|last3=Joshi|first3=Anup|last4=Vynne|first4=Carly|last5=Burgess|first5=Neil D.|last6=Wikramanayake|first6=Eric|last7=Hahn|first7=Nathan|last8=Palminteri|first8=Suzanne|last9=Hedao|first9=Prashant|last10=Noss|first10=Reed|last11=Hansen|first11=Matt|display-authors=1|year=2017|title=An Ecoregion-Based Approach to Protecting Half the Terrestrial Realm|journal=BioScience|volume=67|issue=6|pages=534–45|doi=10.1093/biosci/bix014|issn=0006-3568|pmc=5451287|pmid=28608869|doi-access=free|last12=Locke|first12=Harvey|last13=Ellis|first13=Erle C|last14=Jones|first14=Benjamin|last15=Barber|first15=Charles Victor|last16=Hayes|first16=Randy|last17=Kormos|first17=Cyril|last18=Martin|first18=Vance|last19=Crist|first19=Eileen|last20=Sechrest|first20=Wes|last21=Price|first21=Lori|last22=Baillie|first22=Jonathan E. M.|last23=Weeden|first23=Don|last24=Suckling|first24=Kierán|last25=Davis|first25=Crystal|last26=Sizer|first26=Nigel|last27=Moore|first27=Rebecca|last28=Thau|first28=David|last29=Birch|first29=Tanya|last30=Potapov|first30=Peter|last31=Turubanova|first31=Svetlana|last32=Tyukavina|first32=Alexandra|last33=de Souza|first33=Nadia|last34=Pintea|first34=Lilian|last35=Brito|first35=José C.|last36=Llewellyn|first36=Othman A.|last37=Miller|first37=Anthony G.|last38=Patzelt|first38=Annette|last39=Ghazanfar|first39=Shahina A.|last40=Timberlake|first40=Jonathan|last41=Klöser|first41=Heinz|last42=Shennan-Farpón|first42=Yara|last43=Kindt|first43=Roeland|last44=Lillesø|first44=Jens-Peter Barnekow|last45=van Breugel|first45=Paulo|last46=Graudal|first46=Lars|last47=Voge|first47=Maianna|last48=Al-Shammari|first48=Khalaf F.|last49=Saleem|first49=Muhammad}}&lt;/ref&gt; එයට 2019 වනාන්තර භූ දර්ශන අඛණ්ඩතා දර්ශකයේ සාමාන්‍ය ලකුණු 6.39/10 ක් තිබූ අතර එය රටවල් 172 න් ගෝලීය වශයෙන් 74 වන ස්ථානයට පත්විය.&lt;ref name=&quot;FLII-Supplementary&quot;&gt;{{cite journal|last1=Grantham|first1=H. S.|last2=Duncan|first2=A.|last3=Evans|first3=T. D.|last4=Jones|first4=K. R.|last5=Beyer|first5=H. L.|last6=Schuster|first6=R.|last7=Walston|first7=J.|last8=Ray|first8=J. C.|last9=Robinson|first9=J. G.|last10=Callow|first10=M.|last11=Clements|first11=T.|display-authors=1|year=2020|title=Anthropogenic modification of forests means only 40% of remaining forests have high ecosystem integrity - Supplementary Material|journal=Nature Communications|volume=11|issue=1|page=5978|bibcode=2020NatCo..11.5978G|doi=10.1038/s41467-020-19493-3|issn=2041-1723|pmc=7723057|pmid=33293507|doi-access=free|last12=Costa|first12=H. M.|last13=DeGemmis|first13=A.|last14=Elsen|first14=P. R.|last15=Ervin|first15=J.|last16=Franco|first16=P.|last17=Goldman|first17=E.|last18=Goetz|first18=S.|last19=Hansen|first19=A.|last20=Hofsvang|first20=E.|last21=Jantz|first21=P.|last22=Jupiter|first22=S.|last23=Kang|first23=A.|last24=Langhammer|first24=P.|last25=Laurance|first25=W. F.|last26=Lieberman|first26=S.|last27=Linkie|first27=M.|last28=Malhi|first28=Y.|last29=Maxwell|first29=S.|last30=Mendez|first30=M.|last31=Mittermeier|first31=R.|last32=Murray|first32=N. J.|last33=Possingham|first33=H.|last34=Radachowsky|first34=J.|last35=Saatchi|first35=S.|last36=Samper|first36=C.|last37=Silverman|first37=J.|last38=Shapiro|first38=A.|last39=Strassburg|first39=B.|last40=Stevens|first40=T.|last41=Stokes|first41=E.|last42=Taylor|first42=R.|last43=Tear|first43=T.|last44=Tizard|first44=R.|last45=Venter|first45=O.|last46=Visconti|first46=P.|last47=Wang|first47=S.|last48=Watson|first48=J. E. M.}}&lt;/ref&gt; ගුවාරානි ජලධරය කලාපයට වැදගත් භූතවාදී ද්‍රෝණියකි.&lt;ref&gt;{{cite web |title=El Acuífero Guaraní, gran reserva de agua dulce |url=https://www.fundacionaquae.org/acuifero-guarani/ |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20210512150341/https://www.fundacionaquae.org/acuifero-guarani/ |archive-date=12 May 2021 |access-date=12 May 2021 |website=Fundación Aquae}}&lt;/ref&gt;

පැරගුවේ ගොඩබිම් වලින් වටවී තිබුණද, සැලකිය යුතු විල් ආශ්‍රිත වෙරළ තීරයන් ගණනාවක් ඇත.&lt;ref&gt;{{cite web |title=The best beaches of Paraguay |url=https://www.minube.com/tag/playas-paraguay-p160 |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20140129213113/http://www.minube.com/tag/playas-paraguay-p160 |archive-date=29 January 2014 |access-date=16 March 2013 |language=es}}&lt;/ref&gt;

දේශගුණය


සත්ව විශේෂ

=== දේශගුණය ===
[[File:Koppen-Geiger_Map_PRY_present.svg|link=https://en.wikipedia.org/wiki/File:Koppen-Geiger_Map_PRY_present.svg|thumb|Köppen දේශගුණික වර්ගීකරණය]]
The overall climate is [[:en:Tropical_climate|tropical]] to [[:en:Subtropical_climate|subtropical]]. Like most lands in the region, Paraguay has only wet and dry periods. Winds play a major role in influencing Paraguay's weather: between October and March, warm winds blow from the Amazon Basin in the north, while the period between May and August brings cold winds from the Andes.

The absence of mountain ranges to provide a natural barrier allows winds to develop speeds as high as {{convert|161|km/h|mph|abbr=on}}. This also leads to significant changes in temperature within a short span of time; between April and September, temperatures will sometimes drop below freezing. January is the hottest summer month, with an average daily temperature of 28.9 degrees Celsius (84 degrees F).

Rainfall varies dramatically across the country, with substantial rainfall in the eastern portions, and semi-arid conditions in the far west. The far eastern forest belt receives an average of {{convert|170|cm|in|abbr=off|sp=us}} of rain annually, while the western Chaco region typically averages no more than {{convert|50|cm|in|abbr=on}} a year. The rains in the west tend to be irregular and evaporate quickly, contributing to the aridity of the area.

සමස්ත දේශගුණය නිවර්තන සිට උපනිවර්තන වේ. කලාපයේ බොහෝ ඉඩම් මෙන්, පැරගුවේට ඇත්තේ තෙත් සහ වියළි කාල පරිච්ඡේද පමණි. පැරගුවේ කාලගුණයට බලපෑම් කිරීමේදී සුළං ප්‍රධාන කාර්යභාරයක් ඉටු කරයි: ඔක්තෝබර් සහ මාර්තු අතර, උතුරේ ඇමසන් ද්‍රෝණියේ සිට උණුසුම් සුළං හමන අතර, මැයි සහ අගෝස්තු අතර කාලය තුළ ඇන්ඩීස් සිට සීතල සුළං ගෙන එයි.

ස්වාභාවික බාධකයක් සැපයීමට කඳු වැටි නොමැතිකම නිසා සුළං පැයට කිලෝමීටර 161 (පැයට සැතපුම් 100) දක්වා ඉහළ වේගයකින් වර්ධනය වේ. මෙය කෙටි කාලයක් තුළ උෂ්ණත්වයේ සැලකිය යුතු වෙනස්කම් වලට ද හේතු වේ; අප්‍රේල් සහ සැප්තැම්බර් අතර, උෂ්ණත්වය සමහර විට හිමාංකයට වඩා පහත වැටෙනු ඇත. ජනවාරි යනු උණුසුම්ම ගිම්හාන මාසය වන අතර සාමාන්‍ය දෛනික උෂ්ණත්වය සෙල්සියස් අංශක 28.9 (අංශක 84 F) වේ.

රට පුරා වර්ෂාපතනය නාටකාකාර ලෙස වෙනස් වන අතර, නැගෙනහිර කොටස්වල සැලකිය යුතු වර්ෂාපතනයක් සහ ඈත බටහිර ප්‍රදේශවල අර්ධ ශුෂ්ක තත්වයන් ඇත. ඈත පෙරදිග වනාන්තර තීරයට වාර්ෂිකව සාමාන්‍යයෙන් සෙන්ටිමීටර 170 (අඟල් 67) වර්ෂාපතනයක් ලැබෙන අතර බටහිර චාකෝ ප්‍රදේශය සාමාන්‍යයෙන් වසරකට සෙන්ටිමීටර 50 (අඟල් 20) නොඉක්මවයි. බටහිර ප්‍රදේශයේ වැසි අක්‍රමවත් වන අතර ඉක්මනින් වාෂ්ප වී ප්‍රදේශයේ ශුෂ්කතාවයට දායක වේ.

=== සත්ව විශේෂ ===
පැරගුවේ හි වන සතුන් අතර වගුරු මුවන්, වඳුරන්, ආමඩිලෝස්, ඇන්ටීටර්, ඔටර්, වල් ඌරන්, ටැපිර්, ජගුවර්, ඔසිලොට්, වවුලන් සහ කොයිපු ඇතුළත් වේ.

== යොමු කිරීම් ==</text>
      <sha1>hrh0syd6z9bwdin6kvxfp12d6brdoxj</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>752955</id>
      <parentid>752954</parentid>
      <timestamp>2025-07-03T07:01:22Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>BuddhikaW88</username>
        <id>37808</id>
      </contributor>
      <comment>/* දේශගුණය */</comment>
      <origin>752955</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="11385" sha1="5vzlm1v4xnt1j825aziqv5jmh6zpbpn" xml:space="preserve">
[[File:Paraguay_regions_map_2.svg|link=https://en.wikipedia.org/wiki/File:Paraguay_regions_map_2.svg|වම|thumb|{{legend|#fee793|නැගෙනහිර පැරගුවේ (පැරනේනා)}} {{legend|#d2fc7c|බටහිර පැරගුවේ (චාකෝ)}}]]
[[File:Salto_del_Ñacunday_-_panoramio.jpg|link=https://en.wikipedia.org/wiki/File:Salto_del_%C3%91acunday_-_panoramio.jpg|thumb|නැකුන්ඩේ ජාතික වනෝද්‍යානය, දකුණු පැරගුවේ]]
Paraguay is divided by the [[:en:Río_Paraguay|Río Paraguay]] into two well differentiated geographic regions. The eastern region (Región Oriental); and the western region, officially called Western Paraguay (Región Occidental) and also known as the Chaco, which is part of the [[:en:Gran_Chaco|Gran Chaco]]. The country lies between latitudes [[:en:19th_parallel_south|19°]] and [[:en:28th_parallel_south|28°S]], and longitudes [[:en:54th_meridian_west|54°]] and [[:en:63rd_meridian_west|63°W]].

The terrain consists mostly of grassy plains and wooded hills in the eastern region. To the west are mostly low, marshy plains. Paraguay contains six terrestrial ecoregions: [[:en:Alto_Paraná_Atlantic_forests|Alto Paraná Atlantic forests]], [[:en:Gran_Chaco|Chaco]], [[:en:Cerrado|Cerrado]], [[:en:Humid_Chaco|Humid Chaco]], [[:en:Pantanal|Pantanal]], and [[:en:Paraná_flooded_savanna|Paraná flooded savanna]]. It had a 2019 [[:en:Forest_Landscape_Integrity_Index|Forest Landscape Integrity Index]] mean score of 6.39/10, ranking it 74th globally out of 172 countries. The [[:en:Guarani_Aquifer|Guarani Aquifer]] is an important [[:en:Open_and_closed_lakes|exorheic basin]] to the region.

Although Paraguay is landlocked, there are a number of noteworthy lakeside beaches.

පැරගුවේ රියෝ පැරගුවේ විසින් හොඳින් වෙනස් වූ භූගෝලීය කලාප දෙකකට බෙදා ඇත. නැගෙනහිර කලාපය (පෙරදිග කලාපය); සහ බටහිර කලාපය, නිල වශයෙන් බටහිර පැරගුවේ (පෙරදිග කලාපය) ලෙස හඳුන්වන අතර ග්‍රාන් චාකෝ හි කොටසක් වන චාකෝ ලෙසද හැඳින්වේ. රට 19° සහ 28°S අක්ෂාංශ සහ 54° සහ 63°W දේශාංශ අතර පිහිටා ඇත.

භූමි ප්‍රදේශය බොහෝ දුරට නැගෙනහිර කලාපයේ තණකොළ සහිත තැනිතලා සහ වනාන්තර සහිත කඳු වලින් සමන්විත වේ. බටහිරට බොහෝ දුරට පහත්, වගුරු බිම් ඇත. පැරගුවේ භූමිෂ්ඨ පරිසර කලාප හයක් අඩංගු වේ: ඇල්ටෝ පරානා අත්ලාන්තික් වනාන්තර, චාකෝ, සෙරාඩෝ, තෙතමනය සහිත චාකෝ, පැන්ටනාල් සහ පරානා ගංවතුරට ලක් වූ සැවානා.&lt;ref name=&quot;DinersteinOlson2017&quot;&gt;{{cite journal|last1=Dinerstein|first1=Eric|last2=Olson|first2=David|last3=Joshi|first3=Anup|last4=Vynne|first4=Carly|last5=Burgess|first5=Neil D.|last6=Wikramanayake|first6=Eric|last7=Hahn|first7=Nathan|last8=Palminteri|first8=Suzanne|last9=Hedao|first9=Prashant|last10=Noss|first10=Reed|last11=Hansen|first11=Matt|display-authors=1|year=2017|title=An Ecoregion-Based Approach to Protecting Half the Terrestrial Realm|journal=BioScience|volume=67|issue=6|pages=534–45|doi=10.1093/biosci/bix014|issn=0006-3568|pmc=5451287|pmid=28608869|doi-access=free|last12=Locke|first12=Harvey|last13=Ellis|first13=Erle C|last14=Jones|first14=Benjamin|last15=Barber|first15=Charles Victor|last16=Hayes|first16=Randy|last17=Kormos|first17=Cyril|last18=Martin|first18=Vance|last19=Crist|first19=Eileen|last20=Sechrest|first20=Wes|last21=Price|first21=Lori|last22=Baillie|first22=Jonathan E. M.|last23=Weeden|first23=Don|last24=Suckling|first24=Kierán|last25=Davis|first25=Crystal|last26=Sizer|first26=Nigel|last27=Moore|first27=Rebecca|last28=Thau|first28=David|last29=Birch|first29=Tanya|last30=Potapov|first30=Peter|last31=Turubanova|first31=Svetlana|last32=Tyukavina|first32=Alexandra|last33=de Souza|first33=Nadia|last34=Pintea|first34=Lilian|last35=Brito|first35=José C.|last36=Llewellyn|first36=Othman A.|last37=Miller|first37=Anthony G.|last38=Patzelt|first38=Annette|last39=Ghazanfar|first39=Shahina A.|last40=Timberlake|first40=Jonathan|last41=Klöser|first41=Heinz|last42=Shennan-Farpón|first42=Yara|last43=Kindt|first43=Roeland|last44=Lillesø|first44=Jens-Peter Barnekow|last45=van Breugel|first45=Paulo|last46=Graudal|first46=Lars|last47=Voge|first47=Maianna|last48=Al-Shammari|first48=Khalaf F.|last49=Saleem|first49=Muhammad}}&lt;/ref&gt; එයට 2019 වනාන්තර භූ දර්ශන අඛණ්ඩතා දර්ශකයේ සාමාන්‍ය ලකුණු 6.39/10 ක් තිබූ අතර එය රටවල් 172 න් ගෝලීය වශයෙන් 74 වන ස්ථානයට පත්විය.&lt;ref name=&quot;FLII-Supplementary&quot;&gt;{{cite journal|last1=Grantham|first1=H. S.|last2=Duncan|first2=A.|last3=Evans|first3=T. D.|last4=Jones|first4=K. R.|last5=Beyer|first5=H. L.|last6=Schuster|first6=R.|last7=Walston|first7=J.|last8=Ray|first8=J. C.|last9=Robinson|first9=J. G.|last10=Callow|first10=M.|last11=Clements|first11=T.|display-authors=1|year=2020|title=Anthropogenic modification of forests means only 40% of remaining forests have high ecosystem integrity - Supplementary Material|journal=Nature Communications|volume=11|issue=1|page=5978|bibcode=2020NatCo..11.5978G|doi=10.1038/s41467-020-19493-3|issn=2041-1723|pmc=7723057|pmid=33293507|doi-access=free|last12=Costa|first12=H. M.|last13=DeGemmis|first13=A.|last14=Elsen|first14=P. R.|last15=Ervin|first15=J.|last16=Franco|first16=P.|last17=Goldman|first17=E.|last18=Goetz|first18=S.|last19=Hansen|first19=A.|last20=Hofsvang|first20=E.|last21=Jantz|first21=P.|last22=Jupiter|first22=S.|last23=Kang|first23=A.|last24=Langhammer|first24=P.|last25=Laurance|first25=W. F.|last26=Lieberman|first26=S.|last27=Linkie|first27=M.|last28=Malhi|first28=Y.|last29=Maxwell|first29=S.|last30=Mendez|first30=M.|last31=Mittermeier|first31=R.|last32=Murray|first32=N. J.|last33=Possingham|first33=H.|last34=Radachowsky|first34=J.|last35=Saatchi|first35=S.|last36=Samper|first36=C.|last37=Silverman|first37=J.|last38=Shapiro|first38=A.|last39=Strassburg|first39=B.|last40=Stevens|first40=T.|last41=Stokes|first41=E.|last42=Taylor|first42=R.|last43=Tear|first43=T.|last44=Tizard|first44=R.|last45=Venter|first45=O.|last46=Visconti|first46=P.|last47=Wang|first47=S.|last48=Watson|first48=J. E. M.}}&lt;/ref&gt; ගුවාරානි ජලධරය කලාපයට වැදගත් භූතවාදී ද්‍රෝණියකි.&lt;ref&gt;{{cite web |title=El Acuífero Guaraní, gran reserva de agua dulce |url=https://www.fundacionaquae.org/acuifero-guarani/ |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20210512150341/https://www.fundacionaquae.org/acuifero-guarani/ |archive-date=12 May 2021 |access-date=12 May 2021 |website=Fundación Aquae}}&lt;/ref&gt;

පැරගුවේ ගොඩබිම් වලින් වටවී තිබුණද, සැලකිය යුතු විල් ආශ්‍රිත වෙරළ තීරයන් ගණනාවක් ඇත.&lt;ref&gt;{{cite web |title=The best beaches of Paraguay |url=https://www.minube.com/tag/playas-paraguay-p160 |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20140129213113/http://www.minube.com/tag/playas-paraguay-p160 |archive-date=29 January 2014 |access-date=16 March 2013 |language=es}}&lt;/ref&gt;

දේශගුණය


සත්ව විශේෂ

=== දේශගුණය ===
[[File:Koppen-Geiger_Map_PRY_present.svg|link=https://en.wikipedia.org/wiki/File:Koppen-Geiger_Map_PRY_present.svg|thumb|Köppen දේශගුණික වර්ගීකරණය]]
සමස්ත දේශගුණය නිවර්තන සිට උපනිවර්තන වේ. කලාපයේ බොහෝ ඉඩම් මෙන්, පැරගුවේට ඇත්තේ තෙත් සහ වියළි කාල පරිච්ඡේද පමණි. පැරගුවේ කාලගුණයට බලපෑම් කිරීමේදී සුළං ප්‍රධාන කාර්යභාරයක් ඉටු කරයි: ඔක්තෝබර් සහ මාර්තු අතර, උතුරේ ඇමසන් ද්‍රෝණියේ සිට උණුසුම් සුළං හමන අතර, මැයි සහ අගෝස්තු අතර කාලය තුළ ඇන්ඩීස් සිට සීතල සුළං ගෙන එයි.

ස්වාභාවික බාධකයක් සැපයීමට කඳු වැටි නොමැතිකම නිසා සුළං පැයට කිලෝමීටර 161 (පැයට සැතපුම් 100) දක්වා ඉහළ වේගයකින් වර්ධනය වේ. මෙය කෙටි කාලයක් තුළ උෂ්ණත්වයේ සැලකිය යුතු වෙනස්කම් වලට ද හේතු වේ; අප්‍රේල් සහ සැප්තැම්බර් අතර, උෂ්ණත්වය සමහර විට හිමාංකයට වඩා පහත වැටෙනු ඇත. ජනවාරි යනු උණුසුම්ම ගිම්හාන මාසය වන අතර සාමාන්‍ය දෛනික උෂ්ණත්වය සෙල්සියස් අංශක 28.9 (අංශක 84 F) වේ.

රට පුරා වර්ෂාපතනය නාටකාකාර ලෙස වෙනස් වන අතර, නැගෙනහිර කොටස්වල සැලකිය යුතු වර්ෂාපතනයක් සහ ඈත බටහිර ප්‍රදේශවල අර්ධ ශුෂ්ක තත්වයන් ඇත. ඈත පෙරදිග වනාන්තර තීරයට වාර්ෂිකව සාමාන්‍යයෙන් සෙන්ටිමීටර 170 (අඟල් 67) වර්ෂාපතනයක් ලැබෙන අතර බටහිර චාකෝ ප්‍රදේශය සාමාන්‍යයෙන් වසරකට සෙන්ටිමීටර 50 (අඟල් 20) නොඉක්මවයි. බටහිර ප්‍රදේශයේ වැසි අක්‍රමවත් වන අතර ඉක්මනින් වාෂ්ප වී ප්‍රදේශයේ ශුෂ්කතාවයට දායක වේ.

=== සත්ව විශේෂ ===
පැරගුවේ හි වන සතුන් අතර වගුරු මුවන්, වඳුරන්, ආමඩිලෝස්, ඇන්ටීටර්, ඔටර්, වල් ඌරන්, ටැපිර්, ජගුවර්, ඔසිලොට්, වවුලන් සහ කොයිපු ඇතුළත් වේ.

== යොමු කිරීම් ==</text>
      <sha1>5vzlm1v4xnt1j825aziqv5jmh6zpbpn</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>752956</id>
      <parentid>752955</parentid>
      <timestamp>2025-07-03T07:01:40Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>BuddhikaW88</username>
        <id>37808</id>
      </contributor>
      <origin>752956</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="10047" sha1="o1dp4zw2lxbabtt9na5y9cx2ydga2pv" xml:space="preserve">
[[File:Paraguay_regions_map_2.svg|link=https://en.wikipedia.org/wiki/File:Paraguay_regions_map_2.svg|වම|thumb|{{legend|#fee793|නැගෙනහිර පැරගුවේ (පැරනේනා)}} {{legend|#d2fc7c|බටහිර පැරගුවේ (චාකෝ)}}]]
[[File:Salto_del_Ñacunday_-_panoramio.jpg|link=https://en.wikipedia.org/wiki/File:Salto_del_%C3%91acunday_-_panoramio.jpg|thumb|නැකුන්ඩේ ජාතික වනෝද්‍යානය, දකුණු පැරගුවේ]]
පැරගුවේ රියෝ පැරගුවේ විසින් හොඳින් වෙනස් වූ භූගෝලීය කලාප දෙකකට බෙදා ඇත. නැගෙනහිර කලාපය (පෙරදිග කලාපය); සහ බටහිර කලාපය, නිල වශයෙන් බටහිර පැරගුවේ (පෙරදිග කලාපය) ලෙස හඳුන්වන අතර ග්‍රාන් චාකෝ හි කොටසක් වන චාකෝ ලෙසද හැඳින්වේ. රට 19° සහ 28°S අක්ෂාංශ සහ 54° සහ 63°W දේශාංශ අතර පිහිටා ඇත.

භූමි ප්‍රදේශය බොහෝ දුරට නැගෙනහිර කලාපයේ තණකොළ සහිත තැනිතලා සහ වනාන්තර සහිත කඳු වලින් සමන්විත වේ. බටහිරට බොහෝ දුරට පහත්, වගුරු බිම් ඇත. පැරගුවේ භූමිෂ්ඨ පරිසර කලාප හයක් අඩංගු වේ: ඇල්ටෝ පරානා අත්ලාන්තික් වනාන්තර, චාකෝ, සෙරාඩෝ, තෙතමනය සහිත චාකෝ, පැන්ටනාල් සහ පරානා ගංවතුරට ලක් වූ සැවානා.&lt;ref name=&quot;DinersteinOlson2017&quot;&gt;{{cite journal|last1=Dinerstein|first1=Eric|last2=Olson|first2=David|last3=Joshi|first3=Anup|last4=Vynne|first4=Carly|last5=Burgess|first5=Neil D.|last6=Wikramanayake|first6=Eric|last7=Hahn|first7=Nathan|last8=Palminteri|first8=Suzanne|last9=Hedao|first9=Prashant|last10=Noss|first10=Reed|last11=Hansen|first11=Matt|display-authors=1|year=2017|title=An Ecoregion-Based Approach to Protecting Half the Terrestrial Realm|journal=BioScience|volume=67|issue=6|pages=534–45|doi=10.1093/biosci/bix014|issn=0006-3568|pmc=5451287|pmid=28608869|doi-access=free|last12=Locke|first12=Harvey|last13=Ellis|first13=Erle C|last14=Jones|first14=Benjamin|last15=Barber|first15=Charles Victor|last16=Hayes|first16=Randy|last17=Kormos|first17=Cyril|last18=Martin|first18=Vance|last19=Crist|first19=Eileen|last20=Sechrest|first20=Wes|last21=Price|first21=Lori|last22=Baillie|first22=Jonathan E. M.|last23=Weeden|first23=Don|last24=Suckling|first24=Kierán|last25=Davis|first25=Crystal|last26=Sizer|first26=Nigel|last27=Moore|first27=Rebecca|last28=Thau|first28=David|last29=Birch|first29=Tanya|last30=Potapov|first30=Peter|last31=Turubanova|first31=Svetlana|last32=Tyukavina|first32=Alexandra|last33=de Souza|first33=Nadia|last34=Pintea|first34=Lilian|last35=Brito|first35=José C.|last36=Llewellyn|first36=Othman A.|last37=Miller|first37=Anthony G.|last38=Patzelt|first38=Annette|last39=Ghazanfar|first39=Shahina A.|last40=Timberlake|first40=Jonathan|last41=Klöser|first41=Heinz|last42=Shennan-Farpón|first42=Yara|last43=Kindt|first43=Roeland|last44=Lillesø|first44=Jens-Peter Barnekow|last45=van Breugel|first45=Paulo|last46=Graudal|first46=Lars|last47=Voge|first47=Maianna|last48=Al-Shammari|first48=Khalaf F.|last49=Saleem|first49=Muhammad}}&lt;/ref&gt; එයට 2019 වනාන්තර භූ දර්ශන අඛණ්ඩතා දර්ශකයේ සාමාන්‍ය ලකුණු 6.39/10 ක් තිබූ අතර එය රටවල් 172 න් ගෝලීය වශයෙන් 74 වන ස්ථානයට පත්විය.&lt;ref name=&quot;FLII-Supplementary&quot;&gt;{{cite journal|last1=Grantham|first1=H. S.|last2=Duncan|first2=A.|last3=Evans|first3=T. D.|last4=Jones|first4=K. R.|last5=Beyer|first5=H. L.|last6=Schuster|first6=R.|last7=Walston|first7=J.|last8=Ray|first8=J. C.|last9=Robinson|first9=J. G.|last10=Callow|first10=M.|last11=Clements|first11=T.|display-authors=1|year=2020|title=Anthropogenic modification of forests means only 40% of remaining forests have high ecosystem integrity - Supplementary Material|journal=Nature Communications|volume=11|issue=1|page=5978|bibcode=2020NatCo..11.5978G|doi=10.1038/s41467-020-19493-3|issn=2041-1723|pmc=7723057|pmid=33293507|doi-access=free|last12=Costa|first12=H. M.|last13=DeGemmis|first13=A.|last14=Elsen|first14=P. R.|last15=Ervin|first15=J.|last16=Franco|first16=P.|last17=Goldman|first17=E.|last18=Goetz|first18=S.|last19=Hansen|first19=A.|last20=Hofsvang|first20=E.|last21=Jantz|first21=P.|last22=Jupiter|first22=S.|last23=Kang|first23=A.|last24=Langhammer|first24=P.|last25=Laurance|first25=W. F.|last26=Lieberman|first26=S.|last27=Linkie|first27=M.|last28=Malhi|first28=Y.|last29=Maxwell|first29=S.|last30=Mendez|first30=M.|last31=Mittermeier|first31=R.|last32=Murray|first32=N. J.|last33=Possingham|first33=H.|last34=Radachowsky|first34=J.|last35=Saatchi|first35=S.|last36=Samper|first36=C.|last37=Silverman|first37=J.|last38=Shapiro|first38=A.|last39=Strassburg|first39=B.|last40=Stevens|first40=T.|last41=Stokes|first41=E.|last42=Taylor|first42=R.|last43=Tear|first43=T.|last44=Tizard|first44=R.|last45=Venter|first45=O.|last46=Visconti|first46=P.|last47=Wang|first47=S.|last48=Watson|first48=J. E. M.}}&lt;/ref&gt; ගුවාරානි ජලධරය කලාපයට වැදගත් භූතවාදී ද්‍රෝණියකි.&lt;ref&gt;{{cite web |title=El Acuífero Guaraní, gran reserva de agua dulce |url=https://www.fundacionaquae.org/acuifero-guarani/ |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20210512150341/https://www.fundacionaquae.org/acuifero-guarani/ |archive-date=12 May 2021 |access-date=12 May 2021 |website=Fundación Aquae}}&lt;/ref&gt;

පැරගුවේ ගොඩබිම් වලින් වටවී තිබුණද, සැලකිය යුතු විල් ආශ්‍රිත වෙරළ තීරයන් ගණනාවක් ඇත.&lt;ref&gt;{{cite web |title=The best beaches of Paraguay |url=https://www.minube.com/tag/playas-paraguay-p160 |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20140129213113/http://www.minube.com/tag/playas-paraguay-p160 |archive-date=29 January 2014 |access-date=16 March 2013 |language=es}}&lt;/ref&gt;

=== දේශගුණය ===
[[File:Koppen-Geiger_Map_PRY_present.svg|link=https://en.wikipedia.org/wiki/File:Koppen-Geiger_Map_PRY_present.svg|thumb|Köppen දේශගුණික වර්ගීකරණය]]
සමස්ත දේශගුණය නිවර්තන සිට උපනිවර්තන වේ. කලාපයේ බොහෝ ඉඩම් මෙන්, පැරගුවේට ඇත්තේ තෙත් සහ වියළි කාල පරිච්ඡේද පමණි. පැරගුවේ කාලගුණයට බලපෑම් කිරීමේදී සුළං ප්‍රධාන කාර්යභාරයක් ඉටු කරයි: ඔක්තෝබර් සහ මාර්තු අතර, උතුරේ ඇමසන් ද්‍රෝණියේ සිට උණුසුම් සුළං හමන අතර, මැයි සහ අගෝස්තු අතර කාලය තුළ ඇන්ඩීස් සිට සීතල සුළං ගෙන එයි.

ස්වාභාවික බාධකයක් සැපයීමට කඳු වැටි නොමැතිකම නිසා සුළං පැයට කිලෝමීටර 161 (පැයට සැතපුම් 100) දක්වා ඉහළ වේගයකින් වර්ධනය වේ. මෙය කෙටි කාලයක් තුළ උෂ්ණත්වයේ සැලකිය යුතු වෙනස්කම් වලට ද හේතු වේ; අප්‍රේල් සහ සැප්තැම්බර් අතර, උෂ්ණත්වය සමහර විට හිමාංකයට වඩා පහත වැටෙනු ඇත. ජනවාරි යනු උණුසුම්ම ගිම්හාන මාසය වන අතර සාමාන්‍ය දෛනික උෂ්ණත්වය සෙල්සියස් අංශක 28.9 (අංශක 84 F) වේ.

රට පුරා වර්ෂාපතනය නාටකාකාර ලෙස වෙනස් වන අතර, නැගෙනහිර කොටස්වල සැලකිය යුතු වර්ෂාපතනයක් සහ ඈත බටහිර ප්‍රදේශවල අර්ධ ශුෂ්ක තත්වයන් ඇත. ඈත පෙරදිග වනාන්තර තීරයට වාර්ෂිකව සාමාන්‍යයෙන් සෙන්ටිමීටර 170 (අඟල් 67) වර්ෂාපතනයක් ලැබෙන අතර බටහිර චාකෝ ප්‍රදේශය සාමාන්‍යයෙන් වසරකට සෙන්ටිමීටර 50 (අඟල් 20) නොඉක්මවයි. බටහිර ප්‍රදේශයේ වැසි අක්‍රමවත් වන අතර ඉක්මනින් වාෂ්ප වී ප්‍රදේශයේ ශුෂ්කතාවයට දායක වේ.

=== සත්ව විශේෂ ===
පැරගුවේ හි වන සතුන් අතර වගුරු මුවන්, වඳුරන්, ආමඩිලෝස්, ඇන්ටීටර්, ඔටර්, වල් ඌරන්, ටැපිර්, ජගුවර්, ඔසිලොට්, වවුලන් සහ කොයිපු ඇතුළත් වේ.

== යොමු කිරීම් ==</text>
      <sha1>o1dp4zw2lxbabtt9na5y9cx2ydga2pv</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>753054</id>
      <parentid>752956</parentid>
      <timestamp>2025-07-03T09:42:19Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>BuddhikaW88</username>
        <id>37808</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>[[ප්‍රවර්ගය:පැරගුවේ]] එක් කරන ලදී. [[විකිපීඩියා:HOTCAT|HotCat]] භාවිතයෙන්</comment>
      <origin>753054</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="10102" sha1="di9zvcryclqw5ukxcittepsk5l3c8kt" xml:space="preserve">
[[File:Paraguay_regions_map_2.svg|link=https://en.wikipedia.org/wiki/File:Paraguay_regions_map_2.svg|වම|thumb|{{legend|#fee793|නැගෙනහිර පැරගුවේ (පැරනේනා)}} {{legend|#d2fc7c|බටහිර පැරගුවේ (චාකෝ)}}]]
[[File:Salto_del_Ñacunday_-_panoramio.jpg|link=https://en.wikipedia.org/wiki/File:Salto_del_%C3%91acunday_-_panoramio.jpg|thumb|නැකුන්ඩේ ජාතික වනෝද්‍යානය, දකුණු පැරගුවේ]]
පැරගුවේ රියෝ පැරගුවේ විසින් හොඳින් වෙනස් වූ භූගෝලීය කලාප දෙකකට බෙදා ඇත. නැගෙනහිර කලාපය (පෙරදිග කලාපය); සහ බටහිර කලාපය, නිල වශයෙන් බටහිර පැරගුවේ (පෙරදිග කලාපය) ලෙස හඳුන්වන අතර ග්‍රාන් චාකෝ හි කොටසක් වන චාකෝ ලෙසද හැඳින්වේ. රට 19° සහ 28°S අක්ෂාංශ සහ 54° සහ 63°W දේශාංශ අතර පිහිටා ඇත.

භූමි ප්‍රදේශය බොහෝ දුරට නැගෙනහිර කලාපයේ තණකොළ සහිත තැනිතලා සහ වනාන්තර සහිත කඳු වලින් සමන්විත වේ. බටහිරට බොහෝ දුරට පහත්, වගුරු බිම් ඇත. පැරගුවේ භූමිෂ්ඨ පරිසර කලාප හයක් අඩංගු වේ: ඇල්ටෝ පරානා අත්ලාන්තික් වනාන්තර, චාකෝ, සෙරාඩෝ, තෙතමනය සහිත චාකෝ, පැන්ටනාල් සහ පරානා ගංවතුරට ලක් වූ සැවානා.&lt;ref name=&quot;DinersteinOlson2017&quot;&gt;{{cite journal|last1=Dinerstein|first1=Eric|last2=Olson|first2=David|last3=Joshi|first3=Anup|last4=Vynne|first4=Carly|last5=Burgess|first5=Neil D.|last6=Wikramanayake|first6=Eric|last7=Hahn|first7=Nathan|last8=Palminteri|first8=Suzanne|last9=Hedao|first9=Prashant|last10=Noss|first10=Reed|last11=Hansen|first11=Matt|display-authors=1|year=2017|title=An Ecoregion-Based Approach to Protecting Half the Terrestrial Realm|journal=BioScience|volume=67|issue=6|pages=534–45|doi=10.1093/biosci/bix014|issn=0006-3568|pmc=5451287|pmid=28608869|doi-access=free|last12=Locke|first12=Harvey|last13=Ellis|first13=Erle C|last14=Jones|first14=Benjamin|last15=Barber|first15=Charles Victor|last16=Hayes|first16=Randy|last17=Kormos|first17=Cyril|last18=Martin|first18=Vance|last19=Crist|first19=Eileen|last20=Sechrest|first20=Wes|last21=Price|first21=Lori|last22=Baillie|first22=Jonathan E. M.|last23=Weeden|first23=Don|last24=Suckling|first24=Kierán|last25=Davis|first25=Crystal|last26=Sizer|first26=Nigel|last27=Moore|first27=Rebecca|last28=Thau|first28=David|last29=Birch|first29=Tanya|last30=Potapov|first30=Peter|last31=Turubanova|first31=Svetlana|last32=Tyukavina|first32=Alexandra|last33=de Souza|first33=Nadia|last34=Pintea|first34=Lilian|last35=Brito|first35=José C.|last36=Llewellyn|first36=Othman A.|last37=Miller|first37=Anthony G.|last38=Patzelt|first38=Annette|last39=Ghazanfar|first39=Shahina A.|last40=Timberlake|first40=Jonathan|last41=Klöser|first41=Heinz|last42=Shennan-Farpón|first42=Yara|last43=Kindt|first43=Roeland|last44=Lillesø|first44=Jens-Peter Barnekow|last45=van Breugel|first45=Paulo|last46=Graudal|first46=Lars|last47=Voge|first47=Maianna|last48=Al-Shammari|first48=Khalaf F.|last49=Saleem|first49=Muhammad}}&lt;/ref&gt; එයට 2019 වනාන්තර භූ දර්ශන අඛණ්ඩතා දර්ශකයේ සාමාන්‍ය ලකුණු 6.39/10 ක් තිබූ අතර එය රටවල් 172 න් ගෝලීය වශයෙන් 74 වන ස්ථානයට පත්විය.&lt;ref name=&quot;FLII-Supplementary&quot;&gt;{{cite journal|last1=Grantham|first1=H. S.|last2=Duncan|first2=A.|last3=Evans|first3=T. D.|last4=Jones|first4=K. R.|last5=Beyer|first5=H. L.|last6=Schuster|first6=R.|last7=Walston|first7=J.|last8=Ray|first8=J. C.|last9=Robinson|first9=J. G.|last10=Callow|first10=M.|last11=Clements|first11=T.|display-authors=1|year=2020|title=Anthropogenic modification of forests means only 40% of remaining forests have high ecosystem integrity - Supplementary Material|journal=Nature Communications|volume=11|issue=1|page=5978|bibcode=2020NatCo..11.5978G|doi=10.1038/s41467-020-19493-3|issn=2041-1723|pmc=7723057|pmid=33293507|doi-access=free|last12=Costa|first12=H. M.|last13=DeGemmis|first13=A.|last14=Elsen|first14=P. R.|last15=Ervin|first15=J.|last16=Franco|first16=P.|last17=Goldman|first17=E.|last18=Goetz|first18=S.|last19=Hansen|first19=A.|last20=Hofsvang|first20=E.|last21=Jantz|first21=P.|last22=Jupiter|first22=S.|last23=Kang|first23=A.|last24=Langhammer|first24=P.|last25=Laurance|first25=W. F.|last26=Lieberman|first26=S.|last27=Linkie|first27=M.|last28=Malhi|first28=Y.|last29=Maxwell|first29=S.|last30=Mendez|first30=M.|last31=Mittermeier|first31=R.|last32=Murray|first32=N. J.|last33=Possingham|first33=H.|last34=Radachowsky|first34=J.|last35=Saatchi|first35=S.|last36=Samper|first36=C.|last37=Silverman|first37=J.|last38=Shapiro|first38=A.|last39=Strassburg|first39=B.|last40=Stevens|first40=T.|last41=Stokes|first41=E.|last42=Taylor|first42=R.|last43=Tear|first43=T.|last44=Tizard|first44=R.|last45=Venter|first45=O.|last46=Visconti|first46=P.|last47=Wang|first47=S.|last48=Watson|first48=J. E. M.}}&lt;/ref&gt; ගුවාරානි ජලධරය කලාපයට වැදගත් භූතවාදී ද්‍රෝණියකි.&lt;ref&gt;{{cite web |title=El Acuífero Guaraní, gran reserva de agua dulce |url=https://www.fundacionaquae.org/acuifero-guarani/ |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20210512150341/https://www.fundacionaquae.org/acuifero-guarani/ |archive-date=12 May 2021 |access-date=12 May 2021 |website=Fundación Aquae}}&lt;/ref&gt;

පැරගුවේ ගොඩබිම් වලින් වටවී තිබුණද, සැලකිය යුතු විල් ආශ්‍රිත වෙරළ තීරයන් ගණනාවක් ඇත.&lt;ref&gt;{{cite web |title=The best beaches of Paraguay |url=https://www.minube.com/tag/playas-paraguay-p160 |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20140129213113/http://www.minube.com/tag/playas-paraguay-p160 |archive-date=29 January 2014 |access-date=16 March 2013 |language=es}}&lt;/ref&gt;

=== දේශගුණය ===
[[File:Koppen-Geiger_Map_PRY_present.svg|link=https://en.wikipedia.org/wiki/File:Koppen-Geiger_Map_PRY_present.svg|thumb|Köppen දේශගුණික වර්ගීකරණය]]
සමස්ත දේශගුණය නිවර්තන සිට උපනිවර්තන වේ. කලාපයේ බොහෝ ඉඩම් මෙන්, පැරගුවේට ඇත්තේ තෙත් සහ වියළි කාල පරිච්ඡේද පමණි. පැරගුවේ කාලගුණයට බලපෑම් කිරීමේදී සුළං ප්‍රධාන කාර්යභාරයක් ඉටු කරයි: ඔක්තෝබර් සහ මාර්තු අතර, උතුරේ ඇමසන් ද්‍රෝණියේ සිට උණුසුම් සුළං හමන අතර, මැයි සහ අගෝස්තු අතර කාලය තුළ ඇන්ඩීස් සිට සීතල සුළං ගෙන එයි.

ස්වාභාවික බාධකයක් සැපයීමට කඳු වැටි නොමැතිකම නිසා සුළං පැයට කිලෝමීටර 161 (පැයට සැතපුම් 100) දක්වා ඉහළ වේගයකින් වර්ධනය වේ. මෙය කෙටි කාලයක් තුළ උෂ්ණත්වයේ සැලකිය යුතු වෙනස්කම් වලට ද හේතු වේ; අප්‍රේල් සහ සැප්තැම්බර් අතර, උෂ්ණත්වය සමහර විට හිමාංකයට වඩා පහත වැටෙනු ඇත. ජනවාරි යනු උණුසුම්ම ගිම්හාන මාසය වන අතර සාමාන්‍ය දෛනික උෂ්ණත්වය සෙල්සියස් අංශක 28.9 (අංශක 84 F) වේ.

රට පුරා වර්ෂාපතනය නාටකාකාර ලෙස වෙනස් වන අතර, නැගෙනහිර කොටස්වල සැලකිය යුතු වර්ෂාපතනයක් සහ ඈත බටහිර ප්‍රදේශවල අර්ධ ශුෂ්ක තත්වයන් ඇත. ඈත පෙරදිග වනාන්තර තීරයට වාර්ෂිකව සාමාන්‍යයෙන් සෙන්ටිමීටර 170 (අඟල් 67) වර්ෂාපතනයක් ලැබෙන අතර බටහිර චාකෝ ප්‍රදේශය සාමාන්‍යයෙන් වසරකට සෙන්ටිමීටර 50 (අඟල් 20) නොඉක්මවයි. බටහිර ප්‍රදේශයේ වැසි අක්‍රමවත් වන අතර ඉක්මනින් වාෂ්ප වී ප්‍රදේශයේ ශුෂ්කතාවයට දායක වේ.

=== සත්ව විශේෂ ===
පැරගුවේ හි වන සතුන් අතර වගුරු මුවන්, වඳුරන්, ආමඩිලෝස්, ඇන්ටීටර්, ඔටර්, වල් ඌරන්, ටැපිර්, ජගුවර්, ඔසිලොට්, වවුලන් සහ කොයිපු ඇතුළත් වේ.

== යොමු කිරීම් ==

[[ප්‍රවර්ගය:පැරගුවේ]]</text>
      <sha1>di9zvcryclqw5ukxcittepsk5l3c8kt</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>පැරගුවේ ආර්ථිකය</title>
    <ns>0</ns>
    <id>182847</id>
    <revision>
      <id>752957</id>
      <timestamp>2025-07-03T07:02:27Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>BuddhikaW88</username>
        <id>37808</id>
      </contributor>
      <comment>' == Economy == {{Main|Economy of Paraguay}}  For many years, the country's image was associated with the [[:en:Illicit_trade|illicit trade]] in [[:en:Electronics|electronic products]], [[:en:Weapons|weapons]] and [[:en:Drugs|drugs]]. However, this scenario began to change in the 2000s, with the rise of legalized businesses such as the production of soy, maize, beef, among others. Data from the Central Bank of Paraguay...' යොදමින් නව පිටුවක් තනන ලදි</comment>
      <origin>752957</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="24940" sha1="1rdmrnugm4te07mja30xu1nx9m8socs" xml:space="preserve">
== Economy ==
{{Main|Economy of Paraguay}}

For many years, the country's image was associated with the [[:en:Illicit_trade|illicit trade]] in [[:en:Electronics|electronic products]], [[:en:Weapons|weapons]] and [[:en:Drugs|drugs]]. However, this scenario began to change in the 2000s, with the rise of legalized businesses such as the production of soy, maize, beef, among others. Data from the Central Bank of Paraguay (BCP) showed that, in 2006, exports related to the triangulation trade (China-Paraguay-Brazil), treated by Brazil – in most cases – as smuggling and embezzlement, represented 22% of the country's GDP. In 2016, this percentage dropped to 12%. With higher tax collections through legalized employment, the country has been able to improve its infrastructure, which was precarious. Paraguay has an economic development policy based on exports and dependence on the Brazilian market prevails. The triangulation trade has in its essence the export of products originating in China, with Brazil as its main destination. The energy exported is essentially the hydroelectric surplus generated by the Itaipu Power Plant, for which Brazil is the main buyer. And maquilas, whose main investors are Brazilians, also have a large consumer market in Brazil for their products. Therefore, in these three pillars of Paraguay's development strategy, there is the outstanding characteristic of reexports. In the case of agricultural commodities, it is the export of products originating in Paraguay.&lt;ref&gt;{{Cite journal|last1=Barros da Costa|first1=Alexandre|last2=Batista de Oliveira|first2=Gilson|date=15 April 2019|title=A estratégia de desenvolvimento do Paraguai no contexto das teorias de crescimento e desenvolvimento regional|url=https://www.eumed.net/rev/oel/2019/04/desenvolvimento-paraguai.html|url-status=live|journal=Observatorio de la Economía Latinoamericana|language=pt|issue=abril|archive-url=https://web.archive.org/web/20220928182348/https://www.eumed.net/rev/oel/2019/04/desenvolvimento-paraguai.html|archive-date=28 September 2022|access-date=28 July 2022}}&lt;/ref&gt;

In the 2010s, the economy, largely directed towards soybean production, grew by an average of 4%. The economic growth did not, however, reduce poverty, which in 2018, according to official figures, reached more than 26% of the population. According to ''The New York Times'', Paraguay is &quot;one of the Latin American countries where the gap between rich and poor has widened the most in recent years.&quot; In the countryside, 85% of agricultural land is owned by 2.6% of the owners. In addition, people of indigenous descent have been expelled to make way for soybean companies.&lt;ref&gt;{{cite news|url=https://www.nytimes.com/2013/04/25/world/americas/boom-times-in-paraguay-leave-many-behind.html|title=Boom Times in Paraguay Leave Many Behind|last=Romero|first=Simon|date=24 April 2013|work=The New York Times|access-date=2 July 2021|archive-url=https://web.archive.org/web/20210629210913/https://www.nytimes.com/2013/04/25/world/americas/boom-times-in-paraguay-leave-many-behind.html|archive-date=29 June 2021|url-access=subscription|url-status=live}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{cite web |title=BCP – Banco Central del Paraguay |url=https://www.bcp.gov.py |archive-url=https://web.archive.org/web/20200423204032/https://www.bcp.gov.py/ |archive-date=23 April 2020 |access-date=18 June 2016 |website=Bcp.gov.py}}&lt;/ref&gt;

The [[:en:Soybean|soybean]] export market is largely dominated by multinationals ([[:en:Cargill|Cargill]], [[:en:Archer_Daniels_Midland|Archer Daniels Midland]], [[:en:Bunge_Limited|Bunge Limited]], etc.) and therefore benefits few Paraguayans. Export companies and landowners pay little tax. For example, a study by [[:en:ECLAC|ECLAC]] (a UN agency) released in 2018 indicates that Paraguay is one of the countries where companies participate the least in the state budget.&lt;ref&gt;{{cite web |date=2018 |title=La ineficiencia de la desigualdad |url=https://repositorio.cepal.org/bitstream/handle/11362/43566/4/S1800302_es.pdf |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20211210020927/https://repositorio.cepal.org/bitstream/handle/11362/43566/4/S1800302_es.pdf |archive-date=10 December 2021 |access-date=14 July 2023 |publisher=United Nations |language=es}}&lt;/ref&gt;

[[:en:Pesticide|Pesticides]] and other [[:en:Chemicals|chemicals]] are used heavily in soybean fields. The country's environmental standards are not met by companies and agrochemicals contaminate the environment. In 2019, the [[:en:United_Nations_Human_Rights_Committee|United Nations Human Rights Committee]] issued a ruling urging Paraguay to undertake an investigation into the massive fumigation of agrochemicals and the poisoning of the population. However, the situation is not improving: &quot;The high level of political corruption, the extreme fragility of institutions, the high level of social vulnerability, the omnipotence of economic interests in political decisions, as well as the location [of the country] in the geographic heart of the Southern Cone and its abundance of natural resources, make Paraguay an attractive target for imperial geopolitical interests,&quot; says sociologist Tomás Palau.&lt;ref&gt;{{cite web |date=September 2010 |title=La política y su trasfondo. El poder real en Paraguay &amp;#124; Nueva Sociedad |url=https://nuso.org/articulo/la-politica-y-su-trasfondo-el-poder-real-en-paraguay/ |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20221109211835/https://nuso.org/articulo/la-politica-y-su-trasfondo-el-poder-real-en-paraguay/ |archive-date=9 November 2022 |access-date=9 November 2022}}&lt;/ref&gt; Academic José Luis Insfrán also notes that the country's politicians &quot;are subsidized by big business; they are the ones who implement the policies.&quot;

In 2005, the [[:en:International_Monetary_Fund|International Monetary Fund]] stated that fewer than 10% of workers in Paraguay participate in the [[:en:Pension|pension]] system, 95% of which is administered by two institutions. Both are financed on a [[:en:Pay-as-you-go_pension_plan|pay as you go]] system by worker contributions; the first, {{ill|Instituto de Previsión Social|es|Instituto de Previsión Social (Paraguay)}} is for private sector employees, and the {{lang|es|caja fiscal}} for public employees (including university professors, teachers, judicial employees, army officers and police officers) and veterans of the Chaco War (or their descendants).&lt;ref&gt;{{Cite book |last1=Franks |first1=Jeffrey R. |url=https://books.google.com/books?id=X5vBZZIeg44C |title=Paraguay: Corruption, Reform, and the Financial System |last2=Benelli |first2=Roberto |last3=Mercer-Blackman |first3=Valerie |last4=Sab |first4=Randa |publisher=[[International Monetary Fund]] |year=2005 |isbn=9781451980356 |access-date=9 August 2019 |archive-url=https://web.archive.org/web/20200728054516/https://books.google.com/books?id=X5vBZZIeg44C |archive-date=28 July 2020 |url-status=live}}&lt;/ref&gt;
[[File:Ciudad_de_San_Bernardino.jpg|link=https://en.wikipedia.org/wiki/File:Ciudad_de_San_Bernardino.jpg|thumb|As one of the most important [[:en:Resort_town|resort towns]] in Paraguay, [[:en:San_Bernardino,_Paraguay|San Bernardino]], which was founded by German settlers in the 19th century, has one of the highest [[:en:Purchasing_power_parity|purchasing power parities]] in the country.]]
The market economy is distinguished by a large informal sector, featuring reexport of imported consumer goods to neighboring countries, as well as the activities of thousands of microenterprises and urban street vendors. Nonetheless, over the last 10 years the Paraguayan economy diversified dramatically, with the energy, auto parts and clothing industries leading the way.&lt;ref&gt;{{cite web |title=Paraguay un milagro americano |url=http://paraguay-un-milagro-americano.blogspot.com |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20150526011128/http://paraguay-un-milagro-americano.blogspot.com/ |archive-date=26 May 2015 |access-date=15 January 2015 |language=es}}&lt;/ref&gt;

Paraguay's most important [[:en:Urban_area|urban areas]] are located along the [[:en:Argentina-Paraguay_border|Argentina-Paraguay border]]: [[:en:Asunción|Asunción]], [[:en:Alberdi,_Paraguay|Alberdi]], [[:en:Encarnación,_Paraguay|Encarnación]], [[:en:Pilar,_Paraguay|Pilar]] and [[:en:Gran_Ciudad_del_Este|Ciudad del Este]], the latter being the third most important free commercial zone in the world, only trailing behind [[:en:Miami|Miami]] and [[:en:Hong_Kong|Hong Kong]].&lt;ref&gt;{{cite web |title=Paraguay |url=http://www.exportimportstatistics.com/country-profile/Paraguay-profile.aspx |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20180130204636/http://www.exportimportstatistics.com/country-profile/Paraguay-profile.aspx |archive-date=30 January 2018 |access-date=30 January 2018 |website=exportimportstatistics.com}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{cite web |title=Centro de Frontera • Posadas - Encarnación, Misiones |url=http://fronteras.dnm.gov.ar/centros/111-posadas-encarnacion-misiones |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20210929180546/http://fronteras.dnm.gov.ar/centros/111-posadas-encarnacion-misiones |archive-date=29 September 2021 |access-date=12 November 2021 |publisher=Ministry of the Interior (Argentina) |language=es}}&lt;/ref&gt; A large percentage of the population, especially in rural areas, derives its living from agricultural activity, often on a subsistence basis. Because of the importance of the informal sector, accurate economic measures are difficult to obtain. The economy grew rapidly between 2003 and 2013 as growing world demand for commodities combined with high prices and favorable weather to support Paraguay's commodity-based export expansion.

In 2012, Paraguay's government introduced the MERCOSUR (FOCEM) system in order to stimulate the economy and job growth through a partnership with both Brazil and Argentina.&lt;ref&gt;{{Cite web |date=14 April 2012 |title=SUBSECRETARIA DE ESTADO DE ECONOMIA - ¿Qué es FOCEM? |url=http://www.economia.gov.py/v2/index.php?tag=que-es-focem |url-status=dead |archive-url=https://web.archive.org/web/20120414050706/http://www.economia.gov.py/v2/index.php?tag=que-es-focem |archive-date=14 April 2012 |access-date=8 February 2023}}&lt;/ref&gt;{{update after|2021|7|14}}&lt;!--and then what?  Many &quot;systems&quot; of political economy are introduced. What was the result of this?--&gt;

The [[:en:Central_Bank_of_Paraguay|Central Bank of Paraguay]] is Paraguay's highest monetary authority, and the country's governing body, in finances and economics.  Its headquarters are in [[:en:Asunción|Asunción]]'s [[:en:Las_Lomas_(Asunción)|Carmelitas]] neighborhood.

=== Agriculture ===
Paraguay is the sixth-largest [[:en:Soybean|soybean]] producer in the world,&lt;ref&gt;{{cite web |date=30 September 2020 |title=Paraguay |url=https://www.cia.gov/the-world-factbook/countries/paraguay/ |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20181231111825/https://www.cia.gov/library/publications/resources/the-world-factbook/geos/pa.html |archive-date=31 December 2018 |access-date=30 September 2020 |website=The World Factbook |publisher=U.S. [[Central Intelligence Agency]]}}&lt;/ref&gt; the second-largest producer of [[:en:Stevia|stevia]] and the ninth-largest exporter of [[:en:Beef|beef]].&lt;ref&gt;{{cite web |year=2013 |title=ESTUDIO DE MERCADO DE Stevia Rebaudiana bertoni (YERBA DULCE) |url=http://agrarias.unca.edu.ar/wp-content/uploads/2018/Revista%20de%20Divulgaci%C3%B3n%20T%C3%A9cnica%20Agr%C3%ADcola%20y%20Agroindustrial/Revista-51-Estevia.pdf |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20210415220902/http://agrarias.unca.edu.ar/wp-content/uploads/2018/Revista%20de%20Divulgaci%C3%B3n%20T%C3%A9cnica%20Agr%C3%ADcola%20y%20Agroindustrial/Revista-51-Estevia.pdf |archive-date=15 April 2021 |access-date=30 September 2020 |publisher=[[National University of Catamarca]] |language=es |issn=1852-7086}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{cite web |title=Ranking of countries that export the most beef |url=https://beef2live.com/story-world-beef-exports-ranking-countries-0-106903 |url-status=usurped |archive-url=https://web.archive.org/web/20220110123128/https://beef2live.com/story-world-beef-exports-ranking-countries-0-106903 |archive-date=10 January 2022 |access-date=5 July 2021 |website=beef2live.com |publisher=[[U.S. Department of Agriculture]]}}&lt;/ref&gt;

In 2018, in addition to soy, the country had a large production of [[:en:Maize|maize]] and [[:en:Sugar_cane|sugar cane]], where it positioned itself as the 21st largest producer in the world; other important cultures of the country are [[:en:Cassava|cassava]], [[:en:Rice|rice]], [[:en:Wheat|wheat]], [[:en:Orange_(fruit)|orange]], [[:en:Yerba_mate|yerba mate]], and [[:en:Sorghum|sorghum]]. In livestock, Paraguay produced, in 2020, 481 thousand tons of beef, being the 26th largest producer in the world.&lt;ref&gt;{{cite web |title=Paraguay production in 2018, by FAO |url=http://www.fao.org/faostat/en/#data/QCL/ |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20161112130804/http://www.fao.org/faostat/en/#data/QCL/ |archive-date=12 November 2016 |access-date=11 July 2022}}&lt;/ref&gt;

Soy farming was largely introduced by Brazilians: in 2019, almost 70% of soy and rice producers in Paraguay were people from Brazil, or descendants of Brazilians (the so-called brasiguaios). The first Brazilian producers began to arrive in the country in the 1980s. Before the Brazilian influx, much of the land in Paraguay was uncultivated.&lt;ref&gt;{{cite news|url=https://deolhonosruralistas.com.br/deolhonoparaguai/2017/11/12/brasilenos-protagonizan-conflictos-de-tierras-en-el-paraguay/|title=Brasileños protagonizan conflictos de tierras en el Paraguay|date=12 November 2017|access-date=30 July 2020|archive-url=https://web.archive.org/web/20221122201919/https://deolhonosruralistas.com.br/deolhonoparaguai/2017/11/12/brasilenos-protagonizan-conflictos-de-tierras-en-el-paraguay/|archive-date=22 November 2022|language=es|trans-title=Brazilians lead land conflicts in Paraguay|series=Latifundistas × Campesinos|website=deolhonosruralistas.com.br|url-status=live}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{cite news|url=https://elpais.com/internacional/2019/01/24/america/1548358447_334189.html|title=Una comunidad indígena denuncia el desalojo de sus tierras en Paraguay por pistoleros brasileños|last1=Carneri|first1=Santi|date=28 January 2019|newspaper=[[El País]]|access-date=30 July 2020|archive-url=https://web.archive.org/web/20221122201917/https://elpais.com/internacional/2019/01/24/america/1548358447_334189.html|archive-date=22 November 2022|language=es|trans-title=An indigenous community denounces the eviction of their lands in Paraguay by Brazilian gunmen|url-status=live}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{cite web |date=2 March 2021 |title=Brasileña que prohíbe uso del guaraní en su estancia será investigada por el Ministerio de Trabajo |trans-title=Brazilian farmer who bans the use of Guarani in her estate will be investigated by the Ministry of Labour |url=https://www.elnacional.com.py/nacionales/2021/03/01/brasilena-que-prohibe-uso-del-guarani-en-su-estancia-sera-investigada-por-el-ministerio-de-trabajo/#:~:text=Brasile%C3%B1a%20habr%C3%ADa%20amenazado%20a%20sus,de%20Curuguaty%2C%20Departamento%20de%20Canindey%C3%BA%20. |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20221122201919/https://www.elnacional.com.py/nacionales/2021/03/01/brasilena-que-prohibe-uso-del-guarani-en-su-estancia-sera-investigada-por-el-ministerio-de-trabajo/#:~:text=Brasile%C3%B1a%20habr%C3%ADa%20amenazado%20a%20sus,de%20Curuguaty%2C%20Departamento%20de%20Canindey%C3%BA%20. |archive-date=22 November 2022 |access-date=30 March 2021 |website=El Nacional Paraguay |language=es}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{cite news|url=https://www.amnesty.org/es/latest/press-release/2009/11/paraguay-indigenas-amenazados-atacados-con-pesticidas-20091111/|title=Paraguay: Comunidad indígena amenazada por desalojo ilegal y atacada con pesticidas|date=11 November 2009|access-date=30 May 2018|archive-url=https://web.archive.org/web/20221122201921/https://www.amnesty.org/es/latest/press-release/2009/11/paraguay-indigenas-amenazados-atacados-con-pesticidas-20091111/|archive-date=22 November 2022|language=es|trans-title=Paraguay: Indigenous community threatened with illegal eviction and attacked with pesticides|website=[[Amnesty International]]|url-status=live}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{cite magazine|date=28 July 2014|title=Green going gone: The tragic deforestation of the Chaco|url=https://www.rollingstone.com/culture/culture-news/green-going-gone-the-tragic-deforestation-of-the-chaco-116951/|url-status=live|archive-url=https://web.archive.org/web/20221122201917/https://www.rollingstone.com/culture/culture-news/green-going-gone-the-tragic-deforestation-of-the-chaco-116951/|archive-date=22 November 2022|access-date=28 July 2014|magazine=[[Rolling Stone]]}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{cite news|url=https://www.bbc.com/mundo/america_latina/2010/05/100511_paraguay_indigenas_ganaderos_ea|title=Paraguay: Sanción por talar bosques indígenas|date=11 May 2010|access-date=11 May 2010|archive-url=https://web.archive.org/web/20221122201921/https://www.bbc.com/mundo/america_latina/2010/05/100511_paraguay_indigenas_ganaderos_ea|archive-date=22 November 2022|publisher=[[British Broadcasting Corporation]]|language=Guarani|trans-title=Paraguay: Penalty for cutting down indigenous forests|website=BBC News Mundo|url-status=live}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Cite web |date=23 August 2022 |title=Brasiguaios dominam produção de soja e arroz no Paraguai |url=https://globorural.globo.com/Noticias/Agricultura/noticia/2019/03/brasiguaios-dominam-producao-de-soja-e-arroz-no-paraguai.html |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20220726011522/https://globorural.globo.com/Noticias/Agricultura/noticia/2019/03/brasiguaios-dominam-producao-de-soja-e-arroz-no-paraguai.html |archive-date=26 July 2022 |access-date=8 February 2023 |website=Revista Globo Rural |language=pt-br}}&lt;/ref&gt;

More than 80% of the cultivable land is owned by 2.6% of landowners. Nearly 8&amp;nbsp;million hectares were illegally granted, in violation of the agrarian law, to regime supporters during the dictatorship of Alfredo Stroessner (1954–1989), and the state has done nothing since to identify the beneficiaries of this illicit enrichment. These owners include generals, businessmen, and politicians, former presidents of the Republic, Nicaraguan dictator [[:en:Anastasio_Somoza_Debayle|Anastasio Somoza Debayle]], and even the ruling [[:en:Colorado_Party_(Paraguay)|Colorado Party]]. More than 130&amp;nbsp;peasant leaders have been assassinated since the fall of Stroessner in 1989.&lt;ref name=&quot;:0&quot;&gt;Paraguay, un país devorado por la soja, enero de 2014&lt;/ref&gt;

The methods of appropriating land in Paraguay are numerous. Economist Luis Rojas says that the most common method is to buy land from small producers: &quot;The peasant is offered a sum of money he has never seen in his life. He imagines it's a fortune, leaves for the city, spends it all in three or four months and makes the misery belts grow, because there is no work.&quot; Oxfam estimates that 900,000&amp;nbsp;people have been evicted from the countryside in the last ten years,{{when|reason=What does it mean &quot;last 10 years&quot;, from 2000 to 2010?|date=November 2023}} which represents nearly one-seventh of the population. This crowd of landless peasants is swelling the poverty belts around Asunción, the capital.&lt;ref name=&quot;:0&quot; /&gt;

=== Industry and manufacturing ===
The [[:en:World_Bank|World Bank]] lists the top producing countries each year, based on the total value of production. By the 2019 list, Paraguay had the 79th&amp;nbsp;most valuable industry in the world ($6.9 billion).&lt;ref&gt;{{cite web |title=Manufacturing, value added (current US$) |url=https://data.worldbank.org/indicator/NV.IND.MANF.CD?most_recent_value_desc=true |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20200107135049/https://data.worldbank.org/indicator/NV.IND.MANF.CD?most_recent_value_desc=true |archive-date=7 January 2020 |access-date=8 February 2023 |website=data.worldbank.org |publisher=[[World Bank]] |department=Data}}&lt;/ref&gt; The country was the seventh largest producer of [[:en:Soybean_oil|soybean oil]] in the world in 2018.&lt;ref&gt;{{cite web |title=FAOSTAT |url=https://www.fao.org/faostat/en/#data/QCL |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20161112130804/https://www.fao.org/faostat/en/#data/QCL |archive-date=12 November 2016 |access-date=8 February 2023 |website=fao.org}}&lt;/ref&gt;

The [[:en:Mineral_industry_of_Paraguay|mineral industry of Paraguay]] produces about 25% of the country's [[:en:Gross_domestic_product|gross domestic product]] (GDP) and employs about 31% of the labor force. Production of [[:en:Cement|cement]], [[:en:Iron_ore|iron ore]], and [[:en:Steel|steel]] occurs commonly throughout Paraguay's industrial sector. The growth of the industry was further fueled by the [[:en:Maquila|maquila]] industry, with large industrial complexes located in the eastern part of the country. Paraguay put in place many incentives aimed to attract industries to the country. One of them is the so-called &quot;Maquila law&quot; by which companies can relocate to Paraguay, enjoying minimal tax rates.&lt;ref&gt;{{Cite web |last=Bedford |first=Russell |date=2018-07-13 |title=Maquila Law: know the benefits of the paraguayan project |url=https://russellbedford.com.br/maquila-law-know-the-benefits-of-the-paraguayan-project/ |access-date=2025-04-01 |website=Russell Bedford Brasil |language=pt-BR}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Cite web |date=2023-12-19 |title=Advantages of Foreign Direct Investment in Paraguay: A Gateway to Opportunity in South America |url=https://latamfdi.com/foreign-direct-investment-in-paraguay/ |access-date=2025-04-01 |website=LATAM FDI}}&lt;/ref&gt;

In the [[:en:Pharmaceutical_industry|pharmaceutical industry]], Paraguayan companies now{{when|date=February 2016}} meet 70% of domestic consumption and have begun to export drugs. Paraguay is quickly{{quantify|date=February 2016}} supplanting foreign suppliers in meeting the country's drug needs.&lt;ref&gt;{{cite web |author1=Admin |date=25 August 2016 |title=Pharmaceutical industry in Paraguay, betting on innovation |url=http://www.leadingedgeguides.com/betting-on-innovation/ |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20181214064729/http://www.leadingedgeguides.com/betting-on-innovation/ |archive-date=14 December 2018 |access-date=11 December 2018 |website=Leading Edge Guides}}&lt;/ref&gt; Strong growth also is evident in the production of edible oils, garments, organic sugar, meat processing, and steel.&lt;ref&gt;{{cite web |title=Paraguay |url=https://www.exportimportstatistics.com/country-profile/Paraguay-profile.aspx |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20210118141929/https://www.exportimportstatistics.com/country-profile/Paraguay-profile.aspx |archive-date=18 January 2021 |access-date=15 January 2021 |website=exportimportstatistics.com}}&lt;/ref&gt;

In 2003, manufacturing comprised 13.6% of the GDP and it employed about 11% of the working population in 2000. Paraguay's primary manufacturing focus is on food and beverages. Wood products, paper products, hides and furs, and nonmetallic mineral products also contribute to manufacturing totals. Steady growth in the manufacturing GDP during the 1990s (1.2% annually) laid the foundation for 2002 and 2003, when the annual growth rate rose to 2.5%.&lt;ref name=&quot;auto&quot;&gt;{{cite web |title=Paraguay |url=http://lcweb2.loc.gov/frd/cs/profiles/Paraguay.pdf |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20150514105537/http://lcweb2.loc.gov/frd/cs/profiles/Paraguay.pdf |archive-date=14 May 2015 |access-date=2 May 2010 |website=lcweb2.loc.gov}}&lt;/ref&gt; Paraguay was ranked 93rd in the [[:en:Global_Innovation_Index|Global Innovation Index]] in 2024.&lt;ref&gt;{{Cite book |author=[[World Intellectual Property Organization]] |url=https://www.wipo.int/web-publications/global-innovation-index-2024/en/ |title=Global Innovation Index 2024: Unlocking the Promise of Social Entrepreneurship |website=www.wipo.int |publisher=World Intellectual Property Organization |year=2024 |isbn=978-92-805-3681-2 |page=18 |language=en |doi=10.34667/tind.50062 |access-date=2024-10-06}}&lt;/ref&gt;

==== Social issues of the indigenous ====
Literacy rates have been extremely low among Paraguay's indigenous population, who had a literacy rate of 7.1% compared to the 51% rate of the general population as of the 2002 census.&lt;ref name=&quot;paho&quot;&gt;{{cite web |title=Paraguay |url=http://www.paho.org/english/dd/ais/cp_600.htm |archive-url=https://web.archive.org/web/20121108045134/http://www.paho.org/english/dd/ais/cp_600.htm |archive-date=8 November 2012 |access-date=12 July 2011 |website=[[Pan-American Health Organization]] (paho.org)}}&lt;/ref&gt;

Only 2.5% of Paraguay's indigenous population had access to clean drinking water and only 9.5% had electricity {{as of|2002|lc=y}}.&lt;ref name=&quot;paho&quot; /&gt;

== යොමු කිරීම් ==</text>
      <sha1>1rdmrnugm4te07mja30xu1nx9m8socs</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>752958</id>
      <parentid>752957</parentid>
      <timestamp>2025-07-03T07:03:09Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>BuddhikaW88</username>
        <id>37808</id>
      </contributor>
      <origin>752958</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="25021" sha1="fdzbqlxp36iph6l1aqvvay7zlhn4bxh" xml:space="preserve">
For many years, the country's image was associated with the [[:en:Illicit_trade|illicit trade]] in [[:en:Electronics|electronic products]], [[:en:Weapons|weapons]] and [[:en:Drugs|drugs]]. However, this scenario began to change in the 2000s, with the rise of legalized businesses such as the production of soy, maize, beef, among others. Data from the Central Bank of Paraguay (BCP) showed that, in 2006, exports related to the triangulation trade (China-Paraguay-Brazil), treated by Brazil – in most cases – as smuggling and embezzlement, represented 22% of the country's GDP. In 2016, this percentage dropped to 12%. With higher tax collections through legalized employment, the country has been able to improve its infrastructure, which was precarious. Paraguay has an economic development policy based on exports and dependence on the Brazilian market prevails. The triangulation trade has in its essence the export of products originating in China, with Brazil as its main destination. The energy exported is essentially the hydroelectric surplus generated by the Itaipu Power Plant, for which Brazil is the main buyer. And maquilas, whose main investors are Brazilians, also have a large consumer market in Brazil for their products. Therefore, in these three pillars of Paraguay's development strategy, there is the outstanding characteristic of reexports. In the case of agricultural commodities, it is the export of products originating in Paraguay.&lt;ref&gt;{{Cite journal|last1=Barros da Costa|first1=Alexandre|last2=Batista de Oliveira|first2=Gilson|date=15 April 2019|title=A estratégia de desenvolvimento do Paraguai no contexto das teorias de crescimento e desenvolvimento regional|url=https://www.eumed.net/rev/oel/2019/04/desenvolvimento-paraguai.html|url-status=live|journal=Observatorio de la Economía Latinoamericana|language=pt|issue=abril|archive-url=https://web.archive.org/web/20220928182348/https://www.eumed.net/rev/oel/2019/04/desenvolvimento-paraguai.html|archive-date=28 September 2022|access-date=28 July 2022}}&lt;/ref&gt;

In the 2010s, the economy, largely directed towards soybean production, grew by an average of 4%. The economic growth did not, however, reduce poverty, which in 2018, according to official figures, reached more than 26% of the population. According to ''The New York Times'', Paraguay is &quot;one of the Latin American countries where the gap between rich and poor has widened the most in recent years.&quot; In the countryside, 85% of agricultural land is owned by 2.6% of the owners. In addition, people of indigenous descent have been expelled to make way for soybean companies.&lt;ref&gt;{{cite news|url=https://www.nytimes.com/2013/04/25/world/americas/boom-times-in-paraguay-leave-many-behind.html|title=Boom Times in Paraguay Leave Many Behind|last=Romero|first=Simon|date=24 April 2013|work=The New York Times|access-date=2 July 2021|archive-url=https://web.archive.org/web/20210629210913/https://www.nytimes.com/2013/04/25/world/americas/boom-times-in-paraguay-leave-many-behind.html|archive-date=29 June 2021|url-access=subscription|url-status=live}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{cite web |title=BCP – Banco Central del Paraguay |url=https://www.bcp.gov.py |archive-url=https://web.archive.org/web/20200423204032/https://www.bcp.gov.py/ |archive-date=23 April 2020 |access-date=18 June 2016 |website=Bcp.gov.py}}&lt;/ref&gt;

The [[:en:Soybean|soybean]] export market is largely dominated by multinationals ([[:en:Cargill|Cargill]], [[:en:Archer_Daniels_Midland|Archer Daniels Midland]], [[:en:Bunge_Limited|Bunge Limited]], etc.) and therefore benefits few Paraguayans. Export companies and landowners pay little tax. For example, a study by [[:en:ECLAC|ECLAC]] (a UN agency) released in 2018 indicates that Paraguay is one of the countries where companies participate the least in the state budget.&lt;ref&gt;{{cite web |date=2018 |title=La ineficiencia de la desigualdad |url=https://repositorio.cepal.org/bitstream/handle/11362/43566/4/S1800302_es.pdf |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20211210020927/https://repositorio.cepal.org/bitstream/handle/11362/43566/4/S1800302_es.pdf |archive-date=10 December 2021 |access-date=14 July 2023 |publisher=United Nations |language=es}}&lt;/ref&gt;

[[:en:Pesticide|Pesticides]] and other [[:en:Chemicals|chemicals]] are used heavily in soybean fields. The country's environmental standards are not met by companies and agrochemicals contaminate the environment. In 2019, the [[:en:United_Nations_Human_Rights_Committee|United Nations Human Rights Committee]] issued a ruling urging Paraguay to undertake an investigation into the massive fumigation of agrochemicals and the poisoning of the population. However, the situation is not improving: &quot;The high level of political corruption, the extreme fragility of institutions, the high level of social vulnerability, the omnipotence of economic interests in political decisions, as well as the location [of the country] in the geographic heart of the Southern Cone and its abundance of natural resources, make Paraguay an attractive target for imperial geopolitical interests,&quot; says sociologist Tomás Palau.&lt;ref&gt;{{cite web |date=September 2010 |title=La política y su trasfondo. El poder real en Paraguay &amp;#124; Nueva Sociedad |url=https://nuso.org/articulo/la-politica-y-su-trasfondo-el-poder-real-en-paraguay/ |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20221109211835/https://nuso.org/articulo/la-politica-y-su-trasfondo-el-poder-real-en-paraguay/ |archive-date=9 November 2022 |access-date=9 November 2022}}&lt;/ref&gt; Academic José Luis Insfrán also notes that the country's politicians &quot;are subsidized by big business; they are the ones who implement the policies.&quot;

In 2005, the [[:en:International_Monetary_Fund|International Monetary Fund]] stated that fewer than 10% of workers in Paraguay participate in the [[:en:Pension|pension]] system, 95% of which is administered by two institutions. Both are financed on a [[:en:Pay-as-you-go_pension_plan|pay as you go]] system by worker contributions; the first, {{ill|Instituto de Previsión Social|es|Instituto de Previsión Social (Paraguay)}} is for private sector employees, and the {{lang|es|caja fiscal}} for public employees (including university professors, teachers, judicial employees, army officers and police officers) and veterans of the Chaco War (or their descendants).&lt;ref&gt;{{Cite book |last1=Franks |first1=Jeffrey R. |url=https://books.google.com/books?id=X5vBZZIeg44C |title=Paraguay: Corruption, Reform, and the Financial System |last2=Benelli |first2=Roberto |last3=Mercer-Blackman |first3=Valerie |last4=Sab |first4=Randa |publisher=[[International Monetary Fund]] |year=2005 |isbn=9781451980356 |access-date=9 August 2019 |archive-url=https://web.archive.org/web/20200728054516/https://books.google.com/books?id=X5vBZZIeg44C |archive-date=28 July 2020 |url-status=live}}&lt;/ref&gt;
[[File:Ciudad_de_San_Bernardino.jpg|link=https://en.wikipedia.org/wiki/File:Ciudad_de_San_Bernardino.jpg|thumb|පැරගුවේහි වැදගත්ම නිවාඩු නිකේතනයක් ලෙස, 19 වන සියවසේ ජර්මානු පදිංචිකරුවන් විසින් ආරම්භ කරන ලද සැන් බර්නාඩිනෝ, රටේ ඉහළම මිලදී ගැනීමේ බල සමානාත්මතාවයන්ගෙන් එකකි.]]
The market economy is distinguished by a large informal sector, featuring reexport of imported consumer goods to neighboring countries, as well as the activities of thousands of microenterprises and urban street vendors. Nonetheless, over the last 10 years the Paraguayan economy diversified dramatically, with the energy, auto parts and clothing industries leading the way.&lt;ref&gt;{{cite web |title=Paraguay un milagro americano |url=http://paraguay-un-milagro-americano.blogspot.com |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20150526011128/http://paraguay-un-milagro-americano.blogspot.com/ |archive-date=26 May 2015 |access-date=15 January 2015 |language=es}}&lt;/ref&gt;

Paraguay's most important [[:en:Urban_area|urban areas]] are located along the [[:en:Argentina-Paraguay_border|Argentina-Paraguay border]]: [[:en:Asunción|Asunción]], [[:en:Alberdi,_Paraguay|Alberdi]], [[:en:Encarnación,_Paraguay|Encarnación]], [[:en:Pilar,_Paraguay|Pilar]] and [[:en:Gran_Ciudad_del_Este|Ciudad del Este]], the latter being the third most important free commercial zone in the world, only trailing behind [[:en:Miami|Miami]] and [[:en:Hong_Kong|Hong Kong]].&lt;ref&gt;{{cite web |title=Paraguay |url=http://www.exportimportstatistics.com/country-profile/Paraguay-profile.aspx |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20180130204636/http://www.exportimportstatistics.com/country-profile/Paraguay-profile.aspx |archive-date=30 January 2018 |access-date=30 January 2018 |website=exportimportstatistics.com}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{cite web |title=Centro de Frontera • Posadas - Encarnación, Misiones |url=http://fronteras.dnm.gov.ar/centros/111-posadas-encarnacion-misiones |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20210929180546/http://fronteras.dnm.gov.ar/centros/111-posadas-encarnacion-misiones |archive-date=29 September 2021 |access-date=12 November 2021 |publisher=Ministry of the Interior (Argentina) |language=es}}&lt;/ref&gt; A large percentage of the population, especially in rural areas, derives its living from agricultural activity, often on a subsistence basis. Because of the importance of the informal sector, accurate economic measures are difficult to obtain. The economy grew rapidly between 2003 and 2013 as growing world demand for commodities combined with high prices and favorable weather to support Paraguay's commodity-based export expansion.

In 2012, Paraguay's government introduced the MERCOSUR (FOCEM) system in order to stimulate the economy and job growth through a partnership with both Brazil and Argentina.&lt;ref&gt;{{Cite web |date=14 April 2012 |title=SUBSECRETARIA DE ESTADO DE ECONOMIA - ¿Qué es FOCEM? |url=http://www.economia.gov.py/v2/index.php?tag=que-es-focem |url-status=dead |archive-url=https://web.archive.org/web/20120414050706/http://www.economia.gov.py/v2/index.php?tag=que-es-focem |archive-date=14 April 2012 |access-date=8 February 2023}}&lt;/ref&gt;{{update after|2021|7|14}}

The [[:en:Central_Bank_of_Paraguay|Central Bank of Paraguay]] is Paraguay's highest monetary authority, and the country's governing body, in finances and economics.  Its headquarters are in [[:en:Asunción|Asunción]]'s [[:en:Las_Lomas_(Asunción)|Carmelitas]] neighborhood.

=== කෘෂිකර්මය ===
Paraguay is the sixth-largest [[:en:Soybean|soybean]] producer in the world,&lt;ref&gt;{{cite web |date=30 September 2020 |title=Paraguay |url=https://www.cia.gov/the-world-factbook/countries/paraguay/ |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20181231111825/https://www.cia.gov/library/publications/resources/the-world-factbook/geos/pa.html |archive-date=31 December 2018 |access-date=30 September 2020 |website=The World Factbook |publisher=U.S. [[Central Intelligence Agency]]}}&lt;/ref&gt; the second-largest producer of [[:en:Stevia|stevia]] and the ninth-largest exporter of [[:en:Beef|beef]].&lt;ref&gt;{{cite web |year=2013 |title=ESTUDIO DE MERCADO DE Stevia Rebaudiana bertoni (YERBA DULCE) |url=http://agrarias.unca.edu.ar/wp-content/uploads/2018/Revista%20de%20Divulgaci%C3%B3n%20T%C3%A9cnica%20Agr%C3%ADcola%20y%20Agroindustrial/Revista-51-Estevia.pdf |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20210415220902/http://agrarias.unca.edu.ar/wp-content/uploads/2018/Revista%20de%20Divulgaci%C3%B3n%20T%C3%A9cnica%20Agr%C3%ADcola%20y%20Agroindustrial/Revista-51-Estevia.pdf |archive-date=15 April 2021 |access-date=30 September 2020 |publisher=[[National University of Catamarca]] |language=es |issn=1852-7086}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{cite web |title=Ranking of countries that export the most beef |url=https://beef2live.com/story-world-beef-exports-ranking-countries-0-106903 |url-status=usurped |archive-url=https://web.archive.org/web/20220110123128/https://beef2live.com/story-world-beef-exports-ranking-countries-0-106903 |archive-date=10 January 2022 |access-date=5 July 2021 |website=beef2live.com |publisher=[[U.S. Department of Agriculture]]}}&lt;/ref&gt;

In 2018, in addition to soy, the country had a large production of [[:en:Maize|maize]] and [[:en:Sugar_cane|sugar cane]], where it positioned itself as the 21st largest producer in the world; other important cultures of the country are [[:en:Cassava|cassava]], [[:en:Rice|rice]], [[:en:Wheat|wheat]], [[:en:Orange_(fruit)|orange]], [[:en:Yerba_mate|yerba mate]], and [[:en:Sorghum|sorghum]]. In livestock, Paraguay produced, in 2020, 481 thousand tons of beef, being the 26th largest producer in the world.&lt;ref&gt;{{cite web |title=Paraguay production in 2018, by FAO |url=http://www.fao.org/faostat/en/#data/QCL/ |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20161112130804/http://www.fao.org/faostat/en/#data/QCL/ |archive-date=12 November 2016 |access-date=11 July 2022}}&lt;/ref&gt;

Soy farming was largely introduced by Brazilians: in 2019, almost 70% of soy and rice producers in Paraguay were people from Brazil, or descendants of Brazilians (the so-called brasiguaios). The first Brazilian producers began to arrive in the country in the 1980s. Before the Brazilian influx, much of the land in Paraguay was uncultivated.&lt;ref&gt;{{cite news|url=https://deolhonosruralistas.com.br/deolhonoparaguai/2017/11/12/brasilenos-protagonizan-conflictos-de-tierras-en-el-paraguay/|title=Brasileños protagonizan conflictos de tierras en el Paraguay|date=12 November 2017|access-date=30 July 2020|archive-url=https://web.archive.org/web/20221122201919/https://deolhonosruralistas.com.br/deolhonoparaguai/2017/11/12/brasilenos-protagonizan-conflictos-de-tierras-en-el-paraguay/|archive-date=22 November 2022|language=es|trans-title=Brazilians lead land conflicts in Paraguay|series=Latifundistas × Campesinos|website=deolhonosruralistas.com.br|url-status=live}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{cite news|url=https://elpais.com/internacional/2019/01/24/america/1548358447_334189.html|title=Una comunidad indígena denuncia el desalojo de sus tierras en Paraguay por pistoleros brasileños|last1=Carneri|first1=Santi|date=28 January 2019|newspaper=[[El País]]|access-date=30 July 2020|archive-url=https://web.archive.org/web/20221122201917/https://elpais.com/internacional/2019/01/24/america/1548358447_334189.html|archive-date=22 November 2022|language=es|trans-title=An indigenous community denounces the eviction of their lands in Paraguay by Brazilian gunmen|url-status=live}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{cite web |date=2 March 2021 |title=Brasileña que prohíbe uso del guaraní en su estancia será investigada por el Ministerio de Trabajo |trans-title=Brazilian farmer who bans the use of Guarani in her estate will be investigated by the Ministry of Labour |url=https://www.elnacional.com.py/nacionales/2021/03/01/brasilena-que-prohibe-uso-del-guarani-en-su-estancia-sera-investigada-por-el-ministerio-de-trabajo/#:~:text=Brasile%C3%B1a%20habr%C3%ADa%20amenazado%20a%20sus,de%20Curuguaty%2C%20Departamento%20de%20Canindey%C3%BA%20. |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20221122201919/https://www.elnacional.com.py/nacionales/2021/03/01/brasilena-que-prohibe-uso-del-guarani-en-su-estancia-sera-investigada-por-el-ministerio-de-trabajo/#:~:text=Brasile%C3%B1a%20habr%C3%ADa%20amenazado%20a%20sus,de%20Curuguaty%2C%20Departamento%20de%20Canindey%C3%BA%20. |archive-date=22 November 2022 |access-date=30 March 2021 |website=El Nacional Paraguay |language=es}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{cite news|url=https://www.amnesty.org/es/latest/press-release/2009/11/paraguay-indigenas-amenazados-atacados-con-pesticidas-20091111/|title=Paraguay: Comunidad indígena amenazada por desalojo ilegal y atacada con pesticidas|date=11 November 2009|access-date=30 May 2018|archive-url=https://web.archive.org/web/20221122201921/https://www.amnesty.org/es/latest/press-release/2009/11/paraguay-indigenas-amenazados-atacados-con-pesticidas-20091111/|archive-date=22 November 2022|language=es|trans-title=Paraguay: Indigenous community threatened with illegal eviction and attacked with pesticides|website=[[Amnesty International]]|url-status=live}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{cite magazine|date=28 July 2014|title=Green going gone: The tragic deforestation of the Chaco|url=https://www.rollingstone.com/culture/culture-news/green-going-gone-the-tragic-deforestation-of-the-chaco-116951/|url-status=live|archive-url=https://web.archive.org/web/20221122201917/https://www.rollingstone.com/culture/culture-news/green-going-gone-the-tragic-deforestation-of-the-chaco-116951/|archive-date=22 November 2022|access-date=28 July 2014|magazine=[[Rolling Stone]]}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{cite news|url=https://www.bbc.com/mundo/america_latina/2010/05/100511_paraguay_indigenas_ganaderos_ea|title=Paraguay: Sanción por talar bosques indígenas|date=11 May 2010|access-date=11 May 2010|archive-url=https://web.archive.org/web/20221122201921/https://www.bbc.com/mundo/america_latina/2010/05/100511_paraguay_indigenas_ganaderos_ea|archive-date=22 November 2022|publisher=[[British Broadcasting Corporation]]|language=Guarani|trans-title=Paraguay: Penalty for cutting down indigenous forests|website=BBC News Mundo|url-status=live}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Cite web |date=23 August 2022 |title=Brasiguaios dominam produção de soja e arroz no Paraguai |url=https://globorural.globo.com/Noticias/Agricultura/noticia/2019/03/brasiguaios-dominam-producao-de-soja-e-arroz-no-paraguai.html |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20220726011522/https://globorural.globo.com/Noticias/Agricultura/noticia/2019/03/brasiguaios-dominam-producao-de-soja-e-arroz-no-paraguai.html |archive-date=26 July 2022 |access-date=8 February 2023 |website=Revista Globo Rural |language=pt-br}}&lt;/ref&gt;

More than 80% of the cultivable land is owned by 2.6% of landowners. Nearly 8&amp;nbsp;million hectares were illegally granted, in violation of the agrarian law, to regime supporters during the dictatorship of Alfredo Stroessner (1954–1989), and the state has done nothing since to identify the beneficiaries of this illicit enrichment. These owners include generals, businessmen, and politicians, former presidents of the Republic, Nicaraguan dictator [[:en:Anastasio_Somoza_Debayle|Anastasio Somoza Debayle]], and even the ruling [[:en:Colorado_Party_(Paraguay)|Colorado Party]]. More than 130&amp;nbsp;peasant leaders have been assassinated since the fall of Stroessner in 1989.&lt;ref name=&quot;:0&quot;&gt;Paraguay, un país devorado por la soja, enero de 2014&lt;/ref&gt;

The methods of appropriating land in Paraguay are numerous. Economist Luis Rojas says that the most common method is to buy land from small producers: &quot;The peasant is offered a sum of money he has never seen in his life. He imagines it's a fortune, leaves for the city, spends it all in three or four months and makes the misery belts grow, because there is no work.&quot; Oxfam estimates that 900,000&amp;nbsp;people have been evicted from the countryside in the last ten years,{{when|reason=What does it mean &quot;last 10 years&quot;, from 2000 to 2010?|date=November 2023}} which represents nearly one-seventh of the population. This crowd of landless peasants is swelling the poverty belts around Asunción, the capital.&lt;ref name=&quot;:0&quot; /&gt;

=== කර්මාන්තය සහ නිෂ්පාදනය ===
The [[:en:World_Bank|World Bank]] lists the top producing countries each year, based on the total value of production. By the 2019 list, Paraguay had the 79th&amp;nbsp;most valuable industry in the world ($6.9 billion).&lt;ref&gt;{{cite web |title=Manufacturing, value added (current US$) |url=https://data.worldbank.org/indicator/NV.IND.MANF.CD?most_recent_value_desc=true |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20200107135049/https://data.worldbank.org/indicator/NV.IND.MANF.CD?most_recent_value_desc=true |archive-date=7 January 2020 |access-date=8 February 2023 |website=data.worldbank.org |publisher=[[World Bank]] |department=Data}}&lt;/ref&gt; The country was the seventh largest producer of [[:en:Soybean_oil|soybean oil]] in the world in 2018.&lt;ref&gt;{{cite web |title=FAOSTAT |url=https://www.fao.org/faostat/en/#data/QCL |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20161112130804/https://www.fao.org/faostat/en/#data/QCL |archive-date=12 November 2016 |access-date=8 February 2023 |website=fao.org}}&lt;/ref&gt;

The [[:en:Mineral_industry_of_Paraguay|mineral industry of Paraguay]] produces about 25% of the country's [[:en:Gross_domestic_product|gross domestic product]] (GDP) and employs about 31% of the labor force. Production of [[:en:Cement|cement]], [[:en:Iron_ore|iron ore]], and [[:en:Steel|steel]] occurs commonly throughout Paraguay's industrial sector. The growth of the industry was further fueled by the [[:en:Maquila|maquila]] industry, with large industrial complexes located in the eastern part of the country. Paraguay put in place many incentives aimed to attract industries to the country. One of them is the so-called &quot;Maquila law&quot; by which companies can relocate to Paraguay, enjoying minimal tax rates.&lt;ref&gt;{{Cite web |last=Bedford |first=Russell |date=2018-07-13 |title=Maquila Law: know the benefits of the paraguayan project |url=https://russellbedford.com.br/maquila-law-know-the-benefits-of-the-paraguayan-project/ |access-date=2025-04-01 |website=Russell Bedford Brasil |language=pt-BR}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Cite web |date=2023-12-19 |title=Advantages of Foreign Direct Investment in Paraguay: A Gateway to Opportunity in South America |url=https://latamfdi.com/foreign-direct-investment-in-paraguay/ |access-date=2025-04-01 |website=LATAM FDI}}&lt;/ref&gt;

In the [[:en:Pharmaceutical_industry|pharmaceutical industry]], Paraguayan companies now{{when|date=February 2016}} meet 70% of domestic consumption and have begun to export drugs. Paraguay is quickly{{quantify|date=February 2016}} supplanting foreign suppliers in meeting the country's drug needs.&lt;ref&gt;{{cite web |author1=Admin |date=25 August 2016 |title=Pharmaceutical industry in Paraguay, betting on innovation |url=http://www.leadingedgeguides.com/betting-on-innovation/ |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20181214064729/http://www.leadingedgeguides.com/betting-on-innovation/ |archive-date=14 December 2018 |access-date=11 December 2018 |website=Leading Edge Guides}}&lt;/ref&gt; Strong growth also is evident in the production of edible oils, garments, organic sugar, meat processing, and steel.&lt;ref&gt;{{cite web |title=Paraguay |url=https://www.exportimportstatistics.com/country-profile/Paraguay-profile.aspx |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20210118141929/https://www.exportimportstatistics.com/country-profile/Paraguay-profile.aspx |archive-date=18 January 2021 |access-date=15 January 2021 |website=exportimportstatistics.com}}&lt;/ref&gt;

In 2003, manufacturing comprised 13.6% of the GDP and it employed about 11% of the working population in 2000. Paraguay's primary manufacturing focus is on food and beverages. Wood products, paper products, hides and furs, and nonmetallic mineral products also contribute to manufacturing totals. Steady growth in the manufacturing GDP during the 1990s (1.2% annually) laid the foundation for 2002 and 2003, when the annual growth rate rose to 2.5%.&lt;ref name=&quot;auto&quot;&gt;{{cite web |title=Paraguay |url=http://lcweb2.loc.gov/frd/cs/profiles/Paraguay.pdf |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20150514105537/http://lcweb2.loc.gov/frd/cs/profiles/Paraguay.pdf |archive-date=14 May 2015 |access-date=2 May 2010 |website=lcweb2.loc.gov}}&lt;/ref&gt; Paraguay was ranked 93rd in the [[:en:Global_Innovation_Index|Global Innovation Index]] in 2024.&lt;ref&gt;{{Cite book |author=[[World Intellectual Property Organization]] |url=https://www.wipo.int/web-publications/global-innovation-index-2024/en/ |title=Global Innovation Index 2024: Unlocking the Promise of Social Entrepreneurship |website=www.wipo.int |publisher=World Intellectual Property Organization |year=2024 |isbn=978-92-805-3681-2 |page=18 |language=en |doi=10.34667/tind.50062 |access-date=2024-10-06}}&lt;/ref&gt;

==== ආදිවාසීන්ගේ සමාජ ගැටළු ====
Literacy rates have been extremely low among Paraguay's indigenous population, who had a literacy rate of 7.1% compared to the 51% rate of the general population as of the 2002 census.&lt;ref name=&quot;paho&quot;&gt;{{cite web |title=Paraguay |url=http://www.paho.org/english/dd/ais/cp_600.htm |archive-url=https://web.archive.org/web/20121108045134/http://www.paho.org/english/dd/ais/cp_600.htm |archive-date=8 November 2012 |access-date=12 July 2011 |website=[[Pan-American Health Organization]] (paho.org)}}&lt;/ref&gt;

Only 2.5% of Paraguay's indigenous population had access to clean drinking water and only 9.5% had electricity {{as of|2002|lc=y}}.&lt;ref name=&quot;paho&quot; /&gt;

== යොමු කිරීම් ==</text>
      <sha1>fdzbqlxp36iph6l1aqvvay7zlhn4bxh</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>752959</id>
      <parentid>752958</parentid>
      <timestamp>2025-07-03T07:05:57Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>BuddhikaW88</username>
        <id>37808</id>
      </contributor>
      <origin>752959</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="47976" sha1="aaieb15ywctccoae8wr6boieajniieh" xml:space="preserve">
For many years, the country's image was associated with the [[:en:Illicit_trade|illicit trade]] in [[:en:Electronics|electronic products]], [[:en:Weapons|weapons]] and [[:en:Drugs|drugs]]. However, this scenario began to change in the 2000s, with the rise of legalized businesses such as the production of soy, maize, beef, among others. Data from the Central Bank of Paraguay (BCP) showed that, in 2006, exports related to the triangulation trade (China-Paraguay-Brazil), treated by Brazil – in most cases – as smuggling and embezzlement, represented 22% of the country's GDP. In 2016, this percentage dropped to 12%. With higher tax collections through legalized employment, the country has been able to improve its infrastructure, which was precarious. Paraguay has an economic development policy based on exports and dependence on the Brazilian market prevails. The triangulation trade has in its essence the export of products originating in China, with Brazil as its main destination. The energy exported is essentially the hydroelectric surplus generated by the Itaipu Power Plant, for which Brazil is the main buyer. And maquilas, whose main investors are Brazilians, also have a large consumer market in Brazil for their products. Therefore, in these three pillars of Paraguay's development strategy, there is the outstanding characteristic of reexports. In the case of agricultural commodities, it is the export of products originating in Paraguay.&lt;ref&gt;{{Cite journal|last1=Barros da Costa|first1=Alexandre|last2=Batista de Oliveira|first2=Gilson|date=15 April 2019|title=A estratégia de desenvolvimento do Paraguai no contexto das teorias de crescimento e desenvolvimento regional|url=https://www.eumed.net/rev/oel/2019/04/desenvolvimento-paraguai.html|url-status=live|journal=Observatorio de la Economía Latinoamericana|language=pt|issue=abril|archive-url=https://web.archive.org/web/20220928182348/https://www.eumed.net/rev/oel/2019/04/desenvolvimento-paraguai.html|archive-date=28 September 2022|access-date=28 July 2022}}&lt;/ref&gt;

වසර ගණනාවක් තිස්සේ, රටේ ප්‍රතිරූපය ඉලෙක්ට්‍රොනික නිෂ්පාදන, ආයුධ සහ මත්ද්‍රව්‍යවල නීති විරෝධී වෙළඳාම සමඟ සම්බන්ධ විය. කෙසේ වෙතත්, 2000 ගණන්වල සෝයා, බඩ ඉරිඟු, හරක් මස් නිෂ්පාදනය වැනි නීතිගත ව්‍යාපාරවල නැගීමත් සමඟ මෙම තත්ත්වය වෙනස් වීමට පටන් ගත්තේය. පැරගුවේ මහ බැංකුවේ (BCP) දත්තවලින් පෙනී ගියේ, 2006 දී, බ්‍රසීලය විසින් - බොහෝ අවස්ථාවලදී - ජාවාරම සහ වංචා ලෙස සලකනු ලබන - ත්‍රිකෝණාකාර වෙළඳාමට (චීනය-පැරගුවේ-බ්‍රසීලය) අදාළ අපනයන, රටේ දළ දේශීය නිෂ්පාදිතයෙන් 22% ක් නියෝජනය කළ බවයි. 2016 දී, මෙම ප්‍රතිශතය 12% දක්වා පහත වැටුණි. නීත්‍යානුකූල රැකියා හරහා ඉහළ බදු එකතු කිරීම් සමඟ, රටට එහි යටිතල පහසුකම් වැඩිදියුණු කිරීමට හැකි වී ඇති අතර එය අස්ථිර විය. පැරගුවේ අපනයන මත පදනම් වූ ආර්ථික සංවර්ධන ප්‍රතිපත්තියක් ඇති අතර බ්‍රසීලියානු වෙළඳපොළ මත යැපීම පවතී. ත්‍රිකෝණාකාර වෙළඳාමේ සාරය නම් බ්‍රසීලය එහි ප්‍රධාන ගමනාන්තය ලෙස චීනයෙන් ආරම්භ වන නිෂ්පාදන අපනයනය කිරීමයි. අපනයනය කරනු ලබන ශක්තිය අත්‍යවශ්‍යයෙන්ම බ්‍රසීලය ප්‍රධාන ගැනුම්කරු වන ඉටයිපු බලාගාරය මගින් ජනනය කරන ලද ජල විදුලි අතිරික්තයයි. සහ බ්‍රසීල ජාතිකයන් වන ප්‍රධාන ආයෝජකයින් වන මැකිලාස්, ඔවුන්ගේ නිෂ්පාදන සඳහා බ්‍රසීලයේ විශාල පාරිභෝගික වෙළඳපොළක් ද ඇත. එබැවින්, පැරගුවේ සංවර්ධන උපාය මාර්ගයේ මෙම කුළුණු තුන තුළ, නැවත අපනයනය කිරීමේ කැපී පෙනෙන ලක්ෂණයක් ඇත. කෘෂිකාර්මික භාණ්ඩ සම්බන්ධයෙන් ගත් කල, එය පැරගුවේහි ආරම්භ වන නිෂ්පාදන අපනයනයයි.[1]

In the 2010s, the economy, largely directed towards soybean production, grew by an average of 4%. The economic growth did not, however, reduce poverty, which in 2018, according to official figures, reached more than 26% of the population. According to ''The New York Times'', Paraguay is &quot;one of the Latin American countries where the gap between rich and poor has widened the most in recent years.&quot; In the countryside, 85% of agricultural land is owned by 2.6% of the owners. In addition, people of indigenous descent have been expelled to make way for soybean companies.&lt;ref&gt;{{cite news|url=https://www.nytimes.com/2013/04/25/world/americas/boom-times-in-paraguay-leave-many-behind.html|title=Boom Times in Paraguay Leave Many Behind|last=Romero|first=Simon|date=24 April 2013|work=The New York Times|access-date=2 July 2021|archive-url=https://web.archive.org/web/20210629210913/https://www.nytimes.com/2013/04/25/world/americas/boom-times-in-paraguay-leave-many-behind.html|archive-date=29 June 2021|url-access=subscription|url-status=live}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{cite web |title=BCP – Banco Central del Paraguay |url=https://www.bcp.gov.py |archive-url=https://web.archive.org/web/20200423204032/https://www.bcp.gov.py/ |archive-date=23 April 2020 |access-date=18 June 2016 |website=Bcp.gov.py}}&lt;/ref&gt;

The [[:en:Soybean|soybean]] export market is largely dominated by multinationals ([[:en:Cargill|Cargill]], [[:en:Archer_Daniels_Midland|Archer Daniels Midland]], [[:en:Bunge_Limited|Bunge Limited]], etc.) and therefore benefits few Paraguayans. Export companies and landowners pay little tax. For example, a study by [[:en:ECLAC|ECLAC]] (a UN agency) released in 2018 indicates that Paraguay is one of the countries where companies participate the least in the state budget.&lt;ref&gt;{{cite web |date=2018 |title=La ineficiencia de la desigualdad |url=https://repositorio.cepal.org/bitstream/handle/11362/43566/4/S1800302_es.pdf |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20211210020927/https://repositorio.cepal.org/bitstream/handle/11362/43566/4/S1800302_es.pdf |archive-date=10 December 2021 |access-date=14 July 2023 |publisher=United Nations |language=es}}&lt;/ref&gt;

2010 ගණන්වලදී, බොහෝ දුරට සෝයා බෝංචි නිෂ්පාදනය දෙසට යොමු වූ ආර්ථිකය සාමාන්‍යයෙන් 4% කින් වර්ධනය විය. කෙසේ වෙතත්, ආර්ථික වර්ධනය දරිද්‍රතාවය අඩු නොකළ අතර, එය 2018 දී නිල සංඛ්‍යාලේඛනවලට අනුව ජනගහනයෙන් 26% කට වඩා ළඟා විය. නිව් යෝර්ක් ටයිම්ස් පුවත්පතට අනුව, පැරගුවේ යනු &quot;මෑත වසරවල ධනවතුන් සහ දුප්පතුන් අතර පරතරය වැඩිපුරම පුළුල් වී ඇති ලතින් ඇමරිකානු රටවලින් එකකි&quot;. ගම්බද ප්‍රදේශවල, කෘෂිකාර්මික ඉඩම්වලින් 85% ක් හිමිකරුවන්ගෙන් 2.6% ක් සතුය. ඊට අමතරව, සෝයා බෝංචි සමාගම් සඳහා මග සැලසීම සඳහා ස්වදේශික සම්භවයක් ඇති පුද්ගලයින් නෙරපා හැර ඇත.[2][3]

සෝයා බෝංචි අපනයන වෙළඳපොළ බොහෝ දුරට බහුජාතික සමාගම් (කාගිල්, ආචර් ඩැනියෙල්ස් මිඩ්ලන්ඩ්, බන්ජ් ලිමිටඩ්, ආදිය) විසින් ආධිපත්‍යය දරන අතර එම නිසා පැරගුවේ වැසියන් කිහිප දෙනෙකුට ප්‍රතිලාභ ලැබේ. අපනයන සමාගම් සහ ඉඩම් හිමියන් සුළු බදු ගෙවයි. උදාහරණයක් ලෙස, 2018 දී නිකුත් කරන ලද ECLAC (එක්සත් ජාතීන්ගේ ආයතනයක්) විසින් කරන ලද අධ්‍යයනයකින් පෙන්නුම් කරන්නේ පැරගුවේ රාජ්‍ය අයවැයට සමාගම් අවම වශයෙන් සහභාගී වන රටවලින් එකක් බවයි.[4]

[[:en:Pesticide|Pesticides]] and other [[:en:Chemicals|chemicals]] are used heavily in soybean fields. The country's environmental standards are not met by companies and agrochemicals contaminate the environment. In 2019, the [[:en:United_Nations_Human_Rights_Committee|United Nations Human Rights Committee]] issued a ruling urging Paraguay to undertake an investigation into the massive fumigation of agrochemicals and the poisoning of the population. However, the situation is not improving: &quot;The high level of political corruption, the extreme fragility of institutions, the high level of social vulnerability, the omnipotence of economic interests in political decisions, as well as the location [of the country] in the geographic heart of the Southern Cone and its abundance of natural resources, make Paraguay an attractive target for imperial geopolitical interests,&quot; says sociologist Tomás Palau.&lt;ref&gt;{{cite web |date=September 2010 |title=La política y su trasfondo. El poder real en Paraguay &amp;#124; Nueva Sociedad |url=https://nuso.org/articulo/la-politica-y-su-trasfondo-el-poder-real-en-paraguay/ |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20221109211835/https://nuso.org/articulo/la-politica-y-su-trasfondo-el-poder-real-en-paraguay/ |archive-date=9 November 2022 |access-date=9 November 2022}}&lt;/ref&gt; Academic José Luis Insfrán also notes that the country's politicians &quot;are subsidized by big business; they are the ones who implement the policies.&quot;

In 2005, the [[:en:International_Monetary_Fund|International Monetary Fund]] stated that fewer than 10% of workers in Paraguay participate in the [[:en:Pension|pension]] system, 95% of which is administered by two institutions. Both are financed on a [[:en:Pay-as-you-go_pension_plan|pay as you go]] system by worker contributions; the first, {{ill|Instituto de Previsión Social|es|Instituto de Previsión Social (Paraguay)}} is for private sector employees, and the {{lang|es|caja fiscal}} for public employees (including university professors, teachers, judicial employees, army officers and police officers) and veterans of the Chaco War (or their descendants).&lt;ref&gt;{{Cite book |last1=Franks |first1=Jeffrey R. |url=https://books.google.com/books?id=X5vBZZIeg44C |title=Paraguay: Corruption, Reform, and the Financial System |last2=Benelli |first2=Roberto |last3=Mercer-Blackman |first3=Valerie |last4=Sab |first4=Randa |publisher=[[International Monetary Fund]] |year=2005 |isbn=9781451980356 |access-date=9 August 2019 |archive-url=https://web.archive.org/web/20200728054516/https://books.google.com/books?id=X5vBZZIeg44C |archive-date=28 July 2020 |url-status=live}}&lt;/ref&gt;

පළිබෝධනාශක සහ අනෙකුත් රසායනික ද්‍රව්‍ය සෝයා බෝංචි ක්ෂේත්‍රවල බහුලව භාවිතා වේ. රටේ පාරිසරික ප්‍රමිතීන් සමාගම් විසින් සපුරා නොමැති අතර කෘෂි රසායන පරිසරය දූෂණය කරයි. 2019 දී එක්සත් ජාතීන්ගේ මානව හිමිකම් කමිටුව තීන්දුවක් නිකුත් කරමින්, කෘෂි රසායනික ද්‍රව්‍ය දැවැන්ත ලෙස ධූමකරණය කිරීම සහ ජනගහනයට විෂ වීම සම්බන්ධයෙන් පරීක්ෂණයක් සිදු කරන ලෙස පැරගුවේට බල කළේය. කෙසේ වෙතත්, තත්වය යහපත් අතට හැරෙන්නේ නැත: &quot;ඉහළ මට්ටමේ දේශපාලන දූෂණය, ආයතනවල අතිශය අස්ථාවරත්වය, ඉහළ මට්ටමේ සමාජ අවදානම, දේශපාලන තීරණ වලදී ආර්ථික අවශ්‍යතාවල සර්වබලධාරීත්වය මෙන්ම [රටේ] දකුණු කෝනයේ භූගෝලීය හදවතේ පිහිටීම සහ එහි ඇති ස්වාභාවික සම්පත් බහුල වීම, පැරගුවේ අධිරාජ්‍ය භූ දේශපාලනික අවශ්‍යතා සඳහා ආකර්ශනීය ඉලක්කයක් බවට පත් කරයි,&quot; සමාජ විද්‍යාඥ තෝමස් පලාවු පවසයි.[5] ශාස්ත්‍රාලික ජෝස් ලුයිස් ඉන්ස්ෆ්‍රාන් ද සඳහන් කරන්නේ රටේ දේශපාලනඥයින් &quot;මහා ව්‍යාපාරවලින් සහනාධාර ලබනවා; ප්‍රතිපත්ති ක්‍රියාත්මක කරන්නේ ඔවුන්&quot; බවයි.

2005 දී, ජාත්‍යන්තර මූල්‍ය අරමුදල ප්‍රකාශ කළේ පැරගුවේ සේවකයින්ගෙන් 10% කටත් වඩා අඩු සංඛ්‍යාවක් විශ්‍රාම වැටුප් ක්‍රමයට සහභාගී වන බවත්, ඉන් 95% ක් ආයතන දෙකකින් පරිපාලනය වන බවත්ය. දෙකම සේවක දායකත්වයන් මගින් වැටුප් සහිත ක්‍රමයක් මත අරමුදල් සපයනු ලැබේ; පළමුවැන්න, Instituto de Previsión Social (es) පුද්ගලික අංශයේ සේවකයින් සඳහා වන අතර, caja fiscal රාජ්‍ය සේවකයින් සඳහා (විශ්ව විද්‍යාල මහාචාර්යවරුන්, ගුරුවරුන්, අධිකරණ සේවකයින්, හමුදා නිලධාරීන් සහ පොලිස් නිලධාරීන් ඇතුළුව) සහ චාකෝ යුද්ධයේ ප්‍රවීණයන් (හෝ ඔවුන්ගෙන් පැවත එන්නන්) සඳහා වේ.[6]

[[File:Ciudad_de_San_Bernardino.jpg|link=https://en.wikipedia.org/wiki/File:Ciudad_de_San_Bernardino.jpg|thumb|පැරගුවේහි වැදගත්ම නිවාඩු නිකේතනයක් ලෙස, 19 වන සියවසේ ජර්මානු පදිංචිකරුවන් විසින් ආරම්භ කරන ලද සැන් බර්නාඩිනෝ, රටේ ඉහළම මිලදී ගැනීමේ බල සමානාත්මතාවයන්ගෙන් එකකි.]]
The market economy is distinguished by a large informal sector, featuring reexport of imported consumer goods to neighboring countries, as well as the activities of thousands of microenterprises and urban street vendors. Nonetheless, over the last 10 years the Paraguayan economy diversified dramatically, with the energy, auto parts and clothing industries leading the way.&lt;ref&gt;{{cite web |title=Paraguay un milagro americano |url=http://paraguay-un-milagro-americano.blogspot.com |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20150526011128/http://paraguay-un-milagro-americano.blogspot.com/ |archive-date=26 May 2015 |access-date=15 January 2015 |language=es}}&lt;/ref&gt;

Paraguay's most important [[:en:Urban_area|urban areas]] are located along the [[:en:Argentina-Paraguay_border|Argentina-Paraguay border]]: [[:en:Asunción|Asunción]], [[:en:Alberdi,_Paraguay|Alberdi]], [[:en:Encarnación,_Paraguay|Encarnación]], [[:en:Pilar,_Paraguay|Pilar]] and [[:en:Gran_Ciudad_del_Este|Ciudad del Este]], the latter being the third most important free commercial zone in the world, only trailing behind [[:en:Miami|Miami]] and [[:en:Hong_Kong|Hong Kong]].&lt;ref&gt;{{cite web |title=Paraguay |url=http://www.exportimportstatistics.com/country-profile/Paraguay-profile.aspx |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20180130204636/http://www.exportimportstatistics.com/country-profile/Paraguay-profile.aspx |archive-date=30 January 2018 |access-date=30 January 2018 |website=exportimportstatistics.com}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{cite web |title=Centro de Frontera • Posadas - Encarnación, Misiones |url=http://fronteras.dnm.gov.ar/centros/111-posadas-encarnacion-misiones |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20210929180546/http://fronteras.dnm.gov.ar/centros/111-posadas-encarnacion-misiones |archive-date=29 September 2021 |access-date=12 November 2021 |publisher=Ministry of the Interior (Argentina) |language=es}}&lt;/ref&gt; A large percentage of the population, especially in rural areas, derives its living from agricultural activity, often on a subsistence basis. Because of the importance of the informal sector, accurate economic measures are difficult to obtain. The economy grew rapidly between 2003 and 2013 as growing world demand for commodities combined with high prices and favorable weather to support Paraguay's commodity-based export expansion.

වෙළඳපොළ ආර්ථිකය විශාල අවිධිමත් අංශයකින් කැපී පෙනෙන අතර, එය අසල්වැසි රටවලට ආනයනික පාරිභෝගික භාණ්ඩ නැවත අපනයනය කිරීම මෙන්ම දහස් ගණනක් ක්ෂුද්‍ර ව්‍යවසායන් සහ නාගරික වීදි වෙළෙන්දන්ගේ ක්‍රියාකාරකම් ද ඇතුළත් වේ. කෙසේ වෙතත්, පසුගිය වසර 10 තුළ පැරගුවේ ආර්ථිකය නාටකාකාර ලෙස විවිධාංගීකරණය වී ඇති අතර, බලශක්ති, වාහන අමතර කොටස් සහ ඇඳුම් කර්මාන්ත ඒ සඳහා පෙරමුණ ගෙන ඇත.[7]

පැරගුවේහි වඩාත්ම වැදගත් නාගරික ප්‍රදේශ ආර්ජන්ටිනාව-පැරගුවේ දේශසීමාව දිගේ පිහිටා ඇත: Asunción, Alberdi, Encarnación, Pilar සහ Ciudad del Este, දෙවැන්න ලෝකයේ තුන්වන වැදගත්ම නිදහස් වාණිජ කලාපය වන අතර එය මියාමි සහ හොංකොං වලට වඩා පසුපසින් සිටී.[8][9] ජනගහනයෙන් විශාල ප්‍රතිශතයක්, විශේෂයෙන් ග්‍රාමීය ප්‍රදේශවල, කෘෂිකාර්මික ක්‍රියාකාරකම් වලින් තම ජීවනෝපාය ලබා ගනී, බොහෝ විට යැපුම් පදනමක් මත. අවිධිමත් අංශයේ වැදගත්කම නිසා නිවැරදි ආර්ථික පියවර ලබා ගැනීම දුෂ්කර ය. 2003 සහ 2013 අතර කාලය තුළ ආර්ථිකය වේගයෙන් වර්ධනය විය. ලෝක වෙළඳ භාණ්ඩ සඳහා ඇති ඉල්ලුම ඉහළ මිල ගණන් සහ හිතකර කාලගුණය සමඟ ඒකාබද්ධ වී පැරගුවේහි වෙළඳ භාණ්ඩ පාදක අපනයන ව්‍යාප්තියට සහාය වීම නිසා.


In 2012, Paraguay's government introduced the MERCOSUR (FOCEM) system in order to stimulate the economy and job growth through a partnership with both Brazil and Argentina.&lt;ref&gt;{{Cite web |date=14 April 2012 |title=SUBSECRETARIA DE ESTADO DE ECONOMIA - ¿Qué es FOCEM? |url=http://www.economia.gov.py/v2/index.php?tag=que-es-focem |url-status=dead |archive-url=https://web.archive.org/web/20120414050706/http://www.economia.gov.py/v2/index.php?tag=que-es-focem |archive-date=14 April 2012 |access-date=8 February 2023}}&lt;/ref&gt;{{update after|2021|7|14}}

The [[:en:Central_Bank_of_Paraguay|Central Bank of Paraguay]] is Paraguay's highest monetary authority, and the country's governing body, in finances and economics.  Its headquarters are in [[:en:Asunción|Asunción]]'s [[:en:Las_Lomas_(Asunción)|Carmelitas]] neighborhood.

2012 දී, පැරගුවේ රජය බ්‍රසීලය සහ ආර්ජන්ටිනාව සමඟ හවුල්කාරිත්වයක් හරහා ආර්ථිකය සහ රැකියා වර්ධනය උත්තේජනය කිරීම සඳහා MERCOSUR (FOCEM) ක්‍රමය හඳුන්වා දුන්නේය. [10][යාවත්කාලින අවශ්‍යතාව]

පැරගුවේ මහ බැංකුව යනු මූල්‍ය හා ආර්ථික විද්‍යාව පිළිබඳ පැරගුවේහි ඉහළම මූල්‍ය අධිකාරිය වන අතර රටේ පාලන ආයතනය වේ. එහි මූලස්ථානය අසුන්සියොන් හි කර්මෙලිටාස් අසල්වැසි ප්‍රදේශයේ පිහිටා ඇත.

=== කෘෂිකර්මය ===
Paraguay is the sixth-largest [[:en:Soybean|soybean]] producer in the world,&lt;ref&gt;{{cite web |date=30 September 2020 |title=Paraguay |url=https://www.cia.gov/the-world-factbook/countries/paraguay/ |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20181231111825/https://www.cia.gov/library/publications/resources/the-world-factbook/geos/pa.html |archive-date=31 December 2018 |access-date=30 September 2020 |website=The World Factbook |publisher=U.S. [[Central Intelligence Agency]]}}&lt;/ref&gt; the second-largest producer of [[:en:Stevia|stevia]] and the ninth-largest exporter of [[:en:Beef|beef]].&lt;ref&gt;{{cite web |year=2013 |title=ESTUDIO DE MERCADO DE Stevia Rebaudiana bertoni (YERBA DULCE) |url=http://agrarias.unca.edu.ar/wp-content/uploads/2018/Revista%20de%20Divulgaci%C3%B3n%20T%C3%A9cnica%20Agr%C3%ADcola%20y%20Agroindustrial/Revista-51-Estevia.pdf |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20210415220902/http://agrarias.unca.edu.ar/wp-content/uploads/2018/Revista%20de%20Divulgaci%C3%B3n%20T%C3%A9cnica%20Agr%C3%ADcola%20y%20Agroindustrial/Revista-51-Estevia.pdf |archive-date=15 April 2021 |access-date=30 September 2020 |publisher=[[National University of Catamarca]] |language=es |issn=1852-7086}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{cite web |title=Ranking of countries that export the most beef |url=https://beef2live.com/story-world-beef-exports-ranking-countries-0-106903 |url-status=usurped |archive-url=https://web.archive.org/web/20220110123128/https://beef2live.com/story-world-beef-exports-ranking-countries-0-106903 |archive-date=10 January 2022 |access-date=5 July 2021 |website=beef2live.com |publisher=[[U.S. Department of Agriculture]]}}&lt;/ref&gt;

In 2018, in addition to soy, the country had a large production of [[:en:Maize|maize]] and [[:en:Sugar_cane|sugar cane]], where it positioned itself as the 21st largest producer in the world; other important cultures of the country are [[:en:Cassava|cassava]], [[:en:Rice|rice]], [[:en:Wheat|wheat]], [[:en:Orange_(fruit)|orange]], [[:en:Yerba_mate|yerba mate]], and [[:en:Sorghum|sorghum]]. In livestock, Paraguay produced, in 2020, 481 thousand tons of beef, being the 26th largest producer in the world.&lt;ref&gt;{{cite web |title=Paraguay production in 2018, by FAO |url=http://www.fao.org/faostat/en/#data/QCL/ |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20161112130804/http://www.fao.org/faostat/en/#data/QCL/ |archive-date=12 November 2016 |access-date=11 July 2022}}&lt;/ref&gt;

Soy farming was largely introduced by Brazilians: in 2019, almost 70% of soy and rice producers in Paraguay were people from Brazil, or descendants of Brazilians (the so-called brasiguaios). The first Brazilian producers began to arrive in the country in the 1980s. Before the Brazilian influx, much of the land in Paraguay was uncultivated.&lt;ref&gt;{{cite news|url=https://deolhonosruralistas.com.br/deolhonoparaguai/2017/11/12/brasilenos-protagonizan-conflictos-de-tierras-en-el-paraguay/|title=Brasileños protagonizan conflictos de tierras en el Paraguay|date=12 November 2017|access-date=30 July 2020|archive-url=https://web.archive.org/web/20221122201919/https://deolhonosruralistas.com.br/deolhonoparaguai/2017/11/12/brasilenos-protagonizan-conflictos-de-tierras-en-el-paraguay/|archive-date=22 November 2022|language=es|trans-title=Brazilians lead land conflicts in Paraguay|series=Latifundistas × Campesinos|website=deolhonosruralistas.com.br|url-status=live}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{cite news|url=https://elpais.com/internacional/2019/01/24/america/1548358447_334189.html|title=Una comunidad indígena denuncia el desalojo de sus tierras en Paraguay por pistoleros brasileños|last1=Carneri|first1=Santi|date=28 January 2019|newspaper=[[El País]]|access-date=30 July 2020|archive-url=https://web.archive.org/web/20221122201917/https://elpais.com/internacional/2019/01/24/america/1548358447_334189.html|archive-date=22 November 2022|language=es|trans-title=An indigenous community denounces the eviction of their lands in Paraguay by Brazilian gunmen|url-status=live}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{cite web |date=2 March 2021 |title=Brasileña que prohíbe uso del guaraní en su estancia será investigada por el Ministerio de Trabajo |trans-title=Brazilian farmer who bans the use of Guarani in her estate will be investigated by the Ministry of Labour |url=https://www.elnacional.com.py/nacionales/2021/03/01/brasilena-que-prohibe-uso-del-guarani-en-su-estancia-sera-investigada-por-el-ministerio-de-trabajo/#:~:text=Brasile%C3%B1a%20habr%C3%ADa%20amenazado%20a%20sus,de%20Curuguaty%2C%20Departamento%20de%20Canindey%C3%BA%20. |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20221122201919/https://www.elnacional.com.py/nacionales/2021/03/01/brasilena-que-prohibe-uso-del-guarani-en-su-estancia-sera-investigada-por-el-ministerio-de-trabajo/#:~:text=Brasile%C3%B1a%20habr%C3%ADa%20amenazado%20a%20sus,de%20Curuguaty%2C%20Departamento%20de%20Canindey%C3%BA%20. |archive-date=22 November 2022 |access-date=30 March 2021 |website=El Nacional Paraguay |language=es}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{cite news|url=https://www.amnesty.org/es/latest/press-release/2009/11/paraguay-indigenas-amenazados-atacados-con-pesticidas-20091111/|title=Paraguay: Comunidad indígena amenazada por desalojo ilegal y atacada con pesticidas|date=11 November 2009|access-date=30 May 2018|archive-url=https://web.archive.org/web/20221122201921/https://www.amnesty.org/es/latest/press-release/2009/11/paraguay-indigenas-amenazados-atacados-con-pesticidas-20091111/|archive-date=22 November 2022|language=es|trans-title=Paraguay: Indigenous community threatened with illegal eviction and attacked with pesticides|website=[[Amnesty International]]|url-status=live}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{cite magazine|date=28 July 2014|title=Green going gone: The tragic deforestation of the Chaco|url=https://www.rollingstone.com/culture/culture-news/green-going-gone-the-tragic-deforestation-of-the-chaco-116951/|url-status=live|archive-url=https://web.archive.org/web/20221122201917/https://www.rollingstone.com/culture/culture-news/green-going-gone-the-tragic-deforestation-of-the-chaco-116951/|archive-date=22 November 2022|access-date=28 July 2014|magazine=[[Rolling Stone]]}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{cite news|url=https://www.bbc.com/mundo/america_latina/2010/05/100511_paraguay_indigenas_ganaderos_ea|title=Paraguay: Sanción por talar bosques indígenas|date=11 May 2010|access-date=11 May 2010|archive-url=https://web.archive.org/web/20221122201921/https://www.bbc.com/mundo/america_latina/2010/05/100511_paraguay_indigenas_ganaderos_ea|archive-date=22 November 2022|publisher=[[British Broadcasting Corporation]]|language=Guarani|trans-title=Paraguay: Penalty for cutting down indigenous forests|website=BBC News Mundo|url-status=live}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Cite web |date=23 August 2022 |title=Brasiguaios dominam produção de soja e arroz no Paraguai |url=https://globorural.globo.com/Noticias/Agricultura/noticia/2019/03/brasiguaios-dominam-producao-de-soja-e-arroz-no-paraguai.html |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20220726011522/https://globorural.globo.com/Noticias/Agricultura/noticia/2019/03/brasiguaios-dominam-producao-de-soja-e-arroz-no-paraguai.html |archive-date=26 July 2022 |access-date=8 February 2023 |website=Revista Globo Rural |language=pt-br}}&lt;/ref&gt;

කෘෂිකර්මය

පැරගුවේ ලොව හයවන විශාලතම සෝයා බෝංචි නිෂ්පාදකයා වන අතර, [11] ස්ටේවියා හි දෙවන විශාලතම නිෂ්පාදකයා සහ හරක් මස් අපනයනය කරන නවවන විශාලතම අපනයනකරු වේ.[12][13]

2018 දී, සෝයා වලට අමතරව, රට තුළ බඩ ඉරිඟු සහ උක් විශාල නිෂ්පාදනයක් සිදු වූ අතර, එය ලෝකයේ 21 වන විශාලතම නිෂ්පාදකයා ලෙස ස්ථානගත විය; රටේ අනෙකුත් වැදගත් සංස්කෘතීන් වන්නේ මඤ්ඤොක්කා, සහල්, තිරිඟු, තැඹිලි, යර්බා මේට් සහ සෝගම් ය. පශු සම්පත් සම්බන්ධයෙන්, පැරගුවේ 2020 දී හරක් මස් ටොන් 481 දහසක් නිෂ්පාදනය කළ අතර එය ලෝකයේ 26 වන විශාලතම නිෂ්පාදකයා විය.[14]

සෝයා වගාව බොහෝ දුරට හඳුන්වා දුන්නේ බ්‍රසීලියානුවන් විසිනි: 2019 දී, පැරගුවේ සෝයා සහ සහල් නිෂ්පාදකයින්ගෙන් 70% ක් පමණ බ්‍රසීලයෙන් පැමිණි අය හෝ බ්‍රසීලියානුවන්ගෙන් පැවත එන්නන් (ඊනියා බ්‍රසීගුවායිස්). 1980 ගණන්වලදී පළමු බ්‍රසීලියානු නිෂ්පාදකයින් රටට පැමිණීමට පටන් ගත්හ. බ්‍රසීලියානු ආගමනයට පෙර, පැරගුවේ ඉඩම්වලින් වැඩි ප්‍රමාණයක් වගා නොකළ ඒවා විය.[15][16][17][18][19][20][21]


කර්මාන්ත සහ නිෂ්පාදන

More than 80% of the cultivable land is owned by 2.6% of landowners. Nearly 8&amp;nbsp;million hectares were illegally granted, in violation of the agrarian law, to regime supporters during the dictatorship of Alfredo Stroessner (1954–1989), and the state has done nothing since to identify the beneficiaries of this illicit enrichment. These owners include generals, businessmen, and politicians, former presidents of the Republic, Nicaraguan dictator [[:en:Anastasio_Somoza_Debayle|Anastasio Somoza Debayle]], and even the ruling [[:en:Colorado_Party_(Paraguay)|Colorado Party]]. More than 130&amp;nbsp;peasant leaders have been assassinated since the fall of Stroessner in 1989.&lt;ref name=&quot;:0&quot;&gt;Paraguay, un país devorado por la soja, enero de 2014&lt;/ref&gt;

The methods of appropriating land in Paraguay are numerous. Economist Luis Rojas says that the most common method is to buy land from small producers: &quot;The peasant is offered a sum of money he has never seen in his life. He imagines it's a fortune, leaves for the city, spends it all in three or four months and makes the misery belts grow, because there is no work.&quot; Oxfam estimates that 900,000&amp;nbsp;people have been evicted from the countryside in the last ten years,{{when|reason=What does it mean &quot;last 10 years&quot;, from 2000 to 2010?|date=November 2023}} which represents nearly one-seventh of the population. This crowd of landless peasants is swelling the poverty belts around Asunción, the capital.&lt;ref name=&quot;:0&quot; /&gt;

වගා කළ හැකි ඉඩම්වලින් 80% කට වඩා ඉඩම් හිමියන්ගෙන් 2.6% ක් සතුය. ඇල්ෆ්‍රෙඩෝ ස්ට්‍රෝස්නර්ගේ (1954-1989) ඒකාධිපති පාලන සමයේදී පාලන තන්ත්‍රයේ ආධාරකරුවන්ට ගොවිජන නීතිය උල්ලංඝනය කරමින් හෙක්ටයාර මිලියන 8 කට ආසන්න ප්‍රමාණයක් නීති විරෝධී ලෙස ලබා දී ඇති අතර, එතැන් සිට මෙම නීති විරෝධී පොහොසත් කිරීමේ ප්‍රතිලාභීන් හඳුනා ගැනීමට රජය කිසිවක් කර නැත. මෙම හිමිකරුවන් අතර ජෙනරාල්වරුන්, ව්‍යාපාරිකයන් සහ දේශපාලනඥයන්, ජනරජයේ හිටපු ජනාධිපතිවරුන්, නිකරගුවාවේ ඒකාධිපති ඇනස්ටේසියෝ සොමෝසා ඩෙබේල් සහ පාලක කොලරාඩෝ පක්ෂය පවා ඇතුළත් වේ. 1989 දී ස්ට්‍රෝස්නර්ගේ වැටීමෙන් පසු ගොවි නායකයින් 130 කට වැඩි පිරිසක් ඝාතනය කර ඇත.[22]

පැරගුවේ ඉඩම් අත්පත් කර ගැනීමේ ක්‍රම බොහෝය. ආර්ථික විද්‍යාඥ ලුයිස් රොජාස් පවසන්නේ වඩාත් පොදු ක්‍රමය කුඩා නිෂ්පාදකයින්ගෙන් ඉඩම් මිලදී ගැනීම බවයි: &quot;ගොවියාට ඔහු තම ජීවිතයේ කිසිදා නොදුටු මුදලක් පිරිනමනු ලැබේ. ඔහු එය ධනයක් යැයි සිතමින්, නගරයට පිටත් වී, මාස තුන හතරකින් ඒ සියල්ල වියදම් කර, රැකියාවක් නොමැති නිසා දුක්ඛිත කලාප වර්ධනය කරයි.&quot; ඔක්ස්ෆෑම් ඇස්තමේන්තු කරන්නේ පසුගිය වසර දහය තුළ 900,000 ක ජනතාවක් ගම්බද ප්‍රදේශවලින් ඉවත් කර ඇති බවයි, [කවදාද?] එය ජනගහනයෙන් හතෙන් එකක් පමණ නියෝජනය කරයි. මෙම ඉඩම් නොමැති ගොවීන් සමූහය අගනුවර වන අසුන්සියොන් වටා දරිද්‍රතා පටි පුම්බා ඇත.[22]

=== කර්මාන්තය සහ නිෂ්පාදනය ===
The [[:en:World_Bank|World Bank]] lists the top producing countries each year, based on the total value of production. By the 2019 list, Paraguay had the 79th&amp;nbsp;most valuable industry in the world ($6.9 billion).&lt;ref&gt;{{cite web |title=Manufacturing, value added (current US$) |url=https://data.worldbank.org/indicator/NV.IND.MANF.CD?most_recent_value_desc=true |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20200107135049/https://data.worldbank.org/indicator/NV.IND.MANF.CD?most_recent_value_desc=true |archive-date=7 January 2020 |access-date=8 February 2023 |website=data.worldbank.org |publisher=[[World Bank]] |department=Data}}&lt;/ref&gt; The country was the seventh largest producer of [[:en:Soybean_oil|soybean oil]] in the world in 2018.&lt;ref&gt;{{cite web |title=FAOSTAT |url=https://www.fao.org/faostat/en/#data/QCL |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20161112130804/https://www.fao.org/faostat/en/#data/QCL |archive-date=12 November 2016 |access-date=8 February 2023 |website=fao.org}}&lt;/ref&gt;

The [[:en:Mineral_industry_of_Paraguay|mineral industry of Paraguay]] produces about 25% of the country's [[:en:Gross_domestic_product|gross domestic product]] (GDP) and employs about 31% of the labor force. Production of [[:en:Cement|cement]], [[:en:Iron_ore|iron ore]], and [[:en:Steel|steel]] occurs commonly throughout Paraguay's industrial sector. The growth of the industry was further fueled by the [[:en:Maquila|maquila]] industry, with large industrial complexes located in the eastern part of the country. Paraguay put in place many incentives aimed to attract industries to the country. One of them is the so-called &quot;Maquila law&quot; by which companies can relocate to Paraguay, enjoying minimal tax rates.&lt;ref&gt;{{Cite web |last=Bedford |first=Russell |date=2018-07-13 |title=Maquila Law: know the benefits of the paraguayan project |url=https://russellbedford.com.br/maquila-law-know-the-benefits-of-the-paraguayan-project/ |access-date=2025-04-01 |website=Russell Bedford Brasil |language=pt-BR}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Cite web |date=2023-12-19 |title=Advantages of Foreign Direct Investment in Paraguay: A Gateway to Opportunity in South America |url=https://latamfdi.com/foreign-direct-investment-in-paraguay/ |access-date=2025-04-01 |website=LATAM FDI}}&lt;/ref&gt;

නිෂ්පාදනයේ මුළු වටිනාකම මත පදනම්ව, ලෝක බැංකුව සෑම වසරකම ඉහළම නිෂ්පාදන රටවල් ලැයිස්තුගත කරයි. 2019 ලැයිස්තුව අනුව, පැරගුවේ ලෝකයේ 79 වන වටිනාම කර්මාන්තය (ඩොලර් බිලියන 6.9) විය.[23] 2018 දී ලොව හත්වන විශාලතම සෝයා බෝංචි තෙල් නිෂ්පාදකයා රට විය.[24]

පැරගුවේ ඛනිජ කර්මාන්තය රටේ දළ දේශීය නිෂ්පාදිතයෙන් (GDP) 25% ක් පමණ නිෂ්පාදනය කරන අතර ශ්‍රම බලකායෙන් 31% ක් පමණ සේවයේ යොදවයි. සිමෙන්ති, යකඩ ලෝපස් සහ වානේ නිෂ්පාදනය පැරගුවේ කාර්මික අංශය පුරා බහුලව දක්නට ලැබේ. මැකිලා කර්මාන්තය මගින් කර්මාන්තයේ වර්ධනය තවදුරටත් පෝෂණය කරන ලද අතර, රටේ නැගෙනහිර කොටසේ විශාල කාර්මික සංකීර්ණ පිහිටා ඇත. පැරගුවේ රට තුළ කර්මාන්ත ආකර්ෂණය කර ගැනීම අරමුණු කරගත් බොහෝ දිරිගැන්වීම් ක්‍රියාත්මක කළේය. ඉන් එකක් වන්නේ සමාගම්වලට අවම බදු අනුපාත භුක්ති විඳිමින් පැරගුවේ වෙත සංක්‍රමණය විය හැකි ඊනියා &quot;මැකිලා නීතිය&quot; ය. [25][26]


ආදිවාසීන්ගේ සමාජ ගැටළු

In the [[:en:Pharmaceutical_industry|pharmaceutical industry]], Paraguayan companies now{{when|date=February 2016}} meet 70% of domestic consumption and have begun to export drugs. Paraguay is quickly{{quantify|date=February 2016}} supplanting foreign suppliers in meeting the country's drug needs.&lt;ref&gt;{{cite web |author1=Admin |date=25 August 2016 |title=Pharmaceutical industry in Paraguay, betting on innovation |url=http://www.leadingedgeguides.com/betting-on-innovation/ |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20181214064729/http://www.leadingedgeguides.com/betting-on-innovation/ |archive-date=14 December 2018 |access-date=11 December 2018 |website=Leading Edge Guides}}&lt;/ref&gt; Strong growth also is evident in the production of edible oils, garments, organic sugar, meat processing, and steel.&lt;ref&gt;{{cite web |title=Paraguay |url=https://www.exportimportstatistics.com/country-profile/Paraguay-profile.aspx |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20210118141929/https://www.exportimportstatistics.com/country-profile/Paraguay-profile.aspx |archive-date=18 January 2021 |access-date=15 January 2021 |website=exportimportstatistics.com}}&lt;/ref&gt;

In 2003, manufacturing comprised 13.6% of the GDP and it employed about 11% of the working population in 2000. Paraguay's primary manufacturing focus is on food and beverages. Wood products, paper products, hides and furs, and nonmetallic mineral products also contribute to manufacturing totals. Steady growth in the manufacturing GDP during the 1990s (1.2% annually) laid the foundation for 2002 and 2003, when the annual growth rate rose to 2.5%.&lt;ref name=&quot;auto&quot;&gt;{{cite web |title=Paraguay |url=http://lcweb2.loc.gov/frd/cs/profiles/Paraguay.pdf |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20150514105537/http://lcweb2.loc.gov/frd/cs/profiles/Paraguay.pdf |archive-date=14 May 2015 |access-date=2 May 2010 |website=lcweb2.loc.gov}}&lt;/ref&gt; Paraguay was ranked 93rd in the [[:en:Global_Innovation_Index|Global Innovation Index]] in 2024.&lt;ref&gt;{{Cite book |author=[[World Intellectual Property Organization]] |url=https://www.wipo.int/web-publications/global-innovation-index-2024/en/ |title=Global Innovation Index 2024: Unlocking the Promise of Social Entrepreneurship |website=www.wipo.int |publisher=World Intellectual Property Organization |year=2024 |isbn=978-92-805-3681-2 |page=18 |language=en |doi=10.34667/tind.50062 |access-date=2024-10-06}}&lt;/ref&gt;

ඖෂධ කර්මාන්තයේ, පැරගුවේ සමාගම් දැන් [කවදාද?] දේශීය පරිභෝජනයෙන් 70% ක් සපුරාලන අතර ඖෂධ අපනයනය කිරීමට පටන් ගෙන තිබේ. පැරගුවේ ඉක්මනින්[ප්‍රමාණනය කරන්න] රටේ ඖෂධ අවශ්‍යතා සපුරාලීමේදී විදේශීය සැපයුම්කරුවන් අභිබවා යයි. [27] ආහාරයට ගත හැකි තෙල්, ඇඟලුම්, කාබනික සීනි, මස් සැකසුම් සහ වානේ නිෂ්පාදනයේ ද ශක්තිමත් වර්ධනයක් දක්නට ලැබේ. [28]

2003 දී, නිෂ්පාදනය දළ දේශීය නිෂ්පාදිතයෙන් 13.6% ක් වූ අතර 2000 දී එය වැඩ කරන ජනගහනයෙන් 11% ක් පමණ සේවයේ යොදවා ඇත. පැරගුවේහි ප්‍රාථමික නිෂ්පාදන අවධානය ආහාර සහ පාන වර්ග කෙරෙහි යොමු වේ. දැව නිෂ්පාදන, කඩදාසි නිෂ්පාදන, සම් සහ ලොම් සහ ලෝහ නොවන ඛනිජ නිෂ්පාදන ද නිෂ්පාදන එකතුවට දායක වේ. 1990 ගණන්වල (වාර්ෂිකව 1.2%) නිෂ්පාදන දළ දේශීය නිෂ්පාදිතයේ ස්ථාවර වර්ධනය 2002 සහ 2003 සඳහා අඩිතාලම දැමීය, එම කාලය තුළ වාර්ෂික වර්ධන වේගය 2.5% දක්වා ඉහළ ගියේය. [29] 2024 දී ගෝලීය නවෝත්පාදන දර්ශකයේ පැරගුවේ 93 වන ස්ථානයට පත්විය. [30]

==== ආදිවාසීන්ගේ සමාජ ගැටළු ====
Literacy rates have been extremely low among Paraguay's indigenous population, who had a literacy rate of 7.1% compared to the 51% rate of the general population as of the 2002 census.&lt;ref name=&quot;paho&quot;&gt;{{cite web |title=Paraguay |url=http://www.paho.org/english/dd/ais/cp_600.htm |archive-url=https://web.archive.org/web/20121108045134/http://www.paho.org/english/dd/ais/cp_600.htm |archive-date=8 November 2012 |access-date=12 July 2011 |website=[[Pan-American Health Organization]] (paho.org)}}&lt;/ref&gt;

Only 2.5% of Paraguay's indigenous population had access to clean drinking water and only 9.5% had electricity {{as of|2002|lc=y}}.&lt;ref name=&quot;paho&quot; /&gt;

2002 සංගණනයට අනුව සාමාන්‍ය ජනගහණයේ 51% අනුපාතයට සාපේක්ෂව 7.1% ක සාක්ෂරතා අනුපාතයක් තිබූ පැරගුවේ ආදිවාසී ජනගහනය අතර සාක්ෂරතා අනුපාතය අතිශයින් අඩු මට්ටමක පවතී.[31]

පැරගුවේ ආදිවාසී ජනගහනයෙන් 2.5%කට පමණක් පිරිසිදු පානීය ජලය ලබා ගත හැකි වූ අතර විදුලිය තිබුණේ 9.5%කට පමණි 2002 වන විට.[31]

== යොමු කිරීම් ==</text>
      <sha1>aaieb15ywctccoae8wr6boieajniieh</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>752960</id>
      <parentid>752959</parentid>
      <timestamp>2025-07-03T07:08:42Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>BuddhikaW88</username>
        <id>37808</id>
      </contributor>
      <origin>752960</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="46850" sha1="274ym2qbvuacctwzkv6i2r1snhyy3ee" xml:space="preserve">
For many years, the country's image was associated with the [[:en:Illicit_trade|illicit trade]] in [[:en:Electronics|electronic products]], [[:en:Weapons|weapons]] and [[:en:Drugs|drugs]]. However, this scenario began to change in the 2000s, with the rise of legalized businesses such as the production of soy, maize, beef, among others. Data from the Central Bank of Paraguay (BCP) showed that, in 2006, exports related to the triangulation trade (China-Paraguay-Brazil), treated by Brazil – in most cases – as smuggling and embezzlement, represented 22% of the country's GDP. In 2016, this percentage dropped to 12%. With higher tax collections through legalized employment, the country has been able to improve its infrastructure, which was precarious. Paraguay has an economic development policy based on exports and dependence on the Brazilian market prevails. The triangulation trade has in its essence the export of products originating in China, with Brazil as its main destination. The energy exported is essentially the hydroelectric surplus generated by the Itaipu Power Plant, for which Brazil is the main buyer. And maquilas, whose main investors are Brazilians, also have a large consumer market in Brazil for their products. Therefore, in these three pillars of Paraguay's development strategy, there is the outstanding characteristic of reexports. In the case of agricultural commodities, it is the export of products originating in Paraguay.

වසර ගණනාවක් තිස්සේ, රටේ ප්‍රතිරූපය ඉලෙක්ට්‍රොනික නිෂ්පාදන, ආයුධ සහ මත්ද්‍රව්‍යවල නීති විරෝධී වෙළඳාම සමඟ සම්බන්ධ විය. කෙසේ වෙතත්, 2000 ගණන්වල සෝයා, බඩ ඉරිඟු, හරක් මස් නිෂ්පාදනය වැනි නීතිගත ව්‍යාපාරවල නැගීමත් සමඟ මෙම තත්ත්වය වෙනස් වීමට පටන් ගත්තේය. පැරගුවේ මහ බැංකුවේ (BCP) දත්තවලින් පෙනී ගියේ, 2006 දී, බ්‍රසීලය විසින් - බොහෝ අවස්ථාවලදී - ජාවාරම සහ වංචා ලෙස සලකනු ලබන - ත්‍රිකෝණාකාර වෙළඳාමට (චීනය-පැරගුවේ-බ්‍රසීලය) අදාළ අපනයන, රටේ දළ දේශීය නිෂ්පාදිතයෙන් 22% ක් නියෝජනය කළ බවයි. 2016 දී, මෙම ප්‍රතිශතය 12% දක්වා පහත වැටුණි. නීත්‍යානුකූල රැකියා හරහා ඉහළ බදු එකතු කිරීම් සමඟ, රටට එහි යටිතල පහසුකම් වැඩිදියුණු කිරීමට හැකි වී ඇති අතර එය අස්ථිර විය. පැරගුවේ අපනයන මත පදනම් වූ ආර්ථික සංවර්ධන ප්‍රතිපත්තියක් ඇති අතර බ්‍රසීලියානු වෙළඳපොළ මත යැපීම පවතී. ත්‍රිකෝණාකාර වෙළඳාමේ සාරය නම් බ්‍රසීලය එහි ප්‍රධාන ගමනාන්තය ලෙස චීනයෙන් ආරම්භ වන නිෂ්පාදන අපනයනය කිරීමයි. අපනයනය කරනු ලබන ශක්තිය අත්‍යවශ්‍යයෙන්ම බ්‍රසීලය ප්‍රධාන ගැනුම්කරු වන ඉටයිපු බලාගාරය මගින් ජනනය කරන ලද ජල විදුලි අතිරික්තයයි. සහ බ්‍රසීල ජාතිකයන් වන ප්‍රධාන ආයෝජකයින් වන මැකිලාස්, ඔවුන්ගේ නිෂ්පාදන සඳහා බ්‍රසීලයේ විශාල පාරිභෝගික වෙළඳපොළක් ද ඇත. එබැවින්, පැරගුවේ සංවර්ධන උපාය මාර්ගයේ මෙම කුළුණු තුන තුළ, නැවත අපනයනය කිරීමේ කැපී පෙනෙන ලක්ෂණයක් ඇත. කෘෂිකාර්මික භාණ්ඩ සම්බන්ධයෙන් ගත් කල, එය පැරගුවේහි ආරම්භ වන නිෂ්පාදන අපනයනයයි.&lt;ref&gt;{{Cite journal|last1=Barros da Costa|first1=Alexandre|last2=Batista de Oliveira|first2=Gilson|date=15 April 2019|title=A estratégia de desenvolvimento do Paraguai no contexto das teorias de crescimento e desenvolvimento regional|url=https://www.eumed.net/rev/oel/2019/04/desenvolvimento-paraguai.html|url-status=live|journal=Observatorio de la Economía Latinoamericana|language=pt|issue=abril|archive-url=https://web.archive.org/web/20220928182348/https://www.eumed.net/rev/oel/2019/04/desenvolvimento-paraguai.html|archive-date=28 September 2022|access-date=28 July 2022}}&lt;/ref&gt;

In the 2010s, the economy, largely directed towards soybean production, grew by an average of 4%. The economic growth did not, however, reduce poverty, which in 2018, according to official figures, reached more than 26% of the population. According to ''The New York Times'', Paraguay is &quot;one of the Latin American countries where the gap between rich and poor has widened the most in recent years.&quot; In the countryside, 85% of agricultural land is owned by 2.6% of the owners. In addition, people of indigenous descent have been expelled to make way for soybean companies.

The [[:en:Soybean|soybean]] export market is largely dominated by multinationals ([[:en:Cargill|Cargill]], [[:en:Archer_Daniels_Midland|Archer Daniels Midland]], [[:en:Bunge_Limited|Bunge Limited]], etc.) and therefore benefits few Paraguayans. Export companies and landowners pay little tax. For example, a study by [[:en:ECLAC|ECLAC]] (a UN agency) released in 2018 indicates that Paraguay is one of the countries where companies participate the least in the state budget.

2010 ගණන්වලදී, බොහෝ දුරට සෝයා බෝංචි නිෂ්පාදනය දෙසට යොමු වූ ආර්ථිකය සාමාන්‍යයෙන් 4% කින් වර්ධනය විය. කෙසේ වෙතත්, ආර්ථික වර්ධනය දරිද්‍රතාවය අඩු නොකළ අතර, එය 2018 දී නිල සංඛ්‍යාලේඛනවලට අනුව ජනගහනයෙන් 26% කට වඩා ළඟා විය. නිව් යෝර්ක් ටයිම්ස් පුවත්පතට අනුව, පැරගුවේ යනු &quot;මෑත වසරවල ධනවතුන් සහ දුප්පතුන් අතර පරතරය වැඩිපුරම පුළුල් වී ඇති ලතින් ඇමරිකානු රටවලින් එකකි&quot;. ගම්බද ප්‍රදේශවල, කෘෂිකාර්මික ඉඩම්වලින් 85% ක් හිමිකරුවන්ගෙන් 2.6% ක් සතුය. ඊට අමතරව, සෝයා බෝංචි සමාගම් සඳහා මග සැලසීම සඳහා ස්වදේශික සම්භවයක් ඇති පුද්ගලයින් නෙරපා හැර ඇත.&lt;ref&gt;{{cite news|url=https://www.nytimes.com/2013/04/25/world/americas/boom-times-in-paraguay-leave-many-behind.html|title=Boom Times in Paraguay Leave Many Behind|last=Romero|first=Simon|date=24 April 2013|work=The New York Times|access-date=2 July 2021|archive-url=https://web.archive.org/web/20210629210913/https://www.nytimes.com/2013/04/25/world/americas/boom-times-in-paraguay-leave-many-behind.html|archive-date=29 June 2021|url-access=subscription|url-status=live}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{cite web |title=BCP – Banco Central del Paraguay |url=https://www.bcp.gov.py |archive-url=https://web.archive.org/web/20200423204032/https://www.bcp.gov.py/ |archive-date=23 April 2020 |access-date=18 June 2016 |website=Bcp.gov.py}}&lt;/ref&gt;

සෝයා බෝංචි අපනයන වෙළඳපොළ බොහෝ දුරට බහුජාතික සමාගම් (කාගිල්, ආචර් ඩැනියෙල්ස් මිඩ්ලන්ඩ්, බන්ජ් ලිමිටඩ්, ආදිය) විසින් ආධිපත්‍යය දරන අතර එම නිසා පැරගුවේ වැසියන් කිහිප දෙනෙකුට ප්‍රතිලාභ ලැබේ. අපනයන සමාගම් සහ ඉඩම් හිමියන් සුළු බදු ගෙවයි. උදාහරණයක් ලෙස, 2018 දී නිකුත් කරන ලද ECLAC (එක්සත් ජාතීන්ගේ ආයතනයක්) විසින් කරන ලද අධ්‍යයනයකින් පෙන්නුම් කරන්නේ පැරගුවේ රාජ්‍ය අයවැයට සමාගම් අවම වශයෙන් සහභාගී වන රටවලින් එකක් බවයි.&lt;ref&gt;{{cite web |date=2018 |title=La ineficiencia de la desigualdad |url=https://repositorio.cepal.org/bitstream/handle/11362/43566/4/S1800302_es.pdf |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20211210020927/https://repositorio.cepal.org/bitstream/handle/11362/43566/4/S1800302_es.pdf |archive-date=10 December 2021 |access-date=14 July 2023 |publisher=United Nations |language=es}}&lt;/ref&gt;

[[:en:Pesticide|Pesticides]] and other [[:en:Chemicals|chemicals]] are used heavily in soybean fields. The country's environmental standards are not met by companies and agrochemicals contaminate the environment. In 2019, the [[:en:United_Nations_Human_Rights_Committee|United Nations Human Rights Committee]] issued a ruling urging Paraguay to undertake an investigation into the massive fumigation of agrochemicals and the poisoning of the population. However, the situation is not improving: &quot;The high level of political corruption, the extreme fragility of institutions, the high level of social vulnerability, the omnipotence of economic interests in political decisions, as well as the location [of the country] in the geographic heart of the Southern Cone and its abundance of natural resources, make Paraguay an attractive target for imperial geopolitical interests,&quot; says sociologist Tomás Palau. Academic José Luis Insfrán also notes that the country's politicians &quot;are subsidized by big business; they are the ones who implement the policies.&quot;

In 2005, the [[:en:International_Monetary_Fund|International Monetary Fund]] stated that fewer than 10% of workers in Paraguay participate in the [[:en:Pension|pension]] system, 95% of which is administered by two institutions. Both are financed on a [[:en:Pay-as-you-go_pension_plan|pay as you go]] system by worker contributions; the first,  is for private sector employees, and the {{lang|es|caja fiscal}} for public employees (including university professors, teachers, judicial employees, army officers and police officers) and veterans of the Chaco War (or their descendants).

පළිබෝධනාශක සහ අනෙකුත් රසායනික ද්‍රව්‍ය සෝයා බෝංචි ක්ෂේත්‍රවල බහුලව භාවිතා වේ. රටේ පාරිසරික ප්‍රමිතීන් සමාගම් විසින් සපුරා නොමැති අතර කෘෂි රසායන පරිසරය දූෂණය කරයි. 2019 දී එක්සත් ජාතීන්ගේ මානව හිමිකම් කමිටුව තීන්දුවක් නිකුත් කරමින්, කෘෂි රසායනික ද්‍රව්‍ය දැවැන්ත ලෙස ධූමකරණය කිරීම සහ ජනගහනයට විෂ වීම සම්බන්ධයෙන් පරීක්ෂණයක් සිදු කරන ලෙස පැරගුවේට බල කළේය. කෙසේ වෙතත්, තත්වය යහපත් අතට හැරෙන්නේ නැත: &quot;ඉහළ මට්ටමේ දේශපාලන දූෂණය, ආයතනවල අතිශය අස්ථාවරත්වය, ඉහළ මට්ටමේ සමාජ අවදානම, දේශපාලන තීරණ වලදී ආර්ථික අවශ්‍යතාවල සර්වබලධාරීත්වය මෙන්ම [රටේ] දකුණු කෝනයේ භූගෝලීය හදවතේ පිහිටීම සහ එහි ඇති ස්වාභාවික සම්පත් බහුල වීම, පැරගුවේ අධිරාජ්‍ය භූ දේශපාලනික අවශ්‍යතා සඳහා ආකර්ශනීය ඉලක්කයක් බවට පත් කරයි,&quot; සමාජ විද්‍යාඥ තෝමස් පලාවු පවසයි.&lt;ref&gt;{{cite web |date=September 2010 |title=La política y su trasfondo. El poder real en Paraguay &amp;#124; Nueva Sociedad |url=https://nuso.org/articulo/la-politica-y-su-trasfondo-el-poder-real-en-paraguay/ |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20221109211835/https://nuso.org/articulo/la-politica-y-su-trasfondo-el-poder-real-en-paraguay/ |archive-date=9 November 2022 |access-date=9 November 2022}}&lt;/ref&gt; ශාස්ත්‍රාලික ජෝස් ලුයිස් ඉන්ස්ෆ්‍රාන් ද සඳහන් කරන්නේ රටේ දේශපාලනඥයින් &quot;මහා ව්‍යාපාරවලින් සහනාධාර ලබනවා; ප්‍රතිපත්ති ක්‍රියාත්මක කරන්නේ ඔවුන්&quot; බවයි.

2005 දී, ජාත්‍යන්තර මූල්‍ය අරමුදල ප්‍රකාශ කළේ පැරගුවේ සේවකයින්ගෙන් 10% කටත් වඩා අඩු සංඛ්‍යාවක් විශ්‍රාම වැටුප් ක්‍රමයට සහභාගී වන බවත්, ඉන් 95% ක් ආයතන දෙකකින් පරිපාලනය වන බවත්ය. දෙකම සේවක දායකත්වයන් මගින් වැටුප් සහිත ක්‍රමයක් මත අරමුදල් සපයනු ලැබේ; පළමුවැන්න, {{ill|Instituto de Previsión Social|es|Instituto de Previsión Social (Paraguay)}} පුද්ගලික අංශයේ සේවකයින් සඳහා වන අතර, caja fiscal රාජ්‍ය සේවකයින් සඳහා (විශ්ව විද්‍යාල මහාචාර්යවරුන්, ගුරුවරුන්, අධිකරණ සේවකයින්, හමුදා නිලධාරීන් සහ පොලිස් නිලධාරීන් ඇතුළුව) සහ චාකෝ යුද්ධයේ ප්‍රවීණයන් (හෝ ඔවුන්ගෙන් පැවත එන්නන්) සඳහා වේ.&lt;ref&gt;{{Cite book |last1=Franks |first1=Jeffrey R. |url=https://books.google.com/books?id=X5vBZZIeg44C |title=Paraguay: Corruption, Reform, and the Financial System |last2=Benelli |first2=Roberto |last3=Mercer-Blackman |first3=Valerie |last4=Sab |first4=Randa |publisher=[[International Monetary Fund]] |year=2005 |isbn=9781451980356 |access-date=9 August 2019 |archive-url=https://web.archive.org/web/20200728054516/https://books.google.com/books?id=X5vBZZIeg44C |archive-date=28 July 2020 |url-status=live}}&lt;/ref&gt;

[[File:Ciudad_de_San_Bernardino.jpg|link=https://en.wikipedia.org/wiki/File:Ciudad_de_San_Bernardino.jpg|thumb|පැරගුවේහි වැදගත්ම නිවාඩු නිකේතනයක් ලෙස, 19 වන සියවසේ ජර්මානු පදිංචිකරුවන් විසින් ආරම්භ කරන ලද සැන් බර්නාඩිනෝ, රටේ ඉහළම මිලදී ගැනීමේ බල සමානාත්මතාවයන්ගෙන් එකකි.]]
The market economy is distinguished by a large informal sector, featuring reexport of imported consumer goods to neighboring countries, as well as the activities of thousands of microenterprises and urban street vendors. Nonetheless, over the last 10 years the Paraguayan economy diversified dramatically, with the energy, auto parts and clothing industries leading the way.

Paraguay's most important [[:en:Urban_area|urban areas]] are located along the [[:en:Argentina-Paraguay_border|Argentina-Paraguay border]]: [[:en:Asunción|Asunción]], [[:en:Alberdi,_Paraguay|Alberdi]], [[:en:Encarnación,_Paraguay|Encarnación]], [[:en:Pilar,_Paraguay|Pilar]] and [[:en:Gran_Ciudad_del_Este|Ciudad del Este]], the latter being the third most important free commercial zone in the world, only trailing behind [[:en:Miami|Miami]] and [[:en:Hong_Kong|Hong Kong]]A large percentage of the population, especially in rural areas, derives its living from agricultural activity, often on a subsistence basis. Because of the importance of the informal sector, accurate economic measures are difficult to obtain. The economy grew rapidly between 2003 and 2013 as growing world demand for commodities combined with high prices and favorable weather to support Paraguay's commodity-based export expansion.

වෙළඳපොළ ආර්ථිකය විශාල අවිධිමත් අංශයකින් කැපී පෙනෙන අතර, එය අසල්වැසි රටවලට ආනයනික පාරිභෝගික භාණ්ඩ නැවත අපනයනය කිරීම මෙන්ම දහස් ගණනක් ක්ෂුද්‍ර ව්‍යවසායන් සහ නාගරික වීදි වෙළෙන්දන්ගේ ක්‍රියාකාරකම් ද ඇතුළත් වේ. කෙසේ වෙතත්, පසුගිය වසර 10 තුළ පැරගුවේ ආර්ථිකය නාටකාකාර ලෙස විවිධාංගීකරණය වී ඇති අතර, බලශක්ති, වාහන අමතර කොටස් සහ ඇඳුම් කර්මාන්ත ඒ සඳහා පෙරමුණ ගෙන ඇත.&lt;ref&gt;{{cite web |title=Paraguay un milagro americano |url=http://paraguay-un-milagro-americano.blogspot.com |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20150526011128/http://paraguay-un-milagro-americano.blogspot.com/ |archive-date=26 May 2015 |access-date=15 January 2015 |language=es}}&lt;/ref&gt;

පැරගුවේහි වඩාත්ම වැදගත් නාගරික ප්‍රදේශ ආර්ජන්ටිනාව-පැරගුවේ දේශසීමාව දිගේ පිහිටා ඇත: අසුන්සියන්, ඇල්බර්ඩි, එන්කාර්නේෂන්, පිලර් සහ සියුඩාඩ් ඩෙල් එස්ටේ, දෙවැන්න ලෝකයේ තුන්වන වැදගත්ම නිදහස් වාණිජ කලාපය වන අතර එය මියාමි සහ හොංකොං වලට වඩා පසුපසින් සිටී.&lt;ref&gt;{{cite web |title=Paraguay |url=http://www.exportimportstatistics.com/country-profile/Paraguay-profile.aspx |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20180130204636/http://www.exportimportstatistics.com/country-profile/Paraguay-profile.aspx |archive-date=30 January 2018 |access-date=30 January 2018 |website=exportimportstatistics.com}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{cite web |title=Centro de Frontera • Posadas - Encarnación, Misiones |url=http://fronteras.dnm.gov.ar/centros/111-posadas-encarnacion-misiones |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20210929180546/http://fronteras.dnm.gov.ar/centros/111-posadas-encarnacion-misiones |archive-date=29 September 2021 |access-date=12 November 2021 |publisher=Ministry of the Interior (Argentina) |language=es}}&lt;/ref&gt; ජනගහනයෙන් විශාල ප්‍රතිශතයක්, විශේෂයෙන් ග්‍රාමීය ප්‍රදේශවල, කෘෂිකාර්මික ක්‍රියාකාරකම් වලින් තම ජීවනෝපාය ලබා ගනී, බොහෝ විට යැපුම් පදනමක් මත. අවිධිමත් අංශයේ වැදගත්කම නිසා නිවැරදි ආර්ථික පියවර ලබා ගැනීම දුෂ්කර ය. 2003 සහ 2013 අතර කාලය තුළ ආර්ථිකය වේගයෙන් වර්ධනය විය. ලෝක වෙළඳ භාණ්ඩ සඳහා ඇති ඉල්ලුම ඉහළ මිල ගණන් සහ හිතකර කාලගුණය සමඟ ඒකාබද්ධ වී පැරගුවේහි වෙළඳ භාණ්ඩ පාදක අපනයන ව්‍යාප්තියට සහාය වීම නිසා.


In 2012, Paraguay's government introduced the MERCOSUR (FOCEM) system in order to stimulate the economy and job growth through a partnership with both Brazil and Argentina.{{update after|2021|7|14}}

The [[:en:Central_Bank_of_Paraguay|Central Bank of Paraguay]] is Paraguay's highest monetary authority, and the country's governing body, in finances and economics.  Its headquarters are in [[:en:Asunción|Asunción]]'s [[:en:Las_Lomas_(Asunción)|Carmelitas]] neighborhood.

2012 දී, පැරගුවේ රජය බ්‍රසීලය සහ ආර්ජන්ටිනාව සමඟ හවුල්කාරිත්වයක් හරහා ආර්ථිකය සහ රැකියා වර්ධනය උත්තේජනය කිරීම සඳහා MERCOSUR (FOCEM) ක්‍රමය හඳුන්වා දුන්නේය.&lt;ref&gt;{{Cite web |date=14 April 2012 |title=SUBSECRETARIA DE ESTADO DE ECONOMIA - ¿Qué es FOCEM? |url=http://www.economia.gov.py/v2/index.php?tag=que-es-focem |url-status=dead |archive-url=https://web.archive.org/web/20120414050706/http://www.economia.gov.py/v2/index.php?tag=que-es-focem |archive-date=14 April 2012 |access-date=8 February 2023}}&lt;/ref&gt;

පැරගුවේ මහ බැංකුව යනු මූල්‍ය හා ආර්ථික විද්‍යාව පිළිබඳ පැරගුවේහි ඉහළම මූල්‍ය අධිකාරිය වන අතර රටේ පාලන ආයතනය වේ. එහි මූලස්ථානය අසුන්සියොන් හි කර්මෙලිටාස් අසල්වැසි ප්‍රදේශයේ පිහිටා ඇත.

=== කෘෂිකර්මය ===
පැරගුවේ ලොව හයවන විශාලතම සෝයා බෝංචි නිෂ්පාදකයා වන අතර,&lt;ref&gt;{{cite web |date=30 September 2020 |title=Paraguay |url=https://www.cia.gov/the-world-factbook/countries/paraguay/ |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20181231111825/https://www.cia.gov/library/publications/resources/the-world-factbook/geos/pa.html |archive-date=31 December 2018 |access-date=30 September 2020 |website=The World Factbook |publisher=U.S. [[Central Intelligence Agency]]}}&lt;/ref&gt; ස්ටේවියා හි දෙවන විශාලතම නිෂ්පාදකයා සහ හරක් මස් අපනයනය කරන නවවන විශාලතම අපනයනකරු වේ.&lt;ref&gt;{{cite web |year=2013 |title=ESTUDIO DE MERCADO DE Stevia Rebaudiana bertoni (YERBA DULCE) |url=http://agrarias.unca.edu.ar/wp-content/uploads/2018/Revista%20de%20Divulgaci%C3%B3n%20T%C3%A9cnica%20Agr%C3%ADcola%20y%20Agroindustrial/Revista-51-Estevia.pdf |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20210415220902/http://agrarias.unca.edu.ar/wp-content/uploads/2018/Revista%20de%20Divulgaci%C3%B3n%20T%C3%A9cnica%20Agr%C3%ADcola%20y%20Agroindustrial/Revista-51-Estevia.pdf |archive-date=15 April 2021 |access-date=30 September 2020 |publisher=[[National University of Catamarca]] |language=es |issn=1852-7086}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{cite web |title=Ranking of countries that export the most beef |url=https://beef2live.com/story-world-beef-exports-ranking-countries-0-106903 |url-status=usurped |archive-url=https://web.archive.org/web/20220110123128/https://beef2live.com/story-world-beef-exports-ranking-countries-0-106903 |archive-date=10 January 2022 |access-date=5 July 2021 |website=beef2live.com |publisher=[[U.S. Department of Agriculture]]}}&lt;/ref&gt;

2018 දී, සෝයා වලට අමතරව, රට තුළ බඩ ඉරිඟු සහ උක් විශාල නිෂ්පාදනයක් සිදු වූ අතර, එය ලෝකයේ 21 වන විශාලතම නිෂ්පාදකයා ලෙස ස්ථානගත විය; රටේ අනෙකුත් වැදගත් සංස්කෘතීන් වන්නේ මඤ්ඤොක්කා, සහල්, තිරිඟු, තැඹිලි, යර්බා මේට් සහ සෝගම් ය. පශු සම්පත් සම්බන්ධයෙන්, පැරගුවේ 2020 දී හරක් මස් ටොන් 481 දහසක් නිෂ්පාදනය කළ අතර එය ලෝකයේ 26 වන විශාලතම නිෂ්පාදකයා විය.&lt;ref&gt;{{cite web |title=Paraguay production in 2018, by FAO |url=http://www.fao.org/faostat/en/#data/QCL/ |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20161112130804/http://www.fao.org/faostat/en/#data/QCL/ |archive-date=12 November 2016 |access-date=11 July 2022}}&lt;/ref&gt;

සෝයා වගාව බොහෝ දුරට හඳුන්වා දුන්නේ බ්‍රසීලියානුවන් විසිනි: 2019 දී, පැරගුවේ සෝයා සහ සහල් නිෂ්පාදකයින්ගෙන් 70% ක් පමණ බ්‍රසීලයෙන් පැමිණි අය හෝ බ්‍රසීලියානුවන්ගෙන් පැවත එන්නන් (ඊනියා බ්‍රසීගුවායිස්). 1980 ගණන්වලදී පළමු බ්‍රසීලියානු නිෂ්පාදකයින් රටට පැමිණීමට පටන් ගත්හ. බ්‍රසීලියානු ආගමනයට පෙර, පැරගුවේ ඉඩම්වලින් වැඩි ප්‍රමාණයක් වගා නොකළ ඒවා විය.&lt;ref&gt;{{cite news|url=https://deolhonosruralistas.com.br/deolhonoparaguai/2017/11/12/brasilenos-protagonizan-conflictos-de-tierras-en-el-paraguay/|title=Brasileños protagonizan conflictos de tierras en el Paraguay|date=12 November 2017|access-date=30 July 2020|archive-url=https://web.archive.org/web/20221122201919/https://deolhonosruralistas.com.br/deolhonoparaguai/2017/11/12/brasilenos-protagonizan-conflictos-de-tierras-en-el-paraguay/|archive-date=22 November 2022|language=es|trans-title=Brazilians lead land conflicts in Paraguay|series=Latifundistas × Campesinos|website=deolhonosruralistas.com.br|url-status=live}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{cite news|url=https://elpais.com/internacional/2019/01/24/america/1548358447_334189.html|title=Una comunidad indígena denuncia el desalojo de sus tierras en Paraguay por pistoleros brasileños|last1=Carneri|first1=Santi|date=28 January 2019|newspaper=[[El País]]|access-date=30 July 2020|archive-url=https://web.archive.org/web/20221122201917/https://elpais.com/internacional/2019/01/24/america/1548358447_334189.html|archive-date=22 November 2022|language=es|trans-title=An indigenous community denounces the eviction of their lands in Paraguay by Brazilian gunmen|url-status=live}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{cite web |date=2 March 2021 |title=Brasileña que prohíbe uso del guaraní en su estancia será investigada por el Ministerio de Trabajo |trans-title=Brazilian farmer who bans the use of Guarani in her estate will be investigated by the Ministry of Labour |url=https://www.elnacional.com.py/nacionales/2021/03/01/brasilena-que-prohibe-uso-del-guarani-en-su-estancia-sera-investigada-por-el-ministerio-de-trabajo/#:~:text=Brasile%C3%B1a%20habr%C3%ADa%20amenazado%20a%20sus,de%20Curuguaty%2C%20Departamento%20de%20Canindey%C3%BA%20. |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20221122201919/https://www.elnacional.com.py/nacionales/2021/03/01/brasilena-que-prohibe-uso-del-guarani-en-su-estancia-sera-investigada-por-el-ministerio-de-trabajo/#:~:text=Brasile%C3%B1a%20habr%C3%ADa%20amenazado%20a%20sus,de%20Curuguaty%2C%20Departamento%20de%20Canindey%C3%BA%20. |archive-date=22 November 2022 |access-date=30 March 2021 |website=El Nacional Paraguay |language=es}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{cite news|url=https://www.amnesty.org/es/latest/press-release/2009/11/paraguay-indigenas-amenazados-atacados-con-pesticidas-20091111/|title=Paraguay: Comunidad indígena amenazada por desalojo ilegal y atacada con pesticidas|date=11 November 2009|access-date=30 May 2018|archive-url=https://web.archive.org/web/20221122201921/https://www.amnesty.org/es/latest/press-release/2009/11/paraguay-indigenas-amenazados-atacados-con-pesticidas-20091111/|archive-date=22 November 2022|language=es|trans-title=Paraguay: Indigenous community threatened with illegal eviction and attacked with pesticides|website=[[Amnesty International]]|url-status=live}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{cite magazine|date=28 July 2014|title=Green going gone: The tragic deforestation of the Chaco|url=https://www.rollingstone.com/culture/culture-news/green-going-gone-the-tragic-deforestation-of-the-chaco-116951/|url-status=live|archive-url=https://web.archive.org/web/20221122201917/https://www.rollingstone.com/culture/culture-news/green-going-gone-the-tragic-deforestation-of-the-chaco-116951/|archive-date=22 November 2022|access-date=28 July 2014|magazine=[[Rolling Stone]]}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{cite news|url=https://www.bbc.com/mundo/america_latina/2010/05/100511_paraguay_indigenas_ganaderos_ea|title=Paraguay: Sanción por talar bosques indígenas|date=11 May 2010|access-date=11 May 2010|archive-url=https://web.archive.org/web/20221122201921/https://www.bbc.com/mundo/america_latina/2010/05/100511_paraguay_indigenas_ganaderos_ea|archive-date=22 November 2022|publisher=[[British Broadcasting Corporation]]|language=Guarani|trans-title=Paraguay: Penalty for cutting down indigenous forests|website=BBC News Mundo|url-status=live}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Cite web |date=23 August 2022 |title=Brasiguaios dominam produção de soja e arroz no Paraguai |url=https://globorural.globo.com/Noticias/Agricultura/noticia/2019/03/brasiguaios-dominam-producao-de-soja-e-arroz-no-paraguai.html |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20220726011522/https://globorural.globo.com/Noticias/Agricultura/noticia/2019/03/brasiguaios-dominam-producao-de-soja-e-arroz-no-paraguai.html |archive-date=26 July 2022 |access-date=8 February 2023 |website=Revista Globo Rural |language=pt-br}}&lt;/ref&gt;


කර්මාන්ත සහ නිෂ්පාදන

More than 80% of the cultivable land is owned by 2.6% of landowners. Nearly 8&amp;nbsp;million hectares were illegally granted, in violation of the agrarian law, to regime supporters during the dictatorship of Alfredo Stroessner (1954–1989), and the state has done nothing since to identify the beneficiaries of this illicit enrichment. These owners include generals, businessmen, and politicians, former presidents of the Republic, Nicaraguan dictator [[:en:Anastasio_Somoza_Debayle|Anastasio Somoza Debayle]], and even the ruling [[:en:Colorado_Party_(Paraguay)|Colorado Party]]. More than 130&amp;nbsp;peasant leaders have been assassinated since the fall of Stroessner in 1989.&lt;ref name=&quot;:0&quot;&gt;Paraguay, un país devorado por la soja, enero de 2014&lt;/ref&gt;

The methods of appropriating land in Paraguay are numerous. Economist Luis Rojas says that the most common method is to buy land from small producers: &quot;The peasant is offered a sum of money he has never seen in his life. He imagines it's a fortune, leaves for the city, spends it all in three or four months and makes the misery belts grow, because there is no work.&quot; Oxfam estimates that 900,000&amp;nbsp;people have been evicted from the countryside in the last ten years,{{when|reason=What does it mean &quot;last 10 years&quot;, from 2000 to 2010?|date=November 2023}} which represents nearly one-seventh of the population. This crowd of landless peasants is swelling the poverty belts around Asunción, the capital.&lt;ref name=&quot;:0&quot; /&gt;

වගා කළ හැකි ඉඩම්වලින් 80% කට වඩා ඉඩම් හිමියන්ගෙන් 2.6% ක් සතුය. ඇල්ෆ්‍රෙඩෝ ස්ට්‍රෝස්නර්ගේ (1954-1989) ඒකාධිපති පාලන සමයේදී පාලන තන්ත්‍රයේ ආධාරකරුවන්ට ගොවිජන නීතිය උල්ලංඝනය කරමින් හෙක්ටයාර මිලියන 8 කට ආසන්න ප්‍රමාණයක් නීති විරෝධී ලෙස ලබා දී ඇති අතර, එතැන් සිට මෙම නීති විරෝධී පොහොසත් කිරීමේ ප්‍රතිලාභීන් හඳුනා ගැනීමට රජය කිසිවක් කර නැත. මෙම හිමිකරුවන් අතර ජෙනරාල්වරුන්, ව්‍යාපාරිකයන් සහ දේශපාලනඥයන්, ජනරජයේ හිටපු ජනාධිපතිවරුන්, නිකරගුවාවේ ඒකාධිපති ඇනස්ටේසියෝ සොමෝසා ඩෙබේල් සහ පාලක කොලරාඩෝ පක්ෂය පවා ඇතුළත් වේ. 1989 දී ස්ට්‍රෝස්නර්ගේ වැටීමෙන් පසු ගොවි නායකයින් 130 කට වැඩි පිරිසක් ඝාතනය කර ඇත.[22]

පැරගුවේ ඉඩම් අත්පත් කර ගැනීමේ ක්‍රම බොහෝය. ආර්ථික විද්‍යාඥ ලුයිස් රොජාස් පවසන්නේ වඩාත් පොදු ක්‍රමය කුඩා නිෂ්පාදකයින්ගෙන් ඉඩම් මිලදී ගැනීම බවයි: &quot;ගොවියාට ඔහු තම ජීවිතයේ කිසිදා නොදුටු මුදලක් පිරිනමනු ලැබේ. ඔහු එය ධනයක් යැයි සිතමින්, නගරයට පිටත් වී, මාස තුන හතරකින් ඒ සියල්ල වියදම් කර, රැකියාවක් නොමැති නිසා දුක්ඛිත කලාප වර්ධනය කරයි.&quot; ඔක්ස්ෆෑම් ඇස්තමේන්තු කරන්නේ පසුගිය වසර දහය තුළ 900,000 ක ජනතාවක් ගම්බද ප්‍රදේශවලින් ඉවත් කර ඇති බවයි, [කවදාද?] එය ජනගහනයෙන් හතෙන් එකක් පමණ නියෝජනය කරයි. මෙම ඉඩම් නොමැති ගොවීන් සමූහය අගනුවර වන අසුන්සියොන් වටා දරිද්‍රතා පටි පුම්බා ඇත.[22]

=== කර්මාන්තය සහ නිෂ්පාදනය ===
The [[:en:World_Bank|World Bank]] lists the top producing countries each year, based on the total value of production. By the 2019 list, Paraguay had the 79th&amp;nbsp;most valuable industry in the world ($6.9 billion).&lt;ref&gt;{{cite web |title=Manufacturing, value added (current US$) |url=https://data.worldbank.org/indicator/NV.IND.MANF.CD?most_recent_value_desc=true |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20200107135049/https://data.worldbank.org/indicator/NV.IND.MANF.CD?most_recent_value_desc=true |archive-date=7 January 2020 |access-date=8 February 2023 |website=data.worldbank.org |publisher=[[World Bank]] |department=Data}}&lt;/ref&gt; The country was the seventh largest producer of [[:en:Soybean_oil|soybean oil]] in the world in 2018.&lt;ref&gt;{{cite web |title=FAOSTAT |url=https://www.fao.org/faostat/en/#data/QCL |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20161112130804/https://www.fao.org/faostat/en/#data/QCL |archive-date=12 November 2016 |access-date=8 February 2023 |website=fao.org}}&lt;/ref&gt;

The [[:en:Mineral_industry_of_Paraguay|mineral industry of Paraguay]] produces about 25% of the country's [[:en:Gross_domestic_product|gross domestic product]] (GDP) and employs about 31% of the labor force. Production of [[:en:Cement|cement]], [[:en:Iron_ore|iron ore]], and [[:en:Steel|steel]] occurs commonly throughout Paraguay's industrial sector. The growth of the industry was further fueled by the [[:en:Maquila|maquila]] industry, with large industrial complexes located in the eastern part of the country. Paraguay put in place many incentives aimed to attract industries to the country. One of them is the so-called &quot;Maquila law&quot; by which companies can relocate to Paraguay, enjoying minimal tax rates.&lt;ref&gt;{{Cite web |last=Bedford |first=Russell |date=2018-07-13 |title=Maquila Law: know the benefits of the paraguayan project |url=https://russellbedford.com.br/maquila-law-know-the-benefits-of-the-paraguayan-project/ |access-date=2025-04-01 |website=Russell Bedford Brasil |language=pt-BR}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Cite web |date=2023-12-19 |title=Advantages of Foreign Direct Investment in Paraguay: A Gateway to Opportunity in South America |url=https://latamfdi.com/foreign-direct-investment-in-paraguay/ |access-date=2025-04-01 |website=LATAM FDI}}&lt;/ref&gt;

නිෂ්පාදනයේ මුළු වටිනාකම මත පදනම්ව, ලෝක බැංකුව සෑම වසරකම ඉහළම නිෂ්පාදන රටවල් ලැයිස්තුගත කරයි. 2019 ලැයිස්තුව අනුව, පැරගුවේ ලෝකයේ 79 වන වටිනාම කර්මාන්තය (ඩොලර් බිලියන 6.9) විය.[23] 2018 දී ලොව හත්වන විශාලතම සෝයා බෝංචි තෙල් නිෂ්පාදකයා රට විය.[24]

පැරගුවේ ඛනිජ කර්මාන්තය රටේ දළ දේශීය නිෂ්පාදිතයෙන් (GDP) 25% ක් පමණ නිෂ්පාදනය කරන අතර ශ්‍රම බලකායෙන් 31% ක් පමණ සේවයේ යොදවයි. සිමෙන්ති, යකඩ ලෝපස් සහ වානේ නිෂ්පාදනය පැරගුවේ කාර්මික අංශය පුරා බහුලව දක්නට ලැබේ. මැකිලා කර්මාන්තය මගින් කර්මාන්තයේ වර්ධනය තවදුරටත් පෝෂණය කරන ලද අතර, රටේ නැගෙනහිර කොටසේ විශාල කාර්මික සංකීර්ණ පිහිටා ඇත. පැරගුවේ රට තුළ කර්මාන්ත ආකර්ෂණය කර ගැනීම අරමුණු කරගත් බොහෝ දිරිගැන්වීම් ක්‍රියාත්මක කළේය. ඉන් එකක් වන්නේ සමාගම්වලට අවම බදු අනුපාත භුක්ති විඳිමින් පැරගුවේ වෙත සංක්‍රමණය විය හැකි ඊනියා &quot;මැකිලා නීතිය&quot; ය. [25][26]


ආදිවාසීන්ගේ සමාජ ගැටළු

In the [[:en:Pharmaceutical_industry|pharmaceutical industry]], Paraguayan companies now{{when|date=February 2016}} meet 70% of domestic consumption and have begun to export drugs. Paraguay is quickly{{quantify|date=February 2016}} supplanting foreign suppliers in meeting the country's drug needs.&lt;ref&gt;{{cite web |author1=Admin |date=25 August 2016 |title=Pharmaceutical industry in Paraguay, betting on innovation |url=http://www.leadingedgeguides.com/betting-on-innovation/ |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20181214064729/http://www.leadingedgeguides.com/betting-on-innovation/ |archive-date=14 December 2018 |access-date=11 December 2018 |website=Leading Edge Guides}}&lt;/ref&gt; Strong growth also is evident in the production of edible oils, garments, organic sugar, meat processing, and steel.&lt;ref&gt;{{cite web |title=Paraguay |url=https://www.exportimportstatistics.com/country-profile/Paraguay-profile.aspx |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20210118141929/https://www.exportimportstatistics.com/country-profile/Paraguay-profile.aspx |archive-date=18 January 2021 |access-date=15 January 2021 |website=exportimportstatistics.com}}&lt;/ref&gt;

In 2003, manufacturing comprised 13.6% of the GDP and it employed about 11% of the working population in 2000. Paraguay's primary manufacturing focus is on food and beverages. Wood products, paper products, hides and furs, and nonmetallic mineral products also contribute to manufacturing totals. Steady growth in the manufacturing GDP during the 1990s (1.2% annually) laid the foundation for 2002 and 2003, when the annual growth rate rose to 2.5%.&lt;ref name=&quot;auto&quot;&gt;{{cite web |title=Paraguay |url=http://lcweb2.loc.gov/frd/cs/profiles/Paraguay.pdf |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20150514105537/http://lcweb2.loc.gov/frd/cs/profiles/Paraguay.pdf |archive-date=14 May 2015 |access-date=2 May 2010 |website=lcweb2.loc.gov}}&lt;/ref&gt; Paraguay was ranked 93rd in the [[:en:Global_Innovation_Index|Global Innovation Index]] in 2024.&lt;ref&gt;{{Cite book |author=[[World Intellectual Property Organization]] |url=https://www.wipo.int/web-publications/global-innovation-index-2024/en/ |title=Global Innovation Index 2024: Unlocking the Promise of Social Entrepreneurship |website=www.wipo.int |publisher=World Intellectual Property Organization |year=2024 |isbn=978-92-805-3681-2 |page=18 |language=en |doi=10.34667/tind.50062 |access-date=2024-10-06}}&lt;/ref&gt;

ඖෂධ කර්මාන්තයේ, පැරගුවේ සමාගම් දැන් [කවදාද?] දේශීය පරිභෝජනයෙන් 70% ක් සපුරාලන අතර ඖෂධ අපනයනය කිරීමට පටන් ගෙන තිබේ. පැරගුවේ ඉක්මනින්[ප්‍රමාණනය කරන්න] රටේ ඖෂධ අවශ්‍යතා සපුරාලීමේදී විදේශීය සැපයුම්කරුවන් අභිබවා යයි. [27] ආහාරයට ගත හැකි තෙල්, ඇඟලුම්, කාබනික සීනි, මස් සැකසුම් සහ වානේ නිෂ්පාදනයේ ද ශක්තිමත් වර්ධනයක් දක්නට ලැබේ. [28]

2003 දී, නිෂ්පාදනය දළ දේශීය නිෂ්පාදිතයෙන් 13.6% ක් වූ අතර 2000 දී එය වැඩ කරන ජනගහනයෙන් 11% ක් පමණ සේවයේ යොදවා ඇත. පැරගුවේහි ප්‍රාථමික නිෂ්පාදන අවධානය ආහාර සහ පාන වර්ග කෙරෙහි යොමු වේ. දැව නිෂ්පාදන, කඩදාසි නිෂ්පාදන, සම් සහ ලොම් සහ ලෝහ නොවන ඛනිජ නිෂ්පාදන ද නිෂ්පාදන එකතුවට දායක වේ. 1990 ගණන්වල (වාර්ෂිකව 1.2%) නිෂ්පාදන දළ දේශීය නිෂ්පාදිතයේ ස්ථාවර වර්ධනය 2002 සහ 2003 සඳහා අඩිතාලම දැමීය, එම කාලය තුළ වාර්ෂික වර්ධන වේගය 2.5% දක්වා ඉහළ ගියේය. [29] 2024 දී ගෝලීය නවෝත්පාදන දර්ශකයේ පැරගුවේ 93 වන ස්ථානයට පත්විය. [30]

==== ආදිවාසීන්ගේ සමාජ ගැටළු ====
Literacy rates have been extremely low among Paraguay's indigenous population, who had a literacy rate of 7.1% compared to the 51% rate of the general population as of the 2002 census.&lt;ref name=&quot;paho&quot;&gt;{{cite web |title=Paraguay |url=http://www.paho.org/english/dd/ais/cp_600.htm |archive-url=https://web.archive.org/web/20121108045134/http://www.paho.org/english/dd/ais/cp_600.htm |archive-date=8 November 2012 |access-date=12 July 2011 |website=[[Pan-American Health Organization]] (paho.org)}}&lt;/ref&gt;

Only 2.5% of Paraguay's indigenous population had access to clean drinking water and only 9.5% had electricity {{as of|2002|lc=y}}.&lt;ref name=&quot;paho&quot; /&gt;

2002 සංගණනයට අනුව සාමාන්‍ය ජනගහණයේ 51% අනුපාතයට සාපේක්ෂව 7.1% ක සාක්ෂරතා අනුපාතයක් තිබූ පැරගුවේ ආදිවාසී ජනගහනය අතර සාක්ෂරතා අනුපාතය අතිශයින් අඩු මට්ටමක පවතී.[31]

පැරගුවේ ආදිවාසී ජනගහනයෙන් 2.5%කට පමණක් පිරිසිදු පානීය ජලය ලබා ගත හැකි වූ අතර විදුලිය තිබුණේ 9.5%කට පමණි 2002 වන විට.[31]

== යොමු කිරීම් ==</text>
      <sha1>274ym2qbvuacctwzkv6i2r1snhyy3ee</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>752961</id>
      <parentid>752960</parentid>
      <timestamp>2025-07-03T07:08:55Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>BuddhikaW88</username>
        <id>37808</id>
      </contributor>
      <origin>752961</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="45386" sha1="la5vsnbxb6js4map35h3d7c4212e5a1" xml:space="preserve">
වසර ගණනාවක් තිස්සේ, රටේ ප්‍රතිරූපය ඉලෙක්ට්‍රොනික නිෂ්පාදන, ආයුධ සහ මත්ද්‍රව්‍යවල නීති විරෝධී වෙළඳාම සමඟ සම්බන්ධ විය. කෙසේ වෙතත්, 2000 ගණන්වල සෝයා, බඩ ඉරිඟු, හරක් මස් නිෂ්පාදනය වැනි නීතිගත ව්‍යාපාරවල නැගීමත් සමඟ මෙම තත්ත්වය වෙනස් වීමට පටන් ගත්තේය. පැරගුවේ මහ බැංකුවේ (BCP) දත්තවලින් පෙනී ගියේ, 2006 දී, බ්‍රසීලය විසින් - බොහෝ අවස්ථාවලදී - ජාවාරම සහ වංචා ලෙස සලකනු ලබන - ත්‍රිකෝණාකාර වෙළඳාමට (චීනය-පැරගුවේ-බ්‍රසීලය) අදාළ අපනයන, රටේ දළ දේශීය නිෂ්පාදිතයෙන් 22% ක් නියෝජනය කළ බවයි. 2016 දී, මෙම ප්‍රතිශතය 12% දක්වා පහත වැටුණි. නීත්‍යානුකූල රැකියා හරහා ඉහළ බදු එකතු කිරීම් සමඟ, රටට එහි යටිතල පහසුකම් වැඩිදියුණු කිරීමට හැකි වී ඇති අතර එය අස්ථිර විය. පැරගුවේ අපනයන මත පදනම් වූ ආර්ථික සංවර්ධන ප්‍රතිපත්තියක් ඇති අතර බ්‍රසීලියානු වෙළඳපොළ මත යැපීම පවතී. ත්‍රිකෝණාකාර වෙළඳාමේ සාරය නම් බ්‍රසීලය එහි ප්‍රධාන ගමනාන්තය ලෙස චීනයෙන් ආරම්භ වන නිෂ්පාදන අපනයනය කිරීමයි. අපනයනය කරනු ලබන ශක්තිය අත්‍යවශ්‍යයෙන්ම බ්‍රසීලය ප්‍රධාන ගැනුම්කරු වන ඉටයිපු බලාගාරය මගින් ජනනය කරන ලද ජල විදුලි අතිරික්තයයි. සහ බ්‍රසීල ජාතිකයන් වන ප්‍රධාන ආයෝජකයින් වන මැකිලාස්, ඔවුන්ගේ නිෂ්පාදන සඳහා බ්‍රසීලයේ විශාල පාරිභෝගික වෙළඳපොළක් ද ඇත. එබැවින්, පැරගුවේ සංවර්ධන උපාය මාර්ගයේ මෙම කුළුණු තුන තුළ, නැවත අපනයනය කිරීමේ කැපී පෙනෙන ලක්ෂණයක් ඇත. කෘෂිකාර්මික භාණ්ඩ සම්බන්ධයෙන් ගත් කල, එය පැරගුවේහි ආරම්භ වන නිෂ්පාදන අපනයනයයි.&lt;ref&gt;{{Cite journal|last1=Barros da Costa|first1=Alexandre|last2=Batista de Oliveira|first2=Gilson|date=15 April 2019|title=A estratégia de desenvolvimento do Paraguai no contexto das teorias de crescimento e desenvolvimento regional|url=https://www.eumed.net/rev/oel/2019/04/desenvolvimento-paraguai.html|url-status=live|journal=Observatorio de la Economía Latinoamericana|language=pt|issue=abril|archive-url=https://web.archive.org/web/20220928182348/https://www.eumed.net/rev/oel/2019/04/desenvolvimento-paraguai.html|archive-date=28 September 2022|access-date=28 July 2022}}&lt;/ref&gt;

In the 2010s, the economy, largely directed towards soybean production, grew by an average of 4%. The economic growth did not, however, reduce poverty, which in 2018, according to official figures, reached more than 26% of the population. According to ''The New York Times'', Paraguay is &quot;one of the Latin American countries where the gap between rich and poor has widened the most in recent years.&quot; In the countryside, 85% of agricultural land is owned by 2.6% of the owners. In addition, people of indigenous descent have been expelled to make way for soybean companies.

The [[:en:Soybean|soybean]] export market is largely dominated by multinationals ([[:en:Cargill|Cargill]], [[:en:Archer_Daniels_Midland|Archer Daniels Midland]], [[:en:Bunge_Limited|Bunge Limited]], etc.) and therefore benefits few Paraguayans. Export companies and landowners pay little tax. For example, a study by [[:en:ECLAC|ECLAC]] (a UN agency) released in 2018 indicates that Paraguay is one of the countries where companies participate the least in the state budget.

2010 ගණන්වලදී, බොහෝ දුරට සෝයා බෝංචි නිෂ්පාදනය දෙසට යොමු වූ ආර්ථිකය සාමාන්‍යයෙන් 4% කින් වර්ධනය විය. කෙසේ වෙතත්, ආර්ථික වර්ධනය දරිද්‍රතාවය අඩු නොකළ අතර, එය 2018 දී නිල සංඛ්‍යාලේඛනවලට අනුව ජනගහනයෙන් 26% කට වඩා ළඟා විය. නිව් යෝර්ක් ටයිම්ස් පුවත්පතට අනුව, පැරගුවේ යනු &quot;මෑත වසරවල ධනවතුන් සහ දුප්පතුන් අතර පරතරය වැඩිපුරම පුළුල් වී ඇති ලතින් ඇමරිකානු රටවලින් එකකි&quot;. ගම්බද ප්‍රදේශවල, කෘෂිකාර්මික ඉඩම්වලින් 85% ක් හිමිකරුවන්ගෙන් 2.6% ක් සතුය. ඊට අමතරව, සෝයා බෝංචි සමාගම් සඳහා මග සැලසීම සඳහා ස්වදේශික සම්භවයක් ඇති පුද්ගලයින් නෙරපා හැර ඇත.&lt;ref&gt;{{cite news|url=https://www.nytimes.com/2013/04/25/world/americas/boom-times-in-paraguay-leave-many-behind.html|title=Boom Times in Paraguay Leave Many Behind|last=Romero|first=Simon|date=24 April 2013|work=The New York Times|access-date=2 July 2021|archive-url=https://web.archive.org/web/20210629210913/https://www.nytimes.com/2013/04/25/world/americas/boom-times-in-paraguay-leave-many-behind.html|archive-date=29 June 2021|url-access=subscription|url-status=live}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{cite web |title=BCP – Banco Central del Paraguay |url=https://www.bcp.gov.py |archive-url=https://web.archive.org/web/20200423204032/https://www.bcp.gov.py/ |archive-date=23 April 2020 |access-date=18 June 2016 |website=Bcp.gov.py}}&lt;/ref&gt;

සෝයා බෝංචි අපනයන වෙළඳපොළ බොහෝ දුරට බහුජාතික සමාගම් (කාගිල්, ආචර් ඩැනියෙල්ස් මිඩ්ලන්ඩ්, බන්ජ් ලිමිටඩ්, ආදිය) විසින් ආධිපත්‍යය දරන අතර එම නිසා පැරගුවේ වැසියන් කිහිප දෙනෙකුට ප්‍රතිලාභ ලැබේ. අපනයන සමාගම් සහ ඉඩම් හිමියන් සුළු බදු ගෙවයි. උදාහරණයක් ලෙස, 2018 දී නිකුත් කරන ලද ECLAC (එක්සත් ජාතීන්ගේ ආයතනයක්) විසින් කරන ලද අධ්‍යයනයකින් පෙන්නුම් කරන්නේ පැරගුවේ රාජ්‍ය අයවැයට සමාගම් අවම වශයෙන් සහභාගී වන රටවලින් එකක් බවයි.&lt;ref&gt;{{cite web |date=2018 |title=La ineficiencia de la desigualdad |url=https://repositorio.cepal.org/bitstream/handle/11362/43566/4/S1800302_es.pdf |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20211210020927/https://repositorio.cepal.org/bitstream/handle/11362/43566/4/S1800302_es.pdf |archive-date=10 December 2021 |access-date=14 July 2023 |publisher=United Nations |language=es}}&lt;/ref&gt;

[[:en:Pesticide|Pesticides]] and other [[:en:Chemicals|chemicals]] are used heavily in soybean fields. The country's environmental standards are not met by companies and agrochemicals contaminate the environment. In 2019, the [[:en:United_Nations_Human_Rights_Committee|United Nations Human Rights Committee]] issued a ruling urging Paraguay to undertake an investigation into the massive fumigation of agrochemicals and the poisoning of the population. However, the situation is not improving: &quot;The high level of political corruption, the extreme fragility of institutions, the high level of social vulnerability, the omnipotence of economic interests in political decisions, as well as the location [of the country] in the geographic heart of the Southern Cone and its abundance of natural resources, make Paraguay an attractive target for imperial geopolitical interests,&quot; says sociologist Tomás Palau. Academic José Luis Insfrán also notes that the country's politicians &quot;are subsidized by big business; they are the ones who implement the policies.&quot;

In 2005, the [[:en:International_Monetary_Fund|International Monetary Fund]] stated that fewer than 10% of workers in Paraguay participate in the [[:en:Pension|pension]] system, 95% of which is administered by two institutions. Both are financed on a [[:en:Pay-as-you-go_pension_plan|pay as you go]] system by worker contributions; the first,  is for private sector employees, and the {{lang|es|caja fiscal}} for public employees (including university professors, teachers, judicial employees, army officers and police officers) and veterans of the Chaco War (or their descendants).

පළිබෝධනාශක සහ අනෙකුත් රසායනික ද්‍රව්‍ය සෝයා බෝංචි ක්ෂේත්‍රවල බහුලව භාවිතා වේ. රටේ පාරිසරික ප්‍රමිතීන් සමාගම් විසින් සපුරා නොමැති අතර කෘෂි රසායන පරිසරය දූෂණය කරයි. 2019 දී එක්සත් ජාතීන්ගේ මානව හිමිකම් කමිටුව තීන්දුවක් නිකුත් කරමින්, කෘෂි රසායනික ද්‍රව්‍ය දැවැන්ත ලෙස ධූමකරණය කිරීම සහ ජනගහනයට විෂ වීම සම්බන්ධයෙන් පරීක්ෂණයක් සිදු කරන ලෙස පැරගුවේට බල කළේය. කෙසේ වෙතත්, තත්වය යහපත් අතට හැරෙන්නේ නැත: &quot;ඉහළ මට්ටමේ දේශපාලන දූෂණය, ආයතනවල අතිශය අස්ථාවරත්වය, ඉහළ මට්ටමේ සමාජ අවදානම, දේශපාලන තීරණ වලදී ආර්ථික අවශ්‍යතාවල සර්වබලධාරීත්වය මෙන්ම [රටේ] දකුණු කෝනයේ භූගෝලීය හදවතේ පිහිටීම සහ එහි ඇති ස්වාභාවික සම්පත් බහුල වීම, පැරගුවේ අධිරාජ්‍ය භූ දේශපාලනික අවශ්‍යතා සඳහා ආකර්ශනීය ඉලක්කයක් බවට පත් කරයි,&quot; සමාජ විද්‍යාඥ තෝමස් පලාවු පවසයි.&lt;ref&gt;{{cite web |date=September 2010 |title=La política y su trasfondo. El poder real en Paraguay &amp;#124; Nueva Sociedad |url=https://nuso.org/articulo/la-politica-y-su-trasfondo-el-poder-real-en-paraguay/ |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20221109211835/https://nuso.org/articulo/la-politica-y-su-trasfondo-el-poder-real-en-paraguay/ |archive-date=9 November 2022 |access-date=9 November 2022}}&lt;/ref&gt; ශාස්ත්‍රාලික ජෝස් ලුයිස් ඉන්ස්ෆ්‍රාන් ද සඳහන් කරන්නේ රටේ දේශපාලනඥයින් &quot;මහා ව්‍යාපාරවලින් සහනාධාර ලබනවා; ප්‍රතිපත්ති ක්‍රියාත්මක කරන්නේ ඔවුන්&quot; බවයි.

2005 දී, ජාත්‍යන්තර මූල්‍ය අරමුදල ප්‍රකාශ කළේ පැරගුවේ සේවකයින්ගෙන් 10% කටත් වඩා අඩු සංඛ්‍යාවක් විශ්‍රාම වැටුප් ක්‍රමයට සහභාගී වන බවත්, ඉන් 95% ක් ආයතන දෙකකින් පරිපාලනය වන බවත්ය. දෙකම සේවක දායකත්වයන් මගින් වැටුප් සහිත ක්‍රමයක් මත අරමුදල් සපයනු ලැබේ; පළමුවැන්න, {{ill|Instituto de Previsión Social|es|Instituto de Previsión Social (Paraguay)}} පුද්ගලික අංශයේ සේවකයින් සඳහා වන අතර, caja fiscal රාජ්‍ය සේවකයින් සඳහා (විශ්ව විද්‍යාල මහාචාර්යවරුන්, ගුරුවරුන්, අධිකරණ සේවකයින්, හමුදා නිලධාරීන් සහ පොලිස් නිලධාරීන් ඇතුළුව) සහ චාකෝ යුද්ධයේ ප්‍රවීණයන් (හෝ ඔවුන්ගෙන් පැවත එන්නන්) සඳහා වේ.&lt;ref&gt;{{Cite book |last1=Franks |first1=Jeffrey R. |url=https://books.google.com/books?id=X5vBZZIeg44C |title=Paraguay: Corruption, Reform, and the Financial System |last2=Benelli |first2=Roberto |last3=Mercer-Blackman |first3=Valerie |last4=Sab |first4=Randa |publisher=[[International Monetary Fund]] |year=2005 |isbn=9781451980356 |access-date=9 August 2019 |archive-url=https://web.archive.org/web/20200728054516/https://books.google.com/books?id=X5vBZZIeg44C |archive-date=28 July 2020 |url-status=live}}&lt;/ref&gt;

[[File:Ciudad_de_San_Bernardino.jpg|link=https://en.wikipedia.org/wiki/File:Ciudad_de_San_Bernardino.jpg|thumb|පැරගුවේහි වැදගත්ම නිවාඩු නිකේතනයක් ලෙස, 19 වන සියවසේ ජර්මානු පදිංචිකරුවන් විසින් ආරම්භ කරන ලද සැන් බර්නාඩිනෝ, රටේ ඉහළම මිලදී ගැනීමේ බල සමානාත්මතාවයන්ගෙන් එකකි.]]
The market economy is distinguished by a large informal sector, featuring reexport of imported consumer goods to neighboring countries, as well as the activities of thousands of microenterprises and urban street vendors. Nonetheless, over the last 10 years the Paraguayan economy diversified dramatically, with the energy, auto parts and clothing industries leading the way.

Paraguay's most important [[:en:Urban_area|urban areas]] are located along the [[:en:Argentina-Paraguay_border|Argentina-Paraguay border]]: [[:en:Asunción|Asunción]], [[:en:Alberdi,_Paraguay|Alberdi]], [[:en:Encarnación,_Paraguay|Encarnación]], [[:en:Pilar,_Paraguay|Pilar]] and [[:en:Gran_Ciudad_del_Este|Ciudad del Este]], the latter being the third most important free commercial zone in the world, only trailing behind [[:en:Miami|Miami]] and [[:en:Hong_Kong|Hong Kong]]A large percentage of the population, especially in rural areas, derives its living from agricultural activity, often on a subsistence basis. Because of the importance of the informal sector, accurate economic measures are difficult to obtain. The economy grew rapidly between 2003 and 2013 as growing world demand for commodities combined with high prices and favorable weather to support Paraguay's commodity-based export expansion.

වෙළඳපොළ ආර්ථිකය විශාල අවිධිමත් අංශයකින් කැපී පෙනෙන අතර, එය අසල්වැසි රටවලට ආනයනික පාරිභෝගික භාණ්ඩ නැවත අපනයනය කිරීම මෙන්ම දහස් ගණනක් ක්ෂුද්‍ර ව්‍යවසායන් සහ නාගරික වීදි වෙළෙන්දන්ගේ ක්‍රියාකාරකම් ද ඇතුළත් වේ. කෙසේ වෙතත්, පසුගිය වසර 10 තුළ පැරගුවේ ආර්ථිකය නාටකාකාර ලෙස විවිධාංගීකරණය වී ඇති අතර, බලශක්ති, වාහන අමතර කොටස් සහ ඇඳුම් කර්මාන්ත ඒ සඳහා පෙරමුණ ගෙන ඇත.&lt;ref&gt;{{cite web |title=Paraguay un milagro americano |url=http://paraguay-un-milagro-americano.blogspot.com |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20150526011128/http://paraguay-un-milagro-americano.blogspot.com/ |archive-date=26 May 2015 |access-date=15 January 2015 |language=es}}&lt;/ref&gt;

පැරගුවේහි වඩාත්ම වැදගත් නාගරික ප්‍රදේශ ආර්ජන්ටිනාව-පැරගුවේ දේශසීමාව දිගේ පිහිටා ඇත: අසුන්සියන්, ඇල්බර්ඩි, එන්කාර්නේෂන්, පිලර් සහ සියුඩාඩ් ඩෙල් එස්ටේ, දෙවැන්න ලෝකයේ තුන්වන වැදගත්ම නිදහස් වාණිජ කලාපය වන අතර එය මියාමි සහ හොංකොං වලට වඩා පසුපසින් සිටී.&lt;ref&gt;{{cite web |title=Paraguay |url=http://www.exportimportstatistics.com/country-profile/Paraguay-profile.aspx |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20180130204636/http://www.exportimportstatistics.com/country-profile/Paraguay-profile.aspx |archive-date=30 January 2018 |access-date=30 January 2018 |website=exportimportstatistics.com}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{cite web |title=Centro de Frontera • Posadas - Encarnación, Misiones |url=http://fronteras.dnm.gov.ar/centros/111-posadas-encarnacion-misiones |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20210929180546/http://fronteras.dnm.gov.ar/centros/111-posadas-encarnacion-misiones |archive-date=29 September 2021 |access-date=12 November 2021 |publisher=Ministry of the Interior (Argentina) |language=es}}&lt;/ref&gt; ජනගහනයෙන් විශාල ප්‍රතිශතයක්, විශේෂයෙන් ග්‍රාමීය ප්‍රදේශවල, කෘෂිකාර්මික ක්‍රියාකාරකම් වලින් තම ජීවනෝපාය ලබා ගනී, බොහෝ විට යැපුම් පදනමක් මත. අවිධිමත් අංශයේ වැදගත්කම නිසා නිවැරදි ආර්ථික පියවර ලබා ගැනීම දුෂ්කර ය. 2003 සහ 2013 අතර කාලය තුළ ආර්ථිකය වේගයෙන් වර්ධනය විය. ලෝක වෙළඳ භාණ්ඩ සඳහා ඇති ඉල්ලුම ඉහළ මිල ගණන් සහ හිතකර කාලගුණය සමඟ ඒකාබද්ධ වී පැරගුවේහි වෙළඳ භාණ්ඩ පාදක අපනයන ව්‍යාප්තියට සහාය වීම නිසා.


In 2012, Paraguay's government introduced the MERCOSUR (FOCEM) system in order to stimulate the economy and job growth through a partnership with both Brazil and Argentina.{{update after|2021|7|14}}

The [[:en:Central_Bank_of_Paraguay|Central Bank of Paraguay]] is Paraguay's highest monetary authority, and the country's governing body, in finances and economics.  Its headquarters are in [[:en:Asunción|Asunción]]'s [[:en:Las_Lomas_(Asunción)|Carmelitas]] neighborhood.

2012 දී, පැරගුවේ රජය බ්‍රසීලය සහ ආර්ජන්ටිනාව සමඟ හවුල්කාරිත්වයක් හරහා ආර්ථිකය සහ රැකියා වර්ධනය උත්තේජනය කිරීම සඳහා MERCOSUR (FOCEM) ක්‍රමය හඳුන්වා දුන්නේය.&lt;ref&gt;{{Cite web |date=14 April 2012 |title=SUBSECRETARIA DE ESTADO DE ECONOMIA - ¿Qué es FOCEM? |url=http://www.economia.gov.py/v2/index.php?tag=que-es-focem |url-status=dead |archive-url=https://web.archive.org/web/20120414050706/http://www.economia.gov.py/v2/index.php?tag=que-es-focem |archive-date=14 April 2012 |access-date=8 February 2023}}&lt;/ref&gt;

පැරගුවේ මහ බැංකුව යනු මූල්‍ය හා ආර්ථික විද්‍යාව පිළිබඳ පැරගුවේහි ඉහළම මූල්‍ය අධිකාරිය වන අතර රටේ පාලන ආයතනය වේ. එහි මූලස්ථානය අසුන්සියොන් හි කර්මෙලිටාස් අසල්වැසි ප්‍රදේශයේ පිහිටා ඇත.

=== කෘෂිකර්මය ===
පැරගුවේ ලොව හයවන විශාලතම සෝයා බෝංචි නිෂ්පාදකයා වන අතර,&lt;ref&gt;{{cite web |date=30 September 2020 |title=Paraguay |url=https://www.cia.gov/the-world-factbook/countries/paraguay/ |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20181231111825/https://www.cia.gov/library/publications/resources/the-world-factbook/geos/pa.html |archive-date=31 December 2018 |access-date=30 September 2020 |website=The World Factbook |publisher=U.S. [[Central Intelligence Agency]]}}&lt;/ref&gt; ස්ටේවියා හි දෙවන විශාලතම නිෂ්පාදකයා සහ හරක් මස් අපනයනය කරන නවවන විශාලතම අපනයනකරු වේ.&lt;ref&gt;{{cite web |year=2013 |title=ESTUDIO DE MERCADO DE Stevia Rebaudiana bertoni (YERBA DULCE) |url=http://agrarias.unca.edu.ar/wp-content/uploads/2018/Revista%20de%20Divulgaci%C3%B3n%20T%C3%A9cnica%20Agr%C3%ADcola%20y%20Agroindustrial/Revista-51-Estevia.pdf |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20210415220902/http://agrarias.unca.edu.ar/wp-content/uploads/2018/Revista%20de%20Divulgaci%C3%B3n%20T%C3%A9cnica%20Agr%C3%ADcola%20y%20Agroindustrial/Revista-51-Estevia.pdf |archive-date=15 April 2021 |access-date=30 September 2020 |publisher=[[National University of Catamarca]] |language=es |issn=1852-7086}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{cite web |title=Ranking of countries that export the most beef |url=https://beef2live.com/story-world-beef-exports-ranking-countries-0-106903 |url-status=usurped |archive-url=https://web.archive.org/web/20220110123128/https://beef2live.com/story-world-beef-exports-ranking-countries-0-106903 |archive-date=10 January 2022 |access-date=5 July 2021 |website=beef2live.com |publisher=[[U.S. Department of Agriculture]]}}&lt;/ref&gt;

2018 දී, සෝයා වලට අමතරව, රට තුළ බඩ ඉරිඟු සහ උක් විශාල නිෂ්පාදනයක් සිදු වූ අතර, එය ලෝකයේ 21 වන විශාලතම නිෂ්පාදකයා ලෙස ස්ථානගත විය; රටේ අනෙකුත් වැදගත් සංස්කෘතීන් වන්නේ මඤ්ඤොක්කා, සහල්, තිරිඟු, තැඹිලි, යර්බා මේට් සහ සෝගම් ය. පශු සම්පත් සම්බන්ධයෙන්, පැරගුවේ 2020 දී හරක් මස් ටොන් 481 දහසක් නිෂ්පාදනය කළ අතර එය ලෝකයේ 26 වන විශාලතම නිෂ්පාදකයා විය.&lt;ref&gt;{{cite web |title=Paraguay production in 2018, by FAO |url=http://www.fao.org/faostat/en/#data/QCL/ |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20161112130804/http://www.fao.org/faostat/en/#data/QCL/ |archive-date=12 November 2016 |access-date=11 July 2022}}&lt;/ref&gt;

සෝයා වගාව බොහෝ දුරට හඳුන්වා දුන්නේ බ්‍රසීලියානුවන් විසිනි: 2019 දී, පැරගුවේ සෝයා සහ සහල් නිෂ්පාදකයින්ගෙන් 70% ක් පමණ බ්‍රසීලයෙන් පැමිණි අය හෝ බ්‍රසීලියානුවන්ගෙන් පැවත එන්නන් (ඊනියා බ්‍රසීගුවායිස්). 1980 ගණන්වලදී පළමු බ්‍රසීලියානු නිෂ්පාදකයින් රටට පැමිණීමට පටන් ගත්හ. බ්‍රසීලියානු ආගමනයට පෙර, පැරගුවේ ඉඩම්වලින් වැඩි ප්‍රමාණයක් වගා නොකළ ඒවා විය.&lt;ref&gt;{{cite news|url=https://deolhonosruralistas.com.br/deolhonoparaguai/2017/11/12/brasilenos-protagonizan-conflictos-de-tierras-en-el-paraguay/|title=Brasileños protagonizan conflictos de tierras en el Paraguay|date=12 November 2017|access-date=30 July 2020|archive-url=https://web.archive.org/web/20221122201919/https://deolhonosruralistas.com.br/deolhonoparaguai/2017/11/12/brasilenos-protagonizan-conflictos-de-tierras-en-el-paraguay/|archive-date=22 November 2022|language=es|trans-title=Brazilians lead land conflicts in Paraguay|series=Latifundistas × Campesinos|website=deolhonosruralistas.com.br|url-status=live}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{cite news|url=https://elpais.com/internacional/2019/01/24/america/1548358447_334189.html|title=Una comunidad indígena denuncia el desalojo de sus tierras en Paraguay por pistoleros brasileños|last1=Carneri|first1=Santi|date=28 January 2019|newspaper=[[El País]]|access-date=30 July 2020|archive-url=https://web.archive.org/web/20221122201917/https://elpais.com/internacional/2019/01/24/america/1548358447_334189.html|archive-date=22 November 2022|language=es|trans-title=An indigenous community denounces the eviction of their lands in Paraguay by Brazilian gunmen|url-status=live}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{cite web |date=2 March 2021 |title=Brasileña que prohíbe uso del guaraní en su estancia será investigada por el Ministerio de Trabajo |trans-title=Brazilian farmer who bans the use of Guarani in her estate will be investigated by the Ministry of Labour |url=https://www.elnacional.com.py/nacionales/2021/03/01/brasilena-que-prohibe-uso-del-guarani-en-su-estancia-sera-investigada-por-el-ministerio-de-trabajo/#:~:text=Brasile%C3%B1a%20habr%C3%ADa%20amenazado%20a%20sus,de%20Curuguaty%2C%20Departamento%20de%20Canindey%C3%BA%20. |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20221122201919/https://www.elnacional.com.py/nacionales/2021/03/01/brasilena-que-prohibe-uso-del-guarani-en-su-estancia-sera-investigada-por-el-ministerio-de-trabajo/#:~:text=Brasile%C3%B1a%20habr%C3%ADa%20amenazado%20a%20sus,de%20Curuguaty%2C%20Departamento%20de%20Canindey%C3%BA%20. |archive-date=22 November 2022 |access-date=30 March 2021 |website=El Nacional Paraguay |language=es}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{cite news|url=https://www.amnesty.org/es/latest/press-release/2009/11/paraguay-indigenas-amenazados-atacados-con-pesticidas-20091111/|title=Paraguay: Comunidad indígena amenazada por desalojo ilegal y atacada con pesticidas|date=11 November 2009|access-date=30 May 2018|archive-url=https://web.archive.org/web/20221122201921/https://www.amnesty.org/es/latest/press-release/2009/11/paraguay-indigenas-amenazados-atacados-con-pesticidas-20091111/|archive-date=22 November 2022|language=es|trans-title=Paraguay: Indigenous community threatened with illegal eviction and attacked with pesticides|website=[[Amnesty International]]|url-status=live}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{cite magazine|date=28 July 2014|title=Green going gone: The tragic deforestation of the Chaco|url=https://www.rollingstone.com/culture/culture-news/green-going-gone-the-tragic-deforestation-of-the-chaco-116951/|url-status=live|archive-url=https://web.archive.org/web/20221122201917/https://www.rollingstone.com/culture/culture-news/green-going-gone-the-tragic-deforestation-of-the-chaco-116951/|archive-date=22 November 2022|access-date=28 July 2014|magazine=[[Rolling Stone]]}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{cite news|url=https://www.bbc.com/mundo/america_latina/2010/05/100511_paraguay_indigenas_ganaderos_ea|title=Paraguay: Sanción por talar bosques indígenas|date=11 May 2010|access-date=11 May 2010|archive-url=https://web.archive.org/web/20221122201921/https://www.bbc.com/mundo/america_latina/2010/05/100511_paraguay_indigenas_ganaderos_ea|archive-date=22 November 2022|publisher=[[British Broadcasting Corporation]]|language=Guarani|trans-title=Paraguay: Penalty for cutting down indigenous forests|website=BBC News Mundo|url-status=live}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Cite web |date=23 August 2022 |title=Brasiguaios dominam produção de soja e arroz no Paraguai |url=https://globorural.globo.com/Noticias/Agricultura/noticia/2019/03/brasiguaios-dominam-producao-de-soja-e-arroz-no-paraguai.html |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20220726011522/https://globorural.globo.com/Noticias/Agricultura/noticia/2019/03/brasiguaios-dominam-producao-de-soja-e-arroz-no-paraguai.html |archive-date=26 July 2022 |access-date=8 February 2023 |website=Revista Globo Rural |language=pt-br}}&lt;/ref&gt;


කර්මාන්ත සහ නිෂ්පාදන

More than 80% of the cultivable land is owned by 2.6% of landowners. Nearly 8&amp;nbsp;million hectares were illegally granted, in violation of the agrarian law, to regime supporters during the dictatorship of Alfredo Stroessner (1954–1989), and the state has done nothing since to identify the beneficiaries of this illicit enrichment. These owners include generals, businessmen, and politicians, former presidents of the Republic, Nicaraguan dictator [[:en:Anastasio_Somoza_Debayle|Anastasio Somoza Debayle]], and even the ruling [[:en:Colorado_Party_(Paraguay)|Colorado Party]]. More than 130&amp;nbsp;peasant leaders have been assassinated since the fall of Stroessner in 1989.&lt;ref name=&quot;:0&quot;&gt;Paraguay, un país devorado por la soja, enero de 2014&lt;/ref&gt;

The methods of appropriating land in Paraguay are numerous. Economist Luis Rojas says that the most common method is to buy land from small producers: &quot;The peasant is offered a sum of money he has never seen in his life. He imagines it's a fortune, leaves for the city, spends it all in three or four months and makes the misery belts grow, because there is no work.&quot; Oxfam estimates that 900,000&amp;nbsp;people have been evicted from the countryside in the last ten years,{{when|reason=What does it mean &quot;last 10 years&quot;, from 2000 to 2010?|date=November 2023}} which represents nearly one-seventh of the population. This crowd of landless peasants is swelling the poverty belts around Asunción, the capital.&lt;ref name=&quot;:0&quot; /&gt;

වගා කළ හැකි ඉඩම්වලින් 80% කට වඩා ඉඩම් හිමියන්ගෙන් 2.6% ක් සතුය. ඇල්ෆ්‍රෙඩෝ ස්ට්‍රෝස්නර්ගේ (1954-1989) ඒකාධිපති පාලන සමයේදී පාලන තන්ත්‍රයේ ආධාරකරුවන්ට ගොවිජන නීතිය උල්ලංඝනය කරමින් හෙක්ටයාර මිලියන 8 කට ආසන්න ප්‍රමාණයක් නීති විරෝධී ලෙස ලබා දී ඇති අතර, එතැන් සිට මෙම නීති විරෝධී පොහොසත් කිරීමේ ප්‍රතිලාභීන් හඳුනා ගැනීමට රජය කිසිවක් කර නැත. මෙම හිමිකරුවන් අතර ජෙනරාල්වරුන්, ව්‍යාපාරිකයන් සහ දේශපාලනඥයන්, ජනරජයේ හිටපු ජනාධිපතිවරුන්, නිකරගුවාවේ ඒකාධිපති ඇනස්ටේසියෝ සොමෝසා ඩෙබේල් සහ පාලක කොලරාඩෝ පක්ෂය පවා ඇතුළත් වේ. 1989 දී ස්ට්‍රෝස්නර්ගේ වැටීමෙන් පසු ගොවි නායකයින් 130 කට වැඩි පිරිසක් ඝාතනය කර ඇත.[22]

පැරගුවේ ඉඩම් අත්පත් කර ගැනීමේ ක්‍රම බොහෝය. ආර්ථික විද්‍යාඥ ලුයිස් රොජාස් පවසන්නේ වඩාත් පොදු ක්‍රමය කුඩා නිෂ්පාදකයින්ගෙන් ඉඩම් මිලදී ගැනීම බවයි: &quot;ගොවියාට ඔහු තම ජීවිතයේ කිසිදා නොදුටු මුදලක් පිරිනමනු ලැබේ. ඔහු එය ධනයක් යැයි සිතමින්, නගරයට පිටත් වී, මාස තුන හතරකින් ඒ සියල්ල වියදම් කර, රැකියාවක් නොමැති නිසා දුක්ඛිත කලාප වර්ධනය කරයි.&quot; ඔක්ස්ෆෑම් ඇස්තමේන්තු කරන්නේ පසුගිය වසර දහය තුළ 900,000 ක ජනතාවක් ගම්බද ප්‍රදේශවලින් ඉවත් කර ඇති බවයි, [කවදාද?] එය ජනගහනයෙන් හතෙන් එකක් පමණ නියෝජනය කරයි. මෙම ඉඩම් නොමැති ගොවීන් සමූහය අගනුවර වන අසුන්සියොන් වටා දරිද්‍රතා පටි පුම්බා ඇත.[22]

=== කර්මාන්තය සහ නිෂ්පාදනය ===
The [[:en:World_Bank|World Bank]] lists the top producing countries each year, based on the total value of production. By the 2019 list, Paraguay had the 79th&amp;nbsp;most valuable industry in the world ($6.9 billion).&lt;ref&gt;{{cite web |title=Manufacturing, value added (current US$) |url=https://data.worldbank.org/indicator/NV.IND.MANF.CD?most_recent_value_desc=true |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20200107135049/https://data.worldbank.org/indicator/NV.IND.MANF.CD?most_recent_value_desc=true |archive-date=7 January 2020 |access-date=8 February 2023 |website=data.worldbank.org |publisher=[[World Bank]] |department=Data}}&lt;/ref&gt; The country was the seventh largest producer of [[:en:Soybean_oil|soybean oil]] in the world in 2018.&lt;ref&gt;{{cite web |title=FAOSTAT |url=https://www.fao.org/faostat/en/#data/QCL |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20161112130804/https://www.fao.org/faostat/en/#data/QCL |archive-date=12 November 2016 |access-date=8 February 2023 |website=fao.org}}&lt;/ref&gt;

The [[:en:Mineral_industry_of_Paraguay|mineral industry of Paraguay]] produces about 25% of the country's [[:en:Gross_domestic_product|gross domestic product]] (GDP) and employs about 31% of the labor force. Production of [[:en:Cement|cement]], [[:en:Iron_ore|iron ore]], and [[:en:Steel|steel]] occurs commonly throughout Paraguay's industrial sector. The growth of the industry was further fueled by the [[:en:Maquila|maquila]] industry, with large industrial complexes located in the eastern part of the country. Paraguay put in place many incentives aimed to attract industries to the country. One of them is the so-called &quot;Maquila law&quot; by which companies can relocate to Paraguay, enjoying minimal tax rates.&lt;ref&gt;{{Cite web |last=Bedford |first=Russell |date=2018-07-13 |title=Maquila Law: know the benefits of the paraguayan project |url=https://russellbedford.com.br/maquila-law-know-the-benefits-of-the-paraguayan-project/ |access-date=2025-04-01 |website=Russell Bedford Brasil |language=pt-BR}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Cite web |date=2023-12-19 |title=Advantages of Foreign Direct Investment in Paraguay: A Gateway to Opportunity in South America |url=https://latamfdi.com/foreign-direct-investment-in-paraguay/ |access-date=2025-04-01 |website=LATAM FDI}}&lt;/ref&gt;

නිෂ්පාදනයේ මුළු වටිනාකම මත පදනම්ව, ලෝක බැංකුව සෑම වසරකම ඉහළම නිෂ්පාදන රටවල් ලැයිස්තුගත කරයි. 2019 ලැයිස්තුව අනුව, පැරගුවේ ලෝකයේ 79 වන වටිනාම කර්මාන්තය (ඩොලර් බිලියන 6.9) විය.[23] 2018 දී ලොව හත්වන විශාලතම සෝයා බෝංචි තෙල් නිෂ්පාදකයා රට විය.[24]

පැරගුවේ ඛනිජ කර්මාන්තය රටේ දළ දේශීය නිෂ්පාදිතයෙන් (GDP) 25% ක් පමණ නිෂ්පාදනය කරන අතර ශ්‍රම බලකායෙන් 31% ක් පමණ සේවයේ යොදවයි. සිමෙන්ති, යකඩ ලෝපස් සහ වානේ නිෂ්පාදනය පැරගුවේ කාර්මික අංශය පුරා බහුලව දක්නට ලැබේ. මැකිලා කර්මාන්තය මගින් කර්මාන්තයේ වර්ධනය තවදුරටත් පෝෂණය කරන ලද අතර, රටේ නැගෙනහිර කොටසේ විශාල කාර්මික සංකීර්ණ පිහිටා ඇත. පැරගුවේ රට තුළ කර්මාන්ත ආකර්ෂණය කර ගැනීම අරමුණු කරගත් බොහෝ දිරිගැන්වීම් ක්‍රියාත්මක කළේය. ඉන් එකක් වන්නේ සමාගම්වලට අවම බදු අනුපාත භුක්ති විඳිමින් පැරගුවේ වෙත සංක්‍රමණය විය හැකි ඊනියා &quot;මැකිලා නීතිය&quot; ය. [25][26]


ආදිවාසීන්ගේ සමාජ ගැටළු

In the [[:en:Pharmaceutical_industry|pharmaceutical industry]], Paraguayan companies now{{when|date=February 2016}} meet 70% of domestic consumption and have begun to export drugs. Paraguay is quickly{{quantify|date=February 2016}} supplanting foreign suppliers in meeting the country's drug needs.&lt;ref&gt;{{cite web |author1=Admin |date=25 August 2016 |title=Pharmaceutical industry in Paraguay, betting on innovation |url=http://www.leadingedgeguides.com/betting-on-innovation/ |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20181214064729/http://www.leadingedgeguides.com/betting-on-innovation/ |archive-date=14 December 2018 |access-date=11 December 2018 |website=Leading Edge Guides}}&lt;/ref&gt; Strong growth also is evident in the production of edible oils, garments, organic sugar, meat processing, and steel.&lt;ref&gt;{{cite web |title=Paraguay |url=https://www.exportimportstatistics.com/country-profile/Paraguay-profile.aspx |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20210118141929/https://www.exportimportstatistics.com/country-profile/Paraguay-profile.aspx |archive-date=18 January 2021 |access-date=15 January 2021 |website=exportimportstatistics.com}}&lt;/ref&gt;

In 2003, manufacturing comprised 13.6% of the GDP and it employed about 11% of the working population in 2000. Paraguay's primary manufacturing focus is on food and beverages. Wood products, paper products, hides and furs, and nonmetallic mineral products also contribute to manufacturing totals. Steady growth in the manufacturing GDP during the 1990s (1.2% annually) laid the foundation for 2002 and 2003, when the annual growth rate rose to 2.5%.&lt;ref name=&quot;auto&quot;&gt;{{cite web |title=Paraguay |url=http://lcweb2.loc.gov/frd/cs/profiles/Paraguay.pdf |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20150514105537/http://lcweb2.loc.gov/frd/cs/profiles/Paraguay.pdf |archive-date=14 May 2015 |access-date=2 May 2010 |website=lcweb2.loc.gov}}&lt;/ref&gt; Paraguay was ranked 93rd in the [[:en:Global_Innovation_Index|Global Innovation Index]] in 2024.&lt;ref&gt;{{Cite book |author=[[World Intellectual Property Organization]] |url=https://www.wipo.int/web-publications/global-innovation-index-2024/en/ |title=Global Innovation Index 2024: Unlocking the Promise of Social Entrepreneurship |website=www.wipo.int |publisher=World Intellectual Property Organization |year=2024 |isbn=978-92-805-3681-2 |page=18 |language=en |doi=10.34667/tind.50062 |access-date=2024-10-06}}&lt;/ref&gt;

ඖෂධ කර්මාන්තයේ, පැරගුවේ සමාගම් දැන් [කවදාද?] දේශීය පරිභෝජනයෙන් 70% ක් සපුරාලන අතර ඖෂධ අපනයනය කිරීමට පටන් ගෙන තිබේ. පැරගුවේ ඉක්මනින්[ප්‍රමාණනය කරන්න] රටේ ඖෂධ අවශ්‍යතා සපුරාලීමේදී විදේශීය සැපයුම්කරුවන් අභිබවා යයි. [27] ආහාරයට ගත හැකි තෙල්, ඇඟලුම්, කාබනික සීනි, මස් සැකසුම් සහ වානේ නිෂ්පාදනයේ ද ශක්තිමත් වර්ධනයක් දක්නට ලැබේ. [28]

2003 දී, නිෂ්පාදනය දළ දේශීය නිෂ්පාදිතයෙන් 13.6% ක් වූ අතර 2000 දී එය වැඩ කරන ජනගහනයෙන් 11% ක් පමණ සේවයේ යොදවා ඇත. පැරගුවේහි ප්‍රාථමික නිෂ්පාදන අවධානය ආහාර සහ පාන වර්ග කෙරෙහි යොමු වේ. දැව නිෂ්පාදන, කඩදාසි නිෂ්පාදන, සම් සහ ලොම් සහ ලෝහ නොවන ඛනිජ නිෂ්පාදන ද නිෂ්පාදන එකතුවට දායක වේ. 1990 ගණන්වල (වාර්ෂිකව 1.2%) නිෂ්පාදන දළ දේශීය නිෂ්පාදිතයේ ස්ථාවර වර්ධනය 2002 සහ 2003 සඳහා අඩිතාලම දැමීය, එම කාලය තුළ වාර්ෂික වර්ධන වේගය 2.5% දක්වා ඉහළ ගියේය. [29] 2024 දී ගෝලීය නවෝත්පාදන දර්ශකයේ පැරගුවේ 93 වන ස්ථානයට පත්විය. [30]

==== ආදිවාසීන්ගේ සමාජ ගැටළු ====
Literacy rates have been extremely low among Paraguay's indigenous population, who had a literacy rate of 7.1% compared to the 51% rate of the general population as of the 2002 census.&lt;ref name=&quot;paho&quot;&gt;{{cite web |title=Paraguay |url=http://www.paho.org/english/dd/ais/cp_600.htm |archive-url=https://web.archive.org/web/20121108045134/http://www.paho.org/english/dd/ais/cp_600.htm |archive-date=8 November 2012 |access-date=12 July 2011 |website=[[Pan-American Health Organization]] (paho.org)}}&lt;/ref&gt;

Only 2.5% of Paraguay's indigenous population had access to clean drinking water and only 9.5% had electricity {{as of|2002|lc=y}}.&lt;ref name=&quot;paho&quot; /&gt;

2002 සංගණනයට අනුව සාමාන්‍ය ජනගහණයේ 51% අනුපාතයට සාපේක්ෂව 7.1% ක සාක්ෂරතා අනුපාතයක් තිබූ පැරගුවේ ආදිවාසී ජනගහනය අතර සාක්ෂරතා අනුපාතය අතිශයින් අඩු මට්ටමක පවතී.[31]

පැරගුවේ ආදිවාසී ජනගහනයෙන් 2.5%කට පමණක් පිරිසිදු පානීය ජලය ලබා ගත හැකි වූ අතර විදුලිය තිබුණේ 9.5%කට පමණි 2002 වන විට.[31]

== යොමු කිරීම් ==</text>
      <sha1>la5vsnbxb6js4map35h3d7c4212e5a1</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>752962</id>
      <parentid>752961</parentid>
      <timestamp>2025-07-03T07:09:06Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>BuddhikaW88</username>
        <id>37808</id>
      </contributor>
      <origin>752962</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="44336" sha1="30zlceyk0gp2wh6vcxz7jdgqzg2mdb5" xml:space="preserve">
වසර ගණනාවක් තිස්සේ, රටේ ප්‍රතිරූපය ඉලෙක්ට්‍රොනික නිෂ්පාදන, ආයුධ සහ මත්ද්‍රව්‍යවල නීති විරෝධී වෙළඳාම සමඟ සම්බන්ධ විය. කෙසේ වෙතත්, 2000 ගණන්වල සෝයා, බඩ ඉරිඟු, හරක් මස් නිෂ්පාදනය වැනි නීතිගත ව්‍යාපාරවල නැගීමත් සමඟ මෙම තත්ත්වය වෙනස් වීමට පටන් ගත්තේය. පැරගුවේ මහ බැංකුවේ (BCP) දත්තවලින් පෙනී ගියේ, 2006 දී, බ්‍රසීලය විසින් - බොහෝ අවස්ථාවලදී - ජාවාරම සහ වංචා ලෙස සලකනු ලබන - ත්‍රිකෝණාකාර වෙළඳාමට (චීනය-පැරගුවේ-බ්‍රසීලය) අදාළ අපනයන, රටේ දළ දේශීය නිෂ්පාදිතයෙන් 22% ක් නියෝජනය කළ බවයි. 2016 දී, මෙම ප්‍රතිශතය 12% දක්වා පහත වැටුණි. නීත්‍යානුකූල රැකියා හරහා ඉහළ බදු එකතු කිරීම් සමඟ, රටට එහි යටිතල පහසුකම් වැඩිදියුණු කිරීමට හැකි වී ඇති අතර එය අස්ථිර විය. පැරගුවේ අපනයන මත පදනම් වූ ආර්ථික සංවර්ධන ප්‍රතිපත්තියක් ඇති අතර බ්‍රසීලියානු වෙළඳපොළ මත යැපීම පවතී. ත්‍රිකෝණාකාර වෙළඳාමේ සාරය නම් බ්‍රසීලය එහි ප්‍රධාන ගමනාන්තය ලෙස චීනයෙන් ආරම්භ වන නිෂ්පාදන අපනයනය කිරීමයි. අපනයනය කරනු ලබන ශක්තිය අත්‍යවශ්‍යයෙන්ම බ්‍රසීලය ප්‍රධාන ගැනුම්කරු වන ඉටයිපු බලාගාරය මගින් ජනනය කරන ලද ජල විදුලි අතිරික්තයයි. සහ බ්‍රසීල ජාතිකයන් වන ප්‍රධාන ආයෝජකයින් වන මැකිලාස්, ඔවුන්ගේ නිෂ්පාදන සඳහා බ්‍රසීලයේ විශාල පාරිභෝගික වෙළඳපොළක් ද ඇත. එබැවින්, පැරගුවේ සංවර්ධන උපාය මාර්ගයේ මෙම කුළුණු තුන තුළ, නැවත අපනයනය කිරීමේ කැපී පෙනෙන ලක්ෂණයක් ඇත. කෘෂිකාර්මික භාණ්ඩ සම්බන්ධයෙන් ගත් කල, එය පැරගුවේහි ආරම්භ වන නිෂ්පාදන අපනයනයයි.&lt;ref&gt;{{Cite journal|last1=Barros da Costa|first1=Alexandre|last2=Batista de Oliveira|first2=Gilson|date=15 April 2019|title=A estratégia de desenvolvimento do Paraguai no contexto das teorias de crescimento e desenvolvimento regional|url=https://www.eumed.net/rev/oel/2019/04/desenvolvimento-paraguai.html|url-status=live|journal=Observatorio de la Economía Latinoamericana|language=pt|issue=abril|archive-url=https://web.archive.org/web/20220928182348/https://www.eumed.net/rev/oel/2019/04/desenvolvimento-paraguai.html|archive-date=28 September 2022|access-date=28 July 2022}}&lt;/ref&gt;

2010 ගණන්වලදී, බොහෝ දුරට සෝයා බෝංචි නිෂ්පාදනය දෙසට යොමු වූ ආර්ථිකය සාමාන්‍යයෙන් 4% කින් වර්ධනය විය. කෙසේ වෙතත්, ආර්ථික වර්ධනය දරිද්‍රතාවය අඩු නොකළ අතර, එය 2018 දී නිල සංඛ්‍යාලේඛනවලට අනුව ජනගහනයෙන් 26% කට වඩා ළඟා විය. නිව් යෝර්ක් ටයිම්ස් පුවත්පතට අනුව, පැරගුවේ යනු &quot;මෑත වසරවල ධනවතුන් සහ දුප්පතුන් අතර පරතරය වැඩිපුරම පුළුල් වී ඇති ලතින් ඇමරිකානු රටවලින් එකකි&quot;. ගම්බද ප්‍රදේශවල, කෘෂිකාර්මික ඉඩම්වලින් 85% ක් හිමිකරුවන්ගෙන් 2.6% ක් සතුය. ඊට අමතරව, සෝයා බෝංචි සමාගම් සඳහා මග සැලසීම සඳහා ස්වදේශික සම්භවයක් ඇති පුද්ගලයින් නෙරපා හැර ඇත.&lt;ref&gt;{{cite news|url=https://www.nytimes.com/2013/04/25/world/americas/boom-times-in-paraguay-leave-many-behind.html|title=Boom Times in Paraguay Leave Many Behind|last=Romero|first=Simon|date=24 April 2013|work=The New York Times|access-date=2 July 2021|archive-url=https://web.archive.org/web/20210629210913/https://www.nytimes.com/2013/04/25/world/americas/boom-times-in-paraguay-leave-many-behind.html|archive-date=29 June 2021|url-access=subscription|url-status=live}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{cite web |title=BCP – Banco Central del Paraguay |url=https://www.bcp.gov.py |archive-url=https://web.archive.org/web/20200423204032/https://www.bcp.gov.py/ |archive-date=23 April 2020 |access-date=18 June 2016 |website=Bcp.gov.py}}&lt;/ref&gt;

සෝයා බෝංචි අපනයන වෙළඳපොළ බොහෝ දුරට බහුජාතික සමාගම් (කාගිල්, ආචර් ඩැනියෙල්ස් මිඩ්ලන්ඩ්, බන්ජ් ලිමිටඩ්, ආදිය) විසින් ආධිපත්‍යය දරන අතර එම නිසා පැරගුවේ වැසියන් කිහිප දෙනෙකුට ප්‍රතිලාභ ලැබේ. අපනයන සමාගම් සහ ඉඩම් හිමියන් සුළු බදු ගෙවයි. උදාහරණයක් ලෙස, 2018 දී නිකුත් කරන ලද ECLAC (එක්සත් ජාතීන්ගේ ආයතනයක්) විසින් කරන ලද අධ්‍යයනයකින් පෙන්නුම් කරන්නේ පැරගුවේ රාජ්‍ය අයවැයට සමාගම් අවම වශයෙන් සහභාගී වන රටවලින් එකක් බවයි.&lt;ref&gt;{{cite web |date=2018 |title=La ineficiencia de la desigualdad |url=https://repositorio.cepal.org/bitstream/handle/11362/43566/4/S1800302_es.pdf |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20211210020927/https://repositorio.cepal.org/bitstream/handle/11362/43566/4/S1800302_es.pdf |archive-date=10 December 2021 |access-date=14 July 2023 |publisher=United Nations |language=es}}&lt;/ref&gt;

[[:en:Pesticide|Pesticides]] and other [[:en:Chemicals|chemicals]] are used heavily in soybean fields. The country's environmental standards are not met by companies and agrochemicals contaminate the environment. In 2019, the [[:en:United_Nations_Human_Rights_Committee|United Nations Human Rights Committee]] issued a ruling urging Paraguay to undertake an investigation into the massive fumigation of agrochemicals and the poisoning of the population. However, the situation is not improving: &quot;The high level of political corruption, the extreme fragility of institutions, the high level of social vulnerability, the omnipotence of economic interests in political decisions, as well as the location [of the country] in the geographic heart of the Southern Cone and its abundance of natural resources, make Paraguay an attractive target for imperial geopolitical interests,&quot; says sociologist Tomás Palau. Academic José Luis Insfrán also notes that the country's politicians &quot;are subsidized by big business; they are the ones who implement the policies.&quot;

In 2005, the [[:en:International_Monetary_Fund|International Monetary Fund]] stated that fewer than 10% of workers in Paraguay participate in the [[:en:Pension|pension]] system, 95% of which is administered by two institutions. Both are financed on a [[:en:Pay-as-you-go_pension_plan|pay as you go]] system by worker contributions; the first,  is for private sector employees, and the {{lang|es|caja fiscal}} for public employees (including university professors, teachers, judicial employees, army officers and police officers) and veterans of the Chaco War (or their descendants).

පළිබෝධනාශක සහ අනෙකුත් රසායනික ද්‍රව්‍ය සෝයා බෝංචි ක්ෂේත්‍රවල බහුලව භාවිතා වේ. රටේ පාරිසරික ප්‍රමිතීන් සමාගම් විසින් සපුරා නොමැති අතර කෘෂි රසායන පරිසරය දූෂණය කරයි. 2019 දී එක්සත් ජාතීන්ගේ මානව හිමිකම් කමිටුව තීන්දුවක් නිකුත් කරමින්, කෘෂි රසායනික ද්‍රව්‍ය දැවැන්ත ලෙස ධූමකරණය කිරීම සහ ජනගහනයට විෂ වීම සම්බන්ධයෙන් පරීක්ෂණයක් සිදු කරන ලෙස පැරගුවේට බල කළේය. කෙසේ වෙතත්, තත්වය යහපත් අතට හැරෙන්නේ නැත: &quot;ඉහළ මට්ටමේ දේශපාලන දූෂණය, ආයතනවල අතිශය අස්ථාවරත්වය, ඉහළ මට්ටමේ සමාජ අවදානම, දේශපාලන තීරණ වලදී ආර්ථික අවශ්‍යතාවල සර්වබලධාරීත්වය මෙන්ම [රටේ] දකුණු කෝනයේ භූගෝලීය හදවතේ පිහිටීම සහ එහි ඇති ස්වාභාවික සම්පත් බහුල වීම, පැරගුවේ අධිරාජ්‍ය භූ දේශපාලනික අවශ්‍යතා සඳහා ආකර්ශනීය ඉලක්කයක් බවට පත් කරයි,&quot; සමාජ විද්‍යාඥ තෝමස් පලාවු පවසයි.&lt;ref&gt;{{cite web |date=September 2010 |title=La política y su trasfondo. El poder real en Paraguay &amp;#124; Nueva Sociedad |url=https://nuso.org/articulo/la-politica-y-su-trasfondo-el-poder-real-en-paraguay/ |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20221109211835/https://nuso.org/articulo/la-politica-y-su-trasfondo-el-poder-real-en-paraguay/ |archive-date=9 November 2022 |access-date=9 November 2022}}&lt;/ref&gt; ශාස්ත්‍රාලික ජෝස් ලුයිස් ඉන්ස්ෆ්‍රාන් ද සඳහන් කරන්නේ රටේ දේශපාලනඥයින් &quot;මහා ව්‍යාපාරවලින් සහනාධාර ලබනවා; ප්‍රතිපත්ති ක්‍රියාත්මක කරන්නේ ඔවුන්&quot; බවයි.

2005 දී, ජාත්‍යන්තර මූල්‍ය අරමුදල ප්‍රකාශ කළේ පැරගුවේ සේවකයින්ගෙන් 10% කටත් වඩා අඩු සංඛ්‍යාවක් විශ්‍රාම වැටුප් ක්‍රමයට සහභාගී වන බවත්, ඉන් 95% ක් ආයතන දෙකකින් පරිපාලනය වන බවත්ය. දෙකම සේවක දායකත්වයන් මගින් වැටුප් සහිත ක්‍රමයක් මත අරමුදල් සපයනු ලැබේ; පළමුවැන්න, {{ill|Instituto de Previsión Social|es|Instituto de Previsión Social (Paraguay)}} පුද්ගලික අංශයේ සේවකයින් සඳහා වන අතර, caja fiscal රාජ්‍ය සේවකයින් සඳහා (විශ්ව විද්‍යාල මහාචාර්යවරුන්, ගුරුවරුන්, අධිකරණ සේවකයින්, හමුදා නිලධාරීන් සහ පොලිස් නිලධාරීන් ඇතුළුව) සහ චාකෝ යුද්ධයේ ප්‍රවීණයන් (හෝ ඔවුන්ගෙන් පැවත එන්නන්) සඳහා වේ.&lt;ref&gt;{{Cite book |last1=Franks |first1=Jeffrey R. |url=https://books.google.com/books?id=X5vBZZIeg44C |title=Paraguay: Corruption, Reform, and the Financial System |last2=Benelli |first2=Roberto |last3=Mercer-Blackman |first3=Valerie |last4=Sab |first4=Randa |publisher=[[International Monetary Fund]] |year=2005 |isbn=9781451980356 |access-date=9 August 2019 |archive-url=https://web.archive.org/web/20200728054516/https://books.google.com/books?id=X5vBZZIeg44C |archive-date=28 July 2020 |url-status=live}}&lt;/ref&gt;

[[File:Ciudad_de_San_Bernardino.jpg|link=https://en.wikipedia.org/wiki/File:Ciudad_de_San_Bernardino.jpg|thumb|පැරගුවේහි වැදගත්ම නිවාඩු නිකේතනයක් ලෙස, 19 වන සියවසේ ජර්මානු පදිංචිකරුවන් විසින් ආරම්භ කරන ලද සැන් බර්නාඩිනෝ, රටේ ඉහළම මිලදී ගැනීමේ බල සමානාත්මතාවයන්ගෙන් එකකි.]]
The market economy is distinguished by a large informal sector, featuring reexport of imported consumer goods to neighboring countries, as well as the activities of thousands of microenterprises and urban street vendors. Nonetheless, over the last 10 years the Paraguayan economy diversified dramatically, with the energy, auto parts and clothing industries leading the way.

Paraguay's most important [[:en:Urban_area|urban areas]] are located along the [[:en:Argentina-Paraguay_border|Argentina-Paraguay border]]: [[:en:Asunción|Asunción]], [[:en:Alberdi,_Paraguay|Alberdi]], [[:en:Encarnación,_Paraguay|Encarnación]], [[:en:Pilar,_Paraguay|Pilar]] and [[:en:Gran_Ciudad_del_Este|Ciudad del Este]], the latter being the third most important free commercial zone in the world, only trailing behind [[:en:Miami|Miami]] and [[:en:Hong_Kong|Hong Kong]]A large percentage of the population, especially in rural areas, derives its living from agricultural activity, often on a subsistence basis. Because of the importance of the informal sector, accurate economic measures are difficult to obtain. The economy grew rapidly between 2003 and 2013 as growing world demand for commodities combined with high prices and favorable weather to support Paraguay's commodity-based export expansion.

වෙළඳපොළ ආර්ථිකය විශාල අවිධිමත් අංශයකින් කැපී පෙනෙන අතර, එය අසල්වැසි රටවලට ආනයනික පාරිභෝගික භාණ්ඩ නැවත අපනයනය කිරීම මෙන්ම දහස් ගණනක් ක්ෂුද්‍ර ව්‍යවසායන් සහ නාගරික වීදි වෙළෙන්දන්ගේ ක්‍රියාකාරකම් ද ඇතුළත් වේ. කෙසේ වෙතත්, පසුගිය වසර 10 තුළ පැරගුවේ ආර්ථිකය නාටකාකාර ලෙස විවිධාංගීකරණය වී ඇති අතර, බලශක්ති, වාහන අමතර කොටස් සහ ඇඳුම් කර්මාන්ත ඒ සඳහා පෙරමුණ ගෙන ඇත.&lt;ref&gt;{{cite web |title=Paraguay un milagro americano |url=http://paraguay-un-milagro-americano.blogspot.com |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20150526011128/http://paraguay-un-milagro-americano.blogspot.com/ |archive-date=26 May 2015 |access-date=15 January 2015 |language=es}}&lt;/ref&gt;

පැරගුවේහි වඩාත්ම වැදගත් නාගරික ප්‍රදේශ ආර්ජන්ටිනාව-පැරගුවේ දේශසීමාව දිගේ පිහිටා ඇත: අසුන්සියන්, ඇල්බර්ඩි, එන්කාර්නේෂන්, පිලර් සහ සියුඩාඩ් ඩෙල් එස්ටේ, දෙවැන්න ලෝකයේ තුන්වන වැදගත්ම නිදහස් වාණිජ කලාපය වන අතර එය මියාමි සහ හොංකොං වලට වඩා පසුපසින් සිටී.&lt;ref&gt;{{cite web |title=Paraguay |url=http://www.exportimportstatistics.com/country-profile/Paraguay-profile.aspx |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20180130204636/http://www.exportimportstatistics.com/country-profile/Paraguay-profile.aspx |archive-date=30 January 2018 |access-date=30 January 2018 |website=exportimportstatistics.com}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{cite web |title=Centro de Frontera • Posadas - Encarnación, Misiones |url=http://fronteras.dnm.gov.ar/centros/111-posadas-encarnacion-misiones |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20210929180546/http://fronteras.dnm.gov.ar/centros/111-posadas-encarnacion-misiones |archive-date=29 September 2021 |access-date=12 November 2021 |publisher=Ministry of the Interior (Argentina) |language=es}}&lt;/ref&gt; ජනගහනයෙන් විශාල ප්‍රතිශතයක්, විශේෂයෙන් ග්‍රාමීය ප්‍රදේශවල, කෘෂිකාර්මික ක්‍රියාකාරකම් වලින් තම ජීවනෝපාය ලබා ගනී, බොහෝ විට යැපුම් පදනමක් මත. අවිධිමත් අංශයේ වැදගත්කම නිසා නිවැරදි ආර්ථික පියවර ලබා ගැනීම දුෂ්කර ය. 2003 සහ 2013 අතර කාලය තුළ ආර්ථිකය වේගයෙන් වර්ධනය විය. ලෝක වෙළඳ භාණ්ඩ සඳහා ඇති ඉල්ලුම ඉහළ මිල ගණන් සහ හිතකර කාලගුණය සමඟ ඒකාබද්ධ වී පැරගුවේහි වෙළඳ භාණ්ඩ පාදක අපනයන ව්‍යාප්තියට සහාය වීම නිසා.


In 2012, Paraguay's government introduced the MERCOSUR (FOCEM) system in order to stimulate the economy and job growth through a partnership with both Brazil and Argentina.{{update after|2021|7|14}}

The [[:en:Central_Bank_of_Paraguay|Central Bank of Paraguay]] is Paraguay's highest monetary authority, and the country's governing body, in finances and economics.  Its headquarters are in [[:en:Asunción|Asunción]]'s [[:en:Las_Lomas_(Asunción)|Carmelitas]] neighborhood.

2012 දී, පැරගුවේ රජය බ්‍රසීලය සහ ආර්ජන්ටිනාව සමඟ හවුල්කාරිත්වයක් හරහා ආර්ථිකය සහ රැකියා වර්ධනය උත්තේජනය කිරීම සඳහා MERCOSUR (FOCEM) ක්‍රමය හඳුන්වා දුන්නේය.&lt;ref&gt;{{Cite web |date=14 April 2012 |title=SUBSECRETARIA DE ESTADO DE ECONOMIA - ¿Qué es FOCEM? |url=http://www.economia.gov.py/v2/index.php?tag=que-es-focem |url-status=dead |archive-url=https://web.archive.org/web/20120414050706/http://www.economia.gov.py/v2/index.php?tag=que-es-focem |archive-date=14 April 2012 |access-date=8 February 2023}}&lt;/ref&gt;

පැරගුවේ මහ බැංකුව යනු මූල්‍ය හා ආර්ථික විද්‍යාව පිළිබඳ පැරගුවේහි ඉහළම මූල්‍ය අධිකාරිය වන අතර රටේ පාලන ආයතනය වේ. එහි මූලස්ථානය අසුන්සියොන් හි කර්මෙලිටාස් අසල්වැසි ප්‍රදේශයේ පිහිටා ඇත.

=== කෘෂිකර්මය ===
පැරගුවේ ලොව හයවන විශාලතම සෝයා බෝංචි නිෂ්පාදකයා වන අතර,&lt;ref&gt;{{cite web |date=30 September 2020 |title=Paraguay |url=https://www.cia.gov/the-world-factbook/countries/paraguay/ |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20181231111825/https://www.cia.gov/library/publications/resources/the-world-factbook/geos/pa.html |archive-date=31 December 2018 |access-date=30 September 2020 |website=The World Factbook |publisher=U.S. [[Central Intelligence Agency]]}}&lt;/ref&gt; ස්ටේවියා හි දෙවන විශාලතම නිෂ්පාදකයා සහ හරක් මස් අපනයනය කරන නවවන විශාලතම අපනයනකරු වේ.&lt;ref&gt;{{cite web |year=2013 |title=ESTUDIO DE MERCADO DE Stevia Rebaudiana bertoni (YERBA DULCE) |url=http://agrarias.unca.edu.ar/wp-content/uploads/2018/Revista%20de%20Divulgaci%C3%B3n%20T%C3%A9cnica%20Agr%C3%ADcola%20y%20Agroindustrial/Revista-51-Estevia.pdf |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20210415220902/http://agrarias.unca.edu.ar/wp-content/uploads/2018/Revista%20de%20Divulgaci%C3%B3n%20T%C3%A9cnica%20Agr%C3%ADcola%20y%20Agroindustrial/Revista-51-Estevia.pdf |archive-date=15 April 2021 |access-date=30 September 2020 |publisher=[[National University of Catamarca]] |language=es |issn=1852-7086}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{cite web |title=Ranking of countries that export the most beef |url=https://beef2live.com/story-world-beef-exports-ranking-countries-0-106903 |url-status=usurped |archive-url=https://web.archive.org/web/20220110123128/https://beef2live.com/story-world-beef-exports-ranking-countries-0-106903 |archive-date=10 January 2022 |access-date=5 July 2021 |website=beef2live.com |publisher=[[U.S. Department of Agriculture]]}}&lt;/ref&gt;

2018 දී, සෝයා වලට අමතරව, රට තුළ බඩ ඉරිඟු සහ උක් විශාල නිෂ්පාදනයක් සිදු වූ අතර, එය ලෝකයේ 21 වන විශාලතම නිෂ්පාදකයා ලෙස ස්ථානගත විය; රටේ අනෙකුත් වැදගත් සංස්කෘතීන් වන්නේ මඤ්ඤොක්කා, සහල්, තිරිඟු, තැඹිලි, යර්බා මේට් සහ සෝගම් ය. පශු සම්පත් සම්බන්ධයෙන්, පැරගුවේ 2020 දී හරක් මස් ටොන් 481 දහසක් නිෂ්පාදනය කළ අතර එය ලෝකයේ 26 වන විශාලතම නිෂ්පාදකයා විය.&lt;ref&gt;{{cite web |title=Paraguay production in 2018, by FAO |url=http://www.fao.org/faostat/en/#data/QCL/ |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20161112130804/http://www.fao.org/faostat/en/#data/QCL/ |archive-date=12 November 2016 |access-date=11 July 2022}}&lt;/ref&gt;

සෝයා වගාව බොහෝ දුරට හඳුන්වා දුන්නේ බ්‍රසීලියානුවන් විසිනි: 2019 දී, පැරගුවේ සෝයා සහ සහල් නිෂ්පාදකයින්ගෙන් 70% ක් පමණ බ්‍රසීලයෙන් පැමිණි අය හෝ බ්‍රසීලියානුවන්ගෙන් පැවත එන්නන් (ඊනියා බ්‍රසීගුවායිස්). 1980 ගණන්වලදී පළමු බ්‍රසීලියානු නිෂ්පාදකයින් රටට පැමිණීමට පටන් ගත්හ. බ්‍රසීලියානු ආගමනයට පෙර, පැරගුවේ ඉඩම්වලින් වැඩි ප්‍රමාණයක් වගා නොකළ ඒවා විය.&lt;ref&gt;{{cite news|url=https://deolhonosruralistas.com.br/deolhonoparaguai/2017/11/12/brasilenos-protagonizan-conflictos-de-tierras-en-el-paraguay/|title=Brasileños protagonizan conflictos de tierras en el Paraguay|date=12 November 2017|access-date=30 July 2020|archive-url=https://web.archive.org/web/20221122201919/https://deolhonosruralistas.com.br/deolhonoparaguai/2017/11/12/brasilenos-protagonizan-conflictos-de-tierras-en-el-paraguay/|archive-date=22 November 2022|language=es|trans-title=Brazilians lead land conflicts in Paraguay|series=Latifundistas × Campesinos|website=deolhonosruralistas.com.br|url-status=live}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{cite news|url=https://elpais.com/internacional/2019/01/24/america/1548358447_334189.html|title=Una comunidad indígena denuncia el desalojo de sus tierras en Paraguay por pistoleros brasileños|last1=Carneri|first1=Santi|date=28 January 2019|newspaper=[[El País]]|access-date=30 July 2020|archive-url=https://web.archive.org/web/20221122201917/https://elpais.com/internacional/2019/01/24/america/1548358447_334189.html|archive-date=22 November 2022|language=es|trans-title=An indigenous community denounces the eviction of their lands in Paraguay by Brazilian gunmen|url-status=live}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{cite web |date=2 March 2021 |title=Brasileña que prohíbe uso del guaraní en su estancia será investigada por el Ministerio de Trabajo |trans-title=Brazilian farmer who bans the use of Guarani in her estate will be investigated by the Ministry of Labour |url=https://www.elnacional.com.py/nacionales/2021/03/01/brasilena-que-prohibe-uso-del-guarani-en-su-estancia-sera-investigada-por-el-ministerio-de-trabajo/#:~:text=Brasile%C3%B1a%20habr%C3%ADa%20amenazado%20a%20sus,de%20Curuguaty%2C%20Departamento%20de%20Canindey%C3%BA%20. |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20221122201919/https://www.elnacional.com.py/nacionales/2021/03/01/brasilena-que-prohibe-uso-del-guarani-en-su-estancia-sera-investigada-por-el-ministerio-de-trabajo/#:~:text=Brasile%C3%B1a%20habr%C3%ADa%20amenazado%20a%20sus,de%20Curuguaty%2C%20Departamento%20de%20Canindey%C3%BA%20. |archive-date=22 November 2022 |access-date=30 March 2021 |website=El Nacional Paraguay |language=es}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{cite news|url=https://www.amnesty.org/es/latest/press-release/2009/11/paraguay-indigenas-amenazados-atacados-con-pesticidas-20091111/|title=Paraguay: Comunidad indígena amenazada por desalojo ilegal y atacada con pesticidas|date=11 November 2009|access-date=30 May 2018|archive-url=https://web.archive.org/web/20221122201921/https://www.amnesty.org/es/latest/press-release/2009/11/paraguay-indigenas-amenazados-atacados-con-pesticidas-20091111/|archive-date=22 November 2022|language=es|trans-title=Paraguay: Indigenous community threatened with illegal eviction and attacked with pesticides|website=[[Amnesty International]]|url-status=live}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{cite magazine|date=28 July 2014|title=Green going gone: The tragic deforestation of the Chaco|url=https://www.rollingstone.com/culture/culture-news/green-going-gone-the-tragic-deforestation-of-the-chaco-116951/|url-status=live|archive-url=https://web.archive.org/web/20221122201917/https://www.rollingstone.com/culture/culture-news/green-going-gone-the-tragic-deforestation-of-the-chaco-116951/|archive-date=22 November 2022|access-date=28 July 2014|magazine=[[Rolling Stone]]}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{cite news|url=https://www.bbc.com/mundo/america_latina/2010/05/100511_paraguay_indigenas_ganaderos_ea|title=Paraguay: Sanción por talar bosques indígenas|date=11 May 2010|access-date=11 May 2010|archive-url=https://web.archive.org/web/20221122201921/https://www.bbc.com/mundo/america_latina/2010/05/100511_paraguay_indigenas_ganaderos_ea|archive-date=22 November 2022|publisher=[[British Broadcasting Corporation]]|language=Guarani|trans-title=Paraguay: Penalty for cutting down indigenous forests|website=BBC News Mundo|url-status=live}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Cite web |date=23 August 2022 |title=Brasiguaios dominam produção de soja e arroz no Paraguai |url=https://globorural.globo.com/Noticias/Agricultura/noticia/2019/03/brasiguaios-dominam-producao-de-soja-e-arroz-no-paraguai.html |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20220726011522/https://globorural.globo.com/Noticias/Agricultura/noticia/2019/03/brasiguaios-dominam-producao-de-soja-e-arroz-no-paraguai.html |archive-date=26 July 2022 |access-date=8 February 2023 |website=Revista Globo Rural |language=pt-br}}&lt;/ref&gt;


කර්මාන්ත සහ නිෂ්පාදන

More than 80% of the cultivable land is owned by 2.6% of landowners. Nearly 8&amp;nbsp;million hectares were illegally granted, in violation of the agrarian law, to regime supporters during the dictatorship of Alfredo Stroessner (1954–1989), and the state has done nothing since to identify the beneficiaries of this illicit enrichment. These owners include generals, businessmen, and politicians, former presidents of the Republic, Nicaraguan dictator [[:en:Anastasio_Somoza_Debayle|Anastasio Somoza Debayle]], and even the ruling [[:en:Colorado_Party_(Paraguay)|Colorado Party]]. More than 130&amp;nbsp;peasant leaders have been assassinated since the fall of Stroessner in 1989.&lt;ref name=&quot;:0&quot;&gt;Paraguay, un país devorado por la soja, enero de 2014&lt;/ref&gt;

The methods of appropriating land in Paraguay are numerous. Economist Luis Rojas says that the most common method is to buy land from small producers: &quot;The peasant is offered a sum of money he has never seen in his life. He imagines it's a fortune, leaves for the city, spends it all in three or four months and makes the misery belts grow, because there is no work.&quot; Oxfam estimates that 900,000&amp;nbsp;people have been evicted from the countryside in the last ten years,{{when|reason=What does it mean &quot;last 10 years&quot;, from 2000 to 2010?|date=November 2023}} which represents nearly one-seventh of the population. This crowd of landless peasants is swelling the poverty belts around Asunción, the capital.&lt;ref name=&quot;:0&quot; /&gt;

වගා කළ හැකි ඉඩම්වලින් 80% කට වඩා ඉඩම් හිමියන්ගෙන් 2.6% ක් සතුය. ඇල්ෆ්‍රෙඩෝ ස්ට්‍රෝස්නර්ගේ (1954-1989) ඒකාධිපති පාලන සමයේදී පාලන තන්ත්‍රයේ ආධාරකරුවන්ට ගොවිජන නීතිය උල්ලංඝනය කරමින් හෙක්ටයාර මිලියන 8 කට ආසන්න ප්‍රමාණයක් නීති විරෝධී ලෙස ලබා දී ඇති අතර, එතැන් සිට මෙම නීති විරෝධී පොහොසත් කිරීමේ ප්‍රතිලාභීන් හඳුනා ගැනීමට රජය කිසිවක් කර නැත. මෙම හිමිකරුවන් අතර ජෙනරාල්වරුන්, ව්‍යාපාරිකයන් සහ දේශපාලනඥයන්, ජනරජයේ හිටපු ජනාධිපතිවරුන්, නිකරගුවාවේ ඒකාධිපති ඇනස්ටේසියෝ සොමෝසා ඩෙබේල් සහ පාලක කොලරාඩෝ පක්ෂය පවා ඇතුළත් වේ. 1989 දී ස්ට්‍රෝස්නර්ගේ වැටීමෙන් පසු ගොවි නායකයින් 130 කට වැඩි පිරිසක් ඝාතනය කර ඇත.[22]

පැරගුවේ ඉඩම් අත්පත් කර ගැනීමේ ක්‍රම බොහෝය. ආර්ථික විද්‍යාඥ ලුයිස් රොජාස් පවසන්නේ වඩාත් පොදු ක්‍රමය කුඩා නිෂ්පාදකයින්ගෙන් ඉඩම් මිලදී ගැනීම බවයි: &quot;ගොවියාට ඔහු තම ජීවිතයේ කිසිදා නොදුටු මුදලක් පිරිනමනු ලැබේ. ඔහු එය ධනයක් යැයි සිතමින්, නගරයට පිටත් වී, මාස තුන හතරකින් ඒ සියල්ල වියදම් කර, රැකියාවක් නොමැති නිසා දුක්ඛිත කලාප වර්ධනය කරයි.&quot; ඔක්ස්ෆෑම් ඇස්තමේන්තු කරන්නේ පසුගිය වසර දහය තුළ 900,000 ක ජනතාවක් ගම්බද ප්‍රදේශවලින් ඉවත් කර ඇති බවයි, [කවදාද?] එය ජනගහනයෙන් හතෙන් එකක් පමණ නියෝජනය කරයි. මෙම ඉඩම් නොමැති ගොවීන් සමූහය අගනුවර වන අසුන්සියොන් වටා දරිද්‍රතා පටි පුම්බා ඇත.[22]

=== කර්මාන්තය සහ නිෂ්පාදනය ===
The [[:en:World_Bank|World Bank]] lists the top producing countries each year, based on the total value of production. By the 2019 list, Paraguay had the 79th&amp;nbsp;most valuable industry in the world ($6.9 billion).&lt;ref&gt;{{cite web |title=Manufacturing, value added (current US$) |url=https://data.worldbank.org/indicator/NV.IND.MANF.CD?most_recent_value_desc=true |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20200107135049/https://data.worldbank.org/indicator/NV.IND.MANF.CD?most_recent_value_desc=true |archive-date=7 January 2020 |access-date=8 February 2023 |website=data.worldbank.org |publisher=[[World Bank]] |department=Data}}&lt;/ref&gt; The country was the seventh largest producer of [[:en:Soybean_oil|soybean oil]] in the world in 2018.&lt;ref&gt;{{cite web |title=FAOSTAT |url=https://www.fao.org/faostat/en/#data/QCL |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20161112130804/https://www.fao.org/faostat/en/#data/QCL |archive-date=12 November 2016 |access-date=8 February 2023 |website=fao.org}}&lt;/ref&gt;

The [[:en:Mineral_industry_of_Paraguay|mineral industry of Paraguay]] produces about 25% of the country's [[:en:Gross_domestic_product|gross domestic product]] (GDP) and employs about 31% of the labor force. Production of [[:en:Cement|cement]], [[:en:Iron_ore|iron ore]], and [[:en:Steel|steel]] occurs commonly throughout Paraguay's industrial sector. The growth of the industry was further fueled by the [[:en:Maquila|maquila]] industry, with large industrial complexes located in the eastern part of the country. Paraguay put in place many incentives aimed to attract industries to the country. One of them is the so-called &quot;Maquila law&quot; by which companies can relocate to Paraguay, enjoying minimal tax rates.&lt;ref&gt;{{Cite web |last=Bedford |first=Russell |date=2018-07-13 |title=Maquila Law: know the benefits of the paraguayan project |url=https://russellbedford.com.br/maquila-law-know-the-benefits-of-the-paraguayan-project/ |access-date=2025-04-01 |website=Russell Bedford Brasil |language=pt-BR}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Cite web |date=2023-12-19 |title=Advantages of Foreign Direct Investment in Paraguay: A Gateway to Opportunity in South America |url=https://latamfdi.com/foreign-direct-investment-in-paraguay/ |access-date=2025-04-01 |website=LATAM FDI}}&lt;/ref&gt;

නිෂ්පාදනයේ මුළු වටිනාකම මත පදනම්ව, ලෝක බැංකුව සෑම වසරකම ඉහළම නිෂ්පාදන රටවල් ලැයිස්තුගත කරයි. 2019 ලැයිස්තුව අනුව, පැරගුවේ ලෝකයේ 79 වන වටිනාම කර්මාන්තය (ඩොලර් බිලියන 6.9) විය.[23] 2018 දී ලොව හත්වන විශාලතම සෝයා බෝංචි තෙල් නිෂ්පාදකයා රට විය.[24]

පැරගුවේ ඛනිජ කර්මාන්තය රටේ දළ දේශීය නිෂ්පාදිතයෙන් (GDP) 25% ක් පමණ නිෂ්පාදනය කරන අතර ශ්‍රම බලකායෙන් 31% ක් පමණ සේවයේ යොදවයි. සිමෙන්ති, යකඩ ලෝපස් සහ වානේ නිෂ්පාදනය පැරගුවේ කාර්මික අංශය පුරා බහුලව දක්නට ලැබේ. මැකිලා කර්මාන්තය මගින් කර්මාන්තයේ වර්ධනය තවදුරටත් පෝෂණය කරන ලද අතර, රටේ නැගෙනහිර කොටසේ විශාල කාර්මික සංකීර්ණ පිහිටා ඇත. පැරගුවේ රට තුළ කර්මාන්ත ආකර්ෂණය කර ගැනීම අරමුණු කරගත් බොහෝ දිරිගැන්වීම් ක්‍රියාත්මක කළේය. ඉන් එකක් වන්නේ සමාගම්වලට අවම බදු අනුපාත භුක්ති විඳිමින් පැරගුවේ වෙත සංක්‍රමණය විය හැකි ඊනියා &quot;මැකිලා නීතිය&quot; ය. [25][26]


ආදිවාසීන්ගේ සමාජ ගැටළු

In the [[:en:Pharmaceutical_industry|pharmaceutical industry]], Paraguayan companies now{{when|date=February 2016}} meet 70% of domestic consumption and have begun to export drugs. Paraguay is quickly{{quantify|date=February 2016}} supplanting foreign suppliers in meeting the country's drug needs.&lt;ref&gt;{{cite web |author1=Admin |date=25 August 2016 |title=Pharmaceutical industry in Paraguay, betting on innovation |url=http://www.leadingedgeguides.com/betting-on-innovation/ |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20181214064729/http://www.leadingedgeguides.com/betting-on-innovation/ |archive-date=14 December 2018 |access-date=11 December 2018 |website=Leading Edge Guides}}&lt;/ref&gt; Strong growth also is evident in the production of edible oils, garments, organic sugar, meat processing, and steel.&lt;ref&gt;{{cite web |title=Paraguay |url=https://www.exportimportstatistics.com/country-profile/Paraguay-profile.aspx |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20210118141929/https://www.exportimportstatistics.com/country-profile/Paraguay-profile.aspx |archive-date=18 January 2021 |access-date=15 January 2021 |website=exportimportstatistics.com}}&lt;/ref&gt;

In 2003, manufacturing comprised 13.6% of the GDP and it employed about 11% of the working population in 2000. Paraguay's primary manufacturing focus is on food and beverages. Wood products, paper products, hides and furs, and nonmetallic mineral products also contribute to manufacturing totals. Steady growth in the manufacturing GDP during the 1990s (1.2% annually) laid the foundation for 2002 and 2003, when the annual growth rate rose to 2.5%.&lt;ref name=&quot;auto&quot;&gt;{{cite web |title=Paraguay |url=http://lcweb2.loc.gov/frd/cs/profiles/Paraguay.pdf |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20150514105537/http://lcweb2.loc.gov/frd/cs/profiles/Paraguay.pdf |archive-date=14 May 2015 |access-date=2 May 2010 |website=lcweb2.loc.gov}}&lt;/ref&gt; Paraguay was ranked 93rd in the [[:en:Global_Innovation_Index|Global Innovation Index]] in 2024.&lt;ref&gt;{{Cite book |author=[[World Intellectual Property Organization]] |url=https://www.wipo.int/web-publications/global-innovation-index-2024/en/ |title=Global Innovation Index 2024: Unlocking the Promise of Social Entrepreneurship |website=www.wipo.int |publisher=World Intellectual Property Organization |year=2024 |isbn=978-92-805-3681-2 |page=18 |language=en |doi=10.34667/tind.50062 |access-date=2024-10-06}}&lt;/ref&gt;

ඖෂධ කර්මාන්තයේ, පැරගුවේ සමාගම් දැන් [කවදාද?] දේශීය පරිභෝජනයෙන් 70% ක් සපුරාලන අතර ඖෂධ අපනයනය කිරීමට පටන් ගෙන තිබේ. පැරගුවේ ඉක්මනින්[ප්‍රමාණනය කරන්න] රටේ ඖෂධ අවශ්‍යතා සපුරාලීමේදී විදේශීය සැපයුම්කරුවන් අභිබවා යයි. [27] ආහාරයට ගත හැකි තෙල්, ඇඟලුම්, කාබනික සීනි, මස් සැකසුම් සහ වානේ නිෂ්පාදනයේ ද ශක්තිමත් වර්ධනයක් දක්නට ලැබේ. [28]

2003 දී, නිෂ්පාදනය දළ දේශීය නිෂ්පාදිතයෙන් 13.6% ක් වූ අතර 2000 දී එය වැඩ කරන ජනගහනයෙන් 11% ක් පමණ සේවයේ යොදවා ඇත. පැරගුවේහි ප්‍රාථමික නිෂ්පාදන අවධානය ආහාර සහ පාන වර්ග කෙරෙහි යොමු වේ. දැව නිෂ්පාදන, කඩදාසි නිෂ්පාදන, සම් සහ ලොම් සහ ලෝහ නොවන ඛනිජ නිෂ්පාදන ද නිෂ්පාදන එකතුවට දායක වේ. 1990 ගණන්වල (වාර්ෂිකව 1.2%) නිෂ්පාදන දළ දේශීය නිෂ්පාදිතයේ ස්ථාවර වර්ධනය 2002 සහ 2003 සඳහා අඩිතාලම දැමීය, එම කාලය තුළ වාර්ෂික වර්ධන වේගය 2.5% දක්වා ඉහළ ගියේය. [29] 2024 දී ගෝලීය නවෝත්පාදන දර්ශකයේ පැරගුවේ 93 වන ස්ථානයට පත්විය. [30]

==== ආදිවාසීන්ගේ සමාජ ගැටළු ====
Literacy rates have been extremely low among Paraguay's indigenous population, who had a literacy rate of 7.1% compared to the 51% rate of the general population as of the 2002 census.&lt;ref name=&quot;paho&quot;&gt;{{cite web |title=Paraguay |url=http://www.paho.org/english/dd/ais/cp_600.htm |archive-url=https://web.archive.org/web/20121108045134/http://www.paho.org/english/dd/ais/cp_600.htm |archive-date=8 November 2012 |access-date=12 July 2011 |website=[[Pan-American Health Organization]] (paho.org)}}&lt;/ref&gt;

Only 2.5% of Paraguay's indigenous population had access to clean drinking water and only 9.5% had electricity {{as of|2002|lc=y}}.&lt;ref name=&quot;paho&quot; /&gt;

2002 සංගණනයට අනුව සාමාන්‍ය ජනගහණයේ 51% අනුපාතයට සාපේක්ෂව 7.1% ක සාක්ෂරතා අනුපාතයක් තිබූ පැරගුවේ ආදිවාසී ජනගහනය අතර සාක්ෂරතා අනුපාතය අතිශයින් අඩු මට්ටමක පවතී.[31]

පැරගුවේ ආදිවාසී ජනගහනයෙන් 2.5%කට පමණක් පිරිසිදු පානීය ජලය ලබා ගත හැකි වූ අතර විදුලිය තිබුණේ 9.5%කට පමණි 2002 වන විට.[31]

== යොමු කිරීම් ==</text>
      <sha1>30zlceyk0gp2wh6vcxz7jdgqzg2mdb5</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>752963</id>
      <parentid>752962</parentid>
      <timestamp>2025-07-03T07:09:20Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>BuddhikaW88</username>
        <id>37808</id>
      </contributor>
      <origin>752963</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="42693" sha1="5scbm2rf26pcz5dwqc4xnknj59ejk1x" xml:space="preserve">
වසර ගණනාවක් තිස්සේ, රටේ ප්‍රතිරූපය ඉලෙක්ට්‍රොනික නිෂ්පාදන, ආයුධ සහ මත්ද්‍රව්‍යවල නීති විරෝධී වෙළඳාම සමඟ සම්බන්ධ විය. කෙසේ වෙතත්, 2000 ගණන්වල සෝයා, බඩ ඉරිඟු, හරක් මස් නිෂ්පාදනය වැනි නීතිගත ව්‍යාපාරවල නැගීමත් සමඟ මෙම තත්ත්වය වෙනස් වීමට පටන් ගත්තේය. පැරගුවේ මහ බැංකුවේ (BCP) දත්තවලින් පෙනී ගියේ, 2006 දී, බ්‍රසීලය විසින් - බොහෝ අවස්ථාවලදී - ජාවාරම සහ වංචා ලෙස සලකනු ලබන - ත්‍රිකෝණාකාර වෙළඳාමට (චීනය-පැරගුවේ-බ්‍රසීලය) අදාළ අපනයන, රටේ දළ දේශීය නිෂ්පාදිතයෙන් 22% ක් නියෝජනය කළ බවයි. 2016 දී, මෙම ප්‍රතිශතය 12% දක්වා පහත වැටුණි. නීත්‍යානුකූල රැකියා හරහා ඉහළ බදු එකතු කිරීම් සමඟ, රටට එහි යටිතල පහසුකම් වැඩිදියුණු කිරීමට හැකි වී ඇති අතර එය අස්ථිර විය. පැරගුවේ අපනයන මත පදනම් වූ ආර්ථික සංවර්ධන ප්‍රතිපත්තියක් ඇති අතර බ්‍රසීලියානු වෙළඳපොළ මත යැපීම පවතී. ත්‍රිකෝණාකාර වෙළඳාමේ සාරය නම් බ්‍රසීලය එහි ප්‍රධාන ගමනාන්තය ලෙස චීනයෙන් ආරම්භ වන නිෂ්පාදන අපනයනය කිරීමයි. අපනයනය කරනු ලබන ශක්තිය අත්‍යවශ්‍යයෙන්ම බ්‍රසීලය ප්‍රධාන ගැනුම්කරු වන ඉටයිපු බලාගාරය මගින් ජනනය කරන ලද ජල විදුලි අතිරික්තයයි. සහ බ්‍රසීල ජාතිකයන් වන ප්‍රධාන ආයෝජකයින් වන මැකිලාස්, ඔවුන්ගේ නිෂ්පාදන සඳහා බ්‍රසීලයේ විශාල පාරිභෝගික වෙළඳපොළක් ද ඇත. එබැවින්, පැරගුවේ සංවර්ධන උපාය මාර්ගයේ මෙම කුළුණු තුන තුළ, නැවත අපනයනය කිරීමේ කැපී පෙනෙන ලක්ෂණයක් ඇත. කෘෂිකාර්මික භාණ්ඩ සම්බන්ධයෙන් ගත් කල, එය පැරගුවේහි ආරම්භ වන නිෂ්පාදන අපනයනයයි.&lt;ref&gt;{{Cite journal|last1=Barros da Costa|first1=Alexandre|last2=Batista de Oliveira|first2=Gilson|date=15 April 2019|title=A estratégia de desenvolvimento do Paraguai no contexto das teorias de crescimento e desenvolvimento regional|url=https://www.eumed.net/rev/oel/2019/04/desenvolvimento-paraguai.html|url-status=live|journal=Observatorio de la Economía Latinoamericana|language=pt|issue=abril|archive-url=https://web.archive.org/web/20220928182348/https://www.eumed.net/rev/oel/2019/04/desenvolvimento-paraguai.html|archive-date=28 September 2022|access-date=28 July 2022}}&lt;/ref&gt;

2010 ගණන්වලදී, බොහෝ දුරට සෝයා බෝංචි නිෂ්පාදනය දෙසට යොමු වූ ආර්ථිකය සාමාන්‍යයෙන් 4% කින් වර්ධනය විය. කෙසේ වෙතත්, ආර්ථික වර්ධනය දරිද්‍රතාවය අඩු නොකළ අතර, එය 2018 දී නිල සංඛ්‍යාලේඛනවලට අනුව ජනගහනයෙන් 26% කට වඩා ළඟා විය. නිව් යෝර්ක් ටයිම්ස් පුවත්පතට අනුව, පැරගුවේ යනු &quot;මෑත වසරවල ධනවතුන් සහ දුප්පතුන් අතර පරතරය වැඩිපුරම පුළුල් වී ඇති ලතින් ඇමරිකානු රටවලින් එකකි&quot;. ගම්බද ප්‍රදේශවල, කෘෂිකාර්මික ඉඩම්වලින් 85% ක් හිමිකරුවන්ගෙන් 2.6% ක් සතුය. ඊට අමතරව, සෝයා බෝංචි සමාගම් සඳහා මග සැලසීම සඳහා ස්වදේශික සම්භවයක් ඇති පුද්ගලයින් නෙරපා හැර ඇත.&lt;ref&gt;{{cite news|url=https://www.nytimes.com/2013/04/25/world/americas/boom-times-in-paraguay-leave-many-behind.html|title=Boom Times in Paraguay Leave Many Behind|last=Romero|first=Simon|date=24 April 2013|work=The New York Times|access-date=2 July 2021|archive-url=https://web.archive.org/web/20210629210913/https://www.nytimes.com/2013/04/25/world/americas/boom-times-in-paraguay-leave-many-behind.html|archive-date=29 June 2021|url-access=subscription|url-status=live}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{cite web |title=BCP – Banco Central del Paraguay |url=https://www.bcp.gov.py |archive-url=https://web.archive.org/web/20200423204032/https://www.bcp.gov.py/ |archive-date=23 April 2020 |access-date=18 June 2016 |website=Bcp.gov.py}}&lt;/ref&gt;

සෝයා බෝංචි අපනයන වෙළඳපොළ බොහෝ දුරට බහුජාතික සමාගම් (කාගිල්, ආචර් ඩැනියෙල්ස් මිඩ්ලන්ඩ්, බන්ජ් ලිමිටඩ්, ආදිය) විසින් ආධිපත්‍යය දරන අතර එම නිසා පැරගුවේ වැසියන් කිහිප දෙනෙකුට ප්‍රතිලාභ ලැබේ. අපනයන සමාගම් සහ ඉඩම් හිමියන් සුළු බදු ගෙවයි. උදාහරණයක් ලෙස, 2018 දී නිකුත් කරන ලද ECLAC (එක්සත් ජාතීන්ගේ ආයතනයක්) විසින් කරන ලද අධ්‍යයනයකින් පෙන්නුම් කරන්නේ පැරගුවේ රාජ්‍ය අයවැයට සමාගම් අවම වශයෙන් සහභාගී වන රටවලින් එකක් බවයි.&lt;ref&gt;{{cite web |date=2018 |title=La ineficiencia de la desigualdad |url=https://repositorio.cepal.org/bitstream/handle/11362/43566/4/S1800302_es.pdf |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20211210020927/https://repositorio.cepal.org/bitstream/handle/11362/43566/4/S1800302_es.pdf |archive-date=10 December 2021 |access-date=14 July 2023 |publisher=United Nations |language=es}}&lt;/ref&gt;

පළිබෝධනාශක සහ අනෙකුත් රසායනික ද්‍රව්‍ය සෝයා බෝංචි ක්ෂේත්‍රවල බහුලව භාවිතා වේ. රටේ පාරිසරික ප්‍රමිතීන් සමාගම් විසින් සපුරා නොමැති අතර කෘෂි රසායන පරිසරය දූෂණය කරයි. 2019 දී එක්සත් ජාතීන්ගේ මානව හිමිකම් කමිටුව තීන්දුවක් නිකුත් කරමින්, කෘෂි රසායනික ද්‍රව්‍ය දැවැන්ත ලෙස ධූමකරණය කිරීම සහ ජනගහනයට විෂ වීම සම්බන්ධයෙන් පරීක්ෂණයක් සිදු කරන ලෙස පැරගුවේට බල කළේය. කෙසේ වෙතත්, තත්වය යහපත් අතට හැරෙන්නේ නැත: &quot;ඉහළ මට්ටමේ දේශපාලන දූෂණය, ආයතනවල අතිශය අස්ථාවරත්වය, ඉහළ මට්ටමේ සමාජ අවදානම, දේශපාලන තීරණ වලදී ආර්ථික අවශ්‍යතාවල සර්වබලධාරීත්වය මෙන්ම [රටේ] දකුණු කෝනයේ භූගෝලීය හදවතේ පිහිටීම සහ එහි ඇති ස්වාභාවික සම්පත් බහුල වීම, පැරගුවේ අධිරාජ්‍ය භූ දේශපාලනික අවශ්‍යතා සඳහා ආකර්ශනීය ඉලක්කයක් බවට පත් කරයි,&quot; සමාජ විද්‍යාඥ තෝමස් පලාවු පවසයි.&lt;ref&gt;{{cite web |date=September 2010 |title=La política y su trasfondo. El poder real en Paraguay &amp;#124; Nueva Sociedad |url=https://nuso.org/articulo/la-politica-y-su-trasfondo-el-poder-real-en-paraguay/ |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20221109211835/https://nuso.org/articulo/la-politica-y-su-trasfondo-el-poder-real-en-paraguay/ |archive-date=9 November 2022 |access-date=9 November 2022}}&lt;/ref&gt; ශාස්ත්‍රාලික ජෝස් ලුයිස් ඉන්ස්ෆ්‍රාන් ද සඳහන් කරන්නේ රටේ දේශපාලනඥයින් &quot;මහා ව්‍යාපාරවලින් සහනාධාර ලබනවා; ප්‍රතිපත්ති ක්‍රියාත්මක කරන්නේ ඔවුන්&quot; බවයි.

2005 දී, ජාත්‍යන්තර මූල්‍ය අරමුදල ප්‍රකාශ කළේ පැරගුවේ සේවකයින්ගෙන් 10% කටත් වඩා අඩු සංඛ්‍යාවක් විශ්‍රාම වැටුප් ක්‍රමයට සහභාගී වන බවත්, ඉන් 95% ක් ආයතන දෙකකින් පරිපාලනය වන බවත්ය. දෙකම සේවක දායකත්වයන් මගින් වැටුප් සහිත ක්‍රමයක් මත අරමුදල් සපයනු ලැබේ; පළමුවැන්න, {{ill|Instituto de Previsión Social|es|Instituto de Previsión Social (Paraguay)}} පුද්ගලික අංශයේ සේවකයින් සඳහා වන අතර, caja fiscal රාජ්‍ය සේවකයින් සඳහා (විශ්ව විද්‍යාල මහාචාර්යවරුන්, ගුරුවරුන්, අධිකරණ සේවකයින්, හමුදා නිලධාරීන් සහ පොලිස් නිලධාරීන් ඇතුළුව) සහ චාකෝ යුද්ධයේ ප්‍රවීණයන් (හෝ ඔවුන්ගෙන් පැවත එන්නන්) සඳහා වේ.&lt;ref&gt;{{Cite book |last1=Franks |first1=Jeffrey R. |url=https://books.google.com/books?id=X5vBZZIeg44C |title=Paraguay: Corruption, Reform, and the Financial System |last2=Benelli |first2=Roberto |last3=Mercer-Blackman |first3=Valerie |last4=Sab |first4=Randa |publisher=[[International Monetary Fund]] |year=2005 |isbn=9781451980356 |access-date=9 August 2019 |archive-url=https://web.archive.org/web/20200728054516/https://books.google.com/books?id=X5vBZZIeg44C |archive-date=28 July 2020 |url-status=live}}&lt;/ref&gt;

[[File:Ciudad_de_San_Bernardino.jpg|link=https://en.wikipedia.org/wiki/File:Ciudad_de_San_Bernardino.jpg|thumb|පැරගුවේහි වැදගත්ම නිවාඩු නිකේතනයක් ලෙස, 19 වන සියවසේ ජර්මානු පදිංචිකරුවන් විසින් ආරම්භ කරන ලද සැන් බර්නාඩිනෝ, රටේ ඉහළම මිලදී ගැනීමේ බල සමානාත්මතාවයන්ගෙන් එකකි.]]
The market economy is distinguished by a large informal sector, featuring reexport of imported consumer goods to neighboring countries, as well as the activities of thousands of microenterprises and urban street vendors. Nonetheless, over the last 10 years the Paraguayan economy diversified dramatically, with the energy, auto parts and clothing industries leading the way.

Paraguay's most important [[:en:Urban_area|urban areas]] are located along the [[:en:Argentina-Paraguay_border|Argentina-Paraguay border]]: [[:en:Asunción|Asunción]], [[:en:Alberdi,_Paraguay|Alberdi]], [[:en:Encarnación,_Paraguay|Encarnación]], [[:en:Pilar,_Paraguay|Pilar]] and [[:en:Gran_Ciudad_del_Este|Ciudad del Este]], the latter being the third most important free commercial zone in the world, only trailing behind [[:en:Miami|Miami]] and [[:en:Hong_Kong|Hong Kong]]A large percentage of the population, especially in rural areas, derives its living from agricultural activity, often on a subsistence basis. Because of the importance of the informal sector, accurate economic measures are difficult to obtain. The economy grew rapidly between 2003 and 2013 as growing world demand for commodities combined with high prices and favorable weather to support Paraguay's commodity-based export expansion.

වෙළඳපොළ ආර්ථිකය විශාල අවිධිමත් අංශයකින් කැපී පෙනෙන අතර, එය අසල්වැසි රටවලට ආනයනික පාරිභෝගික භාණ්ඩ නැවත අපනයනය කිරීම මෙන්ම දහස් ගණනක් ක්ෂුද්‍ර ව්‍යවසායන් සහ නාගරික වීදි වෙළෙන්දන්ගේ ක්‍රියාකාරකම් ද ඇතුළත් වේ. කෙසේ වෙතත්, පසුගිය වසර 10 තුළ පැරගුවේ ආර්ථිකය නාටකාකාර ලෙස විවිධාංගීකරණය වී ඇති අතර, බලශක්ති, වාහන අමතර කොටස් සහ ඇඳුම් කර්මාන්ත ඒ සඳහා පෙරමුණ ගෙන ඇත.&lt;ref&gt;{{cite web |title=Paraguay un milagro americano |url=http://paraguay-un-milagro-americano.blogspot.com |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20150526011128/http://paraguay-un-milagro-americano.blogspot.com/ |archive-date=26 May 2015 |access-date=15 January 2015 |language=es}}&lt;/ref&gt;

පැරගුවේහි වඩාත්ම වැදගත් නාගරික ප්‍රදේශ ආර්ජන්ටිනාව-පැරගුවේ දේශසීමාව දිගේ පිහිටා ඇත: අසුන්සියන්, ඇල්බර්ඩි, එන්කාර්නේෂන්, පිලර් සහ සියුඩාඩ් ඩෙල් එස්ටේ, දෙවැන්න ලෝකයේ තුන්වන වැදගත්ම නිදහස් වාණිජ කලාපය වන අතර එය මියාමි සහ හොංකොං වලට වඩා පසුපසින් සිටී.&lt;ref&gt;{{cite web |title=Paraguay |url=http://www.exportimportstatistics.com/country-profile/Paraguay-profile.aspx |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20180130204636/http://www.exportimportstatistics.com/country-profile/Paraguay-profile.aspx |archive-date=30 January 2018 |access-date=30 January 2018 |website=exportimportstatistics.com}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{cite web |title=Centro de Frontera • Posadas - Encarnación, Misiones |url=http://fronteras.dnm.gov.ar/centros/111-posadas-encarnacion-misiones |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20210929180546/http://fronteras.dnm.gov.ar/centros/111-posadas-encarnacion-misiones |archive-date=29 September 2021 |access-date=12 November 2021 |publisher=Ministry of the Interior (Argentina) |language=es}}&lt;/ref&gt; ජනගහනයෙන් විශාල ප්‍රතිශතයක්, විශේෂයෙන් ග්‍රාමීය ප්‍රදේශවල, කෘෂිකාර්මික ක්‍රියාකාරකම් වලින් තම ජීවනෝපාය ලබා ගනී, බොහෝ විට යැපුම් පදනමක් මත. අවිධිමත් අංශයේ වැදගත්කම නිසා නිවැරදි ආර්ථික පියවර ලබා ගැනීම දුෂ්කර ය. 2003 සහ 2013 අතර කාලය තුළ ආර්ථිකය වේගයෙන් වර්ධනය විය. ලෝක වෙළඳ භාණ්ඩ සඳහා ඇති ඉල්ලුම ඉහළ මිල ගණන් සහ හිතකර කාලගුණය සමඟ ඒකාබද්ධ වී පැරගුවේහි වෙළඳ භාණ්ඩ පාදක අපනයන ව්‍යාප්තියට සහාය වීම නිසා.


In 2012, Paraguay's government introduced the MERCOSUR (FOCEM) system in order to stimulate the economy and job growth through a partnership with both Brazil and Argentina.{{update after|2021|7|14}}

The [[:en:Central_Bank_of_Paraguay|Central Bank of Paraguay]] is Paraguay's highest monetary authority, and the country's governing body, in finances and economics.  Its headquarters are in [[:en:Asunción|Asunción]]'s [[:en:Las_Lomas_(Asunción)|Carmelitas]] neighborhood.

2012 දී, පැරගුවේ රජය බ්‍රසීලය සහ ආර්ජන්ටිනාව සමඟ හවුල්කාරිත්වයක් හරහා ආර්ථිකය සහ රැකියා වර්ධනය උත්තේජනය කිරීම සඳහා MERCOSUR (FOCEM) ක්‍රමය හඳුන්වා දුන්නේය.&lt;ref&gt;{{Cite web |date=14 April 2012 |title=SUBSECRETARIA DE ESTADO DE ECONOMIA - ¿Qué es FOCEM? |url=http://www.economia.gov.py/v2/index.php?tag=que-es-focem |url-status=dead |archive-url=https://web.archive.org/web/20120414050706/http://www.economia.gov.py/v2/index.php?tag=que-es-focem |archive-date=14 April 2012 |access-date=8 February 2023}}&lt;/ref&gt;

පැරගුවේ මහ බැංකුව යනු මූල්‍ය හා ආර්ථික විද්‍යාව පිළිබඳ පැරගුවේහි ඉහළම මූල්‍ය අධිකාරිය වන අතර රටේ පාලන ආයතනය වේ. එහි මූලස්ථානය අසුන්සියොන් හි කර්මෙලිටාස් අසල්වැසි ප්‍රදේශයේ පිහිටා ඇත.

=== කෘෂිකර්මය ===
පැරගුවේ ලොව හයවන විශාලතම සෝයා බෝංචි නිෂ්පාදකයා වන අතර,&lt;ref&gt;{{cite web |date=30 September 2020 |title=Paraguay |url=https://www.cia.gov/the-world-factbook/countries/paraguay/ |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20181231111825/https://www.cia.gov/library/publications/resources/the-world-factbook/geos/pa.html |archive-date=31 December 2018 |access-date=30 September 2020 |website=The World Factbook |publisher=U.S. [[Central Intelligence Agency]]}}&lt;/ref&gt; ස්ටේවියා හි දෙවන විශාලතම නිෂ්පාදකයා සහ හරක් මස් අපනයනය කරන නවවන විශාලතම අපනයනකරු වේ.&lt;ref&gt;{{cite web |year=2013 |title=ESTUDIO DE MERCADO DE Stevia Rebaudiana bertoni (YERBA DULCE) |url=http://agrarias.unca.edu.ar/wp-content/uploads/2018/Revista%20de%20Divulgaci%C3%B3n%20T%C3%A9cnica%20Agr%C3%ADcola%20y%20Agroindustrial/Revista-51-Estevia.pdf |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20210415220902/http://agrarias.unca.edu.ar/wp-content/uploads/2018/Revista%20de%20Divulgaci%C3%B3n%20T%C3%A9cnica%20Agr%C3%ADcola%20y%20Agroindustrial/Revista-51-Estevia.pdf |archive-date=15 April 2021 |access-date=30 September 2020 |publisher=[[National University of Catamarca]] |language=es |issn=1852-7086}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{cite web |title=Ranking of countries that export the most beef |url=https://beef2live.com/story-world-beef-exports-ranking-countries-0-106903 |url-status=usurped |archive-url=https://web.archive.org/web/20220110123128/https://beef2live.com/story-world-beef-exports-ranking-countries-0-106903 |archive-date=10 January 2022 |access-date=5 July 2021 |website=beef2live.com |publisher=[[U.S. Department of Agriculture]]}}&lt;/ref&gt;

2018 දී, සෝයා වලට අමතරව, රට තුළ බඩ ඉරිඟු සහ උක් විශාල නිෂ්පාදනයක් සිදු වූ අතර, එය ලෝකයේ 21 වන විශාලතම නිෂ්පාදකයා ලෙස ස්ථානගත විය; රටේ අනෙකුත් වැදගත් සංස්කෘතීන් වන්නේ මඤ්ඤොක්කා, සහල්, තිරිඟු, තැඹිලි, යර්බා මේට් සහ සෝගම් ය. පශු සම්පත් සම්බන්ධයෙන්, පැරගුවේ 2020 දී හරක් මස් ටොන් 481 දහසක් නිෂ්පාදනය කළ අතර එය ලෝකයේ 26 වන විශාලතම නිෂ්පාදකයා විය.&lt;ref&gt;{{cite web |title=Paraguay production in 2018, by FAO |url=http://www.fao.org/faostat/en/#data/QCL/ |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20161112130804/http://www.fao.org/faostat/en/#data/QCL/ |archive-date=12 November 2016 |access-date=11 July 2022}}&lt;/ref&gt;

සෝයා වගාව බොහෝ දුරට හඳුන්වා දුන්නේ බ්‍රසීලියානුවන් විසිනි: 2019 දී, පැරගුවේ සෝයා සහ සහල් නිෂ්පාදකයින්ගෙන් 70% ක් පමණ බ්‍රසීලයෙන් පැමිණි අය හෝ බ්‍රසීලියානුවන්ගෙන් පැවත එන්නන් (ඊනියා බ්‍රසීගුවායිස්). 1980 ගණන්වලදී පළමු බ්‍රසීලියානු නිෂ්පාදකයින් රටට පැමිණීමට පටන් ගත්හ. බ්‍රසීලියානු ආගමනයට පෙර, පැරගුවේ ඉඩම්වලින් වැඩි ප්‍රමාණයක් වගා නොකළ ඒවා විය.&lt;ref&gt;{{cite news|url=https://deolhonosruralistas.com.br/deolhonoparaguai/2017/11/12/brasilenos-protagonizan-conflictos-de-tierras-en-el-paraguay/|title=Brasileños protagonizan conflictos de tierras en el Paraguay|date=12 November 2017|access-date=30 July 2020|archive-url=https://web.archive.org/web/20221122201919/https://deolhonosruralistas.com.br/deolhonoparaguai/2017/11/12/brasilenos-protagonizan-conflictos-de-tierras-en-el-paraguay/|archive-date=22 November 2022|language=es|trans-title=Brazilians lead land conflicts in Paraguay|series=Latifundistas × Campesinos|website=deolhonosruralistas.com.br|url-status=live}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{cite news|url=https://elpais.com/internacional/2019/01/24/america/1548358447_334189.html|title=Una comunidad indígena denuncia el desalojo de sus tierras en Paraguay por pistoleros brasileños|last1=Carneri|first1=Santi|date=28 January 2019|newspaper=[[El País]]|access-date=30 July 2020|archive-url=https://web.archive.org/web/20221122201917/https://elpais.com/internacional/2019/01/24/america/1548358447_334189.html|archive-date=22 November 2022|language=es|trans-title=An indigenous community denounces the eviction of their lands in Paraguay by Brazilian gunmen|url-status=live}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{cite web |date=2 March 2021 |title=Brasileña que prohíbe uso del guaraní en su estancia será investigada por el Ministerio de Trabajo |trans-title=Brazilian farmer who bans the use of Guarani in her estate will be investigated by the Ministry of Labour |url=https://www.elnacional.com.py/nacionales/2021/03/01/brasilena-que-prohibe-uso-del-guarani-en-su-estancia-sera-investigada-por-el-ministerio-de-trabajo/#:~:text=Brasile%C3%B1a%20habr%C3%ADa%20amenazado%20a%20sus,de%20Curuguaty%2C%20Departamento%20de%20Canindey%C3%BA%20. |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20221122201919/https://www.elnacional.com.py/nacionales/2021/03/01/brasilena-que-prohibe-uso-del-guarani-en-su-estancia-sera-investigada-por-el-ministerio-de-trabajo/#:~:text=Brasile%C3%B1a%20habr%C3%ADa%20amenazado%20a%20sus,de%20Curuguaty%2C%20Departamento%20de%20Canindey%C3%BA%20. |archive-date=22 November 2022 |access-date=30 March 2021 |website=El Nacional Paraguay |language=es}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{cite news|url=https://www.amnesty.org/es/latest/press-release/2009/11/paraguay-indigenas-amenazados-atacados-con-pesticidas-20091111/|title=Paraguay: Comunidad indígena amenazada por desalojo ilegal y atacada con pesticidas|date=11 November 2009|access-date=30 May 2018|archive-url=https://web.archive.org/web/20221122201921/https://www.amnesty.org/es/latest/press-release/2009/11/paraguay-indigenas-amenazados-atacados-con-pesticidas-20091111/|archive-date=22 November 2022|language=es|trans-title=Paraguay: Indigenous community threatened with illegal eviction and attacked with pesticides|website=[[Amnesty International]]|url-status=live}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{cite magazine|date=28 July 2014|title=Green going gone: The tragic deforestation of the Chaco|url=https://www.rollingstone.com/culture/culture-news/green-going-gone-the-tragic-deforestation-of-the-chaco-116951/|url-status=live|archive-url=https://web.archive.org/web/20221122201917/https://www.rollingstone.com/culture/culture-news/green-going-gone-the-tragic-deforestation-of-the-chaco-116951/|archive-date=22 November 2022|access-date=28 July 2014|magazine=[[Rolling Stone]]}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{cite news|url=https://www.bbc.com/mundo/america_latina/2010/05/100511_paraguay_indigenas_ganaderos_ea|title=Paraguay: Sanción por talar bosques indígenas|date=11 May 2010|access-date=11 May 2010|archive-url=https://web.archive.org/web/20221122201921/https://www.bbc.com/mundo/america_latina/2010/05/100511_paraguay_indigenas_ganaderos_ea|archive-date=22 November 2022|publisher=[[British Broadcasting Corporation]]|language=Guarani|trans-title=Paraguay: Penalty for cutting down indigenous forests|website=BBC News Mundo|url-status=live}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Cite web |date=23 August 2022 |title=Brasiguaios dominam produção de soja e arroz no Paraguai |url=https://globorural.globo.com/Noticias/Agricultura/noticia/2019/03/brasiguaios-dominam-producao-de-soja-e-arroz-no-paraguai.html |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20220726011522/https://globorural.globo.com/Noticias/Agricultura/noticia/2019/03/brasiguaios-dominam-producao-de-soja-e-arroz-no-paraguai.html |archive-date=26 July 2022 |access-date=8 February 2023 |website=Revista Globo Rural |language=pt-br}}&lt;/ref&gt;


කර්මාන්ත සහ නිෂ්පාදන

More than 80% of the cultivable land is owned by 2.6% of landowners. Nearly 8&amp;nbsp;million hectares were illegally granted, in violation of the agrarian law, to regime supporters during the dictatorship of Alfredo Stroessner (1954–1989), and the state has done nothing since to identify the beneficiaries of this illicit enrichment. These owners include generals, businessmen, and politicians, former presidents of the Republic, Nicaraguan dictator [[:en:Anastasio_Somoza_Debayle|Anastasio Somoza Debayle]], and even the ruling [[:en:Colorado_Party_(Paraguay)|Colorado Party]]. More than 130&amp;nbsp;peasant leaders have been assassinated since the fall of Stroessner in 1989.&lt;ref name=&quot;:0&quot;&gt;Paraguay, un país devorado por la soja, enero de 2014&lt;/ref&gt;

The methods of appropriating land in Paraguay are numerous. Economist Luis Rojas says that the most common method is to buy land from small producers: &quot;The peasant is offered a sum of money he has never seen in his life. He imagines it's a fortune, leaves for the city, spends it all in three or four months and makes the misery belts grow, because there is no work.&quot; Oxfam estimates that 900,000&amp;nbsp;people have been evicted from the countryside in the last ten years,{{when|reason=What does it mean &quot;last 10 years&quot;, from 2000 to 2010?|date=November 2023}} which represents nearly one-seventh of the population. This crowd of landless peasants is swelling the poverty belts around Asunción, the capital.&lt;ref name=&quot;:0&quot; /&gt;

වගා කළ හැකි ඉඩම්වලින් 80% කට වඩා ඉඩම් හිමියන්ගෙන් 2.6% ක් සතුය. ඇල්ෆ්‍රෙඩෝ ස්ට්‍රෝස්නර්ගේ (1954-1989) ඒකාධිපති පාලන සමයේදී පාලන තන්ත්‍රයේ ආධාරකරුවන්ට ගොවිජන නීතිය උල්ලංඝනය කරමින් හෙක්ටයාර මිලියන 8 කට ආසන්න ප්‍රමාණයක් නීති විරෝධී ලෙස ලබා දී ඇති අතර, එතැන් සිට මෙම නීති විරෝධී පොහොසත් කිරීමේ ප්‍රතිලාභීන් හඳුනා ගැනීමට රජය කිසිවක් කර නැත. මෙම හිමිකරුවන් අතර ජෙනරාල්වරුන්, ව්‍යාපාරිකයන් සහ දේශපාලනඥයන්, ජනරජයේ හිටපු ජනාධිපතිවරුන්, නිකරගුවාවේ ඒකාධිපති ඇනස්ටේසියෝ සොමෝසා ඩෙබේල් සහ පාලක කොලරාඩෝ පක්ෂය පවා ඇතුළත් වේ. 1989 දී ස්ට්‍රෝස්නර්ගේ වැටීමෙන් පසු ගොවි නායකයින් 130 කට වැඩි පිරිසක් ඝාතනය කර ඇත.[22]

පැරගුවේ ඉඩම් අත්පත් කර ගැනීමේ ක්‍රම බොහෝය. ආර්ථික විද්‍යාඥ ලුයිස් රොජාස් පවසන්නේ වඩාත් පොදු ක්‍රමය කුඩා නිෂ්පාදකයින්ගෙන් ඉඩම් මිලදී ගැනීම බවයි: &quot;ගොවියාට ඔහු තම ජීවිතයේ කිසිදා නොදුටු මුදලක් පිරිනමනු ලැබේ. ඔහු එය ධනයක් යැයි සිතමින්, නගරයට පිටත් වී, මාස තුන හතරකින් ඒ සියල්ල වියදම් කර, රැකියාවක් නොමැති නිසා දුක්ඛිත කලාප වර්ධනය කරයි.&quot; ඔක්ස්ෆෑම් ඇස්තමේන්තු කරන්නේ පසුගිය වසර දහය තුළ 900,000 ක ජනතාවක් ගම්බද ප්‍රදේශවලින් ඉවත් කර ඇති බවයි, [කවදාද?] එය ජනගහනයෙන් හතෙන් එකක් පමණ නියෝජනය කරයි. මෙම ඉඩම් නොමැති ගොවීන් සමූහය අගනුවර වන අසුන්සියොන් වටා දරිද්‍රතා පටි පුම්බා ඇත.[22]

=== කර්මාන්තය සහ නිෂ්පාදනය ===
The [[:en:World_Bank|World Bank]] lists the top producing countries each year, based on the total value of production. By the 2019 list, Paraguay had the 79th&amp;nbsp;most valuable industry in the world ($6.9 billion).&lt;ref&gt;{{cite web |title=Manufacturing, value added (current US$) |url=https://data.worldbank.org/indicator/NV.IND.MANF.CD?most_recent_value_desc=true |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20200107135049/https://data.worldbank.org/indicator/NV.IND.MANF.CD?most_recent_value_desc=true |archive-date=7 January 2020 |access-date=8 February 2023 |website=data.worldbank.org |publisher=[[World Bank]] |department=Data}}&lt;/ref&gt; The country was the seventh largest producer of [[:en:Soybean_oil|soybean oil]] in the world in 2018.&lt;ref&gt;{{cite web |title=FAOSTAT |url=https://www.fao.org/faostat/en/#data/QCL |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20161112130804/https://www.fao.org/faostat/en/#data/QCL |archive-date=12 November 2016 |access-date=8 February 2023 |website=fao.org}}&lt;/ref&gt;

The [[:en:Mineral_industry_of_Paraguay|mineral industry of Paraguay]] produces about 25% of the country's [[:en:Gross_domestic_product|gross domestic product]] (GDP) and employs about 31% of the labor force. Production of [[:en:Cement|cement]], [[:en:Iron_ore|iron ore]], and [[:en:Steel|steel]] occurs commonly throughout Paraguay's industrial sector. The growth of the industry was further fueled by the [[:en:Maquila|maquila]] industry, with large industrial complexes located in the eastern part of the country. Paraguay put in place many incentives aimed to attract industries to the country. One of them is the so-called &quot;Maquila law&quot; by which companies can relocate to Paraguay, enjoying minimal tax rates.&lt;ref&gt;{{Cite web |last=Bedford |first=Russell |date=2018-07-13 |title=Maquila Law: know the benefits of the paraguayan project |url=https://russellbedford.com.br/maquila-law-know-the-benefits-of-the-paraguayan-project/ |access-date=2025-04-01 |website=Russell Bedford Brasil |language=pt-BR}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Cite web |date=2023-12-19 |title=Advantages of Foreign Direct Investment in Paraguay: A Gateway to Opportunity in South America |url=https://latamfdi.com/foreign-direct-investment-in-paraguay/ |access-date=2025-04-01 |website=LATAM FDI}}&lt;/ref&gt;

නිෂ්පාදනයේ මුළු වටිනාකම මත පදනම්ව, ලෝක බැංකුව සෑම වසරකම ඉහළම නිෂ්පාදන රටවල් ලැයිස්තුගත කරයි. 2019 ලැයිස්තුව අනුව, පැරගුවේ ලෝකයේ 79 වන වටිනාම කර්මාන්තය (ඩොලර් බිලියන 6.9) විය.[23] 2018 දී ලොව හත්වන විශාලතම සෝයා බෝංචි තෙල් නිෂ්පාදකයා රට විය.[24]

පැරගුවේ ඛනිජ කර්මාන්තය රටේ දළ දේශීය නිෂ්පාදිතයෙන් (GDP) 25% ක් පමණ නිෂ්පාදනය කරන අතර ශ්‍රම බලකායෙන් 31% ක් පමණ සේවයේ යොදවයි. සිමෙන්ති, යකඩ ලෝපස් සහ වානේ නිෂ්පාදනය පැරගුවේ කාර්මික අංශය පුරා බහුලව දක්නට ලැබේ. මැකිලා කර්මාන්තය මගින් කර්මාන්තයේ වර්ධනය තවදුරටත් පෝෂණය කරන ලද අතර, රටේ නැගෙනහිර කොටසේ විශාල කාර්මික සංකීර්ණ පිහිටා ඇත. පැරගුවේ රට තුළ කර්මාන්ත ආකර්ෂණය කර ගැනීම අරමුණු කරගත් බොහෝ දිරිගැන්වීම් ක්‍රියාත්මක කළේය. ඉන් එකක් වන්නේ සමාගම්වලට අවම බදු අනුපාත භුක්ති විඳිමින් පැරගුවේ වෙත සංක්‍රමණය විය හැකි ඊනියා &quot;මැකිලා නීතිය&quot; ය. [25][26]


ආදිවාසීන්ගේ සමාජ ගැටළු

In the [[:en:Pharmaceutical_industry|pharmaceutical industry]], Paraguayan companies now{{when|date=February 2016}} meet 70% of domestic consumption and have begun to export drugs. Paraguay is quickly{{quantify|date=February 2016}} supplanting foreign suppliers in meeting the country's drug needs.&lt;ref&gt;{{cite web |author1=Admin |date=25 August 2016 |title=Pharmaceutical industry in Paraguay, betting on innovation |url=http://www.leadingedgeguides.com/betting-on-innovation/ |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20181214064729/http://www.leadingedgeguides.com/betting-on-innovation/ |archive-date=14 December 2018 |access-date=11 December 2018 |website=Leading Edge Guides}}&lt;/ref&gt; Strong growth also is evident in the production of edible oils, garments, organic sugar, meat processing, and steel.&lt;ref&gt;{{cite web |title=Paraguay |url=https://www.exportimportstatistics.com/country-profile/Paraguay-profile.aspx |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20210118141929/https://www.exportimportstatistics.com/country-profile/Paraguay-profile.aspx |archive-date=18 January 2021 |access-date=15 January 2021 |website=exportimportstatistics.com}}&lt;/ref&gt;

In 2003, manufacturing comprised 13.6% of the GDP and it employed about 11% of the working population in 2000. Paraguay's primary manufacturing focus is on food and beverages. Wood products, paper products, hides and furs, and nonmetallic mineral products also contribute to manufacturing totals. Steady growth in the manufacturing GDP during the 1990s (1.2% annually) laid the foundation for 2002 and 2003, when the annual growth rate rose to 2.5%.&lt;ref name=&quot;auto&quot;&gt;{{cite web |title=Paraguay |url=http://lcweb2.loc.gov/frd/cs/profiles/Paraguay.pdf |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20150514105537/http://lcweb2.loc.gov/frd/cs/profiles/Paraguay.pdf |archive-date=14 May 2015 |access-date=2 May 2010 |website=lcweb2.loc.gov}}&lt;/ref&gt; Paraguay was ranked 93rd in the [[:en:Global_Innovation_Index|Global Innovation Index]] in 2024.&lt;ref&gt;{{Cite book |author=[[World Intellectual Property Organization]] |url=https://www.wipo.int/web-publications/global-innovation-index-2024/en/ |title=Global Innovation Index 2024: Unlocking the Promise of Social Entrepreneurship |website=www.wipo.int |publisher=World Intellectual Property Organization |year=2024 |isbn=978-92-805-3681-2 |page=18 |language=en |doi=10.34667/tind.50062 |access-date=2024-10-06}}&lt;/ref&gt;

ඖෂධ කර්මාන්තයේ, පැරගුවේ සමාගම් දැන් [කවදාද?] දේශීය පරිභෝජනයෙන් 70% ක් සපුරාලන අතර ඖෂධ අපනයනය කිරීමට පටන් ගෙන තිබේ. පැරගුවේ ඉක්මනින්[ප්‍රමාණනය කරන්න] රටේ ඖෂධ අවශ්‍යතා සපුරාලීමේදී විදේශීය සැපයුම්කරුවන් අභිබවා යයි. [27] ආහාරයට ගත හැකි තෙල්, ඇඟලුම්, කාබනික සීනි, මස් සැකසුම් සහ වානේ නිෂ්පාදනයේ ද ශක්තිමත් වර්ධනයක් දක්නට ලැබේ. [28]

2003 දී, නිෂ්පාදනය දළ දේශීය නිෂ්පාදිතයෙන් 13.6% ක් වූ අතර 2000 දී එය වැඩ කරන ජනගහනයෙන් 11% ක් පමණ සේවයේ යොදවා ඇත. පැරගුවේහි ප්‍රාථමික නිෂ්පාදන අවධානය ආහාර සහ පාන වර්ග කෙරෙහි යොමු වේ. දැව නිෂ්පාදන, කඩදාසි නිෂ්පාදන, සම් සහ ලොම් සහ ලෝහ නොවන ඛනිජ නිෂ්පාදන ද නිෂ්පාදන එකතුවට දායක වේ. 1990 ගණන්වල (වාර්ෂිකව 1.2%) නිෂ්පාදන දළ දේශීය නිෂ්පාදිතයේ ස්ථාවර වර්ධනය 2002 සහ 2003 සඳහා අඩිතාලම දැමීය, එම කාලය තුළ වාර්ෂික වර්ධන වේගය 2.5% දක්වා ඉහළ ගියේය. [29] 2024 දී ගෝලීය නවෝත්පාදන දර්ශකයේ පැරගුවේ 93 වන ස්ථානයට පත්විය. [30]

==== ආදිවාසීන්ගේ සමාජ ගැටළු ====
Literacy rates have been extremely low among Paraguay's indigenous population, who had a literacy rate of 7.1% compared to the 51% rate of the general population as of the 2002 census.&lt;ref name=&quot;paho&quot;&gt;{{cite web |title=Paraguay |url=http://www.paho.org/english/dd/ais/cp_600.htm |archive-url=https://web.archive.org/web/20121108045134/http://www.paho.org/english/dd/ais/cp_600.htm |archive-date=8 November 2012 |access-date=12 July 2011 |website=[[Pan-American Health Organization]] (paho.org)}}&lt;/ref&gt;

Only 2.5% of Paraguay's indigenous population had access to clean drinking water and only 9.5% had electricity {{as of|2002|lc=y}}.&lt;ref name=&quot;paho&quot; /&gt;

2002 සංගණනයට අනුව සාමාන්‍ය ජනගහණයේ 51% අනුපාතයට සාපේක්ෂව 7.1% ක සාක්ෂරතා අනුපාතයක් තිබූ පැරගුවේ ආදිවාසී ජනගහනය අතර සාක්ෂරතා අනුපාතය අතිශයින් අඩු මට්ටමක පවතී.[31]

පැරගුවේ ආදිවාසී ජනගහනයෙන් 2.5%කට පමණක් පිරිසිදු පානීය ජලය ලබා ගත හැකි වූ අතර විදුලිය තිබුණේ 9.5%කට පමණි 2002 වන විට.[31]

== යොමු කිරීම් ==</text>
      <sha1>5scbm2rf26pcz5dwqc4xnknj59ejk1x</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>752964</id>
      <parentid>752963</parentid>
      <timestamp>2025-07-03T07:09:32Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>BuddhikaW88</username>
        <id>37808</id>
      </contributor>
      <origin>752964</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="41403" sha1="q8s3mrlp01cndraczxn1h0a4vxyyezm" xml:space="preserve">
වසර ගණනාවක් තිස්සේ, රටේ ප්‍රතිරූපය ඉලෙක්ට්‍රොනික නිෂ්පාදන, ආයුධ සහ මත්ද්‍රව්‍යවල නීති විරෝධී වෙළඳාම සමඟ සම්බන්ධ විය. කෙසේ වෙතත්, 2000 ගණන්වල සෝයා, බඩ ඉරිඟු, හරක් මස් නිෂ්පාදනය වැනි නීතිගත ව්‍යාපාරවල නැගීමත් සමඟ මෙම තත්ත්වය වෙනස් වීමට පටන් ගත්තේය. පැරගුවේ මහ බැංකුවේ (BCP) දත්තවලින් පෙනී ගියේ, 2006 දී, බ්‍රසීලය විසින් - බොහෝ අවස්ථාවලදී - ජාවාරම සහ වංචා ලෙස සලකනු ලබන - ත්‍රිකෝණාකාර වෙළඳාමට (චීනය-පැරගුවේ-බ්‍රසීලය) අදාළ අපනයන, රටේ දළ දේශීය නිෂ්පාදිතයෙන් 22% ක් නියෝජනය කළ බවයි. 2016 දී, මෙම ප්‍රතිශතය 12% දක්වා පහත වැටුණි. නීත්‍යානුකූල රැකියා හරහා ඉහළ බදු එකතු කිරීම් සමඟ, රටට එහි යටිතල පහසුකම් වැඩිදියුණු කිරීමට හැකි වී ඇති අතර එය අස්ථිර විය. පැරගුවේ අපනයන මත පදනම් වූ ආර්ථික සංවර්ධන ප්‍රතිපත්තියක් ඇති අතර බ්‍රසීලියානු වෙළඳපොළ මත යැපීම පවතී. ත්‍රිකෝණාකාර වෙළඳාමේ සාරය නම් බ්‍රසීලය එහි ප්‍රධාන ගමනාන්තය ලෙස චීනයෙන් ආරම්භ වන නිෂ්පාදන අපනයනය කිරීමයි. අපනයනය කරනු ලබන ශක්තිය අත්‍යවශ්‍යයෙන්ම බ්‍රසීලය ප්‍රධාන ගැනුම්කරු වන ඉටයිපු බලාගාරය මගින් ජනනය කරන ලද ජල විදුලි අතිරික්තයයි. සහ බ්‍රසීල ජාතිකයන් වන ප්‍රධාන ආයෝජකයින් වන මැකිලාස්, ඔවුන්ගේ නිෂ්පාදන සඳහා බ්‍රසීලයේ විශාල පාරිභෝගික වෙළඳපොළක් ද ඇත. එබැවින්, පැරගුවේ සංවර්ධන උපාය මාර්ගයේ මෙම කුළුණු තුන තුළ, නැවත අපනයනය කිරීමේ කැපී පෙනෙන ලක්ෂණයක් ඇත. කෘෂිකාර්මික භාණ්ඩ සම්බන්ධයෙන් ගත් කල, එය පැරගුවේහි ආරම්භ වන නිෂ්පාදන අපනයනයයි.&lt;ref&gt;{{Cite journal|last1=Barros da Costa|first1=Alexandre|last2=Batista de Oliveira|first2=Gilson|date=15 April 2019|title=A estratégia de desenvolvimento do Paraguai no contexto das teorias de crescimento e desenvolvimento regional|url=https://www.eumed.net/rev/oel/2019/04/desenvolvimento-paraguai.html|url-status=live|journal=Observatorio de la Economía Latinoamericana|language=pt|issue=abril|archive-url=https://web.archive.org/web/20220928182348/https://www.eumed.net/rev/oel/2019/04/desenvolvimento-paraguai.html|archive-date=28 September 2022|access-date=28 July 2022}}&lt;/ref&gt;

2010 ගණන්වලදී, බොහෝ දුරට සෝයා බෝංචි නිෂ්පාදනය දෙසට යොමු වූ ආර්ථිකය සාමාන්‍යයෙන් 4% කින් වර්ධනය විය. කෙසේ වෙතත්, ආර්ථික වර්ධනය දරිද්‍රතාවය අඩු නොකළ අතර, එය 2018 දී නිල සංඛ්‍යාලේඛනවලට අනුව ජනගහනයෙන් 26% කට වඩා ළඟා විය. නිව් යෝර්ක් ටයිම්ස් පුවත්පතට අනුව, පැරගුවේ යනු &quot;මෑත වසරවල ධනවතුන් සහ දුප්පතුන් අතර පරතරය වැඩිපුරම පුළුල් වී ඇති ලතින් ඇමරිකානු රටවලින් එකකි&quot;. ගම්බද ප්‍රදේශවල, කෘෂිකාර්මික ඉඩම්වලින් 85% ක් හිමිකරුවන්ගෙන් 2.6% ක් සතුය. ඊට අමතරව, සෝයා බෝංචි සමාගම් සඳහා මග සැලසීම සඳහා ස්වදේශික සම්භවයක් ඇති පුද්ගලයින් නෙරපා හැර ඇත.&lt;ref&gt;{{cite news|url=https://www.nytimes.com/2013/04/25/world/americas/boom-times-in-paraguay-leave-many-behind.html|title=Boom Times in Paraguay Leave Many Behind|last=Romero|first=Simon|date=24 April 2013|work=The New York Times|access-date=2 July 2021|archive-url=https://web.archive.org/web/20210629210913/https://www.nytimes.com/2013/04/25/world/americas/boom-times-in-paraguay-leave-many-behind.html|archive-date=29 June 2021|url-access=subscription|url-status=live}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{cite web |title=BCP – Banco Central del Paraguay |url=https://www.bcp.gov.py |archive-url=https://web.archive.org/web/20200423204032/https://www.bcp.gov.py/ |archive-date=23 April 2020 |access-date=18 June 2016 |website=Bcp.gov.py}}&lt;/ref&gt;

සෝයා බෝංචි අපනයන වෙළඳපොළ බොහෝ දුරට බහුජාතික සමාගම් (කාගිල්, ආචර් ඩැනියෙල්ස් මිඩ්ලන්ඩ්, බන්ජ් ලිමිටඩ්, ආදිය) විසින් ආධිපත්‍යය දරන අතර එම නිසා පැරගුවේ වැසියන් කිහිප දෙනෙකුට ප්‍රතිලාභ ලැබේ. අපනයන සමාගම් සහ ඉඩම් හිමියන් සුළු බදු ගෙවයි. උදාහරණයක් ලෙස, 2018 දී නිකුත් කරන ලද ECLAC (එක්සත් ජාතීන්ගේ ආයතනයක්) විසින් කරන ලද අධ්‍යයනයකින් පෙන්නුම් කරන්නේ පැරගුවේ රාජ්‍ය අයවැයට සමාගම් අවම වශයෙන් සහභාගී වන රටවලින් එකක් බවයි.&lt;ref&gt;{{cite web |date=2018 |title=La ineficiencia de la desigualdad |url=https://repositorio.cepal.org/bitstream/handle/11362/43566/4/S1800302_es.pdf |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20211210020927/https://repositorio.cepal.org/bitstream/handle/11362/43566/4/S1800302_es.pdf |archive-date=10 December 2021 |access-date=14 July 2023 |publisher=United Nations |language=es}}&lt;/ref&gt;

පළිබෝධනාශක සහ අනෙකුත් රසායනික ද්‍රව්‍ය සෝයා බෝංචි ක්ෂේත්‍රවල බහුලව භාවිතා වේ. රටේ පාරිසරික ප්‍රමිතීන් සමාගම් විසින් සපුරා නොමැති අතර කෘෂි රසායන පරිසරය දූෂණය කරයි. 2019 දී එක්සත් ජාතීන්ගේ මානව හිමිකම් කමිටුව තීන්දුවක් නිකුත් කරමින්, කෘෂි රසායනික ද්‍රව්‍ය දැවැන්ත ලෙස ධූමකරණය කිරීම සහ ජනගහනයට විෂ වීම සම්බන්ධයෙන් පරීක්ෂණයක් සිදු කරන ලෙස පැරගුවේට බල කළේය. කෙසේ වෙතත්, තත්වය යහපත් අතට හැරෙන්නේ නැත: &quot;ඉහළ මට්ටමේ දේශපාලන දූෂණය, ආයතනවල අතිශය අස්ථාවරත්වය, ඉහළ මට්ටමේ සමාජ අවදානම, දේශපාලන තීරණ වලදී ආර්ථික අවශ්‍යතාවල සර්වබලධාරීත්වය මෙන්ම [රටේ] දකුණු කෝනයේ භූගෝලීය හදවතේ පිහිටීම සහ එහි ඇති ස්වාභාවික සම්පත් බහුල වීම, පැරගුවේ අධිරාජ්‍ය භූ දේශපාලනික අවශ්‍යතා සඳහා ආකර්ශනීය ඉලක්කයක් බවට පත් කරයි,&quot; සමාජ විද්‍යාඥ තෝමස් පලාවු පවසයි.&lt;ref&gt;{{cite web |date=September 2010 |title=La política y su trasfondo. El poder real en Paraguay &amp;#124; Nueva Sociedad |url=https://nuso.org/articulo/la-politica-y-su-trasfondo-el-poder-real-en-paraguay/ |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20221109211835/https://nuso.org/articulo/la-politica-y-su-trasfondo-el-poder-real-en-paraguay/ |archive-date=9 November 2022 |access-date=9 November 2022}}&lt;/ref&gt; ශාස්ත්‍රාලික ජෝස් ලුයිස් ඉන්ස්ෆ්‍රාන් ද සඳහන් කරන්නේ රටේ දේශපාලනඥයින් &quot;මහා ව්‍යාපාරවලින් සහනාධාර ලබනවා; ප්‍රතිපත්ති ක්‍රියාත්මක කරන්නේ ඔවුන්&quot; බවයි.

2005 දී, ජාත්‍යන්තර මූල්‍ය අරමුදල ප්‍රකාශ කළේ පැරගුවේ සේවකයින්ගෙන් 10% කටත් වඩා අඩු සංඛ්‍යාවක් විශ්‍රාම වැටුප් ක්‍රමයට සහභාගී වන බවත්, ඉන් 95% ක් ආයතන දෙකකින් පරිපාලනය වන බවත්ය. දෙකම සේවක දායකත්වයන් මගින් වැටුප් සහිත ක්‍රමයක් මත අරමුදල් සපයනු ලැබේ; පළමුවැන්න, {{ill|Instituto de Previsión Social|es|Instituto de Previsión Social (Paraguay)}} පුද්ගලික අංශයේ සේවකයින් සඳහා වන අතර, caja fiscal රාජ්‍ය සේවකයින් සඳහා (විශ්ව විද්‍යාල මහාචාර්යවරුන්, ගුරුවරුන්, අධිකරණ සේවකයින්, හමුදා නිලධාරීන් සහ පොලිස් නිලධාරීන් ඇතුළුව) සහ චාකෝ යුද්ධයේ ප්‍රවීණයන් (හෝ ඔවුන්ගෙන් පැවත එන්නන්) සඳහා වේ.&lt;ref&gt;{{Cite book |last1=Franks |first1=Jeffrey R. |url=https://books.google.com/books?id=X5vBZZIeg44C |title=Paraguay: Corruption, Reform, and the Financial System |last2=Benelli |first2=Roberto |last3=Mercer-Blackman |first3=Valerie |last4=Sab |first4=Randa |publisher=[[International Monetary Fund]] |year=2005 |isbn=9781451980356 |access-date=9 August 2019 |archive-url=https://web.archive.org/web/20200728054516/https://books.google.com/books?id=X5vBZZIeg44C |archive-date=28 July 2020 |url-status=live}}&lt;/ref&gt;

[[File:Ciudad_de_San_Bernardino.jpg|link=https://en.wikipedia.org/wiki/File:Ciudad_de_San_Bernardino.jpg|thumb|පැරගුවේහි වැදගත්ම නිවාඩු නිකේතනයක් ලෙස, 19 වන සියවසේ ජර්මානු පදිංචිකරුවන් විසින් ආරම්භ කරන ලද සැන් බර්නාඩිනෝ, රටේ ඉහළම මිලදී ගැනීමේ බල සමානාත්මතාවයන්ගෙන් එකකි.]]
වෙළඳපොළ ආර්ථිකය විශාල අවිධිමත් අංශයකින් කැපී පෙනෙන අතර, එය අසල්වැසි රටවලට ආනයනික පාරිභෝගික භාණ්ඩ නැවත අපනයනය කිරීම මෙන්ම දහස් ගණනක් ක්ෂුද්‍ර ව්‍යවසායන් සහ නාගරික වීදි වෙළෙන්දන්ගේ ක්‍රියාකාරකම් ද ඇතුළත් වේ. කෙසේ වෙතත්, පසුගිය වසර 10 තුළ පැරගුවේ ආර්ථිකය නාටකාකාර ලෙස විවිධාංගීකරණය වී ඇති අතර, බලශක්ති, වාහන අමතර කොටස් සහ ඇඳුම් කර්මාන්ත ඒ සඳහා පෙරමුණ ගෙන ඇත.&lt;ref&gt;{{cite web |title=Paraguay un milagro americano |url=http://paraguay-un-milagro-americano.blogspot.com |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20150526011128/http://paraguay-un-milagro-americano.blogspot.com/ |archive-date=26 May 2015 |access-date=15 January 2015 |language=es}}&lt;/ref&gt;

පැරගුවේහි වඩාත්ම වැදගත් නාගරික ප්‍රදේශ ආර්ජන්ටිනාව-පැරගුවේ දේශසීමාව දිගේ පිහිටා ඇත: අසුන්සියන්, ඇල්බර්ඩි, එන්කාර්නේෂන්, පිලර් සහ සියුඩාඩ් ඩෙල් එස්ටේ, දෙවැන්න ලෝකයේ තුන්වන වැදගත්ම නිදහස් වාණිජ කලාපය වන අතර එය මියාමි සහ හොංකොං වලට වඩා පසුපසින් සිටී.&lt;ref&gt;{{cite web |title=Paraguay |url=http://www.exportimportstatistics.com/country-profile/Paraguay-profile.aspx |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20180130204636/http://www.exportimportstatistics.com/country-profile/Paraguay-profile.aspx |archive-date=30 January 2018 |access-date=30 January 2018 |website=exportimportstatistics.com}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{cite web |title=Centro de Frontera • Posadas - Encarnación, Misiones |url=http://fronteras.dnm.gov.ar/centros/111-posadas-encarnacion-misiones |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20210929180546/http://fronteras.dnm.gov.ar/centros/111-posadas-encarnacion-misiones |archive-date=29 September 2021 |access-date=12 November 2021 |publisher=Ministry of the Interior (Argentina) |language=es}}&lt;/ref&gt; ජනගහනයෙන් විශාල ප්‍රතිශතයක්, විශේෂයෙන් ග්‍රාමීය ප්‍රදේශවල, කෘෂිකාර්මික ක්‍රියාකාරකම් වලින් තම ජීවනෝපාය ලබා ගනී, බොහෝ විට යැපුම් පදනමක් මත. අවිධිමත් අංශයේ වැදගත්කම නිසා නිවැරදි ආර්ථික පියවර ලබා ගැනීම දුෂ්කර ය. 2003 සහ 2013 අතර කාලය තුළ ආර්ථිකය වේගයෙන් වර්ධනය විය. ලෝක වෙළඳ භාණ්ඩ සඳහා ඇති ඉල්ලුම ඉහළ මිල ගණන් සහ හිතකර කාලගුණය සමඟ ඒකාබද්ධ වී පැරගුවේහි වෙළඳ භාණ්ඩ පාදක අපනයන ව්‍යාප්තියට සහාය වීම නිසා.


In 2012, Paraguay's government introduced the MERCOSUR (FOCEM) system in order to stimulate the economy and job growth through a partnership with both Brazil and Argentina.{{update after|2021|7|14}}

The [[:en:Central_Bank_of_Paraguay|Central Bank of Paraguay]] is Paraguay's highest monetary authority, and the country's governing body, in finances and economics.  Its headquarters are in [[:en:Asunción|Asunción]]'s [[:en:Las_Lomas_(Asunción)|Carmelitas]] neighborhood.

2012 දී, පැරගුවේ රජය බ්‍රසීලය සහ ආර්ජන්ටිනාව සමඟ හවුල්කාරිත්වයක් හරහා ආර්ථිකය සහ රැකියා වර්ධනය උත්තේජනය කිරීම සඳහා MERCOSUR (FOCEM) ක්‍රමය හඳුන්වා දුන්නේය.&lt;ref&gt;{{Cite web |date=14 April 2012 |title=SUBSECRETARIA DE ESTADO DE ECONOMIA - ¿Qué es FOCEM? |url=http://www.economia.gov.py/v2/index.php?tag=que-es-focem |url-status=dead |archive-url=https://web.archive.org/web/20120414050706/http://www.economia.gov.py/v2/index.php?tag=que-es-focem |archive-date=14 April 2012 |access-date=8 February 2023}}&lt;/ref&gt;

පැරගුවේ මහ බැංකුව යනු මූල්‍ය හා ආර්ථික විද්‍යාව පිළිබඳ පැරගුවේහි ඉහළම මූල්‍ය අධිකාරිය වන අතර රටේ පාලන ආයතනය වේ. එහි මූලස්ථානය අසුන්සියොන් හි කර්මෙලිටාස් අසල්වැසි ප්‍රදේශයේ පිහිටා ඇත.

=== කෘෂිකර්මය ===
පැරගුවේ ලොව හයවන විශාලතම සෝයා බෝංචි නිෂ්පාදකයා වන අතර,&lt;ref&gt;{{cite web |date=30 September 2020 |title=Paraguay |url=https://www.cia.gov/the-world-factbook/countries/paraguay/ |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20181231111825/https://www.cia.gov/library/publications/resources/the-world-factbook/geos/pa.html |archive-date=31 December 2018 |access-date=30 September 2020 |website=The World Factbook |publisher=U.S. [[Central Intelligence Agency]]}}&lt;/ref&gt; ස්ටේවියා හි දෙවන විශාලතම නිෂ්පාදකයා සහ හරක් මස් අපනයනය කරන නවවන විශාලතම අපනයනකරු වේ.&lt;ref&gt;{{cite web |year=2013 |title=ESTUDIO DE MERCADO DE Stevia Rebaudiana bertoni (YERBA DULCE) |url=http://agrarias.unca.edu.ar/wp-content/uploads/2018/Revista%20de%20Divulgaci%C3%B3n%20T%C3%A9cnica%20Agr%C3%ADcola%20y%20Agroindustrial/Revista-51-Estevia.pdf |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20210415220902/http://agrarias.unca.edu.ar/wp-content/uploads/2018/Revista%20de%20Divulgaci%C3%B3n%20T%C3%A9cnica%20Agr%C3%ADcola%20y%20Agroindustrial/Revista-51-Estevia.pdf |archive-date=15 April 2021 |access-date=30 September 2020 |publisher=[[National University of Catamarca]] |language=es |issn=1852-7086}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{cite web |title=Ranking of countries that export the most beef |url=https://beef2live.com/story-world-beef-exports-ranking-countries-0-106903 |url-status=usurped |archive-url=https://web.archive.org/web/20220110123128/https://beef2live.com/story-world-beef-exports-ranking-countries-0-106903 |archive-date=10 January 2022 |access-date=5 July 2021 |website=beef2live.com |publisher=[[U.S. Department of Agriculture]]}}&lt;/ref&gt;

2018 දී, සෝයා වලට අමතරව, රට තුළ බඩ ඉරිඟු සහ උක් විශාල නිෂ්පාදනයක් සිදු වූ අතර, එය ලෝකයේ 21 වන විශාලතම නිෂ්පාදකයා ලෙස ස්ථානගත විය; රටේ අනෙකුත් වැදගත් සංස්කෘතීන් වන්නේ මඤ්ඤොක්කා, සහල්, තිරිඟු, තැඹිලි, යර්බා මේට් සහ සෝගම් ය. පශු සම්පත් සම්බන්ධයෙන්, පැරගුවේ 2020 දී හරක් මස් ටොන් 481 දහසක් නිෂ්පාදනය කළ අතර එය ලෝකයේ 26 වන විශාලතම නිෂ්පාදකයා විය.&lt;ref&gt;{{cite web |title=Paraguay production in 2018, by FAO |url=http://www.fao.org/faostat/en/#data/QCL/ |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20161112130804/http://www.fao.org/faostat/en/#data/QCL/ |archive-date=12 November 2016 |access-date=11 July 2022}}&lt;/ref&gt;

සෝයා වගාව බොහෝ දුරට හඳුන්වා දුන්නේ බ්‍රසීලියානුවන් විසිනි: 2019 දී, පැරගුවේ සෝයා සහ සහල් නිෂ්පාදකයින්ගෙන් 70% ක් පමණ බ්‍රසීලයෙන් පැමිණි අය හෝ බ්‍රසීලියානුවන්ගෙන් පැවත එන්නන් (ඊනියා බ්‍රසීගුවායිස්). 1980 ගණන්වලදී පළමු බ්‍රසීලියානු නිෂ්පාදකයින් රටට පැමිණීමට පටන් ගත්හ. බ්‍රසීලියානු ආගමනයට පෙර, පැරගුවේ ඉඩම්වලින් වැඩි ප්‍රමාණයක් වගා නොකළ ඒවා විය.&lt;ref&gt;{{cite news|url=https://deolhonosruralistas.com.br/deolhonoparaguai/2017/11/12/brasilenos-protagonizan-conflictos-de-tierras-en-el-paraguay/|title=Brasileños protagonizan conflictos de tierras en el Paraguay|date=12 November 2017|access-date=30 July 2020|archive-url=https://web.archive.org/web/20221122201919/https://deolhonosruralistas.com.br/deolhonoparaguai/2017/11/12/brasilenos-protagonizan-conflictos-de-tierras-en-el-paraguay/|archive-date=22 November 2022|language=es|trans-title=Brazilians lead land conflicts in Paraguay|series=Latifundistas × Campesinos|website=deolhonosruralistas.com.br|url-status=live}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{cite news|url=https://elpais.com/internacional/2019/01/24/america/1548358447_334189.html|title=Una comunidad indígena denuncia el desalojo de sus tierras en Paraguay por pistoleros brasileños|last1=Carneri|first1=Santi|date=28 January 2019|newspaper=[[El País]]|access-date=30 July 2020|archive-url=https://web.archive.org/web/20221122201917/https://elpais.com/internacional/2019/01/24/america/1548358447_334189.html|archive-date=22 November 2022|language=es|trans-title=An indigenous community denounces the eviction of their lands in Paraguay by Brazilian gunmen|url-status=live}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{cite web |date=2 March 2021 |title=Brasileña que prohíbe uso del guaraní en su estancia será investigada por el Ministerio de Trabajo |trans-title=Brazilian farmer who bans the use of Guarani in her estate will be investigated by the Ministry of Labour |url=https://www.elnacional.com.py/nacionales/2021/03/01/brasilena-que-prohibe-uso-del-guarani-en-su-estancia-sera-investigada-por-el-ministerio-de-trabajo/#:~:text=Brasile%C3%B1a%20habr%C3%ADa%20amenazado%20a%20sus,de%20Curuguaty%2C%20Departamento%20de%20Canindey%C3%BA%20. |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20221122201919/https://www.elnacional.com.py/nacionales/2021/03/01/brasilena-que-prohibe-uso-del-guarani-en-su-estancia-sera-investigada-por-el-ministerio-de-trabajo/#:~:text=Brasile%C3%B1a%20habr%C3%ADa%20amenazado%20a%20sus,de%20Curuguaty%2C%20Departamento%20de%20Canindey%C3%BA%20. |archive-date=22 November 2022 |access-date=30 March 2021 |website=El Nacional Paraguay |language=es}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{cite news|url=https://www.amnesty.org/es/latest/press-release/2009/11/paraguay-indigenas-amenazados-atacados-con-pesticidas-20091111/|title=Paraguay: Comunidad indígena amenazada por desalojo ilegal y atacada con pesticidas|date=11 November 2009|access-date=30 May 2018|archive-url=https://web.archive.org/web/20221122201921/https://www.amnesty.org/es/latest/press-release/2009/11/paraguay-indigenas-amenazados-atacados-con-pesticidas-20091111/|archive-date=22 November 2022|language=es|trans-title=Paraguay: Indigenous community threatened with illegal eviction and attacked with pesticides|website=[[Amnesty International]]|url-status=live}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{cite magazine|date=28 July 2014|title=Green going gone: The tragic deforestation of the Chaco|url=https://www.rollingstone.com/culture/culture-news/green-going-gone-the-tragic-deforestation-of-the-chaco-116951/|url-status=live|archive-url=https://web.archive.org/web/20221122201917/https://www.rollingstone.com/culture/culture-news/green-going-gone-the-tragic-deforestation-of-the-chaco-116951/|archive-date=22 November 2022|access-date=28 July 2014|magazine=[[Rolling Stone]]}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{cite news|url=https://www.bbc.com/mundo/america_latina/2010/05/100511_paraguay_indigenas_ganaderos_ea|title=Paraguay: Sanción por talar bosques indígenas|date=11 May 2010|access-date=11 May 2010|archive-url=https://web.archive.org/web/20221122201921/https://www.bbc.com/mundo/america_latina/2010/05/100511_paraguay_indigenas_ganaderos_ea|archive-date=22 November 2022|publisher=[[British Broadcasting Corporation]]|language=Guarani|trans-title=Paraguay: Penalty for cutting down indigenous forests|website=BBC News Mundo|url-status=live}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Cite web |date=23 August 2022 |title=Brasiguaios dominam produção de soja e arroz no Paraguai |url=https://globorural.globo.com/Noticias/Agricultura/noticia/2019/03/brasiguaios-dominam-producao-de-soja-e-arroz-no-paraguai.html |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20220726011522/https://globorural.globo.com/Noticias/Agricultura/noticia/2019/03/brasiguaios-dominam-producao-de-soja-e-arroz-no-paraguai.html |archive-date=26 July 2022 |access-date=8 February 2023 |website=Revista Globo Rural |language=pt-br}}&lt;/ref&gt;


කර්මාන්ත සහ නිෂ්පාදන

More than 80% of the cultivable land is owned by 2.6% of landowners. Nearly 8&amp;nbsp;million hectares were illegally granted, in violation of the agrarian law, to regime supporters during the dictatorship of Alfredo Stroessner (1954–1989), and the state has done nothing since to identify the beneficiaries of this illicit enrichment. These owners include generals, businessmen, and politicians, former presidents of the Republic, Nicaraguan dictator [[:en:Anastasio_Somoza_Debayle|Anastasio Somoza Debayle]], and even the ruling [[:en:Colorado_Party_(Paraguay)|Colorado Party]]. More than 130&amp;nbsp;peasant leaders have been assassinated since the fall of Stroessner in 1989.&lt;ref name=&quot;:0&quot;&gt;Paraguay, un país devorado por la soja, enero de 2014&lt;/ref&gt;

The methods of appropriating land in Paraguay are numerous. Economist Luis Rojas says that the most common method is to buy land from small producers: &quot;The peasant is offered a sum of money he has never seen in his life. He imagines it's a fortune, leaves for the city, spends it all in three or four months and makes the misery belts grow, because there is no work.&quot; Oxfam estimates that 900,000&amp;nbsp;people have been evicted from the countryside in the last ten years,{{when|reason=What does it mean &quot;last 10 years&quot;, from 2000 to 2010?|date=November 2023}} which represents nearly one-seventh of the population. This crowd of landless peasants is swelling the poverty belts around Asunción, the capital.&lt;ref name=&quot;:0&quot; /&gt;

වගා කළ හැකි ඉඩම්වලින් 80% කට වඩා ඉඩම් හිමියන්ගෙන් 2.6% ක් සතුය. ඇල්ෆ්‍රෙඩෝ ස්ට්‍රෝස්නර්ගේ (1954-1989) ඒකාධිපති පාලන සමයේදී පාලන තන්ත්‍රයේ ආධාරකරුවන්ට ගොවිජන නීතිය උල්ලංඝනය කරමින් හෙක්ටයාර මිලියන 8 කට ආසන්න ප්‍රමාණයක් නීති විරෝධී ලෙස ලබා දී ඇති අතර, එතැන් සිට මෙම නීති විරෝධී පොහොසත් කිරීමේ ප්‍රතිලාභීන් හඳුනා ගැනීමට රජය කිසිවක් කර නැත. මෙම හිමිකරුවන් අතර ජෙනරාල්වරුන්, ව්‍යාපාරිකයන් සහ දේශපාලනඥයන්, ජනරජයේ හිටපු ජනාධිපතිවරුන්, නිකරගුවාවේ ඒකාධිපති ඇනස්ටේසියෝ සොමෝසා ඩෙබේල් සහ පාලක කොලරාඩෝ පක්ෂය පවා ඇතුළත් වේ. 1989 දී ස්ට්‍රෝස්නර්ගේ වැටීමෙන් පසු ගොවි නායකයින් 130 කට වැඩි පිරිසක් ඝාතනය කර ඇත.[22]

පැරගුවේ ඉඩම් අත්පත් කර ගැනීමේ ක්‍රම බොහෝය. ආර්ථික විද්‍යාඥ ලුයිස් රොජාස් පවසන්නේ වඩාත් පොදු ක්‍රමය කුඩා නිෂ්පාදකයින්ගෙන් ඉඩම් මිලදී ගැනීම බවයි: &quot;ගොවියාට ඔහු තම ජීවිතයේ කිසිදා නොදුටු මුදලක් පිරිනමනු ලැබේ. ඔහු එය ධනයක් යැයි සිතමින්, නගරයට පිටත් වී, මාස තුන හතරකින් ඒ සියල්ල වියදම් කර, රැකියාවක් නොමැති නිසා දුක්ඛිත කලාප වර්ධනය කරයි.&quot; ඔක්ස්ෆෑම් ඇස්තමේන්තු කරන්නේ පසුගිය වසර දහය තුළ 900,000 ක ජනතාවක් ගම්බද ප්‍රදේශවලින් ඉවත් කර ඇති බවයි, [කවදාද?] එය ජනගහනයෙන් හතෙන් එකක් පමණ නියෝජනය කරයි. මෙම ඉඩම් නොමැති ගොවීන් සමූහය අගනුවර වන අසුන්සියොන් වටා දරිද්‍රතා පටි පුම්බා ඇත.[22]

=== කර්මාන්තය සහ නිෂ්පාදනය ===
The [[:en:World_Bank|World Bank]] lists the top producing countries each year, based on the total value of production. By the 2019 list, Paraguay had the 79th&amp;nbsp;most valuable industry in the world ($6.9 billion).&lt;ref&gt;{{cite web |title=Manufacturing, value added (current US$) |url=https://data.worldbank.org/indicator/NV.IND.MANF.CD?most_recent_value_desc=true |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20200107135049/https://data.worldbank.org/indicator/NV.IND.MANF.CD?most_recent_value_desc=true |archive-date=7 January 2020 |access-date=8 February 2023 |website=data.worldbank.org |publisher=[[World Bank]] |department=Data}}&lt;/ref&gt; The country was the seventh largest producer of [[:en:Soybean_oil|soybean oil]] in the world in 2018.&lt;ref&gt;{{cite web |title=FAOSTAT |url=https://www.fao.org/faostat/en/#data/QCL |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20161112130804/https://www.fao.org/faostat/en/#data/QCL |archive-date=12 November 2016 |access-date=8 February 2023 |website=fao.org}}&lt;/ref&gt;

The [[:en:Mineral_industry_of_Paraguay|mineral industry of Paraguay]] produces about 25% of the country's [[:en:Gross_domestic_product|gross domestic product]] (GDP) and employs about 31% of the labor force. Production of [[:en:Cement|cement]], [[:en:Iron_ore|iron ore]], and [[:en:Steel|steel]] occurs commonly throughout Paraguay's industrial sector. The growth of the industry was further fueled by the [[:en:Maquila|maquila]] industry, with large industrial complexes located in the eastern part of the country. Paraguay put in place many incentives aimed to attract industries to the country. One of them is the so-called &quot;Maquila law&quot; by which companies can relocate to Paraguay, enjoying minimal tax rates.&lt;ref&gt;{{Cite web |last=Bedford |first=Russell |date=2018-07-13 |title=Maquila Law: know the benefits of the paraguayan project |url=https://russellbedford.com.br/maquila-law-know-the-benefits-of-the-paraguayan-project/ |access-date=2025-04-01 |website=Russell Bedford Brasil |language=pt-BR}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Cite web |date=2023-12-19 |title=Advantages of Foreign Direct Investment in Paraguay: A Gateway to Opportunity in South America |url=https://latamfdi.com/foreign-direct-investment-in-paraguay/ |access-date=2025-04-01 |website=LATAM FDI}}&lt;/ref&gt;

නිෂ්පාදනයේ මුළු වටිනාකම මත පදනම්ව, ලෝක බැංකුව සෑම වසරකම ඉහළම නිෂ්පාදන රටවල් ලැයිස්තුගත කරයි. 2019 ලැයිස්තුව අනුව, පැරගුවේ ලෝකයේ 79 වන වටිනාම කර්මාන්තය (ඩොලර් බිලියන 6.9) විය.[23] 2018 දී ලොව හත්වන විශාලතම සෝයා බෝංචි තෙල් නිෂ්පාදකයා රට විය.[24]

පැරගුවේ ඛනිජ කර්මාන්තය රටේ දළ දේශීය නිෂ්පාදිතයෙන් (GDP) 25% ක් පමණ නිෂ්පාදනය කරන අතර ශ්‍රම බලකායෙන් 31% ක් පමණ සේවයේ යොදවයි. සිමෙන්ති, යකඩ ලෝපස් සහ වානේ නිෂ්පාදනය පැරගුවේ කාර්මික අංශය පුරා බහුලව දක්නට ලැබේ. මැකිලා කර්මාන්තය මගින් කර්මාන්තයේ වර්ධනය තවදුරටත් පෝෂණය කරන ලද අතර, රටේ නැගෙනහිර කොටසේ විශාල කාර්මික සංකීර්ණ පිහිටා ඇත. පැරගුවේ රට තුළ කර්මාන්ත ආකර්ෂණය කර ගැනීම අරමුණු කරගත් බොහෝ දිරිගැන්වීම් ක්‍රියාත්මක කළේය. ඉන් එකක් වන්නේ සමාගම්වලට අවම බදු අනුපාත භුක්ති විඳිමින් පැරගුවේ වෙත සංක්‍රමණය විය හැකි ඊනියා &quot;මැකිලා නීතිය&quot; ය. [25][26]


ආදිවාසීන්ගේ සමාජ ගැටළු

In the [[:en:Pharmaceutical_industry|pharmaceutical industry]], Paraguayan companies now{{when|date=February 2016}} meet 70% of domestic consumption and have begun to export drugs. Paraguay is quickly{{quantify|date=February 2016}} supplanting foreign suppliers in meeting the country's drug needs.&lt;ref&gt;{{cite web |author1=Admin |date=25 August 2016 |title=Pharmaceutical industry in Paraguay, betting on innovation |url=http://www.leadingedgeguides.com/betting-on-innovation/ |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20181214064729/http://www.leadingedgeguides.com/betting-on-innovation/ |archive-date=14 December 2018 |access-date=11 December 2018 |website=Leading Edge Guides}}&lt;/ref&gt; Strong growth also is evident in the production of edible oils, garments, organic sugar, meat processing, and steel.&lt;ref&gt;{{cite web |title=Paraguay |url=https://www.exportimportstatistics.com/country-profile/Paraguay-profile.aspx |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20210118141929/https://www.exportimportstatistics.com/country-profile/Paraguay-profile.aspx |archive-date=18 January 2021 |access-date=15 January 2021 |website=exportimportstatistics.com}}&lt;/ref&gt;

In 2003, manufacturing comprised 13.6% of the GDP and it employed about 11% of the working population in 2000. Paraguay's primary manufacturing focus is on food and beverages. Wood products, paper products, hides and furs, and nonmetallic mineral products also contribute to manufacturing totals. Steady growth in the manufacturing GDP during the 1990s (1.2% annually) laid the foundation for 2002 and 2003, when the annual growth rate rose to 2.5%.&lt;ref name=&quot;auto&quot;&gt;{{cite web |title=Paraguay |url=http://lcweb2.loc.gov/frd/cs/profiles/Paraguay.pdf |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20150514105537/http://lcweb2.loc.gov/frd/cs/profiles/Paraguay.pdf |archive-date=14 May 2015 |access-date=2 May 2010 |website=lcweb2.loc.gov}}&lt;/ref&gt; Paraguay was ranked 93rd in the [[:en:Global_Innovation_Index|Global Innovation Index]] in 2024.&lt;ref&gt;{{Cite book |author=[[World Intellectual Property Organization]] |url=https://www.wipo.int/web-publications/global-innovation-index-2024/en/ |title=Global Innovation Index 2024: Unlocking the Promise of Social Entrepreneurship |website=www.wipo.int |publisher=World Intellectual Property Organization |year=2024 |isbn=978-92-805-3681-2 |page=18 |language=en |doi=10.34667/tind.50062 |access-date=2024-10-06}}&lt;/ref&gt;

ඖෂධ කර්මාන්තයේ, පැරගුවේ සමාගම් දැන් [කවදාද?] දේශීය පරිභෝජනයෙන් 70% ක් සපුරාලන අතර ඖෂධ අපනයනය කිරීමට පටන් ගෙන තිබේ. පැරගුවේ ඉක්මනින්[ප්‍රමාණනය කරන්න] රටේ ඖෂධ අවශ්‍යතා සපුරාලීමේදී විදේශීය සැපයුම්කරුවන් අභිබවා යයි. [27] ආහාරයට ගත හැකි තෙල්, ඇඟලුම්, කාබනික සීනි, මස් සැකසුම් සහ වානේ නිෂ්පාදනයේ ද ශක්තිමත් වර්ධනයක් දක්නට ලැබේ. [28]

2003 දී, නිෂ්පාදනය දළ දේශීය නිෂ්පාදිතයෙන් 13.6% ක් වූ අතර 2000 දී එය වැඩ කරන ජනගහනයෙන් 11% ක් පමණ සේවයේ යොදවා ඇත. පැරගුවේහි ප්‍රාථමික නිෂ්පාදන අවධානය ආහාර සහ පාන වර්ග කෙරෙහි යොමු වේ. දැව නිෂ්පාදන, කඩදාසි නිෂ්පාදන, සම් සහ ලොම් සහ ලෝහ නොවන ඛනිජ නිෂ්පාදන ද නිෂ්පාදන එකතුවට දායක වේ. 1990 ගණන්වල (වාර්ෂිකව 1.2%) නිෂ්පාදන දළ දේශීය නිෂ්පාදිතයේ ස්ථාවර වර්ධනය 2002 සහ 2003 සඳහා අඩිතාලම දැමීය, එම කාලය තුළ වාර්ෂික වර්ධන වේගය 2.5% දක්වා ඉහළ ගියේය. [29] 2024 දී ගෝලීය නවෝත්පාදන දර්ශකයේ පැරගුවේ 93 වන ස්ථානයට පත්විය. [30]

==== ආදිවාසීන්ගේ සමාජ ගැටළු ====
Literacy rates have been extremely low among Paraguay's indigenous population, who had a literacy rate of 7.1% compared to the 51% rate of the general population as of the 2002 census.&lt;ref name=&quot;paho&quot;&gt;{{cite web |title=Paraguay |url=http://www.paho.org/english/dd/ais/cp_600.htm |archive-url=https://web.archive.org/web/20121108045134/http://www.paho.org/english/dd/ais/cp_600.htm |archive-date=8 November 2012 |access-date=12 July 2011 |website=[[Pan-American Health Organization]] (paho.org)}}&lt;/ref&gt;

Only 2.5% of Paraguay's indigenous population had access to clean drinking water and only 9.5% had electricity {{as of|2002|lc=y}}.&lt;ref name=&quot;paho&quot; /&gt;

2002 සංගණනයට අනුව සාමාන්‍ය ජනගහණයේ 51% අනුපාතයට සාපේක්ෂව 7.1% ක සාක්ෂරතා අනුපාතයක් තිබූ පැරගුවේ ආදිවාසී ජනගහනය අතර සාක්ෂරතා අනුපාතය අතිශයින් අඩු මට්ටමක පවතී.[31]

පැරගුවේ ආදිවාසී ජනගහනයෙන් 2.5%කට පමණක් පිරිසිදු පානීය ජලය ලබා ගත හැකි වූ අතර විදුලිය තිබුණේ 9.5%කට පමණි 2002 වන විට.[31]

== යොමු කිරීම් ==</text>
      <sha1>q8s3mrlp01cndraczxn1h0a4vxyyezm</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>752965</id>
      <parentid>752964</parentid>
      <timestamp>2025-07-03T07:09:47Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>BuddhikaW88</username>
        <id>37808</id>
      </contributor>
      <origin>752965</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="40924" sha1="bslslw705wgex2yxdxw74mutge2kbvw" xml:space="preserve">
වසර ගණනාවක් තිස්සේ, රටේ ප්‍රතිරූපය ඉලෙක්ට්‍රොනික නිෂ්පාදන, ආයුධ සහ මත්ද්‍රව්‍යවල නීති විරෝධී වෙළඳාම සමඟ සම්බන්ධ විය. කෙසේ වෙතත්, 2000 ගණන්වල සෝයා, බඩ ඉරිඟු, හරක් මස් නිෂ්පාදනය වැනි නීතිගත ව්‍යාපාරවල නැගීමත් සමඟ මෙම තත්ත්වය වෙනස් වීමට පටන් ගත්තේය. පැරගුවේ මහ බැංකුවේ (BCP) දත්තවලින් පෙනී ගියේ, 2006 දී, බ්‍රසීලය විසින් - බොහෝ අවස්ථාවලදී - ජාවාරම සහ වංචා ලෙස සලකනු ලබන - ත්‍රිකෝණාකාර වෙළඳාමට (චීනය-පැරගුවේ-බ්‍රසීලය) අදාළ අපනයන, රටේ දළ දේශීය නිෂ්පාදිතයෙන් 22% ක් නියෝජනය කළ බවයි. 2016 දී, මෙම ප්‍රතිශතය 12% දක්වා පහත වැටුණි. නීත්‍යානුකූල රැකියා හරහා ඉහළ බදු එකතු කිරීම් සමඟ, රටට එහි යටිතල පහසුකම් වැඩිදියුණු කිරීමට හැකි වී ඇති අතර එය අස්ථිර විය. පැරගුවේ අපනයන මත පදනම් වූ ආර්ථික සංවර්ධන ප්‍රතිපත්තියක් ඇති අතර බ්‍රසීලියානු වෙළඳපොළ මත යැපීම පවතී. ත්‍රිකෝණාකාර වෙළඳාමේ සාරය නම් බ්‍රසීලය එහි ප්‍රධාන ගමනාන්තය ලෙස චීනයෙන් ආරම්භ වන නිෂ්පාදන අපනයනය කිරීමයි. අපනයනය කරනු ලබන ශක්තිය අත්‍යවශ්‍යයෙන්ම බ්‍රසීලය ප්‍රධාන ගැනුම්කරු වන ඉටයිපු බලාගාරය මගින් ජනනය කරන ලද ජල විදුලි අතිරික්තයයි. සහ බ්‍රසීල ජාතිකයන් වන ප්‍රධාන ආයෝජකයින් වන මැකිලාස්, ඔවුන්ගේ නිෂ්පාදන සඳහා බ්‍රසීලයේ විශාල පාරිභෝගික වෙළඳපොළක් ද ඇත. එබැවින්, පැරගුවේ සංවර්ධන උපාය මාර්ගයේ මෙම කුළුණු තුන තුළ, නැවත අපනයනය කිරීමේ කැපී පෙනෙන ලක්ෂණයක් ඇත. කෘෂිකාර්මික භාණ්ඩ සම්බන්ධයෙන් ගත් කල, එය පැරගුවේහි ආරම්භ වන නිෂ්පාදන අපනයනයයි.&lt;ref&gt;{{Cite journal|last1=Barros da Costa|first1=Alexandre|last2=Batista de Oliveira|first2=Gilson|date=15 April 2019|title=A estratégia de desenvolvimento do Paraguai no contexto das teorias de crescimento e desenvolvimento regional|url=https://www.eumed.net/rev/oel/2019/04/desenvolvimento-paraguai.html|url-status=live|journal=Observatorio de la Economía Latinoamericana|language=pt|issue=abril|archive-url=https://web.archive.org/web/20220928182348/https://www.eumed.net/rev/oel/2019/04/desenvolvimento-paraguai.html|archive-date=28 September 2022|access-date=28 July 2022}}&lt;/ref&gt;

2010 ගණන්වලදී, බොහෝ දුරට සෝයා බෝංචි නිෂ්පාදනය දෙසට යොමු වූ ආර්ථිකය සාමාන්‍යයෙන් 4% කින් වර්ධනය විය. කෙසේ වෙතත්, ආර්ථික වර්ධනය දරිද්‍රතාවය අඩු නොකළ අතර, එය 2018 දී නිල සංඛ්‍යාලේඛනවලට අනුව ජනගහනයෙන් 26% කට වඩා ළඟා විය. නිව් යෝර්ක් ටයිම්ස් පුවත්පතට අනුව, පැරගුවේ යනු &quot;මෑත වසරවල ධනවතුන් සහ දුප්පතුන් අතර පරතරය වැඩිපුරම පුළුල් වී ඇති ලතින් ඇමරිකානු රටවලින් එකකි&quot;. ගම්බද ප්‍රදේශවල, කෘෂිකාර්මික ඉඩම්වලින් 85% ක් හිමිකරුවන්ගෙන් 2.6% ක් සතුය. ඊට අමතරව, සෝයා බෝංචි සමාගම් සඳහා මග සැලසීම සඳහා ස්වදේශික සම්භවයක් ඇති පුද්ගලයින් නෙරපා හැර ඇත.&lt;ref&gt;{{cite news|url=https://www.nytimes.com/2013/04/25/world/americas/boom-times-in-paraguay-leave-many-behind.html|title=Boom Times in Paraguay Leave Many Behind|last=Romero|first=Simon|date=24 April 2013|work=The New York Times|access-date=2 July 2021|archive-url=https://web.archive.org/web/20210629210913/https://www.nytimes.com/2013/04/25/world/americas/boom-times-in-paraguay-leave-many-behind.html|archive-date=29 June 2021|url-access=subscription|url-status=live}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{cite web |title=BCP – Banco Central del Paraguay |url=https://www.bcp.gov.py |archive-url=https://web.archive.org/web/20200423204032/https://www.bcp.gov.py/ |archive-date=23 April 2020 |access-date=18 June 2016 |website=Bcp.gov.py}}&lt;/ref&gt;

සෝයා බෝංචි අපනයන වෙළඳපොළ බොහෝ දුරට බහුජාතික සමාගම් (කාගිල්, ආචර් ඩැනියෙල්ස් මිඩ්ලන්ඩ්, බන්ජ් ලිමිටඩ්, ආදිය) විසින් ආධිපත්‍යය දරන අතර එම නිසා පැරගුවේ වැසියන් කිහිප දෙනෙකුට ප්‍රතිලාභ ලැබේ. අපනයන සමාගම් සහ ඉඩම් හිමියන් සුළු බදු ගෙවයි. උදාහරණයක් ලෙස, 2018 දී නිකුත් කරන ලද ECLAC (එක්සත් ජාතීන්ගේ ආයතනයක්) විසින් කරන ලද අධ්‍යයනයකින් පෙන්නුම් කරන්නේ පැරගුවේ රාජ්‍ය අයවැයට සමාගම් අවම වශයෙන් සහභාගී වන රටවලින් එකක් බවයි.&lt;ref&gt;{{cite web |date=2018 |title=La ineficiencia de la desigualdad |url=https://repositorio.cepal.org/bitstream/handle/11362/43566/4/S1800302_es.pdf |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20211210020927/https://repositorio.cepal.org/bitstream/handle/11362/43566/4/S1800302_es.pdf |archive-date=10 December 2021 |access-date=14 July 2023 |publisher=United Nations |language=es}}&lt;/ref&gt;

පළිබෝධනාශක සහ අනෙකුත් රසායනික ද්‍රව්‍ය සෝයා බෝංචි ක්ෂේත්‍රවල බහුලව භාවිතා වේ. රටේ පාරිසරික ප්‍රමිතීන් සමාගම් විසින් සපුරා නොමැති අතර කෘෂි රසායන පරිසරය දූෂණය කරයි. 2019 දී එක්සත් ජාතීන්ගේ මානව හිමිකම් කමිටුව තීන්දුවක් නිකුත් කරමින්, කෘෂි රසායනික ද්‍රව්‍ය දැවැන්ත ලෙස ධූමකරණය කිරීම සහ ජනගහනයට විෂ වීම සම්බන්ධයෙන් පරීක්ෂණයක් සිදු කරන ලෙස පැරගුවේට බල කළේය. කෙසේ වෙතත්, තත්වය යහපත් අතට හැරෙන්නේ නැත: &quot;ඉහළ මට්ටමේ දේශපාලන දූෂණය, ආයතනවල අතිශය අස්ථාවරත්වය, ඉහළ මට්ටමේ සමාජ අවදානම, දේශපාලන තීරණ වලදී ආර්ථික අවශ්‍යතාවල සර්වබලධාරීත්වය මෙන්ම [රටේ] දකුණු කෝනයේ භූගෝලීය හදවතේ පිහිටීම සහ එහි ඇති ස්වාභාවික සම්පත් බහුල වීම, පැරගුවේ අධිරාජ්‍ය භූ දේශපාලනික අවශ්‍යතා සඳහා ආකර්ශනීය ඉලක්කයක් බවට පත් කරයි,&quot; සමාජ විද්‍යාඥ තෝමස් පලාවු පවසයි.&lt;ref&gt;{{cite web |date=September 2010 |title=La política y su trasfondo. El poder real en Paraguay &amp;#124; Nueva Sociedad |url=https://nuso.org/articulo/la-politica-y-su-trasfondo-el-poder-real-en-paraguay/ |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20221109211835/https://nuso.org/articulo/la-politica-y-su-trasfondo-el-poder-real-en-paraguay/ |archive-date=9 November 2022 |access-date=9 November 2022}}&lt;/ref&gt; ශාස්ත්‍රාලික ජෝස් ලුයිස් ඉන්ස්ෆ්‍රාන් ද සඳහන් කරන්නේ රටේ දේශපාලනඥයින් &quot;මහා ව්‍යාපාරවලින් සහනාධාර ලබනවා; ප්‍රතිපත්ති ක්‍රියාත්මක කරන්නේ ඔවුන්&quot; බවයි.

2005 දී, ජාත්‍යන්තර මූල්‍ය අරමුදල ප්‍රකාශ කළේ පැරගුවේ සේවකයින්ගෙන් 10% කටත් වඩා අඩු සංඛ්‍යාවක් විශ්‍රාම වැටුප් ක්‍රමයට සහභාගී වන බවත්, ඉන් 95% ක් ආයතන දෙකකින් පරිපාලනය වන බවත්ය. දෙකම සේවක දායකත්වයන් මගින් වැටුප් සහිත ක්‍රමයක් මත අරමුදල් සපයනු ලැබේ; පළමුවැන්න, {{ill|Instituto de Previsión Social|es|Instituto de Previsión Social (Paraguay)}} පුද්ගලික අංශයේ සේවකයින් සඳහා වන අතර, caja fiscal රාජ්‍ය සේවකයින් සඳහා (විශ්ව විද්‍යාල මහාචාර්යවරුන්, ගුරුවරුන්, අධිකරණ සේවකයින්, හමුදා නිලධාරීන් සහ පොලිස් නිලධාරීන් ඇතුළුව) සහ චාකෝ යුද්ධයේ ප්‍රවීණයන් (හෝ ඔවුන්ගෙන් පැවත එන්නන්) සඳහා වේ.&lt;ref&gt;{{Cite book |last1=Franks |first1=Jeffrey R. |url=https://books.google.com/books?id=X5vBZZIeg44C |title=Paraguay: Corruption, Reform, and the Financial System |last2=Benelli |first2=Roberto |last3=Mercer-Blackman |first3=Valerie |last4=Sab |first4=Randa |publisher=[[International Monetary Fund]] |year=2005 |isbn=9781451980356 |access-date=9 August 2019 |archive-url=https://web.archive.org/web/20200728054516/https://books.google.com/books?id=X5vBZZIeg44C |archive-date=28 July 2020 |url-status=live}}&lt;/ref&gt;

[[File:Ciudad_de_San_Bernardino.jpg|link=https://en.wikipedia.org/wiki/File:Ciudad_de_San_Bernardino.jpg|thumb|පැරගුවේහි වැදගත්ම නිවාඩු නිකේතනයක් ලෙස, 19 වන සියවසේ ජර්මානු පදිංචිකරුවන් විසින් ආරම්භ කරන ලද සැන් බර්නාඩිනෝ, රටේ ඉහළම මිලදී ගැනීමේ බල සමානාත්මතාවයන්ගෙන් එකකි.]]
වෙළඳපොළ ආර්ථිකය විශාල අවිධිමත් අංශයකින් කැපී පෙනෙන අතර, එය අසල්වැසි රටවලට ආනයනික පාරිභෝගික භාණ්ඩ නැවත අපනයනය කිරීම මෙන්ම දහස් ගණනක් ක්ෂුද්‍ර ව්‍යවසායන් සහ නාගරික වීදි වෙළෙන්දන්ගේ ක්‍රියාකාරකම් ද ඇතුළත් වේ. කෙසේ වෙතත්, පසුගිය වසර 10 තුළ පැරගුවේ ආර්ථිකය නාටකාකාර ලෙස විවිධාංගීකරණය වී ඇති අතර, බලශක්ති, වාහන අමතර කොටස් සහ ඇඳුම් කර්මාන්ත ඒ සඳහා පෙරමුණ ගෙන ඇත.&lt;ref&gt;{{cite web |title=Paraguay un milagro americano |url=http://paraguay-un-milagro-americano.blogspot.com |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20150526011128/http://paraguay-un-milagro-americano.blogspot.com/ |archive-date=26 May 2015 |access-date=15 January 2015 |language=es}}&lt;/ref&gt;

පැරගුවේහි වඩාත්ම වැදගත් නාගරික ප්‍රදේශ ආර්ජන්ටිනාව-පැරගුවේ දේශසීමාව දිගේ පිහිටා ඇත: අසුන්සියන්, ඇල්බර්ඩි, එන්කාර්නේෂන්, පිලර් සහ සියුඩාඩ් ඩෙල් එස්ටේ, දෙවැන්න ලෝකයේ තුන්වන වැදගත්ම නිදහස් වාණිජ කලාපය වන අතර එය මියාමි සහ හොංකොං වලට වඩා පසුපසින් සිටී.&lt;ref&gt;{{cite web |title=Paraguay |url=http://www.exportimportstatistics.com/country-profile/Paraguay-profile.aspx |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20180130204636/http://www.exportimportstatistics.com/country-profile/Paraguay-profile.aspx |archive-date=30 January 2018 |access-date=30 January 2018 |website=exportimportstatistics.com}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{cite web |title=Centro de Frontera • Posadas - Encarnación, Misiones |url=http://fronteras.dnm.gov.ar/centros/111-posadas-encarnacion-misiones |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20210929180546/http://fronteras.dnm.gov.ar/centros/111-posadas-encarnacion-misiones |archive-date=29 September 2021 |access-date=12 November 2021 |publisher=Ministry of the Interior (Argentina) |language=es}}&lt;/ref&gt; ජනගහනයෙන් විශාල ප්‍රතිශතයක්, විශේෂයෙන් ග්‍රාමීය ප්‍රදේශවල, කෘෂිකාර්මික ක්‍රියාකාරකම් වලින් තම ජීවනෝපාය ලබා ගනී, බොහෝ විට යැපුම් පදනමක් මත. අවිධිමත් අංශයේ වැදගත්කම නිසා නිවැරදි ආර්ථික පියවර ලබා ගැනීම දුෂ්කර ය. 2003 සහ 2013 අතර කාලය තුළ ආර්ථිකය වේගයෙන් වර්ධනය විය. ලෝක වෙළඳ භාණ්ඩ සඳහා ඇති ඉල්ලුම ඉහළ මිල ගණන් සහ හිතකර කාලගුණය සමඟ ඒකාබද්ධ වී පැරගුවේහි වෙළඳ භාණ්ඩ පාදක අපනයන ව්‍යාප්තියට සහාය වීම නිසා.

2012 දී, පැරගුවේ රජය බ්‍රසීලය සහ ආර්ජන්ටිනාව සමඟ හවුල්කාරිත්වයක් හරහා ආර්ථිකය සහ රැකියා වර්ධනය උත්තේජනය කිරීම සඳහා MERCOSUR (FOCEM) ක්‍රමය හඳුන්වා දුන්නේය.&lt;ref&gt;{{Cite web |date=14 April 2012 |title=SUBSECRETARIA DE ESTADO DE ECONOMIA - ¿Qué es FOCEM? |url=http://www.economia.gov.py/v2/index.php?tag=que-es-focem |url-status=dead |archive-url=https://web.archive.org/web/20120414050706/http://www.economia.gov.py/v2/index.php?tag=que-es-focem |archive-date=14 April 2012 |access-date=8 February 2023}}&lt;/ref&gt;

පැරගුවේ මහ බැංකුව යනු මූල්‍ය හා ආර්ථික විද්‍යාව පිළිබඳ පැරගුවේහි ඉහළම මූල්‍ය අධිකාරිය වන අතර රටේ පාලන ආයතනය වේ. එහි මූලස්ථානය අසුන්සියොන් හි කර්මෙලිටාස් අසල්වැසි ප්‍රදේශයේ පිහිටා ඇත.

=== කෘෂිකර්මය ===
පැරගුවේ ලොව හයවන විශාලතම සෝයා බෝංචි නිෂ්පාදකයා වන අතර,&lt;ref&gt;{{cite web |date=30 September 2020 |title=Paraguay |url=https://www.cia.gov/the-world-factbook/countries/paraguay/ |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20181231111825/https://www.cia.gov/library/publications/resources/the-world-factbook/geos/pa.html |archive-date=31 December 2018 |access-date=30 September 2020 |website=The World Factbook |publisher=U.S. [[Central Intelligence Agency]]}}&lt;/ref&gt; ස්ටේවියා හි දෙවන විශාලතම නිෂ්පාදකයා සහ හරක් මස් අපනයනය කරන නවවන විශාලතම අපනයනකරු වේ.&lt;ref&gt;{{cite web |year=2013 |title=ESTUDIO DE MERCADO DE Stevia Rebaudiana bertoni (YERBA DULCE) |url=http://agrarias.unca.edu.ar/wp-content/uploads/2018/Revista%20de%20Divulgaci%C3%B3n%20T%C3%A9cnica%20Agr%C3%ADcola%20y%20Agroindustrial/Revista-51-Estevia.pdf |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20210415220902/http://agrarias.unca.edu.ar/wp-content/uploads/2018/Revista%20de%20Divulgaci%C3%B3n%20T%C3%A9cnica%20Agr%C3%ADcola%20y%20Agroindustrial/Revista-51-Estevia.pdf |archive-date=15 April 2021 |access-date=30 September 2020 |publisher=[[National University of Catamarca]] |language=es |issn=1852-7086}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{cite web |title=Ranking of countries that export the most beef |url=https://beef2live.com/story-world-beef-exports-ranking-countries-0-106903 |url-status=usurped |archive-url=https://web.archive.org/web/20220110123128/https://beef2live.com/story-world-beef-exports-ranking-countries-0-106903 |archive-date=10 January 2022 |access-date=5 July 2021 |website=beef2live.com |publisher=[[U.S. Department of Agriculture]]}}&lt;/ref&gt;

2018 දී, සෝයා වලට අමතරව, රට තුළ බඩ ඉරිඟු සහ උක් විශාල නිෂ්පාදනයක් සිදු වූ අතර, එය ලෝකයේ 21 වන විශාලතම නිෂ්පාදකයා ලෙස ස්ථානගත විය; රටේ අනෙකුත් වැදගත් සංස්කෘතීන් වන්නේ මඤ්ඤොක්කා, සහල්, තිරිඟු, තැඹිලි, යර්බා මේට් සහ සෝගම් ය. පශු සම්පත් සම්බන්ධයෙන්, පැරගුවේ 2020 දී හරක් මස් ටොන් 481 දහසක් නිෂ්පාදනය කළ අතර එය ලෝකයේ 26 වන විශාලතම නිෂ්පාදකයා විය.&lt;ref&gt;{{cite web |title=Paraguay production in 2018, by FAO |url=http://www.fao.org/faostat/en/#data/QCL/ |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20161112130804/http://www.fao.org/faostat/en/#data/QCL/ |archive-date=12 November 2016 |access-date=11 July 2022}}&lt;/ref&gt;

සෝයා වගාව බොහෝ දුරට හඳුන්වා දුන්නේ බ්‍රසීලියානුවන් විසිනි: 2019 දී, පැරගුවේ සෝයා සහ සහල් නිෂ්පාදකයින්ගෙන් 70% ක් පමණ බ්‍රසීලයෙන් පැමිණි අය හෝ බ්‍රසීලියානුවන්ගෙන් පැවත එන්නන් (ඊනියා බ්‍රසීගුවායිස්). 1980 ගණන්වලදී පළමු බ්‍රසීලියානු නිෂ්පාදකයින් රටට පැමිණීමට පටන් ගත්හ. බ්‍රසීලියානු ආගමනයට පෙර, පැරගුවේ ඉඩම්වලින් වැඩි ප්‍රමාණයක් වගා නොකළ ඒවා විය.&lt;ref&gt;{{cite news|url=https://deolhonosruralistas.com.br/deolhonoparaguai/2017/11/12/brasilenos-protagonizan-conflictos-de-tierras-en-el-paraguay/|title=Brasileños protagonizan conflictos de tierras en el Paraguay|date=12 November 2017|access-date=30 July 2020|archive-url=https://web.archive.org/web/20221122201919/https://deolhonosruralistas.com.br/deolhonoparaguai/2017/11/12/brasilenos-protagonizan-conflictos-de-tierras-en-el-paraguay/|archive-date=22 November 2022|language=es|trans-title=Brazilians lead land conflicts in Paraguay|series=Latifundistas × Campesinos|website=deolhonosruralistas.com.br|url-status=live}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{cite news|url=https://elpais.com/internacional/2019/01/24/america/1548358447_334189.html|title=Una comunidad indígena denuncia el desalojo de sus tierras en Paraguay por pistoleros brasileños|last1=Carneri|first1=Santi|date=28 January 2019|newspaper=[[El País]]|access-date=30 July 2020|archive-url=https://web.archive.org/web/20221122201917/https://elpais.com/internacional/2019/01/24/america/1548358447_334189.html|archive-date=22 November 2022|language=es|trans-title=An indigenous community denounces the eviction of their lands in Paraguay by Brazilian gunmen|url-status=live}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{cite web |date=2 March 2021 |title=Brasileña que prohíbe uso del guaraní en su estancia será investigada por el Ministerio de Trabajo |trans-title=Brazilian farmer who bans the use of Guarani in her estate will be investigated by the Ministry of Labour |url=https://www.elnacional.com.py/nacionales/2021/03/01/brasilena-que-prohibe-uso-del-guarani-en-su-estancia-sera-investigada-por-el-ministerio-de-trabajo/#:~:text=Brasile%C3%B1a%20habr%C3%ADa%20amenazado%20a%20sus,de%20Curuguaty%2C%20Departamento%20de%20Canindey%C3%BA%20. |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20221122201919/https://www.elnacional.com.py/nacionales/2021/03/01/brasilena-que-prohibe-uso-del-guarani-en-su-estancia-sera-investigada-por-el-ministerio-de-trabajo/#:~:text=Brasile%C3%B1a%20habr%C3%ADa%20amenazado%20a%20sus,de%20Curuguaty%2C%20Departamento%20de%20Canindey%C3%BA%20. |archive-date=22 November 2022 |access-date=30 March 2021 |website=El Nacional Paraguay |language=es}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{cite news|url=https://www.amnesty.org/es/latest/press-release/2009/11/paraguay-indigenas-amenazados-atacados-con-pesticidas-20091111/|title=Paraguay: Comunidad indígena amenazada por desalojo ilegal y atacada con pesticidas|date=11 November 2009|access-date=30 May 2018|archive-url=https://web.archive.org/web/20221122201921/https://www.amnesty.org/es/latest/press-release/2009/11/paraguay-indigenas-amenazados-atacados-con-pesticidas-20091111/|archive-date=22 November 2022|language=es|trans-title=Paraguay: Indigenous community threatened with illegal eviction and attacked with pesticides|website=[[Amnesty International]]|url-status=live}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{cite magazine|date=28 July 2014|title=Green going gone: The tragic deforestation of the Chaco|url=https://www.rollingstone.com/culture/culture-news/green-going-gone-the-tragic-deforestation-of-the-chaco-116951/|url-status=live|archive-url=https://web.archive.org/web/20221122201917/https://www.rollingstone.com/culture/culture-news/green-going-gone-the-tragic-deforestation-of-the-chaco-116951/|archive-date=22 November 2022|access-date=28 July 2014|magazine=[[Rolling Stone]]}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{cite news|url=https://www.bbc.com/mundo/america_latina/2010/05/100511_paraguay_indigenas_ganaderos_ea|title=Paraguay: Sanción por talar bosques indígenas|date=11 May 2010|access-date=11 May 2010|archive-url=https://web.archive.org/web/20221122201921/https://www.bbc.com/mundo/america_latina/2010/05/100511_paraguay_indigenas_ganaderos_ea|archive-date=22 November 2022|publisher=[[British Broadcasting Corporation]]|language=Guarani|trans-title=Paraguay: Penalty for cutting down indigenous forests|website=BBC News Mundo|url-status=live}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Cite web |date=23 August 2022 |title=Brasiguaios dominam produção de soja e arroz no Paraguai |url=https://globorural.globo.com/Noticias/Agricultura/noticia/2019/03/brasiguaios-dominam-producao-de-soja-e-arroz-no-paraguai.html |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20220726011522/https://globorural.globo.com/Noticias/Agricultura/noticia/2019/03/brasiguaios-dominam-producao-de-soja-e-arroz-no-paraguai.html |archive-date=26 July 2022 |access-date=8 February 2023 |website=Revista Globo Rural |language=pt-br}}&lt;/ref&gt;


කර්මාන්ත සහ නිෂ්පාදන

More than 80% of the cultivable land is owned by 2.6% of landowners. Nearly 8&amp;nbsp;million hectares were illegally granted, in violation of the agrarian law, to regime supporters during the dictatorship of Alfredo Stroessner (1954–1989), and the state has done nothing since to identify the beneficiaries of this illicit enrichment. These owners include generals, businessmen, and politicians, former presidents of the Republic, Nicaraguan dictator [[:en:Anastasio_Somoza_Debayle|Anastasio Somoza Debayle]], and even the ruling [[:en:Colorado_Party_(Paraguay)|Colorado Party]]. More than 130&amp;nbsp;peasant leaders have been assassinated since the fall of Stroessner in 1989.&lt;ref name=&quot;:0&quot;&gt;Paraguay, un país devorado por la soja, enero de 2014&lt;/ref&gt;

The methods of appropriating land in Paraguay are numerous. Economist Luis Rojas says that the most common method is to buy land from small producers: &quot;The peasant is offered a sum of money he has never seen in his life. He imagines it's a fortune, leaves for the city, spends it all in three or four months and makes the misery belts grow, because there is no work.&quot; Oxfam estimates that 900,000&amp;nbsp;people have been evicted from the countryside in the last ten years,{{when|reason=What does it mean &quot;last 10 years&quot;, from 2000 to 2010?|date=November 2023}} which represents nearly one-seventh of the population. This crowd of landless peasants is swelling the poverty belts around Asunción, the capital.&lt;ref name=&quot;:0&quot; /&gt;

වගා කළ හැකි ඉඩම්වලින් 80% කට වඩා ඉඩම් හිමියන්ගෙන් 2.6% ක් සතුය. ඇල්ෆ්‍රෙඩෝ ස්ට්‍රෝස්නර්ගේ (1954-1989) ඒකාධිපති පාලන සමයේදී පාලන තන්ත්‍රයේ ආධාරකරුවන්ට ගොවිජන නීතිය උල්ලංඝනය කරමින් හෙක්ටයාර මිලියන 8 කට ආසන්න ප්‍රමාණයක් නීති විරෝධී ලෙස ලබා දී ඇති අතර, එතැන් සිට මෙම නීති විරෝධී පොහොසත් කිරීමේ ප්‍රතිලාභීන් හඳුනා ගැනීමට රජය කිසිවක් කර නැත. මෙම හිමිකරුවන් අතර ජෙනරාල්වරුන්, ව්‍යාපාරිකයන් සහ දේශපාලනඥයන්, ජනරජයේ හිටපු ජනාධිපතිවරුන්, නිකරගුවාවේ ඒකාධිපති ඇනස්ටේසියෝ සොමෝසා ඩෙබේල් සහ පාලක කොලරාඩෝ පක්ෂය පවා ඇතුළත් වේ. 1989 දී ස්ට්‍රෝස්නර්ගේ වැටීමෙන් පසු ගොවි නායකයින් 130 කට වැඩි පිරිසක් ඝාතනය කර ඇත.[22]

පැරගුවේ ඉඩම් අත්පත් කර ගැනීමේ ක්‍රම බොහෝය. ආර්ථික විද්‍යාඥ ලුයිස් රොජාස් පවසන්නේ වඩාත් පොදු ක්‍රමය කුඩා නිෂ්පාදකයින්ගෙන් ඉඩම් මිලදී ගැනීම බවයි: &quot;ගොවියාට ඔහු තම ජීවිතයේ කිසිදා නොදුටු මුදලක් පිරිනමනු ලැබේ. ඔහු එය ධනයක් යැයි සිතමින්, නගරයට පිටත් වී, මාස තුන හතරකින් ඒ සියල්ල වියදම් කර, රැකියාවක් නොමැති නිසා දුක්ඛිත කලාප වර්ධනය කරයි.&quot; ඔක්ස්ෆෑම් ඇස්තමේන්තු කරන්නේ පසුගිය වසර දහය තුළ 900,000 ක ජනතාවක් ගම්බද ප්‍රදේශවලින් ඉවත් කර ඇති බවයි, [කවදාද?] එය ජනගහනයෙන් හතෙන් එකක් පමණ නියෝජනය කරයි. මෙම ඉඩම් නොමැති ගොවීන් සමූහය අගනුවර වන අසුන්සියොන් වටා දරිද්‍රතා පටි පුම්බා ඇත.[22]

=== කර්මාන්තය සහ නිෂ්පාදනය ===
The [[:en:World_Bank|World Bank]] lists the top producing countries each year, based on the total value of production. By the 2019 list, Paraguay had the 79th&amp;nbsp;most valuable industry in the world ($6.9 billion).&lt;ref&gt;{{cite web |title=Manufacturing, value added (current US$) |url=https://data.worldbank.org/indicator/NV.IND.MANF.CD?most_recent_value_desc=true |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20200107135049/https://data.worldbank.org/indicator/NV.IND.MANF.CD?most_recent_value_desc=true |archive-date=7 January 2020 |access-date=8 February 2023 |website=data.worldbank.org |publisher=[[World Bank]] |department=Data}}&lt;/ref&gt; The country was the seventh largest producer of [[:en:Soybean_oil|soybean oil]] in the world in 2018.&lt;ref&gt;{{cite web |title=FAOSTAT |url=https://www.fao.org/faostat/en/#data/QCL |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20161112130804/https://www.fao.org/faostat/en/#data/QCL |archive-date=12 November 2016 |access-date=8 February 2023 |website=fao.org}}&lt;/ref&gt;

The [[:en:Mineral_industry_of_Paraguay|mineral industry of Paraguay]] produces about 25% of the country's [[:en:Gross_domestic_product|gross domestic product]] (GDP) and employs about 31% of the labor force. Production of [[:en:Cement|cement]], [[:en:Iron_ore|iron ore]], and [[:en:Steel|steel]] occurs commonly throughout Paraguay's industrial sector. The growth of the industry was further fueled by the [[:en:Maquila|maquila]] industry, with large industrial complexes located in the eastern part of the country. Paraguay put in place many incentives aimed to attract industries to the country. One of them is the so-called &quot;Maquila law&quot; by which companies can relocate to Paraguay, enjoying minimal tax rates.&lt;ref&gt;{{Cite web |last=Bedford |first=Russell |date=2018-07-13 |title=Maquila Law: know the benefits of the paraguayan project |url=https://russellbedford.com.br/maquila-law-know-the-benefits-of-the-paraguayan-project/ |access-date=2025-04-01 |website=Russell Bedford Brasil |language=pt-BR}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Cite web |date=2023-12-19 |title=Advantages of Foreign Direct Investment in Paraguay: A Gateway to Opportunity in South America |url=https://latamfdi.com/foreign-direct-investment-in-paraguay/ |access-date=2025-04-01 |website=LATAM FDI}}&lt;/ref&gt;

නිෂ්පාදනයේ මුළු වටිනාකම මත පදනම්ව, ලෝක බැංකුව සෑම වසරකම ඉහළම නිෂ්පාදන රටවල් ලැයිස්තුගත කරයි. 2019 ලැයිස්තුව අනුව, පැරගුවේ ලෝකයේ 79 වන වටිනාම කර්මාන්තය (ඩොලර් බිලියන 6.9) විය.[23] 2018 දී ලොව හත්වන විශාලතම සෝයා බෝංචි තෙල් නිෂ්පාදකයා රට විය.[24]

පැරගුවේ ඛනිජ කර්මාන්තය රටේ දළ දේශීය නිෂ්පාදිතයෙන් (GDP) 25% ක් පමණ නිෂ්පාදනය කරන අතර ශ්‍රම බලකායෙන් 31% ක් පමණ සේවයේ යොදවයි. සිමෙන්ති, යකඩ ලෝපස් සහ වානේ නිෂ්පාදනය පැරගුවේ කාර්මික අංශය පුරා බහුලව දක්නට ලැබේ. මැකිලා කර්මාන්තය මගින් කර්මාන්තයේ වර්ධනය තවදුරටත් පෝෂණය කරන ලද අතර, රටේ නැගෙනහිර කොටසේ විශාල කාර්මික සංකීර්ණ පිහිටා ඇත. පැරගුවේ රට තුළ කර්මාන්ත ආකර්ෂණය කර ගැනීම අරමුණු කරගත් බොහෝ දිරිගැන්වීම් ක්‍රියාත්මක කළේය. ඉන් එකක් වන්නේ සමාගම්වලට අවම බදු අනුපාත භුක්ති විඳිමින් පැරගුවේ වෙත සංක්‍රමණය විය හැකි ඊනියා &quot;මැකිලා නීතිය&quot; ය. [25][26]


ආදිවාසීන්ගේ සමාජ ගැටළු

In the [[:en:Pharmaceutical_industry|pharmaceutical industry]], Paraguayan companies now{{when|date=February 2016}} meet 70% of domestic consumption and have begun to export drugs. Paraguay is quickly{{quantify|date=February 2016}} supplanting foreign suppliers in meeting the country's drug needs.&lt;ref&gt;{{cite web |author1=Admin |date=25 August 2016 |title=Pharmaceutical industry in Paraguay, betting on innovation |url=http://www.leadingedgeguides.com/betting-on-innovation/ |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20181214064729/http://www.leadingedgeguides.com/betting-on-innovation/ |archive-date=14 December 2018 |access-date=11 December 2018 |website=Leading Edge Guides}}&lt;/ref&gt; Strong growth also is evident in the production of edible oils, garments, organic sugar, meat processing, and steel.&lt;ref&gt;{{cite web |title=Paraguay |url=https://www.exportimportstatistics.com/country-profile/Paraguay-profile.aspx |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20210118141929/https://www.exportimportstatistics.com/country-profile/Paraguay-profile.aspx |archive-date=18 January 2021 |access-date=15 January 2021 |website=exportimportstatistics.com}}&lt;/ref&gt;

In 2003, manufacturing comprised 13.6% of the GDP and it employed about 11% of the working population in 2000. Paraguay's primary manufacturing focus is on food and beverages. Wood products, paper products, hides and furs, and nonmetallic mineral products also contribute to manufacturing totals. Steady growth in the manufacturing GDP during the 1990s (1.2% annually) laid the foundation for 2002 and 2003, when the annual growth rate rose to 2.5%.&lt;ref name=&quot;auto&quot;&gt;{{cite web |title=Paraguay |url=http://lcweb2.loc.gov/frd/cs/profiles/Paraguay.pdf |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20150514105537/http://lcweb2.loc.gov/frd/cs/profiles/Paraguay.pdf |archive-date=14 May 2015 |access-date=2 May 2010 |website=lcweb2.loc.gov}}&lt;/ref&gt; Paraguay was ranked 93rd in the [[:en:Global_Innovation_Index|Global Innovation Index]] in 2024.&lt;ref&gt;{{Cite book |author=[[World Intellectual Property Organization]] |url=https://www.wipo.int/web-publications/global-innovation-index-2024/en/ |title=Global Innovation Index 2024: Unlocking the Promise of Social Entrepreneurship |website=www.wipo.int |publisher=World Intellectual Property Organization |year=2024 |isbn=978-92-805-3681-2 |page=18 |language=en |doi=10.34667/tind.50062 |access-date=2024-10-06}}&lt;/ref&gt;

ඖෂධ කර්මාන්තයේ, පැරගුවේ සමාගම් දැන් [කවදාද?] දේශීය පරිභෝජනයෙන් 70% ක් සපුරාලන අතර ඖෂධ අපනයනය කිරීමට පටන් ගෙන තිබේ. පැරගුවේ ඉක්මනින්[ප්‍රමාණනය කරන්න] රටේ ඖෂධ අවශ්‍යතා සපුරාලීමේදී විදේශීය සැපයුම්කරුවන් අභිබවා යයි. [27] ආහාරයට ගත හැකි තෙල්, ඇඟලුම්, කාබනික සීනි, මස් සැකසුම් සහ වානේ නිෂ්පාදනයේ ද ශක්තිමත් වර්ධනයක් දක්නට ලැබේ. [28]

2003 දී, නිෂ්පාදනය දළ දේශීය නිෂ්පාදිතයෙන් 13.6% ක් වූ අතර 2000 දී එය වැඩ කරන ජනගහනයෙන් 11% ක් පමණ සේවයේ යොදවා ඇත. පැරගුවේහි ප්‍රාථමික නිෂ්පාදන අවධානය ආහාර සහ පාන වර්ග කෙරෙහි යොමු වේ. දැව නිෂ්පාදන, කඩදාසි නිෂ්පාදන, සම් සහ ලොම් සහ ලෝහ නොවන ඛනිජ නිෂ්පාදන ද නිෂ්පාදන එකතුවට දායක වේ. 1990 ගණන්වල (වාර්ෂිකව 1.2%) නිෂ්පාදන දළ දේශීය නිෂ්පාදිතයේ ස්ථාවර වර්ධනය 2002 සහ 2003 සඳහා අඩිතාලම දැමීය, එම කාලය තුළ වාර්ෂික වර්ධන වේගය 2.5% දක්වා ඉහළ ගියේය. [29] 2024 දී ගෝලීය නවෝත්පාදන දර්ශකයේ පැරගුවේ 93 වන ස්ථානයට පත්විය. [30]

==== ආදිවාසීන්ගේ සමාජ ගැටළු ====
Literacy rates have been extremely low among Paraguay's indigenous population, who had a literacy rate of 7.1% compared to the 51% rate of the general population as of the 2002 census.&lt;ref name=&quot;paho&quot;&gt;{{cite web |title=Paraguay |url=http://www.paho.org/english/dd/ais/cp_600.htm |archive-url=https://web.archive.org/web/20121108045134/http://www.paho.org/english/dd/ais/cp_600.htm |archive-date=8 November 2012 |access-date=12 July 2011 |website=[[Pan-American Health Organization]] (paho.org)}}&lt;/ref&gt;

Only 2.5% of Paraguay's indigenous population had access to clean drinking water and only 9.5% had electricity {{as of|2002|lc=y}}.&lt;ref name=&quot;paho&quot; /&gt;

2002 සංගණනයට අනුව සාමාන්‍ය ජනගහණයේ 51% අනුපාතයට සාපේක්ෂව 7.1% ක සාක්ෂරතා අනුපාතයක් තිබූ පැරගුවේ ආදිවාසී ජනගහනය අතර සාක්ෂරතා අනුපාතය අතිශයින් අඩු මට්ටමක පවතී.[31]

පැරගුවේ ආදිවාසී ජනගහනයෙන් 2.5%කට පමණක් පිරිසිදු පානීය ජලය ලබා ගත හැකි වූ අතර විදුලිය තිබුණේ 9.5%කට පමණි 2002 වන විට.[31]

== යොමු කිරීම් ==</text>
      <sha1>bslslw705wgex2yxdxw74mutge2kbvw</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>752966</id>
      <parentid>752965</parentid>
      <timestamp>2025-07-03T07:11:17Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>BuddhikaW88</username>
        <id>37808</id>
      </contributor>
      <comment>/* කෘෂිකර්මය */</comment>
      <origin>752966</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="40469" sha1="7cat42i3hcsgbb3l02yjwjm3p8k8p8x" xml:space="preserve">
වසර ගණනාවක් තිස්සේ, රටේ ප්‍රතිරූපය ඉලෙක්ට්‍රොනික නිෂ්පාදන, ආයුධ සහ මත්ද්‍රව්‍යවල නීති විරෝධී වෙළඳාම සමඟ සම්බන්ධ විය. කෙසේ වෙතත්, 2000 ගණන්වල සෝයා, බඩ ඉරිඟු, හරක් මස් නිෂ්පාදනය වැනි නීතිගත ව්‍යාපාරවල නැගීමත් සමඟ මෙම තත්ත්වය වෙනස් වීමට පටන් ගත්තේය. පැරගුවේ මහ බැංකුවේ (BCP) දත්තවලින් පෙනී ගියේ, 2006 දී, බ්‍රසීලය විසින් - බොහෝ අවස්ථාවලදී - ජාවාරම සහ වංචා ලෙස සලකනු ලබන - ත්‍රිකෝණාකාර වෙළඳාමට (චීනය-පැරගුවේ-බ්‍රසීලය) අදාළ අපනයන, රටේ දළ දේශීය නිෂ්පාදිතයෙන් 22% ක් නියෝජනය කළ බවයි. 2016 දී, මෙම ප්‍රතිශතය 12% දක්වා පහත වැටුණි. නීත්‍යානුකූල රැකියා හරහා ඉහළ බදු එකතු කිරීම් සමඟ, රටට එහි යටිතල පහසුකම් වැඩිදියුණු කිරීමට හැකි වී ඇති අතර එය අස්ථිර විය. පැරගුවේ අපනයන මත පදනම් වූ ආර්ථික සංවර්ධන ප්‍රතිපත්තියක් ඇති අතර බ්‍රසීලියානු වෙළඳපොළ මත යැපීම පවතී. ත්‍රිකෝණාකාර වෙළඳාමේ සාරය නම් බ්‍රසීලය එහි ප්‍රධාන ගමනාන්තය ලෙස චීනයෙන් ආරම්භ වන නිෂ්පාදන අපනයනය කිරීමයි. අපනයනය කරනු ලබන ශක්තිය අත්‍යවශ්‍යයෙන්ම බ්‍රසීලය ප්‍රධාන ගැනුම්කරු වන ඉටයිපු බලාගාරය මගින් ජනනය කරන ලද ජල විදුලි අතිරික්තයයි. සහ බ්‍රසීල ජාතිකයන් වන ප්‍රධාන ආයෝජකයින් වන මැකිලාස්, ඔවුන්ගේ නිෂ්පාදන සඳහා බ්‍රසීලයේ විශාල පාරිභෝගික වෙළඳපොළක් ද ඇත. එබැවින්, පැරගුවේ සංවර්ධන උපාය මාර්ගයේ මෙම කුළුණු තුන තුළ, නැවත අපනයනය කිරීමේ කැපී පෙනෙන ලක්ෂණයක් ඇත. කෘෂිකාර්මික භාණ්ඩ සම්බන්ධයෙන් ගත් කල, එය පැරගුවේහි ආරම්භ වන නිෂ්පාදන අපනයනයයි.&lt;ref&gt;{{Cite journal|last1=Barros da Costa|first1=Alexandre|last2=Batista de Oliveira|first2=Gilson|date=15 April 2019|title=A estratégia de desenvolvimento do Paraguai no contexto das teorias de crescimento e desenvolvimento regional|url=https://www.eumed.net/rev/oel/2019/04/desenvolvimento-paraguai.html|url-status=live|journal=Observatorio de la Economía Latinoamericana|language=pt|issue=abril|archive-url=https://web.archive.org/web/20220928182348/https://www.eumed.net/rev/oel/2019/04/desenvolvimento-paraguai.html|archive-date=28 September 2022|access-date=28 July 2022}}&lt;/ref&gt;

2010 ගණන්වලදී, බොහෝ දුරට සෝයා බෝංචි නිෂ්පාදනය දෙසට යොමු වූ ආර්ථිකය සාමාන්‍යයෙන් 4% කින් වර්ධනය විය. කෙසේ වෙතත්, ආර්ථික වර්ධනය දරිද්‍රතාවය අඩු නොකළ අතර, එය 2018 දී නිල සංඛ්‍යාලේඛනවලට අනුව ජනගහනයෙන් 26% කට වඩා ළඟා විය. නිව් යෝර්ක් ටයිම්ස් පුවත්පතට අනුව, පැරගුවේ යනු &quot;මෑත වසරවල ධනවතුන් සහ දුප්පතුන් අතර පරතරය වැඩිපුරම පුළුල් වී ඇති ලතින් ඇමරිකානු රටවලින් එකකි&quot;. ගම්බද ප්‍රදේශවල, කෘෂිකාර්මික ඉඩම්වලින් 85% ක් හිමිකරුවන්ගෙන් 2.6% ක් සතුය. ඊට අමතරව, සෝයා බෝංචි සමාගම් සඳහා මග සැලසීම සඳහා ස්වදේශික සම්භවයක් ඇති පුද්ගලයින් නෙරපා හැර ඇත.&lt;ref&gt;{{cite news|url=https://www.nytimes.com/2013/04/25/world/americas/boom-times-in-paraguay-leave-many-behind.html|title=Boom Times in Paraguay Leave Many Behind|last=Romero|first=Simon|date=24 April 2013|work=The New York Times|access-date=2 July 2021|archive-url=https://web.archive.org/web/20210629210913/https://www.nytimes.com/2013/04/25/world/americas/boom-times-in-paraguay-leave-many-behind.html|archive-date=29 June 2021|url-access=subscription|url-status=live}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{cite web |title=BCP – Banco Central del Paraguay |url=https://www.bcp.gov.py |archive-url=https://web.archive.org/web/20200423204032/https://www.bcp.gov.py/ |archive-date=23 April 2020 |access-date=18 June 2016 |website=Bcp.gov.py}}&lt;/ref&gt;

සෝයා බෝංචි අපනයන වෙළඳපොළ බොහෝ දුරට බහුජාතික සමාගම් (කාගිල්, ආචර් ඩැනියෙල්ස් මිඩ්ලන්ඩ්, බන්ජ් ලිමිටඩ්, ආදිය) විසින් ආධිපත්‍යය දරන අතර එම නිසා පැරගුවේ වැසියන් කිහිප දෙනෙකුට ප්‍රතිලාභ ලැබේ. අපනයන සමාගම් සහ ඉඩම් හිමියන් සුළු බදු ගෙවයි. උදාහරණයක් ලෙස, 2018 දී නිකුත් කරන ලද ECLAC (එක්සත් ජාතීන්ගේ ආයතනයක්) විසින් කරන ලද අධ්‍යයනයකින් පෙන්නුම් කරන්නේ පැරගුවේ රාජ්‍ය අයවැයට සමාගම් අවම වශයෙන් සහභාගී වන රටවලින් එකක් බවයි.&lt;ref&gt;{{cite web |date=2018 |title=La ineficiencia de la desigualdad |url=https://repositorio.cepal.org/bitstream/handle/11362/43566/4/S1800302_es.pdf |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20211210020927/https://repositorio.cepal.org/bitstream/handle/11362/43566/4/S1800302_es.pdf |archive-date=10 December 2021 |access-date=14 July 2023 |publisher=United Nations |language=es}}&lt;/ref&gt;

පළිබෝධනාශක සහ අනෙකුත් රසායනික ද්‍රව්‍ය සෝයා බෝංචි ක්ෂේත්‍රවල බහුලව භාවිතා වේ. රටේ පාරිසරික ප්‍රමිතීන් සමාගම් විසින් සපුරා නොමැති අතර කෘෂි රසායන පරිසරය දූෂණය කරයි. 2019 දී එක්සත් ජාතීන්ගේ මානව හිමිකම් කමිටුව තීන්දුවක් නිකුත් කරමින්, කෘෂි රසායනික ද්‍රව්‍ය දැවැන්ත ලෙස ධූමකරණය කිරීම සහ ජනගහනයට විෂ වීම සම්බන්ධයෙන් පරීක්ෂණයක් සිදු කරන ලෙස පැරගුවේට බල කළේය. කෙසේ වෙතත්, තත්වය යහපත් අතට හැරෙන්නේ නැත: &quot;ඉහළ මට්ටමේ දේශපාලන දූෂණය, ආයතනවල අතිශය අස්ථාවරත්වය, ඉහළ මට්ටමේ සමාජ අවදානම, දේශපාලන තීරණ වලදී ආර්ථික අවශ්‍යතාවල සර්වබලධාරීත්වය මෙන්ම [රටේ] දකුණු කෝනයේ භූගෝලීය හදවතේ පිහිටීම සහ එහි ඇති ස්වාභාවික සම්පත් බහුල වීම, පැරගුවේ අධිරාජ්‍ය භූ දේශපාලනික අවශ්‍යතා සඳහා ආකර්ශනීය ඉලක්කයක් බවට පත් කරයි,&quot; සමාජ විද්‍යාඥ තෝමස් පලාවු පවසයි.&lt;ref&gt;{{cite web |date=September 2010 |title=La política y su trasfondo. El poder real en Paraguay &amp;#124; Nueva Sociedad |url=https://nuso.org/articulo/la-politica-y-su-trasfondo-el-poder-real-en-paraguay/ |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20221109211835/https://nuso.org/articulo/la-politica-y-su-trasfondo-el-poder-real-en-paraguay/ |archive-date=9 November 2022 |access-date=9 November 2022}}&lt;/ref&gt; ශාස්ත්‍රාලික ජෝස් ලුයිස් ඉන්ස්ෆ්‍රාන් ද සඳහන් කරන්නේ රටේ දේශපාලනඥයින් &quot;මහා ව්‍යාපාරවලින් සහනාධාර ලබනවා; ප්‍රතිපත්ති ක්‍රියාත්මක කරන්නේ ඔවුන්&quot; බවයි.

2005 දී, ජාත්‍යන්තර මූල්‍ය අරමුදල ප්‍රකාශ කළේ පැරගුවේ සේවකයින්ගෙන් 10% කටත් වඩා අඩු සංඛ්‍යාවක් විශ්‍රාම වැටුප් ක්‍රමයට සහභාගී වන බවත්, ඉන් 95% ක් ආයතන දෙකකින් පරිපාලනය වන බවත්ය. දෙකම සේවක දායකත්වයන් මගින් වැටුප් සහිත ක්‍රමයක් මත අරමුදල් සපයනු ලැබේ; පළමුවැන්න, {{ill|Instituto de Previsión Social|es|Instituto de Previsión Social (Paraguay)}} පුද්ගලික අංශයේ සේවකයින් සඳහා වන අතර, caja fiscal රාජ්‍ය සේවකයින් සඳහා (විශ්ව විද්‍යාල මහාචාර්යවරුන්, ගුරුවරුන්, අධිකරණ සේවකයින්, හමුදා නිලධාරීන් සහ පොලිස් නිලධාරීන් ඇතුළුව) සහ චාකෝ යුද්ධයේ ප්‍රවීණයන් (හෝ ඔවුන්ගෙන් පැවත එන්නන්) සඳහා වේ.&lt;ref&gt;{{Cite book |last1=Franks |first1=Jeffrey R. |url=https://books.google.com/books?id=X5vBZZIeg44C |title=Paraguay: Corruption, Reform, and the Financial System |last2=Benelli |first2=Roberto |last3=Mercer-Blackman |first3=Valerie |last4=Sab |first4=Randa |publisher=[[International Monetary Fund]] |year=2005 |isbn=9781451980356 |access-date=9 August 2019 |archive-url=https://web.archive.org/web/20200728054516/https://books.google.com/books?id=X5vBZZIeg44C |archive-date=28 July 2020 |url-status=live}}&lt;/ref&gt;

[[File:Ciudad_de_San_Bernardino.jpg|link=https://en.wikipedia.org/wiki/File:Ciudad_de_San_Bernardino.jpg|thumb|පැරගුවේහි වැදගත්ම නිවාඩු නිකේතනයක් ලෙස, 19 වන සියවසේ ජර්මානු පදිංචිකරුවන් විසින් ආරම්භ කරන ලද සැන් බර්නාඩිනෝ, රටේ ඉහළම මිලදී ගැනීමේ බල සමානාත්මතාවයන්ගෙන් එකකි.]]
වෙළඳපොළ ආර්ථිකය විශාල අවිධිමත් අංශයකින් කැපී පෙනෙන අතර, එය අසල්වැසි රටවලට ආනයනික පාරිභෝගික භාණ්ඩ නැවත අපනයනය කිරීම මෙන්ම දහස් ගණනක් ක්ෂුද්‍ර ව්‍යවසායන් සහ නාගරික වීදි වෙළෙන්දන්ගේ ක්‍රියාකාරකම් ද ඇතුළත් වේ. කෙසේ වෙතත්, පසුගිය වසර 10 තුළ පැරගුවේ ආර්ථිකය නාටකාකාර ලෙස විවිධාංගීකරණය වී ඇති අතර, බලශක්ති, වාහන අමතර කොටස් සහ ඇඳුම් කර්මාන්ත ඒ සඳහා පෙරමුණ ගෙන ඇත.&lt;ref&gt;{{cite web |title=Paraguay un milagro americano |url=http://paraguay-un-milagro-americano.blogspot.com |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20150526011128/http://paraguay-un-milagro-americano.blogspot.com/ |archive-date=26 May 2015 |access-date=15 January 2015 |language=es}}&lt;/ref&gt;

පැරගුවේහි වඩාත්ම වැදගත් නාගරික ප්‍රදේශ ආර්ජන්ටිනාව-පැරගුවේ දේශසීමාව දිගේ පිහිටා ඇත: අසුන්සියන්, ඇල්බර්ඩි, එන්කාර්නේෂන්, පිලර් සහ සියුඩාඩ් ඩෙල් එස්ටේ, දෙවැන්න ලෝකයේ තුන්වන වැදගත්ම නිදහස් වාණිජ කලාපය වන අතර එය මියාමි සහ හොංකොං වලට වඩා පසුපසින් සිටී.&lt;ref&gt;{{cite web |title=Paraguay |url=http://www.exportimportstatistics.com/country-profile/Paraguay-profile.aspx |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20180130204636/http://www.exportimportstatistics.com/country-profile/Paraguay-profile.aspx |archive-date=30 January 2018 |access-date=30 January 2018 |website=exportimportstatistics.com}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{cite web |title=Centro de Frontera • Posadas - Encarnación, Misiones |url=http://fronteras.dnm.gov.ar/centros/111-posadas-encarnacion-misiones |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20210929180546/http://fronteras.dnm.gov.ar/centros/111-posadas-encarnacion-misiones |archive-date=29 September 2021 |access-date=12 November 2021 |publisher=Ministry of the Interior (Argentina) |language=es}}&lt;/ref&gt; ජනගහනයෙන් විශාල ප්‍රතිශතයක්, විශේෂයෙන් ග්‍රාමීය ප්‍රදේශවල, කෘෂිකාර්මික ක්‍රියාකාරකම් වලින් තම ජීවනෝපාය ලබා ගනී, බොහෝ විට යැපුම් පදනමක් මත. අවිධිමත් අංශයේ වැදගත්කම නිසා නිවැරදි ආර්ථික පියවර ලබා ගැනීම දුෂ්කර ය. 2003 සහ 2013 අතර කාලය තුළ ආර්ථිකය වේගයෙන් වර්ධනය විය. ලෝක වෙළඳ භාණ්ඩ සඳහා ඇති ඉල්ලුම ඉහළ මිල ගණන් සහ හිතකර කාලගුණය සමඟ ඒකාබද්ධ වී පැරගුවේහි වෙළඳ භාණ්ඩ පාදක අපනයන ව්‍යාප්තියට සහාය වීම නිසා.

2012 දී, පැරගුවේ රජය බ්‍රසීලය සහ ආර්ජන්ටිනාව සමඟ හවුල්කාරිත්වයක් හරහා ආර්ථිකය සහ රැකියා වර්ධනය උත්තේජනය කිරීම සඳහා MERCOSUR (FOCEM) ක්‍රමය හඳුන්වා දුන්නේය.&lt;ref&gt;{{Cite web |date=14 April 2012 |title=SUBSECRETARIA DE ESTADO DE ECONOMIA - ¿Qué es FOCEM? |url=http://www.economia.gov.py/v2/index.php?tag=que-es-focem |url-status=dead |archive-url=https://web.archive.org/web/20120414050706/http://www.economia.gov.py/v2/index.php?tag=que-es-focem |archive-date=14 April 2012 |access-date=8 February 2023}}&lt;/ref&gt;

පැරගුවේ මහ බැංකුව යනු මූල්‍ය හා ආර්ථික විද්‍යාව පිළිබඳ පැරගුවේහි ඉහළම මූල්‍ය අධිකාරිය වන අතර රටේ පාලන ආයතනය වේ. එහි මූලස්ථානය අසුන්සියොන් හි කර්මෙලිටාස් අසල්වැසි ප්‍රදේශයේ පිහිටා ඇත.

=== කෘෂිකර්මය ===
පැරගුවේ ලොව හයවන විශාලතම සෝයා බෝංචි නිෂ්පාදකයා වන අතර,&lt;ref&gt;{{cite web |date=30 September 2020 |title=Paraguay |url=https://www.cia.gov/the-world-factbook/countries/paraguay/ |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20181231111825/https://www.cia.gov/library/publications/resources/the-world-factbook/geos/pa.html |archive-date=31 December 2018 |access-date=30 September 2020 |website=The World Factbook |publisher=U.S. [[Central Intelligence Agency]]}}&lt;/ref&gt; ස්ටේවියා හි දෙවන විශාලතම නිෂ්පාදකයා සහ හරක් මස් අපනයනය කරන නවවන විශාලතම අපනයනකරු වේ.&lt;ref&gt;{{cite web |year=2013 |title=ESTUDIO DE MERCADO DE Stevia Rebaudiana bertoni (YERBA DULCE) |url=http://agrarias.unca.edu.ar/wp-content/uploads/2018/Revista%20de%20Divulgaci%C3%B3n%20T%C3%A9cnica%20Agr%C3%ADcola%20y%20Agroindustrial/Revista-51-Estevia.pdf |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20210415220902/http://agrarias.unca.edu.ar/wp-content/uploads/2018/Revista%20de%20Divulgaci%C3%B3n%20T%C3%A9cnica%20Agr%C3%ADcola%20y%20Agroindustrial/Revista-51-Estevia.pdf |archive-date=15 April 2021 |access-date=30 September 2020 |publisher=[[National University of Catamarca]] |language=es |issn=1852-7086}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{cite web |title=Ranking of countries that export the most beef |url=https://beef2live.com/story-world-beef-exports-ranking-countries-0-106903 |url-status=usurped |archive-url=https://web.archive.org/web/20220110123128/https://beef2live.com/story-world-beef-exports-ranking-countries-0-106903 |archive-date=10 January 2022 |access-date=5 July 2021 |website=beef2live.com |publisher=[[U.S. Department of Agriculture]]}}&lt;/ref&gt;

2018 දී, සෝයා වලට අමතරව, රට තුළ බඩ ඉරිඟු සහ උක් විශාල නිෂ්පාදනයක් සිදු වූ අතර, එය ලෝකයේ 21 වන විශාලතම නිෂ්පාදකයා ලෙස ස්ථානගත විය; රටේ අනෙකුත් වැදගත් සංස්කෘතීන් වන්නේ මඤ්ඤොක්කා, සහල්, තිරිඟු, තැඹිලි, යර්බා මේට් සහ සෝගම් ය. පශු සම්පත් සම්බන්ධයෙන්, පැරගුවේ 2020 දී හරක් මස් ටොන් 481 දහසක් නිෂ්පාදනය කළ අතර එය ලෝකයේ 26 වන විශාලතම නිෂ්පාදකයා විය.&lt;ref&gt;{{cite web |title=Paraguay production in 2018, by FAO |url=http://www.fao.org/faostat/en/#data/QCL/ |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20161112130804/http://www.fao.org/faostat/en/#data/QCL/ |archive-date=12 November 2016 |access-date=11 July 2022}}&lt;/ref&gt;

සෝයා වගාව බොහෝ දුරට හඳුන්වා දුන්නේ බ්‍රසීලියානුවන් විසිනි: 2019 දී, පැරගුවේ සෝයා සහ සහල් නිෂ්පාදකයින්ගෙන් 70% ක් පමණ බ්‍රසීලයෙන් පැමිණි අය හෝ බ්‍රසීලියානුවන්ගෙන් පැවත එන්නන් (ඊනියා බ්‍රසීගුවායිස්). 1980 ගණන්වලදී පළමු බ්‍රසීලියානු නිෂ්පාදකයින් රටට පැමිණීමට පටන් ගත්හ. බ්‍රසීලියානු ආගමනයට පෙර, පැරගුවේ ඉඩම්වලින් වැඩි ප්‍රමාණයක් වගා නොකළ ඒවා විය.&lt;ref&gt;{{cite news|url=https://deolhonosruralistas.com.br/deolhonoparaguai/2017/11/12/brasilenos-protagonizan-conflictos-de-tierras-en-el-paraguay/|title=Brasileños protagonizan conflictos de tierras en el Paraguay|date=12 November 2017|access-date=30 July 2020|archive-url=https://web.archive.org/web/20221122201919/https://deolhonosruralistas.com.br/deolhonoparaguai/2017/11/12/brasilenos-protagonizan-conflictos-de-tierras-en-el-paraguay/|archive-date=22 November 2022|language=es|trans-title=Brazilians lead land conflicts in Paraguay|series=Latifundistas × Campesinos|website=deolhonosruralistas.com.br|url-status=live}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{cite news|url=https://elpais.com/internacional/2019/01/24/america/1548358447_334189.html|title=Una comunidad indígena denuncia el desalojo de sus tierras en Paraguay por pistoleros brasileños|last1=Carneri|first1=Santi|date=28 January 2019|newspaper=[[El País]]|access-date=30 July 2020|archive-url=https://web.archive.org/web/20221122201917/https://elpais.com/internacional/2019/01/24/america/1548358447_334189.html|archive-date=22 November 2022|language=es|trans-title=An indigenous community denounces the eviction of their lands in Paraguay by Brazilian gunmen|url-status=live}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{cite web |date=2 March 2021 |title=Brasileña que prohíbe uso del guaraní en su estancia será investigada por el Ministerio de Trabajo |trans-title=Brazilian farmer who bans the use of Guarani in her estate will be investigated by the Ministry of Labour |url=https://www.elnacional.com.py/nacionales/2021/03/01/brasilena-que-prohibe-uso-del-guarani-en-su-estancia-sera-investigada-por-el-ministerio-de-trabajo/#:~:text=Brasile%C3%B1a%20habr%C3%ADa%20amenazado%20a%20sus,de%20Curuguaty%2C%20Departamento%20de%20Canindey%C3%BA%20. |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20221122201919/https://www.elnacional.com.py/nacionales/2021/03/01/brasilena-que-prohibe-uso-del-guarani-en-su-estancia-sera-investigada-por-el-ministerio-de-trabajo/#:~:text=Brasile%C3%B1a%20habr%C3%ADa%20amenazado%20a%20sus,de%20Curuguaty%2C%20Departamento%20de%20Canindey%C3%BA%20. |archive-date=22 November 2022 |access-date=30 March 2021 |website=El Nacional Paraguay |language=es}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{cite news|url=https://www.amnesty.org/es/latest/press-release/2009/11/paraguay-indigenas-amenazados-atacados-con-pesticidas-20091111/|title=Paraguay: Comunidad indígena amenazada por desalojo ilegal y atacada con pesticidas|date=11 November 2009|access-date=30 May 2018|archive-url=https://web.archive.org/web/20221122201921/https://www.amnesty.org/es/latest/press-release/2009/11/paraguay-indigenas-amenazados-atacados-con-pesticidas-20091111/|archive-date=22 November 2022|language=es|trans-title=Paraguay: Indigenous community threatened with illegal eviction and attacked with pesticides|website=[[Amnesty International]]|url-status=live}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{cite magazine|date=28 July 2014|title=Green going gone: The tragic deforestation of the Chaco|url=https://www.rollingstone.com/culture/culture-news/green-going-gone-the-tragic-deforestation-of-the-chaco-116951/|url-status=live|archive-url=https://web.archive.org/web/20221122201917/https://www.rollingstone.com/culture/culture-news/green-going-gone-the-tragic-deforestation-of-the-chaco-116951/|archive-date=22 November 2022|access-date=28 July 2014|magazine=[[Rolling Stone]]}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{cite news|url=https://www.bbc.com/mundo/america_latina/2010/05/100511_paraguay_indigenas_ganaderos_ea|title=Paraguay: Sanción por talar bosques indígenas|date=11 May 2010|access-date=11 May 2010|archive-url=https://web.archive.org/web/20221122201921/https://www.bbc.com/mundo/america_latina/2010/05/100511_paraguay_indigenas_ganaderos_ea|archive-date=22 November 2022|publisher=[[British Broadcasting Corporation]]|language=Guarani|trans-title=Paraguay: Penalty for cutting down indigenous forests|website=BBC News Mundo|url-status=live}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Cite web |date=23 August 2022 |title=Brasiguaios dominam produção de soja e arroz no Paraguai |url=https://globorural.globo.com/Noticias/Agricultura/noticia/2019/03/brasiguaios-dominam-producao-de-soja-e-arroz-no-paraguai.html |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20220726011522/https://globorural.globo.com/Noticias/Agricultura/noticia/2019/03/brasiguaios-dominam-producao-de-soja-e-arroz-no-paraguai.html |archive-date=26 July 2022 |access-date=8 February 2023 |website=Revista Globo Rural |language=pt-br}}&lt;/ref&gt;


කර්මාන්ත සහ නිෂ්පාදන

More than 80% of the cultivable land is owned by 2.6% of landowners. Nearly 8&amp;nbsp;million hectares were illegally granted, in violation of the agrarian law, to regime supporters during the dictatorship of Alfredo Stroessner (1954–1989), and the state has done nothing since to identify the beneficiaries of this illicit enrichment. These owners include generals, businessmen, and politicians, former presidents of the Republic, Nicaraguan dictator [[:en:Anastasio_Somoza_Debayle|Anastasio Somoza Debayle]], and even the ruling [[:en:Colorado_Party_(Paraguay)|Colorado Party]]. More than 130&amp;nbsp;peasant leaders have been assassinated since the fall of Stroessner in 1989.

The methods of appropriating land in Paraguay are numerous. Economist Luis Rojas says that the most common method is to buy land from small producers: &quot;The peasant is offered a sum of money he has never seen in his life. He imagines it's a fortune, leaves for the city, spends it all in three or four months and makes the misery belts grow, because there is no work.&quot; Oxfam estimates that 900,000&amp;nbsp;people have been evicted from the countryside in the last ten years,{{when|reason=What does it mean &quot;last 10 years&quot;, from 2000 to 2010?|date=November 2023}} which represents nearly one-seventh of the population. This crowd of landless peasants is swelling the poverty belts around Asunción, the capital.

වගා කළ හැකි ඉඩම්වලින් 80% කට වඩා ඉඩම් හිමියන්ගෙන් 2.6% ක් සතුය. ඇල්ෆ්‍රෙඩෝ ස්ට්‍රෝස්නර්ගේ (1954-1989) ඒකාධිපති පාලන සමයේදී පාලන තන්ත්‍රයේ ආධාරකරුවන්ට ගොවිජන නීතිය උල්ලංඝනය කරමින් හෙක්ටයාර මිලියන 8 කට ආසන්න ප්‍රමාණයක් නීති විරෝධී ලෙස ලබා දී ඇති අතර, එතැන් සිට මෙම නීති විරෝධී පොහොසත් කිරීමේ ප්‍රතිලාභීන් හඳුනා ගැනීමට රජය කිසිවක් කර නැත. මෙම හිමිකරුවන් අතර ජෙනරාල්වරුන්, ව්‍යාපාරිකයන් සහ දේශපාලනඥයන්, ජනරජයේ හිටපු ජනාධිපතිවරුන්, නිකරගුවාවේ ඒකාධිපති ඇනස්ටේසියෝ සොමෝසා ඩෙබේල් සහ පාලක කොලරාඩෝ පක්ෂය පවා ඇතුළත් වේ. 1989 දී ස්ට්‍රෝස්නර්ගේ වැටීමෙන් පසු ගොවි නායකයින් 130 කට වැඩි පිරිසක් ඝාතනය කර ඇත.&lt;ref name=&quot;:0&quot;&gt;Paraguay, un país devorado por la soja, enero de 2014&lt;/ref&gt;

පැරගුවේ ඉඩම් අත්පත් කර ගැනීමේ ක්‍රම බොහෝය. ආර්ථික විද්‍යාඥ ලුයිස් රොජාස් පවසන්නේ වඩාත් පොදු ක්‍රමය කුඩා නිෂ්පාදකයින්ගෙන් ඉඩම් මිලදී ගැනීම බවයි: &quot;ගොවියාට ඔහු තම ජීවිතයේ කිසිදා නොදුටු මුදලක් පිරිනමනු ලැබේ. ඔහු එය ධනයක් යැයි සිතමින්, නගරයට පිටත් වී, මාස තුන හතරකින් ඒ සියල්ල වියදම් කර, රැකියාවක් නොමැති නිසා දුක්ඛිත කලාප වර්ධනය කරයි.&quot; ඔක්ස්ෆෑම් ඇස්තමේන්තු කරන්නේ පසුගිය වසර දහය තුළ 900,000 ක ජනතාවක් ගම්බද ප්‍රදේශවලින් ඉවත් කර ඇති බවයි, එය ජනගහනයෙන් හතෙන් එකක් පමණ නියෝජනය කරයි. මෙම ඉඩම් නොමැති ගොවීන් සමූහය අගනුවර වන අසුන්සියොන් වටා දරිද්‍රතා පටි පුම්බා ඇත.&lt;ref name=&quot;:0&quot; /&gt;

=== කර්මාන්තය සහ නිෂ්පාදනය ===
The [[:en:World_Bank|World Bank]] lists the top producing countries each year, based on the total value of production. By the 2019 list, Paraguay had the 79th&amp;nbsp;most valuable industry in the world ($6.9 billion). The country was the seventh largest producer of [[:en:Soybean_oil|soybean oil]] in the world in 2018.

The [[:en:Mineral_industry_of_Paraguay|mineral industry of Paraguay]] produces about 25% of the country's [[:en:Gross_domestic_product|gross domestic product]] (GDP) and employs about 31% of the labor force. Production of [[:en:Cement|cement]], [[:en:Iron_ore|iron ore]], and [[:en:Steel|steel]] occurs commonly throughout Paraguay's industrial sector. The growth of the industry was further fueled by the [[:en:Maquila|maquila]] industry, with large industrial complexes located in the eastern part of the country. Paraguay put in place many incentives aimed to attract industries to the country. One of them is the so-called &quot;Maquila law&quot; by which companies can relocate to Paraguay, enjoying minimal tax rates

නිෂ්පාදනයේ මුළු වටිනාකම මත පදනම්ව, ලෝක බැංකුව සෑම වසරකම ඉහළම නිෂ්පාදන රටවල් ලැයිස්තුගත කරයි. 2019 ලැයිස්තුව අනුව, පැරගුවේ ලෝකයේ 79 වන වටිනාම කර්මාන්තය (ඩොලර් බිලියන 6.9) විය.&lt;ref&gt;{{cite web |title=Manufacturing, value added (current US$) |url=https://data.worldbank.org/indicator/NV.IND.MANF.CD?most_recent_value_desc=true |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20200107135049/https://data.worldbank.org/indicator/NV.IND.MANF.CD?most_recent_value_desc=true |archive-date=7 January 2020 |access-date=8 February 2023 |website=data.worldbank.org |publisher=[[World Bank]] |department=Data}}&lt;/ref&gt; 2018 දී ලොව හත්වන විශාලතම සෝයා බෝංචි තෙල් නිෂ්පාදකයා රට විය.&lt;ref&gt;{{cite web |title=FAOSTAT |url=https://www.fao.org/faostat/en/#data/QCL |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20161112130804/https://www.fao.org/faostat/en/#data/QCL |archive-date=12 November 2016 |access-date=8 February 2023 |website=fao.org}}&lt;/ref&gt;

පැරගුවේ ඛනිජ කර්මාන්තය රටේ දළ දේශීය නිෂ්පාදිතයෙන් (GDP) 25% ක් පමණ නිෂ්පාදනය කරන අතර ශ්‍රම බලකායෙන් 31% ක් පමණ සේවයේ යොදවයි. සිමෙන්ති, යකඩ ලෝපස් සහ වානේ නිෂ්පාදනය පැරගුවේ කාර්මික අංශය පුරා බහුලව දක්නට ලැබේ. මැකිලා කර්මාන්තය මගින් කර්මාන්තයේ වර්ධනය තවදුරටත් පෝෂණය කරන ලද අතර, රටේ නැගෙනහිර කොටසේ විශාල කාර්මික සංකීර්ණ පිහිටා ඇත. පැරගුවේ රට තුළ කර්මාන්ත ආකර්ෂණය කර ගැනීම අරමුණු කරගත් බොහෝ දිරිගැන්වීම් ක්‍රියාත්මක කළේය. ඉන් එකක් වන්නේ සමාගම්වලට අවම බදු අනුපාත භුක්ති විඳිමින් පැරගුවේ වෙත සංක්‍රමණය විය හැකි ඊනියා &quot;මැකිලා නීතිය&quot; ය.&lt;ref&gt;{{Cite web |last=Bedford |first=Russell |date=2018-07-13 |title=Maquila Law: know the benefits of the paraguayan project |url=https://russellbedford.com.br/maquila-law-know-the-benefits-of-the-paraguayan-project/ |access-date=2025-04-01 |website=Russell Bedford Brasil |language=pt-BR}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Cite web |date=2023-12-19 |title=Advantages of Foreign Direct Investment in Paraguay: A Gateway to Opportunity in South America |url=https://latamfdi.com/foreign-direct-investment-in-paraguay/ |access-date=2025-04-01 |website=LATAM FDI}}&lt;/ref&gt;


ආදිවාසීන්ගේ සමාජ ගැටළු

In the [[:en:Pharmaceutical_industry|pharmaceutical industry]], Paraguayan companies now{{when|date=February 2016}} meet 70% of domestic consumption and have begun to export drugs. Paraguay is quickly{{quantify|date=February 2016}} supplanting foreign suppliers in meeting the country's drug needs. Strong growth also is evident in the production of edible oils, garments, organic sugar, meat processing, and steel.

In 2003, manufacturing comprised 13.6% of the GDP and it employed about 11% of the working population in 2000. Paraguay's primary manufacturing focus is on food and beverages. Wood products, paper products, hides and furs, and nonmetallic mineral products also contribute to manufacturing totals. Steady growth in the manufacturing GDP during the 1990s (1.2% annually) laid the foundation for 2002 and 2003, when the annual growth rate rose to 2.5%. Paraguay was ranked 93rd in the [[:en:Global_Innovation_Index|Global Innovation Index]] in 2024.

ඖෂධ කර්මාන්තයේ, පැරගුවේ සමාගම් දැන් දේශීය පරිභෝජනයෙන් 70% ක් සපුරාලන අතර ඖෂධ අපනයනය කිරීමට පටන් ගෙන තිබේ. පැරගුවේ ඉක්මනින් රටේ ඖෂධ අවශ්‍යතා සපුරාලීමේදී විදේශීය සැපයුම්කරුවන් අභිබවා යයි.&lt;ref&gt;{{cite web |author1=Admin |date=25 August 2016 |title=Pharmaceutical industry in Paraguay, betting on innovation |url=http://www.leadingedgeguides.com/betting-on-innovation/ |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20181214064729/http://www.leadingedgeguides.com/betting-on-innovation/ |archive-date=14 December 2018 |access-date=11 December 2018 |website=Leading Edge Guides}}&lt;/ref&gt; ආහාරයට ගත හැකි තෙල්, ඇඟලුම්, කාබනික සීනි, මස් සැකසුම් සහ වානේ නිෂ්පාදනයේ ද ශක්තිමත් වර්ධනයක් දක්නට ලැබේ.&lt;ref&gt;{{cite web |title=Paraguay |url=https://www.exportimportstatistics.com/country-profile/Paraguay-profile.aspx |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20210118141929/https://www.exportimportstatistics.com/country-profile/Paraguay-profile.aspx |archive-date=18 January 2021 |access-date=15 January 2021 |website=exportimportstatistics.com}}&lt;/ref&gt;

2003 දී, නිෂ්පාදනය දළ දේශීය නිෂ්පාදිතයෙන් 13.6% ක් වූ අතර 2000 දී එය වැඩ කරන ජනගහනයෙන් 11% ක් පමණ සේවයේ යොදවා ඇත. පැරගුවේහි ප්‍රාථමික නිෂ්පාදන අවධානය ආහාර සහ පාන වර්ග කෙරෙහි යොමු වේ. දැව නිෂ්පාදන, කඩදාසි නිෂ්පාදන, සම් සහ ලොම් සහ ලෝහ නොවන ඛනිජ නිෂ්පාදන ද නිෂ්පාදන එකතුවට දායක වේ. 1990 ගණන්වල (වාර්ෂිකව 1.2%) නිෂ්පාදන දළ දේශීය නිෂ්පාදිතයේ ස්ථාවර වර්ධනය 2002 සහ 2003 සඳහා අඩිතාලම දැමීය, එම කාලය තුළ වාර්ෂික වර්ධන වේගය 2.5% දක්වා ඉහළ ගියේය.&lt;ref name=&quot;auto&quot;&gt;{{cite web |title=Paraguay |url=http://lcweb2.loc.gov/frd/cs/profiles/Paraguay.pdf |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20150514105537/http://lcweb2.loc.gov/frd/cs/profiles/Paraguay.pdf |archive-date=14 May 2015 |access-date=2 May 2010 |website=lcweb2.loc.gov}}&lt;/ref&gt; 2024 දී ගෝලීය නවෝත්පාදන දර්ශකයේ පැරගුවේ 93 වන ස්ථානයට පත්විය.&lt;ref&gt;{{Cite book |author=[[World Intellectual Property Organization]] |url=https://www.wipo.int/web-publications/global-innovation-index-2024/en/ |title=Global Innovation Index 2024: Unlocking the Promise of Social Entrepreneurship |website=www.wipo.int |publisher=World Intellectual Property Organization |year=2024 |isbn=978-92-805-3681-2 |page=18 |language=en |doi=10.34667/tind.50062 |access-date=2024-10-06}}&lt;/ref&gt;

==== ආදිවාසීන්ගේ සමාජ ගැටළු ====
2002 සංගණනයට අනුව සාමාන්‍ය ජනගහණයේ 51% අනුපාතයට සාපේක්ෂව 7.1% ක සාක්ෂරතා අනුපාතයක් තිබූ පැරගුවේ ආදිවාසී ජනගහනය අතර සාක්ෂරතා අනුපාතය අතිශයින් අඩු මට්ටමක පවතී.&lt;ref name=&quot;paho&quot;&gt;{{cite web |title=Paraguay |url=http://www.paho.org/english/dd/ais/cp_600.htm |archive-url=https://web.archive.org/web/20121108045134/http://www.paho.org/english/dd/ais/cp_600.htm |archive-date=8 November 2012 |access-date=12 July 2011 |website=[[Pan-American Health Organization]] (paho.org)}}&lt;/ref&gt;

2002 වන විට පැරගුවේ ආදිවාසී ජනගහනයෙන් 2.5%කට පමණක් පිරිසිදු පානීය ජලය ලබා ගත හැකි වූ අතර විදුලිය තිබුණේ 9.5%කට පමණි.&lt;ref name=&quot;paho&quot; /&gt;

== යොමු කිරීම් ==</text>
      <sha1>7cat42i3hcsgbb3l02yjwjm3p8k8p8x</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>752967</id>
      <parentid>752966</parentid>
      <timestamp>2025-07-03T07:11:30Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>BuddhikaW88</username>
        <id>37808</id>
      </contributor>
      <comment>/* කෘෂිකර්මය */</comment>
      <origin>752967</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="39024" sha1="3p46z9an0dlb2o2kts9askakomf5ojr" xml:space="preserve">
වසර ගණනාවක් තිස්සේ, රටේ ප්‍රතිරූපය ඉලෙක්ට්‍රොනික නිෂ්පාදන, ආයුධ සහ මත්ද්‍රව්‍යවල නීති විරෝධී වෙළඳාම සමඟ සම්බන්ධ විය. කෙසේ වෙතත්, 2000 ගණන්වල සෝයා, බඩ ඉරිඟු, හරක් මස් නිෂ්පාදනය වැනි නීතිගත ව්‍යාපාරවල නැගීමත් සමඟ මෙම තත්ත්වය වෙනස් වීමට පටන් ගත්තේය. පැරගුවේ මහ බැංකුවේ (BCP) දත්තවලින් පෙනී ගියේ, 2006 දී, බ්‍රසීලය විසින් - බොහෝ අවස්ථාවලදී - ජාවාරම සහ වංචා ලෙස සලකනු ලබන - ත්‍රිකෝණාකාර වෙළඳාමට (චීනය-පැරගුවේ-බ්‍රසීලය) අදාළ අපනයන, රටේ දළ දේශීය නිෂ්පාදිතයෙන් 22% ක් නියෝජනය කළ බවයි. 2016 දී, මෙම ප්‍රතිශතය 12% දක්වා පහත වැටුණි. නීත්‍යානුකූල රැකියා හරහා ඉහළ බදු එකතු කිරීම් සමඟ, රටට එහි යටිතල පහසුකම් වැඩිදියුණු කිරීමට හැකි වී ඇති අතර එය අස්ථිර විය. පැරගුවේ අපනයන මත පදනම් වූ ආර්ථික සංවර්ධන ප්‍රතිපත්තියක් ඇති අතර බ්‍රසීලියානු වෙළඳපොළ මත යැපීම පවතී. ත්‍රිකෝණාකාර වෙළඳාමේ සාරය නම් බ්‍රසීලය එහි ප්‍රධාන ගමනාන්තය ලෙස චීනයෙන් ආරම්භ වන නිෂ්පාදන අපනයනය කිරීමයි. අපනයනය කරනු ලබන ශක්තිය අත්‍යවශ්‍යයෙන්ම බ්‍රසීලය ප්‍රධාන ගැනුම්කරු වන ඉටයිපු බලාගාරය මගින් ජනනය කරන ලද ජල විදුලි අතිරික්තයයි. සහ බ්‍රසීල ජාතිකයන් වන ප්‍රධාන ආයෝජකයින් වන මැකිලාස්, ඔවුන්ගේ නිෂ්පාදන සඳහා බ්‍රසීලයේ විශාල පාරිභෝගික වෙළඳපොළක් ද ඇත. එබැවින්, පැරගුවේ සංවර්ධන උපාය මාර්ගයේ මෙම කුළුණු තුන තුළ, නැවත අපනයනය කිරීමේ කැපී පෙනෙන ලක්ෂණයක් ඇත. කෘෂිකාර්මික භාණ්ඩ සම්බන්ධයෙන් ගත් කල, එය පැරගුවේහි ආරම්භ වන නිෂ්පාදන අපනයනයයි.&lt;ref&gt;{{Cite journal|last1=Barros da Costa|first1=Alexandre|last2=Batista de Oliveira|first2=Gilson|date=15 April 2019|title=A estratégia de desenvolvimento do Paraguai no contexto das teorias de crescimento e desenvolvimento regional|url=https://www.eumed.net/rev/oel/2019/04/desenvolvimento-paraguai.html|url-status=live|journal=Observatorio de la Economía Latinoamericana|language=pt|issue=abril|archive-url=https://web.archive.org/web/20220928182348/https://www.eumed.net/rev/oel/2019/04/desenvolvimento-paraguai.html|archive-date=28 September 2022|access-date=28 July 2022}}&lt;/ref&gt;

2010 ගණන්වලදී, බොහෝ දුරට සෝයා බෝංචි නිෂ්පාදනය දෙසට යොමු වූ ආර්ථිකය සාමාන්‍යයෙන් 4% කින් වර්ධනය විය. කෙසේ වෙතත්, ආර්ථික වර්ධනය දරිද්‍රතාවය අඩු නොකළ අතර, එය 2018 දී නිල සංඛ්‍යාලේඛනවලට අනුව ජනගහනයෙන් 26% කට වඩා ළඟා විය. නිව් යෝර්ක් ටයිම්ස් පුවත්පතට අනුව, පැරගුවේ යනු &quot;මෑත වසරවල ධනවතුන් සහ දුප්පතුන් අතර පරතරය වැඩිපුරම පුළුල් වී ඇති ලතින් ඇමරිකානු රටවලින් එකකි&quot;. ගම්බද ප්‍රදේශවල, කෘෂිකාර්මික ඉඩම්වලින් 85% ක් හිමිකරුවන්ගෙන් 2.6% ක් සතුය. ඊට අමතරව, සෝයා බෝංචි සමාගම් සඳහා මග සැලසීම සඳහා ස්වදේශික සම්භවයක් ඇති පුද්ගලයින් නෙරපා හැර ඇත.&lt;ref&gt;{{cite news|url=https://www.nytimes.com/2013/04/25/world/americas/boom-times-in-paraguay-leave-many-behind.html|title=Boom Times in Paraguay Leave Many Behind|last=Romero|first=Simon|date=24 April 2013|work=The New York Times|access-date=2 July 2021|archive-url=https://web.archive.org/web/20210629210913/https://www.nytimes.com/2013/04/25/world/americas/boom-times-in-paraguay-leave-many-behind.html|archive-date=29 June 2021|url-access=subscription|url-status=live}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{cite web |title=BCP – Banco Central del Paraguay |url=https://www.bcp.gov.py |archive-url=https://web.archive.org/web/20200423204032/https://www.bcp.gov.py/ |archive-date=23 April 2020 |access-date=18 June 2016 |website=Bcp.gov.py}}&lt;/ref&gt;

සෝයා බෝංචි අපනයන වෙළඳපොළ බොහෝ දුරට බහුජාතික සමාගම් (කාගිල්, ආචර් ඩැනියෙල්ස් මිඩ්ලන්ඩ්, බන්ජ් ලිමිටඩ්, ආදිය) විසින් ආධිපත්‍යය දරන අතර එම නිසා පැරගුවේ වැසියන් කිහිප දෙනෙකුට ප්‍රතිලාභ ලැබේ. අපනයන සමාගම් සහ ඉඩම් හිමියන් සුළු බදු ගෙවයි. උදාහරණයක් ලෙස, 2018 දී නිකුත් කරන ලද ECLAC (එක්සත් ජාතීන්ගේ ආයතනයක්) විසින් කරන ලද අධ්‍යයනයකින් පෙන්නුම් කරන්නේ පැරගුවේ රාජ්‍ය අයවැයට සමාගම් අවම වශයෙන් සහභාගී වන රටවලින් එකක් බවයි.&lt;ref&gt;{{cite web |date=2018 |title=La ineficiencia de la desigualdad |url=https://repositorio.cepal.org/bitstream/handle/11362/43566/4/S1800302_es.pdf |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20211210020927/https://repositorio.cepal.org/bitstream/handle/11362/43566/4/S1800302_es.pdf |archive-date=10 December 2021 |access-date=14 July 2023 |publisher=United Nations |language=es}}&lt;/ref&gt;

පළිබෝධනාශක සහ අනෙකුත් රසායනික ද්‍රව්‍ය සෝයා බෝංචි ක්ෂේත්‍රවල බහුලව භාවිතා වේ. රටේ පාරිසරික ප්‍රමිතීන් සමාගම් විසින් සපුරා නොමැති අතර කෘෂි රසායන පරිසරය දූෂණය කරයි. 2019 දී එක්සත් ජාතීන්ගේ මානව හිමිකම් කමිටුව තීන්දුවක් නිකුත් කරමින්, කෘෂි රසායනික ද්‍රව්‍ය දැවැන්ත ලෙස ධූමකරණය කිරීම සහ ජනගහනයට විෂ වීම සම්බන්ධයෙන් පරීක්ෂණයක් සිදු කරන ලෙස පැරගුවේට බල කළේය. කෙසේ වෙතත්, තත්වය යහපත් අතට හැරෙන්නේ නැත: &quot;ඉහළ මට්ටමේ දේශපාලන දූෂණය, ආයතනවල අතිශය අස්ථාවරත්වය, ඉහළ මට්ටමේ සමාජ අවදානම, දේශපාලන තීරණ වලදී ආර්ථික අවශ්‍යතාවල සර්වබලධාරීත්වය මෙන්ම [රටේ] දකුණු කෝනයේ භූගෝලීය හදවතේ පිහිටීම සහ එහි ඇති ස්වාභාවික සම්පත් බහුල වීම, පැරගුවේ අධිරාජ්‍ය භූ දේශපාලනික අවශ්‍යතා සඳහා ආකර්ශනීය ඉලක්කයක් බවට පත් කරයි,&quot; සමාජ විද්‍යාඥ තෝමස් පලාවු පවසයි.&lt;ref&gt;{{cite web |date=September 2010 |title=La política y su trasfondo. El poder real en Paraguay &amp;#124; Nueva Sociedad |url=https://nuso.org/articulo/la-politica-y-su-trasfondo-el-poder-real-en-paraguay/ |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20221109211835/https://nuso.org/articulo/la-politica-y-su-trasfondo-el-poder-real-en-paraguay/ |archive-date=9 November 2022 |access-date=9 November 2022}}&lt;/ref&gt; ශාස්ත්‍රාලික ජෝස් ලුයිස් ඉන්ස්ෆ්‍රාන් ද සඳහන් කරන්නේ රටේ දේශපාලනඥයින් &quot;මහා ව්‍යාපාරවලින් සහනාධාර ලබනවා; ප්‍රතිපත්ති ක්‍රියාත්මක කරන්නේ ඔවුන්&quot; බවයි.

2005 දී, ජාත්‍යන්තර මූල්‍ය අරමුදල ප්‍රකාශ කළේ පැරගුවේ සේවකයින්ගෙන් 10% කටත් වඩා අඩු සංඛ්‍යාවක් විශ්‍රාම වැටුප් ක්‍රමයට සහභාගී වන බවත්, ඉන් 95% ක් ආයතන දෙකකින් පරිපාලනය වන බවත්ය. දෙකම සේවක දායකත්වයන් මගින් වැටුප් සහිත ක්‍රමයක් මත අරමුදල් සපයනු ලැබේ; පළමුවැන්න, {{ill|Instituto de Previsión Social|es|Instituto de Previsión Social (Paraguay)}} පුද්ගලික අංශයේ සේවකයින් සඳහා වන අතර, caja fiscal රාජ්‍ය සේවකයින් සඳහා (විශ්ව විද්‍යාල මහාචාර්යවරුන්, ගුරුවරුන්, අධිකරණ සේවකයින්, හමුදා නිලධාරීන් සහ පොලිස් නිලධාරීන් ඇතුළුව) සහ චාකෝ යුද්ධයේ ප්‍රවීණයන් (හෝ ඔවුන්ගෙන් පැවත එන්නන්) සඳහා වේ.&lt;ref&gt;{{Cite book |last1=Franks |first1=Jeffrey R. |url=https://books.google.com/books?id=X5vBZZIeg44C |title=Paraguay: Corruption, Reform, and the Financial System |last2=Benelli |first2=Roberto |last3=Mercer-Blackman |first3=Valerie |last4=Sab |first4=Randa |publisher=[[International Monetary Fund]] |year=2005 |isbn=9781451980356 |access-date=9 August 2019 |archive-url=https://web.archive.org/web/20200728054516/https://books.google.com/books?id=X5vBZZIeg44C |archive-date=28 July 2020 |url-status=live}}&lt;/ref&gt;

[[File:Ciudad_de_San_Bernardino.jpg|link=https://en.wikipedia.org/wiki/File:Ciudad_de_San_Bernardino.jpg|thumb|පැරගුවේහි වැදගත්ම නිවාඩු නිකේතනයක් ලෙස, 19 වන සියවසේ ජර්මානු පදිංචිකරුවන් විසින් ආරම්භ කරන ලද සැන් බර්නාඩිනෝ, රටේ ඉහළම මිලදී ගැනීමේ බල සමානාත්මතාවයන්ගෙන් එකකි.]]
වෙළඳපොළ ආර්ථිකය විශාල අවිධිමත් අංශයකින් කැපී පෙනෙන අතර, එය අසල්වැසි රටවලට ආනයනික පාරිභෝගික භාණ්ඩ නැවත අපනයනය කිරීම මෙන්ම දහස් ගණනක් ක්ෂුද්‍ර ව්‍යවසායන් සහ නාගරික වීදි වෙළෙන්දන්ගේ ක්‍රියාකාරකම් ද ඇතුළත් වේ. කෙසේ වෙතත්, පසුගිය වසර 10 තුළ පැරගුවේ ආර්ථිකය නාටකාකාර ලෙස විවිධාංගීකරණය වී ඇති අතර, බලශක්ති, වාහන අමතර කොටස් සහ ඇඳුම් කර්මාන්ත ඒ සඳහා පෙරමුණ ගෙන ඇත.&lt;ref&gt;{{cite web |title=Paraguay un milagro americano |url=http://paraguay-un-milagro-americano.blogspot.com |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20150526011128/http://paraguay-un-milagro-americano.blogspot.com/ |archive-date=26 May 2015 |access-date=15 January 2015 |language=es}}&lt;/ref&gt;

පැරගුවේහි වඩාත්ම වැදගත් නාගරික ප්‍රදේශ ආර්ජන්ටිනාව-පැරගුවේ දේශසීමාව දිගේ පිහිටා ඇත: අසුන්සියන්, ඇල්බර්ඩි, එන්කාර්නේෂන්, පිලර් සහ සියුඩාඩ් ඩෙල් එස්ටේ, දෙවැන්න ලෝකයේ තුන්වන වැදගත්ම නිදහස් වාණිජ කලාපය වන අතර එය මියාමි සහ හොංකොං වලට වඩා පසුපසින් සිටී.&lt;ref&gt;{{cite web |title=Paraguay |url=http://www.exportimportstatistics.com/country-profile/Paraguay-profile.aspx |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20180130204636/http://www.exportimportstatistics.com/country-profile/Paraguay-profile.aspx |archive-date=30 January 2018 |access-date=30 January 2018 |website=exportimportstatistics.com}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{cite web |title=Centro de Frontera • Posadas - Encarnación, Misiones |url=http://fronteras.dnm.gov.ar/centros/111-posadas-encarnacion-misiones |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20210929180546/http://fronteras.dnm.gov.ar/centros/111-posadas-encarnacion-misiones |archive-date=29 September 2021 |access-date=12 November 2021 |publisher=Ministry of the Interior (Argentina) |language=es}}&lt;/ref&gt; ජනගහනයෙන් විශාල ප්‍රතිශතයක්, විශේෂයෙන් ග්‍රාමීය ප්‍රදේශවල, කෘෂිකාර්මික ක්‍රියාකාරකම් වලින් තම ජීවනෝපාය ලබා ගනී, බොහෝ විට යැපුම් පදනමක් මත. අවිධිමත් අංශයේ වැදගත්කම නිසා නිවැරදි ආර්ථික පියවර ලබා ගැනීම දුෂ්කර ය. 2003 සහ 2013 අතර කාලය තුළ ආර්ථිකය වේගයෙන් වර්ධනය විය. ලෝක වෙළඳ භාණ්ඩ සඳහා ඇති ඉල්ලුම ඉහළ මිල ගණන් සහ හිතකර කාලගුණය සමඟ ඒකාබද්ධ වී පැරගුවේහි වෙළඳ භාණ්ඩ පාදක අපනයන ව්‍යාප්තියට සහාය වීම නිසා.

2012 දී, පැරගුවේ රජය බ්‍රසීලය සහ ආර්ජන්ටිනාව සමඟ හවුල්කාරිත්වයක් හරහා ආර්ථිකය සහ රැකියා වර්ධනය උත්තේජනය කිරීම සඳහා MERCOSUR (FOCEM) ක්‍රමය හඳුන්වා දුන්නේය.&lt;ref&gt;{{Cite web |date=14 April 2012 |title=SUBSECRETARIA DE ESTADO DE ECONOMIA - ¿Qué es FOCEM? |url=http://www.economia.gov.py/v2/index.php?tag=que-es-focem |url-status=dead |archive-url=https://web.archive.org/web/20120414050706/http://www.economia.gov.py/v2/index.php?tag=que-es-focem |archive-date=14 April 2012 |access-date=8 February 2023}}&lt;/ref&gt;

පැරගුවේ මහ බැංකුව යනු මූල්‍ය හා ආර්ථික විද්‍යාව පිළිබඳ පැරගුවේහි ඉහළම මූල්‍ය අධිකාරිය වන අතර රටේ පාලන ආයතනය වේ. එහි මූලස්ථානය අසුන්සියොන් හි කර්මෙලිටාස් අසල්වැසි ප්‍රදේශයේ පිහිටා ඇත.

=== කෘෂිකර්මය ===
පැරගුවේ ලොව හයවන විශාලතම සෝයා බෝංචි නිෂ්පාදකයා වන අතර,&lt;ref&gt;{{cite web |date=30 September 2020 |title=Paraguay |url=https://www.cia.gov/the-world-factbook/countries/paraguay/ |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20181231111825/https://www.cia.gov/library/publications/resources/the-world-factbook/geos/pa.html |archive-date=31 December 2018 |access-date=30 September 2020 |website=The World Factbook |publisher=U.S. [[Central Intelligence Agency]]}}&lt;/ref&gt; ස්ටේවියා හි දෙවන විශාලතම නිෂ්පාදකයා සහ හරක් මස් අපනයනය කරන නවවන විශාලතම අපනයනකරු වේ.&lt;ref&gt;{{cite web |year=2013 |title=ESTUDIO DE MERCADO DE Stevia Rebaudiana bertoni (YERBA DULCE) |url=http://agrarias.unca.edu.ar/wp-content/uploads/2018/Revista%20de%20Divulgaci%C3%B3n%20T%C3%A9cnica%20Agr%C3%ADcola%20y%20Agroindustrial/Revista-51-Estevia.pdf |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20210415220902/http://agrarias.unca.edu.ar/wp-content/uploads/2018/Revista%20de%20Divulgaci%C3%B3n%20T%C3%A9cnica%20Agr%C3%ADcola%20y%20Agroindustrial/Revista-51-Estevia.pdf |archive-date=15 April 2021 |access-date=30 September 2020 |publisher=[[National University of Catamarca]] |language=es |issn=1852-7086}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{cite web |title=Ranking of countries that export the most beef |url=https://beef2live.com/story-world-beef-exports-ranking-countries-0-106903 |url-status=usurped |archive-url=https://web.archive.org/web/20220110123128/https://beef2live.com/story-world-beef-exports-ranking-countries-0-106903 |archive-date=10 January 2022 |access-date=5 July 2021 |website=beef2live.com |publisher=[[U.S. Department of Agriculture]]}}&lt;/ref&gt;

2018 දී, සෝයා වලට අමතරව, රට තුළ බඩ ඉරිඟු සහ උක් විශාල නිෂ්පාදනයක් සිදු වූ අතර, එය ලෝකයේ 21 වන විශාලතම නිෂ්පාදකයා ලෙස ස්ථානගත විය; රටේ අනෙකුත් වැදගත් සංස්කෘතීන් වන්නේ මඤ්ඤොක්කා, සහල්, තිරිඟු, තැඹිලි, යර්බා මේට් සහ සෝගම් ය. පශු සම්පත් සම්බන්ධයෙන්, පැරගුවේ 2020 දී හරක් මස් ටොන් 481 දහසක් නිෂ්පාදනය කළ අතර එය ලෝකයේ 26 වන විශාලතම නිෂ්පාදකයා විය.&lt;ref&gt;{{cite web |title=Paraguay production in 2018, by FAO |url=http://www.fao.org/faostat/en/#data/QCL/ |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20161112130804/http://www.fao.org/faostat/en/#data/QCL/ |archive-date=12 November 2016 |access-date=11 July 2022}}&lt;/ref&gt;

සෝයා වගාව බොහෝ දුරට හඳුන්වා දුන්නේ බ්‍රසීලියානුවන් විසිනි: 2019 දී, පැරගුවේ සෝයා සහ සහල් නිෂ්පාදකයින්ගෙන් 70% ක් පමණ බ්‍රසීලයෙන් පැමිණි අය හෝ බ්‍රසීලියානුවන්ගෙන් පැවත එන්නන් (ඊනියා බ්‍රසීගුවායිස්). 1980 ගණන්වලදී පළමු බ්‍රසීලියානු නිෂ්පාදකයින් රටට පැමිණීමට පටන් ගත්හ. බ්‍රසීලියානු ආගමනයට පෙර, පැරගුවේ ඉඩම්වලින් වැඩි ප්‍රමාණයක් වගා නොකළ ඒවා විය.&lt;ref&gt;{{cite news|url=https://deolhonosruralistas.com.br/deolhonoparaguai/2017/11/12/brasilenos-protagonizan-conflictos-de-tierras-en-el-paraguay/|title=Brasileños protagonizan conflictos de tierras en el Paraguay|date=12 November 2017|access-date=30 July 2020|archive-url=https://web.archive.org/web/20221122201919/https://deolhonosruralistas.com.br/deolhonoparaguai/2017/11/12/brasilenos-protagonizan-conflictos-de-tierras-en-el-paraguay/|archive-date=22 November 2022|language=es|trans-title=Brazilians lead land conflicts in Paraguay|series=Latifundistas × Campesinos|website=deolhonosruralistas.com.br|url-status=live}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{cite news|url=https://elpais.com/internacional/2019/01/24/america/1548358447_334189.html|title=Una comunidad indígena denuncia el desalojo de sus tierras en Paraguay por pistoleros brasileños|last1=Carneri|first1=Santi|date=28 January 2019|newspaper=[[El País]]|access-date=30 July 2020|archive-url=https://web.archive.org/web/20221122201917/https://elpais.com/internacional/2019/01/24/america/1548358447_334189.html|archive-date=22 November 2022|language=es|trans-title=An indigenous community denounces the eviction of their lands in Paraguay by Brazilian gunmen|url-status=live}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{cite web |date=2 March 2021 |title=Brasileña que prohíbe uso del guaraní en su estancia será investigada por el Ministerio de Trabajo |trans-title=Brazilian farmer who bans the use of Guarani in her estate will be investigated by the Ministry of Labour |url=https://www.elnacional.com.py/nacionales/2021/03/01/brasilena-que-prohibe-uso-del-guarani-en-su-estancia-sera-investigada-por-el-ministerio-de-trabajo/#:~:text=Brasile%C3%B1a%20habr%C3%ADa%20amenazado%20a%20sus,de%20Curuguaty%2C%20Departamento%20de%20Canindey%C3%BA%20. |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20221122201919/https://www.elnacional.com.py/nacionales/2021/03/01/brasilena-que-prohibe-uso-del-guarani-en-su-estancia-sera-investigada-por-el-ministerio-de-trabajo/#:~:text=Brasile%C3%B1a%20habr%C3%ADa%20amenazado%20a%20sus,de%20Curuguaty%2C%20Departamento%20de%20Canindey%C3%BA%20. |archive-date=22 November 2022 |access-date=30 March 2021 |website=El Nacional Paraguay |language=es}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{cite news|url=https://www.amnesty.org/es/latest/press-release/2009/11/paraguay-indigenas-amenazados-atacados-con-pesticidas-20091111/|title=Paraguay: Comunidad indígena amenazada por desalojo ilegal y atacada con pesticidas|date=11 November 2009|access-date=30 May 2018|archive-url=https://web.archive.org/web/20221122201921/https://www.amnesty.org/es/latest/press-release/2009/11/paraguay-indigenas-amenazados-atacados-con-pesticidas-20091111/|archive-date=22 November 2022|language=es|trans-title=Paraguay: Indigenous community threatened with illegal eviction and attacked with pesticides|website=[[Amnesty International]]|url-status=live}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{cite magazine|date=28 July 2014|title=Green going gone: The tragic deforestation of the Chaco|url=https://www.rollingstone.com/culture/culture-news/green-going-gone-the-tragic-deforestation-of-the-chaco-116951/|url-status=live|archive-url=https://web.archive.org/web/20221122201917/https://www.rollingstone.com/culture/culture-news/green-going-gone-the-tragic-deforestation-of-the-chaco-116951/|archive-date=22 November 2022|access-date=28 July 2014|magazine=[[Rolling Stone]]}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{cite news|url=https://www.bbc.com/mundo/america_latina/2010/05/100511_paraguay_indigenas_ganaderos_ea|title=Paraguay: Sanción por talar bosques indígenas|date=11 May 2010|access-date=11 May 2010|archive-url=https://web.archive.org/web/20221122201921/https://www.bbc.com/mundo/america_latina/2010/05/100511_paraguay_indigenas_ganaderos_ea|archive-date=22 November 2022|publisher=[[British Broadcasting Corporation]]|language=Guarani|trans-title=Paraguay: Penalty for cutting down indigenous forests|website=BBC News Mundo|url-status=live}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Cite web |date=23 August 2022 |title=Brasiguaios dominam produção de soja e arroz no Paraguai |url=https://globorural.globo.com/Noticias/Agricultura/noticia/2019/03/brasiguaios-dominam-producao-de-soja-e-arroz-no-paraguai.html |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20220726011522/https://globorural.globo.com/Noticias/Agricultura/noticia/2019/03/brasiguaios-dominam-producao-de-soja-e-arroz-no-paraguai.html |archive-date=26 July 2022 |access-date=8 February 2023 |website=Revista Globo Rural |language=pt-br}}&lt;/ref&gt;

වගා කළ හැකි ඉඩම්වලින් 80% කට වඩා ඉඩම් හිමියන්ගෙන් 2.6% ක් සතුය. ඇල්ෆ්‍රෙඩෝ ස්ට්‍රෝස්නර්ගේ (1954-1989) ඒකාධිපති පාලන සමයේදී පාලන තන්ත්‍රයේ ආධාරකරුවන්ට ගොවිජන නීතිය උල්ලංඝනය කරමින් හෙක්ටයාර මිලියන 8 කට ආසන්න ප්‍රමාණයක් නීති විරෝධී ලෙස ලබා දී ඇති අතර, එතැන් සිට මෙම නීති විරෝධී පොහොසත් කිරීමේ ප්‍රතිලාභීන් හඳුනා ගැනීමට රජය කිසිවක් කර නැත. මෙම හිමිකරුවන් අතර ජෙනරාල්වරුන්, ව්‍යාපාරිකයන් සහ දේශපාලනඥයන්, ජනරජයේ හිටපු ජනාධිපතිවරුන්, නිකරගුවාවේ ඒකාධිපති ඇනස්ටේසියෝ සොමෝසා ඩෙබේල් සහ පාලක කොලරාඩෝ පක්ෂය පවා ඇතුළත් වේ. 1989 දී ස්ට්‍රෝස්නර්ගේ වැටීමෙන් පසු ගොවි නායකයින් 130 කට වැඩි පිරිසක් ඝාතනය කර ඇත.&lt;ref name=&quot;:0&quot;&gt;Paraguay, un país devorado por la soja, enero de 2014&lt;/ref&gt;

පැරගුවේ ඉඩම් අත්පත් කර ගැනීමේ ක්‍රම බොහෝය. ආර්ථික විද්‍යාඥ ලුයිස් රොජාස් පවසන්නේ වඩාත් පොදු ක්‍රමය කුඩා නිෂ්පාදකයින්ගෙන් ඉඩම් මිලදී ගැනීම බවයි: &quot;ගොවියාට ඔහු තම ජීවිතයේ කිසිදා නොදුටු මුදලක් පිරිනමනු ලැබේ. ඔහු එය ධනයක් යැයි සිතමින්, නගරයට පිටත් වී, මාස තුන හතරකින් ඒ සියල්ල වියදම් කර, රැකියාවක් නොමැති නිසා දුක්ඛිත කලාප වර්ධනය කරයි.&quot; ඔක්ස්ෆෑම් ඇස්තමේන්තු කරන්නේ පසුගිය වසර දහය තුළ 900,000 ක ජනතාවක් ගම්බද ප්‍රදේශවලින් ඉවත් කර ඇති බවයි, එය ජනගහනයෙන් හතෙන් එකක් පමණ නියෝජනය කරයි. මෙම ඉඩම් නොමැති ගොවීන් සමූහය අගනුවර වන අසුන්සියොන් වටා දරිද්‍රතා පටි පුම්බා ඇත.&lt;ref name=&quot;:0&quot; /&gt;

=== කර්මාන්තය සහ නිෂ්පාදනය ===
The [[:en:World_Bank|World Bank]] lists the top producing countries each year, based on the total value of production. By the 2019 list, Paraguay had the 79th&amp;nbsp;most valuable industry in the world ($6.9 billion). The country was the seventh largest producer of [[:en:Soybean_oil|soybean oil]] in the world in 2018.

The [[:en:Mineral_industry_of_Paraguay|mineral industry of Paraguay]] produces about 25% of the country's [[:en:Gross_domestic_product|gross domestic product]] (GDP) and employs about 31% of the labor force. Production of [[:en:Cement|cement]], [[:en:Iron_ore|iron ore]], and [[:en:Steel|steel]] occurs commonly throughout Paraguay's industrial sector. The growth of the industry was further fueled by the [[:en:Maquila|maquila]] industry, with large industrial complexes located in the eastern part of the country. Paraguay put in place many incentives aimed to attract industries to the country. One of them is the so-called &quot;Maquila law&quot; by which companies can relocate to Paraguay, enjoying minimal tax rates

නිෂ්පාදනයේ මුළු වටිනාකම මත පදනම්ව, ලෝක බැංකුව සෑම වසරකම ඉහළම නිෂ්පාදන රටවල් ලැයිස්තුගත කරයි. 2019 ලැයිස්තුව අනුව, පැරගුවේ ලෝකයේ 79 වන වටිනාම කර්මාන්තය (ඩොලර් බිලියන 6.9) විය.&lt;ref&gt;{{cite web |title=Manufacturing, value added (current US$) |url=https://data.worldbank.org/indicator/NV.IND.MANF.CD?most_recent_value_desc=true |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20200107135049/https://data.worldbank.org/indicator/NV.IND.MANF.CD?most_recent_value_desc=true |archive-date=7 January 2020 |access-date=8 February 2023 |website=data.worldbank.org |publisher=[[World Bank]] |department=Data}}&lt;/ref&gt; 2018 දී ලොව හත්වන විශාලතම සෝයා බෝංචි තෙල් නිෂ්පාදකයා රට විය.&lt;ref&gt;{{cite web |title=FAOSTAT |url=https://www.fao.org/faostat/en/#data/QCL |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20161112130804/https://www.fao.org/faostat/en/#data/QCL |archive-date=12 November 2016 |access-date=8 February 2023 |website=fao.org}}&lt;/ref&gt;

පැරගුවේ ඛනිජ කර්මාන්තය රටේ දළ දේශීය නිෂ්පාදිතයෙන් (GDP) 25% ක් පමණ නිෂ්පාදනය කරන අතර ශ්‍රම බලකායෙන් 31% ක් පමණ සේවයේ යොදවයි. සිමෙන්ති, යකඩ ලෝපස් සහ වානේ නිෂ්පාදනය පැරගුවේ කාර්මික අංශය පුරා බහුලව දක්නට ලැබේ. මැකිලා කර්මාන්තය මගින් කර්මාන්තයේ වර්ධනය තවදුරටත් පෝෂණය කරන ලද අතර, රටේ නැගෙනහිර කොටසේ විශාල කාර්මික සංකීර්ණ පිහිටා ඇත. පැරගුවේ රට තුළ කර්මාන්ත ආකර්ෂණය කර ගැනීම අරමුණු කරගත් බොහෝ දිරිගැන්වීම් ක්‍රියාත්මක කළේය. ඉන් එකක් වන්නේ සමාගම්වලට අවම බදු අනුපාත භුක්ති විඳිමින් පැරගුවේ වෙත සංක්‍රමණය විය හැකි ඊනියා &quot;මැකිලා නීතිය&quot; ය.&lt;ref&gt;{{Cite web |last=Bedford |first=Russell |date=2018-07-13 |title=Maquila Law: know the benefits of the paraguayan project |url=https://russellbedford.com.br/maquila-law-know-the-benefits-of-the-paraguayan-project/ |access-date=2025-04-01 |website=Russell Bedford Brasil |language=pt-BR}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Cite web |date=2023-12-19 |title=Advantages of Foreign Direct Investment in Paraguay: A Gateway to Opportunity in South America |url=https://latamfdi.com/foreign-direct-investment-in-paraguay/ |access-date=2025-04-01 |website=LATAM FDI}}&lt;/ref&gt;


ආදිවාසීන්ගේ සමාජ ගැටළු

In the [[:en:Pharmaceutical_industry|pharmaceutical industry]], Paraguayan companies now{{when|date=February 2016}} meet 70% of domestic consumption and have begun to export drugs. Paraguay is quickly{{quantify|date=February 2016}} supplanting foreign suppliers in meeting the country's drug needs. Strong growth also is evident in the production of edible oils, garments, organic sugar, meat processing, and steel.

In 2003, manufacturing comprised 13.6% of the GDP and it employed about 11% of the working population in 2000. Paraguay's primary manufacturing focus is on food and beverages. Wood products, paper products, hides and furs, and nonmetallic mineral products also contribute to manufacturing totals. Steady growth in the manufacturing GDP during the 1990s (1.2% annually) laid the foundation for 2002 and 2003, when the annual growth rate rose to 2.5%. Paraguay was ranked 93rd in the [[:en:Global_Innovation_Index|Global Innovation Index]] in 2024.

ඖෂධ කර්මාන්තයේ, පැරගුවේ සමාගම් දැන් දේශීය පරිභෝජනයෙන් 70% ක් සපුරාලන අතර ඖෂධ අපනයනය කිරීමට පටන් ගෙන තිබේ. පැරගුවේ ඉක්මනින් රටේ ඖෂධ අවශ්‍යතා සපුරාලීමේදී විදේශීය සැපයුම්කරුවන් අභිබවා යයි.&lt;ref&gt;{{cite web |author1=Admin |date=25 August 2016 |title=Pharmaceutical industry in Paraguay, betting on innovation |url=http://www.leadingedgeguides.com/betting-on-innovation/ |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20181214064729/http://www.leadingedgeguides.com/betting-on-innovation/ |archive-date=14 December 2018 |access-date=11 December 2018 |website=Leading Edge Guides}}&lt;/ref&gt; ආහාරයට ගත හැකි තෙල්, ඇඟලුම්, කාබනික සීනි, මස් සැකසුම් සහ වානේ නිෂ්පාදනයේ ද ශක්තිමත් වර්ධනයක් දක්නට ලැබේ.&lt;ref&gt;{{cite web |title=Paraguay |url=https://www.exportimportstatistics.com/country-profile/Paraguay-profile.aspx |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20210118141929/https://www.exportimportstatistics.com/country-profile/Paraguay-profile.aspx |archive-date=18 January 2021 |access-date=15 January 2021 |website=exportimportstatistics.com}}&lt;/ref&gt;

2003 දී, නිෂ්පාදනය දළ දේශීය නිෂ්පාදිතයෙන් 13.6% ක් වූ අතර 2000 දී එය වැඩ කරන ජනගහනයෙන් 11% ක් පමණ සේවයේ යොදවා ඇත. පැරගුවේහි ප්‍රාථමික නිෂ්පාදන අවධානය ආහාර සහ පාන වර්ග කෙරෙහි යොමු වේ. දැව නිෂ්පාදන, කඩදාසි නිෂ්පාදන, සම් සහ ලොම් සහ ලෝහ නොවන ඛනිජ නිෂ්පාදන ද නිෂ්පාදන එකතුවට දායක වේ. 1990 ගණන්වල (වාර්ෂිකව 1.2%) නිෂ්පාදන දළ දේශීය නිෂ්පාදිතයේ ස්ථාවර වර්ධනය 2002 සහ 2003 සඳහා අඩිතාලම දැමීය, එම කාලය තුළ වාර්ෂික වර්ධන වේගය 2.5% දක්වා ඉහළ ගියේය.&lt;ref name=&quot;auto&quot;&gt;{{cite web |title=Paraguay |url=http://lcweb2.loc.gov/frd/cs/profiles/Paraguay.pdf |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20150514105537/http://lcweb2.loc.gov/frd/cs/profiles/Paraguay.pdf |archive-date=14 May 2015 |access-date=2 May 2010 |website=lcweb2.loc.gov}}&lt;/ref&gt; 2024 දී ගෝලීය නවෝත්පාදන දර්ශකයේ පැරගුවේ 93 වන ස්ථානයට පත්විය.&lt;ref&gt;{{Cite book |author=[[World Intellectual Property Organization]] |url=https://www.wipo.int/web-publications/global-innovation-index-2024/en/ |title=Global Innovation Index 2024: Unlocking the Promise of Social Entrepreneurship |website=www.wipo.int |publisher=World Intellectual Property Organization |year=2024 |isbn=978-92-805-3681-2 |page=18 |language=en |doi=10.34667/tind.50062 |access-date=2024-10-06}}&lt;/ref&gt;

==== ආදිවාසීන්ගේ සමාජ ගැටළු ====
2002 සංගණනයට අනුව සාමාන්‍ය ජනගහණයේ 51% අනුපාතයට සාපේක්ෂව 7.1% ක සාක්ෂරතා අනුපාතයක් තිබූ පැරගුවේ ආදිවාසී ජනගහනය අතර සාක්ෂරතා අනුපාතය අතිශයින් අඩු මට්ටමක පවතී.&lt;ref name=&quot;paho&quot;&gt;{{cite web |title=Paraguay |url=http://www.paho.org/english/dd/ais/cp_600.htm |archive-url=https://web.archive.org/web/20121108045134/http://www.paho.org/english/dd/ais/cp_600.htm |archive-date=8 November 2012 |access-date=12 July 2011 |website=[[Pan-American Health Organization]] (paho.org)}}&lt;/ref&gt;

2002 වන විට පැරගුවේ ආදිවාසී ජනගහනයෙන් 2.5%කට පමණක් පිරිසිදු පානීය ජලය ලබා ගත හැකි වූ අතර විදුලිය තිබුණේ 9.5%කට පමණි.&lt;ref name=&quot;paho&quot; /&gt;

== යොමු කිරීම් ==</text>
      <sha1>3p46z9an0dlb2o2kts9askakomf5ojr</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>752968</id>
      <parentid>752967</parentid>
      <timestamp>2025-07-03T07:11:43Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>BuddhikaW88</username>
        <id>37808</id>
      </contributor>
      <comment>/* කර්මාන්තය සහ නිෂ්පාදනය */</comment>
      <origin>752968</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="37991" sha1="1xlh6nbgeljb4w2j2nhqxslk8jnjh53" xml:space="preserve">
වසර ගණනාවක් තිස්සේ, රටේ ප්‍රතිරූපය ඉලෙක්ට්‍රොනික නිෂ්පාදන, ආයුධ සහ මත්ද්‍රව්‍යවල නීති විරෝධී වෙළඳාම සමඟ සම්බන්ධ විය. කෙසේ වෙතත්, 2000 ගණන්වල සෝයා, බඩ ඉරිඟු, හරක් මස් නිෂ්පාදනය වැනි නීතිගත ව්‍යාපාරවල නැගීමත් සමඟ මෙම තත්ත්වය වෙනස් වීමට පටන් ගත්තේය. පැරගුවේ මහ බැංකුවේ (BCP) දත්තවලින් පෙනී ගියේ, 2006 දී, බ්‍රසීලය විසින් - බොහෝ අවස්ථාවලදී - ජාවාරම සහ වංචා ලෙස සලකනු ලබන - ත්‍රිකෝණාකාර වෙළඳාමට (චීනය-පැරගුවේ-බ්‍රසීලය) අදාළ අපනයන, රටේ දළ දේශීය නිෂ්පාදිතයෙන් 22% ක් නියෝජනය කළ බවයි. 2016 දී, මෙම ප්‍රතිශතය 12% දක්වා පහත වැටුණි. නීත්‍යානුකූල රැකියා හරහා ඉහළ බදු එකතු කිරීම් සමඟ, රටට එහි යටිතල පහසුකම් වැඩිදියුණු කිරීමට හැකි වී ඇති අතර එය අස්ථිර විය. පැරගුවේ අපනයන මත පදනම් වූ ආර්ථික සංවර්ධන ප්‍රතිපත්තියක් ඇති අතර බ්‍රසීලියානු වෙළඳපොළ මත යැපීම පවතී. ත්‍රිකෝණාකාර වෙළඳාමේ සාරය නම් බ්‍රසීලය එහි ප්‍රධාන ගමනාන්තය ලෙස චීනයෙන් ආරම්භ වන නිෂ්පාදන අපනයනය කිරීමයි. අපනයනය කරනු ලබන ශක්තිය අත්‍යවශ්‍යයෙන්ම බ්‍රසීලය ප්‍රධාන ගැනුම්කරු වන ඉටයිපු බලාගාරය මගින් ජනනය කරන ලද ජල විදුලි අතිරික්තයයි. සහ බ්‍රසීල ජාතිකයන් වන ප්‍රධාන ආයෝජකයින් වන මැකිලාස්, ඔවුන්ගේ නිෂ්පාදන සඳහා බ්‍රසීලයේ විශාල පාරිභෝගික වෙළඳපොළක් ද ඇත. එබැවින්, පැරගුවේ සංවර්ධන උපාය මාර්ගයේ මෙම කුළුණු තුන තුළ, නැවත අපනයනය කිරීමේ කැපී පෙනෙන ලක්ෂණයක් ඇත. කෘෂිකාර්මික භාණ්ඩ සම්බන්ධයෙන් ගත් කල, එය පැරගුවේහි ආරම්භ වන නිෂ්පාදන අපනයනයයි.&lt;ref&gt;{{Cite journal|last1=Barros da Costa|first1=Alexandre|last2=Batista de Oliveira|first2=Gilson|date=15 April 2019|title=A estratégia de desenvolvimento do Paraguai no contexto das teorias de crescimento e desenvolvimento regional|url=https://www.eumed.net/rev/oel/2019/04/desenvolvimento-paraguai.html|url-status=live|journal=Observatorio de la Economía Latinoamericana|language=pt|issue=abril|archive-url=https://web.archive.org/web/20220928182348/https://www.eumed.net/rev/oel/2019/04/desenvolvimento-paraguai.html|archive-date=28 September 2022|access-date=28 July 2022}}&lt;/ref&gt;

2010 ගණන්වලදී, බොහෝ දුරට සෝයා බෝංචි නිෂ්පාදනය දෙසට යොමු වූ ආර්ථිකය සාමාන්‍යයෙන් 4% කින් වර්ධනය විය. කෙසේ වෙතත්, ආර්ථික වර්ධනය දරිද්‍රතාවය අඩු නොකළ අතර, එය 2018 දී නිල සංඛ්‍යාලේඛනවලට අනුව ජනගහනයෙන් 26% කට වඩා ළඟා විය. නිව් යෝර්ක් ටයිම්ස් පුවත්පතට අනුව, පැරගුවේ යනු &quot;මෑත වසරවල ධනවතුන් සහ දුප්පතුන් අතර පරතරය වැඩිපුරම පුළුල් වී ඇති ලතින් ඇමරිකානු රටවලින් එකකි&quot;. ගම්බද ප්‍රදේශවල, කෘෂිකාර්මික ඉඩම්වලින් 85% ක් හිමිකරුවන්ගෙන් 2.6% ක් සතුය. ඊට අමතරව, සෝයා බෝංචි සමාගම් සඳහා මග සැලසීම සඳහා ස්වදේශික සම්භවයක් ඇති පුද්ගලයින් නෙරපා හැර ඇත.&lt;ref&gt;{{cite news|url=https://www.nytimes.com/2013/04/25/world/americas/boom-times-in-paraguay-leave-many-behind.html|title=Boom Times in Paraguay Leave Many Behind|last=Romero|first=Simon|date=24 April 2013|work=The New York Times|access-date=2 July 2021|archive-url=https://web.archive.org/web/20210629210913/https://www.nytimes.com/2013/04/25/world/americas/boom-times-in-paraguay-leave-many-behind.html|archive-date=29 June 2021|url-access=subscription|url-status=live}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{cite web |title=BCP – Banco Central del Paraguay |url=https://www.bcp.gov.py |archive-url=https://web.archive.org/web/20200423204032/https://www.bcp.gov.py/ |archive-date=23 April 2020 |access-date=18 June 2016 |website=Bcp.gov.py}}&lt;/ref&gt;

සෝයා බෝංචි අපනයන වෙළඳපොළ බොහෝ දුරට බහුජාතික සමාගම් (කාගිල්, ආචර් ඩැනියෙල්ස් මිඩ්ලන්ඩ්, බන්ජ් ලිමිටඩ්, ආදිය) විසින් ආධිපත්‍යය දරන අතර එම නිසා පැරගුවේ වැසියන් කිහිප දෙනෙකුට ප්‍රතිලාභ ලැබේ. අපනයන සමාගම් සහ ඉඩම් හිමියන් සුළු බදු ගෙවයි. උදාහරණයක් ලෙස, 2018 දී නිකුත් කරන ලද ECLAC (එක්සත් ජාතීන්ගේ ආයතනයක්) විසින් කරන ලද අධ්‍යයනයකින් පෙන්නුම් කරන්නේ පැරගුවේ රාජ්‍ය අයවැයට සමාගම් අවම වශයෙන් සහභාගී වන රටවලින් එකක් බවයි.&lt;ref&gt;{{cite web |date=2018 |title=La ineficiencia de la desigualdad |url=https://repositorio.cepal.org/bitstream/handle/11362/43566/4/S1800302_es.pdf |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20211210020927/https://repositorio.cepal.org/bitstream/handle/11362/43566/4/S1800302_es.pdf |archive-date=10 December 2021 |access-date=14 July 2023 |publisher=United Nations |language=es}}&lt;/ref&gt;

පළිබෝධනාශක සහ අනෙකුත් රසායනික ද්‍රව්‍ය සෝයා බෝංචි ක්ෂේත්‍රවල බහුලව භාවිතා වේ. රටේ පාරිසරික ප්‍රමිතීන් සමාගම් විසින් සපුරා නොමැති අතර කෘෂි රසායන පරිසරය දූෂණය කරයි. 2019 දී එක්සත් ජාතීන්ගේ මානව හිමිකම් කමිටුව තීන්දුවක් නිකුත් කරමින්, කෘෂි රසායනික ද්‍රව්‍ය දැවැන්ත ලෙස ධූමකරණය කිරීම සහ ජනගහනයට විෂ වීම සම්බන්ධයෙන් පරීක්ෂණයක් සිදු කරන ලෙස පැරගුවේට බල කළේය. කෙසේ වෙතත්, තත්වය යහපත් අතට හැරෙන්නේ නැත: &quot;ඉහළ මට්ටමේ දේශපාලන දූෂණය, ආයතනවල අතිශය අස්ථාවරත්වය, ඉහළ මට්ටමේ සමාජ අවදානම, දේශපාලන තීරණ වලදී ආර්ථික අවශ්‍යතාවල සර්වබලධාරීත්වය මෙන්ම [රටේ] දකුණු කෝනයේ භූගෝලීය හදවතේ පිහිටීම සහ එහි ඇති ස්වාභාවික සම්පත් බහුල වීම, පැරගුවේ අධිරාජ්‍ය භූ දේශපාලනික අවශ්‍යතා සඳහා ආකර්ශනීය ඉලක්කයක් බවට පත් කරයි,&quot; සමාජ විද්‍යාඥ තෝමස් පලාවු පවසයි.&lt;ref&gt;{{cite web |date=September 2010 |title=La política y su trasfondo. El poder real en Paraguay &amp;#124; Nueva Sociedad |url=https://nuso.org/articulo/la-politica-y-su-trasfondo-el-poder-real-en-paraguay/ |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20221109211835/https://nuso.org/articulo/la-politica-y-su-trasfondo-el-poder-real-en-paraguay/ |archive-date=9 November 2022 |access-date=9 November 2022}}&lt;/ref&gt; ශාස්ත්‍රාලික ජෝස් ලුයිස් ඉන්ස්ෆ්‍රාන් ද සඳහන් කරන්නේ රටේ දේශපාලනඥයින් &quot;මහා ව්‍යාපාරවලින් සහනාධාර ලබනවා; ප්‍රතිපත්ති ක්‍රියාත්මක කරන්නේ ඔවුන්&quot; බවයි.

2005 දී, ජාත්‍යන්තර මූල්‍ය අරමුදල ප්‍රකාශ කළේ පැරගුවේ සේවකයින්ගෙන් 10% කටත් වඩා අඩු සංඛ්‍යාවක් විශ්‍රාම වැටුප් ක්‍රමයට සහභාගී වන බවත්, ඉන් 95% ක් ආයතන දෙකකින් පරිපාලනය වන බවත්ය. දෙකම සේවක දායකත්වයන් මගින් වැටුප් සහිත ක්‍රමයක් මත අරමුදල් සපයනු ලැබේ; පළමුවැන්න, {{ill|Instituto de Previsión Social|es|Instituto de Previsión Social (Paraguay)}} පුද්ගලික අංශයේ සේවකයින් සඳහා වන අතර, caja fiscal රාජ්‍ය සේවකයින් සඳහා (විශ්ව විද්‍යාල මහාචාර්යවරුන්, ගුරුවරුන්, අධිකරණ සේවකයින්, හමුදා නිලධාරීන් සහ පොලිස් නිලධාරීන් ඇතුළුව) සහ චාකෝ යුද්ධයේ ප්‍රවීණයන් (හෝ ඔවුන්ගෙන් පැවත එන්නන්) සඳහා වේ.&lt;ref&gt;{{Cite book |last1=Franks |first1=Jeffrey R. |url=https://books.google.com/books?id=X5vBZZIeg44C |title=Paraguay: Corruption, Reform, and the Financial System |last2=Benelli |first2=Roberto |last3=Mercer-Blackman |first3=Valerie |last4=Sab |first4=Randa |publisher=[[International Monetary Fund]] |year=2005 |isbn=9781451980356 |access-date=9 August 2019 |archive-url=https://web.archive.org/web/20200728054516/https://books.google.com/books?id=X5vBZZIeg44C |archive-date=28 July 2020 |url-status=live}}&lt;/ref&gt;

[[File:Ciudad_de_San_Bernardino.jpg|link=https://en.wikipedia.org/wiki/File:Ciudad_de_San_Bernardino.jpg|thumb|පැරගුවේහි වැදගත්ම නිවාඩු නිකේතනයක් ලෙස, 19 වන සියවසේ ජර්මානු පදිංචිකරුවන් විසින් ආරම්භ කරන ලද සැන් බර්නාඩිනෝ, රටේ ඉහළම මිලදී ගැනීමේ බල සමානාත්මතාවයන්ගෙන් එකකි.]]
වෙළඳපොළ ආර්ථිකය විශාල අවිධිමත් අංශයකින් කැපී පෙනෙන අතර, එය අසල්වැසි රටවලට ආනයනික පාරිභෝගික භාණ්ඩ නැවත අපනයනය කිරීම මෙන්ම දහස් ගණනක් ක්ෂුද්‍ර ව්‍යවසායන් සහ නාගරික වීදි වෙළෙන්දන්ගේ ක්‍රියාකාරකම් ද ඇතුළත් වේ. කෙසේ වෙතත්, පසුගිය වසර 10 තුළ පැරගුවේ ආර්ථිකය නාටකාකාර ලෙස විවිධාංගීකරණය වී ඇති අතර, බලශක්ති, වාහන අමතර කොටස් සහ ඇඳුම් කර්මාන්ත ඒ සඳහා පෙරමුණ ගෙන ඇත.&lt;ref&gt;{{cite web |title=Paraguay un milagro americano |url=http://paraguay-un-milagro-americano.blogspot.com |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20150526011128/http://paraguay-un-milagro-americano.blogspot.com/ |archive-date=26 May 2015 |access-date=15 January 2015 |language=es}}&lt;/ref&gt;

පැරගුවේහි වඩාත්ම වැදගත් නාගරික ප්‍රදේශ ආර්ජන්ටිනාව-පැරගුවේ දේශසීමාව දිගේ පිහිටා ඇත: අසුන්සියන්, ඇල්බර්ඩි, එන්කාර්නේෂන්, පිලර් සහ සියුඩාඩ් ඩෙල් එස්ටේ, දෙවැන්න ලෝකයේ තුන්වන වැදගත්ම නිදහස් වාණිජ කලාපය වන අතර එය මියාමි සහ හොංකොං වලට වඩා පසුපසින් සිටී.&lt;ref&gt;{{cite web |title=Paraguay |url=http://www.exportimportstatistics.com/country-profile/Paraguay-profile.aspx |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20180130204636/http://www.exportimportstatistics.com/country-profile/Paraguay-profile.aspx |archive-date=30 January 2018 |access-date=30 January 2018 |website=exportimportstatistics.com}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{cite web |title=Centro de Frontera • Posadas - Encarnación, Misiones |url=http://fronteras.dnm.gov.ar/centros/111-posadas-encarnacion-misiones |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20210929180546/http://fronteras.dnm.gov.ar/centros/111-posadas-encarnacion-misiones |archive-date=29 September 2021 |access-date=12 November 2021 |publisher=Ministry of the Interior (Argentina) |language=es}}&lt;/ref&gt; ජනගහනයෙන් විශාල ප්‍රතිශතයක්, විශේෂයෙන් ග්‍රාමීය ප්‍රදේශවල, කෘෂිකාර්මික ක්‍රියාකාරකම් වලින් තම ජීවනෝපාය ලබා ගනී, බොහෝ විට යැපුම් පදනමක් මත. අවිධිමත් අංශයේ වැදගත්කම නිසා නිවැරදි ආර්ථික පියවර ලබා ගැනීම දුෂ්කර ය. 2003 සහ 2013 අතර කාලය තුළ ආර්ථිකය වේගයෙන් වර්ධනය විය. ලෝක වෙළඳ භාණ්ඩ සඳහා ඇති ඉල්ලුම ඉහළ මිල ගණන් සහ හිතකර කාලගුණය සමඟ ඒකාබද්ධ වී පැරගුවේහි වෙළඳ භාණ්ඩ පාදක අපනයන ව්‍යාප්තියට සහාය වීම නිසා.

2012 දී, පැරගුවේ රජය බ්‍රසීලය සහ ආර්ජන්ටිනාව සමඟ හවුල්කාරිත්වයක් හරහා ආර්ථිකය සහ රැකියා වර්ධනය උත්තේජනය කිරීම සඳහා MERCOSUR (FOCEM) ක්‍රමය හඳුන්වා දුන්නේය.&lt;ref&gt;{{Cite web |date=14 April 2012 |title=SUBSECRETARIA DE ESTADO DE ECONOMIA - ¿Qué es FOCEM? |url=http://www.economia.gov.py/v2/index.php?tag=que-es-focem |url-status=dead |archive-url=https://web.archive.org/web/20120414050706/http://www.economia.gov.py/v2/index.php?tag=que-es-focem |archive-date=14 April 2012 |access-date=8 February 2023}}&lt;/ref&gt;

පැරගුවේ මහ බැංකුව යනු මූල්‍ය හා ආර්ථික විද්‍යාව පිළිබඳ පැරගුවේහි ඉහළම මූල්‍ය අධිකාරිය වන අතර රටේ පාලන ආයතනය වේ. එහි මූලස්ථානය අසුන්සියොන් හි කර්මෙලිටාස් අසල්වැසි ප්‍රදේශයේ පිහිටා ඇත.

=== කෘෂිකර්මය ===
පැරගුවේ ලොව හයවන විශාලතම සෝයා බෝංචි නිෂ්පාදකයා වන අතර,&lt;ref&gt;{{cite web |date=30 September 2020 |title=Paraguay |url=https://www.cia.gov/the-world-factbook/countries/paraguay/ |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20181231111825/https://www.cia.gov/library/publications/resources/the-world-factbook/geos/pa.html |archive-date=31 December 2018 |access-date=30 September 2020 |website=The World Factbook |publisher=U.S. [[Central Intelligence Agency]]}}&lt;/ref&gt; ස්ටේවියා හි දෙවන විශාලතම නිෂ්පාදකයා සහ හරක් මස් අපනයනය කරන නවවන විශාලතම අපනයනකරු වේ.&lt;ref&gt;{{cite web |year=2013 |title=ESTUDIO DE MERCADO DE Stevia Rebaudiana bertoni (YERBA DULCE) |url=http://agrarias.unca.edu.ar/wp-content/uploads/2018/Revista%20de%20Divulgaci%C3%B3n%20T%C3%A9cnica%20Agr%C3%ADcola%20y%20Agroindustrial/Revista-51-Estevia.pdf |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20210415220902/http://agrarias.unca.edu.ar/wp-content/uploads/2018/Revista%20de%20Divulgaci%C3%B3n%20T%C3%A9cnica%20Agr%C3%ADcola%20y%20Agroindustrial/Revista-51-Estevia.pdf |archive-date=15 April 2021 |access-date=30 September 2020 |publisher=[[National University of Catamarca]] |language=es |issn=1852-7086}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{cite web |title=Ranking of countries that export the most beef |url=https://beef2live.com/story-world-beef-exports-ranking-countries-0-106903 |url-status=usurped |archive-url=https://web.archive.org/web/20220110123128/https://beef2live.com/story-world-beef-exports-ranking-countries-0-106903 |archive-date=10 January 2022 |access-date=5 July 2021 |website=beef2live.com |publisher=[[U.S. Department of Agriculture]]}}&lt;/ref&gt;

2018 දී, සෝයා වලට අමතරව, රට තුළ බඩ ඉරිඟු සහ උක් විශාල නිෂ්පාදනයක් සිදු වූ අතර, එය ලෝකයේ 21 වන විශාලතම නිෂ්පාදකයා ලෙස ස්ථානගත විය; රටේ අනෙකුත් වැදගත් සංස්කෘතීන් වන්නේ මඤ්ඤොක්කා, සහල්, තිරිඟු, තැඹිලි, යර්බා මේට් සහ සෝගම් ය. පශු සම්පත් සම්බන්ධයෙන්, පැරගුවේ 2020 දී හරක් මස් ටොන් 481 දහසක් නිෂ්පාදනය කළ අතර එය ලෝකයේ 26 වන විශාලතම නිෂ්පාදකයා විය.&lt;ref&gt;{{cite web |title=Paraguay production in 2018, by FAO |url=http://www.fao.org/faostat/en/#data/QCL/ |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20161112130804/http://www.fao.org/faostat/en/#data/QCL/ |archive-date=12 November 2016 |access-date=11 July 2022}}&lt;/ref&gt;

සෝයා වගාව බොහෝ දුරට හඳුන්වා දුන්නේ බ්‍රසීලියානුවන් විසිනි: 2019 දී, පැරගුවේ සෝයා සහ සහල් නිෂ්පාදකයින්ගෙන් 70% ක් පමණ බ්‍රසීලයෙන් පැමිණි අය හෝ බ්‍රසීලියානුවන්ගෙන් පැවත එන්නන් (ඊනියා බ්‍රසීගුවායිස්). 1980 ගණන්වලදී පළමු බ්‍රසීලියානු නිෂ්පාදකයින් රටට පැමිණීමට පටන් ගත්හ. බ්‍රසීලියානු ආගමනයට පෙර, පැරගුවේ ඉඩම්වලින් වැඩි ප්‍රමාණයක් වගා නොකළ ඒවා විය.&lt;ref&gt;{{cite news|url=https://deolhonosruralistas.com.br/deolhonoparaguai/2017/11/12/brasilenos-protagonizan-conflictos-de-tierras-en-el-paraguay/|title=Brasileños protagonizan conflictos de tierras en el Paraguay|date=12 November 2017|access-date=30 July 2020|archive-url=https://web.archive.org/web/20221122201919/https://deolhonosruralistas.com.br/deolhonoparaguai/2017/11/12/brasilenos-protagonizan-conflictos-de-tierras-en-el-paraguay/|archive-date=22 November 2022|language=es|trans-title=Brazilians lead land conflicts in Paraguay|series=Latifundistas × Campesinos|website=deolhonosruralistas.com.br|url-status=live}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{cite news|url=https://elpais.com/internacional/2019/01/24/america/1548358447_334189.html|title=Una comunidad indígena denuncia el desalojo de sus tierras en Paraguay por pistoleros brasileños|last1=Carneri|first1=Santi|date=28 January 2019|newspaper=[[El País]]|access-date=30 July 2020|archive-url=https://web.archive.org/web/20221122201917/https://elpais.com/internacional/2019/01/24/america/1548358447_334189.html|archive-date=22 November 2022|language=es|trans-title=An indigenous community denounces the eviction of their lands in Paraguay by Brazilian gunmen|url-status=live}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{cite web |date=2 March 2021 |title=Brasileña que prohíbe uso del guaraní en su estancia será investigada por el Ministerio de Trabajo |trans-title=Brazilian farmer who bans the use of Guarani in her estate will be investigated by the Ministry of Labour |url=https://www.elnacional.com.py/nacionales/2021/03/01/brasilena-que-prohibe-uso-del-guarani-en-su-estancia-sera-investigada-por-el-ministerio-de-trabajo/#:~:text=Brasile%C3%B1a%20habr%C3%ADa%20amenazado%20a%20sus,de%20Curuguaty%2C%20Departamento%20de%20Canindey%C3%BA%20. |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20221122201919/https://www.elnacional.com.py/nacionales/2021/03/01/brasilena-que-prohibe-uso-del-guarani-en-su-estancia-sera-investigada-por-el-ministerio-de-trabajo/#:~:text=Brasile%C3%B1a%20habr%C3%ADa%20amenazado%20a%20sus,de%20Curuguaty%2C%20Departamento%20de%20Canindey%C3%BA%20. |archive-date=22 November 2022 |access-date=30 March 2021 |website=El Nacional Paraguay |language=es}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{cite news|url=https://www.amnesty.org/es/latest/press-release/2009/11/paraguay-indigenas-amenazados-atacados-con-pesticidas-20091111/|title=Paraguay: Comunidad indígena amenazada por desalojo ilegal y atacada con pesticidas|date=11 November 2009|access-date=30 May 2018|archive-url=https://web.archive.org/web/20221122201921/https://www.amnesty.org/es/latest/press-release/2009/11/paraguay-indigenas-amenazados-atacados-con-pesticidas-20091111/|archive-date=22 November 2022|language=es|trans-title=Paraguay: Indigenous community threatened with illegal eviction and attacked with pesticides|website=[[Amnesty International]]|url-status=live}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{cite magazine|date=28 July 2014|title=Green going gone: The tragic deforestation of the Chaco|url=https://www.rollingstone.com/culture/culture-news/green-going-gone-the-tragic-deforestation-of-the-chaco-116951/|url-status=live|archive-url=https://web.archive.org/web/20221122201917/https://www.rollingstone.com/culture/culture-news/green-going-gone-the-tragic-deforestation-of-the-chaco-116951/|archive-date=22 November 2022|access-date=28 July 2014|magazine=[[Rolling Stone]]}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{cite news|url=https://www.bbc.com/mundo/america_latina/2010/05/100511_paraguay_indigenas_ganaderos_ea|title=Paraguay: Sanción por talar bosques indígenas|date=11 May 2010|access-date=11 May 2010|archive-url=https://web.archive.org/web/20221122201921/https://www.bbc.com/mundo/america_latina/2010/05/100511_paraguay_indigenas_ganaderos_ea|archive-date=22 November 2022|publisher=[[British Broadcasting Corporation]]|language=Guarani|trans-title=Paraguay: Penalty for cutting down indigenous forests|website=BBC News Mundo|url-status=live}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Cite web |date=23 August 2022 |title=Brasiguaios dominam produção de soja e arroz no Paraguai |url=https://globorural.globo.com/Noticias/Agricultura/noticia/2019/03/brasiguaios-dominam-producao-de-soja-e-arroz-no-paraguai.html |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20220726011522/https://globorural.globo.com/Noticias/Agricultura/noticia/2019/03/brasiguaios-dominam-producao-de-soja-e-arroz-no-paraguai.html |archive-date=26 July 2022 |access-date=8 February 2023 |website=Revista Globo Rural |language=pt-br}}&lt;/ref&gt;

වගා කළ හැකි ඉඩම්වලින් 80% කට වඩා ඉඩම් හිමියන්ගෙන් 2.6% ක් සතුය. ඇල්ෆ්‍රෙඩෝ ස්ට්‍රෝස්නර්ගේ (1954-1989) ඒකාධිපති පාලන සමයේදී පාලන තන්ත්‍රයේ ආධාරකරුවන්ට ගොවිජන නීතිය උල්ලංඝනය කරමින් හෙක්ටයාර මිලියන 8 කට ආසන්න ප්‍රමාණයක් නීති විරෝධී ලෙස ලබා දී ඇති අතර, එතැන් සිට මෙම නීති විරෝධී පොහොසත් කිරීමේ ප්‍රතිලාභීන් හඳුනා ගැනීමට රජය කිසිවක් කර නැත. මෙම හිමිකරුවන් අතර ජෙනරාල්වරුන්, ව්‍යාපාරිකයන් සහ දේශපාලනඥයන්, ජනරජයේ හිටපු ජනාධිපතිවරුන්, නිකරගුවාවේ ඒකාධිපති ඇනස්ටේසියෝ සොමෝසා ඩෙබේල් සහ පාලක කොලරාඩෝ පක්ෂය පවා ඇතුළත් වේ. 1989 දී ස්ට්‍රෝස්නර්ගේ වැටීමෙන් පසු ගොවි නායකයින් 130 කට වැඩි පිරිසක් ඝාතනය කර ඇත.&lt;ref name=&quot;:0&quot;&gt;Paraguay, un país devorado por la soja, enero de 2014&lt;/ref&gt;

පැරගුවේ ඉඩම් අත්පත් කර ගැනීමේ ක්‍රම බොහෝය. ආර්ථික විද්‍යාඥ ලුයිස් රොජාස් පවසන්නේ වඩාත් පොදු ක්‍රමය කුඩා නිෂ්පාදකයින්ගෙන් ඉඩම් මිලදී ගැනීම බවයි: &quot;ගොවියාට ඔහු තම ජීවිතයේ කිසිදා නොදුටු මුදලක් පිරිනමනු ලැබේ. ඔහු එය ධනයක් යැයි සිතමින්, නගරයට පිටත් වී, මාස තුන හතරකින් ඒ සියල්ල වියදම් කර, රැකියාවක් නොමැති නිසා දුක්ඛිත කලාප වර්ධනය කරයි.&quot; ඔක්ස්ෆෑම් ඇස්තමේන්තු කරන්නේ පසුගිය වසර දහය තුළ 900,000 ක ජනතාවක් ගම්බද ප්‍රදේශවලින් ඉවත් කර ඇති බවයි, එය ජනගහනයෙන් හතෙන් එකක් පමණ නියෝජනය කරයි. මෙම ඉඩම් නොමැති ගොවීන් සමූහය අගනුවර වන අසුන්සියොන් වටා දරිද්‍රතා පටි පුම්බා ඇත.&lt;ref name=&quot;:0&quot; /&gt;

=== කර්මාන්තය සහ නිෂ්පාදනය ===
නිෂ්පාදනයේ මුළු වටිනාකම මත පදනම්ව, ලෝක බැංකුව සෑම වසරකම ඉහළම නිෂ්පාදන රටවල් ලැයිස්තුගත කරයි. 2019 ලැයිස්තුව අනුව, පැරගුවේ ලෝකයේ 79 වන වටිනාම කර්මාන්තය (ඩොලර් බිලියන 6.9) විය.&lt;ref&gt;{{cite web |title=Manufacturing, value added (current US$) |url=https://data.worldbank.org/indicator/NV.IND.MANF.CD?most_recent_value_desc=true |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20200107135049/https://data.worldbank.org/indicator/NV.IND.MANF.CD?most_recent_value_desc=true |archive-date=7 January 2020 |access-date=8 February 2023 |website=data.worldbank.org |publisher=[[World Bank]] |department=Data}}&lt;/ref&gt; 2018 දී ලොව හත්වන විශාලතම සෝයා බෝංචි තෙල් නිෂ්පාදකයා රට විය.&lt;ref&gt;{{cite web |title=FAOSTAT |url=https://www.fao.org/faostat/en/#data/QCL |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20161112130804/https://www.fao.org/faostat/en/#data/QCL |archive-date=12 November 2016 |access-date=8 February 2023 |website=fao.org}}&lt;/ref&gt;

පැරගුවේ ඛනිජ කර්මාන්තය රටේ දළ දේශීය නිෂ්පාදිතයෙන් (GDP) 25% ක් පමණ නිෂ්පාදනය කරන අතර ශ්‍රම බලකායෙන් 31% ක් පමණ සේවයේ යොදවයි. සිමෙන්ති, යකඩ ලෝපස් සහ වානේ නිෂ්පාදනය පැරගුවේ කාර්මික අංශය පුරා බහුලව දක්නට ලැබේ. මැකිලා කර්මාන්තය මගින් කර්මාන්තයේ වර්ධනය තවදුරටත් පෝෂණය කරන ලද අතර, රටේ නැගෙනහිර කොටසේ විශාල කාර්මික සංකීර්ණ පිහිටා ඇත. පැරගුවේ රට තුළ කර්මාන්ත ආකර්ෂණය කර ගැනීම අරමුණු කරගත් බොහෝ දිරිගැන්වීම් ක්‍රියාත්මක කළේය. ඉන් එකක් වන්නේ සමාගම්වලට අවම බදු අනුපාත භුක්ති විඳිමින් පැරගුවේ වෙත සංක්‍රමණය විය හැකි ඊනියා &quot;මැකිලා නීතිය&quot; ය.&lt;ref&gt;{{Cite web |last=Bedford |first=Russell |date=2018-07-13 |title=Maquila Law: know the benefits of the paraguayan project |url=https://russellbedford.com.br/maquila-law-know-the-benefits-of-the-paraguayan-project/ |access-date=2025-04-01 |website=Russell Bedford Brasil |language=pt-BR}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Cite web |date=2023-12-19 |title=Advantages of Foreign Direct Investment in Paraguay: A Gateway to Opportunity in South America |url=https://latamfdi.com/foreign-direct-investment-in-paraguay/ |access-date=2025-04-01 |website=LATAM FDI}}&lt;/ref&gt;


ආදිවාසීන්ගේ සමාජ ගැටළු

In the [[:en:Pharmaceutical_industry|pharmaceutical industry]], Paraguayan companies now{{when|date=February 2016}} meet 70% of domestic consumption and have begun to export drugs. Paraguay is quickly{{quantify|date=February 2016}} supplanting foreign suppliers in meeting the country's drug needs. Strong growth also is evident in the production of edible oils, garments, organic sugar, meat processing, and steel.

In 2003, manufacturing comprised 13.6% of the GDP and it employed about 11% of the working population in 2000. Paraguay's primary manufacturing focus is on food and beverages. Wood products, paper products, hides and furs, and nonmetallic mineral products also contribute to manufacturing totals. Steady growth in the manufacturing GDP during the 1990s (1.2% annually) laid the foundation for 2002 and 2003, when the annual growth rate rose to 2.5%. Paraguay was ranked 93rd in the [[:en:Global_Innovation_Index|Global Innovation Index]] in 2024.

ඖෂධ කර්මාන්තයේ, පැරගුවේ සමාගම් දැන් දේශීය පරිභෝජනයෙන් 70% ක් සපුරාලන අතර ඖෂධ අපනයනය කිරීමට පටන් ගෙන තිබේ. පැරගුවේ ඉක්මනින් රටේ ඖෂධ අවශ්‍යතා සපුරාලීමේදී විදේශීය සැපයුම්කරුවන් අභිබවා යයි.&lt;ref&gt;{{cite web |author1=Admin |date=25 August 2016 |title=Pharmaceutical industry in Paraguay, betting on innovation |url=http://www.leadingedgeguides.com/betting-on-innovation/ |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20181214064729/http://www.leadingedgeguides.com/betting-on-innovation/ |archive-date=14 December 2018 |access-date=11 December 2018 |website=Leading Edge Guides}}&lt;/ref&gt; ආහාරයට ගත හැකි තෙල්, ඇඟලුම්, කාබනික සීනි, මස් සැකසුම් සහ වානේ නිෂ්පාදනයේ ද ශක්තිමත් වර්ධනයක් දක්නට ලැබේ.&lt;ref&gt;{{cite web |title=Paraguay |url=https://www.exportimportstatistics.com/country-profile/Paraguay-profile.aspx |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20210118141929/https://www.exportimportstatistics.com/country-profile/Paraguay-profile.aspx |archive-date=18 January 2021 |access-date=15 January 2021 |website=exportimportstatistics.com}}&lt;/ref&gt;

2003 දී, නිෂ්පාදනය දළ දේශීය නිෂ්පාදිතයෙන් 13.6% ක් වූ අතර 2000 දී එය වැඩ කරන ජනගහනයෙන් 11% ක් පමණ සේවයේ යොදවා ඇත. පැරගුවේහි ප්‍රාථමික නිෂ්පාදන අවධානය ආහාර සහ පාන වර්ග කෙරෙහි යොමු වේ. දැව නිෂ්පාදන, කඩදාසි නිෂ්පාදන, සම් සහ ලොම් සහ ලෝහ නොවන ඛනිජ නිෂ්පාදන ද නිෂ්පාදන එකතුවට දායක වේ. 1990 ගණන්වල (වාර්ෂිකව 1.2%) නිෂ්පාදන දළ දේශීය නිෂ්පාදිතයේ ස්ථාවර වර්ධනය 2002 සහ 2003 සඳහා අඩිතාලම දැමීය, එම කාලය තුළ වාර්ෂික වර්ධන වේගය 2.5% දක්වා ඉහළ ගියේය.&lt;ref name=&quot;auto&quot;&gt;{{cite web |title=Paraguay |url=http://lcweb2.loc.gov/frd/cs/profiles/Paraguay.pdf |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20150514105537/http://lcweb2.loc.gov/frd/cs/profiles/Paraguay.pdf |archive-date=14 May 2015 |access-date=2 May 2010 |website=lcweb2.loc.gov}}&lt;/ref&gt; 2024 දී ගෝලීය නවෝත්පාදන දර්ශකයේ පැරගුවේ 93 වන ස්ථානයට පත්විය.&lt;ref&gt;{{Cite book |author=[[World Intellectual Property Organization]] |url=https://www.wipo.int/web-publications/global-innovation-index-2024/en/ |title=Global Innovation Index 2024: Unlocking the Promise of Social Entrepreneurship |website=www.wipo.int |publisher=World Intellectual Property Organization |year=2024 |isbn=978-92-805-3681-2 |page=18 |language=en |doi=10.34667/tind.50062 |access-date=2024-10-06}}&lt;/ref&gt;

==== ආදිවාසීන්ගේ සමාජ ගැටළු ====
2002 සංගණනයට අනුව සාමාන්‍ය ජනගහණයේ 51% අනුපාතයට සාපේක්ෂව 7.1% ක සාක්ෂරතා අනුපාතයක් තිබූ පැරගුවේ ආදිවාසී ජනගහනය අතර සාක්ෂරතා අනුපාතය අතිශයින් අඩු මට්ටමක පවතී.&lt;ref name=&quot;paho&quot;&gt;{{cite web |title=Paraguay |url=http://www.paho.org/english/dd/ais/cp_600.htm |archive-url=https://web.archive.org/web/20121108045134/http://www.paho.org/english/dd/ais/cp_600.htm |archive-date=8 November 2012 |access-date=12 July 2011 |website=[[Pan-American Health Organization]] (paho.org)}}&lt;/ref&gt;

2002 වන විට පැරගුවේ ආදිවාසී ජනගහනයෙන් 2.5%කට පමණක් පිරිසිදු පානීය ජලය ලබා ගත හැකි වූ අතර විදුලිය තිබුණේ 9.5%කට පමණි.&lt;ref name=&quot;paho&quot; /&gt;

== යොමු කිරීම් ==</text>
      <sha1>1xlh6nbgeljb4w2j2nhqxslk8jnjh53</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>752969</id>
      <parentid>752968</parentid>
      <timestamp>2025-07-03T07:11:54Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>BuddhikaW88</username>
        <id>37808</id>
      </contributor>
      <comment>/* කර්මාන්තය සහ නිෂ්පාදනය */</comment>
      <origin>752969</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="36960" sha1="4az55mwxt3pfaw1y4fnf5qn8v5nvcu2" xml:space="preserve">
වසර ගණනාවක් තිස්සේ, රටේ ප්‍රතිරූපය ඉලෙක්ට්‍රොනික නිෂ්පාදන, ආයුධ සහ මත්ද්‍රව්‍යවල නීති විරෝධී වෙළඳාම සමඟ සම්බන්ධ විය. කෙසේ වෙතත්, 2000 ගණන්වල සෝයා, බඩ ඉරිඟු, හරක් මස් නිෂ්පාදනය වැනි නීතිගත ව්‍යාපාරවල නැගීමත් සමඟ මෙම තත්ත්වය වෙනස් වීමට පටන් ගත්තේය. පැරගුවේ මහ බැංකුවේ (BCP) දත්තවලින් පෙනී ගියේ, 2006 දී, බ්‍රසීලය විසින් - බොහෝ අවස්ථාවලදී - ජාවාරම සහ වංචා ලෙස සලකනු ලබන - ත්‍රිකෝණාකාර වෙළඳාමට (චීනය-පැරගුවේ-බ්‍රසීලය) අදාළ අපනයන, රටේ දළ දේශීය නිෂ්පාදිතයෙන් 22% ක් නියෝජනය කළ බවයි. 2016 දී, මෙම ප්‍රතිශතය 12% දක්වා පහත වැටුණි. නීත්‍යානුකූල රැකියා හරහා ඉහළ බදු එකතු කිරීම් සමඟ, රටට එහි යටිතල පහසුකම් වැඩිදියුණු කිරීමට හැකි වී ඇති අතර එය අස්ථිර විය. පැරගුවේ අපනයන මත පදනම් වූ ආර්ථික සංවර්ධන ප්‍රතිපත්තියක් ඇති අතර බ්‍රසීලියානු වෙළඳපොළ මත යැපීම පවතී. ත්‍රිකෝණාකාර වෙළඳාමේ සාරය නම් බ්‍රසීලය එහි ප්‍රධාන ගමනාන්තය ලෙස චීනයෙන් ආරම්භ වන නිෂ්පාදන අපනයනය කිරීමයි. අපනයනය කරනු ලබන ශක්තිය අත්‍යවශ්‍යයෙන්ම බ්‍රසීලය ප්‍රධාන ගැනුම්කරු වන ඉටයිපු බලාගාරය මගින් ජනනය කරන ලද ජල විදුලි අතිරික්තයයි. සහ බ්‍රසීල ජාතිකයන් වන ප්‍රධාන ආයෝජකයින් වන මැකිලාස්, ඔවුන්ගේ නිෂ්පාදන සඳහා බ්‍රසීලයේ විශාල පාරිභෝගික වෙළඳපොළක් ද ඇත. එබැවින්, පැරගුවේ සංවර්ධන උපාය මාර්ගයේ මෙම කුළුණු තුන තුළ, නැවත අපනයනය කිරීමේ කැපී පෙනෙන ලක්ෂණයක් ඇත. කෘෂිකාර්මික භාණ්ඩ සම්බන්ධයෙන් ගත් කල, එය පැරගුවේහි ආරම්භ වන නිෂ්පාදන අපනයනයයි.&lt;ref&gt;{{Cite journal|last1=Barros da Costa|first1=Alexandre|last2=Batista de Oliveira|first2=Gilson|date=15 April 2019|title=A estratégia de desenvolvimento do Paraguai no contexto das teorias de crescimento e desenvolvimento regional|url=https://www.eumed.net/rev/oel/2019/04/desenvolvimento-paraguai.html|url-status=live|journal=Observatorio de la Economía Latinoamericana|language=pt|issue=abril|archive-url=https://web.archive.org/web/20220928182348/https://www.eumed.net/rev/oel/2019/04/desenvolvimento-paraguai.html|archive-date=28 September 2022|access-date=28 July 2022}}&lt;/ref&gt;

2010 ගණන්වලදී, බොහෝ දුරට සෝයා බෝංචි නිෂ්පාදනය දෙසට යොමු වූ ආර්ථිකය සාමාන්‍යයෙන් 4% කින් වර්ධනය විය. කෙසේ වෙතත්, ආර්ථික වර්ධනය දරිද්‍රතාවය අඩු නොකළ අතර, එය 2018 දී නිල සංඛ්‍යාලේඛනවලට අනුව ජනගහනයෙන් 26% කට වඩා ළඟා විය. නිව් යෝර්ක් ටයිම්ස් පුවත්පතට අනුව, පැරගුවේ යනු &quot;මෑත වසරවල ධනවතුන් සහ දුප්පතුන් අතර පරතරය වැඩිපුරම පුළුල් වී ඇති ලතින් ඇමරිකානු රටවලින් එකකි&quot;. ගම්බද ප්‍රදේශවල, කෘෂිකාර්මික ඉඩම්වලින් 85% ක් හිමිකරුවන්ගෙන් 2.6% ක් සතුය. ඊට අමතරව, සෝයා බෝංචි සමාගම් සඳහා මග සැලසීම සඳහා ස්වදේශික සම්භවයක් ඇති පුද්ගලයින් නෙරපා හැර ඇත.&lt;ref&gt;{{cite news|url=https://www.nytimes.com/2013/04/25/world/americas/boom-times-in-paraguay-leave-many-behind.html|title=Boom Times in Paraguay Leave Many Behind|last=Romero|first=Simon|date=24 April 2013|work=The New York Times|access-date=2 July 2021|archive-url=https://web.archive.org/web/20210629210913/https://www.nytimes.com/2013/04/25/world/americas/boom-times-in-paraguay-leave-many-behind.html|archive-date=29 June 2021|url-access=subscription|url-status=live}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{cite web |title=BCP – Banco Central del Paraguay |url=https://www.bcp.gov.py |archive-url=https://web.archive.org/web/20200423204032/https://www.bcp.gov.py/ |archive-date=23 April 2020 |access-date=18 June 2016 |website=Bcp.gov.py}}&lt;/ref&gt;

සෝයා බෝංචි අපනයන වෙළඳපොළ බොහෝ දුරට බහුජාතික සමාගම් (කාගිල්, ආචර් ඩැනියෙල්ස් මිඩ්ලන්ඩ්, බන්ජ් ලිමිටඩ්, ආදිය) විසින් ආධිපත්‍යය දරන අතර එම නිසා පැරගුවේ වැසියන් කිහිප දෙනෙකුට ප්‍රතිලාභ ලැබේ. අපනයන සමාගම් සහ ඉඩම් හිමියන් සුළු බදු ගෙවයි. උදාහරණයක් ලෙස, 2018 දී නිකුත් කරන ලද ECLAC (එක්සත් ජාතීන්ගේ ආයතනයක්) විසින් කරන ලද අධ්‍යයනයකින් පෙන්නුම් කරන්නේ පැරගුවේ රාජ්‍ය අයවැයට සමාගම් අවම වශයෙන් සහභාගී වන රටවලින් එකක් බවයි.&lt;ref&gt;{{cite web |date=2018 |title=La ineficiencia de la desigualdad |url=https://repositorio.cepal.org/bitstream/handle/11362/43566/4/S1800302_es.pdf |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20211210020927/https://repositorio.cepal.org/bitstream/handle/11362/43566/4/S1800302_es.pdf |archive-date=10 December 2021 |access-date=14 July 2023 |publisher=United Nations |language=es}}&lt;/ref&gt;

පළිබෝධනාශක සහ අනෙකුත් රසායනික ද්‍රව්‍ය සෝයා බෝංචි ක්ෂේත්‍රවල බහුලව භාවිතා වේ. රටේ පාරිසරික ප්‍රමිතීන් සමාගම් විසින් සපුරා නොමැති අතර කෘෂි රසායන පරිසරය දූෂණය කරයි. 2019 දී එක්සත් ජාතීන්ගේ මානව හිමිකම් කමිටුව තීන්දුවක් නිකුත් කරමින්, කෘෂි රසායනික ද්‍රව්‍ය දැවැන්ත ලෙස ධූමකරණය කිරීම සහ ජනගහනයට විෂ වීම සම්බන්ධයෙන් පරීක්ෂණයක් සිදු කරන ලෙස පැරගුවේට බල කළේය. කෙසේ වෙතත්, තත්වය යහපත් අතට හැරෙන්නේ නැත: &quot;ඉහළ මට්ටමේ දේශපාලන දූෂණය, ආයතනවල අතිශය අස්ථාවරත්වය, ඉහළ මට්ටමේ සමාජ අවදානම, දේශපාලන තීරණ වලදී ආර්ථික අවශ්‍යතාවල සර්වබලධාරීත්වය මෙන්ම [රටේ] දකුණු කෝනයේ භූගෝලීය හදවතේ පිහිටීම සහ එහි ඇති ස්වාභාවික සම්පත් බහුල වීම, පැරගුවේ අධිරාජ්‍ය භූ දේශපාලනික අවශ්‍යතා සඳහා ආකර්ශනීය ඉලක්කයක් බවට පත් කරයි,&quot; සමාජ විද්‍යාඥ තෝමස් පලාවු පවසයි.&lt;ref&gt;{{cite web |date=September 2010 |title=La política y su trasfondo. El poder real en Paraguay &amp;#124; Nueva Sociedad |url=https://nuso.org/articulo/la-politica-y-su-trasfondo-el-poder-real-en-paraguay/ |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20221109211835/https://nuso.org/articulo/la-politica-y-su-trasfondo-el-poder-real-en-paraguay/ |archive-date=9 November 2022 |access-date=9 November 2022}}&lt;/ref&gt; ශාස්ත්‍රාලික ජෝස් ලුයිස් ඉන්ස්ෆ්‍රාන් ද සඳහන් කරන්නේ රටේ දේශපාලනඥයින් &quot;මහා ව්‍යාපාරවලින් සහනාධාර ලබනවා; ප්‍රතිපත්ති ක්‍රියාත්මක කරන්නේ ඔවුන්&quot; බවයි.

2005 දී, ජාත්‍යන්තර මූල්‍ය අරමුදල ප්‍රකාශ කළේ පැරගුවේ සේවකයින්ගෙන් 10% කටත් වඩා අඩු සංඛ්‍යාවක් විශ්‍රාම වැටුප් ක්‍රමයට සහභාගී වන බවත්, ඉන් 95% ක් ආයතන දෙකකින් පරිපාලනය වන බවත්ය. දෙකම සේවක දායකත්වයන් මගින් වැටුප් සහිත ක්‍රමයක් මත අරමුදල් සපයනු ලැබේ; පළමුවැන්න, {{ill|Instituto de Previsión Social|es|Instituto de Previsión Social (Paraguay)}} පුද්ගලික අංශයේ සේවකයින් සඳහා වන අතර, caja fiscal රාජ්‍ය සේවකයින් සඳහා (විශ්ව විද්‍යාල මහාචාර්යවරුන්, ගුරුවරුන්, අධිකරණ සේවකයින්, හමුදා නිලධාරීන් සහ පොලිස් නිලධාරීන් ඇතුළුව) සහ චාකෝ යුද්ධයේ ප්‍රවීණයන් (හෝ ඔවුන්ගෙන් පැවත එන්නන්) සඳහා වේ.&lt;ref&gt;{{Cite book |last1=Franks |first1=Jeffrey R. |url=https://books.google.com/books?id=X5vBZZIeg44C |title=Paraguay: Corruption, Reform, and the Financial System |last2=Benelli |first2=Roberto |last3=Mercer-Blackman |first3=Valerie |last4=Sab |first4=Randa |publisher=[[International Monetary Fund]] |year=2005 |isbn=9781451980356 |access-date=9 August 2019 |archive-url=https://web.archive.org/web/20200728054516/https://books.google.com/books?id=X5vBZZIeg44C |archive-date=28 July 2020 |url-status=live}}&lt;/ref&gt;

[[File:Ciudad_de_San_Bernardino.jpg|link=https://en.wikipedia.org/wiki/File:Ciudad_de_San_Bernardino.jpg|thumb|පැරගුවේහි වැදගත්ම නිවාඩු නිකේතනයක් ලෙස, 19 වන සියවසේ ජර්මානු පදිංචිකරුවන් විසින් ආරම්භ කරන ලද සැන් බර්නාඩිනෝ, රටේ ඉහළම මිලදී ගැනීමේ බල සමානාත්මතාවයන්ගෙන් එකකි.]]
වෙළඳපොළ ආර්ථිකය විශාල අවිධිමත් අංශයකින් කැපී පෙනෙන අතර, එය අසල්වැසි රටවලට ආනයනික පාරිභෝගික භාණ්ඩ නැවත අපනයනය කිරීම මෙන්ම දහස් ගණනක් ක්ෂුද්‍ර ව්‍යවසායන් සහ නාගරික වීදි වෙළෙන්දන්ගේ ක්‍රියාකාරකම් ද ඇතුළත් වේ. කෙසේ වෙතත්, පසුගිය වසර 10 තුළ පැරගුවේ ආර්ථිකය නාටකාකාර ලෙස විවිධාංගීකරණය වී ඇති අතර, බලශක්ති, වාහන අමතර කොටස් සහ ඇඳුම් කර්මාන්ත ඒ සඳහා පෙරමුණ ගෙන ඇත.&lt;ref&gt;{{cite web |title=Paraguay un milagro americano |url=http://paraguay-un-milagro-americano.blogspot.com |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20150526011128/http://paraguay-un-milagro-americano.blogspot.com/ |archive-date=26 May 2015 |access-date=15 January 2015 |language=es}}&lt;/ref&gt;

පැරගුවේහි වඩාත්ම වැදගත් නාගරික ප්‍රදේශ ආර්ජන්ටිනාව-පැරගුවේ දේශසීමාව දිගේ පිහිටා ඇත: අසුන්සියන්, ඇල්බර්ඩි, එන්කාර්නේෂන්, පිලර් සහ සියුඩාඩ් ඩෙල් එස්ටේ, දෙවැන්න ලෝකයේ තුන්වන වැදගත්ම නිදහස් වාණිජ කලාපය වන අතර එය මියාමි සහ හොංකොං වලට වඩා පසුපසින් සිටී.&lt;ref&gt;{{cite web |title=Paraguay |url=http://www.exportimportstatistics.com/country-profile/Paraguay-profile.aspx |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20180130204636/http://www.exportimportstatistics.com/country-profile/Paraguay-profile.aspx |archive-date=30 January 2018 |access-date=30 January 2018 |website=exportimportstatistics.com}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{cite web |title=Centro de Frontera • Posadas - Encarnación, Misiones |url=http://fronteras.dnm.gov.ar/centros/111-posadas-encarnacion-misiones |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20210929180546/http://fronteras.dnm.gov.ar/centros/111-posadas-encarnacion-misiones |archive-date=29 September 2021 |access-date=12 November 2021 |publisher=Ministry of the Interior (Argentina) |language=es}}&lt;/ref&gt; ජනගහනයෙන් විශාල ප්‍රතිශතයක්, විශේෂයෙන් ග්‍රාමීය ප්‍රදේශවල, කෘෂිකාර්මික ක්‍රියාකාරකම් වලින් තම ජීවනෝපාය ලබා ගනී, බොහෝ විට යැපුම් පදනමක් මත. අවිධිමත් අංශයේ වැදගත්කම නිසා නිවැරදි ආර්ථික පියවර ලබා ගැනීම දුෂ්කර ය. 2003 සහ 2013 අතර කාලය තුළ ආර්ථිකය වේගයෙන් වර්ධනය විය. ලෝක වෙළඳ භාණ්ඩ සඳහා ඇති ඉල්ලුම ඉහළ මිල ගණන් සහ හිතකර කාලගුණය සමඟ ඒකාබද්ධ වී පැරගුවේහි වෙළඳ භාණ්ඩ පාදක අපනයන ව්‍යාප්තියට සහාය වීම නිසා.

2012 දී, පැරගුවේ රජය බ්‍රසීලය සහ ආර්ජන්ටිනාව සමඟ හවුල්කාරිත්වයක් හරහා ආර්ථිකය සහ රැකියා වර්ධනය උත්තේජනය කිරීම සඳහා MERCOSUR (FOCEM) ක්‍රමය හඳුන්වා දුන්නේය.&lt;ref&gt;{{Cite web |date=14 April 2012 |title=SUBSECRETARIA DE ESTADO DE ECONOMIA - ¿Qué es FOCEM? |url=http://www.economia.gov.py/v2/index.php?tag=que-es-focem |url-status=dead |archive-url=https://web.archive.org/web/20120414050706/http://www.economia.gov.py/v2/index.php?tag=que-es-focem |archive-date=14 April 2012 |access-date=8 February 2023}}&lt;/ref&gt;

පැරගුවේ මහ බැංකුව යනු මූල්‍ය හා ආර්ථික විද්‍යාව පිළිබඳ පැරගුවේහි ඉහළම මූල්‍ය අධිකාරිය වන අතර රටේ පාලන ආයතනය වේ. එහි මූලස්ථානය අසුන්සියොන් හි කර්මෙලිටාස් අසල්වැසි ප්‍රදේශයේ පිහිටා ඇත.

=== කෘෂිකර්මය ===
පැරගුවේ ලොව හයවන විශාලතම සෝයා බෝංචි නිෂ්පාදකයා වන අතර,&lt;ref&gt;{{cite web |date=30 September 2020 |title=Paraguay |url=https://www.cia.gov/the-world-factbook/countries/paraguay/ |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20181231111825/https://www.cia.gov/library/publications/resources/the-world-factbook/geos/pa.html |archive-date=31 December 2018 |access-date=30 September 2020 |website=The World Factbook |publisher=U.S. [[Central Intelligence Agency]]}}&lt;/ref&gt; ස්ටේවියා හි දෙවන විශාලතම නිෂ්පාදකයා සහ හරක් මස් අපනයනය කරන නවවන විශාලතම අපනයනකරු වේ.&lt;ref&gt;{{cite web |year=2013 |title=ESTUDIO DE MERCADO DE Stevia Rebaudiana bertoni (YERBA DULCE) |url=http://agrarias.unca.edu.ar/wp-content/uploads/2018/Revista%20de%20Divulgaci%C3%B3n%20T%C3%A9cnica%20Agr%C3%ADcola%20y%20Agroindustrial/Revista-51-Estevia.pdf |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20210415220902/http://agrarias.unca.edu.ar/wp-content/uploads/2018/Revista%20de%20Divulgaci%C3%B3n%20T%C3%A9cnica%20Agr%C3%ADcola%20y%20Agroindustrial/Revista-51-Estevia.pdf |archive-date=15 April 2021 |access-date=30 September 2020 |publisher=[[National University of Catamarca]] |language=es |issn=1852-7086}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{cite web |title=Ranking of countries that export the most beef |url=https://beef2live.com/story-world-beef-exports-ranking-countries-0-106903 |url-status=usurped |archive-url=https://web.archive.org/web/20220110123128/https://beef2live.com/story-world-beef-exports-ranking-countries-0-106903 |archive-date=10 January 2022 |access-date=5 July 2021 |website=beef2live.com |publisher=[[U.S. Department of Agriculture]]}}&lt;/ref&gt;

2018 දී, සෝයා වලට අමතරව, රට තුළ බඩ ඉරිඟු සහ උක් විශාල නිෂ්පාදනයක් සිදු වූ අතර, එය ලෝකයේ 21 වන විශාලතම නිෂ්පාදකයා ලෙස ස්ථානගත විය; රටේ අනෙකුත් වැදගත් සංස්කෘතීන් වන්නේ මඤ්ඤොක්කා, සහල්, තිරිඟු, තැඹිලි, යර්බා මේට් සහ සෝගම් ය. පශු සම්පත් සම්බන්ධයෙන්, පැරගුවේ 2020 දී හරක් මස් ටොන් 481 දහසක් නිෂ්පාදනය කළ අතර එය ලෝකයේ 26 වන විශාලතම නිෂ්පාදකයා විය.&lt;ref&gt;{{cite web |title=Paraguay production in 2018, by FAO |url=http://www.fao.org/faostat/en/#data/QCL/ |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20161112130804/http://www.fao.org/faostat/en/#data/QCL/ |archive-date=12 November 2016 |access-date=11 July 2022}}&lt;/ref&gt;

සෝයා වගාව බොහෝ දුරට හඳුන්වා දුන්නේ බ්‍රසීලියානුවන් විසිනි: 2019 දී, පැරගුවේ සෝයා සහ සහල් නිෂ්පාදකයින්ගෙන් 70% ක් පමණ බ්‍රසීලයෙන් පැමිණි අය හෝ බ්‍රසීලියානුවන්ගෙන් පැවත එන්නන් (ඊනියා බ්‍රසීගුවායිස්). 1980 ගණන්වලදී පළමු බ්‍රසීලියානු නිෂ්පාදකයින් රටට පැමිණීමට පටන් ගත්හ. බ්‍රසීලියානු ආගමනයට පෙර, පැරගුවේ ඉඩම්වලින් වැඩි ප්‍රමාණයක් වගා නොකළ ඒවා විය.&lt;ref&gt;{{cite news|url=https://deolhonosruralistas.com.br/deolhonoparaguai/2017/11/12/brasilenos-protagonizan-conflictos-de-tierras-en-el-paraguay/|title=Brasileños protagonizan conflictos de tierras en el Paraguay|date=12 November 2017|access-date=30 July 2020|archive-url=https://web.archive.org/web/20221122201919/https://deolhonosruralistas.com.br/deolhonoparaguai/2017/11/12/brasilenos-protagonizan-conflictos-de-tierras-en-el-paraguay/|archive-date=22 November 2022|language=es|trans-title=Brazilians lead land conflicts in Paraguay|series=Latifundistas × Campesinos|website=deolhonosruralistas.com.br|url-status=live}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{cite news|url=https://elpais.com/internacional/2019/01/24/america/1548358447_334189.html|title=Una comunidad indígena denuncia el desalojo de sus tierras en Paraguay por pistoleros brasileños|last1=Carneri|first1=Santi|date=28 January 2019|newspaper=[[El País]]|access-date=30 July 2020|archive-url=https://web.archive.org/web/20221122201917/https://elpais.com/internacional/2019/01/24/america/1548358447_334189.html|archive-date=22 November 2022|language=es|trans-title=An indigenous community denounces the eviction of their lands in Paraguay by Brazilian gunmen|url-status=live}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{cite web |date=2 March 2021 |title=Brasileña que prohíbe uso del guaraní en su estancia será investigada por el Ministerio de Trabajo |trans-title=Brazilian farmer who bans the use of Guarani in her estate will be investigated by the Ministry of Labour |url=https://www.elnacional.com.py/nacionales/2021/03/01/brasilena-que-prohibe-uso-del-guarani-en-su-estancia-sera-investigada-por-el-ministerio-de-trabajo/#:~:text=Brasile%C3%B1a%20habr%C3%ADa%20amenazado%20a%20sus,de%20Curuguaty%2C%20Departamento%20de%20Canindey%C3%BA%20. |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20221122201919/https://www.elnacional.com.py/nacionales/2021/03/01/brasilena-que-prohibe-uso-del-guarani-en-su-estancia-sera-investigada-por-el-ministerio-de-trabajo/#:~:text=Brasile%C3%B1a%20habr%C3%ADa%20amenazado%20a%20sus,de%20Curuguaty%2C%20Departamento%20de%20Canindey%C3%BA%20. |archive-date=22 November 2022 |access-date=30 March 2021 |website=El Nacional Paraguay |language=es}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{cite news|url=https://www.amnesty.org/es/latest/press-release/2009/11/paraguay-indigenas-amenazados-atacados-con-pesticidas-20091111/|title=Paraguay: Comunidad indígena amenazada por desalojo ilegal y atacada con pesticidas|date=11 November 2009|access-date=30 May 2018|archive-url=https://web.archive.org/web/20221122201921/https://www.amnesty.org/es/latest/press-release/2009/11/paraguay-indigenas-amenazados-atacados-con-pesticidas-20091111/|archive-date=22 November 2022|language=es|trans-title=Paraguay: Indigenous community threatened with illegal eviction and attacked with pesticides|website=[[Amnesty International]]|url-status=live}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{cite magazine|date=28 July 2014|title=Green going gone: The tragic deforestation of the Chaco|url=https://www.rollingstone.com/culture/culture-news/green-going-gone-the-tragic-deforestation-of-the-chaco-116951/|url-status=live|archive-url=https://web.archive.org/web/20221122201917/https://www.rollingstone.com/culture/culture-news/green-going-gone-the-tragic-deforestation-of-the-chaco-116951/|archive-date=22 November 2022|access-date=28 July 2014|magazine=[[Rolling Stone]]}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{cite news|url=https://www.bbc.com/mundo/america_latina/2010/05/100511_paraguay_indigenas_ganaderos_ea|title=Paraguay: Sanción por talar bosques indígenas|date=11 May 2010|access-date=11 May 2010|archive-url=https://web.archive.org/web/20221122201921/https://www.bbc.com/mundo/america_latina/2010/05/100511_paraguay_indigenas_ganaderos_ea|archive-date=22 November 2022|publisher=[[British Broadcasting Corporation]]|language=Guarani|trans-title=Paraguay: Penalty for cutting down indigenous forests|website=BBC News Mundo|url-status=live}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Cite web |date=23 August 2022 |title=Brasiguaios dominam produção de soja e arroz no Paraguai |url=https://globorural.globo.com/Noticias/Agricultura/noticia/2019/03/brasiguaios-dominam-producao-de-soja-e-arroz-no-paraguai.html |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20220726011522/https://globorural.globo.com/Noticias/Agricultura/noticia/2019/03/brasiguaios-dominam-producao-de-soja-e-arroz-no-paraguai.html |archive-date=26 July 2022 |access-date=8 February 2023 |website=Revista Globo Rural |language=pt-br}}&lt;/ref&gt;

වගා කළ හැකි ඉඩම්වලින් 80% කට වඩා ඉඩම් හිමියන්ගෙන් 2.6% ක් සතුය. ඇල්ෆ්‍රෙඩෝ ස්ට්‍රෝස්නර්ගේ (1954-1989) ඒකාධිපති පාලන සමයේදී පාලන තන්ත්‍රයේ ආධාරකරුවන්ට ගොවිජන නීතිය උල්ලංඝනය කරමින් හෙක්ටයාර මිලියන 8 කට ආසන්න ප්‍රමාණයක් නීති විරෝධී ලෙස ලබා දී ඇති අතර, එතැන් සිට මෙම නීති විරෝධී පොහොසත් කිරීමේ ප්‍රතිලාභීන් හඳුනා ගැනීමට රජය කිසිවක් කර නැත. මෙම හිමිකරුවන් අතර ජෙනරාල්වරුන්, ව්‍යාපාරිකයන් සහ දේශපාලනඥයන්, ජනරජයේ හිටපු ජනාධිපතිවරුන්, නිකරගුවාවේ ඒකාධිපති ඇනස්ටේසියෝ සොමෝසා ඩෙබේල් සහ පාලක කොලරාඩෝ පක්ෂය පවා ඇතුළත් වේ. 1989 දී ස්ට්‍රෝස්නර්ගේ වැටීමෙන් පසු ගොවි නායකයින් 130 කට වැඩි පිරිසක් ඝාතනය කර ඇත.&lt;ref name=&quot;:0&quot;&gt;Paraguay, un país devorado por la soja, enero de 2014&lt;/ref&gt;

පැරගුවේ ඉඩම් අත්පත් කර ගැනීමේ ක්‍රම බොහෝය. ආර්ථික විද්‍යාඥ ලුයිස් රොජාස් පවසන්නේ වඩාත් පොදු ක්‍රමය කුඩා නිෂ්පාදකයින්ගෙන් ඉඩම් මිලදී ගැනීම බවයි: &quot;ගොවියාට ඔහු තම ජීවිතයේ කිසිදා නොදුටු මුදලක් පිරිනමනු ලැබේ. ඔහු එය ධනයක් යැයි සිතමින්, නගරයට පිටත් වී, මාස තුන හතරකින් ඒ සියල්ල වියදම් කර, රැකියාවක් නොමැති නිසා දුක්ඛිත කලාප වර්ධනය කරයි.&quot; ඔක්ස්ෆෑම් ඇස්තමේන්තු කරන්නේ පසුගිය වසර දහය තුළ 900,000 ක ජනතාවක් ගම්බද ප්‍රදේශවලින් ඉවත් කර ඇති බවයි, එය ජනගහනයෙන් හතෙන් එකක් පමණ නියෝජනය කරයි. මෙම ඉඩම් නොමැති ගොවීන් සමූහය අගනුවර වන අසුන්සියොන් වටා දරිද්‍රතා පටි පුම්බා ඇත.&lt;ref name=&quot;:0&quot; /&gt;

=== කර්මාන්තය සහ නිෂ්පාදනය ===
නිෂ්පාදනයේ මුළු වටිනාකම මත පදනම්ව, ලෝක බැංකුව සෑම වසරකම ඉහළම නිෂ්පාදන රටවල් ලැයිස්තුගත කරයි. 2019 ලැයිස්තුව අනුව, පැරගුවේ ලෝකයේ 79 වන වටිනාම කර්මාන්තය (ඩොලර් බිලියන 6.9) විය.&lt;ref&gt;{{cite web |title=Manufacturing, value added (current US$) |url=https://data.worldbank.org/indicator/NV.IND.MANF.CD?most_recent_value_desc=true |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20200107135049/https://data.worldbank.org/indicator/NV.IND.MANF.CD?most_recent_value_desc=true |archive-date=7 January 2020 |access-date=8 February 2023 |website=data.worldbank.org |publisher=[[World Bank]] |department=Data}}&lt;/ref&gt; 2018 දී ලොව හත්වන විශාලතම සෝයා බෝංචි තෙල් නිෂ්පාදකයා රට විය.&lt;ref&gt;{{cite web |title=FAOSTAT |url=https://www.fao.org/faostat/en/#data/QCL |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20161112130804/https://www.fao.org/faostat/en/#data/QCL |archive-date=12 November 2016 |access-date=8 February 2023 |website=fao.org}}&lt;/ref&gt;

පැරගුවේ ඛනිජ කර්මාන්තය රටේ දළ දේශීය නිෂ්පාදිතයෙන් (GDP) 25% ක් පමණ නිෂ්පාදනය කරන අතර ශ්‍රම බලකායෙන් 31% ක් පමණ සේවයේ යොදවයි. සිමෙන්ති, යකඩ ලෝපස් සහ වානේ නිෂ්පාදනය පැරගුවේ කාර්මික අංශය පුරා බහුලව දක්නට ලැබේ. මැකිලා කර්මාන්තය මගින් කර්මාන්තයේ වර්ධනය තවදුරටත් පෝෂණය කරන ලද අතර, රටේ නැගෙනහිර කොටසේ විශාල කාර්මික සංකීර්ණ පිහිටා ඇත. පැරගුවේ රට තුළ කර්මාන්ත ආකර්ෂණය කර ගැනීම අරමුණු කරගත් බොහෝ දිරිගැන්වීම් ක්‍රියාත්මක කළේය. ඉන් එකක් වන්නේ සමාගම්වලට අවම බදු අනුපාත භුක්ති විඳිමින් පැරගුවේ වෙත සංක්‍රමණය විය හැකි ඊනියා &quot;මැකිලා නීතිය&quot; ය.&lt;ref&gt;{{Cite web |last=Bedford |first=Russell |date=2018-07-13 |title=Maquila Law: know the benefits of the paraguayan project |url=https://russellbedford.com.br/maquila-law-know-the-benefits-of-the-paraguayan-project/ |access-date=2025-04-01 |website=Russell Bedford Brasil |language=pt-BR}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Cite web |date=2023-12-19 |title=Advantages of Foreign Direct Investment in Paraguay: A Gateway to Opportunity in South America |url=https://latamfdi.com/foreign-direct-investment-in-paraguay/ |access-date=2025-04-01 |website=LATAM FDI}}&lt;/ref&gt;

ඖෂධ කර්මාන්තයේ, පැරගුවේ සමාගම් දැන් දේශීය පරිභෝජනයෙන් 70% ක් සපුරාලන අතර ඖෂධ අපනයනය කිරීමට පටන් ගෙන තිබේ. පැරගුවේ ඉක්මනින් රටේ ඖෂධ අවශ්‍යතා සපුරාලීමේදී විදේශීය සැපයුම්කරුවන් අභිබවා යයි.&lt;ref&gt;{{cite web |author1=Admin |date=25 August 2016 |title=Pharmaceutical industry in Paraguay, betting on innovation |url=http://www.leadingedgeguides.com/betting-on-innovation/ |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20181214064729/http://www.leadingedgeguides.com/betting-on-innovation/ |archive-date=14 December 2018 |access-date=11 December 2018 |website=Leading Edge Guides}}&lt;/ref&gt; ආහාරයට ගත හැකි තෙල්, ඇඟලුම්, කාබනික සීනි, මස් සැකසුම් සහ වානේ නිෂ්පාදනයේ ද ශක්තිමත් වර්ධනයක් දක්නට ලැබේ.&lt;ref&gt;{{cite web |title=Paraguay |url=https://www.exportimportstatistics.com/country-profile/Paraguay-profile.aspx |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20210118141929/https://www.exportimportstatistics.com/country-profile/Paraguay-profile.aspx |archive-date=18 January 2021 |access-date=15 January 2021 |website=exportimportstatistics.com}}&lt;/ref&gt;

2003 දී, නිෂ්පාදනය දළ දේශීය නිෂ්පාදිතයෙන් 13.6% ක් වූ අතර 2000 දී එය වැඩ කරන ජනගහනයෙන් 11% ක් පමණ සේවයේ යොදවා ඇත. පැරගුවේහි ප්‍රාථමික නිෂ්පාදන අවධානය ආහාර සහ පාන වර්ග කෙරෙහි යොමු වේ. දැව නිෂ්පාදන, කඩදාසි නිෂ්පාදන, සම් සහ ලොම් සහ ලෝහ නොවන ඛනිජ නිෂ්පාදන ද නිෂ්පාදන එකතුවට දායක වේ. 1990 ගණන්වල (වාර්ෂිකව 1.2%) නිෂ්පාදන දළ දේශීය නිෂ්පාදිතයේ ස්ථාවර වර්ධනය 2002 සහ 2003 සඳහා අඩිතාලම දැමීය, එම කාලය තුළ වාර්ෂික වර්ධන වේගය 2.5% දක්වා ඉහළ ගියේය.&lt;ref name=&quot;auto&quot;&gt;{{cite web |title=Paraguay |url=http://lcweb2.loc.gov/frd/cs/profiles/Paraguay.pdf |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20150514105537/http://lcweb2.loc.gov/frd/cs/profiles/Paraguay.pdf |archive-date=14 May 2015 |access-date=2 May 2010 |website=lcweb2.loc.gov}}&lt;/ref&gt; 2024 දී ගෝලීය නවෝත්පාදන දර්ශකයේ පැරගුවේ 93 වන ස්ථානයට පත්විය.&lt;ref&gt;{{Cite book |author=[[World Intellectual Property Organization]] |url=https://www.wipo.int/web-publications/global-innovation-index-2024/en/ |title=Global Innovation Index 2024: Unlocking the Promise of Social Entrepreneurship |website=www.wipo.int |publisher=World Intellectual Property Organization |year=2024 |isbn=978-92-805-3681-2 |page=18 |language=en |doi=10.34667/tind.50062 |access-date=2024-10-06}}&lt;/ref&gt;

==== ආදිවාසීන්ගේ සමාජ ගැටළු ====
2002 සංගණනයට අනුව සාමාන්‍ය ජනගහණයේ 51% අනුපාතයට සාපේක්ෂව 7.1% ක සාක්ෂරතා අනුපාතයක් තිබූ පැරගුවේ ආදිවාසී ජනගහනය අතර සාක්ෂරතා අනුපාතය අතිශයින් අඩු මට්ටමක පවතී.&lt;ref name=&quot;paho&quot;&gt;{{cite web |title=Paraguay |url=http://www.paho.org/english/dd/ais/cp_600.htm |archive-url=https://web.archive.org/web/20121108045134/http://www.paho.org/english/dd/ais/cp_600.htm |archive-date=8 November 2012 |access-date=12 July 2011 |website=[[Pan-American Health Organization]] (paho.org)}}&lt;/ref&gt;

2002 වන විට පැරගුවේ ආදිවාසී ජනගහනයෙන් 2.5%කට පමණක් පිරිසිදු පානීය ජලය ලබා ගත හැකි වූ අතර විදුලිය තිබුණේ 9.5%කට පමණි.&lt;ref name=&quot;paho&quot; /&gt;

== යොමු කිරීම් ==</text>
      <sha1>4az55mwxt3pfaw1y4fnf5qn8v5nvcu2</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>753053</id>
      <parentid>752969</parentid>
      <timestamp>2025-07-03T09:42:14Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>BuddhikaW88</username>
        <id>37808</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>[[ප්‍රවර්ගය:පැරගුවේ]] එක් කරන ලදී. [[විකිපීඩියා:HOTCAT|HotCat]] භාවිතයෙන්</comment>
      <origin>753053</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="37015" sha1="fkr8jese33ne9i64p8b50y530v5qpgj" xml:space="preserve">
වසර ගණනාවක් තිස්සේ, රටේ ප්‍රතිරූපය ඉලෙක්ට්‍රොනික නිෂ්පාදන, ආයුධ සහ මත්ද්‍රව්‍යවල නීති විරෝධී වෙළඳාම සමඟ සම්බන්ධ විය. කෙසේ වෙතත්, 2000 ගණන්වල සෝයා, බඩ ඉරිඟු, හරක් මස් නිෂ්පාදනය වැනි නීතිගත ව්‍යාපාරවල නැගීමත් සමඟ මෙම තත්ත්වය වෙනස් වීමට පටන් ගත්තේය. පැරගුවේ මහ බැංකුවේ (BCP) දත්තවලින් පෙනී ගියේ, 2006 දී, බ්‍රසීලය විසින් - බොහෝ අවස්ථාවලදී - ජාවාරම සහ වංචා ලෙස සලකනු ලබන - ත්‍රිකෝණාකාර වෙළඳාමට (චීනය-පැරගුවේ-බ්‍රසීලය) අදාළ අපනයන, රටේ දළ දේශීය නිෂ්පාදිතයෙන් 22% ක් නියෝජනය කළ බවයි. 2016 දී, මෙම ප්‍රතිශතය 12% දක්වා පහත වැටුණි. නීත්‍යානුකූල රැකියා හරහා ඉහළ බදු එකතු කිරීම් සමඟ, රටට එහි යටිතල පහසුකම් වැඩිදියුණු කිරීමට හැකි වී ඇති අතර එය අස්ථිර විය. පැරගුවේ අපනයන මත පදනම් වූ ආර්ථික සංවර්ධන ප්‍රතිපත්තියක් ඇති අතර බ්‍රසීලියානු වෙළඳපොළ මත යැපීම පවතී. ත්‍රිකෝණාකාර වෙළඳාමේ සාරය නම් බ්‍රසීලය එහි ප්‍රධාන ගමනාන්තය ලෙස චීනයෙන් ආරම්භ වන නිෂ්පාදන අපනයනය කිරීමයි. අපනයනය කරනු ලබන ශක්තිය අත්‍යවශ්‍යයෙන්ම බ්‍රසීලය ප්‍රධාන ගැනුම්කරු වන ඉටයිපු බලාගාරය මගින් ජනනය කරන ලද ජල විදුලි අතිරික්තයයි. සහ බ්‍රසීල ජාතිකයන් වන ප්‍රධාන ආයෝජකයින් වන මැකිලාස්, ඔවුන්ගේ නිෂ්පාදන සඳහා බ්‍රසීලයේ විශාල පාරිභෝගික වෙළඳපොළක් ද ඇත. එබැවින්, පැරගුවේ සංවර්ධන උපාය මාර්ගයේ මෙම කුළුණු තුන තුළ, නැවත අපනයනය කිරීමේ කැපී පෙනෙන ලක්ෂණයක් ඇත. කෘෂිකාර්මික භාණ්ඩ සම්බන්ධයෙන් ගත් කල, එය පැරගුවේහි ආරම්භ වන නිෂ්පාදන අපනයනයයි.&lt;ref&gt;{{Cite journal|last1=Barros da Costa|first1=Alexandre|last2=Batista de Oliveira|first2=Gilson|date=15 April 2019|title=A estratégia de desenvolvimento do Paraguai no contexto das teorias de crescimento e desenvolvimento regional|url=https://www.eumed.net/rev/oel/2019/04/desenvolvimento-paraguai.html|url-status=live|journal=Observatorio de la Economía Latinoamericana|language=pt|issue=abril|archive-url=https://web.archive.org/web/20220928182348/https://www.eumed.net/rev/oel/2019/04/desenvolvimento-paraguai.html|archive-date=28 September 2022|access-date=28 July 2022}}&lt;/ref&gt;

2010 ගණන්වලදී, බොහෝ දුරට සෝයා බෝංචි නිෂ්පාදනය දෙසට යොමු වූ ආර්ථිකය සාමාන්‍යයෙන් 4% කින් වර්ධනය විය. කෙසේ වෙතත්, ආර්ථික වර්ධනය දරිද්‍රතාවය අඩු නොකළ අතර, එය 2018 දී නිල සංඛ්‍යාලේඛනවලට අනුව ජනගහනයෙන් 26% කට වඩා ළඟා විය. නිව් යෝර්ක් ටයිම්ස් පුවත්පතට අනුව, පැරගුවේ යනු &quot;මෑත වසරවල ධනවතුන් සහ දුප්පතුන් අතර පරතරය වැඩිපුරම පුළුල් වී ඇති ලතින් ඇමරිකානු රටවලින් එකකි&quot;. ගම්බද ප්‍රදේශවල, කෘෂිකාර්මික ඉඩම්වලින් 85% ක් හිමිකරුවන්ගෙන් 2.6% ක් සතුය. ඊට අමතරව, සෝයා බෝංචි සමාගම් සඳහා මග සැලසීම සඳහා ස්වදේශික සම්භවයක් ඇති පුද්ගලයින් නෙරපා හැර ඇත.&lt;ref&gt;{{cite news|url=https://www.nytimes.com/2013/04/25/world/americas/boom-times-in-paraguay-leave-many-behind.html|title=Boom Times in Paraguay Leave Many Behind|last=Romero|first=Simon|date=24 April 2013|work=The New York Times|access-date=2 July 2021|archive-url=https://web.archive.org/web/20210629210913/https://www.nytimes.com/2013/04/25/world/americas/boom-times-in-paraguay-leave-many-behind.html|archive-date=29 June 2021|url-access=subscription|url-status=live}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{cite web |title=BCP – Banco Central del Paraguay |url=https://www.bcp.gov.py |archive-url=https://web.archive.org/web/20200423204032/https://www.bcp.gov.py/ |archive-date=23 April 2020 |access-date=18 June 2016 |website=Bcp.gov.py}}&lt;/ref&gt;

සෝයා බෝංචි අපනයන වෙළඳපොළ බොහෝ දුරට බහුජාතික සමාගම් (කාගිල්, ආචර් ඩැනියෙල්ස් මිඩ්ලන්ඩ්, බන්ජ් ලිමිටඩ්, ආදිය) විසින් ආධිපත්‍යය දරන අතර එම නිසා පැරගුවේ වැසියන් කිහිප දෙනෙකුට ප්‍රතිලාභ ලැබේ. අපනයන සමාගම් සහ ඉඩම් හිමියන් සුළු බදු ගෙවයි. උදාහරණයක් ලෙස, 2018 දී නිකුත් කරන ලද ECLAC (එක්සත් ජාතීන්ගේ ආයතනයක්) විසින් කරන ලද අධ්‍යයනයකින් පෙන්නුම් කරන්නේ පැරගුවේ රාජ්‍ය අයවැයට සමාගම් අවම වශයෙන් සහභාගී වන රටවලින් එකක් බවයි.&lt;ref&gt;{{cite web |date=2018 |title=La ineficiencia de la desigualdad |url=https://repositorio.cepal.org/bitstream/handle/11362/43566/4/S1800302_es.pdf |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20211210020927/https://repositorio.cepal.org/bitstream/handle/11362/43566/4/S1800302_es.pdf |archive-date=10 December 2021 |access-date=14 July 2023 |publisher=United Nations |language=es}}&lt;/ref&gt;

පළිබෝධනාශක සහ අනෙකුත් රසායනික ද්‍රව්‍ය සෝයා බෝංචි ක්ෂේත්‍රවල බහුලව භාවිතා වේ. රටේ පාරිසරික ප්‍රමිතීන් සමාගම් විසින් සපුරා නොමැති අතර කෘෂි රසායන පරිසරය දූෂණය කරයි. 2019 දී එක්සත් ජාතීන්ගේ මානව හිමිකම් කමිටුව තීන්දුවක් නිකුත් කරමින්, කෘෂි රසායනික ද්‍රව්‍ය දැවැන්ත ලෙස ධූමකරණය කිරීම සහ ජනගහනයට විෂ වීම සම්බන්ධයෙන් පරීක්ෂණයක් සිදු කරන ලෙස පැරගුවේට බල කළේය. කෙසේ වෙතත්, තත්වය යහපත් අතට හැරෙන්නේ නැත: &quot;ඉහළ මට්ටමේ දේශපාලන දූෂණය, ආයතනවල අතිශය අස්ථාවරත්වය, ඉහළ මට්ටමේ සමාජ අවදානම, දේශපාලන තීරණ වලදී ආර්ථික අවශ්‍යතාවල සර්වබලධාරීත්වය මෙන්ම [රටේ] දකුණු කෝනයේ භූගෝලීය හදවතේ පිහිටීම සහ එහි ඇති ස්වාභාවික සම්පත් බහුල වීම, පැරගුවේ අධිරාජ්‍ය භූ දේශපාලනික අවශ්‍යතා සඳහා ආකර්ශනීය ඉලක්කයක් බවට පත් කරයි,&quot; සමාජ විද්‍යාඥ තෝමස් පලාවු පවසයි.&lt;ref&gt;{{cite web |date=September 2010 |title=La política y su trasfondo. El poder real en Paraguay &amp;#124; Nueva Sociedad |url=https://nuso.org/articulo/la-politica-y-su-trasfondo-el-poder-real-en-paraguay/ |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20221109211835/https://nuso.org/articulo/la-politica-y-su-trasfondo-el-poder-real-en-paraguay/ |archive-date=9 November 2022 |access-date=9 November 2022}}&lt;/ref&gt; ශාස්ත්‍රාලික ජෝස් ලුයිස් ඉන්ස්ෆ්‍රාන් ද සඳහන් කරන්නේ රටේ දේශපාලනඥයින් &quot;මහා ව්‍යාපාරවලින් සහනාධාර ලබනවා; ප්‍රතිපත්ති ක්‍රියාත්මක කරන්නේ ඔවුන්&quot; බවයි.

2005 දී, ජාත්‍යන්තර මූල්‍ය අරමුදල ප්‍රකාශ කළේ පැරගුවේ සේවකයින්ගෙන් 10% කටත් වඩා අඩු සංඛ්‍යාවක් විශ්‍රාම වැටුප් ක්‍රමයට සහභාගී වන බවත්, ඉන් 95% ක් ආයතන දෙකකින් පරිපාලනය වන බවත්ය. දෙකම සේවක දායකත්වයන් මගින් වැටුප් සහිත ක්‍රමයක් මත අරමුදල් සපයනු ලැබේ; පළමුවැන්න, {{ill|Instituto de Previsión Social|es|Instituto de Previsión Social (Paraguay)}} පුද්ගලික අංශයේ සේවකයින් සඳහා වන අතර, caja fiscal රාජ්‍ය සේවකයින් සඳහා (විශ්ව විද්‍යාල මහාචාර්යවරුන්, ගුරුවරුන්, අධිකරණ සේවකයින්, හමුදා නිලධාරීන් සහ පොලිස් නිලධාරීන් ඇතුළුව) සහ චාකෝ යුද්ධයේ ප්‍රවීණයන් (හෝ ඔවුන්ගෙන් පැවත එන්නන්) සඳහා වේ.&lt;ref&gt;{{Cite book |last1=Franks |first1=Jeffrey R. |url=https://books.google.com/books?id=X5vBZZIeg44C |title=Paraguay: Corruption, Reform, and the Financial System |last2=Benelli |first2=Roberto |last3=Mercer-Blackman |first3=Valerie |last4=Sab |first4=Randa |publisher=[[International Monetary Fund]] |year=2005 |isbn=9781451980356 |access-date=9 August 2019 |archive-url=https://web.archive.org/web/20200728054516/https://books.google.com/books?id=X5vBZZIeg44C |archive-date=28 July 2020 |url-status=live}}&lt;/ref&gt;

[[File:Ciudad_de_San_Bernardino.jpg|link=https://en.wikipedia.org/wiki/File:Ciudad_de_San_Bernardino.jpg|thumb|පැරගුවේහි වැදගත්ම නිවාඩු නිකේතනයක් ලෙස, 19 වන සියවසේ ජර්මානු පදිංචිකරුවන් විසින් ආරම්භ කරන ලද සැන් බර්නාඩිනෝ, රටේ ඉහළම මිලදී ගැනීමේ බල සමානාත්මතාවයන්ගෙන් එකකි.]]
වෙළඳපොළ ආර්ථිකය විශාල අවිධිමත් අංශයකින් කැපී පෙනෙන අතර, එය අසල්වැසි රටවලට ආනයනික පාරිභෝගික භාණ්ඩ නැවත අපනයනය කිරීම මෙන්ම දහස් ගණනක් ක්ෂුද්‍ර ව්‍යවසායන් සහ නාගරික වීදි වෙළෙන්දන්ගේ ක්‍රියාකාරකම් ද ඇතුළත් වේ. කෙසේ වෙතත්, පසුගිය වසර 10 තුළ පැරගුවේ ආර්ථිකය නාටකාකාර ලෙස විවිධාංගීකරණය වී ඇති අතර, බලශක්ති, වාහන අමතර කොටස් සහ ඇඳුම් කර්මාන්ත ඒ සඳහා පෙරමුණ ගෙන ඇත.&lt;ref&gt;{{cite web |title=Paraguay un milagro americano |url=http://paraguay-un-milagro-americano.blogspot.com |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20150526011128/http://paraguay-un-milagro-americano.blogspot.com/ |archive-date=26 May 2015 |access-date=15 January 2015 |language=es}}&lt;/ref&gt;

පැරගුවේහි වඩාත්ම වැදගත් නාගරික ප්‍රදේශ ආර්ජන්ටිනාව-පැරගුවේ දේශසීමාව දිගේ පිහිටා ඇත: අසුන්සියන්, ඇල්බර්ඩි, එන්කාර්නේෂන්, පිලර් සහ සියුඩාඩ් ඩෙල් එස්ටේ, දෙවැන්න ලෝකයේ තුන්වන වැදගත්ම නිදහස් වාණිජ කලාපය වන අතර එය මියාමි සහ හොංකොං වලට වඩා පසුපසින් සිටී.&lt;ref&gt;{{cite web |title=Paraguay |url=http://www.exportimportstatistics.com/country-profile/Paraguay-profile.aspx |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20180130204636/http://www.exportimportstatistics.com/country-profile/Paraguay-profile.aspx |archive-date=30 January 2018 |access-date=30 January 2018 |website=exportimportstatistics.com}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{cite web |title=Centro de Frontera • Posadas - Encarnación, Misiones |url=http://fronteras.dnm.gov.ar/centros/111-posadas-encarnacion-misiones |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20210929180546/http://fronteras.dnm.gov.ar/centros/111-posadas-encarnacion-misiones |archive-date=29 September 2021 |access-date=12 November 2021 |publisher=Ministry of the Interior (Argentina) |language=es}}&lt;/ref&gt; ජනගහනයෙන් විශාල ප්‍රතිශතයක්, විශේෂයෙන් ග්‍රාමීය ප්‍රදේශවල, කෘෂිකාර්මික ක්‍රියාකාරකම් වලින් තම ජීවනෝපාය ලබා ගනී, බොහෝ විට යැපුම් පදනමක් මත. අවිධිමත් අංශයේ වැදගත්කම නිසා නිවැරදි ආර්ථික පියවර ලබා ගැනීම දුෂ්කර ය. 2003 සහ 2013 අතර කාලය තුළ ආර්ථිකය වේගයෙන් වර්ධනය විය. ලෝක වෙළඳ භාණ්ඩ සඳහා ඇති ඉල්ලුම ඉහළ මිල ගණන් සහ හිතකර කාලගුණය සමඟ ඒකාබද්ධ වී පැරගුවේහි වෙළඳ භාණ්ඩ පාදක අපනයන ව්‍යාප්තියට සහාය වීම නිසා.

2012 දී, පැරගුවේ රජය බ්‍රසීලය සහ ආර්ජන්ටිනාව සමඟ හවුල්කාරිත්වයක් හරහා ආර්ථිකය සහ රැකියා වර්ධනය උත්තේජනය කිරීම සඳහා MERCOSUR (FOCEM) ක්‍රමය හඳුන්වා දුන්නේය.&lt;ref&gt;{{Cite web |date=14 April 2012 |title=SUBSECRETARIA DE ESTADO DE ECONOMIA - ¿Qué es FOCEM? |url=http://www.economia.gov.py/v2/index.php?tag=que-es-focem |url-status=dead |archive-url=https://web.archive.org/web/20120414050706/http://www.economia.gov.py/v2/index.php?tag=que-es-focem |archive-date=14 April 2012 |access-date=8 February 2023}}&lt;/ref&gt;

පැරගුවේ මහ බැංකුව යනු මූල්‍ය හා ආර්ථික විද්‍යාව පිළිබඳ පැරගුවේහි ඉහළම මූල්‍ය අධිකාරිය වන අතර රටේ පාලන ආයතනය වේ. එහි මූලස්ථානය අසුන්සියොන් හි කර්මෙලිටාස් අසල්වැසි ප්‍රදේශයේ පිහිටා ඇත.

=== කෘෂිකර්මය ===
පැරගුවේ ලොව හයවන විශාලතම සෝයා බෝංචි නිෂ්පාදකයා වන අතර,&lt;ref&gt;{{cite web |date=30 September 2020 |title=Paraguay |url=https://www.cia.gov/the-world-factbook/countries/paraguay/ |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20181231111825/https://www.cia.gov/library/publications/resources/the-world-factbook/geos/pa.html |archive-date=31 December 2018 |access-date=30 September 2020 |website=The World Factbook |publisher=U.S. [[Central Intelligence Agency]]}}&lt;/ref&gt; ස්ටේවියා හි දෙවන විශාලතම නිෂ්පාදකයා සහ හරක් මස් අපනයනය කරන නවවන විශාලතම අපනයනකරු වේ.&lt;ref&gt;{{cite web |year=2013 |title=ESTUDIO DE MERCADO DE Stevia Rebaudiana bertoni (YERBA DULCE) |url=http://agrarias.unca.edu.ar/wp-content/uploads/2018/Revista%20de%20Divulgaci%C3%B3n%20T%C3%A9cnica%20Agr%C3%ADcola%20y%20Agroindustrial/Revista-51-Estevia.pdf |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20210415220902/http://agrarias.unca.edu.ar/wp-content/uploads/2018/Revista%20de%20Divulgaci%C3%B3n%20T%C3%A9cnica%20Agr%C3%ADcola%20y%20Agroindustrial/Revista-51-Estevia.pdf |archive-date=15 April 2021 |access-date=30 September 2020 |publisher=[[National University of Catamarca]] |language=es |issn=1852-7086}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{cite web |title=Ranking of countries that export the most beef |url=https://beef2live.com/story-world-beef-exports-ranking-countries-0-106903 |url-status=usurped |archive-url=https://web.archive.org/web/20220110123128/https://beef2live.com/story-world-beef-exports-ranking-countries-0-106903 |archive-date=10 January 2022 |access-date=5 July 2021 |website=beef2live.com |publisher=[[U.S. Department of Agriculture]]}}&lt;/ref&gt;

2018 දී, සෝයා වලට අමතරව, රට තුළ බඩ ඉරිඟු සහ උක් විශාල නිෂ්පාදනයක් සිදු වූ අතර, එය ලෝකයේ 21 වන විශාලතම නිෂ්පාදකයා ලෙස ස්ථානගත විය; රටේ අනෙකුත් වැදගත් සංස්කෘතීන් වන්නේ මඤ්ඤොක්කා, සහල්, තිරිඟු, තැඹිලි, යර්බා මේට් සහ සෝගම් ය. පශු සම්පත් සම්බන්ධයෙන්, පැරගුවේ 2020 දී හරක් මස් ටොන් 481 දහසක් නිෂ්පාදනය කළ අතර එය ලෝකයේ 26 වන විශාලතම නිෂ්පාදකයා විය.&lt;ref&gt;{{cite web |title=Paraguay production in 2018, by FAO |url=http://www.fao.org/faostat/en/#data/QCL/ |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20161112130804/http://www.fao.org/faostat/en/#data/QCL/ |archive-date=12 November 2016 |access-date=11 July 2022}}&lt;/ref&gt;

සෝයා වගාව බොහෝ දුරට හඳුන්වා දුන්නේ බ්‍රසීලියානුවන් විසිනි: 2019 දී, පැරගුවේ සෝයා සහ සහල් නිෂ්පාදකයින්ගෙන් 70% ක් පමණ බ්‍රසීලයෙන් පැමිණි අය හෝ බ්‍රසීලියානුවන්ගෙන් පැවත එන්නන් (ඊනියා බ්‍රසීගුවායිස්). 1980 ගණන්වලදී පළමු බ්‍රසීලියානු නිෂ්පාදකයින් රටට පැමිණීමට පටන් ගත්හ. බ්‍රසීලියානු ආගමනයට පෙර, පැරගුවේ ඉඩම්වලින් වැඩි ප්‍රමාණයක් වගා නොකළ ඒවා විය.&lt;ref&gt;{{cite news|url=https://deolhonosruralistas.com.br/deolhonoparaguai/2017/11/12/brasilenos-protagonizan-conflictos-de-tierras-en-el-paraguay/|title=Brasileños protagonizan conflictos de tierras en el Paraguay|date=12 November 2017|access-date=30 July 2020|archive-url=https://web.archive.org/web/20221122201919/https://deolhonosruralistas.com.br/deolhonoparaguai/2017/11/12/brasilenos-protagonizan-conflictos-de-tierras-en-el-paraguay/|archive-date=22 November 2022|language=es|trans-title=Brazilians lead land conflicts in Paraguay|series=Latifundistas × Campesinos|website=deolhonosruralistas.com.br|url-status=live}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{cite news|url=https://elpais.com/internacional/2019/01/24/america/1548358447_334189.html|title=Una comunidad indígena denuncia el desalojo de sus tierras en Paraguay por pistoleros brasileños|last1=Carneri|first1=Santi|date=28 January 2019|newspaper=[[El País]]|access-date=30 July 2020|archive-url=https://web.archive.org/web/20221122201917/https://elpais.com/internacional/2019/01/24/america/1548358447_334189.html|archive-date=22 November 2022|language=es|trans-title=An indigenous community denounces the eviction of their lands in Paraguay by Brazilian gunmen|url-status=live}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{cite web |date=2 March 2021 |title=Brasileña que prohíbe uso del guaraní en su estancia será investigada por el Ministerio de Trabajo |trans-title=Brazilian farmer who bans the use of Guarani in her estate will be investigated by the Ministry of Labour |url=https://www.elnacional.com.py/nacionales/2021/03/01/brasilena-que-prohibe-uso-del-guarani-en-su-estancia-sera-investigada-por-el-ministerio-de-trabajo/#:~:text=Brasile%C3%B1a%20habr%C3%ADa%20amenazado%20a%20sus,de%20Curuguaty%2C%20Departamento%20de%20Canindey%C3%BA%20. |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20221122201919/https://www.elnacional.com.py/nacionales/2021/03/01/brasilena-que-prohibe-uso-del-guarani-en-su-estancia-sera-investigada-por-el-ministerio-de-trabajo/#:~:text=Brasile%C3%B1a%20habr%C3%ADa%20amenazado%20a%20sus,de%20Curuguaty%2C%20Departamento%20de%20Canindey%C3%BA%20. |archive-date=22 November 2022 |access-date=30 March 2021 |website=El Nacional Paraguay |language=es}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{cite news|url=https://www.amnesty.org/es/latest/press-release/2009/11/paraguay-indigenas-amenazados-atacados-con-pesticidas-20091111/|title=Paraguay: Comunidad indígena amenazada por desalojo ilegal y atacada con pesticidas|date=11 November 2009|access-date=30 May 2018|archive-url=https://web.archive.org/web/20221122201921/https://www.amnesty.org/es/latest/press-release/2009/11/paraguay-indigenas-amenazados-atacados-con-pesticidas-20091111/|archive-date=22 November 2022|language=es|trans-title=Paraguay: Indigenous community threatened with illegal eviction and attacked with pesticides|website=[[Amnesty International]]|url-status=live}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{cite magazine|date=28 July 2014|title=Green going gone: The tragic deforestation of the Chaco|url=https://www.rollingstone.com/culture/culture-news/green-going-gone-the-tragic-deforestation-of-the-chaco-116951/|url-status=live|archive-url=https://web.archive.org/web/20221122201917/https://www.rollingstone.com/culture/culture-news/green-going-gone-the-tragic-deforestation-of-the-chaco-116951/|archive-date=22 November 2022|access-date=28 July 2014|magazine=[[Rolling Stone]]}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{cite news|url=https://www.bbc.com/mundo/america_latina/2010/05/100511_paraguay_indigenas_ganaderos_ea|title=Paraguay: Sanción por talar bosques indígenas|date=11 May 2010|access-date=11 May 2010|archive-url=https://web.archive.org/web/20221122201921/https://www.bbc.com/mundo/america_latina/2010/05/100511_paraguay_indigenas_ganaderos_ea|archive-date=22 November 2022|publisher=[[British Broadcasting Corporation]]|language=Guarani|trans-title=Paraguay: Penalty for cutting down indigenous forests|website=BBC News Mundo|url-status=live}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Cite web |date=23 August 2022 |title=Brasiguaios dominam produção de soja e arroz no Paraguai |url=https://globorural.globo.com/Noticias/Agricultura/noticia/2019/03/brasiguaios-dominam-producao-de-soja-e-arroz-no-paraguai.html |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20220726011522/https://globorural.globo.com/Noticias/Agricultura/noticia/2019/03/brasiguaios-dominam-producao-de-soja-e-arroz-no-paraguai.html |archive-date=26 July 2022 |access-date=8 February 2023 |website=Revista Globo Rural |language=pt-br}}&lt;/ref&gt;

වගා කළ හැකි ඉඩම්වලින් 80% කට වඩා ඉඩම් හිමියන්ගෙන් 2.6% ක් සතුය. ඇල්ෆ්‍රෙඩෝ ස්ට්‍රෝස්නර්ගේ (1954-1989) ඒකාධිපති පාලන සමයේදී පාලන තන්ත්‍රයේ ආධාරකරුවන්ට ගොවිජන නීතිය උල්ලංඝනය කරමින් හෙක්ටයාර මිලියන 8 කට ආසන්න ප්‍රමාණයක් නීති විරෝධී ලෙස ලබා දී ඇති අතර, එතැන් සිට මෙම නීති විරෝධී පොහොසත් කිරීමේ ප්‍රතිලාභීන් හඳුනා ගැනීමට රජය කිසිවක් කර නැත. මෙම හිමිකරුවන් අතර ජෙනරාල්වරුන්, ව්‍යාපාරිකයන් සහ දේශපාලනඥයන්, ජනරජයේ හිටපු ජනාධිපතිවරුන්, නිකරගුවාවේ ඒකාධිපති ඇනස්ටේසියෝ සොමෝසා ඩෙබේල් සහ පාලක කොලරාඩෝ පක්ෂය පවා ඇතුළත් වේ. 1989 දී ස්ට්‍රෝස්නර්ගේ වැටීමෙන් පසු ගොවි නායකයින් 130 කට වැඩි පිරිසක් ඝාතනය කර ඇත.&lt;ref name=&quot;:0&quot;&gt;Paraguay, un país devorado por la soja, enero de 2014&lt;/ref&gt;

පැරගුවේ ඉඩම් අත්පත් කර ගැනීමේ ක්‍රම බොහෝය. ආර්ථික විද්‍යාඥ ලුයිස් රොජාස් පවසන්නේ වඩාත් පොදු ක්‍රමය කුඩා නිෂ්පාදකයින්ගෙන් ඉඩම් මිලදී ගැනීම බවයි: &quot;ගොවියාට ඔහු තම ජීවිතයේ කිසිදා නොදුටු මුදලක් පිරිනමනු ලැබේ. ඔහු එය ධනයක් යැයි සිතමින්, නගරයට පිටත් වී, මාස තුන හතරකින් ඒ සියල්ල වියදම් කර, රැකියාවක් නොමැති නිසා දුක්ඛිත කලාප වර්ධනය කරයි.&quot; ඔක්ස්ෆෑම් ඇස්තමේන්තු කරන්නේ පසුගිය වසර දහය තුළ 900,000 ක ජනතාවක් ගම්බද ප්‍රදේශවලින් ඉවත් කර ඇති බවයි, එය ජනගහනයෙන් හතෙන් එකක් පමණ නියෝජනය කරයි. මෙම ඉඩම් නොමැති ගොවීන් සමූහය අගනුවර වන අසුන්සියොන් වටා දරිද්‍රතා පටි පුම්බා ඇත.&lt;ref name=&quot;:0&quot; /&gt;

=== කර්මාන්තය සහ නිෂ්පාදනය ===
නිෂ්පාදනයේ මුළු වටිනාකම මත පදනම්ව, ලෝක බැංකුව සෑම වසරකම ඉහළම නිෂ්පාදන රටවල් ලැයිස්තුගත කරයි. 2019 ලැයිස්තුව අනුව, පැරගුවේ ලෝකයේ 79 වන වටිනාම කර්මාන්තය (ඩොලර් බිලියන 6.9) විය.&lt;ref&gt;{{cite web |title=Manufacturing, value added (current US$) |url=https://data.worldbank.org/indicator/NV.IND.MANF.CD?most_recent_value_desc=true |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20200107135049/https://data.worldbank.org/indicator/NV.IND.MANF.CD?most_recent_value_desc=true |archive-date=7 January 2020 |access-date=8 February 2023 |website=data.worldbank.org |publisher=[[World Bank]] |department=Data}}&lt;/ref&gt; 2018 දී ලොව හත්වන විශාලතම සෝයා බෝංචි තෙල් නිෂ්පාදකයා රට විය.&lt;ref&gt;{{cite web |title=FAOSTAT |url=https://www.fao.org/faostat/en/#data/QCL |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20161112130804/https://www.fao.org/faostat/en/#data/QCL |archive-date=12 November 2016 |access-date=8 February 2023 |website=fao.org}}&lt;/ref&gt;

පැරගුවේ ඛනිජ කර්මාන්තය රටේ දළ දේශීය නිෂ්පාදිතයෙන් (GDP) 25% ක් පමණ නිෂ්පාදනය කරන අතර ශ්‍රම බලකායෙන් 31% ක් පමණ සේවයේ යොදවයි. සිමෙන්ති, යකඩ ලෝපස් සහ වානේ නිෂ්පාදනය පැරගුවේ කාර්මික අංශය පුරා බහුලව දක්නට ලැබේ. මැකිලා කර්මාන්තය මගින් කර්මාන්තයේ වර්ධනය තවදුරටත් පෝෂණය කරන ලද අතර, රටේ නැගෙනහිර කොටසේ විශාල කාර්මික සංකීර්ණ පිහිටා ඇත. පැරගුවේ රට තුළ කර්මාන්ත ආකර්ෂණය කර ගැනීම අරමුණු කරගත් බොහෝ දිරිගැන්වීම් ක්‍රියාත්මක කළේය. ඉන් එකක් වන්නේ සමාගම්වලට අවම බදු අනුපාත භුක්ති විඳිමින් පැරගුවේ වෙත සංක්‍රමණය විය හැකි ඊනියා &quot;මැකිලා නීතිය&quot; ය.&lt;ref&gt;{{Cite web |last=Bedford |first=Russell |date=2018-07-13 |title=Maquila Law: know the benefits of the paraguayan project |url=https://russellbedford.com.br/maquila-law-know-the-benefits-of-the-paraguayan-project/ |access-date=2025-04-01 |website=Russell Bedford Brasil |language=pt-BR}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Cite web |date=2023-12-19 |title=Advantages of Foreign Direct Investment in Paraguay: A Gateway to Opportunity in South America |url=https://latamfdi.com/foreign-direct-investment-in-paraguay/ |access-date=2025-04-01 |website=LATAM FDI}}&lt;/ref&gt;

ඖෂධ කර්මාන්තයේ, පැරගුවේ සමාගම් දැන් දේශීය පරිභෝජනයෙන් 70% ක් සපුරාලන අතර ඖෂධ අපනයනය කිරීමට පටන් ගෙන තිබේ. පැරගුවේ ඉක්මනින් රටේ ඖෂධ අවශ්‍යතා සපුරාලීමේදී විදේශීය සැපයුම්කරුවන් අභිබවා යයි.&lt;ref&gt;{{cite web |author1=Admin |date=25 August 2016 |title=Pharmaceutical industry in Paraguay, betting on innovation |url=http://www.leadingedgeguides.com/betting-on-innovation/ |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20181214064729/http://www.leadingedgeguides.com/betting-on-innovation/ |archive-date=14 December 2018 |access-date=11 December 2018 |website=Leading Edge Guides}}&lt;/ref&gt; ආහාරයට ගත හැකි තෙල්, ඇඟලුම්, කාබනික සීනි, මස් සැකසුම් සහ වානේ නිෂ්පාදනයේ ද ශක්තිමත් වර්ධනයක් දක්නට ලැබේ.&lt;ref&gt;{{cite web |title=Paraguay |url=https://www.exportimportstatistics.com/country-profile/Paraguay-profile.aspx |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20210118141929/https://www.exportimportstatistics.com/country-profile/Paraguay-profile.aspx |archive-date=18 January 2021 |access-date=15 January 2021 |website=exportimportstatistics.com}}&lt;/ref&gt;

2003 දී, නිෂ්පාදනය දළ දේශීය නිෂ්පාදිතයෙන් 13.6% ක් වූ අතර 2000 දී එය වැඩ කරන ජනගහනයෙන් 11% ක් පමණ සේවයේ යොදවා ඇත. පැරගුවේහි ප්‍රාථමික නිෂ්පාදන අවධානය ආහාර සහ පාන වර්ග කෙරෙහි යොමු වේ. දැව නිෂ්පාදන, කඩදාසි නිෂ්පාදන, සම් සහ ලොම් සහ ලෝහ නොවන ඛනිජ නිෂ්පාදන ද නිෂ්පාදන එකතුවට දායක වේ. 1990 ගණන්වල (වාර්ෂිකව 1.2%) නිෂ්පාදන දළ දේශීය නිෂ්පාදිතයේ ස්ථාවර වර්ධනය 2002 සහ 2003 සඳහා අඩිතාලම දැමීය, එම කාලය තුළ වාර්ෂික වර්ධන වේගය 2.5% දක්වා ඉහළ ගියේය.&lt;ref name=&quot;auto&quot;&gt;{{cite web |title=Paraguay |url=http://lcweb2.loc.gov/frd/cs/profiles/Paraguay.pdf |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20150514105537/http://lcweb2.loc.gov/frd/cs/profiles/Paraguay.pdf |archive-date=14 May 2015 |access-date=2 May 2010 |website=lcweb2.loc.gov}}&lt;/ref&gt; 2024 දී ගෝලීය නවෝත්පාදන දර්ශකයේ පැරගුවේ 93 වන ස්ථානයට පත්විය.&lt;ref&gt;{{Cite book |author=[[World Intellectual Property Organization]] |url=https://www.wipo.int/web-publications/global-innovation-index-2024/en/ |title=Global Innovation Index 2024: Unlocking the Promise of Social Entrepreneurship |website=www.wipo.int |publisher=World Intellectual Property Organization |year=2024 |isbn=978-92-805-3681-2 |page=18 |language=en |doi=10.34667/tind.50062 |access-date=2024-10-06}}&lt;/ref&gt;

==== ආදිවාසීන්ගේ සමාජ ගැටළු ====
2002 සංගණනයට අනුව සාමාන්‍ය ජනගහණයේ 51% අනුපාතයට සාපේක්ෂව 7.1% ක සාක්ෂරතා අනුපාතයක් තිබූ පැරගුවේ ආදිවාසී ජනගහනය අතර සාක්ෂරතා අනුපාතය අතිශයින් අඩු මට්ටමක පවතී.&lt;ref name=&quot;paho&quot;&gt;{{cite web |title=Paraguay |url=http://www.paho.org/english/dd/ais/cp_600.htm |archive-url=https://web.archive.org/web/20121108045134/http://www.paho.org/english/dd/ais/cp_600.htm |archive-date=8 November 2012 |access-date=12 July 2011 |website=[[Pan-American Health Organization]] (paho.org)}}&lt;/ref&gt;

2002 වන විට පැරගුවේ ආදිවාසී ජනගහනයෙන් 2.5%කට පමණක් පිරිසිදු පානීය ජලය ලබා ගත හැකි වූ අතර විදුලිය තිබුණේ 9.5%කට පමණි.&lt;ref name=&quot;paho&quot; /&gt;

== යොමු කිරීම් ==

[[ප්‍රවර්ගය:පැරගුවේ]]</text>
      <sha1>fkr8jese33ne9i64p8b50y530v5qpgj</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>පැරගුවේ යටිතල පහසුකම්</title>
    <ns>0</ns>
    <id>182848</id>
    <revision>
      <id>752970</id>
      <timestamp>2025-07-03T07:12:36Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>BuddhikaW88</username>
        <id>37808</id>
      </contributor>
      <comment>' == Infrastructure ==  === Transportation === [[File:Mapa_RutasPY2019.png|link=https://en.wikipedia.org/wiki/File:Mapa_RutasPY2019.png|thumb|National roads of Paraguay]] According to official data from the M.O.P.C (Ministry of Public Works and Communications of Paraguay), in 2019, there were a total of {{convert|78850|km|0|abbr=on}} of roads, of which {{convert|10372|km|0|abbr=on}} were paved.&lt;ref&gt;{{cite web |title=Par...' යොදමින් නව පිටුවක් තනන ලදි</comment>
      <origin>752970</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="7322" sha1="pdzjkr5usdmg0mtoczvf5gkvu4avuet" xml:space="preserve">
== Infrastructure ==

=== Transportation ===
[[File:Mapa_RutasPY2019.png|link=https://en.wikipedia.org/wiki/File:Mapa_RutasPY2019.png|thumb|National roads of Paraguay]]
According to official data from the M.O.P.C (Ministry of Public Works and Communications of Paraguay), in 2019, there were a total of {{convert|78850|km|0|abbr=on}} of roads, of which {{convert|10372|km|0|abbr=on}} were paved.&lt;ref&gt;{{cite web |title=Paraguay road network |url=https://www.mopc.gov.py/index.php/red-vial |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20220624224504/https://www.mopc.gov.py/index.php/red-vial |archive-date=24 June 2022 |access-date=11 July 2022 |website=mopc.gov.py}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{cite web |title=Update of the Paraguay Road Network |url=https://www.mopc.gov.py/index.php/actualizacion-de-la-red-vial-de-rutas-nacionales-del-paraguay |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20220712010315/https://www.mopc.gov.py/index.php/actualizacion-de-la-red-vial-de-rutas-nacionales-del-paraguay |archive-date=12 July 2022 |access-date=11 July 2022 |website=mopc.gov.py}}&lt;/ref&gt; One of the most important recent investments in the country's history is the construction of the [[:en:Route_15_(Paraguay)|Bioceanic Corridor]], which will cross the north of Paraguay in a horizontal line, connecting Brazil to Argentina, reaching both the ports of northern Chile, as to Brazilian ports. The work will open a new route for exports of products to Asia, and will enable the development of an isolated region of Paraguay, the Chaco. In February 2022, Paraguay inaugurated 275&amp;nbsp;km of the road (about half of the route), connecting Carmelo Peralta (Alto Paraguay), on the border with Brazil, to Loma Plata (Boquerón), in the center of the country.&lt;ref&gt;{{cite web |title=Primer tramo del Corredor Bioceánico ya es una realidad que cambiará la historia del Chaco |url=https://www.mopc.gov.py/index.php/noticias/primer-tramo-del-corredor-bioceanico-ya-es-una-realidad-que-cambiara-la-historia-del-chaco |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20220806215608/https://www.mopc.gov.py/index.php/noticias/primer-tramo-del-corredor-bioceanico-ya-es-una-realidad-que-cambiara-la-historia-del-chaco |archive-date=6 August 2022 |access-date=11 July 2022 |website=mopc.gov.py}}&lt;/ref&gt; Paraguay has also been implementing the country's first [[:en:Dual_carriageway|double highway]]: 149&amp;nbsp;km of the [[:en:Route_2_(Paraguay)|Route&amp;nbsp;2]], which connects the capital Asunción to Ciudad del Este, on the border with Brazil (the highway that also connects with [[:en:Port_of_Paranaguá|port of Paranaguá]]). In January&amp;nbsp;2022, there were almost 100&amp;nbsp;km duplicated.&lt;ref&gt;{{cite web |title=Millonaria inversión permite renovar las principales rutas del país |url=https://www.mopc.gov.py/index.php/noticias/millonaria-inversion-permite-renovar-las-principales-rutas-del-pais |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20221006002515/https://www.mopc.gov.py/index.php/noticias/millonaria-inversion-permite-renovar-las-principales-rutas-del-pais |archive-date=6 October 2022 |access-date=11 July 2022 |website=mopc.gov.py}}&lt;/ref&gt;

The [[:en:Paraná_River|Paraná-Paraguay system]] is a natural north–south downstream waterway of 1,600&amp;nbsp;km of a navigable network area, that gives the region direct access to the [[:en:Atlantic_Ocean|ocean]], therefore, river transport is important and extensive, concentrating the most commercial maritime traffic to the [[:en:Port_of_Buenos_Aires|port of Buenos Aires]]. Asunción is one of the main ports of Paraguay.&lt;ref&gt;{{cite web |date=22 November 2022 |title=5&amp;nbsp;Major ports in Paraguay |url=https://www.marineinsight.com/know-more/ports-in-paraguay/ |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20230318001638/https://www.marineinsight.com/know-more/ports-in-paraguay/ |archive-date=18 March 2023 |access-date=22 November 2022 |website=Marine Insight (marineinsight.com) |language=en}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{cite web |date=20 May 2013 |title=Principales puertos del Paraguay&amp;nbsp;(1) |url=https://www.abc.com.py/edicion-impresa/suplementos/escolar/principales-puertos-del-paraguay-1-574725.html |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20230318001638/https://www.abc.com.py/edicion-impresa/suplementos/escolar/principales-puertos-del-paraguay-1-574725.html |archive-date=18 March 2023 |access-date=20 May 2013 |website=ABC Color Paraguay (abc.com.py) |language=es}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{cite web |date=August 2014 |title=Rio Paraguai tem enorme importância para a capital Assunção |url=https://g1.globo.com/natureza/noticia/2014/08/rio-paraguai-tem-enorme-importancia-para-capital-assuncao.html |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20220712000639/https://g1.globo.com/natureza/noticia/2014/08/rio-paraguai-tem-enorme-importancia-para-capital-assuncao.html |archive-date=12 July 2022 |access-date=28 July 2022 |website=g1.globo.com}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{cite web |title=Portos do Mercosul: Conheças os principais |url=https://www.fazcomex.com.br/blog/portos-do-mercosul/ |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20220712000623/https://www.fazcomex.com.br/blog/portos-do-mercosul/ |archive-date=12 July 2022 |access-date=28 July 2022 |website=fazcomex.com.br |language=pt}}&lt;/ref&gt;

[[:en:Silvio_Pettirossi_International_Airport|Asunción airport]] is an important stopover for international airlines and [[:en:Guaraní_International_Airport|Ciudad del Este airport]], is an important international air cargo hub.&lt;ref&gt;{{cite news|url=https://aeromagazine.uol.com.br/artigo/gol-retoma-voos-do-brasil-para-o-paraguai.html|title=Gol retoma voos do Brasil para o Paraguai|last1=Cardoso|first1=Marcel|date=11 April 2022|newspaper=Aero Magazine|access-date=28 July 2022|archive-url=https://web.archive.org/web/20220921122011/https://aeromagazine.uol.com.br/artigo/gol-retoma-voos-do-brasil-para-o-paraguai.html|archive-date=21 September 2022|url-status=live}}&lt;/ref&gt;

=== Energy ===
{{main|Energy in Paraguay}}
[[File:ItaipuAerea2AAL.jpg|link=https://en.wikipedia.org/wiki/File:ItaipuAerea2AAL.jpg|thumb]]
All of [[:en:Electricity_sector_in_Paraguay|Paraguay's electricity]] is generated by [[:en:Hydroelectricity|hydropower]], making it one of the [[:en:List_of_countries_by_electricity_production_from_renewable_sources|cleanest in the world]].

Paraguay has an installed electrical production capacity of 8,110&amp;nbsp;MW, producing 63&amp;nbsp;billion [[:en:Kilowatt-hour|kWh]]/year in 2016; with domestic consumption of just 15&amp;nbsp;billion kWh, the excess production is sold to Brazil, Argentina, and Uruguay, making Paraguay the world's largest exporter of electric power.&lt;ref&gt;{{cite web |title=Paraguay |url=https://www.eia.gov/beta/international/country.php?iso=PRY |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20190106204323/https://www.eia.gov/beta/international/country.php?iso=PRY |archive-date=6 January 2019 |access-date=6 January 2019 |website=U.S. [[Energy Information Administration]] (EIA) (eia.gov) |department=International}}&lt;/ref&gt; This production is from two large [[:en:Hydroelectric_power|hydroelectric power]] projects along its borders, including the [[:en:Itaipu_Dam|Itaipu Dam]], the world's second largest generating station.

== යොමු කිරීම් ==</text>
      <sha1>pdzjkr5usdmg0mtoczvf5gkvu4avuet</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>752971</id>
      <parentid>752970</parentid>
      <timestamp>2025-07-03T07:13:06Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>BuddhikaW88</username>
        <id>37808</id>
      </contributor>
      <origin>752971</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="7330" sha1="is88cm5wrp1b1cioon40o5wounk96gn" xml:space="preserve">
=== ප්‍රවාහනය ===
[[File:Mapa_RutasPY2019.png|link=https://en.wikipedia.org/wiki/File:Mapa_RutasPY2019.png|thumb|පැරගුවේ ජාතික මාර්ග]]
According to official data from the M.O.P.C (Ministry of Public Works and Communications of Paraguay), in 2019, there were a total of {{convert|78850|km|0|abbr=on}} of roads, of which {{convert|10372|km|0|abbr=on}} were paved.&lt;ref&gt;{{cite web |title=Paraguay road network |url=https://www.mopc.gov.py/index.php/red-vial |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20220624224504/https://www.mopc.gov.py/index.php/red-vial |archive-date=24 June 2022 |access-date=11 July 2022 |website=mopc.gov.py}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{cite web |title=Update of the Paraguay Road Network |url=https://www.mopc.gov.py/index.php/actualizacion-de-la-red-vial-de-rutas-nacionales-del-paraguay |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20220712010315/https://www.mopc.gov.py/index.php/actualizacion-de-la-red-vial-de-rutas-nacionales-del-paraguay |archive-date=12 July 2022 |access-date=11 July 2022 |website=mopc.gov.py}}&lt;/ref&gt; One of the most important recent investments in the country's history is the construction of the [[:en:Route_15_(Paraguay)|Bioceanic Corridor]], which will cross the north of Paraguay in a horizontal line, connecting Brazil to Argentina, reaching both the ports of northern Chile, as to Brazilian ports. The work will open a new route for exports of products to Asia, and will enable the development of an isolated region of Paraguay, the Chaco. In February 2022, Paraguay inaugurated 275&amp;nbsp;km of the road (about half of the route), connecting Carmelo Peralta (Alto Paraguay), on the border with Brazil, to Loma Plata (Boquerón), in the center of the country.&lt;ref&gt;{{cite web |title=Primer tramo del Corredor Bioceánico ya es una realidad que cambiará la historia del Chaco |url=https://www.mopc.gov.py/index.php/noticias/primer-tramo-del-corredor-bioceanico-ya-es-una-realidad-que-cambiara-la-historia-del-chaco |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20220806215608/https://www.mopc.gov.py/index.php/noticias/primer-tramo-del-corredor-bioceanico-ya-es-una-realidad-que-cambiara-la-historia-del-chaco |archive-date=6 August 2022 |access-date=11 July 2022 |website=mopc.gov.py}}&lt;/ref&gt; Paraguay has also been implementing the country's first [[:en:Dual_carriageway|double highway]]: 149&amp;nbsp;km of the [[:en:Route_2_(Paraguay)|Route&amp;nbsp;2]], which connects the capital Asunción to Ciudad del Este, on the border with Brazil (the highway that also connects with [[:en:Port_of_Paranaguá|port of Paranaguá]]). In January&amp;nbsp;2022, there were almost 100&amp;nbsp;km duplicated.&lt;ref&gt;{{cite web |title=Millonaria inversión permite renovar las principales rutas del país |url=https://www.mopc.gov.py/index.php/noticias/millonaria-inversion-permite-renovar-las-principales-rutas-del-pais |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20221006002515/https://www.mopc.gov.py/index.php/noticias/millonaria-inversion-permite-renovar-las-principales-rutas-del-pais |archive-date=6 October 2022 |access-date=11 July 2022 |website=mopc.gov.py}}&lt;/ref&gt;

The [[:en:Paraná_River|Paraná-Paraguay system]] is a natural north–south downstream waterway of 1,600&amp;nbsp;km of a navigable network area, that gives the region direct access to the [[:en:Atlantic_Ocean|ocean]], therefore, river transport is important and extensive, concentrating the most commercial maritime traffic to the [[:en:Port_of_Buenos_Aires|port of Buenos Aires]]. Asunción is one of the main ports of Paraguay.&lt;ref&gt;{{cite web |date=22 November 2022 |title=5&amp;nbsp;Major ports in Paraguay |url=https://www.marineinsight.com/know-more/ports-in-paraguay/ |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20230318001638/https://www.marineinsight.com/know-more/ports-in-paraguay/ |archive-date=18 March 2023 |access-date=22 November 2022 |website=Marine Insight (marineinsight.com) |language=en}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{cite web |date=20 May 2013 |title=Principales puertos del Paraguay&amp;nbsp;(1) |url=https://www.abc.com.py/edicion-impresa/suplementos/escolar/principales-puertos-del-paraguay-1-574725.html |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20230318001638/https://www.abc.com.py/edicion-impresa/suplementos/escolar/principales-puertos-del-paraguay-1-574725.html |archive-date=18 March 2023 |access-date=20 May 2013 |website=ABC Color Paraguay (abc.com.py) |language=es}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{cite web |date=August 2014 |title=Rio Paraguai tem enorme importância para a capital Assunção |url=https://g1.globo.com/natureza/noticia/2014/08/rio-paraguai-tem-enorme-importancia-para-capital-assuncao.html |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20220712000639/https://g1.globo.com/natureza/noticia/2014/08/rio-paraguai-tem-enorme-importancia-para-capital-assuncao.html |archive-date=12 July 2022 |access-date=28 July 2022 |website=g1.globo.com}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{cite web |title=Portos do Mercosul: Conheças os principais |url=https://www.fazcomex.com.br/blog/portos-do-mercosul/ |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20220712000623/https://www.fazcomex.com.br/blog/portos-do-mercosul/ |archive-date=12 July 2022 |access-date=28 July 2022 |website=fazcomex.com.br |language=pt}}&lt;/ref&gt;

[[:en:Silvio_Pettirossi_International_Airport|Asunción airport]] is an important stopover for international airlines and [[:en:Guaraní_International_Airport|Ciudad del Este airport]], is an important international air cargo hub.&lt;ref&gt;{{cite news|url=https://aeromagazine.uol.com.br/artigo/gol-retoma-voos-do-brasil-para-o-paraguai.html|title=Gol retoma voos do Brasil para o Paraguai|last1=Cardoso|first1=Marcel|date=11 April 2022|newspaper=Aero Magazine|access-date=28 July 2022|archive-url=https://web.archive.org/web/20220921122011/https://aeromagazine.uol.com.br/artigo/gol-retoma-voos-do-brasil-para-o-paraguai.html|archive-date=21 September 2022|url-status=live}}&lt;/ref&gt;

=== බලශක්තිය ===
[[File:ItaipuAerea2AAL.jpg|link=https://en.wikipedia.org/wiki/File:ItaipuAerea2AAL.jpg|thumb]]
All of [[:en:Electricity_sector_in_Paraguay|Paraguay's electricity]] is generated by [[:en:Hydroelectricity|hydropower]], making it one of the [[:en:List_of_countries_by_electricity_production_from_renewable_sources|cleanest in the world]].

Paraguay has an installed electrical production capacity of 8,110&amp;nbsp;MW, producing 63&amp;nbsp;billion [[:en:Kilowatt-hour|kWh]]/year in 2016; with domestic consumption of just 15&amp;nbsp;billion kWh, the excess production is sold to Brazil, Argentina, and Uruguay, making Paraguay the world's largest exporter of electric power.&lt;ref&gt;{{cite web |title=Paraguay |url=https://www.eia.gov/beta/international/country.php?iso=PRY |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20190106204323/https://www.eia.gov/beta/international/country.php?iso=PRY |archive-date=6 January 2019 |access-date=6 January 2019 |website=U.S. [[Energy Information Administration]] (EIA) (eia.gov) |department=International}}&lt;/ref&gt; This production is from two large [[:en:Hydroelectric_power|hydroelectric power]] projects along its borders, including the [[:en:Itaipu_Dam|Itaipu Dam]], the world's second largest generating station.

== යොමු කිරීම් ==</text>
      <sha1>is88cm5wrp1b1cioon40o5wounk96gn</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>752972</id>
      <parentid>752971</parentid>
      <timestamp>2025-07-03T07:14:26Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>BuddhikaW88</username>
        <id>37808</id>
      </contributor>
      <origin>752972</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="11424" sha1="t5uaayeaz7yiroawj4vgkev628ht5hb" xml:space="preserve">
=== ප්‍රවාහනය ===
[[File:Mapa_RutasPY2019.png|link=https://en.wikipedia.org/wiki/File:Mapa_RutasPY2019.png|thumb|පැරගුවේ ජාතික මාර්ග]]
M.O.P.C (පැරගුවේ පොදු වැඩ සහ සන්නිවේදන අමාත්‍යාංශය) හි නිල දත්ත වලට අනුව, 2019 දී, මුළු මාර්ග කිලෝමීටර 78,850 (සැතපුම් 48,995) ක් තිබූ අතර, ඉන් කිලෝමීටර 10,372 (සැතපුම් 6,445) ක් තාර දමා ඇත.&lt;ref&gt;{{cite web |title=Paraguay road network |url=https://www.mopc.gov.py/index.php/red-vial |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20220624224504/https://www.mopc.gov.py/index.php/red-vial |archive-date=24 June 2022 |access-date=11 July 2022 |website=mopc.gov.py}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{cite web |title=Update of the Paraguay Road Network |url=https://www.mopc.gov.py/index.php/actualizacion-de-la-red-vial-de-rutas-nacionales-del-paraguay |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20220712010315/https://www.mopc.gov.py/index.php/actualizacion-de-la-red-vial-de-rutas-nacionales-del-paraguay |archive-date=12 July 2022 |access-date=11 July 2022 |website=mopc.gov.py}}&lt;/ref&gt; රටේ ඉතිහාසයේ මෑත කාලීන වැදගත්ම ආයෝජනවලින් එකක් වන්නේ බයෝසීනික් කොරිඩෝව ඉදිකිරීමයි, එය පැරගුවේ උතුරින් තිරස් රේඛාවකින් තරණය කරනු ඇත, බ්‍රසීලය ආර්ජන්ටිනාවට සම්බන්ධ කරයි, උතුරු චිලියේ වරායන් දෙකටම සහ බ්‍රසීලියානු වරායන්ට ළඟා වේ. මෙම කාර්යය ආසියාවට නිෂ්පාදන අපනයනය සඳහා නව මාර්ගයක් විවෘත කරනු ඇති අතර, පැරගුවේ හුදකලා කලාපයක් වන චාකෝ සංවර්ධනය කිරීමට හැකි වනු ඇත. 2022 පෙබරවාරි මාසයේදී, පැරගුවේ බ්‍රසීලයේ මායිමේ පිහිටි කාර්මෙලෝ පෙරල්ටා (ඇල්ටෝ පැරගුවේ) රටේ මධ්‍යයේ ලෝමා ප්ලාටා (බොකෙරොන්) වෙත සම්බන්ධ කරමින් මාර්ගයේ කිලෝමීටර් 275 ක් (මාර්ගයෙන් අඩක් පමණ) විවෘත කරන ලදී.&lt;ref&gt;{{cite web |title=Primer tramo del Corredor Bioceánico ya es una realidad que cambiará la historia del Chaco |url=https://www.mopc.gov.py/index.php/noticias/primer-tramo-del-corredor-bioceanico-ya-es-una-realidad-que-cambiara-la-historia-del-chaco |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20220806215608/https://www.mopc.gov.py/index.php/noticias/primer-tramo-del-corredor-bioceanico-ya-es-una-realidad-que-cambiara-la-historia-del-chaco |archive-date=6 August 2022 |access-date=11 July 2022 |website=mopc.gov.py}}&lt;/ref&gt; පැරගුවේ රටේ පළමු ද්විත්ව අධිවේගී මාර්ගය ද ක්‍රියාත්මක කරමින් සිටී: බ්‍රසීලයේ මායිමේ (පරානගුවා වරාය සමඟ සම්බන්ධ වන අධිවේගී මාර්ගය) අගනුවර වන අසුන්සියොන් සිට සියුඩාඩ් ඩෙල් එස්ටේ දක්වා සම්බන්ධ කරන මාර්ග 2 හි කිලෝමීටර 149 කි. 2022 ජනවාරි මාසයේදී, කිලෝමීටර 100 කට ආසන්න ප්‍රමාණයක් අනුපිටපත් කරන ලදී.&lt;ref&gt;{{cite web |title=Millonaria inversión permite renovar las principales rutas del país |url=https://www.mopc.gov.py/index.php/noticias/millonaria-inversion-permite-renovar-las-principales-rutas-del-pais |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20221006002515/https://www.mopc.gov.py/index.php/noticias/millonaria-inversion-permite-renovar-las-principales-rutas-del-pais |archive-date=6 October 2022 |access-date=11 July 2022 |website=mopc.gov.py}}&lt;/ref&gt;


බලශක්තිය


The [[:en:Paraná_River|Paraná-Paraguay system]] is a natural north–south downstream waterway of 1,600&amp;nbsp;km of a navigable network area, that gives the region direct access to the [[:en:Atlantic_Ocean|ocean]], therefore, river transport is important and extensive, concentrating the most commercial maritime traffic to the [[:en:Port_of_Buenos_Aires|port of Buenos Aires]]. Asunción is one of the main ports of Paraguay

[[:en:Silvio_Pettirossi_International_Airport|Asunción airport]] is an important stopover for international airlines and [[:en:Guaraní_International_Airport|Ciudad del Este airport]], is an important international air cargo hub.

පැරනා-පැරගුවේ පද්ධතිය යනු යාත්‍රා කළ හැකි ජාල ප්‍රදේශයක කිලෝමීටර 1,600 ක ස්වාභාවික උතුරු-දකුණු පහළ ජල මාර්ගයක් වන අතර එමඟින් කලාපයට සාගරයට සෘජු ප්‍රවේශයක් ලබා දෙයි, එබැවින් ගංගා ප්‍රවාහනය වැදගත් සහ පුළුල් වන අතර බුවනෝස් අයර්ස් වරායට වඩාත්ම වාණිජ සමුද්‍ර ගමනාගමනය සංකේන්ද්‍රණය කරයි. අසුන්සියොන් යනු පැරගුවේ ප්‍රධාන වරායන්ගෙන් එකකි.&lt;ref&gt;{{cite web |date=22 November 2022 |title=5&amp;nbsp;Major ports in Paraguay |url=https://www.marineinsight.com/know-more/ports-in-paraguay/ |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20230318001638/https://www.marineinsight.com/know-more/ports-in-paraguay/ |archive-date=18 March 2023 |access-date=22 November 2022 |website=Marine Insight (marineinsight.com) |language=en}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{cite web |date=20 May 2013 |title=Principales puertos del Paraguay&amp;nbsp;(1) |url=https://www.abc.com.py/edicion-impresa/suplementos/escolar/principales-puertos-del-paraguay-1-574725.html |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20230318001638/https://www.abc.com.py/edicion-impresa/suplementos/escolar/principales-puertos-del-paraguay-1-574725.html |archive-date=18 March 2023 |access-date=20 May 2013 |website=ABC Color Paraguay (abc.com.py) |language=es}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{cite web |date=August 2014 |title=Rio Paraguai tem enorme importância para a capital Assunção |url=https://g1.globo.com/natureza/noticia/2014/08/rio-paraguai-tem-enorme-importancia-para-capital-assuncao.html |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20220712000639/https://g1.globo.com/natureza/noticia/2014/08/rio-paraguai-tem-enorme-importancia-para-capital-assuncao.html |archive-date=12 July 2022 |access-date=28 July 2022 |website=g1.globo.com}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{cite web |title=Portos do Mercosul: Conheças os principais |url=https://www.fazcomex.com.br/blog/portos-do-mercosul/ |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20220712000623/https://www.fazcomex.com.br/blog/portos-do-mercosul/ |archive-date=12 July 2022 |access-date=28 July 2022 |website=fazcomex.com.br |language=pt}}&lt;/ref&gt;

අසුන්සියොන් ගුවන්තොටුපළ ජාත්‍යන්තර ගුවන් සේවා සඳහා වැදගත් නැවතුම්පොළක් වන අතර සියුඩාඩ් ඩෙල් එස්ටේ ගුවන්තොටුපළ වැදගත් ජාත්‍යන්තර ගුවන් භාණ්ඩ ප්‍රවාහන මධ්‍යස්ථානයකි.&lt;ref&gt;{{cite news|url=https://aeromagazine.uol.com.br/artigo/gol-retoma-voos-do-brasil-para-o-paraguai.html|title=Gol retoma voos do Brasil para o Paraguai|last1=Cardoso|first1=Marcel|date=11 April 2022|newspaper=Aero Magazine|access-date=28 July 2022|archive-url=https://web.archive.org/web/20220921122011/https://aeromagazine.uol.com.br/artigo/gol-retoma-voos-do-brasil-para-o-paraguai.html|archive-date=21 September 2022|url-status=live}}&lt;/ref&gt;

=== බලශක්තිය ===
[[File:ItaipuAerea2AAL.jpg|link=https://en.wikipedia.org/wiki/File:ItaipuAerea2AAL.jpg|thumb]]
All of [[:en:Electricity_sector_in_Paraguay|Paraguay's electricity]] is generated by [[:en:Hydroelectricity|hydropower]], making it one of the [[:en:List_of_countries_by_electricity_production_from_renewable_sources|cleanest in the world]].

Paraguay has an installed electrical production capacity of 8,110&amp;nbsp;MW, producing 63&amp;nbsp;billion [[:en:Kilowatt-hour|kWh]]/year in 2016; with domestic consumption of just 15&amp;nbsp;billion kWh, the excess production is sold to Brazil, Argentina, and Uruguay, making Paraguay the world's largest exporter of electric power. This production is from two large [[:en:Hydroelectric_power|hydroelectric power]] projects along its borders, including the [[:en:Itaipu_Dam|Itaipu Dam]], the world's second largest generating station.

පැරගුවේ සියලුම විදුලිය ජනනය කරනු ලබන්නේ ජල විදුලියෙනි, එය ලෝකයේ පිරිසිදුම එකක් බවට පත් කරයි.

පැරගුවේ ස්ථාපිත විදුලි නිෂ්පාදන ධාරිතාව මෙගාවොට් 8,110 ක් වන අතර එය 2016 දී වසරකට කිලෝවොට් බිලියන 63 ක් නිෂ්පාදනය කරයි; ගෘහස්ථ පරිභෝජනය කිලෝවොට් බිලියන 15 ක් පමණක් වන අතර, අතිරික්ත නිෂ්පාදනය බ්‍රසීලය, ආර්ජන්ටිනාව සහ උරුගුවේ වෙත විකුණනු ලබන අතර, පැරගුවේ ලොව විශාලතම විදුලි බලය අපනයනය කරන රට බවට පත් කරයි.&lt;ref&gt;{{cite web |title=Paraguay |url=https://www.eia.gov/beta/international/country.php?iso=PRY |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20190106204323/https://www.eia.gov/beta/international/country.php?iso=PRY |archive-date=6 January 2019 |access-date=6 January 2019 |website=U.S. [[Energy Information Administration]] (EIA) (eia.gov) |department=International}}&lt;/ref&gt; මෙම නිෂ්පාදනය ලොව දෙවන විශාලතම ජනන මධ්‍යස්ථානය වන ඉටයිපු වේල්ල ඇතුළුව එහි දේශසීමා දිගේ විශාල ජල විදුලි බල ව්‍යාපෘති දෙකකින් වේ.

== යොමු කිරීම් ==</text>
      <sha1>t5uaayeaz7yiroawj4vgkev628ht5hb</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>752973</id>
      <parentid>752972</parentid>
      <timestamp>2025-07-03T07:14:38Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>BuddhikaW88</username>
        <id>37808</id>
      </contributor>
      <origin>752973</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="10736" sha1="2netgzhx5zq863qbzqb8g12ym9clg57" xml:space="preserve">
=== ප්‍රවාහනය ===
[[File:Mapa_RutasPY2019.png|link=https://en.wikipedia.org/wiki/File:Mapa_RutasPY2019.png|thumb|පැරගුවේ ජාතික මාර්ග]]
M.O.P.C (පැරගුවේ පොදු වැඩ සහ සන්නිවේදන අමාත්‍යාංශය) හි නිල දත්ත වලට අනුව, 2019 දී, මුළු මාර්ග කිලෝමීටර 78,850 (සැතපුම් 48,995) ක් තිබූ අතර, ඉන් කිලෝමීටර 10,372 (සැතපුම් 6,445) ක් තාර දමා ඇත.&lt;ref&gt;{{cite web |title=Paraguay road network |url=https://www.mopc.gov.py/index.php/red-vial |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20220624224504/https://www.mopc.gov.py/index.php/red-vial |archive-date=24 June 2022 |access-date=11 July 2022 |website=mopc.gov.py}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{cite web |title=Update of the Paraguay Road Network |url=https://www.mopc.gov.py/index.php/actualizacion-de-la-red-vial-de-rutas-nacionales-del-paraguay |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20220712010315/https://www.mopc.gov.py/index.php/actualizacion-de-la-red-vial-de-rutas-nacionales-del-paraguay |archive-date=12 July 2022 |access-date=11 July 2022 |website=mopc.gov.py}}&lt;/ref&gt; රටේ ඉතිහාසයේ මෑත කාලීන වැදගත්ම ආයෝජනවලින් එකක් වන්නේ බයෝසීනික් කොරිඩෝව ඉදිකිරීමයි, එය පැරගුවේ උතුරින් තිරස් රේඛාවකින් තරණය කරනු ඇත, බ්‍රසීලය ආර්ජන්ටිනාවට සම්බන්ධ කරයි, උතුරු චිලියේ වරායන් දෙකටම සහ බ්‍රසීලියානු වරායන්ට ළඟා වේ. මෙම කාර්යය ආසියාවට නිෂ්පාදන අපනයනය සඳහා නව මාර්ගයක් විවෘත කරනු ඇති අතර, පැරගුවේ හුදකලා කලාපයක් වන චාකෝ සංවර්ධනය කිරීමට හැකි වනු ඇත. 2022 පෙබරවාරි මාසයේදී, පැරගුවේ බ්‍රසීලයේ මායිමේ පිහිටි කාර්මෙලෝ පෙරල්ටා (ඇල්ටෝ පැරගුවේ) රටේ මධ්‍යයේ ලෝමා ප්ලාටා (බොකෙරොන්) වෙත සම්බන්ධ කරමින් මාර්ගයේ කිලෝමීටර් 275 ක් (මාර්ගයෙන් අඩක් පමණ) විවෘත කරන ලදී.&lt;ref&gt;{{cite web |title=Primer tramo del Corredor Bioceánico ya es una realidad que cambiará la historia del Chaco |url=https://www.mopc.gov.py/index.php/noticias/primer-tramo-del-corredor-bioceanico-ya-es-una-realidad-que-cambiara-la-historia-del-chaco |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20220806215608/https://www.mopc.gov.py/index.php/noticias/primer-tramo-del-corredor-bioceanico-ya-es-una-realidad-que-cambiara-la-historia-del-chaco |archive-date=6 August 2022 |access-date=11 July 2022 |website=mopc.gov.py}}&lt;/ref&gt; පැරගුවේ රටේ පළමු ද්විත්ව අධිවේගී මාර්ගය ද ක්‍රියාත්මක කරමින් සිටී: බ්‍රසීලයේ මායිමේ (පරානගුවා වරාය සමඟ සම්බන්ධ වන අධිවේගී මාර්ගය) අගනුවර වන අසුන්සියොන් සිට සියුඩාඩ් ඩෙල් එස්ටේ දක්වා සම්බන්ධ කරන මාර්ග 2 හි කිලෝමීටර 149 කි. 2022 ජනවාරි මාසයේදී, කිලෝමීටර 100 කට ආසන්න ප්‍රමාණයක් අනුපිටපත් කරන ලදී.&lt;ref&gt;{{cite web |title=Millonaria inversión permite renovar las principales rutas del país |url=https://www.mopc.gov.py/index.php/noticias/millonaria-inversion-permite-renovar-las-principales-rutas-del-pais |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20221006002515/https://www.mopc.gov.py/index.php/noticias/millonaria-inversion-permite-renovar-las-principales-rutas-del-pais |archive-date=6 October 2022 |access-date=11 July 2022 |website=mopc.gov.py}}&lt;/ref&gt;

පැරනා-පැරගුවේ පද්ධතිය යනු යාත්‍රා කළ හැකි ජාල ප්‍රදේශයක කිලෝමීටර 1,600 ක ස්වාභාවික උතුරු-දකුණු පහළ ජල මාර්ගයක් වන අතර එමඟින් කලාපයට සාගරයට සෘජු ප්‍රවේශයක් ලබා දෙයි, එබැවින් ගංගා ප්‍රවාහනය වැදගත් සහ පුළුල් වන අතර බුවනෝස් අයර්ස් වරායට වඩාත්ම වාණිජ සමුද්‍ර ගමනාගමනය සංකේන්ද්‍රණය කරයි. අසුන්සියොන් යනු පැරගුවේ ප්‍රධාන වරායන්ගෙන් එකකි.&lt;ref&gt;{{cite web |date=22 November 2022 |title=5&amp;nbsp;Major ports in Paraguay |url=https://www.marineinsight.com/know-more/ports-in-paraguay/ |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20230318001638/https://www.marineinsight.com/know-more/ports-in-paraguay/ |archive-date=18 March 2023 |access-date=22 November 2022 |website=Marine Insight (marineinsight.com) |language=en}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{cite web |date=20 May 2013 |title=Principales puertos del Paraguay&amp;nbsp;(1) |url=https://www.abc.com.py/edicion-impresa/suplementos/escolar/principales-puertos-del-paraguay-1-574725.html |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20230318001638/https://www.abc.com.py/edicion-impresa/suplementos/escolar/principales-puertos-del-paraguay-1-574725.html |archive-date=18 March 2023 |access-date=20 May 2013 |website=ABC Color Paraguay (abc.com.py) |language=es}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{cite web |date=August 2014 |title=Rio Paraguai tem enorme importância para a capital Assunção |url=https://g1.globo.com/natureza/noticia/2014/08/rio-paraguai-tem-enorme-importancia-para-capital-assuncao.html |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20220712000639/https://g1.globo.com/natureza/noticia/2014/08/rio-paraguai-tem-enorme-importancia-para-capital-assuncao.html |archive-date=12 July 2022 |access-date=28 July 2022 |website=g1.globo.com}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{cite web |title=Portos do Mercosul: Conheças os principais |url=https://www.fazcomex.com.br/blog/portos-do-mercosul/ |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20220712000623/https://www.fazcomex.com.br/blog/portos-do-mercosul/ |archive-date=12 July 2022 |access-date=28 July 2022 |website=fazcomex.com.br |language=pt}}&lt;/ref&gt;

අසුන්සියොන් ගුවන්තොටුපළ ජාත්‍යන්තර ගුවන් සේවා සඳහා වැදගත් නැවතුම්පොළක් වන අතර සියුඩාඩ් ඩෙල් එස්ටේ ගුවන්තොටුපළ වැදගත් ජාත්‍යන්තර ගුවන් භාණ්ඩ ප්‍රවාහන මධ්‍යස්ථානයකි.&lt;ref&gt;{{cite news|url=https://aeromagazine.uol.com.br/artigo/gol-retoma-voos-do-brasil-para-o-paraguai.html|title=Gol retoma voos do Brasil para o Paraguai|last1=Cardoso|first1=Marcel|date=11 April 2022|newspaper=Aero Magazine|access-date=28 July 2022|archive-url=https://web.archive.org/web/20220921122011/https://aeromagazine.uol.com.br/artigo/gol-retoma-voos-do-brasil-para-o-paraguai.html|archive-date=21 September 2022|url-status=live}}&lt;/ref&gt;

=== බලශක්තිය ===
[[File:ItaipuAerea2AAL.jpg|link=https://en.wikipedia.org/wiki/File:ItaipuAerea2AAL.jpg|thumb]]
All of [[:en:Electricity_sector_in_Paraguay|Paraguay's electricity]] is generated by [[:en:Hydroelectricity|hydropower]], making it one of the [[:en:List_of_countries_by_electricity_production_from_renewable_sources|cleanest in the world]].

Paraguay has an installed electrical production capacity of 8,110&amp;nbsp;MW, producing 63&amp;nbsp;billion [[:en:Kilowatt-hour|kWh]]/year in 2016; with domestic consumption of just 15&amp;nbsp;billion kWh, the excess production is sold to Brazil, Argentina, and Uruguay, making Paraguay the world's largest exporter of electric power. This production is from two large [[:en:Hydroelectric_power|hydroelectric power]] projects along its borders, including the [[:en:Itaipu_Dam|Itaipu Dam]], the world's second largest generating station.

පැරගුවේ සියලුම විදුලිය ජනනය කරනු ලබන්නේ ජල විදුලියෙනි, එය ලෝකයේ පිරිසිදුම එකක් බවට පත් කරයි.

පැරගුවේ ස්ථාපිත විදුලි නිෂ්පාදන ධාරිතාව මෙගාවොට් 8,110 ක් වන අතර එය 2016 දී වසරකට කිලෝවොට් බිලියන 63 ක් නිෂ්පාදනය කරයි; ගෘහස්ථ පරිභෝජනය කිලෝවොට් බිලියන 15 ක් පමණක් වන අතර, අතිරික්ත නිෂ්පාදනය බ්‍රසීලය, ආර්ජන්ටිනාව සහ උරුගුවේ වෙත විකුණනු ලබන අතර, පැරගුවේ ලොව විශාලතම විදුලි බලය අපනයනය කරන රට බවට පත් කරයි.&lt;ref&gt;{{cite web |title=Paraguay |url=https://www.eia.gov/beta/international/country.php?iso=PRY |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20190106204323/https://www.eia.gov/beta/international/country.php?iso=PRY |archive-date=6 January 2019 |access-date=6 January 2019 |website=U.S. [[Energy Information Administration]] (EIA) (eia.gov) |department=International}}&lt;/ref&gt; මෙම නිෂ්පාදනය ලොව දෙවන විශාලතම ජනන මධ්‍යස්ථානය වන ඉටයිපු වේල්ල ඇතුළුව එහි දේශසීමා දිගේ විශාල ජල විදුලි බල ව්‍යාපෘති දෙකකින් වේ.

== යොමු කිරීම් ==</text>
      <sha1>2netgzhx5zq863qbzqb8g12ym9clg57</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>752974</id>
      <parentid>752973</parentid>
      <timestamp>2025-07-03T07:27:35Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>BuddhikaW88</username>
        <id>37808</id>
      </contributor>
      <comment>/* බලශක්තිය */</comment>
      <origin>752974</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="9966" sha1="etzcj3dfsksanu2s0zbgq2u3kwkm564" xml:space="preserve">
=== ප්‍රවාහනය ===
[[File:Mapa_RutasPY2019.png|link=https://en.wikipedia.org/wiki/File:Mapa_RutasPY2019.png|thumb|පැරගුවේ ජාතික මාර්ග]]
M.O.P.C (පැරගුවේ පොදු වැඩ සහ සන්නිවේදන අමාත්‍යාංශය) හි නිල දත්ත වලට අනුව, 2019 දී, මුළු මාර්ග කිලෝමීටර 78,850 (සැතපුම් 48,995) ක් තිබූ අතර, ඉන් කිලෝමීටර 10,372 (සැතපුම් 6,445) ක් තාර දමා ඇත.&lt;ref&gt;{{cite web |title=Paraguay road network |url=https://www.mopc.gov.py/index.php/red-vial |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20220624224504/https://www.mopc.gov.py/index.php/red-vial |archive-date=24 June 2022 |access-date=11 July 2022 |website=mopc.gov.py}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{cite web |title=Update of the Paraguay Road Network |url=https://www.mopc.gov.py/index.php/actualizacion-de-la-red-vial-de-rutas-nacionales-del-paraguay |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20220712010315/https://www.mopc.gov.py/index.php/actualizacion-de-la-red-vial-de-rutas-nacionales-del-paraguay |archive-date=12 July 2022 |access-date=11 July 2022 |website=mopc.gov.py}}&lt;/ref&gt; රටේ ඉතිහාසයේ මෑත කාලීන වැදගත්ම ආයෝජනවලින් එකක් වන්නේ බයෝසීනික් කොරිඩෝව ඉදිකිරීමයි, එය පැරගුවේ උතුරින් තිරස් රේඛාවකින් තරණය කරනු ඇත, බ්‍රසීලය ආර්ජන්ටිනාවට සම්බන්ධ කරයි, උතුරු චිලියේ වරායන් දෙකටම සහ බ්‍රසීලියානු වරායන්ට ළඟා වේ. මෙම කාර්යය ආසියාවට නිෂ්පාදන අපනයනය සඳහා නව මාර්ගයක් විවෘත කරනු ඇති අතර, පැරගුවේ හුදකලා කලාපයක් වන චාකෝ සංවර්ධනය කිරීමට හැකි වනු ඇත. 2022 පෙබරවාරි මාසයේදී, පැරගුවේ බ්‍රසීලයේ මායිමේ පිහිටි කාර්මෙලෝ පෙරල්ටා (ඇල්ටෝ පැරගුවේ) රටේ මධ්‍යයේ ලෝමා ප්ලාටා (බොකෙරොන්) වෙත සම්බන්ධ කරමින් මාර්ගයේ කිලෝමීටර් 275 ක් (මාර්ගයෙන් අඩක් පමණ) විවෘත කරන ලදී.&lt;ref&gt;{{cite web |title=Primer tramo del Corredor Bioceánico ya es una realidad que cambiará la historia del Chaco |url=https://www.mopc.gov.py/index.php/noticias/primer-tramo-del-corredor-bioceanico-ya-es-una-realidad-que-cambiara-la-historia-del-chaco |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20220806215608/https://www.mopc.gov.py/index.php/noticias/primer-tramo-del-corredor-bioceanico-ya-es-una-realidad-que-cambiara-la-historia-del-chaco |archive-date=6 August 2022 |access-date=11 July 2022 |website=mopc.gov.py}}&lt;/ref&gt; පැරගුවේ රටේ පළමු ද්විත්ව අධිවේගී මාර්ගය ද ක්‍රියාත්මක කරමින් සිටී: බ්‍රසීලයේ මායිමේ (පරානගුවා වරාය සමඟ සම්බන්ධ වන අධිවේගී මාර්ගය) අගනුවර වන අසුන්සියොන් සිට සියුඩාඩ් ඩෙල් එස්ටේ දක්වා සම්බන්ධ කරන මාර්ග 2 හි කිලෝමීටර 149 කි. 2022 ජනවාරි මාසයේදී, කිලෝමීටර 100 කට ආසන්න ප්‍රමාණයක් අනුපිටපත් කරන ලදී.&lt;ref&gt;{{cite web |title=Millonaria inversión permite renovar las principales rutas del país |url=https://www.mopc.gov.py/index.php/noticias/millonaria-inversion-permite-renovar-las-principales-rutas-del-pais |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20221006002515/https://www.mopc.gov.py/index.php/noticias/millonaria-inversion-permite-renovar-las-principales-rutas-del-pais |archive-date=6 October 2022 |access-date=11 July 2022 |website=mopc.gov.py}}&lt;/ref&gt;

පැරනා-පැරගුවේ පද්ධතිය යනු යාත්‍රා කළ හැකි ජාල ප්‍රදේශයක කිලෝමීටර 1,600 ක ස්වාභාවික උතුරු-දකුණු පහළ ජල මාර්ගයක් වන අතර එමඟින් කලාපයට සාගරයට සෘජු ප්‍රවේශයක් ලබා දෙයි, එබැවින් ගංගා ප්‍රවාහනය වැදගත් සහ පුළුල් වන අතර බුවනෝස් අයර්ස් වරායට වඩාත්ම වාණිජ සමුද්‍ර ගමනාගමනය සංකේන්ද්‍රණය කරයි. අසුන්සියොන් යනු පැරගුවේ ප්‍රධාන වරායන්ගෙන් එකකි.&lt;ref&gt;{{cite web |date=22 November 2022 |title=5&amp;nbsp;Major ports in Paraguay |url=https://www.marineinsight.com/know-more/ports-in-paraguay/ |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20230318001638/https://www.marineinsight.com/know-more/ports-in-paraguay/ |archive-date=18 March 2023 |access-date=22 November 2022 |website=Marine Insight (marineinsight.com) |language=en}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{cite web |date=20 May 2013 |title=Principales puertos del Paraguay&amp;nbsp;(1) |url=https://www.abc.com.py/edicion-impresa/suplementos/escolar/principales-puertos-del-paraguay-1-574725.html |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20230318001638/https://www.abc.com.py/edicion-impresa/suplementos/escolar/principales-puertos-del-paraguay-1-574725.html |archive-date=18 March 2023 |access-date=20 May 2013 |website=ABC Color Paraguay (abc.com.py) |language=es}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{cite web |date=August 2014 |title=Rio Paraguai tem enorme importância para a capital Assunção |url=https://g1.globo.com/natureza/noticia/2014/08/rio-paraguai-tem-enorme-importancia-para-capital-assuncao.html |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20220712000639/https://g1.globo.com/natureza/noticia/2014/08/rio-paraguai-tem-enorme-importancia-para-capital-assuncao.html |archive-date=12 July 2022 |access-date=28 July 2022 |website=g1.globo.com}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{cite web |title=Portos do Mercosul: Conheças os principais |url=https://www.fazcomex.com.br/blog/portos-do-mercosul/ |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20220712000623/https://www.fazcomex.com.br/blog/portos-do-mercosul/ |archive-date=12 July 2022 |access-date=28 July 2022 |website=fazcomex.com.br |language=pt}}&lt;/ref&gt;

අසුන්සියොන් ගුවන්තොටුපළ ජාත්‍යන්තර ගුවන් සේවා සඳහා වැදගත් නැවතුම්පොළක් වන අතර සියුඩාඩ් ඩෙල් එස්ටේ ගුවන්තොටුපළ වැදගත් ජාත්‍යන්තර ගුවන් භාණ්ඩ ප්‍රවාහන මධ්‍යස්ථානයකි.&lt;ref&gt;{{cite news|url=https://aeromagazine.uol.com.br/artigo/gol-retoma-voos-do-brasil-para-o-paraguai.html|title=Gol retoma voos do Brasil para o Paraguai|last1=Cardoso|first1=Marcel|date=11 April 2022|newspaper=Aero Magazine|access-date=28 July 2022|archive-url=https://web.archive.org/web/20220921122011/https://aeromagazine.uol.com.br/artigo/gol-retoma-voos-do-brasil-para-o-paraguai.html|archive-date=21 September 2022|url-status=live}}&lt;/ref&gt;

=== බලශක්තිය ===
[[File:ItaipuAerea2AAL.jpg|link=https://en.wikipedia.org/wiki/File:ItaipuAerea2AAL.jpg|thumb]]
පැරගුවේ සියලුම විදුලිය ජනනය කරනු ලබන්නේ ජල විදුලියෙනි, එය ලෝකයේ පිරිසිදුම එකක් බවට පත් කරයි.

පැරගුවේ ස්ථාපිත විදුලි නිෂ්පාදන ධාරිතාව මෙගාවොට් 8,110 ක් වන අතර එය 2016 දී වසරකට කිලෝවොට් බිලියන 63 ක් නිෂ්පාදනය කරයි; ගෘහස්ථ පරිභෝජනය කිලෝවොට් බිලියන 15 ක් පමණක් වන අතර, අතිරික්ත නිෂ්පාදනය බ්‍රසීලය, ආර්ජන්ටිනාව සහ උරුගුවේ වෙත විකුණනු ලබන අතර, පැරගුවේ ලොව විශාලතම විදුලි බලය අපනයනය කරන රට බවට පත් කරයි.&lt;ref&gt;{{cite web |title=Paraguay |url=https://www.eia.gov/beta/international/country.php?iso=PRY |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20190106204323/https://www.eia.gov/beta/international/country.php?iso=PRY |archive-date=6 January 2019 |access-date=6 January 2019 |website=U.S. [[Energy Information Administration]] (EIA) (eia.gov) |department=International}}&lt;/ref&gt; මෙම නිෂ්පාදනය ලොව දෙවන විශාලතම ජනන මධ්‍යස්ථානය වන ඉටයිපු වේල්ල ඇතුළුව එහි දේශසීමා දිගේ විශාල ජල විදුලි බල ව්‍යාපෘති දෙකකින් වේ.

== යොමු කිරීම් ==</text>
      <sha1>etzcj3dfsksanu2s0zbgq2u3kwkm564</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>753051</id>
      <parentid>752974</parentid>
      <timestamp>2025-07-03T09:41:44Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>BuddhikaW88</username>
        <id>37808</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>[[ප්‍රවර්ගය:පැරගුවේ]] එක් කරන ලදී. [[විකිපීඩියා:HOTCAT|HotCat]] භාවිතයෙන්</comment>
      <origin>753051</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="10021" sha1="q11ikgz3sfdo656xzz3zzwlsfpcg3a4" xml:space="preserve">
=== ප්‍රවාහනය ===
[[File:Mapa_RutasPY2019.png|link=https://en.wikipedia.org/wiki/File:Mapa_RutasPY2019.png|thumb|පැරගුවේ ජාතික මාර්ග]]
M.O.P.C (පැරගුවේ පොදු වැඩ සහ සන්නිවේදන අමාත්‍යාංශය) හි නිල දත්ත වලට අනුව, 2019 දී, මුළු මාර්ග කිලෝමීටර 78,850 (සැතපුම් 48,995) ක් තිබූ අතර, ඉන් කිලෝමීටර 10,372 (සැතපුම් 6,445) ක් තාර දමා ඇත.&lt;ref&gt;{{cite web |title=Paraguay road network |url=https://www.mopc.gov.py/index.php/red-vial |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20220624224504/https://www.mopc.gov.py/index.php/red-vial |archive-date=24 June 2022 |access-date=11 July 2022 |website=mopc.gov.py}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{cite web |title=Update of the Paraguay Road Network |url=https://www.mopc.gov.py/index.php/actualizacion-de-la-red-vial-de-rutas-nacionales-del-paraguay |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20220712010315/https://www.mopc.gov.py/index.php/actualizacion-de-la-red-vial-de-rutas-nacionales-del-paraguay |archive-date=12 July 2022 |access-date=11 July 2022 |website=mopc.gov.py}}&lt;/ref&gt; රටේ ඉතිහාසයේ මෑත කාලීන වැදගත්ම ආයෝජනවලින් එකක් වන්නේ බයෝසීනික් කොරිඩෝව ඉදිකිරීමයි, එය පැරගුවේ උතුරින් තිරස් රේඛාවකින් තරණය කරනු ඇත, බ්‍රසීලය ආර්ජන්ටිනාවට සම්බන්ධ කරයි, උතුරු චිලියේ වරායන් දෙකටම සහ බ්‍රසීලියානු වරායන්ට ළඟා වේ. මෙම කාර්යය ආසියාවට නිෂ්පාදන අපනයනය සඳහා නව මාර්ගයක් විවෘත කරනු ඇති අතර, පැරගුවේ හුදකලා කලාපයක් වන චාකෝ සංවර්ධනය කිරීමට හැකි වනු ඇත. 2022 පෙබරවාරි මාසයේදී, පැරගුවේ බ්‍රසීලයේ මායිමේ පිහිටි කාර්මෙලෝ පෙරල්ටා (ඇල්ටෝ පැරගුවේ) රටේ මධ්‍යයේ ලෝමා ප්ලාටා (බොකෙරොන්) වෙත සම්බන්ධ කරමින් මාර්ගයේ කිලෝමීටර් 275 ක් (මාර්ගයෙන් අඩක් පමණ) විවෘත කරන ලදී.&lt;ref&gt;{{cite web |title=Primer tramo del Corredor Bioceánico ya es una realidad que cambiará la historia del Chaco |url=https://www.mopc.gov.py/index.php/noticias/primer-tramo-del-corredor-bioceanico-ya-es-una-realidad-que-cambiara-la-historia-del-chaco |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20220806215608/https://www.mopc.gov.py/index.php/noticias/primer-tramo-del-corredor-bioceanico-ya-es-una-realidad-que-cambiara-la-historia-del-chaco |archive-date=6 August 2022 |access-date=11 July 2022 |website=mopc.gov.py}}&lt;/ref&gt; පැරගුවේ රටේ පළමු ද්විත්ව අධිවේගී මාර්ගය ද ක්‍රියාත්මක කරමින් සිටී: බ්‍රසීලයේ මායිමේ (පරානගුවා වරාය සමඟ සම්බන්ධ වන අධිවේගී මාර්ගය) අගනුවර වන අසුන්සියොන් සිට සියුඩාඩ් ඩෙල් එස්ටේ දක්වා සම්බන්ධ කරන මාර්ග 2 හි කිලෝමීටර 149 කි. 2022 ජනවාරි මාසයේදී, කිලෝමීටර 100 කට ආසන්න ප්‍රමාණයක් අනුපිටපත් කරන ලදී.&lt;ref&gt;{{cite web |title=Millonaria inversión permite renovar las principales rutas del país |url=https://www.mopc.gov.py/index.php/noticias/millonaria-inversion-permite-renovar-las-principales-rutas-del-pais |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20221006002515/https://www.mopc.gov.py/index.php/noticias/millonaria-inversion-permite-renovar-las-principales-rutas-del-pais |archive-date=6 October 2022 |access-date=11 July 2022 |website=mopc.gov.py}}&lt;/ref&gt;

පැරනා-පැරගුවේ පද්ධතිය යනු යාත්‍රා කළ හැකි ජාල ප්‍රදේශයක කිලෝමීටර 1,600 ක ස්වාභාවික උතුරු-දකුණු පහළ ජල මාර්ගයක් වන අතර එමඟින් කලාපයට සාගරයට සෘජු ප්‍රවේශයක් ලබා දෙයි, එබැවින් ගංගා ප්‍රවාහනය වැදගත් සහ පුළුල් වන අතර බුවනෝස් අයර්ස් වරායට වඩාත්ම වාණිජ සමුද්‍ර ගමනාගමනය සංකේන්ද්‍රණය කරයි. අසුන්සියොන් යනු පැරගුවේ ප්‍රධාන වරායන්ගෙන් එකකි.&lt;ref&gt;{{cite web |date=22 November 2022 |title=5&amp;nbsp;Major ports in Paraguay |url=https://www.marineinsight.com/know-more/ports-in-paraguay/ |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20230318001638/https://www.marineinsight.com/know-more/ports-in-paraguay/ |archive-date=18 March 2023 |access-date=22 November 2022 |website=Marine Insight (marineinsight.com) |language=en}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{cite web |date=20 May 2013 |title=Principales puertos del Paraguay&amp;nbsp;(1) |url=https://www.abc.com.py/edicion-impresa/suplementos/escolar/principales-puertos-del-paraguay-1-574725.html |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20230318001638/https://www.abc.com.py/edicion-impresa/suplementos/escolar/principales-puertos-del-paraguay-1-574725.html |archive-date=18 March 2023 |access-date=20 May 2013 |website=ABC Color Paraguay (abc.com.py) |language=es}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{cite web |date=August 2014 |title=Rio Paraguai tem enorme importância para a capital Assunção |url=https://g1.globo.com/natureza/noticia/2014/08/rio-paraguai-tem-enorme-importancia-para-capital-assuncao.html |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20220712000639/https://g1.globo.com/natureza/noticia/2014/08/rio-paraguai-tem-enorme-importancia-para-capital-assuncao.html |archive-date=12 July 2022 |access-date=28 July 2022 |website=g1.globo.com}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{cite web |title=Portos do Mercosul: Conheças os principais |url=https://www.fazcomex.com.br/blog/portos-do-mercosul/ |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20220712000623/https://www.fazcomex.com.br/blog/portos-do-mercosul/ |archive-date=12 July 2022 |access-date=28 July 2022 |website=fazcomex.com.br |language=pt}}&lt;/ref&gt;

අසුන්සියොන් ගුවන්තොටුපළ ජාත්‍යන්තර ගුවන් සේවා සඳහා වැදගත් නැවතුම්පොළක් වන අතර සියුඩාඩ් ඩෙල් එස්ටේ ගුවන්තොටුපළ වැදගත් ජාත්‍යන්තර ගුවන් භාණ්ඩ ප්‍රවාහන මධ්‍යස්ථානයකි.&lt;ref&gt;{{cite news|url=https://aeromagazine.uol.com.br/artigo/gol-retoma-voos-do-brasil-para-o-paraguai.html|title=Gol retoma voos do Brasil para o Paraguai|last1=Cardoso|first1=Marcel|date=11 April 2022|newspaper=Aero Magazine|access-date=28 July 2022|archive-url=https://web.archive.org/web/20220921122011/https://aeromagazine.uol.com.br/artigo/gol-retoma-voos-do-brasil-para-o-paraguai.html|archive-date=21 September 2022|url-status=live}}&lt;/ref&gt;

=== බලශක්තිය ===
[[File:ItaipuAerea2AAL.jpg|link=https://en.wikipedia.org/wiki/File:ItaipuAerea2AAL.jpg|thumb]]
පැරගුවේ සියලුම විදුලිය ජනනය කරනු ලබන්නේ ජල විදුලියෙනි, එය ලෝකයේ පිරිසිදුම එකක් බවට පත් කරයි.

පැරගුවේ ස්ථාපිත විදුලි නිෂ්පාදන ධාරිතාව මෙගාවොට් 8,110 ක් වන අතර එය 2016 දී වසරකට කිලෝවොට් බිලියන 63 ක් නිෂ්පාදනය කරයි; ගෘහස්ථ පරිභෝජනය කිලෝවොට් බිලියන 15 ක් පමණක් වන අතර, අතිරික්ත නිෂ්පාදනය බ්‍රසීලය, ආර්ජන්ටිනාව සහ උරුගුවේ වෙත විකුණනු ලබන අතර, පැරගුවේ ලොව විශාලතම විදුලි බලය අපනයනය කරන රට බවට පත් කරයි.&lt;ref&gt;{{cite web |title=Paraguay |url=https://www.eia.gov/beta/international/country.php?iso=PRY |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20190106204323/https://www.eia.gov/beta/international/country.php?iso=PRY |archive-date=6 January 2019 |access-date=6 January 2019 |website=U.S. [[Energy Information Administration]] (EIA) (eia.gov) |department=International}}&lt;/ref&gt; මෙම නිෂ්පාදනය ලොව දෙවන විශාලතම ජනන මධ්‍යස්ථානය වන ඉටයිපු වේල්ල ඇතුළුව එහි දේශසීමා දිගේ විශාල ජල විදුලි බල ව්‍යාපෘති දෙකකින් වේ.

== යොමු කිරීම් ==

[[ප්‍රවර්ගය:පැරගුවේ]]</text>
      <sha1>q11ikgz3sfdo656xzz3zzwlsfpcg3a4</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>පැරගුවේ සංස්කෘතිය</title>
    <ns>0</ns>
    <id>182849</id>
    <revision>
      <id>752975</id>
      <timestamp>2025-07-03T07:28:22Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>BuddhikaW88</username>
        <id>37808</id>
      </contributor>
      <comment>' == Culture == {{Main|Culture of Paraguay}}  {{See also|Music of Paraguay|Cinema of Paraguay|Paraguayan cuisine}}  Paraguay's cultural heritage can be traced to the extensive [[:en:Interracial_marriage|intermarriage]] between the original male [[:en:Spaniards|Spaniard]] settlers and indigenous [[:en:Guarani_people|Guaraní]] women. Their culture is highly influenced by various European countries, including Spain. There...' යොදමින් නව පිටුවක් තනන ලදි</comment>
      <origin>752975</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="5414" sha1="4hd524lpkn9x4qvvlywpmi4lb8zzldy" xml:space="preserve">
== Culture ==
{{Main|Culture of Paraguay}}

{{See also|Music of Paraguay|Cinema of Paraguay|Paraguayan cuisine}}

Paraguay's cultural heritage can be traced to the extensive [[:en:Interracial_marriage|intermarriage]] between the original male [[:en:Spaniards|Spaniard]] settlers and indigenous [[:en:Guarani_people|Guaraní]] women. Their culture is highly influenced by various European countries, including Spain. Therefore, the Paraguayan culture is a fusion of two cultures and traditions; one European, the other, Southern Guaraní. Although this is common throughout the country, it is more visible around the towns of [[:en:Atyrá|Atyrá]], [[:en:Tobatí|Tobatí]] and [[:en:Altos,_Paraguay|Altos]]. More than 93% of Paraguayans are ''[[:en:Mestizos|mestizos]]'', making Paraguay one of the most homogeneous countries in Latin America. A characteristic of this cultural fusion is the extensive bilingualism present to this day: more than 80% of Paraguayans speak both Spanish and the indigenous language, [[:en:Guaraní_language|Guaraní]]. [[:en:Jopara|Jopara]], a mixture of Guaraní and Spanish, is also widely spoken.{{Citation needed|date=May 2014}}
[[File:Ovecha_Ragué_Festival_Paraguay.jpg|link=https://en.wikipedia.org/wiki/File:Ovecha_Ragu%C3%A9_Festival_Paraguay.jpg|thumb|Ovecha Ragué Festival]]
This cultural fusion is expressed in arts such as embroidery (''ao po'í'') and [[:en:Nanduti|lace making]] (''ñandutí''). The [[:en:Music_of_Paraguay|music of Paraguay]], which consists of lilting polkas, bouncy ''galopas,'' and languid ''[[:en:Guarania_(music)|guaranias]]'' is played on the native harp. Paraguay's culinary heritage is also deeply influenced by this cultural fusion. Several popular dishes contain [[:en:Manioc|manioc]], a local staple crop similar to the [[:en:Cassava|yuca]] also known as Cassava root found in the [[:en:Southwestern_United_States|Southwestern United States]] and Mexico, as well as other indigenous ingredients. A popular dish is ''[[:en:Sopa_paraguaya|sopa paraguaya]]'', similar to a thick [[:en:Corn_bread|corn bread]]. Another notable food is ''[[:en:Chipa|chipa]]'', a [[:en:Bagel|bagel]]-like bread made from [[:en:Cornmeal|cornmeal]], manioc, and cheese. Many other dishes consist of different kinds of cheeses, onions, bell peppers, cottage cheese, cornmeal, milk, seasonings, butter, eggs and fresh corn kernels.

The 1950s and 1960s were the time of the birth of a new generation of Paraguayan novelists and poets such as [[:en:José_Ricardo_Mazó|José Ricardo Mazó]], [[:en:Roque_Vallejos|Roque Vallejos]], and Nobel Prize nominee [[:en:Augusto_Roa_Bastos|Augusto Roa Bastos]]. Several [[:en:Cinema_of_Paraguay|Paraguayan films]] have been made.

Inside the family, conservative values predominate. In lower classes, [[:en:Godparent|godparents]] have a special relationship to the family, since they are typically chosen because of their favourable social position, in order to provide extra security for the children. Particular respect is owed them, in return for which the family can expect protection and patronage.&lt;ref&gt;{{cite web |title=Paraguay – Ritual Kinship |url=http://countrystudies.us/paraguay/29.htm |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20161103013443/http://countrystudies.us/paraguay/29.htm |archive-date=3 November 2016 |access-date=30 January 2018 |website=countrystudies.us}}&lt;/ref&gt;

The most popular instruments in Paraguayan music are the harp and the guitar. The native genres are the Paraguayan polka and the guarania, characterized by a slow song that was developed by José Asunción Flores around the 1920s.&lt;ref&gt;{{cite web |title=Cuna del arpa y la guitarra - Locales |url=https://www.abc.com.py/edicion-impresa/locales/cuna-del-arpa--y-la-guitarra-395563.html |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20221124002240/https://www.abc.com.py/edicion-impresa/locales/cuna-del-arpa--y-la-guitarra-395563.html |archive-date=24 November 2022 |access-date=24 November 2022 |website=ABC Color Paraguay (abc.com.py)}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{cite web |title=José Asunción Flores y la guarania - Articulos |url=https://www.abc.com.py/articulos/jose-asuncion-flores-y-la-guarania-859204.html |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20221124002241/https://www.abc.com.py/articulos/jose-asuncion-flores-y-la-guarania-859204.html |archive-date=24 November 2022 |access-date=24 November 2022 |website=ABC Color Paraguay}}&lt;/ref&gt;

=== Media ===
{{main|Media of Paraguay}}

=== Sports ===
[[File:Estadio_Defensores_del_Chaco_en_2019.jpg|link=https://en.wikipedia.org/wiki/File:Estadio_Defensores_del_Chaco_en_2019.jpg|thumb|[[:en:Estadio_Defensores_del_Chaco|Estadio Defensores del Chaco]]]]
Sports are integral to the national culture; [[:en:Soccer|soccer]] and [[:en:Basketball|basketball]] are most popular.&lt;ref name=&quot;Paraguay in Pictures&quot;&gt;{{cite book |last=Behnke |first=Alison |url=https://archive.org/details/paraguayinpictur0000behn/page/56 |title=Paraguay in Pictures |year=2010 |isbn=978-1-57505-962-4 |series=Visual Geography Series (VGS) |pages=[https://archive.org/details/paraguayinpictur0000behn/page/56 56, 57]}}&lt;/ref&gt; Other sports such as [[:en:Volleyball|volleyball]], [[:en:Handball|handball]], [[:en:Futsal|futsal]], [[:en:Swimming_(sport)|swimming]] and [[:en:Tennis|tennis]] are also popular.&lt;ref name=&quot;Paraguay in Pictures&quot; /&gt;

== යොමු කිරීම් ==</text>
      <sha1>4hd524lpkn9x4qvvlywpmi4lb8zzldy</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>752976</id>
      <parentid>752975</parentid>
      <timestamp>2025-07-03T07:29:40Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>BuddhikaW88</username>
        <id>37808</id>
      </contributor>
      <origin>752976</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="6115" sha1="014zzy8phibqypht87kro5k2aprdz5a" xml:space="preserve">
Paraguay's cultural heritage can be traced to the extensive [[:en:Interracial_marriage|intermarriage]] between the original male [[:en:Spaniards|Spaniard]] settlers and indigenous [[:en:Guarani_people|Guaraní]] women. Their culture is highly influenced by various European countries, including Spain. Therefore, the Paraguayan culture is a fusion of two cultures and traditions; one European, the other, Southern Guaraní. Although this is common throughout the country, it is more visible around the towns of [[:en:Atyrá|Atyrá]], [[:en:Tobatí|Tobatí]] and [[:en:Altos,_Paraguay|Altos]]. More than 93% of Paraguayans are ''[[:en:Mestizos|mestizos]]'', making Paraguay one of the most homogeneous countries in Latin America. A characteristic of this cultural fusion is the extensive bilingualism present to this day: more than 80% of Paraguayans speak both Spanish and the indigenous language, [[:en:Guaraní_language|Guaraní]]. [[:en:Jopara|Jopara]], a mixture of Guaraní and Spanish, is also widely spoken.[[File:Ovecha_Ragué_Festival_Paraguay.jpg|link=https://en.wikipedia.org/wiki/File:Ovecha_Ragu%C3%A9_Festival_Paraguay.jpg|thumb|ඔවෙචා රගු උත්සවය]]
This cultural fusion is expressed in arts such as embroidery (''ao po'í'') and [[:en:Nanduti|lace making]] (''ñandutí''). The [[:en:Music_of_Paraguay|music of Paraguay]], which consists of lilting polkas, bouncy ''galopas,'' and languid ''[[:en:Guarania_(music)|guaranias]]'' is played on the native harp. Paraguay's culinary heritage is also deeply influenced by this cultural fusion. Several popular dishes contain [[:en:Manioc|manioc]], a local staple crop similar to the [[:en:Cassava|yuca]] also known as Cassava root found in the [[:en:Southwestern_United_States|Southwestern United States]] and Mexico, as well as other indigenous ingredients. A popular dish is ''[[:en:Sopa_paraguaya|sopa paraguaya]]'', similar to a thick [[:en:Corn_bread|corn bread]]. Another notable food is ''[[:en:Chipa|chipa]]'', a [[:en:Bagel|bagel]]-like bread made from [[:en:Cornmeal|cornmeal]], manioc, and cheese. Many other dishes consist of different kinds of cheeses, onions, bell peppers, cottage cheese, cornmeal, milk, seasonings, butter, eggs and fresh corn kernels.

The 1950s and 1960s were the time of the birth of a new generation of Paraguayan novelists and poets such as [[:en:José_Ricardo_Mazó|José Ricardo Mazó]], [[:en:Roque_Vallejos|Roque Vallejos]], and Nobel Prize nominee [[:en:Augusto_Roa_Bastos|Augusto Roa Bastos]]. Several [[:en:Cinema_of_Paraguay|Paraguayan films]] have been made.

Inside the family, conservative values predominate. In lower classes, [[:en:Godparent|godparents]] have a special relationship to the family, since they are typically chosen because of their favourable social position, in order to provide extra security for the children. Particular respect is owed them, in return for which the family can expect protection and patronage.&lt;ref&gt;{{cite web |title=Paraguay – Ritual Kinship |url=http://countrystudies.us/paraguay/29.htm |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20161103013443/http://countrystudies.us/paraguay/29.htm |archive-date=3 November 2016 |access-date=30 January 2018 |website=countrystudies.us}}&lt;/ref&gt;

The most popular instruments in Paraguayan music are the harp and the guitar. The native genres are the Paraguayan polka and the guarania, characterized by a slow song that was developed by José Asunción Flores around the 1920s.&lt;ref&gt;{{cite web |title=Cuna del arpa y la guitarra - Locales |url=https://www.abc.com.py/edicion-impresa/locales/cuna-del-arpa--y-la-guitarra-395563.html |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20221124002240/https://www.abc.com.py/edicion-impresa/locales/cuna-del-arpa--y-la-guitarra-395563.html |archive-date=24 November 2022 |access-date=24 November 2022 |website=ABC Color Paraguay (abc.com.py)}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{cite web |title=José Asunción Flores y la guarania - Articulos |url=https://www.abc.com.py/articulos/jose-asuncion-flores-y-la-guarania-859204.html |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20221124002241/https://www.abc.com.py/articulos/jose-asuncion-flores-y-la-guarania-859204.html |archive-date=24 November 2022 |access-date=24 November 2022 |website=ABC Color Paraguay}}&lt;/ref&gt;

=== මාධ්‍ය ===

=== Mass media in Paraguay consists of newspapers, television and radio, and the Internet has emerged as a significant form of communication since 1997. The History of Paraguay’s mass media is associated with its political developments. Paraguay’s media landscape is dominated by seven companies, so it is highly concentrated. Radio is the most crucial medium for accessing information. By February 2025, Paraguay has approximately 5.78 million Internet users. Facebook is the most visited social media platform in 2024. Paraguay ranked 84th out of 180 countries and territories all over the world in the 2025 World Press Freedom Index. The media has engaged in the electoral process since 1990, and political parties have used radio, television and social media to promote their propaganda. ===

=== ක්‍රීඩා ===
[[File:Estadio_Defensores_del_Chaco_en_2019.jpg|link=https://en.wikipedia.org/wiki/File:Estadio_Defensores_del_Chaco_en_2019.jpg|thumb|එස්ටැඩියෝ ඩිෆෙන්සෝර්ස් ඩෙල් චාකෝ]]
Sports are integral to the national culture; [[:en:Soccer|soccer]] and [[:en:Basketball|basketball]] are most popular.&lt;ref name=&quot;Paraguay in Pictures&quot;&gt;{{cite book |last=Behnke |first=Alison |url=https://archive.org/details/paraguayinpictur0000behn/page/56 |title=Paraguay in Pictures |year=2010 |isbn=978-1-57505-962-4 |series=Visual Geography Series (VGS) |pages=[https://archive.org/details/paraguayinpictur0000behn/page/56 56, 57]}}&lt;/ref&gt; Other sports such as [[:en:Volleyball|volleyball]], [[:en:Handball|handball]], [[:en:Futsal|futsal]], [[:en:Swimming_(sport)|swimming]] and [[:en:Tennis|tennis]] are also popular.&lt;ref name=&quot;Paraguay in Pictures&quot; /&gt;

== යොමු කිරීම් ==</text>
      <sha1>014zzy8phibqypht87kro5k2aprdz5a</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>752977</id>
      <parentid>752976</parentid>
      <timestamp>2025-07-03T07:29:53Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>BuddhikaW88</username>
        <id>37808</id>
      </contributor>
      <comment>/* මාධ්‍ය */</comment>
      <origin>752977</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="6106" sha1="az5jjqnuc4in1dsx1mck7z78vhg31vh" xml:space="preserve">
Paraguay's cultural heritage can be traced to the extensive [[:en:Interracial_marriage|intermarriage]] between the original male [[:en:Spaniards|Spaniard]] settlers and indigenous [[:en:Guarani_people|Guaraní]] women. Their culture is highly influenced by various European countries, including Spain. Therefore, the Paraguayan culture is a fusion of two cultures and traditions; one European, the other, Southern Guaraní. Although this is common throughout the country, it is more visible around the towns of [[:en:Atyrá|Atyrá]], [[:en:Tobatí|Tobatí]] and [[:en:Altos,_Paraguay|Altos]]. More than 93% of Paraguayans are ''[[:en:Mestizos|mestizos]]'', making Paraguay one of the most homogeneous countries in Latin America. A characteristic of this cultural fusion is the extensive bilingualism present to this day: more than 80% of Paraguayans speak both Spanish and the indigenous language, [[:en:Guaraní_language|Guaraní]]. [[:en:Jopara|Jopara]], a mixture of Guaraní and Spanish, is also widely spoken.[[File:Ovecha_Ragué_Festival_Paraguay.jpg|link=https://en.wikipedia.org/wiki/File:Ovecha_Ragu%C3%A9_Festival_Paraguay.jpg|thumb|ඔවෙචා රගු උත්සවය]]
This cultural fusion is expressed in arts such as embroidery (''ao po'í'') and [[:en:Nanduti|lace making]] (''ñandutí''). The [[:en:Music_of_Paraguay|music of Paraguay]], which consists of lilting polkas, bouncy ''galopas,'' and languid ''[[:en:Guarania_(music)|guaranias]]'' is played on the native harp. Paraguay's culinary heritage is also deeply influenced by this cultural fusion. Several popular dishes contain [[:en:Manioc|manioc]], a local staple crop similar to the [[:en:Cassava|yuca]] also known as Cassava root found in the [[:en:Southwestern_United_States|Southwestern United States]] and Mexico, as well as other indigenous ingredients. A popular dish is ''[[:en:Sopa_paraguaya|sopa paraguaya]]'', similar to a thick [[:en:Corn_bread|corn bread]]. Another notable food is ''[[:en:Chipa|chipa]]'', a [[:en:Bagel|bagel]]-like bread made from [[:en:Cornmeal|cornmeal]], manioc, and cheese. Many other dishes consist of different kinds of cheeses, onions, bell peppers, cottage cheese, cornmeal, milk, seasonings, butter, eggs and fresh corn kernels.

The 1950s and 1960s were the time of the birth of a new generation of Paraguayan novelists and poets such as [[:en:José_Ricardo_Mazó|José Ricardo Mazó]], [[:en:Roque_Vallejos|Roque Vallejos]], and Nobel Prize nominee [[:en:Augusto_Roa_Bastos|Augusto Roa Bastos]]. Several [[:en:Cinema_of_Paraguay|Paraguayan films]] have been made.

Inside the family, conservative values predominate. In lower classes, [[:en:Godparent|godparents]] have a special relationship to the family, since they are typically chosen because of their favourable social position, in order to provide extra security for the children. Particular respect is owed them, in return for which the family can expect protection and patronage.&lt;ref&gt;{{cite web |title=Paraguay – Ritual Kinship |url=http://countrystudies.us/paraguay/29.htm |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20161103013443/http://countrystudies.us/paraguay/29.htm |archive-date=3 November 2016 |access-date=30 January 2018 |website=countrystudies.us}}&lt;/ref&gt;

The most popular instruments in Paraguayan music are the harp and the guitar. The native genres are the Paraguayan polka and the guarania, characterized by a slow song that was developed by José Asunción Flores around the 1920s.&lt;ref&gt;{{cite web |title=Cuna del arpa y la guitarra - Locales |url=https://www.abc.com.py/edicion-impresa/locales/cuna-del-arpa--y-la-guitarra-395563.html |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20221124002240/https://www.abc.com.py/edicion-impresa/locales/cuna-del-arpa--y-la-guitarra-395563.html |archive-date=24 November 2022 |access-date=24 November 2022 |website=ABC Color Paraguay (abc.com.py)}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{cite web |title=José Asunción Flores y la guarania - Articulos |url=https://www.abc.com.py/articulos/jose-asuncion-flores-y-la-guarania-859204.html |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20221124002241/https://www.abc.com.py/articulos/jose-asuncion-flores-y-la-guarania-859204.html |archive-date=24 November 2022 |access-date=24 November 2022 |website=ABC Color Paraguay}}&lt;/ref&gt;

=== මාධ්‍ය ===
Mass media in Paraguay consists of newspapers, television and radio, and the Internet has emerged as a significant form of communication since 1997. The History of Paraguay’s mass media is associated with its political developments. Paraguay’s media landscape is dominated by seven companies, so it is highly concentrated. Radio is the most crucial medium for accessing information. By February 2025, Paraguay has approximately 5.78 million Internet users. Facebook is the most visited social media platform in 2024. Paraguay ranked 84th out of 180 countries and territories all over the world in the 2025 World Press Freedom Index. The media has engaged in the electoral process since 1990, and political parties have used radio, television and social media to promote their propaganda.

=== ක්‍රීඩා ===
[[File:Estadio_Defensores_del_Chaco_en_2019.jpg|link=https://en.wikipedia.org/wiki/File:Estadio_Defensores_del_Chaco_en_2019.jpg|thumb|එස්ටැඩියෝ ඩිෆෙන්සෝර්ස් ඩෙල් චාකෝ]]
Sports are integral to the national culture; [[:en:Soccer|soccer]] and [[:en:Basketball|basketball]] are most popular.&lt;ref name=&quot;Paraguay in Pictures&quot;&gt;{{cite book |last=Behnke |first=Alison |url=https://archive.org/details/paraguayinpictur0000behn/page/56 |title=Paraguay in Pictures |year=2010 |isbn=978-1-57505-962-4 |series=Visual Geography Series (VGS) |pages=[https://archive.org/details/paraguayinpictur0000behn/page/56 56, 57]}}&lt;/ref&gt; Other sports such as [[:en:Volleyball|volleyball]], [[:en:Handball|handball]], [[:en:Futsal|futsal]], [[:en:Swimming_(sport)|swimming]] and [[:en:Tennis|tennis]] are also popular.&lt;ref name=&quot;Paraguay in Pictures&quot; /&gt;

== යොමු කිරීම් ==</text>
      <sha1>az5jjqnuc4in1dsx1mck7z78vhg31vh</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>752978</id>
      <parentid>752977</parentid>
      <timestamp>2025-07-03T07:31:11Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>BuddhikaW88</username>
        <id>37808</id>
      </contributor>
      <origin>752978</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="14532" sha1="ns4u6np6uvdcn30x4spmshic1tv52zv" xml:space="preserve">
Paraguay's cultural heritage can be traced to the extensive [[:en:Interracial_marriage|intermarriage]] between the original male [[:en:Spaniards|Spaniard]] settlers and indigenous [[:en:Guarani_people|Guaraní]] women. Their culture is highly influenced by various European countries, including Spain. Therefore, the Paraguayan culture is a fusion of two cultures and traditions; one European, the other, Southern Guaraní. Although this is common throughout the country, it is more visible around the towns of [[:en:Atyrá|Atyrá]], [[:en:Tobatí|Tobatí]] and [[:en:Altos,_Paraguay|Altos]]. More than 93% of Paraguayans are ''[[:en:Mestizos|mestizos]]'', making Paraguay one of the most homogeneous countries in Latin America. A characteristic of this cultural fusion is the extensive bilingualism present to this day: more than 80% of Paraguayans speak both Spanish and the indigenous language, [[:en:Guaraní_language|Guaraní]]. [[:en:Jopara|Jopara]], a mixture of Guaraní and Spanish, is also widely spoken.

පැරගුවේ සංස්කෘතික උරුමය මුල් පිරිමි ස්පාඤ්ඤ පදිංචිකරුවන් සහ ස්වදේශික ගුවාරානි කාන්තාවන් අතර පුළුල් අන්තර් විවාහයන් දක්වා දිව යයි. ඔවුන්ගේ සංස්කෘතිය ස්පාඤ්ඤය ඇතුළු විවිධ යුරෝපීය රටවලින් බෙහෙවින් බලපෑමට ලක්ව ඇත. එබැවින්, පැරගුවේ සංස්කෘතිය යනු සංස්කෘතීන් සහ සම්ප්‍රදායන් දෙකක සම්මිශ්‍රණයකි; එකක් යුරෝපීය, අනෙක දකුණු ගුවාරානි. මෙය රට පුරා සුලභ වුවද, එය ඇටයිරා, ටොබාටි සහ ඇල්ටෝස් නගර වටා වඩාත් දෘශ්‍යමාන වේ. පැරගුවේ වැසියන්ගෙන් 93% කට වඩා මෙස්ටිසෝවරුන් වන අතර, පැරගුවේ ලතින් ඇමරිකාවේ වඩාත්ම සමජාතීය රටවලින් එකක් බවට පත් කරයි. මෙම සංස්කෘතික විලයනයේ ලක්ෂණයක් වන්නේ අද දක්වාම පවතින පුළුල් ද්විභාෂාවාදයයි: පැරගුවේ වැසියන්ගෙන් 80% කට වඩා ස්පාඤ්ඤ සහ ස්වදේශික භාෂාව වන ගුවාරානි යන දෙකම කතා කරයි. ගුවාරානි සහ ස්පාඤ්ඤ මිශ්‍රණයක් වන ජොපාරා ද බහුලව කතා කෙරේ.

ඔවෙචා රගු උත්සවය


මාධ්‍ය


ක්‍රීඩා

එස්ටැඩියෝ ඩිෆෙන්සෝර්ස් ඩෙල් චාකෝ

[[File:Ovecha_Ragué_Festival_Paraguay.jpg|link=https://en.wikipedia.org/wiki/File:Ovecha_Ragu%C3%A9_Festival_Paraguay.jpg|thumb|ඔවෙචා රගු උත්සවය]]
This cultural fusion is expressed in arts such as embroidery (''ao po'í'') and [[:en:Nanduti|lace making]] (''ñandutí''). The [[:en:Music_of_Paraguay|music of Paraguay]], which consists of lilting polkas, bouncy ''galopas,'' and languid ''[[:en:Guarania_(music)|guaranias]]'' is played on the native harp. Paraguay's culinary heritage is also deeply influenced by this cultural fusion. Several popular dishes contain [[:en:Manioc|manioc]], a local staple crop similar to the [[:en:Cassava|yuca]] also known as Cassava root found in the [[:en:Southwestern_United_States|Southwestern United States]] and Mexico, as well as other indigenous ingredients. A popular dish is ''[[:en:Sopa_paraguaya|sopa paraguaya]]'', similar to a thick [[:en:Corn_bread|corn bread]]. Another notable food is ''[[:en:Chipa|chipa]]'', a [[:en:Bagel|bagel]]-like bread made from [[:en:Cornmeal|cornmeal]], manioc, and cheese. Many other dishes consist of different kinds of cheeses, onions, bell peppers, cottage cheese, cornmeal, milk, seasonings, butter, eggs and fresh corn kernels.

මෙම සංස්කෘතික විලයනය එම්බ්‍රොයිඩර් (ao'í) සහ ලේස් සෑදීම (ñandutí) වැනි කලාවන්හි ප්‍රකාශ වේ. ලිල්ටින් පොල්කා, බෝන්සි ගැලෝප සහ ලැන්ගුයිඩ් ගුවාරේනියා වලින් සමන්විත පැරගුවේ සංගීතය ස්වදේශීය වීණාව මත වාදනය වේ. පැරගුවේ සූපශාස්ත්‍ර උරුමය ද මෙම සංස්කෘතික විලයනයෙන් ගැඹුරින් බලපා ඇත. ජනප්‍රිය කෑම වර්ග කිහිපයක නිරිතදිග එක්සත් ජනපදයේ සහ මෙක්සිකෝවේ දක්නට ලැබෙන කැසාවා මූල ලෙසද හැඳින්වෙන යුකාට සමාන දේශීය ප්‍රධාන බෝගයක් වන මඤ්ඤොක්කා මෙන්ම අනෙකුත් දේශීය අමුද්‍රව්‍ය අඩංගු වේ. ජනප්‍රිය ආහාරයක් වන්නේ ඝන ඉරිඟු පාන් වලට සමාන සෝපා පැරගුවා ය. තවත් කැපී පෙනෙන ආහාරයක් වන්නේ චිපා, ඉරිඟු පිටි, මඤ්ඤොක්කා සහ චීස් වලින් සාදන ලද බේගල් වැනි පාන් වර්ගයකි. තවත් බොහෝ කෑම වර්ග විවිධ චීස් වර්ග, ළූණු, බෙල් පෙපර්, ගෘහ චීස්, ඉරිඟු පිටි, කිරි, කුළුබඩු, බටර්, බිත්තර සහ නැවුම් ඉරිඟු කර්නල් වලින් සමන්විත වේ.

The 1950s and 1960s were the time of the birth of a new generation of Paraguayan novelists and poets such as [[:en:José_Ricardo_Mazó|José Ricardo Mazó]], [[:en:Roque_Vallejos|Roque Vallejos]], and Nobel Prize nominee [[:en:Augusto_Roa_Bastos|Augusto Roa Bastos]]. Several [[:en:Cinema_of_Paraguay|Paraguayan films]] have been made.

Inside the family, conservative values predominate. In lower classes, [[:en:Godparent|godparents]] have a special relationship to the family, since they are typically chosen because of their favourable social position, in order to provide extra security for the children. Particular respect is owed them, in return for which the family can expect protection and patronage.

The most popular instruments in Paraguayan music are the harp and the guitar. The native genres are the Paraguayan polka and the guarania, characterized by a slow song that was developed by José Asunción Flores around the 1920s

1950 සහ 1960 දශකවල පැරගුවේ නවකතාකරුවන් සහ කවියන් වන ජෝස් රිකාඩෝ මැසෝ, රොක් වැලෙජෝස් සහ නොබෙල් ත්‍යාගලාභී ඔගස්ටෝ රෝ බැස්ටෝස් වැනි අය බිහි වූ කාලය විය. පැරගුවේ චිත්‍රපට කිහිපයක් නිර්මාණය කර ඇත.

පවුල තුළ, ගතානුගතික වටිනාකම් ප්‍රමුඛ වේ. පහළ පන්තිවල, දේව මාපියන් පවුලට විශේෂ සම්බන්ධතාවයක් ඇත, මන්ද ඔවුන් සාමාන්‍යයෙන් තෝරා ගනු ලබන්නේ ඔවුන්ගේ හිතකර සමාජ තත්ත්වය නිසා, දරුවන්ට අමතර ආරක්ෂාවක් සැපයීම සඳහා ය. ඔවුන්ට විශේෂ ගෞරවයක් හිමි වන අතර, ඒ සඳහා පවුලට ආරක්ෂාව සහ අනුග්‍රහය අපේක්ෂා කළ හැකිය.&lt;ref&gt;{{cite web |title=Paraguay – Ritual Kinship |url=http://countrystudies.us/paraguay/29.htm |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20161103013443/http://countrystudies.us/paraguay/29.htm |archive-date=3 November 2016 |access-date=30 January 2018 |website=countrystudies.us}}&lt;/ref&gt;

පැරගුවේ සංගීතයේ වඩාත් ජනප්‍රිය උපකරණ වන්නේ වීණාව සහ ගිටාරයයි. ස්වදේශික ප්‍රභේද වන්නේ පැරගුවේ පොල්කා සහ ගුවාරේනියාව වන අතර එය 1920 ගණන්වල පමණ ජෝස් අසුන්සියන් ෆ්ලෝරස් විසින් සංවර්ධනය කරන ලද මන්දගාමී ගීතයකින් සංලක්ෂිත වේ.&lt;ref&gt;{{cite web |title=Cuna del arpa y la guitarra - Locales |url=https://www.abc.com.py/edicion-impresa/locales/cuna-del-arpa--y-la-guitarra-395563.html |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20221124002240/https://www.abc.com.py/edicion-impresa/locales/cuna-del-arpa--y-la-guitarra-395563.html |archive-date=24 November 2022 |access-date=24 November 2022 |website=ABC Color Paraguay (abc.com.py)}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{cite web |title=José Asunción Flores y la guarania - Articulos |url=https://www.abc.com.py/articulos/jose-asuncion-flores-y-la-guarania-859204.html |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20221124002241/https://www.abc.com.py/articulos/jose-asuncion-flores-y-la-guarania-859204.html |archive-date=24 November 2022 |access-date=24 November 2022 |website=ABC Color Paraguay}}&lt;/ref&gt;

=== මාධ්‍ය ===
Mass media in Paraguay consists of newspapers, television and radio, and the Internet has emerged as a significant form of communication since 1997. The History of Paraguay’s mass media is associated with its political developments. Paraguay’s media landscape is dominated by seven companies, so it is highly concentrated. Radio is the most crucial medium for accessing information. By February 2025, Paraguay has approximately 5.78 million Internet users. Facebook is the most visited social media platform in 2024. Paraguay ranked 84th out of 180 countries and territories all over the world in the 2025 World Press Freedom Index. The media has engaged in the electoral process since 1990, and political parties have used radio, television and social media to promote their propaganda.

පැරගුවේ ජන මාධ්‍ය පුවත්පත්, රූපවාහිනිය සහ ගුවන් විදුලියෙන් සමන්විත වන අතර, 1997 සිට අන්තර්ජාලය සැලකිය යුතු සන්නිවේදන ආකාරයක් ලෙස මතු වී තිබේ. පැරගුවේ ජන මාධ්‍ය ඉතිහාසය එහි දේශපාලන වර්ධනයන් සමඟ සම්බන්ධ වේ. පැරගුවේ මාධ්‍ය භූ දර්ශනය සමාගම් හතක් විසින් ආධිපත්‍යය දරන බැවින් එය ඉතා සංකේන්ද්‍රණය වී ඇත. තොරතුරු වෙත ප්‍රවේශ වීම සඳහා ගුවන් විදුලිය වඩාත්ම තීරණාත්මක මාධ්‍යයයි. 2025 පෙබරවාරි වන විට පැරගුවේ අන්තර්ජාල පරිශීලකයින් මිලියන 5.78 ක් පමණ සිටී. ෆේස්බුක් යනු 2024 දී වැඩිපුරම නරඹන ලද සමාජ මාධ්‍ය වේදිකාවයි. 2025 ලෝක මාධ්‍ය නිදහස් දර්ශකයේ ලොව පුරා රටවල් 180 න් 84 වන ස්ථානයට පැරගුවේ පත්විය. 1990 සිට මාධ්‍ය මැතිවරණ ක්‍රියාවලියේ නියැලී සිටින අතර දේශපාලන පක්ෂ ඔවුන්ගේ ප්‍රචාරණය ප්‍රවර්ධනය කිරීම සඳහා ගුවන් විදුලිය, රූපවාහිනිය සහ සමාජ මාධ්‍ය භාවිතා කර ඇත.

=== ක්‍රීඩා ===
[[File:Estadio_Defensores_del_Chaco_en_2019.jpg|link=https://en.wikipedia.org/wiki/File:Estadio_Defensores_del_Chaco_en_2019.jpg|thumb|එස්ටැඩියෝ ඩිෆෙන්සෝර්ස් ඩෙල් චාකෝ]]
Sports are integral to the national culture; [[:en:Soccer|soccer]] and [[:en:Basketball|basketball]] are most popular.&lt;ref name=&quot;Paraguay in Pictures&quot;&gt;{{cite book |last=Behnke |first=Alison |url=https://archive.org/details/paraguayinpictur0000behn/page/56 |title=Paraguay in Pictures |year=2010 |isbn=978-1-57505-962-4 |series=Visual Geography Series (VGS) |pages=[https://archive.org/details/paraguayinpictur0000behn/page/56 56, 57]}}&lt;/ref&gt; Other sports such as [[:en:Volleyball|volleyball]], [[:en:Handball|handball]], [[:en:Futsal|futsal]], [[:en:Swimming_(sport)|swimming]] and [[:en:Tennis|tennis]] are also popular.

ක්‍රීඩාව ජාතික සංස්කෘතියට අත්‍යවශ්‍යයි; පාපන්දු සහ පැසිපන්දු වඩාත් ජනප්‍රියයි.&lt;ref name=&quot;Paraguay in Pictures&quot; /&gt; වොලිබෝල්, හෑන්ඩ්බෝල්, ෆුට්සල්, පිහිනුම් සහ ටෙනිස් වැනි අනෙකුත් ක්‍රීඩා ද ජනප්‍රිය වේ.&lt;ref name=&quot;Paraguay in Pictures&quot; /&gt;

== යොමු කිරීම් ==</text>
      <sha1>ns4u6np6uvdcn30x4spmshic1tv52zv</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>752979</id>
      <parentid>752978</parentid>
      <timestamp>2025-07-03T07:31:19Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>BuddhikaW88</username>
        <id>37808</id>
      </contributor>
      <origin>752979</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="13516" sha1="g4ojxmqxqqxk3uxhdvmz0830ay8gcfd" xml:space="preserve">
පැරගුවේ සංස්කෘතික උරුමය මුල් පිරිමි ස්පාඤ්ඤ පදිංචිකරුවන් සහ ස්වදේශික ගුවාරානි කාන්තාවන් අතර පුළුල් අන්තර් විවාහයන් දක්වා දිව යයි. ඔවුන්ගේ සංස්කෘතිය ස්පාඤ්ඤය ඇතුළු විවිධ යුරෝපීය රටවලින් බෙහෙවින් බලපෑමට ලක්ව ඇත. එබැවින්, පැරගුවේ සංස්කෘතිය යනු සංස්කෘතීන් සහ සම්ප්‍රදායන් දෙකක සම්මිශ්‍රණයකි; එකක් යුරෝපීය, අනෙක දකුණු ගුවාරානි. මෙය රට පුරා සුලභ වුවද, එය ඇටයිරා, ටොබාටි සහ ඇල්ටෝස් නගර වටා වඩාත් දෘශ්‍යමාන වේ. පැරගුවේ වැසියන්ගෙන් 93% කට වඩා මෙස්ටිසෝවරුන් වන අතර, පැරගුවේ ලතින් ඇමරිකාවේ වඩාත්ම සමජාතීය රටවලින් එකක් බවට පත් කරයි. මෙම සංස්කෘතික විලයනයේ ලක්ෂණයක් වන්නේ අද දක්වාම පවතින පුළුල් ද්විභාෂාවාදයයි: පැරගුවේ වැසියන්ගෙන් 80% කට වඩා ස්පාඤ්ඤ සහ ස්වදේශික භාෂාව වන ගුවාරානි යන දෙකම කතා කරයි. ගුවාරානි සහ ස්පාඤ්ඤ මිශ්‍රණයක් වන ජොපාරා ද බහුලව කතා කෙරේ.

ඔවෙචා රගු උත්සවය


මාධ්‍ය


ක්‍රීඩා

එස්ටැඩියෝ ඩිෆෙන්සෝර්ස් ඩෙල් චාකෝ

[[File:Ovecha_Ragué_Festival_Paraguay.jpg|link=https://en.wikipedia.org/wiki/File:Ovecha_Ragu%C3%A9_Festival_Paraguay.jpg|thumb|ඔවෙචා රගු උත්සවය]]
This cultural fusion is expressed in arts such as embroidery (''ao po'í'') and [[:en:Nanduti|lace making]] (''ñandutí''). The [[:en:Music_of_Paraguay|music of Paraguay]], which consists of lilting polkas, bouncy ''galopas,'' and languid ''[[:en:Guarania_(music)|guaranias]]'' is played on the native harp. Paraguay's culinary heritage is also deeply influenced by this cultural fusion. Several popular dishes contain [[:en:Manioc|manioc]], a local staple crop similar to the [[:en:Cassava|yuca]] also known as Cassava root found in the [[:en:Southwestern_United_States|Southwestern United States]] and Mexico, as well as other indigenous ingredients. A popular dish is ''[[:en:Sopa_paraguaya|sopa paraguaya]]'', similar to a thick [[:en:Corn_bread|corn bread]]. Another notable food is ''[[:en:Chipa|chipa]]'', a [[:en:Bagel|bagel]]-like bread made from [[:en:Cornmeal|cornmeal]], manioc, and cheese. Many other dishes consist of different kinds of cheeses, onions, bell peppers, cottage cheese, cornmeal, milk, seasonings, butter, eggs and fresh corn kernels.

මෙම සංස්කෘතික විලයනය එම්බ්‍රොයිඩර් (ao'í) සහ ලේස් සෑදීම (ñandutí) වැනි කලාවන්හි ප්‍රකාශ වේ. ලිල්ටින් පොල්කා, බෝන්සි ගැලෝප සහ ලැන්ගුයිඩ් ගුවාරේනියා වලින් සමන්විත පැරගුවේ සංගීතය ස්වදේශීය වීණාව මත වාදනය වේ. පැරගුවේ සූපශාස්ත්‍ර උරුමය ද මෙම සංස්කෘතික විලයනයෙන් ගැඹුරින් බලපා ඇත. ජනප්‍රිය කෑම වර්ග කිහිපයක නිරිතදිග එක්සත් ජනපදයේ සහ මෙක්සිකෝවේ දක්නට ලැබෙන කැසාවා මූල ලෙසද හැඳින්වෙන යුකාට සමාන දේශීය ප්‍රධාන බෝගයක් වන මඤ්ඤොක්කා මෙන්ම අනෙකුත් දේශීය අමුද්‍රව්‍ය අඩංගු වේ. ජනප්‍රිය ආහාරයක් වන්නේ ඝන ඉරිඟු පාන් වලට සමාන සෝපා පැරගුවා ය. තවත් කැපී පෙනෙන ආහාරයක් වන්නේ චිපා, ඉරිඟු පිටි, මඤ්ඤොක්කා සහ චීස් වලින් සාදන ලද බේගල් වැනි පාන් වර්ගයකි. තවත් බොහෝ කෑම වර්ග විවිධ චීස් වර්ග, ළූණු, බෙල් පෙපර්, ගෘහ චීස්, ඉරිඟු පිටි, කිරි, කුළුබඩු, බටර්, බිත්තර සහ නැවුම් ඉරිඟු කර්නල් වලින් සමන්විත වේ.

The 1950s and 1960s were the time of the birth of a new generation of Paraguayan novelists and poets such as [[:en:José_Ricardo_Mazó|José Ricardo Mazó]], [[:en:Roque_Vallejos|Roque Vallejos]], and Nobel Prize nominee [[:en:Augusto_Roa_Bastos|Augusto Roa Bastos]]. Several [[:en:Cinema_of_Paraguay|Paraguayan films]] have been made.

Inside the family, conservative values predominate. In lower classes, [[:en:Godparent|godparents]] have a special relationship to the family, since they are typically chosen because of their favourable social position, in order to provide extra security for the children. Particular respect is owed them, in return for which the family can expect protection and patronage.

The most popular instruments in Paraguayan music are the harp and the guitar. The native genres are the Paraguayan polka and the guarania, characterized by a slow song that was developed by José Asunción Flores around the 1920s

1950 සහ 1960 දශකවල පැරගුවේ නවකතාකරුවන් සහ කවියන් වන ජෝස් රිකාඩෝ මැසෝ, රොක් වැලෙජෝස් සහ නොබෙල් ත්‍යාගලාභී ඔගස්ටෝ රෝ බැස්ටෝස් වැනි අය බිහි වූ කාලය විය. පැරගුවේ චිත්‍රපට කිහිපයක් නිර්මාණය කර ඇත.

පවුල තුළ, ගතානුගතික වටිනාකම් ප්‍රමුඛ වේ. පහළ පන්තිවල, දේව මාපියන් පවුලට විශේෂ සම්බන්ධතාවයක් ඇත, මන්ද ඔවුන් සාමාන්‍යයෙන් තෝරා ගනු ලබන්නේ ඔවුන්ගේ හිතකර සමාජ තත්ත්වය නිසා, දරුවන්ට අමතර ආරක්ෂාවක් සැපයීම සඳහා ය. ඔවුන්ට විශේෂ ගෞරවයක් හිමි වන අතර, ඒ සඳහා පවුලට ආරක්ෂාව සහ අනුග්‍රහය අපේක්ෂා කළ හැකිය.&lt;ref&gt;{{cite web |title=Paraguay – Ritual Kinship |url=http://countrystudies.us/paraguay/29.htm |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20161103013443/http://countrystudies.us/paraguay/29.htm |archive-date=3 November 2016 |access-date=30 January 2018 |website=countrystudies.us}}&lt;/ref&gt;

පැරගුවේ සංගීතයේ වඩාත් ජනප්‍රිය උපකරණ වන්නේ වීණාව සහ ගිටාරයයි. ස්වදේශික ප්‍රභේද වන්නේ පැරගුවේ පොල්කා සහ ගුවාරේනියාව වන අතර එය 1920 ගණන්වල පමණ ජෝස් අසුන්සියන් ෆ්ලෝරස් විසින් සංවර්ධනය කරන ලද මන්දගාමී ගීතයකින් සංලක්ෂිත වේ.&lt;ref&gt;{{cite web |title=Cuna del arpa y la guitarra - Locales |url=https://www.abc.com.py/edicion-impresa/locales/cuna-del-arpa--y-la-guitarra-395563.html |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20221124002240/https://www.abc.com.py/edicion-impresa/locales/cuna-del-arpa--y-la-guitarra-395563.html |archive-date=24 November 2022 |access-date=24 November 2022 |website=ABC Color Paraguay (abc.com.py)}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{cite web |title=José Asunción Flores y la guarania - Articulos |url=https://www.abc.com.py/articulos/jose-asuncion-flores-y-la-guarania-859204.html |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20221124002241/https://www.abc.com.py/articulos/jose-asuncion-flores-y-la-guarania-859204.html |archive-date=24 November 2022 |access-date=24 November 2022 |website=ABC Color Paraguay}}&lt;/ref&gt;

=== මාධ්‍ය ===
Mass media in Paraguay consists of newspapers, television and radio, and the Internet has emerged as a significant form of communication since 1997. The History of Paraguay’s mass media is associated with its political developments. Paraguay’s media landscape is dominated by seven companies, so it is highly concentrated. Radio is the most crucial medium for accessing information. By February 2025, Paraguay has approximately 5.78 million Internet users. Facebook is the most visited social media platform in 2024. Paraguay ranked 84th out of 180 countries and territories all over the world in the 2025 World Press Freedom Index. The media has engaged in the electoral process since 1990, and political parties have used radio, television and social media to promote their propaganda.

පැරගුවේ ජන මාධ්‍ය පුවත්පත්, රූපවාහිනිය සහ ගුවන් විදුලියෙන් සමන්විත වන අතර, 1997 සිට අන්තර්ජාලය සැලකිය යුතු සන්නිවේදන ආකාරයක් ලෙස මතු වී තිබේ. පැරගුවේ ජන මාධ්‍ය ඉතිහාසය එහි දේශපාලන වර්ධනයන් සමඟ සම්බන්ධ වේ. පැරගුවේ මාධ්‍ය භූ දර්ශනය සමාගම් හතක් විසින් ආධිපත්‍යය දරන බැවින් එය ඉතා සංකේන්ද්‍රණය වී ඇත. තොරතුරු වෙත ප්‍රවේශ වීම සඳහා ගුවන් විදුලිය වඩාත්ම තීරණාත්මක මාධ්‍යයයි. 2025 පෙබරවාරි වන විට පැරගුවේ අන්තර්ජාල පරිශීලකයින් මිලියන 5.78 ක් පමණ සිටී. ෆේස්බුක් යනු 2024 දී වැඩිපුරම නරඹන ලද සමාජ මාධ්‍ය වේදිකාවයි. 2025 ලෝක මාධ්‍ය නිදහස් දර්ශකයේ ලොව පුරා රටවල් 180 න් 84 වන ස්ථානයට පැරගුවේ පත්විය. 1990 සිට මාධ්‍ය මැතිවරණ ක්‍රියාවලියේ නියැලී සිටින අතර දේශපාලන පක්ෂ ඔවුන්ගේ ප්‍රචාරණය ප්‍රවර්ධනය කිරීම සඳහා ගුවන් විදුලිය, රූපවාහිනිය සහ සමාජ මාධ්‍ය භාවිතා කර ඇත.

=== ක්‍රීඩා ===
[[File:Estadio_Defensores_del_Chaco_en_2019.jpg|link=https://en.wikipedia.org/wiki/File:Estadio_Defensores_del_Chaco_en_2019.jpg|thumb|එස්ටැඩියෝ ඩිෆෙන්සෝර්ස් ඩෙල් චාකෝ]]
Sports are integral to the national culture; [[:en:Soccer|soccer]] and [[:en:Basketball|basketball]] are most popular.&lt;ref name=&quot;Paraguay in Pictures&quot;&gt;{{cite book |last=Behnke |first=Alison |url=https://archive.org/details/paraguayinpictur0000behn/page/56 |title=Paraguay in Pictures |year=2010 |isbn=978-1-57505-962-4 |series=Visual Geography Series (VGS) |pages=[https://archive.org/details/paraguayinpictur0000behn/page/56 56, 57]}}&lt;/ref&gt; Other sports such as [[:en:Volleyball|volleyball]], [[:en:Handball|handball]], [[:en:Futsal|futsal]], [[:en:Swimming_(sport)|swimming]] and [[:en:Tennis|tennis]] are also popular.

ක්‍රීඩාව ජාතික සංස්කෘතියට අත්‍යවශ්‍යයි; පාපන්දු සහ පැසිපන්දු වඩාත් ජනප්‍රියයි.&lt;ref name=&quot;Paraguay in Pictures&quot; /&gt; වොලිබෝල්, හෑන්ඩ්බෝල්, ෆුට්සල්, පිහිනුම් සහ ටෙනිස් වැනි අනෙකුත් ක්‍රීඩා ද ජනප්‍රිය වේ.&lt;ref name=&quot;Paraguay in Pictures&quot; /&gt;

== යොමු කිරීම් ==</text>
      <sha1>g4ojxmqxqqxk3uxhdvmz0830ay8gcfd</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>752980</id>
      <parentid>752979</parentid>
      <timestamp>2025-07-03T07:31:28Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>BuddhikaW88</username>
        <id>37808</id>
      </contributor>
      <origin>752980</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="13332" sha1="0c80dz3o6wj5ar5o8ux54e7ovhpghvw" xml:space="preserve">
පැරගුවේ සංස්කෘතික උරුමය මුල් පිරිමි ස්පාඤ්ඤ පදිංචිකරුවන් සහ ස්වදේශික ගුවාරානි කාන්තාවන් අතර පුළුල් අන්තර් විවාහයන් දක්වා දිව යයි. ඔවුන්ගේ සංස්කෘතිය ස්පාඤ්ඤය ඇතුළු විවිධ යුරෝපීය රටවලින් බෙහෙවින් බලපෑමට ලක්ව ඇත. එබැවින්, පැරගුවේ සංස්කෘතිය යනු සංස්කෘතීන් සහ සම්ප්‍රදායන් දෙකක සම්මිශ්‍රණයකි; එකක් යුරෝපීය, අනෙක දකුණු ගුවාරානි. මෙය රට පුරා සුලභ වුවද, එය ඇටයිරා, ටොබාටි සහ ඇල්ටෝස් නගර වටා වඩාත් දෘශ්‍යමාන වේ. පැරගුවේ වැසියන්ගෙන් 93% කට වඩා මෙස්ටිසෝවරුන් වන අතර, පැරගුවේ ලතින් ඇමරිකාවේ වඩාත්ම සමජාතීය රටවලින් එකක් බවට පත් කරයි. මෙම සංස්කෘතික විලයනයේ ලක්ෂණයක් වන්නේ අද දක්වාම පවතින පුළුල් ද්විභාෂාවාදයයි: පැරගුවේ වැසියන්ගෙන් 80% කට වඩා ස්පාඤ්ඤ සහ ස්වදේශික භාෂාව වන ගුවාරානි යන දෙකම කතා කරයි. ගුවාරානි සහ ස්පාඤ්ඤ මිශ්‍රණයක් වන ජොපාරා ද බහුලව කතා කෙරේ.

[[File:Ovecha_Ragué_Festival_Paraguay.jpg|link=https://en.wikipedia.org/wiki/File:Ovecha_Ragu%C3%A9_Festival_Paraguay.jpg|thumb|ඔවෙචා රගු උත්සවය]]
This cultural fusion is expressed in arts such as embroidery (''ao po'í'') and [[:en:Nanduti|lace making]] (''ñandutí''). The [[:en:Music_of_Paraguay|music of Paraguay]], which consists of lilting polkas, bouncy ''galopas,'' and languid ''[[:en:Guarania_(music)|guaranias]]'' is played on the native harp. Paraguay's culinary heritage is also deeply influenced by this cultural fusion. Several popular dishes contain [[:en:Manioc|manioc]], a local staple crop similar to the [[:en:Cassava|yuca]] also known as Cassava root found in the [[:en:Southwestern_United_States|Southwestern United States]] and Mexico, as well as other indigenous ingredients. A popular dish is ''[[:en:Sopa_paraguaya|sopa paraguaya]]'', similar to a thick [[:en:Corn_bread|corn bread]]. Another notable food is ''[[:en:Chipa|chipa]]'', a [[:en:Bagel|bagel]]-like bread made from [[:en:Cornmeal|cornmeal]], manioc, and cheese. Many other dishes consist of different kinds of cheeses, onions, bell peppers, cottage cheese, cornmeal, milk, seasonings, butter, eggs and fresh corn kernels.

මෙම සංස්කෘතික විලයනය එම්බ්‍රොයිඩර් (ao'í) සහ ලේස් සෑදීම (ñandutí) වැනි කලාවන්හි ප්‍රකාශ වේ. ලිල්ටින් පොල්කා, බෝන්සි ගැලෝප සහ ලැන්ගුයිඩ් ගුවාරේනියා වලින් සමන්විත පැරගුවේ සංගීතය ස්වදේශීය වීණාව මත වාදනය වේ. පැරගුවේ සූපශාස්ත්‍ර උරුමය ද මෙම සංස්කෘතික විලයනයෙන් ගැඹුරින් බලපා ඇත. ජනප්‍රිය කෑම වර්ග කිහිපයක නිරිතදිග එක්සත් ජනපදයේ සහ මෙක්සිකෝවේ දක්නට ලැබෙන කැසාවා මූල ලෙසද හැඳින්වෙන යුකාට සමාන දේශීය ප්‍රධාන බෝගයක් වන මඤ්ඤොක්කා මෙන්ම අනෙකුත් දේශීය අමුද්‍රව්‍ය අඩංගු වේ. ජනප්‍රිය ආහාරයක් වන්නේ ඝන ඉරිඟු පාන් වලට සමාන සෝපා පැරගුවා ය. තවත් කැපී පෙනෙන ආහාරයක් වන්නේ චිපා, ඉරිඟු පිටි, මඤ්ඤොක්කා සහ චීස් වලින් සාදන ලද බේගල් වැනි පාන් වර්ගයකි. තවත් බොහෝ කෑම වර්ග විවිධ චීස් වර්ග, ළූණු, බෙල් පෙපර්, ගෘහ චීස්, ඉරිඟු පිටි, කිරි, කුළුබඩු, බටර්, බිත්තර සහ නැවුම් ඉරිඟු කර්නල් වලින් සමන්විත වේ.

The 1950s and 1960s were the time of the birth of a new generation of Paraguayan novelists and poets such as [[:en:José_Ricardo_Mazó|José Ricardo Mazó]], [[:en:Roque_Vallejos|Roque Vallejos]], and Nobel Prize nominee [[:en:Augusto_Roa_Bastos|Augusto Roa Bastos]]. Several [[:en:Cinema_of_Paraguay|Paraguayan films]] have been made.

Inside the family, conservative values predominate. In lower classes, [[:en:Godparent|godparents]] have a special relationship to the family, since they are typically chosen because of their favourable social position, in order to provide extra security for the children. Particular respect is owed them, in return for which the family can expect protection and patronage.

The most popular instruments in Paraguayan music are the harp and the guitar. The native genres are the Paraguayan polka and the guarania, characterized by a slow song that was developed by José Asunción Flores around the 1920s

1950 සහ 1960 දශකවල පැරගුවේ නවකතාකරුවන් සහ කවියන් වන ජෝස් රිකාඩෝ මැසෝ, රොක් වැලෙජෝස් සහ නොබෙල් ත්‍යාගලාභී ඔගස්ටෝ රෝ බැස්ටෝස් වැනි අය බිහි වූ කාලය විය. පැරගුවේ චිත්‍රපට කිහිපයක් නිර්මාණය කර ඇත.

පවුල තුළ, ගතානුගතික වටිනාකම් ප්‍රමුඛ වේ. පහළ පන්තිවල, දේව මාපියන් පවුලට විශේෂ සම්බන්ධතාවයක් ඇත, මන්ද ඔවුන් සාමාන්‍යයෙන් තෝරා ගනු ලබන්නේ ඔවුන්ගේ හිතකර සමාජ තත්ත්වය නිසා, දරුවන්ට අමතර ආරක්ෂාවක් සැපයීම සඳහා ය. ඔවුන්ට විශේෂ ගෞරවයක් හිමි වන අතර, ඒ සඳහා පවුලට ආරක්ෂාව සහ අනුග්‍රහය අපේක්ෂා කළ හැකිය.&lt;ref&gt;{{cite web |title=Paraguay – Ritual Kinship |url=http://countrystudies.us/paraguay/29.htm |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20161103013443/http://countrystudies.us/paraguay/29.htm |archive-date=3 November 2016 |access-date=30 January 2018 |website=countrystudies.us}}&lt;/ref&gt;

පැරගුවේ සංගීතයේ වඩාත් ජනප්‍රිය උපකරණ වන්නේ වීණාව සහ ගිටාරයයි. ස්වදේශික ප්‍රභේද වන්නේ පැරගුවේ පොල්කා සහ ගුවාරේනියාව වන අතර එය 1920 ගණන්වල පමණ ජෝස් අසුන්සියන් ෆ්ලෝරස් විසින් සංවර්ධනය කරන ලද මන්දගාමී ගීතයකින් සංලක්ෂිත වේ.&lt;ref&gt;{{cite web |title=Cuna del arpa y la guitarra - Locales |url=https://www.abc.com.py/edicion-impresa/locales/cuna-del-arpa--y-la-guitarra-395563.html |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20221124002240/https://www.abc.com.py/edicion-impresa/locales/cuna-del-arpa--y-la-guitarra-395563.html |archive-date=24 November 2022 |access-date=24 November 2022 |website=ABC Color Paraguay (abc.com.py)}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{cite web |title=José Asunción Flores y la guarania - Articulos |url=https://www.abc.com.py/articulos/jose-asuncion-flores-y-la-guarania-859204.html |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20221124002241/https://www.abc.com.py/articulos/jose-asuncion-flores-y-la-guarania-859204.html |archive-date=24 November 2022 |access-date=24 November 2022 |website=ABC Color Paraguay}}&lt;/ref&gt;

=== මාධ්‍ය ===
Mass media in Paraguay consists of newspapers, television and radio, and the Internet has emerged as a significant form of communication since 1997. The History of Paraguay’s mass media is associated with its political developments. Paraguay’s media landscape is dominated by seven companies, so it is highly concentrated. Radio is the most crucial medium for accessing information. By February 2025, Paraguay has approximately 5.78 million Internet users. Facebook is the most visited social media platform in 2024. Paraguay ranked 84th out of 180 countries and territories all over the world in the 2025 World Press Freedom Index. The media has engaged in the electoral process since 1990, and political parties have used radio, television and social media to promote their propaganda.

පැරගුවේ ජන මාධ්‍ය පුවත්පත්, රූපවාහිනිය සහ ගුවන් විදුලියෙන් සමන්විත වන අතර, 1997 සිට අන්තර්ජාලය සැලකිය යුතු සන්නිවේදන ආකාරයක් ලෙස මතු වී තිබේ. පැරගුවේ ජන මාධ්‍ය ඉතිහාසය එහි දේශපාලන වර්ධනයන් සමඟ සම්බන්ධ වේ. පැරගුවේ මාධ්‍ය භූ දර්ශනය සමාගම් හතක් විසින් ආධිපත්‍යය දරන බැවින් එය ඉතා සංකේන්ද්‍රණය වී ඇත. තොරතුරු වෙත ප්‍රවේශ වීම සඳහා ගුවන් විදුලිය වඩාත්ම තීරණාත්මක මාධ්‍යයයි. 2025 පෙබරවාරි වන විට පැරගුවේ අන්තර්ජාල පරිශීලකයින් මිලියන 5.78 ක් පමණ සිටී. ෆේස්බුක් යනු 2024 දී වැඩිපුරම නරඹන ලද සමාජ මාධ්‍ය වේදිකාවයි. 2025 ලෝක මාධ්‍ය නිදහස් දර්ශකයේ ලොව පුරා රටවල් 180 න් 84 වන ස්ථානයට පැරගුවේ පත්විය. 1990 සිට මාධ්‍ය මැතිවරණ ක්‍රියාවලියේ නියැලී සිටින අතර දේශපාලන පක්ෂ ඔවුන්ගේ ප්‍රචාරණය ප්‍රවර්ධනය කිරීම සඳහා ගුවන් විදුලිය, රූපවාහිනිය සහ සමාජ මාධ්‍ය භාවිතා කර ඇත.

=== ක්‍රීඩා ===
[[File:Estadio_Defensores_del_Chaco_en_2019.jpg|link=https://en.wikipedia.org/wiki/File:Estadio_Defensores_del_Chaco_en_2019.jpg|thumb|එස්ටැඩියෝ ඩිෆෙන්සෝර්ස් ඩෙල් චාකෝ]]
Sports are integral to the national culture; [[:en:Soccer|soccer]] and [[:en:Basketball|basketball]] are most popular.&lt;ref name=&quot;Paraguay in Pictures&quot;&gt;{{cite book |last=Behnke |first=Alison |url=https://archive.org/details/paraguayinpictur0000behn/page/56 |title=Paraguay in Pictures |year=2010 |isbn=978-1-57505-962-4 |series=Visual Geography Series (VGS) |pages=[https://archive.org/details/paraguayinpictur0000behn/page/56 56, 57]}}&lt;/ref&gt; Other sports such as [[:en:Volleyball|volleyball]], [[:en:Handball|handball]], [[:en:Futsal|futsal]], [[:en:Swimming_(sport)|swimming]] and [[:en:Tennis|tennis]] are also popular.

ක්‍රීඩාව ජාතික සංස්කෘතියට අත්‍යවශ්‍යයි; පාපන්දු සහ පැසිපන්දු වඩාත් ජනප්‍රියයි.&lt;ref name=&quot;Paraguay in Pictures&quot; /&gt; වොලිබෝල්, හෑන්ඩ්බෝල්, ෆුට්සල්, පිහිනුම් සහ ටෙනිස් වැනි අනෙකුත් ක්‍රීඩා ද ජනප්‍රිය වේ.&lt;ref name=&quot;Paraguay in Pictures&quot; /&gt;

== යොමු කිරීම් ==</text>
      <sha1>0c80dz3o6wj5ar5o8ux54e7ovhpghvw</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>752981</id>
      <parentid>752980</parentid>
      <timestamp>2025-07-03T07:31:36Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>BuddhikaW88</username>
        <id>37808</id>
      </contributor>
      <origin>752981</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="12267" sha1="8qpmkxasnm5ko8mc00n618kffx8r9f8" xml:space="preserve">
පැරගුවේ සංස්කෘතික උරුමය මුල් පිරිමි ස්පාඤ්ඤ පදිංචිකරුවන් සහ ස්වදේශික ගුවාරානි කාන්තාවන් අතර පුළුල් අන්තර් විවාහයන් දක්වා දිව යයි. ඔවුන්ගේ සංස්කෘතිය ස්පාඤ්ඤය ඇතුළු විවිධ යුරෝපීය රටවලින් බෙහෙවින් බලපෑමට ලක්ව ඇත. එබැවින්, පැරගුවේ සංස්කෘතිය යනු සංස්කෘතීන් සහ සම්ප්‍රදායන් දෙකක සම්මිශ්‍රණයකි; එකක් යුරෝපීය, අනෙක දකුණු ගුවාරානි. මෙය රට පුරා සුලභ වුවද, එය ඇටයිරා, ටොබාටි සහ ඇල්ටෝස් නගර වටා වඩාත් දෘශ්‍යමාන වේ. පැරගුවේ වැසියන්ගෙන් 93% කට වඩා මෙස්ටිසෝවරුන් වන අතර, පැරගුවේ ලතින් ඇමරිකාවේ වඩාත්ම සමජාතීය රටවලින් එකක් බවට පත් කරයි. මෙම සංස්කෘතික විලයනයේ ලක්ෂණයක් වන්නේ අද දක්වාම පවතින පුළුල් ද්විභාෂාවාදයයි: පැරගුවේ වැසියන්ගෙන් 80% කට වඩා ස්පාඤ්ඤ සහ ස්වදේශික භාෂාව වන ගුවාරානි යන දෙකම කතා කරයි. ගුවාරානි සහ ස්පාඤ්ඤ මිශ්‍රණයක් වන ජොපාරා ද බහුලව කතා කෙරේ.

[[File:Ovecha_Ragué_Festival_Paraguay.jpg|link=https://en.wikipedia.org/wiki/File:Ovecha_Ragu%C3%A9_Festival_Paraguay.jpg|thumb|ඔවෙචා රගු උත්සවය]]
මෙම සංස්කෘතික විලයනය එම්බ්‍රොයිඩර් (ao'í) සහ ලේස් සෑදීම (ñandutí) වැනි කලාවන්හි ප්‍රකාශ වේ. ලිල්ටින් පොල්කා, බෝන්සි ගැලෝප සහ ලැන්ගුයිඩ් ගුවාරේනියා වලින් සමන්විත පැරගුවේ සංගීතය ස්වදේශීය වීණාව මත වාදනය වේ. පැරගුවේ සූපශාස්ත්‍ර උරුමය ද මෙම සංස්කෘතික විලයනයෙන් ගැඹුරින් බලපා ඇත. ජනප්‍රිය කෑම වර්ග කිහිපයක නිරිතදිග එක්සත් ජනපදයේ සහ මෙක්සිකෝවේ දක්නට ලැබෙන කැසාවා මූල ලෙසද හැඳින්වෙන යුකාට සමාන දේශීය ප්‍රධාන බෝගයක් වන මඤ්ඤොක්කා මෙන්ම අනෙකුත් දේශීය අමුද්‍රව්‍ය අඩංගු වේ. ජනප්‍රිය ආහාරයක් වන්නේ ඝන ඉරිඟු පාන් වලට සමාන සෝපා පැරගුවා ය. තවත් කැපී පෙනෙන ආහාරයක් වන්නේ චිපා, ඉරිඟු පිටි, මඤ්ඤොක්කා සහ චීස් වලින් සාදන ලද බේගල් වැනි පාන් වර්ගයකි. තවත් බොහෝ කෑම වර්ග විවිධ චීස් වර්ග, ළූණු, බෙල් පෙපර්, ගෘහ චීස්, ඉරිඟු පිටි, කිරි, කුළුබඩු, බටර්, බිත්තර සහ නැවුම් ඉරිඟු කර්නල් වලින් සමන්විත වේ.

The 1950s and 1960s were the time of the birth of a new generation of Paraguayan novelists and poets such as [[:en:José_Ricardo_Mazó|José Ricardo Mazó]], [[:en:Roque_Vallejos|Roque Vallejos]], and Nobel Prize nominee [[:en:Augusto_Roa_Bastos|Augusto Roa Bastos]]. Several [[:en:Cinema_of_Paraguay|Paraguayan films]] have been made.

Inside the family, conservative values predominate. In lower classes, [[:en:Godparent|godparents]] have a special relationship to the family, since they are typically chosen because of their favourable social position, in order to provide extra security for the children. Particular respect is owed them, in return for which the family can expect protection and patronage.

The most popular instruments in Paraguayan music are the harp and the guitar. The native genres are the Paraguayan polka and the guarania, characterized by a slow song that was developed by José Asunción Flores around the 1920s

1950 සහ 1960 දශකවල පැරගුවේ නවකතාකරුවන් සහ කවියන් වන ජෝස් රිකාඩෝ මැසෝ, රොක් වැලෙජෝස් සහ නොබෙල් ත්‍යාගලාභී ඔගස්ටෝ රෝ බැස්ටෝස් වැනි අය බිහි වූ කාලය විය. පැරගුවේ චිත්‍රපට කිහිපයක් නිර්මාණය කර ඇත.

පවුල තුළ, ගතානුගතික වටිනාකම් ප්‍රමුඛ වේ. පහළ පන්තිවල, දේව මාපියන් පවුලට විශේෂ සම්බන්ධතාවයක් ඇත, මන්ද ඔවුන් සාමාන්‍යයෙන් තෝරා ගනු ලබන්නේ ඔවුන්ගේ හිතකර සමාජ තත්ත්වය නිසා, දරුවන්ට අමතර ආරක්ෂාවක් සැපයීම සඳහා ය. ඔවුන්ට විශේෂ ගෞරවයක් හිමි වන අතර, ඒ සඳහා පවුලට ආරක්ෂාව සහ අනුග්‍රහය අපේක්ෂා කළ හැකිය.&lt;ref&gt;{{cite web |title=Paraguay – Ritual Kinship |url=http://countrystudies.us/paraguay/29.htm |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20161103013443/http://countrystudies.us/paraguay/29.htm |archive-date=3 November 2016 |access-date=30 January 2018 |website=countrystudies.us}}&lt;/ref&gt;

පැරගුවේ සංගීතයේ වඩාත් ජනප්‍රිය උපකරණ වන්නේ වීණාව සහ ගිටාරයයි. ස්වදේශික ප්‍රභේද වන්නේ පැරගුවේ පොල්කා සහ ගුවාරේනියාව වන අතර එය 1920 ගණන්වල පමණ ජෝස් අසුන්සියන් ෆ්ලෝරස් විසින් සංවර්ධනය කරන ලද මන්දගාමී ගීතයකින් සංලක්ෂිත වේ.&lt;ref&gt;{{cite web |title=Cuna del arpa y la guitarra - Locales |url=https://www.abc.com.py/edicion-impresa/locales/cuna-del-arpa--y-la-guitarra-395563.html |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20221124002240/https://www.abc.com.py/edicion-impresa/locales/cuna-del-arpa--y-la-guitarra-395563.html |archive-date=24 November 2022 |access-date=24 November 2022 |website=ABC Color Paraguay (abc.com.py)}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{cite web |title=José Asunción Flores y la guarania - Articulos |url=https://www.abc.com.py/articulos/jose-asuncion-flores-y-la-guarania-859204.html |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20221124002241/https://www.abc.com.py/articulos/jose-asuncion-flores-y-la-guarania-859204.html |archive-date=24 November 2022 |access-date=24 November 2022 |website=ABC Color Paraguay}}&lt;/ref&gt;

=== මාධ්‍ය ===
Mass media in Paraguay consists of newspapers, television and radio, and the Internet has emerged as a significant form of communication since 1997. The History of Paraguay’s mass media is associated with its political developments. Paraguay’s media landscape is dominated by seven companies, so it is highly concentrated. Radio is the most crucial medium for accessing information. By February 2025, Paraguay has approximately 5.78 million Internet users. Facebook is the most visited social media platform in 2024. Paraguay ranked 84th out of 180 countries and territories all over the world in the 2025 World Press Freedom Index. The media has engaged in the electoral process since 1990, and political parties have used radio, television and social media to promote their propaganda.

පැරගුවේ ජන මාධ්‍ය පුවත්පත්, රූපවාහිනිය සහ ගුවන් විදුලියෙන් සමන්විත වන අතර, 1997 සිට අන්තර්ජාලය සැලකිය යුතු සන්නිවේදන ආකාරයක් ලෙස මතු වී තිබේ. පැරගුවේ ජන මාධ්‍ය ඉතිහාසය එහි දේශපාලන වර්ධනයන් සමඟ සම්බන්ධ වේ. පැරගුවේ මාධ්‍ය භූ දර්ශනය සමාගම් හතක් විසින් ආධිපත්‍යය දරන බැවින් එය ඉතා සංකේන්ද්‍රණය වී ඇත. තොරතුරු වෙත ප්‍රවේශ වීම සඳහා ගුවන් විදුලිය වඩාත්ම තීරණාත්මක මාධ්‍යයයි. 2025 පෙබරවාරි වන විට පැරගුවේ අන්තර්ජාල පරිශීලකයින් මිලියන 5.78 ක් පමණ සිටී. ෆේස්බුක් යනු 2024 දී වැඩිපුරම නරඹන ලද සමාජ මාධ්‍ය වේදිකාවයි. 2025 ලෝක මාධ්‍ය නිදහස් දර්ශකයේ ලොව පුරා රටවල් 180 න් 84 වන ස්ථානයට පැරගුවේ පත්විය. 1990 සිට මාධ්‍ය මැතිවරණ ක්‍රියාවලියේ නියැලී සිටින අතර දේශපාලන පක්ෂ ඔවුන්ගේ ප්‍රචාරණය ප්‍රවර්ධනය කිරීම සඳහා ගුවන් විදුලිය, රූපවාහිනිය සහ සමාජ මාධ්‍ය භාවිතා කර ඇත.

=== ක්‍රීඩා ===
[[File:Estadio_Defensores_del_Chaco_en_2019.jpg|link=https://en.wikipedia.org/wiki/File:Estadio_Defensores_del_Chaco_en_2019.jpg|thumb|එස්ටැඩියෝ ඩිෆෙන්සෝර්ස් ඩෙල් චාකෝ]]
Sports are integral to the national culture; [[:en:Soccer|soccer]] and [[:en:Basketball|basketball]] are most popular.&lt;ref name=&quot;Paraguay in Pictures&quot;&gt;{{cite book |last=Behnke |first=Alison |url=https://archive.org/details/paraguayinpictur0000behn/page/56 |title=Paraguay in Pictures |year=2010 |isbn=978-1-57505-962-4 |series=Visual Geography Series (VGS) |pages=[https://archive.org/details/paraguayinpictur0000behn/page/56 56, 57]}}&lt;/ref&gt; Other sports such as [[:en:Volleyball|volleyball]], [[:en:Handball|handball]], [[:en:Futsal|futsal]], [[:en:Swimming_(sport)|swimming]] and [[:en:Tennis|tennis]] are also popular.

ක්‍රීඩාව ජාතික සංස්කෘතියට අත්‍යවශ්‍යයි; පාපන්දු සහ පැසිපන්දු වඩාත් ජනප්‍රියයි.&lt;ref name=&quot;Paraguay in Pictures&quot; /&gt; වොලිබෝල්, හෑන්ඩ්බෝල්, ෆුට්සල්, පිහිනුම් සහ ටෙනිස් වැනි අනෙකුත් ක්‍රීඩා ද ජනප්‍රිය වේ.&lt;ref name=&quot;Paraguay in Pictures&quot; /&gt;

== යොමු කිරීම් ==</text>
      <sha1>8qpmkxasnm5ko8mc00n618kffx8r9f8</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>752982</id>
      <parentid>752981</parentid>
      <timestamp>2025-07-03T07:31:47Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>BuddhikaW88</username>
        <id>37808</id>
      </contributor>
      <origin>752982</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="11325" sha1="9le6rynb9tdelli3ukdnbq81172pc3y" xml:space="preserve">
පැරගුවේ සංස්කෘතික උරුමය මුල් පිරිමි ස්පාඤ්ඤ පදිංචිකරුවන් සහ ස්වදේශික ගුවාරානි කාන්තාවන් අතර පුළුල් අන්තර් විවාහයන් දක්වා දිව යයි. ඔවුන්ගේ සංස්කෘතිය ස්පාඤ්ඤය ඇතුළු විවිධ යුරෝපීය රටවලින් බෙහෙවින් බලපෑමට ලක්ව ඇත. එබැවින්, පැරගුවේ සංස්කෘතිය යනු සංස්කෘතීන් සහ සම්ප්‍රදායන් දෙකක සම්මිශ්‍රණයකි; එකක් යුරෝපීය, අනෙක දකුණු ගුවාරානි. මෙය රට පුරා සුලභ වුවද, එය ඇටයිරා, ටොබාටි සහ ඇල්ටෝස් නගර වටා වඩාත් දෘශ්‍යමාන වේ. පැරගුවේ වැසියන්ගෙන් 93% කට වඩා මෙස්ටිසෝවරුන් වන අතර, පැරගුවේ ලතින් ඇමරිකාවේ වඩාත්ම සමජාතීය රටවලින් එකක් බවට පත් කරයි. මෙම සංස්කෘතික විලයනයේ ලක්ෂණයක් වන්නේ අද දක්වාම පවතින පුළුල් ද්විභාෂාවාදයයි: පැරගුවේ වැසියන්ගෙන් 80% කට වඩා ස්පාඤ්ඤ සහ ස්වදේශික භාෂාව වන ගුවාරානි යන දෙකම කතා කරයි. ගුවාරානි සහ ස්පාඤ්ඤ මිශ්‍රණයක් වන ජොපාරා ද බහුලව කතා කෙරේ.

[[File:Ovecha_Ragué_Festival_Paraguay.jpg|link=https://en.wikipedia.org/wiki/File:Ovecha_Ragu%C3%A9_Festival_Paraguay.jpg|thumb|ඔවෙචා රගු උත්සවය]]
මෙම සංස්කෘතික විලයනය එම්බ්‍රොයිඩර් (ao'í) සහ ලේස් සෑදීම (ñandutí) වැනි කලාවන්හි ප්‍රකාශ වේ. ලිල්ටින් පොල්කා, බෝන්සි ගැලෝප සහ ලැන්ගුයිඩ් ගුවාරේනියා වලින් සමන්විත පැරගුවේ සංගීතය ස්වදේශීය වීණාව මත වාදනය වේ. පැරගුවේ සූපශාස්ත්‍ර උරුමය ද මෙම සංස්කෘතික විලයනයෙන් ගැඹුරින් බලපා ඇත. ජනප්‍රිය කෑම වර්ග කිහිපයක නිරිතදිග එක්සත් ජනපදයේ සහ මෙක්සිකෝවේ දක්නට ලැබෙන කැසාවා මූල ලෙසද හැඳින්වෙන යුකාට සමාන දේශීය ප්‍රධාන බෝගයක් වන මඤ්ඤොක්කා මෙන්ම අනෙකුත් දේශීය අමුද්‍රව්‍ය අඩංගු වේ. ජනප්‍රිය ආහාරයක් වන්නේ ඝන ඉරිඟු පාන් වලට සමාන සෝපා පැරගුවා ය. තවත් කැපී පෙනෙන ආහාරයක් වන්නේ චිපා, ඉරිඟු පිටි, මඤ්ඤොක්කා සහ චීස් වලින් සාදන ලද බේගල් වැනි පාන් වර්ගයකි. තවත් බොහෝ කෑම වර්ග විවිධ චීස් වර්ග, ළූණු, බෙල් පෙපර්, ගෘහ චීස්, ඉරිඟු පිටි, කිරි, කුළුබඩු, බටර්, බිත්තර සහ නැවුම් ඉරිඟු කර්නල් වලින් සමන්විත වේ.

1950 සහ 1960 දශකවල පැරගුවේ නවකතාකරුවන් සහ කවියන් වන ජෝස් රිකාඩෝ මැසෝ, රොක් වැලෙජෝස් සහ නොබෙල් ත්‍යාගලාභී ඔගස්ටෝ රෝ බැස්ටෝස් වැනි අය බිහි වූ කාලය විය. පැරගුවේ චිත්‍රපට කිහිපයක් නිර්මාණය කර ඇත.

පවුල තුළ, ගතානුගතික වටිනාකම් ප්‍රමුඛ වේ. පහළ පන්තිවල, දේව මාපියන් පවුලට විශේෂ සම්බන්ධතාවයක් ඇත, මන්ද ඔවුන් සාමාන්‍යයෙන් තෝරා ගනු ලබන්නේ ඔවුන්ගේ හිතකර සමාජ තත්ත්වය නිසා, දරුවන්ට අමතර ආරක්ෂාවක් සැපයීම සඳහා ය. ඔවුන්ට විශේෂ ගෞරවයක් හිමි වන අතර, ඒ සඳහා පවුලට ආරක්ෂාව සහ අනුග්‍රහය අපේක්ෂා කළ හැකිය.&lt;ref&gt;{{cite web |title=Paraguay – Ritual Kinship |url=http://countrystudies.us/paraguay/29.htm |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20161103013443/http://countrystudies.us/paraguay/29.htm |archive-date=3 November 2016 |access-date=30 January 2018 |website=countrystudies.us}}&lt;/ref&gt;

පැරගුවේ සංගීතයේ වඩාත් ජනප්‍රිය උපකරණ වන්නේ වීණාව සහ ගිටාරයයි. ස්වදේශික ප්‍රභේද වන්නේ පැරගුවේ පොල්කා සහ ගුවාරේනියාව වන අතර එය 1920 ගණන්වල පමණ ජෝස් අසුන්සියන් ෆ්ලෝරස් විසින් සංවර්ධනය කරන ලද මන්දගාමී ගීතයකින් සංලක්ෂිත වේ.&lt;ref&gt;{{cite web |title=Cuna del arpa y la guitarra - Locales |url=https://www.abc.com.py/edicion-impresa/locales/cuna-del-arpa--y-la-guitarra-395563.html |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20221124002240/https://www.abc.com.py/edicion-impresa/locales/cuna-del-arpa--y-la-guitarra-395563.html |archive-date=24 November 2022 |access-date=24 November 2022 |website=ABC Color Paraguay (abc.com.py)}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{cite web |title=José Asunción Flores y la guarania - Articulos |url=https://www.abc.com.py/articulos/jose-asuncion-flores-y-la-guarania-859204.html |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20221124002241/https://www.abc.com.py/articulos/jose-asuncion-flores-y-la-guarania-859204.html |archive-date=24 November 2022 |access-date=24 November 2022 |website=ABC Color Paraguay}}&lt;/ref&gt;

=== මාධ්‍ය ===
Mass media in Paraguay consists of newspapers, television and radio, and the Internet has emerged as a significant form of communication since 1997. The History of Paraguay’s mass media is associated with its political developments. Paraguay’s media landscape is dominated by seven companies, so it is highly concentrated. Radio is the most crucial medium for accessing information. By February 2025, Paraguay has approximately 5.78 million Internet users. Facebook is the most visited social media platform in 2024. Paraguay ranked 84th out of 180 countries and territories all over the world in the 2025 World Press Freedom Index. The media has engaged in the electoral process since 1990, and political parties have used radio, television and social media to promote their propaganda.

පැරගුවේ ජන මාධ්‍ය පුවත්පත්, රූපවාහිනිය සහ ගුවන් විදුලියෙන් සමන්විත වන අතර, 1997 සිට අන්තර්ජාලය සැලකිය යුතු සන්නිවේදන ආකාරයක් ලෙස මතු වී තිබේ. පැරගුවේ ජන මාධ්‍ය ඉතිහාසය එහි දේශපාලන වර්ධනයන් සමඟ සම්බන්ධ වේ. පැරගුවේ මාධ්‍ය භූ දර්ශනය සමාගම් හතක් විසින් ආධිපත්‍යය දරන බැවින් එය ඉතා සංකේන්ද්‍රණය වී ඇත. තොරතුරු වෙත ප්‍රවේශ වීම සඳහා ගුවන් විදුලිය වඩාත්ම තීරණාත්මක මාධ්‍යයයි. 2025 පෙබරවාරි වන විට පැරගුවේ අන්තර්ජාල පරිශීලකයින් මිලියන 5.78 ක් පමණ සිටී. ෆේස්බුක් යනු 2024 දී වැඩිපුරම නරඹන ලද සමාජ මාධ්‍ය වේදිකාවයි. 2025 ලෝක මාධ්‍ය නිදහස් දර්ශකයේ ලොව පුරා රටවල් 180 න් 84 වන ස්ථානයට පැරගුවේ පත්විය. 1990 සිට මාධ්‍ය මැතිවරණ ක්‍රියාවලියේ නියැලී සිටින අතර දේශපාලන පක්ෂ ඔවුන්ගේ ප්‍රචාරණය ප්‍රවර්ධනය කිරීම සඳහා ගුවන් විදුලිය, රූපවාහිනිය සහ සමාජ මාධ්‍ය භාවිතා කර ඇත.

=== ක්‍රීඩා ===
[[File:Estadio_Defensores_del_Chaco_en_2019.jpg|link=https://en.wikipedia.org/wiki/File:Estadio_Defensores_del_Chaco_en_2019.jpg|thumb|එස්ටැඩියෝ ඩිෆෙන්සෝර්ස් ඩෙල් චාකෝ]]
Sports are integral to the national culture; [[:en:Soccer|soccer]] and [[:en:Basketball|basketball]] are most popular.&lt;ref name=&quot;Paraguay in Pictures&quot;&gt;{{cite book |last=Behnke |first=Alison |url=https://archive.org/details/paraguayinpictur0000behn/page/56 |title=Paraguay in Pictures |year=2010 |isbn=978-1-57505-962-4 |series=Visual Geography Series (VGS) |pages=[https://archive.org/details/paraguayinpictur0000behn/page/56 56, 57]}}&lt;/ref&gt; Other sports such as [[:en:Volleyball|volleyball]], [[:en:Handball|handball]], [[:en:Futsal|futsal]], [[:en:Swimming_(sport)|swimming]] and [[:en:Tennis|tennis]] are also popular.

ක්‍රීඩාව ජාතික සංස්කෘතියට අත්‍යවශ්‍යයි; පාපන්දු සහ පැසිපන්දු වඩාත් ජනප්‍රියයි.&lt;ref name=&quot;Paraguay in Pictures&quot; /&gt; වොලිබෝල්, හෑන්ඩ්බෝල්, ෆුට්සල්, පිහිනුම් සහ ටෙනිස් වැනි අනෙකුත් ක්‍රීඩා ද ජනප්‍රිය වේ.&lt;ref name=&quot;Paraguay in Pictures&quot; /&gt;

== යොමු කිරීම් ==</text>
      <sha1>9le6rynb9tdelli3ukdnbq81172pc3y</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>752983</id>
      <parentid>752982</parentid>
      <timestamp>2025-07-03T07:31:57Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>BuddhikaW88</username>
        <id>37808</id>
      </contributor>
      <comment>/* මාධ්‍ය */</comment>
      <origin>752983</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="10532" sha1="gqt3nhcqn15ncghkjydqqxlui2rzvlh" xml:space="preserve">
පැරගුවේ සංස්කෘතික උරුමය මුල් පිරිමි ස්පාඤ්ඤ පදිංචිකරුවන් සහ ස්වදේශික ගුවාරානි කාන්තාවන් අතර පුළුල් අන්තර් විවාහයන් දක්වා දිව යයි. ඔවුන්ගේ සංස්කෘතිය ස්පාඤ්ඤය ඇතුළු විවිධ යුරෝපීය රටවලින් බෙහෙවින් බලපෑමට ලක්ව ඇත. එබැවින්, පැරගුවේ සංස්කෘතිය යනු සංස්කෘතීන් සහ සම්ප්‍රදායන් දෙකක සම්මිශ්‍රණයකි; එකක් යුරෝපීය, අනෙක දකුණු ගුවාරානි. මෙය රට පුරා සුලභ වුවද, එය ඇටයිරා, ටොබාටි සහ ඇල්ටෝස් නගර වටා වඩාත් දෘශ්‍යමාන වේ. පැරගුවේ වැසියන්ගෙන් 93% කට වඩා මෙස්ටිසෝවරුන් වන අතර, පැරගුවේ ලතින් ඇමරිකාවේ වඩාත්ම සමජාතීය රටවලින් එකක් බවට පත් කරයි. මෙම සංස්කෘතික විලයනයේ ලක්ෂණයක් වන්නේ අද දක්වාම පවතින පුළුල් ද්විභාෂාවාදයයි: පැරගුවේ වැසියන්ගෙන් 80% කට වඩා ස්පාඤ්ඤ සහ ස්වදේශික භාෂාව වන ගුවාරානි යන දෙකම කතා කරයි. ගුවාරානි සහ ස්පාඤ්ඤ මිශ්‍රණයක් වන ජොපාරා ද බහුලව කතා කෙරේ.

[[File:Ovecha_Ragué_Festival_Paraguay.jpg|link=https://en.wikipedia.org/wiki/File:Ovecha_Ragu%C3%A9_Festival_Paraguay.jpg|thumb|ඔවෙචා රගු උත්සවය]]
මෙම සංස්කෘතික විලයනය එම්බ්‍රොයිඩර් (ao'í) සහ ලේස් සෑදීම (ñandutí) වැනි කලාවන්හි ප්‍රකාශ වේ. ලිල්ටින් පොල්කා, බෝන්සි ගැලෝප සහ ලැන්ගුයිඩ් ගුවාරේනියා වලින් සමන්විත පැරගුවේ සංගීතය ස්වදේශීය වීණාව මත වාදනය වේ. පැරගුවේ සූපශාස්ත්‍ර උරුමය ද මෙම සංස්කෘතික විලයනයෙන් ගැඹුරින් බලපා ඇත. ජනප්‍රිය කෑම වර්ග කිහිපයක නිරිතදිග එක්සත් ජනපදයේ සහ මෙක්සිකෝවේ දක්නට ලැබෙන කැසාවා මූල ලෙසද හැඳින්වෙන යුකාට සමාන දේශීය ප්‍රධාන බෝගයක් වන මඤ්ඤොක්කා මෙන්ම අනෙකුත් දේශීය අමුද්‍රව්‍ය අඩංගු වේ. ජනප්‍රිය ආහාරයක් වන්නේ ඝන ඉරිඟු පාන් වලට සමාන සෝපා පැරගුවා ය. තවත් කැපී පෙනෙන ආහාරයක් වන්නේ චිපා, ඉරිඟු පිටි, මඤ්ඤොක්කා සහ චීස් වලින් සාදන ලද බේගල් වැනි පාන් වර්ගයකි. තවත් බොහෝ කෑම වර්ග විවිධ චීස් වර්ග, ළූණු, බෙල් පෙපර්, ගෘහ චීස්, ඉරිඟු පිටි, කිරි, කුළුබඩු, බටර්, බිත්තර සහ නැවුම් ඉරිඟු කර්නල් වලින් සමන්විත වේ.

1950 සහ 1960 දශකවල පැරගුවේ නවකතාකරුවන් සහ කවියන් වන ජෝස් රිකාඩෝ මැසෝ, රොක් වැලෙජෝස් සහ නොබෙල් ත්‍යාගලාභී ඔගස්ටෝ රෝ බැස්ටෝස් වැනි අය බිහි වූ කාලය විය. පැරගුවේ චිත්‍රපට කිහිපයක් නිර්මාණය කර ඇත.

පවුල තුළ, ගතානුගතික වටිනාකම් ප්‍රමුඛ වේ. පහළ පන්තිවල, දේව මාපියන් පවුලට විශේෂ සම්බන්ධතාවයක් ඇත, මන්ද ඔවුන් සාමාන්‍යයෙන් තෝරා ගනු ලබන්නේ ඔවුන්ගේ හිතකර සමාජ තත්ත්වය නිසා, දරුවන්ට අමතර ආරක්ෂාවක් සැපයීම සඳහා ය. ඔවුන්ට විශේෂ ගෞරවයක් හිමි වන අතර, ඒ සඳහා පවුලට ආරක්ෂාව සහ අනුග්‍රහය අපේක්ෂා කළ හැකිය.&lt;ref&gt;{{cite web |title=Paraguay – Ritual Kinship |url=http://countrystudies.us/paraguay/29.htm |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20161103013443/http://countrystudies.us/paraguay/29.htm |archive-date=3 November 2016 |access-date=30 January 2018 |website=countrystudies.us}}&lt;/ref&gt;

පැරගුවේ සංගීතයේ වඩාත් ජනප්‍රිය උපකරණ වන්නේ වීණාව සහ ගිටාරයයි. ස්වදේශික ප්‍රභේද වන්නේ පැරගුවේ පොල්කා සහ ගුවාරේනියාව වන අතර එය 1920 ගණන්වල පමණ ජෝස් අසුන්සියන් ෆ්ලෝරස් විසින් සංවර්ධනය කරන ලද මන්දගාමී ගීතයකින් සංලක්ෂිත වේ.&lt;ref&gt;{{cite web |title=Cuna del arpa y la guitarra - Locales |url=https://www.abc.com.py/edicion-impresa/locales/cuna-del-arpa--y-la-guitarra-395563.html |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20221124002240/https://www.abc.com.py/edicion-impresa/locales/cuna-del-arpa--y-la-guitarra-395563.html |archive-date=24 November 2022 |access-date=24 November 2022 |website=ABC Color Paraguay (abc.com.py)}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{cite web |title=José Asunción Flores y la guarania - Articulos |url=https://www.abc.com.py/articulos/jose-asuncion-flores-y-la-guarania-859204.html |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20221124002241/https://www.abc.com.py/articulos/jose-asuncion-flores-y-la-guarania-859204.html |archive-date=24 November 2022 |access-date=24 November 2022 |website=ABC Color Paraguay}}&lt;/ref&gt;

=== මාධ්‍ය ===
පැරගුවේ ජන මාධ්‍ය පුවත්පත්, රූපවාහිනිය සහ ගුවන් විදුලියෙන් සමන්විත වන අතර, 1997 සිට අන්තර්ජාලය සැලකිය යුතු සන්නිවේදන ආකාරයක් ලෙස මතු වී තිබේ. පැරගුවේ ජන මාධ්‍ය ඉතිහාසය එහි දේශපාලන වර්ධනයන් සමඟ සම්බන්ධ වේ. පැරගුවේ මාධ්‍ය භූ දර්ශනය සමාගම් හතක් විසින් ආධිපත්‍යය දරන බැවින් එය ඉතා සංකේන්ද්‍රණය වී ඇත. තොරතුරු වෙත ප්‍රවේශ වීම සඳහා ගුවන් විදුලිය වඩාත්ම තීරණාත්මක මාධ්‍යයයි. 2025 පෙබරවාරි වන විට පැරගුවේ අන්තර්ජාල පරිශීලකයින් මිලියන 5.78 ක් පමණ සිටී. ෆේස්බුක් යනු 2024 දී වැඩිපුරම නරඹන ලද සමාජ මාධ්‍ය වේදිකාවයි. 2025 ලෝක මාධ්‍ය නිදහස් දර්ශකයේ ලොව පුරා රටවල් 180 න් 84 වන ස්ථානයට පැරගුවේ පත්විය. 1990 සිට මාධ්‍ය මැතිවරණ ක්‍රියාවලියේ නියැලී සිටින අතර දේශපාලන පක්ෂ ඔවුන්ගේ ප්‍රචාරණය ප්‍රවර්ධනය කිරීම සඳහා ගුවන් විදුලිය, රූපවාහිනිය සහ සමාජ මාධ්‍ය භාවිතා කර ඇත.

=== ක්‍රීඩා ===
[[File:Estadio_Defensores_del_Chaco_en_2019.jpg|link=https://en.wikipedia.org/wiki/File:Estadio_Defensores_del_Chaco_en_2019.jpg|thumb|එස්ටැඩියෝ ඩිෆෙන්සෝර්ස් ඩෙල් චාකෝ]]
Sports are integral to the national culture; [[:en:Soccer|soccer]] and [[:en:Basketball|basketball]] are most popular.&lt;ref name=&quot;Paraguay in Pictures&quot;&gt;{{cite book |last=Behnke |first=Alison |url=https://archive.org/details/paraguayinpictur0000behn/page/56 |title=Paraguay in Pictures |year=2010 |isbn=978-1-57505-962-4 |series=Visual Geography Series (VGS) |pages=[https://archive.org/details/paraguayinpictur0000behn/page/56 56, 57]}}&lt;/ref&gt; Other sports such as [[:en:Volleyball|volleyball]], [[:en:Handball|handball]], [[:en:Futsal|futsal]], [[:en:Swimming_(sport)|swimming]] and [[:en:Tennis|tennis]] are also popular.

ක්‍රීඩාව ජාතික සංස්කෘතියට අත්‍යවශ්‍යයි; පාපන්දු සහ පැසිපන්දු වඩාත් ජනප්‍රියයි.&lt;ref name=&quot;Paraguay in Pictures&quot; /&gt; වොලිබෝල්, හෑන්ඩ්බෝල්, ෆුට්සල්, පිහිනුම් සහ ටෙනිස් වැනි අනෙකුත් ක්‍රීඩා ද ජනප්‍රිය වේ.&lt;ref name=&quot;Paraguay in Pictures&quot; /&gt;

== යොමු කිරීම් ==</text>
      <sha1>gqt3nhcqn15ncghkjydqqxlui2rzvlh</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>752984</id>
      <parentid>752983</parentid>
      <timestamp>2025-07-03T07:32:05Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>BuddhikaW88</username>
        <id>37808</id>
      </contributor>
      <comment>/* ක්‍රීඩා */</comment>
      <origin>752984</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="10197" sha1="qn7koke0285q5qtm8d5c1i3v42j6lvw" xml:space="preserve">
පැරගුවේ සංස්කෘතික උරුමය මුල් පිරිමි ස්පාඤ්ඤ පදිංචිකරුවන් සහ ස්වදේශික ගුවාරානි කාන්තාවන් අතර පුළුල් අන්තර් විවාහයන් දක්වා දිව යයි. ඔවුන්ගේ සංස්කෘතිය ස්පාඤ්ඤය ඇතුළු විවිධ යුරෝපීය රටවලින් බෙහෙවින් බලපෑමට ලක්ව ඇත. එබැවින්, පැරගුවේ සංස්කෘතිය යනු සංස්කෘතීන් සහ සම්ප්‍රදායන් දෙකක සම්මිශ්‍රණයකි; එකක් යුරෝපීය, අනෙක දකුණු ගුවාරානි. මෙය රට පුරා සුලභ වුවද, එය ඇටයිරා, ටොබාටි සහ ඇල්ටෝස් නගර වටා වඩාත් දෘශ්‍යමාන වේ. පැරගුවේ වැසියන්ගෙන් 93% කට වඩා මෙස්ටිසෝවරුන් වන අතර, පැරගුවේ ලතින් ඇමරිකාවේ වඩාත්ම සමජාතීය රටවලින් එකක් බවට පත් කරයි. මෙම සංස්කෘතික විලයනයේ ලක්ෂණයක් වන්නේ අද දක්වාම පවතින පුළුල් ද්විභාෂාවාදයයි: පැරගුවේ වැසියන්ගෙන් 80% කට වඩා ස්පාඤ්ඤ සහ ස්වදේශික භාෂාව වන ගුවාරානි යන දෙකම කතා කරයි. ගුවාරානි සහ ස්පාඤ්ඤ මිශ්‍රණයක් වන ජොපාරා ද බහුලව කතා කෙරේ.

[[File:Ovecha_Ragué_Festival_Paraguay.jpg|link=https://en.wikipedia.org/wiki/File:Ovecha_Ragu%C3%A9_Festival_Paraguay.jpg|thumb|ඔවෙචා රගු උත්සවය]]
මෙම සංස්කෘතික විලයනය එම්බ්‍රොයිඩර් (ao'í) සහ ලේස් සෑදීම (ñandutí) වැනි කලාවන්හි ප්‍රකාශ වේ. ලිල්ටින් පොල්කා, බෝන්සි ගැලෝප සහ ලැන්ගුයිඩ් ගුවාරේනියා වලින් සමන්විත පැරගුවේ සංගීතය ස්වදේශීය වීණාව මත වාදනය වේ. පැරගුවේ සූපශාස්ත්‍ර උරුමය ද මෙම සංස්කෘතික විලයනයෙන් ගැඹුරින් බලපා ඇත. ජනප්‍රිය කෑම වර්ග කිහිපයක නිරිතදිග එක්සත් ජනපදයේ සහ මෙක්සිකෝවේ දක්නට ලැබෙන කැසාවා මූල ලෙසද හැඳින්වෙන යුකාට සමාන දේශීය ප්‍රධාන බෝගයක් වන මඤ්ඤොක්කා මෙන්ම අනෙකුත් දේශීය අමුද්‍රව්‍ය අඩංගු වේ. ජනප්‍රිය ආහාරයක් වන්නේ ඝන ඉරිඟු පාන් වලට සමාන සෝපා පැරගුවා ය. තවත් කැපී පෙනෙන ආහාරයක් වන්නේ චිපා, ඉරිඟු පිටි, මඤ්ඤොක්කා සහ චීස් වලින් සාදන ලද බේගල් වැනි පාන් වර්ගයකි. තවත් බොහෝ කෑම වර්ග විවිධ චීස් වර්ග, ළූණු, බෙල් පෙපර්, ගෘහ චීස්, ඉරිඟු පිටි, කිරි, කුළුබඩු, බටර්, බිත්තර සහ නැවුම් ඉරිඟු කර්නල් වලින් සමන්විත වේ.

1950 සහ 1960 දශකවල පැරගුවේ නවකතාකරුවන් සහ කවියන් වන ජෝස් රිකාඩෝ මැසෝ, රොක් වැලෙජෝස් සහ නොබෙල් ත්‍යාගලාභී ඔගස්ටෝ රෝ බැස්ටෝස් වැනි අය බිහි වූ කාලය විය. පැරගුවේ චිත්‍රපට කිහිපයක් නිර්මාණය කර ඇත.

පවුල තුළ, ගතානුගතික වටිනාකම් ප්‍රමුඛ වේ. පහළ පන්තිවල, දේව මාපියන් පවුලට විශේෂ සම්බන්ධතාවයක් ඇත, මන්ද ඔවුන් සාමාන්‍යයෙන් තෝරා ගනු ලබන්නේ ඔවුන්ගේ හිතකර සමාජ තත්ත්වය නිසා, දරුවන්ට අමතර ආරක්ෂාවක් සැපයීම සඳහා ය. ඔවුන්ට විශේෂ ගෞරවයක් හිමි වන අතර, ඒ සඳහා පවුලට ආරක්ෂාව සහ අනුග්‍රහය අපේක්ෂා කළ හැකිය.&lt;ref&gt;{{cite web |title=Paraguay – Ritual Kinship |url=http://countrystudies.us/paraguay/29.htm |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20161103013443/http://countrystudies.us/paraguay/29.htm |archive-date=3 November 2016 |access-date=30 January 2018 |website=countrystudies.us}}&lt;/ref&gt;

පැරගුවේ සංගීතයේ වඩාත් ජනප්‍රිය උපකරණ වන්නේ වීණාව සහ ගිටාරයයි. ස්වදේශික ප්‍රභේද වන්නේ පැරගුවේ පොල්කා සහ ගුවාරේනියාව වන අතර එය 1920 ගණන්වල පමණ ජෝස් අසුන්සියන් ෆ්ලෝරස් විසින් සංවර්ධනය කරන ලද මන්දගාමී ගීතයකින් සංලක්ෂිත වේ.&lt;ref&gt;{{cite web |title=Cuna del arpa y la guitarra - Locales |url=https://www.abc.com.py/edicion-impresa/locales/cuna-del-arpa--y-la-guitarra-395563.html |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20221124002240/https://www.abc.com.py/edicion-impresa/locales/cuna-del-arpa--y-la-guitarra-395563.html |archive-date=24 November 2022 |access-date=24 November 2022 |website=ABC Color Paraguay (abc.com.py)}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{cite web |title=José Asunción Flores y la guarania - Articulos |url=https://www.abc.com.py/articulos/jose-asuncion-flores-y-la-guarania-859204.html |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20221124002241/https://www.abc.com.py/articulos/jose-asuncion-flores-y-la-guarania-859204.html |archive-date=24 November 2022 |access-date=24 November 2022 |website=ABC Color Paraguay}}&lt;/ref&gt;

=== මාධ්‍ය ===
පැරගුවේ ජන මාධ්‍ය පුවත්පත්, රූපවාහිනිය සහ ගුවන් විදුලියෙන් සමන්විත වන අතර, 1997 සිට අන්තර්ජාලය සැලකිය යුතු සන්නිවේදන ආකාරයක් ලෙස මතු වී තිබේ. පැරගුවේ ජන මාධ්‍ය ඉතිහාසය එහි දේශපාලන වර්ධනයන් සමඟ සම්බන්ධ වේ. පැරගුවේ මාධ්‍ය භූ දර්ශනය සමාගම් හතක් විසින් ආධිපත්‍යය දරන බැවින් එය ඉතා සංකේන්ද්‍රණය වී ඇත. තොරතුරු වෙත ප්‍රවේශ වීම සඳහා ගුවන් විදුලිය වඩාත්ම තීරණාත්මක මාධ්‍යයයි. 2025 පෙබරවාරි වන විට පැරගුවේ අන්තර්ජාල පරිශීලකයින් මිලියන 5.78 ක් පමණ සිටී. ෆේස්බුක් යනු 2024 දී වැඩිපුරම නරඹන ලද සමාජ මාධ්‍ය වේදිකාවයි. 2025 ලෝක මාධ්‍ය නිදහස් දර්ශකයේ ලොව පුරා රටවල් 180 න් 84 වන ස්ථානයට පැරගුවේ පත්විය. 1990 සිට මාධ්‍ය මැතිවරණ ක්‍රියාවලියේ නියැලී සිටින අතර දේශපාලන පක්ෂ ඔවුන්ගේ ප්‍රචාරණය ප්‍රවර්ධනය කිරීම සඳහා ගුවන් විදුලිය, රූපවාහිනිය සහ සමාජ මාධ්‍ය භාවිතා කර ඇත.

=== ක්‍රීඩා ===
[[File:Estadio_Defensores_del_Chaco_en_2019.jpg|link=https://en.wikipedia.org/wiki/File:Estadio_Defensores_del_Chaco_en_2019.jpg|thumb|එස්ටැඩියෝ ඩිෆෙන්සෝර්ස් ඩෙල් චාකෝ]]
ක්‍රීඩාව ජාතික සංස්කෘතියට අත්‍යවශ්‍යයි; පාපන්දු සහ පැසිපන්දු වඩාත් ජනප්‍රියයි.&lt;ref name=&quot;Paraguay in Pictures&quot;&gt;{{cite book |last=Behnke |first=Alison |url=https://archive.org/details/paraguayinpictur0000behn/page/56 |title=Paraguay in Pictures |year=2010 |isbn=978-1-57505-962-4 |series=Visual Geography Series (VGS) |pages=[https://archive.org/details/paraguayinpictur0000behn/page/56 56, 57]}}&lt;/ref&gt; වොලිබෝල්, හෑන්ඩ්බෝල්, ෆුට්සල්, පිහිනුම් සහ ටෙනිස් වැනි අනෙකුත් ක්‍රීඩා ද ජනප්‍රිය වේ.&lt;ref name=&quot;Paraguay in Pictures&quot; /&gt;

== යොමු කිරීම් ==</text>
      <sha1>qn7koke0285q5qtm8d5c1i3v42j6lvw</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>753050</id>
      <parentid>752984</parentid>
      <timestamp>2025-07-03T09:41:40Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>BuddhikaW88</username>
        <id>37808</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>[[ප්‍රවර්ගය:පැරගුවේ]] එක් කරන ලදී. [[විකිපීඩියා:HOTCAT|HotCat]] භාවිතයෙන්</comment>
      <origin>753050</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="10252" sha1="25qfipjqjr3it0l5yb83453bli7zrks" xml:space="preserve">
පැරගුවේ සංස්කෘතික උරුමය මුල් පිරිමි ස්පාඤ්ඤ පදිංචිකරුවන් සහ ස්වදේශික ගුවාරානි කාන්තාවන් අතර පුළුල් අන්තර් විවාහයන් දක්වා දිව යයි. ඔවුන්ගේ සංස්කෘතිය ස්පාඤ්ඤය ඇතුළු විවිධ යුරෝපීය රටවලින් බෙහෙවින් බලපෑමට ලක්ව ඇත. එබැවින්, පැරගුවේ සංස්කෘතිය යනු සංස්කෘතීන් සහ සම්ප්‍රදායන් දෙකක සම්මිශ්‍රණයකි; එකක් යුරෝපීය, අනෙක දකුණු ගුවාරානි. මෙය රට පුරා සුලභ වුවද, එය ඇටයිරා, ටොබාටි සහ ඇල්ටෝස් නගර වටා වඩාත් දෘශ්‍යමාන වේ. පැරගුවේ වැසියන්ගෙන් 93% කට වඩා මෙස්ටිසෝවරුන් වන අතර, පැරගුවේ ලතින් ඇමරිකාවේ වඩාත්ම සමජාතීය රටවලින් එකක් බවට පත් කරයි. මෙම සංස්කෘතික විලයනයේ ලක්ෂණයක් වන්නේ අද දක්වාම පවතින පුළුල් ද්විභාෂාවාදයයි: පැරගුවේ වැසියන්ගෙන් 80% කට වඩා ස්පාඤ්ඤ සහ ස්වදේශික භාෂාව වන ගුවාරානි යන දෙකම කතා කරයි. ගුවාරානි සහ ස්පාඤ්ඤ මිශ්‍රණයක් වන ජොපාරා ද බහුලව කතා කෙරේ.

[[File:Ovecha_Ragué_Festival_Paraguay.jpg|link=https://en.wikipedia.org/wiki/File:Ovecha_Ragu%C3%A9_Festival_Paraguay.jpg|thumb|ඔවෙචා රගු උත්සවය]]
මෙම සංස්කෘතික විලයනය එම්බ්‍රොයිඩර් (ao'í) සහ ලේස් සෑදීම (ñandutí) වැනි කලාවන්හි ප්‍රකාශ වේ. ලිල්ටින් පොල්කා, බෝන්සි ගැලෝප සහ ලැන්ගුයිඩ් ගුවාරේනියා වලින් සමන්විත පැරගුවේ සංගීතය ස්වදේශීය වීණාව මත වාදනය වේ. පැරගුවේ සූපශාස්ත්‍ර උරුමය ද මෙම සංස්කෘතික විලයනයෙන් ගැඹුරින් බලපා ඇත. ජනප්‍රිය කෑම වර්ග කිහිපයක නිරිතදිග එක්සත් ජනපදයේ සහ මෙක්සිකෝවේ දක්නට ලැබෙන කැසාවා මූල ලෙසද හැඳින්වෙන යුකාට සමාන දේශීය ප්‍රධාන බෝගයක් වන මඤ්ඤොක්කා මෙන්ම අනෙකුත් දේශීය අමුද්‍රව්‍ය අඩංගු වේ. ජනප්‍රිය ආහාරයක් වන්නේ ඝන ඉරිඟු පාන් වලට සමාන සෝපා පැරගුවා ය. තවත් කැපී පෙනෙන ආහාරයක් වන්නේ චිපා, ඉරිඟු පිටි, මඤ්ඤොක්කා සහ චීස් වලින් සාදන ලද බේගල් වැනි පාන් වර්ගයකි. තවත් බොහෝ කෑම වර්ග විවිධ චීස් වර්ග, ළූණු, බෙල් පෙපර්, ගෘහ චීස්, ඉරිඟු පිටි, කිරි, කුළුබඩු, බටර්, බිත්තර සහ නැවුම් ඉරිඟු කර්නල් වලින් සමන්විත වේ.

1950 සහ 1960 දශකවල පැරගුවේ නවකතාකරුවන් සහ කවියන් වන ජෝස් රිකාඩෝ මැසෝ, රොක් වැලෙජෝස් සහ නොබෙල් ත්‍යාගලාභී ඔගස්ටෝ රෝ බැස්ටෝස් වැනි අය බිහි වූ කාලය විය. පැරගුවේ චිත්‍රපට කිහිපයක් නිර්මාණය කර ඇත.

පවුල තුළ, ගතානුගතික වටිනාකම් ප්‍රමුඛ වේ. පහළ පන්තිවල, දේව මාපියන් පවුලට විශේෂ සම්බන්ධතාවයක් ඇත, මන්ද ඔවුන් සාමාන්‍යයෙන් තෝරා ගනු ලබන්නේ ඔවුන්ගේ හිතකර සමාජ තත්ත්වය නිසා, දරුවන්ට අමතර ආරක්ෂාවක් සැපයීම සඳහා ය. ඔවුන්ට විශේෂ ගෞරවයක් හිමි වන අතර, ඒ සඳහා පවුලට ආරක්ෂාව සහ අනුග්‍රහය අපේක්ෂා කළ හැකිය.&lt;ref&gt;{{cite web |title=Paraguay – Ritual Kinship |url=http://countrystudies.us/paraguay/29.htm |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20161103013443/http://countrystudies.us/paraguay/29.htm |archive-date=3 November 2016 |access-date=30 January 2018 |website=countrystudies.us}}&lt;/ref&gt;

පැරගුවේ සංගීතයේ වඩාත් ජනප්‍රිය උපකරණ වන්නේ වීණාව සහ ගිටාරයයි. ස්වදේශික ප්‍රභේද වන්නේ පැරගුවේ පොල්කා සහ ගුවාරේනියාව වන අතර එය 1920 ගණන්වල පමණ ජෝස් අසුන්සියන් ෆ්ලෝරස් විසින් සංවර්ධනය කරන ලද මන්දගාමී ගීතයකින් සංලක්ෂිත වේ.&lt;ref&gt;{{cite web |title=Cuna del arpa y la guitarra - Locales |url=https://www.abc.com.py/edicion-impresa/locales/cuna-del-arpa--y-la-guitarra-395563.html |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20221124002240/https://www.abc.com.py/edicion-impresa/locales/cuna-del-arpa--y-la-guitarra-395563.html |archive-date=24 November 2022 |access-date=24 November 2022 |website=ABC Color Paraguay (abc.com.py)}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{cite web |title=José Asunción Flores y la guarania - Articulos |url=https://www.abc.com.py/articulos/jose-asuncion-flores-y-la-guarania-859204.html |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20221124002241/https://www.abc.com.py/articulos/jose-asuncion-flores-y-la-guarania-859204.html |archive-date=24 November 2022 |access-date=24 November 2022 |website=ABC Color Paraguay}}&lt;/ref&gt;

=== මාධ්‍ය ===
පැරගුවේ ජන මාධ්‍ය පුවත්පත්, රූපවාහිනිය සහ ගුවන් විදුලියෙන් සමන්විත වන අතර, 1997 සිට අන්තර්ජාලය සැලකිය යුතු සන්නිවේදන ආකාරයක් ලෙස මතු වී තිබේ. පැරගුවේ ජන මාධ්‍ය ඉතිහාසය එහි දේශපාලන වර්ධනයන් සමඟ සම්බන්ධ වේ. පැරගුවේ මාධ්‍ය භූ දර්ශනය සමාගම් හතක් විසින් ආධිපත්‍යය දරන බැවින් එය ඉතා සංකේන්ද්‍රණය වී ඇත. තොරතුරු වෙත ප්‍රවේශ වීම සඳහා ගුවන් විදුලිය වඩාත්ම තීරණාත්මක මාධ්‍යයයි. 2025 පෙබරවාරි වන විට පැරගුවේ අන්තර්ජාල පරිශීලකයින් මිලියන 5.78 ක් පමණ සිටී. ෆේස්බුක් යනු 2024 දී වැඩිපුරම නරඹන ලද සමාජ මාධ්‍ය වේදිකාවයි. 2025 ලෝක මාධ්‍ය නිදහස් දර්ශකයේ ලොව පුරා රටවල් 180 න් 84 වන ස්ථානයට පැරගුවේ පත්විය. 1990 සිට මාධ්‍ය මැතිවරණ ක්‍රියාවලියේ නියැලී සිටින අතර දේශපාලන පක්ෂ ඔවුන්ගේ ප්‍රචාරණය ප්‍රවර්ධනය කිරීම සඳහා ගුවන් විදුලිය, රූපවාහිනිය සහ සමාජ මාධ්‍ය භාවිතා කර ඇත.

=== ක්‍රීඩා ===
[[File:Estadio_Defensores_del_Chaco_en_2019.jpg|link=https://en.wikipedia.org/wiki/File:Estadio_Defensores_del_Chaco_en_2019.jpg|thumb|එස්ටැඩියෝ ඩිෆෙන්සෝර්ස් ඩෙල් චාකෝ]]
ක්‍රීඩාව ජාතික සංස්කෘතියට අත්‍යවශ්‍යයි; පාපන්දු සහ පැසිපන්දු වඩාත් ජනප්‍රියයි.&lt;ref name=&quot;Paraguay in Pictures&quot;&gt;{{cite book |last=Behnke |first=Alison |url=https://archive.org/details/paraguayinpictur0000behn/page/56 |title=Paraguay in Pictures |year=2010 |isbn=978-1-57505-962-4 |series=Visual Geography Series (VGS) |pages=[https://archive.org/details/paraguayinpictur0000behn/page/56 56, 57]}}&lt;/ref&gt; වොලිබෝල්, හෑන්ඩ්බෝල්, ෆුට්සල්, පිහිනුම් සහ ටෙනිස් වැනි අනෙකුත් ක්‍රීඩා ද ජනප්‍රිය වේ.&lt;ref name=&quot;Paraguay in Pictures&quot; /&gt;

== යොමු කිරීම් ==

[[ප්‍රවර්ගය:පැරගුවේ]]</text>
      <sha1>25qfipjqjr3it0l5yb83453bli7zrks</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>පැරගුවේ රජය සහ දේශපාලනය</title>
    <ns>0</ns>
    <id>182850</id>
    <revision>
      <id>752987</id>
      <timestamp>2025-07-03T07:37:59Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>BuddhikaW88</username>
        <id>37808</id>
      </contributor>
      <comment>'Paraguay is a [[:en:Representative_democratic|representative democratic]] republic, with a [[:en:Multi-party_system|multi-party system]] and [[:en:Separation_of_powers|separation of powers]] across three branches. Executive power is exercised solely by the [[:en:President_of_Paraguay|President]], who is [[:en:Head_of_state|head of state]] and [[:en:Head_of_government|head of government]]. :en:Legislative_power|Legisl...' යොදමින් නව පිටුවක් තනන ලදි</comment>
      <origin>752987</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="8548" sha1="5mc126qk5uhi32z5cnssds77ggqm22x" xml:space="preserve">Paraguay is a [[:en:Representative_democratic|representative democratic]] republic, with a [[:en:Multi-party_system|multi-party system]] and [[:en:Separation_of_powers|separation of powers]] across three branches. Executive power is exercised solely by the [[:en:President_of_Paraguay|President]], who is [[:en:Head_of_state|head of state]] and [[:en:Head_of_government|head of government]]. [[:en:Legislative_power|Legislative power]] is vested in the two chambers of the [[:en:Congress_of_Paraguay|National Congress]]. The [[:en:Judicial_Branch|judiciary]] is vested on [[:en:Tribunals|tribunals]] and Courts of [[:en:Civil_Law_(legal_system)|Civil Law]] and a nine-member Supreme Court of Justice, all of them independent of the executive and the legislature.

Since the end of the [[:en:Paraguayan_Civil_War_(1947)|1947 civil war]], the country's politics have generally been [[:en:Dominant-party_system|dominated]] by the conservative [[:en:Colorado_Party_(Paraguay)|Colorado Party]].

=== හමුදා ===
[[File:Paraguayan_marines_at_Ancon_Marine_Base_2010-07-19.JPG|link=https://en.wikipedia.org/wiki/File:Paraguayan_marines_at_Ancon_Marine_Base_2010-07-19.JPG|thumb|Paraguayan marines at Ancon Marine Base]]
The [[:en:Armed_Forces_of_Paraguay|military of Paraguay]] consist of an [[:en:Army|army]], [[:en:Navy|navy]] (including [[:en:Naval_aviation|naval aviation]] and [[:en:Marines|marine corps]]) and [[:en:Air_force|air force]]. [[:en:Constitution_of_Paraguay|Paraguay's constitution]] establishes the [[:en:President_of_Paraguay|president of Paraguay]] as [[:en:Commander-in-chief|commander-in-chief]] of the armed forces.&lt;ref&gt;{{cite web |title=Constitution of 1992 |url=http://pdba.georgetown.edu/Constitutions/Paraguay/ |access-date=18 December 2017}}&lt;/ref&gt;

Paraguay has [[:en:Conscription|compulsory military service]]; all 18-year-old males, as well as 17-year-old males in the year of their 18th birthday, are liable for one year of [[:en:Active_duty|active duty]]. While the constitution allows for [[:en:Conscientious_objector|conscientious objection]], no enabling legislation has yet been approved.

Paraguay has partnered with Argentina, Brazil, and the United States in regional anti-terrorism and anti-narcotics efforts.&lt;ref&gt;{{cite web |title=U.S. Relations With Paraguay |url=https://www.state.gov/u-s-relations-with-paraguay/ |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20110601071053/http://www.state.gov/r/pa/ei/bgn/1841.htm |archive-date=1 June 2011 |access-date=3 December 2020 |website=United States Department of State}}&lt;/ref&gt; In July 2005, U.S. [[:en:Special_forces|special forces]] began arriving at Paraguay's [[:en:Mariscal_Estigarribia|Mariscal Estigarribia]] air base to support joint training and humanitarian operations&lt;ref&gt;{{Cite news|url=http://americas.irc-online.org/am/2991|title=U.S. military moves in Paraguay rattle regional relations|date=14 December 2005|archive-url=https://web.archive.org/web/20070612192202/http://americas.irc-online.org/am/2991|archive-date=12 June 2007|publisher=[[International Relations Center]]|url-status=dead}}&lt;/ref&gt;&lt;ref name=&quot;Clarin&quot;&gt;{{cite news|url=http://www.clarin.com/suplementos/zona/2005/09/11/z-03615.htm|title=U.S. marines put a foot in Paraguay|date=9 September 2005|newspaper=[[Clarín (Argentine newspaper)|El Clarín]]|archive-url=https://web.archive.org/web/20090327063628/http://www.clarin.com/suplementos/zona/2005/09/11/z-03615.htm|archive-date=27 March 2009|language=es}}&lt;/ref&gt; In 2019, Asuncion hosted the first meeting of the Regional Security Mechanism (RSM), which promotes cooperation between Paraguay, Argentina, Brazil, and the U.S. in addressing [[:en:Transnational_crime|transnational crime]] and terrorism in the &quot;triple frontier&quot; region.&lt;ref&gt;{{cite web |date=13 November 2019 |title=Expert meeting of the Regional Security Mechanism (RSM) in Asuncion |url=https://py.usembassy.gov/expert-meeting-of-the-regional-security-mechanism-rsm-in-asuncion/ |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20201025080332/https://py.usembassy.gov/expert-meeting-of-the-regional-security-mechanism-rsm-in-asuncion/ |archive-date=25 October 2020 |access-date=3 December 2020 |website=U.S. Embassy in Paraguay}}&lt;/ref&gt;

Paraguay is the 73rd most peaceful country in the world, according to the 2024 [[:en:Global_Peace_Index|Global Peace Index]].&lt;ref&gt;{{Cite web |title=2024 Global Peace Index |url=https://www.economicsandpeace.org/wp-content/uploads/2024/06/GPI-2024-web.pdf |accessdate=18 September 2024}}&lt;/ref&gt;

=== පරිපාලන අංශ ===
{{Main|Departments of Paraguay|Districts of Paraguay}}

Paraguay consists of seventeen departments and one capital district (''distrito capital'').

It is also divided into two regions: The &quot;Occidental Region&quot; or Chaco (Boquerón, Alto Paraguay and Presidente Hayes), and the &quot;Oriental Region&quot; (the other departments and the capital district).

These are the departments, with their capitals, population, area and the number of districts:{{Paraguay labelled map}}
{| class=&quot;wikitable sortable&quot; style=&quot;width:100%; text-align:center&quot;
|- style=&quot;vertical-align: top;&quot;
! style=&quot;vertical-align: middle&quot; |[[:en:ISO_3166-2:PY|ISO 3166-2:PY]]
! style=&quot;vertical-align: middle&quot; |Department
! style=&quot;vertical-align: middle&quot; |'''Capital'''
! style=&quot;vertical-align: middle&quot; |'''Population (2022 census)'''
! style=&quot;vertical-align: middle&quot; |'''Area (km&lt;sup&gt;2&lt;/sup&gt;)'''
! style=&quot;vertical-align: middle&quot; |'''Districts'''
|-
| style=&quot;text-align:right;&quot; |ASU
|[[:en:Capital_District_(Paraguay)|Distrito Capital]]
| style=&quot;text-align:left;&quot; |[[:en:Asunción|Asunción]]
|462,241
|117
|1
|-
| style=&quot;text-align:right;&quot; |1
|[[:en:Concepción_Department_(Paraguay)|Concepción]]
| style=&quot;text-align:left;&quot; |[[:en:Concepción,_Paraguay|Concepción]]
|206,181
|18,057
|14
|-
| style=&quot;text-align:right;&quot; |2
|[[:en:San_Pedro_Department,_Paraguay|San Pedro]]
| style=&quot;text-align:left;&quot; |[[:en:San_Pedro,_Paraguay|San Pedro]]
|355,175
|20,007
|23
|-
| style=&quot;text-align:right;&quot; |3
|[[:en:Cordillera_Department|Cordillera]]
| style=&quot;text-align:left;&quot; |[[:en:Caacupé|Caacupé]]
|268,037
|4,953
|20
|-
| style=&quot;text-align:right;&quot; |4
|[[:en:Guairá_Department|Guairá]]
| style=&quot;text-align:left;&quot; |[[:en:Villarrica,_Paraguay|Villarrica]]
|179,555
|3,991
|18
|-
| style=&quot;text-align:right;&quot; |5
|[[:en:Caaguazú_Department|Caaguazú]]
| style=&quot;text-align:left;&quot; |[[:en:Coronel_Oviedo|Coronel Oviedo]]
|431,519
|11,479
|22
|-
| style=&quot;text-align:right;&quot; |6
|[[:en:Caazapá_Department|Caazapá]]
| style=&quot;text-align:left;&quot; |[[:en:Caazapá|Caazapá]]
|139,479
|9,503
|11
|-
| style=&quot;text-align:right;&quot; |7
|[[:en:Itapúa|Itapúa]]
| style=&quot;text-align:left;&quot; |[[:en:Encarnación,_Paraguay|Encarnación]]
|449,642
|16,536
|30
|-
| style=&quot;text-align:right;&quot; |8
|[[:en:Misiones_Department|Misiones]]
| style=&quot;text-align:left;&quot; |[[:en:San_Juan_Bautista,_Paraguay|San Juan Bautista]]
|111,142
|9,568
|10
|-
| style=&quot;text-align:right;&quot; |9
|[[:en:Paraguarí_Department|Paraguarí]]
| style=&quot;text-align:left;&quot; |[[:en:Paraguarí|Paraguarí]]
|200,472
|8,710
|18
|-
| style=&quot;text-align:right;&quot; |10
|[[:en:Alto_Paraná_Department|Alto Paraná]]
| style=&quot;text-align:left;&quot; |[[:en:Ciudad_del_Este|Ciudad del Este]]
|763,702
|14,898
|22
|-
| style=&quot;text-align:right;&quot; |11
|[[:en:Central_Department|Central]]
| style=&quot;text-align:left;&quot; |[[:en:Areguá|Areguá]]
|1,883,927
|2,665
|19
|-
| style=&quot;text-align:right;&quot; |12
|[[:en:Ñeembucú|Ñeembucú]]
| style=&quot;text-align:left;&quot; |[[:en:Pilar,_Paraguay|Pilar]]
|76,719
|12,155
|16
|-
| style=&quot;text-align:right;&quot; |13
|[[:en:Amambay|Amambay]]
| style=&quot;text-align:left;&quot; |[[:en:Pedro_Juan_Caballero,_Paraguay|Pedro Juan Caballero]]
|179,412
|12,935
|6
|-
| style=&quot;text-align:right;&quot; |14
|[[:en:Canindeyú|Canindeyú]]
| style=&quot;text-align:left;&quot; |[[:en:Salto_del_Guairá|Salto del Guairá]]
|191,114
|14,677
|16
|-
| style=&quot;text-align:right;&quot; |15
|[[:en:Presidente_Hayes|Presidente Hayes]]
| style=&quot;text-align:left;&quot; |[[:en:Villa_Hayes|Villa Hayes]]
|123,313
|72,917
|10
|-
| style=&quot;text-align:right;&quot; |16
|[[:en:Alto_Paraguay|Alto Paraguay]]
| style=&quot;text-align:left;&quot; |[[:en:Fuerte_Olimpo|Fuerte Olimpo]]
|17,195
|82,394
|4
|-
| style=&quot;text-align:right;&quot; |17
|[[:en:Boquerón_Department|Boquerón]]
| style=&quot;text-align:left;&quot; |[[:en:Filadelfia,_Paraguay|Filadelfia]]
|71,078
|91,676
|4
|-
| style=&quot;text-align:right;&quot; |–
|'''Paraguay'''
| style=&quot;text-align:left;&quot; |'''[[:en:Asunción|Asunción]]'''
|'''6,109,903'''
|'''406,796'''
|'''273'''
|}

== යොමු කිරීම් ==</text>
      <sha1>5mc126qk5uhi32z5cnssds77ggqm22x</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>752989</id>
      <parentid>752987</parentid>
      <timestamp>2025-07-03T07:39:55Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>BuddhikaW88</username>
        <id>37808</id>
      </contributor>
      <origin>752989</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="8682" sha1="9ty2yk2d77eh180bilj0ibgi8fd9d06" xml:space="preserve">Paraguay is a [[:en:Representative_democratic|representative democratic]] republic, with a [[:en:Multi-party_system|multi-party system]] and [[:en:Separation_of_powers|separation of powers]] across three branches. Executive power is exercised solely by the [[:en:President_of_Paraguay|President]], who is [[:en:Head_of_state|head of state]] and [[:en:Head_of_government|head of government]]. [[:en:Legislative_power|Legislative power]] is vested in the two chambers of the [[:en:Congress_of_Paraguay|National Congress]]. The [[:en:Judicial_Branch|judiciary]] is vested on [[:en:Tribunals|tribunals]] and Courts of [[:en:Civil_Law_(legal_system)|Civil Law]] and a nine-member Supreme Court of Justice, all of them independent of the executive and the legislature.

Since the end of the [[:en:Paraguayan_Civil_War_(1947)|1947 civil war]], the country's politics have generally been [[:en:Dominant-party_system|dominated]] by the conservative [[:en:Colorado_Party_(Paraguay)|Colorado Party]].

=== හමුදා ===
[[File:Paraguayan_marines_at_Ancon_Marine_Base_2010-07-19.JPG|link=https://en.wikipedia.org/wiki/File:Paraguayan_marines_at_Ancon_Marine_Base_2010-07-19.JPG|thumb|ඇන්කොන් සමුද්‍ර කඳවුරේ පැරගුවේ නාවිකයින්]]
The [[:en:Armed_Forces_of_Paraguay|military of Paraguay]] consist of an [[:en:Army|army]], [[:en:Navy|navy]] (including [[:en:Naval_aviation|naval aviation]] and [[:en:Marines|marine corps]]) and [[:en:Air_force|air force]]. [[:en:Constitution_of_Paraguay|Paraguay's constitution]] establishes the [[:en:President_of_Paraguay|president of Paraguay]] as [[:en:Commander-in-chief|commander-in-chief]] of the armed forces.&lt;ref&gt;{{cite web |title=Constitution of 1992 |url=http://pdba.georgetown.edu/Constitutions/Paraguay/ |access-date=18 December 2017}}&lt;/ref&gt;

Paraguay has [[:en:Conscription|compulsory military service]]; all 18-year-old males, as well as 17-year-old males in the year of their 18th birthday, are liable for one year of [[:en:Active_duty|active duty]]. While the constitution allows for [[:en:Conscientious_objector|conscientious objection]], no enabling legislation has yet been approved.

Paraguay has partnered with Argentina, Brazil, and the United States in regional anti-terrorism and anti-narcotics efforts.&lt;ref&gt;{{cite web |title=U.S. Relations With Paraguay |url=https://www.state.gov/u-s-relations-with-paraguay/ |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20110601071053/http://www.state.gov/r/pa/ei/bgn/1841.htm |archive-date=1 June 2011 |access-date=3 December 2020 |website=United States Department of State}}&lt;/ref&gt; In July 2005, U.S. [[:en:Special_forces|special forces]] began arriving at Paraguay's [[:en:Mariscal_Estigarribia|Mariscal Estigarribia]] air base to support joint training and humanitarian operations&lt;ref&gt;{{Cite news|url=http://americas.irc-online.org/am/2991|title=U.S. military moves in Paraguay rattle regional relations|date=14 December 2005|archive-url=https://web.archive.org/web/20070612192202/http://americas.irc-online.org/am/2991|archive-date=12 June 2007|publisher=[[International Relations Center]]|url-status=dead}}&lt;/ref&gt;&lt;ref name=&quot;Clarin&quot;&gt;{{cite news|url=http://www.clarin.com/suplementos/zona/2005/09/11/z-03615.htm|title=U.S. marines put a foot in Paraguay|date=9 September 2005|newspaper=[[Clarín (Argentine newspaper)|El Clarín]]|archive-url=https://web.archive.org/web/20090327063628/http://www.clarin.com/suplementos/zona/2005/09/11/z-03615.htm|archive-date=27 March 2009|language=es}}&lt;/ref&gt; In 2019, Asuncion hosted the first meeting of the Regional Security Mechanism (RSM), which promotes cooperation between Paraguay, Argentina, Brazil, and the U.S. in addressing [[:en:Transnational_crime|transnational crime]] and terrorism in the &quot;triple frontier&quot; region.&lt;ref&gt;{{cite web |date=13 November 2019 |title=Expert meeting of the Regional Security Mechanism (RSM) in Asuncion |url=https://py.usembassy.gov/expert-meeting-of-the-regional-security-mechanism-rsm-in-asuncion/ |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20201025080332/https://py.usembassy.gov/expert-meeting-of-the-regional-security-mechanism-rsm-in-asuncion/ |archive-date=25 October 2020 |access-date=3 December 2020 |website=U.S. Embassy in Paraguay}}&lt;/ref&gt;

Paraguay is the 73rd most peaceful country in the world, according to the 2024 [[:en:Global_Peace_Index|Global Peace Index]].&lt;ref&gt;{{Cite web |title=2024 Global Peace Index |url=https://www.economicsandpeace.org/wp-content/uploads/2024/06/GPI-2024-web.pdf |accessdate=18 September 2024}}&lt;/ref&gt;

=== පරිපාලන අංශ ===
Paraguay consists of seventeen departments and one capital district (''distrito capital'').

It is also divided into two regions: The &quot;Occidental Region&quot; or Chaco (Boquerón, Alto Paraguay and Presidente Hayes), and the &quot;Oriental Region&quot; (the other departments and the capital district).

These are the departments, with their capitals, population, area and the number of districts:{{Paraguay labelled map}}
{| class=&quot;wikitable sortable&quot; style=&quot;width:100%; text-align:center&quot;
|- style=&quot;vertical-align: top;&quot;
! style=&quot;vertical-align: middle&quot; |[[:en:ISO_3166-2:PY|ISO 3166-2:PY]]
! style=&quot;vertical-align: middle&quot; |දෙපාර්තමේන්තුව
! style=&quot;vertical-align: middle&quot; |'''අග නගරය'''
! style=&quot;vertical-align: middle&quot; |ජනගහනය (2022 සංගණනය)
! style=&quot;vertical-align: middle&quot; |ප්‍රදේශය (ව.කි.මී. යට)
! style=&quot;vertical-align: middle&quot; |දිස්ත්‍රික්ක
|-
| style=&quot;text-align:right;&quot; |ASU
|[[:en:Capital_District_(Paraguay)|Distrito Capital]]
| style=&quot;text-align:left;&quot; |[[:en:Asunción|Asunción]]
|462,241
|117
|1
|-
| style=&quot;text-align:right;&quot; |1
|[[:en:Concepción_Department_(Paraguay)|Concepción]]
| style=&quot;text-align:left;&quot; |[[:en:Concepción,_Paraguay|Concepción]]
|206,181
|18,057
|14
|-
| style=&quot;text-align:right;&quot; |2
|[[:en:San_Pedro_Department,_Paraguay|San Pedro]]
| style=&quot;text-align:left;&quot; |[[:en:San_Pedro,_Paraguay|San Pedro]]
|355,175
|20,007
|23
|-
| style=&quot;text-align:right;&quot; |3
|[[:en:Cordillera_Department|Cordillera]]
| style=&quot;text-align:left;&quot; |[[:en:Caacupé|Caacupé]]
|268,037
|4,953
|20
|-
| style=&quot;text-align:right;&quot; |4
|[[:en:Guairá_Department|Guairá]]
| style=&quot;text-align:left;&quot; |[[:en:Villarrica,_Paraguay|Villarrica]]
|179,555
|3,991
|18
|-
| style=&quot;text-align:right;&quot; |5
|[[:en:Caaguazú_Department|Caaguazú]]
| style=&quot;text-align:left;&quot; |[[:en:Coronel_Oviedo|Coronel Oviedo]]
|431,519
|11,479
|22
|-
| style=&quot;text-align:right;&quot; |6
|[[:en:Caazapá_Department|Caazapá]]
| style=&quot;text-align:left;&quot; |[[:en:Caazapá|Caazapá]]
|139,479
|9,503
|11
|-
| style=&quot;text-align:right;&quot; |7
|[[:en:Itapúa|Itapúa]]
| style=&quot;text-align:left;&quot; |[[:en:Encarnación,_Paraguay|Encarnación]]
|449,642
|16,536
|30
|-
| style=&quot;text-align:right;&quot; |8
|[[:en:Misiones_Department|Misiones]]
| style=&quot;text-align:left;&quot; |[[:en:San_Juan_Bautista,_Paraguay|San Juan Bautista]]
|111,142
|9,568
|10
|-
| style=&quot;text-align:right;&quot; |9
|[[:en:Paraguarí_Department|Paraguarí]]
| style=&quot;text-align:left;&quot; |[[:en:Paraguarí|Paraguarí]]
|200,472
|8,710
|18
|-
| style=&quot;text-align:right;&quot; |10
|[[:en:Alto_Paraná_Department|Alto Paraná]]
| style=&quot;text-align:left;&quot; |[[:en:Ciudad_del_Este|Ciudad del Este]]
|763,702
|14,898
|22
|-
| style=&quot;text-align:right;&quot; |11
|[[:en:Central_Department|Central]]
| style=&quot;text-align:left;&quot; |[[:en:Areguá|Areguá]]
|1,883,927
|2,665
|19
|-
| style=&quot;text-align:right;&quot; |12
|[[:en:Ñeembucú|Ñeembucú]]
| style=&quot;text-align:left;&quot; |[[:en:Pilar,_Paraguay|Pilar]]
|76,719
|12,155
|16
|-
| style=&quot;text-align:right;&quot; |13
|[[:en:Amambay|Amambay]]
| style=&quot;text-align:left;&quot; |[[:en:Pedro_Juan_Caballero,_Paraguay|Pedro Juan Caballero]]
|179,412
|12,935
|6
|-
| style=&quot;text-align:right;&quot; |14
|[[:en:Canindeyú|Canindeyú]]
| style=&quot;text-align:left;&quot; |[[:en:Salto_del_Guairá|Salto del Guairá]]
|191,114
|14,677
|16
|-
| style=&quot;text-align:right;&quot; |15
|[[:en:Presidente_Hayes|Presidente Hayes]]
| style=&quot;text-align:left;&quot; |[[:en:Villa_Hayes|Villa Hayes]]
|123,313
|72,917
|10
|-
| style=&quot;text-align:right;&quot; |16
|[[:en:Alto_Paraguay|Alto Paraguay]]
| style=&quot;text-align:left;&quot; |[[:en:Fuerte_Olimpo|Fuerte Olimpo]]
|17,195
|82,394
|4
|-
| style=&quot;text-align:right;&quot; |17
|[[:en:Boquerón_Department|Boquerón]]
| style=&quot;text-align:left;&quot; |[[:en:Filadelfia,_Paraguay|Filadelfia]]
|71,078
|91,676
|4
|-
| style=&quot;text-align:right;&quot; |–
|'''පැරගුවේ'''
| style=&quot;text-align:left;&quot; |'''[[:en:Asunción|Asunción]]'''
|'''6,109,903'''
|'''406,796'''
|'''273'''
|}

== යොමු කිරීම් ==</text>
      <sha1>9ty2yk2d77eh180bilj0ibgi8fd9d06</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>752991</id>
      <parentid>752989</parentid>
      <timestamp>2025-07-03T07:40:45Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>BuddhikaW88</username>
        <id>37808</id>
      </contributor>
      <origin>752991</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="14140" sha1="ku40jtd709frsjp840unffz55yxra7o" xml:space="preserve">Paraguay is a [[:en:Representative_democratic|representative democratic]] republic, with a [[:en:Multi-party_system|multi-party system]] and [[:en:Separation_of_powers|separation of powers]] across three branches. Executive power is exercised solely by the [[:en:President_of_Paraguay|President]], who is [[:en:Head_of_state|head of state]] and [[:en:Head_of_government|head of government]]. [[:en:Legislative_power|Legislative power]] is vested in the two chambers of the [[:en:Congress_of_Paraguay|National Congress]]. The [[:en:Judicial_Branch|judiciary]] is vested on [[:en:Tribunals|tribunals]] and Courts of [[:en:Civil_Law_(legal_system)|Civil Law]] and a nine-member Supreme Court of Justice, all of them independent of the executive and the legislature.

Since the end of the [[:en:Paraguayan_Civil_War_(1947)|1947 civil war]], the country's politics have generally been [[:en:Dominant-party_system|dominated]] by the conservative [[:en:Colorado_Party_(Paraguay)|Colorado Party]].

පැරගුවේ යනු නියෝජිත ප්‍රජාතන්ත්‍රවාදී ජනරජයක් වන අතර, බහු-පක්ෂ ක්‍රමයක් සහ ශාඛා තුනක් හරහා බලතල වෙන් කිරීමක් ඇත. විධායක බලය ක්‍රියාත්මක කරනු ලබන්නේ ජනාධිපතිවරයා විසින් පමණක් වන අතර ඔහු රාජ්‍ය නායකයා සහ රජයේ ප්‍රධානියා වේ. ව්‍යවස්ථාදායක බලය ජාතික කොංග්‍රසයේ මණ්ඩල දෙකෙහිම පිහිටා ඇත. අධිකරණය විධායකය සහ ව්‍යවස්ථාදායකයෙන් ස්වාධීනව කටයුතු කරන විනිශ්චය සභා සහ සිවිල් නීති අධිකරණ සහ නව දෙනෙකුගෙන් යුත් ශ්‍රේෂ්ඨාධිකරණයක් මත පැවරී ඇත.

1947 සිවිල් යුද්ධය අවසන් වූ දා සිට, රටේ දේශපාලනය සාමාන්‍යයෙන් ආධිපත්‍යය දරන්නේ කොන්සර්වේටිව් කොලරාඩෝ පක්ෂය විසිනි.

හමුදා

ඇන්කොන් සමුද්‍ර කඳවුරේ පැරගුවේ නාවිකයින්

පැරගුවේ හමුදාව සමන්විත වන්නේ හමුදාවක්, නාවික හමුදාවක් (නාවික ගුවන් සේවා සහ මැරීන් බළකාය ඇතුළුව) සහ ගුවන් හමුදාවකි. පැරගුවේ ආණ්ඩුක්‍රම ව්‍යවස්ථාව මගින් පැරගුවේ ජනාධිපතිවරයා සන්නද්ධ හමුදාවන්හි ප්‍රධාන අණදෙන නිලධාරියා ලෙස ස්ථාපිත කරයි.[1]

පැරගුවේ අනිවාර්ය හමුදා සේවයක් ඇත; සියලුම 18-හැවිරිදි පිරිමින් මෙන්ම 17-හැවිරිදි පිරිමින් ඔවුන්ගේ 18 වැනි උපන්දිනයේ වසරක ක්‍රියාකාරී රාජකාරියකට වගකිව යුතුය. ආණ්ඩුක්‍රම ව්‍යවස්ථාව හෘද සාක්ෂියට එකඟව විරෝධය දැක්වීමට ඉඩ දෙන අතර, සක්‍රීය කරන නීති සම්පාදනයක් තවමත් අනුමත කර නොමැත.

කලාපීය ත්‍රස්ත විරෝධී සහ මත්ද්‍රව්‍ය විරෝධී ප්‍රයත්නයන් සඳහා පැරගුවේ ආර්ජන්ටිනාව, බ්‍රසීලය සහ ඇමරිකා එක්සත් ජනපදය සමඟ හවුල් වී ඇත.[2] 2005 ජූලි මාසයේදී, ඒකාබද්ධ පුහුණුවීම් සහ මානුෂීය මෙහෙයුම් සඳහා සහාය වීම සඳහා එක්සත් ජනපද විශේෂ බලකායන් පැරගුවේ මාරිස්කල් එස්ටිගරිබියා ගුවන් කඳවුරට පැමිණීමට පටන් ගත්හ[3][4] 2019 දී, &quot;ත්‍රිත්ව මායිම්&quot; කලාපයේ අන්තර්ජාතික අපරාධ සහ ත්‍රස්තවාදය ආමන්ත්‍රණය කිරීමේදී පැරගුවේ, ආර්ජන්ටිනාව, බ්‍රසීලය සහ ඇමරිකා එක්සත් ජනපදය අතර සහයෝගීතාව ප්‍රවර්ධනය කරන කලාපීය ආරක්ෂක යාන්ත්‍රණයේ (RSM) පළමු රැස්වීම අසුන්සියන් විසින් පවත්වන ලදී.[5]

2024 ගෝලීය සාම දර්ශකයට අනුව පැරගුවේ ලෝකයේ 73 වන සාමකාමී රටයි.[6]

පරිපාලක අංශය

=== හමුදා ===
[[File:Paraguayan_marines_at_Ancon_Marine_Base_2010-07-19.JPG|link=https://en.wikipedia.org/wiki/File:Paraguayan_marines_at_Ancon_Marine_Base_2010-07-19.JPG|thumb|ඇන්කොන් සමුද්‍ර කඳවුරේ පැරගුවේ නාවිකයින්]]
The [[:en:Armed_Forces_of_Paraguay|military of Paraguay]] consist of an [[:en:Army|army]], [[:en:Navy|navy]] (including [[:en:Naval_aviation|naval aviation]] and [[:en:Marines|marine corps]]) and [[:en:Air_force|air force]]. [[:en:Constitution_of_Paraguay|Paraguay's constitution]] establishes the [[:en:President_of_Paraguay|president of Paraguay]] as [[:en:Commander-in-chief|commander-in-chief]] of the armed forces.&lt;ref&gt;{{cite web |title=Constitution of 1992 |url=http://pdba.georgetown.edu/Constitutions/Paraguay/ |access-date=18 December 2017}}&lt;/ref&gt;

Paraguay has [[:en:Conscription|compulsory military service]]; all 18-year-old males, as well as 17-year-old males in the year of their 18th birthday, are liable for one year of [[:en:Active_duty|active duty]]. While the constitution allows for [[:en:Conscientious_objector|conscientious objection]], no enabling legislation has yet been approved.

Paraguay has partnered with Argentina, Brazil, and the United States in regional anti-terrorism and anti-narcotics efforts.&lt;ref&gt;{{cite web |title=U.S. Relations With Paraguay |url=https://www.state.gov/u-s-relations-with-paraguay/ |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20110601071053/http://www.state.gov/r/pa/ei/bgn/1841.htm |archive-date=1 June 2011 |access-date=3 December 2020 |website=United States Department of State}}&lt;/ref&gt; In July 2005, U.S. [[:en:Special_forces|special forces]] began arriving at Paraguay's [[:en:Mariscal_Estigarribia|Mariscal Estigarribia]] air base to support joint training and humanitarian operations&lt;ref&gt;{{Cite news|url=http://americas.irc-online.org/am/2991|title=U.S. military moves in Paraguay rattle regional relations|date=14 December 2005|archive-url=https://web.archive.org/web/20070612192202/http://americas.irc-online.org/am/2991|archive-date=12 June 2007|publisher=[[International Relations Center]]|url-status=dead}}&lt;/ref&gt;&lt;ref name=&quot;Clarin&quot;&gt;{{cite news|url=http://www.clarin.com/suplementos/zona/2005/09/11/z-03615.htm|title=U.S. marines put a foot in Paraguay|date=9 September 2005|newspaper=[[Clarín (Argentine newspaper)|El Clarín]]|archive-url=https://web.archive.org/web/20090327063628/http://www.clarin.com/suplementos/zona/2005/09/11/z-03615.htm|archive-date=27 March 2009|language=es}}&lt;/ref&gt; In 2019, Asuncion hosted the first meeting of the Regional Security Mechanism (RSM), which promotes cooperation between Paraguay, Argentina, Brazil, and the U.S. in addressing [[:en:Transnational_crime|transnational crime]] and terrorism in the &quot;triple frontier&quot; region.&lt;ref&gt;{{cite web |date=13 November 2019 |title=Expert meeting of the Regional Security Mechanism (RSM) in Asuncion |url=https://py.usembassy.gov/expert-meeting-of-the-regional-security-mechanism-rsm-in-asuncion/ |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20201025080332/https://py.usembassy.gov/expert-meeting-of-the-regional-security-mechanism-rsm-in-asuncion/ |archive-date=25 October 2020 |access-date=3 December 2020 |website=U.S. Embassy in Paraguay}}&lt;/ref&gt;

Paraguay is the 73rd most peaceful country in the world, according to the 2024 [[:en:Global_Peace_Index|Global Peace Index]].&lt;ref&gt;{{Cite web |title=2024 Global Peace Index |url=https://www.economicsandpeace.org/wp-content/uploads/2024/06/GPI-2024-web.pdf |accessdate=18 September 2024}}&lt;/ref&gt;

=== පරිපාලන අංශ ===
Paraguay consists of seventeen departments and one capital district (''distrito capital'').

It is also divided into two regions: The &quot;Occidental Region&quot; or Chaco (Boquerón, Alto Paraguay and Presidente Hayes), and the &quot;Oriental Region&quot; (the other departments and the capital district).

These are the departments, with their capitals, population, area and the number of districts:

පැරගුවේ දෙපාර්තමේන්තු දාහතකින් සහ එක් අගනුවර දිස්ත්‍රික්කයකින් (ඩිස්ට්‍රිටෝ අගනුවර) සමන්විත වේ.

එය කලාප දෙකකට ද බෙදා ඇත: &quot;ඔක්සිඩෙන්ටල් කලාපය&quot; හෝ චාකෝ (බොකෙරොන්, ඇල්ටෝ පැරගුවේ සහ ජනාධිපති හේස්), සහ &quot;පෙරදිග කලාපය&quot; (අනෙකුත් දෙපාර්තමේන්තු සහ අගනුවර දිස්ත්‍රික්කය).

මේවා දෙපාර්තමේන්තු වන අතර ඒවායේ අගනුවර, ජනගහනය, ප්‍රදේශය සහ දිස්ත්‍රික්ක ගණන:{{Paraguay labelled map}}
{| class=&quot;wikitable sortable&quot; style=&quot;width:100%; text-align:center&quot;
|- style=&quot;vertical-align: top;&quot;
! style=&quot;vertical-align: middle&quot; |[[:en:ISO_3166-2:PY|ISO 3166-2:PY]]
! style=&quot;vertical-align: middle&quot; |දෙපාර්තමේන්තුව
! style=&quot;vertical-align: middle&quot; |'''අග නගරය'''
! style=&quot;vertical-align: middle&quot; |ජනගහනය (2022 සංගණනය)
! style=&quot;vertical-align: middle&quot; |ප්‍රදේශය (ව.කි.මී. යට)
! style=&quot;vertical-align: middle&quot; |දිස්ත්‍රික්ක
|-
| style=&quot;text-align:right;&quot; |ASU
|[[:en:Capital_District_(Paraguay)|Distrito Capital]]
| style=&quot;text-align:left;&quot; |[[:en:Asunción|Asunción]]
|462,241
|117
|1
|-
| style=&quot;text-align:right;&quot; |1
|[[:en:Concepción_Department_(Paraguay)|Concepción]]
| style=&quot;text-align:left;&quot; |[[:en:Concepción,_Paraguay|Concepción]]
|206,181
|18,057
|14
|-
| style=&quot;text-align:right;&quot; |2
|[[:en:San_Pedro_Department,_Paraguay|San Pedro]]
| style=&quot;text-align:left;&quot; |[[:en:San_Pedro,_Paraguay|San Pedro]]
|355,175
|20,007
|23
|-
| style=&quot;text-align:right;&quot; |3
|[[:en:Cordillera_Department|Cordillera]]
| style=&quot;text-align:left;&quot; |[[:en:Caacupé|Caacupé]]
|268,037
|4,953
|20
|-
| style=&quot;text-align:right;&quot; |4
|[[:en:Guairá_Department|Guairá]]
| style=&quot;text-align:left;&quot; |[[:en:Villarrica,_Paraguay|Villarrica]]
|179,555
|3,991
|18
|-
| style=&quot;text-align:right;&quot; |5
|[[:en:Caaguazú_Department|Caaguazú]]
| style=&quot;text-align:left;&quot; |[[:en:Coronel_Oviedo|Coronel Oviedo]]
|431,519
|11,479
|22
|-
| style=&quot;text-align:right;&quot; |6
|[[:en:Caazapá_Department|Caazapá]]
| style=&quot;text-align:left;&quot; |[[:en:Caazapá|Caazapá]]
|139,479
|9,503
|11
|-
| style=&quot;text-align:right;&quot; |7
|[[:en:Itapúa|Itapúa]]
| style=&quot;text-align:left;&quot; |[[:en:Encarnación,_Paraguay|Encarnación]]
|449,642
|16,536
|30
|-
| style=&quot;text-align:right;&quot; |8
|[[:en:Misiones_Department|Misiones]]
| style=&quot;text-align:left;&quot; |[[:en:San_Juan_Bautista,_Paraguay|San Juan Bautista]]
|111,142
|9,568
|10
|-
| style=&quot;text-align:right;&quot; |9
|[[:en:Paraguarí_Department|Paraguarí]]
| style=&quot;text-align:left;&quot; |[[:en:Paraguarí|Paraguarí]]
|200,472
|8,710
|18
|-
| style=&quot;text-align:right;&quot; |10
|[[:en:Alto_Paraná_Department|Alto Paraná]]
| style=&quot;text-align:left;&quot; |[[:en:Ciudad_del_Este|Ciudad del Este]]
|763,702
|14,898
|22
|-
| style=&quot;text-align:right;&quot; |11
|[[:en:Central_Department|Central]]
| style=&quot;text-align:left;&quot; |[[:en:Areguá|Areguá]]
|1,883,927
|2,665
|19
|-
| style=&quot;text-align:right;&quot; |12
|[[:en:Ñeembucú|Ñeembucú]]
| style=&quot;text-align:left;&quot; |[[:en:Pilar,_Paraguay|Pilar]]
|76,719
|12,155
|16
|-
| style=&quot;text-align:right;&quot; |13
|[[:en:Amambay|Amambay]]
| style=&quot;text-align:left;&quot; |[[:en:Pedro_Juan_Caballero,_Paraguay|Pedro Juan Caballero]]
|179,412
|12,935
|6
|-
| style=&quot;text-align:right;&quot; |14
|[[:en:Canindeyú|Canindeyú]]
| style=&quot;text-align:left;&quot; |[[:en:Salto_del_Guairá|Salto del Guairá]]
|191,114
|14,677
|16
|-
| style=&quot;text-align:right;&quot; |15
|[[:en:Presidente_Hayes|Presidente Hayes]]
| style=&quot;text-align:left;&quot; |[[:en:Villa_Hayes|Villa Hayes]]
|123,313
|72,917
|10
|-
| style=&quot;text-align:right;&quot; |16
|[[:en:Alto_Paraguay|Alto Paraguay]]
| style=&quot;text-align:left;&quot; |[[:en:Fuerte_Olimpo|Fuerte Olimpo]]
|17,195
|82,394
|4
|-
| style=&quot;text-align:right;&quot; |17
|[[:en:Boquerón_Department|Boquerón]]
| style=&quot;text-align:left;&quot; |[[:en:Filadelfia,_Paraguay|Filadelfia]]
|71,078
|91,676
|4
|-
| style=&quot;text-align:right;&quot; |–
|'''පැරගුවේ'''
| style=&quot;text-align:left;&quot; |'''[[:en:Asunción|Asunción]]'''
|'''6,109,903'''
|'''406,796'''
|'''273'''
|}

== යොමු කිරීම් ==</text>
      <sha1>ku40jtd709frsjp840unffz55yxra7o</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>752992</id>
      <parentid>752991</parentid>
      <timestamp>2025-07-03T07:40:55Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>BuddhikaW88</username>
        <id>37808</id>
      </contributor>
      <comment>/* පරිපාලන අංශ */</comment>
      <origin>752992</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="13756" sha1="p8zxgh4rtc9canlcehnx70i8ehl89g2" xml:space="preserve">Paraguay is a [[:en:Representative_democratic|representative democratic]] republic, with a [[:en:Multi-party_system|multi-party system]] and [[:en:Separation_of_powers|separation of powers]] across three branches. Executive power is exercised solely by the [[:en:President_of_Paraguay|President]], who is [[:en:Head_of_state|head of state]] and [[:en:Head_of_government|head of government]]. [[:en:Legislative_power|Legislative power]] is vested in the two chambers of the [[:en:Congress_of_Paraguay|National Congress]]. The [[:en:Judicial_Branch|judiciary]] is vested on [[:en:Tribunals|tribunals]] and Courts of [[:en:Civil_Law_(legal_system)|Civil Law]] and a nine-member Supreme Court of Justice, all of them independent of the executive and the legislature.

Since the end of the [[:en:Paraguayan_Civil_War_(1947)|1947 civil war]], the country's politics have generally been [[:en:Dominant-party_system|dominated]] by the conservative [[:en:Colorado_Party_(Paraguay)|Colorado Party]].

පැරගුවේ යනු නියෝජිත ප්‍රජාතන්ත්‍රවාදී ජනරජයක් වන අතර, බහු-පක්ෂ ක්‍රමයක් සහ ශාඛා තුනක් හරහා බලතල වෙන් කිරීමක් ඇත. විධායක බලය ක්‍රියාත්මක කරනු ලබන්නේ ජනාධිපතිවරයා විසින් පමණක් වන අතර ඔහු රාජ්‍ය නායකයා සහ රජයේ ප්‍රධානියා වේ. ව්‍යවස්ථාදායක බලය ජාතික කොංග්‍රසයේ මණ්ඩල දෙකෙහිම පිහිටා ඇත. අධිකරණය විධායකය සහ ව්‍යවස්ථාදායකයෙන් ස්වාධීනව කටයුතු කරන විනිශ්චය සභා සහ සිවිල් නීති අධිකරණ සහ නව දෙනෙකුගෙන් යුත් ශ්‍රේෂ්ඨාධිකරණයක් මත පැවරී ඇත.

1947 සිවිල් යුද්ධය අවසන් වූ දා සිට, රටේ දේශපාලනය සාමාන්‍යයෙන් ආධිපත්‍යය දරන්නේ කොන්සර්වේටිව් කොලරාඩෝ පක්ෂය විසිනි.

හමුදා

ඇන්කොන් සමුද්‍ර කඳවුරේ පැරගුවේ නාවිකයින්

පැරගුවේ හමුදාව සමන්විත වන්නේ හමුදාවක්, නාවික හමුදාවක් (නාවික ගුවන් සේවා සහ මැරීන් බළකාය ඇතුළුව) සහ ගුවන් හමුදාවකි. පැරගුවේ ආණ්ඩුක්‍රම ව්‍යවස්ථාව මගින් පැරගුවේ ජනාධිපතිවරයා සන්නද්ධ හමුදාවන්හි ප්‍රධාන අණදෙන නිලධාරියා ලෙස ස්ථාපිත කරයි.[1]

පැරගුවේ අනිවාර්ය හමුදා සේවයක් ඇත; සියලුම 18-හැවිරිදි පිරිමින් මෙන්ම 17-හැවිරිදි පිරිමින් ඔවුන්ගේ 18 වැනි උපන්දිනයේ වසරක ක්‍රියාකාරී රාජකාරියකට වගකිව යුතුය. ආණ්ඩුක්‍රම ව්‍යවස්ථාව හෘද සාක්ෂියට එකඟව විරෝධය දැක්වීමට ඉඩ දෙන අතර, සක්‍රීය කරන නීති සම්පාදනයක් තවමත් අනුමත කර නොමැත.

කලාපීය ත්‍රස්ත විරෝධී සහ මත්ද්‍රව්‍ය විරෝධී ප්‍රයත්නයන් සඳහා පැරගුවේ ආර්ජන්ටිනාව, බ්‍රසීලය සහ ඇමරිකා එක්සත් ජනපදය සමඟ හවුල් වී ඇත.[2] 2005 ජූලි මාසයේදී, ඒකාබද්ධ පුහුණුවීම් සහ මානුෂීය මෙහෙයුම් සඳහා සහාය වීම සඳහා එක්සත් ජනපද විශේෂ බලකායන් පැරගුවේ මාරිස්කල් එස්ටිගරිබියා ගුවන් කඳවුරට පැමිණීමට පටන් ගත්හ[3][4] 2019 දී, &quot;ත්‍රිත්ව මායිම්&quot; කලාපයේ අන්තර්ජාතික අපරාධ සහ ත්‍රස්තවාදය ආමන්ත්‍රණය කිරීමේදී පැරගුවේ, ආර්ජන්ටිනාව, බ්‍රසීලය සහ ඇමරිකා එක්සත් ජනපදය අතර සහයෝගීතාව ප්‍රවර්ධනය කරන කලාපීය ආරක්ෂක යාන්ත්‍රණයේ (RSM) පළමු රැස්වීම අසුන්සියන් විසින් පවත්වන ලදී.[5]

2024 ගෝලීය සාම දර්ශකයට අනුව පැරගුවේ ලෝකයේ 73 වන සාමකාමී රටයි.[6]

පරිපාලක අංශය

=== හමුදා ===
[[File:Paraguayan_marines_at_Ancon_Marine_Base_2010-07-19.JPG|link=https://en.wikipedia.org/wiki/File:Paraguayan_marines_at_Ancon_Marine_Base_2010-07-19.JPG|thumb|ඇන්කොන් සමුද්‍ර කඳවුරේ පැරගුවේ නාවිකයින්]]
The [[:en:Armed_Forces_of_Paraguay|military of Paraguay]] consist of an [[:en:Army|army]], [[:en:Navy|navy]] (including [[:en:Naval_aviation|naval aviation]] and [[:en:Marines|marine corps]]) and [[:en:Air_force|air force]]. [[:en:Constitution_of_Paraguay|Paraguay's constitution]] establishes the [[:en:President_of_Paraguay|president of Paraguay]] as [[:en:Commander-in-chief|commander-in-chief]] of the armed forces.&lt;ref&gt;{{cite web |title=Constitution of 1992 |url=http://pdba.georgetown.edu/Constitutions/Paraguay/ |access-date=18 December 2017}}&lt;/ref&gt;

Paraguay has [[:en:Conscription|compulsory military service]]; all 18-year-old males, as well as 17-year-old males in the year of their 18th birthday, are liable for one year of [[:en:Active_duty|active duty]]. While the constitution allows for [[:en:Conscientious_objector|conscientious objection]], no enabling legislation has yet been approved.

Paraguay has partnered with Argentina, Brazil, and the United States in regional anti-terrorism and anti-narcotics efforts.&lt;ref&gt;{{cite web |title=U.S. Relations With Paraguay |url=https://www.state.gov/u-s-relations-with-paraguay/ |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20110601071053/http://www.state.gov/r/pa/ei/bgn/1841.htm |archive-date=1 June 2011 |access-date=3 December 2020 |website=United States Department of State}}&lt;/ref&gt; In July 2005, U.S. [[:en:Special_forces|special forces]] began arriving at Paraguay's [[:en:Mariscal_Estigarribia|Mariscal Estigarribia]] air base to support joint training and humanitarian operations&lt;ref&gt;{{Cite news|url=http://americas.irc-online.org/am/2991|title=U.S. military moves in Paraguay rattle regional relations|date=14 December 2005|archive-url=https://web.archive.org/web/20070612192202/http://americas.irc-online.org/am/2991|archive-date=12 June 2007|publisher=[[International Relations Center]]|url-status=dead}}&lt;/ref&gt;&lt;ref name=&quot;Clarin&quot;&gt;{{cite news|url=http://www.clarin.com/suplementos/zona/2005/09/11/z-03615.htm|title=U.S. marines put a foot in Paraguay|date=9 September 2005|newspaper=[[Clarín (Argentine newspaper)|El Clarín]]|archive-url=https://web.archive.org/web/20090327063628/http://www.clarin.com/suplementos/zona/2005/09/11/z-03615.htm|archive-date=27 March 2009|language=es}}&lt;/ref&gt; In 2019, Asuncion hosted the first meeting of the Regional Security Mechanism (RSM), which promotes cooperation between Paraguay, Argentina, Brazil, and the U.S. in addressing [[:en:Transnational_crime|transnational crime]] and terrorism in the &quot;triple frontier&quot; region.&lt;ref&gt;{{cite web |date=13 November 2019 |title=Expert meeting of the Regional Security Mechanism (RSM) in Asuncion |url=https://py.usembassy.gov/expert-meeting-of-the-regional-security-mechanism-rsm-in-asuncion/ |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20201025080332/https://py.usembassy.gov/expert-meeting-of-the-regional-security-mechanism-rsm-in-asuncion/ |archive-date=25 October 2020 |access-date=3 December 2020 |website=U.S. Embassy in Paraguay}}&lt;/ref&gt;

Paraguay is the 73rd most peaceful country in the world, according to the 2024 [[:en:Global_Peace_Index|Global Peace Index]].&lt;ref&gt;{{Cite web |title=2024 Global Peace Index |url=https://www.economicsandpeace.org/wp-content/uploads/2024/06/GPI-2024-web.pdf |accessdate=18 September 2024}}&lt;/ref&gt;

=== පරිපාලන අංශ ===
පැරගුවේ දෙපාර්තමේන්තු දාහතකින් සහ එක් අගනුවර දිස්ත්‍රික්කයකින් (ඩිස්ට්‍රිටෝ අගනුවර) සමන්විත වේ.

එය කලාප දෙකකට ද බෙදා ඇත: &quot;ඔක්සිඩෙන්ටල් කලාපය&quot; හෝ චාකෝ (බොකෙරොන්, ඇල්ටෝ පැරගුවේ සහ ජනාධිපති හේස්), සහ &quot;පෙරදිග කලාපය&quot; (අනෙකුත් දෙපාර්තමේන්තු සහ අගනුවර දිස්ත්‍රික්කය).

මේවා දෙපාර්තමේන්තු වන අතර ඒවායේ අගනුවර, ජනගහනය, ප්‍රදේශය සහ දිස්ත්‍රික්ක ගණන:{{Paraguay labelled map}}
{| class=&quot;wikitable sortable&quot; style=&quot;width:100%; text-align:center&quot;
|- style=&quot;vertical-align: top;&quot;
! style=&quot;vertical-align: middle&quot; |[[:en:ISO_3166-2:PY|ISO 3166-2:PY]]
! style=&quot;vertical-align: middle&quot; |දෙපාර්තමේන්තුව
! style=&quot;vertical-align: middle&quot; |'''අග නගරය'''
! style=&quot;vertical-align: middle&quot; |ජනගහනය (2022 සංගණනය)
! style=&quot;vertical-align: middle&quot; |ප්‍රදේශය (ව.කි.මී. යට)
! style=&quot;vertical-align: middle&quot; |දිස්ත්‍රික්ක
|-
| style=&quot;text-align:right;&quot; |ASU
|[[:en:Capital_District_(Paraguay)|Distrito Capital]]
| style=&quot;text-align:left;&quot; |[[:en:Asunción|Asunción]]
|462,241
|117
|1
|-
| style=&quot;text-align:right;&quot; |1
|[[:en:Concepción_Department_(Paraguay)|Concepción]]
| style=&quot;text-align:left;&quot; |[[:en:Concepción,_Paraguay|Concepción]]
|206,181
|18,057
|14
|-
| style=&quot;text-align:right;&quot; |2
|[[:en:San_Pedro_Department,_Paraguay|San Pedro]]
| style=&quot;text-align:left;&quot; |[[:en:San_Pedro,_Paraguay|San Pedro]]
|355,175
|20,007
|23
|-
| style=&quot;text-align:right;&quot; |3
|[[:en:Cordillera_Department|Cordillera]]
| style=&quot;text-align:left;&quot; |[[:en:Caacupé|Caacupé]]
|268,037
|4,953
|20
|-
| style=&quot;text-align:right;&quot; |4
|[[:en:Guairá_Department|Guairá]]
| style=&quot;text-align:left;&quot; |[[:en:Villarrica,_Paraguay|Villarrica]]
|179,555
|3,991
|18
|-
| style=&quot;text-align:right;&quot; |5
|[[:en:Caaguazú_Department|Caaguazú]]
| style=&quot;text-align:left;&quot; |[[:en:Coronel_Oviedo|Coronel Oviedo]]
|431,519
|11,479
|22
|-
| style=&quot;text-align:right;&quot; |6
|[[:en:Caazapá_Department|Caazapá]]
| style=&quot;text-align:left;&quot; |[[:en:Caazapá|Caazapá]]
|139,479
|9,503
|11
|-
| style=&quot;text-align:right;&quot; |7
|[[:en:Itapúa|Itapúa]]
| style=&quot;text-align:left;&quot; |[[:en:Encarnación,_Paraguay|Encarnación]]
|449,642
|16,536
|30
|-
| style=&quot;text-align:right;&quot; |8
|[[:en:Misiones_Department|Misiones]]
| style=&quot;text-align:left;&quot; |[[:en:San_Juan_Bautista,_Paraguay|San Juan Bautista]]
|111,142
|9,568
|10
|-
| style=&quot;text-align:right;&quot; |9
|[[:en:Paraguarí_Department|Paraguarí]]
| style=&quot;text-align:left;&quot; |[[:en:Paraguarí|Paraguarí]]
|200,472
|8,710
|18
|-
| style=&quot;text-align:right;&quot; |10
|[[:en:Alto_Paraná_Department|Alto Paraná]]
| style=&quot;text-align:left;&quot; |[[:en:Ciudad_del_Este|Ciudad del Este]]
|763,702
|14,898
|22
|-
| style=&quot;text-align:right;&quot; |11
|[[:en:Central_Department|Central]]
| style=&quot;text-align:left;&quot; |[[:en:Areguá|Areguá]]
|1,883,927
|2,665
|19
|-
| style=&quot;text-align:right;&quot; |12
|[[:en:Ñeembucú|Ñeembucú]]
| style=&quot;text-align:left;&quot; |[[:en:Pilar,_Paraguay|Pilar]]
|76,719
|12,155
|16
|-
| style=&quot;text-align:right;&quot; |13
|[[:en:Amambay|Amambay]]
| style=&quot;text-align:left;&quot; |[[:en:Pedro_Juan_Caballero,_Paraguay|Pedro Juan Caballero]]
|179,412
|12,935
|6
|-
| style=&quot;text-align:right;&quot; |14
|[[:en:Canindeyú|Canindeyú]]
| style=&quot;text-align:left;&quot; |[[:en:Salto_del_Guairá|Salto del Guairá]]
|191,114
|14,677
|16
|-
| style=&quot;text-align:right;&quot; |15
|[[:en:Presidente_Hayes|Presidente Hayes]]
| style=&quot;text-align:left;&quot; |[[:en:Villa_Hayes|Villa Hayes]]
|123,313
|72,917
|10
|-
| style=&quot;text-align:right;&quot; |16
|[[:en:Alto_Paraguay|Alto Paraguay]]
| style=&quot;text-align:left;&quot; |[[:en:Fuerte_Olimpo|Fuerte Olimpo]]
|17,195
|82,394
|4
|-
| style=&quot;text-align:right;&quot; |17
|[[:en:Boquerón_Department|Boquerón]]
| style=&quot;text-align:left;&quot; |[[:en:Filadelfia,_Paraguay|Filadelfia]]
|71,078
|91,676
|4
|-
| style=&quot;text-align:right;&quot; |–
|'''පැරගුවේ'''
| style=&quot;text-align:left;&quot; |'''[[:en:Asunción|Asunción]]'''
|'''6,109,903'''
|'''406,796'''
|'''273'''
|}

== යොමු කිරීම් ==</text>
      <sha1>p8zxgh4rtc9canlcehnx70i8ehl89g2</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>752993</id>
      <parentid>752992</parentid>
      <timestamp>2025-07-03T07:41:48Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>BuddhikaW88</username>
        <id>37808</id>
      </contributor>
      <comment>/* හමුදා */</comment>
      <origin>752993</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="12580" sha1="qtmmqc3m1r5c7ipnn8stlchwp104rin" xml:space="preserve">පැරගුවේ යනු නියෝජිත ප්‍රජාතන්ත්‍රවාදී ජනරජයක් වන අතර, බහු-පක්ෂ ක්‍රමයක් සහ ශාඛා තුනක් හරහා බලතල වෙන් කිරීමක් ඇත. විධායක බලය ක්‍රියාත්මක කරනු ලබන්නේ ජනාධිපතිවරයා විසින් පමණක් වන අතර ඔහු රාජ්‍ය නායකයා සහ රජයේ ප්‍රධානියා වේ. ව්‍යවස්ථාදායක බලය ජාතික කොංග්‍රසයේ මණ්ඩල දෙකෙහිම පිහිටා ඇත. අධිකරණය විධායකය සහ ව්‍යවස්ථාදායකයෙන් ස්වාධීනව කටයුතු කරන විනිශ්චය සභා සහ සිවිල් නීති අධිකරණ සහ නව දෙනෙකුගෙන් යුත් ශ්‍රේෂ්ඨාධිකරණයක් මත පැවරී ඇත.

1947 සිවිල් යුද්ධය අවසන් වූ දා සිට, රටේ දේශපාලනය සාමාන්‍යයෙන් ආධිපත්‍යය දරන්නේ කොන්සර්වේටිව් කොලරාඩෝ පක්ෂය විසිනි.

=== හමුදා ===
[[File:Paraguayan_marines_at_Ancon_Marine_Base_2010-07-19.JPG|link=https://en.wikipedia.org/wiki/File:Paraguayan_marines_at_Ancon_Marine_Base_2010-07-19.JPG|thumb|ඇන්කොන් සමුද්‍ර කඳවුරේ පැරගුවේ නාවිකයින්]]
The [[:en:Armed_Forces_of_Paraguay|military of Paraguay]] consist of an [[:en:Army|army]], [[:en:Navy|navy]] (including [[:en:Naval_aviation|naval aviation]] and [[:en:Marines|marine corps]]) and [[:en:Air_force|air force]]. [[:en:Constitution_of_Paraguay|Paraguay's constitution]] establishes the [[:en:President_of_Paraguay|president of Paraguay]] as [[:en:Commander-in-chief|commander-in-chief]] of the armed forces.

Paraguay has [[:en:Conscription|compulsory military service]]; all 18-year-old males, as well as 17-year-old males in the year of their 18th birthday, are liable for one year of [[:en:Active_duty|active duty]]. While the constitution allows for [[:en:Conscientious_objector|conscientious objection]], no enabling legislation has yet been approved.

Paraguay has partnered with Argentina, Brazil, and the United States in regional anti-terrorism and anti-narcotics efforts. In July 2005, U.S. [[:en:Special_forces|special forces]] began arriving at Paraguay's [[:en:Mariscal_Estigarribia|Mariscal Estigarribia]] air base to support joint training and humanitarian operations In 2019, Asuncion hosted the first meeting of the Regional Security Mechanism (RSM), which promotes cooperation between Paraguay, Argentina, Brazil, and the U.S. in addressing [[:en:Transnational_crime|transnational crime]] and terrorism in the &quot;triple frontier&quot; region.

Paraguay is the 73rd most peaceful country in the world, according to the 2024 [[:en:Global_Peace_Index|Global Peace Index]].

පැරගුවේ හමුදාව සමන්විත වන්නේ හමුදාවක්, නාවික හමුදාවක් (නාවික ගුවන් සේවා සහ මැරීන් බළකාය ඇතුළුව) සහ ගුවන් හමුදාවකි. පැරගුවේ ආණ්ඩුක්‍රම ව්‍යවස්ථාව මගින් පැරගුවේ ජනාධිපතිවරයා සන්නද්ධ හමුදාවන්හි ප්‍රධාන අණදෙන නිලධාරියා ලෙස ස්ථාපිත කරයි.&lt;ref&gt;{{cite web |title=Constitution of 1992 |url=http://pdba.georgetown.edu/Constitutions/Paraguay/ |access-date=18 December 2017}}&lt;/ref&gt;

පැරගුවේ අනිවාර්ය හමුදා සේවයක් ඇත; සියලුම 18-හැවිරිදි පිරිමින් මෙන්ම 17-හැවිරිදි පිරිමින් ඔවුන්ගේ 18 වැනි උපන්දිනයේ වසරක ක්‍රියාකාරී රාජකාරියකට වගකිව යුතුය. ආණ්ඩුක්‍රම ව්‍යවස්ථාව හෘද සාක්ෂියට එකඟව විරෝධය දැක්වීමට ඉඩ දෙන අතර, සක්‍රීය කරන නීති සම්පාදනයක් තවමත් අනුමත කර නොමැත.

කලාපීය ත්‍රස්ත විරෝධී සහ මත්ද්‍රව්‍ය විරෝධී ප්‍රයත්නයන් සඳහා පැරගුවේ ආර්ජන්ටිනාව, බ්‍රසීලය සහ ඇමරිකා එක්සත් ජනපදය සමඟ හවුල් වී ඇත.&lt;ref&gt;{{cite web |title=U.S. Relations With Paraguay |url=https://www.state.gov/u-s-relations-with-paraguay/ |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20110601071053/http://www.state.gov/r/pa/ei/bgn/1841.htm |archive-date=1 June 2011 |access-date=3 December 2020 |website=United States Department of State}}&lt;/ref&gt; 2005 ජූලි මාසයේදී, ඒකාබද්ධ පුහුණුවීම් සහ මානුෂීය මෙහෙයුම් සඳහා සහාය වීම සඳහා එක්සත් ජනපද විශේෂ බලකායන් පැරගුවේ මාරිස්කල් එස්ටිගරිබියා ගුවන් කඳවුරට පැමිණීමට පටන් ගත්හ&lt;ref&gt;{{Cite news|url=http://americas.irc-online.org/am/2991|title=U.S. military moves in Paraguay rattle regional relations|date=14 December 2005|archive-url=https://web.archive.org/web/20070612192202/http://americas.irc-online.org/am/2991|archive-date=12 June 2007|publisher=[[International Relations Center]]|url-status=dead}}&lt;/ref&gt;&lt;ref name=&quot;Clarin&quot;&gt;{{cite news|url=http://www.clarin.com/suplementos/zona/2005/09/11/z-03615.htm|title=U.S. marines put a foot in Paraguay|date=9 September 2005|newspaper=[[Clarín (Argentine newspaper)|El Clarín]]|archive-url=https://web.archive.org/web/20090327063628/http://www.clarin.com/suplementos/zona/2005/09/11/z-03615.htm|archive-date=27 March 2009|language=es}}&lt;/ref&gt; 2019 දී, &quot;ත්‍රිත්ව මායිම්&quot; කලාපයේ අන්තර්ජාතික අපරාධ සහ ත්‍රස්තවාදය ආමන්ත්‍රණය කිරීමේදී පැරගුවේ, ආර්ජන්ටිනාව, බ්‍රසීලය සහ ඇමරිකා එක්සත් ජනපදය අතර සහයෝගීතාව ප්‍රවර්ධනය කරන කලාපීය ආරක්ෂක යාන්ත්‍රණයේ (RSM) පළමු රැස්වීම අසුන්සියන් විසින් පවත්වන ලදී.&lt;ref&gt;{{cite web |date=13 November 2019 |title=Expert meeting of the Regional Security Mechanism (RSM) in Asuncion |url=https://py.usembassy.gov/expert-meeting-of-the-regional-security-mechanism-rsm-in-asuncion/ |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20201025080332/https://py.usembassy.gov/expert-meeting-of-the-regional-security-mechanism-rsm-in-asuncion/ |archive-date=25 October 2020 |access-date=3 December 2020 |website=U.S. Embassy in Paraguay}}&lt;/ref&gt;

2024 ගෝලීය සාම දර්ශකයට අනුව පැරගුවේ ලෝකයේ 73 වන සාමකාමී රටයි.&lt;ref&gt;{{Cite web |title=2024 Global Peace Index |url=https://www.economicsandpeace.org/wp-content/uploads/2024/06/GPI-2024-web.pdf |accessdate=18 September 2024}}&lt;/ref&gt;

=== පරිපාලන අංශ ===
පැරගුවේ දෙපාර්තමේන්තු දාහතකින් සහ එක් අගනුවර දිස්ත්‍රික්කයකින් (ඩිස්ට්‍රිටෝ අගනුවර) සමන්විත වේ.

එය කලාප දෙකකට ද බෙදා ඇත: &quot;ඔක්සිඩෙන්ටල් කලාපය&quot; හෝ චාකෝ (බොකෙරොන්, ඇල්ටෝ පැරගුවේ සහ ජනාධිපති හේස්), සහ &quot;පෙරදිග කලාපය&quot; (අනෙකුත් දෙපාර්තමේන්තු සහ අගනුවර දිස්ත්‍රික්කය).

මේවා දෙපාර්තමේන්තු වන අතර ඒවායේ අගනුවර, ජනගහනය, ප්‍රදේශය සහ දිස්ත්‍රික්ක ගණන:{{Paraguay labelled map}}
{| class=&quot;wikitable sortable&quot; style=&quot;width:100%; text-align:center&quot;
|- style=&quot;vertical-align: top;&quot;
! style=&quot;vertical-align: middle&quot; |[[:en:ISO_3166-2:PY|ISO 3166-2:PY]]
! style=&quot;vertical-align: middle&quot; |දෙපාර්තමේන්තුව
! style=&quot;vertical-align: middle&quot; |'''අග නගරය'''
! style=&quot;vertical-align: middle&quot; |ජනගහනය (2022 සංගණනය)
! style=&quot;vertical-align: middle&quot; |ප්‍රදේශය (ව.කි.මී. යට)
! style=&quot;vertical-align: middle&quot; |දිස්ත්‍රික්ක
|-
| style=&quot;text-align:right;&quot; |ASU
|[[:en:Capital_District_(Paraguay)|Distrito Capital]]
| style=&quot;text-align:left;&quot; |[[:en:Asunción|Asunción]]
|462,241
|117
|1
|-
| style=&quot;text-align:right;&quot; |1
|[[:en:Concepción_Department_(Paraguay)|Concepción]]
| style=&quot;text-align:left;&quot; |[[:en:Concepción,_Paraguay|Concepción]]
|206,181
|18,057
|14
|-
| style=&quot;text-align:right;&quot; |2
|[[:en:San_Pedro_Department,_Paraguay|San Pedro]]
| style=&quot;text-align:left;&quot; |[[:en:San_Pedro,_Paraguay|San Pedro]]
|355,175
|20,007
|23
|-
| style=&quot;text-align:right;&quot; |3
|[[:en:Cordillera_Department|Cordillera]]
| style=&quot;text-align:left;&quot; |[[:en:Caacupé|Caacupé]]
|268,037
|4,953
|20
|-
| style=&quot;text-align:right;&quot; |4
|[[:en:Guairá_Department|Guairá]]
| style=&quot;text-align:left;&quot; |[[:en:Villarrica,_Paraguay|Villarrica]]
|179,555
|3,991
|18
|-
| style=&quot;text-align:right;&quot; |5
|[[:en:Caaguazú_Department|Caaguazú]]
| style=&quot;text-align:left;&quot; |[[:en:Coronel_Oviedo|Coronel Oviedo]]
|431,519
|11,479
|22
|-
| style=&quot;text-align:right;&quot; |6
|[[:en:Caazapá_Department|Caazapá]]
| style=&quot;text-align:left;&quot; |[[:en:Caazapá|Caazapá]]
|139,479
|9,503
|11
|-
| style=&quot;text-align:right;&quot; |7
|[[:en:Itapúa|Itapúa]]
| style=&quot;text-align:left;&quot; |[[:en:Encarnación,_Paraguay|Encarnación]]
|449,642
|16,536
|30
|-
| style=&quot;text-align:right;&quot; |8
|[[:en:Misiones_Department|Misiones]]
| style=&quot;text-align:left;&quot; |[[:en:San_Juan_Bautista,_Paraguay|San Juan Bautista]]
|111,142
|9,568
|10
|-
| style=&quot;text-align:right;&quot; |9
|[[:en:Paraguarí_Department|Paraguarí]]
| style=&quot;text-align:left;&quot; |[[:en:Paraguarí|Paraguarí]]
|200,472
|8,710
|18
|-
| style=&quot;text-align:right;&quot; |10
|[[:en:Alto_Paraná_Department|Alto Paraná]]
| style=&quot;text-align:left;&quot; |[[:en:Ciudad_del_Este|Ciudad del Este]]
|763,702
|14,898
|22
|-
| style=&quot;text-align:right;&quot; |11
|[[:en:Central_Department|Central]]
| style=&quot;text-align:left;&quot; |[[:en:Areguá|Areguá]]
|1,883,927
|2,665
|19
|-
| style=&quot;text-align:right;&quot; |12
|[[:en:Ñeembucú|Ñeembucú]]
| style=&quot;text-align:left;&quot; |[[:en:Pilar,_Paraguay|Pilar]]
|76,719
|12,155
|16
|-
| style=&quot;text-align:right;&quot; |13
|[[:en:Amambay|Amambay]]
| style=&quot;text-align:left;&quot; |[[:en:Pedro_Juan_Caballero,_Paraguay|Pedro Juan Caballero]]
|179,412
|12,935
|6
|-
| style=&quot;text-align:right;&quot; |14
|[[:en:Canindeyú|Canindeyú]]
| style=&quot;text-align:left;&quot; |[[:en:Salto_del_Guairá|Salto del Guairá]]
|191,114
|14,677
|16
|-
| style=&quot;text-align:right;&quot; |15
|[[:en:Presidente_Hayes|Presidente Hayes]]
| style=&quot;text-align:left;&quot; |[[:en:Villa_Hayes|Villa Hayes]]
|123,313
|72,917
|10
|-
| style=&quot;text-align:right;&quot; |16
|[[:en:Alto_Paraguay|Alto Paraguay]]
| style=&quot;text-align:left;&quot; |[[:en:Fuerte_Olimpo|Fuerte Olimpo]]
|17,195
|82,394
|4
|-
| style=&quot;text-align:right;&quot; |17
|[[:en:Boquerón_Department|Boquerón]]
| style=&quot;text-align:left;&quot; |[[:en:Filadelfia,_Paraguay|Filadelfia]]
|71,078
|91,676
|4
|-
| style=&quot;text-align:right;&quot; |–
|'''පැරගුවේ'''
| style=&quot;text-align:left;&quot; |'''[[:en:Asunción|Asunción]]'''
|'''6,109,903'''
|'''406,796'''
|'''273'''
|}

== යොමු කිරීම් ==</text>
      <sha1>qtmmqc3m1r5c7ipnn8stlchwp104rin</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>752994</id>
      <parentid>752993</parentid>
      <timestamp>2025-07-03T07:42:13Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>BuddhikaW88</username>
        <id>37808</id>
      </contributor>
      <comment>/* හමුදා */</comment>
      <origin>752994</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="11086" sha1="hsfjg98gqyd9z3aq6utond82rd0h2ub" xml:space="preserve">පැරගුවේ යනු නියෝජිත ප්‍රජාතන්ත්‍රවාදී ජනරජයක් වන අතර, බහු-පක්ෂ ක්‍රමයක් සහ ශාඛා තුනක් හරහා බලතල වෙන් කිරීමක් ඇත. විධායක බලය ක්‍රියාත්මක කරනු ලබන්නේ ජනාධිපතිවරයා විසින් පමණක් වන අතර ඔහු රාජ්‍ය නායකයා සහ රජයේ ප්‍රධානියා වේ. ව්‍යවස්ථාදායක බලය ජාතික කොංග්‍රසයේ මණ්ඩල දෙකෙහිම පිහිටා ඇත. අධිකරණය විධායකය සහ ව්‍යවස්ථාදායකයෙන් ස්වාධීනව කටයුතු කරන විනිශ්චය සභා සහ සිවිල් නීති අධිකරණ සහ නව දෙනෙකුගෙන් යුත් ශ්‍රේෂ්ඨාධිකරණයක් මත පැවරී ඇත.

1947 සිවිල් යුද්ධය අවසන් වූ දා සිට, රටේ දේශපාලනය සාමාන්‍යයෙන් ආධිපත්‍යය දරන්නේ කොන්සර්වේටිව් කොලරාඩෝ පක්ෂය විසිනි.

=== හමුදා ===
[[File:Paraguayan_marines_at_Ancon_Marine_Base_2010-07-19.JPG|link=https://en.wikipedia.org/wiki/File:Paraguayan_marines_at_Ancon_Marine_Base_2010-07-19.JPG|thumb|ඇන්කොන් සමුද්‍ර කඳවුරේ පැරගුවේ නාවිකයින්]]
පැරගුවේ හමුදාව සමන්විත වන්නේ හමුදාවක්, නාවික හමුදාවක් (නාවික ගුවන් සේවා සහ මැරීන් බළකාය ඇතුළුව) සහ ගුවන් හමුදාවකි. පැරගුවේ ආණ්ඩුක්‍රම ව්‍යවස්ථාව මගින් පැරගුවේ ජනාධිපතිවරයා සන්නද්ධ හමුදාවන්හි ප්‍රධාන අණදෙන නිලධාරියා ලෙස ස්ථාපිත කරයි.&lt;ref&gt;{{cite web |title=Constitution of 1992 |url=http://pdba.georgetown.edu/Constitutions/Paraguay/ |access-date=18 December 2017}}&lt;/ref&gt;

පැරගුවේ අනිවාර්ය හමුදා සේවයක් ඇත; සියලුම 18-හැවිරිදි පිරිමින් මෙන්ම 17-හැවිරිදි පිරිමින් ඔවුන්ගේ 18 වැනි උපන්දිනයේ වසරක ක්‍රියාකාරී රාජකාරියකට වගකිව යුතුය. ආණ්ඩුක්‍රම ව්‍යවස්ථාව හෘද සාක්ෂියට එකඟව විරෝධය දැක්වීමට ඉඩ දෙන අතර, සක්‍රීය කරන නීති සම්පාදනයක් තවමත් අනුමත කර නොමැත.

කලාපීය ත්‍රස්ත විරෝධී සහ මත්ද්‍රව්‍ය විරෝධී ප්‍රයත්නයන් සඳහා පැරගුවේ ආර්ජන්ටිනාව, බ්‍රසීලය සහ ඇමරිකා එක්සත් ජනපදය සමඟ හවුල් වී ඇත.&lt;ref&gt;{{cite web |title=U.S. Relations With Paraguay |url=https://www.state.gov/u-s-relations-with-paraguay/ |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20110601071053/http://www.state.gov/r/pa/ei/bgn/1841.htm |archive-date=1 June 2011 |access-date=3 December 2020 |website=United States Department of State}}&lt;/ref&gt; 2005 ජූලි මාසයේදී, ඒකාබද්ධ පුහුණුවීම් සහ මානුෂීය මෙහෙයුම් සඳහා සහාය වීම සඳහා එක්සත් ජනපද විශේෂ බලකායන් පැරගුවේ මාරිස්කල් එස්ටිගරිබියා ගුවන් කඳවුරට පැමිණීමට පටන් ගත්හ&lt;ref&gt;{{Cite news|url=http://americas.irc-online.org/am/2991|title=U.S. military moves in Paraguay rattle regional relations|date=14 December 2005|archive-url=https://web.archive.org/web/20070612192202/http://americas.irc-online.org/am/2991|archive-date=12 June 2007|publisher=[[International Relations Center]]|url-status=dead}}&lt;/ref&gt;&lt;ref name=&quot;Clarin&quot;&gt;{{cite news|url=http://www.clarin.com/suplementos/zona/2005/09/11/z-03615.htm|title=U.S. marines put a foot in Paraguay|date=9 September 2005|newspaper=[[Clarín (Argentine newspaper)|El Clarín]]|archive-url=https://web.archive.org/web/20090327063628/http://www.clarin.com/suplementos/zona/2005/09/11/z-03615.htm|archive-date=27 March 2009|language=es}}&lt;/ref&gt; 2019 දී, &quot;ත්‍රිත්ව මායිම්&quot; කලාපයේ අන්තර්ජාතික අපරාධ සහ ත්‍රස්තවාදය ආමන්ත්‍රණය කිරීමේදී පැරගුවේ, ආර්ජන්ටිනාව, බ්‍රසීලය සහ ඇමරිකා එක්සත් ජනපදය අතර සහයෝගීතාව ප්‍රවර්ධනය කරන කලාපීය ආරක්ෂක යාන්ත්‍රණයේ (RSM) පළමු රැස්වීම අසුන්සියන් විසින් පවත්වන ලදී.&lt;ref&gt;{{cite web |date=13 November 2019 |title=Expert meeting of the Regional Security Mechanism (RSM) in Asuncion |url=https://py.usembassy.gov/expert-meeting-of-the-regional-security-mechanism-rsm-in-asuncion/ |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20201025080332/https://py.usembassy.gov/expert-meeting-of-the-regional-security-mechanism-rsm-in-asuncion/ |archive-date=25 October 2020 |access-date=3 December 2020 |website=U.S. Embassy in Paraguay}}&lt;/ref&gt;

2024 ගෝලීය සාම දර්ශකයට අනුව පැරගුවේ ලෝකයේ 73 වන සාමකාමී රටයි.&lt;ref&gt;{{Cite web |title=2024 Global Peace Index |url=https://www.economicsandpeace.org/wp-content/uploads/2024/06/GPI-2024-web.pdf |accessdate=18 September 2024}}&lt;/ref&gt;

=== පරිපාලන අංශ ===
පැරගුවේ දෙපාර්තමේන්තු දාහතකින් සහ එක් අගනුවර දිස්ත්‍රික්කයකින් (ඩිස්ට්‍රිටෝ අගනුවර) සමන්විත වේ.

එය කලාප දෙකකට ද බෙදා ඇත: &quot;ඔක්සිඩෙන්ටල් කලාපය&quot; හෝ චාකෝ (බොකෙරොන්, ඇල්ටෝ පැරගුවේ සහ ජනාධිපති හේස්), සහ &quot;පෙරදිග කලාපය&quot; (අනෙකුත් දෙපාර්තමේන්තු සහ අගනුවර දිස්ත්‍රික්කය).

මේවා දෙපාර්තමේන්තු වන අතර ඒවායේ අගනුවර, ජනගහනය, ප්‍රදේශය සහ දිස්ත්‍රික්ක ගණන:{{Paraguay labelled map}}
{| class=&quot;wikitable sortable&quot; style=&quot;width:100%; text-align:center&quot;
|- style=&quot;vertical-align: top;&quot;
! style=&quot;vertical-align: middle&quot; |[[:en:ISO_3166-2:PY|ISO 3166-2:PY]]
! style=&quot;vertical-align: middle&quot; |දෙපාර්තමේන්තුව
! style=&quot;vertical-align: middle&quot; |'''අග නගරය'''
! style=&quot;vertical-align: middle&quot; |ජනගහනය (2022 සංගණනය)
! style=&quot;vertical-align: middle&quot; |ප්‍රදේශය (ව.කි.මී. යට)
! style=&quot;vertical-align: middle&quot; |දිස්ත්‍රික්ක
|-
| style=&quot;text-align:right;&quot; |ASU
|[[:en:Capital_District_(Paraguay)|Distrito Capital]]
| style=&quot;text-align:left;&quot; |[[:en:Asunción|Asunción]]
|462,241
|117
|1
|-
| style=&quot;text-align:right;&quot; |1
|[[:en:Concepción_Department_(Paraguay)|Concepción]]
| style=&quot;text-align:left;&quot; |[[:en:Concepción,_Paraguay|Concepción]]
|206,181
|18,057
|14
|-
| style=&quot;text-align:right;&quot; |2
|[[:en:San_Pedro_Department,_Paraguay|San Pedro]]
| style=&quot;text-align:left;&quot; |[[:en:San_Pedro,_Paraguay|San Pedro]]
|355,175
|20,007
|23
|-
| style=&quot;text-align:right;&quot; |3
|[[:en:Cordillera_Department|Cordillera]]
| style=&quot;text-align:left;&quot; |[[:en:Caacupé|Caacupé]]
|268,037
|4,953
|20
|-
| style=&quot;text-align:right;&quot; |4
|[[:en:Guairá_Department|Guairá]]
| style=&quot;text-align:left;&quot; |[[:en:Villarrica,_Paraguay|Villarrica]]
|179,555
|3,991
|18
|-
| style=&quot;text-align:right;&quot; |5
|[[:en:Caaguazú_Department|Caaguazú]]
| style=&quot;text-align:left;&quot; |[[:en:Coronel_Oviedo|Coronel Oviedo]]
|431,519
|11,479
|22
|-
| style=&quot;text-align:right;&quot; |6
|[[:en:Caazapá_Department|Caazapá]]
| style=&quot;text-align:left;&quot; |[[:en:Caazapá|Caazapá]]
|139,479
|9,503
|11
|-
| style=&quot;text-align:right;&quot; |7
|[[:en:Itapúa|Itapúa]]
| style=&quot;text-align:left;&quot; |[[:en:Encarnación,_Paraguay|Encarnación]]
|449,642
|16,536
|30
|-
| style=&quot;text-align:right;&quot; |8
|[[:en:Misiones_Department|Misiones]]
| style=&quot;text-align:left;&quot; |[[:en:San_Juan_Bautista,_Paraguay|San Juan Bautista]]
|111,142
|9,568
|10
|-
| style=&quot;text-align:right;&quot; |9
|[[:en:Paraguarí_Department|Paraguarí]]
| style=&quot;text-align:left;&quot; |[[:en:Paraguarí|Paraguarí]]
|200,472
|8,710
|18
|-
| style=&quot;text-align:right;&quot; |10
|[[:en:Alto_Paraná_Department|Alto Paraná]]
| style=&quot;text-align:left;&quot; |[[:en:Ciudad_del_Este|Ciudad del Este]]
|763,702
|14,898
|22
|-
| style=&quot;text-align:right;&quot; |11
|[[:en:Central_Department|Central]]
| style=&quot;text-align:left;&quot; |[[:en:Areguá|Areguá]]
|1,883,927
|2,665
|19
|-
| style=&quot;text-align:right;&quot; |12
|[[:en:Ñeembucú|Ñeembucú]]
| style=&quot;text-align:left;&quot; |[[:en:Pilar,_Paraguay|Pilar]]
|76,719
|12,155
|16
|-
| style=&quot;text-align:right;&quot; |13
|[[:en:Amambay|Amambay]]
| style=&quot;text-align:left;&quot; |[[:en:Pedro_Juan_Caballero,_Paraguay|Pedro Juan Caballero]]
|179,412
|12,935
|6
|-
| style=&quot;text-align:right;&quot; |14
|[[:en:Canindeyú|Canindeyú]]
| style=&quot;text-align:left;&quot; |[[:en:Salto_del_Guairá|Salto del Guairá]]
|191,114
|14,677
|16
|-
| style=&quot;text-align:right;&quot; |15
|[[:en:Presidente_Hayes|Presidente Hayes]]
| style=&quot;text-align:left;&quot; |[[:en:Villa_Hayes|Villa Hayes]]
|123,313
|72,917
|10
|-
| style=&quot;text-align:right;&quot; |16
|[[:en:Alto_Paraguay|Alto Paraguay]]
| style=&quot;text-align:left;&quot; |[[:en:Fuerte_Olimpo|Fuerte Olimpo]]
|17,195
|82,394
|4
|-
| style=&quot;text-align:right;&quot; |17
|[[:en:Boquerón_Department|Boquerón]]
| style=&quot;text-align:left;&quot; |[[:en:Filadelfia,_Paraguay|Filadelfia]]
|71,078
|91,676
|4
|-
| style=&quot;text-align:right;&quot; |–
|'''පැරගුවේ'''
| style=&quot;text-align:left;&quot; |'''[[:en:Asunción|Asunción]]'''
|'''6,109,903'''
|'''406,796'''
|'''273'''
|}

== යොමු කිරීම් ==</text>
      <sha1>hsfjg98gqyd9z3aq6utond82rd0h2ub</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>753047</id>
      <parentid>752994</parentid>
      <timestamp>2025-07-03T09:32:55Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>BuddhikaW88</username>
        <id>37808</id>
      </contributor>
      <comment>/* පරිපාලන අංශ */</comment>
      <origin>753047</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="11488" sha1="beimywya5pjyj0awjtshb588w7rk375" xml:space="preserve">පැරගුවේ යනු නියෝජිත ප්‍රජාතන්ත්‍රවාදී ජනරජයක් වන අතර, බහු-පක්ෂ ක්‍රමයක් සහ ශාඛා තුනක් හරහා බලතල වෙන් කිරීමක් ඇත. විධායක බලය ක්‍රියාත්මක කරනු ලබන්නේ ජනාධිපතිවරයා විසින් පමණක් වන අතර ඔහු රාජ්‍ය නායකයා සහ රජයේ ප්‍රධානියා වේ. ව්‍යවස්ථාදායක බලය ජාතික කොංග්‍රසයේ මණ්ඩල දෙකෙහිම පිහිටා ඇත. අධිකරණය විධායකය සහ ව්‍යවස්ථාදායකයෙන් ස්වාධීනව කටයුතු කරන විනිශ්චය සභා සහ සිවිල් නීති අධිකරණ සහ නව දෙනෙකුගෙන් යුත් ශ්‍රේෂ්ඨාධිකරණයක් මත පැවරී ඇත.

1947 සිවිල් යුද්ධය අවසන් වූ දා සිට, රටේ දේශපාලනය සාමාන්‍යයෙන් ආධිපත්‍යය දරන්නේ කොන්සර්වේටිව් කොලරාඩෝ පක්ෂය විසිනි.

=== හමුදා ===
[[File:Paraguayan_marines_at_Ancon_Marine_Base_2010-07-19.JPG|link=https://en.wikipedia.org/wiki/File:Paraguayan_marines_at_Ancon_Marine_Base_2010-07-19.JPG|thumb|ඇන්කොන් සමුද්‍ර කඳවුරේ පැරගුවේ නාවිකයින්]]
පැරගුවේ හමුදාව සමන්විත වන්නේ හමුදාවක්, නාවික හමුදාවක් (නාවික ගුවන් සේවා සහ මැරීන් බළකාය ඇතුළුව) සහ ගුවන් හමුදාවකි. පැරගුවේ ආණ්ඩුක්‍රම ව්‍යවස්ථාව මගින් පැරගුවේ ජනාධිපතිවරයා සන්නද්ධ හමුදාවන්හි ප්‍රධාන අණදෙන නිලධාරියා ලෙස ස්ථාපිත කරයි.&lt;ref&gt;{{cite web |title=Constitution of 1992 |url=http://pdba.georgetown.edu/Constitutions/Paraguay/ |access-date=18 December 2017}}&lt;/ref&gt;

පැරගුවේ අනිවාර්ය හමුදා සේවයක් ඇත; සියලුම 18-හැවිරිදි පිරිමින් මෙන්ම 17-හැවිරිදි පිරිමින් ඔවුන්ගේ 18 වැනි උපන්දිනයේ වසරක ක්‍රියාකාරී රාජකාරියකට වගකිව යුතුය. ආණ්ඩුක්‍රම ව්‍යවස්ථාව හෘද සාක්ෂියට එකඟව විරෝධය දැක්වීමට ඉඩ දෙන අතර, සක්‍රීය කරන නීති සම්පාදනයක් තවමත් අනුමත කර නොමැත.

කලාපීය ත්‍රස්ත විරෝධී සහ මත්ද්‍රව්‍ය විරෝධී ප්‍රයත්නයන් සඳහා පැරගුවේ ආර්ජන්ටිනාව, බ්‍රසීලය සහ ඇමරිකා එක්සත් ජනපදය සමඟ හවුල් වී ඇත.&lt;ref&gt;{{cite web |title=U.S. Relations With Paraguay |url=https://www.state.gov/u-s-relations-with-paraguay/ |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20110601071053/http://www.state.gov/r/pa/ei/bgn/1841.htm |archive-date=1 June 2011 |access-date=3 December 2020 |website=United States Department of State}}&lt;/ref&gt; 2005 ජූලි මාසයේදී, ඒකාබද්ධ පුහුණුවීම් සහ මානුෂීය මෙහෙයුම් සඳහා සහාය වීම සඳහා එක්සත් ජනපද විශේෂ බලකායන් පැරගුවේ මාරිස්කල් එස්ටිගරිබියා ගුවන් කඳවුරට පැමිණීමට පටන් ගත්හ&lt;ref&gt;{{Cite news|url=http://americas.irc-online.org/am/2991|title=U.S. military moves in Paraguay rattle regional relations|date=14 December 2005|archive-url=https://web.archive.org/web/20070612192202/http://americas.irc-online.org/am/2991|archive-date=12 June 2007|publisher=[[International Relations Center]]|url-status=dead}}&lt;/ref&gt;&lt;ref name=&quot;Clarin&quot;&gt;{{cite news|url=http://www.clarin.com/suplementos/zona/2005/09/11/z-03615.htm|title=U.S. marines put a foot in Paraguay|date=9 September 2005|newspaper=[[Clarín (Argentine newspaper)|El Clarín]]|archive-url=https://web.archive.org/web/20090327063628/http://www.clarin.com/suplementos/zona/2005/09/11/z-03615.htm|archive-date=27 March 2009|language=es}}&lt;/ref&gt; 2019 දී, &quot;ත්‍රිත්ව මායිම්&quot; කලාපයේ අන්තර්ජාතික අපරාධ සහ ත්‍රස්තවාදය ආමන්ත්‍රණය කිරීමේදී පැරගුවේ, ආර්ජන්ටිනාව, බ්‍රසීලය සහ ඇමරිකා එක්සත් ජනපදය අතර සහයෝගීතාව ප්‍රවර්ධනය කරන කලාපීය ආරක්ෂක යාන්ත්‍රණයේ (RSM) පළමු රැස්වීම අසුන්සියන් විසින් පවත්වන ලදී.&lt;ref&gt;{{cite web |date=13 November 2019 |title=Expert meeting of the Regional Security Mechanism (RSM) in Asuncion |url=https://py.usembassy.gov/expert-meeting-of-the-regional-security-mechanism-rsm-in-asuncion/ |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20201025080332/https://py.usembassy.gov/expert-meeting-of-the-regional-security-mechanism-rsm-in-asuncion/ |archive-date=25 October 2020 |access-date=3 December 2020 |website=U.S. Embassy in Paraguay}}&lt;/ref&gt;

2024 ගෝලීය සාම දර්ශකයට අනුව පැරගුවේ ලෝකයේ 73 වන සාමකාමී රටයි.&lt;ref&gt;{{Cite web |title=2024 Global Peace Index |url=https://www.economicsandpeace.org/wp-content/uploads/2024/06/GPI-2024-web.pdf |accessdate=18 September 2024}}&lt;/ref&gt;

=== පරිපාලන අංශ ===
පැරගුවේ දෙපාර්තමේන්තු දාහතකින් සහ එක් අගනුවර දිස්ත්‍රික්කයකින් (ඩිස්ට්‍රිටෝ අගනුවර) සමන්විත වේ.

එය කලාප දෙකකට ද බෙදා ඇත: &quot;ඔක්සිඩෙන්ටල් කලාපය&quot; හෝ චාකෝ (බොකෙරොන්, ඇල්ටෝ පැරගුවේ සහ ජනාධිපති හේස්), සහ &quot;පෙරදිග කලාපය&quot; (අනෙකුත් දෙපාර්තමේන්තු සහ අගනුවර දිස්ත්‍රික්කය).

මේවා දෙපාර්තමේන්තු වන අතර ඒවායේ අගනුවර, ජනගහනය, ප්‍රදේශය සහ දිස්ත්‍රික්ක ගණන:{{Paraguay labelled map}}
{| class=&quot;wikitable sortable&quot; style=&quot;width:100%; text-align:center&quot;
|- style=&quot;vertical-align: top;&quot;
! style=&quot;vertical-align: middle&quot; |[[:en:ISO_3166-2:PY|ISO 3166-2:PY]]
! style=&quot;vertical-align: middle&quot; |දෙපාර්තමේන්තුව
! style=&quot;vertical-align: middle&quot; |'''අග නගරය'''
! style=&quot;vertical-align: middle&quot; |ජනගහනය (2022 සංගණනය)
! style=&quot;vertical-align: middle&quot; |ප්‍රදේශය (ව.කි.මී. යට)
! style=&quot;vertical-align: middle&quot; |දිස්ත්‍රික්ක
|-
| style=&quot;text-align:right;&quot; |ASU
|[[:en:Capital_District_(Paraguay)|Distrito Capital]]
| style=&quot;text-align:left;&quot; |[[අසුන්සියොන්, පැරගුවේ|අසුන්සියොන්]]
|462,241
|117
|1
|-
| style=&quot;text-align:right;&quot; |1
|[[:en:Concepción_Department_(Paraguay)|Concepción]]
| style=&quot;text-align:left;&quot; |[[කන්සෙප්ෂන්, පැරගුවේ|කන්සෙප්ෂන්]]
|206,181
|18,057
|14
|-
| style=&quot;text-align:right;&quot; |2
|[[:en:San_Pedro_Department,_Paraguay|San Pedro]]
| style=&quot;text-align:left;&quot; |[[සැන් පේද්‍රෝ ඩි යුකුමන්ඩියු, පැරගුවේ|සැන් පේද්‍රෝ ඩි යුකුමන්ඩියු]]
|355,175
|20,007
|23
|-
| style=&quot;text-align:right;&quot; |3
|[[:en:Cordillera_Department|Cordillera]]
| style=&quot;text-align:left;&quot; |[[කැකුපේ, පැරගුවේ|කැකුපේ]]
|268,037
|4,953
|20
|-
| style=&quot;text-align:right;&quot; |4
|[[:en:Guairá_Department|Guairá]]
| style=&quot;text-align:left;&quot; |[[විලාරිසා, පැරගුවේ|විලාරිසා]]
|179,555
|3,991
|18
|-
| style=&quot;text-align:right;&quot; |5
|[[:en:Caaguazú_Department|Caaguazú]]
| style=&quot;text-align:left;&quot; |[[කොරෝනෙල් ඔවේදෝ, පැරගුවේ|කොරෝනෙල් ඔවේදෝ]]
|431,519
|11,479
|22
|-
| style=&quot;text-align:right;&quot; |6
|[[:en:Caazapá_Department|Caazapá]]
| style=&quot;text-align:left;&quot; |[[:en:Caazapá|Caazapá]]
|139,479
|9,503
|11
|-
| style=&quot;text-align:right;&quot; |7
|[[:en:Itapúa|Itapúa]]
| style=&quot;text-align:left;&quot; |[[:en:Encarnación,_Paraguay|Encarnación]]
|449,642
|16,536
|30
|-
| style=&quot;text-align:right;&quot; |8
|[[:en:Misiones_Department|Misiones]]
| style=&quot;text-align:left;&quot; |[[:en:San_Juan_Bautista,_Paraguay|San Juan Bautista]]
|111,142
|9,568
|10
|-
| style=&quot;text-align:right;&quot; |9
|[[:en:Paraguarí_Department|Paraguarí]]
| style=&quot;text-align:left;&quot; |[[:en:Paraguarí|Paraguarí]]
|200,472
|8,710
|18
|-
| style=&quot;text-align:right;&quot; |10
|[[:en:Alto_Paraná_Department|Alto Paraná]]
| style=&quot;text-align:left;&quot; |[[:en:Ciudad_del_Este|Ciudad del Este]]
|763,702
|14,898
|22
|-
| style=&quot;text-align:right;&quot; |11
|[[:en:Central_Department|Central]]
| style=&quot;text-align:left;&quot; |[[:en:Areguá|Areguá]]
|1,883,927
|2,665
|19
|-
| style=&quot;text-align:right;&quot; |12
|[[:en:Ñeembucú|Ñeembucú]]
| style=&quot;text-align:left;&quot; |[[:en:Pilar,_Paraguay|Pilar]]
|76,719
|12,155
|16
|-
| style=&quot;text-align:right;&quot; |13
|[[:en:Amambay|Amambay]]
| style=&quot;text-align:left;&quot; |[[:en:Pedro_Juan_Caballero,_Paraguay|Pedro Juan Caballero]]
|179,412
|12,935
|6
|-
| style=&quot;text-align:right;&quot; |14
|[[:en:Canindeyú|Canindeyú]]
| style=&quot;text-align:left;&quot; |[[:en:Salto_del_Guairá|Salto del Guairá]]
|191,114
|14,677
|16
|-
| style=&quot;text-align:right;&quot; |15
|[[:en:Presidente_Hayes|Presidente Hayes]]
| style=&quot;text-align:left;&quot; |[[:en:Villa_Hayes|Villa Hayes]]
|123,313
|72,917
|10
|-
| style=&quot;text-align:right;&quot; |16
|[[:en:Alto_Paraguay|Alto Paraguay]]
| style=&quot;text-align:left;&quot; |[[:en:Fuerte_Olimpo|Fuerte Olimpo]]
|17,195
|82,394
|4
|-
| style=&quot;text-align:right;&quot; |17
|[[:en:Boquerón_Department|Boquerón]]
| style=&quot;text-align:left;&quot; |[[:en:Filadelfia,_Paraguay|Filadelfia]]
|71,078
|91,676
|4
|-
| style=&quot;text-align:right;&quot; |–
|'''පැරගුවේ'''
| style=&quot;text-align:left;&quot; |'''[[:en:Asunción|Asunción]]'''
|'''6,109,903'''
|'''406,796'''
|'''273'''
|}

== යොමු කිරීම් ==</text>
      <sha1>beimywya5pjyj0awjtshb588w7rk375</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>753048</id>
      <parentid>753047</parentid>
      <timestamp>2025-07-03T09:41:15Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>BuddhikaW88</username>
        <id>37808</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>[[ප්‍රවර්ගය:පැරගුවේ]] එක් කරන ලදී. [[විකිපීඩියා:HOTCAT|HotCat]] භාවිතයෙන්</comment>
      <origin>753048</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="11543" sha1="ixicp7wf4k5aklc55xpm3rs5rcbs7mp" xml:space="preserve">පැරගුවේ යනු නියෝජිත ප්‍රජාතන්ත්‍රවාදී ජනරජයක් වන අතර, බහු-පක්ෂ ක්‍රමයක් සහ ශාඛා තුනක් හරහා බලතල වෙන් කිරීමක් ඇත. විධායක බලය ක්‍රියාත්මක කරනු ලබන්නේ ජනාධිපතිවරයා විසින් පමණක් වන අතර ඔහු රාජ්‍ය නායකයා සහ රජයේ ප්‍රධානියා වේ. ව්‍යවස්ථාදායක බලය ජාතික කොංග්‍රසයේ මණ්ඩල දෙකෙහිම පිහිටා ඇත. අධිකරණය විධායකය සහ ව්‍යවස්ථාදායකයෙන් ස්වාධීනව කටයුතු කරන විනිශ්චය සභා සහ සිවිල් නීති අධිකරණ සහ නව දෙනෙකුගෙන් යුත් ශ්‍රේෂ්ඨාධිකරණයක් මත පැවරී ඇත.

1947 සිවිල් යුද්ධය අවසන් වූ දා සිට, රටේ දේශපාලනය සාමාන්‍යයෙන් ආධිපත්‍යය දරන්නේ කොන්සර්වේටිව් කොලරාඩෝ පක්ෂය විසිනි.

=== හමුදා ===
[[File:Paraguayan_marines_at_Ancon_Marine_Base_2010-07-19.JPG|link=https://en.wikipedia.org/wiki/File:Paraguayan_marines_at_Ancon_Marine_Base_2010-07-19.JPG|thumb|ඇන්කොන් සමුද්‍ර කඳවුරේ පැරගුවේ නාවිකයින්]]
පැරගුවේ හමුදාව සමන්විත වන්නේ හමුදාවක්, නාවික හමුදාවක් (නාවික ගුවන් සේවා සහ මැරීන් බළකාය ඇතුළුව) සහ ගුවන් හමුදාවකි. පැරගුවේ ආණ්ඩුක්‍රම ව්‍යවස්ථාව මගින් පැරගුවේ ජනාධිපතිවරයා සන්නද්ධ හමුදාවන්හි ප්‍රධාන අණදෙන නිලධාරියා ලෙස ස්ථාපිත කරයි.&lt;ref&gt;{{cite web |title=Constitution of 1992 |url=http://pdba.georgetown.edu/Constitutions/Paraguay/ |access-date=18 December 2017}}&lt;/ref&gt;

පැරගුවේ අනිවාර්ය හමුදා සේවයක් ඇත; සියලුම 18-හැවිරිදි පිරිමින් මෙන්ම 17-හැවිරිදි පිරිමින් ඔවුන්ගේ 18 වැනි උපන්දිනයේ වසරක ක්‍රියාකාරී රාජකාරියකට වගකිව යුතුය. ආණ්ඩුක්‍රම ව්‍යවස්ථාව හෘද සාක්ෂියට එකඟව විරෝධය දැක්වීමට ඉඩ දෙන අතර, සක්‍රීය කරන නීති සම්පාදනයක් තවමත් අනුමත කර නොමැත.

කලාපීය ත්‍රස්ත විරෝධී සහ මත්ද්‍රව්‍ය විරෝධී ප්‍රයත්නයන් සඳහා පැරගුවේ ආර්ජන්ටිනාව, බ්‍රසීලය සහ ඇමරිකා එක්සත් ජනපදය සමඟ හවුල් වී ඇත.&lt;ref&gt;{{cite web |title=U.S. Relations With Paraguay |url=https://www.state.gov/u-s-relations-with-paraguay/ |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20110601071053/http://www.state.gov/r/pa/ei/bgn/1841.htm |archive-date=1 June 2011 |access-date=3 December 2020 |website=United States Department of State}}&lt;/ref&gt; 2005 ජූලි මාසයේදී, ඒකාබද්ධ පුහුණුවීම් සහ මානුෂීය මෙහෙයුම් සඳහා සහාය වීම සඳහා එක්සත් ජනපද විශේෂ බලකායන් පැරගුවේ මාරිස්කල් එස්ටිගරිබියා ගුවන් කඳවුරට පැමිණීමට පටන් ගත්හ&lt;ref&gt;{{Cite news|url=http://americas.irc-online.org/am/2991|title=U.S. military moves in Paraguay rattle regional relations|date=14 December 2005|archive-url=https://web.archive.org/web/20070612192202/http://americas.irc-online.org/am/2991|archive-date=12 June 2007|publisher=[[International Relations Center]]|url-status=dead}}&lt;/ref&gt;&lt;ref name=&quot;Clarin&quot;&gt;{{cite news|url=http://www.clarin.com/suplementos/zona/2005/09/11/z-03615.htm|title=U.S. marines put a foot in Paraguay|date=9 September 2005|newspaper=[[Clarín (Argentine newspaper)|El Clarín]]|archive-url=https://web.archive.org/web/20090327063628/http://www.clarin.com/suplementos/zona/2005/09/11/z-03615.htm|archive-date=27 March 2009|language=es}}&lt;/ref&gt; 2019 දී, &quot;ත්‍රිත්ව මායිම්&quot; කලාපයේ අන්තර්ජාතික අපරාධ සහ ත්‍රස්තවාදය ආමන්ත්‍රණය කිරීමේදී පැරගුවේ, ආර්ජන්ටිනාව, බ්‍රසීලය සහ ඇමරිකා එක්සත් ජනපදය අතර සහයෝගීතාව ප්‍රවර්ධනය කරන කලාපීය ආරක්ෂක යාන්ත්‍රණයේ (RSM) පළමු රැස්වීම අසුන්සියන් විසින් පවත්වන ලදී.&lt;ref&gt;{{cite web |date=13 November 2019 |title=Expert meeting of the Regional Security Mechanism (RSM) in Asuncion |url=https://py.usembassy.gov/expert-meeting-of-the-regional-security-mechanism-rsm-in-asuncion/ |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20201025080332/https://py.usembassy.gov/expert-meeting-of-the-regional-security-mechanism-rsm-in-asuncion/ |archive-date=25 October 2020 |access-date=3 December 2020 |website=U.S. Embassy in Paraguay}}&lt;/ref&gt;

2024 ගෝලීය සාම දර්ශකයට අනුව පැරගුවේ ලෝකයේ 73 වන සාමකාමී රටයි.&lt;ref&gt;{{Cite web |title=2024 Global Peace Index |url=https://www.economicsandpeace.org/wp-content/uploads/2024/06/GPI-2024-web.pdf |accessdate=18 September 2024}}&lt;/ref&gt;

=== පරිපාලන අංශ ===
පැරගුවේ දෙපාර්තමේන්තු දාහතකින් සහ එක් අගනුවර දිස්ත්‍රික්කයකින් (ඩිස්ට්‍රිටෝ අගනුවර) සමන්විත වේ.

එය කලාප දෙකකට ද බෙදා ඇත: &quot;ඔක්සිඩෙන්ටල් කලාපය&quot; හෝ චාකෝ (බොකෙරොන්, ඇල්ටෝ පැරගුවේ සහ ජනාධිපති හේස්), සහ &quot;පෙරදිග කලාපය&quot; (අනෙකුත් දෙපාර්තමේන්තු සහ අගනුවර දිස්ත්‍රික්කය).

මේවා දෙපාර්තමේන්තු වන අතර ඒවායේ අගනුවර, ජනගහනය, ප්‍රදේශය සහ දිස්ත්‍රික්ක ගණන:{{Paraguay labelled map}}
{| class=&quot;wikitable sortable&quot; style=&quot;width:100%; text-align:center&quot;
|- style=&quot;vertical-align: top;&quot;
! style=&quot;vertical-align: middle&quot; |[[:en:ISO_3166-2:PY|ISO 3166-2:PY]]
! style=&quot;vertical-align: middle&quot; |දෙපාර්තමේන්තුව
! style=&quot;vertical-align: middle&quot; |'''අග නගරය'''
! style=&quot;vertical-align: middle&quot; |ජනගහනය (2022 සංගණනය)
! style=&quot;vertical-align: middle&quot; |ප්‍රදේශය (ව.කි.මී. යට)
! style=&quot;vertical-align: middle&quot; |දිස්ත්‍රික්ක
|-
| style=&quot;text-align:right;&quot; |ASU
|[[:en:Capital_District_(Paraguay)|Distrito Capital]]
| style=&quot;text-align:left;&quot; |[[අසුන්සියොන්, පැරගුවේ|අසුන්සියොන්]]
|462,241
|117
|1
|-
| style=&quot;text-align:right;&quot; |1
|[[:en:Concepción_Department_(Paraguay)|Concepción]]
| style=&quot;text-align:left;&quot; |[[කන්සෙප්ෂන්, පැරගුවේ|කන්සෙප්ෂන්]]
|206,181
|18,057
|14
|-
| style=&quot;text-align:right;&quot; |2
|[[:en:San_Pedro_Department,_Paraguay|San Pedro]]
| style=&quot;text-align:left;&quot; |[[සැන් පේද්‍රෝ ඩි යුකුමන්ඩියු, පැරගුවේ|සැන් පේද්‍රෝ ඩි යුකුමන්ඩියු]]
|355,175
|20,007
|23
|-
| style=&quot;text-align:right;&quot; |3
|[[:en:Cordillera_Department|Cordillera]]
| style=&quot;text-align:left;&quot; |[[කැකුපේ, පැරගුවේ|කැකුපේ]]
|268,037
|4,953
|20
|-
| style=&quot;text-align:right;&quot; |4
|[[:en:Guairá_Department|Guairá]]
| style=&quot;text-align:left;&quot; |[[විලාරිසා, පැරගුවේ|විලාරිසා]]
|179,555
|3,991
|18
|-
| style=&quot;text-align:right;&quot; |5
|[[:en:Caaguazú_Department|Caaguazú]]
| style=&quot;text-align:left;&quot; |[[කොරෝනෙල් ඔවේදෝ, පැරගුවේ|කොරෝනෙල් ඔවේදෝ]]
|431,519
|11,479
|22
|-
| style=&quot;text-align:right;&quot; |6
|[[:en:Caazapá_Department|Caazapá]]
| style=&quot;text-align:left;&quot; |[[:en:Caazapá|Caazapá]]
|139,479
|9,503
|11
|-
| style=&quot;text-align:right;&quot; |7
|[[:en:Itapúa|Itapúa]]
| style=&quot;text-align:left;&quot; |[[:en:Encarnación,_Paraguay|Encarnación]]
|449,642
|16,536
|30
|-
| style=&quot;text-align:right;&quot; |8
|[[:en:Misiones_Department|Misiones]]
| style=&quot;text-align:left;&quot; |[[:en:San_Juan_Bautista,_Paraguay|San Juan Bautista]]
|111,142
|9,568
|10
|-
| style=&quot;text-align:right;&quot; |9
|[[:en:Paraguarí_Department|Paraguarí]]
| style=&quot;text-align:left;&quot; |[[:en:Paraguarí|Paraguarí]]
|200,472
|8,710
|18
|-
| style=&quot;text-align:right;&quot; |10
|[[:en:Alto_Paraná_Department|Alto Paraná]]
| style=&quot;text-align:left;&quot; |[[:en:Ciudad_del_Este|Ciudad del Este]]
|763,702
|14,898
|22
|-
| style=&quot;text-align:right;&quot; |11
|[[:en:Central_Department|Central]]
| style=&quot;text-align:left;&quot; |[[:en:Areguá|Areguá]]
|1,883,927
|2,665
|19
|-
| style=&quot;text-align:right;&quot; |12
|[[:en:Ñeembucú|Ñeembucú]]
| style=&quot;text-align:left;&quot; |[[:en:Pilar,_Paraguay|Pilar]]
|76,719
|12,155
|16
|-
| style=&quot;text-align:right;&quot; |13
|[[:en:Amambay|Amambay]]
| style=&quot;text-align:left;&quot; |[[:en:Pedro_Juan_Caballero,_Paraguay|Pedro Juan Caballero]]
|179,412
|12,935
|6
|-
| style=&quot;text-align:right;&quot; |14
|[[:en:Canindeyú|Canindeyú]]
| style=&quot;text-align:left;&quot; |[[:en:Salto_del_Guairá|Salto del Guairá]]
|191,114
|14,677
|16
|-
| style=&quot;text-align:right;&quot; |15
|[[:en:Presidente_Hayes|Presidente Hayes]]
| style=&quot;text-align:left;&quot; |[[:en:Villa_Hayes|Villa Hayes]]
|123,313
|72,917
|10
|-
| style=&quot;text-align:right;&quot; |16
|[[:en:Alto_Paraguay|Alto Paraguay]]
| style=&quot;text-align:left;&quot; |[[:en:Fuerte_Olimpo|Fuerte Olimpo]]
|17,195
|82,394
|4
|-
| style=&quot;text-align:right;&quot; |17
|[[:en:Boquerón_Department|Boquerón]]
| style=&quot;text-align:left;&quot; |[[:en:Filadelfia,_Paraguay|Filadelfia]]
|71,078
|91,676
|4
|-
| style=&quot;text-align:right;&quot; |–
|'''පැරගුවේ'''
| style=&quot;text-align:left;&quot; |'''[[:en:Asunción|Asunción]]'''
|'''6,109,903'''
|'''406,796'''
|'''273'''
|}

== යොමු කිරීම් ==

[[ප්‍රවර්ගය:පැරගුවේ]]</text>
      <sha1>ixicp7wf4k5aklc55xpm3rs5rcbs7mp</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>753104</id>
      <parentid>753048</parentid>
      <timestamp>2025-07-03T10:44:18Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>BuddhikaW88</username>
        <id>37808</id>
      </contributor>
      <comment>/* පරිපාලන අංශ */</comment>
      <origin>753104</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="11903" sha1="7iocgxzb78sn6r1434rzd6d57dqnz35" xml:space="preserve">පැරගුවේ යනු නියෝජිත ප්‍රජාතන්ත්‍රවාදී ජනරජයක් වන අතර, බහු-පක්ෂ ක්‍රමයක් සහ ශාඛා තුනක් හරහා බලතල වෙන් කිරීමක් ඇත. විධායක බලය ක්‍රියාත්මක කරනු ලබන්නේ ජනාධිපතිවරයා විසින් පමණක් වන අතර ඔහු රාජ්‍ය නායකයා සහ රජයේ ප්‍රධානියා වේ. ව්‍යවස්ථාදායක බලය ජාතික කොංග්‍රසයේ මණ්ඩල දෙකෙහිම පිහිටා ඇත. අධිකරණය විධායකය සහ ව්‍යවස්ථාදායකයෙන් ස්වාධීනව කටයුතු කරන විනිශ්චය සභා සහ සිවිල් නීති අධිකරණ සහ නව දෙනෙකුගෙන් යුත් ශ්‍රේෂ්ඨාධිකරණයක් මත පැවරී ඇත.

1947 සිවිල් යුද්ධය අවසන් වූ දා සිට, රටේ දේශපාලනය සාමාන්‍යයෙන් ආධිපත්‍යය දරන්නේ කොන්සර්වේටිව් කොලරාඩෝ පක්ෂය විසිනි.

=== හමුදා ===
[[File:Paraguayan_marines_at_Ancon_Marine_Base_2010-07-19.JPG|link=https://en.wikipedia.org/wiki/File:Paraguayan_marines_at_Ancon_Marine_Base_2010-07-19.JPG|thumb|ඇන්කොන් සමුද්‍ර කඳවුරේ පැරගුවේ නාවිකයින්]]
පැරගුවේ හමුදාව සමන්විත වන්නේ හමුදාවක්, නාවික හමුදාවක් (නාවික ගුවන් සේවා සහ මැරීන් බළකාය ඇතුළුව) සහ ගුවන් හමුදාවකි. පැරගුවේ ආණ්ඩුක්‍රම ව්‍යවස්ථාව මගින් පැරගුවේ ජනාධිපතිවරයා සන්නද්ධ හමුදාවන්හි ප්‍රධාන අණදෙන නිලධාරියා ලෙස ස්ථාපිත කරයි.&lt;ref&gt;{{cite web |title=Constitution of 1992 |url=http://pdba.georgetown.edu/Constitutions/Paraguay/ |access-date=18 December 2017}}&lt;/ref&gt;

පැරගුවේ අනිවාර්ය හමුදා සේවයක් ඇත; සියලුම 18-හැවිරිදි පිරිමින් මෙන්ම 17-හැවිරිදි පිරිමින් ඔවුන්ගේ 18 වැනි උපන්දිනයේ වසරක ක්‍රියාකාරී රාජකාරියකට වගකිව යුතුය. ආණ්ඩුක්‍රම ව්‍යවස්ථාව හෘද සාක්ෂියට එකඟව විරෝධය දැක්වීමට ඉඩ දෙන අතර, සක්‍රීය කරන නීති සම්පාදනයක් තවමත් අනුමත කර නොමැත.

කලාපීය ත්‍රස්ත විරෝධී සහ මත්ද්‍රව්‍ය විරෝධී ප්‍රයත්නයන් සඳහා පැරගුවේ ආර්ජන්ටිනාව, බ්‍රසීලය සහ ඇමරිකා එක්සත් ජනපදය සමඟ හවුල් වී ඇත.&lt;ref&gt;{{cite web |title=U.S. Relations With Paraguay |url=https://www.state.gov/u-s-relations-with-paraguay/ |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20110601071053/http://www.state.gov/r/pa/ei/bgn/1841.htm |archive-date=1 June 2011 |access-date=3 December 2020 |website=United States Department of State}}&lt;/ref&gt; 2005 ජූලි මාසයේදී, ඒකාබද්ධ පුහුණුවීම් සහ මානුෂීය මෙහෙයුම් සඳහා සහාය වීම සඳහා එක්සත් ජනපද විශේෂ බලකායන් පැරගුවේ මාරිස්කල් එස්ටිගරිබියා ගුවන් කඳවුරට පැමිණීමට පටන් ගත්හ&lt;ref&gt;{{Cite news|url=http://americas.irc-online.org/am/2991|title=U.S. military moves in Paraguay rattle regional relations|date=14 December 2005|archive-url=https://web.archive.org/web/20070612192202/http://americas.irc-online.org/am/2991|archive-date=12 June 2007|publisher=[[International Relations Center]]|url-status=dead}}&lt;/ref&gt;&lt;ref name=&quot;Clarin&quot;&gt;{{cite news|url=http://www.clarin.com/suplementos/zona/2005/09/11/z-03615.htm|title=U.S. marines put a foot in Paraguay|date=9 September 2005|newspaper=[[Clarín (Argentine newspaper)|El Clarín]]|archive-url=https://web.archive.org/web/20090327063628/http://www.clarin.com/suplementos/zona/2005/09/11/z-03615.htm|archive-date=27 March 2009|language=es}}&lt;/ref&gt; 2019 දී, &quot;ත්‍රිත්ව මායිම්&quot; කලාපයේ අන්තර්ජාතික අපරාධ සහ ත්‍රස්තවාදය ආමන්ත්‍රණය කිරීමේදී පැරගුවේ, ආර්ජන්ටිනාව, බ්‍රසීලය සහ ඇමරිකා එක්සත් ජනපදය අතර සහයෝගීතාව ප්‍රවර්ධනය කරන කලාපීය ආරක්ෂක යාන්ත්‍රණයේ (RSM) පළමු රැස්වීම අසුන්සියන් විසින් පවත්වන ලදී.&lt;ref&gt;{{cite web |date=13 November 2019 |title=Expert meeting of the Regional Security Mechanism (RSM) in Asuncion |url=https://py.usembassy.gov/expert-meeting-of-the-regional-security-mechanism-rsm-in-asuncion/ |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20201025080332/https://py.usembassy.gov/expert-meeting-of-the-regional-security-mechanism-rsm-in-asuncion/ |archive-date=25 October 2020 |access-date=3 December 2020 |website=U.S. Embassy in Paraguay}}&lt;/ref&gt;

2024 ගෝලීය සාම දර්ශකයට අනුව පැරගුවේ ලෝකයේ 73 වන සාමකාමී රටයි.&lt;ref&gt;{{Cite web |title=2024 Global Peace Index |url=https://www.economicsandpeace.org/wp-content/uploads/2024/06/GPI-2024-web.pdf |accessdate=18 September 2024}}&lt;/ref&gt;

=== පරිපාලන අංශ ===
පැරගුවේ දෙපාර්තමේන්තු දාහතකින් සහ එක් අගනුවර දිස්ත්‍රික්කයකින් (ඩිස්ට්‍රිටෝ අගනුවර) සමන්විත වේ.

එය කලාප දෙකකට ද බෙදා ඇත: &quot;ඔක්සිඩෙන්ටල් කලාපය&quot; හෝ චාකෝ (බොකෙරොන්, ඇල්ටෝ පැරගුවේ සහ ජනාධිපති හේස්), සහ &quot;පෙරදිග කලාපය&quot; (අනෙකුත් දෙපාර්තමේන්තු සහ අගනුවර දිස්ත්‍රික්කය).

මේවා දෙපාර්තමේන්තු වන අතර ඒවායේ අගනුවර, ජනගහනය, ප්‍රදේශය සහ දිස්ත්‍රික්ක ගණන:{{Paraguay labelled map}}
{| class=&quot;wikitable sortable&quot; style=&quot;width:100%; text-align:center&quot;
|- style=&quot;vertical-align: top;&quot;
! style=&quot;vertical-align: middle&quot; |[[:en:ISO_3166-2:PY|ISO 3166-2:PY]]
! style=&quot;vertical-align: middle&quot; |දෙපාර්තමේන්තුව
! style=&quot;vertical-align: middle&quot; |'''අග නගරය'''
! style=&quot;vertical-align: middle&quot; |ජනගහනය (2022 සංගණනය)
! style=&quot;vertical-align: middle&quot; |ප්‍රදේශය (ව.කි.මී. යට)
! style=&quot;vertical-align: middle&quot; |දිස්ත්‍රික්ක
|-
| style=&quot;text-align:right;&quot; |ASU
|[[:en:Capital_District_(Paraguay)|Distrito Capital]]
| style=&quot;text-align:left;&quot; |[[අසුන්සියොන්, පැරගුවේ|අසුන්සියොන්]]
|462,241
|117
|1
|-
| style=&quot;text-align:right;&quot; |1
|[[:en:Concepción_Department_(Paraguay)|Concepción]]
| style=&quot;text-align:left;&quot; |[[කන්සෙප්ෂන්, පැරගුවේ|කන්සෙප්ෂන්]]
|206,181
|18,057
|14
|-
| style=&quot;text-align:right;&quot; |2
|[[:en:San_Pedro_Department,_Paraguay|San Pedro]]
| style=&quot;text-align:left;&quot; |[[සැන් පේද්‍රෝ ඩි යුකුමන්ඩියු, පැරගුවේ|සැන් පේද්‍රෝ ඩි යුකුමන්ඩියු]]
|355,175
|20,007
|23
|-
| style=&quot;text-align:right;&quot; |3
|[[:en:Cordillera_Department|Cordillera]]
| style=&quot;text-align:left;&quot; |[[කැකුපේ, පැරගුවේ|කැකුපේ]]
|268,037
|4,953
|20
|-
| style=&quot;text-align:right;&quot; |4
|[[:en:Guairá_Department|Guairá]]
| style=&quot;text-align:left;&quot; |[[විලාරිසා, පැරගුවේ|විලාරිසා]]
|179,555
|3,991
|18
|-
| style=&quot;text-align:right;&quot; |5
|[[:en:Caaguazú_Department|Caaguazú]]
| style=&quot;text-align:left;&quot; |[[කොරෝනෙල් ඔවේදෝ, පැරගුවේ|කොරෝනෙල් ඔවේදෝ]]
|431,519
|11,479
|22
|-
| style=&quot;text-align:right;&quot; |6
|[[:en:Caazapá_Department|Caazapá]]
| style=&quot;text-align:left;&quot; |[[කසාපා, පැරගුවේ|කසාපා]]
|139,479
|9,503
|11
|-
| style=&quot;text-align:right;&quot; |7
|[[:en:Itapúa|Itapúa]]
| style=&quot;text-align:left;&quot; |[[එන්කර්නසියන්, පැරගුවේ|එන්කර්නසියන්]]
|449,642
|16,536
|30
|-
| style=&quot;text-align:right;&quot; |8
|[[:en:Misiones_Department|Misiones]]
| style=&quot;text-align:left;&quot; |[[සැන් ජුවාන් බවුටිස්ටා, පැරගුවේ|සැන් ජුවාන් බවුටිස්ටා]]
|111,142
|9,568
|10
|-
| style=&quot;text-align:right;&quot; |9
|[[:en:Paraguarí_Department|Paraguarí]]
| style=&quot;text-align:left;&quot; |[[පරගුආරි, පැරගුවේ|පරගුආරි]]
|200,472
|8,710
|18
|-
| style=&quot;text-align:right;&quot; |10
|[[:en:Alto_Paraná_Department|Alto Paraná]]
| style=&quot;text-align:left;&quot; |[[සියුඩඩ් ඩෙල් එස්ටේ, පැරගුවේ|සියුඩඩ් ඩෙල් එස්ටේ]]
|763,702
|14,898
|22
|-
| style=&quot;text-align:right;&quot; |11
|[[:en:Central_Department|Central]]
| style=&quot;text-align:left;&quot; |[[ඇරෙගුවා, පැරගුවේ|ඇරෙගුවා]]
|1,883,927
|2,665
|19
|-
| style=&quot;text-align:right;&quot; |12
|[[:en:Ñeembucú|Ñeembucú]]
| style=&quot;text-align:left;&quot; |[[:en:Pilar,_Paraguay|Pilar]]
|76,719
|12,155
|16
|-
| style=&quot;text-align:right;&quot; |13
|[[:en:Amambay|Amambay]]
| style=&quot;text-align:left;&quot; |[[:en:Pedro_Juan_Caballero,_Paraguay|Pedro Juan Caballero]]
|179,412
|12,935
|6
|-
| style=&quot;text-align:right;&quot; |14
|[[:en:Canindeyú|Canindeyú]]
| style=&quot;text-align:left;&quot; |[[:en:Salto_del_Guairá|Salto del Guairá]]
|191,114
|14,677
|16
|-
| style=&quot;text-align:right;&quot; |15
|[[:en:Presidente_Hayes|Presidente Hayes]]
| style=&quot;text-align:left;&quot; |[[:en:Villa_Hayes|Villa Hayes]]
|123,313
|72,917
|10
|-
| style=&quot;text-align:right;&quot; |16
|[[:en:Alto_Paraguay|Alto Paraguay]]
| style=&quot;text-align:left;&quot; |[[:en:Fuerte_Olimpo|Fuerte Olimpo]]
|17,195
|82,394
|4
|-
| style=&quot;text-align:right;&quot; |17
|[[:en:Boquerón_Department|Boquerón]]
| style=&quot;text-align:left;&quot; |[[:en:Filadelfia,_Paraguay|Filadelfia]]
|71,078
|91,676
|4
|-
| style=&quot;text-align:right;&quot; |–
|'''පැරගුවේ'''
| style=&quot;text-align:left;&quot; |'''[[:en:Asunción|Asunción]]'''
|'''6,109,903'''
|'''406,796'''
|'''273'''
|}

== යොමු කිරීම් ==

[[ප්‍රවර්ගය:පැරගුවේ]]</text>
      <sha1>7iocgxzb78sn6r1434rzd6d57dqnz35</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>පැරගුවේ ජන විකාශනය</title>
    <ns>0</ns>
    <id>182851</id>
    <revision>
      <id>752988</id>
      <timestamp>2025-07-03T07:38:22Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>BuddhikaW88</username>
        <id>37808</id>
      </contributor>
      <comment>' == Demographics == {{Main|Demographics of Paraguay|Immigration to Paraguay}}  {{See also|List of most common surnames in South America#Paraguay|l1=List of most common surnames in Paraguay}} {{multiple issues|{{More citations needed|section|date=April 2014}} {{Cite check|section|date=April 2014}}|section=yes}} File:Paraguay_population_density.png|link=https://en.wikipedia.org/wiki/File:Paraguay_population_density.png...' යොදමින් නව පිටුවක් තනන ලදි</comment>
      <origin>752988</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="26245" sha1="rugpbw7u3geey1ooe0d1sjobs66r1s4" xml:space="preserve">
== Demographics ==
{{Main|Demographics of Paraguay|Immigration to Paraguay}}
 {{See also|List of most common surnames in South America#Paraguay|l1=List of most common surnames in Paraguay}} {{multiple issues|{{More citations needed|section|date=April 2014}}
{{Cite check|section|date=April 2014}}|section=yes}}
[[File:Paraguay_population_density.png|link=https://en.wikipedia.org/wiki/File:Paraguay_population_density.png|thumb|Paraguay population density (people per km&lt;sup&gt;2&lt;/sup&gt;)]]
Paraguay's population is distributed unevenly through the country, with the vast majority of people living in the eastern region near the capital and largest city, [[:en:Asunción|Asunción]], which accounts for 10% of the country's population. The [[:en:Gran_Chaco|Gran Chaco]] region, which includes the [[:en:Alto_Paraguay_Department|Alto Paraguay]], [[:en:Boquerón_Department|Boquerón]] and [[:en:Presidente_Hayes_Department|Presidente Hayes Department]], and accounts for about 60% of the territory, is home to less than 4% of the population. About 63% of Paraguayans live in urban areas, making Paraguay one of the least urbanized nations in South America.

For most of its history, Paraguay has been a recipient of immigrants owing to its low population density, especially after the demographic collapse caused by the Paraguayan War. Immigrants include [[:en:Italians_in_Paraguay|Italians]], [[:en:German_Paraguayans|Germans]], [[:es:Inmigración española en Paraguay|Spanish]], [[:en:English_people_in_Paraguay|English]], Russians, [[:en:Koreans_in_Paraguay|Koreans]], Chinese, [[:en:Lebanese_migration_to_Paraguay|Arab]], [[:en:Japanese_Paraguayans|Japanese]], [[:en:Ukrainians_in_Paraguay|Ukrainians]], [[:en:Poles_(people)|Poles]], [[:en:Jews|Jews]], Brazilians, [[:en:Bolivians|Bolivians]], [[:en:Americans|Americans]], [[:en:Colombians|Colombians]], [[:en:Mexicans|Mexicans]], [[:en:Venezuelans|Venezuelans]], [[:en:Chileans|Chileans]], [[:en:Taiwanese_people|Taiwanese]], [[:en:Peruvians|Peruvians]], [[:en:Asian_people|Asian people]], [[:en:Uruguayans|Uruguayans]] and the largest group of all; [[:en:Argentines|Argentines]].&lt;ref&gt;{{cite web |title=Argentinos superan a brasileños radicados en Paraguay [Argentines outnumber Brazilians living in Paraguay] |url=https://www.rdn.com.py/2025/06/24/argentinos-superan-a-brasilenos-radicados-en-paraguay/ |access-date=24 June 2025 |website=www.rdn.com.py}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{cite web |date=7 December 2021 |title=Brasileños, Argentinos, Coreanos y Taiwaneses, encabezan ranking de inmigrantes en Paraguay |url=https://www.hoy.com.py/nacionales/brasilenos-argentinos-coreanos-y-taiwaneses-encabezan-ranking-de-inmigrantes-en-paraguay |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20211217052915/https://www.hoy.com.py/nacionales/brasilenos-argentinos-coreanos-y-taiwaneses-encabezan-ranking-de-inmigrantes-en-paraguay |archive-date=17 December 2021 |access-date=18 December 2021 |website=Hoy Paraguay (hoy.com.py) |language=es}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{cite web |date=1 January 2021 |title=Paraguayos en España. Padrón municipal 2021, cifras de población |url=https://epa.com.es/padron/paraguayos-en-espana/ |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20211230190413/https://epa.com.es/padron/paraguayos-en-espana/ |archive-date=30 December 2021 |access-date=30 December 2021 |website=epa.com.es |publisher=EPA España |language=es}}&lt;/ref&gt; Along with [[:en:German_Argentines|German Argentines]], German Paraguayans are one of the most prominent and growing [[:en:Germans_in_Paraguay|German]] communities in South America, with some 25,000&amp;nbsp;German-speaking [[:en:Mennonites_in_Paraguay|Mennonites]] living in the Paraguayan [[:en:Gran_Chaco|Chaco]].&lt;ref&gt;{{cite web |last={{nobr|de la Cova}} |first=Antonio |date=28 December 1999 |title=Paraguay's Mennonites resent 'fast buck' outsiders |url=http://www.latinamericanstudies.org/paraguay/mennonites.htm |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20100712210031/http://www.latinamericanstudies.org/paraguay/mennonites.htm |archive-date=12 July 2010 |access-date=2 May 2010 |website=Latinamericanstudies.org |publisher=[[Columbia University]]}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{cite web |date=7 December 2021 |title=German families seek shelter in Paraguay from vaccines and lockdowns |url=https://en.mercopress.com/2021/12/07/german-families-seek-shelter-in-paraguay-from-vaccines-and-lockdowns |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20211217052914/https://en.mercopress.com/2021/12/07/german-families-seek-shelter-in-paraguay-from-vaccines-and-lockdowns |archive-date=17 December 2021 |access-date=18 December 2021 |website=MercoPress Uruguay (en.mercopress.com) |language=en, es}}&lt;/ref&gt; German settlers founded several towns, such as [[:en:Hohenau,_Paraguay|Hohenau]], [[:en:Filadelfia|Filadelfia]], [[:en:Neuland_Colony|Neuland]], [[:en:Obligado|Obligado]] and [[:en:Nueva_Germania|Nueva Germania]]. Several websites that promote German immigration to Paraguay claim that 5–7% of the population is of German ancestry,{{Dubious|date=April 2014}} including 150,000&amp;nbsp;people of German-Brazilian descent.{{Better source needed|reason=Citations are from many German immigration promotion websites, there must be more objective sources for this|date=April 2014}}&lt;ref&gt;{{cite magazine|last=Ross|first=Jonathan|title=Allgemeines über Paraguay|url=http://www.magazin-paraguay.de/paraguay/allgemeines-paraguay.htm|url-status=live|location=Paraguay|archive-url=https://web.archive.org/web/20130310015715/http://www.magazin-paraguay.de/paraguay/allgemeines-paraguay.htm|archive-date=10 March 2013|access-date=5 October 2012|magazine=Magazin-paraguay.de}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{cite web |date=23 September 2012 |title=&quot;Kategorie&quot; Paraguay&amp;nbsp;24 – die Geschichte unserer Auswanderung |url=http://www.paraguay24.de/category/new-und-infos-zu-paraguay/information_um_und_zu_paraguay |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20121003071607/http://www.paraguay24.de/category/new-und-infos-zu-paraguay/information_um_und_zu_paraguay |archive-date=3 October 2012 |access-date=5 October 2012 |publisher=Paraguay24.de |department=Information um und zu Paraguay}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{cite web |last=Blanco |first=Miran |date=24 March 2007 |title=Paraguay Auswandern Einwandern Immobilien Infos für Touristen, Auswanderer Asuncion Paraguay |url=http://www.auswandern-paraguay.org/ |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20120818114456/http://www.auswandern-paraguay.org/ |archive-date=18 August 2012 |access-date=5 October 2012 |publisher=Auswandern-paraguay.org}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{cite web |title=Paraguay – Immobilien – Auswandern – Immobilienschnöppchen, Höuser, und Grundstöcke um Villarrica |url=http://www.my-paraguay.com/ |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20120919195903/http://my-paraguay.com/ |archive-date=19 September 2012 |access-date=5 October 2012 |website=My-paraguay.com}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{cite web |title=Paraguay – Auswandern – Immobilien – Reisen |url=http://www.paraguay1.de/ |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20121014051358/http://www.paraguay1.de/ |archive-date=14 October 2012 |access-date=19 October 2012 |website=paraguay1.de}}&lt;/ref&gt; Similarly, from the 1920–30s, Paraguay received [[:es:Inmigración eslava en Paraguay|waves]] of [[:en:Slavs|Slavic immigrants]] who settled in Asunción and Southern Paraguay ([[:en:Itapúa_Department|Itapúa]], [[:en:Misiones_Department|Misiones]] and [[:en:Ñeembucú_Department|Ñeembucú]]), especially in the towns of [[:en:Fram,_Paraguay|Fram]], [[:en:Coronel_Bogado|Coronel Bogado]], [[:en:Encarnación,_Paraguay|Encarnación]], [[:en:San_Juan_del_Paraná|San Juan del Paraná]], [[:en:San_Ignacio,_Paraguay|San Ignacio]], and [[:en:Pilar,_Paraguay|Pilar]].&lt;ref&gt;{{cite web |last1=Bareiro |first1=Mónica |date=21 June 2014 |title=Música, sabor y cultura |url=https://www.abc.com.py/edicion-impresa/suplementos/abc-revista/musica-sabor-y-cultura-1257514.html |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20211217052915/https://www.abc.com.py/edicion-impresa/suplementos/abc-revista/musica-sabor-y-cultura-1257514.html |archive-date=17 December 2021 |access-date=18 December 2021 |publisher=ABC Color Paraguay |language=es}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{cite web |date=27 January 2016 |title=85&amp;nbsp;años de la Iglesia Bautista Eslava |url=https://www.abc.com.py/edicion-impresa/suplementos/gaceta-del-sur/85-anos-de-la-iglesia-bautista-eslava-1448028.html |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20211217052915/https://www.abc.com.py/edicion-impresa/suplementos/gaceta-del-sur/85-anos-de-la-iglesia-bautista-eslava-1448028.html |archive-date=17 December 2021 |access-date=18 December 2021 |publisher=ABC Color Paraguay |language=es}}&lt;/ref&gt; Paraguay has also been a haven for communities persecuted for the religious faith, like the [[:en:Bruderhof_Communities|Bruderhof]] who were forced to leave England in 1941 because of their pacifist beliefs.&lt;ref&gt;{{cite news|url=https://www.standard.co.uk/stayingin/inside-the-bruderhof-review-a-look-into-a-british-religious-commune-a4198496.html|title=Inside the Bruderhof review: A look into a British religious commune|last1=Sexton|first1=David|date=25 July 2019|newspaper=[[Evening Standard]]|access-date=15 August 2019|archive-url=https://web.archive.org/web/20190731073736/https://www.standard.co.uk/stayingin/inside-the-bruderhof-review-a-look-into-a-british-religious-commune-a4198496.html|archive-date=31 July 2019|url-status=live}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{cite news|url=https://www.theguardian.com/tv-and-radio/2019/jul/23/just-dont-call-it-a-cult-the-strangely-alluring-world-of-the-bruderhof|title='Just don't call it a cult': The strangely alluring world of the Bruderhof|last=Wollaston|first=Sam|date=23 July 2019|newspaper=[[The Guardian]]|access-date=15 August 2019|archive-url=https://web.archive.org/web/20190815032536/https://www.theguardian.com/tv-and-radio/2019/jul/23/just-dont-call-it-a-cult-the-strangely-alluring-world-of-the-bruderhof|archive-date=15 August 2019|url-status=live}}&lt;/ref&gt; Many of these communities have retained their languages and culture, particularly the [[:en:Brazilian_people|Brazilians]], who represent one of the largest immigrant groups.&lt;ref&gt;{{cite web |title=Paraguay information and history |url=https://www.nationalgeographic.com/travel/destination/paraguay |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20120918150652/http://travel.nationalgeographic.com/travel/countries/paraguay-facts/ |archive-date=18 September 2012 |website=[[National Geographic Society|National Geographic]] (nationalgeographic.com) |department=Travel}}&lt;/ref&gt; Many Brazilian Paraguayans are of German, Italian and Polish descent.&lt;ref&gt;{{cite news|url=https://www.nytimes.com/2001/06/12/world/12PARA.html?ex=1152849600&amp;en=6a4520630e3b9860&amp;ei=5070&amp;pagewanted=1|title=Awful lot of Brazilians in Paraguay, locals say|date=12 June 2001|newspaper=[[The New York Times]]|archive-url=https://web.archive.org/web/20160722131153/http://www.nytimes.com/2001/06/12/world/12PARA.html?ex=1152849600&amp;en=6a4520630e3b9860&amp;ei=5070&amp;pagewanted=1|archive-date=22 July 2016|series=San Alberto Journal}}&lt;/ref&gt; There are an estimated 8,000&amp;nbsp;[[:en:Afro-Paraguayans|Afro-Paraguayans]], comprising 0.13% of the population.{{citation needed|date=November 2024}}
[[File:Caacupe5.jpg|link=https://en.wikipedia.org/wiki/File:Caacupe5.jpg|වම|thumb|A gathering in [[:en:Caacupé|Caacupé]]]]
There is no official data on the ethnic composition of the Paraguayan population, as the Department of Statistics, Surveys and Censuses of Paraguay does not ask about ''race'' and ''ethnicity'' in census surveys, although it does inquire about the indigenous population. According to the 2022&amp;nbsp;census, indigenous people made up 2.3% of Paraguay's total population.

Traditionally, the majority of the Paraguayan population is considered mixed (''mestizo'' in Spanish). According to the 2022 census, Paraguay has a population of 6&amp;nbsp;109&amp;nbsp;944, of which 95% are Mestizo/White and 5% are labeled &quot;other&quot;, which includes members of 17&amp;nbsp;distinct ethnolinguistic indigenous groups.&lt;ref name=&quot;indigenous&quot;&gt;{{Cite web |date=31 August 2023 |title=Indigenous Census 2022 - INE |url=https://www.ine.gov.py/Publicaciones/Biblioteca/documento/233/censo_indigena2022.pdf |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20231006011949/https://www.ine.gov.py/Publicaciones/Biblioteca/documento/233/censo_indigena2022.pdf |archive-date=6 October 2023 |access-date=17 September 2023 |website=INE Paraguay |language=ES}}&lt;/ref&gt;
{{Largest cities|country=Paraguay|stat_ref=(2022 census)&lt;ref name=population/&gt;|div_name=Department|city_1=Asunción|div_1=Capital District (Paraguay){{!}}Capital District|pop_1=462,241|img_1=Paraguay-001.jpg|city_2=Ciudad del Este|div_2=Alto Paraná Department{{!}}Alto Paraná|pop_2=325,819|img_2=Ciudad del Este skyline Imagen 205.jpg|city_3=Luque|div_3=Central Department{{!}}Central|pop_3=259,705|img_3=Silvio Pettirossi International Airport.jpg|city_4=Capiatá|div_4=Central Department{{!}}Central|pop_4=236,999|city_5=San Lorenzo, Paraguay{{!}}San Lorenzo|div_5=Central Department{{!}}Central|pop_5=225,295|img_5=Catedral de San Lorenzo durante un 10 de Agosto.JPG|city_6=Limpio|div_6=Central Department{{!}}Central|pop_6=139,652|city_7=Pedro Juan Caballero, Paraguay{{!}}Pedro Juan Caballero|div_7=Amambay Department{{!}}Amambay|pop_7=127,437|city_8=Lambaré|div_8=Central Department{{!}}Central|pop_8=127,150|city_9=Ñemby|div_9=Central Department{{!}}Central|pop_9=116,383|city_10=Fernando de la Mora, Paraguay{{!}}Fernando de la Mora|div_10=Central Department{{!}}Central|pop_10=110,255|city_11=Encarnación, Paraguay{{!}}Encarnación|div_11=Itapúa Department{{!}}Itapúa|pop_11=106,842|city_12=Coronel Oviedo|div_12=Caaguazú Department{{!}}Caaguazú|pop_12=98,323|city_13=Caaguazú District{{!}}Caaguazú|div_13=Caaguazú Department{{!}}Caaguazú|pop_13=98,200|city_14=Itauguá|div_14=Central Department{{!}}Central|pop_14=93,213|city_15=Presidente Franco District{{!}}Presidente Franco|div_15=Alto Paraná Department{{!}}Alto Paraná|pop_15=88,744|city_16=Mariano Roque Alonso, Paraguay{{!}}Mariano Roque Alonso|div_16=Central Department{{!}}Central|pop_16=85,133|city_17=Hernandarias, Paraguay{{!}}Hernandarias|div_17=Alto Paraná Department{{!}}Alto Paraná|pop_17=83,285|city_18=Minga Guazú|div_18=Alto Paraná Department{{!}}Alto Paraná|pop_18=81,072|city_19=Concepción, Paraguay{{!}}Concepción|div_19=Concepción Department (Paraguay){{!}}Concepción|pop_19=73,360|city_20=Villa Elisa, Paraguay{{!}}Villa Elisa|div_20=Central Department{{!}}Central|pop_20=71,383}}
[[File:Concepción_Catholic_chapel.jpeg|link=https://en.wikipedia.org/wiki/File:Concepci%C3%B3n_Catholic_chapel.jpeg|thumb|Main Catholic Chapel in [[:en:Concepción,_Paraguay|Concepción, Paraguay]]]]

=== Religion ===
{{Main|Religion in Paraguay}}
Christianity, particularly [[:en:Catholicism|Catholicism]], is the dominant religion in Paraguay.&lt;ref&gt;{{cite web |title=PROLADES Religion in America by country |trans-title=The Latin American Socio-Religious Studies Program |url=http://www.prolades.com/ |archive-url=https://web.archive.org/web/20180112003048/http://www.prolades.com/ |archive-date=12 January 2018 |website=Programa Latinoamericano de Estudios Sociorreligiosos (PROLADES) (prolades.com)}}&lt;/ref&gt; According to the 2002 census, 89.9% of the population was Catholic, 6.2% was [[:en:Evangelicalism|Evangelical Protestant]], 1.1% identified with other Christian sects, and 0.6% practiced indigenous religions. A U.S. State Department report on Religious Freedom names Catholicism, evangelical Protestantism, mainline Protestantism, Judaism (Orthodox, Conservative, and Reform), [[:en:The_Church_of_Jesus_Christ_of_Latter-day_Saints|The Church of Jesus Christ of Latter-day Saints]], and the [[:en:Baháʼí_Faith|Baháʼí Faith]] as prominent religious groups. It also mentions a large Muslim community in [[:en:Alto_Paraná|Alto Paraná]] (as a result of Middle-Eastern immigration, especially from [[:en:Lebanon|Lebanon]]) and a prominent Mennonite community in Boquerón.&lt;ref name=&quot;state1&quot;&gt;{{cite report|title=Paraguay religion|date=14 September 2007|website=[[U.S. State Department]] (state.gov)|url=https://2001-2009.state.gov/g/drl/rls/irf/2007/90263.htm|url-status=live|access-date=2 May 2010|archive-url=https://web.archive.org/web/20200728054606/https://2001-2009.state.gov/g/drl/rls/irf/2007/90263.htm|archive-date=28 July 2020}}&lt;/ref&gt;

=== Languages ===
{{main|Languages of Paraguay}}
Spanish and [[:en:Guarani_language|Guaraní]] are the two main languages in Paraguay, with both having official status. The Guaraní language is a remarkable trace of the indigenous Guaraní culture that has endured in Paraguay. Guaraní is one of the last commonly used indigenous national languages in South America.&lt;ref&gt;{{Cite web |last=Costa |first=William |date=3 September 2020 |title='Culture is language': why an indigenous tongue is thriving in Paraguay |url=https://www.theguardian.com/world/2020/sep/03/paraguay-guarani-indigenous-language |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20231030063557/https://www.theguardian.com/world/2020/sep/03/paraguay-guarani-indigenous-language |archive-date=30 October 2023 |access-date=25 October 2023 |work=[[The Guardian]]}}&lt;/ref&gt; In 2015, Spanish was spoken by about 87% of the population, while Guaraní is spoken by more than 90%, or slightly more than 5.8 million speakers. Of rural Paraguayans, 52% are bilingual in Guaraní and Spanish. While Guaraní is still widely spoken, Spanish is generally given a preferential treatment in government, business, media and education as a South American [[:en:Lingua_franca|lingua francas]].&lt;ref name=&quot;ethnologue-list&quot;&gt;{{cite web |title=Languages of Paraguay |url=https://www.ethnologue.com/language/gug |url-status=bot: unknown |archive-url=https://web.archive.org/web/20170816063413/https://www.ethnologue.com/language/gug |archive-date=16 August 2017 |access-date=25 March 2025 |website=Ethnologue}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{cite web |title=The Languages spoken in Paraguay |url=http://www.studycountry.com/guide/PY-language.htm |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20170325113232/http://www.studycountry.com/guide/PY-language.htm |archive-date=25 March 2017 |access-date=21 April 2017 |website=Studycountry.com}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{cite web |date=24 June 2014 |title=Languages of Paraguay |url=http://www.visitparaguay.net/paraguay-guide/languages-paraguay.html |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20170301041637/http://www.visitparaguay.net/paraguay-guide/languages-paraguay.html |archive-date=1 March 2017 |access-date=21 April 2017 |website=VisitParaguay.net}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{cite news|url=https://www.nytimes.com/2012/03/12/world/americas/in-paraguay-indigenous-language-with-unique-staying-power.html|title=In Paraguay, indigenous language with unique staying power|last=Romero|first=Simon|date=12 March 2012|newspaper=[[The New York Times]]|access-date=21 April 2017|archive-url=https://web.archive.org/web/20170428224513/http://www.nytimes.com/2012/03/12/world/americas/in-paraguay-indigenous-language-with-unique-staying-power.html|archive-date=28 April 2017|url-status=live}}&lt;/ref&gt;

[[:en:Portuguese_language|Portuguese]] is the third most used language, spoken by 10% in the country, mostly in the departments bordering Brazil.&lt;ref name=&quot;ethnologue-list&quot; /&gt; It is spoken by the so-called &quot;[[:en:Brasiguayos|Brasiguayos]]&quot;, Brazilians or descendants who crossed west of the border from the 1970s seeking cheap land.&lt;ref&gt;{{Cite journal|last=Estrada|first=Marcos|date=October 2017|title=Brasiguaio Identities: An outcome of the pursuit of land across the Brazilian and Paraguayan shared border region|url=https://exchanges.warwick.ac.uk/index.php/exchanges/article/view/205|journal=University of Warwick. Exchanges: The Interdisciplinary Research Journal.|issue=5}}&lt;/ref&gt;

There are also approximately 19 other indigenous languages spoken in Paraguay, many of which are threatened by extinction. Languages such as Guana, Ayoreo, and Ishir (Chamacoco) are considered endangered.&lt;ref&gt;{{cite web |date=17 April 2019 |title=In Paraguay, 6&amp;nbsp;of the 19&amp;nbsp;native languages are in danger |url=https://www.mexicanist.com/l/paraguay-native-languages-in-danger/ |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20200812181248/https://www.mexicanist.com/l/paraguay-native-languages-in-danger/ |archive-date=12 August 2020 |access-date=24 August 2020 |website=mexicanist.com}}&lt;/ref&gt;

Paraguay ranks relatively well at the [[:en:EF_English_Proficiency_Index|EF English Proficiency Index]], being at the top 50, as it is the 3rd most [[:en:English_language|English]] proficient country in South America, after Argentina and Uruguay.&lt;ref name=&quot;EF EPI Ranking&quot;&gt;{{Cite web |date=2024 |title=EF EPI 2024 - EF English Proficiency Index |url=https://www.ef.com/wwen/epi/ |access-date=2025-01-04}}&lt;/ref&gt;

=== Education ===
{{Main|Education in Paraguay}}
 {{See also|List of universities in Paraguay|List of high schools in Paraguay}}
[[:en:Literacy|Literacy]] was about 93.6% and 87.7% of Paraguayans finish the fifth grade according to [[:en:UNESCO|UNESCO]]'s last Educational Development Index 2008. Literacy does not differ much by gender.&lt;ref name=&quot;hdrstats.undp.org&quot;&gt;{{cite web |year=2009 |title=Paraguay |url=http://hdrstats.undp.org/en/countries/data_sheets/cty_ds_PRY.html |url-status=dead |archive-url=https://web.archive.org/web/20100218153913/http://hdrstats.undp.org/en/countries/data_sheets/cty_ds_PRY.html |archive-date=18 February 2010 |access-date=2 May 2010 |website=Hdrstats.undp.org |series=Human Development Report}}&lt;/ref&gt; A more recent study&lt;ref name=&quot;abc.com.py&quot;&gt;{{cite web |title=En Paraguay, disminuyó la pobreza entre 2003 y 2009 |url=http://www.abc.com.py/nota/en-paraguay-disminuyo-la-pobreza-entre-2003-y-2009/ |access-date=5 October 2012 |website=abc.com.py |series=ABC Color Paraguay |department=${w.time&lt;nowiki&gt;}&lt;/nowiki&gt;}}&lt;/ref&gt; reveals that attendance at primary school by children between 6 and 12 years old is about 98%. Primary education is free, mandatory and takes nine years. Secondary education takes three years.&lt;ref name=&quot;hdrstats.undp.org&quot; /&gt;

Main universities, all in the capital city, in Paraguay include:

* [[:en:National_University_of_Asunción|National University of Asunción]] (public and founded in 1889)&lt;ref&gt;{{cite web |title=Una |url=http://www.una.py/ |url-status=dead |archive-url=https://web.archive.org/web/20121010195408/http://www.una.py/ |archive-date=10 October 2012 |access-date=5 October 2012 |website=Una.py}}&lt;/ref&gt;
* [[:en:Autonomous_University_of_Asunción|Autonomous University of Asunción]] (private and founded in 1979)&lt;ref&gt;{{cite web |title=Universidad Autónoma de Asunción: Educación Superior en Paraguay |url=http://www.uaa.edu.py/ |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20120926054204/http://www.uaa.edu.py/ |archive-date=26 September 2012 |access-date=5 October 2012 |website=uaa.edu.py}}&lt;/ref&gt;
* [[:en:Universidad_Católica_Nuestra_Señora_de_la_Asunción|Universidad Católica Nuestra Señora de la Asunción]] (private and run by the church).&lt;ref&gt;{{cite web |date=25 September 2012 |title=Campus de Asunción – Universidad Católica &quot;Nuestra Señora de la Asunción&quot; |url=http://www.uca.edu.py/ |url-status=dead |archive-url=https://web.archive.org/web/20121130092826/http://www.uca.edu.py/ |archive-date=30 November 2012 |access-date=5 October 2012 |website=Uca.edu.py}}&lt;/ref&gt;
* [[:en:Universidad_Americana|Universidad Americana]] (private).
* [[:en:Universidad_del_Pacífico_(Paraguay)|Universidad del Pacífico]] (private and founded in 1991).

The net primary enrollment rate was at 88% in 2005.&lt;ref name=&quot;hdrstats.undp.org&quot; /&gt; Public expenditure on education was about 4.3% of GDP in the early 2000s.&lt;ref name=&quot;hdrstats.undp.org&quot; /&gt;

=== Health ===
{{main|Health in Paraguay}}
[[File:Life_expectancy_in_Paraguay.svg|link=https://en.wikipedia.org/wiki/File:Life_expectancy_in_Paraguay.svg|thumb|Development of life expectancy]]
Average life expectancy in Paraguay is rather high given its poverty: {{As of|2006|lc=y}}, it was 75&amp;nbsp;years,&lt;ref&gt;{{cite web |date=1 October 2012 |title=Paraguay |url=https://www.who.int/countries/pry/en/ |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20121017211540/http://www.who.int/countries/pry/en/ |archive-date=17 October 2012 |access-date=5 October 2012 |website=WHO (who.int) |series=[[World Health Organization]] |publisher=[[United Nations]]}}&lt;/ref&gt; equivalent to far wealthier Argentina, and the eighth highest in the Americas according to World Health Organization. Public expenditure on health is 2.6% of [[:en:Gross_domestic_product|GDP]], while private health expenditure is 5.1%.&lt;ref name=&quot;hdrstats.undp.org&quot; /&gt; Infant mortality was 20 per 1,000&amp;nbsp;births in 2005.&lt;ref name=&quot;hdrstats.undp.org&quot; /&gt; Maternal mortality was 150 per 100,000&amp;nbsp;live births in 2000.&lt;ref name=&quot;hdrstats.undp.org&quot; /&gt;

The [[:en:World_Bank|World Bank]] has helped the Paraguayan government reduce the country's maternal and infant mortality. The ''Mother and Child Basic Health Insurance Project'' aimed to contribute to reducing mortality by increasing the use of selected life-saving services included in the country's Mother and Child Basic Health Insurance Program (MCBI) by women of child-bearing age, and children under age six in selected areas. To this end, the project also targeted improving the quality and efficiency of the health service network within certain areas, in addition to increasing the Ministry of Public Health and Social Welfare's (MSPandBS) management.&lt;ref&gt;{{cite report|title=Paraguay Mother &amp; Child Basic Health Insurance|publisher=[[The World Bank]]|url=http://web.worldbank.org/external/projects/main?pagePK=64283627&amp;piPK=73230&amp;theSitePK=40941&amp;menuPK=228424&amp;Projectid=P082056|archive-url=https://web.archive.org/web/20120517115828/http://web.worldbank.org/external/projects/main?pagePK=64283627&amp;piPK=73230&amp;theSitePK=40941&amp;menuPK=228424&amp;Projectid=P082056|archive-date=17 May 2012}}. .&lt;/ref&gt;

== Culture ==</text>
      <sha1>rugpbw7u3geey1ooe0d1sjobs66r1s4</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>752990</id>
      <parentid>752988</parentid>
      <timestamp>2025-07-03T07:40:17Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>BuddhikaW88</username>
        <id>37808</id>
      </contributor>
      <origin>752990</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="25933" sha1="9pz1ejgrf5u4ffj3730w0yc2bn2w7hh" xml:space="preserve">
[[File:Paraguay_population_density.png|link=https://en.wikipedia.org/wiki/File:Paraguay_population_density.png|thumb|Paraguay population density (people per km&lt;sup&gt;2&lt;/sup&gt;)]]
Paraguay's population is distributed unevenly through the country, with the vast majority of people living in the eastern region near the capital and largest city, [[:en:Asunción|Asunción]], which accounts for 10% of the country's population. The [[:en:Gran_Chaco|Gran Chaco]] region, which includes the [[:en:Alto_Paraguay_Department|Alto Paraguay]], [[:en:Boquerón_Department|Boquerón]] and [[:en:Presidente_Hayes_Department|Presidente Hayes Department]], and accounts for about 60% of the territory, is home to less than 4% of the population. About 63% of Paraguayans live in urban areas, making Paraguay one of the least urbanized nations in South America.

For most of its history, Paraguay has been a recipient of immigrants owing to its low population density, especially after the demographic collapse caused by the Paraguayan War. Immigrants include [[:en:Italians_in_Paraguay|Italians]], [[:en:German_Paraguayans|Germans]], [[:es:Inmigración española en Paraguay|Spanish]], [[:en:English_people_in_Paraguay|English]], Russians, [[:en:Koreans_in_Paraguay|Koreans]], Chinese, [[:en:Lebanese_migration_to_Paraguay|Arab]], [[:en:Japanese_Paraguayans|Japanese]], [[:en:Ukrainians_in_Paraguay|Ukrainians]], [[:en:Poles_(people)|Poles]], [[:en:Jews|Jews]], Brazilians, [[:en:Bolivians|Bolivians]], [[:en:Americans|Americans]], [[:en:Colombians|Colombians]], [[:en:Mexicans|Mexicans]], [[:en:Venezuelans|Venezuelans]], [[:en:Chileans|Chileans]], [[:en:Taiwanese_people|Taiwanese]], [[:en:Peruvians|Peruvians]], [[:en:Asian_people|Asian people]], [[:en:Uruguayans|Uruguayans]] and the largest group of all; [[:en:Argentines|Argentines]].&lt;ref&gt;{{cite web |title=Argentinos superan a brasileños radicados en Paraguay [Argentines outnumber Brazilians living in Paraguay] |url=https://www.rdn.com.py/2025/06/24/argentinos-superan-a-brasilenos-radicados-en-paraguay/ |access-date=24 June 2025 |website=www.rdn.com.py}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{cite web |date=7 December 2021 |title=Brasileños, Argentinos, Coreanos y Taiwaneses, encabezan ranking de inmigrantes en Paraguay |url=https://www.hoy.com.py/nacionales/brasilenos-argentinos-coreanos-y-taiwaneses-encabezan-ranking-de-inmigrantes-en-paraguay |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20211217052915/https://www.hoy.com.py/nacionales/brasilenos-argentinos-coreanos-y-taiwaneses-encabezan-ranking-de-inmigrantes-en-paraguay |archive-date=17 December 2021 |access-date=18 December 2021 |website=Hoy Paraguay (hoy.com.py) |language=es}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{cite web |date=1 January 2021 |title=Paraguayos en España. Padrón municipal 2021, cifras de población |url=https://epa.com.es/padron/paraguayos-en-espana/ |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20211230190413/https://epa.com.es/padron/paraguayos-en-espana/ |archive-date=30 December 2021 |access-date=30 December 2021 |website=epa.com.es |publisher=EPA España |language=es}}&lt;/ref&gt; Along with [[:en:German_Argentines|German Argentines]], German Paraguayans are one of the most prominent and growing [[:en:Germans_in_Paraguay|German]] communities in South America, with some 25,000&amp;nbsp;German-speaking [[:en:Mennonites_in_Paraguay|Mennonites]] living in the Paraguayan [[:en:Gran_Chaco|Chaco]].&lt;ref&gt;{{cite web |last={{nobr|de la Cova}} |first=Antonio |date=28 December 1999 |title=Paraguay's Mennonites resent 'fast buck' outsiders |url=http://www.latinamericanstudies.org/paraguay/mennonites.htm |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20100712210031/http://www.latinamericanstudies.org/paraguay/mennonites.htm |archive-date=12 July 2010 |access-date=2 May 2010 |website=Latinamericanstudies.org |publisher=[[Columbia University]]}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{cite web |date=7 December 2021 |title=German families seek shelter in Paraguay from vaccines and lockdowns |url=https://en.mercopress.com/2021/12/07/german-families-seek-shelter-in-paraguay-from-vaccines-and-lockdowns |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20211217052914/https://en.mercopress.com/2021/12/07/german-families-seek-shelter-in-paraguay-from-vaccines-and-lockdowns |archive-date=17 December 2021 |access-date=18 December 2021 |website=MercoPress Uruguay (en.mercopress.com) |language=en, es}}&lt;/ref&gt; German settlers founded several towns, such as [[:en:Hohenau,_Paraguay|Hohenau]], [[:en:Filadelfia|Filadelfia]], [[:en:Neuland_Colony|Neuland]], [[:en:Obligado|Obligado]] and [[:en:Nueva_Germania|Nueva Germania]]. Several websites that promote German immigration to Paraguay claim that 5–7% of the population is of German ancestry,{{Dubious|date=April 2014}} including 150,000&amp;nbsp;people of German-Brazilian descent.{{Better source needed|reason=Citations are from many German immigration promotion websites, there must be more objective sources for this|date=April 2014}}&lt;ref&gt;{{cite magazine|last=Ross|first=Jonathan|title=Allgemeines über Paraguay|url=http://www.magazin-paraguay.de/paraguay/allgemeines-paraguay.htm|url-status=live|location=Paraguay|archive-url=https://web.archive.org/web/20130310015715/http://www.magazin-paraguay.de/paraguay/allgemeines-paraguay.htm|archive-date=10 March 2013|access-date=5 October 2012|magazine=Magazin-paraguay.de}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{cite web |date=23 September 2012 |title=&quot;Kategorie&quot; Paraguay&amp;nbsp;24 – die Geschichte unserer Auswanderung |url=http://www.paraguay24.de/category/new-und-infos-zu-paraguay/information_um_und_zu_paraguay |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20121003071607/http://www.paraguay24.de/category/new-und-infos-zu-paraguay/information_um_und_zu_paraguay |archive-date=3 October 2012 |access-date=5 October 2012 |publisher=Paraguay24.de |department=Information um und zu Paraguay}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{cite web |last=Blanco |first=Miran |date=24 March 2007 |title=Paraguay Auswandern Einwandern Immobilien Infos für Touristen, Auswanderer Asuncion Paraguay |url=http://www.auswandern-paraguay.org/ |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20120818114456/http://www.auswandern-paraguay.org/ |archive-date=18 August 2012 |access-date=5 October 2012 |publisher=Auswandern-paraguay.org}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{cite web |title=Paraguay – Immobilien – Auswandern – Immobilienschnöppchen, Höuser, und Grundstöcke um Villarrica |url=http://www.my-paraguay.com/ |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20120919195903/http://my-paraguay.com/ |archive-date=19 September 2012 |access-date=5 October 2012 |website=My-paraguay.com}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{cite web |title=Paraguay – Auswandern – Immobilien – Reisen |url=http://www.paraguay1.de/ |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20121014051358/http://www.paraguay1.de/ |archive-date=14 October 2012 |access-date=19 October 2012 |website=paraguay1.de}}&lt;/ref&gt; Similarly, from the 1920–30s, Paraguay received [[:es:Inmigración eslava en Paraguay|waves]] of [[:en:Slavs|Slavic immigrants]] who settled in Asunción and Southern Paraguay ([[:en:Itapúa_Department|Itapúa]], [[:en:Misiones_Department|Misiones]] and [[:en:Ñeembucú_Department|Ñeembucú]]), especially in the towns of [[:en:Fram,_Paraguay|Fram]], [[:en:Coronel_Bogado|Coronel Bogado]], [[:en:Encarnación,_Paraguay|Encarnación]], [[:en:San_Juan_del_Paraná|San Juan del Paraná]], [[:en:San_Ignacio,_Paraguay|San Ignacio]], and [[:en:Pilar,_Paraguay|Pilar]].&lt;ref&gt;{{cite web |last1=Bareiro |first1=Mónica |date=21 June 2014 |title=Música, sabor y cultura |url=https://www.abc.com.py/edicion-impresa/suplementos/abc-revista/musica-sabor-y-cultura-1257514.html |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20211217052915/https://www.abc.com.py/edicion-impresa/suplementos/abc-revista/musica-sabor-y-cultura-1257514.html |archive-date=17 December 2021 |access-date=18 December 2021 |publisher=ABC Color Paraguay |language=es}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{cite web |date=27 January 2016 |title=85&amp;nbsp;años de la Iglesia Bautista Eslava |url=https://www.abc.com.py/edicion-impresa/suplementos/gaceta-del-sur/85-anos-de-la-iglesia-bautista-eslava-1448028.html |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20211217052915/https://www.abc.com.py/edicion-impresa/suplementos/gaceta-del-sur/85-anos-de-la-iglesia-bautista-eslava-1448028.html |archive-date=17 December 2021 |access-date=18 December 2021 |publisher=ABC Color Paraguay |language=es}}&lt;/ref&gt; Paraguay has also been a haven for communities persecuted for the religious faith, like the [[:en:Bruderhof_Communities|Bruderhof]] who were forced to leave England in 1941 because of their pacifist beliefs.&lt;ref&gt;{{cite news|url=https://www.standard.co.uk/stayingin/inside-the-bruderhof-review-a-look-into-a-british-religious-commune-a4198496.html|title=Inside the Bruderhof review: A look into a British religious commune|last1=Sexton|first1=David|date=25 July 2019|newspaper=[[Evening Standard]]|access-date=15 August 2019|archive-url=https://web.archive.org/web/20190731073736/https://www.standard.co.uk/stayingin/inside-the-bruderhof-review-a-look-into-a-british-religious-commune-a4198496.html|archive-date=31 July 2019|url-status=live}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{cite news|url=https://www.theguardian.com/tv-and-radio/2019/jul/23/just-dont-call-it-a-cult-the-strangely-alluring-world-of-the-bruderhof|title='Just don't call it a cult': The strangely alluring world of the Bruderhof|last=Wollaston|first=Sam|date=23 July 2019|newspaper=[[The Guardian]]|access-date=15 August 2019|archive-url=https://web.archive.org/web/20190815032536/https://www.theguardian.com/tv-and-radio/2019/jul/23/just-dont-call-it-a-cult-the-strangely-alluring-world-of-the-bruderhof|archive-date=15 August 2019|url-status=live}}&lt;/ref&gt; Many of these communities have retained their languages and culture, particularly the [[:en:Brazilian_people|Brazilians]], who represent one of the largest immigrant groups.&lt;ref&gt;{{cite web |title=Paraguay information and history |url=https://www.nationalgeographic.com/travel/destination/paraguay |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20120918150652/http://travel.nationalgeographic.com/travel/countries/paraguay-facts/ |archive-date=18 September 2012 |website=[[National Geographic Society|National Geographic]] (nationalgeographic.com) |department=Travel}}&lt;/ref&gt; Many Brazilian Paraguayans are of German, Italian and Polish descent.&lt;ref&gt;{{cite news|url=https://www.nytimes.com/2001/06/12/world/12PARA.html?ex=1152849600&amp;en=6a4520630e3b9860&amp;ei=5070&amp;pagewanted=1|title=Awful lot of Brazilians in Paraguay, locals say|date=12 June 2001|newspaper=[[The New York Times]]|archive-url=https://web.archive.org/web/20160722131153/http://www.nytimes.com/2001/06/12/world/12PARA.html?ex=1152849600&amp;en=6a4520630e3b9860&amp;ei=5070&amp;pagewanted=1|archive-date=22 July 2016|series=San Alberto Journal}}&lt;/ref&gt; There are an estimated 8,000&amp;nbsp;[[:en:Afro-Paraguayans|Afro-Paraguayans]], comprising 0.13% of the population.{{citation needed|date=November 2024}}
[[File:Caacupe5.jpg|link=https://en.wikipedia.org/wiki/File:Caacupe5.jpg|වම|thumb|A gathering in [[:en:Caacupé|Caacupé]]]]
There is no official data on the ethnic composition of the Paraguayan population, as the Department of Statistics, Surveys and Censuses of Paraguay does not ask about ''race'' and ''ethnicity'' in census surveys, although it does inquire about the indigenous population. According to the 2022&amp;nbsp;census, indigenous people made up 2.3% of Paraguay's total population.

Traditionally, the majority of the Paraguayan population is considered mixed (''mestizo'' in Spanish). According to the 2022 census, Paraguay has a population of 6&amp;nbsp;109&amp;nbsp;944, of which 95% are Mestizo/White and 5% are labeled &quot;other&quot;, which includes members of 17&amp;nbsp;distinct ethnolinguistic indigenous groups.&lt;ref name=&quot;indigenous&quot;&gt;{{Cite web |date=31 August 2023 |title=Indigenous Census 2022 - INE |url=https://www.ine.gov.py/Publicaciones/Biblioteca/documento/233/censo_indigena2022.pdf |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20231006011949/https://www.ine.gov.py/Publicaciones/Biblioteca/documento/233/censo_indigena2022.pdf |archive-date=6 October 2023 |access-date=17 September 2023 |website=INE Paraguay |language=ES}}&lt;/ref&gt;
{{Largest cities|country=Paraguay|stat_ref=(2022 census)&lt;ref name=population/&gt;|div_name=Department|city_1=Asunción|div_1=Capital District (Paraguay){{!}}Capital District|pop_1=462,241|img_1=Paraguay-001.jpg|city_2=Ciudad del Este|div_2=Alto Paraná Department{{!}}Alto Paraná|pop_2=325,819|img_2=Ciudad del Este skyline Imagen 205.jpg|city_3=Luque|div_3=Central Department{{!}}Central|pop_3=259,705|img_3=Silvio Pettirossi International Airport.jpg|city_4=Capiatá|div_4=Central Department{{!}}Central|pop_4=236,999|city_5=San Lorenzo, Paraguay{{!}}San Lorenzo|div_5=Central Department{{!}}Central|pop_5=225,295|img_5=Catedral de San Lorenzo durante un 10 de Agosto.JPG|city_6=Limpio|div_6=Central Department{{!}}Central|pop_6=139,652|city_7=Pedro Juan Caballero, Paraguay{{!}}Pedro Juan Caballero|div_7=Amambay Department{{!}}Amambay|pop_7=127,437|city_8=Lambaré|div_8=Central Department{{!}}Central|pop_8=127,150|city_9=Ñemby|div_9=Central Department{{!}}Central|pop_9=116,383|city_10=Fernando de la Mora, Paraguay{{!}}Fernando de la Mora|div_10=Central Department{{!}}Central|pop_10=110,255|city_11=Encarnación, Paraguay{{!}}Encarnación|div_11=Itapúa Department{{!}}Itapúa|pop_11=106,842|city_12=Coronel Oviedo|div_12=Caaguazú Department{{!}}Caaguazú|pop_12=98,323|city_13=Caaguazú District{{!}}Caaguazú|div_13=Caaguazú Department{{!}}Caaguazú|pop_13=98,200|city_14=Itauguá|div_14=Central Department{{!}}Central|pop_14=93,213|city_15=Presidente Franco District{{!}}Presidente Franco|div_15=Alto Paraná Department{{!}}Alto Paraná|pop_15=88,744|city_16=Mariano Roque Alonso, Paraguay{{!}}Mariano Roque Alonso|div_16=Central Department{{!}}Central|pop_16=85,133|city_17=Hernandarias, Paraguay{{!}}Hernandarias|div_17=Alto Paraná Department{{!}}Alto Paraná|pop_17=83,285|city_18=Minga Guazú|div_18=Alto Paraná Department{{!}}Alto Paraná|pop_18=81,072|city_19=Concepción, Paraguay{{!}}Concepción|div_19=Concepción Department (Paraguay){{!}}Concepción|pop_19=73,360|city_20=Villa Elisa, Paraguay{{!}}Villa Elisa|div_20=Central Department{{!}}Central|pop_20=71,383}}
[[File:Concepción_Catholic_chapel.jpeg|link=https://en.wikipedia.org/wiki/File:Concepci%C3%B3n_Catholic_chapel.jpeg|thumb|Main Catholic Chapel in [[:en:Concepción,_Paraguay|Concepción, Paraguay]]]]

=== Religion ===
{{Main|Religion in Paraguay}}
Christianity, particularly [[:en:Catholicism|Catholicism]], is the dominant religion in Paraguay.&lt;ref&gt;{{cite web |title=PROLADES Religion in America by country |trans-title=The Latin American Socio-Religious Studies Program |url=http://www.prolades.com/ |archive-url=https://web.archive.org/web/20180112003048/http://www.prolades.com/ |archive-date=12 January 2018 |website=Programa Latinoamericano de Estudios Sociorreligiosos (PROLADES) (prolades.com)}}&lt;/ref&gt; According to the 2002 census, 89.9% of the population was Catholic, 6.2% was [[:en:Evangelicalism|Evangelical Protestant]], 1.1% identified with other Christian sects, and 0.6% practiced indigenous religions. A U.S. State Department report on Religious Freedom names Catholicism, evangelical Protestantism, mainline Protestantism, Judaism (Orthodox, Conservative, and Reform), [[:en:The_Church_of_Jesus_Christ_of_Latter-day_Saints|The Church of Jesus Christ of Latter-day Saints]], and the [[:en:Baháʼí_Faith|Baháʼí Faith]] as prominent religious groups. It also mentions a large Muslim community in [[:en:Alto_Paraná|Alto Paraná]] (as a result of Middle-Eastern immigration, especially from [[:en:Lebanon|Lebanon]]) and a prominent Mennonite community in Boquerón.&lt;ref name=&quot;state1&quot;&gt;{{cite report|title=Paraguay religion|date=14 September 2007|website=[[U.S. State Department]] (state.gov)|url=https://2001-2009.state.gov/g/drl/rls/irf/2007/90263.htm|url-status=live|access-date=2 May 2010|archive-url=https://web.archive.org/web/20200728054606/https://2001-2009.state.gov/g/drl/rls/irf/2007/90263.htm|archive-date=28 July 2020}}&lt;/ref&gt;

=== Languages ===
{{main|Languages of Paraguay}}
Spanish and [[:en:Guarani_language|Guaraní]] are the two main languages in Paraguay, with both having official status. The Guaraní language is a remarkable trace of the indigenous Guaraní culture that has endured in Paraguay. Guaraní is one of the last commonly used indigenous national languages in South America.&lt;ref&gt;{{Cite web |last=Costa |first=William |date=3 September 2020 |title='Culture is language': why an indigenous tongue is thriving in Paraguay |url=https://www.theguardian.com/world/2020/sep/03/paraguay-guarani-indigenous-language |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20231030063557/https://www.theguardian.com/world/2020/sep/03/paraguay-guarani-indigenous-language |archive-date=30 October 2023 |access-date=25 October 2023 |work=[[The Guardian]]}}&lt;/ref&gt; In 2015, Spanish was spoken by about 87% of the population, while Guaraní is spoken by more than 90%, or slightly more than 5.8 million speakers. Of rural Paraguayans, 52% are bilingual in Guaraní and Spanish. While Guaraní is still widely spoken, Spanish is generally given a preferential treatment in government, business, media and education as a South American [[:en:Lingua_franca|lingua francas]].&lt;ref name=&quot;ethnologue-list&quot;&gt;{{cite web |title=Languages of Paraguay |url=https://www.ethnologue.com/language/gug |url-status=bot: unknown |archive-url=https://web.archive.org/web/20170816063413/https://www.ethnologue.com/language/gug |archive-date=16 August 2017 |access-date=25 March 2025 |website=Ethnologue}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{cite web |title=The Languages spoken in Paraguay |url=http://www.studycountry.com/guide/PY-language.htm |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20170325113232/http://www.studycountry.com/guide/PY-language.htm |archive-date=25 March 2017 |access-date=21 April 2017 |website=Studycountry.com}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{cite web |date=24 June 2014 |title=Languages of Paraguay |url=http://www.visitparaguay.net/paraguay-guide/languages-paraguay.html |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20170301041637/http://www.visitparaguay.net/paraguay-guide/languages-paraguay.html |archive-date=1 March 2017 |access-date=21 April 2017 |website=VisitParaguay.net}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{cite news|url=https://www.nytimes.com/2012/03/12/world/americas/in-paraguay-indigenous-language-with-unique-staying-power.html|title=In Paraguay, indigenous language with unique staying power|last=Romero|first=Simon|date=12 March 2012|newspaper=[[The New York Times]]|access-date=21 April 2017|archive-url=https://web.archive.org/web/20170428224513/http://www.nytimes.com/2012/03/12/world/americas/in-paraguay-indigenous-language-with-unique-staying-power.html|archive-date=28 April 2017|url-status=live}}&lt;/ref&gt;

[[:en:Portuguese_language|Portuguese]] is the third most used language, spoken by 10% in the country, mostly in the departments bordering Brazil.&lt;ref name=&quot;ethnologue-list&quot; /&gt; It is spoken by the so-called &quot;[[:en:Brasiguayos|Brasiguayos]]&quot;, Brazilians or descendants who crossed west of the border from the 1970s seeking cheap land.&lt;ref&gt;{{Cite journal|last=Estrada|first=Marcos|date=October 2017|title=Brasiguaio Identities: An outcome of the pursuit of land across the Brazilian and Paraguayan shared border region|url=https://exchanges.warwick.ac.uk/index.php/exchanges/article/view/205|journal=University of Warwick. Exchanges: The Interdisciplinary Research Journal.|issue=5}}&lt;/ref&gt;

There are also approximately 19 other indigenous languages spoken in Paraguay, many of which are threatened by extinction. Languages such as Guana, Ayoreo, and Ishir (Chamacoco) are considered endangered.&lt;ref&gt;{{cite web |date=17 April 2019 |title=In Paraguay, 6&amp;nbsp;of the 19&amp;nbsp;native languages are in danger |url=https://www.mexicanist.com/l/paraguay-native-languages-in-danger/ |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20200812181248/https://www.mexicanist.com/l/paraguay-native-languages-in-danger/ |archive-date=12 August 2020 |access-date=24 August 2020 |website=mexicanist.com}}&lt;/ref&gt;

Paraguay ranks relatively well at the [[:en:EF_English_Proficiency_Index|EF English Proficiency Index]], being at the top 50, as it is the 3rd most [[:en:English_language|English]] proficient country in South America, after Argentina and Uruguay.&lt;ref name=&quot;EF EPI Ranking&quot;&gt;{{Cite web |date=2024 |title=EF EPI 2024 - EF English Proficiency Index |url=https://www.ef.com/wwen/epi/ |access-date=2025-01-04}}&lt;/ref&gt;

=== Education ===
{{Main|Education in Paraguay}}
{{See also|List of universities in Paraguay|List of high schools in Paraguay}}
[[:en:Literacy|Literacy]] was about 93.6% and 87.7% of Paraguayans finish the fifth grade according to [[:en:UNESCO|UNESCO]]'s last Educational Development Index 2008. Literacy does not differ much by gender.&lt;ref name=&quot;hdrstats.undp.org&quot;&gt;{{cite web |year=2009 |title=Paraguay |url=http://hdrstats.undp.org/en/countries/data_sheets/cty_ds_PRY.html |url-status=dead |archive-url=https://web.archive.org/web/20100218153913/http://hdrstats.undp.org/en/countries/data_sheets/cty_ds_PRY.html |archive-date=18 February 2010 |access-date=2 May 2010 |website=Hdrstats.undp.org |series=Human Development Report}}&lt;/ref&gt; A more recent study&lt;ref name=&quot;abc.com.py&quot;&gt;{{cite web |title=En Paraguay, disminuyó la pobreza entre 2003 y 2009 |url=http://www.abc.com.py/nota/en-paraguay-disminuyo-la-pobreza-entre-2003-y-2009/ |access-date=5 October 2012 |website=abc.com.py |series=ABC Color Paraguay |department=${w.time&lt;nowiki&gt;}&lt;/nowiki&gt;}}&lt;/ref&gt; reveals that attendance at primary school by children between 6 and 12 years old is about 98%. Primary education is free, mandatory and takes nine years. Secondary education takes three years.&lt;ref name=&quot;hdrstats.undp.org&quot; /&gt;

Main universities, all in the capital city, in Paraguay include:

* [[:en:National_University_of_Asunción|National University of Asunción]] (public and founded in 1889)&lt;ref&gt;{{cite web |title=Una |url=http://www.una.py/ |url-status=dead |archive-url=https://web.archive.org/web/20121010195408/http://www.una.py/ |archive-date=10 October 2012 |access-date=5 October 2012 |website=Una.py}}&lt;/ref&gt;
* [[:en:Autonomous_University_of_Asunción|Autonomous University of Asunción]] (private and founded in 1979)&lt;ref&gt;{{cite web |title=Universidad Autónoma de Asunción: Educación Superior en Paraguay |url=http://www.uaa.edu.py/ |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20120926054204/http://www.uaa.edu.py/ |archive-date=26 September 2012 |access-date=5 October 2012 |website=uaa.edu.py}}&lt;/ref&gt;
* [[:en:Universidad_Católica_Nuestra_Señora_de_la_Asunción|Universidad Católica Nuestra Señora de la Asunción]] (private and run by the church).&lt;ref&gt;{{cite web |date=25 September 2012 |title=Campus de Asunción – Universidad Católica &quot;Nuestra Señora de la Asunción&quot; |url=http://www.uca.edu.py/ |url-status=dead |archive-url=https://web.archive.org/web/20121130092826/http://www.uca.edu.py/ |archive-date=30 November 2012 |access-date=5 October 2012 |website=Uca.edu.py}}&lt;/ref&gt;
* [[:en:Universidad_Americana|Universidad Americana]] (private).
* [[:en:Universidad_del_Pacífico_(Paraguay)|Universidad del Pacífico]] (private and founded in 1991).

The net primary enrollment rate was at 88% in 2005.&lt;ref name=&quot;hdrstats.undp.org&quot; /&gt; Public expenditure on education was about 4.3% of GDP in the early 2000s.&lt;ref name=&quot;hdrstats.undp.org&quot; /&gt;

=== Health ===
{{main|Health in Paraguay}}
[[File:Life_expectancy_in_Paraguay.svg|link=https://en.wikipedia.org/wiki/File:Life_expectancy_in_Paraguay.svg|thumb|Development of life expectancy]]
Average life expectancy in Paraguay is rather high given its poverty: {{As of|2006|lc=y}}, it was 75&amp;nbsp;years,&lt;ref&gt;{{cite web |date=1 October 2012 |title=Paraguay |url=https://www.who.int/countries/pry/en/ |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20121017211540/http://www.who.int/countries/pry/en/ |archive-date=17 October 2012 |access-date=5 October 2012 |website=WHO (who.int) |series=[[World Health Organization]] |publisher=[[United Nations]]}}&lt;/ref&gt; equivalent to far wealthier Argentina, and the eighth highest in the Americas according to World Health Organization. Public expenditure on health is 2.6% of [[:en:Gross_domestic_product|GDP]], while private health expenditure is 5.1%.&lt;ref name=&quot;hdrstats.undp.org&quot; /&gt; Infant mortality was 20 per 1,000&amp;nbsp;births in 2005.&lt;ref name=&quot;hdrstats.undp.org&quot; /&gt; Maternal mortality was 150 per 100,000&amp;nbsp;live births in 2000.&lt;ref name=&quot;hdrstats.undp.org&quot; /&gt;

The [[:en:World_Bank|World Bank]] has helped the Paraguayan government reduce the country's maternal and infant mortality. The ''Mother and Child Basic Health Insurance Project'' aimed to contribute to reducing mortality by increasing the use of selected life-saving services included in the country's Mother and Child Basic Health Insurance Program (MCBI) by women of child-bearing age, and children under age six in selected areas. To this end, the project also targeted improving the quality and efficiency of the health service network within certain areas, in addition to increasing the Ministry of Public Health and Social Welfare's (MSPandBS) management.&lt;ref&gt;{{cite report|title=Paraguay Mother &amp; Child Basic Health Insurance|publisher=[[The World Bank]]|url=http://web.worldbank.org/external/projects/main?pagePK=64283627&amp;piPK=73230&amp;theSitePK=40941&amp;menuPK=228424&amp;Projectid=P082056|archive-url=https://web.archive.org/web/20120517115828/http://web.worldbank.org/external/projects/main?pagePK=64283627&amp;piPK=73230&amp;theSitePK=40941&amp;menuPK=228424&amp;Projectid=P082056|archive-date=17 May 2012}}. .&lt;/ref&gt;

== Culture ==</text>
      <sha1>9pz1ejgrf5u4ffj3730w0yc2bn2w7hh</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>752996</id>
      <parentid>752990</parentid>
      <timestamp>2025-07-03T07:45:31Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>BuddhikaW88</username>
        <id>37808</id>
      </contributor>
      <origin>752996</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="25985" sha1="kp57dt55f81gqtwysrvoxiqczx905nc" xml:space="preserve">
[[File:Paraguay_population_density.png|link=https://en.wikipedia.org/wiki/File:Paraguay_population_density.png|thumb|පැරගුවේ ජනගහන ඝනත්වය (වර්ග කිලෝමීටරයට පුද්ගලයින්)]]
Paraguay's population is distributed unevenly through the country, with the vast majority of people living in the eastern region near the capital and largest city, [[:en:Asunción|Asunción]], which accounts for 10% of the country's population. The [[:en:Gran_Chaco|Gran Chaco]] region, which includes the [[:en:Alto_Paraguay_Department|Alto Paraguay]], [[:en:Boquerón_Department|Boquerón]] and [[:en:Presidente_Hayes_Department|Presidente Hayes Department]], and accounts for about 60% of the territory, is home to less than 4% of the population. About 63% of Paraguayans live in urban areas, making Paraguay one of the least urbanized nations in South America.

For most of its history, Paraguay has been a recipient of immigrants owing to its low population density, especially after the demographic collapse caused by the Paraguayan War. Immigrants include [[:en:Italians_in_Paraguay|Italians]], [[:en:German_Paraguayans|Germans]], [[:es:Inmigración española en Paraguay|Spanish]], [[:en:English_people_in_Paraguay|English]], Russians, [[:en:Koreans_in_Paraguay|Koreans]], Chinese, [[:en:Lebanese_migration_to_Paraguay|Arab]], [[:en:Japanese_Paraguayans|Japanese]], [[:en:Ukrainians_in_Paraguay|Ukrainians]], [[:en:Poles_(people)|Poles]], [[:en:Jews|Jews]], Brazilians, [[:en:Bolivians|Bolivians]], [[:en:Americans|Americans]], [[:en:Colombians|Colombians]], [[:en:Mexicans|Mexicans]], [[:en:Venezuelans|Venezuelans]], [[:en:Chileans|Chileans]], [[:en:Taiwanese_people|Taiwanese]], [[:en:Peruvians|Peruvians]], [[:en:Asian_people|Asian people]], [[:en:Uruguayans|Uruguayans]] and the largest group of all; [[:en:Argentines|Argentines]].&lt;ref&gt;{{cite web |title=Argentinos superan a brasileños radicados en Paraguay [Argentines outnumber Brazilians living in Paraguay] |url=https://www.rdn.com.py/2025/06/24/argentinos-superan-a-brasilenos-radicados-en-paraguay/ |access-date=24 June 2025 |website=www.rdn.com.py}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{cite web |date=7 December 2021 |title=Brasileños, Argentinos, Coreanos y Taiwaneses, encabezan ranking de inmigrantes en Paraguay |url=https://www.hoy.com.py/nacionales/brasilenos-argentinos-coreanos-y-taiwaneses-encabezan-ranking-de-inmigrantes-en-paraguay |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20211217052915/https://www.hoy.com.py/nacionales/brasilenos-argentinos-coreanos-y-taiwaneses-encabezan-ranking-de-inmigrantes-en-paraguay |archive-date=17 December 2021 |access-date=18 December 2021 |website=Hoy Paraguay (hoy.com.py) |language=es}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{cite web |date=1 January 2021 |title=Paraguayos en España. Padrón municipal 2021, cifras de población |url=https://epa.com.es/padron/paraguayos-en-espana/ |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20211230190413/https://epa.com.es/padron/paraguayos-en-espana/ |archive-date=30 December 2021 |access-date=30 December 2021 |website=epa.com.es |publisher=EPA España |language=es}}&lt;/ref&gt; Along with [[:en:German_Argentines|German Argentines]], German Paraguayans are one of the most prominent and growing [[:en:Germans_in_Paraguay|German]] communities in South America, with some 25,000&amp;nbsp;German-speaking [[:en:Mennonites_in_Paraguay|Mennonites]] living in the Paraguayan [[:en:Gran_Chaco|Chaco]].&lt;ref&gt;{{cite web |last={{nobr|de la Cova}} |first=Antonio |date=28 December 1999 |title=Paraguay's Mennonites resent 'fast buck' outsiders |url=http://www.latinamericanstudies.org/paraguay/mennonites.htm |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20100712210031/http://www.latinamericanstudies.org/paraguay/mennonites.htm |archive-date=12 July 2010 |access-date=2 May 2010 |website=Latinamericanstudies.org |publisher=[[Columbia University]]}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{cite web |date=7 December 2021 |title=German families seek shelter in Paraguay from vaccines and lockdowns |url=https://en.mercopress.com/2021/12/07/german-families-seek-shelter-in-paraguay-from-vaccines-and-lockdowns |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20211217052914/https://en.mercopress.com/2021/12/07/german-families-seek-shelter-in-paraguay-from-vaccines-and-lockdowns |archive-date=17 December 2021 |access-date=18 December 2021 |website=MercoPress Uruguay (en.mercopress.com) |language=en, es}}&lt;/ref&gt; German settlers founded several towns, such as [[:en:Hohenau,_Paraguay|Hohenau]], [[:en:Filadelfia|Filadelfia]], [[:en:Neuland_Colony|Neuland]], [[:en:Obligado|Obligado]] and [[:en:Nueva_Germania|Nueva Germania]]. Several websites that promote German immigration to Paraguay claim that 5–7% of the population is of German ancestry,{{Dubious|date=April 2014}} including 150,000&amp;nbsp;people of German-Brazilian descent.{{Better source needed|reason=Citations are from many German immigration promotion websites, there must be more objective sources for this|date=April 2014}}&lt;ref&gt;{{cite magazine|last=Ross|first=Jonathan|title=Allgemeines über Paraguay|url=http://www.magazin-paraguay.de/paraguay/allgemeines-paraguay.htm|url-status=live|location=Paraguay|archive-url=https://web.archive.org/web/20130310015715/http://www.magazin-paraguay.de/paraguay/allgemeines-paraguay.htm|archive-date=10 March 2013|access-date=5 October 2012|magazine=Magazin-paraguay.de}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{cite web |date=23 September 2012 |title=&quot;Kategorie&quot; Paraguay&amp;nbsp;24 – die Geschichte unserer Auswanderung |url=http://www.paraguay24.de/category/new-und-infos-zu-paraguay/information_um_und_zu_paraguay |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20121003071607/http://www.paraguay24.de/category/new-und-infos-zu-paraguay/information_um_und_zu_paraguay |archive-date=3 October 2012 |access-date=5 October 2012 |publisher=Paraguay24.de |department=Information um und zu Paraguay}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{cite web |last=Blanco |first=Miran |date=24 March 2007 |title=Paraguay Auswandern Einwandern Immobilien Infos für Touristen, Auswanderer Asuncion Paraguay |url=http://www.auswandern-paraguay.org/ |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20120818114456/http://www.auswandern-paraguay.org/ |archive-date=18 August 2012 |access-date=5 October 2012 |publisher=Auswandern-paraguay.org}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{cite web |title=Paraguay – Immobilien – Auswandern – Immobilienschnöppchen, Höuser, und Grundstöcke um Villarrica |url=http://www.my-paraguay.com/ |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20120919195903/http://my-paraguay.com/ |archive-date=19 September 2012 |access-date=5 October 2012 |website=My-paraguay.com}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{cite web |title=Paraguay – Auswandern – Immobilien – Reisen |url=http://www.paraguay1.de/ |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20121014051358/http://www.paraguay1.de/ |archive-date=14 October 2012 |access-date=19 October 2012 |website=paraguay1.de}}&lt;/ref&gt; Similarly, from the 1920–30s, Paraguay received [[:es:Inmigración eslava en Paraguay|waves]] of [[:en:Slavs|Slavic immigrants]] who settled in Asunción and Southern Paraguay ([[:en:Itapúa_Department|Itapúa]], [[:en:Misiones_Department|Misiones]] and [[:en:Ñeembucú_Department|Ñeembucú]]), especially in the towns of [[:en:Fram,_Paraguay|Fram]], [[:en:Coronel_Bogado|Coronel Bogado]], [[:en:Encarnación,_Paraguay|Encarnación]], [[:en:San_Juan_del_Paraná|San Juan del Paraná]], [[:en:San_Ignacio,_Paraguay|San Ignacio]], and [[:en:Pilar,_Paraguay|Pilar]].&lt;ref&gt;{{cite web |last1=Bareiro |first1=Mónica |date=21 June 2014 |title=Música, sabor y cultura |url=https://www.abc.com.py/edicion-impresa/suplementos/abc-revista/musica-sabor-y-cultura-1257514.html |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20211217052915/https://www.abc.com.py/edicion-impresa/suplementos/abc-revista/musica-sabor-y-cultura-1257514.html |archive-date=17 December 2021 |access-date=18 December 2021 |publisher=ABC Color Paraguay |language=es}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{cite web |date=27 January 2016 |title=85&amp;nbsp;años de la Iglesia Bautista Eslava |url=https://www.abc.com.py/edicion-impresa/suplementos/gaceta-del-sur/85-anos-de-la-iglesia-bautista-eslava-1448028.html |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20211217052915/https://www.abc.com.py/edicion-impresa/suplementos/gaceta-del-sur/85-anos-de-la-iglesia-bautista-eslava-1448028.html |archive-date=17 December 2021 |access-date=18 December 2021 |publisher=ABC Color Paraguay |language=es}}&lt;/ref&gt; Paraguay has also been a haven for communities persecuted for the religious faith, like the [[:en:Bruderhof_Communities|Bruderhof]] who were forced to leave England in 1941 because of their pacifist beliefs.&lt;ref&gt;{{cite news|url=https://www.standard.co.uk/stayingin/inside-the-bruderhof-review-a-look-into-a-british-religious-commune-a4198496.html|title=Inside the Bruderhof review: A look into a British religious commune|last1=Sexton|first1=David|date=25 July 2019|newspaper=[[Evening Standard]]|access-date=15 August 2019|archive-url=https://web.archive.org/web/20190731073736/https://www.standard.co.uk/stayingin/inside-the-bruderhof-review-a-look-into-a-british-religious-commune-a4198496.html|archive-date=31 July 2019|url-status=live}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{cite news|url=https://www.theguardian.com/tv-and-radio/2019/jul/23/just-dont-call-it-a-cult-the-strangely-alluring-world-of-the-bruderhof|title='Just don't call it a cult': The strangely alluring world of the Bruderhof|last=Wollaston|first=Sam|date=23 July 2019|newspaper=[[The Guardian]]|access-date=15 August 2019|archive-url=https://web.archive.org/web/20190815032536/https://www.theguardian.com/tv-and-radio/2019/jul/23/just-dont-call-it-a-cult-the-strangely-alluring-world-of-the-bruderhof|archive-date=15 August 2019|url-status=live}}&lt;/ref&gt; Many of these communities have retained their languages and culture, particularly the [[:en:Brazilian_people|Brazilians]], who represent one of the largest immigrant groups.&lt;ref&gt;{{cite web |title=Paraguay information and history |url=https://www.nationalgeographic.com/travel/destination/paraguay |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20120918150652/http://travel.nationalgeographic.com/travel/countries/paraguay-facts/ |archive-date=18 September 2012 |website=[[National Geographic Society|National Geographic]] (nationalgeographic.com) |department=Travel}}&lt;/ref&gt; Many Brazilian Paraguayans are of German, Italian and Polish descent.&lt;ref&gt;{{cite news|url=https://www.nytimes.com/2001/06/12/world/12PARA.html?ex=1152849600&amp;en=6a4520630e3b9860&amp;ei=5070&amp;pagewanted=1|title=Awful lot of Brazilians in Paraguay, locals say|date=12 June 2001|newspaper=[[The New York Times]]|archive-url=https://web.archive.org/web/20160722131153/http://www.nytimes.com/2001/06/12/world/12PARA.html?ex=1152849600&amp;en=6a4520630e3b9860&amp;ei=5070&amp;pagewanted=1|archive-date=22 July 2016|series=San Alberto Journal}}&lt;/ref&gt; There are an estimated 8,000&amp;nbsp;[[:en:Afro-Paraguayans|Afro-Paraguayans]], comprising 0.13% of the population.{{citation needed|date=November 2024}}
[[File:Caacupe5.jpg|link=https://en.wikipedia.org/wiki/File:Caacupe5.jpg|වම|thumb|කකුපේ හි රැස්වීමක්]]
There is no official data on the ethnic composition of the Paraguayan population, as the Department of Statistics, Surveys and Censuses of Paraguay does not ask about ''race'' and ''ethnicity'' in census surveys, although it does inquire about the indigenous population. According to the 2022&amp;nbsp;census, indigenous people made up 2.3% of Paraguay's total population.

Traditionally, the majority of the Paraguayan population is considered mixed (''mestizo'' in Spanish). According to the 2022 census, Paraguay has a population of 6&amp;nbsp;109&amp;nbsp;944, of which 95% are Mestizo/White and 5% are labeled &quot;other&quot;, which includes members of 17&amp;nbsp;distinct ethnolinguistic indigenous groups.&lt;ref name=&quot;indigenous&quot;&gt;{{Cite web |date=31 August 2023 |title=Indigenous Census 2022 - INE |url=https://www.ine.gov.py/Publicaciones/Biblioteca/documento/233/censo_indigena2022.pdf |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20231006011949/https://www.ine.gov.py/Publicaciones/Biblioteca/documento/233/censo_indigena2022.pdf |archive-date=6 October 2023 |access-date=17 September 2023 |website=INE Paraguay |language=ES}}&lt;/ref&gt;
{{Largest cities|country=Paraguay|stat_ref=(2022 census)&lt;ref name=population/&gt;|div_name=Department|city_1=Asunción|div_1=Capital District (Paraguay){{!}}Capital District|pop_1=462,241|img_1=Paraguay-001.jpg|city_2=Ciudad del Este|div_2=Alto Paraná Department{{!}}Alto Paraná|pop_2=325,819|img_2=Ciudad del Este skyline Imagen 205.jpg|city_3=Luque|div_3=Central Department{{!}}Central|pop_3=259,705|img_3=Silvio Pettirossi International Airport.jpg|city_4=Capiatá|div_4=Central Department{{!}}Central|pop_4=236,999|city_5=San Lorenzo, Paraguay{{!}}San Lorenzo|div_5=Central Department{{!}}Central|pop_5=225,295|img_5=Catedral de San Lorenzo durante un 10 de Agosto.JPG|city_6=Limpio|div_6=Central Department{{!}}Central|pop_6=139,652|city_7=Pedro Juan Caballero, Paraguay{{!}}Pedro Juan Caballero|div_7=Amambay Department{{!}}Amambay|pop_7=127,437|city_8=Lambaré|div_8=Central Department{{!}}Central|pop_8=127,150|city_9=Ñemby|div_9=Central Department{{!}}Central|pop_9=116,383|city_10=Fernando de la Mora, Paraguay{{!}}Fernando de la Mora|div_10=Central Department{{!}}Central|pop_10=110,255|city_11=Encarnación, Paraguay{{!}}Encarnación|div_11=Itapúa Department{{!}}Itapúa|pop_11=106,842|city_12=Coronel Oviedo|div_12=Caaguazú Department{{!}}Caaguazú|pop_12=98,323|city_13=Caaguazú District{{!}}Caaguazú|div_13=Caaguazú Department{{!}}Caaguazú|pop_13=98,200|city_14=Itauguá|div_14=Central Department{{!}}Central|pop_14=93,213|city_15=Presidente Franco District{{!}}Presidente Franco|div_15=Alto Paraná Department{{!}}Alto Paraná|pop_15=88,744|city_16=Mariano Roque Alonso, Paraguay{{!}}Mariano Roque Alonso|div_16=Central Department{{!}}Central|pop_16=85,133|city_17=Hernandarias, Paraguay{{!}}Hernandarias|div_17=Alto Paraná Department{{!}}Alto Paraná|pop_17=83,285|city_18=Minga Guazú|div_18=Alto Paraná Department{{!}}Alto Paraná|pop_18=81,072|city_19=Concepción, Paraguay{{!}}Concepción|div_19=Concepción Department (Paraguay){{!}}Concepción|pop_19=73,360|city_20=Villa Elisa, Paraguay{{!}}Villa Elisa|div_20=Central Department{{!}}Central|pop_20=71,383}}
[[File:Concepción_Catholic_chapel.jpeg|link=https://en.wikipedia.org/wiki/File:Concepci%C3%B3n_Catholic_chapel.jpeg|thumb|පැරගුවේ, කන්සෙප්සියෝන් හි ප්‍රධාන කතෝලික දේවස්ථානය]]

=== ආගම ===
Christianity, particularly [[:en:Catholicism|Catholicism]], is the dominant religion in Paraguay.&lt;ref&gt;{{cite web |title=PROLADES Religion in America by country |trans-title=The Latin American Socio-Religious Studies Program |url=http://www.prolades.com/ |archive-url=https://web.archive.org/web/20180112003048/http://www.prolades.com/ |archive-date=12 January 2018 |website=Programa Latinoamericano de Estudios Sociorreligiosos (PROLADES) (prolades.com)}}&lt;/ref&gt; According to the 2002 census, 89.9% of the population was Catholic, 6.2% was [[:en:Evangelicalism|Evangelical Protestant]], 1.1% identified with other Christian sects, and 0.6% practiced indigenous religions. A U.S. State Department report on Religious Freedom names Catholicism, evangelical Protestantism, mainline Protestantism, Judaism (Orthodox, Conservative, and Reform), [[:en:The_Church_of_Jesus_Christ_of_Latter-day_Saints|The Church of Jesus Christ of Latter-day Saints]], and the [[:en:Baháʼí_Faith|Baháʼí Faith]] as prominent religious groups. It also mentions a large Muslim community in [[:en:Alto_Paraná|Alto Paraná]] (as a result of Middle-Eastern immigration, especially from [[:en:Lebanon|Lebanon]]) and a prominent Mennonite community in Boquerón.&lt;ref name=&quot;state1&quot;&gt;{{cite report|title=Paraguay religion|date=14 September 2007|website=[[U.S. State Department]] (state.gov)|url=https://2001-2009.state.gov/g/drl/rls/irf/2007/90263.htm|url-status=live|access-date=2 May 2010|archive-url=https://web.archive.org/web/20200728054606/https://2001-2009.state.gov/g/drl/rls/irf/2007/90263.htm|archive-date=28 July 2020}}&lt;/ref&gt;

=== භාෂා ===
Spanish and [[:en:Guarani_language|Guaraní]] are the two main languages in Paraguay, with both having official status. The Guaraní language is a remarkable trace of the indigenous Guaraní culture that has endured in Paraguay. Guaraní is one of the last commonly used indigenous national languages in South America.&lt;ref&gt;{{Cite web |last=Costa |first=William |date=3 September 2020 |title='Culture is language': why an indigenous tongue is thriving in Paraguay |url=https://www.theguardian.com/world/2020/sep/03/paraguay-guarani-indigenous-language |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20231030063557/https://www.theguardian.com/world/2020/sep/03/paraguay-guarani-indigenous-language |archive-date=30 October 2023 |access-date=25 October 2023 |work=[[The Guardian]]}}&lt;/ref&gt; In 2015, Spanish was spoken by about 87% of the population, while Guaraní is spoken by more than 90%, or slightly more than 5.8 million speakers. Of rural Paraguayans, 52% are bilingual in Guaraní and Spanish. While Guaraní is still widely spoken, Spanish is generally given a preferential treatment in government, business, media and education as a South American [[:en:Lingua_franca|lingua francas]].&lt;ref name=&quot;ethnologue-list&quot;&gt;{{cite web |title=Languages of Paraguay |url=https://www.ethnologue.com/language/gug |url-status=bot: unknown |archive-url=https://web.archive.org/web/20170816063413/https://www.ethnologue.com/language/gug |archive-date=16 August 2017 |access-date=25 March 2025 |website=Ethnologue}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{cite web |title=The Languages spoken in Paraguay |url=http://www.studycountry.com/guide/PY-language.htm |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20170325113232/http://www.studycountry.com/guide/PY-language.htm |archive-date=25 March 2017 |access-date=21 April 2017 |website=Studycountry.com}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{cite web |date=24 June 2014 |title=Languages of Paraguay |url=http://www.visitparaguay.net/paraguay-guide/languages-paraguay.html |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20170301041637/http://www.visitparaguay.net/paraguay-guide/languages-paraguay.html |archive-date=1 March 2017 |access-date=21 April 2017 |website=VisitParaguay.net}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{cite news|url=https://www.nytimes.com/2012/03/12/world/americas/in-paraguay-indigenous-language-with-unique-staying-power.html|title=In Paraguay, indigenous language with unique staying power|last=Romero|first=Simon|date=12 March 2012|newspaper=[[The New York Times]]|access-date=21 April 2017|archive-url=https://web.archive.org/web/20170428224513/http://www.nytimes.com/2012/03/12/world/americas/in-paraguay-indigenous-language-with-unique-staying-power.html|archive-date=28 April 2017|url-status=live}}&lt;/ref&gt;

[[:en:Portuguese_language|Portuguese]] is the third most used language, spoken by 10% in the country, mostly in the departments bordering Brazil.&lt;ref name=&quot;ethnologue-list&quot; /&gt; It is spoken by the so-called &quot;[[:en:Brasiguayos|Brasiguayos]]&quot;, Brazilians or descendants who crossed west of the border from the 1970s seeking cheap land.&lt;ref&gt;{{Cite journal|last=Estrada|first=Marcos|date=October 2017|title=Brasiguaio Identities: An outcome of the pursuit of land across the Brazilian and Paraguayan shared border region|url=https://exchanges.warwick.ac.uk/index.php/exchanges/article/view/205|journal=University of Warwick. Exchanges: The Interdisciplinary Research Journal.|issue=5}}&lt;/ref&gt;

There are also approximately 19 other indigenous languages spoken in Paraguay, many of which are threatened by extinction. Languages such as Guana, Ayoreo, and Ishir (Chamacoco) are considered endangered.&lt;ref&gt;{{cite web |date=17 April 2019 |title=In Paraguay, 6&amp;nbsp;of the 19&amp;nbsp;native languages are in danger |url=https://www.mexicanist.com/l/paraguay-native-languages-in-danger/ |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20200812181248/https://www.mexicanist.com/l/paraguay-native-languages-in-danger/ |archive-date=12 August 2020 |access-date=24 August 2020 |website=mexicanist.com}}&lt;/ref&gt;

Paraguay ranks relatively well at the [[:en:EF_English_Proficiency_Index|EF English Proficiency Index]], being at the top 50, as it is the 3rd most [[:en:English_language|English]] proficient country in South America, after Argentina and Uruguay.&lt;ref name=&quot;EF EPI Ranking&quot;&gt;{{Cite web |date=2024 |title=EF EPI 2024 - EF English Proficiency Index |url=https://www.ef.com/wwen/epi/ |access-date=2025-01-04}}&lt;/ref&gt;

=== අධ්‍යාපනය ===
[[:en:Literacy|Literacy]] was about 93.6% and 87.7% of Paraguayans finish the fifth grade according to [[:en:UNESCO|UNESCO]]'s last Educational Development Index 2008. Literacy does not differ much by gender.&lt;ref name=&quot;hdrstats.undp.org&quot;&gt;{{cite web |year=2009 |title=Paraguay |url=http://hdrstats.undp.org/en/countries/data_sheets/cty_ds_PRY.html |url-status=dead |archive-url=https://web.archive.org/web/20100218153913/http://hdrstats.undp.org/en/countries/data_sheets/cty_ds_PRY.html |archive-date=18 February 2010 |access-date=2 May 2010 |website=Hdrstats.undp.org |series=Human Development Report}}&lt;/ref&gt; A more recent study&lt;ref name=&quot;abc.com.py&quot;&gt;{{cite web |title=En Paraguay, disminuyó la pobreza entre 2003 y 2009 |url=http://www.abc.com.py/nota/en-paraguay-disminuyo-la-pobreza-entre-2003-y-2009/ |access-date=5 October 2012 |website=abc.com.py |series=ABC Color Paraguay |department=${w.time&lt;nowiki&gt;}&lt;/nowiki&gt;}}&lt;/ref&gt; reveals that attendance at primary school by children between 6 and 12 years old is about 98%. Primary education is free, mandatory and takes nine years. Secondary education takes three years.&lt;ref name=&quot;hdrstats.undp.org&quot; /&gt;

Main universities, all in the capital city, in Paraguay include:

* [[:en:National_University_of_Asunción|National University of Asunción]] (public and founded in 1889)&lt;ref&gt;{{cite web |title=Una |url=http://www.una.py/ |url-status=dead |archive-url=https://web.archive.org/web/20121010195408/http://www.una.py/ |archive-date=10 October 2012 |access-date=5 October 2012 |website=Una.py}}&lt;/ref&gt;
* [[:en:Autonomous_University_of_Asunción|Autonomous University of Asunción]] (private and founded in 1979)&lt;ref&gt;{{cite web |title=Universidad Autónoma de Asunción: Educación Superior en Paraguay |url=http://www.uaa.edu.py/ |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20120926054204/http://www.uaa.edu.py/ |archive-date=26 September 2012 |access-date=5 October 2012 |website=uaa.edu.py}}&lt;/ref&gt;
* [[:en:Universidad_Católica_Nuestra_Señora_de_la_Asunción|Universidad Católica Nuestra Señora de la Asunción]] (private and run by the church).&lt;ref&gt;{{cite web |date=25 September 2012 |title=Campus de Asunción – Universidad Católica &quot;Nuestra Señora de la Asunción&quot; |url=http://www.uca.edu.py/ |url-status=dead |archive-url=https://web.archive.org/web/20121130092826/http://www.uca.edu.py/ |archive-date=30 November 2012 |access-date=5 October 2012 |website=Uca.edu.py}}&lt;/ref&gt;
* [[:en:Universidad_Americana|Universidad Americana]] (private).
* [[:en:Universidad_del_Pacífico_(Paraguay)|Universidad del Pacífico]] (private and founded in 1991).

The net primary enrollment rate was at 88% in 2005.&lt;ref name=&quot;hdrstats.undp.org&quot; /&gt; Public expenditure on education was about 4.3% of GDP in the early 2000s.&lt;ref name=&quot;hdrstats.undp.org&quot; /&gt;

=== සෞඛ්‍යය ===
[[File:Life_expectancy_in_Paraguay.svg|link=https://en.wikipedia.org/wiki/File:Life_expectancy_in_Paraguay.svg|thumb|ආයු අපේක්ෂාව වර්ධනය කිරීම]]
Average life expectancy in Paraguay is rather high given its poverty: {{As of|2006|lc=y}}, it was 75&amp;nbsp;years,&lt;ref&gt;{{cite web |date=1 October 2012 |title=Paraguay |url=https://www.who.int/countries/pry/en/ |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20121017211540/http://www.who.int/countries/pry/en/ |archive-date=17 October 2012 |access-date=5 October 2012 |website=WHO (who.int) |series=[[World Health Organization]] |publisher=[[United Nations]]}}&lt;/ref&gt; equivalent to far wealthier Argentina, and the eighth highest in the Americas according to World Health Organization. Public expenditure on health is 2.6% of [[:en:Gross_domestic_product|GDP]], while private health expenditure is 5.1%.&lt;ref name=&quot;hdrstats.undp.org&quot; /&gt; Infant mortality was 20 per 1,000&amp;nbsp;births in 2005.&lt;ref name=&quot;hdrstats.undp.org&quot; /&gt; Maternal mortality was 150 per 100,000&amp;nbsp;live births in 2000.&lt;ref name=&quot;hdrstats.undp.org&quot; /&gt;

The [[:en:World_Bank|World Bank]] has helped the Paraguayan government reduce the country's maternal and infant mortality. The ''Mother and Child Basic Health Insurance Project'' aimed to contribute to reducing mortality by increasing the use of selected life-saving services included in the country's Mother and Child Basic Health Insurance Program (MCBI) by women of child-bearing age, and children under age six in selected areas. To this end, the project also targeted improving the quality and efficiency of the health service network within certain areas, in addition to increasing the Ministry of Public Health and Social Welfare's (MSPandBS) management.&lt;ref&gt;{{cite report|title=Paraguay Mother &amp; Child Basic Health Insurance|publisher=[[The World Bank]]|url=http://web.worldbank.org/external/projects/main?pagePK=64283627&amp;piPK=73230&amp;theSitePK=40941&amp;menuPK=228424&amp;Projectid=P082056|archive-url=https://web.archive.org/web/20120517115828/http://web.worldbank.org/external/projects/main?pagePK=64283627&amp;piPK=73230&amp;theSitePK=40941&amp;menuPK=228424&amp;Projectid=P082056|archive-date=17 May 2012}}. .&lt;/ref&gt;

== යොමු කිරීම් ==</text>
      <sha1>kp57dt55f81gqtwysrvoxiqczx905nc</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>752997</id>
      <parentid>752996</parentid>
      <timestamp>2025-07-03T07:46:35Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>BuddhikaW88</username>
        <id>37808</id>
      </contributor>
      <origin>752997</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="32920" sha1="k9zhoumrhqqnhx1sbfa4s8vyihfihxk" xml:space="preserve">
[[File:Paraguay_population_density.png|link=https://en.wikipedia.org/wiki/File:Paraguay_population_density.png|thumb|පැරගුවේ ජනගහන ඝනත්වය (වර්ග කිලෝමීටරයට පුද්ගලයින්)]]
Paraguay's population is distributed unevenly through the country, with the vast majority of people living in the eastern region near the capital and largest city, [[:en:Asunción|Asunción]], which accounts for 10% of the country's population. The [[:en:Gran_Chaco|Gran Chaco]] region, which includes the [[:en:Alto_Paraguay_Department|Alto Paraguay]], [[:en:Boquerón_Department|Boquerón]] and [[:en:Presidente_Hayes_Department|Presidente Hayes Department]], and accounts for about 60% of the territory, is home to less than 4% of the population. About 63% of Paraguayans live in urban areas, making Paraguay one of the least urbanized nations in South America.

For most of its history, Paraguay has been a recipient of immigrants owing to its low population density, especially after the demographic collapse caused by the Paraguayan War. Immigrants include [[:en:Italians_in_Paraguay|Italians]], [[:en:German_Paraguayans|Germans]], [[:es:Inmigración española en Paraguay|Spanish]], [[:en:English_people_in_Paraguay|English]], Russians, [[:en:Koreans_in_Paraguay|Koreans]], Chinese, [[:en:Lebanese_migration_to_Paraguay|Arab]], [[:en:Japanese_Paraguayans|Japanese]], [[:en:Ukrainians_in_Paraguay|Ukrainians]], [[:en:Poles_(people)|Poles]], [[:en:Jews|Jews]], Brazilians, [[:en:Bolivians|Bolivians]], [[:en:Americans|Americans]], [[:en:Colombians|Colombians]], [[:en:Mexicans|Mexicans]], [[:en:Venezuelans|Venezuelans]], [[:en:Chileans|Chileans]], [[:en:Taiwanese_people|Taiwanese]], [[:en:Peruvians|Peruvians]], [[:en:Asian_people|Asian people]], [[:en:Uruguayans|Uruguayans]] and the largest group of all; [[:en:Argentines|Argentines]].&lt;ref&gt;{{cite web |title=Argentinos superan a brasileños radicados en Paraguay [Argentines outnumber Brazilians living in Paraguay] |url=https://www.rdn.com.py/2025/06/24/argentinos-superan-a-brasilenos-radicados-en-paraguay/ |access-date=24 June 2025 |website=www.rdn.com.py}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{cite web |date=7 December 2021 |title=Brasileños, Argentinos, Coreanos y Taiwaneses, encabezan ranking de inmigrantes en Paraguay |url=https://www.hoy.com.py/nacionales/brasilenos-argentinos-coreanos-y-taiwaneses-encabezan-ranking-de-inmigrantes-en-paraguay |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20211217052915/https://www.hoy.com.py/nacionales/brasilenos-argentinos-coreanos-y-taiwaneses-encabezan-ranking-de-inmigrantes-en-paraguay |archive-date=17 December 2021 |access-date=18 December 2021 |website=Hoy Paraguay (hoy.com.py) |language=es}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{cite web |date=1 January 2021 |title=Paraguayos en España. Padrón municipal 2021, cifras de población |url=https://epa.com.es/padron/paraguayos-en-espana/ |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20211230190413/https://epa.com.es/padron/paraguayos-en-espana/ |archive-date=30 December 2021 |access-date=30 December 2021 |website=epa.com.es |publisher=EPA España |language=es}}&lt;/ref&gt; Along with [[:en:German_Argentines|German Argentines]], German Paraguayans are one of the most prominent and growing [[:en:Germans_in_Paraguay|German]] communities in South America, with some 25,000&amp;nbsp;German-speaking [[:en:Mennonites_in_Paraguay|Mennonites]] living in the Paraguayan [[:en:Gran_Chaco|Chaco]].&lt;ref&gt;{{cite web |last={{nobr|de la Cova}} |first=Antonio |date=28 December 1999 |title=Paraguay's Mennonites resent 'fast buck' outsiders |url=http://www.latinamericanstudies.org/paraguay/mennonites.htm |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20100712210031/http://www.latinamericanstudies.org/paraguay/mennonites.htm |archive-date=12 July 2010 |access-date=2 May 2010 |website=Latinamericanstudies.org |publisher=[[Columbia University]]}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{cite web |date=7 December 2021 |title=German families seek shelter in Paraguay from vaccines and lockdowns |url=https://en.mercopress.com/2021/12/07/german-families-seek-shelter-in-paraguay-from-vaccines-and-lockdowns |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20211217052914/https://en.mercopress.com/2021/12/07/german-families-seek-shelter-in-paraguay-from-vaccines-and-lockdowns |archive-date=17 December 2021 |access-date=18 December 2021 |website=MercoPress Uruguay (en.mercopress.com) |language=en, es}}&lt;/ref&gt; German settlers founded several towns, such as [[:en:Hohenau,_Paraguay|Hohenau]], [[:en:Filadelfia|Filadelfia]], [[:en:Neuland_Colony|Neuland]], [[:en:Obligado|Obligado]] and [[:en:Nueva_Germania|Nueva Germania]]. Several websites that promote German immigration to Paraguay claim that 5–7% of the population is of German ancestry,{{Dubious|date=April 2014}} including 150,000&amp;nbsp;people of German-Brazilian descent.{{Better source needed|reason=Citations are from many German immigration promotion websites, there must be more objective sources for this|date=April 2014}}&lt;ref&gt;{{cite magazine|last=Ross|first=Jonathan|title=Allgemeines über Paraguay|url=http://www.magazin-paraguay.de/paraguay/allgemeines-paraguay.htm|url-status=live|location=Paraguay|archive-url=https://web.archive.org/web/20130310015715/http://www.magazin-paraguay.de/paraguay/allgemeines-paraguay.htm|archive-date=10 March 2013|access-date=5 October 2012|magazine=Magazin-paraguay.de}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{cite web |date=23 September 2012 |title=&quot;Kategorie&quot; Paraguay&amp;nbsp;24 – die Geschichte unserer Auswanderung |url=http://www.paraguay24.de/category/new-und-infos-zu-paraguay/information_um_und_zu_paraguay |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20121003071607/http://www.paraguay24.de/category/new-und-infos-zu-paraguay/information_um_und_zu_paraguay |archive-date=3 October 2012 |access-date=5 October 2012 |publisher=Paraguay24.de |department=Information um und zu Paraguay}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{cite web |last=Blanco |first=Miran |date=24 March 2007 |title=Paraguay Auswandern Einwandern Immobilien Infos für Touristen, Auswanderer Asuncion Paraguay |url=http://www.auswandern-paraguay.org/ |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20120818114456/http://www.auswandern-paraguay.org/ |archive-date=18 August 2012 |access-date=5 October 2012 |publisher=Auswandern-paraguay.org}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{cite web |title=Paraguay – Immobilien – Auswandern – Immobilienschnöppchen, Höuser, und Grundstöcke um Villarrica |url=http://www.my-paraguay.com/ |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20120919195903/http://my-paraguay.com/ |archive-date=19 September 2012 |access-date=5 October 2012 |website=My-paraguay.com}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{cite web |title=Paraguay – Auswandern – Immobilien – Reisen |url=http://www.paraguay1.de/ |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20121014051358/http://www.paraguay1.de/ |archive-date=14 October 2012 |access-date=19 October 2012 |website=paraguay1.de}}&lt;/ref&gt; Similarly, from the 1920–30s, Paraguay received [[:es:Inmigración eslava en Paraguay|waves]] of [[:en:Slavs|Slavic immigrants]] who settled in Asunción and Southern Paraguay ([[:en:Itapúa_Department|Itapúa]], [[:en:Misiones_Department|Misiones]] and [[:en:Ñeembucú_Department|Ñeembucú]]), especially in the towns of [[:en:Fram,_Paraguay|Fram]], [[:en:Coronel_Bogado|Coronel Bogado]], [[:en:Encarnación,_Paraguay|Encarnación]], [[:en:San_Juan_del_Paraná|San Juan del Paraná]], [[:en:San_Ignacio,_Paraguay|San Ignacio]], and [[:en:Pilar,_Paraguay|Pilar]].&lt;ref&gt;{{cite web |last1=Bareiro |first1=Mónica |date=21 June 2014 |title=Música, sabor y cultura |url=https://www.abc.com.py/edicion-impresa/suplementos/abc-revista/musica-sabor-y-cultura-1257514.html |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20211217052915/https://www.abc.com.py/edicion-impresa/suplementos/abc-revista/musica-sabor-y-cultura-1257514.html |archive-date=17 December 2021 |access-date=18 December 2021 |publisher=ABC Color Paraguay |language=es}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{cite web |date=27 January 2016 |title=85&amp;nbsp;años de la Iglesia Bautista Eslava |url=https://www.abc.com.py/edicion-impresa/suplementos/gaceta-del-sur/85-anos-de-la-iglesia-bautista-eslava-1448028.html |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20211217052915/https://www.abc.com.py/edicion-impresa/suplementos/gaceta-del-sur/85-anos-de-la-iglesia-bautista-eslava-1448028.html |archive-date=17 December 2021 |access-date=18 December 2021 |publisher=ABC Color Paraguay |language=es}}&lt;/ref&gt; Paraguay has also been a haven for communities persecuted for the religious faith, like the [[:en:Bruderhof_Communities|Bruderhof]] who were forced to leave England in 1941 because of their pacifist beliefs.&lt;ref&gt;{{cite news|url=https://www.standard.co.uk/stayingin/inside-the-bruderhof-review-a-look-into-a-british-religious-commune-a4198496.html|title=Inside the Bruderhof review: A look into a British religious commune|last1=Sexton|first1=David|date=25 July 2019|newspaper=[[Evening Standard]]|access-date=15 August 2019|archive-url=https://web.archive.org/web/20190731073736/https://www.standard.co.uk/stayingin/inside-the-bruderhof-review-a-look-into-a-british-religious-commune-a4198496.html|archive-date=31 July 2019|url-status=live}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{cite news|url=https://www.theguardian.com/tv-and-radio/2019/jul/23/just-dont-call-it-a-cult-the-strangely-alluring-world-of-the-bruderhof|title='Just don't call it a cult': The strangely alluring world of the Bruderhof|last=Wollaston|first=Sam|date=23 July 2019|newspaper=[[The Guardian]]|access-date=15 August 2019|archive-url=https://web.archive.org/web/20190815032536/https://www.theguardian.com/tv-and-radio/2019/jul/23/just-dont-call-it-a-cult-the-strangely-alluring-world-of-the-bruderhof|archive-date=15 August 2019|url-status=live}}&lt;/ref&gt; Many of these communities have retained their languages and culture, particularly the [[:en:Brazilian_people|Brazilians]], who represent one of the largest immigrant groups.&lt;ref&gt;{{cite web |title=Paraguay information and history |url=https://www.nationalgeographic.com/travel/destination/paraguay |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20120918150652/http://travel.nationalgeographic.com/travel/countries/paraguay-facts/ |archive-date=18 September 2012 |website=[[National Geographic Society|National Geographic]] (nationalgeographic.com) |department=Travel}}&lt;/ref&gt; Many Brazilian Paraguayans are of German, Italian and Polish descent.&lt;ref&gt;{{cite news|url=https://www.nytimes.com/2001/06/12/world/12PARA.html?ex=1152849600&amp;en=6a4520630e3b9860&amp;ei=5070&amp;pagewanted=1|title=Awful lot of Brazilians in Paraguay, locals say|date=12 June 2001|newspaper=[[The New York Times]]|archive-url=https://web.archive.org/web/20160722131153/http://www.nytimes.com/2001/06/12/world/12PARA.html?ex=1152849600&amp;en=6a4520630e3b9860&amp;ei=5070&amp;pagewanted=1|archive-date=22 July 2016|series=San Alberto Journal}}&lt;/ref&gt; There are an estimated 8,000&amp;nbsp;[[:en:Afro-Paraguayans|Afro-Paraguayans]], comprising 0.13% of the 

පැරගුවේ ජනගහනය රට පුරා අසමාන ලෙස බෙදා හරින අතර, අතිමහත් බහුතරයක් ජනතාව ජීවත් වන්නේ අගනුවර සහ විශාලතම නගරය වන අසුන්සියොන් අසල නැගෙනහිර කලාපයේ වන අතර එය රටේ ජනගහනයෙන් 10% ක් වේ. ඇල්ටෝ පැරගුවේ, බොකෙරොන් සහ ජනාධිපති හේස් දෙපාර්තමේන්තුව ඇතුළත් වන සහ භූමි ප්‍රදේශයෙන් 60% ක් පමණ වන ග්‍රාන් චාකෝ කලාපය ජනගහනයෙන් 4% කටත් වඩා අඩු පිරිසකට නිවහන වේ. පැරගුවේ වැසියන්ගෙන් 63% ක් පමණ නාගරික ප්‍රදේශවල ජීවත් වන අතර, පැරගුවේ දකුණු ඇමරිකාවේ අවම නාගරීකරණය වූ ජාතීන්ගෙන් එකක් බවට පත් කරයි.

එහි ඉතිහාසයේ වැඩි කාලයක්, පැරගුවේ ජනගහන ඝනත්වය අඩු වීම හේතුවෙන්, විශේෂයෙන් පැරගුවේ යුද්ධය නිසා ඇති වූ ජන විකාශන බිඳවැටීමෙන් පසු, සංක්‍රමණිකයින්ගෙන් ග්‍රාහකයෙකු වී ඇත. සංක්‍රමණිකයින් අතර ඉතාලි, ජර්මානු, ස්පාඤ්ඤ, ඉංග්‍රීසි, රුසියානු, කොරියානු, චීන, අරාබි, ජපන්, යුක්‍රේනියානු, පෝලන්ත, යුදෙව්, බ්‍රසීල, බොලිවියානු, ඇමරිකානු, කොලොම්බියානු, මෙක්සිකානු, වෙනිසියුලානු, චිලී, තායිවාන, පේරු, ආසියානු ජනතාව, උරුගුවේ සහ සියල්ලටම වඩා විශාලතම කණ්ඩායම; ආර්ජන්ටිනා.[1][2][3] ජර්මානු ආර්ජන්ටිනාවන් සමඟ, ජර්මානු පැරගුවේ ජාතිකයන් දකුණු ඇමරිකාවේ වඩාත්ම කැපී පෙනෙන සහ වර්ධනය වන ජර්මානු ප්‍රජාවන්ගෙන් එකකි, ජර්මානු භාෂාව කතා කරන මෙනනයිට්වරු 25,000 ක් පමණ පැරගුවේ චාකෝ හි ජීවත් වෙති.[4][5] ජර්මානු පදිංචිකරුවන් හොහෙනාවු, ෆිලඩෙල්ෆියා, නියුලන්ඩ්, ඔබිගාඩෝ සහ නුවෙවා ජර්මේනියාව වැනි නගර කිහිපයක් ආරම්භ කළහ. පැරගුවේ වෙත ජර්මානු සංක්‍රමණය ප්‍රවර්ධනය කරන වෙබ් අඩවි කිහිපයක් කියා සිටින්නේ ජනගහනයෙන් 5-7% ජර්මානු සම්භවයක් ඇති බවයි,[සැක සහිත – සාකච්ඡාව] ජර්මානු-බ්‍රසීලියානු සම්භවයක් ඇති 150,000 පුද්ගලයින් ඇතුළුව. Asunción සහ දකුණු පැරගුවේ (Itapúa, Misiones සහ Ñeembucú), විශේෂයෙන්ම Fram, Coronel නගරවල බොගාඩෝ, එන්කාර්නේෂියන්, සැන් ජුවාන් ඩෙල් පරානා, සැන් ඉග්නාසියෝ සහ පිලාර්.[11][12] පැරගුවේ යනු ආගමික ඇදහිල්ල නිසා පීඩාවට පත් වූ ප්‍රජාවන්ට තෝතැන්නක් වී ඇත, 1941 දී ඔවුන්ගේ සාමවාදී විශ්වාසයන් නිසා එංගලන්තයෙන් පිටව යාමට බල කෙරුණු බෲඩර්හෝෆ් වැනි.[13][14] මෙම ප්‍රජාවන්ගෙන් බොහෝ දෙනෙක් ඔවුන්ගේ භාෂා සහ සංස්කෘතිය රඳවා ගෙන ඇත, විශේෂයෙන් විශාලතම සංක්‍රමණික කණ්ඩායම් වලින් එකක් නියෝජනය කරන බ්‍රසීලියානුවන්.[15] බොහෝ බ්‍රසීලියානු පැරගුවේ ජාතිකයන් ජර්මානු, ඉතාලි සහ පෝලන්ත සම්භවයක් ඇති අය වෙති.[16] ජනගහනයෙන් 0.13% ක් පමණ වන ඇෆ්රෝ-පැරගුවානුවන් 8,000 ක් පමණ සිටින බවට ඇස්තමේන්තු කර ඇත.[තහවුරු කර නැත]

කකුපේ හි රැස්වීමක්

[[File:Caacupe5.jpg|link=https://en.wikipedia.org/wiki/File:Caacupe5.jpg|වම|thumb|කකුපේ හි රැස්වීමක්]]
There is no official data on the ethnic composition of the Paraguayan population, as the Department of Statistics, Surveys and Censuses of Paraguay does not ask about ''race'' and ''ethnicity'' in census surveys, although it does inquire about the indigenous population. According to the 2022&amp;nbsp;census, indigenous people made up 2.3% of Paraguay's total population.

Traditionally, the majority of the Paraguayan population is considered mixed (''mestizo'' in Spanish). According to the 2022 census, Paraguay has a population of 6&amp;nbsp;109&amp;nbsp;944, of which 95% are Mestizo/White and 5% are labeled &quot;other&quot;, which includes members of 17&amp;nbsp;distinct ethnolinguistic indigenous groups.&lt;ref name=&quot;indigenous&quot;&gt;{{Cite web |date=31 August 2023 |title=Indigenous Census 2022 - INE |url=https://www.ine.gov.py/Publicaciones/Biblioteca/documento/233/censo_indigena2022.pdf |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20231006011949/https://www.ine.gov.py/Publicaciones/Biblioteca/documento/233/censo_indigena2022.pdf |archive-date=6 October 2023 |access-date=17 September 2023 |website=INE Paraguay |language=ES}}&lt;/ref&gt;

පැරගුවේ සංඛ්‍යාලේඛන, සමීක්ෂණ සහ සංගණන දෙපාර්තමේන්තුව ජනවාර්ගික ජනගහනය පිළිබඳව විමසුවද, සංගණන සමීක්ෂණවලදී ජාතිය සහ ජනවාර්ගිකත්වය පිළිබඳව විමසන්නේ නැති බැවින්, පැරගුවේ ජනගහනයේ ජනවාර්ගික සංයුතිය පිළිබඳ නිල දත්ත නොමැත. 2022 සංගණනයට අනුව, ආදිවාසීන් පැරගුවේ මුළු ජනගහනයෙන් 2.3% ක් විය.

සාම්ප්‍රදායිකව, පැරගුවේ ජනගහනයෙන් බහුතරය මිශ්‍ර (ස්පාඤ්ඤ භාෂාවෙන් මෙස්ටිසෝ) ලෙස සැලකේ. 2022 සංගණනයට අනුව, පැරගුවේ ජනගහනය 6 109 944 ක් වන අතර, ඉන් 95% ක් මෙස්ටිසෝ/සුදු ජාතිකයන් වන අතර 5% ක් &quot;වෙනත්&quot; ලෙස ලේබල් කර ඇත, එයට වෙනස් ජනවාර්ගික භාෂාමය ස්වදේශික කණ්ඩායම් 17 ක සාමාජිකයින් ඇතුළත් වේ.[17]population.{{citation needed|date=November 2024}}{{Largest cities|country=Paraguay|stat_ref=(2022 census)&lt;ref name=population/&gt;|div_name=Department|city_1=Asunción|div_1=Capital District (Paraguay){{!}}Capital District|pop_1=462,241|img_1=Paraguay-001.jpg|city_2=Ciudad del Este|div_2=Alto Paraná Department{{!}}Alto Paraná|pop_2=325,819|img_2=Ciudad del Este skyline Imagen 205.jpg|city_3=Luque|div_3=Central Department{{!}}Central|pop_3=259,705|img_3=Silvio Pettirossi International Airport.jpg|city_4=Capiatá|div_4=Central Department{{!}}Central|pop_4=236,999|city_5=San Lorenzo, Paraguay{{!}}San Lorenzo|div_5=Central Department{{!}}Central|pop_5=225,295|img_5=Catedral de San Lorenzo durante un 10 de Agosto.JPG|city_6=Limpio|div_6=Central Department{{!}}Central|pop_6=139,652|city_7=Pedro Juan Caballero, Paraguay{{!}}Pedro Juan Caballero|div_7=Amambay Department{{!}}Amambay|pop_7=127,437|city_8=Lambaré|div_8=Central Department{{!}}Central|pop_8=127,150|city_9=Ñemby|div_9=Central Department{{!}}Central|pop_9=116,383|city_10=Fernando de la Mora, Paraguay{{!}}Fernando de la Mora|div_10=Central Department{{!}}Central|pop_10=110,255|city_11=Encarnación, Paraguay{{!}}Encarnación|div_11=Itapúa Department{{!}}Itapúa|pop_11=106,842|city_12=Coronel Oviedo|div_12=Caaguazú Department{{!}}Caaguazú|pop_12=98,323|city_13=Caaguazú District{{!}}Caaguazú|div_13=Caaguazú Department{{!}}Caaguazú|pop_13=98,200|city_14=Itauguá|div_14=Central Department{{!}}Central|pop_14=93,213|city_15=Presidente Franco District{{!}}Presidente Franco|div_15=Alto Paraná Department{{!}}Alto Paraná|pop_15=88,744|city_16=Mariano Roque Alonso, Paraguay{{!}}Mariano Roque Alonso|div_16=Central Department{{!}}Central|pop_16=85,133|city_17=Hernandarias, Paraguay{{!}}Hernandarias|div_17=Alto Paraná Department{{!}}Alto Paraná|pop_17=83,285|city_18=Minga Guazú|div_18=Alto Paraná Department{{!}}Alto Paraná|pop_18=81,072|city_19=Concepción, Paraguay{{!}}Concepción|div_19=Concepción Department (Paraguay){{!}}Concepción|pop_19=73,360|city_20=Villa Elisa, Paraguay{{!}}Villa Elisa|div_20=Central Department{{!}}Central|pop_20=71,383}}
[[File:Concepción_Catholic_chapel.jpeg|link=https://en.wikipedia.org/wiki/File:Concepci%C3%B3n_Catholic_chapel.jpeg|thumb|පැරගුවේ, කන්සෙප්සියෝන් හි ප්‍රධාන කතෝලික දේවස්ථානය]]

=== ආගම ===
Christianity, particularly [[:en:Catholicism|Catholicism]], is the dominant religion in Paraguay.&lt;ref&gt;{{cite web |title=PROLADES Religion in America by country |trans-title=The Latin American Socio-Religious Studies Program |url=http://www.prolades.com/ |archive-url=https://web.archive.org/web/20180112003048/http://www.prolades.com/ |archive-date=12 January 2018 |website=Programa Latinoamericano de Estudios Sociorreligiosos (PROLADES) (prolades.com)}}&lt;/ref&gt; According to the 2002 census, 89.9% of the population was Catholic, 6.2% was [[:en:Evangelicalism|Evangelical Protestant]], 1.1% identified with other Christian sects, and 0.6% practiced indigenous religions. A U.S. State Department report on Religious Freedom names Catholicism, evangelical Protestantism, mainline Protestantism, Judaism (Orthodox, Conservative, and Reform), [[:en:The_Church_of_Jesus_Christ_of_Latter-day_Saints|The Church of Jesus Christ of Latter-day Saints]], and the [[:en:Baháʼí_Faith|Baháʼí Faith]] as prominent religious groups. It also mentions a large Muslim community in [[:en:Alto_Paraná|Alto Paraná]] (as a result of Middle-Eastern immigration, especially from [[:en:Lebanon|Lebanon]]) and a prominent Mennonite community in Boquerón.&lt;ref name=&quot;state1&quot;&gt;{{cite report|title=Paraguay religion|date=14 September 2007|website=[[U.S. State Department]] (state.gov)|url=https://2001-2009.state.gov/g/drl/rls/irf/2007/90263.htm|url-status=live|access-date=2 May 2010|archive-url=https://web.archive.org/web/20200728054606/https://2001-2009.state.gov/g/drl/rls/irf/2007/90263.htm|archive-date=28 July 2020}}&lt;/ref&gt;

=== භාෂා ===
Spanish and [[:en:Guarani_language|Guaraní]] are the two main languages in Paraguay, with both having official status. The Guaraní language is a remarkable trace of the indigenous Guaraní culture that has endured in Paraguay. Guaraní is one of the last commonly used indigenous national languages in South America.&lt;ref&gt;{{Cite web |last=Costa |first=William |date=3 September 2020 |title='Culture is language': why an indigenous tongue is thriving in Paraguay |url=https://www.theguardian.com/world/2020/sep/03/paraguay-guarani-indigenous-language |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20231030063557/https://www.theguardian.com/world/2020/sep/03/paraguay-guarani-indigenous-language |archive-date=30 October 2023 |access-date=25 October 2023 |work=[[The Guardian]]}}&lt;/ref&gt; In 2015, Spanish was spoken by about 87% of the population, while Guaraní is spoken by more than 90%, or slightly more than 5.8 million speakers. Of rural Paraguayans, 52% are bilingual in Guaraní and Spanish. While Guaraní is still widely spoken, Spanish is generally given a preferential treatment in government, business, media and education as a South American [[:en:Lingua_franca|lingua francas]].&lt;ref name=&quot;ethnologue-list&quot;&gt;{{cite web |title=Languages of Paraguay |url=https://www.ethnologue.com/language/gug |url-status=bot: unknown |archive-url=https://web.archive.org/web/20170816063413/https://www.ethnologue.com/language/gug |archive-date=16 August 2017 |access-date=25 March 2025 |website=Ethnologue}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{cite web |title=The Languages spoken in Paraguay |url=http://www.studycountry.com/guide/PY-language.htm |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20170325113232/http://www.studycountry.com/guide/PY-language.htm |archive-date=25 March 2017 |access-date=21 April 2017 |website=Studycountry.com}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{cite web |date=24 June 2014 |title=Languages of Paraguay |url=http://www.visitparaguay.net/paraguay-guide/languages-paraguay.html |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20170301041637/http://www.visitparaguay.net/paraguay-guide/languages-paraguay.html |archive-date=1 March 2017 |access-date=21 April 2017 |website=VisitParaguay.net}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{cite news|url=https://www.nytimes.com/2012/03/12/world/americas/in-paraguay-indigenous-language-with-unique-staying-power.html|title=In Paraguay, indigenous language with unique staying power|last=Romero|first=Simon|date=12 March 2012|newspaper=[[The New York Times]]|access-date=21 April 2017|archive-url=https://web.archive.org/web/20170428224513/http://www.nytimes.com/2012/03/12/world/americas/in-paraguay-indigenous-language-with-unique-staying-power.html|archive-date=28 April 2017|url-status=live}}&lt;/ref&gt;

[[:en:Portuguese_language|Portuguese]] is the third most used language, spoken by 10% in the country, mostly in the departments bordering Brazil.&lt;ref name=&quot;ethnologue-list&quot; /&gt; It is spoken by the so-called &quot;[[:en:Brasiguayos|Brasiguayos]]&quot;, Brazilians or descendants who crossed west of the border from the 1970s seeking cheap land.&lt;ref&gt;{{Cite journal|last=Estrada|first=Marcos|date=October 2017|title=Brasiguaio Identities: An outcome of the pursuit of land across the Brazilian and Paraguayan shared border region|url=https://exchanges.warwick.ac.uk/index.php/exchanges/article/view/205|journal=University of Warwick. Exchanges: The Interdisciplinary Research Journal.|issue=5}}&lt;/ref&gt;

There are also approximately 19 other indigenous languages spoken in Paraguay, many of which are threatened by extinction. Languages such as Guana, Ayoreo, and Ishir (Chamacoco) are considered endangered.&lt;ref&gt;{{cite web |date=17 April 2019 |title=In Paraguay, 6&amp;nbsp;of the 19&amp;nbsp;native languages are in danger |url=https://www.mexicanist.com/l/paraguay-native-languages-in-danger/ |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20200812181248/https://www.mexicanist.com/l/paraguay-native-languages-in-danger/ |archive-date=12 August 2020 |access-date=24 August 2020 |website=mexicanist.com}}&lt;/ref&gt;

Paraguay ranks relatively well at the [[:en:EF_English_Proficiency_Index|EF English Proficiency Index]], being at the top 50, as it is the 3rd most [[:en:English_language|English]] proficient country in South America, after Argentina and Uruguay.&lt;ref name=&quot;EF EPI Ranking&quot;&gt;{{Cite web |date=2024 |title=EF EPI 2024 - EF English Proficiency Index |url=https://www.ef.com/wwen/epi/ |access-date=2025-01-04}}&lt;/ref&gt;

=== අධ්‍යාපනය ===
[[:en:Literacy|Literacy]] was about 93.6% and 87.7% of Paraguayans finish the fifth grade according to [[:en:UNESCO|UNESCO]]'s last Educational Development Index 2008. Literacy does not differ much by gender.&lt;ref name=&quot;hdrstats.undp.org&quot;&gt;{{cite web |year=2009 |title=Paraguay |url=http://hdrstats.undp.org/en/countries/data_sheets/cty_ds_PRY.html |url-status=dead |archive-url=https://web.archive.org/web/20100218153913/http://hdrstats.undp.org/en/countries/data_sheets/cty_ds_PRY.html |archive-date=18 February 2010 |access-date=2 May 2010 |website=Hdrstats.undp.org |series=Human Development Report}}&lt;/ref&gt; A more recent study&lt;ref name=&quot;abc.com.py&quot;&gt;{{cite web |title=En Paraguay, disminuyó la pobreza entre 2003 y 2009 |url=http://www.abc.com.py/nota/en-paraguay-disminuyo-la-pobreza-entre-2003-y-2009/ |access-date=5 October 2012 |website=abc.com.py |series=ABC Color Paraguay |department=${w.time&lt;nowiki&gt;}&lt;/nowiki&gt;}}&lt;/ref&gt; reveals that attendance at primary school by children between 6 and 12 years old is about 98%. Primary education is free, mandatory and takes nine years. Secondary education takes three years.&lt;ref name=&quot;hdrstats.undp.org&quot; /&gt;

Main universities, all in the capital city, in Paraguay include:

* [[:en:National_University_of_Asunción|National University of Asunción]] (public and founded in 1889)&lt;ref&gt;{{cite web |title=Una |url=http://www.una.py/ |url-status=dead |archive-url=https://web.archive.org/web/20121010195408/http://www.una.py/ |archive-date=10 October 2012 |access-date=5 October 2012 |website=Una.py}}&lt;/ref&gt;
* [[:en:Autonomous_University_of_Asunción|Autonomous University of Asunción]] (private and founded in 1979)&lt;ref&gt;{{cite web |title=Universidad Autónoma de Asunción: Educación Superior en Paraguay |url=http://www.uaa.edu.py/ |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20120926054204/http://www.uaa.edu.py/ |archive-date=26 September 2012 |access-date=5 October 2012 |website=uaa.edu.py}}&lt;/ref&gt;
* [[:en:Universidad_Católica_Nuestra_Señora_de_la_Asunción|Universidad Católica Nuestra Señora de la Asunción]] (private and run by the church).&lt;ref&gt;{{cite web |date=25 September 2012 |title=Campus de Asunción – Universidad Católica &quot;Nuestra Señora de la Asunción&quot; |url=http://www.uca.edu.py/ |url-status=dead |archive-url=https://web.archive.org/web/20121130092826/http://www.uca.edu.py/ |archive-date=30 November 2012 |access-date=5 October 2012 |website=Uca.edu.py}}&lt;/ref&gt;
* [[:en:Universidad_Americana|Universidad Americana]] (private).
* [[:en:Universidad_del_Pacífico_(Paraguay)|Universidad del Pacífico]] (private and founded in 1991).

The net primary enrollment rate was at 88% in 2005.&lt;ref name=&quot;hdrstats.undp.org&quot; /&gt; Public expenditure on education was about 4.3% of GDP in the early 2000s.&lt;ref name=&quot;hdrstats.undp.org&quot; /&gt;

=== සෞඛ්‍යය ===
[[File:Life_expectancy_in_Paraguay.svg|link=https://en.wikipedia.org/wiki/File:Life_expectancy_in_Paraguay.svg|thumb|ආයු අපේක්ෂාව වර්ධනය කිරීම]]
Average life expectancy in Paraguay is rather high given its poverty: {{As of|2006|lc=y}}, it was 75&amp;nbsp;years,&lt;ref&gt;{{cite web |date=1 October 2012 |title=Paraguay |url=https://www.who.int/countries/pry/en/ |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20121017211540/http://www.who.int/countries/pry/en/ |archive-date=17 October 2012 |access-date=5 October 2012 |website=WHO (who.int) |series=[[World Health Organization]] |publisher=[[United Nations]]}}&lt;/ref&gt; equivalent to far wealthier Argentina, and the eighth highest in the Americas according to World Health Organization. Public expenditure on health is 2.6% of [[:en:Gross_domestic_product|GDP]], while private health expenditure is 5.1%.&lt;ref name=&quot;hdrstats.undp.org&quot; /&gt; Infant mortality was 20 per 1,000&amp;nbsp;births in 2005.&lt;ref name=&quot;hdrstats.undp.org&quot; /&gt; Maternal mortality was 150 per 100,000&amp;nbsp;live births in 2000.&lt;ref name=&quot;hdrstats.undp.org&quot; /&gt;

The [[:en:World_Bank|World Bank]] has helped the Paraguayan government reduce the country's maternal and infant mortality. The ''Mother and Child Basic Health Insurance Project'' aimed to contribute to reducing mortality by increasing the use of selected life-saving services included in the country's Mother and Child Basic Health Insurance Program (MCBI) by women of child-bearing age, and children under age six in selected areas. To this end, the project also targeted improving the quality and efficiency of the health service network within certain areas, in addition to increasing the Ministry of Public Health and Social Welfare's (MSPandBS) management.&lt;ref&gt;{{cite report|title=Paraguay Mother &amp; Child Basic Health Insurance|publisher=[[The World Bank]]|url=http://web.worldbank.org/external/projects/main?pagePK=64283627&amp;piPK=73230&amp;theSitePK=40941&amp;menuPK=228424&amp;Projectid=P082056|archive-url=https://web.archive.org/web/20120517115828/http://web.worldbank.org/external/projects/main?pagePK=64283627&amp;piPK=73230&amp;theSitePK=40941&amp;menuPK=228424&amp;Projectid=P082056|archive-date=17 May 2012}}. .&lt;/ref&gt;

== යොමු කිරීම් ==</text>
      <sha1>k9zhoumrhqqnhx1sbfa4s8vyihfihxk</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>752998</id>
      <parentid>752997</parentid>
      <timestamp>2025-07-03T07:47:12Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>BuddhikaW88</username>
        <id>37808</id>
      </contributor>
      <origin>752998</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="32176" sha1="19okycmvk0y13iuknbtctdskji08ah5" xml:space="preserve">
[[File:Paraguay_population_density.png|link=https://en.wikipedia.org/wiki/File:Paraguay_population_density.png|thumb|පැරගුවේ ජනගහන ඝනත්වය (වර්ග කිලෝමීටරයට පුද්ගලයින්)]]
Paraguay's population is distributed unevenly through the country, with the vast majority of people living in the eastern region near the capital and largest city, [[:en:Asunción|Asunción]], which accounts for 10% of the country's population. The [[:en:Gran_Chaco|Gran Chaco]] region, which includes the [[:en:Alto_Paraguay_Department|Alto Paraguay]], [[:en:Boquerón_Department|Boquerón]] and [[:en:Presidente_Hayes_Department|Presidente Hayes Department]], and accounts for about 60% of the territory, is home to less than 4% of the population. About 63% of Paraguayans live in urban areas, making Paraguay one of the least urbanized nations in South America.

For most of its history, Paraguay has been a recipient of immigrants owing to its low population density, especially after the demographic collapse caused by the Paraguayan War. Immigrants include [[:en:Italians_in_Paraguay|Italians]], [[:en:German_Paraguayans|Germans]], [[:es:Inmigración española en Paraguay|Spanish]], [[:en:English_people_in_Paraguay|English]], Russians, [[:en:Koreans_in_Paraguay|Koreans]], Chinese, [[:en:Lebanese_migration_to_Paraguay|Arab]], [[:en:Japanese_Paraguayans|Japanese]], [[:en:Ukrainians_in_Paraguay|Ukrainians]], [[:en:Poles_(people)|Poles]], [[:en:Jews|Jews]], Brazilians, [[:en:Bolivians|Bolivians]], [[:en:Americans|Americans]], [[:en:Colombians|Colombians]], [[:en:Mexicans|Mexicans]], [[:en:Venezuelans|Venezuelans]], [[:en:Chileans|Chileans]], [[:en:Taiwanese_people|Taiwanese]], [[:en:Peruvians|Peruvians]], [[:en:Asian_people|Asian people]], [[:en:Uruguayans|Uruguayans]] and the largest group of all; [[:en:Argentines|Argentines]].&lt;ref&gt;{{cite web |title=Argentinos superan a brasileños radicados en Paraguay [Argentines outnumber Brazilians living in Paraguay] |url=https://www.rdn.com.py/2025/06/24/argentinos-superan-a-brasilenos-radicados-en-paraguay/ |access-date=24 June 2025 |website=www.rdn.com.py}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{cite web |date=7 December 2021 |title=Brasileños, Argentinos, Coreanos y Taiwaneses, encabezan ranking de inmigrantes en Paraguay |url=https://www.hoy.com.py/nacionales/brasilenos-argentinos-coreanos-y-taiwaneses-encabezan-ranking-de-inmigrantes-en-paraguay |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20211217052915/https://www.hoy.com.py/nacionales/brasilenos-argentinos-coreanos-y-taiwaneses-encabezan-ranking-de-inmigrantes-en-paraguay |archive-date=17 December 2021 |access-date=18 December 2021 |website=Hoy Paraguay (hoy.com.py) |language=es}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{cite web |date=1 January 2021 |title=Paraguayos en España. Padrón municipal 2021, cifras de población |url=https://epa.com.es/padron/paraguayos-en-espana/ |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20211230190413/https://epa.com.es/padron/paraguayos-en-espana/ |archive-date=30 December 2021 |access-date=30 December 2021 |website=epa.com.es |publisher=EPA España |language=es}}&lt;/ref&gt; Along with [[:en:German_Argentines|German Argentines]], German Paraguayans are one of the most prominent and growing [[:en:Germans_in_Paraguay|German]] communities in South America, with some 25,000&amp;nbsp;German-speaking [[:en:Mennonites_in_Paraguay|Mennonites]] living in the Paraguayan [[:en:Gran_Chaco|Chaco]].&lt;ref&gt;{{cite web |last={{nobr|de la Cova}} |first=Antonio |date=28 December 1999 |title=Paraguay's Mennonites resent 'fast buck' outsiders |url=http://www.latinamericanstudies.org/paraguay/mennonites.htm |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20100712210031/http://www.latinamericanstudies.org/paraguay/mennonites.htm |archive-date=12 July 2010 |access-date=2 May 2010 |website=Latinamericanstudies.org |publisher=[[Columbia University]]}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{cite web |date=7 December 2021 |title=German families seek shelter in Paraguay from vaccines and lockdowns |url=https://en.mercopress.com/2021/12/07/german-families-seek-shelter-in-paraguay-from-vaccines-and-lockdowns |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20211217052914/https://en.mercopress.com/2021/12/07/german-families-seek-shelter-in-paraguay-from-vaccines-and-lockdowns |archive-date=17 December 2021 |access-date=18 December 2021 |website=MercoPress Uruguay (en.mercopress.com) |language=en, es}}&lt;/ref&gt; German settlers founded several towns, such as [[:en:Hohenau,_Paraguay|Hohenau]], [[:en:Filadelfia|Filadelfia]], [[:en:Neuland_Colony|Neuland]], [[:en:Obligado|Obligado]] and [[:en:Nueva_Germania|Nueva Germania]]. Several websites that promote German immigration to Paraguay claim that 5–7% of the population is of German ancestry,{{Dubious|date=April 2014}} including 150,000&amp;nbsp;people of German-Brazilian descent.{{Better source needed|reason=Citations are from many German immigration promotion websites, there must be more objective sources for this|date=April 2014}}&lt;ref&gt;{{cite magazine|last=Ross|first=Jonathan|title=Allgemeines über Paraguay|url=http://www.magazin-paraguay.de/paraguay/allgemeines-paraguay.htm|url-status=live|location=Paraguay|archive-url=https://web.archive.org/web/20130310015715/http://www.magazin-paraguay.de/paraguay/allgemeines-paraguay.htm|archive-date=10 March 2013|access-date=5 October 2012|magazine=Magazin-paraguay.de}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{cite web |date=23 September 2012 |title=&quot;Kategorie&quot; Paraguay&amp;nbsp;24 – die Geschichte unserer Auswanderung |url=http://www.paraguay24.de/category/new-und-infos-zu-paraguay/information_um_und_zu_paraguay |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20121003071607/http://www.paraguay24.de/category/new-und-infos-zu-paraguay/information_um_und_zu_paraguay |archive-date=3 October 2012 |access-date=5 October 2012 |publisher=Paraguay24.de |department=Information um und zu Paraguay}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{cite web |last=Blanco |first=Miran |date=24 March 2007 |title=Paraguay Auswandern Einwandern Immobilien Infos für Touristen, Auswanderer Asuncion Paraguay |url=http://www.auswandern-paraguay.org/ |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20120818114456/http://www.auswandern-paraguay.org/ |archive-date=18 August 2012 |access-date=5 October 2012 |publisher=Auswandern-paraguay.org}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{cite web |title=Paraguay – Immobilien – Auswandern – Immobilienschnöppchen, Höuser, und Grundstöcke um Villarrica |url=http://www.my-paraguay.com/ |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20120919195903/http://my-paraguay.com/ |archive-date=19 September 2012 |access-date=5 October 2012 |website=My-paraguay.com}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{cite web |title=Paraguay – Auswandern – Immobilien – Reisen |url=http://www.paraguay1.de/ |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20121014051358/http://www.paraguay1.de/ |archive-date=14 October 2012 |access-date=19 October 2012 |website=paraguay1.de}}&lt;/ref&gt; Similarly, from the 1920–30s, Paraguay received [[:es:Inmigración eslava en Paraguay|waves]] of [[:en:Slavs|Slavic immigrants]] who settled in Asunción and Southern Paraguay ([[:en:Itapúa_Department|Itapúa]], [[:en:Misiones_Department|Misiones]] and [[:en:Ñeembucú_Department|Ñeembucú]]), especially in the towns of [[:en:Fram,_Paraguay|Fram]], [[:en:Coronel_Bogado|Coronel Bogado]], [[:en:Encarnación,_Paraguay|Encarnación]], [[:en:San_Juan_del_Paraná|San Juan del Paraná]], [[:en:San_Ignacio,_Paraguay|San Ignacio]], and [[:en:Pilar,_Paraguay|Pilar]].&lt;ref&gt;{{cite web |last1=Bareiro |first1=Mónica |date=21 June 2014 |title=Música, sabor y cultura |url=https://www.abc.com.py/edicion-impresa/suplementos/abc-revista/musica-sabor-y-cultura-1257514.html |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20211217052915/https://www.abc.com.py/edicion-impresa/suplementos/abc-revista/musica-sabor-y-cultura-1257514.html |archive-date=17 December 2021 |access-date=18 December 2021 |publisher=ABC Color Paraguay |language=es}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{cite web |date=27 January 2016 |title=85&amp;nbsp;años de la Iglesia Bautista Eslava |url=https://www.abc.com.py/edicion-impresa/suplementos/gaceta-del-sur/85-anos-de-la-iglesia-bautista-eslava-1448028.html |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20211217052915/https://www.abc.com.py/edicion-impresa/suplementos/gaceta-del-sur/85-anos-de-la-iglesia-bautista-eslava-1448028.html |archive-date=17 December 2021 |access-date=18 December 2021 |publisher=ABC Color Paraguay |language=es}}&lt;/ref&gt; Paraguay has also been a haven for communities persecuted for the religious faith, like the [[:en:Bruderhof_Communities|Bruderhof]] who were forced to leave England in 1941 because of their pacifist beliefs.&lt;ref&gt;{{cite news|url=https://www.standard.co.uk/stayingin/inside-the-bruderhof-review-a-look-into-a-british-religious-commune-a4198496.html|title=Inside the Bruderhof review: A look into a British religious commune|last1=Sexton|first1=David|date=25 July 2019|newspaper=[[Evening Standard]]|access-date=15 August 2019|archive-url=https://web.archive.org/web/20190731073736/https://www.standard.co.uk/stayingin/inside-the-bruderhof-review-a-look-into-a-british-religious-commune-a4198496.html|archive-date=31 July 2019|url-status=live}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{cite news|url=https://www.theguardian.com/tv-and-radio/2019/jul/23/just-dont-call-it-a-cult-the-strangely-alluring-world-of-the-bruderhof|title='Just don't call it a cult': The strangely alluring world of the Bruderhof|last=Wollaston|first=Sam|date=23 July 2019|newspaper=[[The Guardian]]|access-date=15 August 2019|archive-url=https://web.archive.org/web/20190815032536/https://www.theguardian.com/tv-and-radio/2019/jul/23/just-dont-call-it-a-cult-the-strangely-alluring-world-of-the-bruderhof|archive-date=15 August 2019|url-status=live}}&lt;/ref&gt; Many of these communities have retained their languages and culture, particularly the [[:en:Brazilian_people|Brazilians]], who represent one of the largest immigrant groups.&lt;ref&gt;{{cite web |title=Paraguay information and history |url=https://www.nationalgeographic.com/travel/destination/paraguay |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20120918150652/http://travel.nationalgeographic.com/travel/countries/paraguay-facts/ |archive-date=18 September 2012 |website=[[National Geographic Society|National Geographic]] (nationalgeographic.com) |department=Travel}}&lt;/ref&gt; Many Brazilian Paraguayans are of German, Italian and Polish descent.&lt;ref&gt;{{cite news|url=https://www.nytimes.com/2001/06/12/world/12PARA.html?ex=1152849600&amp;en=6a4520630e3b9860&amp;ei=5070&amp;pagewanted=1|title=Awful lot of Brazilians in Paraguay, locals say|date=12 June 2001|newspaper=[[The New York Times]]|archive-url=https://web.archive.org/web/20160722131153/http://www.nytimes.com/2001/06/12/world/12PARA.html?ex=1152849600&amp;en=6a4520630e3b9860&amp;ei=5070&amp;pagewanted=1|archive-date=22 July 2016|series=San Alberto Journal}}&lt;/ref&gt; There are an estimated 8,000&amp;nbsp;[[:en:Afro-Paraguayans|Afro-Paraguayans]], comprising 0.13% of the 

පැරගුවේ ජනගහනය රට පුරා අසමාන ලෙස බෙදා හරින අතර, අතිමහත් බහුතරයක් ජනතාව ජීවත් වන්නේ අගනුවර සහ විශාලතම නගරය වන අසුන්සියොන් අසල නැගෙනහිර කලාපයේ වන අතර එය රටේ ජනගහනයෙන් 10% ක් වේ. ඇල්ටෝ පැරගුවේ, බොකෙරොන් සහ ජනාධිපති හේස් දෙපාර්තමේන්තුව ඇතුළත් වන සහ භූමි ප්‍රදේශයෙන් 60% ක් පමණ වන ග්‍රාන් චාකෝ කලාපය ජනගහනයෙන් 4% කටත් වඩා අඩු පිරිසකට නිවහන වේ. පැරගුවේ වැසියන්ගෙන් 63% ක් පමණ නාගරික ප්‍රදේශවල ජීවත් වන අතර, පැරගුවේ දකුණු ඇමරිකාවේ අවම නාගරීකරණය වූ ජාතීන්ගෙන් එකක් බවට පත් කරයි.

එහි ඉතිහාසයේ වැඩි කාලයක්, පැරගුවේ ජනගහන ඝනත්වය අඩු වීම හේතුවෙන්, විශේෂයෙන් පැරගුවේ යුද්ධය නිසා ඇති වූ ජන විකාශන බිඳවැටීමෙන් පසු, සංක්‍රමණිකයින්ගෙන් ග්‍රාහකයෙකු වී ඇත. සංක්‍රමණිකයින් අතර ඉතාලි, ජර්මානු, ස්පාඤ්ඤ, ඉංග්‍රීසි, රුසියානු, කොරියානු, චීන, අරාබි, ජපන්, යුක්‍රේනියානු, පෝලන්ත, යුදෙව්, බ්‍රසීල, බොලිවියානු, ඇමරිකානු, කොලොම්බියානු, මෙක්සිකානු, වෙනිසියුලානු, චිලී, තායිවාන, පේරු, ආසියානු ජනතාව, උරුගුවේ සහ සියල්ලටම වඩා විශාලතම කණ්ඩායම; ආර්ජන්ටිනා.[1][2][3] ජර්මානු ආර්ජන්ටිනාවන් සමඟ, ජර්මානු පැරගුවේ ජාතිකයන් දකුණු ඇමරිකාවේ වඩාත්ම කැපී පෙනෙන සහ වර්ධනය වන ජර්මානු ප්‍රජාවන්ගෙන් එකකි, ජර්මානු භාෂාව කතා කරන මෙනනයිට්වරු 25,000 ක් පමණ පැරගුවේ චාකෝ හි ජීවත් වෙති.[4][5] ජර්මානු පදිංචිකරුවන් හොහෙනාවු, ෆිලඩෙල්ෆියා, නියුලන්ඩ්, ඔබිගාඩෝ සහ නුවෙවා ජර්මේනියාව වැනි නගර කිහිපයක් ආරම්භ කළහ. පැරගුවේ වෙත ජර්මානු සංක්‍රමණය ප්‍රවර්ධනය කරන වෙබ් අඩවි කිහිපයක් කියා සිටින්නේ ජනගහනයෙන් 5-7% ජර්මානු සම්භවයක් ඇති බවයි,[සැක සහිත – සාකච්ඡාව] ජර්මානු-බ්‍රසීලියානු සම්භවයක් ඇති 150,000 පුද්ගලයින් ඇතුළුව. Asunción සහ දකුණු පැරගුවේ (Itapúa, Misiones සහ Ñeembucú), විශේෂයෙන්ම Fram, Coronel නගරවල බොගාඩෝ, එන්කාර්නේෂියන්, සැන් ජුවාන් ඩෙල් පරානා, සැන් ඉග්නාසියෝ සහ පිලාර්.[11][12] පැරගුවේ යනු ආගමික ඇදහිල්ල නිසා පීඩාවට පත් වූ ප්‍රජාවන්ට තෝතැන්නක් වී ඇත, 1941 දී ඔවුන්ගේ සාමවාදී විශ්වාසයන් නිසා එංගලන්තයෙන් පිටව යාමට බල කෙරුණු බෲඩර්හෝෆ් වැනි.[13][14] මෙම ප්‍රජාවන්ගෙන් බොහෝ දෙනෙක් ඔවුන්ගේ භාෂා සහ සංස්කෘතිය රඳවා ගෙන ඇත, විශේෂයෙන් විශාලතම සංක්‍රමණික කණ්ඩායම් වලින් එකක් නියෝජනය කරන බ්‍රසීලියානුවන්.[15] බොහෝ බ්‍රසීලියානු පැරගුවේ ජාතිකයන් ජර්මානු, ඉතාලි සහ පෝලන්ත සම්භවයක් ඇති අය වෙති.[16] ජනගහනයෙන් 0.13% ක් පමණ වන ඇෆ්රෝ-පැරගුවානුවන් 8,000 ක් පමණ සිටින බවට ඇස්තමේන්තු කර ඇත.[තහවුරු කර නැත]

කකුපේ හි රැස්වීමක්

[[File:Caacupe5.jpg|link=https://en.wikipedia.org/wiki/File:Caacupe5.jpg|වම|thumb|කකුපේ හි රැස්වීමක්]]
පැරගුවේ සංඛ්‍යාලේඛන, සමීක්ෂණ සහ සංගණන දෙපාර්තමේන්තුව ජනවාර්ගික ජනගහනය පිළිබඳව විමසුවද, සංගණන සමීක්ෂණවලදී ජාතිය සහ ජනවාර්ගිකත්වය පිළිබඳව විමසන්නේ නැති බැවින්, පැරගුවේ ජනගහනයේ ජනවාර්ගික සංයුතිය පිළිබඳ නිල දත්ත නොමැත. 2022 සංගණනයට අනුව, ආදිවාසීන් පැරගුවේ මුළු ජනගහනයෙන් 2.3% ක් විය.

සාම්ප්‍රදායිකව, පැරගුවේ ජනගහනයෙන් බහුතරය මිශ්‍ර (ස්පාඤ්ඤ භාෂාවෙන් මෙස්ටිසෝ) ලෙස සැලකේ. 2022 සංගණනයට අනුව, පැරගුවේ ජනගහනය 6 109 944 ක් වන අතර, ඉන් 95% ක් මෙස්ටිසෝ/සුදු ජාතිකයන් වන අතර 5% ක් &quot;වෙනත්&quot; ලෙස ලේබල් කර ඇත, එයට වෙනස් ජනවාර්ගික භාෂාමය ස්වදේශික කණ්ඩායම් 17 ක සාමාජිකයින් ඇතුළත් වේ.&lt;ref name=&quot;indigenous&quot;&gt;{{Cite web |date=31 August 2023 |title=Indigenous Census 2022 - INE |url=https://www.ine.gov.py/Publicaciones/Biblioteca/documento/233/censo_indigena2022.pdf |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20231006011949/https://www.ine.gov.py/Publicaciones/Biblioteca/documento/233/censo_indigena2022.pdf |archive-date=6 October 2023 |access-date=17 September 2023 |website=INE Paraguay |language=ES}}&lt;/ref&gt;{{Largest cities|country=Paraguay|stat_ref=(2022 census)&lt;ref name=population/&gt;|div_name=Department|city_1=Asunción|div_1=Capital District (Paraguay){{!}}Capital District|pop_1=462,241|img_1=Paraguay-001.jpg|city_2=Ciudad del Este|div_2=Alto Paraná Department{{!}}Alto Paraná|pop_2=325,819|img_2=Ciudad del Este skyline Imagen 205.jpg|city_3=Luque|div_3=Central Department{{!}}Central|pop_3=259,705|img_3=Silvio Pettirossi International Airport.jpg|city_4=Capiatá|div_4=Central Department{{!}}Central|pop_4=236,999|city_5=San Lorenzo, Paraguay{{!}}San Lorenzo|div_5=Central Department{{!}}Central|pop_5=225,295|img_5=Catedral de San Lorenzo durante un 10 de Agosto.JPG|city_6=Limpio|div_6=Central Department{{!}}Central|pop_6=139,652|city_7=Pedro Juan Caballero, Paraguay{{!}}Pedro Juan Caballero|div_7=Amambay Department{{!}}Amambay|pop_7=127,437|city_8=Lambaré|div_8=Central Department{{!}}Central|pop_8=127,150|city_9=Ñemby|div_9=Central Department{{!}}Central|pop_9=116,383|city_10=Fernando de la Mora, Paraguay{{!}}Fernando de la Mora|div_10=Central Department{{!}}Central|pop_10=110,255|city_11=Encarnación, Paraguay{{!}}Encarnación|div_11=Itapúa Department{{!}}Itapúa|pop_11=106,842|city_12=Coronel Oviedo|div_12=Caaguazú Department{{!}}Caaguazú|pop_12=98,323|city_13=Caaguazú District{{!}}Caaguazú|div_13=Caaguazú Department{{!}}Caaguazú|pop_13=98,200|city_14=Itauguá|div_14=Central Department{{!}}Central|pop_14=93,213|city_15=Presidente Franco District{{!}}Presidente Franco|div_15=Alto Paraná Department{{!}}Alto Paraná|pop_15=88,744|city_16=Mariano Roque Alonso, Paraguay{{!}}Mariano Roque Alonso|div_16=Central Department{{!}}Central|pop_16=85,133|city_17=Hernandarias, Paraguay{{!}}Hernandarias|div_17=Alto Paraná Department{{!}}Alto Paraná|pop_17=83,285|city_18=Minga Guazú|div_18=Alto Paraná Department{{!}}Alto Paraná|pop_18=81,072|city_19=Concepción, Paraguay{{!}}Concepción|div_19=Concepción Department (Paraguay){{!}}Concepción|pop_19=73,360|city_20=Villa Elisa, Paraguay{{!}}Villa Elisa|div_20=Central Department{{!}}Central|pop_20=71,383}}
[[File:Concepción_Catholic_chapel.jpeg|link=https://en.wikipedia.org/wiki/File:Concepci%C3%B3n_Catholic_chapel.jpeg|thumb|පැරගුවේ, කන්සෙප්සියෝන් හි ප්‍රධාන කතෝලික දේවස්ථානය]]

=== ආගම ===
Christianity, particularly [[:en:Catholicism|Catholicism]], is the dominant religion in Paraguay.&lt;ref&gt;{{cite web |title=PROLADES Religion in America by country |trans-title=The Latin American Socio-Religious Studies Program |url=http://www.prolades.com/ |archive-url=https://web.archive.org/web/20180112003048/http://www.prolades.com/ |archive-date=12 January 2018 |website=Programa Latinoamericano de Estudios Sociorreligiosos (PROLADES) (prolades.com)}}&lt;/ref&gt; According to the 2002 census, 89.9% of the population was Catholic, 6.2% was [[:en:Evangelicalism|Evangelical Protestant]], 1.1% identified with other Christian sects, and 0.6% practiced indigenous religions. A U.S. State Department report on Religious Freedom names Catholicism, evangelical Protestantism, mainline Protestantism, Judaism (Orthodox, Conservative, and Reform), [[:en:The_Church_of_Jesus_Christ_of_Latter-day_Saints|The Church of Jesus Christ of Latter-day Saints]], and the [[:en:Baháʼí_Faith|Baháʼí Faith]] as prominent religious groups. It also mentions a large Muslim community in [[:en:Alto_Paraná|Alto Paraná]] (as a result of Middle-Eastern immigration, especially from [[:en:Lebanon|Lebanon]]) and a prominent Mennonite community in Boquerón.&lt;ref name=&quot;state1&quot;&gt;{{cite report|title=Paraguay religion|date=14 September 2007|website=[[U.S. State Department]] (state.gov)|url=https://2001-2009.state.gov/g/drl/rls/irf/2007/90263.htm|url-status=live|access-date=2 May 2010|archive-url=https://web.archive.org/web/20200728054606/https://2001-2009.state.gov/g/drl/rls/irf/2007/90263.htm|archive-date=28 July 2020}}&lt;/ref&gt;

=== භාෂා ===
Spanish and [[:en:Guarani_language|Guaraní]] are the two main languages in Paraguay, with both having official status. The Guaraní language is a remarkable trace of the indigenous Guaraní culture that has endured in Paraguay. Guaraní is one of the last commonly used indigenous national languages in South America.&lt;ref&gt;{{Cite web |last=Costa |first=William |date=3 September 2020 |title='Culture is language': why an indigenous tongue is thriving in Paraguay |url=https://www.theguardian.com/world/2020/sep/03/paraguay-guarani-indigenous-language |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20231030063557/https://www.theguardian.com/world/2020/sep/03/paraguay-guarani-indigenous-language |archive-date=30 October 2023 |access-date=25 October 2023 |work=[[The Guardian]]}}&lt;/ref&gt; In 2015, Spanish was spoken by about 87% of the population, while Guaraní is spoken by more than 90%, or slightly more than 5.8 million speakers. Of rural Paraguayans, 52% are bilingual in Guaraní and Spanish. While Guaraní is still widely spoken, Spanish is generally given a preferential treatment in government, business, media and education as a South American [[:en:Lingua_franca|lingua francas]].&lt;ref name=&quot;ethnologue-list&quot;&gt;{{cite web |title=Languages of Paraguay |url=https://www.ethnologue.com/language/gug |url-status=bot: unknown |archive-url=https://web.archive.org/web/20170816063413/https://www.ethnologue.com/language/gug |archive-date=16 August 2017 |access-date=25 March 2025 |website=Ethnologue}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{cite web |title=The Languages spoken in Paraguay |url=http://www.studycountry.com/guide/PY-language.htm |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20170325113232/http://www.studycountry.com/guide/PY-language.htm |archive-date=25 March 2017 |access-date=21 April 2017 |website=Studycountry.com}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{cite web |date=24 June 2014 |title=Languages of Paraguay |url=http://www.visitparaguay.net/paraguay-guide/languages-paraguay.html |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20170301041637/http://www.visitparaguay.net/paraguay-guide/languages-paraguay.html |archive-date=1 March 2017 |access-date=21 April 2017 |website=VisitParaguay.net}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{cite news|url=https://www.nytimes.com/2012/03/12/world/americas/in-paraguay-indigenous-language-with-unique-staying-power.html|title=In Paraguay, indigenous language with unique staying power|last=Romero|first=Simon|date=12 March 2012|newspaper=[[The New York Times]]|access-date=21 April 2017|archive-url=https://web.archive.org/web/20170428224513/http://www.nytimes.com/2012/03/12/world/americas/in-paraguay-indigenous-language-with-unique-staying-power.html|archive-date=28 April 2017|url-status=live}}&lt;/ref&gt;

[[:en:Portuguese_language|Portuguese]] is the third most used language, spoken by 10% in the country, mostly in the departments bordering Brazil.&lt;ref name=&quot;ethnologue-list&quot; /&gt; It is spoken by the so-called &quot;[[:en:Brasiguayos|Brasiguayos]]&quot;, Brazilians or descendants who crossed west of the border from the 1970s seeking cheap land.&lt;ref&gt;{{Cite journal|last=Estrada|first=Marcos|date=October 2017|title=Brasiguaio Identities: An outcome of the pursuit of land across the Brazilian and Paraguayan shared border region|url=https://exchanges.warwick.ac.uk/index.php/exchanges/article/view/205|journal=University of Warwick. Exchanges: The Interdisciplinary Research Journal.|issue=5}}&lt;/ref&gt;

There are also approximately 19 other indigenous languages spoken in Paraguay, many of which are threatened by extinction. Languages such as Guana, Ayoreo, and Ishir (Chamacoco) are considered endangered.&lt;ref&gt;{{cite web |date=17 April 2019 |title=In Paraguay, 6&amp;nbsp;of the 19&amp;nbsp;native languages are in danger |url=https://www.mexicanist.com/l/paraguay-native-languages-in-danger/ |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20200812181248/https://www.mexicanist.com/l/paraguay-native-languages-in-danger/ |archive-date=12 August 2020 |access-date=24 August 2020 |website=mexicanist.com}}&lt;/ref&gt;

Paraguay ranks relatively well at the [[:en:EF_English_Proficiency_Index|EF English Proficiency Index]], being at the top 50, as it is the 3rd most [[:en:English_language|English]] proficient country in South America, after Argentina and Uruguay.&lt;ref name=&quot;EF EPI Ranking&quot;&gt;{{Cite web |date=2024 |title=EF EPI 2024 - EF English Proficiency Index |url=https://www.ef.com/wwen/epi/ |access-date=2025-01-04}}&lt;/ref&gt;

=== අධ්‍යාපනය ===
[[:en:Literacy|Literacy]] was about 93.6% and 87.7% of Paraguayans finish the fifth grade according to [[:en:UNESCO|UNESCO]]'s last Educational Development Index 2008. Literacy does not differ much by gender.&lt;ref name=&quot;hdrstats.undp.org&quot;&gt;{{cite web |year=2009 |title=Paraguay |url=http://hdrstats.undp.org/en/countries/data_sheets/cty_ds_PRY.html |url-status=dead |archive-url=https://web.archive.org/web/20100218153913/http://hdrstats.undp.org/en/countries/data_sheets/cty_ds_PRY.html |archive-date=18 February 2010 |access-date=2 May 2010 |website=Hdrstats.undp.org |series=Human Development Report}}&lt;/ref&gt; A more recent study&lt;ref name=&quot;abc.com.py&quot;&gt;{{cite web |title=En Paraguay, disminuyó la pobreza entre 2003 y 2009 |url=http://www.abc.com.py/nota/en-paraguay-disminuyo-la-pobreza-entre-2003-y-2009/ |access-date=5 October 2012 |website=abc.com.py |series=ABC Color Paraguay |department=${w.time&lt;nowiki&gt;}&lt;/nowiki&gt;}}&lt;/ref&gt; reveals that attendance at primary school by children between 6 and 12 years old is about 98%. Primary education is free, mandatory and takes nine years. Secondary education takes three years.&lt;ref name=&quot;hdrstats.undp.org&quot; /&gt;

Main universities, all in the capital city, in Paraguay include:

* [[:en:National_University_of_Asunción|National University of Asunción]] (public and founded in 1889)&lt;ref&gt;{{cite web |title=Una |url=http://www.una.py/ |url-status=dead |archive-url=https://web.archive.org/web/20121010195408/http://www.una.py/ |archive-date=10 October 2012 |access-date=5 October 2012 |website=Una.py}}&lt;/ref&gt;
* [[:en:Autonomous_University_of_Asunción|Autonomous University of Asunción]] (private and founded in 1979)&lt;ref&gt;{{cite web |title=Universidad Autónoma de Asunción: Educación Superior en Paraguay |url=http://www.uaa.edu.py/ |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20120926054204/http://www.uaa.edu.py/ |archive-date=26 September 2012 |access-date=5 October 2012 |website=uaa.edu.py}}&lt;/ref&gt;
* [[:en:Universidad_Católica_Nuestra_Señora_de_la_Asunción|Universidad Católica Nuestra Señora de la Asunción]] (private and run by the church).&lt;ref&gt;{{cite web |date=25 September 2012 |title=Campus de Asunción – Universidad Católica &quot;Nuestra Señora de la Asunción&quot; |url=http://www.uca.edu.py/ |url-status=dead |archive-url=https://web.archive.org/web/20121130092826/http://www.uca.edu.py/ |archive-date=30 November 2012 |access-date=5 October 2012 |website=Uca.edu.py}}&lt;/ref&gt;
* [[:en:Universidad_Americana|Universidad Americana]] (private).
* [[:en:Universidad_del_Pacífico_(Paraguay)|Universidad del Pacífico]] (private and founded in 1991).

The net primary enrollment rate was at 88% in 2005.&lt;ref name=&quot;hdrstats.undp.org&quot; /&gt; Public expenditure on education was about 4.3% of GDP in the early 2000s.&lt;ref name=&quot;hdrstats.undp.org&quot; /&gt;

=== සෞඛ්‍යය ===
[[File:Life_expectancy_in_Paraguay.svg|link=https://en.wikipedia.org/wiki/File:Life_expectancy_in_Paraguay.svg|thumb|ආයු අපේක්ෂාව වර්ධනය කිරීම]]
Average life expectancy in Paraguay is rather high given its poverty: {{As of|2006|lc=y}}, it was 75&amp;nbsp;years,&lt;ref&gt;{{cite web |date=1 October 2012 |title=Paraguay |url=https://www.who.int/countries/pry/en/ |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20121017211540/http://www.who.int/countries/pry/en/ |archive-date=17 October 2012 |access-date=5 October 2012 |website=WHO (who.int) |series=[[World Health Organization]] |publisher=[[United Nations]]}}&lt;/ref&gt; equivalent to far wealthier Argentina, and the eighth highest in the Americas according to World Health Organization. Public expenditure on health is 2.6% of [[:en:Gross_domestic_product|GDP]], while private health expenditure is 5.1%.&lt;ref name=&quot;hdrstats.undp.org&quot; /&gt; Infant mortality was 20 per 1,000&amp;nbsp;births in 2005.&lt;ref name=&quot;hdrstats.undp.org&quot; /&gt; Maternal mortality was 150 per 100,000&amp;nbsp;live births in 2000.&lt;ref name=&quot;hdrstats.undp.org&quot; /&gt;

The [[:en:World_Bank|World Bank]] has helped the Paraguayan government reduce the country's maternal and infant mortality. The ''Mother and Child Basic Health Insurance Project'' aimed to contribute to reducing mortality by increasing the use of selected life-saving services included in the country's Mother and Child Basic Health Insurance Program (MCBI) by women of child-bearing age, and children under age six in selected areas. To this end, the project also targeted improving the quality and efficiency of the health service network within certain areas, in addition to increasing the Ministry of Public Health and Social Welfare's (MSPandBS) management.&lt;ref&gt;{{cite report|title=Paraguay Mother &amp; Child Basic Health Insurance|publisher=[[The World Bank]]|url=http://web.worldbank.org/external/projects/main?pagePK=64283627&amp;piPK=73230&amp;theSitePK=40941&amp;menuPK=228424&amp;Projectid=P082056|archive-url=https://web.archive.org/web/20120517115828/http://web.worldbank.org/external/projects/main?pagePK=64283627&amp;piPK=73230&amp;theSitePK=40941&amp;menuPK=228424&amp;Projectid=P082056|archive-date=17 May 2012}}. .&lt;/ref&gt;

== යොමු කිරීම් ==</text>
      <sha1>19okycmvk0y13iuknbtctdskji08ah5</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>752999</id>
      <parentid>752998</parentid>
      <timestamp>2025-07-03T07:50:44Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>BuddhikaW88</username>
        <id>37808</id>
      </contributor>
      <origin>752999</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="28432" sha1="a0tveyp9ea13f55npu2ertfo5biadcd" xml:space="preserve">
[[File:Paraguay_population_density.png|link=https://en.wikipedia.org/wiki/File:Paraguay_population_density.png|thumb|පැරගුවේ ජනගහන ඝනත්වය (වර්ග කිලෝමීටරයට පුද්ගලයින්)]]
පැරගුවේ ජනගහනය රට පුරා අසමාන ලෙස බෙදා හරින අතර, අතිමහත් බහුතරයක් ජනතාව ජීවත් වන්නේ අගනුවර සහ විශාලතම නගරය වන අසුන්සියොන් අසල නැගෙනහිර කලාපයේ වන අතර එය රටේ ජනගහනයෙන් 10% ක් වේ. ඇල්ටෝ පැරගුවේ, බොකෙරොන් සහ ජනාධිපති හේස් දෙපාර්තමේන්තුව ඇතුළත් වන සහ භූමි ප්‍රදේශයෙන් 60% ක් පමණ වන ග්‍රාන් චාකෝ කලාපය ජනගහනයෙන් 4% කටත් වඩා අඩු පිරිසකට නිවහන වේ. පැරගුවේ වැසියන්ගෙන් 63% ක් පමණ නාගරික ප්‍රදේශවල ජීවත් වන අතර, පැරගුවේ දකුණු ඇමරිකාවේ අවම නාගරීකරණය වූ ජාතීන්ගෙන් එකක් බවට පත් කරයි.

එහි ඉතිහාසයේ වැඩි කාලයක්, පැරගුවේ ජනගහන ඝනත්වය අඩු වීම හේතුවෙන්, විශේෂයෙන් පැරගුවේ යුද්ධය නිසා ඇති වූ ජන විකාශන බිඳවැටීමෙන් පසු, සංක්‍රමණිකයින්ගෙන් ග්‍රාහකයෙකු වී ඇත. සංක්‍රමණිකයින් අතර ඉතාලි, ජර්මානු, ස්පාඤ්ඤ, ඉංග්‍රීසි, රුසියානු, කොරියානු, චීන, අරාබි, ජපන්, යුක්‍රේනියානු, පෝලන්ත, යුදෙව්, බ්‍රසීල, බොලිවියානු, ඇමරිකානු, කොලොම්බියානු, මෙක්සිකානු, වෙනිසියුලානු, චිලී, තායිවාන, පේරු, ආසියානු ජනතාව, උරුගුවේ සහ සියල්ලටම වඩා විශාලතම කණ්ඩායම; ආර්ජන්ටිනා.&lt;ref&gt;{{cite web |title=Argentinos superan a brasileños radicados en Paraguay [Argentines outnumber Brazilians living in Paraguay] |url=https://www.rdn.com.py/2025/06/24/argentinos-superan-a-brasilenos-radicados-en-paraguay/ |access-date=24 June 2025 |website=www.rdn.com.py}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{cite web |date=7 December 2021 |title=Brasileños, Argentinos, Coreanos y Taiwaneses, encabezan ranking de inmigrantes en Paraguay |url=https://www.hoy.com.py/nacionales/brasilenos-argentinos-coreanos-y-taiwaneses-encabezan-ranking-de-inmigrantes-en-paraguay |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20211217052915/https://www.hoy.com.py/nacionales/brasilenos-argentinos-coreanos-y-taiwaneses-encabezan-ranking-de-inmigrantes-en-paraguay |archive-date=17 December 2021 |access-date=18 December 2021 |website=Hoy Paraguay (hoy.com.py) |language=es}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{cite web |date=1 January 2021 |title=Paraguayos en España. Padrón municipal 2021, cifras de población |url=https://epa.com.es/padron/paraguayos-en-espana/ |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20211230190413/https://epa.com.es/padron/paraguayos-en-espana/ |archive-date=30 December 2021 |access-date=30 December 2021 |website=epa.com.es |publisher=EPA España |language=es}}&lt;/ref&gt; ජර්මානු ආර්ජන්ටිනාවන් සමඟ, ජර්මානු පැරගුවේ ජාතිකයන් දකුණු ඇමරිකාවේ වඩාත්ම කැපී පෙනෙන සහ වර්ධනය වන ජර්මානු ප්‍රජාවන්ගෙන් එකකි, ජර්මානු භාෂාව කතා කරන මෙනනයිට්වරු 25,000 ක් පමණ පැරගුවේ චාකෝ හි ජීවත් වෙති.&lt;ref&gt;{{cite web |last={{nobr|de la Cova}} |first=Antonio |date=28 December 1999 |title=Paraguay's Mennonites resent 'fast buck' outsiders |url=http://www.latinamericanstudies.org/paraguay/mennonites.htm |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20100712210031/http://www.latinamericanstudies.org/paraguay/mennonites.htm |archive-date=12 July 2010 |access-date=2 May 2010 |website=Latinamericanstudies.org |publisher=[[Columbia University]]}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{cite web |date=7 December 2021 |title=German families seek shelter in Paraguay from vaccines and lockdowns |url=https://en.mercopress.com/2021/12/07/german-families-seek-shelter-in-paraguay-from-vaccines-and-lockdowns |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20211217052914/https://en.mercopress.com/2021/12/07/german-families-seek-shelter-in-paraguay-from-vaccines-and-lockdowns |archive-date=17 December 2021 |access-date=18 December 2021 |website=MercoPress Uruguay (en.mercopress.com) |language=en, es}}&lt;/ref&gt; ජර්මානු පදිංචිකරුවන් හොහෙනාවු, ෆිලඩෙල්ෆියා, නියුලන්ඩ්, ඔබිගාඩෝ සහ නුවෙවා ජර්මේනියාව වැනි නගර කිහිපයක් ආරම්භ කළහ. පැරගුවේ වෙත ජර්මානු සංක්‍රමණය ප්‍රවර්ධනය කරන වෙබ් අඩවි කිහිපයක් කියා සිටින්නේ ජනගහනයෙන් 5-7% ජර්මානු සම්භවයක් ඇති බවයි, ජර්මානු-බ්‍රසීලියානු සම්භවයක් ඇති 150,000 පුද්ගලයින් ඇතුළුව.&lt;ref&gt;{{cite magazine|last=Ross|first=Jonathan|title=Allgemeines über Paraguay|url=http://www.magazin-paraguay.de/paraguay/allgemeines-paraguay.htm|url-status=live|location=Paraguay|archive-url=https://web.archive.org/web/20130310015715/http://www.magazin-paraguay.de/paraguay/allgemeines-paraguay.htm|archive-date=10 March 2013|access-date=5 October 2012|magazine=Magazin-paraguay.de}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{cite web |date=23 September 2012 |title=&quot;Kategorie&quot; Paraguay&amp;nbsp;24 – die Geschichte unserer Auswanderung |url=http://www.paraguay24.de/category/new-und-infos-zu-paraguay/information_um_und_zu_paraguay |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20121003071607/http://www.paraguay24.de/category/new-und-infos-zu-paraguay/information_um_und_zu_paraguay |archive-date=3 October 2012 |access-date=5 October 2012 |publisher=Paraguay24.de |department=Information um und zu Paraguay}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{cite web |last=Blanco |first=Miran |date=24 March 2007 |title=Paraguay Auswandern Einwandern Immobilien Infos für Touristen, Auswanderer Asuncion Paraguay |url=http://www.auswandern-paraguay.org/ |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20120818114456/http://www.auswandern-paraguay.org/ |archive-date=18 August 2012 |access-date=5 October 2012 |publisher=Auswandern-paraguay.org}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{cite web |title=Paraguay – Immobilien – Auswandern – Immobilienschnöppchen, Höuser, und Grundstöcke um Villarrica |url=http://www.my-paraguay.com/ |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20120919195903/http://my-paraguay.com/ |archive-date=19 September 2012 |access-date=5 October 2012 |website=My-paraguay.com}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{cite web |title=Paraguay – Auswandern – Immobilien – Reisen |url=http://www.paraguay1.de/ |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20121014051358/http://www.paraguay1.de/ |archive-date=14 October 2012 |access-date=19 October 2012 |website=paraguay1.de}}&lt;/ref&gt;  අසුන්සියොන් සහ දකුණු පැරගුවේ (ඉටපුවා, මිසියෝනස් සහ ඊයිම්බුකු), විශේෂයෙන්ම ෆාම්, කොරනෙල් නගරවල බොගාඩෝ, එන්කාර්නේෂියන්, සැන් ජුවාන් ඩෙල් පරානා, සැන් ඉග්නාසියෝ සහ පිලාර්.&lt;ref&gt;{{cite web |last1=Bareiro |first1=Mónica |date=21 June 2014 |title=Música, sabor y cultura |url=https://www.abc.com.py/edicion-impresa/suplementos/abc-revista/musica-sabor-y-cultura-1257514.html |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20211217052915/https://www.abc.com.py/edicion-impresa/suplementos/abc-revista/musica-sabor-y-cultura-1257514.html |archive-date=17 December 2021 |access-date=18 December 2021 |publisher=ABC Color Paraguay |language=es}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{cite web |date=27 January 2016 |title=85&amp;nbsp;años de la Iglesia Bautista Eslava |url=https://www.abc.com.py/edicion-impresa/suplementos/gaceta-del-sur/85-anos-de-la-iglesia-bautista-eslava-1448028.html |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20211217052915/https://www.abc.com.py/edicion-impresa/suplementos/gaceta-del-sur/85-anos-de-la-iglesia-bautista-eslava-1448028.html |archive-date=17 December 2021 |access-date=18 December 2021 |publisher=ABC Color Paraguay |language=es}}&lt;/ref&gt; පැරගුවේ යනු ආගමික ඇදහිල්ල නිසා පීඩාවට පත් වූ ප්‍රජාවන්ට තෝතැන්නක් වී ඇත, 1941 දී ඔවුන්ගේ සාමවාදී විශ්වාසයන් නිසා එංගලන්තයෙන් පිටව යාමට බල කෙරුණු බෲඩර්හෝෆ් වැනි.&lt;ref&gt;{{cite news|url=https://www.standard.co.uk/stayingin/inside-the-bruderhof-review-a-look-into-a-british-religious-commune-a4198496.html|title=Inside the Bruderhof review: A look into a British religious commune|last1=Sexton|first1=David|date=25 July 2019|newspaper=[[Evening Standard]]|access-date=15 August 2019|archive-url=https://web.archive.org/web/20190731073736/https://www.standard.co.uk/stayingin/inside-the-bruderhof-review-a-look-into-a-british-religious-commune-a4198496.html|archive-date=31 July 2019|url-status=live}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{cite news|url=https://www.theguardian.com/tv-and-radio/2019/jul/23/just-dont-call-it-a-cult-the-strangely-alluring-world-of-the-bruderhof|title='Just don't call it a cult': The strangely alluring world of the Bruderhof|last=Wollaston|first=Sam|date=23 July 2019|newspaper=[[The Guardian]]|access-date=15 August 2019|archive-url=https://web.archive.org/web/20190815032536/https://www.theguardian.com/tv-and-radio/2019/jul/23/just-dont-call-it-a-cult-the-strangely-alluring-world-of-the-bruderhof|archive-date=15 August 2019|url-status=live}}&lt;/ref&gt; මෙම ප්‍රජාවන්ගෙන් බොහෝ දෙනෙක් ඔවුන්ගේ භාෂා සහ සංස්කෘතිය රඳවා ගෙන ඇත, විශේෂයෙන් විශාලතම සංක්‍රමණික කණ්ඩායම් වලින් එකක් නියෝජනය කරන බ්‍රසීලියානුවන්.&lt;ref&gt;{{cite web |title=Paraguay information and history |url=https://www.nationalgeographic.com/travel/destination/paraguay |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20120918150652/http://travel.nationalgeographic.com/travel/countries/paraguay-facts/ |archive-date=18 September 2012 |website=[[National Geographic Society|National Geographic]] (nationalgeographic.com) |department=Travel}}&lt;/ref&gt; බොහෝ බ්‍රසීලියානු පැරගුවේ ජාතිකයන් ජර්මානු, ඉතාලි සහ පෝලන්ත සම්භවයක් ඇති අය වෙති.&lt;ref&gt;{{cite news|url=https://www.nytimes.com/2001/06/12/world/12PARA.html?ex=1152849600&amp;en=6a4520630e3b9860&amp;ei=5070&amp;pagewanted=1|title=Awful lot of Brazilians in Paraguay, locals say|date=12 June 2001|newspaper=[[The New York Times]]|archive-url=https://web.archive.org/web/20160722131153/http://www.nytimes.com/2001/06/12/world/12PARA.html?ex=1152849600&amp;en=6a4520630e3b9860&amp;ei=5070&amp;pagewanted=1|archive-date=22 July 2016|series=San Alberto Journal}}&lt;/ref&gt; ජනගහනයෙන් 0.13% ක් පමණ වන ඇෆ්රෝ-පැරගුවානුවන් 8,000 ක් පමණ සිටින බවට ඇස්තමේන්තු කර ඇත.

[[File:Caacupe5.jpg|link=https://en.wikipedia.org/wiki/File:Caacupe5.jpg|වම|thumb|කකුපේ හි රැස්වීමක්]]
පැරගුවේ සංඛ්‍යාලේඛන, සමීක්ෂණ සහ සංගණන දෙපාර්තමේන්තුව ජනවාර්ගික ජනගහනය පිළිබඳව විමසුවද, සංගණන සමීක්ෂණවලදී ජාතිය සහ ජනවාර්ගිකත්වය පිළිබඳව විමසන්නේ නැති බැවින්, පැරගුවේ ජනගහනයේ ජනවාර්ගික සංයුතිය පිළිබඳ නිල දත්ත නොමැත. 2022 සංගණනයට අනුව, ආදිවාසීන් පැරගුවේ මුළු ජනගහනයෙන් 2.3% ක් විය.

සාම්ප්‍රදායිකව, පැරගුවේ ජනගහනයෙන් බහුතරය මිශ්‍ර (ස්පාඤ්ඤ භාෂාවෙන් මෙස්ටිසෝ) ලෙස සැලකේ. 2022 සංගණනයට අනුව, පැරගුවේ ජනගහනය 6 109 944 ක් වන අතර, ඉන් 95% ක් මෙස්ටිසෝ/සුදු ජාතිකයන් වන අතර 5% ක් &quot;වෙනත්&quot; ලෙස ලේබල් කර ඇත, එයට වෙනස් ජනවාර්ගික භාෂාමය ස්වදේශික කණ්ඩායම් 17 ක සාමාජිකයින් ඇතුළත් වේ.&lt;ref name=&quot;indigenous&quot;&gt;{{Cite web |date=31 August 2023 |title=Indigenous Census 2022 - INE |url=https://www.ine.gov.py/Publicaciones/Biblioteca/documento/233/censo_indigena2022.pdf |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20231006011949/https://www.ine.gov.py/Publicaciones/Biblioteca/documento/233/censo_indigena2022.pdf |archive-date=6 October 2023 |access-date=17 September 2023 |website=INE Paraguay |language=ES}}&lt;/ref&gt;{{Largest cities|country=Paraguay|stat_ref=(2022 census)&lt;ref name=population/&gt;|div_name=Department|city_1=Asunción|div_1=Capital District (Paraguay){{!}}Capital District|pop_1=462,241|img_1=Paraguay-001.jpg|city_2=Ciudad del Este|div_2=Alto Paraná Department{{!}}Alto Paraná|pop_2=325,819|img_2=Ciudad del Este skyline Imagen 205.jpg|city_3=Luque|div_3=Central Department{{!}}Central|pop_3=259,705|img_3=Silvio Pettirossi International Airport.jpg|city_4=Capiatá|div_4=Central Department{{!}}Central|pop_4=236,999|city_5=San Lorenzo, Paraguay{{!}}San Lorenzo|div_5=Central Department{{!}}Central|pop_5=225,295|img_5=Catedral de San Lorenzo durante un 10 de Agosto.JPG|city_6=Limpio|div_6=Central Department{{!}}Central|pop_6=139,652|city_7=Pedro Juan Caballero, Paraguay{{!}}Pedro Juan Caballero|div_7=Amambay Department{{!}}Amambay|pop_7=127,437|city_8=Lambaré|div_8=Central Department{{!}}Central|pop_8=127,150|city_9=Ñemby|div_9=Central Department{{!}}Central|pop_9=116,383|city_10=Fernando de la Mora, Paraguay{{!}}Fernando de la Mora|div_10=Central Department{{!}}Central|pop_10=110,255|city_11=Encarnación, Paraguay{{!}}Encarnación|div_11=Itapúa Department{{!}}Itapúa|pop_11=106,842|city_12=Coronel Oviedo|div_12=Caaguazú Department{{!}}Caaguazú|pop_12=98,323|city_13=Caaguazú District{{!}}Caaguazú|div_13=Caaguazú Department{{!}}Caaguazú|pop_13=98,200|city_14=Itauguá|div_14=Central Department{{!}}Central|pop_14=93,213|city_15=Presidente Franco District{{!}}Presidente Franco|div_15=Alto Paraná Department{{!}}Alto Paraná|pop_15=88,744|city_16=Mariano Roque Alonso, Paraguay{{!}}Mariano Roque Alonso|div_16=Central Department{{!}}Central|pop_16=85,133|city_17=Hernandarias, Paraguay{{!}}Hernandarias|div_17=Alto Paraná Department{{!}}Alto Paraná|pop_17=83,285|city_18=Minga Guazú|div_18=Alto Paraná Department{{!}}Alto Paraná|pop_18=81,072|city_19=Concepción, Paraguay{{!}}Concepción|div_19=Concepción Department (Paraguay){{!}}Concepción|pop_19=73,360|city_20=Villa Elisa, Paraguay{{!}}Villa Elisa|div_20=Central Department{{!}}Central|pop_20=71,383}}
[[File:Concepción_Catholic_chapel.jpeg|link=https://en.wikipedia.org/wiki/File:Concepci%C3%B3n_Catholic_chapel.jpeg|thumb|පැරගුවේ, කන්සෙප්සියෝන් හි ප්‍රධාන කතෝලික දේවස්ථානය]]

=== ආගම ===
Christianity, particularly [[:en:Catholicism|Catholicism]], is the dominant religion in Paraguay.&lt;ref&gt;{{cite web |title=PROLADES Religion in America by country |trans-title=The Latin American Socio-Religious Studies Program |url=http://www.prolades.com/ |archive-url=https://web.archive.org/web/20180112003048/http://www.prolades.com/ |archive-date=12 January 2018 |website=Programa Latinoamericano de Estudios Sociorreligiosos (PROLADES) (prolades.com)}}&lt;/ref&gt; According to the 2002 census, 89.9% of the population was Catholic, 6.2% was [[:en:Evangelicalism|Evangelical Protestant]], 1.1% identified with other Christian sects, and 0.6% practiced indigenous religions. A U.S. State Department report on Religious Freedom names Catholicism, evangelical Protestantism, mainline Protestantism, Judaism (Orthodox, Conservative, and Reform), [[:en:The_Church_of_Jesus_Christ_of_Latter-day_Saints|The Church of Jesus Christ of Latter-day Saints]], and the [[:en:Baháʼí_Faith|Baháʼí Faith]] as prominent religious groups. It also mentions a large Muslim community in [[:en:Alto_Paraná|Alto Paraná]] (as a result of Middle-Eastern immigration, especially from [[:en:Lebanon|Lebanon]]) and a prominent Mennonite community in Boquerón.&lt;ref name=&quot;state1&quot;&gt;{{cite report|title=Paraguay religion|date=14 September 2007|website=[[U.S. State Department]] (state.gov)|url=https://2001-2009.state.gov/g/drl/rls/irf/2007/90263.htm|url-status=live|access-date=2 May 2010|archive-url=https://web.archive.org/web/20200728054606/https://2001-2009.state.gov/g/drl/rls/irf/2007/90263.htm|archive-date=28 July 2020}}&lt;/ref&gt;

=== භාෂා ===
Spanish and [[:en:Guarani_language|Guaraní]] are the two main languages in Paraguay, with both having official status. The Guaraní language is a remarkable trace of the indigenous Guaraní culture that has endured in Paraguay. Guaraní is one of the last commonly used indigenous national languages in South America.&lt;ref&gt;{{Cite web |last=Costa |first=William |date=3 September 2020 |title='Culture is language': why an indigenous tongue is thriving in Paraguay |url=https://www.theguardian.com/world/2020/sep/03/paraguay-guarani-indigenous-language |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20231030063557/https://www.theguardian.com/world/2020/sep/03/paraguay-guarani-indigenous-language |archive-date=30 October 2023 |access-date=25 October 2023 |work=[[The Guardian]]}}&lt;/ref&gt; In 2015, Spanish was spoken by about 87% of the population, while Guaraní is spoken by more than 90%, or slightly more than 5.8 million speakers. Of rural Paraguayans, 52% are bilingual in Guaraní and Spanish. While Guaraní is still widely spoken, Spanish is generally given a preferential treatment in government, business, media and education as a South American [[:en:Lingua_franca|lingua francas]].&lt;ref name=&quot;ethnologue-list&quot;&gt;{{cite web |title=Languages of Paraguay |url=https://www.ethnologue.com/language/gug |url-status=bot: unknown |archive-url=https://web.archive.org/web/20170816063413/https://www.ethnologue.com/language/gug |archive-date=16 August 2017 |access-date=25 March 2025 |website=Ethnologue}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{cite web |title=The Languages spoken in Paraguay |url=http://www.studycountry.com/guide/PY-language.htm |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20170325113232/http://www.studycountry.com/guide/PY-language.htm |archive-date=25 March 2017 |access-date=21 April 2017 |website=Studycountry.com}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{cite web |date=24 June 2014 |title=Languages of Paraguay |url=http://www.visitparaguay.net/paraguay-guide/languages-paraguay.html |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20170301041637/http://www.visitparaguay.net/paraguay-guide/languages-paraguay.html |archive-date=1 March 2017 |access-date=21 April 2017 |website=VisitParaguay.net}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{cite news|url=https://www.nytimes.com/2012/03/12/world/americas/in-paraguay-indigenous-language-with-unique-staying-power.html|title=In Paraguay, indigenous language with unique staying power|last=Romero|first=Simon|date=12 March 2012|newspaper=[[The New York Times]]|access-date=21 April 2017|archive-url=https://web.archive.org/web/20170428224513/http://www.nytimes.com/2012/03/12/world/americas/in-paraguay-indigenous-language-with-unique-staying-power.html|archive-date=28 April 2017|url-status=live}}&lt;/ref&gt;

[[:en:Portuguese_language|Portuguese]] is the third most used language, spoken by 10% in the country, mostly in the departments bordering Brazil.&lt;ref name=&quot;ethnologue-list&quot; /&gt; It is spoken by the so-called &quot;[[:en:Brasiguayos|Brasiguayos]]&quot;, Brazilians or descendants who crossed west of the border from the 1970s seeking cheap land.&lt;ref&gt;{{Cite journal|last=Estrada|first=Marcos|date=October 2017|title=Brasiguaio Identities: An outcome of the pursuit of land across the Brazilian and Paraguayan shared border region|url=https://exchanges.warwick.ac.uk/index.php/exchanges/article/view/205|journal=University of Warwick. Exchanges: The Interdisciplinary Research Journal.|issue=5}}&lt;/ref&gt;

There are also approximately 19 other indigenous languages spoken in Paraguay, many of which are threatened by extinction. Languages such as Guana, Ayoreo, and Ishir (Chamacoco) are considered endangered.&lt;ref&gt;{{cite web |date=17 April 2019 |title=In Paraguay, 6&amp;nbsp;of the 19&amp;nbsp;native languages are in danger |url=https://www.mexicanist.com/l/paraguay-native-languages-in-danger/ |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20200812181248/https://www.mexicanist.com/l/paraguay-native-languages-in-danger/ |archive-date=12 August 2020 |access-date=24 August 2020 |website=mexicanist.com}}&lt;/ref&gt;

Paraguay ranks relatively well at the [[:en:EF_English_Proficiency_Index|EF English Proficiency Index]], being at the top 50, as it is the 3rd most [[:en:English_language|English]] proficient country in South America, after Argentina and Uruguay.&lt;ref name=&quot;EF EPI Ranking&quot;&gt;{{Cite web |date=2024 |title=EF EPI 2024 - EF English Proficiency Index |url=https://www.ef.com/wwen/epi/ |access-date=2025-01-04}}&lt;/ref&gt;

=== අධ්‍යාපනය ===
[[:en:Literacy|Literacy]] was about 93.6% and 87.7% of Paraguayans finish the fifth grade according to [[:en:UNESCO|UNESCO]]'s last Educational Development Index 2008. Literacy does not differ much by gender.&lt;ref name=&quot;hdrstats.undp.org&quot;&gt;{{cite web |year=2009 |title=Paraguay |url=http://hdrstats.undp.org/en/countries/data_sheets/cty_ds_PRY.html |url-status=dead |archive-url=https://web.archive.org/web/20100218153913/http://hdrstats.undp.org/en/countries/data_sheets/cty_ds_PRY.html |archive-date=18 February 2010 |access-date=2 May 2010 |website=Hdrstats.undp.org |series=Human Development Report}}&lt;/ref&gt; A more recent study&lt;ref name=&quot;abc.com.py&quot;&gt;{{cite web |title=En Paraguay, disminuyó la pobreza entre 2003 y 2009 |url=http://www.abc.com.py/nota/en-paraguay-disminuyo-la-pobreza-entre-2003-y-2009/ |access-date=5 October 2012 |website=abc.com.py |series=ABC Color Paraguay |department=${w.time&lt;nowiki&gt;}&lt;/nowiki&gt;}}&lt;/ref&gt; reveals that attendance at primary school by children between 6 and 12 years old is about 98%. Primary education is free, mandatory and takes nine years. Secondary education takes three years.&lt;ref name=&quot;hdrstats.undp.org&quot; /&gt;

Main universities, all in the capital city, in Paraguay include:

* [[:en:National_University_of_Asunción|National University of Asunción]] (public and founded in 1889)&lt;ref&gt;{{cite web |title=Una |url=http://www.una.py/ |url-status=dead |archive-url=https://web.archive.org/web/20121010195408/http://www.una.py/ |archive-date=10 October 2012 |access-date=5 October 2012 |website=Una.py}}&lt;/ref&gt;
* [[:en:Autonomous_University_of_Asunción|Autonomous University of Asunción]] (private and founded in 1979)&lt;ref&gt;{{cite web |title=Universidad Autónoma de Asunción: Educación Superior en Paraguay |url=http://www.uaa.edu.py/ |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20120926054204/http://www.uaa.edu.py/ |archive-date=26 September 2012 |access-date=5 October 2012 |website=uaa.edu.py}}&lt;/ref&gt;
* [[:en:Universidad_Católica_Nuestra_Señora_de_la_Asunción|Universidad Católica Nuestra Señora de la Asunción]] (private and run by the church).&lt;ref&gt;{{cite web |date=25 September 2012 |title=Campus de Asunción – Universidad Católica &quot;Nuestra Señora de la Asunción&quot; |url=http://www.uca.edu.py/ |url-status=dead |archive-url=https://web.archive.org/web/20121130092826/http://www.uca.edu.py/ |archive-date=30 November 2012 |access-date=5 October 2012 |website=Uca.edu.py}}&lt;/ref&gt;
* [[:en:Universidad_Americana|Universidad Americana]] (private).
* [[:en:Universidad_del_Pacífico_(Paraguay)|Universidad del Pacífico]] (private and founded in 1991).

The net primary enrollment rate was at 88% in 2005.&lt;ref name=&quot;hdrstats.undp.org&quot; /&gt; Public expenditure on education was about 4.3% of GDP in the early 2000s.&lt;ref name=&quot;hdrstats.undp.org&quot; /&gt;

=== සෞඛ්‍යය ===
[[File:Life_expectancy_in_Paraguay.svg|link=https://en.wikipedia.org/wiki/File:Life_expectancy_in_Paraguay.svg|thumb|ආයු අපේක්ෂාව වර්ධනය කිරීම]]
Average life expectancy in Paraguay is rather high given its poverty: {{As of|2006|lc=y}}, it was 75&amp;nbsp;years,&lt;ref&gt;{{cite web |date=1 October 2012 |title=Paraguay |url=https://www.who.int/countries/pry/en/ |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20121017211540/http://www.who.int/countries/pry/en/ |archive-date=17 October 2012 |access-date=5 October 2012 |website=WHO (who.int) |series=[[World Health Organization]] |publisher=[[United Nations]]}}&lt;/ref&gt; equivalent to far wealthier Argentina, and the eighth highest in the Americas according to World Health Organization. Public expenditure on health is 2.6% of [[:en:Gross_domestic_product|GDP]], while private health expenditure is 5.1%.&lt;ref name=&quot;hdrstats.undp.org&quot; /&gt; Infant mortality was 20 per 1,000&amp;nbsp;births in 2005.&lt;ref name=&quot;hdrstats.undp.org&quot; /&gt; Maternal mortality was 150 per 100,000&amp;nbsp;live births in 2000.&lt;ref name=&quot;hdrstats.undp.org&quot; /&gt;

The [[:en:World_Bank|World Bank]] has helped the Paraguayan government reduce the country's maternal and infant mortality. The ''Mother and Child Basic Health Insurance Project'' aimed to contribute to reducing mortality by increasing the use of selected life-saving services included in the country's Mother and Child Basic Health Insurance Program (MCBI) by women of child-bearing age, and children under age six in selected areas. To this end, the project also targeted improving the quality and efficiency of the health service network within certain areas, in addition to increasing the Ministry of Public Health and Social Welfare's (MSPandBS) management.&lt;ref&gt;{{cite report|title=Paraguay Mother &amp; Child Basic Health Insurance|publisher=[[The World Bank]]|url=http://web.worldbank.org/external/projects/main?pagePK=64283627&amp;piPK=73230&amp;theSitePK=40941&amp;menuPK=228424&amp;Projectid=P082056|archive-url=https://web.archive.org/web/20120517115828/http://web.worldbank.org/external/projects/main?pagePK=64283627&amp;piPK=73230&amp;theSitePK=40941&amp;menuPK=228424&amp;Projectid=P082056|archive-date=17 May 2012}}. .&lt;/ref&gt;

== යොමු කිරීම් ==</text>
      <sha1>a0tveyp9ea13f55npu2ertfo5biadcd</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>753001</id>
      <parentid>752999</parentid>
      <timestamp>2025-07-03T07:59:52Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>BuddhikaW88</username>
        <id>37808</id>
      </contributor>
      <comment>/* ආගම */</comment>
      <origin>753001</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="34986" sha1="17b2rf5qd1fjo3z5cisaepaxlri2e2l" xml:space="preserve">
[[File:Paraguay_population_density.png|link=https://en.wikipedia.org/wiki/File:Paraguay_population_density.png|thumb|පැරගුවේ ජනගහන ඝනත්වය (වර්ග කිලෝමීටරයට පුද්ගලයින්)]]
පැරගුවේ ජනගහනය රට පුරා අසමාන ලෙස බෙදා හරින අතර, අතිමහත් බහුතරයක් ජනතාව ජීවත් වන්නේ අගනුවර සහ විශාලතම නගරය වන අසුන්සියොන් අසල නැගෙනහිර කලාපයේ වන අතර එය රටේ ජනගහනයෙන් 10% ක් වේ. ඇල්ටෝ පැරගුවේ, බොකෙරොන් සහ ජනාධිපති හේස් දෙපාර්තමේන්තුව ඇතුළත් වන සහ භූමි ප්‍රදේශයෙන් 60% ක් පමණ වන ග්‍රාන් චාකෝ කලාපය ජනගහනයෙන් 4% කටත් වඩා අඩු පිරිසකට නිවහන වේ. පැරගුවේ වැසියන්ගෙන් 63% ක් පමණ නාගරික ප්‍රදේශවල ජීවත් වන අතර, පැරගුවේ දකුණු ඇමරිකාවේ අවම නාගරීකරණය වූ ජාතීන්ගෙන් එකක් බවට පත් කරයි.

එහි ඉතිහාසයේ වැඩි කාලයක්, පැරගුවේ ජනගහන ඝනත්වය අඩු වීම හේතුවෙන්, විශේෂයෙන් පැරගුවේ යුද්ධය නිසා ඇති වූ ජන විකාශන බිඳවැටීමෙන් පසු, සංක්‍රමණිකයින්ගෙන් ග්‍රාහකයෙකු වී ඇත. සංක්‍රමණිකයින් අතර ඉතාලි, ජර්මානු, ස්පාඤ්ඤ, ඉංග්‍රීසි, රුසියානු, කොරියානු, චීන, අරාබි, ජපන්, යුක්‍රේනියානු, පෝලන්ත, යුදෙව්, බ්‍රසීල, බොලිවියානු, ඇමරිකානු, කොලොම්බියානු, මෙක්සිකානු, වෙනිසියුලානු, චිලී, තායිවාන, පේරු, ආසියානු ජනතාව, උරුගුවේ සහ සියල්ලටම වඩා විශාලතම කණ්ඩායම; ආර්ජන්ටිනා.&lt;ref&gt;{{cite web |title=Argentinos superan a brasileños radicados en Paraguay [Argentines outnumber Brazilians living in Paraguay] |url=https://www.rdn.com.py/2025/06/24/argentinos-superan-a-brasilenos-radicados-en-paraguay/ |access-date=24 June 2025 |website=www.rdn.com.py}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{cite web |date=7 December 2021 |title=Brasileños, Argentinos, Coreanos y Taiwaneses, encabezan ranking de inmigrantes en Paraguay |url=https://www.hoy.com.py/nacionales/brasilenos-argentinos-coreanos-y-taiwaneses-encabezan-ranking-de-inmigrantes-en-paraguay |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20211217052915/https://www.hoy.com.py/nacionales/brasilenos-argentinos-coreanos-y-taiwaneses-encabezan-ranking-de-inmigrantes-en-paraguay |archive-date=17 December 2021 |access-date=18 December 2021 |website=Hoy Paraguay (hoy.com.py) |language=es}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{cite web |date=1 January 2021 |title=Paraguayos en España. Padrón municipal 2021, cifras de población |url=https://epa.com.es/padron/paraguayos-en-espana/ |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20211230190413/https://epa.com.es/padron/paraguayos-en-espana/ |archive-date=30 December 2021 |access-date=30 December 2021 |website=epa.com.es |publisher=EPA España |language=es}}&lt;/ref&gt; ජර්මානු ආර්ජන්ටිනාවන් සමඟ, ජර්මානු පැරගුවේ ජාතිකයන් දකුණු ඇමරිකාවේ වඩාත්ම කැපී පෙනෙන සහ වර්ධනය වන ජර්මානු ප්‍රජාවන්ගෙන් එකකි, ජර්මානු භාෂාව කතා කරන මෙනනයිට්වරු 25,000 ක් පමණ පැරගුවේ චාකෝ හි ජීවත් වෙති.&lt;ref&gt;{{cite web |last={{nobr|de la Cova}} |first=Antonio |date=28 December 1999 |title=Paraguay's Mennonites resent 'fast buck' outsiders |url=http://www.latinamericanstudies.org/paraguay/mennonites.htm |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20100712210031/http://www.latinamericanstudies.org/paraguay/mennonites.htm |archive-date=12 July 2010 |access-date=2 May 2010 |website=Latinamericanstudies.org |publisher=[[Columbia University]]}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{cite web |date=7 December 2021 |title=German families seek shelter in Paraguay from vaccines and lockdowns |url=https://en.mercopress.com/2021/12/07/german-families-seek-shelter-in-paraguay-from-vaccines-and-lockdowns |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20211217052914/https://en.mercopress.com/2021/12/07/german-families-seek-shelter-in-paraguay-from-vaccines-and-lockdowns |archive-date=17 December 2021 |access-date=18 December 2021 |website=MercoPress Uruguay (en.mercopress.com) |language=en, es}}&lt;/ref&gt; ජර්මානු පදිංචිකරුවන් හොහෙනාවු, ෆිලඩෙල්ෆියා, නියුලන්ඩ්, ඔබිගාඩෝ සහ නුවෙවා ජර්මේනියාව වැනි නගර කිහිපයක් ආරම්භ කළහ. පැරගුවේ වෙත ජර්මානු සංක්‍රමණය ප්‍රවර්ධනය කරන වෙබ් අඩවි කිහිපයක් කියා සිටින්නේ ජනගහනයෙන් 5-7% ජර්මානු සම්භවයක් ඇති බවයි, ජර්මානු-බ්‍රසීලියානු සම්භවයක් ඇති 150,000 පුද්ගලයින් ඇතුළුව.&lt;ref&gt;{{cite magazine|last=Ross|first=Jonathan|title=Allgemeines über Paraguay|url=http://www.magazin-paraguay.de/paraguay/allgemeines-paraguay.htm|url-status=live|location=Paraguay|archive-url=https://web.archive.org/web/20130310015715/http://www.magazin-paraguay.de/paraguay/allgemeines-paraguay.htm|archive-date=10 March 2013|access-date=5 October 2012|magazine=Magazin-paraguay.de}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{cite web |date=23 September 2012 |title=&quot;Kategorie&quot; Paraguay&amp;nbsp;24 – die Geschichte unserer Auswanderung |url=http://www.paraguay24.de/category/new-und-infos-zu-paraguay/information_um_und_zu_paraguay |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20121003071607/http://www.paraguay24.de/category/new-und-infos-zu-paraguay/information_um_und_zu_paraguay |archive-date=3 October 2012 |access-date=5 October 2012 |publisher=Paraguay24.de |department=Information um und zu Paraguay}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{cite web |last=Blanco |first=Miran |date=24 March 2007 |title=Paraguay Auswandern Einwandern Immobilien Infos für Touristen, Auswanderer Asuncion Paraguay |url=http://www.auswandern-paraguay.org/ |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20120818114456/http://www.auswandern-paraguay.org/ |archive-date=18 August 2012 |access-date=5 October 2012 |publisher=Auswandern-paraguay.org}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{cite web |title=Paraguay – Immobilien – Auswandern – Immobilienschnöppchen, Höuser, und Grundstöcke um Villarrica |url=http://www.my-paraguay.com/ |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20120919195903/http://my-paraguay.com/ |archive-date=19 September 2012 |access-date=5 October 2012 |website=My-paraguay.com}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{cite web |title=Paraguay – Auswandern – Immobilien – Reisen |url=http://www.paraguay1.de/ |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20121014051358/http://www.paraguay1.de/ |archive-date=14 October 2012 |access-date=19 October 2012 |website=paraguay1.de}}&lt;/ref&gt;  අසුන්සියොන් සහ දකුණු පැරගුවේ (ඉටපුවා, මිසියෝනස් සහ ඊයිම්බුකු), විශේෂයෙන්ම ෆාම්, කොරනෙල් නගරවල බොගාඩෝ, එන්කාර්නේෂියන්, සැන් ජුවාන් ඩෙල් පරානා, සැන් ඉග්නාසියෝ සහ පිලාර්.&lt;ref&gt;{{cite web |last1=Bareiro |first1=Mónica |date=21 June 2014 |title=Música, sabor y cultura |url=https://www.abc.com.py/edicion-impresa/suplementos/abc-revista/musica-sabor-y-cultura-1257514.html |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20211217052915/https://www.abc.com.py/edicion-impresa/suplementos/abc-revista/musica-sabor-y-cultura-1257514.html |archive-date=17 December 2021 |access-date=18 December 2021 |publisher=ABC Color Paraguay |language=es}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{cite web |date=27 January 2016 |title=85&amp;nbsp;años de la Iglesia Bautista Eslava |url=https://www.abc.com.py/edicion-impresa/suplementos/gaceta-del-sur/85-anos-de-la-iglesia-bautista-eslava-1448028.html |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20211217052915/https://www.abc.com.py/edicion-impresa/suplementos/gaceta-del-sur/85-anos-de-la-iglesia-bautista-eslava-1448028.html |archive-date=17 December 2021 |access-date=18 December 2021 |publisher=ABC Color Paraguay |language=es}}&lt;/ref&gt; පැරගුවේ යනු ආගමික ඇදහිල්ල නිසා පීඩාවට පත් වූ ප්‍රජාවන්ට තෝතැන්නක් වී ඇත, 1941 දී ඔවුන්ගේ සාමවාදී විශ්වාසයන් නිසා එංගලන්තයෙන් පිටව යාමට බල කෙරුණු බෲඩර්හෝෆ් වැනි.&lt;ref&gt;{{cite news|url=https://www.standard.co.uk/stayingin/inside-the-bruderhof-review-a-look-into-a-british-religious-commune-a4198496.html|title=Inside the Bruderhof review: A look into a British religious commune|last1=Sexton|first1=David|date=25 July 2019|newspaper=[[Evening Standard]]|access-date=15 August 2019|archive-url=https://web.archive.org/web/20190731073736/https://www.standard.co.uk/stayingin/inside-the-bruderhof-review-a-look-into-a-british-religious-commune-a4198496.html|archive-date=31 July 2019|url-status=live}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{cite news|url=https://www.theguardian.com/tv-and-radio/2019/jul/23/just-dont-call-it-a-cult-the-strangely-alluring-world-of-the-bruderhof|title='Just don't call it a cult': The strangely alluring world of the Bruderhof|last=Wollaston|first=Sam|date=23 July 2019|newspaper=[[The Guardian]]|access-date=15 August 2019|archive-url=https://web.archive.org/web/20190815032536/https://www.theguardian.com/tv-and-radio/2019/jul/23/just-dont-call-it-a-cult-the-strangely-alluring-world-of-the-bruderhof|archive-date=15 August 2019|url-status=live}}&lt;/ref&gt; මෙම ප්‍රජාවන්ගෙන් බොහෝ දෙනෙක් ඔවුන්ගේ භාෂා සහ සංස්කෘතිය රඳවා ගෙන ඇත, විශේෂයෙන් විශාලතම සංක්‍රමණික කණ්ඩායම් වලින් එකක් නියෝජනය කරන බ්‍රසීලියානුවන්.&lt;ref&gt;{{cite web |title=Paraguay information and history |url=https://www.nationalgeographic.com/travel/destination/paraguay |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20120918150652/http://travel.nationalgeographic.com/travel/countries/paraguay-facts/ |archive-date=18 September 2012 |website=[[National Geographic Society|National Geographic]] (nationalgeographic.com) |department=Travel}}&lt;/ref&gt; බොහෝ බ්‍රසීලියානු පැරගුවේ ජාතිකයන් ජර්මානු, ඉතාලි සහ පෝලන්ත සම්භවයක් ඇති අය වෙති.&lt;ref&gt;{{cite news|url=https://www.nytimes.com/2001/06/12/world/12PARA.html?ex=1152849600&amp;en=6a4520630e3b9860&amp;ei=5070&amp;pagewanted=1|title=Awful lot of Brazilians in Paraguay, locals say|date=12 June 2001|newspaper=[[The New York Times]]|archive-url=https://web.archive.org/web/20160722131153/http://www.nytimes.com/2001/06/12/world/12PARA.html?ex=1152849600&amp;en=6a4520630e3b9860&amp;ei=5070&amp;pagewanted=1|archive-date=22 July 2016|series=San Alberto Journal}}&lt;/ref&gt; ජනගහනයෙන් 0.13% ක් පමණ වන ඇෆ්රෝ-පැරගුවානුවන් 8,000 ක් පමණ සිටින බවට ඇස්තමේන්තු කර ඇත.

[[File:Caacupe5.jpg|link=https://en.wikipedia.org/wiki/File:Caacupe5.jpg|වම|thumb|කකුපේ හි රැස්වීමක්]]
පැරගුවේ සංඛ්‍යාලේඛන, සමීක්ෂණ සහ සංගණන දෙපාර්තමේන්තුව ජනවාර්ගික ජනගහනය පිළිබඳව විමසුවද, සංගණන සමීක්ෂණවලදී ජාතිය සහ ජනවාර්ගිකත්වය පිළිබඳව විමසන්නේ නැති බැවින්, පැරගුවේ ජනගහනයේ ජනවාර්ගික සංයුතිය පිළිබඳ නිල දත්ත නොමැත. 2022 සංගණනයට අනුව, ආදිවාසීන් පැරගුවේ මුළු ජනගහනයෙන් 2.3% ක් විය.

සාම්ප්‍රදායිකව, පැරගුවේ ජනගහනයෙන් බහුතරය මිශ්‍ර (ස්පාඤ්ඤ භාෂාවෙන් මෙස්ටිසෝ) ලෙස සැලකේ. 2022 සංගණනයට අනුව, පැරගුවේ ජනගහනය 6 109 944 ක් වන අතර, ඉන් 95% ක් මෙස්ටිසෝ/සුදු ජාතිකයන් වන අතර 5% ක් &quot;වෙනත්&quot; ලෙස ලේබල් කර ඇත, එයට වෙනස් ජනවාර්ගික භාෂාමය ස්වදේශික කණ්ඩායම් 17 ක සාමාජිකයින් ඇතුළත් වේ.&lt;ref name=&quot;indigenous&quot;&gt;{{Cite web |date=31 August 2023 |title=Indigenous Census 2022 - INE |url=https://www.ine.gov.py/Publicaciones/Biblioteca/documento/233/censo_indigena2022.pdf |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20231006011949/https://www.ine.gov.py/Publicaciones/Biblioteca/documento/233/censo_indigena2022.pdf |archive-date=6 October 2023 |access-date=17 September 2023 |website=INE Paraguay |language=ES}}&lt;/ref&gt;{{Largest cities|country=Paraguay|stat_ref=(2022 census)&lt;ref name=population/&gt;|div_name=Department|city_1=Asunción|div_1=Capital District (Paraguay){{!}}Capital District|pop_1=462,241|img_1=Paraguay-001.jpg|city_2=Ciudad del Este|div_2=Alto Paraná Department{{!}}Alto Paraná|pop_2=325,819|img_2=Ciudad del Este skyline Imagen 205.jpg|city_3=Luque|div_3=Central Department{{!}}Central|pop_3=259,705|img_3=Silvio Pettirossi International Airport.jpg|city_4=Capiatá|div_4=Central Department{{!}}Central|pop_4=236,999|city_5=San Lorenzo, Paraguay{{!}}San Lorenzo|div_5=Central Department{{!}}Central|pop_5=225,295|img_5=Catedral de San Lorenzo durante un 10 de Agosto.JPG|city_6=Limpio|div_6=Central Department{{!}}Central|pop_6=139,652|city_7=Pedro Juan Caballero, Paraguay{{!}}Pedro Juan Caballero|div_7=Amambay Department{{!}}Amambay|pop_7=127,437|city_8=Lambaré|div_8=Central Department{{!}}Central|pop_8=127,150|city_9=Ñemby|div_9=Central Department{{!}}Central|pop_9=116,383|city_10=Fernando de la Mora, Paraguay{{!}}Fernando de la Mora|div_10=Central Department{{!}}Central|pop_10=110,255|city_11=Encarnación, Paraguay{{!}}Encarnación|div_11=Itapúa Department{{!}}Itapúa|pop_11=106,842|city_12=Coronel Oviedo|div_12=Caaguazú Department{{!}}Caaguazú|pop_12=98,323|city_13=Caaguazú District{{!}}Caaguazú|div_13=Caaguazú Department{{!}}Caaguazú|pop_13=98,200|city_14=Itauguá|div_14=Central Department{{!}}Central|pop_14=93,213|city_15=Presidente Franco District{{!}}Presidente Franco|div_15=Alto Paraná Department{{!}}Alto Paraná|pop_15=88,744|city_16=Mariano Roque Alonso, Paraguay{{!}}Mariano Roque Alonso|div_16=Central Department{{!}}Central|pop_16=85,133|city_17=Hernandarias, Paraguay{{!}}Hernandarias|div_17=Alto Paraná Department{{!}}Alto Paraná|pop_17=83,285|city_18=Minga Guazú|div_18=Alto Paraná Department{{!}}Alto Paraná|pop_18=81,072|city_19=Concepción, Paraguay{{!}}Concepción|div_19=Concepción Department (Paraguay){{!}}Concepción|pop_19=73,360|city_20=Villa Elisa, Paraguay{{!}}Villa Elisa|div_20=Central Department{{!}}Central|pop_20=71,383}}
[[File:Concepción_Catholic_chapel.jpeg|link=https://en.wikipedia.org/wiki/File:Concepci%C3%B3n_Catholic_chapel.jpeg|thumb|පැරගුවේ, කන්සෙප්සියෝන් හි ප්‍රධාන කතෝලික දේවස්ථානය]]

=== ආගම ===
ක්‍රිස්තියානි ආගම, විශේෂයෙන් කතෝලික ආගම, පැරගුවේහි ප්‍රමුඛ ආගමයි.&lt;ref&gt;{{cite web |title=PROLADES Religion in America by country |trans-title=The Latin American Socio-Religious Studies Program |url=http://www.prolades.com/ |archive-url=https://web.archive.org/web/20180112003048/http://www.prolades.com/ |archive-date=12 January 2018 |website=Programa Latinoamericano de Estudios Sociorreligiosos (PROLADES) (prolades.com)}}&lt;/ref&gt; 2002 සංගණනයට අනුව, ජනගහනයෙන් 89.9% ක් කතෝලිකයන් වූ අතර, 6.2% ක් එවැන්ජලිකල් රෙපරමාදු භක්තිකයන් වූ අතර, 1.1% ක් අනෙකුත් ක්‍රිස්තියානි නිකායන් සමඟ හඳුනාගෙන ඇති අතර, 0.6% ක් ස්වදේශික ආගම් අනුගමනය කළහ. ආගමික නිදහස පිළිබඳ එක්සත් ජනපද රාජ්‍ය දෙපාර්තමේන්තු වාර්තාවක් කතෝලික ධර්මය, එවැන්ජලිකල් රෙපරමාදු ආගම, ප්‍රධාන පෙළේ රෙපරමාදු ආගම, යුදෙව් ආගම (ඕතඩොක්ස්, කොන්සර්වේටිව් සහ ප්‍රතිසංස්කරණ), පසුකාලීන සාන්තුවරයන්ගේ ජේසුස් ක්‍රිස්තුස් වහන්සේගේ පල්ලිය සහ බහායි ඇදහිල්ල ප්‍රමුඛ ආගමික කණ්ඩායම් ලෙස නම් කරයි. ඇල්ටෝ පරානාහි විශාල මුස්ලිම් ප්‍රජාවක් (විශේෂයෙන් ලෙබනනයෙන් මැද පෙරදිග සංක්‍රමණයේ ප්‍රතිඵලයක් ලෙස) සහ බොකෙරොන්හි ප්‍රමුඛ මෙනනයිට් ප්‍රජාවක් ද එහි සඳහන් වේ.&lt;ref name=&quot;state1&quot;&gt;{{cite report|title=Paraguay religion|date=14 September 2007|website=[[U.S. State Department]] (state.gov)|url=https://2001-2009.state.gov/g/drl/rls/irf/2007/90263.htm|url-status=live|access-date=2 May 2010|archive-url=https://web.archive.org/web/20200728054606/https://2001-2009.state.gov/g/drl/rls/irf/2007/90263.htm|archive-date=28 July 2020}}&lt;/ref&gt;

භාෂා

=== භාෂා ===
Spanish and [[:en:Guarani_language|Guaraní]] are the two main languages in Paraguay, with both having official status. The Guaraní language is a remarkable trace of the indigenous Guaraní culture that has endured in Paraguay. Guaraní is one of the last commonly used indigenous national languages in South America. In 2015, Spanish was spoken by about 87% of the population, while Guaraní is spoken by more than 90%, or slightly more than 5.8 million speakers. Of rural Paraguayans, 52% are bilingual in Guaraní and Spanish. While Guaraní is still widely spoken, Spanish is generally given a preferential treatment in government, business, media and education as a South American [[:en:Lingua_franca|lingua francas]]

[[:en:Portuguese_language|Portuguese]] is the third most used language, spoken by 10% in the country, mostly in the departments bordering Brazil. It is spoken by the so-called &quot;[[:en:Brasiguayos|Brasiguayos]]&quot;, Brazilians or descendants who crossed west of the border from the 1970s seeking cheap land.

There are also approximately 19 other indigenous languages spoken in Paraguay, many of which are threatened by extinction. Languages such as Guana, Ayoreo, and Ishir (Chamacoco) are considered endangered.

Paraguay ranks relatively well at the [[:en:EF_English_Proficiency_Index|EF English Proficiency Index]], being at the top 50, as it is the 3rd most [[:en:English_language|English]] proficient country in South America, after Argentina and Uruguay.

ස්පාඤ්ඤ සහ ගුරානි යනු පැරගුවේහි ප්‍රධාන භාෂා දෙක වන අතර, දෙකම නිල තත්ත්වය ඇත. ගුරානි භාෂාව පැරගුවේහි පැවත එන ස්වදේශික ගුරානි සංස්කෘතියේ කැපී පෙනෙන සලකුණකි. ගුවාරානි යනු දකුණු ඇමරිකාවේ අවසන් වරට භාවිතා කරන ලද දේශීය ජාතික භාෂාවන්ගෙන් එකකි.&lt;ref&gt;{{Cite web |last=Costa |first=William |date=3 September 2020 |title='Culture is language': why an indigenous tongue is thriving in Paraguay |url=https://www.theguardian.com/world/2020/sep/03/paraguay-guarani-indigenous-language |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20231030063557/https://www.theguardian.com/world/2020/sep/03/paraguay-guarani-indigenous-language |archive-date=30 October 2023 |access-date=25 October 2023 |work=[[The Guardian]]}}&lt;/ref&gt; 2015 දී, ස්පාඤ්ඤ භාෂාව ජනගහනයෙන් 87% ක් පමණ කතා කළ අතර, ගුවාරානි භාෂාව 90% කට වඩා වැඩි පිරිසක් හෝ මිලියන 5.8 කට වඩා තරමක් වැඩි පිරිසක් කතා කරති. ග්‍රාමීය පැරගුවේ වැසියන්ගෙන් 52% ක් ගුවාරානි සහ ස්පාඤ්ඤ භාෂාවෙන් ද්විභාෂා වේ. ගුවාරානි තවමත් බහුලව කතා කරන අතර, ස්පාඤ්ඤ භාෂාවට සාමාන්‍යයෙන් දකුණු ඇමරිකානු භාෂා ෆ්‍රැන්කා ලෙස රජය, ව්‍යාපාර, මාධ්‍ය සහ අධ්‍යාපනය තුළ මනාප සැලකිල්ලක් ලබා දෙනු ලැබේ.&lt;ref name=&quot;ethnologue-list&quot;&gt;{{cite web |title=Languages of Paraguay |url=https://www.ethnologue.com/language/gug |url-status=bot: unknown |archive-url=https://web.archive.org/web/20170816063413/https://www.ethnologue.com/language/gug |archive-date=16 August 2017 |access-date=25 March 2025 |website=Ethnologue}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{cite web |title=The Languages spoken in Paraguay |url=http://www.studycountry.com/guide/PY-language.htm |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20170325113232/http://www.studycountry.com/guide/PY-language.htm |archive-date=25 March 2017 |access-date=21 April 2017 |website=Studycountry.com}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{cite web |date=24 June 2014 |title=Languages of Paraguay |url=http://www.visitparaguay.net/paraguay-guide/languages-paraguay.html |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20170301041637/http://www.visitparaguay.net/paraguay-guide/languages-paraguay.html |archive-date=1 March 2017 |access-date=21 April 2017 |website=VisitParaguay.net}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{cite news|url=https://www.nytimes.com/2012/03/12/world/americas/in-paraguay-indigenous-language-with-unique-staying-power.html|title=In Paraguay, indigenous language with unique staying power|last=Romero|first=Simon|date=12 March 2012|newspaper=[[The New York Times]]|access-date=21 April 2017|archive-url=https://web.archive.org/web/20170428224513/http://www.nytimes.com/2012/03/12/world/americas/in-paraguay-indigenous-language-with-unique-staying-power.html|archive-date=28 April 2017|url-status=live}}&lt;/ref&gt;

පෘතුගීසි භාෂාව රටේ 10% ක් විසින් කතා කරන තුන්වන වැඩිපුරම භාවිතා වන භාෂාව වන අතර, බොහෝ දුරට බ්‍රසීලයට මායිම් වන දෙපාර්තමේන්තු වල.&lt;ref name=&quot;ethnologue-list&quot; /&gt; එය &quot;බ්‍රසීගුවායෝස්&quot; ලෙස හඳුන්වනු ලබන, 1970 ගණන්වල සිට ලාභ ඉඩම් සොයමින් දේශ සීමාවෙන් බටහිරට ගිය බ්‍රසීලියානුවන් හෝ පැවත එන්නන් විසින් කතා කරනු ලැබේ.&lt;ref&gt;{{Cite journal|last=Estrada|first=Marcos|date=October 2017|title=Brasiguaio Identities: An outcome of the pursuit of land across the Brazilian and Paraguayan shared border region|url=https://exchanges.warwick.ac.uk/index.php/exchanges/article/view/205|journal=University of Warwick. Exchanges: The Interdisciplinary Research Journal.|issue=5}}&lt;/ref&gt;

පැරගුවේහි කතා කරන තවත් දේශීය භාෂා 19 ක් පමණ ඇති අතර, ඒවායින් බොහොමයක් වඳවීමේ තර්ජනයට ලක්ව ඇත. ගුවානා, අයෝරියෝ සහ ඉෂිර් (චමකෝකෝ) වැනි භාෂා වඳවීමේ තර්ජනයට ලක්ව ඇති බව සැලකේ.&lt;ref&gt;{{cite web |date=17 April 2019 |title=In Paraguay, 6&amp;nbsp;of the 19&amp;nbsp;native languages are in danger |url=https://www.mexicanist.com/l/paraguay-native-languages-in-danger/ |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20200812181248/https://www.mexicanist.com/l/paraguay-native-languages-in-danger/ |archive-date=12 August 2020 |access-date=24 August 2020 |website=mexicanist.com}}&lt;/ref&gt;

පැරගුවේ EF ඉංග්‍රීසි ප්‍රවීණතා දර්ශකයේ සාපේක්ෂව හොඳ ශ්‍රේණිගත කිරීමක් ලබා ඇති අතර, ආර්ජන්ටිනාව සහ උරුගුවේට පසුව දකුණු ඇමරිකාවේ ඉංග්‍රීසි භාෂාව වඩාත් ප්‍රවීණ රටවලින් 3 වන රට වන බැවින් ඉහළම 50 හි සිටී.&lt;ref name=&quot;EF EPI Ranking&quot;&gt;{{Cite web |date=2024 |title=EF EPI 2024 - EF English Proficiency Index |url=https://www.ef.com/wwen/epi/ |access-date=2025-01-04}}&lt;/ref&gt;

අධ්‍යාපන

UNESCO හි අවසාන අධ්‍යාපන සංවර්ධන දර්ශකය 2008 ට අනුව සාක්ෂරතාවය 93.6% ක් පමණ වූ අතර පැරගුවේ වැසියන්ගෙන් 87.7% ක් පස්වන ශ්‍රේණිය අවසන් කරයි. සාක්ෂරතාවය ස්ත්‍රී පුරුෂ භාවය අනුව එතරම් වෙනස් නොවේ.[29] වඩාත් මෑත අධ්‍යයනයකින් [30] හෙළි වන්නේ වයස අවුරුදු 6 ත් 12 ත් අතර ළමුන් ප්‍රාථමික පාසලට පැමිණීම 98% ක් පමණ වන බවයි. ප්‍රාථමික අධ්‍යාපනය නොමිලේ, අනිවාර්ය වන අතර වසර නවයක් ගතවේ. ද්විතීයික අධ්‍යාපනයට වසර තුනක් ගතවේ.[29]

ප්‍රධාන විශ්ව විද්‍යාල, සියලුම අගනුවර, පැරගුවේ හි ඇතුළත් වන්නේ:

Asunción ජාතික විශ්ව විද්‍යාලය (පොදු සහ 1889 දී ආරම්භ කරන ලදී)[31]

Asunción ස්වයං පාලන විශ්ව විද්‍යාලය (පුද්ගලික සහ 1979 දී ආරම්භ කරන ලදී)[32]

Universidad Católica Nuestra Señora de la Asunción (පුද්ගලික සහ පල්ලිය විසින් පවත්වාගෙන යනු ලැබේ).[33]

Universidad Americana (පුද්ගලික).

Universidad del Pacífico (පුද්ගලික සහ 1991 දී ආරම්භ කරන ලදී).

ශුද්ධ ප්‍රාථමික බඳවා ගැනීමේ අනුපාතය 2005 දී 88% විය.[29] 2000 දශකයේ මුල් භාගයේදී අධ්‍යාපනය සඳහා වූ රාජ්‍ය වියදම දළ දේශීය නිෂ්පාදිතයෙන් 4.3%ක් පමණ විය.[29]

=== අධ්‍යාපනය ===
[[:en:Literacy|Literacy]] was about 93.6% and 87.7% of Paraguayans finish the fifth grade according to [[:en:UNESCO|UNESCO]]'s last Educational Development Index 2008. Literacy does not differ much by gender.&lt;ref name=&quot;hdrstats.undp.org&quot;&gt;{{cite web |year=2009 |title=Paraguay |url=http://hdrstats.undp.org/en/countries/data_sheets/cty_ds_PRY.html |url-status=dead |archive-url=https://web.archive.org/web/20100218153913/http://hdrstats.undp.org/en/countries/data_sheets/cty_ds_PRY.html |archive-date=18 February 2010 |access-date=2 May 2010 |website=Hdrstats.undp.org |series=Human Development Report}}&lt;/ref&gt; A more recent study&lt;ref name=&quot;abc.com.py&quot;&gt;{{cite web |title=En Paraguay, disminuyó la pobreza entre 2003 y 2009 |url=http://www.abc.com.py/nota/en-paraguay-disminuyo-la-pobreza-entre-2003-y-2009/ |access-date=5 October 2012 |website=abc.com.py |series=ABC Color Paraguay |department=${w.time&lt;nowiki&gt;}&lt;/nowiki&gt;}}&lt;/ref&gt; reveals that attendance at primary school by children between 6 and 12 years old is about 98%. Primary education is free, mandatory and takes nine years. Secondary education takes three years.&lt;ref name=&quot;hdrstats.undp.org&quot; /&gt;

Main universities, all in the capital city, in Paraguay include:

* [[:en:National_University_of_Asunción|National University of Asunción]] (public and founded in 1889)&lt;ref&gt;{{cite web |title=Una |url=http://www.una.py/ |url-status=dead |archive-url=https://web.archive.org/web/20121010195408/http://www.una.py/ |archive-date=10 October 2012 |access-date=5 October 2012 |website=Una.py}}&lt;/ref&gt;
* [[:en:Autonomous_University_of_Asunción|Autonomous University of Asunción]] (private and founded in 1979)&lt;ref&gt;{{cite web |title=Universidad Autónoma de Asunción: Educación Superior en Paraguay |url=http://www.uaa.edu.py/ |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20120926054204/http://www.uaa.edu.py/ |archive-date=26 September 2012 |access-date=5 October 2012 |website=uaa.edu.py}}&lt;/ref&gt;
* [[:en:Universidad_Católica_Nuestra_Señora_de_la_Asunción|Universidad Católica Nuestra Señora de la Asunción]] (private and run by the church).&lt;ref&gt;{{cite web |date=25 September 2012 |title=Campus de Asunción – Universidad Católica &quot;Nuestra Señora de la Asunción&quot; |url=http://www.uca.edu.py/ |url-status=dead |archive-url=https://web.archive.org/web/20121130092826/http://www.uca.edu.py/ |archive-date=30 November 2012 |access-date=5 October 2012 |website=Uca.edu.py}}&lt;/ref&gt;
* [[:en:Universidad_Americana|Universidad Americana]] (private).
* [[:en:Universidad_del_Pacífico_(Paraguay)|Universidad del Pacífico]] (private and founded in 1991).

The net primary enrollment rate was at 88% in 2005.&lt;ref name=&quot;hdrstats.undp.org&quot; /&gt; Public expenditure on education was about 4.3% of GDP in the early 2000s.&lt;ref name=&quot;hdrstats.undp.org&quot; /&gt;

=== සෞඛ්‍යය ===
[[File:Life_expectancy_in_Paraguay.svg|link=https://en.wikipedia.org/wiki/File:Life_expectancy_in_Paraguay.svg|thumb|ආයු අපේක්ෂාව වර්ධනය කිරීම]]
Average life expectancy in Paraguay is rather high given its poverty: {{As of|2006|lc=y}}, it was 75&amp;nbsp;years,&lt;ref&gt;{{cite web |date=1 October 2012 |title=Paraguay |url=https://www.who.int/countries/pry/en/ |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20121017211540/http://www.who.int/countries/pry/en/ |archive-date=17 October 2012 |access-date=5 October 2012 |website=WHO (who.int) |series=[[World Health Organization]] |publisher=[[United Nations]]}}&lt;/ref&gt; equivalent to far wealthier Argentina, and the eighth highest in the Americas according to World Health Organization. Public expenditure on health is 2.6% of [[:en:Gross_domestic_product|GDP]], while private health expenditure is 5.1%.&lt;ref name=&quot;hdrstats.undp.org&quot; /&gt; Infant mortality was 20 per 1,000&amp;nbsp;births in 2005.&lt;ref name=&quot;hdrstats.undp.org&quot; /&gt; Maternal mortality was 150 per 100,000&amp;nbsp;live births in 2000.&lt;ref name=&quot;hdrstats.undp.org&quot; /&gt;

The [[:en:World_Bank|World Bank]] has helped the Paraguayan government reduce the country's maternal and infant mortality. The ''Mother and Child Basic Health Insurance Project'' aimed to contribute to reducing mortality by increasing the use of selected life-saving services included in the country's Mother and Child Basic Health Insurance Program (MCBI) by women of child-bearing age, and children under age six in selected areas. To this end, the project also targeted improving the quality and efficiency of the health service network within certain areas, in addition to increasing the Ministry of Public Health and Social Welfare's (MSPandBS) management.&lt;ref&gt;{{cite report|title=Paraguay Mother &amp; Child Basic Health Insurance|publisher=[[The World Bank]]|url=http://web.worldbank.org/external/projects/main?pagePK=64283627&amp;piPK=73230&amp;theSitePK=40941&amp;menuPK=228424&amp;Projectid=P082056|archive-url=https://web.archive.org/web/20120517115828/http://web.worldbank.org/external/projects/main?pagePK=64283627&amp;piPK=73230&amp;theSitePK=40941&amp;menuPK=228424&amp;Projectid=P082056|archive-date=17 May 2012}}. .&lt;/ref&gt;

== යොමු කිරීම් ==</text>
      <sha1>17b2rf5qd1fjo3z5cisaepaxlri2e2l</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>753002</id>
      <parentid>753001</parentid>
      <timestamp>2025-07-03T08:00:38Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>BuddhikaW88</username>
        <id>37808</id>
      </contributor>
      <comment>/* ආගම */</comment>
      <origin>753002</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="33489" sha1="40eu7593lkijn9e200s8pnqulr56sth" xml:space="preserve">
[[File:Paraguay_population_density.png|link=https://en.wikipedia.org/wiki/File:Paraguay_population_density.png|thumb|පැරගුවේ ජනගහන ඝනත්වය (වර්ග කිලෝමීටරයට පුද්ගලයින්)]]
පැරගුවේ ජනගහනය රට පුරා අසමාන ලෙස බෙදා හරින අතර, අතිමහත් බහුතරයක් ජනතාව ජීවත් වන්නේ අගනුවර සහ විශාලතම නගරය වන අසුන්සියොන් අසල නැගෙනහිර කලාපයේ වන අතර එය රටේ ජනගහනයෙන් 10% ක් වේ. ඇල්ටෝ පැරගුවේ, බොකෙරොන් සහ ජනාධිපති හේස් දෙපාර්තමේන්තුව ඇතුළත් වන සහ භූමි ප්‍රදේශයෙන් 60% ක් පමණ වන ග්‍රාන් චාකෝ කලාපය ජනගහනයෙන් 4% කටත් වඩා අඩු පිරිසකට නිවහන වේ. පැරගුවේ වැසියන්ගෙන් 63% ක් පමණ නාගරික ප්‍රදේශවල ජීවත් වන අතර, පැරගුවේ දකුණු ඇමරිකාවේ අවම නාගරීකරණය වූ ජාතීන්ගෙන් එකක් බවට පත් කරයි.

එහි ඉතිහාසයේ වැඩි කාලයක්, පැරගුවේ ජනගහන ඝනත්වය අඩු වීම හේතුවෙන්, විශේෂයෙන් පැරගුවේ යුද්ධය නිසා ඇති වූ ජන විකාශන බිඳවැටීමෙන් පසු, සංක්‍රමණිකයින්ගෙන් ග්‍රාහකයෙකු වී ඇත. සංක්‍රමණිකයින් අතර ඉතාලි, ජර්මානු, ස්පාඤ්ඤ, ඉංග්‍රීසි, රුසියානු, කොරියානු, චීන, අරාබි, ජපන්, යුක්‍රේනියානු, පෝලන්ත, යුදෙව්, බ්‍රසීල, බොලිවියානු, ඇමරිකානු, කොලොම්බියානු, මෙක්සිකානු, වෙනිසියුලානු, චිලී, තායිවාන, පේරු, ආසියානු ජනතාව, උරුගුවේ සහ සියල්ලටම වඩා විශාලතම කණ්ඩායම; ආර්ජන්ටිනා.&lt;ref&gt;{{cite web |title=Argentinos superan a brasileños radicados en Paraguay [Argentines outnumber Brazilians living in Paraguay] |url=https://www.rdn.com.py/2025/06/24/argentinos-superan-a-brasilenos-radicados-en-paraguay/ |access-date=24 June 2025 |website=www.rdn.com.py}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{cite web |date=7 December 2021 |title=Brasileños, Argentinos, Coreanos y Taiwaneses, encabezan ranking de inmigrantes en Paraguay |url=https://www.hoy.com.py/nacionales/brasilenos-argentinos-coreanos-y-taiwaneses-encabezan-ranking-de-inmigrantes-en-paraguay |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20211217052915/https://www.hoy.com.py/nacionales/brasilenos-argentinos-coreanos-y-taiwaneses-encabezan-ranking-de-inmigrantes-en-paraguay |archive-date=17 December 2021 |access-date=18 December 2021 |website=Hoy Paraguay (hoy.com.py) |language=es}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{cite web |date=1 January 2021 |title=Paraguayos en España. Padrón municipal 2021, cifras de población |url=https://epa.com.es/padron/paraguayos-en-espana/ |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20211230190413/https://epa.com.es/padron/paraguayos-en-espana/ |archive-date=30 December 2021 |access-date=30 December 2021 |website=epa.com.es |publisher=EPA España |language=es}}&lt;/ref&gt; ජර්මානු ආර්ජන්ටිනාවන් සමඟ, ජර්මානු පැරගුවේ ජාතිකයන් දකුණු ඇමරිකාවේ වඩාත්ම කැපී පෙනෙන සහ වර්ධනය වන ජර්මානු ප්‍රජාවන්ගෙන් එකකි, ජර්මානු භාෂාව කතා කරන මෙනනයිට්වරු 25,000 ක් පමණ පැරගුවේ චාකෝ හි ජීවත් වෙති.&lt;ref&gt;{{cite web |last={{nobr|de la Cova}} |first=Antonio |date=28 December 1999 |title=Paraguay's Mennonites resent 'fast buck' outsiders |url=http://www.latinamericanstudies.org/paraguay/mennonites.htm |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20100712210031/http://www.latinamericanstudies.org/paraguay/mennonites.htm |archive-date=12 July 2010 |access-date=2 May 2010 |website=Latinamericanstudies.org |publisher=[[Columbia University]]}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{cite web |date=7 December 2021 |title=German families seek shelter in Paraguay from vaccines and lockdowns |url=https://en.mercopress.com/2021/12/07/german-families-seek-shelter-in-paraguay-from-vaccines-and-lockdowns |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20211217052914/https://en.mercopress.com/2021/12/07/german-families-seek-shelter-in-paraguay-from-vaccines-and-lockdowns |archive-date=17 December 2021 |access-date=18 December 2021 |website=MercoPress Uruguay (en.mercopress.com) |language=en, es}}&lt;/ref&gt; ජර්මානු පදිංචිකරුවන් හොහෙනාවු, ෆිලඩෙල්ෆියා, නියුලන්ඩ්, ඔබිගාඩෝ සහ නුවෙවා ජර්මේනියාව වැනි නගර කිහිපයක් ආරම්භ කළහ. පැරගුවේ වෙත ජර්මානු සංක්‍රමණය ප්‍රවර්ධනය කරන වෙබ් අඩවි කිහිපයක් කියා සිටින්නේ ජනගහනයෙන් 5-7% ජර්මානු සම්භවයක් ඇති බවයි, ජර්මානු-බ්‍රසීලියානු සම්භවයක් ඇති 150,000 පුද්ගලයින් ඇතුළුව.&lt;ref&gt;{{cite magazine|last=Ross|first=Jonathan|title=Allgemeines über Paraguay|url=http://www.magazin-paraguay.de/paraguay/allgemeines-paraguay.htm|url-status=live|location=Paraguay|archive-url=https://web.archive.org/web/20130310015715/http://www.magazin-paraguay.de/paraguay/allgemeines-paraguay.htm|archive-date=10 March 2013|access-date=5 October 2012|magazine=Magazin-paraguay.de}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{cite web |date=23 September 2012 |title=&quot;Kategorie&quot; Paraguay&amp;nbsp;24 – die Geschichte unserer Auswanderung |url=http://www.paraguay24.de/category/new-und-infos-zu-paraguay/information_um_und_zu_paraguay |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20121003071607/http://www.paraguay24.de/category/new-und-infos-zu-paraguay/information_um_und_zu_paraguay |archive-date=3 October 2012 |access-date=5 October 2012 |publisher=Paraguay24.de |department=Information um und zu Paraguay}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{cite web |last=Blanco |first=Miran |date=24 March 2007 |title=Paraguay Auswandern Einwandern Immobilien Infos für Touristen, Auswanderer Asuncion Paraguay |url=http://www.auswandern-paraguay.org/ |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20120818114456/http://www.auswandern-paraguay.org/ |archive-date=18 August 2012 |access-date=5 October 2012 |publisher=Auswandern-paraguay.org}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{cite web |title=Paraguay – Immobilien – Auswandern – Immobilienschnöppchen, Höuser, und Grundstöcke um Villarrica |url=http://www.my-paraguay.com/ |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20120919195903/http://my-paraguay.com/ |archive-date=19 September 2012 |access-date=5 October 2012 |website=My-paraguay.com}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{cite web |title=Paraguay – Auswandern – Immobilien – Reisen |url=http://www.paraguay1.de/ |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20121014051358/http://www.paraguay1.de/ |archive-date=14 October 2012 |access-date=19 October 2012 |website=paraguay1.de}}&lt;/ref&gt;  අසුන්සියොන් සහ දකුණු පැරගුවේ (ඉටපුවා, මිසියෝනස් සහ ඊයිම්බුකු), විශේෂයෙන්ම ෆාම්, කොරනෙල් නගරවල බොගාඩෝ, එන්කාර්නේෂියන්, සැන් ජුවාන් ඩෙල් පරානා, සැන් ඉග්නාසියෝ සහ පිලාර්.&lt;ref&gt;{{cite web |last1=Bareiro |first1=Mónica |date=21 June 2014 |title=Música, sabor y cultura |url=https://www.abc.com.py/edicion-impresa/suplementos/abc-revista/musica-sabor-y-cultura-1257514.html |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20211217052915/https://www.abc.com.py/edicion-impresa/suplementos/abc-revista/musica-sabor-y-cultura-1257514.html |archive-date=17 December 2021 |access-date=18 December 2021 |publisher=ABC Color Paraguay |language=es}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{cite web |date=27 January 2016 |title=85&amp;nbsp;años de la Iglesia Bautista Eslava |url=https://www.abc.com.py/edicion-impresa/suplementos/gaceta-del-sur/85-anos-de-la-iglesia-bautista-eslava-1448028.html |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20211217052915/https://www.abc.com.py/edicion-impresa/suplementos/gaceta-del-sur/85-anos-de-la-iglesia-bautista-eslava-1448028.html |archive-date=17 December 2021 |access-date=18 December 2021 |publisher=ABC Color Paraguay |language=es}}&lt;/ref&gt; පැරගුවේ යනු ආගමික ඇදහිල්ල නිසා පීඩාවට පත් වූ ප්‍රජාවන්ට තෝතැන්නක් වී ඇත, 1941 දී ඔවුන්ගේ සාමවාදී විශ්වාසයන් නිසා එංගලන්තයෙන් පිටව යාමට බල කෙරුණු බෲඩර්හෝෆ් වැනි.&lt;ref&gt;{{cite news|url=https://www.standard.co.uk/stayingin/inside-the-bruderhof-review-a-look-into-a-british-religious-commune-a4198496.html|title=Inside the Bruderhof review: A look into a British religious commune|last1=Sexton|first1=David|date=25 July 2019|newspaper=[[Evening Standard]]|access-date=15 August 2019|archive-url=https://web.archive.org/web/20190731073736/https://www.standard.co.uk/stayingin/inside-the-bruderhof-review-a-look-into-a-british-religious-commune-a4198496.html|archive-date=31 July 2019|url-status=live}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{cite news|url=https://www.theguardian.com/tv-and-radio/2019/jul/23/just-dont-call-it-a-cult-the-strangely-alluring-world-of-the-bruderhof|title='Just don't call it a cult': The strangely alluring world of the Bruderhof|last=Wollaston|first=Sam|date=23 July 2019|newspaper=[[The Guardian]]|access-date=15 August 2019|archive-url=https://web.archive.org/web/20190815032536/https://www.theguardian.com/tv-and-radio/2019/jul/23/just-dont-call-it-a-cult-the-strangely-alluring-world-of-the-bruderhof|archive-date=15 August 2019|url-status=live}}&lt;/ref&gt; මෙම ප්‍රජාවන්ගෙන් බොහෝ දෙනෙක් ඔවුන්ගේ භාෂා සහ සංස්කෘතිය රඳවා ගෙන ඇත, විශේෂයෙන් විශාලතම සංක්‍රමණික කණ්ඩායම් වලින් එකක් නියෝජනය කරන බ්‍රසීලියානුවන්.&lt;ref&gt;{{cite web |title=Paraguay information and history |url=https://www.nationalgeographic.com/travel/destination/paraguay |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20120918150652/http://travel.nationalgeographic.com/travel/countries/paraguay-facts/ |archive-date=18 September 2012 |website=[[National Geographic Society|National Geographic]] (nationalgeographic.com) |department=Travel}}&lt;/ref&gt; බොහෝ බ්‍රසීලියානු පැරගුවේ ජාතිකයන් ජර්මානු, ඉතාලි සහ පෝලන්ත සම්භවයක් ඇති අය වෙති.&lt;ref&gt;{{cite news|url=https://www.nytimes.com/2001/06/12/world/12PARA.html?ex=1152849600&amp;en=6a4520630e3b9860&amp;ei=5070&amp;pagewanted=1|title=Awful lot of Brazilians in Paraguay, locals say|date=12 June 2001|newspaper=[[The New York Times]]|archive-url=https://web.archive.org/web/20160722131153/http://www.nytimes.com/2001/06/12/world/12PARA.html?ex=1152849600&amp;en=6a4520630e3b9860&amp;ei=5070&amp;pagewanted=1|archive-date=22 July 2016|series=San Alberto Journal}}&lt;/ref&gt; ජනගහනයෙන් 0.13% ක් පමණ වන ඇෆ්රෝ-පැරගුවානුවන් 8,000 ක් පමණ සිටින බවට ඇස්තමේන්තු කර ඇත.

[[File:Caacupe5.jpg|link=https://en.wikipedia.org/wiki/File:Caacupe5.jpg|වම|thumb|කකුපේ හි රැස්වීමක්]]
පැරගුවේ සංඛ්‍යාලේඛන, සමීක්ෂණ සහ සංගණන දෙපාර්තමේන්තුව ජනවාර්ගික ජනගහනය පිළිබඳව විමසුවද, සංගණන සමීක්ෂණවලදී ජාතිය සහ ජනවාර්ගිකත්වය පිළිබඳව විමසන්නේ නැති බැවින්, පැරගුවේ ජනගහනයේ ජනවාර්ගික සංයුතිය පිළිබඳ නිල දත්ත නොමැත. 2022 සංගණනයට අනුව, ආදිවාසීන් පැරගුවේ මුළු ජනගහනයෙන් 2.3% ක් විය.

සාම්ප්‍රදායිකව, පැරගුවේ ජනගහනයෙන් බහුතරය මිශ්‍ර (ස්පාඤ්ඤ භාෂාවෙන් මෙස්ටිසෝ) ලෙස සැලකේ. 2022 සංගණනයට අනුව, පැරගුවේ ජනගහනය 6 109 944 ක් වන අතර, ඉන් 95% ක් මෙස්ටිසෝ/සුදු ජාතිකයන් වන අතර 5% ක් &quot;වෙනත්&quot; ලෙස ලේබල් කර ඇත, එයට වෙනස් ජනවාර්ගික භාෂාමය ස්වදේශික කණ්ඩායම් 17 ක සාමාජිකයින් ඇතුළත් වේ.&lt;ref name=&quot;indigenous&quot;&gt;{{Cite web |date=31 August 2023 |title=Indigenous Census 2022 - INE |url=https://www.ine.gov.py/Publicaciones/Biblioteca/documento/233/censo_indigena2022.pdf |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20231006011949/https://www.ine.gov.py/Publicaciones/Biblioteca/documento/233/censo_indigena2022.pdf |archive-date=6 October 2023 |access-date=17 September 2023 |website=INE Paraguay |language=ES}}&lt;/ref&gt;{{Largest cities|country=Paraguay|stat_ref=(2022 census)&lt;ref name=population/&gt;|div_name=Department|city_1=Asunción|div_1=Capital District (Paraguay){{!}}Capital District|pop_1=462,241|img_1=Paraguay-001.jpg|city_2=Ciudad del Este|div_2=Alto Paraná Department{{!}}Alto Paraná|pop_2=325,819|img_2=Ciudad del Este skyline Imagen 205.jpg|city_3=Luque|div_3=Central Department{{!}}Central|pop_3=259,705|img_3=Silvio Pettirossi International Airport.jpg|city_4=Capiatá|div_4=Central Department{{!}}Central|pop_4=236,999|city_5=San Lorenzo, Paraguay{{!}}San Lorenzo|div_5=Central Department{{!}}Central|pop_5=225,295|img_5=Catedral de San Lorenzo durante un 10 de Agosto.JPG|city_6=Limpio|div_6=Central Department{{!}}Central|pop_6=139,652|city_7=Pedro Juan Caballero, Paraguay{{!}}Pedro Juan Caballero|div_7=Amambay Department{{!}}Amambay|pop_7=127,437|city_8=Lambaré|div_8=Central Department{{!}}Central|pop_8=127,150|city_9=Ñemby|div_9=Central Department{{!}}Central|pop_9=116,383|city_10=Fernando de la Mora, Paraguay{{!}}Fernando de la Mora|div_10=Central Department{{!}}Central|pop_10=110,255|city_11=Encarnación, Paraguay{{!}}Encarnación|div_11=Itapúa Department{{!}}Itapúa|pop_11=106,842|city_12=Coronel Oviedo|div_12=Caaguazú Department{{!}}Caaguazú|pop_12=98,323|city_13=Caaguazú District{{!}}Caaguazú|div_13=Caaguazú Department{{!}}Caaguazú|pop_13=98,200|city_14=Itauguá|div_14=Central Department{{!}}Central|pop_14=93,213|city_15=Presidente Franco District{{!}}Presidente Franco|div_15=Alto Paraná Department{{!}}Alto Paraná|pop_15=88,744|city_16=Mariano Roque Alonso, Paraguay{{!}}Mariano Roque Alonso|div_16=Central Department{{!}}Central|pop_16=85,133|city_17=Hernandarias, Paraguay{{!}}Hernandarias|div_17=Alto Paraná Department{{!}}Alto Paraná|pop_17=83,285|city_18=Minga Guazú|div_18=Alto Paraná Department{{!}}Alto Paraná|pop_18=81,072|city_19=Concepción, Paraguay{{!}}Concepción|div_19=Concepción Department (Paraguay){{!}}Concepción|pop_19=73,360|city_20=Villa Elisa, Paraguay{{!}}Villa Elisa|div_20=Central Department{{!}}Central|pop_20=71,383}}
[[File:Concepción_Catholic_chapel.jpeg|link=https://en.wikipedia.org/wiki/File:Concepci%C3%B3n_Catholic_chapel.jpeg|thumb|පැරගුවේ, කන්සෙප්සියෝන් හි ප්‍රධාන කතෝලික දේවස්ථානය]]

=== ආගම ===
ක්‍රිස්තියානි ආගම, විශේෂයෙන් කතෝලික ආගම, පැරගුවේහි ප්‍රමුඛ ආගමයි.&lt;ref&gt;{{cite web |title=PROLADES Religion in America by country |trans-title=The Latin American Socio-Religious Studies Program |url=http://www.prolades.com/ |archive-url=https://web.archive.org/web/20180112003048/http://www.prolades.com/ |archive-date=12 January 2018 |website=Programa Latinoamericano de Estudios Sociorreligiosos (PROLADES) (prolades.com)}}&lt;/ref&gt; 2002 සංගණනයට අනුව, ජනගහනයෙන් 89.9% ක් කතෝලිකයන් වූ අතර, 6.2% ක් එවැන්ජලිකල් රෙපරමාදු භක්තිකයන් වූ අතර, 1.1% ක් අනෙකුත් ක්‍රිස්තියානි නිකායන් සමඟ හඳුනාගෙන ඇති අතර, 0.6% ක් ස්වදේශික ආගම් අනුගමනය කළහ. ආගමික නිදහස පිළිබඳ එක්සත් ජනපද රාජ්‍ය දෙපාර්තමේන්තු වාර්තාවක් කතෝලික ධර්මය, එවැන්ජලිකල් රෙපරමාදු ආගම, ප්‍රධාන පෙළේ රෙපරමාදු ආගම, යුදෙව් ආගම (ඕතඩොක්ස්, කොන්සර්වේටිව් සහ ප්‍රතිසංස්කරණ), පසුකාලීන සාන්තුවරයන්ගේ ජේසුස් ක්‍රිස්තුස් වහන්සේගේ පල්ලිය සහ බහායි ඇදහිල්ල ප්‍රමුඛ ආගමික කණ්ඩායම් ලෙස නම් කරයි. ඇල්ටෝ පරානාහි විශාල මුස්ලිම් ප්‍රජාවක් (විශේෂයෙන් ලෙබනනයෙන් මැද පෙරදිග සංක්‍රමණයේ ප්‍රතිඵලයක් ලෙස) සහ බොකෙරොන්හි ප්‍රමුඛ මෙනනයිට් ප්‍රජාවක් ද එහි සඳහන් වේ.&lt;ref name=&quot;state1&quot;&gt;{{cite report|title=Paraguay religion|date=14 September 2007|website=[[U.S. State Department]] (state.gov)|url=https://2001-2009.state.gov/g/drl/rls/irf/2007/90263.htm|url-status=live|access-date=2 May 2010|archive-url=https://web.archive.org/web/20200728054606/https://2001-2009.state.gov/g/drl/rls/irf/2007/90263.htm|archive-date=28 July 2020}}&lt;/ref&gt;

=== භාෂා ===
ස්පාඤ්ඤ සහ ගුරානි යනු පැරගුවේහි ප්‍රධාන භාෂා දෙක වන අතර, දෙකම නිල තත්ත්වය ඇත. ගුරානි භාෂාව පැරගුවේහි පැවත එන ස්වදේශික ගුරානි සංස්කෘතියේ කැපී පෙනෙන සලකුණකි. ගුවාරානි යනු දකුණු ඇමරිකාවේ අවසන් වරට භාවිතා කරන ලද දේශීය ජාතික භාෂාවන්ගෙන් එකකි.&lt;ref&gt;{{Cite web |last=Costa |first=William |date=3 September 2020 |title='Culture is language': why an indigenous tongue is thriving in Paraguay |url=https://www.theguardian.com/world/2020/sep/03/paraguay-guarani-indigenous-language |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20231030063557/https://www.theguardian.com/world/2020/sep/03/paraguay-guarani-indigenous-language |archive-date=30 October 2023 |access-date=25 October 2023 |work=[[The Guardian]]}}&lt;/ref&gt; 2015 දී, ස්පාඤ්ඤ භාෂාව ජනගහනයෙන් 87% ක් පමණ කතා කළ අතර, ගුවාරානි භාෂාව 90% කට වඩා වැඩි පිරිසක් හෝ මිලියන 5.8 කට වඩා තරමක් වැඩි පිරිසක් කතා කරති. ග්‍රාමීය පැරගුවේ වැසියන්ගෙන් 52% ක් ගුවාරානි සහ ස්පාඤ්ඤ භාෂාවෙන් ද්විභාෂා වේ. ගුවාරානි තවමත් බහුලව කතා කරන අතර, ස්පාඤ්ඤ භාෂාවට සාමාන්‍යයෙන් දකුණු ඇමරිකානු භාෂා ෆ්‍රැන්කා ලෙස රජය, ව්‍යාපාර, මාධ්‍ය සහ අධ්‍යාපනය තුළ මනාප සැලකිල්ලක් ලබා දෙනු ලැබේ.&lt;ref name=&quot;ethnologue-list&quot;&gt;{{cite web |title=Languages of Paraguay |url=https://www.ethnologue.com/language/gug |url-status=bot: unknown |archive-url=https://web.archive.org/web/20170816063413/https://www.ethnologue.com/language/gug |archive-date=16 August 2017 |access-date=25 March 2025 |website=Ethnologue}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{cite web |title=The Languages spoken in Paraguay |url=http://www.studycountry.com/guide/PY-language.htm |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20170325113232/http://www.studycountry.com/guide/PY-language.htm |archive-date=25 March 2017 |access-date=21 April 2017 |website=Studycountry.com}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{cite web |date=24 June 2014 |title=Languages of Paraguay |url=http://www.visitparaguay.net/paraguay-guide/languages-paraguay.html |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20170301041637/http://www.visitparaguay.net/paraguay-guide/languages-paraguay.html |archive-date=1 March 2017 |access-date=21 April 2017 |website=VisitParaguay.net}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{cite news|url=https://www.nytimes.com/2012/03/12/world/americas/in-paraguay-indigenous-language-with-unique-staying-power.html|title=In Paraguay, indigenous language with unique staying power|last=Romero|first=Simon|date=12 March 2012|newspaper=[[The New York Times]]|access-date=21 April 2017|archive-url=https://web.archive.org/web/20170428224513/http://www.nytimes.com/2012/03/12/world/americas/in-paraguay-indigenous-language-with-unique-staying-power.html|archive-date=28 April 2017|url-status=live}}&lt;/ref&gt;

පෘතුගීසි භාෂාව රටේ 10% ක් විසින් කතා කරන තුන්වන වැඩිපුරම භාවිතා වන භාෂාව වන අතර, බොහෝ දුරට බ්‍රසීලයට මායිම් වන දෙපාර්තමේන්තු වල.&lt;ref name=&quot;ethnologue-list&quot; /&gt; එය &quot;බ්‍රසීගුවායෝස්&quot; ලෙස හඳුන්වනු ලබන, 1970 ගණන්වල සිට ලාභ ඉඩම් සොයමින් දේශ සීමාවෙන් බටහිරට ගිය බ්‍රසීලියානුවන් හෝ පැවත එන්නන් විසින් කතා කරනු ලැබේ.&lt;ref&gt;{{Cite journal|last=Estrada|first=Marcos|date=October 2017|title=Brasiguaio Identities: An outcome of the pursuit of land across the Brazilian and Paraguayan shared border region|url=https://exchanges.warwick.ac.uk/index.php/exchanges/article/view/205|journal=University of Warwick. Exchanges: The Interdisciplinary Research Journal.|issue=5}}&lt;/ref&gt;

පැරගුවේහි කතා කරන තවත් දේශීය භාෂා 19 ක් පමණ ඇති අතර, ඒවායින් බොහොමයක් වඳවීමේ තර්ජනයට ලක්ව ඇත. ගුවානා, අයෝරියෝ සහ ඉෂිර් (චමකෝකෝ) වැනි භාෂා වඳවීමේ තර්ජනයට ලක්ව ඇති බව සැලකේ.&lt;ref&gt;{{cite web |date=17 April 2019 |title=In Paraguay, 6&amp;nbsp;of the 19&amp;nbsp;native languages are in danger |url=https://www.mexicanist.com/l/paraguay-native-languages-in-danger/ |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20200812181248/https://www.mexicanist.com/l/paraguay-native-languages-in-danger/ |archive-date=12 August 2020 |access-date=24 August 2020 |website=mexicanist.com}}&lt;/ref&gt;

පැරගුවේ EF ඉංග්‍රීසි ප්‍රවීණතා දර්ශකයේ සාපේක්ෂව හොඳ ශ්‍රේණිගත කිරීමක් ලබා ඇති අතර, ආර්ජන්ටිනාව සහ උරුගුවේට පසුව දකුණු ඇමරිකාවේ ඉංග්‍රීසි භාෂාව වඩාත් ප්‍රවීණ රටවලින් 3 වන රට වන බැවින් ඉහළම 50 හි සිටී.&lt;ref name=&quot;EF EPI Ranking&quot;&gt;{{Cite web |date=2024 |title=EF EPI 2024 - EF English Proficiency Index |url=https://www.ef.com/wwen/epi/ |access-date=2025-01-04}}&lt;/ref&gt;

අධ්‍යාපන

UNESCO හි අවසාන අධ්‍යාපන සංවර්ධන දර්ශකය 2008 ට අනුව සාක්ෂරතාවය 93.6% ක් පමණ වූ අතර පැරගුවේ වැසියන්ගෙන් 87.7% ක් පස්වන ශ්‍රේණිය අවසන් කරයි. සාක්ෂරතාවය ස්ත්‍රී පුරුෂ භාවය අනුව එතරම් වෙනස් නොවේ.[29] වඩාත් මෑත අධ්‍යයනයකින් [30] හෙළි වන්නේ වයස අවුරුදු 6 ත් 12 ත් අතර ළමුන් ප්‍රාථමික පාසලට පැමිණීම 98% ක් පමණ වන බවයි. ප්‍රාථමික අධ්‍යාපනය නොමිලේ, අනිවාර්ය වන අතර වසර නවයක් ගතවේ. ද්විතීයික අධ්‍යාපනයට වසර තුනක් ගතවේ.[29]

ප්‍රධාන විශ්ව විද්‍යාල, සියලුම අගනුවර, පැරගුවේ හි ඇතුළත් වන්නේ:

Asunción ජාතික විශ්ව විද්‍යාලය (පොදු සහ 1889 දී ආරම්භ කරන ලදී)[31]

Asunción ස්වයං පාලන විශ්ව විද්‍යාලය (පුද්ගලික සහ 1979 දී ආරම්භ කරන ලදී)[32]

Universidad Católica Nuestra Señora de la Asunción (පුද්ගලික සහ පල්ලිය විසින් පවත්වාගෙන යනු ලැබේ).[33]

Universidad Americana (පුද්ගලික).

Universidad del Pacífico (පුද්ගලික සහ 1991 දී ආරම්භ කරන ලදී).

ශුද්ධ ප්‍රාථමික බඳවා ගැනීමේ අනුපාතය 2005 දී 88% විය.[29] 2000 දශකයේ මුල් භාගයේදී අධ්‍යාපනය සඳහා වූ රාජ්‍ය වියදම දළ දේශීය නිෂ්පාදිතයෙන් 4.3%ක් පමණ විය.[29]

=== අධ්‍යාපනය ===
[[:en:Literacy|Literacy]] was about 93.6% and 87.7% of Paraguayans finish the fifth grade according to [[:en:UNESCO|UNESCO]]'s last Educational Development Index 2008. Literacy does not differ much by gender.&lt;ref name=&quot;hdrstats.undp.org&quot;&gt;{{cite web |year=2009 |title=Paraguay |url=http://hdrstats.undp.org/en/countries/data_sheets/cty_ds_PRY.html |url-status=dead |archive-url=https://web.archive.org/web/20100218153913/http://hdrstats.undp.org/en/countries/data_sheets/cty_ds_PRY.html |archive-date=18 February 2010 |access-date=2 May 2010 |website=Hdrstats.undp.org |series=Human Development Report}}&lt;/ref&gt; A more recent study&lt;ref name=&quot;abc.com.py&quot;&gt;{{cite web |title=En Paraguay, disminuyó la pobreza entre 2003 y 2009 |url=http://www.abc.com.py/nota/en-paraguay-disminuyo-la-pobreza-entre-2003-y-2009/ |access-date=5 October 2012 |website=abc.com.py |series=ABC Color Paraguay |department=${w.time&lt;nowiki&gt;}&lt;/nowiki&gt;}}&lt;/ref&gt; reveals that attendance at primary school by children between 6 and 12 years old is about 98%. Primary education is free, mandatory and takes nine years. Secondary education takes three years.&lt;ref name=&quot;hdrstats.undp.org&quot; /&gt;

Main universities, all in the capital city, in Paraguay include:

* [[:en:National_University_of_Asunción|National University of Asunción]] (public and founded in 1889)&lt;ref&gt;{{cite web |title=Una |url=http://www.una.py/ |url-status=dead |archive-url=https://web.archive.org/web/20121010195408/http://www.una.py/ |archive-date=10 October 2012 |access-date=5 October 2012 |website=Una.py}}&lt;/ref&gt;
* [[:en:Autonomous_University_of_Asunción|Autonomous University of Asunción]] (private and founded in 1979)&lt;ref&gt;{{cite web |title=Universidad Autónoma de Asunción: Educación Superior en Paraguay |url=http://www.uaa.edu.py/ |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20120926054204/http://www.uaa.edu.py/ |archive-date=26 September 2012 |access-date=5 October 2012 |website=uaa.edu.py}}&lt;/ref&gt;
* [[:en:Universidad_Católica_Nuestra_Señora_de_la_Asunción|Universidad Católica Nuestra Señora de la Asunción]] (private and run by the church).&lt;ref&gt;{{cite web |date=25 September 2012 |title=Campus de Asunción – Universidad Católica &quot;Nuestra Señora de la Asunción&quot; |url=http://www.uca.edu.py/ |url-status=dead |archive-url=https://web.archive.org/web/20121130092826/http://www.uca.edu.py/ |archive-date=30 November 2012 |access-date=5 October 2012 |website=Uca.edu.py}}&lt;/ref&gt;
* [[:en:Universidad_Americana|Universidad Americana]] (private).
* [[:en:Universidad_del_Pacífico_(Paraguay)|Universidad del Pacífico]] (private and founded in 1991).

The net primary enrollment rate was at 88% in 2005.&lt;ref name=&quot;hdrstats.undp.org&quot; /&gt; Public expenditure on education was about 4.3% of GDP in the early 2000s.&lt;ref name=&quot;hdrstats.undp.org&quot; /&gt;

=== සෞඛ්‍යය ===
[[File:Life_expectancy_in_Paraguay.svg|link=https://en.wikipedia.org/wiki/File:Life_expectancy_in_Paraguay.svg|thumb|ආයු අපේක්ෂාව වර්ධනය කිරීම]]
Average life expectancy in Paraguay is rather high given its poverty: {{As of|2006|lc=y}}, it was 75&amp;nbsp;years,&lt;ref&gt;{{cite web |date=1 October 2012 |title=Paraguay |url=https://www.who.int/countries/pry/en/ |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20121017211540/http://www.who.int/countries/pry/en/ |archive-date=17 October 2012 |access-date=5 October 2012 |website=WHO (who.int) |series=[[World Health Organization]] |publisher=[[United Nations]]}}&lt;/ref&gt; equivalent to far wealthier Argentina, and the eighth highest in the Americas according to World Health Organization. Public expenditure on health is 2.6% of [[:en:Gross_domestic_product|GDP]], while private health expenditure is 5.1%.&lt;ref name=&quot;hdrstats.undp.org&quot; /&gt; Infant mortality was 20 per 1,000&amp;nbsp;births in 2005.&lt;ref name=&quot;hdrstats.undp.org&quot; /&gt; Maternal mortality was 150 per 100,000&amp;nbsp;live births in 2000.&lt;ref name=&quot;hdrstats.undp.org&quot; /&gt;

The [[:en:World_Bank|World Bank]] has helped the Paraguayan government reduce the country's maternal and infant mortality. The ''Mother and Child Basic Health Insurance Project'' aimed to contribute to reducing mortality by increasing the use of selected life-saving services included in the country's Mother and Child Basic Health Insurance Program (MCBI) by women of child-bearing age, and children under age six in selected areas. To this end, the project also targeted improving the quality and efficiency of the health service network within certain areas, in addition to increasing the Ministry of Public Health and Social Welfare's (MSPandBS) management.&lt;ref&gt;{{cite report|title=Paraguay Mother &amp; Child Basic Health Insurance|publisher=[[The World Bank]]|url=http://web.worldbank.org/external/projects/main?pagePK=64283627&amp;piPK=73230&amp;theSitePK=40941&amp;menuPK=228424&amp;Projectid=P082056|archive-url=https://web.archive.org/web/20120517115828/http://web.worldbank.org/external/projects/main?pagePK=64283627&amp;piPK=73230&amp;theSitePK=40941&amp;menuPK=228424&amp;Projectid=P082056|archive-date=17 May 2012}}. .&lt;/ref&gt;

== යොමු කිරීම් ==</text>
      <sha1>40eu7593lkijn9e200s8pnqulr56sth</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>753003</id>
      <parentid>753002</parentid>
      <timestamp>2025-07-03T08:03:01Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>BuddhikaW88</username>
        <id>37808</id>
      </contributor>
      <comment>/* භාෂා */</comment>
      <origin>753003</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="32536" sha1="9hap49jahabdyfpjavyuddpk4zjg9qv" xml:space="preserve">
[[File:Paraguay_population_density.png|link=https://en.wikipedia.org/wiki/File:Paraguay_population_density.png|thumb|පැරගුවේ ජනගහන ඝනත්වය (වර්ග කිලෝමීටරයට පුද්ගලයින්)]]
පැරගුවේ ජනගහනය රට පුරා අසමාන ලෙස බෙදා හරින අතර, අතිමහත් බහුතරයක් ජනතාව ජීවත් වන්නේ අගනුවර සහ විශාලතම නගරය වන අසුන්සියොන් අසල නැගෙනහිර කලාපයේ වන අතර එය රටේ ජනගහනයෙන් 10% ක් වේ. ඇල්ටෝ පැරගුවේ, බොකෙරොන් සහ ජනාධිපති හේස් දෙපාර්තමේන්තුව ඇතුළත් වන සහ භූමි ප්‍රදේශයෙන් 60% ක් පමණ වන ග්‍රාන් චාකෝ කලාපය ජනගහනයෙන් 4% කටත් වඩා අඩු පිරිසකට නිවහන වේ. පැරගුවේ වැසියන්ගෙන් 63% ක් පමණ නාගරික ප්‍රදේශවල ජීවත් වන අතර, පැරගුවේ දකුණු ඇමරිකාවේ අවම නාගරීකරණය වූ ජාතීන්ගෙන් එකක් බවට පත් කරයි.

එහි ඉතිහාසයේ වැඩි කාලයක්, පැරගුවේ ජනගහන ඝනත්වය අඩු වීම හේතුවෙන්, විශේෂයෙන් පැරගුවේ යුද්ධය නිසා ඇති වූ ජන විකාශන බිඳවැටීමෙන් පසු, සංක්‍රමණිකයින්ගෙන් ග්‍රාහකයෙකු වී ඇත. සංක්‍රමණිකයින් අතර ඉතාලි, ජර්මානු, ස්පාඤ්ඤ, ඉංග්‍රීසි, රුසියානු, කොරියානු, චීන, අරාබි, ජපන්, යුක්‍රේනියානු, පෝලන්ත, යුදෙව්, බ්‍රසීල, බොලිවියානු, ඇමරිකානු, කොලොම්බියානු, මෙක්සිකානු, වෙනිසියුලානු, චිලී, තායිවාන, පේරු, ආසියානු ජනතාව, උරුගුවේ සහ සියල්ලටම වඩා විශාලතම කණ්ඩායම; ආර්ජන්ටිනා.&lt;ref&gt;{{cite web |title=Argentinos superan a brasileños radicados en Paraguay [Argentines outnumber Brazilians living in Paraguay] |url=https://www.rdn.com.py/2025/06/24/argentinos-superan-a-brasilenos-radicados-en-paraguay/ |access-date=24 June 2025 |website=www.rdn.com.py}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{cite web |date=7 December 2021 |title=Brasileños, Argentinos, Coreanos y Taiwaneses, encabezan ranking de inmigrantes en Paraguay |url=https://www.hoy.com.py/nacionales/brasilenos-argentinos-coreanos-y-taiwaneses-encabezan-ranking-de-inmigrantes-en-paraguay |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20211217052915/https://www.hoy.com.py/nacionales/brasilenos-argentinos-coreanos-y-taiwaneses-encabezan-ranking-de-inmigrantes-en-paraguay |archive-date=17 December 2021 |access-date=18 December 2021 |website=Hoy Paraguay (hoy.com.py) |language=es}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{cite web |date=1 January 2021 |title=Paraguayos en España. Padrón municipal 2021, cifras de población |url=https://epa.com.es/padron/paraguayos-en-espana/ |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20211230190413/https://epa.com.es/padron/paraguayos-en-espana/ |archive-date=30 December 2021 |access-date=30 December 2021 |website=epa.com.es |publisher=EPA España |language=es}}&lt;/ref&gt; ජර්මානු ආර්ජන්ටිනාවන් සමඟ, ජර්මානු පැරගුවේ ජාතිකයන් දකුණු ඇමරිකාවේ වඩාත්ම කැපී පෙනෙන සහ වර්ධනය වන ජර්මානු ප්‍රජාවන්ගෙන් එකකි, ජර්මානු භාෂාව කතා කරන මෙනනයිට්වරු 25,000 ක් පමණ පැරගුවේ චාකෝ හි ජීවත් වෙති.&lt;ref&gt;{{cite web |last={{nobr|de la Cova}} |first=Antonio |date=28 December 1999 |title=Paraguay's Mennonites resent 'fast buck' outsiders |url=http://www.latinamericanstudies.org/paraguay/mennonites.htm |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20100712210031/http://www.latinamericanstudies.org/paraguay/mennonites.htm |archive-date=12 July 2010 |access-date=2 May 2010 |website=Latinamericanstudies.org |publisher=[[Columbia University]]}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{cite web |date=7 December 2021 |title=German families seek shelter in Paraguay from vaccines and lockdowns |url=https://en.mercopress.com/2021/12/07/german-families-seek-shelter-in-paraguay-from-vaccines-and-lockdowns |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20211217052914/https://en.mercopress.com/2021/12/07/german-families-seek-shelter-in-paraguay-from-vaccines-and-lockdowns |archive-date=17 December 2021 |access-date=18 December 2021 |website=MercoPress Uruguay (en.mercopress.com) |language=en, es}}&lt;/ref&gt; ජර්මානු පදිංචිකරුවන් හොහෙනාවු, ෆිලඩෙල්ෆියා, නියුලන්ඩ්, ඔබිගාඩෝ සහ නුවෙවා ජර්මේනියාව වැනි නගර කිහිපයක් ආරම්භ කළහ. පැරගුවේ වෙත ජර්මානු සංක්‍රමණය ප්‍රවර්ධනය කරන වෙබ් අඩවි කිහිපයක් කියා සිටින්නේ ජනගහනයෙන් 5-7% ජර්මානු සම්භවයක් ඇති බවයි, ජර්මානු-බ්‍රසීලියානු සම්භවයක් ඇති 150,000 පුද්ගලයින් ඇතුළුව.&lt;ref&gt;{{cite magazine|last=Ross|first=Jonathan|title=Allgemeines über Paraguay|url=http://www.magazin-paraguay.de/paraguay/allgemeines-paraguay.htm|url-status=live|location=Paraguay|archive-url=https://web.archive.org/web/20130310015715/http://www.magazin-paraguay.de/paraguay/allgemeines-paraguay.htm|archive-date=10 March 2013|access-date=5 October 2012|magazine=Magazin-paraguay.de}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{cite web |date=23 September 2012 |title=&quot;Kategorie&quot; Paraguay&amp;nbsp;24 – die Geschichte unserer Auswanderung |url=http://www.paraguay24.de/category/new-und-infos-zu-paraguay/information_um_und_zu_paraguay |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20121003071607/http://www.paraguay24.de/category/new-und-infos-zu-paraguay/information_um_und_zu_paraguay |archive-date=3 October 2012 |access-date=5 October 2012 |publisher=Paraguay24.de |department=Information um und zu Paraguay}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{cite web |last=Blanco |first=Miran |date=24 March 2007 |title=Paraguay Auswandern Einwandern Immobilien Infos für Touristen, Auswanderer Asuncion Paraguay |url=http://www.auswandern-paraguay.org/ |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20120818114456/http://www.auswandern-paraguay.org/ |archive-date=18 August 2012 |access-date=5 October 2012 |publisher=Auswandern-paraguay.org}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{cite web |title=Paraguay – Immobilien – Auswandern – Immobilienschnöppchen, Höuser, und Grundstöcke um Villarrica |url=http://www.my-paraguay.com/ |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20120919195903/http://my-paraguay.com/ |archive-date=19 September 2012 |access-date=5 October 2012 |website=My-paraguay.com}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{cite web |title=Paraguay – Auswandern – Immobilien – Reisen |url=http://www.paraguay1.de/ |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20121014051358/http://www.paraguay1.de/ |archive-date=14 October 2012 |access-date=19 October 2012 |website=paraguay1.de}}&lt;/ref&gt;  අසුන්සියොන් සහ දකුණු පැරගුවේ (ඉටපුවා, මිසියෝනස් සහ ඊයිම්බුකු), විශේෂයෙන්ම ෆාම්, කොරනෙල් නගරවල බොගාඩෝ, එන්කාර්නේෂියන්, සැන් ජුවාන් ඩෙල් පරානා, සැන් ඉග්නාසියෝ සහ පිලාර්.&lt;ref&gt;{{cite web |last1=Bareiro |first1=Mónica |date=21 June 2014 |title=Música, sabor y cultura |url=https://www.abc.com.py/edicion-impresa/suplementos/abc-revista/musica-sabor-y-cultura-1257514.html |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20211217052915/https://www.abc.com.py/edicion-impresa/suplementos/abc-revista/musica-sabor-y-cultura-1257514.html |archive-date=17 December 2021 |access-date=18 December 2021 |publisher=ABC Color Paraguay |language=es}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{cite web |date=27 January 2016 |title=85&amp;nbsp;años de la Iglesia Bautista Eslava |url=https://www.abc.com.py/edicion-impresa/suplementos/gaceta-del-sur/85-anos-de-la-iglesia-bautista-eslava-1448028.html |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20211217052915/https://www.abc.com.py/edicion-impresa/suplementos/gaceta-del-sur/85-anos-de-la-iglesia-bautista-eslava-1448028.html |archive-date=17 December 2021 |access-date=18 December 2021 |publisher=ABC Color Paraguay |language=es}}&lt;/ref&gt; පැරගුවේ යනු ආගමික ඇදහිල්ල නිසා පීඩාවට පත් වූ ප්‍රජාවන්ට තෝතැන්නක් වී ඇත, 1941 දී ඔවුන්ගේ සාමවාදී විශ්වාසයන් නිසා එංගලන්තයෙන් පිටව යාමට බල කෙරුණු බෲඩර්හෝෆ් වැනි.&lt;ref&gt;{{cite news|url=https://www.standard.co.uk/stayingin/inside-the-bruderhof-review-a-look-into-a-british-religious-commune-a4198496.html|title=Inside the Bruderhof review: A look into a British religious commune|last1=Sexton|first1=David|date=25 July 2019|newspaper=[[Evening Standard]]|access-date=15 August 2019|archive-url=https://web.archive.org/web/20190731073736/https://www.standard.co.uk/stayingin/inside-the-bruderhof-review-a-look-into-a-british-religious-commune-a4198496.html|archive-date=31 July 2019|url-status=live}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{cite news|url=https://www.theguardian.com/tv-and-radio/2019/jul/23/just-dont-call-it-a-cult-the-strangely-alluring-world-of-the-bruderhof|title='Just don't call it a cult': The strangely alluring world of the Bruderhof|last=Wollaston|first=Sam|date=23 July 2019|newspaper=[[The Guardian]]|access-date=15 August 2019|archive-url=https://web.archive.org/web/20190815032536/https://www.theguardian.com/tv-and-radio/2019/jul/23/just-dont-call-it-a-cult-the-strangely-alluring-world-of-the-bruderhof|archive-date=15 August 2019|url-status=live}}&lt;/ref&gt; මෙම ප්‍රජාවන්ගෙන් බොහෝ දෙනෙක් ඔවුන්ගේ භාෂා සහ සංස්කෘතිය රඳවා ගෙන ඇත, විශේෂයෙන් විශාලතම සංක්‍රමණික කණ්ඩායම් වලින් එකක් නියෝජනය කරන බ්‍රසීලියානුවන්.&lt;ref&gt;{{cite web |title=Paraguay information and history |url=https://www.nationalgeographic.com/travel/destination/paraguay |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20120918150652/http://travel.nationalgeographic.com/travel/countries/paraguay-facts/ |archive-date=18 September 2012 |website=[[National Geographic Society|National Geographic]] (nationalgeographic.com) |department=Travel}}&lt;/ref&gt; බොහෝ බ්‍රසීලියානු පැරගුවේ ජාතිකයන් ජර්මානු, ඉතාලි සහ පෝලන්ත සම්භවයක් ඇති අය වෙති.&lt;ref&gt;{{cite news|url=https://www.nytimes.com/2001/06/12/world/12PARA.html?ex=1152849600&amp;en=6a4520630e3b9860&amp;ei=5070&amp;pagewanted=1|title=Awful lot of Brazilians in Paraguay, locals say|date=12 June 2001|newspaper=[[The New York Times]]|archive-url=https://web.archive.org/web/20160722131153/http://www.nytimes.com/2001/06/12/world/12PARA.html?ex=1152849600&amp;en=6a4520630e3b9860&amp;ei=5070&amp;pagewanted=1|archive-date=22 July 2016|series=San Alberto Journal}}&lt;/ref&gt; ජනගහනයෙන් 0.13% ක් පමණ වන ඇෆ්රෝ-පැරගුවානුවන් 8,000 ක් පමණ සිටින බවට ඇස්තමේන්තු කර ඇත.

[[File:Caacupe5.jpg|link=https://en.wikipedia.org/wiki/File:Caacupe5.jpg|වම|thumb|කකුපේ හි රැස්වීමක්]]
පැරගුවේ සංඛ්‍යාලේඛන, සමීක්ෂණ සහ සංගණන දෙපාර්තමේන්තුව ජනවාර්ගික ජනගහනය පිළිබඳව විමසුවද, සංගණන සමීක්ෂණවලදී ජාතිය සහ ජනවාර්ගිකත්වය පිළිබඳව විමසන්නේ නැති බැවින්, පැරගුවේ ජනගහනයේ ජනවාර්ගික සංයුතිය පිළිබඳ නිල දත්ත නොමැත. 2022 සංගණනයට අනුව, ආදිවාසීන් පැරගුවේ මුළු ජනගහනයෙන් 2.3% ක් විය.

සාම්ප්‍රදායිකව, පැරගුවේ ජනගහනයෙන් බහුතරය මිශ්‍ර (ස්පාඤ්ඤ භාෂාවෙන් මෙස්ටිසෝ) ලෙස සැලකේ. 2022 සංගණනයට අනුව, පැරගුවේ ජනගහනය 6 109 944 ක් වන අතර, ඉන් 95% ක් මෙස්ටිසෝ/සුදු ජාතිකයන් වන අතර 5% ක් &quot;වෙනත්&quot; ලෙස ලේබල් කර ඇත, එයට වෙනස් ජනවාර්ගික භාෂාමය ස්වදේශික කණ්ඩායම් 17 ක සාමාජිකයින් ඇතුළත් වේ.&lt;ref name=&quot;indigenous&quot;&gt;{{Cite web |date=31 August 2023 |title=Indigenous Census 2022 - INE |url=https://www.ine.gov.py/Publicaciones/Biblioteca/documento/233/censo_indigena2022.pdf |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20231006011949/https://www.ine.gov.py/Publicaciones/Biblioteca/documento/233/censo_indigena2022.pdf |archive-date=6 October 2023 |access-date=17 September 2023 |website=INE Paraguay |language=ES}}&lt;/ref&gt;{{Largest cities|country=Paraguay|stat_ref=(2022 census)&lt;ref name=population/&gt;|div_name=Department|city_1=Asunción|div_1=Capital District (Paraguay){{!}}Capital District|pop_1=462,241|img_1=Paraguay-001.jpg|city_2=Ciudad del Este|div_2=Alto Paraná Department{{!}}Alto Paraná|pop_2=325,819|img_2=Ciudad del Este skyline Imagen 205.jpg|city_3=Luque|div_3=Central Department{{!}}Central|pop_3=259,705|img_3=Silvio Pettirossi International Airport.jpg|city_4=Capiatá|div_4=Central Department{{!}}Central|pop_4=236,999|city_5=San Lorenzo, Paraguay{{!}}San Lorenzo|div_5=Central Department{{!}}Central|pop_5=225,295|img_5=Catedral de San Lorenzo durante un 10 de Agosto.JPG|city_6=Limpio|div_6=Central Department{{!}}Central|pop_6=139,652|city_7=Pedro Juan Caballero, Paraguay{{!}}Pedro Juan Caballero|div_7=Amambay Department{{!}}Amambay|pop_7=127,437|city_8=Lambaré|div_8=Central Department{{!}}Central|pop_8=127,150|city_9=Ñemby|div_9=Central Department{{!}}Central|pop_9=116,383|city_10=Fernando de la Mora, Paraguay{{!}}Fernando de la Mora|div_10=Central Department{{!}}Central|pop_10=110,255|city_11=Encarnación, Paraguay{{!}}Encarnación|div_11=Itapúa Department{{!}}Itapúa|pop_11=106,842|city_12=Coronel Oviedo|div_12=Caaguazú Department{{!}}Caaguazú|pop_12=98,323|city_13=Caaguazú District{{!}}Caaguazú|div_13=Caaguazú Department{{!}}Caaguazú|pop_13=98,200|city_14=Itauguá|div_14=Central Department{{!}}Central|pop_14=93,213|city_15=Presidente Franco District{{!}}Presidente Franco|div_15=Alto Paraná Department{{!}}Alto Paraná|pop_15=88,744|city_16=Mariano Roque Alonso, Paraguay{{!}}Mariano Roque Alonso|div_16=Central Department{{!}}Central|pop_16=85,133|city_17=Hernandarias, Paraguay{{!}}Hernandarias|div_17=Alto Paraná Department{{!}}Alto Paraná|pop_17=83,285|city_18=Minga Guazú|div_18=Alto Paraná Department{{!}}Alto Paraná|pop_18=81,072|city_19=Concepción, Paraguay{{!}}Concepción|div_19=Concepción Department (Paraguay){{!}}Concepción|pop_19=73,360|city_20=Villa Elisa, Paraguay{{!}}Villa Elisa|div_20=Central Department{{!}}Central|pop_20=71,383}}
[[File:Concepción_Catholic_chapel.jpeg|link=https://en.wikipedia.org/wiki/File:Concepci%C3%B3n_Catholic_chapel.jpeg|thumb|පැරගුවේ, කන්සෙප්සියෝන් හි ප්‍රධාන කතෝලික දේවස්ථානය]]

=== ආගම ===
ක්‍රිස්තියානි ආගම, විශේෂයෙන් කතෝලික ආගම, පැරගුවේහි ප්‍රමුඛ ආගමයි.&lt;ref&gt;{{cite web |title=PROLADES Religion in America by country |trans-title=The Latin American Socio-Religious Studies Program |url=http://www.prolades.com/ |archive-url=https://web.archive.org/web/20180112003048/http://www.prolades.com/ |archive-date=12 January 2018 |website=Programa Latinoamericano de Estudios Sociorreligiosos (PROLADES) (prolades.com)}}&lt;/ref&gt; 2002 සංගණනයට අනුව, ජනගහනයෙන් 89.9% ක් කතෝලිකයන් වූ අතර, 6.2% ක් එවැන්ජලිකල් රෙපරමාදු භක්තිකයන් වූ අතර, 1.1% ක් අනෙකුත් ක්‍රිස්තියානි නිකායන් සමඟ හඳුනාගෙන ඇති අතර, 0.6% ක් ස්වදේශික ආගම් අනුගමනය කළහ. ආගමික නිදහස පිළිබඳ එක්සත් ජනපද රාජ්‍ය දෙපාර්තමේන්තු වාර්තාවක් කතෝලික ධර්මය, එවැන්ජලිකල් රෙපරමාදු ආගම, ප්‍රධාන පෙළේ රෙපරමාදු ආගම, යුදෙව් ආගම (ඕතඩොක්ස්, කොන්සර්වේටිව් සහ ප්‍රතිසංස්කරණ), පසුකාලීන සාන්තුවරයන්ගේ ජේසුස් ක්‍රිස්තුස් වහන්සේගේ පල්ලිය සහ බහායි ඇදහිල්ල ප්‍රමුඛ ආගමික කණ්ඩායම් ලෙස නම් කරයි. ඇල්ටෝ පරානාහි විශාල මුස්ලිම් ප්‍රජාවක් (විශේෂයෙන් ලෙබනනයෙන් මැද පෙරදිග සංක්‍රමණයේ ප්‍රතිඵලයක් ලෙස) සහ බොකෙරොන්හි ප්‍රමුඛ මෙනනයිට් ප්‍රජාවක් ද එහි සඳහන් වේ.&lt;ref name=&quot;state1&quot;&gt;{{cite report|title=Paraguay religion|date=14 September 2007|website=[[U.S. State Department]] (state.gov)|url=https://2001-2009.state.gov/g/drl/rls/irf/2007/90263.htm|url-status=live|access-date=2 May 2010|archive-url=https://web.archive.org/web/20200728054606/https://2001-2009.state.gov/g/drl/rls/irf/2007/90263.htm|archive-date=28 July 2020}}&lt;/ref&gt;

=== භාෂා ===
ස්පාඤ්ඤ සහ ගුරානි යනු පැරගුවේහි ප්‍රධාන භාෂා දෙක වන අතර, දෙකම නිල තත්ත්වය ඇත. ගුරානි භාෂාව පැරගුවේහි පැවත එන ස්වදේශික ගුරානි සංස්කෘතියේ කැපී පෙනෙන සලකුණකි. ගුවාරානි යනු දකුණු ඇමරිකාවේ අවසන් වරට භාවිතා කරන ලද දේශීය ජාතික භාෂාවන්ගෙන් එකකි.&lt;ref&gt;{{Cite web |last=Costa |first=William |date=3 September 2020 |title='Culture is language': why an indigenous tongue is thriving in Paraguay |url=https://www.theguardian.com/world/2020/sep/03/paraguay-guarani-indigenous-language |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20231030063557/https://www.theguardian.com/world/2020/sep/03/paraguay-guarani-indigenous-language |archive-date=30 October 2023 |access-date=25 October 2023 |work=[[The Guardian]]}}&lt;/ref&gt; 2015 දී, ස්පාඤ්ඤ භාෂාව ජනගහනයෙන් 87% ක් පමණ කතා කළ අතර, ගුවාරානි භාෂාව 90% කට වඩා වැඩි පිරිසක් හෝ මිලියන 5.8 කට වඩා තරමක් වැඩි පිරිසක් කතා කරති. ග්‍රාමීය පැරගුවේ වැසියන්ගෙන් 52% ක් ගුවාරානි සහ ස්පාඤ්ඤ භාෂාවෙන් ද්විභාෂා වේ. ගුවාරානි තවමත් බහුලව කතා කරන අතර, ස්පාඤ්ඤ භාෂාවට සාමාන්‍යයෙන් දකුණු ඇමරිකානු භාෂා ෆ්‍රැන්කා ලෙස රජය, ව්‍යාපාර, මාධ්‍ය සහ අධ්‍යාපනය තුළ මනාප සැලකිල්ලක් ලබා දෙනු ලැබේ.&lt;ref name=&quot;ethnologue-list&quot;&gt;{{cite web |title=Languages of Paraguay |url=https://www.ethnologue.com/language/gug |url-status=bot: unknown |archive-url=https://web.archive.org/web/20170816063413/https://www.ethnologue.com/language/gug |archive-date=16 August 2017 |access-date=25 March 2025 |website=Ethnologue}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{cite web |title=The Languages spoken in Paraguay |url=http://www.studycountry.com/guide/PY-language.htm |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20170325113232/http://www.studycountry.com/guide/PY-language.htm |archive-date=25 March 2017 |access-date=21 April 2017 |website=Studycountry.com}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{cite web |date=24 June 2014 |title=Languages of Paraguay |url=http://www.visitparaguay.net/paraguay-guide/languages-paraguay.html |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20170301041637/http://www.visitparaguay.net/paraguay-guide/languages-paraguay.html |archive-date=1 March 2017 |access-date=21 April 2017 |website=VisitParaguay.net}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{cite news|url=https://www.nytimes.com/2012/03/12/world/americas/in-paraguay-indigenous-language-with-unique-staying-power.html|title=In Paraguay, indigenous language with unique staying power|last=Romero|first=Simon|date=12 March 2012|newspaper=[[The New York Times]]|access-date=21 April 2017|archive-url=https://web.archive.org/web/20170428224513/http://www.nytimes.com/2012/03/12/world/americas/in-paraguay-indigenous-language-with-unique-staying-power.html|archive-date=28 April 2017|url-status=live}}&lt;/ref&gt;

පෘතුගීසි භාෂාව රටේ 10% ක් විසින් කතා කරන තුන්වන වැඩිපුරම භාවිතා වන භාෂාව වන අතර, බොහෝ දුරට බ්‍රසීලයට මායිම් වන දෙපාර්තමේන්තු වල.&lt;ref name=&quot;ethnologue-list&quot; /&gt; එය &quot;බ්‍රසීගුවායෝස්&quot; ලෙස හඳුන්වනු ලබන, 1970 ගණන්වල සිට ලාභ ඉඩම් සොයමින් දේශ සීමාවෙන් බටහිරට ගිය බ්‍රසීලියානුවන් හෝ පැවත එන්නන් විසින් කතා කරනු ලැබේ.&lt;ref&gt;{{Cite journal|last=Estrada|first=Marcos|date=October 2017|title=Brasiguaio Identities: An outcome of the pursuit of land across the Brazilian and Paraguayan shared border region|url=https://exchanges.warwick.ac.uk/index.php/exchanges/article/view/205|journal=University of Warwick. Exchanges: The Interdisciplinary Research Journal.|issue=5}}&lt;/ref&gt;

පැරගුවේහි කතා කරන තවත් දේශීය භාෂා 19 ක් පමණ ඇති අතර, ඒවායින් බොහොමයක් වඳවීමේ තර්ජනයට ලක්ව ඇත. ගුවානා, අයෝරියෝ සහ ඉෂිර් (චමකෝකෝ) වැනි භාෂා වඳවීමේ තර්ජනයට ලක්ව ඇති බව සැලකේ.&lt;ref&gt;{{cite web |date=17 April 2019 |title=In Paraguay, 6&amp;nbsp;of the 19&amp;nbsp;native languages are in danger |url=https://www.mexicanist.com/l/paraguay-native-languages-in-danger/ |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20200812181248/https://www.mexicanist.com/l/paraguay-native-languages-in-danger/ |archive-date=12 August 2020 |access-date=24 August 2020 |website=mexicanist.com}}&lt;/ref&gt;

පැරගුවේ EF ඉංග්‍රීසි ප්‍රවීණතා දර්ශකයේ සාපේක්ෂව හොඳ ශ්‍රේණිගත කිරීමක් ලබා ඇති අතර, ආර්ජන්ටිනාව සහ උරුගුවේට පසුව දකුණු ඇමරිකාවේ ඉංග්‍රීසි භාෂාව වඩාත් ප්‍රවීණ රටවලින් 3 වන රට වන බැවින් ඉහළම 50 හි සිටී.&lt;ref name=&quot;EF EPI Ranking&quot;&gt;{{Cite web |date=2024 |title=EF EPI 2024 - EF English Proficiency Index |url=https://www.ef.com/wwen/epi/ |access-date=2025-01-04}}&lt;/ref&gt;

=== අධ්‍යාපනය ===
UNESCO හි අවසාන අධ්‍යාපන සංවර්ධන දර්ශකය 2008 ට අනුව සාක්ෂරතාවය 93.6% ක් පමණ වූ අතර පැරගුවේ වැසියන්ගෙන් 87.7% ක් පස්වන ශ්‍රේණිය අවසන් කරයි. සාක්ෂරතාවය ස්ත්‍රී පුරුෂ භාවය අනුව එතරම් වෙනස් නොවේ.&lt;ref name=&quot;hdrstats.undp.org&quot;&gt;{{cite web |year=2009 |title=Paraguay |url=http://hdrstats.undp.org/en/countries/data_sheets/cty_ds_PRY.html |url-status=dead |archive-url=https://web.archive.org/web/20100218153913/http://hdrstats.undp.org/en/countries/data_sheets/cty_ds_PRY.html |archive-date=18 February 2010 |access-date=2 May 2010 |website=Hdrstats.undp.org |series=Human Development Report}}&lt;/ref&gt; වඩාත් මෑත අධ්‍යයනයකින්&lt;ref name=&quot;abc.com.py&quot;&gt;{{cite web |title=En Paraguay, disminuyó la pobreza entre 2003 y 2009 |url=http://www.abc.com.py/nota/en-paraguay-disminuyo-la-pobreza-entre-2003-y-2009/ |access-date=5 October 2012 |website=abc.com.py |series=ABC Color Paraguay |department=${w.time&lt;nowiki&gt;}&lt;/nowiki&gt;}}&lt;/ref&gt; හෙළි වන්නේ වයස අවුරුදු 6 ත් 12 ත් අතර ළමුන් ප්‍රාථමික පාසලට පැමිණීම 98% ක් පමණ වන බවයි. ප්‍රාථමික අධ්‍යාපනය නොමිලේ, අනිවාර්ය වන අතර වසර නවයක් ගතවේ. ද්විතීයික අධ්‍යාපනයට වසර තුනක් ගතවේ.&lt;ref name=&quot;hdrstats.undp.org&quot; /&gt;

ප්‍රධාන විශ්ව විද්‍යාල, සියලුම අගනුවර, පැරගුවේ හි ඇතුළත් වන්නේ:

* අසුන්සියොන් ජාතික විශ්ව විද්‍යාලය (පොදු සහ 1889 දී ආරම්භ කරන ලදී)&lt;ref&gt;{{cite web |title=Una |url=http://www.una.py/ |url-status=dead |archive-url=https://web.archive.org/web/20121010195408/http://www.una.py/ |archive-date=10 October 2012 |access-date=5 October 2012 |website=Una.py}}&lt;/ref&gt;
* අසුන්සියොන් ස්වයං පාලන විශ්ව විද්‍යාලය (පුද්ගලික සහ 1979 දී ආරම්භ කරන ලදී)&lt;ref&gt;{{cite web |title=Universidad Autónoma de Asunción: Educación Superior en Paraguay |url=http://www.uaa.edu.py/ |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20120926054204/http://www.uaa.edu.py/ |archive-date=26 September 2012 |access-date=5 October 2012 |website=uaa.edu.py}}&lt;/ref&gt;
* යුනිවර්සිඩාඩ් කැටෝලිකා නියුස්ට්‍රා සෙනෝරා ඩි ලා අසුන්සියන් (පුද්ගලික සහ පල්ලිය විසින් පවත්වාගෙන යනු ලැබේ).&lt;ref&gt;{{cite web |date=25 September 2012 |title=Campus de Asunción – Universidad Católica &quot;Nuestra Señora de la Asunción&quot; |url=http://www.uca.edu.py/ |url-status=dead |archive-url=https://web.archive.org/web/20121130092826/http://www.uca.edu.py/ |archive-date=30 November 2012 |access-date=5 October 2012 |website=Uca.edu.py}}&lt;/ref&gt;
* යුනිවර්සිඩෑඩ් ඇමරිකානා (පුද්ගලික).
* යුනිවර්සිඩෑඩ් ඩෙල් පැසිෆිකෝ (පුද්ගලික සහ 1991 දී ආරම්භ කරන ලදී).

ශුද්ධ ප්‍රාථමික බඳවා ගැනීමේ අනුපාතය 2005 දී 88% විය.&lt;ref name=&quot;hdrstats.undp.org&quot; /&gt; 2000 දශකයේ මුල් භාගයේදී අධ්‍යාපනය සඳහා වූ රාජ්‍ය වියදම දළ දේශීය නිෂ්පාදිතයෙන් 4.3%ක් පමණ විය.&lt;ref name=&quot;hdrstats.undp.org&quot; /&gt;

=== සෞඛ්‍යය ===
[[File:Life_expectancy_in_Paraguay.svg|link=https://en.wikipedia.org/wiki/File:Life_expectancy_in_Paraguay.svg|thumb|ආයු අපේක්ෂාව වර්ධනය කිරීම]]
Average life expectancy in Paraguay is rather high given its poverty: {{As of|2006|lc=y}}, it was 75&amp;nbsp;years,&lt;ref&gt;{{cite web |date=1 October 2012 |title=Paraguay |url=https://www.who.int/countries/pry/en/ |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20121017211540/http://www.who.int/countries/pry/en/ |archive-date=17 October 2012 |access-date=5 October 2012 |website=WHO (who.int) |series=[[World Health Organization]] |publisher=[[United Nations]]}}&lt;/ref&gt; equivalent to far wealthier Argentina, and the eighth highest in the Americas according to World Health Organization. Public expenditure on health is 2.6% of [[:en:Gross_domestic_product|GDP]], while private health expenditure is 5.1%.&lt;ref name=&quot;hdrstats.undp.org&quot; /&gt; Infant mortality was 20 per 1,000&amp;nbsp;births in 2005.&lt;ref name=&quot;hdrstats.undp.org&quot; /&gt; Maternal mortality was 150 per 100,000&amp;nbsp;live births in 2000.&lt;ref name=&quot;hdrstats.undp.org&quot; /&gt;

The [[:en:World_Bank|World Bank]] has helped the Paraguayan government reduce the country's maternal and infant mortality. The ''Mother and Child Basic Health Insurance Project'' aimed to contribute to reducing mortality by increasing the use of selected life-saving services included in the country's Mother and Child Basic Health Insurance Program (MCBI) by women of child-bearing age, and children under age six in selected areas. To this end, the project also targeted improving the quality and efficiency of the health service network within certain areas, in addition to increasing the Ministry of Public Health and Social Welfare's (MSPandBS) management.&lt;ref&gt;{{cite report|title=Paraguay Mother &amp; Child Basic Health Insurance|publisher=[[The World Bank]]|url=http://web.worldbank.org/external/projects/main?pagePK=64283627&amp;piPK=73230&amp;theSitePK=40941&amp;menuPK=228424&amp;Projectid=P082056|archive-url=https://web.archive.org/web/20120517115828/http://web.worldbank.org/external/projects/main?pagePK=64283627&amp;piPK=73230&amp;theSitePK=40941&amp;menuPK=228424&amp;Projectid=P082056|archive-date=17 May 2012}}. .&lt;/ref&gt;

== යොමු කිරීම් ==</text>
      <sha1>9hap49jahabdyfpjavyuddpk4zjg9qv</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>753004</id>
      <parentid>753003</parentid>
      <timestamp>2025-07-03T08:04:02Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>BuddhikaW88</username>
        <id>37808</id>
      </contributor>
      <comment>/* සෞඛ්‍යය */</comment>
      <origin>753004</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="33733" sha1="p875j4bv6yny4f989cxf1tte5yyohnc" xml:space="preserve">
[[File:Paraguay_population_density.png|link=https://en.wikipedia.org/wiki/File:Paraguay_population_density.png|thumb|පැරගුවේ ජනගහන ඝනත්වය (වර්ග කිලෝමීටරයට පුද්ගලයින්)]]
පැරගුවේ ජනගහනය රට පුරා අසමාන ලෙස බෙදා හරින අතර, අතිමහත් බහුතරයක් ජනතාව ජීවත් වන්නේ අගනුවර සහ විශාලතම නගරය වන අසුන්සියොන් අසල නැගෙනහිර කලාපයේ වන අතර එය රටේ ජනගහනයෙන් 10% ක් වේ. ඇල්ටෝ පැරගුවේ, බොකෙරොන් සහ ජනාධිපති හේස් දෙපාර්තමේන්තුව ඇතුළත් වන සහ භූමි ප්‍රදේශයෙන් 60% ක් පමණ වන ග්‍රාන් චාකෝ කලාපය ජනගහනයෙන් 4% කටත් වඩා අඩු පිරිසකට නිවහන වේ. පැරගුවේ වැසියන්ගෙන් 63% ක් පමණ නාගරික ප්‍රදේශවල ජීවත් වන අතර, පැරගුවේ දකුණු ඇමරිකාවේ අවම නාගරීකරණය වූ ජාතීන්ගෙන් එකක් බවට පත් කරයි.

එහි ඉතිහාසයේ වැඩි කාලයක්, පැරගුවේ ජනගහන ඝනත්වය අඩු වීම හේතුවෙන්, විශේෂයෙන් පැරගුවේ යුද්ධය නිසා ඇති වූ ජන විකාශන බිඳවැටීමෙන් පසු, සංක්‍රමණිකයින්ගෙන් ග්‍රාහකයෙකු වී ඇත. සංක්‍රමණිකයින් අතර ඉතාලි, ජර්මානු, ස්පාඤ්ඤ, ඉංග්‍රීසි, රුසියානු, කොරියානු, චීන, අරාබි, ජපන්, යුක්‍රේනියානු, පෝලන්ත, යුදෙව්, බ්‍රසීල, බොලිවියානු, ඇමරිකානු, කොලොම්බියානු, මෙක්සිකානු, වෙනිසියුලානු, චිලී, තායිවාන, පේරු, ආසියානු ජනතාව, උරුගුවේ සහ සියල්ලටම වඩා විශාලතම කණ්ඩායම; ආර්ජන්ටිනා.&lt;ref&gt;{{cite web |title=Argentinos superan a brasileños radicados en Paraguay [Argentines outnumber Brazilians living in Paraguay] |url=https://www.rdn.com.py/2025/06/24/argentinos-superan-a-brasilenos-radicados-en-paraguay/ |access-date=24 June 2025 |website=www.rdn.com.py}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{cite web |date=7 December 2021 |title=Brasileños, Argentinos, Coreanos y Taiwaneses, encabezan ranking de inmigrantes en Paraguay |url=https://www.hoy.com.py/nacionales/brasilenos-argentinos-coreanos-y-taiwaneses-encabezan-ranking-de-inmigrantes-en-paraguay |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20211217052915/https://www.hoy.com.py/nacionales/brasilenos-argentinos-coreanos-y-taiwaneses-encabezan-ranking-de-inmigrantes-en-paraguay |archive-date=17 December 2021 |access-date=18 December 2021 |website=Hoy Paraguay (hoy.com.py) |language=es}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{cite web |date=1 January 2021 |title=Paraguayos en España. Padrón municipal 2021, cifras de población |url=https://epa.com.es/padron/paraguayos-en-espana/ |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20211230190413/https://epa.com.es/padron/paraguayos-en-espana/ |archive-date=30 December 2021 |access-date=30 December 2021 |website=epa.com.es |publisher=EPA España |language=es}}&lt;/ref&gt; ජර්මානු ආර්ජන්ටිනාවන් සමඟ, ජර්මානු පැරගුවේ ජාතිකයන් දකුණු ඇමරිකාවේ වඩාත්ම කැපී පෙනෙන සහ වර්ධනය වන ජර්මානු ප්‍රජාවන්ගෙන් එකකි, ජර්මානු භාෂාව කතා කරන මෙනනයිට්වරු 25,000 ක් පමණ පැරගුවේ චාකෝ හි ජීවත් වෙති.&lt;ref&gt;{{cite web |last={{nobr|de la Cova}} |first=Antonio |date=28 December 1999 |title=Paraguay's Mennonites resent 'fast buck' outsiders |url=http://www.latinamericanstudies.org/paraguay/mennonites.htm |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20100712210031/http://www.latinamericanstudies.org/paraguay/mennonites.htm |archive-date=12 July 2010 |access-date=2 May 2010 |website=Latinamericanstudies.org |publisher=[[Columbia University]]}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{cite web |date=7 December 2021 |title=German families seek shelter in Paraguay from vaccines and lockdowns |url=https://en.mercopress.com/2021/12/07/german-families-seek-shelter-in-paraguay-from-vaccines-and-lockdowns |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20211217052914/https://en.mercopress.com/2021/12/07/german-families-seek-shelter-in-paraguay-from-vaccines-and-lockdowns |archive-date=17 December 2021 |access-date=18 December 2021 |website=MercoPress Uruguay (en.mercopress.com) |language=en, es}}&lt;/ref&gt; ජර්මානු පදිංචිකරුවන් හොහෙනාවු, ෆිලඩෙල්ෆියා, නියුලන්ඩ්, ඔබිගාඩෝ සහ නුවෙවා ජර්මේනියාව වැනි නගර කිහිපයක් ආරම්භ කළහ. පැරගුවේ වෙත ජර්මානු සංක්‍රමණය ප්‍රවර්ධනය කරන වෙබ් අඩවි කිහිපයක් කියා සිටින්නේ ජනගහනයෙන් 5-7% ජර්මානු සම්භවයක් ඇති බවයි, ජර්මානු-බ්‍රසීලියානු සම්භවයක් ඇති 150,000 පුද්ගලයින් ඇතුළුව.&lt;ref&gt;{{cite magazine|last=Ross|first=Jonathan|title=Allgemeines über Paraguay|url=http://www.magazin-paraguay.de/paraguay/allgemeines-paraguay.htm|url-status=live|location=Paraguay|archive-url=https://web.archive.org/web/20130310015715/http://www.magazin-paraguay.de/paraguay/allgemeines-paraguay.htm|archive-date=10 March 2013|access-date=5 October 2012|magazine=Magazin-paraguay.de}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{cite web |date=23 September 2012 |title=&quot;Kategorie&quot; Paraguay&amp;nbsp;24 – die Geschichte unserer Auswanderung |url=http://www.paraguay24.de/category/new-und-infos-zu-paraguay/information_um_und_zu_paraguay |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20121003071607/http://www.paraguay24.de/category/new-und-infos-zu-paraguay/information_um_und_zu_paraguay |archive-date=3 October 2012 |access-date=5 October 2012 |publisher=Paraguay24.de |department=Information um und zu Paraguay}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{cite web |last=Blanco |first=Miran |date=24 March 2007 |title=Paraguay Auswandern Einwandern Immobilien Infos für Touristen, Auswanderer Asuncion Paraguay |url=http://www.auswandern-paraguay.org/ |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20120818114456/http://www.auswandern-paraguay.org/ |archive-date=18 August 2012 |access-date=5 October 2012 |publisher=Auswandern-paraguay.org}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{cite web |title=Paraguay – Immobilien – Auswandern – Immobilienschnöppchen, Höuser, und Grundstöcke um Villarrica |url=http://www.my-paraguay.com/ |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20120919195903/http://my-paraguay.com/ |archive-date=19 September 2012 |access-date=5 October 2012 |website=My-paraguay.com}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{cite web |title=Paraguay – Auswandern – Immobilien – Reisen |url=http://www.paraguay1.de/ |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20121014051358/http://www.paraguay1.de/ |archive-date=14 October 2012 |access-date=19 October 2012 |website=paraguay1.de}}&lt;/ref&gt;  අසුන්සියොන් සහ දකුණු පැරගුවේ (ඉටපුවා, මිසියෝනස් සහ ඊයිම්බුකු), විශේෂයෙන්ම ෆාම්, කොරනෙල් නගරවල බොගාඩෝ, එන්කාර්නේෂියන්, සැන් ජුවාන් ඩෙල් පරානා, සැන් ඉග්නාසියෝ සහ පිලාර්.&lt;ref&gt;{{cite web |last1=Bareiro |first1=Mónica |date=21 June 2014 |title=Música, sabor y cultura |url=https://www.abc.com.py/edicion-impresa/suplementos/abc-revista/musica-sabor-y-cultura-1257514.html |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20211217052915/https://www.abc.com.py/edicion-impresa/suplementos/abc-revista/musica-sabor-y-cultura-1257514.html |archive-date=17 December 2021 |access-date=18 December 2021 |publisher=ABC Color Paraguay |language=es}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{cite web |date=27 January 2016 |title=85&amp;nbsp;años de la Iglesia Bautista Eslava |url=https://www.abc.com.py/edicion-impresa/suplementos/gaceta-del-sur/85-anos-de-la-iglesia-bautista-eslava-1448028.html |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20211217052915/https://www.abc.com.py/edicion-impresa/suplementos/gaceta-del-sur/85-anos-de-la-iglesia-bautista-eslava-1448028.html |archive-date=17 December 2021 |access-date=18 December 2021 |publisher=ABC Color Paraguay |language=es}}&lt;/ref&gt; පැරගුවේ යනු ආගමික ඇදහිල්ල නිසා පීඩාවට පත් වූ ප්‍රජාවන්ට තෝතැන්නක් වී ඇත, 1941 දී ඔවුන්ගේ සාමවාදී විශ්වාසයන් නිසා එංගලන්තයෙන් පිටව යාමට බල කෙරුණු බෲඩර්හෝෆ් වැනි.&lt;ref&gt;{{cite news|url=https://www.standard.co.uk/stayingin/inside-the-bruderhof-review-a-look-into-a-british-religious-commune-a4198496.html|title=Inside the Bruderhof review: A look into a British religious commune|last1=Sexton|first1=David|date=25 July 2019|newspaper=[[Evening Standard]]|access-date=15 August 2019|archive-url=https://web.archive.org/web/20190731073736/https://www.standard.co.uk/stayingin/inside-the-bruderhof-review-a-look-into-a-british-religious-commune-a4198496.html|archive-date=31 July 2019|url-status=live}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{cite news|url=https://www.theguardian.com/tv-and-radio/2019/jul/23/just-dont-call-it-a-cult-the-strangely-alluring-world-of-the-bruderhof|title='Just don't call it a cult': The strangely alluring world of the Bruderhof|last=Wollaston|first=Sam|date=23 July 2019|newspaper=[[The Guardian]]|access-date=15 August 2019|archive-url=https://web.archive.org/web/20190815032536/https://www.theguardian.com/tv-and-radio/2019/jul/23/just-dont-call-it-a-cult-the-strangely-alluring-world-of-the-bruderhof|archive-date=15 August 2019|url-status=live}}&lt;/ref&gt; මෙම ප්‍රජාවන්ගෙන් බොහෝ දෙනෙක් ඔවුන්ගේ භාෂා සහ සංස්කෘතිය රඳවා ගෙන ඇත, විශේෂයෙන් විශාලතම සංක්‍රමණික කණ්ඩායම් වලින් එකක් නියෝජනය කරන බ්‍රසීලියානුවන්.&lt;ref&gt;{{cite web |title=Paraguay information and history |url=https://www.nationalgeographic.com/travel/destination/paraguay |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20120918150652/http://travel.nationalgeographic.com/travel/countries/paraguay-facts/ |archive-date=18 September 2012 |website=[[National Geographic Society|National Geographic]] (nationalgeographic.com) |department=Travel}}&lt;/ref&gt; බොහෝ බ්‍රසීලියානු පැරගුවේ ජාතිකයන් ජර්මානු, ඉතාලි සහ පෝලන්ත සම්භවයක් ඇති අය වෙති.&lt;ref&gt;{{cite news|url=https://www.nytimes.com/2001/06/12/world/12PARA.html?ex=1152849600&amp;en=6a4520630e3b9860&amp;ei=5070&amp;pagewanted=1|title=Awful lot of Brazilians in Paraguay, locals say|date=12 June 2001|newspaper=[[The New York Times]]|archive-url=https://web.archive.org/web/20160722131153/http://www.nytimes.com/2001/06/12/world/12PARA.html?ex=1152849600&amp;en=6a4520630e3b9860&amp;ei=5070&amp;pagewanted=1|archive-date=22 July 2016|series=San Alberto Journal}}&lt;/ref&gt; ජනගහනයෙන් 0.13% ක් පමණ වන ඇෆ්රෝ-පැරගුවානුවන් 8,000 ක් පමණ සිටින බවට ඇස්තමේන්තු කර ඇත.

[[File:Caacupe5.jpg|link=https://en.wikipedia.org/wiki/File:Caacupe5.jpg|වම|thumb|කකුපේ හි රැස්වීමක්]]
පැරගුවේ සංඛ්‍යාලේඛන, සමීක්ෂණ සහ සංගණන දෙපාර්තමේන්තුව ජනවාර්ගික ජනගහනය පිළිබඳව විමසුවද, සංගණන සමීක්ෂණවලදී ජාතිය සහ ජනවාර්ගිකත්වය පිළිබඳව විමසන්නේ නැති බැවින්, පැරගුවේ ජනගහනයේ ජනවාර්ගික සංයුතිය පිළිබඳ නිල දත්ත නොමැත. 2022 සංගණනයට අනුව, ආදිවාසීන් පැරගුවේ මුළු ජනගහනයෙන් 2.3% ක් විය.

සාම්ප්‍රදායිකව, පැරගුවේ ජනගහනයෙන් බහුතරය මිශ්‍ර (ස්පාඤ්ඤ භාෂාවෙන් මෙස්ටිසෝ) ලෙස සැලකේ. 2022 සංගණනයට අනුව, පැරගුවේ ජනගහනය 6 109 944 ක් වන අතර, ඉන් 95% ක් මෙස්ටිසෝ/සුදු ජාතිකයන් වන අතර 5% ක් &quot;වෙනත්&quot; ලෙස ලේබල් කර ඇත, එයට වෙනස් ජනවාර්ගික භාෂාමය ස්වදේශික කණ්ඩායම් 17 ක සාමාජිකයින් ඇතුළත් වේ.&lt;ref name=&quot;indigenous&quot;&gt;{{Cite web |date=31 August 2023 |title=Indigenous Census 2022 - INE |url=https://www.ine.gov.py/Publicaciones/Biblioteca/documento/233/censo_indigena2022.pdf |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20231006011949/https://www.ine.gov.py/Publicaciones/Biblioteca/documento/233/censo_indigena2022.pdf |archive-date=6 October 2023 |access-date=17 September 2023 |website=INE Paraguay |language=ES}}&lt;/ref&gt;{{Largest cities|country=Paraguay|stat_ref=(2022 census)&lt;ref name=population/&gt;|div_name=Department|city_1=Asunción|div_1=Capital District (Paraguay){{!}}Capital District|pop_1=462,241|img_1=Paraguay-001.jpg|city_2=Ciudad del Este|div_2=Alto Paraná Department{{!}}Alto Paraná|pop_2=325,819|img_2=Ciudad del Este skyline Imagen 205.jpg|city_3=Luque|div_3=Central Department{{!}}Central|pop_3=259,705|img_3=Silvio Pettirossi International Airport.jpg|city_4=Capiatá|div_4=Central Department{{!}}Central|pop_4=236,999|city_5=San Lorenzo, Paraguay{{!}}San Lorenzo|div_5=Central Department{{!}}Central|pop_5=225,295|img_5=Catedral de San Lorenzo durante un 10 de Agosto.JPG|city_6=Limpio|div_6=Central Department{{!}}Central|pop_6=139,652|city_7=Pedro Juan Caballero, Paraguay{{!}}Pedro Juan Caballero|div_7=Amambay Department{{!}}Amambay|pop_7=127,437|city_8=Lambaré|div_8=Central Department{{!}}Central|pop_8=127,150|city_9=Ñemby|div_9=Central Department{{!}}Central|pop_9=116,383|city_10=Fernando de la Mora, Paraguay{{!}}Fernando de la Mora|div_10=Central Department{{!}}Central|pop_10=110,255|city_11=Encarnación, Paraguay{{!}}Encarnación|div_11=Itapúa Department{{!}}Itapúa|pop_11=106,842|city_12=Coronel Oviedo|div_12=Caaguazú Department{{!}}Caaguazú|pop_12=98,323|city_13=Caaguazú District{{!}}Caaguazú|div_13=Caaguazú Department{{!}}Caaguazú|pop_13=98,200|city_14=Itauguá|div_14=Central Department{{!}}Central|pop_14=93,213|city_15=Presidente Franco District{{!}}Presidente Franco|div_15=Alto Paraná Department{{!}}Alto Paraná|pop_15=88,744|city_16=Mariano Roque Alonso, Paraguay{{!}}Mariano Roque Alonso|div_16=Central Department{{!}}Central|pop_16=85,133|city_17=Hernandarias, Paraguay{{!}}Hernandarias|div_17=Alto Paraná Department{{!}}Alto Paraná|pop_17=83,285|city_18=Minga Guazú|div_18=Alto Paraná Department{{!}}Alto Paraná|pop_18=81,072|city_19=Concepción, Paraguay{{!}}Concepción|div_19=Concepción Department (Paraguay){{!}}Concepción|pop_19=73,360|city_20=Villa Elisa, Paraguay{{!}}Villa Elisa|div_20=Central Department{{!}}Central|pop_20=71,383}}
[[File:Concepción_Catholic_chapel.jpeg|link=https://en.wikipedia.org/wiki/File:Concepci%C3%B3n_Catholic_chapel.jpeg|thumb|පැරගුවේ, කන්සෙප්සියෝන් හි ප්‍රධාන කතෝලික දේවස්ථානය]]

=== ආගම ===
ක්‍රිස්තියානි ආගම, විශේෂයෙන් කතෝලික ආගම, පැරගුවේහි ප්‍රමුඛ ආගමයි.&lt;ref&gt;{{cite web |title=PROLADES Religion in America by country |trans-title=The Latin American Socio-Religious Studies Program |url=http://www.prolades.com/ |archive-url=https://web.archive.org/web/20180112003048/http://www.prolades.com/ |archive-date=12 January 2018 |website=Programa Latinoamericano de Estudios Sociorreligiosos (PROLADES) (prolades.com)}}&lt;/ref&gt; 2002 සංගණනයට අනුව, ජනගහනයෙන් 89.9% ක් කතෝලිකයන් වූ අතර, 6.2% ක් එවැන්ජලිකල් රෙපරමාදු භක්තිකයන් වූ අතර, 1.1% ක් අනෙකුත් ක්‍රිස්තියානි නිකායන් සමඟ හඳුනාගෙන ඇති අතර, 0.6% ක් ස්වදේශික ආගම් අනුගමනය කළහ. ආගමික නිදහස පිළිබඳ එක්සත් ජනපද රාජ්‍ය දෙපාර්තමේන්තු වාර්තාවක් කතෝලික ධර්මය, එවැන්ජලිකල් රෙපරමාදු ආගම, ප්‍රධාන පෙළේ රෙපරමාදු ආගම, යුදෙව් ආගම (ඕතඩොක්ස්, කොන්සර්වේටිව් සහ ප්‍රතිසංස්කරණ), පසුකාලීන සාන්තුවරයන්ගේ ජේසුස් ක්‍රිස්තුස් වහන්සේගේ පල්ලිය සහ බහායි ඇදහිල්ල ප්‍රමුඛ ආගමික කණ්ඩායම් ලෙස නම් කරයි. ඇල්ටෝ පරානාහි විශාල මුස්ලිම් ප්‍රජාවක් (විශේෂයෙන් ලෙබනනයෙන් මැද පෙරදිග සංක්‍රමණයේ ප්‍රතිඵලයක් ලෙස) සහ බොකෙරොන්හි ප්‍රමුඛ මෙනනයිට් ප්‍රජාවක් ද එහි සඳහන් වේ.&lt;ref name=&quot;state1&quot;&gt;{{cite report|title=Paraguay religion|date=14 September 2007|website=[[U.S. State Department]] (state.gov)|url=https://2001-2009.state.gov/g/drl/rls/irf/2007/90263.htm|url-status=live|access-date=2 May 2010|archive-url=https://web.archive.org/web/20200728054606/https://2001-2009.state.gov/g/drl/rls/irf/2007/90263.htm|archive-date=28 July 2020}}&lt;/ref&gt;

=== භාෂා ===
ස්පාඤ්ඤ සහ ගුරානි යනු පැරගුවේහි ප්‍රධාන භාෂා දෙක වන අතර, දෙකම නිල තත්ත්වය ඇත. ගුරානි භාෂාව පැරගුවේහි පැවත එන ස්වදේශික ගුරානි සංස්කෘතියේ කැපී පෙනෙන සලකුණකි. ගුවාරානි යනු දකුණු ඇමරිකාවේ අවසන් වරට භාවිතා කරන ලද දේශීය ජාතික භාෂාවන්ගෙන් එකකි.&lt;ref&gt;{{Cite web |last=Costa |first=William |date=3 September 2020 |title='Culture is language': why an indigenous tongue is thriving in Paraguay |url=https://www.theguardian.com/world/2020/sep/03/paraguay-guarani-indigenous-language |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20231030063557/https://www.theguardian.com/world/2020/sep/03/paraguay-guarani-indigenous-language |archive-date=30 October 2023 |access-date=25 October 2023 |work=[[The Guardian]]}}&lt;/ref&gt; 2015 දී, ස්පාඤ්ඤ භාෂාව ජනගහනයෙන් 87% ක් පමණ කතා කළ අතර, ගුවාරානි භාෂාව 90% කට වඩා වැඩි පිරිසක් හෝ මිලියන 5.8 කට වඩා තරමක් වැඩි පිරිසක් කතා කරති. ග්‍රාමීය පැරගුවේ වැසියන්ගෙන් 52% ක් ගුවාරානි සහ ස්පාඤ්ඤ භාෂාවෙන් ද්විභාෂා වේ. ගුවාරානි තවමත් බහුලව කතා කරන අතර, ස්පාඤ්ඤ භාෂාවට සාමාන්‍යයෙන් දකුණු ඇමරිකානු භාෂා ෆ්‍රැන්කා ලෙස රජය, ව්‍යාපාර, මාධ්‍ය සහ අධ්‍යාපනය තුළ මනාප සැලකිල්ලක් ලබා දෙනු ලැබේ.&lt;ref name=&quot;ethnologue-list&quot;&gt;{{cite web |title=Languages of Paraguay |url=https://www.ethnologue.com/language/gug |url-status=bot: unknown |archive-url=https://web.archive.org/web/20170816063413/https://www.ethnologue.com/language/gug |archive-date=16 August 2017 |access-date=25 March 2025 |website=Ethnologue}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{cite web |title=The Languages spoken in Paraguay |url=http://www.studycountry.com/guide/PY-language.htm |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20170325113232/http://www.studycountry.com/guide/PY-language.htm |archive-date=25 March 2017 |access-date=21 April 2017 |website=Studycountry.com}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{cite web |date=24 June 2014 |title=Languages of Paraguay |url=http://www.visitparaguay.net/paraguay-guide/languages-paraguay.html |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20170301041637/http://www.visitparaguay.net/paraguay-guide/languages-paraguay.html |archive-date=1 March 2017 |access-date=21 April 2017 |website=VisitParaguay.net}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{cite news|url=https://www.nytimes.com/2012/03/12/world/americas/in-paraguay-indigenous-language-with-unique-staying-power.html|title=In Paraguay, indigenous language with unique staying power|last=Romero|first=Simon|date=12 March 2012|newspaper=[[The New York Times]]|access-date=21 April 2017|archive-url=https://web.archive.org/web/20170428224513/http://www.nytimes.com/2012/03/12/world/americas/in-paraguay-indigenous-language-with-unique-staying-power.html|archive-date=28 April 2017|url-status=live}}&lt;/ref&gt;

පෘතුගීසි භාෂාව රටේ 10% ක් විසින් කතා කරන තුන්වන වැඩිපුරම භාවිතා වන භාෂාව වන අතර, බොහෝ දුරට බ්‍රසීලයට මායිම් වන දෙපාර්තමේන්තු වල.&lt;ref name=&quot;ethnologue-list&quot; /&gt; එය &quot;බ්‍රසීගුවායෝස්&quot; ලෙස හඳුන්වනු ලබන, 1970 ගණන්වල සිට ලාභ ඉඩම් සොයමින් දේශ සීමාවෙන් බටහිරට ගිය බ්‍රසීලියානුවන් හෝ පැවත එන්නන් විසින් කතා කරනු ලැබේ.&lt;ref&gt;{{Cite journal|last=Estrada|first=Marcos|date=October 2017|title=Brasiguaio Identities: An outcome of the pursuit of land across the Brazilian and Paraguayan shared border region|url=https://exchanges.warwick.ac.uk/index.php/exchanges/article/view/205|journal=University of Warwick. Exchanges: The Interdisciplinary Research Journal.|issue=5}}&lt;/ref&gt;

පැරගුවේහි කතා කරන තවත් දේශීය භාෂා 19 ක් පමණ ඇති අතර, ඒවායින් බොහොමයක් වඳවීමේ තර්ජනයට ලක්ව ඇත. ගුවානා, අයෝරියෝ සහ ඉෂිර් (චමකෝකෝ) වැනි භාෂා වඳවීමේ තර්ජනයට ලක්ව ඇති බව සැලකේ.&lt;ref&gt;{{cite web |date=17 April 2019 |title=In Paraguay, 6&amp;nbsp;of the 19&amp;nbsp;native languages are in danger |url=https://www.mexicanist.com/l/paraguay-native-languages-in-danger/ |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20200812181248/https://www.mexicanist.com/l/paraguay-native-languages-in-danger/ |archive-date=12 August 2020 |access-date=24 August 2020 |website=mexicanist.com}}&lt;/ref&gt;

පැරගුවේ EF ඉංග්‍රීසි ප්‍රවීණතා දර්ශකයේ සාපේක්ෂව හොඳ ශ්‍රේණිගත කිරීමක් ලබා ඇති අතර, ආර්ජන්ටිනාව සහ උරුගුවේට පසුව දකුණු ඇමරිකාවේ ඉංග්‍රීසි භාෂාව වඩාත් ප්‍රවීණ රටවලින් 3 වන රට වන බැවින් ඉහළම 50 හි සිටී.&lt;ref name=&quot;EF EPI Ranking&quot;&gt;{{Cite web |date=2024 |title=EF EPI 2024 - EF English Proficiency Index |url=https://www.ef.com/wwen/epi/ |access-date=2025-01-04}}&lt;/ref&gt;

=== අධ්‍යාපනය ===
UNESCO හි අවසාන අධ්‍යාපන සංවර්ධන දර්ශකය 2008 ට අනුව සාක්ෂරතාවය 93.6% ක් පමණ වූ අතර පැරගුවේ වැසියන්ගෙන් 87.7% ක් පස්වන ශ්‍රේණිය අවසන් කරයි. සාක්ෂරතාවය ස්ත්‍රී පුරුෂ භාවය අනුව එතරම් වෙනස් නොවේ.&lt;ref name=&quot;hdrstats.undp.org&quot;&gt;{{cite web |year=2009 |title=Paraguay |url=http://hdrstats.undp.org/en/countries/data_sheets/cty_ds_PRY.html |url-status=dead |archive-url=https://web.archive.org/web/20100218153913/http://hdrstats.undp.org/en/countries/data_sheets/cty_ds_PRY.html |archive-date=18 February 2010 |access-date=2 May 2010 |website=Hdrstats.undp.org |series=Human Development Report}}&lt;/ref&gt; වඩාත් මෑත අධ්‍යයනයකින්&lt;ref name=&quot;abc.com.py&quot;&gt;{{cite web |title=En Paraguay, disminuyó la pobreza entre 2003 y 2009 |url=http://www.abc.com.py/nota/en-paraguay-disminuyo-la-pobreza-entre-2003-y-2009/ |access-date=5 October 2012 |website=abc.com.py |series=ABC Color Paraguay |department=${w.time&lt;nowiki&gt;}&lt;/nowiki&gt;}}&lt;/ref&gt; හෙළි වන්නේ වයස අවුරුදු 6 ත් 12 ත් අතර ළමුන් ප්‍රාථමික පාසලට පැමිණීම 98% ක් පමණ වන බවයි. ප්‍රාථමික අධ්‍යාපනය නොමිලේ, අනිවාර්ය වන අතර වසර නවයක් ගතවේ. ද්විතීයික අධ්‍යාපනයට වසර තුනක් ගතවේ.&lt;ref name=&quot;hdrstats.undp.org&quot; /&gt;

ප්‍රධාන විශ්ව විද්‍යාල, සියලුම අගනුවර, පැරගුවේ හි ඇතුළත් වන්නේ:

* අසුන්සියොන් ජාතික විශ්ව විද්‍යාලය (පොදු සහ 1889 දී ආරම්භ කරන ලදී)&lt;ref&gt;{{cite web |title=Una |url=http://www.una.py/ |url-status=dead |archive-url=https://web.archive.org/web/20121010195408/http://www.una.py/ |archive-date=10 October 2012 |access-date=5 October 2012 |website=Una.py}}&lt;/ref&gt;
* අසුන්සියොන් ස්වයං පාලන විශ්ව විද්‍යාලය (පුද්ගලික සහ 1979 දී ආරම්භ කරන ලදී)&lt;ref&gt;{{cite web |title=Universidad Autónoma de Asunción: Educación Superior en Paraguay |url=http://www.uaa.edu.py/ |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20120926054204/http://www.uaa.edu.py/ |archive-date=26 September 2012 |access-date=5 October 2012 |website=uaa.edu.py}}&lt;/ref&gt;
* යුනිවර්සිඩාඩ් කැටෝලිකා නියුස්ට්‍රා සෙනෝරා ඩි ලා අසුන්සියන් (පුද්ගලික සහ පල්ලිය විසින් පවත්වාගෙන යනු ලැබේ).&lt;ref&gt;{{cite web |date=25 September 2012 |title=Campus de Asunción – Universidad Católica &quot;Nuestra Señora de la Asunción&quot; |url=http://www.uca.edu.py/ |url-status=dead |archive-url=https://web.archive.org/web/20121130092826/http://www.uca.edu.py/ |archive-date=30 November 2012 |access-date=5 October 2012 |website=Uca.edu.py}}&lt;/ref&gt;
* යුනිවර්සිඩෑඩ් ඇමරිකානා (පුද්ගලික).
* යුනිවර්සිඩෑඩ් ඩෙල් පැසිෆිකෝ (පුද්ගලික සහ 1991 දී ආරම්භ කරන ලදී).

ශුද්ධ ප්‍රාථමික බඳවා ගැනීමේ අනුපාතය 2005 දී 88% විය.&lt;ref name=&quot;hdrstats.undp.org&quot; /&gt; 2000 දශකයේ මුල් භාගයේදී අධ්‍යාපනය සඳහා වූ රාජ්‍ය වියදම දළ දේශීය නිෂ්පාදිතයෙන් 4.3%ක් පමණ විය.&lt;ref name=&quot;hdrstats.undp.org&quot; /&gt;

=== සෞඛ්‍යය ===
[[File:Life_expectancy_in_Paraguay.svg|link=https://en.wikipedia.org/wiki/File:Life_expectancy_in_Paraguay.svg|thumb|ආයු අපේක්ෂාව වර්ධනය කිරීම]]
දරිද්‍රතාවය සැලකිල්ලට ගත් කල, පැරගුවේහි සාමාන්‍ය ආයු අපේක්ෂාව තරමක් ඉහළ ය: 2006 වන විට, එය අවුරුදු 75 ක් වූ අතර,&lt;ref&gt;{{cite web |date=1 October 2012 |title=Paraguay |url=https://www.who.int/countries/pry/en/ |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20121017211540/http://www.who.int/countries/pry/en/ |archive-date=17 October 2012 |access-date=5 October 2012 |website=WHO (who.int) |series=[[World Health Organization]] |publisher=[[United Nations]]}}&lt;/ref&gt; එය ඉතා ධනවත් ආර්ජන්ටිනාවට සමාන වන අතර, ලෝක සෞඛ්‍ය සංවිධානයට අනුව ඇමරිකාවේ අටවන ඉහළම අගයයි. සෞඛ්‍ය සඳහා වන රාජ්‍ය වියදම දළ දේශීය නිෂ්පාදිතයෙන් 2.6% ක් වන අතර, පෞද්ගලික සෞඛ්‍ය වියදම 5.1% කි.&lt;ref name=&quot;hdrstats.undp.org&quot; /&gt; 2005 දී ළදරු මරණ 1,000 කට 20 ක් විය.&lt;ref name=&quot;hdrstats.undp.org&quot; /&gt; 2000 දී මාතෘ මරණ 100,000 කට 150 ක් විය.&lt;ref name=&quot;hdrstats.undp.org&quot; /&gt;

ලෝක බැංකුව පැරගුවේ රජයට රටේ මාතෘ හා ළදරු මරණ අඩු කිරීමට උදව් කර ඇත. මව් හා ළමා මූලික සෞඛ්‍ය රක්ෂණ ව්‍යාපෘතිය අරමුණු කළේ රටේ මව සහ ළමා මූලික සෞඛ්‍ය රක්ෂණ වැඩසටහනට (MCBI) ඇතුළත් තෝරාගත් ජීවිතාරක්ෂක සේවාවන් දරුවන් බිහි කරන වයසේ කාන්තාවන් සහ තෝරාගත් ප්‍රදේශවල වයස අවුරුදු හයට අඩු දරුවන් විසින් භාවිතා කිරීම වැඩි කිරීමෙන් මරණ අනුපාතය අඩු කිරීමට දායක වීමයි. මේ සඳහා, මහජන සෞඛ්‍ය හා සමාජ සුභසාධන අමාත්‍යාංශයේ (MSPandBS) කළමනාකරණය වැඩි කිරීමට අමතරව, ඇතැම් ප්‍රදේශ තුළ සෞඛ්‍ය සේවා ජාලයේ ගුණාත්මකභාවය සහ කාර්යක්ෂමතාව වැඩිදියුණු කිරීම ද ව්‍යාපෘතියේ අරමුණ විය.&lt;ref&gt;{{cite report|title=Paraguay Mother &amp; Child Basic Health Insurance|publisher=[[The World Bank]]|url=http://web.worldbank.org/external/projects/main?pagePK=64283627&amp;piPK=73230&amp;theSitePK=40941&amp;menuPK=228424&amp;Projectid=P082056|archive-url=https://web.archive.org/web/20120517115828/http://web.worldbank.org/external/projects/main?pagePK=64283627&amp;piPK=73230&amp;theSitePK=40941&amp;menuPK=228424&amp;Projectid=P082056|archive-date=17 May 2012}}. .&lt;/ref&gt;

== යොමු කිරීම් ==</text>
      <sha1>p875j4bv6yny4f989cxf1tte5yyohnc</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>753046</id>
      <parentid>753004</parentid>
      <timestamp>2025-07-03T09:32:48Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>BuddhikaW88</username>
        <id>37808</id>
      </contributor>
      <origin>753046</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="34025" sha1="qk7jd5tpxqtko2tie2k2sbyrn0ozski" xml:space="preserve">
[[File:Paraguay_population_density.png|link=https://en.wikipedia.org/wiki/File:Paraguay_population_density.png|thumb|පැරගුවේ ජනගහන ඝනත්වය (වර්ග කිලෝමීටරයට පුද්ගලයින්)]]
පැරගුවේ ජනගහනය රට පුරා අසමාන ලෙස බෙදා හරින අතර, අතිමහත් බහුතරයක් ජනතාව ජීවත් වන්නේ අගනුවර සහ විශාලතම නගරය වන අසුන්සියොන් අසල නැගෙනහිර කලාපයේ වන අතර එය රටේ ජනගහනයෙන් 10% ක් වේ. ඇල්ටෝ පැරගුවේ, බොකෙරොන් සහ ජනාධිපති හේස් දෙපාර්තමේන්තුව ඇතුළත් වන සහ භූමි ප්‍රදේශයෙන් 60% ක් පමණ වන ග්‍රාන් චාකෝ කලාපය ජනගහනයෙන් 4% කටත් වඩා අඩු පිරිසකට නිවහන වේ. පැරගුවේ වැසියන්ගෙන් 63% ක් පමණ නාගරික ප්‍රදේශවල ජීවත් වන අතර, පැරගුවේ දකුණු ඇමරිකාවේ අවම නාගරීකරණය වූ ජාතීන්ගෙන් එකක් බවට පත් කරයි.

එහි ඉතිහාසයේ වැඩි කාලයක්, පැරගුවේ ජනගහන ඝනත්වය අඩු වීම හේතුවෙන්, විශේෂයෙන් පැරගුවේ යුද්ධය නිසා ඇති වූ ජන විකාශන බිඳවැටීමෙන් පසු, සංක්‍රමණිකයින්ගෙන් ග්‍රාහකයෙකු වී ඇත. සංක්‍රමණිකයින් අතර ඉතාලි, ජර්මානු, ස්පාඤ්ඤ, ඉංග්‍රීසි, රුසියානු, කොරියානු, චීන, අරාබි, ජපන්, යුක්‍රේනියානු, පෝලන්ත, යුදෙව්, බ්‍රසීල, බොලිවියානු, ඇමරිකානු, කොලොම්බියානු, මෙක්සිකානු, වෙනිසියුලානු, චිලී, තායිවාන, පේරු, ආසියානු ජනතාව, උරුගුවේ සහ සියල්ලටම වඩා විශාලතම කණ්ඩායම; ආර්ජන්ටිනා.&lt;ref&gt;{{cite web |title=Argentinos superan a brasileños radicados en Paraguay [Argentines outnumber Brazilians living in Paraguay] |url=https://www.rdn.com.py/2025/06/24/argentinos-superan-a-brasilenos-radicados-en-paraguay/ |access-date=24 June 2025 |website=www.rdn.com.py}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{cite web |date=7 December 2021 |title=Brasileños, Argentinos, Coreanos y Taiwaneses, encabezan ranking de inmigrantes en Paraguay |url=https://www.hoy.com.py/nacionales/brasilenos-argentinos-coreanos-y-taiwaneses-encabezan-ranking-de-inmigrantes-en-paraguay |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20211217052915/https://www.hoy.com.py/nacionales/brasilenos-argentinos-coreanos-y-taiwaneses-encabezan-ranking-de-inmigrantes-en-paraguay |archive-date=17 December 2021 |access-date=18 December 2021 |website=Hoy Paraguay (hoy.com.py) |language=es}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{cite web |date=1 January 2021 |title=Paraguayos en España. Padrón municipal 2021, cifras de población |url=https://epa.com.es/padron/paraguayos-en-espana/ |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20211230190413/https://epa.com.es/padron/paraguayos-en-espana/ |archive-date=30 December 2021 |access-date=30 December 2021 |website=epa.com.es |publisher=EPA España |language=es}}&lt;/ref&gt; ජර්මානු ආර්ජන්ටිනාවන් සමඟ, ජර්මානු පැරගුවේ ජාතිකයන් දකුණු ඇමරිකාවේ වඩාත්ම කැපී පෙනෙන සහ වර්ධනය වන ජර්මානු ප්‍රජාවන්ගෙන් එකකි, ජර්මානු භාෂාව කතා කරන මෙනනයිට්වරු 25,000 ක් පමණ පැරගුවේ චාකෝ හි ජීවත් වෙති.&lt;ref&gt;{{cite web |last={{nobr|de la Cova}} |first=Antonio |date=28 December 1999 |title=Paraguay's Mennonites resent 'fast buck' outsiders |url=http://www.latinamericanstudies.org/paraguay/mennonites.htm |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20100712210031/http://www.latinamericanstudies.org/paraguay/mennonites.htm |archive-date=12 July 2010 |access-date=2 May 2010 |website=Latinamericanstudies.org |publisher=[[Columbia University]]}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{cite web |date=7 December 2021 |title=German families seek shelter in Paraguay from vaccines and lockdowns |url=https://en.mercopress.com/2021/12/07/german-families-seek-shelter-in-paraguay-from-vaccines-and-lockdowns |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20211217052914/https://en.mercopress.com/2021/12/07/german-families-seek-shelter-in-paraguay-from-vaccines-and-lockdowns |archive-date=17 December 2021 |access-date=18 December 2021 |website=MercoPress Uruguay (en.mercopress.com) |language=en, es}}&lt;/ref&gt; ජර්මානු පදිංචිකරුවන් හොහෙනාවු, ෆිලඩෙල්ෆියා, නියුලන්ඩ්, ඔබිගාඩෝ සහ නුවෙවා ජර්මේනියාව වැනි නගර කිහිපයක් ආරම්භ කළහ. පැරගුවේ වෙත ජර්මානු සංක්‍රමණය ප්‍රවර්ධනය කරන වෙබ් අඩවි කිහිපයක් කියා සිටින්නේ ජනගහනයෙන් 5-7% ජර්මානු සම්භවයක් ඇති බවයි, ජර්මානු-බ්‍රසීලියානු සම්භවයක් ඇති 150,000 පුද්ගලයින් ඇතුළුව.&lt;ref&gt;{{cite magazine|last=Ross|first=Jonathan|title=Allgemeines über Paraguay|url=http://www.magazin-paraguay.de/paraguay/allgemeines-paraguay.htm|url-status=live|location=Paraguay|archive-url=https://web.archive.org/web/20130310015715/http://www.magazin-paraguay.de/paraguay/allgemeines-paraguay.htm|archive-date=10 March 2013|access-date=5 October 2012|magazine=Magazin-paraguay.de}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{cite web |date=23 September 2012 |title=&quot;Kategorie&quot; Paraguay&amp;nbsp;24 – die Geschichte unserer Auswanderung |url=http://www.paraguay24.de/category/new-und-infos-zu-paraguay/information_um_und_zu_paraguay |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20121003071607/http://www.paraguay24.de/category/new-und-infos-zu-paraguay/information_um_und_zu_paraguay |archive-date=3 October 2012 |access-date=5 October 2012 |publisher=Paraguay24.de |department=Information um und zu Paraguay}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{cite web |last=Blanco |first=Miran |date=24 March 2007 |title=Paraguay Auswandern Einwandern Immobilien Infos für Touristen, Auswanderer Asuncion Paraguay |url=http://www.auswandern-paraguay.org/ |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20120818114456/http://www.auswandern-paraguay.org/ |archive-date=18 August 2012 |access-date=5 October 2012 |publisher=Auswandern-paraguay.org}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{cite web |title=Paraguay – Immobilien – Auswandern – Immobilienschnöppchen, Höuser, und Grundstöcke um Villarrica |url=http://www.my-paraguay.com/ |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20120919195903/http://my-paraguay.com/ |archive-date=19 September 2012 |access-date=5 October 2012 |website=My-paraguay.com}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{cite web |title=Paraguay – Auswandern – Immobilien – Reisen |url=http://www.paraguay1.de/ |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20121014051358/http://www.paraguay1.de/ |archive-date=14 October 2012 |access-date=19 October 2012 |website=paraguay1.de}}&lt;/ref&gt;  අසුන්සියොන් සහ දකුණු පැරගුවේ (ඉටපුවා, මිසියෝනස් සහ ඊයිම්බුකු), විශේෂයෙන්ම ෆාම්, කොරනෙල් නගරවල බොගාඩෝ, එන්කාර්නේෂියන්, සැන් ජුවාන් ඩෙල් පරානා, සැන් ඉග්නාසියෝ සහ පිලාර්.&lt;ref&gt;{{cite web |last1=Bareiro |first1=Mónica |date=21 June 2014 |title=Música, sabor y cultura |url=https://www.abc.com.py/edicion-impresa/suplementos/abc-revista/musica-sabor-y-cultura-1257514.html |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20211217052915/https://www.abc.com.py/edicion-impresa/suplementos/abc-revista/musica-sabor-y-cultura-1257514.html |archive-date=17 December 2021 |access-date=18 December 2021 |publisher=ABC Color Paraguay |language=es}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{cite web |date=27 January 2016 |title=85&amp;nbsp;años de la Iglesia Bautista Eslava |url=https://www.abc.com.py/edicion-impresa/suplementos/gaceta-del-sur/85-anos-de-la-iglesia-bautista-eslava-1448028.html |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20211217052915/https://www.abc.com.py/edicion-impresa/suplementos/gaceta-del-sur/85-anos-de-la-iglesia-bautista-eslava-1448028.html |archive-date=17 December 2021 |access-date=18 December 2021 |publisher=ABC Color Paraguay |language=es}}&lt;/ref&gt; පැරගුවේ යනු ආගමික ඇදහිල්ල නිසා පීඩාවට පත් වූ ප්‍රජාවන්ට තෝතැන්නක් වී ඇත, 1941 දී ඔවුන්ගේ සාමවාදී විශ්වාසයන් නිසා එංගලන්තයෙන් පිටව යාමට බල කෙරුණු බෲඩර්හෝෆ් වැනි.&lt;ref&gt;{{cite news|url=https://www.standard.co.uk/stayingin/inside-the-bruderhof-review-a-look-into-a-british-religious-commune-a4198496.html|title=Inside the Bruderhof review: A look into a British religious commune|last1=Sexton|first1=David|date=25 July 2019|newspaper=[[Evening Standard]]|access-date=15 August 2019|archive-url=https://web.archive.org/web/20190731073736/https://www.standard.co.uk/stayingin/inside-the-bruderhof-review-a-look-into-a-british-religious-commune-a4198496.html|archive-date=31 July 2019|url-status=live}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{cite news|url=https://www.theguardian.com/tv-and-radio/2019/jul/23/just-dont-call-it-a-cult-the-strangely-alluring-world-of-the-bruderhof|title='Just don't call it a cult': The strangely alluring world of the Bruderhof|last=Wollaston|first=Sam|date=23 July 2019|newspaper=[[The Guardian]]|access-date=15 August 2019|archive-url=https://web.archive.org/web/20190815032536/https://www.theguardian.com/tv-and-radio/2019/jul/23/just-dont-call-it-a-cult-the-strangely-alluring-world-of-the-bruderhof|archive-date=15 August 2019|url-status=live}}&lt;/ref&gt; මෙම ප්‍රජාවන්ගෙන් බොහෝ දෙනෙක් ඔවුන්ගේ භාෂා සහ සංස්කෘතිය රඳවා ගෙන ඇත, විශේෂයෙන් විශාලතම සංක්‍රමණික කණ්ඩායම් වලින් එකක් නියෝජනය කරන බ්‍රසීලියානුවන්.&lt;ref&gt;{{cite web |title=Paraguay information and history |url=https://www.nationalgeographic.com/travel/destination/paraguay |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20120918150652/http://travel.nationalgeographic.com/travel/countries/paraguay-facts/ |archive-date=18 September 2012 |website=[[National Geographic Society|National Geographic]] (nationalgeographic.com) |department=Travel}}&lt;/ref&gt; බොහෝ බ්‍රසීලියානු පැරගුවේ ජාතිකයන් ජර්මානු, ඉතාලි සහ පෝලන්ත සම්භවයක් ඇති අය වෙති.&lt;ref&gt;{{cite news|url=https://www.nytimes.com/2001/06/12/world/12PARA.html?ex=1152849600&amp;en=6a4520630e3b9860&amp;ei=5070&amp;pagewanted=1|title=Awful lot of Brazilians in Paraguay, locals say|date=12 June 2001|newspaper=[[The New York Times]]|archive-url=https://web.archive.org/web/20160722131153/http://www.nytimes.com/2001/06/12/world/12PARA.html?ex=1152849600&amp;en=6a4520630e3b9860&amp;ei=5070&amp;pagewanted=1|archive-date=22 July 2016|series=San Alberto Journal}}&lt;/ref&gt; ජනගහනයෙන් 0.13% ක් පමණ වන ඇෆ්රෝ-පැරගුවානුවන් 8,000 ක් පමණ සිටින බවට ඇස්තමේන්තු කර ඇත.

[[File:Caacupe5.jpg|link=https://en.wikipedia.org/wiki/File:Caacupe5.jpg|වම|thumb|කකුපේ හි රැස්වීමක්]]
පැරගුවේ සංඛ්‍යාලේඛන, සමීක්ෂණ සහ සංගණන දෙපාර්තමේන්තුව ජනවාර්ගික ජනගහනය පිළිබඳව විමසුවද, සංගණන සමීක්ෂණවලදී ජාතිය සහ ජනවාර්ගිකත්වය පිළිබඳව විමසන්නේ නැති බැවින්, පැරගුවේ ජනගහනයේ ජනවාර්ගික සංයුතිය පිළිබඳ නිල දත්ත නොමැත. 2022 සංගණනයට අනුව, ආදිවාසීන් පැරගුවේ මුළු ජනගහනයෙන් 2.3% ක් විය.

සාම්ප්‍රදායිකව, පැරගුවේ ජනගහනයෙන් බහුතරය මිශ්‍ර (ස්පාඤ්ඤ භාෂාවෙන් මෙස්ටිසෝ) ලෙස සැලකේ. 2022 සංගණනයට අනුව, පැරගුවේ ජනගහනය 6 109 944 ක් වන අතර, ඉන් 95% ක් මෙස්ටිසෝ/සුදු ජාතිකයන් වන අතර 5% ක් &quot;වෙනත්&quot; ලෙස ලේබල් කර ඇත, එයට වෙනස් ජනවාර්ගික භාෂාමය ස්වදේශික කණ්ඩායම් 17 ක සාමාජිකයින් ඇතුළත් වේ.&lt;ref name=&quot;indigenous&quot;&gt;{{Cite web |date=31 August 2023 |title=Indigenous Census 2022 - INE |url=https://www.ine.gov.py/Publicaciones/Biblioteca/documento/233/censo_indigena2022.pdf |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20231006011949/https://www.ine.gov.py/Publicaciones/Biblioteca/documento/233/censo_indigena2022.pdf |archive-date=6 October 2023 |access-date=17 September 2023 |website=INE Paraguay |language=ES}}&lt;/ref&gt;{{Largest cities|country=පැරගුවේ|stat_ref=(2022 සංගණනය)&lt;ref name=population/&gt;|div_name=දෙපාර්තමේන්තුව|city_1=අසුන්සියොන්, පැරගුවේ{{!}}අසුන්සියොන්|div_1=Capital District (Paraguay){{!}}Capital District|pop_1=462,241|img_1=Paraguay-001.jpg|city_2=Ciudad del Este{{!}}|div_2=Alto Paraná Department{{!}}Alto Paraná|pop_2=325,819|img_2=Ciudad del Este skyline Imagen 205.jpg|city_3=Luque|div_3=Central Department{{!}}Central|pop_3=259,705|img_3=Silvio Pettirossi International Airport.jpg|city_4=Capiatá|div_4=Central Department{{!}}Central|pop_4=236,999|city_5=San Lorenzo, Paraguay{{!}}San Lorenzo|div_5=Central Department{{!}}Central|pop_5=225,295|img_5=Catedral de San Lorenzo durante un 10 de Agosto.JPG|city_6=Limpio|div_6=Central Department{{!}}Central|pop_6=139,652|city_7=Pedro Juan Caballero, Paraguay{{!}}Pedro Juan Caballero|div_7=Amambay Department{{!}}Amambay|pop_7=127,437|city_8=Lambaré|div_8=Central Department{{!}}Central|pop_8=127,150|city_9=Ñemby|div_9=Central Department{{!}}Central|pop_9=116,383|city_10=Fernando de la Mora, Paraguay{{!}}Fernando de la Mora|div_10=Central Department{{!}}Central|pop_10=110,255|city_11=Encarnación, Paraguay{{!}}Encarnación|div_11=Itapúa Department{{!}}Itapúa|pop_11=106,842|city_12=කොරෝනෙල් ඔවේදෝ, පැරගුවේ{{!}}කොරෝනෙල් ඔවේදෝ|div_12=Caaguazú Department{{!}}Caaguazú|pop_12=98,323|city_13=Caaguazú District{{!}}Caaguazú|div_13=Caaguazú Department{{!}}Caaguazú|pop_13=98,200|city_14=Itauguá|div_14=Central Department{{!}}Central|pop_14=93,213|city_15=Presidente Franco District{{!}}Presidente Franco|div_15=Alto Paraná Department{{!}}Alto Paraná|pop_15=88,744|city_16=Mariano Roque Alonso, Paraguay{{!}}Mariano Roque Alonso|div_16=Central Department{{!}}Central|pop_16=85,133|city_17=Hernandarias, Paraguay{{!}}Hernandarias|div_17=Alto Paraná Department{{!}}Alto Paraná|pop_17=83,285|city_18=Minga Guazú|div_18=Alto Paraná Department{{!}}Alto Paraná|pop_18=81,072|city_19=කන්සෙප්ෂන්, පැරගුවේ{{!}}කන්සෙප්ෂන්|div_19=Concepción Department (Paraguay){{!}}Concepción|pop_19=73,360|city_20=Villa Elisa, Paraguay{{!}}Villa Elisa|div_20=Central Department{{!}}Central|pop_20=71,383}}
[[File:Concepción_Catholic_chapel.jpeg|link=https://en.wikipedia.org/wiki/File:Concepci%C3%B3n_Catholic_chapel.jpeg|thumb|පැරගුවේ, කන්සෙප්සියෝන් හි ප්‍රධාන කතෝලික දේවස්ථානය]]

=== ආගම ===
ක්‍රිස්තියානි ආගම, විශේෂයෙන් කතෝලික ආගම, පැරගුවේහි ප්‍රමුඛ ආගමයි.&lt;ref&gt;{{cite web |title=PROLADES Religion in America by country |trans-title=The Latin American Socio-Religious Studies Program |url=http://www.prolades.com/ |archive-url=https://web.archive.org/web/20180112003048/http://www.prolades.com/ |archive-date=12 January 2018 |website=Programa Latinoamericano de Estudios Sociorreligiosos (PROLADES) (prolades.com)}}&lt;/ref&gt; 2002 සංගණනයට අනුව, ජනගහනයෙන් 89.9% ක් කතෝලිකයන් වූ අතර, 6.2% ක් එවැන්ජලිකල් රෙපරමාදු භක්තිකයන් වූ අතර, 1.1% ක් අනෙකුත් ක්‍රිස්තියානි නිකායන් සමඟ හඳුනාගෙන ඇති අතර, 0.6% ක් ස්වදේශික ආගම් අනුගමනය කළහ. ආගමික නිදහස පිළිබඳ එක්සත් ජනපද රාජ්‍ය දෙපාර්තමේන්තු වාර්තාවක් කතෝලික ධර්මය, එවැන්ජලිකල් රෙපරමාදු ආගම, ප්‍රධාන පෙළේ රෙපරමාදු ආගම, යුදෙව් ආගම (ඕතඩොක්ස්, කොන්සර්වේටිව් සහ ප්‍රතිසංස්කරණ), පසුකාලීන සාන්තුවරයන්ගේ ජේසුස් ක්‍රිස්තුස් වහන්සේගේ පල්ලිය සහ බහායි ඇදහිල්ල ප්‍රමුඛ ආගමික කණ්ඩායම් ලෙස නම් කරයි. ඇල්ටෝ පරානාහි විශාල මුස්ලිම් ප්‍රජාවක් (විශේෂයෙන් ලෙබනනයෙන් මැද පෙරදිග සංක්‍රමණයේ ප්‍රතිඵලයක් ලෙස) සහ බොකෙරොන්හි ප්‍රමුඛ මෙනනයිට් ප්‍රජාවක් ද එහි සඳහන් වේ.&lt;ref name=&quot;state1&quot;&gt;{{cite report|title=Paraguay religion|date=14 September 2007|website=[[U.S. State Department]] (state.gov)|url=https://2001-2009.state.gov/g/drl/rls/irf/2007/90263.htm|url-status=live|access-date=2 May 2010|archive-url=https://web.archive.org/web/20200728054606/https://2001-2009.state.gov/g/drl/rls/irf/2007/90263.htm|archive-date=28 July 2020}}&lt;/ref&gt;

=== භාෂා ===
ස්පාඤ්ඤ සහ ගුරානි යනු පැරගුවේහි ප්‍රධාන භාෂා දෙක වන අතර, දෙකම නිල තත්ත්වය ඇත. ගුරානි භාෂාව පැරගුවේහි පැවත එන ස්වදේශික ගුරානි සංස්කෘතියේ කැපී පෙනෙන සලකුණකි. ගුවාරානි යනු දකුණු ඇමරිකාවේ අවසන් වරට භාවිතා කරන ලද දේශීය ජාතික භාෂාවන්ගෙන් එකකි.&lt;ref&gt;{{Cite web |last=Costa |first=William |date=3 September 2020 |title='Culture is language': why an indigenous tongue is thriving in Paraguay |url=https://www.theguardian.com/world/2020/sep/03/paraguay-guarani-indigenous-language |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20231030063557/https://www.theguardian.com/world/2020/sep/03/paraguay-guarani-indigenous-language |archive-date=30 October 2023 |access-date=25 October 2023 |work=[[The Guardian]]}}&lt;/ref&gt; 2015 දී, ස්පාඤ්ඤ භාෂාව ජනගහනයෙන් 87% ක් පමණ කතා කළ අතර, ගුවාරානි භාෂාව 90% කට වඩා වැඩි පිරිසක් හෝ මිලියන 5.8 කට වඩා තරමක් වැඩි පිරිසක් කතා කරති. ග්‍රාමීය පැරගුවේ වැසියන්ගෙන් 52% ක් ගුවාරානි සහ ස්පාඤ්ඤ භාෂාවෙන් ද්විභාෂා වේ. ගුවාරානි තවමත් බහුලව කතා කරන අතර, ස්පාඤ්ඤ භාෂාවට සාමාන්‍යයෙන් දකුණු ඇමරිකානු භාෂා ෆ්‍රැන්කා ලෙස රජය, ව්‍යාපාර, මාධ්‍ය සහ අධ්‍යාපනය තුළ මනාප සැලකිල්ලක් ලබා දෙනු ලැබේ.&lt;ref name=&quot;ethnologue-list&quot;&gt;{{cite web |title=Languages of Paraguay |url=https://www.ethnologue.com/language/gug |url-status=bot: unknown |archive-url=https://web.archive.org/web/20170816063413/https://www.ethnologue.com/language/gug |archive-date=16 August 2017 |access-date=25 March 2025 |website=Ethnologue}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{cite web |title=The Languages spoken in Paraguay |url=http://www.studycountry.com/guide/PY-language.htm |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20170325113232/http://www.studycountry.com/guide/PY-language.htm |archive-date=25 March 2017 |access-date=21 April 2017 |website=Studycountry.com}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{cite web |date=24 June 2014 |title=Languages of Paraguay |url=http://www.visitparaguay.net/paraguay-guide/languages-paraguay.html |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20170301041637/http://www.visitparaguay.net/paraguay-guide/languages-paraguay.html |archive-date=1 March 2017 |access-date=21 April 2017 |website=VisitParaguay.net}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{cite news|url=https://www.nytimes.com/2012/03/12/world/americas/in-paraguay-indigenous-language-with-unique-staying-power.html|title=In Paraguay, indigenous language with unique staying power|last=Romero|first=Simon|date=12 March 2012|newspaper=[[The New York Times]]|access-date=21 April 2017|archive-url=https://web.archive.org/web/20170428224513/http://www.nytimes.com/2012/03/12/world/americas/in-paraguay-indigenous-language-with-unique-staying-power.html|archive-date=28 April 2017|url-status=live}}&lt;/ref&gt;

පෘතුගීසි භාෂාව රටේ 10% ක් විසින් කතා කරන තුන්වන වැඩිපුරම භාවිතා වන භාෂාව වන අතර, බොහෝ දුරට බ්‍රසීලයට මායිම් වන දෙපාර්තමේන්තු වල.&lt;ref name=&quot;ethnologue-list&quot; /&gt; එය &quot;බ්‍රසීගුවායෝස්&quot; ලෙස හඳුන්වනු ලබන, 1970 ගණන්වල සිට ලාභ ඉඩම් සොයමින් දේශ සීමාවෙන් බටහිරට ගිය බ්‍රසීලියානුවන් හෝ පැවත එන්නන් විසින් කතා කරනු ලැබේ.&lt;ref&gt;{{Cite journal|last=Estrada|first=Marcos|date=October 2017|title=Brasiguaio Identities: An outcome of the pursuit of land across the Brazilian and Paraguayan shared border region|url=https://exchanges.warwick.ac.uk/index.php/exchanges/article/view/205|journal=University of Warwick. Exchanges: The Interdisciplinary Research Journal.|issue=5}}&lt;/ref&gt;

පැරගුවේහි කතා කරන තවත් දේශීය භාෂා 19 ක් පමණ ඇති අතර, ඒවායින් බොහොමයක් වඳවීමේ තර්ජනයට ලක්ව ඇත. ගුවානා, අයෝරියෝ සහ ඉෂිර් (චමකෝකෝ) වැනි භාෂා වඳවීමේ තර්ජනයට ලක්ව ඇති බව සැලකේ.&lt;ref&gt;{{cite web |date=17 April 2019 |title=In Paraguay, 6&amp;nbsp;of the 19&amp;nbsp;native languages are in danger |url=https://www.mexicanist.com/l/paraguay-native-languages-in-danger/ |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20200812181248/https://www.mexicanist.com/l/paraguay-native-languages-in-danger/ |archive-date=12 August 2020 |access-date=24 August 2020 |website=mexicanist.com}}&lt;/ref&gt;

පැරගුවේ EF ඉංග්‍රීසි ප්‍රවීණතා දර්ශකයේ සාපේක්ෂව හොඳ ශ්‍රේණිගත කිරීමක් ලබා ඇති අතර, ආර්ජන්ටිනාව සහ උරුගුවේට පසුව දකුණු ඇමරිකාවේ ඉංග්‍රීසි භාෂාව වඩාත් ප්‍රවීණ රටවලින් 3 වන රට වන බැවින් ඉහළම 50 හි සිටී.&lt;ref name=&quot;EF EPI Ranking&quot;&gt;{{Cite web |date=2024 |title=EF EPI 2024 - EF English Proficiency Index |url=https://www.ef.com/wwen/epi/ |access-date=2025-01-04}}&lt;/ref&gt;

=== අධ්‍යාපනය ===
UNESCO හි අවසාන අධ්‍යාපන සංවර්ධන දර්ශකය 2008 ට අනුව සාක්ෂරතාවය 93.6% ක් පමණ වූ අතර පැරගුවේ වැසියන්ගෙන් 87.7% ක් පස්වන ශ්‍රේණිය අවසන් කරයි. සාක්ෂරතාවය ස්ත්‍රී පුරුෂ භාවය අනුව එතරම් වෙනස් නොවේ.&lt;ref name=&quot;hdrstats.undp.org&quot;&gt;{{cite web |year=2009 |title=Paraguay |url=http://hdrstats.undp.org/en/countries/data_sheets/cty_ds_PRY.html |url-status=dead |archive-url=https://web.archive.org/web/20100218153913/http://hdrstats.undp.org/en/countries/data_sheets/cty_ds_PRY.html |archive-date=18 February 2010 |access-date=2 May 2010 |website=Hdrstats.undp.org |series=Human Development Report}}&lt;/ref&gt; වඩාත් මෑත අධ්‍යයනයකින්&lt;ref name=&quot;abc.com.py&quot;&gt;{{cite web |title=En Paraguay, disminuyó la pobreza entre 2003 y 2009 |url=http://www.abc.com.py/nota/en-paraguay-disminuyo-la-pobreza-entre-2003-y-2009/ |access-date=5 October 2012 |website=abc.com.py |series=ABC Color Paraguay |department=${w.time&lt;nowiki&gt;}&lt;/nowiki&gt;}}&lt;/ref&gt; හෙළි වන්නේ වයස අවුරුදු 6 ත් 12 ත් අතර ළමුන් ප්‍රාථමික පාසලට පැමිණීම 98% ක් පමණ වන බවයි. ප්‍රාථමික අධ්‍යාපනය නොමිලේ, අනිවාර්ය වන අතර වසර නවයක් ගතවේ. ද්විතීයික අධ්‍යාපනයට වසර තුනක් ගතවේ.&lt;ref name=&quot;hdrstats.undp.org&quot; /&gt;

ප්‍රධාන විශ්ව විද්‍යාල, සියලුම අගනුවර, පැරගුවේ හි ඇතුළත් වන්නේ:

* අසුන්සියොන් ජාතික විශ්ව විද්‍යාලය (පොදු සහ 1889 දී ආරම්භ කරන ලදී)&lt;ref&gt;{{cite web |title=Una |url=http://www.una.py/ |url-status=dead |archive-url=https://web.archive.org/web/20121010195408/http://www.una.py/ |archive-date=10 October 2012 |access-date=5 October 2012 |website=Una.py}}&lt;/ref&gt;
* අසුන්සියොන් ස්වයං පාලන විශ්ව විද්‍යාලය (පුද්ගලික සහ 1979 දී ආරම්භ කරන ලදී)&lt;ref&gt;{{cite web |title=Universidad Autónoma de Asunción: Educación Superior en Paraguay |url=http://www.uaa.edu.py/ |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20120926054204/http://www.uaa.edu.py/ |archive-date=26 September 2012 |access-date=5 October 2012 |website=uaa.edu.py}}&lt;/ref&gt;
* යුනිවර්සිඩාඩ් කැටෝලිකා නියුස්ට්‍රා සෙනෝරා ඩි ලා අසුන්සියන් (පුද්ගලික සහ පල්ලිය විසින් පවත්වාගෙන යනු ලැබේ).&lt;ref&gt;{{cite web |date=25 September 2012 |title=Campus de Asunción – Universidad Católica &quot;Nuestra Señora de la Asunción&quot; |url=http://www.uca.edu.py/ |url-status=dead |archive-url=https://web.archive.org/web/20121130092826/http://www.uca.edu.py/ |archive-date=30 November 2012 |access-date=5 October 2012 |website=Uca.edu.py}}&lt;/ref&gt;
* යුනිවර්සිඩෑඩ් ඇමරිකානා (පුද්ගලික).
* යුනිවර්සිඩෑඩ් ඩෙල් පැසිෆිකෝ (පුද්ගලික සහ 1991 දී ආරම්භ කරන ලදී).

ශුද්ධ ප්‍රාථමික බඳවා ගැනීමේ අනුපාතය 2005 දී 88% විය.&lt;ref name=&quot;hdrstats.undp.org&quot; /&gt; 2000 දශකයේ මුල් භාගයේදී අධ්‍යාපනය සඳහා වූ රාජ්‍ය වියදම දළ දේශීය නිෂ්පාදිතයෙන් 4.3%ක් පමණ විය.&lt;ref name=&quot;hdrstats.undp.org&quot; /&gt;

=== සෞඛ්‍යය ===
[[File:Life_expectancy_in_Paraguay.svg|link=https://en.wikipedia.org/wiki/File:Life_expectancy_in_Paraguay.svg|thumb|ආයු අපේක්ෂාව වර්ධනය කිරීම]]
දරිද්‍රතාවය සැලකිල්ලට ගත් කල, පැරගුවේහි සාමාන්‍ය ආයු අපේක්ෂාව තරමක් ඉහළ ය: 2006 වන විට, එය අවුරුදු 75 ක් වූ අතර,&lt;ref&gt;{{cite web |date=1 October 2012 |title=Paraguay |url=https://www.who.int/countries/pry/en/ |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20121017211540/http://www.who.int/countries/pry/en/ |archive-date=17 October 2012 |access-date=5 October 2012 |website=WHO (who.int) |series=[[World Health Organization]] |publisher=[[United Nations]]}}&lt;/ref&gt; එය ඉතා ධනවත් ආර්ජන්ටිනාවට සමාන වන අතර, ලෝක සෞඛ්‍ය සංවිධානයට අනුව ඇමරිකාවේ අටවන ඉහළම අගයයි. සෞඛ්‍ය සඳහා වන රාජ්‍ය වියදම දළ දේශීය නිෂ්පාදිතයෙන් 2.6% ක් වන අතර, පෞද්ගලික සෞඛ්‍ය වියදම 5.1% කි.&lt;ref name=&quot;hdrstats.undp.org&quot; /&gt; 2005 දී ළදරු මරණ 1,000 කට 20 ක් විය.&lt;ref name=&quot;hdrstats.undp.org&quot; /&gt; 2000 දී මාතෘ මරණ 100,000 කට 150 ක් විය.&lt;ref name=&quot;hdrstats.undp.org&quot; /&gt;

ලෝක බැංකුව පැරගුවේ රජයට රටේ මාතෘ හා ළදරු මරණ අඩු කිරීමට උදව් කර ඇත. මව් හා ළමා මූලික සෞඛ්‍ය රක්ෂණ ව්‍යාපෘතිය අරමුණු කළේ රටේ මව සහ ළමා මූලික සෞඛ්‍ය රක්ෂණ වැඩසටහනට (MCBI) ඇතුළත් තෝරාගත් ජීවිතාරක්ෂක සේවාවන් දරුවන් බිහි කරන වයසේ කාන්තාවන් සහ තෝරාගත් ප්‍රදේශවල වයස අවුරුදු හයට අඩු දරුවන් විසින් භාවිතා කිරීම වැඩි කිරීමෙන් මරණ අනුපාතය අඩු කිරීමට දායක වීමයි. මේ සඳහා, මහජන සෞඛ්‍ය හා සමාජ සුභසාධන අමාත්‍යාංශයේ (MSPandBS) කළමනාකරණය වැඩි කිරීමට අමතරව, ඇතැම් ප්‍රදේශ තුළ සෞඛ්‍ය සේවා ජාලයේ ගුණාත්මකභාවය සහ කාර්යක්ෂමතාව වැඩිදියුණු කිරීම ද ව්‍යාපෘතියේ අරමුණ විය.&lt;ref&gt;{{cite report|title=Paraguay Mother &amp; Child Basic Health Insurance|publisher=[[The World Bank]]|url=http://web.worldbank.org/external/projects/main?pagePK=64283627&amp;piPK=73230&amp;theSitePK=40941&amp;menuPK=228424&amp;Projectid=P082056|archive-url=https://web.archive.org/web/20120517115828/http://web.worldbank.org/external/projects/main?pagePK=64283627&amp;piPK=73230&amp;theSitePK=40941&amp;menuPK=228424&amp;Projectid=P082056|archive-date=17 May 2012}}. .&lt;/ref&gt;

== යොමු කිරීම් ==</text>
      <sha1>qk7jd5tpxqtko2tie2k2sbyrn0ozski</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>753049</id>
      <parentid>753046</parentid>
      <timestamp>2025-07-03T09:41:21Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>BuddhikaW88</username>
        <id>37808</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>[[ප්‍රවර්ගය:පැරගුවේ]] එක් කරන ලදී. [[විකිපීඩියා:HOTCAT|HotCat]] භාවිතයෙන්</comment>
      <origin>753049</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="34080" sha1="3tjxdyn3b59lwvbxqd8n1rjcu7bzrl6" xml:space="preserve">
[[File:Paraguay_population_density.png|link=https://en.wikipedia.org/wiki/File:Paraguay_population_density.png|thumb|පැරගුවේ ජනගහන ඝනත්වය (වර්ග කිලෝමීටරයට පුද්ගලයින්)]]
පැරගුවේ ජනගහනය රට පුරා අසමාන ලෙස බෙදා හරින අතර, අතිමහත් බහුතරයක් ජනතාව ජීවත් වන්නේ අගනුවර සහ විශාලතම නගරය වන අසුන්සියොන් අසල නැගෙනහිර කලාපයේ වන අතර එය රටේ ජනගහනයෙන් 10% ක් වේ. ඇල්ටෝ පැරගුවේ, බොකෙරොන් සහ ජනාධිපති හේස් දෙපාර්තමේන්තුව ඇතුළත් වන සහ භූමි ප්‍රදේශයෙන් 60% ක් පමණ වන ග්‍රාන් චාකෝ කලාපය ජනගහනයෙන් 4% කටත් වඩා අඩු පිරිසකට නිවහන වේ. පැරගුවේ වැසියන්ගෙන් 63% ක් පමණ නාගරික ප්‍රදේශවල ජීවත් වන අතර, පැරගුවේ දකුණු ඇමරිකාවේ අවම නාගරීකරණය වූ ජාතීන්ගෙන් එකක් බවට පත් කරයි.

එහි ඉතිහාසයේ වැඩි කාලයක්, පැරගුවේ ජනගහන ඝනත්වය අඩු වීම හේතුවෙන්, විශේෂයෙන් පැරගුවේ යුද්ධය නිසා ඇති වූ ජන විකාශන බිඳවැටීමෙන් පසු, සංක්‍රමණිකයින්ගෙන් ග්‍රාහකයෙකු වී ඇත. සංක්‍රමණිකයින් අතර ඉතාලි, ජර්මානු, ස්පාඤ්ඤ, ඉංග්‍රීසි, රුසියානු, කොරියානු, චීන, අරාබි, ජපන්, යුක්‍රේනියානු, පෝලන්ත, යුදෙව්, බ්‍රසීල, බොලිවියානු, ඇමරිකානු, කොලොම්බියානු, මෙක්සිකානු, වෙනිසියුලානු, චිලී, තායිවාන, පේරු, ආසියානු ජනතාව, උරුගුවේ සහ සියල්ලටම වඩා විශාලතම කණ්ඩායම; ආර්ජන්ටිනා.&lt;ref&gt;{{cite web |title=Argentinos superan a brasileños radicados en Paraguay [Argentines outnumber Brazilians living in Paraguay] |url=https://www.rdn.com.py/2025/06/24/argentinos-superan-a-brasilenos-radicados-en-paraguay/ |access-date=24 June 2025 |website=www.rdn.com.py}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{cite web |date=7 December 2021 |title=Brasileños, Argentinos, Coreanos y Taiwaneses, encabezan ranking de inmigrantes en Paraguay |url=https://www.hoy.com.py/nacionales/brasilenos-argentinos-coreanos-y-taiwaneses-encabezan-ranking-de-inmigrantes-en-paraguay |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20211217052915/https://www.hoy.com.py/nacionales/brasilenos-argentinos-coreanos-y-taiwaneses-encabezan-ranking-de-inmigrantes-en-paraguay |archive-date=17 December 2021 |access-date=18 December 2021 |website=Hoy Paraguay (hoy.com.py) |language=es}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{cite web |date=1 January 2021 |title=Paraguayos en España. Padrón municipal 2021, cifras de población |url=https://epa.com.es/padron/paraguayos-en-espana/ |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20211230190413/https://epa.com.es/padron/paraguayos-en-espana/ |archive-date=30 December 2021 |access-date=30 December 2021 |website=epa.com.es |publisher=EPA España |language=es}}&lt;/ref&gt; ජර්මානු ආර්ජන්ටිනාවන් සමඟ, ජර්මානු පැරගුවේ ජාතිකයන් දකුණු ඇමරිකාවේ වඩාත්ම කැපී පෙනෙන සහ වර්ධනය වන ජර්මානු ප්‍රජාවන්ගෙන් එකකි, ජර්මානු භාෂාව කතා කරන මෙනනයිට්වරු 25,000 ක් පමණ පැරගුවේ චාකෝ හි ජීවත් වෙති.&lt;ref&gt;{{cite web |last={{nobr|de la Cova}} |first=Antonio |date=28 December 1999 |title=Paraguay's Mennonites resent 'fast buck' outsiders |url=http://www.latinamericanstudies.org/paraguay/mennonites.htm |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20100712210031/http://www.latinamericanstudies.org/paraguay/mennonites.htm |archive-date=12 July 2010 |access-date=2 May 2010 |website=Latinamericanstudies.org |publisher=[[Columbia University]]}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{cite web |date=7 December 2021 |title=German families seek shelter in Paraguay from vaccines and lockdowns |url=https://en.mercopress.com/2021/12/07/german-families-seek-shelter-in-paraguay-from-vaccines-and-lockdowns |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20211217052914/https://en.mercopress.com/2021/12/07/german-families-seek-shelter-in-paraguay-from-vaccines-and-lockdowns |archive-date=17 December 2021 |access-date=18 December 2021 |website=MercoPress Uruguay (en.mercopress.com) |language=en, es}}&lt;/ref&gt; ජර්මානු පදිංචිකරුවන් හොහෙනාවු, ෆිලඩෙල්ෆියා, නියුලන්ඩ්, ඔබිගාඩෝ සහ නුවෙවා ජර්මේනියාව වැනි නගර කිහිපයක් ආරම්භ කළහ. පැරගුවේ වෙත ජර්මානු සංක්‍රමණය ප්‍රවර්ධනය කරන වෙබ් අඩවි කිහිපයක් කියා සිටින්නේ ජනගහනයෙන් 5-7% ජර්මානු සම්භවයක් ඇති බවයි, ජර්මානු-බ්‍රසීලියානු සම්භවයක් ඇති 150,000 පුද්ගලයින් ඇතුළුව.&lt;ref&gt;{{cite magazine|last=Ross|first=Jonathan|title=Allgemeines über Paraguay|url=http://www.magazin-paraguay.de/paraguay/allgemeines-paraguay.htm|url-status=live|location=Paraguay|archive-url=https://web.archive.org/web/20130310015715/http://www.magazin-paraguay.de/paraguay/allgemeines-paraguay.htm|archive-date=10 March 2013|access-date=5 October 2012|magazine=Magazin-paraguay.de}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{cite web |date=23 September 2012 |title=&quot;Kategorie&quot; Paraguay&amp;nbsp;24 – die Geschichte unserer Auswanderung |url=http://www.paraguay24.de/category/new-und-infos-zu-paraguay/information_um_und_zu_paraguay |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20121003071607/http://www.paraguay24.de/category/new-und-infos-zu-paraguay/information_um_und_zu_paraguay |archive-date=3 October 2012 |access-date=5 October 2012 |publisher=Paraguay24.de |department=Information um und zu Paraguay}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{cite web |last=Blanco |first=Miran |date=24 March 2007 |title=Paraguay Auswandern Einwandern Immobilien Infos für Touristen, Auswanderer Asuncion Paraguay |url=http://www.auswandern-paraguay.org/ |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20120818114456/http://www.auswandern-paraguay.org/ |archive-date=18 August 2012 |access-date=5 October 2012 |publisher=Auswandern-paraguay.org}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{cite web |title=Paraguay – Immobilien – Auswandern – Immobilienschnöppchen, Höuser, und Grundstöcke um Villarrica |url=http://www.my-paraguay.com/ |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20120919195903/http://my-paraguay.com/ |archive-date=19 September 2012 |access-date=5 October 2012 |website=My-paraguay.com}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{cite web |title=Paraguay – Auswandern – Immobilien – Reisen |url=http://www.paraguay1.de/ |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20121014051358/http://www.paraguay1.de/ |archive-date=14 October 2012 |access-date=19 October 2012 |website=paraguay1.de}}&lt;/ref&gt;  අසුන්සියොන් සහ දකුණු පැරගුවේ (ඉටපුවා, මිසියෝනස් සහ ඊයිම්බුකු), විශේෂයෙන්ම ෆාම්, කොරනෙල් නගරවල බොගාඩෝ, එන්කාර්නේෂියන්, සැන් ජුවාන් ඩෙල් පරානා, සැන් ඉග්නාසියෝ සහ පිලාර්.&lt;ref&gt;{{cite web |last1=Bareiro |first1=Mónica |date=21 June 2014 |title=Música, sabor y cultura |url=https://www.abc.com.py/edicion-impresa/suplementos/abc-revista/musica-sabor-y-cultura-1257514.html |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20211217052915/https://www.abc.com.py/edicion-impresa/suplementos/abc-revista/musica-sabor-y-cultura-1257514.html |archive-date=17 December 2021 |access-date=18 December 2021 |publisher=ABC Color Paraguay |language=es}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{cite web |date=27 January 2016 |title=85&amp;nbsp;años de la Iglesia Bautista Eslava |url=https://www.abc.com.py/edicion-impresa/suplementos/gaceta-del-sur/85-anos-de-la-iglesia-bautista-eslava-1448028.html |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20211217052915/https://www.abc.com.py/edicion-impresa/suplementos/gaceta-del-sur/85-anos-de-la-iglesia-bautista-eslava-1448028.html |archive-date=17 December 2021 |access-date=18 December 2021 |publisher=ABC Color Paraguay |language=es}}&lt;/ref&gt; පැරගුවේ යනු ආගමික ඇදහිල්ල නිසා පීඩාවට පත් වූ ප්‍රජාවන්ට තෝතැන්නක් වී ඇත, 1941 දී ඔවුන්ගේ සාමවාදී විශ්වාසයන් නිසා එංගලන්තයෙන් පිටව යාමට බල කෙරුණු බෲඩර්හෝෆ් වැනි.&lt;ref&gt;{{cite news|url=https://www.standard.co.uk/stayingin/inside-the-bruderhof-review-a-look-into-a-british-religious-commune-a4198496.html|title=Inside the Bruderhof review: A look into a British religious commune|last1=Sexton|first1=David|date=25 July 2019|newspaper=[[Evening Standard]]|access-date=15 August 2019|archive-url=https://web.archive.org/web/20190731073736/https://www.standard.co.uk/stayingin/inside-the-bruderhof-review-a-look-into-a-british-religious-commune-a4198496.html|archive-date=31 July 2019|url-status=live}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{cite news|url=https://www.theguardian.com/tv-and-radio/2019/jul/23/just-dont-call-it-a-cult-the-strangely-alluring-world-of-the-bruderhof|title='Just don't call it a cult': The strangely alluring world of the Bruderhof|last=Wollaston|first=Sam|date=23 July 2019|newspaper=[[The Guardian]]|access-date=15 August 2019|archive-url=https://web.archive.org/web/20190815032536/https://www.theguardian.com/tv-and-radio/2019/jul/23/just-dont-call-it-a-cult-the-strangely-alluring-world-of-the-bruderhof|archive-date=15 August 2019|url-status=live}}&lt;/ref&gt; මෙම ප්‍රජාවන්ගෙන් බොහෝ දෙනෙක් ඔවුන්ගේ භාෂා සහ සංස්කෘතිය රඳවා ගෙන ඇත, විශේෂයෙන් විශාලතම සංක්‍රමණික කණ්ඩායම් වලින් එකක් නියෝජනය කරන බ්‍රසීලියානුවන්.&lt;ref&gt;{{cite web |title=Paraguay information and history |url=https://www.nationalgeographic.com/travel/destination/paraguay |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20120918150652/http://travel.nationalgeographic.com/travel/countries/paraguay-facts/ |archive-date=18 September 2012 |website=[[National Geographic Society|National Geographic]] (nationalgeographic.com) |department=Travel}}&lt;/ref&gt; බොහෝ බ්‍රසීලියානු පැරගුවේ ජාතිකයන් ජර්මානු, ඉතාලි සහ පෝලන්ත සම්භවයක් ඇති අය වෙති.&lt;ref&gt;{{cite news|url=https://www.nytimes.com/2001/06/12/world/12PARA.html?ex=1152849600&amp;en=6a4520630e3b9860&amp;ei=5070&amp;pagewanted=1|title=Awful lot of Brazilians in Paraguay, locals say|date=12 June 2001|newspaper=[[The New York Times]]|archive-url=https://web.archive.org/web/20160722131153/http://www.nytimes.com/2001/06/12/world/12PARA.html?ex=1152849600&amp;en=6a4520630e3b9860&amp;ei=5070&amp;pagewanted=1|archive-date=22 July 2016|series=San Alberto Journal}}&lt;/ref&gt; ජනගහනයෙන් 0.13% ක් පමණ වන ඇෆ්රෝ-පැරගුවානුවන් 8,000 ක් පමණ සිටින බවට ඇස්තමේන්තු කර ඇත.

[[File:Caacupe5.jpg|link=https://en.wikipedia.org/wiki/File:Caacupe5.jpg|වම|thumb|කකුපේ හි රැස්වීමක්]]
පැරගුවේ සංඛ්‍යාලේඛන, සමීක්ෂණ සහ සංගණන දෙපාර්තමේන්තුව ජනවාර්ගික ජනගහනය පිළිබඳව විමසුවද, සංගණන සමීක්ෂණවලදී ජාතිය සහ ජනවාර්ගිකත්වය පිළිබඳව විමසන්නේ නැති බැවින්, පැරගුවේ ජනගහනයේ ජනවාර්ගික සංයුතිය පිළිබඳ නිල දත්ත නොමැත. 2022 සංගණනයට අනුව, ආදිවාසීන් පැරගුවේ මුළු ජනගහනයෙන් 2.3% ක් විය.

සාම්ප්‍රදායිකව, පැරගුවේ ජනගහනයෙන් බහුතරය මිශ්‍ර (ස්පාඤ්ඤ භාෂාවෙන් මෙස්ටිසෝ) ලෙස සැලකේ. 2022 සංගණනයට අනුව, පැරගුවේ ජනගහනය 6 109 944 ක් වන අතර, ඉන් 95% ක් මෙස්ටිසෝ/සුදු ජාතිකයන් වන අතර 5% ක් &quot;වෙනත්&quot; ලෙස ලේබල් කර ඇත, එයට වෙනස් ජනවාර්ගික භාෂාමය ස්වදේශික කණ්ඩායම් 17 ක සාමාජිකයින් ඇතුළත් වේ.&lt;ref name=&quot;indigenous&quot;&gt;{{Cite web |date=31 August 2023 |title=Indigenous Census 2022 - INE |url=https://www.ine.gov.py/Publicaciones/Biblioteca/documento/233/censo_indigena2022.pdf |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20231006011949/https://www.ine.gov.py/Publicaciones/Biblioteca/documento/233/censo_indigena2022.pdf |archive-date=6 October 2023 |access-date=17 September 2023 |website=INE Paraguay |language=ES}}&lt;/ref&gt;{{Largest cities|country=පැරගුවේ|stat_ref=(2022 සංගණනය)&lt;ref name=population/&gt;|div_name=දෙපාර්තමේන්තුව|city_1=අසුන්සියොන්, පැරගුවේ{{!}}අසුන්සියොන්|div_1=Capital District (Paraguay){{!}}Capital District|pop_1=462,241|img_1=Paraguay-001.jpg|city_2=Ciudad del Este{{!}}|div_2=Alto Paraná Department{{!}}Alto Paraná|pop_2=325,819|img_2=Ciudad del Este skyline Imagen 205.jpg|city_3=Luque|div_3=Central Department{{!}}Central|pop_3=259,705|img_3=Silvio Pettirossi International Airport.jpg|city_4=Capiatá|div_4=Central Department{{!}}Central|pop_4=236,999|city_5=San Lorenzo, Paraguay{{!}}San Lorenzo|div_5=Central Department{{!}}Central|pop_5=225,295|img_5=Catedral de San Lorenzo durante un 10 de Agosto.JPG|city_6=Limpio|div_6=Central Department{{!}}Central|pop_6=139,652|city_7=Pedro Juan Caballero, Paraguay{{!}}Pedro Juan Caballero|div_7=Amambay Department{{!}}Amambay|pop_7=127,437|city_8=Lambaré|div_8=Central Department{{!}}Central|pop_8=127,150|city_9=Ñemby|div_9=Central Department{{!}}Central|pop_9=116,383|city_10=Fernando de la Mora, Paraguay{{!}}Fernando de la Mora|div_10=Central Department{{!}}Central|pop_10=110,255|city_11=Encarnación, Paraguay{{!}}Encarnación|div_11=Itapúa Department{{!}}Itapúa|pop_11=106,842|city_12=කොරෝනෙල් ඔවේදෝ, පැරගුවේ{{!}}කොරෝනෙල් ඔවේදෝ|div_12=Caaguazú Department{{!}}Caaguazú|pop_12=98,323|city_13=Caaguazú District{{!}}Caaguazú|div_13=Caaguazú Department{{!}}Caaguazú|pop_13=98,200|city_14=Itauguá|div_14=Central Department{{!}}Central|pop_14=93,213|city_15=Presidente Franco District{{!}}Presidente Franco|div_15=Alto Paraná Department{{!}}Alto Paraná|pop_15=88,744|city_16=Mariano Roque Alonso, Paraguay{{!}}Mariano Roque Alonso|div_16=Central Department{{!}}Central|pop_16=85,133|city_17=Hernandarias, Paraguay{{!}}Hernandarias|div_17=Alto Paraná Department{{!}}Alto Paraná|pop_17=83,285|city_18=Minga Guazú|div_18=Alto Paraná Department{{!}}Alto Paraná|pop_18=81,072|city_19=කන්සෙප්ෂන්, පැරගුවේ{{!}}කන්සෙප්ෂන්|div_19=Concepción Department (Paraguay){{!}}Concepción|pop_19=73,360|city_20=Villa Elisa, Paraguay{{!}}Villa Elisa|div_20=Central Department{{!}}Central|pop_20=71,383}}
[[File:Concepción_Catholic_chapel.jpeg|link=https://en.wikipedia.org/wiki/File:Concepci%C3%B3n_Catholic_chapel.jpeg|thumb|පැරගුවේ, කන්සෙප්සියෝන් හි ප්‍රධාන කතෝලික දේවස්ථානය]]

=== ආගම ===
ක්‍රිස්තියානි ආගම, විශේෂයෙන් කතෝලික ආගම, පැරගුවේහි ප්‍රමුඛ ආගමයි.&lt;ref&gt;{{cite web |title=PROLADES Religion in America by country |trans-title=The Latin American Socio-Religious Studies Program |url=http://www.prolades.com/ |archive-url=https://web.archive.org/web/20180112003048/http://www.prolades.com/ |archive-date=12 January 2018 |website=Programa Latinoamericano de Estudios Sociorreligiosos (PROLADES) (prolades.com)}}&lt;/ref&gt; 2002 සංගණනයට අනුව, ජනගහනයෙන් 89.9% ක් කතෝලිකයන් වූ අතර, 6.2% ක් එවැන්ජලිකල් රෙපරමාදු භක්තිකයන් වූ අතර, 1.1% ක් අනෙකුත් ක්‍රිස්තියානි නිකායන් සමඟ හඳුනාගෙන ඇති අතර, 0.6% ක් ස්වදේශික ආගම් අනුගමනය කළහ. ආගමික නිදහස පිළිබඳ එක්සත් ජනපද රාජ්‍ය දෙපාර්තමේන්තු වාර්තාවක් කතෝලික ධර්මය, එවැන්ජලිකල් රෙපරමාදු ආගම, ප්‍රධාන පෙළේ රෙපරමාදු ආගම, යුදෙව් ආගම (ඕතඩොක්ස්, කොන්සර්වේටිව් සහ ප්‍රතිසංස්කරණ), පසුකාලීන සාන්තුවරයන්ගේ ජේසුස් ක්‍රිස්තුස් වහන්සේගේ පල්ලිය සහ බහායි ඇදහිල්ල ප්‍රමුඛ ආගමික කණ්ඩායම් ලෙස නම් කරයි. ඇල්ටෝ පරානාහි විශාල මුස්ලිම් ප්‍රජාවක් (විශේෂයෙන් ලෙබනනයෙන් මැද පෙරදිග සංක්‍රමණයේ ප්‍රතිඵලයක් ලෙස) සහ බොකෙරොන්හි ප්‍රමුඛ මෙනනයිට් ප්‍රජාවක් ද එහි සඳහන් වේ.&lt;ref name=&quot;state1&quot;&gt;{{cite report|title=Paraguay religion|date=14 September 2007|website=[[U.S. State Department]] (state.gov)|url=https://2001-2009.state.gov/g/drl/rls/irf/2007/90263.htm|url-status=live|access-date=2 May 2010|archive-url=https://web.archive.org/web/20200728054606/https://2001-2009.state.gov/g/drl/rls/irf/2007/90263.htm|archive-date=28 July 2020}}&lt;/ref&gt;

=== භාෂා ===
ස්පාඤ්ඤ සහ ගුරානි යනු පැරගුවේහි ප්‍රධාන භාෂා දෙක වන අතර, දෙකම නිල තත්ත්වය ඇත. ගුරානි භාෂාව පැරගුවේහි පැවත එන ස්වදේශික ගුරානි සංස්කෘතියේ කැපී පෙනෙන සලකුණකි. ගුවාරානි යනු දකුණු ඇමරිකාවේ අවසන් වරට භාවිතා කරන ලද දේශීය ජාතික භාෂාවන්ගෙන් එකකි.&lt;ref&gt;{{Cite web |last=Costa |first=William |date=3 September 2020 |title='Culture is language': why an indigenous tongue is thriving in Paraguay |url=https://www.theguardian.com/world/2020/sep/03/paraguay-guarani-indigenous-language |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20231030063557/https://www.theguardian.com/world/2020/sep/03/paraguay-guarani-indigenous-language |archive-date=30 October 2023 |access-date=25 October 2023 |work=[[The Guardian]]}}&lt;/ref&gt; 2015 දී, ස්පාඤ්ඤ භාෂාව ජනගහනයෙන් 87% ක් පමණ කතා කළ අතර, ගුවාරානි භාෂාව 90% කට වඩා වැඩි පිරිසක් හෝ මිලියන 5.8 කට වඩා තරමක් වැඩි පිරිසක් කතා කරති. ග්‍රාමීය පැරගුවේ වැසියන්ගෙන් 52% ක් ගුවාරානි සහ ස්පාඤ්ඤ භාෂාවෙන් ද්විභාෂා වේ. ගුවාරානි තවමත් බහුලව කතා කරන අතර, ස්පාඤ්ඤ භාෂාවට සාමාන්‍යයෙන් දකුණු ඇමරිකානු භාෂා ෆ්‍රැන්කා ලෙස රජය, ව්‍යාපාර, මාධ්‍ය සහ අධ්‍යාපනය තුළ මනාප සැලකිල්ලක් ලබා දෙනු ලැබේ.&lt;ref name=&quot;ethnologue-list&quot;&gt;{{cite web |title=Languages of Paraguay |url=https://www.ethnologue.com/language/gug |url-status=bot: unknown |archive-url=https://web.archive.org/web/20170816063413/https://www.ethnologue.com/language/gug |archive-date=16 August 2017 |access-date=25 March 2025 |website=Ethnologue}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{cite web |title=The Languages spoken in Paraguay |url=http://www.studycountry.com/guide/PY-language.htm |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20170325113232/http://www.studycountry.com/guide/PY-language.htm |archive-date=25 March 2017 |access-date=21 April 2017 |website=Studycountry.com}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{cite web |date=24 June 2014 |title=Languages of Paraguay |url=http://www.visitparaguay.net/paraguay-guide/languages-paraguay.html |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20170301041637/http://www.visitparaguay.net/paraguay-guide/languages-paraguay.html |archive-date=1 March 2017 |access-date=21 April 2017 |website=VisitParaguay.net}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{cite news|url=https://www.nytimes.com/2012/03/12/world/americas/in-paraguay-indigenous-language-with-unique-staying-power.html|title=In Paraguay, indigenous language with unique staying power|last=Romero|first=Simon|date=12 March 2012|newspaper=[[The New York Times]]|access-date=21 April 2017|archive-url=https://web.archive.org/web/20170428224513/http://www.nytimes.com/2012/03/12/world/americas/in-paraguay-indigenous-language-with-unique-staying-power.html|archive-date=28 April 2017|url-status=live}}&lt;/ref&gt;

පෘතුගීසි භාෂාව රටේ 10% ක් විසින් කතා කරන තුන්වන වැඩිපුරම භාවිතා වන භාෂාව වන අතර, බොහෝ දුරට බ්‍රසීලයට මායිම් වන දෙපාර්තමේන්තු වල.&lt;ref name=&quot;ethnologue-list&quot; /&gt; එය &quot;බ්‍රසීගුවායෝස්&quot; ලෙස හඳුන්වනු ලබන, 1970 ගණන්වල සිට ලාභ ඉඩම් සොයමින් දේශ සීමාවෙන් බටහිරට ගිය බ්‍රසීලියානුවන් හෝ පැවත එන්නන් විසින් කතා කරනු ලැබේ.&lt;ref&gt;{{Cite journal|last=Estrada|first=Marcos|date=October 2017|title=Brasiguaio Identities: An outcome of the pursuit of land across the Brazilian and Paraguayan shared border region|url=https://exchanges.warwick.ac.uk/index.php/exchanges/article/view/205|journal=University of Warwick. Exchanges: The Interdisciplinary Research Journal.|issue=5}}&lt;/ref&gt;

පැරගුවේහි කතා කරන තවත් දේශීය භාෂා 19 ක් පමණ ඇති අතර, ඒවායින් බොහොමයක් වඳවීමේ තර්ජනයට ලක්ව ඇත. ගුවානා, අයෝරියෝ සහ ඉෂිර් (චමකෝකෝ) වැනි භාෂා වඳවීමේ තර්ජනයට ලක්ව ඇති බව සැලකේ.&lt;ref&gt;{{cite web |date=17 April 2019 |title=In Paraguay, 6&amp;nbsp;of the 19&amp;nbsp;native languages are in danger |url=https://www.mexicanist.com/l/paraguay-native-languages-in-danger/ |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20200812181248/https://www.mexicanist.com/l/paraguay-native-languages-in-danger/ |archive-date=12 August 2020 |access-date=24 August 2020 |website=mexicanist.com}}&lt;/ref&gt;

පැරගුවේ EF ඉංග්‍රීසි ප්‍රවීණතා දර්ශකයේ සාපේක්ෂව හොඳ ශ්‍රේණිගත කිරීමක් ලබා ඇති අතර, ආර්ජන්ටිනාව සහ උරුගුවේට පසුව දකුණු ඇමරිකාවේ ඉංග්‍රීසි භාෂාව වඩාත් ප්‍රවීණ රටවලින් 3 වන රට වන බැවින් ඉහළම 50 හි සිටී.&lt;ref name=&quot;EF EPI Ranking&quot;&gt;{{Cite web |date=2024 |title=EF EPI 2024 - EF English Proficiency Index |url=https://www.ef.com/wwen/epi/ |access-date=2025-01-04}}&lt;/ref&gt;

=== අධ්‍යාපනය ===
UNESCO හි අවසාන අධ්‍යාපන සංවර්ධන දර්ශකය 2008 ට අනුව සාක්ෂරතාවය 93.6% ක් පමණ වූ අතර පැරගුවේ වැසියන්ගෙන් 87.7% ක් පස්වන ශ්‍රේණිය අවසන් කරයි. සාක්ෂරතාවය ස්ත්‍රී පුරුෂ භාවය අනුව එතරම් වෙනස් නොවේ.&lt;ref name=&quot;hdrstats.undp.org&quot;&gt;{{cite web |year=2009 |title=Paraguay |url=http://hdrstats.undp.org/en/countries/data_sheets/cty_ds_PRY.html |url-status=dead |archive-url=https://web.archive.org/web/20100218153913/http://hdrstats.undp.org/en/countries/data_sheets/cty_ds_PRY.html |archive-date=18 February 2010 |access-date=2 May 2010 |website=Hdrstats.undp.org |series=Human Development Report}}&lt;/ref&gt; වඩාත් මෑත අධ්‍යයනයකින්&lt;ref name=&quot;abc.com.py&quot;&gt;{{cite web |title=En Paraguay, disminuyó la pobreza entre 2003 y 2009 |url=http://www.abc.com.py/nota/en-paraguay-disminuyo-la-pobreza-entre-2003-y-2009/ |access-date=5 October 2012 |website=abc.com.py |series=ABC Color Paraguay |department=${w.time&lt;nowiki&gt;}&lt;/nowiki&gt;}}&lt;/ref&gt; හෙළි වන්නේ වයස අවුරුදු 6 ත් 12 ත් අතර ළමුන් ප්‍රාථමික පාසලට පැමිණීම 98% ක් පමණ වන බවයි. ප්‍රාථමික අධ්‍යාපනය නොමිලේ, අනිවාර්ය වන අතර වසර නවයක් ගතවේ. ද්විතීයික අධ්‍යාපනයට වසර තුනක් ගතවේ.&lt;ref name=&quot;hdrstats.undp.org&quot; /&gt;

ප්‍රධාන විශ්ව විද්‍යාල, සියලුම අගනුවර, පැරගුවේ හි ඇතුළත් වන්නේ:

* අසුන්සියොන් ජාතික විශ්ව විද්‍යාලය (පොදු සහ 1889 දී ආරම්භ කරන ලදී)&lt;ref&gt;{{cite web |title=Una |url=http://www.una.py/ |url-status=dead |archive-url=https://web.archive.org/web/20121010195408/http://www.una.py/ |archive-date=10 October 2012 |access-date=5 October 2012 |website=Una.py}}&lt;/ref&gt;
* අසුන්සියොන් ස්වයං පාලන විශ්ව විද්‍යාලය (පුද්ගලික සහ 1979 දී ආරම්භ කරන ලදී)&lt;ref&gt;{{cite web |title=Universidad Autónoma de Asunción: Educación Superior en Paraguay |url=http://www.uaa.edu.py/ |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20120926054204/http://www.uaa.edu.py/ |archive-date=26 September 2012 |access-date=5 October 2012 |website=uaa.edu.py}}&lt;/ref&gt;
* යුනිවර්සිඩාඩ් කැටෝලිකා නියුස්ට්‍රා සෙනෝරා ඩි ලා අසුන්සියන් (පුද්ගලික සහ පල්ලිය විසින් පවත්වාගෙන යනු ලැබේ).&lt;ref&gt;{{cite web |date=25 September 2012 |title=Campus de Asunción – Universidad Católica &quot;Nuestra Señora de la Asunción&quot; |url=http://www.uca.edu.py/ |url-status=dead |archive-url=https://web.archive.org/web/20121130092826/http://www.uca.edu.py/ |archive-date=30 November 2012 |access-date=5 October 2012 |website=Uca.edu.py}}&lt;/ref&gt;
* යුනිවර්සිඩෑඩ් ඇමරිකානා (පුද්ගලික).
* යුනිවර්සිඩෑඩ් ඩෙල් පැසිෆිකෝ (පුද්ගලික සහ 1991 දී ආරම්භ කරන ලදී).

ශුද්ධ ප්‍රාථමික බඳවා ගැනීමේ අනුපාතය 2005 දී 88% විය.&lt;ref name=&quot;hdrstats.undp.org&quot; /&gt; 2000 දශකයේ මුල් භාගයේදී අධ්‍යාපනය සඳහා වූ රාජ්‍ය වියදම දළ දේශීය නිෂ්පාදිතයෙන් 4.3%ක් පමණ විය.&lt;ref name=&quot;hdrstats.undp.org&quot; /&gt;

=== සෞඛ්‍යය ===
[[File:Life_expectancy_in_Paraguay.svg|link=https://en.wikipedia.org/wiki/File:Life_expectancy_in_Paraguay.svg|thumb|ආයු අපේක්ෂාව වර්ධනය කිරීම]]
දරිද්‍රතාවය සැලකිල්ලට ගත් කල, පැරගුවේහි සාමාන්‍ය ආයු අපේක්ෂාව තරමක් ඉහළ ය: 2006 වන විට, එය අවුරුදු 75 ක් වූ අතර,&lt;ref&gt;{{cite web |date=1 October 2012 |title=Paraguay |url=https://www.who.int/countries/pry/en/ |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20121017211540/http://www.who.int/countries/pry/en/ |archive-date=17 October 2012 |access-date=5 October 2012 |website=WHO (who.int) |series=[[World Health Organization]] |publisher=[[United Nations]]}}&lt;/ref&gt; එය ඉතා ධනවත් ආර්ජන්ටිනාවට සමාන වන අතර, ලෝක සෞඛ්‍ය සංවිධානයට අනුව ඇමරිකාවේ අටවන ඉහළම අගයයි. සෞඛ්‍ය සඳහා වන රාජ්‍ය වියදම දළ දේශීය නිෂ්පාදිතයෙන් 2.6% ක් වන අතර, පෞද්ගලික සෞඛ්‍ය වියදම 5.1% කි.&lt;ref name=&quot;hdrstats.undp.org&quot; /&gt; 2005 දී ළදරු මරණ 1,000 කට 20 ක් විය.&lt;ref name=&quot;hdrstats.undp.org&quot; /&gt; 2000 දී මාතෘ මරණ 100,000 කට 150 ක් විය.&lt;ref name=&quot;hdrstats.undp.org&quot; /&gt;

ලෝක බැංකුව පැරගුවේ රජයට රටේ මාතෘ හා ළදරු මරණ අඩු කිරීමට උදව් කර ඇත. මව් හා ළමා මූලික සෞඛ්‍ය රක්ෂණ ව්‍යාපෘතිය අරමුණු කළේ රටේ මව සහ ළමා මූලික සෞඛ්‍ය රක්ෂණ වැඩසටහනට (MCBI) ඇතුළත් තෝරාගත් ජීවිතාරක්ෂක සේවාවන් දරුවන් බිහි කරන වයසේ කාන්තාවන් සහ තෝරාගත් ප්‍රදේශවල වයස අවුරුදු හයට අඩු දරුවන් විසින් භාවිතා කිරීම වැඩි කිරීමෙන් මරණ අනුපාතය අඩු කිරීමට දායක වීමයි. මේ සඳහා, මහජන සෞඛ්‍ය හා සමාජ සුභසාධන අමාත්‍යාංශයේ (MSPandBS) කළමනාකරණය වැඩි කිරීමට අමතරව, ඇතැම් ප්‍රදේශ තුළ සෞඛ්‍ය සේවා ජාලයේ ගුණාත්මකභාවය සහ කාර්යක්ෂමතාව වැඩිදියුණු කිරීම ද ව්‍යාපෘතියේ අරමුණ විය.&lt;ref&gt;{{cite report|title=Paraguay Mother &amp; Child Basic Health Insurance|publisher=[[The World Bank]]|url=http://web.worldbank.org/external/projects/main?pagePK=64283627&amp;piPK=73230&amp;theSitePK=40941&amp;menuPK=228424&amp;Projectid=P082056|archive-url=https://web.archive.org/web/20120517115828/http://web.worldbank.org/external/projects/main?pagePK=64283627&amp;piPK=73230&amp;theSitePK=40941&amp;menuPK=228424&amp;Projectid=P082056|archive-date=17 May 2012}}. .&lt;/ref&gt;

== යොමු කිරීම් ==

[[ප්‍රවර්ගය:පැරගුවේ]]</text>
      <sha1>3tjxdyn3b59lwvbxqd8n1rjcu7bzrl6</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>753094</id>
      <parentid>753049</parentid>
      <timestamp>2025-07-03T10:12:04Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>BuddhikaW88</username>
        <id>37808</id>
      </contributor>
      <origin>753094</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="34249" sha1="pk6k3v36wka9g8ipsl07psoovkou35a" xml:space="preserve">
[[File:Paraguay_population_density.png|link=https://en.wikipedia.org/wiki/File:Paraguay_population_density.png|thumb|පැරගුවේ ජනගහන ඝනත්වය (වර්ග කිලෝමීටරයට පුද්ගලයින්)]]
පැරගුවේ ජනගහනය රට පුරා අසමාන ලෙස බෙදා හරින අතර, අතිමහත් බහුතරයක් ජනතාව ජීවත් වන්නේ අගනුවර සහ විශාලතම නගරය වන අසුන්සියොන් අසල නැගෙනහිර කලාපයේ වන අතර එය රටේ ජනගහනයෙන් 10% ක් වේ. ඇල්ටෝ පැරගුවේ, බොකෙරොන් සහ ජනාධිපති හේස් දෙපාර්තමේන්තුව ඇතුළත් වන සහ භූමි ප්‍රදේශයෙන් 60% ක් පමණ වන ග්‍රාන් චාකෝ කලාපය ජනගහනයෙන් 4% කටත් වඩා අඩු පිරිසකට නිවහන වේ. පැරගුවේ වැසියන්ගෙන් 63% ක් පමණ නාගරික ප්‍රදේශවල ජීවත් වන අතර, පැරගුවේ දකුණු ඇමරිකාවේ අවම නාගරීකරණය වූ ජාතීන්ගෙන් එකක් බවට පත් කරයි.

එහි ඉතිහාසයේ වැඩි කාලයක්, පැරගුවේ ජනගහන ඝනත්වය අඩු වීම හේතුවෙන්, විශේෂයෙන් පැරගුවේ යුද්ධය නිසා ඇති වූ ජන විකාශන බිඳවැටීමෙන් පසු, සංක්‍රමණිකයින්ගෙන් ග්‍රාහකයෙකු වී ඇත. සංක්‍රමණිකයින් අතර ඉතාලි, ජර්මානු, ස්පාඤ්ඤ, ඉංග්‍රීසි, රුසියානු, කොරියානු, චීන, අරාබි, ජපන්, යුක්‍රේනියානු, පෝලන්ත, යුදෙව්, බ්‍රසීල, බොලිවියානු, ඇමරිකානු, කොලොම්බියානු, මෙක්සිකානු, වෙනිසියුලානු, චිලී, තායිවාන, පේරු, ආසියානු ජනතාව, උරුගුවේ සහ සියල්ලටම වඩා විශාලතම කණ්ඩායම; ආර්ජන්ටිනා.&lt;ref&gt;{{cite web |title=Argentinos superan a brasileños radicados en Paraguay [Argentines outnumber Brazilians living in Paraguay] |url=https://www.rdn.com.py/2025/06/24/argentinos-superan-a-brasilenos-radicados-en-paraguay/ |access-date=24 June 2025 |website=www.rdn.com.py}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{cite web |date=7 December 2021 |title=Brasileños, Argentinos, Coreanos y Taiwaneses, encabezan ranking de inmigrantes en Paraguay |url=https://www.hoy.com.py/nacionales/brasilenos-argentinos-coreanos-y-taiwaneses-encabezan-ranking-de-inmigrantes-en-paraguay |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20211217052915/https://www.hoy.com.py/nacionales/brasilenos-argentinos-coreanos-y-taiwaneses-encabezan-ranking-de-inmigrantes-en-paraguay |archive-date=17 December 2021 |access-date=18 December 2021 |website=Hoy Paraguay (hoy.com.py) |language=es}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{cite web |date=1 January 2021 |title=Paraguayos en España. Padrón municipal 2021, cifras de población |url=https://epa.com.es/padron/paraguayos-en-espana/ |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20211230190413/https://epa.com.es/padron/paraguayos-en-espana/ |archive-date=30 December 2021 |access-date=30 December 2021 |website=epa.com.es |publisher=EPA España |language=es}}&lt;/ref&gt; ජර්මානු ආර්ජන්ටිනාවන් සමඟ, ජර්මානු පැරගුවේ ජාතිකයන් දකුණු ඇමරිකාවේ වඩාත්ම කැපී පෙනෙන සහ වර්ධනය වන ජර්මානු ප්‍රජාවන්ගෙන් එකකි, ජර්මානු භාෂාව කතා කරන මෙනනයිට්වරු 25,000 ක් පමණ පැරගුවේ චාකෝ හි ජීවත් වෙති.&lt;ref&gt;{{cite web |last={{nobr|de la Cova}} |first=Antonio |date=28 December 1999 |title=Paraguay's Mennonites resent 'fast buck' outsiders |url=http://www.latinamericanstudies.org/paraguay/mennonites.htm |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20100712210031/http://www.latinamericanstudies.org/paraguay/mennonites.htm |archive-date=12 July 2010 |access-date=2 May 2010 |website=Latinamericanstudies.org |publisher=[[Columbia University]]}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{cite web |date=7 December 2021 |title=German families seek shelter in Paraguay from vaccines and lockdowns |url=https://en.mercopress.com/2021/12/07/german-families-seek-shelter-in-paraguay-from-vaccines-and-lockdowns |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20211217052914/https://en.mercopress.com/2021/12/07/german-families-seek-shelter-in-paraguay-from-vaccines-and-lockdowns |archive-date=17 December 2021 |access-date=18 December 2021 |website=MercoPress Uruguay (en.mercopress.com) |language=en, es}}&lt;/ref&gt; ජර්මානු පදිංචිකරුවන් හොහෙනාවු, ෆිලඩෙල්ෆියා, නියුලන්ඩ්, ඔබිගාඩෝ සහ නුවෙවා ජර්මේනියාව වැනි නගර කිහිපයක් ආරම්භ කළහ. පැරගුවේ වෙත ජර්මානු සංක්‍රමණය ප්‍රවර්ධනය කරන වෙබ් අඩවි කිහිපයක් කියා සිටින්නේ ජනගහනයෙන් 5-7% ජර්මානු සම්භවයක් ඇති බවයි, ජර්මානු-බ්‍රසීලියානු සම්භවයක් ඇති 150,000 පුද්ගලයින් ඇතුළුව.&lt;ref&gt;{{cite magazine|last=Ross|first=Jonathan|title=Allgemeines über Paraguay|url=http://www.magazin-paraguay.de/paraguay/allgemeines-paraguay.htm|url-status=live|location=Paraguay|archive-url=https://web.archive.org/web/20130310015715/http://www.magazin-paraguay.de/paraguay/allgemeines-paraguay.htm|archive-date=10 March 2013|access-date=5 October 2012|magazine=Magazin-paraguay.de}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{cite web |date=23 September 2012 |title=&quot;Kategorie&quot; Paraguay&amp;nbsp;24 – die Geschichte unserer Auswanderung |url=http://www.paraguay24.de/category/new-und-infos-zu-paraguay/information_um_und_zu_paraguay |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20121003071607/http://www.paraguay24.de/category/new-und-infos-zu-paraguay/information_um_und_zu_paraguay |archive-date=3 October 2012 |access-date=5 October 2012 |publisher=Paraguay24.de |department=Information um und zu Paraguay}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{cite web |last=Blanco |first=Miran |date=24 March 2007 |title=Paraguay Auswandern Einwandern Immobilien Infos für Touristen, Auswanderer Asuncion Paraguay |url=http://www.auswandern-paraguay.org/ |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20120818114456/http://www.auswandern-paraguay.org/ |archive-date=18 August 2012 |access-date=5 October 2012 |publisher=Auswandern-paraguay.org}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{cite web |title=Paraguay – Immobilien – Auswandern – Immobilienschnöppchen, Höuser, und Grundstöcke um Villarrica |url=http://www.my-paraguay.com/ |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20120919195903/http://my-paraguay.com/ |archive-date=19 September 2012 |access-date=5 October 2012 |website=My-paraguay.com}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{cite web |title=Paraguay – Auswandern – Immobilien – Reisen |url=http://www.paraguay1.de/ |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20121014051358/http://www.paraguay1.de/ |archive-date=14 October 2012 |access-date=19 October 2012 |website=paraguay1.de}}&lt;/ref&gt;  අසුන්සියොන් සහ දකුණු පැරගුවේ (ඉටපුවා, මිසියෝනස් සහ ඊයිම්බුකු), විශේෂයෙන්ම ෆාම්, කොරනෙල් නගරවල බොගාඩෝ, එන්කාර්නේෂියන්, සැන් ජුවාන් ඩෙල් පරානා, සැන් ඉග්නාසියෝ සහ පිලාර්.&lt;ref&gt;{{cite web |last1=Bareiro |first1=Mónica |date=21 June 2014 |title=Música, sabor y cultura |url=https://www.abc.com.py/edicion-impresa/suplementos/abc-revista/musica-sabor-y-cultura-1257514.html |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20211217052915/https://www.abc.com.py/edicion-impresa/suplementos/abc-revista/musica-sabor-y-cultura-1257514.html |archive-date=17 December 2021 |access-date=18 December 2021 |publisher=ABC Color Paraguay |language=es}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{cite web |date=27 January 2016 |title=85&amp;nbsp;años de la Iglesia Bautista Eslava |url=https://www.abc.com.py/edicion-impresa/suplementos/gaceta-del-sur/85-anos-de-la-iglesia-bautista-eslava-1448028.html |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20211217052915/https://www.abc.com.py/edicion-impresa/suplementos/gaceta-del-sur/85-anos-de-la-iglesia-bautista-eslava-1448028.html |archive-date=17 December 2021 |access-date=18 December 2021 |publisher=ABC Color Paraguay |language=es}}&lt;/ref&gt; පැරගුවේ යනු ආගමික ඇදහිල්ල නිසා පීඩාවට පත් වූ ප්‍රජාවන්ට තෝතැන්නක් වී ඇත, 1941 දී ඔවුන්ගේ සාමවාදී විශ්වාසයන් නිසා එංගලන්තයෙන් පිටව යාමට බල කෙරුණු බෲඩර්හෝෆ් වැනි.&lt;ref&gt;{{cite news|url=https://www.standard.co.uk/stayingin/inside-the-bruderhof-review-a-look-into-a-british-religious-commune-a4198496.html|title=Inside the Bruderhof review: A look into a British religious commune|last1=Sexton|first1=David|date=25 July 2019|newspaper=[[Evening Standard]]|access-date=15 August 2019|archive-url=https://web.archive.org/web/20190731073736/https://www.standard.co.uk/stayingin/inside-the-bruderhof-review-a-look-into-a-british-religious-commune-a4198496.html|archive-date=31 July 2019|url-status=live}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{cite news|url=https://www.theguardian.com/tv-and-radio/2019/jul/23/just-dont-call-it-a-cult-the-strangely-alluring-world-of-the-bruderhof|title='Just don't call it a cult': The strangely alluring world of the Bruderhof|last=Wollaston|first=Sam|date=23 July 2019|newspaper=[[The Guardian]]|access-date=15 August 2019|archive-url=https://web.archive.org/web/20190815032536/https://www.theguardian.com/tv-and-radio/2019/jul/23/just-dont-call-it-a-cult-the-strangely-alluring-world-of-the-bruderhof|archive-date=15 August 2019|url-status=live}}&lt;/ref&gt; මෙම ප්‍රජාවන්ගෙන් බොහෝ දෙනෙක් ඔවුන්ගේ භාෂා සහ සංස්කෘතිය රඳවා ගෙන ඇත, විශේෂයෙන් විශාලතම සංක්‍රමණික කණ්ඩායම් වලින් එකක් නියෝජනය කරන බ්‍රසීලියානුවන්.&lt;ref&gt;{{cite web |title=Paraguay information and history |url=https://www.nationalgeographic.com/travel/destination/paraguay |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20120918150652/http://travel.nationalgeographic.com/travel/countries/paraguay-facts/ |archive-date=18 September 2012 |website=[[National Geographic Society|National Geographic]] (nationalgeographic.com) |department=Travel}}&lt;/ref&gt; බොහෝ බ්‍රසීලියානු පැරගුවේ ජාතිකයන් ජර්මානු, ඉතාලි සහ පෝලන්ත සම්භවයක් ඇති අය වෙති.&lt;ref&gt;{{cite news|url=https://www.nytimes.com/2001/06/12/world/12PARA.html?ex=1152849600&amp;en=6a4520630e3b9860&amp;ei=5070&amp;pagewanted=1|title=Awful lot of Brazilians in Paraguay, locals say|date=12 June 2001|newspaper=[[The New York Times]]|archive-url=https://web.archive.org/web/20160722131153/http://www.nytimes.com/2001/06/12/world/12PARA.html?ex=1152849600&amp;en=6a4520630e3b9860&amp;ei=5070&amp;pagewanted=1|archive-date=22 July 2016|series=San Alberto Journal}}&lt;/ref&gt; ජනගහනයෙන් 0.13% ක් පමණ වන ඇෆ්රෝ-පැරගුවානුවන් 8,000 ක් පමණ සිටින බවට ඇස්තමේන්තු කර ඇත.

[[File:Caacupe5.jpg|link=https://en.wikipedia.org/wiki/File:Caacupe5.jpg|වම|thumb|කකුපේ හි රැස්වීමක්]]
පැරගුවේ සංඛ්‍යාලේඛන, සමීක්ෂණ සහ සංගණන දෙපාර්තමේන්තුව ජනවාර්ගික ජනගහනය පිළිබඳව විමසුවද, සංගණන සමීක්ෂණවලදී ජාතිය සහ ජනවාර්ගිකත්වය පිළිබඳව විමසන්නේ නැති බැවින්, පැරගුවේ ජනගහනයේ ජනවාර්ගික සංයුතිය පිළිබඳ නිල දත්ත නොමැත. 2022 සංගණනයට අනුව, ආදිවාසීන් පැරගුවේ මුළු ජනගහනයෙන් 2.3% ක් විය.

සාම්ප්‍රදායිකව, පැරගුවේ ජනගහනයෙන් බහුතරය මිශ්‍ර (ස්පාඤ්ඤ භාෂාවෙන් මෙස්ටිසෝ) ලෙස සැලකේ. 2022 සංගණනයට අනුව, පැරගුවේ ජනගහනය 6 109 944 ක් වන අතර, ඉන් 95% ක් මෙස්ටිසෝ/සුදු ජාතිකයන් වන අතර 5% ක් &quot;වෙනත්&quot; ලෙස ලේබල් කර ඇත, එයට වෙනස් ජනවාර්ගික භාෂාමය ස්වදේශික කණ්ඩායම් 17 ක සාමාජිකයින් ඇතුළත් වේ.&lt;ref name=&quot;indigenous&quot;&gt;{{Cite web |date=31 August 2023 |title=Indigenous Census 2022 - INE |url=https://www.ine.gov.py/Publicaciones/Biblioteca/documento/233/censo_indigena2022.pdf |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20231006011949/https://www.ine.gov.py/Publicaciones/Biblioteca/documento/233/censo_indigena2022.pdf |archive-date=6 October 2023 |access-date=17 September 2023 |website=INE Paraguay |language=ES}}&lt;/ref&gt;{{Largest cities|country=පැරගුවේ|stat_ref=(2022 සංගණනය)&lt;ref name=population/&gt;|div_name=දෙපාර්තමේන්තුව|city_1=අසුන්සියොන්, පැරගුවේ{{!}}අසුන්සියොන්|div_1=Capital District (Paraguay){{!}}Capital District|pop_1=462,241|img_1=Paraguay-001.jpg|city_2=සියුඩඩ් ඩෙල් එස්ටේ, පැරගුවේ{{!}}සියුඩඩ් ඩෙල් එස්ටේ|div_2=Alto Paraná Department{{!}}Alto Paraná|pop_2=325,819|img_2=Ciudad del Este skyline Imagen 205.jpg|city_3=Luque|div_3=Central Department{{!}}Central|pop_3=259,705|img_3=Silvio Pettirossi International Airport.jpg|city_4=Capiatá|div_4=Central Department{{!}}Central|pop_4=236,999|city_5=San Lorenzo, Paraguay{{!}}San Lorenzo|div_5=Central Department{{!}}Central|pop_5=225,295|img_5=Catedral de San Lorenzo durante un 10 de Agosto.JPG|city_6=Limpio|div_6=Central Department{{!}}Central|pop_6=139,652|city_7=Pedro Juan Caballero, Paraguay{{!}}Pedro Juan Caballero|div_7=Amambay Department{{!}}Amambay|pop_7=127,437|city_8=Lambaré|div_8=Central Department{{!}}Central|pop_8=127,150|city_9=Ñemby|div_9=Central Department{{!}}Central|pop_9=116,383|city_10=Fernando de la Mora, Paraguay{{!}}Fernando de la Mora|div_10=Central Department{{!}}Central|pop_10=110,255|city_11=එන්කර්නසියන්, පැරගුවේ{{!}}එන්කර්නසියන්|div_11=Itapúa Department{{!}}Itapúa|pop_11=106,842|city_12=කොරෝනෙල් ඔවේදෝ, පැරගුවේ{{!}}කොරෝනෙල් ඔවේදෝ|div_12=Caaguazú Department{{!}}Caaguazú|pop_12=98,323|city_13=Caaguazú District{{!}}Caaguazú|div_13=Caaguazú Department{{!}}Caaguazú|pop_13=98,200|city_14=Itauguá|div_14=Central Department{{!}}Central|pop_14=93,213|city_15=Presidente Franco District{{!}}Presidente Franco|div_15=Alto Paraná Department{{!}}Alto Paraná|pop_15=88,744|city_16=Mariano Roque Alonso, Paraguay{{!}}Mariano Roque Alonso|div_16=Central Department{{!}}Central|pop_16=85,133|city_17=Hernandarias, Paraguay{{!}}Hernandarias|div_17=Alto Paraná Department{{!}}Alto Paraná|pop_17=83,285|city_18=Minga Guazú|div_18=Alto Paraná Department{{!}}Alto Paraná|pop_18=81,072|city_19=කන්සෙප්ෂන්, පැරගුවේ{{!}}කන්සෙප්ෂන්|div_19=Concepción Department (Paraguay){{!}}Concepción|pop_19=73,360|city_20=Villa Elisa, Paraguay{{!}}Villa Elisa|div_20=Central Department{{!}}Central|pop_20=71,383}}
[[File:Concepción_Catholic_chapel.jpeg|link=https://en.wikipedia.org/wiki/File:Concepci%C3%B3n_Catholic_chapel.jpeg|thumb|පැරගුවේ, කන්සෙප්සියෝන් හි ප්‍රධාන කතෝලික දේවස්ථානය]]

=== ආගම ===
ක්‍රිස්තියානි ආගම, විශේෂයෙන් කතෝලික ආගම, පැරගුවේහි ප්‍රමුඛ ආගමයි.&lt;ref&gt;{{cite web |title=PROLADES Religion in America by country |trans-title=The Latin American Socio-Religious Studies Program |url=http://www.prolades.com/ |archive-url=https://web.archive.org/web/20180112003048/http://www.prolades.com/ |archive-date=12 January 2018 |website=Programa Latinoamericano de Estudios Sociorreligiosos (PROLADES) (prolades.com)}}&lt;/ref&gt; 2002 සංගණනයට අනුව, ජනගහනයෙන් 89.9% ක් කතෝලිකයන් වූ අතර, 6.2% ක් එවැන්ජලිකල් රෙපරමාදු භක්තිකයන් වූ අතර, 1.1% ක් අනෙකුත් ක්‍රිස්තියානි නිකායන් සමඟ හඳුනාගෙන ඇති අතර, 0.6% ක් ස්වදේශික ආගම් අනුගමනය කළහ. ආගමික නිදහස පිළිබඳ එක්සත් ජනපද රාජ්‍ය දෙපාර්තමේන්තු වාර්තාවක් කතෝලික ධර්මය, එවැන්ජලිකල් රෙපරමාදු ආගම, ප්‍රධාන පෙළේ රෙපරමාදු ආගම, යුදෙව් ආගම (ඕතඩොක්ස්, කොන්සර්වේටිව් සහ ප්‍රතිසංස්කරණ), පසුකාලීන සාන්තුවරයන්ගේ ජේසුස් ක්‍රිස්තුස් වහන්සේගේ පල්ලිය සහ බහායි ඇදහිල්ල ප්‍රමුඛ ආගමික කණ්ඩායම් ලෙස නම් කරයි. ඇල්ටෝ පරානාහි විශාල මුස්ලිම් ප්‍රජාවක් (විශේෂයෙන් ලෙබනනයෙන් මැද පෙරදිග සංක්‍රමණයේ ප්‍රතිඵලයක් ලෙස) සහ බොකෙරොන්හි ප්‍රමුඛ මෙනනයිට් ප්‍රජාවක් ද එහි සඳහන් වේ.&lt;ref name=&quot;state1&quot;&gt;{{cite report|title=Paraguay religion|date=14 September 2007|website=[[U.S. State Department]] (state.gov)|url=https://2001-2009.state.gov/g/drl/rls/irf/2007/90263.htm|url-status=live|access-date=2 May 2010|archive-url=https://web.archive.org/web/20200728054606/https://2001-2009.state.gov/g/drl/rls/irf/2007/90263.htm|archive-date=28 July 2020}}&lt;/ref&gt;

=== භාෂා ===
ස්පාඤ්ඤ සහ ගුරානි යනු පැරගුවේහි ප්‍රධාන භාෂා දෙක වන අතර, දෙකම නිල තත්ත්වය ඇත. ගුරානි භාෂාව පැරගුවේහි පැවත එන ස්වදේශික ගුරානි සංස්කෘතියේ කැපී පෙනෙන සලකුණකි. ගුවාරානි යනු දකුණු ඇමරිකාවේ අවසන් වරට භාවිතා කරන ලද දේශීය ජාතික භාෂාවන්ගෙන් එකකි.&lt;ref&gt;{{Cite web |last=Costa |first=William |date=3 September 2020 |title='Culture is language': why an indigenous tongue is thriving in Paraguay |url=https://www.theguardian.com/world/2020/sep/03/paraguay-guarani-indigenous-language |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20231030063557/https://www.theguardian.com/world/2020/sep/03/paraguay-guarani-indigenous-language |archive-date=30 October 2023 |access-date=25 October 2023 |work=[[The Guardian]]}}&lt;/ref&gt; 2015 දී, ස්පාඤ්ඤ භාෂාව ජනගහනයෙන් 87% ක් පමණ කතා කළ අතර, ගුවාරානි භාෂාව 90% කට වඩා වැඩි පිරිසක් හෝ මිලියන 5.8 කට වඩා තරමක් වැඩි පිරිසක් කතා කරති. ග්‍රාමීය පැරගුවේ වැසියන්ගෙන් 52% ක් ගුවාරානි සහ ස්පාඤ්ඤ භාෂාවෙන් ද්විභාෂා වේ. ගුවාරානි තවමත් බහුලව කතා කරන අතර, ස්පාඤ්ඤ භාෂාවට සාමාන්‍යයෙන් දකුණු ඇමරිකානු භාෂා ෆ්‍රැන්කා ලෙස රජය, ව්‍යාපාර, මාධ්‍ය සහ අධ්‍යාපනය තුළ මනාප සැලකිල්ලක් ලබා දෙනු ලැබේ.&lt;ref name=&quot;ethnologue-list&quot;&gt;{{cite web |title=Languages of Paraguay |url=https://www.ethnologue.com/language/gug |url-status=bot: unknown |archive-url=https://web.archive.org/web/20170816063413/https://www.ethnologue.com/language/gug |archive-date=16 August 2017 |access-date=25 March 2025 |website=Ethnologue}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{cite web |title=The Languages spoken in Paraguay |url=http://www.studycountry.com/guide/PY-language.htm |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20170325113232/http://www.studycountry.com/guide/PY-language.htm |archive-date=25 March 2017 |access-date=21 April 2017 |website=Studycountry.com}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{cite web |date=24 June 2014 |title=Languages of Paraguay |url=http://www.visitparaguay.net/paraguay-guide/languages-paraguay.html |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20170301041637/http://www.visitparaguay.net/paraguay-guide/languages-paraguay.html |archive-date=1 March 2017 |access-date=21 April 2017 |website=VisitParaguay.net}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{cite news|url=https://www.nytimes.com/2012/03/12/world/americas/in-paraguay-indigenous-language-with-unique-staying-power.html|title=In Paraguay, indigenous language with unique staying power|last=Romero|first=Simon|date=12 March 2012|newspaper=[[The New York Times]]|access-date=21 April 2017|archive-url=https://web.archive.org/web/20170428224513/http://www.nytimes.com/2012/03/12/world/americas/in-paraguay-indigenous-language-with-unique-staying-power.html|archive-date=28 April 2017|url-status=live}}&lt;/ref&gt;

පෘතුගීසි භාෂාව රටේ 10% ක් විසින් කතා කරන තුන්වන වැඩිපුරම භාවිතා වන භාෂාව වන අතර, බොහෝ දුරට බ්‍රසීලයට මායිම් වන දෙපාර්තමේන්තු වල.&lt;ref name=&quot;ethnologue-list&quot; /&gt; එය &quot;බ්‍රසීගුවායෝස්&quot; ලෙස හඳුන්වනු ලබන, 1970 ගණන්වල සිට ලාභ ඉඩම් සොයමින් දේශ සීමාවෙන් බටහිරට ගිය බ්‍රසීලියානුවන් හෝ පැවත එන්නන් විසින් කතා කරනු ලැබේ.&lt;ref&gt;{{Cite journal|last=Estrada|first=Marcos|date=October 2017|title=Brasiguaio Identities: An outcome of the pursuit of land across the Brazilian and Paraguayan shared border region|url=https://exchanges.warwick.ac.uk/index.php/exchanges/article/view/205|journal=University of Warwick. Exchanges: The Interdisciplinary Research Journal.|issue=5}}&lt;/ref&gt;

පැරගුවේහි කතා කරන තවත් දේශීය භාෂා 19 ක් පමණ ඇති අතර, ඒවායින් බොහොමයක් වඳවීමේ තර්ජනයට ලක්ව ඇත. ගුවානා, අයෝරියෝ සහ ඉෂිර් (චමකෝකෝ) වැනි භාෂා වඳවීමේ තර්ජනයට ලක්ව ඇති බව සැලකේ.&lt;ref&gt;{{cite web |date=17 April 2019 |title=In Paraguay, 6&amp;nbsp;of the 19&amp;nbsp;native languages are in danger |url=https://www.mexicanist.com/l/paraguay-native-languages-in-danger/ |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20200812181248/https://www.mexicanist.com/l/paraguay-native-languages-in-danger/ |archive-date=12 August 2020 |access-date=24 August 2020 |website=mexicanist.com}}&lt;/ref&gt;

පැරගුවේ EF ඉංග්‍රීසි ප්‍රවීණතා දර්ශකයේ සාපේක්ෂව හොඳ ශ්‍රේණිගත කිරීමක් ලබා ඇති අතර, ආර්ජන්ටිනාව සහ උරුගුවේට පසුව දකුණු ඇමරිකාවේ ඉංග්‍රීසි භාෂාව වඩාත් ප්‍රවීණ රටවලින් 3 වන රට වන බැවින් ඉහළම 50 හි සිටී.&lt;ref name=&quot;EF EPI Ranking&quot;&gt;{{Cite web |date=2024 |title=EF EPI 2024 - EF English Proficiency Index |url=https://www.ef.com/wwen/epi/ |access-date=2025-01-04}}&lt;/ref&gt;

=== අධ්‍යාපනය ===
UNESCO හි අවසාන අධ්‍යාපන සංවර්ධන දර්ශකය 2008 ට අනුව සාක්ෂරතාවය 93.6% ක් පමණ වූ අතර පැරගුවේ වැසියන්ගෙන් 87.7% ක් පස්වන ශ්‍රේණිය අවසන් කරයි. සාක්ෂරතාවය ස්ත්‍රී පුරුෂ භාවය අනුව එතරම් වෙනස් නොවේ.&lt;ref name=&quot;hdrstats.undp.org&quot;&gt;{{cite web |year=2009 |title=Paraguay |url=http://hdrstats.undp.org/en/countries/data_sheets/cty_ds_PRY.html |url-status=dead |archive-url=https://web.archive.org/web/20100218153913/http://hdrstats.undp.org/en/countries/data_sheets/cty_ds_PRY.html |archive-date=18 February 2010 |access-date=2 May 2010 |website=Hdrstats.undp.org |series=Human Development Report}}&lt;/ref&gt; වඩාත් මෑත අධ්‍යයනයකින්&lt;ref name=&quot;abc.com.py&quot;&gt;{{cite web |title=En Paraguay, disminuyó la pobreza entre 2003 y 2009 |url=http://www.abc.com.py/nota/en-paraguay-disminuyo-la-pobreza-entre-2003-y-2009/ |access-date=5 October 2012 |website=abc.com.py |series=ABC Color Paraguay |department=${w.time&lt;nowiki&gt;}&lt;/nowiki&gt;}}&lt;/ref&gt; හෙළි වන්නේ වයස අවුරුදු 6 ත් 12 ත් අතර ළමුන් ප්‍රාථමික පාසලට පැමිණීම 98% ක් පමණ වන බවයි. ප්‍රාථමික අධ්‍යාපනය නොමිලේ, අනිවාර්ය වන අතර වසර නවයක් ගතවේ. ද්විතීයික අධ්‍යාපනයට වසර තුනක් ගතවේ.&lt;ref name=&quot;hdrstats.undp.org&quot; /&gt;

ප්‍රධාන විශ්ව විද්‍යාල, සියලුම අගනුවර, පැරගුවේ හි ඇතුළත් වන්නේ:

* අසුන්සියොන් ජාතික විශ්ව විද්‍යාලය (පොදු සහ 1889 දී ආරම්භ කරන ලදී)&lt;ref&gt;{{cite web |title=Una |url=http://www.una.py/ |url-status=dead |archive-url=https://web.archive.org/web/20121010195408/http://www.una.py/ |archive-date=10 October 2012 |access-date=5 October 2012 |website=Una.py}}&lt;/ref&gt;
* අසුන්සියොන් ස්වයං පාලන විශ්ව විද්‍යාලය (පුද්ගලික සහ 1979 දී ආරම්භ කරන ලදී)&lt;ref&gt;{{cite web |title=Universidad Autónoma de Asunción: Educación Superior en Paraguay |url=http://www.uaa.edu.py/ |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20120926054204/http://www.uaa.edu.py/ |archive-date=26 September 2012 |access-date=5 October 2012 |website=uaa.edu.py}}&lt;/ref&gt;
* යුනිවර්සිඩාඩ් කැටෝලිකා නියුස්ට්‍රා සෙනෝරා ඩි ලා අසුන්සියන් (පුද්ගලික සහ පල්ලිය විසින් පවත්වාගෙන යනු ලැබේ).&lt;ref&gt;{{cite web |date=25 September 2012 |title=Campus de Asunción – Universidad Católica &quot;Nuestra Señora de la Asunción&quot; |url=http://www.uca.edu.py/ |url-status=dead |archive-url=https://web.archive.org/web/20121130092826/http://www.uca.edu.py/ |archive-date=30 November 2012 |access-date=5 October 2012 |website=Uca.edu.py}}&lt;/ref&gt;
* යුනිවර්සිඩෑඩ් ඇමරිකානා (පුද්ගලික).
* යුනිවර්සිඩෑඩ් ඩෙල් පැසිෆිකෝ (පුද්ගලික සහ 1991 දී ආරම්භ කරන ලදී).

ශුද්ධ ප්‍රාථමික බඳවා ගැනීමේ අනුපාතය 2005 දී 88% විය.&lt;ref name=&quot;hdrstats.undp.org&quot; /&gt; 2000 දශකයේ මුල් භාගයේදී අධ්‍යාපනය සඳහා වූ රාජ්‍ය වියදම දළ දේශීය නිෂ්පාදිතයෙන් 4.3%ක් පමණ විය.&lt;ref name=&quot;hdrstats.undp.org&quot; /&gt;

=== සෞඛ්‍යය ===
[[File:Life_expectancy_in_Paraguay.svg|link=https://en.wikipedia.org/wiki/File:Life_expectancy_in_Paraguay.svg|thumb|ආයු අපේක්ෂාව වර්ධනය කිරීම]]
දරිද්‍රතාවය සැලකිල්ලට ගත් කල, පැරගුවේහි සාමාන්‍ය ආයු අපේක්ෂාව තරමක් ඉහළ ය: 2006 වන විට, එය අවුරුදු 75 ක් වූ අතර,&lt;ref&gt;{{cite web |date=1 October 2012 |title=Paraguay |url=https://www.who.int/countries/pry/en/ |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20121017211540/http://www.who.int/countries/pry/en/ |archive-date=17 October 2012 |access-date=5 October 2012 |website=WHO (who.int) |series=[[World Health Organization]] |publisher=[[United Nations]]}}&lt;/ref&gt; එය ඉතා ධනවත් ආර්ජන්ටිනාවට සමාන වන අතර, ලෝක සෞඛ්‍ය සංවිධානයට අනුව ඇමරිකාවේ අටවන ඉහළම අගයයි. සෞඛ්‍ය සඳහා වන රාජ්‍ය වියදම දළ දේශීය නිෂ්පාදිතයෙන් 2.6% ක් වන අතර, පෞද්ගලික සෞඛ්‍ය වියදම 5.1% කි.&lt;ref name=&quot;hdrstats.undp.org&quot; /&gt; 2005 දී ළදරු මරණ 1,000 කට 20 ක් විය.&lt;ref name=&quot;hdrstats.undp.org&quot; /&gt; 2000 දී මාතෘ මරණ 100,000 කට 150 ක් විය.&lt;ref name=&quot;hdrstats.undp.org&quot; /&gt;

ලෝක බැංකුව පැරගුවේ රජයට රටේ මාතෘ හා ළදරු මරණ අඩු කිරීමට උදව් කර ඇත. මව් හා ළමා මූලික සෞඛ්‍ය රක්ෂණ ව්‍යාපෘතිය අරමුණු කළේ රටේ මව සහ ළමා මූලික සෞඛ්‍ය රක්ෂණ වැඩසටහනට (MCBI) ඇතුළත් තෝරාගත් ජීවිතාරක්ෂක සේවාවන් දරුවන් බිහි කරන වයසේ කාන්තාවන් සහ තෝරාගත් ප්‍රදේශවල වයස අවුරුදු හයට අඩු දරුවන් විසින් භාවිතා කිරීම වැඩි කිරීමෙන් මරණ අනුපාතය අඩු කිරීමට දායක වීමයි. මේ සඳහා, මහජන සෞඛ්‍ය හා සමාජ සුභසාධන අමාත්‍යාංශයේ (MSPandBS) කළමනාකරණය වැඩි කිරීමට අමතරව, ඇතැම් ප්‍රදේශ තුළ සෞඛ්‍ය සේවා ජාලයේ ගුණාත්මකභාවය සහ කාර්යක්ෂමතාව වැඩිදියුණු කිරීම ද ව්‍යාපෘතියේ අරමුණ විය.&lt;ref&gt;{{cite report|title=Paraguay Mother &amp; Child Basic Health Insurance|publisher=[[The World Bank]]|url=http://web.worldbank.org/external/projects/main?pagePK=64283627&amp;piPK=73230&amp;theSitePK=40941&amp;menuPK=228424&amp;Projectid=P082056|archive-url=https://web.archive.org/web/20120517115828/http://web.worldbank.org/external/projects/main?pagePK=64283627&amp;piPK=73230&amp;theSitePK=40941&amp;menuPK=228424&amp;Projectid=P082056|archive-date=17 May 2012}}. .&lt;/ref&gt;

== යොමු කිරීම් ==

[[ප්‍රවර්ගය:පැරගුවේ]]</text>
      <sha1>pk6k3v36wka9g8ipsl07psoovkou35a</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>සැකිල්ල:Paraguay labelled map</title>
    <ns>10</ns>
    <id>182852</id>
    <revision>
      <id>752995</id>
      <timestamp>2025-07-03T07:42:45Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>BuddhikaW88</username>
        <id>37808</id>
      </contributor>
      <comment>'{{Image label begin|image=Paraguay location map.svg|width={{{width|450}}}|float={{{float|none}}}}}  {{Image label small|x=0.4000|y=0.2300|scale={{{width|400}}}|text=[[Alto Paraguay Department|Alto Paraguay]]}} {{Image label small|x=0.2000|y=0.4170|scale={{{width|400}}}|text=[[Boquerón Department|Boquerón]]}} {{Image label small|x=0.4590|y=0.6500|scale={{{width|400}}}|text=Presidente Hayes Department|Presidente Haye...' යොදමින් නව පිටුවක් තනන ලදි</comment>
      <origin>752995</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="2552" sha1="holdwv3t3b62bjd5if95doqmooxmaqo" xml:space="preserve">{{Image label begin|image=Paraguay location map.svg|width={{{width|450}}}|float={{{float|none}}}}} 
{{Image label small|x=0.4000|y=0.2300|scale={{{width|400}}}|text=[[Alto Paraguay Department|Alto Paraguay]]}}
{{Image label small|x=0.2000|y=0.4170|scale={{{width|400}}}|text=[[Boquerón Department|Boquerón]]}}
{{Image label small|x=0.4590|y=0.6500|scale={{{width|400}}}|text=[[Presidente Hayes Department|Presidente Hayes]]}}
{{Image label small|x=0.7990|y=0.5250|scale={{{width|400}}}|text=[[Amambay Department|Amambay]]}}
{{Image label small|x=0.6900|y=0.5890|scale={{{width|400}}}|text=[[Concepción Department (Paraguay)|Concepción]]}}
{{Image label small|x=0.7290|y=0.7300|scale={{{width|400}}}|text=[[San Pedro Department, Paraguay|San Pedro]]}}
{{Image label small|x=0.4650|y=0.8870|scale={{{width|400}}}|text=[[Asunción|Distrito Capital]]}}
{{Image label small|x=0.7990|y=0.9490|scale={{{width|400}}}|text=[[Guairá Department|Guairá]]}}
{{Image label small|x=0.7990|y=1.0150|scale={{{width|400}}}|text=[[Caazapá Department|Caazapá]]}}
{{Image label small|x=0.9490|y=0.9419|scale={{{width|400}}}|text=[[Alto Paraná Department|&lt;span style=&quot;color:;&quot;&gt;Alto&lt;br/&gt;Paraná &lt;/span&gt;]]}}
{{Image label small|x=0.8190|y=0.8870|scale={{{width|400}}}|text=[[Caaguazú Department|Caaguazú]]}}
{{Image label small|x=0.9190|y=0.7470|scale={{{width|400}}}|text=[[Canindeyú Department|Canindeyú]]}}
{{Image label small|x=0.8390|y=1.1099|scale={{{width|400}}}|text=[[Itapúa Department|Itapúa]]}}
{{Image label small|x=0.6620|y=1.000|scale={{{width|400}}}|text=[[Paraguarí Department|Paraguarí]]}}
{{Image label small|x=0.6990|y=1.0900|scale={{{width|400}}}|text=[[Misiones Department|Misiones]]}}
{{Image label small|x=0.5790|y=1.1299|scale={{{width|400}}}|text=[[Ñeembucú Department|Ñeembucú]]}}
{{Image label small|x=0.7090|y=0.8770|scale={{{width|400}}}|text=[[Cordillera Department|Cordillera]]}}
{{Image label small|x=0.6590|y=0.9090|scale={{{width|400}}}|text=[[Central Department|Central]]}}

{{Image label small|x=0.9900|y=0.4650|scale={{{width|400}}}|text=''[[Brazil|&lt;span style=&quot;color: #48A3B5;&quot;&gt;Brazil&lt;br/&gt;&lt;/span&gt;]]''}}
{{Image label small|x=0.0300|y=0.0950|scale={{{width|400}}}|text=''[[Bolivia|&lt;span style=&quot;color: #48A3B5;&quot;&gt;Bolivia&lt;br/&gt;&lt;/span&gt;]]''}}
{{Image label small|x=0.2000|y=1.2000|scale={{{width|400}}}|text=''[[Argentina|&lt;span style=&quot;color:#48A3B5;&quot;&gt;Argentina&lt;br/&gt; &lt;/span&gt;]]''}}
{{Image label end}}&lt;noinclude&gt;
[[Category:Labelled map templates|Paraguay]] 
[[Category:Labelled maps of Paraguayan departments| ]]
&lt;/noinclude&gt;</text>
      <sha1>holdwv3t3b62bjd5if95doqmooxmaqo</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Kanishka meegasmulla</title>
    <ns>0</ns>
    <id>182853</id>
    <revision>
      <id>753000</id>
      <timestamp>2025-07-03T07:57:55Z</timestamp>
      <contributor>
        <ip>122.255.35.70</ip>
      </contributor>
      <comment>ADD ALL DETAILS</comment>
      <origin>753000</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="2505" sha1="3t9rpqucnndyd7kf7stq4mk0ks9lk8m" xml:space="preserve">{{Short description|Sri Lankan radio and television presenter}}
{{Infobox person
| name = Kanishka Meegasmulla
| image = &lt;!-- Add image name if available --&gt;
| caption = Meegasmulla at a Hiru FM event in 2024
| birth_name = Kanishka Meegasmulla
| birth_date = &lt;!-- Add if known --&gt;
| birth_place = Sri Lanka
| nationality = Sri Lankan
| occupation = Radio presenter, television presenter, DJ, media personality
| years_active = 2010–present
| known_for = Hiru FM, ABC Radio Network, live event hosting
| website = [https://soundcloud.com/kanishkameegas SoundCloud]
}}

** Kanishka Meegasmulla** is a Sri Lankan **radio and television presenter**, **DJ**, and **media personality**, best known for his work at **Hiru FM** and **Asia Broadcasting Corporation**. He is recognized for his energetic style, distinct voice, and presence across both traditional and digital media in Sri Lanka.

== Career ==
Meegasmulla began his career in broadcasting in the early 2010s. He joined the **ABC Radio Network**, one of Sri Lanka’s leading media groups, and became a prominent voice on **Hiru FM**. His roles included radio hosting, live DJ events, and presenting entertainment content on television.

In addition to radio, Meegasmulla has appeared as a **television presenter**, hosting music and youth-oriented programs. His unique presenting style and on-stage charisma have made him a sought-after emcee and DJ at live events.

== Online Presence ==
Kanishka maintains an active digital presence, particularly on platforms like **SoundCloud**, **YouTube**, **TikTok**, and **Instagram**, where he shares DJ mixes, event clips, and lifestyle content. His audience includes thousands of followers across Sri Lanka and abroad.

== Personal Life ==
Details about Meegasmulla’s personal life remain private. However, he is known to reside in Sri Lanka and is active in promoting local media talent.

== Notability ==
Though widely recognized in Sri Lanka's entertainment scene, as of July 2025, a dedicated Wikipedia article had not been published. However, a draft was created and later declined for not meeting the English Wikipedia's notability guidelines. Further coverage in independent, reliable sources may allow for re-submission.

== External links ==

* [https://soundcloud.com/kanishkameegas SoundCloud – Kanishka Meegasmulla]
* [https://www.instagram.com/kanishka_meegasmulla Instagram]
* [https://www.facebook.com/KANIBOYOFFICIAL Facebook]
* [https://www.tiktok.com/@kanishka_meegasmulla TikTok]</text>
      <sha1>3t9rpqucnndyd7kf7stq4mk0ks9lk8m</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>753005</id>
      <parentid>753000</parentid>
      <timestamp>2025-07-03T08:26:48Z</timestamp>
      <contributor>
        <ip>122.255.35.70</ip>
      </contributor>
      <comment>add more details</comment>
      <origin>753005</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="3286" sha1="e1oydbffg5exijbdf6q375pgldct5or" xml:space="preserve">{{Short description|Sri Lankan radio and television presenter}}
{{Infobox person
| name = Kanishka Meegasmulla
| image = &lt;!-- kanishka meegasmulla --&gt;
| image_upright = 1
| caption = Meegasmulla at a Hiru FM event in 2024
| birth_name = Rathnayaka Mediyanselage Polwaththe Gedara Kanishka Hasitha Kumara Meegasmulla
| birth_date = &lt;!-- 1991 01 19 --&gt;
| birth_place = Sri Lanka
| nationality = Sri Lankan
| occupation = Radio presenter, Television presenter, DJ, media personality
| years_active = 2010–present
| known_for = Hiru FM, ABC Radio Network, live event hosting
| home_town = Colombo - Sri Lanka
| title = Kani Boy
| religion = Buddhist
| spouse = Single
| children = No
| parents = Mother – Sujatha Meegasmulla:
A kind-hearted and caring mother, Sujatha Meegasmulla is known for her gentle nature and strong family values. She is the heart of the household, always supporting her loved ones with love and wisdom.she is a Teacher

Father – Dayananda Meegasmulla:
Dayananda Meegasmulla is a dedicated and hardworking father, respected for his strength, discipline, and guidance. He is a pillar of support for the family and a role model in every way.
| mother = Sujatha Meegasmulla
| father = Dayananda Meegasmulla
| website = [https://soundcloud.com/kanishkameegas SoundCloud]
[https://kanishkameegsmulla.blogspot.com]
}}

** '''Kanishka Meegasmulla'''** is a Sri Lankan **Radio and Television presenter**, **DJ**, and **media personality**, best known for his work at **[[Hiru FM]]** and **[[Asia Broadcasting Corporation]]**. He is recognized for his energetic style, distinct voice, and presence across both traditional and digital media in Sri Lanka.

== Career ==
Meegasmulla began his career in broadcasting in the early 2010s. He joined the **ABC Radio Network**, one of Sri Lanka’s leading media groups, and became a prominent voice on **Hiru FM**. His roles included radio hosting, live DJ events, and presenting entertainment content on television.

In addition to radio, Meegasmulla has appeared as a **television presenter**, hosting music and youth-oriented programs. His unique presenting style and on-stage charisma have made him a sought-after emcee and DJ at live events.

== Online Presence ==
Kanishka maintains an active digital presence, particularly on platforms like **SoundCloud**, **YouTube**, **TikTok**, and **Instagram**, where he shares DJ mixes, event clips, and lifestyle content. His audience includes thousands of followers across Sri Lanka and abroad.

== Personal Life ==
Details about Meegasmulla’s personal life remain private. However, he is known to reside in Sri Lanka and is active in promoting local media talent.

== Notability ==
Though widely recognized in Sri Lanka's entertainment scene, as of July 2025, a dedicated Wikipedia article had not been published. However, a draft was created and later declined for not meeting the English Wikipedia's notability guidelines. Further coverage in independent, reliable sources may allow for re-submission.

== External links ==

* [https://soundcloud.com/kanishkameegas SoundCloud – Kanishka Meegasmulla]
* [https://www.instagram.com/kanishka_meegasmulla Instagram]
* [https://www.facebook.com/KANIBOYOFFICIAL Facebook]
* [https://www.tiktok.com/@kanishka_meegasmulla TikTok]</text>
      <sha1>e1oydbffg5exijbdf6q375pgldct5or</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>753006</id>
      <parentid>753005</parentid>
      <timestamp>2025-07-03T08:28:26Z</timestamp>
      <contributor>
        <ip>122.255.35.70</ip>
      </contributor>
      <comment>/* Career */</comment>
      <origin>753006</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="3360" sha1="oe7jhf4si38d1ub0ft65k2ft711esu7" xml:space="preserve">{{Short description|Sri Lankan radio and television presenter}}
{{Infobox person
| name = Kanishka Meegasmulla
| image = &lt;!-- kanishka meegasmulla --&gt;
| image_upright = 1
| caption = Meegasmulla at a Hiru FM event in 2024
| birth_name = Rathnayaka Mediyanselage Polwaththe Gedara Kanishka Hasitha Kumara Meegasmulla
| birth_date = &lt;!-- 1991 01 19 --&gt;
| birth_place = Sri Lanka
| nationality = Sri Lankan
| occupation = Radio presenter, Television presenter, DJ, media personality
| years_active = 2010–present
| known_for = Hiru FM, ABC Radio Network, live event hosting
| home_town = Colombo - Sri Lanka
| title = Kani Boy
| religion = Buddhist
| spouse = Single
| children = No
| parents = Mother – Sujatha Meegasmulla:
A kind-hearted and caring mother, Sujatha Meegasmulla is known for her gentle nature and strong family values. She is the heart of the household, always supporting her loved ones with love and wisdom.she is a Teacher

Father – Dayananda Meegasmulla:
Dayananda Meegasmulla is a dedicated and hardworking father, respected for his strength, discipline, and guidance. He is a pillar of support for the family and a role model in every way.
| mother = Sujatha Meegasmulla
| father = Dayananda Meegasmulla
| website = [https://soundcloud.com/kanishkameegas SoundCloud]
[https://kanishkameegsmulla.blogspot.com]
}}
[[ගොනුව:Kanishka Meegasmulla.jpg|thumb|'''Kanishka Meegasmulla''']]
'''Kanishka Meegasmulla'''** is a Sri Lankan **Radio and Television presenter**, **DJ**, and **media personality**, best known for his work at **[[Hiru FM]]** and **[[Asia Broadcasting Corporation]]**. He is recognized for his energetic style, distinct voice, and presence across both traditional and digital media in Sri Lanka.

== Career ==
Meegasmulla began his career in broadcasting in the early 2010s. He joined the **ABC Radio Network**, one of Sri Lanka’s leading media groups, and became a prominent voice on **Hiru FM**. His roles included radio hosting, live DJ events, and presenting entertainment content on television.

In addition to radio, Meegasmulla has appeared as a **television presenter**, hosting music and youth-oriented programs. His unique presenting style and on-stage charisma have made him a sought-after emcee and DJ at live events.

== Online Presence ==
Kanishka maintains an active digital presence, particularly on platforms like **SoundCloud**, **YouTube**, **TikTok**, and **Instagram**, where he shares DJ mixes, event clips, and lifestyle content. His audience includes thousands of followers across Sri Lanka and abroad.

== Personal Life ==
Details about Meegasmulla’s personal life remain private. However, he is known to reside in Sri Lanka and is active in promoting local media talent.

== Notability ==
Though widely recognized in Sri Lanka's entertainment scene, as of July 2025, a dedicated Wikipedia article had not been published. However, a draft was created and later declined for not meeting the English Wikipedia's notability guidelines. Further coverage in independent, reliable sources may allow for re-submission.

== External links ==

* [https://soundcloud.com/kanishkameegas SoundCloud – Kanishka Meegasmulla]
* [https://www.instagram.com/kanishka_meegasmulla Instagram]
* [https://www.facebook.com/KANIBOYOFFICIAL Facebook]
* [https://www.tiktok.com/@kanishka_meegasmulla TikTok]</text>
      <sha1>oe7jhf4si38d1ub0ft65k2ft711esu7</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>753007</id>
      <parentid>753006</parentid>
      <timestamp>2025-07-03T08:32:25Z</timestamp>
      <contributor>
        <ip>122.255.35.70</ip>
      </contributor>
      <comment>add deatails</comment>
      <origin>753007</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="2865" sha1="0wrtkzw142b151wzqa4p3wn7qzbgvhv" xml:space="preserve">{{Short description|Sri Lankan radio and television presenter}}
{{Infobox person
| name = Kanishka Meegasmulla
| image = &lt;!-- kanishka meegasmulla --&gt;
| image_upright = 1
| caption = Meegasmulla at a Hiru FM event in 2024
| birth_name = Rathnayaka Mediyanselage Polwaththe Gedara Kanishka Hasitha Kumara Meegasmulla
| birth_date = &lt;!-- 1991 01 19 --&gt;
| birth_place = Sri Lanka
| nationality = Sri Lankan
| occupation = Radio presenter, Television presenter, DJ, media personality
| years_active = 2010–present
| known_for = Hiru FM, ABC Radio Network, live event hosting
| home_town = Colombo - Sri Lanka
| title = Kani Boy
| religion = Buddhist
| spouse = Single
| children = No
| parents = 
| mother = Sujatha Meegasmulla
| father = Dayananda Meegasmulla
| website = [https://soundcloud.com/kanishkameegas SoundCloud]
[https://kanishkameegsmulla.blogspot.com]
}}
[[ගොනුව:Kanishka Meegasmulla.jpg|thumb|'''Kanishka Meegasmulla''']]
'''Kanishka Meegasmulla''' is a Sri Lankan Radio and Television presenter, DJ, and media personality, best known for his work at [[Hiru FM]] and [[Asia Broadcasting Corporation]]. He is recognized for his energetic style, distinct voice, and presence across both traditional and digital media in Sri Lanka.

== Career ==
Meegasmulla began his career in broadcasting in the early 2010s. He joined the ABC Radio Network, one of Sri Lanka’s leading media groups, and became a prominent voice on [https://www.hirufm.lk/ Hiru FM]. His roles included radio hosting, live DJ events, and presenting entertainment content on television.

In addition to radio, Meegasmulla has appeared as a television presenter, hosting music and youth-oriented programs. His unique presenting style and on-stage charisma have made him a sought-after emcee and DJ at live events.

== Online Presence ==
Kanishka maintains an active digital presence, particularly on platforms like SoundCloud, YouTube, TikTok, and Instagram, where he shares DJ mixes, event clips, and lifestyle content. His audience includes thousands of followers across Sri Lanka and abroad.

== Personal Life ==
Details about Meegasmulla’s personal life remain private. However, he is known to reside in Sri Lanka and is active in promoting local media talent.

== Notability ==
Though widely recognized in Sri Lanka's entertainment scene, as of July 2025, a dedicated Wikipedia article had not been published. However, a draft was created and later declined for not meeting the English Wikipedia's notability guidelines. Further coverage in independent, reliable sources may allow for re-submission.

== External links ==

* [https://soundcloud.com/kanishkameegas SoundCloud – Kanishka Meegasmulla]
* [https://www.instagram.com/kanishka_meegasmulla Instagram]
* [https://www.facebook.com/KANIBOYOFFICIAL Facebook]
* [https://www.tiktok.com/@kanishka_meegasmulla TikTok]</text>
      <sha1>0wrtkzw142b151wzqa4p3wn7qzbgvhv</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>753014</id>
      <parentid>753007</parentid>
      <timestamp>2025-07-03T08:34:14Z</timestamp>
      <contributor>
        <ip>122.255.35.70</ip>
      </contributor>
      <comment>add more deatails</comment>
      <origin>753014</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="2882" sha1="2lmr5c3dqw8czextsjy6u4htot4enkv" xml:space="preserve">{{Short description|Sri Lankan radio and television presenter}}
{{Infobox person
| name = Kanishka Meegasmulla
| image = &lt;!-- kanishka meegasmulla --&gt;
| image_upright = 1
| caption = Meegasmulla at a Hiru FM event in 2024
| birth_name = Rathnayaka Mediyanselage Polwaththe Gedara Kanishka Hasitha Kumara Meegasmulla
| birth_date = &lt;!-- 1991 01 19 --&gt;
| birth_place = Sri Lanka
| nationality = Sri Lankan
| occupation = Radio presenter, Television presenter, DJ, media personality
| years_active = 2010–present
| known_for = Hiru FM, ABC Radio Network, live event hosting
| home_town = Colombo - Sri Lanka
| title = Asst. Manager Productions
| religion = Buddhist
| spouse = Single
| children = No
| parents = 
| mother = Sujatha Meegasmulla
| father = Dayananda Meegasmulla
| website = [https://soundcloud.com/kanishkameegas SoundCloud]
[https://kanishkameegsmulla.blogspot.com]
}}
[[ගොනුව:Kanishka Meegasmulla.jpg|thumb|'''Kanishka Meegasmulla''']]
'''Kanishka Meegasmulla''' is a Sri Lankan Radio and Television presenter, DJ, and media personality, best known for his work at [[Hiru FM]] and [[Asia Broadcasting Corporation]]. He is recognized for his energetic style, distinct voice, and presence across both traditional and digital media in Sri Lanka.

== Career ==
Meegasmulla began his career in broadcasting in the early 2010s. He joined the ABC Radio Network, one of Sri Lanka’s leading media groups, and became a prominent voice on [https://www.hirufm.lk/ Hiru FM]. His roles included radio hosting, live DJ events, and presenting entertainment content on television.

In addition to radio, Meegasmulla has appeared as a television presenter, hosting music and youth-oriented programs. His unique presenting style and on-stage charisma have made him a sought-after emcee and DJ at live events.

== Online Presence ==
Kanishka maintains an active digital presence, particularly on platforms like SoundCloud, YouTube, TikTok, and Instagram, where he shares DJ mixes, event clips, and lifestyle content. His audience includes thousands of followers across Sri Lanka and abroad.

== Personal Life ==
Details about Meegasmulla’s personal life remain private. However, he is known to reside in Sri Lanka and is active in promoting local media talent.

== Notability ==
Though widely recognized in Sri Lanka's entertainment scene, as of July 2025, a dedicated Wikipedia article had not been published. However, a draft was created and later declined for not meeting the English Wikipedia's notability guidelines. Further coverage in independent, reliable sources may allow for re-submission.

== External links ==

* [https://soundcloud.com/kanishkameegas SoundCloud – Kanishka Meegasmulla]
* [https://www.instagram.com/kanishka_meegasmulla Instagram]
* [https://www.facebook.com/KANIBOYOFFICIAL Facebook]
* [https://www.tiktok.com/@kanishka_meegasmulla TikTok]</text>
      <sha1>2lmr5c3dqw8czextsjy6u4htot4enkv</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>753015</id>
      <parentid>753014</parentid>
      <timestamp>2025-07-03T08:36:06Z</timestamp>
      <contributor>
        <ip>122.255.35.70</ip>
      </contributor>
      <comment>add picture</comment>
      <origin>753015</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="2903" sha1="jey9ao5loaeohofkyvs58ah6u08ht5u" xml:space="preserve">{{Short description|Sri Lankan radio and television presenter}}
[[ගොනුව:Kanishka Meegasmulla.jpg|thumb|'''Kanishka Meegasmulla''']]
{{Infobox person
| name = Kanishka Meegasmulla
| image = &lt;!-- kanishka meegasmulla --&gt;
| image_upright = 1
| caption = Meegasmulla at a Hiru FM event in 2024
| birth_name = Rathnayaka Mediyanselage Polwaththe Gedara Kanishka Hasitha Kumara Meegasmulla
| birth_date = &lt;!-- 1991 01 19 --&gt;
| birth_place = Sri Lanka
| nationality = Sri Lankan
| occupation = Radio presenter, Television presenter, DJ, media personality
| years_active = 2010–present
| known_for = Hiru FM, ABC Radio Network, live event hosting
| home_town = Colombo - Sri Lanka
| title = Asst. Manager Productions
| religion = Buddhist
| spouse = Single
| children = No
| parents = 
| mother = Sujatha Meegasmulla
| father = Dayananda Meegasmulla
| website = [https://soundcloud.com/kanishkameegas SoundCloud]
[https://kanishkameegsmulla.blogspot.com]
}}
'''Kanishka Meegasmulla''' is a Sri Lankan Radio and Television presenter, DJ, and media personality, best known for his work at [https://www.hirufm.lk/ Hiru FM] and [[Asia Broadcasting Corporation]]. He is recognized for his energetic style, distinct voice, and presence across both traditional and digital media in Sri Lanka.

== Career ==
Meegasmulla began his career in broadcasting in the early 2010s. He joined the ABC Radio Network, one of Sri Lanka’s leading media groups, and became a prominent voice on [https://www.hirufm.lk/ Hiru FM]. His roles included radio hosting, live DJ events, and presenting entertainment content on television.

In addition to radio, Meegasmulla has appeared as a television presenter, hosting music and youth-oriented programs. His unique presenting style and on-stage charisma have made him a sought-after emcee and DJ at live events.

== Online Presence ==
Kanishka maintains an active digital presence, particularly on platforms like SoundCloud, YouTube, TikTok, and Instagram, where he shares DJ mixes, event clips, and lifestyle content. His audience includes thousands of followers across Sri Lanka and abroad.

== Personal Life ==
Details about Meegasmulla’s personal life remain private. However, he is known to reside in Sri Lanka and is active in promoting local media talent.

== Notability ==
Though widely recognized in Sri Lanka's entertainment scene, as of July 2025, a dedicated Wikipedia article had not been published. However, a draft was created and later declined for not meeting the English Wikipedia's notability guidelines. Further coverage in independent, reliable sources may allow for re-submission.

== External links ==

* [https://soundcloud.com/kanishkameegas SoundCloud – Kanishka Meegasmulla]
* [https://www.instagram.com/kanishka_meegasmulla Instagram]
* [https://www.facebook.com/KANIBOYOFFICIAL Facebook]
* [https://www.tiktok.com/@kanishka_meegasmulla TikTok]</text>
      <sha1>jey9ao5loaeohofkyvs58ah6u08ht5u</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>753016</id>
      <parentid>753015</parentid>
      <timestamp>2025-07-03T08:37:10Z</timestamp>
      <contributor>
        <ip>122.255.35.70</ip>
      </contributor>
      <comment>add web site</comment>
      <origin>753016</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="2934" sha1="16zpw9afqommkmj4bz15pj77bh1yqij" xml:space="preserve">{{Short description|Sri Lankan radio and television presenter}}
[[ගොනුව:Kanishka Meegasmulla.jpg|thumb|'''Kanishka Meegasmulla''']]
{{Infobox person
| name = Kanishka Meegasmulla
| image = &lt;!-- kanishka meegasmulla --&gt;
| image_upright = 1
| caption = Meegasmulla at a Hiru FM event in 2024
| birth_name = Rathnayaka Mediyanselage Polwaththe Gedara Kanishka Hasitha Kumara Meegasmulla
| birth_date = &lt;!-- 1991 01 19 --&gt;
| birth_place = Sri Lanka
| nationality = Sri Lankan
| occupation = Radio presenter, Television presenter, DJ, media personality
| years_active = 2010–present
| known_for = Hiru FM, ABC Radio Network, live event hosting
| home_town = Colombo - Sri Lanka
| title = Asst. Manager Productions
| religion = Buddhist
| spouse = Single
| children = No
| parents = 
| mother = Sujatha Meegasmulla
| father = Dayananda Meegasmulla
| website = [https://soundcloud.com/kanishkameegas SoundCloud]
[https://kanishkameegsmulla.blogspot.com]
}}
'''Kanishka Meegasmulla''' is a Sri Lankan Radio and Television presenter, DJ, and media personality, best known for his work at [https://www.hirufm.lk/ Hiru FM] and [https://www.asiabroadcasting.lk/ Asia Broadcasting Corporation]. He is recognized for his energetic style, distinct voice, and presence across both traditional and digital media in Sri Lanka.

== Career ==
Meegasmulla began his career in broadcasting in the early 2010s. He joined the ABC Radio Network, one of Sri Lanka’s leading media groups, and became a prominent voice on [https://www.hirufm.lk/ Hiru FM]. His roles included radio hosting, live DJ events, and presenting entertainment content on television.

In addition to radio, Meegasmulla has appeared as a television presenter, hosting music and youth-oriented programs. His unique presenting style and on-stage charisma have made him a sought-after emcee and DJ at live events.

== Online Presence ==
Kanishka maintains an active digital presence, particularly on platforms like SoundCloud, YouTube, TikTok, and Instagram, where he shares DJ mixes, event clips, and lifestyle content. His audience includes thousands of followers across Sri Lanka and abroad.

== Personal Life ==
Details about Meegasmulla’s personal life remain private. However, he is known to reside in Sri Lanka and is active in promoting local media talent.

== Notability ==
Though widely recognized in Sri Lanka's entertainment scene, as of July 2025, a dedicated Wikipedia article had not been published. However, a draft was created and later declined for not meeting the English Wikipedia's notability guidelines. Further coverage in independent, reliable sources may allow for re-submission.

== External links ==

* [https://soundcloud.com/kanishkameegas SoundCloud – Kanishka Meegasmulla]
* [https://www.instagram.com/kanishka_meegasmulla Instagram]
* [https://www.facebook.com/KANIBOYOFFICIAL Facebook]
* [https://www.tiktok.com/@kanishka_meegasmulla TikTok]</text>
      <sha1>16zpw9afqommkmj4bz15pj77bh1yqij</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>753028</id>
      <parentid>753016</parentid>
      <timestamp>2025-07-03T09:20:49Z</timestamp>
      <contributor>
        <ip>122.255.35.70</ip>
      </contributor>
      <comment>/* Career */</comment>
      <origin>753028</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="3370" sha1="qf61ke3xdet8tsp7ucz92zew08l9oic" xml:space="preserve">{{Short description|Sri Lankan radio and television presenter}}
[[ගොනුව:Kanishka Meegasmulla.jpg|thumb|'''Kanishka Meegasmulla''']]
{{Infobox person
| name = Kanishka Meegasmulla
| image = &lt;!-- kanishka meegasmulla --&gt;
| caption = Meegasmulla at a Hiru FM event in 2024
| birth_name = Rathnayaka Mediyanselage Polwaththe Gedara Kanishka Hasitha Kumara Meegasmulla
| birth_date = &lt;!-- 1991 01 19 --&gt;
| birth_place = Rikillagaskada - Sri Lanka
| nationality = Sri Lankan
| occupation = Radio presenter, Television presenter, DJ, media personality
| years_active = 2010–present
| known_for = Hiru FM, ABC Radio Network, live event hosting
| home_town = Colombo - Sri Lanka
| title = Asst. Manager Productions
| religion = Buddhist
| spouse = Single
| children = No
| parents = 
| mother = Sujatha Meegasmulla
| father = Dayananda Meegasmulla
| website = [https://soundcloud.com/kanishkameegas SoundCloud]
[https://kanishkameegsmulla.blogspot.com]
}}
'''Kanishka Meegasmulla''' is a Sri Lankan Radio and Television presenter, DJ, and media personality, best known for his work at [https://www.hirufm.lk/ Hiru FM] and [https://www.asiabroadcasting.lk/ Asia Broadcasting Corporation]. He is recognized for his energetic style, distinct voice, and presence across both traditional and digital media in Sri Lanka.

== Career ==
'''Kanishka Meegasmulla''' began his career in broadcasting in the early 2010s. He joined the ABC Radio Network, one of Sri Lanka’s leading media groups, and became a prominent voice on [https://www.hirufm.lk/ Hiru FM]. His roles included Radio hosting, live DJ events, and presenting entertainment content on television.

In addition to radio, Meegasmulla has appeared as a television presenter, hosting music and youth-oriented programs. His unique presenting style and on-stage charisma have made him a sought-after emcee and DJ at live events.

Kanishka '''Meegasmulla''' began his media career as a child presenter at the [https://rupavahini.lk/ Sri Lanka Rupavahini Corporation]. He hosted popular children's programs such as '''Dasatha Lama News, Muthuhara, Lama Gee Sendewa''', and many others.

In 2006, he also presented children’s programs on '''''Kandurata FM''''', a regional radio station.&lt;ref&gt;[https://www.slbc.lk/world-heritage-sites/kandurata-fm]&lt;/ref&gt;

== Online Presence ==
Kanishka maintains an active digital presence, particularly on platforms like SoundCloud, YouTube, TikTok, and Instagram, where he shares DJ mixes, event clips, and lifestyle content. His audience includes thousands of followers across Sri Lanka and abroad.

== Personal Life ==
Details about Meegasmulla’s personal life remain private. However, he is known to reside in Sri Lanka and is active in promoting local media talent.

== Notability ==
Though widely recognized in Sri Lanka's entertainment scene, as of July 2025, a dedicated Wikipedia article had not been published. However, a draft was created and later declined for not meeting the English Wikipedia's notability guidelines. Further coverage in independent, reliable sources may allow for re-submission.

== External links ==

* [https://soundcloud.com/kanishkameegas SoundCloud – Kanishka Meegasmulla]
* [https://www.instagram.com/kanishka_meegasmulla Instagram]
* [https://www.facebook.com/KANIBOYOFFICIAL Facebook]
* [https://www.tiktok.com/@kanishka_meegasmulla TikTok]</text>
      <sha1>qf61ke3xdet8tsp7ucz92zew08l9oic</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>753063</id>
      <parentid>753028</parentid>
      <timestamp>2025-07-03T09:51:39Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>IDB.S</username>
        <id>52205</id>
      </contributor>
      <comment>මකා දැමීමේ ඉල්ලීම</comment>
      <origin>753063</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="3383" sha1="iqxlxz28w4bc9omjtcrdmw9memhw55l" xml:space="preserve">{{Db-person}}{{Short description|Sri Lankan radio and television presenter}}
[[ගොනුව:Kanishka Meegasmulla.jpg|thumb|'''Kanishka Meegasmulla''']]
{{Infobox person
| name = Kanishka Meegasmulla
| image = &lt;!-- kanishka meegasmulla --&gt;
| caption = Meegasmulla at a Hiru FM event in 2024
| birth_name = Rathnayaka Mediyanselage Polwaththe Gedara Kanishka Hasitha Kumara Meegasmulla
| birth_date = &lt;!-- 1991 01 19 --&gt;
| birth_place = Rikillagaskada - Sri Lanka
| nationality = Sri Lankan
| occupation = Radio presenter, Television presenter, DJ, media personality
| years_active = 2010–present
| known_for = Hiru FM, ABC Radio Network, live event hosting
| home_town = Colombo - Sri Lanka
| title = Asst. Manager Productions
| religion = Buddhist
| spouse = Single
| children = No
| parents = 
| mother = Sujatha Meegasmulla
| father = Dayananda Meegasmulla
| website = [https://soundcloud.com/kanishkameegas SoundCloud]
[https://kanishkameegsmulla.blogspot.com]
}}
'''Kanishka Meegasmulla''' is a Sri Lankan Radio and Television presenter, DJ, and media personality, best known for his work at [https://www.hirufm.lk/ Hiru FM] and [https://www.asiabroadcasting.lk/ Asia Broadcasting Corporation]. He is recognized for his energetic style, distinct voice, and presence across both traditional and digital media in Sri Lanka.

== Career ==
'''Kanishka Meegasmulla''' began his career in broadcasting in the early 2010s. He joined the ABC Radio Network, one of Sri Lanka’s leading media groups, and became a prominent voice on [https://www.hirufm.lk/ Hiru FM]. His roles included Radio hosting, live DJ events, and presenting entertainment content on television.

In addition to radio, Meegasmulla has appeared as a television presenter, hosting music and youth-oriented programs. His unique presenting style and on-stage charisma have made him a sought-after emcee and DJ at live events.

Kanishka '''Meegasmulla''' began his media career as a child presenter at the [https://rupavahini.lk/ Sri Lanka Rupavahini Corporation]. He hosted popular children's programs such as '''Dasatha Lama News, Muthuhara, Lama Gee Sendewa''', and many others.

In 2006, he also presented children’s programs on '''''Kandurata FM''''', a regional radio station.&lt;ref&gt;[https://www.slbc.lk/world-heritage-sites/kandurata-fm]&lt;/ref&gt;

== Online Presence ==
Kanishka maintains an active digital presence, particularly on platforms like SoundCloud, YouTube, TikTok, and Instagram, where he shares DJ mixes, event clips, and lifestyle content. His audience includes thousands of followers across Sri Lanka and abroad.

== Personal Life ==
Details about Meegasmulla’s personal life remain private. However, he is known to reside in Sri Lanka and is active in promoting local media talent.

== Notability ==
Though widely recognized in Sri Lanka's entertainment scene, as of July 2025, a dedicated Wikipedia article had not been published. However, a draft was created and later declined for not meeting the English Wikipedia's notability guidelines. Further coverage in independent, reliable sources may allow for re-submission.

== External links ==

* [https://soundcloud.com/kanishkameegas SoundCloud – Kanishka Meegasmulla]
* [https://www.instagram.com/kanishka_meegasmulla Instagram]
* [https://www.facebook.com/KANIBOYOFFICIAL Facebook]
* [https://www.tiktok.com/@kanishka_meegasmulla TikTok]</text>
      <sha1>iqxlxz28w4bc9omjtcrdmw9memhw55l</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>අසුන්සියොන්, පැරගුවේ</title>
    <ns>0</ns>
    <id>182854</id>
    <revision>
      <id>753008</id>
      <timestamp>2025-07-03T08:33:08Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>BuddhikaW88</username>
        <id>37808</id>
      </contributor>
      <comment>Created by translating the page &quot;[[:en:Special:Redirect/revision/1297070104|Asunción]]&quot;</comment>
      <origin>753008</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="13718" sha1="nibfe7blty3maxbdlx0q143h3eck69i" xml:space="preserve">'''අසුන්සියොන්''' ( අස් සෆ් ස්ඩ්ෆ් ගඩ්ස්ෆ් සඩ් ෆ්සඩ් ෆ්ස්ඩ්ෆ්අස් සෆ් ස්ඩ්ෆ් ගඩ්ස්ෆ් සඩ් ෆ්සඩ් ෆ්ස්ඩ්ෆ්අස් සෆ් ස්ඩ්ෆ් ගඩ්ස්ෆ් සඩ් ෆ්සඩ් ෆ්ස්ඩ්ෆ්අස් සෆ් ස්ඩ්ෆ් ගඩ්ස්ෆ් සඩ් ෆ්සඩ් ෆ්ස්ඩ්ෆ්

අසුන්සියොන් යනු දකුණු ඇමරිකාවේ පැරණිතම නගරවලින් එකක් වන අතර රියෝ ඩි ලා ප්ලාටා ද්‍රෝණියේ දිගින් දිගම ජනාවාස ප්‍රදේශයයි ; මේ හේතුව නිසා එය &quot;නගරවල මව&quot; ලෙස හැඳින්වේ. අසුන්සියොන් සිට ස්පාඤ්ඤ යටත් විජිත ගවේෂණ පිටත්ව ගියේ [[බුවනෝස් අයර්ස්]] හි දෙවන අත්තිවාරම ඇතුළු අනෙකුත් නගර, විලාරිකා, [[කොරියෙන්ටිස්, ආර්ජන්ටිනාව|කොරියන්ටස්]], [[සැන්ටා ෆෙ, ආර්ජන්ටිනාව|සැන්ටා ෆේ]], [[කොර්ඩොබා, ආර්ජන්ටිනාව|කෝර්ඩෝබා]], [[සැන්ටා කෲස් ඩි ලා සියෙරා, බොලිවියාව|සැන්ටා කෲස් ඩි ලා සියෙරා]] සහ තවත් 65 ක් සොයා ගැනීමට ය. &lt;ref&gt;{{උපන්‍යාස වෙබ් |title=Asunción |url=https://www.cideu.org/miembro/asuncion/ |url-status=dead |archive-url=https://web.archive.org/web/20120527172830/https://www.cideu.org/miembro/asuncion/ |archive-date=27 May 2012 |access-date=11 April 2022 |website=www.cideu.org |publisher=CIDEU España}}&lt;/ref&gt; &lt;ref&gt;{{උපන්‍යාස වෙබ් |title=Paraguay: cómo Asunción se convirtió en &quot;madre&quot; de más de 70 ciudades de Sudamérica hace 480 años |url=https://www.bbc.com/mundo/noticias-america-latina-40920828 |url-status=dead |archive-url=https://web.archive.org/web/20120527172830/https://www.bbc.com/mundo/noticias-america-latina-40920828 |archive-date=27 May 2012 |access-date=11 April 2022 |website=www.bbc.com |publisher=BBC News Mundo}}&lt;/ref&gt; 2022 පැරගුවේ සංගණනයට අනුව, Asunción හි වැසියන් 462,241 ක් සිටින අතර එහි අගනගරය (Greater Asunción ලෙස හැඳින්වේ) 2.3 ඉක්මවයි.&amp;nbsp;මිලියනයක ජනගහනයක් සිටින අතර, එය පැරගුවේහි වඩාත්ම ජනාකීර්ණ ප්‍රදේශය බවට පත් කරන අතර, ජාතික දළ දේශීය නිෂ්පාදිතයෙන් 70% ක් සංකේන්ද්‍රණය කරන බැවින් එය වඩාත් ඵලදායී ප්‍රදේශය ද වේ. &lt;ref&gt;{{උපන්‍යාස වෙබ් |title=Urbanización Popular en el Área Metropolitana de Asunción |url=https://www.conacyt.gov.py/sites/default/files/upload_editores/u454/Lilbro_urbanzacion_asuncion.pdf |access-date=11 August 2020 |website=Consejo Nacional de Ciencia y Tecnología |language=es}}&lt;/ref&gt; Asunción යනු මධ්‍යම සහ Alto Paraná දෙපාර්තමේන්තු විසින් අභිබවා යන, රටේ තුන්වන වැඩිම ජනගහනය සහිත &quot;අධිකරණ බල ප්‍රදේශය&quot; හෝ &quot;දේශපාලන අංශය&quot; වේ.

පරිපාලනමය වශයෙන්, නගරය කිසිදු දෙපාර්තමේන්තුවක කොටසක් නොව, ස්වාධීන අගනුවර දිස්ත්‍රික්කයක් සාදයි. ''Gran Asunción'' නමින් හැඳින්වෙන අගනගරයට මධ්‍යම දෙපාර්තමේන්තුවේ කොටසක් වන San Lorenzo, Fernando de la Mora, Lambaré, Luque, Mariano Roque Alonso, Ñemby, San Antonio, Limpio, Capiatá සහ Villa Elisa යන නගර ඇතුළත් වේ. අසුන්සියොන් අගනගර ප්‍රදේශයේ මිලියන දෙකක පමණ ජනගහනයක් සිටිති. Asunción කොටස් හුවමාරුව Asunción මහ නගර සභාව {{BVPASA|MUA}} ලෙස ලැයිස්තුගත කරයි   . ඉදිකිරීම් සහ සේවා යන දෙඅංශයෙන්ම ආයෝජන සඳහා හොඳම නගරවලින් එකක් වන්නේ අසුන්සියොන් වන අතර, එම නිසා වර්තමානයේ කලාපයේ ඉහළම ආර්ථික වර්ධනයක් ඇති නගරවලින් එකකි. &lt;ref&gt;{{උපන්‍යාස වෙබ් |title=Special Report: Investing in Paraguay |url=https://www.ft.com/reports/investing-paraguay |url-status=dead |archive-url=https://web.archive.org/web/20120527172830/https://www.ft.com/reports/investing-paraguay |archive-date=27 May 2012 |access-date=11 April 2022 |website=Financial Times}}&lt;/ref&gt; &lt;ref&gt;{{උපන්‍යාස වෙබ් |title=Asunción, la más rentable para invertir, según Financial Times |url=https://www.lanacion.com.py/2015/06/05/asuncion-la-mas-rentable-para-invertir-segun-financial-times/ |url-status=dead |archive-url=https://web.archive.org/web/20120527172830/https://www.lanacion.com.py/2015/06/05/asuncion-la-mas-rentable-para-invertir-segun-financial-times/ |archive-date=27 May 2012 |access-date=11 April 2022 |website=www.lanacion.com.py |publisher=La Nación Paraguay}}&lt;/ref&gt; &lt;ref&gt;{{උපන්‍යාස වෙබ් |title=Mercado inmobiliario asunceno: ¿edificios y alquileres serán la base del futuro? |url=https://infonegocios.com.py/plus/mercado-inmobiliario-asunceno-edificios-y-alquileres-seran-la-base-del-futuro |url-status=dead |archive-url=https://web.archive.org/web/20120527172830/https://infonegocios.com.py/plus/mercado-inmobiliario-asunceno-edificios-y-alquileres-seran-la-base-del-futuro |archive-date=27 May 2012 |access-date=11 April 2022 |website=www.infonegocios.com.py |publisher=InfoNegocios}}&lt;/ref&gt;

එය රාජ්‍ය බලතල තුනෙහි (විධායක, ව්‍යවස්ථාදායක සහ අධිකරණ), ජනරජයේ සංස්කෘතික මධ්‍යස්ථානය සහ රාජ්‍යයේ විවිධ ආයතන සහ ආයතනවල මූලස්ථානයයි. එය රටේ ප්‍රධාන ගංගා වරාය වූ අතර අද වන විට විලේටා එම කාර්යය ඉටු කරයි. ඉතිහාසය පුරාම පැවති තත්වයන් මධ්‍යයේ වුවද, අසුන්සියොන් ජාතික හා සංස්කෘතික ක්‍රියාකාරකම්වල මධ්‍යස්ථානය ලෙස දිගටම පවතී. අගනුවර සිට ප්‍රධාන රාජ්‍ය යෝජනා සහ ව්‍යාපෘති නිකුත් කරනු ලැබේ; සහ රටේ බැංකු, ආර්ථික, සංස්කෘතික, රාජ්‍ය තාන්ත්‍රික, සමාජීය, වෘත්තීය සමිති සහ කාර්මික ආයතන මධ්‍යගත වී ඇත. රටේ ප්‍රධාන නගර වෙත යන ප්‍රධාන මාර්ග බොහොමයක් මෙතැනින් ආරම්භ වේ. එය මර්කෝසූර් හි ස්ථිර සමාලෝචන අධිකරණයේ මූලස්ථානයයි. දකුණු ඇමරිකානු පාපන්දු සම්මේලනයේ (CONMEBOL) මූලස්ථානය පිහිටා ඇත්තේ ලූක් දිස්ත්‍රික්කයේ අසුන්සියොන් අගනගර ප්‍රදේශයේ ය.

එය දකුණු කෝනයේ මධ්‍ය-උතුරේ, මර්කෝසූර් සඳහා උපායමාර්ගික ප්‍රදේශයක පිහිටා ඇත. මෙම භූගෝලීය පිහිටීම බුවනෝස් අයර්ස්, මොන්ටෙවීඩියෝ, [[කොර්ඩොබා, ආර්ජන්ටිනාව|කොර්ඩෝබා]], රොසාරියෝ, කුරිටිබා, සාඕ පවුලෝ, පෝටෝ ඇලේග්‍රේ, [[සැන්ටා කෲස් ඩි ලා සියෙරා, බොලිවියාව|සැන්ටා කෲස් ඩි ලා සියෙරා]] සහ කලාපයේ අනෙකුත් වැදගත් නගර වැනි නගරවලට සාපේක්ෂව සමීප වීමට ඉඩ සලසයි. එය {{Convert|1300|km|mi|abbr=on}} පමණ දුරින් පිහිටා ඇත. පැසිෆික් සාගරයෙන් සහ {{Convert|1000|km|mi|abbr=on}} පමණ අත්ලාන්තික් සාගරයේ සිට, සාගර දෙකම අතර සාපේක්ෂව සමාන දුරින් පිහිටා ඇති අතර, එය ආර්ථික වර්ධනය ප්‍රවර්ධනය කරන සහ කලාපයේ යම් ආකාරයක කේන්ද්‍රස්ථානයක් බවට පත්වීමට හේතු වන සාධකයකි. &lt;ref&gt;{{Cite news|url=https://www.bbc.com/mundo/noticias-america-latina-43805037|title=Asunción is going to end up like Panama: how Argentina and Brazil drive the economic and real estate boom that Paraguay is experiencing|work=BBC News Mundo|access-date=30 July 2020}}&lt;/ref&gt;

ගෝලීයකරණය සහ ලෝක නගර පර්යේෂණ ජාලය අසුන්සියොන් &quot;ගැමා නගරයක්&quot; ලෙස වර්ගීකරණය කරයි. &lt;ref&gt;{{උපන්‍යාස වෙබ් |title=The World According to GaWC 2020 |url=https://www.lboro.ac.uk/gawc/world2020t.html |url-status=dead |archive-url=https://web.archive.org/web/20200824031341/https://www.lboro.ac.uk/gawc/world2020t.html |archive-date=24 August 2020 |access-date=31 August 2020 |website=GaWC – Research Network |publisher=Globalization and World Cities}}&lt;/ref&gt; එය පැරගුවේ ජාතික රජයේ නිවහන, ප්‍රධාන වරාය සහ ප්‍රධාන කාර්මික, දේශපාලන, ආර්ථික සහ සංස්කෘතික මධ්‍යස්ථානයයි. ඉන්සයිට් ක්‍රයිම්ට අනුව, අසුන්සියොන් විදේශීය සංචාරකයින් සඳහා ලෝකයේ ලාභම නගරවලින් එකක් ලෙස ශ්‍රේණිගත කර ඇති අතර, ලතින් ඇමරිකාවේ තුන්වන ආරක්ෂිතම අගනුවර වන අතර එය බුවනෝස් අයර්ස් සහ [[සන්තියාගෝ|සන්තියාගෝ වලට]] පසුවය. &lt;ref&gt;
{{උපන්‍යාස වෙබ් |title=The 18 cheapest cities in the world |url=https://www.businessinsider.com/economist-intelligence-unit-world-cost-of-living-index-cheapest-cities-2017-3 |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20180222023552/http://uk.businessinsider.com/economist-intelligence-unit-world-cost-of-living-index-cheapest-cities-2017-3#t16-asuncion-paraguay-with-a-score-of-51-paraguays-capital-is-the-second-cheapest-place-in-south-america-to-live-with-only-the-chaotic-hyperinflation-stricken-caracas-costing-less-1 |archive-date=22 February 2018 |access-date=28 February 2018 |website=[[Business Insider]] |quote=With a score of 51, Paraguay's capital is the second cheapest place in South America to live, with only the chaotic, hyperinflation-stricken Caracas costing less.}}&lt;/ref&gt; &lt;ref&gt;{{උපන්‍යාස වෙබ් |title=Balance de homicidios en las capitales de América Latina en 2019 |url=https://es.insightcrime.org/noticias/analisis/balance-homicidios-capitales-2019/ |url-status=dead |archive-url=https://web.archive.org/web/20120527172830/https://es.insightcrime.org/noticias/analisis/balance-homicidios-capitales-2019/ |archive-date=27 May 2012 |access-date=11 April 2022 |website=www.insightcrime.org (es) |publisher=InSight Crime}}&lt;/ref&gt;
[[ප්‍රවර්ගය:ප්‍රස්තාරික කාල රේඛා අඩංගු ලිපි]]
[[ප්‍රවර්ගය:CS1 ඩැනිශ්-භාෂා මූලාශ්‍ර (da)]]
[[ප්‍රවර්ගය:CS1 ස්පාඤ්ඤ-භාෂා මූලාශ්‍ර (es)]]
[[ප්‍රවර්ගය:ස්පාඤ්ඤ-භාෂා මූලාශ්‍ර සහිත ලිපි (es)]]
[[ප්‍රවර්ගය:Coordinates on Wikidata]]
[[ප්‍රවර්ගය:Pages using multiple image with auto scaled images]]</text>
      <sha1>nibfe7blty3maxbdlx0q143h3eck69i</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>753017</id>
      <parentid>753008</parentid>
      <timestamp>2025-07-03T09:12:27Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>BuddhikaW88</username>
        <id>37808</id>
      </contributor>
      <origin>753017</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="14159" sha1="1eu3mo9mxqg5802xyg1nw2m95964u21" xml:space="preserve">{{Infobox settlement

| official_name      = අසුන්සියොන්

| pushpin_map        = Paraguay#South America

| pushpin_relief     = 1

| pushpin_label_position = top

| pushpin_map_caption = පැරගුවේ තුල පිහිටීම (ඉහල) දකුණු ඇමරිකාව තුල පිහිටීම (පහල)

| coordinates        = {{coord|25|18|S|57|38|W|region:PY|display=inline,title}}

}}'''අසුන්සියොන්''' ( අස් සෆ් ස්ඩ්ෆ් ගඩ්ස්ෆ් සඩ් ෆ්සඩ් ෆ්ස්ඩ්ෆ්අස් සෆ් ස්ඩ්ෆ් ගඩ්ස්ෆ් සඩ් ෆ්සඩ් ෆ්ස්ඩ්ෆ්අස් සෆ් ස්ඩ්ෆ් ගඩ්ස්ෆ් සඩ් ෆ්සඩ් ෆ්ස්ඩ්ෆ්අස් සෆ් ස්ඩ්ෆ් ගඩ්ස්ෆ් සඩ් ෆ්සඩ් ෆ්ස්ඩ්ෆ්

අසුන්සියොන් යනු දකුණු ඇමරිකාවේ පැරණිතම නගරවලින් එකක් වන අතර රියෝ ඩි ලා ප්ලාටා ද්‍රෝණියේ දිගින් දිගම ජනාවාස ප්‍රදේශයයි ; මේ හේතුව නිසා එය &quot;නගරවල මව&quot; ලෙස හැඳින්වේ. අසුන්සියොන් සිට ස්පාඤ්ඤ යටත් විජිත ගවේෂණ පිටත්ව ගියේ [[බුවනෝස් අයර්ස්]] හි දෙවන අත්තිවාරම ඇතුළු අනෙකුත් නගර, විලාරිකා, [[කොරියෙන්ටිස්, ආර්ජන්ටිනාව|කොරියන්ටස්]], [[සැන්ටා ෆෙ, ආර්ජන්ටිනාව|සැන්ටා ෆේ]], [[කොර්ඩොබා, ආර්ජන්ටිනාව|කෝර්ඩෝබා]], [[සැන්ටා කෲස් ඩි ලා සියෙරා, බොලිවියාව|සැන්ටා කෲස් ඩි ලා සියෙරා]] සහ තවත් 65 ක් සොයා ගැනීමට ය. &lt;ref&gt;{{උපන්‍යාස වෙබ් |title=Asunción |url=https://www.cideu.org/miembro/asuncion/ |url-status=dead |archive-url=https://web.archive.org/web/20120527172830/https://www.cideu.org/miembro/asuncion/ |archive-date=27 May 2012 |access-date=11 April 2022 |website=www.cideu.org |publisher=CIDEU España}}&lt;/ref&gt; &lt;ref&gt;{{උපන්‍යාස වෙබ් |title=Paraguay: cómo Asunción se convirtió en &quot;madre&quot; de más de 70 ciudades de Sudamérica hace 480 años |url=https://www.bbc.com/mundo/noticias-america-latina-40920828 |url-status=dead |archive-url=https://web.archive.org/web/20120527172830/https://www.bbc.com/mundo/noticias-america-latina-40920828 |archive-date=27 May 2012 |access-date=11 April 2022 |website=www.bbc.com |publisher=BBC News Mundo}}&lt;/ref&gt; 2022 පැරගුවේ සංගණනයට අනුව, Asunción හි වැසියන් 462,241 ක් සිටින අතර එහි අගනගරය (Greater Asunción ලෙස හැඳින්වේ) 2.3 ඉක්මවයි.&amp;nbsp;මිලියනයක ජනගහනයක් සිටින අතර, එය පැරගුවේහි වඩාත්ම ජනාකීර්ණ ප්‍රදේශය බවට පත් කරන අතර, ජාතික දළ දේශීය නිෂ්පාදිතයෙන් 70% ක් සංකේන්ද්‍රණය කරන බැවින් එය වඩාත් ඵලදායී ප්‍රදේශය ද වේ. &lt;ref&gt;{{උපන්‍යාස වෙබ් |title=Urbanización Popular en el Área Metropolitana de Asunción |url=https://www.conacyt.gov.py/sites/default/files/upload_editores/u454/Lilbro_urbanzacion_asuncion.pdf |access-date=11 August 2020 |website=Consejo Nacional de Ciencia y Tecnología |language=es}}&lt;/ref&gt; Asunción යනු මධ්‍යම සහ Alto Paraná දෙපාර්තමේන්තු විසින් අභිබවා යන, රටේ තුන්වන වැඩිම ජනගහනය සහිත &quot;අධිකරණ බල ප්‍රදේශය&quot; හෝ &quot;දේශපාලන අංශය&quot; වේ.

පරිපාලනමය වශයෙන්, නගරය කිසිදු දෙපාර්තමේන්තුවක කොටසක් නොව, ස්වාධීන අගනුවර දිස්ත්‍රික්කයක් සාදයි. ''Gran Asunción'' නමින් හැඳින්වෙන අගනගරයට මධ්‍යම දෙපාර්තමේන්තුවේ කොටසක් වන San Lorenzo, Fernando de la Mora, Lambaré, Luque, Mariano Roque Alonso, Ñemby, San Antonio, Limpio, Capiatá සහ Villa Elisa යන නගර ඇතුළත් වේ. අසුන්සියොන් අගනගර ප්‍රදේශයේ මිලියන දෙකක පමණ ජනගහනයක් සිටිති. Asunción කොටස් හුවමාරුව Asunción මහ නගර සභාව {{BVPASA|MUA}} ලෙස ලැයිස්තුගත කරයි   . ඉදිකිරීම් සහ සේවා යන දෙඅංශයෙන්ම ආයෝජන සඳහා හොඳම නගරවලින් එකක් වන්නේ අසුන්සියොන් වන අතර, එම නිසා වර්තමානයේ කලාපයේ ඉහළම ආර්ථික වර්ධනයක් ඇති නගරවලින් එකකි. &lt;ref&gt;{{උපන්‍යාස වෙබ් |title=Special Report: Investing in Paraguay |url=https://www.ft.com/reports/investing-paraguay |url-status=dead |archive-url=https://web.archive.org/web/20120527172830/https://www.ft.com/reports/investing-paraguay |archive-date=27 May 2012 |access-date=11 April 2022 |website=Financial Times}}&lt;/ref&gt; &lt;ref&gt;{{උපන්‍යාස වෙබ් |title=Asunción, la más rentable para invertir, según Financial Times |url=https://www.lanacion.com.py/2015/06/05/asuncion-la-mas-rentable-para-invertir-segun-financial-times/ |url-status=dead |archive-url=https://web.archive.org/web/20120527172830/https://www.lanacion.com.py/2015/06/05/asuncion-la-mas-rentable-para-invertir-segun-financial-times/ |archive-date=27 May 2012 |access-date=11 April 2022 |website=www.lanacion.com.py |publisher=La Nación Paraguay}}&lt;/ref&gt; &lt;ref&gt;{{උපන්‍යාස වෙබ් |title=Mercado inmobiliario asunceno: ¿edificios y alquileres serán la base del futuro? |url=https://infonegocios.com.py/plus/mercado-inmobiliario-asunceno-edificios-y-alquileres-seran-la-base-del-futuro |url-status=dead |archive-url=https://web.archive.org/web/20120527172830/https://infonegocios.com.py/plus/mercado-inmobiliario-asunceno-edificios-y-alquileres-seran-la-base-del-futuro |archive-date=27 May 2012 |access-date=11 April 2022 |website=www.infonegocios.com.py |publisher=InfoNegocios}}&lt;/ref&gt;

එය රාජ්‍ය බලතල තුනෙහි (විධායක, ව්‍යවස්ථාදායක සහ අධිකරණ), ජනරජයේ සංස්කෘතික මධ්‍යස්ථානය සහ රාජ්‍යයේ විවිධ ආයතන සහ ආයතනවල මූලස්ථානයයි. එය රටේ ප්‍රධාන ගංගා වරාය වූ අතර අද වන විට විලේටා එම කාර්යය ඉටු කරයි. ඉතිහාසය පුරාම පැවති තත්වයන් මධ්‍යයේ වුවද, අසුන්සියොන් ජාතික හා සංස්කෘතික ක්‍රියාකාරකම්වල මධ්‍යස්ථානය ලෙස දිගටම පවතී. අගනුවර සිට ප්‍රධාන රාජ්‍ය යෝජනා සහ ව්‍යාපෘති නිකුත් කරනු ලැබේ; සහ රටේ බැංකු, ආර්ථික, සංස්කෘතික, රාජ්‍ය තාන්ත්‍රික, සමාජීය, වෘත්තීය සමිති සහ කාර්මික ආයතන මධ්‍යගත වී ඇත. රටේ ප්‍රධාන නගර වෙත යන ප්‍රධාන මාර්ග බොහොමයක් මෙතැනින් ආරම්භ වේ. එය මර්කෝසූර් හි ස්ථිර සමාලෝචන අධිකරණයේ මූලස්ථානයයි. දකුණු ඇමරිකානු පාපන්දු සම්මේලනයේ (CONMEBOL) මූලස්ථානය පිහිටා ඇත්තේ ලූක් දිස්ත්‍රික්කයේ අසුන්සියොන් අගනගර ප්‍රදේශයේ ය.

එය දකුණු කෝනයේ මධ්‍ය-උතුරේ, මර්කෝසූර් සඳහා උපායමාර්ගික ප්‍රදේශයක පිහිටා ඇත. මෙම භූගෝලීය පිහිටීම බුවනෝස් අයර්ස්, මොන්ටෙවීඩියෝ, [[කොර්ඩොබා, ආර්ජන්ටිනාව|කොර්ඩෝබා]], රොසාරියෝ, කුරිටිබා, සාඕ පවුලෝ, පෝටෝ ඇලේග්‍රේ, [[සැන්ටා කෲස් ඩි ලා සියෙරා, බොලිවියාව|සැන්ටා කෲස් ඩි ලා සියෙරා]] සහ කලාපයේ අනෙකුත් වැදගත් නගර වැනි නගරවලට සාපේක්ෂව සමීප වීමට ඉඩ සලසයි. එය {{Convert|1300|km|mi|abbr=on}} පමණ දුරින් පිහිටා ඇත. පැසිෆික් සාගරයෙන් සහ {{Convert|1000|km|mi|abbr=on}} පමණ අත්ලාන්තික් සාගරයේ සිට, සාගර දෙකම අතර සාපේක්ෂව සමාන දුරින් පිහිටා ඇති අතර, එය ආර්ථික වර්ධනය ප්‍රවර්ධනය කරන සහ කලාපයේ යම් ආකාරයක කේන්ද්‍රස්ථානයක් බවට පත්වීමට හේතු වන සාධකයකි. &lt;ref&gt;{{Cite news|url=https://www.bbc.com/mundo/noticias-america-latina-43805037|title=Asunción is going to end up like Panama: how Argentina and Brazil drive the economic and real estate boom that Paraguay is experiencing|work=BBC News Mundo|access-date=30 July 2020}}&lt;/ref&gt;

ගෝලීයකරණය සහ ලෝක නගර පර්යේෂණ ජාලය අසුන්සියොන් &quot;ගැමා නගරයක්&quot; ලෙස වර්ගීකරණය කරයි. &lt;ref&gt;{{උපන්‍යාස වෙබ් |title=The World According to GaWC 2020 |url=https://www.lboro.ac.uk/gawc/world2020t.html |url-status=dead |archive-url=https://web.archive.org/web/20200824031341/https://www.lboro.ac.uk/gawc/world2020t.html |archive-date=24 August 2020 |access-date=31 August 2020 |website=GaWC – Research Network |publisher=Globalization and World Cities}}&lt;/ref&gt; එය පැරගුවේ ජාතික රජයේ නිවහන, ප්‍රධාන වරාය සහ ප්‍රධාන කාර්මික, දේශපාලන, ආර්ථික සහ සංස්කෘතික මධ්‍යස්ථානයයි. ඉන්සයිට් ක්‍රයිම්ට අනුව, අසුන්සියොන් විදේශීය සංචාරකයින් සඳහා ලෝකයේ ලාභම නගරවලින් එකක් ලෙස ශ්‍රේණිගත කර ඇති අතර, ලතින් ඇමරිකාවේ තුන්වන ආරක්ෂිතම අගනුවර වන අතර එය බුවනෝස් අයර්ස් සහ [[සන්තියාගෝ|සන්තියාගෝ වලට]] පසුවය. &lt;ref&gt;
{{උපන්‍යාස වෙබ් |title=The 18 cheapest cities in the world |url=https://www.businessinsider.com/economist-intelligence-unit-world-cost-of-living-index-cheapest-cities-2017-3 |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20180222023552/http://uk.businessinsider.com/economist-intelligence-unit-world-cost-of-living-index-cheapest-cities-2017-3#t16-asuncion-paraguay-with-a-score-of-51-paraguays-capital-is-the-second-cheapest-place-in-south-america-to-live-with-only-the-chaotic-hyperinflation-stricken-caracas-costing-less-1 |archive-date=22 February 2018 |access-date=28 February 2018 |website=[[Business Insider]] |quote=With a score of 51, Paraguay's capital is the second cheapest place in South America to live, with only the chaotic, hyperinflation-stricken Caracas costing less.}}&lt;/ref&gt; &lt;ref&gt;{{උපන්‍යාස වෙබ් |title=Balance de homicidios en las capitales de América Latina en 2019 |url=https://es.insightcrime.org/noticias/analisis/balance-homicidios-capitales-2019/ |url-status=dead |archive-url=https://web.archive.org/web/20120527172830/https://es.insightcrime.org/noticias/analisis/balance-homicidios-capitales-2019/ |archive-date=27 May 2012 |access-date=11 April 2022 |website=www.insightcrime.org (es) |publisher=InSight Crime}}&lt;/ref&gt;
[[ප්‍රවර්ගය:ප්‍රස්තාරික කාල රේඛා අඩංගු ලිපි]]
[[ප්‍රවර්ගය:CS1 ඩැනිශ්-භාෂා මූලාශ්‍ර (da)]]
[[ප්‍රවර්ගය:CS1 ස්පාඤ්ඤ-භාෂා මූලාශ්‍ර (es)]]
[[ප්‍රවර්ගය:ස්පාඤ්ඤ-භාෂා මූලාශ්‍ර සහිත ලිපි (es)]]
[[ප්‍රවර්ගය:Coordinates on Wikidata]]
[[ප්‍රවර්ගය:Pages using multiple image with auto scaled images]]</text>
      <sha1>1eu3mo9mxqg5802xyg1nw2m95964u21</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>753018</id>
      <parentid>753017</parentid>
      <timestamp>2025-07-03T09:13:01Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>BuddhikaW88</username>
        <id>37808</id>
      </contributor>
      <origin>753018</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="15425" sha1="0fqfyiqfy2fc9nrj0o26b06opgzew1x" xml:space="preserve">{{Infobox settlement

| official_name      = අසුන්සියොන්

| pushpin_map        = Paraguay#South America

| pushpin_relief     = 1

| pushpin_label_position = top

| pushpin_map_caption = පැරගුවේ තුල පිහිටීම (ඉහල) දකුණු ඇමරිකාව තුල පිහිටීම (පහල)

| coordinates        = {{coord|25|18|S|57|38|W|region:PY|display=inline,title}}

}}'''අසුන්සියොන්''' ( අස් සෆ් ස්ඩ්ෆ් ගඩ්ස්ෆ් සඩ් ෆ්සඩ් ෆ්ස්ඩ්ෆ්අස් සෆ් ස්ඩ්ෆ් ගඩ්ස්ෆ් සඩ් ෆ්සඩ් ෆ්ස්ඩ්ෆ්අස් සෆ් ස්ඩ්ෆ් ගඩ්ස්ෆ් සඩ් ෆ්සඩ් ෆ්ස්ඩ්ෆ්අස් සෆ් ස්ඩ්ෆ් ගඩ්ස්ෆ් සඩ් ෆ්සඩ් ෆ්ස්ඩ්ෆ්

'''Asunción''' ({{IPAc-en|lang|ɑː|ˌ|s|uː|n|s|i|ˈ|oʊ|n|,_|ˌ|ɑː|s|uː|n|ˈ|s|j|oʊ|n}},&lt;ref&gt;[https://en.oxforddictionaries.com/definition/us/Asunción &quot;Asunción&quot;] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20190530154037/https://en.oxforddictionaries.com/definition/us/Asunci%25C3%25B3n|date=30 May 2019}} (US) and {{Cite encyclopedia |title=Asunción |dictionary=[[Lexico|Oxford Dictionaries]] UK English Dictionary |publisher=[[Oxford University Press]] |url=http://www.lexico.com/definition/Asunci%C3%B3n}}{{dead link|date=September 2022|bot=medic}}{{cbignore|bot=medic}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Cite American Heritage Dictionary|Asunción|access-date=30 May 2019}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Cite Merriam-Webster|Asunción|access-date=30 May 2019}}&lt;/ref&gt; {{IPA|es|asunˈsjon|lang}}) is the capital and the largest city of [[:en:Paraguay|Paraguay]]. The city stands on the eastern bank of the [[:en:Paraguay_River|Paraguay River]], almost at the confluence of this river with the [[:en:Pilcomayo_River|Pilcomayo River]]. The Paraguay River and the Bay of Asunción in the northwest separate the city from the Occidental Region of Paraguay and from Argentina in the south part of the city. The rest of the city is surrounded by the [[:en:Central_Department|Central Department]].

අසුන්සියොන් යනු දකුණු ඇමරිකාවේ පැරණිතම නගරවලින් එකක් වන අතර රියෝ ඩි ලා ප්ලාටා ද්‍රෝණියේ දිගින් දිගම ජනාවාස ප්‍රදේශයයි ; මේ හේතුව නිසා එය &quot;නගරවල මව&quot; ලෙස හැඳින්වේ. අසුන්සියොන් සිට ස්පාඤ්ඤ යටත් විජිත ගවේෂණ පිටත්ව ගියේ [[බුවනෝස් අයර්ස්]] හි දෙවන අත්තිවාරම ඇතුළු අනෙකුත් නගර, විලාරිකා, [[කොරියෙන්ටිස්, ආර්ජන්ටිනාව|කොරියන්ටස්]], [[සැන්ටා ෆෙ, ආර්ජන්ටිනාව|සැන්ටා ෆේ]], [[කොර්ඩොබා, ආර්ජන්ටිනාව|කෝර්ඩෝබා]], [[සැන්ටා කෲස් ඩි ලා සියෙරා, බොලිවියාව|සැන්ටා කෲස් ඩි ලා සියෙරා]] සහ තවත් 65 ක් සොයා ගැනීමට ය. &lt;ref&gt;{{උපන්‍යාස වෙබ් |title=Asunción |url=https://www.cideu.org/miembro/asuncion/ |url-status=dead |archive-url=https://web.archive.org/web/20120527172830/https://www.cideu.org/miembro/asuncion/ |archive-date=27 May 2012 |access-date=11 April 2022 |website=www.cideu.org |publisher=CIDEU España}}&lt;/ref&gt; &lt;ref&gt;{{උපන්‍යාස වෙබ් |title=Paraguay: cómo Asunción se convirtió en &quot;madre&quot; de más de 70 ciudades de Sudamérica hace 480 años |url=https://www.bbc.com/mundo/noticias-america-latina-40920828 |url-status=dead |archive-url=https://web.archive.org/web/20120527172830/https://www.bbc.com/mundo/noticias-america-latina-40920828 |archive-date=27 May 2012 |access-date=11 April 2022 |website=www.bbc.com |publisher=BBC News Mundo}}&lt;/ref&gt; 2022 පැරගුවේ සංගණනයට අනුව, Asunción හි වැසියන් 462,241 ක් සිටින අතර එහි අගනගරය (Greater Asunción ලෙස හැඳින්වේ) 2.3 ඉක්මවයි.&amp;nbsp;මිලියනයක ජනගහනයක් සිටින අතර, එය පැරගුවේහි වඩාත්ම ජනාකීර්ණ ප්‍රදේශය බවට පත් කරන අතර, ජාතික දළ දේශීය නිෂ්පාදිතයෙන් 70% ක් සංකේන්ද්‍රණය කරන බැවින් එය වඩාත් ඵලදායී ප්‍රදේශය ද වේ. &lt;ref&gt;{{උපන්‍යාස වෙබ් |title=Urbanización Popular en el Área Metropolitana de Asunción |url=https://www.conacyt.gov.py/sites/default/files/upload_editores/u454/Lilbro_urbanzacion_asuncion.pdf |access-date=11 August 2020 |website=Consejo Nacional de Ciencia y Tecnología |language=es}}&lt;/ref&gt; Asunción යනු මධ්‍යම සහ Alto Paraná දෙපාර්තමේන්තු විසින් අභිබවා යන, රටේ තුන්වන වැඩිම ජනගහනය සහිත &quot;අධිකරණ බල ප්‍රදේශය&quot; හෝ &quot;දේශපාලන අංශය&quot; වේ.

පරිපාලනමය වශයෙන්, නගරය කිසිදු දෙපාර්තමේන්තුවක කොටසක් නොව, ස්වාධීන අගනුවර දිස්ත්‍රික්කයක් සාදයි. ''Gran Asunción'' නමින් හැඳින්වෙන අගනගරයට මධ්‍යම දෙපාර්තමේන්තුවේ කොටසක් වන San Lorenzo, Fernando de la Mora, Lambaré, Luque, Mariano Roque Alonso, Ñemby, San Antonio, Limpio, Capiatá සහ Villa Elisa යන නගර ඇතුළත් වේ. අසුන්සියොන් අගනගර ප්‍රදේශයේ මිලියන දෙකක පමණ ජනගහනයක් සිටිති. Asunción කොටස් හුවමාරුව Asunción මහ නගර සභාව {{BVPASA|MUA}} ලෙස ලැයිස්තුගත කරයි   . ඉදිකිරීම් සහ සේවා යන දෙඅංශයෙන්ම ආයෝජන සඳහා හොඳම නගරවලින් එකක් වන්නේ අසුන්සියොන් වන අතර, එම නිසා වර්තමානයේ කලාපයේ ඉහළම ආර්ථික වර්ධනයක් ඇති නගරවලින් එකකි. &lt;ref&gt;{{උපන්‍යාස වෙබ් |title=Special Report: Investing in Paraguay |url=https://www.ft.com/reports/investing-paraguay |url-status=dead |archive-url=https://web.archive.org/web/20120527172830/https://www.ft.com/reports/investing-paraguay |archive-date=27 May 2012 |access-date=11 April 2022 |website=Financial Times}}&lt;/ref&gt; &lt;ref&gt;{{උපන්‍යාස වෙබ් |title=Asunción, la más rentable para invertir, según Financial Times |url=https://www.lanacion.com.py/2015/06/05/asuncion-la-mas-rentable-para-invertir-segun-financial-times/ |url-status=dead |archive-url=https://web.archive.org/web/20120527172830/https://www.lanacion.com.py/2015/06/05/asuncion-la-mas-rentable-para-invertir-segun-financial-times/ |archive-date=27 May 2012 |access-date=11 April 2022 |website=www.lanacion.com.py |publisher=La Nación Paraguay}}&lt;/ref&gt; &lt;ref&gt;{{උපන්‍යාස වෙබ් |title=Mercado inmobiliario asunceno: ¿edificios y alquileres serán la base del futuro? |url=https://infonegocios.com.py/plus/mercado-inmobiliario-asunceno-edificios-y-alquileres-seran-la-base-del-futuro |url-status=dead |archive-url=https://web.archive.org/web/20120527172830/https://infonegocios.com.py/plus/mercado-inmobiliario-asunceno-edificios-y-alquileres-seran-la-base-del-futuro |archive-date=27 May 2012 |access-date=11 April 2022 |website=www.infonegocios.com.py |publisher=InfoNegocios}}&lt;/ref&gt;

එය රාජ්‍ය බලතල තුනෙහි (විධායක, ව්‍යවස්ථාදායක සහ අධිකරණ), ජනරජයේ සංස්කෘතික මධ්‍යස්ථානය සහ රාජ්‍යයේ විවිධ ආයතන සහ ආයතනවල මූලස්ථානයයි. එය රටේ ප්‍රධාන ගංගා වරාය වූ අතර අද වන විට විලේටා එම කාර්යය ඉටු කරයි. ඉතිහාසය පුරාම පැවති තත්වයන් මධ්‍යයේ වුවද, අසුන්සියොන් ජාතික හා සංස්කෘතික ක්‍රියාකාරකම්වල මධ්‍යස්ථානය ලෙස දිගටම පවතී. අගනුවර සිට ප්‍රධාන රාජ්‍ය යෝජනා සහ ව්‍යාපෘති නිකුත් කරනු ලැබේ; සහ රටේ බැංකු, ආර්ථික, සංස්කෘතික, රාජ්‍ය තාන්ත්‍රික, සමාජීය, වෘත්තීය සමිති සහ කාර්මික ආයතන මධ්‍යගත වී ඇත. රටේ ප්‍රධාන නගර වෙත යන ප්‍රධාන මාර්ග බොහොමයක් මෙතැනින් ආරම්භ වේ. එය මර්කෝසූර් හි ස්ථිර සමාලෝචන අධිකරණයේ මූලස්ථානයයි. දකුණු ඇමරිකානු පාපන්දු සම්මේලනයේ (CONMEBOL) මූලස්ථානය පිහිටා ඇත්තේ ලූක් දිස්ත්‍රික්කයේ අසුන්සියොන් අගනගර ප්‍රදේශයේ ය.

එය දකුණු කෝනයේ මධ්‍ය-උතුරේ, මර්කෝසූර් සඳහා උපායමාර්ගික ප්‍රදේශයක පිහිටා ඇත. මෙම භූගෝලීය පිහිටීම බුවනෝස් අයර්ස්, මොන්ටෙවීඩියෝ, [[කොර්ඩොබා, ආර්ජන්ටිනාව|කොර්ඩෝබා]], රොසාරියෝ, කුරිටිබා, සාඕ පවුලෝ, පෝටෝ ඇලේග්‍රේ, [[සැන්ටා කෲස් ඩි ලා සියෙරා, බොලිවියාව|සැන්ටා කෲස් ඩි ලා සියෙරා]] සහ කලාපයේ අනෙකුත් වැදගත් නගර වැනි නගරවලට සාපේක්ෂව සමීප වීමට ඉඩ සලසයි. එය {{Convert|1300|km|mi|abbr=on}} පමණ දුරින් පිහිටා ඇත. පැසිෆික් සාගරයෙන් සහ {{Convert|1000|km|mi|abbr=on}} පමණ අත්ලාන්තික් සාගරයේ සිට, සාගර දෙකම අතර සාපේක්ෂව සමාන දුරින් පිහිටා ඇති අතර, එය ආර්ථික වර්ධනය ප්‍රවර්ධනය කරන සහ කලාපයේ යම් ආකාරයක කේන්ද්‍රස්ථානයක් බවට පත්වීමට හේතු වන සාධකයකි. &lt;ref&gt;{{Cite news|url=https://www.bbc.com/mundo/noticias-america-latina-43805037|title=Asunción is going to end up like Panama: how Argentina and Brazil drive the economic and real estate boom that Paraguay is experiencing|work=BBC News Mundo|access-date=30 July 2020}}&lt;/ref&gt;

ගෝලීයකරණය සහ ලෝක නගර පර්යේෂණ ජාලය අසුන්සියොන් &quot;ගැමා නගරයක්&quot; ලෙස වර්ගීකරණය කරයි. &lt;ref&gt;{{උපන්‍යාස වෙබ් |title=The World According to GaWC 2020 |url=https://www.lboro.ac.uk/gawc/world2020t.html |url-status=dead |archive-url=https://web.archive.org/web/20200824031341/https://www.lboro.ac.uk/gawc/world2020t.html |archive-date=24 August 2020 |access-date=31 August 2020 |website=GaWC – Research Network |publisher=Globalization and World Cities}}&lt;/ref&gt; එය පැරගුවේ ජාතික රජයේ නිවහන, ප්‍රධාන වරාය සහ ප්‍රධාන කාර්මික, දේශපාලන, ආර්ථික සහ සංස්කෘතික මධ්‍යස්ථානයයි. ඉන්සයිට් ක්‍රයිම්ට අනුව, අසුන්සියොන් විදේශීය සංචාරකයින් සඳහා ලෝකයේ ලාභම නගරවලින් එකක් ලෙස ශ්‍රේණිගත කර ඇති අතර, ලතින් ඇමරිකාවේ තුන්වන ආරක්ෂිතම අගනුවර වන අතර එය බුවනෝස් අයර්ස් සහ [[සන්තියාගෝ|සන්තියාගෝ වලට]] පසුවය. &lt;ref&gt;
{{උපන්‍යාස වෙබ් |title=The 18 cheapest cities in the world |url=https://www.businessinsider.com/economist-intelligence-unit-world-cost-of-living-index-cheapest-cities-2017-3 |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20180222023552/http://uk.businessinsider.com/economist-intelligence-unit-world-cost-of-living-index-cheapest-cities-2017-3#t16-asuncion-paraguay-with-a-score-of-51-paraguays-capital-is-the-second-cheapest-place-in-south-america-to-live-with-only-the-chaotic-hyperinflation-stricken-caracas-costing-less-1 |archive-date=22 February 2018 |access-date=28 February 2018 |website=[[Business Insider]] |quote=With a score of 51, Paraguay's capital is the second cheapest place in South America to live, with only the chaotic, hyperinflation-stricken Caracas costing less.}}&lt;/ref&gt; &lt;ref&gt;{{උපන්‍යාස වෙබ් |title=Balance de homicidios en las capitales de América Latina en 2019 |url=https://es.insightcrime.org/noticias/analisis/balance-homicidios-capitales-2019/ |url-status=dead |archive-url=https://web.archive.org/web/20120527172830/https://es.insightcrime.org/noticias/analisis/balance-homicidios-capitales-2019/ |archive-date=27 May 2012 |access-date=11 April 2022 |website=www.insightcrime.org (es) |publisher=InSight Crime}}&lt;/ref&gt;
[[ප්‍රවර්ගය:ප්‍රස්තාරික කාල රේඛා අඩංගු ලිපි]]
[[ප්‍රවර්ගය:CS1 ඩැනිශ්-භාෂා මූලාශ්‍ර (da)]]
[[ප්‍රවර්ගය:CS1 ස්පාඤ්ඤ-භාෂා මූලාශ්‍ර (es)]]
[[ප්‍රවර්ගය:ස්පාඤ්ඤ-භාෂා මූලාශ්‍ර සහිත ලිපි (es)]]
[[ප්‍රවර්ගය:Coordinates on Wikidata]]
[[ප්‍රවර්ගය:Pages using multiple image with auto scaled images]]</text>
      <sha1>0fqfyiqfy2fc9nrj0o26b06opgzew1x</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>753019</id>
      <parentid>753018</parentid>
      <timestamp>2025-07-03T09:14:18Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>BuddhikaW88</username>
        <id>37808</id>
      </contributor>
      <origin>753019</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="15370" sha1="j89qmmzj1vi942m9rafszhoe1jyw57h" xml:space="preserve">{{Infobox settlement

| official_name      = අසුන්සියොන්

| pushpin_map        = Paraguay#South America

| pushpin_relief     = 1

| pushpin_label_position = top

| pushpin_map_caption = පැරගුවේ තුල පිහිටීම (ඉහල) දකුණු ඇමරිකාව තුල පිහිටීම (පහල)

| coordinates        = {{coord|25|18|S|57|38|W|region:PY|display=inline,title}}

}}'''අසුන්සියොන්''' ({{IPAc-en|lang|ɑː|ˌ|s|uː|n|s|i|ˈ|oʊ|n|,_|ˌ|ɑː|s|uː|n|ˈ|s|j|oʊ|n}},&lt;ref&gt;[https://en.oxforddictionaries.com/definition/us/Asunción &quot;Asunción&quot;] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20190530154037/https://en.oxforddictionaries.com/definition/us/Asunci%25C3%25B3n|date=30 May 2019}} (US) and {{Cite encyclopedia |title=Asunción |dictionary=[[Lexico|Oxford Dictionaries]] UK English Dictionary |publisher=[[Oxford University Press]] |url=http://www.lexico.com/definition/Asunci%C3%B3n}}{{dead link|date=September 2022|bot=medic}}{{cbignore|bot=medic}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Cite American Heritage Dictionary|Asunción|access-date=30 May 2019}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Cite Merriam-Webster|Asunción|access-date=30 May 2019}}&lt;/ref&gt; {{IPA|es|asunˈsjon|lang}}) යනු පැරගුවේ අගනුවර සහ විශාලතම නගරයයි. නගරය පැරගුවේ ගඟේ නැගෙනහිර ඉවුරේ පිහිටා ඇති අතර, මෙම ගඟ පිල්කොමයෝ ගඟ සමඟ එක්වන ස්ථානයේම පිහිටා ඇත. වයඹ දෙසින් පැරගුවේ ගඟ සහ අසුන්සියන් බොක්ක නගරය පැරගුවේ බටහිර කලාපයෙන් සහ නගරයේ දකුණු කොටසේ ආර්ජන්ටිනාවෙන් වෙන් කරයි. නගරයේ ඉතිරි කොටස මධ්‍යම දෙපාර්තමේන්තුවෙන් වට වී ඇත.

අසුන්සියොන් යනු දකුණු ඇමරිකාවේ පැරණිතම නගරවලින් එකක් වන අතර රියෝ ඩි ලා ප්ලාටා ද්‍රෝණියේ දිගින් දිගම ජනාවාස ප්‍රදේශයයි ; මේ හේතුව නිසා එය &quot;නගරවල මව&quot; ලෙස හැඳින්වේ. අසුන්සියොන් සිට ස්පාඤ්ඤ යටත් විජිත ගවේෂණ පිටත්ව ගියේ [[බුවනෝස් අයර්ස්]] හි දෙවන අත්තිවාරම ඇතුළු අනෙකුත් නගර, විලාරිකා, [[කොරියෙන්ටිස්, ආර්ජන්ටිනාව|කොරියන්ටස්]], [[සැන්ටා ෆෙ, ආර්ජන්ටිනාව|සැන්ටා ෆේ]], [[කොර්ඩොබා, ආර්ජන්ටිනාව|කෝර්ඩෝබා]], [[සැන්ටා කෲස් ඩි ලා සියෙරා, බොලිවියාව|සැන්ටා කෲස් ඩි ලා සියෙරා]] සහ තවත් 65 ක් සොයා ගැනීමට ය. &lt;ref&gt;{{උපන්‍යාස වෙබ් |title=Asunción |url=https://www.cideu.org/miembro/asuncion/ |url-status=dead |archive-url=https://web.archive.org/web/20120527172830/https://www.cideu.org/miembro/asuncion/ |archive-date=27 May 2012 |access-date=11 April 2022 |website=www.cideu.org |publisher=CIDEU España}}&lt;/ref&gt; &lt;ref&gt;{{උපන්‍යාස වෙබ් |title=Paraguay: cómo Asunción se convirtió en &quot;madre&quot; de más de 70 ciudades de Sudamérica hace 480 años |url=https://www.bbc.com/mundo/noticias-america-latina-40920828 |url-status=dead |archive-url=https://web.archive.org/web/20120527172830/https://www.bbc.com/mundo/noticias-america-latina-40920828 |archive-date=27 May 2012 |access-date=11 April 2022 |website=www.bbc.com |publisher=BBC News Mundo}}&lt;/ref&gt; 2022 පැරගුවේ සංගණනයට අනුව, අසුන්සියොන් හි වැසියන් 462,241 ක් සිටින අතර එහි අගනගරය (Greater අසුන්සියොන් ලෙස හැඳින්වේ) 2.3 ඉක්මවයි.&amp;nbsp;මිලියනයක ජනගහනයක් සිටින අතර, එය පැරගුවේහි වඩාත්ම ජනාකීර්ණ ප්‍රදේශය බවට පත් කරන අතර, ජාතික දළ දේශීය නිෂ්පාදිතයෙන් 70% ක් සංකේන්ද්‍රණය කරන බැවින් එය වඩාත් ඵලදායී ප්‍රදේශය ද වේ. &lt;ref&gt;{{උපන්‍යාස වෙබ් |title=Urbanización Popular en el Área Metropolitana de Asunción |url=https://www.conacyt.gov.py/sites/default/files/upload_editores/u454/Lilbro_urbanzacion_asuncion.pdf |access-date=11 August 2020 |website=Consejo Nacional de Ciencia y Tecnología |language=es}}&lt;/ref&gt; Asunción යනු මධ්‍යම සහ Alto Paraná දෙපාර්තමේන්තු විසින් අභිබවා යන, රටේ තුන්වන වැඩිම ජනගහනය සහිත &quot;අධිකරණ බල ප්‍රදේශය&quot; හෝ &quot;දේශපාලන අංශය&quot; වේ.

පරිපාලනමය වශයෙන්, නගරය කිසිදු දෙපාර්තමේන්තුවක කොටසක් නොව, ස්වාධීන අගනුවර දිස්ත්‍රික්කයක් සාදයි. ''Gran'' අසුන්සියොන් නමින් හැඳින්වෙන අගනගරයට මධ්‍යම දෙපාර්තමේන්තුවේ කොටසක් වන San Lorenzo, Fernando de la Mora, Lambaré, Luque, Mariano Roque Alonso, Ñemby, San Antonio, Limpio, Capiatá සහ Villa Elisa යන නගර ඇතුළත් වේ. අසුන්සියොන් අගනගර ප්‍රදේශයේ මිලියන දෙකක පමණ ජනගහනයක් සිටිති. අසුන්සියොන් කොටස් හුවමාරුව Asunción මහ නගර සභාව {{BVPASA|MUA}} ලෙස ලැයිස්තුගත කරයි   . ඉදිකිරීම් සහ සේවා යන දෙඅංශයෙන්ම ආයෝජන සඳහා හොඳම නගරවලින් එකක් වන්නේ අසුන්සියොන් වන අතර, එම නිසා වර්තමානයේ කලාපයේ ඉහළම ආර්ථික වර්ධනයක් ඇති නගරවලින් එකකි. &lt;ref&gt;{{උපන්‍යාස වෙබ් |title=Special Report: Investing in Paraguay |url=https://www.ft.com/reports/investing-paraguay |url-status=dead |archive-url=https://web.archive.org/web/20120527172830/https://www.ft.com/reports/investing-paraguay |archive-date=27 May 2012 |access-date=11 April 2022 |website=Financial Times}}&lt;/ref&gt; &lt;ref&gt;{{උපන්‍යාස වෙබ් |title=Asunción, la más rentable para invertir, según Financial Times |url=https://www.lanacion.com.py/2015/06/05/asuncion-la-mas-rentable-para-invertir-segun-financial-times/ |url-status=dead |archive-url=https://web.archive.org/web/20120527172830/https://www.lanacion.com.py/2015/06/05/asuncion-la-mas-rentable-para-invertir-segun-financial-times/ |archive-date=27 May 2012 |access-date=11 April 2022 |website=www.lanacion.com.py |publisher=La Nación Paraguay}}&lt;/ref&gt; &lt;ref&gt;{{උපන්‍යාස වෙබ් |title=Mercado inmobiliario asunceno: ¿edificios y alquileres serán la base del futuro? |url=https://infonegocios.com.py/plus/mercado-inmobiliario-asunceno-edificios-y-alquileres-seran-la-base-del-futuro |url-status=dead |archive-url=https://web.archive.org/web/20120527172830/https://infonegocios.com.py/plus/mercado-inmobiliario-asunceno-edificios-y-alquileres-seran-la-base-del-futuro |archive-date=27 May 2012 |access-date=11 April 2022 |website=www.infonegocios.com.py |publisher=InfoNegocios}}&lt;/ref&gt;

එය රාජ්‍ය බලතල තුනෙහි (විධායක, ව්‍යවස්ථාදායක සහ අධිකරණ), ජනරජයේ සංස්කෘතික මධ්‍යස්ථානය සහ රාජ්‍යයේ විවිධ ආයතන සහ ආයතනවල මූලස්ථානයයි. එය රටේ ප්‍රධාන ගංගා වරාය වූ අතර අද වන විට විලේටා එම කාර්යය ඉටු කරයි. ඉතිහාසය පුරාම පැවති තත්වයන් මධ්‍යයේ වුවද, අසුන්සියොන් ජාතික හා සංස්කෘතික ක්‍රියාකාරකම්වල මධ්‍යස්ථානය ලෙස දිගටම පවතී. අගනුවර සිට ප්‍රධාන රාජ්‍ය යෝජනා සහ ව්‍යාපෘති නිකුත් කරනු ලැබේ; සහ රටේ බැංකු, ආර්ථික, සංස්කෘතික, රාජ්‍ය තාන්ත්‍රික, සමාජීය, වෘත්තීය සමිති සහ කාර්මික ආයතන මධ්‍යගත වී ඇත. රටේ ප්‍රධාන නගර වෙත යන ප්‍රධාන මාර්ග බොහොමයක් මෙතැනින් ආරම්භ වේ. එය මර්කෝසූර් හි ස්ථිර සමාලෝචන අධිකරණයේ මූලස්ථානයයි. දකුණු ඇමරිකානු පාපන්දු සම්මේලනයේ (CONMEBOL) මූලස්ථානය පිහිටා ඇත්තේ ලූක් දිස්ත්‍රික්කයේ අසුන්සියොන් අගනගර ප්‍රදේශයේ ය.

එය දකුණු කෝනයේ මධ්‍ය-උතුරේ, මර්කෝසූර් සඳහා උපායමාර්ගික ප්‍රදේශයක පිහිටා ඇත. මෙම භූගෝලීය පිහිටීම බුවනෝස් අයර්ස්, මොන්ටෙවීඩියෝ, [[කොර්ඩොබා, ආර්ජන්ටිනාව|කොර්ඩෝබා]], රොසාරියෝ, කුරිටිබා, සාඕ පවුලෝ, පෝටෝ ඇලේග්‍රේ, [[සැන්ටා කෲස් ඩි ලා සියෙරා, බොලිවියාව|සැන්ටා කෲස් ඩි ලා සියෙරා]] සහ කලාපයේ අනෙකුත් වැදගත් නගර වැනි නගරවලට සාපේක්ෂව සමීප වීමට ඉඩ සලසයි. එය {{Convert|1300|km|mi|abbr=on}} පමණ දුරින් පිහිටා ඇත. පැසිෆික් සාගරයෙන් සහ {{Convert|1000|km|mi|abbr=on}} පමණ අත්ලාන්තික් සාගරයේ සිට, සාගර දෙකම අතර සාපේක්ෂව සමාන දුරින් පිහිටා ඇති අතර, එය ආර්ථික වර්ධනය ප්‍රවර්ධනය කරන සහ කලාපයේ යම් ආකාරයක කේන්ද්‍රස්ථානයක් බවට පත්වීමට හේතු වන සාධකයකි. &lt;ref&gt;{{Cite news|url=https://www.bbc.com/mundo/noticias-america-latina-43805037|title=Asunción is going to end up like Panama: how Argentina and Brazil drive the economic and real estate boom that Paraguay is experiencing|work=BBC News Mundo|access-date=30 July 2020}}&lt;/ref&gt;

ගෝලීයකරණය සහ ලෝක නගර පර්යේෂණ ජාලය අසුන්සියොන් &quot;ගැමා නගරයක්&quot; ලෙස වර්ගීකරණය කරයි. &lt;ref&gt;{{උපන්‍යාස වෙබ් |title=The World According to GaWC 2020 |url=https://www.lboro.ac.uk/gawc/world2020t.html |url-status=dead |archive-url=https://web.archive.org/web/20200824031341/https://www.lboro.ac.uk/gawc/world2020t.html |archive-date=24 August 2020 |access-date=31 August 2020 |website=GaWC – Research Network |publisher=Globalization and World Cities}}&lt;/ref&gt; එය පැරගුවේ ජාතික රජයේ නිවහන, ප්‍රධාන වරාය සහ ප්‍රධාන කාර්මික, දේශපාලන, ආර්ථික සහ සංස්කෘතික මධ්‍යස්ථානයයි. ඉන්සයිට් ක්‍රයිම්ට අනුව, අසුන්සියොන් විදේශීය සංචාරකයින් සඳහා ලෝකයේ ලාභම නගරවලින් එකක් ලෙස ශ්‍රේණිගත කර ඇති අතර, ලතින් ඇමරිකාවේ තුන්වන ආරක්ෂිතම අගනුවර වන අතර එය බුවනෝස් අයර්ස් සහ [[සන්තියාගෝ|සන්තියාගෝ වලට]] පසුවය. &lt;ref&gt;
{{උපන්‍යාස වෙබ් |title=The 18 cheapest cities in the world |url=https://www.businessinsider.com/economist-intelligence-unit-world-cost-of-living-index-cheapest-cities-2017-3 |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20180222023552/http://uk.businessinsider.com/economist-intelligence-unit-world-cost-of-living-index-cheapest-cities-2017-3#t16-asuncion-paraguay-with-a-score-of-51-paraguays-capital-is-the-second-cheapest-place-in-south-america-to-live-with-only-the-chaotic-hyperinflation-stricken-caracas-costing-less-1 |archive-date=22 February 2018 |access-date=28 February 2018 |website=[[Business Insider]] |quote=With a score of 51, Paraguay's capital is the second cheapest place in South America to live, with only the chaotic, hyperinflation-stricken Caracas costing less.}}&lt;/ref&gt; &lt;ref&gt;{{උපන්‍යාස වෙබ් |title=Balance de homicidios en las capitales de América Latina en 2019 |url=https://es.insightcrime.org/noticias/analisis/balance-homicidios-capitales-2019/ |url-status=dead |archive-url=https://web.archive.org/web/20120527172830/https://es.insightcrime.org/noticias/analisis/balance-homicidios-capitales-2019/ |archive-date=27 May 2012 |access-date=11 April 2022 |website=www.insightcrime.org (es) |publisher=InSight Crime}}&lt;/ref&gt;
[[ප්‍රවර්ගය:ප්‍රස්තාරික කාල රේඛා අඩංගු ලිපි]]
[[ප්‍රවර්ගය:CS1 ඩැනිශ්-භාෂා මූලාශ්‍ර (da)]]
[[ප්‍රවර්ගය:CS1 ස්පාඤ්ඤ-භාෂා මූලාශ්‍ර (es)]]
[[ප්‍රවර්ගය:ස්පාඤ්ඤ-භාෂා මූලාශ්‍ර සහිත ලිපි (es)]]
[[ප්‍රවර්ගය:Coordinates on Wikidata]]
[[ප්‍රවර්ගය:Pages using multiple image with auto scaled images]]</text>
      <sha1>j89qmmzj1vi942m9rafszhoe1jyw57h</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>753020</id>
      <parentid>753019</parentid>
      <timestamp>2025-07-03T09:14:45Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>BuddhikaW88</username>
        <id>37808</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>[[ප්‍රවර්ගය:පැරගුවේ]] එක් කරන ලදී. [[විකිපීඩියා:HOTCAT|HotCat]] භාවිතයෙන්</comment>
      <origin>753020</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="15424" sha1="4llxxst804mgp18hrb3yz9c6g1i0mcw" xml:space="preserve">{{Infobox settlement

| official_name      = අසුන්සියොන්

| pushpin_map        = Paraguay#South America

| pushpin_relief     = 1

| pushpin_label_position = top

| pushpin_map_caption = පැරගුවේ තුල පිහිටීම (ඉහල) දකුණු ඇමරිකාව තුල පිහිටීම (පහල)

| coordinates        = {{coord|25|18|S|57|38|W|region:PY|display=inline,title}}

}}'''අසුන්සියොන්''' ({{IPAc-en|lang|ɑː|ˌ|s|uː|n|s|i|ˈ|oʊ|n|,_|ˌ|ɑː|s|uː|n|ˈ|s|j|oʊ|n}},&lt;ref&gt;[https://en.oxforddictionaries.com/definition/us/Asunción &quot;Asunción&quot;] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20190530154037/https://en.oxforddictionaries.com/definition/us/Asunci%25C3%25B3n|date=30 May 2019}} (US) and {{Cite encyclopedia |title=Asunción |dictionary=[[Lexico|Oxford Dictionaries]] UK English Dictionary |publisher=[[Oxford University Press]] |url=http://www.lexico.com/definition/Asunci%C3%B3n}}{{dead link|date=September 2022|bot=medic}}{{cbignore|bot=medic}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Cite American Heritage Dictionary|Asunción|access-date=30 May 2019}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Cite Merriam-Webster|Asunción|access-date=30 May 2019}}&lt;/ref&gt; {{IPA|es|asunˈsjon|lang}}) යනු පැරගුවේ අගනුවර සහ විශාලතම නගරයයි. නගරය පැරගුවේ ගඟේ නැගෙනහිර ඉවුරේ පිහිටා ඇති අතර, මෙම ගඟ පිල්කොමයෝ ගඟ සමඟ එක්වන ස්ථානයේම පිහිටා ඇත. වයඹ දෙසින් පැරගුවේ ගඟ සහ අසුන්සියන් බොක්ක නගරය පැරගුවේ බටහිර කලාපයෙන් සහ නගරයේ දකුණු කොටසේ ආර්ජන්ටිනාවෙන් වෙන් කරයි. නගරයේ ඉතිරි කොටස මධ්‍යම දෙපාර්තමේන්තුවෙන් වට වී ඇත.

අසුන්සියොන් යනු දකුණු ඇමරිකාවේ පැරණිතම නගරවලින් එකක් වන අතර රියෝ ඩි ලා ප්ලාටා ද්‍රෝණියේ දිගින් දිගම ජනාවාස ප්‍රදේශයයි ; මේ හේතුව නිසා එය &quot;නගරවල මව&quot; ලෙස හැඳින්වේ. අසුන්සියොන් සිට ස්පාඤ්ඤ යටත් විජිත ගවේෂණ පිටත්ව ගියේ [[බුවනෝස් අයර්ස්]] හි දෙවන අත්තිවාරම ඇතුළු අනෙකුත් නගර, විලාරිකා, [[කොරියෙන්ටිස්, ආර්ජන්ටිනාව|කොරියන්ටස්]], [[සැන්ටා ෆෙ, ආර්ජන්ටිනාව|සැන්ටා ෆේ]], [[කොර්ඩොබා, ආර්ජන්ටිනාව|කෝර්ඩෝබා]], [[සැන්ටා කෲස් ඩි ලා සියෙරා, බොලිවියාව|සැන්ටා කෲස් ඩි ලා සියෙරා]] සහ තවත් 65 ක් සොයා ගැනීමට ය. &lt;ref&gt;{{උපන්‍යාස වෙබ් |title=Asunción |url=https://www.cideu.org/miembro/asuncion/ |url-status=dead |archive-url=https://web.archive.org/web/20120527172830/https://www.cideu.org/miembro/asuncion/ |archive-date=27 May 2012 |access-date=11 April 2022 |website=www.cideu.org |publisher=CIDEU España}}&lt;/ref&gt; &lt;ref&gt;{{උපන්‍යාස වෙබ් |title=Paraguay: cómo Asunción se convirtió en &quot;madre&quot; de más de 70 ciudades de Sudamérica hace 480 años |url=https://www.bbc.com/mundo/noticias-america-latina-40920828 |url-status=dead |archive-url=https://web.archive.org/web/20120527172830/https://www.bbc.com/mundo/noticias-america-latina-40920828 |archive-date=27 May 2012 |access-date=11 April 2022 |website=www.bbc.com |publisher=BBC News Mundo}}&lt;/ref&gt; 2022 පැරගුවේ සංගණනයට අනුව, අසුන්සියොන් හි වැසියන් 462,241 ක් සිටින අතර එහි අගනගරය (Greater අසුන්සියොන් ලෙස හැඳින්වේ) 2.3 ඉක්මවයි.&amp;nbsp;මිලියනයක ජනගහනයක් සිටින අතර, එය පැරගුවේහි වඩාත්ම ජනාකීර්ණ ප්‍රදේශය බවට පත් කරන අතර, ජාතික දළ දේශීය නිෂ්පාදිතයෙන් 70% ක් සංකේන්ද්‍රණය කරන බැවින් එය වඩාත් ඵලදායී ප්‍රදේශය ද වේ. &lt;ref&gt;{{උපන්‍යාස වෙබ් |title=Urbanización Popular en el Área Metropolitana de Asunción |url=https://www.conacyt.gov.py/sites/default/files/upload_editores/u454/Lilbro_urbanzacion_asuncion.pdf |access-date=11 August 2020 |website=Consejo Nacional de Ciencia y Tecnología |language=es}}&lt;/ref&gt; Asunción යනු මධ්‍යම සහ Alto Paraná දෙපාර්තමේන්තු විසින් අභිබවා යන, රටේ තුන්වන වැඩිම ජනගහනය සහිත &quot;අධිකරණ බල ප්‍රදේශය&quot; හෝ &quot;දේශපාලන අංශය&quot; වේ.

පරිපාලනමය වශයෙන්, නගරය කිසිදු දෙපාර්තමේන්තුවක කොටසක් නොව, ස්වාධීන අගනුවර දිස්ත්‍රික්කයක් සාදයි. ''Gran'' අසුන්සියොන් නමින් හැඳින්වෙන අගනගරයට මධ්‍යම දෙපාර්තමේන්තුවේ කොටසක් වන San Lorenzo, Fernando de la Mora, Lambaré, Luque, Mariano Roque Alonso, Ñemby, San Antonio, Limpio, Capiatá සහ Villa Elisa යන නගර ඇතුළත් වේ. අසුන්සියොන් අගනගර ප්‍රදේශයේ මිලියන දෙකක පමණ ජනගහනයක් සිටිති. අසුන්සියොන් කොටස් හුවමාරුව Asunción මහ නගර සභාව {{BVPASA|MUA}} ලෙස ලැයිස්තුගත කරයි   . ඉදිකිරීම් සහ සේවා යන දෙඅංශයෙන්ම ආයෝජන සඳහා හොඳම නගරවලින් එකක් වන්නේ අසුන්සියොන් වන අතර, එම නිසා වර්තමානයේ කලාපයේ ඉහළම ආර්ථික වර්ධනයක් ඇති නගරවලින් එකකි. &lt;ref&gt;{{උපන්‍යාස වෙබ් |title=Special Report: Investing in Paraguay |url=https://www.ft.com/reports/investing-paraguay |url-status=dead |archive-url=https://web.archive.org/web/20120527172830/https://www.ft.com/reports/investing-paraguay |archive-date=27 May 2012 |access-date=11 April 2022 |website=Financial Times}}&lt;/ref&gt; &lt;ref&gt;{{උපන්‍යාස වෙබ් |title=Asunción, la más rentable para invertir, según Financial Times |url=https://www.lanacion.com.py/2015/06/05/asuncion-la-mas-rentable-para-invertir-segun-financial-times/ |url-status=dead |archive-url=https://web.archive.org/web/20120527172830/https://www.lanacion.com.py/2015/06/05/asuncion-la-mas-rentable-para-invertir-segun-financial-times/ |archive-date=27 May 2012 |access-date=11 April 2022 |website=www.lanacion.com.py |publisher=La Nación Paraguay}}&lt;/ref&gt; &lt;ref&gt;{{උපන්‍යාස වෙබ් |title=Mercado inmobiliario asunceno: ¿edificios y alquileres serán la base del futuro? |url=https://infonegocios.com.py/plus/mercado-inmobiliario-asunceno-edificios-y-alquileres-seran-la-base-del-futuro |url-status=dead |archive-url=https://web.archive.org/web/20120527172830/https://infonegocios.com.py/plus/mercado-inmobiliario-asunceno-edificios-y-alquileres-seran-la-base-del-futuro |archive-date=27 May 2012 |access-date=11 April 2022 |website=www.infonegocios.com.py |publisher=InfoNegocios}}&lt;/ref&gt;

එය රාජ්‍ය බලතල තුනෙහි (විධායක, ව්‍යවස්ථාදායක සහ අධිකරණ), ජනරජයේ සංස්කෘතික මධ්‍යස්ථානය සහ රාජ්‍යයේ විවිධ ආයතන සහ ආයතනවල මූලස්ථානයයි. එය රටේ ප්‍රධාන ගංගා වරාය වූ අතර අද වන විට විලේටා එම කාර්යය ඉටු කරයි. ඉතිහාසය පුරාම පැවති තත්වයන් මධ්‍යයේ වුවද, අසුන්සියොන් ජාතික හා සංස්කෘතික ක්‍රියාකාරකම්වල මධ්‍යස්ථානය ලෙස දිගටම පවතී. අගනුවර සිට ප්‍රධාන රාජ්‍ය යෝජනා සහ ව්‍යාපෘති නිකුත් කරනු ලැබේ; සහ රටේ බැංකු, ආර්ථික, සංස්කෘතික, රාජ්‍ය තාන්ත්‍රික, සමාජීය, වෘත්තීය සමිති සහ කාර්මික ආයතන මධ්‍යගත වී ඇත. රටේ ප්‍රධාන නගර වෙත යන ප්‍රධාන මාර්ග බොහොමයක් මෙතැනින් ආරම්භ වේ. එය මර්කෝසූර් හි ස්ථිර සමාලෝචන අධිකරණයේ මූලස්ථානයයි. දකුණු ඇමරිකානු පාපන්දු සම්මේලනයේ (CONMEBOL) මූලස්ථානය පිහිටා ඇත්තේ ලූක් දිස්ත්‍රික්කයේ අසුන්සියොන් අගනගර ප්‍රදේශයේ ය.

එය දකුණු කෝනයේ මධ්‍ය-උතුරේ, මර්කෝසූර් සඳහා උපායමාර්ගික ප්‍රදේශයක පිහිටා ඇත. මෙම භූගෝලීය පිහිටීම බුවනෝස් අයර්ස්, මොන්ටෙවීඩියෝ, [[කොර්ඩොබා, ආර්ජන්ටිනාව|කොර්ඩෝබා]], රොසාරියෝ, කුරිටිබා, සාඕ පවුලෝ, පෝටෝ ඇලේග්‍රේ, [[සැන්ටා කෲස් ඩි ලා සියෙරා, බොලිවියාව|සැන්ටා කෲස් ඩි ලා සියෙරා]] සහ කලාපයේ අනෙකුත් වැදගත් නගර වැනි නගරවලට සාපේක්ෂව සමීප වීමට ඉඩ සලසයි. එය {{Convert|1300|km|mi|abbr=on}} පමණ දුරින් පිහිටා ඇත. පැසිෆික් සාගරයෙන් සහ {{Convert|1000|km|mi|abbr=on}} පමණ අත්ලාන්තික් සාගරයේ සිට, සාගර දෙකම අතර සාපේක්ෂව සමාන දුරින් පිහිටා ඇති අතර, එය ආර්ථික වර්ධනය ප්‍රවර්ධනය කරන සහ කලාපයේ යම් ආකාරයක කේන්ද්‍රස්ථානයක් බවට පත්වීමට හේතු වන සාධකයකි. &lt;ref&gt;{{Cite news|url=https://www.bbc.com/mundo/noticias-america-latina-43805037|title=Asunción is going to end up like Panama: how Argentina and Brazil drive the economic and real estate boom that Paraguay is experiencing|work=BBC News Mundo|access-date=30 July 2020}}&lt;/ref&gt;

ගෝලීයකරණය සහ ලෝක නගර පර්යේෂණ ජාලය අසුන්සියොන් &quot;ගැමා නගරයක්&quot; ලෙස වර්ගීකරණය කරයි. &lt;ref&gt;{{උපන්‍යාස වෙබ් |title=The World According to GaWC 2020 |url=https://www.lboro.ac.uk/gawc/world2020t.html |url-status=dead |archive-url=https://web.archive.org/web/20200824031341/https://www.lboro.ac.uk/gawc/world2020t.html |archive-date=24 August 2020 |access-date=31 August 2020 |website=GaWC – Research Network |publisher=Globalization and World Cities}}&lt;/ref&gt; එය පැරගුවේ ජාතික රජයේ නිවහන, ප්‍රධාන වරාය සහ ප්‍රධාන කාර්මික, දේශපාලන, ආර්ථික සහ සංස්කෘතික මධ්‍යස්ථානයයි. ඉන්සයිට් ක්‍රයිම්ට අනුව, අසුන්සියොන් විදේශීය සංචාරකයින් සඳහා ලෝකයේ ලාභම නගරවලින් එකක් ලෙස ශ්‍රේණිගත කර ඇති අතර, ලතින් ඇමරිකාවේ තුන්වන ආරක්ෂිතම අගනුවර වන අතර එය බුවනෝස් අයර්ස් සහ [[සන්තියාගෝ|සන්තියාගෝ වලට]] පසුවය. &lt;ref&gt;
{{උපන්‍යාස වෙබ් |title=The 18 cheapest cities in the world |url=https://www.businessinsider.com/economist-intelligence-unit-world-cost-of-living-index-cheapest-cities-2017-3 |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20180222023552/http://uk.businessinsider.com/economist-intelligence-unit-world-cost-of-living-index-cheapest-cities-2017-3#t16-asuncion-paraguay-with-a-score-of-51-paraguays-capital-is-the-second-cheapest-place-in-south-america-to-live-with-only-the-chaotic-hyperinflation-stricken-caracas-costing-less-1 |archive-date=22 February 2018 |access-date=28 February 2018 |website=[[Business Insider]] |quote=With a score of 51, Paraguay's capital is the second cheapest place in South America to live, with only the chaotic, hyperinflation-stricken Caracas costing less.}}&lt;/ref&gt; &lt;ref&gt;{{උපන්‍යාස වෙබ් |title=Balance de homicidios en las capitales de América Latina en 2019 |url=https://es.insightcrime.org/noticias/analisis/balance-homicidios-capitales-2019/ |url-status=dead |archive-url=https://web.archive.org/web/20120527172830/https://es.insightcrime.org/noticias/analisis/balance-homicidios-capitales-2019/ |archive-date=27 May 2012 |access-date=11 April 2022 |website=www.insightcrime.org (es) |publisher=InSight Crime}}&lt;/ref&gt;
[[ප්‍රවර්ගය:ප්‍රස්තාරික කාල රේඛා අඩංගු ලිපි]]
[[ප්‍රවර්ගය:CS1 ඩැනිශ්-භාෂා මූලාශ්‍ර (da)]]
[[ප්‍රවර්ගය:CS1 ස්පාඤ්ඤ-භාෂා මූලාශ්‍ර (es)]]
[[ප්‍රවර්ගය:ස්පාඤ්ඤ-භාෂා මූලාශ්‍ර සහිත ලිපි (es)]]
[[ප්‍රවර්ගය:Coordinates on Wikidata]]
[[ප්‍රවර්ගය:Pages using multiple image with auto scaled images]]
[[ප්‍රවර්ගය:පැරගුවේ]]</text>
      <sha1>4llxxst804mgp18hrb3yz9c6g1i0mcw</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>753021</id>
      <parentid>753020</parentid>
      <timestamp>2025-07-03T09:15:24Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>BuddhikaW88</username>
        <id>37808</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>[[ප්‍රවර්ගය:පැරගුවේ පරිපාලන අංශ]] එක් කරන ලදී. [[විකිපීඩියා:HOTCAT|HotCat]] භාවිතයෙන්</comment>
      <origin>753021</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="15510" sha1="ok6k49zoshoxsd3zcz70wbpwvpvhygz" xml:space="preserve">{{Infobox settlement

| official_name      = අසුන්සියොන්

| pushpin_map        = Paraguay#South America

| pushpin_relief     = 1

| pushpin_label_position = top

| pushpin_map_caption = පැරගුවේ තුල පිහිටීම (ඉහල) දකුණු ඇමරිකාව තුල පිහිටීම (පහල)

| coordinates        = {{coord|25|18|S|57|38|W|region:PY|display=inline,title}}

}}'''අසුන්සියොන්''' ({{IPAc-en|lang|ɑː|ˌ|s|uː|n|s|i|ˈ|oʊ|n|,_|ˌ|ɑː|s|uː|n|ˈ|s|j|oʊ|n}},&lt;ref&gt;[https://en.oxforddictionaries.com/definition/us/Asunción &quot;Asunción&quot;] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20190530154037/https://en.oxforddictionaries.com/definition/us/Asunci%25C3%25B3n|date=30 May 2019}} (US) and {{Cite encyclopedia |title=Asunción |dictionary=[[Lexico|Oxford Dictionaries]] UK English Dictionary |publisher=[[Oxford University Press]] |url=http://www.lexico.com/definition/Asunci%C3%B3n}}{{dead link|date=September 2022|bot=medic}}{{cbignore|bot=medic}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Cite American Heritage Dictionary|Asunción|access-date=30 May 2019}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Cite Merriam-Webster|Asunción|access-date=30 May 2019}}&lt;/ref&gt; {{IPA|es|asunˈsjon|lang}}) යනු පැරගුවේ අගනුවර සහ විශාලතම නගරයයි. නගරය පැරගුවේ ගඟේ නැගෙනහිර ඉවුරේ පිහිටා ඇති අතර, මෙම ගඟ පිල්කොමයෝ ගඟ සමඟ එක්වන ස්ථානයේම පිහිටා ඇත. වයඹ දෙසින් පැරගුවේ ගඟ සහ අසුන්සියන් බොක්ක නගරය පැරගුවේ බටහිර කලාපයෙන් සහ නගරයේ දකුණු කොටසේ ආර්ජන්ටිනාවෙන් වෙන් කරයි. නගරයේ ඉතිරි කොටස මධ්‍යම දෙපාර්තමේන්තුවෙන් වට වී ඇත.

අසුන්සියොන් යනු දකුණු ඇමරිකාවේ පැරණිතම නගරවලින් එකක් වන අතර රියෝ ඩි ලා ප්ලාටා ද්‍රෝණියේ දිගින් දිගම ජනාවාස ප්‍රදේශයයි ; මේ හේතුව නිසා එය &quot;නගරවල මව&quot; ලෙස හැඳින්වේ. අසුන්සියොන් සිට ස්පාඤ්ඤ යටත් විජිත ගවේෂණ පිටත්ව ගියේ [[බුවනෝස් අයර්ස්]] හි දෙවන අත්තිවාරම ඇතුළු අනෙකුත් නගර, විලාරිකා, [[කොරියෙන්ටිස්, ආර්ජන්ටිනාව|කොරියන්ටස්]], [[සැන්ටා ෆෙ, ආර්ජන්ටිනාව|සැන්ටා ෆේ]], [[කොර්ඩොබා, ආර්ජන්ටිනාව|කෝර්ඩෝබා]], [[සැන්ටා කෲස් ඩි ලා සියෙරා, බොලිවියාව|සැන්ටා කෲස් ඩි ලා සියෙරා]] සහ තවත් 65 ක් සොයා ගැනීමට ය. &lt;ref&gt;{{උපන්‍යාස වෙබ් |title=Asunción |url=https://www.cideu.org/miembro/asuncion/ |url-status=dead |archive-url=https://web.archive.org/web/20120527172830/https://www.cideu.org/miembro/asuncion/ |archive-date=27 May 2012 |access-date=11 April 2022 |website=www.cideu.org |publisher=CIDEU España}}&lt;/ref&gt; &lt;ref&gt;{{උපන්‍යාස වෙබ් |title=Paraguay: cómo Asunción se convirtió en &quot;madre&quot; de más de 70 ciudades de Sudamérica hace 480 años |url=https://www.bbc.com/mundo/noticias-america-latina-40920828 |url-status=dead |archive-url=https://web.archive.org/web/20120527172830/https://www.bbc.com/mundo/noticias-america-latina-40920828 |archive-date=27 May 2012 |access-date=11 April 2022 |website=www.bbc.com |publisher=BBC News Mundo}}&lt;/ref&gt; 2022 පැරගුවේ සංගණනයට අනුව, අසුන්සියොන් හි වැසියන් 462,241 ක් සිටින අතර එහි අගනගරය (Greater අසුන්සියොන් ලෙස හැඳින්වේ) 2.3 ඉක්මවයි.&amp;nbsp;මිලියනයක ජනගහනයක් සිටින අතර, එය පැරගුවේහි වඩාත්ම ජනාකීර්ණ ප්‍රදේශය බවට පත් කරන අතර, ජාතික දළ දේශීය නිෂ්පාදිතයෙන් 70% ක් සංකේන්ද්‍රණය කරන බැවින් එය වඩාත් ඵලදායී ප්‍රදේශය ද වේ. &lt;ref&gt;{{උපන්‍යාස වෙබ් |title=Urbanización Popular en el Área Metropolitana de Asunción |url=https://www.conacyt.gov.py/sites/default/files/upload_editores/u454/Lilbro_urbanzacion_asuncion.pdf |access-date=11 August 2020 |website=Consejo Nacional de Ciencia y Tecnología |language=es}}&lt;/ref&gt; Asunción යනු මධ්‍යම සහ Alto Paraná දෙපාර්තමේන්තු විසින් අභිබවා යන, රටේ තුන්වන වැඩිම ජනගහනය සහිත &quot;අධිකරණ බල ප්‍රදේශය&quot; හෝ &quot;දේශපාලන අංශය&quot; වේ.

පරිපාලනමය වශයෙන්, නගරය කිසිදු දෙපාර්තමේන්තුවක කොටසක් නොව, ස්වාධීන අගනුවර දිස්ත්‍රික්කයක් සාදයි. ''Gran'' අසුන්සියොන් නමින් හැඳින්වෙන අගනගරයට මධ්‍යම දෙපාර්තමේන්තුවේ කොටසක් වන San Lorenzo, Fernando de la Mora, Lambaré, Luque, Mariano Roque Alonso, Ñemby, San Antonio, Limpio, Capiatá සහ Villa Elisa යන නගර ඇතුළත් වේ. අසුන්සියොන් අගනගර ප්‍රදේශයේ මිලියන දෙකක පමණ ජනගහනයක් සිටිති. අසුන්සියොන් කොටස් හුවමාරුව Asunción මහ නගර සභාව {{BVPASA|MUA}} ලෙස ලැයිස්තුගත කරයි   . ඉදිකිරීම් සහ සේවා යන දෙඅංශයෙන්ම ආයෝජන සඳහා හොඳම නගරවලින් එකක් වන්නේ අසුන්සියොන් වන අතර, එම නිසා වර්තමානයේ කලාපයේ ඉහළම ආර්ථික වර්ධනයක් ඇති නගරවලින් එකකි. &lt;ref&gt;{{උපන්‍යාස වෙබ් |title=Special Report: Investing in Paraguay |url=https://www.ft.com/reports/investing-paraguay |url-status=dead |archive-url=https://web.archive.org/web/20120527172830/https://www.ft.com/reports/investing-paraguay |archive-date=27 May 2012 |access-date=11 April 2022 |website=Financial Times}}&lt;/ref&gt; &lt;ref&gt;{{උපන්‍යාස වෙබ් |title=Asunción, la más rentable para invertir, según Financial Times |url=https://www.lanacion.com.py/2015/06/05/asuncion-la-mas-rentable-para-invertir-segun-financial-times/ |url-status=dead |archive-url=https://web.archive.org/web/20120527172830/https://www.lanacion.com.py/2015/06/05/asuncion-la-mas-rentable-para-invertir-segun-financial-times/ |archive-date=27 May 2012 |access-date=11 April 2022 |website=www.lanacion.com.py |publisher=La Nación Paraguay}}&lt;/ref&gt; &lt;ref&gt;{{උපන්‍යාස වෙබ් |title=Mercado inmobiliario asunceno: ¿edificios y alquileres serán la base del futuro? |url=https://infonegocios.com.py/plus/mercado-inmobiliario-asunceno-edificios-y-alquileres-seran-la-base-del-futuro |url-status=dead |archive-url=https://web.archive.org/web/20120527172830/https://infonegocios.com.py/plus/mercado-inmobiliario-asunceno-edificios-y-alquileres-seran-la-base-del-futuro |archive-date=27 May 2012 |access-date=11 April 2022 |website=www.infonegocios.com.py |publisher=InfoNegocios}}&lt;/ref&gt;

එය රාජ්‍ය බලතල තුනෙහි (විධායක, ව්‍යවස්ථාදායක සහ අධිකරණ), ජනරජයේ සංස්කෘතික මධ්‍යස්ථානය සහ රාජ්‍යයේ විවිධ ආයතන සහ ආයතනවල මූලස්ථානයයි. එය රටේ ප්‍රධාන ගංගා වරාය වූ අතර අද වන විට විලේටා එම කාර්යය ඉටු කරයි. ඉතිහාසය පුරාම පැවති තත්වයන් මධ්‍යයේ වුවද, අසුන්සියොන් ජාතික හා සංස්කෘතික ක්‍රියාකාරකම්වල මධ්‍යස්ථානය ලෙස දිගටම පවතී. අගනුවර සිට ප්‍රධාන රාජ්‍ය යෝජනා සහ ව්‍යාපෘති නිකුත් කරනු ලැබේ; සහ රටේ බැංකු, ආර්ථික, සංස්කෘතික, රාජ්‍ය තාන්ත්‍රික, සමාජීය, වෘත්තීය සමිති සහ කාර්මික ආයතන මධ්‍යගත වී ඇත. රටේ ප්‍රධාන නගර වෙත යන ප්‍රධාන මාර්ග බොහොමයක් මෙතැනින් ආරම්භ වේ. එය මර්කෝසූර් හි ස්ථිර සමාලෝචන අධිකරණයේ මූලස්ථානයයි. දකුණු ඇමරිකානු පාපන්දු සම්මේලනයේ (CONMEBOL) මූලස්ථානය පිහිටා ඇත්තේ ලූක් දිස්ත්‍රික්කයේ අසුන්සියොන් අගනගර ප්‍රදේශයේ ය.

එය දකුණු කෝනයේ මධ්‍ය-උතුරේ, මර්කෝසූර් සඳහා උපායමාර්ගික ප්‍රදේශයක පිහිටා ඇත. මෙම භූගෝලීය පිහිටීම බුවනෝස් අයර්ස්, මොන්ටෙවීඩියෝ, [[කොර්ඩොබා, ආර්ජන්ටිනාව|කොර්ඩෝබා]], රොසාරියෝ, කුරිටිබා, සාඕ පවුලෝ, පෝටෝ ඇලේග්‍රේ, [[සැන්ටා කෲස් ඩි ලා සියෙරා, බොලිවියාව|සැන්ටා කෲස් ඩි ලා සියෙරා]] සහ කලාපයේ අනෙකුත් වැදගත් නගර වැනි නගරවලට සාපේක්ෂව සමීප වීමට ඉඩ සලසයි. එය {{Convert|1300|km|mi|abbr=on}} පමණ දුරින් පිහිටා ඇත. පැසිෆික් සාගරයෙන් සහ {{Convert|1000|km|mi|abbr=on}} පමණ අත්ලාන්තික් සාගරයේ සිට, සාගර දෙකම අතර සාපේක්ෂව සමාන දුරින් පිහිටා ඇති අතර, එය ආර්ථික වර්ධනය ප්‍රවර්ධනය කරන සහ කලාපයේ යම් ආකාරයක කේන්ද්‍රස්ථානයක් බවට පත්වීමට හේතු වන සාධකයකි. &lt;ref&gt;{{Cite news|url=https://www.bbc.com/mundo/noticias-america-latina-43805037|title=Asunción is going to end up like Panama: how Argentina and Brazil drive the economic and real estate boom that Paraguay is experiencing|work=BBC News Mundo|access-date=30 July 2020}}&lt;/ref&gt;

ගෝලීයකරණය සහ ලෝක නගර පර්යේෂණ ජාලය අසුන්සියොන් &quot;ගැමා නගරයක්&quot; ලෙස වර්ගීකරණය කරයි. &lt;ref&gt;{{උපන්‍යාස වෙබ් |title=The World According to GaWC 2020 |url=https://www.lboro.ac.uk/gawc/world2020t.html |url-status=dead |archive-url=https://web.archive.org/web/20200824031341/https://www.lboro.ac.uk/gawc/world2020t.html |archive-date=24 August 2020 |access-date=31 August 2020 |website=GaWC – Research Network |publisher=Globalization and World Cities}}&lt;/ref&gt; එය පැරගුවේ ජාතික රජයේ නිවහන, ප්‍රධාන වරාය සහ ප්‍රධාන කාර්මික, දේශපාලන, ආර්ථික සහ සංස්කෘතික මධ්‍යස්ථානයයි. ඉන්සයිට් ක්‍රයිම්ට අනුව, අසුන්සියොන් විදේශීය සංචාරකයින් සඳහා ලෝකයේ ලාභම නගරවලින් එකක් ලෙස ශ්‍රේණිගත කර ඇති අතර, ලතින් ඇමරිකාවේ තුන්වන ආරක්ෂිතම අගනුවර වන අතර එය බුවනෝස් අයර්ස් සහ [[සන්තියාගෝ|සන්තියාගෝ වලට]] පසුවය. &lt;ref&gt;
{{උපන්‍යාස වෙබ් |title=The 18 cheapest cities in the world |url=https://www.businessinsider.com/economist-intelligence-unit-world-cost-of-living-index-cheapest-cities-2017-3 |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20180222023552/http://uk.businessinsider.com/economist-intelligence-unit-world-cost-of-living-index-cheapest-cities-2017-3#t16-asuncion-paraguay-with-a-score-of-51-paraguays-capital-is-the-second-cheapest-place-in-south-america-to-live-with-only-the-chaotic-hyperinflation-stricken-caracas-costing-less-1 |archive-date=22 February 2018 |access-date=28 February 2018 |website=[[Business Insider]] |quote=With a score of 51, Paraguay's capital is the second cheapest place in South America to live, with only the chaotic, hyperinflation-stricken Caracas costing less.}}&lt;/ref&gt; &lt;ref&gt;{{උපන්‍යාස වෙබ් |title=Balance de homicidios en las capitales de América Latina en 2019 |url=https://es.insightcrime.org/noticias/analisis/balance-homicidios-capitales-2019/ |url-status=dead |archive-url=https://web.archive.org/web/20120527172830/https://es.insightcrime.org/noticias/analisis/balance-homicidios-capitales-2019/ |archive-date=27 May 2012 |access-date=11 April 2022 |website=www.insightcrime.org (es) |publisher=InSight Crime}}&lt;/ref&gt;
[[ප්‍රවර්ගය:ප්‍රස්තාරික කාල රේඛා අඩංගු ලිපි]]
[[ප්‍රවර්ගය:CS1 ඩැනිශ්-භාෂා මූලාශ්‍ර (da)]]
[[ප්‍රවර්ගය:CS1 ස්පාඤ්ඤ-භාෂා මූලාශ්‍ර (es)]]
[[ප්‍රවර්ගය:ස්පාඤ්ඤ-භාෂා මූලාශ්‍ර සහිත ලිපි (es)]]
[[ප්‍රවර්ගය:Coordinates on Wikidata]]
[[ප්‍රවර්ගය:Pages using multiple image with auto scaled images]]
[[ප්‍රවර්ගය:පැරගුවේ]]
[[ප්‍රවර්ගය:පැරගුවේ පරිපාලන අංශ]]</text>
      <sha1>ok6k49zoshoxsd3zcz70wbpwvpvhygz</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>753024</id>
      <parentid>753021</parentid>
      <timestamp>2025-07-03T09:19:09Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>BuddhikaW88</username>
        <id>37808</id>
      </contributor>
      <origin>753024</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="15463" sha1="betwmfvo35xs2s3g2x7zn0k48q48uw4" xml:space="preserve">{{Infobox settlement

| official_name      = අසුන්සියොන්

| pushpin_map        = Paraguay#South America

| pushpin_relief     = 1

| pushpin_label_position = top

| pushpin_map_caption = පැරගුවේ තුල පිහිටීම (ඉහල) දකුණු ඇමරිකාව තුල පිහිටීම (පහල)

| coordinates        = {{coord|25|18|S|57|38|W|region:PY|display=inline,title}}

}}'''අසුන්සියොන්''' ({{IPAc-en|lang|ɑː|ˌ|s|uː|n|s|i|ˈ|oʊ|n|,_|ˌ|ɑː|s|uː|n|ˈ|s|j|oʊ|n}},&lt;ref&gt;[https://en.oxforddictionaries.com/definition/us/Asunción &quot;Asunción&quot;] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20190530154037/https://en.oxforddictionaries.com/definition/us/Asunci%25C3%25B3n|date=30 May 2019}} (US) and {{Cite encyclopedia |title=Asunción |dictionary=[[Lexico|Oxford Dictionaries]] UK English Dictionary |publisher=[[Oxford University Press]] |url=http://www.lexico.com/definition/Asunci%C3%B3n}}{{dead link|date=September 2022|bot=medic}}{{cbignore|bot=medic}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Cite American Heritage Dictionary|Asunción|access-date=30 May 2019}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Cite Merriam-Webster|Asunción|access-date=30 May 2019}}&lt;/ref&gt; {{IPA|es|asunˈsjon|lang}}) යනු පැරගුවේ අගනුවර සහ විශාලතම නගරයයි. නගරය පැරගුවේ ගඟේ නැගෙනහිර ඉවුරේ පිහිටා ඇති අතර, මෙම ගඟ පිල්කොමයෝ ගඟ සමඟ එක්වන ස්ථානයේම පිහිටා ඇත. වයඹ දෙසින් පැරගුවේ ගඟ සහ අසුන්සියන් බොක්ක නගරය පැරගුවේ බටහිර කලාපයෙන් සහ නගරයේ දකුණු කොටසේ ආර්ජන්ටිනාවෙන් වෙන් කරයි. නගරයේ ඉතිරි කොටස මධ්‍යම දෙපාර්තමේන්තුවෙන් වට වී ඇත.

අසුන්සියොන් යනු දකුණු ඇමරිකාවේ පැරණිතම නගරවලින් එකක් වන අතර රියෝ ඩි ලා ප්ලාටා ද්‍රෝණියේ දිගින් දිගම ජනාවාස ප්‍රදේශයයි ; මේ හේතුව නිසා එය &quot;නගරවල මව&quot; ලෙස හැඳින්වේ. අසුන්සියොන් සිට ස්පාඤ්ඤ යටත් විජිත ගවේෂණ පිටත්ව ගියේ [[බුවනෝස් අයර්ස්]] හි දෙවන අත්තිවාරම ඇතුළු අනෙකුත් නගර, විලාරිකා, [[කොරියෙන්ටිස්, ආර්ජන්ටිනාව|කොරියන්ටස්]], [[සැන්ටා ෆෙ, ආර්ජන්ටිනාව|සැන්ටා ෆේ]], [[කොර්ඩොබා, ආර්ජන්ටිනාව|කෝර්ඩෝබා]], [[සැන්ටා කෲස් ඩි ලා සියෙරා, බොලිවියාව|සැන්ටා කෲස් ඩි ලා සියෙරා]] සහ තවත් 65 ක් සොයා ගැනීමට ය. &lt;ref&gt;{{උපන්‍යාස වෙබ් |title=Asunción |url=https://www.cideu.org/miembro/asuncion/ |url-status=dead |archive-url=https://web.archive.org/web/20120527172830/https://www.cideu.org/miembro/asuncion/ |archive-date=27 May 2012 |access-date=11 April 2022 |website=www.cideu.org |publisher=CIDEU España}}&lt;/ref&gt; &lt;ref&gt;{{උපන්‍යාස වෙබ් |title=Paraguay: cómo Asunción se convirtió en &quot;madre&quot; de más de 70 ciudades de Sudamérica hace 480 años |url=https://www.bbc.com/mundo/noticias-america-latina-40920828 |url-status=dead |archive-url=https://web.archive.org/web/20120527172830/https://www.bbc.com/mundo/noticias-america-latina-40920828 |archive-date=27 May 2012 |access-date=11 April 2022 |website=www.bbc.com |publisher=BBC News Mundo}}&lt;/ref&gt; 2022 පැරගුවේ සංගණනයට අනුව, අසුන්සියොන් හි වැසියන් 462,241 ක් සිටින අතර, ජාතික දළ දේශීය නිෂ්පාදිතයෙන් 70% ක් සංකේන්ද්‍රණය කරන බැවින් එය වඩාත් ඵලදායී ප්‍රදේශය ද වේ. &lt;ref&gt;{{උපන්‍යාස වෙබ් |title=Urbanización Popular en el Área Metropolitana de Asunción |url=https://www.conacyt.gov.py/sites/default/files/upload_editores/u454/Lilbro_urbanzacion_asuncion.pdf |access-date=11 August 2020 |website=Consejo Nacional de Ciencia y Tecnología |language=es}}&lt;/ref&gt; අසුන්සියොන් යනු මධ්‍යම සහ ඇල්ටෝ පරානා දෙපාර්තමේන්තු විසින් අභිබවා යන, රටේ තුන්වන වැඩිම ජනගහනය සහිත &quot;අධිකරණ බල ප්‍රදේශය&quot; හෝ &quot;දේශපාලන අංශය&quot; වේ.

පරිපාලනමය වශයෙන්, නගරය කිසිදු දෙපාර්තමේන්තුවක කොටසක් නොව, ස්වාධීන අගනුවර දිස්ත්‍රික්කයක් සාදයි. ''ග්‍රාන්'' අසුන්සියොන් නමින් හැඳින්වෙන අගනගරයට මධ්‍යම දෙපාර්තමේන්තුවේ කොටසක් වන සැන් ලොරෙන්සෝ, ප්‍රනාන්දු ඩි ලා මෝරා, ලැම්බරේ, ලූක්, මරියානෝ රොක් ඇලොන්සෝ, ඇම්බි, සැන් ඇන්ටෝනියෝ, ලිම්පියෝ, කැපියාටා සහ විලා එලිසා යන නගර ඇතුළත් වේ. අසුන්සියොන් අගනගර ප්‍රදේශයේ මිලියන දෙකක පමණ ජනගහනයක් සිටිති. අසුන්සියොන් කොටස් හුවමාරුව අසුන්සියොන් මහ නගර සභාව ලෙස ලැයිස්තුගත කරයි. ඉදිකිරීම් සහ සේවා යන දෙඅංශයෙන්ම ආයෝජන සඳහා හොඳම නගරවලින් එකක් වන්නේ අසුන්සියොන් වන අතර, එම නිසා වර්තමානයේ කලාපයේ ඉහළම ආර්ථික වර්ධනයක් ඇති නගරවලින් එකකි. &lt;ref&gt;{{උපන්‍යාස වෙබ් |title=Special Report: Investing in Paraguay |url=https://www.ft.com/reports/investing-paraguay |url-status=dead |archive-url=https://web.archive.org/web/20120527172830/https://www.ft.com/reports/investing-paraguay |archive-date=27 May 2012 |access-date=11 April 2022 |website=Financial Times}}&lt;/ref&gt; &lt;ref&gt;{{උපන්‍යාස වෙබ් |title=Asunción, la más rentable para invertir, según Financial Times |url=https://www.lanacion.com.py/2015/06/05/asuncion-la-mas-rentable-para-invertir-segun-financial-times/ |url-status=dead |archive-url=https://web.archive.org/web/20120527172830/https://www.lanacion.com.py/2015/06/05/asuncion-la-mas-rentable-para-invertir-segun-financial-times/ |archive-date=27 May 2012 |access-date=11 April 2022 |website=www.lanacion.com.py |publisher=La Nación Paraguay}}&lt;/ref&gt; &lt;ref&gt;{{උපන්‍යාස වෙබ් |title=Mercado inmobiliario asunceno: ¿edificios y alquileres serán la base del futuro? |url=https://infonegocios.com.py/plus/mercado-inmobiliario-asunceno-edificios-y-alquileres-seran-la-base-del-futuro |url-status=dead |archive-url=https://web.archive.org/web/20120527172830/https://infonegocios.com.py/plus/mercado-inmobiliario-asunceno-edificios-y-alquileres-seran-la-base-del-futuro |archive-date=27 May 2012 |access-date=11 April 2022 |website=www.infonegocios.com.py |publisher=InfoNegocios}}&lt;/ref&gt;

එය රාජ්‍ය බලතල තුනෙහි (විධායක, ව්‍යවස්ථාදායක සහ අධිකරණ), ජනරජයේ සංස්කෘතික මධ්‍යස්ථානය සහ රාජ්‍යයේ විවිධ ආයතන සහ ආයතනවල මූලස්ථානයයි. එය රටේ ප්‍රධාන ගංගා වරාය වූ අතර අද වන විට විලේටා එම කාර්යය ඉටු කරයි. ඉතිහාසය පුරාම පැවති තත්වයන් මධ්‍යයේ වුවද, අසුන්සියොන් ජාතික හා සංස්කෘතික ක්‍රියාකාරකම්වල මධ්‍යස්ථානය ලෙස දිගටම පවතී. අගනුවර සිට ප්‍රධාන රාජ්‍ය යෝජනා සහ ව්‍යාපෘති නිකුත් කරනු ලැබේ; සහ රටේ බැංකු, ආර්ථික, සංස්කෘතික, රාජ්‍ය තාන්ත්‍රික, සමාජීය, වෘත්තීය සමිති සහ කාර්මික ආයතන මධ්‍යගත වී ඇත. රටේ ප්‍රධාන නගර වෙත යන ප්‍රධාන මාර්ග බොහොමයක් මෙතැනින් ආරම්භ වේ. එය මර්කෝසූර් හි ස්ථිර සමාලෝචන අධිකරණයේ මූලස්ථානයයි. දකුණු ඇමරිකානු පාපන්දු සම්මේලනයේ (CONMEBOL) මූලස්ථානය පිහිටා ඇත්තේ ලූක් දිස්ත්‍රික්කයේ අසුන්සියොන් අගනගර ප්‍රදේශයේ ය.

එය දකුණු කෝනයේ මධ්‍ය-උතුරේ, මර්කෝසූර් සඳහා උපායමාර්ගික ප්‍රදේශයක පිහිටා ඇත. මෙම භූගෝලීය පිහිටීම බුවනෝස් අයර්ස්, මොන්ටෙවීඩියෝ, [[කොර්ඩොබා, ආර්ජන්ටිනාව|කොර්ඩෝබා]], රොසාරියෝ, කුරිටිබා, සාඕ පවුලෝ, පෝටෝ ඇලේග්‍රේ, [[සැන්ටා කෲස් ඩි ලා සියෙරා, බොලිවියාව|සැන්ටා කෲස් ඩි ලා සියෙරා]] සහ කලාපයේ අනෙකුත් වැදගත් නගර වැනි නගරවලට සාපේක්ෂව සමීප වීමට ඉඩ සලසයි. එය {{Convert|1300|km|mi|abbr=on}} පමණ දුරින් පිහිටා ඇත. පැසිෆික් සාගරයෙන් සහ {{Convert|1000|km|mi|abbr=on}} පමණ අත්ලාන්තික් සාගරයේ සිට, සාගර දෙකම අතර සාපේක්ෂව සමාන දුරින් පිහිටා ඇති අතර, එය ආර්ථික වර්ධනය ප්‍රවර්ධනය කරන සහ කලාපයේ යම් ආකාරයක කේන්ද්‍රස්ථානයක් බවට පත්වීමට හේතු වන සාධකයකි. &lt;ref&gt;{{Cite news|url=https://www.bbc.com/mundo/noticias-america-latina-43805037|title=Asunción is going to end up like Panama: how Argentina and Brazil drive the economic and real estate boom that Paraguay is experiencing|work=BBC News Mundo|access-date=30 July 2020}}&lt;/ref&gt;

ගෝලීයකරණය සහ ලෝක නගර පර්යේෂණ ජාලය අසුන්සියොන් &quot;ගැමා නගරයක්&quot; ලෙස වර්ගීකරණය කරයි. &lt;ref&gt;{{උපන්‍යාස වෙබ් |title=The World According to GaWC 2020 |url=https://www.lboro.ac.uk/gawc/world2020t.html |url-status=dead |archive-url=https://web.archive.org/web/20200824031341/https://www.lboro.ac.uk/gawc/world2020t.html |archive-date=24 August 2020 |access-date=31 August 2020 |website=GaWC – Research Network |publisher=Globalization and World Cities}}&lt;/ref&gt; එය පැරගුවේ ජාතික රජයේ නිවහන, ප්‍රධාන වරාය සහ ප්‍රධාන කාර්මික, දේශපාලන, ආර්ථික සහ සංස්කෘතික මධ්‍යස්ථානයයි. ඉන්සයිට් ක්‍රයිම්ට අනුව, අසුන්සියොන් විදේශීය සංචාරකයින් සඳහා ලෝකයේ ලාභම නගරවලින් එකක් ලෙස ශ්‍රේණිගත කර ඇති අතර, ලතින් ඇමරිකාවේ තුන්වන ආරක්ෂිතම අගනුවර වන අතර එය බුවනෝස් අයර්ස් සහ [[සන්තියාගෝ|සන්තියාගෝ වලට]] පසුවය. &lt;ref&gt;
{{උපන්‍යාස වෙබ් |title=The 18 cheapest cities in the world |url=https://www.businessinsider.com/economist-intelligence-unit-world-cost-of-living-index-cheapest-cities-2017-3 |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20180222023552/http://uk.businessinsider.com/economist-intelligence-unit-world-cost-of-living-index-cheapest-cities-2017-3#t16-asuncion-paraguay-with-a-score-of-51-paraguays-capital-is-the-second-cheapest-place-in-south-america-to-live-with-only-the-chaotic-hyperinflation-stricken-caracas-costing-less-1 |archive-date=22 February 2018 |access-date=28 February 2018 |website=[[Business Insider]] |quote=With a score of 51, Paraguay's capital is the second cheapest place in South America to live, with only the chaotic, hyperinflation-stricken Caracas costing less.}}&lt;/ref&gt; &lt;ref&gt;{{උපන්‍යාස වෙබ් |title=Balance de homicidios en las capitales de América Latina en 2019 |url=https://es.insightcrime.org/noticias/analisis/balance-homicidios-capitales-2019/ |url-status=dead |archive-url=https://web.archive.org/web/20120527172830/https://es.insightcrime.org/noticias/analisis/balance-homicidios-capitales-2019/ |archive-date=27 May 2012 |access-date=11 April 2022 |website=www.insightcrime.org (es) |publisher=InSight Crime}}&lt;/ref&gt;

== යොමු කිරීම් ==
[[ප්‍රවර්ගය:ප්‍රස්තාරික කාල රේඛා අඩංගු ලිපි]]
[[ප්‍රවර්ගය:CS1 ඩැනිශ්-භාෂා මූලාශ්‍ර (da)]]
[[ප්‍රවර්ගය:CS1 ස්පාඤ්ඤ-භාෂා මූලාශ්‍ර (es)]]
[[ප්‍රවර්ගය:ස්පාඤ්ඤ-භාෂා මූලාශ්‍ර සහිත ලිපි (es)]]
[[ප්‍රවර්ගය:Coordinates on Wikidata]]
[[ප්‍රවර්ගය:Pages using multiple image with auto scaled images]]
[[ප්‍රවර්ගය:පැරගුවේ]]
[[ප්‍රවර්ගය:පැරගුවේ පරිපාලන අංශ]]</text>
      <sha1>betwmfvo35xs2s3g2x7zn0k48q48uw4</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>කන්සෙප්ෂන්, පැරගුවේ</title>
    <ns>0</ns>
    <id>182855</id>
    <revision>
      <id>753009</id>
      <timestamp>2025-07-03T08:33:09Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>BuddhikaW88</username>
        <id>37808</id>
      </contributor>
      <comment>Created by translating the page &quot;[[:en:Special:Redirect/revision/1292515310|Concepción, Paraguay]]&quot;</comment>
      <origin>753009</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="1872" sha1="qaq3wg9goz5nsa5uk87e6m7x5akbq0g" xml:space="preserve">'''සංකල්පය''' ({{IPA|es|konseβˈsjon}} ) යනු උතුරු [[පැරගුවේ|පැරගුවේහි]] නගරයක් සහ දිස්ත්‍රික්කයක් වන අතර කොන්සෙප්සියොන් දෙපාර්තමේන්තුවේ අගනුවර වේ. එය පැරගුවේ ගඟ අසල පිහිටා ඇත.අස් සෆ් ස්ඩ්ෆ් ගඩ්ස්ෆ් සඩ් ෆ්සඩ් ෆ්ස්ඩ්ෆ්අස් සෆ් ස්ඩ්ෆ් ගඩ්ස්ෆ් සඩ් ෆ්සඩ් ෆ්ස්ඩ්ෆ්

ස්පාඤ්ඤ ආණ්ඩුකාරවරයෙකු වූ අගස්ටින් ෆර්නාඩෝ ද පිනෙඩෝ විසින් ආරම්භ කරන ලද මෙම නගරය, 20 වන සියවසේ මුල් වසරවලදී, රටේ උතුරේ මධ්‍යස්ථානයක් ලෙසත්, ග්‍රාන් චාකෝ හි නව ධනය සූරාකමින් සහ ගංගා වරායක් ලෙසත් සමෘද්ධිමත් විය. 1947 පැරගුවේ සිවිල් යුද්ධය සඳහා ද මෙම නගරය මධ්‍යස්ථානයක් විය. මෙම නගරය කොන්සෙප්සියොන් එන් පැරගුවේ රෝමානු කතෝලික රදගුරු පදවියේ ආසනයයි.

== ප්‍රවාහනය ==
මාර්ගය 5 &quot;Gral. Bernardino Caballero&quot; නගරය Pedro Juan Caballero සහ Asunción සමඟ සම්බන්ධ කරයි.
[[ප්‍රවර්ගය:CS1 ප්‍රංශ-භාෂා මූලාශ්‍ර (fr)]]
[[ප්‍රවර්ගය:Coordinates on Wikidata]]</text>
      <sha1>qaq3wg9goz5nsa5uk87e6m7x5akbq0g</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>753025</id>
      <parentid>753009</parentid>
      <timestamp>2025-07-03T09:20:12Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>BuddhikaW88</username>
        <id>37808</id>
      </contributor>
      <origin>753025</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="1477" sha1="0x2f47om74xpkkbsgtj651o9rusakdp" xml:space="preserve">'''කන්සෙප්ෂන්''' ({{IPA|es|konseβˈsjon}} ) යනු උතුරු [[පැරගුවේ|පැරගුවේහි]] නගරයක් සහ දිස්ත්‍රික්කයක් වන අතර කොන්සෙප්සියොන් දෙපාර්තමේන්තුවේ අගනුවර වේ. එය පැරගුවේ ගඟ අසල පිහිටා ඇත.

ස්පාඤ්ඤ ආණ්ඩුකාරවරයෙකු වූ අගස්ටින් ෆර්නාඩෝ ද පිනෙඩෝ විසින් ආරම්භ කරන ලද මෙම නගරය, 20 වන සියවසේ මුල් වසරවලදී, රටේ උතුරේ මධ්‍යස්ථානයක් ලෙසත්, ග්‍රාන් චාකෝ හි නව ධනය සූරාකමින් සහ ගංගා වරායක් ලෙසත් සමෘද්ධිමත් විය. 1947 පැරගුවේ සිවිල් යුද්ධය සඳහා ද මෙම නගරය මධ්‍යස්ථානයක් විය. මෙම නගරය කොන්සෙප්සියොන් එන් පැරගුවේ රෝමානු කතෝලික රදගුරු පදවියේ ආසනයයි.
[[ප්‍රවර්ගය:CS1 ප්‍රංශ-භාෂා මූලාශ්‍ර (fr)]]
[[ප්‍රවර්ගය:Coordinates on Wikidata]]</text>
      <sha1>0x2f47om74xpkkbsgtj651o9rusakdp</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>753031</id>
      <parentid>753025</parentid>
      <timestamp>2025-07-03T09:25:21Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>BuddhikaW88</username>
        <id>37808</id>
      </contributor>
      <origin>753031</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="1935" sha1="o4n3n8bzqzb2z9pdekqndwd6a3jbm1g" xml:space="preserve">{{Infobox settlement

| official_name      =කන්සෙප්ෂන්

| pushpin_map        = Paraguay#South America

| pushpin_relief     = 1

| pushpin_label_position = top

| pushpin_map_caption = පැරගුවේ තුල පිහිටීම (ඉහල) දකුණු ඇමරිකාව තුල පිහිටීම (පහල)

| coordinates        ={{coord|23|24|0|S|57|25|48|W|region:PY_type:city(76378)|display=inline,title}}

}}'''කන්සෙප්ෂන්''' ({{IPA|es|konseβˈsjon}} ) යනු උතුරු [[පැරගුවේ|පැරගුවේහි]] නගරයක් සහ දිස්ත්‍රික්කයක් වන අතර කොන්සෙප්සියොන් දෙපාර්තමේන්තුවේ අගනුවර වේ. එය පැරගුවේ ගඟ අසල පිහිටා ඇත.

ස්පාඤ්ඤ ආණ්ඩුකාරවරයෙකු වූ අගස්ටින් ෆර්නාඩෝ ද පිනෙඩෝ විසින් ආරම්භ කරන ලද මෙම නගරය, 20 වන සියවසේ මුල් වසරවලදී, රටේ උතුරේ මධ්‍යස්ථානයක් ලෙසත්, ග්‍රාන් චාකෝ හි නව ධනය සූරාකමින් සහ ගංගා වරායක් ලෙසත් සමෘද්ධිමත් විය. 1947 පැරගුවේ සිවිල් යුද්ධය සඳහා ද මෙම නගරය මධ්‍යස්ථානයක් විය. මෙම නගරය කොන්සෙප්සියොන් එන් පැරගුවේ රෝමානු කතෝලික රදගුරු පදවියේ ආසනයයි.
[[ප්‍රවර්ගය:CS1 ප්‍රංශ-භාෂා මූලාශ්‍ර (fr)]]
[[ප්‍රවර්ගය:Coordinates on Wikidata]]</text>
      <sha1>o4n3n8bzqzb2z9pdekqndwd6a3jbm1g</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>753036</id>
      <parentid>753031</parentid>
      <timestamp>2025-07-03T09:25:51Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>BuddhikaW88</username>
        <id>37808</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>[[ප්‍රවර්ගය:පැරගුවේ]] එක් කරන ලදී. [[විකිපීඩියා:HOTCAT|HotCat]] භාවිතයෙන්</comment>
      <origin>753036</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="1989" sha1="qzz8gfhtdjvdwoye5i1ic1p1k5b85cz" xml:space="preserve">{{Infobox settlement

| official_name      =කන්සෙප්ෂන්

| pushpin_map        = Paraguay#South America

| pushpin_relief     = 1

| pushpin_label_position = top

| pushpin_map_caption = පැරගුවේ තුල පිහිටීම (ඉහල) දකුණු ඇමරිකාව තුල පිහිටීම (පහල)

| coordinates        ={{coord|23|24|0|S|57|25|48|W|region:PY_type:city(76378)|display=inline,title}}

}}'''කන්සෙප්ෂන්''' ({{IPA|es|konseβˈsjon}} ) යනු උතුරු [[පැරගුවේ|පැරගුවේහි]] නගරයක් සහ දිස්ත්‍රික්කයක් වන අතර කොන්සෙප්සියොන් දෙපාර්තමේන්තුවේ අගනුවර වේ. එය පැරගුවේ ගඟ අසල පිහිටා ඇත.

ස්පාඤ්ඤ ආණ්ඩුකාරවරයෙකු වූ අගස්ටින් ෆර්නාඩෝ ද පිනෙඩෝ විසින් ආරම්භ කරන ලද මෙම නගරය, 20 වන සියවසේ මුල් වසරවලදී, රටේ උතුරේ මධ්‍යස්ථානයක් ලෙසත්, ග්‍රාන් චාකෝ හි නව ධනය සූරාකමින් සහ ගංගා වරායක් ලෙසත් සමෘද්ධිමත් විය. 1947 පැරගුවේ සිවිල් යුද්ධය සඳහා ද මෙම නගරය මධ්‍යස්ථානයක් විය. මෙම නගරය කොන්සෙප්සියොන් එන් පැරගුවේ රෝමානු කතෝලික රදගුරු පදවියේ ආසනයයි.
[[ප්‍රවර්ගය:CS1 ප්‍රංශ-භාෂා මූලාශ්‍ර (fr)]]
[[ප්‍රවර්ගය:Coordinates on Wikidata]]
[[ප්‍රවර්ගය:පැරගුවේ]]</text>
      <sha1>qzz8gfhtdjvdwoye5i1ic1p1k5b85cz</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>753041</id>
      <parentid>753036</parentid>
      <timestamp>2025-07-03T09:26:14Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>BuddhikaW88</username>
        <id>37808</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>[[ප්‍රවර්ගය:පැරගුවේ පරිපාලන අංශ]] එක් කරන ලදී. [[විකිපීඩියා:HOTCAT|HotCat]] භාවිතයෙන්</comment>
      <origin>753041</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="2075" sha1="n6leaqgseu1rf93sgxlg18q9atclv47" xml:space="preserve">{{Infobox settlement

| official_name      =කන්සෙප්ෂන්

| pushpin_map        = Paraguay#South America

| pushpin_relief     = 1

| pushpin_label_position = top

| pushpin_map_caption = පැරගුවේ තුල පිහිටීම (ඉහල) දකුණු ඇමරිකාව තුල පිහිටීම (පහල)

| coordinates        ={{coord|23|24|0|S|57|25|48|W|region:PY_type:city(76378)|display=inline,title}}

}}'''කන්සෙප්ෂන්''' ({{IPA|es|konseβˈsjon}} ) යනු උතුරු [[පැරගුවේ|පැරගුවේහි]] නගරයක් සහ දිස්ත්‍රික්කයක් වන අතර කොන්සෙප්සියොන් දෙපාර්තමේන්තුවේ අගනුවර වේ. එය පැරගුවේ ගඟ අසල පිහිටා ඇත.

ස්පාඤ්ඤ ආණ්ඩුකාරවරයෙකු වූ අගස්ටින් ෆර්නාඩෝ ද පිනෙඩෝ විසින් ආරම්භ කරන ලද මෙම නගරය, 20 වන සියවසේ මුල් වසරවලදී, රටේ උතුරේ මධ්‍යස්ථානයක් ලෙසත්, ග්‍රාන් චාකෝ හි නව ධනය සූරාකමින් සහ ගංගා වරායක් ලෙසත් සමෘද්ධිමත් විය. 1947 පැරගුවේ සිවිල් යුද්ධය සඳහා ද මෙම නගරය මධ්‍යස්ථානයක් විය. මෙම නගරය කොන්සෙප්සියොන් එන් පැරගුවේ රෝමානු කතෝලික රදගුරු පදවියේ ආසනයයි.
[[ප්‍රවර්ගය:CS1 ප්‍රංශ-භාෂා මූලාශ්‍ර (fr)]]
[[ප්‍රවර්ගය:Coordinates on Wikidata]]
[[ප්‍රවර්ගය:පැරගුවේ]]
[[ප්‍රවර්ගය:පැරගුවේ පරිපාලන අංශ]]</text>
      <sha1>n6leaqgseu1rf93sgxlg18q9atclv47</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>සැන් පේද්‍රෝ ඩි යුකුමන්ඩියු, පැරගුවේ</title>
    <ns>0</ns>
    <id>182856</id>
    <revision>
      <id>753010</id>
      <timestamp>2025-07-03T08:33:10Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>BuddhikaW88</username>
        <id>37808</id>
      </contributor>
      <comment>Created by translating the page &quot;[[:en:Special:Redirect/revision/1290876074|San Pedro de Ycuamandiyú]]&quot;</comment>
      <origin>753010</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="1829" sha1="cik95e3wjoh1vnyj1udsu61a62mhm28" xml:space="preserve">'''සැන් පේද්‍රෝ ද යකුමන්ඩියු''' ({{IPA|es|ˈsam ˈpeðɾo ðejkwamandiˈʝu}} ) යනු [[පැරගුවේ|පැරගුවේහි]] නගරයක් සහ දිස්ත්‍රික්කයක් වේ. එය සැන් පේද්‍රෝ දෙපාර්තමේන්තුවේ අගනුවරයි.අස් සෆ් ස්ඩ්ෆ් ගඩ්ස්ෆ් සඩ් ෆ්සඩ් ෆ්ස්ඩ්ෆ්අස් සෆ් ස්ඩ්ෆ් ගඩ්ස්ෆ් සඩ් ෆ්සඩ් ෆ්ස්ඩ්ෆ්

1524 දී පැරගුවේ තරණය කර [[ඉන්කා ශිෂ්ටාචාරය|ඉන්කා]] අධිරාජ්‍යයට ළඟා වූ පළමු යුරෝපීයයා වූ ආක්‍රමණික ඇලෙක්සෝ ගාර්ෂියා, ආපසු එන විට සැන් පේද්‍රෝ අසලදී මරා දමන ලදැයි විශ්වාස කෙරේ.

== නිරුක්තිය ==
මුලින් නම &quot;Villa de San Pedro Apóstol de ykuaminday&quot;, කපු ක්ෂේත්‍රයේ ජල ප්‍රභවයෙන් සැන් පේද්‍රෝ ගම්මානය, ගුවාරානි භාෂාවෙන් &quot;ykua&quot; ජල ප්‍රභවය සහ &quot;mandyju&quot; කපු යන වචනවල පරිවර්තනයකි, ළිඳක කපු පැළයක් තිබුණි. Pedro García Lacoizqueta මහතා එම ස්ථානයේ කුඩා ගම්මානයක් පිහිටුවීම සඳහා ආණ්ඩුකාර [[Pedro Melo]] de Portugal විසින් එවන ලදී.


[[ප්‍රවර්ගය:Coordinates on Wikidata]]</text>
      <sha1>cik95e3wjoh1vnyj1udsu61a62mhm28</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>753026</id>
      <parentid>753010</parentid>
      <timestamp>2025-07-03T09:20:36Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>BuddhikaW88</username>
        <id>37808</id>
      </contributor>
      <origin>753026</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="895" sha1="d874wcjnnj7ng0z3ytuy12dekuz2ksp" xml:space="preserve">'''සැන් පේද්‍රෝ ඩි යුකුමන්ඩියු''' ({{IPA|es|ˈsam ˈpeðɾo ðejkwamandiˈʝu}} ) යනු [[පැරගුවේ|පැරගුවේහි]] නගරයක් සහ දිස්ත්‍රික්කයක් වේ. එය සැන් පේද්‍රෝ දෙපාර්තමේන්තුවේ අගනුවරයි.

1524 දී පැරගුවේ තරණය කර [[ඉන්කා ශිෂ්ටාචාරය|ඉන්කා]] අධිරාජ්‍යයට ළඟා වූ පළමු යුරෝපීයයා වූ ආක්‍රමණික ඇලෙක්සෝ ගාර්ෂියා, ආපසු එන විට සැන් පේද්‍රෝ අසලදී මරා දමන ලදැයි විශ්වාස කෙරේ.


[[ප්‍රවර්ගය:Coordinates on Wikidata]]</text>
      <sha1>d874wcjnnj7ng0z3ytuy12dekuz2ksp</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>753032</id>
      <parentid>753026</parentid>
      <timestamp>2025-07-03T09:25:23Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>BuddhikaW88</username>
        <id>37808</id>
      </contributor>
      <origin>753032</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="1374" sha1="j2c4girpwz2qjrygvy1u5v1w6e4wlfd" xml:space="preserve">{{Infobox settlement

| official_name      =සැන් පේද්‍රෝ ඩි යුකුමන්ඩියු

| pushpin_map        = Paraguay#South America

| pushpin_relief     = 1

| pushpin_label_position = top

| pushpin_map_caption = පැරගුවේ තුල පිහිටීම (ඉහල) දකුණු ඇමරිකාව තුල පිහිටීම (පහල)

| coordinates        ={{coord|24|6|S|57|5|W|region:PY|display=inline,title}}

}}'''සැන් පේද්‍රෝ ඩි යුකුමන්ඩියු''' ({{IPA|es|ˈsam ˈpeðɾo ðejkwamandiˈʝu}} ) යනු [[පැරගුවේ|පැරගුවේහි]] නගරයක් සහ දිස්ත්‍රික්කයක් වේ. එය සැන් පේද්‍රෝ දෙපාර්තමේන්තුවේ අගනුවරයි.

1524 දී පැරගුවේ තරණය කර [[ඉන්කා ශිෂ්ටාචාරය|ඉන්කා]] අධිරාජ්‍යයට ළඟා වූ පළමු යුරෝපීයයා වූ ආක්‍රමණික ඇලෙක්සෝ ගාර්ෂියා, ආපසු එන විට සැන් පේද්‍රෝ අසලදී මරා දමන ලදැයි විශ්වාස කෙරේ.


[[ප්‍රවර්ගය:Coordinates on Wikidata]]</text>
      <sha1>j2c4girpwz2qjrygvy1u5v1w6e4wlfd</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>753037</id>
      <parentid>753032</parentid>
      <timestamp>2025-07-03T09:25:55Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>BuddhikaW88</username>
        <id>37808</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>[[ප්‍රවර්ගය:පැරගුවේ]] එක් කරන ලදී. [[විකිපීඩියා:HOTCAT|HotCat]] භාවිතයෙන්</comment>
      <origin>753037</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="1428" sha1="juir2ju67g4rs388yy5f9dqvyt2o8rw" xml:space="preserve">{{Infobox settlement

| official_name      =සැන් පේද්‍රෝ ඩි යුකුමන්ඩියු

| pushpin_map        = Paraguay#South America

| pushpin_relief     = 1

| pushpin_label_position = top

| pushpin_map_caption = පැරගුවේ තුල පිහිටීම (ඉහල) දකුණු ඇමරිකාව තුල පිහිටීම (පහල)

| coordinates        ={{coord|24|6|S|57|5|W|region:PY|display=inline,title}}

}}'''සැන් පේද්‍රෝ ඩි යුකුමන්ඩියු''' ({{IPA|es|ˈsam ˈpeðɾo ðejkwamandiˈʝu}} ) යනු [[පැරගුවේ|පැරගුවේහි]] නගරයක් සහ දිස්ත්‍රික්කයක් වේ. එය සැන් පේද්‍රෝ දෙපාර්තමේන්තුවේ අගනුවරයි.

1524 දී පැරගුවේ තරණය කර [[ඉන්කා ශිෂ්ටාචාරය|ඉන්කා]] අධිරාජ්‍යයට ළඟා වූ පළමු යුරෝපීයයා වූ ආක්‍රමණික ඇලෙක්සෝ ගාර්ෂියා, ආපසු එන විට සැන් පේද්‍රෝ අසලදී මරා දමන ලදැයි විශ්වාස කෙරේ.


[[ප්‍රවර්ගය:Coordinates on Wikidata]]
[[ප්‍රවර්ගය:පැරගුවේ]]</text>
      <sha1>juir2ju67g4rs388yy5f9dqvyt2o8rw</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>753042</id>
      <parentid>753037</parentid>
      <timestamp>2025-07-03T09:26:18Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>BuddhikaW88</username>
        <id>37808</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>[[ප්‍රවර්ගය:පැරගුවේ පරිපාලන අංශ]] එක් කරන ලදී. [[විකිපීඩියා:HOTCAT|HotCat]] භාවිතයෙන්</comment>
      <origin>753042</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="1514" sha1="ckynht2l7jits1ei5np8p5jcpniogbs" xml:space="preserve">{{Infobox settlement

| official_name      =සැන් පේද්‍රෝ ඩි යුකුමන්ඩියු

| pushpin_map        = Paraguay#South America

| pushpin_relief     = 1

| pushpin_label_position = top

| pushpin_map_caption = පැරගුවේ තුල පිහිටීම (ඉහල) දකුණු ඇමරිකාව තුල පිහිටීම (පහල)

| coordinates        ={{coord|24|6|S|57|5|W|region:PY|display=inline,title}}

}}'''සැන් පේද්‍රෝ ඩි යුකුමන්ඩියු''' ({{IPA|es|ˈsam ˈpeðɾo ðejkwamandiˈʝu}} ) යනු [[පැරගුවේ|පැරගුවේහි]] නගරයක් සහ දිස්ත්‍රික්කයක් වේ. එය සැන් පේද්‍රෝ දෙපාර්තමේන්තුවේ අගනුවරයි.

1524 දී පැරගුවේ තරණය කර [[ඉන්කා ශිෂ්ටාචාරය|ඉන්කා]] අධිරාජ්‍යයට ළඟා වූ පළමු යුරෝපීයයා වූ ආක්‍රමණික ඇලෙක්සෝ ගාර්ෂියා, ආපසු එන විට සැන් පේද්‍රෝ අසලදී මරා දමන ලදැයි විශ්වාස කෙරේ.


[[ප්‍රවර්ගය:Coordinates on Wikidata]]
[[ප්‍රවර්ගය:පැරගුවේ]]
[[ප්‍රවර්ගය:පැරගුවේ පරිපාලන අංශ]]</text>
      <sha1>ckynht2l7jits1ei5np8p5jcpniogbs</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>කැකුපේ, පැරගුවේ</title>
    <ns>0</ns>
    <id>182857</id>
    <revision>
      <id>753011</id>
      <timestamp>2025-07-03T08:33:12Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>BuddhikaW88</username>
        <id>37808</id>
      </contributor>
      <comment>Created by translating the page &quot;[[:en:Special:Redirect/revision/1296426619|Caacupé]]&quot;</comment>
      <origin>753011</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="2891" sha1="4go3nyrn8w02m6jzzpjt6yje7wf7g8t" xml:space="preserve">'''කැකුපේ''' ({{IPA|es|ka(a)kuˈpe}} ; ගුරානි : කා'කුපේ{{IPA|gn|kaʔakuˈpe}}, වචනාර්ථයෙන්: &quot;කන්ද පිටුපස&quot;) යනු [[පැරගුවේ|පැරගුවේහි]] නගරයක් සහ දිස්ත්‍රික්කයකි. එය කෝඩිලෙරා දෙපාර්තමේන්තුවේ අගනුවරයි.අස් සෆ් ස්ඩ්ෆ් ගඩ්ස්ෆ් සඩ් ෆ්සඩ් ෆ්ස්ඩ්ෆ්අස් සෆ් ස්ඩ්ෆ් ගඩ්ස්ෆ් සඩ් ෆ්සඩ් ෆ්ස්ඩ්ෆ්

මෙම නගරය 1770 දී ස්පාඤ්ඤයේ III වන චාල්ස් රජුගේ සේවයේ යෙදී සිටි කාලෝස් මර්ෆි විසින් ආරම්භ කරන ලද නමුත්, 17 වන සියවසේ සිට මෙහි පළමු ජනාවාස පැවතුනි. 

මෙම නගරය රෝමානු කතෝලික කකුපේ රදගුරු පදවියේ ආසනයයි. පැරගුවේහි ශාන්ත අනුශාසක, [[The Virgin of Caacupé|කැකුපේ කන්‍යාවගේ]] ස්ථානය ලෙස කැකුපේ වඩාත් ප්‍රසිද්ධය. කැකුපේ හි ආශ්චර්යමත් ස්වාමිදූගේ ආසන දෙව්මැදුර බැසිලිකාව නගර මධ්‍යයේ පිහිටා ඇත. &quot;අපේ ආශ්චර්යයේ ආර්යාව&quot; ප්‍රතිමාවට ගෞරවයක් වශයෙන් වාර්ෂිකව දෙසැම්බර් 8 වන දින ප්‍රධාන ආගමික උත්සවයක් පවත්වනු ලැබේ. 16 වන සියවසේදී භක්තිමත් ආගමට හැරුණු අයෙකු විසින් කැටයම් කරන ලද මෙම ප්‍රතිමාව, මහා ගංවතුරකින් ආශ්චර්යමත් ලෙස බේරා ගන්නා ලද අතර, එයට බොහෝ ප්‍රාතිහාර්යයන් ආරෝපණය කර ඇත. &lt;ref&gt;{{උපන්‍යාස වෙබ් |date=9 December 2019 |title=Diario HOY &amp;#124; Caacupé dejó saldo de 1.500.000 visitantes y movimiento económico de US$ 2 millones |url=https://www.hoy.com.py/nacionales/fiesta-de-caacupe-dejo-saldo-de-1.500.000-visitantes-y-movimiento-economico-de-us-2-millones}}&lt;/ref&gt;

වසරේ ඉතිරි කාලය තුළ කැකුපේ නිහඬ පළාත් නගරයකි. එහි විනෝදාස්වාද පහසුකම් සහිත උද්‍යානයක් ඇත.</text>
      <sha1>4go3nyrn8w02m6jzzpjt6yje7wf7g8t</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>753027</id>
      <parentid>753011</parentid>
      <timestamp>2025-07-03T09:20:48Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>BuddhikaW88</username>
        <id>37808</id>
      </contributor>
      <origin>753027</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="2708" sha1="9e5wobyv4f32g40k54e891mjxnz0ang" xml:space="preserve">'''කැකුපේ''' ({{IPA|es|ka(a)kuˈpe}} ; ගුරානි : කා'කුපේ{{IPA|gn|kaʔakuˈpe}}, වචනාර්ථයෙන්: &quot;කන්ද පිටුපස&quot;) යනු [[පැරගුවේ|පැරගුවේහි]] නගරයක් සහ දිස්ත්‍රික්කයකි. එය කෝඩිලෙරා දෙපාර්තමේන්තුවේ අගනුවරයි.

මෙම නගරය 1770 දී ස්පාඤ්ඤයේ III වන චාල්ස් රජුගේ සේවයේ යෙදී සිටි කාලෝස් මර්ෆි විසින් ආරම්භ කරන ලද නමුත්, 17 වන සියවසේ සිට මෙහි පළමු ජනාවාස පැවතුනි. 

මෙම නගරය රෝමානු කතෝලික කකුපේ රදගුරු පදවියේ ආසනයයි. පැරගුවේහි ශාන්ත අනුශාසක, [[The Virgin of Caacupé|කැකුපේ කන්‍යාවගේ]] ස්ථානය ලෙස කැකුපේ වඩාත් ප්‍රසිද්ධය. කැකුපේ හි ආශ්චර්යමත් ස්වාමිදූගේ ආසන දෙව්මැදුර බැසිලිකාව නගර මධ්‍යයේ පිහිටා ඇත. &quot;අපේ ආශ්චර්යයේ ආර්යාව&quot; ප්‍රතිමාවට ගෞරවයක් වශයෙන් වාර්ෂිකව දෙසැම්බර් 8 වන දින ප්‍රධාන ආගමික උත්සවයක් පවත්වනු ලැබේ. 16 වන සියවසේදී භක්තිමත් ආගමට හැරුණු අයෙකු විසින් කැටයම් කරන ලද මෙම ප්‍රතිමාව, මහා ගංවතුරකින් ආශ්චර්යමත් ලෙස බේරා ගන්නා ලද අතර, එයට බොහෝ ප්‍රාතිහාර්යයන් ආරෝපණය කර ඇත. &lt;ref&gt;{{උපන්‍යාස වෙබ් |date=9 December 2019 |title=Diario HOY &amp;#124; Caacupé dejó saldo de 1.500.000 visitantes y movimiento económico de US$ 2 millones |url=https://www.hoy.com.py/nacionales/fiesta-de-caacupe-dejo-saldo-de-1.500.000-visitantes-y-movimiento-economico-de-us-2-millones}}&lt;/ref&gt;

වසරේ ඉතිරි කාලය තුළ කැකුපේ නිහඬ පළාත් නගරයකි. එහි විනෝදාස්වාද පහසුකම් සහිත උද්‍යානයක් ඇත.

== යොමු කිරීම් ==</text>
      <sha1>9e5wobyv4f32g40k54e891mjxnz0ang</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>753033</id>
      <parentid>753027</parentid>
      <timestamp>2025-07-03T09:25:25Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>BuddhikaW88</username>
        <id>37808</id>
      </contributor>
      <origin>753033</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="3142" sha1="9pscaxptww99jth0e1mctzzwlepkk59" xml:space="preserve">{{Infobox settlement

| official_name      =කැකුපේ

| pushpin_map        = Paraguay#South America

| pushpin_relief     = 1

| pushpin_label_position = top

| pushpin_map_caption = පැරගුවේ තුල පිහිටීම (ඉහල) දකුණු ඇමරිකාව තුල පිහිටීම (පහල)

| coordinates        ={{coord|25|23|10|S|57|08|27|W|region:PY_type:city|display=inline}}

}}'''කැකුපේ''' ({{IPA|es|ka(a)kuˈpe}} ; ගුරානි : කා'කුපේ{{IPA|gn|kaʔakuˈpe}}, වචනාර්ථයෙන්: &quot;කන්ද පිටුපස&quot;) යනු [[පැරගුවේ|පැරගුවේහි]] නගරයක් සහ දිස්ත්‍රික්කයකි. එය කෝඩිලෙරා දෙපාර්තමේන්තුවේ අගනුවරයි.

මෙම නගරය 1770 දී ස්පාඤ්ඤයේ III වන චාල්ස් රජුගේ සේවයේ යෙදී සිටි කාලෝස් මර්ෆි විසින් ආරම්භ කරන ලද නමුත්, 17 වන සියවසේ සිට මෙහි පළමු ජනාවාස පැවතුනි. 

මෙම නගරය රෝමානු කතෝලික කකුපේ රදගුරු පදවියේ ආසනයයි. පැරගුවේහි ශාන්ත අනුශාසක, [[The Virgin of Caacupé|කැකුපේ කන්‍යාවගේ]] ස්ථානය ලෙස කැකුපේ වඩාත් ප්‍රසිද්ධය. කැකුපේ හි ආශ්චර්යමත් ස්වාමිදූගේ ආසන දෙව්මැදුර බැසිලිකාව නගර මධ්‍යයේ පිහිටා ඇත. &quot;අපේ ආශ්චර්යයේ ආර්යාව&quot; ප්‍රතිමාවට ගෞරවයක් වශයෙන් වාර්ෂිකව දෙසැම්බර් 8 වන දින ප්‍රධාන ආගමික උත්සවයක් පවත්වනු ලැබේ. 16 වන සියවසේදී භක්තිමත් ආගමට හැරුණු අයෙකු විසින් කැටයම් කරන ලද මෙම ප්‍රතිමාව, මහා ගංවතුරකින් ආශ්චර්යමත් ලෙස බේරා ගන්නා ලද අතර, එයට බොහෝ ප්‍රාතිහාර්යයන් ආරෝපණය කර ඇත. &lt;ref&gt;{{උපන්‍යාස වෙබ් |date=9 December 2019 |title=Diario HOY &amp;#124; Caacupé dejó saldo de 1.500.000 visitantes y movimiento económico de US$ 2 millones |url=https://www.hoy.com.py/nacionales/fiesta-de-caacupe-dejo-saldo-de-1.500.000-visitantes-y-movimiento-economico-de-us-2-millones}}&lt;/ref&gt;

වසරේ ඉතිරි කාලය තුළ කැකුපේ නිහඬ පළාත් නගරයකි. එහි විනෝදාස්වාද පහසුකම් සහිත උද්‍යානයක් ඇත.

== යොමු කිරීම් ==</text>
      <sha1>9pscaxptww99jth0e1mctzzwlepkk59</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>753038</id>
      <parentid>753033</parentid>
      <timestamp>2025-07-03T09:25:58Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>BuddhikaW88</username>
        <id>37808</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>[[ප්‍රවර්ගය:පැරගුවේ]] එක් කරන ලදී. [[විකිපීඩියා:HOTCAT|HotCat]] භාවිතයෙන්</comment>
      <origin>753038</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="3197" sha1="bjvh0j93note7c5vdm72nidis7emdax" xml:space="preserve">{{Infobox settlement

| official_name      =කැකුපේ

| pushpin_map        = Paraguay#South America

| pushpin_relief     = 1

| pushpin_label_position = top

| pushpin_map_caption = පැරගුවේ තුල පිහිටීම (ඉහල) දකුණු ඇමරිකාව තුල පිහිටීම (පහල)

| coordinates        ={{coord|25|23|10|S|57|08|27|W|region:PY_type:city|display=inline}}

}}'''කැකුපේ''' ({{IPA|es|ka(a)kuˈpe}} ; ගුරානි : කා'කුපේ{{IPA|gn|kaʔakuˈpe}}, වචනාර්ථයෙන්: &quot;කන්ද පිටුපස&quot;) යනු [[පැරගුවේ|පැරගුවේහි]] නගරයක් සහ දිස්ත්‍රික්කයකි. එය කෝඩිලෙරා දෙපාර්තමේන්තුවේ අගනුවරයි.

මෙම නගරය 1770 දී ස්පාඤ්ඤයේ III වන චාල්ස් රජුගේ සේවයේ යෙදී සිටි කාලෝස් මර්ෆි විසින් ආරම්භ කරන ලද නමුත්, 17 වන සියවසේ සිට මෙහි පළමු ජනාවාස පැවතුනි. 

මෙම නගරය රෝමානු කතෝලික කකුපේ රදගුරු පදවියේ ආසනයයි. පැරගුවේහි ශාන්ත අනුශාසක, [[The Virgin of Caacupé|කැකුපේ කන්‍යාවගේ]] ස්ථානය ලෙස කැකුපේ වඩාත් ප්‍රසිද්ධය. කැකුපේ හි ආශ්චර්යමත් ස්වාමිදූගේ ආසන දෙව්මැදුර බැසිලිකාව නගර මධ්‍යයේ පිහිටා ඇත. &quot;අපේ ආශ්චර්යයේ ආර්යාව&quot; ප්‍රතිමාවට ගෞරවයක් වශයෙන් වාර්ෂිකව දෙසැම්බර් 8 වන දින ප්‍රධාන ආගමික උත්සවයක් පවත්වනු ලැබේ. 16 වන සියවසේදී භක්තිමත් ආගමට හැරුණු අයෙකු විසින් කැටයම් කරන ලද මෙම ප්‍රතිමාව, මහා ගංවතුරකින් ආශ්චර්යමත් ලෙස බේරා ගන්නා ලද අතර, එයට බොහෝ ප්‍රාතිහාර්යයන් ආරෝපණය කර ඇත. &lt;ref&gt;{{උපන්‍යාස වෙබ් |date=9 December 2019 |title=Diario HOY &amp;#124; Caacupé dejó saldo de 1.500.000 visitantes y movimiento económico de US$ 2 millones |url=https://www.hoy.com.py/nacionales/fiesta-de-caacupe-dejo-saldo-de-1.500.000-visitantes-y-movimiento-economico-de-us-2-millones}}&lt;/ref&gt;

වසරේ ඉතිරි කාලය තුළ කැකුපේ නිහඬ පළාත් නගරයකි. එහි විනෝදාස්වාද පහසුකම් සහිත උද්‍යානයක් ඇත.

== යොමු කිරීම් ==

[[ප්‍රවර්ගය:පැරගුවේ]]</text>
      <sha1>bjvh0j93note7c5vdm72nidis7emdax</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>753043</id>
      <parentid>753038</parentid>
      <timestamp>2025-07-03T09:26:21Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>BuddhikaW88</username>
        <id>37808</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>[[ප්‍රවර්ගය:පැරගුවේ පරිපාලන අංශ]] එක් කරන ලදී. [[විකිපීඩියා:HOTCAT|HotCat]] භාවිතයෙන්</comment>
      <origin>753043</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="3283" sha1="jt4flvbt2ey6e2hg3p4hzybhybz7d7z" xml:space="preserve">{{Infobox settlement

| official_name      =කැකුපේ

| pushpin_map        = Paraguay#South America

| pushpin_relief     = 1

| pushpin_label_position = top

| pushpin_map_caption = පැරගුවේ තුල පිහිටීම (ඉහල) දකුණු ඇමරිකාව තුල පිහිටීම (පහල)

| coordinates        ={{coord|25|23|10|S|57|08|27|W|region:PY_type:city|display=inline}}

}}'''කැකුපේ''' ({{IPA|es|ka(a)kuˈpe}} ; ගුරානි : කා'කුපේ{{IPA|gn|kaʔakuˈpe}}, වචනාර්ථයෙන්: &quot;කන්ද පිටුපස&quot;) යනු [[පැරගුවේ|පැරගුවේහි]] නගරයක් සහ දිස්ත්‍රික්කයකි. එය කෝඩිලෙරා දෙපාර්තමේන්තුවේ අගනුවරයි.

මෙම නගරය 1770 දී ස්පාඤ්ඤයේ III වන චාල්ස් රජුගේ සේවයේ යෙදී සිටි කාලෝස් මර්ෆි විසින් ආරම්භ කරන ලද නමුත්, 17 වන සියවසේ සිට මෙහි පළමු ජනාවාස පැවතුනි. 

මෙම නගරය රෝමානු කතෝලික කකුපේ රදගුරු පදවියේ ආසනයයි. පැරගුවේහි ශාන්ත අනුශාසක, [[The Virgin of Caacupé|කැකුපේ කන්‍යාවගේ]] ස්ථානය ලෙස කැකුපේ වඩාත් ප්‍රසිද්ධය. කැකුපේ හි ආශ්චර්යමත් ස්වාමිදූගේ ආසන දෙව්මැදුර බැසිලිකාව නගර මධ්‍යයේ පිහිටා ඇත. &quot;අපේ ආශ්චර්යයේ ආර්යාව&quot; ප්‍රතිමාවට ගෞරවයක් වශයෙන් වාර්ෂිකව දෙසැම්බර් 8 වන දින ප්‍රධාන ආගමික උත්සවයක් පවත්වනු ලැබේ. 16 වන සියවසේදී භක්තිමත් ආගමට හැරුණු අයෙකු විසින් කැටයම් කරන ලද මෙම ප්‍රතිමාව, මහා ගංවතුරකින් ආශ්චර්යමත් ලෙස බේරා ගන්නා ලද අතර, එයට බොහෝ ප්‍රාතිහාර්යයන් ආරෝපණය කර ඇත. &lt;ref&gt;{{උපන්‍යාස වෙබ් |date=9 December 2019 |title=Diario HOY &amp;#124; Caacupé dejó saldo de 1.500.000 visitantes y movimiento económico de US$ 2 millones |url=https://www.hoy.com.py/nacionales/fiesta-de-caacupe-dejo-saldo-de-1.500.000-visitantes-y-movimiento-economico-de-us-2-millones}}&lt;/ref&gt;

වසරේ ඉතිරි කාලය තුළ කැකුපේ නිහඬ පළාත් නගරයකි. එහි විනෝදාස්වාද පහසුකම් සහිත උද්‍යානයක් ඇත.

== යොමු කිරීම් ==

[[ප්‍රවර්ගය:පැරගුවේ]]
[[ප්‍රවර්ගය:පැරගුවේ පරිපාලන අංශ]]</text>
      <sha1>jt4flvbt2ey6e2hg3p4hzybhybz7d7z</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>විලාරිසා, පැරගුවේ</title>
    <ns>0</ns>
    <id>182858</id>
    <revision>
      <id>753012</id>
      <timestamp>2025-07-03T08:33:13Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>BuddhikaW88</username>
        <id>37808</id>
      </contributor>
      <comment>Created by translating the page &quot;[[:en:Special:Redirect/revision/1292516707|Villarrica, Paraguay]]&quot;</comment>
      <origin>753012</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="3787" sha1="n8y4jj2romnzqlaa1d35idhds5q5e95" xml:space="preserve">'''Villarrica del Espíritu Santo''' ({{IPA|es|ˌbiʎaˈrika ðel esˈpiɾitu ˈsanto}} ), යනු [[පැරගුවේ|පැරගුවේහි]] නගරයකි. පැරගුවේ නැගෙනහිර කලාපයේ මැද පිහිටා ඇති එය ගුවයිරා දෙපාර්තමේන්තුවේ අගනුවර සහ වඩාත්ම ජනාකීර්ණ නගරය වේ.අස් සෆ් ස්ඩ්ෆ් ගඩ්ස්ෆ් සඩ් ෆ්සඩ් ෆ්ස්ඩ්ෆ්අස් සෆ් ස්ඩ්ෆ් ගඩ්ස්ෆ් සඩ් ෆ්සඩ් ෆ්ස්ඩ්ෆ්

එය Guairá ට බටහිරින් මධ්‍යයේ පිහිටා ඇති අතර නැගෙනහිරින් Mbocayaty සහ Yataity නගරවලින්ද, බටහිරින් Itapé සහ Félix Perez මගින්ද, නැගෙනහිරින් Independencia, Ñumí සහ Garay මගින්ද, දකුණින් San Salvador සහ Borja මගින්ද මායිම් වේ.

1570 දී සෙවිලියන් රූයි ඩියාස් ද මෙල්ගරේජෝ විසින් ආරම්භ කරන ලද මෙය පැරගුවේහි පැරණිතම ජනාවාස වලින් එකකි. කෙසේ වෙතත්, මුල් අත්තිවාරම් ස්ථානය පිහිටා තිබුණේ වඳ වී ගිය ස්පාඤ්ඤ පළාතක් වන ගුයිරා තුළ වන අතර වර්තමානයේ [[බ්‍රසීලය|බ්‍රසීලයේ]] [[පරනා ප්‍රාන්තය, බ්‍රසීලය|පරානා]] ප්‍රාන්තය ලෙස හැඳින්වේ. වසර 100කට වැඩි කාලයක් තුළ විලාරිකා හි පදිංචිකරුවන්ට හත් වතාවක් නැවත පදිංචි වීමට සිදු විය. මෙම ස්ථාන මාරුවීම් ප්‍රධාන වශයෙන් සිදු වූයේ අසල්වැසි [[පෘතුගීසි අධිරාජ්‍යය|පෘතුගීසි]] බැන්ඩෙයිරන්ට්ස් වෙතින් නැවත නැවතත් එල්ල වූ ප්‍රහාර නිසා පමණක් නොව, දේශපාලන හා ආර්ථික ගැටලු නිසා ය. අවසානයේ ඔවුන් 1683 දී යිබිටිරුසු කඳුකරය අසල එහි වත්මන් ස්ථානයේ පදිංචි කරන ලදී. එහි ප්‍රතිඵලයක් ලෙස, නගරයට &quot;ඉබාගාතේ යන නගරය&quot; යන අන්වර්ථ නාමය ලැබුණි. &lt;ref&gt;{{Cite news|url=https://www.abc.com.py/edicion-impresa/suplementos/comercial/499-aniversario-villarrica/la-ciudad-andariega-1814163.html|title=La ciudad andariega|language=es}}&lt;/ref&gt;

1870 දී පැරගුවේ යුද්ධය අවසන් වීමෙන් පසු, විලාරිකා අගනුවර වන අසුන්සියන් පසු දෙවන වැදගත්ම පැරගුවේ නගරය බවට පත් වෙමින් වේගවත් ආර්ථික හා ජනගහන වර්ධනයක් අත්හදා බැලීය. වර්තමානයේ නගරය තවමත් ප්‍රසිද්ධ සංස්කෘතික මධ්‍යස්ථානයකි.
[[ප්‍රවර්ගය:Coordinates on Wikidata]]</text>
      <sha1>n8y4jj2romnzqlaa1d35idhds5q5e95</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>753029</id>
      <parentid>753012</parentid>
      <timestamp>2025-07-03T09:21:20Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>BuddhikaW88</username>
        <id>37808</id>
      </contributor>
      <origin>753029</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="3209" sha1="jw9fan6qdp2x61fesfpusgkwsvgojg6" xml:space="preserve">'''විලාරිකා ඩෙල් එස්පිරිටු සැන්ටෝ''' ({{IPA|es|ˌbiʎaˈrika ðel esˈpiɾitu ˈsanto}} ), යනු [[පැරගුවේ|පැරගුවේහි]] නගරයකි. පැරගුවේ නැගෙනහිර කලාපයේ මැද පිහිටා ඇති එය ගුවයිරා දෙපාර්තමේන්තුවේ අගනුවර සහ වඩාත්ම ජනාකීර්ණ නගරය වේ.

1570 දී සෙවිලියන් රූයි ඩියාස් ද මෙල්ගරේජෝ විසින් ආරම්භ කරන ලද මෙය පැරගුවේහි පැරණිතම ජනාවාස වලින් එකකි. කෙසේ වෙතත්, මුල් අත්තිවාරම් ස්ථානය පිහිටා තිබුණේ වඳ වී ගිය ස්පාඤ්ඤ පළාතක් වන ගුයිරා තුළ වන අතර වර්තමානයේ [[බ්‍රසීලය|බ්‍රසීලයේ]] [[පරනා ප්‍රාන්තය, බ්‍රසීලය|පරානා]] ප්‍රාන්තය ලෙස හැඳින්වේ. වසර 100කට වැඩි කාලයක් තුළ විලාරිකා හි පදිංචිකරුවන්ට හත් වතාවක් නැවත පදිංචි වීමට සිදු විය. මෙම ස්ථාන මාරුවීම් ප්‍රධාන වශයෙන් සිදු වූයේ අසල්වැසි [[පෘතුගීසි අධිරාජ්‍යය|පෘතුගීසි]] බැන්ඩෙයිරන්ට්ස් වෙතින් නැවත නැවතත් එල්ල වූ ප්‍රහාර නිසා පමණක් නොව, දේශපාලන හා ආර්ථික ගැටලු නිසා ය. අවසානයේ ඔවුන් 1683 දී යිබිටිරුසු කඳුකරය අසල එහි වත්මන් ස්ථානයේ පදිංචි කරන ලදී. එහි ප්‍රතිඵලයක් ලෙස, නගරයට &quot;ඉබාගාතේ යන නගරය&quot; යන අන්වර්ථ නාමය ලැබුණි. &lt;ref&gt;{{Cite news|url=https://www.abc.com.py/edicion-impresa/suplementos/comercial/499-aniversario-villarrica/la-ciudad-andariega-1814163.html|title=La ciudad andariega|language=es}}&lt;/ref&gt;

1870 දී පැරගුවේ යුද්ධය අවසන් වීමෙන් පසු, විලාරිකා අගනුවර වන අසුන්සියන් පසු දෙවන වැදගත්ම පැරගුවේ නගරය බවට පත් වෙමින් වේගවත් ආර්ථික හා ජනගහන වර්ධනයක් අත්හදා බැලීය. වර්තමානයේ නගරය තවමත් ප්‍රසිද්ධ සංස්කෘතික මධ්‍යස්ථානයකි.

== යොමු කිරීම් ==
[[ප්‍රවර්ගය:Coordinates on Wikidata]]</text>
      <sha1>jw9fan6qdp2x61fesfpusgkwsvgojg6</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>753034</id>
      <parentid>753029</parentid>
      <timestamp>2025-07-03T09:25:28Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>BuddhikaW88</username>
        <id>37808</id>
      </contributor>
      <origin>753034</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="3656" sha1="ruc8vtg3bzg95ah0k5ky1s72j6v0pqd" xml:space="preserve">{{Infobox settlement

| official_name      =විලාරිසා

| pushpin_map        = Paraguay#South America

| pushpin_relief     = 1

| pushpin_label_position = top

| pushpin_map_caption = පැරගුවේ තුල පිහිටීම (ඉහල) දකුණු ඇමරිකාව තුල පිහිටීම (පහල)

| coordinates        ={{coord|25|45|S|56|26|W|region:PY_type:city(56385)|display=inline,title}}

}}'''විලාරිකා ඩෙල් එස්පිරිටු සැන්ටෝ''' ({{IPA|es|ˌbiʎaˈrika ðel esˈpiɾitu ˈsanto}} ), යනු [[පැරගුවේ|පැරගුවේහි]] නගරයකි. පැරගුවේ නැගෙනහිර කලාපයේ මැද පිහිටා ඇති එය ගුවයිරා දෙපාර්තමේන්තුවේ අගනුවර සහ වඩාත්ම ජනාකීර්ණ නගරය වේ.

1570 දී සෙවිලියන් රූයි ඩියාස් ද මෙල්ගරේජෝ විසින් ආරම්භ කරන ලද මෙය පැරගුවේහි පැරණිතම ජනාවාස වලින් එකකි. කෙසේ වෙතත්, මුල් අත්තිවාරම් ස්ථානය පිහිටා තිබුණේ වඳ වී ගිය ස්පාඤ්ඤ පළාතක් වන ගුයිරා තුළ වන අතර වර්තමානයේ [[බ්‍රසීලය|බ්‍රසීලයේ]] [[පරනා ප්‍රාන්තය, බ්‍රසීලය|පරානා]] ප්‍රාන්තය ලෙස හැඳින්වේ. වසර 100කට වැඩි කාලයක් තුළ විලාරිකා හි පදිංචිකරුවන්ට හත් වතාවක් නැවත පදිංචි වීමට සිදු විය. මෙම ස්ථාන මාරුවීම් ප්‍රධාන වශයෙන් සිදු වූයේ අසල්වැසි [[පෘතුගීසි අධිරාජ්‍යය|පෘතුගීසි]] බැන්ඩෙයිරන්ට්ස් වෙතින් නැවත නැවතත් එල්ල වූ ප්‍රහාර නිසා පමණක් නොව, දේශපාලන හා ආර්ථික ගැටලු නිසා ය. අවසානයේ ඔවුන් 1683 දී යිබිටිරුසු කඳුකරය අසල එහි වත්මන් ස්ථානයේ පදිංචි කරන ලදී. එහි ප්‍රතිඵලයක් ලෙස, නගරයට &quot;ඉබාගාතේ යන නගරය&quot; යන අන්වර්ථ නාමය ලැබුණි. &lt;ref&gt;{{Cite news|url=https://www.abc.com.py/edicion-impresa/suplementos/comercial/499-aniversario-villarrica/la-ciudad-andariega-1814163.html|title=La ciudad andariega|language=es}}&lt;/ref&gt;

1870 දී පැරගුවේ යුද්ධය අවසන් වීමෙන් පසු, විලාරිකා අගනුවර වන අසුන්සියන් පසු දෙවන වැදගත්ම පැරගුවේ නගරය බවට පත් වෙමින් වේගවත් ආර්ථික හා ජනගහන වර්ධනයක් අත්හදා බැලීය. වර්තමානයේ නගරය තවමත් ප්‍රසිද්ධ සංස්කෘතික මධ්‍යස්ථානයකි.

== යොමු කිරීම් ==
[[ප්‍රවර්ගය:Coordinates on Wikidata]]</text>
      <sha1>ruc8vtg3bzg95ah0k5ky1s72j6v0pqd</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>753039</id>
      <parentid>753034</parentid>
      <timestamp>2025-07-03T09:26:02Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>BuddhikaW88</username>
        <id>37808</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>[[ප්‍රවර්ගය:පැරගුවේ]] එක් කරන ලදී. [[විකිපීඩියා:HOTCAT|HotCat]] භාවිතයෙන්</comment>
      <origin>753039</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="3710" sha1="rgwf2hv4iij1ma1rrpnkmh900rrxysq" xml:space="preserve">{{Infobox settlement

| official_name      =විලාරිසා

| pushpin_map        = Paraguay#South America

| pushpin_relief     = 1

| pushpin_label_position = top

| pushpin_map_caption = පැරගුවේ තුල පිහිටීම (ඉහල) දකුණු ඇමරිකාව තුල පිහිටීම (පහල)

| coordinates        ={{coord|25|45|S|56|26|W|region:PY_type:city(56385)|display=inline,title}}

}}'''විලාරිකා ඩෙල් එස්පිරිටු සැන්ටෝ''' ({{IPA|es|ˌbiʎaˈrika ðel esˈpiɾitu ˈsanto}} ), යනු [[පැරගුවේ|පැරගුවේහි]] නගරයකි. පැරගුවේ නැගෙනහිර කලාපයේ මැද පිහිටා ඇති එය ගුවයිරා දෙපාර්තමේන්තුවේ අගනුවර සහ වඩාත්ම ජනාකීර්ණ නගරය වේ.

1570 දී සෙවිලියන් රූයි ඩියාස් ද මෙල්ගරේජෝ විසින් ආරම්භ කරන ලද මෙය පැරගුවේහි පැරණිතම ජනාවාස වලින් එකකි. කෙසේ වෙතත්, මුල් අත්තිවාරම් ස්ථානය පිහිටා තිබුණේ වඳ වී ගිය ස්පාඤ්ඤ පළාතක් වන ගුයිරා තුළ වන අතර වර්තමානයේ [[බ්‍රසීලය|බ්‍රසීලයේ]] [[පරනා ප්‍රාන්තය, බ්‍රසීලය|පරානා]] ප්‍රාන්තය ලෙස හැඳින්වේ. වසර 100කට වැඩි කාලයක් තුළ විලාරිකා හි පදිංචිකරුවන්ට හත් වතාවක් නැවත පදිංචි වීමට සිදු විය. මෙම ස්ථාන මාරුවීම් ප්‍රධාන වශයෙන් සිදු වූයේ අසල්වැසි [[පෘතුගීසි අධිරාජ්‍යය|පෘතුගීසි]] බැන්ඩෙයිරන්ට්ස් වෙතින් නැවත නැවතත් එල්ල වූ ප්‍රහාර නිසා පමණක් නොව, දේශපාලන හා ආර්ථික ගැටලු නිසා ය. අවසානයේ ඔවුන් 1683 දී යිබිටිරුසු කඳුකරය අසල එහි වත්මන් ස්ථානයේ පදිංචි කරන ලදී. එහි ප්‍රතිඵලයක් ලෙස, නගරයට &quot;ඉබාගාතේ යන නගරය&quot; යන අන්වර්ථ නාමය ලැබුණි. &lt;ref&gt;{{Cite news|url=https://www.abc.com.py/edicion-impresa/suplementos/comercial/499-aniversario-villarrica/la-ciudad-andariega-1814163.html|title=La ciudad andariega|language=es}}&lt;/ref&gt;

1870 දී පැරගුවේ යුද්ධය අවසන් වීමෙන් පසු, විලාරිකා අගනුවර වන අසුන්සියන් පසු දෙවන වැදගත්ම පැරගුවේ නගරය බවට පත් වෙමින් වේගවත් ආර්ථික හා ජනගහන වර්ධනයක් අත්හදා බැලීය. වර්තමානයේ නගරය තවමත් ප්‍රසිද්ධ සංස්කෘතික මධ්‍යස්ථානයකි.

== යොමු කිරීම් ==
[[ප්‍රවර්ගය:Coordinates on Wikidata]]
[[ප්‍රවර්ගය:පැරගුවේ]]</text>
      <sha1>rgwf2hv4iij1ma1rrpnkmh900rrxysq</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>753044</id>
      <parentid>753039</parentid>
      <timestamp>2025-07-03T09:26:25Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>BuddhikaW88</username>
        <id>37808</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>[[ප්‍රවර්ගය:පැරගුවේ පරිපාලන අංශ]] එක් කරන ලදී. [[විකිපීඩියා:HOTCAT|HotCat]] භාවිතයෙන්</comment>
      <origin>753044</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="3796" sha1="foxcjxydt9wgmjh2f2bybchayrudwi9" xml:space="preserve">{{Infobox settlement

| official_name      =විලාරිසා

| pushpin_map        = Paraguay#South America

| pushpin_relief     = 1

| pushpin_label_position = top

| pushpin_map_caption = පැරගුවේ තුල පිහිටීම (ඉහල) දකුණු ඇමරිකාව තුල පිහිටීම (පහල)

| coordinates        ={{coord|25|45|S|56|26|W|region:PY_type:city(56385)|display=inline,title}}

}}'''විලාරිකා ඩෙල් එස්පිරිටු සැන්ටෝ''' ({{IPA|es|ˌbiʎaˈrika ðel esˈpiɾitu ˈsanto}} ), යනු [[පැරගුවේ|පැරගුවේහි]] නගරයකි. පැරගුවේ නැගෙනහිර කලාපයේ මැද පිහිටා ඇති එය ගුවයිරා දෙපාර්තමේන්තුවේ අගනුවර සහ වඩාත්ම ජනාකීර්ණ නගරය වේ.

1570 දී සෙවිලියන් රූයි ඩියාස් ද මෙල්ගරේජෝ විසින් ආරම්භ කරන ලද මෙය පැරගුවේහි පැරණිතම ජනාවාස වලින් එකකි. කෙසේ වෙතත්, මුල් අත්තිවාරම් ස්ථානය පිහිටා තිබුණේ වඳ වී ගිය ස්පාඤ්ඤ පළාතක් වන ගුයිරා තුළ වන අතර වර්තමානයේ [[බ්‍රසීලය|බ්‍රසීලයේ]] [[පරනා ප්‍රාන්තය, බ්‍රසීලය|පරානා]] ප්‍රාන්තය ලෙස හැඳින්වේ. වසර 100කට වැඩි කාලයක් තුළ විලාරිකා හි පදිංචිකරුවන්ට හත් වතාවක් නැවත පදිංචි වීමට සිදු විය. මෙම ස්ථාන මාරුවීම් ප්‍රධාන වශයෙන් සිදු වූයේ අසල්වැසි [[පෘතුගීසි අධිරාජ්‍යය|පෘතුගීසි]] බැන්ඩෙයිරන්ට්ස් වෙතින් නැවත නැවතත් එල්ල වූ ප්‍රහාර නිසා පමණක් නොව, දේශපාලන හා ආර්ථික ගැටලු නිසා ය. අවසානයේ ඔවුන් 1683 දී යිබිටිරුසු කඳුකරය අසල එහි වත්මන් ස්ථානයේ පදිංචි කරන ලදී. එහි ප්‍රතිඵලයක් ලෙස, නගරයට &quot;ඉබාගාතේ යන නගරය&quot; යන අන්වර්ථ නාමය ලැබුණි. &lt;ref&gt;{{Cite news|url=https://www.abc.com.py/edicion-impresa/suplementos/comercial/499-aniversario-villarrica/la-ciudad-andariega-1814163.html|title=La ciudad andariega|language=es}}&lt;/ref&gt;

1870 දී පැරගුවේ යුද්ධය අවසන් වීමෙන් පසු, විලාරිකා අගනුවර වන අසුන්සියන් පසු දෙවන වැදගත්ම පැරගුවේ නගරය බවට පත් වෙමින් වේගවත් ආර්ථික හා ජනගහන වර්ධනයක් අත්හදා බැලීය. වර්තමානයේ නගරය තවමත් ප්‍රසිද්ධ සංස්කෘතික මධ්‍යස්ථානයකි.

== යොමු කිරීම් ==
[[ප්‍රවර්ගය:Coordinates on Wikidata]]
[[ප්‍රවර්ගය:පැරගුවේ]]
[[ප්‍රවර්ගය:පැරගුවේ පරිපාලන අංශ]]</text>
      <sha1>foxcjxydt9wgmjh2f2bybchayrudwi9</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>කොරෝනෙල් ඔවේදෝ, පැරගුවේ</title>
    <ns>0</ns>
    <id>182859</id>
    <revision>
      <id>753013</id>
      <timestamp>2025-07-03T08:33:14Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>BuddhikaW88</username>
        <id>37808</id>
      </contributor>
      <comment>Created by translating the page &quot;[[:en:Special:Redirect/revision/1241991071|Coronel Oviedo]]&quot;</comment>
      <origin>753013</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="7278" sha1="7xp78zg5c9dejdl6t133kyf97u1hczv" xml:space="preserve">'''කොරොනල් ඔවියෙඩෝ''' ({{IPA|es|koɾoˈnel oˈβjeðo}} ), දේශීයව සරලව '''ඔවියෙඩෝ''' ලෙස හඳුන්වනු ලබන අතර, එය නැගෙනහිර-මධ්‍යම [[පැරගුවේ|පැරගුවේහි]] පිහිටි නගරයකි. එය අසුන්සියොන් සිට කිලෝමීටර් 150 ක් පමණ නැගෙනහිරින් පිහිටි කාගුවාසු දෙපාර්තමේන්තුවේ අගනුවර වන අතර එය 1758 දී ආරම්භ කරන ලදී. &lt;ref&gt;{{උපන්‍යාස වෙබ් |title=Coronel Oviedo &amp;#124; Paraguay |url=http://www.britannica.com/EBchecked/topic/138335/Coronel-Oviedo}}&lt;/ref&gt;අස් සෆ් ස්ඩ්ෆ් ගඩ්ස්ෆ් සඩ් ෆ්සඩ් ෆ්ස්ඩ්ෆ්අස් සෆ් ස්ඩ්ෆ් ගඩ්ස්ෆ් සඩ් ෆ්සඩ් ෆ්ස්ඩ්ෆ්

නගරයේ ජනගහනය 52,400 ක් පමණ වන අතර (2006 ඇස්තමේන්තුව) එය හිටපු ජනාධිපති නිකනෝර් ඩුආර්ට් ෆ්‍රූටෝස්ගේ උපන් ගම වේ. Coronel Oviedo වැදගත් සංක්‍රාන්ති ලක්ෂ්‍යයක් වන අතර එය Asunción සහ Ciudad del Este අතර අඩක් පිහිටා ඇත. ඊට අමතරව, එය රූටා 2, රූටා 7 සහ රූටා 8 යන මහාමාර්ගවල මංසන්ධියේ පිහිටා ඇත.

නගරය සඳහා වන අන්වර්ථ නාමය [[ස්පාඤ්ඤ භාෂාව|ස්පාඤ්ඤ]] භාෂාවෙන් &quot;වැඩ අගනුවර&quot; නොහොත් ''කැපිටල් ඩි ට්‍රබාජෝ ය'' .

සුදුළූණු වගාව ප්‍රමුඛ දේශීය මුදල් බෝගයක් වූ අතර නගරයේ වෙළඳාම සඳහා සැලකිය යුතු පදනමක් වූ බැවින්, එය ආරම්භ කරන අවස්ථාවේ නගරයේ මුල් නම &quot;නුස්ට්‍රා සෙනෝරා ඩෙල් රොසාරියෝ ද අජෝස්&quot; හෝ &quot;සුදුළූණු රෝසරි ආර්යාව&quot; විය. 1931 දී පැරගුවේ රජය ත්‍රිත්ව සන්ධානයේ යුද්ධයේ වීරයා වූ චෙනෙල් ෆ්ලොරෙන්ටින් ඔවියෙඩෝ සිහි කිරීම සඳහා නගරයේ නම කොරොනෙල් ඔවියෙඩෝ ලෙස වෙනස් කළේය.  යුද්ධයෙන් පසු ඔවියෙඩෝ අජොස් හි පදිංචි වූ අතර 1935 දී මිය යන තුරුම එහි ජීවත් විය.

මෙම නගරය කොරොනෙල් ඔවියෙඩෝ රෝමානු කතෝලික රදගුරු පදවියේ ආසනයයි. &lt;ref&gt;{{උපන්‍යාස වෙබ් |title=Diocese of Coronel Oviedo, Paraguay |url=http://www.gcatholic.org/dioceses/diocese/coro3.htm}}&lt;/ref&gt;

== දේශගුණය ==
කොරොනෙල් ඔවියෙඩෝහි උණුසුම් ගිම්හාන සහ උණුසුම් ශීත සෘතු සහිත තෙතමනය සහිත උපනිවර්තන දේශගුණයක් ( කොපන් : ''Cfa'' ) &lt;ref&gt;{{Cite journal|date=23 October 2023|title=Table 1 Overview of the Köppen-Geiger climate classes including the defining criteria.|url=https://www.nature.com/articles/s41597-023-02549-6/tables/1|journal=Nature: Scientific Data|language=en}}&lt;/ref&gt; ඇත.{{Weather box
| width = auto
| metric first = yes
| single line = yes
| location = Coronel Oviedo (Salesian Agricultural Institute &quot;Carlos Pfannl&quot;) (1991–2020)
| Jan record high C = 41.5
| Feb record high C = 39.5
| Mar record high C = 40.2
| Apr record high C = 37.3
| May record high C = 36.0
| Jun record high C = 32.5
| Jul record high C = 32.0
| Aug record high C = 37.5
| Sep record high C = 39.6
| Oct record high C = 40.4
| Nov record high C = 40.4
| Dec record high C = 39.5
| Jan record low C = 12.6
| Feb record low C = 9.9
| Mar record low C = 7.2
| Apr record low C = 5.6
| May record low C = 1.0
| Jun record low C = -0.6
| Jul record low C = -1.6
| Aug record low C = -1.4
| Sep record low C = 1.4
| Oct record low C = 8.5
| Nov record low C = 6.8
| Dec record low C = 9.8
| Jan high C = 33.0
| Feb high C = 32.4
| Mar high C = 31.5
| Apr high C = 28.9
| May high C = 24.8
| Jun high C = 23.6
| Jul high C = 23.6
| Aug high C = 26.2
| Sep high C = 27.4
| Oct high C = 29.5
| Nov high C = 30.6
| Dec high C = 32.2
| year high C = 28.6
| Jan mean C = 26.5
| Feb mean C = 25.8
| Mar mean C = 24.8
| Apr mean C = 22.1
| May mean C = 18.5
| Jun mean C = 17.4
| Jul mean C = 16.6
| Aug mean C = 18.6
| Sep mean C = 20.3
| Oct mean C = 23.1
| Nov mean C = 24.1
| Dec mean C = 25.9
| year mean C = 22.0
| Jan low C = 21.4
| Feb low C = 21.1
| Mar low C = 19.9
| Apr low C = 17.5
| May low C = 14.1
| Jun low C = 13.0
| Jul low C = 11.7
| Aug low C = 13.2
| Sep low C = 15.1
| Oct low C = 18.1
| Nov low C = 18.7
| Dec low C = 20.6
| year low C = 17.0
| precipitation colour = green
| Jan precipitation mm = 155.5
| Feb precipitation mm = 169.1
| Mar precipitation mm = 153.5
| Apr precipitation mm = 162.6
| May precipitation mm = 173.6
| Jun precipitation mm = 117.0
| Jul precipitation mm = 73.2
| Aug precipitation mm = 64.8
| Sep precipitation mm = 118.1
| Oct precipitation mm = 211.0
| Nov precipitation mm = 205.9
| Dec precipitation mm = 183.3
| year precipitation mm = 1787.6
| Jan humidity = 70.0
| Feb humidity = 72.6
| Mar humidity = 73.9
| Apr humidity = 76.3
| May humidity = 78.1
| Jun humidity = 78.6
| Jul humidity = 73.8
| Aug humidity = 71.7
| Sep humidity = 69.8
| Oct humidity = 69.4
| Nov humidity = 68.5
| Dec humidity = 68.4
| year humidity = 72.6
| source 1 = [[National Oceanic and Atmospheric Administration|NOAA]]&lt;ref name=&quot;WMONormals&quot;&gt;{{cite web
|url = https://www.nodc.noaa.gov/archive/arc0216/0253808/2.2/data/0-data/Region-3-WMO-Normals-9120/Paraguay/CSV/Coronel_Oviedo_86234.csv
|title = World Meteorological Organization Climate Normals for 1991-2020 — Coronel Oviedo
|publisher = National Oceanic and Atmospheric Administration
|access-date = January 26, 2024}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{cite web
| url = https://www.ncei.noaa.gov/access/services/data/v1?dataset=global-summary-of-the-day&amp;stations=86234099999&amp;startDate=1700-01-01&amp;endDate=2023-12-31&amp;dataTypes=MAX,MIN,PRCP
| title = Global Surface Summary of the Day - GSOD
| publisher = [[National Oceanic and Atmospheric Administration]]
| accessdate = January 20, 2023
}}&lt;/ref&gt;
| source 2 = Weatherbase (humidity)&lt;ref&gt;{{cite web
| url = http://www.weatherbase.com/weather/weather.php3?s=604184&amp;cityname=Coronel+Oviedo%2C+Caaguaz%FA%2C+Paraguay&amp;units=us
| title = Coronel Oviedo, Paraguay
| accessdate = June 14, 2014}}&lt;/ref&gt;
}}</text>
      <sha1>7xp78zg5c9dejdl6t133kyf97u1hczv</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>753030</id>
      <parentid>753013</parentid>
      <timestamp>2025-07-03T09:22:24Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>BuddhikaW88</username>
        <id>37808</id>
      </contributor>
      <origin>753030</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="6841" sha1="6xju53monyva3n6ta56g0e4uohnntib" xml:space="preserve">'''කොරෝනෙල් ඔවේදෝ''' ({{IPA|es|koɾoˈnel oˈβjeðo}} ), දේශීයව සරලව '''ඔවියෙඩෝ''' ලෙස හඳුන්වනු ලබන අතර, එය නැගෙනහිර-මධ්‍යම [[පැරගුවේ|පැරගුවේහි]] පිහිටි නගරයකි. එය අසුන්සියොන් සිට කිලෝමීටර් 150 ක් පමණ නැගෙනහිරින් පිහිටි කාගුවාසු දෙපාර්තමේන්තුවේ අගනුවර වන අතර එය 1758 දී ආරම්භ කරන ලදී. &lt;ref&gt;{{උපන්‍යාස වෙබ් |title=Coronel Oviedo &amp;#124; Paraguay |url=http://www.britannica.com/EBchecked/topic/138335/Coronel-Oviedo}}&lt;/ref&gt;

නගරයේ ජනගහනය 52,400 ක් පමණ වන අතර (2006 ඇස්තමේන්තුව) එය හිටපු ජනාධිපති නිකනෝර් ඩුආර්ට් ෆ්‍රූටෝස්ගේ උපන් ගම වේ.කොරෝනෙල් ඔවේදෝ වැදගත් සංක්‍රාන්ති ලක්ෂ්‍යයක් වේ.

නගරය සඳහා වන අන්වර්ථ නාමය [[ස්පාඤ්ඤ භාෂාව|ස්පාඤ්ඤ]] භාෂාවෙන් &quot;වැඩ අගනුවර&quot; නොහොත් ''කැපිටල් ඩි ට්‍රබාජෝ ය'' .

සුදුළූණු වගාව ප්‍රමුඛ දේශීය මුදල් බෝගයක් වූ අතර නගරයේ වෙළඳාම සඳහා සැලකිය යුතු පදනමක් වූ බැවින්, එය ආරම්භ කරන අවස්ථාවේ නගරයේ මුල් නම &quot;නුස්ට්‍රා සෙනෝරා ඩෙල් රොසාරියෝ ද අජෝස්&quot; හෝ &quot;සුදුළූණු රෝසරි ආර්යාව&quot; විය. 1931 දී පැරගුවේ රජය ත්‍රිත්ව සන්ධානයේ යුද්ධයේ වීරයා වූ චෙනෙල් ෆ්ලොරෙන්ටින් ඔවියෙඩෝ සිහි කිරීම සඳහා නගරයේ නම කොරොනෙල් ඔවියෙඩෝ ලෙස වෙනස් කළේය.  යුද්ධයෙන් පසු ඔවියෙඩෝ අජොස් හි පදිංචි වූ අතර 1935 දී මිය යන තුරුම එහි ජීවත් විය.

මෙම නගරය කොරොනෙල් ඔවියෙඩෝ රෝමානු කතෝලික රදගුරු පදවියේ ආසනයයි. &lt;ref&gt;{{උපන්‍යාස වෙබ් |title=Diocese of Coronel Oviedo, Paraguay |url=http://www.gcatholic.org/dioceses/diocese/coro3.htm}}&lt;/ref&gt;

== දේශගුණය ==
කොරොනෙල් ඔවියෙඩෝහි උණුසුම් ගිම්හාන සහ උණුසුම් ශීත සෘතු සහිත තෙතමනය සහිත උපනිවර්තන දේශගුණයක් ( කොපන් : ''Cfa'' ) &lt;ref&gt;{{Cite journal|date=23 October 2023|title=Table 1 Overview of the Köppen-Geiger climate classes including the defining criteria.|url=https://www.nature.com/articles/s41597-023-02549-6/tables/1|journal=Nature: Scientific Data|language=en}}&lt;/ref&gt; ඇත.{{Weather box
| width = auto
| metric first = yes
| single line = yes
| location = Coronel Oviedo (Salesian Agricultural Institute &quot;Carlos Pfannl&quot;) (1991–2020)
| Jan record high C = 41.5
| Feb record high C = 39.5
| Mar record high C = 40.2
| Apr record high C = 37.3
| May record high C = 36.0
| Jun record high C = 32.5
| Jul record high C = 32.0
| Aug record high C = 37.5
| Sep record high C = 39.6
| Oct record high C = 40.4
| Nov record high C = 40.4
| Dec record high C = 39.5
| Jan record low C = 12.6
| Feb record low C = 9.9
| Mar record low C = 7.2
| Apr record low C = 5.6
| May record low C = 1.0
| Jun record low C = -0.6
| Jul record low C = -1.6
| Aug record low C = -1.4
| Sep record low C = 1.4
| Oct record low C = 8.5
| Nov record low C = 6.8
| Dec record low C = 9.8
| Jan high C = 33.0
| Feb high C = 32.4
| Mar high C = 31.5
| Apr high C = 28.9
| May high C = 24.8
| Jun high C = 23.6
| Jul high C = 23.6
| Aug high C = 26.2
| Sep high C = 27.4
| Oct high C = 29.5
| Nov high C = 30.6
| Dec high C = 32.2
| year high C = 28.6
| Jan mean C = 26.5
| Feb mean C = 25.8
| Mar mean C = 24.8
| Apr mean C = 22.1
| May mean C = 18.5
| Jun mean C = 17.4
| Jul mean C = 16.6
| Aug mean C = 18.6
| Sep mean C = 20.3
| Oct mean C = 23.1
| Nov mean C = 24.1
| Dec mean C = 25.9
| year mean C = 22.0
| Jan low C = 21.4
| Feb low C = 21.1
| Mar low C = 19.9
| Apr low C = 17.5
| May low C = 14.1
| Jun low C = 13.0
| Jul low C = 11.7
| Aug low C = 13.2
| Sep low C = 15.1
| Oct low C = 18.1
| Nov low C = 18.7
| Dec low C = 20.6
| year low C = 17.0
| precipitation colour = green
| Jan precipitation mm = 155.5
| Feb precipitation mm = 169.1
| Mar precipitation mm = 153.5
| Apr precipitation mm = 162.6
| May precipitation mm = 173.6
| Jun precipitation mm = 117.0
| Jul precipitation mm = 73.2
| Aug precipitation mm = 64.8
| Sep precipitation mm = 118.1
| Oct precipitation mm = 211.0
| Nov precipitation mm = 205.9
| Dec precipitation mm = 183.3
| year precipitation mm = 1787.6
| Jan humidity = 70.0
| Feb humidity = 72.6
| Mar humidity = 73.9
| Apr humidity = 76.3
| May humidity = 78.1
| Jun humidity = 78.6
| Jul humidity = 73.8
| Aug humidity = 71.7
| Sep humidity = 69.8
| Oct humidity = 69.4
| Nov humidity = 68.5
| Dec humidity = 68.4
| year humidity = 72.6
| source 1 = [[National Oceanic and Atmospheric Administration|NOAA]]&lt;ref name=&quot;WMONormals&quot;&gt;{{cite web
|url = https://www.nodc.noaa.gov/archive/arc0216/0253808/2.2/data/0-data/Region-3-WMO-Normals-9120/Paraguay/CSV/Coronel_Oviedo_86234.csv
|title = World Meteorological Organization Climate Normals for 1991-2020 — Coronel Oviedo
|publisher = National Oceanic and Atmospheric Administration
|access-date = January 26, 2024}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{cite web
| url = https://www.ncei.noaa.gov/access/services/data/v1?dataset=global-summary-of-the-day&amp;stations=86234099999&amp;startDate=1700-01-01&amp;endDate=2023-12-31&amp;dataTypes=MAX,MIN,PRCP
| title = Global Surface Summary of the Day - GSOD
| publisher = [[National Oceanic and Atmospheric Administration]]
| accessdate = January 20, 2023
}}&lt;/ref&gt;
| source 2 = Weatherbase (humidity)&lt;ref&gt;{{cite web
| url = http://www.weatherbase.com/weather/weather.php3?s=604184&amp;cityname=Coronel+Oviedo%2C+Caaguaz%FA%2C+Paraguay&amp;units=us
| title = Coronel Oviedo, Paraguay
| accessdate = June 14, 2014}}&lt;/ref&gt;
}}

== යොමු කිරීම් ==</text>
      <sha1>6xju53monyva3n6ta56g0e4uohnntib</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>753035</id>
      <parentid>753030</parentid>
      <timestamp>2025-07-03T09:25:35Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>BuddhikaW88</username>
        <id>37808</id>
      </contributor>
      <origin>753035</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="7281" sha1="rycvto1xl2g1t3w6pcnnblozng8bn69" xml:space="preserve">{{Infobox settlement

| official_name      =කොරෝනෙල් ඔවේදෝ

| pushpin_map        = Paraguay#South America

| pushpin_relief     = 1

| pushpin_label_position = top

| pushpin_map_caption = පැරගුවේ තුල පිහිටීම (ඉහල) දකුණු ඇමරිකාව තුල පිහිටීම (පහල)

| coordinates        ={{coord|25|27|S|56|27|W|region:PY|display=inline}}

}}'''කොරෝනෙල් ඔවේදෝ''' ({{IPA|es|koɾoˈnel oˈβjeðo}} ), දේශීයව සරලව '''ඔවියෙඩෝ''' ලෙස හඳුන්වනු ලබන අතර, එය නැගෙනහිර-මධ්‍යම [[පැරගුවේ|පැරගුවේහි]] පිහිටි නගරයකි. එය අසුන්සියොන් සිට කිලෝමීටර් 150 ක් පමණ නැගෙනහිරින් පිහිටි කාගුවාසු දෙපාර්තමේන්තුවේ අගනුවර වන අතර එය 1758 දී ආරම්භ කරන ලදී. &lt;ref&gt;{{උපන්‍යාස වෙබ් |title=Coronel Oviedo &amp;#124; Paraguay |url=http://www.britannica.com/EBchecked/topic/138335/Coronel-Oviedo}}&lt;/ref&gt;

නගරයේ ජනගහනය 52,400 ක් පමණ වන අතර (2006 ඇස්තමේන්තුව) එය හිටපු ජනාධිපති නිකනෝර් ඩුආර්ට් ෆ්‍රූටෝස්ගේ උපන් ගම වේ.කොරෝනෙල් ඔවේදෝ වැදගත් සංක්‍රාන්ති ලක්ෂ්‍යයක් වේ.

නගරය සඳහා වන අන්වර්ථ නාමය [[ස්පාඤ්ඤ භාෂාව|ස්පාඤ්ඤ]] භාෂාවෙන් &quot;වැඩ අගනුවර&quot; නොහොත් ''කැපිටල් ඩි ට්‍රබාජෝ ය'' .

සුදුළූණු වගාව ප්‍රමුඛ දේශීය මුදල් බෝගයක් වූ අතර නගරයේ වෙළඳාම සඳහා සැලකිය යුතු පදනමක් වූ බැවින්, එය ආරම්භ කරන අවස්ථාවේ නගරයේ මුල් නම &quot;නුස්ට්‍රා සෙනෝරා ඩෙල් රොසාරියෝ ද අජෝස්&quot; හෝ &quot;සුදුළූණු රෝසරි ආර්යාව&quot; විය. 1931 දී පැරගුවේ රජය ත්‍රිත්ව සන්ධානයේ යුද්ධයේ වීරයා වූ චෙනෙල් ෆ්ලොරෙන්ටින් ඔවියෙඩෝ සිහි කිරීම සඳහා නගරයේ නම කොරොනෙල් ඔවියෙඩෝ ලෙස වෙනස් කළේය.  යුද්ධයෙන් පසු ඔවියෙඩෝ අජොස් හි පදිංචි වූ අතර 1935 දී මිය යන තුරුම එහි ජීවත් විය.

මෙම නගරය කොරොනෙල් ඔවියෙඩෝ රෝමානු කතෝලික රදගුරු පදවියේ ආසනයයි. &lt;ref&gt;{{උපන්‍යාස වෙබ් |title=Diocese of Coronel Oviedo, Paraguay |url=http://www.gcatholic.org/dioceses/diocese/coro3.htm}}&lt;/ref&gt;

== දේශගුණය ==
කොරොනෙල් ඔවියෙඩෝහි උණුසුම් ගිම්හාන සහ උණුසුම් ශීත සෘතු සහිත තෙතමනය සහිත උපනිවර්තන දේශගුණයක් ( කොපන් : ''Cfa'' ) &lt;ref&gt;{{Cite journal|date=23 October 2023|title=Table 1 Overview of the Köppen-Geiger climate classes including the defining criteria.|url=https://www.nature.com/articles/s41597-023-02549-6/tables/1|journal=Nature: Scientific Data|language=en}}&lt;/ref&gt; ඇත.{{Weather box
| width = auto
| metric first = yes
| single line = yes
| location = Coronel Oviedo (Salesian Agricultural Institute &quot;Carlos Pfannl&quot;) (1991–2020)
| Jan record high C = 41.5
| Feb record high C = 39.5
| Mar record high C = 40.2
| Apr record high C = 37.3
| May record high C = 36.0
| Jun record high C = 32.5
| Jul record high C = 32.0
| Aug record high C = 37.5
| Sep record high C = 39.6
| Oct record high C = 40.4
| Nov record high C = 40.4
| Dec record high C = 39.5
| Jan record low C = 12.6
| Feb record low C = 9.9
| Mar record low C = 7.2
| Apr record low C = 5.6
| May record low C = 1.0
| Jun record low C = -0.6
| Jul record low C = -1.6
| Aug record low C = -1.4
| Sep record low C = 1.4
| Oct record low C = 8.5
| Nov record low C = 6.8
| Dec record low C = 9.8
| Jan high C = 33.0
| Feb high C = 32.4
| Mar high C = 31.5
| Apr high C = 28.9
| May high C = 24.8
| Jun high C = 23.6
| Jul high C = 23.6
| Aug high C = 26.2
| Sep high C = 27.4
| Oct high C = 29.5
| Nov high C = 30.6
| Dec high C = 32.2
| year high C = 28.6
| Jan mean C = 26.5
| Feb mean C = 25.8
| Mar mean C = 24.8
| Apr mean C = 22.1
| May mean C = 18.5
| Jun mean C = 17.4
| Jul mean C = 16.6
| Aug mean C = 18.6
| Sep mean C = 20.3
| Oct mean C = 23.1
| Nov mean C = 24.1
| Dec mean C = 25.9
| year mean C = 22.0
| Jan low C = 21.4
| Feb low C = 21.1
| Mar low C = 19.9
| Apr low C = 17.5
| May low C = 14.1
| Jun low C = 13.0
| Jul low C = 11.7
| Aug low C = 13.2
| Sep low C = 15.1
| Oct low C = 18.1
| Nov low C = 18.7
| Dec low C = 20.6
| year low C = 17.0
| precipitation colour = green
| Jan precipitation mm = 155.5
| Feb precipitation mm = 169.1
| Mar precipitation mm = 153.5
| Apr precipitation mm = 162.6
| May precipitation mm = 173.6
| Jun precipitation mm = 117.0
| Jul precipitation mm = 73.2
| Aug precipitation mm = 64.8
| Sep precipitation mm = 118.1
| Oct precipitation mm = 211.0
| Nov precipitation mm = 205.9
| Dec precipitation mm = 183.3
| year precipitation mm = 1787.6
| Jan humidity = 70.0
| Feb humidity = 72.6
| Mar humidity = 73.9
| Apr humidity = 76.3
| May humidity = 78.1
| Jun humidity = 78.6
| Jul humidity = 73.8
| Aug humidity = 71.7
| Sep humidity = 69.8
| Oct humidity = 69.4
| Nov humidity = 68.5
| Dec humidity = 68.4
| year humidity = 72.6
| source 1 = [[National Oceanic and Atmospheric Administration|NOAA]]&lt;ref name=&quot;WMONormals&quot;&gt;{{cite web
|url = https://www.nodc.noaa.gov/archive/arc0216/0253808/2.2/data/0-data/Region-3-WMO-Normals-9120/Paraguay/CSV/Coronel_Oviedo_86234.csv
|title = World Meteorological Organization Climate Normals for 1991-2020 — Coronel Oviedo
|publisher = National Oceanic and Atmospheric Administration
|access-date = January 26, 2024}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{cite web
| url = https://www.ncei.noaa.gov/access/services/data/v1?dataset=global-summary-of-the-day&amp;stations=86234099999&amp;startDate=1700-01-01&amp;endDate=2023-12-31&amp;dataTypes=MAX,MIN,PRCP
| title = Global Surface Summary of the Day - GSOD
| publisher = [[National Oceanic and Atmospheric Administration]]
| accessdate = January 20, 2023
}}&lt;/ref&gt;
| source 2 = Weatherbase (humidity)&lt;ref&gt;{{cite web
| url = http://www.weatherbase.com/weather/weather.php3?s=604184&amp;cityname=Coronel+Oviedo%2C+Caaguaz%FA%2C+Paraguay&amp;units=us
| title = Coronel Oviedo, Paraguay
| accessdate = June 14, 2014}}&lt;/ref&gt;
}}

== යොමු කිරීම් ==</text>
      <sha1>rycvto1xl2g1t3w6pcnnblozng8bn69</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>753040</id>
      <parentid>753035</parentid>
      <timestamp>2025-07-03T09:26:06Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>BuddhikaW88</username>
        <id>37808</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>[[ප්‍රවර්ගය:පැරගුවේ]] එක් කරන ලදී. [[විකිපීඩියා:HOTCAT|HotCat]] භාවිතයෙන්</comment>
      <origin>753040</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="7336" sha1="5zmzzmmwig0oy22iy618e922i8sul0s" xml:space="preserve">{{Infobox settlement

| official_name      =කොරෝනෙල් ඔවේදෝ

| pushpin_map        = Paraguay#South America

| pushpin_relief     = 1

| pushpin_label_position = top

| pushpin_map_caption = පැරගුවේ තුල පිහිටීම (ඉහල) දකුණු ඇමරිකාව තුල පිහිටීම (පහල)

| coordinates        ={{coord|25|27|S|56|27|W|region:PY|display=inline}}

}}'''කොරෝනෙල් ඔවේදෝ''' ({{IPA|es|koɾoˈnel oˈβjeðo}} ), දේශීයව සරලව '''ඔවියෙඩෝ''' ලෙස හඳුන්වනු ලබන අතර, එය නැගෙනහිර-මධ්‍යම [[පැරගුවේ|පැරගුවේහි]] පිහිටි නගරයකි. එය අසුන්සියොන් සිට කිලෝමීටර් 150 ක් පමණ නැගෙනහිරින් පිහිටි කාගුවාසු දෙපාර්තමේන්තුවේ අගනුවර වන අතර එය 1758 දී ආරම්භ කරන ලදී. &lt;ref&gt;{{උපන්‍යාස වෙබ් |title=Coronel Oviedo &amp;#124; Paraguay |url=http://www.britannica.com/EBchecked/topic/138335/Coronel-Oviedo}}&lt;/ref&gt;

නගරයේ ජනගහනය 52,400 ක් පමණ වන අතර (2006 ඇස්තමේන්තුව) එය හිටපු ජනාධිපති නිකනෝර් ඩුආර්ට් ෆ්‍රූටෝස්ගේ උපන් ගම වේ.කොරෝනෙල් ඔවේදෝ වැදගත් සංක්‍රාන්ති ලක්ෂ්‍යයක් වේ.

නගරය සඳහා වන අන්වර්ථ නාමය [[ස්පාඤ්ඤ භාෂාව|ස්පාඤ්ඤ]] භාෂාවෙන් &quot;වැඩ අගනුවර&quot; නොහොත් ''කැපිටල් ඩි ට්‍රබාජෝ ය'' .

සුදුළූණු වගාව ප්‍රමුඛ දේශීය මුදල් බෝගයක් වූ අතර නගරයේ වෙළඳාම සඳහා සැලකිය යුතු පදනමක් වූ බැවින්, එය ආරම්භ කරන අවස්ථාවේ නගරයේ මුල් නම &quot;නුස්ට්‍රා සෙනෝරා ඩෙල් රොසාරියෝ ද අජෝස්&quot; හෝ &quot;සුදුළූණු රෝසරි ආර්යාව&quot; විය. 1931 දී පැරගුවේ රජය ත්‍රිත්ව සන්ධානයේ යුද්ධයේ වීරයා වූ චෙනෙල් ෆ්ලොරෙන්ටින් ඔවියෙඩෝ සිහි කිරීම සඳහා නගරයේ නම කොරොනෙල් ඔවියෙඩෝ ලෙස වෙනස් කළේය.  යුද්ධයෙන් පසු ඔවියෙඩෝ අජොස් හි පදිංචි වූ අතර 1935 දී මිය යන තුරුම එහි ජීවත් විය.

මෙම නගරය කොරොනෙල් ඔවියෙඩෝ රෝමානු කතෝලික රදගුරු පදවියේ ආසනයයි. &lt;ref&gt;{{උපන්‍යාස වෙබ් |title=Diocese of Coronel Oviedo, Paraguay |url=http://www.gcatholic.org/dioceses/diocese/coro3.htm}}&lt;/ref&gt;

== දේශගුණය ==
කොරොනෙල් ඔවියෙඩෝහි උණුසුම් ගිම්හාන සහ උණුසුම් ශීත සෘතු සහිත තෙතමනය සහිත උපනිවර්තන දේශගුණයක් ( කොපන් : ''Cfa'' ) &lt;ref&gt;{{Cite journal|date=23 October 2023|title=Table 1 Overview of the Köppen-Geiger climate classes including the defining criteria.|url=https://www.nature.com/articles/s41597-023-02549-6/tables/1|journal=Nature: Scientific Data|language=en}}&lt;/ref&gt; ඇත.{{Weather box
| width = auto
| metric first = yes
| single line = yes
| location = Coronel Oviedo (Salesian Agricultural Institute &quot;Carlos Pfannl&quot;) (1991–2020)
| Jan record high C = 41.5
| Feb record high C = 39.5
| Mar record high C = 40.2
| Apr record high C = 37.3
| May record high C = 36.0
| Jun record high C = 32.5
| Jul record high C = 32.0
| Aug record high C = 37.5
| Sep record high C = 39.6
| Oct record high C = 40.4
| Nov record high C = 40.4
| Dec record high C = 39.5
| Jan record low C = 12.6
| Feb record low C = 9.9
| Mar record low C = 7.2
| Apr record low C = 5.6
| May record low C = 1.0
| Jun record low C = -0.6
| Jul record low C = -1.6
| Aug record low C = -1.4
| Sep record low C = 1.4
| Oct record low C = 8.5
| Nov record low C = 6.8
| Dec record low C = 9.8
| Jan high C = 33.0
| Feb high C = 32.4
| Mar high C = 31.5
| Apr high C = 28.9
| May high C = 24.8
| Jun high C = 23.6
| Jul high C = 23.6
| Aug high C = 26.2
| Sep high C = 27.4
| Oct high C = 29.5
| Nov high C = 30.6
| Dec high C = 32.2
| year high C = 28.6
| Jan mean C = 26.5
| Feb mean C = 25.8
| Mar mean C = 24.8
| Apr mean C = 22.1
| May mean C = 18.5
| Jun mean C = 17.4
| Jul mean C = 16.6
| Aug mean C = 18.6
| Sep mean C = 20.3
| Oct mean C = 23.1
| Nov mean C = 24.1
| Dec mean C = 25.9
| year mean C = 22.0
| Jan low C = 21.4
| Feb low C = 21.1
| Mar low C = 19.9
| Apr low C = 17.5
| May low C = 14.1
| Jun low C = 13.0
| Jul low C = 11.7
| Aug low C = 13.2
| Sep low C = 15.1
| Oct low C = 18.1
| Nov low C = 18.7
| Dec low C = 20.6
| year low C = 17.0
| precipitation colour = green
| Jan precipitation mm = 155.5
| Feb precipitation mm = 169.1
| Mar precipitation mm = 153.5
| Apr precipitation mm = 162.6
| May precipitation mm = 173.6
| Jun precipitation mm = 117.0
| Jul precipitation mm = 73.2
| Aug precipitation mm = 64.8
| Sep precipitation mm = 118.1
| Oct precipitation mm = 211.0
| Nov precipitation mm = 205.9
| Dec precipitation mm = 183.3
| year precipitation mm = 1787.6
| Jan humidity = 70.0
| Feb humidity = 72.6
| Mar humidity = 73.9
| Apr humidity = 76.3
| May humidity = 78.1
| Jun humidity = 78.6
| Jul humidity = 73.8
| Aug humidity = 71.7
| Sep humidity = 69.8
| Oct humidity = 69.4
| Nov humidity = 68.5
| Dec humidity = 68.4
| year humidity = 72.6
| source 1 = [[National Oceanic and Atmospheric Administration|NOAA]]&lt;ref name=&quot;WMONormals&quot;&gt;{{cite web
|url = https://www.nodc.noaa.gov/archive/arc0216/0253808/2.2/data/0-data/Region-3-WMO-Normals-9120/Paraguay/CSV/Coronel_Oviedo_86234.csv
|title = World Meteorological Organization Climate Normals for 1991-2020 — Coronel Oviedo
|publisher = National Oceanic and Atmospheric Administration
|access-date = January 26, 2024}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{cite web
| url = https://www.ncei.noaa.gov/access/services/data/v1?dataset=global-summary-of-the-day&amp;stations=86234099999&amp;startDate=1700-01-01&amp;endDate=2023-12-31&amp;dataTypes=MAX,MIN,PRCP
| title = Global Surface Summary of the Day - GSOD
| publisher = [[National Oceanic and Atmospheric Administration]]
| accessdate = January 20, 2023
}}&lt;/ref&gt;
| source 2 = Weatherbase (humidity)&lt;ref&gt;{{cite web
| url = http://www.weatherbase.com/weather/weather.php3?s=604184&amp;cityname=Coronel+Oviedo%2C+Caaguaz%FA%2C+Paraguay&amp;units=us
| title = Coronel Oviedo, Paraguay
| accessdate = June 14, 2014}}&lt;/ref&gt;
}}

== යොමු කිරීම් ==

[[ප්‍රවර්ගය:පැරගුවේ]]</text>
      <sha1>5zmzzmmwig0oy22iy618e922i8sul0s</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>753045</id>
      <parentid>753040</parentid>
      <timestamp>2025-07-03T09:26:32Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>BuddhikaW88</username>
        <id>37808</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>[[ප්‍රවර්ගය:පැරගුවේ පරිපාලන අංශ]] එක් කරන ලදී. [[විකිපීඩියා:HOTCAT|HotCat]] භාවිතයෙන්</comment>
      <origin>753045</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="7422" sha1="rkicnvlhboigvk9mkg6pl97pkfb4w5t" xml:space="preserve">{{Infobox settlement

| official_name      =කොරෝනෙල් ඔවේදෝ

| pushpin_map        = Paraguay#South America

| pushpin_relief     = 1

| pushpin_label_position = top

| pushpin_map_caption = පැරගුවේ තුල පිහිටීම (ඉහල) දකුණු ඇමරිකාව තුල පිහිටීම (පහල)

| coordinates        ={{coord|25|27|S|56|27|W|region:PY|display=inline}}

}}'''කොරෝනෙල් ඔවේදෝ''' ({{IPA|es|koɾoˈnel oˈβjeðo}} ), දේශීයව සරලව '''ඔවියෙඩෝ''' ලෙස හඳුන්වනු ලබන අතර, එය නැගෙනහිර-මධ්‍යම [[පැරගුවේ|පැරගුවේහි]] පිහිටි නගරයකි. එය අසුන්සියොන් සිට කිලෝමීටර් 150 ක් පමණ නැගෙනහිරින් පිහිටි කාගුවාසු දෙපාර්තමේන්තුවේ අගනුවර වන අතර එය 1758 දී ආරම්භ කරන ලදී. &lt;ref&gt;{{උපන්‍යාස වෙබ් |title=Coronel Oviedo &amp;#124; Paraguay |url=http://www.britannica.com/EBchecked/topic/138335/Coronel-Oviedo}}&lt;/ref&gt;

නගරයේ ජනගහනය 52,400 ක් පමණ වන අතර (2006 ඇස්තමේන්තුව) එය හිටපු ජනාධිපති නිකනෝර් ඩුආර්ට් ෆ්‍රූටෝස්ගේ උපන් ගම වේ.කොරෝනෙල් ඔවේදෝ වැදගත් සංක්‍රාන්ති ලක්ෂ්‍යයක් වේ.

නගරය සඳහා වන අන්වර්ථ නාමය [[ස්පාඤ්ඤ භාෂාව|ස්පාඤ්ඤ]] භාෂාවෙන් &quot;වැඩ අගනුවර&quot; නොහොත් ''කැපිටල් ඩි ට්‍රබාජෝ ය'' .

සුදුළූණු වගාව ප්‍රමුඛ දේශීය මුදල් බෝගයක් වූ අතර නගරයේ වෙළඳාම සඳහා සැලකිය යුතු පදනමක් වූ බැවින්, එය ආරම්භ කරන අවස්ථාවේ නගරයේ මුල් නම &quot;නුස්ට්‍රා සෙනෝරා ඩෙල් රොසාරියෝ ද අජෝස්&quot; හෝ &quot;සුදුළූණු රෝසරි ආර්යාව&quot; විය. 1931 දී පැරගුවේ රජය ත්‍රිත්ව සන්ධානයේ යුද්ධයේ වීරයා වූ චෙනෙල් ෆ්ලොරෙන්ටින් ඔවියෙඩෝ සිහි කිරීම සඳහා නගරයේ නම කොරොනෙල් ඔවියෙඩෝ ලෙස වෙනස් කළේය.  යුද්ධයෙන් පසු ඔවියෙඩෝ අජොස් හි පදිංචි වූ අතර 1935 දී මිය යන තුරුම එහි ජීවත් විය.

මෙම නගරය කොරොනෙල් ඔවියෙඩෝ රෝමානු කතෝලික රදගුරු පදවියේ ආසනයයි. &lt;ref&gt;{{උපන්‍යාස වෙබ් |title=Diocese of Coronel Oviedo, Paraguay |url=http://www.gcatholic.org/dioceses/diocese/coro3.htm}}&lt;/ref&gt;

== දේශගුණය ==
කොරොනෙල් ඔවියෙඩෝහි උණුසුම් ගිම්හාන සහ උණුසුම් ශීත සෘතු සහිත තෙතමනය සහිත උපනිවර්තන දේශගුණයක් ( කොපන් : ''Cfa'' ) &lt;ref&gt;{{Cite journal|date=23 October 2023|title=Table 1 Overview of the Köppen-Geiger climate classes including the defining criteria.|url=https://www.nature.com/articles/s41597-023-02549-6/tables/1|journal=Nature: Scientific Data|language=en}}&lt;/ref&gt; ඇත.{{Weather box
| width = auto
| metric first = yes
| single line = yes
| location = Coronel Oviedo (Salesian Agricultural Institute &quot;Carlos Pfannl&quot;) (1991–2020)
| Jan record high C = 41.5
| Feb record high C = 39.5
| Mar record high C = 40.2
| Apr record high C = 37.3
| May record high C = 36.0
| Jun record high C = 32.5
| Jul record high C = 32.0
| Aug record high C = 37.5
| Sep record high C = 39.6
| Oct record high C = 40.4
| Nov record high C = 40.4
| Dec record high C = 39.5
| Jan record low C = 12.6
| Feb record low C = 9.9
| Mar record low C = 7.2
| Apr record low C = 5.6
| May record low C = 1.0
| Jun record low C = -0.6
| Jul record low C = -1.6
| Aug record low C = -1.4
| Sep record low C = 1.4
| Oct record low C = 8.5
| Nov record low C = 6.8
| Dec record low C = 9.8
| Jan high C = 33.0
| Feb high C = 32.4
| Mar high C = 31.5
| Apr high C = 28.9
| May high C = 24.8
| Jun high C = 23.6
| Jul high C = 23.6
| Aug high C = 26.2
| Sep high C = 27.4
| Oct high C = 29.5
| Nov high C = 30.6
| Dec high C = 32.2
| year high C = 28.6
| Jan mean C = 26.5
| Feb mean C = 25.8
| Mar mean C = 24.8
| Apr mean C = 22.1
| May mean C = 18.5
| Jun mean C = 17.4
| Jul mean C = 16.6
| Aug mean C = 18.6
| Sep mean C = 20.3
| Oct mean C = 23.1
| Nov mean C = 24.1
| Dec mean C = 25.9
| year mean C = 22.0
| Jan low C = 21.4
| Feb low C = 21.1
| Mar low C = 19.9
| Apr low C = 17.5
| May low C = 14.1
| Jun low C = 13.0
| Jul low C = 11.7
| Aug low C = 13.2
| Sep low C = 15.1
| Oct low C = 18.1
| Nov low C = 18.7
| Dec low C = 20.6
| year low C = 17.0
| precipitation colour = green
| Jan precipitation mm = 155.5
| Feb precipitation mm = 169.1
| Mar precipitation mm = 153.5
| Apr precipitation mm = 162.6
| May precipitation mm = 173.6
| Jun precipitation mm = 117.0
| Jul precipitation mm = 73.2
| Aug precipitation mm = 64.8
| Sep precipitation mm = 118.1
| Oct precipitation mm = 211.0
| Nov precipitation mm = 205.9
| Dec precipitation mm = 183.3
| year precipitation mm = 1787.6
| Jan humidity = 70.0
| Feb humidity = 72.6
| Mar humidity = 73.9
| Apr humidity = 76.3
| May humidity = 78.1
| Jun humidity = 78.6
| Jul humidity = 73.8
| Aug humidity = 71.7
| Sep humidity = 69.8
| Oct humidity = 69.4
| Nov humidity = 68.5
| Dec humidity = 68.4
| year humidity = 72.6
| source 1 = [[National Oceanic and Atmospheric Administration|NOAA]]&lt;ref name=&quot;WMONormals&quot;&gt;{{cite web
|url = https://www.nodc.noaa.gov/archive/arc0216/0253808/2.2/data/0-data/Region-3-WMO-Normals-9120/Paraguay/CSV/Coronel_Oviedo_86234.csv
|title = World Meteorological Organization Climate Normals for 1991-2020 — Coronel Oviedo
|publisher = National Oceanic and Atmospheric Administration
|access-date = January 26, 2024}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{cite web
| url = https://www.ncei.noaa.gov/access/services/data/v1?dataset=global-summary-of-the-day&amp;stations=86234099999&amp;startDate=1700-01-01&amp;endDate=2023-12-31&amp;dataTypes=MAX,MIN,PRCP
| title = Global Surface Summary of the Day - GSOD
| publisher = [[National Oceanic and Atmospheric Administration]]
| accessdate = January 20, 2023
}}&lt;/ref&gt;
| source 2 = Weatherbase (humidity)&lt;ref&gt;{{cite web
| url = http://www.weatherbase.com/weather/weather.php3?s=604184&amp;cityname=Coronel+Oviedo%2C+Caaguaz%FA%2C+Paraguay&amp;units=us
| title = Coronel Oviedo, Paraguay
| accessdate = June 14, 2014}}&lt;/ref&gt;
}}

== යොමු කිරීම් ==

[[ප්‍රවර්ගය:පැරගුවේ]]
[[ප්‍රවර්ගය:පැරගුවේ පරිපාලන අංශ]]</text>
      <sha1>rkicnvlhboigvk9mkg6pl97pkfb4w5t</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>ප්‍රවර්ගය:පැරගුවේ</title>
    <ns>14</ns>
    <id>182860</id>
    <revision>
      <id>753022</id>
      <timestamp>2025-07-03T09:15:34Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>BuddhikaW88</username>
        <id>37808</id>
      </contributor>
      <comment>Created blank page</comment>
      <origin>753022</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="0" sha1="phoiac9h4m842xq45sp7s6u21eteeq1" />
      <sha1>phoiac9h4m842xq45sp7s6u21eteeq1</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>ප්‍රවර්ගය:පැරගුවේ පරිපාලන අංශ</title>
    <ns>14</ns>
    <id>182861</id>
    <revision>
      <id>753023</id>
      <timestamp>2025-07-03T09:15:43Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>BuddhikaW88</username>
        <id>37808</id>
      </contributor>
      <comment>Created blank page</comment>
      <origin>753023</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="0" sha1="phoiac9h4m842xq45sp7s6u21eteeq1" />
      <sha1>phoiac9h4m842xq45sp7s6u21eteeq1</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>කසාපා, පැරගුවේ</title>
    <ns>0</ns>
    <id>182862</id>
    <revision>
      <id>753057</id>
      <timestamp>2025-07-03T09:50:38Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>BuddhikaW88</username>
        <id>37808</id>
      </contributor>
      <comment>Created by translating the page &quot;[[:en:Special:Redirect/revision/1278716611|Caazapá]]&quot;</comment>
      <origin>753057</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="3214" sha1="aedlu76sb9lg1hfxgnecnt6h59boy78" xml:space="preserve">'''කසාපා''' ({{IPA|es|ka(a)saˈpa}} ) යනු 1607 දී Friar Luis de Bolaños විසින් ආරම්භ කරන ලද [[පැරගුවේ]] නගරයකි. එය කාසාපා දිස්ත්‍රික්කයේ පිහිටා ඇති අතර එය කාසාපා දෙපාර්තමේන්තුවේ අගනුවර වේ. නගරයේ &quot;Barrios&quot; නමින් හැඳින්වෙන අසල්වැසි ප්‍රදේශ පහක් ඇත: ඊළඟට ප්‍රධාන එක Barrio San Pablo වන අතර අනෙක් 4 නම්: Barrio Santa Teresita, Barrio San Blás, Barrio San Antonio සහ Barrio San Roque - පැරගුවේ ස්පාඤ්ඤ පාලන සමයේදී ෆ්‍රැන්සිස්කන්වරුන් විසින් ඉදිකරන ලද මුල් දේවස්ථානය එහි ඇතුලේ පිහිටා ඇත. Caazapá හි Franciscan මෙහෙයුම පැරගුවේ සංස්කෘතික උරුමයේ වැදගත් සිදුවීමක් විය.ඩ්ස්ග් ග් ග් ෆ්ග් ෆ්ඩ්ග් ෆ්ඩ්ග් ෆ්ඩ් ග් c න්ව්බ්න් හ් ෆ්ඩ් ඩ්ස්ග්ඩ් ඩ්ෆ්හ් ඩ්ෆ්හ් ඩ්ෆ්හ් ඩ්

සමහර ආකර්ෂණීය ස්ථාන වන්නේ පල්ලිය, යකුවා බොලානෝස් (බොලානෝස් කලපුව) සහ මිෂනාරි ජුවාන් බර්නාඩෝ කොල්මන් ඝාතනය කරන ලද කුරුසය අඩංගු ජුවාන් බර්නාඩෝ කෞතුකාගාරයයි. &lt;ref name=&quot;:0&quot;&gt;{{උපන්‍යාස වෙබ් |date=April 11, 2022 |title=Caazapá: Un manantial místico y un fuerte legado franciscano |trans-title=Caazapa: A mystical water spring and a strong Franciscan legacy |url=https://www.abc.com.py/viajes/2022/04/11/caazapa-un-manantial-mistico-y-los-rastros-de-una-fuerte-presencia-franciscana/ |access-date=September 18, 2024 |website=ABC |language=spanish}}&lt;/ref&gt;

== නිරුක්තිය ==
නගරයට එහි නම ලැබී ඇත්තේ මුලින් එහි පිහිටා තිබූ ෆ්‍රැන්සිස්කන් නිකායේ ස්පාඤ්ඤ මෙහෙවර නිසාය. දෙවැන්න සම්භාව්‍ය ගුරානි භාෂාවෙන් කාකාපා ලෙස හැඳින්වූ අතර එහි අර්ථය &quot;වනාන්තරයෙන් පසු [ස්ථානය]&quot; යන්නයි. මෙයට හේතුව වනාන්තරයෙන් ඔබ්බට කොහේ හරි දෙවියන් වහන්සේ, ෆ්‍රියර් ලුයිස් ඩි බොලානෝස් හරහා ජල උල්පතක් ඇති කළ බවට ස්වදේශිකයන්ගේ විශ්වාසයයි.
[[ප්‍රවර්ගය:Coordinates on Wikidata]]</text>
      <sha1>aedlu76sb9lg1hfxgnecnt6h59boy78</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>753066</id>
      <parentid>753057</parentid>
      <timestamp>2025-07-03T09:54:30Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>BuddhikaW88</username>
        <id>37808</id>
      </contributor>
      <origin>753066</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="3641" sha1="73i3qd13wdh0ggylpuid3hg4p9tri0t" xml:space="preserve">{{Infobox settlement

| official_name      =කසාපා

| pushpin_map        = Paraguay#South America

| pushpin_relief     = 1

| pushpin_label_position = top

| pushpin_map_caption = පැරගුවේ තුල පිහිටීම (ඉහල) දකුණු ඇමරිකාව තුල පිහිටීම (පහල)

| coordinates        ={{coord|26|12|00|S|56|22|48|W|region:PY|display=inline,title}}

}}'''කසාපා''' ({{IPA|es|ka(a)saˈpa}} ) යනු 1607 දී Friar Luis de Bolaños විසින් ආරම්භ කරන ලද [[පැරගුවේ]] නගරයකි. එය කාසාපා දිස්ත්‍රික්කයේ පිහිටා ඇති අතර එය කාසාපා දෙපාර්තමේන්තුවේ අගනුවර වේ. නගරයේ &quot;Barrios&quot; නමින් හැඳින්වෙන අසල්වැසි ප්‍රදේශ පහක් ඇත: ඊළඟට ප්‍රධාන එක Barrio San Pablo වන අතර අනෙක් 4 නම්: Barrio Santa Teresita, Barrio San Blás, Barrio San Antonio සහ Barrio San Roque - පැරගුවේ ස්පාඤ්ඤ පාලන සමයේදී ෆ්‍රැන්සිස්කන්වරුන් විසින් ඉදිකරන ලද මුල් දේවස්ථානය එහි ඇතුලේ පිහිටා ඇත. Caazapá හි Franciscan මෙහෙයුම පැරගුවේ සංස්කෘතික උරුමයේ වැදගත් සිදුවීමක් විය.ඩ්ස්ග් ග් ග් ෆ්ග් ෆ්ඩ්ග් ෆ්ඩ්ග් ෆ්ඩ් ග් c න්ව්බ්න් හ් ෆ්ඩ් ඩ්ස්ග්ඩ් ඩ්ෆ්හ් ඩ්ෆ්හ් ඩ්ෆ්හ් ඩ්

සමහර ආකර්ෂණීය ස්ථාන වන්නේ පල්ලිය, යකුවා බොලානෝස් (බොලානෝස් කලපුව) සහ මිෂනාරි ජුවාන් බර්නාඩෝ කොල්මන් ඝාතනය කරන ලද කුරුසය අඩංගු ජුවාන් බර්නාඩෝ කෞතුකාගාරයයි. &lt;ref name=&quot;:0&quot;&gt;{{උපන්‍යාස වෙබ් |date=April 11, 2022 |title=Caazapá: Un manantial místico y un fuerte legado franciscano |trans-title=Caazapa: A mystical water spring and a strong Franciscan legacy |url=https://www.abc.com.py/viajes/2022/04/11/caazapa-un-manantial-mistico-y-los-rastros-de-una-fuerte-presencia-franciscana/ |access-date=September 18, 2024 |website=ABC |language=spanish}}&lt;/ref&gt;

== නිරුක්තිය ==
නගරයට එහි නම ලැබී ඇත්තේ මුලින් එහි පිහිටා තිබූ ෆ්‍රැන්සිස්කන් නිකායේ ස්පාඤ්ඤ මෙහෙවර නිසාය. දෙවැන්න සම්භාව්‍ය ගුරානි භාෂාවෙන් කාකාපා ලෙස හැඳින්වූ අතර එහි අර්ථය &quot;වනාන්තරයෙන් පසු [ස්ථානය]&quot; යන්නයි. මෙයට හේතුව වනාන්තරයෙන් ඔබ්බට කොහේ හරි දෙවියන් වහන්සේ, ෆ්‍රියර් ලුයිස් ඩි බොලානෝස් හරහා ජල උල්පතක් ඇති කළ බවට ස්වදේශිකයන්ගේ විශ්වාසයයි.
[[ප්‍රවර්ගය:Coordinates on Wikidata]]</text>
      <sha1>73i3qd13wdh0ggylpuid3hg4p9tri0t</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>753073</id>
      <parentid>753066</parentid>
      <timestamp>2025-07-03T09:56:15Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>BuddhikaW88</username>
        <id>37808</id>
      </contributor>
      <origin>753073</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="2717" sha1="5ysjl9zihs8xpnegrejbydsi8v609yl" xml:space="preserve">{{Infobox settlement

| official_name      =කසාපා

| pushpin_map        = Paraguay#South America

| pushpin_relief     = 1

| pushpin_label_position = top

| pushpin_map_caption = පැරගුවේ තුල පිහිටීම (ඉහල) දකුණු ඇමරිකාව තුල පිහිටීම (පහල)

| coordinates        ={{coord|26|12|00|S|56|22|48|W|region:PY|display=inline,title}}

}}'''කසාපා''' ({{IPA|es|ka(a)saˈpa}} ) යනු 1607 දී ෆ්‍රියර් ලුයිස් ඩි බොලානෝස් විසින් ආරම්භ කරන ලද [[පැරගුවේ]] නගරයකි. එය කාසාපා දිස්ත්‍රික්කයේ පිහිටා ඇති අතර එය කාසාපා දෙපාර්තමේන්තුවේ අගනුවර වේ. 

සමහර ආකර්ෂණීය ස්ථාන වන්නේ පල්ලිය, යකුවා බොලානෝස් (බොලානෝස් කලපුව) සහ මිෂනාරි ජුවාන් බර්නාඩෝ කොල්මන් ඝාතනය කරන ලද කුරුසය අඩංගු ජුවාන් බර්නාඩෝ කෞතුකාගාරයයි. &lt;ref name=&quot;:0&quot;&gt;{{උපන්‍යාස වෙබ් |date=April 11, 2022 |title=Caazapá: Un manantial místico y un fuerte legado franciscano |trans-title=Caazapa: A mystical water spring and a strong Franciscan legacy |url=https://www.abc.com.py/viajes/2022/04/11/caazapa-un-manantial-mistico-y-los-rastros-de-una-fuerte-presencia-franciscana/ |access-date=September 18, 2024 |website=ABC |language=spanish}}&lt;/ref&gt;

== නිරුක්තිය ==
නගරයට එහි නම ලැබී ඇත්තේ මුලින් එහි පිහිටා තිබූ ෆ්‍රැන්සිස්කන් නිකායේ ස්පාඤ්ඤ මෙහෙවර නිසාය. දෙවැන්න සම්භාව්‍ය ගුරානි භාෂාවෙන් කාකාපා ලෙස හැඳින්වූ අතර එහි අර්ථය &quot;වනාන්තරයෙන් පසු [ස්ථානය]&quot; යන්නයි. මෙයට හේතුව වනාන්තරයෙන් ඔබ්බට කොහේ හරි දෙවියන් වහන්සේ, ෆ්‍රියර් ලුයිස් ඩි බොලානෝස් හරහා ජල උල්පතක් ඇති කළ බවට ස්වදේශිකයන්ගේ විශ්වාසයයි.

== යොමු කිරීම් ==
[[ප්‍රවර්ගය:Coordinates on Wikidata]]</text>
      <sha1>5ysjl9zihs8xpnegrejbydsi8v609yl</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>753074</id>
      <parentid>753073</parentid>
      <timestamp>2025-07-03T09:56:24Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>BuddhikaW88</username>
        <id>37808</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>[[ප්‍රවර්ගය:පැරගුවේ]] එක් කරන ලදී. [[විකිපීඩියා:HOTCAT|HotCat]] භාවිතයෙන්</comment>
      <origin>753074</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="2771" sha1="986vx9abe82firsbgsdu5bvcyji8ma0" xml:space="preserve">{{Infobox settlement

| official_name      =කසාපා

| pushpin_map        = Paraguay#South America

| pushpin_relief     = 1

| pushpin_label_position = top

| pushpin_map_caption = පැරගුවේ තුල පිහිටීම (ඉහල) දකුණු ඇමරිකාව තුල පිහිටීම (පහල)

| coordinates        ={{coord|26|12|00|S|56|22|48|W|region:PY|display=inline,title}}

}}'''කසාපා''' ({{IPA|es|ka(a)saˈpa}} ) යනු 1607 දී ෆ්‍රියර් ලුයිස් ඩි බොලානෝස් විසින් ආරම්භ කරන ලද [[පැරගුවේ]] නගරයකි. එය කාසාපා දිස්ත්‍රික්කයේ පිහිටා ඇති අතර එය කාසාපා දෙපාර්තමේන්තුවේ අගනුවර වේ. 

සමහර ආකර්ෂණීය ස්ථාන වන්නේ පල්ලිය, යකුවා බොලානෝස් (බොලානෝස් කලපුව) සහ මිෂනාරි ජුවාන් බර්නාඩෝ කොල්මන් ඝාතනය කරන ලද කුරුසය අඩංගු ජුවාන් බර්නාඩෝ කෞතුකාගාරයයි. &lt;ref name=&quot;:0&quot;&gt;{{උපන්‍යාස වෙබ් |date=April 11, 2022 |title=Caazapá: Un manantial místico y un fuerte legado franciscano |trans-title=Caazapa: A mystical water spring and a strong Franciscan legacy |url=https://www.abc.com.py/viajes/2022/04/11/caazapa-un-manantial-mistico-y-los-rastros-de-una-fuerte-presencia-franciscana/ |access-date=September 18, 2024 |website=ABC |language=spanish}}&lt;/ref&gt;

== නිරුක්තිය ==
නගරයට එහි නම ලැබී ඇත්තේ මුලින් එහි පිහිටා තිබූ ෆ්‍රැන්සිස්කන් නිකායේ ස්පාඤ්ඤ මෙහෙවර නිසාය. දෙවැන්න සම්භාව්‍ය ගුරානි භාෂාවෙන් කාකාපා ලෙස හැඳින්වූ අතර එහි අර්ථය &quot;වනාන්තරයෙන් පසු [ස්ථානය]&quot; යන්නයි. මෙයට හේතුව වනාන්තරයෙන් ඔබ්බට කොහේ හරි දෙවියන් වහන්සේ, ෆ්‍රියර් ලුයිස් ඩි බොලානෝස් හරහා ජල උල්පතක් ඇති කළ බවට ස්වදේශිකයන්ගේ විශ්වාසයයි.

== යොමු කිරීම් ==
[[ප්‍රවර්ගය:Coordinates on Wikidata]]
[[ප්‍රවර්ගය:පැරගුවේ]]</text>
      <sha1>986vx9abe82firsbgsdu5bvcyji8ma0</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>753080</id>
      <parentid>753074</parentid>
      <timestamp>2025-07-03T09:56:49Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>BuddhikaW88</username>
        <id>37808</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>[[ප්‍රවර්ගය:පැරගුවේ පරිපාලන අංශ]] එක් කරන ලදී. [[විකිපීඩියා:HOTCAT|HotCat]] භාවිතයෙන්</comment>
      <origin>753080</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="2857" sha1="j353k83p8ugnnuy4wgp6cxbvwpd41we" xml:space="preserve">{{Infobox settlement

| official_name      =කසාපා

| pushpin_map        = Paraguay#South America

| pushpin_relief     = 1

| pushpin_label_position = top

| pushpin_map_caption = පැරගුවේ තුල පිහිටීම (ඉහල) දකුණු ඇමරිකාව තුල පිහිටීම (පහල)

| coordinates        ={{coord|26|12|00|S|56|22|48|W|region:PY|display=inline,title}}

}}'''කසාපා''' ({{IPA|es|ka(a)saˈpa}} ) යනු 1607 දී ෆ්‍රියර් ලුයිස් ඩි බොලානෝස් විසින් ආරම්භ කරන ලද [[පැරගුවේ]] නගරයකි. එය කාසාපා දිස්ත්‍රික්කයේ පිහිටා ඇති අතර එය කාසාපා දෙපාර්තමේන්තුවේ අගනුවර වේ. 

සමහර ආකර්ෂණීය ස්ථාන වන්නේ පල්ලිය, යකුවා බොලානෝස් (බොලානෝස් කලපුව) සහ මිෂනාරි ජුවාන් බර්නාඩෝ කොල්මන් ඝාතනය කරන ලද කුරුසය අඩංගු ජුවාන් බර්නාඩෝ කෞතුකාගාරයයි. &lt;ref name=&quot;:0&quot;&gt;{{උපන්‍යාස වෙබ් |date=April 11, 2022 |title=Caazapá: Un manantial místico y un fuerte legado franciscano |trans-title=Caazapa: A mystical water spring and a strong Franciscan legacy |url=https://www.abc.com.py/viajes/2022/04/11/caazapa-un-manantial-mistico-y-los-rastros-de-una-fuerte-presencia-franciscana/ |access-date=September 18, 2024 |website=ABC |language=spanish}}&lt;/ref&gt;

== නිරුක්තිය ==
නගරයට එහි නම ලැබී ඇත්තේ මුලින් එහි පිහිටා තිබූ ෆ්‍රැන්සිස්කන් නිකායේ ස්පාඤ්ඤ මෙහෙවර නිසාය. දෙවැන්න සම්භාව්‍ය ගුරානි භාෂාවෙන් කාකාපා ලෙස හැඳින්වූ අතර එහි අර්ථය &quot;වනාන්තරයෙන් පසු [ස්ථානය]&quot; යන්නයි. මෙයට හේතුව වනාන්තරයෙන් ඔබ්බට කොහේ හරි දෙවියන් වහන්සේ, ෆ්‍රියර් ලුයිස් ඩි බොලානෝස් හරහා ජල උල්පතක් ඇති කළ බවට ස්වදේශිකයන්ගේ විශ්වාසයයි.

== යොමු කිරීම් ==
[[ප්‍රවර්ගය:Coordinates on Wikidata]]
[[ප්‍රවර්ගය:පැරගුවේ]]
[[ප්‍රවර්ගය:පැරගුවේ පරිපාලන අංශ]]</text>
      <sha1>j353k83p8ugnnuy4wgp6cxbvwpd41we</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>එන්කර්නසියන්, පැරගුවේ</title>
    <ns>0</ns>
    <id>182863</id>
    <revision>
      <id>753058</id>
      <timestamp>2025-07-03T09:50:40Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>BuddhikaW88</username>
        <id>37808</id>
      </contributor>
      <comment>Created by translating the page &quot;[[:en:Special:Redirect/revision/1293798576|Encarnación, Paraguay]]&quot;</comment>
      <origin>753058</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="6338" sha1="e81i9mve4drzop7wfflayqi9pto8c05" xml:space="preserve">
'''එන්කාර්නේෂන්''' ({{IPA|es|eŋkaɾnaˈsjon}} ) යනු පැරගුවේ හි ඉටපුවා දෙපාර්තමේන්තුවේ දිස්ත්‍රික්කයක් සහ අගනුවර වන අතර එය දෙපාර්තමේන්තුවේ ගිනිකොන දෙසින් [[පොසාඩස්, ආර්ජන්ටිනාව|, ආර්ජන්ටිනාවේ පොසාඩාස්]] ඉදිරිපිට පරානා ගඟේ දකුණු පැත්තේ (බටහිර) වෙරළේ පිහිටා ඇත. නගරයේ භූමි ප්‍රමාණය 274 කි.&amp;nbsp;කිලෝමීටර &lt;sup&gt;2 ක්&lt;/sup&gt; වන අතර ජනගහනය 93,497 කි (2002 සංගණනය), සහ 2020 ඇස්තමේන්තුවකට අනුව මහා එන්කාර්නේෂන් ප්‍රදේශයේ ජනගහනය 225,000 ඉක්මවයි. Encarnación යනු [[පැරගුවේ]] තුන්වන විශාලතම නගරයයි. නගරය මුලින් නම් කරන ලද්දේ ''Nuestra Señora de la Anunciación de Itapua'', &lt;ref name=&quot;auto1&quot;&gt;{{උපන්‍යාස වෙබ් |title=Encarnación, 400 años y nueva era de esplendor - Notas - ABC Color |url=https://www.abc.com.py/edicion-impresa/notas/encarnacion-400-anos-y-nueva-era-de-esplendor-1349977.html |access-date=June 26, 2023 |website=www.abc.com.py}}&lt;/ref&gt; සහ එහි බොහෝ වැසියන් විසින් ගිම්හානයේ අගනුවර ලෙස සැලකේ. &lt;ref name=&quot;auto2&quot;&gt;{{උපන්‍යාස වෙබ් |date=November 19, 2018 |title=Why Should You Live in Encarnación (Paraguay)? |url=https://www.livinginparaguay.com/why-should-you-live-in-encarnacion-paraguay/}}&lt;cite class=&quot;citation web cs1&quot; data-ve-ignore=&quot;true&quot;&gt;[https://www.livinginparaguay.com/why-should-you-live-in-encarnacion-paraguay/ &quot;Why Should You Live in Encarnación (Paraguay)?&quot;]. November 19, 2018.&lt;/cite&gt;&lt;/ref&gt;ඩ්ස්ග් ග් ග් ෆ්ග් ෆ්ඩ්ග් ෆ්ඩ්ග් ෆ්ඩ් ග් c න්ව්බ්න් හ් ෆ්ඩ් ඩ්ස්ග්ඩ් ඩ්ෆ්හ් ඩ්ෆ්හ් ඩ්ෆ්හ් ඩ්

Encarnación ආර්ජන්ටිනාවේ [[පොසාඩස්, ආර්ජන්ටිනාව|Posadas]] නගරයට San Roque Gonzalez de Santa Cruz Bridge සහ ජාත්‍යන්තර දුම්රිය මගින් සම්බන්ධ වේ. නගරය පිහිටා ඇත්තේ මාර්ග අංක 1 හි, ආසන්න වශයෙන් 370 කි.&amp;nbsp;[[අසුන්සියොන්, පැරගුවේ|අසුන්සියොන්]] සිට කි.මී. (සැතපුම් 225), සහ මාර්ග 6 හි පිහිටා ඇත, ආසන්න වශයෙන් 280 කි.&amp;nbsp;Ciudad del Este සිට km (සැතපුම් 175) . එහි සමීපත්වය නිසා, බොහෝ ආර්ජන්ටිනාවේ වැසියන් නගරයට ගමන් කරති. &lt;ref name=&quot;auto2&quot;&gt;{{උපන්‍යාස වෙබ් |date=November 19, 2018 |title=Why Should You Live in Encarnación (Paraguay)? |url=https://www.livinginparaguay.com/why-should-you-live-in-encarnacion-paraguay/}}&lt;/ref&gt; මෙම නගරය පැරගුවේහි වැදගත් මූල්‍ය මධ්‍යස්ථානයක් වන අතර ආර්ජන්ටිනාවේ පොසාඩාස් සමඟ වාණිජ සබඳතාවක් පවත්වාගෙන යයි. &lt;ref&gt;{{උපන්‍යාස වෙබ් |date=April 24, 2012 |title=Encarnación, la perla del sur de Paraguay &amp;#124; Viajes y Turismo al Día |url=https://www.viajesyturismoaldia.com/2012/04/24/encarnacion-la-perla-del-sur-de-paraguay/}}&lt;/ref&gt;

27°13′23″S 55°50′03″W ඛණ්ඩාංකවල පිහිටි ටෙනියෙන්ටේ අමීන් අයුබ් ගොන්සාලෙස් ගුවන්තොටුපළ (IATA: ENO, ICAO: SGEN), නගරයේ සිට කිලෝමීටර් 12 ක් දුරින් පිහිටා ඇති අතර එය රටේ තුන්වන වැදගත්ම ගුවන්තොටුපළ වේ. 2003 ෆුට්සල් පිරිමි ලෝක කුසලානය සඳහා සත්කාරක නගරය වූයේ එන්කාර්නේෂියන් ය. &lt;ref&gt;{{උපන්‍යාස වෙබ් |title=Intensos preparativos en Encarnación con miras al Mundial - Deportes - ABC Color |url=https://www.abc.com.py/deportes/intensos-preparativos-en-encarnacion-con-miras-al-mundial-727310.html}}&lt;/ref&gt;

== ජන විකාශනය ==
එන්කාර්නේෂියන් යනු ඉටපුවා දෙපාර්තමේන්තුවේ අගනුවර වන අතර 2002 ජාතික සංගණනයට අනුව එහි මුළු ජනගහනය 93,497 ක් සහ නාගරික ජනගහනය 67,173 කි. 

පැරගුවේ සෙසු ප්‍රදේශවල මෙන් බොහෝ වැසියන් මිශ්‍ර ස්පාඤ්ඤ සහ ඇමරින්ඩියන් සම්භවයක් ඇති අය වන නමුත් ජර්මානුවන්, යුක්‍රේනියානුවන් සහ පෝලන්ත ජාතිකයන් ද සුළු ජාතීන් වේ.{{තහවුරු​ කරන්න|date=October 2011}} .

පැරගුවේහි විශාලතම යුක්රේනියානු ජනාවාසය ඇත්තේ මෙම නගරයේ ය. &lt;ref&gt;[http://pcag.uwinnipeg.ca/Prairie-Perspectives/PP-Vol09/Cipko-Lehr.pdf Prairie Perspectives]uwinnipeg.ca {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20160304091059/http://pcag.uwinnipeg.ca/Prairie-Perspectives/PP-Vol09/Cipko-Lehr.pdf|date=March 4, 2016}}&lt;/ref&gt;
[[ප්‍රවර්ගය:CS1 German-language sources (de)]]
[[ප්‍රවර්ගය:Coordinates on Wikidata]]</text>
      <sha1>e81i9mve4drzop7wfflayqi9pto8c05</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>753067</id>
      <parentid>753058</parentid>
      <timestamp>2025-07-03T09:54:33Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>BuddhikaW88</username>
        <id>37808</id>
      </contributor>
      <origin>753067</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="6793" sha1="f5lg42gn2p6tscmhgxrlxd1ytc85rqn" xml:space="preserve">{{Infobox settlement

| official_name      =එන්කර්නසියන්
| pushpin_map        = Paraguay#South America

| pushpin_relief     = 1

| pushpin_label_position = top

| pushpin_map_caption = පැරගුවේ තුල පිහිටීම (ඉහල) දකුණු ඇමරිකාව තුල පිහිටීම (පහල)

| coordinates        ={{coord|27|19|48|S|55|52|48|W|region:PY_type:city(69769)|display=it}}

}}

'''එන්කාර්නේෂන්''' ({{IPA|es|eŋkaɾnaˈsjon}} ) යනු පැරගුවේ හි ඉටපුවා දෙපාර්තමේන්තුවේ දිස්ත්‍රික්කයක් සහ අගනුවර වන අතර එය දෙපාර්තමේන්තුවේ ගිනිකොන දෙසින් [[පොසාඩස්, ආර්ජන්ටිනාව|, ආර්ජන්ටිනාවේ පොසාඩාස්]] ඉදිරිපිට පරානා ගඟේ දකුණු පැත්තේ (බටහිර) වෙරළේ පිහිටා ඇත. නගරයේ භූමි ප්‍රමාණය 274 කි.&amp;nbsp;කිලෝමීටර &lt;sup&gt;2 ක්&lt;/sup&gt; වන අතර ජනගහනය 93,497 කි (2002 සංගණනය), සහ 2020 ඇස්තමේන්තුවකට අනුව මහා එන්කාර්නේෂන් ප්‍රදේශයේ ජනගහනය 225,000 ඉක්මවයි. Encarnación යනු [[පැරගුවේ]] තුන්වන විශාලතම නගරයයි. නගරය මුලින් නම් කරන ලද්දේ ''Nuestra Señora de la Anunciación de Itapua'', &lt;ref name=&quot;auto1&quot;&gt;{{උපන්‍යාස වෙබ් |title=Encarnación, 400 años y nueva era de esplendor - Notas - ABC Color |url=https://www.abc.com.py/edicion-impresa/notas/encarnacion-400-anos-y-nueva-era-de-esplendor-1349977.html |access-date=June 26, 2023 |website=www.abc.com.py}}&lt;/ref&gt; සහ එහි බොහෝ වැසියන් විසින් ගිම්හානයේ අගනුවර ලෙස සැලකේ. &lt;ref name=&quot;auto2&quot;&gt;{{උපන්‍යාස වෙබ් |date=November 19, 2018 |title=Why Should You Live in Encarnación (Paraguay)? |url=https://www.livinginparaguay.com/why-should-you-live-in-encarnacion-paraguay/}}&lt;cite class=&quot;citation web cs1&quot; data-ve-ignore=&quot;true&quot;&gt;[https://www.livinginparaguay.com/why-should-you-live-in-encarnacion-paraguay/ &quot;Why Should You Live in Encarnación (Paraguay)?&quot;]. November 19, 2018.&lt;/cite&gt;&lt;/ref&gt;ඩ්ස්ග් ග් ග් ෆ්ග් ෆ්ඩ්ග් ෆ්ඩ්ග් ෆ්ඩ් ග් c න්ව්බ්න් හ් ෆ්ඩ් ඩ්ස්ග්ඩ් ඩ්ෆ්හ් ඩ්ෆ්හ් ඩ්ෆ්හ් ඩ්

Encarnación ආර්ජන්ටිනාවේ [[පොසාඩස්, ආර්ජන්ටිනාව|Posadas]] නගරයට San Roque Gonzalez de Santa Cruz Bridge සහ ජාත්‍යන්තර දුම්රිය මගින් සම්බන්ධ වේ. නගරය පිහිටා ඇත්තේ මාර්ග අංක 1 හි, ආසන්න වශයෙන් 370 කි.&amp;nbsp;[[අසුන්සියොන්, පැරගුවේ|අසුන්සියොන්]] සිට කි.මී. (සැතපුම් 225), සහ මාර්ග 6 හි පිහිටා ඇත, ආසන්න වශයෙන් 280 කි.&amp;nbsp;Ciudad del Este සිට km (සැතපුම් 175) . එහි සමීපත්වය නිසා, බොහෝ ආර්ජන්ටිනාවේ වැසියන් නගරයට ගමන් කරති. &lt;ref name=&quot;auto2&quot;&gt;{{උපන්‍යාස වෙබ් |date=November 19, 2018 |title=Why Should You Live in Encarnación (Paraguay)? |url=https://www.livinginparaguay.com/why-should-you-live-in-encarnacion-paraguay/}}&lt;/ref&gt; මෙම නගරය පැරගුවේහි වැදගත් මූල්‍ය මධ්‍යස්ථානයක් වන අතර ආර්ජන්ටිනාවේ පොසාඩාස් සමඟ වාණිජ සබඳතාවක් පවත්වාගෙන යයි. &lt;ref&gt;{{උපන්‍යාස වෙබ් |date=April 24, 2012 |title=Encarnación, la perla del sur de Paraguay &amp;#124; Viajes y Turismo al Día |url=https://www.viajesyturismoaldia.com/2012/04/24/encarnacion-la-perla-del-sur-de-paraguay/}}&lt;/ref&gt;

27°13′23″S 55°50′03″W ඛණ්ඩාංකවල පිහිටි ටෙනියෙන්ටේ අමීන් අයුබ් ගොන්සාලෙස් ගුවන්තොටුපළ (IATA: ENO, ICAO: SGEN), නගරයේ සිට කිලෝමීටර් 12 ක් දුරින් පිහිටා ඇති අතර එය රටේ තුන්වන වැදගත්ම ගුවන්තොටුපළ වේ. 2003 ෆුට්සල් පිරිමි ලෝක කුසලානය සඳහා සත්කාරක නගරය වූයේ එන්කාර්නේෂියන් ය. &lt;ref&gt;{{උපන්‍යාස වෙබ් |title=Intensos preparativos en Encarnación con miras al Mundial - Deportes - ABC Color |url=https://www.abc.com.py/deportes/intensos-preparativos-en-encarnacion-con-miras-al-mundial-727310.html}}&lt;/ref&gt;

== ජන විකාශනය ==
එන්කාර්නේෂියන් යනු ඉටපුවා දෙපාර්තමේන්තුවේ අගනුවර වන අතර 2002 ජාතික සංගණනයට අනුව එහි මුළු ජනගහනය 93,497 ක් සහ නාගරික ජනගහනය 67,173 කි. 

පැරගුවේ සෙසු ප්‍රදේශවල මෙන් බොහෝ වැසියන් මිශ්‍ර ස්පාඤ්ඤ සහ ඇමරින්ඩියන් සම්භවයක් ඇති අය වන නමුත් ජර්මානුවන්, යුක්‍රේනියානුවන් සහ පෝලන්ත ජාතිකයන් ද සුළු ජාතීන් වේ.{{තහවුරු​ කරන්න|date=October 2011}} .

පැරගුවේහි විශාලතම යුක්රේනියානු ජනාවාසය ඇත්තේ මෙම නගරයේ ය. &lt;ref&gt;[http://pcag.uwinnipeg.ca/Prairie-Perspectives/PP-Vol09/Cipko-Lehr.pdf Prairie Perspectives]uwinnipeg.ca {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20160304091059/http://pcag.uwinnipeg.ca/Prairie-Perspectives/PP-Vol09/Cipko-Lehr.pdf|date=March 4, 2016}}&lt;/ref&gt;
[[ප්‍රවර්ගය:CS1 German-language sources (de)]]
[[ප්‍රවර්ගය:Coordinates on Wikidata]]</text>
      <sha1>f5lg42gn2p6tscmhgxrlxd1ytc85rqn</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>753075</id>
      <parentid>753067</parentid>
      <timestamp>2025-07-03T09:56:27Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>BuddhikaW88</username>
        <id>37808</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>[[ප්‍රවර්ගය:පැරගුවේ]] එක් කරන ලදී. [[විකිපීඩියා:HOTCAT|HotCat]] භාවිතයෙන්</comment>
      <origin>753075</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="6847" sha1="alh0hfbb422prq7h0ubput4a41g7ad1" xml:space="preserve">{{Infobox settlement

| official_name      =එන්කර්නසියන්
| pushpin_map        = Paraguay#South America

| pushpin_relief     = 1

| pushpin_label_position = top

| pushpin_map_caption = පැරගුවේ තුල පිහිටීම (ඉහල) දකුණු ඇමරිකාව තුල පිහිටීම (පහල)

| coordinates        ={{coord|27|19|48|S|55|52|48|W|region:PY_type:city(69769)|display=it}}

}}

'''එන්කාර්නේෂන්''' ({{IPA|es|eŋkaɾnaˈsjon}} ) යනු පැරගුවේ හි ඉටපුවා දෙපාර්තමේන්තුවේ දිස්ත්‍රික්කයක් සහ අගනුවර වන අතර එය දෙපාර්තමේන්තුවේ ගිනිකොන දෙසින් [[පොසාඩස්, ආර්ජන්ටිනාව|, ආර්ජන්ටිනාවේ පොසාඩාස්]] ඉදිරිපිට පරානා ගඟේ දකුණු පැත්තේ (බටහිර) වෙරළේ පිහිටා ඇත. නගරයේ භූමි ප්‍රමාණය 274 කි.&amp;nbsp;කිලෝමීටර &lt;sup&gt;2 ක්&lt;/sup&gt; වන අතර ජනගහනය 93,497 කි (2002 සංගණනය), සහ 2020 ඇස්තමේන්තුවකට අනුව මහා එන්කාර්නේෂන් ප්‍රදේශයේ ජනගහනය 225,000 ඉක්මවයි. Encarnación යනු [[පැරගුවේ]] තුන්වන විශාලතම නගරයයි. නගරය මුලින් නම් කරන ලද්දේ ''Nuestra Señora de la Anunciación de Itapua'', &lt;ref name=&quot;auto1&quot;&gt;{{උපන්‍යාස වෙබ් |title=Encarnación, 400 años y nueva era de esplendor - Notas - ABC Color |url=https://www.abc.com.py/edicion-impresa/notas/encarnacion-400-anos-y-nueva-era-de-esplendor-1349977.html |access-date=June 26, 2023 |website=www.abc.com.py}}&lt;/ref&gt; සහ එහි බොහෝ වැසියන් විසින් ගිම්හානයේ අගනුවර ලෙස සැලකේ. &lt;ref name=&quot;auto2&quot;&gt;{{උපන්‍යාස වෙබ් |date=November 19, 2018 |title=Why Should You Live in Encarnación (Paraguay)? |url=https://www.livinginparaguay.com/why-should-you-live-in-encarnacion-paraguay/}}&lt;cite class=&quot;citation web cs1&quot; data-ve-ignore=&quot;true&quot;&gt;[https://www.livinginparaguay.com/why-should-you-live-in-encarnacion-paraguay/ &quot;Why Should You Live in Encarnación (Paraguay)?&quot;]. November 19, 2018.&lt;/cite&gt;&lt;/ref&gt;ඩ්ස්ග් ග් ග් ෆ්ග් ෆ්ඩ්ග් ෆ්ඩ්ග් ෆ්ඩ් ග් c න්ව්බ්න් හ් ෆ්ඩ් ඩ්ස්ග්ඩ් ඩ්ෆ්හ් ඩ්ෆ්හ් ඩ්ෆ්හ් ඩ්

Encarnación ආර්ජන්ටිනාවේ [[පොසාඩස්, ආර්ජන්ටිනාව|Posadas]] නගරයට San Roque Gonzalez de Santa Cruz Bridge සහ ජාත්‍යන්තර දුම්රිය මගින් සම්බන්ධ වේ. නගරය පිහිටා ඇත්තේ මාර්ග අංක 1 හි, ආසන්න වශයෙන් 370 කි.&amp;nbsp;[[අසුන්සියොන්, පැරගුවේ|අසුන්සියොන්]] සිට කි.මී. (සැතපුම් 225), සහ මාර්ග 6 හි පිහිටා ඇත, ආසන්න වශයෙන් 280 කි.&amp;nbsp;Ciudad del Este සිට km (සැතපුම් 175) . එහි සමීපත්වය නිසා, බොහෝ ආර්ජන්ටිනාවේ වැසියන් නගරයට ගමන් කරති. &lt;ref name=&quot;auto2&quot;&gt;{{උපන්‍යාස වෙබ් |date=November 19, 2018 |title=Why Should You Live in Encarnación (Paraguay)? |url=https://www.livinginparaguay.com/why-should-you-live-in-encarnacion-paraguay/}}&lt;/ref&gt; මෙම නගරය පැරගුවේහි වැදගත් මූල්‍ය මධ්‍යස්ථානයක් වන අතර ආර්ජන්ටිනාවේ පොසාඩාස් සමඟ වාණිජ සබඳතාවක් පවත්වාගෙන යයි. &lt;ref&gt;{{උපන්‍යාස වෙබ් |date=April 24, 2012 |title=Encarnación, la perla del sur de Paraguay &amp;#124; Viajes y Turismo al Día |url=https://www.viajesyturismoaldia.com/2012/04/24/encarnacion-la-perla-del-sur-de-paraguay/}}&lt;/ref&gt;

27°13′23″S 55°50′03″W ඛණ්ඩාංකවල පිහිටි ටෙනියෙන්ටේ අමීන් අයුබ් ගොන්සාලෙස් ගුවන්තොටුපළ (IATA: ENO, ICAO: SGEN), නගරයේ සිට කිලෝමීටර් 12 ක් දුරින් පිහිටා ඇති අතර එය රටේ තුන්වන වැදගත්ම ගුවන්තොටුපළ වේ. 2003 ෆුට්සල් පිරිමි ලෝක කුසලානය සඳහා සත්කාරක නගරය වූයේ එන්කාර්නේෂියන් ය. &lt;ref&gt;{{උපන්‍යාස වෙබ් |title=Intensos preparativos en Encarnación con miras al Mundial - Deportes - ABC Color |url=https://www.abc.com.py/deportes/intensos-preparativos-en-encarnacion-con-miras-al-mundial-727310.html}}&lt;/ref&gt;

== ජන විකාශනය ==
එන්කාර්නේෂියන් යනු ඉටපුවා දෙපාර්තමේන්තුවේ අගනුවර වන අතර 2002 ජාතික සංගණනයට අනුව එහි මුළු ජනගහනය 93,497 ක් සහ නාගරික ජනගහනය 67,173 කි. 

පැරගුවේ සෙසු ප්‍රදේශවල මෙන් බොහෝ වැසියන් මිශ්‍ර ස්පාඤ්ඤ සහ ඇමරින්ඩියන් සම්භවයක් ඇති අය වන නමුත් ජර්මානුවන්, යුක්‍රේනියානුවන් සහ පෝලන්ත ජාතිකයන් ද සුළු ජාතීන් වේ.{{තහවුරු​ කරන්න|date=October 2011}} .

පැරගුවේහි විශාලතම යුක්රේනියානු ජනාවාසය ඇත්තේ මෙම නගරයේ ය. &lt;ref&gt;[http://pcag.uwinnipeg.ca/Prairie-Perspectives/PP-Vol09/Cipko-Lehr.pdf Prairie Perspectives]uwinnipeg.ca {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20160304091059/http://pcag.uwinnipeg.ca/Prairie-Perspectives/PP-Vol09/Cipko-Lehr.pdf|date=March 4, 2016}}&lt;/ref&gt;
[[ප්‍රවර්ගය:CS1 German-language sources (de)]]
[[ප්‍රවර්ගය:Coordinates on Wikidata]]
[[ප්‍රවර්ගය:පැරගුවේ]]</text>
      <sha1>alh0hfbb422prq7h0ubput4a41g7ad1</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>753081</id>
      <parentid>753075</parentid>
      <timestamp>2025-07-03T09:56:52Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>BuddhikaW88</username>
        <id>37808</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>[[ප්‍රවර්ගය:පැරගුවේ පරිපාලන අංශ]] එක් කරන ලදී. [[විකිපීඩියා:HOTCAT|HotCat]] භාවිතයෙන්</comment>
      <origin>753081</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="6933" sha1="718tcpw7nocbt3urebetq5l9iws5rfc" xml:space="preserve">{{Infobox settlement

| official_name      =එන්කර්නසියන්
| pushpin_map        = Paraguay#South America

| pushpin_relief     = 1

| pushpin_label_position = top

| pushpin_map_caption = පැරගුවේ තුල පිහිටීම (ඉහල) දකුණු ඇමරිකාව තුල පිහිටීම (පහල)

| coordinates        ={{coord|27|19|48|S|55|52|48|W|region:PY_type:city(69769)|display=it}}

}}

'''එන්කාර්නේෂන්''' ({{IPA|es|eŋkaɾnaˈsjon}} ) යනු පැරගුවේ හි ඉටපුවා දෙපාර්තමේන්තුවේ දිස්ත්‍රික්කයක් සහ අගනුවර වන අතර එය දෙපාර්තමේන්තුවේ ගිනිකොන දෙසින් [[පොසාඩස්, ආර්ජන්ටිනාව|, ආර්ජන්ටිනාවේ පොසාඩාස්]] ඉදිරිපිට පරානා ගඟේ දකුණු පැත්තේ (බටහිර) වෙරළේ පිහිටා ඇත. නගරයේ භූමි ප්‍රමාණය 274 කි.&amp;nbsp;කිලෝමීටර &lt;sup&gt;2 ක්&lt;/sup&gt; වන අතර ජනගහනය 93,497 කි (2002 සංගණනය), සහ 2020 ඇස්තමේන්තුවකට අනුව මහා එන්කාර්නේෂන් ප්‍රදේශයේ ජනගහනය 225,000 ඉක්මවයි. Encarnación යනු [[පැරගුවේ]] තුන්වන විශාලතම නගරයයි. නගරය මුලින් නම් කරන ලද්දේ ''Nuestra Señora de la Anunciación de Itapua'', &lt;ref name=&quot;auto1&quot;&gt;{{උපන්‍යාස වෙබ් |title=Encarnación, 400 años y nueva era de esplendor - Notas - ABC Color |url=https://www.abc.com.py/edicion-impresa/notas/encarnacion-400-anos-y-nueva-era-de-esplendor-1349977.html |access-date=June 26, 2023 |website=www.abc.com.py}}&lt;/ref&gt; සහ එහි බොහෝ වැසියන් විසින් ගිම්හානයේ අගනුවර ලෙස සැලකේ. &lt;ref name=&quot;auto2&quot;&gt;{{උපන්‍යාස වෙබ් |date=November 19, 2018 |title=Why Should You Live in Encarnación (Paraguay)? |url=https://www.livinginparaguay.com/why-should-you-live-in-encarnacion-paraguay/}}&lt;cite class=&quot;citation web cs1&quot; data-ve-ignore=&quot;true&quot;&gt;[https://www.livinginparaguay.com/why-should-you-live-in-encarnacion-paraguay/ &quot;Why Should You Live in Encarnación (Paraguay)?&quot;]. November 19, 2018.&lt;/cite&gt;&lt;/ref&gt;ඩ්ස්ග් ග් ග් ෆ්ග් ෆ්ඩ්ග් ෆ්ඩ්ග් ෆ්ඩ් ග් c න්ව්බ්න් හ් ෆ්ඩ් ඩ්ස්ග්ඩ් ඩ්ෆ්හ් ඩ්ෆ්හ් ඩ්ෆ්හ් ඩ්

Encarnación ආර්ජන්ටිනාවේ [[පොසාඩස්, ආර්ජන්ටිනාව|Posadas]] නගරයට San Roque Gonzalez de Santa Cruz Bridge සහ ජාත්‍යන්තර දුම්රිය මගින් සම්බන්ධ වේ. නගරය පිහිටා ඇත්තේ මාර්ග අංක 1 හි, ආසන්න වශයෙන් 370 කි.&amp;nbsp;[[අසුන්සියොන්, පැරගුවේ|අසුන්සියොන්]] සිට කි.මී. (සැතපුම් 225), සහ මාර්ග 6 හි පිහිටා ඇත, ආසන්න වශයෙන් 280 කි.&amp;nbsp;Ciudad del Este සිට km (සැතපුම් 175) . එහි සමීපත්වය නිසා, බොහෝ ආර්ජන්ටිනාවේ වැසියන් නගරයට ගමන් කරති. &lt;ref name=&quot;auto2&quot;&gt;{{උපන්‍යාස වෙබ් |date=November 19, 2018 |title=Why Should You Live in Encarnación (Paraguay)? |url=https://www.livinginparaguay.com/why-should-you-live-in-encarnacion-paraguay/}}&lt;/ref&gt; මෙම නගරය පැරගුවේහි වැදගත් මූල්‍ය මධ්‍යස්ථානයක් වන අතර ආර්ජන්ටිනාවේ පොසාඩාස් සමඟ වාණිජ සබඳතාවක් පවත්වාගෙන යයි. &lt;ref&gt;{{උපන්‍යාස වෙබ් |date=April 24, 2012 |title=Encarnación, la perla del sur de Paraguay &amp;#124; Viajes y Turismo al Día |url=https://www.viajesyturismoaldia.com/2012/04/24/encarnacion-la-perla-del-sur-de-paraguay/}}&lt;/ref&gt;

27°13′23″S 55°50′03″W ඛණ්ඩාංකවල පිහිටි ටෙනියෙන්ටේ අමීන් අයුබ් ගොන්සාලෙස් ගුවන්තොටුපළ (IATA: ENO, ICAO: SGEN), නගරයේ සිට කිලෝමීටර් 12 ක් දුරින් පිහිටා ඇති අතර එය රටේ තුන්වන වැදගත්ම ගුවන්තොටුපළ වේ. 2003 ෆුට්සල් පිරිමි ලෝක කුසලානය සඳහා සත්කාරක නගරය වූයේ එන්කාර්නේෂියන් ය. &lt;ref&gt;{{උපන්‍යාස වෙබ් |title=Intensos preparativos en Encarnación con miras al Mundial - Deportes - ABC Color |url=https://www.abc.com.py/deportes/intensos-preparativos-en-encarnacion-con-miras-al-mundial-727310.html}}&lt;/ref&gt;

== ජන විකාශනය ==
එන්කාර්නේෂියන් යනු ඉටපුවා දෙපාර්තමේන්තුවේ අගනුවර වන අතර 2002 ජාතික සංගණනයට අනුව එහි මුළු ජනගහනය 93,497 ක් සහ නාගරික ජනගහනය 67,173 කි. 

පැරගුවේ සෙසු ප්‍රදේශවල මෙන් බොහෝ වැසියන් මිශ්‍ර ස්පාඤ්ඤ සහ ඇමරින්ඩියන් සම්භවයක් ඇති අය වන නමුත් ජර්මානුවන්, යුක්‍රේනියානුවන් සහ පෝලන්ත ජාතිකයන් ද සුළු ජාතීන් වේ.{{තහවුරු​ කරන්න|date=October 2011}} .

පැරගුවේහි විශාලතම යුක්රේනියානු ජනාවාසය ඇත්තේ මෙම නගරයේ ය. &lt;ref&gt;[http://pcag.uwinnipeg.ca/Prairie-Perspectives/PP-Vol09/Cipko-Lehr.pdf Prairie Perspectives]uwinnipeg.ca {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20160304091059/http://pcag.uwinnipeg.ca/Prairie-Perspectives/PP-Vol09/Cipko-Lehr.pdf|date=March 4, 2016}}&lt;/ref&gt;
[[ප්‍රවර්ගය:CS1 German-language sources (de)]]
[[ප්‍රවර්ගය:Coordinates on Wikidata]]
[[ප්‍රවර්ගය:පැරගුවේ]]
[[ප්‍රවර්ගය:පැරගුවේ පරිපාලන අංශ]]</text>
      <sha1>718tcpw7nocbt3urebetq5l9iws5rfc</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>753085</id>
      <parentid>753081</parentid>
      <timestamp>2025-07-03T10:02:47Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>BuddhikaW88</username>
        <id>37808</id>
      </contributor>
      <origin>753085</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="6187" sha1="nedp0n3s022pbtk4sjrtlyol2a03o83" xml:space="preserve">{{Infobox settlement

| official_name      =එන්කර්නසියන්
| pushpin_map        = Paraguay#South America

| pushpin_relief     = 1

| pushpin_label_position = top

| pushpin_map_caption = පැරගුවේ තුල පිහිටීම (ඉහල) දකුණු ඇමරිකාව තුල පිහිටීම (පහල)

| coordinates        ={{coord|27|19|48|S|55|52|48|W|region:PY_type:city(69769)|display=it}}

}}

'''එන්කර්නසියන්''' ({{IPA|es|eŋkaɾnaˈsjon}} ) යනු පැරගුවේ හි ඉටපුවා දෙපාර්තමේන්තුවේ දිස්ත්‍රික්කයක් සහ අගනුවර වන අතර එය දෙපාර්තමේන්තුවේ ගිනිකොන දෙසින් [[පොසාඩස්, ආර්ජන්ටිනාව|, ආර්ජන්ටිනාවේ පොසාඩාස්]] ඉදිරිපිට පරානා ගඟේ දකුණු පැත්තේ (බටහිර) වෙරළේ පිහිටා ඇත. නගරයේ භූමි ප්‍රමාණය වර්ග කිලෝමීටර 274 ක් වන අතර ජනගහනය 93,497 කි (2002 සංගණනය), සහ 2020 ඇස්තමේන්තුවකට අනුව මහා එන්කාර්නේෂන් ප්‍රදේශයේ ජනගහනය 225,000 ඉක්මවයි. එන්කර්නසියන් යනු [[පැරගුවේ]] තුන්වන විශාලතම නගරයයි. නගරය මුලින් නම් කරන ලද්දේ ''Nuestra Señora de la Anunciación de Itapua'', &lt;ref name=&quot;auto1&quot;&gt;{{උපන්‍යාස වෙබ් |title=Encarnación, 400 años y nueva era de esplendor - Notas - ABC Color |url=https://www.abc.com.py/edicion-impresa/notas/encarnacion-400-anos-y-nueva-era-de-esplendor-1349977.html |access-date=June 26, 2023 |website=www.abc.com.py}}&lt;/ref&gt; සහ එහි බොහෝ වැසියන් විසින් ගිම්හානයේ අගනුවර ලෙස සැලකේ. &lt;ref name=&quot;auto2&quot;&gt;{{උපන්‍යාස වෙබ් |date=November 19, 2018 |title=Why Should You Live in Encarnación (Paraguay)? |url=https://www.livinginparaguay.com/why-should-you-live-in-encarnacion-paraguay/}}&lt;/ref&gt;

එන්කර්නසියන් ආර්ජන්ටිනාවේ [[පොසාඩස්, ආර්ජන්ටිනාව|පොසාඩස්]] නගරයට සැන් රොක් ගොන්සාලෙස් ඩි සැන්ටා කෲස් පාලම සහ ජාත්‍යන්තර දුම්රිය මගින් සම්බන්ධ වේ. එහි සමීපත්වය නිසා, බොහෝ ආර්ජන්ටිනාවේ වැසියන් නගරයට ගමන් කරති. &lt;ref name=&quot;auto2&quot;&gt;{{උපන්‍යාස වෙබ් |date=November 19, 2018 |title=Why Should You Live in Encarnación (Paraguay)? |url=https://www.livinginparaguay.com/why-should-you-live-in-encarnacion-paraguay/}}&lt;/ref&gt; මෙම නගරය පැරගුවේහි වැදගත් මූල්‍ය මධ්‍යස්ථානයක් වන අතර ආර්ජන්ටිනාවේ පොසාඩාස් සමඟ වාණිජ සබඳතාවක් පවත්වාගෙන යයි. &lt;ref&gt;{{උපන්‍යාස වෙබ් |date=April 24, 2012 |title=Encarnación, la perla del sur de Paraguay &amp;#124; Viajes y Turismo al Día |url=https://www.viajesyturismoaldia.com/2012/04/24/encarnacion-la-perla-del-sur-de-paraguay/}}&lt;/ref&gt;

27°13′23″S 55°50′03″W ඛණ්ඩාංකවල පිහිටි ටෙනියෙන්ටේ අමීන් අයුබ් ගොන්සාලෙස් ගුවන්තොටුපළ (IATA: ENO, ICAO: SGEN), නගරයේ සිට කිලෝමීටර් 12 ක් දුරින් පිහිටා ඇති අතර එය රටේ තුන්වන වැදගත්ම ගුවන්තොටුපළ වේ. 2003 ෆුට්සල් පිරිමි ලෝක කුසලානය සඳහා සත්කාරක නගරය වූයේ එන්කාර්නේෂියන් ය. &lt;ref&gt;{{උපන්‍යාස වෙබ් |title=Intensos preparativos en Encarnación con miras al Mundial - Deportes - ABC Color |url=https://www.abc.com.py/deportes/intensos-preparativos-en-encarnacion-con-miras-al-mundial-727310.html}}&lt;/ref&gt;

== ජන විකාශනය ==
එන්කාර්නේෂියන් යනු ඉටපුවා දෙපාර්තමේන්තුවේ අගනුවර වන අතර 2002 ජාතික සංගණනයට අනුව එහි මුළු ජනගහනය 93,497 ක් සහ නාගරික ජනගහනය 67,173 කි. 

පැරගුවේ සෙසු ප්‍රදේශවල මෙන් බොහෝ වැසියන් මිශ්‍ර ස්පාඤ්ඤ සහ ඇමරින්ඩියන් සම්භවයක් ඇති අය වන නමුත් ජර්මානුවන්, යුක්‍රේනියානුවන් සහ පෝලන්ත ජාතිකයන් ද සුළු ජාතීන් වේ.{{තහවුරු​ කරන්න|date=October 2011}} .

පැරගුවේහි විශාලතම යුක්රේනියානු ජනාවාසය ඇත්තේ මෙම නගරයේ ය. &lt;ref&gt;[http://pcag.uwinnipeg.ca/Prairie-Perspectives/PP-Vol09/Cipko-Lehr.pdf Prairie Perspectives]uwinnipeg.ca {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20160304091059/http://pcag.uwinnipeg.ca/Prairie-Perspectives/PP-Vol09/Cipko-Lehr.pdf|date=March 4, 2016}}&lt;/ref&gt;

== යොමු කිරීම් ==
[[ප්‍රවර්ගය:CS1 German-language sources (de)]]
[[ප්‍රවර්ගය:Coordinates on Wikidata]]
[[ප්‍රවර්ගය:පැරගුවේ]]
[[ප්‍රවර්ගය:පැරගුවේ පරිපාලන අංශ]]</text>
      <sha1>nedp0n3s022pbtk4sjrtlyol2a03o83</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>සැන් ජුවාන් බවුටිස්ටා, පැරගුවේ</title>
    <ns>0</ns>
    <id>182864</id>
    <revision>
      <id>753059</id>
      <timestamp>2025-07-03T09:50:42Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>BuddhikaW88</username>
        <id>37808</id>
      </contributor>
      <comment>Created by translating the page &quot;[[:en:Special:Redirect/revision/1251482448|San Juan Bautista, Paraguay]]&quot;</comment>
      <origin>753059</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="1278" sha1="5l00rpkvoii8xrs2toyc4e3mu5eoe3j" xml:space="preserve">'''සැන් ජුවාන් බවුටිස්ටා''' ({{IPA|es|saŋ ˈxwam bawˈtista}} [[පැරගුවේ|පැරගුවේහි]] මිෂන්ස් දෙපාර්තමේන්තුවේ අගනුවර වන ), ආගමික මිෂන් සංස්කෘතියේ තොටිල්ල ලෙස සැලකේ. මෙම නගරය San Juan Bautista de las Misiones හි රෝමානු කතෝලික රදගුරු පදවියේ ආසනයයි.ඩ්ස්ග් ග් ග් ෆ්ග් ෆ්ඩ්ග් ෆ්ඩ්ග් ෆ්ඩ් ග් c න්ව්බ්න් හ් ෆ්ඩ් ඩ්ස්ග්ඩ් ඩ්ෆ්හ් ඩ්ෆ්හ් ඩ්ෆ්හ් ඩ්

== භූගෝලය ==
San Juan Bautista Misiones පිහිටා ඇත්තේ [[අසුන්සියොන්, පැරගුවේ|Asunción]] සිට කිලෝමීටර් 196 ක් දකුණින් ය. 1 වන &quot;මැකල්. ෆ්‍රැන්සිස්කෝ සොලානෝ ලෝපෙස්&quot; මාර්ගය අනුගමනය කිරීමෙන් නගරයට ගමන් කළ හැකිය.
[[ප්‍රවර්ගය:Coordinates on Wikidata]]</text>
      <sha1>5l00rpkvoii8xrs2toyc4e3mu5eoe3j</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>753068</id>
      <parentid>753059</parentid>
      <timestamp>2025-07-03T09:54:35Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>BuddhikaW88</username>
        <id>37808</id>
      </contributor>
      <origin>753068</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="1764" sha1="h9kbsoso48301mnnu9ok49u0ti8mvnn" xml:space="preserve">{{Infobox settlement

| official_name      =සැන් ජුවාන් බවුටිස්ටා

| pushpin_map        = Paraguay#South America

| pushpin_relief     = 1

| pushpin_label_position = top

| pushpin_map_caption = පැරගුවේ තුල පිහිටීම (ඉහල) දකුණු ඇමරිකාව තුල පිහිටීම (පහල)

| coordinates        ={{coord|26|38|0|S|57|10|0|W|region:PY_type:city(16593)|display=inline,title}}

}}'''සැන් ජුවාන් බවුටිස්ටා''' ({{IPA|es|saŋ ˈxwam bawˈtista}} [[පැරගුවේ|පැරගුවේහි]] මිෂන්ස් දෙපාර්තමේන්තුවේ අගනුවර වන ), ආගමික මිෂන් සංස්කෘතියේ තොටිල්ල ලෙස සැලකේ. මෙම නගරය San Juan Bautista de las Misiones හි රෝමානු කතෝලික රදගුරු පදවියේ ආසනයයි.ඩ්ස්ග් ග් ග් ෆ්ග් ෆ්ඩ්ග් ෆ්ඩ්ග් ෆ්ඩ් ග් c න්ව්බ්න් හ් ෆ්ඩ් ඩ්ස්ග්ඩ් ඩ්ෆ්හ් ඩ්ෆ්හ් ඩ්ෆ්හ් ඩ්

== භූගෝලය ==
San Juan Bautista Misiones පිහිටා ඇත්තේ [[අසුන්සියොන්, පැරගුවේ|Asunción]] සිට කිලෝමීටර් 196 ක් දකුණින් ය. 1 වන &quot;මැකල්. ෆ්‍රැන්සිස්කෝ සොලානෝ ලෝපෙස්&quot; මාර්ගය අනුගමනය කිරීමෙන් නගරයට ගමන් කළ හැකිය.
[[ප්‍රවර්ගය:Coordinates on Wikidata]]</text>
      <sha1>h9kbsoso48301mnnu9ok49u0ti8mvnn</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>753076</id>
      <parentid>753068</parentid>
      <timestamp>2025-07-03T09:56:30Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>BuddhikaW88</username>
        <id>37808</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>[[ප්‍රවර්ගය:පැරගුවේ]] එක් කරන ලදී. [[විකිපීඩියා:HOTCAT|HotCat]] භාවිතයෙන්</comment>
      <origin>753076</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="1818" sha1="j2l6rw9bqb3xd9cpv6hwlj6177f0g5s" xml:space="preserve">{{Infobox settlement

| official_name      =සැන් ජුවාන් බවුටිස්ටා

| pushpin_map        = Paraguay#South America

| pushpin_relief     = 1

| pushpin_label_position = top

| pushpin_map_caption = පැරගුවේ තුල පිහිටීම (ඉහල) දකුණු ඇමරිකාව තුල පිහිටීම (පහල)

| coordinates        ={{coord|26|38|0|S|57|10|0|W|region:PY_type:city(16593)|display=inline,title}}

}}'''සැන් ජුවාන් බවුටිස්ටා''' ({{IPA|es|saŋ ˈxwam bawˈtista}} [[පැරගුවේ|පැරගුවේහි]] මිෂන්ස් දෙපාර්තමේන්තුවේ අගනුවර වන ), ආගමික මිෂන් සංස්කෘතියේ තොටිල්ල ලෙස සැලකේ. මෙම නගරය San Juan Bautista de las Misiones හි රෝමානු කතෝලික රදගුරු පදවියේ ආසනයයි.ඩ්ස්ග් ග් ග් ෆ්ග් ෆ්ඩ්ග් ෆ්ඩ්ග් ෆ්ඩ් ග් c න්ව්බ්න් හ් ෆ්ඩ් ඩ්ස්ග්ඩ් ඩ්ෆ්හ් ඩ්ෆ්හ් ඩ්ෆ්හ් ඩ්

== භූගෝලය ==
San Juan Bautista Misiones පිහිටා ඇත්තේ [[අසුන්සියොන්, පැරගුවේ|Asunción]] සිට කිලෝමීටර් 196 ක් දකුණින් ය. 1 වන &quot;මැකල්. ෆ්‍රැන්සිස්කෝ සොලානෝ ලෝපෙස්&quot; මාර්ගය අනුගමනය කිරීමෙන් නගරයට ගමන් කළ හැකිය.
[[ප්‍රවර්ගය:Coordinates on Wikidata]]
[[ප්‍රවර්ගය:පැරගුවේ]]</text>
      <sha1>j2l6rw9bqb3xd9cpv6hwlj6177f0g5s</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>753082</id>
      <parentid>753076</parentid>
      <timestamp>2025-07-03T09:56:55Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>BuddhikaW88</username>
        <id>37808</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>[[ප්‍රවර්ගය:පැරගුවේ පරිපාලන අංශ]] එක් කරන ලදී. [[විකිපීඩියා:HOTCAT|HotCat]] භාවිතයෙන්</comment>
      <origin>753082</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="1904" sha1="lie597e56u1igbs1llposes5075maw5" xml:space="preserve">{{Infobox settlement

| official_name      =සැන් ජුවාන් බවුටිස්ටා

| pushpin_map        = Paraguay#South America

| pushpin_relief     = 1

| pushpin_label_position = top

| pushpin_map_caption = පැරගුවේ තුල පිහිටීම (ඉහල) දකුණු ඇමරිකාව තුල පිහිටීම (පහල)

| coordinates        ={{coord|26|38|0|S|57|10|0|W|region:PY_type:city(16593)|display=inline,title}}

}}'''සැන් ජුවාන් බවුටිස්ටා''' ({{IPA|es|saŋ ˈxwam bawˈtista}} [[පැරගුවේ|පැරගුවේහි]] මිෂන්ස් දෙපාර්තමේන්තුවේ අගනුවර වන ), ආගමික මිෂන් සංස්කෘතියේ තොටිල්ල ලෙස සැලකේ. මෙම නගරය San Juan Bautista de las Misiones හි රෝමානු කතෝලික රදගුරු පදවියේ ආසනයයි.ඩ්ස්ග් ග් ග් ෆ්ග් ෆ්ඩ්ග් ෆ්ඩ්ග් ෆ්ඩ් ග් c න්ව්බ්න් හ් ෆ්ඩ් ඩ්ස්ග්ඩ් ඩ්ෆ්හ් ඩ්ෆ්හ් ඩ්ෆ්හ් ඩ්

== භූගෝලය ==
San Juan Bautista Misiones පිහිටා ඇත්තේ [[අසුන්සියොන්, පැරගුවේ|Asunción]] සිට කිලෝමීටර් 196 ක් දකුණින් ය. 1 වන &quot;මැකල්. ෆ්‍රැන්සිස්කෝ සොලානෝ ලෝපෙස්&quot; මාර්ගය අනුගමනය කිරීමෙන් නගරයට ගමන් කළ හැකිය.
[[ප්‍රවර්ගය:Coordinates on Wikidata]]
[[ප්‍රවර්ගය:පැරගුවේ]]
[[ප්‍රවර්ගය:පැරගුවේ පරිපාලන අංශ]]</text>
      <sha1>lie597e56u1igbs1llposes5075maw5</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>753087</id>
      <parentid>753082</parentid>
      <timestamp>2025-07-03T10:04:01Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>BuddhikaW88</username>
        <id>37808</id>
      </contributor>
      <origin>753087</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="1812" sha1="d6ch48ttnbyh9r6yjlclns6j8kwan9n" xml:space="preserve">{{Infobox settlement

| official_name      =සැන් ජුවාන් බවුටිස්ටා

| pushpin_map        = Paraguay#South America

| pushpin_relief     = 1

| pushpin_label_position = top

| pushpin_map_caption = පැරගුවේ තුල පිහිටීම (ඉහල) දකුණු ඇමරිකාව තුල පිහිටීම (පහල)

| coordinates        ={{coord|26|38|0|S|57|10|0|W|region:PY_type:city(16593)|display=inline,title}}

}}'''සැන් ජුවාන් බවුටිස්ටා''' ({{IPA|es|saŋ ˈxwam bawˈtista}} [[පැරගුවේ|පැරගුවේහි]] මිෂන්ස් දෙපාර්තමේන්තුවේ අගනුවර වන ), ආගමික මිෂන් සංස්කෘතියේ තොටිල්ල ලෙස සැලකේ. මෙම නගරය සැන් ජුවාන් බවුටිස්ටා ඩි ලාස් මිෂන්ස් හි රෝමානු කතෝලික රදගුරු පදවියේ ආසනයයි.

== භූගෝලය ==
සැන් ජුවාන් බවුටිස්ටා මිෂන්ස් පිහිටා ඇත්තේ [[අසුන්සියොන්, පැරගුවේ|අසුන්සියොන්]] සිට කිලෝමීටර් 196 ක් දකුණින් ය. 1 වන &quot;මැකල්. ෆ්‍රැන්සිස්කෝ සොලානෝ ලෝපෙස්&quot; මාර්ගය අනුගමනය කිරීමෙන් නගරයට ගමන් කළ හැකිය.
[[ප්‍රවර්ගය:Coordinates on Wikidata]]
[[ප්‍රවර්ගය:පැරගුවේ]]
[[ප්‍රවර්ගය:පැරගුවේ පරිපාලන අංශ]]</text>
      <sha1>d6ch48ttnbyh9r6yjlclns6j8kwan9n</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>පරගුආරි, පැරගුවේ</title>
    <ns>0</ns>
    <id>182865</id>
    <revision>
      <id>753060</id>
      <timestamp>2025-07-03T09:50:43Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>BuddhikaW88</username>
        <id>37808</id>
      </contributor>
      <comment>Created by translating the page &quot;[[:en:Special:Redirect/revision/1279149453|Paraguarí]]&quot;</comment>
      <origin>753060</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="2089" sha1="ie9q5h99av78ro9wy64q2dk0eeu00na" xml:space="preserve">'''පැරගුවාරි''' ({{IPA|es|paɾaɣwaˈɾi}} ; {{Langx|gn|Paraguari}}   ) යනු 66 හි පිහිටි [[පැරගුවේ]] හි පැරගුවාරි දෙපාර්තමේන්තුවේ නගරයක්, ''ඩිස්ට්‍රිටෝ'' සහ අගනුවරකි&amp;nbsp;රටේ අගනුවර වන [[අසුන්සියොන්, පැරගුවේ|Asunción]] සිට කි.මී. 2002 සංගණනයේදී එහි ජනගහනය 22,154 කි. ඩ්ස්ග් ග් ග් ෆ්ග් ෆ්ඩ්ග් ෆ්ඩ්ග් ෆ්ඩ් ග් c න්ව්බ්න් හ් ෆ්ඩ් ඩ්ස්ග්ඩ් ඩ්ෆ්හ් ඩ්ෆ්හ් ඩ්ෆ්හ් ඩ්

== ස්ථාන නාමය ==
'''පැරගුවාරි''' &quot;ජාතික නිදහසේ තොටිල්ල&quot; ලෙස හැඳින්වේ. එම නගරයේ දී 1811 ජනවාරි 13 වන දින, පැරගුවේ ජාතිකයන් වන යෙග්‍රෝස්, ගමාරා සහ කබානාස්, ඔවුන්ගේ හමුදා සමඟ, සෙරෝ Mbaé හෝ පැරගුවාරි සටනේදී ජෙනරාල් මැනුවෙල් බෙල්ග්‍රානෝ විසින් අණ දුන් ආර්ජන්ටිනාවේ හමුදාව පරාජය කළහ.

[[පැරගුවේ|පැරගුවේහි]] [[ජේසු නිකාය|ජේසු නිකායිකයින්]] පිටුවහල් කිරීමෙන් පසු කාලයකදී, 1775 දී [[Agustín Fernando de Pinedo|අගස්ටින් ප්‍රනාන්දු ද පිනෙඩෝ]] විසින් කන්දක් මත ආරම්භ කරන ලදී. 1960 අගෝස්තු 18 වන දින නගරය දිස්ත්‍රික්කයක් බවට පත් විය.
[[ප්‍රවර්ගය:Coordinates on Wikidata]]</text>
      <sha1>ie9q5h99av78ro9wy64q2dk0eeu00na</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>753069</id>
      <parentid>753060</parentid>
      <timestamp>2025-07-03T09:54:37Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>BuddhikaW88</username>
        <id>37808</id>
      </contributor>
      <origin>753069</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="2536" sha1="91q3efjb9kf53hmz3qbbtg8omkkokvm" xml:space="preserve">{{Infobox settlement

| official_name      =පරගුආරි

| pushpin_map        = Paraguay#South America

| pushpin_relief     = 1

| pushpin_label_position = top

| pushpin_map_caption = පැරගුවේ තුල පිහිටීම (ඉහල) දකුණු ඇමරිකාව තුල පිහිටීම (පහල)

| coordinates        ={{coord|25|38|0|S|57|9|0|W|region:PY_type:city(22154)|display=inline,title}}

}}'''පැරගුවාරි''' ({{IPA|es|paɾaɣwaˈɾi}} ; {{Langx|gn|Paraguari}}   ) යනු 66 හි පිහිටි [[පැරගුවේ]] හි පැරගුවාරි දෙපාර්තමේන්තුවේ නගරයක්, ''ඩිස්ට්‍රිටෝ'' සහ අගනුවරකි&amp;nbsp;රටේ අගනුවර වන [[අසුන්සියොන්, පැරගුවේ|Asunción]] සිට කි.මී. 2002 සංගණනයේදී එහි ජනගහනය 22,154 කි. ඩ්ස්ග් ග් ග් ෆ්ග් ෆ්ඩ්ග් ෆ්ඩ්ග් ෆ්ඩ් ග් c න්ව්බ්න් හ් ෆ්ඩ් ඩ්ස්ග්ඩ් ඩ්ෆ්හ් ඩ්ෆ්හ් ඩ්ෆ්හ් ඩ්

== ස්ථාන නාමය ==
'''පැරගුවාරි''' &quot;ජාතික නිදහසේ තොටිල්ල&quot; ලෙස හැඳින්වේ. එම නගරයේ දී 1811 ජනවාරි 13 වන දින, පැරගුවේ ජාතිකයන් වන යෙග්‍රෝස්, ගමාරා සහ කබානාස්, ඔවුන්ගේ හමුදා සමඟ, සෙරෝ Mbaé හෝ පැරගුවාරි සටනේදී ජෙනරාල් මැනුවෙල් බෙල්ග්‍රානෝ විසින් අණ දුන් ආර්ජන්ටිනාවේ හමුදාව පරාජය කළහ.

[[පැරගුවේ|පැරගුවේහි]] [[ජේසු නිකාය|ජේසු නිකායිකයින්]] පිටුවහල් කිරීමෙන් පසු කාලයකදී, 1775 දී [[Agustín Fernando de Pinedo|අගස්ටින් ප්‍රනාන්දු ද පිනෙඩෝ]] විසින් කන්දක් මත ආරම්භ කරන ලදී. 1960 අගෝස්තු 18 වන දින නගරය දිස්ත්‍රික්කයක් බවට පත් විය.
[[ප්‍රවර්ගය:Coordinates on Wikidata]]</text>
      <sha1>91q3efjb9kf53hmz3qbbtg8omkkokvm</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>753077</id>
      <parentid>753069</parentid>
      <timestamp>2025-07-03T09:56:34Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>BuddhikaW88</username>
        <id>37808</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>[[ප්‍රවර්ගය:පැරගුවේ]] එක් කරන ලදී. [[විකිපීඩියා:HOTCAT|HotCat]] භාවිතයෙන්</comment>
      <origin>753077</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="2590" sha1="4225oysss4qplz9ofofbi19i1g9zwrw" xml:space="preserve">{{Infobox settlement

| official_name      =පරගුආරි

| pushpin_map        = Paraguay#South America

| pushpin_relief     = 1

| pushpin_label_position = top

| pushpin_map_caption = පැරගුවේ තුල පිහිටීම (ඉහල) දකුණු ඇමරිකාව තුල පිහිටීම (පහල)

| coordinates        ={{coord|25|38|0|S|57|9|0|W|region:PY_type:city(22154)|display=inline,title}}

}}'''පැරගුවාරි''' ({{IPA|es|paɾaɣwaˈɾi}} ; {{Langx|gn|Paraguari}}   ) යනු 66 හි පිහිටි [[පැරගුවේ]] හි පැරගුවාරි දෙපාර්තමේන්තුවේ නගරයක්, ''ඩිස්ට්‍රිටෝ'' සහ අගනුවරකි&amp;nbsp;රටේ අගනුවර වන [[අසුන්සියොන්, පැරගුවේ|Asunción]] සිට කි.මී. 2002 සංගණනයේදී එහි ජනගහනය 22,154 කි. ඩ්ස්ග් ග් ග් ෆ්ග් ෆ්ඩ්ග් ෆ්ඩ්ග් ෆ්ඩ් ග් c න්ව්බ්න් හ් ෆ්ඩ් ඩ්ස්ග්ඩ් ඩ්ෆ්හ් ඩ්ෆ්හ් ඩ්ෆ්හ් ඩ්

== ස්ථාන නාමය ==
'''පැරගුවාරි''' &quot;ජාතික නිදහසේ තොටිල්ල&quot; ලෙස හැඳින්වේ. එම නගරයේ දී 1811 ජනවාරි 13 වන දින, පැරගුවේ ජාතිකයන් වන යෙග්‍රෝස්, ගමාරා සහ කබානාස්, ඔවුන්ගේ හමුදා සමඟ, සෙරෝ Mbaé හෝ පැරගුවාරි සටනේදී ජෙනරාල් මැනුවෙල් බෙල්ග්‍රානෝ විසින් අණ දුන් ආර්ජන්ටිනාවේ හමුදාව පරාජය කළහ.

[[පැරගුවේ|පැරගුවේහි]] [[ජේසු නිකාය|ජේසු නිකායිකයින්]] පිටුවහල් කිරීමෙන් පසු කාලයකදී, 1775 දී [[Agustín Fernando de Pinedo|අගස්ටින් ප්‍රනාන්දු ද පිනෙඩෝ]] විසින් කන්දක් මත ආරම්භ කරන ලදී. 1960 අගෝස්තු 18 වන දින නගරය දිස්ත්‍රික්කයක් බවට පත් විය.
[[ප්‍රවර්ගය:Coordinates on Wikidata]]
[[ප්‍රවර්ගය:පැරගුවේ]]</text>
      <sha1>4225oysss4qplz9ofofbi19i1g9zwrw</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>753083</id>
      <parentid>753077</parentid>
      <timestamp>2025-07-03T09:57:00Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>BuddhikaW88</username>
        <id>37808</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>[[ප්‍රවර්ගය:පැරගුවේ පරිපාලන අංශ]] එක් කරන ලදී. [[විකිපීඩියා:HOTCAT|HotCat]] භාවිතයෙන්</comment>
      <origin>753083</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="2676" sha1="rkwp1k190xw0j4sm1mwnowftqnn99lp" xml:space="preserve">{{Infobox settlement

| official_name      =පරගුආරි

| pushpin_map        = Paraguay#South America

| pushpin_relief     = 1

| pushpin_label_position = top

| pushpin_map_caption = පැරගුවේ තුල පිහිටීම (ඉහල) දකුණු ඇමරිකාව තුල පිහිටීම (පහල)

| coordinates        ={{coord|25|38|0|S|57|9|0|W|region:PY_type:city(22154)|display=inline,title}}

}}'''පැරගුවාරි''' ({{IPA|es|paɾaɣwaˈɾi}} ; {{Langx|gn|Paraguari}}   ) යනු 66 හි පිහිටි [[පැරගුවේ]] හි පැරගුවාරි දෙපාර්තමේන්තුවේ නගරයක්, ''ඩිස්ට්‍රිටෝ'' සහ අගනුවරකි&amp;nbsp;රටේ අගනුවර වන [[අසුන්සියොන්, පැරගුවේ|Asunción]] සිට කි.මී. 2002 සංගණනයේදී එහි ජනගහනය 22,154 කි. ඩ්ස්ග් ග් ග් ෆ්ග් ෆ්ඩ්ග් ෆ්ඩ්ග් ෆ්ඩ් ග් c න්ව්බ්න් හ් ෆ්ඩ් ඩ්ස්ග්ඩ් ඩ්ෆ්හ් ඩ්ෆ්හ් ඩ්ෆ්හ් ඩ්

== ස්ථාන නාමය ==
'''පැරගුවාරි''' &quot;ජාතික නිදහසේ තොටිල්ල&quot; ලෙස හැඳින්වේ. එම නගරයේ දී 1811 ජනවාරි 13 වන දින, පැරගුවේ ජාතිකයන් වන යෙග්‍රෝස්, ගමාරා සහ කබානාස්, ඔවුන්ගේ හමුදා සමඟ, සෙරෝ Mbaé හෝ පැරගුවාරි සටනේදී ජෙනරාල් මැනුවෙල් බෙල්ග්‍රානෝ විසින් අණ දුන් ආර්ජන්ටිනාවේ හමුදාව පරාජය කළහ.

[[පැරගුවේ|පැරගුවේහි]] [[ජේසු නිකාය|ජේසු නිකායිකයින්]] පිටුවහල් කිරීමෙන් පසු කාලයකදී, 1775 දී [[Agustín Fernando de Pinedo|අගස්ටින් ප්‍රනාන්දු ද පිනෙඩෝ]] විසින් කන්දක් මත ආරම්භ කරන ලදී. 1960 අගෝස්තු 18 වන දින නගරය දිස්ත්‍රික්කයක් බවට පත් විය.
[[ප්‍රවර්ගය:Coordinates on Wikidata]]
[[ප්‍රවර්ගය:පැරගුවේ]]
[[ප්‍රවර්ගය:පැරගුවේ පරිපාලන අංශ]]</text>
      <sha1>rkwp1k190xw0j4sm1mwnowftqnn99lp</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>753089</id>
      <parentid>753083</parentid>
      <timestamp>2025-07-03T10:05:56Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>BuddhikaW88</username>
        <id>37808</id>
      </contributor>
      <origin>753089</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="2302" sha1="tkx786pb1vk26ytfcfj6i1h1d6qv7uw" xml:space="preserve">{{Infobox settlement

| official_name      =පරගුආරි

| pushpin_map        = Paraguay#South America

| pushpin_relief     = 1

| pushpin_label_position = top

| pushpin_map_caption = පැරගුවේ තුල පිහිටීම (ඉහල) දකුණු ඇමරිකාව තුල පිහිටීම (පහල)

| coordinates        ={{coord|25|38|0|S|57|9|0|W|region:PY_type:city(22154)|display=inline,title}}

}}'''පරගුආරි''' ({{IPA|es|paɾaɣwaˈɾi}} ; {{Langx|gn|Paraguari}}   ) යනු 66 හි පිහිටි [[පැරගුවේ]] හි පැරගුවාරි දෙපාර්තමේන්තුවේ නගරයක්, ''ඩිස්ට්‍රිටෝ'' සහ අගනුවරකි. 2002 සංගණනයේදී එහි ජනගහනය 22,154 කි. 

== ස්ථාන නාමය ==
'''පැරගුවාරි''' &quot;ජාතික නිදහසේ තොටිල්ල&quot; ලෙස හැඳින්වේ. එම නගරයේ දී 1811 ජනවාරි 13 වන දින, පැරගුවේ ජාතිකයන් වන යෙග්‍රෝස්, ගමාරා සහ කබානාස්, ඔවුන්ගේ හමුදා සමඟ, සෙරෝ ම්බේ හෝ පැරගුවාරි සටනේදී ජෙනරාල් මැනුවෙල් බෙල්ග්‍රානෝ විසින් අණ දුන් ආර්ජන්ටිනාවේ හමුදාව පරාජය කළහ.

[[පැරගුවේ|පැරගුවේහි]] [[ජේසු නිකාය|ජේසු නිකායිකයින්]] පිටුවහල් කිරීමෙන් පසු කාලයකදී, 1775 දී [[Agustín Fernando de Pinedo|අගස්ටින් ප්‍රනාන්දු ද පිනෙඩෝ]] විසින් කන්දක් මත ආරම්භ කරන ලදී. 1960 අගෝස්තු 18 වන දින නගරය දිස්ත්‍රික්කයක් බවට පත් විය.
[[ප්‍රවර්ගය:Coordinates on Wikidata]]
[[ප්‍රවර්ගය:පැරගුවේ]]
[[ප්‍රවර්ගය:පැරගුවේ පරිපාලන අංශ]]</text>
      <sha1>tkx786pb1vk26ytfcfj6i1h1d6qv7uw</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>සියුඩඩ් ඩෙල් එස්ටේ, පැරගුවේ</title>
    <ns>0</ns>
    <id>182866</id>
    <revision>
      <id>753061</id>
      <timestamp>2025-07-03T09:50:45Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>BuddhikaW88</username>
        <id>37808</id>
      </contributor>
      <comment>Created by translating the page &quot;[[:en:Special:Redirect/revision/1298488650|Ciudad del Este]]&quot;</comment>
      <origin>753061</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="5769" sha1="5wo298fsgydcwe1s8ji95hw7ren7qr8" xml:space="preserve">'''සියුඩාඩ් ඩෙල් එස්ටේ''' ({{IPA|es|sjuˈðað ðel ˈeste}} ස්පාඤ්ඤ භාෂාවෙන් නැගෙනහිර නගරය සඳහා; බොහෝ විට '''CDE''' ලෙස කෙටි කර ඇත) යනු [[පැරගුවේ|පැරගුවේහි]] දෙවන විශාලතම නගරය වන අතර ඇල්ටෝ පරානා දෙපාර්තමේන්තුවේ අගනුවර වන අතර එය පරානා ගඟේ පිහිටා ඇත. එය පිහිටා ඇත්තේ 327&amp;nbsp;අගනුවර වන [[අසුන්සියොන්, පැරගුවේ|අසුන්සියන්]] සිට කි.මී. නැගෙනහිරින් පිහිටා ඇති අතර එය [[බ්‍රසීලය|බ්‍රසීලයේ]] මායිමට යාබදව පිහිටා ඇති අතර එය පරානා ගඟේ මිත්‍රත්ව පාලම මගින් සම්බන්ධ වේ. එය බ්‍රසීලයේ ෆොස් ඩෝ ඉගුවාසු සහ ආර්ජන්ටිනාවේ පුවර්ටෝ ඉගුවාසු මායිම් වන ත්‍රිත්ව ෆ්‍රොන්ටියර් කලාපයේ විශාලතම නගරය වේ. ලොව විශාලතම [[ජලවිදුලිය|ජල විදුලි]] බලාගාරවලින් එකක් වන ඉටයිපු වේල්ල, සියුඩාඩ් ඩෙල් එස්ටේ අසල පිහිටා ඇති අතර, ඉගුවාසු දිය ඇල්ල ද පිහිටා ඇත.{{තහවුරු​ කරන්න|date=December 2019}}&lt;sup class=&quot;noprint Inline-Template Template-Fact&quot; style=&quot;white-space:nowrap;&quot;&gt;&amp;#x5B; ''[[විකිපීඩියා:තහවුරු කිරීමක් අවශ්‍යයි|&lt;span title=&quot;This claim needs references to reliable sources. (December 2019)&quot;&gt;උපුටා දැක්වීම අවශ්‍යයි&lt;/span&gt;]]'' &amp;#x5D;ඩ්ස්ග් ග් ග් ෆ්ග් ෆ්ඩ්ග් ෆ්ඩ්ග් ෆ්ඩ් ග් c න්ව්බ්න් හ් ෆ්ඩ් ඩ්ස්ග්ඩ් ඩ්ෆ්හ් ඩ්ෆ්හ් ඩ්ෆ්හ් ඩ්&lt;/sup&gt;

සියුඩාඩ් ඩෙල් එස්ටේ යනු වාණිජ නගරයක් වන අතර එය ලොව විශාලතම නිදහස් වෙළඳ කලාපවලින් එකකි. එහි බදු-නිදහස් තත්ත්වය නිසා බොහෝ බ්‍රසීලියානුවන් සහ ආර්ජන්ටිනා ජාතිකයන් නගරයට ආකර්ෂණය වේ. &lt;ref&gt;{{උපන්‍යාස වෙබ් |last=Schemo, Diana Jean |date=1998-03-15 |title=In Paraguay Border Town, Almost Anything Goes |url=https://www.nytimes.com/1998/03/15/world/in-paraguay-border-town-almost-anything-goes.html |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20170816004134/http://www.nytimes.com/1998/03/15/world/in-paraguay-border-town-almost-anything-goes.html |archive-date=2017-08-16 |access-date=2017-02-15 |website=The New York Times}}&lt;/ref&gt;

සියුඩාඩ් ඩෙල් එස්ටේ හි ආර්ජන්ටිනාව, බ්‍රසීලය, මෙක්සිකෝව, පේරු, උරුගුවේ, ස්පාඤ්ඤය, ප්‍රංශය, ජර්මනිය, ඉතාලිය, ස්ලෝවැකියාව, සිරියාව, තුර්කිය සහ තායිවානය සඳහා කොන්සල් කාර්යාල ඇත. &lt;ref&gt;{{උපන්‍යාස වෙබ් |title=Consulates in Ciudad del Este, Paraguay |url=https://www.embassypages.com/ciudad/ciudaddeleste |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20190327090152/https://www.embassypages.com/ciudad/ciudaddeleste |archive-date=2019-03-27 |access-date=2019-03-19}}&lt;/ref&gt;

මෙම නගරය ඇට්ලෙටිකෝ 3 ද ෆෙබ්‍රෙරෝ සමාජයට නිවහන වන අතර, එහි නිජබිම එස්ටැඩියෝ ඇන්ටෝනියෝ අරන්ඩා 1999 කෝපා ඇමරිකා සඳහා භාවිතා කරන ලද අතර එය පැරගුවේ තුන්වන විශාලතම පාපන්දු ක්‍රීඩාංගණය වේ.{{තහවුරු​ කරන්න|date=December 2019}}&lt;sup class=&quot;noprint Inline-Template Template-Fact&quot; style=&quot;white-space:nowrap;&quot;&gt;&amp;#x5B; ''[[විකිපීඩියා:තහවුරු කිරීමක් අවශ්‍යයි|&lt;span title=&quot;This claim needs references to reliable sources. (December 2019)&quot;&gt;උපුටා දැක්වීම අවශ්‍යයි&lt;/span&gt;]]'' &amp;#x5D;&lt;/sup&gt;

මෙම නගරය සියුඩාඩ් ඩෙල් එස්ටේ රෝමානු කතෝලික රදගුරු පදවියේ ආසනයයි.{{තහවුරු​ කරන්න|date=December 2019}}&lt;sup class=&quot;noprint Inline-Template Template-Fact&quot; style=&quot;white-space:nowrap;&quot;&gt;&amp;#x5B; ''[[විකිපීඩියා:තහවුරු කිරීමක් අවශ්‍යයි|&lt;span title=&quot;This claim needs references to reliable sources. (December 2019)&quot;&gt;උපුටා දැක්වීම අවශ්‍යයි&lt;/span&gt;]]'' &amp;#x5D;&lt;/sup&gt;
[[ප්‍රවර්ගය:Coordinates on Wikidata]]
[[ප්‍රවර්ගය:Pages using multiple image with auto scaled images]]</text>
      <sha1>5wo298fsgydcwe1s8ji95hw7ren7qr8</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>753070</id>
      <parentid>753061</parentid>
      <timestamp>2025-07-03T09:54:39Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>BuddhikaW88</username>
        <id>37808</id>
      </contributor>
      <origin>753070</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="6249" sha1="b0l4wqze1ao630ommqjs7kh2rqr3vdq" xml:space="preserve">{{Infobox settlement

| official_name      =සියුඩඩ් ඩෙල් එස්ටේ

| pushpin_map        = Paraguay#South America

| pushpin_relief     = 1

| pushpin_label_position = top

| pushpin_map_caption = පැරගුවේ තුල පිහිටීම (ඉහල) දකුණු ඇමරිකාව තුල පිහිටීම (පහල)

| coordinates        ={{coord|25|31|00|S|54|37|00|W|region:PY_type:city(320782)|display=inline,title}}

}}'''සියුඩාඩ් ඩෙල් එස්ටේ''' ({{IPA|es|sjuˈðað ðel ˈeste}} ස්පාඤ්ඤ භාෂාවෙන් නැගෙනහිර නගරය සඳහා; බොහෝ විට '''CDE''' ලෙස කෙටි කර ඇත) යනු [[පැරගුවේ|පැරගුවේහි]] දෙවන විශාලතම නගරය වන අතර ඇල්ටෝ පරානා දෙපාර්තමේන්තුවේ අගනුවර වන අතර එය පරානා ගඟේ පිහිටා ඇත. එය පිහිටා ඇත්තේ 327&amp;nbsp;අගනුවර වන [[අසුන්සියොන්, පැරගුවේ|අසුන්සියන්]] සිට කි.මී. නැගෙනහිරින් පිහිටා ඇති අතර එය [[බ්‍රසීලය|බ්‍රසීලයේ]] මායිමට යාබදව පිහිටා ඇති අතර එය පරානා ගඟේ මිත්‍රත්ව පාලම මගින් සම්බන්ධ වේ. එය බ්‍රසීලයේ ෆොස් ඩෝ ඉගුවාසු සහ ආර්ජන්ටිනාවේ පුවර්ටෝ ඉගුවාසු මායිම් වන ත්‍රිත්ව ෆ්‍රොන්ටියර් කලාපයේ විශාලතම නගරය වේ. ලොව විශාලතම [[ජලවිදුලිය|ජල විදුලි]] බලාගාරවලින් එකක් වන ඉටයිපු වේල්ල, සියුඩාඩ් ඩෙල් එස්ටේ අසල පිහිටා ඇති අතර, ඉගුවාසු දිය ඇල්ල ද පිහිටා ඇත.{{තහවුරු​ කරන්න|date=December 2019}}&lt;sup class=&quot;noprint Inline-Template Template-Fact&quot; style=&quot;white-space:nowrap;&quot;&gt;&amp;#x5B; ''[[විකිපීඩියා:තහවුරු කිරීමක් අවශ්‍යයි|&lt;span title=&quot;This claim needs references to reliable sources. (December 2019)&quot;&gt;උපුටා දැක්වීම අවශ්‍යයි&lt;/span&gt;]]'' &amp;#x5D;ඩ්ස්ග් ග් ග් ෆ්ග් ෆ්ඩ්ග් ෆ්ඩ්ග් ෆ්ඩ් ග් c න්ව්බ්න් හ් ෆ්ඩ් ඩ්ස්ග්ඩ් ඩ්ෆ්හ් ඩ්ෆ්හ් ඩ්ෆ්හ් ඩ්&lt;/sup&gt;

සියුඩාඩ් ඩෙල් එස්ටේ යනු වාණිජ නගරයක් වන අතර එය ලොව විශාලතම නිදහස් වෙළඳ කලාපවලින් එකකි. එහි බදු-නිදහස් තත්ත්වය නිසා බොහෝ බ්‍රසීලියානුවන් සහ ආර්ජන්ටිනා ජාතිකයන් නගරයට ආකර්ෂණය වේ. &lt;ref&gt;{{උපන්‍යාස වෙබ් |last=Schemo, Diana Jean |date=1998-03-15 |title=In Paraguay Border Town, Almost Anything Goes |url=https://www.nytimes.com/1998/03/15/world/in-paraguay-border-town-almost-anything-goes.html |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20170816004134/http://www.nytimes.com/1998/03/15/world/in-paraguay-border-town-almost-anything-goes.html |archive-date=2017-08-16 |access-date=2017-02-15 |website=The New York Times}}&lt;/ref&gt;

සියුඩාඩ් ඩෙල් එස්ටේ හි ආර්ජන්ටිනාව, බ්‍රසීලය, මෙක්සිකෝව, පේරු, උරුගුවේ, ස්පාඤ්ඤය, ප්‍රංශය, ජර්මනිය, ඉතාලිය, ස්ලෝවැකියාව, සිරියාව, තුර්කිය සහ තායිවානය සඳහා කොන්සල් කාර්යාල ඇත. &lt;ref&gt;{{උපන්‍යාස වෙබ් |title=Consulates in Ciudad del Este, Paraguay |url=https://www.embassypages.com/ciudad/ciudaddeleste |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20190327090152/https://www.embassypages.com/ciudad/ciudaddeleste |archive-date=2019-03-27 |access-date=2019-03-19}}&lt;/ref&gt;

මෙම නගරය ඇට්ලෙටිකෝ 3 ද ෆෙබ්‍රෙරෝ සමාජයට නිවහන වන අතර, එහි නිජබිම එස්ටැඩියෝ ඇන්ටෝනියෝ අරන්ඩා 1999 කෝපා ඇමරිකා සඳහා භාවිතා කරන ලද අතර එය පැරගුවේ තුන්වන විශාලතම පාපන්දු ක්‍රීඩාංගණය වේ.{{තහවුරු​ කරන්න|date=December 2019}}&lt;sup class=&quot;noprint Inline-Template Template-Fact&quot; style=&quot;white-space:nowrap;&quot;&gt;&amp;#x5B; ''[[විකිපීඩියා:තහවුරු කිරීමක් අවශ්‍යයි|&lt;span title=&quot;This claim needs references to reliable sources. (December 2019)&quot;&gt;උපුටා දැක්වීම අවශ්‍යයි&lt;/span&gt;]]'' &amp;#x5D;&lt;/sup&gt;

මෙම නගරය සියුඩාඩ් ඩෙල් එස්ටේ රෝමානු කතෝලික රදගුරු පදවියේ ආසනයයි.{{තහවුරු​ කරන්න|date=December 2019}}&lt;sup class=&quot;noprint Inline-Template Template-Fact&quot; style=&quot;white-space:nowrap;&quot;&gt;&amp;#x5B; ''[[විකිපීඩියා:තහවුරු කිරීමක් අවශ්‍යයි|&lt;span title=&quot;This claim needs references to reliable sources. (December 2019)&quot;&gt;උපුටා දැක්වීම අවශ්‍යයි&lt;/span&gt;]]'' &amp;#x5D;&lt;/sup&gt;
[[ප්‍රවර්ගය:Coordinates on Wikidata]]
[[ප්‍රවර්ගය:Pages using multiple image with auto scaled images]]</text>
      <sha1>b0l4wqze1ao630ommqjs7kh2rqr3vdq</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>753078</id>
      <parentid>753070</parentid>
      <timestamp>2025-07-03T09:56:37Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>BuddhikaW88</username>
        <id>37808</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>[[ප්‍රවර්ගය:පැරගුවේ]] එක් කරන ලදී. [[විකිපීඩියා:HOTCAT|HotCat]] භාවිතයෙන්</comment>
      <origin>753078</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="6303" sha1="nosszqoi3vieshfi6vq5cvrl42h1nsq" xml:space="preserve">{{Infobox settlement

| official_name      =සියුඩඩ් ඩෙල් එස්ටේ

| pushpin_map        = Paraguay#South America

| pushpin_relief     = 1

| pushpin_label_position = top

| pushpin_map_caption = පැරගුවේ තුල පිහිටීම (ඉහල) දකුණු ඇමරිකාව තුල පිහිටීම (පහල)

| coordinates        ={{coord|25|31|00|S|54|37|00|W|region:PY_type:city(320782)|display=inline,title}}

}}'''සියුඩාඩ් ඩෙල් එස්ටේ''' ({{IPA|es|sjuˈðað ðel ˈeste}} ස්පාඤ්ඤ භාෂාවෙන් නැගෙනහිර නගරය සඳහා; බොහෝ විට '''CDE''' ලෙස කෙටි කර ඇත) යනු [[පැරගුවේ|පැරගුවේහි]] දෙවන විශාලතම නගරය වන අතර ඇල්ටෝ පරානා දෙපාර්තමේන්තුවේ අගනුවර වන අතර එය පරානා ගඟේ පිහිටා ඇත. එය පිහිටා ඇත්තේ 327&amp;nbsp;අගනුවර වන [[අසුන්සියොන්, පැරගුවේ|අසුන්සියන්]] සිට කි.මී. නැගෙනහිරින් පිහිටා ඇති අතර එය [[බ්‍රසීලය|බ්‍රසීලයේ]] මායිමට යාබදව පිහිටා ඇති අතර එය පරානා ගඟේ මිත්‍රත්ව පාලම මගින් සම්බන්ධ වේ. එය බ්‍රසීලයේ ෆොස් ඩෝ ඉගුවාසු සහ ආර්ජන්ටිනාවේ පුවර්ටෝ ඉගුවාසු මායිම් වන ත්‍රිත්ව ෆ්‍රොන්ටියර් කලාපයේ විශාලතම නගරය වේ. ලොව විශාලතම [[ජලවිදුලිය|ජල විදුලි]] බලාගාරවලින් එකක් වන ඉටයිපු වේල්ල, සියුඩාඩ් ඩෙල් එස්ටේ අසල පිහිටා ඇති අතර, ඉගුවාසු දිය ඇල්ල ද පිහිටා ඇත.{{තහවුරු​ කරන්න|date=December 2019}}&lt;sup class=&quot;noprint Inline-Template Template-Fact&quot; style=&quot;white-space:nowrap;&quot;&gt;&amp;#x5B; ''[[විකිපීඩියා:තහවුරු කිරීමක් අවශ්‍යයි|&lt;span title=&quot;This claim needs references to reliable sources. (December 2019)&quot;&gt;උපුටා දැක්වීම අවශ්‍යයි&lt;/span&gt;]]'' &amp;#x5D;ඩ්ස්ග් ග් ග් ෆ්ග් ෆ්ඩ්ග් ෆ්ඩ්ග් ෆ්ඩ් ග් c න්ව්බ්න් හ් ෆ්ඩ් ඩ්ස්ග්ඩ් ඩ්ෆ්හ් ඩ්ෆ්හ් ඩ්ෆ්හ් ඩ්&lt;/sup&gt;

සියුඩාඩ් ඩෙල් එස්ටේ යනු වාණිජ නගරයක් වන අතර එය ලොව විශාලතම නිදහස් වෙළඳ කලාපවලින් එකකි. එහි බදු-නිදහස් තත්ත්වය නිසා බොහෝ බ්‍රසීලියානුවන් සහ ආර්ජන්ටිනා ජාතිකයන් නගරයට ආකර්ෂණය වේ. &lt;ref&gt;{{උපන්‍යාස වෙබ් |last=Schemo, Diana Jean |date=1998-03-15 |title=In Paraguay Border Town, Almost Anything Goes |url=https://www.nytimes.com/1998/03/15/world/in-paraguay-border-town-almost-anything-goes.html |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20170816004134/http://www.nytimes.com/1998/03/15/world/in-paraguay-border-town-almost-anything-goes.html |archive-date=2017-08-16 |access-date=2017-02-15 |website=The New York Times}}&lt;/ref&gt;

සියුඩාඩ් ඩෙල් එස්ටේ හි ආර්ජන්ටිනාව, බ්‍රසීලය, මෙක්සිකෝව, පේරු, උරුගුවේ, ස්පාඤ්ඤය, ප්‍රංශය, ජර්මනිය, ඉතාලිය, ස්ලෝවැකියාව, සිරියාව, තුර්කිය සහ තායිවානය සඳහා කොන්සල් කාර්යාල ඇත. &lt;ref&gt;{{උපන්‍යාස වෙබ් |title=Consulates in Ciudad del Este, Paraguay |url=https://www.embassypages.com/ciudad/ciudaddeleste |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20190327090152/https://www.embassypages.com/ciudad/ciudaddeleste |archive-date=2019-03-27 |access-date=2019-03-19}}&lt;/ref&gt;

මෙම නගරය ඇට්ලෙටිකෝ 3 ද ෆෙබ්‍රෙරෝ සමාජයට නිවහන වන අතර, එහි නිජබිම එස්ටැඩියෝ ඇන්ටෝනියෝ අරන්ඩා 1999 කෝපා ඇමරිකා සඳහා භාවිතා කරන ලද අතර එය පැරගුවේ තුන්වන විශාලතම පාපන්දු ක්‍රීඩාංගණය වේ.{{තහවුරු​ කරන්න|date=December 2019}}&lt;sup class=&quot;noprint Inline-Template Template-Fact&quot; style=&quot;white-space:nowrap;&quot;&gt;&amp;#x5B; ''[[විකිපීඩියා:තහවුරු කිරීමක් අවශ්‍යයි|&lt;span title=&quot;This claim needs references to reliable sources. (December 2019)&quot;&gt;උපුටා දැක්වීම අවශ්‍යයි&lt;/span&gt;]]'' &amp;#x5D;&lt;/sup&gt;

මෙම නගරය සියුඩාඩ් ඩෙල් එස්ටේ රෝමානු කතෝලික රදගුරු පදවියේ ආසනයයි.{{තහවුරු​ කරන්න|date=December 2019}}&lt;sup class=&quot;noprint Inline-Template Template-Fact&quot; style=&quot;white-space:nowrap;&quot;&gt;&amp;#x5B; ''[[විකිපීඩියා:තහවුරු කිරීමක් අවශ්‍යයි|&lt;span title=&quot;This claim needs references to reliable sources. (December 2019)&quot;&gt;උපුටා දැක්වීම අවශ්‍යයි&lt;/span&gt;]]'' &amp;#x5D;&lt;/sup&gt;
[[ප්‍රවර්ගය:Coordinates on Wikidata]]
[[ප්‍රවර්ගය:Pages using multiple image with auto scaled images]]
[[ප්‍රවර්ගය:පැරගුවේ]]</text>
      <sha1>nosszqoi3vieshfi6vq5cvrl42h1nsq</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>753090</id>
      <parentid>753078</parentid>
      <timestamp>2025-07-03T10:06:21Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>BuddhikaW88</username>
        <id>37808</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>[[ප්‍රවර්ගය:පැරගුවේ පරිපාලන අංශ]] එක් කරන ලදී. [[විකිපීඩියා:HOTCAT|HotCat]] භාවිතයෙන්</comment>
      <origin>753090</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="6389" sha1="t5v4cc1nqqab8fw0zj82y6ctstapxqy" xml:space="preserve">{{Infobox settlement

| official_name      =සියුඩඩ් ඩෙල් එස්ටේ

| pushpin_map        = Paraguay#South America

| pushpin_relief     = 1

| pushpin_label_position = top

| pushpin_map_caption = පැරගුවේ තුල පිහිටීම (ඉහල) දකුණු ඇමරිකාව තුල පිහිටීම (පහල)

| coordinates        ={{coord|25|31|00|S|54|37|00|W|region:PY_type:city(320782)|display=inline,title}}

}}'''සියුඩාඩ් ඩෙල් එස්ටේ''' ({{IPA|es|sjuˈðað ðel ˈeste}} ස්පාඤ්ඤ භාෂාවෙන් නැගෙනහිර නගරය සඳහා; බොහෝ විට '''CDE''' ලෙස කෙටි කර ඇත) යනු [[පැරගුවේ|පැරගුවේහි]] දෙවන විශාලතම නගරය වන අතර ඇල්ටෝ පරානා දෙපාර්තමේන්තුවේ අගනුවර වන අතර එය පරානා ගඟේ පිහිටා ඇත. එය පිහිටා ඇත්තේ 327&amp;nbsp;අගනුවර වන [[අසුන්සියොන්, පැරගුවේ|අසුන්සියන්]] සිට කි.මී. නැගෙනහිරින් පිහිටා ඇති අතර එය [[බ්‍රසීලය|බ්‍රසීලයේ]] මායිමට යාබදව පිහිටා ඇති අතර එය පරානා ගඟේ මිත්‍රත්ව පාලම මගින් සම්බන්ධ වේ. එය බ්‍රසීලයේ ෆොස් ඩෝ ඉගුවාසු සහ ආර්ජන්ටිනාවේ පුවර්ටෝ ඉගුවාසු මායිම් වන ත්‍රිත්ව ෆ්‍රොන්ටියර් කලාපයේ විශාලතම නගරය වේ. ලොව විශාලතම [[ජලවිදුලිය|ජල විදුලි]] බලාගාරවලින් එකක් වන ඉටයිපු වේල්ල, සියුඩාඩ් ඩෙල් එස්ටේ අසල පිහිටා ඇති අතර, ඉගුවාසු දිය ඇල්ල ද පිහිටා ඇත.{{තහවුරු​ කරන්න|date=December 2019}}&lt;sup class=&quot;noprint Inline-Template Template-Fact&quot; style=&quot;white-space:nowrap;&quot;&gt;&amp;#x5B; ''[[විකිපීඩියා:තහවුරු කිරීමක් අවශ්‍යයි|&lt;span title=&quot;This claim needs references to reliable sources. (December 2019)&quot;&gt;උපුටා දැක්වීම අවශ්‍යයි&lt;/span&gt;]]'' &amp;#x5D;ඩ්ස්ග් ග් ග් ෆ්ග් ෆ්ඩ්ග් ෆ්ඩ්ග් ෆ්ඩ් ග් c න්ව්බ්න් හ් ෆ්ඩ් ඩ්ස්ග්ඩ් ඩ්ෆ්හ් ඩ්ෆ්හ් ඩ්ෆ්හ් ඩ්&lt;/sup&gt;

සියුඩාඩ් ඩෙල් එස්ටේ යනු වාණිජ නගරයක් වන අතර එය ලොව විශාලතම නිදහස් වෙළඳ කලාපවලින් එකකි. එහි බදු-නිදහස් තත්ත්වය නිසා බොහෝ බ්‍රසීලියානුවන් සහ ආර්ජන්ටිනා ජාතිකයන් නගරයට ආකර්ෂණය වේ. &lt;ref&gt;{{උපන්‍යාස වෙබ් |last=Schemo, Diana Jean |date=1998-03-15 |title=In Paraguay Border Town, Almost Anything Goes |url=https://www.nytimes.com/1998/03/15/world/in-paraguay-border-town-almost-anything-goes.html |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20170816004134/http://www.nytimes.com/1998/03/15/world/in-paraguay-border-town-almost-anything-goes.html |archive-date=2017-08-16 |access-date=2017-02-15 |website=The New York Times}}&lt;/ref&gt;

සියුඩාඩ් ඩෙල් එස්ටේ හි ආර්ජන්ටිනාව, බ්‍රසීලය, මෙක්සිකෝව, පේරු, උරුගුවේ, ස්පාඤ්ඤය, ප්‍රංශය, ජර්මනිය, ඉතාලිය, ස්ලෝවැකියාව, සිරියාව, තුර්කිය සහ තායිවානය සඳහා කොන්සල් කාර්යාල ඇත. &lt;ref&gt;{{උපන්‍යාස වෙබ් |title=Consulates in Ciudad del Este, Paraguay |url=https://www.embassypages.com/ciudad/ciudaddeleste |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20190327090152/https://www.embassypages.com/ciudad/ciudaddeleste |archive-date=2019-03-27 |access-date=2019-03-19}}&lt;/ref&gt;

මෙම නගරය ඇට්ලෙටිකෝ 3 ද ෆෙබ්‍රෙරෝ සමාජයට නිවහන වන අතර, එහි නිජබිම එස්ටැඩියෝ ඇන්ටෝනියෝ අරන්ඩා 1999 කෝපා ඇමරිකා සඳහා භාවිතා කරන ලද අතර එය පැරගුවේ තුන්වන විශාලතම පාපන්දු ක්‍රීඩාංගණය වේ.{{තහවුරු​ කරන්න|date=December 2019}}&lt;sup class=&quot;noprint Inline-Template Template-Fact&quot; style=&quot;white-space:nowrap;&quot;&gt;&amp;#x5B; ''[[විකිපීඩියා:තහවුරු කිරීමක් අවශ්‍යයි|&lt;span title=&quot;This claim needs references to reliable sources. (December 2019)&quot;&gt;උපුටා දැක්වීම අවශ්‍යයි&lt;/span&gt;]]'' &amp;#x5D;&lt;/sup&gt;

මෙම නගරය සියුඩාඩ් ඩෙල් එස්ටේ රෝමානු කතෝලික රදගුරු පදවියේ ආසනයයි.{{තහවුරු​ කරන්න|date=December 2019}}&lt;sup class=&quot;noprint Inline-Template Template-Fact&quot; style=&quot;white-space:nowrap;&quot;&gt;&amp;#x5B; ''[[විකිපීඩියා:තහවුරු කිරීමක් අවශ්‍යයි|&lt;span title=&quot;This claim needs references to reliable sources. (December 2019)&quot;&gt;උපුටා දැක්වීම අවශ්‍යයි&lt;/span&gt;]]'' &amp;#x5D;&lt;/sup&gt;
[[ප්‍රවර්ගය:Coordinates on Wikidata]]
[[ප්‍රවර්ගය:Pages using multiple image with auto scaled images]]
[[ප්‍රවර්ගය:පැරගුවේ]]
[[ප්‍රවර්ගය:පැරගුවේ පරිපාලන අංශ]]</text>
      <sha1>t5v4cc1nqqab8fw0zj82y6ctstapxqy</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>753091</id>
      <parentid>753090</parentid>
      <timestamp>2025-07-03T10:07:11Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>BuddhikaW88</username>
        <id>37808</id>
      </contributor>
      <origin>753091</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="6196" sha1="gyjx3e32jzcrcwz3vq7lrlx673lsqsl" xml:space="preserve">{{Infobox settlement

| official_name      =සියුඩඩ් ඩෙල් එස්ටේ

| pushpin_map        = Paraguay#South America

| pushpin_relief     = 1

| pushpin_label_position = top

| pushpin_map_caption = පැරගුවේ තුල පිහිටීම (ඉහල) දකුණු ඇමරිකාව තුල පිහිටීම (පහල)

| coordinates        ={{coord|25|31|00|S|54|37|00|W|region:PY_type:city(320782)|display=inline,title}}

}}'''සියුඩාඩ් ඩෙල් එස්ටේ''' ({{IPA|es|sjuˈðað ðel ˈeste}} ස්පාඤ්ඤ භාෂාවෙන් නැගෙනහිර නගරය සඳහා; බොහෝ විට '''CDE''' ලෙස කෙටි කර ඇත) යනු [[පැරගුවේ|පැරගුවේහි]] දෙවන විශාලතම නගරය වන අතර ඇල්ටෝ පරානා දෙපාර්තමේන්තුවේ අගනුවර වන අතර එය පරානා ගඟේ පිහිටා ඇත. එය පිහිටා ඇත්තේ අගනුවර වන [[අසුන්සියොන්, පැරගුවේ|අසුන්සියන්]] සිට කි.මී. 327&amp;nbsp;ක් නැගෙනහිරින් පිහිටා ඇති අතර එය [[බ්‍රසීලය|බ්‍රසීලයේ]] මායිමට යාබදව පිහිටා ඇති අතර එය පරානා ගඟේ මිත්‍රත්ව පාලම මගින් සම්බන්ධ වේ. එය බ්‍රසීලයේ ෆොස් ඩෝ ඉගුවාසු සහ ආර්ජන්ටිනාවේ පුවර්ටෝ ඉගුවාසු මායිම් වන ත්‍රිත්ව ෆ්‍රොන්ටියර් කලාපයේ විශාලතම නගරය වේ. ලොව විශාලතම [[ජලවිදුලිය|ජල විදුලි]] බලාගාරවලින් එකක් වන ඉටයිපු වේල්ල, සියුඩාඩ් ඩෙල් එස්ටේ අසල පිහිටා ඇති අතර, ඉගුවාසු දිය ඇල්ල ද පිහිටා ඇත.{{තහවුරු​ කරන්න|date=December 2019}}&lt;sup class=&quot;noprint Inline-Template Template-Fact&quot; style=&quot;white-space:nowrap;&quot;&gt;&amp;#x5B; ''[[විකිපීඩියා:තහවුරු කිරීමක් අවශ්‍යයි|&lt;span title=&quot;This claim needs references to reliable sources. (December 2019)&quot;&gt;උපුටා දැක්වීම අවශ්‍යයි&lt;/span&gt;]]'' &amp;#x5D;&lt;/sup&gt;

සියුඩාඩ් ඩෙල් එස්ටේ යනු වාණිජ නගරයක් වන අතර එය ලොව විශාලතම නිදහස් වෙළඳ කලාපවලින් එකකි. එහි බදු-නිදහස් තත්ත්වය නිසා බොහෝ බ්‍රසීලියානුවන් සහ ආර්ජන්ටිනා ජාතිකයන් නගරයට ආකර්ෂණය වේ. &lt;ref&gt;{{උපන්‍යාස වෙබ් |last=Schemo, Diana Jean |date=1998-03-15 |title=In Paraguay Border Town, Almost Anything Goes |url=https://www.nytimes.com/1998/03/15/world/in-paraguay-border-town-almost-anything-goes.html |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20170816004134/http://www.nytimes.com/1998/03/15/world/in-paraguay-border-town-almost-anything-goes.html |archive-date=2017-08-16 |access-date=2017-02-15 |website=The New York Times}}&lt;/ref&gt;

සියුඩාඩ් ඩෙල් එස්ටේ හි ආර්ජන්ටිනාව, බ්‍රසීලය, මෙක්සිකෝව, පේරු, උරුගුවේ, ස්පාඤ්ඤය, ප්‍රංශය, ජර්මනිය, ඉතාලිය, ස්ලෝවැකියාව, සිරියාව, තුර්කිය සහ තායිවානය සඳහා කොන්සල් කාර්යාල ඇත. &lt;ref&gt;{{උපන්‍යාස වෙබ් |title=Consulates in Ciudad del Este, Paraguay |url=https://www.embassypages.com/ciudad/ciudaddeleste |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20190327090152/https://www.embassypages.com/ciudad/ciudaddeleste |archive-date=2019-03-27 |access-date=2019-03-19}}&lt;/ref&gt;

මෙම නගරය ඇට්ලෙටිකෝ 3 ද ෆෙබ්‍රෙරෝ සමාජයට නිවහන වන අතර, එහි නිජබිම එස්ටැඩියෝ ඇන්ටෝනියෝ අරන්ඩා 1999 කෝපා ඇමරිකා සඳහා භාවිතා කරන ලද අතර එය පැරගුවේ තුන්වන විශාලතම පාපන්දු ක්‍රීඩාංගණය වේ.{{තහවුරු​ කරන්න|date=December 2019}}&lt;sup class=&quot;noprint Inline-Template Template-Fact&quot; style=&quot;white-space:nowrap;&quot;&gt;&amp;#x5B; ''[[විකිපීඩියා:තහවුරු කිරීමක් අවශ්‍යයි|&lt;span title=&quot;This claim needs references to reliable sources. (December 2019)&quot;&gt;උපුටා දැක්වීම අවශ්‍යයි&lt;/span&gt;]]'' &amp;#x5D;&lt;/sup&gt;

මෙම නගරය සියුඩාඩ් ඩෙල් එස්ටේ රෝමානු කතෝලික රදගුරු පදවියේ ආසනයයි.{{තහවුරු​ කරන්න|date=December 2019}}&lt;sup class=&quot;noprint Inline-Template Template-Fact&quot; style=&quot;white-space:nowrap;&quot;&gt;&amp;#x5B; ''[[විකිපීඩියා:තහවුරු කිරීමක් අවශ්‍යයි|&lt;span title=&quot;This claim needs references to reliable sources. (December 2019)&quot;&gt;උපුටා දැක්වීම අවශ්‍යයි&lt;/span&gt;]]'' &amp;#x5D;&lt;/sup&gt;

== යොමු කිරීම් ==
[[ප්‍රවර්ගය:Coordinates on Wikidata]]
[[ප්‍රවර්ගය:Pages using multiple image with auto scaled images]]
[[ප්‍රවර්ගය:පැරගුවේ]]
[[ප්‍රවර්ගය:පැරගුවේ පරිපාලන අංශ]]</text>
      <sha1>gyjx3e32jzcrcwz3vq7lrlx673lsqsl</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>ඇරෙගුවා, පැරගුවේ</title>
    <ns>0</ns>
    <id>182867</id>
    <revision>
      <id>753062</id>
      <timestamp>2025-07-03T09:50:47Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>BuddhikaW88</username>
        <id>37808</id>
      </contributor>
      <comment>Created by translating the page &quot;[[:en:Special:Redirect/revision/1291820482|Areguá]]&quot;</comment>
      <origin>753062</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="2193" sha1="fh2nwak2if1pglnoslqwmq0hzf6z5dr" xml:space="preserve">'''Areguá''' යනු නිර්මාණශීලී නගරයක් වන අතර [[පැරගුවේ|පැරගුවේහි]] මධ්‍යම දෙපාර්තමේන්තුවේ අගනුවර වේ. එය ස්ට්‍රෝබෙරි නිෂ්පාදන, [[කුඹල් කර්මාන්තය|මැටි භාණ්ඩ]], යටත් විජිත ගෘහ නිර්මාණ ශිල්පය සහ ඓතිහාසික ගල් කැට වීදි නිෂ්පාදනය සඳහා ප්‍රසිද්ධය. ඩ්ස්ග් ග් ග් ෆ්ග් ෆ්ඩ්ග් ෆ්ඩ්ග් ෆ්ඩ් ග් c න්ව්බ්න් හ් ෆ්ඩ් ඩ්ස්ග්ඩ් ඩ්ෆ්හ් ඩ්ෆ්හ් ඩ්ෆ්හ් ඩ්

මෙම දිස්ත්‍රික්කය පිහිටා ඇත්තේ යිපකරයි විල සහ නැගෙනහිරින් සලාඩෝ ගඟ සහ බටහිරින් කඳු සමඟින් එය සාදන ද්‍රෝණිය අතර ය.

== නිරුක්තිය ==
අරෙගුවා යන වචනය සම්භාව්‍ය ගුරානි ''අරිගුර්'' (&quot;[පුද්ගලයා/ජනතාව] ඉහළ සිට, එතැන් සිට&quot;) වලින් පැමිණ ඇති බව සැලකේ, එය ප්‍රදේශයේ ඉහළ උන්නතාංශය සහ එහි පළමු වැසියන් ම්බියා ගුරානි ගෝත්‍රිකයන් වෙත යොමු කරයි. &lt;ref&gt;{{උපන්‍යාස වෙබ් |last=lanaciongn |date=2020-01-19 |title=Diario HOY {{!}} Areguá, herencia de ancestros, donde del barro se hace arte |url=https://www.hoy.com.py/arte/aregua-herencia-de-ancestros-donde-del-barro-se-hace-arte |access-date=2023-06-03 |website=Diario HOY |language=es}}&lt;/ref&gt;
[[ප්‍රවර්ගය:CS1 ස්පාඤ්ඤ-භාෂා මූලාශ්‍ර (es)]]
[[ප්‍රවර්ගය:Pages using multiple image with auto scaled images]]</text>
      <sha1>fh2nwak2if1pglnoslqwmq0hzf6z5dr</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>753071</id>
      <parentid>753062</parentid>
      <timestamp>2025-07-03T09:54:41Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>BuddhikaW88</username>
        <id>37808</id>
      </contributor>
      <origin>753071</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="2626" sha1="ebya2zkq738u7rdhqpxxq42t5gr69my" xml:space="preserve">{{Infobox settlement

| official_name      =ඇරෙගුවා

| pushpin_map        = Paraguay#South America

| pushpin_relief     = 1

| pushpin_label_position = top

| pushpin_map_caption = පැරගුවේ තුල පිහිටීම (ඉහල) දකුණු ඇමරිකාව තුල පිහිටීම (පහල)

| coordinates        ={{coord|25|17|43|S|57|24|53|W|region:PY|display=inline,title}}

}}'''Areguá''' යනු නිර්මාණශීලී නගරයක් වන අතර [[පැරගුවේ|පැරගුවේහි]] මධ්‍යම දෙපාර්තමේන්තුවේ අගනුවර වේ. එය ස්ට්‍රෝබෙරි නිෂ්පාදන, [[කුඹල් කර්මාන්තය|මැටි භාණ්ඩ]], යටත් විජිත ගෘහ නිර්මාණ ශිල්පය සහ ඓතිහාසික ගල් කැට වීදි නිෂ්පාදනය සඳහා ප්‍රසිද්ධය. ඩ්ස්ග් ග් ග් ෆ්ග් ෆ්ඩ්ග් ෆ්ඩ්ග් ෆ්ඩ් ග් c න්ව්බ්න් හ් ෆ්ඩ් ඩ්ස්ග්ඩ් ඩ්ෆ්හ් ඩ්ෆ්හ් ඩ්ෆ්හ් ඩ්

මෙම දිස්ත්‍රික්කය පිහිටා ඇත්තේ යිපකරයි විල සහ නැගෙනහිරින් සලාඩෝ ගඟ සහ බටහිරින් කඳු සමඟින් එය සාදන ද්‍රෝණිය අතර ය.

== නිරුක්තිය ==
අරෙගුවා යන වචනය සම්භාව්‍ය ගුරානි ''අරිගුර්'' (&quot;[පුද්ගලයා/ජනතාව] ඉහළ සිට, එතැන් සිට&quot;) වලින් පැමිණ ඇති බව සැලකේ, එය ප්‍රදේශයේ ඉහළ උන්නතාංශය සහ එහි පළමු වැසියන් ම්බියා ගුරානි ගෝත්‍රිකයන් වෙත යොමු කරයි. &lt;ref&gt;{{උපන්‍යාස වෙබ් |last=lanaciongn |date=2020-01-19 |title=Diario HOY {{!}} Areguá, herencia de ancestros, donde del barro se hace arte |url=https://www.hoy.com.py/arte/aregua-herencia-de-ancestros-donde-del-barro-se-hace-arte |access-date=2023-06-03 |website=Diario HOY |language=es}}&lt;/ref&gt;
[[ප්‍රවර්ගය:CS1 ස්පාඤ්ඤ-භාෂා මූලාශ්‍ර (es)]]
[[ප්‍රවර්ගය:Pages using multiple image with auto scaled images]]</text>
      <sha1>ebya2zkq738u7rdhqpxxq42t5gr69my</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>753079</id>
      <parentid>753071</parentid>
      <timestamp>2025-07-03T09:56:41Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>BuddhikaW88</username>
        <id>37808</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>[[ප්‍රවර්ගය:පැරගුවේ]] එක් කරන ලදී. [[විකිපීඩියා:HOTCAT|HotCat]] භාවිතයෙන්</comment>
      <origin>753079</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="2680" sha1="nq9xt7dcyj1jp04mh1ui00kzl5sp457" xml:space="preserve">{{Infobox settlement

| official_name      =ඇරෙගුවා

| pushpin_map        = Paraguay#South America

| pushpin_relief     = 1

| pushpin_label_position = top

| pushpin_map_caption = පැරගුවේ තුල පිහිටීම (ඉහල) දකුණු ඇමරිකාව තුල පිහිටීම (පහල)

| coordinates        ={{coord|25|17|43|S|57|24|53|W|region:PY|display=inline,title}}

}}'''Areguá''' යනු නිර්මාණශීලී නගරයක් වන අතර [[පැරගුවේ|පැරගුවේහි]] මධ්‍යම දෙපාර්තමේන්තුවේ අගනුවර වේ. එය ස්ට්‍රෝබෙරි නිෂ්පාදන, [[කුඹල් කර්මාන්තය|මැටි භාණ්ඩ]], යටත් විජිත ගෘහ නිර්මාණ ශිල්පය සහ ඓතිහාසික ගල් කැට වීදි නිෂ්පාදනය සඳහා ප්‍රසිද්ධය. ඩ්ස්ග් ග් ග් ෆ්ග් ෆ්ඩ්ග් ෆ්ඩ්ග් ෆ්ඩ් ග් c න්ව්බ්න් හ් ෆ්ඩ් ඩ්ස්ග්ඩ් ඩ්ෆ්හ් ඩ්ෆ්හ් ඩ්ෆ්හ් ඩ්

මෙම දිස්ත්‍රික්කය පිහිටා ඇත්තේ යිපකරයි විල සහ නැගෙනහිරින් සලාඩෝ ගඟ සහ බටහිරින් කඳු සමඟින් එය සාදන ද්‍රෝණිය අතර ය.

== නිරුක්තිය ==
අරෙගුවා යන වචනය සම්භාව්‍ය ගුරානි ''අරිගුර්'' (&quot;[පුද්ගලයා/ජනතාව] ඉහළ සිට, එතැන් සිට&quot;) වලින් පැමිණ ඇති බව සැලකේ, එය ප්‍රදේශයේ ඉහළ උන්නතාංශය සහ එහි පළමු වැසියන් ම්බියා ගුරානි ගෝත්‍රිකයන් වෙත යොමු කරයි. &lt;ref&gt;{{උපන්‍යාස වෙබ් |last=lanaciongn |date=2020-01-19 |title=Diario HOY {{!}} Areguá, herencia de ancestros, donde del barro se hace arte |url=https://www.hoy.com.py/arte/aregua-herencia-de-ancestros-donde-del-barro-se-hace-arte |access-date=2023-06-03 |website=Diario HOY |language=es}}&lt;/ref&gt;
[[ප්‍රවර්ගය:CS1 ස්පාඤ්ඤ-භාෂා මූලාශ්‍ර (es)]]
[[ප්‍රවර්ගය:Pages using multiple image with auto scaled images]]
[[ප්‍රවර්ගය:පැරගුවේ]]</text>
      <sha1>nq9xt7dcyj1jp04mh1ui00kzl5sp457</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>753092</id>
      <parentid>753079</parentid>
      <timestamp>2025-07-03T10:07:40Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>BuddhikaW88</username>
        <id>37808</id>
      </contributor>
      <origin>753092</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="2493" sha1="oo163r5ra79cl4czdgc9yxyzgm5toid" xml:space="preserve">{{Infobox settlement

| official_name      =ඇරෙගුවා

| pushpin_map        = Paraguay#South America

| pushpin_relief     = 1

| pushpin_label_position = top

| pushpin_map_caption = පැරගුවේ තුල පිහිටීම (ඉහල) දකුණු ඇමරිකාව තුල පිහිටීම (පහල)

| coordinates        ={{coord|25|17|43|S|57|24|53|W|region:PY|display=inline,title}}

}}'''ඇරෙගුවා''' යනු නිර්මාණශීලී නගරයක් වන අතර [[පැරගුවේ|පැරගුවේහි]] මධ්‍යම දෙපාර්තමේන්තුවේ අගනුවර වේ. එය ස්ට්‍රෝබෙරි නිෂ්පාදන, [[කුඹල් කර්මාන්තය|මැටි භාණ්ඩ]], යටත් විජිත ගෘහ නිර්මාණ ශිල්පය සහ ඓතිහාසික ගල් කැට වීදි නිෂ්පාදනය සඳහා ප්‍රසිද්ධය.

මෙම දිස්ත්‍රික්කය පිහිටා ඇත්තේ යිපකරයි විල සහ නැගෙනහිරින් සලාඩෝ ගඟ සහ බටහිරින් කඳු සමඟින් එය සාදන ද්‍රෝණිය අතර ය.

== නිරුක්තිය ==
අරෙගුවා යන වචනය සම්භාව්‍ය ගුරානි ''අරිගුර්'' (&quot;[පුද්ගලයා/ජනතාව] ඉහළ සිට, එතැන් සිට&quot;) වලින් පැමිණ ඇති බව සැලකේ, එය ප්‍රදේශයේ ඉහළ උන්නතාංශය සහ එහි පළමු වැසියන් ම්බියා ගුරානි ගෝත්‍රිකයන් වෙත යොමු කරයි. &lt;ref&gt;{{උපන්‍යාස වෙබ් |last=lanaciongn |date=2020-01-19 |title=Diario HOY {{!}} Areguá, herencia de ancestros, donde del barro se hace arte |url=https://www.hoy.com.py/arte/aregua-herencia-de-ancestros-donde-del-barro-se-hace-arte |access-date=2023-06-03 |website=Diario HOY |language=es}}&lt;/ref&gt;

== යොමු කිරීම් ==
[[ප්‍රවර්ගය:CS1 ස්පාඤ්ඤ-භාෂා මූලාශ්‍ර (es)]]
[[ප්‍රවර්ගය:Pages using multiple image with auto scaled images]]
[[ප්‍රවර්ගය:පැරගුවේ]]</text>
      <sha1>oo163r5ra79cl4czdgc9yxyzgm5toid</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>පරිශීලක සාකච්ඡාව:122.255.35.70</title>
    <ns>3</ns>
    <id>182868</id>
    <revision>
      <id>753064</id>
      <timestamp>2025-07-03T09:52:48Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>IDB.S</username>
        <id>52205</id>
      </contributor>
      <comment>'{{subst:nn-warn|Kanishka meegasmulla|header=1}} ~~~~' යොදමින් නව පිටුවක් තනන ලදි</comment>
      <origin>753064</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="8558" sha1="7l36tnadslnduijeclk6yribn7azbcv" xml:space="preserve">==ආයුබෝවන්!==

[[Wikipedia:Introduction|ආයුබෝවන්]] '''122.255.35.70''', ඔබව සිංහල විකිපීඩියාව වෙත ඔබව සාදරයෙන් පිළිගනිමු! [[Special:Contributions/122.255.35.70|ඔබගේ දායකත්වයට]]  ස්තූතිවන්තවන අතරම, ඔබ මෙහි බොහෝ කාලයක් රැඳේවා යි අපි ප්‍රාර්ථනා කරමු. කණගාටුවෙන් වුවත් ඔබ නිර්මාණය කල  විකිපීඩියාවේ [[Wikipedia:List of policies|මාර්ගෝපදේශන]] සමඟ නොගැලපෙන බව හා ඒවා ඉක්මනින් ඉවත් කරන බව දැනුම්දිය යුතුය. 

නවක සාමාජිකයන්ට ප්‍රයෝජනවත් විය හැකි ලිපි කිහිපයක් මෙන්න:
*[[විකිපීඩියා:පංචස්තම්භ|විකිපීඩියාවේ පංචස්තම්භ]]
*[[විකිපීඩියා:නිබන්ධනය|නිබන්ධනය]]
*[[උදවු:සංස්කරණය|පිටු සංස්කරණය කරන ආකාරය]] හා [[විකිපීඩියා:ලිපි සංවර්ධනය|ලිපි සංවර්‍ධනය කරන ආකාරය]]
*[[උදවු:පටුන|උදව් පිටු]]
*[[විකිපීඩියා:ලිපි සංවර්ධනය|උසස් ලිපියක් ලියන ආකාරය]]
*[[විකිපීඩියා:රචනාකරණයේ අත්පොත|හස්තීකරණ විලාසනය]]
*[[විකිපීඩියා:සංස්කරණ උපදෙස්|කේතන ලැයිස්තුව]]

ඔබ, [[විකිපීඩියා:විකිපීඩියානුවන්|විකිපීඩියානුවෙකු]] ලෙස මෙය සංස්කරණය කිරීම විනෝදයක් වනු ඇති බවට අපි ප්‍රාර්ථනා කරමු! කරුණාකර සාකච්ඡා පිටු වලදී ඔබේ නම මෙසේ (&lt;nowiki&gt;~~~~&lt;/nowiki&gt;) [[විකිපීඩියා:අත්සන්|අත්සන් කරන්න]], මෙමගින් ස්වයංක්‍රීයව ඔබගේ නම සහ දිනය සටහන් වනු ඇත. ඔබට උදවු අවශ්‍ය නම්, [[විකිපීඩියා:ප්‍රශ්න|ප්‍රශ්න යොමු කරන ආකාරය]] බලන්න, වෙනත් සාමාජිකයෙකුගේ සාකච්ඡා පිටුවක දී ප්‍රශ්නය යොමු කරන්න, එසේ නැතිනම් මෙය =&amp;gt; '''&lt;code&gt;{&amp;#123;helpme}}&lt;/code&gt;''' ඔබේ සාකච්ඡා පිටුවේ සටහන් කරන්න, එවිට කවුරුන් හෝ ඔබට උපකාර කිරීමට ඉදිරිපත්වනු ඇත.&lt;br&gt;&lt;br&gt; &lt;!-- Template:First article --&gt; ස්තූතියි!&amp;nbsp;[[User:IDB.S|IDB.S]] ([[User talk:IDB.S|talk]]) 09:52, 3 ජූලි 2025 (යූටීසී)
== [[:Kanishka meegasmulla]] යන ලිපිය [[විකිපීඩියා:ඉක්මන් මකාදැමීමේ උපමානය|ඉක්මන් මකාදැමුම]] සඳහා නම් කිරීම==
[[File:Ambox warning pn.svg|48px|left|alt=|link=]]
{{Quote box|quote=&lt;p&gt;ඔබ විසින් නිර්මාණය කර තිබෙන පළමු ලිපිය මෙය නම්, [[විකිපීඩියා:ඔබගේ පළමු ලිපිය|ඔබගේ පළමු ලිපිය ලිවීම සඳහා වූ මාර්ගෝපදේශන]] රචනය කියවීම ඔබට ප්‍රයෝජනවත් විය හැක.&lt;/p&gt;&lt;p&gt; ලිපි නිර්මාණය කිරීමට උපකාරයක් වශයෙන්, [[විකිපීඩියා:ලිපි තැනීමේ මායා අඳුන|ලිපි තැනීමේ මායා අඳුන]] භාවිතා කිරීම පිළිබඳව ඔබේ අවධානය යොමුකරන්න.&lt;/p&gt;|width=20%|align=right}}
[[:Kanishka meegasmulla]] ලිපිය විකිපීඩියාවෙන් ඉක්මන් ඉවත් කිරීම සඳහා යොමුව ඇත. මෙය [[WP:CSD#A7|ඉක්මන් මකාදැමීමේ උපමානයෙහි A7 ඡෙදය]] යටතේ සිදුකර ඇත්තේ මෙම ලිපිය පුද්ගලයෙක්, සංවිධානයක් (කණ්ඩායමක්, සමාජයක්, ව්‍යාපාරයක්, ''etc.'') හෝ අන්තර්ජාල අන්තර්ගත ගැන වන නමුත්, එය විශ්වකෝෂයට ඇතුලත් කිරීම සඳහා සුවිශේෂී බව හෝ වැදගත්කම ගැන සඳහනක් නැති බැවිනි. [[WP:CSD#Articles|ඉක්මන් මකාදැමීමේ උපමානය]] යටතේ මෙවැනි ලිපි ඔනෑම මොහොතක ඉවත් කලහැක. කරුණාකර [[Wikipedia:Notability|වැදගත් යයි සැලකිය යුතු ලිපි ගැන මාර්ගදේශනය]] කියවන්න.. 

ඉහත හේතුව පදනම් කොට ගනිමින් මෙම ලිපිය මකාදැමිය නොයුතු යැයි ඔබ සිතනවානම්, [[:Kanishka meegasmulla|එම පිටුව මත]] වූ ''මෙය ඉක්මන් මකාදැමීම නොකලයුතු බව පැවසීමට මෙතන ඔබන්න'' යනුවෙන් සළකුණු කල බොත්තම ක්ලික් කොට ඔබට '''මෙම යෝජනාවට විරුද්ධ විය හැකියි'''. මෙම පිටුව මකානොදැමිය යුතු යැයි ඔබ විශ්වාසකරන්නේ මන්දැයි පැහැදිලි කිරීමට එය ඔබට අවස්ථාවක් ලබා දෙනු ඇත. කෙසේනමුදු, පිටුවක් ඉක්මන් මකාදැමීමේ යෝජනාව යටතේ වරක නම්කිරීමෙන් අනතුරුව, එය ප්‍රමාදයකින් තොරව ඕනෑම මොහොතකදී මකාදැමීමට ලක්විය හැකි බව අවධාරණයට ගන්න. කරුණාකර පිටුව මත වූ ඉක්මන් මකාදැමීමේ යෝජනාව සහිත ටැගය ඔබ විසින් ඉවත් නොකිරීමටද වගබලා ගන්න. එසේම [[විකිපීඩියා:ප්‍රතිපත්ති නාමාවලිය|විකිපීඩියා ප්‍රතිපත්ති හා මාර්ගෝපදේශයන්]]ට අනුකූලව ලිපියට වැඩිදුර තොරතුරු එකතු කිරීමට ඔබ අදහස් කරන්නේනම් ඒ සඳහා පසුබට නොවන්න. උක්ත ලිපිය යම් අවස්ථාවක මකාදැමුණහොත්, එම මකාදැමුණු තොරතුරු අනාගත සමුද්දේශ සඳහා හෝ වැඩි දියුණුකිරීම සඳහා නැවත ලබාගැනීමට ඔබ අදහස් කරන්නේ නම්, කරුණාකර ලිපිය මකාදැමූ පරිපාලකවරයා සම්බන්ධ කොටගන්න, නැතහොත් ඔබ මේ වන විටත් එය සිදුකොට ඇත්නම්, [[WP:RFUD|මෙම ස්ථානයේ]] ඒ සම්බන්ධයෙන් ඉල්ලීමක් සිදුකරන්න. &lt;!-- Template:Db-notability-notice --&gt;  [[User:IDB.S|IDB.S]] ([[User talk:IDB.S|talk]]) 09:52, 3 ජූලි 2025 (යූටීසී)</text>
      <sha1>7l36tnadslnduijeclk6yribn7azbcv</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>ශ්‍රී චන්ද්‍රරත්න මානවසිංහ</title>
    <ns>0</ns>
    <id>182869</id>
    <redirect title="චන්ද්‍රරත්න මානවසිංහ" />
    <revision>
      <id>753072</id>
      <timestamp>2025-07-03T09:55:58Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>IDB.S</username>
        <id>52205</id>
      </contributor>
      <comment> [[චන්ද්‍රරත්න මානවසිංහ]] වෙතට යළි-යොමුකරමින්</comment>
      <origin>753072</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="88" sha1="9j1ymz2zu1xji46xbjf0f9cxmwsnqbx" xml:space="preserve">#යළියොමුව [[චන්ද්‍රරත්න මානවසිංහ]]</text>
      <sha1>9j1ymz2zu1xji46xbjf0f9cxmwsnqbx</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>සාකච්ඡාව:අහිකුණ්ඨක</title>
    <ns>1</ns>
    <id>182870</id>
    <revision>
      <id>753099</id>
      <timestamp>2025-07-03T10:22:35Z</timestamp>
      <contributor>
        <ip>103.21.164.255</ip>
      </contributor>
      <comment>/* sinhala */ නව ඡේදය</comment>
      <origin>753099</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="151" sha1="gwjm8a2ck1wt97mtoerbklr7o00ui7c" xml:space="preserve">== sinhala ==

SRI LANKAVE BIKE [[විශේෂ:දායකත්ව/103.21.164.255|103.21.164.255]] 10:22, 3 ජූලි 2025 (යූටීසී)</text>
      <sha1>gwjm8a2ck1wt97mtoerbklr7o00ui7c</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>සාකච්ඡාව:Kanishka meegasmulla</title>
    <ns>1</ns>
    <id>182871</id>
    <revision>
      <id>753100</id>
      <timestamp>2025-07-03T10:25:36Z</timestamp>
      <contributor>
        <ip>2407:C00:6007:550:1:0:9840:1DC6</ip>
      </contributor>
      <comment>/* මකාදැමීම් යෝජනාව අභියෝගයට ලක්කිරීම */ නව ඡේදය</comment>
      <origin>753100</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="691" sha1="84chfewpgyv3d04casamujuhenmdsms" xml:space="preserve">== මකාදැමීම් යෝජනාව අභියෝගයට ලක්කිරීම ==

මෙම ලිපිය මකා දැමීමට කිසිදු අවශ්‍යතාවයක් නැත. මෙය සංවට්ධනයකරමින් යන පිටුවකි. එමෙන්ම මෙහි සංවාදයට බදුන් වන පුද්ගලයා වෙනුවෙන් කණ්ඩායමක් විසින් මෙය නිර්මාණය කරමින් පවති. මෙහි පිටු සැකසුම අවසානයේ ඒ පිලිබදව දැන ගත හැක. ස්තුති.</text>
      <sha1>84chfewpgyv3d04casamujuhenmdsms</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>753101</id>
      <parentid>753100</parentid>
      <timestamp>2025-07-03T10:29:47Z</timestamp>
      <contributor>
        <ip>2407:C00:6007:550:1:0:9840:1DC6</ip>
      </contributor>
      <comment>/* මකාදැමීම් යෝජනාව අභියෝගයට ලක්කිරීම */</comment>
      <origin>753101</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="847" sha1="10klcctsm8mnfxy78pgesd5ihei5m4r" xml:space="preserve">== මකාදැමීම් යෝජනාව අභියෝගයට ලක්කිරීම ==

මෙම ලිපිය මකා දැමීමට කිසිදු අවශ්‍යතාවයක් නැත. මෙය සංවට්ධනයකරමින් යන පිටුවකි. එමෙන්ම මෙහි සංවාදයට බදුන් වන පුද්ගලයා වෙනුවෙන් කණ්ඩායමක් විසින් මෙය නිර්මාණය කරමින් පවති. මෙහි පිටු සැකසුම අවසානයේ ඒ පිලිබදව දැන ගත හැක. එමෙන් ම මෙහි වැදගත්කම පිලිබදව link සමග සාක්ශි ඉදිරිපත්කොට ඇත. ස්තුති.</text>
      <sha1>10klcctsm8mnfxy78pgesd5ihei5m4r</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>753102</id>
      <parentid>753101</parentid>
      <timestamp>2025-07-03T10:34:35Z</timestamp>
      <contributor>
        <ip>2407:C00:6007:550:1:0:9840:1DC6</ip>
      </contributor>
      <comment>/* මකාදැමීම් යෝජනාව අභියෝගයට ලක්කිරීම */ නව ඡේදය</comment>
      <origin>753102</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="1305" sha1="43vsnilch8ds4797sypjts2c6j8zz9u" xml:space="preserve">== මකාදැමීම් යෝජනාව අභියෝගයට ලක්කිරීම ==

මෙම ලිපිය මකා දැමීමට කිසිදු අවශ්‍යතාවයක් නැත. මෙය සංවට්ධනයකරමින් යන පිටුවකි. එමෙන්ම මෙහි සංවාදයට බදුන් වන පුද්ගලයා වෙනුවෙන් කණ්ඩායමක් විසින් මෙය නිර්මාණය කරමින් පවති. මෙහි පිටු සැකසුම අවසානයේ ඒ පිලිබදව දැන ගත හැක. එමෙන් ම මෙහි වැදගත්කම පිලිබදව link සමග සාක්ශි ඉදිරිපත්කොට ඇත. ස්තුති.

== මකාදැමීම් යෝජනාව අභියෝගයට ලක්කිරීම ==

මෙම ලිපිය මකා නොදැමිය යුතුය. ශ්‍රී ලංකාව තුල මාධ්‍ය ක්ශේත්‍රයේ කටයුතු කරන කණිෂ්ක මීගස්මුල්ල පිලිබහව ගොඩ නැගෙන සංවාදය ඉතා වටිනා එකකි.</text>
      <sha1>43vsnilch8ds4797sypjts2c6j8zz9u</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>753103</id>
      <parentid>753102</parentid>
      <timestamp>2025-07-03T10:35:59Z</timestamp>
      <contributor>
        <ip>2407:C00:6007:550:1:0:9840:1DC6</ip>
      </contributor>
      <comment>/* මකාදැමීම් යෝජනාව අභියෝගයට ලක්කිරීම */ නව ඡේදය</comment>
      <origin>753103</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="1649" sha1="tppqze0790owyu9bciomjcrwn6x20jv" xml:space="preserve">== මකාදැමීම් යෝජනාව අභියෝගයට ලක්කිරීම ==

මෙම ලිපිය මකා දැමීමට කිසිදු අවශ්‍යතාවයක් නැත. මෙය සංවට්ධනයකරමින් යන පිටුවකි. එමෙන්ම මෙහි සංවාදයට බදුන් වන පුද්ගලයා වෙනුවෙන් කණ්ඩායමක් විසින් මෙය නිර්මාණය කරමින් පවති. මෙහි පිටු සැකසුම අවසානයේ ඒ පිලිබදව දැන ගත හැක. එමෙන් ම මෙහි වැදගත්කම පිලිබදව link සමග සාක්ශි ඉදිරිපත්කොට ඇත. ස්තුති.

== මකාදැමීම් යෝජනාව අභියෝගයට ලක්කිරීම ==

මෙම ලිපිය මකා නොදැමිය යුතුය. ශ්‍රී ලංකාව තුල මාධ්‍ය ක්ශේත්‍රයේ කටයුතු කරන කණිෂ්ක මීගස්මුල්ල පිලිබහව ගොඩ නැගෙන සංවාදය ඉතා වටිනා එකකි.

== මකාදැමීම් යෝජනාව අභියෝගයට ලක්කිරීම ==

මෙම පිටුව නිර්මානය කරන්නෙ කණ්ඩායමක් විසිනි. ඒ ජිසා මෙම පිටුව සහ තොරතුරු සංරක්ෂණය කල යුතුය.</text>
      <sha1>tppqze0790owyu9bciomjcrwn6x20jv</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>753105</id>
      <parentid>753103</parentid>
      <timestamp>2025-07-03T10:45:36Z</timestamp>
      <contributor>
        <ip>2407:C00:6007:550:1:0:9840:1DC6</ip>
      </contributor>
      <comment>/* මකාදැමීම් යෝජනාව අභියෝගයට ලක්කිරීම */ නව ඡේදය</comment>
      <origin>753105</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="1910" sha1="0429q6wtlcnexx8blo3m86ec9o2exuf" xml:space="preserve">== මකාදැමීම් යෝජනාව අභියෝගයට ලක්කිරීම ==

මෙම ලිපිය මකා දැමීමට කිසිදු අවශ්‍යතාවයක් නැත. මෙය සංවට්ධනයකරමින් යන පිටුවකි. එමෙන්ම මෙහි සංවාදයට බදුන් වන පුද්ගලයා වෙනුවෙන් කණ්ඩායමක් විසින් මෙය නිර්මාණය කරමින් පවති. මෙහි පිටු සැකසුම අවසානයේ ඒ පිලිබදව දැන ගත හැක. එමෙන් ම මෙහි වැදගත්කම පිලිබදව link සමග සාක්ශි ඉදිරිපත්කොට ඇත. ස්තුති.

== මකාදැමීම් යෝජනාව අභියෝගයට ලක්කිරීම ==

මෙම ලිපිය මකා නොදැමිය යුතුය. ශ්‍රී ලංකාව තුල මාධ්‍ය ක්ශේත්‍රයේ කටයුතු කරන කණිෂ්ක මීගස්මුල්ල පිලිබහව ගොඩ නැගෙන සංවාදය ඉතා වටිනා එකකි.

== මකාදැමීම් යෝජනාව අභියෝගයට ලක්කිරීම ==

මෙම පිටුව නිර්මානය කරන්නෙ කණ්ඩායමක් විසිනි. ඒ ජිසා මෙම පිටුව සහ තොරතුරු සංරක්ෂණය කල යුතුය.

== මකාදැමීම් යෝජනාව අභියෝගයට ලක්කිරීම ==

There is no need to delete this page. This is a creation for one of the most popular announcers in Sri Lanka. Therefore, it should be protected. Thank you.</text>
      <sha1>0429q6wtlcnexx8blo3m86ec9o2exuf</sha1>
    </revision>
  </page>
</mediawiki>