විකිපීඩියා siwiki https://si.wikipedia.org/wiki/%E0%B6%B8%E0%B7%94%E0%B6%BD%E0%B7%8A_%E0%B6%B4%E0%B7%92%E0%B6%A7%E0%B7%94%E0%B7%80 MediaWiki 1.45.0-wmf.8 first-letter මාධ්‍යය විශේෂ සාකච්ඡාව පරිශීලක පරිශීලක සාකච්ඡාව විකිපීඩියා විකිපීඩියා සාකච්ඡාව ගොනුව ගොනුව සාකච්ඡාව මාධ්‍යවිකි මාධ්‍යවිකි සාකච්ඡාව සැකිල්ල සැකිලි සාකච්ඡාව උදවු උදවු සාකච්ඡාව ප්‍රවර්ගය ප්‍රවර්ග සාකච්ඡාව ද්වාරය ද්වාරය සාකච්ඡාව TimedText TimedText talk Module Module talk Event Event talk 8 5083 754478 687536 2025-07-09T04:41:51Z Lee 85 සිංහල විකිපීඩියාව සඳහා "Latin + non-Latin" තහනම් කිරීමේ නීතිය නොගැලපෙන බව පෙනේ. එකඟ නොවන්නේ නම් සාකච්ඡාවට එක් වන්න. 754478 wikitext text/x-wiki # This is a title blacklist; every title that matches regex here are forbidden to create. # Options exist to stop editing, account creation, and moves as well. # See the [[{{TALKPAGENAME}}|talk page]] for more information. # Please comment any additions made to the blacklist. # Note: Internally, the pattern delimiter is '/', so be sure to escape all '/'s. # UTF-8 mode is enabled. Do not use literal non-breaking spaces in regexes as some browsers cannot handle them. # OBSCURE ASCII CHARACTER LOOKALIKES .*[ℂ℃℄ℇ℈℉ℊℋℌℍℎℏℐℑℒℓℕ℗℘ℙℚℛℜℝ℞℟℣ℤℨ℩ℬℭ℮ℯℰℱℲℳℴℹ℺⅁⅂⅃⅄ⅅⅆⅇⅈⅉⅎⱧȢǁǂ~ƔɣƪƪҤгҺяԊѓԍ].* <casesensitive> # Select letter-like symbols (excluding Kelvin, Angstrom and Ohm signs, see talk) .*[\x{249C}-\x{24E9}].* <casesensitive> # Circled and parenthesized Latin letters .*[\x{FF21}-\x{FF3A}\x{FF41}-\x{FF5A}].* <casesensitive | errmsg=titleblacklist-custom-fullwidth> # Fullwidth Latin letters .*[？ʖ؟ʔ].* <casesensitive | moveonly> # Question mark lookalikes, used for page move vandalism .*[\x{1D00}-\x{1DBF}].* <casesensitive> # Phonetic extensions, almost never used in valid titles .*[\x{0250}-\x{02AF}].* <casesensitive | moveonly> # IPA extensions, somewhat more common, so blocking only moves for now .*[∀-∑∟-∳⊂-⋕⋲-⋿].* <casesensitive | moveonly> # Select mathematical operators (excluding "−", "∞" and some other common ones) .*[\x{27C0}-\x{27ef}\x{2980}-\x{29ff}\x{2a00}-\x{2aff}].* <casesensitive | moveonly> # Misc./supplemental mathematical symbols # OTHER UNDESIRABLE CHARACTERS .*[\x{00A0}\x{2002}-\x{200B}\x{3000}].* <casesensitive | errmsg=titleblacklist-custom-nbsp> # Non-breaking and other unusual spaces, with [[MediaWiki:titleblacklist-custom-nbsp|custom error message]] .*[\x{202A}-\x{202E}].* <casesensitive> # BiDi overrides .*[^\P{So}¦§©®°¶№™☀-⚲✁-➾].* <casesensitive> # "Other punctuation", with some exceptions (may need more, this is a huge character class); note that single-character titles are permitted by the [[MediaWiki:Titlewhitelist|title whitelist]] .*\p{Cc}.* <casesensitive> # Control characters .*\x{FEFF}.* <casesensitive> # Byte order mark .*[卍卐☭].* <casesensitive> # Swastikas, hammer-and-sickle .*\x{00AD}.* <casesensitive> # Soft-hyphen .*[^\0-\x{FFFF}].* <casesensitive> # Very few characters outside the [[Basic Multilingual Plane]] are useful in titles .*[\x{2400}-\x{2426}].* <casesensitive> # Graphic pictures for control codes # EXCESSIVE PUNCTUATION OR REPETITION .*[!?‽¿]{3}(?<!!!!).* .*[!?‽¿]{2}(?<!!!!).* <moveonly> .*[!?‽¿]\s+[!?‽¿].* .*‽‽.* <moveonly> .*¿¿.* <moveonly> .*[\p{Z}]{2}.* # Disallows two adjacent "separator" characters (mostly funky spaces) .*[^\p{L}\d]{5}.* # Disallows five consecutive characters that are not letters (in any script) or numbers .*([^0])\1{4}.* <moveonly> # Disallows four or more of the same character from page moves .*(.)\1{10}.* <newaccountonly> # Disallows eleven or more of the same character repeated in usernames .*\p{Lu}(\P{L}*\p{Lu}){9}.* <casesensitive | moveonly> # Disallows moves with more than nine consecutive capital letters # INVERTED QUESTION MARK WITH NON-LATIN TEXT .*¿.*[^\p{Latin}\P{L}].* .*[^\p{Latin}\P{L}].*¿.* # ATTACK TITLES AND/OR PAGE MOVE VANDALISM TARGETS .*JEWS DID WTC.* .*on[ ]?whee+ls.* <moveonly> # Disallows moves with "on wheels" with 2 or more Es .*on wh33ls.* .*on whiels.* .*on rails.* <moveonly> .*on treads.* <moveonly> .*Template.*arab.*world.*unity .*Seth.*Patinkin.* .*Jan.*Szatkowski.* .*(Bill|William).*Beggs.* .*massive.* <moveonly> .*BITCH.* <casesensitive> .*COCK.* <casesensitive> .*(c|ċ)[óòôöõǒōŏǫőøόδοσоʘ]ck.* .*CUM.* <casesensitive> .*DICK.* <casesensitive> .*di[ċćĉčċ].* <moveonly> .*d[íìîïĩǐīĭıįί]c.* <moveonly> .*giant d.* <moveonly> .*giiant.* .*ck make.* <moveonly> .*have sex.* <moveonly> .*(?:suck|his|your|my) penis.* <moveonly> .*(?:http|https|ftp|mailto|torrent|ed2k)\:\/\/[\w\d:@\-]+\.[\w\d\-]+.* .*\bis\s+an?\s+(?:dick|cunt|fag|bitch|shit|fuck|loser|ass|gay|ghey|moron|retard|stupid|slut|pa?edo).* <autoconfirmed> .*\bis\s+an?\s+(?:dick|cunt|fag|bitch|shit|fuck|loser|ass|gay|ghey|moron|retard|stupid|slut|pa?edo).* <moveonly> .*\bnimp\.org.* .*JIHAD, BITCHES.* .*Vandalism is Terrorism.* .*WANT TO HA.* <moveonly> .*waant to h.* <moveonly> .*\bAvri[lI].* <moveonly> .*Brian.*Peppers.* .*suck my.* <moveonly> .*GE ORGAS.* <moveonly> .*ge orrg.* <moveonly> .*RM, STICKY.* .*rm sticky.* <moveonly> .*TAIN OUT OF.* <moveonly> .*n[^a-hk-z]gger.* <moveonly> .*nigger.*nigger.* .*nigg+er.* .*skater girl.* <moveonly> .*sk8r.* <moveonly> .*loves the.* <moveonly> .*cking fail.* .*Epic fail.* .*Lol[,;:.].* <moveonly> .*LAWL.* <moveonly> .*WHUT.* <moveonly> .*What what.* <moveonly> .*p\? [ԍGGĜĢĞĠƓǤǦǴḠԌეอÇ&ΓϜ].* <moveonly> .*p [ԍGGĜĢĞĠƓǤǦǴḠԌეอÇ&ΓϜ].* <moveonly> .*Gr[oóòôöõǒōŏǫőøόδοσоʘ]p.* <moveonly> .*[ԍGGĜĢĞĠƓǤǦǴḠԌეอÇ&ΓϜ]r[\d\w\s]wp.* .*Haggis.* <moveonly> .*GGER.* <casesensitive> .*H[DG][DG]E.* <casesensitive> .*H[DG][DG]R.* <casesensitive> .*A[DG][DG]R.* <casesensitive> .*RMY.* <casesensitive | moveonly> .*ERM[IE][EY].* <casesensitive> .*[EƸEÈÉÊËĒĔĖĘĚƎƐȄȆȨЭѤӬḔḖḘḚḜẸẺẼẾỀỂỄỆₑΈΕἘἙἚἛἜἝῈЀЄЕӖ3ΣƩ][\d\w\s][[RŔŖṜŘȐȒƦʳʴʵʶṘṚṜṞЯ®Ρ₧ÞþΡρРрƤṔṖǷ][\d\w\s]]MƜḾṀṂМӍΜ₥М][\d\w\s].* <casesensitive | moveonly> .*ERMI.* <casesensitive> .*RMIE.* <casesensitive> .*RMEY.* <casesensitive> .*[HΉĤĦȞʰʱḢḤḦḨḪНҢӇӉΗἨἩἪἫἬἭἮἯῊЋΗ][ǼAÀÁÂÃÄÅĀĂĄǍǞǠǺȀȂȦȺАӐӒḀẠẢẤẦẨẪẬẮẰẲẴẶₐΆΑἈἉἊἋἌἍἎἏᾺᾸᾹA].* <casesensitive | moveonly> .*[HΉĤĦȞʰʱḢḤḦḨḪНҢӇӉΗἨἩἪἫἬἭἮἯῊЋΗ][\w\d\s][ǼAÀÁÂÃÄÅĀĂĄǍǞǠǺȀȂȦȺАӐӒḀẠẢẤẦẨẪẬẮẰẲẴẶₐΆΑἈἉἊἋἌἍἎἏᾺᾸᾹA].* <casesensitive | moveonly> .*[HΉĤĦȞʰʱḢḤḦḨḪНҢӇӉΗἨἩἪἫἬἭἮἯῊЋΗ][\w\d\s][\w\d\s][ǼAÀÁÂÃÄÅĀĂĄǍǞǠǺȀȂȦȺАӐӒḀẠẢẤẦẨẪẬẮẰẲẴẶₐΆΑἈἉἊἋἌἍἎἏᾺᾸᾹA].* <casesensitive | moveonly> .*[ԍGĜĢĞĠƓǤǦǴḠԌეอÇ&ΓϜ][ԍGĜĢĞĠƓǤǦǴḠԌეอÇ&ΓϜ].* <casesensitive | moveonly> .*[EƸEÈÉÊËĒĔĖĘĚƎƐȄȆȨЭѤӬḔḖḘḚḜẸẺẼẾỀỂỄỆₑΈΕἘἙἚἛἜἝῈЀЄЕӖ3ΣƩ][RŔŖṜŘȐȒƦʳʴʵʶṘṚṜṞЯ®].* <casesensitive | moveonly> .*Rapes babies.* .*instead [óòôöõǒōŏǫőøόδοσоʘ]f.* <moveonly> .*r[\d\w\s]pl[\d\w\s]c[\d\w\s]ng.* <moveonly> .*h [GĜĢĞĠƓǤǦǴḠԌეอÇ&ΓϜ]s.* <moveonly> .*\b[RŔŖṜŘȐȒƦʳʴʵʶṘṚṜṞЯ®Ρ₧ÞþΡρРрƤṔṖǷ]*\?.* <moveonly> .*\b[RŔŖṜŘȐȒƦʳʴʵʶṘṚṜṞЯ®Ρ₧ÞþΡρРрƤṔṖǷ].*\?.* <moveonly> .*\b[RŔŖṜŘȐȒƦʳʴʵʶṘṚṜṞЯ®Ρ₧ÞþΡρРрƤṔṖǷ]..*\?.* <moveonly> .*j.j.* <moveonly> .*ǃ.ǃ.* <moveonly> .*\|.* <moveonly> .*Ɩ.Ɩ.* <moveonly> .*has.been.moved.* <moveonly> .*NEGRO.* <casesensitive | moveonly> .*Realist2.* <moveonly> # DISALLOW CREATION OF USER OR USER TALK PAGES FOR A SPECIFIC IP RANGE BY NON-AUTOCONFIRMED USERS User( talk)?:71\.107\.(1(2[89]|[3-9]\d)|2([0-4]\d|5[0-5]))\.([01]?\d\d?|2(5[0-5]|[0-4]\d)) <autoconfirmed> # DISALLOW USERPAGE MOVES (WITHOUT SUBPAGES) WITH AN ERROR MESSAGE IN [[MediaWiki:Titleblacklist-custom-userpagemove]] # User:[^\/]+ <moveonly|errmsg=titleblacklist-custom-userpagemove> # PAGE MOVE TARGETS .*[ΉḤĤĦ₳Ⱨ¥ϓ].* <moveonly> (.*\W)?([HΉĤĦȞʰʱḢḤḦḨḪНҢӇӉΗἨἩἪἫἬἭἮἯῊЋΗ-−ŧſⱧ]|[Il1ÌÍÎÏĨļǏĪĬİḷŀΙЇɨ!łľıĮįḹtţťṭτтŧjĵјſ\]\[]\W[Il1ÌÍÎÏĨļǏĪĬİḷŀΙЇɨ!łľıĮįḹtţťṭτтŧjĵјſ\]\[])+(\W|\W.*\W)?(([ǼΑÆǢAÀÁÂÃÄÅĀĂĄǍǞǠǺȀȂȦȺАӐӒḀẠẢẤẦẨẪẬẮẰẲẴẶₐΆἈἉἊἋἌἍἎἏᾺᾸᾹ4@?ΑƸEÈÉÊËĒĔĖĘĚƎƐȄȆȨЭѤӬḔḖḘḚḜẸẺẼẾỀỂỄỆₑΈΕἘἙἚἛἜἝῈЀЄЕӖ3ΣƩIÍIl1ÌÎÏĨļǏĪĬİḷŀΙЇɨ!ł\ľıĮįḹtţťṭτтŧjĵјſO0ÓÒÔÖÕǑŌŎǪŐŒØƏΌΟΩОФфЮUÙÚÛÜŨŪŬŮŰŲǓǕǗǙǛΫΥΫΎYÝŸŶƳȲʸẎỲỴỶỸƱὙὛὝὟῪῨῩ]|\/\W?\\)(\W|\W.*\W)?)+([GĜĞĠĢԍƓǤǦǴḠԌეอÇ&ΓϜ96M](\W|\W.*\W)?)+(([ǼAÀÁÂÃÄÅĀĂĄǍǞǠǺȀȂȦȺАӐӒḀẠẢẤẦẨẪẬẮẰẲẴẶₐΆΑἈἉἊἋἌἍἎἏᾺᾸᾹ4@ƸEÈÉÊËĒĔĖĘĚƎƐȄȆȨЭѤӬḔḖḘḚḜẸẺẼẾỀỂỄỆₑΈΕἘἙἚἛἜἝῈЀЄЕӖ3ΣƩ?O0ÓÒÔÖÕǑŌŎǪŐŒØƏΌΟΩОФфЮUÙÚÛÜŨŪŬŮŰŲǓǕǗǙǛΫΥΫΎYÝŸŶƳȲʸẎỲỴỶỸƱὙὛὝὟῪῨῩΑΕϵ]|\/\W?\\)(\W|\W.*\W)?)*[RŔŖŘȐȒƦʳʴʵʶṘṚṜṞЯ®Ρ₧ÞþΡρРрƤṔṖǷ]+(\W.*)? <moveonly> # HAGG[AE]R (.*\W)?[RŔŖŘȐȒƦʳʴʵʶṘṚṜṞЯ®Ρ₧ÞþΡρРрƤṔṖǷ]+(\W|\W.*\W)?(([ǼAΑÀÁÂÃÄÅĀĂĄǍǞǠǺȀȂȦȺАӐӒḀẠẢẤẦẨẪẬẮẰẲẴẶₐΆἈἉἊἋἌἍἎἏᾺᾸᾹ4@ƸEÈÉÊËĒĔĖĘĚƎƐȄȆȨЭѤӬḔḖḘḚḜẸẺẼẾỀỂỄỆₑΈΕἘἙἚἛἜἝῈЀЄЕӖ3ΣƩ?O0ÓÒÔÖÕǑŌŎǪŐŒØƏΌΟΩОФфЮUÙÚÛÜŨŪŬŮŰŲǓǕǗǙǛΫΥΫΎYÝŸŶƳȲʸẎỲỴỶỸƱὙὛὝὟῪῨῩΑΕϵ]|\/\W?\\)(\W|\W.*\W)?)*([GĜĞĠĢԍƓǤǦǴḠԌეอÇ&ΓϜ96M](\W|\W.*\W)?)+(([AÀÁÂÃÄÅĀĂĄǍǞǠǺȀȂȦȺАӐӒḀẠẢẤẦẨẪẬẮẰẲẴẶₐΆΑἈἉἊἋἌἍἎἏᾺᾸᾹ4@?ΑƸEÈÉÊËĒĔĖĘĚƎƐȄȆȨЭѤӬḔḖḘḚḜẸẺẼẾỀỂỄỆₑΈΕἘἙἚἛἜἝῈЀЄЕӖ3ΣƩIÍIl1ÌÎÏĨļǏĪĬİḷŀΙЇɨ!ł\ľıĮįḹtţťṭτтŧjĵјſO0ÓÒÔÖÕǑŌŎǪŐŒØƏΌΟΩОФфЮUÙÚÛÜŨŪŬŮŰŲǓǕǗǙǛΫΥΫΎYÝŸŶƳȲʸẎỲỴỶỸƱὙὛὝὟῪῨῩ]|\/\W?\\)(\W|\W.*\W)?)+([HΉĤĦȞʰʱḢḤḦḨḪНҢӇӉΗἨἩἪἫἬἭἮἯῊЋΗ-−ŧſⱧ]|[Il1ÌÍÎÏĨļǏĪĬİḷŀΙЇɨ!!łľıĮįḹtţťṭτтŧjĵјſ\]\[]\W[Il1ÌÍÎÏĨļǏĪĬİḷŀΙЇɨ!łľıĮįḹtţťṭτтŧjĵјſ\]\[])+(\W.*)? <moveonly> # R[AE]GGAH (.*\W)?([HΉĤĦȞʰʱḢḤḦḨḪНҢӇӉΗἨἩἪἫἬἭἮἯῊЋΗ-−ŧſⱧ]|[Il1!ÌÍÎÏĨļǏĪĬİḷŀΙЇɨ!łľıĮįḹtţťṭτтŧjĵјſ\]\[]\W[Il1!ÌÍÎÏĨļǏĪĬİḷŀΙЇɨ!łľıĮįḹtţťṭτтŧjĵјſ\]\[])+(\W|\W.*\W)?([ǼÆǢƸEÈÉÊËĒĔĖĘĚƎƐȄȆȨЭѤӬḔḖḘḚḜẸẺẼẾỀỂỄỆₑΈΕἘἙἚἛἜἝῈЀЄЕӖ3ΣƩ?UÙÚÛÜŨŪŬŮŰŲǓǕǗǙǛΫΥΫΎRŔŖŘȐȒƦʳʴʵʶṘṚṜṞЯ®ΑΕϵ](\W|\W.*\W)?)*([RŔŖŘȐȒƦʳʴʵʶṘṚṜṞЯ®ΡΡ₧ÞþΡρРрƤṔṖǷ](\W|\W.*\W)?)+([MƜḾṀṂМӍΜ₥М](\W|\W.*\W)?)+[YÝŸŶƳȲʸẎỲỴỶỸƱΎΥΫὙὛὝὟῪῨῩУϓ]+(\W.*)? <moveonly> # HERMY (.*\W)?[YÝŸŶƳȲʸẎỲỴỶỸƱΎΥΫὙὛὝὟῪῨῩУϓ]+(\W|\W.*\W)?([MƜḾṀṂМӍΜ₥М](\W|\W.*\W)?)+([RŔŖŘȐȒƦʳʴʵʶṘṚṜṞЯ®ΡΡ₧ÞþΡρРрƤṔṖǷ](\W|\W.*\W)?)+([ǼƸEÈÉÊËÆǢĒĔĖĘĚƎƐȄȆȨЭѤӬḔḖḘḚḜẸẺẼẾỀỂỄỆₑΈΕἘἙἚἛἜἝῈЀЄЕӖ3ΣƩ?UÙÚÛÜŨŪŬŮŰŲǓǕǗǙǛΫΥΫΎRŔŖŘȐȒƦʳʴʵʶṘṚṜṞЯ®ΑΕϵ](\W|\W.*\W)?)*([HΉĤĦȞʰʱḢḤḦḨḪНҢӇӉΗἨἩἪἫἬἭἮἯῊЋΗŧſ-−Ⱨ]|[Il1!ÌÍÎÏĨļǏĪĬİḷŀΙЇɨ!łľıj Įįḹtţťṭτтŧĵјſ\]\[]\W[Il1!ÌÍÎÏĨļǏĪĬİḷŀΙЇɨ!łľıĮįḹtţťṭτтŧjĵјſ\]\[])+(\W.*)? <moveonly> # YMREH .*[GĜĞĠĢƓǤǦǴḠ69&Γ]((\W|\W.*\W)?[RŔŖŘȐȒṘṚṜṞ®Ρ₧ÞþΡρРрƤṔṖǷ](\W|\W.*\W)?)+([ǼAÀÁÂÃÄÅĀĂĄǍǞǠǺȀȂȦȺḀẠẢẤẦẨẪẬẮẰẲẴẶÆǢ4@?Α](\W|\W.*\W)?)+([VƲṼṾWŴẀẂẄẆẈ₩UÙÚÛÜŨŪŬŮŰŲǓǕǗǙǛΫΥΫΎ](\W|\W.*\W)?)+[PƤṔṖǷ₧ÞþΡρРр].* <moveonly> .*I\W*B\W*H\W*H\W*F\W*S.* <moveonly> .*I\W*F\W*S\W*N\W*Z.* <moveonly> Wikipedia( සාකච්ඡාව)?:([^\/]*(?-i:[^\x20-\xFF]).*|(.*\W)?[H]+(\W|\W.*\W)?(([AÀÁÂÃÄÅÆ4@](\W|\W.*\W)?)+([G69](\W|\W.*\W)?)+([AÀÁÂÃÄÅÆ4@EÈÉÊË3](\W|\W.*\W)?)+[R®]+|([EÈÉÊËÆ3](\W|\W.*\W)?)+([R®](\W|\W.*\W)?)+([MW](\W|\W.*\W)?)+Y+)(\W.*)?) <moveonly> # No haggery in project space, please. (Only ASCII/Latin1 characters needed in this regexp.) (උදව|Portal)( සාකච්ඡාව)?:(.*(?-i:[^\x20-\xFF]).*|(.*\W)?[H]+(\W|\W.*\W)?(([AÀÁÂÃÄÅÆ4@](\W|\W.*\W)?)+([G69](\W|\W.*\W)?)+([AÀÁÂÃÄÅÆ4@EÈÉÊË3](\W|\W.*\W)?)+[R®]+|([EÈÉÊËÆ3](\W|\W.*\W)?)+([R®](\W|\W.*\W)?)+([MW](\W|\W.*\W)?)+Y+)(\W.*)?) <moveonly> # ..nor in help or portal spaces either. (Only ASCII/Latin1 characters needed in this regexp.) # POTENTIALLY CONFUSING MIXED-SCRIPT TITLES # Cyrillic/Greek + Latin intentionally skipped due to false positives (?!(User|Wikipedia|Image)( talk)?:|Talk:)[\P{Latin}A-Z]*[^\P{Latin}A-Z].*\p{Cyrillic}.* # Cyrillic + Non-ASCII Latin (?!(User|Wikipedia|Image)( talk)?:|Talk:)\P{Cyrillic}*\p{Cyrillic}.*[^\P{Latin}A-Z].* # Cyrillic + Non-ASCII Latin (?!(User|Wikipedia|Image)( talk)?:|Talk:)[\P{Latin}A-Z]*[^\P{Latin}A-Z].*\p{Greek}.* # Greek + Non-ASCII Latin (?!(User|Wikipedia|Image)( talk)?:|Talk:)\P{Greek}*\p{Greek}.*[^\P{Latin}A-Z].* # Greek + Non-ASCII Latin (?!(User|Wikipedia|Image)( talk)?:|Talk:)\P{Cyrillic}*\p{Cyrillic}.*\p{Greek}.* # Cyrillic + Greek (?!(User|Wikipedia|Image)( talk)?:|Talk:)\P{Greek}*\p{Greek}.*\p{Cyrillic}.* # Cyrillic + Greek (?!(User|Wikipedia|Image)( talk)?:|Talk:)\P{L}*\p{Armenian}.*[^\p{Armenian}\P{L}].* # Armenian + anything else (?!(User|Wikipedia|Image)( talk)?:|Talk:)\P{L}*[^\p{Armenian}\P{L}].*\p{Armenian}.* # Armenian + anything else (?!(User|Wikipedia|Image)( talk)?:|Talk:)\P{L}*\p{Bengali}.*[^\p{Bengali}\P{L}].* # Bengali + anything else (?!(User|Wikipedia|Image)( talk)?:|Talk:)\P{L}*[^\p{Bengali}\P{L}].*\p{Bengali}.* # Bengali + anything else (?!(User|Wikipedia|Image)( talk)?:|Talk:)\P{L}*\p{Cherokee}.*[^\p{Cherokee}\P{L}].* # Cherokee + anything else (?!(User|Wikipedia|Image)( talk)?:|Talk:)\P{L}*[^\p{Cherokee}\P{L}].*\p{Cherokee}.* # Cherokee + anything else (?!(User|Wikipedia|Image)( talk)?:|Talk:)\P{L}*\p{Ethiopic}.*[^\p{Ethiopic}\P{L}].* # Ethiopic + anything else (?!(User|Wikipedia|Image)( talk)?:|Talk:)\P{L}*[^\p{Ethiopic}\P{L}].*\p{Ethiopic}.* # Ethiopic + anything else (?!(User|Wikipedia|Image)( talk)?:|Talk:)\P{L}*\p{Georgian}.*[^\p{Georgian}\P{L}].* # Georgian + anything else (?!(User|Wikipedia|Image)( talk)?:|Talk:)\P{L}*[^\p{Georgian}\P{L}].*\p{Georgian}.* # Georgian + anything else (?!(User|Wikipedia|Image)( talk)?:|Talk:)\P{L}*\p{Gujarati}.*[^\p{Gujarati}\P{L}].* # Gujarati + anything else (?!(User|Wikipedia|Image)( talk)?:|Talk:)\P{L}*[^\p{Gujarati}\P{L}].*\p{Gujarati}.* # Gujarati + anything else (?!(User|Wikipedia|Image)( talk)?:|Talk:)\P{L}*\p{Gurmukhi}.*[^\p{Gurmukhi}\P{L}].* # Gurmukhi + anything else (?!(User|Wikipedia|Image)( talk)?:|Talk:)\P{L}*[^\p{Gurmukhi}\P{L}].*\p{Gurmukhi}.* # Gurmukhi + anything else (?!(User|Wikipedia|Image)( talk)?:|Talk:)\P{L}*\p{Kannada}.*[^\p{Kannada}\P{L}].* # Kannada + anything else (?!(User|Wikipedia|Image)( talk)?:|Talk:)\P{L}*[^\p{Kannada}\P{L}].*\p{Kannada}.* # Kannada + anything else (?!(User|Wikipedia|Image)( talk)?:|Talk:)\P{L}*\p{Khmer}.*[^\p{Khmer}\P{L}].* # Khmer + anything else (?!(User|Wikipedia|Image)( talk)?:|Talk:)\P{L}*[^\p{Khmer}\P{L}].*\p{Khmer}.* # Khmer + anything else (?!(User|Wikipedia|Image)( talk)?:|Talk:)\P{L}*\p{Lao}.*[^\p{Lao}\P{L}].* # Lao + anything else (?!(User|Wikipedia|Image)( talk)?:|Talk:)\P{L}*[^\p{Lao}\P{L}].*\p{Lao}.* # Lao + anything else (?!(User|Wikipedia|Image)( talk)?:|Talk:)\P{L}*\p{Malayalam}.*[^\p{Malayalam}\P{L}].* # Malayalam + anything else (?!(User|Wikipedia|Image)( talk)?:|Talk:)\P{L}*[^\p{Malayalam}\P{L}].*\p{Malayalam}.* # Malayalam + anything else (?!(User|Wikipedia|Image)( talk)?:|Talk:)\P{L}*\p{Myanmar}.*[^\p{Myanmar}\P{L}].* # Myanmar + anything else (?!(User|Wikipedia|Image)( talk)?:|Talk:)\P{L}*[^\p{Myanmar}\P{L}].*\p{Myanmar}.* # Myanmar + anything else (?!(User|Wikipedia|Image)( talk)?:|Talk:)\P{L}*\p{Oriya}.*[^\p{Oriya}\P{L}].* # Oriya + anything else (?!(User|Wikipedia|Image)( talk)?:|Talk:)\P{L}*[^\p{Oriya}\P{L}].*\p{Oriya}.* # Oriya + anything else (?!(User|Wikipedia|Image)( talk)?:|Talk:)\P{L}*\p{Runic}.*[^\p{Runic}\P{L}].* # Runic + anything else (?!(User|Wikipedia|Image)( talk)?:|Talk:)\P{L}*[^\p{Runic}\P{L}].*\p{Runic}.* # Runic + anything else # Sinhala was here on enwp blacklist. Removed for obvious reasons. :) (?!(User|Wikipedia|Image)( talk)?:|Talk:)\P{L}*\p{Syriac}.*[^\p{Syriac}\P{L}].* # Syriac + anything else (?!(User|Wikipedia|Image)( talk)?:|Talk:)\P{L}*[^\p{Syriac}\P{L}].*\p{Syriac}.* # Syriac + anything else (?!(User|Wikipedia|Image)( talk)?:|Talk:)\P{L}*\p{Tamil}.*[^\p{Tamil}\P{L}].* # Tamil + anything else (?!(User|Wikipedia|Image)( talk)?:|Talk:)\P{L}*[^\p{Tamil}\P{L}].*\p{Tamil}.* # Tamil + anything else (?!(User|Wikipedia|Image)( talk)?:|Talk:)\P{L}*\p{Telugu}.*[^\p{Telugu}\P{L}].* # Telugu + anything else (?!(User|Wikipedia|Image)( talk)?:|Talk:)\P{L}*[^\p{Telugu}\P{L}].*\p{Telugu}.* # Telugu + anything else (?!(User|Wikipedia|Image)( talk)?:|Talk:)\P{L}*\p{Thaana}.*[^\p{Thaana}\P{L}].* # Thaana + anything else (?!(User|Wikipedia|Image)( talk)?:|Talk:)\P{L}*[^\p{Thaana}\P{L}].*\p{Thaana}.* # Thaana + anything else (?!(User|Wikipedia|Image)( talk)?:|Talk:)\P{L}*\p{Thai}.*[^\p{Thai}\P{L}].* # Thai + anything else (?!(User|Wikipedia|Image)( talk)?:|Talk:)\P{L}*[^\p{Thai}\P{L}].*\p{Thai}.* # Thai + anything else (?!(User|Wikipedia|Image)( talk)?:|Talk:)\P{L}*\p{Tibetan}.*[^\p{Tibetan}\P{L}].* # Tibetan + anything else (?!(User|Wikipedia|Image)( talk)?:|Talk:)\P{L}*[^\p{Tibetan}\P{L}].*\p{Tibetan}.* # Tibetan + anything else (?!(User|Wikipedia|Image)( talk)?:|Talk:).*[\p{Buhid}\p{Deseret}\p{Gothic}\p{Hanunoo}\p{Mongolian}\p{Ogham}\p{Tagalog}\p{Tagbanwa}\p{Yi}].* # Unused obscure scripts # DISALLOW PAGE MOVES TO MIXED-SCRIPT TITLES # Intentionally move-only due to false positives (?!(User|Wikipedia)( talk)?:|Talk:)\P{L}*\p{Greek}.*[^\p{Greek}\P{L}].* <moveonly> # Greek + non-Greek (?!(User|Wikipedia)( talk)?:|Talk:)\P{L}*[^\p{Greek}\P{L}].*\p{Greek}.* <moveonly> # Greek + non-Greek (?!(User|Wikipedia)( talk)?:|Talk:)\P{L}*\p{Cyrillic}.*[^\p{Cyrillic}\P{L}].* <moveonly> # Cyrillic + non-Cyrillic (?!(User|Wikipedia)( talk)?:|Talk:)\P{L}*[^\p{Cyrillic}\P{L}].*\p{Cyrillic}.* <moveonly> # Cyrillic + non-Cyrillic # Slightly different regexp for user/project/talk pages, to allow e.g. Latin subpages of Cyrillic usernames: ((User|Wikipedia)( talk)?:|Talk:)(.*\/)?\P{L}*\p{Greek}[^\/]*[^\p{Greek}\P{L}].* <moveonly> # Greek + non-Greek ((User|Wikipedia)( talk)?:|Talk:)(.*\/)?\P{L}*[^\p{Greek}\P{L}][^\/]*\p{Greek}.* <moveonly> # Greek + non-Greek ((User|Wikipedia)( talk)?:|Talk:)(.*\/)?\P{L}*\p{Cyrillic}[^\/]*[^\p{Cyrillic}\P{L}].* <moveonly> # Cyrillic + non-Cyrillic ((User|Wikipedia)( talk)?:|Talk:)(.*\/)?\P{L}*[^\p{Cyrillic}\P{L}][^\/]*\p{Cyrillic}.* <moveonly> # Cyrillic + non-Cyrillic .*([^\P{Lu}\p{Latin}]\P{L}*){4}.* <casesensitive | moveonly> # Non-Latin all caps # Block a particular bot AOL user message bot .* <newaccountonly> # Original contents .*?\/index\.php* HAGG[EA]R[^[:alpha:]]* <casesensitive> .*? on wheels bzfq3npnond830n7b3z3x3rl74s6dh1 9 5661 754486 725932 2025-07-09T04:49:57Z Lee 85 /* ලතින්, ලතින්-නොවන මිශ්‍ර පෙළ අඩංගු ලිපි නාම */ Reply 754486 wikitext text/x-wiki ==Title Blacklist== Complete and up-to-date Instructions at [[mw:Extension:Title Blacklist]] The following instruction section is copied from [[:en:MediaWiki talk:Titleblacklist]] ==Instruction Summary== The title blacklist is maintained as a system message at [[MediaWiki:Titleblacklist]]. This page consists of [[:en:regex|regular expressions]], each on a separate line, for example: Foo <autoconfirmed|noedit|errmsg=blacklisted-testpage> [Bb]ar #No one should create article about it Each entry may also contain optional attributes, enclosed in <code>&lt;&gt;</code> and divided by <code>|</code> * '''autoconfirmed''' — only non-autoconfirmed users are unable to create/upload/move such pages * '''noedit''' — users are also unable to edit this article * '''casesensitive''' — don't ignore case when checking title for being blacklisted * '''errmsg''' — the name of the message that should be displayed instead of standard Also, you shouldn't add "^" at the beginning of the entry and "$" at the end. They will be added automatically. == ලතින්, ලතින්-නොවන මිශ්‍ර පෙළ අඩංගු ලිපි නාම == ඉංග්‍රීසි විකිපීඩියාවේ මෙම ආකාරයේ ලිපි/ප්‍රවර්ග නාම සඳහා පිටු ගෙනයාම අවහිර කොට ඇත. අපගේ ව්‍යාපෘතියේ ද එම අවහිර කිරීම දැනට ක්‍රියාත්මකයි. එය නිවැරදි ද? -- [[User:Lee|Lee]] ([[User talk:Lee|talk]]) 08:13, 8 ජූලි 2024 (යූටීසී) :සාකච්ඡාව [[Special:Redirect/revision/725917#ලතින්,_ලතින්-නොවන_මිශ්%E2%80%8Dර_පෙළ_අඩංගු_ලිපි_නාම|කෝපි කඩේ]] වෙත ගෙන ගියා. -- [[User:Lee|Lee]] ([[User talk:Lee|talk]]) 11:30, 10 නොවැම්බර් 2024 (යූටීසී) ::[[Special:Redirect/revision/754485#ලතින්, ලතින්-නොවන මිශ්‍ර පෙළ අඩංගු ලිපි නාම|සාකච්ඡාවේ නව අනුවාදය]]. -- [[User:Lee|Lee]] ([[User talk:Lee|talk]]) 04:49, 9 ජූලි 2025 (යූටීසී) 9ij0c8qaa7o9t8iv0hs82yxope4ujtc 0 14664 754426 732196 2025-07-08T17:51:40Z 2402:4000:1312:12BD:B032:C7FF:FE08:C22A උදෘතයක් එකතු කලා 754426 wikitext text/x-wiki {{ත්‍රිපිටකය}}[[සම්මා සම්බුදුවරු|සම්මා සම්බුදුවරුන්ගේ]] අනන්ත වූ ගුණ මෙනෙහි කිරීමේ පහසුව සඳහා මුලික වූ ගුණ නවයක් නිතර මෙනෙහි කරමින් බෞද්ධයෝ සිත පහදවා ගනිති. බුදුගුණ පෙළෙහි දක්වා ඇත්තේ ::''ඉතිපි සො භගවා අරහං සම්මා සම්බුද්ධො විජ්ජාචරණ සම්පන්නො සුගතො ලෝක විදූ<br/> ::අනුත්තරෝ පුරිස ධම්ම සාරථි සත්ථා දේව මනුස්සානං බුද්ධො භගවාති'' යනුවෙනි. බුදු ගුණ 9 කි. අරහං බුදු ගුණය බුදුගුණලංකාරයෙ මෙසේ කවියකින් විස්තර කොට ඇත . ::''රහසත් පව් නොකො ට'' ::''කෙලෙසරයනුත් දුරුකො ට'' ::''නිසි වූයෙන් පුද ට '' ::''අරහ යන නම කියති මුනිදු ට'' ==අරහං== {{Cquote|ආරකත්තා - හතත්තා ච කිලේසාරීන සෝ මුනි හතසංසාර චක්කාරො - පච්චයාදීන චාරහෝ <br> න රහෝ කරෝති පාපානි – අරහං තෙන වුච්චති|source=විශුද්ධි මාර්ගය}} {{Verse translation |head1=පාලි|lang=pli |ආරකත්තා හතත්තා ච කිලේසාරීන හතසංසාර චක්කාරෝ පච්චයාදීන චාරහෝ න රහෝ කරෝති පාපානි |head2=සිංහල|lang2=sin |කෙලෙසුන්ගෙන් දුරුව සිටිනා බැවින් ද සංසාර චක්‍රයාගේ ගරාදි සිඳ දැමූ හෙයින් ද චීවරාදි ප්‍රත්‍යයන් පිළිගැනීමට සුදුසු හෙයින් ද රහසින්වත් පව් නොකළ හෙයින් ද අරහං නම් වේ.}} ==සම්මා සම්බුද්ධ== දුක,දුක හට ගැනීම , දුක නැති කිරීම සහ දුක නැති කරන මාර්ගය යන ආර්ය සත්‍ය හතර තමන් විසින්ම අවබෝධ කරගත් හෙයින් සම්මා සම්බුද්ධ නම් වේ. ==විජ්ජා චරණ සම්පන්න== ===අෂ්ට විද්‍යා=== අෂ්ට විද්‍යාවන්ගෙන් සහ පසළොස් චරණ ධර්මයන්ගෙන් යුක්ත වන බැවින් විජ්ජා චරණ නම් වේ. #ඉන්ද්‍රිය පරෝපරියත්ත ඥානය - විදර්ශනා ඥානය (අනිත්‍ය, දුක්ඛ, අනාත්ම යන ත්‍රිලක්ෂණය අවබෝධ කරගන්නා වූ විදර්ශනා ඥානයන්ගෙන් ද) #චුතූපපාත ඥානය - සත්වයින්ගේ චුති උප්පත්ති දැකියහැකි ඥානය #සෘද්ධිවිධ ඥානය - අහසින්යෑම, දිය මත ඇවිදීම, පොලොවේ කිමිදී යෑම, ගිනිමත සිටීමේ හැකි ඥානය #දිබ්බ ශ්‍රෝත ඥානය - දුර පවතින ශබ්ද , යන්ත්‍ර වලටවත් අසුනොවන සියුම් ශබ්ද ආදිය ඇසීමේ ඥානය #පරචිත්ත විජානන ඥානය - අනුන්ගේ සිත් කියවීමේ ඤාණය #පුර්වෙනිවාසානුස්සති ඥානය - අනන්ත වූ පෙර භවයන් දැකියහැකි ඤාණය #දිබ්බ චක්කු ඥානය - දිව ඇස්. ඕනෑම දුරක පවතින දෙයක් දැකීමේ ඥානය #ආසවක්ෂය ඥානය - ආසාව ක්‍ෂය කරන ඥානය යන අටයි ===පසළොස් චරණ ධර්ම=== #ප්‍රාතිමෝක්ෂ සංවර ශීලය - චීවරය දැරීමට අවශ්‍ය වන නීති රීති රකිමින් දරන සීලය #ඉන්ද්‍රිය සංවර ශීලය - ඇස, කණ, නාසය, දිව, කය, මනස කියන ඉන්ද්‍රිය සංවර කර ගනිමින් දරන සීලය #භෝජනයෙහි මාත්‍රඥතාව - භෝජනයේ පමණ දැනීම #ජාගරියානු යෝගය - නිදිවරා කෙළෙස් තවන නුවණ #ශ්‍රද්ධාව -තම සිතින්ම තුනුරුවන් කෙරෙහි ඇති වන චිත්තප්‍රසාදය. #හිරිය - අකුසලයට අති ලැජ්ජාව #ඔත්තප්පය - අකුසලයට ඇති බය #බහුශ්‍රැත භාවය - බොහෝ ඇසූ පිරූ තැන් ඇති බව #වීර්යය - #ස්මෘතිය - සතර සතිපට්ඨානය පිළිබඳ සිහි නුවණ #ප්‍රඥාව - සියලු පරමාර්ථ සත්‍යයන්ගේ අනිච්ච දුක්ඛ අනත්ථ ස්වභාවයහි අවබෝධය #ප්‍රථම ධ්‍යානය - විතක්ක විචාර ප්‍රීති සුඛ ඒකාග්‍රතා #ද්විතීය ධ්‍යානය - විචාර ප්‍රීති සුඛ ඒකාග්‍රතා #තෘතීය ධ්‍යානය - ප්‍රීති සුඛ ඒකාග්‍රතා #චතුර්ථ ධ්‍යානය - සුඛ ඒකාග්‍රතා ==සුගත== ප්‍රධාන අර්ථ දෙකකි #සු + ගත (ගමනාර්ථය) #සු + ගත (වචනාර්ථය) කාමසුඛල්ලිකානුයෝගය සහ අත්තලමතානුයෝගය යන අන්තයන්ට නොවැටී මධ්‍යම ප්‍රතිපදාව නම් වූ මඟහි ගමන් කළ හෙයින් සුගත නම් වේ. පළමු අර්ථ විවරණය අනුව මනා වූ සහ නිවැරැදි වූ ගමන් ඇති හෙයින් සුගත නම් වේ. දෙවැන්න සුහද හෙවත් සුගත යන්නයි. ලොවට වැඩ ඇති නිධානයක්‌ බඳු වචනම (නිධාන වතිං වාචං) නිරන්තරයෙන් වදාළ හෙයින්ද, ප්‍රිය මනාප වචන ව්‍යවහාර කළ හෙයින් ද, සත්‍ය එලෙසම මිස වෙනත් අයුරකින් නොවන හෙයින්ද, කිසිවකුටත් දෙසු දහම් වෙනස්‌ කළ නොහැකි හෙයින්ද, වචනයයෙන් පවසන දේම ක්‍රියාවටද නඟන හා ක්‍රියාවට නඟන දේ පමණක්‌ වචනයෙන් පවසන හෙයින් සුගත නම් වේ. ==ලෝකවිදු== මුළු විශ්වයම සත්ව ලෝකය, සංස්කාර ලෝකය, අවකාශ ලෝකය ලෙස ත්‍රිවිධ ක්ෂේත්‍රයක් යටතේ අවබෝධ කර ගත් නිසා ලෝකවිදූ විය. මේ අනුව විශ්වය තුළ ජීවින් සිටින ලෝක, සකස් වෙමින් පවතින ලෝක, විනාශ වෙමින් පවතින ලෝක අනන්ත අප්‍රමාණව තිබේ. බුද්ධ දේශනාව ලෝක විෂය අචින්ත්‍ය බවයි. පෘථිවිට දිස්වන ඉර හඳ හා තාරකාවලට අමතරව, අපට නොපෙනෙන සූර්යයන් හා චන්ද්‍රයන් විශ්වයේ අප්‍රමාණ සංඛ්‍යාවක් පවතීන බවත් ලෝක ධාතු ගැන සංස්කාර ධර්මයේදේශනා කොට ඇත. ලෝක විෂය පිළිබඳ සම්මුතීන් වශයෙන් හැදෑරීම පාරක් තෙරක් නොමැති බවයි. විශ්වය පුරාවටම ඇත්තේ පරමාර්ථ ධර්ම 82කි. බඹයක් පමණ වූ තම ශරීරය තුලින් පරමාර්ථ ධර්ම 82කම අවබෝධ කල හැකි ක්‍රම වේදය පහදා දි ඇත. තුන් ලොව තතු ලෙසට - දැනගෙන නොදත් මෙලොවට දෙසුයෙන් නියම කොට - ලෝකවිදූ යයි කියති මුනිඳුට ( ==අනුත්තරෝ පුරිසධම්ම සාරථි== උන්වහන්සේට වඩා ගුණයෙන් උසස් කිසිවෙක් තුන්ලොවෙහිම නැති හෙයින්ද,උන්වහන්සේට සමාන කෙනකුත් තුන්ලොවෙහිම නැති හෙයින්ද, අනුත්තර නම් වන සේක. හික්මවිය යුතු පුද්ගලයන් ධර්මයෙන් හික්මවිය හැකි බැවින්ද ධර්මයෙන් දමනය කළ හැකි බැවින්ද පුරිස දම්ම සාරථි නම් වන සේක. බුදුන් වහන්සේ ලෝකයේ වෙනත් කිසිවෙකුට සමාන නොවන අයුරින් දමනය කල යුතු පුද්ගලයින් දමනය කල හෙයින් අනුත්තර පුරිසදම්ම සාරථි නම් වන සේක. උන් වහන්සේ එම දමනය කිරීම් දඩුවමින් හෝ ආයුද වලින් සිදු නොකලහ. එම දමනය කිරීම් සිදු කලේ කරුණාවෙන් හා ප්‍රඥාවෙනි. අංගුලිමාල,ආලවක,සච්චක ආදී දරුණු පිරිස් මෙන්ම නාලාගිරි,නන්දෝපනන්ද,වැනි දරුණු සත්වයන්ද ආලවක,සුචිරෝම,ඛරරෝම ආදී අමනුෂ්‍යයන් ද දමනය කලේ මෙම අසම සම දමනය කිරිමේ හැකියාව තුළිනි. ==සත්ථා දේව මනුස්සානං== සත්ථා යනු ශාස්තෘ යන්නයි. දෙවිමිනිසුන් සහිත ලෝකයාට අනුශාසනා කරන්නේ යැයි යන අරුතින් සත්ථා නම් වේ. එලෙස දෙව් මිනිසුනට සසර කතරින් එතෙර වන්නට අර්ථයෙන් ධර්මයෙන් අනුශාසනා කරන බැවින් ද සියලු පූජාවන්ට සුදුසු වන බැවින්ද සත්ථා දේව මනුස්සානං නම් වේ. ==බුද්ධ== ''බුද්ධ'' යන වචනයෙන් අවබෝධ කළ යන්න අදහස් වේ. අවබෝධ කරගත් ධර්මය ඒ ආකාරයෙන්ම අන්‍යයන්ට අවබෝධ කරවීමට සමත් වන දේශනා ඥාණය ද ඇති බැවින් බුද්ධො ''නම් වන සේක'' ==භගවා == භාග්‍යවන්ත බව - පාරමී ධර්ම පුරමින් එක්රැස් කල මහා ගුණ සමුදාය නිසා භාග්‍යවන්ත වූ හෙයින් භගවා නම් වන සේක. :භගවාති වචනං සෙටඨං - භගවාති පද මුත්තමං <br /> :ගරු ගාරව යුත්තෝ සෝ -භගවා තේන වුච්චති<br /> භගවා වචනය ශ්‍රේෂ්ඨවූ භගවා පදය උතුම්වූ ගරු බුහුමන් කල යුතු ලෙස භගවා ගැන කියමි<ref name="test">{{Citation |title=භගවා ගැන |url=http://www.lakehouse.lk/budusarana/2012/05/05/tmp.asp?ID=vision10 |access-date=2015-06-02 |archive-date=2016-03-05 |archive-url=https://web.archive.org/web/20160305044622/http://www.lakehouse.lk/budusarana/2012/05/05/tmp.asp?ID=vision10 }}</ref> දිව්‍ය, බ්‍රහ්ම,මනුෂ්‍ය, නාග සුපර්ණාදී සියල්ලන්ට ම වඩා ශ්‍රේෂ්ඨ ය උතුම්ය. එමෙන්ම ලෝකයේ වැඳුම් පිදුම් ලබන ශ්‍රේෂ්ඨයන් පවා ගරු බුහුමන් ලබන්නා වූ යන අරුත් දේ. :[https://en.wikipedia.org/wiki/Visuddhimagga විශුද්ධි මාර්ගයට] අනුව # ඉස්සරිය[http://www.budusarana.lk/budusarana/2012/05/05/tmp.asp?ID=vision10] - ඓශ්චර්ය<br /> # ධම්ම - ධර්ම<br /> # යස - යස<br /> # සිරි - ශ්‍රී <br /> # කාම - කාම <br /> # පයතන - ප්‍රයත්න <br /> :යන භාග්‍යයන් හයකින් යුක්තවූ අරුත දේ.<br /><br /> :'''1. ඉස්සරිය හෙවත් ඓශ්චර්ය භාග්‍යය''' :ඉසුරු බවයි. තම සිත තමා කැමති පරිදි හැසිරවිය හැකි බවයි. අන්‍යයන්ගේ සිත් ද තමා කැමති පරිදි හැසිරවිය හැකි බවයි. කෙළෙස් වලින් සපිරුණු අන් කිසිවෙකුටත් මෙසේ කල නොහැකි බැවින් මෙම ගුණය චිත්තේශවර ගුණය නම් වේ. චිත්තේශවර ගුණය නිසා සමාධි සම්පත්තීශ්වර බවද, ධර්මේශ්වර බවද, සෘද්ධීශ්වර බවද, ගණේශ්වර බවද, සංඝේශ්වර බවද ලෝකයාට ම අධිපති බැවින් ලෝකේශ්වර බව ද වලින්ද යුක්තවේ. :තවද ලාභ අලාභ, යස, අයස, නින්දා, ප්‍රසංසා, සැප දුක් යන අටලෝ දහමින් කම්පා නොවන ගුණයද චිත්තේශ්වර බව නිසා ඇතිවන ගුණයකි. :ඓශ්චර්ය භාග්‍යය බැඳී පවතින සෘද්ධිමය ස්වභාවය හා පවතින ලක්‍ෂණ අටකි<ref name="test"/> :# අනිමා - තම ශරීරය ඉතාම කුඩා කිරීමට හැකි බව. අබ ඇටයක් තරම් කුඩා වූ ප්‍රමාණයක තුන් සිව්රු දරමින් සතර ඉරියව් පැවැත්විය හැකි බව. :# මහිමා - අවශ්‍ය ඕනෑම ප්‍රමාණයකට ශරීරය විශාල කළ හැකි බව. :# පත්ති - ඈත දුරකට වුවද, පිට සක්වලකට වුවද එක්කළ අතක් දික්කරන කාලය තුළදී ගොස් ආපසු පැමිණිය හැකි බව. :# පාකම්ම – ගිනි, දිය, සුළං ආදිය ක්‍ෂණයකින් නිර්මාණය කොට ප්‍රාතිහාර්ය පෑහැකි බව. :# ලඝිමා - සිතට අනුකූල අයුරින් කය කැමති පරිදි ඕනෑම අවස්ථාවක ක්‍රියා කරවිය හැකි බව මෙන්ම සැහැල්ලු කළ හැකි බව. :# ඊසිතා - තුන් ලෝකයේ සියලු දෙනා මිනිස් දෙව් බඹුන් ආදී සැම තම වසඟයට ගත හැකි බව. :# වසිතා - ඕනෑම අරමුණක් අගසිට මුලටත්, මුල සිට අගටත් ධ්‍යාන වලට සමවැදි මෙනෙහි කල හැකි බව. :# යත්ථ කාම වසායිතා - ඕනෑම කාලයකදී ඕනෑම ප්‍රදේශයක කැමති පරිදි ප්‍රාතිහාර්ය පෑ හැකි බව <br /> :යන මේවා ඓශ්චර්යය භාග්‍යයෙහි විශේෂ හැකියාවෝ වෙති. :'''2. ධර්ම භාග්‍යය''' :ධර්මයෙහි සුවිශේෂ ගුණාංගවලින් සමන්විතව ධ්‍යාන අභිඥාන වලින් පෝෂිතව, ෂඩ් අසාධාරණ ඤාණ දරන බැවින් ධර්ම ඓශ්චර්යයෙන් යුතු බව. :'''3. යස භාග්‍යය''' :විවිධ ස්වරූපයෙන් පවතින පැතිරී ගිය කීර්තිය, පරිවාර සම්පත්තිය යස භාග්‍ය යන ගුණය වේ. භික්‍ෂු භික්‍ෂුණී, උපාසක, උපාසිකා දිව්‍ය බ්‍රහ්ම නාග ආදීන්ගේ ගරු බුහුමනට ලක් වෙමින් ඒ පිරිස් ඒ අවස්ථාවල පිරිවරමින් වැඩ සිටීමට පසුබිම සැළසී තිබීම යස ඓශ්චර්යයි. :'''4.. ශ්‍රී භාග්‍යය''' :රූප සොභාවයි. දකින්නන්ගේ මන නුවන් සනහා ලන රූප ශ්‍රීයක් තිබුණි. පැහැපත් බව, පිරිසුදු බව, ඉරියව් පැවැත්වීම, කතා කිරීම, සිනාසීම, බැලීම, යානාදී සියලු ක්‍රියාවලින් මෙම භාග්‍ය ලක්‍ෂණයෝ ප්‍රකට වෙති. දෙතිස්මහා පුරුෂ ලක්‍ෂණ, අසීති අනුවෘඤය ලක්‍ෂණ, කේතුමාලාලංකාර, බණමප්‍රභා, ආදී සුවිශේෂී ලක්ෂණ වලින් යුක්ත වූ බැවින් ද මෙම ගුණය තවද ප්‍රකට කෙරේ. දීඝ නිකායේ ලක්‍ඛණ සූත්‍රය හා මජ්ඣිම නිකායේ බ්‍රාහ්මායුෂ සූත්‍රය මෙම ලක්‍ෂණ පිළිබඳව විස්තර කෙරෙ. සිරුරෙහි සෝභාව කෙබඳුද යත් [http://www.palikanon.com/english/pali_names/va/vakkali.htm වක්කලී] හිමියන් බුදු සිරුරට වසඟව නිතර නිතර බලමින් ක්‍රියා කළ ආකාරය නිදසුනකි. :'''5. කාම භාග්‍යය''' :තම සිතුම් පැතුම් ප්‍රාර්ථනාවන් කැමති පරිදි ඉටුකර ගැනීමට හැකි බවයි. ආත්මාර්ථ ප්‍රාර්ථනාවන් ඒ අයුරින්ම ඉටුකර ගත්තාක් මෙන්ම පරාර්ථ ප්‍රාර්ථනා අතර අසංඛ්‍ය විසිහතරක් සත්වයන් සසර කතරින් එතෙර විය. රිසි පරිදි ආත්මාර්ථ පරාර්ථ සේවය සිදු කළ හැකිවීම කාම භාග්‍යය නම් වේ. :'''6. ප්‍රයත්න භාග්‍යය''' :ප්‍රයත්න නම් උත්සාහයයි. ආත්මාර්ථය හා පරාර්ථය පරමාර්ථ කරගත් උත්සාහය නිසා බුද්ධත්වයට පත්විය. දැඩි උත්සාහයත් වීර්යයත් නිසා බුද්ධ කෘත්‍යය කිරීමට හැකි විය. මෙම ප්‍රයත්නය වෙනත් කෙනෙකුට දැරිය නොහැකිය. මෙසේ වූ මහා ප්‍රයත්නයක් දැරීමට හැකිවීම ප්‍රයත්න භාග්‍ය නම් වේ. == මූලාශ්‍ර == [[ප්‍රවර්ගය:සම්මා සම්බුදුවරු]] [[ප්‍රවර්ගය:නව අරහාදී බුදුගුණ]] 5pgsiwa44mfpg9al1zopmuck4yx7zgp 754427 754426 2025-07-08T17:55:58Z 2402:4000:1312:12BD:B032:C7FF:FE08:C22A අඩුපාඩු සකස් කරා 754427 wikitext text/x-wiki {{ත්‍රිපිටකය}}[[සම්මා සම්බුදුවරු|සම්මා සම්බුදුවරුන්ගේ]] අනන්ත වූ ගුණ මෙනෙහි කිරීමේ පහසුව සඳහා මුලික වූ ගුණ නවයක් නිතර මෙනෙහි කරමින් බෞද්ධයෝ සිත පහදවා ගනිති. බුදුගුණ පෙළෙහි දක්වා ඇත්තේ ::''ඉතිපි සො භගවා අරහං සම්මා සම්බුද්ධො විජ්ජාචරණ සම්පන්නො සුගතො ලෝක විදූ<br/> ::අනුත්තරෝ පුරිස ධම්ම සාරථි සත්ථා දේව මනුස්සානං බුද්ධො භගවාති'' යනුවෙනි. බුදු ගුණ 9 කි. අරහං බුදු ගුණය බුදුගුණලංකාරයෙ මෙසේ කවියකින් විස්තර කොට ඇත . ::''රහසත් පව් නොකො ට'' ::''කෙලෙසරයනුත් දුරුකො ට'' ::''නිසි වූයෙන් පුද ට '' ::''අරහ යන නම කියති මුනිදු ට'' ==අරහං== {{Cquote|ආරකත්තා - හතත්තා ච කිලේසාරීන සෝ මුනි හතසංසාර චක්කාරො - පච්චයාදීන චාරහෝ <br> න රහෝ කරෝති පාපානි – අරහං තෙන වුච්චති|source=විශුද්ධි මාර්ගය}} {{Verse translation |head1=පාලි|lang=pli |ආරකත්තා හතත්තා ච කිලේසාරීන හතසංසාර චක්කාරෝ පච්චයාදීන චාරහෝ න රහෝ කරෝති පාපානි |head2=සිංහල|lang2=sin |කෙලෙසුන්ගෙන් දුරුව සිටිනා බැවින් ද සංසාර චක්‍රයාගේ ගරාදි සිඳ දැමූ හෙයින් ද චීවරාදි ප්‍රත්‍යයන් පිළිගැනීමට සුදුසු හෙයින් ද රහසින්වත් පව් නොකළ හෙයින් ද අරහං නම් වේ.}} ==සම්මා සම්බුද්ධ== දුක,දුක හට ගැනීම , දුක නැති කිරීම සහ දුක නැති කරන මාර්ගය යන ආර්ය සත්‍ය හතර තමන් විසින්ම අවබෝධ කරගත් හෙයින් සම්මා සම්බුද්ධ නම් වේ. ==විජ්ජා චරණ සම්පන්න== ===අෂ්ට විද්‍යා=== අෂ්ට විද්‍යාවන්ගෙන් සහ පසළොස් චරණ ධර්මයන්ගෙන් යුක්ත වන බැවින් විජ්ජා චරණ නම් වේ. #ඉන්ද්‍රිය පරෝපරියත්ත ඥානය - විදර්ශනා ඥානය (අනිත්‍ය, දුක්ඛ, අනාත්ම යන ත්‍රිලක්ෂණය අවබෝධ කරගන්නා වූ විදර්ශනා ඥානයන්ගෙන් ද) #චුතූපපාත ඥානය - සත්වයින්ගේ චුති උප්පත්ති දැකියහැකි ඥානය #සෘද්ධිවිධ ඥානය - අහසින්යෑම, දිය මත ඇවිදීම, පොලොවේ කිමිදී යෑම, ගිනිමත සිටීමේ හැකි ඥානය #දිබ්බ ශ්‍රෝත ඥානය - දුර පවතින ශබ්ද , යන්ත්‍ර වලටවත් අසුනොවන සියුම් ශබ්ද ආදිය ඇසීමේ ඥානය #පරචිත්ත විජානන ඥානය - අනුන්ගේ සිත් කියවීමේ ඤාණය #පුර්වෙනිවාසානුස්සති ඥානය - අනන්ත වූ පෙර භවයන් දැකියහැකි ඤාණය #දිබ්බ චක්කු ඥානය - දිව ඇස්. ඕනෑම දුරක පවතින දෙයක් දැකීමේ ඥානය #ආසවක්ෂය ඥානය - ආසාව ක්‍ෂය කරන ඥානය යන අටයි ===පසළොස් චරණ ධර්ම=== #ප්‍රාතිමෝක්ෂ සංවර ශීලය - චීවරය දැරීමට අවශ්‍ය වන නීති රීති රකිමින් දරන සීලය #ඉන්ද්‍රිය සංවර ශීලය - ඇස, කණ, නාසය, දිව, කය, මනස කියන ඉන්ද්‍රිය සංවර කර ගනිමින් දරන සීලය #භෝජනයෙහි මාත්‍රඥතාව - භෝජනයේ පමණ දැනීම #ජාගරියානු යෝගය - නිදිවරා කෙළෙස් තවන නුවණ #ශ්‍රද්ධාව -තම සිතින්ම තුනුරුවන් කෙරෙහි ඇති වන චිත්තප්‍රසාදය. #හිරිය - අකුසලයට අති ලැජ්ජාව #ඔත්තප්පය - අකුසලයට ඇති බය #බහුශ්‍රැත භාවය - බොහෝ ඇසූ පිරූ තැන් ඇති බව #වීර්යය - #ස්මෘතිය - සතර සතිපට්ඨානය පිළිබඳ සිහි නුවණ #ප්‍රඥාව - සියලු පරමාර්ථ සත්‍යයන්ගේ අනිච්ච දුක්ඛ අනත්ථ ස්වභාවයහි අවබෝධය #ප්‍රථම ධ්‍යානය - විතක්ක විචාර ප්‍රීති සුඛ ඒකාග්‍රතා #ද්විතීය ධ්‍යානය - විචාර ප්‍රීති සුඛ ඒකාග්‍රතා #තෘතීය ධ්‍යානය - ප්‍රීති සුඛ ඒකාග්‍රතා #චතුර්ථ ධ්‍යානය - සුඛ ඒකාග්‍රතා ==සුගත== ප්‍රධාන අර්ථ දෙකකි #සු + ගත (ගමනාර්ථය) #සු + ගත (වචනාර්ථය) කාමසුඛල්ලිකානුයෝගය සහ අත්තලමතානුයෝගය යන අන්තයන්ට නොවැටී මධ්‍යම ප්‍රතිපදාව නම් වූ මඟහි ගමන් කළ හෙයින් සුගත නම් වේ. පළමු අර්ථ විවරණය අනුව මනා වූ සහ නිවැරැදි වූ ගමන් ඇති හෙයින් සුගත නම් වේ. දෙවැන්න සුහද හෙවත් සුගත යන්නයි. ලොවට වැඩ ඇති නිධානයක්‌ බඳු වචනම (නිධාන වතිං වාචං) නිරන්තරයෙන් වදාළ හෙයින්ද, ප්‍රිය මනාප වචන ව්‍යවහාර කළ හෙයින් ද, සත්‍ය එලෙසම මිස වෙනත් අයුරකින් නොවන හෙයින්ද, කිසිවකුටත් දෙසු දහම් වෙනස්‌ කළ නොහැකි හෙයින්ද, වචනයයෙන් පවසන දේම ක්‍රියාවටද නඟන හා ක්‍රියාවට නඟන දේ පමණක්‌ වචනයෙන් පවසන හෙයින් සුගත නම් වේ. ==ලෝකවිදු== මුළු විශ්වයම සත්ව ලෝකය, සංස්කාර ලෝකය, අවකාශ ලෝකය ලෙස ත්‍රිවිධ ක්ෂේත්‍රයක් යටතේ අවබෝධ කර ගත් නිසා ලෝකවිදූ විය. මේ අනුව විශ්වය තුළ ජීවින් සිටින ලෝක, සකස් වෙමින් පවතින ලෝක, විනාශ වෙමින් පවතින ලෝක අනන්ත අප්‍රමාණව තිබේ. බුද්ධ දේශනාව ලෝක විෂය අචින්ත්‍ය බවයි. පෘථිවිට දිස්වන ඉර හඳ හා තාරකාවලට අමතරව, අපට නොපෙනෙන සූර්යයන් හා චන්ද්‍රයන් විශ්වයේ අප්‍රමාණ සංඛ්‍යාවක් පවතීන බවත් ලෝක ධාතු ගැන සංස්කාර ධර්මයේදේශනා කොට ඇත. ලෝක විෂය පිළිබඳ සම්මුතීන් වශයෙන් හැදෑරීම පාරක් තෙරක් නොමැති බවයි. විශ්වය පුරාවටම ඇත්තේ පරමාර්ථ ධර්ම 82කි. බඹයක් පමණ වූ තම ශරීරය තුලින් පරමාර්ථ ධර්ම 82කම අවබෝධ කල හැකි ක්‍රම වේදය පහදා දි ඇත. තුන් ලොව තතු ලෙසට - දැනගෙන නොදත් මෙලොවට දෙසුයෙන් නියම කොට - ලෝකවිදූ යයි කියති මුනිඳුට ( බුදුගුණාලංකාරය ) ==අනුත්තරෝ පුරිසධම්ම සාරථි== උන්වහන්සේට වඩා ගුණයෙන් උසස් කිසිවෙක් තුන්ලොවෙහිම නැති හෙයින්ද,උන්වහන්සේට සමාන කෙනකුත් තුන්ලොවෙහිම නැති හෙයින්ද, අනුත්තර නම් වන සේක. හික්මවිය යුතු පුද්ගලයන් ධර්මයෙන් හික්මවිය හැකි බැවින්ද ධර්මයෙන් දමනය කළ හැකි බැවින්ද පුරිස දම්ම සාරථි නම් වන සේක. බුදුන් වහන්සේ ලෝකයේ වෙනත් කිසිවෙකුට සමාන නොවන අයුරින් දමනය කල යුතු පුද්ගලයින් දමනය කල හෙයින් අනුත්තර පුරිසදම්ම සාරථි නම් වන සේක. උන් වහන්සේ එම දමනය කිරීම් දඩුවමින් හෝ ආයුද වලින් සිදු නොකලහ. එම දමනය කිරීම් සිදු කලේ කරුණාවෙන් හා ප්‍රඥාවෙනි. අංගුලිමාල,ආලවක,සච්චක ආදී දරුණු පිරිස් මෙන්ම නාලාගිරි,නන්දෝපනන්ද,වැනි දරුණු සත්වයන්ද ආලවක,සුචිරෝම,ඛරරෝම ආදී අමනුෂ්‍යයන් ද දමනය කලේ මෙම අසම සම දමනය කිරිමේ හැකියාව තුළිනි. ==සත්ථා දේව මනුස්සානං== සත්ථා යනු ශාස්තෘ යන්නයි. දෙවිමිනිසුන් සහිත ලෝකයාට අනුශාසනා කරන්නේ යැයි යන අරුතින් සත්ථා නම් වේ. එලෙස දෙව් මිනිසුනට සසර කතරින් එතෙර වන්නට අර්ථයෙන් ධර්මයෙන් අනුශාසනා කරන බැවින් ද සියලු පූජාවන්ට සුදුසු වන බැවින්ද සත්ථා දේව මනුස්සානං නම් වේ. ==බුද්ධ== ''බුද්ධ'' යන වචනයෙන් අවබෝධ කළ යන්න අදහස් වේ. අවබෝධ කරගත් ධර්මය ඒ ආකාරයෙන්ම අන්‍යයන්ට අවබෝධ කරවීමට සමත් වන දේශනා ඥාණය ද ඇති බැවින් බුද්ධො ''නම් වන සේක'' ==භගවා == භාග්‍යවන්ත බව - පාරමී ධර්ම පුරමින් එක්රැස් කල මහා ගුණ සමුදාය නිසා භාග්‍යවන්ත වූ හෙයින් භගවා නම් වන සේක. :භගවාති වචනං සෙටඨං - භගවාති පද මුත්තමං <br /> :ගරු ගාරව යුත්තෝ සෝ -භගවා තේන වුච්චති<br /> භගවා වචනය ශ්‍රේෂ්ඨවූ භගවා පදය උතුම්වූ ගරු බුහුමන් කල යුතු ලෙස භගවා ගැන කියමි<ref name="test">{{Citation |title=භගවා ගැන |url=http://www.lakehouse.lk/budusarana/2012/05/05/tmp.asp?ID=vision10 |access-date=2015-06-02 |archive-date=2016-03-05 |archive-url=https://web.archive.org/web/20160305044622/http://www.lakehouse.lk/budusarana/2012/05/05/tmp.asp?ID=vision10 }}</ref> දිව්‍ය, බ්‍රහ්ම,මනුෂ්‍ය, නාග සුපර්ණාදී සියල්ලන්ට ම වඩා ශ්‍රේෂ්ඨ ය උතුම්ය. එමෙන්ම ලෝකයේ වැඳුම් පිදුම් ලබන ශ්‍රේෂ්ඨයන් පවා ගරු බුහුමන් ලබන්නා වූ යන අරුත් දේ. :[https://en.wikipedia.org/wiki/Visuddhimagga විශුද්ධි මාර්ගයට] අනුව # ඉස්සරිය[http://www.budusarana.lk/budusarana/2012/05/05/tmp.asp?ID=vision10] - ඓශ්චර්ය<br /> # ධම්ම - ධර්ම<br /> # යස - යස<br /> # සිරි - ශ්‍රී <br /> # කාම - කාම <br /> # පයතන - ප්‍රයත්න <br /> :යන භාග්‍යයන් හයකින් යුක්තවූ අරුත දේ.<br /><br /> :'''1. ඉස්සරිය හෙවත් ඓශ්චර්ය භාග්‍යය''' :ඉසුරු බවයි. තම සිත තමා කැමති පරිදි හැසිරවිය හැකි බවයි. අන්‍යයන්ගේ සිත් ද තමා කැමති පරිදි හැසිරවිය හැකි බවයි. කෙළෙස් වලින් සපිරුණු අන් කිසිවෙකුටත් මෙසේ කල නොහැකි බැවින් මෙම ගුණය චිත්තේශවර ගුණය නම් වේ. චිත්තේශවර ගුණය නිසා සමාධි සම්පත්තීශ්වර බවද, ධර්මේශ්වර බවද, සෘද්ධීශ්වර බවද, ගණේශ්වර බවද, සංඝේශ්වර බවද ලෝකයාට ම අධිපති බැවින් ලෝකේශ්වර බව ද වලින්ද යුක්තවේ. :තවද ලාභ අලාභ, යස, අයස, නින්දා, ප්‍රසංසා, සැප දුක් යන අටලෝ දහමින් කම්පා නොවන ගුණයද චිත්තේශ්වර බව නිසා ඇතිවන ගුණයකි. :ඓශ්චර්ය භාග්‍යය බැඳී පවතින සෘද්ධිමය ස්වභාවය හා පවතින ලක්‍ෂණ අටකි<ref name="test"/> :# අනිමා - තම ශරීරය ඉතාම කුඩා කිරීමට හැකි බව. අබ ඇටයක් තරම් කුඩා වූ ප්‍රමාණයක තුන් සිව්රු දරමින් සතර ඉරියව් පැවැත්විය හැකි බව. :# මහිමා - අවශ්‍ය ඕනෑම ප්‍රමාණයකට ශරීරය විශාල කළ හැකි බව. :# පත්ති - ඈත දුරකට වුවද, පිට සක්වලකට වුවද එක්කළ අතක් දික්කරන කාලය තුළදී ගොස් ආපසු පැමිණිය හැකි බව. :# පාකම්ම – ගිනි, දිය, සුළං ආදිය ක්‍ෂණයකින් නිර්මාණය කොට ප්‍රාතිහාර්ය පෑහැකි බව. :# ලඝිමා - සිතට අනුකූල අයුරින් කය කැමති පරිදි ඕනෑම අවස්ථාවක ක්‍රියා කරවිය හැකි බව මෙන්ම සැහැල්ලු කළ හැකි බව. :# ඊසිතා - තුන් ලෝකයේ සියලු දෙනා මිනිස් දෙව් බඹුන් ආදී සැම තම වසඟයට ගත හැකි බව. :# වසිතා - ඕනෑම අරමුණක් අගසිට මුලටත්, මුල සිට අගටත් ධ්‍යාන වලට සමවැදි මෙනෙහි කල හැකි බව. :# යත්ථ කාම වසායිතා - ඕනෑම කාලයකදී ඕනෑම ප්‍රදේශයක කැමති පරිදි ප්‍රාතිහාර්ය පෑ හැකි බව <br /> :යන මේවා ඓශ්චර්යය භාග්‍යයෙහි විශේෂ හැකියාවෝ වෙති. :'''2. ධර්ම භාග්‍යය''' :ධර්මයෙහි සුවිශේෂ ගුණාංගවලින් සමන්විතව ධ්‍යාන අභිඥාන වලින් පෝෂිතව, ෂඩ් අසාධාරණ ඤාණ දරන බැවින් ධර්ම ඓශ්චර්යයෙන් යුතු බව. :'''3. යස භාග්‍යය''' :විවිධ ස්වරූපයෙන් පවතින පැතිරී ගිය කීර්තිය, පරිවාර සම්පත්තිය යස භාග්‍ය යන ගුණය වේ. භික්‍ෂු භික්‍ෂුණී, උපාසක, උපාසිකා දිව්‍ය බ්‍රහ්ම නාග ආදීන්ගේ ගරු බුහුමනට ලක් වෙමින් ඒ පිරිස් ඒ අවස්ථාවල පිරිවරමින් වැඩ සිටීමට පසුබිම සැළසී තිබීම යස ඓශ්චර්යයි. :'''4.. ශ්‍රී භාග්‍යය''' :රූප සොභාවයි. දකින්නන්ගේ මන නුවන් සනහා ලන රූප ශ්‍රීයක් තිබුණි. පැහැපත් බව, පිරිසුදු බව, ඉරියව් පැවැත්වීම, කතා කිරීම, සිනාසීම, බැලීම, යානාදී සියලු ක්‍රියාවලින් මෙම භාග්‍ය ලක්‍ෂණයෝ ප්‍රකට වෙති. දෙතිස්මහා පුරුෂ ලක්‍ෂණ, අසීති අනුවෘඤය ලක්‍ෂණ, කේතුමාලාලංකාර, බණමප්‍රභා, ආදී සුවිශේෂී ලක්ෂණ වලින් යුක්ත වූ බැවින් ද මෙම ගුණය තවද ප්‍රකට කෙරේ. දීඝ නිකායේ ලක්‍ඛණ සූත්‍රය හා මජ්ඣිම නිකායේ බ්‍රාහ්මායුෂ සූත්‍රය මෙම ලක්‍ෂණ පිළිබඳව විස්තර කෙරෙ. සිරුරෙහි සෝභාව කෙබඳුද යත් [http://www.palikanon.com/english/pali_names/va/vakkali.htm වක්කලී] හිමියන් බුදු සිරුරට වසඟව නිතර නිතර බලමින් ක්‍රියා කළ ආකාරය නිදසුනකි. :'''5. කාම භාග්‍යය''' :තම සිතුම් පැතුම් ප්‍රාර්ථනාවන් කැමති පරිදි ඉටුකර ගැනීමට හැකි බවයි. ආත්මාර්ථ ප්‍රාර්ථනාවන් ඒ අයුරින්ම ඉටුකර ගත්තාක් මෙන්ම පරාර්ථ ප්‍රාර්ථනා අතර අසංඛ්‍ය විසිහතරක් සත්වයන් සසර කතරින් එතෙර විය. රිසි පරිදි ආත්මාර්ථ පරාර්ථ සේවය සිදු කළ හැකිවීම කාම භාග්‍යය නම් වේ. :'''6. ප්‍රයත්න භාග්‍යය''' :ප්‍රයත්න නම් උත්සාහයයි. ආත්මාර්ථය හා පරාර්ථය පරමාර්ථ කරගත් උත්සාහය නිසා බුද්ධත්වයට පත්විය. දැඩි උත්සාහයත් වීර්යයත් නිසා බුද්ධ කෘත්‍යය කිරීමට හැකි විය. මෙම ප්‍රයත්නය වෙනත් කෙනෙකුට දැරිය නොහැකිය. මෙසේ වූ මහා ප්‍රයත්නයක් දැරීමට හැකිවීම ප්‍රයත්න භාග්‍ය නම් වේ. == මූලාශ්‍ර == [[ප්‍රවර්ගය:සම්මා සම්බුදුවරු]] [[ප්‍රවර්ගය:නව අරහාදී බුදුගුණ]] dptyamehu55eaflpdpgekpcv9r92w0q 0 15967 754583 727022 2025-07-09T07:13:51Z CommonsDelinker 157 [[:c:COM:CSD#F2|CSD F2]] (fair use content), හේතුව ලෙස දක්වා [[c:User:The Squirrel Conspiracy|The Squirrel Conspiracy]] විසින් [[c:File:Isipathana_Crest_Correct.png|Isipathana_Crest_Correct.png]] ගොනුව මකාදමා ඇත. 754583 wikitext text/x-wiki {{coor title dms|6|55|30|N|79|52|09|E|}} {{Infobox_School | name = '''ඉසිපතන විද්‍යාලය''' | image = Isipathana College Flag.png | logo = | logo_size = 150 | motto = දළ්හං පග්ගණ්හ විරියං ෴<br>(අදිටනින් වෙර වඩමු!) | founder = බී.ඒ.කුරුප්පු මයා. | established = 1952 පෙබරවාරි 02 | type = [[පොදු පාසල්|පොදු]] - ජනප්‍රිය පාසලකි. | principal = ඔෂාර පණ්ඩිතරත්න | grades = 1 - 13 වසර දක්වා | gender = පිරිමි | lower_age = 6 | upper_age = 19 | colours = තද කොළ, ලා කොළ {{color box|green}}{{color box|Lime}}{{color box|green}} | city = [[කොළඹ]] | country = [[ශ්‍රී ලංකාව]] | website = www.isipathanacollege.lk }} '''ඉසිපතන විදුහල''' [[ශ්‍රී ලංකාව|ශ්‍රී ලංකාවේ]] වාණිජ අගනගරයේ ([[කොළඹ]] ) පිහිටි ජනප්‍රිය පාසල් අතරින් එකකි. == ඉසිපතන විදුහල හා එහි ඇරඹුම - ඉතිහාසය == වර්ෂ 1952 දී (Greenlands) ([[ග්‍රීන්ලන්ඩ්ස්]]) යන නාමයෙන් ඇරඹි ඉසිපතන විදුහල පසුව "'''ඉසිපතන විදුහල'''" ලෙසට වෙනස් කෙරිණ. එමෙන්ම අද වනවිට එය [[සිංහල]], [[ඉංග්‍රීසි]] හා [[දමිළ]] යන භාෂා ත්‍රිත්වයෙන්ම [[අධ්‍යාපනය]] ලබාදෙන අතළොස්සක් වූ පාසල් අතර කේන්ද්‍රස්තානයකි. [[බී.ඒ.කුරුප්පු]] මහතා එහි ආරම්භක විදුහල්පතිවරයා වූ අතර පාසල් ලාංඡනය හ නිවාස ඇති කිරීමද ඔහු අතින් සිදුවිය. හාරදහසකට අධික සිසු කැලකට සිප් සතර ලබදෙන 200 කට ආසන්න ආචර්ය්‍ය මඩුල්ලකින් යුත් පාසලෙහි අධ්‍යපන පසුබිම, [[ශ්‍රී ලංකාව|ලාංකීය]] පාසල් අධ්‍යපනයෙහි ඉසිපතන ලකුණ නිරතුරු ඔපවත් කර ඇත. == වර්තමානය == ඉසිපතන යන්න [[බුදු දහම|බෞද්ධාගමික]] පසුබිමකින් බිඳී ආ නාමයකි. "සෘෂි වරුන්ගෙන් ගහණ වූ භූමිය" යන්න එහි අරුතයි. පෙරදවස එය [[කසී|බරණැස්]] පුර පිහිටි අහිංසක [[මුවා|මුව]] පොව්වන්ගෙන් ගැවසීගත් බිමකි. ශාන්ත පරිසරයකින් හෙබි උයනකි. [[බුදුන් වහන්සේ|බුදු රදුන්]] වැඩ හුන් පුණ්‍ය භූමියකි. මුලින් සඳහන් කළ පරිදි ඉසිපතනය අද වනවිට දහස් සංඛ්‍යත සිසු දරු කැලකට [[අධ්‍යපනය]] ලබදෙන තෝතැන්නකි. අසමසම [[පාසල|තක්සලාවකි]]. පාසල තුල ඔවුහු [[මුවා|මුව]] පැටවුන් සේ [[ලෝකය]] පිලිබඳ උගනිති. සිප් සතර හදාරති. පාසලින් පිටස්තර [[ලෝකය]]ට බිහිකරනුයේ ගුණ-නැණ පිරි මිනිසත්කමින් සපිරි මිනිස් පරපුරකි. ඔවුහු ලෝකයට සැබෑ සෘෂිවරු වෙත්. ==නිවාස== කුරුප්පු [[විදුහල්පති]]තුමන්ගේ අදහසක් මත ආරම්භයේ පටන්ම [[පාසල]] තුල [[ක්‍රීඩා]] නිවාස හතරක් ක්‍රියාත්මක වේ. [[ලෝකය|ලෝ]] ප්‍රකට කවීන් සතර දෙනෙකුගේ නම් ඒ සඳහා භාවිතා කර ඇත. සියලු ජාතීන් කෙරේ [[පාසල]] දක්වන සමානාත්මතාවද ඉන් අදහස් කෙරේ. [[තොටගමුවේ ශ්‍රී රාහුල|රාහුල]] {{color box|#FAFF6E}} කහ <br /> [https://en.m.wikipedia.org/wiki/John_Milton මිල්ටන්] {{color box|#1000A9}} නිල් <br /> [[රවින්ද්‍රනාත් තාගෝර්|තාගෝර්]] {{color box|#EF0000}} රතු <br /> [https://en.m.wikipedia.org/wiki/Muhammad_Iqbal ඉක්බාල්] {{color box|#28FF1F}} කොළ <br /> == ගෞරව සම්මාන == === ශිෂ්‍යත්ව සහ ත්‍යාග =ඉසිපතන විදුහලෙ ශිශෙත්වය දෙස බ == පාසල් ගීතය == සැරදේ [[අම්මා|මාතා]] ඉසිපතනය අප දස දෙස ජය හඬ නංවා... <br /> බරණැස ඉසිපතනේ මිගදා<br /> [[බුදුන් වහන්සේ|මුණිඳුන්]] දෙසු ඒ දහම් එදා<br /> පෙරදැරි කොට ගුණ-[[ප්‍රඥා|නැණ]] විහිදා<br /> පෙරමුණ ගනිමූ [[ශ්‍රී ලංකාව|ලක් පොලවේ]]<br /> සැරදේ [[අම්මා|මාතා]] ඉසිපතනය අප දස දෙස ජය හඬ නංවා... // <br /> [[සයන්ස්|විදු]] පහනින් මොහඳුර දුරලා<br /> අත සිත ගත වත ඔප දමලා<br /> දෙස බස රැස රැකුමට පේවී<br /> වීර පුතුන් වෙමු [[ශ්‍රී ලංකාව|ලක් පොලවේ]]<br /> සැරදේ [[අම්මා|මාතා]] ඉසිපතනය අප දස දෙස ජය හඬ නංවා... // <br /> සැරදේ.! සැරදේ..!! සැරදේ...!!!<br /> ඉසිපතනය සැරදේ.! ==ක්‍රීඩා ඉසව්== === ඉසිපතන අහිමානය - රගර් Kings Of Rugby === === ඉසිපතන කී පමණින් රගර් - රගර් කී පමණින් ඉසිපතනය...... එපමණටම ඉසිපතනය හා රගර් යනු එකට බැඳී පවතින්නක්. <ref>dd</ref> === [[රගර්]] තරම් ඉසිපතන සිසුන්ගේ රුධිරය දක්වා කිඳා බැස අති [[ක්‍රීඩා]]වක් ඔවුනට නැති තරම්ය . ඉඳහිටක නොවන්නට දශක ගණනාවක පටන් ඔවුහු පාසල් රගර් කිරුළ සියතින් ගිලිහී යන්නට නොදෙති. ඉසිපතනුවන්ගේ අභිමානය එයයි. === තර්ස්ටන් - ඉසිපතන මහා ක්‍රිකට් තරගය === බොහෝ ජනප්‍රිය පාසල් වල මෙන්ම ඉසිපතන සිසුන්ගේද ප්‍රීතිමත්ම සමය "[[Thurstan college|තර්ස්ටන්-ඉසිපතන]]" [[ක්‍රිකට්]] ගැටුම පවතින සමයයි. [[Thurstan college|තර්ස්ටන් විදුහල]] සමඟ දෙදින [[ටෙස්ට් ක්‍රිකට් තරඟ|ටෙස්ට් ක්‍රිකට්]] තරඟයක් [[සීමිත ඕවර් ක්‍රීකට්|එක් දින]] ඕවර 50 තරඟයක් හා පන්දු වාර 20 20 තරඟයක් මීට අතුලත් වේ. ඉසිපතන මෑණියන් [[ශ්‍රී ලංකාව|ශ්‍රි ලංකා]] ජාතික කන්ඩායමට බිහිකළ ක්‍රීඩකයන් ගනනද සුළු පටු නොවේ. (මතකයේ රැඳි සිසුන් කොටස බලන්න.) == සමිති, සංගම් සහ ඒකක == ==පාසල් සඟරා== == ශිෂ්‍ය භට කණ්ඩය== == ශිෂ්‍ය භට තූර්ය වාදක කණ්ඩය== ==විදුහල්පතිවරු සහ ප්‍රධානාචාර්යවරු== === ප්‍රධානාචාර්යවරු === == ශිෂ්‍ය නායක ක්‍රියකාරීත්වය == "ශිෂ්‍ය නායක සංසදය" යනු ඉසිපතනය තුල තවත් එක් වඩාත් ක්‍රියාකාරී ඒකකයකි.<br /> ශිෂ්‍ය නායක වගකීම් අතර පහත කරුණු මූලික කර දැක්විය හැක.<br /> 1. ප්‍රධාන ලෙසම ශිෂ්‍ය විනය සීමා ආරක්ෂා කිරීම.<br /> 2. උදෑසන [[පාසල]] තුලට ඇතුල් වන සිසුන්ගේ අනන්‍යතාවය තහවුරු කිරීම හා නිළ ඇඳුම් ක්‍රමවත්දැයි පිරික්සීම.<br /> 3. උදෑසන [[පාසල]] තුල සහ පන්ති තුල පිරිසිදු කිරීම් නිරීක්ෂනය. <br /> 4. [[පාසල|පාසල්]] ප්‍රධාන රැස්වීම් හා සෙසු රැස්වීම් තුල ශිෂ්‍ය පාලනය.<br /> 5. ගුරු රස්වීම් පවතින කාලය තුල පාසල තුල විනයානුකූල නිහඬභාවය රැකීම.<br /> 6. ශිෂ්‍යයින්ට විවිධාකර කටයුතු වලදී උපකාර කිරීම.<br /> 7. ශිෂ්‍ය පරිපාලනයේදී ආචර්ය්‍ය මණ්ඩලයට සහාය වීම.<br /> 8. නිවාසාන්තර [[ක්‍රීඩා]] උලෙළ හා අනෙකුත් එවන් කටයුතු වලදී සවිධායක කටයුතු හැසිරවීම.<br /> 9. ශිෂ්‍යයින් හා ගුරුවරු අතර සහ සම්බන්ධය ඇතිකිරීම. <br /> 10.ශිෂ්‍යයින් තුල [[නායකත්වය|නායකත්ව]] කුසලතා වර්ධනය කිරීම හා පූර්වාදර්ශ සැපයීම.<br /> මේ හැරුණු කොට ශිෂ්‍ය නායකයකු පිරිසිදු [[නිමි ඇඳුම්|ඇඳුම්]] (සුදු කලිසම හා පාසල් ලාංජනය මසා ඇති සුදු කමිසය ) හැඳ දිස්නයෙන් යුත් පිරිසිදු සපත්තු (කලු වර්ණ ) පැළඳ සෑම විටම ප්‍රසන්න ලෙස තමුනට අදාළ ඕනෑම කටයුත්තකට සූදානමින් සිටිය යුතුය. ශිෂ්‍ය නායකයා සෑම විටම ආදර්ශමත් විය යුතුය. == වටපිටාව == ==ගැලරිය== == සාහිත්‍යය තුළ ඉසිපතන විද්‍යාලය == ==තොරතුරු== == සබැඳි ලිපි == ==පොත්පත්== == ආශ්‍රිත == == බාහිර ආශ්‍රිත වෙබ් අඩවි == *http://www.isipathana.lk {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20091017231002/http://www.isipathana.lk/ |date=2009-10-17 }} *http://isipathana.itgo.com/ *[http://www.facebook.com/inbox/readmessage.php?t=1146618185946#/pages/Colombo/Isipathana-College-Colombo-05/16623209585?ref=ts/, ඉසිපතන විදුහල් Facebook පිටුව ] *[http://www.facebook.com/home.php?ref=home#/group.php?gid=49088728392&ref=ts/, ඉසිපතන විදුහල් සජීවී මාර්ගගත තොරතුරු Facebook පිටුව] *[http://www.isipathanaonline.info/, ඉසිපතන විදුහල් සජීවී මාර්ගගත තොරතුරු වෙබ් පිටුව]{{භින්න වූ සබැඳි|date=October 2023 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }} *[http://twitter.com/IsipathanaV/, ඉසිපතන විදුහල් twitter ගිණුම] == වෙනත් යොමු සහ මූලාශ්‍ර == * [https://isipathanaoba.lk/ ඉසිපතන විදුහල් නිල වෙබ් අඩවිය] {{භින්න වූ සබැඳි|date=September 2023 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}<!--Isipathana College website--> <!--https://isipathanaoba.lk/--> [[ප්‍රවර්ගය:ශ්‍රී ලංකාවේ අධ්‍යාපන ආයතන]] [[ප්‍රවර්ගය:ශ්‍රී ලංකාවේ පාසල්]] [[ප්‍රවර්ගය:ශ්‍රී ලංකාවේ රජයේ පාසල්]] [[ප්‍රවර්ගය:ජාතික පාසල් - ශ්‍රී ලංකා]] [[ප්‍රවර්ගය:ජනප්‍රිය පාසල් - ශ්‍රී ලංකා]] [[ප්‍රවර්ගය:බෞද්ධ පාසල් - ශ්‍රී ලංකා]] [[ප්‍රවර්ගය:කොළඹ පාසල් - ශ්‍රී ලංකා]] <!--Interwiki--> 80xd5dcv8mgrterpqi56zlls77oh3d8 0 16887 754413 736096 2025-07-08T13:02:40Z 2402:4000:1329:8298:1850:4704:1F9:50BA 754413 wikitext text/x-wiki {{mi|{{unreferenced}}{{wikify}}{{essay like}}}} '''නෙට්බෝල්''' යනු ක්‍රීඩකයින් හත් දෙනෙකුගෙන් යුත් කණ්ඩායම් දෙකක් විසින් සෘජුකෝණාස්‍රාකාර පිටියක ක්‍රීඩා කරන බෝල ක්‍රීඩාවකි . මුලික අරමුණ වනුයේ එක් එක් ගෝල කණුවකට මීටර් 3.05 (අඩි 10.0) උසින් සවිකර ඇති විෂ්කම්බයෙන් යුත් ඩිෆෙන්ඩර්ගේ ගෝල වළල්ල හරහා (මිලිමීටර් 380 (අඟල් 15)) බෝලයක් (මිලිමීටර 680 සිට 710 දක්වා (අඟල් 27 සිට 28 දක්වා)) වෙඩි තැබීමයි. උසාවියේ අවසානය) ප්‍රතිවාදී කණ්ඩායමට ඔවුන්ගේම ගෝල වළල්ලෙන් වෙඩි තැබීම වැළැක්වීම. එය කාන්තාවන් සහ ගැහැණු ළමයින් සඳහා පමණක් නිර්මාණය කරන ලද ක්‍රීඩා කිහිපයෙන් එකක් වන අතර මූලික වශයෙන් ඔවුන් විසින් ගෘහස්ථ හා එළිමහන් ක්‍රීඩාංගණවල, විශේෂයෙන් පාසල්වල සහ පොදු රාජ්‍ය මණ්ඩලීය රටවල වඩාත් ජනප්‍රිය ලෙස ක්‍රීඩා කරනු ලැබේ . ලෝක නෙට්බෝල් වලට අනුව, මෙම ක්‍රීඩාව රටවල් 80කට වැඩි ගණනක මිලියන 20කට වැඩි පිරිසක් විසින් ක්‍රීඩා කරයි.  ලෝක නෙට්බෝල් ගෝලීය කලාප පහකට සංවිධානය කරන ලද ජාතික කණ්ඩායම් 70කට වඩා වැඩි ගණනකින් සමන්විත වේ . ක්‍රීඩාවේ ප්‍රධාන දේශීය ලීග අතර මහා බ්‍රිතාන්‍යයේ දැල්පන්දු සුපර්ලීගය , ඕස්ට්‍රේලියාවේ සන්කෝප් සුපර් නෙට්බෝල් සහ නවසීලන්තයේ ANZ ප්‍රිමියර්ෂිප් ඇතුළත් වේ. ජාත්‍යන්තර වශයෙන් ප්‍රධාන තරඟ හතරක් පැවැත්වේ: සිව්වාර්ෂික ලෝක නෙට්බෝල් ශූරතා , පොදුරාජ්‍ය මණ්ඩලීය ක්‍රීඩා සහ වාර්ෂික ක්වාඩ් සීරීස් සහ ෆාස්ට් 5 තරඟාවලිය . 1995 දී නෙට්බෝල් ජාත්‍යන්තර ඔලිම්පික් කමිටුව පිළිගත් ක්‍රීඩා සම්මේලනයක් බවට පත් වූ නමුත් එය ඔලිම්පික් උළෙලේ ක්‍රීඩා කර නොමැත. == පැසිපන්දු සමග සැසඳීම == නෙට්බෝල් ක්‍රීඩාවේ දියුණුව 1895 දී ඇමරිකානු ක්‍රීඩා ගුරුවරියක් වන ක්ලාරා ග්‍රෙගරි බෙයර් විසින් පැසිපන්දු නීති පොත වැරදි ලෙස අර්ථකථනය කිරීම දක්වා දිව යයි. පොතේ මුර සංචාර රේඛා ඇඳ තිබූ අතර ක්ලාරා මෙය අර්ථකථනය කළේ ක්‍රීඩකයින්ට එම කලාපවල රැඳී සිටිය යුතු බවයි.  බෙයර්ගේ වෙනස් කිරීම් ප්‍රචලිත වූ අතර පසුව 1899 වන විට කාන්තා පැසිපන්දු නීතිරීතිවලට නිල වශයෙන් අනුමත කරන ලදී. මාර්ටිනා බර්ග්මන්-ඕස්ටර්බර්ග් 1893 දී එංගලන්තයේ ඇගේ ශාරීරික අභ්‍යාස විද්‍යාලයේ ශිෂ්‍ය ශිෂ්‍යාවන් සඳහා ද පැසිපන්දු හඳුන්වා දී ඇත. ආරම්භයේ දී එය ද විස්තර කරන ලදී. "කාන්තා පැසිපන්දු" නමුත් 1897 වන විට එය බර්ග්මන්-ඕස්ටර්බර්ග්ගේ විද්‍යාලයේ බෙයර්ගේ නීති සමඟ ඒකාබද්ධව සංවර්ධනය කරන ලද වෙනස් කිරීම් මත පදනම්ව පැහැදිලිවම වෙනම ක්‍රීඩාවක් බවට පරිණාමය වීමට පටන් ගත්තේය. ''Bergman-Osterberg ගේ නව ක්‍රීඩාව වන නෙට්බෝල්'' හි පළමු සංග්‍රහ කරන ලද නීති පසුව 1901 දී ප්‍රකාශයට පත් කරන ලදී. 1960 වන විට ජාත්‍යන්තර ක්‍රීඩා නීති රීති ක්‍රීඩාව සඳහා ප්‍රමිතිගත කර ඇති අතර, පසුව ලෝක නෙට්බෝල් ලෙස නම් කරන ලද ජාත්‍යන්තර දැල්පන්දු සහ කාන්තා පැසිපන්දු සම්මේලනය පිහිටුවන ලදී. ක්‍රීඩාවේ ජාත්‍යන්තර පාලක මණ්ඩලය වන්න . නෙට්බෝල් පැසිපන්දුවට වඩා බොහෝ ආකාරවලින් වෙනස් වේ, ප්‍රධාන වශයෙන් වළල්ලේ හෝ ගෝල වළල්ලේ පිටුපස පුවරු නොමැති වීම සහ පන්දුව සන්තකයේ තබාගෙන ඩ්‍රිබ්ල් කිරීම , පිම්ම සහ දිවීම තහනම් කිරීම . භෞතික ක්‍රීඩක සම්බන්ධතා පැසිපන්දු ක්‍රීඩාවට වඩා පාලනය වේ. මීට අමතරව, නෙට්බෝල් ක්‍රීඩාව එහි ක්‍රීඩකයන්ගේ විවිධ ඉරියව් හඳුනා ගැනීම පමණක් නොව, ක්‍රීඩා කරන ක්‍රීඩකයින්ට තරඟ කරන විට තරඟ බිමේ නිශ්චිත ක්‍රීඩකයින්ට සිටිය හැක්කේ කොතැනද සහ කුමන ප්‍රදේශවලද යන්න ද නිර්වචනය කරයි. == නීති == ප්‍රධාන ලිපිය: දැල්පන්දු නීති තරගයක පරමාර්ථය වන්නේ ප්‍රතිවාදීන්ට වඩා වැඩි ගෝල ලබා ගැනීමයි. ප්‍රහාරක වෙඩි තැබීමේ කවයේ ස්ථානගත කර ඇති කණ්ඩායම් සාමාජිකයෙකු ගෝල වළල්ල හරහා පන්දුවට පහර දෙන විට ගෝල ලබා ගනී. ඉලක්ක වළලු මිලිමීටර් 380 (අඟල් 15) විශ්කම්භයෙන් යුක්ත වන අතර පසුපස පුවරු නොමැති මීටර් 3.05 (අඩි 10.0) උස් ගෝල් කණු මත හිඳ ඇත.  මීටර් 4.9 (අඩි 16) අරය අර්ධ වෘත්තාකාර "වෙඩි තැබීමේ කවය" යනු උසාවියේ සෑම කෙළවරකම ඇති ප්‍රදේශයකි. ඉලක්ක කණු පිහිටා ඇත්තේ වෙඩි තැබීමේ කවය තුළ ය. සෑම කණ්ඩායමක්ම එක් වෙඩි තැබීමේ කවයක් ආරක්ෂා කරන අතර අනෙකට පහර දෙයි.  නෙට්බෝල් පිටිය මීටර් 30.5 (අඩි 100) දිග, මීටර් 15.25 (අඩි 50.0) පළල සහ දිගට තුනෙන් කොටස් වලට බෙදා ඇත. බෝලය සාමාන්‍යයෙන් සම් හෝ රබර් වලින් සාදා ඇති අතර, වට ප්‍රමාණයෙන් මිලිමීටර් 680 සිට 710 දක්වා (අඟල් 27 සිට 28 දක්වා) (විෂ්කම්භය සෙන්ටිමීටර 22 (අඟල් 8.7)) සහ බර ග්‍රෑම් 397 සිට 454 දක්වා (අවුන්ස 14.0 සිට 16.0 දක්වා) වේ.  සාමාන්‍ය ක්‍රීඩාවක් මිනිත්තු 15 කාර්තු හතරකින් සමන්විත වන අතර  එළිමහනේ හෝ ආවරණය කරන ලද ක්‍රීඩාංගනයක ක්‍රීඩා කළ හැක. සෑම කණ්ඩායමකටම ක්‍රීඩකයින් හත් දෙනෙකුට පිටියට යාමට අවසර ඇත.  සෑම ක්‍රීඩකයෙකුටම නිශ්චිත ස්ථානයක් පවරනු ලබන අතර, එමඟින් ඔවුන්ගේ චලනයන් පිටියේ යම් ප්‍රදේශයකට සීමා වේ. එක් එක් ක්‍රීඩකයා විසින් පැළඳ සිටින "බිබ්" එකක මෙම ස්ථානය දැක්වෙන අකුරු එකක් හෝ දෙකක කෙටි යෙදුමක් අඩංගු වේ.  ප්‍රහාරක වෙඩි තැබීමේ කවයේ ස්ථාන දෙකකට පමණක් අවසර දී ඇති අතර, එබැවින් ඉලක්කයක් සඳහා වෙඩි තැබිය හැකිය. ඒ හා සමානව, ආරක්ෂක වෙඩි තැබීමේ කවයේ ස්ථාන දෙකකට පමණක් අවසර දෙනු ලැබේ; ඔවුන් උත්සාහ කරන්නේ විරුද්ධවාදීන්ට ගෝල වෙඩි තැබීම වැළැක්වීමට ය. වෙඩි තැබීමේ කවයක් හැර පිටියේ ඕනෑම තැනකට ගමන් කළ හැකි මධ්‍යස්ථානය හැර අනෙකුත් ක්‍රීඩකයින් පිටියේ තුනෙන් දෙකකට සීමා වේ. [[/wiki/File:Australia_v_England_Netball_in_Canberra_002.ogv|වම|thumb|ඕස්ට්‍රේලියාව සහ එංගලන්තය 2011 ඔක්තෝම්බර් 12 වන දින කැන්බරා හි පැවති ටෙස්ට් තරඟය]] සෑම කාර්තුවකම ආරම්භයේදී සහ ගෝලයක් ලබා ගැනීමෙන් පසුව, ක්‍රීඩාව ආරම්භ වන්නේ මධ්‍ය ස්ථානයේ සිටින ක්‍රීඩකයෙකු පිටිය මැද සිට පන්දුව යැවීමෙනි. මෙම "සෙන්ටර් පාස්" කණ්ඩායම් අතර මාරුවෙන් මාරුවට, කුමන කණ්ඩායම අවසන් ගෝලය ලබා ගත්තේද යන්න නොසලකා. ක්‍රීඩාව නැවත ආරම්භ කිරීම සඳහා විනිසුරුවරයා විසිල් එක පිඹින විට, එක් කණ්ඩායමකින් ක්‍රීඩකයින් හතර දෙනෙකුට අවසර පත්‍රය ලබා ගැනීමට තුන්වන මැදට යා හැකිය. මධ්‍ය පාස් එක මධ්‍ය තෙවන ස්ථානයේ අල්ලා හෝ ස්පර්ශ කළ යුතුය.  පසුව පන්දුව පාස් කිරීම හරහා පිටියේ ඉහළට සහ පහළට ගෙන යන අතර පිටියේ සෑම යාබද තුනෙන් එකක්ම ක්‍රීඩකයෙකු විසින් ස්පර්ශ කළ යුතුය. ක්‍රීඩකයන්ට ඕනෑම අවස්ථාවක පන්දුව අල්ලාගෙන සිටිය හැක්කේ තත්පර තුනක් පමණි. ඔවුන් අල්ලා ගත් විට ඔවුන් සිටගෙන සිටි පාදය නැවත බිම ස්පර්ශ කිරීමට පෙර එය මුදා හැරිය යුතුය.  ක්‍රීඩකයින් අතර සම්බන්ධ වීමට අවසර දෙනු ලබන්නේ එය ප්‍රතිවාදියෙකුට හෝ සාමාන්‍ය ක්‍රීඩාවට බාධාවක් නොවන්නේ නම් පමණි. පාස් හෝ පහරක් ආරක්ෂා කරන විට ක්‍රීඩකයින් පන්දුව ඇති ක්‍රීඩකයාගෙන් අවම වශයෙන් සෙන්ටිමීටර 90 (අඟල් 35) දුරින් සිටිය යුතුය. නීතිවිරෝධී සම්බන්ධතා ඇති කර ගන්නේ නම්, දඬුවම් ලබා ගන්නා ක්‍රීඩකයා පන්දුවට පහර දෙන තුරු හෝ සම්බන්ධ වූ ක්‍රීඩකයාට ක්‍රීඩාවට සහභාගී විය නොහැක.  පන්දුව අත් දෙකකින් අල්ලාගෙන සිටින විට එක් අතකින් බිම වැටුණහොත් හෝ ඉලක්කයට පහරක් වැරදුනහොත්, එම ක්‍රීඩකයාට එය ප්‍රථමයෙන් ගෝලයෙන් ඉවතට ගියහොත් මිස එය ස්පර්ශ කිරීමට ප්‍රථමයා විය නොහැක. == උපකරණ == පිටිය සහ දැල් හැරුණු විට, දැල්පන්දු සඳහා භාවිතා කරනුයේ වට ප්‍රමාණය 70cm පමණ වන සහ ග්‍රෑම් 400 සිට 450 දක්වා බරැති පන්දුවකි. බෝල සම්, රබර් හෝ සමාන ද්රව්ය වලින් සාදා ඇත. ක්‍රීඩකයෙක් සාමාන්‍යයෙන් ජර්සියක් හෝ ටැංකියක් සහිත ස්කෝර්ට් එකක් හෝ කොට කලිසමක් අඳියි. ක්‍රීඩකයින් විකල්ප වශයෙන් විශේෂිත එක්-කෑලි නෙට්බෝල් ඇඳුම් පැළඳිය හැකිය, විශේෂයෙන් ඉහළ මට්ටම්වල. මේවා මේස් සහ පුහුණුකරුවන් සමඟ ඇත. විශේෂඥ නෙට්බෝල් ඇඳුම් සහ ජර්සි සාමාන්‍යයෙන් වෙල්ක්‍රෝ ඇත , ඒවායේ ස්ථාන අකුරු (ය) සහිත රෙදි පැල්ලමක් ඇමිණීම, ඒ වෙනුවට වෙල්ක්‍රෝ නොමැතිව ඇඳුම් අඳින විට බිබ් මත පැළඳිය හැකිය. == ඉතිහාසය == ප්‍රධාන ලිපිය: නෙට්බෝල් ඉතිහාසය නෙට්බෝල් ක්‍රීඩාවේ මුල් දියුණුව, ජේම්ස් නයිස්මිත්ගේ නව පැසිපන්දු ක්‍රීඩාවේ (ඔහු මැසචුසෙට්ස් හි ඉගෙනුම ලබමින් සිටියදී වර්ධනය වූ) මුල් නීති රීති පිළිබඳ ක්ලාරා බෙයර්ගේ වැරදි අර්ථකථනයෙන් මතු වූ අතර අවසානයේ එය එහිම ක්‍රීඩාවක් බවට පරිණාමය විය. පැසිපන්දු ක්‍රීඩාව 1891 දී එක්සත් ජනපදයේ නයිස්මිත් විසින් සොයා ගන්නා ලදී. මෙම ක්‍රීඩාව මුලින් ක්‍රීඩකයින් නව දෙනෙකුගෙන් යුත් කණ්ඩායම් දෙකක් අතර ගෘහස්ථව ක්‍රීඩා කරන ලද අතර, සංවෘත පීච් බාස්කට් වලට විසි කරන ලද සංගම් පාපන්දු භාවිතා කළේය.  නයිස්මිත්ගේ ක්‍රීඩාව එක්සත් ජනපදය පුරා වේගයෙන් ව්‍යාප්ත වූ අතර නීතිවල වෙනස්කම් ඉක්මනින්ම මතු විය. ඒ අතරම, ශාරීරික අධ්‍යාපන උපදේශක සෙන්ඩා බෙරෙන්සන් විසින් 1892 දී කාන්තාවන් සඳහා නවීකරණය කරන ලද නීති සකස් කරන ලදී. බෙරෙන්සන්ගේ නීති අවසානයේ කාන්තා පැසිපන්දු ක්‍රීඩාවට හේතු වූ අතර පිරිමින් සහ කාන්තාවන් සඳහා පැසිපන්දු සඳහා වෙන වෙනම අන්තර් විද්‍යාලීය නීති එකම කාලයකදී වර්ධනය විය. ක්ලාරා බෙයර් නිව් ඔර්ලියන්ස් හි ජීවත් වූ ක්‍රීඩා ගුරුවරියක් වූ අතර ඇය නයිස්මිත්ට ඔහුගේ පැසිපන්දු ක්‍රීඩාවේ නීතිවල පිටපතක් ඉල්ලා ලිඛිතව යවන ලදී. ඇයට ඒවා ලැබුණු පසු, විවිධ ක්‍රීඩකයින්ට හොඳම මුර සංචාරයේ යෙදිය හැකි ප්‍රදේශ පෙන්වීමට අදහස් කරන ලද ඉරි සහිත උසාවියේ රූප සටහනක් ඇතුළත් විය. ඇය රේඛා වැරදි ලෙස අර්ථකථනය කළ අතර ඔවුන් ක්‍රීඩකයන්ට පිටවිය නොහැකි සීමා සහිත ක්‍රීඩා ක්ෂේත්‍ර සලකුණු කළ බව විශ්වාස කළාය. ඇයගේ අත්වැරදීම දැල්පන්දු ක්‍රීඩාවේ ආරම්භය සනිටුහන් කරයි. කාන්තා පැසිපන්දු නීති සඳහා වන බෙයර්ගේ අනුවාදය මෙම ප්‍රදේශ සීමා කරන ලද කලාප ලෙස නිර්වචනය කරන ලද අතර, එය 1899 දී කාන්තා පැසිපන්දු නීතිවලට අනුමත වූ අතර එය ව්‍යාප්ත විය. Martina Bergman-Österberg 1893 දී ලන්ඩනයේ හැම්ප්ස්ටෙඩ් හි ශාරීරික අභ්‍යාස විද්‍යාලයේ ශිෂ්‍ය ශිෂ්‍යාවන් හට පැසිපන්දු ක්‍රීඩාවක් හඳුන්වා දෙන ලදී .  වසර කිහිපයක් පුරා විද්‍යාලයේදී ක්‍රීඩාවේ නීති වෙනස් කරන ලදී: ක්‍රීඩාව එළිමහනට ගොස් තණකොළ මත ක්‍රීඩා කරන ලදී; කූඩ වෙනුවට දැල් ඇති වළලු; සහ 1897 සහ 1899 දී, එක්සත් ජනපදයේ කාන්තා පැසිපන්දු නීති සංස්ථාගත කරන ලදී.  ඔස්ටර්බර්ග්ගේ නව ක්‍රීඩාව "දැල් පන්දුව" යන නම ලබා ගත්තේය.  නෙට්බෝල් ක්‍රීඩාවේ පළමු නීති රීති 1901 දී ලින්ග් සංගමය, පසුව එක්සත් රාජධානියේ ශාරීරික අධ්‍යාපන සංගමය විසින් ප්‍රකාශයට පත් කරන ලදී .  එංගලන්තයේ සිට දැල්පන්දු ක්‍රීඩාව බ්‍රිතාන්‍ය අධිරාජ්‍යයේ අනෙකුත් රටවලට ව්‍යාප්ත විය . ක්‍රීඩාවේ නීතිවල වෙනස්කම් සහ නම් පවා විවිධ ප්‍රදේශවල ඇති විය: "කාන්තා (එළිමහන්) පැසිපන්දු" 1900 දී පමණ ඕස්ට්‍රේලියාවට සහ 1906 සිට නවසීලන්තයට පැමිණියේය ,  ජැමෙයිකානු පාසල්වල "නෙට්බෝල්" ක්‍රීඩා කරන අතරතුර. 1909 වන විට. ආරම්භයේ සිටම, කාන්තාවන්ට දැල්පන්දු ක්‍රීඩා කිරීම සමාජීය වශයෙන් සුදුසු යැයි සැලකේ; නෙට්බෝල් ක්‍රීඩාවේ සීමා සහිත ව්‍යාපාරය ක්‍රීඩාවට කාන්තා සහභාගීත්වය පිළිබඳ සමකාලීන සංකල්පවලට ආයාචනා කළ අතර ක්‍රීඩාව විභව ප්‍රතිවාදී පිරිමි ක්‍රීඩා වලින් වෙනස් විය.  නෙට්බෝල් එය හඳුන්වා දුන් රටවල ජනප්‍රිය කාන්තා ක්‍රීඩාවක් බවට පත් වූ අතර එය පාසල් පද්ධති හරහා වේගයෙන් ව්‍යාප්ත විය. 20 වැනි සියවසේ මුල් භාගයේදී පාසල් ලීග සහ දේශීය තරග මතු වූ අතර,  1924 දී පළමු ජාතික පාලක මණ්ඩලය නවසීලන්තයේ පිහිටුවන ලදී.  ජාත්‍යන්තර තරඟයට මුලදී බාධා එල්ල වූයේ අරමුදල් නොමැතිකම සහ විවිධ රටවල විවිධ නීතිරීති හේතුවෙනි. ඕස්ට්‍රේලියාව 1938 අගෝස්තු 20 වැනි දින මෙල්බර්න් හි පැවති පළමු ජාත්‍යන්තර දැල්පන්දු තරගයේදී නවසීලන්තයට සත්කාරකත්වය ලබා දුන්නේය . ඕස්ටේ‍්‍රලියාව 40-11ක් ලෙස ජය ගත්තේය.  ගෝලීය වශයෙන් දැල්පන්දු නීති රීති ප්‍රමිතිගත කිරීමට 1957 දී උත්සාහයන් ආරම්භ විය: 1960 වන විට ජාත්‍යන්තර ක්‍රීඩා නීති ප්‍රමිතිගත කර ඇති අතර, ජාත්‍යන්තර දැල්පන්දු සහ කාන්තා පැසිපන්දු සම්මේලනය, පසුව ජාත්‍යන්තර දැල්පන්දු සම්මේලනය (INF), ලොව පුරා ක්‍රීඩාව පරිපාලනය කිරීම සඳහා පිහිටුවන ලදී. එංගලන්තය, ඕස්ට්‍රේලියාව, නවසීලන්තය, දකුණු අප්‍රිකාව සහ බටහිර ඉන්දීය කොදෙව් නියෝජිතයන් 1960 ශ්‍රී ලංකාවේ පැවති රැස්වීමක කොටසක් වූ අතර එය ක්‍රීඩාවේ නීති රීති ප්‍රමිතිගත කරන ලදී.  මෙම ක්‍රීඩාව 1970 ගණන්වල අනෙකුත් අප්‍රිකානු රටවලට ව්‍යාප්ත විය.  වර්ණභේදවාදය හේතුවෙන් දකුණු අප්‍රිකාවට 1969 සිට 1994 දක්වා ජාත්‍යන්තරව තරඟ කිරීම තහනම් විය .  එක්සත් ජනපදයේ, 1970 ගණන්වල දී, විශේෂයෙන්ම නිව් යෝර්ක් ප්‍රදේශයේ, නෙට්බෝල් ක්‍රීඩාවේ ජනප්‍රියතාවය ද වැඩි විය, සහ ඇමරිකා එක්සත් ජනපදයේ දැල්පන්දු සංගමය 1992 දී නිර්මාණය කරන ලදී.  මෙම ක්‍රීඩාව පැසිෆික් සාගරයේ ද ජනප්‍රිය විය. 1970 ගණන්වල කුක් දූපත්, ෆීජි සහ සැමෝවා දූපත් ජාතීන්.  නෙට්බෝල් සිංගප්පූරුව 1962 දී නිර්මාණය කරන ලද අතර ,  දැල්පන්දු සංගමය 1978 දී නිර්මාණය කරන ලදී. ඕස්ට්‍රේලියාවේ, ''කාන්තා පැසිපන්දු'' යන යෙදුම දැල්පන්දු සහ පැසිපන්දු යන දෙකම හැඳින්වීමට භාවිතා කරන ලදී.  1950 සහ 1960 ගණන් වලදී, ක්‍රීඩා දෙක අතර ව්‍යාකූලත්වය වළක්වා ගැනීම සඳහා ක්‍රීඩාවේ ඕස්ට්‍රේලියානු නම ''කාන්තා පැසිපන්දු සිට නෙට්බෝල්'' ලෙස වෙනස් කිරීමට ව්‍යාපාරයක් ඇති විය. ඕස්ට්‍රේලියානු පැසිපන්දු සංගමය නම වෙනස් කිරීම සඳහා වැයවන මුදල ගෙවීමට ඉදිරිපත් වූ නමුත් දැල්පන්දු සංවිධානය එම වෙනස ප්‍රතික්ෂේප කළේය.  1970 දී, සමස්ත ඕස්ට්‍රේලියානු නෙට්බෝල් සංගමයේ කවුන්සිලය ඕස්ට්‍රේලියාවේ "නෙට්බෝල්" ලෙස නිල වශයෙන් නම වෙනස් කළේය. 1963 දී පළමු ජාත්‍යන්තර තරඟාවලිය එංගලන්තයේ Eastbourne හිදී පැවැත්විණි . මුලින් ලෝක තරඟාවලිය ලෙස හැඳින්වූ එය පසුව ලෝක නෙට්බෝල් ශූරතාවලිය ලෙස හඳුන්වන ලදී .  පළමු තරඟාවලියෙන් පසුව, එක් සංවිධායකවරියක් වන ආර්. හැරිස් මෙනවිය ප්‍රකාශ කළේ,<blockquote>ඊස්ට්බෝර්න් හි හිස් ස්ටෑන්ඩ් වලින් එංගලන්තයට අතීතයේ වැරදි වලින් ඉගෙන ගත හැකිය. නිවැරදි ප්‍රචාරණය සහ අපේක්ෂිත නිවැරදි තත්ත්වය ලබා ගැනීමට නම් ක්‍රීඩාව පාසල් ක්‍රීඩා පිටියෙන් මතුවිය යුතුය. දැල්පන්දු ක්‍රීඩා මධ්‍යස්ථානයක කොටසක් විය යුතු අතර එහිදී සමාජීය සිදුවීම් ද පැවැත්විය හැකිය. </blockquote>එතැන් සිට වසර හතරකට වරක් ලෝක දැල්පන්දු ශූරතාවලිය පැවැත්විණි. ලෝක යොවුන් දැල්පන්දු ශූරතාවලිය 1988 දී කැන්බරාහිදී ආරම්භ වූ අතර එතැන් සිට දළ වශයෙන් සෑම වසර හතරකට වරක් පවත්වනු ලැබේ. 1995 දී ජාත්‍යන්තර ඔලිම්පික් කමිටුව ජාත්‍යන්තර දැල්පන්දු සංගම් සම්මේලනය පිළිගත්තේය .  වසර තුනකට පසු නෙට්බෝල් 1998 ක්වාලාලම්පූර් හි පැවති පොදුරාජ්‍ය මණ්ඩලීය ක්‍රීඩා උළෙලේදී ආරම්භ විය .  Nations Cup සහ Asian Netball Championship ඇතුළු අනෙකුත් ජාත්‍යන්තර තරඟ ද 20 වන සියවසේ අගභාගයේදී මතු විය . === ලිංගික කාණ්ඩය === මෙම ක්‍රීඩාව ගැහැණු ළමයින් සහ කාන්තාවන් සඳහා නිර්මාණය කරන ලද අතර මෙම ජනවිකාස අතර වඩාත් ජනප්‍රියව පවතී, කාන්තා නෙට්බෝල් ප්‍රභූ සහ ජාතික මට්ටමින් බාහිර අරමුදල් ලබා ගනී. සමහර ප්‍රදේශවල පිරිමි නෙට්බෝල් කණ්ඩායම් පවතින නමුත් , පිරිමි සහ මිශ්‍ර ලිංගික කණ්ඩායම් බොහෝ දුරට ස්වයං අරමුදල් වේ.  පිරිමි දැල්පන්දු ක්‍රීඩාව 1980 ගණන්වල ඕස්ට්‍රේලියාවේ වර්ධනය වීමට පටන් ගත් අතර පළමු පිරිමි ශූරතාවලිය 1985 දී පැවැත්විණි.  පිරිමි ජාතික කණ්ඩායම් ඇති අනෙකුත් රටවල් වන්නේ කැනඩාව, ෆීජි, ජැමෙයිකාව, කෙන්යාව, පකිස්ථානය සහ එක්සත් අරාබිය ය. එමිරේට්ස්. ==== අනික් ==== 2004 දී, නවසීලන්තය සහ ෆීජි ඕස්ට්‍රේලියානු මිශ්‍ර සහ පිරිමි ජාතික ශූරතා තරඟ සඳහා කණ්ඩායම් යවන ලදී.  2006 වන විට ඕස්ට්‍රේලියාවේ මිශ්‍ර දැල්පන්දු කණ්ඩායම්වලට රග්බි සංගමය තරම් පිරිමි සහභාගිවන්නන් සිටියහ . ඉන්දුනීසියාවේ සියලුම සංක්‍රාන්ති ලිංගික නෙට්බෝල් කණ්ඩායමක් නිව්යෝර්ක් නගරයේ 1994 සමලිංගික ක්‍රීඩා උළෙලට තරඟ කළහ .  කණ්ඩායම ඉන්දුනීසියානු ජාතික ශූරයන් විය. 2000 වසරේ සිඩ්නි හි පැවති VI සමලිංගික ක්‍රීඩා උළෙලේදී, සංක්‍රාන්ති ලිංගික ක්‍රීඩක ක්‍රීඩිකාවන් සහභාගී වූ ඉහළම අනුපාත සහිත ක්‍රීඩා දෙක වූයේ දැල්පන්දු සහ වොලිබෝල් ය.  ස්වදේශික ක්‍රීඩකයන්ගෙන් කණ්ඩායම් අටක් සිටි අතර, හතක් සංක්‍රාන්ති ලිංගිකයන් ලෙස හඳුනාගෙන ඇත.  ඔවුන් පැමිණියේ උතුරු ක්වීන්ස්ලන්තයේ පාම් අයිලන්ඩ් , සැමෝවා , ටොංගා සහ පැපුවා නිව්ගිනියාව වැනි ස්ථාන වලින් .  සංක්‍රාන්ති ලිංගික ක්‍රීඩකයින් සිටින කණ්ඩායම්වලට පිරිමි, මිශ්‍ර සහ සංක්‍රාන්ති ලිංගික ඇතුළු අංශ කිහිපයකට සහභාගී වීමට අවසර දෙන ලදී; ඔවුන්ට කාන්තා කණ්ඩායම් සමඟ තරඟ කිරීමට ඉඩ නොලැබුණි. == ප්රභේද == === ගෘහස්ථ නෙට්බෝල් === ප්‍රධාන ලිපිය: ගෘහස්ථ නෙට්බෝල් [[File:Indoor_Netball_Finals_2014_-_Last_Quarter.webm|thumb|ගෘහස්ථ නෙට්බෝල්, 2014]] ගෘහස්ථ දැල්පන්දු යනු දැල්පන්දු ක්‍රීඩාවේ ප්‍රභේදයකි, එය ගෘහස්ථව පමණක් ක්‍රීඩා කරනු ලබන අතර, ක්‍රීඩා පිටිය බොහෝ විට සෑම පැත්තකින්ම වට වී ඇති අතර ඉහළ දැලකින් වට වී ඇත. දැල පන්දුව පිටියෙන් පිටවීම වළක්වයි, ක්‍රීඩා කිරීමේ නතර කිරීම් අඩු කිරීමෙන් වේගවත් ක්‍රීඩා කිරීමට ඉඩ සලසයි. ගෘහස්ථ නෙට්බෝල් වල විවිධ ආකාර පවතී. "ක්‍රියාකාරී නෙට්බෝල්" ලෙස හඳුන්වනු ලබන සත්-පැත්ත අනුවාදයක, ක්‍රීඩාවක් මිනිත්තු තුනක විවේකයක් වටා මිනිත්තු පහළොවක අර්ධ වශයෙන් බෙදා හැරුණු විට, එක් කණ්ඩායමකට ක්‍රීඩකයින් හත් දෙනෙකු බොහෝ සම්මත නීති රීති ක්‍රීඩා කරයි. මෙම අනුවාදය ඕස්ට්‍රේලියාව,  නවසීලන්තය,  දකුණු අප්‍රිකාව  සහ එංගලන්තයේ ක්‍රීඩා කෙරේ. නවසීලන්තයේ ද ක්‍රීඩාවේ හය බැගින් වූ අනුවාදයක් ක්‍රීඩා කෙරේ. වෙඩි තැබීමේ කව හැර මුළු පිටියේම එක් කණ්ඩායමකට මධ්‍යස්ථාන දෙකක් ක්‍රීඩා කළ හැකිය; ඉතිරි ප්‍රහාරක සහ ආරක්‍ෂක ක්‍රීඩකයින් වෙඩි තැබීමේ කව ඇතුළුව පිටියේ අඩකට සීමා වේ. ප්‍රහාරක සහ මධ්‍ය ක්‍රීඩකයින්ට ලකුණු දෙකක ඉලක්කයක් සඳහා වෙඩි තැබීමේ කවයෙන් පිටත සිට වෙඩි තැබිය හැකිය. ගෘහස්ථ දැල්පන්දු ක්‍රීඩාවේ ද පස් දෙනෙකු බැගින් ක්‍රීඩා කිරීම සාමාන්‍ය දෙයකි. ඇතැම් ප්‍රහාරක හෝ ආරක්ෂා කරන ක්‍රීඩකයන්ට පමණක් සීමා වූ වෙඩි තැබීමේ කව හැර ක්‍රීඩකයන්ට උසාවිය පුරා ගමන් කළ හැකිය. === Fast5 === ප්‍රධාන ලිපිය: Fast5 Fast5 (මුලින් හැඳින්වූයේ Fastnet ලෙසයි) යනු ක්‍රීඩා වේගවත් සහ රූපවාහිනියට හිතකාමී කිරීමට සැලසුම් කර ඇති දැල්පන්දු නීතිවල වෙනස්කමකි. ලෝක නෙට්බෝල් තරඟාවලිය එය ක්‍රීඩාවේ පැතිකඩ ඉහළ නැංවීමට සහ වැඩි ප්‍රේක්ෂකයින් ආකර්ෂණය කර ගැනීමට සහ වැඩි අනුග්‍රාහකත්වයක් ලබා ගැනීමට ප්‍රවර්ධනය කරයි.  ක්‍රීඩාව ඉතා කෙටි වන අතර, සෑම කාර්තුවක්ම පවතින්නේ මිනිත්තු හයක් පමණක් වන අතර කාර්තු අතර මිනිත්තු දෙකක විවේකයක් පමණි.  පුහුණුකරුවන්ට ක්‍රීඩා කරන අතරතුර පැත්තේ සිට උපදෙස් ලබා දිය හැකි අතර, අසීමිත ආදේශ කිරීම්වලට අවසර ඇත.  එක් පැත්තකට හය බැගින් ගෘහස්ථ දැල්පන්දු මෙන්, ප්‍රහාරක ක්‍රීඩකයින්ට වෙඩි තැබීමේ කවයෙන් පිටත සිට ලකුණු දෙකේ ගෝල ලබා ගත හැක.  සෑම කණ්ඩායමකටම එක් "පවර් ප්ලේ" කාර්තුවක් වෙන වෙනම නම් කළ හැකි අතර, එම කණ්ඩායම විසින් රැස් කරන සෑම ගෝලයක්ම දෙගුණයක් වටිනා වන අතර මධ්‍යයේ සමත්වීම ගෝලය ලබා දුන් කණ්ඩායම විසින් ගනු ලැබේ. === ළමුන් සඳහා === දරුවන්ගේ අවශ්‍යතා සපුරාලීම සඳහා නෙට්බෝල් ක්‍රීඩාව ක්‍රම කිහිපයකින් සකස් කර ඇත. ළමුන් සඳහා වන නීති වැඩිහිටියන් සඳහා වන නීතිවලට සමාන වේ, නමුත් ක්‍රීඩාවේ විවිධ පැති (එක් එක් කාර්තුවේ දිග, ඉලක්ක උස සහ බෝල ප්‍රමාණය වැනි) වෙනස් කර ඇත. Fun Net යනු නෙට්බෝල් ඕස්ට්‍රේලියාව විසින් අවුරුදු පහේ සිට හත දක්වා ළමුන් සඳහා සංවර්ධනය කරන ලද නෙට්බෝල් අනුවාදයකි . ක්‍රීඩා සහ ක්‍රියාකාරකම් භාවිතයෙන් මූලික දැල්පන්දු කුසලතා වැඩි දියුණු කිරීම එහි අරමුණයි.  Fun Net වැඩසටහන සති 8-16ක් දක්වා ක්‍රියාත්මක වේ. ජයග්‍රාහකයන් හෝ පරාජිතයන් නැත. ගෝල් පෝස්ට් මීටර් 2.4 (අඩි 7 අඟල් 10) උස වන අතර කුඩා පන්දුවක් භාවිතා කරයි. නෙට්බෝල් ඕස්ට්‍රේලියාව අවුරුදු 8 සිට 11 දක්වා ළමුන් ඉලක්ක කර ගනිමින් Netta නමින් නවීකරණය කරන ලද ක්‍රීඩාවක් ද පවත්වයි.  ගෝලයේ උස සහ පන්දුවේ ප්‍රමාණය වැඩිහිටියන්ට සමාන වේ, නමුත් ක්‍රීඩකයින් ක්‍රීඩාව අතරතුර ස්ථාන භ්‍රමණය කරයි, එක් එක් ක්‍රීඩකයාට එක් එක් ස්ථානය ක්‍රීඩා කිරීමට ඉඩ සලසයි.  නෙට්ටා ​​නිර්මාණය කරන ලද්දේ සමත්වීම සහ අල්ලා ගැනීමේ කුසලතා වර්ධනය කිරීම සඳහාය. වැඩිහිටි ක්‍රීඩාවේදී අවසර දී ඇති තත්පර තුන වෙනුවට පන්දුව අල්ලා ගැනීම සහ යැවීම අතර තත්පර හයක් එහි නීති රීති වලට ඉඩ දෙයි.  11ට අඩු බොහෝ ක්‍රීඩකයින් මෙම අනුවාදය දැල්පන්දු සමාජවල ක්‍රීඩා කරයි. හයි ෆයිව් නෙට්බෝල් නමින් අනුවාදයක් සමස්ත එංගලන්ත නෙට්බෝල් සංගමය විසින් ප්‍රවර්ධනය කරනු ලැබේ .  එය වයස අවුරුදු 9 සිට 11 දක්වා ගැහැණු ළමයින් ඉලක්ක කර ඇති අතර එයට ස්ථාන පහක් පමණක් ඇතුළත් වේ.  ක්‍රීඩාව අතරතුර ක්‍රීඩකයින් ස්ථාන මාරු කරයි.  ක්‍රීඩිකාවක් පිටියේ නොමැති විට, ඇය වේලා සටහන් කරන්නිය හෝ ලකුණු රකින්නිය වැනි වෙනත් ආකාරයකින් ක්‍රීඩාවට උදව් කිරීමට බලාපොරොත්තු වේ.  High Five Netball වලට මිනිත්තු හයේ කාර්තු හතරක් ඇත. === නෙට්බෝල් ඇවිදීම === ප්‍රධාන ලිපිය: ඇවිදින නෙට්බෝල් ඇවිදීමේ දැල්පන්දු යනු වැඩිහිටි හෝ අඩු සුදුසු ක්‍රීඩකයන්ගේ සහභාගීත්වය දිරිමත් කිරීම සඳහා නිර්මාණය කර ඇති දැල්පන්දු ක්‍රීඩාවේ මන්දගාමී අනුවාදයකි. නීති රීති ධාවනය හෝ පැනීම තහනම් කරන අතර, පන්දුව රඳවා තබා ගැනීමට පන්දුව සමඟ අමතර පියවරක් සහ තත්පර 3ක් වෙනුවට තත්පර 4ක් ඉඩ ලබා දේ. == පාලනය == පිළිගත් ජාත්‍යන්තර දැල්පන්දු පාලක මණ්ඩලය වන්නේ එංගලන්තයේ මැන්චෙස්ටර් හි පිහිටි ලෝක නෙට්බෝල් ය.  1960 දී ආරම්භ කරන ලද මෙම සංවිධානය මුලින් හැඳින්වූයේ දැල්පන්දු සහ කාන්තා පැසිපන්දු ජාත්‍යන්තර සම්මේලනය ලෙසිනි.  ජාතික කණ්ඩායම් සඳහා ලෝක ශ්‍රේණිගත කිරීම් සම්පාදනය කිරීම , දැල්පන්දු නීති රීති පවත්වා ගැනීම සහ ප්‍රධාන ජාත්‍යන්තර තරඟ කිහිපයක් සංවිධානය කිරීම සඳහා INF වගකීම දරයි . 2019 ජූලි වන විට, INF හට කලාප පහක පූර්ණ 53ක් සහ ආශ්‍රිත ජාතික සාමාජිකයින් 19ක් ඇත.  සෑම කලාපයකටම INF කලාපීය සම්මේලනයක් ඇත. {| class="wikitable" !INF කලාපය !ප්රාදේශීය සම්මේලනය |- |අප්රිකාව |අප්‍රිකානු දැල්පන්දු සංගම් සම්මේලනය |- |ඇමරිකාව |ඇමරිකා නෙට්බෝල් සංගම් සම්මේලනය |- |ආසියාව |නෙට්බෝල් ආසියාව |- |යුරෝපය |නෙට්බෝල් යුරෝපය |- |ඕෂනියා |ඕෂනියා නෙට්බෝල් සම්මේලනය |} INF ජාත්‍යන්තර ක්‍රීඩා සම්මේලනයේ සාමාන්‍ය සංගමය , ජාත්‍යන්තර ලෝක ක්‍රීඩා සංගමය සහ IOC පිළිගත් ජාත්‍යන්තර ක්‍රීඩා සම්මේලන සංගමය සමඟ අනුබද්ධ වේ .  එය ලෝක තහනම් උත්තේජක නීති සංග්‍රහයට ද අත්සන් කර ඇත . == ජාත්යන්තර තරඟය == ප්‍රධාන ලිපිය: ලොව පුරා දැල්පන්දු නෙට්බෝල් යනු පොදුරාජ්‍ය මණ්ඩලීය රටවල ජනප්‍රිය සහභාගිවන්නන්ගේ ක්‍රීඩාවකි .  පූර්ණ IFNA සාමාජිකත්වය සහිත පොදුරාජ්‍ය මණ්ඩලීය නොවන ආයතනවලට ස්විට්සර්ලන්තය, තායිවානය, තායිලන්තය, ආර්ජන්ටිනාව, බර්මියුඩා, කේමන් දූපත් සහ එක්සත් ජනපදය, හිටපු පොදුරාජ්‍ය මණ්ඩලීය සාමාජිකයින් වන සිම්බාබ්වේ, අයර්ලන්තය සහ හොංකොං ඇතුළත් වේ.  IFNA ට අනුව, රටවල් 80කට වැඩි ගණනක මිලියන 20කට අධික ජනතාවක් නෙට්බෝල් ක්‍රීඩා කරති.  ජාත්‍යන්තර තරඟාවලි IFNA කලාප පහෙන් රටවල් අතර වාර්ෂිකව හෝ සෑම වසර හතරකට වරක් පවත්වනු ලැබේ. පාසල් ලීග සහ ජාතික සමාජ තරඟ විසිවන සියවසේ මුල් භාගයේ සිට එංගලන්තය,  ඕස්ට්‍රේලියාව,  නවසීලන්තය  සහ ජැමෙයිකාව  යන රටවල සංවිධානය කර ඇත . ෆ්‍රැන්චයිස් පදනම් කරගත් නෙට්බෝල් ලීගයන් 1990 ගණන්වල අගභාගය වනතුරු මතු නොවිණි. මෙම තරඟ ඔවුන්ගේ රටවල ක්‍රීඩාවේ පැතිකඩ වැඩි කිරීමට උත්සාහ කළේය. පුළුල් දේශීය උනන්දුවක් තිබියදීත්, සහභාගීත්වය බොහෝ දුරට ආධුනික විය. නෙට්බෝල් ක්‍රීඩාව ප්‍රථම වරට 1998 පොදුරාජ්‍ය මණ්ඩලීය ක්‍රීඩා උළෙලට ඇතුළත් වූ අතර එතැන් සිට එය ඇතුළත් කර ඇත. එය දැනට ක්‍රීඩා උළෙලේ සෑම සංස්කරණයකදීම තරඟ කළ යුතු "මූලික" ක්‍රීඩා වලින් එකකි. අප්‍රිකානු දැල්පන්දු සංගම් සම්මේලනය ප්‍රධාන අප්‍රිකානු තරඟාවලියක් සංවිධානය කරන අතර, බොට්ස්වානා , නැමීබියාව, සැම්බියාව, මලාවි , දකුණු අප්‍රිකාව , කෙන්යාව, ලෙසෝතෝ, එස්වාටිනි, සිම්බාබ්වේ සහ සීෂෙල්ස් යන රටවල කණ්ඩායම්වලට සහභාගී වීමට ආරාධනා කරයි.  තරගාවලියට සත්කාරකත්වය සපයනු ලබන්නේ කලාපය තුළ රටක් විසිනි; ජ්‍යෙෂ්ඨ සහ 21න් පහළ කණ්ඩායම් තරග වදියි.  මෙම තරඟාවලිය ලෝක ශූරතා තරඟාවලිය සඳහා සුදුසුකම් ලැබීමේ තරඟයක් ලෙස සේවය කර ඇත.  දකුණු අප්‍රිකාව 2011 දී Netball Grand Series නමින් නව දේශීය තරඟයක් දියත් කළේය. එය දකුණු අප්‍රිකාවේ කලාපීය කණ්ඩායම් අටකින් සමන්විත වන අතර ක්‍රීඩකයින් සඳහා ක්‍රීඩා කරන කාලය වැඩි කිරීම අරමුණු කර ගෙන ඇත. එය සති 17ක් පුරා දිවෙන අතර සති දෙකක් පමණක් ක්‍රීඩා කළ ජාතික නෙට්බෝල් ලීගය ප්‍රතිස්ථාපනය කරයි. Proteas නායක Elsje Jordaan පවසන පරිදි , මෙම තරඟය ක්‍රීඩකයින්ට වෘත්තීය වීමට අවස්ථාවක් නිර්මාණය කරනු ඇතැයි අපේක්ෂා කරන ලදී. ඇමරිකා නෙට්බෝල් සංගම් සම්මේලනය (AFNA) සෑම වසරකම තරඟාවලි දෙකක් පවත්වයි: කැරිබියන් දැල්පන්දු සංගමය (CNA) අවුරුදු 16න් පහළ ශූරතාව සහ AFNA ජ්‍යෙෂ්ඨ ශූරතාවය.  CNA ශූරතාවයට කැරිබියන් දූපත් වලින් කණ්ඩායම් දෙකක් ඇතුළත් වේ. 2010 වසරේ ශූරතා අංශයේ රවුන්ඩ් රොබින් තරග වට දෙකකට කණ්ඩායම් පහක් තරග වැදුණු අතර සංවර්ධන අංශය සඳහා කණ්ඩායම් හතරක් තරග කළහ.  තරඟාවලියේ එක් වරක් පමණක් පරාජය වූ ජැමෙයිකාව,  2011 තරඟාවලිය ක්‍රීඩා නොකිරීමට තීරණය කළේය.  AFNA ජ්‍යෙෂ්ඨ ශූරතාවලියට කැනඩාව සහ එක්සත් ජනපදය සමග කැරිබියන් රටවල් ඇතුළත් වේ. මෙම තරඟාවලිය ලෝක ශූරතාවලිය සඳහා සුදුසුකම් ලැබීමේ තරඟයක් ලෙස සේවය කරයි. ඉහළ ශ්‍රේණිගත කිරීම් සහිත ජැමෙයිකාවට සුදුසුකම් ලැබිය යුතු නැත; මෙමගින් තරඟාවලියේ අනෙකුත් කණ්ඩායම් වලට ස්ථාන දෙකක් ඉතිරි වේ. ආසියානු දැල්පන්දු ශූරතාවලිය වසර හතරකට වරක් පැවැත්වේ. හත්වන ආසියානු ක්‍රීඩා 2009 දී පවත්වන ලද අතර සිංගප්පූරුව , තායිලන්තය, මාලදිවයින, තායිවානය, මැලේසියාව, ශ්‍රී ලංකාව , හොංකොං, ඉන්දියාව සහ පකිස්තානය ඇතුළත් විය.  වයස අවුරුදු 21 ට අඩු බාලිකා සඳහා ආසියානු යොවුන් දැල්පන්දු ශූරතාවලියක් ද ඇත, එහි හත්වැනි තරගය 2010 දී පැවැත්විණි යුරෝපයේ ප්‍රධාන දැල්පන්දු තරගය වන්නේ එංගලන්තය, වේල්සය සහ ස්කොට්ලන්තයේ කණ්ඩායම් ඇතුළත් නෙට්බෝල් සුපර්ලීග් ය .  2005 දී ලීගය නිර්මාණය කරන ලදී.  Sky Sports හි තරඟ විකාශනය වේ. දකුණු පැසිෆික් සාගරයේ රටවල් 22 ක සහභාගීත්වයෙන් යුත් බහු-ක්‍රීඩා ඉසව්වක් වන පැසිෆික් ක්‍රීඩා උළෙලේ දැල්පන්දු ඉදිරිපත් කර ඇත .  මෙම උත්සවය සෑම වසර හතරකට වරක් පවත්වනු ලබන අතර අවශ්‍ය ක්‍රීඩා 12 ක් ඇත; සත්කාරක රට අනෙක් හතර තෝරා ගනී. නෙට්බෝල් අවශ්‍ය ක්‍රීඩාවක් නොවන අතර තේරීම මග හැරී ඇත, විශේෂයෙන් පැරණි ප්‍රංශ හෝ ඇමරිකානු ප්‍රදේශ ක්‍රීඩා පවත්වන විට. ANZ Championship යනු 2008 සහ 2016 අතර පැවති Trans-Tasman තරඟයක් වන අතර එය නවසීලන්තයේ සහ ඕස්ට්‍රේලියාවේ රූපවාහිනියෙන් විකාශය විය. එය ඕස්ට්‍රේලියාවේ සහ නවසීලන්තයේ කණ්ඩායම් දහයක් අතර තරඟ වැදුණි. එය ඕස්ට්‍රේලියාවේ පොදුරාජ්‍ය මණ්ඩලීය බැංකු කුසලානය සහ නවසීලන්තයේ ජාතික බැංකු කුසලානය අනුප්‍රාප්තික ලෙස එම රටවල ප්‍රමුඛ පෙළේ දැල්පන්දු ලීගය ලෙස 2008 අප්‍රේල් මාසයේදී ආරම්භ විය.  මෙම තරඟය වාර්ෂිකව අප්‍රේල් සහ ජූලි අතර සති 17ක් පුරා ක්‍රීඩා කරන ලද තරඟ 69 කින් සමන්විත විය. ANZ ශූරතාවලියේදී දැල්පන්දු ක්‍රීඩාව දෙරටේම අර්ධ වෘත්තීය ක්‍රීඩාවක් බවට පත් වූ අතර මාධ්‍ය ආවරණය සහ ක්‍රීඩක වැටුප් වැඩි විය.  තරඟය 2017 හි නව ලීග මගින් ප්‍රතිස්ථාපනය කරන ලදී, සන්කෝප් සුපර් නෙට්බෝල් (ඕස්ට්‍රේලියාව) සහ ANZ ප්‍රිමියර්ෂිප් (නවසීලන්තය). == ප්රධාන ශූරතා == මෙයද බලන්න: ලෝක නෙට්බෝල් ශූරතා , පොදුරාජ්‍ය මණ්ඩලීය ක්‍රීඩා උළෙලේ දැල්පන්දු , නෙට්බෝල් ක්වාඩ් තරඟාවලිය , වේගවත් 5 නෙට්බෝල් ලෝක තරඟාවලිය , නෙට්බෝල් සහ ඔලිම්පික් ව්‍යාපාරය , සහ SEA ක්‍රීඩා උළෙලේදී නෙට්බෝල් ප්‍රධාන ජාත්‍යන්තර දැල්පන්දු තරඟ හතරක් ඇත; නෙට්බෝල් ලෝක කුසලානය , පොදුරාජ්‍ය මණ්ඩලීය ක්‍රීඩා උළෙලේ දැල්පන්දු , නෙට්බෝල් ක්වාඩ් තරඟාවලිය සහ වේගවත් 5 නෙට්බෝල් ලෝක තරඟාවලිය . අග්නිදිග ආසියානු ක්‍රීඩා වැනි විශාල කලාපීය බහු-ක්‍රීඩා ඉසව්වල ද නෙට්බෝල් ක්‍රීඩා කරනු ලැබේ . නෙට්බෝල් ක්‍රීඩාවේ වැදගත් තරගය වන්නේ සෑම වසර හතරකට වරක් පැවැත්වෙන නෙට්බෝල් ලෝක කුසලානය (පෙර ලෝක නෙට්බෝල් ශූරතාවලිය ලෙසින් හැඳින්විණි). එය ප්‍රථම වරට 1963 දී එංගලන්තයේ ඊස්ට්බෝර්න් හි චෙල්සි කායික අධ්‍යාපන විද්‍යාලයේ දී රටවල් එකොළහක් තරඟ වදින ලදී. එහි ආරම්භයේ සිටම තරඟයේ ආධිපත්‍යය දැරුවේ පිළිවෙලින් ශූරතා දහයක් සහ හතරක් හිමි ඕස්ට්‍රේලියානු සහ නවසීලන්ත කණ්ඩායම් විසිනි. ට්‍රිනිඩෑඩ් සහ ටොබැගෝ ශූරතා ශූරතාවක් දිනාගත් අනෙක් එකම කණ්ඩායමයි. 1979 දී දිනාගත් එම ශූරතාවය නවසීලන්තය සහ ඕස්ට්‍රේලියාව සමඟ බෙදා ගන්නා ලදී. රවුන්ඩ් රොබින් අවසානයේ කණ්ඩායම් තුනම සමාන ලකුණු ලබා ගත් අතර අවසන් තරඟ කිසිවක් නොතිබුණි. Fast5 Series යනු INF ලෝක ශ්‍රේණිගත කිරීම් අනුව ශ්‍රේණිගත කර ඇති ඉහළම ජාතික දැල්පන්දු කණ්ඩායම් හය අතර තරඟයකි .  එය තරඟකාරී රටවල් හයක ජාතික පාලන ආයතන, UK Sport , සහ සත්කාරක නගරයේ ප්‍රාදේශීය සභාව සමඟ එක්ව INF විසින් සංවිධානය කරනු ලැබේ .  සමස්ත එංගලන්ත දැල්පන්දු සංගමය සියලුම කණ්ඩායම් සඳහා ගුවන් ගමන්, නවාතැන්, ආහාර සහ දේශීය ගමන් වියදම් ආවරණය කරන අතර අදාළ නෙට්බෝල් පාලන ආයතන ක්‍රීඩක දීමනා ආවරණය කරයි.  එය දින තුනක් පුරා පවත්වනු ලබන අතර, සෑම කණ්ඩායමක්ම පළමු දින දෙක තුළ රවුන්ඩ් රොබින් ආකෘතියකින් එකිනෙකා සමඟ එක් වරක් ක්‍රීඩා කරයි. වැඩිම ලකුණු ලබාගත් කණ්ඩායම් හතර අවසන් පූර්ව වටයට පිවිසෙයි; ජයග්‍රාහකයින් අවසන් මහා තරඟයේදී එකිනෙකාට මුහුණ දෙයි.  තරඟය නවීකරණය කරන ලද ෆාස්ට්නෙට් නීති වලින් සමන්විත වන අතර එය විස්සයි20 ක්‍රිකට් සහ රග්බි සෙවන්ස් වලට සමාන කර ඇත .  ක්‍රීඩාව නරඹන්නන් සහ රූපවාහිනී ප්‍රේක්ෂකයින් වෙත වඩාත් ආකර්ශනීය කිරීම සඳහා නවීකරණය කරන ලද නීති සමඟ කෙටි තරඟ ඇතුළත් නව ආකෘතියක් නිර්මාණය කරන ලදී.  ලෝක නෙට්බෝල් තරඟාවලිය 2009 සිට 2011 දක්වා වාර්ෂිකව එංගලන්තයේ පැවැත්විණි. නෙට්බෝල් පාලන සම්මේලනය වසර 20ක බලපෑම් වලින් පසුව 1995 දී ඔලිම්පික් පිළිගැනීමට ලක් විය.  එය ගිම්හාන ඔලිම්පික් උළෙලේ කිසිදා ක්‍රීඩා කර නොතිබුණද , දේශපාලඥයින් සහ පරිපාලකයින් එය ඇතුළත් කිරීමට අසාර්ථක ප්‍රචාරක ව්‍යාපාරයක යෙදී සිටිති.  එය ඔලිම්පික් උළෙලට නොපැමිණීම දැල්පන්දු ප්‍රජාව විසින් මාධ්‍ය අවධානයට සහ අරමුදල් ප්‍රභවයන්ට ප්‍රවේශය සීමා කිරීමෙන් ක්‍රීඩාවේ ගෝලීය වර්ධනයට බාධාවක් ලෙස සලකයි.  ජාත්‍යන්තර ඔලිම්පික් කමිටුව , ජාතික ඔලිම්පික් කමිටු, ජාතික ක්‍රීඩා සංවිධාන සහ ප්‍රාන්ත සහ ෆෙඩරල් ආන්ඩු ඇතුළුව  සමහර අරමුදල් මූලාශ්‍ර 1995 දී පිළිගැනීමක් සහිතව ලබා ගත හැකි විය . {{DEFAULTSORT:නෙට්බෝල්}} [[ප්‍රවර්ගය:ක්‍රීඩා| නෙට්බෝල්]] [[ප්‍රවර්ගය:නෙට්බෝල්]] {{stub}} hw2uzm7fz9ep30vdxleivwfq66xpzsm 4 23869 754477 725917 2025-07-09T04:40:02Z Lee 85 /* ලතින්, ලතින්-නොවන මිශ්‍ර පෙළ අඩංගු ලිපි නාම */ Reply 754477 wikitext text/x-wiki <noinclude>{{Villagepumppages|දාම් ලෑල්ල|කෝපි කඩේ, '''දාම් ලෑල්ල''' අළුත් අදහස් පිළිබඳව යෝජනා කිරීම ට හෝ සාකච්ඡා කිරීම ට භාවිතාවන ස්ථානය යි. ඉංග්‍රිසි විකිපීඩියාවේ '''idea lab''' කොටසට සමානව මෙය භාවිතා වේ. අදාළ සාකච්ඡාව අවසානයේ සමූහයේ [[WP:CONSENSUS|එකඟතාවය]] සඳහා [[WP:VPR|කෝපි කඩේ (යෝජනා)]] වෙතට යොමු කරන්න. මෙහි අදහස් දැක්වීමේ දී නිර්මාණාත්මක සහ ධනාත්මක වීමට අමතක නොකරන්න.<br />''නව සාකච්ඡාවක් ආරම්භ කිරීමට පෙර පහත දෑ පිළිබඳව අවධානය යොමු කරන්න'': * '''තාක්ෂණික''' ගැටලු සම්බන්ධව සාකච්ඡාව සඳහා '''[[විකිපීඩියා:කෝපි කඩේ (තාක්ෂණික)]]''' භාවිතා කරන්න. * '''ප්‍රතිපත්ති''' ගැටලු සම්බන්ධව සාකච්ඡාව සඳහා ''' [[විකිපීඩියා:කෝපි කඩේ (ප්‍රතිපත්ති)]]''' භාවිතා කරන්න. * ඔබ සතුව දැනටත් '''නිශ්චිත යෝජනාවක්''' ඇත්නම් ඒ සඳහා ප්‍රජාවේ එකඟතාවය පරීක්ෂා කිරීම සඳහා, [[විකිපීඩියා:කෝපි කඩේ (යෝජනා)]] වෙතට යොමු වන්න. මෙතැන දී ගොඩනගා ගන්නා යෝජනා ද එතැනට යොමුවිය යුතුයි.. ''අදහස් දැක්වීමේ දී මතක තබාගත යුතු කරුණු'':<br /> * මෙම පිටුව [[WP:CONSENSUS|එකඟතාවයකට ඒම සඳහාවන]] [[WP:POLLING|ඡන්ද විමසීමකට]] භාවිතාවන පිටුවක් ''නොවේ''. අදහසක් ප්‍රකාශකිරීමකින් තොරව භාවිතා කෙරෙන "Oppose" සහ "Support" මෙහි දී වලංගුතාවයක් නොමැත. ඒ වෙනුවට අදහස් සාකච්ඡාකර ඒවා සඳහා විකල්ප යෝජනා කරන්න.<!-- Villagepumppages intro end -->|WP:VPI|WP:VPIL|WP:VPD}}__NEWSECTIONLINK__<!-- --> {{පරිශීලක:MiszaBot/config |archive = විකිපීඩියා:කෝපි කඩේ (idea lab)/Archive %(counter)d |algo = old(1y) |counter = 1 |maxarchivesize = 50T |archiveheader = {{විකිපීඩියා:කෝපි කඩේ/සංරක්ෂිත ශීර්ෂකය}} |minthreadsleft = 20 }}<!-- -->{{centralized discussion}}<!-- -->__TOC__{{anchor|below_toc}}{{clear}} [[ප්‍රවර්ගය:විකිපීඩියා දැන්වීම් පුවරු]] [[Category:Wikipedia proposals]] [[Category:Non-talk pages that are automatically signed]]</noinclude><!-- --> == කෝපි කඩේ & Localizing == කෝපි කඩේ කොටස් ශීර්ෂවල නම් ටික සිංහලට හරවන එක ගැන මොකද හිතන්නෙ? නිකම්ම translate කරනවට වඩා හොඳයි නේද localize කරල ගත්තොත්? තඹරු දැනටමත් නම් ටිකක් යෝජනා කරල තියෙන්නේ, ඒවා හොඳද නැත්තන් හොඳ අදහස් තියෙනවාද? (Below are the names suggested by තඹරු) * Policy: මුලාදෑනි වදන් * Technical: කළමනා * Proposals: යෝජනා (මේක පරිවර්තනයක් විදයට ම තියමුද?) * Idea lab: දාම් ලෑල්ල * Miscellaneous: විවිධ (ඕනනම් 'අච්චාරු' කියල වුණත්..) --[[User:Lee|Lee]] ([[User talk:Lee|talk]]) 14:34, 15 සැප්තැම්බර් 2010 (යූටීසී) :මේ නම් කෝපි කඩේට සම්බන්ධ ඒවාම වෙන්න ඕනෑද? අපිට බැරිද '''සාරසුබාව, බස්තම, මඩිස්සලේ, කොක්කනිය, කනටිය''' වගේ ගමේ වචන ටිකක් යොදා ගන්න. කෝපි කඩේට සම්බන්ධ වෙන වචන තමයි ගැලපෙන්නේ. නමුත් අදහසක් විදියට එකතු කලේ. මොකද කියන්නේ? --&nbsp;[[පරිශීලක:බිඟුවා|<span style="color:BLUE;"><b>බිඟුවා</b></span>]]&nbsp;[[User talk:බිඟුවා|^{<span style="color:RED;">සාකච්ඡාව</span>}]] 16:08, 15 සැප්තැම්බර් 2010 (යූටීසී) ::කෝ ඉතින් සද්ද බද්ද නෑනේ? අදහස් දෙන්න බය වෙන්න එපා. අදහස හරිද වැරදිද කියන එක නෙමෙයි වැදගත්. --&nbsp;[[පරිශීලක:බිඟුවා|<span style="color:BLUE;"><b>බිඟුවා</b></span>]]&nbsp;[[User talk:බිඟුවා|^{<span style="color:RED;">සාකච්ඡාව</span>}]] 11:16, 21 සැප්තැම්බර් 2010 (යූටීසී) :::'''බස්තම''' සහ '''මඩිස්සලේ''' හැරෙන්නට මම අනිත් වචන අහලම නැහැ. අනෙක් පරිශීලකයන් සහ පාඨකයන් කෙහොමද දන්නේ නැහැ. සිංහල විකිපීඩියාව සිංහල කතා කරන පොදු ජනතාව අතරට අරගෙන යෑමට නම් ඔවුන් භාවිතා කරන සාමාන්‍ය වචන භාවිතා කරන්න ඕන කියල මම හිතනවා. --[[User:Srimalpunchi|Srimalpunchi]] ([[User talk:Srimalpunchi|talk]]) 08:52, 22 සැප්තැම්බර් 2010 (යූටීසී) ::::ම්..ම්... මේවා ගැමි වහරේ තියෙන වචන. Srimalpunchi කියන කතාව ඇත්ත. අපි යොදා ගන්න ඕනෑ පොදු භාවිතයේ තියෙන වචන. නමුත් මේ පිටු විශේෂ පිටු නිසා විශේෂ අමුතු වචන භාවිතාඋනාට කමක් නෑ කියලා හිතෙනවා. නමුත් අනිත් සෑම අවස්ථාවකදීම හැකි තරම් සරල බසක් යොදා ගන්නවානම් අගෙයි. (බොරුවට පොරත්වය පෙන්නන්න වගේ අපි තමා බුවාලා කියන්න වාගේ ලොකු වචන දාලා සද්ද දාන්න ගියොත් දන් ඉන්න පරිශීලකයනුත් යන්න යාවි.) සරල සිංහල භාවිතය මම අගේ කරනවා. එතකොට කියවන්නාට රස විඳින්න පුලුවන් හිර වෙන්නේ නැතුව. ආ.. තව එකක්.. මේ බැඳි අකුරු ගැන කියන්න තියෙනවා. ඉස්සර කාලේ තමා වැඩිපුර මේක යොදාගත්තේ. එහෙම කලේ ලියන්න අවශ්‍ය අකුරු ප්‍රමාණය අඩු කරගන්නත් එක්ක. දැන් එහෙම ඕනෑ නෑ කියලා හිතෙන්නේ. මේ ගැනත් හිතලා අවශ්‍ය තැන් වලදී විතරක් බැඳි අකුරු යොදා ගන්න කියලා ඉල්ලීමකුත් කරන්න කැමතියි. --&nbsp;[[පරිශීලක:බිඟුවා|<span style="color:BLUE;"><b>බිඟුවා</b></span>]]&nbsp;[[User talk:බිඟුවා|^{<span style="color:RED;">සාකච්ඡාව</span>}]] 12:39, 22 සැප්තැම්බර් 2010 (යූටීසී) :::::නව/තව අදහස් නැද්ද? --&nbsp;[[පරිශීලක:බිඟුවා|<span style="color:BLUE;"><b>බිඟුවා</b></span>]]&nbsp;[[User talk:බිඟුවා|^{<span style="color:RED;">සාකච්ඡාව</span>}]] 02:54, 21 ඔක්තෝබර් 2010 (යූටීසී) ::::::Technical - තාක්ෂණික, Miscellaneous - විවිධ යන දෙක සුදුසුයි කියා හැඟෙනවා. මේ සාකච්ඡාව පරණ වුණත් තවම ඒ දෙක සඳහා සිංහල යෙදුම් භාවිත නොවන නිසා අදහසක් පළ කරන්න හිතුණා. මේ ස්ථාන අලුත් පරිශීලකයකුට වුණක් එක බැල්මට සොයාගත හැකි නම්වලින් තිබීම වැදගත් කියා හිතෙනවා. එයින් එම කොටස තුළ සාකච්ඡා කළ යුතු දේ පිළිබඳ අදහසක් අප්‍රමාද ව ලැබෙන නිසා. {{unsigned2|14:50, 24 අප්‍රේල් 2011 |Anandawardhana}} :::::2013ත් වෙලා! තාම සම්මුතියක් නෑ. මදැයි.. [[ගොනුව:Paris Tuileries Garden Facepalm statue.jpg|100px]] --[[පරිශීලක:තඹරු විජේසේකර|<span style="color:GREEN;"><b>තඹරු විජේසේකර</b></span>]]&nbsp;[[User talk:තඹරු විජේසේකර|^{<span style="color:BLUE;">සාකච්ඡාව</span>}]] 07:13, 22 ජූනි 2013 (යූටීසී) ::::::අදහස් එන හැටියට, ගැලපෙන හැටියට කරමු. මොනවා වුණත් ව්‍යාපෘතිය අපේ නේ! [[User:Lee|Lee]] ([[User talk:Lee|talk]]) 03:20, 20 අගෝස්තු 2022 (යූටීසී) == how to merge this == ඔබගේ අදහස් ලබාදෙන්න.<br /> [[Infectious_disease_(Classification)]] and [[%E0%B6%B6%E0%B7%9D%E0%B7%80%E0%B6%B1_%E0%B6%BB%E0%B7%9D%E0%B6%9C]] --[[User:Asiri wiki|asiri]] ([[User talk:Asiri wiki|talk]]) 10:03, 25 නොවැම්බර් 2010 (යූටීසී) :මේ [http://en.wikipedia.org/wiki/Infectious_disease Infectious disease] කියන ඉංගිරිසි විකියේ තියෙන ලිපියේ අංශ දෙකක පරිවර්ථනයක්. :[[බෝවන රෝග]] එම ලිපියේ හැඳින්වීමේ කොටස​ :[[Infectious disease (Classification)]] කියන්නේ එම ලිපියේ පළමු උපශීර්‍ෂය​ :[[බෝවන රෝග]] ලිපියට [[Infectious disease (Classification)]] ලිපියේ අන්තර්ගතය '''වර්ගීකරණය'''(හෝ වෙනත් උචිත යයි සිතන උපශීර්‍ෂයක් යටතේ) උපශීර්‍ෂය යටතේ එකතු කරන එක හොඳයි කියලා හිතනවා :[[User:අනංගයා|අනංගයා]] ([[User talk:අනංගයා|talk]]) 13:27, 16 ජනවාරි 2011 (යූටීසී) ::{{done}}: අනංගයා යෝජනා කළ ලෙස [[User:Lee|Lee]] ([[User talk:Lee|talk]]) 03:49, 20 අගෝස්තු 2022 (යූටීසී) == Edit conflicts at [[ද ෆොක්ස් ඇන්ඩ් ද හඋන්ඩ්]] == It seems the article [[ද ෆොක්ස් ඇන්ඩ් ද හඋන්ඩ්]] having some international level edit conflict. Sinhala version too has become a victim. I think its time to "Protect" that article. [[User:Singhalawap|Singhalawap]] ([[User talk:Singhalawap|talk]]) 02:52, 6 ජූනි 2011 (යූටීසී) :අර්ධ ආරක්‍ෂිත කරන ලදී. --&nbsp;[[පරිශීලක:බිඟුවා|<span style="color:BLUE;"><b>බිඟුවා</b></span>]]&nbsp;[[User talk:බිඟුවා|^{<span style="color:RED;">සාකච්ඡාව</span>}]] 02:56, 4 ජූලි 2011 (යූටීසී) == ඒකාබද්ධ කලයුතු ලිපි හෝ කොටස් == <nowiki>[[ප්‍රවර්ගය:ඒකාබද්ධ කලයුතු ලිපි හෝ කොටස්]]</nowiki> බලන්න. ඒකාබද්ධ කලයුතු ලිපි ගණන ඉතා විශාලය. මොකක්හරි කරන්න බලමුද? [[User:Singhalawap|Singhalawap]] ([[User talk:Singhalawap|talk]]) 05:41, 3 ජූලි 2011 (යූටීසී) :හදිස්සියට ක්ලික් කරන්න ඕන අයට: [[:ප්‍රවර්ගය:ඒකාබද්ධ කලයුතු ලිපි හෝ කොටස්]] [[User:Lee|Lee]] ([[User talk:Lee|talk]]) 03:50, 20 අගෝස්තු 2022 (යූටීසී) == විකිපීඩියා 2 සීඩි == ආරාධනා!, ඔබගේ විකිපීඩියාව දැන් සීධි එක ලෙසින් එළිදැක්වීමට උත්සාහ කරන්න.(සිසුන් සදහා විකිපීඩියා වියාප්තිය)[https://github.com/santhoshtr/wiki2cd මෙයට භාවිතා කරනලද සොෆ්ට්වෙයාර් ගොනුව] [[ගොනුව:Wiki2cd-tamil2.JPG|200px|දෙමළ විකිපීඩියා සදහා]] --[[User:Shameermbm|මෝහමට් ඝමීර්]] ([[User talk:Shameermbm|talk]]) 08:11, 24 අගෝස්තු 2011 (යූටීසී) == ප්‍රවර්ගවලට නම් යෙදීම​ == ප්‍රවර්ගයකට හෝ අන් කවරකට හෝ ශීර්‍ෂයක් හෝ මාතෘකාවක් යෙදීමේ දී එය උක්තව තැබිය යුතු ය​. '''නළුවෝ''' විනා ''නළුවන්'' නොවේ. අනුක්තයෙන් මාතෘකා තැබීම අනුචිත ය​. <big><font color="#800000" size="5">[[විශේෂ:දායකත්ව/අනංගයා|අ]]</font></big> <font color="#808000"> [[පරිශීලක:අනංගයා|^{නංගයා}]]</font> <font color="#008000">[[පරිශීලක සාකච්ඡාව:අනංගයා|<sub style="margin-left:-6.0ex;">''මතන්න''</sub>]]</font> 04:22, 2 ඔක්තෝබර් 2011 (යූටීසී) :: Dear [[පරිශීලක:අනංගයා]], :: I agree with you. I think I have used අනුක්තය in the past. I did not think about it then. Will correct those. :: [[User:Singhalawap|Singhalawap]] ([[User talk:Singhalawap|talk]]) 00:06, 6 ඔක්තෝබර් 2011 (යූටීසී) :::අවධානය යොමු කළාට තුති.<big><font color="#800000" size="5">[[විශේෂ:දායකත්ව/අනංගයා|අ]]</font></big> <font color="#808000"> [[පරිශීලක:අනංගයා|^{නංගයා}]]</font> <font color="#008000">[[පරිශීලක සාකච්ඡාව:අනංගයා|<sub style="margin-left:-6.0ex;">''මතන්න''</sub>]]</font> 14:53, 6 ඔක්තෝබර් 2011 (යූටීසී) :I agreed with අනංගයා. --[[User:මීමා|මීමා]] ([[User talk:මීමා|talk]]) 16:15, 19 ඔක්තෝබර් 2011 (යූටීසී) :මටත් හිතෙන්නේ ඒක තමා හරි කියලා. [[User:Lee|Lee]] ([[User talk:Lee|talk]]) 03:52, 20 අගෝස්තු 2022 (යූටීසී) == පාඨක ප්‍රතිචාර == ඉංග්‍රීසි විකියෙහි ලිපිවල අග දැක්වෙන [http://en.wikipedia.org/wiki/Wikipedia:Article_Feedback_Tool Readers' Ratings ලබා දිය හැකි අන්දමේ widget එකක්] සිංහල විකියට ඇතුලත් කළොත් කොහොමද? මම හිතනවා ඒකෙන් සංස්කරණය කරන්නන් දිරිමත් කරන්න පුළුවන් කියලා. --[[User:පැතුම් හර්ෂණ|පැතුම් හර්ෂණ]] ([[User talk:පැතුම් හර්ෂණ|talk]]) 15:11, 29 නොවැම්බර් 2011 (යූටීසී) [[File:Aft phase 2.jpg|420px]] :::ඔව්... මාත් කල්පනා කරමින් හිටියෙ ඕකමයි! --[[පරිශීලක:තඹරු විජේසේකර|<span style="color:GREEN;"><b>තඹරු විජේසේකර</b></span>]]&nbsp;[[User talk:තඹරු විජේසේකර|^{<span style="color:BLUE;">සාකච්ඡාව</span>}]] 04:08, 7 දෙසැම්බර් 2011 (යූටීසී) :::::::[[w:en:Wikipedia:Article Feedback Tool|Wikipedia:Article Feedback Tool]] තවදුරටත් (2013 මාර්තු සිට) ඉංග්‍රීසි විකිපීඩියාවේ භාවිත නොවේ.----[[User:Randeerjayasekara|Randeerjayasekara]] ([[User talk:Randeerjayasekara|talk]]) 15:27, 29 සැප්තැම්බර් 2015 (යූටීසී) == මාතර මාධ්‍ය නිවස == මෙම ලිපිය CSD ටැග් කිරීම සහ මකාදැමීම ගැන මට නම් එකඟ විය නොහැකියි. ගූගල් සෙවීම මේ නමින් සංවිධානයක් ඇති බව දක්වයි. ලිපිය අංකුර මට්ටමේ වුවත් එය මකාදැමීමට සුදුසු නැතිබව මගේ හැඟීමයි. --[[User:Lee|Lee]] ([[User talk:Lee|talk]]) 08:18, 6 දෙසැම්බර් 2011 (යූටීසී) ::Dear Lee :: Most probably there is an organisation called "මාතර මාධ්‍ය නිවස". But the problem is is that encyclopedic entity or not. Sinhala wikipedia is now increasingly being use by entities as promotion method & to show up that it is an encyclopedic entity. In reallity, entity shall be included in wikipedia only if/when it has become encyclopedic. :: Positive resuts in google per say is not an indication or prove if its an encyclopedic entity. :: If you still think මාතර මාධ්‍ය නිවස is needed to wikipedia, please undo the delete. :: [[User:Singhalawap|Singhalawap]] ([[User talk:Singhalawap|talk]]) 09:42, 6 දෙසැම්බර් 2011 (යූටීසී) :::As you know some time back I was challenged by බිඟුවා and I had no support from community, therefore I will not use my admin privileges actively until the issue is sorted out. But the idea of initiating this discussion is not limited to the given article. I think we should have a better understanding on what should be an “Encyclopedia article” in Sinhala Wikipedia. For an example, this organization මාතර මාධ්‍ය නිවස is an organization in Sri Lanka. A [http://www.google.lk/#sclient=psy-ab&hl=en&site=&source=hp&q=%E0%B6%B8%E0%B7%8F%E0%B6%AD%E0%B6%BB+%E0%B6%B8%E0%B7%8F%E0%B6%B0%E0%B7%8A%E2%80%8D%E0%B6%BA+%E0%B6%B1%E0%B7%92%E0%B7%80%E0%B7%83&pbx=1&oq=%E0%B6%B8%E0%B7%8F%E0%B6%AD%E0%B6%BB+%E0%B6%B8%E0%B7%8F%E0%B6%B0%E0%B7%8A%E2%80%8D%E0%B6%BA+%E0%B6%B1%E0%B7%92%E0%B7%80%E0%B7%83&aq=f&aqi=&aql=&gs_sm=e&gs_upl=578l3578l0l4156l3l2l1l0l0l0l266l454l0.1.1l3l0&bav=on.2,or.r_gc.r_pw.,cf.osb&fp=534b065ce264baef&biw=1680&bih=849 Google search] reveals hits on the subject. Therefore I believe this is valid as an article. Some sort of agreement should be there regarding this matter. --[[User:Lee|Lee]] ([[User talk:Lee|talk]]) 12:09, 6 දෙසැම්බර් 2011 (යූටීසී) :: I agree with you Lee. we need some standerds & guidelines for significance. I am not sure waht discussion you have mentioned as you did not get community support. Please give me the relevent link. Like to read it. [[User:Singhalawap|Singhalawap]] ([[User talk:Singhalawap|talk]]) 17:32, 6 දෙසැම්බර් 2011 (යූටීසී) == ໶කිපිຌවක් ‍ෙතනිම සඩහා උප‍ෙදස් == ໶කිපිຌයාව හදනවාට වඩා අපහසු ‍ෙදයකි ‍ෙමහි එති සින්හල ‍ෙතරැ໦ ගනීම.໨ට වඩා සරල සින්හල භාශාවකින් ලීවාන໦ ‍ෙ‍໦න් ගත ‍ෙහකි ප්රතිපල ໨ට වඩා වඩා ඉහල යනු අත.໧න් පසුව වත් ‍ෙම‍ෙවනි කටයුතු කරන ໶ට ‍ෙම පිලිබදව ‍ෙසලකිලිමත් වන්න. {{Unsigned9|සමා໏}} එහෙම තමයි විකිය කියන්නේ --[[User:මීමා|මීමා]] ([[User talk:මීමා|talk]]) 10:21, 13 පෙබරවාරි 2012 (යූටීසී) == සිංහල භාවිතය == සිංහල භාවිතය නිවැරැදි අයුරින් කළ යුතුය. [http://www.divaina.com/2010/08/15/jana01.html මෙය] කියවා බලන්න. මෙවැනි ලිපි ඇසුරෙන් හෝ සුදුසු ගතක් ඇසුරෙන් හෝ නිවැරැදි අයුර වටහා ගත යුතු වෙයි. ---[[User:ශ්වෙත|ශ්වෙත]] ([[User talk:ශ්වෙත|talk]]) 04:35, 26 පෙබරවාරි 2012 (යූටීසී) : [[User:ශ්වෙත|ශ්වෙත]] : Thank you for the link [[User:Singhalawap|Singhalawap]] ([[User talk:Singhalawap|talk]]) 05:25, 26 පෙබරවාරි 2012 (යූටීසී) == Main Page and Red Links == I see that there are a lot of red links in main page now. My personal belief is there shouldn’t be any red links in main page. What are your comments on that? --[[User:Lee|Lee]] ([[User talk:Lee|talk]]) 08:38, 29 අගෝස්තු 2012 (යූටීසී) : Dear Lee, : Thank you for pointing out this important point. : I think we save to minimize the red links in main page as much as possible.<br> As a small wiki community we may not be able to completely get rid of red link for few more years. On the other hand some times red links do a good thing too. It indicates that this word need an article so there is a chance the reader decides to click on the red link & start an article on that topic. I have done so several times.<Br> From recently times there seems to be too much red links as [[User:Lee|Lee]] has correctly pointed out. This has happened because someone has added අද දවස ගැන... sections in English. I think this non translated section shall be removed from the 1st page.<Br> : [[User:Singhalawap|Singhalawap]] ([[User talk:Singhalawap|talk]]) 09:12, 29 අගෝස්තු 2012 (යූටීසී) ::Don't remove it, please help to translate! [[User:පසිඳු කාවින්ද|'''<font color="#9696A0">පසිඳු <font color="#0A0096">කාවින්ද</font></font>''']] ^{([[Special:EmailUser/පසිඳු කාවින්ද|✉]] • [[Special:Contributions/පසිඳු කාවින්ද|✐]] • [[User_talk:පසිඳු කාවින්ද|✍]])} 15:41, 29 අගෝස්තු 2012 (යූටීසී) I think the point is completely lost here. What I wanted is everyone to agree on a policy like "no red links in main page". --[[User:Lee|Lee]] ([[User talk:Lee|talk]]) 13:33, 3 සැප්තැම්බර් 2012 (යූටීසී) == සාකච්ඡා පිටු == කිසියම් පිටුවකට අදාළ සාකච්ඡා පිටුව, එම පිටුවට දායකත්වය සැපයූ පරිශීලකයන් අගය කිරීමට, ඔවුන්ට ස්තුති කිරීමට ආදී (comments දැමීමක් ලෙස) දේ සඳහා යොදාගැනීම සුදුසු වනු ඇතිද? එවැන්නක් මෙතෙක් සිදුවී ඇති බවක් ඉංග්‍රීසි හෝ සිංහල විකියෙහි දක්නට නොලැබුණි. නැතහොත් එවැන්නකට සුදුසු වන්නේ පරිශීලක පිටු හෝ පරිශීලක සාකච්ඡා පිටු පමණද? නැතහොත් අගය කිරීම් වැනි (බොළඳ) දේ විකිය තුළ නොකළ යුතු වෙමුද?---[[User:Randeerjayasekara|Randeerjayasekara]] ([[User talk:Randeerjayasekara|talk]]) 14:40, 10 ජනවාරි 2015 (යූටීසී)<br /> අගය කිරීම බොළඳ ක්‍රියාවක් ද නැත්ද යන්න ගැටලුවක් කරනොගනිමු. හැකි සෑම විටම අගය කරමු. සෑම දෙනෙක්ම ප්‍රසංසාවට කැමැති වෙත්. එය විකිපීඩියාවේ දියුණුවට රුකුලකි. එයට වඩා සුදුසු වන්නේ අදාල පරිශීලකයාගේ සාකච්ජා පිටුව බව මගේ හැගීමයි.--[[User:රාජු|raju]] ([[User talk:රාජු|talk]]) 15:18, 12 ජනවාරි 2015 (යූටීසී) ::පරිශීලකයාගේ සාකච්ජා පිටුව අගය කිරීම් වෙනුවෙන් යොදා ගැනීම වඩා සුදුසු යැයි මමද සිතමි. පරිශීලකයා ඍජුවම සම්බන්ධ වන/සම්බන්ධ කර ගත හැකි ප්‍රධාන ස්ථානයක් වන්නේ එතැනයි. ලෝකය පුරා පැතිරුණු සුවහසක් දෙනා පරිහරණය කරන, සුවහසක් දෙනා '''ස්වේච්චාවෙන් දායක වන විකිපීඩියාව''' තුල, දෙනෝ දාහක් පරිශීලකයින් ඔවුනොවුන්ගේ සිත් සතුටු කර ගනිමින් අගය කිරීමේ/දිරිමත් කිරීමේ වදන් හා සංඛේත එකිනෙකා අතර හුවමාරු කරගැනීම බොළඳ ක්‍රියාවක් වේනම් එවැනි කොටසක් විකිපීඩියාව තුල නොමැති වේවි. සමහර ප්‍රාදේශීය විකිපීඩියාවන් තුල පරිශීලකයින් අතර ගැටුම් හට ගැනීම, එකිනෙකාගේ අදහස් වලට හා පැවැත්මට ගරු නොකර ඒක පාර්ශ්විකව අනුමත ක්‍රියාවන්/ප්‍රකාශයන් සිදුවීම හා එවැනි දේ නිසා සිදුවන සිත් රිදීම් හා අවසානයේ සංස්කාරකවරුන්ට විකිපීඩියාව නීරස/අප්‍රසන්න තැනක් බවට පත්වීම, එමගින් එම විකිය ප්‍රසාරණය හා ජනප්‍රිය වීම අඩපණ වීම අවම කිරීම වෙනුවෙන් '''විකීසෙනෙහස''' පවතින බව මගේ හැගීමයි. කිසියම් පිටුවකට අදාළ සාකච්ඡා පිටුව එම පිටුවට දායකත්වය සැපයූ පරිශීලකයන් අගය කිරීමට යොදා ගැනීම විරලයි. අදාළ සාකච්ඡා පිටුව, ලිපියේ තොරතුරු ගැන සංවාදයට, විස්තර කිරීමට යොදා ගැනීම ඵලදායක යැයිද මගේ හැගීම වේ.--[[User:L Manju|L Manju]] ([[User talk:L Manju|talk]]) 16:43, 12 ජනවාරි 2015 (යූටීසී) :::කිසියම් පරිශීලකයෙක් යම් සන්ධිස්ථානයකට පැමිණි අවස්ථාවකදී ඔහුගේ/ඇයගේ විකිපීඩියානු දිවිය පිළිබඳ ගුණදොස් පරිශීලනය කිරීම අපගේ අභිමතය විය හැක. එවන් අවස්ථාවකදී එම පරිශීලකයා විසින් දායකත්වය සැපයූ සියළු ලිපි වල සාකච්ඡා පිටු පරිශීලනය කිරීමද වඩාත් පහසු නැතහොත් එම පරිශීලකයාගේ සාකච්ඡා පිටුව පරිශීලනය කිරීමද යන්න විමසා බැලීම මෙහිදී සුදුසු බව යෝජනා කරමි. --- [[User:Shwetha|Shwetha]] ([[User talk:Shwetha|talk]]) 19:03, 12 ජනවාරි 2015 (යූටීසී) == ආදුනිකයන්ට මෙන්ම ප්‍රවීනයව්ටද ප්‍රෙයා්ජනවත් පිටුවක් == මෙම පිටුව මුල් පිටුවේ අදාල තැනකට යා කිරීමට සුදුසුය. (https://si.wikipedia.org/wiki/පරිශීලක:බිඟුවා ) ------ --[[User:Gawesaka|Gawesaka]] ([[User talk:Gawesaka|talk]]) 02:30, 13 ජූලි 2015 (යූටීසී) ::එසේ මුල් පිටුවට යා කිරීමට මෙහි පැහැදිලිව පෙනෙන හේතු මොනවාද? --[[User:L Manju|L Manju]] ([[User talk:L Manju|talk]]) 02:38, 13 ජූලි 2015 (යූටීසී) == <nowiki>{{විශ්‍රාමික}}</nowiki> සැකිල්ල යෙදීම == {{විශ්‍රාමික}} බොහෝ කාලයක් (වසර ගණනාවක්) තිස්සේ විකිපීඩියාවට සංස්කරණ දායකත්වයක් ලබා නොදුන් පරිශීලක පිටු වලට මෙම සැකිල්ල යෙදීම එම පරිශීලකයා විසින් ම කල යුතු ද? වෙනත් පරිශීලකයෙක් එම සැකිල්ල යෙදීම නුසුදුසුද? යම් පරිශීලකයෙක් විශ්‍රාමික ලෙස සැලකීමට එම පරිශීලකයා වසර ගණනාවක් තිස්සේ විකිපීඩියාවට සංස්කරණ දායකත්වයක් ලබා නොදීම (අවසන් සංස්කරණය මිට වසර කිහිපයකට ඉහත දී සිදුකර තිබීම) පමණක් සැලකීම ප්‍රමාණවත් ද?----[[User:Randeerjayasekara|Randeerjayasekara]] ([[User talk:Randeerjayasekara|talk]]) 15:15, 29 සැප්තැම්බර් 2015 (යූටීසී) :ඔව් මෙය අදාල පරිශීලකයා විසින්ම යෙදිය යුතුයි. ඉංග්‍රීසි විකිපීඩියාවේ නම් අක්‍රීය පරිශීලකයන්ගේ සාකච්ඡා පිටු ලේබල් කිරීම සදහා [[:en:Template:User longterm inactive|මෙය]] භාවිතා කරනවා. ඒත් දැන් ඒකත් මකා දැමීමේ උපමානයට ඇතුලත් කරලයි තියෙන්නෙ. [[පරිශීලක සාකච්ඡාව:Mr. 1100100|Mr. 1100100]] ([[පරිශීලක සාකච්ඡාව:Mr. 1100100|Talk]]) 04:21, 30 සැප්තැම්බර් 2015 (යූටීසී) == • යුරේකා! යුරේකා! කීවාට අපිනොදන්න ආකිමිඩිස්. == [[User:Shwetha|Shwetha]] මහතාගේ [https://si.wikipedia.org/wiki/සාකච්ඡාව:සිංහල_හින්දු_අලුත්_අවුරුද්ද මෙතන ] සටහනට පිළිතුරක්, • "දැනුම(මතවාද, මුලධර්ම, අර්ථවිග්‍රහ සහ කරුණු ) යනු යම් පුද්ගලයෙකු නිර්මාණය කරන දෙයක් නොව වෙනත් පුද්ගලයෙකුගේ දැනුම අභාෂය කොට යමෙකු යොදාගැනීම වේ". යන්න මා මීට ඉහත දී මෙම සිංහල විකියේ සදහන් කර ඇත.එය පොත්පත්වල ,අන්තර්ජාලයේ හෝ භාවිතයෙන් සංස්කෘතියෙන් විය හැකිය. • මතවාද, මුලධර්ම, අර්ථවිග්‍රහ (Opinions, theories ) පුද්ගලයන් සතුවුවත් ,කරුණු (Facts ) සදහා ඔබ දක්වන පරිදි එකාදිකාරයක් (monopoly) නොපවතී .එබැවින් plagiarism යටතට පත්වන්නේ මුලින් සදහන් කල දෑ පමණි. එබැවින් අදාළ "සිංහල හින්දු අලුත් අවුරුද්ද යනු ගොතපු මිත්‍යාවකි" යන්නට ගෙනහැර දක්වා ඇත්තේ කරුණුය (Facts ) එය වංචා සහගතව කල දෙයක් නොවේ , ( එහි එක්තරා විශේෂිත වචනයක් ගුගල් හෝ වෙනත් මෙවලමක් භාවිතයෙන් සෙවුම් කල විට එය සෙයාගත හැකි බව මා නොදැන සිටියාද නොවේ.) • එබැවින් ඉහත තාර්කික මතය සලකා බැලීමේදී කිසිවකු විසින් ස්ව නිර්මාණයක් ලෙස කරුණු (Fact)ඉදිරිපත් කිරීමක් නොකරයි,කරුණු(Fact) සහ ඉතිහාස වාර්තාගත තොරතුරු ගෙන හරදක්වීමෙදී පින්තුරයක් පිටපත් කරනවා වැන්නකට සමාන කල නොහැක. • මේ සම්බන්දයෙන් මා පශ්වාත්තාපයකට පත්වන්නේ නැත. ඒ මක්නිසාද යත් ,මා දැනුම නිර්මාණය කරන්නේ නැත.ඔබ මෙන් ඉතා අමාරුවෙන් පර්යේෂණ කර මා කරුණු සොයා ගන්නේද නැත.වෙනත් අයෙකුගේ දැනුමක් (මතවාද, මුලධර්ම, අර්ථවිග්රයහ ,සොයාගැනීම් ) පොතකින් ,අන්තර්ජාලයෙන් ,පුවත්පතකින් ඇසුරින් සමහරවිට ඔබෙන් විය හැක එය මා ලබාගත්තේ කොතනින්ද කියන එකේ වැදගත් කමක් නැති නිසා සොර සිතකින් නැතිවුවත් ඔබ අදහස් කල පරිදි සොරා ගෙන මා යොදාගනු ලබනවා.දැනට ළදරු අවදියේ පසුවන සිංහල විකිපීඩියාව එකතැන පල්වන්නෙත් මෙම දැඩි මතවාද තත්වය යන්න මගේ මතයයි. විකිය යම් තරමකටවත් පෝෂණය කිරීමට මෙම නීති තුල දැඩිව එල්බගෙන සිටීම ගෝචර නොවේ. යම් තත්වයකට මුහුකුරා වැදුණු මෙම නීති ක්රිියාවට නැංවීම ගෝචර වේ යන්න මා හිතන දෙයකි.මා මේ සම්බන්දයෙන් මේ සිදුවීම වීමටත් පෙර ඉහතදී මෙතන [https://si.wikipedia.org/w/index.php?title=%E0%B6%B4%E0%B6%BB%E0%B7%92%E0%B7%81%E0%B7%93%E0%B6%BD%E0%B6%9A:Rsekanayake/%E0%B6%BB%E0%B6%A0%E0%B6%B1%E0%B7%8F/%E0%B7%83%E0%B7%92%E0%B6%82%E0%B7%84%E0%B6%BD_%E0%B7%80%E0%B7%92%E0%B6%9A%E0%B7%92%E0%B6%B4%E0%B7%93%E0%B6%A9%E0%B7%92%E0%B6%BA%E0%B7%8F%E0%B7%80&action=edit&section=4 “plagiarism උගුලෙන් ගැලවෙමු “ ] ලෙස සටහනක්ද තබා ඇත. සම්පුර්ණයෙන්ම අදාළ නොවුනත් තවත් කරුණු කීපයක් කීමට ඇති බැවින් එම කරුණු කීපයත් මෙතනම කියලා හමාර කරන්න අවසර ! • ඔබගේ මතය අනුව සිංහල විකිය ඇත්තේ ඉංග්‍රීසි නොදන්නා සිංහල අයට දැනුම ලබාගැනීමටය. එය හාස්‍යට කරුණකි.භාෂා පරිවර්තකයෙකු ලෙස ඔබ ඉංග්රීිසි භාෂාවෙන් සිංහලයට ලිපි පරිවර්තනය කිරීමෙන් මහත් සේවයක් කරයි. එයත් එක්තරා විදිහක කොපියක් බව මා මීට ඉහතදී ප්‍රකාශ කර ඇත. අපි නිකමට හිතමු යමෙකු (A) ස්වනිර්මාණයක් ලෙස වෙහෙස වී ලිපි පහක් නිර්මාණය කරනවා කියා , එසේම වෙනෙකෙකු (B) ඉංග්‍රීසි විකියේ ඇති ලිපි පහක් භාෂා පරිවර්තක මෙවලම්ද උපයෝගී කරගෙන හෝ නොගෙන සිංහලයට පරිවර්තනය කරනවා කියා .වඩා ඇගයීමට ලක්විය යුත්තේ A ද? B ද? නැතිනම් දෙදෙනාම සමානද. ආසියානු මාසය තරගයේදී දෙදෙනාම සමාන ලෙස සලකා කටයුතු කර ඇත. • තවද,දැනුම නැති වුවත් ඉහල තාක්ෂණික දැනුමක් පමණක්ම ඇත්නම් එවැනි අයට පහසුවෙන් විකිය තුල සංස්කරණ කටයුතු කල හැකිය යන්න මා දරන මතයයි.සාපේක්ෂව යමෙකුට විෂය දැනුම සන්තක වුවත් තාක්ෂණික දැනුමක් ඔහුට නැත්නම් ඔහුට විකියේ පැවැත්මක් නැත.ඔහු දැනුම නැති එහෙත් තාක්ෂනය ඇති විකිපීඩියානුවකුගේ ගොදුරක් බවට පත්වී මානභන්ගතත්වයට, අවමානයට පත්වී විකියෙන් විසිවේ.එසේ හෙයින් ඉහල තාක්ෂණික දැනුමැති අය අතරේ පමණක් පාලන බලය පිහුටුවාගෙන සිටීම තුල විකිපීඩියාව අපේක්ෂිත අයුරෙන් සියලුම අයගේ දැනුම විකිපීඩියාවට එක් තැන් කිරීමට ඇති අපහසුතාවයක් ඇති බව පැහැදිලිය. • කෙසේ වෙතත් අප අතර මතවාද තිබුනත් ඔබ ඉතා දක්ෂයෙක්. විශේෂයෙන් කාලය මිඩංගු කර මෙතුල සක්‍රීයව දායක වීම පුදුම සහගතය. සිංහල විකිය පෝෂණයට මෙහෙයක් කිරීම අගය කලයුත්තෙක්. නමුත් ඔබ විසින් සිංහල විකියට වළක්වාලන ලද දැනුමකුත් තියෙනවා කියයි මගේ හැගීම, එය සිංහල විකිපීඩියාවට අහිමි වෙලා ඇති. එයට හේතුව [https://en.wikipedia.org/wiki/Clash_of_Civilizations මෙය න්‍යාය] වියහැක.--<span style="text-shadow:3px 3px 4px lightskyblue;">[[User:Rsekanayake|<span style="color:#F62817">Rs</span>]][[User talk:Rsekanayake|<span style="color:#1673F5">Ekanayake</span>]]</span> 14:44, 5 මැයි 2016 (යූටීසී) == නිවන නැවත දකිමු ජයසිරි == --[[User:ජයසිරි|ජයසිරි]] ([[User talk:ජයසිරි|talk]]) 09:11, 26 අගෝස්තු 2016 (යූටීසී)'''නිවන පිලිබඳ අදහස් දැක්වීම පිණිස කෝපිකඩේ ඉඩකඩ සැලසීම ගැන සතුට පලකරන නමුත් ඉක්මනින් එවන් වැදගත් මාතෘකාවක් මකාදැමීම ඉතා කනගාටුවට කරුණකි'''<big></big> --[[User:ජයසිරි|ජයසිරි]] ([[User talk:ජයසිරි|talk]]) 09:11, 26 අගෝස්තු 2016 (යූටීසී) ::මේ සඳහා බ්ලෛාගයක් සොයාගන්න. විකිපීඩියාව බ්ලොගයක් නොවේ. ---- [[User:Shwetha|Shwetha]] ([[User talk:Shwetha|talk]]) 09:56, 26 අගෝස්තු 2016 (යූටීසී) --[[User:ජයසිරි|ජයසිරි]] ([[User talk:ජයසිරි|talk]]) 09:04, 26 අගෝස්තු 2016 (යූටීසී) බුදුන් වහන්සේ පෙන්න දුන් පරිදි සිත කියා ශරීරයෙන් බැහැරවූ දෙයක් නොමැත. සිත යනු ශරීරයේම ක්‍රියාකාරකමකි.සිත කොටස් තුනකින් යුක්තවේ. එනම් විඤ්ඤාණය ,මනෝ සහ චිත්ත වේ.එය ශරීරයේම ක්‍රියාකාරකමකි. හැගීම් ඉබේම ක්‍රියා කරන බව බුදුන්වහන්සේ පෙන්වා දී ඇත. ඔබගේ මෙම ප්‍රකාශයට අනුව මෙය ඔබේ අදහසක් නම් "බුදුන් වහන්සේ විසින් පෙන්නා දුන් පරිදි යැයි සඳහන් කිරීම උචිත නොවේ යනු මගේ මතයයි. අඩුම තරමින් ත්‍රිපිටක ධාරි භික්ෂුන් වහන්සේනමක් විසින් පාඨ ගෙන හැර දක්වමින් කල දේශනාවක් අසා හෝ ඔබ මෙවන් ප්‍රකාශයක් කලානම් එය නිවැරදියි පිළිගත හැක. හුදෙක් ඔබේ හිතේ හෝ මනසේ සකස් වූ අදහසක් මෙසේ ඉදිරිපත් කිරීමෙන් වැලකුනොත් වඩාත් උචිත යයි මගේ විශ්වාසයයි.--ජයසිරි (talk) 07:52, 26 අගෝස්තු 2016 (යූටීසී) ඔබේ පලවන ප්‍රශ්නයට පිළිතුරු දීමට ප්‍රථම 'අපට නිවන අසලටවත් යන්න බැරි' යයි ඔබ දරන දුර් මතය පිළිබඳව මගේ බලවත් කනගාටුව ප්‍රකාශකරමි. #යමෙකුට නිවනට ළඟා වීමට නොහැකිවන ප්‍රධානම බාධකය වන්නේද මට නම් නිවන අසලටවත් යා නොහැක යන සිතුවිල්ලමවේ. අදට දශකයකට පමණ ඉහත ධර්මය දේශනාකළ දේශකයන් වහන්සේලා අනුදැන වදාළේ මෙතේ (මෛත්‍රි) බුදුන් දැක නිවන් දැකීමක් ගැනයි. නමුත් ඒ අදහස අදවනවිට නිවැරදිව ධර්මය අවබෝද කරගනු ලැබූ (උතුම් නිවන අවබෝධකරගත්) ධර්මධර භික්ෂුන් වහන්සේලා විසින් තරයේ ප්‍රතික්ෂේප කරනු ලැබ ඇත. (එවැනි රහතන් වහන්සේලා අද මේ ධර්මද්ධිපයේ වැඩසිටින බව බොහෝදෙනා දන්නා කරුණකි) එවන් උතුමන්ගෙන් නිර්මල බුදු දහම අසා දැනගන්න. ඉතා සරලව හා පැහැදිලිව ඒ මගින් ඔබට නිවන දැකගත හැක. සිත ශරීරයෙන් වෙන්ව පැවතීමක් ගැන හෝ එක්ව බැඳී පැවතීමක් ගැන හෝ මම කිසිම තැනක ප්‍රකාශකළ බවක් මගේ මතකයේ නැත. බුදුන් වහන්සේ එවන් දේශනාවක් කර ඇති බවක් ද මම අසා නැත. එබැවින් ඔබගේ දෙවන ප්‍රශ්නය මට අදාළ වන්නේද නැත. ඔබේ තුන්වන ප්‍රශ්නය ඉතාම වැදගත් ප්‍රශ්නයක් ලෙස මා දකිමි. සිත පවතින්නේ මේ මොහොතේ පමණක්ම බවත් අතීත සිතක් හෝ අනාගත සිතක් කියා කිසිවක් නොමැති බවත් තේරුම් ගැනීමට උත්සාහ කරන්න. අතීතය මතකයක් පමණි. අනාගතය යනු බලාපොරොත්තු හෝ ප්‍රාර්ථනා මිස යතාර්ථයක් නොවේ (තව මොහොතකින් මා මිය නොයාවියයි කිවහැක්කේ කාටද) නිවන දකින්නාහු විසින් එය දැකිය යුත්තේ මේ මොහොතේම මිස එලඹේවියයි විශ්වාසයක් හෝ නැති අනාගතයේදී නොවන්නේය. උපන්දා සිට මේ දක්වා ගෙවාගෙන එන මේ සසර ගමනේ මා සිටින්නේ මේ මොහොතේම පමණක් බව නුවනින් දකින්න. (අතීතයේ සිටි මා දැන් නැත. අනාගතයේ මා පැමිණ නැත.) මේ මොහොතේ මගේ සිතිවිලි අතීත සිදුවීමක් හෝ අනාගත බලාපොරොත්තුවක් ගැන විය හැක. පසිඳුරන් නිසා ලබන වේදනාවක් සම්බන්දව වියහැක. මේ වේදනාවේ ලක්ෂණයයි වේදනාව නිසා ඇතිවන්නේ තණ්හාවයි ( ඇලීමත් ගැටෙන ස්‌වභාවයත් දෙකම තන්හාවේම ලක්ෂණ වේ)තන්හාවට බැඳී ගිය කල්හි (උපාදාන) භවය සකස්වේ. නැවත උපතක් කරා යන්නේ එබැවිනි. මෙයයි හේතු ඵල ධර්මතාවය. මේ මොහොතේ සිතුවිලි නිරුද්ධ වේ නම් තන්හා උපාදාන නැත . නැවත උපතක් නොවේ.මෙය දැකිය හැක්කේ ප්‍රඥාවෙන්ම පමණි. නිවන් දැකීමෙන් පසු සිතට මොකද වෙන්නේ? සිතේ ස්වබාවය සිතුවිලි ඇසුරු කිරීමයි(අතීත හෝ අනාගත සිතුවිලි සහ වින්දනය මුල් කරගත් සිතුවිලි = සසර ) නිවන යනු සිතුවිලි වලින් නිරුද්දවිමයි. සසරින් එතෙර වීමයි. පැවැත්මක් ඇත හෝ නැත යන මේ දෙකම අන්ත දෙකකි. බුදු දහම කිසිම අන්තයකට යන්නේ නැත. මේ පිළිබඳව පසුව විස්තර කරමි.--[[User:ජයසිරි|ජයසිරි]] ([[User talk:ජයසිරි|talk]]) 09:04, 26 අගෝස්තු 2016 (යූටීසී) ::@[[User:Shwetha|Shwetha]] ප්‍රිය මහත්මයාණනි ! # '''මෙම මාතෘකාව( එනම් [[නිවන]]) විකිපීඩියාවේ ප්‍රවර්ධනයට යුතු වන එකක් නොවන බැවින් මෙය මකා දැමීමට බලාපොරොත්තු වෙමි.''' ලෙස පවසා ඔබේ හුදු අභිමතය පරිදි තිදෙනෙකු විසින් කල මත පළකිරීමක් මකාදමා ඇත. #[https://si.wikipedia.org/w/index.php?title=%E0%B7%80%E0%B7%92%E0%B6%9A%E0%B7%92%E0%B6%B4%E0%B7%93%E0%B6%A9%E0%B7%92%E0%B6%BA%E0%B7%8F:%E0%B6%9A%E0%B7%9D%E0%B6%B4%E0%B7%92_%E0%B6%9A%E0%B6%A9%E0%B7%9A_(idea_lab)&diff=374446&oldid=374445 ඔබ විසින් මකා දැමු මෙය ] ඔබ විසින් මකාදැමුවේ විකියේ කුමන ප්‍රතිපත්තිය යටතේද කියා අධුනිකයෙකු වශයෙන් මා දැනගන්න කැමතියි ,අදාළ විකි ප්‍රතිපති කේතය දක්වන්න. #කොපි කඩේ මීට ප්‍රථම මෙවැනි දෑ සාකච්චා වී නොමැතිද ? # ඔබ ඇතුළු දෙදෙනෙකු විසින් මීට ඉහතදී කල සාකච්චාවක් හෝ කිසියම්වූ අර්ථ විග්‍රහයක් ,මත දැක්වීමක් විකිපීඩියාවේ ප්‍රවර්ධනයට යුතු වන එකක් නොවන බව මා විසින් නිගමනය කළහොත් එය මට මගේ ස්ව කැමැත්තට මකාදැමිය හැකිද ? --<span style="text-shadow:3px 3px 4px lightskyblue;">[[User:Rsekanayake|<span style="color:#F62817">Rs</span>]][[User talk:Rsekanayake|<span style="color:#1673F5">Ekanayake</span>]]</span> 18:24, 27 අගෝස්තු 2016 (යූටීසී) :::නිවන ඇත්තේද නැත්තේද යන බව හෝ එය සාක්ෂාත් කර ගත හැක්කේ කෙසේද යන වග හෝ විකිපීඩියාවට ගෝචර විෂයයක් නොවේ. පැහැදිලි ලෙසින් ස්පුඨවූ කරුණු ඉදිරි පරපුර සඳහා ලියා තැබීම විකිපීඩියාවේ අරමුණ වෙයි. ඔබ විසින් කල යුත්තේ විකිපීඩියාවෙන් පිටත සාමුහික ලෙසින් හෝ ස්වයං ලෙසින් හෝ මෙය විසඳා ඒ පිළිබඳ ප්‍රකාශිත නිබන්ධනයක් හෝ කොට එය ආශ්‍රය කොට විකිපීඩියාවෙහි ලිපියක් නිර්මාණය කිරීමයි. --- [[User:Shwetha|Shwetha]] ([[User talk:Shwetha|talk]]) 18:33, 27 අගෝස්තු 2016 (යූටීසී) ::::අදහස වටිනවා. අදහස පරණ වැඩියි .ලියලා ඉවරයි. අධුනිකයෙක් වශයෙන් ජෙෂ්ථයෙකුගෙන් ප්‍රශ්නයක් ඇහුවාම කර අරින එකත් විකියේ ප්‍රතිපත්තියක්ද ? සිංහල විකියේ ? කර අරින එකනම් දක්ෂකමක් නොවේ .--<span style="text-shadow:3px 3px 4px lightskyblue;">[[User:Rsekanayake|<span style="color:#F62817">Rs</span>]][[User talk:Rsekanayake|<span style="color:#1673F5">Ekanayake</span>]]</span> 19:01, 27 අගෝස්තු 2016 (යූටීසී) :::::මෙය විශ්ව විද්‍යාලයක් නොවන නිසා මෙතන කණිෂ්ඨ, ජේ‍‍යෂ්ඨ​ භේදයක් නොමැත​. විකිපීඩියා ගිණුම පරණ වූවා කියා හෝ සංස්කරණ ගණන ඉහළ වූවා කියා හෝ යමෙක් අනෙක් පරිශීලකයන්ට ඉහළින් වරප්‍රසාද ලද්දෙක් වන්නේ නැත​. :::::විශ්වකෝෂයක් යනු කුමක්දැයි දැන ගෙන සංස්කරණ කරන්නේ නම් ගැටළුවක් වන්නේ ද නැත​. පුද්ගලයා කවුරු වුණත් සංස්කරණයට විශ්වකෝෂීය වටිනාකමක් තියෙනව නම් එච්චරයි. :::::සාකච්ඡා පිටු ඇත්තේ ව්‍යාපෘතිය ගැන තීන්දු තීරණ ගැනීමට ය​. ව්‍යාපෘතියෙන් බැහැර දෙයක් ගැන කතා කිරීමට එම පිටු යොදා ගැනීමෙන් අවැඩක් වන්නේ මෙම ව්‍යාපෘතියටමය​. විකිපීඩියාව තමුන් ගේ අදහස් එළි දැක්වීමේ මාධ්‍යයක් හෝ discussion forum එකක් හෝ නොවේ. මෙම ව්‍යාපෘතියේ අරමුණ වටහා ගෙන ඒ තුළ වැඩ කරමු. නැතහොත් මෙය එකම spam ගොඩක් බවට නුදුරේම පත්වනු ඇත​. :::::හිතුමතේට අනෙක් පරිශීලකයන් ගේ සටහන් මකා දැමීම ගැන නම් මම සතුටු නෑ.&nbsp;&nbsp;&nbsp;|&nbsp;[[පරිශීලක:අනංගයා|අනංගයා]]&nbsp;|&nbsp;[[පරිශීලක සාකච්ඡාව:අනංගයා|සංවාදය​]]&nbsp;| 19:28, 27 අගෝස්තු 2016 (යූටීසී) :::::: විසදිලා තිබුන ප්‍රශ්නය යමෙක් අවුල්කලා මැදිහත්ව නිරවුල් කිරීම ගැන [[පරිශීලක:අනංගයා|අනංගයා]] ට ස්තුතියි.හාස්‍යට ලක්වන එම ක්‍රියාව බලය තහවුරු කරගැනීමට කල උත්සහයකි.--<span style="text-shadow:3px 3px 4px lightskyblue;">[[User:Rsekanayake|<span style="color:#F62817">Rs</span>]][[User talk:Rsekanayake|<span style="color:#1673F5">Ekanayake</span>]]</span> 04:38, 28 අගෝස්තු 2016 (යූටීසී) ::ඔබතුමාගේ නම්‍යශීලිත්වය ගැනත් කරුණු වටහා ගැනීම ගැනත් සතුටු වෙමි;ස්තූතිවන්ත වෙමි. වැරදි පූර්වාදර්ශයක් වැරදි පූර්වාදර්ශයකින් වළකන්නට යාම කණගාටුවට කරුණකි. &nbsp;&nbsp;&nbsp;|&nbsp;[[පරිශීලක:අනංගයා|අනංගයා]]&nbsp;|&nbsp;[[පරිශීලක සාකච්ඡාව:අනංගයා|සංවාදය​]]&nbsp;| 17:30, 30 අගෝස්තු 2016 (යූටීසී) ::සමහරවිට මේ සම්බන්ධයෙන් සිංහල විකිබුක්ස් හි තිබෙන්නටද පුළුවනි.--[[විශේෂ:දායකත්ව/175.157.119.85|175.157.119.85]] 17:43, 30 අගෝස්තු 2016 (යූටීසී) == සෝවියට් රුසියාව සහ රුසියානු සෝවියට් සන්ධීය සමාජවාදී සමූහාණ්ඩුව == සෝවියට් රුසියාව සහ රුසියානු සෝවියට් සන්ධීය සමාජවාදී සමූහාණ්ඩුව යන පද විසින් විස්තර කෙරෙන භූමි ප්‍රදේශ සමාන නොවේ. සෝවියට් සංගමයෙහි සමූහාණ්ඩු කිහිපයක් විය. එය එම සමූහාණ්ඩු වල සංගමයකි. රුසියානු සෝවියට් සන්ධීය සමාජවාදී සමූහාණ්ඩුව යනු එයින් එකක් පමණි. එබැවින් එකකින් අනෙකට යළි යොමු කීරීම වැරදිය. සෝවියට් සංගමය ලිපිය සැකසීමට බලාපොරාත්තු වෙමි. --------[[User:Shwetha|Shwetha]] ([[User talk:Shwetha|talk]]) 15:14, 30 මැයි 2017 (යූටීසී) ::සමාවන්න. සෝවියට් රුසියාව යන්න රුසියානු සෝවියට් සන්ධීය සමාජවාදී සමූහාණ්ඩුව ලෙසද හැඳින්වෙයි. එබැවින් ඉහත යළි යොමුව නිවැරැදිය. සෝවියට් සංගමය වෙනත් දෙයකි. සමාවන්න. --- [[User:Shwetha|Shwetha]] ([[User talk:Shwetha|talk]]) 15:19, 30 මැයි 2017 (යූටීසී) == සිංහල විකිපීඩියාව අදවනවිට කුණු ගොඩක් බවට පත්වී ඇති බැවින් එය ප්‍රතිස්ථාපනය කරගැනීම උදෙසා == :සිංහල විකිපීඩියාව අද වනවිට,එනම් 2021 මුල්කාර්තුව වන විට, තත්වයෙන් ගුණාත්මක භාවයෙන් පිරිහී ඇති බව නිරීක්ෂණය වේ .සීග්‍රයෙන් පිරිහිමින්ද පවතී. සිංහල විකිපීඩියාව අද වනවිට කුණු ගොඩක් බවට පත්වී ඇත , ගුණාත්මක භාවයෙන් පිරිහිණු සිංහල විකිපීඩියාව පුනරුත්ථාපනය කිරීමට නම් ,සිංහල විකිපීඩියාවට සිංහලද ඊට සමගාමීව තාක්ෂනයද දන්නා දන්නා ඇඩ්මින් මඩුල්ලක් අවශ්‍යයි.<span style="text-shadow:3px 3px 4px lightskyblue;">[[User:Rsekanayake|<span style="color:#F62817">Rs</span>]][[User talk:Rsekanayake|<span style="color:#1673F5">Ekanayake</span>]]</span> 01:09, 13 පෙබරවාරි 2021 (යූටීසී) ::තව ටිකක් පැහැදිලි කරන්න පුළුවන් ද? [[User:Lee|Lee]] ([[User talk:Lee|talk]]) 06:35, 13 පෙබරවාරි 2021 (යූටීසී) :::@[[පරිශීලක:Lee|Lee]] ටිකක් නොවේ බොහෝ දේ විශ්ලේෂණය කරමින් එකින් එක පවසන්න පුළුවනි. එය එසේ වුවහොත් ඒක පාර්ශ්විකව දෝෂාරෝපණයක් වෙනවා. එසේ වුවහොත් එය මෙතනට සුදුසු නැත.මා මෙසේ පවසන මේ චෝදනාව සම්භාන්ධයේ ඔබ දරන මතයයි මෙතනදී වැදගත් වන්නේ. එසේ අවශ්‍ය තාවයක් නොමැතිද ,දැන් මේ පසුවන්නේ සිංහල විකිපීඩියාවේ ස්වර්ණම යුගයද කියා ඔබ සාක්කි දරා කරුණු ගෙන එන්න සුදානම් නම් මමත් එය එසේ නොවන්නේමැයි කියා කරුණු ගෙන ඒමට සතුටින් සුදානම් ය. මගේ පැත්තෙන් කරන යෝජනාවට සාක්ෂි වශයෙන් , හොදම පළමු සාක්කියක් ලෙස මම දකින්නේ පහතින් ඇති <big><u>Wikimedia ආයතනයට ව්‍යාපෘති යෝජනා පත්‍රයක් යනුවෙන්</u></big> අලුතෙන් කර ඇති යෝජනාවයි. ඒ වෙනුවෙන්ද ඔබ ඔබේ මතය මතයක් ලෙස කිසිම කරුණක් ඉදිරිපත් කර නොමැති බව පෙනෙනවා. ක්‍රියාකාරී පළමු සාමාජිකයා වහයෙන් ඔබ ඔබේ අදහස හෝ මතය පළමුව ප්‍රකශ කරන්නේ නම් මැනවීමය.එවිටයි සංවාදය කල හැකි වන්නේ . <span style="text-shadow:3px 3px 4px lightskyblue;">[[User:Rsekanayake|<span style="color:#F62817">Rs</span>]][[User talk:Rsekanayake|<span style="color:#1673F5">Ekanayake</span>]]</span> 03:36, 7 ඔක්තෝබර් 2022 (යූටීසී) ::::ඇඩ්මින්වරු තම්න්ගේ මතයට වැඩකරන්න ගත්තොත් ගොඩක් ප්‍රශ්න ඇති වෙනවා. මෙම ව්‍යාපෘතිය ඔබලාගේ. ඔබලාට අවශ්‍ය දේ එකඟතාවයකට ආවම කරවගන්න තමා ඇඩ්මින්ලා පාවිච්චි කරන්න ඕන. දෝශාරෝපණයක් වුවත් පැහැදිලි කරන්න තිබෙන එකම ක්‍රමය ඒක නම් ඒක භාවිතා කරන්න. [[User:Lee|Lee]] ([[User talk:Lee|talk]]) 04:03, 7 ඔක්තෝබර් 2022 (යූටීසී) :::::?@[[පරිශීලක:Lee|Lee]]එකත් හරි.එකගයි. <span style="text-shadow:3px 3px 4px lightskyblue;">[[User:Rsekanayake|<span style="color:#F62817">Rs</span>]][[User talk:Rsekanayake|<span style="color:#1673F5">Ekanayake</span>]]</span> 06:19, 7 ඔක්තෝබර් 2022 (යූටීසී) == ප්‍රස්තාව පිරුළු විකිපීඩියා ලිපි == ප්‍රස්තාව පිරුළු සම්බන්දයෙන් ලිපි හයක් ඇත. ඒවා සොයා බලා, එක් ලිපියක් පමණක් සැකසීම යෝග්‍යයි සිතමි. එම ලිපිවල සබැදියන් පහළින් දක්වා තිබෙයි. <br>[[ප්‍රස්ථාව පිරුළු (සිංහල භාෂාව)]] <br>[[ප්‍රස්ථාව පිරුළු - සිංහල]] <br>[[ප්‍රස්තාව පිරුළු යනු]] <br>[[ප්‍රස්තාව පිරුළු]] <br>[[ප්‍රස්ථාව පිරුලු සදහා පාදක වූ කතා]] <br>[[සිංහල ප්‍රස්තාපිරුළු 1300ක්, වර්ගීකරණයක්, සහ වාග්සම්ප්‍රදායන්ගෙන් වෙන් කර හඳුනා ගැනීම]]. [[User:Jacebrent1|Jacebrent1]] ([[User talk:Jacebrent1|talk]]) 14:14, 6 ජනවාරි 2022 (යූටීසී) :[[ප්‍රස්ථාව පිරුලු සදහා පාදක වූ කතා]] නම් වෙනම ලිපියක් ලෙස පැවතිය හැකි එකක් නේද? -- [[User:Lee|Lee]] ([[User talk:Lee|talk]]) 07:32, 17 දෙසැම්බර් 2023 (යූටීසී) == Wikimedia ආයතනයට ව්‍යාපෘති යෝජනා පත්‍රයක් == සුභ දවසක්, අපි [https://uom.lk/nlp මොරටුව විශ්ව විද්‍යාලයේ ජාතික භාශා සැකසුම් මධ්‍යස්ථානයේ] [https://www.linkedin.com/in/surangika-ranathunga-8b723817/?originalSubdomain=lk සුරංගිකා රනතුංග] හා [http://nisansa.lk/ නිසංස ද සිල්වා]. සිංහල භාෂාවේ ප්‍රගමණය උදෙසා සිංහල විකිපීඩියා ලිපි ප්‍රමාණය වැඩි කිරීමේ අවශ්‍යතාවය අපට තදින්ම දැනී තිබෙනවා. සිංහල විකිපීඩියා ලිපි ප්‍රමාණය වැඩි කිරීමේ ව්‍යාපෘතියක් ආරම්භ කිරීමටත්, ඒ සඳහා අරමුදල් සපයා ගැනීමට wikimedia ආයතනයට ව්‍යාපෘති යෝජනා පත්‍රයක් ඉදිරිපත් කිරීමටත් අප බලාපොරොත්තු වෙනවා. මේ යෝජනා පත්‍රයේ මූලික බලාපොරොත්තුව වන්නේ සිංහල විකිපීඩියා සඳහා දායකත්වය දැක්වීමට විශ්ව විද්‍යාල සහ පාසල් සිසුන් දිරිමත් හා දැනුවත් කිරීමට වැඩමුළු හා තරඟ සංවිධානය කිරීමයි. මේ මගින්, නියමිත කාල පරාසයක් ඇතුලත සිංහල විකිපීඩියා ලිපි ප්‍රමාණය සැලකිය යුතු ප්‍රමාණයකින් වැඩි කර ගැනීම අපේ බලාපොරොත්තුවයි. මේ සඳහා ඔබගේ දායකත්වය හා අදහස් ලබා ගැනීමේ අරමුණෙනුයි අපි මේ පණිවිඩය මෙහි තබා යන්නේ. ඔබ මීට දායකවන්නට කැමතිනම් කරුණාකර අපට දන්වන්න. --[[User:NisansaDdS|NisansaDdS]] ([[User talk:NisansaDdS|talk]]) 07:51, 18 මාර්තු 2022 (යූටීසී) :මේක ගැන මොනවත් අළුත් තොරතුරු නැද්ද? [[User:Lee|Lee]] ([[User talk:Lee|talk]]) 14:21, 20 අගෝස්තු 2022 (යූටීසී) ::ඔබගෙන් අපි ඉහත [[පරිශීලක සාකච්ඡාව:Lee#Wikimedia ආයතනයට ව්‍යාපෘති යෝජනා පත්‍රයක්|පෙබරවාරියේ දී උදව් ඉල්ලුවා]]. එහි ප්‍රතිචාරයක් නොවූ බැවින් තමයි ඉන්පසු අපි කෝපි කඩේ ද තව පරිශීලකයන් කිහිපයක සාකච්ඡා පිටුවල ද උදව් ගන්නට උත්සාහ කලේ. එම තැන් වලින්ද එතරම් උන්නදුවක් නැති වූ බැවින්ද [https://ugc.ac.lk/index.php?option=com_content&view=article&id=2243%3Aobtaining-prior-approval-for-receiving-foreign-grants-to-sri-lanka-from-other-governments-foreign-development-partners-foreign-institutions&catid=118%3Aresearch-grants&Itemid=255&lang=en ලංකා ආණ්ඩුව පිටරට වලින් පර්යේෂණ (research) සඳහා එන මුදල් ලබා ගන්න අපහසු වෙන නීති කිහිපයක්] දැමූ හෙයින්ද මේ ව්‍යාපෘතිය කල් දමන්නට අපි තීරණය කලා. මේ දෙවන කාරණය නම් ළඟදීම වෙනස් කරන්නට අදහස් කරන බව [https://twitter.com/UMadhavii/status/1566811182698475520 ආචාර්ය හර්ෂ ද සිල්වා මහතා කියූ හෙයින්], මේ ව්‍යාපෘතිය ඉක්මනින් නැවත පණ ගන්වන්නට හැකි වෙකැයි අපි බලාපොරොත්තු වෙමු. [[User:NisansaDdS|NisansaDdS]] ([[User talk:NisansaDdS|talk]]) 11:08, 2 නොවැම්බර් 2022 (යූටීසී) :"ඉතාම වටිනා අගය කල යුතු යෝජනාවක් . මෙය මට තැබූ සටහනක් නොවනවා උනත් පොදුවේ වැදගත්වෙනවා කියා මට සිතෙන අදහසක් දැක්වීමට අවසර. සමස්ත ලංකික පරිශීලකයන්ගේ ම හිමිවිය යුතු අයිතියක් පන ගැන්වීමට දරන සිතුවිලි මට්ටමේ පවතින සංකල්පයක් ප්‍රයන්තයක් ලෙසයි මට මෙම යෝජනාව පෙනෙන්නේ,ගන්නේ. මෙය යථාර්තයක් බවට පත්කරගැනීමටනම් පළමුව මුහුණ දිය යුතු අභියෝග මොනවාද ,එම අභියෝග ජය ගන්නේ කෙසේද යන්න දීර්ගාව සාකච්චා කර මනා අවභෝදයක් යෝජක පක්ෂය විසින් පළමුව දැනගෙන මේ වැඩේට සක්‍රීයව දායකත්වය සපයමින් මුලපිරිය යුතුය. මෙය තවත් එක් '''<u>තමා ප්‍රමුකයාවීමේ</u>''' මානසික මට්ටමෙන් පැනනැගෙන මනොමුලික යොජනාවක් නොවේවා කියා සිතනවා සහ පතනවා. කෙසේ නමුත් මෙය හොද යෝජනාවක්. යෝජකයන් ලෙස දැනට ක්‍රියාකාරී පරිශිලිකයින්ගේ කුමක්ද බලාපොරොත්තු වෙන්නේ කියා පැහැදිලි නැත . මොකද දැනටම ඔබට සිංහල විකිපීඩියාවේ පුර්ණ හිමිකාරිත්වය ඇති බැවින් . අරමුණ ධනාත්මකව ක්‍රියාවට නැංවීමට පළමුව යෝජකයන් පරිශීලිකයින් ලෙස මෙයට සම්භන්ධ වීම වැදගත් . කෙසේ වෙතත් වියාපෘතියක් ලෙස පාසැල්මට්ටමෙන් භුමියේ කරන්නේනම් ඔබගේ දැනට ක්‍රියාත්මක ක්‍රියා කාරී සැලසුම් අපටත් දැනගන්න ප්‍රකශ කරන්න. දීර්ග සංවාදයකට භාජනය කර ක්‍රියා කාරීසැලසුම් වල අඩුලුහුඩුකම් ඇත්නම් එයද නිරාකරණය කරගන්න ,සිංහල විකිපීඩියාව කාලයක් තිස්සේ සක්‍රීයව දායක උන ප්‍රයෝගික දැනුමක් ඇති පරිශීලකයන්ගේ දැනුමද බෙදාගන්න පුළුවනි. මගේ පුද්ගලික දැනීමේ හැටියට සැබෑ සිංහල විකිපීඩියාව නර්මාණය කිරීමට අද දිනයේ අභියෝග හුගක් තියෙනවා. අද සිංහල විකිපීඩියාව සඳහා දායකත්වයක් සැපයීමට පළමුවම කල යුත්තේ අරමුදල් සොයා ට වඩා පළමුව කල යුත්තේ ලිපි දෙක තුනක් සංස්කරණය කර මේ තුල සක්‍රීයව දායකත්වය සපයා අත්දැකීමක් ගැනීමයි. ඒ තුල ඔබගේ තාක්ෂණික හැකියාව සහ ලිපි නිර්මාණය කිරීමේ සංස්කරණය කිරීමේ විෂය දැනුම අනිකුත් පරිශීලකයින්ට විනිවිධ භාවයකින් දැක ගත හැක. මේ සමගම තවත් එක් සටහනක් තබන්න අවසරයි, අපිට මතකයි මීට දශක දෙකකට පමණ ඉහතදී පමණ කොලබ විශ්වවිද්‍යාලය සිංහල භාෂා වියාපෘතියක් පටන් ගත්තා අදත් තියෙනවා ඇති ,නමුත් එහි ස්වර්ණමය යුගය පසු වෙලා , අද එය දියාරුවෙලා ගිහින් වගේ පෙනෙනවා.ගුගල් සමාගමට විකිණිලා වගේ. ගුගල සමාගමට තමයි අද අපේ සිංහල ලියන්නේ. සල්ලි මත පදනම් වන යන්ත්රනයකින් මෙය ගලවාගන්නේ කෙසේද කියන එකත් එක් අභියෝගයක්. කොහොම උනත් ඔබ යෝජනා කරන මේ වටිනා අදහස වියාපෘතියක් ලෙස කරගෙන යන්න දිරිය ලැබේවායි පතමි. මේ සදහා සහයෝගය ලබාදීමට අපේක්ෂා කරමි. <span style="text-shadow:3px 3px 4px lightskyblue;">[[User:Rsekanayake|<span style="color:#F62817">Rs</span>]][[User talk:Rsekanayake|<span style="color:#1673F5">Ekanayake</span>]]</span> 02:50, 7 ඔක්තෝබර් 2022 (යූටීසී) ::ඔබගේ දීර්ඝ පිළිතුරට තුති. මුලින් මම මේ අදහසේ හඳුන්වා දීමක් කරමි. විකිපීඩියා ආයතනය මෙම ව්‍යාපෘති යෝජනා පත්‍ ක්‍රමය හඳුන්වා දී ඇත්තේ සාපේක්ෂව බැලූකල දැනට දුර්වල තත්වයේ පවතින භාෂා විකි අදාල භාෂාවේ පර්යේෂකයන් හෝ සමාන අයගේ හෝ උදව්වෙන් ඉදිරියට ගන්නයි. [https://www.linkedin.com/in/surangika-ranathunga-8b723817/?originalSubdomain=lk ආචාර්ය සුරංගිකා] ද [http://nisansa.lk/ මා] ද පසුගිය දශකයක පමණ කාලයක් තිස්සේ සිංහල (හා දෙමළ) පරිගණක ගත කිරීමට දායක්ත්වය දැක්වූ අය ය. ඒ පසුබිම සහිතව ජනවාරියේ අපි විකිපීඩියා ආයතනය ඇමතූ විට ඔවුන් ඒ පසුබිම සලකා අපට ඉදිරියට යන්නට අවසර දුනි. එහි දෙවන පියවර වශයෙන් තමයි ඔවුන් අපිට කිවුවේ දැනට සිටින පරිශීලිකයින්ගෙන් කිහිප දෙනෙක් එකතු කරගන්න කියලා. ඒ අනුව හොයන කල අපි දැක්කා [[පරිශීලක:Lee|Lee]] තමයි වැඩිම උනන්දුවකින් වැඩ කරන්නේ කියලා. අපි පෙබරවාරියේ [[පරිශීලක:Lee|Lee]]ට කතා කලත් උත්තර නොලැබුන බැවින් තමයි මාර්තුවේ දී අපි මේ පෝස්ටුව දැම්මේ. එයටද පිලිතුරු නොලැබුන හෙයින් ද [https://ugc.ac.lk/index.php?option=com_content&view=article&id=2243%3Aobtaining-prior-approval-for-receiving-foreign-grants-to-sri-lanka-from-other-governments-foreign-development-partners-foreign-institutions&catid=118%3Aresearch-grants&Itemid=255&lang=en ලංකා ආණ්ඩුව පිටරට වලින් පර්යේෂණ (research) සඳහා එන මුදල් ලබා ගන්න අපහසු වෙන නීති කිහිපයක්] දැමූ හෙයින්ද මේ ව්‍යාපෘතිය කල් දමන්නට අපි තීරණය කලා. මේ දෙවන කාරණය නම් ළඟදීම වෙනස් කරන්නට අදහස් කරන බව [https://twitter.com/UMadhavii/status/1566811182698475520 ආචාර්ය හර්ෂ ද සිල්වා මහතා කියූ හෙයින්], මේ ව්‍යාපෘතිය ඉක්මනින් නැවත පණ ගන්වන්නට හැකි වෙතැයි අපි බලාපොරොත්තු වෙමු. ::දැන් ඔබ කියූ එක් එක් කොටසට පහත වෙනම පිළිතුරු දෙමි. ::* "මෙය තවත් එක් තමා ප්‍රමුකයාවීමේ මානසික මට්ටමෙන් පැනනැගෙන මනොමුලික යොජනාවක් නොවේවා කියා සිතනවා සහ පතනවා." - විකිපීඩියා ආයතනයේ මෙම ව්‍යාපෘති යෝජනා පත්‍ ක්‍රමය ඔනෑම කෙනෙකුට විවෘතය (මේ ක්‍රියාවලිය ටෙන්ඩර් ක්‍රියාවලියට තරමක් සමානය). ආචාර්ය සුරංගිකා හා මා සමඟ වැඩ කිරීමට ඔබ අකමැති නම් ඔබගේ ම තරඟකාරී ව්‍යාපෘති යෝජනා පත්‍රයක් ඔබට හෝ වෙන කෙනෙකුට හෝ ඉදිරිපත් කල හැකියි. එවිට විකිපීඩියා ආයතනය ඒවා බලා වඩා සුදුස්සා යයි හැඟෙන යෝජනාව හෝ කිහිපය අනුමත කරනු ඇති. ව්‍යාපෘති යෝජනා ලිවීමේ කර්තව්‍යයට ඔබ නවකයෙක් නම් විකිපීඩියා ආයතනය ඒ සඳහාද මඟපෙන්වන්නෙකු ඔබට ලබා දෙනවා. ::* "යෝජකයන් ලෙස දැනට ක්‍රියාකාරී පරිශිලිකයින්ගේ කුමක්ද බලාපොරොත්තු වෙන්නේ කියා පැහැදිලි නැත" - දැනට ක්‍රියාකාරී පරිශිලිකයින්ගෙන් බලාපොරොත්තු වන්නේ විකිපීඩියා ලිපි සාදන, වෙනස් කරන, හා වෙනත් අදාල දේ උගන්වන ගුරු කාර්යයි. අපි විශ්වවිඳ්‍යාල පාසල් සමඟ සම්බන්ධ වී වැඩමුලු සංවිධානය කල විට, ඒ වැඩමුලු වලට පැමිණ නවකයන්ට උගැන්වීමයි ඔබෙන් අවශ්‍ය. ::* "ඔබගේ දැනට ක්‍රියාත්මක ක්‍රියා කාරී සැලසුම් අපටත් දැනගන්න ප්‍රකශ කරන්න." - ඉහත දැක්වූ කාරණ හැර ඊට වඩා ගැඹුරට ක්‍රියාකාරී සැලසුම් සකසා නැත. මොකද විකිපීඩියා ආයතනයේ ව්‍යාපෘති යෝජනා පත්‍ මඟපෙන්වීම යටතේයි අපි මේක කරන්නනේ. එහි පළවන පියවර වුනේ ඉහත අදහස සහ අපගේ සුදුසුකම් විකිපීඩියා ආයතනයට දැන්වීමයි. ඔව්න් එය අනුමත කර දෙවන පියවර ලෙස දැනට ක්‍රියාකාරී පරිශිලිකයින්ට කථා කරන්නට කියන ලදි. අන්න ඒ සඳහායි අපි පෙබරවාරි සිට උත්සාහ කරමින් සිටියේ. දැනට ක්‍රියාකාරී පරිශිලිකයින් දෙතුන් දෙනෙකුගේ කැමැත්ත ආ පසුවයි අපිට විකිපීඩියා ආයතනයට නැවත කතාකර තුන්වන පියවර ඒ අයගේ මඟපෙන්වීම මත සකස්කරන්නට පුලුවන් වෙන්නේ. ඔන්න ඔතනයි හිර වුනේ; දැනට ක්‍රියාකාරී පරිශිලිකයින්ගෙන් නිසි වෙලාව ඇතුලත පිළිතුරු නොආපු නිසා සහ ලංකා ආණ්ඩුවේ ඉහත කී නීතිය නිසා. ::* "අද සිංහල විකිපීඩියාව සඳහා දායකත්වයක් සැපයීමට පළමුවම කල යුත්තේ අරමුදල් සොයා ට වඩා පළමුව කල යුත්තේ ලිපි දෙක තුනක් සංස්කරණය කර මේ තුල සක්‍රීයව දායකත්වය සපයා අත්දැකීමක් ගැනීමයි. ඒ තුල ඔබගේ තාක්ෂණික හැකියාව සහ ලිපි නිර්මාණය කිරීමේ සංස්කරණය කිරීමේ විෂය දැනුම අනිකුත් පරිශීලකයින්ට විනිවිධ භාවයකින් දැක ගත හැක." - ඕනෑම කෙනෙකුගේ වගේ ම මගේ දායකත්වයන් [[විශේෂ:දායකත්ව/NisansaDdS|අදාල පිටුවෙන්]] දැනටම බලන්න පුලුවන් නේද? උවමනා නම් මගේ [[:en:Special:Contributions/NisansaDdS|ඉංග්‍රිසි දායකත්වය මෙතනින් බලන්නත් පුලුවන්]]. මගේ වැඩි දායකත්වක් ඇත්තේ ඉංග්‍රිසි විකිපීඩියාවේය. තාක්ෂණික හැකියාව ගැන ගන්නේ නම් ආචාර්ය සුරංගිකාට ද හා මට ද පරිගණක විද්‍යාව පිළිබඳ ආචාර්ය උපාධි ඇත‍. පරිගණක ගැන හෝ විකිපීඩියා අතුරු මුහුණතේ හෝ ඔබ බලාපොරොත්තු වෙන තාක්ෂණික හැකියාව අපහට දැනටමත් තියෙන හෝ ලබාගන්නට හැකි හෝ බව මට විශ්වාසය. ::* "අපිට මතකයි මීට දශක දෙකකට පමණ ඉහතදී පමණ කොලබ විශ්වවිද්‍යාලය සිංහල භාෂා වියාපෘතියක් පටන් ගත්තා ..." - අපගේ සහෝදර විශ්ව විද්‍යාලයක කටයුතු පහත හෙලා කතා කිරීමට මට සිත් නොදේ. දිවන්ගත මහාචාර්ය වී කේ සමරනායක ද එතුමන් ගේ සිසු පරපුරද සිංහල භාෂාව පරිගණක ගත කෙරුමට කල සේවය අනගිභවනීයයි. අපි මේ දැන් ලියන unicode සිංහල අකුරු පවා සම්මතකරණය කර මෙහෙම සිංහල විකිපීඩියාවක් ඇති වෙන්න පවා පාර කැපුවේ කොළඹ සරසවියේ මහාචාර්ය ජේ බී දිසානායක, මොරටුව සරසවියේ මහාචාර්ය ගිහාන් ඩයස් වැනි මහත්වරුන් ය. 1996 සිට ඔවුන් එය කළ හැටි ඉංග්‍රිසි විකිපීඩියාවේ [[:en:Sinhala_(Unicode_block)|මේ පිටුවේ ඇත]]. ::[[User:NisansaDdS|NisansaDdS]] ([[User talk:NisansaDdS|talk]]) 13:09, 2 නොවැම්බර් 2022 (යූටීසී) :::ඔබගේ පිළිතුරට මුලින්ම ස්තුතිවන්ත වෙමි.යෝජනාවේ අපේක්ෂිත අරමුණ වලට හානිවීමට ඉඩ ඇති බැවින් එකින් ඔබගේ පිළිතුරට තාර්කිකව පිළිතුරු දීමට අපේක්ෂා නොකරමු. යෝජනාව ඇතුලේ කතාකරමු. ඔබ යෝජනා කරන පරිදි ,ඔබ '''<u>විසින් ක්‍රියාත්මක කරන වියාප්රුතියකට</u>''' දැනට ක්‍රියාශීලී සංස්කාරක වරුන් කීප දෙනෙකු විසින් වැඩමුළු පැවැත්වීමට දායකත්වය බලපොරෝතුවීමක් පමණයි අපේක්ෂා කරන්නේ ? යෝජනාවේ පරිදි සිංහල විකිපීඩියාවේ ලිපි ප්‍රමාණය සන්ක්යාත්මකව සහ ගුණාත්මකව වැඩිකරගැනීම වෙනුවෙනුයි අපි ක්‍රියාත්මක විය යුත්තේ.පාසල් ළමුන් තුල සිංහල විකිපීඩියාවේ සංස්කරණය කිරීමට ඇති උනන්දුව වැඩිකර ගැනීම සිංහල ලිපිවල ගුණාත්මක බව වැඩිවෙතැයි අපේක්ෂා කල නොහැක.ගුණාත්මක බව වැඩිකිරීමට අලාල ලිපියේ විෂය තුල ප්‍රවීණ බව ලබා සිටිම අනිවාර්ය විය යුතුය.මෙතන තාක්ෂණික හැකියාව කියා මා අදහස් කලේ විකි මෙවලම් හැසිරවීම පිළිබද පළපුරුද්ද සහ ප්ත්‍රතිපති ගැන මනා අවබෝදයයි. විකිපීඩියාවෙ සංස්කරණ වලින් දශක දෙකක පමණ කාලයක සිට ප්‍රජාව ඉවත්වීමට හේතුව කුමක්ද ,එතනයි ප්‍රශ්නය තියෙන්නේ . අනිත් කාරණය මෙතැන දී පුද්ගල තොරතුරු අනාවරණය වීම සම්බන්ධයෙන් විකිපීඩියා ප්‍රතිපත්තිය, පුද්ගලික බව අනාවරණය කිරීම සහ වීම සිංහල විකිපීඩියාවේ ප්‍රතිපතිවලට ගැලපෙන්නේ කොහොමද කියා දන්නා කෙනෙක් කියනවද? @[[පරිශීලක:Lee|Lee]]? ,එතන පොඩි ප්‍රශ්නයක එනවා නොවේද ,සංස්කාරකවරුන්ට පුද්ගලික තොරතුරු වෙනත් සංස්කාරකවරුන් සමඟ බෙදා ගැනීම ගැටළුවක් විය හැක, අපේක්ෂිත අභිප්‍රායක් ඉක්මවා වෙනත් අය සමඟ බෙදා ගැනීමටට යාමෙන් සංස්කාරකවරුන්ට අපහාස කිරීම වැනික්‍රම භාවිතා කරමින් සමස්ත සිංහල ප්‍රධාන විකි ව්‍යාපෘතියට බාධා කිරීමට පෙලබීමට වඩා වැඩි ඉඩක් ඇතිබව සිදුවිය හැකිය. විකිපීඩියාව යනු නිදහසේ ඕනෑම කෙනෙකුට විකි ප්‍රතිපති සහ සම්මත තුල පිහිටා ඕනෑම කෙනෙකුට භාවිත කල හැකි මෘදුකාංගයකි. ලිපි ප්‍රමාණයේ ගුණාත්මක හා ප්‍රමාණය නැත්තේ සංස්කාරක ප්‍රජාව මේ තුලින් ඉවත්වීමයි.ඔබ අපේක්ෂා කරන පරිදි පාසල් ළමුන් තුල මෙය ජනප්‍රිය කිරීමට රජයද අනුග්‍රහයෙන් වෙළද ප්‍රචාරයක් කිරීම වඩා වටිනවා නොවෙයිද? තාක්ෂණික දැනුම ඔබ සමුහයටම ලබාදීම කල හැකි බැවින් දැනට සිංහල විකියේ ක්‍රියාකාරී සාමාජිකයින් වැඩමුළු පැවැත්වීමට දායකත්වය සපයන්නේ කුමන අංශයෙන්ද කියා පැහැදිලි නැත.ඔබ විසින් යෝජිත වියපෘතියේ ඔබ ඔබේ ඉලක්ක සපුරා ගන්නේ කෙසේද යන්න පිළිබඳ මාර්ග සිතියම පැහැදිලි මදි වගේ. මුලින්ම හදාගන්න ඕන මාර්ග සිතියමයි ,එයට දැනට ක්‍රියා කාරී සාමාජිකයින්ගේ දායකත්වය ලබාගැනීම වටිනවා කියා හිතෙනවා .මගේ පුද්ගලික මතයනම් පුද්ගලිකව පැමිණ මෙඔබගේ වියප්රුතියට සහය දැක්විය නොහැකි බවයි. එය ප්‍රධාන විකි වියප්රුතියට භාද කරවන දෙයක් කියා හැගේ . කෙසේවෙතත් , ඔබ වියාපෘතිය <u>තුලින් අපේක්ෂිත ලිපි ප්‍රමාණය ඉදිරි වසර කීපය තුල සිංහල විකිපීඩියාවේ ගුණාත්මක බැවින්ද යුතුවද වැඩි වීම මා ඇතුළු සමස්ත ප්‍රජාවගේම අපේක්ෂාවයි.</u> <span style="text-shadow:3px 3px 4px lightskyblue;">[[User:Rsekanayake|<span style="color:#F62817">Rs</span>]][[User talk:Rsekanayake|<span style="color:#1673F5">Ekanayake</span>]]</span> 08:35, 3 නොවැම්බර් 2022 (යූටීසී) ::::පෞද්ගලිකත්ත්වය අනාවරණය වීම සිංහල විකිපීඩියාවේ ප්‍රතිපත්ති අතින් නම් ගැටලුවක් නෑ මම හිතන්නේ. හැබැයි "ශ්‍රී ලාංකික විකිපීඩියානුවන්ගෙන්" තිබෙන තර්ජන හේතුවෙන් *සිංහල* බොහෝ දෙනෙකුට තමන්ගේ පෞද්ගලිකත්ත්වය අනාවරණය කරන්න බෑ නේද? [[User:Lee|Lee]] ([[User talk:Lee|talk]]) 03:07, 6 නොවැම්බර් 2022 (යූටීසී) :::::එහම තර්ජන තිබෙන බවක් මා දැන් සිටියේ නැත. මොනවාද මේ තර්ජන? ඇයි එහෙම දෙයක් ඇතිවී තියෙන්නේ? [[User:NisansaDdS|NisansaDdS]] ([[User talk:NisansaDdS|talk]]) 10:00, 7 නොවැම්බර් 2022 (යූටීසී) :::@[[පරිශීලක:NisansaDdS|NisansaDdS]] lee ඔබට ස්තුතියි.ඉහත පිළිතුරට උණපූරකයක් ලෙස අදහස් කිහිපයක් පෞද්ගලික ව ඉදිරිපත් කිරීමට අදහස් කරමි. :::සිංහල භාෂාව අභිවෘද්ධිය වෙනුවෙන් කැප වී ක්‍රියා කළ ක්‍රියා කාරයකු වන ඔබගෙන් මේ සම්බන්ධව ඔබේ ප්‍රතිචාරය අපේක්ෂා කරමි. :::සිංහල භාෂාව ප්‍රවර්ධනය කිරීම වෙනුවෙන් භාෂා අංශයක් කොළඹ විශ්වවිද්‍යාලයට අමතරව විශ්වවිද්‍යාල මට්ටමින් මොරටුව විශ්ව විද්‍යාලය තුළද බිහිවීම සතුටට කාරණයක්.ජාතියේ ජාතික පර්යාය කුමක්ද?. ජාතියේ භාෂාව කුමක්ද?.ජාතියට භාෂාවක් නැද්ද? බහුතර ජාතික අවශ්‍යතා ලෙස සලකා කටයුතු කිරීම ජාතියේ දැක්මයි. ජාතියේ අරමුණයි. ජාතික අරමුණු පෙරදැරි කරගෙනයි මෙම විශ්වවිද්‍යාල කටයුතු කරනවා ඇතැයි ජාතිය අපේක්ෂා කරනවාට සැකයක් නැත. :::මෙහිදී මට පුද්ගලිකව මතු වූ ගැටලු කීපයක් ඔබතුමාගෙන් දැන ගැනීමට හැකියාව ඇතැයි මම අපේක්ෂා කරමි. :::සිංහල භාෂාව ප්‍රවර්ධනය කිරීමට ජේ බී දිසානායක ශූරයින් කැප වී ක්‍රියා කළ බව නොරහසකි. එය පරිගණක ගත කිරීම වෙනුවෙන්ද භාෂා විද්‍යාඥයෙක් ලෙස ද එතුමා කටයුතු කළ බව දැකිය හැක. කෙසේ වෙතත් සිංහල යුනිකෝඩ් අකුරු සිංහලට අවශ්‍ය ලෙස කලාත්මකව හා තාක්ෂණිකව නිර්මාණය කිරීමේ දී පුරෝගාමීව පළමුවෙන්ම කටයුතු කළේ [https://www.ict-history.lk/en/mr-pushpananda-ekanayaka/ Pushpananda Ekanayaka] මහතා බව සඳහන් කිරීම ද වටිනවා. ඔහු මුලින්ම විෂයට ප්‍රවිෂ්ට වන්නේ පුවත්පත් වේදියෙක් ලෙසයි. පරිගණක ක්‍රමවේදියෙක් ලෙස නොවෙයි. මෙහිදී පැහැදිලිව පෙනෙන කාරණයක් තමයි සිංහල භාෂාවක් ප්‍රවර්ධනය වන්නේ සමස්ත ජාතියේම ජාතික ගම්‍යතාවය තුළ මිසක්.පුද්ගල සහ ආගතන ලේබල් වල නොවන බව. :::ඒ එක්කම දැනට මේ අවස්ථාවේ සිංහල භාෂාවට තිබෙන සිංහල විකිපීඩියා පිටුවේ ඇති ගුණාත්මකභාවය පිළිබඳ ප්‍රශ්නයක් තියෙනවා.ඒකට හේතුව කුමක්ද? සමස්ත පූජාවම එකට පාතික අව්‍යතාවයන් හඳුනා ඒතුල සම්බන්ධ නොවීමයි හේතු කාරණය. සමස්තයට අවශ්‍යතාවය තිබුනත් ඔවුන්ට තාක්ෂණිකව ‍ පරවිශ්ටයක් ගැනීමට අපොහොසත් කමත් මෙයට එක් ප්‍රධාන හේතුවක් වේය හැක. පරිගණක දැනුමෙන් ලංකාව සාපේක්ෂව කලාපයේ මන්දගාමී පසුගාමී වීමටත් මේය ප්‍රධාන හේතුවක්. සමස්ත ජාතිය එක් කර නොගැනීම සහ කල්ලි ගොඩනැගීම සහ ජාතිය අපේක්ෂා කළත් විශ්වවිද්‍යාලවලින් කෙරෙනවා කියන ජාතික අවශ්‍යතා ඉටු නොවීම යි මෙයට හේතුවන් කරණය. කලාපය තුල අනිකුත් රටවල් තම ස්වභාෂා ප්‍රවර්ධනය වීම, පෝෂණය වීම විශ්වවිද්‍යාල මට්ටමින් කෙරෙන්නේ කොහොමද කියලා ලංකාවේ සමහර විද්වතුන් උනන්දුව දක්වන්න අවධානයෙන් අවබෝධයෙන් ඉන්නවා.ලෝක මට්ටමෙත් පරිගණක ක්ෂේත්‍රය තුළට ස්වභාෂා සමාග්‍රහනය කරන්නේ කොහොමද කියන එකට පරීක්ෂණ පවත්වනවා. එය ගූගල් ගේ ඒකාඅධිකාරියෙන් බැහැර වූ ක්‍රියාවලියකි.බොහෝ රටවල් ස්ව භාෂාව පරිගණකය තුලට සමාග්‍රහනය කිරීමෙන් සහ භාවිතය තුලින් සමස්ත ජාතිය ම ජාතික අවශ්‍යතා සඳහා යොමු කරවා තම තමන්ගේරටවල් දියුණු කරන්න හැකියාව ලැබිලා තියෙනවා. උදාහරණ වශයෙන් චීනය රුසියාව ජපානය ආදී රටවල් දක්වන්න පුළුවන්.මේ සම්බන්ධයෙන් ඒ රටවල විශ්වවිද්‍යාල වලින් ඔවුන්ට ලැබුණු දායකත්වය අති විශාලයි. හෝ භාෂාවක් ප්‍රවර්ධනය කරගැනීමට අවශ්‍ය වන්නේ සමස්ත ජාතියම එකතු කර ගැනීමෙන් ජීව ගුණය වැඩි වන නිසයි. :::A win-win situation එකක් යටතේ ගූගල් සමාගම ද ලෝකයම එකම භාෂාවක් බවට පත් කරමින්ගූගල් භාෂා මෙවලම් හදන්න ගත්තා. සිංහල භාෂාවත් මේ ගූගල් තෝරාගත් භාෂා අතරට එක් වීම සතුටුදායක කාරණයක්.මේ සම්බන්ධයෙන් පසුව මුදල් වල දියාරු වෙලා ගියාට මූලිකව කටයුතු කළ කොළඹ විශ්වවිද්‍යාලය යම් කාර්යභාරයක් කළා. එය ඔවුන්ගේ ජාතික කාර්යභාරයක්. :::දැන් ලංකාවේ හැමෝම භාවිතා කරන්නේ google මෙවලමයි.ගුගල් API එකයි.හෙලකුරු කියලා මෘදුකාංගයක් සිංහල භාෂාවට හඳුන්වා දී තිබුණත් ඔවුන් ද වොයිස් ටයිපින් වලට භාවිතා කරන්නේ google API එකයි ??එ නමුත් සමහර ජාතීන් google මෙවලම එසේ ගූගල් සමාගම ප්‍රවර්ධනය කර පෝෂණය කරද්දී, තියෙද්දිම තමන්ට ස්වාධීන වූ ස්වායත්ත වූ server යොදවාගෙන තම ජාතික සන්තකයේ තබා ගැනීමට වග බලා ගන්නවා.මට ඔබේන් විමසීමට ඇති ප්‍රශ්නය නම්,දැනට සිංහල, දෙමළ පරිගණක අකුරු කරවීමට පරිවර්තනය කරවීමට භාවිතා කරන සිංහල හෝ දෙමල google මතම යැපෙනවා ද කියන එක. :::එසේත් නැත්නම් අපිටම සිංහල භාෂාවට ම ස්වාධීන වූ server පද්ධතියක් තබාගෙන ඒවා නඩත්තු කරනවාද විශ්වවිද්‍යාල මට්ටමින් කියන එක දැනගන්න කැමතියි.එම ප්‍රශ්නයට පිළිතුර නැත යන්න නම්.යම් අවස්ථාවක යම් හේතුවක් මුල් කරගෙන ගූගල් සමාගම විසින් සිංහල සමග ඇති අන්තර් සබඳතා නවතා දැමූ හොත් ජාතියට වෙන විකල්ප වැඩපිලිවෙලක් තිබේද? ලංකා විශ්වවිද්‍යාල මට්ටමින් අනිත් රටවල් මෙන් මෙය හඳුනාගෙන තිබේද? :::මෙහිදී තවත් කාරණයක් මතු කරන්න අවශ්‍යයි.රාජ්‍ය භාෂා කියා වෙනම අමාත්‍යාංශයක් තියෙනවා. ඔවුන් සිංහල භාෂාව පෝෂණය කරන්න පවත්වාගෙන යන්න.ගවේශණය කරන්න.තාක්ෂණය සමග මුසු කරන්න. ගත් ක්‍රියාමාර්ග මොනවාද? එය බින්දුවයි කිව්වොත් නිවැරදියි. එය සිංහල භාෂාවන් ප්‍රවර්ධනය පෝෂනය, නඩත්තුව ' ගවේෂණය කරනවාට වඩා අන්තර් සාම නියෝජිතයෙක් ලෙස ජාතික අධිකාරියක් ආරෝපණය කරගෙන පැමින සිංහල භාෂාව දුර්වල කිරීමේ වැඩපිළිවෙලක් ක්‍රියාත්මක වන බව මටනම් පෞද්ගලික ව පේනවා.මොරටුව විශ්ව විද්‍යාලය තුළ ස්වභාෂා අංශයෙන් මෙතෙක් කරන ලද .ජාතික සේවාවන් මොනවාදැයි අපි දැනගන්න කැමතියි. :::අනිත් කාරණය තමයි විකිපීඩියා වගේ විශ්වකෝෂ දුමක් තුළ මොරටු විශ්ව විද්‍යාලයේ භාෂා අංශය උනන්දුවක් දැක්වීම සතුටට කාරණයක් වුවත් සිංහල ලිපි ප්‍රමාණය වැඩි කර ගැනීම හුදෙක් අරමුණු කරගෙන පාසල් ලමුන් දැනුවත් කිරීමේ වැඩ පිළිවෙල ගැනත් පොඩි වචනයක් කියන්න ඕන .මේ දැනුවත් කිරීම වෙනුවෙන් අරමුදල් අවශ්‍ය නොවන බව මගේ පුද්ගලික හැඟීමයි.අරමුදල් අවශ්‍ය වන්නේ කුමන කාරණා වෙනුවෙන් ද කියා ඔබට පැහැදිලි කරන්න පුලුවන්ද? :::මෙම වැඩපිළිවෙල ක්‍රියාත්මක කිරීම සඳහා විශ්වවිද්‍යාල සම්පත් ම උපයෝගී කර ගෙන අධ්‍යාපන දෙපාර්තමේන්තුව සමඟ ලිපි ගනුදෙනුවකින් ලංකාවේ තිබෙන ප්‍රධාන විද්‍යාල වලවත් මූලික වශයෙන් මෙම වැඩපිළිවෙල ආරම්භ කිරීමට ලේසියෙන්ම හැකියාව ඇති බව මගේ වැටහීමයි. මේ සඳහා ඒ ඒ පාසල් වලට ගමන් වියදම් ආහාරපාන ආදි අනුග්‍රහය දැක්වීමට ඔවුන්ට පැහැදිලි හැකියාවක් ඇත.හැකිය. විශ්ව විද්‍යාල බස් රථය ද මේ සඳහා යොදවා ගැනීමට පහසුවෙන් හැකිය. තාක්ෂණය අප සතුව තිබෙනවානම්. ශිෂ්‍යයන් උපදේශකයන් ලෙස සහ ගුරුවරුනුත් ඔබ සතුව සිටිනවා නම්.කැපවීමත් තිබෙනවානම්,ජාතික නිල අනුග්‍රහය විශ්ව විද්‍යාලයේ ලාංඡනය තුළ නොමිලේම ලැබෙනවානම්, තිබෙනවානම්. මෙය කළ නො හැක්කක් නෙවෙයි. :::ඔබ විසින් විකිපීඩියාව තුල ‍රියාකාරී ව ක්‍රියා කිරීම සතුටට කාරණයකි. එලෙසම දැනට විශ්වවිද්‍යාල තුළ ක්‍රියාකාරි ව ඉන්න සිසුන් ගේ ද අවධානය යොමු කර සිංහල විකිපීඩියාව සංවර්ධනය කිරීමට දැනට තියෙන ක්‍රමවේදය තුළ ම ඔබටම පහසුවෙන් පහසුකම් සපයා ගත හැකි නොවේද?. එය එසේ නොකරන්න ඇති බාධාව කුමක්ද? දැනට තියෙන ලිපි ප්‍රමාණය වැඩි කිරීමට විශ්වවිද්‍යාල තුළ බොහෝ විෂයන් තුළ ප්‍රවීනයන් ඇති බැවින් එය වඩාත් හොඳට පෝෂණය කළ හැකි නොවෙයිද ? සිංහල විකිපීඩියාව තුළම ඇති යාන්ත්‍රණය මනා ලෙස අවබෝධ කරගෙන ඔබ යෝජිත ව්‍යාපෘතිය තුළින් පැමිණෙන සිසුන්ට මේ සිංහල විකිපීඩියාවේ දැනට පවතින යාන්ත්‍රණ ක්‍රමවේදය තුළම වැඩපිළිවෙළක් අන්තර්ජාලය තුළ ම අපට සකසා ගත හැකි ය. :::සමස්ත විකිපීඩියාව ගැනම යම් අදහසක් දැරීමට අවශ්‍යයි.2007 වසර වගේ කාලයෙන් පස්සේ ලෝකයේ තුළම විකිපීඩියාව කෙරෙහි තිබෙන විශ්වාසය විද්වත් ප්‍රජාව අතර අඩුවෙමින් පවතිනවා. සමහර විද්වතුන් හඳුන්වා දෙන්නේ විකිපීඩියාව තවත් එක් ඡන මාධ්‍යයක් ලෙස පමණයි.සමස්ත විකිපීඩියාව ම දැනට විද්වතුන් අතරින් ගිහිල්ලා ඉවරයි. :::විකිපීඩියාවෙන් ලබාගන්න පුළුවන් යම් විෂයකට හෝ මාතෘකාවට මුල් වන කාරණයක දිශා ආනතියක් විතරයි.බඩගින්න ඇති කෙනෙකුට ආහාරයක් පමණයි ,එය රසවත් ආහාරයක් නොවේ.සමහර විෂයන් ගැන කරුණු පක්ෂග්‍රාහි .මධ්යස්ථ දෘෂ්ටිකෝණය අද ගිලිහිලා.විකිපීඩියාව පූර්ණ ව විශ්වාස කරන්නේ අඩු කියවීමක් ඇති සාමාන්‍ය ප්‍රජාවක් පමණයි.විකිපීඩියාවට ආධාර කරන්නේ ගුගල් අමසෝන් ඇපල් වැනි ආයතනයි. සංවිධානාත්මකව විකිපීඩියාව පුද්ගලික අරමුණු යොමු කර ගනිමින් මුදල් බලය මත යෙදවීම ආරම්භ වෙලා තියෙනවා. මේකත් එක්තරා එක් හේතුවක් ප්‍රවීණයින්, විකිපීඩියාවෙන් ඈත්වීමට.ඒ එකම ඊට සමගාමීව තාක්ෂණික විකල්ප යෙදවුම් නිසා ප්‍රජාවත් ඈත් වෙන ස්වභාවයක් දකින්න තියෙනවා. ගුණාත්මකභාවයෙන් විකිපීඩියාව ප්‍රවර්ධනය කර පෝෂණය කරනවා නම් වඩාත් අවශ්‍ය වන්නේ විශ්‍රාම සුවයෙන් පසුවන කාලය කැප කිරීමට හැකි, විෂෙ යෙන් සන්නද්ධ පුද්ගලයින් ය.ආධුනිකයින් යොමුකිරීම අනාගත ආයෝජනයක් පමණයි.මගේ මේ අදහස පළ කළේ ලෝක විකිපීඩියාව ගැනයි. සිංහල විකිපීඩියාව ගැන මේ වෙලාවේ වෙනම කරුණු කියන්න යන්නේ නෑ.සද්භාවයෙන් කරනවා නම් ඕනෑම කෙනෙකුට සිංහල විකිපීඩියාව ද පෝෂණය කරන්න පුළුවන්. පොඩි පොඩි ගැටලු තිබුනට එයට ප්‍රවිෂ්ට වෙන්න කිසිම බාධාවක් මම දකින්නේ නෑ දැනට. දැනටත් ප සමස්ත ප්‍රජාව ගේම සහයෝගය, පැමිණීම අඩුවීමයි මෙය ෝෂණය නොවෙන්න ප්‍රධානම හේතුව.විද්වතුන් මෙය තුලින් ඇත් වීමත් ගැටලුවක්. ::: මොරටුව විශ්ව විද්‍යාලයේ භාෂා ප්‍රවර්ධනය අංශය වෙනුවෙන් ජාතික අවශ්‍යතාවක් ලෙස සලකා ඔබට හැකි නම් අඩුම තරමේ සිංහල භාෂාවට අදාළ පිටු ටික වත් ලෝක මට්ටමට ගැලපෙන ආකාරයෙන් සිංහල භාෂාව තුළ විශේෂ අනන්‍යතා පිහිටුවමින් ඔබගේ විශ්වවිද්‍යාල තුළ ඉන්න සිසුන්ගේ අවධානය යොමුකර ගුණාත්මකභාවයෙන් සංවරවර්ධනය කරලා දෙන්න හැකියාවක් තිබෙනවාද කියලා සලකා බලන්න කියලා මම ඉල්ලනවා. :::ඉංග්‍රීසි භාෂාව තුළ මුලින්ම බිහි වුණු විකිපීඩියාව අනිත් භාෂාවලට වෙනම ස්වාධීන අයිතියක් මෙන් ලබාදී තිබෙන්නේ ඒ ඒ භාෂාවන් වල තිබෙන ස්වාධීන ංස්කෘතික ලක්ෂණ මතු කිරීමේ හැකියාවක් දැනුමක් ලෙස ලබාගෙන විශ්ව කෝෂයට ලබා ගැනීම පිණිස මිසක් ඉංග්‍රීසි විකිපීඩියාව සිංහලට හුදෙක් පරිවර්තනය කිරීමම අරමුණු කරගෙන නොවන බව ද මතක් කර දෙන්න ඕන. <span style="text-shadow:3px 3px 4px lightskyblue;">[[User:Rsekanayake|<span style="color:#F62817">Rs</span>]][[User talk:Rsekanayake|<span style="color:#1673F5">Ekanayake</span>]]</span> 08:58, 7 නොවැම්බර් 2022 (යූටීසී) ::::මෙවැනි දීර්ග පිළිතුරු ලියනවිට අංක දමා ලියුවානම් පිලිතුරු දීම පහසුයි. ::::#'' "සිංහල භාෂාව ප්‍රවර්ධනය කිරීම වෙනුවෙන් භාෂා අංශයක් ... ඇතැයි මම අපේක්ෂා කරමි." ''- මොරටුව විශ්ව විද්‍යාලයේ පඑිගණක භාෂා අංශය සිංහල පමණක් නොව දෙමල සඳහාද වැඩ කරනවා. එය සිංහල පමණක් තියෙන දෙයක් යැයි වරදවා වටහා ගන්න එපා. ::::# "''කෙසේ වෙතත් සිංහල යුනිකෝඩ් අකුරු සිංහලට අවශ්‍ය ලෙස කලාත්මකව හා තාක්ෂණිකව නිර්මාණය කිරීමේ දී පුරෝගාමීව පළමුවෙන්ම කටයුතු කළේ Pushpananda Ekanayaka මහතා බව සඳහන් කිරීම ද වටිනවා. ඔහු මුලින්ම විෂයට ප්‍රවිෂ්ට වන්නේ පුවත්පත් වේදියෙක් ලෙසයි. පරිගණක ක්‍රමවේදියෙක් ලෙස නොවෙයි. මෙහිදී පැහැදිලිව පෙනෙන කාරණයක් තමයි සිංහල භාෂාවක් ප්‍රවර්ධනය වන්නේ සමස්ත ජාතියේම ජාතික ගම්‍යතාවය තුළ මිසක්.පුද්ගල සහ ආගතන ලේබල් වල නොවන බව.''" - මේක වැරදි ප්‍රකාශයක්. පුෂ්පානන්ද මහකා තලේ සිංහල අකුරු මුහුණත් (font) හදන එක. මම උඩ කිවූ මහාචාර්ය ජේ බී දිසානායක හා මහාචාර්ය ගිහාන් ඩයස් කලේ unicode සම්මතය හදන එක. යුනිකෝඩ් සම්මතය හදන්නට පෙර පුෂ්පානන්ද මහකා හදමින් සිටියේ ශබ්ධානුරූප හා එවන් අකුරු මුහුණත් (font) ඔබ දන්නා ඇති. (FM Abhaya වගේ ඒවා). යුනිකෝඩ් සම්මකය හැදුවායින් පසු තමයි කාට වුනත් unicode font හදන්න පුලුවන් වුනේ. භාෂාව වාහනයක් නම් යුනිකෝඩ් සම්මකය එන්ජිම වගේය. unicode font බොඩිය වගේය. දේවල් දෙකකි. Unicode නැකි කාලේ පුෂ්පානන්ද මහකා ශබ්ධානුරූප හා එවන් අකුරු මුහුණත් (font) හැදුවා වගේ එතුමාටක් අකිත් අයටත් අද unicode font හදන්න පුලුවන් වී තියෙන්නේ මහාචාර්ය ජේ බී දිසානායක හා මහාචාර්ය ගිහාන් ඩයස් කලේ unicode සම්මතය හදපු නිසාය. ::::# "''ඒ එක්කම දැනට මේ අවස්ථාවේ සිංහල භාෂාවට ... කළත් විශ්වවිද්‍යාලවලින් කෙරෙනවා කියන ජාතික අවශ්‍යතා ඉටු නොවීම යි මෙයට හේතුවන් කරණය.''" - ඔන්න ඕක තමයි අපි මේ ව්‍යාපෑති පත්‍රයෙන් ගිහින් පාසල් ළමුන්ටත් විශ්ව විද්‍යාල ළමුන්ටත් උගන්වන්න හදන්නේ. ::::# "''එය ගූගල් ගේ ඒකාඅධිකාරියෙන් බැහැර වූ ක්‍රියාවලියකි''.", "''A win-win situation එකක් යටතේ ගූගල් සමාගම ද... එය ඔවුන්ගේ ජාතික කාර්යභාරයක්.''", "''දැන් ලංකාවේ හැමෝම භාවිතා කරන්නේ google මෙවලමයි.ගුගල් API එකයි.හෙලකුරු කියලා මෘදුකාංගයක් සිංහල භාෂාවට හඳුන්වා දී තිබුණත් ඔවුන් ද වොයිස් ටයිපින් වලට භාවිතා කරන්නේ google API එකයි''" - ඔබතුමාට ගුගල් සමාගම හා ඇති ආරෝව කුමක්දැයි මම නොදනිමි. නමුත් එවන් තරහක් මා සතුව නොවන බව ඔබතුමා දැන්ම දැන ගත්තා නම් ඉදිරි සංවාද වලට ගුණයැයි මම සිතමි. ::::# "''මට ඔබේන් විමසීමට ඇති ප්‍රශ්නය නම්,දැනට සිංහල, දෙමළ පරිගණක අකුරු කරවීමට පරිවර්තනය කරවීමට භාවිතා කරන සිංහල හෝ දෙමල google මතම යැපෙනවා ද කියන එක.''" - විකිපීඩියා ා ආයතනයේ නිල පිටු පරිවර්ථන අතුරු මුහුනත පාවිච්චි කරන්නේ Google Translate සහ තව extension කිහිපයකි. [https://en.wikipedia.org/w/index.php?title=Special:ContentTranslation&campaign=specialcx#draft මෙන්න මේ සබැඳියෙන් එය බලන්න.] එය ඔබේවත් මගේ වක් පාලනයට නතු නොවයෙි. ::::# "''එසේත් නැත්නම් අපිටම සිංහල භාෂාවට ම ස්වාධීන වූ server පද්ධතියක් තබාගෙන ඒවා නඩත්තු කරනවාද විශ්වවිද්‍යාල මට්ටමින් කියන එක දැනගන්න කැමතියි.එම ප්‍රශ්නයට පිළිතුර නැත යන්න නම්.යම් අවස්ථාවක යම් හේතුවක් මුල් කරගෙන ගූගල් සමාගම විසින් සිංහල සමග ඇති අන්තර් සබඳතා නවතා දැමූ හොත් ජාතියට වෙන විකල්ප වැඩපිලිවෙලක් තිබේද? ලංකා විශ්වවිද්‍යාල මට්ටමින් අනිත් රටවල් මෙන් මෙය හඳුනාගෙන තිබේද?''"- ඔබට බොරු කියන්නට දෙයක් මට මෙතන නෑ. පිලිතුර "නැත" යන්න තමයි. මෙහි පුශ්න දෙකක් තිබේ. 1) Translation model පුහුණු කරන්නට භාවිතා කරන්නේ GPU. මේ කොටස් කිහිපයක් එක්ව වැඩ කරල තමයි ඒක හදාගන්නේ. දැනට ඇමරිකාවේමත් මේ [https://www.digitaltrends.com/computing/gpu-price-tracking/ කොටස් එකක් $1600 වෙනවා]. ඒ කියන්නේ එක කොවසක් විකරක් රුපියල් පන්ලක්ෂ හැත්තෑපන් දාහක්. ඒ ආනයන බදු ගහන්න පෙර. ඒවාත් එක පිට එක වැදුනාම ඔය කොටස විතරක් ලක්ෂ දහයක් විතර වෙනවා. දැන් කොහොම හරි එකක් ගෙනාවා කියමු. දැන් අපිට පුළුවන්ද unity plaza එකට ගිහින් Rs 50,000 පරිගණකයක් ගෙනත් ඒක හයි කරන්න? බෑ. ඒක නිකං හරියට ගුවන්යානා රෝදයක් බයිසිකලයකට හයි කරා වගේ වැඩක් ඒපාර. ඒ කියන්නේ දැන් ඒකට ගැලපෙන මට්ටමේ පරිගණකයක් ඕන. ඒකටක් ඒ හා සමානම මුදලක් යනවා. ඔන්න මිලියනයක් දීලා එක පරිගණකයක් හැදුවා. දන් වැඩේ හරිද? නෑ. මම කලින් කිවුවා වගේ ඒවා එකක් බෑ කිහිපයක් ඕන. හරි කොහොම හරි කෝටි දෙක තුනක් වියදම් කරලා පද්ධතියක් හැදුවා කියමු. එච්චර කරලාත් අපිට ගූගල් පරිගණක පද්ධකි වලින් 1%ටවක් ලං වෙන්න බෑ. ඔන්න ඕකයි පළවෙනි ප්‍රශ්ණය. 2) දත්ත හිඟ කම. මේ ලොකයේ අද විශාලම දත්ත ප්‍රමාණයක් ආංබාං කරන්නේ ගූගල් සමාගම. ඒ දත්ත අතර සිංහල දත්ත ද වේ. දැං ඔය කියපු translation වගේ වැඩකට අවශ්‍ය වෙනව දත්ත ටෙරාබයිට් ගනං. නිකම්ම දක්ක නෙමෙයි සමාන්තර දත්ත (parallel data). ඔන්න ඔය කාරියේයදීත් අපිට ගූගල් පසුකරන්න බෑ. අපිට කරන්න පුළුවන් එක් විශේෂ දෙයකට පසුකර යන්න. නමුත් සියල්ලෙන් නෙමේ. ඒකියන්නේ ක්‍රිකට් බාසාවෙන් කිවුවොත් අපිට ගොඩාක් මහන්සි වෙලා හොඳ දඟපන්දු යවන්නෙක් හදාගන්න පුලුවන් all rounder කෙනෙක් බෑ. උදාහරණයක් තමයි (මේ ලිපියට සම්බන්ඳ) ආචාර්ය සුරන්ගිකා හදපු government document translator එක. රජයේ ගැසට් වගේ දේවල් පර්වර්ථය කරන්න ඒක ගූගල් වලට වඩා හොඳයි. ලංකා භාෂා දෙපාත්ථමේනතුව අද ඒක පාවිච්චි කරනවා. හැබැයි සරල සිංහල ව්‍යවහාර වාක්‍ය පරිවර්ථනයට ගියොත්. ගූගල් එක ඒකට වඩා හොදයි. ඔන්න ඕකයි දෙවන ප්‍රශ්ණය. ::::# "''මෙහිදී තවත් කාරණයක් මතු කරන්න අවශ්‍යයි.රාජ්‍ය භාෂා කියා වෙනම අමාත්‍යාංශයක් තියෙනවා. ඔවුන් සිංහල භාෂාව පෝෂණය කරන්න පවත්වාගෙන යන්න.ගවේශණය කරන්න.තාක්ෂණය සමග මුසු කරන්න. ගත් ක්‍රියාමාර්ග මොනවාද? එය බින්දුවයි කිව්වොත් නිවැරදියි.''" - රාජ්‍ය භාෂා අමාත්‍යාංශය මේ දින වලද කරන ව්‍යාාපෘති කිහිපක් තිබේ. ඒවා ගැන ඔවුන්ගෙන් අහන එකයි හොඳ. ::::# "''අන්තර් සාම නියෝජිතයෙක් ලෙස ජාතික අධිකාරියක් ආරෝපණය කරගෙන පැමින සිංහල භාෂාව දුර්වල කිරීමේ වැඩපිළිවෙලක් ක්‍රියාත්මක වන බව මටනම් පෞද්ගලික ව පේනවා.මොරටුව විශ්ව විද්‍යාලය තුළ ස්වභාෂා අංශයෙන් මෙතෙක් කරන ලද .ජාතික සේවාවන් මොනවාදැයි අපි දැනගන්න කැමතියි.''" - National Languages Processing Centre [https://www.facebook.com/nlpc.uom/ සබැඳි 1] [https://uom.lk/nlp සබැඳි 2]. නැවතත් කිව යුතුයි අනිත් භාෂා තලා පෙලා ජාතීවාදී ලෙස සිංහල නැංවීම නෙමෙයි අපේ උත්සාහය. ඔබතුමාගේ උවමනාව එයනම් දුකින් වුනත් ඔබතුමාගේ උදව් එපා කියන්නට අපිට සිදුවෙනවා. ::::# "''මේ දැනුවත් කිරීම වෙනුවෙන් අරමුදල් අවශ්‍ය නොවන බව මගේ පුද්ගලික හැඟීමයි.අරමුදල් අවශ්‍ය වන්නේ කුමන කාරණා වෙනුවෙන් ද කියා ඔබට පැහැදිලි කරන්න පුලුවන්ද? මෙම වැඩපිළිවෙල ක්‍රියාත්මක කිරීම සඳහා විශ්වවිද්‍යාල සම්පත් ම උපයෝගී කර ගෙන ... අපට සකසා ගත හැකි ය.''" - මේක අහස් මාලිගාවක්. මේහෙම පුළුවන් නම් මෙච්චර කලක් කරපුවා කෝ? කලිනුත් කිවුවා වගේ ඔබතුමාව බලෙන් ගන්නට අපි හදන්නේ නෑ. උදව් කරන්න කැමති අයගෙන් උදව් ගන්නයි අපි හැදුවේ. ඔබතුමා හිතනවා නම් අපි වැරදියි ඔබතුමාට ඔය කියන විදියට කරන්න පුලුවන් කියලා. ඔබතුමා ඒක කරන්න. එතකොට අපේ වැඩෙත් යනවා. ඔබතුමාගේ වැඩෙත් යනවා. අන්තිමේ කවුරු නිවැරදි වුනත් දින්නනේ සිංහල විකිපීඩියා ප්‍රජාව. ඇයි දෙපැත්තකින්ම ලිපි හැදෙනවානෙ තරඟෙට. ඒක බොහොම හොඳයි. ::::# "''2007 වසර වගේ කාලයෙන් පස්සේ ලෝකයේ තුළම විකිපීඩියාව කෙරෙහි තිබෙන විශ්වාසය විද්වත් ප්‍රජාව අතර අඩුවෙමින් පවතිනවා. සමහර විද්වතුන් හඳුන්වා දෙන්නේ විකිපීඩියාව තවත් එක් ඡන ... එක්තරා එක් හේතුවක් ප්‍රවීණයින්, විකිපීඩියාවෙන් ඈත්වීමට.ඒ එකම ඊට සමගාමීව තාක්ෂණික විකල්ප යෙදවුම් නිසා ප්‍රජාවත් ඈත් වෙන ස්වභාවයක් දකින්න තියෙනවා.''" - ඔබතුමාගේ "විද්වත් ප්‍රජාව" කියන අර්ථ දැක්වීමට විශ්ව විද්‍යාල ආචාර්යවරයෙක් වෙන මම ඇතුලත් වෙනවාද නැද්ද මම නොදනිමි. එහෙම ඇතුලත් වෙලා මගේ අදහස ඔබ යම් වටිනාකමකින් ගන්නවානම් කියන්න තියෙන්නේ. විකිපීඩියා පිටු reference වශයෙන් නොයොදන බව ඇත්ත. ඒ පිටු වලට ගොස් එහි සබැඳි පාවිච්චි කරන බවද ඇත්ත. නමුත් උඩකී translation model වැනි කටයුතුවල ද, summarization model වැනි කටයුතුවල ද, knowledge graph model වැනි කටයුතුවල ද, තව බොහෝ පර්යේෂණ වලද Natural Language Processing විශයෙහි wikipedia දත්ත data source ලෙස ලොව පුරාම ගනු ලැබේ. [https://scholar.google.com/scholar?hl=en&as_sdt=0%2C5&q=Wikipedia+NLP&btnG= උදාහරණ බලන්න මේ සබැඳියෙන්]. ::::# "''ඉංග්‍රීසි භාෂාව තුළ මුලින්ම බිහි වුණු විකිපීඩියාව අනිත් භාෂාවලට වෙනම ස්වාධීන අයිතියක් මෙන් ලබාදී තිබෙන්නේ ඒ ඒ භාෂාවන් වල තිබෙන ස්වාධීන ංස්කෘතික ලක්ෂණ මතු කිරීමේ හැකියාවක් දැනුමක් ලෙස ලබාගෙන විශ්ව කෝෂයට ලබා ගැනීම පිණිස මිසක් ඉංග්‍රීසි විකිපීඩියාව සිංහලට හුදෙක් පරිවර්තනය කිරීමම අරමුණු කරගෙන නොවන බව ද මතක් කර දෙන්න ඕන.''" - ආයෙත් මේක නිවරදි අදහසක් නෙමෙයි නේද? මම උඩ දැක්වූ පරිදි දැන් ඔය කී ආකාරයේ translation tool එකක් විකිපීඩියාම අපිට දෙනවා. ඉස්සර එහෙම එකක් නොතිබුනේ ඒකට ඔවුන් විරුද්ධ නිසා නොව පසුහිය අවුරුදු 3-4 ට ප‍ෙර එවැන්නක් කරගන්නට ඔවුන්ට පවා හැකියාවක් නැතිවූ බැවිනි. ::::[[User:NisansaDdS|NisansaDdS]] ([[User talk:NisansaDdS|talk]]) 11:35, 7 නොවැම්බර් 2022 (යූටීසී) :::::@[[පරිශීලක:NisansaDdS|NisansaDdS]] පිළිතුරට ඔබට ස්තුතියි. මුලින්ම ප්‍රකාශ කරන්න ඕන ඉහත මා සඳහන් කළ පිලිතුර තුළ ගැබ්වන නිගමනය එලඹිය හැකි මුලික කාරනය ඔබ වටහා ගෙන නැති බව.එබැවින් මුලින්ම නිගමනයකට පැමිණිය හැකි මමම නැවත පවසන්නම්. :::::#ඉහත ප්‍රකාශය තුළින් මා අදහස් කල කාරණය වන්නේ විකිපීඩියාව ද ඇතුලු මෑත කාලයේදී ප්‍රජාව සූක්ෂමව විස්ථාපනය කර පුද්ගල සහ ආයතනික අරමුණු වෙනුවෙන් ඒක බලාධිකාරී බලයන් වලට යටත්ව ඇති බවයි. අනිත් කාරණය තමයි සමස්ත ප්‍රජාව සම්බන්ධ නොකර ගන්න තාක්කල් යම් විදියකින් ඉදිරියට යා නොහැකි බව. සිංහල භාෂාව තාක්ෂණය මුසු කිරීමේ දී Pushpananda Ekanayaka මහතාගේ උදාහරණය ද ගෙන මා ඉදිරිපත් කලේ 90 දසකයේ දී පමණ සිංහල භාෂාව තාක්ෂණික කරණය ගැන සමස්ත ප්‍රජාව ගේම දායකත්වය ලැබූ බව,සක් සුදත් සේ දත් නිසාත් 'එය තාක්ෂණය කරණයට වඩා පහසු වු බවත්ය.එය දැනට නැතිබවත් නිගමනය වෙනවා. :::::#පරිගණක තාක්ෂණික ක්ෂේත්‍රයටත් මෙය අදාලයි. කලාපයේ පරිගණක තාක්ෂණය අතින් දුර්වලම රට ලංකා වීමටත් මේ එක් හේතුවක්.එබැවින් සිංහල විකිපීඩියාවේ ඇති ප්‍රජා පාලනය තනි තනි ඊනියා අධිකාරි තනි තනි බල තුළ කේන්ද්‍රගතව ඒ වලට යටත් වීම සුදුසු නැති බවයි නිගමනය කිරීමට සිදුවන්නේ .අඟවන්නේ.මද්මයස්ත මත දරන,සාධාරණ පුද්ගලයන් පිරිසක්,ආයතනයක් තම මතය සාධාරණ ලෙස නියෝජනය වන බවට වග බලා ගැනීම සඳහා සංවිධානාත්මක ආකාරයකින් විකිපීඩියාව සංස්කරණය කිරීම කරන්නේ විකිපීඩියාවේ අන්තර්ගත ප්‍රතිපත්ති අනුව නම්, එහි වරදක් නැත. මෙතන ගැටළු මතුවන්නේ විය හැකි ගැටළු සහගත පක්ෂග්‍රාහී සංස්කරණය ගැනය.මෙම යොමුවන්ද බලන්න [[විකිපීඩියා:පරස්පර විරෝධී අභිලාෂයන්|පරස්පර විරෝධී අභිලාෂයන්]] , [[විකිපීඩියා:Conflict of interest|2]],[[:en:Wikipedia:Reliable_sources_and_undue_weight|3]],[[:en:Wikipedia:Conflict_of_interest#Paid_editing|4 Paid editing]], [[විකිපීඩියා:විකිපීඩියාව කුමක් නොවන්නේද]], [[:en:Wikipedia:Coherence_and_cohesion|6]] :::::#ඔබවිසින් යෝජිත වැඩපිළිවෙල සිංහල විකිපීඩියාවේ විශ්ව විද්‍යාලයේ අධිකාරී බලය යොදාගෙන ම පාසල් මට්ටමින්,ඔබගේ තාක්ෂණික දැනුමෙන් ද දැනටම කළ හැකි බව නිගමනය වෙනවා.මෙහි සත්භාවය පිළිබද ගැටළු සහගතයි.ඔබ අදහස් කරන පරිදි ද සිංහල විකිපීඩියාවේ පරිශීලකයන් 'ඔබ ආයතනය යටතේ පුද්ගලිකව සම්බන්ධ වී වැඩ කිරීම නිශ්ඵල ක්‍රියාවකි.එය සිංහල ප්‍රජා පරමාධිපත්‍යයට හානිකර වීමකි.ඉහත කරුණු ගොනු වන්නේ එය නිගමනය කිරීමටයි. :::::#ඔබ මෙතන ජාතිවාදයක් ගැන කතා කරල තිබුන. '''ඔබට මම කරුණාවෙන් මතක් කරනවා පදනමක් ඇතුව පරිස්සමෙන් වචන පාවිච්චි කරන්න කියලා'''.එසේ ඔබට නිගමනය වීමට ඔබට සම්ප්‍රේක්ෂණයවූ මගේ ප්‍රකාශය ඇති කරුණු පෙන්වන්න පුලුවන්ද?මෙතන ප්‍රමුඛව කතා කරන්නේ සිංහල විකිපීඩියාව ගැනයි. දෙවනුව ප්‍රමුඛත්වය දෙන්නේ සමස්ත විකිපීඩියාවටයි. තෙවනුව සිංහල භාෂාව,සිංහල භාෂාව තාක්ෂණිකකරනය , සිංහල පරිශීලකයන්, ආදි ප්‍රමුඛත්වයේ පිළිවෙලයි. මෙය පළමුව ඔබ විසින් තේරුම්ගත යුතු කාරණයයි.මෙම ප්‍රමුඛත්වය තුළ ඔබට මෙතන මා ඔබට පුශ්න යොමු කළේ සිංහල භාෂාව තාක්ෂණයට මුසු කිරීමේදී ඔබ හවුල් වුවා යැයි ඔබ පැවසූ නිසයි.රාජ්‍ය භාෂා දෙපාර්තමේන්තුව ගැන කරුණු උදාහරණයක් ලෙස පැවසුවේ ප්‍රජා පරමාධිපත් තියේ ඇති 'පරමාධිපත්‍ය අධිකාරි බලය අපහරණය වන බව පැවසීමටයි, රාජ්‍ය භාෂා මොනවාද ,එම භාෂා ප්‍රවර්ධනය පෝෂණය පවත්වාගෙන යන්න එම ආයතනය මෙත්වෙක් ගෙන ඇති වැඩපිළිවෙල මද්යස්ත නැති හෝ අරමුණින් අපගමනය වෙලා ඇතිබව කියන්න එම ඉඩහරණය ගත්තේ . [https://www.parliament.lk/uploads/documents/paperspresented/performance-report-ministry-of-national-coexistence-dialogue-2016-si.pdf බලන්න 1] මෙතන කතා කරන්නේ සිංහල විකිපීඩියාව ගැනයි දෙවැනුව සිංහල ගැන පමණයි. ඔබ සිංහල විකිපීඩියාවේ ලිපි ගුණාත්මකව සහ ප්‍රමාණයෙන් වර්ධනය කරන්න සහ තාක්ෂණිකව එයට දායක වන්න,වැඩමුළු පවත්වන්න මෙහෙයවන්න පෙර ඔබ නියෝජනය කරන ආයතනයෙන් දැනට සිංහල ප්‍රවර්ධනය කරන්න කරලා තියෙන වැඩ ටික මොකක්ද කියලා අපිට කියන්න පුළුවන්ද? සිංහල භාෂාව වෙනුවෙන්,එය පෝෂණය කරන්න පවත්වාගෙන යන්න නඩත්තු කරන්න තාක්ෂණය මුසු කරන්න, ඔබ ආයතනය විසින් කර ඇති ඇති අනාගත සැලසුම් මොනවාද ? එය මෙතැනට සුදුසුකමක් ලෙස අවශ්‍ය වනවා නියතයි.ඔබ විශ්ව විද්‍යාලයේ ලේබලය ඇති අධිකාරිය සිංහල විකිපීඩියාවට එතරම් වැදගත්කමක් නැත. මෙය ප්‍රජා මුලික පදනමකි. :::::#ඔබ ආයතනයට පාසල් මට්ටමින් වැඩමුළු පැවැත්වීමට මාර්ග සැලසුමක් Action plan නැති බැවින් ඔබ සිතන ලිපි ප්‍රමාණය වැඩි කර ගන්නේ කොහොමද කියලා සැකයක් තියෙනවා. ඔබ ආයතනයට මේ සඳහා මාර්ග සැලැස්මක් හදා ගන්න නොහැකි මන්ද යන්නත් ගැටලුවක්. ඉහත සමහර ප්‍රශ්න වලට පිළිතුරු දීම ඔබට මග හැරිලා තියෙනවා.මෙසේ වැඩමුළු පැවැත්වීමට යැයි කියා ආධාර මුදල් එකතු නොකර දැනටම මෙම යෝජිත වැඩපිළිවෙල අධ්‍යාපන අමාත්‍යාංශය ද සම්බන්ධ කරගෙන පාසල් මට්ටමින් කළ හැකි නොවන්නේ ද යන්නට පිළිතුරක් ලබාදී නෑ. අඩු තරමේ ප්‍රධාන පාසල් වත් පහසුවෙන්ම කරන්න පුළුවන් කම තිබෙදී . මේ සඳහා විශ්වවිද්‍යාල අධිකාරී බලය ඔබට පහසුවෙන්ම යොදවන්නත් පුළුවන් බැවින්ද .දැක්මක් ලෙස ඉදිරියේ දි ඔබ කොපමණ ලිපි ප්‍රමාණයක් සිංහල විකිපීඩියාව තුල වැඩි කරන්න බලාපොරොත්තු වෙනවාද කියා අපිට දැනගන්න කියන්න පුළුවන්ද? ඔබ ආයතනයේ තාක්ෂණික දැනුම සහ විෂය දැනුම , සිසුන් ආදිය පාවිච්චි කරලා දැනට අර්ධව සහ අසම්පුර්ණ වී ඇති සිංහල පිටු ගුණාත්මකව තාක්ෂණිකව ලෝක මට්ටමට අනිකුත් විකි හා තරගකාරී ලෙස ගැළපෙන ආකාරයෙන් පිළියෙල කරන්න පුලුවන්ද? ඒ නොහැකිනම් එයට ඇති බාධා ලෙස ඔබ දකින්නේ කුමක්ද? ඒ සම්භාන්දහ්ව සමීක්ෂණයක්, විමර්ශනයක් කර තිබේද ? :::::#මා මුල්ම අදහස් දැක්වීමේදී ප්‍රකාශ කලා මා පුද්ගලිකව මෙයට සම්බන්ධ නොවන බව පවසා ඇත. මා සම්භන්ධ නොවුනාට මට අදහස් දැක්වීමට භාදාවක් මා දකින්නේ නැත. මෙහි ප්‍රජා දායකත්වය ඉතාම අඩු බැවින් නිසයි මා අදහස් දක්වන්නේ. ඊට වඩා යමින් යම් දෙයක් මට පෙනුන බැවින් මේ ප්‍රකශ කරන්නේ.ප්‍රජාව සතු බලයක් සියුම් ඔබ ආයතනය , හෝ වෙනයම් ආයතන අධිකාරියකට සම්ප්‍රේක්‍ෂණය කල නොහැකි බවයි මම මේ කරුණු ගොනු කළේ. පවසන්නේ.දැනට තිබෙන යාන්ත්‍රණය තුළම( ලෝක මට්ටමෙන්ද) මෙයට මෙසේ හානි වෙලා තියෙද්දී ඔබ ආයතනික මට්ටමේන් අනන්‍යතා පෙන්වමින් මෙතනට පැමිණ කටයුතු කිරීම සිංහල විකිපීඩියාවේ දැනට ඇති මනා යහ පාලනයට බාධාවක් බව මගේ අදහසයි.ඔබ ආයතනය පුද්ගලිකව අධ්‍යාපන අමාත්‍යාංශය සමඟ සහයෝගයෙන් එක්ව ගොස් ලංකාවේ හෝ ලෝකෙ ඉංග්‍රීසි ළමුන් හෝ දැනුවත් කර,සිංහල විකිපීඩියාවෙන් ලිපි ප්‍රමාණය යහපත් අරමුණින් ගුණාත්මකව වර්ධනය කරන්න ළමුන් හෝ වැඩිහිටියන් එතැනට යොමු කරන්න කටයුතු කරනවානම් ප්‍රශ්නයක් නැත .අපි ඔවුන්ට උදව් දෙන්න මග පෙන්වන්න සැදී පැහැදී ඉන්නවා ඕනෑම වෙලාවක. ඔබ ආයතනය විසින් යෝජිත මෙම වැඩපිළිවෙල ඉතා පහසුව කළ හැකිව තිබෙද්දී ඔබට මුදල් ප්‍රතිපාදන අවශ්‍ය වන්නේ කුමන ක්‍රියාවලියකට ද කියලා පැහැදිලි කරන්න පුලුවන්ද? එසේත් නැත්නම් සිංහල විකිපීඩියා ලිපි වැඩි කරගන්න කියන කාරණය මේසය උඩ තබා වෙනත් ආයතනික වශ්‍යතා සඳහා හෝ වෙනත් අවශ්‍යතා සඳහා ද ඔබ ආයතනයට මෙම මුදල් අවශ්‍ය වෙන්නේ කියන සාධාරණසැකය ඔබ ආයතනය නැති කරන්නේ කොහොමද? :::::#ඔබ ඉහත කල ප්‍රකාශය තුල යම් තැනක මා විමසූ පැනයකට පිලිතුරු ලෙස සදහන් කර තිබුණා. ගූගල් ආයතනයට මම වෛර කරන්නේ ඇයි ද කියලා වගේ එකක්. ඔබ ඒ ප්‍රශ්නයත් හරියටම තේරුම් අරගෙන නැත.නැගෙනහිර කලාපයේ අනිත් රටවල් ගුගල් වලින් ස්වාධීන වූ භාෂා පද්ධති තබාගන්නවා. ගූගල් වලින් ස්වාධීන වූ බොහෝ රටවල් ප්‍රමාණයක් තියෙනවා තම ස්වාධීන භාෂා පද්ධති තාක්ෂණය සමග මුසු කරගෙන සංවර්ධනය කරලා ජාතික කාර්යක්ෂමතාවය වැඩි කර ගත්තු රටවල් .ඒ වෙනුවෙන් ඔවුන් පරීක්ෂණ කරනවා . ඒ ඒ විශේෂිත භාෂා සදහා ඔවුන් තම පරිගණක පද්දති ප්‍රජාව වෙනුවෙන් නිරන්තරව විවුර්ත කරලා තියෙනවා ,එය ඔවුන්ගේ භාෂාව වැඩි දියුණුවෙන්න හේතුවක් වෙලා .සමස්ත ප්‍රජාවම එකතුවෙලා .google වලින් ස්වාධීනව කටයුතු කිරීම ජාතියකට, ස්වාධීනව අත්‍යවශ්‍ය ලෙස සලකන්නේ ඇයි ද කියලා ඔබට වැටහෙන්නේ නැත්නම් එතන ප්‍රශ්නයක්. බොහෝ රටවල් google වලින් ස්වාධීන ව කටයුතු කරද්දී ඒ සඳහා පෙර සූදානමක් විශ්වවිද්‍යාල මට්ටමෙන් බුද්ධිමත් කියන පුද්ගලයන්ට කලින්ම ඇති වුණේ නැත්තේ ඇයිද කියලා කියන ප්‍රශ්නය මට දැන් අහන්න සිද්ධ වෙනවා. airplane රෝදය බයිසිකලයකට ට සවි කරන්න කලින් ගුවන් යානයක් අපේක්ෂා කල ජාතියකට බයිසිකලයක් ජාතිය වෙනුවෙන් නිර්මාණය කරන්න ජාතික විශ්වවිද්‍යාල සම්බන්ධ වුණේ ඇයි කියලා ප්‍රශ්නයක් තියෙනවා. ජාතියේ කැමැත්ත ගුවන් යානයක් මිසක් බයිසිකලයක් ,කරත්තයක් නොවේ .වෙන රටවල් ජාතික අවශ්‍යතා හඳුනා ගන්නා විදිහයි සිරි ලංකා විද්වත් ආයතන ජාතික අවශ්‍යතා හඳුනා ගන්නා විදිහයි දෙකක් වන්නේ කොහොමද ? ''ඒ නිසයි ඉහත මා විසින් ප්‍රකාශ කළ ප්‍රකාශයේ ජාතික පර්යාය කුමක්ද කියලා ප්‍රශ්නයක් ඔබගෙන් ඇහුවේ'' . :::::# ඉංග්‍රීසි විකිපීඩියාව උපදේශත්මකව ගත්තත් ඉංග්‍රීසි විකිපීඩියාව සහ සිංහල විකිපීඩියාව යනු දෙකක් බව අවධාරණය කරමින්,වෙනත් භාෂා ව්‍යාපෘතිවලට වෙනස් වන කාරණය සම්බන්ධයෙන් ඔවුන්ගේම ප්‍රතිපත්ති තිබිය හැකිය., සෑම ගිණුමක්ම තනි පුද්ගලයෙකු විසින් මෙහෙයවිය යුතුය. ගිණුම් බෙදා ගැනීමට අවසර නොමැති අතර, ගිණුම් යම්කිසි සංවිධානයක් නියෝජනය වන පරිදි නම් නොකළ යුතුය. සාමාන්‍යයෙන් කෙනෙකුගේ ස්ථාවරයට සහාය වීමට ඉඩ ඇති පුද්ගලයින් පිරිසක් කැඳවා එම සාකච්ඡාවට පැමිණීමට ඉඩ ඇති බැවින් විකිපීඩියාව තුල [[:en:Wikipedia:Canvassing|"කැන්වසින් කිරීම" තහනම් ය]], විකිපීඩියාව තුළම "විකි ව්‍යාපෘති" වැනි සංවිධානාත්මක කණ්ඩායම් රාශියක් ඇත, ඒවා විශේෂිත මාතෘකා ක්ෂේත්‍රයන්හි උනන්දුවක් දක්වන සංස්කාරකවරුන් එම ක්ෂේත්‍ර තුළ ලිපි වැඩිදියුණු කිරීම සඳහා සහයෝගීව කරයි. එහි වරදක් නැත නමුත් එසේ වුවද, සමහර WikiProjects ගටලුසහගතය.[[:en:Wikipedia:Sockpuppetry#Meatpuppetry|රුකඩ නැටවීම]] ,කැන්වසින් කිරීම අයහපත් ප්‍රතිපල වියහැක.එබැවින්,සමුහ ක්‍රියාකාරකම් වලට එරෙහිව විශේෂ රීතියක් නොමැත නමුත් දැනුවත් විය යුතු අන්තරායන් කිහිපයක් තිබේ. එය කිරීමට සැලසුම් කරන අනර්ථකාරී දෙයක් නම්,ඒවා වළක්වා ගැනීමට වග බලා ගන්න සියලුදෙනාගේම වගකීමක් වෙනවා.සාමාන්‍ය පුද්ගල සංස්කරණයට වඩා,සංවිධිත සංස්කරණ වැරදි යාමට බොහෝ ක්‍රම තිබේ. අවසන් වශයෙන් නැවත මතක් කරන්න කැමතියි මෙම යෝජිත වැඩපිළිවෙල තුල ඔබ ආයතනය සිංහල ලිපි ප්‍රමාණය කොපමණ කින් වැඩි කරනවද ? ඒ සඳහා සැලසුම් කර ඇති සැලසුම කුමක්ද? ප්‍රතිපාදන ආධාර නැතුව මෙය පවත්වාගෙන යාමට හැකිව තියෙද්දී ඒ නොකරන්නේ ඇයිද ? ප්‍රතිපාදන අවශ්‍ය වන වෙනත් කාරණා තිබේ ද? :::::<span style="text-shadow:3px 3px 4px lightskyblue;">[[User:Rsekanayake|<span style="color:#F62817">Rs</span>]][[User talk:Rsekanayake|<span style="color:#1673F5">Ekanayake</span>]]</span> 03:22, 10 නොවැම්බර් 2022 (යූටීසී) :::: == ඔක්තොම්බර් vs ඔක්තෝබර් == [[ඔක්තොම්බර්]] සහ [[ඔක්තෝබර්]] අතරින් දැනට අපගේ ව්‍යාපෘති මෘදුකාංග සහාය දක්වන්නේ දෙවැන්නට බව පෙනෙන්නට තිබේ. එය නිවැරදි ද? අදහස් ඇතොත් දක්වන්න. -- [[User:Lee|Lee]] ([[User talk:Lee|talk]]) 14:43, 20 අගෝස්තු 2023 (යූටීසී) == බල පොරය == ගෝලීය පරිපාලකවරු මෙම ව්‍යාපෘතිය තුළ ක්‍රියාකාරී වීම පිළිබඳව මෙම මොහොතේ සක්‍රීය සාකච්ඡා කිහිපයක් පවතියි. * [[පරිශීලක සාකච්ඡාව:Mtarch11]] - ([https://si.wikipedia.org/w/index.php?title=%E0%B6%B4%E0%B6%BB%E0%B7%92%E0%B7%81%E0%B7%93%E0%B6%BD%E0%B6%9A_%E0%B7%83%E0%B7%8F%E0%B6%9A%E0%B6%A0%E0%B7%8A%E0%B6%A1%E0%B7%8F%E0%B7%80:Mtarch11&oldid=602551 ස්ථාවර සැබැඳුම]) * [[:meta:Steward requests/Miscellaneous#Sinhala Wikipedia GS policy|මෙටා]] ([https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Steward_requests/Miscellaneous&oldid=25842893#Sinhala_Wikipedia_GS_policy ස්ථාවර සැබැඳුම]) හැකි අය සහභාගී වන්න. -- [[User:Lee|Lee]] ([[User talk:Lee|talk]]) 03:56, 8 නොවැම්බර් 2023 (යූටීසී) ---- :පිටත ඇති සාකච්ඡා දෙක දැන් ඇති තත්ත්වය: :* මෙටා සාකච්ඡාව අද: [https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Steward_requests/Miscellaneous&oldid=25870476#Sinhala_Wikipedia_GS_policy සබැඳිය] :* ගෝලීය පරිපාලක සාකච්ඡාව අද: [https://si.wikipedia.org/w/index.php?title=%E0%B6%B4%E0%B6%BB%E0%B7%92%E0%B7%81%E0%B7%93%E0%B6%BD%E0%B6%9A_%E0%B7%83%E0%B7%8F%E0%B6%9A%E0%B6%A0%E0%B7%8A%E0%B6%A1%E0%B7%8F%E0%B7%80:Mtarch11&oldid=603737 සබැඳිය] :-- [[User:Lee|Lee]] ([[User talk:Lee|talk]]) 04:21, 16 නොවැම්බර් 2023 (යූටීසී) ---- : දැනුවත් කලාට තුති [[User:Singhalawap|Singhalawap]] ([[User talk:Singhalawap|talk]]) 14:46, 15 නොවැම්බර් 2023 (යූටීසී) :ගැටළුව ගැන නොදන්නා අයට සරල පැහැදිලි කිරීමක් කරන්නේ නම් එය මෙසේය. :# "ශ්‍රී ලංකාවේ හිඟුරක්ගොඩ කලාපයෙහි රජයේ පාසැල් ලැයිස්තුව" නම් වන {{diff|diff=601861|label=මෙම පිටුව}} වෙත යන්න. :# එය නිර්නාමික පරිශීලකයෙකු විසින් සාදන ලද පිටුවකි. :# එහි ලිපි නාමයේ වරදක් මම නොදකිමි. :# අන්තර්ගතය හරි ද වැරදිද නොදන්නා මුත් අන්තර්ගතය මනස්ගාතයක් නොව පාසැලක නමකි. :# මා දකිනා ආකාරයට නම් මෙය විගස මකාදැමිය යුතු පිටුවක් නොවේ. ඔබ එකඟ වන්නේ ද? නමුත් ගෝලීය පරිපාලකවරු එසේ සිතති. :-- [[User:Lee|Lee]] ([[User talk:Lee|talk]]) 03:48, 9 නොවැම්බර් 2023 (යූටීසී) ::ලිපිය අසම්පූර්ණ ලැයිසුතුවකි. දුටු අඩුපාඩු කීපයක් නිවැරදි කලෙමි. කිස්සේත්ම මකාදැමිය යුතු ලිපියක් නොවන බැවු විස්වාස කරමි. [[User:Singhalawap|Singhalawap]] ([[User talk:Singhalawap|talk]]) 14:50, 15 නොවැම්බර් 2023 (යූටීසී) :::කතාබහට එක් වීම ගැන තුති. -- [[User:Lee|Lee]] ([[User talk:Lee|talk]]) 04:20, 16 නොවැම්බර් 2023 (යූටීසී) ::::කාටවත් මේ ගැන කියන්න දෙයක් නැතිද? -- [[User:Lee|Lee]] ([[User talk:Lee|talk]]) 12:59, 5 දෙසැම්බර් 2023 (යූටීසී) :::::[[:meta:Steward_requests/Miscellaneous#Review_for_recent_deletions_at_km.wiktionary|මෙම සාකච්ඡාව]] ([https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Steward_requests/Miscellaneous&oldid=26073131#Review_for_recent_deletions_at_km.wiktionary අද තත්ත්වය සඳහා ස්ථාවර සබැඳිය]) බලන්න. ගෝලීය පරිපාලකවරු විසඳුමක් නොව ගැටළුවක් හැඩයි නේද? -- [[User:Lee|Lee]] ([[User talk:Lee|talk]]) 09:58, 15 ජනවාරි 2024 (යූටීසී) ::::::{{ping|Rsekanayake}} සාක්ච්ඡාවට සහභාගී වීම අගේ කොට සලකමි. හැකිනම් මෙතැනත් ඔබේ අදහස දක්වන්න. අපි බොහෝ දෙනෙක් මේ දවස්වල තරමක් විකියෙන් ඈත් වී සිටියත්, අප මෙතෙක් කරගෙන ආ දේ විනාශ වීම වලක්වා ගැනීම සඳහා යමක් කළ යුතු බව මගේ අදහසයි. -- [[User:Lee|Lee]] ([[User talk:Lee|talk]]) 06:38, 30 ජනවාරි 2024 (යූටීසී) :::::::විකිපිඩියාව ගැන මම දරන්නේ වෙනම මතයක්.විකියාව කියන්නේ බඩගින්නට හොඳ කෑමක් නමුත් ගුණදායි රසවත් කෑමක් නොවේ. නවීන තාක්ෂණය තුළ විකි පීඩියාව අවලංගු වෙමින් පවතිනවා. :::::::සිංහල විකිපීඩියාව ගැන දරන්නේ වෙනමම මතයක්.මේක ලියන්න ගියොත් ලොකුම ලොකු ලිපියක් වෙනවා. :::::::මේ අදාළ සංවාදය මොකක්ද කියලා හරියටම තේරෙන්නේ නෑ. මොකද මෙතන විකි ජාගන් වැඩි නිසා, එකපාරට බැලූ බැල්මට ගෙවා ඇතුලේ මොනාද තියෙන්නේ කියලා දැනගන්න අමාරුයි. වැඩකුත් නෑ. :::::::සමස්තය බලලා අදහස් දැක්වීමක් පමණයි සිද්ධ වන්නේ . wikipedia ඇතුළෙ තියෙන්නෙ කල්්ලි වර්ග ජාති සංස්කරණ යුද්ධයක්. තමා ප්‍රමුඛයා වීමට දරණ වෑයමක්. දිටි පීඩියා ගයිඩ් ලයින් ඔක්කොම අවභාවිතා වෙනවා.ඕන කෙනෙකුට ඕන දෙයකින් ගැලවෙන්න ම් ප්‍රතිපත්තිමය ා දේවල් විකියා ඇතුලේ ගයිඩ් ලයින් විදිහට තියෙනව. දන්න කෙනාට තමන්ගේ මතය හරි කියන්න ඒ ජාර්ගගන් උපුටා දක්වන්න පුළුවන්. අනිත් පැත්තට ප්‍රධාන ප්‍රතිපත්ති නොසලකා හැරලා තමයි එවැනි දෑ ඉදිරිපත් කරන්නේ ත් . :::::::සිංහල විකුපීඩියාවේ ප්‍රධානම අඩුව තමයි සංස්කරණය කරන්න පුද්ගලයින් නැතිකම. ඒක ඇතුළෙත් තියෙන්නෙත් වර්ගවාදයක්. :::::::කෙසේ නමුත් අවසාන වශයෙන් කියන්න තියෙන්නේ. සිංහල විකියාවේ හොඳම කාලයේ තිබුණේ දෙදහට කලින් පමණයි ඊට පස්සේ අභාවයටයි ආවේ. ලිපීඩියාව නරකම නෑ, wikipedia නරකම නෑ ඒත් දැන් තාක්ෂණයත් එක්ක විකිපීඩයාවට එතරම් වැදගත්කමක් ලැබෙන්නේත් නෑ. ඉතුරු වෙලා තියෙන ජාති කල්ලි පදනම් කරගෙන තියෙන සංස්කාරකයන් අතර තියෙන යුද්ධයත් ඉදිරියේ නැති වෙලා යයි. <span style="text-shadow:3px 3px 4px lightskyblue;">[[User:Rsekanayake|<span style="color:#F62817">Rs</span>]][[User talk:Rsekanayake|<span style="color:#1673F5">Ekanayake</span>]]</span> 05:57, 14 පෙබරවාරි 2024 (යූටීසී) ::::::::ගයිඩ් ලයින් අවභාවිතාව ගැන කතාව නම් සහතික ඇත්ත. මෙටා සාකච්ඡාවේ ඒක හොඳටම පේන්න තිබුණා. -- [[User:Lee|Lee]] ([[User talk:Lee|talk]]) 14:51, 14 පෙබරවාරි 2024 (යූටීසී) :::::::::[[User:AramilFeraxa|AramilFeraxa]] විසින් සිදුකරන ලද: :::::::::# [[:ගොනුව:Maths5.JPG]] :::::::::# [[:ගොනුව:Para 3.JPG]] :::::::::# [[:ගොනුව:Para a1.JPG]] :::::::::# [[:ගොනුව:Tish-3.JPG]] :::::::::# [[:ගොනුව:Tish-4.JPG]] :::::::::# [[:ගොනුව:Para 2 lazy.JPG]] :::::::::# [[:සැකිල්ල:Persondata]] :::::::::මකා දැමීම් සියල්ල සාකච්ඡා පිටුවේ අන්තර්ගතය සම්පූර්ණයෙන්ම නොසලකා කළ ඒවා ය. කාටවත් ඒ ගැන ගැටළුවක් නෑ නේද? -- [[User:Lee|Lee]] ([[User talk:Lee|talk]]) 13:50, 21 අගෝස්තු 2024 (යූටීසී) == කතු හිමිකම් බලපත්‍ර == [[මාධ්‍යවිකි සාකච්ඡාව:Licenses#Update to 4.0|මෙම ඉල්ලීමට]] අනුව, අප ව්‍යාපෘතියේ බලපත්‍ර වෙනස් කිරීම ගැන ඔබගේ අදහස් ඉදිරිපත් කරන්න. -- [[User:Lee|Lee]] ([[User talk:Lee|talk]]) 11:36, 3 අගෝස්තු 2024 (යූටීසී) == ලතින්, ලතින්-නොවන මිශ්‍ර පෙළ අඩංගු ලිපි නාම == ඉංග්‍රීසි විකිපීඩියාවේ '''ලතින්, ලතින්-නොවන මිශ්‍ර පෙළ අඩංගු ලිපි නාම''' ලිපි/ප්‍රවර්ග නාම සඳහා පිටු ගෙනයාම අවහිර කොට ඇත. අපගේ ව්‍යාපෘතියේ ද එම අවහිර කිරීම දැනට ක්‍රියාත්මකයි. මෙය අපගේ ව්‍යාපෘතියේ ඉවත් විය යුතු බව මගේ අදහස යි. ඔබගේ අදහස දක්වන්න. අදාළ සාකච්ඡා: * [[Special:Redirect/revision/687535#ලතින්, ලතින්-නොවන මිශ්‍ර පෙළ අඩංගු ලිපි නාම]] * [[Special:Redirect/revision/725915#Error_message_when_moving]] -- [[User:Lee|Lee]] ([[User talk:Lee|talk]]) 10:18, 10 නොවැම්බර් 2024 (යූටීසී) :@[[පරිශීලක:VihirLak007|VihirLak007]], මෙය සිදු කර ඇත්තේ යම් තාක්ෂණික අවශ්‍යතාවයක් හේතුවෙන් විය යුතුය. ඉවත් කළ පසු එන ගැටළු ගැන අදහසක් තිබේ ද? -- [[User:Lee|Lee]] ([[User talk:Lee|talk]]) 10:20, 10 නොවැම්බර් 2024 (යූටීසී) ::මීට අමතරව මතු දැක්වෙන සාකච්ඡාව ද බලන්න. ::* [[Special:Redirect/revision/114728#Latin_+_non-Latin]] ::-- [[User:Lee|Lee]] ([[User talk:Lee|talk]]) 04:40, 9 ජූලි 2025 (යූටීසී) qgbk3ic72f4wwz414wdca9xvf56c5rx 754485 754477 2025-07-09T04:47:27Z Lee 85 /* ලතින්, ලතින්-නොවන මිශ්‍ර පෙළ අඩංගු ලිපි නාම */ Reply 754485 wikitext text/x-wiki <noinclude>{{Villagepumppages|දාම් ලෑල්ල|කෝපි කඩේ, '''දාම් ලෑල්ල''' අළුත් අදහස් පිළිබඳව යෝජනා කිරීම ට හෝ සාකච්ඡා කිරීම ට භාවිතාවන ස්ථානය යි. ඉංග්‍රිසි විකිපීඩියාවේ '''idea lab''' කොටසට සමානව මෙය භාවිතා වේ. අදාළ සාකච්ඡාව අවසානයේ සමූහයේ [[WP:CONSENSUS|එකඟතාවය]] සඳහා [[WP:VPR|කෝපි කඩේ (යෝජනා)]] වෙතට යොමු කරන්න. මෙහි අදහස් දැක්වීමේ දී නිර්මාණාත්මක සහ ධනාත්මක වීමට අමතක නොකරන්න.<br />''නව සාකච්ඡාවක් ආරම්භ කිරීමට පෙර පහත දෑ පිළිබඳව අවධානය යොමු කරන්න'': * '''තාක්ෂණික''' ගැටලු සම්බන්ධව සාකච්ඡාව සඳහා '''[[විකිපීඩියා:කෝපි කඩේ (තාක්ෂණික)]]''' භාවිතා කරන්න. * '''ප්‍රතිපත්ති''' ගැටලු සම්බන්ධව සාකච්ඡාව සඳහා ''' [[විකිපීඩියා:කෝපි කඩේ (ප්‍රතිපත්ති)]]''' භාවිතා කරන්න. * ඔබ සතුව දැනටත් '''නිශ්චිත යෝජනාවක්''' ඇත්නම් ඒ සඳහා ප්‍රජාවේ එකඟතාවය පරීක්ෂා කිරීම සඳහා, [[විකිපීඩියා:කෝපි කඩේ (යෝජනා)]] වෙතට යොමු වන්න. මෙතැන දී ගොඩනගා ගන්නා යෝජනා ද එතැනට යොමුවිය යුතුයි.. ''අදහස් දැක්වීමේ දී මතක තබාගත යුතු කරුණු'':<br /> * මෙම පිටුව [[WP:CONSENSUS|එකඟතාවයකට ඒම සඳහාවන]] [[WP:POLLING|ඡන්ද විමසීමකට]] භාවිතාවන පිටුවක් ''නොවේ''. අදහසක් ප්‍රකාශකිරීමකින් තොරව භාවිතා කෙරෙන "Oppose" සහ "Support" මෙහි දී වලංගුතාවයක් නොමැත. ඒ වෙනුවට අදහස් සාකච්ඡාකර ඒවා සඳහා විකල්ප යෝජනා කරන්න.<!-- Villagepumppages intro end -->|WP:VPI|WP:VPIL|WP:VPD}}__NEWSECTIONLINK__<!-- --> {{පරිශීලක:MiszaBot/config |archive = විකිපීඩියා:කෝපි කඩේ (idea lab)/Archive %(counter)d |algo = old(1y) |counter = 1 |maxarchivesize = 50T |archiveheader = {{විකිපීඩියා:කෝපි කඩේ/සංරක්ෂිත ශීර්ෂකය}} |minthreadsleft = 20 }}<!-- -->{{centralized discussion}}<!-- -->__TOC__{{anchor|below_toc}}{{clear}} [[ප්‍රවර්ගය:විකිපීඩියා දැන්වීම් පුවරු]] [[Category:Wikipedia proposals]] [[Category:Non-talk pages that are automatically signed]]</noinclude><!-- --> == කෝපි කඩේ & Localizing == කෝපි කඩේ කොටස් ශීර්ෂවල නම් ටික සිංහලට හරවන එක ගැන මොකද හිතන්නෙ? නිකම්ම translate කරනවට වඩා හොඳයි නේද localize කරල ගත්තොත්? තඹරු දැනටමත් නම් ටිකක් යෝජනා කරල තියෙන්නේ, ඒවා හොඳද නැත්තන් හොඳ අදහස් තියෙනවාද? (Below are the names suggested by තඹරු) * Policy: මුලාදෑනි වදන් * Technical: කළමනා * Proposals: යෝජනා (මේක පරිවර්තනයක් විදයට ම තියමුද?) * Idea lab: දාම් ලෑල්ල * Miscellaneous: විවිධ (ඕනනම් 'අච්චාරු' කියල වුණත්..) --[[User:Lee|Lee]] ([[User talk:Lee|talk]]) 14:34, 15 සැප්තැම්බර් 2010 (යූටීසී) :මේ නම් කෝපි කඩේට සම්බන්ධ ඒවාම වෙන්න ඕනෑද? අපිට බැරිද '''සාරසුබාව, බස්තම, මඩිස්සලේ, කොක්කනිය, කනටිය''' වගේ ගමේ වචන ටිකක් යොදා ගන්න. කෝපි කඩේට සම්බන්ධ වෙන වචන තමයි ගැලපෙන්නේ. නමුත් අදහසක් විදියට එකතු කලේ. මොකද කියන්නේ? --&nbsp;[[පරිශීලක:බිඟුවා|<span style="color:BLUE;"><b>බිඟුවා</b></span>]]&nbsp;[[User talk:බිඟුවා|^{<span style="color:RED;">සාකච්ඡාව</span>}]] 16:08, 15 සැප්තැම්බර් 2010 (යූටීසී) ::කෝ ඉතින් සද්ද බද්ද නෑනේ? අදහස් දෙන්න බය වෙන්න එපා. අදහස හරිද වැරදිද කියන එක නෙමෙයි වැදගත්. --&nbsp;[[පරිශීලක:බිඟුවා|<span style="color:BLUE;"><b>බිඟුවා</b></span>]]&nbsp;[[User talk:බිඟුවා|^{<span style="color:RED;">සාකච්ඡාව</span>}]] 11:16, 21 සැප්තැම්බර් 2010 (යූටීසී) :::'''බස්තම''' සහ '''මඩිස්සලේ''' හැරෙන්නට මම අනිත් වචන අහලම නැහැ. අනෙක් පරිශීලකයන් සහ පාඨකයන් කෙහොමද දන්නේ නැහැ. සිංහල විකිපීඩියාව සිංහල කතා කරන පොදු ජනතාව අතරට අරගෙන යෑමට නම් ඔවුන් භාවිතා කරන සාමාන්‍ය වචන භාවිතා කරන්න ඕන කියල මම හිතනවා. --[[User:Srimalpunchi|Srimalpunchi]] ([[User talk:Srimalpunchi|talk]]) 08:52, 22 සැප්තැම්බර් 2010 (යූටීසී) ::::ම්..ම්... මේවා ගැමි වහරේ තියෙන වචන. Srimalpunchi කියන කතාව ඇත්ත. අපි යොදා ගන්න ඕනෑ පොදු භාවිතයේ තියෙන වචන. නමුත් මේ පිටු විශේෂ පිටු නිසා විශේෂ අමුතු වචන භාවිතාඋනාට කමක් නෑ කියලා හිතෙනවා. නමුත් අනිත් සෑම අවස්ථාවකදීම හැකි තරම් සරල බසක් යොදා ගන්නවානම් අගෙයි. (බොරුවට පොරත්වය පෙන්නන්න වගේ අපි තමා බුවාලා කියන්න වාගේ ලොකු වචන දාලා සද්ද දාන්න ගියොත් දන් ඉන්න පරිශීලකයනුත් යන්න යාවි.) සරල සිංහල භාවිතය මම අගේ කරනවා. එතකොට කියවන්නාට රස විඳින්න පුලුවන් හිර වෙන්නේ නැතුව. ආ.. තව එකක්.. මේ බැඳි අකුරු ගැන කියන්න තියෙනවා. ඉස්සර කාලේ තමා වැඩිපුර මේක යොදාගත්තේ. එහෙම කලේ ලියන්න අවශ්‍ය අකුරු ප්‍රමාණය අඩු කරගන්නත් එක්ක. දැන් එහෙම ඕනෑ නෑ කියලා හිතෙන්නේ. මේ ගැනත් හිතලා අවශ්‍ය තැන් වලදී විතරක් බැඳි අකුරු යොදා ගන්න කියලා ඉල්ලීමකුත් කරන්න කැමතියි. --&nbsp;[[පරිශීලක:බිඟුවා|<span style="color:BLUE;"><b>බිඟුවා</b></span>]]&nbsp;[[User talk:බිඟුවා|^{<span style="color:RED;">සාකච්ඡාව</span>}]] 12:39, 22 සැප්තැම්බර් 2010 (යූටීසී) :::::නව/තව අදහස් නැද්ද? --&nbsp;[[පරිශීලක:බිඟුවා|<span style="color:BLUE;"><b>බිඟුවා</b></span>]]&nbsp;[[User talk:බිඟුවා|^{<span style="color:RED;">සාකච්ඡාව</span>}]] 02:54, 21 ඔක්තෝබර් 2010 (යූටීසී) ::::::Technical - තාක්ෂණික, Miscellaneous - විවිධ යන දෙක සුදුසුයි කියා හැඟෙනවා. මේ සාකච්ඡාව පරණ වුණත් තවම ඒ දෙක සඳහා සිංහල යෙදුම් භාවිත නොවන නිසා අදහසක් පළ කරන්න හිතුණා. මේ ස්ථාන අලුත් පරිශීලකයකුට වුණක් එක බැල්මට සොයාගත හැකි නම්වලින් තිබීම වැදගත් කියා හිතෙනවා. එයින් එම කොටස තුළ සාකච්ඡා කළ යුතු දේ පිළිබඳ අදහසක් අප්‍රමාද ව ලැබෙන නිසා. {{unsigned2|14:50, 24 අප්‍රේල් 2011 |Anandawardhana}} :::::2013ත් වෙලා! තාම සම්මුතියක් නෑ. මදැයි.. [[ගොනුව:Paris Tuileries Garden Facepalm statue.jpg|100px]] --[[පරිශීලක:තඹරු විජේසේකර|<span style="color:GREEN;"><b>තඹරු විජේසේකර</b></span>]]&nbsp;[[User talk:තඹරු විජේසේකර|^{<span style="color:BLUE;">සාකච්ඡාව</span>}]] 07:13, 22 ජූනි 2013 (යූටීසී) ::::::අදහස් එන හැටියට, ගැලපෙන හැටියට කරමු. මොනවා වුණත් ව්‍යාපෘතිය අපේ නේ! [[User:Lee|Lee]] ([[User talk:Lee|talk]]) 03:20, 20 අගෝස්තු 2022 (යූටීසී) == how to merge this == ඔබගේ අදහස් ලබාදෙන්න.<br /> [[Infectious_disease_(Classification)]] and [[%E0%B6%B6%E0%B7%9D%E0%B7%80%E0%B6%B1_%E0%B6%BB%E0%B7%9D%E0%B6%9C]] --[[User:Asiri wiki|asiri]] ([[User talk:Asiri wiki|talk]]) 10:03, 25 නොවැම්බර් 2010 (යූටීසී) :මේ [http://en.wikipedia.org/wiki/Infectious_disease Infectious disease] කියන ඉංගිරිසි විකියේ තියෙන ලිපියේ අංශ දෙකක පරිවර්ථනයක්. :[[බෝවන රෝග]] එම ලිපියේ හැඳින්වීමේ කොටස​ :[[Infectious disease (Classification)]] කියන්නේ එම ලිපියේ පළමු උපශීර්‍ෂය​ :[[බෝවන රෝග]] ලිපියට [[Infectious disease (Classification)]] ලිපියේ අන්තර්ගතය '''වර්ගීකරණය'''(හෝ වෙනත් උචිත යයි සිතන උපශීර්‍ෂයක් යටතේ) උපශීර්‍ෂය යටතේ එකතු කරන එක හොඳයි කියලා හිතනවා :[[User:අනංගයා|අනංගයා]] ([[User talk:අනංගයා|talk]]) 13:27, 16 ජනවාරි 2011 (යූටීසී) ::{{done}}: අනංගයා යෝජනා කළ ලෙස [[User:Lee|Lee]] ([[User talk:Lee|talk]]) 03:49, 20 අගෝස්තු 2022 (යූටීසී) == Edit conflicts at [[ද ෆොක්ස් ඇන්ඩ් ද හඋන්ඩ්]] == It seems the article [[ද ෆොක්ස් ඇන්ඩ් ද හඋන්ඩ්]] having some international level edit conflict. Sinhala version too has become a victim. I think its time to "Protect" that article. [[User:Singhalawap|Singhalawap]] ([[User talk:Singhalawap|talk]]) 02:52, 6 ජූනි 2011 (යූටීසී) :අර්ධ ආරක්‍ෂිත කරන ලදී. --&nbsp;[[පරිශීලක:බිඟුවා|<span style="color:BLUE;"><b>බිඟුවා</b></span>]]&nbsp;[[User talk:බිඟුවා|^{<span style="color:RED;">සාකච්ඡාව</span>}]] 02:56, 4 ජූලි 2011 (යූටීසී) == ඒකාබද්ධ කලයුතු ලිපි හෝ කොටස් == <nowiki>[[ප්‍රවර්ගය:ඒකාබද්ධ කලයුතු ලිපි හෝ කොටස්]]</nowiki> බලන්න. ඒකාබද්ධ කලයුතු ලිපි ගණන ඉතා විශාලය. මොකක්හරි කරන්න බලමුද? [[User:Singhalawap|Singhalawap]] ([[User talk:Singhalawap|talk]]) 05:41, 3 ජූලි 2011 (යූටීසී) :හදිස්සියට ක්ලික් කරන්න ඕන අයට: [[:ප්‍රවර්ගය:ඒකාබද්ධ කලයුතු ලිපි හෝ කොටස්]] [[User:Lee|Lee]] ([[User talk:Lee|talk]]) 03:50, 20 අගෝස්තු 2022 (යූටීසී) == විකිපීඩියා 2 සීඩි == ආරාධනා!, ඔබගේ විකිපීඩියාව දැන් සීධි එක ලෙසින් එළිදැක්වීමට උත්සාහ කරන්න.(සිසුන් සදහා විකිපීඩියා වියාප්තිය)[https://github.com/santhoshtr/wiki2cd මෙයට භාවිතා කරනලද සොෆ්ට්වෙයාර් ගොනුව] [[ගොනුව:Wiki2cd-tamil2.JPG|200px|දෙමළ විකිපීඩියා සදහා]] --[[User:Shameermbm|මෝහමට් ඝමීර්]] ([[User talk:Shameermbm|talk]]) 08:11, 24 අගෝස්තු 2011 (යූටීසී) == ප්‍රවර්ගවලට නම් යෙදීම​ == ප්‍රවර්ගයකට හෝ අන් කවරකට හෝ ශීර්‍ෂයක් හෝ මාතෘකාවක් යෙදීමේ දී එය උක්තව තැබිය යුතු ය​. '''නළුවෝ''' විනා ''නළුවන්'' නොවේ. අනුක්තයෙන් මාතෘකා තැබීම අනුචිත ය​. <big><font color="#800000" size="5">[[විශේෂ:දායකත්ව/අනංගයා|අ]]</font></big> <font color="#808000"> [[පරිශීලක:අනංගයා|^{නංගයා}]]</font> <font color="#008000">[[පරිශීලක සාකච්ඡාව:අනංගයා|<sub style="margin-left:-6.0ex;">''මතන්න''</sub>]]</font> 04:22, 2 ඔක්තෝබර් 2011 (යූටීසී) :: Dear [[පරිශීලක:අනංගයා]], :: I agree with you. I think I have used අනුක්තය in the past. I did not think about it then. Will correct those. :: [[User:Singhalawap|Singhalawap]] ([[User talk:Singhalawap|talk]]) 00:06, 6 ඔක්තෝබර් 2011 (යූටීසී) :::අවධානය යොමු කළාට තුති.<big><font color="#800000" size="5">[[විශේෂ:දායකත්ව/අනංගයා|අ]]</font></big> <font color="#808000"> [[පරිශීලක:අනංගයා|^{නංගයා}]]</font> <font color="#008000">[[පරිශීලක සාකච්ඡාව:අනංගයා|<sub style="margin-left:-6.0ex;">''මතන්න''</sub>]]</font> 14:53, 6 ඔක්තෝබර් 2011 (යූටීසී) :I agreed with අනංගයා. --[[User:මීමා|මීමා]] ([[User talk:මීමා|talk]]) 16:15, 19 ඔක්තෝබර් 2011 (යූටීසී) :මටත් හිතෙන්නේ ඒක තමා හරි කියලා. [[User:Lee|Lee]] ([[User talk:Lee|talk]]) 03:52, 20 අගෝස්තු 2022 (යූටීසී) == පාඨක ප්‍රතිචාර == ඉංග්‍රීසි විකියෙහි ලිපිවල අග දැක්වෙන [http://en.wikipedia.org/wiki/Wikipedia:Article_Feedback_Tool Readers' Ratings ලබා දිය හැකි අන්දමේ widget එකක්] සිංහල විකියට ඇතුලත් කළොත් කොහොමද? මම හිතනවා ඒකෙන් සංස්කරණය කරන්නන් දිරිමත් කරන්න පුළුවන් කියලා. --[[User:පැතුම් හර්ෂණ|පැතුම් හර්ෂණ]] ([[User talk:පැතුම් හර්ෂණ|talk]]) 15:11, 29 නොවැම්බර් 2011 (යූටීසී) [[File:Aft phase 2.jpg|420px]] :::ඔව්... මාත් කල්පනා කරමින් හිටියෙ ඕකමයි! --[[පරිශීලක:තඹරු විජේසේකර|<span style="color:GREEN;"><b>තඹරු විජේසේකර</b></span>]]&nbsp;[[User talk:තඹරු විජේසේකර|^{<span style="color:BLUE;">සාකච්ඡාව</span>}]] 04:08, 7 දෙසැම්බර් 2011 (යූටීසී) :::::::[[w:en:Wikipedia:Article Feedback Tool|Wikipedia:Article Feedback Tool]] තවදුරටත් (2013 මාර්තු සිට) ඉංග්‍රීසි විකිපීඩියාවේ භාවිත නොවේ.----[[User:Randeerjayasekara|Randeerjayasekara]] ([[User talk:Randeerjayasekara|talk]]) 15:27, 29 සැප්තැම්බර් 2015 (යූටීසී) == මාතර මාධ්‍ය නිවස == මෙම ලිපිය CSD ටැග් කිරීම සහ මකාදැමීම ගැන මට නම් එකඟ විය නොහැකියි. ගූගල් සෙවීම මේ නමින් සංවිධානයක් ඇති බව දක්වයි. ලිපිය අංකුර මට්ටමේ වුවත් එය මකාදැමීමට සුදුසු නැතිබව මගේ හැඟීමයි. --[[User:Lee|Lee]] ([[User talk:Lee|talk]]) 08:18, 6 දෙසැම්බර් 2011 (යූටීසී) ::Dear Lee :: Most probably there is an organisation called "මාතර මාධ්‍ය නිවස". But the problem is is that encyclopedic entity or not. Sinhala wikipedia is now increasingly being use by entities as promotion method & to show up that it is an encyclopedic entity. In reallity, entity shall be included in wikipedia only if/when it has become encyclopedic. :: Positive resuts in google per say is not an indication or prove if its an encyclopedic entity. :: If you still think මාතර මාධ්‍ය නිවස is needed to wikipedia, please undo the delete. :: [[User:Singhalawap|Singhalawap]] ([[User talk:Singhalawap|talk]]) 09:42, 6 දෙසැම්බර් 2011 (යූටීසී) :::As you know some time back I was challenged by බිඟුවා and I had no support from community, therefore I will not use my admin privileges actively until the issue is sorted out. But the idea of initiating this discussion is not limited to the given article. I think we should have a better understanding on what should be an “Encyclopedia article” in Sinhala Wikipedia. For an example, this organization මාතර මාධ්‍ය නිවස is an organization in Sri Lanka. A [http://www.google.lk/#sclient=psy-ab&hl=en&site=&source=hp&q=%E0%B6%B8%E0%B7%8F%E0%B6%AD%E0%B6%BB+%E0%B6%B8%E0%B7%8F%E0%B6%B0%E0%B7%8A%E2%80%8D%E0%B6%BA+%E0%B6%B1%E0%B7%92%E0%B7%80%E0%B7%83&pbx=1&oq=%E0%B6%B8%E0%B7%8F%E0%B6%AD%E0%B6%BB+%E0%B6%B8%E0%B7%8F%E0%B6%B0%E0%B7%8A%E2%80%8D%E0%B6%BA+%E0%B6%B1%E0%B7%92%E0%B7%80%E0%B7%83&aq=f&aqi=&aql=&gs_sm=e&gs_upl=578l3578l0l4156l3l2l1l0l0l0l266l454l0.1.1l3l0&bav=on.2,or.r_gc.r_pw.,cf.osb&fp=534b065ce264baef&biw=1680&bih=849 Google search] reveals hits on the subject. Therefore I believe this is valid as an article. Some sort of agreement should be there regarding this matter. --[[User:Lee|Lee]] ([[User talk:Lee|talk]]) 12:09, 6 දෙසැම්බර් 2011 (යූටීසී) :: I agree with you Lee. we need some standerds & guidelines for significance. I am not sure waht discussion you have mentioned as you did not get community support. Please give me the relevent link. Like to read it. [[User:Singhalawap|Singhalawap]] ([[User talk:Singhalawap|talk]]) 17:32, 6 දෙසැම්බර් 2011 (යූටීසී) == ໶කිපිຌවක් ‍ෙතනිම සඩහා උප‍ෙදස් == ໶කිපිຌයාව හදනවාට වඩා අපහසු ‍ෙදයකි ‍ෙමහි එති සින්හල ‍ෙතරැ໦ ගනීම.໨ට වඩා සරල සින්හල භාශාවකින් ලීවාන໦ ‍ෙ‍໦න් ගත ‍ෙහකි ප්රතිපල ໨ට වඩා වඩා ඉහල යනු අත.໧න් පසුව වත් ‍ෙම‍ෙවනි කටයුතු කරන ໶ට ‍ෙම පිලිබදව ‍ෙසලකිලිමත් වන්න. {{Unsigned9|සමා໏}} එහෙම තමයි විකිය කියන්නේ --[[User:මීමා|මීමා]] ([[User talk:මීමා|talk]]) 10:21, 13 පෙබරවාරි 2012 (යූටීසී) == සිංහල භාවිතය == සිංහල භාවිතය නිවැරැදි අයුරින් කළ යුතුය. [http://www.divaina.com/2010/08/15/jana01.html මෙය] කියවා බලන්න. මෙවැනි ලිපි ඇසුරෙන් හෝ සුදුසු ගතක් ඇසුරෙන් හෝ නිවැරැදි අයුර වටහා ගත යුතු වෙයි. ---[[User:ශ්වෙත|ශ්වෙත]] ([[User talk:ශ්වෙත|talk]]) 04:35, 26 පෙබරවාරි 2012 (යූටීසී) : [[User:ශ්වෙත|ශ්වෙත]] : Thank you for the link [[User:Singhalawap|Singhalawap]] ([[User talk:Singhalawap|talk]]) 05:25, 26 පෙබරවාරි 2012 (යූටීසී) == Main Page and Red Links == I see that there are a lot of red links in main page now. My personal belief is there shouldn’t be any red links in main page. What are your comments on that? --[[User:Lee|Lee]] ([[User talk:Lee|talk]]) 08:38, 29 අගෝස්තු 2012 (යූටීසී) : Dear Lee, : Thank you for pointing out this important point. : I think we save to minimize the red links in main page as much as possible.<br> As a small wiki community we may not be able to completely get rid of red link for few more years. On the other hand some times red links do a good thing too. It indicates that this word need an article so there is a chance the reader decides to click on the red link & start an article on that topic. I have done so several times.<Br> From recently times there seems to be too much red links as [[User:Lee|Lee]] has correctly pointed out. This has happened because someone has added අද දවස ගැන... sections in English. I think this non translated section shall be removed from the 1st page.<Br> : [[User:Singhalawap|Singhalawap]] ([[User talk:Singhalawap|talk]]) 09:12, 29 අගෝස්තු 2012 (යූටීසී) ::Don't remove it, please help to translate! [[User:පසිඳු කාවින්ද|'''<font color="#9696A0">පසිඳු <font color="#0A0096">කාවින්ද</font></font>''']] ^{([[Special:EmailUser/පසිඳු කාවින්ද|✉]] • [[Special:Contributions/පසිඳු කාවින්ද|✐]] • [[User_talk:පසිඳු කාවින්ද|✍]])} 15:41, 29 අගෝස්තු 2012 (යූටීසී) I think the point is completely lost here. What I wanted is everyone to agree on a policy like "no red links in main page". --[[User:Lee|Lee]] ([[User talk:Lee|talk]]) 13:33, 3 සැප්තැම්බර් 2012 (යූටීසී) == සාකච්ඡා පිටු == කිසියම් පිටුවකට අදාළ සාකච්ඡා පිටුව, එම පිටුවට දායකත්වය සැපයූ පරිශීලකයන් අගය කිරීමට, ඔවුන්ට ස්තුති කිරීමට ආදී (comments දැමීමක් ලෙස) දේ සඳහා යොදාගැනීම සුදුසු වනු ඇතිද? එවැන්නක් මෙතෙක් සිදුවී ඇති බවක් ඉංග්‍රීසි හෝ සිංහල විකියෙහි දක්නට නොලැබුණි. නැතහොත් එවැන්නකට සුදුසු වන්නේ පරිශීලක පිටු හෝ පරිශීලක සාකච්ඡා පිටු පමණද? නැතහොත් අගය කිරීම් වැනි (බොළඳ) දේ විකිය තුළ නොකළ යුතු වෙමුද?---[[User:Randeerjayasekara|Randeerjayasekara]] ([[User talk:Randeerjayasekara|talk]]) 14:40, 10 ජනවාරි 2015 (යූටීසී)<br /> අගය කිරීම බොළඳ ක්‍රියාවක් ද නැත්ද යන්න ගැටලුවක් කරනොගනිමු. හැකි සෑම විටම අගය කරමු. සෑම දෙනෙක්ම ප්‍රසංසාවට කැමැති වෙත්. එය විකිපීඩියාවේ දියුණුවට රුකුලකි. එයට වඩා සුදුසු වන්නේ අදාල පරිශීලකයාගේ සාකච්ජා පිටුව බව මගේ හැගීමයි.--[[User:රාජු|raju]] ([[User talk:රාජු|talk]]) 15:18, 12 ජනවාරි 2015 (යූටීසී) ::පරිශීලකයාගේ සාකච්ජා පිටුව අගය කිරීම් වෙනුවෙන් යොදා ගැනීම වඩා සුදුසු යැයි මමද සිතමි. පරිශීලකයා ඍජුවම සම්බන්ධ වන/සම්බන්ධ කර ගත හැකි ප්‍රධාන ස්ථානයක් වන්නේ එතැනයි. ලෝකය පුරා පැතිරුණු සුවහසක් දෙනා පරිහරණය කරන, සුවහසක් දෙනා '''ස්වේච්චාවෙන් දායක වන විකිපීඩියාව''' තුල, දෙනෝ දාහක් පරිශීලකයින් ඔවුනොවුන්ගේ සිත් සතුටු කර ගනිමින් අගය කිරීමේ/දිරිමත් කිරීමේ වදන් හා සංඛේත එකිනෙකා අතර හුවමාරු කරගැනීම බොළඳ ක්‍රියාවක් වේනම් එවැනි කොටසක් විකිපීඩියාව තුල නොමැති වේවි. සමහර ප්‍රාදේශීය විකිපීඩියාවන් තුල පරිශීලකයින් අතර ගැටුම් හට ගැනීම, එකිනෙකාගේ අදහස් වලට හා පැවැත්මට ගරු නොකර ඒක පාර්ශ්විකව අනුමත ක්‍රියාවන්/ප්‍රකාශයන් සිදුවීම හා එවැනි දේ නිසා සිදුවන සිත් රිදීම් හා අවසානයේ සංස්කාරකවරුන්ට විකිපීඩියාව නීරස/අප්‍රසන්න තැනක් බවට පත්වීම, එමගින් එම විකිය ප්‍රසාරණය හා ජනප්‍රිය වීම අඩපණ වීම අවම කිරීම වෙනුවෙන් '''විකීසෙනෙහස''' පවතින බව මගේ හැගීමයි. කිසියම් පිටුවකට අදාළ සාකච්ඡා පිටුව එම පිටුවට දායකත්වය සැපයූ පරිශීලකයන් අගය කිරීමට යොදා ගැනීම විරලයි. අදාළ සාකච්ඡා පිටුව, ලිපියේ තොරතුරු ගැන සංවාදයට, විස්තර කිරීමට යොදා ගැනීම ඵලදායක යැයිද මගේ හැගීම වේ.--[[User:L Manju|L Manju]] ([[User talk:L Manju|talk]]) 16:43, 12 ජනවාරි 2015 (යූටීසී) :::කිසියම් පරිශීලකයෙක් යම් සන්ධිස්ථානයකට පැමිණි අවස්ථාවකදී ඔහුගේ/ඇයගේ විකිපීඩියානු දිවිය පිළිබඳ ගුණදොස් පරිශීලනය කිරීම අපගේ අභිමතය විය හැක. එවන් අවස්ථාවකදී එම පරිශීලකයා විසින් දායකත්වය සැපයූ සියළු ලිපි වල සාකච්ඡා පිටු පරිශීලනය කිරීමද වඩාත් පහසු නැතහොත් එම පරිශීලකයාගේ සාකච්ඡා පිටුව පරිශීලනය කිරීමද යන්න විමසා බැලීම මෙහිදී සුදුසු බව යෝජනා කරමි. --- [[User:Shwetha|Shwetha]] ([[User talk:Shwetha|talk]]) 19:03, 12 ජනවාරි 2015 (යූටීසී) == ආදුනිකයන්ට මෙන්ම ප්‍රවීනයව්ටද ප්‍රෙයා්ජනවත් පිටුවක් == මෙම පිටුව මුල් පිටුවේ අදාල තැනකට යා කිරීමට සුදුසුය. (https://si.wikipedia.org/wiki/පරිශීලක:බිඟුවා ) ------ --[[User:Gawesaka|Gawesaka]] ([[User talk:Gawesaka|talk]]) 02:30, 13 ජූලි 2015 (යූටීසී) ::එසේ මුල් පිටුවට යා කිරීමට මෙහි පැහැදිලිව පෙනෙන හේතු මොනවාද? --[[User:L Manju|L Manju]] ([[User talk:L Manju|talk]]) 02:38, 13 ජූලි 2015 (යූටීසී) == <nowiki>{{විශ්‍රාමික}}</nowiki> සැකිල්ල යෙදීම == {{විශ්‍රාමික}} බොහෝ කාලයක් (වසර ගණනාවක්) තිස්සේ විකිපීඩියාවට සංස්කරණ දායකත්වයක් ලබා නොදුන් පරිශීලක පිටු වලට මෙම සැකිල්ල යෙදීම එම පරිශීලකයා විසින් ම කල යුතු ද? වෙනත් පරිශීලකයෙක් එම සැකිල්ල යෙදීම නුසුදුසුද? යම් පරිශීලකයෙක් විශ්‍රාමික ලෙස සැලකීමට එම පරිශීලකයා වසර ගණනාවක් තිස්සේ විකිපීඩියාවට සංස්කරණ දායකත්වයක් ලබා නොදීම (අවසන් සංස්කරණය මිට වසර කිහිපයකට ඉහත දී සිදුකර තිබීම) පමණක් සැලකීම ප්‍රමාණවත් ද?----[[User:Randeerjayasekara|Randeerjayasekara]] ([[User talk:Randeerjayasekara|talk]]) 15:15, 29 සැප්තැම්බර් 2015 (යූටීසී) :ඔව් මෙය අදාල පරිශීලකයා විසින්ම යෙදිය යුතුයි. ඉංග්‍රීසි විකිපීඩියාවේ නම් අක්‍රීය පරිශීලකයන්ගේ සාකච්ඡා පිටු ලේබල් කිරීම සදහා [[:en:Template:User longterm inactive|මෙය]] භාවිතා කරනවා. ඒත් දැන් ඒකත් මකා දැමීමේ උපමානයට ඇතුලත් කරලයි තියෙන්නෙ. [[පරිශීලක සාකච්ඡාව:Mr. 1100100|Mr. 1100100]] ([[පරිශීලක සාකච්ඡාව:Mr. 1100100|Talk]]) 04:21, 30 සැප්තැම්බර් 2015 (යූටීසී) == • යුරේකා! යුරේකා! කීවාට අපිනොදන්න ආකිමිඩිස්. == [[User:Shwetha|Shwetha]] මහතාගේ [https://si.wikipedia.org/wiki/සාකච්ඡාව:සිංහල_හින්දු_අලුත්_අවුරුද්ද මෙතන ] සටහනට පිළිතුරක්, • "දැනුම(මතවාද, මුලධර්ම, අර්ථවිග්‍රහ සහ කරුණු ) යනු යම් පුද්ගලයෙකු නිර්මාණය කරන දෙයක් නොව වෙනත් පුද්ගලයෙකුගේ දැනුම අභාෂය කොට යමෙකු යොදාගැනීම වේ". යන්න මා මීට ඉහත දී මෙම සිංහල විකියේ සදහන් කර ඇත.එය පොත්පත්වල ,අන්තර්ජාලයේ හෝ භාවිතයෙන් සංස්කෘතියෙන් විය හැකිය. • මතවාද, මුලධර්ම, අර්ථවිග්‍රහ (Opinions, theories ) පුද්ගලයන් සතුවුවත් ,කරුණු (Facts ) සදහා ඔබ දක්වන පරිදි එකාදිකාරයක් (monopoly) නොපවතී .එබැවින් plagiarism යටතට පත්වන්නේ මුලින් සදහන් කල දෑ පමණි. එබැවින් අදාළ "සිංහල හින්දු අලුත් අවුරුද්ද යනු ගොතපු මිත්‍යාවකි" යන්නට ගෙනහැර දක්වා ඇත්තේ කරුණුය (Facts ) එය වංචා සහගතව කල දෙයක් නොවේ , ( එහි එක්තරා විශේෂිත වචනයක් ගුගල් හෝ වෙනත් මෙවලමක් භාවිතයෙන් සෙවුම් කල විට එය සෙයාගත හැකි බව මා නොදැන සිටියාද නොවේ.) • එබැවින් ඉහත තාර්කික මතය සලකා බැලීමේදී කිසිවකු විසින් ස්ව නිර්මාණයක් ලෙස කරුණු (Fact)ඉදිරිපත් කිරීමක් නොකරයි,කරුණු(Fact) සහ ඉතිහාස වාර්තාගත තොරතුරු ගෙන හරදක්වීමෙදී පින්තුරයක් පිටපත් කරනවා වැන්නකට සමාන කල නොහැක. • මේ සම්බන්දයෙන් මා පශ්වාත්තාපයකට පත්වන්නේ නැත. ඒ මක්නිසාද යත් ,මා දැනුම නිර්මාණය කරන්නේ නැත.ඔබ මෙන් ඉතා අමාරුවෙන් පර්යේෂණ කර මා කරුණු සොයා ගන්නේද නැත.වෙනත් අයෙකුගේ දැනුමක් (මතවාද, මුලධර්ම, අර්ථවිග්රයහ ,සොයාගැනීම් ) පොතකින් ,අන්තර්ජාලයෙන් ,පුවත්පතකින් ඇසුරින් සමහරවිට ඔබෙන් විය හැක එය මා ලබාගත්තේ කොතනින්ද කියන එකේ වැදගත් කමක් නැති නිසා සොර සිතකින් නැතිවුවත් ඔබ අදහස් කල පරිදි සොරා ගෙන මා යොදාගනු ලබනවා.දැනට ළදරු අවදියේ පසුවන සිංහල විකිපීඩියාව එකතැන පල්වන්නෙත් මෙම දැඩි මතවාද තත්වය යන්න මගේ මතයයි. විකිය යම් තරමකටවත් පෝෂණය කිරීමට මෙම නීති තුල දැඩිව එල්බගෙන සිටීම ගෝචර නොවේ. යම් තත්වයකට මුහුකුරා වැදුණු මෙම නීති ක්රිියාවට නැංවීම ගෝචර වේ යන්න මා හිතන දෙයකි.මා මේ සම්බන්දයෙන් මේ සිදුවීම වීමටත් පෙර ඉහතදී මෙතන [https://si.wikipedia.org/w/index.php?title=%E0%B6%B4%E0%B6%BB%E0%B7%92%E0%B7%81%E0%B7%93%E0%B6%BD%E0%B6%9A:Rsekanayake/%E0%B6%BB%E0%B6%A0%E0%B6%B1%E0%B7%8F/%E0%B7%83%E0%B7%92%E0%B6%82%E0%B7%84%E0%B6%BD_%E0%B7%80%E0%B7%92%E0%B6%9A%E0%B7%92%E0%B6%B4%E0%B7%93%E0%B6%A9%E0%B7%92%E0%B6%BA%E0%B7%8F%E0%B7%80&action=edit&section=4 “plagiarism උගුලෙන් ගැලවෙමු “ ] ලෙස සටහනක්ද තබා ඇත. සම්පුර්ණයෙන්ම අදාළ නොවුනත් තවත් කරුණු කීපයක් කීමට ඇති බැවින් එම කරුණු කීපයත් මෙතනම කියලා හමාර කරන්න අවසර ! • ඔබගේ මතය අනුව සිංහල විකිය ඇත්තේ ඉංග්‍රීසි නොදන්නා සිංහල අයට දැනුම ලබාගැනීමටය. එය හාස්‍යට කරුණකි.භාෂා පරිවර්තකයෙකු ලෙස ඔබ ඉංග්රීිසි භාෂාවෙන් සිංහලයට ලිපි පරිවර්තනය කිරීමෙන් මහත් සේවයක් කරයි. එයත් එක්තරා විදිහක කොපියක් බව මා මීට ඉහතදී ප්‍රකාශ කර ඇත. අපි නිකමට හිතමු යමෙකු (A) ස්වනිර්මාණයක් ලෙස වෙහෙස වී ලිපි පහක් නිර්මාණය කරනවා කියා , එසේම වෙනෙකෙකු (B) ඉංග්‍රීසි විකියේ ඇති ලිපි පහක් භාෂා පරිවර්තක මෙවලම්ද උපයෝගී කරගෙන හෝ නොගෙන සිංහලයට පරිවර්තනය කරනවා කියා .වඩා ඇගයීමට ලක්විය යුත්තේ A ද? B ද? නැතිනම් දෙදෙනාම සමානද. ආසියානු මාසය තරගයේදී දෙදෙනාම සමාන ලෙස සලකා කටයුතු කර ඇත. • තවද,දැනුම නැති වුවත් ඉහල තාක්ෂණික දැනුමක් පමණක්ම ඇත්නම් එවැනි අයට පහසුවෙන් විකිය තුල සංස්කරණ කටයුතු කල හැකිය යන්න මා දරන මතයයි.සාපේක්ෂව යමෙකුට විෂය දැනුම සන්තක වුවත් තාක්ෂණික දැනුමක් ඔහුට නැත්නම් ඔහුට විකියේ පැවැත්මක් නැත.ඔහු දැනුම නැති එහෙත් තාක්ෂනය ඇති විකිපීඩියානුවකුගේ ගොදුරක් බවට පත්වී මානභන්ගතත්වයට, අවමානයට පත්වී විකියෙන් විසිවේ.එසේ හෙයින් ඉහල තාක්ෂණික දැනුමැති අය අතරේ පමණක් පාලන බලය පිහුටුවාගෙන සිටීම තුල විකිපීඩියාව අපේක්ෂිත අයුරෙන් සියලුම අයගේ දැනුම විකිපීඩියාවට එක් තැන් කිරීමට ඇති අපහසුතාවයක් ඇති බව පැහැදිලිය. • කෙසේ වෙතත් අප අතර මතවාද තිබුනත් ඔබ ඉතා දක්ෂයෙක්. විශේෂයෙන් කාලය මිඩංගු කර මෙතුල සක්‍රීයව දායක වීම පුදුම සහගතය. සිංහල විකිය පෝෂණයට මෙහෙයක් කිරීම අගය කලයුත්තෙක්. නමුත් ඔබ විසින් සිංහල විකියට වළක්වාලන ලද දැනුමකුත් තියෙනවා කියයි මගේ හැගීම, එය සිංහල විකිපීඩියාවට අහිමි වෙලා ඇති. එයට හේතුව [https://en.wikipedia.org/wiki/Clash_of_Civilizations මෙය න්‍යාය] වියහැක.--<span style="text-shadow:3px 3px 4px lightskyblue;">[[User:Rsekanayake|<span style="color:#F62817">Rs</span>]][[User talk:Rsekanayake|<span style="color:#1673F5">Ekanayake</span>]]</span> 14:44, 5 මැයි 2016 (යූටීසී) == නිවන නැවත දකිමු ජයසිරි == --[[User:ජයසිරි|ජයසිරි]] ([[User talk:ජයසිරි|talk]]) 09:11, 26 අගෝස්තු 2016 (යූටීසී)'''නිවන පිලිබඳ අදහස් දැක්වීම පිණිස කෝපිකඩේ ඉඩකඩ සැලසීම ගැන සතුට පලකරන නමුත් ඉක්මනින් එවන් වැදගත් මාතෘකාවක් මකාදැමීම ඉතා කනගාටුවට කරුණකි'''<big></big> --[[User:ජයසිරි|ජයසිරි]] ([[User talk:ජයසිරි|talk]]) 09:11, 26 අගෝස්තු 2016 (යූටීසී) ::මේ සඳහා බ්ලෛාගයක් සොයාගන්න. විකිපීඩියාව බ්ලොගයක් නොවේ. ---- [[User:Shwetha|Shwetha]] ([[User talk:Shwetha|talk]]) 09:56, 26 අගෝස්තු 2016 (යූටීසී) --[[User:ජයසිරි|ජයසිරි]] ([[User talk:ජයසිරි|talk]]) 09:04, 26 අගෝස්තු 2016 (යූටීසී) බුදුන් වහන්සේ පෙන්න දුන් පරිදි සිත කියා ශරීරයෙන් බැහැරවූ දෙයක් නොමැත. සිත යනු ශරීරයේම ක්‍රියාකාරකමකි.සිත කොටස් තුනකින් යුක්තවේ. එනම් විඤ්ඤාණය ,මනෝ සහ චිත්ත වේ.එය ශරීරයේම ක්‍රියාකාරකමකි. හැගීම් ඉබේම ක්‍රියා කරන බව බුදුන්වහන්සේ පෙන්වා දී ඇත. ඔබගේ මෙම ප්‍රකාශයට අනුව මෙය ඔබේ අදහසක් නම් "බුදුන් වහන්සේ විසින් පෙන්නා දුන් පරිදි යැයි සඳහන් කිරීම උචිත නොවේ යනු මගේ මතයයි. අඩුම තරමින් ත්‍රිපිටක ධාරි භික්ෂුන් වහන්සේනමක් විසින් පාඨ ගෙන හැර දක්වමින් කල දේශනාවක් අසා හෝ ඔබ මෙවන් ප්‍රකාශයක් කලානම් එය නිවැරදියි පිළිගත හැක. හුදෙක් ඔබේ හිතේ හෝ මනසේ සකස් වූ අදහසක් මෙසේ ඉදිරිපත් කිරීමෙන් වැලකුනොත් වඩාත් උචිත යයි මගේ විශ්වාසයයි.--ජයසිරි (talk) 07:52, 26 අගෝස්තු 2016 (යූටීසී) ඔබේ පලවන ප්‍රශ්නයට පිළිතුරු දීමට ප්‍රථම 'අපට නිවන අසලටවත් යන්න බැරි' යයි ඔබ දරන දුර් මතය පිළිබඳව මගේ බලවත් කනගාටුව ප්‍රකාශකරමි. #යමෙකුට නිවනට ළඟා වීමට නොහැකිවන ප්‍රධානම බාධකය වන්නේද මට නම් නිවන අසලටවත් යා නොහැක යන සිතුවිල්ලමවේ. අදට දශකයකට පමණ ඉහත ධර්මය දේශනාකළ දේශකයන් වහන්සේලා අනුදැන වදාළේ මෙතේ (මෛත්‍රි) බුදුන් දැක නිවන් දැකීමක් ගැනයි. නමුත් ඒ අදහස අදවනවිට නිවැරදිව ධර්මය අවබෝද කරගනු ලැබූ (උතුම් නිවන අවබෝධකරගත්) ධර්මධර භික්ෂුන් වහන්සේලා විසින් තරයේ ප්‍රතික්ෂේප කරනු ලැබ ඇත. (එවැනි රහතන් වහන්සේලා අද මේ ධර්මද්ධිපයේ වැඩසිටින බව බොහෝදෙනා දන්නා කරුණකි) එවන් උතුමන්ගෙන් නිර්මල බුදු දහම අසා දැනගන්න. ඉතා සරලව හා පැහැදිලිව ඒ මගින් ඔබට නිවන දැකගත හැක. සිත ශරීරයෙන් වෙන්ව පැවතීමක් ගැන හෝ එක්ව බැඳී පැවතීමක් ගැන හෝ මම කිසිම තැනක ප්‍රකාශකළ බවක් මගේ මතකයේ නැත. බුදුන් වහන්සේ එවන් දේශනාවක් කර ඇති බවක් ද මම අසා නැත. එබැවින් ඔබගේ දෙවන ප්‍රශ්නය මට අදාළ වන්නේද නැත. ඔබේ තුන්වන ප්‍රශ්නය ඉතාම වැදගත් ප්‍රශ්නයක් ලෙස මා දකිමි. සිත පවතින්නේ මේ මොහොතේ පමණක්ම බවත් අතීත සිතක් හෝ අනාගත සිතක් කියා කිසිවක් නොමැති බවත් තේරුම් ගැනීමට උත්සාහ කරන්න. අතීතය මතකයක් පමණි. අනාගතය යනු බලාපොරොත්තු හෝ ප්‍රාර්ථනා මිස යතාර්ථයක් නොවේ (තව මොහොතකින් මා මිය නොයාවියයි කිවහැක්කේ කාටද) නිවන දකින්නාහු විසින් එය දැකිය යුත්තේ මේ මොහොතේම මිස එලඹේවියයි විශ්වාසයක් හෝ නැති අනාගතයේදී නොවන්නේය. උපන්දා සිට මේ දක්වා ගෙවාගෙන එන මේ සසර ගමනේ මා සිටින්නේ මේ මොහොතේම පමණක් බව නුවනින් දකින්න. (අතීතයේ සිටි මා දැන් නැත. අනාගතයේ මා පැමිණ නැත.) මේ මොහොතේ මගේ සිතිවිලි අතීත සිදුවීමක් හෝ අනාගත බලාපොරොත්තුවක් ගැන විය හැක. පසිඳුරන් නිසා ලබන වේදනාවක් සම්බන්දව වියහැක. මේ වේදනාවේ ලක්ෂණයයි වේදනාව නිසා ඇතිවන්නේ තණ්හාවයි ( ඇලීමත් ගැටෙන ස්‌වභාවයත් දෙකම තන්හාවේම ලක්ෂණ වේ)තන්හාවට බැඳී ගිය කල්හි (උපාදාන) භවය සකස්වේ. නැවත උපතක් කරා යන්නේ එබැවිනි. මෙයයි හේතු ඵල ධර්මතාවය. මේ මොහොතේ සිතුවිලි නිරුද්ධ වේ නම් තන්හා උපාදාන නැත . නැවත උපතක් නොවේ.මෙය දැකිය හැක්කේ ප්‍රඥාවෙන්ම පමණි. නිවන් දැකීමෙන් පසු සිතට මොකද වෙන්නේ? සිතේ ස්වබාවය සිතුවිලි ඇසුරු කිරීමයි(අතීත හෝ අනාගත සිතුවිලි සහ වින්දනය මුල් කරගත් සිතුවිලි = සසර ) නිවන යනු සිතුවිලි වලින් නිරුද්දවිමයි. සසරින් එතෙර වීමයි. පැවැත්මක් ඇත හෝ නැත යන මේ දෙකම අන්ත දෙකකි. බුදු දහම කිසිම අන්තයකට යන්නේ නැත. මේ පිළිබඳව පසුව විස්තර කරමි.--[[User:ජයසිරි|ජයසිරි]] ([[User talk:ජයසිරි|talk]]) 09:04, 26 අගෝස්තු 2016 (යූටීසී) ::@[[User:Shwetha|Shwetha]] ප්‍රිය මහත්මයාණනි ! # '''මෙම මාතෘකාව( එනම් [[නිවන]]) විකිපීඩියාවේ ප්‍රවර්ධනයට යුතු වන එකක් නොවන බැවින් මෙය මකා දැමීමට බලාපොරොත්තු වෙමි.''' ලෙස පවසා ඔබේ හුදු අභිමතය පරිදි තිදෙනෙකු විසින් කල මත පළකිරීමක් මකාදමා ඇත. #[https://si.wikipedia.org/w/index.php?title=%E0%B7%80%E0%B7%92%E0%B6%9A%E0%B7%92%E0%B6%B4%E0%B7%93%E0%B6%A9%E0%B7%92%E0%B6%BA%E0%B7%8F:%E0%B6%9A%E0%B7%9D%E0%B6%B4%E0%B7%92_%E0%B6%9A%E0%B6%A9%E0%B7%9A_(idea_lab)&diff=374446&oldid=374445 ඔබ විසින් මකා දැමු මෙය ] ඔබ විසින් මකාදැමුවේ විකියේ කුමන ප්‍රතිපත්තිය යටතේද කියා අධුනිකයෙකු වශයෙන් මා දැනගන්න කැමතියි ,අදාළ විකි ප්‍රතිපති කේතය දක්වන්න. #කොපි කඩේ මීට ප්‍රථම මෙවැනි දෑ සාකච්චා වී නොමැතිද ? # ඔබ ඇතුළු දෙදෙනෙකු විසින් මීට ඉහතදී කල සාකච්චාවක් හෝ කිසියම්වූ අර්ථ විග්‍රහයක් ,මත දැක්වීමක් විකිපීඩියාවේ ප්‍රවර්ධනයට යුතු වන එකක් නොවන බව මා විසින් නිගමනය කළහොත් එය මට මගේ ස්ව කැමැත්තට මකාදැමිය හැකිද ? --<span style="text-shadow:3px 3px 4px lightskyblue;">[[User:Rsekanayake|<span style="color:#F62817">Rs</span>]][[User talk:Rsekanayake|<span style="color:#1673F5">Ekanayake</span>]]</span> 18:24, 27 අගෝස්තු 2016 (යූටීසී) :::නිවන ඇත්තේද නැත්තේද යන බව හෝ එය සාක්ෂාත් කර ගත හැක්කේ කෙසේද යන වග හෝ විකිපීඩියාවට ගෝචර විෂයයක් නොවේ. පැහැදිලි ලෙසින් ස්පුඨවූ කරුණු ඉදිරි පරපුර සඳහා ලියා තැබීම විකිපීඩියාවේ අරමුණ වෙයි. ඔබ විසින් කල යුත්තේ විකිපීඩියාවෙන් පිටත සාමුහික ලෙසින් හෝ ස්වයං ලෙසින් හෝ මෙය විසඳා ඒ පිළිබඳ ප්‍රකාශිත නිබන්ධනයක් හෝ කොට එය ආශ්‍රය කොට විකිපීඩියාවෙහි ලිපියක් නිර්මාණය කිරීමයි. --- [[User:Shwetha|Shwetha]] ([[User talk:Shwetha|talk]]) 18:33, 27 අගෝස්තු 2016 (යූටීසී) ::::අදහස වටිනවා. අදහස පරණ වැඩියි .ලියලා ඉවරයි. අධුනිකයෙක් වශයෙන් ජෙෂ්ථයෙකුගෙන් ප්‍රශ්නයක් ඇහුවාම කර අරින එකත් විකියේ ප්‍රතිපත්තියක්ද ? සිංහල විකියේ ? කර අරින එකනම් දක්ෂකමක් නොවේ .--<span style="text-shadow:3px 3px 4px lightskyblue;">[[User:Rsekanayake|<span style="color:#F62817">Rs</span>]][[User talk:Rsekanayake|<span style="color:#1673F5">Ekanayake</span>]]</span> 19:01, 27 අගෝස්තු 2016 (යූටීසී) :::::මෙය විශ්ව විද්‍යාලයක් නොවන නිසා මෙතන කණිෂ්ඨ, ජේ‍‍යෂ්ඨ​ භේදයක් නොමැත​. විකිපීඩියා ගිණුම පරණ වූවා කියා හෝ සංස්කරණ ගණන ඉහළ වූවා කියා හෝ යමෙක් අනෙක් පරිශීලකයන්ට ඉහළින් වරප්‍රසාද ලද්දෙක් වන්නේ නැත​. :::::විශ්වකෝෂයක් යනු කුමක්දැයි දැන ගෙන සංස්කරණ කරන්නේ නම් ගැටළුවක් වන්නේ ද නැත​. පුද්ගලයා කවුරු වුණත් සංස්කරණයට විශ්වකෝෂීය වටිනාකමක් තියෙනව නම් එච්චරයි. :::::සාකච්ඡා පිටු ඇත්තේ ව්‍යාපෘතිය ගැන තීන්දු තීරණ ගැනීමට ය​. ව්‍යාපෘතියෙන් බැහැර දෙයක් ගැන කතා කිරීමට එම පිටු යොදා ගැනීමෙන් අවැඩක් වන්නේ මෙම ව්‍යාපෘතියටමය​. විකිපීඩියාව තමුන් ගේ අදහස් එළි දැක්වීමේ මාධ්‍යයක් හෝ discussion forum එකක් හෝ නොවේ. මෙම ව්‍යාපෘතියේ අරමුණ වටහා ගෙන ඒ තුළ වැඩ කරමු. නැතහොත් මෙය එකම spam ගොඩක් බවට නුදුරේම පත්වනු ඇත​. :::::හිතුමතේට අනෙක් පරිශීලකයන් ගේ සටහන් මකා දැමීම ගැන නම් මම සතුටු නෑ.&nbsp;&nbsp;&nbsp;|&nbsp;[[පරිශීලක:අනංගයා|අනංගයා]]&nbsp;|&nbsp;[[පරිශීලක සාකච්ඡාව:අනංගයා|සංවාදය​]]&nbsp;| 19:28, 27 අගෝස්තු 2016 (යූටීසී) :::::: විසදිලා තිබුන ප්‍රශ්නය යමෙක් අවුල්කලා මැදිහත්ව නිරවුල් කිරීම ගැන [[පරිශීලක:අනංගයා|අනංගයා]] ට ස්තුතියි.හාස්‍යට ලක්වන එම ක්‍රියාව බලය තහවුරු කරගැනීමට කල උත්සහයකි.--<span style="text-shadow:3px 3px 4px lightskyblue;">[[User:Rsekanayake|<span style="color:#F62817">Rs</span>]][[User talk:Rsekanayake|<span style="color:#1673F5">Ekanayake</span>]]</span> 04:38, 28 අගෝස්තු 2016 (යූටීසී) ::ඔබතුමාගේ නම්‍යශීලිත්වය ගැනත් කරුණු වටහා ගැනීම ගැනත් සතුටු වෙමි;ස්තූතිවන්ත වෙමි. වැරදි පූර්වාදර්ශයක් වැරදි පූර්වාදර්ශයකින් වළකන්නට යාම කණගාටුවට කරුණකි. &nbsp;&nbsp;&nbsp;|&nbsp;[[පරිශීලක:අනංගයා|අනංගයා]]&nbsp;|&nbsp;[[පරිශීලක සාකච්ඡාව:අනංගයා|සංවාදය​]]&nbsp;| 17:30, 30 අගෝස්තු 2016 (යූටීසී) ::සමහරවිට මේ සම්බන්ධයෙන් සිංහල විකිබුක්ස් හි තිබෙන්නටද පුළුවනි.--[[විශේෂ:දායකත්ව/175.157.119.85|175.157.119.85]] 17:43, 30 අගෝස්තු 2016 (යූටීසී) == සෝවියට් රුසියාව සහ රුසියානු සෝවියට් සන්ධීය සමාජවාදී සමූහාණ්ඩුව == සෝවියට් රුසියාව සහ රුසියානු සෝවියට් සන්ධීය සමාජවාදී සමූහාණ්ඩුව යන පද විසින් විස්තර කෙරෙන භූමි ප්‍රදේශ සමාන නොවේ. සෝවියට් සංගමයෙහි සමූහාණ්ඩු කිහිපයක් විය. එය එම සමූහාණ්ඩු වල සංගමයකි. රුසියානු සෝවියට් සන්ධීය සමාජවාදී සමූහාණ්ඩුව යනු එයින් එකක් පමණි. එබැවින් එකකින් අනෙකට යළි යොමු කීරීම වැරදිය. සෝවියට් සංගමය ලිපිය සැකසීමට බලාපොරාත්තු වෙමි. --------[[User:Shwetha|Shwetha]] ([[User talk:Shwetha|talk]]) 15:14, 30 මැයි 2017 (යූටීසී) ::සමාවන්න. සෝවියට් රුසියාව යන්න රුසියානු සෝවියට් සන්ධීය සමාජවාදී සමූහාණ්ඩුව ලෙසද හැඳින්වෙයි. එබැවින් ඉහත යළි යොමුව නිවැරැදිය. සෝවියට් සංගමය වෙනත් දෙයකි. සමාවන්න. --- [[User:Shwetha|Shwetha]] ([[User talk:Shwetha|talk]]) 15:19, 30 මැයි 2017 (යූටීසී) == සිංහල විකිපීඩියාව අදවනවිට කුණු ගොඩක් බවට පත්වී ඇති බැවින් එය ප්‍රතිස්ථාපනය කරගැනීම උදෙසා == :සිංහල විකිපීඩියාව අද වනවිට,එනම් 2021 මුල්කාර්තුව වන විට, තත්වයෙන් ගුණාත්මක භාවයෙන් පිරිහී ඇති බව නිරීක්ෂණය වේ .සීග්‍රයෙන් පිරිහිමින්ද පවතී. සිංහල විකිපීඩියාව අද වනවිට කුණු ගොඩක් බවට පත්වී ඇත , ගුණාත්මක භාවයෙන් පිරිහිණු සිංහල විකිපීඩියාව පුනරුත්ථාපනය කිරීමට නම් ,සිංහල විකිපීඩියාවට සිංහලද ඊට සමගාමීව තාක්ෂනයද දන්නා දන්නා ඇඩ්මින් මඩුල්ලක් අවශ්‍යයි.<span style="text-shadow:3px 3px 4px lightskyblue;">[[User:Rsekanayake|<span style="color:#F62817">Rs</span>]][[User talk:Rsekanayake|<span style="color:#1673F5">Ekanayake</span>]]</span> 01:09, 13 පෙබරවාරි 2021 (යූටීසී) ::තව ටිකක් පැහැදිලි කරන්න පුළුවන් ද? [[User:Lee|Lee]] ([[User talk:Lee|talk]]) 06:35, 13 පෙබරවාරි 2021 (යූටීසී) :::@[[පරිශීලක:Lee|Lee]] ටිකක් නොවේ බොහෝ දේ විශ්ලේෂණය කරමින් එකින් එක පවසන්න පුළුවනි. එය එසේ වුවහොත් ඒක පාර්ශ්විකව දෝෂාරෝපණයක් වෙනවා. එසේ වුවහොත් එය මෙතනට සුදුසු නැත.මා මෙසේ පවසන මේ චෝදනාව සම්භාන්ධයේ ඔබ දරන මතයයි මෙතනදී වැදගත් වන්නේ. එසේ අවශ්‍ය තාවයක් නොමැතිද ,දැන් මේ පසුවන්නේ සිංහල විකිපීඩියාවේ ස්වර්ණම යුගයද කියා ඔබ සාක්කි දරා කරුණු ගෙන එන්න සුදානම් නම් මමත් එය එසේ නොවන්නේමැයි කියා කරුණු ගෙන ඒමට සතුටින් සුදානම් ය. මගේ පැත්තෙන් කරන යෝජනාවට සාක්ෂි වශයෙන් , හොදම පළමු සාක්කියක් ලෙස මම දකින්නේ පහතින් ඇති <big><u>Wikimedia ආයතනයට ව්‍යාපෘති යෝජනා පත්‍රයක් යනුවෙන්</u></big> අලුතෙන් කර ඇති යෝජනාවයි. ඒ වෙනුවෙන්ද ඔබ ඔබේ මතය මතයක් ලෙස කිසිම කරුණක් ඉදිරිපත් කර නොමැති බව පෙනෙනවා. ක්‍රියාකාරී පළමු සාමාජිකයා වහයෙන් ඔබ ඔබේ අදහස හෝ මතය පළමුව ප්‍රකශ කරන්නේ නම් මැනවීමය.එවිටයි සංවාදය කල හැකි වන්නේ . <span style="text-shadow:3px 3px 4px lightskyblue;">[[User:Rsekanayake|<span style="color:#F62817">Rs</span>]][[User talk:Rsekanayake|<span style="color:#1673F5">Ekanayake</span>]]</span> 03:36, 7 ඔක්තෝබර් 2022 (යූටීසී) ::::ඇඩ්මින්වරු තම්න්ගේ මතයට වැඩකරන්න ගත්තොත් ගොඩක් ප්‍රශ්න ඇති වෙනවා. මෙම ව්‍යාපෘතිය ඔබලාගේ. ඔබලාට අවශ්‍ය දේ එකඟතාවයකට ආවම කරවගන්න තමා ඇඩ්මින්ලා පාවිච්චි කරන්න ඕන. දෝශාරෝපණයක් වුවත් පැහැදිලි කරන්න තිබෙන එකම ක්‍රමය ඒක නම් ඒක භාවිතා කරන්න. [[User:Lee|Lee]] ([[User talk:Lee|talk]]) 04:03, 7 ඔක්තෝබර් 2022 (යූටීසී) :::::?@[[පරිශීලක:Lee|Lee]]එකත් හරි.එකගයි. <span style="text-shadow:3px 3px 4px lightskyblue;">[[User:Rsekanayake|<span style="color:#F62817">Rs</span>]][[User talk:Rsekanayake|<span style="color:#1673F5">Ekanayake</span>]]</span> 06:19, 7 ඔක්තෝබර් 2022 (යූටීසී) == ප්‍රස්තාව පිරුළු විකිපීඩියා ලිපි == ප්‍රස්තාව පිරුළු සම්බන්දයෙන් ලිපි හයක් ඇත. ඒවා සොයා බලා, එක් ලිපියක් පමණක් සැකසීම යෝග්‍යයි සිතමි. එම ලිපිවල සබැදියන් පහළින් දක්වා තිබෙයි. <br>[[ප්‍රස්ථාව පිරුළු (සිංහල භාෂාව)]] <br>[[ප්‍රස්ථාව පිරුළු - සිංහල]] <br>[[ප්‍රස්තාව පිරුළු යනු]] <br>[[ප්‍රස්තාව පිරුළු]] <br>[[ප්‍රස්ථාව පිරුලු සදහා පාදක වූ කතා]] <br>[[සිංහල ප්‍රස්තාපිරුළු 1300ක්, වර්ගීකරණයක්, සහ වාග්සම්ප්‍රදායන්ගෙන් වෙන් කර හඳුනා ගැනීම]]. [[User:Jacebrent1|Jacebrent1]] ([[User talk:Jacebrent1|talk]]) 14:14, 6 ජනවාරි 2022 (යූටීසී) :[[ප්‍රස්ථාව පිරුලු සදහා පාදක වූ කතා]] නම් වෙනම ලිපියක් ලෙස පැවතිය හැකි එකක් නේද? -- [[User:Lee|Lee]] ([[User talk:Lee|talk]]) 07:32, 17 දෙසැම්බර් 2023 (යූටීසී) == Wikimedia ආයතනයට ව්‍යාපෘති යෝජනා පත්‍රයක් == සුභ දවසක්, අපි [https://uom.lk/nlp මොරටුව විශ්ව විද්‍යාලයේ ජාතික භාශා සැකසුම් මධ්‍යස්ථානයේ] [https://www.linkedin.com/in/surangika-ranathunga-8b723817/?originalSubdomain=lk සුරංගිකා රනතුංග] හා [http://nisansa.lk/ නිසංස ද සිල්වා]. සිංහල භාෂාවේ ප්‍රගමණය උදෙසා සිංහල විකිපීඩියා ලිපි ප්‍රමාණය වැඩි කිරීමේ අවශ්‍යතාවය අපට තදින්ම දැනී තිබෙනවා. සිංහල විකිපීඩියා ලිපි ප්‍රමාණය වැඩි කිරීමේ ව්‍යාපෘතියක් ආරම්භ කිරීමටත්, ඒ සඳහා අරමුදල් සපයා ගැනීමට wikimedia ආයතනයට ව්‍යාපෘති යෝජනා පත්‍රයක් ඉදිරිපත් කිරීමටත් අප බලාපොරොත්තු වෙනවා. මේ යෝජනා පත්‍රයේ මූලික බලාපොරොත්තුව වන්නේ සිංහල විකිපීඩියා සඳහා දායකත්වය දැක්වීමට විශ්ව විද්‍යාල සහ පාසල් සිසුන් දිරිමත් හා දැනුවත් කිරීමට වැඩමුළු හා තරඟ සංවිධානය කිරීමයි. මේ මගින්, නියමිත කාල පරාසයක් ඇතුලත සිංහල විකිපීඩියා ලිපි ප්‍රමාණය සැලකිය යුතු ප්‍රමාණයකින් වැඩි කර ගැනීම අපේ බලාපොරොත්තුවයි. මේ සඳහා ඔබගේ දායකත්වය හා අදහස් ලබා ගැනීමේ අරමුණෙනුයි අපි මේ පණිවිඩය මෙහි තබා යන්නේ. ඔබ මීට දායකවන්නට කැමතිනම් කරුණාකර අපට දන්වන්න. --[[User:NisansaDdS|NisansaDdS]] ([[User talk:NisansaDdS|talk]]) 07:51, 18 මාර්තු 2022 (යූටීසී) :මේක ගැන මොනවත් අළුත් තොරතුරු නැද්ද? [[User:Lee|Lee]] ([[User talk:Lee|talk]]) 14:21, 20 අගෝස්තු 2022 (යූටීසී) ::ඔබගෙන් අපි ඉහත [[පරිශීලක සාකච්ඡාව:Lee#Wikimedia ආයතනයට ව්‍යාපෘති යෝජනා පත්‍රයක්|පෙබරවාරියේ දී උදව් ඉල්ලුවා]]. එහි ප්‍රතිචාරයක් නොවූ බැවින් තමයි ඉන්පසු අපි කෝපි කඩේ ද තව පරිශීලකයන් කිහිපයක සාකච්ඡා පිටුවල ද උදව් ගන්නට උත්සාහ කලේ. එම තැන් වලින්ද එතරම් උන්නදුවක් නැති වූ බැවින්ද [https://ugc.ac.lk/index.php?option=com_content&view=article&id=2243%3Aobtaining-prior-approval-for-receiving-foreign-grants-to-sri-lanka-from-other-governments-foreign-development-partners-foreign-institutions&catid=118%3Aresearch-grants&Itemid=255&lang=en ලංකා ආණ්ඩුව පිටරට වලින් පර්යේෂණ (research) සඳහා එන මුදල් ලබා ගන්න අපහසු වෙන නීති කිහිපයක්] දැමූ හෙයින්ද මේ ව්‍යාපෘතිය කල් දමන්නට අපි තීරණය කලා. මේ දෙවන කාරණය නම් ළඟදීම වෙනස් කරන්නට අදහස් කරන බව [https://twitter.com/UMadhavii/status/1566811182698475520 ආචාර්ය හර්ෂ ද සිල්වා මහතා කියූ හෙයින්], මේ ව්‍යාපෘතිය ඉක්මනින් නැවත පණ ගන්වන්නට හැකි වෙකැයි අපි බලාපොරොත්තු වෙමු. [[User:NisansaDdS|NisansaDdS]] ([[User talk:NisansaDdS|talk]]) 11:08, 2 නොවැම්බර් 2022 (යූටීසී) :"ඉතාම වටිනා අගය කල යුතු යෝජනාවක් . මෙය මට තැබූ සටහනක් නොවනවා උනත් පොදුවේ වැදගත්වෙනවා කියා මට සිතෙන අදහසක් දැක්වීමට අවසර. සමස්ත ලංකික පරිශීලකයන්ගේ ම හිමිවිය යුතු අයිතියක් පන ගැන්වීමට දරන සිතුවිලි මට්ටමේ පවතින සංකල්පයක් ප්‍රයන්තයක් ලෙසයි මට මෙම යෝජනාව පෙනෙන්නේ,ගන්නේ. මෙය යථාර්තයක් බවට පත්කරගැනීමටනම් පළමුව මුහුණ දිය යුතු අභියෝග මොනවාද ,එම අභියෝග ජය ගන්නේ කෙසේද යන්න දීර්ගාව සාකච්චා කර මනා අවභෝදයක් යෝජක පක්ෂය විසින් පළමුව දැනගෙන මේ වැඩේට සක්‍රීයව දායකත්වය සපයමින් මුලපිරිය යුතුය. මෙය තවත් එක් '''<u>තමා ප්‍රමුකයාවීමේ</u>''' මානසික මට්ටමෙන් පැනනැගෙන මනොමුලික යොජනාවක් නොවේවා කියා සිතනවා සහ පතනවා. කෙසේ නමුත් මෙය හොද යෝජනාවක්. යෝජකයන් ලෙස දැනට ක්‍රියාකාරී පරිශිලිකයින්ගේ කුමක්ද බලාපොරොත්තු වෙන්නේ කියා පැහැදිලි නැත . මොකද දැනටම ඔබට සිංහල විකිපීඩියාවේ පුර්ණ හිමිකාරිත්වය ඇති බැවින් . අරමුණ ධනාත්මකව ක්‍රියාවට නැංවීමට පළමුව යෝජකයන් පරිශීලිකයින් ලෙස මෙයට සම්භන්ධ වීම වැදගත් . කෙසේ වෙතත් වියාපෘතියක් ලෙස පාසැල්මට්ටමෙන් භුමියේ කරන්නේනම් ඔබගේ දැනට ක්‍රියාත්මක ක්‍රියා කාරී සැලසුම් අපටත් දැනගන්න ප්‍රකශ කරන්න. දීර්ග සංවාදයකට භාජනය කර ක්‍රියා කාරීසැලසුම් වල අඩුලුහුඩුකම් ඇත්නම් එයද නිරාකරණය කරගන්න ,සිංහල විකිපීඩියාව කාලයක් තිස්සේ සක්‍රීයව දායක උන ප්‍රයෝගික දැනුමක් ඇති පරිශීලකයන්ගේ දැනුමද බෙදාගන්න පුළුවනි. මගේ පුද්ගලික දැනීමේ හැටියට සැබෑ සිංහල විකිපීඩියාව නර්මාණය කිරීමට අද දිනයේ අභියෝග හුගක් තියෙනවා. අද සිංහල විකිපීඩියාව සඳහා දායකත්වයක් සැපයීමට පළමුවම කල යුත්තේ අරමුදල් සොයා ට වඩා පළමුව කල යුත්තේ ලිපි දෙක තුනක් සංස්කරණය කර මේ තුල සක්‍රීයව දායකත්වය සපයා අත්දැකීමක් ගැනීමයි. ඒ තුල ඔබගේ තාක්ෂණික හැකියාව සහ ලිපි නිර්මාණය කිරීමේ සංස්කරණය කිරීමේ විෂය දැනුම අනිකුත් පරිශීලකයින්ට විනිවිධ භාවයකින් දැක ගත හැක. මේ සමගම තවත් එක් සටහනක් තබන්න අවසරයි, අපිට මතකයි මීට දශක දෙකකට පමණ ඉහතදී පමණ කොලබ විශ්වවිද්‍යාලය සිංහල භාෂා වියාපෘතියක් පටන් ගත්තා අදත් තියෙනවා ඇති ,නමුත් එහි ස්වර්ණමය යුගය පසු වෙලා , අද එය දියාරුවෙලා ගිහින් වගේ පෙනෙනවා.ගුගල් සමාගමට විකිණිලා වගේ. ගුගල සමාගමට තමයි අද අපේ සිංහල ලියන්නේ. සල්ලි මත පදනම් වන යන්ත්රනයකින් මෙය ගලවාගන්නේ කෙසේද කියන එකත් එක් අභියෝගයක්. කොහොම උනත් ඔබ යෝජනා කරන මේ වටිනා අදහස වියාපෘතියක් ලෙස කරගෙන යන්න දිරිය ලැබේවායි පතමි. මේ සදහා සහයෝගය ලබාදීමට අපේක්ෂා කරමි. <span style="text-shadow:3px 3px 4px lightskyblue;">[[User:Rsekanayake|<span style="color:#F62817">Rs</span>]][[User talk:Rsekanayake|<span style="color:#1673F5">Ekanayake</span>]]</span> 02:50, 7 ඔක්තෝබර් 2022 (යූටීසී) ::ඔබගේ දීර්ඝ පිළිතුරට තුති. මුලින් මම මේ අදහසේ හඳුන්වා දීමක් කරමි. විකිපීඩියා ආයතනය මෙම ව්‍යාපෘති යෝජනා පත්‍ ක්‍රමය හඳුන්වා දී ඇත්තේ සාපේක්ෂව බැලූකල දැනට දුර්වල තත්වයේ පවතින භාෂා විකි අදාල භාෂාවේ පර්යේෂකයන් හෝ සමාන අයගේ හෝ උදව්වෙන් ඉදිරියට ගන්නයි. [https://www.linkedin.com/in/surangika-ranathunga-8b723817/?originalSubdomain=lk ආචාර්ය සුරංගිකා] ද [http://nisansa.lk/ මා] ද පසුගිය දශකයක පමණ කාලයක් තිස්සේ සිංහල (හා දෙමළ) පරිගණක ගත කිරීමට දායක්ත්වය දැක්වූ අය ය. ඒ පසුබිම සහිතව ජනවාරියේ අපි විකිපීඩියා ආයතනය ඇමතූ විට ඔවුන් ඒ පසුබිම සලකා අපට ඉදිරියට යන්නට අවසර දුනි. එහි දෙවන පියවර වශයෙන් තමයි ඔවුන් අපිට කිවුවේ දැනට සිටින පරිශීලිකයින්ගෙන් කිහිප දෙනෙක් එකතු කරගන්න කියලා. ඒ අනුව හොයන කල අපි දැක්කා [[පරිශීලක:Lee|Lee]] තමයි වැඩිම උනන්දුවකින් වැඩ කරන්නේ කියලා. අපි පෙබරවාරියේ [[පරිශීලක:Lee|Lee]]ට කතා කලත් උත්තර නොලැබුන බැවින් තමයි මාර්තුවේ දී අපි මේ පෝස්ටුව දැම්මේ. එයටද පිලිතුරු නොලැබුන හෙයින් ද [https://ugc.ac.lk/index.php?option=com_content&view=article&id=2243%3Aobtaining-prior-approval-for-receiving-foreign-grants-to-sri-lanka-from-other-governments-foreign-development-partners-foreign-institutions&catid=118%3Aresearch-grants&Itemid=255&lang=en ලංකා ආණ්ඩුව පිටරට වලින් පර්යේෂණ (research) සඳහා එන මුදල් ලබා ගන්න අපහසු වෙන නීති කිහිපයක්] දැමූ හෙයින්ද මේ ව්‍යාපෘතිය කල් දමන්නට අපි තීරණය කලා. මේ දෙවන කාරණය නම් ළඟදීම වෙනස් කරන්නට අදහස් කරන බව [https://twitter.com/UMadhavii/status/1566811182698475520 ආචාර්ය හර්ෂ ද සිල්වා මහතා කියූ හෙයින්], මේ ව්‍යාපෘතිය ඉක්මනින් නැවත පණ ගන්වන්නට හැකි වෙතැයි අපි බලාපොරොත්තු වෙමු. ::දැන් ඔබ කියූ එක් එක් කොටසට පහත වෙනම පිළිතුරු දෙමි. ::* "මෙය තවත් එක් තමා ප්‍රමුකයාවීමේ මානසික මට්ටමෙන් පැනනැගෙන මනොමුලික යොජනාවක් නොවේවා කියා සිතනවා සහ පතනවා." - විකිපීඩියා ආයතනයේ මෙම ව්‍යාපෘති යෝජනා පත්‍ ක්‍රමය ඔනෑම කෙනෙකුට විවෘතය (මේ ක්‍රියාවලිය ටෙන්ඩර් ක්‍රියාවලියට තරමක් සමානය). ආචාර්ය සුරංගිකා හා මා සමඟ වැඩ කිරීමට ඔබ අකමැති නම් ඔබගේ ම තරඟකාරී ව්‍යාපෘති යෝජනා පත්‍රයක් ඔබට හෝ වෙන කෙනෙකුට හෝ ඉදිරිපත් කල හැකියි. එවිට විකිපීඩියා ආයතනය ඒවා බලා වඩා සුදුස්සා යයි හැඟෙන යෝජනාව හෝ කිහිපය අනුමත කරනු ඇති. ව්‍යාපෘති යෝජනා ලිවීමේ කර්තව්‍යයට ඔබ නවකයෙක් නම් විකිපීඩියා ආයතනය ඒ සඳහාද මඟපෙන්වන්නෙකු ඔබට ලබා දෙනවා. ::* "යෝජකයන් ලෙස දැනට ක්‍රියාකාරී පරිශිලිකයින්ගේ කුමක්ද බලාපොරොත්තු වෙන්නේ කියා පැහැදිලි නැත" - දැනට ක්‍රියාකාරී පරිශිලිකයින්ගෙන් බලාපොරොත්තු වන්නේ විකිපීඩියා ලිපි සාදන, වෙනස් කරන, හා වෙනත් අදාල දේ උගන්වන ගුරු කාර්යයි. අපි විශ්වවිඳ්‍යාල පාසල් සමඟ සම්බන්ධ වී වැඩමුලු සංවිධානය කල විට, ඒ වැඩමුලු වලට පැමිණ නවකයන්ට උගැන්වීමයි ඔබෙන් අවශ්‍ය. ::* "ඔබගේ දැනට ක්‍රියාත්මක ක්‍රියා කාරී සැලසුම් අපටත් දැනගන්න ප්‍රකශ කරන්න." - ඉහත දැක්වූ කාරණ හැර ඊට වඩා ගැඹුරට ක්‍රියාකාරී සැලසුම් සකසා නැත. මොකද විකිපීඩියා ආයතනයේ ව්‍යාපෘති යෝජනා පත්‍ මඟපෙන්වීම යටතේයි අපි මේක කරන්නනේ. එහි පළවන පියවර වුනේ ඉහත අදහස සහ අපගේ සුදුසුකම් විකිපීඩියා ආයතනයට දැන්වීමයි. ඔව්න් එය අනුමත කර දෙවන පියවර ලෙස දැනට ක්‍රියාකාරී පරිශිලිකයින්ට කථා කරන්නට කියන ලදි. අන්න ඒ සඳහායි අපි පෙබරවාරි සිට උත්සාහ කරමින් සිටියේ. දැනට ක්‍රියාකාරී පරිශිලිකයින් දෙතුන් දෙනෙකුගේ කැමැත්ත ආ පසුවයි අපිට විකිපීඩියා ආයතනයට නැවත කතාකර තුන්වන පියවර ඒ අයගේ මඟපෙන්වීම මත සකස්කරන්නට පුලුවන් වෙන්නේ. ඔන්න ඔතනයි හිර වුනේ; දැනට ක්‍රියාකාරී පරිශිලිකයින්ගෙන් නිසි වෙලාව ඇතුලත පිළිතුරු නොආපු නිසා සහ ලංකා ආණ්ඩුවේ ඉහත කී නීතිය නිසා. ::* "අද සිංහල විකිපීඩියාව සඳහා දායකත්වයක් සැපයීමට පළමුවම කල යුත්තේ අරමුදල් සොයා ට වඩා පළමුව කල යුත්තේ ලිපි දෙක තුනක් සංස්කරණය කර මේ තුල සක්‍රීයව දායකත්වය සපයා අත්දැකීමක් ගැනීමයි. ඒ තුල ඔබගේ තාක්ෂණික හැකියාව සහ ලිපි නිර්මාණය කිරීමේ සංස්කරණය කිරීමේ විෂය දැනුම අනිකුත් පරිශීලකයින්ට විනිවිධ භාවයකින් දැක ගත හැක." - ඕනෑම කෙනෙකුගේ වගේ ම මගේ දායකත්වයන් [[විශේෂ:දායකත්ව/NisansaDdS|අදාල පිටුවෙන්]] දැනටම බලන්න පුලුවන් නේද? උවමනා නම් මගේ [[:en:Special:Contributions/NisansaDdS|ඉංග්‍රිසි දායකත්වය මෙතනින් බලන්නත් පුලුවන්]]. මගේ වැඩි දායකත්වක් ඇත්තේ ඉංග්‍රිසි විකිපීඩියාවේය. තාක්ෂණික හැකියාව ගැන ගන්නේ නම් ආචාර්ය සුරංගිකාට ද හා මට ද පරිගණක විද්‍යාව පිළිබඳ ආචාර්ය උපාධි ඇත‍. පරිගණක ගැන හෝ විකිපීඩියා අතුරු මුහුණතේ හෝ ඔබ බලාපොරොත්තු වෙන තාක්ෂණික හැකියාව අපහට දැනටමත් තියෙන හෝ ලබාගන්නට හැකි හෝ බව මට විශ්වාසය. ::* "අපිට මතකයි මීට දශක දෙකකට පමණ ඉහතදී පමණ කොලබ විශ්වවිද්‍යාලය සිංහල භාෂා වියාපෘතියක් පටන් ගත්තා ..." - අපගේ සහෝදර විශ්ව විද්‍යාලයක කටයුතු පහත හෙලා කතා කිරීමට මට සිත් නොදේ. දිවන්ගත මහාචාර්ය වී කේ සමරනායක ද එතුමන් ගේ සිසු පරපුරද සිංහල භාෂාව පරිගණක ගත කෙරුමට කල සේවය අනගිභවනීයයි. අපි මේ දැන් ලියන unicode සිංහල අකුරු පවා සම්මතකරණය කර මෙහෙම සිංහල විකිපීඩියාවක් ඇති වෙන්න පවා පාර කැපුවේ කොළඹ සරසවියේ මහාචාර්ය ජේ බී දිසානායක, මොරටුව සරසවියේ මහාචාර්ය ගිහාන් ඩයස් වැනි මහත්වරුන් ය. 1996 සිට ඔවුන් එය කළ හැටි ඉංග්‍රිසි විකිපීඩියාවේ [[:en:Sinhala_(Unicode_block)|මේ පිටුවේ ඇත]]. ::[[User:NisansaDdS|NisansaDdS]] ([[User talk:NisansaDdS|talk]]) 13:09, 2 නොවැම්බර් 2022 (යූටීසී) :::ඔබගේ පිළිතුරට මුලින්ම ස්තුතිවන්ත වෙමි.යෝජනාවේ අපේක්ෂිත අරමුණ වලට හානිවීමට ඉඩ ඇති බැවින් එකින් ඔබගේ පිළිතුරට තාර්කිකව පිළිතුරු දීමට අපේක්ෂා නොකරමු. යෝජනාව ඇතුලේ කතාකරමු. ඔබ යෝජනා කරන පරිදි ,ඔබ '''<u>විසින් ක්‍රියාත්මක කරන වියාප්රුතියකට</u>''' දැනට ක්‍රියාශීලී සංස්කාරක වරුන් කීප දෙනෙකු විසින් වැඩමුළු පැවැත්වීමට දායකත්වය බලපොරෝතුවීමක් පමණයි අපේක්ෂා කරන්නේ ? යෝජනාවේ පරිදි සිංහල විකිපීඩියාවේ ලිපි ප්‍රමාණය සන්ක්යාත්මකව සහ ගුණාත්මකව වැඩිකරගැනීම වෙනුවෙනුයි අපි ක්‍රියාත්මක විය යුත්තේ.පාසල් ළමුන් තුල සිංහල විකිපීඩියාවේ සංස්කරණය කිරීමට ඇති උනන්දුව වැඩිකර ගැනීම සිංහල ලිපිවල ගුණාත්මක බව වැඩිවෙතැයි අපේක්ෂා කල නොහැක.ගුණාත්මක බව වැඩිකිරීමට අලාල ලිපියේ විෂය තුල ප්‍රවීණ බව ලබා සිටිම අනිවාර්ය විය යුතුය.මෙතන තාක්ෂණික හැකියාව කියා මා අදහස් කලේ විකි මෙවලම් හැසිරවීම පිළිබද පළපුරුද්ද සහ ප්ත්‍රතිපති ගැන මනා අවබෝදයයි. විකිපීඩියාවෙ සංස්කරණ වලින් දශක දෙකක පමණ කාලයක සිට ප්‍රජාව ඉවත්වීමට හේතුව කුමක්ද ,එතනයි ප්‍රශ්නය තියෙන්නේ . අනිත් කාරණය මෙතැන දී පුද්ගල තොරතුරු අනාවරණය වීම සම්බන්ධයෙන් විකිපීඩියා ප්‍රතිපත්තිය, පුද්ගලික බව අනාවරණය කිරීම සහ වීම සිංහල විකිපීඩියාවේ ප්‍රතිපතිවලට ගැලපෙන්නේ කොහොමද කියා දන්නා කෙනෙක් කියනවද? @[[පරිශීලක:Lee|Lee]]? ,එතන පොඩි ප්‍රශ්නයක එනවා නොවේද ,සංස්කාරකවරුන්ට පුද්ගලික තොරතුරු වෙනත් සංස්කාරකවරුන් සමඟ බෙදා ගැනීම ගැටළුවක් විය හැක, අපේක්ෂිත අභිප්‍රායක් ඉක්මවා වෙනත් අය සමඟ බෙදා ගැනීමටට යාමෙන් සංස්කාරකවරුන්ට අපහාස කිරීම වැනික්‍රම භාවිතා කරමින් සමස්ත සිංහල ප්‍රධාන විකි ව්‍යාපෘතියට බාධා කිරීමට පෙලබීමට වඩා වැඩි ඉඩක් ඇතිබව සිදුවිය හැකිය. විකිපීඩියාව යනු නිදහසේ ඕනෑම කෙනෙකුට විකි ප්‍රතිපති සහ සම්මත තුල පිහිටා ඕනෑම කෙනෙකුට භාවිත කල හැකි මෘදුකාංගයකි. ලිපි ප්‍රමාණයේ ගුණාත්මක හා ප්‍රමාණය නැත්තේ සංස්කාරක ප්‍රජාව මේ තුලින් ඉවත්වීමයි.ඔබ අපේක්ෂා කරන පරිදි පාසල් ළමුන් තුල මෙය ජනප්‍රිය කිරීමට රජයද අනුග්‍රහයෙන් වෙළද ප්‍රචාරයක් කිරීම වඩා වටිනවා නොවෙයිද? තාක්ෂණික දැනුම ඔබ සමුහයටම ලබාදීම කල හැකි බැවින් දැනට සිංහල විකියේ ක්‍රියාකාරී සාමාජිකයින් වැඩමුළු පැවැත්වීමට දායකත්වය සපයන්නේ කුමන අංශයෙන්ද කියා පැහැදිලි නැත.ඔබ විසින් යෝජිත වියපෘතියේ ඔබ ඔබේ ඉලක්ක සපුරා ගන්නේ කෙසේද යන්න පිළිබඳ මාර්ග සිතියම පැහැදිලි මදි වගේ. මුලින්ම හදාගන්න ඕන මාර්ග සිතියමයි ,එයට දැනට ක්‍රියා කාරී සාමාජිකයින්ගේ දායකත්වය ලබාගැනීම වටිනවා කියා හිතෙනවා .මගේ පුද්ගලික මතයනම් පුද්ගලිකව පැමිණ මෙඔබගේ වියප්රුතියට සහය දැක්විය නොහැකි බවයි. එය ප්‍රධාන විකි වියප්රුතියට භාද කරවන දෙයක් කියා හැගේ . කෙසේවෙතත් , ඔබ වියාපෘතිය <u>තුලින් අපේක්ෂිත ලිපි ප්‍රමාණය ඉදිරි වසර කීපය තුල සිංහල විකිපීඩියාවේ ගුණාත්මක බැවින්ද යුතුවද වැඩි වීම මා ඇතුළු සමස්ත ප්‍රජාවගේම අපේක්ෂාවයි.</u> <span style="text-shadow:3px 3px 4px lightskyblue;">[[User:Rsekanayake|<span style="color:#F62817">Rs</span>]][[User talk:Rsekanayake|<span style="color:#1673F5">Ekanayake</span>]]</span> 08:35, 3 නොවැම්බර් 2022 (යූටීසී) ::::පෞද්ගලිකත්ත්වය අනාවරණය වීම සිංහල විකිපීඩියාවේ ප්‍රතිපත්ති අතින් නම් ගැටලුවක් නෑ මම හිතන්නේ. හැබැයි "ශ්‍රී ලාංකික විකිපීඩියානුවන්ගෙන්" තිබෙන තර්ජන හේතුවෙන් *සිංහල* බොහෝ දෙනෙකුට තමන්ගේ පෞද්ගලිකත්ත්වය අනාවරණය කරන්න බෑ නේද? [[User:Lee|Lee]] ([[User talk:Lee|talk]]) 03:07, 6 නොවැම්බර් 2022 (යූටීසී) :::::එහම තර්ජන තිබෙන බවක් මා දැන් සිටියේ නැත. මොනවාද මේ තර්ජන? ඇයි එහෙම දෙයක් ඇතිවී තියෙන්නේ? [[User:NisansaDdS|NisansaDdS]] ([[User talk:NisansaDdS|talk]]) 10:00, 7 නොවැම්බර් 2022 (යූටීසී) :::@[[පරිශීලක:NisansaDdS|NisansaDdS]] lee ඔබට ස්තුතියි.ඉහත පිළිතුරට උණපූරකයක් ලෙස අදහස් කිහිපයක් පෞද්ගලික ව ඉදිරිපත් කිරීමට අදහස් කරමි. :::සිංහල භාෂාව අභිවෘද්ධිය වෙනුවෙන් කැප වී ක්‍රියා කළ ක්‍රියා කාරයකු වන ඔබගෙන් මේ සම්බන්ධව ඔබේ ප්‍රතිචාරය අපේක්ෂා කරමි. :::සිංහල භාෂාව ප්‍රවර්ධනය කිරීම වෙනුවෙන් භාෂා අංශයක් කොළඹ විශ්වවිද්‍යාලයට අමතරව විශ්වවිද්‍යාල මට්ටමින් මොරටුව විශ්ව විද්‍යාලය තුළද බිහිවීම සතුටට කාරණයක්.ජාතියේ ජාතික පර්යාය කුමක්ද?. ජාතියේ භාෂාව කුමක්ද?.ජාතියට භාෂාවක් නැද්ද? බහුතර ජාතික අවශ්‍යතා ලෙස සලකා කටයුතු කිරීම ජාතියේ දැක්මයි. ජාතියේ අරමුණයි. ජාතික අරමුණු පෙරදැරි කරගෙනයි මෙම විශ්වවිද්‍යාල කටයුතු කරනවා ඇතැයි ජාතිය අපේක්ෂා කරනවාට සැකයක් නැත. :::මෙහිදී මට පුද්ගලිකව මතු වූ ගැටලු කීපයක් ඔබතුමාගෙන් දැන ගැනීමට හැකියාව ඇතැයි මම අපේක්ෂා කරමි. :::සිංහල භාෂාව ප්‍රවර්ධනය කිරීමට ජේ බී දිසානායක ශූරයින් කැප වී ක්‍රියා කළ බව නොරහසකි. එය පරිගණක ගත කිරීම වෙනුවෙන්ද භාෂා විද්‍යාඥයෙක් ලෙස ද එතුමා කටයුතු කළ බව දැකිය හැක. කෙසේ වෙතත් සිංහල යුනිකෝඩ් අකුරු සිංහලට අවශ්‍ය ලෙස කලාත්මකව හා තාක්ෂණිකව නිර්මාණය කිරීමේ දී පුරෝගාමීව පළමුවෙන්ම කටයුතු කළේ [https://www.ict-history.lk/en/mr-pushpananda-ekanayaka/ Pushpananda Ekanayaka] මහතා බව සඳහන් කිරීම ද වටිනවා. ඔහු මුලින්ම විෂයට ප්‍රවිෂ්ට වන්නේ පුවත්පත් වේදියෙක් ලෙසයි. පරිගණක ක්‍රමවේදියෙක් ලෙස නොවෙයි. මෙහිදී පැහැදිලිව පෙනෙන කාරණයක් තමයි සිංහල භාෂාවක් ප්‍රවර්ධනය වන්නේ සමස්ත ජාතියේම ජාතික ගම්‍යතාවය තුළ මිසක්.පුද්ගල සහ ආගතන ලේබල් වල නොවන බව. :::ඒ එක්කම දැනට මේ අවස්ථාවේ සිංහල භාෂාවට තිබෙන සිංහල විකිපීඩියා පිටුවේ ඇති ගුණාත්මකභාවය පිළිබඳ ප්‍රශ්නයක් තියෙනවා.ඒකට හේතුව කුමක්ද? සමස්ත පූජාවම එකට පාතික අව්‍යතාවයන් හඳුනා ඒතුල සම්බන්ධ නොවීමයි හේතු කාරණය. සමස්තයට අවශ්‍යතාවය තිබුනත් ඔවුන්ට තාක්ෂණිකව ‍ පරවිශ්ටයක් ගැනීමට අපොහොසත් කමත් මෙයට එක් ප්‍රධාන හේතුවක් වේය හැක. පරිගණක දැනුමෙන් ලංකාව සාපේක්ෂව කලාපයේ මන්දගාමී පසුගාමී වීමටත් මේය ප්‍රධාන හේතුවක්. සමස්ත ජාතිය එක් කර නොගැනීම සහ කල්ලි ගොඩනැගීම සහ ජාතිය අපේක්ෂා කළත් විශ්වවිද්‍යාලවලින් කෙරෙනවා කියන ජාතික අවශ්‍යතා ඉටු නොවීම යි මෙයට හේතුවන් කරණය. කලාපය තුල අනිකුත් රටවල් තම ස්වභාෂා ප්‍රවර්ධනය වීම, පෝෂණය වීම විශ්වවිද්‍යාල මට්ටමින් කෙරෙන්නේ කොහොමද කියලා ලංකාවේ සමහර විද්වතුන් උනන්දුව දක්වන්න අවධානයෙන් අවබෝධයෙන් ඉන්නවා.ලෝක මට්ටමෙත් පරිගණක ක්ෂේත්‍රය තුළට ස්වභාෂා සමාග්‍රහනය කරන්නේ කොහොමද කියන එකට පරීක්ෂණ පවත්වනවා. එය ගූගල් ගේ ඒකාඅධිකාරියෙන් බැහැර වූ ක්‍රියාවලියකි.බොහෝ රටවල් ස්ව භාෂාව පරිගණකය තුලට සමාග්‍රහනය කිරීමෙන් සහ භාවිතය තුලින් සමස්ත ජාතිය ම ජාතික අවශ්‍යතා සඳහා යොමු කරවා තම තමන්ගේරටවල් දියුණු කරන්න හැකියාව ලැබිලා තියෙනවා. උදාහරණ වශයෙන් චීනය රුසියාව ජපානය ආදී රටවල් දක්වන්න පුළුවන්.මේ සම්බන්ධයෙන් ඒ රටවල විශ්වවිද්‍යාල වලින් ඔවුන්ට ලැබුණු දායකත්වය අති විශාලයි. හෝ භාෂාවක් ප්‍රවර්ධනය කරගැනීමට අවශ්‍ය වන්නේ සමස්ත ජාතියම එකතු කර ගැනීමෙන් ජීව ගුණය වැඩි වන නිසයි. :::A win-win situation එකක් යටතේ ගූගල් සමාගම ද ලෝකයම එකම භාෂාවක් බවට පත් කරමින්ගූගල් භාෂා මෙවලම් හදන්න ගත්තා. සිංහල භාෂාවත් මේ ගූගල් තෝරාගත් භාෂා අතරට එක් වීම සතුටුදායක කාරණයක්.මේ සම්බන්ධයෙන් පසුව මුදල් වල දියාරු වෙලා ගියාට මූලිකව කටයුතු කළ කොළඹ විශ්වවිද්‍යාලය යම් කාර්යභාරයක් කළා. එය ඔවුන්ගේ ජාතික කාර්යභාරයක්. :::දැන් ලංකාවේ හැමෝම භාවිතා කරන්නේ google මෙවලමයි.ගුගල් API එකයි.හෙලකුරු කියලා මෘදුකාංගයක් සිංහල භාෂාවට හඳුන්වා දී තිබුණත් ඔවුන් ද වොයිස් ටයිපින් වලට භාවිතා කරන්නේ google API එකයි ??එ නමුත් සමහර ජාතීන් google මෙවලම එසේ ගූගල් සමාගම ප්‍රවර්ධනය කර පෝෂණය කරද්දී, තියෙද්දිම තමන්ට ස්වාධීන වූ ස්වායත්ත වූ server යොදවාගෙන තම ජාතික සන්තකයේ තබා ගැනීමට වග බලා ගන්නවා.මට ඔබේන් විමසීමට ඇති ප්‍රශ්නය නම්,දැනට සිංහල, දෙමළ පරිගණක අකුරු කරවීමට පරිවර්තනය කරවීමට භාවිතා කරන සිංහල හෝ දෙමල google මතම යැපෙනවා ද කියන එක. :::එසේත් නැත්නම් අපිටම සිංහල භාෂාවට ම ස්වාධීන වූ server පද්ධතියක් තබාගෙන ඒවා නඩත්තු කරනවාද විශ්වවිද්‍යාල මට්ටමින් කියන එක දැනගන්න කැමතියි.එම ප්‍රශ්නයට පිළිතුර නැත යන්න නම්.යම් අවස්ථාවක යම් හේතුවක් මුල් කරගෙන ගූගල් සමාගම විසින් සිංහල සමග ඇති අන්තර් සබඳතා නවතා දැමූ හොත් ජාතියට වෙන විකල්ප වැඩපිලිවෙලක් තිබේද? ලංකා විශ්වවිද්‍යාල මට්ටමින් අනිත් රටවල් මෙන් මෙය හඳුනාගෙන තිබේද? :::මෙහිදී තවත් කාරණයක් මතු කරන්න අවශ්‍යයි.රාජ්‍ය භාෂා කියා වෙනම අමාත්‍යාංශයක් තියෙනවා. ඔවුන් සිංහල භාෂාව පෝෂණය කරන්න පවත්වාගෙන යන්න.ගවේශණය කරන්න.තාක්ෂණය සමග මුසු කරන්න. ගත් ක්‍රියාමාර්ග මොනවාද? එය බින්දුවයි කිව්වොත් නිවැරදියි. එය සිංහල භාෂාවන් ප්‍රවර්ධනය පෝෂනය, නඩත්තුව ' ගවේෂණය කරනවාට වඩා අන්තර් සාම නියෝජිතයෙක් ලෙස ජාතික අධිකාරියක් ආරෝපණය කරගෙන පැමින සිංහල භාෂාව දුර්වල කිරීමේ වැඩපිළිවෙලක් ක්‍රියාත්මක වන බව මටනම් පෞද්ගලික ව පේනවා.මොරටුව විශ්ව විද්‍යාලය තුළ ස්වභාෂා අංශයෙන් මෙතෙක් කරන ලද .ජාතික සේවාවන් මොනවාදැයි අපි දැනගන්න කැමතියි. :::අනිත් කාරණය තමයි විකිපීඩියා වගේ විශ්වකෝෂ දුමක් තුළ මොරටු විශ්ව විද්‍යාලයේ භාෂා අංශය උනන්දුවක් දැක්වීම සතුටට කාරණයක් වුවත් සිංහල ලිපි ප්‍රමාණය වැඩි කර ගැනීම හුදෙක් අරමුණු කරගෙන පාසල් ලමුන් දැනුවත් කිරීමේ වැඩ පිළිවෙල ගැනත් පොඩි වචනයක් කියන්න ඕන .මේ දැනුවත් කිරීම වෙනුවෙන් අරමුදල් අවශ්‍ය නොවන බව මගේ පුද්ගලික හැඟීමයි.අරමුදල් අවශ්‍ය වන්නේ කුමන කාරණා වෙනුවෙන් ද කියා ඔබට පැහැදිලි කරන්න පුලුවන්ද? :::මෙම වැඩපිළිවෙල ක්‍රියාත්මක කිරීම සඳහා විශ්වවිද්‍යාල සම්පත් ම උපයෝගී කර ගෙන අධ්‍යාපන දෙපාර්තමේන්තුව සමඟ ලිපි ගනුදෙනුවකින් ලංකාවේ තිබෙන ප්‍රධාන විද්‍යාල වලවත් මූලික වශයෙන් මෙම වැඩපිළිවෙල ආරම්භ කිරීමට ලේසියෙන්ම හැකියාව ඇති බව මගේ වැටහීමයි. මේ සඳහා ඒ ඒ පාසල් වලට ගමන් වියදම් ආහාරපාන ආදි අනුග්‍රහය දැක්වීමට ඔවුන්ට පැහැදිලි හැකියාවක් ඇත.හැකිය. විශ්ව විද්‍යාල බස් රථය ද මේ සඳහා යොදවා ගැනීමට පහසුවෙන් හැකිය. තාක්ෂණය අප සතුව තිබෙනවානම්. ශිෂ්‍යයන් උපදේශකයන් ලෙස සහ ගුරුවරුනුත් ඔබ සතුව සිටිනවා නම්.කැපවීමත් තිබෙනවානම්,ජාතික නිල අනුග්‍රහය විශ්ව විද්‍යාලයේ ලාංඡනය තුළ නොමිලේම ලැබෙනවානම්, තිබෙනවානම්. මෙය කළ නො හැක්කක් නෙවෙයි. :::ඔබ විසින් විකිපීඩියාව තුල ‍රියාකාරී ව ක්‍රියා කිරීම සතුටට කාරණයකි. එලෙසම දැනට විශ්වවිද්‍යාල තුළ ක්‍රියාකාරි ව ඉන්න සිසුන් ගේ ද අවධානය යොමු කර සිංහල විකිපීඩියාව සංවර්ධනය කිරීමට දැනට තියෙන ක්‍රමවේදය තුළ ම ඔබටම පහසුවෙන් පහසුකම් සපයා ගත හැකි නොවේද?. එය එසේ නොකරන්න ඇති බාධාව කුමක්ද? දැනට තියෙන ලිපි ප්‍රමාණය වැඩි කිරීමට විශ්වවිද්‍යාල තුළ බොහෝ විෂයන් තුළ ප්‍රවීනයන් ඇති බැවින් එය වඩාත් හොඳට පෝෂණය කළ හැකි නොවෙයිද ? සිංහල විකිපීඩියාව තුළම ඇති යාන්ත්‍රණය මනා ලෙස අවබෝධ කරගෙන ඔබ යෝජිත ව්‍යාපෘතිය තුළින් පැමිණෙන සිසුන්ට මේ සිංහල විකිපීඩියාවේ දැනට පවතින යාන්ත්‍රණ ක්‍රමවේදය තුළම වැඩපිළිවෙළක් අන්තර්ජාලය තුළ ම අපට සකසා ගත හැකි ය. :::සමස්ත විකිපීඩියාව ගැනම යම් අදහසක් දැරීමට අවශ්‍යයි.2007 වසර වගේ කාලයෙන් පස්සේ ලෝකයේ තුළම විකිපීඩියාව කෙරෙහි තිබෙන විශ්වාසය විද්වත් ප්‍රජාව අතර අඩුවෙමින් පවතිනවා. සමහර විද්වතුන් හඳුන්වා දෙන්නේ විකිපීඩියාව තවත් එක් ඡන මාධ්‍යයක් ලෙස පමණයි.සමස්ත විකිපීඩියාව ම දැනට විද්වතුන් අතරින් ගිහිල්ලා ඉවරයි. :::විකිපීඩියාවෙන් ලබාගන්න පුළුවන් යම් විෂයකට හෝ මාතෘකාවට මුල් වන කාරණයක දිශා ආනතියක් විතරයි.බඩගින්න ඇති කෙනෙකුට ආහාරයක් පමණයි ,එය රසවත් ආහාරයක් නොවේ.සමහර විෂයන් ගැන කරුණු පක්ෂග්‍රාහි .මධ්යස්ථ දෘෂ්ටිකෝණය අද ගිලිහිලා.විකිපීඩියාව පූර්ණ ව විශ්වාස කරන්නේ අඩු කියවීමක් ඇති සාමාන්‍ය ප්‍රජාවක් පමණයි.විකිපීඩියාවට ආධාර කරන්නේ ගුගල් අමසෝන් ඇපල් වැනි ආයතනයි. සංවිධානාත්මකව විකිපීඩියාව පුද්ගලික අරමුණු යොමු කර ගනිමින් මුදල් බලය මත යෙදවීම ආරම්භ වෙලා තියෙනවා. මේකත් එක්තරා එක් හේතුවක් ප්‍රවීණයින්, විකිපීඩියාවෙන් ඈත්වීමට.ඒ එකම ඊට සමගාමීව තාක්ෂණික විකල්ප යෙදවුම් නිසා ප්‍රජාවත් ඈත් වෙන ස්වභාවයක් දකින්න තියෙනවා. ගුණාත්මකභාවයෙන් විකිපීඩියාව ප්‍රවර්ධනය කර පෝෂණය කරනවා නම් වඩාත් අවශ්‍ය වන්නේ විශ්‍රාම සුවයෙන් පසුවන කාලය කැප කිරීමට හැකි, විෂෙ යෙන් සන්නද්ධ පුද්ගලයින් ය.ආධුනිකයින් යොමුකිරීම අනාගත ආයෝජනයක් පමණයි.මගේ මේ අදහස පළ කළේ ලෝක විකිපීඩියාව ගැනයි. සිංහල විකිපීඩියාව ගැන මේ වෙලාවේ වෙනම කරුණු කියන්න යන්නේ නෑ.සද්භාවයෙන් කරනවා නම් ඕනෑම කෙනෙකුට සිංහල විකිපීඩියාව ද පෝෂණය කරන්න පුළුවන්. පොඩි පොඩි ගැටලු තිබුනට එයට ප්‍රවිෂ්ට වෙන්න කිසිම බාධාවක් මම දකින්නේ නෑ දැනට. දැනටත් ප සමස්ත ප්‍රජාව ගේම සහයෝගය, පැමිණීම අඩුවීමයි මෙය ෝෂණය නොවෙන්න ප්‍රධානම හේතුව.විද්වතුන් මෙය තුලින් ඇත් වීමත් ගැටලුවක්. ::: මොරටුව විශ්ව විද්‍යාලයේ භාෂා ප්‍රවර්ධනය අංශය වෙනුවෙන් ජාතික අවශ්‍යතාවක් ලෙස සලකා ඔබට හැකි නම් අඩුම තරමේ සිංහල භාෂාවට අදාළ පිටු ටික වත් ලෝක මට්ටමට ගැලපෙන ආකාරයෙන් සිංහල භාෂාව තුළ විශේෂ අනන්‍යතා පිහිටුවමින් ඔබගේ විශ්වවිද්‍යාල තුළ ඉන්න සිසුන්ගේ අවධානය යොමුකර ගුණාත්මකභාවයෙන් සංවරවර්ධනය කරලා දෙන්න හැකියාවක් තිබෙනවාද කියලා සලකා බලන්න කියලා මම ඉල්ලනවා. :::ඉංග්‍රීසි භාෂාව තුළ මුලින්ම බිහි වුණු විකිපීඩියාව අනිත් භාෂාවලට වෙනම ස්වාධීන අයිතියක් මෙන් ලබාදී තිබෙන්නේ ඒ ඒ භාෂාවන් වල තිබෙන ස්වාධීන ංස්කෘතික ලක්ෂණ මතු කිරීමේ හැකියාවක් දැනුමක් ලෙස ලබාගෙන විශ්ව කෝෂයට ලබා ගැනීම පිණිස මිසක් ඉංග්‍රීසි විකිපීඩියාව සිංහලට හුදෙක් පරිවර්තනය කිරීමම අරමුණු කරගෙන නොවන බව ද මතක් කර දෙන්න ඕන. <span style="text-shadow:3px 3px 4px lightskyblue;">[[User:Rsekanayake|<span style="color:#F62817">Rs</span>]][[User talk:Rsekanayake|<span style="color:#1673F5">Ekanayake</span>]]</span> 08:58, 7 නොවැම්බර් 2022 (යූටීසී) ::::මෙවැනි දීර්ග පිළිතුරු ලියනවිට අංක දමා ලියුවානම් පිලිතුරු දීම පහසුයි. ::::#'' "සිංහල භාෂාව ප්‍රවර්ධනය කිරීම වෙනුවෙන් භාෂා අංශයක් ... ඇතැයි මම අපේක්ෂා කරමි." ''- මොරටුව විශ්ව විද්‍යාලයේ පඑිගණක භාෂා අංශය සිංහල පමණක් නොව දෙමල සඳහාද වැඩ කරනවා. එය සිංහල පමණක් තියෙන දෙයක් යැයි වරදවා වටහා ගන්න එපා. ::::# "''කෙසේ වෙතත් සිංහල යුනිකෝඩ් අකුරු සිංහලට අවශ්‍ය ලෙස කලාත්මකව හා තාක්ෂණිකව නිර්මාණය කිරීමේ දී පුරෝගාමීව පළමුවෙන්ම කටයුතු කළේ Pushpananda Ekanayaka මහතා බව සඳහන් කිරීම ද වටිනවා. ඔහු මුලින්ම විෂයට ප්‍රවිෂ්ට වන්නේ පුවත්පත් වේදියෙක් ලෙසයි. පරිගණක ක්‍රමවේදියෙක් ලෙස නොවෙයි. මෙහිදී පැහැදිලිව පෙනෙන කාරණයක් තමයි සිංහල භාෂාවක් ප්‍රවර්ධනය වන්නේ සමස්ත ජාතියේම ජාතික ගම්‍යතාවය තුළ මිසක්.පුද්ගල සහ ආගතන ලේබල් වල නොවන බව.''" - මේක වැරදි ප්‍රකාශයක්. පුෂ්පානන්ද මහකා තලේ සිංහල අකුරු මුහුණත් (font) හදන එක. මම උඩ කිවූ මහාචාර්ය ජේ බී දිසානායක හා මහාචාර්ය ගිහාන් ඩයස් කලේ unicode සම්මතය හදන එක. යුනිකෝඩ් සම්මතය හදන්නට පෙර පුෂ්පානන්ද මහකා හදමින් සිටියේ ශබ්ධානුරූප හා එවන් අකුරු මුහුණත් (font) ඔබ දන්නා ඇති. (FM Abhaya වගේ ඒවා). යුනිකෝඩ් සම්මකය හැදුවායින් පසු තමයි කාට වුනත් unicode font හදන්න පුලුවන් වුනේ. භාෂාව වාහනයක් නම් යුනිකෝඩ් සම්මකය එන්ජිම වගේය. unicode font බොඩිය වගේය. දේවල් දෙකකි. Unicode නැකි කාලේ පුෂ්පානන්ද මහකා ශබ්ධානුරූප හා එවන් අකුරු මුහුණත් (font) හැදුවා වගේ එතුමාටක් අකිත් අයටත් අද unicode font හදන්න පුලුවන් වී තියෙන්නේ මහාචාර්ය ජේ බී දිසානායක හා මහාචාර්ය ගිහාන් ඩයස් කලේ unicode සම්මතය හදපු නිසාය. ::::# "''ඒ එක්කම දැනට මේ අවස්ථාවේ සිංහල භාෂාවට ... කළත් විශ්වවිද්‍යාලවලින් කෙරෙනවා කියන ජාතික අවශ්‍යතා ඉටු නොවීම යි මෙයට හේතුවන් කරණය.''" - ඔන්න ඕක තමයි අපි මේ ව්‍යාපෑති පත්‍රයෙන් ගිහින් පාසල් ළමුන්ටත් විශ්ව විද්‍යාල ළමුන්ටත් උගන්වන්න හදන්නේ. ::::# "''එය ගූගල් ගේ ඒකාඅධිකාරියෙන් බැහැර වූ ක්‍රියාවලියකි''.", "''A win-win situation එකක් යටතේ ගූගල් සමාගම ද... එය ඔවුන්ගේ ජාතික කාර්යභාරයක්.''", "''දැන් ලංකාවේ හැමෝම භාවිතා කරන්නේ google මෙවලමයි.ගුගල් API එකයි.හෙලකුරු කියලා මෘදුකාංගයක් සිංහල භාෂාවට හඳුන්වා දී තිබුණත් ඔවුන් ද වොයිස් ටයිපින් වලට භාවිතා කරන්නේ google API එකයි''" - ඔබතුමාට ගුගල් සමාගම හා ඇති ආරෝව කුමක්දැයි මම නොදනිමි. නමුත් එවන් තරහක් මා සතුව නොවන බව ඔබතුමා දැන්ම දැන ගත්තා නම් ඉදිරි සංවාද වලට ගුණයැයි මම සිතමි. ::::# "''මට ඔබේන් විමසීමට ඇති ප්‍රශ්නය නම්,දැනට සිංහල, දෙමළ පරිගණක අකුරු කරවීමට පරිවර්තනය කරවීමට භාවිතා කරන සිංහල හෝ දෙමල google මතම යැපෙනවා ද කියන එක.''" - විකිපීඩියා ා ආයතනයේ නිල පිටු පරිවර්ථන අතුරු මුහුනත පාවිච්චි කරන්නේ Google Translate සහ තව extension කිහිපයකි. [https://en.wikipedia.org/w/index.php?title=Special:ContentTranslation&campaign=specialcx#draft මෙන්න මේ සබැඳියෙන් එය බලන්න.] එය ඔබේවත් මගේ වක් පාලනයට නතු නොවයෙි. ::::# "''එසේත් නැත්නම් අපිටම සිංහල භාෂාවට ම ස්වාධීන වූ server පද්ධතියක් තබාගෙන ඒවා නඩත්තු කරනවාද විශ්වවිද්‍යාල මට්ටමින් කියන එක දැනගන්න කැමතියි.එම ප්‍රශ්නයට පිළිතුර නැත යන්න නම්.යම් අවස්ථාවක යම් හේතුවක් මුල් කරගෙන ගූගල් සමාගම විසින් සිංහල සමග ඇති අන්තර් සබඳතා නවතා දැමූ හොත් ජාතියට වෙන විකල්ප වැඩපිලිවෙලක් තිබේද? ලංකා විශ්වවිද්‍යාල මට්ටමින් අනිත් රටවල් මෙන් මෙය හඳුනාගෙන තිබේද?''"- ඔබට බොරු කියන්නට දෙයක් මට මෙතන නෑ. පිලිතුර "නැත" යන්න තමයි. මෙහි පුශ්න දෙකක් තිබේ. 1) Translation model පුහුණු කරන්නට භාවිතා කරන්නේ GPU. මේ කොටස් කිහිපයක් එක්ව වැඩ කරල තමයි ඒක හදාගන්නේ. දැනට ඇමරිකාවේමත් මේ [https://www.digitaltrends.com/computing/gpu-price-tracking/ කොටස් එකක් $1600 වෙනවා]. ඒ කියන්නේ එක කොවසක් විකරක් රුපියල් පන්ලක්ෂ හැත්තෑපන් දාහක්. ඒ ආනයන බදු ගහන්න පෙර. ඒවාත් එක පිට එක වැදුනාම ඔය කොටස විතරක් ලක්ෂ දහයක් විතර වෙනවා. දැන් කොහොම හරි එකක් ගෙනාවා කියමු. දැන් අපිට පුළුවන්ද unity plaza එකට ගිහින් Rs 50,000 පරිගණකයක් ගෙනත් ඒක හයි කරන්න? බෑ. ඒක නිකං හරියට ගුවන්යානා රෝදයක් බයිසිකලයකට හයි කරා වගේ වැඩක් ඒපාර. ඒ කියන්නේ දැන් ඒකට ගැලපෙන මට්ටමේ පරිගණකයක් ඕන. ඒකටක් ඒ හා සමානම මුදලක් යනවා. ඔන්න මිලියනයක් දීලා එක පරිගණකයක් හැදුවා. දන් වැඩේ හරිද? නෑ. මම කලින් කිවුවා වගේ ඒවා එකක් බෑ කිහිපයක් ඕන. හරි කොහොම හරි කෝටි දෙක තුනක් වියදම් කරලා පද්ධතියක් හැදුවා කියමු. එච්චර කරලාත් අපිට ගූගල් පරිගණක පද්ධකි වලින් 1%ටවක් ලං වෙන්න බෑ. ඔන්න ඕකයි පළවෙනි ප්‍රශ්ණය. 2) දත්ත හිඟ කම. මේ ලොකයේ අද විශාලම දත්ත ප්‍රමාණයක් ආංබාං කරන්නේ ගූගල් සමාගම. ඒ දත්ත අතර සිංහල දත්ත ද වේ. දැං ඔය කියපු translation වගේ වැඩකට අවශ්‍ය වෙනව දත්ත ටෙරාබයිට් ගනං. නිකම්ම දක්ක නෙමෙයි සමාන්තර දත්ත (parallel data). ඔන්න ඔය කාරියේයදීත් අපිට ගූගල් පසුකරන්න බෑ. අපිට කරන්න පුළුවන් එක් විශේෂ දෙයකට පසුකර යන්න. නමුත් සියල්ලෙන් නෙමේ. ඒකියන්නේ ක්‍රිකට් බාසාවෙන් කිවුවොත් අපිට ගොඩාක් මහන්සි වෙලා හොඳ දඟපන්දු යවන්නෙක් හදාගන්න පුලුවන් all rounder කෙනෙක් බෑ. උදාහරණයක් තමයි (මේ ලිපියට සම්බන්ඳ) ආචාර්ය සුරන්ගිකා හදපු government document translator එක. රජයේ ගැසට් වගේ දේවල් පර්වර්ථය කරන්න ඒක ගූගල් වලට වඩා හොඳයි. ලංකා භාෂා දෙපාත්ථමේනතුව අද ඒක පාවිච්චි කරනවා. හැබැයි සරල සිංහල ව්‍යවහාර වාක්‍ය පරිවර්ථනයට ගියොත්. ගූගල් එක ඒකට වඩා හොදයි. ඔන්න ඕකයි දෙවන ප්‍රශ්ණය. ::::# "''මෙහිදී තවත් කාරණයක් මතු කරන්න අවශ්‍යයි.රාජ්‍ය භාෂා කියා වෙනම අමාත්‍යාංශයක් තියෙනවා. ඔවුන් සිංහල භාෂාව පෝෂණය කරන්න පවත්වාගෙන යන්න.ගවේශණය කරන්න.තාක්ෂණය සමග මුසු කරන්න. ගත් ක්‍රියාමාර්ග මොනවාද? එය බින්දුවයි කිව්වොත් නිවැරදියි.''" - රාජ්‍ය භාෂා අමාත්‍යාංශය මේ දින වලද කරන ව්‍යාාපෘති කිහිපක් තිබේ. ඒවා ගැන ඔවුන්ගෙන් අහන එකයි හොඳ. ::::# "''අන්තර් සාම නියෝජිතයෙක් ලෙස ජාතික අධිකාරියක් ආරෝපණය කරගෙන පැමින සිංහල භාෂාව දුර්වල කිරීමේ වැඩපිළිවෙලක් ක්‍රියාත්මක වන බව මටනම් පෞද්ගලික ව පේනවා.මොරටුව විශ්ව විද්‍යාලය තුළ ස්වභාෂා අංශයෙන් මෙතෙක් කරන ලද .ජාතික සේවාවන් මොනවාදැයි අපි දැනගන්න කැමතියි.''" - National Languages Processing Centre [https://www.facebook.com/nlpc.uom/ සබැඳි 1] [https://uom.lk/nlp සබැඳි 2]. නැවතත් කිව යුතුයි අනිත් භාෂා තලා පෙලා ජාතීවාදී ලෙස සිංහල නැංවීම නෙමෙයි අපේ උත්සාහය. ඔබතුමාගේ උවමනාව එයනම් දුකින් වුනත් ඔබතුමාගේ උදව් එපා කියන්නට අපිට සිදුවෙනවා. ::::# "''මේ දැනුවත් කිරීම වෙනුවෙන් අරමුදල් අවශ්‍ය නොවන බව මගේ පුද්ගලික හැඟීමයි.අරමුදල් අවශ්‍ය වන්නේ කුමන කාරණා වෙනුවෙන් ද කියා ඔබට පැහැදිලි කරන්න පුලුවන්ද? මෙම වැඩපිළිවෙල ක්‍රියාත්මක කිරීම සඳහා විශ්වවිද්‍යාල සම්පත් ම උපයෝගී කර ගෙන ... අපට සකසා ගත හැකි ය.''" - මේක අහස් මාලිගාවක්. මේහෙම පුළුවන් නම් මෙච්චර කලක් කරපුවා කෝ? කලිනුත් කිවුවා වගේ ඔබතුමාව බලෙන් ගන්නට අපි හදන්නේ නෑ. උදව් කරන්න කැමති අයගෙන් උදව් ගන්නයි අපි හැදුවේ. ඔබතුමා හිතනවා නම් අපි වැරදියි ඔබතුමාට ඔය කියන විදියට කරන්න පුලුවන් කියලා. ඔබතුමා ඒක කරන්න. එතකොට අපේ වැඩෙත් යනවා. ඔබතුමාගේ වැඩෙත් යනවා. අන්තිමේ කවුරු නිවැරදි වුනත් දින්නනේ සිංහල විකිපීඩියා ප්‍රජාව. ඇයි දෙපැත්තකින්ම ලිපි හැදෙනවානෙ තරඟෙට. ඒක බොහොම හොඳයි. ::::# "''2007 වසර වගේ කාලයෙන් පස්සේ ලෝකයේ තුළම විකිපීඩියාව කෙරෙහි තිබෙන විශ්වාසය විද්වත් ප්‍රජාව අතර අඩුවෙමින් පවතිනවා. සමහර විද්වතුන් හඳුන්වා දෙන්නේ විකිපීඩියාව තවත් එක් ඡන ... එක්තරා එක් හේතුවක් ප්‍රවීණයින්, විකිපීඩියාවෙන් ඈත්වීමට.ඒ එකම ඊට සමගාමීව තාක්ෂණික විකල්ප යෙදවුම් නිසා ප්‍රජාවත් ඈත් වෙන ස්වභාවයක් දකින්න තියෙනවා.''" - ඔබතුමාගේ "විද්වත් ප්‍රජාව" කියන අර්ථ දැක්වීමට විශ්ව විද්‍යාල ආචාර්යවරයෙක් වෙන මම ඇතුලත් වෙනවාද නැද්ද මම නොදනිමි. එහෙම ඇතුලත් වෙලා මගේ අදහස ඔබ යම් වටිනාකමකින් ගන්නවානම් කියන්න තියෙන්නේ. විකිපීඩියා පිටු reference වශයෙන් නොයොදන බව ඇත්ත. ඒ පිටු වලට ගොස් එහි සබැඳි පාවිච්චි කරන බවද ඇත්ත. නමුත් උඩකී translation model වැනි කටයුතුවල ද, summarization model වැනි කටයුතුවල ද, knowledge graph model වැනි කටයුතුවල ද, තව බොහෝ පර්යේෂණ වලද Natural Language Processing විශයෙහි wikipedia දත්ත data source ලෙස ලොව පුරාම ගනු ලැබේ. [https://scholar.google.com/scholar?hl=en&as_sdt=0%2C5&q=Wikipedia+NLP&btnG= උදාහරණ බලන්න මේ සබැඳියෙන්]. ::::# "''ඉංග්‍රීසි භාෂාව තුළ මුලින්ම බිහි වුණු විකිපීඩියාව අනිත් භාෂාවලට වෙනම ස්වාධීන අයිතියක් මෙන් ලබාදී තිබෙන්නේ ඒ ඒ භාෂාවන් වල තිබෙන ස්වාධීන ංස්කෘතික ලක්ෂණ මතු කිරීමේ හැකියාවක් දැනුමක් ලෙස ලබාගෙන විශ්ව කෝෂයට ලබා ගැනීම පිණිස මිසක් ඉංග්‍රීසි විකිපීඩියාව සිංහලට හුදෙක් පරිවර්තනය කිරීමම අරමුණු කරගෙන නොවන බව ද මතක් කර දෙන්න ඕන.''" - ආයෙත් මේක නිවරදි අදහසක් නෙමෙයි නේද? මම උඩ දැක්වූ පරිදි දැන් ඔය කී ආකාරයේ translation tool එකක් විකිපීඩියාම අපිට දෙනවා. ඉස්සර එහෙම එකක් නොතිබුනේ ඒකට ඔවුන් විරුද්ධ නිසා නොව පසුහිය අවුරුදු 3-4 ට ප‍ෙර එවැන්නක් කරගන්නට ඔවුන්ට පවා හැකියාවක් නැතිවූ බැවිනි. ::::[[User:NisansaDdS|NisansaDdS]] ([[User talk:NisansaDdS|talk]]) 11:35, 7 නොවැම්බර් 2022 (යූටීසී) :::::@[[පරිශීලක:NisansaDdS|NisansaDdS]] පිළිතුරට ඔබට ස්තුතියි. මුලින්ම ප්‍රකාශ කරන්න ඕන ඉහත මා සඳහන් කළ පිලිතුර තුළ ගැබ්වන නිගමනය එලඹිය හැකි මුලික කාරනය ඔබ වටහා ගෙන නැති බව.එබැවින් මුලින්ම නිගමනයකට පැමිණිය හැකි මමම නැවත පවසන්නම්. :::::#ඉහත ප්‍රකාශය තුළින් මා අදහස් කල කාරණය වන්නේ විකිපීඩියාව ද ඇතුලු මෑත කාලයේදී ප්‍රජාව සූක්ෂමව විස්ථාපනය කර පුද්ගල සහ ආයතනික අරමුණු වෙනුවෙන් ඒක බලාධිකාරී බලයන් වලට යටත්ව ඇති බවයි. අනිත් කාරණය තමයි සමස්ත ප්‍රජාව සම්බන්ධ නොකර ගන්න තාක්කල් යම් විදියකින් ඉදිරියට යා නොහැකි බව. සිංහල භාෂාව තාක්ෂණය මුසු කිරීමේ දී Pushpananda Ekanayaka මහතාගේ උදාහරණය ද ගෙන මා ඉදිරිපත් කලේ 90 දසකයේ දී පමණ සිංහල භාෂාව තාක්ෂණික කරණය ගැන සමස්ත ප්‍රජාව ගේම දායකත්වය ලැබූ බව,සක් සුදත් සේ දත් නිසාත් 'එය තාක්ෂණය කරණයට වඩා පහසු වු බවත්ය.එය දැනට නැතිබවත් නිගමනය වෙනවා. :::::#පරිගණක තාක්ෂණික ක්ෂේත්‍රයටත් මෙය අදාලයි. කලාපයේ පරිගණක තාක්ෂණය අතින් දුර්වලම රට ලංකා වීමටත් මේ එක් හේතුවක්.එබැවින් සිංහල විකිපීඩියාවේ ඇති ප්‍රජා පාලනය තනි තනි ඊනියා අධිකාරි තනි තනි බල තුළ කේන්ද්‍රගතව ඒ වලට යටත් වීම සුදුසු නැති බවයි නිගමනය කිරීමට සිදුවන්නේ .අඟවන්නේ.මද්මයස්ත මත දරන,සාධාරණ පුද්ගලයන් පිරිසක්,ආයතනයක් තම මතය සාධාරණ ලෙස නියෝජනය වන බවට වග බලා ගැනීම සඳහා සංවිධානාත්මක ආකාරයකින් විකිපීඩියාව සංස්කරණය කිරීම කරන්නේ විකිපීඩියාවේ අන්තර්ගත ප්‍රතිපත්ති අනුව නම්, එහි වරදක් නැත. මෙතන ගැටළු මතුවන්නේ විය හැකි ගැටළු සහගත පක්ෂග්‍රාහී සංස්කරණය ගැනය.මෙම යොමුවන්ද බලන්න [[විකිපීඩියා:පරස්පර විරෝධී අභිලාෂයන්|පරස්පර විරෝධී අභිලාෂයන්]] , [[විකිපීඩියා:Conflict of interest|2]],[[:en:Wikipedia:Reliable_sources_and_undue_weight|3]],[[:en:Wikipedia:Conflict_of_interest#Paid_editing|4 Paid editing]], [[විකිපීඩියා:විකිපීඩියාව කුමක් නොවන්නේද]], [[:en:Wikipedia:Coherence_and_cohesion|6]] :::::#ඔබවිසින් යෝජිත වැඩපිළිවෙල සිංහල විකිපීඩියාවේ විශ්ව විද්‍යාලයේ අධිකාරී බලය යොදාගෙන ම පාසල් මට්ටමින්,ඔබගේ තාක්ෂණික දැනුමෙන් ද දැනටම කළ හැකි බව නිගමනය වෙනවා.මෙහි සත්භාවය පිළිබද ගැටළු සහගතයි.ඔබ අදහස් කරන පරිදි ද සිංහල විකිපීඩියාවේ පරිශීලකයන් 'ඔබ ආයතනය යටතේ පුද්ගලිකව සම්බන්ධ වී වැඩ කිරීම නිශ්ඵල ක්‍රියාවකි.එය සිංහල ප්‍රජා පරමාධිපත්‍යයට හානිකර වීමකි.ඉහත කරුණු ගොනු වන්නේ එය නිගමනය කිරීමටයි. :::::#ඔබ මෙතන ජාතිවාදයක් ගැන කතා කරල තිබුන. '''ඔබට මම කරුණාවෙන් මතක් කරනවා පදනමක් ඇතුව පරිස්සමෙන් වචන පාවිච්චි කරන්න කියලා'''.එසේ ඔබට නිගමනය වීමට ඔබට සම්ප්‍රේක්ෂණයවූ මගේ ප්‍රකාශය ඇති කරුණු පෙන්වන්න පුලුවන්ද?මෙතන ප්‍රමුඛව කතා කරන්නේ සිංහල විකිපීඩියාව ගැනයි. දෙවනුව ප්‍රමුඛත්වය දෙන්නේ සමස්ත විකිපීඩියාවටයි. තෙවනුව සිංහල භාෂාව,සිංහල භාෂාව තාක්ෂණිකකරනය , සිංහල පරිශීලකයන්, ආදි ප්‍රමුඛත්වයේ පිළිවෙලයි. මෙය පළමුව ඔබ විසින් තේරුම්ගත යුතු කාරණයයි.මෙම ප්‍රමුඛත්වය තුළ ඔබට මෙතන මා ඔබට පුශ්න යොමු කළේ සිංහල භාෂාව තාක්ෂණයට මුසු කිරීමේදී ඔබ හවුල් වුවා යැයි ඔබ පැවසූ නිසයි.රාජ්‍ය භාෂා දෙපාර්තමේන්තුව ගැන කරුණු උදාහරණයක් ලෙස පැවසුවේ ප්‍රජා පරමාධිපත් තියේ ඇති 'පරමාධිපත්‍ය අධිකාරි බලය අපහරණය වන බව පැවසීමටයි, රාජ්‍ය භාෂා මොනවාද ,එම භාෂා ප්‍රවර්ධනය පෝෂණය පවත්වාගෙන යන්න එම ආයතනය මෙත්වෙක් ගෙන ඇති වැඩපිළිවෙල මද්යස්ත නැති හෝ අරමුණින් අපගමනය වෙලා ඇතිබව කියන්න එම ඉඩහරණය ගත්තේ . [https://www.parliament.lk/uploads/documents/paperspresented/performance-report-ministry-of-national-coexistence-dialogue-2016-si.pdf බලන්න 1] මෙතන කතා කරන්නේ සිංහල විකිපීඩියාව ගැනයි දෙවැනුව සිංහල ගැන පමණයි. ඔබ සිංහල විකිපීඩියාවේ ලිපි ගුණාත්මකව සහ ප්‍රමාණයෙන් වර්ධනය කරන්න සහ තාක්ෂණිකව එයට දායක වන්න,වැඩමුළු පවත්වන්න මෙහෙයවන්න පෙර ඔබ නියෝජනය කරන ආයතනයෙන් දැනට සිංහල ප්‍රවර්ධනය කරන්න කරලා තියෙන වැඩ ටික මොකක්ද කියලා අපිට කියන්න පුළුවන්ද? සිංහල භාෂාව වෙනුවෙන්,එය පෝෂණය කරන්න පවත්වාගෙන යන්න නඩත්තු කරන්න තාක්ෂණය මුසු කරන්න, ඔබ ආයතනය විසින් කර ඇති ඇති අනාගත සැලසුම් මොනවාද ? එය මෙතැනට සුදුසුකමක් ලෙස අවශ්‍ය වනවා නියතයි.ඔබ විශ්ව විද්‍යාලයේ ලේබලය ඇති අධිකාරිය සිංහල විකිපීඩියාවට එතරම් වැදගත්කමක් නැත. මෙය ප්‍රජා මුලික පදනමකි. :::::#ඔබ ආයතනයට පාසල් මට්ටමින් වැඩමුළු පැවැත්වීමට මාර්ග සැලසුමක් Action plan නැති බැවින් ඔබ සිතන ලිපි ප්‍රමාණය වැඩි කර ගන්නේ කොහොමද කියලා සැකයක් තියෙනවා. ඔබ ආයතනයට මේ සඳහා මාර්ග සැලැස්මක් හදා ගන්න නොහැකි මන්ද යන්නත් ගැටලුවක්. ඉහත සමහර ප්‍රශ්න වලට පිළිතුරු දීම ඔබට මග හැරිලා තියෙනවා.මෙසේ වැඩමුළු පැවැත්වීමට යැයි කියා ආධාර මුදල් එකතු නොකර දැනටම මෙම යෝජිත වැඩපිළිවෙල අධ්‍යාපන අමාත්‍යාංශය ද සම්බන්ධ කරගෙන පාසල් මට්ටමින් කළ හැකි නොවන්නේ ද යන්නට පිළිතුරක් ලබාදී නෑ. අඩු තරමේ ප්‍රධාන පාසල් වත් පහසුවෙන්ම කරන්න පුළුවන් කම තිබෙදී . මේ සඳහා විශ්වවිද්‍යාල අධිකාරී බලය ඔබට පහසුවෙන්ම යොදවන්නත් පුළුවන් බැවින්ද .දැක්මක් ලෙස ඉදිරියේ දි ඔබ කොපමණ ලිපි ප්‍රමාණයක් සිංහල විකිපීඩියාව තුල වැඩි කරන්න බලාපොරොත්තු වෙනවාද කියා අපිට දැනගන්න කියන්න පුළුවන්ද? ඔබ ආයතනයේ තාක්ෂණික දැනුම සහ විෂය දැනුම , සිසුන් ආදිය පාවිච්චි කරලා දැනට අර්ධව සහ අසම්පුර්ණ වී ඇති සිංහල පිටු ගුණාත්මකව තාක්ෂණිකව ලෝක මට්ටමට අනිකුත් විකි හා තරගකාරී ලෙස ගැළපෙන ආකාරයෙන් පිළියෙල කරන්න පුලුවන්ද? ඒ නොහැකිනම් එයට ඇති බාධා ලෙස ඔබ දකින්නේ කුමක්ද? ඒ සම්භාන්දහ්ව සමීක්ෂණයක්, විමර්ශනයක් කර තිබේද ? :::::#මා මුල්ම අදහස් දැක්වීමේදී ප්‍රකාශ කලා මා පුද්ගලිකව මෙයට සම්බන්ධ නොවන බව පවසා ඇත. මා සම්භන්ධ නොවුනාට මට අදහස් දැක්වීමට භාදාවක් මා දකින්නේ නැත. මෙහි ප්‍රජා දායකත්වය ඉතාම අඩු බැවින් නිසයි මා අදහස් දක්වන්නේ. ඊට වඩා යමින් යම් දෙයක් මට පෙනුන බැවින් මේ ප්‍රකශ කරන්නේ.ප්‍රජාව සතු බලයක් සියුම් ඔබ ආයතනය , හෝ වෙනයම් ආයතන අධිකාරියකට සම්ප්‍රේක්‍ෂණය කල නොහැකි බවයි මම මේ කරුණු ගොනු කළේ. පවසන්නේ.දැනට තිබෙන යාන්ත්‍රණය තුළම( ලෝක මට්ටමෙන්ද) මෙයට මෙසේ හානි වෙලා තියෙද්දී ඔබ ආයතනික මට්ටමේන් අනන්‍යතා පෙන්වමින් මෙතනට පැමිණ කටයුතු කිරීම සිංහල විකිපීඩියාවේ දැනට ඇති මනා යහ පාලනයට බාධාවක් බව මගේ අදහසයි.ඔබ ආයතනය පුද්ගලිකව අධ්‍යාපන අමාත්‍යාංශය සමඟ සහයෝගයෙන් එක්ව ගොස් ලංකාවේ හෝ ලෝකෙ ඉංග්‍රීසි ළමුන් හෝ දැනුවත් කර,සිංහල විකිපීඩියාවෙන් ලිපි ප්‍රමාණය යහපත් අරමුණින් ගුණාත්මකව වර්ධනය කරන්න ළමුන් හෝ වැඩිහිටියන් එතැනට යොමු කරන්න කටයුතු කරනවානම් ප්‍රශ්නයක් නැත .අපි ඔවුන්ට උදව් දෙන්න මග පෙන්වන්න සැදී පැහැදී ඉන්නවා ඕනෑම වෙලාවක. ඔබ ආයතනය විසින් යෝජිත මෙම වැඩපිළිවෙල ඉතා පහසුව කළ හැකිව තිබෙද්දී ඔබට මුදල් ප්‍රතිපාදන අවශ්‍ය වන්නේ කුමන ක්‍රියාවලියකට ද කියලා පැහැදිලි කරන්න පුලුවන්ද? එසේත් නැත්නම් සිංහල විකිපීඩියා ලිපි වැඩි කරගන්න කියන කාරණය මේසය උඩ තබා වෙනත් ආයතනික වශ්‍යතා සඳහා හෝ වෙනත් අවශ්‍යතා සඳහා ද ඔබ ආයතනයට මෙම මුදල් අවශ්‍ය වෙන්නේ කියන සාධාරණසැකය ඔබ ආයතනය නැති කරන්නේ කොහොමද? :::::#ඔබ ඉහත කල ප්‍රකාශය තුල යම් තැනක මා විමසූ පැනයකට පිලිතුරු ලෙස සදහන් කර තිබුණා. ගූගල් ආයතනයට මම වෛර කරන්නේ ඇයි ද කියලා වගේ එකක්. ඔබ ඒ ප්‍රශ්නයත් හරියටම තේරුම් අරගෙන නැත.නැගෙනහිර කලාපයේ අනිත් රටවල් ගුගල් වලින් ස්වාධීන වූ භාෂා පද්ධති තබාගන්නවා. ගූගල් වලින් ස්වාධීන වූ බොහෝ රටවල් ප්‍රමාණයක් තියෙනවා තම ස්වාධීන භාෂා පද්ධති තාක්ෂණය සමග මුසු කරගෙන සංවර්ධනය කරලා ජාතික කාර්යක්ෂමතාවය වැඩි කර ගත්තු රටවල් .ඒ වෙනුවෙන් ඔවුන් පරීක්ෂණ කරනවා . ඒ ඒ විශේෂිත භාෂා සදහා ඔවුන් තම පරිගණක පද්දති ප්‍රජාව වෙනුවෙන් නිරන්තරව විවුර්ත කරලා තියෙනවා ,එය ඔවුන්ගේ භාෂාව වැඩි දියුණුවෙන්න හේතුවක් වෙලා .සමස්ත ප්‍රජාවම එකතුවෙලා .google වලින් ස්වාධීනව කටයුතු කිරීම ජාතියකට, ස්වාධීනව අත්‍යවශ්‍ය ලෙස සලකන්නේ ඇයි ද කියලා ඔබට වැටහෙන්නේ නැත්නම් එතන ප්‍රශ්නයක්. බොහෝ රටවල් google වලින් ස්වාධීන ව කටයුතු කරද්දී ඒ සඳහා පෙර සූදානමක් විශ්වවිද්‍යාල මට්ටමෙන් බුද්ධිමත් කියන පුද්ගලයන්ට කලින්ම ඇති වුණේ නැත්තේ ඇයිද කියලා කියන ප්‍රශ්නය මට දැන් අහන්න සිද්ධ වෙනවා. airplane රෝදය බයිසිකලයකට ට සවි කරන්න කලින් ගුවන් යානයක් අපේක්ෂා කල ජාතියකට බයිසිකලයක් ජාතිය වෙනුවෙන් නිර්මාණය කරන්න ජාතික විශ්වවිද්‍යාල සම්බන්ධ වුණේ ඇයි කියලා ප්‍රශ්නයක් තියෙනවා. ජාතියේ කැමැත්ත ගුවන් යානයක් මිසක් බයිසිකලයක් ,කරත්තයක් නොවේ .වෙන රටවල් ජාතික අවශ්‍යතා හඳුනා ගන්නා විදිහයි සිරි ලංකා විද්වත් ආයතන ජාතික අවශ්‍යතා හඳුනා ගන්නා විදිහයි දෙකක් වන්නේ කොහොමද ? ''ඒ නිසයි ඉහත මා විසින් ප්‍රකාශ කළ ප්‍රකාශයේ ජාතික පර්යාය කුමක්ද කියලා ප්‍රශ්නයක් ඔබගෙන් ඇහුවේ'' . :::::# ඉංග්‍රීසි විකිපීඩියාව උපදේශත්මකව ගත්තත් ඉංග්‍රීසි විකිපීඩියාව සහ සිංහල විකිපීඩියාව යනු දෙකක් බව අවධාරණය කරමින්,වෙනත් භාෂා ව්‍යාපෘතිවලට වෙනස් වන කාරණය සම්බන්ධයෙන් ඔවුන්ගේම ප්‍රතිපත්ති තිබිය හැකිය., සෑම ගිණුමක්ම තනි පුද්ගලයෙකු විසින් මෙහෙයවිය යුතුය. ගිණුම් බෙදා ගැනීමට අවසර නොමැති අතර, ගිණුම් යම්කිසි සංවිධානයක් නියෝජනය වන පරිදි නම් නොකළ යුතුය. සාමාන්‍යයෙන් කෙනෙකුගේ ස්ථාවරයට සහාය වීමට ඉඩ ඇති පුද්ගලයින් පිරිසක් කැඳවා එම සාකච්ඡාවට පැමිණීමට ඉඩ ඇති බැවින් විකිපීඩියාව තුල [[:en:Wikipedia:Canvassing|"කැන්වසින් කිරීම" තහනම් ය]], විකිපීඩියාව තුළම "විකි ව්‍යාපෘති" වැනි සංවිධානාත්මක කණ්ඩායම් රාශියක් ඇත, ඒවා විශේෂිත මාතෘකා ක්ෂේත්‍රයන්හි උනන්දුවක් දක්වන සංස්කාරකවරුන් එම ක්ෂේත්‍ර තුළ ලිපි වැඩිදියුණු කිරීම සඳහා සහයෝගීව කරයි. එහි වරදක් නැත නමුත් එසේ වුවද, සමහර WikiProjects ගටලුසහගතය.[[:en:Wikipedia:Sockpuppetry#Meatpuppetry|රුකඩ නැටවීම]] ,කැන්වසින් කිරීම අයහපත් ප්‍රතිපල වියහැක.එබැවින්,සමුහ ක්‍රියාකාරකම් වලට එරෙහිව විශේෂ රීතියක් නොමැත නමුත් දැනුවත් විය යුතු අන්තරායන් කිහිපයක් තිබේ. එය කිරීමට සැලසුම් කරන අනර්ථකාරී දෙයක් නම්,ඒවා වළක්වා ගැනීමට වග බලා ගන්න සියලුදෙනාගේම වගකීමක් වෙනවා.සාමාන්‍ය පුද්ගල සංස්කරණයට වඩා,සංවිධිත සංස්කරණ වැරදි යාමට බොහෝ ක්‍රම තිබේ. අවසන් වශයෙන් නැවත මතක් කරන්න කැමතියි මෙම යෝජිත වැඩපිළිවෙල තුල ඔබ ආයතනය සිංහල ලිපි ප්‍රමාණය කොපමණ කින් වැඩි කරනවද ? ඒ සඳහා සැලසුම් කර ඇති සැලසුම කුමක්ද? ප්‍රතිපාදන ආධාර නැතුව මෙය පවත්වාගෙන යාමට හැකිව තියෙද්දී ඒ නොකරන්නේ ඇයිද ? ප්‍රතිපාදන අවශ්‍ය වන වෙනත් කාරණා තිබේ ද? :::::<span style="text-shadow:3px 3px 4px lightskyblue;">[[User:Rsekanayake|<span style="color:#F62817">Rs</span>]][[User talk:Rsekanayake|<span style="color:#1673F5">Ekanayake</span>]]</span> 03:22, 10 නොවැම්බර් 2022 (යූටීසී) :::: == ඔක්තොම්බර් vs ඔක්තෝබර් == [[ඔක්තොම්බර්]] සහ [[ඔක්තෝබර්]] අතරින් දැනට අපගේ ව්‍යාපෘති මෘදුකාංග සහාය දක්වන්නේ දෙවැන්නට බව පෙනෙන්නට තිබේ. එය නිවැරදි ද? අදහස් ඇතොත් දක්වන්න. -- [[User:Lee|Lee]] ([[User talk:Lee|talk]]) 14:43, 20 අගෝස්තු 2023 (යූටීසී) == බල පොරය == ගෝලීය පරිපාලකවරු මෙම ව්‍යාපෘතිය තුළ ක්‍රියාකාරී වීම පිළිබඳව මෙම මොහොතේ සක්‍රීය සාකච්ඡා කිහිපයක් පවතියි. * [[පරිශීලක සාකච්ඡාව:Mtarch11]] - ([https://si.wikipedia.org/w/index.php?title=%E0%B6%B4%E0%B6%BB%E0%B7%92%E0%B7%81%E0%B7%93%E0%B6%BD%E0%B6%9A_%E0%B7%83%E0%B7%8F%E0%B6%9A%E0%B6%A0%E0%B7%8A%E0%B6%A1%E0%B7%8F%E0%B7%80:Mtarch11&oldid=602551 ස්ථාවර සැබැඳුම]) * [[:meta:Steward requests/Miscellaneous#Sinhala Wikipedia GS policy|මෙටා]] ([https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Steward_requests/Miscellaneous&oldid=25842893#Sinhala_Wikipedia_GS_policy ස්ථාවර සැබැඳුම]) හැකි අය සහභාගී වන්න. -- [[User:Lee|Lee]] ([[User talk:Lee|talk]]) 03:56, 8 නොවැම්බර් 2023 (යූටීසී) ---- :පිටත ඇති සාකච්ඡා දෙක දැන් ඇති තත්ත්වය: :* මෙටා සාකච්ඡාව අද: [https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Steward_requests/Miscellaneous&oldid=25870476#Sinhala_Wikipedia_GS_policy සබැඳිය] :* ගෝලීය පරිපාලක සාකච්ඡාව අද: [https://si.wikipedia.org/w/index.php?title=%E0%B6%B4%E0%B6%BB%E0%B7%92%E0%B7%81%E0%B7%93%E0%B6%BD%E0%B6%9A_%E0%B7%83%E0%B7%8F%E0%B6%9A%E0%B6%A0%E0%B7%8A%E0%B6%A1%E0%B7%8F%E0%B7%80:Mtarch11&oldid=603737 සබැඳිය] :-- [[User:Lee|Lee]] ([[User talk:Lee|talk]]) 04:21, 16 නොවැම්බර් 2023 (යූටීසී) ---- : දැනුවත් කලාට තුති [[User:Singhalawap|Singhalawap]] ([[User talk:Singhalawap|talk]]) 14:46, 15 නොවැම්බර් 2023 (යූටීසී) :ගැටළුව ගැන නොදන්නා අයට සරල පැහැදිලි කිරීමක් කරන්නේ නම් එය මෙසේය. :# "ශ්‍රී ලංකාවේ හිඟුරක්ගොඩ කලාපයෙහි රජයේ පාසැල් ලැයිස්තුව" නම් වන {{diff|diff=601861|label=මෙම පිටුව}} වෙත යන්න. :# එය නිර්නාමික පරිශීලකයෙකු විසින් සාදන ලද පිටුවකි. :# එහි ලිපි නාමයේ වරදක් මම නොදකිමි. :# අන්තර්ගතය හරි ද වැරදිද නොදන්නා මුත් අන්තර්ගතය මනස්ගාතයක් නොව පාසැලක නමකි. :# මා දකිනා ආකාරයට නම් මෙය විගස මකාදැමිය යුතු පිටුවක් නොවේ. ඔබ එකඟ වන්නේ ද? නමුත් ගෝලීය පරිපාලකවරු එසේ සිතති. :-- [[User:Lee|Lee]] ([[User talk:Lee|talk]]) 03:48, 9 නොවැම්බර් 2023 (යූටීසී) ::ලිපිය අසම්පූර්ණ ලැයිසුතුවකි. දුටු අඩුපාඩු කීපයක් නිවැරදි කලෙමි. කිස්සේත්ම මකාදැමිය යුතු ලිපියක් නොවන බැවු විස්වාස කරමි. [[User:Singhalawap|Singhalawap]] ([[User talk:Singhalawap|talk]]) 14:50, 15 නොවැම්බර් 2023 (යූටීසී) :::කතාබහට එක් වීම ගැන තුති. -- [[User:Lee|Lee]] ([[User talk:Lee|talk]]) 04:20, 16 නොවැම්බර් 2023 (යූටීසී) ::::කාටවත් මේ ගැන කියන්න දෙයක් නැතිද? -- [[User:Lee|Lee]] ([[User talk:Lee|talk]]) 12:59, 5 දෙසැම්බර් 2023 (යූටීසී) :::::[[:meta:Steward_requests/Miscellaneous#Review_for_recent_deletions_at_km.wiktionary|මෙම සාකච්ඡාව]] ([https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Steward_requests/Miscellaneous&oldid=26073131#Review_for_recent_deletions_at_km.wiktionary අද තත්ත්වය සඳහා ස්ථාවර සබැඳිය]) බලන්න. ගෝලීය පරිපාලකවරු විසඳුමක් නොව ගැටළුවක් හැඩයි නේද? -- [[User:Lee|Lee]] ([[User talk:Lee|talk]]) 09:58, 15 ජනවාරි 2024 (යූටීසී) ::::::{{ping|Rsekanayake}} සාක්ච්ඡාවට සහභාගී වීම අගේ කොට සලකමි. හැකිනම් මෙතැනත් ඔබේ අදහස දක්වන්න. අපි බොහෝ දෙනෙක් මේ දවස්වල තරමක් විකියෙන් ඈත් වී සිටියත්, අප මෙතෙක් කරගෙන ආ දේ විනාශ වීම වලක්වා ගැනීම සඳහා යමක් කළ යුතු බව මගේ අදහසයි. -- [[User:Lee|Lee]] ([[User talk:Lee|talk]]) 06:38, 30 ජනවාරි 2024 (යූටීසී) :::::::විකිපිඩියාව ගැන මම දරන්නේ වෙනම මතයක්.විකියාව කියන්නේ බඩගින්නට හොඳ කෑමක් නමුත් ගුණදායි රසවත් කෑමක් නොවේ. නවීන තාක්ෂණය තුළ විකි පීඩියාව අවලංගු වෙමින් පවතිනවා. :::::::සිංහල විකිපීඩියාව ගැන දරන්නේ වෙනමම මතයක්.මේක ලියන්න ගියොත් ලොකුම ලොකු ලිපියක් වෙනවා. :::::::මේ අදාළ සංවාදය මොකක්ද කියලා හරියටම තේරෙන්නේ නෑ. මොකද මෙතන විකි ජාගන් වැඩි නිසා, එකපාරට බැලූ බැල්මට ගෙවා ඇතුලේ මොනාද තියෙන්නේ කියලා දැනගන්න අමාරුයි. වැඩකුත් නෑ. :::::::සමස්තය බලලා අදහස් දැක්වීමක් පමණයි සිද්ධ වන්නේ . wikipedia ඇතුළෙ තියෙන්නෙ කල්්ලි වර්ග ජාති සංස්කරණ යුද්ධයක්. තමා ප්‍රමුඛයා වීමට දරණ වෑයමක්. දිටි පීඩියා ගයිඩ් ලයින් ඔක්කොම අවභාවිතා වෙනවා.ඕන කෙනෙකුට ඕන දෙයකින් ගැලවෙන්න ම් ප්‍රතිපත්තිමය ා දේවල් විකියා ඇතුලේ ගයිඩ් ලයින් විදිහට තියෙනව. දන්න කෙනාට තමන්ගේ මතය හරි කියන්න ඒ ජාර්ගගන් උපුටා දක්වන්න පුළුවන්. අනිත් පැත්තට ප්‍රධාන ප්‍රතිපත්ති නොසලකා හැරලා තමයි එවැනි දෑ ඉදිරිපත් කරන්නේ ත් . :::::::සිංහල විකුපීඩියාවේ ප්‍රධානම අඩුව තමයි සංස්කරණය කරන්න පුද්ගලයින් නැතිකම. ඒක ඇතුළෙත් තියෙන්නෙත් වර්ගවාදයක්. :::::::කෙසේ නමුත් අවසාන වශයෙන් කියන්න තියෙන්නේ. සිංහල විකියාවේ හොඳම කාලයේ තිබුණේ දෙදහට කලින් පමණයි ඊට පස්සේ අභාවයටයි ආවේ. ලිපීඩියාව නරකම නෑ, wikipedia නරකම නෑ ඒත් දැන් තාක්ෂණයත් එක්ක විකිපීඩයාවට එතරම් වැදගත්කමක් ලැබෙන්නේත් නෑ. ඉතුරු වෙලා තියෙන ජාති කල්ලි පදනම් කරගෙන තියෙන සංස්කාරකයන් අතර තියෙන යුද්ධයත් ඉදිරියේ නැති වෙලා යයි. <span style="text-shadow:3px 3px 4px lightskyblue;">[[User:Rsekanayake|<span style="color:#F62817">Rs</span>]][[User talk:Rsekanayake|<span style="color:#1673F5">Ekanayake</span>]]</span> 05:57, 14 පෙබරවාරි 2024 (යූටීසී) ::::::::ගයිඩ් ලයින් අවභාවිතාව ගැන කතාව නම් සහතික ඇත්ත. මෙටා සාකච්ඡාවේ ඒක හොඳටම පේන්න තිබුණා. -- [[User:Lee|Lee]] ([[User talk:Lee|talk]]) 14:51, 14 පෙබරවාරි 2024 (යූටීසී) :::::::::[[User:AramilFeraxa|AramilFeraxa]] විසින් සිදුකරන ලද: :::::::::# [[:ගොනුව:Maths5.JPG]] :::::::::# [[:ගොනුව:Para 3.JPG]] :::::::::# [[:ගොනුව:Para a1.JPG]] :::::::::# [[:ගොනුව:Tish-3.JPG]] :::::::::# [[:ගොනුව:Tish-4.JPG]] :::::::::# [[:ගොනුව:Para 2 lazy.JPG]] :::::::::# [[:සැකිල්ල:Persondata]] :::::::::මකා දැමීම් සියල්ල සාකච්ඡා පිටුවේ අන්තර්ගතය සම්පූර්ණයෙන්ම නොසලකා කළ ඒවා ය. කාටවත් ඒ ගැන ගැටළුවක් නෑ නේද? -- [[User:Lee|Lee]] ([[User talk:Lee|talk]]) 13:50, 21 අගෝස්තු 2024 (යූටීසී) == කතු හිමිකම් බලපත්‍ර == [[මාධ්‍යවිකි සාකච්ඡාව:Licenses#Update to 4.0|මෙම ඉල්ලීමට]] අනුව, අප ව්‍යාපෘතියේ බලපත්‍ර වෙනස් කිරීම ගැන ඔබගේ අදහස් ඉදිරිපත් කරන්න. -- [[User:Lee|Lee]] ([[User talk:Lee|talk]]) 11:36, 3 අගෝස්තු 2024 (යූටීසී) == ලතින්, ලතින්-නොවන මිශ්‍ර පෙළ අඩංගු ලිපි නාම == ඉංග්‍රීසි විකිපීඩියාවේ '''ලතින්, ලතින්-නොවන මිශ්‍ර පෙළ අඩංගු ලිපි නාම''' ලිපි/ප්‍රවර්ග නාම සඳහා පිටු ගෙනයාම අවහිර කොට ඇත. අපගේ ව්‍යාපෘතියේ ද එම අවහිර කිරීම දැනට ක්‍රියාත්මකයි. මෙය අපගේ ව්‍යාපෘතියේ ඉවත් විය යුතු බව මගේ අදහස යි. ඔබගේ අදහස දක්වන්න. අදාළ සාකච්ඡා: * [[Special:Redirect/revision/687535#ලතින්, ලතින්-නොවන මිශ්‍ර පෙළ අඩංගු ලිපි නාම]] * [[Special:Redirect/revision/725915#Error_message_when_moving]] -- [[User:Lee|Lee]] ([[User talk:Lee|talk]]) 10:18, 10 නොවැම්බර් 2024 (යූටීසී) :@[[පරිශීලක:VihirLak007|VihirLak007]], මෙය සිදු කර ඇත්තේ යම් තාක්ෂණික අවශ්‍යතාවයක් හේතුවෙන් විය යුතුය. ඉවත් කළ පසු එන ගැටළු ගැන අදහසක් තිබේ ද? -- [[User:Lee|Lee]] ([[User talk:Lee|talk]]) 10:20, 10 නොවැම්බර් 2024 (යූටීසී) ::මීට අමතරව මතු දැක්වෙන සාකච්ඡාව ද බලන්න. ::* [[Special:Redirect/revision/114728#Latin_+_non-Latin]] ::-- [[User:Lee|Lee]] ([[User talk:Lee|talk]]) 04:40, 9 ජූලි 2025 (යූටීසී) :::කේතය යාවත්කාලීන කළා. -- [[User:Lee|Lee]] ([[User talk:Lee|talk]]) 04:47, 9 ජූලි 2025 (යූටීසී) rvfncbyxqyl0x6bf93vm6asqdn4hif6 0 66898 754433 500687 2025-07-09T02:16:06Z 2407:C00:5006:E3AE:41D0:44D7:3CFD:464A /* න්‍යෂ්ටික පවුල් මත අර්බුද ඇතිවීම. */ 754433 wikitext text/x-wiki ළමා [[මනෝ ව්‍යාධි වේදය|මනෝ ව්‍යාධිවේදය]] හෙවත් Child Psychopathology විෂයෙන් කතා කරන්නේ ළමුන්ට වැලදෙන [[මානසික ‍අක්‍රමතා|මානසික අක්‍රමතා]] පිළිබදවයි. ළමුන්ගේ මානසිකා අක්‍රමතා වැඩිහිටියන්ගේ මානසික අක්‍රමතා වලින් වෙනස් ස්වරූපයක් ගනියි. වැඩිහිටියන්ට මානසික අක්‍රමතා ඇතිවීමට බලපාන හේතු වලට වඩා වෙනස් හේතුන් ළමුන්ගේ මානසික අක්‍රමතා කෙරෙහි බලපායි. පවුල් පරිසරය හා පවුලේ සාමාජිකයින්ගේ බලපෑම සෘජුවම හේතු වෙයි. ඊට අමතරව පාසල හා ඔහුගේ සමවයස් කණ්ඩායම් ද තරමක බලපෑමක් ඇති කරයි. මනෝවිද්‍යාවේ ප්‍රබල න්‍යායන් කිහිපයකම පවසේන්නේ වැඩිහිටි වියේ පෞරුෂ අක්‍රමතා කෙරෙහි, මුල් අවුරුදු 5 තුලදී ළමයකු ලබා ගන්නා අත්දැකීම් හේතු වන බවයි. එහිදී ඒ සදහා පවුල් සංස්ථාවේ සිදුවන ගැටුම් වෙනස්කම් ද බලපාන බවත්ය. === ළමා අක්‍රමතා කෙරෙහි පවුලේ බලපෑම === අතීතයේ පැවති විස්කෘත පවුල තුල සමාජික පිරිස වැඩි වූ අතර වගකීම් සමූහයද ඔවුනොවුන් අතර බෙදී ගියහ. එහිදී පවුලේ නිදහස හා විවේකය හොදින් පැවති අතර අනෝන්‍ය අවබෝධය උසස් ලෙස තිබිණ. පවුලේ සාමාජිකයින් අතර වැඩි අත්දැකීම් සමූහයක් බෙදී ගිය අතර බොහෝ විට තනිවීමක් හෝ බිය සැක සංකා ඇතිවීමට අවස්ථාවක් නොවින. නමුත් 17වන 18 වන සියවස් වල යුරෝපයේ සිදුවූ කාර්මික විප්ලවය හේතුවෙන් විස්කෘත පවුල බිදී ගොස් න්‍යෂ්ටික පවුල බිහිවීම ආරම්භ විය. ඒ සදහා හේතු රාශියක් වූ අතර. ගමෙන් නගරයට පවුල් සංක්‍රමණය වීම ප්‍රබල කාරුණක් විය. ඒ තුල පියා, මව හා දරුවන් සීමිත පිරිසක් පමණක් සිටි අතර අර්බුද ගනනාවකට ඔවුන් මුහුණ දෙන ලදී. මේ හේතුවෙන් බොහෝවිට පියා සහ මව යන දෙදෙනාම රැකියාවල නියුතු විය. ==== න්‍යෂ්ටික පවුල් මත අර් බුද ඇතිවීම. ==== * පවුල හුදකලා වීම. * ළමුන් හදාවඩා ගැනීමේ ගැටලුව * ලමුන් සංඛ්‍යාව ([[උපත් පාලනය]]) සීමා කිරීම. jjx43pd686tp65xjk3tvwui8ukhpin0 0 69661 754669 440552 2025-07-09T08:53:03Z BuddhikaW88 37808 754669 wikitext text/x-wiki {{තොරතුරුකොටුව රට |conventional_long_name = සුරිනාම් ජනරජය |native_name = {{native name|nl|Republiek Suriname|fontsize=68%}} |common_name = සුරිනාම් |image_flag = Flag of Suriname.svg |image_coat = Coat of arms of Suriname.svg |image_map = Suriname (orthographic projection).svg |national_motto = {{native phrase|la|"[[Justitia]] – [[Pietas]] – [[Faith|Fides]]"|italics=off}}<br/>{{small|"Justice – Piety – Trust"}} |national_anthem = {{native name|nl|[[God zij met ons Suriname]]|nolink=on}}<br/>{{small|''God be with our Suriname''}} |official_languages = ලන්දේසි භාෂාව | ලන්දේසි |regional_languages = {{unbulleted list | Sranan Tongo Creole | Caribbean Hindustani (Bhojpuri language|Bhojpuri) | Javanese language|Javanese }} |ethnic_groups = {{unbulleted list | 27.4% ඉන්දු-සුරිනාම්යානු | නැගෙනහිර ඉන්දීය | 21.7% Maroon (people)|Maroon | 15.7% Afro-Surinamese|Creole/Afro-Surinamese | 13.7% Javanese people|Javanese | 13.4% Multiracial|Mixed | 8.2% others<ref name=Census>{{cite web|title=Geselecteerde Census variabelen per district (Census-profiel)|accessdate=24 July 2008|author=Algemeen Bureau voor de Statistiek|publisher=ABS|url=http://www.statistics-suriname.org/www/images/stories/pdf/2007/census%20profiel%20website%2016jan07.pdf|archiveurl=https://web.archive.org/web/20080910012719/http://www.statistics-suriname.org/www/images/stories/pdf/2007/census%20profiel%20website%2016jan07.pdf|archivedate=10 September 2008|format=PDF}}</ref> }} |ethnic_groups_year = 2012 |demonym = සුරිනාම්මියානු |capital = පැරමාරිබෝ |latd=5 |latm=50 |latNS=N |longd=55 |longm=10 |longEW=W |largest_city = පැරමාරිබෝ |government_type = {{Nowrap|[[Unitary state|Unitary]] [[parliamentary system|parliamentary]]}} [[republic]] |leader_title1 = සුරිනාම් ජනාධිපති |leader_name1 = Dési Bouterse |leader_title2 = සුරිනාම් උප ජනාධිපති |leader_name2 = Ashwin Adhin |legislature = ජාතික සභාව (සුරිනාම්) |area_km2 = 163,821 |area_sq_mi = 63,251 <!--Do not remove per [[WP:MOSNUM]]--> |area_rank = 92nd |area_magnitude = 1 E11 |percent_water = 1.1 |population_estimate = 573,311<ref name=cia/> |population_estimate_year = July 2014 |population_estimate_rank = 167th |population_census = 541,638<ref name="statistics-suriname1">{{cite web|url=http://www.statistics-suriname.org/index.php/statistieken/downloads/category/30-censusstatistieken-2012 |title=Census statistieken 2012 |publisher=Statistics-suriname.org |accessdate=13 July 2014}}</ref><!--DO ''not'' CHANGE UNTIL THE NEXT CENSUS--> |population_census_year = 2012 <!--DO ''not'' CHANGE UNTIL THE NEXT CENSUS--> |population_density_km2 = 2.9 |population_density_sq_mi = 7.6 <!--Do not remove per [[WP:MOSNUM]]--> |population_density_rank = 231st |GDP_PPP_year = 2014 |GDP_PPP = $9.188 billion<ref name=imf2>{{cite web |url=http://www.imf.org/external/pubs/ft/weo/2015/01/weodata/weorept.aspx?pr.x=74&pr.y=5&sy=2014&ey=2018&scsm=1&ssd=1&sort=country&ds=.&br=1&c=366&s=NGDPD%2CNGDPDPC%2CPPPGDP%2CPPPPC%2CLP&grp=0&a=|title=Suriname |publisher=International Monetary Fund |accessdate=22 April 2012}}</ref> |GDP_PPP_rank = |GDP_PPP_per_capita = $16,623<ref name=imf2/> |GDP_PPP_per_capita_rank = |GDP_nominal = $5.297 billion<ref name=imf2/> |GDP_nominal_year = 2014 |GDP_nominal_per_capita = $9,583<ref name=imf2/> |Gini_year = 1999 |Gini_change = <!--increase/decrease/steady--> |Gini = 52.9 <!-- number only --> |Gini_ref =<ref name=gini-index>{{cite web|title=GINI index|url=http://data.worldbank.org/indicator/SI.POV.GINI?order=wbapi_data_value_2002+wbapi_data_value+wbapi_data_value-last&sort=asc&page=2|publisher=World Bank|accessdate=26 July 2013}}</ref> |Gini_rank = |HDI_year = 2014<!-- Please use the year to which the data refers, not the publication year--> |HDI_change = increase <!--increase/decrease/steady--> |HDI = 0.714 <!-- number only --> |HDI_ref =<ref name="HDI">{{cite web |url=http://hdr.undp.org/sites/default/files/hdr_2015_statistical_annex.pdf |title=2015 Human Development Report |year=2015 |accessdate=15 December 2015 |publisher=United Nations Development Programme }}</ref> |HDI_rank = 103rd |sovereignty_type = නිදහස |established_event1 = සුරිනාම් (නෙදර්ලන්ත රාජධානිය) / සංඝටක රට /නෙදර්ලන්ත රාජධානිය තුල |established_date1 = 15 December 1954 |established_event2 = නෙදර්ලන්ත රාජධානිය සිට |established_date2 = 25 November 1975 |established_event3 = වත්මන් ආණ්ඩුක්‍රම ව්‍යයවස්ථාව |established_date3 = 30 September 1987 |currency = සුරිනාම්මියානු ඩොලර් |currency_code = SRD |time_zone = SRT |utc_offset = -3 |time_zone_DST = |utc_offset_DST = |drives_on = වම් පසින් |calling_code = +597 |cctld = .sr }} '''සුරිනාම්''', නිල වශයෙන් සුරිනාම් ජනරජය ලෙස හදුන්වයි.දකුණු ඇමරිකාවේ ඊසාන දිග අත්ලාන්තික් වෙරළ මත පිහිටි ස්වෛරී රාජ්‍යයක් වේ.නැගෙනහිරින් ප්‍රංශ ගිනියා මායිමෙන්, ගයනා වට බටහිර දෙසින් සහ බ්‍රසීලයට දකුණු දෙසින් පිහිටා ඇත.සුරිනාම් ආසන්න වශයෙන් එහි ජනගහනය 5,66,000 පමණවේ.<ref name=cia>{{cite web|author=Central Intelligence Agency |authorlink=Central Intelligence Agency |work=[[The World Factbook]]|title=Suriname |url=https://www.cia.gov/library/publications/the-world-factbook/geos/ns.html |year=2013 |accessdate=4 August 2013}}</ref>බොහෝ ජනයා රටේ උතුරේ මුහුදු තීරයේ ජීවත් වන අතර මෙහි අගනුවර සහ විශාලතම නගරය වන පැරමාරිබෝ (Paramaribo) තුළ හා ඒ වටාද වාසය කරයි. 17 වන සියවසේ අග භාගයේ දී ලන්දේසි පාලනය යටතේ පැමිණීමට පෙර යුරෝපීය බලවතුන් විසින් ගවේෂණය හා තරග කරන ලදී.වර්ෂ 1954 දී, සුරිනාම් නෙදර්ලන්ත රාජධානිය ව්‍යවස්ථාපිත රටවල් අතරින් එකක් බවට පත්විය.1975 නොවැම්බර් 25 දා, සුරිනාම් නෙදර්ලන්ත රාජධානියෙන් මිදී ස්වාධීන රාජ්‍යයක් බවට පත් විය. ==නිරුක්ති ශාස්ත්‍රය== ==ඉතිහාසය== සුරිනාම් ඉතිහාසය ක්‍රි.පූ 3000 දක්වා දිව යන්නකි.විශාලතම ගෝත්‍රය වන අරවැක් ( Arawak ) , සංචාරක වෙරළබඩ ගෝත්‍රයන් වන ඔවුන් දඩයම් කිරීම හා මසුන් ඇල්ලීමේන් ජීවතය පවත්වා ගෙන යන ලදී. ==දේශපාලනය== සුරිනාම් ජනරජය, 1987 ආණ්ඩුක්‍රම ව්‍යවස්ථාව මත පදනම් වූ පාර්ලිමේන්තු නියෝජිත ප්‍රජාතන්ත්‍රවාදී ජනරජයක් වේ.රජයේ ව්‍යවස්ථාදායක ශාඛා එකවර හා ජනප්‍රිය වසර පහක කාලයක් සඳහා තේරී පත් සාමාජිකයන් 51කින් යුත් මන්ත්‍රී මාණ්ඩලික ජාතික සභාවකින් සමන්විත වේ. === නිරුක්තිය === === ඉතිහාසය === === පූර්ව යටත් විජිතකරණය === === යටත් විජිත සමය === === වහල්භාවය අහෝසි කිරීම === === යටත් විජිතකරණය === === නිදහස === === 1980 හමුදා කුමන්ත්‍රණය === === සිවිල් යුද්ධය, මැතිවරණ සහ ව්‍යවස්ථාව === === 21 වන සියවස === === දේශපාලනය === === විදේශ සබඳතා === === හමුදා === === පරිපාලන අංශ === === භූගෝලය === === දේශසීමා === === දේශගුණය === === ජෛව විවිධත්වය සහ සංරක්ෂණය === === ආර්ථිකය === === ජන විකාශනය === === ජනවාර්ගිකත්වය === === සංක්‍රමණය === === ආගම === === භාෂා === === විශාලතම නගර === === සංස්කෘතිය === === ජාතික නිවාඩු === === අලුත් අවුරුදු උදාව === === ක්‍රීඩා === === ප්‍රවාහන === === මාර්ග === === ගුවන් === === සෞඛ්‍ය === === අධ්‍යාපනය === === මාධ්‍ය === === සංචාරක === === මූලික සලකුණු === === මෙයද බලන්න === ==යොමු කිරීම්== {{ආශ්‍රලැයිස්තුව}} [[ප්‍රවර්ගය:සුරිනාම්]] [[ප්‍රවර්ගය:දකුණු ඇමරිකාවේ රටවල්]] s6tuyckdii4ihtk8m4r8u50usmxqhct 754670 754669 2025-07-09T08:53:17Z BuddhikaW88 37808 754670 wikitext text/x-wiki {{තොරතුරුකොටුව රට |conventional_long_name = සුරිනාම් ජනරජය |native_name = {{native name|nl|Republiek Suriname|fontsize=68%}} |common_name = සුරිනාම් |image_flag = Flag of Suriname.svg |image_coat = Coat of arms of Suriname.svg |image_map = Suriname (orthographic projection).svg |national_motto = {{native phrase|la|"[[Justitia]] – [[Pietas]] – [[Faith|Fides]]"|italics=off}}<br/>{{small|"Justice – Piety – Trust"}} |national_anthem = {{native name|nl|[[God zij met ons Suriname]]|nolink=on}}<br/>{{small|''God be with our Suriname''}} |official_languages = ලන්දේසි භාෂාව | ලන්දේසි |regional_languages = {{unbulleted list | Sranan Tongo Creole | Caribbean Hindustani (Bhojpuri language|Bhojpuri) | Javanese language|Javanese }} |ethnic_groups = {{unbulleted list | 27.4% ඉන්දු-සුරිනාම්යානු | නැගෙනහිර ඉන්දීය | 21.7% Maroon (people)|Maroon | 15.7% Afro-Surinamese|Creole/Afro-Surinamese | 13.7% Javanese people|Javanese | 13.4% Multiracial|Mixed | 8.2% others<ref name=Census>{{cite web|title=Geselecteerde Census variabelen per district (Census-profiel)|accessdate=24 July 2008|author=Algemeen Bureau voor de Statistiek|publisher=ABS|url=http://www.statistics-suriname.org/www/images/stories/pdf/2007/census%20profiel%20website%2016jan07.pdf|archiveurl=https://web.archive.org/web/20080910012719/http://www.statistics-suriname.org/www/images/stories/pdf/2007/census%20profiel%20website%2016jan07.pdf|archivedate=10 September 2008|format=PDF}}</ref> }} |ethnic_groups_year = 2012 |demonym = සුරිනාම්මියානු |capital = පැරමාරිබෝ |latd=5 |latm=50 |latNS=N |longd=55 |longm=10 |longEW=W |largest_city = පැරමාරිබෝ |government_type = {{Nowrap|[[Unitary state|Unitary]] [[parliamentary system|parliamentary]]}} [[republic]] |leader_title1 = සුරිනාම් ජනාධිපති |leader_name1 = Dési Bouterse |leader_title2 = සුරිනාම් උප ජනාධිපති |leader_name2 = Ashwin Adhin |legislature = ජාතික සභාව (සුරිනාම්) |area_km2 = 163,821 |area_sq_mi = 63,251 <!--Do not remove per [[WP:MOSNUM]]--> |area_rank = 92nd |area_magnitude = 1 E11 |percent_water = 1.1 |population_estimate = 573,311<ref name=cia/> |population_estimate_year = July 2014 |population_estimate_rank = 167th |population_census = 541,638<ref name="statistics-suriname1">{{cite web|url=http://www.statistics-suriname.org/index.php/statistieken/downloads/category/30-censusstatistieken-2012 |title=Census statistieken 2012 |publisher=Statistics-suriname.org |accessdate=13 July 2014}}</ref><!--DO ''not'' CHANGE UNTIL THE NEXT CENSUS--> |population_census_year = 2012 <!--DO ''not'' CHANGE UNTIL THE NEXT CENSUS--> |population_density_km2 = 2.9 |population_density_sq_mi = 7.6 <!--Do not remove per [[WP:MOSNUM]]--> |population_density_rank = 231st |GDP_PPP_year = 2014 |GDP_PPP = $9.188 billion<ref name=imf2>{{cite web |url=http://www.imf.org/external/pubs/ft/weo/2015/01/weodata/weorept.aspx?pr.x=74&pr.y=5&sy=2014&ey=2018&scsm=1&ssd=1&sort=country&ds=.&br=1&c=366&s=NGDPD%2CNGDPDPC%2CPPPGDP%2CPPPPC%2CLP&grp=0&a=|title=Suriname |publisher=International Monetary Fund |accessdate=22 April 2012}}</ref> |GDP_PPP_rank = |GDP_PPP_per_capita = $16,623<ref name=imf2/> |GDP_PPP_per_capita_rank = |GDP_nominal = $5.297 billion<ref name=imf2/> |GDP_nominal_year = 2014 |GDP_nominal_per_capita = $9,583<ref name=imf2/> |Gini_year = 1999 |Gini_change = <!--increase/decrease/steady--> |Gini = 52.9 <!-- number only --> |Gini_ref =<ref name=gini-index>{{cite web|title=GINI index|url=http://data.worldbank.org/indicator/SI.POV.GINI?order=wbapi_data_value_2002+wbapi_data_value+wbapi_data_value-last&sort=asc&page=2|publisher=World Bank|accessdate=26 July 2013}}</ref> |Gini_rank = |HDI_year = 2014<!-- Please use the year to which the data refers, not the publication year--> |HDI_change = increase <!--increase/decrease/steady--> |HDI = 0.714 <!-- number only --> |HDI_ref =<ref name="HDI">{{cite web |url=http://hdr.undp.org/sites/default/files/hdr_2015_statistical_annex.pdf |title=2015 Human Development Report |year=2015 |accessdate=15 December 2015 |publisher=United Nations Development Programme }}</ref> |HDI_rank = 103rd |sovereignty_type = නිදහස |established_event1 = සුරිනාම් (නෙදර්ලන්ත රාජධානිය) / සංඝටක රට /නෙදර්ලන්ත රාජධානිය තුල |established_date1 = 15 December 1954 |established_event2 = නෙදර්ලන්ත රාජධානිය සිට |established_date2 = 25 November 1975 |established_event3 = වත්මන් ආණ්ඩුක්‍රම ව්‍යයවස්ථාව |established_date3 = 30 September 1987 |currency = සුරිනාම්මියානු ඩොලර් |currency_code = SRD |time_zone = SRT |utc_offset = -3 |time_zone_DST = |utc_offset_DST = |drives_on = වම් පසින් |calling_code = +597 |cctld = .sr }} '''සුරිනාම්''', නිල වශයෙන් සුරිනාම් ජනරජය ලෙස හදුන්වයි.දකුණු ඇමරිකාවේ ඊසාන දිග අත්ලාන්තික් වෙරළ මත පිහිටි ස්වෛරී රාජ්‍යයක් වේ.නැගෙනහිරින් ප්‍රංශ ගිනියා මායිමෙන්, ගයනා වට බටහිර දෙසින් සහ බ්‍රසීලයට දකුණු දෙසින් පිහිටා ඇත.සුරිනාම් ආසන්න වශයෙන් එහි ජනගහනය 5,66,000 පමණවේ.<ref name=cia>{{cite web|author=Central Intelligence Agency |authorlink=Central Intelligence Agency |work=[[The World Factbook]]|title=Suriname |url=https://www.cia.gov/library/publications/the-world-factbook/geos/ns.html |year=2013 |accessdate=4 August 2013}}</ref>බොහෝ ජනයා රටේ උතුරේ මුහුදු තීරයේ ජීවත් වන අතර මෙහි අගනුවර සහ විශාලතම නගරය වන පැරමාරිබෝ (Paramaribo) තුළ හා ඒ වටාද වාසය කරයි. 17 වන සියවසේ අග භාගයේ දී ලන්දේසි පාලනය යටතේ පැමිණීමට පෙර යුරෝපීය බලවතුන් විසින් ගවේෂණය හා තරග කරන ලදී.වර්ෂ 1954 දී, සුරිනාම් නෙදර්ලන්ත රාජධානිය ව්‍යවස්ථාපිත රටවල් අතරින් එකක් බවට පත්විය.1975 නොවැම්බර් 25 දා, සුරිනාම් නෙදර්ලන්ත රාජධානියෙන් මිදී ස්වාධීන රාජ්‍යයක් බවට පත් විය. === නිරුක්තිය === === ඉතිහාසය === === පූර්ව යටත් විජිතකරණය === === යටත් විජිත සමය === === වහල්භාවය අහෝසි කිරීම === === යටත් විජිතකරණය === === නිදහස === === 1980 හමුදා කුමන්ත්‍රණය === === සිවිල් යුද්ධය, මැතිවරණ සහ ව්‍යවස්ථාව === === 21 වන සියවස === === දේශපාලනය === === විදේශ සබඳතා === === හමුදා === === පරිපාලන අංශ === === භූගෝලය === === දේශසීමා === === දේශගුණය === === ජෛව විවිධත්වය සහ සංරක්ෂණය === === ආර්ථිකය === === ජන විකාශනය === === ජනවාර්ගිකත්වය === === සංක්‍රමණය === === ආගම === === භාෂා === === විශාලතම නගර === === සංස්කෘතිය === === ජාතික නිවාඩු === === අලුත් අවුරුදු උදාව === === ක්‍රීඩා === === ප්‍රවාහන === === මාර්ග === === ගුවන් === === සෞඛ්‍ය === === අධ්‍යාපනය === === මාධ්‍ය === === සංචාරක === === මූලික සලකුණු === === මෙයද බලන්න === ==යොමු කිරීම්== {{ආශ්‍රලැයිස්තුව}} [[ප්‍රවර්ගය:සුරිනාම්]] [[ප්‍රවර්ගය:දකුණු ඇමරිකාවේ රටවල්]] s7m1pndaoctwohg22cs8wuzzvgm5ngy 754671 754670 2025-07-09T08:55:57Z BuddhikaW88 37808 754671 wikitext text/x-wiki {{තොරතුරුකොටුව රට |conventional_long_name = සුරිනාම් ජනරජය |native_name = {{native name|nl|Republiek Suriname|fontsize=68%}} |common_name = සුරිනාම් |image_flag = Flag of Suriname.svg |image_coat = Coat of arms of Suriname.svg |image_map = Suriname (orthographic projection).svg |national_motto = {{native phrase|la|"[[Justitia]] – [[Pietas]] – [[Faith|Fides]]"|italics=off}}<br/>{{small|"Justice – Piety – Trust"}} |national_anthem = {{native name|nl|[[God zij met ons Suriname]]|nolink=on}}<br/>{{small|''God be with our Suriname''}} |official_languages = ලන්දේසි භාෂාව | ලන්දේසි |regional_languages = {{unbulleted list | Sranan Tongo Creole | Caribbean Hindustani (Bhojpuri language|Bhojpuri) | Javanese language|Javanese }} |ethnic_groups = {{unbulleted list | 27.4% ඉන්දු-සුරිනාම්යානු | නැගෙනහිර ඉන්දීය | 21.7% Maroon (people)|Maroon | 15.7% Afro-Surinamese|Creole/Afro-Surinamese | 13.7% Javanese people|Javanese | 13.4% Multiracial|Mixed | 8.2% others<ref name=Census>{{cite web|title=Geselecteerde Census variabelen per district (Census-profiel)|accessdate=24 July 2008|author=Algemeen Bureau voor de Statistiek|publisher=ABS|url=http://www.statistics-suriname.org/www/images/stories/pdf/2007/census%20profiel%20website%2016jan07.pdf|archiveurl=https://web.archive.org/web/20080910012719/http://www.statistics-suriname.org/www/images/stories/pdf/2007/census%20profiel%20website%2016jan07.pdf|archivedate=10 September 2008|format=PDF}}</ref> }} |ethnic_groups_year = 2012 |demonym = සුරිනාම්මියානු |capital = පැරමාරිබෝ |latd=5 |latm=50 |latNS=N |longd=55 |longm=10 |longEW=W |largest_city = පැරමාරිබෝ |government_type = {{Nowrap|[[Unitary state|Unitary]] [[parliamentary system|parliamentary]]}} [[republic]] |leader_title1 = සුරිනාම් ජනාධිපති |leader_name1 = Dési Bouterse |leader_title2 = සුරිනාම් උප ජනාධිපති |leader_name2 = Ashwin Adhin |legislature = ජාතික සභාව (සුරිනාම්) |area_km2 = 163,821 |area_sq_mi = 63,251 <!--Do not remove per [[WP:MOSNUM]]--> |area_rank = 92nd |area_magnitude = 1 E11 |percent_water = 1.1 |population_estimate = 573,311<ref name=cia/> |population_estimate_year = July 2014 |population_estimate_rank = 167th |population_census = 541,638<ref name="statistics-suriname1">{{cite web|url=http://www.statistics-suriname.org/index.php/statistieken/downloads/category/30-censusstatistieken-2012 |title=Census statistieken 2012 |publisher=Statistics-suriname.org |accessdate=13 July 2014}}</ref><!--DO ''not'' CHANGE UNTIL THE NEXT CENSUS--> |population_census_year = 2012 <!--DO ''not'' CHANGE UNTIL THE NEXT CENSUS--> |population_density_km2 = 2.9 |population_density_sq_mi = 7.6 <!--Do not remove per [[WP:MOSNUM]]--> |population_density_rank = 231st |GDP_PPP_year = 2014 |GDP_PPP = $9.188 billion<ref name=imf2>{{cite web |url=http://www.imf.org/external/pubs/ft/weo/2015/01/weodata/weorept.aspx?pr.x=74&pr.y=5&sy=2014&ey=2018&scsm=1&ssd=1&sort=country&ds=.&br=1&c=366&s=NGDPD%2CNGDPDPC%2CPPPGDP%2CPPPPC%2CLP&grp=0&a=|title=Suriname |publisher=International Monetary Fund |accessdate=22 April 2012}}</ref> |GDP_PPP_rank = |GDP_PPP_per_capita = $16,623<ref name=imf2/> |GDP_PPP_per_capita_rank = |GDP_nominal = $5.297 billion<ref name=imf2/> |GDP_nominal_year = 2014 |GDP_nominal_per_capita = $9,583<ref name=imf2/> |Gini_year = 1999 |Gini_change = <!--increase/decrease/steady--> |Gini = 52.9 <!-- number only --> |Gini_ref =<ref name=gini-index>{{cite web|title=GINI index|url=http://data.worldbank.org/indicator/SI.POV.GINI?order=wbapi_data_value_2002+wbapi_data_value+wbapi_data_value-last&sort=asc&page=2|publisher=World Bank|accessdate=26 July 2013}}</ref> |Gini_rank = |HDI_year = 2014<!-- Please use the year to which the data refers, not the publication year--> |HDI_change = increase <!--increase/decrease/steady--> |HDI = 0.714 <!-- number only --> |HDI_ref =<ref name="HDI">{{cite web |url=http://hdr.undp.org/sites/default/files/hdr_2015_statistical_annex.pdf |title=2015 Human Development Report |year=2015 |accessdate=15 December 2015 |publisher=United Nations Development Programme }}</ref> |HDI_rank = 103rd |sovereignty_type = නිදහස |established_event1 = සුරිනාම් (නෙදර්ලන්ත රාජධානිය) / සංඝටක රට /නෙදර්ලන්ත රාජධානිය තුල |established_date1 = 15 December 1954 |established_event2 = නෙදර්ලන්ත රාජධානිය සිට |established_date2 = 25 November 1975 |established_event3 = වත්මන් ආණ්ඩුක්‍රම ව්‍යයවස්ථාව |established_date3 = 30 September 1987 |currency = සුරිනාම්මියානු ඩොලර් |currency_code = SRD |time_zone = SRT |utc_offset = -3 |time_zone_DST = |utc_offset_DST = |drives_on = වම් පසින් |calling_code = +597 |cctld = .sr }} '''සුරිනාම්''', නිල වශයෙන් සුරිනාම් ජනරජය ලෙස හදුන්වයි.දකුණු ඇමරිකාවේ ඊසාන දිග අත්ලාන්තික් වෙරළ මත පිහිටි ස්වෛරී රාජ්‍යයක් වේ.නැගෙනහිරින් ප්‍රංශ ගිනියා මායිමෙන්, ගයනා වට බටහිර දෙසින් සහ බ්‍රසීලයට දකුණු දෙසින් පිහිටා ඇත.සුරිනාම් ආසන්න වශයෙන් එහි ජනගහනය 5,66,000 පමණවේ.<ref name=cia>{{cite web|author=Central Intelligence Agency |authorlink=Central Intelligence Agency |work=[[The World Factbook]]|title=Suriname |url=https://www.cia.gov/library/publications/the-world-factbook/geos/ns.html |year=2013 |accessdate=4 August 2013}}</ref>බොහෝ ජනයා රටේ උතුරේ මුහුදු තීරයේ ජීවත් වන අතර මෙහි අගනුවර සහ විශාලතම නගරය වන පැරමාරිබෝ (Paramaribo) තුළ හා ඒ වටාද වාසය කරයි. 17 වන සියවසේ අග භාගයේ දී ලන්දේසි පාලනය යටතේ පැමිණීමට පෙර යුරෝපීය බලවතුන් විසින් ගවේෂණය හා තරග කරන ලදී.වර්ෂ 1954 දී, සුරිනාම් නෙදර්ලන්ත රාජධානිය ව්‍යවස්ථාපිත රටවල් අතරින් එකක් බවට පත්විය.1975 නොවැම්බර් 25 දා, සුරිනාම් නෙදර්ලන්ත රාජධානියෙන් මිදී ස්වාධීන රාජ්‍යයක් බවට පත් විය. == නිරුක්තිය == {{Excerpt|සුරිනාමයේ නිරුක්තිය||inline=yes}} == ඉතිහාසය == {{Excerpt|සුරිනාමයේ නිරුක්තිය||inline=yes}} === පූර්ව යටත් විජිතකරණය === === යටත් විජිත සමය === === වහල්භාවය අහෝසි කිරීම === === යටත් විජිතකරණය === === නිදහස === === 1980 හමුදා කුමන්ත්‍රණය === === සිවිල් යුද්ධය, මැතිවරණ සහ ව්‍යවස්ථාව === === 21 වන සියවස === === දේශපාලනය === === විදේශ සබඳතා === === හමුදා === === පරිපාලන අංශ === === භූගෝලය === === දේශසීමා === === දේශගුණය === === ජෛව විවිධත්වය සහ සංරක්ෂණය === === ආර්ථිකය === === ජන විකාශනය === === ජනවාර්ගිකත්වය === === සංක්‍රමණය === === ආගම === === භාෂා === === විශාලතම නගර === === සංස්කෘතිය === === ජාතික නිවාඩු === === අලුත් අවුරුදු උදාව === === ක්‍රීඩා === === ප්‍රවාහන === === මාර්ග === === ගුවන් === === සෞඛ්‍ය === === අධ්‍යාපනය === === මාධ්‍ය === === සංචාරක === === මූලික සලකුණු === === මෙයද බලන්න === ==යොමු කිරීම්== {{ආශ්‍රලැයිස්තුව}} [[ප්‍රවර්ගය:සුරිනාම්]] [[ප්‍රවර්ගය:දකුණු ඇමරිකාවේ රටවල්]] k0ypr6rhq1yz6frkqj96jv1rsyamfxv 754672 754671 2025-07-09T08:59:36Z BuddhikaW88 37808 /* ඉතිහාසය */ 754672 wikitext text/x-wiki {{තොරතුරුකොටුව රට |conventional_long_name = සුරිනාම් ජනරජය |native_name = {{native name|nl|Republiek Suriname|fontsize=68%}} |common_name = සුරිනාම් |image_flag = Flag of Suriname.svg |image_coat = Coat of arms of Suriname.svg |image_map = Suriname (orthographic projection).svg |national_motto = {{native phrase|la|"[[Justitia]] – [[Pietas]] – [[Faith|Fides]]"|italics=off}}<br/>{{small|"Justice – Piety – Trust"}} |national_anthem = {{native name|nl|[[God zij met ons Suriname]]|nolink=on}}<br/>{{small|''God be with our Suriname''}} |official_languages = ලන්දේසි භාෂාව | ලන්දේසි |regional_languages = {{unbulleted list | Sranan Tongo Creole | Caribbean Hindustani (Bhojpuri language|Bhojpuri) | Javanese language|Javanese }} |ethnic_groups = {{unbulleted list | 27.4% ඉන්දු-සුරිනාම්යානු | නැගෙනහිර ඉන්දීය | 21.7% Maroon (people)|Maroon | 15.7% Afro-Surinamese|Creole/Afro-Surinamese | 13.7% Javanese people|Javanese | 13.4% Multiracial|Mixed | 8.2% others<ref name=Census>{{cite web|title=Geselecteerde Census variabelen per district (Census-profiel)|accessdate=24 July 2008|author=Algemeen Bureau voor de Statistiek|publisher=ABS|url=http://www.statistics-suriname.org/www/images/stories/pdf/2007/census%20profiel%20website%2016jan07.pdf|archiveurl=https://web.archive.org/web/20080910012719/http://www.statistics-suriname.org/www/images/stories/pdf/2007/census%20profiel%20website%2016jan07.pdf|archivedate=10 September 2008|format=PDF}}</ref> }} |ethnic_groups_year = 2012 |demonym = සුරිනාම්මියානු |capital = පැරමාරිබෝ |latd=5 |latm=50 |latNS=N |longd=55 |longm=10 |longEW=W |largest_city = පැරමාරිබෝ |government_type = {{Nowrap|[[Unitary state|Unitary]] [[parliamentary system|parliamentary]]}} [[republic]] |leader_title1 = සුරිනාම් ජනාධිපති |leader_name1 = Dési Bouterse |leader_title2 = සුරිනාම් උප ජනාධිපති |leader_name2 = Ashwin Adhin |legislature = ජාතික සභාව (සුරිනාම්) |area_km2 = 163,821 |area_sq_mi = 63,251 <!--Do not remove per [[WP:MOSNUM]]--> |area_rank = 92nd |area_magnitude = 1 E11 |percent_water = 1.1 |population_estimate = 573,311<ref name=cia/> |population_estimate_year = July 2014 |population_estimate_rank = 167th |population_census = 541,638<ref name="statistics-suriname1">{{cite web|url=http://www.statistics-suriname.org/index.php/statistieken/downloads/category/30-censusstatistieken-2012 |title=Census statistieken 2012 |publisher=Statistics-suriname.org |accessdate=13 July 2014}}</ref><!--DO ''not'' CHANGE UNTIL THE NEXT CENSUS--> |population_census_year = 2012 <!--DO ''not'' CHANGE UNTIL THE NEXT CENSUS--> |population_density_km2 = 2.9 |population_density_sq_mi = 7.6 <!--Do not remove per [[WP:MOSNUM]]--> |population_density_rank = 231st |GDP_PPP_year = 2014 |GDP_PPP = $9.188 billion<ref name=imf2>{{cite web |url=http://www.imf.org/external/pubs/ft/weo/2015/01/weodata/weorept.aspx?pr.x=74&pr.y=5&sy=2014&ey=2018&scsm=1&ssd=1&sort=country&ds=.&br=1&c=366&s=NGDPD%2CNGDPDPC%2CPPPGDP%2CPPPPC%2CLP&grp=0&a=|title=Suriname |publisher=International Monetary Fund |accessdate=22 April 2012}}</ref> |GDP_PPP_rank = |GDP_PPP_per_capita = $16,623<ref name=imf2/> |GDP_PPP_per_capita_rank = |GDP_nominal = $5.297 billion<ref name=imf2/> |GDP_nominal_year = 2014 |GDP_nominal_per_capita = $9,583<ref name=imf2/> |Gini_year = 1999 |Gini_change = <!--increase/decrease/steady--> |Gini = 52.9 <!-- number only --> |Gini_ref =<ref name=gini-index>{{cite web|title=GINI index|url=http://data.worldbank.org/indicator/SI.POV.GINI?order=wbapi_data_value_2002+wbapi_data_value+wbapi_data_value-last&sort=asc&page=2|publisher=World Bank|accessdate=26 July 2013}}</ref> |Gini_rank = |HDI_year = 2014<!-- Please use the year to which the data refers, not the publication year--> |HDI_change = increase <!--increase/decrease/steady--> |HDI = 0.714 <!-- number only --> |HDI_ref =<ref name="HDI">{{cite web |url=http://hdr.undp.org/sites/default/files/hdr_2015_statistical_annex.pdf |title=2015 Human Development Report |year=2015 |accessdate=15 December 2015 |publisher=United Nations Development Programme }}</ref> |HDI_rank = 103rd |sovereignty_type = නිදහස |established_event1 = සුරිනාම් (නෙදර්ලන්ත රාජධානිය) / සංඝටක රට /නෙදර්ලන්ත රාජධානිය තුල |established_date1 = 15 December 1954 |established_event2 = නෙදර්ලන්ත රාජධානිය සිට |established_date2 = 25 November 1975 |established_event3 = වත්මන් ආණ්ඩුක්‍රම ව්‍යයවස්ථාව |established_date3 = 30 September 1987 |currency = සුරිනාම්මියානු ඩොලර් |currency_code = SRD |time_zone = SRT |utc_offset = -3 |time_zone_DST = |utc_offset_DST = |drives_on = වම් පසින් |calling_code = +597 |cctld = .sr }} '''සුරිනාම්''', නිල වශයෙන් සුරිනාම් ජනරජය ලෙස හදුන්වයි.දකුණු ඇමරිකාවේ ඊසාන දිග අත්ලාන්තික් වෙරළ මත පිහිටි ස්වෛරී රාජ්‍යයක් වේ.නැගෙනහිරින් ප්‍රංශ ගිනියා මායිමෙන්, ගයනා වට බටහිර දෙසින් සහ බ්‍රසීලයට දකුණු දෙසින් පිහිටා ඇත.සුරිනාම් ආසන්න වශයෙන් එහි ජනගහනය 5,66,000 පමණවේ.<ref name=cia>{{cite web|author=Central Intelligence Agency |authorlink=Central Intelligence Agency |work=[[The World Factbook]]|title=Suriname |url=https://www.cia.gov/library/publications/the-world-factbook/geos/ns.html |year=2013 |accessdate=4 August 2013}}</ref>බොහෝ ජනයා රටේ උතුරේ මුහුදු තීරයේ ජීවත් වන අතර මෙහි අගනුවර සහ විශාලතම නගරය වන පැරමාරිබෝ (Paramaribo) තුළ හා ඒ වටාද වාසය කරයි. 17 වන සියවසේ අග භාගයේ දී ලන්දේසි පාලනය යටතේ පැමිණීමට පෙර යුරෝපීය බලවතුන් විසින් ගවේෂණය හා තරග කරන ලදී.වර්ෂ 1954 දී, සුරිනාම් නෙදර්ලන්ත රාජධානිය ව්‍යවස්ථාපිත රටවල් අතරින් එකක් බවට පත්විය.1975 නොවැම්බර් 25 දා, සුරිනාම් නෙදර්ලන්ත රාජධානියෙන් මිදී ස්වාධීන රාජ්‍යයක් බවට පත් විය. == නිරුක්තිය == {{Excerpt|සුරිනාමයේ නිරුක්තිය||inline=yes}} == ඉතිහාසය == {{Excerpt|සුරිනාමයේ නිරුක්තිය||inline=yes}} === පූර්ව යටත් විජිතකරණය === === යටත් විජිත සමය === === වහල්භාවය අහෝසි කිරීම === === යටත් විජිතකරණය === === නිදහස === === 1980 හමුදා කුමන්ත්‍රණය === === සිවිල් යුද්ධය, මැතිවරණ සහ ව්‍යවස්ථාව === === 21 වන සියවස === == දේශපාලනය == === විදේශ සබඳතා === === හමුදා === === පරිපාලන අංශ === == භූගෝලය == === දේශසීමා === === දේශගුණය === === ජෛව විවිධත්වය සහ සංරක්ෂණය === == ආර්ථිකය == == ජන විකාශනය == === ජනවාර්ගිකත්වය === === සංක්‍රමණය === === ආගම === === භාෂා === === විශාලතම නගර === == සංස්කෘතිය == === ජාතික නිවාඩු === ==== අලුත් අවුරුදු උදාව ==== === ක්‍රීඩා === == ප්‍රවාහනය == === මාර්ග === === ගුවන් === == සෞඛ්‍ය == == අධ්‍යාපනය == == මාධ්‍ය == == සංචාරක කර්මාන්තය == === මං සලකුණු === ==යොමු කිරීම්== {{ආශ්‍රලැයිස්තුව}} [[ප්‍රවර්ගය:සුරිනාම්]] [[ප්‍රවර්ගය:දකුණු ඇමරිකාවේ රටවල්]] cml9ggejh8nwrln1q06mix9fst2dep1 754673 754672 2025-07-09T09:01:48Z BuddhikaW88 37808 /* ඉතිහාසය */ 754673 wikitext text/x-wiki {{තොරතුරුකොටුව රට |conventional_long_name = සුරිනාම් ජනරජය |native_name = {{native name|nl|Republiek Suriname|fontsize=68%}} |common_name = සුරිනාම් |image_flag = Flag of Suriname.svg |image_coat = Coat of arms of Suriname.svg |image_map = Suriname (orthographic projection).svg |national_motto = {{native phrase|la|"[[Justitia]] – [[Pietas]] – [[Faith|Fides]]"|italics=off}}<br/>{{small|"Justice – Piety – Trust"}} |national_anthem = {{native name|nl|[[God zij met ons Suriname]]|nolink=on}}<br/>{{small|''God be with our Suriname''}} |official_languages = ලන්දේසි භාෂාව | ලන්දේසි |regional_languages = {{unbulleted list | Sranan Tongo Creole | Caribbean Hindustani (Bhojpuri language|Bhojpuri) | Javanese language|Javanese }} |ethnic_groups = {{unbulleted list | 27.4% ඉන්දු-සුරිනාම්යානු | නැගෙනහිර ඉන්දීය | 21.7% Maroon (people)|Maroon | 15.7% Afro-Surinamese|Creole/Afro-Surinamese | 13.7% Javanese people|Javanese | 13.4% Multiracial|Mixed | 8.2% others<ref name=Census>{{cite web|title=Geselecteerde Census variabelen per district (Census-profiel)|accessdate=24 July 2008|author=Algemeen Bureau voor de Statistiek|publisher=ABS|url=http://www.statistics-suriname.org/www/images/stories/pdf/2007/census%20profiel%20website%2016jan07.pdf|archiveurl=https://web.archive.org/web/20080910012719/http://www.statistics-suriname.org/www/images/stories/pdf/2007/census%20profiel%20website%2016jan07.pdf|archivedate=10 September 2008|format=PDF}}</ref> }} |ethnic_groups_year = 2012 |demonym = සුරිනාම්මියානු |capital = පැරමාරිබෝ |latd=5 |latm=50 |latNS=N |longd=55 |longm=10 |longEW=W |largest_city = පැරමාරිබෝ |government_type = {{Nowrap|[[Unitary state|Unitary]] [[parliamentary system|parliamentary]]}} [[republic]] |leader_title1 = සුරිනාම් ජනාධිපති |leader_name1 = Dési Bouterse |leader_title2 = සුරිනාම් උප ජනාධිපති |leader_name2 = Ashwin Adhin |legislature = ජාතික සභාව (සුරිනාම්) |area_km2 = 163,821 |area_sq_mi = 63,251 <!--Do not remove per [[WP:MOSNUM]]--> |area_rank = 92nd |area_magnitude = 1 E11 |percent_water = 1.1 |population_estimate = 573,311<ref name=cia/> |population_estimate_year = July 2014 |population_estimate_rank = 167th |population_census = 541,638<ref name="statistics-suriname1">{{cite web|url=http://www.statistics-suriname.org/index.php/statistieken/downloads/category/30-censusstatistieken-2012 |title=Census statistieken 2012 |publisher=Statistics-suriname.org |accessdate=13 July 2014}}</ref><!--DO ''not'' CHANGE UNTIL THE NEXT CENSUS--> |population_census_year = 2012 <!--DO ''not'' CHANGE UNTIL THE NEXT CENSUS--> |population_density_km2 = 2.9 |population_density_sq_mi = 7.6 <!--Do not remove per [[WP:MOSNUM]]--> |population_density_rank = 231st |GDP_PPP_year = 2014 |GDP_PPP = $9.188 billion<ref name=imf2>{{cite web |url=http://www.imf.org/external/pubs/ft/weo/2015/01/weodata/weorept.aspx?pr.x=74&pr.y=5&sy=2014&ey=2018&scsm=1&ssd=1&sort=country&ds=.&br=1&c=366&s=NGDPD%2CNGDPDPC%2CPPPGDP%2CPPPPC%2CLP&grp=0&a=|title=Suriname |publisher=International Monetary Fund |accessdate=22 April 2012}}</ref> |GDP_PPP_rank = |GDP_PPP_per_capita = $16,623<ref name=imf2/> |GDP_PPP_per_capita_rank = |GDP_nominal = $5.297 billion<ref name=imf2/> |GDP_nominal_year = 2014 |GDP_nominal_per_capita = $9,583<ref name=imf2/> |Gini_year = 1999 |Gini_change = <!--increase/decrease/steady--> |Gini = 52.9 <!-- number only --> |Gini_ref =<ref name=gini-index>{{cite web|title=GINI index|url=http://data.worldbank.org/indicator/SI.POV.GINI?order=wbapi_data_value_2002+wbapi_data_value+wbapi_data_value-last&sort=asc&page=2|publisher=World Bank|accessdate=26 July 2013}}</ref> |Gini_rank = |HDI_year = 2014<!-- Please use the year to which the data refers, not the publication year--> |HDI_change = increase <!--increase/decrease/steady--> |HDI = 0.714 <!-- number only --> |HDI_ref =<ref name="HDI">{{cite web |url=http://hdr.undp.org/sites/default/files/hdr_2015_statistical_annex.pdf |title=2015 Human Development Report |year=2015 |accessdate=15 December 2015 |publisher=United Nations Development Programme }}</ref> |HDI_rank = 103rd |sovereignty_type = නිදහස |established_event1 = සුරිනාම් (නෙදර්ලන්ත රාජධානිය) / සංඝටක රට /නෙදර්ලන්ත රාජධානිය තුල |established_date1 = 15 December 1954 |established_event2 = නෙදර්ලන්ත රාජධානිය සිට |established_date2 = 25 November 1975 |established_event3 = වත්මන් ආණ්ඩුක්‍රම ව්‍යයවස්ථාව |established_date3 = 30 September 1987 |currency = සුරිනාම්මියානු ඩොලර් |currency_code = SRD |time_zone = SRT |utc_offset = -3 |time_zone_DST = |utc_offset_DST = |drives_on = වම් පසින් |calling_code = +597 |cctld = .sr }} '''සුරිනාම්''', නිල වශයෙන් සුරිනාම් ජනරජය ලෙස හදුන්වයි.දකුණු ඇමරිකාවේ ඊසාන දිග අත්ලාන්තික් වෙරළ මත පිහිටි ස්වෛරී රාජ්‍යයක් වේ.නැගෙනහිරින් ප්‍රංශ ගිනියා මායිමෙන්, ගයනා වට බටහිර දෙසින් සහ බ්‍රසීලයට දකුණු දෙසින් පිහිටා ඇත.සුරිනාම් ආසන්න වශයෙන් එහි ජනගහනය 5,66,000 පමණවේ.<ref name=cia>{{cite web|author=Central Intelligence Agency |authorlink=Central Intelligence Agency |work=[[The World Factbook]]|title=Suriname |url=https://www.cia.gov/library/publications/the-world-factbook/geos/ns.html |year=2013 |accessdate=4 August 2013}}</ref>බොහෝ ජනයා රටේ උතුරේ මුහුදු තීරයේ ජීවත් වන අතර මෙහි අගනුවර සහ විශාලතම නගරය වන පැරමාරිබෝ (Paramaribo) තුළ හා ඒ වටාද වාසය කරයි. 17 වන සියවසේ අග භාගයේ දී ලන්දේසි පාලනය යටතේ පැමිණීමට පෙර යුරෝපීය බලවතුන් විසින් ගවේෂණය හා තරග කරන ලදී.වර්ෂ 1954 දී, සුරිනාම් නෙදර්ලන්ත රාජධානිය ව්‍යවස්ථාපිත රටවල් අතරින් එකක් බවට පත්විය.1975 නොවැම්බර් 25 දා, සුරිනාම් නෙදර්ලන්ත රාජධානියෙන් මිදී ස්වාධීන රාජ්‍යයක් බවට පත් විය. == නිරුක්තිය == {{Excerpt|සුරිනාමයේ නිරුක්තිය||inline=yes}} == ඉතිහාසය == {{Excerpt|සුරිනාමයේ ඉතිහාසය||inline=yes}} === පූර්ව යටත් විජිතකරණය === === යටත් විජිත සමය === === වහල්භාවය අහෝසි කිරීම === === යටත් විජිතකරණය === === නිදහස === === 1980 හමුදා කුමන්ත්‍රණය === === සිවිල් යුද්ධය, මැතිවරණ සහ ව්‍යවස්ථාව === === 21 වන සියවස === == දේශපාලනය == {{Excerpt|සුරිනාමයේ දේශපාලනය||inline=yes}} === විදේශ සබඳතා === === හමුදා === === පරිපාලන අංශ === == භූගෝලය == {{Excerpt|සුරිනාමයේ භූගෝලය||inline=yes}} === දේශසීමා === === දේශගුණය === === ජෛව විවිධත්වය සහ සංරක්ෂණය === == ආර්ථිකය == {{Excerpt|සුරිනාමයේ ආර්ථිකය||inline=yes}} == ජන විකාශනය == {{Excerpt|සුරිනාමයේ ජන විකාශනය||inline=yes}} === ජනවාර්ගිකත්වය === === සංක්‍රමණය === === ආගම === === භාෂා === === විශාලතම නගර === == සංස්කෘතිය == {{Excerpt|සුරිනාමයේ සංස්කෘතිය||inline=yes}} === ජාතික නිවාඩු === ==== අලුත් අවුරුදු උදාව ==== === ක්‍රීඩා === == ප්‍රවාහනය == {{Excerpt|සුරිනාමයේ ප්‍රවාහනය||inline=yes}} === මාර්ග === === ගුවන් === == සෞඛ්‍ය == {{Excerpt|සුරිනාමයේ සෞඛ්‍ය||inline=yes}} == අධ්‍යාපනය == {{Excerpt|සුරිනාමයේ අධ්‍යාපනය||inline=yes}} == මාධ්‍ය == {{Excerpt|සුරිනාමයේ මාධ්‍ය||inline=yes}} == සංචාරක කර්මාන්තය == {{Excerpt|සුරිනාමයේ සංචාරක කර්මාන්තය||inline=yes}} === මං සලකුණු === ==යොමු කිරීම්== {{ආශ්‍රලැයිස්තුව}} [[ප්‍රවර්ගය:සුරිනාම්]] [[ප්‍රවර්ගය:දකුණු ඇමරිකාවේ රටවල්]] nvmehmobb0p85ilvxfenmkytyo75kd3 754674 754673 2025-07-09T09:01:58Z BuddhikaW88 37808 754674 wikitext text/x-wiki '''සුරිනාම්''', නිල වශයෙන් සුරිනාම් ජනරජය ලෙස හදුන්වයි.දකුණු ඇමරිකාවේ ඊසාන දිග අත්ලාන්තික් වෙරළ මත පිහිටි ස්වෛරී රාජ්‍යයක් වේ.නැගෙනහිරින් ප්‍රංශ ගිනියා මායිමෙන්, ගයනා වට බටහිර දෙසින් සහ බ්‍රසීලයට දකුණු දෙසින් පිහිටා ඇත.සුරිනාම් ආසන්න වශයෙන් එහි ජනගහනය 5,66,000 පමණවේ.<ref name=cia>{{cite web|author=Central Intelligence Agency |authorlink=Central Intelligence Agency |work=[[The World Factbook]]|title=Suriname |url=https://www.cia.gov/library/publications/the-world-factbook/geos/ns.html |year=2013 |accessdate=4 August 2013}}</ref>බොහෝ ජනයා රටේ උතුරේ මුහුදු තීරයේ ජීවත් වන අතර මෙහි අගනුවර සහ විශාලතම නගරය වන පැරමාරිබෝ (Paramaribo) තුළ හා ඒ වටාද වාසය කරයි. 17 වන සියවසේ අග භාගයේ දී ලන්දේසි පාලනය යටතේ පැමිණීමට පෙර යුරෝපීය බලවතුන් විසින් ගවේෂණය හා තරග කරන ලදී.වර්ෂ 1954 දී, සුරිනාම් නෙදර්ලන්ත රාජධානිය ව්‍යවස්ථාපිත රටවල් අතරින් එකක් බවට පත්විය.1975 නොවැම්බර් 25 දා, සුරිනාම් නෙදර්ලන්ත රාජධානියෙන් මිදී ස්වාධීන රාජ්‍යයක් බවට පත් විය. == නිරුක්තිය == {{Excerpt|සුරිනාමයේ නිරුක්තිය||inline=yes}} == ඉතිහාසය == {{Excerpt|සුරිනාමයේ ඉතිහාසය||inline=yes}} === පූර්ව යටත් විජිතකරණය === === යටත් විජිත සමය === === වහල්භාවය අහෝසි කිරීම === === යටත් විජිතකරණය === === නිදහස === === 1980 හමුදා කුමන්ත්‍රණය === === සිවිල් යුද්ධය, මැතිවරණ සහ ව්‍යවස්ථාව === === 21 වන සියවස === == දේශපාලනය == {{Excerpt|සුරිනාමයේ දේශපාලනය||inline=yes}} === විදේශ සබඳතා === === හමුදා === === පරිපාලන අංශ === == භූගෝලය == {{Excerpt|සුරිනාමයේ භූගෝලය||inline=yes}} === දේශසීමා === === දේශගුණය === === ජෛව විවිධත්වය සහ සංරක්ෂණය === == ආර්ථිකය == {{Excerpt|සුරිනාමයේ ආර්ථිකය||inline=yes}} == ජන විකාශනය == {{Excerpt|සුරිනාමයේ ජන විකාශනය||inline=yes}} === ජනවාර්ගිකත්වය === === සංක්‍රමණය === === ආගම === === භාෂා === === විශාලතම නගර === == සංස්කෘතිය == {{Excerpt|සුරිනාමයේ සංස්කෘතිය||inline=yes}} === ජාතික නිවාඩු === ==== අලුත් අවුරුදු උදාව ==== === ක්‍රීඩා === == ප්‍රවාහනය == {{Excerpt|සුරිනාමයේ ප්‍රවාහනය||inline=yes}} === මාර්ග === === ගුවන් === == සෞඛ්‍ය == {{Excerpt|සුරිනාමයේ සෞඛ්‍ය||inline=yes}} == අධ්‍යාපනය == {{Excerpt|සුරිනාමයේ අධ්‍යාපනය||inline=yes}} == මාධ්‍ය == {{Excerpt|සුරිනාමයේ මාධ්‍ය||inline=yes}} == සංචාරක කර්මාන්තය == {{Excerpt|සුරිනාමයේ සංචාරක කර්මාන්තය||inline=yes}} === මං සලකුණු === ==යොමු කිරීම්== {{ආශ්‍රලැයිස්තුව}} [[ප්‍රවර්ගය:සුරිනාම්]] [[ප්‍රවර්ගය:දකුණු ඇමරිකාවේ රටවල්]] lqiudfl85mhcqtlc1ur2zdmmvracjvh 754675 754674 2025-07-09T09:02:30Z BuddhikaW88 37808 754675 wikitext text/x-wiki '''සුරිනාම්''', නිල වශයෙන් සුරිනාම් ජනරජය ලෙස හදුන්වයි.දකුණු ඇමරිකාවේ ඊසාන දිග අත්ලාන්තික් වෙරළ මත පිහිටි ස්වෛරී රාජ්‍යයක් වේ.නැගෙනහිරින් ප්‍රංශ ගිනියා මායිමෙන්, ගයනා වට බටහිර දෙසින් සහ බ්‍රසීලයට දකුණු දෙසින් පිහිටා ඇත.සුරිනාම් ආසන්න වශයෙන් එහි ජනගහනය 5,66,000 පමණවේ.<ref name=cia>{{cite web|author=Central Intelligence Agency |authorlink=Central Intelligence Agency |work=[[The World Factbook]]|title=Suriname |url=https://www.cia.gov/library/publications/the-world-factbook/geos/ns.html |year=2013 |accessdate=4 August 2013}}</ref>බොහෝ ජනයා රටේ උතුරේ මුහුදු තීරයේ ජීවත් වන අතර මෙහි අගනුවර සහ විශාලතම නගරය වන පැරමාරිබෝ (Paramaribo) තුළ හා ඒ වටාද වාසය කරයි. 17 වන සියවසේ අග භාගයේ දී ලන්දේසි පාලනය යටතේ පැමිණීමට පෙර යුරෝපීය බලවතුන් විසින් ගවේෂණය හා තරග කරන ලදී.වර්ෂ 1954 දී, සුරිනාම් නෙදර්ලන්ත රාජධානිය ව්‍යවස්ථාපිත රටවල් අතරින් එකක් බවට පත්විය.1975 නොවැම්බර් 25 දා, සුරිනාම් නෙදර්ලන්ත රාජධානියෙන් මිදී ස්වාධීන රාජ්‍යයක් බවට පත් විය. '''Suriname''',{{efn|{{IPAc-en|audio=en-us-Suriname.ogg|ˈ|s|ʊər|ᵻ|n|æ|m|,_|-|n|ɑː|m}} {{respell|SOOR|in|A(H)M}}, {{IPA|nl|syːriˈnaːmə|lang|Nl-Suriname.ogg}}, {{langx|srn|Sranan}} {{IPA|srn|sraˈnãŋ|}}, [[Sarnámi Hindustáni]]: ''Sarnam'' {{IPA|hns|sarnām|}}, [[Javanese language#Surinamese-Javanese|Surinamese-Javanese]]: ''Srinama'' {{IPA|jvn|srinamah|}}}} officially the '''Republic of Suriname''',{{efn|{{langx|nl|Republiek Suriname}} {{IPA|nl|reːpyˈblik syːriˈnaːmə|}}}} is a country in northern [[:en:South_America|South America]], also considered as part of the [[:en:Caribbean|Caribbean]] and the [[:en:West_Indies|West Indies]]. It is a [[:en:Developing_country|developing country]] with a [[:en:Human_Development_Index|high level of human development]]; its [[:en:Economy_of_Suriname|economy]] is heavily dependent on its abundant [[:en:Natural_resource|natural resources]], namely [[:en:Bauxite|bauxite]], [[:en:Gold|gold]], [[:en:Petroleum|petroleum]], and [[:en:Agriculture|agricultural products]]. Suriname is a member of the [[:en:Caribbean_Community|Caribbean Community]] (CARICOM), the [[:en:United_Nations|United Nations]], the [[:en:Organisation_of_Islamic_Cooperation|Organisation of Islamic Cooperation]] and the [[:en:Organization_of_American_States|Organization of American States]]. Situated [[:en:Tropics|slightly north of the equator]], over 90% of its territory is covered by [[:en:Rainforest|rainforest]], [[:en:List_of_countries_by_forest_area_(percentage)|the highest proportion of forest cover in the world]]. [[:en:Borders_of_Suriname|Suriname is bordered]] by the [[:en:Atlantic_Ocean|Atlantic Ocean]] to the north, [[:en:French_Guiana|French Guiana]] to the east, [[:en:Guyana|Guyana]] to the west, and [[:en:Brazil|Brazil]] to the south. It is [[:en:List_of_South_American_countries_by_area|the smallest country in South America]] by both population and territory,{{refn|Both [[French Guiana]] and [[Falkland Islands]] are less extensive and populous, but they are an [[overseas department]] and [[Overseas region|region]] of France and an [[British Overseas Territory|overseas territory]] of the United Kingdom respectively.|group=lower-alpha}} with around {{UN_Population|Suriname}} inhabitants in 2021 in an area of approximately {{convert|163820.|km2|abbr=off|sp=us}}.<ref name="Suriname country profile">{{cite web|title=Suriname country profile|url=https://www.bbc.com/news/world-latin-america-19997673|website=BBC News|access-date=23 November 2023|date=23 November 2023}}</ref><ref>{{Cite web |date=29 November 2023 |title=Suriname |url=https://www.cia.gov/the-world-factbook/countries/suriname/#geography |publisher=Central Intelligence Agency |via=CIA.gov}}</ref>{{UN_Population|ref}} The capital and largest city is [[:en:Paramaribo|Paramaribo]], which is home to roughly half the population. Suriname was inhabited as early as the fourth millennium BC by various [[:en:Indigenous_peoples_of_the_Americas|indigenous peoples]], including the [[:en:Arawak|Arawaks]], [[:en:Kalina_people|Caribs]], and [[:en:Wayana|Wayana]]. Europeans arrived and contested the area in the 16th century, with the [[:en:Dutch_Republic|Dutch]] controlling much of the country's current territory by the late 17th century. Under [[:en:Dutch_Surinam|Dutch rule]], Suriname was a lucrative [[:en:Plantation_economy|plantation colony]] focused mostly on [[:en:Sugar|sugar]]; its economy was driven by kidnapped [[:en:Atlantic_slave_trade|African slave labour]] until the abolition of slavery in 1863. Approximately 300,000 enslaved Africans were taken to Suriname during the transatlantic slave trade, from the mid-1600s to the early 1800s. After 1863 which [[:en:Indentured_servitude|indentured servants]] were recruited mostly from [[:en:British_Raj|British India]] and the [[:en:Dutch_East_Indies|Dutch East Indies]]. In 1954, Suriname became a [[:en:Constituent_country_of_the_Kingdom_of_the_Netherlands|constituent country]] of the [[:en:Kingdom_of_the_Netherlands|Kingdom of the Netherlands]]. On 25 November 1975, it became [[:en:Independence|independent]] following negotiations with the Dutch government. Suriname continues to maintain close diplomatic, economic, and cultural ties with the Netherlands. Suriname's culture and society strongly reflect the legacy of Dutch colonial rule. It is the only sovereign nation outside Europe where [[:en:Dutch_language|Dutch]] is the official and prevailing language of government, business, media, and education;<ref name="cia2">{{cite web |year=2013 |title=Suriname |url=https://www.cia.gov/the-world-factbook/countries/suriname/ |access-date=4 August 2013 |work=[[The World Factbook]] |publisher=Central Intelligence Agency}}</ref> an estimated 60% of the population speaks Dutch as a native language.<ref>{{cite web |title=Taalonderzoek in Nederland, Vlaanderen en Suriname (2005) |url=https://taalunie.org/publicaties/134/taalonderzoek-in-nederland-vlaanderen-en-suriname-2005 |access-date=17 September 2021 |work=taal:unie}}</ref> [[:en:Sranan_Tongo|Sranan Tongo]], an English-based [[:en:English_creole|creole language]], is a widely used ''[[:en:Lingua_franca|lingua franca]]''. Most Surinamese are descendants of enslaved Africans trafficked from [[:en:Africa|Africa]] by Europeans, and indentured labourers brought from [[:en:Asia|Asia]] by the Dutch. Suriname is highly diverse, with no ethnic group forming a majority; proportionally, its Muslim and Hindu populations are some of the largest in the Americas. Most people live along the northern coast, centered around Paramaribo, making Suriname [[:en:List_of_countries_and_dependencies_by_population_density|one of the least densely populated countries on Earth]]. == නිරුක්තිය == {{Excerpt|සුරිනාමයේ නිරුක්තිය||inline=yes}} == ඉතිහාසය == {{Excerpt|සුරිනාමයේ ඉතිහාසය||inline=yes}} === පූර්ව යටත් විජිතකරණය === === යටත් විජිත සමය === === වහල්භාවය අහෝසි කිරීම === === යටත් විජිතකරණය === === නිදහස === === 1980 හමුදා කුමන්ත්‍රණය === === සිවිල් යුද්ධය, මැතිවරණ සහ ව්‍යවස්ථාව === === 21 වන සියවස === == දේශපාලනය == {{Excerpt|සුරිනාමයේ දේශපාලනය||inline=yes}} === විදේශ සබඳතා === === හමුදා === === පරිපාලන අංශ === == භූගෝලය == {{Excerpt|සුරිනාමයේ භූගෝලය||inline=yes}} === දේශසීමා === === දේශගුණය === === ජෛව විවිධත්වය සහ සංරක්ෂණය === == ආර්ථිකය == {{Excerpt|සුරිනාමයේ ආර්ථිකය||inline=yes}} == ජන විකාශනය == {{Excerpt|සුරිනාමයේ ජන විකාශනය||inline=yes}} === ජනවාර්ගිකත්වය === === සංක්‍රමණය === === ආගම === === භාෂා === === විශාලතම නගර === == සංස්කෘතිය == {{Excerpt|සුරිනාමයේ සංස්කෘතිය||inline=yes}} === ජාතික නිවාඩු === ==== අලුත් අවුරුදු උදාව ==== === ක්‍රීඩා === == ප්‍රවාහනය == {{Excerpt|සුරිනාමයේ ප්‍රවාහනය||inline=yes}} === මාර්ග === === ගුවන් === == සෞඛ්‍ය == {{Excerpt|සුරිනාමයේ සෞඛ්‍ය||inline=yes}} == අධ්‍යාපනය == {{Excerpt|සුරිනාමයේ අධ්‍යාපනය||inline=yes}} == මාධ්‍ය == {{Excerpt|සුරිනාමයේ මාධ්‍ය||inline=yes}} == සංචාරක කර්මාන්තය == {{Excerpt|සුරිනාමයේ සංචාරක කර්මාන්තය||inline=yes}} === මං සලකුණු === ==යොමු කිරීම්== {{ආශ්‍රලැයිස්තුව}} [[ප්‍රවර්ගය:සුරිනාම්]] [[ප්‍රවර්ගය:දකුණු ඇමරිකාවේ රටවල්]] p0b1s961uvj165kybbmy80amr623swc 754676 754675 2025-07-09T09:21:35Z BuddhikaW88 37808 /* යොමු කිරීම් */ 754676 wikitext text/x-wiki '''සුරිනාම්''', නිල වශයෙන් සුරිනාම් ජනරජය ලෙස හදුන්වයි.දකුණු ඇමරිකාවේ ඊසාන දිග අත්ලාන්තික් වෙරළ මත පිහිටි ස්වෛරී රාජ්‍යයක් වේ.නැගෙනහිරින් ප්‍රංශ ගිනියා මායිමෙන්, ගයනා වට බටහිර දෙසින් සහ බ්‍රසීලයට දකුණු දෙසින් පිහිටා ඇත.සුරිනාම් ආසන්න වශයෙන් එහි ජනගහනය 5,66,000 පමණවේ.<ref name=cia>{{cite web|author=Central Intelligence Agency |authorlink=Central Intelligence Agency |work=[[The World Factbook]]|title=Suriname |url=https://www.cia.gov/library/publications/the-world-factbook/geos/ns.html |year=2013 |accessdate=4 August 2013}}</ref>බොහෝ ජනයා රටේ උතුරේ මුහුදු තීරයේ ජීවත් වන අතර මෙහි අගනුවර සහ විශාලතම නගරය වන පැරමාරිබෝ (Paramaribo) තුළ හා ඒ වටාද වාසය කරයි. 17 වන සියවසේ අග භාගයේ දී ලන්දේසි පාලනය යටතේ පැමිණීමට පෙර යුරෝපීය බලවතුන් විසින් ගවේෂණය හා තරග කරන ලදී.වර්ෂ 1954 දී, සුරිනාම් නෙදර්ලන්ත රාජධානිය ව්‍යවස්ථාපිත රටවල් අතරින් එකක් බවට පත්විය.1975 නොවැම්බර් 25 දා, සුරිනාම් නෙදර්ලන්ත රාජධානියෙන් මිදී ස්වාධීන රාජ්‍යයක් බවට පත් විය. '''Suriname''',{{efn|{{IPAc-en|audio=en-us-Suriname.ogg|ˈ|s|ʊər|ᵻ|n|æ|m|,_|-|n|ɑː|m}} {{respell|SOOR|in|A(H)M}}, {{IPA|nl|syːriˈnaːmə|lang|Nl-Suriname.ogg}}, {{langx|srn|Sranan}} {{IPA|srn|sraˈnãŋ|}}, [[Sarnámi Hindustáni]]: ''Sarnam'' {{IPA|hns|sarnām|}}, [[Javanese language#Surinamese-Javanese|Surinamese-Javanese]]: ''Srinama'' {{IPA|jvn|srinamah|}}}} officially the '''Republic of Suriname''',{{efn|{{langx|nl|Republiek Suriname}} {{IPA|nl|reːpyˈblik syːriˈnaːmə|}}}} is a country in northern [[:en:South_America|South America]], also considered as part of the [[:en:Caribbean|Caribbean]] and the [[:en:West_Indies|West Indies]]. It is a [[:en:Developing_country|developing country]] with a [[:en:Human_Development_Index|high level of human development]]; its [[:en:Economy_of_Suriname|economy]] is heavily dependent on its abundant [[:en:Natural_resource|natural resources]], namely [[:en:Bauxite|bauxite]], [[:en:Gold|gold]], [[:en:Petroleum|petroleum]], and [[:en:Agriculture|agricultural products]]. Suriname is a member of the [[:en:Caribbean_Community|Caribbean Community]] (CARICOM), the [[:en:United_Nations|United Nations]], the [[:en:Organisation_of_Islamic_Cooperation|Organisation of Islamic Cooperation]] and the [[:en:Organization_of_American_States|Organization of American States]]. Situated [[:en:Tropics|slightly north of the equator]], over 90% of its territory is covered by [[:en:Rainforest|rainforest]], [[:en:List_of_countries_by_forest_area_(percentage)|the highest proportion of forest cover in the world]]. [[:en:Borders_of_Suriname|Suriname is bordered]] by the [[:en:Atlantic_Ocean|Atlantic Ocean]] to the north, [[:en:French_Guiana|French Guiana]] to the east, [[:en:Guyana|Guyana]] to the west, and [[:en:Brazil|Brazil]] to the south. It is [[:en:List_of_South_American_countries_by_area|the smallest country in South America]] by both population and territory,{{refn|Both [[French Guiana]] and [[Falkland Islands]] are less extensive and populous, but they are an [[overseas department]] and [[Overseas region|region]] of France and an [[British Overseas Territory|overseas territory]] of the United Kingdom respectively.|group=lower-alpha}} with around {{UN_Population|Suriname}} inhabitants in 2021 in an area of approximately {{convert|163820.|km2|abbr=off|sp=us}}.<ref name="Suriname country profile">{{cite web|title=Suriname country profile|url=https://www.bbc.com/news/world-latin-america-19997673|website=BBC News|access-date=23 November 2023|date=23 November 2023}}</ref><ref>{{Cite web |date=29 November 2023 |title=Suriname |url=https://www.cia.gov/the-world-factbook/countries/suriname/#geography |publisher=Central Intelligence Agency |via=CIA.gov}}</ref>{{UN_Population|ref}} The capital and largest city is [[:en:Paramaribo|Paramaribo]], which is home to roughly half the population. Suriname was inhabited as early as the fourth millennium BC by various [[:en:Indigenous_peoples_of_the_Americas|indigenous peoples]], including the [[:en:Arawak|Arawaks]], [[:en:Kalina_people|Caribs]], and [[:en:Wayana|Wayana]]. Europeans arrived and contested the area in the 16th century, with the [[:en:Dutch_Republic|Dutch]] controlling much of the country's current territory by the late 17th century. Under [[:en:Dutch_Surinam|Dutch rule]], Suriname was a lucrative [[:en:Plantation_economy|plantation colony]] focused mostly on [[:en:Sugar|sugar]]; its economy was driven by kidnapped [[:en:Atlantic_slave_trade|African slave labour]] until the abolition of slavery in 1863. Approximately 300,000 enslaved Africans were taken to Suriname during the transatlantic slave trade, from the mid-1600s to the early 1800s. After 1863 which [[:en:Indentured_servitude|indentured servants]] were recruited mostly from [[:en:British_Raj|British India]] and the [[:en:Dutch_East_Indies|Dutch East Indies]]. In 1954, Suriname became a [[:en:Constituent_country_of_the_Kingdom_of_the_Netherlands|constituent country]] of the [[:en:Kingdom_of_the_Netherlands|Kingdom of the Netherlands]]. On 25 November 1975, it became [[:en:Independence|independent]] following negotiations with the Dutch government. Suriname continues to maintain close diplomatic, economic, and cultural ties with the Netherlands. Suriname's culture and society strongly reflect the legacy of Dutch colonial rule. It is the only sovereign nation outside Europe where [[:en:Dutch_language|Dutch]] is the official and prevailing language of government, business, media, and education;<ref name="cia2">{{cite web |year=2013 |title=Suriname |url=https://www.cia.gov/the-world-factbook/countries/suriname/ |access-date=4 August 2013 |work=[[The World Factbook]] |publisher=Central Intelligence Agency}}</ref> an estimated 60% of the population speaks Dutch as a native language.<ref>{{cite web |title=Taalonderzoek in Nederland, Vlaanderen en Suriname (2005) |url=https://taalunie.org/publicaties/134/taalonderzoek-in-nederland-vlaanderen-en-suriname-2005 |access-date=17 September 2021 |work=taal:unie}}</ref> [[:en:Sranan_Tongo|Sranan Tongo]], an English-based [[:en:English_creole|creole language]], is a widely used ''[[:en:Lingua_franca|lingua franca]]''. Most Surinamese are descendants of enslaved Africans trafficked from [[:en:Africa|Africa]] by Europeans, and indentured labourers brought from [[:en:Asia|Asia]] by the Dutch. Suriname is highly diverse, with no ethnic group forming a majority; proportionally, its Muslim and Hindu populations are some of the largest in the Americas. Most people live along the northern coast, centered around Paramaribo, making Suriname [[:en:List_of_countries_and_dependencies_by_population_density|one of the least densely populated countries on Earth]]. == නිරුක්තිය == {{Excerpt|සුරිනාමයේ නිරුක්තිය||inline=yes}} == ඉතිහාසය == {{Excerpt|සුරිනාමයේ ඉතිහාසය||inline=yes}} === පූර්ව යටත් විජිතකරණය === === යටත් විජිත සමය === === වහල්භාවය අහෝසි කිරීම === === යටත් විජිතකරණය === === නිදහස === === 1980 හමුදා කුමන්ත්‍රණය === === සිවිල් යුද්ධය, මැතිවරණ සහ ව්‍යවස්ථාව === === 21 වන සියවස === == දේශපාලනය == {{Excerpt|සුරිනාමයේ දේශපාලනය||inline=yes}} === විදේශ සබඳතා === === හමුදා === === පරිපාලන අංශ === == භූගෝලය == {{Excerpt|සුරිනාමයේ භූගෝලය||inline=yes}} === දේශසීමා === === දේශගුණය === === ජෛව විවිධත්වය සහ සංරක්ෂණය === == ආර්ථිකය == {{Excerpt|සුරිනාමයේ ආර්ථිකය||inline=yes}} == ජන විකාශනය == {{Excerpt|සුරිනාමයේ ජන විකාශනය||inline=yes}} === ජනවාර්ගිකත්වය === === සංක්‍රමණය === === ආගම === === භාෂා === === විශාලතම නගර === == සංස්කෘතිය == {{Excerpt|සුරිනාමයේ සංස්කෘතිය||inline=yes}} === ජාතික නිවාඩු === ==== අලුත් අවුරුදු උදාව ==== === ක්‍රීඩා === == ප්‍රවාහනය == {{Excerpt|සුරිනාමයේ ප්‍රවාහනය||inline=yes}} === මාර්ග === === ගුවන් === == සෞඛ්‍ය == {{Excerpt|සුරිනාමයේ සෞඛ්‍ය||inline=yes}} == අධ්‍යාපනය == {{Excerpt|සුරිනාමයේ අධ්‍යාපනය||inline=yes}} == මාධ්‍ය == {{Excerpt|සුරිනාමයේ මාධ්‍ය||inline=yes}} == සංචාරක කර්මාන්තය == {{Excerpt|සුරිනාමයේ සංචාරක කර්මාන්තය||inline=yes}} === මං සලකුණු === == '''සටහන්''' == <references group="lower-alpha" /> ==යොමු කිරීම්== {{ආශ්‍රලැයිස්තුව}} [[ප්‍රවර්ගය:සුරිනාම්]] [[ප්‍රවර්ගය:දකුණු ඇමරිකාවේ රටවල්]] ny16c4abweamfdaug148xhjz8p6mn67 754677 754676 2025-07-09T09:22:44Z BuddhikaW88 37808 754677 wikitext text/x-wiki '''සුරිනාම්''', නිල වශයෙන් සුරිනාම් ජනරජය ලෙස හදුන්වයි.දකුණු ඇමරිකාවේ ඊසාන දිග අත්ලාන්තික් වෙරළ මත පිහිටි ස්වෛරී රාජ්‍යයක් වේ.නැගෙනහිරින් ප්‍රංශ ගිනියා මායිමෙන්, ගයනා වට බටහිර දෙසින් සහ බ්‍රසීලයට දකුණු දෙසින් පිහිටා ඇත.සුරිනාම් ආසන්න වශයෙන් එහි ජනගහනය 5,66,000 පමණවේ.<ref name=cia>{{cite web|author=Central Intelligence Agency |authorlink=Central Intelligence Agency |work=[[The World Factbook]]|title=Suriname |url=https://www.cia.gov/library/publications/the-world-factbook/geos/ns.html |year=2013 |accessdate=4 August 2013}}</ref>බොහෝ ජනයා රටේ උතුරේ මුහුදු තීරයේ ජීවත් වන අතර මෙහි අගනුවර සහ විශාලතම නගරය වන පැරමාරිබෝ (Paramaribo) තුළ හා ඒ වටාද වාසය කරයි. 17 වන සියවසේ අග භාගයේ දී ලන්දේසි පාලනය යටතේ පැමිණීමට පෙර යුරෝපීය බලවතුන් විසින් ගවේෂණය හා තරග කරන ලදී.වර්ෂ 1954 දී, සුරිනාම් නෙදර්ලන්ත රාජධානිය ව්‍යවස්ථාපිත රටවල් අතරින් එකක් බවට පත්විය.1975 නොවැම්බර් 25 දා, සුරිනාම් නෙදර්ලන්ත රාජධානියෙන් මිදී ස්වාධීන රාජ්‍යයක් බවට පත් විය. '''Suriname''',{{efn|{{IPAc-en|audio=en-us-Suriname.ogg|ˈ|s|ʊər|ᵻ|n|æ|m|,_|-|n|ɑː|m}} {{respell|SOOR|in|A(H)M}}, {{IPA|nl|syːriˈnaːmə|lang|Nl-Suriname.ogg}}, {{langx|srn|Sranan}} {{IPA|srn|sraˈnãŋ|}}, [[Sarnámi Hindustáni]]: ''Sarnam'' {{IPA|hns|sarnām|}}, [[Javanese language#Surinamese-Javanese|Surinamese-Javanese]]: ''Srinama'' {{IPA|jvn|srinamah|}}}} officially the '''Republic of Suriname''',{{efn|{{langx|nl|Republiek Suriname}} {{IPA|nl|reːpyˈblik syːriˈnaːmə|}}}} is a country in northern [[:en:South_America|South America]], also considered as part of the [[:en:Caribbean|Caribbean]] and the [[:en:West_Indies|West Indies]]. It is a [[:en:Developing_country|developing country]] with a [[:en:Human_Development_Index|high level of human development]]; its [[:en:Economy_of_Suriname|economy]] is heavily dependent on its abundant [[:en:Natural_resource|natural resources]], namely [[:en:Bauxite|bauxite]], [[:en:Gold|gold]], [[:en:Petroleum|petroleum]], and [[:en:Agriculture|agricultural products]]. Suriname is a member of the [[:en:Caribbean_Community|Caribbean Community]] (CARICOM), the [[:en:United_Nations|United Nations]], the [[:en:Organisation_of_Islamic_Cooperation|Organisation of Islamic Cooperation]] and the [[:en:Organization_of_American_States|Organization of American States]]. Situated [[:en:Tropics|slightly north of the equator]], over 90% of its territory is covered by [[:en:Rainforest|rainforest]], [[:en:List_of_countries_by_forest_area_(percentage)|the highest proportion of forest cover in the world]]. [[:en:Borders_of_Suriname|Suriname is bordered]] by the [[:en:Atlantic_Ocean|Atlantic Ocean]] to the north, [[:en:French_Guiana|French Guiana]] to the east, [[:en:Guyana|Guyana]] to the west, and [[:en:Brazil|Brazil]] to the south. It is [[:en:List_of_South_American_countries_by_area|the smallest country in South America]] by both population and territory,{{refn|Both [[French Guiana]] and [[Falkland Islands]] are less extensive and populous, but they are an [[overseas department]] and [[Overseas region|region]] of France and an [[British Overseas Territory|overseas territory]] of the United Kingdom respectively.|group=lower-alpha}} with around {{UN_Population|Suriname}} inhabitants in 2021 in an area of approximately {{convert|163820.|km2|abbr=off|sp=us}}.<ref name="Suriname country profile">{{cite web|title=Suriname country profile|url=https://www.bbc.com/news/world-latin-america-19997673|website=BBC News|access-date=23 November 2023|date=23 November 2023}}</ref><ref>{{Cite web |date=29 November 2023 |title=Suriname |url=https://www.cia.gov/the-world-factbook/countries/suriname/#geography |publisher=Central Intelligence Agency |via=CIA.gov}}</ref>{{UN_Population|ref}} The capital and largest city is [[:en:Paramaribo|Paramaribo]], which is home to roughly half the population. සුරිනාම්, [a] නිල වශයෙන් සුරිනාම් ජනරජය, [b] යනු උතුරු දකුණු ඇමරිකාවේ රටක් වන අතර එය කැරිබියන් සහ බටහිර ඉන්දීය කොදෙව් දූපත්වල කොටසක් ලෙසද සැලකේ. එය ඉහළ මට්ටමේ මානව සංවර්ධනයක් සහිත සංවර්ධනය වෙමින් පවතින රටකි; එහි ආර්ථිකය බොක්සයිට්, රන්, ඛනිජ තෙල් සහ කෘෂිකාර්මික නිෂ්පාදන වැනි එහි බහුල ස්වාභාවික සම්පත් මත දැඩි ලෙස රඳා පවතී. සුරිනාම් කැරිබියානු ප්‍රජාව (CARICOM), එක්සත් ජාතීන්ගේ සංවිධානය, ඉස්ලාමීය සහයෝගීතා සංවිධානය සහ ඇමරිකානු රාජ්‍ය සංවිධානයේ සාමාජිකයෙකි. සමකයට තරමක් උතුරින් පිහිටා ඇති එහි භූමි ප්‍රමාණයෙන් 90% කට වඩා වැසි වනාන්තරවලින් වැසී ඇති අතර එය ලෝකයේ ඉහළම වනාන්තර ආවරණයයි. සුරිනාම් උතුරින් අත්ලාන්තික් සාගරයෙන්, නැගෙනහිරින් ප්‍රංශ ගයනාව, බටහිරින් ගයනාව සහ දකුණින් බ්‍රසීලයෙන් මායිම් වේ. ජනගහනය සහ භූමි ප්‍රමාණය අනුව දකුණු ඇමරිකාවේ කුඩාම රට එය වන අතර,[c] 2021 දී ජනගහනය 612,985 ක් පමණ සිටින අතර එහි වර්ග කිලෝමීටර් 163,820 ක් (වර්ග සැතපුම් 63,251) පමණ වේ.[2][3][4][5] අගනුවර සහ විශාලතම නගරය පරාමරිබෝ වන අතර එය ජනගහනයෙන් අඩක් පමණ වාසය කරයි. අරවාක්, කැරිබ් සහ වයනා ඇතුළු විවිධ ආදිවාසී ජනයා විසින් ක්‍රි.පූ. හතරවන සහස්‍රයේ මුල් භාගයේදී සුරිනාම් ජනාවාස විය. යුරෝපීයයන් 16 වන සියවසේදී පැමිණ එම ප්‍රදේශයට තරඟ කළ අතර, 17 වන සියවසේ අග භාගය වන විට ලන්දේසීන් රටේ වත්මන් භූමියෙන් වැඩි කොටසක් පාලනය කළහ. ලන්දේසි පාලනය යටතේ, සුරිනාම් යනු බොහෝ දුරට සීනි කෙරෙහි අවධානය යොමු කරන ලාභදායී වතු ජනපදයක් විය; 1863 දී වහල්භාවය අහෝසි කරන තෙක් එහි ආර්ථිකය මෙහෙයවනු ලැබුවේ පැහැරගත් අප්‍රිකානු වහල් ශ්‍රමය මගිනි. 1600 ගණන්වල මැද භාගයේ සිට 1800 ගණන්වල මුල් භාගය දක්වා අත්ලාන්තික් සාගරයේ වහල් වෙළඳාම අතරතුර වහල්භාවයට පත් අප්‍රිකානුවන් 300,000 ක් පමණ සුරිනාම් වෙත ගෙන යන ලදී. 1863 න් පසු ගිවිසුම්ගත සේවකයින් බොහෝ දුරට බ්‍රිතාන්‍ය ඉන්දියාවෙන් සහ ලන්දේසි නැගෙනහිර ඉන්දීය කොදෙව්වලින් බඳවා ගන්නා ලදී. 1954 දී, සුරිනාම් නෙදර්ලන්ත රාජධානියේ ව්‍යවස්ථාපිත රටක් බවට පත්විය. 1975 නොවැම්බර් 25 වන දින, ලන්දේසි රජය සමඟ සාකච්ඡා කිරීමෙන් පසු එය ස්වාධීන විය. සුරිනාම් නෙදර්ලන්තය සමඟ සමීප රාජ්‍ය තාන්ත්‍රික, ආර්ථික සහ සංස්කෘතික සබඳතා දිගටම පවත්වාගෙන යයි. සුරිනාම්හි සංස්කෘතිය සහ සමාජය ලන්දේසි යටත් විජිත පාලනයේ උරුමය දැඩි ලෙස පිළිබිඹු කරයි. යුරෝපයෙන් පිටත ලන්දේසි භාෂාව රජයේ, ව්‍යාපාර, මාධ්‍ය සහ අධ්‍යාපනයේ නිල සහ පවතින භාෂාව වන එකම ස්වෛරී ජාතිය එයයි;<ref name="cia2">{{cite web |year=2013 |title=Suriname |url=https://www.cia.gov/the-world-factbook/countries/suriname/ |access-date=4 August 2013 |work=[[The World Factbook]] |publisher=Central Intelligence Agency}}</ref> ජනගහනයෙන් 60% ක් පමණ ස්වදේශීය භාෂාවක් ලෙස ලන්දේසි කතා කරති.<ref>{{cite web |title=Taalonderzoek in Nederland, Vlaanderen en Suriname (2005) |url=https://taalunie.org/publicaties/134/taalonderzoek-in-nederland-vlaanderen-en-suriname-2005 |access-date=17 September 2021 |work=taal:unie}}</ref> ඉංග්‍රීසි පදනම් කරගත් ක්‍රියෝල් භාෂාවක් වන ශ්‍රානන් ටොංගෝ බහුලව භාවිතා වන භාෂා ෆ්‍රැන්කාවකි. බොහෝ සුරිනාමි ජාතිකයන් යුරෝපීයයන් විසින් අප්‍රිකාවෙන් ප්‍රවාහනය කරන ලද වහල් අප්‍රිකානුවන්ගෙන් සහ ලන්දේසීන් විසින් ආසියාවෙන් ගෙන එන ලද ගිවිසුම්ගත කම්කරුවන්ගෙන් පැවත එන්නන් වේ. සුරිනාම් ඉතා විවිධාකාර වන අතර කිසිදු ජනවාර්ගික කණ්ඩායමක් බහුතරයක් සාදන්නේ නැත; සමානුපාතිකව, එහි මුස්ලිම් සහ හින්දු ජනගහනය ඇමරිකාවේ විශාලතම ඒවා වේ. බොහෝ මිනිසුන් උතුරු වෙරළ තීරයේ ජීවත් වන අතර, එය පරාමරිබෝ වටා කේන්ද්‍රගත වී ඇති අතර, එමඟින් සුරිනාම් පෘථිවියේ අඩුම ජන ඝනත්වයක් ඇති රටවලින් එකක් බවට පත් කරයි. == නිරුක්තිය == {{Excerpt|සුරිනාමයේ නිරුක්තිය||inline=yes}} == ඉතිහාසය == {{Excerpt|සුරිනාමයේ ඉතිහාසය||inline=yes}} === පූර්ව යටත් විජිතකරණය === === යටත් විජිත සමය === === වහල්භාවය අහෝසි කිරීම === === යටත් විජිතකරණය === === නිදහස === === 1980 හමුදා කුමන්ත්‍රණය === === සිවිල් යුද්ධය, මැතිවරණ සහ ව්‍යවස්ථාව === === 21 වන සියවස === == දේශපාලනය == {{Excerpt|සුරිනාමයේ දේශපාලනය||inline=yes}} === විදේශ සබඳතා === === හමුදා === === පරිපාලන අංශ === == භූගෝලය == {{Excerpt|සුරිනාමයේ භූගෝලය||inline=yes}} === දේශසීමා === === දේශගුණය === === ජෛව විවිධත්වය සහ සංරක්ෂණය === == ආර්ථිකය == {{Excerpt|සුරිනාමයේ ආර්ථිකය||inline=yes}} == ජන විකාශනය == {{Excerpt|සුරිනාමයේ ජන විකාශනය||inline=yes}} === ජනවාර්ගිකත්වය === === සංක්‍රමණය === === ආගම === === භාෂා === === විශාලතම නගර === == සංස්කෘතිය == {{Excerpt|සුරිනාමයේ සංස්කෘතිය||inline=yes}} === ජාතික නිවාඩු === ==== අලුත් අවුරුදු උදාව ==== === ක්‍රීඩා === == ප්‍රවාහනය == {{Excerpt|සුරිනාමයේ ප්‍රවාහනය||inline=yes}} === මාර්ග === === ගුවන් === == සෞඛ්‍ය == {{Excerpt|සුරිනාමයේ සෞඛ්‍ය||inline=yes}} == අධ්‍යාපනය == {{Excerpt|සුරිනාමයේ අධ්‍යාපනය||inline=yes}} == මාධ්‍ය == {{Excerpt|සුරිනාමයේ මාධ්‍ය||inline=yes}} == සංචාරක කර්මාන්තය == {{Excerpt|සුරිනාමයේ සංචාරක කර්මාන්තය||inline=yes}} === මං සලකුණු === == '''සටහන්''' == <references group="lower-alpha" /> ==යොමු කිරීම්== {{ආශ්‍රලැයිස්තුව}} [[ප්‍රවර්ගය:සුරිනාම්]] [[ප්‍රවර්ගය:දකුණු ඇමරිකාවේ රටවල්]] bycke2ckvja59smeme3tlwiw1tn9s59 754678 754677 2025-07-09T09:24:15Z BuddhikaW88 37808 754678 wikitext text/x-wiki '''සුරිනාම්''', නිල වශයෙන් සුරිනාම් ජනරජය ලෙස හදුන්වයි.දකුණු ඇමරිකාවේ ඊසාන දිග අත්ලාන්තික් වෙරළ මත පිහිටි ස්වෛරී රාජ්‍යයක් වේ.නැගෙනහිරින් ප්‍රංශ ගිනියා මායිමෙන්, ගයනා වට බටහිර දෙසින් සහ බ්‍රසීලයට දකුණු දෙසින් පිහිටා ඇත.සුරිනාම් ආසන්න වශයෙන් එහි ජනගහනය 5,66,000 පමණවේ.<ref name=cia>{{cite web|author=Central Intelligence Agency |authorlink=Central Intelligence Agency |work=[[The World Factbook]]|title=Suriname |url=https://www.cia.gov/library/publications/the-world-factbook/geos/ns.html |year=2013 |accessdate=4 August 2013}}</ref>බොහෝ ජනයා රටේ උතුරේ මුහුදු තීරයේ ජීවත් වන අතර මෙහි අගනුවර සහ විශාලතම නගරය වන පැරමාරිබෝ (Paramaribo) තුළ හා ඒ වටාද වාසය කරයි. 17 වන සියවසේ අග භාගයේ දී ලන්දේසි පාලනය යටතේ පැමිණීමට පෙර යුරෝපීය බලවතුන් විසින් ගවේෂණය හා තරග කරන ලදී.වර්ෂ 1954 දී, සුරිනාම් නෙදර්ලන්ත රාජධානිය ව්‍යවස්ථාපිත රටවල් අතරින් එකක් බවට පත්විය.1975 නොවැම්බර් 25 දා, සුරිනාම් නෙදර්ලන්ත රාජධානියෙන් මිදී ස්වාධීන රාජ්‍යයක් බවට පත් විය. '''සුරිනාම්''',{{efn|{{IPAc-en|audio=en-us-Suriname.ogg|ˈ|s|ʊər|ᵻ|n|æ|m|,_|-|n|ɑː|m}} {{respell|SOOR|in|A(H)M}}, {{IPA|nl|syːriˈnaːmə|lang|Nl-Suriname.ogg}}, {{langx|srn|Sranan}} {{IPA|srn|sraˈnãŋ|}}, [[Sarnámi Hindustáni]]: ''Sarnam'' {{IPA|hns|sarnām|}}, [[Javanese language#Surinamese-Javanese|Surinamese-Javanese]]: ''Srinama'' {{IPA|jvn|srinamah|}}}} නිල වශයෙන් '''සුරිනාම් ජනරජය''',{{efn|{{langx|nl|Republiek Suriname}} {{IPA|nl|reːpyˈblik syːriˈnaːmə|}}}} යනු උතුරු දකුණු ඇමරිකාවේ රටක් වන අතර එය කැරිබියන් සහ බටහිර ඉන්දීය කොදෙව් දූපත්වල කොටසක් ලෙසද සැලකේ. එය ඉහළ මට්ටමේ මානව සංවර්ධනයක් සහිත සංවර්ධනය වෙමින් පවතින රටකි; එහි ආර්ථිකය බොක්සයිට්, රන්, ඛනිජ තෙල් සහ කෘෂිකාර්මික නිෂ්පාදන වැනි එහි බහුල ස්වාභාවික සම්පත් මත දැඩි ලෙස රඳා පවතී. සුරිනාම් කැරිබියානු ප්‍රජාව (CARICOM), එක්සත් ජාතීන්ගේ සංවිධානය, ඉස්ලාමීය සහයෝගීතා සංවිධානය සහ ඇමරිකානු රාජ්‍ය සංවිධානයේ සාමාජිකයෙකි. සමකයට තරමක් උතුරින් පිහිටා ඇති එහි භූමි ප්‍රමාණයෙන් 90% කට වඩා වැසි වනාන්තරවලින් වැසී ඇති අතර එය ලෝකයේ ඉහළම වනාන්තර ආවරණයයි. සුරිනාම් උතුරින් අත්ලාන්තික් සාගරයෙන්, නැගෙනහිරින් ප්‍රංශ ගයනාව, බටහිරින් ගයනාව සහ දකුණින් බ්‍රසීලයෙන් මායිම් වේ. ජනගහනය සහ භූමි ප්‍රමාණය අනුව දකුණු ඇමරිකාවේ කුඩාම රට එය වන අතර,{{refn|Both [[French Guiana]] and [[Falkland Islands]] are less extensive and populous, but they are an [[overseas department]] and [[Overseas region|region]] of France and an [[British Overseas Territory|overseas territory]] of the United Kingdom respectively.|group=lower-alpha}} 2021 දී ජනගහනය 612,985 ක් පමණ සිටින අතර එහි වර්ග කිලෝමීටර් 163,820 ක් (වර්ග සැතපුම් 63,251) පමණ වේ.<ref name="Suriname country profile">{{cite web |date=23 November 2023 |title=Suriname country profile |url=https://www.bbc.com/news/world-latin-america-19997673 |access-date=23 November 2023 |website=BBC News}}</ref><ref>{{Cite web |date=29 November 2023 |title=Suriname |url=https://www.cia.gov/the-world-factbook/countries/suriname/#geography |publisher=Central Intelligence Agency |via=CIA.gov}}</ref>{{UN_Population|ref}} අගනුවර සහ විශාලතම නගරය පරාමරිබෝ වන අතර එය ජනගහනයෙන් අඩක් පමණ වාසය කරයි. අරවාක්, කැරිබ් සහ වයනා ඇතුළු විවිධ ආදිවාසී ජනයා විසින් ක්‍රි.පූ. හතරවන සහස්‍රයේ මුල් භාගයේදී සුරිනාම් ජනාවාස විය. යුරෝපීයයන් 16 වන සියවසේදී පැමිණ එම ප්‍රදේශයට තරඟ කළ අතර, 17 වන සියවසේ අග භාගය වන විට ලන්දේසීන් රටේ වත්මන් භූමියෙන් වැඩි කොටසක් පාලනය කළහ. ලන්දේසි පාලනය යටතේ, සුරිනාම් යනු බොහෝ දුරට සීනි කෙරෙහි අවධානය යොමු කරන ලාභදායී වතු ජනපදයක් විය; 1863 දී වහල්භාවය අහෝසි කරන තෙක් එහි ආර්ථිකය මෙහෙයවනු ලැබුවේ පැහැරගත් අප්‍රිකානු වහල් ශ්‍රමය මගිනි. 1600 ගණන්වල මැද භාගයේ සිට 1800 ගණන්වල මුල් භාගය දක්වා අත්ලාන්තික් සාගරයේ වහල් වෙළඳාම අතරතුර වහල්භාවයට පත් අප්‍රිකානුවන් 300,000 ක් පමණ සුරිනාම් වෙත ගෙන යන ලදී. 1863 න් පසු ගිවිසුම්ගත සේවකයින් බොහෝ දුරට බ්‍රිතාන්‍ය ඉන්දියාවෙන් සහ ලන්දේසි නැගෙනහිර ඉන්දීය කොදෙව්වලින් බඳවා ගන්නා ලදී. 1954 දී, සුරිනාම් නෙදර්ලන්ත රාජධානියේ ව්‍යවස්ථාපිත රටක් බවට පත්විය. 1975 නොවැම්බර් 25 වන දින, ලන්දේසි රජය සමඟ සාකච්ඡා කිරීමෙන් පසු එය ස්වාධීන විය. සුරිනාම් නෙදර්ලන්තය සමඟ සමීප රාජ්‍ය තාන්ත්‍රික, ආර්ථික සහ සංස්කෘතික සබඳතා දිගටම පවත්වාගෙන යයි. සුරිනාම්හි සංස්කෘතිය සහ සමාජය ලන්දේසි යටත් විජිත පාලනයේ උරුමය දැඩි ලෙස පිළිබිඹු කරයි. යුරෝපයෙන් පිටත ලන්දේසි භාෂාව රජයේ, ව්‍යාපාර, මාධ්‍ය සහ අධ්‍යාපනයේ නිල සහ පවතින භාෂාව වන එකම ස්වෛරී ජාතිය එයයි;<ref name="cia2">{{cite web |year=2013 |title=Suriname |url=https://www.cia.gov/the-world-factbook/countries/suriname/ |access-date=4 August 2013 |work=[[The World Factbook]] |publisher=Central Intelligence Agency}}</ref> ජනගහනයෙන් 60% ක් පමණ ස්වදේශීය භාෂාවක් ලෙස ලන්දේසි කතා කරති.<ref>{{cite web |title=Taalonderzoek in Nederland, Vlaanderen en Suriname (2005) |url=https://taalunie.org/publicaties/134/taalonderzoek-in-nederland-vlaanderen-en-suriname-2005 |access-date=17 September 2021 |work=taal:unie}}</ref> ඉංග්‍රීසි පදනම් කරගත් ක්‍රියෝල් භාෂාවක් වන ශ්‍රානන් ටොංගෝ බහුලව භාවිතා වන භාෂා ෆ්‍රැන්කාවකි. බොහෝ සුරිනාමි ජාතිකයන් යුරෝපීයයන් විසින් අප්‍රිකාවෙන් ප්‍රවාහනය කරන ලද වහල් අප්‍රිකානුවන්ගෙන් සහ ලන්දේසීන් විසින් ආසියාවෙන් ගෙන එන ලද ගිවිසුම්ගත කම්කරුවන්ගෙන් පැවත එන්නන් වේ. සුරිනාම් ඉතා විවිධාකාර වන අතර කිසිදු ජනවාර්ගික කණ්ඩායමක් බහුතරයක් සාදන්නේ නැත; සමානුපාතිකව, එහි මුස්ලිම් සහ හින්දු ජනගහනය ඇමරිකාවේ විශාලතම ඒවා වේ. බොහෝ මිනිසුන් උතුරු වෙරළ තීරයේ ජීවත් වන අතර, එය පරාමරිබෝ වටා කේන්ද්‍රගත වී ඇති අතර, එමඟින් සුරිනාම් පෘථිවියේ අඩුම ජන ඝනත්වයක් ඇති රටවලින් එකක් බවට පත් කරයි. == නිරුක්තිය == {{Excerpt|සුරිනාමයේ නිරුක්තිය||inline=yes}} == ඉතිහාසය == {{Excerpt|සුරිනාමයේ ඉතිහාසය||inline=yes}} === පූර්ව යටත් විජිතකරණය === === යටත් විජිත සමය === === වහල්භාවය අහෝසි කිරීම === === යටත් විජිතකරණය === === නිදහස === === 1980 හමුදා කුමන්ත්‍රණය === === සිවිල් යුද්ධය, මැතිවරණ සහ ව්‍යවස්ථාව === === 21 වන සියවස === == දේශපාලනය == {{Excerpt|සුරිනාමයේ දේශපාලනය||inline=yes}} === විදේශ සබඳතා === === හමුදා === === පරිපාලන අංශ === == භූගෝලය == {{Excerpt|සුරිනාමයේ භූගෝලය||inline=yes}} === දේශසීමා === === දේශගුණය === === ජෛව විවිධත්වය සහ සංරක්ෂණය === == ආර්ථිකය == {{Excerpt|සුරිනාමයේ ආර්ථිකය||inline=yes}} == ජන විකාශනය == {{Excerpt|සුරිනාමයේ ජන විකාශනය||inline=yes}} === ජනවාර්ගිකත්වය === === සංක්‍රමණය === === ආගම === === භාෂා === === විශාලතම නගර === == සංස්කෘතිය == {{Excerpt|සුරිනාමයේ සංස්කෘතිය||inline=yes}} === ජාතික නිවාඩු === ==== අලුත් අවුරුදු උදාව ==== === ක්‍රීඩා === == ප්‍රවාහනය == {{Excerpt|සුරිනාමයේ ප්‍රවාහනය||inline=yes}} === මාර්ග === === ගුවන් === == සෞඛ්‍ය == {{Excerpt|සුරිනාමයේ සෞඛ්‍ය||inline=yes}} == අධ්‍යාපනය == {{Excerpt|සුරිනාමයේ අධ්‍යාපනය||inline=yes}} == මාධ්‍ය == {{Excerpt|සුරිනාමයේ මාධ්‍ය||inline=yes}} == සංචාරක කර්මාන්තය == {{Excerpt|සුරිනාමයේ සංචාරක කර්මාන්තය||inline=yes}} === මං සලකුණු === == '''සටහන්''' == <references group="lower-alpha" /> ==යොමු කිරීම්== {{ආශ්‍රලැයිස්තුව}} [[ප්‍රවර්ගය:සුරිනාම්]] [[ප්‍රවර්ගය:දකුණු ඇමරිකාවේ රටවල්]] 7g9yg65ddc4k0qaqwbcnppt5b3rhqsa 754679 754678 2025-07-09T09:27:00Z BuddhikaW88 37808 754679 wikitext text/x-wiki '''සුරිනාම්''',{{efn|{{IPAc-en|audio=en-us-Suriname.ogg|ˈ|s|ʊər|ᵻ|n|æ|m|,_|-|n|ɑː|m}} {{respell|SOOR|in|A(H)M}}, {{IPA|nl|syːriˈnaːmə|lang|Nl-Suriname.ogg}}, {{langx|srn|Sranan}} {{IPA|srn|sraˈnãŋ|}}, [[Sarnámi Hindustáni]]: ''Sarnam'' {{IPA|hns|sarnām|}}, [[Javanese language#Surinamese-Javanese|Surinamese-Javanese]]: ''Srinama'' {{IPA|jvn|srinamah|}}}} නිල වශයෙන් '''සුරිනාම් ජනරජය''',{{efn|{{langx|nl|Republiek Suriname}} {{IPA|nl|reːpyˈblik syːriˈnaːmə|}}}} යනු උතුරු දකුණු ඇමරිකාවේ රටක් වන අතර එය කැරිබියන් සහ බටහිර ඉන්දීය කොදෙව් දූපත්වල කොටසක් ලෙසද සැලකේ. එය ඉහළ මට්ටමේ මානව සංවර්ධනයක් සහිත සංවර්ධනය වෙමින් පවතින රටකි; එහි ආර්ථිකය බොක්සයිට්, රන්, ඛනිජ තෙල් සහ කෘෂිකාර්මික නිෂ්පාදන වැනි එහි බහුල ස්වාභාවික සම්පත් මත දැඩි ලෙස රඳා පවතී. සුරිනාම් කැරිබියානු ප්‍රජාව (CARICOM), එක්සත් ජාතීන්ගේ සංවිධානය, ඉස්ලාමීය සහයෝගීතා සංවිධානය සහ ඇමරිකානු රාජ්‍ය සංවිධානයේ සාමාජිකයෙකි. සමකයට තරමක් උතුරින් පිහිටා ඇති එහි භූමි ප්‍රමාණයෙන් 90% කට වඩා වැසි වනාන්තරවලින් වැසී ඇති අතර එය ලෝකයේ ඉහළම වනාන්තර ආවරණයයි. සුරිනාම් උතුරින් අත්ලාන්තික් සාගරයෙන්, නැගෙනහිරින් ප්‍රංශ ගයනාව, බටහිරින් ගයනාව සහ දකුණින් බ්‍රසීලයෙන් මායිම් වේ. ජනගහනය සහ භූමි ප්‍රමාණය අනුව දකුණු ඇමරිකාවේ කුඩාම රට එය වන අතර,{{refn|Both [[French Guiana]] and [[Falkland Islands]] are less extensive and populous, but they are an [[overseas department]] and [[Overseas region|region]] of France and an [[British Overseas Territory|overseas territory]] of the United Kingdom respectively.|group=lower-alpha}} 2021 දී ජනගහනය 612,985 ක් පමණ සිටින අතර එහි වර්ග කිලෝමීටර් 163,820 ක් (වර්ග සැතපුම් 63,251) පමණ වේ.<ref name="Suriname country profile">{{cite web |date=23 November 2023 |title=Suriname country profile |url=https://www.bbc.com/news/world-latin-america-19997673 |access-date=23 November 2023 |website=BBC News}}</ref><ref>{{Cite web |date=29 November 2023 |title=Suriname |url=https://www.cia.gov/the-world-factbook/countries/suriname/#geography |publisher=Central Intelligence Agency |via=CIA.gov}}</ref>{{UN_Population|ref}} අගනුවර සහ විශාලතම නගරය පරාමරිබෝ වන අතර එය ජනගහනයෙන් අඩක් පමණ වාසය කරයි. අරවාක්, කැරිබ් සහ වයනා ඇතුළු විවිධ ආදිවාසී ජනයා විසින් ක්‍රි.පූ. හතරවන සහස්‍රයේ මුල් භාගයේදී සුරිනාම් ජනාවාස විය. යුරෝපීයයන් 16 වන සියවසේදී පැමිණ එම ප්‍රදේශයට තරඟ කළ අතර, 17 වන සියවසේ අග භාගය වන විට ලන්දේසීන් රටේ වත්මන් භූමියෙන් වැඩි කොටසක් පාලනය කළහ. ලන්දේසි පාලනය යටතේ, සුරිනාම් යනු බොහෝ දුරට සීනි කෙරෙහි අවධානය යොමු කරන ලාභදායී වතු ජනපදයක් විය; 1863 දී වහල්භාවය අහෝසි කරන තෙක් එහි ආර්ථිකය මෙහෙයවනු ලැබුවේ පැහැරගත් අප්‍රිකානු වහල් ශ්‍රමය මගිනි. 1600 ගණන්වල මැද භාගයේ සිට 1800 ගණන්වල මුල් භාගය දක්වා අත්ලාන්තික් සාගරයේ වහල් වෙළඳාම අතරතුර වහල්භාවයට පත් අප්‍රිකානුවන් 300,000 ක් පමණ සුරිනාම් වෙත ගෙන යන ලදී. 1863 න් පසු ගිවිසුම්ගත සේවකයින් බොහෝ දුරට බ්‍රිතාන්‍ය ඉන්දියාවෙන් සහ ලන්දේසි නැගෙනහිර ඉන්දීය කොදෙව්වලින් බඳවා ගන්නා ලදී. 1954 දී, සුරිනාම් නෙදර්ලන්ත රාජධානියේ ව්‍යවස්ථාපිත රටක් බවට පත්විය. 1975 නොවැම්බර් 25 වන දින, ලන්දේසි රජය සමඟ සාකච්ඡා කිරීමෙන් පසු එය ස්වාධීන විය. සුරිනාම් නෙදර්ලන්තය සමඟ සමීප රාජ්‍ය තාන්ත්‍රික, ආර්ථික සහ සංස්කෘතික සබඳතා දිගටම පවත්වාගෙන යයි. සුරිනාම්හි සංස්කෘතිය සහ සමාජය ලන්දේසි යටත් විජිත පාලනයේ උරුමය දැඩි ලෙස පිළිබිඹු කරයි. යුරෝපයෙන් පිටත ලන්දේසි භාෂාව රජයේ, ව්‍යාපාර, මාධ්‍ය සහ අධ්‍යාපනයේ නිල සහ පවතින භාෂාව වන එකම ස්වෛරී ජාතිය එයයි;<ref name="cia2">{{cite web |year=2013 |title=Suriname |url=https://www.cia.gov/the-world-factbook/countries/suriname/ |access-date=4 August 2013 |work=[[The World Factbook]] |publisher=Central Intelligence Agency}}</ref> ජනගහනයෙන් 60% ක් පමණ ස්වදේශීය භාෂාවක් ලෙස ලන්දේසි කතා කරති.<ref>{{cite web |title=Taalonderzoek in Nederland, Vlaanderen en Suriname (2005) |url=https://taalunie.org/publicaties/134/taalonderzoek-in-nederland-vlaanderen-en-suriname-2005 |access-date=17 September 2021 |work=taal:unie}}</ref> ඉංග්‍රීසි පදනම් කරගත් ක්‍රියෝල් භාෂාවක් වන ශ්‍රානන් ටොංගෝ බහුලව භාවිතා වන භාෂා ෆ්‍රැන්කාවකි. බොහෝ සුරිනාමි ජාතිකයන් යුරෝපීයයන් විසින් අප්‍රිකාවෙන් ප්‍රවාහනය කරන ලද වහල් අප්‍රිකානුවන්ගෙන් සහ ලන්දේසීන් විසින් ආසියාවෙන් ගෙන එන ලද ගිවිසුම්ගත කම්කරුවන්ගෙන් පැවත එන්නන් වේ. සුරිනාම් ඉතා විවිධාකාර වන අතර කිසිදු ජනවාර්ගික කණ්ඩායමක් බහුතරයක් සාදන්නේ නැත; සමානුපාතිකව, එහි මුස්ලිම් සහ හින්දු ජනගහනය ඇමරිකාවේ විශාලතම ඒවා වේ. බොහෝ මිනිසුන් උතුරු වෙරළ තීරයේ ජීවත් වන අතර, එය පරාමරිබෝ වටා කේන්ද්‍රගත වී ඇති අතර, එමඟින් සුරිනාම් පෘථිවියේ අඩුම ජන ඝනත්වයක් ඇති රටවලින් එකක් බවට පත් කරයි. == නිරුක්තිය == {{Excerpt|සුරිනාමයේ නිරුක්තිය||inline=yes}} == ඉතිහාසය == {{Excerpt|සුරිනාමයේ ඉතිහාසය||inline=yes}} === පූර්ව යටත් විජිතකරණය === === යටත් විජිත සමය === === වහල්භාවය අහෝසි කිරීම === === යටත් විජිතකරණය === === නිදහස === === 1980 හමුදා කුමන්ත්‍රණය === === සිවිල් යුද්ධය, මැතිවරණ සහ ව්‍යවස්ථාව === === 21 වන සියවස === == දේශපාලනය == {{Excerpt|සුරිනාමයේ දේශපාලනය||inline=yes}} === විදේශ සබඳතා === === හමුදා === === පරිපාලන අංශ === == භූගෝලය == {{Excerpt|සුරිනාමයේ භූගෝලය||inline=yes}} === දේශසීමා === === දේශගුණය === === ජෛව විවිධත්වය සහ සංරක්ෂණය === == ආර්ථිකය == {{Excerpt|සුරිනාමයේ ආර්ථිකය||inline=yes}} == ජන විකාශනය == {{Excerpt|සුරිනාමයේ ජන විකාශනය||inline=yes}} === ජනවාර්ගිකත්වය === === සංක්‍රමණය === === ආගම === === භාෂා === === විශාලතම නගර === == සංස්කෘතිය == {{Excerpt|සුරිනාමයේ සංස්කෘතිය||inline=yes}} === ජාතික නිවාඩු === ==== අලුත් අවුරුදු උදාව ==== === ක්‍රීඩා === == ප්‍රවාහනය == {{Excerpt|සුරිනාමයේ ප්‍රවාහනය||inline=yes}} === මාර්ග === === ගුවන් === == සෞඛ්‍ය == {{Excerpt|සුරිනාමයේ සෞඛ්‍ය||inline=yes}} == අධ්‍යාපනය == {{Excerpt|සුරිනාමයේ අධ්‍යාපනය||inline=yes}} == මාධ්‍ය == {{Excerpt|සුරිනාමයේ මාධ්‍ය||inline=yes}} == සංචාරක කර්මාන්තය == {{Excerpt|සුරිනාමයේ සංචාරක කර්මාන්තය||inline=yes}} === මං සලකුණු === == '''සටහන්''' == <references group="lower-alpha" /> ==යොමු කිරීම්== {{ආශ්‍රලැයිස්තුව}} [[ප්‍රවර්ගය:සුරිනාම්]] [[ප්‍රවර්ගය:දකුණු ඇමරිකාවේ රටවල්]] edvslgjwxtj3xgh6grs3unr6c3f54f5 754680 754679 2025-07-09T09:28:06Z BuddhikaW88 37808 754680 wikitext text/x-wiki '''සුරිනාම්''',{{efn|{{IPAc-en|audio=en-us-Suriname.ogg|ˈ|s|ʊər|ᵻ|n|æ|m|,_|-|n|ɑː|m}} {{respell|SOOR|in|A(H)M}}, {{IPA|nl|syːriˈnaːmə|lang|Nl-Suriname.ogg}}, {{langx|srn|Sranan}} {{IPA|srn|sraˈnãŋ|}}, [[Sarnámi Hindustáni]]: ''Sarnam'' {{IPA|hns|sarnām|}}, [[Javanese language#Surinamese-Javanese|Surinamese-Javanese]]: ''Srinama'' {{IPA|jvn|srinamah|}}}} නිල වශයෙන් '''සුරිනාම් ජනරජය''',{{efn|{{langx|nl|Republiek Suriname}} {{IPA|nl|reːpyˈblik syːriˈnaːmə|}}}} යනු උතුරු දකුණු ඇමරිකාවේ රටක් වන අතර එය කැරිබියන් සහ බටහිර ඉන්දීය කොදෙව් දූපත්වල කොටසක් ලෙසද සැලකේ. එය ඉහළ මට්ටමේ මානව සංවර්ධනයක් සහිත සංවර්ධනය වෙමින් පවතින රටකි; එහි ආර්ථිකය බොක්සයිට්, රන්, ඛනිජ තෙල් සහ කෘෂිකාර්මික නිෂ්පාදන වැනි එහි බහුල ස්වාභාවික සම්පත් මත දැඩි ලෙස රඳා පවතී. සුරිනාම් කැරිබියානු ප්‍රජාව (CARICOM), එක්සත් ජාතීන්ගේ සංවිධානය, ඉස්ලාමීය සහයෝගීතා සංවිධානය සහ ඇමරිකානු රාජ්‍ය සංවිධානයේ සාමාජිකයෙකි. සමකයට තරමක් උතුරින් පිහිටා ඇති එහි භූමි ප්‍රමාණයෙන් 90% කට වඩා වැසි වනාන්තරවලින් වැසී ඇති අතර එය ලෝකයේ ඉහළම වනාන්තර ආවරණයයි. සුරිනාමයට උතුරින් අත්ලාන්තික් සාගරයෙන්, නැගෙනහිරින් [[ප්‍රංශ ගයනාව]], බටහිරින් [[ගයනාව]] සහ දකුණින් [[බ්‍රසීලය|බ්‍රසීලයෙන්]] මායිම් වේ. ජනගහනය සහ භූමි ප්‍රමාණය අනුව දකුණු ඇමරිකාවේ කුඩාම රට එය වන අතර,{{refn|Both [[French Guiana]] and [[Falkland Islands]] are less extensive and populous, but they are an [[overseas department]] and [[Overseas region|region]] of France and an [[British Overseas Territory|overseas territory]] of the United Kingdom respectively.|group=lower-alpha}} 2021 දී ජනගහනය 612,985 ක් පමණ සිටින අතර එහි වර්ග කිලෝමීටර් 163,820 ක් (වර්ග සැතපුම් 63,251) පමණ වේ.<ref name="Suriname country profile">{{cite web |date=23 November 2023 |title=Suriname country profile |url=https://www.bbc.com/news/world-latin-america-19997673 |access-date=23 November 2023 |website=BBC News}}</ref><ref>{{Cite web |date=29 November 2023 |title=Suriname |url=https://www.cia.gov/the-world-factbook/countries/suriname/#geography |publisher=Central Intelligence Agency |via=CIA.gov}}</ref>{{UN_Population|ref}} අගනුවර සහ විශාලතම නගරය පරාමරිබෝ වන අතර එය ජනගහනයෙන් අඩක් පමණ වාසය කරයි. අරවාක්, කැරිබ් සහ වයනා ඇතුළු විවිධ ආදිවාසී ජනයා විසින් ක්‍රි.පූ. හතරවන සහස්‍රයේ මුල් භාගයේදී සුරිනාම් ජනාවාස විය. යුරෝපීයයන් 16 වන සියවසේදී පැමිණ එම ප්‍රදේශයට තරඟ කළ අතර, 17 වන සියවසේ අග භාගය වන විට ලන්දේසීන් රටේ වත්මන් භූමියෙන් වැඩි කොටසක් පාලනය කළහ. ලන්දේසි පාලනය යටතේ, සුරිනාම් යනු බොහෝ දුරට සීනි කෙරෙහි අවධානය යොමු කරන ලාභදායී වතු ජනපදයක් විය; 1863 දී වහල්භාවය අහෝසි කරන තෙක් එහි ආර්ථිකය මෙහෙයවනු ලැබුවේ පැහැරගත් අප්‍රිකානු වහල් ශ්‍රමය මගිනි. 1600 ගණන්වල මැද භාගයේ සිට 1800 ගණන්වල මුල් භාගය දක්වා අත්ලාන්තික් සාගරයේ වහල් වෙළඳාම අතරතුර වහල්භාවයට පත් අප්‍රිකානුවන් 300,000 ක් පමණ සුරිනාම් වෙත ගෙන යන ලදී. 1863 න් පසු ගිවිසුම්ගත සේවකයින් බොහෝ දුරට බ්‍රිතාන්‍ය ඉන්දියාවෙන් සහ ලන්දේසි නැගෙනහිර ඉන්දීය කොදෙව්වලින් බඳවා ගන්නා ලදී. 1954 දී, සුරිනාම් නෙදර්ලන්ත රාජධානියේ ව්‍යවස්ථාපිත රටක් බවට පත්විය. 1975 නොවැම්බර් 25 වන දින, ලන්දේසි රජය සමඟ සාකච්ඡා කිරීමෙන් පසු එය ස්වාධීන විය. සුරිනාම් නෙදර්ලන්තය සමඟ සමීප රාජ්‍ය තාන්ත්‍රික, ආර්ථික සහ සංස්කෘතික සබඳතා දිගටම පවත්වාගෙන යයි. සුරිනාම්හි සංස්කෘතිය සහ සමාජය ලන්දේසි යටත් විජිත පාලනයේ උරුමය දැඩි ලෙස පිළිබිඹු කරයි. යුරෝපයෙන් පිටත ලන්දේසි භාෂාව රජයේ, ව්‍යාපාර, මාධ්‍ය සහ අධ්‍යාපනයේ නිල සහ පවතින භාෂාව වන එකම ස්වෛරී ජාතිය එයයි;<ref name="cia2">{{cite web |year=2013 |title=Suriname |url=https://www.cia.gov/the-world-factbook/countries/suriname/ |access-date=4 August 2013 |work=[[The World Factbook]] |publisher=Central Intelligence Agency}}</ref> ජනගහනයෙන් 60% ක් පමණ ස්වදේශීය භාෂාවක් ලෙස ලන්දේසි කතා කරති.<ref>{{cite web |title=Taalonderzoek in Nederland, Vlaanderen en Suriname (2005) |url=https://taalunie.org/publicaties/134/taalonderzoek-in-nederland-vlaanderen-en-suriname-2005 |access-date=17 September 2021 |work=taal:unie}}</ref> ඉංග්‍රීසි පදනම් කරගත් ක්‍රියෝල් භාෂාවක් වන ශ්‍රානන් ටොංගෝ බහුලව භාවිතා වන භාෂා ෆ්‍රැන්කාවකි. බොහෝ සුරිනාමි ජාතිකයන් යුරෝපීයයන් විසින් අප්‍රිකාවෙන් ප්‍රවාහනය කරන ලද වහල් අප්‍රිකානුවන්ගෙන් සහ ලන්දේසීන් විසින් ආසියාවෙන් ගෙන එන ලද ගිවිසුම්ගත කම්කරුවන්ගෙන් පැවත එන්නන් වේ. සුරිනාම් ඉතා විවිධාකාර වන අතර කිසිදු ජනවාර්ගික කණ්ඩායමක් බහුතරයක් සාදන්නේ නැත; සමානුපාතිකව, එහි මුස්ලිම් සහ හින්දු ජනගහනය ඇමරිකාවේ විශාලතම ඒවා වේ. බොහෝ මිනිසුන් උතුරු වෙරළ තීරයේ ජීවත් වන අතර, එය පරාමරිබෝ වටා කේන්ද්‍රගත වී ඇති අතර, එමඟින් සුරිනාම් පෘථිවියේ අඩුම ජන ඝනත්වයක් ඇති රටවලින් එකක් බවට පත් කරයි. == නිරුක්තිය == {{Excerpt|සුරිනාමයේ නිරුක්තිය||inline=yes}} == ඉතිහාසය == {{Excerpt|සුරිනාමයේ ඉතිහාසය||inline=yes}} === පූර්ව යටත් විජිතකරණය === === යටත් විජිත සමය === === වහල්භාවය අහෝසි කිරීම === === යටත් විජිතකරණය === === නිදහස === === 1980 හමුදා කුමන්ත්‍රණය === === සිවිල් යුද්ධය, මැතිවරණ සහ ව්‍යවස්ථාව === === 21 වන සියවස === == දේශපාලනය == {{Excerpt|සුරිනාමයේ දේශපාලනය||inline=yes}} === විදේශ සබඳතා === === හමුදා === === පරිපාලන අංශ === == භූගෝලය == {{Excerpt|සුරිනාමයේ භූගෝලය||inline=yes}} === දේශසීමා === === දේශගුණය === === ජෛව විවිධත්වය සහ සංරක්ෂණය === == ආර්ථිකය == {{Excerpt|සුරිනාමයේ ආර්ථිකය||inline=yes}} == ජන විකාශනය == {{Excerpt|සුරිනාමයේ ජන විකාශනය||inline=yes}} === ජනවාර්ගිකත්වය === === සංක්‍රමණය === === ආගම === === භාෂා === === විශාලතම නගර === == සංස්කෘතිය == {{Excerpt|සුරිනාමයේ සංස්කෘතිය||inline=yes}} === ජාතික නිවාඩු === ==== අලුත් අවුරුදු උදාව ==== === ක්‍රීඩා === == ප්‍රවාහනය == {{Excerpt|සුරිනාමයේ ප්‍රවාහනය||inline=yes}} === මාර්ග === === ගුවන් === == සෞඛ්‍ය == {{Excerpt|සුරිනාමයේ සෞඛ්‍ය||inline=yes}} == අධ්‍යාපනය == {{Excerpt|සුරිනාමයේ අධ්‍යාපනය||inline=yes}} == මාධ්‍ය == {{Excerpt|සුරිනාමයේ මාධ්‍ය||inline=yes}} == සංචාරක කර්මාන්තය == {{Excerpt|සුරිනාමයේ සංචාරක කර්මාන්තය||inline=yes}} === මං සලකුණු === == '''සටහන්''' == <references group="lower-alpha" /> ==යොමු කිරීම්== {{ආශ්‍රලැයිස්තුව}} [[ප්‍රවර්ගය:සුරිනාම්]] [[ප්‍රවර්ගය:දකුණු ඇමරිකාවේ රටවල්]] l7qiyw5hl2lcb2x7ukwslgo01gwz8q8 0 83546 754429 725557 2025-07-08T20:11:51Z CommonsDelinker 157 [[:c:COM:PCP|]] - every audio file from this user that I've checked has been a false claim of own work/copyvio, so we have to assume that all of them are, හේතුව ලෙස දක්වා [[c:User:The Squirrel Conspiracy|The Squirrel Conspiracy]] විසින් [[c:File:The_Bonni 754429 wikitext text/x-wiki {{තොරතුරුකොටුව රට | conventional_long_name = <!--?: The--> ඇමරිකානු සන්ධාන ජනපදය | common_name = <!--?: The--> ඇමරිකානු සන්ධාන ජනපදය | status = [[ඓතිහාසික නොපිළිගත් රාජ්‍ය ලැයිස්තුව | නොපිළිගත් රාජ්‍යය]]<ref name="history-state-gov">{{උපන්‍යාස වෙබ් |url=https://history.state.gov/milestones/1861-1865/confederacy |title=ප්‍රිවෙන්ටිං ඩිප්ලොමැටික් රෙකග්නිෂන් ඔෆ ද කන්ෆෙඩරසි, 1861–65 |publisher=එ.ජ. රාජ්‍ය දෙපාර්තමේන්තුව |url-status=dead |archiveurl=https://web.archive.org/web/20130828005906/http://history.state.gov/milestones/1861-1865/Confederacy |archivedate=අගෝස්තු 28, 2013 |df=mdy-all }}</ref> | year_start = 1861 | year_end = 1865 <!--***********************************************************************************--> <!-- By previous consensus, the following flag should not be changed. --> <!-- (See [[Talk:Confederate States of America/Archive 10#RFC Infobox flag choice]]) --> <!--***********************************************************************************-->| flag = Flags of the Confederate States of America | flag_type_article = [[ඇමරිකානු සන්ධාන ජනපදයෙහි ධජය]] | flag_type = [[ඇමරිකානු සන්ධාන ජනපදයෙහි ධජය |ධජය]] {{නොඑතුම|(1863–65)}} | image_flag = ගොනුව:Flag of the Confederate States (1865).svg <!--***********************************************************************************-->| symbol_type_article = [[සන්ධාන ජනපදයෙහි මුද්‍රාව]] | symbol_type = [[සන්ධාන ජනපදයෙහි මුද්‍රාව | මුද්‍රාව]]<!-- EDITORS NOTE: Please do not add the word "Great" as it would be historically inaccurate. The word was not in the 1863 law passed by the C.S. Congress establishing the Seal. --> {{නොඑතුම|(1863–65)}} | image_coat = Seal of the Confederate States of America.svg | national_motto = {{දේශීය නම |la|"[[ඩියෝ වින්ඩිකේ]]"|italics=off}}<br />{{කුඩා|"අපට හිමිකම දෙන දෙවියන්වහන්සේ යටතේ"}} | national_anthem = {{බුනොලැ|class=nowrap|item_style=margin-top:0;margin-bottom:0 |''නිල කිසිවක් නොමැත'' |"[[ගෝඩ් සේව් ද සවුත්]]" {{කුඩාතම|(නොනිල)}} |"[[ද බොනී බ්ලූ ෆ්ලෑග්]]" {{කුඩාතම|(ජනප්‍රිය)}} <center> </center> |"[[ඩික්සී (ගීතය)|ඩික්සී]]" {{කුඩාතම|([[තත්වාකාර]])}} <center>[[ගොනුව:Dixie (1916).ogg]]</center>}} }} '''ඇමරිකානු සන්ධාන ජනපදය''' ('''ඇසජ''' හෝ '''ස.ජ.''') —'''සන්ධානය''' ලෙසින් පොදුවේ ව්‍යවහාර වන— යනු, 1861 වසරෙහි සිට 1865 වසර දක්වා [[උතුරු ඇමරිකාව|උතුරු ඇමරිකාවෙහි]] පිහිටා තිබුණු [[සීමිත පිළිගැනීම ලැබූ රාජ්‍ය ලැයිස්තුව |නොපිළිගැනුණු]] [[ජනරජය|ජනරජයකි]]<ref name="history-state-gov" />.<ref name=":1" /> වහලුන්-සන්තකත්වය සහිතවූ, එක්සත් ජනපදයෙහි [[ඈත දකුණ |පහළ දකුණු]] පෙදෙසෙහි පිහිටි, කෘෂිකර්මය මත, විශේෂයෙන් කපු වගාව මත, ඔවුන්ගේ ආර්ථිකය බෙහෙවින් රඳා පැවැති සහ [[අප්‍රිකානු ඇමරිකානුවෝ|අප්‍රිකානු-ඇමරිකානු]] වහලුන්ගේ ශ්‍රමය මත යැපුනු [[ඇමරිකානු දකුණෙහි වතු වගාව |වතු වගා ක්‍රමයක්]] සහිත වූ [[බෙදී වෙන්වීම|බෙදුම්වාදී]] [[එ.ජ. ජනපදය|ජනපද]] හතක් —[[ඇමරිකානු සිවිල් යුද්ධයෙහි දකුණු කැරොලයිනා ජනපදය |දකුණු කැරොලයිනා]], [[ඇමරිකානු සිවිල් යුද්ධයෙහි මිසිසිපි ජනපදය |මිසිසිපි]], [[ඇමරිකානු සිවිල් යුද්ධයෙහි ෆ්ලොරිඩා ජනපදය |ෆ්ලොරිඩා]], [[ඇමරිකානු සිවිල් යුද්ධයෙහි ඇලබාමා ජනපදය |ඇලබාමා]], [[ඇමරිකානු සිවිල් යුද්ධයෙහි ජෝර්ජියා ජනපදය |ජෝර්ජියා]], [[ඇමරිකානු සිවිල් යුද්ධයෙහි ලුවීසියෑනා ජනපදය | ලුවීසියෑනා]], සහ [[ඇමරිකානු සිවිල් යුද්ධයෙහි ටෙක්සාස් ජනපදය |ටෙක්සාස්]]—විසින් මුලින්ම සන්ධානත්වය අරඹන ලදි.<ref name="IndEcon"/> එ.ජ. ජනාධිපති ධූරය සඳහා [[1860 එක්සත් ජනපද ජනාධිපතිවරණය |නොවැම්බර් 1860 මැතිවරණයෙහි]] [[එක්සත් ජනපද රිපබ්ලිකානු පක්ෂයෙහි ඉතිහාසය |රිපබ්ලිකානු]] අපේක්ෂක [[ඒබ්‍රහම් ලින්කන්|ඒබ්‍රහම් ලින්කන්ගේ]] මැතිවරණ ව්‍යාපාරයෙහිදී, බටහිර ප්‍රදේශ වලට වහල් සේවය පැතිර යෑමට විරුද්ධ වීමේ තත්ත්වය මත, [[එක්සත් ජනපදයෙහි වහල් සේවය |වහල් සේවයෙහි පැවැත්ම]] තර්ජනයකට ලක්ව ඇති බව <ref name=":2">{{උපන්‍යාස පොත|url=|title=ෆො කෝස් ඇන්ඩ් කොම්රේඩ්ස්: වයි මෙන් ෆෝට් ඉන් ද සිවිල් වෝ |title-link= ෆො කෝස් ඇන්ඩ් කොම්රේඩ්ස්: වයි මෙන් ෆෝට් ඉන් ද සිවිල් වෝ |last=එම්. මැක්පර්සන්|first=ජේම්ස්|publisher=[[ඔක්ස්ෆර්ඩ් විශ්වවිද්‍යාලයීය මුද්‍රණාලය]]|year=1997|isbn=978-0195124996|location=[[නිව්යෝර්ක් නගරය]]|pages=106|quote=අනෙකුත් අය වහලුන් වශයෙන් තබා සිටියදී තම නිදහස වෙනුවෙන් සටන් කිරීම පිළිබඳව වහලුන් සහිත පවුල් වලින් පැමිණි සන්ධාන සොල්දාදුවන්ට කිසිම චකිතයක් හෝ අසංගතාවයක් සහිත හැඟීමක් ඇති නොවීය. ඇත්තෙන්ම සන්ධාන සොල්දාදුවන් සටන් වැදීමට තුඩු දුන් මතවාදයෙහි අරටුව වූයේ සුදු පැහැ සම ඇති අයගේ ශ්‍රේෂ්ඨත්වය සහ වහලුන් සම්පතක් ලෙස භාවිතා කිරීමට ඇති අයිතිය යන්න විය.|author-link=ජේම්ස් එම්. මැක්පර්සන්}}</ref><ref name=":1">{{උපන්‍යාස වෙබ්|url=https://www.britannica.com/topic/Confederate-States-of-America|title=කොන්ෆර්ඩරේටඩ් ස්ටේට්ස් ඔෆ් ඇමරිකා |last=සංස්කාරකවරු|date=ජූලි 20, 1998|website=[[එක්සයික්ලොෆිඩියා බ්‍රිටැනිකා]]|archive-url=|archive-date=|url-status=|access-date=June 25, 2019}}</ref> සැක හැර දැනගත් සන්ධානය විසින් එක්සත් ජනපදයට කැරලි ගසමින් බෙදී වෙන්වීම ප්‍රකාශයට පත් කල අතර, ඉක්බිතිව සිදුවූ [[ඇමරිකානු සිවිල් යුද්ධය|ඇමරිකානු සිවිල් යුද්ධයෙහිදී]] එක්සත් ජනපදයට පක්ෂපාතිවූ ජනපද හැඳින්වුනේ [[සංගමය (ඇමරිකානු සිවිල් යුද්ධය)|සංගමය]] ලෙසිනි. [[ඇමරිකානු සන්ධාන ජනපදයෙහි උප ජනාධිපතිවරයා |සන්ධාන උප ජනාධිපති]] [[ඇලෙක්සැන්ඩර් එච්. ස්වීවන්ස්]] විසින් සන්ධානයේ මතවාදය පැහැදිලි කරමින් එහි මධ්‍යගත පදනම විස්තර කලේ " [[නිග්‍රෝ|නිග්‍රෝවරුන්]] [[සුදු ජනයා|සුදු මිනිසුන්]] හා සමාන නොවන බව දැක්වෙන මහා සත්‍යය පදනම්ව, උත්තරීතර ජාතියට ගැති කම් කිරීමට [[එක්සත් ජනපදයෙහි වහල් සේවය |වහලුන්]] අනුගත වීම ස්වභාවික මෙන්ම සාමාන්‍ය තත්ත්වයකි " යනුවෙනි. <ref name=":0">{{උපන්‍යාස වෙබ්|url=https://sourcebooks.fordham.edu/mod/1861stephens.asp|title=කෝර්නර්ස්ටෝන් ස්පීච්|last=ස්ටීවන්ස්|first=ඇලෙක්සැන්ඩර්|authorlink=ඇලෙක්සැන්ඩර් එච්. ස්ටීවන්ස්|date=ජූලි 1998|website=[[ෆෝඩම් විශ්වවිද්‍යාලයය]]|url-status=|archive-url=|archive-date=|access-date=ජූනි 25, 2019}}</ref> ===ග්‍රාමීය සහ නාගරික ජනගහනය === [[ගොනුව:A Home on the Mississippi.png|thumb|upright=1.15|''[[අ හෝම් ඔන් ද මිසිසිපි]]'', [[කරියර් ඇන්ඩ් අයිව්ස්]], 1871]] ඇසජ අතිමහත් ලෙසින් ග්‍රාමීය විය. සුළුනගර කිහිපයක ජනගහනය 1,000&nbsp;ට වැඩි විය– ආකෘතික [[ග්‍රාම කොට්ඨාශය|ග්‍රාම කොට්ඨාශයක]] ජනගහනය 500 කට වඩා අඩු විය. නගර ඉතා විරල විය. 1860 වසරෙහි පැවැත්වූ සංගණනය අනුව විශාලතම එ.ජ. නගර විස්ස අතරින්, සන්ධාන බලප්‍රදේශය තුල වූයේ [[නිව් ඕර්ලියන්ස්]] පමණක්<ref>{{උපන්‍යාස වෙබ් |url=https://www.census.gov/population/www/documentation/twps0027/tab09.txt|title=යූ.එස්. බියුරෝ ඔෆ ද සෙන්සස්, පොපියුලේෂන් ඔෆ් ද 100 ලාජස්ට් අර්බන් ප්ලේසස්: 1860, ඉන්ටර්නෙට් රිලීස් ඩේට්: ජූනි 15, 1998|accessdate=අගෝස්තු 29, 2010}}</ref>&nbsp;– වූ අතර 1862 වසරෙහිදී සංගමය විසින් නිව් ඕර්ලියන්ස් අත්පත් කර ගති. සන්ධාන-පාලනය යටතේ පැවැති නගර 13ක් පමණක්, 1860 වසරෙහිදී ඉහළතම එ.ජ. නගර 100 අතරට අනුස්ථිතිය ලැබූ අතර, වරාය නගර වූ ඒවායින් බොහෝමයක ආර්ථික ක්‍රියාකාරකම් [[සංගමය යෙදූ අවරෝධය]] හමුවේ වියැකී යෑමට හෝ අතීශය පීඩාවට හෝ ලක් විය. සන්ධාන අගනගරය බවට පත් වීමෙන් පසුව, රිච්මන්ඩ් හී ජනගහණය අධික ලෙස ඉහළ නැගුණු අතර, 1864 වසර වන විට ඇස්තමේන්තු ගත 128,000 ක් විය. ==සටහන්== {{ආශ්‍රලැයිස්තුව|30em}} ==ආශ්‍රිත== {{ආශ්‍රඇරඹුම}} * බෝමන්, ජෝන් එස්. (සංස්), ''ද සිවිල් වෝ ඇල්මනැක්'', නිව්යෝර්ක්: බයිසන් බුක්ස්, 1983 * අයිෂර්, ජෝන් එච්., හා අයිෂර්, ඩේවිඩ් ජේ., ''සිවිල් වෝ හයි කමාන්ඩ්ස්'', [[ස්ටැන්ෆර්ඩ් විශ්වවිද්‍යාලයීය මුද්‍රණාලය]], 2001, {{අයිඑස්බීඑන්|0-8047-3641-3}} * මාටිස්, කෙනත් සී. ''ද හිස්යොරිකල් ඇට්ලස් ඔෆ් ද කොන්ග්‍රසස් ඔෆ් ද කන්ෆඩරේට් ස්ටේට්ස් ඔෆ් ඇමරිකා 1861–1865'' (1994) {{අයිඑස්බීඑන්|0-13-389115-1}} {{ආශ්‍රඅග}} {{DEFAULTSORT:සන්ධාන ජනපදය }} [[ප්‍රවර්ගය:ඇමරිකානු සන්ධාන ජනපදය | ]] m7fz76chxkkb6ygijoevityxllfhmmd 10 88774 754681 648262 2025-07-09T10:59:43Z Bluetime93 73796 Edit 754681 wikitext text/x-wiki {{#switch: {{lc: {{{1}}} }} | abudhabi ={{#switch: {{lc: {{{2}}} }} | l1 ={{RouteBox|L1|Line 1 (Abu Dhabi Metro)|#DC241F}} | l2 ={{RouteBox|L2|Line 2 (Abu Dhabi Metro)|#0354A6}} | l3 ={{RouteBox|L3|Line 3 (Abu Dhabi Metro)|#009530}} | l4 ={{RouteBox|L4|Line 4 (Abu Dhabi Metro)|#FFD700}} }} | ace =[[File:ACE_arrows.svg|{{{size|22}}}px|link={{{link|Altamont Corridor Express}}}|alt={{{alt|{{{link|Altamont Corridor Express}}}}}}]] | adelaide ={{#switch: {{lc: {{{2}}} }} | rail =[[File:Aiga railtransportation 25.svg|{{{size|11}}}px|link={{{link|Railways in Adelaide}}}]] | bus =[[File:Aiga bus trans.svg|{{{size|12}}}px|link={{{link|Buses in Adelaide}}}]] | tram =[[File:BSicon TRAM.svg|{{{size|16}}}px|link={{{link|Trams in Adelaide}}}]] | glenelg =[[Glenelg tram|<span style="color:#{{Adelaide Metro color|Glenelg}};font-size:125%;line-height:100%">■</span>]] | belair =[[Belair railway line|<span style="color:#{{Adelaide Metro color|Belair}};font-size:125%;line-height:100%">■</span>]] | flinders =[[Flinders railway line|<span style="color:#{{Adelaide Metro color|Flinders}};font-size:125%;line-height:100%">■</span>]] | gawler =[[Gawler railway line|<span style="color:#{{Adelaide Metro color|Gawler}};font-size:125%;line-height:100%">■</span>]] | grange =[[Grange railway line|<span style="color:#{{Adelaide Metro color|Grange}};font-size:125%;line-height:100%">■</span>]] | outer harbor =[[Outer Harbor railway line|<span style="color:#{{Adelaide Metro color|Outer Harbor}};font-size:125%;line-height:100%">■</span>]] | seaford =[[Seaford railway line|<span style="color:#{{Adelaide Metro color|Seaford}};font-size:125%;line-height:100%">■</span>]] | tonsley =[[Flinders railway line|<span style="color:#{{Adelaide Metro color|Flinders}};font-size:125%;line-height:100%">■</span>]] }} | ahvaz | ahwaz ={{#switch: {{lc: {{{2}}} }} | metro =[[File:Ahvaz Metro Logo.PNG|{{{size|25}}}px|link={{{link| Ahvaz Metro}}}]] | 1 | 2 | 3 | 4 =[[File:Ahvaz Metro Logo.PNG|{{{size|25}}}px|link={{{link| Ahvaz Metro}}}]] {{color box||'''LINE {{{2}}}'''}} [[File:Zeichen 123.svg|15px]] }} | airtrainewr =[[File:AirTrain_EWR_notext_logo.svg|{{{size|20}}}px|link={{{link|AirTrain Newark}}}]] | albuquerque ={{#switch: {{lc: {{{2}}} }} | nmrx =[[New Mexico Rail Runner Express|<span style="color:#fff; background-color: #{{rcr|New Mexico Rail Runner Express|rail runner}}; border-radius: 2px; font-weight: bold; padding: 0 3px 0 3px; font-size:0.9em">NMRX</span>]] | art = [[File:Albuquerque Rapid Transit logo horiz.svg|{{{size|32}}}px|link={{{link|Albuquerque Rapid Transit}}}]] }} | alicante =[[File:TRAM - Metropolitano de Alicante -T-.svg|{{{size|16}}}px|link={{{link|Alicante Tram}}}]] | amsterdam ={{#switch: {{lc: {{{2}}} }} | metro =[[File:BSicon LOGO GVB.svg|{{{size|16}}}px|link={{{link|Amsterdam Metro}}}]] | 50 =[[Line 50 (Amsterdam Metro)|<span style="color: #fff; background-color: #28903a; font-weight: bold; padding: 0 3px 0 3px">50</span>]] | 51 =[[Line 51 (Amsterdam Metro)|<span style="color: #fff; background-color: #f26522; font-weight: bold; padding: 0 3px 0 3px">51</span>]] | 52 =[[Line 52 (Amsterdam Metro)|<span style="color: #fff; background-color: #00adef; font-weight: bold; padding: 0 3px 0 3px">52</span>]] | 53 =[[Line 53 (Amsterdam Metro)|<span style="color: #fff; background-color: #ed1c24; font-weight: bold; padding: 0 3px 0 3px">53</span>]] | 54 =[[Line 54 (Amsterdam Metro)|<span style="color: black; background-color: #ffc20e; font-weight: bold; padding: 0 3px 0 3px">54</span>]] }} | athens ={{OASA icons|{{{2}}}|{{{size|13}}}}} | au-wa ={{#switch: {{lc: {{{2}}} }} | transwa ={{ric|Transwa|size={{{size|}}}|link={{{link|}}}|alt={{{alt|}}}}} | #default ={{ric|Transwa|{{{2|}}}|size={{{size|}}}|link={{{link|}}}|alt={{{alt|}}}}} }} | baltimore ={{#switch: {{lc: {{{2}}} }} | marc =[[File:MARC train.svg|{{{size|19}}}px|link={{{link|MARC Train}}}]] | raillink =[[File:BSicon TRAM.svg|{{{size|14}}}px|link={{{link|Baltimore Light RailLink}}}]] | subway = [[File:BSicon SUBWAY.svg|{{{size|14}}}px|link={{{link|Baltimore Metro SubwayLink}}}]] }} | bangkok ={{#switch: {{lc: {{{2}}} }} | srt =<!-- Do not use a non-free logo here --> | bts =[[File:BTSbangkok.svg|{{{size|14}}}px|link={{{link|BTS Skytrain}}}]] | mrt =[[File:MRT (Bangkok) logo.svg|{{{size|14}}}px|link={{{link|MRT (Bangkok)}}}]] | bm =[[File:Bangkok Monorail Logo.png|{{{size|14}}}px|link={{{link|Pink Line Khae Rai–Min Buri and Yellow Line Lat Phrao–Samrong electric trains}}}]] | blue ={{RouteBox|MRT|MRT Blue Line|#{{BTS color|MRT Blue}}}} | purple ={{RouteBox|MRT|MRT Purple Line|#{{BTS color|MRT Purple}}}} | orange ={{RouteBox|MRT|MRT Orange Line|#{{BTS color|MRT Orange}}}} | pink ={{RouteBox|MRL|MRT Pink Line|#{{BTS color|MRT Pink}}|#000}} | yellow ={{RouteBox|MRL|MRT Yellow Line|#{{BTS color|MRT Yellow}}|#000}} | light blue | lightblue ={{RouteBox|MRL|Light Blue Line (Bangkok Rapid Transit)|#{{BTS color|MRT Light Blue}}|#000}} | sukhumvit | light green | lightgreen ={{RouteBox|BTS|Sukhumvit Line|#{{BTS color|Sukhumvit}}|#000}} | bang na-suvarnabhumi | bang na | suvarnabhumi ={{RouteBox|BTS|Bang Na–Suvarnabhumi Line|#{{BTS color|bangna}}|#000}} | chula-siam | chula ={{RouteBox|BTS|Chula-Siam Monorail|#{{BTS color|chula}}|#000}} | silom | green ={{RouteBox|BTS|Silom Line|#{{BTS color|Silom}}}} | light red | lightred ={{RouteBox|SRT|SRT Light Red Line|#{{BTS color|SRT Light Red}}|#000}} | dark red | darkred ={{RouteBox|SRT|SRT Dark Red Line|#{{BTS color|SRT Dark Red}}}} | brown ={{RouteBox|MRT|MRT Brown Line|#{{BTS color|MRT Brown}}}} | grey ={{RouteBox|MRL|Grey Line (Bangkok Rapid Transit)|#{{BTS color|MRT Grey}}}} | gold ={{RouteBox|MRL|BMA Gold Line|#D4AF37}} | airport | arl =[[File:ARLbangkok.svg|{{{size|14}}}px|link={{{link|Airport Rail Link (Bangkok)}}}]] {{RouteBox|ARL|Airport Rail Link (Bangkok)|#{{BTS color|Airport Rail Link}}}} | bus|brt =[[File:Bangkok BRT logo.svg|{{{size|14}}}px|link={{{link|Bangkok BRT}}}]] }} | barcelona ={{#switch: {{lc: {{{2}}} }} | bus =[[File:Bus Barcelona.svg|{{{size|11}}}px|link={{{link|Buses in Barcelona}}}]] | fmontjuic =[[File:Fmontjuic.svg|{{{size|11}}}px|link={{{link|Funicular de Montjuïc}}}]] | l1 =[[File:L1 barcelona.svg|{{{size|11}}}px|link={{{link|Barcelona Metro line 1}}}]] | l2 =[[File:L2 barcelona.svg|{{{size|11}}}px|link={{{link|Barcelona Metro line 2}}}]] | l3 =[[File:L3 barcelona.svg|{{{size|11}}}px|link={{{link|Barcelona Metro line 3}}}]] | l4 =[[File:L4 barcelona.svg|{{{size|11}}}px|link={{{link|Barcelona Metro line 4}}}]] | l5 =[[File:L5 barcelona.svg|{{{size|11}}}px|link={{{link|Barcelona Metro line 5}}}]] | l6 =[[File:L6 barcelona.svg|{{{size|11}}}px|link={{{link|Barcelona–Vallès Line#Rail services}}}]] | l7 =[[File:L7 barcelona.svg|{{{size|11}}}px|link={{{link|Barcelona–Vallès Line#Rail services}}}]] | l8 =[[File:L8 barcelona.svg|{{{size|11}}}px|link={{{link|Llobregat–Anoia line}}}]] | l9 =[[File:L9 barcelona.svg|{{{size|11}}}px|link={{{link|Barcelona Metro line 9}}}]] | l10 =[[File:L10 barcelona.svg|{{{size|11}}}px|link={{{link|Barcelona Metro line 10}}}]] | l11 =[[File:L11 barcelona.svg|{{{size|11}}}px|link={{{link|Barcelona Metro line 11}}}]] | l12 =[[File:L12 barcelona.svg|{{{size|11}}}px|link={{{link|Barcelona–Vallès Line#Rail services}}}]] | metro =[[File:Barcelona Metro Logo.svg|{{{size|13}}}px|link={{{link|Barcelona Metro}}}]] | nxb =[[File:Nou Bus.svg|{{{size|11}}}px|link={{{link|Buses in Barcelona}}}]] | tb =[[File:Tramvia Blau.svg|{{{size|11}}}px|link={{{link|Tramvia Blau}}}]] | trambaix =[[File:Tramvia metropolita.svg|{{{size|11}}}px|link={{{link|Trambaix}}}]] | trambesos =[[File:Tramvia metropolita.svg|{{{size|11}}}px|link={{{link|Trambesòs}}}]] | t1 =[[File:T1.svg|{{{size|11}}}px|link={{{link|Trambaix#T1}}}]] | t2 =[[File:T2.svg|{{{size|11}}}px|link={{{link|Trambaix#T2}}}]] | t3 =[[File:T3.svg|{{{size|11}}}px|link={{{link|Trambaix#T3}}}]] | t4 =[[File:T4.svg|{{{size|11}}}px|link={{{link|Trambesòs#T4}}}]] | t5 =[[File:T5.svg|{{{size|11}}}px|link={{{link|Trambesòs#T5}}}]] | t6 =[[File:T6.svg|{{{size|11}}}px|link={{{link|Trambesòs#T6}}}]] }} | bart =[[File:Bart-logo.svg|{{{size|18}}}px|link={{{link|Bay Area Rapid Transit}}}|alt={{{alt|{{{link|Bay Area Rapid Transit}}}}}}]] | basel = {{#switch: {{lc: {{{2}}} }} |1 = {{rcb|Basel S-Bahn|1|inline=croute}} |3 = {{rcb|Basel S-Bahn|3|inline=croute}} |4|re = {{rcb|Basel S-Bahn|RE/RB|inline=croute}} |5 = {{rcb|Basel S-Bahn|5|inline=croute}} |6 = {{rcb|Basel S-Bahn|6|inline=croute}} |7|rb = {{rcb|Basel S-Bahn|RB|inline=croute}} |8|wb = {{rcb|Basel S-Bahn|WB|inline=croute}} |9 = {{rcb|Basel S-Bahn|9|inline=croute}} |s|s-bahn = [[File:S-Bahn-Logo.svg|{{{size|12}}}px|link=Basel Regional S-Bahn|S-Bahn]] }} | bc ={{#switch: {{lc: {{{2}}} }} | bctransit =[[File:BC-transit-wayfinder.svg|{{{size|20}}}px|link={{{link|BC Transit}}}]] }} | beijing ={{#switch: {{lc: {{{2}}} }} | subway =[[File:Beijing Subway simplified logo.svg|{{{size|x16}}}px|link={{{link|Beijing Subway}}}|alt={{{alt|{{{link|Beijing Subway}}}}}}]] | bcr | bsr =[[File:Bcr logo.svg|{{{size|x16}}}px|link={{{link|Beijing Suburban Railway}}}|alt={{{alt|{{{link|Beijing Suburban Railway}}}}}}]] | 13 ={{RouteBox|13|{{{link|Line 13 (Beijing Subway)}}}|#{{BJS color|13}}|#000}} | a | ap | airport ={{RouteBox|Capital Airport|{{{link|Capital Airport Express}}}|#{{BJS color|ap}}}} | b | bt | batong | ba tong ={{RouteBox|Batong|{{{link|Batong line}}}|#{{BJS color|bt}}}} | c | cp | changping ={{RouteBox|Changping|{{{link|Changping line}}}|#{{BJS color|cp}}}} | d | dx | daxing ={{RouteBox|Daxing|{{{link|Daxing line}}}|#{{BJS color|dx}}}} | f | fs | fangshan ={{RouteBox|Fangshan|{{{link|Fangshan line}}}|#{{BJS color|fs}}}} | p | pg | pinggu ={{RouteBox|Pinggu|{{{link|Pinggu line}}}|#{{BJS color|pg}}}} | n | na | newairport | new airport ={{RouteBox|Daxing Airport|{{{link|Daxing Airport Express}}}|#{{BJS color|na}}}} | s1 | m | maglev | mentougou ={{RouteBox|S1|{{{link|Line S1 (Beijing Subway)}}}|#{{BJS color|s1}}}} | s2 | s5 | hm | huaimi | huairou-miyun | sc | sub-central ={{rcb|Beijing Suburban Railway|{{lc: {{{2}}} }}|inline=route}} | x | xj | xijiao | w | western ={{RouteBox|Xijiao|{{{link|Xijiao line}}}|#{{BJS color|xj}}}} | yf | yanfang ={{RouteBox|Yanfang|{{{link|Yanfang line}}}|#{{BJS color|yf}}}} | yq | yuquanlu ={{RouteBox|Yuquanlu|{{{link|Yuquanlu line}}}|#{{BJS color|yq}}}} | yz | yizhuang ={{RouteBox|Yizhuang|{{{link|Yizhuang line}}}|#{{BJS color|yz}}}} | t1 | yizhuangt1 ={{RouteBox|Yizhuang T1|{{{link|Line T1 (Beijing Yizhuang Tram)}}}|#{{BJS color|t1}}}} | #default ={{RouteBox|{{ucfirst:{{{2}}}}}|{{{link|Line {{{2}}} (Beijing Subway)}}}|#{{BJS color|{{{2}}}}}}} }} | berlin ={{BLNMT-icon|{{{2}}}|{{{size|14}}}}} | bilbao ={{#switch: {{lc: {{{2}}} }} | metro =[[File:Símbolo del Metro de Bilbao.svg|{{{size|16}}}px|link={{{link|Bilbao metro}}}|alt={{{alt|{{{link|Bilbao metro}}}}}}]] | l1 | 1 =[[File:Metro de Bilbao L1.svg|{{{size|14}}}px|link={{{link|Bilbao Metro}}}]] | l2 | 2 =[[File:Metro de Bilbao L2.svg|{{{size|14}}}px|link={{{link|Bilbao Metro}}}]] | l3 | 3 =[[File:Metro de Bilbao L3.svg|{{{size|14}}}px|link={{{link|Bilbao Metro}}}]] }} | birmingham =[[File:MidlandMetroGenericSymbol.svg|{{{size|13}}}px|link={{{link|Midland Metro}}}|alt={{{alt|{{{link|Midland Metro}}}}}}]] | blackpool =[[File:Blackpool Transport simple logo.png|{{{size|x20}}}px|link={{{link|Blackpool tramway}}}|alt={{{alt|{{{link|Blackpool tramway}}}}}}]] | bonn =[[File:U-Bahn.svg|{{{size|10}}}px|link={{{link|Bonn Stadtbahn}}}|alt={{{alt|{{{link|Bonn Stadtbahn}}}}}}]] | boston ={{#switch: {{lc: {{{2}}} }} | subway =[[File:MBTA.svg|{{{size|16}}}px|link={{{link|Massachusetts Bay Transportation Authority#Subway}}}]] | blue | green | orange | red | silver ={{#ifeq:{{{3|}}}|icon|<span style="background-color:#{{rcr|MBTA|{{ucfirst:{{lc:{{{2}}}}}}}}}; color: white; border: none; border-radius: 50%; padding:0.4em; text-align: center; font-size:{{{size|9}}}px; line-height:{{{size|9}}}px">[[File:MBTA white T logo.svg|{{{size|x9}}}px|link={{{link|{{ucfirst:{{lc:{{{2}}}}}}} Line (MBTA)}}}|alt={{{alt|{{{link|{{ucfirst:{{lc:{{{2}}}}}}} Line (MBTA)}}}}}}]]</span>|<span style="background-color:#{{rcr|MBTA|{{ucfirst:{{lc:{{{2}}}}}}}}}; border:1px solid #{{rcr|MBTA|{{ucfirst:{{lc:{{{2}}}}}}}}};"> [[{{ucfirst:{{lc:{{{2}}}}}}} Line (MBTA)|<span style="color:white; font-weight:bold; font-size:80%; white-space:nowrap;">&nbsp;{{ucfirst:{{lc:{{{2}}}}}}}{{#if:{{{3|}}}||&#32;Line}}&nbsp;</span>]] </span>}} | boat =<span style="background-color:#{{rcr|MBTA|Boat}}; border:1px solid #{{rcr|MBTA|Boat}};">&nbsp;[[MBTA Boat|<span style="color:white; font-weight:bold; font-size:80%; white-space:nowrap;">Boat {{{3|}}}</span>]]&nbsp;</span> | rail ={{#ifeq:{{{3|}}}|icon|<span style="background-color:#{{rcr|MBTA|Commuter Rail}}; color: white; border: none; border-radius: 50%; padding:0.4em; text-align: center; font-size:{{{size|9}}}px; line-height:{{{size|9}}}px">[[File:MBTA white T logo.svg|{{{size|x9}}}px|link={{{link|MBTA Commuter Rail}}}|alt={{{alt|{{{link|MBTA Commuter Rail}}}}}}]]</span>|[[File:MBTA.svg|{{{size|16}}}px|link={{{link|MBTA Commuter Rail}}}]] {{#if:{{{3|}}}|<span style="background-color:#{{rcr|MBTA|{{{3}}}}}; border:1px solid #{{rcr|MBTA|{{{3}}}}}; color:white; font-weight:bold; font-size:80%; white-space:nowrap;">&nbsp;{{#switch:{{lc:{{{3}}}}} | dedham | lexington | millis =[[{{ucfirst:{{lc:{{{3}}}}}}} Branch|{{white|{{ucfirst:{{lc:{{{3}}}}}}} Branch}}]] | fairmount | fitchburg | franklin | greenbush | haverhill | lowell | needham =[[{{ucfirst:{{lc:{{{3}}}}}}} Line|{{white|{{ucfirst:{{lc:{{{3}}}}}}} Line}}]] | cape | capeflyer =[[CapeFLYER|{{white|CapeFLYER}}]] | central mass | central =[[Central Mass Branch|{{white|Central Mass Branch}}]] | framingham/worcester | framingham | worcester =[[Framingham/Worcester Line|{{white|Framingham/Worcester Line}}]] | newburyport/rockport | newburyport | rockport =[[Newburyport/Rockport Line|{{white|Newburyport/Rockport Line}}]] | north–south rail link | north–south =[[North–South Rail Link|{{white|North–South Rail Link}}]] | old colony lines | old colony =[[Old Colony Lines|{{white|Old Colony Lines}}]] | providence/stoughton | providence | stoughton =[[Providence/Stoughton Line|{{white|Providence/Stoughton Line}}]] | south coast rail | south coast | south =[[South Coast Rail|{{white|South Coast Rail}}]] }}&nbsp;</span>|}} }} }} | brampton ={{#switch: {{lc: {{{2}}} }} | zum =[[File:ZUM_logo.svg|{{{size|40}}}px|link={{{link|Züm}}}]] }} | brightline =[[File:Brightline Logo.svg|{{{size|44}}}px|link={{{link|Brightline}}}|alt={{{alt|{{{link|Brightline}}}}}}]] | brisbane ={{#switch: {{lc: {{{2}}} }} | rail =[[File:QRLogoSmall.png|{{{size|22}}}px|link={{{link|Queensland Rail}}}]] }} | brussels ={{#if:{{{2|}}} |{{Ligne STIB|{{str rightc|{{{2}}}|1}}}} |[[File:Brussels Metro-simplified.svg|{{{size|13}}}px|link={{{link|Brussels Metro}}}|alt={{{alt|{{{link|Brussels Metro}}}}}}]] }} | bucharest ={{#switch: {{lc: {{{2}}} }} | m1 =[[Bucharest Metro Line M1|<span style="color: black; background-color: #{{RATB color|M1}}; font-weight: bold; padding: 0 3px 0 3px">M1</span>]] | m2 =[[Bucharest Metro Line M2|<span style="color: #fff; background-color: #{{RATB color|M2}}; font-weight: bold; padding: 0 3px 0 3px">M2</span>]] | m3 =[[Bucharest Metro Line M3|<span style="color: #fff; background-color: #{{RATB color|M3}}; font-weight: bold; padding: 0 3px 0 3px">M3</span>]] | m4 =[[Bucharest Metro Line M4|<span style="color: #fff; background-color: #{{RATB color|M4}}; font-weight: bold; padding: 0 3px 0 3px">M4</span>]] | m5 =[[Bucharest Metro Line M5|<span style="color: #fff; background-color: #{{RATB color|M5}}; font-weight: bold; padding: 0 3px 0 3px">M5</span>]] | m6 =[[Bucharest Metro Line M6|<span style="color: #fff; background-color: #{{RATB color|M6}}; font-weight: bold; padding: 0 3px 0 3px">M6</span>]] | m7 =[[Bucharest Metro Line M7|<span style="color: #fff; background-color: #{{RATB color|M7}}; font-weight: bold; padding: 0 3px 0 3px">M7</span>]] }} | budapest ={{#switch: {{lc: {{{2}}} }} | 1 =[[File:BKV m 1 jms.svg|{{{size|16}}}px|link={{{link|Line 1 (Budapest Metro)}}}]] | 2 =[[File:BKV m 2 jms.svg|{{{size|16}}}px|link={{{link|Line 2 (Budapest Metro)}}}]] | 3 =[[File:BKV m 3 jms.svg|{{{size|16}}}px|link={{{link|Line 3 (Budapest Metro)}}}]] | 4 =[[File:BKV m 4 jms.svg|{{{size|16}}}px|link={{{link|Line 4 (Budapest Metro)}}}]] | 5 =[[File:BKV h5 jms.svg|{{{size|16}}}px|link={{{link|HÉV}}}]] | 6 =[[File:BKV h6 jms.svg|{{{size|16}}}px|link={{{link|HÉV}}}]] | 7 =[[File:BKV h7 jms.svg|{{{size|16}}}px|link={{{link|HÉV}}}]] | 8 =[[File:BKV h8 jms.svg|{{{size|16}}}px|link={{{link|HÉV}}}]] | 9 =[[File:BKV h9 jms.svg|{{{size|16}}}px|link={{{link|HÉV}}}]] | bus =[[File:BKV busz symbol.svg|{{{size|16}}}px|link=Budapesti Közlekedési Zrt.]] | hév | hev =[[File:Budapest hev symbol.svg|{{{size|16}}}px|link={{{link|HÉV}}}]] | metro =[[File:BKV_metro.svg|{{{size|18}}}px|link={{{link|Budapest Metro}}}]] | night | nocturnal =[[File:BKK night line logo.svg|{{{size|16px}}}|link=Budapesti Közlekedési Zrt.]] <!-- | tram =[[File:Flag of None.svg|{{{size|16px}}}]] | trolleybus =[[File:Flag of None.svg|{{{size|16px}}}]] --> }} | buenos aires | buenosaires ={{#switch: {{lc: {{{2}}} }} | =[[File:Subte gcba logo.png|{{{size|16}}}px|link={{{link|Buenos Aires Underground}}}]] | e2 | p | premetro =[[File:Línea P (SBASE) bullet.svg|{{{size|16}}}px|link={{{link|PreMetro E2 (Buenos Aires)}}}]] | u | urquiza =[[File:Urquiza U 60px.png|{{{size|16}}}px|link={{{link|Urquiza Line (Buenos Aires)}}}]] | metrobus =[[File:Metrobus Buenos Aires logo.png|x{{{size|8}}}px|link={{{link|Metrobus (Buenos Aires)}}}]] | 9dejulio =[[File:Metrobus9dejulio.png|{{{size|16}}}px|link={{{link|Metrobus 9 de Julio}}}]] | cabildo =[[File:Metrobuscabildo.png|{{{size|16}}}px|link={{{link|Metrobus Cabildo}}}]] | juanbjusto =[[File:Metrobusjuanbjusto.png|{{{size|16}}}px|link={{{link|Metrobus Juan B. Justo}}}]] | sur =[[File:Metrobussur.png|{{{size|16}}}px|link={{{link|Metrobus Sur}}}]] | 25demayo =[[File:Metrobus25deMayo.png|{{{size|16}}}px|link={{{link|Metrobus 25 de Mayo}}}]] | #default =[[File:Línea {{uc:{{{2}}}}} (SBASE) bullet.svg|{{{size|16}}}px|link={{{link|Line {{uc:{{{2|}}}}} (Buenos Aires Underground)}}}]] }} | busan ={{#switch: {{lc: {{{2}}} }} | metro =[[File:South Korea subway logo.svg|{{{size|16}}}px|link={{{link|Busan Metro}}}|alt={{{alt|{{{link|Busan Metro}}}}}}]] | bgl | bugim =[[File:Busan-Gimhae Line.svg|{{{size|16}}}px|link={{{link|Busan–Gimhae Light Rail Transit}}}|alt={{{alt|{{{link|Busan–Gimhae Light Rail Transit}}}}}}]] | donghae =[[File:Donghae Line.svg|{{{size|16}}}px|link={{{link|Donghae Line}}}|alt={{{alt|{{{link|Donghae Line}}}}}}]] | #default =[[File:Busan Metro Line {{{2}}}.svg|{{{size|x16}}}px|link=Busan Metro Line {{{2}}}]] }} | cahsr =[[File:California High Speed Rail.svg|{{{size|16}}}px|link={{{link|CAHSR}}}|alt={{{alt|{{{link|CAHSR}}}}}}]] | calgary ={{#switch: {{lc:{{{2|}}}}} | ctrain =[[File:BSicon TRAM.svg|{{{size|16}}}px|link={{{link|CTrain}}}]] | red ={{RouteBox|R|{{{link|Red Line (Calgary)}}}|#{{rcr|CTrain|Red}}}} | blue ={{RouteBox|B|{{{link|Blue Line (Calgary)}}}|#{{rcr|CTrain|Blue}}}} | green ={{RouteBox|G|{{{link|Green Line (Calgary)}}}|#{{rcr|CTrain|Green}}}} | max =[[File:BSicon BUS3.svg|{{{size|16}}}px|link={{{link|MAX (Calgary)}}}]] | orange ={{RouteBox|MO|{{{link|MAX Orange}}}|#{{rcr|CTrain|Orange}}}} | yellow ={{RouteBox|MY|{{{link|MAX Yellow}}}|#{{rcr|CTrain|Yellow}}|#000000}} | teal ={{RouteBox|MT|{{{link|MAX Teal}}}|#{{rcr|CTrain|Teal}}}} | purple ={{RouteBox|MP|{{{link|MAX Purple}}}|#{{rcr|CTrain|Purple}}}} }} | caltrain =[[File:Caltrain roundel.svg|{{{size|16}}}px|link={{{link|Caltrain}}}|alt={{{alt|{{{link|Caltrain}}}}}}]] | canberra | au-act ={{#switch: {{lc:{{{2|}}}}} | metro | light rail ={{rail icon|Canberra Metro|size={{{size|}}}|link={{{link|}}}|alt={{{alt|}}}}} | r1 ={{rail color box|Canberra Metro|R1|inline=croute}} | r2 ={{RouteBox|R2|ACTION#R2|#f3b2db|#000000|bold=yes}} | r3 ={{RouteBox|R3|ACTION#R3|#ffdd00|#000000|bold=yes}} | r4 ={{RouteBox|R4|R4 (Canberra)|#0097ce|#ffffff|bold=yes}} | r5 ={{RouteBox|R5|ACTION#R5|#dc2597|#ffffff|bold=yes}} | r6 ={{RouteBox|R6|ACTION#R6|#76bc21|#000000|bold=yes}} | r7 ={{RouteBox|R7|ACTION#R7|#e07c00|#ffffff|bold=yes}} | r8 ={{RouteBox|R8|ACTION#R8|#2d2a26|#ffffff|bold=yes}} | r9 ={{RouteBox|R9|ACTION#R9|#97989a|#000000|bold=yes}} | r10 ={{RouteBox|R10|ACTION#R10|#aa182c|#ffffff|bold=yes}} | 59 ={{RouteBox|59||#99bbe3|#0055b8|bold=yes}} | #default ={{RouteBox|{{{2}}}||#0055b8|#ffffff|bold=yes}} }} | catalonia ={{#switch: {{lc: {{{2}}} }} | fgc =[[File:FGC.svg|{{{size|11}}}px|link={{{link|Ferrocarrils de la Generalitat de Catalunya}}}]] | fgctim =[[File:FGC TiM.svg|{{{size|11}}}px|link={{{link|Ferrocarrils de la Generalitat de Catalunya}}}]] | fvallvidrera =[[File:fvallvidrera.svg|{{{size|11}}}px|link={{{link|Vallvidrera Funicular}}}]] | nuria =[[File:Cremallera de Núria.svg|{{{size|11}}}px|link={{{link|Vall de Núria Rack Railway}}}]] | rdc =[[File:Rodalies de Catalunya.svg|{{{size|11}}}px|link={{{link|Rodalies de Catalunya}}}]] | r1 =[[File:R1 barcelona.svg|{{{size|11}}}px|link={{{link|R1–RG1 (Rodalies de Catalunya)}}}]] | r2 =[[File:R2 barcelona.svg|{{{size|11}}}px|link={{{link|R2 (Rodalies de Catalunya)}}}]] | r2n =[[File:R2N barcelona.svg|{{{size|11}}}px|link={{{link|R2 (Rodalies de Catalunya)}}}]] | r2s =[[File:R2S barcelona.svg|{{{size|11}}}px|link={{{link|R2 (Rodalies de Catalunya)}}}]] | r3 =[[File:R3 barcelona.svg|{{{size|11}}}px|link={{{link|R3 (Rodalies de Catalunya)}}}]] | r4 =[[File:R4 barcelona.svg|{{{size|11}}}px|link={{{link|R4 (Rodalies de Catalunya)}}}]] | r5 =[[File:R5 barcelona.svg|{{{size|11}}}px|link={{{link|Llobregat–Anoia Line#Rail services}}}]] | r50 =[[File:R50 barcelona.svg|{{{size|11}}}px|link={{{link|Llobregat–Anoia Line#Rail services}}}]] | r6 =[[File:R6 barcelona.svg|{{{size|11}}}px|link={{{link|Llobregat–Anoia Line#Rail services}}}]] | r60 =[[File:R60 barcelona.svg|{{{size|11}}}px|link={{{link|Llobregat–Anoia Line#Rail services}}}]] | r7 =[[File:R7 barcelona.svg|{{{size|11}}}px|link={{{link|R7 (Rodalies de Catalunya)}}}]] | r8 =[[File:R8 barcelona.svg|{{{size|11}}}px|link={{{link|R8 (Rodalies de Catalunya)}}}]] | rg1 =[[File:RG1 girona.svg|{{{size|11}}}px|link={{{link|R1–RG1 (Rodalies de Catalunya)}}}]] | rt1 =[[File:RT1 tarragona.svg|{{{size|11}}}px|link={{{link|RT1 (Rodalies de Catalunya)}}}]] | rt2 =[[File:RT2 tarragona.svg|{{{size|11}}}px|link={{{link|RT2 (Rodalies de Catalunya)}}}]] | r11 =[[File:R11 Rodalies de Catalunya.svg|{{{size|11}}}px|link={{{link|R11 (Rodalies de Catalunya)}}}]] | r12 =[[File:R12 Rodalies de Catalunya.svg|{{{size|11}}}px|link={{{link|R12 (Rodalies de Catalunya)}}}]] | r13 =[[File:R13 Rodalies de Catalunya.svg|{{{size|11}}}px|link={{{link|R13 (Rodalies de Catalunya)}}}]] | r14 =[[File:R14 Rodalies de Catalunya.svg|{{{size|11}}}px|link={{{link|R14 (Rodalies de Catalunya)}}}]] | r15 =[[File:R15 Rodalies de Catalunya.svg|{{{size|11}}}px|link={{{link|R15 (Rodalies de Catalunya)}}}]] | r16 =[[File:R16 Rodalies de Catalunya.svg|{{{size|11}}}px|link={{{link|R16 (Rodalies de Catalunya)}}}]] | s1 =[[File:S1 barcelona.svg|{{{size|11}}}px|link={{{link|Barcelona–Vallès Line#Rail services}}}]] | s2 =[[File:S2 barcelona.svg|{{{size|11}}}px|link={{{link|Barcelona–Vallès Line#Rail services}}}]] | s5 =[[File:S5 barcelona.svg|{{{size|11}}}px|link={{{link|Barcelona–Vallès Line#Rail services}}}]] | s55 =[[File:S55 barcelona.svg|{{{size|11}}}px|link={{{link|Barcelona–Vallès Line#Rail services}}}]] | s33 =[[File:S33 barcelona.svg|{{{size|11}}}px|link={{{link|Llobregat–Anoia Line#Rail services}}}]] | s4 =[[File:S4 barcelona.svg|{{{size|11}}}px|link={{{link|Llobregat–Anoia Line#Rail services}}}]] | s8 =[[File:S8 barcelona.svg|{{{size|11}}}px|link={{{link|Llobregat–Anoia Line#Rail services}}}]] | tpc =[[File:TPC.svg|{{{size|11}}}px|link={{{link|Catalonia#Transport}}}]] }} | changchun ={{#switch: {{lc: {{{3}}} }} | na ={{#switch: {{lc: {{{2}}} }} | a | ap | airport ={{RouteBox|Airport|{{{link|Airport line (Changchun Subway)}}}|#{{CCS color|na}}}} | b | bh | beihu ={{RouteBox|Beihu|{{{link|Beihu line}}}|#{{CCS color|na}}}} | s | sy | shuangyang ={{RouteBox|Shuangyang|{{{link|Shuangyang line}}}|#{{CCS color|na}}}} | #default ={{RouteBox|{{{2}}}|Line {{{2}}} (Changchun Subway)|#{{CCS color|na}}}} }} | #default ={{#switch: {{lc: {{{2}}} }} | subway | rt = {{RouteBox|Subway|{{{link|Changchun Subway}}}|#{{CCS color|#default}}}} | a | ap | airport ={{RouteBox|Airport|{{{link|Airport line (Changchun Subway)}}}|#{{CCS color|ap}}}} | b | bh | beihu ={{RouteBox|Beihu|{{{link|Beihu line}}}|#{{CCS color|bh}}}} | s | sy | shuangyang ={{RouteBox|Shuangyang|{{{link|Shuangyang line}}}|#{{CCS color|sy}}}} | #default ={{RouteBox|{{{2}}}|Line {{{2}}} (Changchun Subway)|#{{CCS color|{{{2}}}}}}} }} }} | changsha ={{#switch: {{lc: {{{3}}} }} | na ={{#switch: {{lc: {{{2}}} }} | m | ml | maglev ={{RouteBox|Maglev|{{{link|Changsha Maglev Express}}}|#{{CSM color|na}}}} | #default ={{RouteBox|{{{2}}}|Line {{{2}}} (Changsha Metro)|#{{CSM color|na}}}} }} | #default ={{#switch: {{lc: {{{2}}} }} | 3 | 5 ={{RouteBox|{{{2}}}|Line {{{2}}} (Changsha Metro)|#{{CSM color|{{{2}}}}}|#000}} | m | ml | maglev ={{RouteBox|Maglev|{{{link|Changsha Maglev Express}}}|#{{CSM color|ml}}}} | metro =[[File:Changsha Metro logo.svg|{{{size|x13}}}px|link={{{link|Changsha Metro}}}|alt={{{alt|{{{link|Changsha Metro}}}}}}]] | #default ={{RouteBox|{{{2}}}|Line {{{2}}} (Changsha Metro)|#{{CSM color|{{{2}}}}}}} }} }} | changzhou ={{#switch: {{lc: {{{3}}} }} | na ={{#switch: {{lc: {{{2}}} }} | #default ={{RouteBox|{{{2}}}|Line {{{2}}} (Changzhou Metro)|#{{ChangzhouM color|{{{2}}}}}|#000}} }} | #default ={{#switch: {{lc: {{{2}}} }} | metro =[[File:ChangzhouMetro.svg|{{{size|25}}}px|link={{{link|Changzhou Metro}}}|alt={{{alt|{{{link|Changzhou Metro}}}}}}]] | #default={{RouteBox|{{{2}}}|Line {{{2}}} (Changzhou Metro)|#{{ChangzhouM color|{{{2}}}}}}} }} }} | chengdu ={{#switch: {{lc: {{{3}}} }} | na ={{#switch: {{lc: {{{2}}} }} | #default ={{RouteBox|{{{2}}}|Line {{{2}}} (Chengdu Metro)|#{{rcr|CDM|na}}|#000}} }} | #default ={{#switch: {{lc: {{{2}}} }} | metro =[[File:Chengdu Metro icon.svg|{{{size|25}}}px|link={{{link|Chengdu Metro}}}|alt={{{alt|{{{link|Chengdu Metro}}}}}}]] | #default={{ric|CDM|{{{2}}}|link={{{link|}}}}} }} }} | chennai ={{#switch: {{lc: {{{2}}} }} | s | suburban =[[File:Indian Railways Suburban Railway Logo.svg|{{{size|20}}}px|link={{{link|Chennai Suburban Railway}}}]] | m | metro =[[File:Chennai Metro logo.svg|{{{size|20}}}px|link={{{link|Chennai Metro}}}]] | blue ={{RouteBox|Blue Line|Blue Line (Chennai Metro)|#{{Chennai Metro color|blue}} }} | green ={{RouteBox|Green Line|Green Line (Chennai Metro)|#{{Chennai Metro color|green}} }} | bus =[[File:BSicon BUS.svg|{{{size|20}}}px|link={{{link|Transport in Chennai#Buses}}}]] | maa | airport =[[File:BSicon FLUG.svg|{{{size|20}}}px|link={{{link|Chennai International Airport}}}]] }} | chicago ={{#switch: {{lc: {{{2}}} }} <!-- commuter rail --> | bnsf =[[BNSF Railway (Metra)|<span style="color: #fff; background-color: #{{rcr|Metra|BNSF}}; font-weight: bold; padding: 0 3px 0 3px; font-size:0.8em">BNSF</span>]] | hc =[[Heritage Corridor|<span style="color: #fff; background-color: #{{rcr|Metra|hc}}; font-weight: bold; padding: 0 3px 0 3px; font-size:0.8em;">HC</span>]] | mdn =[[Milwaukee District / North Line|<span style="color: #fff; background-color: #{{rcr|Metra|mdn}}; font-weight: bold; padding: 0 3px 0 3px; font-size:0.8em;">MD-N</span>]] | mdw =[[Milwaukee District / West Line|<span style="color: #25327b; background-color: #{{rcr|Metra|mdw}}; font-weight: bold; padding: 0 3px 0 3px; font-size:0.8em;">MD-W</span>]] | me =[[Metra Electric District|<span style="color: #fff; background-color: #{{rcr|Metra|me}}; font-weight: bold; padding: 0 3px 0 3px; font-size:0.8em;">ME</span>]] | metra =[[File:Metramlogo.svg|{{{size|15}}}px|link={{{link|Metra}}}|alt=Metra]] | ncs =[[North Central Service|<span style="color: #fff; background-color: #{{rcr|Metra|nc}}; font-weight: bold; padding: 0 3px 0 3px; font-size:0.8em;">NCS</span>]] | ri =[[Rock Island District|<span style="color: #fff; background-color: #{{rcr|Metra|ri}}; font-weight: bold; padding: 0 3px 0 3px; font-size:0.8em;">RI</span>]] | sws =[[SouthWest Service|<span style="color: #fff; background-color: #{{rcr|Metra|sw}}; font-weight: bold; padding: 0 3px 0 3px; font-size:0.8em;">SWS</span>]] | upn =[[Union Pacific / North Line|<span style="color: #fff; background-color: #{{rcr|Metra|upn}}; font-weight: bold; padding: 0 3px 0 3px; font-size:0.8em;">UP-N</span>]] | upnw =[[Union Pacific / Northwest Line|<span style="color: #0055a5; background-color: #{{rcr|Metra|upnw}}; font-weight: bold; padding: 0 3px 0 3px; font-size:0.8em;">UP-NW</span>]] | upw =[[Union Pacific / West Line|<span style="color: #0055a5; background-color: #{{rcr|Metra|upw}}; font-weight: bold; padding: 0 3px 0 3px; font-size:0.8em;">UP-W</span>]] <!-- rapid transit --> | l =[[File:Chicago Transit Authority Logo.svg|{{{size|14}}}px|link={{{link|Chicago "L"}}}]] | cta =[[File:Chicago Transit Authority Logo.svg|{{{size|14}}}px|link={{{link|Chicago Transit Authority}}}]] | pink = [[Pink Line (CTA)|<span style="color: #fff; background-color: #{{rcr|CTA|Pink}}; border-radius: 2px; font-weight: bold; padding: 0 3px 0 3px; font-size:0.9em">Pink</span>]] | red = [[Red Line (CTA)|<span style="color: #fff; background-color: #{{rcr|CTA|Red}}; border-radius: 2px; font-weight: bold; padding: 0 3px 0 3px; font-size:0.9em">Red</span>]] | orange = [[Orange Line (CTA)|<span style="color: #fff; background-color: #{{rcr|CTA|Orange}}; border-radius: 2px; font-weight: bold; padding: 0 3px 0 3px; font-size:0.9em">Orange</span>]] | yellow = [[Yellow Line (CTA)|<span style="color: #000; background-color: #{{rcr|CTA|Yellow}}; border-radius: 2px; font-weight: bold; padding: 0 3px 0 3px; font-size:0.9em">Yellow</span>]] | green = [[Green Line (CTA)|<span style="color: #fff; background-color: #{{rcr|CTA|Green}}; border-radius: 2px; font-weight: bold; padding: 0 3px 0 3px; font-size:0.9em">Green</span>]] | blue = [[Blue Line (CTA)|<span style="color: #fff; background-color: #{{rcr|CTA|Blue}}; border-radius: 2px; font-weight: bold; padding: 0 3px 0 3px; font-size:0.9em">Blue</span>]] | purple = [[Purple Line (CTA)|<span style="color: #fff; background-color: #{{rcr|CTA|Purple}}; border-radius: 2px; font-weight: bold; padding: 0 3px 0 3px; font-size:0.9em">Purple</span>]] | brown = [[Brown Line (CTA)|<span style="color: #fff; background-color: #{{rcr|CTA|Brown}}; border-radius: 2px; font-weight: bold; padding: 0 3px 0 3px; font-size:0.9em">Brown</span>]] | ats =[[Airport Transit System|<span style="color:#fff; background-color: #ed1c23; border-radius: 2px; font-weight: bold; padding: 0 3px 0 3px; font-size:0.9em">ATS</span>]] }} | chongqing ={{#switch: {{lc: {{{2}}} }} | metro | crt =[[File:CRT Logo.svg|{{{size|25}}}px|link={{{link|Chongqing Rail Transit}}}|alt={{{alt|{{{link|Chongqing Rail Transit}}}}}}]] | csr =[[File:CSR Logo.svg|{{{size|25}}}px|link={{{link|Chongqing Suburban Railways}}}|alt={{{alt|{{{link|Chongqing Suburban Railway}}}}}}]] | #default ={{Rail color box|CRT|{{lc: {{{2|}}}}}|route|type={{{3|}}}}} | 3a ={{#switch: {{lc: {{{3}}} }} | na ={{RouteBox|Airport|Line 3 (Chongqing Rail Transit)#Airport branch|#{{CRT color|na}}}} | #default ={{Rail color box|CRT|3|route|type=a}} }} | 6i ={{#switch: {{lc: {{{3}}} }} | na ={{RouteBox|Int'l Expo|Line 6 (Chongqing Rail Transit)#International Expo branch|#{{CRT color|na}}}} | #default ={{Rail color box|CRT|6|route|type=i}} }} | s ={{#switch: {{lc: {{{4}}} }} | na ={{RouteBox|S{{{3}}}|Line S{{{3}}} (Chongqing Suburban Railway)|#{{CRT color|na}}}} | #default ={{RouteBox|S{{{3}}}|Line S{{{3}}} (Chongqing Suburban Railway)|#{{CRT color|s{{{3}}}}}}} }} }} | cleveland =[[File:Cleveland RTA logo.svg|{{{size|18}}}px|link={{{link|GCRTA}}}|alt={{{alt|{{{link|GCRTA}}}}}}]] | cologne ={{#switch: {{lc: {{{2}}} }} | s | s-bahn =[[File:S-Bahn-Logo.svg|{{{size|10}}}px|link={{{link|Rhine-Ruhr S-Bahn}}}|alt={{{alt|{{{link|Rhine-Ruhr S-Bahn}}}}}}]] | stadtbahn =[[File:Stadtbahn.svg|{{{size|10}}}px|link={{{link|Cologne Stadtbahn}}}|alt={{{alt|{{{link|Cologne Stadtbahn}}}}}}]] }} | cota =[[File:COTA alt logo.svg|{{{size|35}}}px|link={{{link|Central Ohio Transit Authority}}}|alt={{{alt|{{{link|Central Ohio Transit Authority}}}}}}]] | copenhagen ={{#switch: {{lc: {{{2}}} }} | 1 | m1 =[[File:M1 icon.svg|{{{size|13}}}px|link={{{link|M1 (Copenhagen)}}}]] | 2 | m2 =[[File:M2 icon.svg|{{{size|13}}}px|link={{{link|M2 (Copenhagen)}}}]] | 3 | m3 =[[File:M3 icon.svg|{{{size|13}}}px|link={{{link|City Circle Line}}}]] | 4 | m4 =[[File:M4 icon.svg|{{{size|13}}}px|link={{{link|M4 (Copenhagen)}}}]] |s =[[File:S-tog.svg|{{{size|12}}}px|link={{{link|S-train (Copenhagen)}}}]] |#default ={{S-train service small|{{{2}}}|{{{link|}}}|size={{{size|14}}}}} }} | ctfastrak =[[File:CTfastrak symbol.svg|{{{size|16}}}px|link={{{link|CTfastrak}}}|alt={{{alt|{{{link|CTfastrak}}}}}}]] | daegu ={{#switch: {{lc: {{{2}}} }} | metro =[[File:South Korea subway logo.svg|{{{size|16}}}px|link={{{link|Daegu Metro}}}|alt={{{alt|{{{link|Daegu Metro}}}}}}]] | #default =[[File:Daegu Metro Line {{{2}}}.svg|{{{size|x16}}}px|link=Daegu Metro Line {{{2}}}]] }} | dalian ={{#switch: {{lc: {{{3}}} }} | na ={{#switch: {{lc: {{{2}}} }} | #default ={{RouteBox|{{{2}}}|Line {{{2}}} (Dalian Metro)|#{{CRT color|na}}}} }} | #default ={{#switch: {{lc: {{{2}}} }} | metro =[[File:Dalian Metro Logo Image Only.svg|{{{size|x16}}}px|link={{{link|Dalian Metro}}}|alt={{{alt|{{{link|Dalian Metro}}}}}}]] | #default ={{RouteBox|{{uc: {{{2}}} }}|{{{link|Line {{uc: {{{2}}} }} (Dalian Metro)}}}|#{{DLM color|{{{2}}}}}}} }} }} | dallas ={{#switch: {{lc: {{{2}}} }} | m-line | mline | mata =[[File:M-Line Trolley logo.svg|M-Line Trolley|x16px|link={{{link|McKinney Avenue Transit Authority}}}|alt={{{alt|{{{link|McKinney Avenue Transit Authority}}}}}}]] | streetcar =[[File:Dallas Streetcar Icon.png|Dallas Streetcar|x20px|link={{{link|Dallas Streetcar}}}|alt={{{alt|{{{link|Dallas Streetcar}}}}}}]] | lascolinas =[[File:Las_Colinas_APT_Logo.png|Las Colinas APT System|x18px|link={{{link|Las Colinas APT System}}}|alt={{{alt|{{{link|Las Colinas APT System}}}}}}]] }} | dammam ={{#switch: {{lc: {{{2}}} }} | 1 ={{RouteBox|1|Line 1 (Dammam Metro)|#748477}} | 2 ={{RouteBox|2|Line 2 (Dammam Metro)|#748477}} }} | dart ={{#switch: {{lc: {{{2}}} }} | blue | green | orange |red ={{#ifeq:{{{3|}}}|1| <span style="display:inline-block; position:relative; padding:0 0.5em; background:#{{rcr|DART|{{{2}}}}}; font-weight:bold; font-size:80%;">[[{{{Title case|{{{2}}}}}} Line (Dallas Area Rapid Transit)|{{white|{{Title case|{{{2}}}}} {{#if:{{{line|}}}|Line|}}}}]]</span> |[[{{Title case|{{{2}}}}} Line (Dallas Area Rapid Transit)|<span style="display:inline-block; position:relative; vertical-align:text-top; width:0.8em; height:0.8em; background:#{{rcr|DART|{{{2}}}}};"></span>]]{{#ifeq:{{{3|}}}|0||&#32;[[{{Title case|{{{2}}}}} Line (Dallas Area Rapid Transit)|{{Title case|{{{2}}}}} {{#if:{{{line|}}}|Line|}}]]}}}} | streetcar =[[File:Dallas Streetcar Icon.png|Dallas Streetcar|x20px|link={{{link|Dallas Streetcar}}}|alt={{{alt|{{{link|Dallas Streetcar}}}}}}]] | #default =[[File:Dallas Area Rapid Transit logo.svg|{{{size|13}}}px|link={{{link|Dallas Area Rapid Transit}}}|alt={{{alt|{{{link|Dallas Area Rapid Transit}}}}}}]] }} | delhi ={{#switch: {{lc: {{{2}}} }} | s | suburban =[[File:Indian Railways Suburban Railway Logo.svg|{{{size|12}}}px|link={{{link|Delhi Suburban Railway}}}]] | m | metro =[[File:Delhi Metro logo.svg|{{{size|12}}}px|link={{{link|Delhi Metro}}}]] | airport | airport express | orange ={{RouteBox|Airport Express|Delhi Airport Metro Express|#{{Delhi Metro color|Airport}}}} | blue ={{RouteBox|Blue{{#if:{{{3|}}}||&#32;Line}}|Blue Line (Delhi Metro)|#{{Delhi Metro color|Blue}}}} | grey ={{RouteBox|Grey{{#if:{{{3|}}}||&#32;Line}}|Grey Line (Delhi Metro)|#{{Delhi Metro color|Grey}}}} | green ={{RouteBox|Green{{#if:{{{3|}}}||&#32;Line}}|Green Line (Delhi Metro)|#{{Delhi Metro color|Green}}}} | magenta ={{RouteBox|Magenta{{#if:{{{3|}}}||&#32;Line}}|Magenta Line (Delhi Metro)|#{{Delhi Metro color|Magenta}}}} | pink ={{RouteBox|Pink{{#if:{{{3|}}}||&#32;Line}}|Pink Line (Delhi Metro)|#{{Delhi Metro color|Pink}}}} | red ={{RouteBox|Red{{#if:{{{3|}}}||&#32;Line}}|Red Line (Delhi Metro)|#{{Delhi Metro color|Red}}}} | violet ={{RouteBox|Violet{{#if:{{{3|}}}||&#32;Line}}|Violet Line (Delhi Metro)|#{{Delhi Metro color|Violet}}}} | yellow ={{RouteBox|Yellow{{#if:{{{3|}}}||&#32;Line}}|Yellow Line (Delhi Metro)|#{{Delhi Metro color|Yellow}}}} | bus =[[File:BSicon BUS.svg|{{{size|18}}}px|link={{{link|Transport in Delhi#Buses}}}]] }} | denver ={{#switch: {{lc: {{{2}}} }} |#default =<span style="display:inline-block; width:{{#expr:{{{size|13}}} + 2}}px; height:{{{size|13}}}px; background-color:#{{rcr|RTD|{{{2}}}}}; border:1px solid white; border-radius: 3px; padding-top:2px; line-height:{{#expr:{{{size|13}}} - 1}}px; text-align:center; ">&nbsp;[[{{{link|{{{2}}} Line (RTD)}}}|<span style="color:#fff; font-style:italic; font-weight:bold; font-size:{{#expr:{{{size|13}}} - 2}}px; white-space:nowrap; margin-left:{{#ifeq:{{lc:{{{2}}}}}|w|-3|-2}}px;">{{uc: {{{2}}} }}</span>]]&nbsp;</span> |g(old) | g (old) =<span style="display:inline-block; width:{{#expr:{{{size|13}}} + 2}}px; height:{{{size|13}}}px; background-color:#{{rcr|RTD|G (old)}}; border:1px solid white; border-radius: 3px; padding-top:2px; line-height:{{#expr:{{{size|13}}} - 1}}px; text-align:center; ">&nbsp;[[{{{link|R Line (RTD)#History}}}|<span style="color:#fff; font-style:italic; font-weight:bold; font-size:{{#expr:{{{size|13}}} - 2}}px; white-space:nowrap; margin-left:-2px;">G</span>]]&nbsp;</span> |rtd=[[File:RTD-logo.jpg|{{{size|16}}}px|link=RTD Bus & Rail]] }} | detroit ={{#switch: {{lc: {{{2}}} }} | dpm | detroit people mover =[[File:DPM_icon.png|{{{size|16}}}px|link=Detroit People Mover]] | qline | q-line | q line | m1 | m-1 | m-1 rail =[[File:QLINE Logo.svg|{{{size|18}}}px|link=QLine]] }} | doha ={{#switch: {{lc: {{{2}}} }} | m1 ={{RouteBox|M1|Red Line (Doha Metro)|#DC241F}} | m2 ={{RouteBox|M2|Green Line (Doha Metro)|#009530}} | m3 ={{RouteBox|M3|Gold Line (Doha Metro)|#FFD700}} | m4 ={{RouteBox|M4|Blue Line (Doha Metro)|#0354A6}} | l1 ={{RouteBox|L1|Red Line (Lusail Light Rail Transit)|#DC241F}} | l2 ={{RouteBox|L2|Green Line (Lusail Light Rail Transit)|#009530}} | l3 ={{RouteBox|L3|Purple Line (Lusail Light Rail Transit)|#9016B2}} | l4 ={{RouteBox|L4|Yellow Line (Lusail Light Rail Transit)|#FFD700}} }} | dongguan ={{#switch: {{lc: {{{3}}} }} | na ={{#switch: {{lc: {{{2}}} }} | #default ={{RouteBox|{{{2}}}|Line {{{2}}} (Dongguan Rail Transit)|#{{DongguanRT color|na}}}} }} | #default ={{#switch: {{lc: {{{2}}} }} | rt | metro =[[File:Dongguan Rail Transit logo.svg|{{{size|16x16}}}px|link={{{link|Dongguan Rail Transit}}}|alt={{{alt|{{{link|Dongguan Rail Transit}}}}}}]] | #default ={{RouteBox|{{{2}}}|Line {{{2}}} (Dongguan Rail Transit)|#{{DongguanRT color|{{{2}}}}}}} }} }} | donostialdea ={{#switch: {{lc: {{{2}}} }} | metro =[[File:Símbolo del Metro Donostialdea.svg|{{{size|13}}}px|link={{{link|Metro Donostialdea}}}|alt={{{alt|{{{link|Metro Donostialdea}}}}}}]] }} | dortmund ={{#switch: {{lc: {{{2}}} }} | s | s-bahn =[[File:S-Bahn-Logo.svg|{{{size|10}}}px|link={{{link|Rhine-Ruhr S-Bahn}}}|alt={{{alt|{{{link|Rhine-Ruhr S-Bahn}}}}}}]] | stadtbahn =[[File:Stadtbahn.svg|{{{size|10}}}px|link={{{link|Dortmund Stadtbahn}}}|alt={{{alt|{{{link|Dortmund Stadtbahn}}}}}}]] }} | dresden={{Dresden S-Bahn|{{{2|}}}}} | dublin ={{#switch: {{lc: {{{2}}} }} | dart =[[File:Irish Rail logo.svg|{{{size|13}}}px|link={{{link|Dublin Area Rapid Transit}}}|alt={{{alt|{{{link|Dublin Area Rapid Transit}}}}}}]] | commuter =[[File:Irish Rail logo.svg|{{{size|13}}}px|link={{{link|Dublin Suburban Rail}}}|alt={{{alt|{{{link|Dublin Suburban Rail}}}}}}]] | luas | #default =[[File:Luas simple logo.svg|{{{size|10}}}px|link={{{link|Luas}}}|alt={{{alt|{{{link|Luas}}}}}}]] }} | dubai ={{#switch: {{lc: {{{2}}} }} | m1 ={{RouteBox|M1|Red Line (Dubai Metro)|#DC241F}} | m2 ={{RouteBox|M2|Green Line (Dubai Metro)|#009530}} | m3 ={{RouteBox|M3|Purple Line (Dubai Metro)|#9016B2}} | m4 ={{RouteBox|M4|Blue Line (Dubai Metro)|#0354A6}} | l1 ={{RouteBox|L1|Palm Jumeirah Monorail|#748477}} | t1 ={{RouteBox|T1|Dubai Tram|#01a0b1}} | t2 ={{RouteBox|T2|Dubai Trolley|#800000}} }} | duisburg ={{#switch: {{lc: {{{2}}} }} | s | s-bahn =[[File:S-Bahn-Logo.svg|{{{size|10}}}px|link={{{link|Rhine-Ruhr S-Bahn}}}|alt={{{alt|{{{link|Rhine-Ruhr S-Bahn}}}}}}]] | stadtbahn =[[File:Stadtbahn.svg|{{{size|10}}}px|link={{{link|Duisburg Stadtbahn}}}|alt={{{alt|{{{link|Duisburg Stadtbahn}}}}}}]] }} | düsseldorf ={{#switch: {{lc: {{{2}}} }} | s | s-bahn =[[File:S-Bahn-Logo.svg|{{{size|10}}}px|link={{{link|Rhine-Ruhr S-Bahn}}}|alt={{{alt|{{{link|Rhine-Ruhr S-Bahn}}}}}}]] | stadtbahn =[[File:Stadtbahn.svg|{{{size|10}}}px|link={{{link|Düsseldorf Stadtbahn}}}|alt={{{alt|{{{link|Düsseldorf Stadtbahn}}}}}}]] }} | edinburgh =[[File:EdinburghTramsGeneric.png|{{{size|13}}}px|link={{{link|Edinburgh Trams}}}|alt={{{alt|{{{link|Edinburgh Trams}}}}}}]] | edmonton ={{#switch: {{lc:{{{2|}}}}} | ets =[[File:Edmonton Transit System logo.svg|{{{size|13}}}px|link={{{link|Edmonton Transit System}}}|alt={{{alt|{{{link|Edmonton Transit System}}}}}}]] | capital =[[File:MtlMetro5.svg|{{{size|10}}}px|link={{{link|Capital Line}}}|alt={{{alt|{{{link|Capital Line}}}}}}]] | metro =[[File:Wayside Signal Red.svg|{{{size|10}}}px|link={{{link|Metro Line}}}|alt={{{alt|{{{link|Metro Line}}}}}}]] | valley =[[File:MtlMetro1.svg|{{{size|10}}}px|link={{{link|Valley Line (Edmonton)}}}|alt={{{alt|{{{link|Valley Line}}}}}}]] }} | esfahan | isfahan ={{#switch: {{lc: {{{2}}} }} | metro =[[File:Esfahan Metro Logo.png|{{{size|25}}}px|link={{{link| Isfahan Metro}}}]] | uc =[[File:Zeichen 123.svg|15px]] }} | essen ={{#switch: {{lc: {{{2}}} }} | s | s-bahn =[[File:S-Bahn-Logo.svg|{{{size|10}}}px|link={{{link|Rhine-Ruhr S-Bahn}}}|alt={{{alt|{{{link|Rhine-Ruhr S-Bahn}}}}}}]] | u | stadtbahn =[[File:Stadtbahn.svg|{{{size|10}}}px|link={{{link|Essen Stadtbahn}}}|alt={{{alt|{{{link|Essen Stadtbahn}}}}}}]] }} | eurostar =[[File:Eurostar icon.svg|{{{size|30}}}px|link={{{link|Eurostar}}}|alt={{{alt|{{{link|Eurostar}}}}}}]] | euskotren ={{#switch: {{lc: {{{2}}} }} | tren =[[File:Euskotren Trena Logo.svg|{{{size|14}}}px|link={{{link|Euskotren Trena}}}|alt={{{alt|{{{link|Euskotren Trena}}}}}}]] | tranbia =[[File:Euskotren Tranbia Logo.svg|{{{size|14}}}px|link={{{link|Euskotren Tranbia}}}|alt={{{alt|{{{link|Euskotren Tranbia}}}}}}]] | autobusa =[[File:Euskotren Autobusa Logo.svg|{{{size|14}}}px|link={{{link|Euskotren Autobusa}}}|alt={{{alt|{{{link|Euskotren Autobusa}}}}}}]] }} | fortworth ={{#switch: {{lc: {{{2}}} }} | tre =[[File:TRE logo.png|{{{size|20}}}px|link={{{link|Trinity Railway Express}}}|alt={{{alt|{{{link|Trinity Railway Express}}}}}}]] | tex =[[File:Aiga railtransportation 25.svg|{{{size|16}}}px|link={{{link|TEXRail}}}|alt={{{alt|{{{link|TEXRail}}}}}}]] }} | foshan ={{#switch: {{lc: {{{3}}} }} | na ={{#switch: {{lc: {{{2}}} }} | g | gf | guangfo ={{RouteBox|Guangfo|Guangfo Metro|#{{FSM color|na}}}} | n | nh | nanhai ={{RouteBox|Nanhai|Nanhai New Transit|#{{FSM color|na}}}} | #default ={{RouteBox|{{{2}}}|Line {{{2}}} (Foshan Metro)|#{{FSM color|na}}}} }} | #default ={{#switch: {{lc: {{{2}}} }} | metro = [[File:{{#ifeq:{{{2|}}}|1|BSicon BAHN.svg|Aiga railtransportation 25.svg}}|{{{size|{{#ifeq:{{{2|}}}|1|16|10}}}}}px|link={{{link|}}}|alt={{{alt|{{{link|Mainline rail interchange}}}}}}]] | g | gf | guangfo ={{RouteBox|Guangfo|Guangfo Metro|#{{FSM color|gf}}}} | n | nh | nanhai ={{RouteBox|Nanhai|Nanhai New Transit|#{{FSM color|nh}}}} | #default ={{RouteBox|{{{2}}}|Line {{{2}}} (Foshan Metro)|#{{FSM color|{{{2}}}}}}} }} }} | frankfurt ={{ÖPNV Frankfurt|{{{2|}}}}} | fuzhou ={{#switch: {{lc: {{{3}}} }} | na ={{#switch: {{lc: {{{2}}} }} | #default ={{RouteBox|{{{2}}}|Line {{{2}}} (Fuzhou Metro)|#{{FZ color|na}}}} }} | #default ={{#switch: {{lc: {{{2}}} }} | metro =[[File:Fuzhou Metro logo.svg|{{{size|x16}}}px|link={{{link|Fuzhou Metro}}}|alt={{{alt|{{{link|Fuzhou Metro}}}}}}]] | #default ={{RouteBox|{{{2}}}|Line {{{2}}} (Fuzhou Metro)|#{{FZ color|{{{2}}}}}}} }} }} | geneva ={{#switch: {{lc: {{{2}}} }} | tram =[[File:BSicon TRAM.svg|{{{size|10}}}px|link={{{link|Transports Publics Genevois}}}|alt={{{alt|{{{link|Transports Publics Genevois}}}}}}]] | ferry =[[File:Ferry symbol.svg|{{{size|10}}}px|link={{{link|Mouettes Genevoises Navigation}}}|alt={{{alt|{{{link|Mouettes Genevoises Navigation}}}}}}]] }} | glasgow =[[File:Glasgow Subway.svg|{{{size|13}}}px|link={{{link|Glasgow Subway}}}|alt={{{alt|{{{link|Glasgow Subway}}}}}}]] | gotransit | got={{#if:{{{2|}}}|{{#switch: {{lc: {{{2}}} }} | rail | train={{#if:{{{4|}}}||[[File:GO Transit logo.svg|{{{size|20}}}px|link=GO Transit]]}} {{#switch: {{lc: {{{3}}} }} | a | lakeshore west =[[File:GO Lakeshore West logo.svg|{{{size|16}}}px|link=Lakeshore West line]] | b | lakeshore east =[[File:GO Lakeshore East logo.svg|{{{size|16}}}px|link=Lakeshore East line]] | c | milton =[[File:GO Milton logo.svg|{{{size|16}}}px|link=Milton line]] | d | kitchener =[[File:GO Kitchener logo.svg|{{{size|16}}}px|link=Kitchener line]] | e | barrie =[[File:GO Barrie logo.svg|{{{size|16}}}px|link=Barrie line]] | f | richmond hill =[[File:GO Richmond Hill logo.svg|{{{size|16}}}px|link=Richmond Hill line]] | g | stouffville =[[File:GO Stouffville logo.svg|{{{size|16}}}px|link=Stouffville line]] | midtown | seaton | locust hill =[[File:Midtown line GO logo.png|{{{size|16}}}px|link=Midtown corridor]] }} | bus ={{{icon|[[File:GO bus symbol.svg|{{{size|16}}}px|link=GO Transit bus services]]}}} {{#if:{{{3|}}}|{{#if:{{{4|}}}|{{color box|black|'''{{{3|}}}'''|white}}|{{color box|white|{{{3|}}}}} }} }} }} | [[File:GO Transit logo.svg|{{{size|20}}}px|link=GO Transit]] }} | granada ={{#switch: {{lc: {{{2}}} }} | metro =[[File:Símbolo del Metro de Granada.svg|{{{size|13}}}px|link={{{link|Granada metro}}}|alt={{{alt|{{{link|Granada metro}}}}}}]] | 1 =[[File:L1 Metro de Granada.svg|{{{size|14}}}px|link={{{link|Granada Metro}}}]] }} | guangzhou ={{#switch: {{lc: {{{3}}} }} | na ={{#switch: {{lc: {{{2}}} }} | a | apm ={{RouteBox|APM|Zhujiang New Town Automated People Mover System|#{{GZM color|na}}}} | g | gf | guangfo ={{RouteBox|Guangfo|Guangfo Metro|#{{GZM color|na}}}} | k | kc ={{RouteBox|Knowledge City|Knowledge City Line|#{{GZM color|na}}}} | thz1 ={{RouteBox|THZ1|Haizhu Tram|#{{GZM color|na}}}} | #default ={{RouteBox|{{{2}}}|Line {{{2}}} (Guangzhou Metro)|#{{GZM color|na}}}} }} | #default ={{#switch: {{lc: {{{2}}} }} | 1 | 9 ={{RouteBox|{{{2}}}|Line {{{2}}} (Guangzhou Metro)|#{{GZM color|{{{2}}}}}|#000}} | a | apm ={{RouteBox|APM|Zhujiang New Town Automated People Mover System|#{{GZM color|apm}}}} | g | gf | guangfo ={{RouteBox|Guangfo|Guangfo Metro|#{{GZM color|gf}}}} | gfm =[[File:Guangfo metro (symbol).png|{{{size|x16px}}}|link={{{link|Guangfo Metro}}}|alt={{{alt|{{{link|Guangfo Metro}}}}}}]] | k | kc ={{RouteBox|Knowledge City|Knowledge City Line|#{{GZM color|kc}}}} | metro =[[File:Guangzhou Metro icon.svg|{{{size|x16px}}}|link={{{link|Guangzhou Metro}}}|alt={{{alt|{{{link|Guangzhou Metro}}}}}}]] | thz1 ={{RouteBox|THZ1|Haizhu Tram|#{{GZM color|thz1}}}} | #default ={{RouteBox|{{{2}}}|Line {{{2}}} (Guangzhou Metro)|#{{GZM color|{{{2}}}}}}} }} }} | guiyang ={{#switch: {{lc: {{{3}}} }} | na ={{#switch: {{lc: {{{2}}} }} | #default ={{RouteBox|{{{2}}}|Line {{{2}}} (Guiyang Metro)|#{{GuiyangM color|na}}}} }} | #default ={{#switch: {{lc: {{{2}}} }} | metro =[[File:GuiyangMetro.png|{{{size|x16}}}px|link={{{link|Guiyang Metro}}}|alt={{{alt|{{{link|Guiyang Metro}}}}}}]] | #default ={{RouteBox|{{{2}}}|Line {{{2}}} (Guiyang Metro)|#{{GuiyangM color|{{{2}}}}}}} }} }} | gwangju ={{#switch: {{lc: {{{2}}} }} | metro =[[File:South Korea subway logo.svg|{{{size|16}}}px|link={{{link|Gwangju Metro}}}|alt={{{alt|{{{link|Gwangju Metro}}}}}}]] | #default =[[File:Gwangju Metro Line {{{2}}}.svg|{{{size|x16}}}px|link=Gwangju Metro Line {{{2}}}]] }} | hamburg ={{ÖPNV Hamburg|{{{2|}}}}} | hamilton ={{#switch: {{lc: {{{2}}} }} | hsr =[[File:BSicon BUS1.svg|{{{size|12}}}px|link={{{link|Hamilton Street Railway}}}]] | go | got | gotransit ={{#switch: {{lc: {{{3}}} }} | train | a | lakeshore west | rail =[[File:Lakeshore West logo.png|{{{size|16}}}px|link=Lakeshore West line]] | bus ={{{icon|[[File:GO bus symbol.svg|{{{size|16}}}px|link=List of GO Transit bus routes]]}}} | #default =[[File:GO Transit logo.svg|{{{size|20}}}px|link=GO Transit]] }} | b=[[File:BLAST B.svg|{{{size|16}}}px|link=Hamilton LRT]] | a | t =[[File:BLAST {{uc:{{{2}}}}}.svg|{{{size|16}}}px|link={{uc:{{{2}}}}}-Line (Hamilton)]] | l | s =[[File:BLAST {{uc:{{{2}}}}}.svg|{{{size|16}}}px|link=BLAST network]] | lrt ={{#switch: {{lc: {{{3|}}} }} | b =[[File:BSicon TRAM.svg|{{{size|16}}}px|link=BLAST network]] | #default =[[File:BSicon BUS3.svg|{{{size|16}}}px|link=BLAST network]] }} {{#switch: {{lc: {{{3}}} }} | b=[[File:BLAST B.svg|{{{size|16}}}px|link=Hamilton LRT]] | a | t =[[File:BLAST {{uc:{{{3}}}}}.svg|{{{size|16}}}px|link={{uc:{{{3}}}}}-Line (Hamilton)]] | l | s =[[File:BLAST {{uc:{{{3}}}}}.svg|{{{size|16}}}px|link=BLAST network]] }} }} | hangzhou ={{#switch: {{lc: {{{3}}} }} | na ={{#switch: {{lc: {{{2}}} }} | 1b ={{RouteBox|1 branch|Line 1 (Hangzhou Metro)|#{{HZM color|na}}}} | fy | fuyang ={{RouteBox|Fuyang|Fuyang line|#{{HZM color|na}}}} | la | lin'an ={{RouteBox|Lin'an|Lin'an line|#{{HZM color|na}}}} | sx | shaoxing ={{RouteBox|Shaoxing|Shaoxing line|#{{HZM color|na}}}} | #default ={{RouteBox|{{{2}}}|Line {{{2}}} (Hangzhou Metro)|#{{HZM color|na}}}} }} | #default ={{#switch: {{lc: {{{2}}} }} | 1b ={{RouteBox|1 branch|Line 1 (Hangzhou Metro)|#{{HZM color|1b}}}} | fy | fuyang ={{RouteBox|Fuyang|Fuyang line|#{{HZM color|na}}}} | la | lin'an ={{RouteBox|Lin'an|Lin'an line|#{{HZM color|na}}}} | metro =[[File:Hangzhou Metro logo.svg|{{{size|x16}}}px|link={{{link|Hangzhou Metro}}}|alt={{{alt|{{{link|Hangzhou Metro}}}}}}]] | sx | shaoxing ={{RouteBox|Shaoxing|Shaoxing line|#{{HZM color|na}}}} | #default ={{RouteBox|{{{2}}}|Line {{{2}}} (Hangzhou Metro)|#{{HZM color|{{{2}}}}}}} }} }} | hannover | hanover ={{S-Bahn-Hannover|{{{2|}}}}} | harbin ={{#switch: {{lc: {{{3}}} }} | na ={{#switch: {{lc: {{{2}}} }} | #default ={{RouteBox|{{{2}}}|Line {{{2}}} (Harbin Metro)|#{{HBM color|na}}}} }} | #default ={{#switch: {{lc: {{{2}}} }} | metro =[[File:Harbin Metro logo.svg|{{{size|x16}}}px|link={{{link|Harbin Metro}}}|alt={{{alt|{{{link|Harbin Metro}}}}}}]] | #default ={{RouteBox|{{{2}}}|Line {{{2}}} (Harbin Metro)|#{{HBM color|{{{2}}}}}}} }} }} | hartford =[[File:Hartford Line logo.png|{{{size|18}}}px|link={{{link|Hartford Line}}}|alt={{{alt|{{{link|Hartford Line}}}}}}]] | hblr =[[File:BSicon TRAM.svg|{{{size|16}}}px|link={{{link|Hudson–Bergen Light Rail}}}|alt={{{alt|{{{link|Hudson–Bergen Light Rail}}}}}}]] | hefei ={{#switch: {{lc: {{{3}}} }} | na ={{#switch: {{lc: {{{2}}} }} | #default ={{RouteBox|{{{2}}}|Line {{{2}}} (Hefei Metro)|#{{HefeiM color|na}}}} }} | #default ={{#switch: {{lc: {{{2}}} }} | metro = | #default ={{RouteBox|{{{2}}}|Line {{{2}}} (Hefei Metro)|#{{HefeiM color|{{{2}}}}}}} | s ={{#switch: {{lc: {{{4}}} }} | na ={{RouteBox|S{{{3}}}|Line S{{{3}}} (Hefei Metro)|#{{HefeiM color|na}}}} | #default ={{RouteBox|S{{{3}}}|Line S{{{3}}} (Hefei Metro)|#{{HefeiM color|s{{{3}}}}}}} }} }} }} | heilbronn ={{#switch: {{lc: {{{2}}} }} | s | stadtbahn =[[File:S-Bahn-Logo.svg|{{{size|12}}}px|link={{{link|Heilbronn Stadtbahn}}}|alt={{{alt|{{{link|Heilbronn Stadtbahn}}}}}}]] }} | hk | hongkong ={{#switch: {{lc:{{{2|}}}}} | lightrail ={{ric|MTR Light Rail|{{{3|}}}|size={{{size|}}}|link={{{link|}}}|alt={{{alt|}}}}} | mtr ={{ric|MTR|size={{{size|}}}|link={{{link|}}}|alt={{{alt|}}}}} | #default ={{ric|MTR|{{{2|}}}|link={{{link|}}}}} }} | houston ={{#switch: {{lc: {{{2}}} }} | metro =[[File:HoustonMetroLogoOnly.svg|{{{size|25}}}px|link={{{link|Metropolitan Transit Authority of Harris County}}}]] | red =[[File:HoustonMetroRedLine.svg|{{{size|20}}}px|link={{{link|North/Red Line (METRORail)}}}]] | green =[[File:HoustonMetroGreenLine.svg|{{{size|20}}}px|link={{{link|East End/Green Line (METRORail)}}}]] | purple =[[File:HoustonMetroPurpleLine.svg|{{{size|20}}}px|link={{{link|Southeast/Purple Line (METRORail)}}}]] }} | id ={{#switch: {{lc: {{{2}}} }} | rail =[[File:Logo PT Kereta Api Indonesia (Persero) 2020.svg|{{{size|25}}}px|link={{{link|Kereta Api Indonesia}}}|alt={{{alt|{{{link|Kereta Api Indonesia}}}}}}]] }} | incheon ={{#switch: {{lc: {{{2}}} }} | 1 = [[File:Incheon Metro Line 1.svg|{{{size|20}}}px|link={{{link|Incheon Subway Line 1}}}|alt={{{alt|{{{link|Incheon Subway Line 1}}}}}}]] | 2 = [[File:Incheon Metro Line 2.svg|{{{size|20}}}px|link={{{link|Incheon Subway Line 2}}}|alt={{{alt|{{{link|Incheon Subway Line 2}}}}}}]] }} | innsbruck ={{ÖPNV Innsbruck|{{{2|}}}}} | isleofwight ={{#switch: {{lc: {{{2}}} }} | vectis =[[File:Southern Vectis diamond logo.PNG|{{{size|10}}}px|link={{{link|Southern Vectis}}}|alt={{{alt|{{{link|Southern Vectis}}}}}}]] | wightbus =[[File:Wightbus yellow blue logo.PNG|{{{size|10}}}px|link={{{link|Wightbus}}}|alt={{{alt|{{{link|Wightbus}}}}}}]] }} | istanbul ={{#switch: {{lc: {{{2}}} }} | b | banliyö =[[File:Istanbul public transport - Banliyö Treni line symbol.png|{{{size|17}}}px|link={{{link|İstanbul-Halkalı Line}}}|{{#switch: {{lc: {{{3}}} }} | 1 =link={{{link|İstanbul-Halkalı Line}}}|alt={{{alt|{{{link|İstanbul-Halkalı Line}}}}}} | 2 =link={{{link|Haydarpaşa-Gebze Line}}}|alt={{{alt|{{{link|Haydarpaşa-Gebze Line}}}}}} }}]] | bus | metrobus | metrobüs =[[File:Metrobus İstanbul Logo.svg|{{{size|17}}}px|link={{{link|Metrobus (Istanbul)}}}|alt={{{alt|{{{link|Metrobus (Istanbul)}}}}}}]] | f1 | f3 | f4 =[[File:Istanbul {{uc:{{{2}}}}} Line Symbol.png|{{{size|17}}}px|link={{{link|{{trunc|{{uc:{{{2}}}}}|2}} (Istanbul Metro)}}}|alt={{{alt|{{{link|Line {{trunc|{{uc:{{{2}}}}}|2}}}}}}}}]] | m | metro =[[File:Istanbul Metro Logo.svg|{{{size|17}}}px|link={{{link|Istanbul Metro}}}|alt={{{alt|{{{link|Istanbul Metro}}}}}}]] | m1 | m1a | m1b | m2 | m3 | m4 | m5 | m6 | m7 | m8 | m9 =[[File:Istanbul {{uc:{{{2}}}}} Line Symbol.png|{{{size|17}}}px|link={{{link|{{trunc|{{uc:{{{2}}}}}|2}} (Istanbul Metro)}}}|alt={{{alt|{{{link|Line {{trunc|{{uc:{{{2}}}}}|2}}}}}}}}]] | m10 =[[File:Istanbul M10 Line Symbol.png|{{{size|17}}}px|link={{{link|M10 (Istanbul Metro)}}}|alt={{{alt|{{{link|M10 (Istanbul Metro)}}}}}}]] | m11 =[[File:Istanbul M11 Line Symbol.png|{{{size|17}}}px|link={{{link|M11 (Istanbul Metro)}}}|alt={{{alt|{{{link|M11 (Istanbul Metro)}}}}}}]] | m12 =[[File:Istanbul M12 Line Symbol.png|{{{size|17}}}px|link={{{link|M12 (Istanbul Metro)}}}|alt={{{alt|{{{link|M12 (Istanbul Metro)}}}}}}]] | m13 =[[File:Istanbul M13 Line Symbol.png|{{{size|17}}}px|link={{{link|M13 (Istanbul Metro)}}}|alt={{{alt|{{{link|M13 (Istanbul Metro)}}}}}}]] | marmaray =[[File:Istanbul Line Symbol Marmaray.png|{{{size|20}}}px|link={{{link|Marmaray}}}|alt={{{alt|{{{link|Marmaray}}}}}}]] | mm =[[File:Istanbul public transport - MM line symbol.png|{{{size|17}}}px]] <!-- Mini-Metro --> | t1 | t4 | t5 =[[File:Istanbul {{uc:{{{2}}}}} Line Symbol.png|{{{size|17}}}px|link={{{link|Istanbul modern tramways}}}|alt={{{alt|{{{link|Line {{uc:{{{2}}}}}}}}}}}]] | t2 =[[File:Istanbul T2 Line Symbol.png|{{{size|17}}}px|link={{{link|Istanbul nostalgic tramways}}}|alt={{{alt|{{{link|Line T2}}}}}}]] | t3 =[[File:Istanbul T3 Line Symbol.png|{{{size|17}}}px|link={{{link|Istanbul nostalgic tramways}}}|alt={{{alt|{{{link|Line T2}}}}}}]] | nt | nostaljik tramvay =[[File:Istanbul public transport - Nostaljik Tramvay symbol.png|{{{size|17}}}px|link={{{link|Istanbul nostalgic tramways}}}|alt={{{alt|{{{link|Istanbul nostalgic tramways}}}}}}]] | t | tunel | tünel =[[File:Istanbul F2 Line Symbol.png|{{{size|17}}}px|link={{{link|Tünel}}}|alt={{{alt|{{{link|Tünel}}}}}}]] | tf | teleferik | gondola =[[File:Istanbul public transport - Teleferik line symbol.png|{{{size|17}}}px|{{#switch: {{lc: {{{3}}} }} | 1 =link={{{link|Maçka Gondola}}}|alt={{{alt|{{{link|Maçka Gondola}}}}}} | 2 =link={{{link|Eyüp Gondola}}}|alt={{{alt|{{{link|Eyüp Gondola}}}}}} }}]] | ferry =<!-- [[File:Istanbul Şehir Hatları logo.png|{{{size|17}}}px|link={{{link|Ferries in Istanbul}}}|alt={{{alt|{{{link|Ferries in Istanbul}}}}}}]] --> | seabus =[[File:Translinkseabus icon blue.svg|{{{size|17}}}px|link={{{link|İDO}}}|alt={{{alt|{{{link|İDO}}}}}}]] }} | izmir ={{#switch: {{lc: {{{2}}} }} | b | banliyo | banliyö | izban =[[File:Train-310470 640.png|{{{size|17}}}px|link={{{link|İZBAN}}}|alt={{{alt|{{{link|İZBAN}}}}}}]] | bus =[[File:ESHOT Genel Müdürlüğü Logo.jpg|{{{size|17}}}px|link={{{link|ESHOT}}}|alt={{{alt|{{{link|ESHOT}}}}}}]] | m | metro =[[File:Metroİzmir.png|{{{size|17}}}px|link={{{link|İzmir Metro}}}|alt={{{alt|{{{link|İzmir Metro}}}}}}]] | m1 =[[File: Stationsschild Izmir Metro.png |{{{size|17}}}px|link={{{link|M1 (İzmir Metro)}}}|alt={{{alt|{{{link|M1 (İzmir Metro)}}}}}}]] | t1 | karşıyakatram | karsiyakatram =[[File:Tramİzmir.png|{{{size|17}}}px|link={{{link|Karşıyaka Tram}}}|alt={{{alt|{{{link|Line T1}}}}}}]] | t2 | konaktram =[[File:Tramİzmir.png|{{{size|17}}}px|link={{{link|Konak Tram}}}|alt={{{alt|{{{link|Line T2}}}}}}]] | ferry | seabus =[[File:Ferry symbol.svg|{{{size|17}}}px|link={{{link|İzdeniz}}}|alt={{{alt|{{{link|İzdeniz}}}}}}]] }} | jaipur ={{#switch: {{lc: {{{2}}} }} | m | metro =[[File:Jaipur Metro Logo.png|{{{size|20}}}px|link={{{link|Jaipur Metro}}}]] }} | jakarta ={{#switch: {{lc: {{{2}}} }} | a | arl =[[File:Jakarta KRL A.svg|{{{size|20}}}px|link={{{link|Soekarno–Hatta Airport Rail Link}}}]] | b | bekasi | cikarang | blue =[[File:Jakarta KRL B.svg|{{{size|20}}}px|link={{{link|KA Commuter Line Jakarta Kota–Cikarang}}}]] | c | central | red =[[File:Jakarta KRL C.svg|{{{size|20}}}px|link={{{link|KA Commuter Line Jakarta Kota–Bogor}}}]] | l | loop | loopline | yellow =[[File:Jakarta KRL L.svg|{{{size|20}}}px|link={{{link|KA Commuter Line Jatinegara–Bogor}}}]] | r | serpong | rangkasbitung | green =[[File:Jakarta KRL R.svg|{{{size|20}}}px|link={{{link|KA Commuter Line Tanah Abang–Rangkasbitung}}}]] | t | tangerang | brown =[[File:Jakarta KRL T.svg|{{{size|20}}}px|link={{{link|KA Commuter Line Duri–Tangerang}}}]] | tp | tanjung priok | tanjung | pink =[[File:Jakarta KRL TP.svg|{{{size|20}}}px|link={{{link|KA Commuter Line Jakarta Kota–Tanjung Priok}}}]] | lrt =[[File:BSicon TRAM.svg|{{{size|18}}}px|link={{{link|Jakarta LRT}}}|{{{alt={{{alt|{{{link|Jakarta LRT}}}}}}}}}]] | s =[[File:Jakarta LRT S.svg|{{{size|20}}}px|link={{{link|LRT Line S (Jakarta LRT)}}}]] | jabodebek =[[File:BSicon TRAM.svg|{{{size|18}}}px|link={{{link|Greater Jakarta LRT}}}|{{{alt={{{alt|{{{link|Greater Jakarta LRT}}}}}}}}}]] | cb | l1 =[[File:Jakarta LRT CB.svg|{{{size|20}}}px|link={{{link|LRT Line 1 (Greater Jakarta LRT)}}}]] | l2 ={{RouteBox|L2|LRT Line 2 (Greater Jakarta LRT)|#9016B2}} | bk | l3 =[[File:Jakarta LRT BK.svg|{{{size|20}}}px|link={{{link|LRT Line 3 (Greater Jakarta LRT)}}}]] | mrt =[[File:BSicon TRAM.svg|{{{size|18}}}px|link={{{link|Jakarta MRT}}}|{{{alt={{{alt|{{{link|Jakarta MRT}}}}}}}}}]] | m1 | m =[[File:Jakarta - MRT Jakarta North South Line Icon.png|{{{size|20}}}px|link={{{link|MRT Line 1 (Jakarta Mass Rapid Transit)}}}]] | m2 ={{RouteBox|M2|MRT Line 2 (Jakarta Mass Rapid Transit)|#009530}} | skytrain =[[File:Jakarta Skytrain.svg|{{{size|20}}}px|link={{{link|Soekarno–Hatta Airport Skytrain}}}]] | tj =[[File:BSicon BUS3.svg|{{{size|16}}}px|link={{{link|TransJakarta}}}]] | tjk1 =[[File:Roundeltjk1.png|{{{size|16}}}px|link={{{link|List of TransJakarta corridors#Corridor 1}}}|alt={{{alt|{{{link|Koridor 1 Transjakarta}}}}}}]] | tjk2 =[[File:Roundeltjk2.png|{{{size|16}}}px|link={{{link|List of TransJakarta corridors#Corridor 2}}}|alt={{{alt|{{{link|Koridor 2 Transjakarta}}}}}}]] | tjk2a =[[File:Roundeltjk2A.png|{{{size|16}}}px|link={{{link|List of TransJakarta corridors#Corridor 2}}}|alt={{{alt|{{{link|Koridor 2 Transjakarta}}}}}}]] | tjk2c =[[File:Roundeltjk2C.png|{{{size|16}}}px|link={{{link|List of TransJakarta corridors#Corridor 2}}}|alt={{{alt|{{{link|Koridor 2 Transjakarta}}}}}}]] | tjk2d =[[File:Roundeltjk2D.png|{{{size|16}}}px|link={{{link|List of TransJakarta corridors#Corridor 2}}}|alt={{{alt|{{{link|Koridor 2 Transjakarta}}}}}}]] | tjk3 =[[File:Roundeltjk3.png|{{{size|16}}}px|link={{{link|List of TransJakarta corridors#Corridor 3}}}|alt={{{alt|{{{link|Koridor 3 Transjakarta}}}}}}]] | tjk4 =[[File:Roundeltjk4.png|{{{size|16}}}px|link={{{link|List of TransJakarta corridors#Corridor 4}}}|alt={{{alt|{{{link|Koridor 4 Transjakarta}}}}}}]] | tjk4d =[[File:Roundeltjk4D.png|{{{size|16}}}px|link={{{link|List of TransJakarta corridors#Corridor 4}}}|alt={{{alt|{{{link|Koridor 4 Transjakarta}}}}}}]] | tjk5 =[[File:Roundeltjk5.png|{{{size|16}}}px|link={{{link|List of TransJakarta corridors#Corridor 5}}}|alt={{{alt|{{{link|Koridor 5 Transjakarta}}}}}}]] | tjk5c =[[File:Roundeltjk5C.png|{{{size|16}}}px|link={{{link|List of TransJakarta corridors#Corridor 5}}}|alt={{{alt|{{{link|Koridor 5 Transjakarta}}}}}}]] | tjk5d =[[File:Roundeltjk5D.png|{{{size|16}}}px|link={{{link|List of TransJakarta corridors#Corridor 5}}}|alt={{{alt|{{{link|Koridor 5 Transjakarta}}}}}}]] | tjk5e =[[File:Roundeltjk5E.png|{{{size|16}}}px|link={{{link|List of TransJakarta corridors#Corridor 5}}}|alt={{{alt|{{{link|Koridor 5 Transjakarta}}}}}}]] | tjk6 =[[File:Roundeltjk6.png|{{{size|16}}}px|link={{{link|List of TransJakarta corridors#Corridor 6}}}|alt={{{alt|{{{link|Koridor 6 Transjakarta}}}}}}]] | tjk6a =[[File:Roundeltjk6A.png|{{{size|16}}}px|link={{{link|List of TransJakarta corridors#Corridor 6}}}|alt={{{alt|{{{link|Koridor 6 Transjakarta}}}}}}]] | tjk6b =[[File:Roundeltjk6B.png|{{{size|16}}}px|link={{{link|List of TransJakarta corridors#Corridor 6}}}|alt={{{alt|{{{link|Koridor 6 Transjakarta}}}}}}]] | tjk7 =[[File:Roundeltjk7.png|{{{size|16}}}px|link={{{link|List of TransJakarta corridors#Corridor 7}}}|alt={{{alt|{{{link|Koridor 7 Transjakarta}}}}}}]] | tjk8 =[[File:Roundetjk8.png|{{{size|16}}}px|link={{{link|List of TransJakarta corridors#Corridor 8}}}|alt={{{alt|{{{link|Koridor 8 Transjakarta}}}}}}]] | tjk8a =[[File:Roundetjk8A.png|{{{size|16}}}px|link={{{link|List of TransJakarta corridors#Corridor 8}}}|alt={{{alt|{{{link|Koridor 8 Transjakarta}}}}}}]] | tjk9 =[[File:Roundetjk9.png|{{{size|16}}}px|link={{{link|List of TransJakarta corridors#Corridor 9}}}|alt={{{alt|{{{link|Koridor 9 Transjakarta}}}}}}]] | tjk9a =[[File:Roundetjk9A.png|{{{size|16}}}px|link={{{link|List of TransJakarta corridors#Corridor 9}}}|alt={{{alt|{{{link|Koridor 9 Transjakarta}}}}}}]] | tjk9b =[[File:Roundetjk9B.png|{{{size|16}}}px|link={{{link|List of TransJakarta corridors#Corridor 9}}}|alt={{{alt|{{{link|Koridor 9 Transjakarta}}}}}}]] | tjk9c =[[File:Roundetjk9C.png|{{{size|16}}}px|link={{{link|List of TransJakarta corridors#Corridor 9}}}|alt={{{alt|{{{link|Koridor 9 Transjakarta}}}}}}]] | tjk10 =[[File:Roundetjk10.png|{{{size|16}}}px|link={{{link|List of TransJakarta corridors#Corridor 10}}}|alt={{{alt|{{{link|Koridor 10 Transjakarta}}}}}}]] | tjk11 =[[File:Roundetjk11.png|{{{size|16}}}px|link={{{link|List of TransJakarta corridors#Corridor 11}}}|alt={{{alt|{{{link|Koridor 11 Transjakarta}}}}}}]] | tjk12 =[[File:Roundetjk12.png|{{{size|16}}}px|link={{{link|List of TransJakarta corridors#Corridor 12}}}|alt={{{alt|{{{link|Koridor 12 Transjakarta}}}}}}]] | tjk13 =[[File:Roundetjk13.png|{{{size|16}}}px|link={{{link|List of TransJakarta corridors#Corridor 13}}}|alt={{{alt|{{{link|Koridor 13 Transjakarta}}}}}}]] | tjk14 =[[File:Roundetjk14.png|{{{size|16}}}px|link={{{link|List of TransJakarta corridors#Corridor 14}}}|alt={{{alt|{{{link|Koridor 14 Transjakarta}}}}}}]] | tjk15 =[[File:Roundetjk15.png|{{{size|16}}}px|link={{{link|List of TransJakarta corridors#Corridor 15}}}|alt={{{alt|{{{link|Koridor 15 Transjakarta}}}}}}]] }} | jeddah ={{#switch: {{lc: {{{2}}} }} | 1 ={{RouteBox|1|Line 1 (Jeddah Metro)|#0354A6}} | 2 ={{RouteBox|2|Line 2 (Jeddah Metro)|#FF9A00}} | 3 ={{RouteBox|3|Line 3 (Jeddah Metro)|#DC241F}} }} | jinan ={{#switch: {{lc: {{{2}}} }} | metro =[[File:JinanMetro.svg|{{{size|x16}}}px|link={{{link|Jinan Metro}}}|alt={{{alt|{{{link|Jinan Metro}}}}}}]] | 1 ={{RouteBox|1|{{{link|Line 1 (Jinan Metro)}}}|#{{JinanM color|1}}|#000}} | 2 ={{RouteBox|2|{{{link|Line 2 (Jinan Metro)}}}|#{{JinanM color|2}}|#000}} | 3 ={{RouteBox|3|{{{link|Line 3 (Jinan Metro)}}}|#{{JinanM color|3}}|#000}} | 4 ={{RouteBox|4|{{{link|Line 4 (Jinan Metro)}}}|#{{JinanM color|4}}|#000}} | 5 ={{RouteBox|5|{{{link|Line 5 (Jinan Metro)}}}|#{{JinanM color|5}}|#000}} | 6 ={{RouteBox|6|{{{link|Line 6 (Jinan Metro)}}}|#{{JinanM color|6}}|#000}} }} | kaohsiung ={{#switch: {{lc: {{{2}}} }} | metro | kmrt =[[File:Kaohsiung Mass Rapid Transit Logo(Logo Only).svg|{{{size|18x18}}}px|link={{{link|Kaohsiung Mass Rapid Transit}}}|alt={{{alt|{{{link|Kaohsiung Mass Rapid Transit}}}}}}]] | yellow | orange | foguangshan ={{RouteBox|{{{2}}}|{{{2}}} Line (Kaohsiung MRT)|#{{KMRT color|{{{2}}}}}|#000}} | c ={{RouteBox|C|{{{link|Circular Line (Kaohsiung MRT)}}}|#{{KMRT color|c}}}} | o ={{RouteBox|O|{{{link|Orange Line (Kaohsiung MRT)}}}|#{{KMRT color|o}}|#000}} | r ={{RouteBox|R|{{{link|Red Line (Kaohsiung MRT)}}}|#{{KMRT color|r}}}} | t ={{RouteBox|T|{{{link|TRA Line (Kaohsiung)}}}|#{{KMRT color|t}}}} | #default ={{RouteBox|{{{2}}}|{{{2}}} Line (Kaohsiung MRT)|#{{KMRT color|{{{2}}}}}}} }} | karaj ={{#switch: {{lc: {{{2}}} }} | metro =[[File:لوگو قطار شهری کرج و حومه.svg|{{{size|25}}}px|link={{{link| Karaj Metro}}}]] | 2 | 3 | 4 | 5 | 6 =[[File:لوگو قطار شهری کرج و حومه.svg|{{{size|25}}}px|link={{{link| Karaj Metro}}}]] {{color box||'''LINE {{{2}}}'''}} [[File:Zeichen 123.svg|15px]] }} | karlsruhe ={{S-Bahn-Karlsruhe|{{{2|}}}}} | kermanshah ={{#switch: {{lc: {{{2}}} }} | metro =<!--[[File:Kermanshah Metro Logo.png|{{{size|25}}}px|link={{{link| Kermanshah Metro}}}]] (logo deleted)--> }} | kiev ={{#switch: {{lc: {{{2}}} }} | 1 =[[File:Kiev Metro First Line logo.svg|{{{size|15}}}px|link={{{link|Sviatoshynsko-Brovarska Line}}}|alt={{{alt|{{{link|Line 1}}}}}}]] | 2 =[[File:Kiev Metro Second Line logo.svg|{{{size|15}}}px|link={{{link|Obolonsko–Teremkivska Line}}}|alt={{{alt|{{{link|Line 2}}}}}}]] | 3 =[[File:Kiev Metro Third Line logo.svg|{{{size|15}}}px|link={{{link|Syretsko-Pecherska Line}}}|alt={{{alt|{{{link|Line 3}}}}}}]] | 4 =[[File:Kiev Metro Line 4.svg|{{{size|15}}}px|link={{{link|Podilsko-Vyhurivska Line}}}|alt={{{alt|{{{link|Line 4}}}}}}]] | 5 =[[File:Kiev Metro Line 5.svg|{{{size|15}}}px|link={{{link|Livoberezhna Line (Kiev Metro)}}}|alt={{{alt|{{{link|Line 5}}}}}}]] | e | u =[[File:Kyiv Urban Electric Train.svg|{{{size|15}}}px|link={{{link|Kiev Urban Electric Train}}}|alt={{{alt|{{{link|}}}}}}]] | f =[[File:Kiev Funicular logo.svg|{{{size|15}}}px|link={{{link|Kiev Funicular}}}|alt={{{alt|{{{link|Funicular}}}}}}]] | t | l =[[File:Kiev T logo.svg|{{{size|15}}}px|link={{{link|Kiev Light Rail}}}|alt={{{alt|{{{link|Light Rail}}}}}}]] }} | kobe ={{#switch: {{lc: {{{2}}} }} | metro =[[File:Kobe Municipal Subway Logo.svg|{{{size|13}}}px|link={{{link|Kobe Municipal Subway}}}]] | k | kaigan =[[File:Subway KobeKaigan.svg|{{{size|13}}}px|link={{{link|Kaigan Line}}}]] | s | seishin =[[File:Subway KobeSeishin.svg|{{{size|13}}}px|link={{{link|Seishin-Yamate Line}}}]] }} | kolkata ={{#switch: {{lc: {{{2}}} }} | s | suburban =[[File:Indian Railways Suburban Railway Logo.svg|{{{size|15}}}px|link={{{link|Kolkata Suburban Railway}}}]] | m | metro =[[File:Kolkata Metro Logo.svg|{{{size|15}}}px|link={{{link|Kolkata Metro}}}]] | ewm | ew metro =[[File:Kolkata Metro Rail Corporation Logo.svg|{{{size|15}}}px|link={{{link|Kolkata Metro}}}]] | line 1 ={{RouteBox|Line 1|Kolkata Metro Line 1|NAVY|WHITE|bold=yes}} | line 2 ={{RouteBox|Line 2|Kolkata Metro Line 2|GREEN|WHITE|bold=yes}} | line 3 ={{RouteBox|Line 3|Kolkata Metro Line 3|#8a2be2|WHITE|bold=yes}} | line 4 ={{RouteBox|Line 4|Kolkata Metro Line 4|RED|WHITE|bold=yes}} | line 5 ={{RouteBox|Line 5|Kolkata Metro Line 5|PINK|WHITE|bold=yes}} | line 6 ={{RouteBox|Line 6|Kolkata Metro Line 6|ORANGE|WHITE|bold=yes}} | tram =[[File:Calcutta Tramways Company (logo).gif|{{{size|15}}}px|link={{{link|Trams in Kolkata}}}]] | bus =[[File:Kolkata bus.png|{{{size|13}}}px|link={{{link|Transport in Kolkata#Buses}}}]] | ferry =[[File:BSicon FERRY.svg|{{{size|18}}}px|link={{{link|Transport in Kolkata#Port and water-transport}}}]] }} | kualalumpur | kuala lumpur =[[File:Keretapi Tanah Melayu Berhad Logo.svg|{{{size|15}}}px|link={{{link|Keretapi Tanah Melayu}}}|alt={{{alt|{{{link|Keretapi Tanah Melayu}}}}}}]] | kunming ={{#switch: {{lc: {{{3}}} }} | na ={{RouteBox|{{{2}}}|Line {{{2}}} (Kunming Rail Transit)|#{{KunmingRT color|na}}}} | #default ={{RouteBox|{{{2}}}|Line {{{2}}} (Kunming Rail Transit)|#{{KunmingRT color|{{{2}}}}}}} }} | kyoto ={{#switch: {{lc: {{{2}}} }} | metro =[[File:Kyoto MTB Logo.svg|{{{size|13}}}px|link={{{link|Kyoto Municipal Subway}}}]] | k | karasuma =[[File:Subway KyotoKarasuma.png|{{{size|13}}}px|link={{{link|Karasuma Line}}}]] | t | tozai =[[File:Subway KyotoTozai.png|{{{size|13}}}px|link={{{link|Tōzai Line (Kyoto)}}}]] }} | lary ={{rbox|{{{2}}}|{{{2}}} (Los Angeles Railway)}} | lille ={{#switch: {{lc: {{{2}}} }} | metro =[[File:Lille Metro Logo 2017.svg|13x13px|link={{{link|Lille Metro}}}|alt={{{alt|{{{link|Lille Metro}}}}}}]] | 1 | 2 =[[File:Symbole Lille {{{2}}}.svg|13x13px|link={{{link|Lille Metro}}}|alt={{{alt|{{{link|Lille Metro}}}}}}]] | tramway =[[File:Lille Tramway Logo 2017.svg|13x13px|link={{{link|Lille tramway}}}|alt={{{alt|{{{link|Lille tramway}}}}}}]] | r | t =[[File:Symbole Lille {{uc:{{{2}}}}}.svg|13x13px|link={{{link|Lille tramway}}}|alt={{{alt|{{{link|Lille tramway}}}}}}]] | bus =[[File:Lille Bus Logo 2017.svg|13x13px|link={{{link|Lille buses}}}|alt={{{alt|{{{link|Lille buses}}}}}}]] }} | lisboa |lisbon ={{#switch: {{lc: {{{2}}} }} | metro =[[File:Metropolitano Lisboa logo.svg|{{{size|14}}}px|link={{{link|Lisbon Metro}}}|alt={{{alt|{{{link|Lisbon Metro}}}}}}]] | azul | blue =[[File:MetroLisboa-linha-azul.svg|{{{size|14}}}px|link={{{link|Blue Line (Lisbon Metro)}}}|alt={{{alt|{{{link|Lisbon Metro}}}}}}]] | amarela | yellow =[[File:MetroLisboa-linha-amarela.svg|{{{size|14}}}px|link={{{link|Yellow Line (Lisbon Metro)}}}|alt={{{alt|{{{link|Lisbon Metro}}}}}}]] | verde | green ={{nbsp}}<!--[[File:MetroLisboa-linha-verde.svg|{{{size|14}}}px|link={{{link|Green Line (Lisbon Metro)}}}|alt={{{alt|{{{link|Lisbon Metro}}}}}}]]--> | vermelha | red =[[File:MetroLisboa-linha-vermelha.svg|{{{size|14}}}px|link={{{link|Red Line (Lisbon Metro)}}}|alt={{{alt|{{{link|Lisbon Metro}}}}}}]] }} | leeds =[[File:WestYorksireMetro.png|{{{size|11}}}px|link={{{link|West Yorkshire Metro}}}|alt={{{alt|{{{link|West Yorkshire Metro}}}}}}]] | liverpool =[[File:Merseyrail alternative logo.svg|{{{size|10}}}px|link={{{link|Merseyrail}}}|alt={{{alt|{{{link|Merseyrail}}}}}}]] | london ={{#switch: {{lc: {{{2}}} }} | bus =[[File:London Buses square.svg|{{{size|10}}}px|link={{{link|London Buses}}}|alt={{{alt|{{{link|London Buses}}}}}}]] | crossrail =[[File:Elizabeth line roundel (no text).svg|{{{size|10}}}px|link={{{link|Crossrail}}}|alt={{{alt|{{{link|Crossrail}}}}}}]] | crossrail2 =[[File:Crossrail2.svg|{{{size|10}}}px|link={{{link|Crossrail 2}}}|alt={{{alt|{{{link|Crossrail 2}}}}}}]] | dlr =[[File:DLR no-text roundel.svg|{{{size|10}}}px|link={{{link|Docklands Light Railway}}}|alt={{{alt|{{{link|Docklands Light Railway}}}}}}]] | cablecar =[[File:London AirLine Roundel.png|{{{size|12}}}px|link={{{link|Emirates Air Line (cable car)}}}|alt={{{alt|{{{link|Emirates Air Line (gondola lift)}}}}}}]] | overground ={{#switch: {{lc: {{{3}}} }} | north | east | south | west =[[File:Overground roundel (no text).svg|{{{size|10}}}px|link={{{link|{{ucfirst:{{{3}}}}} London Line}}}|alt={{{alt|{{{link|{{ucfirst:{{{3}}}}} London Line}}}}}}]] | gospel | goblin | barking =[[File:Overground roundel (no text).svg|{{{size|10}}}px|link={{{link|Gospel Oak to Barking line}}}|alt={{{alt|{{{link|Gospel Oak to Barking line}}}}}}]] | lea | lea valley =[[File:Overground roundel (no text).svg|{{{size|10}}}px|link={{{link|Lea Valley lines}}}|alt={{{alt|{{{link|Lea Valley lines}}}}}}]] | romford | upminster =[[File:Overground roundel (no text).svg|{{{size|10}}}px|link={{{link|Romford–Upminster line}}}|alt={{{alt|{{{link|Romford–Upminster line}}}}}}]] | watford =[[File:Overground roundel (no text).svg|{{{size|10}}}px|link={{{link|Watford DC line}}}|alt={{{alt|{{{link|Watford DC Line}}}}}}]] | #default =[[File:Overground roundel (no text).svg|{{{size|10}}}px|link={{{link|London Overground}}}|alt={{{alt|{{{link|London Overground}}}}}}]] }} | tram =[[File:Tramlink no-text roundel.svg|{{{size|10}}}px|link={{{link|Tramlink{{#if:{{{3|}}}| route {{{3}}}}}}}}|alt={{{alt|{{{link|Tramlink{{#if:{{{3|}}}| route {{{3}}}}}}}}}}}]] | rail =[[File:National Rail logo.svg|{{{size|12}}}px|link={{{link|National Rail}}}|alt={{{alt|{{{link|National Rail}}}}}}]] | thameslink =[[File:ThameslinkSymbol.svg|{{{size|12}}}px|link={{{link|Thameslink}}}|alt={{{alt|{{{link|Thameslink}}}}}}]] | underground =[[File:Underground no-text.svg|{{{size|10}}}px|link={{{link|London Underground}}}|alt={{{alt|{{{link|London Underground}}}}}}]] | river =[[File:BSicon FERRY.svg|{{{size|15}}}px|link={{{link|London River Services}}}|alt={{{alt|{{{link|London River Services}}}}}}]] | bakerloo | district | elizabeth | jubilee | metropolitan | northern | piccadilly | victoria =[[File:{{ucfirst:{{{2}}}}} line roundel (no text).svg|{{{size|10}}}px|link={{{link|{{ucfirst:{{{2}}}}} line}}}|alt={{{alt|{{{link|{{ucfirst:{{{2}}}}} Line}}}}}}]] | central | circle =[[File:{{ucfirst:{{{2}}}}} line roundel (no text).svg|{{{size|10}}}px|link={{{link|{{ucfirst:{{{2}}}}} line (London Underground)}}}|alt={{{alt|{{{link|{{ucfirst:{{{2}}}}} line (London Underground)}}}}}}]] | east london =[[File:East London line roundel (no text).svg|{{{size|10}}}px|link={{{link|East London line#The London Underground era}}}|alt={{{alt|{{{link|East London line}}}}}}]] | fleet =[[File:Fleet line roundel (no text).svg|{{{size|10}}}px|link={{{link|Fleet line}}}|alt={{{alt|{{{link|Fleet Line}}}}}}]] | h&c =[[File:H&c line roundel (no text).svg|{{{size|10}}}px|link={{{link|Hammersmith & City line}}}|alt={{{alt|{{{link|Hammersmith & City Line}}}}}}]] | w&c =[[File:W&c line roundel (no text).svg|{{{size|10}}}px|link={{{link|Waterloo & City line}}}|alt={{{alt|{{{link|Waterloo & City Line}}}}}}]] }} | losangeles ={{#switch: {{lc: {{{2}}} }} | metrolink ={{#if:{{{3|}}}|{{#ifeq:{{{4|}}}|1| <span style="display:inline-block; position:relative; padding:0 0.5em; background:#{{rcr|Metrolink (California)|{{{3}}}}}; font-weight:bold; font-size:80%;">[[{{#switch:{{trunc|{{lc:{{{3}}}}}|1}} |9|p=91/Perris Valley |a=Antelope Valley |i=Inland Empire–Orange County |o=Orange County |r=Riverside |s=San Bernardino |v=Ventura County}} Line{{#ifeq:{{trunc|{{lc:{{{3|}}}}}|1}}|r| (Metrolink)|}}|{{white|{{#switch:{{trunc|{{lc:{{{3}}}}}|1}} |9|p=91/Perris Valley |a=Antelope Valley |i=Inland Empire–Orange County |o=Orange County |r=Riverside |s=San Bernardino |v=Ventura County}} {{#if:{{{line|}}}|Line|}}}}]]</span> |[[{{#switch:{{trunc|{{lc:{{{3}}}}}|1}} |9|p=91/Perris Valley |a=Antelope Valley |i=Inland Empire–Orange County |o=Orange County |r=Riverside |s=San Bernardino |v=Ventura County}} Line|<span style="display:inline-block; position:relative; vertical-align:text-top; width:0.8em; height:0.8em; background:#{{rcr|Metrolink (California)|{{{3}}}}};"></span>]]{{#ifeq:{{{4|}}}|0||&#32;[[{{#switch:{{trunc|{{lc:{{{3}}}}}|1}} |9|p=91/Perris Valley |a=Antelope Valley |i=Inland Empire–Orange County |o=Orange County |r=Riverside |s=San Bernardino |v=Ventura County}} Line {{#ifeq:{{trunc|{{lc:{{{3|}}}}}|1}}|r| (Metrolink)|}}|{{#switch:{{trunc|{{lc:{{{3}}}}}|1}} |9|p=91/Perris Valley |a=Antelope Valley |i=Inland Empire–Orange County |o=Orange County |r=Riverside |s=San Bernardino |v=Ventura County}} {{#if:{{{line|}}}|Line|}}]]}}}}|[[File:Metrolink icon.svg|{{{size|16}}}px|link={{{link|Metrolink (California)}}}|alt={{{alt|{{{link|Metrolink (California)}}}}}}]]}} | lacmta ={{LACMTA link logo{{#if:{{{3|}}}|{{!}}showtext{{=}}yes|}}}} | {{LACMTA icon|{{{2}}}{{#if:{{{3|}}}|{{!}}showtext=yes|}}}} }} | lyon ={{#switch:{{lc:{{{2}}}}} | bus =[[File:Lyon tcl logo-bus-full.svg|{{{size|x14}}}px|link={{{link|Buses in Lyon}}}]] | f | funicular =[[File:Lyon tcl logo-funi-full.svg|{{{size|x14}}}px|link={{{link|Funiculars of Lyon}}}]] | m | metro =[[File:Lyon tcl logo-metro-full.svg|{{{size|x14}}}px|link={{{link|Lyon Metro}}}]] | t | tramway =[[File:Lyon tcl logo-tram-full.svg|{{{size|x14}}}px|link={{{link|Lyon tramway}}}]] | tr | trolleybus =[[File:Lyon tcl logo-cbus-full.svg|{{{size|x14}}}px|link={{{link|Trolleybuses in Lyon}}}]] | {{RouteBox|{{uc:{{{2}}}}}|{{#switch:{{uc:{{{2}}}}}|F1|F2=Funiculars of Lyon|Lyon Metro Line {{uc:{{{2}}}}}}}|#{{Lyon Metro color|{{uc:{{{2}}}}}}}}} }} | madrid ={{#switch: {{lc: {{{2}}} }} | renfe =[[File:Madrid-MetroRENFE.svg|{{{size|10}}}px|link={{{link|Renfe Operadora}}}]] | c | cercanias | cercanías =[[File:Cercanias Logo.svg|{{{size|12}}}px|link={{{link|Cercanías Madrid}}}]] | c-1 =[[File:C-1 light blue.svg|{{{size|14}}}px|link={{{link|Cercanías Madrid}}}]] | c-2 =[[File:C-2 green.svg|{{{size|14}}}px|link={{{link|Cercanías Madrid}}}]] | c-3 =[[File:C-3 dark pink.svg|{{{size|14}}}px|link={{{link|Cercanías Madrid}}}]] | c-4 =[[File:C-4 dark blue.svg|{{{size|14}}}px|link={{{link|Cercanías Madrid}}}]] | c-5 =[[File:C-5 yellow.svg|{{{size|14}}}px|link={{{link|Cercanías Madrid}}}]] | c-7 =[[File:C-7 red.svg|{{{size|14}}}px|link={{{link|Cercanías Madrid}}}]] | c-8 =[[File:C-8 green.svg|{{{size|14}}}px|link={{{link|Cercanías Madrid}}}]] | c-9 =[[File:C-9 orange.svg|{{{size|14}}}px|link={{{link|Cercanías Madrid}}}]] | c-10 =[[File:C-10 lime.svg|{{{size|18}}}px|link={{{link|Cercanías Madrid}}}]] | metro =[[File:MetroMadridLogoSimplified.svg|{{{size|15}}}px|link={{{link|Madrid Metro}}}]] | #default =[[File:Madrid-MetroLinea{{{2}}}.svg|{{{size|14}}}px|link={{{link|Line {{{2}}} (Madrid Metro)}}}]] | r | ramal =[[File:Madrid-MetroRamal.svg|{{{size|14}}}px|link={{{link|Ramal (Madrid Metro)}}}]] | l | ligero =[[File:Stadtbahn Madrid Logo.svg|{{{size|14}}}px|link={{{link|Metro Ligero}}}]] | l1 | ml1 | ml-1 =[[File:Madrid_MetroLigero1.svg|{{{size|14}}}px|link={{{link|Metro Ligero#Line ML-1}}}]] | l2 | ml2 | ml-2 =[[File:Madrid_MetroLigero2.svg|{{{size|14}}}px|link={{{link|Metro Ligero#Line ML-2}}}]] | l3 | ml3 | ml-3 =[[File:Madrid_MetroLigero3.svg|{{{size|14}}}px|link={{{link|Metro Ligero#Line ML-3}}}]] | bus | e | emt =[[File:MadridMetro-EMT.svg|{{{size|14}}}px|link={{{link|Madrid#Buses}}}]] | u | urbano =[[File:MadridMetro-BusUrbano.svg|{{{size|14}}}px|link={{{link|Madrid#Buses}}}]] | i | interurbano =[[File:MadridMetro-BusInterurbano.svg|{{{size|14}}}px|link={{{link|Madrid#Buses}}}]] | lr | largo | recorrido | largorecorrido =[[File:MadridMetro-LargoRecorrido.svg|{{{size|14}}}px|link={{{link|Madrid#Buses}}}]] | b | buho =[[File:MadridBusBuho.svg|{{{size|14}}}px|link={{{link|Madrid#Buses}}}]] | ib | interurbanobuho =[[File:MadridBusInterurbanoBuho.svg|{{{size|14}}}px|link={{{link|Madrid#Buses}}}]] | a =[[File:Madrid-MetroZonaA.svg|{{{size|14}}}px|link={{{link|Madrid Metro#Fares}}}]] | b1 =[[File:Madrid-MetroZonaB1.svg|{{{size|14}}}px|link={{{link|Madrid Metro#Fares}}}]] | b2 =[[File:Madrid-MetroZonaB2.svg|{{{size|14}}}px|link={{{link|Madrid Metro#Fares}}}]] | b3 =[[File:Madrid-MetroZonaB3.svg|{{{size|14}}}px|link={{{link|Madrid Metro#Fares}}}]] | c1 =[[File:Madrid-MetroZonaC1.svg|{{{size|14}}}px|link={{{link|Madrid Metro#Fares}}}]] | c2 =[[File:Madrid-MetroZonaC2.svg|{{{size|14}}}px|link={{{link|Madrid Metro#Fares}}}]] | e1 =[[File:Madrid-MetroZonaE1.svg|{{{size|14}}}px|link={{{link|Madrid Metro#Fares}}}]] | e2 =[[File:Madrid-MetroZonaE2.svg|{{{size|14}}}px|link={{{link|Madrid Metro#Fares}}}]] }} | malaga | málaga ={{#switch: {{lc: {{{2}}} }} | metro =[[File:Logo metro málaga.svg|{{{size|15}}}px|link={{{link|Málaga Metro}}}]] | 1 =[[File:MetroMalaga L1.svg|{{{size|11}}}px|link={{{link|Málaga Metro}}}]] | 2 =[[File:MetroMalaga L2.svg|{{{size|11}}}px|link={{{link|Málaga Metro}}}]] | cercanias =[[File:Cercanias Logo.svg|{{{size|12}}}px|link={{{link|Cercanías Málaga}}}]] | c-1 =[[File:C-1 light blue.svg|{{{size|14}}}px|link={{{link|Cercanías Málaga}}}]] | c-2 =[[File:C-2 green.svg|{{{size|14}}}px|link={{{link|Cercanías Málaga}}}]] }} | manchester =[[File:Metrolink generic.png|{{{size|10}}}px|link={{{link|Manchester Metrolink}}}|alt={{{alt|{{{link|Manchester Metrolink}}}}}}]] | manila ={{#switch: {{lc: {{{2}}} }} | lrt-1 | lrt1 | 1 ={{rail icon|Manila LRT|1}} | lrt-2 | lrt2 | mrt-2 | mrt2 | 2 ={{rail icon|Manila LRT|2}} | mrt-3 | mrt3 | lrt-3 | lrt3 | 3 ={{rail color box|Manila MRT|3|inline=route}} | mrt-4 | mrt4 | 4 ={{rail color box|Manila MRT|4|inline=route}} | lrt-5 | lrt5 | 5 ={{rail color box|Manila MRT|5|inline=route}} | lrt-6 | lrt6 | 6 ={{rail color box|Manila LRT|6|inline=route}} | mrt-7 | mrt7 | 7 ={{rail color box|Manila MRT|7|inline=route}} | mrt-8 | mrt8 | 8 ={{rail color box|Manila MRT|8|inline=route}} | mrt-9 | mrt9 | 9 | mms ={{RouteBox|MMS|Metro Manila Subway|#{{rail color|Manila MRT|9}}}} | pnr | mc | orange = [[Image:Philippine National Railways (PNR).svg|{{{size|20}}}px|link={{{link|PNR Metro Commuter Line}}}]] | nscr = {{RouteBox|NSCR|Philippine National Railways|#{{PNR color}}|black}} }} | marta =[[File:MARTA stripes logo.svg|{{{size|30}}}px|link={{{link|Metropolitan Atlanta Rapid Transit Authority}}}|alt={{{alt|{{{link|Metropolitan Atlanta Rapid Transit Authority}}}}}}]] | mashhad ={{#switch: {{lc: {{{2}}} }} | metro =[[File:Mashhad Metro logo.png|{{{size|25}}}px|link={{{link| Mashhad Urban Railway}}}]] | uc =[[File:Zeichen 123.svg|15px]] }} | mecca ={{#switch: {{lc: {{{2}}} }} | a ={{RouteBox|A|Line A (Mecca Metro)|#FFD700}} | b ={{RouteBox|B|Line B (Mecca Metro)|#009530}} | c ={{RouteBox|C|Line C (Mecca Metro)|#DC241F}} | d ={{RouteBox|D|Line D (Mecca Metro)|#0354A6}} | s | shuttle ={{RouteBox|S|Al Mashaaer Al Mugaddassah Metro Southern Line|#FFC0CB|#000000}} }} | medina ={{#switch: {{lc: {{{2}}} }} | 1 ={{RouteBox|1|Line 1 (Jeddah Metro)|#009530}} | 2 ={{RouteBox|2|Line 2 (Jeddah Metro)|#0354A6}} | 3 ={{RouteBox|3|Line 3 (Jeddah Metro)|#DC241F}} }} <!-- "melbourne" is an alias for "victoria" --> | mexicocity ={{#switch: {{lc: {{{2}}} }} | mcm =[[File:Mexico City Metro.svg|{{{size|16}}}px|link={{{link|Mexico City Metro}}}|alt={{{alt|{{{link|Mexico City Metro}}}}}}]] | tl =[[File:DFGGH.JPG|{{{size|16}}}px|link={{{link|Xochimilco Light Rail}}}|alt={{{alt|{{{link|Xochimilco Light Rail}}}}}}]] | fs =[[File:Ferrocarril Suburbano.svg|{{{size|16}}}px|link={{{link|Tren Suburbano}}}|alt={{{alt|{{{link|Tren Suburbano}}}}}}]] | #default =[[File:MetroDF Línea {{{2}}}.svg|{{{size|16}}}px|link={{{link|Mexico City Metro Line {{{2}}}}}}|alt={{{alt|{{{link|Mexico City Metro Line {{{2}}}}}}}}}]] }} | miami ={{#switch: {{lc: {{{2}}} }} | metrobus =[[File:Logo Miami-Dade County.svg|{{{size|24}}}px|link={{{link|Metrobus (Miami-Dade County)}}}|alt={{{alt|Metrobus (Miami-Dade County)}}}]] | metromover =[[File:Logo Miami-Dade County.svg|{{{size|24}}}px|link={{{link|Metromover}}}|alt={{{alt|Metromover}}}]] | metrorail | #default =[[File:MDTMetro.svg|{{{size|16}}}px|link={{{link|Metrorail (Miami-Dade County)}}}|alt={{{alt|Metrorail (Miami-Dade County)}}}]] }} | minnesota ={{#switch: {{lc: {{{2}}} }} | metro =[[File:Metro Minnesota icon.svg|{{{size|16}}}px|link=Metro (Minnesota)]] | blue =[[File:Metro Minnesota icon.svg|{{{size|16}}}px|link=Metro (Minnesota)]] <span style="background-color:#{{rcr|Metro (Minnesota)|blue}}; border:1px solid #{{rcr|Metro (Minnesota)|blue}}; color:white; font-weight:bold; font-size:80%; white-space:nowrap;">&nbsp;[[Metro Blue Line (Minnesota)|{{white|Blue Line}}]]&nbsp;</span> | green =[[File:Metro Minnesota icon.svg|{{{size|16}}}px|link=Metro (Minnesota)]] <span style="background-color:#{{rcr|Metro (Minnesota)|green}}; border:1px solid #{{rcr|Metro (Minnesota)|green}}; color:white; font-weight:bold; font-size:80%; white-space:nowrap;">&nbsp;[[Metro Green Line (Minnesota)|{{white|Green Line}}]]&nbsp;</span> | red =[[File:Metro Minnesota icon.svg|{{{size|16}}}px|link=Metro (Minnesota)]] <span style="background-color:#{{rcr|Metro (Minnesota)|red}}; border:1px solid #{{rcr|Metro (Minnesota)|red}}; color:white; font-weight:bold; font-size:80%; white-space:nowrap;">&nbsp;[[Metro Red Line (Minnesota)|{{white|Red Line}}]]&nbsp;</span> | orange =[[File:Metro Minnesota icon.svg|{{{size|16}}}px|link=Metro (Minnesota)]] <span style="background-color:#{{rcr|Metro (Minnesota)|orange}}; border:1px solid #{{rcr|Metro (Minnesota)|orange}}; color:white; font-weight:bold; font-size:80%; white-space:nowrap;">&nbsp;[[Metro Orange Line (Minnesota)|{{white|Orange Line}}]]&nbsp;</span> | southwest lrt|sw|southwest|lrt =[[File:Metro Minnesota icon.svg|{{{size|16}}}px|link=Metro (Minnesota)]] <span style="background-color:#{{rcr|Metro (Minnesota)|southwest lrt}}; border:1px solid #{{rcr|Metro (Minnesota)|green}}; color:white; font-weight:bold; font-size:80%; white-space:nowrap;">&nbsp;[[Southwest LRT|{{white|Southwest LRT}}]]&nbsp;</span> | a =[[File:Metro Minnesota icon.svg|{{{size|16}}}px|link=Metro (Minnesota)]] <span style="background-color:#{{rcr|Metro (Minnesota)|a}}; border:1px solid #{{rcr|Metro (Minnesota)|a}}; color:white; font-weight:bold; font-size:80%; white-space:nowrap;">&nbsp;[[Metro A Line (Minnesota)|{{white|A Line}}]]&nbsp;</span> | b =[[File:Metro Minnesota icon.svg|{{{size|16}}}px|link=Metro (Minnesota)]] <span style="background-color:#{{rcr|Metro (Minnesota)|b}}; border:1px solid #{{rcr|Metro (Minnesota)|b}}; color:white; font-weight:bold; font-size:80%; white-space:nowrap;">&nbsp;[[Metro B Line (Minnesota)|{{white|B Line}}]]&nbsp;</span> | c =[[File:Metro Minnesota icon.svg|{{{size|16}}}px|link=Metro (Minnesota)]] <span style="background-color:#{{rcr|Metro (Minnesota)|c}}; border:1px solid #{{rcr|Metro (Minnesota)|c}}; color:white; font-weight:bold; font-size:80%; white-space:nowrap;">&nbsp;[[Metro C Line (Minnesota)|{{white|C Line}}]]&nbsp;</span> | d =[[File:Metro Minnesota icon.svg|{{{size|16}}}px|link=Metro (Minnesota)]] <span style="background-color:#{{rcr|Metro (Minnesota)|d}}; border:1px solid #{{rcr|Metro (Minnesota)|d}}; color:white; font-weight:bold; font-size:80%; white-space:nowrap;">&nbsp;[[Metro D Line (Minnesota)|{{white|D Line}}]]&nbsp;</span> | e =[[File:Metro Minnesota icon.svg|{{{size|16}}}px|link=Metro (Minnesota)]] <span style="background-color:#{{rcr|Metro (Minnesota)|e}}; border:1px solid #{{rcr|Metro (Minnesota)|e}}; color:white; font-weight:bold; font-size:80%; white-space:nowrap;">&nbsp;[[Metro E Line (Minnesota)|{{white|E Line}}]]&nbsp;</span> }} | minsk ={{#switch: {{lc: {{{2}}} }} | metro =[[File:Minsk_metro_logo.svg|{{{size|16}}}px|link=Minsk Metro]] | 1 | maskowskaya =[[File:Minsk Metro First Line logo.svg|{{{size|15}}}px|link=Maskowskaya line]] | 2 | awtazavodskaya =[[File:Minsk_Metro_Second_Line_logo.svg|{{{size|15}}}px|link=Awtazavodskaya line]] | 3 | zelenaluzhskaya =[[File:Minsk_Metro_Third_Line_logo.svg|{{{size|15}}}px|link=Zelenaluzhskaya line]] }} | mitteldeutschland ={{S-Bahn Mitteldeutschland|{{{2|}}}}} | montreal ={{#switch: {{lc: {{{2}}} }} | rail={{#if:{{{4|}}}||[[File:Exo.svg|24px|link={{{link|Exo (public transit)}}}]]}} {{#switch: {{lc: {{{3}}} }} | candiac | delson | delson-candiac =[[File:AMT_Candiac_icon.png|{{{size|16}}}px|link=Candiac line]] | deux-montagnes =[[File:AMT_Deux-Montagnes_icon.png|{{{size|16}}}px|link=Deux-Montagnes line]] | mascouche | repentigny-mascouche | repentigny =[[File:AMT_Mascouche_icon.png|{{{size|16}}}px|link=Mascouche line]] | mont-saint-hilaire =[[File:AMT_Mont-Saint-Hilaire_icon.png|{{{size|16}}}px|link=Mont-Saint-Hilaire line]] | saint-jerome | saint-jérôme | blainville | blainville-saint-jerome | blainville-saint-jérôme =[[File:AMT_Saint-Jérôme_icon.png|{{{size|16}}}px|link=Saint-Jérôme line]] | vaudreuil | hudson | vaudreuil-hudson =[[File:AMT_Vaudreuil–Hudson_icon.png|{{{size|16}}}px|link=Vaudreuil–Hudson line]] }} | metro ={{#switch: {{lc: {{{3}}} }} | 1 | green =[[File:MtlMetro1.svg|{{{size|16}}}px|link=Green Line (Montreal Metro)]] | 2 | orange =[[File:MtlMetro2.svg|{{{size|16}}}px|link=Orange Line (Montreal Metro)]] | 4 | yellow =[[File:MtlMetro4.svg|{{{size|16}}}px|link=Yellow Line (Montreal Metro)]] | 5 | blue =[[File:MtlMetro5.svg|{{{size|16}}}px|link=Blue Line (Montreal Metro)]] | #default =[[File:Montreal Metro.svg|{{{size|16}}}px|link={{{link|Montreal Metro}}}]] }} | bus ={{#switch: {{lc: {{{3}}} }} | express =[[File:STM Autobus Express.svg|{{{size|20}}}px|link={{{link|List of Montreal bus routes}}}]] | night =[[File:STM Autobus Nuit.svg|{{{size|16}}}px|link={{{link|List of Montreal bus routes}}}]] | reserved =[[File:STM Autobus Express.svg|{{{size|20}}}px|link={{{link|List of Montreal bus routes}}}]] | navetteor =[[File:STM Autobus NavetteOr.svg|{{{size|16}}}px|link={{{link|List of Montreal bus routes}}}]] | shuttle =[[File:STM Autobus Navette.svg|{{{size|16}}}px|link={{{link|List of Montreal bus routes}}}]] | 10min =[[File:STM Autobus 10Min.svg|{{{size|16}}}px|link={{{link|List of Montreal bus routes}}}]] | #default =[[File:Autobusmontréal.svg|{{{size|18}}}px|link={{{link|List of Montreal bus routes}}}]] }} }} | mumbai ={{#switch: {{lc: {{{2}}} }} | s | suburban =[[File:Indian Railways Suburban Railway Logo.svg|{{{size|17}}}px|link={{{link|Mumbai Suburban Railway}}}]] | nmm | navi | navi mumbai metro =[[File:NaviMumbaiMetro-Logo.png|{{{size|20}}}px|link={{{link|Navi Mumbai Metro}}}]] | m | metro =[[File:Mumbai Metro Line 1 logo.png|{{{size|20}}}px|link={{{link|Mumbai Metro}}}]] | mr | monorail =[[File:Mumbai MonoRail Logo.svg|{{{size|20}}}px|link={{{link|Mumbai Monorail}}}]] }} | munich={{ÖPNV München|{{{2}}}|{{{size|12}}}}} | nagoya ={{#switch: {{lc: {{{2}}} }} | h | higashiyama =[[File:Nagoya Subway Logo (Higashiyama Line).svg|{{{size|14}}}px|link={{{link|Higashiyama Line}}}]] | m | meijō | meijo =[[File:Nagoya Subway Logo (Meijo & Meiko Line).svg|{{{size|14}}}px|link={{{link|Meijō Line}}}]] | e | meikō | meiko =[[File:Nagoya Subway Logo (Meijo & Meiko Line).svg|{{{size|14}}}px|link={{{link|Meikō Line}}}]] | t | tsurumai =[[File:Nagoya Subway Logo (Tsurumai Line).svg|{{{size|14}}}px|link={{{link|Tsurumai Line}}}]] | s | sakura-dōri | sakura-dori | sakuradori =[[File:Nagoya Subway Logo (Sakura-dori Line).svg|{{{size|14}}}px|link={{{link|Sakura-dōri Line}}}]] | k | kamiiida =[[File:Nagoya Subway Logo (Kamiiida Line).svg|{{{size|14}}}px|link={{{link|Kamiiida Line}}}]] | metro =[[File:Nagoya Subway Logo (black).svg|{{{size|14}}}px|link={{{link|Nagoya Municipal Subway}}}]] }} | nanchang ={{#switch: {{lc: {{{3}}} }} | na ={{#switch: {{lc: {{{2}}} }} | #default ={{RouteBox|{{{2}}}|Line {{{2}}} (Nanchang Metro)|#{{NCM color|na}}}} }} | #default ={{#switch: {{lc: {{{2}}} }} | metro | rt =[[File:NanChang Metro logo.svg|{{{size|20}}}px|link={{{link|Nanchang Metro}}}|alt={{{alt|{{{link|Nanchang Metro}}}}}}]] | #default ={{RouteBox|{{{2}}}|Line {{{2}}} (Nanchang Metro)|#{{NCM color|{{{2}}}}}}} | 2 ={{RouteBox|2|Line 2 (Nanchang Metro)|#{{NCM color|2}}|#000}} }} }} | nanjing ={{#switch: {{lc: {{{3}}} }} | na ={{#switch: {{lc: {{{2}}} }} | #default ={{RouteBox|{{{2}}}|Line {{{2}}} (Nanjing Metro)|#{{NJM color|na}}}} }} | #default ={{#switch: {{lc: {{{2}}} }} | metro =[[File:Nanjing Metro logo.svg|{{{size|x16}}}px|link={{{link|Nanjing Metro}}}|alt={{{alt|{{{link|Nanjing Metro}}}}}}]] | #default ={{RouteBox|{{{2}}}|Line {{{2}}} (Nanjing Metro)|#{{NJM color|{{{2}}}}}}} | s ={{#switch: {{lc: {{{4}}} }} | na ={{RouteBox|S{{{3}}}|Line S{{{3}}} (Nanjing Metro)|#{{NJM color|na}}}} | #default ={{RouteBox|S{{{3}}}|Line S{{{3}}} (Nanjing Metro)|#{{NJM color|s{{{3}}}}}}} }} }} }} | nanning ={{#switch: {{lc: {{{3}}} }} | na ={{#switch: {{lc: {{{2}}} }} | #default ={{RouteBox|{{{2}}}|Line {{{2}}} (Nanning Rail Transit)|#{{NanningRT color|na}}}} }} | #default ={{#switch: {{lc: {{{2}}} }} | rt | metro =[[File:Nanning Rail Transit.png|{{{size|16}}}px|link={{{link|Nanning Rail Transit}}}|alt={{{alt|{{{link|Nanning Rail Transit}}}}}}]] | #default ={{RouteBox|{{{2}}}|Line {{{2}}} (Nanning Rail Transit)|#{{NanningRT color|{{{2}}}}}}} }} }} | newcastle =[[File:TWMetro logo no text.PNG|{{{size|10}}}px|link={{{link|Tyne and Wear Metro}}}|alt={{{alt|{{{link|Tyne and Wear Metro}}}}}}]] | newark =[[File:BSicon TRAM.svg|{{{size|16}}}px|link={{{link|Newark Light Rail}}}|alt={{{alt|{{{link|Newark Light Rail}}}}}}]] | neworleans ={{#switch: {{lc: {{{2}}} }} | stcharles | st-charles | 12 =[[St. Charles Streetcar Line|{{color box|Green}}]] | canal =[[Canal Streetcar Line|{{color box|Red}}]] [[Canal Streetcar Line|{{color box|#90EE90}}]] | canal-cemeteries | 47 =[[Canal Streetcar Line|{{color box|Red}}]] | canal-city-park-museum | 48 =[[Canal Streetcar Line|{{color box|#90EE90}}]] | riverfront | 2 | 02 =[[Riverfront Streetcar Line|{{color box|Blue}}]] | rampart-st-claude | loyola-rampart-st-claude | 49 =[[Rampart–St. Claude Streetcar Line|{{color box|Gold}}]] }} | newyork | newyorkcity | nycs | nycs-h = {{#switch: {{lc:{{{2}}}}} | mta =[[File:MTA NYC logo.svg|{{{size|16}}}px|link={{{link|Metropolitan Transportation Authority}}}]] | lirr =[[File:MTA NYC logo.svg|{{{size|16}}}px|link={{{link|Long Island Rail Road}}}]] | mnr =[[File:MTA NYC logo.svg|{{{size|16}}}px|link={{{link|Metro-North Railroad}}}]] | sir =[[File:NYCS-bull-trans-SIR-{{#ifeq:{{{1}}}|nycs-h|2016-2017|Std}}.svg|{{{size|{{#ifeq:{{{1}}}|nycs-h|15|20}}}}}px|link={{{link|Staten Island Railway}}}]] | airtrainjfk =[[File:AirTrain_JFK_notext_logo.svg|{{{size|20}}}px|link={{{link|AirTrain JFK}}}]] | subway =[[File:BSicon SUBWAY.svg|{{{size|15}}}px|link={{{link|New York City Subway}}}]] | #default =[[File:NYCS-bull-trans-{{ucfirst:{{{2}}}}}{{#ifeq:{{{1}}}|nycs-h||-Std}}.svg|{{{size|20}}}px|alt="{{{2}}}" train|link={{{link|{{ucfirst:{{{2}}}}} (New York City Subway service)}}}]] | 4d | 4x =[[File:NYCS-bull-trans-4d{{#ifeq:{{{1}}}|nycs-h||-Std}}.svg|{{{size|x20}}}px|alt="4" express train|link={{{link|4 (New York City Subway service)}}}]] | 5d | 5x =[[File:NYCS-bull-trans-5d{{#ifeq:{{{1}}}|nycs-h||-Std}}.svg|{{{size|x20}}}px|alt="5" express train|link={{{link|5 (New York City Subway service)}}}]] | 6d | 6x =[[File:NYCS-bull-trans-6d{{#ifeq:{{{1}}}|nycs-h||-Std}}.svg|{{{size|x20}}}px|alt="6" express train|link={{{link|6d (New York City Subway service)}}}]] | 7d | 7x =[[File:NYCS-bull-trans-7d{{#ifeq:{{{1}}}|nycs-h||-Std}}.svg|{{{size|x20}}}px|alt="7" express train|link={{{link|7d (New York City Subway service)}}}]] | 8 =[[File:8 (1967-1979 New York City Subway bullet).svg|{{{size|x20}}}px|alt="8" train|link={{{link|8 (New York City Subway service)}}}]] | ad | ax =[[File:NYCS-bull-trans-Ad{{#ifeq:{{{1}}}|nycs-h||-Std}}.svg|{{{size|x20}}}px|alt="A" express train|link={{{link|A (New York City Subway service)}}}]] | bd | bx =[[File:NYCS-bull-trans-Bd{{#ifeq:{{{1}}}|nycs-h||-Std}}.svg|{{{size|x20}}}px|alt="B" express train|link={{{link|B (New York City Subway service)}}}]] | fd | fx =[[File:NYCS-bull-trans-Fd{{#ifeq:{{{1}}}|nycs-h||-Std}}.svg|{{{size|x20}}}px|alt="F" express train|link={{{link|Fd (New York City Subway service)}}}]] | j | z =[[File:NYCS-bull-trans-{{{2}}}{{#ifeq:{{{1}}}|nycs-h||-Std}}.svg|{{{size|x20}}}px|alt="{{{2}}}" train|link={{{link|J/Z (New York City Subway service)}}}]] | mex =[[File:NYCS-bull-trans-{{#ifeq:{{{1}}}|nycs-h|M brown|M-Std-brown}}.svg|{{{size|x20}}}px|alt=brown "M" train|link={{{link|M (New York City Subway service)}}}]] | md | mx =[[File:NYCS-bull-trans-{{#ifeq:{{{1}}}|nycs-h|Md brown|Md-Std-brown}}.svg|{{{size|x20}}}px|alt="M" express train|link={{{link|M (New York City Subway service)}}}]] | nd | nx =[[File:NYCS-bull-trans-Nd{{#ifeq:{{{1}}}|nycs-h||-Std}}.svg|{{{size|x20}}}px|alt="N" express train|link={{{link|N (New York City Subway service)}}}]] | qd | qx =[[File:NYCS-bull-trans-Qd{{#ifeq:{{{1}}}|nycs-h||-Std}}.svg|{{{size|x20}}}px|alt="Q" express train|link={{{link|Qd (New York City Subway service)}}}]] | s | ss =[[File:NYCS-bull-trans-S{{#ifeq:{{{1}}}|nycs-h||-Std}}.svg|{{{size|x20}}}px|alt=shuttle train|link={{{link|S (New York City Subway service)}}}]]{{#ifeq:{{{2}}}|s|[[Category:Pages using Rail-interchange with newyork-s]]<nowiki/>}} | sb | sblue =[[File:NYCS-bull-trans-{{#ifeq:{{{1}}}|nycs-h|S blue|SR-Std-blue}}.svg|{{{size|20}}}px|alt="A" Shuttle train|link={{{link|A (New York City Subway service)}}}]] | sf | franklin =[[File:NYCS-bull-trans-S{{#ifeq:{{{1}}}|nycs-h||-Std}}.svg|{{{size|20}}}px|alt=Franklin Avenue Shuttle|link={{{link|Franklin Avenue Shuttle}}}]] | sr | rockaway =[[File:NYCS-bull-trans-S{{#ifeq:{{{1}}}|nycs-h||-Std}}.svg|{{{size|20}}}px|alt=Rockaway Park Shuttle|link={{{link|Rockaway Park Shuttle}}}]] | s42 | 42nd =[[File:NYCS-bull-trans-S{{#ifeq:{{{1}}}|nycs-h||-Std}}.svg|{{{size|20}}}px|alt=42nd Street Shuttle|link={{{link|42nd Street Shuttle}}}]] | ssf =[[File:NYCS-bull-trans-SF{{#ifeq:{{{1}}}|nycs-h||-Std}}.svg|{{{size|20}}}px|alt=Franklin Avenue Shuttle|link={{{link|Franklin Avenue Shuttle}}}]] | ssr =[[File:NYCS-bull-trans-SR{{#ifeq:{{{1}}}|nycs-h||-Std}}.svg|{{{size|20}}}px|alt=Rockaway Park Shuttle|link={{{link|Rockaway Park Shuttle}}}]] | wd | wx =[[File:NYCS-bull-trans-Wd{{#ifeq:{{{1}}}|nycs-h||-Std}}.svg|{{{size|20}}}px|alt=W express train|link={{{link|W (New York City Subway service)}}}]] | jfk =[[File:NYCS-bull-trans-JFK.svg|{{{size|x20}}}px|alt=JFK Express|link={{{link|JFK Express}}}]] }} | nictd =[[File:BSicon South Shore Line.svg|{{{size|20}}}px|link={{{link|South Shore Line}}}|alt={{{alt|{{{link|South Shore Line}}}}}}]] | ningbo ={{#switch: {{lc: {{{3}}} }} | na ={{#switch: {{lc: {{{2}}} }} | fh | fenghua ={{RouteBox|Fenghua|Ningbo–Fenghua intercity railway|#{{NingboRT color|na}}}} | yy | yongyu|yuyao ={{RouteBox|Yongyu|Ningbo–Yuyao Intercity Railway|#{{NingboRT color|na}}}} | #default ={{RouteBox|{{{2}}}|Line {{{2}}} (Ningbo Rail Transit)|#{{NingboRT color|na}}}} }} | #default ={{#switch: {{lc: {{{2}}} }} | rt | metro = | fh | fenghua ={{RouteBox|Fenghua|Ningbo–Fenghua intercity railway|#{{NingboRT color|fh}}}} | yy | yongyu|yuyao ={{RouteBox|Yongyu|Ningbo–Yuyao intercity railway|#{{CR color|passenger}}}} | #default ={{RouteBox|{{{2}}}|Line {{{2}}} (Ningbo Rail Transit)|#{{NingboRT color|{{{2}}}}}}} }} }} | nizhny | nizhny novgorod ={{#switch: {{lc: {{{2}}} }} | metro =[[File:NNMetro.svg|{{{size|x16}}}px|link={{{link|Nizhny Novgorod Metro}}}|alt={{{alt|{{{link|Nizhny Novgorod Metro}}}}}}]] | 1 =[[File:NNMetro Line 1.svg|{{{size|x15}}}px|link={{{link|Line 1 (Nizhny Novgorod Metro)}}}|alt={{{alt|{{{link|Avtozavodskaya Line (1)}}}}}}]] | 2 =[[File:NNMetro Line 2.svg|{{{size|x15}}}px|link={{{link|Line 2 (Nizhny Novgorod Metro)}}}|alt={{{alt|{{{link|Sormovskaya Line (2)}}}}}}]] | 3 =[[File:NNMetro Line 3.svg|{{{size|x15}}}px|link={{{link|Line 3 (Nizhny Novgorod Metro)}}}|alt={{{alt|{{{link|Nagornaya Line (3)}}}}}}]] }} | njt ={{#switch: {{lc: {{{2}}} }} |#default =[[File:NJT logo.svg|{{{size|18}}}px|link={{{link|NJ Transit}}}|alt={{{alt|{{{link|NJ Transit}}}}}}]] | acl | atlantic city =[[Atlantic City Line|<span style="color:#fff; background-color: #{{rcr|NJ Transit|Atlantic City}}; border-radius: 2px; font-weight: bold; padding: 0 3px 0 3px; font-size:0.9em">ACL</span>]] | bcl | brg | bergen | bergen county =[[Bergen County Line|<span style="color: black; background-color: #{{rcr|NJ Transit|Bergen County}}; border-radius: 2px; font-weight: bold; padding: 0 3px 0 3px; font-size:0.9em">BCL</span>]] | glad | gladstone =[[Gladstone Branch|<span style="color: black; background-color: #{{rcr|NJ Transit|Gladstone}}; border-radius: 2px; font-weight: bold; padding: 0 3px 0 3px; font-size:0.9em">GLAD</span>]] | main =[[Main Line (NJ Transit)|<span style="color: black; background-color: #{{rcr|NJ Transit|Main}}; border-radius: 2px; font-weight: bold; padding: 0 3px 0 3px; font-size:0.9em">MAIN</span>]] | mdw | meadowlands =[[Meadowlands Rail Line|<span style="color: black; background-color: #{{rcr|NJ Transit|Meadowlands}}; border: 1px; border-style: solid; border-color: black; border-radius: 2px; font-weight: bold; padding: 0 3px 0 3px; font-size:0.9em">MDW</span>]] | mobo | montclair-boonton =[[Montclair-Boonton Line|<span style="color:#fff; background-color: #{{rcr|NJ Transit|Montclair-Boonton}}; border-radius: 2px; font-weight: bold; padding: 0 3px 0 3px; font-size:0.9em">MOBO</span>]] | me | morristown =[[Morristown Line|<span style="color:#fff; background-color: #{{rcr|NJ Transit|Morristown}}; border-radius: 2px; font-weight: bold; padding: 0 3px 0 3px; font-size:0.9em">M&E</span>]] | njcl | north jersey coast line =[[North Jersey Coast Line|<span style="color:#fff; background-color: #{{rcr|NJ Transit|North Jersey Coast}}; border-radius: 2px; font-weight: bold; padding: 0 3px 0 3px; font-size:0.9em">NJCL</span>]] | nec | northeast corridor =[[Northeast Corridor Line|<span style="color:#fff; background-color: #{{rcr|NJ Transit|Northeast Corridor}}; border-radius: 2px; font-weight: bold; padding: 0 3px 0 3px; font-size:0.9em">NEC</span>]] | pvl | pascack valley =[[Pascack Valley Line|<span style="color:#fff; background-color: #{{rcr|NJ Transit|Pascack Valley}}; border-radius: 2px; font-weight: bold; padding: 0 3px 0 3px; font-size:0.9em">PVL</span>]] | prin | princeton =[[Princeton Branch|<span style="color:#fff; background-color: #{{rcr|NJ Transit|Princeton}}; border-radius: 2px; font-weight: bold; padding: 0 3px 0 3px; font-size:0.9em">PRIN</span>]] | rvl | raritan valley =[[Raritan Valley Line|<span style="color:#fff; background-color: #{{rcr|NJ Transit|Raritan Valley}}; border-radius: 2px; font-weight: bold; padding: 0 3px 0 3px; font-size:0.9em">RVL</span>]] }} | nottingham =[[File:NET notext logo.svg|{{{size|10}}}px|link={{{link|Nottingham Express Transit}}}|alt={{{alt|{{{link|Nottingham Express Transit}}}}}}]] | nuremberg ={{Nuremberg S-Bahn|{{{2}}}|{{{size|12}}}}} | orlando ={{#switch: {{lc: {{{2}}} }} | lynx =[[File:LYNX Transportation Logo (Symbol Only).svg|{{{size|18}}}px|link={{{link|Lynx (Orlando)}}}|alt={{{alt|{{{link|Lynx (Orlando)}}}}}}]]}} | osaka ={{#switch: {{lc: {{{2}}} }} | metro =[[File:Osaka Metro logo 2.svg|{{{size|18}}}px|link={{{link|Osaka Metro}}}]] | 1 | m | midosuji =[[File:Osaka Metro Midosuji line symbol.svg|{{{size|14}}}px|link={{{link|Midōsuji Line}}}]] | 2 | t | tanimachi =[[File:Osaka Metro Tanimachi line symbol.svg|{{{size|14}}}px|link={{{link|Tanimachi Line}}}]] | 3 | y | yotsubashi =[[File:Osaka Metro Yotsubashi line symbol.svg|{{{size|14}}}px|link={{{link|Yotsubashi Line}}}]] | 4 | c | chuo =[[File:Osaka Metro Chuo line symbol.svg|{{{size|14}}}px|link={{{link|Chūō Line (Osaka)}}}]] | 5 | s | sennichimae =[[File:Osaka Metro Sennichimae line symbol.svg|{{{size|14}}}px|link={{{link|Sennichimae Line}}}]] | 6 | k | sakaisuji =[[File:Osaka Metro Sakaisuji line symbol.svg|{{{size|14}}}px|link={{{link|Sakaisuji Line}}}]] | 7 | n | nagahori =[[File:Osaka Metro Nagahori Tsurumi-ryokuchi line symbol.svg|{{{size|14}}}px|link={{{link|Nagahori Tsurumi-ryokuchi Line}}}]] | 8 | i | imazatosuji =[[File:Osaka Metro Imazatosuji line symbol.svg|{{{size|14}}}px|link={{{link|Imazatosuji Line}}}]] | p | nanko =[[File:Osaka Metro Nanko Port Town line symbol.svg|{{{size|14}}}px|link={{{link|Nankō Port Town Line}}}]] }} | ottawa ={{#switch: {{lc: {{{2}}} }} | otrain ={{#switch: {{lc:{{{3|}}}}} | #default =[[File:O-Train icon.png|{{{size|16}}}px|link=O-Train]] }} {{#switch: {{lc:{{{3}}}}} | confederation | 1 =[[File:Ottawa - Line 1 Confederation Line.svg|{{{size|16}}}px|link=Confederation Line]] | trillium | 2 =[[File:Ottawa - Line 2 Trillium Line.svg|{{{size|16}}}px|link=Trillium Line]] }} | confederation | 1 =[[File:Ottawa - Line 1 Confederation Line.svg|{{{size|16}}}px|link=Confederation Line]] | trillium | 2 =[[File:Ottawa - Line 2 Trillium Line.svg|{{{size|16}}}px|link=Trillium Line]] | transitway =[[File:BSicon BUS3.svg|{{{size|16}}}px|link=Transitway (Ottawa)]] | bus =[[File:Bus-logo.svg|{{{size|14}}}px|link=List of OC Transpo routes]] | octranspo =[[File:OC Transpo logo.svg|{{{size|72}}}px|link=OC Transpo]] <!-- Since Infobox station forces the use of this in the header without a size option, a larger icon is needed to match the text height --> | confederationbig | 1big =[[File:Ottawa - Line 1 Confederation Line - with border.svg|{{{size|20}}}px|link=Confederation Line]] | trilliumbig | 2big =[[File:Ottawa - Line 2 Trillium Line - with border.svg|{{{size|20}}}px|link=Trillium Line]] }} | palma ={{#switch: {{lc: {{{2}}} }} | metro =[[File:Símbolo del Metro de Palma.svg|{{{size|15}}}px|link={{{link|Palma Metro}}}|alt={{{alt|{{{link|Palma Metro}}}}}}]] | 1 | m1 =[[File:Metro Palma M1.svg|{{{size|15}}}px|link={{{link|Palma Metro}}}]] | 2 | m2 =[[File:Metro Palma M2.svg|{{{size|15}}}px|link={{{link|Palma Metro}}}]] | cercanias | sfm =[[File:SFM.svg|{{{size|13}}}px|link={{{link|Serveis Ferroviaris de Mallorca}}}]] | t1 =[[File:SFM T1.svg|{{{size|15}}}px|link={{{link|Serveis Ferroviaris de Mallorca}}}]] | t2 =[[File:SFM T2.svg|{{{size|15}}}px|link={{{link|Serveis Ferroviaris de Mallorca}}}]] | t3 =[[File:SFM T3.svg|{{{size|15}}}px|link={{{link|Serveis Ferroviaris de Mallorca}}}]] }} | paris ={{#switch: {{lc: {{{2}}} }} | m | metro =[[File:Paris {{#if:{{{3|}}}|m|logo metro}} {{{3|}}} jms.svg|{{{size|16}}}px|link={{{link|Paris Métro {{#if:{{{3|}}}|Line {{{3}}}}}}}}|alt={{{alt|{{{link|Paris Métro {{#if:{{{3|}}}|Line {{{3}}}}}}}}}}}]] | r | rer =[[File:{{#if:{{{3|}}}|Paris RER {{uc:{{{3|}}}}} icon|RER}}.svg|{{{size|16}}}px|link={{{link|{{#if:{{{3|}}}|RER {{uc:{{{3}}}}}|Réseau Express Régional}}}}}|alt={{{alt|{{{link|RER {{{3|}}}}}}}}}]] | t | tram =[[File:{{#if:{{{3|}}}|Logo Paris tram ligne{{{3}}}|Paris logo tram jms}}.svg|{{{size|16}}}px|link={{{link|{{#if:{{{3|}}}|Île-de-France tramway Line {{{3}}}|Tramways in Île-de-France}}}}}|alt={{{alt|{{{link|{{#if:{{{3|}}}|Île-de-France tramway Line {{{3}}}|Tramways in Île-de-France}}}}}}}}]] | i | transilien =[[File:{{#if:{{{3|}}}|Logo Paris Transilien ligne{{uc:{{{3}}}}}|Paris logo banlieu jms}}.svg|{{{size|16}}}px|link={{{link|Transilien {{#switch:{{lc:{{{3}}}}} | h =Paris – Nord | j =Paris – Saint-Lazare | k =Paris – Nord | l =Paris – Saint-Lazare | n =Paris – Montparnasse | p =Paris – Est | r =Paris – Lyon | u =Line U }}}}}|alt={{{alt|{{{link|Transilien {{#switch:{{uc:{{{3}}}}} | h =Paris – Nord | j =Paris – Saint-Lazare | k =Paris – Nord | l =Paris – Saint-Lazare | n =Paris – Montparnasse | p =Paris – Est | r =Paris – Lyon | u =Line U | u =La Défense }}}}}}}}]] | a =[[File:Paris logo orlyval jms.svg|{{{size|16}}}px|link={{{link|}}}|alt={{{alt|{{{link|}}}}}}]] | b | bus =[[File:Paris logo bus jms.svg|{{{size|16}}}px|link={{{link|Bus (RATP)}}}|alt={{{alt|{{{link|Bus (RATP)}}}}}}]] | c | cdgval =[[File:Paris logo orlyval jms.svg|{{{size|16}}}px|link={{{link|CDGVAL}}}|alt={{{alt|{{{link|CDGVAL}}}}}}]] | g | gdslignes =[[File:Paris logo gdslignes jms.svg|{{{size|16}}}px|link={{{link|SNCF}}}|alt={{{alt|{{{link|SNCF}}}}}}]] | mo | montmartre =[[File:Paris logo montmartre jms.svg|{{{size|16}}}px|link={{{link|Montmartre Funicular}}}|alt={{{alt|{{{link|Montmartre Funicular}}}}}}]] | n | noctilien =[[File:Paris logo noctilien jms.svg|{{{size|16}}}px|link={{{link|Noctilien}}}|alt={{{alt|{{{link|Noctilien}}}}}}]] | o | orlyval =[[File:Paris logo orlyval jms.svg|{{{size|16}}}px|link={{{link|Orlyval}}}|alt={{{alt|{{{link|Orlyval}}}}}}]] | te | ter =[[File:Paris logo ter jms.svg|{{{size|16}}}px|link={{{link|TER}}}|alt={{{alt|{{{link|TER}}}}}}]] }} | path ={{#switch: {{lc: {{{2}}} }} | white =[[File:PATH logo white.svg|{{{size|18}}}px|link={{{link|Port Authority Trans-Hudson}}}|alt={{{alt|{{{link|Port Authority Trans-Hudson}}}}}}]] | #default =[[File:PATH logo.svg|{{{size|18}}}px|link={{{link|Port Authority Trans-Hudson}}}|alt={{{alt|{{{link|Port Authority Trans-Hudson}}}}}}]] }} | perc | pery =[[File:PE Bolt.svg|{{{size|16}}}px|link={{{link|Pacific Electric}}}|alt={{{alt|{{{link|Pacific Electric}}}}}}]] {{#if:{{{2|{{{showtext|}}}}}}|[[Pacific Electric]]|}} | perth ={{#switch: {{lc: {{{2}}} }} | bus =[[File:Aiga bus trans.svg|{{{size|11}}}px|link={{{link|}}}|alt={{{alt|{{{link|Bus transfer}}}}}}]] | circle =[[File:CircleRoute icon.svg|{{{size|16}}}px|link={{{link|CircleRoute}}}|alt={{{alt|{{{link|CircleRoute}}}}}}]] | event =[[File:Transperth special event.svg|{{{size|16}}}px|link={{{link|}}}|alt={{{alt|{{{link|Special event station}}}}}}]] | indian =[[File:Indian Pacific icon.svg|{{{size|16}}}px|link={{{link|Indian Pacific}}}|alt={{{alt|{{{link|Indian Pacific}}}}}}]] | train | transperth ={{ric|Transperth|size={{{size|}}}|link={{{link|}}}|alt={{{alt|}}}}} | transwa ={{ric|Transwa|size={{{size|}}}|link={{{link|}}}|alt={{{alt|}}}}} | #default ={{ric|Transperth|{{{2|}}}|size={{{size|}}}|link={{{link|}}}|alt={{{alt|}}}}} }} | philadelphia ={{#switch: {{lc: {{{2}}} }} <!-- transit --> | septa =[[File:SEPTA.svg|{{{size|16}}}px|link={{{link|SEPTA}}}]] | septa-old =[[File:SEPTA_logo_1970s.svg|{{{size|16}}}px|link={{{link|SEPTA}}}]] | bsl | broad street =[[Broad Street Line|<span style="color:#fff; background-color: #{{rcr|SEPTA|Broad Street}}; border-radius: 2px; font-weight: bold; padding: 0 3px 0 3px; font-size:0.9em">BSL</span>]] | brs | spur | ridge spur =[[Broad Street Line#Broad–Ridge Spur|<span style="color:#fff; background-color: #{{rcr|SEPTA|Broad Street}}; border-radius: 2px; font-weight: bold; padding: 0 3px 0 3px; font-size:0.9em">BRS</span>]] | mfl | market-frankford =[[Market–Frankford Line|<span style="color:#fff; background-color: #{{rcr|SEPTA|market–frankford}}; border-radius: 2px; font-weight: bold; padding: 0 3px 0 3px; font-size:0.9em">MFL</span>]] | nhsl | norristown high speed line =[[Norristown High Speed Line|<span style="color:#fff; background-color: #{{rcr|SEPTA|nhsl}}; border-radius: 2px; font-weight: bold; padding: 0 3px 0 3px; font-size:0.9em">NHSL</span>]] | patco =[[PATCO Speedline|<span style="color:#fff; background-color: #{{rcr|PATCO}}; border-radius: 2px; font-weight: bold; padding: 0 3px 0 3px; font-size:0.9em">PATCO</span>]] <!-- regional rail --> | air =[[Airport Line (SEPTA)|<span style="color: #fff; background-color:#{{rcr|SEPTA|Airport}}; font-weight: bold; padding: 0 3px 0 3px; font-size:0.8em;">AIR</span>]] | che =[[Chestnut Hill East Line|<span style="color: #fff; background-color:#{{rcr|SEPTA|Chestnut Hill East}}; font-weight: bold; padding: 0 3px 0 3px; font-size:0.8em;">CHE</span>]] | chw =[[Chestnut Hill West Line|<span style="color: #fff; background-color:#{{rcr|SEPTA|Chestnut Hill West}}; font-weight: bold; padding: 0 3px 0 3px; font-size:0.8em;">CHW</span>]] | cyn =[[Cynwyd Line|<span style="color: #fff; background-color:#{{rcr|SEPTA|Cynwyd}}; font-weight: bold; padding: 0 3px 0 3px; font-size:0.8em;">CYN</span>]] | gln =[[SEPTA Main Line|<span style="color: #fff; background-color:#{{rcr|SEPTA|Glenside}}; font-weight: bold; padding: 0 3px 0 3px; font-size:0.8em;">GLN</span>]] | fxc | fox =[[Fox Chase Line|<span style="color: #fff; background-color:#{{rcr|SEPTA|Fox Chase}}; font-weight: bold; padding: 0 3px 0 3px; font-size:0.8em;">FOX</span>]] | doy =[[Lansdale/Doylestown Line|<span style="color: #fff; background-color:#{{rcr|SEPTA|doylestown}}; font-weight: bold; padding: 0 3px 0 3px; font-size:0.8em;">DOY</span>]] | nor =[[Manayunk/Norristown Line|<span style="color: #fff; background-color:#{{rcr|SEPTA|norristown}}; font-weight: bold; padding: 0 3px 0 3px; font-size:0.8em;">NOR</span>]] | elw =[[Media/Elwyn Line|<span style="color: #fff; background-color:#{{rcr|SEPTA|Media/Elwyn}}; font-weight: bold; padding: 0 3px 0 3px; font-size:0.8em;">ELW</span>]] | tho =[[Paoli/Thorndale Line|<span style="color: #fff; background-color:#{{rcr|SEPTA|Paoli/Thorndale}}; font-weight: bold; padding: 0 3px 0 3px; font-size:0.8em;">THO</span>]] | tre =[[Trenton Line (SEPTA)|<span style="color: #fff; background-color:#{{rcr|SEPTA|Trenton}}; font-weight: bold; padding: 0 3px 0 3px; font-size:0.8em;">TRE</span>]] | war =[[Warminster Line|<span style="color: black; background-color:#{{rcr|SEPTA|Warminster}}; font-weight: bold; padding: 0 3px 0 3px; font-size:0.8em;">WAR</span>]] | wtr =[[West Trenton Line (SEPTA)|<span style="color: #fff; background-color:#{{rcr|SEPTA|West Trenton}}; font-weight: bold; padding: 0 3px 0 3px; font-size:0.8em;">WTR</span>]] | nwk =[[Wilmington/Newark Line|<span style="color: #fff; background-color:#{{rcr|SEPTA|Wilmington/Newark}}; font-weight: bold; padding: 0 3px 0 3px; font-size:0.8em;">NWK</span>]] | #default ={{RouteBox|{{ucfirst:{{{2}}}}}|{{{link|SEPTA Route {{{2}}} }}}|#{{rcr|SEPTA|{{{2}}}}} }} }} | pittsburgh ={{#switch: {{lc: {{{2}}} }} | white =[[File:Pittsburgh Light Rail (logo) white.svg|{{{size|16}}}px|link={{{link|Pittsburgh Light Rail}}}|alt={{{alt|{{{link|Pittsburgh Light Rail}}}}}}]] | #default =[[File:Pittsburgh Light Rail (logo).svg|{{{size|16}}}px|link={{{link|Pittsburgh Light Rail}}}|alt={{{alt|{{{link|Pittsburgh Light Rail}}}}}}]] }} | portland={{#ifeq:{{{3|}}}|bull|{{TMTC bullet|{{{2}}}|size={{{size|4}}}}}|{{#switch: {{lc: {{{2}}} }} | bl | blue=[[MAX Blue Line |<span style="color:#{{TMTC color|Blue}};font-size:150%;line-height:66%">■</span> Blue{{#if:{{{3|}}}||&#32;Line}}]] | g | green=[[MAX Green Line |<span style="color:#{{TMTC color|Green}};font-size:150%;line-height:66%">■</span> Green{{#if:{{{3|}}}||&#32;Line}}]] | o | orange=[[MAX Orange Line |<span style="color:#{{TMTC color|Orange}};font-size:150%;line-height:66%">■</span> Orange{{#if:{{{3|}}}||&#32;Line}}]] | r | red=[[MAX Red Line |<span style="color:#{{TMTC color|Red}};font-size:150%;line-height:66%">■</span> Red{{#if:{{{3|}}}||&#32;Line}}]] | y | yellow=[[MAX Yellow Line |<span style="color:#{{TMTC color|Yellow}};font-size:150%;line-height:66%">■</span> Yellow{{#if:{{{3|}}}||&#32;Line}}]] | a ={{rbox|<span style{{=}}"font-size:x-small; font-style:normal">A</span>|Loop Service|#{{TMTC color|A}}}}{{#if:{{{3|}}}||&#32;[[Loop Service|Loop]]}} | b ={{rbox|<span style{{=}}"font-size:x-small; font-style:normal">B</span>|Loop Service|#{{TMTC color|B}}}}{{#if:{{{3|}}}||&#32;[[Loop Service|Loop]]}} | ns ={{rbox|<span style{{=}}"font-size:x-small; font-style:normal">NS</span>|NS Line|#{{TMTC color|NS}}}}{{#if:{{{3|}}}||&#32;[[NS Line|Line]]}} | w | wes =[[File:Aiga railtransportation 25.svg|{{{size|10}}}px|link={{{link|}}}|alt={{{alt|{{{link| WES Commuter Rail}}}}}}]] | max | trimet | #default =[[File:TriMet icon.svg|{{{size|16}}}px|link={{{link|MAX Light Rail}}}|alt={{{alt|{{{link|MAX Light Rail}}}}}}]] }} }} | porto ={{#switch: {{lc: {{{2}}} }} | metro =[[File:PortoMetro.png|{{{size|16}}}px|link={{{link|Porto Metro}}}|alt={{{alt|{{{link|Porto Metro}}}}}}]] | funicular =[[File:Logo_funicular_2.png|{{{size|16}}}px|link={{{link|Funicular dos Guindais}}}|alt={{{alt|{{{link|Funicular dos Guindais}}}}}}]] | #default =[[File:Metro do Porto linha {{uc:{{{2}}}}}.svg|{{{size|16}}}px|link={{{link|Porto Metro}}}|alt={{{alt|{{{link|Porto Metro}}}}}}]] }} | prague ={{#switch: {{lc: {{{2}}} }} | esko|e =[[File:Prag Esko Logo.svg|{{{size|16}}}px|link={{{link|Esko Prague}}}|alt={{{alt|{{{link|Prague Esko}}}}}}]] | #default =[[Line {{{2}}} (Prague Metro)|<span style="color: #fff; background-color: #{{Prague Metro color|{{{2}}}}}; font-size: {{{size|12}}}px; font-weight: bold; padding: 2px 3px 0 3px">{{{2}}}</span>]] {{#if:{{{3|{{{text|}}}}}}|<span style="font-size: {{#if:{{{4|{{{small|}}}}}}|85|100}}%;">[[Line {{{2}}} (Prague Metro)|Line {{{2}}}]]</span>|}} }} | qingdao ={{#switch: {{lc: {{{3}}} }} | na ={{#switch: {{lc: {{{2}}} }} | #default ={{RouteBox|{{{2}}}|Line {{{2}}} (Qingdao Metro)|#{{QingdaoM color|na}}}} }} | #default ={{#switch: {{lc: {{{2}}} }} | metro =[[File:Qingdao Metro.svg|{{{size|x16}}}px|link={{{link|Qingdao Metro}}}|alt={{{alt|{{{link|Qingdao Metro}}}}}}]] | 1 ={{RouteBox|{{{2}}}|Line {{{2}}} (Qingdao Metro)|#{{QingdaoM color|{{{2}}}}}|#000}} | #default ={{RouteBox|{{{2}}}|Line {{{2}}} (Qingdao Metro)|#{{QingdaoM color|{{{2}}}}}}} }} }} | qom ={{#switch: {{lc: {{{2}}} }} | metro =[[File:Qom Metro Logo.PNG|{{{size|25}}}px|link={{{link| Qom Metro}}}]] | uc =[[File:Zeichen 123.svg|15px]] }} | rhine-neckar ={{#switch: {{lc: {{{2}}} }} | s | s-bahn =[[File:S-Bahn-Logo.svg|{{{size|12}}}px|link={{{link|Rhine-Neckar S-Bahn}}}|alt={{{alt|{{{link|Rhine-Neckar S-Bahn}}}}}}]] }} | rhine-ruhr ={{#switch: {{lc: {{{2}}} }} |s|s-bahn =[[File:S-Bahn-Logo.svg|{{{size|12}}}px|link={{{link|Rhine-Ruhr S-Bahn}}}|alt={{{alt|{{{link|Rhine-Ruhr S-Bahn}}}}}}]] }} | riyadh ={{#switch: {{lc: {{{2}}} }} | 1 ={{RouteBox|1|Line 1 (Riyadh Metro)|#0354A6}} | 2 ={{RouteBox|2|Line 2 (Riyadh Metro)|#DC241F}} | 3 ={{RouteBox|3|Line 3 (Riyadh Metro)|#FF9A00}} | 4 ={{RouteBox|4|Line 4 (Riyadh Metro)|#FFD700}} | 5 ={{RouteBox|5|Line 5 (Riyadh Metro)|#009530}} | 6 ={{RouteBox|6|Line 6 (Riyadh Metro)|#9016B2}} }} | riodejaneiro ={{#switch: {{lc: {{{2}}} }} | metro =[[File:Metrorioicon.png|{{{size|15}}}px|link={{{link|Rio de Janeiro Metro}}}]] | 1 ={{RouteBox|1|Line 1 (Rio de Janeiro)|#FF8500|black}} | 2 ={{RouteBox|2|Line 2 (Rio de Janeiro)|#00AE27}} | 4 ={{RouteBox|4|Line 4 (Rio de Janeiro)|#FFC400|black}} | sv =[[File:Logo da SuperVia.svg|{{{size|16}}}px|link={{{link|SuperVia}}}]] | lrt =[[File:Vlt carioca logo.svg|{{{size|16}}}px|link={{{link|Rio de Janeiro Light Rail}}}]] | 1l ={{RouteBox|1|Line 1 (Rio LRT)|#0D73B9}} | 2l ={{RouteBox|2|Line 2 (Rio LRT)|#008000}} | 3l ={{RouteBox|3|Line 3 (Rio LRT)|#F1C232|black}} }} | rostock={{Rostock S-Bahn|{{{2}}}|{{{size|12}}}}}| nuremberg={{Rostock S-Bahn|{{{2}}}|{{{size|12}}}}} | rotterdam ={{#switch: {{lc: {{{2}}} }} | metro =[[File:RET metro logo.svg|{{{size|15}}}px|link={{{link|Rotterdam Metro}}}]] | a ={{RouteBox|A|{{{link|Rotterdam Metro line A}}}|#00AA50}} | b ={{RouteBox|B|{{{link|Rotterdam Metro line B}}}|#FFD301|black}} | c ={{RouteBox|C|{{{link|Rotterdam Metro line C}}}|#EF1F1F}} | d ={{RouteBox|D|{{{link|Rotterdam Metro line D}}}|#1BC5E9}} | e ={{RouteBox|E|{{{link|Rotterdam Metro line E}}}|#1A389A}} | 3 ={{RouteBox|3|{{{link|Zoetermeer Stadslijn#Line 3}}}|#A9218E}} | 4 ={{RouteBox|4|{{{link|Zoetermeer Stadslijn#Line 4}}}|#F4901D}} }} | sacramento =[[File:Sacramento_Regional_Transit.svg|{{{size|15}}}px|link={{{link|Sacramento RT Light Rail}}}|alt={{{alt|{{{link|Sacramento RT Light Rail}}}}}}]] | saintlouis | stlouis = [[File:St_Louis_MetroLink_Logo.svg|{{{size|16}}}px|link={{{link|MetroLink (St. Louis)}}}|alt={{{alt|{{{link|MetroLink (St. Louis)}}}}}}]] | salzburg={{ÖPNV Salzburg|{{{2|}}}}} | sandiego ={{#switch: {{lc: {{{2}}} }} | bus =[[File:MTS_Bus_icon.svg|{{{size|16}}}px|link={{{link|List of bus routes in San Diego}}}]] | coaster =[[File:Coaster_icon.svg|{{{size|16}}}px|link={{{link|Coaster (commuter rail)}}}]] | sprinter =[[File:Sprinter San Diego.png|{{{size|16}}}px|link={{{link|Sprinter (light rail)}}}]] | trolley =[[File:MTS_Trolley_icon.svg|{{{size|16}}}px|link={{{link|San Diego Trolley}}}]] | blue | b =[[File:Logo Blue Line (San Diego Trolley).svg|{{{size|16}}}px|link={{{link|Blue Line (San Diego Trolley)}}}]] | orange | o =[[File:Logo Orange Line (San Diego Trolley).svg|{{{size|16}}}px|link={{{link|Orange Line (San Diego Trolley)}}}]] | green | g =[[File:Logo Green Line (San Diego Trolley).svg|{{{size|16}}}px|link={{{link|Green Line (San Diego Trolley)}}}]] | silver | s =[[File:Logo Silver Line (San Diego Trolley).svg|{{{size|16}}}px|link={{{link|Silver Line (San Diego Trolley)}}}]] }}{{#if:{{{3|{{{showtext|}}}}}}|&nbsp;[[{{#switch:{{lc:{{trunc|{{{2}}}|1}}}}|b=Blue|g=Green|o=Orange|s=Silver}} Line (San Diego Trolley)|{{#switch:{{lc:{{trunc|{{{2}}}|1}}}}|b=Blue|g=Green|o=Orange|s=Silver}} Line]] }} | sanfrancisco ={{#switch: {{lc: {{{2}}} }} | muni =[[File:BSicon LOGO SFmuni.svg|{{{size|19}}}px|link={{{link|San Francisco Municipal Railway}}}]] | metro =[[File:BSicon LOGO SFmuni.svg|{{{size|19}}}px|link={{{link|Muni Metro}}}]] | e =[[File:E Embarcadero logo.svg|{{{size|16}}}px|link={{{link|E Embarcadero}}}|alt={{{alt|{{{link|E Embarcadero}}}}}}]] | f =[[File:F Market & Wharves logo.svg|{{{size|16}}}px|link={{{link|F Market & Wharves}}}|alt={{{alt|{{{link|F Market & Wharves}}}}}}]] | j =[[File:J Church logo.svg|{{{size|16}}}px|link={{{link|J Church}}}|alt={{{alt|{{{link|J Church}}}}}}]] | k =[[File:K Ingleside logo.svg|{{{size|16}}}px|link={{{link|K Ingleside}}}|alt={{{alt|{{{link|K Ingleside}}}}}}]] | l =[[File:L Taraval logo.svg|{{{size|16}}}px|link={{{link|L Taraval}}}|alt={{{alt|{{{link|L Taraval}}}}}}]] | m =[[File:M Ocean View logo.svg|{{{size|16}}}px|link={{{link|M Ocean View}}}|alt={{{alt|{{{link|M Ocean View}}}}}}]] | n =[[File:N Judah logo.svg|{{{size|16}}}px|link={{{link|N Judah}}}|alt={{{alt|{{{link|N Judah}}}}}}]] | s =[[File:S Shuttle logo.svg|{{{size|16}}}px|link={{{link|S Shuttle}}}|alt={{{alt|{{{link|S Shuttle}}}}}}]] | t =[[File:T Third Street logo.svg|{{{size|16}}}px|link={{{link|T Third Street}}}|alt={{{alt|{{{link|T Third Street}}}}}}]] | cable =[[File:BSicon CCAR.svg|{{{size|20}}}px|link={{{link|San Francisco cable car system}}}|alt={{{alt|}}}]] | california =[[File:BSicon CCAR.svg|{{{size|20}}}px|link={{{link|California Street line}}}|alt={{{alt|}}}]] | powell-hyde | hyde =[[File:BSicon CCAR.svg|{{{size|20}}}px|link={{{link|Powell-Hyde line}}}|alt={{{alt|}}}]] | powell-mason | mason =[[File:BSicon CCAR.svg|{{{size|20}}}px|link={{{link|Powell-Mason line}}}|alt={{{alt|}}}]] }} | santaclara ={{#switch: {{lc: {{{2}}} }} | blue =[[File:VTA-Blue-icon.svg|{{{size|16}}}px|link={{{link|Blue Line (VTA)}}}|alt={{{alt|{{{link|Blue Line (VTA)}}}}}}]] | green =[[File:VTA-Green-icon.svg|{{{size|16}}}px|link={{{link|Green Line (VTA)}}}|alt={{{alt|{{{link|Green Line (VTA)}}}}}}]] | orange =[[File:VTA-Orange-icon.svg|{{{size|16}}}px|link={{{link|Orange Line (VTA)}}}|alt={{{alt|{{{link|Orange Line (VTA)}}}}}}]] | #default =[[File:BSicon LOGO SCvta.svg|{{{size|18}}}px|link={{{link|Santa Clara Valley Transportation Authority light rail}}}|alt={{{alt|{{{link|Santa Clara VTA}}}}}}]] }} | santiago ={{#switch: {{lc: {{{2}}} }} | metro =[[File:Santiago Metro logo.svg|{{{size|16}}}px|link={{{link|Santiago Metro}}}]] | 1 =[[File:Santiago_de_Chile_L1.svg|{{{size|16}}}px|link={{{link|Santiago Metro Line 1}}}]] | 2 =[[File:Santiago_de_Chile_L2.svg|{{{size|16}}}px|link={{{link|Santiago Metro Line 2}}}]] | 3 =[[File:Santiago_de_Chile_L3.svg|{{{size|16}}}px|link={{{link|Santiago Metro Line 3}}}]] | 4 =[[File:Santiago_de_Chile_L4.svg|{{{size|16}}}px|link={{{link|Santiago Metro Line 4}}}]] | 4a =[[File:Santiago_de_Chile_L4A.svg|{{{size|16}}}px|link={{{link|Santiago Metro Line 4A}}}]] | 5 =[[File:Santiago_de_Chile_L5.svg|{{{size|16}}}px|link={{{link|Santiago Metro Line 5}}}]] | 6 =[[File:Santiago_de_Chile_L6.svg|{{{size|16}}}px|link={{{link|Santiago Metro Line 6}}}]] | 7 =[[File:Santiago_de_Chile_L7.svg|{{{size|16}}}px|link={{{link|Santiago Metro Line 7}}}]] | 8 =[[File:Santiago_de_Chile_L8.svg|{{{size|16}}}px|link={{{link|Santiago Metro Line 8}}}]] | 9 =[[File:Santiago_de_Chile_L9.svg|{{{size|16}}}px|link={{{link|Santiago Metro Line 9}}}]] }} | saopaulo ={{#switch: {{lc: {{{2}}} }} | metro =[[File:Metrô-SP icon.svg|{{{size|18}}}px|link={{{link|São Paulo Metro}}}]] | 1 =[[File:Spmetro 1.svg|{{{size|16}}}px|link={{{link|Line 1 (São Paulo Metro)}}}]] | 2 =[[File:Spmetro 2.svg|{{{size|16}}}px|link={{{link|Line 2 (São Paulo Metro)}}}]] | 3 =[[File:Spmetro 3.svg|{{{size|16}}}px|link={{{link|Line 3 (São Paulo Metro)}}}]] | 4 =[[File:Spmetro 4.svg|{{{size|16}}}px|link={{{link|Line 4 (São Paulo Metro)}}}]] | 5 =[[File:Spmetro 5.svg|{{{size|16}}}px|link={{{link|Line 5 (São Paulo Metro)}}}]] | 6 =[[File:L06 C.png|{{{size|16}}}px|link={{{link|Line 6 (São Paulo Metro)}}}]] | 15 =[[File:Spmetro 15.svg|{{{size|16}}}px|link={{{link|Line 15 (São Paulo Metro)}}}]] | 16 ={{RouteBox|16|Line 16 (São Paulo Metro)|#8F00FF}} | 17 =[[File:L17 C.png|{{{size|16}}}px|link={{{link|Line 17 (São Paulo Metro)}}}]] | 18 ={{RouteBox|18|Line 18 (São Paulo Metro)|#964b00}} | 19 ={{RouteBox|19|Line 19 (São Paulo Metro)|#0099cc}} | 20 ={{RouteBox|20|Line 20 (São Paulo Metro)|#ff3366}} | cptm =[[File:Cptmsymbol.svg|{{{size|18}}}px|link={{{link|Companhia Paulista de Trens Metropolitanos}}}]] | 7 =[[File:Cptm 7.svg|{{{size|16}}}px|link={{{link|Line 7 (CPTM)}}}]] | 8 =[[File:Cptm 8.svg|{{{size|16}}}px|link={{{link|Line 8 (CPTM)}}}]] | 9 =[[File:Cptm 9.svg|{{{size|16}}}px|link={{{link|Line 9 (CPTM)}}}]] | 10 =[[File:Cptm 10.svg|{{{size|16}}}px|link={{{link|Line 10 (CPTM)}}}]] | 10+ ={{RouteBox|10+|Line 10 (CPTM)|#0088B0}} | 10E | 10e ={{RouteBox|10E|Line 10 (CPTM)|#0088B0}} | 11 =[[File:Cptm 11.svg|{{{size|16}}}px|link={{{link|Line 11 (CPTM)}}}]] | 12 =[[File:Cptm 12.svg|{{{size|16}}}px|link={{{link|Line 12 (CPTM)}}}]] | 13 =[[File:Cptm 13.svg|{{{size|16}}}px|link={{{link|Line 13 (CPTM)}}}]] | 13AC | 13ac | ac ={{RouteBox|AC|Line 13 (CPTM)|#8FFF1F|black}} | 13AE | 13ae | ae =[[File:Spairportexpress.svg|{{{size|16}}}px|link={{{link|Line 13 (São Paulo Metro)}}}]] | 14 ={{RouteBox|14|Line 14 (CPTM)|#0A1013}} | emtu | EMTU =[[File:Spemtusymbol.svg|{{{size|16}}}px|link={{{link|Empresa Metropolitana de Transportes Urbanos de São Paulo}}}]] }} | sapporo ={{#switch: {{lc: {{{2}}} }} | metro =[[File:ST Logo.svg|{{{size|18}}}px|link={{{link|Sapporo Municipal Subway}}}]] | n | namboku =[[File:Subway SapporoNamboku.svg|{{{size|14}}}px|link={{{link|Namboku Line (Sapporo)}}}|alt={{{link|Namboku Line}}}]] | t | tozai |tōzai =[[File:Subway SapporoTozai.svg|{{{size|14}}}px|link={{{link|Tōzai Line (Sapporo)}}}|alt={{{link|Tōzai Line}}}]] | h | toho | tōhō =[[File:Subway SapporoToho.svg|{{{size|14}}}px|link={{{link|Tōhō Line}}}]] }} | seattle ={{#switch: {{lc: {{{2}}} }} | link =[[File:Sound Transit logo simplified.svg|{{{size|16}}}px|link={{{link|Link light rail}}}|alt={{{alt|{{{link|Link light rail}}}}}}]] | line 1 =[[File:Line 1 (Sound Transit) icon.svg|{{{size|16}}}px|link=Line 1 (Sound Transit)]] | line 2 =[[File:Line 2 (Sound Transit) icon.svg|{{{size|16}}}px|link=Line 2 (Sound Transit)]] | line 3 =[[File:Line 3 (Sound Transit) icon.svg|{{{size|16}}}px|link=Line 3 (Sound Transit)]] | line 4 =[[File:Line 4 (Sound Transit) icon.svg|{{{size|16}}}px|link=Line 4 (Sound Transit)]] | line t =[[File:Line T (Sound Transit) icon.svg|{{{size|16}}}px|link=Line T (Sound Transit)]] | sounder =[[File:Sound Transit logo simplified.svg|{{{size|16}}}px|link={{{link|Sounder commuter rail}}}|alt={{{alt|{{{link|Sounder commuter rail}}}}}}]] | line n =[[File:Line N (Sound Transit) icon.svg|{{{size|16}}}px|link=Line N (Sound Transit)]] | line s =[[File:Line S (Sound Transit) icon.svg|{{{size|16}}}px|link=Line S (Sound Transit)]] | a | b | c | d | e | f | g | h =[[File:{{{2}}} Line Logo.png|{{{size|16}}}px|link={{{link|RapidRide {{{2}}} Line}}}]] | stride =[[File:Sound Transit logo simplified.svg|{{{size|16}}}px|link={{{link|Stride (bus rapid transit)}}}|alt={{{alt|{{{link|Stride (bus rapid transit)}}}}}}]] | stride s1 =[[File:Line S1 (Sound Transit) icon.svg|{{{size|16}}}px|link=Stride Line S1]] | stride s2 =[[File:Line S2 (Sound Transit) icon.svg|{{{size|16}}}px|link=Stride Line S2]] | stride s3 =[[File:Line S3 (Sound Transit) icon.svg|{{{size|16}}}px|link=Stride Line S3]] | stex =[[File:Sound Transit logo simplified.svg|{{{size|16}}}px|link={{{link|Sounder Transit Express}}}|alt={{{alt|{{{link|Sound Transit Express}}}}}}]] | soundtransit =[[File:Sound Transit logo simplified.svg|{{{size|16}}}px|link={{{link|Sound Transit}}}|alt={{{alt|{{{link|Sound Transit}}}}}}]] }} | seoul ={{#switch: {{lc: {{{2}}} }} | arx =[[File:Seoul Metro Arex Line.png|{{{size|20}}}px|link=AREX]]{{#switch: {{lc: {{{3|}}} }} | l | local =&nbsp;Local | e | x | express =&nbsp;Express }} | chun =[[File:Gyeongchun Line.svg|{{{size|20}}}px|link={{{link|Gyeongchun Line}}}|alt={{{alt|{{{link|Gyeongchun Line}}}}}}]] | ever =[[File:Seoul Metro Line EverLine Bilingual.svg|{{{size|20}}}px|link={{{link|Everline}}}|alt={{{alt|{{{link|Everline}}}}}}]] | gimpo =[[File:Seoul Metro Line Gimpo Goldline Bilingual.svg|{{{size|20}}}px|link={{{link|Gimpo Goldline}}}|alt={{{alt|{{{link|Gimpo Goldline}}}}}}]] | gyeongjung | gye | jun =[[File:Gyeongui-Jungang Line.svg|{{{size|20}}}px|link={{{link|Gyeongui–Jungang Line}}}|alt={{{alt|{{{link|Gyeongui–Jungang Line}}}}}}]] | gg|gyeonggang | yeoju =[[File:Gyeonggang Line.svg|{{{size|20}}}px|link={{{link|Gyeonggang Line}}}|alt={{{alt|{{{link|Gyeonggang Line}}}}}}]] | maglev | im ={{RouteBox|Maglev|{{{link|Incheon Airport Maglev}}}|#{{SMS color|IM}}}} | seo | seohae =[[File:Seohae Line.svg|{{{size|20}}}px|link={{{link|Seohae Line}}}|alt={{{alt|{{{link|Seohae Line}}}}}}]] | sin =[[File:Shinbundang Line.svg|{{{size|20}}}px|link={{{link|Shinbundang Line}}}|alt={{{alt|{{{link|Shinbundang Line}}}}}}]] | su | bun | suin-bundang = [[File:Suin-Bundang Line.svg|{{{size|20}}}px|link={{{link|Suin–Bundang Line}}}|alt={{{alt|{{{link|Suin–Bundang Line}}}}}}]] | subway =[[File:South Korea subway logo.svg|{{{size|20}}}px|link={{{link|Seoul Metropolitan Subway}}}|alt={{{alt|{{{link|Seoul Metropolitan Subway}}}}}}]] | ui =[[File:Seoul Metro Line Ui LRT Bilingual.svg|{{{size|20}}}px|link={{{link|Ui LRT}}}|alt={{{alt|{{{link|Ui LRT}}}}}}]] | uij =[[File:Seoul Metro Line U Line Bilingual.svg|{{{size|20}}}px|link={{{link|U Line}}}|alt={{{alt|{{{link|U Line}}}}}}]] | [[File:Seoul Metro Line {{{2}}}.svg|{{{size|20}}}px|link=Seoul Subway Line {{{2}}}]]{{#switch: {{lc: {{{3|}}} }} | l | local =&nbsp;Local | e | x | express =&nbsp;Express }} }} | septa =[[File:SEPTA.svg|{{{size|16}}}px|link={{{link|SEPTA}}}]] | sevilla | seville ={{#switch: {{lc: {{{2}}} }} | metro =[[File:Símbolo del Metro de Sevilla.svg|{{{size|16}}}px|link={{{link|Seville Metro}}}]] | 1 =[[File:Línea 1 Metro de Sevilla.svg|{{{size|13}}}px|link={{{link|Seville Metro line 1}}}]] | cercanias =[[File:Cercanias Logo.svg|{{{size|12}}}px|link={{{link|Cercanías Sevilla}}}]] | c-1 =[[File:C-1 light blue.svg|{{{size|14}}}px|link={{{link|Cercanías Sevilla}}}]] | c-2 =[[File:C-2 green.svg|{{{size|14}}}px|link={{{link|Cercanías Sevilla}}}]] | c-3 =[[File:C-3 dark pink.svg|{{{size|14}}}px|link={{{link|Cercanías Sevilla}}}]] | c-4 =[[File:C-4 dark blue.svg|{{{size|14}}}px|link={{{link|Cercanías Sevilla}}}]] | c-5 =[[File:C-5 yellow.svg|{{{size|14}}}px|link={{{link|Cercanías Sevilla}}}]] }} | shanghai ={{#switch: {{lc: {{{3}}} }} | na ={{#switch: {{lc: {{{2}}} }} | 10b ={{RouteBox|10&nbsp;branch|{{{link|Line 10 (Shanghai Metro)#Branch line}}}|#{{SHM color|na}}}} | 11b ={{RouteBox|11&nbsp;branch|{{{link|Line 11 (Shanghai Metro)#Branch line}}}|#{{SHM color|na}}}} | c | cm | chongming ={{RouteBox|Chongming|{{{link|Chongming line}}}|#{{SHM color|na}}}} | j | jm | jinshan ={{RouteBox|Jinshan|{{{link|Jinshan railway}}}|#{{SHM color|na}}}} | m | ml | maglev ={{RouteBox|Maglev|{{{link|Shanghai maglev train}}}|#{{SHM color|na}}}} | p | pj | pujiang ={{RouteBox|Pujiang|{{{link|Pujiang line}}}|#{{SHM color|na}}}} | #default ={{RouteBox|{{{2}}}|Line {{{2}}} (Shanghai Metro)|#{{SHM color|na}}}} }} | #default ={{#switch: {{lc: {{{2}}} }} | metro =[[File:Shanghai Metro logo.svg|{{{size|x16}}}px|link={{{link|Shanghai Metro}}}|alt={{{alt|{{{link|Shanghai Metro}}}}}}]] | 2 | 3 | 7 | 9 | 10 | 13 | 16 | 19 | 20 ={{RouteBox|{{{2}}}|{{{link|Line {{{2}}} (Shanghai Metro)}}}|#{{SHM color|{{{2}}}}}|#000}} | 10b ={{RouteBox|10&nbsp;branch|{{{link|Line 10 (Shanghai Metro)#Branch line}}}|#{{SHM color|10b}}|#000}} | 11b ={{RouteBox|11&nbsp;branch|{{{link|Line 11 (Shanghai Metro)#Branch line}}}|#{{SHM color|11b}}}} | c | cm | chongming ={{RouteBox|Chongming|{{{link|Chongming line}}}|#{{SHM color|cm}}}} | j | js | jinshan ={{RouteBox|Jinshan|{{{link|Jinshan railway}}}|#{{CR color|passenger}}}} | m | ml | maglev ={{RouteBox|Maglev|{{{link|Shanghai maglev train}}}|#{{SHM color|ml}}}} | p | pj | pujiang ={{RouteBox|Pujiang|{{{link|Pujiang line}}}|#{{SHM color|pj}}}} | #default ={{RouteBox|{{{2}}}|{{{link|Line {{{2}}} (Shanghai Metro)}}}|#{{SHM color|{{{2}}}}}}} }} }} | shaoxing ={{#switch: {{lc: {{{3}}} }} | na ={{#switch: {{lc: {{{2}}} }} | #default ={{RouteBox|{{{2}}}|Line {{{2}}} (Shaoxing Rail Transit)|#{{ShaoxingRT color|na}}}} }} | #default ={{#switch: {{lc: {{{2}}} }} | rt | metro=<!--[[File:Shaoxing Rail Transit Logo No Text.png|{{{size|x16}}}px|link={{{link|Shaoxing Rail Transit}}}|alt={{{alt|{{{link|Shaoxing Rail Transit}}}}}}]]--> | 1 = {{RouteBox|1|Line 1 (Shaoxing Metro)|#c5003e}} | 2 = {{RouteBox|2|Line 2 (Shaoxing Metro)|#036eb8}} | #default ={{RouteBox|{{{2}}}|Line {{{2}}} (Shaoxing Rail Transit)|#{{ShaoxingRT color|{{{2}}}}}}} }} }} | shenyang ={{#switch: {{lc: {{{3}}} }} | na ={{#switch: {{lc: {{{2}}} }} | #default ={{RouteBox|{{{2}}}|Line {{{2}}} (Shenyang Metro)|#{{SYM color|na}}}} }} | #default ={{#switch: {{lc: {{{2}}} }} | metro =[[File:Shenyang Metro Corporation Logo.svg|{{{size|x16}}}px|link={{{link|Shenyang Metro}}}|alt={{{alt|{{{link|Shenyang Metro}}}}}}]] | #default ={{RouteBox|{{{2}}}|Line {{{2}}} (Shenyang Metro)|#{{SYM color|{{{2}}}}}}} | 2 ={{RouteBox|2|Line 2 (Shenyang Metro)|#{{SYM color|2}}|#000}} }} }} | sheffield =[[File:Supertram generic logo.PNG|{{{size|10}}}px|link={{{link|Sheffield Supertram}}}|alt={{{alt|{{{link|Sheffield Supertram}}}}}}]] | shenzhen ={{#switch: {{lc: {{{3}}} }} | na ={{#switch: {{lc: {{{2}}} }} | lb | luobao ={{RouteBox|Luobao|{{{link|Line 1 (Shenzhen Metro)}}}|#{{rcr|SZM|na}}}} | sk | shekou ={{RouteBox|Shekou|{{{link|Line 2 (Shenzhen Metro)}}}|#{{rcr|SZM|na}}}} | lg | longgang ={{RouteBox|Longgang|{{{link|Line 3 (Shenzhen Metro)}}}|#{{rcr|SZM|na}}}} | lh | longhua ={{RouteBox|Longhua|{{{link|Line 4 (Shenzhen Metro)}}}|#{{rcr|SZM|na}}}} | hz | huanzhong ={{RouteBox|Huanzhong|{{{link|Line 5 (Shenzhen Metro)}}}|#{{rcr|SZM|na}}}} | 1lb ={{RouteBox|1 (Luobao)|{{{link|Line 1 (Shenzhen Metro)}}}|#{{rcr|SZM|na}}}} | 2sk ={{RouteBox|2 (Shekou)|{{{link|Line 2 (Shenzhen Metro)}}}|#{{rcr|SZM|na}}}} | 3lg ={{RouteBox|3 (Longgang)|{{{link|Line 3 (Shenzhen Metro)}}}|#{{rcr|SZM|na}}}} | 4lh ={{RouteBox|4 (Longhua)|{{{link|Line 4 (Shenzhen Metro)}}}|#{{rcr|SZM|na}}}} | 5hz ={{RouteBox|5 (Huanzhong)|{{{link|Line 5 (Shenzhen Metro)}}}|#{{rcr|SZM|na}}}} | #default ={{RouteBox|{{{2}}}|Line {{{2}}} (Shenzhen Metro)|#{{rcr|SZM|na}}}} }} | #default ={{#switch: {{lc: {{{2}}} }} | metro =[[File:Shenzhen Metro Corporation logo.svg|{{{size|x16}}}px|link={{{link|Shenzhen Metro}}}|alt={{{alt|{{{link|Shenzhen Metro}}}}}}]] | lb | luobao = {{ric|SZM|1|link={{{link|}}}}} | sk | shekou = {{ric|SZM|2|link={{{link|}}}}} | lg | longgang = {{ric|SZM|3|link={{{link|}}}}} | lh | longhua = {{ric|SZM|4|link={{{link|}}}}} | hz | huanzhong = {{ric|SZM|5|link={{{link|}}}}} | 1lb ={{RouteBox|1 (Luobao)|{{{link|Line 1 (Shenzhen Metro)}}}|#{{rcr|SZM|1}}}} | 2sk ={{RouteBox|2 (Shekou)|{{{link|Line 2 (Shenzhen Metro)}}}|#{{rcr|SZM|2}}}} | 3lg ={{RouteBox|3 (Longgang)|{{{link|Line 3 (Shenzhen Metro)}}}|#{{rcr|SZM|3}}}} | 4lh ={{RouteBox|4 (Longhua)|{{{link|Line 4 (Shenzhen Metro)}}}|#{{rcr|SZM|4}}}} | 5hz ={{RouteBox|5 (Huanzhong)|{{{link|Line 5 (Shenzhen Metro)}}}|#{{rcr|SZM|5}}}} | #default = {{ric|SZM|{{{2}}}|link={{{link|}}}}} }} }} | shijiazhuang ={{#switch: {{lc: {{{3}}} }} | na ={{#switch: {{lc: {{{2}}} }} | #default ={{RouteBox|{{{2}}}|Line {{{2}}} (Shijiazhuang Metro)|#{{ShijiazhuangM color|na}}}} }} | #default ={{#switch: {{lc: {{{2}}} }} | metro =[[File:Shijiazhuang Metro.svg|{{{size|x16}}}px|link={{{link|Shijiazhuang Metro}}}|alt={{{alt|{{{link|Shijiazhuang Metro}}}}}}]] | #default ={{RouteBox|{{{2}}}|Line {{{2}}} (Shijiazhuang Metro)|#{{ShijiazhuangM color|{{{2}}}}}}} }} }} | shiraz ={{#switch: {{lc: {{{2}}} }} | metro =[[File:Shiraz Metro Logo.png|{{{size|25}}}px|link={{{link| Shiraz Metro}}}]] }} | shoreline =[[File:SLE logo.svg|{{{size|16}}}px|link={{{link|Shore Line East}}}|alt={{{alt|{{{link|Shore Line East}}}}}}]] | smart =[[File:Sonoma-Marin Area Rail Transit logo.svg|{{{size|20}}}px|link={{{link|Sonoma–Marin Area Rail Transit}}}|alt={{{alt|{{{link|Sonoma–Marin Area Rail Transit}}}}}}]] | stockholm ={{#switch: {{lc: {{{2}}} }} | commuter =[[File:Stockholm commuter rail symbol.svg|{{{size|18}}}px|link={{{link|Stockholm commuter rail}}}]] | 40 | 41 | 42 | 43 | 44 | 48 | j40 | j41 | j42 | j43 | j44 | j48 ={{RouteBox|{{{2}}}|Stockholm commuter rail|#27417A}} | metro =[[File:Stockholm metro symbol.svg|{{{size|18}}}px|link={{{link|Stockholm metro}}}]] | 10 | 11 | 13 | 14 | 17 | 18 | 19 | t10 | t11 | t13 | t14 | t17 | t18 | t19 ={{RouteBox|{{{2}}}|Line {{str rightc|{{{2}}}|2}} (Stockholm Metro)|#{{Stockholm metro color|{{str rightc|{{{2}}}|2}}}}}} | tvärbanan | tvarbanan | 22 ={{RouteBox|22|Tvärbanan|SaddleBrown}} }} | stuttgart ={{S-Bahn Stuttgart|{{{2|}}}}} | sunrail =[[File:SunRail logo.png|{{{size|18}}}px|link={{{link|SunRail}}}|alt={{{alt|{{{link|SunRail}}}}}}]] | suzhou ={{#switch: {{lc: {{{3}}} }} | na ={{#switch: {{lc: {{{2}}} }} | #default ={{RouteBox|{{{2}}}|Line {{{2}}} (Suzhou Rail Transit)|#{{SZRT color|na}}}} }} | #default ={{#switch: {{lc: {{{2}}} }} | rt | srt | metro =[[File:Suzhou Rail Transit logo.svg|{{{size|16}}}px|link={{{link|Suzhou Rail Transit}}}|alt={{{alt|{{{link|Suzhou Rail Transit}}}}}}]] | #default ={{RouteBox|{{{2}}}|Line {{{2}}} (Suzhou Rail Transit)|#{{SZRT color|{{{2}}}}}}} }} }} | sydney | nsw ={{#switch: {{lc: {{{2}}} }} | bus =[[File:TfNSW B.svg|{{{size|19}}}px|link={{{link|Buses in Sydney}}}]] | tway | t =[[File:Sydney T-Way logo (simplified).svg|{{{size|15}}}px|link={{{link|T-way}}}]] | monorail | mono =[[File:Sydney metro logo.svg|{{{size|17}}}px|link={{{link|Sydney Monorail}}}]] | train =[[File:TfNSW T.svg|{{{size|19}}}px|link={{{link|Railways in Sydney}}}]] | t1 | north | shore | western =[[North Shore & Western Line|<span style="color:#{{rcr|Sydney Trains|T1}};font-size:125%;line-height:100%">■</span>]] | t2 | inner | leppington =[[Inner West & Leppington Line|<span style="color:#{{rcr|Sydney Trains|T2}};font-size:125%;line-height:100%">■</span>]] | t3 | bankstown =[[Bankstown Line|<span style="color:#{{rcr|Sydney Trains|T3}};font-size:125%;line-height:100%">■</span>]] | t4 | eastern | illawarra =[[Eastern Suburbs & Illawarra Line|<span style="color:#{{rcr|Sydney Trains|T4}};font-size:125%;line-height:100%">■</span>]] | t5 | cumberland =[[Cumberland Line|<span style="color:#{{rcr|Sydney Trains|T5}};font-size:125%;line-height:100%">■</span>]] | t6 | carlingford =[[Carlingford Line|<span style="color:#{{rcr|Sydney Trains|Carlingford}};font-size:125%;line-height:100%">■</span>]] | t7 | olympic =[[Olympic Park Line|<span style="color:#{{rcr|Sydney Trains|T7}};font-size:125%;line-height:100%">■</span>]] | t8 | airport | south = [[Airport & South Line|<span style="color:#{{rcr|Sydney Trains|T8}};font-size:125%;line-height:100%">■</span>]] | t9 | northern = [[Northern Line (Sydney)|<span style = "color:#{{rcr|Sydney Trains|T9}};font-size:125%;line-height:100%">■</span>]] | south west =[[South West Rail Link|<span style="color:#{{rcr|Sydney Trains|South West}};font-size:125%;line-height:100%">■</span>]] | metro =[[File:TfNSW M.svg|{{{size|19}}}px|link={{{link|Sydney Metro}}}]] | nswtrainlink | regional train | countrylink | cl = [[File:TfNSW T.svg|{{{size|19}}}px|link={{{link|NSW TrainLink}}}]] | blue =[[Blue Mountains Line|<span style="color:#{{rcr|NSW TrainLink|BMT}};font-size:125%;line-height:100%">■</span>]] | hunter =[[Hunter Line|<span style="color:#{{rcr|NSW TrainLink|HUN}};font-size:125%;line-height:100%">■</span>]] | central coast | newcastle =[[Central Coast & Newcastle Line|<span style="color:#{{rcr|NSW TrainLink|CCN}};font-size:125%;line-height:100%">■</span>]] | coast =[[South Coast Line|<span style="color:#{{rcr|NSW TrainLink|SCO}};font-size:125%;line-height:100%">■</span>]] | highlands =[[Southern Highlands Line|<span style="color:#{{rcr|NSW TrainLink|SHL}};font-size:125%;line-height:100%">■</span>]] | light rail =[[File:TfNSW L.svg|{{{size|19}}}px|link={{{link|Light rail in Sydney}}}]] | l1 | dulwich hill | lightrail | light =[[Dulwich Hill Line|<span style="color:#{{rcr|Light Rail in NSW|L1}};font-size:125%;line-height:100%">■</span>]] | l2 | cbd | southeast =[[CBD and South East Light Rail|<span style="color:#{{rcr|Light Rail in NSW|L2}};font-size:125%;line-height:100%">■</span>]] | coach = [[File:TfNSW C.svg|{{{size|19}}}px|link={{{link|NSW TrainLink#Coach services}}}]] }} | tabriz ={{#switch: {{lc: {{{2}}} }} | metro =[[File:Tabriz Metro Logo.png|{{{size|25}}}px|link={{{link| Tabriz Metro}}}]] }} | taichung ={{#switch: {{lc: {{{2}}} }} | b ={{RouteBox|B|{{{link|Blue Line (Taichung Metro)}}}|#{{Taichung color|b}}}} | g ={{RouteBox|G|{{{link|Green Line (Taichung Metro)}}}|#{{Taichung color|g}}}} | o ={{RouteBox|O|{{{link|Orange Line (Taichung Metro)}}}|#{{Taichung color|o}}|#000}} | r ={{RouteBox|R|{{{link|Red Line (Taichung)}}}|#{{Taichung color|r}}}} | #default ={{RouteBox|{{{2}}}|{{{2}}} Line (Taichung Metro)|#{{Taichung color|{{{2}}}}}}} }} | tainan ={{#switch: {{lc: {{{2}}} }} | t ={{RouteBox|T|{{{link|TRA Line (Tainan)}}}|#{{Tainan color|t}}}} | s ={{RouteBox|Shalun|{{{link|Shalun Line}}}|#{{Tainan color|t}}}} | #default ={{RouteBox|{{{2}}}|{{{2}}} Line (Tainan Metro)|#{{Tainan color|{{{2}}}}}}} }} | taipei ={{#switch: {{lc: {{{2}}} }} | metro | trts =[[File:Taipei Metro Logo(Logo Only).svg|{{{size|18x18}}}px|link={{{link|Taipei Metro}}}|alt={{{alt|{{{link|Taipei Metro}}}}}}]] | 1 | br =[[File:Taipei Metro Line BR.svg|{{{size|18}}}px|link={{{link|Wenhu line}}}]] | 2 | r =[[File:Taipei Metro Line R.svg|{{{size|18}}}px|link={{{link|Tamsui–Xinyi line}}}]] | 3 | g =[[File:Taipei Metro Line G.svg|{{{size|18}}}px|link={{{link|Songshan–Xindian line}}}]] | 4 | o =[[File:Taipei Metro Line O.svg|{{{size|18}}}px|link={{{link|Zhonghe–Xinlu line}}}]] | 5 | bl =[[File:Taipei Metro Line BL.svg|{{{size|18}}}px|link={{{link|Bannan line}}}]] | 6 | y = [[File:Taipei Metro Line Y icon.svg|{{{size|18}}}px|link={{{link|Circular line (Taipei Metro)}}}]] | 7 | lg = {{ric|Taipei Metro|LG|link={{{link|}}}}} | 8 | sb = {{ric|Taipei Metro|SB|link={{{link|}}}}} | airport = {{RouteBox|Taoyuan Airport MRT|Taoyuan Airport MRT|#{{rcr|Taoyuan Metro|airport}}}} | maokong | maokong gondola ={{RouteBox|Maokong Gondola|Maokong Gondola|#{{rcr|TRTS|Maokong}}}} | danhai = [[File:New Taipei Metro Line V.png|{{{size|18}}}px|link={{{link|Danhai light rail}}}]] | #default = {{ric|Taipei Metro|{{{2|}}}|link={{{link|}}}}} }} | taoyuan ={{#switch: {{lc: {{{2}}} }} | airport ={{RouteBox|Taoyuan Airport MRT|Taoyuan Airport MRT|#{{rcr|Taoyuan Metro|airport}}}} | airportmrt =[[File:Taoyuan International Airport MRT Logo(Logo Only).svg|{{{size|18x18}}}px|link={{{link|Taoyuan International Airport MRT}}}|alt={{{alt|{{{link|Taoyuan International Airport MRT}}}}}}]] | metro =[[File:Taoyuan Metro logo seal only.svg|{{{size|18x18}}}px|link={{{link|Taoyuan Metro}}}|alt={{{alt|{{{link|Taoyuan Metro}}}}}}]] | #default ={{ric|Taoyuan Metro|{{{2|}}}|link={{{link|}}}}} }} | tehran ={{#switch: {{lc: {{{2}}} }} | metro =[[File:Tehran Metro Logo.svg|{{{size|25}}}px|link={{{link|Tehran Metro}}}|alt={{{alt|{{{link|Tehran Metro}}}}}}]] | uc =[[File:Zeichen 123.svg|15px]] | 1 | 2 | 3 | 4 | 5 | 6 | 7 | 8 =[[File:Tehran Metro Line {{{2}}}.png|x15px|link={{{link|Tehran Metro Line {{{2}}}}}}|alt={{{alt|{{{link|Tehran Metro Line {{{2}}}}}}}}}]] }} | texas ={{#switch: {{lc: {{{2}}} }} | a-train | atrain =[[File:DCTA A-train icon.png|20px|link={{{link|A-train (Texas)}}}|alt={{{alt|{{{link|A-train (Texas)}}}}}}]] | tre =[[File:TRE logo.png|x14px|link={{{link|Trinity Railway Express}}}|alt={{{alt|{{{link|Trinity Railway Express}}}}}}]] | texrail | tex =[[File:Trinity Metro TEX only.svg|20px|link={{{link|TEXRail}}}|alt={{{alt|{{{link|TEXRail}}}}}}]] }} | thessaloniki | thessalonika ={{#switch: {{lc: {{{2}}} }} | 1 =[[File:Thessaloniki Metro Line 1.svg|{{{size|x15}}}px|link={{{link|Line 1 (Thessaloniki Metro)}}}|alt={{{alt|{{{link|Line 1 (Thessaloniki Metro)}}}}}}]] | 2 =[[File:Thessaloniki Metro Line 2.svg|{{{size|x15}}}px|link={{{link|Line 2 (Thessaloniki Metro)}}}|alt={{{alt|{{{link|Line 2 (Thessaloniki Metro)}}}}}}]] | r =[[File:OSE-Logo.svg|{{{size|x15}}}px|link={{{link|Hellenic Railways Organisation}}}|alt={{{alt|{{{link|Hellenic Railways Organisation}}}}}}]] | p =[[File:Thessaloniki Metro parking.svg|{{{size|x15}}}px|link={{{link|Park and ride}}}|alt={{{alt|{{{link|Park and ride}}}}}}]] | pr =[[File:Proastiakos icon (no text).svg|{{{size|x15}}}px|link={{{link|Proastiakos Thessaloniki}}}|alt={{{alt|{{{link|Proastiakos Thessaloniki}}}}}}]] | Π1 | ∏1 | π1 | p1 =[[File:Proastiakos Thessaloniki Π1.svg|{{{size|x15}}}px|link={{{link|Proastiakos Thessaloniki}}}|alt={{{alt|{{{link|Proastiakos Thessaloniki Line Π1}}}}}}]] | Π2 | ∏2 | π2 | p2 =[[File:Proastiakos Thessaloniki Π2.svg|{{{size|x15}}}px|link={{{link|Proastiakos Thessaloniki}}}|alt={{{alt|{{{link|Proastiakos Thessaloniki Line Π2}}}}}}]] | a =[[File:Thessaloniki Metro airport.svg|{{{size|x15}}}px|link={{{link|Thessaloniki Airport "Makedonia"}}}|alt={{{alt|{{{link|Macedonia Airport}}}}}}]] }} | tianjin ={{#switch: {{lc: {{{3}}} }} | na ={{#switch: {{lc: {{{2}}} }} | #default ={{RouteBox|{{{2}}}|Line {{{2}}} (Tianjin Metro)|#{{TJM color|na}}}} | t | teda ={{RouteBox|TEDA|TEDA Modern Guided Rail Tram|#{{TJM color|na}}}} | s9 | jj | jinji ={{RouteBox|Huaimi|{{{link|Tianjin–Jizhou railway}}}|#{{TJM color|na}}}} }} | #default ={{#switch: {{lc: {{{2}}} }} | metro =[[File:TianjinMetro.svg|{{{size|x16}}}px|link={{{link|Tianjin Metro}}}|alt={{{alt|{{{link|Tianjin Metro (Tianjin Metro Group Co., Ltd.)}}}}}}]] | bmt =[[File:Binhai Mass Transit Development Corporation logo.svg|{{{size|x16}}}px|link={{{link|Tianjin Metro}}}|alt={{{alt|{{{link|Tianjin Metro (Binhai Mass Transit Development Co., Ltd.)}}}}}}]] | 2 | 13 | b2 ={{RouteBox|{{{2}}}|Line {{{2}}} (Tianjin Metro)|#{{TJM color|{{{2}}}}}|#000}} | t | teda ={{RouteBox|TEDA|TEDA Modern Guided Rail Tram|#{{TJM color|t}}}} | s9 | jj | jinji ={{RouteBox|Jinji|{{{link|Tianjin–Jizhou railway}}}|#{{CR color|passenger}}}} | #default ={{RouteBox|{{{2}}}|Line {{{2}}} (Tianjin Metro)|#{{TJM color|{{{2}}}}}}} }} }} | tokyo ={{#switch: {{lc: {{{2}}} }} | metro =[[File:Tokyo Metro logo.svg|{{{size|13}}}px|link={{{link|Tokyo Metro}}}]] | c | chiyoda =[[{{{link|Tokyo Metro Chiyoda Line}}}|{{TSLS|C|size={{{size|13}}}}}]] | f | fukutoshin | 13 =[[{{{link|Tokyo Metro Fukutoshin Line}}}|{{TSLS|F|size={{{size|13}}}}}]] | g | ginza | 3 =[[{{{link|Tokyo Metro Ginza Line}}}|{{TSLS|G|size={{{size|13}}}}}]] | h | hibiya =[[{{{link|Tokyo Metro Hibiya Line}}}|{{TSLS|H|size={{{size|13}}}}}]] | m | marunouchi | 4 =[[{{{link|Tokyo Metro Marunouchi Line}}}|{{TSLS|M|size={{{size|13}}}}}]] | mn | mb | nakano | 4n | 4b =[[{{{link|Tokyo Metro Marunouchi Line}}}|{{TSLS|Mb|size={{{size|13}}}}}]] | n | namboku | 7 =[[{{{link|Tokyo Metro Namboku Line}}}|{{TSLS|N|size={{{size|13}}}}}]] | t | tozai | tōzai | 5 =[[{{{link|Tokyo Metro Tōzai Line}}}|{{TSLS|T|size={{{size|13}}}}}]] | y | yurakucho | yūrakuchō | 8 =[[{{{link|Tokyo Metro Yūrakuchō Line}}}|{{TSLS|Y|size={{{size|13}}}}}]] | z | hanzomon | hanzōmon =[[{{{link|Tokyo Metro Hanzōmon Line}}}|{{TSLS|Z|size={{{size|13}}}}}]] | toei =[[File:PrefSymbol-Tokyo.svg|{{{size|13}}}px|link={{{link|Tokyo Metropolitan Bureau of Transportation}}}]] | a | asakusa | 1 =[[{{{link|Toei Asakusa Line}}}|{{TSLS|A|size={{{size|13}}}}}]] | e | oedo | ōedo =[[{{{link|Toei Ōedo Line}}}|{{TSLS|E|size={{{size|13}}}}}]] | i | mita =[[{{{link|Toei Mita Line}}}|{{TSLS|I|size={{{size|13}}}}}]] | s | shinjuku =[[{{{link|Toei Shinjuku Line}}}|{{TSLS|S|size={{{size|13}}}}}]] | toden ={{#ifeq:{{lc:{{{3|}}}}}|arakawa|[[File:BSicon TRAM.svg|{{{size|16}}}px|link={{{link|Toden Arakawa Line}}}]]|[[File:BSicon exTRAM.svg|{{{size|16}}}px|link={{{link|Tokyo Toden}}}]]}} | ks | keisei =[[File:Number prefix Keisei.PNG|{{{size|13}}}px|link={{{link|Keisei Electric Railway}}}]] | sa | skyaccess =[[File:Number prefix SkyAccess.PNG|{{{size|13}}}px|link={{{link|Keisei Narita Airport Line}}}]] | sl | shin-keisei =[[File:Number prefix Shin-Keisei.PNG|{{{size|13}}}px|link={{{link|Shin-Keisei Line}}}]] | hs | hokuso =[[File:Number prefix Hokusō.PNG|{{{size|13}}}px|link={{{link|Hokusō Line}}}]] | sr | shibayama =[[File:Number prefix Shibayama.PNG|{{{size|13}}}px|link={{{link|Shibayama Railway}}}]] | kk | keikyu =[[File:Number prefix Keikyū.PNG|{{{size|13}}}px|link={{{link|Keikyu}}}]] | tr | toyo =[[File:Number prefix Tōyō.PNG|{{{size|13}}}px|link={{{link|Tōyō Rapid Railway Line}}}]] | ko | keio =[[File:Number prefix Keiō.PNG|{{{size|13}}}px|link={{{link|Keio Corporation}}}]] | in | inokashira =[[File:Number prefix Inokashira.PNG|{{{size|13}}}px|link={{{link|Keio Inokashira Line}}}]] | en | enoden =[[File:Number prefix Enoden.PNG|{{{size|13}}}px|link={{{link|Enoshima Electric Railway Line}}}]] }} | toronto ={{#switch: {{lc: {{{2}}} }} | rail ={{#if:{{{4|}}}||[[File:GO Transit logo.svg|{{{size|20}}}px|link=GO Transit]]}} {{#switch: {{lc:{{{3}}}}} | a | lakeshore west =[[File:Lakeshore West logo.png|{{{size|16}}}px|link=Lakeshore West line]] | b | lakeshore east =[[File:Lakeshore East line GO logo.png|{{{size|16}}}px|link=Lakeshore East line]] | c | milton =[[File:Milton line GO logo.png|{{{size|16}}}px|link=Milton line]] | d | kitchener =[[File:Kitchener line GO logo.png|{{{size|16}}}px|link=Kitchener line]] | e | barrie =[[File:Barrie line GO logo.png|{{{size|16}}}px|link=Barrie line]] | f | richmond hill =[[File:Richmond Hill line GO logo.png|{{{size|16}}}px|link=Richmond Hill line]] | g | stouffville =[[File:Stouffville line GO logo.png|{{{size|16}}}px|link=Stouffville line]] }} | subway ={{#switch: {{lc:{{{3|}}}}} | 3 =[[File:BSicon ICTS.svg|{{{size|16}}}px|link={{{link|Line 3 Scarborough}}}]] | 5 | 6 | dm | fw | j | se | sm | ww =[[File:BSicon TRAM.svg|{{{size|16}}}px|link=Toronto subway]] | #default =[[File:BSicon SUBWAY.svg|{{{size|16}}}px|link=Toronto subway]] }} {{#switch: {{lc:{{{3}}}}} | 1 =[[File:TTC - Line 1 - Yonge-University-Spadina line.svg|{{{size|16}}}px|link=Line 1 Yonge–University]] | 2 =[[File:TTC - Line 2 - Bloor-Danforth line.svg|{{{size|16}}}px|link=Line 2 Bloor–Danforth]] | 3 =[[File:TTC - Line 3 - Scarborough RT line.svg|{{{size|16}}}px|link=Line 3 Scarborough]] | 4 =[[File:TTC - Line 4 - Sheppard line.svg|{{{size|16}}}px|link=Line 4 Sheppard]] | 5 =[[File:TTC - Line 5.svg|{{{size|16}}}px|link=Line 5 Eglinton]] | 6 | fw =[[File:TTC - Line 6.svg|{{{size|16}}}px|link=Line 6 Finch West]] | se =[[File:TTC - SE.svg|{{{size|16}}}px|link=Sheppard East LRT]] | j =[[File:TTC - J.svg|{{{size|16}}}px|link=Jane LRT]] | rl | drl =[[File:TTC - RL.svg|{{{size|16}}}px|link=Relief Line (Toronto)]] | ww | w =[[File:TTC - WW.svg|{{{size|16}}}px|link=Waterfront West LRT]] | dm =[[File:TTC - DM.svg|{{{size|16}}}px|link=Don Mills LRT]] | sm =[[File:TTC - SM.svg|{{{size|16}}}px|link=Scarborough Malvern LRT]] }} | yonge | university | spadina | 1 =[[File:TTC - Line 1 - Yonge-University-Spadina line.svg|{{{size|16}}}px|link=Line 1 Yonge–University]] | bloor | danforth | 2 =[[File:TTC - Line 2 - Bloor-Danforth line.svg|{{{size|16}}}px|link=Line 2 Bloor–Danforth]] | scarborough | 3 =[[File:TTC - Line 3 - Scarborough RT line.svg|{{{size|16}}}px|link=Line 3 Scarborough]] | sheppard | 4 =[[File:TTC - Line 4 - Sheppard line.svg|{{{size|16}}}px|link=Line 4 Sheppard]] | eglinton | crosstown | eglinton crosstown | 5 =[[File:TTC - Line 5.svg|{{{size|16}}}px|link=Line 5 Eglinton]] | finch | finch west | fw | 6 =[[File:TTC - Line 6.svg|{{{size|16}}}px|link=Line 6 Finch West]] | sheppard east | se =[[File:TTC - SE.svg|{{{size|16}}}px|link=Sheppard East LRT]] | jane | j =[[File:TTC - J.svg|{{{size|16}}}px|link=Jane LRT]] | relief line | rl | drl =[[File:TTC - RL.svg|{{{size|16}}}px|link=Relief Line (Toronto)]] | waterfront |waterfront west | w | ww =[[File:TTC - WW.svg|{{{size|16}}}px|link=Waterfront West LRT]] | don mills | dm =[[File:TTC - DM.svg|{{{size|16}}}px|link=Don Mills LRT]] | malvern | sm =[[File:TTC - SM.svg|{{{size|16}}}px|link=Scarborough Malvern LRT]] | icts =[[File:BSicon ICTS.svg|{{{size|16}}}px|link={{{link|Line 3 Scarborough}}}]] | streetcar =[[File:BSicon CLRV.svg|{{{size|16}}}px|link=Toronto streetcar system]] {{#switch: {{{3}}} | 501 ={{color box|{{#if:{{{4|}}}|black}}|[[501 Queen|{{#if:{{{4|}}}|<span style{{=}}"font-weight:bold;color:#fff;">501</span>|501}}]]}} | 502 ={{color box|{{#if:{{{4|}}}|black}}|[[502 Downtowner|{{#if:{{{4|}}}|<span style{{=}}"font-weight:bold;color:#fff;">502</span>|502}}]]}} | 503 ={{color box|{{#if:{{{4|}}}|black}}|[[503 Kingston Rd|{{#if:{{{4|}}}|<span style{{=}}"font-weight:bold;color:#fff;">503</span>|503}}]]}} | 504 ={{color box|{{#if:{{{4|}}}|black}}|[[504 King|{{#if:{{{4|}}}|<span style{{=}}"font-weight:bold;color:#fff;">504</span>|504}}]]}} | 505 ={{color box|{{#if:{{{4|}}}|black}}|[[505 Dundas|{{#if:{{{4|}}}|<span style{{=}}"font-weight:bold;color:#fff;">505</span>|505}}]]}} | 506 ={{color box|{{#if:{{{4|}}}|black}}|[[506 Carlton|{{#if:{{{4|}}}|<span style{{=}}"font-weight:bold;color:#fff;">506</span>|506}}]]}} | 508 ={{color box|{{#if:{{{4|}}}|black}}|[[508 Lake Shore|{{#if:{{{4|}}}|<span style{{=}}"font-weight:bold;color:#fff;">508</span>|508}}]]}} | 509 ={{color box|{{#if:{{{4|}}}|black}}|[[509 Harbourfront|{{#if:{{{4|}}}|<span style{{=}}"font-weight:bold;color:#fff;">509</span>|509}}]]}} | 510 ={{color box|{{#if:{{{4|}}}|black}}|[[510 Spadina|{{#if:{{{4|}}}|<span style{{=}}"font-weight:bold;color:#fff;">510</span>|510}}]]}} | 511 ={{color box|{{#if:{{{4|}}}|black}}|[[511 Bathurst|{{#if:{{{4|}}}|<span style{{=}}"font-weight:bold;color:#fff;">511</span>|511}}]]}} | 512 ={{color box|{{#if:{{{4|}}}|black}}|[[512 St. Clair|{{#if:{{{4|}}}|<span style{{=}}"font-weight:bold;color:#fff;">512</span>|512}}]]}} | 514 ={{color box|{{#if:{{{4|}}}|black}}|[[514 Cherry|{{#if:{{{4|}}}|<span style{{=}}"font-weight:bold;color:#fff;">514</span>|514}}]]}} }} | bus ={{{icon|[[File:BSicon BUS1.svg|{{{size|12}}}px|link=List of Toronto Transit Commission bus routes]]}}} {{#if:{{{3|}}}|{{#if:{{{4|}}}|{{color box|black|'''{{{3|}}}'''|white}}|{{color box|white|{{{3|}}}}} }} }} | up | upx | up express =[[File:UP Express logo.svg|{{{size|18}}}px|link={{{link|Union Pearson Express}}}]] | metrolinx =[[File:Metrolinx 2017 logo.svg|{{{size|22}}}px|link={{{link|Metrolinx}}}]] <!-- Since Infobox station forces the use of this in the header without a size option, a larger icon is needed to match the text height --> | 1big =[[File:TTC - Line 1 - Yonge-University-Spadina line.svg|{{{size|20}}}px|link=Line 1 Yonge–University]] | 2big =[[File:TTC - Line 2 - Bloor-Danforth line.svg|{{{size|20}}}px|link=Line 2 Bloor–Danforth]] | 3big =[[File:TTC - Line 3 - Scarborough RT line.svg|{{{size|20}}}px|link=Line 3 Scarborough]] | 4big =[[File:TTC - Line 4 - Sheppard line.svg|{{{size|20}}}px|link=Line 4 Sheppard]] | 5big =[[File:TTC - Line 5.svg|{{{size|20}}}px|link=Line 5 Eglinton]] | 6big =[[File:TTC - Line 6.svg|{{{size|20}}}px|link=Line 6 Finch West]] }} | trirail =[[File:Tri-Rail.svg|{{{size|18}}}px|link={{{link|Tri-Rail}}}|alt={{{alt|{{{link|Tri-Rail}}}}}}]] | uta ={{#switch: {{lc: {{{2}}} }} | s | 720 =[[File:UTA_S-Line_logo.svg|{{{size|20}}}px|link={{{link|S Line (Utah Transit Authority)}}}]] | trax =[[File:UTA_icon.svg|{{{size|20}}}px|link={{{link|TRAX (light rail)}}}]] | frontrunner =[[File:UTA_icon.svg|{{{size|20}}}px|link={{{link|FrontRunner}}}]] | blue | 701 ={{RouteBox|701|Blue Line (TRAX)|#{{UTA color|Blue}}}} | red | 703 ={{RouteBox|703|Red Line (TRAX)|#{{UTA color|Red}}}} | green | 704 ={{RouteBox|703|Green Line (TRAX)|#{{UTA color|Green}}}} | purple | 750 ={{RouteBox|750|FrontRunner|#{{UTA color|Purple}}}} | #default =[[File:UTA_icon.svg|{{{size|20}}}px|link={{{link|Utah Transit Authority}}}]] }} | valencia ={{#switch: {{lc: {{{2}}} }} | metro =[[File:Isotip de Metrovalència.svg|{{{size|14}}}px|link={{{link|Metrovalencia}}}]] | 1 =[[File:Línia 1 de Metrovalència.svg|{{{size|14}}}px|link={{{link|Line 1 (Metrovalencia)}}}]] | 2 =[[File:Línia 2 de Metrovalència.svg|{{{size|14}}}px|link={{{link|Line 2 (Metrovalencia)}}}]] | 3 =[[File:Línia 3 de Metrovalència.svg|{{{size|14}}}px|link={{{link|Metrovalencia}}}]] | 4 =[[File:Línia 4 de Metrovalència.svg|{{{size|14}}}px|link={{{link|Metrovalencia}}}]] | 5 =[[File:Línia 5 de Metrovalència.svg|{{{size|14}}}px|link={{{link|Metrovalencia}}}]] | 6 =[[File:Línia 6 de Metrovalència.svg|{{{size|14}}}px|link={{{link|Metrovalencia}}}]] | 7 =[[File:Línia 7 de Metrovalència.svg|{{{size|14}}}px|link={{{link|Metrovalencia}}}]] | 8 =[[File:Línia 8 de Metrovalència.svg|{{{size|14}}}px|link={{{link|Metrovalencia}}}]] | 9 =[[File:Línia 9 de Metrovalència.svg|{{{size|14}}}px|link={{{link|Metrovalencia}}}]] }} | vancouver ={{#switch: {{lc: {{{2}}} }} | bus ={{#if: {{{3|}}} | {{#switch: {{lc: {{{3}}} }} | bl =[[File:Translinkbus.svg|{{{size|x20}}}px|link=Coast Mountain Bus Company#B-Line]] | 95 =[[File:Translinkbus.svg|{{{size|x20}}}px|link=95 B-Line]] | 96 =[[File:Translinkbus.svg|{{{size|x20}}}px|link=96 B-Line]] | 97 =[[File:Translinkbus.svg|{{{size|x20}}}px|link=97 B-Line]] | 99 =[[File:Translinkbus.svg|{{{size|x20}}}px|link=99 B-Line]] }} | [[File:Translinkbuses.svg|{{{size|x20}}}px|link=List of bus routes in Metro Vancouver]] }} | rapidbus ={{#if: {{{3|}}} | {{#switch: {{lc: {{{3}}} }} | r1 =[[File:Translinkbusrapid.svg|{{{size|x20}}}px|link=R1 King George Blvd]] | r2 =[[File:Translinkbusrapid.svg|{{{size|x20}}}px|link=R2 Marine Dr]] | r3 =[[File:Translinkbusrapid.svg|{{{size|x20}}}px|link=R3 Lougheed Hwy]] | r4 =[[File:Translinkbusrapid.svg|{{{size|x20}}}px|link=R4 41st Ave]] | r5 =[[File:Translinkbusrapid.svg|{{{size|x20}}}px|link=R5 Hastings St]] }} | [[File:Translinkbusrapid.svg|{{{size|x20}}}px|link=RapidBus (TransLink)]] }} | canada =[[File:Translinkcanada.svg|{{{size|x20}}}px|link=Canada Line]] | evergreen =[[File:Translinkevergreen.svg|{{{size|x20}}}px|link=Evergreen Extension]] | expo =[[File:Translinkexpo.svg|{{{size|x20}}}px|link=Expo Line (SkyTrain)]] | millennium =[[File:Translinkmillennium.svg|{{{size|x20}}}px|link=Millennium Line]] | seabus =[[File:Translinkseabus.svg|{{{size|x20}}}px|link=SeaBus]] | translink={{#if:{{{3|}}}||[[File:Translinkwaypoint.svg|{{{size|x20}}}px|link=TransLink (British Columbia)]]}} | wce =[[File:Translinkwce.svg|{{{size|x20}}}px|link=West Coast Express]] }} | victoria | melbourne ={{#switch: {{lc: {{{2}}} }} | train ={{error|Specify region – replace "train" with "met train" or "reg train"}} | metropolitan | metropolitan train | metro | met | met train =[[File:Melbourne train logo.svg|{{{size|18}}}px|link={{{link|Railways in Melbourne}}}|alt={{{alt|{{{link|Metropolitan train}}}}}}]] | regional | regional train | vline | v/line | reg | reg train =[[File:Victoria train logo.svg|{{{size|18}}}px|link={{{link|Railways in Victoria}}}|alt={{{alt|{{{link|Regional train}}}}}}]] | alamein | belgrave | craigieburn | cranbourne | frankston | hurstbridge | lilydale | mernda | pakenham | sandringham | sunbury | upfield | werribee | williamstown =[[{{ucfirst:{{lc:{{{2}}}}}}} railway line|<span style="color:#{{rcr|Melbourne|{{ucfirst:{{lc:{{{2}}}}}}}}};font-size:120%;line-height:100%">●</span>]] | albury | ararat | bairnsdale | ballarat | bendigo | echuca | geelong | maryborough | seymour | shepparton | traralgon | warrnambool =[[{{ucfirst:{{lc:{{{2}}}}}}} V/Line rail service|<span style="color:#{{rcr|V/Line|{{ucfirst:{{lc:{{{2}}}}}}}}};font-size:120%;line-height:100%">●</span>]] | epsom | eaglehawk =[[Bendigo V/Line rail service|<span style="color:#{{rcr|V/Line|Bendigo}};font-size:125%;line-height:100%">●</span>]] | flemington racecourse | flemington =[[Flemington Racecourse railway line|<span style="color:#{{rcr|Melbourne|Flemington Racecourse}};font-size:120%;line-height:100%">●</span>]] | glen waverley =[[Glen Waverley railway line|<span style="color:#{{rcr|Melbourne|Glen Waverley}};font-size:120%;line-height:100%">●</span>]] | south morang =[[South Morang railway line|<span style="color:#{{rcr|Melbourne|Mernda}};font-size:120%;line-height:100%">●</span>]] | swan hill =[[Swan Hill V/Line rail service|<span style="color:#{{rcr|V/Line|Swan Hill}};font-size:120%;line-height:100%">●</span>]] | waurn ponds =[[Geelong V/Line rail service|<span style="color:#{{rcr|V/Line|Geelong}};font-size:120%;line-height:100%">●</span>]] | wendouree =[[Ballarat V/Line rail service|<span style="color:#{{rcr|V/Line|Ballarat}};font-size:120%;line-height:100%">●</span>]] | tram =[[File:Melbourne tram logo.svg|{{{size|18}}}px|link={{{link|Trams in Melbourne}}}|alt={{{alt|{{{link|Metropolitan tram}}}}}}]] | 1 | 3 | 3a | 5 | 6 | 11 | 12 | 16 | 19 | 30 | 35 | 48 | 57 | 58 | 59 | 64 | 67 | 70 | 72 | 75 | 78 | 82 | 86 | 96 | 109 =[[Melbourne tram route {{lc:{{{2}}}}}|<span style="color:#{{rcr|Yarra Trams|{{{2}}}}};font-size:120%;line-height:100%">■</span>]] | cc | city circle =[[City Circle tram|<span style="color:#{{rcr|Yarra Trams|35}};font-size:120%;line-height:100%">■</span>]] | bus ={{error|Specify region – replace "bus" with "met bus" or "reg bus"}} | metropolitan bus | met bus =[[File:Victoria bus logo.svg|{{{size|18}}}px|link={{{link|Buses in Melbourne}}}|alt={{{alt|{{{link|Metropolitan bus}}}}}}]] | regional bus | reg bus =[[File:Victoria bus logo.svg|{{{size|18}}}px|link={{{link|}}}|alt={{{alt|{{{link|Regional bus}}}}}}]] | coach =[[File:Victoria coach logo.svg|{{{size|18}}}px|link={{{link|}}}|alt={{{alt|{{{link|Regional coach}}}}}}]] | adelaide | the overland | overland | gsr | great southern rail =[[The Overland|<span style="color:#{{rail color|Journey Beyond|The Overland}};font-size:120%;line-height:100%">●</span>]] | sydney | xpt | melbourne xpt | trainlink | nsw trainlink =[[File:TfNSW T.svg|{{{size|18}}}px|link={{{link|NSW TrainLink#Southern}}}|alt={{{alt|{{{link|NSW TrainLink Southern}}}}}}]] | #default ={{error|Unknown value for second argument}} }} | vienna ={{#switch: {{lc: {{{2}}} }} | train =[[File:Train Austria.svg|16px|link=Transportation in Vienna#Railways]] | s-bahn | s =[[File:S-Bahn Austria.svg|16px|link=Vienna S-Bahn]] | s-main =[[File:Stammstrecke Wien.png|16px|link=Vienna S-Bahn]] | s1 =[[File:S1 Wien.svg|32px|link=S1 (Vienna)]] | s2 =[[File:S2 Wien.svg|32px|link=Vienna S-Bahn]] | s3 =[[File:S3 Wien.svg|32px|link=Vienna S-Bahn]] | s4 =[[File:S4 Wien.svg|32px|link=Vienna S-Bahn]] | s7 =[[File:S7 Wien.svg|32px|link=S7 (Vienna)]] | s40 =[[File:S40 Wien.svg|32px|link=Vienna S-Bahn]] | s45 | vorortelinie =[[File:S45 Wien.svg|32px|link=S45 (Vienna)]] | s50 =[[File:S50 Wien.svg|32px|link=Vienna S-Bahn]] | s60 =[[File:S60 Wien.svg|32px|link=Vienna S-Bahn]] | s80 =[[File:S80 Wien.svg|32px|link=Vienna S-Bahn]] | u-bahn | u =[[File:U-Bahn Wien.svg|16px|link=Vienna U-Bahn]] | u1 =[[File:Wien U1.svg|16px|link=U1 (Vienna U-Bahn)]] | u2 =[[File:Wien U2.svg|16px|link=U2 (Vienna U-Bahn)]] | u3 =[[File:Wien U3.svg|16px|link=U3 (Vienna U-Bahn)]] | u4 =[[File:Wien U4.svg|16px|link=U4 (Vienna U-Bahn)]] | u5 =[[File:Wien U5.svg|16px|link=U5 (Vienna U-Bahn)]] | u6 =[[File:Wien U6.svg|16px|link=U6 (Vienna U-Bahn)]] | cat =[[City Airport Train|{{Bahnlinie|RB||CAT|white|#B1D355}}]] | wlb | lokalbahn =[[File:Logo Wiener Lokalbahn.svg|16px|link=Wiener Lokalbahn]] | tram ={{#if:{{{3|}}}|[[Trams in Vienna|{{Bahnlinie|U||{{{3|}}}|white|black}}]]|[[File:Tram-Logo.svg|16px|link=Trams in Vienna]]}} | bus =[[Buses in Vienna|{{Bahnlinie|U||{{{3|Bus}}}|black|white|black}}]] | r =[[Transportation in Vienna#Railways|{{Bahnlinie|RB||R|black|white|black}}]] | rex =[[Transportation in Vienna#Railways|{{Bahnlinie|RB||REX|black|white|black}}]] | wiener lokalbahnen =[[File:Logo Wiener Lokalbahn.svg|16px|link=Wiener Lokalbahnen]] <!-- depreceated, use tram|line instead --> | 1 | 2 | 5 | 6 | 9 | 10 | 18 | 25 | 26 | 30 | 31 | 33 | 37 | 38 | 40 | 41 | 42 | 43 | 44 | 46 | 49 | 52 | 58 | 60 | 62 | 67 | 71 | d | e | o =[[Trams in Vienna|{{Bahnlinie|U||{{{2}}}|white|black}}]] | vor | #default =[[File:Logo VOR.svg|32px|link=Verkehrsverbund Ost-Region]] }} | virgin =[[File:Virgin-logo.svg|{{{size|18}}}px|link={{{link|Virgin Trains USA}}}|alt={{{alt|{{{link|Virgin Trains USA}}}}}}]] | vre =[[File:Virginia Railway Express.svg|{{{size|18}}}px|link={{{link|Virginia Railway Express}}}|alt={{{alt|{{{link|Virginia Railway Express}}}}}}]] | warsaw ={{#switch: {{lc: {{{2}}} }} | rail =[[File:PKP.svg|{{{size|16}}}px|link={{{link|Polish State Railways}}}|alt={{{alt|{{{link|Polish State Railways}}}}}}]] | metro =[[File:Warsaw Metro logo.svg|{{{size|16}}}px|link={{{link|Warsaw Metro}}}|alt={{{alt|{{{link|Warsaw Metro}}}}}}]] | m1 =[[File:M1-20px.svg|{{{size|16}}}px|link={{{link|Warsaw Metro}}}|alt={{{alt|Line M1}}}]] | m2 =[[File:M2-20px.svg|{{{size|16}}}px|link={{{link|Warsaw Metro}}}|alt={{{alt|Line M2}}}]] | skm =[[File:PL-SKMWA logo.svg|{{{size|16}}}px|link={{{link|Szybka Kolej Miejska (Warszawa)}}}|alt={{{alt|{{{link|Szybka Kolej Miejska}}}}}}]] }} | washington ={{#switch: {{lc: {{{2}}} }} | metro =[[File:WMATA Metro Logo.svg|{{{size|11}}}px|link={{{link|Washington Metro}}}]] | blue | bl | b =[[File:WMATA Blue.svg|{{{size|15}}}px|link={{{link|Blue Line (Washington Metro)}}}]] | green | gr | g =[[File:WMATA Green.svg|{{{size|15}}}px|link={{{link|Green Line (Washington Metro)}}}]] | orange | or | o =[[File:WMATA Orange{{#if:{{{3|}}}|&nbsp;rush}}.svg|{{{size|15}}}px|link={{{link|Orange Line (Washington Metro)}}}]] | purple | pu | p =[[Purple Line (Maryland)|{{colorbox|purple}}]] | red | rd | r =[[File:WMATA Red.svg|{{{size|15}}}px|link={{{link|Red Line (Washington Metro)}}}]] | silver | sv | s =[[File:WMATA Silver.svg|{{{size|15}}}px|link={{{link|Silver Line (Washington Metro)}}}]] | yellow | yl | y =[[File:WMATA Yellow{{#if:{{{3|}}}|&nbsp;rush}}.svg|{{{size|15}}}px|link={{{link|Yellow Line (Washington Metro)}}}]] | streetcar = [[File:BSicon TRAM1.svg|{{{size|14}}}px|link={{{link|DC Streetcar}}}]] }} | waterloo ={{#switch: {{lc: {{{2}}} }} | bus =[[File:BSicon BUS1.svg|{{{size|12}}}px|link={{{link|Grand River Transit}}}]] | ion =[[File:Waterloo ION logo.svg|{{{size|25}}}px|link={{{link|Ion rapid transit}}}]] }} | wuhan ={{#switch: {{lc: {{{3}}} }} | na ={{#switch: {{lc: {{{2}}} }} | 21 | yl | yangluo ={{RouteBox|Yangluo|Yangluo line|#{{WHM color|na}}}} | #default ={{RouteBox|{{{2}}}|Line {{{2}}} (Wuhan Metro)|#{{WHM color|na}}}} }} | #default ={{#switch: {{lc: {{{2}}} }} | metro =[[File:Wuhan Metro Logo.svg|{{{size|x16}}}px|link={{{link|Wuhan Metro}}}|alt={{{alt|{{{link|Wuhan Metro}}}}}}]] | 21 | yl | yangluo ={{RouteBox|Yangluo|Yangluo line|#{{WHM color|yl}}}} | #default ={{RouteBox|{{{2}}}|Line {{{2}}} (Wuhan Metro)|#{{WHM color|{{{2}}}}}}} }} }} | wuxi ={{#switch: {{lc: {{{3}}} }} | na ={{#switch: {{lc: {{{2}}} }} | #default ={{RouteBox|{{{2}}}|Line {{{2}}} (Wuxi Metro)|#{{WuxiM color|na}}}} }} | #default ={{#switch: {{lc: {{{2}}} }} | metro =[[File:Wuxi Metro logo.svg|{{{size|x16}}}px|link={{{link|Wuxi Metro}}}|alt={{{alt|{{{link|Wuxi Metro}}}}}}]] | #default ={{RouteBox|{{{2}}}|Line {{{2}}} (Wuxi Metro)|#{{WX color|{{{2}}}}}}} }} }} | xi'an ={{#switch: {{lc: {{{3}}} }} | na ={{#switch: {{lc: {{{2}}} }} | #default ={{RouteBox|{{{2}}}|Line {{{2}}} (Xi'an Metro)|#{{XA color|na}}}} }} | #default ={{#switch: {{lc: {{{2}}} }} | metro =[[File:Xian Metro logo.svg|{{{size|x16}}}px|link={{{link|Xi'an Metro}}}|alt={{{alt|{{{link|Xi'an Metro}}}}}}]] | 4 ={{RouteBox|4|Line 4 (Xi'an Metro)|#{{XA color|4}}|#000}} | #default ={{RouteBox|{{{2}}}|Line {{{2}}} (Xi'an Metro)|#{{XA color|{{{2}}}}}}} }} }} | xiamen ={{#switch: {{lc: {{{3}}} }} | na ={{#switch: {{lc: {{{2}}} }} | #default ={{RouteBox|{{{2}}}|Line {{{2}}} (Xiamen Metro)|#{{XiamenM color|na}}}} }} | #default ={{#switch: {{lc: {{{2}}} }} | metro =[[File:Amoy Metro logo.svg|{{{size|x16}}}px|link={{{link|Xiamen Metro}}}|alt={{{alt|{{{link|Xiamen Metro}}}}}}]] | #default ={{RouteBox|{{{2}}}|Line {{{2}}} (Xiamen Metro)|#{{XiamenM color|{{{2}}}}}}} }} }} | yokohama ={{#switch: {{lc: {{{2}}} }} | subway =[[File:Yokohama Municipal Subway Logo.svg|{{{size|13}}}px|link={{{link|Yokohama Municipal Subway}}}]] | blue =[[File:Yokohama Municipal Subway Blue Line symbol.svg|{{{size|13}}}px|link={{{link|Blue Line (Yokohama)}}}]] | green =[[File:Yokohama Municipal Subway Green Line symbol.svg|{{{size|13}}}px|link={{{link|Green Line (Yokohama)}}}]] }} | york ={{#switch: {{lc: {{{2}}} }} | yrt =[[File:York Region Transit logo.svg|{{{size|15}}}px|link={{{link|York Region Transit}}}]] | viva =[[File:Viva blue logo.svg|{{{size|38}}}px|link={{{link|Viva Rapid Transit}}}]] | blue =[[File:Viva blue.svg|{{{size|15}}}px|link={{{link|Viva Blue}}}]] | green =[[File:Viva green.svg|{{{size|15}}}px|link={{{link|Viva Green}}}]] | orange =[[File:Viva orange.svg|{{{size|15}}}px|link={{{link|Viva Orange}}}]] | pink =[[File:Viva pink.svg|{{{size|15}}}px|link={{{link|Viva Pink}}}]] | purple =[[File:Viva purple.svg|{{{size|15}}}px|link={{{link|Viva Purple}}}]] | yellow =[[File:Viva yellow.svg|{{{size|15}}}px|link={{{link|Viva Yellow}}}]] }} | zaragoza ={{#switch: {{lc: {{{2}}} }} | tram =[[File:BSicon TRAM.svg|{{{size|14}}}px|link={{{link|Zaragoza tram}}}]] | cercanias =[[File:Cercanias Logo.svg|{{{size|12}}}px|link={{{link|Cercanías Zaragoza}}}]] | tuzsa =[[File:Aiga bus on red circle.svg|{{{size|15}}}px|link={{{link|Transportes Urbanos de Zaragoza}}}]] | ctaz =[[File:Aiga bus on green circle.svg|{{{size|15}}}px|link={{{link|Consorcio de Transportes del Área de Zaragoza}}}]] }} | zhengzhou ={{#switch: {{lc: {{{3}}} }} | na ={{#switch: {{lc: {{{2}}} }} | c | cj | suburban | chengjiao ={{RouteBox|Chengjiao|Chengjiao line|#{{ZZM color|na}}}} | c1 | suburban1 | chengjiao1 ={{RouteBox|Chengjiao|Chengjiao line|#{{ZZM color|na}}}} | #default ={{RouteBox|{{{2}}}|Line {{{2}}} (Zhengzhou Metro)|#{{ZZM color|na}}}} }} | #default ={{#switch: {{lc: {{{2}}} }} | metro =[[File:Zhengzhou Metro logo.svg|{{{size|x16}}}px|link={{{link|Zhengzhou Metro}}}|alt={{{alt|{{{link|Zhengzhou Metro}}}}}}]] | c | cj | suburban | chengjiao ={{RouteBox|Chengjiao|Chengjiao line|#{{ZZM color|cj}}}} | c1 | suburban1 | chengjiao1 ={{RouteBox|Chengjiao|Chengjiao line|#{{ZZM color|cj1}}}} | #default ={{RouteBox|{{{2}}}|Line {{{2}}} (Zhengzhou Metro)|#{{ZZM color|{{{2}}}}}}} }} }} <!-- GENERIC --> | air ={{#switch: {{lc: {{{2}}} }} | base =[[File:BSicon {{#if:{{{3|}}}|ex|}}FIGHTER.svg|{{{size|16}}}px|link={{{link|Military air base}}}|alt={{{alt|{{{link|Airbase}}}}}}]] | field =[[File:Airplane GA Black.svg|{{{size|16}}}px|link={{{link|Aerodrome}}}|alt={{{alt|{{{link|Private airfield}}}}}}]] | #default =[[File:BSicon FLUG.svg|{{{size|13}}}px|link={{{link|List of airports}}}|alt={{{alt|{{{link|Airport interchange}}}}}}]] }} | airbase =[[File:BSicon {{#if:{{{2|}}}|ex|}}FIGHTER.svg|{{{size|16}}}px|link={{{link|Military air base}}}|alt={{{alt|{{{link|Airbase}}}}}}]] | airfield =[[File:Airplane GA Black.svg|{{{size|16}}}px|link={{{link|Aerodrome}}}|alt={{{alt|{{{link|Private airfield}}}}}}]] | bike | bicycle =[[File:BSicon BICYCLE.svg|{{{size|17}}}px|link={{{link|Bicycle}}}|alt={{{alt|{{{link|Bicycle facilities}}}}}}]] | bus ={{#switch: {{lc: {{{2}}} }} | rapid | brt =[[File:BSicon BUS3.svg|{{{size|16}}}px|link={{{link|Bus rapid transit}}}|{{{alt|{{{link|Bus rapid transit}}}}}}]] | trolley | trolleybus | tb =[[File:BSicon OBUS.svg|{{{size|14}}}px|link={{{link|Trolleybus}}}|{{{alt|{{{link|Trolleybus}}}}}}]] | 1 =[[File:Bus-logo.svg|{{{size|{{#ifeq:{{{2|}}}|1|14|18}}}}}px|link={{{link|Bus}}}|alt={{{alt|{{{link|Bus interchange}}}}}}]] | #default =[[File:BSicon BUS2.svg|{{{size|{{#ifeq:{{{2|}}}|1|14|18}}}}}px|link={{{link|Bus}}}|alt={{{alt|{{{link|Bus interchange}}}}}}]] }} | cable =[[File:BSicon AETRAM.svg|{{{size|15}}}px|link={{{link|Aerial lift}}}|{{{alt|{{{link|Cable car}}}}}}]] | express =[[File:BSicon LDER.svg|{{{size|15}}}px|link={{{link|Express train}}}|{{{alt|{{{link|Express train}}}}}}]] | ferry =[[File:Ferry symbol.svg|{{{size|15}}}px|link={{{link|Ferry}}}|alt={{{alt|{{{link|ferry/water interchange}}}}}}]] | funicular | incline =[[File:BSicon FUNI.svg|{{{size|18}}}px|link={{{link|Funicular}}}|alt={{{alt|{{{link|Funicular}}}}}}]] | heliport =[[File:Aiga heliport.svg|{{{size|16}}}px|link={{{link|Heliport}}}|alt={{{alt|{{{link|Heliport}}}}}}]] | heritage ={{#switch: {{lc: {{{2}}} }} | rail =[[File:BSicon {{#if:{{{3|}}}|ex|}}lDAMPF.svg|{{{size|15}}}px|link={{{link|Heritage railway}}}|alt={{{alt|{{{link|Heritage railway}}}}}}]] | tram =[[File:BSicon BRILL.svg|{{{size|18}}}px|link={{{link|Heritage streetcar}}}|alt={{{alt|{{{link|Heritage streetcar}}}}}}]] }} | metro | subway | underground =[[File:BSicon SUBWAY.svg|{{{size|15}}}px|link={{{link|Rapid transit}}}|alt={{{alt|{{{link|{{ucfirst:{{{1}}}}} interchange}}}}}}]] | mono | monorail =[[File:BSicon_MONO.svg|{{{size|15}}}px|link={{{link|Monorail}}}|alt={{{alt|{{{link|Monorail}}}}}}]] | park | parking =[[File:{{#ifeq:{{{2|}}}|1|Centro other car parking large.svg|BSicon PARKING.svg}}|{{{size|{{#ifeq:{{{2|}}}|1|15|16}}}}}px|link={{{link|Parking}}}|alt={{{alt|{{{link|Parking}}}}}}]] | rail =[[File:{{#ifeq:{{{2|}}}|1|BSicon BAHN.svg|Aiga railtransportation 25.svg}}|{{{size|{{#ifeq:{{{2|}}}|1|16|10}}}}}px|link={{{link|}}}|alt={{{alt|{{{link|Mainline rail interchange}}}}}}]] | tram | light rail =[[File:BSicon TRAM{{#ifeq:{{{2|}}}|1||1}}.svg|{{{size|{{#ifeq:{{{2|}}}|1|14|18}}}}}px|link={{{link|{{{1}}}}}}|alt={{{alt|{{{link|{{ucfirst:{{{1}}}}} interchange}}}}}}]] | trolley | trolleybus =[[File:BSicon OBUS.svg|{{{size|14}}}px|link={{{link|Trolleybus}}}|{{{alt|{{{link|Trolleybus}}}}}}]] | wheelchair =[[File:{{#ifeq:{{{2|}}}|1|Handicapped Accessible sign.svg|Wheelchair symbol.svg}}|{{{size|{{#ifeq:{{{2|}}}|1|16|13}}}}}px|link={{{link|Accessibility#Transportation}}}|alt={{{alt|{{{link|Handicapped/disabled access}}}}}}]] <!-- COUNTRIES --> | at ={{#switch: {{lc: {{{2}}} }} | öbb | obb =[[File:Logo ÖBB.svg|32px|link=Österreichische Bundesbahnen]] | westbahn =[[File:Westbahn-logo-pantone.svg|32px|link=WESTbahn]] }} | be ={{#switch: {{lc: {{{2}}} }} | rail =[[File:SNCB logo.svg|{{{size|15}}}px|link={{{link|National Railway Company of Belgium}}}]] }} | bg ={{#switch: {{lc: {{{2}}} }} | rail =[[File:National Railways.jpg|{{{size|20}}}px|link={{{link|Bulgarian State Railways}}}]] }} | by ={{#switch: {{lc: {{{2}}} }} | rail =[[File:Belarus-RW-Logo-notext.svg|{{{size|20}}}px|link={{{link|Belarusian Railway}}}|alt={{{alt|{{{link|Belarusian Railway}}}}}}]] }} | ca ={{#switch: {{lc: {{{2}}} }} | cn =[[File:CN Railway logo.svg|{{{size|16}}}px|link={{{link|Canadian National Railway}}}]] | cp =[[File:Canadian_Pacific_Railway_logo_2014.svg|{{{size|24}}}px|link={{{link|Canadian Pacific Railway}}}]] | rail | via =[[File:VIA Rail Canada simplified.svg|{{{size|24}}}px|link={{{link|Via Rail}}}]] }} | ch ={{#switch: {{lc: {{{2}}} }} | rail= }} | cn ={{#switch: {{lc: {{{2}}} }} | rail =[[File:China Railways.svg|{{{size|x16}}}px|link={{{link|China Railway}}}|alt={{{alt|{{{link|China Railway}}}}}}]] | crh =<!-- [[File:ChinaRailwayHighspeed-notext.svg|{{{size|x16}}}px|link={{{link|China Railway High-speed}}}|alt={{{alt|{{{link|China Railway High-speed}}}}}}]] --> | metro =[[File:BSicon SUBWAY-CHN.svg|{{{size|x16}}}px|link={{{link|Urban rail transit in China}}}|alt={{{alt|{{{link|Urban rail transit in China}}}}}}]] | mono =[[File:BSicon Mono-CHN.svg|{{{size|x16}}}px|link={{{link|Urban rail transit in China}}}|alt={{{alt|{{{link|Urban rail transit in China}}}}}}]] }} | de ={{#switch: {{lc: {{{2}}} }} | rail =[[File:Logo_Deutsche_Bahn.svg|{{{size|12}}}px|link={{{link|Deutsche Bahn}}}|alt={{{alt|{{{link|Deutsche Bahn}}}}}}]] | s-bahn =[[File:S-Bahn-Logo.svg|{{{size|10}}}px|link={{{link|S-Bahn#Germany}}}|alt={{{alt|{{{link|S-Bahn}}}}}}]] | u-bahn =[[File:U-Bahn.svg|{{{size|10}}}px|link={{{link|U-Bahn}}}|alt={{{alt|{{{link|U-Bahn}}}}}}]] | stadtbahn =[[File:Stadtbahn.svg|{{{size|10}}}px|link={{{link|Stadtbahn}}}|alt={{{alt|{{{link|Stadtbahn}}}}}}]] }} | es ={{#switch: {{lc: {{{2}}} }} | rail =[[File:Lgotipo de Renfe Operadora.svg|{{{size|20}}}px|link={{{link|Renfe Operadora}}}|alt={{{alt|{{{link|Renfe}}}}}}]] | cercanias =[[File:Cercanias Logo.svg|{{{size|12}}}px|link={{{link|Cercanías}}}]] | feve =[[File:Símbolo Renfe Feve.svg|{{{size|12}}}px|link={{{link|Renfe Feve}}}|alt={{{alt|{{{link|Feve}}}}}}]] }} | gb ={{#switch: {{lc: {{{2}}} }} | rail =[[File:National Rail logo.svg|{{{size|12}}}px|link={{{link|National Rail}}}|alt={{{alt|{{{link|National Rail}}}}}}]] | bus =[[File:BSicon BUS.svg|{{{size|18}}}px|link={{{link|Bus transport in the United Kingdom}}}]] | birmingham =[[File:MidlandMetroGenericSymbol.svg|{{{size|13}}}px|link={{{link|Midland Metro}}}|alt={{{alt|{{{link|Midland Metro}}}}}}]] | blackpool =[[File:Uk tram icon.png|{{{size|10}}}px|link={{{link|Blackpool tramway}}}|alt={{{alt|{{{link|Blackpool tramway}}}}}}]] | edinburgh =[[File:EdinburghTramsNoText.svg|{{{size|13}}}px|link={{{link|Edinburgh Trams}}}|alt={{{alt|{{{link|Edinburgh Trams}}}}}}]] | glasgow =[[File:Glasgow Subway.svg|{{{size|13}}}px|link={{{link|Glasgow Subway}}}|alt={{{alt|{{{link|Glasgow Subway}}}}}}]] | leeds =[[File:WestYorksireMetro.png|{{{size|20}}}px|link={{{link|West Yorkshire Metro}}}|alt={{{alt|{{{link|West Yorkshire Metro}}}}}}]] | liverpool =[[File:Merseyrail alternative logo.svg|{{{size|10}}}px|link={{{link|Merseyrail}}}|alt={{{alt|{{{link|Merseyrail}}}}}}]] | manchester | metrolink =[[File:Metrolink generic.png|{{{size|10}}}px|link={{{link|Manchester Metrolink}}}|alt={{{alt|{{{link|Manchester Metrolink}}}}}}]] | newcastle =[[File:TWMetro logo no text.PNG|{{{size|10}}}px|link={{{link|Tyne and Wear Metro}}}|alt={{{alt|{{{link|Tyne and Wear Metro}}}}}}]] | nottingham =[[File:NET notext logo.svg|{{{size|10}}}px|link={{{link|Nottingham Express Transit}}}|alt={{{alt|{{{link|Nottingham Express Transit}}}}}}]] | sheffield =[[File:Supertram generic logo.PNG|{{{size|10}}}px|link={{{link|Sheffield Supertram}}}|alt={{{alt|{{{link|Sheffield Supertram}}}}}}]] | calmac =[[File:Ferry symbol.svg|{{{size|15}}}px|link={{{link|Caledonian MacBrayne}}}|alt={{{alt|{{{link|Caledonian MacBrayne}}}}}}]] }} | fr ={{#switch: {{lc: {{{2}}} }} | rail =[[File:SNCF no text.png|{{{size|15}}}px|link={{{link|SNCF}}}|alt={{{alt|{{{link|SNCF}}}}}}]] | ter =[[File:Ter.svg|{{{size|15}}}px|link={{{link|Transport express régional}}}|alt={{{alt|{{{link|TER}}}}}}]] | tgv =[[File:TGV.svg|{{{size|20}}}px|link={{{link|TGV}}}|alt={{{alt|{{{link|TGV}}}}}}]] }} | ie ={{#switch: {{lc: {{{2}}} }} | rail =[[File:Irish Rail logo.svg|{{{size|13}}}px|link={{{link|Iarnród Éireann}}}|alt={{{alt|{{{link|Iarnród Éireann}}}}}}]] }} | ir | iran ={{#switch: {{lc: {{{2}}} }} | rail = <!--Image deleted at Commons [[File:RAJA Logo.PNG|{{{size|15}}}px|link={{{link| Islamic Republic of Iran Railways}}}]]--> }} | il | israel ={{#switch: {{lc: {{{2}}} }} | carmelit =[[File:Carmelit-logo-crop.svg|{{{size|15}}}px|link={{{link|Carmelit}}}|alt={{{alt|{{{link|Carmelit}}}}}}]] | egged | bus =[[File:Egged_logo.svg|{{{size|14}}}px|link={{{link|Egged (company)}}}|alt={{{alt|{{{link|Egged (company)}}}}}}]] | rail = [[File:IsraelTrainLogoSymbolOnly.svg|{{{size|17}}}px|link={{{link|Israel Railways}}}|alt={{{alt|{{{link|Israel Railways}}}}}}]] }} | jp | ja ={{#switch: {{lc: {{{2}}} }} | jrh =[[File:JR_logo_(hokkaido).svg|{{{size|19}}}px|link={{{link|Hokkaido Railway Company}}}|alt={{{alt|{{{link|Hokkaido Railway Company}}}}}}]] | jre =[[File:JR_logo_(east).svg|{{{size|19}}}px|link={{{link|East Japan Railway Company}}}|alt={{{alt|{{{link|East Japan Railway Company}}}}}}]] | jrc =[[File:JR_logo_(central).svg|{{{size|19}}}px|link={{{link|Central Japan Railway Company}}}|alt={{{alt|{{{link|Central Japan Railway Company}}}}}}]] | jrw =[[File:JR_logo_(west).svg|{{{size|19}}}px|link={{{link|West Japan Railway Company}}}|alt={{{alt|{{{link|West Japan Railway Company}}}}}}]] | jrs =[[File:JR_logo_(shikoku).svg|{{{size|19}}}px|link={{{link|Shikoku Railway Company}}}|alt={{{alt|{{{link|Shikoku Railway Company}}}}}}]] | jrk =[[File:JR_logo_(kyushu).svg|{{{size|19}}}px|link={{{link|Kyushu Railway Company}}}|alt={{{alt|{{{link|Kyushu Railway Company}}}}}}]] | jrf =[[File:JR_logo_(freight).svg|{{{size|19}}}px|link={{{link|Japan Freight Railway Company}}}|alt={{{alt|{{{link|Japan Freight Railway Company}}}}}}]] | shinkansen ={{#switch: {{lc: {{{3}}} }} | a | akita =[[File:Shinkansen-E.png|{{{size|13}}}px|link={{{link|Akita Shinkansen}}}|alt={{{alt|{{{link|Akita Shinkansen}}}}}}]] | ho | hokkaidō | hokkaido =[[File:Shinkansen jrh.svg|{{{size|13}}}px|link={{{link|Hokkaido Shinkansen}}}|alt={{{alt|{{{link|Hokkaido Shinkansen}}}}}}]] | hu | hokuriku =[[File:Shinkansen-E.png|{{{size|13}}}px|link={{{link|Hokuriku Shinkansen}}}|alt={{{alt|{{{link|Hokuriku Shinkansen}}}}}}]] | j | jōetsu | joetsu =[[File:Shinkansen-E.png|{{{size|13}}}px|link={{{link|Jōetsu Shinkansen}}}|alt={{{alt|{{{link|Jōetsu Shinkansen}}}}}}]] | k | kyushu =[[File:Shinkansen-K.png|{{{size|13}}}px|link={{{link|Kyushu Shinkansen}}}|alt={{{alt|{{{link|Kyushu Shinkansen}}}}}}]] | n | nagano =[[File:Shinkansen-E.png|{{{size|13}}}px|link={{{link|Nagano Shinkansen}}}|alt={{{alt|{{{link|Nagano Shinkansen}}}}}}]] | s | sanyō | sanyo =[[File:Shinkansen jrw.svg|{{{size|13}}}px|link={{{link|Sanyō Shinkansen}}}|alt={{{alt|{{{link|Sanyō Shinkansen}}}}}}]] | to | tōkaidō | tokaido =[[File:Shinkansen jrc.svg|{{{size|13}}}px|link={{{link|Tōkaidō Shinkansen}}}|alt={{{alt|{{{link|Tōkaidō Shinkansen}}}}}}]] | tu | tōhoku | tohoku =[[File:Shinkansen-E.png|{{{size|13}}}px|link={{{link|Tōhoku Shinkansen}}}|alt={{{alt|{{{link|Tōhoku Shinkansen}}}}}}]] | y | yamagata =[[File:Shinkansen-E.png|{{{size|13}}}px|link={{{link|Yamagata Shinkansen}}}|alt={{{alt|{{{link|Yamagata Shinkansen}}}}}}]] | #default =[[File:BSicon LDER.svg|{{{size|17}}}px|link={{{link|Shinkansen}}}|alt={{{alt|{{{link|Shinkansen}}}}}}]] }} | jrwest ={{#switch: {{lc: {{{3}}} }} | h | hiroshima ={{#switch: {{lc: {{{4}}} }} | b | blue | kabe ={{RouteBox|{{font|text=B|font=Lucida Console||color=#fff}}|{{{link|Kabe_Line}}}|#09C0B0|bold=no}} | g | green ={{RouteBox|{{font|text=G|font=Lucida Console||color=#fff}}|{{{link|San-yō_Line}}}|#5fAD3C|bold=no}} | p | purple | geibi ={{RouteBox|{{font|text=P|font=Lucida Console||color=#fff}}|{{{link|Geibi_Line}}}|#947EB9|bold=no}} | r | red ={{RouteBox|{{font|text=R|font=Lucida Console||color=#fff}}|{{{link|San-yō_Line}}}|#cB332E|bold=no}} | y | yellow | kure ={{RouteBox|{{font|text=Y|font=Lucida Console||}}|{{{link|Kure_Line}}}|#EE8F17|#000|bold=no}} }} | k | kinki ={{#switch: {{lc: {{{4}}} }} | hokuriku ={{RouteBox|{{font|text=A|font=Lucida Console||color=#fff}}|{{{link|Hokuriku_Line}}}|#0000f2|bold=no}} | biwako ={{RouteBox|{{font|text=A|font=Lucida Console||color=#fff}}|{{{link|Biwako_Line}}}|#0000f2|bold=no}} | jrkyoto ={{RouteBox|{{font|text=A|font=Lucida Console||color=#fff}}|{{{link|JR Kyōto_Line}}}|#0000f2|bold=no}} | jrkobe ={{RouteBox|{{font|text=A|font=Lucida Console||color=#fff}}|{{{link|JR Kōbe_Line}}}|#0000f2|bold=no}} | sanyo ={{RouteBox|{{font|text=A|font=Lucida Console||color=#fff}}|{{{link|San-yō_Line}}}|#0000f2|bold=no}} | ako ={{RouteBox|{{font|text=A|font=Lucida Console||color=#fff}}|{{{link|Akō_Line}}}|#0000f2|bold=no}} | b | kosei ={{RouteBox|{{font|text=B|font=Lucida Console||color=#fff}}|{{{link|Kosei_Line}}}|#039be5|bold=no}} | c | kusatsu ={{RouteBox|{{font|text=C|font=Lucida Console||color=#fff}}|{{{link|Kusatsu_Line}}}|#4caf50|bold=no}} | d | nara ={{RouteBox|{{font|text=D|font=Lucida Console||color=#fff}}|{{{link|Nara_Line}}}|#b67c2b|bold=no}} | sagano ={{RouteBox|{{font|text=E|font=Lucida Console||color=#fff}}|{{{link|Sagano_Line}}}|#878DDC|bold=no}} | sanin ={{RouteBox|{{font|text=E|font=Lucida Console||color=#fff}}|{{{link|San-in_Line}}}|#878DDC|bold=no}} | f | osakahigashi ={{RouteBox|{{font|text=F|font=Lucida Console||color=#fff}}|{{{link|Ōsaka_Higashi_Line}}}|#546e7a|bold=no}} | jrtakarazuka ={{RouteBox|{{font|text=G|font=Lucida Console||}}|{{{link|JR_Takarazuka_Line}}}|#ffc107|#000|bold=no}} | fukuchiyama ={{RouteBox|{{font|text=G|font=Lucida Console||}}|{{{link|Fukuchiyama_Line}}}|#ffc107|#000|bold=no}} | jrtozai ={{RouteBox|{{font|text=H|font=Lucida Console||color=#fff}}|{{{link|JR_Tōzai_Line}}}|#ec407a|bold=no}} | gakkentoshi ={{RouteBox|{{font|text=H|font=Lucida Console||color=#fff}}|{{{link|Gakkentoshi_Line}}}|#ec407a|bold=no}} | i | kakogawa ={{RouteBox|{{font|text=I|font=Lucida Console||color=#fff}}|{{{link|Kakogawa Line}}}|#009688|bold=no}} | j | bantan ={{RouteBox|{{font|text=J|font=Lucida Console||color=#fff}}|{{{link|Bantan_Line}}}|#ad1457|bold=no}} | k | kishin ={{RouteBox|{{font|text=K|font=Lucida Console||color=#fff}}|{{{link|Kishin_Line}}}|#f4511e}} | l | maizuru ={{RouteBox|{{font|text=L|font=Lucida Console||}}|{{{link|Maizuru_Line}}}|#ff9800|#000|bold=no}} | o | osakaloop ={{RouteBox|{{font|text=O|font=Lucida Console||color=#fff}}|{{{link|Ōsaka_Loop_Line}}}|#ef5350|bold=no}} | p | jryumesaki ={{RouteBox|{{font|text=P|font=Lucida Console||color=#fff}}|{{{link|JR_Yumesaki_Line}}}|#283593|bold=no}} | q | yamatoji ={{RouteBox|Q|{{{link|Yamatoji_Line}}}|#009688|bold=no}} | r | hanwa ={{RouteBox|{{font|text=R|font=Lucida Console||}}|{{{link|Hanwa_Line}}}|#ff9800|#000|bold=no}} | s | kansaiairport ={{RouteBox|{{font|text=S|font=Lucida Console||color=#fff}}|{{{link|Kansai-airport_Line}}}|#0000f2|bold=no}} | t | wakayama ={{RouteBox|{{font|text=T|font=Lucida Console||}}|{{{link|Wakayama_Line}}}|#f48fb1|#000|bold=no}} | u | manyomahoroba ={{RouteBox|{{font|text=U|font=Lucida Console||color=#fff}}|{{{link|Man-yo_Mahoroba_Line}}}|#c62828|bold=no}} | v | kansai ={{RouteBox|{{font|text=V|font=Lucida Console||color=#fff}}|{{{link|Kansai_Line}}}|#53479d|bold=no}} | w | kisei ={{RouteBox|W|{{{link|Kisei_Line}}}|#00acc1|bold=no}} }} | o | okayama ={{#switch: {{lc: {{{4}}} }} | l | unoport ={{RouteBox|{{font|text=L|font=Lucida Console||}}|{{{link|Uno-port_Line}}}|#7acccd|#000|bold=no}} | m | setoohashi ={{RouteBox|{{font|text=M|font=Lucida Console||color=#fff}}|{{{link|Seto-Ōhashi_Line}}}|#0072bc|bold=no}} | n | ako ={{RouteBox|{{font|text=N|font=Lucida Console||color=#fff}}|{{{link|Akō_Line}}}|#f16369|bold=no}} | s ={{RouteBox|{{font|text=S|font=Lucida Console||}}|{{{link|San-yō_Line}}}|#b0d136|#000|bold=no}} | t | tsuyama ={{RouteBox|{{font|text=T|font=Lucida Console||}}|{{{link|Tsuyama_Line}}}|#fdbd18|#000|bold=no}} | u | momotaro ={{RouteBox|{{font|text=U|font=Lucida Console||}}|{{{link|Momotarō_Line}}}|#f6a4b4|#000|bold=no}} | v | hakubi ={{RouteBox|{{font|text=V|font=Lucida Console||color=#fff}}|{{{link|Hakubi_Line}}}|#35934a|bold=no}} | w ={{RouteBox|W|{{{link|San-yō_Line}}}|#f69036|bold=no}} | x ={{RouteBox|{{font|text=X|font=Lucida Console||}}|{{{link|San-yō_Line}}}|#00aeef|#000|bold=no}} | z | fukuen ={{RouteBox|{{font|text=Z|font=Lucida Console||color=#fff}}|{{{link|Fukuen_Line}}}|#49479e|bold=no}} }} | s | sanin ={{#switch: {{lc: {{{4}}} }} | a ={{RouteBox|{{font|text=A|font=Lucida Console||}}|{{{link|San-in_Line}}}|#b2d33e|#000|bold=no}} | b | imbi ={{RouteBox|{{font|text=B|font=Lucida Console||color=#fff}}|{{{link|Imbi_Line}}}|#ba7c32|bold=no}} | c | sakai ={{RouteBox|{{font|text=C|font=Lucida Console||color=#fff}}|{{{link|Sakai_Line}}}|#0066b3|bold=no}} | d ={{RouteBox|{{font|text=D|font=Lucida Console||color=#fff}}|{{{link|San-in_Line}}}|#f26122|bold=no}} | e | kisuki ={{RouteBox|{{font|text=E|font=Lucida Console||}}|{{{link|Kisuki_Line}}}|#ffc20e|#000|bold=no}} | f | sanko ={{RouteBox|{{font|text=F|font=Lucida Console||color=#fff}}|{{{link|Sankō_Line}}}|#00b2e5|bold=no}} | v | hakubi ={{RouteBox|{{font|text=V|font=Lucida Console||color=#fff}}|{{{link|Hakubi_Line}}}|#35934a|bold=no}} }} }} | kintetsu ={{#switch: {{lc: {{{3}}} }} | a | namba/nara ={{RouteBox|{{font|text=A|font=Lucida Console||color=#fff}}||#{{Kintetsu color|a}}|bold=no}} | namba | nara ={{RouteBox|{{font|text=A|font=Lucida Console||color=#fff}}|{{{link|Kintetsu {{{3}}} Line}}}|#{{Kintetsu color|a}}|bold=no}} | b | kyoto/kashihara ={{RouteBox|{{font|text=B|font=Lucida Console||color=#fff}}||#{{Kintetsu color|b}}|bold=no}} | kyoto | kashihara ={{RouteBox|{{font|text=A|font=Lucida Console||color=#fff}}|{{{link|Kintetsu {{{3}}} Line}}}|#{{Kintetsu color|b}}|bold=no}} | c | keihanna ={{RouteBox|{{font|text=C|font=Lucida Console||color=#fff}}|{{{link|Keihanna Line}}}|#{{Kintetsu color|c}}|bold=no}} | d | osaka ={{RouteBox|{{font|text=D|font=Lucida Console||color=#fff}}|{{{link|Osaka Line}}}|#{{Kintetsu color|d}}|bold=no}} | e | nagoya ={{RouteBox|{{font|text=E|font=Lucida Console||color=#fff}}|{{{link|Kintetsu Nagoya Line}}}|#{{Kintetsu color|e}}|bold=no}} | f | minami osaka/yoshino ={{RouteBox|{{font|text=F|font=Lucida Console||color=#fff}}||#{{Kintetsu color|f}}|bold=no}} | minami osaka | yoshino ={{RouteBox|{{font|text=F|font=Lucida Console||color=#fff}}|{{{link|{{{3}}} Line}}}|#{{Kintetsu color|f}}|bold=no}} | g | ikoma ={{RouteBox|{{font|text=G|font=Lucida Console||color=#fff}}|{{{link|Ikoma Line}}}|#{{Kintetsu color|g}}|bold=no}} | h | tenri ={{RouteBox|{{font|text=H|font=Lucida Console||color=#fff}}|{{{link|Tenri Line}}}|#{{Kintetsu color|h}}|bold=no}} | i | tawaramoto ={{RouteBox|{{font|text=I|font=Lucida Console||color=#fff}}|{{{link|Tawaramoto Line}}}|#{{Kintetsu color|i}}|bold=no}} | j | shigi ={{RouteBox|{{font|text=J|font=Lucida Console||color=#fff}}|{{{link|Shigi Line}}}|#{{Kintetsu color|j}}|bold=no}} | k | yunoyama ={{RouteBox|{{font|text=K|font=Lucida Console||color=#fff}}|{{{link|Yunoyama Line}}}|#{{Kintetsu color|k}}|bold=no}} | l | suzuka ={{RouteBox|{{font|text=L|font=Lucida Console||color=#fff}}|{{{link|Suzuka Line}}}|#{{Kintetsu color|l}}|bold=no}} | m | yamada/toba/shima ={{RouteBox|{{font|text=M|font=Lucida Console||color=#fff}}||#{{Kintetsu color|m}}|bold=no}} | yamada | toba | shima ={{RouteBox|{{font|text=M|font=Lucida Console||color=#fff}}|{{{link|Kintetsu {{{3}}} Line}}}|#{{Kintetsu color|m}}|bold=no}} | n | domyoji ={{RouteBox|{{font|text=N|font=Lucida Console||color=#fff}}|{{{link|Domyoji Line}}}|#{{Kintetsu color|n}}|bold=no}} | o | nagano ={{RouteBox|{{font|text=O|font=Lucida Console||color=#fff}}|{{{link|Kintetsu Nagano Line}}}|#{{Kintetsu color|o}}|bold=no}} | p | gose ={{RouteBox|{{font|text=P|font=Lucida Console||color=#fff}}|{{{link|Gose Line}}}|#{{Kintetsu color|p}}|bold=no}} | y | ikoma cable ={{RouteBox|{{font|text=Y|font=Lucida Console||color=#fff}}|{{{link|Ikoma Cable Line}}}|#{{Kintetsu color|y}}|bold=no}} | z | nishi-shigi cable ={{RouteBox|{{font|text=Z|font=Lucida Console||color=#fff}}|{{{link|Nishi-Shigi Cable Line}}}|#{{Kintetsu color|z}}|bold=no}} | isl =[[File:KINTETSU23000_MARK.jpg|{{{size|13}}}px|link={{{link|Ise-Shima Liner}}}|alt={{{alt|{{{link|Ise-Shima Liner}}}}}}]] | shimakaze =[[File:しまかぜマーク.jpg|{{{size|13}}}px|link={{{link|Shimakaze}}}|alt={{{alt|{{{link|Shimakaze}}}}}}]] | sl =[[File:SLマーク.jpg|{{{size|13}}}px|link={{{link|Sakura Liner}}}|alt={{{alt|{{{link|Sakura Liner}}}}}}]] | ul =[[File:KINTETSU_UL_038.jpg|{{{size|13}}}px|link={{{link|Urban Liner}}}|alt={{{alt|{{{link|Urban Liner}}}}}}]] }} }} | kr ={{#switch: {{lc: {{{2}}} }} | rail =[[File:Korail logo.svg|{{{size|x12}}}px|link={{{link|Korail}}}|alt={{{alt|{{{link|Korail}}}}}}]] | ktx =[[File:KTX logo.svg|{{{size|x12}}}px|link={{{link|Korea Train Express}}}|alt={{{alt|{{{link|KTX}}}}}}]] | srt =[[File:SR Train logo.png|{{{size|x12}}}px|link={{{link|Super Rapid Train}}}|alt={{{alt|{{{link|SRT}}}}}}]] }} | ni ={{#switch: {{lc: {{{2}}} }} | rail =[[File:NIR logo.svg|{{{size|15}}}px|link={{{link|NI Railways}}}|alt={{{alt|{{{link|NI Railways}}}}}}]] | rail2 =[[File:NI Railways icon.svg|{{{size|x20}}}px|link={{{link|NI Railways}}}|alt={{{alt|{{{link|NI Railways}}}}}}]] | bangor =[[File:NIRsymbol_Bangor.svg|{{{size|10}}}px|link={{{link|Belfast-Bangor railway line}}}|alt={{{alt|{{{link|Belfast-Bangor railway line}}}}}}]] | derry =[[File:NIRsymbol_DLD.svg|{{{size|10}}}px|link={{{link|Belfast-Derry railway line}}}|alt={{{alt|{{{link|Belfast-Derry railway line}}}}}}]] | dublin =[[File:NIRsymbol_Dublin.svg|{{{size|10}}}px|link={{{link|Belfast-Dublin railway line}}}|alt={{{alt|{{{link|Belfast-Dublin railway line}}}}}}]] | larne =[[File:NIRsymbol_Larne.svg|{{{size|10}}}px|link={{{link|Belfast-Larne railway line}}}|alt={{{alt|{{{link|Belfast-Larne railway line}}}}}}]] | londonderry =[[File:NIRsymbol_DLD.svg|{{{size|10}}}px|link={{{link|Belfast-Derry railway line}}}|alt={{{alt|{{{link|Belfast-Derry railway line}}}}}}]] | newry =[[File:NIRsymbol_Newry.svg|{{{size|10}}}px|link={{{link|Belfast-Newry railway line}}}|alt={{{alt|{{{link|Belfast-Newry railway line}}}}}}]] | portrush =[[File:NIRsymbol_Portrush.svg|{{{size|10}}}px|link={{{link|Coleraine-Portrush railway line}}}|alt={{{alt|{{{link|Coleraine-Portrush railway line}}}}}}]] }} | nl ={{#switch: {{lc: {{{2}}} }} | abl =[[File:Abellio_logo.svg|{{{size|35}}}px|link={{{link|w:Abellio Deutschland}}}|alt={{{alt|{{{link|w:Abellio Deutschland}}}}}}]] | arr =[[File:Arriva-Logo.svg|{{{size|35}}}px|link={{{link|w:Arriva}}}|alt={{{alt|{{{link|w:Arriva}}}}}}]] | brg =[[File:Breng_logo.svg|{{{size|35}}}px|link={{{link|w:Breng}}}|alt={{{alt|{{{link|w:Breng}}}}}}]] | cnx =[[File:Connexxion_logo_2.svg|{{{size|45}}}px|link={{{link|w:Connexxion}}}|alt={{{alt|{{{link|w:Connexxion}}}}}}]] | ice =[[File:ICE-Logo.svg|{{{size|20}}}px|link={{{link|w:Intercity-Express}}}|alt={{{alt|{{{link|w:Intercity-Express}}}}}}]] | keo =[[File:Keolis-Logo.svg|{{{size|35}}}px|link={{{link|w:Keolis Nederland}}}|alt={{{alt|{{{link|w:Keolis Nederland}}}}}}]] | nsr | rail | ns =[[File:Logo_NS.svg|{{{size|20}}}px|link={{{link|w:Nederlandse Spoorwegen}}}|alt={{{alt|{{{link|w:Nederlandse Spoorwegen}}}}}}]] | qbz =[[File:Qbuzz logo.svg|{{{size|35}}}px|link={{{link|w:Qbuzz}}}|alt={{{alt|{{{link|w:Qbuzz}}}}}}]] | tha =[[File:Thalys.svg|{{{size|35}}}px|link={{{link|w:Thalys}}}|alt={{{alt|{{{link|w:Thalys}}}}}}]] | twe =[[File:Twents.jpg|{{{size|35}}}px|link={{{link|w:Keolis Nederland}}}|alt={{{alt|{{{link|w:Keolis Nederland}}}}}}]] }} | my ={{#switch: {{lc: {{{2}}} }} | ktm ={{#switch: {{lc: {{{3}}} }} | k1 ={{RouteBox|1|Seremban Line|#{{KLRT color|1}}}} | k2 ={{RouteBox|2|Port Klang Line|#{{KLRT color|2}}}} | komuter =[[File:KTM Komuter logo.png|{{{size|24}}}px|link={{{link|KTM Komuter}}}|alt={{{alt|{{{link|KTM Komuter}}}}}}]] |#default =[[File:Keretapi Tanah Melayu Berhad Logo.svg|{{{size|22}}}px|link={{{link|Keretapi Tanah Melayu}}}|alt={{{alt|{{{link|Keretapi Tanah Melayu}}}}}}]] }} | ktmkomuter =[[File:KTM Komuter logo.png|{{{size|24}}}px|link={{{link|KTM Komuter}}}|alt={{{alt|{{{link|KTM Komuter}}}}}}]] | rapidkl =[[File:Rapid_KL_Logo.svg|{{{size|22}}}px|link={{{link|Rapid KL (brand)}}}|alt={{{alt|{{{link|Rapid KL (brand)}}}}}}]] | rapidpenang =[[File:Rapid Penang Logo.svg|{{{size|22}}}px|link={{{link|Rapid Penang}}}|alt={{{alt|{{{link|Rapid Penang}}}}}}]] | erl =[[File:ERL_logo.png|{{{size|18}}}px|link={{{link|Express Rail Link}}}|alt={{{alt|{{{link|Express Rail Link}}}}}}]] | mrt =<!--[[File:MRT_Corp_brand_logo.png|{{{size|26}}}px|link={{{link|Mass Rapid Transit (Malaysia)}}}|alt={{{alt|{{{link|Mass Rapid Transit (Malaysia)}}}}}}]] --> | rail ={{#switch: {{lc: {{{3}}} }} | ic =[[File:BSicon BAHN.svg|{{{size|17}}}px|link={{{link|KTM Intercity}}}|alt={{{alt|{{{link|KTM Intercity}}}}}}]] | knorth =[[File:KTM Komuter logo.png|{{{size|24}}}px|link={{{link|KTM Komuter Northern Sector}}}|alt={{{alt|{{{link|KTM Komuter Northern Sector}}}}}}]] | ksouth =[[File:KTM Komuter logo.png|{{{size|24}}}px|link={{{link|KTM Komuter Southern Sector}}}|alt={{{alt|{{{link|KTM Komuter Southern Sector}}}}}}]] | ktm =[[File:Keretapi Tanah Melayu Berhad Logo.svg|{{{size|22}}}px|link={{{link|Keretapi Tanah Melayu}}}|alt={{{alt|{{{link|Keretapi Tanah Melayu}}}}}}]] | ktmk =[[File:KTM Komuter logo.png|{{{size|24}}}px|link={{{link|KTM Komuter}}}|alt={{{alt|{{{link|KTM Komuter}}}}}}]] | rapidkl =[[File:Rapid_KL_Logo.svg|{{{size|24}}}px|link={{{link|Rapid KL}}}|alt={{{alt|{{{link|Rapid KL}}}}}}]] | rapidpenang =[[File:Rapid Penang Logo.svg|{{{size|22}}}px|link={{{link|Rapid Penang}}}|alt={{{alt|{{{link|Rapid Penang}}}}}}]] }} | railic =[[File:BSicon BAHN.svg|{{{size|17}}}px|link={{{link|KTM Intercity}}}|alt={{{alt|{{{link|KTM Intercity}}}}}}]] | railets =[[File:BSicon LDER.svg|{{{size|17}}}px|link={{{link|KTM ETS}}}|alt={{{alt|{{{link|KTM ETS}}}}}}]] | railknorth =[[File:KTM Komuter logo.png|{{{size|24}}}px|link={{{link|KTM Komuter Northern Sector}}}|alt={{{alt|{{{link|KTM Komuter Northern Sector}}}}}}]] | railksouth =[[File:KTM Komuter logo.png|{{{size|24}}}px|link={{{link|KTM Komuter Southern Sector}}}|alt={{{alt|{{{link|KTM Komuter Southern Sector}}}}}}]] | railhsr =[[File:BSicon exLDER.svg|{{{size|17}}}px|link={{{link|Kuala Lumpur–Singapore High Speed Rail}}}|alt={{{alt|{{{link|Kuala Lumpur–Singapore High Speed Rail}}}}}}]] | ferrypk =[[File:BSicon BOOT.svg|{{{size|18}}}px|link={{{link|Port Klang International Passenger Terminal}}}|alt={{{alt|{{{link|Port Klang International Passenger Terminal}}}}}}]] | ferrypg =[[File:BSicon BOOT.svg|{{{size|18}}}px|link={{{link|Rapid Ferry}}}|alt={{{alt|{{{link|Rapid Ferry}}}}}}]] | air ={{#switch: {{lc: {{{3}}} }} | klia =[[File:BSicon FLUG.svg|{{{size|15}}}px|link={{{link|Kuala Lumpur International Airport}}}|alt={{{alt|{{{link|Kuala Lumpur International Airport}}}}}}]] | klia2 =[[File:BSicon FLUG.svg|{{{size|15}}}px|link={{{link|Kuala Lumpur International Airport#klia2}}}|alt={{{alt|{{{link|Kuala Lumpur International Airport#klia2}}}}}}]] | pen =[[File:BSicon FLUG.svg|{{{size|15}}}px|link={{{link|Penang International Airport}}}|alt={{{alt|{{{link|Penang International Airport}}}}}}]] | sbg =[[File:BSicon FLUG.svg|{{{size|15}}}px|link={{{link|Sultan Abdul Aziz Shah Airport}}}|alt={{{alt|{{{link|Sultan Abdul Aziz Shah Airport}}}}}}]] }} | airklia =[[File:BSicon FLUG.svg|{{{size|15}}}px|link={{{link|Kuala Lumpur International Airport}}}|alt={{{alt|{{{link|Kuala Lumpur International Airport}}}}}}]] | airklia2 =[[File:BSicon FLUG.svg|{{{size|15}}}px|link={{{link|Kuala Lumpur International Airport#klia2}}}|alt={{{alt|{{{link|Kuala Lumpur International Airport#klia2}}}}}}]] | airpen= =[[File:BSicon FLUG.svg|{{{size|15}}}px|link={{{link|Penang International Airport}}}|alt={{{alt|{{{link|Penang International Airport}}}}}}]] | airsbg =[[File:BSicon FLUG.svg|{{{size|15}}}px|link={{{link|Sultan Abdul Aziz Shah Airport}}}|alt={{{alt|{{{link|Sultan Abdul Aziz Shah Airport}}}}}}]] | mono | monorail =[[File:Access monorail inv.svg|{{{size|16}}}px|link={{{link|Putrajaya Monorail}}}|alt={{{alt|{{{link|Putrajaya Monorail}}}}}}]] | bus ={{#switch: {{lc: {{{3}}} }} | pudu =[[File:BSicon BUS.svg|{{{size|20}}}px|link={{{link|Pudu Sentral}}}|alt={{{alt|{{{link|Pudu Sentral}}}}}}]] | sunway|sw =[[File:Aiga bus on green circle.svg|{{{size|15}}}px|link={{{link|BRT Sunway Line}}}]] | tbs =[[File:BSicon BUS.svg|{{{size|20}}}px|link={{{link|Terminal Bersepadu Selatan}}}|alt={{{alt|{{{link|Terminal Bersepadu Selatan}}}}}}]] }} | buspudu =[[File:BSicon BUS.svg|{{{size|20}}}px|link={{{link|Pudu Sentral}}}|alt={{{alt|{{{link|Pudu Sentral}}}}}}]] | bustbs =[[File:BSicon BUS.svg|{{{size|20}}}px|link={{{link|Terminal Bersepadu Selatan}}}|alt={{{alt|{{{link|Terminal Bersepadu Selatan}}}}}}]] | go ={{#switch: {{lc: {{{3}}} }} | klb =[[File:MadridMetro-EMT.svg|{{{size|14}}}px|link={{{link|Go KL City Bus}}}]] | klg =[[File:MadridMetro-BusInterurbano.svg|{{{size|14}}}px|link={{{link|Go KL City Bus}}}]] | klp =[[File:MadridMetro-LargoRecorrido.svg|{{{size|14}}}px|link={{{link|Go KL City Bus}}}]] | klr =[[File:MadridMetro-BusUrbano.svg|{{{size|14}}}px|link={{{link|Go KL City Bus}}}]] }} | 1 | ktmk1 ={{KLRT line symbol|1|Seremban Line}} | 2 | ktmk2 ={{KLRT line symbol|2|Port Klang Line}} | 3 | rkl1 ={{KLRT line symbol|3|Ampang Line}} | 4 | rkl2 ={{KLRT line symbol|4|Sri Petaling Line}} | 5 | rkl3 ={{KLRT line symbol|5|Kelana Jaya Line}} | 8 | rkl4 ={{KLRT line symbol|8|KL Monorail}} | 6 | erl1 ={{KLRT line symbol|6|KLIA Ekspres}} | 7 | erl2 ={{KLRT line symbol|7|KLIA Transit}} | 9 | mrt1 ={{KLRT line symbol|9|MRT Sungai Buloh-Kajang Line}} | 10 | ktmk3 ={{KLRT line symbol|10|Skypark Link}} | 11 | lrt3 ={{KLRT line symbol|11|Bandar Utama-Klang Line|italic}} | 12 | mrt2 ={{KLRT line symbol|12|MRT Sungai Buloh-Serdang-Putrajaya Line|italic}} | 13 | mrt3 ={{KLRT line symbol|13|MRT Circle Line|italic}} | 14 | pm ={{KLRT line symbol|14|Putrajaya Monorail|italic}} | 21 ={{KLRT line symbol|B1|BRT Sunway Line}} | 22 ={{KLRT line symbol|B2|BRT Federal Line|italic}} | n1 | padang besar | pbl ={{RouteBox|1|KTM Komuter Northern Sector|#1964b7|#1964b7|bold=}} | n2 | padang rengas | prl ={{RouteBox|2|KTM Komuter Northern Sector|green|green|bold=}} | blue | goklb =[[File:MadridMetro-EMT.svg|{{{size|14}}}px|link={{{link|Go KL City Bus}}}]] | green | goklg =[[File:MadridMetro-BusInterurbano.svg|{{{size|14}}}px|link={{{link|Go KL City Bus}}}]] | purple | goklp =[[File:MadridMetro-LargoRecorrido.svg|{{{size|14}}}px|link={{{link|Go KL City Bus}}}]] | red|goklr =[[File:MadridMetro-BusUrbano.svg|{{{size|14}}}px|link={{{link|Go KL City Bus}}}]] | ets ={{RouteBox|ETS|KTM ETS|gold|black}} | rts ={{RouteBox|RTS|Johor Bahru–Singapore Rapid Transit System|skyblue|black}} | ecr ={{RouteBox|ECR|MRL East Coast Rail Link|#{{KLRT color|blue}}}} | hsr ={{RouteBox|HSR|Kuala Lumpur-Singapore High Speed Rail|#{{KLRT color|red}}}} }} | pt ={{#switch: {{lc: {{{2}}} }} | rail =[[File:Logo CP 2.svg|{{{size|18}}}px|link={{{link|Comboios de Portugal}}}|alt={{{alt|{{{link|Comboios de Portugal}}}}}}]] }} | ru ={{#switch: {{lc: {{{2}}} }} | rail =[[File:Russian Railways Logo.svg|{{{size|24}}}px|link={{{link|Russian Railways}}}|alt={{{alt|{{{link|Russian Railways}}}}}}]] }} | sg ={{#switch: {{lc: {{{2}}} }} | smrt =[[File:SMRTsingapore.svg|{{{size|26}}}px|link={{{link|SMRT Trains}}}]] | sbst =[[File:SBS Transit Logo.svg|{{{size|26}}}px|link={{{link|SBS Transit}}}]] | branch ={{RouteBox|B|Branch MRT line|#B85600}} | bp | l1 ={{RouteBox|BPLRT|Bukit Panjang LRT line|#999999}} | cc | m4 ={{RouteBox|CCL|Circle MRT line|#fa9e0d}} | cr | ci | m8 ={{RouteBox|CRL|Cross Island MRT line|#a2ce2d}} | dt | m5 ={{RouteBox|DTL|Downtown MRT line|#005ec4}} | ew | m2 ={{RouteBox|EWL|East West MRT line|#009645}} | jr | m7 ={{RouteBox|JRL|Jurong Region MRT line|#0099aa}} | ne | m3 ={{RouteBox|NEL|North East MRT line|#9900aa}} | ns | m1 ={{RouteBox|NSL|North South MRT line|#d42e12}} | pg | l3 ={{RouteBox|PGLRT|Punggol LRT line|#999999}} | sk | l2 ={{RouteBox|SKLRT|Sengkang LRT line|#999999}} | te | m6 ={{RouteBox|TEL|Thomson-East Coast MRT line|#784008}} }} | tw ={{#switch: {{lc: {{{2}}} }} | tra | rail =[[File:Taiwan Railways Administration Logo plain.svg|{{{size|18x18}}}px|link={{{link|Taiwan Railways Administration}}}|alt={{{alt|{{{link|Taiwan Railways Administration}}}}}}]] | thsr =[[File:Taiwan High Speed Rail Logo(Log Only).svg|{{{size|18x18}}}px|link={{{link|Taiwan High Speed Rail}}}|alt={{{alt|{{{link|Taiwan High Speed Rail}}}}}}]] | airport =[[File:Taoyuan International Airport MRT Logo(Logo Only).svg|{{{size|18x18}}}px|link={{{link|Taoyuan International Airport MRT}}}|alt={{{alt|{{{link|Taoyuan International Airport MRT}}}}}}]] | cbrt =[[File:Chiayi Bus Rapid Transit Logo(Logo Only).svg|{{{size|18x18}}}px|link={{{link|Chiayi Bus Rapid Transit}}}|alt={{{alt|{{{link|Chiayi Bus Rapid Transit}}}}}}]] | danhai =[[File:New Taipei Metro Line V.png|{{{size|18x18}}}px|link={{{link|Danhai light rail}}}|alt={{{alt|{{{link|Danhai light rail}}}}}}]] | gondola =[[File:Maokong Gondola Logo(Logo Only).svg|{{{size|18x18}}}px|link={{{link|Maokong Gondola}}}|alt={{{alt|{{{link|Maokong Gondola}}}}}}]] | kmrt =[[File:Kaohsiung Mass Rapid Transit Logo(Logo Only).svg|{{{size|18x18}}}px|link={{{link|Kaohsiung Mass Rapid Transit}}}|alt={{{alt|{{{link|Kaohsiung Mass Rapid Transit}}}}}}]] | trts =[[File:Taipei Metro Logo(Logo Only).svg|{{{size|18x18}}}px|link={{{link|Taipei Metro}}}|alt={{{alt|{{{link|Taipei Metro}}}}}}]] | tym =[[File:Taoyuan Metro logo plain.svg|{{{size|18x18}}}px|link={{{link|Taoyuan Metro}}}|alt={{{alt|{{{link|Taoyuan Metro}}}}}}]] }} <!-- United Arab Emirates --> | ae ={{#switch: {{lc: {{{2}}} }} | er ={{RouteBox|ER|Etihad Rail|#748477}} }} | us ={{#switch: {{lc: {{{2}}} }} | rail =[[File:BSicon TRAIN3.svg|{{{size|16}}}px|link={{{link|Rail transportation in the United States#Passenger railroads}}}|alt={{{alt|{{{link|US Passenger rail transport}}}}}}]] | amtrak =[[File:BSicon LOGO Amtrak2.svg|{{{size|20}}}px|link={{{link|Amtrak}}}|alt={{{alt|{{{link|Amtrak}}}}}}]] | amtrakbus =[[File:BSicon LOGO Amtrak2.svg|{{{size|20}}}px|link={{{link|Amtrak Thruway Motorcoach}}}|alt={{{alt|{{{link|Amtrak}}}}}}]] | csx | csxt =[[File:CSX transp logo.svg|{{{size|x14}}}px|link={{{link|CSX Transportation}}}|alt={{{alt|{{{link|CSX Transportation}}}}}}]] | greyhound =[[File:Greyhound no dog.svg|{{{size|18}}}px|link={{{link|Greyhound Lines}}}|alt={{{alt|{{{link|Greyhound Lines}}}}}}]] }} <!-- DEFAULT --> | #default ='''Add→{{tl|rail-interchange}}''' }}<noinclude> {{documentation}} </noinclude> 0xhgbkdouevlxtqvsm3pr4dc73pwj2t 0 103080 754418 751812 2025-07-08T16:06:10Z 212.104.231.80 /* ටෙලිනාට්‍යය */ 754418 wikitext text/x-wiki {{තොරතුරුකොටුව පුද්ගලයා | honorific_prefix = | name = Palitha Silva <br>පාලිත සිල්වා | image = | image_size = | alt = | caption = | birth_name = Garanduwa Baarage Palitha Silva | birth_date = {{Birth date and age|1967|8|31|df=yes}} | birth_place = [[Sri Lanka]] | death_date = | death_place = | death_cause = | resting_place_coordinates = <!-- {{coord|LAT|LONG|display=inline,title}} --> | nationality = Sri Lankan | education = | occupation = Actor | years_active = 1984–present | party = | spouse = Namalee Silva | children = 4 | awards = Best Actor/ most popular actor | website = | signature = | footnotes = }} [[Category:Articles with hCards]] '''ගරැණ්ඩුව බාරගේ පාලිත සිල්වා''' (උපත 1967 අගෝස්තු 30) යනු ශ්‍රී ලාංකේය නළුවෙක්, නාට්‍යකරුවෙකු, නිෂ්පාදකයෙක්, අධ්‍යක්ෂකවරයෙක්, පිටපත් රචකයෙක් සහ කතුවරයෙකි.<ref>{{උපන්‍යාස වෙබ් |title=Palitha Silva bio |url=https://rateyourmusic.com/films/palitha-silva/ |access-date=25 April 2019 |publisher=Rate your music}}</ref><ref>{{උපන්‍යාස වෙබ් |title=Sri Lankan actors - Palitha Silva |url=http://www.nfc.gov.lk/artist/palitha-silva-335/ |access-date=25 April 2019 |publisher=National Film Corporation of Sri Lanka}}</ref> ඔහු සිය වෘත්තීය ජීවිතය ආරම්භ කළේ වයස අවුරුදු 15 දී ගෞරවනීය [http://www.films.lk/sinhala-cinema-artist-solomon-fonseka-1107.html මහාචාර්ය සොලමන් ෆොන්සේකාගේ] රංගන පාසලේ පුහුණුව සඳහා තෝරා ගන්නා විටය. සිල්වා රූපවාහිනී කතාමාලා 400 කට වැඩි ගණනක<ref name="Psilva">{{උපන්‍යාස වෙබ් |title=Palitha comes with the "CIRCUS" |url=https://www.pressreader.com/sri-lanka/daily-mirror-sri-lanka/20120723/283137130914068 |access-date=25 April 2019 |publisher=Daily Mirror}}</ref> රඟපා ඇති අතර, ''කීටයා'', ''දෙවෙනි ඉනිම'' ටෙලි නාට්‍යවල චරිත සහ ''අනගාරික ධර්මපාල ශ්‍රීමතානෝ'' චරිතාපදාන චිත්‍රපටයේ නාමික චරිතය සඳහා වඩාත් ප්‍රසිද්ධය.<ref>{{උපන්‍යාස වෙබ් |title=Sri Lankan film critics are not educated ones about cinema - Palitha Silva |url=http://www.ada.lk/entertainment/ලංකාවේ-චිත්‍/8-31864 |access-date=25 April 2019 |publisher=Ada}}</ref> ශ්‍රී ලංකාවේ බුද්ධාගම වෙනුවෙන් කළ සේවය වෙනුවෙන් ඔහුට ''මානව හිතවාදී කීර්ති ශ්‍රී වීරපුත්‍ර දේශබන්දු'' (ජුනි 2019) සහ කලාශුභන ජනරංජන කීර්ති ශ්‍රී දේශමාන්‍ය (ජූලි 2021) යන ගෞරව නාමයන් පිරිනමන ලදී. කලා මලික්, මයිකල් වුඩ්ස් සහ ආතර් ඩිග්නම් රංගනයෙන් දායක වූ ෂැඩෝ ''ඔෆ් ද කෝබ්රා'' ජාත්‍යන්තර චිත්‍රපටයට ද ඔහු රංගනයෙන් දායක විය. == පෞද්ගලික ජීවිතය == ඔහු විවාහ වී සිටින්නේ ඔහුගේ දිගුකාලීන සහකරු නාමලී සිල්වා සමඟයි. ඇය ශ්‍රී ලංකා ඉන්ෂුවරන්ස් හි අලෙවි අංශයේ නියෝජ්‍ය ප්‍රධාන අධිකාරීවරියයි. ඇය ගියේ බම්බලපිටියේ ශුද්ධ වූ පවුලේ කන්‍යාරාමයට සහ කොළඹ [[දේවි බාලිකා විද්‍යාලය|දේවි බාලිකා විද්‍යාලයටය]] . ඉන්පසු නාමලී ලන්ඩනයේ වරලත් අලෙවිකරණ ආයතනයෙන් අලෙවිකරණ උපාධියක් ලබා ගත්තාය. ඇය පාලිතව හඳුනන්නේ වයස අවුරුදු 10 සිටය. ඔවුන් දෙදෙනාම ගල්කිස්සේ එකම ගමේ ජීවත් වූ අතර දෙදෙනාම ඉගෙනුම ලැබුවේ එකම දහම් පාසල, ගල්කිස්ස ධම්මෝදය දහම් පාසලයි. <ref>{{උපන්‍යාස වෙබ් |title=He never wants to tell the media what I am saying - Namalee Silva |url=https://www.lakbima.lk/index.php/art-gallery/palitha |access-date=25 April 2019 |publisher=Lakbima}}</ref> == වේදිකා නාට්‍ය වෘත්තිය == ඔහුගේ රංගනයට සහ නාට්‍යයට පිවිසීම ධර්මසිරි බණ්ඩාරනායකගේ ''ඒකාධිපති'' නාට්‍යය හරහා සිදු විය. ''තවත් එක් විරූපියක් චිත්‍රපටයේ තිර රචනය, අධ්‍යක්ෂණය සහ රංගනය වෙනුවෙන් ඔහුගේ ප්‍රථම රාජ්‍ය යොවුන් සම්මානය දිනාගෙන,'' 1983 දී, 18 හැවිරිදි වියේ පසුවූ ඔහු, හාල් සිල්වා සමඟ එක්ව ශ්‍රී ලංකාවේ වඩාත්ම විවේචනාත්මක වේදිකා නාට්‍යයක් ''වන සාජන් නල්ලතම්බි'' හි රඟපාන්නට විය.<ref name="bestactor">{{උපන්‍යාස වෙබ් |title=Palitha fulfils potential as novelist |url=http://archives.dailynews.lk/2004/10/20/artscop08.html |access-date=25 April 2019 |website=Daily News}}</ref> සිල්වා [[බර්ටෝල් බ්‍රෙෂ්ට්|බර්ටෝල්ට් බ්‍රෙෂ්ට්ගේ]] Mr Puntila and his Man Matti සහ William Shakespeare ගේ ''Midsummer Night's Dreams යන චිත්‍රපටවල Helena Lehtimäki ගේ අධ්‍යක්ෂණය යටතේ අධ්‍යක්ෂණය කර ක්‍රියා කළාය.'' 1988 දී සැමුවෙල් බෙකට්ගේ ''Waiting for Godot'' චිත්‍රපටයේ ''එස්ට්‍රගන්ගේ'' චරිතය රඟපෑම වෙනුවෙන් සිල්වා ජාතික රාජ්‍ය නාට්‍ය උළෙලේ හොඳම නළුවා සම්මානය සඳහා නිර්දේශ විය. 1994 දී ''කස්පා වෙනුවෙන් රාජ්‍ය නාට්‍ය උළෙලේ හොඳම නළුවාට හිමි සම්මානය සිල්වාට හිමි විය.'' 1984 දී ඔහුගේ මංගල නාට්‍ය අධ්‍යක්ෂණය වූයේ ''බල්ලංගෙන් ප්‍රවේශම් වෙනු'' නාට්‍යය හරහාය.<ref name="Psilva">{{උපන්‍යාස වෙබ් |title=Palitha comes with the "CIRCUS" |url=https://www.pressreader.com/sri-lanka/daily-mirror-sri-lanka/20120723/283137130914068 |access-date=25 April 2019 |publisher=Daily Mirror}}<cite class="citation web cs1" data-ve-ignore="true">[https://www.pressreader.com/sri-lanka/daily-mirror-sri-lanka/20120723/283137130914068 "Palitha comes with the "CIRCUS""]. Daily Mirror<span class="reference-accessdate">. Retrieved <span class="nowrap">25 April</span> 2019</span>.</cite></ref> ජාතික යොවුන් නාට්‍ය උළෙලේදී මෙම නාට්‍යය බොහෝ සම්මාන සහ ඇගයීම් ලබා ගත්තේය. ඔහු බම්බලපිටිය ශුද්ධ වූ පවුලේ කන්‍යාරාමය සහ [[ශාන්ත තෝමස් විද්‍යාලය, ගල්කිස්ස|ගල්කිස්ස එස්. තෝමස් විද්‍යාලය]] වැනි පාසල් රැසක වේදිකා නාට්‍ය අධ්‍යක්ෂණය කළේය. ඔහු බොහෝ බ්‍රිතාන්‍ය සහ ජර්මානු නාට්‍යකරුවන් සමඟ ද වැඩ කර ඇත. <ref name="Psilva" /> වසර 28කට පසු, ඔහු ''සර්කස් කරයෝ'' නමින් තවත් වේදිකා නාට්‍යයක් අධ්‍යක්ෂණය කළේය, එය ප්‍රථම වරට 2012 ජූලි 31 වන දින ලයනල් වෙන්ඩ්ට් රඟහලේදී ඉදිරිපත් කරන ලදී <ref name="Psilva">{{උපන්‍යාස වෙබ් |title=Palitha comes with the "CIRCUS" |url=https://www.pressreader.com/sri-lanka/daily-mirror-sri-lanka/20120723/283137130914068 |access-date=25 April 2019 |publisher=Daily Mirror}}<cite class="citation web cs1" data-ve-ignore="true">[https://www.pressreader.com/sri-lanka/daily-mirror-sri-lanka/20120723/283137130914068 "Palitha comes with the "CIRCUS""]. Daily Mirror<span class="reference-accessdate">. Retrieved <span class="nowrap">25 April</span> 2019</span>.</cite></ref> === කැපී පෙනෙන කෘති === * ''ඒකාධිපති'' * ''බල්ලංගෙන් ප්‍රවේශම් වෙනු'' * ''සර්කස් කරයෝ'' * ''සිකිරුටි සින්නතම්බි'' <ref>{{උපන්‍යාස වෙබ් |title=All three are Silvas |url=http://archives.sarasaviya.lk/2015/03/19/?fn=sa1503197 |access-date=25 April 2019 |publisher=Sarasaviya}}</ref> * ''සිහින දේශයෙන්'' <ref>{{උපන්‍යාස වෙබ් |title=Sihina Deshayen (Veils of Maya) |url=http://www.boodeekeerthisena.com/veils_of_maya_more.html |access-date=25 April 2019 |publisher=boodeekeerthisena.com}}</ref> * ''සාරි ගැටේ'' <ref>{{උපන්‍යාස වෙබ් |title=Handunetti's Sari Gete |url=http://www.silumina.lk/2018/10/21/රසඳුන/සාරි-ගැටේ-ට-අහුවුණු-ජීවන්-25-26-පුංචි-තියටරයට |access-date=25 April 2019 |publisher=Silumina}}</ref> * ''කැස්පාර්'' - ජර්මානු නාට්‍යකරුවෙකු සමඟ <ref name="palithainterview">{{උපන්‍යාස වෙබ් |title=Palitha Silva – කලාව අයාලේ යන හැටි |url=http://hotgossip.itbro.info/2018/07/18/palitha-silva-කලාව-අයාලේ-යන-හැටි-ගැන-ද/ |access-date=25 April 2019 |publisher=Hot Gossip}}</ref> * ''කැලණි පාලම'' <ref>{{උපන්‍යාස වෙබ් |title=Pera Uni Colombo Alumni presents Kelani Palama |url=http://www.sundaytimes.lk/170910/plus/pera-uni-colombo-alumni-presents-kelani-palama-258255.html |access-date=25 April 2019 |publisher=Sunday Times}}</ref> * ''සිහින රඟහල'' <ref>{{උපන්‍යාස වෙබ් |title='Theatre dreams' go on stage |url=http://www.sundaytimes.lk/081116/TV/sundaytvtimes_08.html |access-date=25 April 2019 |publisher=Sunday Times}}</ref> == රූපවාහිනී වෘත්තිය == 1998 දී සිල්වා අධ්‍යක්ෂණය කළ ''අමුත්තක් ඇවිත්'' ටෙලි චිත්‍රපටය සම්මානයට පාත්‍ර විය. 2000 දී ඔහු ස්වර්ණවාහිනිය සඳහා ''ත්‍රස්තාවඩිංගේ සිද්ධිය'' අධ්‍යක්ෂණය කළේය. <ref name="Psilva">{{උපන්‍යාස වෙබ් |title=Palitha comes with the "CIRCUS" |url=https://www.pressreader.com/sri-lanka/daily-mirror-sri-lanka/20120723/283137130914068 |access-date=25 April 2019 |publisher=Daily Mirror}}<cite class="citation web cs1" data-ve-ignore="true">[https://www.pressreader.com/sri-lanka/daily-mirror-sri-lanka/20120723/283137130914068 "Palitha comes with the "CIRCUS""]. Daily Mirror<span class="reference-accessdate">. Retrieved <span class="nowrap">25 April</span> 2019</span>.</cite></ref> ඔහු වඩාත් ජනප්‍රිය වූයේ [[අයිටීඑන් නාලිකාව|ස්වාධීන රූපවාහිනී සේවයේ]] විකාශය වූ ''කීටයා'' නාට්‍ය අභිරහස් රූපවාහිනී කතාමාලාව හරහාය. ඔහු දැනට ක්‍රිකට් පුහුණුකරු ලෙස ''[[දෙවෙනි ඉනිම (ටෙලි නාට්‍යය)|දෙවෙනි ඉනිම]]'' ටෙලිනාට්‍යයේ රඟපායි.<ref name="palithainterview">{{උපන්‍යාස වෙබ් |title=Palitha Silva – කලාව අයාලේ යන හැටි |url=http://hotgossip.itbro.info/2018/07/18/palitha-silva-කලාව-අයාලේ-යන-හැටි-ගැන-ද/ |access-date=25 April 2019 |publisher=Hot Gossip}}</ref> ==ටෙලිනාට්‍යය== * ''අහස් ගංගා'' * ''ඉසුරුගිරි තරණය'' * ''උරුමයක අරගලය'' * ''එක ඉත්තක මල්'' * ''කටු ඉඹුල'' * ''දිය සුළිය'' * ''පිටගම්කාරයෝ'' * ''මයුර අසපුව'' * ''මහවිරු පන්ඩු'' * ''යුග විලක්කුව'' * ''වනවදුලේ වසන්තය'' * ''ස්වයංජාත'' * ''සඳ දියවර'' * ''සඳ සඳ වගේ'' == රංගනයෙන් ඔබ්බට == ඔහු බ්‍රිතාන්‍ය කවුන්සිලයේ තරුණ ඉගෙනුම් මධ්‍යස්ථානයේ වැඩමුළු අධ්‍යක්ෂවරයා ලෙස කටයුතු කළේය.<ref>{{උපන්‍යාස වෙබ් |title=Kids take on big issues |url=http://www.sundaytimes.lk/010902/plus7.html |access-date=25 April 2019 |publisher=Sunday Times}}</ref> ඔහුගේ ලොකුම අභිලාෂය ලේඛකයෙකු වීම බව ඔහු ප්‍රකාශ කළේය. ඔහු 1998 දී ''ඊ දීගෙක ගියාය'' සහ 2004 ඔක්තෝබර් 8 වැනි දින ''අටක් බරට හෙණ්ඩුවක් ලෙස'' නවකතා දෙකක් ප්‍රකාශයට පත් කර ඇත.<ref name="bestactor">{{උපන්‍යාස වෙබ් |title=Palitha fulfils potential as novelist |url=http://archives.dailynews.lk/2004/10/20/artscop08.html |access-date=25 April 2019 |website=Daily News}}<cite class="citation web cs1" data-ve-ignore="true">[http://archives.dailynews.lk/2004/10/20/artscop08.html "Palitha fulfils potential as novelist"]. ''Daily News''<span class="reference-accessdate">. Retrieved <span class="nowrap">25 April</span> 2019</span>.</cite></ref> ඔහු අධ්‍යක්ෂක, තිර රචක සහ සිනමාකරණය පිළිබඳ කථිකාචාර්යවරයෙකු ලෙසද කටයුතු කරයි. == චිත්‍රපටකරණය == සිල්වා සිය සිනමා ජීවිතය ආරම්භ කළේ 1987 දී ජැක්සන් ඇන්තනී විසින් අධ්‍යක්ෂණය කරන ලද ''කවුළුව චිත්‍රපටයෙන්'' සුළු චරිතයකින්.<ref>{{උපන්‍යාස වෙබ් |title=Palitha Silva - පාලිත සිල්වා films |url=http://www.films.lk/sinhala-cinema-artist-palitha-silva-236.html |access-date=25 April 2019 |publisher=Sinhala Cinema Database}}</ref> ඔහුගේ ජනප්‍රියම සිනමා රංගනය වූයේ ''සර් ලාස්ට් චාන්ස්'', ''අනගාරික ධර්මපාල ශ්‍රීමතාණෝ'' සහ ''මහරජ අජාසත්'' යන චිත්‍රපට හරහාය.<ref>{{උපන්‍යාස වෙබ් |title=Palitha Silva filmography |url=https://www.imdb.com/name/nm0798473/ |access-date=25 April 2019 |publisher=IMDb}}</ref> ''මහරජ අජාසත්හි'' දෙව්දත්ත රහතන් වහන්සේගේ චරිතය විචාරකයන්ගේ නොමඳ පැසසුමට ලක් විය. * අංක ශ්‍රී ලාංකේය සිනමාවේ ඇති ශ්‍රී ලාංකේය චිත්‍රපට සංඛ්‍යාව දක්වයි. <ref>{{උපන්‍යාස වෙබ් |title=Sri Lankan Cinema History |url=http://www.nfc.gov.lk/films-history.php |url-status=dead |archive-url=https://web.archive.org/web/20160823000528/http://www.nfc.gov.lk/films-history.php |archive-date=23 August 2016 |access-date=25 April 2019 |publisher=National Film Corporation of Sri Lanka}}</ref> {| class="wikitable" !වසර !චි. අං. !චිත්‍රපටය !චරිතය !යොමුව |- |1987 |663 |''Kawuluwa'' | | |- |1993 |771 |''Sargent Nallathambi'' |Nanapala | |- |1994 |796 |''Ekada Wahi'' | | |- |1994 |800 |''Nohadan Landune'' | | |- |1995 |837 |''Edath Chandiya Adath Chandiya'' | | |- |1995 |831 |''Maruthaya'' |Dinesh | |- |1996 |850 |''Sihina Desayen'' | | |- |1996 |858 |''Hiru Sanduta Medi Wee'' | | |- |1998 |890 |''Gini Avi Saha Gini Keli'' |Willie |<ref>{{උපන්‍යාස වෙබ් |title=Sinhala screened films |url=http://www.sarasaviya.lk/2015/06/11/?fn=sa15061144 |url-status=dead |archive-url=https://web.archive.org/web/20180325090402/http://www.sarasaviya.lk/2015/06/11/?fn=sa15061144 |archive-date=25 March 2018 |access-date=11 March 2017 |publisher=Sarasaviya}}</ref> |- |1999 |924 |''Seetha Sameere'' |Janaka |<ref>{{උපන්‍යාස වෙබ් |title='Seetha Sameere' portrays chefs and lovers |url=http://www.sundaytimes.lk/991017/tv.html |access-date=25 April 2019 |publisher=Sunday Times}}</ref> |- |2000 |942 |''Sanda Yahanata'' | |<ref>{{උපන්‍යාස වෙබ් |title='Sanda Yahanata' portrays violence |url=http://www.sundaytimes.lk/000305/tv.html#label5 |access-date=29 October 2019 |publisher=Sunday Times}}</ref> |- |2000 |943 |''Anuragaye Ananthaya'' |Kamal Kanchana Swarnadipathi |<ref>{{උපන්‍යාස වෙබ් |title='Anuragaye Ananthaya' : A struggle between a woman and society |url=http://www.sundaytimes.lk/000611/tv.html |access-date=1 March 2017 |publisher=The Sunday Times}}</ref> |- |2003 |1009 |''Le Kiri Kandulu'' |Prosecutor |<ref>{{උපන්‍යාස වෙබ් |title=Udayakantha reels in his latest film |url=http://archives.dailynews.lk/2002/12/14/fea09.html |access-date=11 March 2017 |website=Daily News}}</ref> |- |2003 |1013 |''Sudu Kaluwara'' |Dingiri Banda |<ref>{{උපන්‍යාස වෙබ් |title=A cinematic spring of patriotism |url=http://www.island.lk/2003/07/19/satmag01.html |access-date=10 May 2019 |publisher=The Island}}</ref> |- |2005 |1056 |''Sulanga'' |Siripala |<ref>{{උපන්‍යාස වෙබ් |title=Sulanga screened in Kurunegala today |url=http://archives.dailynews.lk/2007/03/15/news26.asp |access-date=11 March 2017 |website=Daily News}}</ref> |- |2006 |1081 |''Ammawarune'' |AGA officer |<ref>{{උපන්‍යාස වෙබ් |title="Maestro" Lester James Peries Doyen Among Sinhala Film Directors |url=http://www.dailymirror.lk/article/-Maestro-Lester-James-Peries-Doyen-Among-Sinhala-Film-Directors-107734.html/ |access-date=25 March 2017 |publisher=Daily Mirror}}</ref> |- |2008 |1107 |''Walapatala'' |Chartin |<ref>{{උපන්‍යාස වෙබ් |title=Microscopic view of the systemic ailment Walapatala - Penumbra by Vijitha Gunarathne |url=http://archives.sundayobserver.lk/2008/07/06/spe11.asp |access-date=11 March 2017 |publisher=The Sunday Observer}}</ref> |- |2009 |1122 |''Sir Last Chance'' |Don Ladan 'George Washingpowder' |<ref>{{උපන්‍යාස වෙබ් |title='Sir Last Chance' to make appearance |url=http://archives.sundayobserver.lk/2009/03/22/pan14.asp |access-date=25 April 2019 |publisher=Sunday Observer}}</ref> |- |2010 |1136 |''Kshema Bhoomi'' |Anura Suriyabandara |<ref>{{උපන්‍යාස වෙබ් |title=Sri Lankan Screened Films |url=http://www.sarasaviya.lk/2016/04/28/?fn=sa16042833 |url-status=dead |archive-url=https://web.archive.org/web/20160502021418/http://www.sarasaviya.lk/2016/04/28/?fn=sa16042833 |archive-date=2 May 2016 |access-date=11 March 2017 |publisher=Sarasaviya}}</ref> |- |2010 |1144 |''Ira Handa Yata'' |Lieutenant Silva |<ref>{{උපන්‍යාස වෙබ් |title=Ira Handa Yata Brings A Message To Every Sri Lankan |url=http://www.thesundayleader.lk/2010/09/26/ira-handa-yata-brings-a-message-to-every-sri-lankan/ |access-date=8 March 2017 |publisher=The Sunday Leader}}</ref> |- |2010 | |''Kawulu Dora'' | |<ref>{{උපන්‍යාස වෙබ් |title='Kavulu Dora' opens for public |url=http://www.sundaytimes.lk/100627/Magazine/sundaytimestvtimes_7.html |access-date=23 December 2017 |publisher=Sunday Times}}</ref> |- |2011 |1150 |''Sinhawalokanaya'' |Heen Appo |<ref>{{උපන්‍යාස වෙබ් |title=Cricket craze |url=http://archives.dailynews.lk/2011/01/10/fea30.asp |access-date=25 April 2019 |website=Daily News}}</ref> |- |2012 |1170 |''කුස පබා|Kusa Pabha' |King Madu |<ref>{{උපන්‍යාස වෙබ් |title=All in the name of love |url=http://archives.dailynews.lk/2012/01/23/fea20.asp |access-date=25 April 2019 |website=Daily News}}</ref> |- |2012 |1176 |''Daruwane'' |Doctor |<ref>{{උපන්‍යාස වෙබ් |title=Daruwane |url=http://www.nfc.gov.lk/films/daruwane-28/ |access-date=24 February 2017 |publisher=National Film Corporation of Sri Lanka}}</ref> |- |2012 |1180 |''Prathiroo'' |Buddhist monk |<ref>{{උපන්‍යාස වෙබ් |title='Prathiroo' reveals value of motherhood |url=http://www.sundaytimes.lk/121202/magazine/prathiroo-reveals-value-of-motherhood-22447.html |access-date=5 March 2017 |publisher=The Sunday Times}}</ref> |- |2013 |1189 |''Siri Parakum'' |[[තුන්වන විජයබාහු රජ|King Vijayabahu III]] |<ref>{{උපන්‍යාස වෙබ් |title=The discreet charm of Siri Parakum - Film Review |url=http://www.island.lk/index.php?page_cat=article-details&page=article-details&code_title=83887 |access-date=3 March 2017 |publisher=The Island}}</ref> |- |2014 |1211 |''[[Anagarika Dharmapala Srimathano]]'' |[[අනගාරික ධර්මපාල|Anagarika Dharmapala]] |<ref>{{උපන්‍යාස වෙබ් |title=Cinematic revival of Buddhist revivalist |url=http://www.sundaytimes.lk/140914/magazine/cinematic-revival-of-buddhist-revivalist-116923.html |access-date=27 February 2017 |publisher=The Sunday Times}}</ref> |- |2014 |1209 |''Parapura'' |Police officer Sathyapala |<ref>{{උපන්‍යාස වෙබ් |title=Parapura - Cletus directorial venture |url=https://www.pressreader.com/sri-lanka/sunday-times-sri-lanka/20140713/284034780067415 |access-date=25 April 2019 |publisher=Sunday Times}}</ref> |- |2014 |1218 |''Api Marenne Na'' |Manoj Amarajeewa |<ref>{{උපන්‍යාස වෙබ් |title=Api Marenne Na - අපි මැරෙන්නේ නෑ |url=http://www.films.lk/api-marenne-ne-sinhala-film-1819.html |access-date=29 March 2019 |publisher=Sinhala Cinema Database}}</ref> |- |2015 |1233 |''Maharaja Ajasath'' |[[දේවදත්ත|Rev. Devadatta Thero]] |<ref>{{උපන්‍යාස වෙබ් |title=Maharaja Ajasaththa – මහරජ අජාසත්ත |url=http://cinema.lk/Movie-detail/maharaja-ajasaththa/ |url-status=dead |archive-url=https://web.archive.org/web/20170125020758/http://cinema.lk/Movie-detail/maharaja-ajasaththa/ |archive-date=25 January 2017 |access-date=24 February 2017 |publisher=cinema.lk}}</ref> |- |2016 |1247 |''සිංහයා (2016 චිත්‍රපටිය)|Sinhaya'' |Sabhapathithuma |<ref>{{උපන්‍යාස වෙබ් |title=Sinhaya |url=http://www.nfc.gov.lk/films/sinhaya-141/ |access-date=2016-10-23 |website=www.nfc.gov.lk}}</ref> |- |2017 |1274 |''Nilanjana'' |Dananjaya |<ref>{{උපන්‍යාස වෙබ් |title=Nilanjana |url=http://www.nfc.gov.lk/films/nilanjana-120/ |access-date=3 March 2017 |publisher=National Film Corporation of Sri Lanka}}</ref> |- |2017 |1277 |''Nimnayaka Hudekalawa'' |Army officer |<ref>{{උපන්‍යාස වෙබ් |title=Boodee's films in focus |url=http://dailynews.lk/2017/05/16/entertainment/115907/boodee's-films-focus |access-date=17 May 2017 |website=Daily News}}</ref> |- |2018 |1296 |''Nela'' | |<ref>{{උපන්‍යාස වෙබ් |title=Sinhala screened films |url=http://www.sarasaviya.lk/2018/04/12/?fn=sa18041212 |access-date=22 February 2018 |publisher=Sarasaviya}}</ref> |- |2018 |1313 |''Nidahase Piya DS'' |F. R. Senanayake |<ref>{{උපන්‍යාස වෙබ් |title=Cinematic capture of the 'Father of the Nation' |url=http://www.sundaytimes.lk/161211/magazine/cinematic-capture-of-the-father-of-the-nation-219184.html |access-date=25 April 2019 |publisher=Sunday Times}}</ref> |- |2019 | |''President Super Star'' | |<ref>{{උපන්‍යාස වෙබ් |title=The presidential stage where four people are competing |url=http://www.sarasaviya.lk/films-local/2019/08/08/8092/හතර-දෙනෙකු-තරග-වදින-ජනාධිපති-වේදිකාව-ප්‍රසිඩන්ට්-සුපර්-ස්ටාර් |access-date=10 August 2019 |publisher=Sarasaviya}}</ref> |- |TBD | |''Surangana Lowin Awilla'' |Jayashan's Father |<ref>{{උපන්‍යාස වෙබ් |title=Rollercoaster journey to the past |url=http://archives.dailynews.lk/2011/05/02/fea18.asp |access-date=25 April 2019 |website=Daily News}}</ref> |- |TBD | |''Gunananda Himi Migettuwatte'' | |<ref>{{උපන්‍යාස වෙබ් |title=Film on greatest religious icon |url=http://www.sundaytimes.lk/150208/magazine/film-on-greatest-religious-icon-134345.html |access-date=3 April 2018 |publisher=The Sunday Times}}</ref> |- |TBD | |''Thanapathilage Gedara'' | |<ref>{{උපන්‍යාස වෙබ් |title=Plot of Thanapathilage Gedara |url=http://archives.sarasaviya.lk/2018/07/12/?fn=sa18071125 |access-date=29 October 2019 |publisher=Sarasaviya}}</ref> |- |TBD | |''Adventures of Ricky Deen'' |Heavies |<ref>{{උපන්‍යාස වෙබ් |title=Adventures of Ricky Deen cast |url=http://www.rickydeenthemovie.com/cast.html |access-date=25 April 2019 |publisher=rickydeenthemovie}}</ref> |- |TBD | |''Hithumathe Jeewithe'' |Marasinghe |<ref>{{උපන්‍යාස වෙබ් |title=The supreme brotherly love of society |url=http://www.sarasaviya.lk/films-local/2019/07/11/6920/ඇසුදුටු-සමාජයේ-උත්තරීතර-සහෝදර-ප්‍රේමය |access-date=11 July 2019 |publisher=Sarasaviya}}</ref> |- |TBD | |''Tharu Athara'' | |<ref>{{උපන්‍යාස වෙබ් |title=The story of Subhani who got lost in two worlds .. 'Tharu Athara' |url=http://www.sarasaviya.lk/films-local/2020/12/10/19472/දෙලොවක-අතරමං-වූ-සුභානිගේ-කතාව |archive-date=2020-12-11 |access-date=2020-12-11 |website=Sarasaviya}}</ref> |- |TBD | |''Marukathara'' | |<ref>{{උපන්‍යාස වෙබ් |title=Marukathara gets permission |url=http://www.sarasaviya.lk/news/2019/12/12/13258/සරත්ගේ-‘මරුකතර’ට |access-date=12 December 2019 |publisher=Sarasaviya}}</ref> |} == සම්මාන සහ සම්මාන == ඔහු දේශීය වේදිකා නාට්‍ය උළෙලවල් සහ රූපවාහිනී උත්සවවලදී රංගනය සහ අධ්‍යක්ෂණය යන දෙඅංශයෙන්ම සම්මාන කිහිපයක් දිනාගෙන ඇත. <ref name="bestactor">{{උපන්‍යාස වෙබ් |title=Palitha fulfils potential as novelist |url=http://archives.dailynews.lk/2004/10/20/artscop08.html |access-date=25 April 2019 |website=Daily News}}</ref> == යොමු කිරීම් == {{ආශ්‍රලැයිස්තුව}} [[ප්‍රවර්ගය:1967 උපත්]] [[ප්‍රවර්ගය:ජීවමාන ජනයා]] l6z0540crelvdyr1grjkpz461yfh9yo 0 164086 754570 692128 2025-07-09T06:07:01Z BuddhikaW88 37808 BuddhikaW88 විසින් [[ලිමා]] සිට [[ලීමා]] වෙත පිටුව ගෙන යන ලදී: Misspelled title 692128 wikitext text/x-wiki {{Infobox settlement | name = ලිමා | native_name = ''Ciudad de Los Reyes'' | settlement_type = අග නගරය | image_flag = Flag_of_Lima.svg | flag_size = | seal_size = | seal_link = | image_shield = Coat of arms of Lima.svg | subdivision_type = රට | subdivision_name = [[පෙරූ]] | established_title = ස්ථාපනය | established_date = 1535 ජනවාරි 18 | founder = ෆ්‍රැන්සිස්කෝ පිසාරෝ | image_skyline = Sanisidroskyscrapers.jpg | website = {{URL|www.munlima.gob.pe/}} }} '''ලීමා''' (ඉංග්‍රීසි: ''Lima'') යනු 1535 වර්ෂයේ දී '''Ciudad de los Reyes''' ලෙස ආරම්භ කර, [[පෙරූ|පේරු]] හි අගනුවර සහ විශාලතම නගරය වේ. එය පැසිෆික් සාගරයට ඉහළින් රටේ මධ්‍යම වෙරළබඩ කොටසේ කාන්තාර කලාපයේ චිලෝන්, රිමාක් සහ ලුරින් ගංගා නිම්නවල පිහිටා ඇත. නගරය පේරු හි දේශපාලන, සංස්කෘතික, මූල්‍ය සහ වාණිජ මධ්‍යස්ථානය ලෙස සැලකේ. එහි භූ මූලෝපායික වැදගත්කම හේතුවෙන් ගෝලීයකරණය සහ ලෝක නගර පර්යේෂණ ජාලය එය "බීටා" මට්ටමේ නගරයක් ලෙස වර්ගීකරණය කර ඇත. අධිකරණ බලය අනුව, අගනගරය ප්‍රධාන වශයෙන් ලීමා පළාත තුළ සහ කුඩා කොටසකින් බටහිරින්, ව්‍යවස්ථාපිත කැලාඕ පළාත තුළ, වරාය සහ ජෝර්ජ් චාවේස් ගුවන්තොටුපළ පිහිටා ඇත. 2002 වර්ෂයේ සිට පළාත් දෙකටම කලාපීය ස්වයං පාලනයක් ඇත. 2023 වර්ෂයේ සංගණන ප්‍රක්ෂේපණයෙන් පෙන්නුම් කරන්නේ ලීමා නගරයේ ඇස්තමේන්තුගත ජනගහනය 10,092,000 ක් වන අතර එය රටේ වඩාත්ම ජනාකීර්ණ නගරය බවට පත් කරන අතර සාඔෝ පාඔලෝ (São Paulo) පසු ඇමරිකාවේ දෙවන වැඩිම ජනගහනය සහිත නගරය බවට පත් කරයි.<ref name="inei20p33">{{හාවඩ්වරනොමැ|INEI (Instituto Nacional de Estadística e Informática)|2023}}</ref><ref>{{උපන්‍යාස වෙබ් |title=America: Population Statistics in Maps and Charts for Cities, Agglomerations and Administrative Divisions of all Countries in America |url=https://www.citypopulation.de/America.html |website=www.citypopulation.de}}</ref> මුහුදු වෙරළේ නගරයක් වන කැලාඕ සමඟ එක්ව, එය ලීමා මෙට්‍රොපොලිටන් ප්‍රදේශය ලෙස හැඳින්වෙන නාගරික ප්‍රදේශයක් සාදයි, එය මුළු වැසියන් 10,151,200 කින් සමන්විත වේ.<ref name="inei20p33" /> ව්‍යවස්ථාපිත කැලාඕ පළාත සලකා බැලීමේදී, මුළු එකතුව 11,342,100 ජනගහනයකට ළඟා වන අතර එය ලෝකයේ වඩාත්ම ජනාකීර්ණ නාගරික සමූහ 30 න් එකක් වේ. දේශීය පේරු ජාතිකයන් විසින් ''ලිමාක් (Limaq)'' ලෙස හඳුන්වනු ලබන කෘෂිකාර්මික කලාපයේ ස්වදේශිකයන් විසින් ලීමා ලෙස නම් කරන ලදී. එය පේරු රාජ්‍යයේ අගනුවර සහ වැදගත්ම නගරය බවට පත් විය. පේරු නිදහස් යුද්ධයෙන් පසුව, එය පේරු ජනරජයේ (República del Perú) අගනුවර බවට පත් විය. ජාතික ජනගහනයෙන් තුනෙන් එකක් පමණ දැන් එහි අගනගරයේ ජීවත් වෙති. 2013 වර්ෂයේ ඔක්තෝම්බර් මාසයේ දී, 2019 වර්ෂයේ පෑන් ඇමරිකානු ක්‍රීඩා උළෙලේ සත්කාරකත්වය සඳහා ලීමා තෝරා ගන්නා ලදී; මෙම ක්‍රීඩා ලීමා සහ ඒ අවට ස්ථාන වල පවත්වන ලද අතර, එය රට විසින් මෙතෙක් පවත්වන ලද විශාලතම ක්‍රීඩා ඉසව්ව විය. එය 2008 වර්ෂයේ සහ 2016 වර්ෂයේ APEC රැස්වීම්, 2015 වර්ෂයේ ඔක්තෝම්බර් මාසයේ දී ජාත්‍යන්තර මූල්‍ය අරමුදලේ සහ ලෝක බැංකු සමූහයේ වාර්ෂික රැස්වීම්, 2014 වර්ෂයේ දෙසැම්බර් මාසයේ දී එක්සත් ජාතීන්ගේ දේශගුණික විපර්යාස සමුළුව සහ 1982 වර්ෂයේ විශ්ව රූ රැජින තරඟය සඳහා සත්කාරකත්වය සපයන ලදී. == සංකේත == === ධජය === ලීමා ධජය ඓතිහාසිකව "පේරු රජුන්ගේ නගරයේ බැණරය" ලෙස හැඳින්වේ. එය සෑදී ඇත්තේ රන්වන් පැහැති සේද කැන්වසයකින් වන අතර මධ්‍යයේ නගරයේ එම්බ්‍රොයිඩර් කබාය ඇත.<ref name="flag">{{උපන්‍යාස වෙබ් |title=Ciudad de Lima |url=http://heralatin.t35.com/peru/lima.html |archive-url=https://web.archive.org/web/20110810152715/http://heralatin.t35.com/peru/lima.html |archive-date=10 August 2011 |access-date=11 February 2015 |website=Heráldica Latinoamericana |language=es}}</ref> === ලාංඡනය === 1537 වර්ෂයේ දෙසැම්බර් මස 7 වන දින ස්පාඤ්ඤ කිරීටය විසින් ලීමාගේ ලාංඡනය ප්‍රදානය කරන ලද්දේ ශුද්ධ රෝම අධිරාජ්‍යයා වූ V වන චාල්ස් සහ ඔහුගේ මව වන කස්ටිය හි ජොආනා රැජින විසින් වැල්ලඩොලිඩ් හි දී අත්සන් කරන ලද ''සැබෑ cédula'' මගිනි. එය සෑදී ඇත්තේ ත්‍රිකෝණයක තබා ඇති රජුන්ගේ රන් ඔටුනු තුනක් සහ ඒවාට ඉහළින් ඔටුනු තුන ස්පර්ශ කරන රන් තාරකාවක් සහ ඕර්ලේ හි රන් අකුරින්: ''Hoc signum vere regum est (මෙය රජවරුන්ගේ සැබෑ ලකුණ යි).'' පලිහට පිටතින් I සහ K (අයෝනා සහ කැරොලස්) යන මුලකුරු ඇත, එනම් ජොආනා රැජිනගේ සහ ඇගේ පුත් චාල්ස් V. එම අකුරුවලට ඉහළින් තරුවක් තබා ඇති අතර ඒවා වැළඳගත් ඔටුන්න හිමි සේබර් මුහුණැති රාජාලීන් දෙදෙනකුගේ කබාය තබා ඇත. === ගීය === 2008 වර්ෂයේ ජනවාරි මස 18 වන දින ලීමාගේ ගීය ප්‍රථම වරට අසන ලද්දේ එවකට [[පෙරූ රාජ්‍යයෙහි ජනාධිපතිවරයා|පේරු ජනාධිපති]] ඇලන් ගාර්සියා, නගරයේ නගරාධිපති ලුයිස් කැස්ටනීඩා ලොසියෝ සහ විවිධ බලධාරීන් සහභාගී වූ ගාම්භීර සැසියකදීය. ගීය නිර්මාණය කිරීම භාරව සිටියේ මන්ත්‍රීවරුන් වන ලුයිස් එන්රික් ටෝර්ඩ් (ගී පද රචකයා), යුඩිං මේෂිරෝ (තද්‍රව්‍යයේ නිර්මාපකයා) සහ සංගීත නිෂ්පාදක රිකාඩෝ නූනෙස් (සංවිධානකරු) ය.<ref>{{Cite news|url=http://peru21.pe/noticia/75506/lima-tiene-dos-himnos-que-nadie-ha-escuchado|title=Lima tiene dos himnos que nadie ha escuchado|work=Perú.21|access-date=11 February 2015|archive-url=https://web.archive.org/web/20160304002207/http://peru21.pe/noticia/75506/lima-tiene-dos-himnos-que-nadie-ha-escuchado|archive-date=4 March 2016|year=2008}}</ref> == මූලාශ්‍ර == [[ප්‍රවර්ගය:ස්පාඤ්ඤ-භාෂා මූලාශ්‍ර සහිත ලිපි (es)]] [[ප්‍රවර්ගය:CS1 ප්‍රංශ-භාෂා මූලාශ්‍ර (fr)]] [[ප්‍රවර්ගය:CS1 German-language sources (de)]] [[ප්‍රවර්ගය:භින්න වූ භාහිර සබැඳි සහිත ලිපි සියල්ල]] [[ප්‍රවර්ගය:CS1 ස්පාඤ්ඤ-භාෂා මූලාශ්‍ර (es)]] [[ප්‍රවර්ගය:තහවුරු නොකළ ප්‍රකාශ අඩංගු ලිපි සියල්ල]] [[ප්‍රවර්ගය:Coordinates on Wikidata]] [[ප්‍රවර්ගය:Pages using multiple image with auto scaled images]] gi89fckydh29bk9qi87lps4lzbhy7gi 2 164737 754416 751734 2025-07-08T14:11:42Z 2407:C00:6005:A38A:A90A:3B9C:B7E0:ADDB 754416 wikitext text/x-wiki '''Teacher - Sinhala/B.C/Drama & Theatre''' '''Author''' '''Astrologer - "SISILASA" Astrology Service''' '''Director - Diwakara Abeywickrama Foundation''' '''කෘති''' '''.'''වටු කුරුලු සන්දේශය (කාව්‍ය) .සස සන්දේශය (කාව්‍ය) .කතු සන්දේශය (කාව්‍ය) .සම්පත් ශ්‍රී නාටකය (නාට්‍ය) '''ගීත රචනා''' සසර දුකඳුර සින්ද සඳ සුනිමල සොඳ සුදුල සුනිමල සිතට සැනසුම සදා පිවිතුරු නුවණැස සිසිල සදා ළඟ පාතා හස කුසුමින් යස සදන මිනිසත් බව සොඳා සුහස උවනත හසිනි උවනත සුවඳ ඔබේ හදවතින් සුරසින් සැදී සිසිල සදා සිත පුබුදා ආදිය <references /> 2bjtjwhyla8w8vmzkxmfmn9hejy5ewt 0 165115 754419 740714 2025-07-08T17:19:24Z 112.134.146.223 754419 wikitext text/x-wiki {{distinguish|වෙල්ගම්වෙහෙර විහාරය, ත්‍රිකුණාමලය|සේරුවාවිල මංගල රජ මහා විහාරය }} {{තොරතුරුකොටුව ආගමික ගොඩනැගිල්ල | building_name =විල්ගම්වෙහෙර රජ මහා විහාරය<br>(මහමෙව්නාව අසපු අනුබද්ධිත) | native_name = | religious_affiliation = ථේරවාද බුදුදහම | image = [[File:Wilgamwehera Somawathi Stupa.jpg]] | alt = | caption = විල්ගම්වෙහෙර සෝමාවතී ස්ථූපය | map_type = Sri Lanka | map_size = | map_alt = | map_caption = ශ්‍රී ලංකාව තුල පිහිටීම | coordinates = {{coord|8|23|47.4|N|81|18|49.6|E|display=inline,title}} | location =තෝප්පූර්,සේරුවාවිල, [[ශ්‍රී ලංකාව]] | rite = | sect = [[මහමෙව්නාව භාවනා අසපු සංචිතය]]-අමරපුර ශ්‍රී කලයාණිවංශ පාර්ශවය | cercle = | sector = | municipality = | district = [[ත්‍රිකුණාමල දිස්ත්‍රික්කය|ත්‍රිකුණාමලය]] | territory = | prefecture = | state = සේරුවාවිල | province = [[නැගෙනහිර පළාත]] | region = | consecration_year = | status = | functional_status = | heritage_designation = පුරාවිද්‍යා සංරක්ෂිත ස්ථානය-මුල් අනුරාධපුර යුගය | leadership = [[මහමෙව්නාව භාවනා අසපු සංචිතය]] | website = https://mahamevnawa.lk | architect = | architecture_type = පුරාණ බෞද්ධ විහාර | architecture_style = | founded_by = ගිරිඅභය නම් සෝමනුවර ප්‍රාදේශීය රජු(කාවන්තිස්ස මහ රජ සමය) | general_contractor = | groundbreaking = | year_completed = ක්‍රිස්තු පූර්ව 2 වන සියවස | construction_cost = | facade_direction = | capacity = | length = | width = | width_nave = | height_max = | dome_quantity = | dome_height_outer = | dome_height_inner = | dome_dia_outer = | dome_dia_inner = | minaret_quantity = | minaret_height = | spire_quantity = | spire_height = | materials = | nrhp = | designated = | added = | refnum = | designation1 = | designation1_offname = | designation1_type = | designation1_criteria = | designation1_date = | designation1_number = | designation1_free1name = | designation1_free1value = | designation1_free2name = | designation1_free2value = | image_size = }} '''සේරුවිල විල්ගම්වෙහෙර රජ මහා විහාරය''' මුල් අනුරාධපුර යුගයේදී ඉදිකළ ඉපැරණි බෞද්ධ ආරාම සංකීර්ණයකි.මෙම ආරාම සංකීර්ණය [[සේරුවාවිල මංගල රජ මහා විහාරය]] පිහිටි සේරුවිල ප්‍රදේශයේ සිට 4km ක් පමණ දුරින් තෝප්පූර් ප්‍රදේශයට ආසන්නව නෙලුම්ගම පිහිටා තිබේ. [[මහමෙව්නාව භාවනා අසපුව|මහමෙව්නාව භාවනා අසපු සංචිතයේ]] තවත් එක් ශාඛාවක් ලෙස මෙම විහාරය ක්‍රියාත්මක වේ.<ref>https://vishvaparami.lk/?p=1958</ref> පාලි ධාතුවංශය,සිංහල ධාතුවංශය සහ ජිනකාලමාලී යන පැරණි මුලාශ්‍ර වලට අනුව සේරු නම් විල කෙළවර ගිරිඅභය නම් ප්‍රාදේශීය රජෙක් තම බිසවගේ නමින් ගෞතම බුදුරදුන්ගේ දකුණු දළදා වහන්සේ නිධන් කරවා "සෝමවතී ස්තූපය" නම් ස්ථූපය කරවීය.දකුණු දළදා නිධාපිත එම සෝමවතී සෑය යනු වර්තමානයේ විල්ගම්වෙහෙර ලෙස හදුන්වන මෙම ස්තූපය විය හැකි බව ශ්‍රී ලංකා පුරාවිද්‍යා දෙපාර්තමේන්තුව සහ මධ්‍යම සංස්කෘතික අරමුදල 2020 වර්ෂයේ අගෝස්තු මස මාධ්‍ය සාකච්ඡාවක් මගින් ප්‍රකාශයට පත්කර තිබේ.<ref>https://www.lankadeepa.lk/sunday/rasawitha/57-577511</ref><ref>https://sinhala.newsfirst.lk/sinhala/2020/07/18</ref> ඒ මත අනුව සේරුවිල විල් කෙළවර දකුණු දළදා වහන්සේ තැන්පත් කර සෑදූ එම ස්ථූපය "විල්ගම්වෙහෙර සෝමාවතිය මහා සෑය" ලෙස හැඳුන්වා දිය හැක. == ගෞතම බුදුරජාණන් වහන්සේගේ සතර දළදා වහන්සේලා == මහාපරිනිබ්බාන සූත්‍රයට අනුව මේ ලෝකයේ ඇත්තේ දළදා වහන්සේලා 4 නමක් පමණයි.ඒවා නම් උඩු වම් දළදා වහන්සේ ,යටි වම් දළදා වහන්සේ, උඩු දකුණු දළදා වහන්සේ,යටි දකුණු දළදා වහන්සේ. මක්නිසාද යත්, සතර දළදා වහන්සේලා හැර ඉතිරි දළදා වහන්සේලා 36, කේශ ධාතු සහ ලෝම ධාතු රාශියක් බුදුන් වහන්සේගේ මහා පරිනිර්වාණයෙන් පසුව ආදාහනය කරන අවස්ථාවේ එක් එක් සක්වලින් පැමිණි දෙවිවරුන් විසින් රැගෙන ගිය බැවිනි. මූලාශ්‍රවලට අනුව එක් සක්වලකට රැගෙන ගියේ එක් ධාතුන් වහන්සේ නමක් පමණි. මහාපරිනිබ්බාන සූත්‍රයට අනුව ඒවායේ පිහිටීම පහත පරිදි වේ. {| class="wikitable sortable" style="background:#ffffff;" width="70%" ! align="left" style="background:#ffdead;" |දළදා නාමය ! align="left" style="background:#ffdead;" | පෙර ස්ථානය ! align="left" style="background:#ffdead;" | වත්මන් ස්ථානය |- | යටි වම් දළදා වහන්සේ | කාලිංග (ඓතිහාසික කලාපය) රාජධානිය, ඉන්දියාව | ශ්‍රී ලංකාවේ [[මහනුවර]] [[ශ්‍රී දළදා මාළිගාව|දළදා මාලිගාව]] |- | උඩු වම් දළදා වහන්සේ | [[ගාන්ධාර|ගන්ධාර]] - වර්තමාන වයඹදිග පකිස්ථානයේ සහ ඊසානදිග ඇෆ්ගනිස්ථානයේ | නිශ්චිතව හඳුනාගෙන නොමැත |- | දකුණු දළදා වහන්සේ | තව්තිසා දෙව්ලොව සිළුමිණි ස්තූපය | තව්තිසා දෙව්ලොව සිළුමිණි ස්තූපය |- | දකුණු දළදා වහන්සේ | ජයසේන නා රජුගේ නාග භවන | සෝමාවතිය ස්තූපය {{small|(සේරුවිල විල්ගම්වෙහෙර සෝමාවතිය ස්තූපය හෝ [[සෝමාවතිය විහාරය|පොලොන්නරුව සෝමාවති ස්ථූපය]] විය හැක)}} |} == ඉතිහාසය == === දකුණු දළදා වහන්සේ - ශ්‍රී ලංකාවේ සේරුවිල විල්ගම්වෙහෙර සෝමාවතී ස්තූපයේ දළදා වහන්සේ === භාග්‍යවතුන් වහන්සේ පිරිනිවන් පෑ බව අසා නාග ලෝකයේ ජයසේන නාරජු අතිශයින් ශෝකයට පත් වී “මම අවසන් වරට බුදුරජාණන් වහන්සේ දැක වන්දනා කරන්නෙමි” යි සිතූහ. ධාතු බෙදීමේදී ද්‍රෝණ බමුණා අනෙක් දකුණු දළදාව බිම හෙළා තම පාදයෙන් වසාගත් අයුරු ජයසේන නාරජු දුටුවේය.ඔහු ද්‍රෝණ බමුණාට නොදැනෙන ලෙස ඉර්ධියෙන් දළදා වහන්සේ ගෙන නාගභවනට ගෙන ගොස් නාග පුරය මැද මැණික් ස්තූපයක් තනා දකුණු දළඳා එහි තැන්පත් කර මහා පූජාවන් කළේය. ලක්දිව කාවන්තිස්ස රජ දවස මහාදේව මහරහතන් වහන්සේගේ ශිෂ්‍යයකු වූ මහා මහින්ද මහරහතන් වහන්සේගේ නාග භවනට ගොස් භාග්‍යවතුන් වහන්සේගේ දකුණු දළදාව රැගෙන ලක්දිවට වැඩම කර,ගිරි අභය නම් ප්‍රාදේශීය රජුට ස්ථුපයක් කරවීම පිණිස ලබාදුන්නාහ. රජුගේ දේවියගේ නමින් කළ එම ස්තූපය "සෝමාවතිය ස්තූපය" නම් වේ. == පුරාවිද්‍යාත්මක සාධක == දකුණු දළදා සෑය පිළිබඳ ඓතිහාසික කරුණු සියල්ල සලකා බැලීමේදී එය පිහිටා තිබිය යුත්තේ සේරුවිල ලලාට ධාතු ස්ථූපයේ සිට කි.මී. 05 ක පමණ වපසරියක සේරු වැවේ අනෙක් කෙළවර ය. ඒ අනුව ඓතිහාසික භූ විද්‍යාත්මක කරුණු සියල්ල සපුරමින් නටබුන් වූ එක් විශාල ස්ථූපයක් ඇත. මෙම ස්තූපය හැර එම ප්‍රදේශයේ වෙනත් පෞරාණික මහා ස්තූපයක් නොමැත. එය 1 වේ&nbsp;[[සේරුවාවිල මංගල රජ මහා විහාරය|සේරුවිල මංගල මහා සෑයේ]] සිට කි.මී. තොප්පූර් මුස්ලිම් ගම්මානයට මායිම්ව සේරු නම් විල කෙළවර උතුරු කෙළවරට කිලෝමීටර් 04 ක් පමණ දුරින් නටබුන් වූ පුරාණ ස්ථූපයක් තිබුනේය,එය වර්තමානයේ විල්ගම්වෙහෙර ලෙස හැඳින්වේ. ඉහත කී විල්ගම්වෙහෙර ඓතිහාසික සෝමාවතිය ස්තූපයවිය හැකි බව දැන් හඳුනාගෙන ඇත. දකුණු දළදා වහන්සේ නිදන් කළ සෝමාවතී ස්තූපය පිළිබඳ ‘පාලි ධාතුවංශය, සිංහල ධාතුවංශය සහ ජිනකාලමාලි’ ග්‍රන්ථවල ඇතුළත් සියලුම ඓතිහාසික කරුණු සහ භූගෝලීය සාධක සමඟ මෙම ස්තූපය සැසදෙයි.විල්ගම්වෙහෙර චෛත්‍යයේ පුරාවිද්‍යා කැණීම්වලදී ක්‍රිස්තු පූර්ව දෙවැනි සියවසට අයත් පූර්ව බ්‍රාහ්මී අක්ෂර සහිත ගඩොල් කැණීමේදී හමුවූ අතර එම යුගයට අයත් චෛත්‍යවල පවතින ශෛලමය චත්‍රය සහ යූප ස්ථම්භය ද හමුවී ඇත.එම යුගයේ ලක්‍ෂණ සහිත සිරිපතුල් ගල් හා ශෛලමය පද්ම ද මළුවේ තිබී හමුවිය.තවද අනුරාධපුර මුල් යුගයේ ලක්ෂණ පෙන්වන ඉපැරණි ඇත් පවුරක් ද හමුවිය.මෙම චෛත්‍යය; යුග කිහිපයක් පුරා ප්‍රතිසංස්කරණය කරන ලද දැවැන්ත ව්‍යුහයක් වන අතර එහි මුල් ඉදිකිරීම් ක්‍රිස්තු පූර්ව 2 වැනි සියවසේ බව තහවුරු වී ඇත. මෙම විල්ගම්වෙහෙර පිහිටා ඇත්තේ සේරුවිලට නුදුරින් පිහිටි තොප්පූර් මුස්ලිම් නගරය ආසන්නයේය. ක්‍රිස්තු වර්ෂ 16 සහ 17 වැනි සියවස් වල සිට එම ප්‍රදේශයේ පදිංචිව සිටි මුස්ලිම්වරුන්ගේ වාග් ව්‍යවහාරය අනුව සෝම්පුර > සෝම්පූර් > තෝම්පූර් > තෝප්පුර් ලෙස විකාශනය වී ඇති බව වාග් විද්‍යාඥයන්ගේ මතයයි. ථූපපුර > තෝප්පුර් යන්න තවත් මතයකි.මේ මත වඩාත් තහවුරු වේ. මෙම විල්ගම්වෙහෙර විහාරස්ථානය දකුණු දළදා වහන්සේ නිධන් කළ සෝමාවතිය විහාරස්ථානය ලෙස පිළිගනිමින් ජ්‍යෙෂ්ඨ මහාචාර්ය එම්. ඩබ්ලිව්. විමල් විජේරත්න මහතා විසින් රචිත "සේරුවවිල තිස්ස මහා විහාරවංශය" ([[සේරුවාවිල මංගල රජ මහා විහාරය|සේරුවිල මංගල රජමහා විහාරය]] පිළිබඳ) නම් වූ ශාස්ත්‍රීය පර්යේෂණ (ආචාර්ය) ග්‍රන්ථය හොඳම සිංහල ස්වාධීන බහු-විනය ශාස්ත්‍රීය පර්යේෂණ ග්‍රන්ථය සඳහා වන රාජ්‍ය සාහිත්‍ය සම්මානයෙන් පිදුම් ලැබීය (2012 වසර). මේ පිළිබඳ වැඩිදුර තොරතුරු ඉහත කී මහාචාර්යවරයා විසින් රචිත “ශ්‍රී දකුණු දළදා වහන්සේ විසින් නිධන් කර ඇති ඓතිහාසික සෝමනුවර සහ සෝමාවතී විහාරය හඳුනාගැනීම” නමැති ග්‍රන්ථය පරිශීලනය කිරීමෙන් තහවුරු කරගත හැකිය. එමෙන්ම 2020 වසරේ ශ්‍රී ලංකා පුරාවිද්‍යා දෙපාර්තමේන්තුව සහ මධ්‍යම සංස්කෘතික අරමුදල විල්ගම්වෙහෙර මහා සෑය පිහිටි ස්ථානයේ පැවති මාධ්‍ය හමුවකදී කියා සිටියේ විල්ගම්වෙහෙර මහා සෑය පැරණි සෝමාවතී මහා සෑය විය හැකි බවට කරුණු තහවුරු වී ඇති බවයි.<ref>https://www.hirunews.lk/245888</ref><ref>https://sinhala.adaderana.lk/news.php?nid=140502</ref> සේරුවිල විල්ගම්වෙහෙර විහාරය දෙතිඵලරුහ බෝධීන් වහන්සේ නමක් රෝපණය කළ විහාරස්ථානයක් ලෙස ද ඇතැමුන් සලකනු ලබන්නේ;බෝධි වංශයේ "සේරුවිල නයින්ගේ විල්ගම්වෙහෙර" ලෙසින් සඳහන් වන බැවිනි. ==වෙනත් ලිපි== * [[සෝමාවතිය විහාරය]] * [[ගෞතම බුදුන්ගේ ධාතූන්]] * [[වෙල්ගම් වෙහෙර]] * [[සේරුවාවිල මංගල රජ මහා විහාරය|සේරුවිල මංගල රජ මහා විහාරය]] == මූලාශ්‍ර == {{ආශ්‍රලැයිස්තුව}} == වැඩිදුර කියවීම == * සේරුවාවිල තිස්ස මහා විහාරවංශය ශාස්ත්‍රීය පර්යේෂණ ග්‍රන්ථය - ජ්‍යෙෂ්ඨ මහාචාර්ය එම්.ඩබ්ලිව්.විමල් විජේරත්න * ශ්‍රී දකුණු දළදාවෙහි නිධන් කර ඇති ඓතිහාසික සෝමනුවර සහ සෝමාවතී ස්තූපය හඳුනාගැනීම පිළිබඳ පර්යේෂණ ග්‍රන්ථය - මහාචාර්ය විමල් විජේරත්න == බාහිර සබැඳි == *[https://sinhala.adaderana.lk/news.php?nid=140502 බුදුහිමියන්ගේ දකුණු දළදා වහන්සේ නිධන් කළ බවට සැලකෙන ස්ථූපයක්] *[https://www.hirunews.lk/245888/ සේරුවිලෙන් හමු වූ දළදා පුරණය ] *[https://sinhala.newsfirst.lk/sinhala/2020/07/18 Sirasa News]{{Dead link|date=October 2024}} *[https://www.lankadeepa.lk/News/101-576610 බුදුන්ගේ දකුණු දළදාව ඇත්තේ විල්ගම්වෙහෙරේ]{{භින්න වූ සබැඳි|date=November 2024 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }} {{Buddhism in Sri Lanka}} [[ප්‍රවර්ගය:Coordinates not on Wikidata]] [[ප්‍රවර්ගය:Buddhist temples in trincomalee district]] [[ප්‍රවර්ගය:Tooth relics of buddha]] cpkz1801yken6oyhphx78wg67a23aun 754420 754419 2025-07-08T17:21:43Z 112.134.146.223 /* දකුණු දළදා වහන්සේ - ශ්‍රී ලංකාවේ සේරුවිල විල්ගම්වෙහෙර සෝමාවතී ස්තූපයේ දළදා වහන්සේ */ 754420 wikitext text/x-wiki {{distinguish|වෙල්ගම්වෙහෙර විහාරය, ත්‍රිකුණාමලය|සේරුවාවිල මංගල රජ මහා විහාරය }} {{තොරතුරුකොටුව ආගමික ගොඩනැගිල්ල | building_name =විල්ගම්වෙහෙර රජ මහා විහාරය<br>(මහමෙව්නාව අසපු අනුබද්ධිත) | native_name = | religious_affiliation = ථේරවාද බුදුදහම | image = [[File:Wilgamwehera Somawathi Stupa.jpg]] | alt = | caption = විල්ගම්වෙහෙර සෝමාවතී ස්ථූපය | map_type = Sri Lanka | map_size = | map_alt = | map_caption = ශ්‍රී ලංකාව තුල පිහිටීම | coordinates = {{coord|8|23|47.4|N|81|18|49.6|E|display=inline,title}} | location =තෝප්පූර්,සේරුවාවිල, [[ශ්‍රී ලංකාව]] | rite = | sect = [[මහමෙව්නාව භාවනා අසපු සංචිතය]]-අමරපුර ශ්‍රී කලයාණිවංශ පාර්ශවය | cercle = | sector = | municipality = | district = [[ත්‍රිකුණාමල දිස්ත්‍රික්කය|ත්‍රිකුණාමලය]] | territory = | prefecture = | state = සේරුවාවිල | province = [[නැගෙනහිර පළාත]] | region = | consecration_year = | status = | functional_status = | heritage_designation = පුරාවිද්‍යා සංරක්ෂිත ස්ථානය-මුල් අනුරාධපුර යුගය | leadership = [[මහමෙව්නාව භාවනා අසපු සංචිතය]] | website = https://mahamevnawa.lk | architect = | architecture_type = පුරාණ බෞද්ධ විහාර | architecture_style = | founded_by = ගිරිඅභය නම් සෝමනුවර ප්‍රාදේශීය රජු(කාවන්තිස්ස මහ රජ සමය) | general_contractor = | groundbreaking = | year_completed = ක්‍රිස්තු පූර්ව 2 වන සියවස | construction_cost = | facade_direction = | capacity = | length = | width = | width_nave = | height_max = | dome_quantity = | dome_height_outer = | dome_height_inner = | dome_dia_outer = | dome_dia_inner = | minaret_quantity = | minaret_height = | spire_quantity = | spire_height = | materials = | nrhp = | designated = | added = | refnum = | designation1 = | designation1_offname = | designation1_type = | designation1_criteria = | designation1_date = | designation1_number = | designation1_free1name = | designation1_free1value = | designation1_free2name = | designation1_free2value = | image_size = }} '''සේරුවිල විල්ගම්වෙහෙර රජ මහා විහාරය''' මුල් අනුරාධපුර යුගයේදී ඉදිකළ ඉපැරණි බෞද්ධ ආරාම සංකීර්ණයකි.මෙම ආරාම සංකීර්ණය [[සේරුවාවිල මංගල රජ මහා විහාරය]] පිහිටි සේරුවිල ප්‍රදේශයේ සිට 4km ක් පමණ දුරින් තෝප්පූර් ප්‍රදේශයට ආසන්නව නෙලුම්ගම පිහිටා තිබේ. [[මහමෙව්නාව භාවනා අසපුව|මහමෙව්නාව භාවනා අසපු සංචිතයේ]] තවත් එක් ශාඛාවක් ලෙස මෙම විහාරය ක්‍රියාත්මක වේ.<ref>https://vishvaparami.lk/?p=1958</ref> පාලි ධාතුවංශය,සිංහල ධාතුවංශය සහ ජිනකාලමාලී යන පැරණි මුලාශ්‍ර වලට අනුව සේරු නම් විල කෙළවර ගිරිඅභය නම් ප්‍රාදේශීය රජෙක් තම බිසවගේ නමින් ගෞතම බුදුරදුන්ගේ දකුණු දළදා වහන්සේ නිධන් කරවා "සෝමවතී ස්තූපය" නම් ස්ථූපය කරවීය.දකුණු දළදා නිධාපිත එම සෝමවතී සෑය යනු වර්තමානයේ විල්ගම්වෙහෙර ලෙස හදුන්වන මෙම ස්තූපය විය හැකි බව ශ්‍රී ලංකා පුරාවිද්‍යා දෙපාර්තමේන්තුව සහ මධ්‍යම සංස්කෘතික අරමුදල 2020 වර්ෂයේ අගෝස්තු මස මාධ්‍ය සාකච්ඡාවක් මගින් ප්‍රකාශයට පත්කර තිබේ.<ref>https://www.lankadeepa.lk/sunday/rasawitha/57-577511</ref><ref>https://sinhala.newsfirst.lk/sinhala/2020/07/18</ref> ඒ මත අනුව සේරුවිල විල් කෙළවර දකුණු දළදා වහන්සේ තැන්පත් කර සෑදූ එම ස්ථූපය "විල්ගම්වෙහෙර සෝමාවතිය මහා සෑය" ලෙස හැඳුන්වා දිය හැක. == ගෞතම බුදුරජාණන් වහන්සේගේ සතර දළදා වහන්සේලා == මහාපරිනිබ්බාන සූත්‍රයට අනුව මේ ලෝකයේ ඇත්තේ දළදා වහන්සේලා 4 නමක් පමණයි.ඒවා නම් උඩු වම් දළදා වහන්සේ ,යටි වම් දළදා වහන්සේ, උඩු දකුණු දළදා වහන්සේ,යටි දකුණු දළදා වහන්සේ. මක්නිසාද යත්, සතර දළදා වහන්සේලා හැර ඉතිරි දළදා වහන්සේලා 36, කේශ ධාතු සහ ලෝම ධාතු රාශියක් බුදුන් වහන්සේගේ මහා පරිනිර්වාණයෙන් පසුව ආදාහනය කරන අවස්ථාවේ එක් එක් සක්වලින් පැමිණි දෙවිවරුන් විසින් රැගෙන ගිය බැවිනි. මූලාශ්‍රවලට අනුව එක් සක්වලකට රැගෙන ගියේ එක් ධාතුන් වහන්සේ නමක් පමණි. මහාපරිනිබ්බාන සූත්‍රයට අනුව ඒවායේ පිහිටීම පහත පරිදි වේ. {| class="wikitable sortable" style="background:#ffffff;" width="70%" ! align="left" style="background:#ffdead;" |දළදා නාමය ! align="left" style="background:#ffdead;" | පෙර ස්ථානය ! align="left" style="background:#ffdead;" | වත්මන් ස්ථානය |- | යටි වම් දළදා වහන්සේ | කාලිංග (ඓතිහාසික කලාපය) රාජධානිය, ඉන්දියාව | ශ්‍රී ලංකාවේ [[මහනුවර]] [[ශ්‍රී දළදා මාළිගාව|දළදා මාලිගාව]] |- | උඩු වම් දළදා වහන්සේ | [[ගාන්ධාර|ගන්ධාර]] - වර්තමාන වයඹදිග පකිස්ථානයේ සහ ඊසානදිග ඇෆ්ගනිස්ථානයේ | නිශ්චිතව හඳුනාගෙන නොමැත |- | දකුණු දළදා වහන්සේ | තව්තිසා දෙව්ලොව සිළුමිණි ස්තූපය | තව්තිසා දෙව්ලොව සිළුමිණි ස්තූපය |- | දකුණු දළදා වහන්සේ | ජයසේන නා රජුගේ නාග භවන | සෝමාවතිය ස්තූපය {{small|(සේරුවිල විල්ගම්වෙහෙර සෝමාවතිය ස්තූපය හෝ [[සෝමාවතිය විහාරය|පොලොන්නරුව සෝමාවති ස්ථූපය]] විය හැක)}} |} == ඉතිහාසය == === දකුණු දළදා වහන්සේ - ශ්‍රී ලංකාවේ සේරුවිල විල්ගම්වෙහෙර සෝමාවතී ස්තූපයේ දළදා වහන්සේ === භාග්‍යවතුන් වහන්සේ පිරිනිවන් පෑ බව අසා නාග ලෝකයේ ජයසේන නාරජු අතිශයින් ශෝකයට පත් වී “මම අවසන් වරට බුදුරජාණන් වහන්සේ දැක වන්දනා කරන්නෙමි” යි සිතූහ. ධාතු බෙදීමේදී ද්‍රෝණ බමුණා අනෙක් දකුණු දළදාව බිම හෙළා තම පාදයෙන් වසාගත් අයුරු ජයසේන නාරජු දුටුවේය.ඔහු ද්‍රෝණ බමුණාට නොදැනෙන ලෙස ඉර්ධියෙන් දළදා වහන්සේ ගෙන නාගභවනට ගෙන ගොස් නාග පුරය මැද මැණික් ස්තූපයක් තනා දකුණු දළඳා එහි තැන්පත් කර මහා පූජාවන් කළේය. ලක්දිව කාවන්තිස්ස රජ දවස මහාදේව මහරහතන් වහන්සේගේ ශිෂ්‍යයකු වූ මහා මහින්ද මහරහතන් වහන්සේගේ නාග භවනට ගොස් භාග්‍යවතුන් වහන්සේගේ දකුණු දළදාව රැගෙන ලක්දිවට වැඩම කර,සෝමනුවර පාලනය කළ ගිරි අභය නම් ප්‍රාදේශීය රජුට ස්ථුපයක් කරවීම පිණිස ලබාදුන්නාහ. රජුගේ මෙහෙසිය වන සෝමාදේවිය නමින් කළ එම ස්තූපය "සෝමාවතිය ස්තූපය" නම් වේ. == පුරාවිද්‍යාත්මක සාධක == දකුණු දළදා සෑය පිළිබඳ ඓතිහාසික කරුණු සියල්ල සලකා බැලීමේදී එය පිහිටා තිබිය යුත්තේ සේරුවිල ලලාට ධාතු ස්ථූපයේ සිට කි.මී. 05 ක පමණ වපසරියක සේරු වැවේ අනෙක් කෙළවර ය. ඒ අනුව ඓතිහාසික භූ විද්‍යාත්මක කරුණු සියල්ල සපුරමින් නටබුන් වූ එක් විශාල ස්ථූපයක් ඇත. මෙම ස්තූපය හැර එම ප්‍රදේශයේ වෙනත් පෞරාණික මහා ස්තූපයක් නොමැත. එය 1 වේ&nbsp;[[සේරුවාවිල මංගල රජ මහා විහාරය|සේරුවිල මංගල මහා සෑයේ]] සිට කි.මී. තොප්පූර් මුස්ලිම් ගම්මානයට මායිම්ව සේරු නම් විල කෙළවර උතුරු කෙළවරට කිලෝමීටර් 04 ක් පමණ දුරින් නටබුන් වූ පුරාණ ස්ථූපයක් තිබුනේය,එය වර්තමානයේ විල්ගම්වෙහෙර ලෙස හැඳින්වේ. ඉහත කී විල්ගම්වෙහෙර ඓතිහාසික සෝමාවතිය ස්තූපයවිය හැකි බව දැන් හඳුනාගෙන ඇත. දකුණු දළදා වහන්සේ නිදන් කළ සෝමාවතී ස්තූපය පිළිබඳ ‘පාලි ධාතුවංශය, සිංහල ධාතුවංශය සහ ජිනකාලමාලි’ ග්‍රන්ථවල ඇතුළත් සියලුම ඓතිහාසික කරුණු සහ භූගෝලීය සාධක සමඟ මෙම ස්තූපය සැසදෙයි.විල්ගම්වෙහෙර චෛත්‍යයේ පුරාවිද්‍යා කැණීම්වලදී ක්‍රිස්තු පූර්ව දෙවැනි සියවසට අයත් පූර්ව බ්‍රාහ්මී අක්ෂර සහිත ගඩොල් කැණීමේදී හමුවූ අතර එම යුගයට අයත් චෛත්‍යවල පවතින ශෛලමය චත්‍රය සහ යූප ස්ථම්භය ද හමුවී ඇත.එම යුගයේ ලක්‍ෂණ සහිත සිරිපතුල් ගල් හා ශෛලමය පද්ම ද මළුවේ තිබී හමුවිය.තවද අනුරාධපුර මුල් යුගයේ ලක්ෂණ පෙන්වන ඉපැරණි ඇත් පවුරක් ද හමුවිය.මෙම චෛත්‍යය; යුග කිහිපයක් පුරා ප්‍රතිසංස්කරණය කරන ලද දැවැන්ත ව්‍යුහයක් වන අතර එහි මුල් ඉදිකිරීම් ක්‍රිස්තු පූර්ව 2 වැනි සියවසේ බව තහවුරු වී ඇත. මෙම විල්ගම්වෙහෙර පිහිටා ඇත්තේ සේරුවිලට නුදුරින් පිහිටි තොප්පූර් මුස්ලිම් නගරය ආසන්නයේය. ක්‍රිස්තු වර්ෂ 16 සහ 17 වැනි සියවස් වල සිට එම ප්‍රදේශයේ පදිංචිව සිටි මුස්ලිම්වරුන්ගේ වාග් ව්‍යවහාරය අනුව සෝම්පුර > සෝම්පූර් > තෝම්පූර් > තෝප්පුර් ලෙස විකාශනය වී ඇති බව වාග් විද්‍යාඥයන්ගේ මතයයි. ථූපපුර > තෝප්පුර් යන්න තවත් මතයකි.මේ මත වඩාත් තහවුරු වේ. මෙම විල්ගම්වෙහෙර විහාරස්ථානය දකුණු දළදා වහන්සේ නිධන් කළ සෝමාවතිය විහාරස්ථානය ලෙස පිළිගනිමින් ජ්‍යෙෂ්ඨ මහාචාර්ය එම්. ඩබ්ලිව්. විමල් විජේරත්න මහතා විසින් රචිත "සේරුවවිල තිස්ස මහා විහාරවංශය" ([[සේරුවාවිල මංගල රජ මහා විහාරය|සේරුවිල මංගල රජමහා විහාරය]] පිළිබඳ) නම් වූ ශාස්ත්‍රීය පර්යේෂණ (ආචාර්ය) ග්‍රන්ථය හොඳම සිංහල ස්වාධීන බහු-විනය ශාස්ත්‍රීය පර්යේෂණ ග්‍රන්ථය සඳහා වන රාජ්‍ය සාහිත්‍ය සම්මානයෙන් පිදුම් ලැබීය (2012 වසර). මේ පිළිබඳ වැඩිදුර තොරතුරු ඉහත කී මහාචාර්යවරයා විසින් රචිත “ශ්‍රී දකුණු දළදා වහන්සේ විසින් නිධන් කර ඇති ඓතිහාසික සෝමනුවර සහ සෝමාවතී විහාරය හඳුනාගැනීම” නමැති ග්‍රන්ථය පරිශීලනය කිරීමෙන් තහවුරු කරගත හැකිය. එමෙන්ම 2020 වසරේ ශ්‍රී ලංකා පුරාවිද්‍යා දෙපාර්තමේන්තුව සහ මධ්‍යම සංස්කෘතික අරමුදල විල්ගම්වෙහෙර මහා සෑය පිහිටි ස්ථානයේ පැවති මාධ්‍ය හමුවකදී කියා සිටියේ විල්ගම්වෙහෙර මහා සෑය පැරණි සෝමාවතී මහා සෑය විය හැකි බවට කරුණු තහවුරු වී ඇති බවයි.<ref>https://www.hirunews.lk/245888</ref><ref>https://sinhala.adaderana.lk/news.php?nid=140502</ref> සේරුවිල විල්ගම්වෙහෙර විහාරය දෙතිඵලරුහ බෝධීන් වහන්සේ නමක් රෝපණය කළ විහාරස්ථානයක් ලෙස ද ඇතැමුන් සලකනු ලබන්නේ;බෝධි වංශයේ "සේරුවිල නයින්ගේ විල්ගම්වෙහෙර" ලෙසින් සඳහන් වන බැවිනි. ==වෙනත් ලිපි== * [[සෝමාවතිය විහාරය]] * [[ගෞතම බුදුන්ගේ ධාතූන්]] * [[වෙල්ගම් වෙහෙර]] * [[සේරුවාවිල මංගල රජ මහා විහාරය|සේරුවිල මංගල රජ මහා විහාරය]] == මූලාශ්‍ර == {{ආශ්‍රලැයිස්තුව}} == වැඩිදුර කියවීම == * සේරුවාවිල තිස්ස මහා විහාරවංශය ශාස්ත්‍රීය පර්යේෂණ ග්‍රන්ථය - ජ්‍යෙෂ්ඨ මහාචාර්ය එම්.ඩබ්ලිව්.විමල් විජේරත්න * ශ්‍රී දකුණු දළදාවෙහි නිධන් කර ඇති ඓතිහාසික සෝමනුවර සහ සෝමාවතී ස්තූපය හඳුනාගැනීම පිළිබඳ පර්යේෂණ ග්‍රන්ථය - මහාචාර්ය විමල් විජේරත්න == බාහිර සබැඳි == *[https://sinhala.adaderana.lk/news.php?nid=140502 බුදුහිමියන්ගේ දකුණු දළදා වහන්සේ නිධන් කළ බවට සැලකෙන ස්ථූපයක්] *[https://www.hirunews.lk/245888/ සේරුවිලෙන් හමු වූ දළදා පුරණය ] *[https://sinhala.newsfirst.lk/sinhala/2020/07/18 Sirasa News]{{Dead link|date=October 2024}} *[https://www.lankadeepa.lk/News/101-576610 බුදුන්ගේ දකුණු දළදාව ඇත්තේ විල්ගම්වෙහෙරේ]{{භින්න වූ සබැඳි|date=November 2024 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }} {{Buddhism in Sri Lanka}} [[ප්‍රවර්ගය:Coordinates not on Wikidata]] [[ප්‍රවර්ගය:Buddhist temples in trincomalee district]] [[ප්‍රවර්ගය:Tooth relics of buddha]] eo0vh1mdk6gb2rpwhhe6ibwki0l706f 754421 754420 2025-07-08T17:24:14Z 112.134.146.223 /* පුරාවිද්‍යාත්මක සාධක */ 754421 wikitext text/x-wiki {{distinguish|වෙල්ගම්වෙහෙර විහාරය, ත්‍රිකුණාමලය|සේරුවාවිල මංගල රජ මහා විහාරය }} {{තොරතුරුකොටුව ආගමික ගොඩනැගිල්ල | building_name =විල්ගම්වෙහෙර රජ මහා විහාරය<br>(මහමෙව්නාව අසපු අනුබද්ධිත) | native_name = | religious_affiliation = ථේරවාද බුදුදහම | image = [[File:Wilgamwehera Somawathi Stupa.jpg]] | alt = | caption = විල්ගම්වෙහෙර සෝමාවතී ස්ථූපය | map_type = Sri Lanka | map_size = | map_alt = | map_caption = ශ්‍රී ලංකාව තුල පිහිටීම | coordinates = {{coord|8|23|47.4|N|81|18|49.6|E|display=inline,title}} | location =තෝප්පූර්,සේරුවාවිල, [[ශ්‍රී ලංකාව]] | rite = | sect = [[මහමෙව්නාව භාවනා අසපු සංචිතය]]-අමරපුර ශ්‍රී කලයාණිවංශ පාර්ශවය | cercle = | sector = | municipality = | district = [[ත්‍රිකුණාමල දිස්ත්‍රික්කය|ත්‍රිකුණාමලය]] | territory = | prefecture = | state = සේරුවාවිල | province = [[නැගෙනහිර පළාත]] | region = | consecration_year = | status = | functional_status = | heritage_designation = පුරාවිද්‍යා සංරක්ෂිත ස්ථානය-මුල් අනුරාධපුර යුගය | leadership = [[මහමෙව්නාව භාවනා අසපු සංචිතය]] | website = https://mahamevnawa.lk | architect = | architecture_type = පුරාණ බෞද්ධ විහාර | architecture_style = | founded_by = ගිරිඅභය නම් සෝමනුවර ප්‍රාදේශීය රජු(කාවන්තිස්ස මහ රජ සමය) | general_contractor = | groundbreaking = | year_completed = ක්‍රිස්තු පූර්ව 2 වන සියවස | construction_cost = | facade_direction = | capacity = | length = | width = | width_nave = | height_max = | dome_quantity = | dome_height_outer = | dome_height_inner = | dome_dia_outer = | dome_dia_inner = | minaret_quantity = | minaret_height = | spire_quantity = | spire_height = | materials = | nrhp = | designated = | added = | refnum = | designation1 = | designation1_offname = | designation1_type = | designation1_criteria = | designation1_date = | designation1_number = | designation1_free1name = | designation1_free1value = | designation1_free2name = | designation1_free2value = | image_size = }} '''සේරුවිල විල්ගම්වෙහෙර රජ මහා විහාරය''' මුල් අනුරාධපුර යුගයේදී ඉදිකළ ඉපැරණි බෞද්ධ ආරාම සංකීර්ණයකි.මෙම ආරාම සංකීර්ණය [[සේරුවාවිල මංගල රජ මහා විහාරය]] පිහිටි සේරුවිල ප්‍රදේශයේ සිට 4km ක් පමණ දුරින් තෝප්පූර් ප්‍රදේශයට ආසන්නව නෙලුම්ගම පිහිටා තිබේ. [[මහමෙව්නාව භාවනා අසපුව|මහමෙව්නාව භාවනා අසපු සංචිතයේ]] තවත් එක් ශාඛාවක් ලෙස මෙම විහාරය ක්‍රියාත්මක වේ.<ref>https://vishvaparami.lk/?p=1958</ref> පාලි ධාතුවංශය,සිංහල ධාතුවංශය සහ ජිනකාලමාලී යන පැරණි මුලාශ්‍ර වලට අනුව සේරු නම් විල කෙළවර ගිරිඅභය නම් ප්‍රාදේශීය රජෙක් තම බිසවගේ නමින් ගෞතම බුදුරදුන්ගේ දකුණු දළදා වහන්සේ නිධන් කරවා "සෝමවතී ස්තූපය" නම් ස්ථූපය කරවීය.දකුණු දළදා නිධාපිත එම සෝමවතී සෑය යනු වර්තමානයේ විල්ගම්වෙහෙර ලෙස හදුන්වන මෙම ස්තූපය විය හැකි බව ශ්‍රී ලංකා පුරාවිද්‍යා දෙපාර්තමේන්තුව සහ මධ්‍යම සංස්කෘතික අරමුදල 2020 වර්ෂයේ අගෝස්තු මස මාධ්‍ය සාකච්ඡාවක් මගින් ප්‍රකාශයට පත්කර තිබේ.<ref>https://www.lankadeepa.lk/sunday/rasawitha/57-577511</ref><ref>https://sinhala.newsfirst.lk/sinhala/2020/07/18</ref> ඒ මත අනුව සේරුවිල විල් කෙළවර දකුණු දළදා වහන්සේ තැන්පත් කර සෑදූ එම ස්ථූපය "විල්ගම්වෙහෙර සෝමාවතිය මහා සෑය" ලෙස හැඳුන්වා දිය හැක. == ගෞතම බුදුරජාණන් වහන්සේගේ සතර දළදා වහන්සේලා == මහාපරිනිබ්බාන සූත්‍රයට අනුව මේ ලෝකයේ ඇත්තේ දළදා වහන්සේලා 4 නමක් පමණයි.ඒවා නම් උඩු වම් දළදා වහන්සේ ,යටි වම් දළදා වහන්සේ, උඩු දකුණු දළදා වහන්සේ,යටි දකුණු දළදා වහන්සේ. මක්නිසාද යත්, සතර දළදා වහන්සේලා හැර ඉතිරි දළදා වහන්සේලා 36, කේශ ධාතු සහ ලෝම ධාතු රාශියක් බුදුන් වහන්සේගේ මහා පරිනිර්වාණයෙන් පසුව ආදාහනය කරන අවස්ථාවේ එක් එක් සක්වලින් පැමිණි දෙවිවරුන් විසින් රැගෙන ගිය බැවිනි. මූලාශ්‍රවලට අනුව එක් සක්වලකට රැගෙන ගියේ එක් ධාතුන් වහන්සේ නමක් පමණි. මහාපරිනිබ්බාන සූත්‍රයට අනුව ඒවායේ පිහිටීම පහත පරිදි වේ. {| class="wikitable sortable" style="background:#ffffff;" width="70%" ! align="left" style="background:#ffdead;" |දළදා නාමය ! align="left" style="background:#ffdead;" | පෙර ස්ථානය ! align="left" style="background:#ffdead;" | වත්මන් ස්ථානය |- | යටි වම් දළදා වහන්සේ | කාලිංග (ඓතිහාසික කලාපය) රාජධානිය, ඉන්දියාව | ශ්‍රී ලංකාවේ [[මහනුවර]] [[ශ්‍රී දළදා මාළිගාව|දළදා මාලිගාව]] |- | උඩු වම් දළදා වහන්සේ | [[ගාන්ධාර|ගන්ධාර]] - වර්තමාන වයඹදිග පකිස්ථානයේ සහ ඊසානදිග ඇෆ්ගනිස්ථානයේ | නිශ්චිතව හඳුනාගෙන නොමැත |- | දකුණු දළදා වහන්සේ | තව්තිසා දෙව්ලොව සිළුමිණි ස්තූපය | තව්තිසා දෙව්ලොව සිළුමිණි ස්තූපය |- | දකුණු දළදා වහන්සේ | ජයසේන නා රජුගේ නාග භවන | සෝමාවතිය ස්තූපය {{small|(සේරුවිල විල්ගම්වෙහෙර සෝමාවතිය ස්තූපය හෝ [[සෝමාවතිය විහාරය|පොලොන්නරුව සෝමාවති ස්ථූපය]] විය හැක)}} |} == ඉතිහාසය == === දකුණු දළදා වහන්සේ - ශ්‍රී ලංකාවේ සේරුවිල විල්ගම්වෙහෙර සෝමාවතී ස්තූපයේ දළදා වහන්සේ === භාග්‍යවතුන් වහන්සේ පිරිනිවන් පෑ බව අසා නාග ලෝකයේ ජයසේන නාරජු අතිශයින් ශෝකයට පත් වී “මම අවසන් වරට බුදුරජාණන් වහන්සේ දැක වන්දනා කරන්නෙමි” යි සිතූහ. ධාතු බෙදීමේදී ද්‍රෝණ බමුණා අනෙක් දකුණු දළදාව බිම හෙළා තම පාදයෙන් වසාගත් අයුරු ජයසේන නාරජු දුටුවේය.ඔහු ද්‍රෝණ බමුණාට නොදැනෙන ලෙස ඉර්ධියෙන් දළදා වහන්සේ ගෙන නාගභවනට ගෙන ගොස් නාග පුරය මැද මැණික් ස්තූපයක් තනා දකුණු දළඳා එහි තැන්පත් කර මහා පූජාවන් කළේය. ලක්දිව කාවන්තිස්ස රජ දවස මහාදේව මහරහතන් වහන්සේගේ ශිෂ්‍යයකු වූ මහා මහින්ද මහරහතන් වහන්සේගේ නාග භවනට ගොස් භාග්‍යවතුන් වහන්සේගේ දකුණු දළදාව රැගෙන ලක්දිවට වැඩම කර,සෝමනුවර පාලනය කළ ගිරි අභය නම් ප්‍රාදේශීය රජුට ස්ථුපයක් කරවීම පිණිස ලබාදුන්නාහ. රජුගේ මෙහෙසිය වන සෝමාදේවිය නමින් කළ එම ස්තූපය "සෝමාවතිය ස්තූපය" නම් වේ. == පුරාවිද්‍යාත්මක සාධක == දකුණු දළදා සෑය පිළිබඳ ඓතිහාසික කරුණු සියල්ල සලකා බැලීමේදී එය පිහිටා තිබිය යුත්තේ සේරුවිල ලලාට ධාතු ස්ථූපයේ සිට කි.මී. 05 ක පමණ වපසරියක සේරු වැවේ අනෙක් කෙළවර ය. ඒ අනුව ඓතිහාසික භූ විද්‍යාත්මක කරුණු සියල්ල සපුරමින් නටබුන් වූ එක් විශාල ස්ථූපයක් ඇත. මෙම ස්තූපය හැර එම ප්‍රදේශයේ වෙනත් පෞරාණික මහා ස්තූපයක් නොමැත. එය 1 වේ&nbsp;[[සේරුවාවිල මංගල රජ මහා විහාරය|සේරුවිල මංගල මහා සෑයේ]] සිට කි.මී. තොප්පූර් මුස්ලිම් ගම්මානයට මායිම්ව සේරු නම් විල කෙළවර උතුරු කෙළවරට කිලෝමීටර් 04 ක් පමණ දුරින් නටබුන් වූ පුරාණ ස්ථූපයක් තිබුනේය,එය වර්තමානයේ විල්ගම්වෙහෙර ලෙස හැඳින්වේ. ඉහත කී විල්ගම්වෙහෙර ඓතිහාසික සෝමාවතිය ස්තූපයවිය හැකි බව දැන් හඳුනාගෙන ඇත. දකුණු දළදා වහන්සේ නිදන් කළ සෝමාවතී ස්තූපය පිළිබඳ ‘පාලි ධාතුවංශය, සිංහල ධාතුවංශය සහ ජිනකාලමාලි’ ග්‍රන්ථවල ඇතුළත් සියලුම ඓතිහාසික කරුණු සහ භූගෝලීය සාධක සමඟ මෙම ස්තූපය සැසදෙයි.විල්ගම්වෙහෙර චෛත්‍යයේ පුරාවිද්‍යා කැණීම්වලදී ක්‍රිස්තු පූර්ව දෙවැනි සියවසට අයත් පූර්ව බ්‍රාහ්මී අක්ෂර සහිත ගඩොල් කැණීමේදී හමුවූ අතර එම යුගයට අයත් චෛත්‍යවල පවතින ශෛලමය චත්‍රය සහ යූප ස්ථම්භය ද හමුවී ඇත.එම යුගයේ ලක්‍ෂණ සහිත සිරිපතුල් ගල් හා ශෛලමය පද්ම ද මළුවේ තිබී හමුවිය.තවද අනුරාධපුර මුල් යුගයේ ලක්ෂණ පෙන්වන ඉපැරණි ඇත් පවුරක් ද හමුවිය.මෙම චෛත්‍යය; යුග කිහිපයක් පුරා ප්‍රතිසංස්කරණය කරන ලද දැවැන්ත ව්‍යුහයක් වන අතර එහි මුල් ඉදිකිරීම් ක්‍රිස්තු පූර්ව 2 වැනි සියවසේ බව තහවුරු වී ඇත. මෙම විල්ගම්වෙහෙර පිහිටා ඇත්තේ සේරුවිලට නුදුරින් පිහිටි තොප්පූර් මුස්ලිම් නගරය ආසන්නයේය. ක්‍රිස්තු වර්ෂ 16 සහ 17 වැනි සියවස් වල සිට එම ප්‍රදේශයේ පදිංචිව සිටි මුස්ලිම්වරුන්ගේ වාග් ව්‍යවහාරය අනුව සෝම්පුර > සෝම්පූර් > තෝම්පූර් > තෝප්පුර් ලෙස විකාශනය වී ඇති බව වාග් විද්‍යාඥයන්ගේ මතයයි. ථූපපුර > තෝප්පුර් යන්න තවත් මතයකි.මේ මත වඩාත් තහවුරු වේ. මෙම විල්ගම්වෙහෙර විහාරස්ථානය දකුණු දළදා වහන්සේ නිධන් කළ සෝමාවතිය විහාරස්ථානය ලෙස පිළිගනිමින් ජ්‍යෙෂ්ඨ මහාචාර්ය එම්. ඩබ්ලිව්. විමල් විජේරත්න මහතා විසින් රචිත "සේරුවවිල තිස්ස මහා විහාරවංශය" ([[සේරුවාවිල මංගල රජ මහා විහාරය|සේරුවිල මංගල රජමහා විහාරය]] පිළිබඳ) නම් වූ ශාස්ත්‍රීය පර්යේෂණ (ආචාර්ය) ග්‍රන්ථය හොඳම සිංහල ස්වාධීන බහු-විනය ශාස්ත්‍රීය පර්යේෂණ ග්‍රන්ථය සඳහා වන රාජ්‍ය සාහිත්‍ය සම්මානයෙන් පිදුම් ලැබීය (2012 වසර). මේ පිළිබඳ වැඩිදුර තොරතුරු ඉහත කී මහාචාර්යවරයා විසින් රචිත “ශ්‍රී දකුණු දළදා වහන්සේ විසින් නිධන් කර ඇති ඓතිහාසික සෝමනුවර සහ සෝමාවතී විහාරය හඳුනාගැනීම” නමැති ග්‍රන්ථය පරිශීලනය කිරීමෙන් තහවුරු කරගත හැකිය. එමෙන්ම 2020 වසරේ ශ්‍රී ලංකා පුරාවිද්‍යා දෙපාර්තමේන්තුව සහ මධ්‍යම සංස්කෘතික අරමුදල විල්ගම්වෙහෙර මහා සෑය පිහිටි ස්ථානයේ පැවති මාධ්‍ය හමුවකදී කියා සිටියේ විල්ගම්වෙහෙර මහා සෑය පැරණි සෝමාවතී මහා සෑය විය හැකි බවට කරුණු තහවුරු වී ඇති බවයි.<ref>https://www.hirunews.lk/245888</ref><ref>https://sinhala.adaderana.lk/news.php?nid=140502</ref> සේරුවිල විල්ගම්වෙහෙර විහාරය දෙතිස්ඵලරුහ බෝධීන් වහන්සේ නමක් රෝපණය කළ විහාරස්ථානයක් ලෙස ද ඇතැමුන් සලකනු ලබන්නේ;බෝධි වංශයේ "සේරුවිල නයින්ගේ විල්ගම්වෙහෙර" ලෙසින් සඳහන් වන බැවිනි.නමුත් සමහර විද්වතුන් මෙම බෝධීන් වහන්සේ මීට නුදුරුව පිහිටා තිබුණු කිලිවෙඩ්ඩි ශ්‍රී වර්ධන බෝධිය බවට ද මත පල කරයි.එම බෝධීන් වහන්සේ අද දක්නට නොමැත. ==වෙනත් ලිපි== * [[සෝමාවතිය විහාරය]] * [[ගෞතම බුදුන්ගේ ධාතූන්]] * [[වෙල්ගම් වෙහෙර]] * [[සේරුවාවිල මංගල රජ මහා විහාරය|සේරුවිල මංගල රජ මහා විහාරය]] == මූලාශ්‍ර == {{ආශ්‍රලැයිස්තුව}} == වැඩිදුර කියවීම == * සේරුවාවිල තිස්ස මහා විහාරවංශය ශාස්ත්‍රීය පර්යේෂණ ග්‍රන්ථය - ජ්‍යෙෂ්ඨ මහාචාර්ය එම්.ඩබ්ලිව්.විමල් විජේරත්න * ශ්‍රී දකුණු දළදාවෙහි නිධන් කර ඇති ඓතිහාසික සෝමනුවර සහ සෝමාවතී ස්තූපය හඳුනාගැනීම පිළිබඳ පර්යේෂණ ග්‍රන්ථය - මහාචාර්ය විමල් විජේරත්න == බාහිර සබැඳි == *[https://sinhala.adaderana.lk/news.php?nid=140502 බුදුහිමියන්ගේ දකුණු දළදා වහන්සේ නිධන් කළ බවට සැලකෙන ස්ථූපයක්] *[https://www.hirunews.lk/245888/ සේරුවිලෙන් හමු වූ දළදා පුරණය ] *[https://sinhala.newsfirst.lk/sinhala/2020/07/18 Sirasa News]{{Dead link|date=October 2024}} *[https://www.lankadeepa.lk/News/101-576610 බුදුන්ගේ දකුණු දළදාව ඇත්තේ විල්ගම්වෙහෙරේ]{{භින්න වූ සබැඳි|date=November 2024 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }} {{Buddhism in Sri Lanka}} [[ප්‍රවර්ගය:Coordinates not on Wikidata]] [[ප්‍රවර්ගය:Buddhist temples in trincomalee district]] [[ප්‍රවර්ගය:Tooth relics of buddha]] g0blpscgsqzjdtzu107i6o6svhhh7bl 754424 754421 2025-07-08T17:45:55Z 112.134.146.223 754424 wikitext text/x-wiki {{distinguish|වෙල්ගම්වෙහෙර විහාරය, ත්‍රිකුණාමලය|සේරුවාවිල මංගල රජ මහා විහාරය }} {{තොරතුරුකොටුව ආගමික ගොඩනැගිල්ල | building_name =විල්ගම්වෙහෙර රජ මහා විහාරය{{smaller|<br>(මහමෙව්නාව අසපු අනුබද්ධිත)}} | native_name = | religious_affiliation = ථේරවාද බුදුදහම | image = [[File:Wilgamwehera Somawathi Stupa.jpg]] | alt = | caption = විල්ගම්වෙහෙර සෝමාවතී ස්ථූපය | map_type = Sri Lanka | map_size = | map_alt = | map_caption = ශ්‍රී ලංකාව තුල පිහිටීම | coordinates = {{coord|8|23|47.4|N|81|18|49.6|E|display=inline,title}} | location =තෝප්පූර්,සේරුවාවිල, [[ශ්‍රී ලංකාව]] | rite = | sect = [[මහමෙව්නාව භාවනා අසපු සංචිතය]]-අමරපුර ශ්‍රී කලයාණිවංශ පාර්ශවය | cercle = | sector = | municipality = | district = [[ත්‍රිකුණාමල දිස්ත්‍රික්කය|ත්‍රිකුණාමලය]] | territory = | prefecture = | state = සේරුවාවිල | province = [[නැගෙනහිර පළාත]] | region = | consecration_year = | status = | functional_status = | heritage_designation = පුරාවිද්‍යා සංරක්ෂිත ස්ථානය-මුල් අනුරාධපුර යුගය | leadership = [[මහමෙව්නාව භාවනා අසපු සංචිතය]] | website = https://mahamevnawa.lk | architect = | architecture_type = පුරාණ බෞද්ධ විහාර | architecture_style = | founded_by = ගිරිඅභය නම් සෝමනුවර ප්‍රාදේශීය රජු(කාවන්තිස්ස මහ රජ සමය) | general_contractor = | groundbreaking = | year_completed = ක්‍රිස්තු පූර්ව 2 වන සියවස | construction_cost = | facade_direction = | capacity = | length = | width = | width_nave = | height_max = | dome_quantity = | dome_height_outer = | dome_height_inner = | dome_dia_outer = | dome_dia_inner = | minaret_quantity = | minaret_height = | spire_quantity = | spire_height = | materials = | nrhp = | designated = | added = | refnum = | designation1 = | designation1_offname = | designation1_type = | designation1_criteria = | designation1_date = | designation1_number = | designation1_free1name = | designation1_free1value = | designation1_free2name = | designation1_free2value = | image_size = }} '''සේරුවිල විල්ගම්වෙහෙර රජ මහා විහාරය''' මුල් අනුරාධපුර යුගයේදී ඉදිකළ ඉපැරණි බෞද්ධ ආරාම සංකීර්ණයකි.මෙම ආරාම සංකීර්ණය [[සේරුවාවිල මංගල රජ මහා විහාරය]] පිහිටි සේරුවිල ප්‍රදේශයේ සිට 4km ක් පමණ දුරින් තෝප්පූර් ප්‍රදේශයට ආසන්නව නෙලුම්ගම පිහිටා තිබේ. [[මහමෙව්නාව භාවනා අසපුව|මහමෙව්නාව භාවනා අසපු සංචිතයේ]] තවත් එක් ශාඛාවක් ලෙස මෙම විහාරය ක්‍රියාත්මක වේ.<ref>https://vishvaparami.lk/?p=1958</ref> පාලි ධාතුවංශය,සිංහල ධාතුවංශය සහ ජිනකාලමාලී යන පැරණි මුලාශ්‍ර වලට අනුව සේරු නම් විල කෙළවර ගිරිඅභය නම් ප්‍රාදේශීය රජෙක් තම බිසවගේ නමින් ගෞතම බුදුරදුන්ගේ දකුණු දළදා වහන්සේ නිධන් කරවා "සෝමවතී ස්තූපය" නම් ස්ථූපය කරවීය.දකුණු දළදා නිධාපිත එම සෝමවතී සෑය යනු වර්තමානයේ විල්ගම්වෙහෙර ලෙස හදුන්වන මෙම ස්තූපය විය හැකි බව ශ්‍රී ලංකා පුරාවිද්‍යා දෙපාර්තමේන්තුව සහ මධ්‍යම සංස්කෘතික අරමුදල 2020 වර්ෂයේ අගෝස්තු මස මාධ්‍ය සාකච්ඡාවක් මගින් ප්‍රකාශයට පත්කර තිබේ.<ref>https://www.lankadeepa.lk/sunday/rasawitha/57-577511</ref><ref>https://sinhala.newsfirst.lk/sinhala/2020/07/18</ref> ඒ මත අනුව සේරුවිල විල් කෙළවර දකුණු දළදා වහන්සේ තැන්පත් කර සෑදූ එම ස්ථූපය "විල්ගම්වෙහෙර සෝමාවතිය මහා සෑය" ලෙස හැඳුන්වා දිය හැක. == ගෞතම බුදුරජාණන් වහන්සේගේ සතර දළදා වහන්සේලා == මහාපරිනිබ්බාන සූත්‍රයට අනුව මේ ලෝකයේ ඇත්තේ දළදා වහන්සේලා 4 නමක් පමණයි.ඒවා නම් උඩු වම් දළදා වහන්සේ ,යටි වම් දළදා වහන්සේ, උඩු දකුණු දළදා වහන්සේ,යටි දකුණු දළදා වහන්සේ. මක්නිසාද යත්, සතර දළදා වහන්සේලා හැර ඉතිරි දළදා වහන්සේලා 36, කේශ ධාතු සහ ලෝම ධාතු රාශියක් බුදුන් වහන්සේගේ මහා පරිනිර්වාණයෙන් පසුව ආදාහනය කරන අවස්ථාවේ එක් එක් සක්වලින් පැමිණි දෙවිවරුන් විසින් රැගෙන ගිය බැවිනි. මූලාශ්‍රවලට අනුව එක් සක්වලකට රැගෙන ගියේ එක් ධාතුන් වහන්සේ නමක් පමණි. මහාපරිනිබ්බාන සූත්‍රයට අනුව ඒවායේ පිහිටීම පහත පරිදි වේ. {| class="wikitable sortable" style="background:#ffffff;" width="70%" ! align="left" style="background:#ffdead;" |දළදා නාමය ! align="left" style="background:#ffdead;" | පෙර ස්ථානය ! align="left" style="background:#ffdead;" | වත්මන් ස්ථානය |- | යටි වම් දළදා වහන්සේ | කාලිංග (ඓතිහාසික කලාපය) රාජධානිය, ඉන්දියාව | ශ්‍රී ලංකාවේ [[මහනුවර]] [[ශ්‍රී දළදා මාළිගාව|දළදා මාලිගාව]] |- | උඩු වම් දළදා වහන්සේ | [[ගාන්ධාර|ගන්ධාර]] - වර්තමාන වයඹදිග පකිස්ථානයේ සහ ඊසානදිග ඇෆ්ගනිස්ථානයේ | නිශ්චිතව හඳුනාගෙන නොමැත |- | දකුණු දළදා වහන්සේ | තව්තිසා දෙව්ලොව සිළුමිණි ස්තූපය | තව්තිසා දෙව්ලොව සිළුමිණි ස්තූපය |- | දකුණු දළදා වහන්සේ | ජයසේන නා රජුගේ නාග භවන | සෝමාවතිය ස්තූපය {{small|(සේරුවිල විල්ගම්වෙහෙර සෝමාවතිය ස්තූපය හෝ [[සෝමාවතිය විහාරය|පොලොන්නරුව සෝමාවති ස්ථූපය]] විය හැක)}} |} == ඉතිහාසය == === දකුණු දළදා වහන්සේ - ශ්‍රී ලංකාවේ සේරුවිල විල්ගම්වෙහෙර සෝමාවතී ස්තූපයේ දළදා වහන්සේ === භාග්‍යවතුන් වහන්සේ පිරිනිවන් පෑ බව අසා නාග ලෝකයේ ජයසේන නාරජු අතිශයින් ශෝකයට පත් වී “මම අවසන් වරට බුදුරජාණන් වහන්සේ දැක වන්දනා කරන්නෙමි” යි සිතූහ. ධාතු බෙදීමේදී ද්‍රෝණ බමුණා අනෙක් දකුණු දළදාව බිම හෙළා තම පාදයෙන් වසාගත් අයුරු ජයසේන නාරජු දුටුවේය.ඔහු ද්‍රෝණ බමුණාට නොදැනෙන ලෙස ඉර්ධියෙන් දළදා වහන්සේ ගෙන නාගභවනට ගෙන ගොස් නාග පුරය මැද මැණික් ස්තූපයක් තනා දකුණු දළඳා එහි තැන්පත් කර මහා පූජාවන් කළේය. ලක්දිව කාවන්තිස්ස රජ දවස මහාදේව මහරහතන් වහන්සේගේ ශිෂ්‍යයකු වූ මහා මහින්ද මහරහතන් වහන්සේගේ නාග භවනට ගොස් භාග්‍යවතුන් වහන්සේගේ දකුණු දළදාව රැගෙන ලක්දිවට වැඩම කර,සෝමනුවර පාලනය කළ ගිරි අභය නම් ප්‍රාදේශීය රජුට ස්ථුපයක් කරවීම පිණිස ලබාදුන්නාහ. රජුගේ මෙහෙසිය වන සෝමාදේවිය නමින් කළ එම ස්තූපය "සෝමාවතිය ස්තූපය" නම් වේ. == පුරාවිද්‍යාත්මක සාධක == දකුණු දළදා සෑය පිළිබඳ ඓතිහාසික කරුණු සියල්ල සලකා බැලීමේදී එය පිහිටා තිබිය යුත්තේ සේරුවිල ලලාට ධාතු ස්ථූපයේ සිට කි.මී. 05 ක පමණ වපසරියක සේරු වැවේ අනෙක් කෙළවර ය. ඒ අනුව ඓතිහාසික භූ විද්‍යාත්මක කරුණු සියල්ල සපුරමින් නටබුන් වූ එක් විශාල ස්ථූපයක් ඇත. මෙම ස්තූපය හැර එම ප්‍රදේශයේ වෙනත් පෞරාණික මහා ස්තූපයක් නොමැත. එය 1 වේ&nbsp;[[සේරුවාවිල මංගල රජ මහා විහාරය|සේරුවිල මංගල මහා සෑයේ]] සිට කි.මී. තොප්පූර් මුස්ලිම් ගම්මානයට මායිම්ව සේරු නම් විල කෙළවර උතුරු කෙළවරට කිලෝමීටර් 04 ක් පමණ දුරින් නටබුන් වූ පුරාණ ස්ථූපයක් තිබුනේය,එය වර්තමානයේ විල්ගම්වෙහෙර ලෙස හැඳින්වේ. ඉහත කී විල්ගම්වෙහෙර ඓතිහාසික සෝමාවතිය ස්තූපයවිය හැකි බව දැන් හඳුනාගෙන ඇත. දකුණු දළදා වහන්සේ නිදන් කළ සෝමාවතී ස්තූපය පිළිබඳ ‘පාලි ධාතුවංශය, සිංහල ධාතුවංශය සහ ජිනකාලමාලි’ ග්‍රන්ථවල ඇතුළත් සියලුම ඓතිහාසික කරුණු සහ භූගෝලීය සාධක සමඟ මෙම ස්තූපය සැසදෙයි.විල්ගම්වෙහෙර චෛත්‍යයේ පුරාවිද්‍යා කැණීම්වලදී ක්‍රිස්තු පූර්ව දෙවැනි සියවසට අයත් පූර්ව බ්‍රාහ්මී අක්ෂර සහිත ගඩොල් කැණීමේදී හමුවූ අතර එම යුගයට අයත් චෛත්‍යවල පවතින ශෛලමය චත්‍රය සහ යූප ස්ථම්භය ද හමුවී ඇත.එම යුගයේ ලක්‍ෂණ සහිත සිරිපතුල් ගල් හා ශෛලමය පද්ම ද මළුවේ තිබී හමුවිය.තවද අනුරාධපුර මුල් යුගයේ ලක්ෂණ පෙන්වන ඉපැරණි ඇත් පවුරක් ද හමුවිය.මෙම චෛත්‍යය; යුග කිහිපයක් පුරා ප්‍රතිසංස්කරණය කරන ලද දැවැන්ත ව්‍යුහයක් වන අතර එහි මුල් ඉදිකිරීම් ක්‍රිස්තු පූර්ව 2 වැනි සියවසේ බව තහවුරු වී ඇත. මෙම විල්ගම්වෙහෙර පිහිටා ඇත්තේ සේරුවිලට නුදුරින් පිහිටි තොප්පූර් මුස්ලිම් නගරය ආසන්නයේය. ක්‍රිස්තු වර්ෂ 16 සහ 17 වැනි සියවස් වල සිට එම ප්‍රදේශයේ පදිංචිව සිටි මුස්ලිම්වරුන්ගේ වාග් ව්‍යවහාරය අනුව සෝම්පුර > සෝම්පූර් > තෝම්පූර් > තෝප්පුර් ලෙස විකාශනය වී ඇති බව වාග් විද්‍යාඥයන්ගේ මතයයි. ථූපපුර > තෝප්පුර් යන්න තවත් මතයකි.මේ මත වඩාත් තහවුරු වේ. මෙම විල්ගම්වෙහෙර විහාරස්ථානය දකුණු දළදා වහන්සේ නිධන් කළ සෝමාවතිය විහාරස්ථානය ලෙස පිළිගනිමින් ජ්‍යෙෂ්ඨ මහාචාර්ය එම්. ඩබ්ලිව්. විමල් විජේරත්න මහතා විසින් රචිත "සේරුවවිල තිස්ස මහා විහාරවංශය" ([[සේරුවාවිල මංගල රජ මහා විහාරය|සේරුවිල මංගල රජමහා විහාරය]] පිළිබඳ) නම් වූ ශාස්ත්‍රීය පර්යේෂණ (ආචාර්ය) ග්‍රන්ථය හොඳම සිංහල ස්වාධීන බහු-විනය ශාස්ත්‍රීය පර්යේෂණ ග්‍රන්ථය සඳහා වන රාජ්‍ය සාහිත්‍ය සම්මානයෙන් පිදුම් ලැබීය (2012 වසර). මේ පිළිබඳ වැඩිදුර තොරතුරු ඉහත කී මහාචාර්යවරයා විසින් රචිත “ශ්‍රී දකුණු දළදා වහන්සේ විසින් නිධන් කර ඇති ඓතිහාසික සෝමනුවර සහ සෝමාවතී විහාරය හඳුනාගැනීම” නමැති ග්‍රන්ථය පරිශීලනය කිරීමෙන් තහවුරු කරගත හැකිය. එමෙන්ම 2020 වසරේ ශ්‍රී ලංකා පුරාවිද්‍යා දෙපාර්තමේන්තුව සහ මධ්‍යම සංස්කෘතික අරමුදල විල්ගම්වෙහෙර මහා සෑය පිහිටි ස්ථානයේ පැවති මාධ්‍ය හමුවකදී කියා සිටියේ විල්ගම්වෙහෙර මහා සෑය පැරණි සෝමාවතී මහා සෑය විය හැකි බවට කරුණු තහවුරු වී ඇති බවයි.<ref>https://www.hirunews.lk/245888</ref><ref>https://sinhala.adaderana.lk/news.php?nid=140502</ref> සේරුවිල විල්ගම්වෙහෙර විහාරය දෙතිස්ඵලරුහ බෝධීන් වහන්සේ නමක් රෝපණය කළ විහාරස්ථානයක් ලෙස ද ඇතැමුන් සලකනු ලබන්නේ;බෝධි වංශයේ "සේරුවිල නයින්ගේ විල්ගම්වෙහෙර" ලෙසින් සඳහන් වන බැවිනි.නමුත් සමහර විද්වතුන් මෙම බෝධීන් වහන්සේ මීට නුදුරුව පිහිටා තිබුණු කිලිවෙඩ්ඩි ශ්‍රී වර්ධන බෝධිය බවට ද මත පල කරයි.එම බෝධීන් වහන්සේ අද දක්නට නොමැත. ==වෙනත් ලිපි== * [[සෝමාවතිය විහාරය]] * [[ගෞතම බුදුන්ගේ ධාතූන්]] * [[වෙල්ගම් වෙහෙර]] * [[සේරුවාවිල මංගල රජ මහා විහාරය|සේරුවිල මංගල රජ මහා විහාරය]] == මූලාශ්‍ර == {{ආශ්‍රලැයිස්තුව}} == වැඩිදුර කියවීම == * සේරුවාවිල තිස්ස මහා විහාරවංශය ශාස්ත්‍රීය පර්යේෂණ ග්‍රන්ථය - ජ්‍යෙෂ්ඨ මහාචාර්ය එම්.ඩබ්ලිව්.විමල් විජේරත්න * ශ්‍රී දකුණු දළදාවෙහි නිධන් කර ඇති ඓතිහාසික සෝමනුවර සහ සෝමාවතී ස්තූපය හඳුනාගැනීම පිළිබඳ පර්යේෂණ ග්‍රන්ථය - මහාචාර්ය විමල් විජේරත්න == බාහිර සබැඳි == *[https://sinhala.adaderana.lk/news.php?nid=140502 බුදුහිමියන්ගේ දකුණු දළදා වහන්සේ නිධන් කළ බවට සැලකෙන ස්ථූපයක්] *[https://www.hirunews.lk/245888/ සේරුවිලෙන් හමු වූ දළදා පුරණය ] *[https://sinhala.newsfirst.lk/sinhala/2020/07/18 Sirasa News]{{Dead link|date=October 2024}} *[https://www.lankadeepa.lk/News/101-576610 බුදුන්ගේ දකුණු දළදාව ඇත්තේ විල්ගම්වෙහෙරේ]{{භින්න වූ සබැඳි|date=November 2024 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }} {{Buddhism in Sri Lanka}} [[ප්‍රවර්ගය:Coordinates not on Wikidata]] [[ප්‍රවර්ගය:Buddhist temples in trincomalee district]] [[ප්‍රවර්ගය:Tooth relics of buddha]] 11ngmrkbmika7xdz3biym6x2ecz40k6 754622 754424 2025-07-09T07:47:10Z 112.134.150.210 754622 wikitext text/x-wiki {{distinguish|වෙල්ගම්වෙහෙර විහාරය, ත්‍රිකුණාමලය|සේරුවාවිල මංගල රජ මහා විහාරය }} {{තොරතුරුකොටුව ආගමික ගොඩනැගිල්ල | building_name =විල්ගම්වෙහෙර රජ මහා විහාරය{{smaller|<br>(මහමෙව්නාව අසපු අනුබද්ධිත)}} | native_name = | religious_affiliation = ථේරවාද බුදුදහම | image = [[File:Wilgamwehera Somawathi Stupa.jpg]] | alt = | caption = විල්ගම්වෙහෙර සෝමාවතී ස්ථූපය | map_type = Sri Lanka | map_size = | map_alt = | map_caption = ශ්‍රී ලංකාව තුල පිහිටීම | coordinates = {{coord|8|23|47.4|N|81|18|49.6|E|display=inline,title}} | location =තෝප්පූර්,සේරුවාවිල, [[ශ්‍රී ලංකාව]] | rite = | sect = [[මහමෙව්නාව භාවනා අසපු සංචිතය]]-අමරපුර ශ්‍රී කලයාණිවංශ පාර්ශවය | cercle = | sector = | municipality = | district = [[ත්‍රිකුණාමල දිස්ත්‍රික්කය|ත්‍රිකුණාමලය]] | territory = | prefecture = | state = සේරුවාවිල | province = [[නැගෙනහිර පළාත]] | region = | consecration_year = | status = | functional_status = | heritage_designation = පුරාවිද්‍යා සංරක්ෂිත ස්ථානය-මුල් අනුරාධපුර යුගය | leadership = [[මහමෙව්නාව භාවනා අසපු සංචිතය]] | website = https://mahamevnawa.lk | architect = | architecture_type = පුරාණ බෞද්ධ විහාර(පධානඝර-බටහිරාරාම සම්ප්‍රදාය) | architecture_style = | founded_by = ගිරිඅභය නම් සෝමනුවර ප්‍රාදේශීය රජු(කාවන්තිස්ස මහ රජ සමය) | general_contractor = | groundbreaking = | year_completed = ක්‍රිස්තු පූර්ව 2 වන සියවස | construction_cost = | facade_direction = | capacity = | length = | width = | width_nave = | height_max = | dome_quantity = | dome_height_outer = | dome_height_inner = | dome_dia_outer = | dome_dia_inner = | minaret_quantity = | minaret_height = | spire_quantity = | spire_height = | materials = | nrhp = | designated = | added = | refnum = | designation1 = | designation1_offname = | designation1_type = | designation1_criteria = | designation1_date = | designation1_number = | designation1_free1name = | designation1_free1value = | designation1_free2name = | designation1_free2value = | image_size = }} '''සේරුවිල විල්ගම්වෙහෙර රජ මහා විහාරය''' මුල් අනුරාධපුර යුගයේදී ඉදිකළ ඉපැරණි බෞද්ධ ආරාම සංකීර්ණයකි.මෙම ආරාම සංකීර්ණය [[සේරුවාවිල මංගල රජ මහා විහාරය]] පිහිටි සේරුවිල ප්‍රදේශයේ සිට 4km ක් පමණ දුරින් තෝප්පූර් ප්‍රදේශයට ආසන්නව නෙලුම්ගම පිහිටා තිබේ.පධානඝර හෙවත් [[බටහිරාරාම]] විහාර ආරාම සම්ප්‍රදායට අයත් ලෙස යැයි සලකනු ලැබේ.වර්තමානයේ මෙම විහාරය [[මහමෙව්නාව භාවනා අසපුව|මහමෙව්නාව භාවනා අසපු සංචිතයේ]] තවත් එක් ශාඛාවක් ලෙස ක්‍රියාත්මක වේ.<ref>https://vishvaparami.lk/?p=1958</ref> පාලි ධාතුවංශය,සිංහල ධාතුවංශය සහ ජිනකාලමාලී යන පැරණි මුලාශ්‍ර වලට අනුව සේරු නම් විල කෙළවර ගිරිඅභය නම් ප්‍රාදේශීය රජෙක් තම බිසවගේ නමින් ගෞතම බුදුරදුන්ගේ දකුණු දළදා වහන්සේ නිධන් කරවා "සෝමවතී ස්තූපය" නම් ස්ථූපය කරවීය.දකුණු දළදා නිධාපිත එම සෝමවතී සෑය යනු වර්තමානයේ විල්ගම්වෙහෙර ලෙස හදුන්වන මෙම ස්තූපය විය හැකි බව ශ්‍රී ලංකා පුරාවිද්‍යා දෙපාර්තමේන්තුව සහ මධ්‍යම සංස්කෘතික අරමුදල 2020 වර්ෂයේ අගෝස්තු මස මාධ්‍ය සාකච්ඡාවක් මගින් ප්‍රකාශයට පත්කර තිබේ.<ref>https://www.lankadeepa.lk/sunday/rasawitha/57-577511</ref><ref>https://sinhala.newsfirst.lk/sinhala/2020/07/18</ref> ඒ මත අනුව සේරුවිල විල් කෙළවර දකුණු දළදා වහන්සේ තැන්පත් කර සෑදූ එම ස්ථූපය "විල්ගම්වෙහෙර සෝමාවතිය මහා සෑය" ලෙස හැඳුන්වා දිය හැක. == ගෞතම බුදුරජාණන් වහන්සේගේ සතර දළදා වහන්සේලා == මහාපරිනිබ්බාන සූත්‍රයට අනුව මේ ලෝකයේ ඇත්තේ දළදා වහන්සේලා 4 නමක් පමණයි.ඒවා නම් උඩු වම් දළදා වහන්සේ ,යටි වම් දළදා වහන්සේ, උඩු දකුණු දළදා වහන්සේ,යටි දකුණු දළදා වහන්සේ. මක්නිසාද යත්, සතර දළදා වහන්සේලා හැර ඉතිරි දළදා වහන්සේලා 36, කේශ ධාතු සහ ලෝම ධාතු රාශියක් බුදුන් වහන්සේගේ මහා පරිනිර්වාණයෙන් පසුව ආදාහනය කරන අවස්ථාවේ එක් එක් සක්වලින් පැමිණි දෙවිවරුන් විසින් රැගෙන ගිය බැවිනි. මූලාශ්‍රවලට අනුව එක් සක්වලකට රැගෙන ගියේ එක් ධාතුන් වහන්සේ නමක් පමණි. මහාපරිනිබ්බාන සූත්‍රයට අනුව ඒවායේ පිහිටීම පහත පරිදි වේ. {| class="wikitable sortable" style="background:#ffffff;" width="70%" ! align="left" style="background:#ffdead;" |දළදා නාමය ! align="left" style="background:#ffdead;" | පෙර ස්ථානය ! align="left" style="background:#ffdead;" | වත්මන් ස්ථානය |- | යටි වම් දළදා වහන්සේ | කාලිංග (ඓතිහාසික කලාපය) රාජධානිය, ඉන්දියාව | ශ්‍රී ලංකාවේ [[මහනුවර]] [[ශ්‍රී දළදා මාළිගාව|දළදා මාලිගාව]] |- | උඩු වම් දළදා වහන්සේ | [[ගාන්ධාර|ගන්ධාර]] - වර්තමාන වයඹදිග පකිස්ථානයේ සහ ඊසානදිග ඇෆ්ගනිස්ථානයේ | නිශ්චිතව හඳුනාගෙන නොමැත |- | දකුණු දළදා වහන්සේ | තව්තිසා දෙව්ලොව සිළුමිණි ස්තූපය | තව්තිසා දෙව්ලොව සිළුමිණි ස්තූපය |- | දකුණු දළදා වහන්සේ | ජයසේන නා රජුගේ නාග භවන | සෝමාවතිය ස්තූපය {{small|(සේරුවිල විල්ගම්වෙහෙර සෝමාවතිය ස්තූපය හෝ [[සෝමාවතිය විහාරය|පොලොන්නරුව සෝමාවති ස්ථූපය]] විය හැක)}} |} == ඉතිහාසය == === දකුණු දළදා වහන්සේ - ශ්‍රී ලංකාවේ සේරුවිල විල්ගම්වෙහෙර සෝමාවතී ස්තූපයේ දළදා වහන්සේ === භාග්‍යවතුන් වහන්සේ පිරිනිවන් පෑ බව අසා නාග ලෝකයේ ජයසේන නාරජු අතිශයින් ශෝකයට පත් වී “මම අවසන් වරට බුදුරජාණන් වහන්සේ දැක වන්දනා කරන්නෙමි” යි සිතූහ. ධාතු බෙදීමේදී ද්‍රෝණ බමුණා අනෙක් දකුණු දළදාව බිම හෙළා තම පාදයෙන් වසාගත් අයුරු ජයසේන නාරජු දුටුවේය.ඔහු ද්‍රෝණ බමුණාට නොදැනෙන ලෙස ඉර්ධියෙන් දළදා වහන්සේ ගෙන නාගභවනට ගෙන ගොස් නාග පුරය මැද මැණික් ස්තූපයක් තනා දකුණු දළඳා එහි තැන්පත් කර මහා පූජාවන් කළේය. ලක්දිව කාවන්තිස්ස රජ දවස මහාදේව මහරහතන් වහන්සේගේ ශිෂ්‍යයකු වූ මහා මහින්ද මහරහතන් වහන්සේගේ නාග භවනට ගොස් භාග්‍යවතුන් වහන්සේගේ දකුණු දළදාව රැගෙන ලක්දිවට වැඩම කර,සෝමනුවර පාලනය කළ ගිරි අභය නම් ප්‍රාදේශීය රජුට ස්ථුපයක් කරවීම පිණිස ලබාදුන්නාහ. රජුගේ මෙහෙසිය වන සෝමාදේවිය නමින් කළ එම ස්තූපය "සෝමාවතිය ස්තූපය" නම් වේ. == පුරාවිද්‍යාත්මක සාධක == දකුණු දළදා සෑය පිළිබඳ ඓතිහාසික කරුණු සියල්ල සලකා බැලීමේදී එය පිහිටා තිබිය යුත්තේ සේරුවිල ලලාට ධාතු ස්ථූපයේ සිට කි.මී. 05 ක පමණ වපසරියක සේරු වැවේ අනෙක් කෙළවර ය. ඒ අනුව ඓතිහාසික භූ විද්‍යාත්මක කරුණු සියල්ල සපුරමින් නටබුන් වූ එක් විශාල ස්ථූපයක් ඇත. මෙම ස්තූපය හැර එම ප්‍රදේශයේ වෙනත් පෞරාණික මහා ස්තූපයක් නොමැත. එය 1 වේ&nbsp;[[සේරුවාවිල මංගල රජ මහා විහාරය|සේරුවිල මංගල මහා සෑයේ]] සිට කි.මී. තොප්පූර් මුස්ලිම් ගම්මානයට මායිම්ව සේරු නම් විල කෙළවර උතුරු කෙළවරට කිලෝමීටර් 04 ක් පමණ දුරින් නටබුන් වූ පුරාණ ස්ථූපයක් තිබුනේය,එය වර්තමානයේ විල්ගම්වෙහෙර ලෙස හැඳින්වේ. ඉහත කී විල්ගම්වෙහෙර ඓතිහාසික සෝමාවතිය ස්තූපයවිය හැකි බව දැන් හඳුනාගෙන ඇත. දකුණු දළදා වහන්සේ නිදන් කළ සෝමාවතී ස්තූපය පිළිබඳ ‘පාලි ධාතුවංශය, සිංහල ධාතුවංශය සහ ජිනකාලමාලි’ ග්‍රන්ථවල ඇතුළත් සියලුම ඓතිහාසික කරුණු සහ භූගෝලීය සාධක සමඟ මෙම ස්තූපය සැසදෙයි.විල්ගම්වෙහෙර චෛත්‍යයේ පුරාවිද්‍යා කැණීම්වලදී ක්‍රිස්තු පූර්ව දෙවැනි සියවසට අයත් පූර්ව බ්‍රාහ්මී අක්ෂර සහිත ගඩොල් කැණීමේදී හමුවූ අතර එම යුගයට අයත් චෛත්‍යවල පවතින ශෛලමය චත්‍රය සහ යූප ස්ථම්භය ද හමුවී ඇත.එම යුගයේ ලක්‍ෂණ සහිත සිරිපතුල් ගල් හා ශෛලමය පද්ම ද මළුවේ තිබී හමුවිය.තවද අනුරාධපුර මුල් යුගයේ ලක්ෂණ පෙන්වන ඉපැරණි ඇත් පවුරක් ද හමුවිය.මෙම චෛත්‍යය; යුග කිහිපයක් පුරා ප්‍රතිසංස්කරණය කරන ලද දැවැන්ත ව්‍යුහයක් වන අතර එහි මුල් ඉදිකිරීම් ක්‍රිස්තු පූර්ව 2 වැනි සියවසේ බව තහවුරු වී ඇත. මෙම විල්ගම්වෙහෙර පිහිටා ඇත්තේ සේරුවිලට නුදුරින් පිහිටි තොප්පූර් මුස්ලිම් නගරය ආසන්නයේය. ක්‍රිස්තු වර්ෂ 16 සහ 17 වැනි සියවස් වල සිට එම ප්‍රදේශයේ පදිංචිව සිටි මුස්ලිම්වරුන්ගේ වාග් ව්‍යවහාරය අනුව සෝම්පුර > සෝම්පූර් > තෝම්පූර් > තෝප්පුර් ලෙස විකාශනය වී ඇති බව වාග් විද්‍යාඥයන්ගේ මතයයි. ථූපපුර > තෝප්පුර් යන්න තවත් මතයකි.මේ මත වඩාත් තහවුරු වේ. මෙම විල්ගම්වෙහෙර විහාරස්ථානය දකුණු දළදා වහන්සේ නිධන් කළ සෝමාවතිය විහාරස්ථානය ලෙස පිළිගනිමින් ජ්‍යෙෂ්ඨ මහාචාර්ය එම්. ඩබ්ලිව්. විමල් විජේරත්න මහතා විසින් රචිත "සේරුවවිල තිස්ස මහා විහාරවංශය" ([[සේරුවාවිල මංගල රජ මහා විහාරය|සේරුවිල මංගල රජමහා විහාරය]] පිළිබඳ) නම් වූ ශාස්ත්‍රීය පර්යේෂණ (ආචාර්ය) ග්‍රන්ථය හොඳම සිංහල ස්වාධීන බහු-විනය ශාස්ත්‍රීය පර්යේෂණ ග්‍රන්ථය සඳහා වන රාජ්‍ය සාහිත්‍ය සම්මානයෙන් පිදුම් ලැබීය (2012 වසර). මේ පිළිබඳ වැඩිදුර තොරතුරු ඉහත කී මහාචාර්යවරයා විසින් රචිත “ශ්‍රී දකුණු දළදා වහන්සේ විසින් නිධන් කර ඇති ඓතිහාසික සෝමනුවර සහ සෝමාවතී විහාරය හඳුනාගැනීම” නමැති ග්‍රන්ථය පරිශීලනය කිරීමෙන් තහවුරු කරගත හැකිය. එමෙන්ම 2020 වසරේ ශ්‍රී ලංකා පුරාවිද්‍යා දෙපාර්තමේන්තුව සහ මධ්‍යම සංස්කෘතික අරමුදල විල්ගම්වෙහෙර මහා සෑය පිහිටි ස්ථානයේ පැවති මාධ්‍ය හමුවකදී කියා සිටියේ විල්ගම්වෙහෙර මහා සෑය පැරණි සෝමාවතී මහා සෑය විය හැකි බවට කරුණු තහවුරු වී ඇති බවයි.<ref>https://www.hirunews.lk/245888</ref><ref>https://sinhala.adaderana.lk/news.php?nid=140502</ref> සේරුවිල විල්ගම්වෙහෙර විහාරය දෙතිස්ඵලරුහ බෝධීන් වහන්සේ නමක් රෝපණය කළ විහාරස්ථානයක් ලෙස ද ඇතැමුන් සලකනු ලබන්නේ;බෝධි වංශයේ "සේරුවිල නයින්ගේ විල්ගම්වෙහෙර" ලෙසින් සඳහන් වන බැවිනි.නමුත් සමහර විද්වතුන් මෙම බෝධීන් වහන්සේ මීට නුදුරුව පිහිටා තිබුණු කිලිවෙඩ්ඩි ශ්‍රී වර්ධන බෝධිය බවට ද මත පල කරයි.එම බෝධීන් වහන්සේ අද දක්නට නොමැත. ==වෙනත් ලිපි== * [[සෝමාවතිය විහාරය]] * [[ගෞතම බුදුන්ගේ ධාතූන්]] * [[වෙල්ගම් වෙහෙර]] * [[සේරුවාවිල මංගල රජ මහා විහාරය|සේරුවිල මංගල රජ මහා විහාරය]] == මූලාශ්‍ර == {{ආශ්‍රලැයිස්තුව}} == වැඩිදුර කියවීම == * සේරුවාවිල තිස්ස මහා විහාරවංශය ශාස්ත්‍රීය පර්යේෂණ ග්‍රන්ථය - ජ්‍යෙෂ්ඨ මහාචාර්ය එම්.ඩබ්ලිව්.විමල් විජේරත්න * ශ්‍රී දකුණු දළදාවෙහි නිධන් කර ඇති ඓතිහාසික සෝමනුවර සහ සෝමාවතී ස්තූපය හඳුනාගැනීම පිළිබඳ පර්යේෂණ ග්‍රන්ථය - මහාචාර්ය විමල් විජේරත්න == බාහිර සබැඳි == *[https://sinhala.adaderana.lk/news.php?nid=140502 බුදුහිමියන්ගේ දකුණු දළදා වහන්සේ නිධන් කළ බවට සැලකෙන ස්ථූපයක්] *[https://www.hirunews.lk/245888/ සේරුවිලෙන් හමු වූ දළදා පුරණය ] *[https://sinhala.newsfirst.lk/sinhala/2020/07/18 Sirasa News]{{Dead link|date=October 2024}} *[https://www.lankadeepa.lk/News/101-576610 බුදුන්ගේ දකුණු දළදාව ඇත්තේ විල්ගම්වෙහෙරේ]{{භින්න වූ සබැඳි|date=November 2024 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }} {{Buddhism in Sri Lanka}} [[ප්‍රවර්ගය:Coordinates not on Wikidata]] [[ප්‍රවර්ගය:Buddhist temples in trincomalee district]] [[ප්‍රවර්ගය:Tooth relics of buddha]] 4eeni4zuykz95f3cmq8f3eljs8shnwu 0 169712 754479 738737 2025-07-09T04:41:58Z 2407:C00:6002:DEF6:691B:78D:AD55:B33D මූලාශ්‍රය එකතු කිරිම 754479 wikitext text/x-wiki {{Multiple issues| {{COI}} {{Orphan|date=september 2024}} {{POV|date=september 2024}} {{unreferenced|date=september 2024}} {{Notability|Corp|date=september 2024}} {{Refimprove|date=september 2024}} {{Lead missing|date=september 2024}} {{essaylike}} }} {{Infobox monastery | name = ධම්මහදය සේනාසනය | native_name = | native_name_lang = | image = | alt = | caption = | full = | other_names = ධම්මහදය ආරණ්‍ය සේනාසනය | order = | denomination = | established = {{Start date and age|2017|05|03}} | disestablished = | reestablished = | mother = මිහිඳු ආරණ්‍යය, [[අනුරාධපුරය]] | dedication = | dedicated date = | consecrated date = | celebration = | archdiocese = | diocese = | churches = | founder = | abbot = <!-- or | abbess = --> | prior = <!-- or | prioress = --> | archbishop = | bishop = | archdeacon = | people = පූජ්‍ය පලුගස්වැවේ සද්ධාතිස්ස ස්වාමීන් වහන්සේ (සේනාසනාධිපති) | status = | functional_status = ආරාමයක් | heritage_designation = | designated_date = | architect = | style = | groundbreaking = | completed_date = | construction_cost = | closed_date = | location = [[රත්නපුර]], [[සබරගමු පළාත]] | country = [[ශ්‍රී ලංකාව]] | map_type = | map_relief = | mapframe = <!-- "yes" to show an interactive map --> | coordinates = {{Coord|6.6347|N|80.7948|W|display=title}} | oscoor = | remains = | public_access = | other_info = [[සියම් මහ නිකාය|සියම් මහා නිකායේ]] [[සියම් නිකායේ ශ්‍රී රෝහණ පාර්ශවය|රෝහණ පාර්ශවයේ]] වනවාස සංඝසභාවේ මිහිදු අරණ්‍ය සේනාසනයේ ශාඛාවක් | website = https://dhammahadaya.net/ }} සබරගමු පළාතේ රත්නපුර දිස්ත්‍රික්කයේ බළංගොඩ ප්‍රාදේශීය ලේකම් කොට්ඨාසයේ බළංගොඩ කල්තොට ප්‍රධාන මාර්ගයේ පැමිණෙන විට රජවක හන්දියෙන් වමට හැරි කිලෝමීටර් පහක් පමණ ගිය විට සමනළ වැව රක්ෂිත කලාපය තුල දිවි නැගුම පුහුණු මධ්‍යස්ථානය අසල [https://dhammahadaya.net/ ධම්මහදය සේනාසනය] පිහිටා ඇත.<!--too long way to say the location--> [[සියම් මහ නිකාය|සියම් මහා නිකායේ]] [[සියම් නිකායේ ශ්‍රී රෝහණ පාර්ශවය|රෝහණ පාර්ශවයේ]] වනවාස සංඝසභාවේ මිහිදු අරණ්‍ය සේනාසනයේ ශාඛාවක් ලෙස [[සියම් නිකායේ ශ්‍රී රෝහණ පාර්ශවය|සියම් මහා නිකායේ රෝහණ පාර්ශවයේ]] වනවාස සංඝසභාවේ මිහිදු අරණ්‍ය සේනාසනයේ අතිපූජ්‍ය ගල්පාත සුමන අනු නායක මාහිපාණන් වහන්සේ හා ලබුනොරුවකන්ද අරණ්‍ය සේනාසනයේ ධර්මාචාර්ය අතිපූජ්‍ය මාන්කඩවල සුදස්සන ස්වාමීන් වහන්සේ ඇතුළු ශ්‍රීමත් මහා සංඝරත්නයේ ගෞරවණිය වැඩම කිරීමෙන් වෛද්‍ය ශ්‍රියානි අබේසූරිය මහත්මිය සහ නිර්මා ජයවීර මහත්මිය ඇතුළු දායක පිරිසගේ මුළිකත්වයෙන් [https://dhammahadaya.net/about/ 2017 මැයි මස 03] වන දින ආරම්භ කරන ලදි. මෙම සේනාසනයේ සේනාසනාධිපති වශයෙන් පූජ්‍ය පලුගස්වැවේ සද්ධාතිස්ස ස්වාමීන් වහන්සේ කටයුතු කරයි. සම්බුදු සසුනෙ උන්නතිය වෙනුවෙන් හා සාංසාරික විමුක්තිය උදෙසා ධර්ම මාර්ගයෙහි හැසිරෙන බුද්ධ පුත්‍රයන් වහන්සේලාට පහසුවෙන් හා නිදහසේ, සිල්වත් ව හා ගුණවත් ව කටයුතු කිරීමට සහ ත්‍රිපිටක අට්ඨකථා ගුරු කරමින් ධර්ම දේශනා සහ භාවනා වැඩ සටහන් සිදු කරමින් සාසනික මෙහෙවර අඛණ්ඩව පවත්වා ගෙන යන්නෙමු. සේනාසනය ගමෙන් දුරස්ව පවතින අතර පොහෝ දිනයන් හිදි ආසන්න විහාරස්ථාන වල ආරාධිත ධර්ම දේශනා සිදු කරනු ලබයි. සේනාසනයට දහවල් දානය පමණක් රැගෙන එන අතර බුද්ධ පූජාව හා දානය සාංඝික කිරීමේ කටයුතු වලට අනතුරුව දානය වැළඳීමෙන් පසු පැයක් පමණ පැමිණි පිරිසට ධර්ම දේශනාවක් හෝ ධර්ම සාකච්ඡාවක් සිදු කරයි. ඉතිරි කාලය ස්වාමීන් වහන්සේලා ත්‍රිපිටක ධර්මය ඉගෙන ගැනීම, භාවනා කිරීම, ධර්ම දේශනා පැවැත්වීම, ධර්ම සාකච්ඡා කිරීම, ධර්ම දේශනා ශ්‍රවණය කිරීම, වත් පිළිවෙත් කිරීම ආදිය සඳහා කාලය යොදවනු ලබයි. k3bee2n3wn3623ove18tkc734pegcn6 0 173841 754422 744486 2025-07-08T17:31:42Z 112.134.146.223 754422 wikitext text/x-wiki {{More citations needed|date=October 2024}} {{Infobox religious building | building_name = සේරුවාවිල මංගල රජ මහා විහාරය{{smaller|{{smaller|<br>(මහමෙව්නාව අසපු සංචිතයට අනුබද්ධිත)}}}} | native_name = Seruwawila Mangala Raja Maha Vihara | image = Seruvila Mangala Raja Maha Viharaya.jpg | image_size = | alt = සේරුවාවිල මංගල රජ මහා විහාරය | caption = සේරුවාවිල මංගල රජ මහා විහාරය | map_type = ශ්‍රී ලංකාව | map_size = | location = සේරුවාවිල, [[ශ්‍රී ලංකාව]] | coordinates = {{coord|8|22|15|N|81|19|09.8|E|display=inline,title}} | religious_affiliation = ථේරවාද බුදුදහම |sect =[[අමරපුර නිකාය|අමරපුර ශ්‍රී කලයාණිවංශ පාර්ශවය]] - [[මහමෙව්නාව භාවනා අසපු සංචිතය|මහමෙව්නාව භාවනා අසපු සංචිතයට අනුබද්ධිතව]] | region = | state = සේරුවාවිල | province = [[නැගෙනහිර පළාත, ශ්‍රී ලංකාව|නැගෙනහිර පළාත]] | territory = | prefecture = | sector = | district = [[ත්‍රිකුණාමලය දිස්ත්‍රික්කය|ත්‍රිකුණාමලය]] | cercle = | municipality = | consecration_year = | status = | functional_status = | heritage_designation = [[ශ්‍රී ලංකාවේ පුරාවිද්‍යා ආරක්ෂිත ස්මාරක ලැයිස්තුව|පුරාවිද්‍යා ආරක්ෂිත ස්මාරකය]]<ref name="Archaeological">{{cite web|url=http://www.archaeology.gov.lk/web/index.phpoption=com_content&view=article&id=104:seruwila&catid=51:sites&Itemid=99&lang=en|date=|title=Seruwila |publisher=[[Department of Archaeology (Sri Lanka)|Department of Archaeology]]|accessdate=29 March 2016}}</ref> (1962) | leadership = අලුදෙණියේ සුබෝධි ස්ථවිර<br>[[මහමෙව්නාව භාවනා අසපු සංචිතය|(මහමෙව්නාව අසපු සංචිතයට අනුබද්ධිතව)]] | website = | architecture = yes | architect = | architecture_type = පුරාණ [[බෞද්ධ විහාර]] - මුල් අනුරාධපුර යුගය | architecture_style = | founded_by = [[කාවන්තිස්ස රජු]] | general_contractor = | facade_direction = | groundbreaking = | year_completed = ක්‍රිස්තු පූර්ව 2 වන සියවස | construction_cost = | specifications = | capacity = | length = | width = | width_nave = | height_max = | dome_quantity = | dome_height_outer = | dome_height_inner = | dome_dia_outer = | dome_dia_inner = | minaret_quantity = | minaret_height = | spire_quantity = | spire_height = | materials = | nrhp = | added = | refnum = | designated = | designation1 = | designation1_offname = | designation1_date = | designation1_type = | designation1_criteria = | designation1_number = | designation1_free1name = | designation1_free1value = | designation1_free2name = | designation1_free2value = }} '''සේරුවාවිල මංගල රජ මහා විහාරය''' යනු නැගෙනහිර පළාතේ [[ත්‍රිකුණාමලය]] දිස්ත්‍රික්කයේ පිහිටි පුරාණ [[බෞද්ධ]] විහාරස්ථානයක් වන අතර එය ශ්‍රී ලංකාවේ ඇති පාරිශුද්ධ වූ බෞද්ධ සිද්ධස්ථාන වන ([[සොළොස්මස්ථාන|සොලොස්මස්ථාන]]) 16 අතරින් 9 වන ස්ථානය වන '''තිස්සමහාවිහාරය''' ලෙස හදුන්වන විහාරය වේ. එය [[ගෞතම බුදුන් වහන්සේ|ගෞතම බුදුරජාණන් වහන්සේගේ]] ලලාට ධාතුන් වහන්සේ (පූජනීය නළල් ධාතුව) හා කේශ ධාතු තැන්පත් කර [[කාවන්තිස්ස රජ|කාවන්තිස්ස මහ රජු]] (ක්‍රි.පූ. 2 වන සියවස) විසින් ඉදිකරන ලද්දකි. ගොඩබිමෙන් සහ මුහුදෙන් එයට ළඟා විය හැකිය. මුහුදු මාර්ගය [[ත්‍රිකුණාමලය|ත්‍රිකුණාමලයේ]] සිට මුතූර් දක්වා බෝට්ටුවකින් ආරම්භ වන අතර තවත් කිලෝමීටර් 16 ක දුරක් අතුරු මාර්ග වලින් ආරම්භ වන අතර ගොඩබිම් මාර්ගය [[කන්තලේ]] හරහා අල්ලයි මාර්ගය ඔස්සේ වන අතර එය ඝන වනාන්තරය හරහා ආසන්න වශයෙන් කිලෝමීටර 45 ක් පමණ වේ.<ref>https://whc.unesco.org/en/tentativelists/5083/</ref> ==සුවිශේෂත්වය== *බුදුරජාණන් වහන්සේ,උන්වහන්සේගේ තුන්වන ලංකාගමනයේදී පන්සියක් මහරහතන් වහන්සේල සමග මේ බිමට වැඩමකර නිරෝධසමාපත්තියට සුලු මොහොතක් සමවැදී සිටි පාරිශුද්ධ පින්බිමකි. *එසේම ඒ අවස්ථාවේ බුදුරජාණන් වහන්සේ සමග සේරුවාවිලට පැමිණ සිටි සමිද්ධිසුමන නා රජු විසින් බුදුරජුන් හට ලබා දුන් සපුමල් උන්වහන්සේ මේ භූමිය වෙත ඉස පූජා කල බව ධාතුවංශය තුල වේ.එවන් සිදුවීමක් පිලිබදව සදහන්ව ඇත්තේ මෙය පමණකි. *බුදුරජාණන් වහන්සේගේ ධාතුන් වහන්සේලා අතර විශාලතම ධාතූන් වහන්සේ වන ලලාට ධාතූන් වහන්සේ තැන්පත්ව ඇති එකම ස්ථානයයි. *එසේම තපස්සු භල්ලුක වෙලද දෙබෑයන්ට බුදුරජාණන් වහන්සේගේ ජීවමාන සමයේ ලැබුණු කේශ ධාතු කොටසක් ද සේරුවාවිල ස්තූපය තුල නිධන්ව ඇති බවට සඳහන් වේ. *සේරුවාවිල පුදබිම අතීතයේ මහරහතන් වහන්සේල 500 ක් වාසය කල බවට මූලාශ්‍ර සාධක වේ.සමහර පුරාවිද්‍යාඥයන් 12000 ක් මහරහතන් වහන්සේල වැඩසිටි මූලාශ්‍ර තුල සදහන් තිස්සමහාරාමය මෙය බවටද පිලිගනී. ==භෞතික ලක්ෂණ== ==ඉතිහාසය== බුද්ධ පරිනිර්වාණයෙන් පසුව බුදුරජාණන් වහන්සේගේ ධාතූන් වහන්සේල ද්‍රෝණ බමුණා විසින් ප්‍රදේශ 8 ක සිට පැමිණි රජවරු වෙත බෙදා දුන් අතර එසේ එක් ද්‍රෝණයක් ධාතූන් වහන්සේල කුසිනාරා නුවර මල්ල රජදරුවන්ට ලැබුණු බව සදහන්වේ. ඒ ධාතු කොටස තුල ලලාට ධාතූන් වහන්සේ වැඩසිටි අතර බුදුසසුනේ තෘතීය ශ්‍රාවක වූ ධුතාංගධාරී මහාකාශ්‍යප මහරහතන් වහන්සේ විසින් එම ධාතූන් වහන්සේ මල්ල රජදරුවන්ගෙන් ඉල්ලා ගනු ලැබීය.ඒ ලලාට ධාතූන් වහන්සේ පිළිබඳව බුදුරජාණන් වහන්සේ විසින් සිදුකල බුද්ධ අධිෂ්ඨානය දන්වා සිටීමෙනි. එම බුද්ධ අධිෂ්ඨානය තුල අනාගතයේ ලක්දිව මහාවාලුකා නදියේ දකුණුතෙර,සේරු නම් විල් කෙළවර, වරාහ සොණ්ඩ නම් ගල් කෙමිය සමීපයෙහි කාවන්තිස්ස නම් මහරජෙකු විසින් ලලාට ධාතුන් වහන්සේ නිධන් කර දාගැබයක් කරවන බව සදහන්ව තිබුණු බව මූලාශ්‍ර තුල දැක්වේ. ඒ අනුව මහාකාශ්‍යප මහරහතන් වහන්සේට ලලාට ධාතුව මල්ල රජදරුවන්ගෙන් ලබාගෙන අනාගත වාක්‍යය පවසා එය තම ශිෂ්‍ය නන්ද තෙරුන් වහන්සේට ලබාදුන් බවත් උන්වහන්සේ ලලාට ධාතුව විශාලා මහනුවර කූඨාගාර ශාලාවේ බුදුරජාණන් වහන්සේ වැඩසිටි ගන්ධකුටිය තුල තැන්පත් කර පුදසත්කාර පවත්වූ බවත් සදහන් වේ.කල්ගතවන විට නන්ද තෙරුන් අරහත්වය ලබා මහලු වියේදී පරිනිවීමට ආසන්න වූ විට උන්වහන්සේගේ ශිෂ්‍ය චන්ද්‍රගුප්ත මහරහතන් වහන්සේට ඉතිහාස කතාව පවසා ලලාට ධාතු බාරදුන් අතර උන්වහන්සේ එම ධාතූන් වහන්සේ සැවැත්නුවර ගන්ධකුටියේ තැන්පත් කර පුදසත්කාර පැවැත්වීය.පසුව පිලිවෙලින් භද්‍රසේන,ජයසේන,සංඝරක්ඛිත හා මහාදේව යන මහරහතන් වහන්සේලට ශිෂ්‍යානු ශිෂ්‍ය පරම්පරාවෙන් හිමි වූ අතර උන්වහන්සේල ද ලලාට ධාතුව දඹදිව පිහිටි බුදුරජුන්ගේ විවිධ ගන්ධකුටි තුල තැන්පත් කර පුදසත්කාර කල බව සදහන්වේ. අවසාන වශයෙන් හිමි වූ මහාදේව මහරහතන් වහන්සේ ලක්දිව බුදුසසුන පිහිටි පසු සුදුසු කල රුහුණ පාලනය කල මහානාග රජ සමයේ (අනුරාධපුරය දේවානම්පියතිස්ස මහරජ පාලනය කල සමය) රුහුණේ හත්ථොට්ඨ ජනපදයේ වනය තුළට තම ශිෂ්‍යයන් සමග වැඩම කල බවත් සදහන්වේ.එහිදී ධාතූන් වහන්සේ තුලින් සතර පෝයට රාත්‍රී කාලයේ වනාන්තරය තුලින් ඉහලට සුදු රැස් විහිදුණු බවත් එය දුටු මහාකාල නම් උපාසකයෙකු ධාතූන් වහන්සේ කෙරෙහි පැහැදි ධාතුගරයක් සදා දුන් බවත් පසුව එය රුහුණු රට පාලනය කල මහානාග යුවරජ වෙත දැන් වූ බවත් සදහන් වේ.පසුව මහානාග රජු විසින් ලලාට ධාතුන් වහන්සේ මාළිගය වෙත වඩමවා තම භාරකාරත්වය යටතේ තබාගත් බවත් එතුමාගෙන් පසුව යටාලතිස්ස, ගෝඨාභය රජුටත් පරපුරෙන් පරපුර හිමි වූ අතර ගෝඨාභය රජුගෙන් එය [[කාවන්තිස්ස රජු]] වෙත හිමි විය. ඉන්පසුව රජු අනාගත වාක්‍ය පරිදි විහාරමහාදේවියගේ සොහොයුරකු වූ චුල්ලපිණ්ඩපාතික තිස්ස මහරහතන් වහන්සේගේ සහ තිස්ස විහාරීය(වංශකතාවල සදහන් දකුණු පලාතේ ඇති දැනට නිවැරදිව හදුනාගෙන නොමැති තිස්ස විහාරය) සාගල මහරහතන් වහන්සේගේ උපදෙස් මත සේරුවාවිල ප්‍රදේශයේ වරාහසොණ්ඩ නම් ගල්කෙම අසබඩ ස්තූපය කරවූ බව සදහන් වේ.එසේම ස්තූපය ඉදිකිරීම උදෙසා ඊට ආසන්නව පිහිටි,දකුණු දළදා වහන්සේ නිධාපිත සේරුවිල සෝමනුවර සෝමාවතී විහාරයේ(වර්තමාන [[සේරුවිල විල්ගම්වෙහෙර රජ මහා විහාරය]]) මහා මහින්ද නම් මහරහතන් වහන්සේ සහ 50 නමක් වූ උන්වහන්සේගේ ශිෂ්‍ය පිරිසේත්,සේරුනුවර පාලනය කල ප්‍රාදේශීය රජකු වූ සිව රජුගේත්,සෝමනුවර ගිරිඅභා රජුගේත්,ලෝණ නුවර රජුගේත් නොමද සහය ලැබුණු බව සදහන් වේ. පසුව,ස්ථූපයේ ධාතුගර්භය මනරම්ව නිර්මාණය කර එහි පිහිටි රන් බුද්ධ ප්‍රතිමාවේ නළල් තලය මත ලලාට ධාතුව තැන්පත් කල අතර (රජුගේ අධිෂ්ඨානයක් මත වූ බව කියැවේ) රහතන් වහන්සේල විසින් නා ලොවින් ගෙනෙන ලද කේශ ධාතු ද එසේ ප්‍රතිමාවේ ශීර්ෂයේ පිහිටුවා වදාළ බව දැක්වේ. වැඩ නිමකරන ලද සේරුවාවිල ලලාට ධාතු ස්ථූපය චුල්ලපිණ්ඩපාතික තිස්ස මහරහතන් වහන්සේ හා සාගල මහරහතන් වහන්සේ ප්‍රධාන සඝ පිරිස වෙත පැවරූ බවද,රජු විසින් ස්ථූපයේ සිට තුන්යොදුනක් මානයේ ගම් බිම් විහාරයට පූජා කල බවත් වංශකතා තුල සදහන් වේ.<ref>https://archive.roar.media/sinhala/main/history/seruwila-stupa</ref><ref>https://www.wijeya.lk/features/11302/210-11302</ref><ref>https://archive.roar.media/sinhala/main/history/historic-seruwawila</ref><ref>http://amazinglanka.com/wp/seruwila/</ref> ==වර්තමාන ප්‍රතිසංස්කරණ== ක්‍රිස්තු වර්ෂ 1215 දී පමණ සිදු වූ කාලිංග මාඝ ආක්‍රමණ සමග මේ පුදබිම් ගරා වැටුණු අතර 1921 දී පමණ කැලෑවෙන් වැසී තිබූ මේ පුදබිම නැවත සොයාගනු ලැබුවේ අමරපුර ශ්‍රී කලයාණිවංශ පාර්ශවයේ මහානායක ධුරන්ධරව වැඩවිසූ [[දඹගස්ආරේ ශ්‍රී සුමේධංකර මහානායක හිමි|දඹගස්ආරේ ශ්‍රී සුමේධංකර මහානායක හිමියන්]] විසිනි. ඒ ,ඒ වනවිටත් ලලාට ධාතු ස්ථූපය ලෙස දකුණු පලාතේ විහාරයක් තිස්සමහාරාමය ලෙස හදුන්වාගෙන තිබූ පසුබිමක සුමේධංකර හිමයන් ධාතුවංශය කියවා නිවැරදි ස්ථානය දැන ගාල්ල,දොඩන්දූව වරායෙන් දායකපරිසක් සමග නැව්නැග ත්‍රිකුණාමලයට පැමිණ ඝන කැලෑව තුල සේරුවාවිල පුදබිම සොයාගැනීමත් සමගිනි.සේරුවිල පුදබිම සොයාගන්නා විට උන්වහන්සේ යොවුන්ස්වා වියේ පසුවූ ලබාල ස්වාමීන් වහන්සේ නමක් විය. සේරුවිල ස්ථූපය සොයාගෙන වර්ෂ දෙකකට පමණ පසු චෛත්‍යය වර්ධන සමිතිය නම් සමිතියක් පිහිටුවා ස්ථූපයේ ප්‍රතිසංස්කරණ කටයුතු ඇරඹුණු අතර වසර 6 කින් වැඩ නිම කරනු ලැබීය.උන්වහන්වසේ 1984 දී අපවත් වුණු අතර ඉන්පසුව උතුරු - නැගෙනහිර පැවති කොටි ත්‍රස්‌තවාදය හමුවේ විහාරය රැකගෙන විහාරාධිපතිත්වය දරන ලද්දේ සේරුවිල සරණකිත්ති අනුනාහිමියන් විසිනි.<ref>https://www.budusarana.lk/budusarana/2011/08/13/tmp.asp?ID=temp01</ref><ref>https://mahamegha.lk/2015/08/02/seruwawila/</ref> ස්තූපය සොයාගෙන ප්‍රතිසංස්කරණයෙන් අනතුරුව බදාම තට්ටුව ඉරිතැලීම් ආදිය වැනි කරුණු මත 2012 දී [[කිරිබත්ගොඩ ඤාණානන්ද හිමි|කිරිබත්ගොඩ ඤාණානන්ද හිමියන්]] ඇතුලු [[මහමෙව්නාව භාවනා අසපු සංචිතය|මහමෙව්නාව අසපුව සංචිතයේ]] දායකත්වයෙන් ස්ථූපයේ අවසන් වරට ප්‍රතිසංස්කරණ කටයුතු සිදුවිය. 2016 දී [[සේරුවිල සරණකිත්ති හිමි|සේරුවිල සරණකිත්ති අනුනාහිමියන්ගේ]] අපවත් වීමෙන් පසුව මුංහේනේ මෙත්තාරාම නා හිමි විහාරාධිපති ධූරයට පත් වූ අතර 2021 දී උන්වහන්සේගේ අපවත්වීමෙන් පසුව 2021 උන්වහන්සේගේ හා කිරිබත්ගොඩ ඤාණානන්ද හිමියන්ගේ ශිෂ්‍ය නමක් වන අලුදෙණියේ සුබෝධි නා හිමි විහාරාධිපති ධූරයට පත්ර කරගනු ලැබීය.මේ වන විට සේරුවාවිල මංගල රජ මහා විහාරය උන්වහන්සේගේ විහාරාධිපතිත්වය යටතේ [[මහමෙව්නාව භාවනා අසපු සංචිතය|මහමෙව්නාව භාවනා අසපු සංචිතයට අනුබද්ධිතව]],[[අමරපුර නිකාය| අමරපුර ශ්‍රී කලයාණිවංශ පාර්ශවයේ]] ප්‍රධානතම විහාරස්ථානයක් ලෙස පවත්වාගෙන එනු ලබයි. ==පුරාවිද්‍යාත්මක සාධක== අවධි කිහිපයක පුරාවිද්‍යාත්මක සාධක හමුවන අතර විහාරය මුල් අනුරාධපුර යුගයට අයත් වේ.සේරුවාවිල ගිරි ලිපිය තුල මෙම විහාරය '''තිස්සමහාවිහාරය''' ලෙස හදුන්වා තිබෙන අතර,ධාතුවංශය තුල ද මේ විහාරය තිස්සමහාවිහාරය ලෙස හදුන්වා තිබේ. නයිපෙන නවයකින් සහ හතකින් ආවරණය ලත් බුද්ධ ප්‍රතිමා 3 ක් හමුව තිබේ. මීට අමතරව කටාරම් කොටන ලද ගල් ගුහා කිහිපයක් ද,ඉපැරණි බෝධිඝරයක්,වරාහ සොණ්ඩ නම් ගල්කෙම,ආරාමික නටඹුන්,ශෛලමය මල් ආසන සහ ශෛලමය පොකුණු දැකගත හැකිවේ. ලංකාවේ කිසිදු විහාරයක දක්නට නොලැබෙන ගඩොල් වාහල්කඩ සතරක් ද ස්තූප මලුවේ වේ. ==වන්දනා ගාථාව== <blockquote>'''ලංකාවධූ පියපති සිරිකාකවණ්ණ<br>තිස්සව්හයේන මුණිරාජ ලලාට ධාතුං<br>ගබ්භේ නිධාපිය සුණිම්මිත ඡාරූරූපං<br>වන්දාමි මංගල මහං ථුල ථූපරාජං<br>සේරුනාම සරාසංන්නේ සාරථි සරඨානගං<br>වන්දේ කාරිතතිස්සේන ලලාට ධාතු චේතියං'''</blockquote> ==සේරු නම් විල== මෙම ප්‍රදේශයේ සේරුවිල නම් විලක් පිහිටා ඇති අතර එය අතීතයේ අක්කර 12000 කට වඩා විශාල විලක් වූ බවටත් එය ශ්‍රී ලංකාවේ විශාලතම ස්වභාවික ජලාශය වූ බවටත් වාර්තා තිබේ.පසුව ඇතිවූ ස්වභාවික ව්‍යසන නිසා විලට හානි වූ අතර 1980 වැනි පසුකාලයේ සිට විලේ විල්ලු ප්‍රදේශ මිනිසුන් අත්පත් කරගැනීම වැනි කරුණු නිසා වර්තමානයේ අක්කර 1000 කටත් වඩා අඩු භූමි ප්‍රදේශයකට අඩු වී තිබේ.වර්තමානයේ සේරුවිල ජලාශය යන නම වෙනුවට අල්ලායි ජලාශය යන නම භාවිතා වේ. ==සේරුවාවිල ප්‍රදේශය== මූලාශ්‍ර ගත තොරතුරු අනුව මෙම ප්‍රදේශයේ පිහිටා ඇති සේරුවිල නම් විල (වර්තමාන අල්ලායි ජලාශය ලෙස දැක්වේ) නිසා සේරුවාවිල නම ලැබී තිබේ.මෙම විලට නිතර සේරු නම් පක්ෂීන් විශාල ප්‍රමාණයක් පැමිණි බැවින් එසේ නිර්මාණය වූ බවට මතයක් පවතී. ඊට අමතරව සේරුවාවිල ආශ්‍රිතව විශාල විහාරය විහාර ගණනක් පවති අතර (කොට්ටියාරම් පත්තුවට අයත් ප්‍රදේශයකි-කොට්ටියාරම් යනු කෝටියක් ආරාම පැවති බවට අදහසක් දෙන වදනකි) ඈත අතීතයේ මේ ආශ්‍රිතව විශාල භික්ෂු පිරිසක් විසූ බවට තොරතුරු වේ.විශේෂයෙන්ම මේ ආශ්‍රිතව තිබෙන සේරුවාවිල මංගල රජ මහා විහාරය(තිස්සමහාවිහාරය) සහ වර්තමානයේ [[සේරුවිල විල්ගම්වෙහෙර රජ මහා විහාරය]]<ref>https://amazinglanka.com/wp/nelumgama-wilgamvehera/</ref> ලෙස හදුන්වන පැරණි සෝමාවතී විහාරය නිසා ඒ ආශ්‍රිතවම විශාල සඝ පිරිසක් විසූ බවට තොරතුරු තිබේ.නිරන්තරයෙන් භික්ෂූන් වහන්සේලා පැන් පහසු වීමට මෙම විලට පැමිණි බවත් ඒ අරුතින් "සිවුරු ආ විල" සේරුවාවිල වූ බවට මතයක් ද පවතී.අදට සේරුවිල විල්ගම්වෙහෙර රජ මහා විහාරය මෙම විලට පසෙකින් පිහිටා තිබේ. [[රිචඩ් ලෙස්ලි බ්‍රෝහියර්|රිචඩ් ලෙස්ලි බ්‍රෝහියර්ට]] අනුව සේරුවිල ප්‍රදේශය මහවැලි ගඟේ ගංවතුර ජලය එක්රැස් වූ විශාල වගුරු බිමක් හෝ විල්ලුවක් විය. මෙම විල්ලුව සංක්‍රමණික කාලවලදී විශාල තේල් (සේරු) රැළගේ නිවහන විය. එම ස්ථානය සේරුවාවිල ලෙස හඳුන්වනු ලැබුවේ එසේ විය හැකි බව විද්වතෙක් ලෙස එතුමාගේ මතයකි.<ref>''Seeing Ceylon'' by R. L. Brohier</ref><ref>{{cite web |title=Seruwila Mangala Raja Maha Vihara |url=https://whc.unesco.org/en/tentativelists/5083/ |publisher=UNESCO.org |accessdate=2011-09-03}}</ref> මීට අමතරව සේරුවාවිල ආශ්‍රිතව තිබූ කිලවෙඩ්ඩි ශ්‍රී වර්ධන බෝධිය සේරුවිල මංගල රජ මහා විහාරයට අයත් ව තිබූ දෙතිස්ඵලරැහ බෝධීන් වහන්සේ වූ බවට විද්වතුන් විශ්වාස කරයි.වර්තමානයේ ඒ බෝධීන් වහන්සේ දක්නට නොලැබෙන අතර 1970 දශකයේ හින්දු භක්තිකයන් විසින් බෝධීන් වහන්සේ අපවත්කර ඒ ස්ථානය මත කෝවිලක් ඉදිකර ඇත.<ref>https://amazinglanka.com/wp/siriwardhana-bodhi/</ref> ==වෙනත් ලිපි== *[[සේරුවිල විල්ගම්වෙහෙර රජ මහා විහාරය|සේරුවිල විල්ගම්වෙහෙර සෝමාවතී රජ මහා විහාරය]] *[[වෙල්ගම් වෙහෙර]] *[[ගෞතම බුදුන්ගේ ධාතූන්]] *[[රුවන්වැලිසෑය]] *[[සොළොස්මස්ථාන]] *[[මහමෙව්නාව භාවනා අසපු සංචිතය]] * [[ශ්‍රී ලංකාවේ පුරාවිද්‍යා ආරක්‍ෂිත ස්මාරක ලැයිස්තුව]] ==මූලාශ්‍ර== {{Reflist}} == වැඩිදුර කියවීම == * ''ඓතිහාසික සේරුවිල ({{Lang-en|Historic Seruwila}})'': ප්‍රකාශයට පත් නොකළ M.A. නිබන්ධනයක් P.D. රත්නසිරි කැලණිය විශ්වවිද්‍යාලයේ පුරාවිද්‍යා පශ්චාත් උපාධි විභාගයට ඉදිරිපත් කළේ ය. 2002 මැයි මාසයේ දී ඉදිරිපත් කරන ලදී. == බාහිර සබැඳි == *[http://www.cultural.gov.lk/ නිල වෙබ් අඩවිය - සංස්කෘතික හා කලා අමාත්‍යාංශය, ශ්‍රී ලංකාව] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20220622192630/https://www.cultural.gov.lk/ |date=2022-06-22 }} {{DEFAULTSORT:සේරුවාවිල මංගල රජ මහා විහාරය}} [[ප්‍රවර්ගය:ත්‍රිකුණාමලය දිස්ත්‍රික්කයේ බෞද්ධ විහාරස්ථාන]] [[ප්‍රවර්ගය:ශ්‍රී ලංකාවේ ස්තූප]] [[ප්‍රවර්ගය:ත්‍රිකුණාමලය දිස්ත්‍රික්කයේ පුරාවිද්‍යා ආරක්ෂිත ස්මාරක]] 1dxvaorwvzwr1lqw3z6d47qv5olfbvi 754423 754422 2025-07-08T17:41:24Z 112.134.146.223 754423 wikitext text/x-wiki {{More citations needed|date=October 2024}} {{Infobox religious building | building_name = සේරුවාවිල මංගල රජ මහා විහාරය{{smaller|{{smaller|<br>(මහමෙව්නාව අසපු සංචිතයට අනුබද්ධිත)}}}} | native_name = Seruwawila Mangala Raja Maha Vihara | image = Seruvila Mangala Raja Maha Viharaya.jpg | image_size = | alt = සේරුවාවිල මංගල රජ මහා විහාරය | caption = සේරුවාවිල මංගල රජ මහා විහාරය | map_type = ශ්‍රී ලංකාව | map_size = | location = සේරුවාවිල, [[ශ්‍රී ලංකාව]] | coordinates = {{coord|8|22|15|N|81|19|09.8|E|display=inline,title}} | religious_affiliation = ථේරවාද බුදුදහම |sect =[[අමරපුර නිකාය|අමරපුර ශ්‍රී කලයාණිවංශ පාර්ශවය]] - [[මහමෙව්නාව භාවනා අසපු සංචිතය|මහමෙව්නාව භාවනා අසපු සංචිතයට අනුබද්ධිතව]] | region = | state = සේරුවාවිල | province = [[නැගෙනහිර පළාත, ශ්‍රී ලංකාව|නැගෙනහිර පළාත]] | territory = | prefecture = | sector = | district = [[ත්‍රිකුණාමලය දිස්ත්‍රික්කය|ත්‍රිකුණාමලය]] | cercle = | municipality = | consecration_year = | status = | functional_status = | heritage_designation = [[ශ්‍රී ලංකාවේ පුරාවිද්‍යා ආරක්ෂිත ස්මාරක ලැයිස්තුව|පුරාවිද්‍යා ආරක්ෂිත ස්මාරකය]]<ref name="Archaeological">{{cite web|url=http://www.archaeology.gov.lk/web/index.phpoption=com_content&view=article&id=104:seruwila&catid=51:sites&Itemid=99&lang=en|date=|title=Seruwila |publisher=[[Department of Archaeology (Sri Lanka)|Department of Archaeology]]|accessdate=29 March 2016}}</ref> (1962) | leadership = අලුදෙණියේ සුබෝධි ස්ථවිර<br>[[මහමෙව්නාව භාවනා අසපු සංචිතය|(මහමෙව්නාව අසපු සංචිතයට අනුබද්ධිතව)]] | website = | architecture = yes | architect = | architecture_type = පුරාණ [[බෞද්ධ විහාර]] - මුල් අනුරාධපුර යුගය | architecture_style = | founded_by = [[කාවන්තිස්ස රජු]] | general_contractor = | facade_direction = | groundbreaking = | year_completed = ක්‍රිස්තු පූර්ව 2 වන සියවස | construction_cost = | specifications = | capacity = | length = | width = | width_nave = | height_max = | dome_quantity = | dome_height_outer = | dome_height_inner = | dome_dia_outer = | dome_dia_inner = | minaret_quantity = | minaret_height = | spire_quantity = | spire_height = | materials = | nrhp = | added = | refnum = | designated = | designation1 = | designation1_offname = | designation1_date = | designation1_type = | designation1_criteria = | designation1_number = | designation1_free1name = | designation1_free1value = | designation1_free2name = | designation1_free2value = }} '''සේරුවාවිල මංගල රජ මහා විහාරය''' යනු නැගෙනහිර පළාතේ [[ත්‍රිකුණාමලය]] දිස්ත්‍රික්කයේ පිහිටි පුරාණ [[බෞද්ධ]] විහාරස්ථානයක් වන අතර එය ශ්‍රී ලංකාවේ ඇති පාරිශුද්ධ වූ බෞද්ධ සිද්ධස්ථාන වන ([[සොළොස්මස්ථාන|සොලොස්මස්ථාන]]) 16 අතරින් 9 වන ස්ථානය වන '''තිස්සමහාවිහාරය''' ලෙස හදුන්වන විහාරය වේ. එය [[ගෞතම බුදුන් වහන්සේ|ගෞතම බුදුරජාණන් වහන්සේගේ]] ලලාට ධාතුන් වහන්සේ (පූජනීය නළල් ධාතුව) හා කේශ ධාතු තැන්පත් කර [[කාවන්තිස්ස රජ|කාවන්තිස්ස මහ රජු]] (ක්‍රි.පූ. 2 වන සියවස) විසින් ඉදිකරන ලද්දකි.මෙම විහාරය වර්තමානයේ [[මහමෙව්නාව භාවනා අසපු සංචිතය|මහමෙව්නාව භාවනා අසපු සංචිතයට]] අනුබද්ධිතව අමරපුර ශ්‍රී කලයාණිවංශ පාර්ශවය යටතේ ක්‍රියාත්මක වන ශ්‍රී ලංකාවේ පූජනීය විහාරස්ථානයකි. ගොඩබිමෙන් සහ මුහුදෙන් විහාරය වෙත ළඟා විමට හැකි අතර මුහුදු මාර්ගය [[ත්‍රිකුණාමලය|ත්‍රිකුණාමලයේ]] සිට මුතූර් දක්වා බෝට්ටුවකින් ආරම්භ වන අතර තවත් කිලෝමීටර් 16 ක දුරක් අතුරු මාර්ග වලින් ගමන් කළ යුතුය.ගොඩබිම් මාර්ගය [[කන්තලේ]] හරහා අල්ලයි මාර්ගය ඔස්සේ වන අතර එහි ආසන්න වශයෙන් කිලෝමීටර 45 ක් පමණ ගමන් කළ යුතුය.මීට අමතරව සෝමාවතියේ සිට ඝන වනාන්තරය හරහා වැටී ඇති සෝමාවතිය-සේරුවිල මාර්ගය ද සේරුවාවිල මංගල රජ මහා විහාරය වෙත ළගා විය හැකි තවත් මාර්ගයකි.<ref>https://whc.unesco.org/en/tentativelists/5083/</ref> ==සුවිශේෂත්වය== *බුදුරජාණන් වහන්සේ,උන්වහන්සේගේ තුන්වන ලංකාගමනයේදී පන්සියක් මහරහතන් වහන්සේල සමග මේ බිමට වැඩමකර නිරෝධසමාපත්තියට සුලු මොහොතක් සමවැදී සිටි පාරිශුද්ධ පින්බිමකි. *එසේම ඒ අවස්ථාවේ බුදුරජාණන් වහන්සේ සමග සේරුවාවිලට පැමිණ සිටි සමිද්ධිසුමන නා රජු විසින් බුදුරජුන් හට ලබා දුන් සපුමල් උන්වහන්සේ මේ භූමිය වෙත ඉස පූජා කල බව ධාතුවංශය තුල වේ.එවන් සිදුවීමක් පිලිබදව සදහන්ව ඇත්තේ මෙය පමණකි. *බුදුරජාණන් වහන්සේගේ ධාතුන් වහන්සේලා අතර විශාලතම ධාතූන් වහන්සේ වන ලලාට ධාතූන් වහන්සේ තැන්පත්ව ඇති එකම ස්ථානයයි. *එසේම තපස්සු භල්ලුක වෙලද දෙබෑයන්ට බුදුරජාණන් වහන්සේගේ ජීවමාන සමයේ ලැබුණු කේශ ධාතු කොටසක් ද සේරුවාවිල ස්තූපය තුල නිධන්ව ඇති බවට සඳහන් වේ. *සේරුවාවිල පුදබිම අතීතයේ මහරහතන් වහන්සේල 500 ක් වාසය කල බවට මූලාශ්‍ර සාධක වේ.සමහර පුරාවිද්‍යාඥයන් 12000 ක් මහරහතන් වහන්සේල වැඩසිටි මූලාශ්‍ර තුල සදහන් තිස්සමහාරාමය මෙය බවටද පිලිගනී. ==භෞතික ලක්ෂණ== ==ඉතිහාසය== බුද්ධ පරිනිර්වාණයෙන් පසුව බුදුරජාණන් වහන්සේගේ ධාතූන් වහන්සේල ද්‍රෝණ බමුණා විසින් ප්‍රදේශ 8 ක සිට පැමිණි රජවරු වෙත බෙදා දුන් අතර එසේ එක් ද්‍රෝණයක් ධාතූන් වහන්සේල කුසිනාරා නුවර මල්ල රජදරුවන්ට ලැබුණු බව සදහන්වේ. ඒ ධාතු කොටස තුල ලලාට ධාතූන් වහන්සේ වැඩසිටි අතර බුදුසසුනේ තෘතීය ශ්‍රාවක වූ ධුතාංගධාරී මහාකාශ්‍යප මහරහතන් වහන්සේ විසින් එම ධාතූන් වහන්සේ මල්ල රජදරුවන්ගෙන් ඉල්ලා ගනු ලැබීය.ඒ ලලාට ධාතූන් වහන්සේ පිළිබඳව බුදුරජාණන් වහන්සේ විසින් සිදුකල බුද්ධ අධිෂ්ඨානය දන්වා සිටීමෙනි. එම බුද්ධ අධිෂ්ඨානය තුල අනාගතයේ ලක්දිව මහාවාලුකා නදියේ දකුණුතෙර,සේරු නම් විල් කෙළවර, වරාහ සොණ්ඩ නම් ගල් කෙමිය සමීපයෙහි කාවන්තිස්ස නම් මහරජෙකු විසින් ලලාට ධාතුන් වහන්සේ නිධන් කර දාගැබයක් කරවන බව සදහන්ව තිබුණු බව මූලාශ්‍ර තුල දැක්වේ. ඒ අනුව මහාකාශ්‍යප මහරහතන් වහන්සේට ලලාට ධාතුව මල්ල රජදරුවන්ගෙන් ලබාගෙන අනාගත වාක්‍යය පවසා එය තම ශිෂ්‍ය නන්ද තෙරුන් වහන්සේට ලබාදුන් බවත් උන්වහන්සේ ලලාට ධාතුව විශාලා මහනුවර කූඨාගාර ශාලාවේ බුදුරජාණන් වහන්සේ වැඩසිටි ගන්ධකුටිය තුල තැන්පත් කර පුදසත්කාර පවත්වූ බවත් සදහන් වේ.කල්ගතවන විට නන්ද තෙරුන් අරහත්වය ලබා මහලු වියේදී පරිනිවීමට ආසන්න වූ විට උන්වහන්සේගේ ශිෂ්‍ය චන්ද්‍රගුප්ත මහරහතන් වහන්සේට ඉතිහාස කතාව පවසා ලලාට ධාතු බාරදුන් අතර උන්වහන්සේ එම ධාතූන් වහන්සේ සැවැත්නුවර ගන්ධකුටියේ තැන්පත් කර පුදසත්කාර පැවැත්වීය.පසුව පිලිවෙලින් භද්‍රසේන,ජයසේන,සංඝරක්ඛිත හා මහාදේව යන මහරහතන් වහන්සේලට ශිෂ්‍යානු ශිෂ්‍ය පරම්පරාවෙන් හිමි වූ අතර උන්වහන්සේල ද ලලාට ධාතුව දඹදිව පිහිටි බුදුරජුන්ගේ විවිධ ගන්ධකුටි තුල තැන්පත් කර පුදසත්කාර කල බව සදහන්වේ. අවසාන වශයෙන් හිමි වූ මහාදේව මහරහතන් වහන්සේ ලක්දිව බුදුසසුන පිහිටි පසු සුදුසු කල රුහුණ පාලනය කල මහානාග රජ සමයේ (අනුරාධපුරය දේවානම්පියතිස්ස මහරජ පාලනය කල සමය) රුහුණේ හත්ථොට්ඨ ජනපදයේ වනය තුළට තම ශිෂ්‍යයන් සමග වැඩම කල බවත් සදහන්වේ.එහිදී ධාතූන් වහන්සේ තුලින් සතර පෝයට රාත්‍රී කාලයේ වනාන්තරය තුලින් ඉහලට සුදු රැස් විහිදුණු බවත් එය දුටු මහාකාල නම් උපාසකයෙකු ධාතූන් වහන්සේ කෙරෙහි පැහැදි ධාතුගරයක් සදා දුන් බවත් පසුව එය රුහුණු රට පාලනය කල මහානාග යුවරජ වෙත දැන් වූ බවත් සදහන් වේ.පසුව මහානාග රජු විසින් ලලාට ධාතුන් වහන්සේ මාළිගය වෙත වඩමවා තම භාරකාරත්වය යටතේ තබාගත් බවත් එතුමාගෙන් පසුව යටාලතිස්ස, ගෝඨාභය රජුටත් පරපුරෙන් පරපුර හිමි වූ අතර ගෝඨාභය රජුගෙන් එය [[කාවන්තිස්ස රජු]] වෙත හිමි විය. ඉන්පසුව රජු අනාගත වාක්‍ය පරිදි විහාරමහාදේවියගේ සොහොයුරකු වූ චුල්ලපිණ්ඩපාතික තිස්ස මහරහතන් වහන්සේගේ සහ තිස්ස විහාරීය(වංශකතාවල සදහන් දකුණු පලාතේ ඇති දැනට නිවැරදිව හදුනාගෙන නොමැති තිස්ස විහාරය) සාගල මහරහතන් වහන්සේගේ උපදෙස් මත සේරුවාවිල ප්‍රදේශයේ වරාහසොණ්ඩ නම් ගල්කෙම අසබඩ ස්තූපය කරවූ බව සදහන් වේ.එසේම ස්තූපය ඉදිකිරීම උදෙසා ඊට ආසන්නව පිහිටි,දකුණු දළදා වහන්සේ නිධාපිත සේරුවිල සෝමනුවර සෝමාවතී විහාරයේ(වර්තමාන [[සේරුවිල විල්ගම්වෙහෙර රජ මහා විහාරය]]) මහා මහින්ද නම් මහරහතන් වහන්සේ සහ 50 නමක් වූ උන්වහන්සේගේ ශිෂ්‍ය පිරිසේත්,සේරුනුවර පාලනය කල ප්‍රාදේශීය රජකු වූ සිව රජුගේත්,සෝමනුවර ගිරිඅභා රජුගේත්,ලෝණ නුවර රජුගේත් නොමද සහය ලැබුණු බව සදහන් වේ. පසුව,ස්ථූපයේ ධාතුගර්භය මනරම්ව නිර්මාණය කර එහි පිහිටි රන් බුද්ධ ප්‍රතිමාවේ නළල් තලය මත ලලාට ධාතුව තැන්පත් කල අතර (රජුගේ අධිෂ්ඨානයක් මත වූ බව කියැවේ) රහතන් වහන්සේල විසින් නා ලොවින් ගෙනෙන ලද කේශ ධාතු ද එසේ ප්‍රතිමාවේ ශීර්ෂයේ පිහිටුවා වදාළ බව දැක්වේ. වැඩ නිමකරන ලද සේරුවාවිල ලලාට ධාතු ස්ථූපය චුල්ලපිණ්ඩපාතික තිස්ස මහරහතන් වහන්සේ හා සාගල මහරහතන් වහන්සේ ප්‍රධාන සඝ පිරිස වෙත පැවරූ බවද,රජු විසින් ස්ථූපයේ සිට තුන්යොදුනක් මානයේ ගම් බිම් විහාරයට පූජා කල බවත් වංශකතා තුල සදහන් වේ.<ref>https://archive.roar.media/sinhala/main/history/seruwila-stupa</ref><ref>https://www.wijeya.lk/features/11302/210-11302</ref><ref>https://archive.roar.media/sinhala/main/history/historic-seruwawila</ref><ref>http://amazinglanka.com/wp/seruwila/</ref> ==වර්තමාන ප්‍රතිසංස්කරණ== ක්‍රිස්තු වර්ෂ 1215 දී පමණ සිදු වූ කාලිංග මාඝ ආක්‍රමණ සමග මේ පුදබිම් ගරා වැටුණු අතර 1921 දී පමණ කැලෑවෙන් වැසී තිබූ මේ පුදබිම නැවත සොයාගනු ලැබුවේ අමරපුර ශ්‍රී කලයාණිවංශ පාර්ශවයේ මහානායක ධුරන්ධරව වැඩවිසූ [[දඹගස්ආරේ ශ්‍රී සුමේධංකර මහානායක හිමි|දඹගස්ආරේ ශ්‍රී සුමේධංකර මහානායක හිමියන්]] විසිනි. ඒ ,ඒ වනවිටත් ලලාට ධාතු ස්ථූපය ලෙස දකුණු පලාතේ විහාරයක් තිස්සමහාරාමය ලෙස හදුන්වාගෙන තිබූ පසුබිමක සුමේධංකර හිමයන් ධාතුවංශය කියවා නිවැරදි ස්ථානය දැන ගාල්ල,දොඩන්දූව වරායෙන් දායකපරිසක් සමග නැව්නැග ත්‍රිකුණාමලයට පැමිණ ඝන කැලෑව තුල සේරුවාවිල පුදබිම සොයාගැනීමත් සමගිනි.සේරුවිල පුදබිම සොයාගන්නා විට උන්වහන්සේ යොවුන්ස්වා වියේ පසුවූ ලබාල ස්වාමීන් වහන්සේ නමක් විය. සේරුවිල ස්ථූපය සොයාගෙන වර්ෂ දෙකකට පමණ පසු චෛත්‍යය වර්ධන සමිතිය නම් සමිතියක් පිහිටුවා ස්ථූපයේ ප්‍රතිසංස්කරණ කටයුතු ඇරඹුණු අතර වසර 6 කින් වැඩ නිම කරනු ලැබීය.උන්වහන්වසේ 1984 දී අපවත් වුණු අතර ඉන්පසුව උතුරු - නැගෙනහිර පැවති කොටි ත්‍රස්‌තවාදය හමුවේ විහාරය රැකගෙන විහාරාධිපතිත්වය දරන ලද්දේ සේරුවිල සරණකිත්ති අනුනාහිමියන් විසිනි.<ref>https://www.budusarana.lk/budusarana/2011/08/13/tmp.asp?ID=temp01</ref><ref>https://mahamegha.lk/2015/08/02/seruwawila/</ref> ස්තූපය සොයාගෙන ප්‍රතිසංස්කරණයෙන් අනතුරුව බදාම තට්ටුව ඉරිතැලීම් ආදිය වැනි කරුණු මත 2012 දී [[කිරිබත්ගොඩ ඤාණානන්ද හිමි|කිරිබත්ගොඩ ඤාණානන්ද හිමියන්]] ඇතුලු [[මහමෙව්නාව භාවනා අසපු සංචිතය|මහමෙව්නාව අසපුව සංචිතයේ]] දායකත්වයෙන් ස්ථූපයේ අවසන් වරට ප්‍රතිසංස්කරණ කටයුතු සිදුවිය. 2016 දී [[සේරුවිල සරණකිත්ති හිමි|සේරුවිල සරණකිත්ති අනුනාහිමියන්ගේ]] අපවත් වීමෙන් පසුව මුංහේනේ මෙත්තාරාම නා හිමි විහාරාධිපති ධූරයට පත් වූ අතර 2021 දී උන්වහන්සේගේ අපවත්වීමෙන් පසුව 2021 උන්වහන්සේගේ හා කිරිබත්ගොඩ ඤාණානන්ද හිමියන්ගේ ශිෂ්‍ය නමක් වන අලුදෙණියේ සුබෝධි නා හිමි විහාරාධිපති ධූරයට පත්ර කරගනු ලැබීය.මේ වන විට සේරුවාවිල මංගල රජ මහා විහාරය උන්වහන්සේගේ විහාරාධිපතිත්වය යටතේ [[මහමෙව්නාව භාවනා අසපු සංචිතය|මහමෙව්නාව භාවනා අසපු සංචිතයට අනුබද්ධිතව]],[[අමරපුර නිකාය| අමරපුර ශ්‍රී කලයාණිවංශ පාර්ශවයේ]] ප්‍රධානතම විහාරස්ථානයක් ලෙස පවත්වාගෙන එනු ලබයි. ==පුරාවිද්‍යාත්මක සාධක== අවධි කිහිපයක පුරාවිද්‍යාත්මක සාධක හමුවන අතර විහාරය මුල් අනුරාධපුර යුගයට අයත් වේ.සේරුවාවිල ගිරි ලිපිය තුල මෙම විහාරය '''තිස්සමහාවිහාරය''' ලෙස හදුන්වා තිබෙන අතර,ධාතුවංශය තුල ද මේ විහාරය තිස්සමහාවිහාරය ලෙස හදුන්වා තිබේ. නයිපෙන නවයකින් සහ හතකින් ආවරණය ලත් බුද්ධ ප්‍රතිමා 3 ක් හමුව තිබේ. මීට අමතරව කටාරම් කොටන ලද ගල් ගුහා කිහිපයක් ද,ඉපැරණි බෝධිඝරයක්,වරාහ සොණ්ඩ නම් ගල්කෙම,ආරාමික නටඹුන්,ශෛලමය මල් ආසන සහ ශෛලමය පොකුණු දැකගත හැකිවේ. ලංකාවේ කිසිදු විහාරයක දක්නට නොලැබෙන ගඩොල් වාහල්කඩ සතරක් ද ස්තූප මලුවේ වේ. ==වන්දනා ගාථාව== <blockquote>'''ලංකාවධූ පියපති සිරිකාකවණ්ණ<br>තිස්සව්හයේන මුණිරාජ ලලාට ධාතුං<br>ගබ්භේ නිධාපිය සුණිම්මිත ඡාරූරූපං<br>වන්දාමි මංගල මහං ථුල ථූපරාජං<br>සේරුනාම සරාසංන්නේ සාරථි සරඨානගං<br>වන්දේ කාරිතතිස්සේන ලලාට ධාතු චේතියං'''</blockquote> ==සේරු නම් විල== මෙම ප්‍රදේශයේ සේරුවිල නම් විලක් පිහිටා ඇති අතර එය අතීතයේ අක්කර 12000 කට වඩා විශාල විලක් වූ බවටත් එය ශ්‍රී ලංකාවේ විශාලතම ස්වභාවික ජලාශය වූ බවටත් වාර්තා තිබේ.පසුව ඇතිවූ ස්වභාවික ව්‍යසන නිසා විලට හානි වූ අතර 1980 වැනි පසුකාලයේ සිට විලේ විල්ලු ප්‍රදේශ මිනිසුන් අත්පත් කරගැනීම වැනි කරුණු නිසා වර්තමානයේ අක්කර 1000 කටත් වඩා අඩු භූමි ප්‍රදේශයකට අඩු වී තිබේ.වර්තමානයේ සේරුවිල ජලාශය යන නම වෙනුවට අල්ලායි ජලාශය යන නම භාවිතා වේ. ==සේරුවාවිල ප්‍රදේශය== මූලාශ්‍ර ගත තොරතුරු අනුව මෙම ප්‍රදේශයේ පිහිටා ඇති සේරුවිල නම් විල (වර්තමාන අල්ලායි ජලාශය ලෙස දැක්වේ) නිසා සේරුවාවිල නම ලැබී තිබේ.මෙම විලට නිතර සේරු නම් පක්ෂීන් විශාල ප්‍රමාණයක් පැමිණි බැවින් එසේ නිර්මාණය වූ බවට මතයක් පවතී. ඊට අමතරව සේරුවාවිල ආශ්‍රිතව විශාල විහාරය විහාර ගණනක් පවති අතර (කොට්ටියාරම් පත්තුවට අයත් ප්‍රදේශයකි-කොට්ටියාරම් යනු කෝටියක් ආරාම පැවති බවට අදහසක් දෙන වදනකි) ඈත අතීතයේ මේ ආශ්‍රිතව විශාල භික්ෂු පිරිසක් විසූ බවට තොරතුරු වේ.විශේෂයෙන්ම මේ ආශ්‍රිතව තිබෙන සේරුවාවිල මංගල රජ මහා විහාරය(තිස්සමහාවිහාරය) සහ වර්තමානයේ [[සේරුවිල විල්ගම්වෙහෙර රජ මහා විහාරය]]<ref>https://amazinglanka.com/wp/nelumgama-wilgamvehera/</ref> ලෙස හදුන්වන පැරණි සෝමාවතී විහාරය නිසා ඒ ආශ්‍රිතවම විශාල සඝ පිරිසක් විසූ බවට තොරතුරු තිබේ.නිරන්තරයෙන් භික්ෂූන් වහන්සේලා පැන් පහසු වීමට මෙම විලට පැමිණි බවත් ඒ අරුතින් "සිවුරු ආ විල" සේරුවාවිල වූ බවට මතයක් ද පවතී.අදට සේරුවිල විල්ගම්වෙහෙර රජ මහා විහාරය මෙම විලට පසෙකින් පිහිටා තිබේ. [[රිචඩ් ලෙස්ලි බ්‍රෝහියර්|රිචඩ් ලෙස්ලි බ්‍රෝහියර්ට]] අනුව සේරුවිල ප්‍රදේශය මහවැලි ගඟේ ගංවතුර ජලය එක්රැස් වූ විශාල වගුරු බිමක් හෝ විල්ලුවක් විය. මෙම විල්ලුව සංක්‍රමණික කාලවලදී විශාල තේල් (සේරු) රැළගේ නිවහන විය. එම ස්ථානය සේරුවාවිල ලෙස හඳුන්වනු ලැබුවේ එසේ විය හැකි බව විද්වතෙක් ලෙස එතුමාගේ මතයකි.<ref>''Seeing Ceylon'' by R. L. Brohier</ref><ref>{{cite web |title=Seruwila Mangala Raja Maha Vihara |url=https://whc.unesco.org/en/tentativelists/5083/ |publisher=UNESCO.org |accessdate=2011-09-03}}</ref> මීට අමතරව සේරුවාවිල ආශ්‍රිතව තිබූ කිලවෙඩ්ඩි ශ්‍රී වර්ධන බෝධිය සේරුවිල මංගල රජ මහා විහාරයට අයත් ව තිබූ දෙතිස්ඵලරැහ බෝධීන් වහන්සේ වූ බවට විද්වතුන් විශ්වාස කරයි.වර්තමානයේ ඒ බෝධීන් වහන්සේ දක්නට නොලැබෙන අතර 1970 දශකයේ හින්දු භක්තිකයන් විසින් බෝධීන් වහන්සේ අපවත්කර ඒ ස්ථානය මත කෝවිලක් ඉදිකර ඇත.<ref>https://amazinglanka.com/wp/siriwardhana-bodhi/</ref> ==වෙනත් ලිපි== *[[සේරුවිල විල්ගම්වෙහෙර රජ මහා විහාරය|සේරුවිල විල්ගම්වෙහෙර සෝමාවතී රජ මහා විහාරය]] *[[වෙල්ගම් වෙහෙර]] *[[ගෞතම බුදුන්ගේ ධාතූන්]] *[[රුවන්වැලිසෑය]] *[[සොළොස්මස්ථාන]] *[[මහමෙව්නාව භාවනා අසපු සංචිතය]] * [[ශ්‍රී ලංකාවේ පුරාවිද්‍යා ආරක්‍ෂිත ස්මාරක ලැයිස්තුව]] ==මූලාශ්‍ර== {{Reflist}} == වැඩිදුර කියවීම == * ''ඓතිහාසික සේරුවිල ({{Lang-en|Historic Seruwila}})'': ප්‍රකාශයට පත් නොකළ M.A. නිබන්ධනයක් P.D. රත්නසිරි කැලණිය විශ්වවිද්‍යාලයේ පුරාවිද්‍යා පශ්චාත් උපාධි විභාගයට ඉදිරිපත් කළේ ය. 2002 මැයි මාසයේ දී ඉදිරිපත් කරන ලදී. == බාහිර සබැඳි == *[http://www.cultural.gov.lk/ නිල වෙබ් අඩවිය - සංස්කෘතික හා කලා අමාත්‍යාංශය, ශ්‍රී ලංකාව] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20220622192630/https://www.cultural.gov.lk/ |date=2022-06-22 }} {{DEFAULTSORT:සේරුවාවිල මංගල රජ මහා විහාරය}} [[ප්‍රවර්ගය:ත්‍රිකුණාමලය දිස්ත්‍රික්කයේ බෞද්ධ විහාරස්ථාන]] [[ප්‍රවර්ගය:ශ්‍රී ලංකාවේ ස්තූප]] [[ප්‍රවර්ගය:ත්‍රිකුණාමලය දිස්ත්‍රික්කයේ පුරාවිද්‍යා ආරක්ෂිත ස්මාරක]] jtiexseqszvwzs5vx7jm7ibpj8vsp85 754425 754423 2025-07-08T17:48:17Z 112.134.146.223 754425 wikitext text/x-wiki {{More citations needed|date=October 2024}} {{Infobox religious building | building_name = සේරුවාවිල මංගල රජ මහා විහාරය{{smaller|{{smaller|{{smaller|<br>(මහමෙව්නාව අසපු සංචිතයට අනුබද්ධිත)}}}}}} | native_name = Seruwawila Mangala Raja Maha Vihara | image = Seruvila Mangala Raja Maha Viharaya.jpg | image_size = | alt = සේරුවාවිල මංගල රජ මහා විහාරය | caption = සේරුවාවිල මංගල රජ මහා විහාරය | map_type = ශ්‍රී ලංකාව | map_size = | location = සේරුවාවිල, [[ශ්‍රී ලංකාව]] | coordinates = {{coord|8|22|15|N|81|19|09.8|E|display=inline,title}} | religious_affiliation = ථේරවාද බුදුදහම |sect =[[අමරපුර නිකාය|අමරපුර ශ්‍රී කලයාණිවංශ පාර්ශවය]] - [[මහමෙව්නාව භාවනා අසපු සංචිතය|මහමෙව්නාව භාවනා අසපු සංචිතයට අනුබද්ධිතව]] | region = | state = සේරුවාවිල | province = [[නැගෙනහිර පළාත, ශ්‍රී ලංකාව|නැගෙනහිර පළාත]] | territory = | prefecture = | sector = | district = [[ත්‍රිකුණාමලය දිස්ත්‍රික්කය|ත්‍රිකුණාමලය]] | cercle = | municipality = | consecration_year = | status = | functional_status = | heritage_designation = [[ශ්‍රී ලංකාවේ පුරාවිද්‍යා ආරක්ෂිත ස්මාරක ලැයිස්තුව|පුරාවිද්‍යා ආරක්ෂිත ස්මාරකය]]<ref name="Archaeological">{{cite web|url=http://www.archaeology.gov.lk/web/index.phpoption=com_content&view=article&id=104:seruwila&catid=51:sites&Itemid=99&lang=en|date=|title=Seruwila |publisher=[[Department of Archaeology (Sri Lanka)|Department of Archaeology]]|accessdate=29 March 2016}}</ref> (1962) | leadership = අලුදෙණියේ සුබෝධි ස්ථවිර<br>[[මහමෙව්නාව භාවනා අසපු සංචිතය|(මහමෙව්නාව අසපු සංචිතයට අනුබද්ධිතව)]] | website = | architecture = yes | architect = | architecture_type = පුරාණ [[බෞද්ධ විහාර]] - මුල් අනුරාධපුර යුගය | architecture_style = | founded_by = [[කාවන්තිස්ස රජු]] | general_contractor = | facade_direction = | groundbreaking = | year_completed = ක්‍රිස්තු පූර්ව 2 වන සියවස | construction_cost = | specifications = | capacity = | length = | width = | width_nave = | height_max = | dome_quantity = | dome_height_outer = | dome_height_inner = | dome_dia_outer = | dome_dia_inner = | minaret_quantity = | minaret_height = | spire_quantity = | spire_height = | materials = | nrhp = | added = | refnum = | designated = | designation1 = | designation1_offname = | designation1_date = | designation1_type = | designation1_criteria = | designation1_number = | designation1_free1name = | designation1_free1value = | designation1_free2name = | designation1_free2value = }} '''සේරුවාවිල මංගල රජ මහා විහාරය''' යනු නැගෙනහිර පළාතේ [[ත්‍රිකුණාමලය]] දිස්ත්‍රික්කයේ පිහිටි පුරාණ [[බෞද්ධ]] විහාරස්ථානයක් වන අතර එය ශ්‍රී ලංකාවේ ඇති පාරිශුද්ධ වූ බෞද්ධ සිද්ධස්ථාන වන ([[සොළොස්මස්ථාන|සොලොස්මස්ථාන]]) 16 අතරින් 9 වන ස්ථානය වන '''තිස්සමහාවිහාරය''' ලෙස හදුන්වන විහාරය වේ. එය [[ගෞතම බුදුන් වහන්සේ|ගෞතම බුදුරජාණන් වහන්සේගේ]] ලලාට ධාතුන් වහන්සේ (පූජනීය නළල් ධාතුව) හා කේශ ධාතු තැන්පත් කර [[කාවන්තිස්ස රජ|කාවන්තිස්ස මහ රජු]] (ක්‍රි.පූ. 2 වන සියවස) විසින් ඉදිකරන ලද්දකි.මෙම විහාරය වර්තමානයේ [[මහමෙව්නාව භාවනා අසපු සංචිතය|මහමෙව්නාව භාවනා අසපු සංචිතයට]] අනුබද්ධිතව අමරපුර ශ්‍රී කලයාණිවංශ පාර්ශවය යටතේ ක්‍රියාත්මක වන ශ්‍රී ලංකාවේ පූජනීය විහාරස්ථානයකි. ගොඩබිමෙන් සහ මුහුදෙන් විහාරය වෙත ළඟා විමට හැකි අතර මුහුදු මාර්ගය [[ත්‍රිකුණාමලය|ත්‍රිකුණාමලයේ]] සිට මුතූර් දක්වා බෝට්ටුවකින් ආරම්භ වන අතර තවත් කිලෝමීටර් 16 ක දුරක් අතුරු මාර්ග වලින් ගමන් කළ යුතුය.ගොඩබිම් මාර්ගය [[කන්තලේ]] හරහා අල්ලයි මාර්ගය ඔස්සේ වන අතර එහි ආසන්න වශයෙන් කිලෝමීටර 45 ක් පමණ ගමන් කළ යුතුය.මීට අමතරව සෝමාවතියේ සිට ඝන වනාන්තරය හරහා වැටී ඇති සෝමාවතිය-සේරුවිල මාර්ගය ද සේරුවාවිල මංගල රජ මහා විහාරය වෙත ළගා විය හැකි තවත් මාර්ගයකි.<ref>https://whc.unesco.org/en/tentativelists/5083/</ref> ==සුවිශේෂත්වය== *බුදුරජාණන් වහන්සේ,උන්වහන්සේගේ තුන්වන ලංකාගමනයේදී පන්සියක් මහරහතන් වහන්සේල සමග මේ බිමට වැඩමකර නිරෝධසමාපත්තියට සුලු මොහොතක් සමවැදී සිටි පාරිශුද්ධ පින්බිමකි. *එසේම ඒ අවස්ථාවේ බුදුරජාණන් වහන්සේ සමග සේරුවාවිලට පැමිණ සිටි සමිද්ධිසුමන නා රජු විසින් බුදුරජුන් හට ලබා දුන් සපුමල් උන්වහන්සේ මේ භූමිය වෙත ඉස පූජා කල බව ධාතුවංශය තුල වේ.එවන් සිදුවීමක් පිලිබදව සදහන්ව ඇත්තේ මෙය පමණකි. *බුදුරජාණන් වහන්සේගේ ධාතුන් වහන්සේලා අතර විශාලතම ධාතූන් වහන්සේ වන ලලාට ධාතූන් වහන්සේ තැන්පත්ව ඇති එකම ස්ථානයයි. *එසේම තපස්සු භල්ලුක වෙලද දෙබෑයන්ට බුදුරජාණන් වහන්සේගේ ජීවමාන සමයේ ලැබුණු කේශ ධාතු කොටසක් ද සේරුවාවිල ස්තූපය තුල නිධන්ව ඇති බවට සඳහන් වේ. *සේරුවාවිල පුදබිම අතීතයේ මහරහතන් වහන්සේල 500 ක් වාසය කල බවට මූලාශ්‍ර සාධක වේ.සමහර පුරාවිද්‍යාඥයන් 12000 ක් මහරහතන් වහන්සේල වැඩසිටි මූලාශ්‍ර තුල සදහන් තිස්සමහාරාමය මෙය බවටද පිලිගනී. ==භෞතික ලක්ෂණ== ==ඉතිහාසය== බුද්ධ පරිනිර්වාණයෙන් පසුව බුදුරජාණන් වහන්සේගේ ධාතූන් වහන්සේල ද්‍රෝණ බමුණා විසින් ප්‍රදේශ 8 ක සිට පැමිණි රජවරු වෙත බෙදා දුන් අතර එසේ එක් ද්‍රෝණයක් ධාතූන් වහන්සේල කුසිනාරා නුවර මල්ල රජදරුවන්ට ලැබුණු බව සදහන්වේ. ඒ ධාතු කොටස තුල ලලාට ධාතූන් වහන්සේ වැඩසිටි අතර බුදුසසුනේ තෘතීය ශ්‍රාවක වූ ධුතාංගධාරී මහාකාශ්‍යප මහරහතන් වහන්සේ විසින් එම ධාතූන් වහන්සේ මල්ල රජදරුවන්ගෙන් ඉල්ලා ගනු ලැබීය.ඒ ලලාට ධාතූන් වහන්සේ පිළිබඳව බුදුරජාණන් වහන්සේ විසින් සිදුකල බුද්ධ අධිෂ්ඨානය දන්වා සිටීමෙනි. එම බුද්ධ අධිෂ්ඨානය තුල අනාගතයේ ලක්දිව මහාවාලුකා නදියේ දකුණුතෙර,සේරු නම් විල් කෙළවර, වරාහ සොණ්ඩ නම් ගල් කෙමිය සමීපයෙහි කාවන්තිස්ස නම් මහරජෙකු විසින් ලලාට ධාතුන් වහන්සේ නිධන් කර දාගැබයක් කරවන බව සදහන්ව තිබුණු බව මූලාශ්‍ර තුල දැක්වේ. ඒ අනුව මහාකාශ්‍යප මහරහතන් වහන්සේට ලලාට ධාතුව මල්ල රජදරුවන්ගෙන් ලබාගෙන අනාගත වාක්‍යය පවසා එය තම ශිෂ්‍ය නන්ද තෙරුන් වහන්සේට ලබාදුන් බවත් උන්වහන්සේ ලලාට ධාතුව විශාලා මහනුවර කූඨාගාර ශාලාවේ බුදුරජාණන් වහන්සේ වැඩසිටි ගන්ධකුටිය තුල තැන්පත් කර පුදසත්කාර පවත්වූ බවත් සදහන් වේ.කල්ගතවන විට නන්ද තෙරුන් අරහත්වය ලබා මහලු වියේදී පරිනිවීමට ආසන්න වූ විට උන්වහන්සේගේ ශිෂ්‍ය චන්ද්‍රගුප්ත මහරහතන් වහන්සේට ඉතිහාස කතාව පවසා ලලාට ධාතු බාරදුන් අතර උන්වහන්සේ එම ධාතූන් වහන්සේ සැවැත්නුවර ගන්ධකුටියේ තැන්පත් කර පුදසත්කාර පැවැත්වීය.පසුව පිලිවෙලින් භද්‍රසේන,ජයසේන,සංඝරක්ඛිත හා මහාදේව යන මහරහතන් වහන්සේලට ශිෂ්‍යානු ශිෂ්‍ය පරම්පරාවෙන් හිමි වූ අතර උන්වහන්සේල ද ලලාට ධාතුව දඹදිව පිහිටි බුදුරජුන්ගේ විවිධ ගන්ධකුටි තුල තැන්පත් කර පුදසත්කාර කල බව සදහන්වේ. අවසාන වශයෙන් හිමි වූ මහාදේව මහරහතන් වහන්සේ ලක්දිව බුදුසසුන පිහිටි පසු සුදුසු කල රුහුණ පාලනය කල මහානාග රජ සමයේ (අනුරාධපුරය දේවානම්පියතිස්ස මහරජ පාලනය කල සමය) රුහුණේ හත්ථොට්ඨ ජනපදයේ වනය තුළට තම ශිෂ්‍යයන් සමග වැඩම කල බවත් සදහන්වේ.එහිදී ධාතූන් වහන්සේ තුලින් සතර පෝයට රාත්‍රී කාලයේ වනාන්තරය තුලින් ඉහලට සුදු රැස් විහිදුණු බවත් එය දුටු මහාකාල නම් උපාසකයෙකු ධාතූන් වහන්සේ කෙරෙහි පැහැදි ධාතුගරයක් සදා දුන් බවත් පසුව එය රුහුණු රට පාලනය කල මහානාග යුවරජ වෙත දැන් වූ බවත් සදහන් වේ.පසුව මහානාග රජු විසින් ලලාට ධාතුන් වහන්සේ මාළිගය වෙත වඩමවා තම භාරකාරත්වය යටතේ තබාගත් බවත් එතුමාගෙන් පසුව යටාලතිස්ස, ගෝඨාභය රජුටත් පරපුරෙන් පරපුර හිමි වූ අතර ගෝඨාභය රජුගෙන් එය [[කාවන්තිස්ස රජු]] වෙත හිමි විය. ඉන්පසුව රජු අනාගත වාක්‍ය පරිදි විහාරමහාදේවියගේ සොහොයුරකු වූ චුල්ලපිණ්ඩපාතික තිස්ස මහරහතන් වහන්සේගේ සහ තිස්ස විහාරීය(වංශකතාවල සදහන් දකුණු පලාතේ ඇති දැනට නිවැරදිව හදුනාගෙන නොමැති තිස්ස විහාරය) සාගල මහරහතන් වහන්සේගේ උපදෙස් මත සේරුවාවිල ප්‍රදේශයේ වරාහසොණ්ඩ නම් ගල්කෙම අසබඩ ස්තූපය කරවූ බව සදහන් වේ.එසේම ස්තූපය ඉදිකිරීම උදෙසා ඊට ආසන්නව පිහිටි,දකුණු දළදා වහන්සේ නිධාපිත සේරුවිල සෝමනුවර සෝමාවතී විහාරයේ(වර්තමාන [[සේරුවිල විල්ගම්වෙහෙර රජ මහා විහාරය]]) මහා මහින්ද නම් මහරහතන් වහන්සේ සහ 50 නමක් වූ උන්වහන්සේගේ ශිෂ්‍ය පිරිසේත්,සේරුනුවර පාලනය කල ප්‍රාදේශීය රජකු වූ සිව රජුගේත්,සෝමනුවර ගිරිඅභා රජුගේත්,ලෝණ නුවර රජුගේත් නොමද සහය ලැබුණු බව සදහන් වේ. පසුව,ස්ථූපයේ ධාතුගර්භය මනරම්ව නිර්මාණය කර එහි පිහිටි රන් බුද්ධ ප්‍රතිමාවේ නළල් තලය මත ලලාට ධාතුව තැන්පත් කල අතර (රජුගේ අධිෂ්ඨානයක් මත වූ බව කියැවේ) රහතන් වහන්සේල විසින් නා ලොවින් ගෙනෙන ලද කේශ ධාතු ද එසේ ප්‍රතිමාවේ ශීර්ෂයේ පිහිටුවා වදාළ බව දැක්වේ. වැඩ නිමකරන ලද සේරුවාවිල ලලාට ධාතු ස්ථූපය චුල්ලපිණ්ඩපාතික තිස්ස මහරහතන් වහන්සේ හා සාගල මහරහතන් වහන්සේ ප්‍රධාන සඝ පිරිස වෙත පැවරූ බවද,රජු විසින් ස්ථූපයේ සිට තුන්යොදුනක් මානයේ ගම් බිම් විහාරයට පූජා කල බවත් වංශකතා තුල සදහන් වේ.<ref>https://archive.roar.media/sinhala/main/history/seruwila-stupa</ref><ref>https://www.wijeya.lk/features/11302/210-11302</ref><ref>https://archive.roar.media/sinhala/main/history/historic-seruwawila</ref><ref>http://amazinglanka.com/wp/seruwila/</ref> ==වර්තමාන ප්‍රතිසංස්කරණ== ක්‍රිස්තු වර්ෂ 1215 දී පමණ සිදු වූ කාලිංග මාඝ ආක්‍රමණ සමග මේ පුදබිම් ගරා වැටුණු අතර 1921 දී පමණ කැලෑවෙන් වැසී තිබූ මේ පුදබිම නැවත සොයාගනු ලැබුවේ අමරපුර ශ්‍රී කලයාණිවංශ පාර්ශවයේ මහානායක ධුරන්ධරව වැඩවිසූ [[දඹගස්ආරේ ශ්‍රී සුමේධංකර මහානායක හිමි|දඹගස්ආරේ ශ්‍රී සුමේධංකර මහානායක හිමියන්]] විසිනි. ඒ ,ඒ වනවිටත් ලලාට ධාතු ස්ථූපය ලෙස දකුණු පලාතේ විහාරයක් තිස්සමහාරාමය ලෙස හදුන්වාගෙන තිබූ පසුබිමක සුමේධංකර හිමයන් ධාතුවංශය කියවා නිවැරදි ස්ථානය දැන ගාල්ල,දොඩන්දූව වරායෙන් දායකපරිසක් සමග නැව්නැග ත්‍රිකුණාමලයට පැමිණ ඝන කැලෑව තුල සේරුවාවිල පුදබිම සොයාගැනීමත් සමගිනි.සේරුවිල පුදබිම සොයාගන්නා විට උන්වහන්සේ යොවුන්ස්වා වියේ පසුවූ ලබාල ස්වාමීන් වහන්සේ නමක් විය. සේරුවිල ස්ථූපය සොයාගෙන වර්ෂ දෙකකට පමණ පසු චෛත්‍යය වර්ධන සමිතිය නම් සමිතියක් පිහිටුවා ස්ථූපයේ ප්‍රතිසංස්කරණ කටයුතු ඇරඹුණු අතර වසර 6 කින් වැඩ නිම කරනු ලැබීය.උන්වහන්වසේ 1984 දී අපවත් වුණු අතර ඉන්පසුව උතුරු - නැගෙනහිර පැවති කොටි ත්‍රස්‌තවාදය හමුවේ විහාරය රැකගෙන විහාරාධිපතිත්වය දරන ලද්දේ සේරුවිල සරණකිත්ති අනුනාහිමියන් විසිනි.<ref>https://www.budusarana.lk/budusarana/2011/08/13/tmp.asp?ID=temp01</ref><ref>https://mahamegha.lk/2015/08/02/seruwawila/</ref> ස්තූපය සොයාගෙන ප්‍රතිසංස්කරණයෙන් අනතුරුව බදාම තට්ටුව ඉරිතැලීම් ආදිය වැනි කරුණු මත 2012 දී [[කිරිබත්ගොඩ ඤාණානන්ද හිමි|කිරිබත්ගොඩ ඤාණානන්ද හිමියන්]] ඇතුලු [[මහමෙව්නාව භාවනා අසපු සංචිතය|මහමෙව්නාව අසපුව සංචිතයේ]] දායකත්වයෙන් ස්ථූපයේ අවසන් වරට ප්‍රතිසංස්කරණ කටයුතු සිදුවිය. 2016 දී [[සේරුවිල සරණකිත්ති හිමි|සේරුවිල සරණකිත්ති අනුනාහිමියන්ගේ]] අපවත් වීමෙන් පසුව මුංහේනේ මෙත්තාරාම නා හිමි විහාරාධිපති ධූරයට පත් වූ අතර 2021 දී උන්වහන්සේගේ අපවත්වීමෙන් පසුව 2021 උන්වහන්සේගේ හා කිරිබත්ගොඩ ඤාණානන්ද හිමියන්ගේ ශිෂ්‍ය නමක් වන අලුදෙණියේ සුබෝධි නා හිමි විහාරාධිපති ධූරයට පත්ර කරගනු ලැබීය.මේ වන විට සේරුවාවිල මංගල රජ මහා විහාරය උන්වහන්සේගේ විහාරාධිපතිත්වය යටතේ [[මහමෙව්නාව භාවනා අසපු සංචිතය|මහමෙව්නාව භාවනා අසපු සංචිතයට අනුබද්ධිතව]],[[අමරපුර නිකාය| අමරපුර ශ්‍රී කලයාණිවංශ පාර්ශවයේ]] ප්‍රධානතම විහාරස්ථානයක් ලෙස පවත්වාගෙන එනු ලබයි. ==පුරාවිද්‍යාත්මක සාධක== අවධි කිහිපයක පුරාවිද්‍යාත්මක සාධක හමුවන අතර විහාරය මුල් අනුරාධපුර යුගයට අයත් වේ.සේරුවාවිල ගිරි ලිපිය තුල මෙම විහාරය '''තිස්සමහාවිහාරය''' ලෙස හදුන්වා තිබෙන අතර,ධාතුවංශය තුල ද මේ විහාරය තිස්සමහාවිහාරය ලෙස හදුන්වා තිබේ. නයිපෙන නවයකින් සහ හතකින් ආවරණය ලත් බුද්ධ ප්‍රතිමා 3 ක් හමුව තිබේ. මීට අමතරව කටාරම් කොටන ලද ගල් ගුහා කිහිපයක් ද,ඉපැරණි බෝධිඝරයක්,වරාහ සොණ්ඩ නම් ගල්කෙම,ආරාමික නටඹුන්,ශෛලමය මල් ආසන සහ ශෛලමය පොකුණු දැකගත හැකිවේ. ලංකාවේ කිසිදු විහාරයක දක්නට නොලැබෙන ගඩොල් වාහල්කඩ සතරක් ද ස්තූප මලුවේ වේ. ==වන්දනා ගාථාව== <blockquote>'''ලංකාවධූ පියපති සිරිකාකවණ්ණ<br>තිස්සව්හයේන මුණිරාජ ලලාට ධාතුං<br>ගබ්භේ නිධාපිය සුණිම්මිත ඡාරූරූපං<br>වන්දාමි මංගල මහං ථුල ථූපරාජං<br>සේරුනාම සරාසංන්නේ සාරථි සරඨානගං<br>වන්දේ කාරිතතිස්සේන ලලාට ධාතු චේතියං'''</blockquote> ==සේරු නම් විල== මෙම ප්‍රදේශයේ සේරුවිල නම් විලක් පිහිටා ඇති අතර එය අතීතයේ අක්කර 12000 කට වඩා විශාල විලක් වූ බවටත් එය ශ්‍රී ලංකාවේ විශාලතම ස්වභාවික ජලාශය වූ බවටත් වාර්තා තිබේ.පසුව ඇතිවූ ස්වභාවික ව්‍යසන නිසා විලට හානි වූ අතර 1980 වැනි පසුකාලයේ සිට විලේ විල්ලු ප්‍රදේශ මිනිසුන් අත්පත් කරගැනීම වැනි කරුණු නිසා වර්තමානයේ අක්කර 1000 කටත් වඩා අඩු භූමි ප්‍රදේශයකට අඩු වී තිබේ.වර්තමානයේ සේරුවිල ජලාශය යන නම වෙනුවට අල්ලායි ජලාශය යන නම භාවිතා වේ. ==සේරුවාවිල ප්‍රදේශය== මූලාශ්‍ර ගත තොරතුරු අනුව මෙම ප්‍රදේශයේ පිහිටා ඇති සේරුවිල නම් විල (වර්තමාන අල්ලායි ජලාශය ලෙස දැක්වේ) නිසා සේරුවාවිල නම ලැබී තිබේ.මෙම විලට නිතර සේරු නම් පක්ෂීන් විශාල ප්‍රමාණයක් පැමිණි බැවින් එසේ නිර්මාණය වූ බවට මතයක් පවතී. ඊට අමතරව සේරුවාවිල ආශ්‍රිතව විශාල විහාරය විහාර ගණනක් පවති අතර (කොට්ටියාරම් පත්තුවට අයත් ප්‍රදේශයකි-කොට්ටියාරම් යනු කෝටියක් ආරාම පැවති බවට අදහසක් දෙන වදනකි) ඈත අතීතයේ මේ ආශ්‍රිතව විශාල භික්ෂු පිරිසක් විසූ බවට තොරතුරු වේ.විශේෂයෙන්ම මේ ආශ්‍රිතව තිබෙන සේරුවාවිල මංගල රජ මහා විහාරය(තිස්සමහාවිහාරය) සහ වර්තමානයේ [[සේරුවිල විල්ගම්වෙහෙර රජ මහා විහාරය]]<ref>https://amazinglanka.com/wp/nelumgama-wilgamvehera/</ref> ලෙස හදුන්වන පැරණි සෝමාවතී විහාරය නිසා ඒ ආශ්‍රිතවම විශාල සඝ පිරිසක් විසූ බවට තොරතුරු තිබේ.නිරන්තරයෙන් භික්ෂූන් වහන්සේලා පැන් පහසු වීමට මෙම විලට පැමිණි බවත් ඒ අරුතින් "සිවුරු ආ විල" සේරුවාවිල වූ බවට මතයක් ද පවතී.අදට සේරුවිල විල්ගම්වෙහෙර රජ මහා විහාරය මෙම විලට පසෙකින් පිහිටා තිබේ. [[රිචඩ් ලෙස්ලි බ්‍රෝහියර්|රිචඩ් ලෙස්ලි බ්‍රෝහියර්ට]] අනුව සේරුවිල ප්‍රදේශය මහවැලි ගඟේ ගංවතුර ජලය එක්රැස් වූ විශාල වගුරු බිමක් හෝ විල්ලුවක් විය. මෙම විල්ලුව සංක්‍රමණික කාලවලදී විශාල තේල් (සේරු) රැළගේ නිවහන විය. එම ස්ථානය සේරුවාවිල ලෙස හඳුන්වනු ලැබුවේ එසේ විය හැකි බව විද්වතෙක් ලෙස එතුමාගේ මතයකි.<ref>''Seeing Ceylon'' by R. L. Brohier</ref><ref>{{cite web |title=Seruwila Mangala Raja Maha Vihara |url=https://whc.unesco.org/en/tentativelists/5083/ |publisher=UNESCO.org |accessdate=2011-09-03}}</ref> මීට අමතරව සේරුවාවිල ආශ්‍රිතව තිබූ කිලවෙඩ්ඩි ශ්‍රී වර්ධන බෝධිය සේරුවිල මංගල රජ මහා විහාරයට අයත් ව තිබූ දෙතිස්ඵලරැහ බෝධීන් වහන්සේ වූ බවට විද්වතුන් විශ්වාස කරයි.වර්තමානයේ ඒ බෝධීන් වහන්සේ දක්නට නොලැබෙන අතර 1970 දශකයේ හින්දු භක්තිකයන් විසින් බෝධීන් වහන්සේ අපවත්කර ඒ ස්ථානය මත කෝවිලක් ඉදිකර ඇත.<ref>https://amazinglanka.com/wp/siriwardhana-bodhi/</ref> ==වෙනත් ලිපි== *[[සේරුවිල විල්ගම්වෙහෙර රජ මහා විහාරය|සේරුවිල විල්ගම්වෙහෙර සෝමාවතී රජ මහා විහාරය]] *[[වෙල්ගම් වෙහෙර]] *[[ගෞතම බුදුන්ගේ ධාතූන්]] *[[රුවන්වැලිසෑය]] *[[සොළොස්මස්ථාන]] *[[මහමෙව්නාව භාවනා අසපු සංචිතය]] * [[ශ්‍රී ලංකාවේ පුරාවිද්‍යා ආරක්‍ෂිත ස්මාරක ලැයිස්තුව]] ==මූලාශ්‍ර== {{Reflist}} == වැඩිදුර කියවීම == * ''ඓතිහාසික සේරුවිල ({{Lang-en|Historic Seruwila}})'': ප්‍රකාශයට පත් නොකළ M.A. නිබන්ධනයක් P.D. රත්නසිරි කැලණිය විශ්වවිද්‍යාලයේ පුරාවිද්‍යා පශ්චාත් උපාධි විභාගයට ඉදිරිපත් කළේ ය. 2002 මැයි මාසයේ දී ඉදිරිපත් කරන ලදී. == බාහිර සබැඳි == *[http://www.cultural.gov.lk/ නිල වෙබ් අඩවිය - සංස්කෘතික හා කලා අමාත්‍යාංශය, ශ්‍රී ලංකාව] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20220622192630/https://www.cultural.gov.lk/ |date=2022-06-22 }} {{DEFAULTSORT:සේරුවාවිල මංගල රජ මහා විහාරය}} [[ප්‍රවර්ගය:ත්‍රිකුණාමලය දිස්ත්‍රික්කයේ බෞද්ධ විහාරස්ථාන]] [[ප්‍රවර්ගය:ශ්‍රී ලංකාවේ ස්තූප]] [[ප්‍රවර්ගය:ත්‍රිකුණාමලය දිස්ත්‍රික්කයේ පුරාවිද්‍යා ආරක්ෂිත ස්මාරක]] s9codg7dkh0w9v2dzed8t3yls48odzu 754488 754425 2025-07-09T05:05:28Z 112.134.150.233 මෙම විහාරය වර්තමානයේ මහමෙව්නාව අසපු සංචිතයට අනුබද්ධිතව ක්‍රියාත්මක වේ.පාඨකයන්නාගේ දැනගැනීම පිණිස එය මා විසින් එකතු කරන ලදී.සාමාන්‍යයෙන් මහමෙව්නාව අසපු ශාඛා සදහා මහමෙව්නාව නම ,නමට ඉදිරියෙන් යොදන මුත් මෙම විහාරය ශ්‍රි ලංකාවේ පූජනීය විහාරයක් වන බැවින් එහි නමට මුලින් නොයොදා වරහන් තුලින් එක් කරනු ලැබේ. 754488 wikitext text/x-wiki {{More citations needed|date=October 2024}} {{Infobox religious building | building_name = සේරුවාවිල මංගල රජ මහා විහාරය{{smaller|{{smaller|<br>(මහමෙව්නාව අසපු සංචිතයට අනුබද්ධිත)}}}} | native_name = Seruwawila Mangala Raja Maha Vihara | image = Seruvila Mangala Raja Maha Viharaya.jpg | image_size = | alt = සේරුවාවිල මංගල රජ මහා විහාරය | caption = සේරුවාවිල මංගල රජ මහා විහාරය | map_type = ශ්‍රී ලංකාව | map_size = | location = සේරුවාවිල, [[ශ්‍රී ලංකාව]] | coordinates = {{coord|8|22|15|N|81|19|09.8|E|display=inline,title}} | religious_affiliation = ථේරවාද බුදුදහම |sect =[[අමරපුර නිකාය|අමරපුර ශ්‍රී කලයාණිවංශ පාර්ශවය]] - [[මහමෙව්නාව භාවනා අසපු සංචිතය|මහමෙව්නාව භාවනා අසපු සංචිතයට අනුබද්ධිතව]] | region = | state = සේරුවාවිල | province = [[නැගෙනහිර පළාත, ශ්‍රී ලංකාව|නැගෙනහිර පළාත]] | territory = | prefecture = | sector = | district = [[ත්‍රිකුණාමලය දිස්ත්‍රික්කය|ත්‍රිකුණාමලය]] | cercle = | municipality = | consecration_year = | status = | functional_status = | heritage_designation = [[ශ්‍රී ලංකාවේ පුරාවිද්‍යා ආරක්ෂිත ස්මාරක ලැයිස්තුව|පුරාවිද්‍යා ආරක්ෂිත ස්මාරකය]]<ref name="Archaeological">{{cite web|url=http://www.archaeology.gov.lk/web/index.phpoption=com_content&view=article&id=104:seruwila&catid=51:sites&Itemid=99&lang=en|date=|title=Seruwila |publisher=[[Department of Archaeology (Sri Lanka)|Department of Archaeology]]|accessdate=29 March 2016}}</ref> (1962) | leadership = අලුදෙණියේ සුබෝධි ස්ථවිර<br>[[මහමෙව්නාව භාවනා අසපු සංචිතය|(මහමෙව්නාව අසපු සංචිතයට අනුබද්ධිතව)]] | website = | architecture = yes | architect = | architecture_type = පුරාණ [[බෞද්ධ විහාර]] - මුල් අනුරාධපුර යුගය | architecture_style = | founded_by = [[කාවන්තිස්ස රජු]] | general_contractor = | facade_direction = | groundbreaking = | year_completed = ක්‍රිස්තු පූර්ව 2 වන සියවස | construction_cost = | specifications = | capacity = | length = | width = | width_nave = | height_max = | dome_quantity = | dome_height_outer = | dome_height_inner = | dome_dia_outer = | dome_dia_inner = | minaret_quantity = | minaret_height = | spire_quantity = | spire_height = | materials = | nrhp = | added = | refnum = | designated = | designation1 = | designation1_offname = | designation1_date = | designation1_type = | designation1_criteria = | designation1_number = | designation1_free1name = | designation1_free1value = | designation1_free2name = | designation1_free2value = }} '''සේරුවාවිල මංගල රජ මහා විහාරය''' යනු නැගෙනහිර පළාතේ [[ත්‍රිකුණාමලය]] දිස්ත්‍රික්කයේ පිහිටි පුරාණ [[බෞද්ධ]] විහාරස්ථානයක් වන අතර එය ශ්‍රී ලංකාවේ ඇති පාරිශුද්ධ වූ බෞද්ධ සිද්ධස්ථාන වන ([[සොළොස්මස්ථාන|සොලොස්මස්ථාන]]) 16 අතරින් 9 වන ස්ථානය වන '''තිස්සමහාවිහාරය''' ලෙස හදුන්වන විහාරය වේ. එය [[ගෞතම බුදුන් වහන්සේ|ගෞතම බුදුරජාණන් වහන්සේගේ]] ලලාට ධාතුන් වහන්සේ (පූජනීය නළල් ධාතුව) හා කේශ ධාතු තැන්පත් කර [[කාවන්තිස්ස රජ|කාවන්තිස්ස මහ රජු]] (ක්‍රි.පූ. 2 වන සියවස) විසින් ඉදිකරන ලද්දකි.මෙම විහාරය වර්තමානයේ [[මහමෙව්නාව භාවනා අසපු සංචිතය|මහමෙව්නාව භාවනා අසපු සංචිතයට]] අනුබද්ධිතව අමරපුර ශ්‍රී කලයාණිවංශ පාර්ශවය යටතේ ක්‍රියාත්මක වන ශ්‍රී ලංකාවේ පූජනීය විහාරස්ථානයකි. ගොඩබිමෙන් සහ මුහුදෙන් විහාරය වෙත ළඟා විමට හැකි අතර මුහුදු මාර්ගය [[ත්‍රිකුණාමලය|ත්‍රිකුණාමලයේ]] සිට මුතූර් දක්වා බෝට්ටුවකින් ආරම්භ වන අතර තවත් කිලෝමීටර් 16 ක දුරක් අතුරු මාර්ග වලින් ගමන් කළ යුතුය.ගොඩබිම් මාර්ගය [[කන්තලේ]] හරහා අල්ලයි මාර්ගය ඔස්සේ වන අතර එහි ආසන්න වශයෙන් කිලෝමීටර 45 ක් පමණ ගමන් කළ යුතුය.මීට අමතරව සෝමාවතියේ සිට ඝන වනාන්තරය හරහා වැටී ඇති සෝමාවතිය-සේරුවිල මාර්ගය ද සේරුවාවිල මංගල රජ මහා විහාරය වෙත ළගා විය හැකි තවත් මාර්ගයකි.<ref>https://whc.unesco.org/en/tentativelists/5083/</ref> ==සුවිශේෂත්වය== *බුදුරජාණන් වහන්සේ,උන්වහන්සේගේ තුන්වන ලංකාගමනයේදී පන්සියක් මහරහතන් වහන්සේල සමග මේ බිමට වැඩමකර නිරෝධසමාපත්තියට සුලු මොහොතක් සමවැදී සිටි පාරිශුද්ධ පින්බිමකි. *එසේම ඒ අවස්ථාවේ බුදුරජාණන් වහන්සේ සමග සේරුවාවිලට පැමිණ සිටි සමිද්ධිසුමන නා රජු විසින් බුදුරජුන් හට ලබා දුන් සපුමල් උන්වහන්සේ මේ භූමිය වෙත ඉස පූජා කල බව ධාතුවංශය තුල වේ.එවන් සිදුවීමක් පිලිබදව සදහන්ව ඇත්තේ මෙය පමණකි. *බුදුරජාණන් වහන්සේගේ ධාතුන් වහන්සේලා අතර විශාලතම ධාතූන් වහන්සේ වන ලලාට ධාතූන් වහන්සේ තැන්පත්ව ඇති එකම ස්ථානයයි. *එසේම තපස්සු භල්ලුක වෙලද දෙබෑයන්ට බුදුරජාණන් වහන්සේගේ ජීවමාන සමයේ ලැබුණු කේශ ධාතු කොටසක් ද සේරුවාවිල ස්තූපය තුල නිධන්ව ඇති බවට සඳහන් වේ. *සේරුවාවිල පුදබිම අතීතයේ මහරහතන් වහන්සේල 500 ක් වාසය කල බවට මූලාශ්‍ර සාධක වේ.සමහර පුරාවිද්‍යාඥයන් 12000 ක් මහරහතන් වහන්සේල වැඩසිටි මූලාශ්‍ර තුල සදහන් තිස්සමහාරාමය මෙය බවටද පිලිගනී. ==භෞතික ලක්ෂණ== ==ඉතිහාසය== බුද්ධ පරිනිර්වාණයෙන් පසුව බුදුරජාණන් වහන්සේගේ ධාතූන් වහන්සේල ද්‍රෝණ බමුණා විසින් ප්‍රදේශ 8 ක සිට පැමිණි රජවරු වෙත බෙදා දුන් අතර එසේ එක් ද්‍රෝණයක් ධාතූන් වහන්සේල කුසිනාරා නුවර මල්ල රජදරුවන්ට ලැබුණු බව සදහන්වේ. ඒ ධාතු කොටස තුල ලලාට ධාතූන් වහන්සේ වැඩසිටි අතර බුදුසසුනේ තෘතීය ශ්‍රාවක වූ ධුතාංගධාරී මහාකාශ්‍යප මහරහතන් වහන්සේ විසින් එම ධාතූන් වහන්සේ මල්ල රජදරුවන්ගෙන් ඉල්ලා ගනු ලැබීය.ඒ ලලාට ධාතූන් වහන්සේ පිළිබඳව බුදුරජාණන් වහන්සේ විසින් සිදුකල බුද්ධ අධිෂ්ඨානය දන්වා සිටීමෙනි. එම බුද්ධ අධිෂ්ඨානය තුල අනාගතයේ ලක්දිව මහාවාලුකා නදියේ දකුණුතෙර,සේරු නම් විල් කෙළවර, වරාහ සොණ්ඩ නම් ගල් කෙමිය සමීපයෙහි කාවන්තිස්ස නම් මහරජෙකු විසින් ලලාට ධාතුන් වහන්සේ නිධන් කර දාගැබයක් කරවන බව සදහන්ව තිබුණු බව මූලාශ්‍ර තුල දැක්වේ. ඒ අනුව මහාකාශ්‍යප මහරහතන් වහන්සේට ලලාට ධාතුව මල්ල රජදරුවන්ගෙන් ලබාගෙන අනාගත වාක්‍යය පවසා එය තම ශිෂ්‍ය නන්ද තෙරුන් වහන්සේට ලබාදුන් බවත් උන්වහන්සේ ලලාට ධාතුව විශාලා මහනුවර කූඨාගාර ශාලාවේ බුදුරජාණන් වහන්සේ වැඩසිටි ගන්ධකුටිය තුල තැන්පත් කර පුදසත්කාර පවත්වූ බවත් සදහන් වේ.කල්ගතවන විට නන්ද තෙරුන් අරහත්වය ලබා මහලු වියේදී පරිනිවීමට ආසන්න වූ විට උන්වහන්සේගේ ශිෂ්‍ය චන්ද්‍රගුප්ත මහරහතන් වහන්සේට ඉතිහාස කතාව පවසා ලලාට ධාතු බාරදුන් අතර උන්වහන්සේ එම ධාතූන් වහන්සේ සැවැත්නුවර ගන්ධකුටියේ තැන්පත් කර පුදසත්කාර පැවැත්වීය.පසුව පිලිවෙලින් භද්‍රසේන,ජයසේන,සංඝරක්ඛිත හා මහාදේව යන මහරහතන් වහන්සේලට ශිෂ්‍යානු ශිෂ්‍ය පරම්පරාවෙන් හිමි වූ අතර උන්වහන්සේල ද ලලාට ධාතුව දඹදිව පිහිටි බුදුරජුන්ගේ විවිධ ගන්ධකුටි තුල තැන්පත් කර පුදසත්කාර කල බව සදහන්වේ. අවසාන වශයෙන් හිමි වූ මහාදේව මහරහතන් වහන්සේ ලක්දිව බුදුසසුන පිහිටි පසු සුදුසු කල රුහුණ පාලනය කල මහානාග රජ සමයේ (අනුරාධපුරය දේවානම්පියතිස්ස මහරජ පාලනය කල සමය) රුහුණේ හත්ථොට්ඨ ජනපදයේ වනය තුළට තම ශිෂ්‍යයන් සමග වැඩම කල බවත් සදහන්වේ.එහිදී ධාතූන් වහන්සේ තුලින් සතර පෝයට රාත්‍රී කාලයේ වනාන්තරය තුලින් ඉහලට සුදු රැස් විහිදුණු බවත් එය දුටු මහාකාල නම් උපාසකයෙකු ධාතූන් වහන්සේ කෙරෙහි පැහැදි ධාතුගරයක් සදා දුන් බවත් පසුව එය රුහුණු රට පාලනය කල මහානාග යුවරජ වෙත දැන් වූ බවත් සදහන් වේ.පසුව මහානාග රජු විසින් ලලාට ධාතුන් වහන්සේ මාළිගය වෙත වඩමවා තම භාරකාරත්වය යටතේ තබාගත් බවත් එතුමාගෙන් පසුව යටාලතිස්ස, ගෝඨාභය රජුටත් පරපුරෙන් පරපුර හිමි වූ අතර ගෝඨාභය රජුගෙන් එය [[කාවන්තිස්ස රජු]] වෙත හිමි විය. ඉන්පසුව රජු අනාගත වාක්‍ය පරිදි විහාරමහාදේවියගේ සොහොයුරකු වූ චුල්ලපිණ්ඩපාතික තිස්ස මහරහතන් වහන්සේගේ සහ තිස්ස විහාරීය(වංශකතාවල සදහන් දකුණු පලාතේ ඇති දැනට නිවැරදිව හදුනාගෙන නොමැති තිස්ස විහාරය) සාගල මහරහතන් වහන්සේගේ උපදෙස් මත සේරුවාවිල ප්‍රදේශයේ වරාහසොණ්ඩ නම් ගල්කෙම අසබඩ ස්තූපය කරවූ බව සදහන් වේ.එසේම ස්තූපය ඉදිකිරීම උදෙසා ඊට ආසන්නව පිහිටි,දකුණු දළදා වහන්සේ නිධාපිත සේරුවිල සෝමනුවර සෝමාවතී විහාරයේ(වර්තමාන [[සේරුවිල විල්ගම්වෙහෙර රජ මහා විහාරය]]) මහා මහින්ද නම් මහරහතන් වහන්සේ සහ 50 නමක් වූ උන්වහන්සේගේ ශිෂ්‍ය පිරිසේත්,සේරුනුවර පාලනය කල ප්‍රාදේශීය රජකු වූ සිව රජුගේත්,සෝමනුවර ගිරිඅභා රජුගේත්,ලෝණ නුවර රජුගේත් නොමද සහය ලැබුණු බව සදහන් වේ. පසුව,ස්ථූපයේ ධාතුගර්භය මනරම්ව නිර්මාණය කර එහි පිහිටි රන් බුද්ධ ප්‍රතිමාවේ නළල් තලය මත ලලාට ධාතුව තැන්පත් කල අතර (රජුගේ අධිෂ්ඨානයක් මත වූ බව කියැවේ) රහතන් වහන්සේල විසින් නා ලොවින් ගෙනෙන ලද කේශ ධාතු ද එසේ ප්‍රතිමාවේ ශීර්ෂයේ පිහිටුවා වදාළ බව දැක්වේ. වැඩ නිමකරන ලද සේරුවාවිල ලලාට ධාතු ස්ථූපය චුල්ලපිණ්ඩපාතික තිස්ස මහරහතන් වහන්සේ හා සාගල මහරහතන් වහන්සේ ප්‍රධාන සඝ පිරිස වෙත පැවරූ බවද,රජු විසින් ස්ථූපයේ සිට තුන්යොදුනක් මානයේ ගම් බිම් විහාරයට පූජා කල බවත් වංශකතා තුල සදහන් වේ.<ref>https://archive.roar.media/sinhala/main/history/seruwila-stupa</ref><ref>https://www.wijeya.lk/features/11302/210-11302</ref><ref>https://archive.roar.media/sinhala/main/history/historic-seruwawila</ref><ref>http://amazinglanka.com/wp/seruwila/</ref> ==වර්තමාන ප්‍රතිසංස්කරණ== ක්‍රිස්තු වර්ෂ 1215 දී පමණ සිදු වූ කාලිංග මාඝ ආක්‍රමණ සමග මේ පුදබිම් ගරා වැටුණු අතර 1921 දී පමණ කැලෑවෙන් වැසී තිබූ මේ පුදබිම නැවත සොයාගනු ලැබුවේ අමරපුර ශ්‍රී කලයාණිවංශ පාර්ශවයේ මහානායක ධුරන්ධරව වැඩවිසූ [[දඹගස්ආරේ ශ්‍රී සුමේධංකර මහානායක හිමි|දඹගස්ආරේ ශ්‍රී සුමේධංකර මහානායක හිමියන්]] විසිනි. ඒ ,ඒ වනවිටත් ලලාට ධාතු ස්ථූපය ලෙස දකුණු පලාතේ විහාරයක් තිස්සමහාරාමය ලෙස හදුන්වාගෙන තිබූ පසුබිමක සුමේධංකර හිමයන් ධාතුවංශය කියවා නිවැරදි ස්ථානය දැන ගාල්ල,දොඩන්දූව වරායෙන් දායකපරිසක් සමග නැව්නැග ත්‍රිකුණාමලයට පැමිණ ඝන කැලෑව තුල සේරුවාවිල පුදබිම සොයාගැනීමත් සමගිනි.සේරුවිල පුදබිම සොයාගන්නා විට උන්වහන්සේ යොවුන්ස්වා වියේ පසුවූ ලබාල ස්වාමීන් වහන්සේ නමක් විය. සේරුවිල ස්ථූපය සොයාගෙන වර්ෂ දෙකකට පමණ පසු චෛත්‍යය වර්ධන සමිතිය නම් සමිතියක් පිහිටුවා ස්ථූපයේ ප්‍රතිසංස්කරණ කටයුතු ඇරඹුණු අතර වසර 6 කින් වැඩ නිම කරනු ලැබීය.උන්වහන්වසේ 1984 දී අපවත් වුණු අතර ඉන්පසුව උතුරු - නැගෙනහිර පැවති කොටි ත්‍රස්‌තවාදය හමුවේ විහාරය රැකගෙන විහාරාධිපතිත්වය දරන ලද්දේ සේරුවිල සරණකිත්ති අනුනාහිමියන් විසිනි.<ref>https://www.budusarana.lk/budusarana/2011/08/13/tmp.asp?ID=temp01</ref><ref>https://mahamegha.lk/2015/08/02/seruwawila/</ref> ස්තූපය සොයාගෙන ප්‍රතිසංස්කරණයෙන් අනතුරුව බදාම තට්ටුව ඉරිතැලීම් ආදිය වැනි කරුණු මත 2012 දී [[කිරිබත්ගොඩ ඤාණානන්ද හිමි|කිරිබත්ගොඩ ඤාණානන්ද හිමියන්]] ඇතුලු [[මහමෙව්නාව භාවනා අසපු සංචිතය|මහමෙව්නාව අසපුව සංචිතයේ]] දායකත්වයෙන් ස්ථූපයේ අවසන් වරට ප්‍රතිසංස්කරණ කටයුතු සිදුවිය. 2016 දී [[සේරුවිල සරණකිත්ති හිමි|සේරුවිල සරණකිත්ති අනුනාහිමියන්ගේ]] අපවත් වීමෙන් පසුව මුංහේනේ මෙත්තාරාම නා හිමි විහාරාධිපති ධූරයට පත් වූ අතර 2021 දී උන්වහන්සේගේ අපවත්වීමෙන් පසුව 2021 උන්වහන්සේගේ හා කිරිබත්ගොඩ ඤාණානන්ද හිමියන්ගේ ශිෂ්‍ය නමක් වන අලුදෙණියේ සුබෝධි නා හිමි විහාරාධිපති ධූරයට පත්ර කරගනු ලැබීය.මේ වන විට සේරුවාවිල මංගල රජ මහා විහාරය උන්වහන්සේගේ විහාරාධිපතිත්වය යටතේ [[මහමෙව්නාව භාවනා අසපු සංචිතය|මහමෙව්නාව භාවනා අසපු සංචිතයට අනුබද්ධිතව]],[[අමරපුර නිකාය| අමරපුර ශ්‍රී කලයාණිවංශ පාර්ශවයේ]] ප්‍රධානතම විහාරස්ථානයක් ලෙස පවත්වාගෙන එනු ලබයි. ==පුරාවිද්‍යාත්මක සාධක== අවධි කිහිපයක පුරාවිද්‍යාත්මක සාධක හමුවන අතර විහාරය මුල් අනුරාධපුර යුගයට අයත් වේ.සේරුවාවිල ගිරි ලිපිය තුල මෙම විහාරය '''තිස්සමහාවිහාරය''' ලෙස හදුන්වා තිබෙන අතර,ධාතුවංශය තුල ද මේ විහාරය තිස්සමහාවිහාරය ලෙස හදුන්වා තිබේ. නයිපෙන නවයකින් සහ හතකින් ආවරණය ලත් බුද්ධ ප්‍රතිමා 3 ක් හමුව තිබේ. මීට අමතරව කටාරම් කොටන ලද ගල් ගුහා කිහිපයක් ද,ඉපැරණි බෝධිඝරයක්,වරාහ සොණ්ඩ නම් ගල්කෙම,ආරාමික නටඹුන්,ශෛලමය මල් ආසන සහ ශෛලමය පොකුණු දැකගත හැකිවේ. ලංකාවේ කිසිදු විහාරයක දක්නට නොලැබෙන ගඩොල් වාහල්කඩ සතරක් ද ස්තූප මලුවේ වේ. ==වන්දනා ගාථාව== <blockquote>'''ලංකාවධූ පියපති සිරිකාකවණ්ණ<br>තිස්සව්හයේන මුණිරාජ ලලාට ධාතුං<br>ගබ්භේ නිධාපිය සුණිම්මිත ඡාරූරූපං<br>වන්දාමි මංගල මහං ථුල ථූපරාජං<br>සේරුනාම සරාසංන්නේ සාරථි සරඨානගං<br>වන්දේ කාරිතතිස්සේන ලලාට ධාතු චේතියං'''</blockquote> ==සේරු නම් විල== මෙම ප්‍රදේශයේ සේරුවිල නම් විලක් පිහිටා ඇති අතර එය අතීතයේ අක්කර 12000 කට වඩා විශාල විලක් වූ බවටත් එය ශ්‍රී ලංකාවේ විශාලතම ස්වභාවික ජලාශය වූ බවටත් වාර්තා තිබේ.පසුව ඇතිවූ ස්වභාවික ව්‍යසන නිසා විලට හානි වූ අතර 1980 වැනි පසුකාලයේ සිට විලේ විල්ලු ප්‍රදේශ මිනිසුන් අත්පත් කරගැනීම වැනි කරුණු නිසා වර්තමානයේ අක්කර 1000 කටත් වඩා අඩු භූමි ප්‍රදේශයකට අඩු වී තිබේ.වර්තමානයේ සේරුවිල ජලාශය යන නම වෙනුවට අල්ලායි ජලාශය යන නම භාවිතා වේ. ==සේරුවාවිල ප්‍රදේශය== මූලාශ්‍ර ගත තොරතුරු අනුව මෙම ප්‍රදේශයේ පිහිටා ඇති සේරුවිල නම් විල (වර්තමාන අල්ලායි ජලාශය ලෙස දැක්වේ) නිසා සේරුවාවිල නම ලැබී තිබේ.මෙම විලට නිතර සේරු නම් පක්ෂීන් විශාල ප්‍රමාණයක් පැමිණි බැවින් එසේ නිර්මාණය වූ බවට මතයක් පවතී. ඊට අමතරව සේරුවාවිල ආශ්‍රිතව විශාල විහාරය විහාර ගණනක් පවති අතර (කොට්ටියාරම් පත්තුවට අයත් ප්‍රදේශයකි-කොට්ටියාරම් යනු කෝටියක් ආරාම පැවති බවට අදහසක් දෙන වදනකි) ඈත අතීතයේ මේ ආශ්‍රිතව විශාල භික්ෂු පිරිසක් විසූ බවට තොරතුරු වේ.විශේෂයෙන්ම මේ ආශ්‍රිතව තිබෙන සේරුවාවිල මංගල රජ මහා විහාරය(තිස්සමහාවිහාරය) සහ වර්තමානයේ [[සේරුවිල විල්ගම්වෙහෙර රජ මහා විහාරය]]<ref>https://amazinglanka.com/wp/nelumgama-wilgamvehera/</ref> ලෙස හදුන්වන පැරණි සෝමාවතී විහාරය නිසා ඒ ආශ්‍රිතවම විශාල සඝ පිරිසක් විසූ බවට තොරතුරු තිබේ.නිරන්තරයෙන් භික්ෂූන් වහන්සේලා පැන් පහසු වීමට මෙම විලට පැමිණි බවත් ඒ අරුතින් "සිවුරු ආ විල" සේරුවාවිල වූ බවට මතයක් ද පවතී.අදට සේරුවිල විල්ගම්වෙහෙර රජ මහා විහාරය මෙම විලට පසෙකින් පිහිටා තිබේ. [[රිචඩ් ලෙස්ලි බ්‍රෝහියර්|රිචඩ් ලෙස්ලි බ්‍රෝහියර්ට]] අනුව සේරුවිල ප්‍රදේශය මහවැලි ගඟේ ගංවතුර ජලය එක්රැස් වූ විශාල වගුරු බිමක් හෝ විල්ලුවක් විය. මෙම විල්ලුව සංක්‍රමණික කාලවලදී විශාල තේල් (සේරු) රැළගේ නිවහන විය. එම ස්ථානය සේරුවාවිල ලෙස හඳුන්වනු ලැබුවේ එසේ විය හැකි බව විද්වතෙක් ලෙස එතුමාගේ මතයකි.<ref>''Seeing Ceylon'' by R. L. Brohier</ref><ref>{{cite web |title=Seruwila Mangala Raja Maha Vihara |url=https://whc.unesco.org/en/tentativelists/5083/ |publisher=UNESCO.org |accessdate=2011-09-03}}</ref> මීට අමතරව සේරුවාවිල ආශ්‍රිතව තිබූ කිලවෙඩ්ඩි ශ්‍රී වර්ධන බෝධිය සේරුවිල මංගල රජ මහා විහාරයට අයත් ව තිබූ දෙතිස්ඵලරැහ බෝධීන් වහන්සේ වූ බවට විද්වතුන් විශ්වාස කරයි.වර්තමානයේ ඒ බෝධීන් වහන්සේ දක්නට නොලැබෙන අතර 1970 දශකයේ හින්දු භක්තිකයන් විසින් බෝධීන් වහන්සේ අපවත්කර ඒ ස්ථානය මත කෝවිලක් ඉදිකර ඇත.<ref>https://amazinglanka.com/wp/siriwardhana-bodhi/</ref> ==වෙනත් ලිපි== *[[සේරුවිල විල්ගම්වෙහෙර රජ මහා විහාරය|සේරුවිල විල්ගම්වෙහෙර සෝමාවතී රජ මහා විහාරය]] *[[වෙල්ගම් වෙහෙර]] *[[ගෞතම බුදුන්ගේ ධාතූන්]] *[[රුවන්වැලිසෑය]] *[[සොළොස්මස්ථාන]] *[[මහමෙව්නාව භාවනා අසපු සංචිතය]] * [[ශ්‍රී ලංකාවේ පුරාවිද්‍යා ආරක්‍ෂිත ස්මාරක ලැයිස්තුව]] ==මූලාශ්‍ර== {{Reflist}} == වැඩිදුර කියවීම == * ''ඓතිහාසික සේරුවිල ({{Lang-en|Historic Seruwila}})'': ප්‍රකාශයට පත් නොකළ M.A. නිබන්ධනයක් P.D. රත්නසිරි කැලණිය විශ්වවිද්‍යාලයේ පුරාවිද්‍යා පශ්චාත් උපාධි විභාගයට ඉදිරිපත් කළේ ය. 2002 මැයි මාසයේ දී ඉදිරිපත් කරන ලදී. == බාහිර සබැඳි == *[http://www.cultural.gov.lk/ නිල වෙබ් අඩවිය - සංස්කෘතික හා කලා අමාත්‍යාංශය, ශ්‍රී ලංකාව] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20220622192630/https://www.cultural.gov.lk/ |date=2022-06-22 }} {{DEFAULTSORT:සේරුවාවිල මංගල රජ මහා විහාරය}} [[ප්‍රවර්ගය:ත්‍රිකුණාමලය දිස්ත්‍රික්කයේ බෞද්ධ විහාරස්ථාන]] [[ප්‍රවර්ගය:ශ්‍රී ලංකාවේ ස්තූප]] [[ප්‍රවර්ගය:ත්‍රිකුණාමලය දිස්ත්‍රික්කයේ පුරාවිද්‍යා ආරක්ෂිත ස්මාරක]] jtiexseqszvwzs5vx7jm7ibpj8vsp85 0 180122 754430 740160 2025-07-08T20:18:45Z CommonsDelinker 157 [[:c:COM:PCP|]] - every audio file from this user that I've checked has been a false claim of own work/copyvio, so we have to assume that all of them are, හේතුව ලෙස දක්වා [[c:User:The Squirrel Conspiracy|The Squirrel Conspiracy]] විසින් [[c:File:This_Land 754430 wikitext text/x-wiki {{Infobox dependency | name = ටර්ක්ස් සහ කයිකෝස් දූපත් | settlement_type = බ්‍රිතාන්‍ය විදේශ භූමි ප්‍රදේශය | linking_name = ටර්ක්ස් සහ කයිකෝස් දූපත් | image_flag = Flag of the Turks and Caicos Islands.svg | flag_size = 130px | flag_link = Flag of the Turks and Caicos Islands | image_seal = Coat of arms of the Turks and Caicos Islands.svg | seal_size = 75px | seal_type = ලාංඡනය | seal_link = Coat of arms of the Turks and Caicos Islands | motto = | anthem = "[[God Save the King]]"<br /><div style="display:inline-block;margin-top:0.4em;">[[File:U.S. Navy Band - God Save the King.oga]]</div> | song_type = '''ජාතික ගීතය''' | song = "[[This Land of Ours]]"<ref>{{cite web |url=http://www.nationalanthems.info/tc.htm |title=Turks and Caicos Islands |website=nationalanthems.info |date=May 2013 |access-date=22 March 2017 |archive-date=17 March 2017 |archive-url=https://web.archive.org/web/20170317122951/http://www.nationalanthems.info/tc.htm |url-status=live }}</ref><br />{{center| }} | image_map = Turks and Caicos Islands in United Kingdom (special marker).svg | map_caption = {{map caption|location_color=circled in red }} | mapsize = 290px | image_map2 = | mapsize2 = 290px | subdivision_type = ස්වෛරී රාජ්‍යය | subdivision_name = {{flag|United Kingdom}} | established_title = පැරිස් ගිවිසුම | established_date = 1783 සැප්තැම්බර් 3 | established_title2 = සම්මේලනය | established_date2 = 1958 ජනවාරි 3 | established_title3 = වෙනම ජනපදයක් | established_date3 = 1962 මැයි 31 | official_languages = [[ඉංග්‍රීසි භාෂාව]] | demonym = ටර්ක්ස් සහ කයිකෝස් දූපත් වැසියා, ටර්ක්ස් දූපත් වැසියා, කයිකෝස් දූපත් වැසියා | capital = කොක්බර්න් නගරය<ref name=UKOverseasTerritories>{{Cite web |url=https://assets.publishing.service.gov.uk/government/uploads/system/uploads/attachment_data/file/946074/UKOTs_Information_Paper.pdf |title=United Kingdom Overseas Territories - Toponymic Information |access-date=12 April 2022 |archive-date=11 May 2022 |archive-url=https://web.archive.org/web/20220511152307/https://assets.publishing.service.gov.uk/government/uploads/system/uploads/attachment_data/file/946074/UKOTs_Information_Paper.pdf |url-status=live }}</ref> | largest_city = ප්‍රොවිඩෙන්සියල්ස් | ethnic_groups = 88% අප්‍රිකානු-කැරිබියානු<br /> 8% යුරෝ-කැරිබියානු<br /> 4% මිශ්‍ර හෝ ඉන්දු-කැරිබියානුවන් | ethnic_groups_year = | government_type = [[ව්‍යවස්ථාමය රාජාණ්ඩුව]] යටතේ [[යැපෙන ප්‍රදේශය]] | leader_title1 = රාජාණ්ඩුව | leader_name1 = [[චාල්ස් III]] | leader_title2 = ආණ්ඩුකාර | leader_name2 = ඩිලීනි ඩැනියෙල්-සෙල්වරත්නම් | leader_title3 = නියෝජ්‍ය ආණ්ඩුකාර | leader_name3 = ආන්යා විලියම්ස් | leader_title4 = ප්‍රිමියර් | leader_name4 = වොෂින්ටන් මිසික් | legislature = පාර්ලිමේන්තුව | national_representation = එක්සත් රාජධානියේ රජය | national_representation_type1 = යුරෝපය, උතුරු ඇමරිකාව සහ විදේශීය ප්‍රදේශ සඳහා රාජ්‍ය අමාත්‍ය | national_representation1 = ස්ටීවන් ඩෝටි | area_km2 = 948 | area_rank = | area_sq_mi = <!-- Do not remove as per WP:MOSNUM --> | percent_water = නොසැලකිය හැකි | elevation_max_m = 48 | population_estimate =49,309<ref>{{Cite web |url=https://www.gov.tc/stats/ |title=Statistics Department &#124; Government of the Turks and Caicos Islands |website=www.gov.tc |access-date=2024-03-05 |archive-date=27 February 2019 |archive-url=https://web.archive.org/web/20190227182013/https://www.gov.tc/stats/ |url-status=live }}</ref> | population_estimate_year = 2023 | population_estimate_rank = 215 වෙනි | population_census = 31,458<ref name=StatisticsYearbook2017>{{cite web |url=https://www.gov.tc/stats/latest/publications |title=Year Book of Statistics 2001–2017 |year=2018 |department=Department of Statistics |website=www.gov.tc |publisher=Turks & Caicos Islands Government |page=140 |access-date=2022-03-05 |archive-date=6 March 2022 |archive-url=https://web.archive.org/web/20220306041029/https://www.gov.tc/stats/latest/publications |url-status=live }}</ref> | population_census_year = 2012 | population_density_km2 = | population_density_sq_mi = 121.7<ref name=VitalStatistics2020>{{cite web |url=https://www.gov.tc/stats/latest/reports |title=Vital Statistics Report 2020 |year=2021 |department=Department of Statistics |website=www.gov.tc |publisher=Turks & Caicos Islands Government |page=20 |access-date=2022-03-05 |archive-date=6 March 2022 |archive-url=https://web.archive.org/web/20220306041027/https://www.gov.tc/stats/latest/reports |url-status=live }}</ref><!-- Do not remove as per WP:MOSNUM --> | population_density_rank = | GDP_PPP = | GDP_PPP_year = | GDP_PPP_rank = | GDP_PPP_per_capita = | GDP_PPP_per_capita_rank = | GDP_nominal = ඇ.ඩො. 924,583,000<ref>{{Cite web |title=Turks and Caicos Islands &#124; Data |url=https://data.worldbank.org/country/turks-and-caicos-islands |access-date=2021-08-10 |website=World Bank Open Data |archive-date=10 August 2021 |archive-url=https://web.archive.org/web/20210810041607/https://data.worldbank.org/country/turks-and-caicos-islands |url-status=live }}</ref> | GDP_nominal_year = 2020 | GDP_nominal_rank = | GDP_nominal_per_capita = | GDP_nominal_per_capita_rank = | Gini = | Gini_year = | Gini_change = <!-- increase/decrease/steady --> | Gini_ref = | HDI = <!-- number only --> | HDI_year = <!-- Please use the year to which the data refers, not the publication year--> | HDI_change = <!-- increase/decrease/steady --> | HDI_ref = | HDI_rank = | currency = [[එක්සත් ජනපද ඩොලරය]] (US$) | currency_code = USD | timezone = නැගෙනහිර වේලා කලාපය | utc_offset = −05:00 | timezone_DST = නැගෙනහිර වේලා කලාපය | utc_offset_DST = −04:00 | date_format = දිදි/මාමා/වවවව | drives_on = වම | calling_code = +1-649 | postal_code_type = එක්සත් රාජධානියේ තැපැල් කේතය | postal_code = TKCA 1ZZ | iso_code = [[ISO 3166-2:TC|TC]] | cctld = [[.tc]] |website={{URL|https://gov.tc/|gov.tc}} }} '''ටර්ක්ස් සහ කයිකෝස් දූපත්''' (කෙටියෙන් '''TCI''';<ref name="cia.gov">{{Cite web |title=Turks and Caicos Islands |url=https://www.cia.gov/the-world-factbook/countries/turks-and-caicos-islands/ |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20210113021418/https://www.cia.gov/the-world-factbook/countries/turks-and-caicos-islands |archive-date=13 January 2021 |access-date=5 November 2023 |website=[[The World Factbook]] |publisher=Central Intelligence Agency}}</ref> {{IPAc-en|'|t|ɜːr|k|s}} and {{IPAc-en|ˈ|k|eɪ|k|ə|s|,_|-|k|oʊ|s|,_|-|k|ɒ|s}}) යනු අත්ලාන්තික් සාගරයේ සහ උතුරු බටහිර ඉන්දීය කොදෙව්හි ලුකායන් දූපත් සමූහයේ නිවර්තන දූපත් කණ්ඩායම් දෙකක් වන විශාල '''කයිකෝස් දූපත්''' සහ කුඩා '''ටර්ක්ස් දූපත්''' වලින් සමන්විත බ්‍රිතාන්‍ය විදේශීය ප්‍රදේශයකි.<ref name="britannica.com">{{cite encyclopedia |title=Turks and Caicos Islands |encyclopedia=Encyclopædia Britannica |url=http://www.britannica.com/EBchecked/topic/610193/Turks-and-Caicos-Islands |access-date=2022-03-05 |archive-url=https://web.archive.org/web/20081011075739/http://www.britannica.com/EBchecked/topic/610193/Turks-and-Caicos-Islands |archive-date=11 October 2008 |last2=Bounds |first2=John H. |last1=Ferguson |first1=James A. |url-status=live}}</ref> ඒවා ප්‍රධාන වශයෙන් සංචාරක ව්‍යාපාරය සඳහා සහ අක්වෙරළ මූල්‍ය මධ්‍යස්ථානයක් ලෙස ප්‍රසිද්ධය. 2023 දී පදිංචි ජනගහනය 59,367 ක් ලෙස ද වර්ල්ඩ් ෆැක්ට්බුක් විසින් ඇස්තමේන්තු කර ඇති අතර එය ජනගහනය අනුව බ්‍රිතාන්‍ය විදේශීය ප්‍රදේශවලින් තුන්වන විශාලතම ස්ථානය බවට පත් කරයි.<ref name="cia.gov" /> කෙසේ වෙතත්, 2022 දී සංඛ්‍යාලේඛන දෙපාර්තමේන්තුවේ ඇස්තමේන්තුවකට අනුව, ජනගහනය 47,720 කි.<ref>{{Cite web |title=Population of the Turks and Caicos |url=https://www.visittci.com/nature-and-history/history/population |access-date=2023-10-23 |website=Visit Turks and Caicos Islands |language=en}}</ref> දූපත් පිහිටා ඇත්තේ බහමාස් දූපත් දාමයේ මායාගුවානා හි ගිනිකොන දෙසින් සහ හිස්පැනියෝලා දූපතට (හයිටි සහ ඩොමිනිකන් ජනරජය) උතුරින් ය. 1766 සිට අගනුවර වන කොක්බර්න් නගරය, මියාමි සිට නැගෙනහිර-ගිනිකොන දෙසින් කිලෝමීටර් 1,042 ක් පමණ දුරින් ග්‍රෑන්ඩ් ටර්ක් හි පිහිටා ඇත. ඔවුන්ගේ මුළු භූමි ප්‍රමාණය වර්ග කිලෝමීටර් 430 (වර්ග සැතපුම් 170) කි.{{efn|Alternative sources give different figures for the area of the Islands. ''The CIA World Factbook'' gives {{cvt|430|km2}},<ref name="cia.gov"/> the European Union says {{cvt|417|km2}},<ref>{{cite web|url=http://ec.europa.eu/development/geographical/regionscountries/countries/country_profile.cfm?cid%3DTC%26type%3Dshort%26lng%3Den |title=EU Relations with Turks and Caicos Islands |access-date=11 December 2008 |url-status=dead |archive-url=https://web.archive.org/web/20080928063449/http://ec.europa.eu/development/geographical/regionscountries/countries/country_profile.cfm?cid=tc&type=short&lng=en |archive-date=28 September 2008 }}</ref> and the ''Encyclopædia Britannica'' says, "Area at high tide, 238 square miles (616 square km); at low tide, 366 square miles (948 square km)".<ref name="britannica.com"/> A report by the Turks and Caicos Islands Department of Economic Planning and Statistics gives the same numbers as the ''Encyclopædia Britannica'' though its definitions are less clear.<ref name="depstc.org"/>|name=area}} සියවස් ගණනාවක් තිස්සේ ටයිනෝ ජනයා විසින් දූපත් ජනාවාස කර ඇත. යුරෝපීයයන් විසින් ඒවා මුලින්ම දුටුවේ 1512 දීය.<ref name="MinorityRightsGroup">{{cite web |year=2007 |title=Turks and Caicos Islands |url=https://www.refworld.org/docid/4954ce0f28.html |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20180210225827/https://www.refworld.org/docid/4954ce0f28.html |archive-date=2018-02-10 |series=World Directory of Minorities and Indigenous Peoples |publisher=[[Minority Rights Group International]] |via=Refworld}}</ref> පසුකාලීන සියවස් වලදී, යුරෝපීය බලවතුන් කිහිප දෙනෙකු විසින් ඒවාට හිමිකම් කියන ලද අතර, අවසානයේ බ්‍රිතාන්‍ය අධිරාජ්‍යය පාලනය ලබා ගත්තේය. වසර ගණනාවක් තිස්සේ ඒවා බර්මියුඩාව, බහමාස් සහ ජැමෙයිකාව හරහා වක්‍රව පාලනය විය. 1973 දී බහමාස් නිදහස ලැබූ විට, දූපත් වලට තමන්ගේම ආණ්ඩුකාරවරයෙකු ලැබුණු අතර, එතැන් සිට ස්වාධීන භූමියක් ලෙස පවතී.<ref name="cia.gov" /> == නිරුක්තිය == කයිකෝ[ස්] යන නම පැමිණ ඇත්තේ 'දූපත් මාලාව' යන අර්ථය ඇති ලුකායන් කායා හිකෝ යන වචනයෙනි.<ref name="cia.gov" /> ටර්ක්ස් දූපත් නම් කර ඇත්තේ තුර්කි ජාතිකයන්ගේ තොප්පිය වන මෙලොකැක්ටස් ඉන්ටර්ටස් අනුව ය. එහි රතු සෙෆලියම් ඔටෝමාන් අධිරාජ්‍යයේ අග භාගයේ තුර්කි ජාතිකයන් විසින් පැළඳ සිටි ෆෙස් තොප්පියට සමාන වේ.<ref name="etymology" /><ref name="cia.gov" /> == ඉතිහාසය == === පූර්ව යටත් විජිත යුගය === {{Excerpt|ටර්ක්ස් සහ කයිකෝස් දූපත් හි ඉතිහාසය|පූර්ව යටත් විජිත යුගය|inline=yes}} === යුරෝපීය ආගමනය === {{Excerpt|ටර්ක්ස් සහ කයිකෝස් දූපත් හි ඉතිහාසය|යුරෝපීය ආගමනය|inline=yes}} === යුරෝපීය ජනාවාස === {{Excerpt|ටර්ක්ස් සහ කයිකෝස් දූපත් හි ඉතිහාසය|යුරෝපීය ජනාවාස|inline=yes}} === 19 වන සියවස === {{Excerpt|ටර්ක්ස් සහ කයිකෝස් දූපත් හි ඉතිහාසය|19 වන සියවස|inline=yes}} === 20 වන සහ 21 වන සියවස් === {{Excerpt|ටර්ක්ස් සහ කයිකෝස් දූපත් හි ඉතිහාසය|20 වන සහ 21 වන සියවස්|inline=yes}} == භූගෝලය සහ පරිසරය == {{Excerpt|ටර්ක්ස් සහ කයිකෝස් දූපත් හි භූගෝලය සහ පරිසරය||inline=yes}} === ටර්ක්ස් දූපත් === {{Excerpt|ටර්ක්ස් සහ කයිකෝස් දූපත් හි භූගෝලය සහ පරිසරය|ටර්ක්ස් දූපත්|inline=yes}} === මවුචෝයර් ඉවුර === {{Excerpt|ටර්ක්ස් සහ කයිකෝස් දූපත් හි භූගෝලය සහ පරිසරය|මවුචෝයර් ඉවුර|inline=yes}} === කයිකෝස් දූපත් === {{Excerpt|ටර්ක්ස් සහ කයිකෝස් දූපත් හි භූගෝලය සහ පරිසරය|කයිකෝස් දූපත්|inline=yes}} === දේශගුණය === {{Excerpt|ටර්ක්ස් සහ කයිකෝස් දූපත් හි භූගෝලය සහ පරිසරය|දේශගුණය|inline=yes}} === ජෛව විවිධත්වය === {{Excerpt|ටර්ක්ස් සහ කයිකෝස් දූපත් හි භූගෝලය සහ පරිසරය|ජෛව විවිධත්වය|inline=yes}} == දේශපාලනය == {{Excerpt|ටර්ක්ස් සහ කයිකෝස් දූපත් හි දේශපාලනය||inline=yes}} === පරිපාලන අංශ === {{Excerpt|ටර්ක්ස් සහ කයිකෝස් දූපත් හි දේශපාලනය|පරිපාලන අංශ|inline=yes}} === අධිකරණය === {{Excerpt|ටර්ක්ස් සහ කයිකෝස් දූපත් හි දේශපාලනය|අධිකරණය|inline=yes}} ==== අග්‍රවිනිශ්චයකාරවරුන්ගේ ලැයිස්තුව ==== {{Excerpt|ටර්ක්ස් සහ කයිකෝස් දූපත් හි දේශපාලනය|අග්‍රවිනිශ්චයකාරවරුන්ගේ ලැයිස්තුව|inline=yes}} === මහජන ආරක්ෂාව === {{Excerpt|ටර්ක්ස් සහ කයිකෝස් දූපත් හි දේශපාලනය|මහජන ආරක්ෂාව|inline=yes}} === හමුදා සහ ආරක්ෂක === {{Excerpt|ටර්ක්ස් සහ කයිකෝස් දූපත් හි දේශපාලනය|හමුදා සහ ආරක්ෂක|inline=yes}} ==== ටර්ක්ස් සහ කයිකෝස් දූපත් රෙජිමේන්තුව ==== {{Excerpt|ටර්ක්ස් සහ කයිකෝස් දූපත් හි දේශපාලනය|ටර්ක්ස් සහ කයිකෝස් දූපත් රෙජිමේන්තුව|inline=yes}} == ජන විකාශනය == === ජනගහනය === {{Excerpt|ටර්ක්ස් සහ කයිකෝස් දූපත් හි ජන විකාශනය|ජනගහනය|inline=yes}} ==== දූපත් අනුව ජනගහනය ==== {{Excerpt|ටර්ක්ස් සහ කයිකෝස් දූපත් හි ජන විකාශනය|දූපත් අනුව ජනගහනය|inline=yes}} === ජනගහනයේ ව්‍යුහය === {{Excerpt|ටර්ක්ස් සහ කයිකෝස් දූපත් හි ජන විකාශනය|ජනගහනයේ ව්‍යුහය|inline=yes}} === භාෂාව === {{Excerpt|ටර්ක්ස් සහ කයිකෝස් දූපත් හි ජන විකාශනය|භාෂාව|inline=yes}} === ආගම === {{Excerpt|ටර්ක්ස් සහ කයිකෝස් දූපත් හි ජන විකාශනය|ආගම|inline=yes}} === සංස්කෘතිය === {{Excerpt|ටර්ක්ස් සහ කයිකෝස් දූපත් හි ජන විකාශනය|සංස්කෘතිය|inline=yes}} === පුරවැසිභාවය === {{Excerpt|ටර්ක්ස් සහ කයිකෝස් දූපත් හි ජන විකාශනය|පුරවැසිභාවය|inline=yes}} == අධ්‍යාපනය == {{Excerpt|ටර්ක්ස් සහ කයිකෝස් දූපත් හි අධ්‍යාපනය||inline=yes}} == සෞඛ්‍ය සේවා == {{Excerpt|ටර්ක්ස් සහ කයිකෝස් දූපත් හි සෞඛ්‍ය සේවා||inline=yes}} == ආර්ථිකය == {{Excerpt|ටර්ක්ස් සහ කයිකෝස් දූපත් හි ආර්ථිකය||inline=yes}} === සංචාරක ව්‍යාපාරය === {{Excerpt|ටර්ක්ස් සහ කයිකෝස් දූපත් හි ආර්ථිකය|සංචාරක ව්‍යාපාරය|inline=yes}} == අපරාධ == {{Excerpt|ටර්ක්ස් සහ කයිකෝස් දූපත් හි අපරාධ||inline=yes}} == ප්‍රවාහනය == {{Excerpt|ටර්ක්ස් සහ කයිකෝස් දූපත් හි ප්‍රවාහනය||inline=yes}} === අභ්‍යවකාශ ගුවන් ගමන් === {{Excerpt|ටර්ක්ස් සහ කයිකෝස් දූපත් හි ප්‍රවාහනය|අභ්‍යවකාශ ගුවන් ගමන්|inline=yes}} == තැපැල් පද්ධතිය == {{Excerpt|ටර්ක්ස් සහ කයිකෝස් දූපත් හි තැපැල් පද්ධතිය||inline=yes}} == මාධ්‍ය == {{Excerpt|ටර්ක්ස් සහ කයිකෝස් දූපත් හි මාධ්‍ය||inline=yes}} == ක්‍රීඩා == {{Excerpt|ටර්ක්ස් සහ කයිකෝස් දූපත් හි ක්‍රීඩා||inline=yes}} == සටහන් == <references group="lower-alpha" /> == යොමු කිරීම් == <references /> {{උතුරු ඇමරිකාවේ ස්වෛරී රාජ්‍ය සහ යැපෙන භූමි ප්‍රදේශ ලැයිස්තුව}} dkb4v0jdffplx559ge6v9yam9gvfi7m 0 181866 754573 752252 2025-07-09T07:00:26Z BuddhikaW88 37808 /* ස්වෛරී නොවන භූමි ප්‍රදේශ */ 754573 wikitext text/x-wiki [[ගොනුව:South_America_(orthographic_projection).svg|දකුණ|250x250පික්]] [[දකුණු ඇමෙරිකාව|දකුණු ඇමරිකාවේ]] [[ස්වෛරීය රාජ්‍යය|ස්වෛරී රාජ්‍යයන්]] 12 ක් සහ ස්වෛරී නොවන යැපෙන ප්‍රදේශ 3 ක් ඇත. මහාද්වීපය බටහිරින් [[ශාන්තිකර සාගරය|පැසිෆික් සාගරයෙන්]] සහ උතුරින් සහ නැගෙනහිරින් [[අත්ලාන්තික් සාගරය|අත්ලාන්තික් සාගරයෙන්]] මායිම් වී ඇත. [[උතුරු ඇමෙරිකාව|උතුරු ඇමරිකාව]] සහ [[කැරිබියන් මුහුද]] වයඹ දෙසින් පිහිටා ඇත. දකුණු ඇමරිකාව ආසන්න වශයෙන් වර්ග කිලෝමීටර් 17,840,000 (වර්ග සැතපුම් 6,890,000) ක [[භූමිප්‍රමාණය අනුව රටවල් හා පරායත්ත භූමිප්‍රදේශ නාමාවලිය|භූමි ප්‍රමාණයකින්]] යුක්ත වන අතර එය [[මහ පොළොව|පෘථිවි]] පෘෂ්ඨයෙන් 3.5% ක් පමණ වේ. 2018 වන විට, එහි ජනගහනය මිලියන 430 කට වඩා වැඩි බව ''[[ද වර්ල්ඩ් ෆැක්ට් බුක්|ද වර්ල්ඩ් ෆැක්ට්බුක්]]'' හි ජනගහනය පිළිබඳ ඇස්තමේන්තු වලට අනුව. දකුණු ඇමරිකාව සියලුම මහාද්වීප අතර ප්‍රදේශය අනුව ( [[ආසියාව]], [[අප්‍රිකාව]] සහ උතුරු ඇමරිකාවට පසුව) [[මහාද්වීප|සිව්වන ස්ථානයේත්]], [[මහාද්වීප|ජනගහනය අනුව පස්වන ස්ථානයේත්]] (ආසියාව, අප්‍රිකාව, යුරෝපය සහ උතුරු ඇමරිකාවට පසුව) සිටී.<ref>{{Citation|title=[[The New York Times]] Guide to Essential Knowledge: A Desk Reference for the Curious Mind|page=[https://archive.org/details/newyorktimesguid00/page/598 598]|year=2007|edition=2nd|place=New York|publisher=[[St. Martin's Press]]|isbn=978-0-312-37659-8|oclc=173243876}}</ref> උතුරු සහ දකුණු ඇමරිකාව අතර මායිම පැනමාවේ ඉස්ත්මස් හි යම් ස්ථානයක පිහිටා ඇත. ඇට්ලස් සහ අනෙකුත් මූලාශ්‍රවල වඩාත් පොදු මායිම් කිරීම කොලොම්බියා-පැනමා දේශසීමාව දිගේ බෙදී යන ඩැරියන් කඳුකර ජල පෝෂක ප්‍රදේශය අනුගමනය කරයි, එහිදී ඉස්ත්මස් දකුණු ඇමරිකානු මහාද්වීපය හමුවෙයි ([[ඩැරියන් ගැප්]] බලන්න). සියලුම ඇට්ලස් පාහේ පැනමාව උතුරු ඇමරිකාව සහ/හෝ මධ්‍යම ඇමරිකාව තුළට වැටෙන රාජ්‍යයක් ලෙස ලැයිස්තුගත කරයි.<ref>{{cite web |title=National Geographic Education |url=http://education.nationalgeographic.com/education/mapping/outline-map/?map=Panama |url-status=dead |archive-url=https://web.archive.org/web/20110728060745/http://education.nationalgeographic.com/education/mapping/outline-map/?map=Panama |archive-date=July 28, 2011 |access-date=2011-05-12 |publisher=[[National Geographic Society]]}} {{Cite book |title=National Geographic Atlas (list) |publisher=National Geographic Society |year=2010 |page=4}} {{Cite book |title=Webster's New Geographical Dictionary (list and map) |publisher=Merriam-Webster Inc. |year=1984 |pages=856, 859}} [http://unstats.un.org/unsd/methods/m49/m49regin.htm#americas "Americas"] ''Standard Country and Area Codes Classifications (M49)'', United Nations Statistics Division [http://atlas.nrcan.gc.ca/site/english/maps/reference/international/north_america/referencemap_image_view "North America"] {{webarchive|url=https://web.archive.org/web/20080303233306/http://atlas.nrcan.gc.ca/site/english/maps/reference/international/north_america/referencemap_image_view |date=3 March 2008 }} ''Atlas of Canada'' [https://www.nationalgeographic.org/society/education-resources/?xpop=1 North America Atlas] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20231124171218/https://www.nationalgeographic.org/society/education-resources/?xpop=1 |date=2023-11-24 }} National Geographic</ref> == ස්වෛරී රාජ්‍යයන් == ස්වෛරී රාජ්‍යයක් යනු ජාතික අවශ්‍යතා සඳහා තීරණ ගන්නා ජනගහනයක් කෙරෙහි ඵලදායී ස්වෛරීභාවයක් ඇති දේශපාලන සංගමයකි.<ref>{{Cite journal|last=Ashley|first=Richard K|date=1 June 1988|title=Untying the Sovereign State: A Double Reading of the Anarchy Problematique|url=http://mil.sagepub.com/content/17/2/227.short|journal=Millennium - Journal of International Studies|publisher=Sage Journals Online|volume=4|issue=2|pages=227–262|doi=10.1177/03058298880170020901|url-access=subscription|access-date=15 February 2012|s2cid=145130222}}</ref> මොන්ටෙවීඩියෝ සම්මුතියට අනුව, රාජ්‍යයකට ස්ථිර ජනගහනයක්, නිශ්චිත භූමියක්, රජයක් සහ අනෙකුත් රාජ්‍යයන් සමඟ සබඳතාවලට එළඹීමේ හැකියාව තිබිය යුතුය.<ref>{{cite web |date=26 December 1933 |title=Montevideo Convention on the Rights and Duties of States |url=http://www.cfr.org/sovereignty/montevideo-convention-rights-duties-states/p15897 |access-date=15 February 2012 |publisher=Council on Foreign Relations}}</ref> පහත සඳහන් රාජ්‍යයන් සියල්ලම [[එක්සත් ජාතීන්ගේ සංවිධානය|එක්සත් ජාතීන්ගේ]] සාමාජිකයින් වේ<ref>{{cite web |title=United Nations Member States |url=https://www.un.org/en/members/ |access-date=15 February 2012 |publisher=United Nations}}</ref> සහ දකුණු ඇමරිකානු ජාතීන්ගේ සංගමයේ වත්මන් හෝ හිටපු සාමාජිකයින් වේ.<ref>{{cite web |title=Estados Miembros |url=http://www.unasursg.org/index.php?option=com_content&view=article&id=397&Itemid=343 |url-status=dead |archive-url=https://web.archive.org/web/20120627123555/http://www.unasursg.org/index.php?option=com_content&view=article&id=397&Itemid=343 |archive-date=27 June 2012 |access-date=15 February 2012 |publisher=Secretaria General de UNASUR |language=es}}</ref> {| class="wikitable sortable" ! class="unsortable" |ධජය ! class="unsortable" |සිතියම !ඉංග්‍රීසි කෙටි නම, විධිමත් නම සහ ISO <ref name="CIA_Names">{{Cite web |title=Field Listing :: Names |url=https://www.cia.gov/library/publications/the-world-factbook/fields/2142.html |url-status=dead |archive-url=https://web.archive.org/web/20070613002925/https://www.cia.gov/library/publications/the-world-factbook/fields/2142.html |archive-date=June 13, 2007 |access-date=7 February 2012 |publisher=Central Intelligence Agency}}</ref><ref name="UN_Names">{{cite web |year=2007 |title=UNGEGN List of Country Names |url=http://unstats.un.org/unsd/geoinfo/UNGEGN/docs/9th-uncsgn-docs/UNGEGN%20WG%20Country%20Names%20Document%20-%20August%202009.pdf |access-date=2011-02-24 |publisher=United Nations Statistics Division}}</ref><ref name="Europa">{{cite web |date=7 February 2012 |title=List of countries, territories and currencies |url=http://publications.europa.eu/code/en/en-5000500.htm |access-date=7 February 2012 |publisher=Europa}}</ref><ref>{{Cite web |date=1974 |title=ISO 3166 |url=https://www.iso.org/iso-3166-country-codes.html |access-date=2022-07-24 |website=International Organization for Standardization}}</ref> !අගනුවර <ref name="Europa" /><ref name="Capital">{{cite web |title=Field Listing :: Capital |url=https://www.cia.gov/library/publications/the-world-factbook/fields/2057.html |url-status=dead |archive-url=https://web.archive.org/web/20070613003402/https://www.cia.gov/library/publications/the-world-factbook/fields/2057.html |archive-date=June 13, 2007 |access-date=7 February 2012 |publisher=Central Intelligence Agency}}</ref><ref>{{cite web |date=9 December 2011 |title=UNGEGN World Geographical Names |url=http://unstats.un.org/unsd/geoinfo/geonames/ |access-date=7 February 2012 |publisher=United Nations Group of Experts on Geographical Names}}</ref> !ජනගහනය {{UN population|Year}} {{UN Population|ref}} ! data-sort-type="number" |වර්ග ප්‍රමාණය <ref name="Area">{{cite web |title=Field Listing :: Area |url=https://www.cia.gov/library/publications/the-world-factbook/fields/2147.html |url-status=dead |archive-url=https://web.archive.org/web/20070613003039/https://www.cia.gov/library/publications/the-world-factbook/fields/2147.html |archive-date=June 13, 2007 |access-date=7 February 2012 |publisher=Central Intelligence Agency}}</ref> !මුදල් ඒකකය <ref name="Europa" /> |- |[[File:Flag_of_Argentina.svg|link=https://en.wikipedia.org/wiki/Flag_of_Argentina|alt=Flag of Argentina|දාරය|මධ්‍යය|100x100පික්]] |[[File:ARG_orthographic.svg|link=https://en.wikipedia.org/wiki/File:ARG_orthographic.svg|alt=Map showing Argentina|මධ්‍යය|150x150පික්]] |[[ආර්ජන්ටිනාව]] ආර්ජන්ටිනා ජනරජය ARG |[[බුවනෝස් අයර්ස්]] |{{UN Population|Argentina}} |{{පරිවර්තනය ව.කි.-ව.සැ|2780400|round=yes}} |ආර්ජන්ටිනාවේ පෙසෝ |- |[[File:Flag_of_Bolivia_(state).svg|link=https://en.wikipedia.org/wiki/Flag_of_Bolivia|alt=Flag of Bolivia|දාරය|මධ්‍යය|100x100පික්]] |[[File:BOL_orthographic.svg|link=https://en.wikipedia.org/wiki/File:BOL_orthographic.svg|alt=Map showing Bolivia|මධ්‍යය|150x150පික්]] |[[බොලිවියාව]] බොලිවියාවේ බහුජාතික රාජ්‍යය BOL |[[සුක්‍රේ, බොලිවියාව|සුක්‍රේ]] (නිල) සහ [[ලා පාස්, බොලිවියාව|ලා පාස්]] (රජයේ ආසනය)<ref group="n">While [[Sucre]] is the constitutional capital, [[La Paz]] is the seat of the government.</ref> |{{UN Population|Bolivia}} |{{පරිවර්තනය ව.කි.-ව.සැ|1098581|round=yes}} |බොලිවියානු බොලිවියානෝ |- |[[File:Flag_of_Brazil.svg|link=https://en.wikipedia.org/wiki/Flag_of_Brazil|alt=Flag of Brazil|දාරය|මධ්‍යය|100x100පික්]] |[[File:BRA_orthographic.svg|link=https://en.wikipedia.org/wiki/File:BRA_orthographic.svg|alt=Map showing Brazil|මධ්‍යය|150x150පික්]] |[[බ්‍රසීලය]] බ්‍රසීල ෆෙඩරේටිව් ජනරජය BRA |[[බ්‍රසිලියා, බ්‍රසීලය|බ්‍රසිලියා]] |{{UN Population|Brazil}} |{{පරිවර්තනය ව.කි.-ව.සැ|8514877|round=yes}} |බ්‍රසීලියානු රියල් |- |[[File:Flag_of_Chile.svg|link=https://en.wikipedia.org/wiki/Flag_of_Chile|alt=Flag of Chile|දාරය|මධ්‍යය|100x100පික්]] |[[File:CHL_orthographic_(+all_claims).svg|link=https://en.wikipedia.org/wiki/File:CHL_orthographic_(+all_claims).svg|alt=Map showing Chile|මධ්‍යය|150x150පික්]] |[[චිලී]]<ref group="n">Includes [[Easter Island]] in the [[Pacific Ocean]], a [[Chile|Chilean]] territory frequently reckoned in [[Oceania]].</ref> චිලී ජනරජය CHL |[[සන්තියාගෝ]]<ref group="n">While [[Santiago, Chile|Santiago]] is the constitutional capital of Chile, [[Valparaíso]] is the site of legislative meetings.</ref> |{{UN Population|Chile}} |{{පරිවර්තනය ව.කි.-ව.සැ|756102|round=yes}} |චිලී පෙසෝ |- |[[File:Flag_of_Colombia.svg|link=https://en.wikipedia.org/wiki/Flag_of_Colombia|alt=Flag of Colombia|දාරය|මධ්‍යය|100x100පික්]] |[[File:COL_orthographic.svg|link=https://en.wikipedia.org/wiki/File:COL_orthographic.svg|alt=Map showing Colombia|මධ්‍යය|150x150පික්]] |[[කොලොම්බියාව]] කොලොම්බියා ජනරජය COL |[[බොගෝටා]] |{{UN Population|Colombia}} |{{පරිවර්තනය ව.කි.-ව.සැ|1138910|round=yes}} |කොලොම්බියානු පෙසෝ |- |[[File:Flag_of_Ecuador.svg|link=https://en.wikipedia.org/wiki/Flag_of_Ecuador|alt=Flag of Ecuador|දාරය|මධ්‍යය|100x100පික්]] |[[File:ECU_orthographic.svg|link=https://en.wikipedia.org/wiki/File:ECU_orthographic.svg|alt=Map showing Ecuador|මධ්‍යය|150x150පික්]] |[[ඉක්වදෝරය]] ඉක්වදෝර ජනරජය ECU |[[ක්විටෝ]] |{{UN Population|Ecuador}} |{{පරිවර්තනය ව.කි.-ව.සැ|283561|round=yes}} |එක්සත් ජනපද ඩොලර් |- |[[File:Flag_of_Guyana.svg|link=https://en.wikipedia.org/wiki/Flag_of_Guyana|alt=Flag of Guyana|දාරය|මධ්‍යය|100x100පික්]] |[[File:GUY_orthographic.svg|link=https://en.wikipedia.org/wiki/File:GUY_orthographic.svg|alt=Map showing Guyana|මධ්‍යය|150x150පික්]] |[[ගයනාව]] ගයනා සමුපකාර ජනරජය GUY |[[ජෝර්ජ්ටවුන්, ගයනාව|ජෝර්ජ්ටවුන්]] |{{UN Population|Guyana}} |{{පරිවර්තනය ව.කි.-ව.සැ|214969|round=yes}} |ගයානා ඩොලර් |- |[[File:Flag_of_Paraguay.svg|link=https://en.wikipedia.org/wiki/Flag_of_Paraguay|alt=Flag of Paraguay|දාරය|මධ්‍යය|100x100පික්]] |[[File:PRY_orthographic.svg|link=https://en.wikipedia.org/wiki/File:PRY_orthographic.svg|alt=Map showing Paraguay|මධ්‍යය|150x150පික්]] |[[පැරගුවේ]] පැරගුවේ ජනරජය PRY |[[අසුන්සියොන්, පැරගුවේ|අසුන්සියොන්]] |6,109,903 |{{පරිවර්තනය ව.කි.-ව.සැ|406752|round=yes}} |පැරගුවේ ගුරානි |- |[[File:Flag_of_Peru_(state).svg|link=https://en.wikipedia.org/wiki/Flag_of_Peru|alt=Flag of Peru|දාරය|මධ්‍යය|100x100පික්]] |[[File:PER_orthographic.svg|link=https://en.wikipedia.org/wiki/File:PER_orthographic.svg|alt=Map showing Peru|මධ්‍යය|150x150පික්]] |[[පේරු]] පේරු ජනරජය PER |[[ලීමා]] |{{UN Population|Peru}} |{{පරිවර්තනය ව.කි.-ව.සැ|1285216|round=yes}} |පේරු සෝල් |- |[[File:Flag_of_Suriname.svg|link=https://en.wikipedia.org/wiki/Flag_of_Suriname|alt=Flag of Suriname|දාරය|මධ්‍යය|100x100පික්]] |[[File:SUR_orthographic.svg|link=https://en.wikipedia.org/wiki/File:SUR_orthographic.svg|alt=Map showing Suriname|මධ්‍යය|150x150පික්]] |[[සුරිනාමය]] සුරිනාම් ජනරජය SUR |[[:en:Paramaribo|Paramaribo]] |{{UN Population|Suriname}} |{{පරිවර්තනය ව.කි.-ව.සැ|163820|round=yes}} |සුරිනාම් ඩොලර් |- |[[File:Flag_of_Uruguay.svg|link=https://en.wikipedia.org/wiki/Flag_of_Uruguay|alt=Flag of Uruguay|දාරය|මධ්‍යය|100x100පික්]] |[[File:URY_orthographic.svg|link=https://en.wikipedia.org/wiki/File:URY_orthographic.svg|alt=Map showing Uruguay|මධ්‍යය|150x150පික්]] |[[උරුගුවේ]] නැගෙනහිර උරුගුවේ ජනරජය<ref group="n">Also translated as "Oriental Republic of Uruguay".</ref> URY |[[:en:Montevideo|Montevideo]] |{{UN Population|Uruguay}} |{{පරිවර්තනය ව.කි.-ව.සැ|176215|round=yes}} |උරුගුවේ පෙසෝ |- |[[File:Flag_of_Venezuela_(state).svg|link=https://en.wikipedia.org/wiki/Flag_of_Venezuela|alt=Flag of Venezuela|දාරය|මධ්‍යය|100x100පික්]] |[[File:VEN_orthographic.svg|link=https://en.wikipedia.org/wiki/File:VEN_orthographic.svg|alt=Map showing Venezuela|මධ්‍යය|150x150පික්]] |[[වෙනිසියුලාව]] වෙනිසියුලාවේ බොලිවේරියානු ජනරජය VEN |[[:en:Caracas|Caracas]] |{{UN Population|Venezuela}} |{{පරිවර්තනය ව.කි.-ව.සැ|912050|round=yes}} |වෙනිසියුලානු බොලිවර් |} == ස්වෛරී නොවන භූමි ප්‍රදේශ == === බාහිර භූමි ප්‍රදේශ === {| class="wikitable sortable" ! class="unsortable" |ධජය ! class="unsortable" |සිතියම !ඉංග්‍රීසි නම සහ ISO<ref name="CIA_Names" /><ref name="Europa" /> !නීතිමය තත්ත්වය !අගනුවර<ref name="Capital" /> !ජනගහනය<ref name="Population">{{cite web |title=Country Comparison :: Population |url=https://www.cia.gov/library/publications/the-world-factbook/rankorder/2119rank.html |url-status=dead |archive-url=https://web.archive.org/web/20070613004507/https://www.cia.gov/library/publications/the-world-factbook/rankorder/2119rank.html |archive-date=June 13, 2007 |access-date=7 February 2012 |publisher=Central Intelligence Agency}}</ref> !වර්ග ප්‍රමාණය<ref name="Area" /> |- |[[File:Flag_of_the_Falkland_Islands.svg|link=https://en.wikipedia.org/wiki/Flag_of_the_Falkland_Islands|alt=Flag of the Falkland Islands|දාරය|මධ්‍යය|100x100පික්]] |[[File:Falkland_Islands_(orthographic_projection).svg|link=https://en.wikipedia.org/wiki/File:Falkland_Islands_(orthographic_projection).svg|alt=Map showing the Falkland Islands|දාරය|මධ්‍යය|150x150පික්]] |[[ෆෝක්ලන්ත දූපත්]] FLK |[[මහා බ්‍රිතාන්‍යය|බ්‍රිතාන්‍ය]] විදේශීය භූමිය |[[ස්ටැන්ලි, ෆෝක්ලන්ත දූපත්|ස්ටැන්ලි]] | align="right" |3,398<ref>{{Cite web |year=2017 |title=2016 Census Report |url=http://www.fig.gov.fk/policy/index.php/component/jdownloads/finish/5-statistics/4788-falkland-islands-census-2016-report/0?Itemid=0#page=14 |archive-url=https://web.archive.org/web/20180124232820/http://www.fig.gov.fk/policy/index.php/component/jdownloads/finish/5-statistics/4788-falkland-islands-census-2016-report/0?Itemid=0 |archive-date=24 January 2018 |publisher=Policy and Economic Development Unit, Falkland Islands Government |format=PDF}}</ref> |{{පරිවර්තනය ව.කි.-ව.සැ|12173|round=yes}} |- |[[File:Flag_of_South_Georgia_and_the_South_Sandwich_Islands.svg|link=https://en.wikipedia.org/wiki/Flag_of_South_Georgia_and_the_South_Sandwich_Islands|alt=South Georgia and the South Sandwich Islands|දාරය|මධ්‍යය|100x100පික්]] |[[File:South_Georgia_and_the_South_Sandwich_Islands_on_the_globe_(South_America_centered).svg|link=https://en.wikipedia.org/wiki/File:South_Georgia_and_the_South_Sandwich_Islands_on_the_globe_(South_America_centered).svg|alt=Map showing South Georgia and the South Sandwich Islands|දාරය|මධ්‍යය|150x150පික්]] |[[දකුණු ජෝර්ජියාව සහ දකුණු සැන්ඩ්විච් දූපත්]]<ref name="groupedWithAntarctica" group="n">Sometimes grouped with [[Antarctica]] rather than South America.</ref> SGS |[[මහා බ්‍රිතාන්‍යය|බ්‍රිතාන්‍ය]] විදේශීය භූමිය |[[කිං එඩ්වඩ් පොයින්ට්]] |ස්ථිර ජනගහනයක් නොමැත<ref group="n">Present inhabitants are the British Government officer, deputy postmaster, scientists, and support staff from the [[British Antarctic Survey]] who maintain scientific bases on Bird Island and in the capital, King Edward Point, as well as museum staff at [[Grytviken]].</ref> |{{පරිවර්තනය ව.කි.-ව.සැ|3903|round=yes}} |} === අභ්‍යන්තර භූමි ප්‍රදේශ === {| class="wikitable sortable" ! class="unsortable" |ධජය ! class="unsortable" |සිතියම !ඉංග්‍රීසි නම සහ ISO<ref name="CIA_Names" /><ref name="Europa" /> !නීතිමය තත්ත්වය !අගනුවර<ref name="Capital" /> !ජනගහනය<ref name="Population" /> !වර්ග ප්‍රමාණය<ref name="Area" /> |- |[[File:Flag_of_France.svg|link=https://en.wikipedia.org/wiki/Flag_of_France|alt=The flag of the France, as used in French Guiana|දාරය|මධ්‍යය|100x100පික්]] |[[File:French_Guiana_(orthographic_projection).svg|link=https://en.wikipedia.org/wiki/File:French_Guiana_(orthographic_projection).svg|alt=Map showing French Guiana|දාරය|මධ්‍යය|150x150පික්]] |[[ප්‍රංශ ගයනාව]] GUF |[[ප්‍රංශය|ප්‍රංශයේ]] සහ [[යුරෝපියානු සංගමය|යුරෝපීය සංගමයේ]] පිටතම කලාපයේ විදේශ දෙපාර්තමේන්තුව, කලාපය සහ තනි භෞමික සාමූහිකය<ref group="n">The territory has been [[Regions of France|fully integrated]] into the [[French Fifth Republic|French central state]].</ref> |[[කේයන්, ප්‍රංශ ගයනාව|කේයන්]] | align="right" |{{Nts|294071}}<ref name="pop">{{cite web |author=[[Institut national de la statistique et des études économiques (France)|INSEE]] |title=Estimation de population par région, sexe et grande classe d'âge – Années 1975 à 2021 |url=https://www.insee.fr/fr/statistiques/fichier/1893198/estim-pop-nreg-sexe-gca-1975-2021.xls |access-date=2021-01-21 |language=fr}}</ref> |{{පරිවර්තනය ව.කි.-ව.සැ|83534|round=yes}} |} == මේවාද බලන්න == {{ස්වෛරී රාජ්‍යයන් සහ පරායත්ත භූමි ප්‍රදේශ ලැයිස්තුව}} == සටහන් == <references group="n" /> == යොමු කිරීම් == [[ප්‍රවර්ගය:Lists of countries by continent]] <references /> n4uxpxwtz1l1sgc1zreg8az6jx3eby0 1 182871 754476 753785 2025-07-09T04:33:23Z Udithapererakumara 73756 /* මකාදැමීම් යෝජනාව අභියෝගයට ලක්කිරීම */ නව ඡේදය 754476 wikitext text/x-wiki == මකාදැමීම් යෝජනාව අභියෝගයට ලක්කිරීම == මෙම ලිපිය මකා දැමීමට කිසිදු අවශ්‍යතාවයක් නැත. මෙය සංවට්ධනයකරමින් යන පිටුවකි. එමෙන්ම මෙහි සංවාදයට බදුන් වන පුද්ගලයා වෙනුවෙන් කණ්ඩායමක් විසින් මෙය නිර්මාණය කරමින් පවති. මෙහි පිටු සැකසුම අවසානයේ ඒ පිලිබදව දැන ගත හැක. එමෙන් ම මෙහි වැදගත්කම පිලිබදව link සමග සාක්ශි ඉදිරිපත්කොට ඇත. ස්තුති. == මකාදැමීම් යෝජනාව අභියෝගයට ලක්කිරීම == මෙම ලිපිය මකා නොදැමිය යුතුය. ශ්‍රී ලංකාව තුල මාධ්‍ය ක්ශේත්‍රයේ කටයුතු කරන කණිෂ්ක මීගස්මුල්ල පිලිබහව ගොඩ නැගෙන සංවාදය ඉතා වටිනා එකකි. == මකාදැමීම් යෝජනාව අභියෝගයට ලක්කිරීම == මෙම පිටුව නිර්මානය කරන්නෙ කණ්ඩායමක් විසිනි. ඒ ජිසා මෙම පිටුව සහ තොරතුරු සංරක්ෂණය කල යුතුය. == මකාදැමීම් යෝජනාව අභියෝගයට ලක්කිරීම == There is no need to delete this page. This is a creation for one of the most popular announcers in Sri Lanka. Therefore, it should be protected. Thank you. == නිර්නාමික දායකත්ව == *[[විකිපීඩියා:ගාස්තු අපේක්ෂිත සංස්කරණය (රචනය)]] *[[විකිපීඩියා:පරස්පර විරෝධී අභිලාෂයන්]] <span style="background:#0d0f24;font-family:monospace;font-weight:600;padding:2px;box-shadow:#9b12f0 2px -2px">[[User:Ttheek|<span style="color:#faed00">★</span> <span style="color:#ff21f8">Ttheek</span>]] [[User talk:Ttheek|⏵]]</span> 16:53, 3 ජූලි 2025 (යූටීසී) == මකාදැමීම් යෝජනාව අභියෝගයට ලක්කිරීම == Dont delete this page. Its very important page. Thank you == මකාදැමීම් යෝජනාව අභියෝගයට ලක්කිරීම == Reason for keeping the article: This article is not self-promotional but written to document the media contributions of Kanishka Meegasmulla, a recognized Sri Lankan television and radio presenter. His notability is supported by: Significant public career – He began at the Sri Lanka Rupavahini Corporation as a child presenter and hosted nationally broadcast programs such as Dasatha Lama News, Muthuhara, and Lama Gee Sadewa, which are widely recognized in Sri Lanka. Long-term involvement in media – With over two decades in children’s broadcasting and a continued presence on Kandurata FM since 2006, his work reflects sustained coverage and contribution to the industry. Media coverage and independent sources – Several news articles, interviews, and government media sources e.g., https://www.hirufm.lk/hirufm-dj-34-kanishka.html https://www.youtube.com/watch?v=g1KqRw1CPp4&t=276s https://www.youtube.com/watch?v=bScixQsrB3U&t=140s https://www.youtube.com/watch?v=WybQx1yMsdo&t=31s https://www.facebook.com/ShaaFMSriLanka/videos/-shaa-fm-news-%E0%B6%B4%E0%B7%8A%E0%B6%BB%E0%B6%B0%E0%B7%8F%E0%B6%B1-%E0%B6%B4%E0%B7%8A%E0%B6%BB%E0%B7%80%E0%B7%98%E0%B6%AD%E0%B7%8A%E0%B6%AD%E0%B7%92-%E0%B6%9A%E0%B6%AB%E0%B7%92%E0%B7%82%E0%B7%8A%E0%B6%9A-%E0%B6%B8%E0%B7%93%E0%B6%9C%E0%B7%83%E0%B7%8A%E0%B6%B8%E0%B7%94%E0%B6%BD%E0%B7%8A%E0%B6%BD-13022025newsupdate-livenow-shaa/1298708701244364/ https://www.facebook.com/HiruFMSriLanka/videos/%E0%B7%84%E0%B7%92%E0%B6%BB%E0%B7%94-%E0%B6%8B%E0%B6%AF%E0%B7%91%E0%B7%83%E0%B6%B1-630-%E0%B6%B4%E0%B7%8A%E0%B6%BB%E0%B6%B0%E0%B7%8F%E0%B6%B1-%E0%B6%B4%E0%B7%8A%E0%B6%BB%E0%B7%80%E0%B7%98%E0%B6%AD%E0%B7%8A%E0%B6%AD%E0%B7%92/761348343087951/ https://soundcloud.com/kanishkameegas confirm his career and public impact. Cultural impact – His role in children’s programming has influenced youth media in Sri Lanka and contributed to public broadcasting initiatives. While the article may have been initially created by the subject or an associate, it is written in a neutral tone and supported by verifiable sources. Under Wikipedia’s content guidelines, what matters is not who created the article, but whether the subject is notable and the content verifiable, which this article satisfies. == මූලාශ්‍ර පිළිබද == <blockquote>''"While the article may have been initially created by the subject or an associate..."''</blockquote>This line is especially ironic, considering it was posted from '''the exact same IP address''' that created the article. If you are the subject or someone closely connected, that’s fine but '''please be transparent''' and follow Wikipedia’s conflict of interest policy. Creating an account, disclosing your connection, and using independent sources (not interviews ''by'' the subject or employer content) is the correct way to proceed. <big>Write the article in '''Sinhala''', as this is the Sinhala Wikipedia</big> <span style="background:#0d0f24;font-family:monospace;font-weight:600;padding:2px;box-shadow:#9b12f0 2px -2px">[[User:Ttheek|<span style="color:#faed00">★</span> <span style="color:#ff21f8">Ttheek</span>]] [[User talk:Ttheek|⏵]]</span> 08:37, 6 ජූලි 2025 (යූටීසී) == මකාදැමීම් යෝජනාව අභියෝගයට ලක්කිරීම == do not delete this page. this is sri lankan voice artist and legend. you must develep this page sm0hzbertlzmkamppfj00vv55w4e5nv 14 183059 754428 753632 2025-07-08T20:08:27Z EmausBot 5927 Bot: Migrating 1 interwiki links, now provided by [[Wikipedia:Wikidata|Wikidata]] on [[d:Q6150280]] 754428 wikitext text/x-wiki {{Commons category|Rooms}} The different types of '''[[room]]s''' in [[building]]s — or any limited "areas" or "spaces" in [[Non-building structure|structure]]s. [[Category:Interior design]] [[Category:Architecture]] {{CatAutoTOC}} mcricu5gnuthdw8jsrkrygmvcpxddmx 0 183144 754463 754409 2025-07-09T03:21:39Z BuddhikaW88 37808 754463 wikitext text/x-wiki [[File:Peru_Population_Density,_2000_(6171916181).jpg|link=https://en.wikipedia.org/wiki/File:Peru_Population_Density,_2000_(6171916181).jpg|thumb|ජනගහන ඝනත්වය, 2000]] 2022 වසර දක්වා ජාතික සංඛ්‍යාලේඛන හා තොරතුරු විද්‍යා ආයතනයේ ඇස්තමේන්තු සහ ප්‍රක්ෂේපණවලට අනුව, ජනගහනය 33,396,698 ක් වන පේරු, දකුණු ඇමරිකාවේ සිව්වන වැඩිම ජනගහනයක් සහිත රට වේ.<ref>{{cite web |date=11 July 2016 |title=El Perú tiene una población de 31 millones 488 mil 625 habitantes |trans-title=Peru has a population of 31 million 488 thousand 625 inhabitants |url=https://www.inei.gob.pe/prensa/noticias/el-peru-tiene-una-poblacion-de-31-millones-488-mil-625-habitantes-9196/ |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20170202214123/https://www.inei.gob.pe/prensa/noticias/el-peru-tiene-una-poblacion-de-31-millones-488-mil-625-habitantes-9196/ |archive-date=2 February 2017 |access-date=7 January 2018 |website=www.inei.gob.pe |publisher=INEI |language=es}}</ref> එහි ජනගහන ඝනත්වය වර්ග කිලෝමීටරයකට වැසියන් 25.79 ක් (වර්ග සැතපුම් 66.8) වන අතර එහි වාර්ෂික වර්ධන වේගය 1.1% කි. පේරු ජනගහනයෙන් 58.8% ක් වෙරළ තීරයේ, 27% ක් කඳුකරයේ සහ 14.2% ක් වනාන්තරයේ ජීවත් වෙති. 2020 දී, පේරු ජාතිකයන් මිලියන 27 ක් නාගරික ප්‍රදේශවල ජීවත් වූ අතර එය ජනගහනයෙන් 80% ක් නියෝජනය කරයි. 1940 දී පේරු හි ජනගහනය මිලියන හතක් විය; 1950 සහ 2000 අතර, පේරු හි ජන විකාශන වර්ධන වේගය 2.6% සිට 1.6% දක්වා අඩු වූ අතර, 2050 දී ජනගහනය ආසන්න වශයෙන් මිලියන 42 දක්වා ළඟා වනු ඇතැයි අපේක්ෂා කෙරේ.<ref>Instituto Nacional de Estadística e Informática, ''Perú: Estimaciones y Proyecciones de Población, 1950–2050'', pp. 37–38, 40.</ref><ref>{{cite news|url=https://www.perutelegraph.com/news/peru-living-lifestyle/first-results-of-the-peruvian-population-census-conducted-last-year|title=First results of the Peruvian population census conducted last year|date=26 June 2018|work=The Peru Telegraph|access-date=10 July 2018|archive-url=https://web.archive.org/web/20180710194519/https://www.perutelegraph.com/news/peru-living-lifestyle/first-results-of-the-peruvian-population-census-conducted-last-year|archive-date=10 July 2018|url-status=live}}</ref> 2017 වන විට, 79.3% නාගරික ප්‍රදේශවල සහ 20.7% ග්‍රාමීය ප්‍රදේශවල ජීවත් විය.<ref>{{cite web |title=Perú: Perfil Sociodemográfico |url=https://www.inei.gob.pe/media/MenuRecursivo/publicaciones_digitales/Est/Lib1539/libro.pdf |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20200211135110/https://www.inei.gob.pe/media/MenuRecursivo/publicaciones_digitales/Est/Lib1539/libro.pdf |archive-date=11 February 2020 |access-date=27 September 2018 |website=Instituto Nacional de Estadística e Informática |page=16}}</ref> ප්‍රධාන නගර අතරට ලීමා අගනගර ප්‍රදේශය (මිලියන 9.8 කට අධික ජනතාවක් වාසය කරයි), අරක්විපා, ටෘජිලෝ, චික්ලයෝ, පියුරා, ඉකිටෝස්, කුස්කෝ, චිම්බෝටේ සහ හුවාන්කායෝ; 2007 සංගණනයේදී සියල්ලෝම 250,000කට වඩා වැඩි ජනගහනයක් වාර්තා කළෝය.<ref>Instituto Nacional de Estadística e Informática, ''Perfil sociodemográfico del Perú'', p. 24.</ref> අරක්විපා යනු පේරු හි දෙවන විශාලතම නගරය වන අතර ඇස්තමේන්තුගත ජනගහනය 1,177,000 ක් වන අතර ටෘජිලෝ 1,048,000 ක් සිටින තුන්වන විශාලතම නගරය වේ. පේරු හි දන්නා සම්බන්ධ නොවූ ඇමරින්දියන් ගෝත්‍ර 15ක් ඇත.<ref>"[https://web.archive.org/web/20160305101828/http://www.usatoday.com/news/world/story/2012-01-31/isolated-peru-tribe/52903966/1 Isolated Peru tribe threatened by outsiders]. USAToday.com. 31 January 2012</ref> 2016 ලෝක බැංකුවේ නවතම දත්ත වලට අනුව පේරු හි ආයු අපේක්ෂාව අවුරුදු 75.0 කි (පිරිමින් සඳහා 72.4 සහ කාන්තාවන් සඳහා 77.7).<ref>{{Cite web |title=Life expectancy at birth, total (years) {{!}} Data |url=https://data.worldbank.org/indicator/SP.DYN.LE00.IN?locations=PE&year_high_desc=true |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20180826005113/https://data.worldbank.org/indicator/SP.DYN.LE00.IN?locations=PE&year_high_desc=true |archive-date=26 August 2018 |access-date=25 August 2018 |website=data.worldbank.org |language=en-us}}</ref> ආර්ථික වශයෙන් ක්‍රියාකාරී ජනගහනය මුළු ජනගහනයෙන් 53.78% ක් හෙවත් 17,830,500 ක් පමණ වේ. විශාලතම නගර වෙරළ තීරයේ පිහිටා ඇති අතර, සුල්ලානා, පියුරා, චික්ලායෝ, ටෘජිලෝ, චිම්බෝට්, ලීමා සහ ඉකා වැනි නගර වේ. කඳුකරයේ, අරෙක්විපා, කුස්කෝ, හුවාන්කායෝ, කැජමාර්කා සහ ජූලියාකා නගර කැපී පෙනේ. අවසාන වශයෙන්, වනාන්තරයේ, ඉක්විටෝස් වඩාත් වැදගත් වන අතර, පසුව පුකල්පා, ටාරපොටෝ, මොයොබම්බා සහ ටින්ගෝ මරියා වේ.{{Largest cities|country=පේරු|stat_ref=ජාතික සංඛ්‍යාලේඛන සහ තොරතුරු විද්‍යා ආයතනය - INEI (ඇස්තමේන්තුගත 2024)<ref>{{cite web |url=https://cdn.www.gob.pe/uploads/document/file/6616587/5751291-situacion-de-la-poblacion-peruana-2024-una-mirada-de-la-diversidad-etnica.pdf |title="Situación de la Población Peruana, 2024. Una mirada de la diversidad étnica |page=20 |website=Instituto Nacional de Estadística e Informática |access-date=3 August 2024 |archive-date=15 August 2024 |archive-url=https://web.archive.org/web/20240815224314/https://cdn.www.gob.pe/uploads/document/file/6616587/5751291-situacion-de-la-poblacion-peruana-2024-una-mirada-de-la-diversidad-etnica.pdf |url-status=live }}</ref>|list_by_pop=List of metropolitan areas of Peru|div_name=කලාපය|city_1=Lima|div_1=Lima Region{{!}}Lima|pop_1=10,213,900 <small>(නාගරික ජන.)</small>|img_1=Miraflores 2023.jpg|city_2=Arequipa|div_2=අරෙක්විපා දෙපාර්තමේන්තුව, පේරු{{!}}අරෙක්විපා|pop_2=1,177,200 <small>(නාගරික ජන.)</small>|img_2=Arequipa, Plaza de Armas and Volcan El Misti - panoramio.jpg|city_3=Trujillo, Peru{{!}}Trujillo|div_3=La Libertad Region{{!}}La Libertad|pop_3=1,048,800 <small>(නාගරික ජන.)</small>|img_3=Freedom Monument, Trujillo.jpg|city_4=Chiclayo|div_4=Lambayeque Region{{!}}Lambayeque|pop_4=615,700 <small>(නාගරික ජන.)</small>|img_4=Chiclayo - panoramio.jpg|city_5=Piura|div_5=Piura Region{{!}}Piura|pop_5=586,300|city_6=Huancayo|div_6=Junín Region{{!}}Junín|pop_6=563,400|city_7=Cusco|div_7=කුස්කෝ දෙපාර්තමේන්තුව, පේරු{{!}}කුස්කෝ|pop_7=490,900|city_8=Iquitos|div_8=Loreto Region{{!}}Loreto|pop_8=458,300|city_9=Pucallpa|div_9=Ucayali Region{{!}}Ucayali|pop_9=428,700|city_10=Chimbote|div_10=Ancash Region{{!}}Ancash|pop_10=410,300|city_11=Ica, Peru{{!}}Ica|div_11=ඉකා දෙපාර්තමේන්තුව, පේරු{{!}}ඉකා|pop_11=362,400|city_12=Juliaca|div_12=පූනෝ දෙපාර්තමේන්තුව, පේරු{{!}}පූනෝ|pop_12=341,700|city_13=Tacna|div_13=ටක්නා දෙපාර්තමේන්තුව, පේරු{{!}}ටක්නා|pop_13=327,800|city_14=Ayacucho|div_14=අයකුචෝ දෙපාර්තමේන්තුව, පේරු{{!}}අයකුචෝ|pop_14=261,200|city_15=Cajamarca|div_15=Cajamarca Region{{!}}Cajamarca|pop_15=254,300|city_16=Huánuco|div_16=Huánuco Region{{!}}Huánuco|pop_16=242,400|city_17=Chincha Alta|div_17=ඉකා දෙපාර්තමේන්තුව, පේරු{{!}}ඉකා|pop_17=222,500|city_18=Sullana|div_18=Piura Region{{!}}Piura|pop_18=209,200|city_19=Huacho|div_19=Lima Region{{!}}Lima|pop_19=192,100|city_20=Tarapoto|div_20=San Martin Region{{!}}San Martín|pop_20=178,800}} === ජනවාර්ගික කණ්ඩායම් === {{Pie chart | thumb = right | caption = පේරු හි වාර්ගික කණ්ඩායම් (2017 සංගණනය)<ref>{{cite web|url=https://www.inei.gob.pe/media/MenuRecursivo/publicaciones_digitales/Est/Lib1539/libro.pdf|title=2017 Peruvian census|access-date=27 September 2018|archive-date=11 February 2020|archive-url=https://web.archive.org/web/20200211135110/https://www.inei.gob.pe/media/MenuRecursivo/publicaciones_digitales/Est/Lib1539/libro.pdf|url-status=live}}</ref> | value1 = 60.20 | label1 = [[මෙස්ටිසෝ]] | color1 = #CBA481 | value2 = 25.75 | label2 = දේශීය | color2 = #A65B3A | value3 = 5.89 | label3 = සුදු | color3 = #FBC5A7 | value4 = 3.57 | label4 = කළු | color4 = #55382A | value5 = 0.16 | label5 = නැගෙනහිර ආසියානු | color5 = #E3B67F | value6 = 4.42 | label6 = වෙනත් | color6 = Lightgray }} පේරු යනු සියවස් පහක් පුරා විවිධ ජනයාගේ අනුප්‍රාප්තික රැළි මගින් නිර්මාණය වූ බහු වාර්ගික ජාතියකි. 16 වන සියවසේ ස්පාඤ්ඤ ආක්‍රමණයට පෙර සහස්‍ර ගණනාවක් තිස්සේ ඇමරින්ඩියන්වරු පේරු භූමියේ වාසය කළහ; ඉතිහාසඥ නොබල් ඩේවිඩ් කුක්ට අනුව, ඔවුන්ගේ ජනගහනය 1520 ගණන්වල මිලියන 5–9 කට ආසන්න සිට 1620 දී 600,000 දක්වා අඩු වූයේ ප්‍රධාන වශයෙන් බෝවන රෝග නිසාය.<ref>[[Noble David Cook|Cook, Noble David]] (1982) ''Demographic collapse: Indian Peru, 1520–1620''. Cambridge University Press. p. 114. {{ISBN|0521239958}}.</ref> 2017 සංගණනයට ප්‍රථම වරට ජනවාර්ගික ස්වයං හඳුනාගැනීම පිළිබඳ ප්‍රශ්නයක් ඇතුළත් විය. ප්‍රතිඵලවලට අනුව, ජනතාවගෙන් 60.2% ක් තමන් මෙස්ටිසෝ ලෙසත්, 22.3% ක් තමන් කෙචුවා ලෙසත්, 5.9% ක් තමන් සුදු ලෙසත්, 3.6% ක් තමන් කළු ලෙසත්, 2.4% ක් තමන් අයිමාරා ලෙසත්, 2.3% ක් තමන් වෙනත් ජනවාර්ගික කණ්ඩායම් ලෙසත්, 3.3% ක් තම ජනවාර්ගිකත්වය ප්‍රකාශ කළේ නැත.<ref>{{cite web |title=Perú: Perfil Sociodemográfico |url=https://www.inei.gob.pe/media/MenuRecursivo/publicaciones_digitales/Est/Lib1539/libro.pdf |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20200211135110/https://www.inei.gob.pe/media/MenuRecursivo/publicaciones_digitales/Est/Lib1539/libro.pdf |archive-date=11 February 2020 |access-date=27 September 2018 |website=Instituto Nacional de Estadística e Informática |page=214}}</ref> පේරු ඉතිහාසයේ විවිධ අවධීන්හිදී, ජනවාර්ගික සංයුතිය වෙනස් වී ඇති අතර, බහු සමාජ ආර්ථික හා සමාජ සංස්කෘතික සාධක, උපත් පාලනය, ඉහළ මරණ අනුපාත, බැහැර කිරීම යනාදිය හේතුවෙන් ඇමරින්ඩියන් අනුපාතය අඛණ්ඩව පහත වැටෙමින් පවතී. යටත් විජිත යුගයේ ආරම්භයේ සිට අද දක්වා ආරම්භ වූ සියලුම ජනවාර්ගික කොටස් මන්දගාමී සාමාන්‍යකරණය වූ විකෘතිකරණයකට රට නැඹුරු වේ. පේරු ජනගහනයෙන් බහුතරයක් මෙස්ටිසෝ බවට පත්ව ඇති නිසා, සමහරු කඳුකරයේ සහ වනාන්තරයේ ස්වදේශිකයන් කෙරෙහි උසස් සංකීර්ණයක් අත්විඳිති, එක්කෝ ඔවුන් වචනයක් නිසි ලෙස උච්චාරණය නොකිරීම නිසා හෝ හුදෙක් පෙළක් හොඳින් කියවීමට නොදන්නා නිසා, ඔවුන් කෙරෙහි ජාතිවාදයක් ඇති කිරීමට හේතු විය. පේරු හි උපරාජ පාලන සමයේදී, ස්පාඤ්ඤ ජාතිකයන් සහ අප්‍රිකානුවන් විශාල වශයෙන් පැමිණි අතර, එකිනෙකා සමඟ සහ ස්වදේශික ජනගහනය සමඟ, ප්‍රධාන වශයෙන් වෙරළ තීරයේ (කඳුකරය සහ වනාන්තරය ඉතා සුළු මිශ්‍ර ස්වදේශික බහුතරයක් පවත්වා ගෙන ගියේය) බහුලව මිශ්‍ර විය. නිදහසින් පසු මැද පෙරදිග සමඟ ස්පාඤ්ඤය, ඉතාලිය, එංගලන්තය, ප්‍රංශය සහ ජර්මනියෙන් යුරෝපීය සංක්‍රමණයක් සිදු විය.<ref>Vázquez, Mario (1970) "Immigration and mestizaje in nineteenth-century Peru", pp. 79–81 in ''Race and class in Latin America''. Columbia Univ. Press. {{ISBN|0-231-03295-1}}</ref> 1854 දී පේරු එහි කළු වහලුන් නිදහස් කළේය.<ref>"[http://news.bbc.co.uk/2/hi/8384853.stm Peru apologises for abuse of African-origin citizens] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20180719114642/http://news.bbc.co.uk/2/hi/8384853.stm|date=19 July 2018}}". BBC News. 29 November 2009</ref> වහල්භාවය අවසන් වීමෙන් පසු 1850 ගණන්වල කම්කරුවන් ලෙස චීන සහ ජපන් ජාතිකයන් පැමිණි අතර එතැන් සිට පේරු සමාජයේ ප්‍රධාන බලපෑමක් බවට පත්ව ඇත.<ref>Mörner, Magnus (1967), ''Race mixture in the history of Latin America'', p.&nbsp;131.</ref> පළමු ක්‍රොඒෂියානු සංක්‍රමණිකයන් 1573 දී ඩුබ්‍රොව්නික් සිට පේරු වෙත පැමිණියහ.<ref>{{Cite web |title=Peru izabrao predsjednicu peruansko-hrvatskog prijateljstva |url=https://www.index.hr/vijesti/clanak/peru-izabrao-predsjednicu-peruanskohrvatskog-prijateljstva/2587838.aspx |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20240921142859/https://www.index.hr/vijesti/clanak/peru-izabrao-predsjednicu-peruanskohrvatskog-prijateljstva/2587838.aspx |archive-date=21 September 2024 |access-date=2024-09-21 |website=www.index.hr |language=hr}}</ref> [[File:Local-truck-transit-market-chinchaypujio.jpg|link=https://en.wikipedia.org/wiki/File:Local-truck-transit-market-chinchaypujio.jpg|thumb|ඇන්ඩීස් හි කෙචුවා සංචාරකයින්]] මෑත දශක කිහිපය තුළ, පේරු සංක්‍රමණ සංඛ්‍යාලේඛන කැපී පෙනෙන වර්ධනයක් පෙන්නුම් කර ඇති අතර වර්තමානයේ පේරු ජාතිකයන්ගෙන් 10% කට වඩා වැඩි පිරිසක් රටින් පිටත ජීවත් වෙති. මෙම සංක්‍රමණික ව්‍යාපාරය 2000 වසරේ සිට උද්දීපනය වී ඇති අතර, 1990 සිට 2011 දක්වා පේරු සංක්‍රමණිකයින්ගේ නිල සංඛ්‍යාව 2,444,634 කි. මෙය පැවත එන ජනගහනය සහ අසල්වැසි රටවල අත්‍යවශ්‍යයෙන්ම දක්නට ලැබෙන නීති විරෝධී පාවෙන ජනගහනය සැලකිල්ලට නොගනී. පසුගිය වසර 82 තුළ පේරු ජාතිකයන් මිලියන 3.5 කට වැඩි පිරිසක් රටින් සංක්‍රමණය වී ඇති බවට ගණන් බලා ඇත. 1990 සහ 2011 අතර පේරු සංක්‍රමණිකයින්ගේ ගමනාන්තයේ ප්‍රධාන රටවල් සම්බන්ධයෙන් ගත් කල, ඒවා නම්: ඇමරිකා එක්සත් ජනපදය (31.5%), ස්පාඤ්ඤය (16%), ආර්ජන්ටිනාව (14.3%), ඉතාලිය (10.1%), චිලී (8.8%), ජපානය (4.1%) සහ වෙනිසියුලාව (3.8%). පේරු සංක්‍රමණිකයන්ගෙන් 75% ක් වයස අවුරුදු 19 ත් 49 ත් අතර වන අතර සුළු බහුතරයක් කාන්තාවන් වේ. බොහෝ දුරට, පේරු සංක්‍රමණය ශ්‍රම සංක්‍රමණයකි. එහි ඉතිහාසය පුරාම, පේරු රාජ්‍යයට යුරෝපයෙන් (ප්‍රධාන වශයෙන් ස්පාඤ්ඤය සහ ඉතාලිය; සහ තරමක් දුරට ප්‍රංශය, එක්සත් රාජධානිය සහ අනෙකුත් මධ්‍යම යුරෝපීය රටවල් සහ දකුණු), උප සහරා අප්‍රිකාව සහ නැගෙනහිර ආසියාවෙන් (චීනය සහ ජපානය) සංක්‍රමණ ලැබී ඇත. වර්තමානයේ එයට වෙනිසියුලානු සංක්‍රමණිකයන් විශාල සංඛ්‍යාවක් ලැබෙන අතර, ඔවුන් තම රට විඳින ආර්ථික අර්බුදයෙන් බේරෙමින් සිටිති. 2016 සිට පේරු වෙත වෙනිසියුලානු ජාතිකයින්ගේ ගලායාම වැඩි වූ අතර, එම වසරේ පදිංචිකරුවන් 6615 සිට 2019 ජුනි මැද භාගය වන විට එය 820,000 ක් පමණ දක්වා ඉහළ ගොස් ඇති අතර එය 21 වන සියවසේ රටේ වැදගත්ම සංක්‍රමණික රැල්ල විය. කොලොම්බියාවෙන් පසු දෙවන විශාලතම වෙනිසියුලානු සංක්‍රමණිකයින් සංඛ්‍යාවක් සිටින රට පේරු වේ.<ref>{{Cite web |last1=Ap |first1=Agencia |date=2019-06-14 |title=Miles de venezolanos ingresan a Perú antes que entre en vigencia requisito de visa humanitaria {{!}} Mundo {{!}} Gestion |url=https://gestion.pe/mundo/miles-venezolanos-ingresan-peru-vigencia-requisito-visa-humanitaria-270196 |archive-url=https://web.archive.org/web/20190614190654/https://gestion.pe/mundo/miles-venezolanos-ingresan-peru-vigencia-requisito-visa-humanitaria-270196 |archive-date=14 June 2019 |access-date=2024-09-23 |work=Gestion}}</ref> === භාෂාව === [[File:Last_look_arounjd_Lima_(8444763943).jpg|link=https://en.wikipedia.org/wiki/File:Last_look_arounjd_Lima_(8444763943).jpg|alt=|thumb|කැසා ඩි ඔසම්බෙලා, ලීමා හි පේරුවානා ඩි ලා ලෙංගුවා ඇකඩමියා (APL) හි මූලස්ථානය]] 1993 පේරු ආණ්ඩුක්‍රම ව්‍යවස්ථාවට අනුව, පේරු හි නිල භාෂා ස්පාඤ්ඤ වන අතර, ඔවුන් ප්‍රමුඛ වන ප්‍රදේශවල, කෙචුවා සහ අනෙකුත් ස්වදේශීය භාෂා වේ. ස්පාඤ්ඤ භාෂාව ජනගහනයෙන් 82.6% ක් ස්වදේශීයව කතා කරන අතර, ස්වදේශීය භාෂා කිහිපයක් සමඟ සහජීවනයෙන් පවතී, ඒවායින් වඩාත්ම වැදගත් වන්නේ ජනගහනයෙන් 16.92% ක් කතා කරන කෙචුවාන් භාෂා වන අතර, 1.7% ක් අයිමාරා සහ 0.8% ක් වෙනත් ස්වදේශීය භාෂාවක් කතා කරති. රටේ නාගරික ප්‍රදේශවල, විශේෂයෙන් වෙරළබඩ කලාපයේ, ස්පාඤ්ඤ භාෂාවේ ඒකභාෂාවාදය ප්‍රමුඛ වේ; රටේ බොහෝ ග්‍රාමීය ප්‍රදේශවල, විශේෂයෙන් ඇමසන් හි, බහුභාෂා ජනගහනය ප්‍රමුඛ වේ.<ref>{{cite web |title=Perú: Perfil Sociodemográfico |url=https://www.inei.gob.pe/media/MenuRecursivo/publicaciones_digitales/Est/Lib1539/libro.pdf |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20200211135110/https://www.inei.gob.pe/media/MenuRecursivo/publicaciones_digitales/Est/Lib1539/libro.pdf |archive-date=11 February 2020 |access-date=27 September 2018 |website=Instituto Nacional de Estadística e Informática |page=198}}</ref> ස්පාඤ්ඤ භාෂාව රජය විසින් භාවිතා කරන අතර එය රටේ ප්‍රධාන ධාරාවේ භාෂාව වන අතර එය මාධ්‍ය සහ අධ්‍යාපන පද්ධති සහ වාණිජ්‍යය විසින් භාවිතා කරනු ලැබේ. ඇන්ඩියන් කඳුකරයේ ජීවත් වන ඇමරින්ඩියන්වරු ක්වෙචුවා සහ අයිමාරා කතා කරන අතර ඇන්ඩීස් හි නැගෙනහිර පැත්තේ සහ ඇමසන් ද්‍රෝණියට යාබද නිවර්තන පහත් බිම්වල ජීවත් වන විවිධ ස්වදේශික කණ්ඩායම් වලින් වාර්ගිකව වෙනස් වේ. පේරුහි සුවිශේෂී භූගෝලීය කලාප, ස්පාඤ්ඤ භාෂාව ඇමරින්ඩියන් භාෂාවට වඩා ප්‍රමුඛ වන වෙරළ තීරය සහ කඳුකරයේ සහ උස්බිම් වල වඩාත් විවිධාකාර සාම්ප්‍රදායික ඇන්ඩියන් සංස්කෘතීන් අතර භාෂා බෙදීමකින් පිළිබිඹු වේ. ඇන්ඩීස් කඳුවැටියට නැගෙනහිරින් පිහිටි ආදිවාසී ජනගහනය විවිධ භාෂා සහ උපභාෂා කතා කරයි. මෙම කණ්ඩායම් වලින් සමහරක් තවමත් සාම්ප්‍රදායික ආදිවාසී භාෂාවන්ට අනුගත වන අතර අනෙක් ඒවා සම්පූර්ණයෙන්ම පාහේ ස්පාඤ්ඤ භාෂාවට උකහා ගෙන ඇත. ක්වෙචුවා කතා කරන ප්‍රදේශවල රජයේ පාසල්වල ක්වෙචුවා ඉගැන්වීම සඳහා වැඩි වැඩියෙන් සහ සංවිධානාත්මක උත්සාහයක් ගෙන තිබේ. පේරු ඇමසන් වනාන්තරයේ, අෂානින්කා, බෝරා සහ අගුවාරුනා ඇතුළු බොහෝ ආදිවාසී භාෂා කතා කෙරේ. === ආගම === [[File:La_Basílica_Catedral_de_Arequipa_03.jpg|link=https://en.wikipedia.org/wiki/File:La_Bas%C3%ADlica_Catedral_de_Arequipa_03.jpg|alt=|thumb|අරෙක්විපා බැසිලිකා ආසන දෙව්මැදුර]]පේරු හි සියවස් ගණනාවක් තිස්සේ රෝමානු කතෝලික ධර්මය ප්‍රමුඛ ඇදහිල්ලක් වී ඇත, නමුත් ආගමික පිළිවෙත් ස්වදේශික සම්ප්‍රදායන් සමඟ ඉහළ සමමුහුර්තතාවයක් ඇත.<ref>{{Cite book |last=Budde |first=Michael L. |url=https://books.google.com/books?id=6tJ0DQAAQBAJ&dq=syncretism+with+Indigenous+traditions+Peru&pg=PA201 |title=Beyond the Borders of Baptism: Catholicity, Allegiances, and Lived Identities |date=2016-09-02 |publisher=Wipf and Stock Publishers |isbn=978-1-4982-0473-6 |language=en}}</ref> එහි විශ්ව විද්‍යාල දෙකක් වන පේරු හි පොන්ටිෆිකල් කතෝලික විශ්ව විද්‍යාලය සහ යුනිවර්සිඩෑඩ් කැටෝලිකා සැන් පැබ්ලෝ, රටේ ඉහළම විශ්ව විද්‍යාල පහ අතර වේ.<ref>World University Ranking 2023, Times Higher Education, https://www.times {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20220127230006/https://times/|date=27 January 2022}} highereducation.com > world-ranking</ref> 2017 සංගණනයට අනුව, අවුරුදු 12 ට වැඩි ජනගහනයෙන් 76% ක් තමන් කතෝලිකයන් ලෙස විස්තර කළහ; 14.1% ක් එවැන්ජලිකල්; 4.8% ක් රෙපරමාදු, යුදෙව්, පසුකාලීන සාන්තුවරයන් සහ යෙහෝවාගේ සාක්ෂිකරුවන්; සහ 5.1% ක් ආගමික නොවන අයයි.<ref>{{cite web |date=26 October 2022 |title=Catholicism and evangelism: the two most common religions in Latin America |url=https://es.statista.com/grafico/28553/las-religiones-mas-comunes-en-latinoamerica/ |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20221119004809/https://es.statista.com/grafico/28553/las-religiones-mas-comunes-en-latinoamerica/ |archive-date=19 November 2022 |access-date=18 November 2022 |website=Statista}}</ref> 2025 දී, ස්වභාවිකකරණය වූ පේරු පුරවැසියෙකු වන කාදිනල් රොබට් ෆ්‍රැන්සිස් ප්‍රෙවොස්ට් XIV වන ලියෝ පාප් වහන්සේ බවට පත්විය.<ref>{{cite news|url=https://www.theguardian.com/world/2025/may/08/pope-leo-xiv-peru-latin-america|title='The pope is Peruvian': elation in country where pontiff served as bishop|last1=Collyns|first1=Dan|date=8 May 2025|work=The Guardian|access-date=9 May 2025|archive-url=https://web.archive.org/web/20250509010417/https://www.theguardian.com/world/2025/may/08/pope-leo-xiv-peru-latin-america|archive-date=9 May 2025|url-status=live}}</ref> ඇමරින්දියානු ආගමික සම්ප්‍රදායන් පේරු වැසියන්ගේ විශ්වාසයන් තුළ ප්‍රධාන කාර්යභාරයක් ඉටු කරයි. කෝපස් ක්‍රිස්ටි, ශුද්ධ සතිය සහ නත්තල් වැනි කතෝලික උත්සව සමහර විට ඇමරින්දියානු සම්ප්‍රදායන් සමඟ මිශ්‍ර වේ. පූර්ව-කොලොම්බියානු ඇමරින්දියානු උත්සව පුළුල් ලෙස පවතී; ඉන්ටි රේමි, පුරාණ ඉන්කා උත්සවයක්, විශේෂයෙන් ග්‍රාමීය ප්‍රජාවන් තුළ තවමත් සමරනු ලැබේ. නගර, නගර සහ ගම්වල බහුතරයකට තමන්ගේම නිල පල්ලියක් හෝ ආසන දෙව්මැදුරක් සහ අනුශාසක සාන්තුවරයෙකු ඇත. පේරුහි සාන්තුවරයන් දෙදෙනා වන්නේ ඇමරිකාවේ පළමු සාන්තුවරයා වන ලීමා හි රෝස් සහ මාටින් ඩි පෝරස් ය. පේරු හි විශාලතම ආසන දෙව්මැදුර ලීමා හි මෙට්‍රොපොලිටන් ආසන දෙව්මැදුරයි. අනෙකුත් කැපී පෙනෙන පල්ලි සහ ආසන දෙව්මැදුර වන්නේ අරැකිපා හි කුස්කෝ ආසන දෙව්මැදුර බැසිලිකා ආසන දෙව්මැදුර සහ සැන්ටෝ ඩොමින්ගෝ බැසිලිකාවයි. === අධ්‍යාපනය === [[File:Mural_Colorido_-_UNMSM.jpg|link=https://en.wikipedia.org/wiki/File:Mural_Colorido_-_UNMSM.jpg|thumb|ඇමරිකාවේ පැරණිතම විශ්ව විද්‍යාලය වන ලීමා හි පිහිටි සැන් මාකෝස් ජාතික විශ්ව විද්‍යාලය]] පේරු හි අධ්‍යාපනය ජාතික අධ්‍යාපන ප්‍රතිපත්තිය සකස් කිරීම, ක්‍රියාත්මක කිරීම සහ අධීක්ෂණය කිරීම භාරව සිටින අධ්‍යාපන අමාත්‍යාංශයේ අධිකරණ බලය යටතේ පවතී. පේරු හි දේශපාලන ව්‍යවස්ථාවට අනුව, මූලික, ප්‍රාථමික සහ ද්විතීයික මට්ටම් සඳහා රජයේ පාසල්වල අධ්‍යාපනය අනිවාර්ය සහ නොමිලේ වේ.<ref>[https://www.cia.gov/the-world-factbook/countries/peru/ Peru] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20210123014649/https://www.cia.gov/the-world-factbook/countries/peru/|date=23 January 2021}} . CIA, The World Factbook</ref><ref>''Constitución Política del Perú'', Article No. 17.</ref> සතුටුදායක අධ්‍යයන කාර්ය සාධනයක් ඇති සහ ඇතුළත් වීමේ විභාග සමත් වන සිසුන් සඳහා රජයේ විශ්ව විද්‍යාලවල ද එය නොමිලේ. පේරු හි බොහෝ පාසල් පෞද්ගලික සහ ආගමික වේ. 2007 වන විට පේරු හි සාක්ෂරතා අනුපාතය 92.9% ක් ලෙස ඇස්තමේන්තු කර ඇත; මෙම අනුපාතය නාගරික ප්‍රදේශවලට වඩා ග්‍රාමීය ප්‍රදේශවල (80.3%) අඩුය (96.3%).<ref>Instituto Nacional de Estadística e Informática, ''Perfil sociodemográfico del Perú'', p. 93.</ref> අධ්‍යාපනය විවිධ මට්ටම්වලට බෙදා ඇත: මූලික අධ්‍යාපනය ශුන්‍යයේ සිට අවුරුදු පහ දක්වා කාලයට අනුරූප වන අතර, දරුවන්ගේ පුළුල් සංවර්ධනය සඳහා අවශ්‍ය උත්තේජනය සහ තාක්ෂණික-අධ්‍යාපනික ක්‍රියාකාරකම් ලබා දෙන උද්‍යාන සැපයීම අරමුණු කරගත් තොටිල්ල භාරව සිටී. ප්‍රාථමික අධ්‍යාපනය පළමු සහ දෙවන ශ්‍රේණිවලින් සමන්විත පළමු චක්‍රයෙන් ආරම්භ වේ. ළමුන් සඳහා ඇතුළත් වීමේ වයස අවුරුදු හයකි. මෙම මට්ටම පළමු ශ්‍රේණියේ සිට ආරම්භ වී ප්‍රාථමික පාසලේ හයවන ශ්‍රේණියේදී අවසන් වේ. ද්විතීයික අධ්‍යාපනය පළමු සිට පස්වන වසර දක්වා වසර පහකින් සමන්විත වේ. ඉන්පසු තාක්ෂණික, ඵලදායී, තාක්ෂණික හෝ විශ්ව විද්‍යාල විය හැකි උසස් අධ්‍යාපනය පැමිණේ. විශ්ව විද්‍යාලවලට ඇතුළත් වීමට ඇතුළත් වීමේ විභාගයක් පැවැත්වීම අත්‍යවශ්‍ය වේ, නමුත් මෙහි දුෂ්කරතාවය විශ්ව විද්‍යාලයේ අවශ්‍යතා මත රඳා පවතී. පේරු යනු නව ලෝකයේ උසස් අධ්‍යාපනයේ පැරණිතම ආයතනවලින් එකකි. පේරු හි උපරාජ පාලනය යටතේ 1551 මැයි 12 වන දින ආරම්භ කරන ලද සැන් මාකෝස් ජාතික විශ්ව විද්‍යාලය, ඇමරිකාවේ නිල වශයෙන් පිහිටුවන ලද සහ අඛණ්ඩව ක්‍රියාත්මක වන පැරණිතම විශ්ව විද්‍යාලය වේ.<ref>{{Cite book |last=Samaké |first=Cynthia LeCount |url=https://books.google.com/books?id=5qAuEQAAQBAJ&dq=National+University+of+San+Marcos+oldest+continuously+functioning+university+in+the+Americas&pg=PT91 |title=Textile Traveler's Guide to Peru & Bolivia |date=2019-04-05 |publisher=Schiffer + ORM |isbn=978-1-5073-0253-8 |language=en |access-date=17 January 2025 |archive-url=https://web.archive.org/web/20250219125140/https://www.google.com/books/edition/Textile_Traveler_s_Guide_to_Peru_Bolivia/5qAuEQAAQBAJ?hl=en&gbpv=1&dq=National+University+of+San+Marcos+oldest+continuously+functioning+university+in+the+Americas&pg=PT91&printsec=frontcover |archive-date=19 February 2025 |url-status=live}}</ref> සැන් මාකෝස් විශ්ව විද්‍යාලය පේරු හි හොඳම සහ දකුණු ඇමරිකාවේ හොඳම ඒවා අතර ප්‍රසිද්ධය. === ස්ථාන නාම === පේරු ස්ථාන නාම බොහොමයකට ස්වදේශීය මූලාශ්‍ර ඇත. ඇන්කාෂ්, කුස්කෝ සහ පූනෝ යන ඇන්ඩීස් ප්‍රජාවන්හි, ක්වෙචුවා හෝ අයිමාරා නම් අතිමහත් ලෙස ප්‍රමුඛ වේ. කෙසේ වෙතත්, ඔවුන්ගේ ස්පාඤ්ඤ පදනම් කරගත් අක්ෂර වින්‍යාසය මෙම භාෂාවල සාමාන්‍යකරණය කළ හෝඩිය සමඟ ගැටෙයි. 2016 ජූලි 22 වන දින නිල පුවත්පතක් වන එල් පේරුආනෝ හි ප්‍රකාශයට පත් කරන ලද 29735 නීතිය සඳහා වන රෙගුලාසි අනුමත කරන ඩෙක්‍රෙටෝ සුප්‍රීමෝ අංක 004-2016-MC (උත්තරීතර ආඥාව) හි 20 වන වගන්තියට අනුව, ජාතික භූගෝලීය ආයතනය (Instituto Geográfico Nacional, IGN) විසින් භාවිතා කරන නම් කිරීම ප්‍රමිතිකරණය කිරීමේ අරමුණින් ස්වදේශීය භාෂාවල සාමාන්‍යකරණය කළ හෝඩියේ ස්ථාන නාමවල ප්‍රමාණවත් අක්ෂර වින්‍යාසය ක්‍රමයෙන් යෝජනා කළ යුතුය. පේරුහි නිල සිතියම්වල අවශ්‍ය වෙනස්කම් ජාතික භූගෝලීය ආයතනය විසින් සිදු කරනු ලැබේ.<ref>{{cite web |title=Decreto Supremo que aprueba el Reglamento de la Ley N° 29735, Ley que regula el uso, preservación, desarrollo, recuperación, fomento y difusión de las lenguas originarias del Perú, Decreto Supremo N° 004-2016-MC |url=http://busquedas.elperuano.com.pe/normaslegales/decreto-supremo-que-aprueba-el-reglamento-de-la-ley-n-29735-decreto-supremo-n-004-2016-mc-1407753-5/ |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20171029100122/http://busquedas.elperuano.com.pe/normaslegales/decreto-supremo-que-aprueba-el-reglamento-de-la-ley-n-29735-decreto-supremo-n-004-2016-mc-1407753-5/ |archive-date=29 October 2017 |access-date=10 July 2017}}</ref> == යොමු කිරීම් == 5n4dxd75kb0ks5tv43pf9ljixijwstf 754517 754463 2025-07-09T05:23:45Z BuddhikaW88 37808 /* ජනවාර්ගික කණ්ඩායම් */ 754517 wikitext text/x-wiki [[File:Peru_Population_Density,_2000_(6171916181).jpg|link=https://en.wikipedia.org/wiki/File:Peru_Population_Density,_2000_(6171916181).jpg|thumb|ජනගහන ඝනත්වය, 2000]] 2022 වසර දක්වා ජාතික සංඛ්‍යාලේඛන හා තොරතුරු විද්‍යා ආයතනයේ ඇස්තමේන්තු සහ ප්‍රක්ෂේපණවලට අනුව, ජනගහනය 33,396,698 ක් වන පේරු, දකුණු ඇමරිකාවේ සිව්වන වැඩිම ජනගහනයක් සහිත රට වේ.<ref>{{cite web |date=11 July 2016 |title=El Perú tiene una población de 31 millones 488 mil 625 habitantes |trans-title=Peru has a population of 31 million 488 thousand 625 inhabitants |url=https://www.inei.gob.pe/prensa/noticias/el-peru-tiene-una-poblacion-de-31-millones-488-mil-625-habitantes-9196/ |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20170202214123/https://www.inei.gob.pe/prensa/noticias/el-peru-tiene-una-poblacion-de-31-millones-488-mil-625-habitantes-9196/ |archive-date=2 February 2017 |access-date=7 January 2018 |website=www.inei.gob.pe |publisher=INEI |language=es}}</ref> එහි ජනගහන ඝනත්වය වර්ග කිලෝමීටරයකට වැසියන් 25.79 ක් (වර්ග සැතපුම් 66.8) වන අතර එහි වාර්ෂික වර්ධන වේගය 1.1% කි. පේරු ජනගහනයෙන් 58.8% ක් වෙරළ තීරයේ, 27% ක් කඳුකරයේ සහ 14.2% ක් වනාන්තරයේ ජීවත් වෙති. 2020 දී, පේරු ජාතිකයන් මිලියන 27 ක් නාගරික ප්‍රදේශවල ජීවත් වූ අතර එය ජනගහනයෙන් 80% ක් නියෝජනය කරයි. 1940 දී පේරු හි ජනගහනය මිලියන හතක් විය; 1950 සහ 2000 අතර, පේරු හි ජන විකාශන වර්ධන වේගය 2.6% සිට 1.6% දක්වා අඩු වූ අතර, 2050 දී ජනගහනය ආසන්න වශයෙන් මිලියන 42 දක්වා ළඟා වනු ඇතැයි අපේක්ෂා කෙරේ.<ref>Instituto Nacional de Estadística e Informática, ''Perú: Estimaciones y Proyecciones de Población, 1950–2050'', pp. 37–38, 40.</ref><ref>{{cite news|url=https://www.perutelegraph.com/news/peru-living-lifestyle/first-results-of-the-peruvian-population-census-conducted-last-year|title=First results of the Peruvian population census conducted last year|date=26 June 2018|work=The Peru Telegraph|access-date=10 July 2018|archive-url=https://web.archive.org/web/20180710194519/https://www.perutelegraph.com/news/peru-living-lifestyle/first-results-of-the-peruvian-population-census-conducted-last-year|archive-date=10 July 2018|url-status=live}}</ref> 2017 වන විට, 79.3% නාගරික ප්‍රදේශවල සහ 20.7% ග්‍රාමීය ප්‍රදේශවල ජීවත් විය.<ref>{{cite web |title=Perú: Perfil Sociodemográfico |url=https://www.inei.gob.pe/media/MenuRecursivo/publicaciones_digitales/Est/Lib1539/libro.pdf |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20200211135110/https://www.inei.gob.pe/media/MenuRecursivo/publicaciones_digitales/Est/Lib1539/libro.pdf |archive-date=11 February 2020 |access-date=27 September 2018 |website=Instituto Nacional de Estadística e Informática |page=16}}</ref> ප්‍රධාන නගර අතරට ලීමා අගනගර ප්‍රදේශය (මිලියන 9.8 කට අධික ජනතාවක් වාසය කරයි), අරක්විපා, ටෘජිලෝ, චික්ලයෝ, පියුරා, ඉකිටෝස්, කුස්කෝ, චිම්බෝටේ සහ හුවාන්කායෝ; 2007 සංගණනයේදී සියල්ලෝම 250,000කට වඩා වැඩි ජනගහනයක් වාර්තා කළෝය.<ref>Instituto Nacional de Estadística e Informática, ''Perfil sociodemográfico del Perú'', p. 24.</ref> අරක්විපා යනු පේරු හි දෙවන විශාලතම නගරය වන අතර ඇස්තමේන්තුගත ජනගහනය 1,177,000 ක් වන අතර ටෘජිලෝ 1,048,000 ක් සිටින තුන්වන විශාලතම නගරය වේ. පේරු හි දන්නා සම්බන්ධ නොවූ ඇමරින්දියන් ගෝත්‍ර 15ක් ඇත.<ref>"[https://web.archive.org/web/20160305101828/http://www.usatoday.com/news/world/story/2012-01-31/isolated-peru-tribe/52903966/1 Isolated Peru tribe threatened by outsiders]. USAToday.com. 31 January 2012</ref> 2016 ලෝක බැංකුවේ නවතම දත්ත වලට අනුව පේරු හි ආයු අපේක්ෂාව අවුරුදු 75.0 කි (පිරිමින් සඳහා 72.4 සහ කාන්තාවන් සඳහා 77.7).<ref>{{Cite web |title=Life expectancy at birth, total (years) {{!}} Data |url=https://data.worldbank.org/indicator/SP.DYN.LE00.IN?locations=PE&year_high_desc=true |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20180826005113/https://data.worldbank.org/indicator/SP.DYN.LE00.IN?locations=PE&year_high_desc=true |archive-date=26 August 2018 |access-date=25 August 2018 |website=data.worldbank.org |language=en-us}}</ref> ආර්ථික වශයෙන් ක්‍රියාකාරී ජනගහනය මුළු ජනගහනයෙන් 53.78% ක් හෙවත් 17,830,500 ක් පමණ වේ. විශාලතම නගර වෙරළ තීරයේ පිහිටා ඇති අතර, සුල්ලානා, පියුරා, චික්ලායෝ, ටෘජිලෝ, චිම්බෝට්, ලීමා සහ ඉකා වැනි නගර වේ. කඳුකරයේ, අරෙක්විපා, කුස්කෝ, හුවාන්කායෝ, කැජමාර්කා සහ ජූලියාකා නගර කැපී පෙනේ. අවසාන වශයෙන්, වනාන්තරයේ, ඉක්විටෝස් වඩාත් වැදගත් වන අතර, පසුව පුකල්පා, ටාරපොටෝ, මොයොබම්බා සහ ටින්ගෝ මරියා වේ.{{Largest cities|country=පේරු|stat_ref=ජාතික සංඛ්‍යාලේඛන සහ තොරතුරු විද්‍යා ආයතනය - INEI (ඇස්තමේන්තුගත 2024)<ref>{{cite web |url=https://cdn.www.gob.pe/uploads/document/file/6616587/5751291-situacion-de-la-poblacion-peruana-2024-una-mirada-de-la-diversidad-etnica.pdf |title="Situación de la Población Peruana, 2024. Una mirada de la diversidad étnica |page=20 |website=Instituto Nacional de Estadística e Informática |access-date=3 August 2024 |archive-date=15 August 2024 |archive-url=https://web.archive.org/web/20240815224314/https://cdn.www.gob.pe/uploads/document/file/6616587/5751291-situacion-de-la-poblacion-peruana-2024-una-mirada-de-la-diversidad-etnica.pdf |url-status=live }}</ref>|list_by_pop=List of metropolitan areas of Peru|div_name=කලාපය|city_1=Lima|div_1=ලිමා දෙපාර්තමේන්තුව, පේරු{{!}}ලිමා|pop_1=10,213,900 <small>(නාගරික ජන.)</small>|img_1=Miraflores 2023.jpg|city_2=Arequipa|div_2=අරෙක්විපා දෙපාර්තමේන්තුව, පේරු{{!}}අරෙක්විපා|pop_2=1,177,200 <small>(නාගරික ජන.)</small>|img_2=Arequipa, Plaza de Armas and Volcan El Misti - panoramio.jpg|city_3=Trujillo, Peru{{!}}Trujillo|div_3=La Libertad Region{{!}}La Libertad|pop_3=1,048,800 <small>(නාගරික ජන.)</small>|img_3=Freedom Monument, Trujillo.jpg|city_4=Chiclayo|div_4=Lambayeque Region{{!}}Lambayeque|pop_4=615,700 <small>(නාගරික ජන.)</small>|img_4=Chiclayo - panoramio.jpg|city_5=Piura|div_5=Piura Region{{!}}Piura|pop_5=586,300|city_6=Huancayo|div_6=ජුනින් දෙපාර්තමේන්තුව, පේරු{{!}}ජුනින්|pop_6=563,400|city_7=Cusco|div_7=කුස්කෝ දෙපාර්තමේන්තුව, පේරු{{!}}කුස්කෝ|pop_7=490,900|city_8=Iquitos|div_8=Loreto Region{{!}}Loreto|pop_8=458,300|city_9=Pucallpa|div_9=උකායලි දෙපාර්තමේන්තුව, පේරු{{!}}උකායලි|pop_9=428,700|city_10=Chimbote|div_10=ආන්කාශ් දෙපාර්තමේන්තුව, පේරු{{!}}ආන්කාශ්|pop_10=410,300|city_11=Ica, Peru{{!}}Ica|div_11=ඉකා දෙපාර්තමේන්තුව, පේරු{{!}}ඉකා|pop_11=362,400|city_12=Juliaca|div_12=පූනෝ දෙපාර්තමේන්තුව, පේරු{{!}}පූනෝ|pop_12=341,700|city_13=Tacna|div_13=ටක්නා දෙපාර්තමේන්තුව, පේරු{{!}}ටක්නා|pop_13=327,800|city_14=Ayacucho|div_14=අයකුචෝ දෙපාර්තමේන්තුව, පේරු{{!}}අයකුචෝ|pop_14=261,200|city_15=Cajamarca|div_15=Cajamarca Region{{!}}Cajamarca|pop_15=254,300|city_16=Huánuco|div_16=හුවනුකෝ දෙපාර්තමේන්තුව, පේරු{{!}}හුවනුකෝ|pop_16=242,400|city_17=Chincha Alta|div_17=ඉකා දෙපාර්තමේන්තුව, පේරු{{!}}ඉකා|pop_17=222,500|city_18=Sullana|div_18=Piura Region{{!}}Piura|pop_18=209,200|city_19=Huacho|div_19=ලිමා දෙපාර්තමේන්තුව, පේරු{{!}}ලිමා|pop_19=192,100|city_20=Tarapoto|div_20=San Martin Region{{!}}San Martín|pop_20=178,800}} === ජනවාර්ගික කණ්ඩායම් === {{Pie chart | thumb = right | caption = පේරු හි වාර්ගික කණ්ඩායම් (2017 සංගණනය)<ref>{{cite web|url=https://www.inei.gob.pe/media/MenuRecursivo/publicaciones_digitales/Est/Lib1539/libro.pdf|title=2017 Peruvian census|access-date=27 September 2018|archive-date=11 February 2020|archive-url=https://web.archive.org/web/20200211135110/https://www.inei.gob.pe/media/MenuRecursivo/publicaciones_digitales/Est/Lib1539/libro.pdf|url-status=live}}</ref> | value1 = 60.20 | label1 = [[මෙස්ටිසෝ]] | color1 = #CBA481 | value2 = 25.75 | label2 = දේශීය | color2 = #A65B3A | value3 = 5.89 | label3 = සුදු | color3 = #FBC5A7 | value4 = 3.57 | label4 = කළු | color4 = #55382A | value5 = 0.16 | label5 = නැගෙනහිර ආසියානු | color5 = #E3B67F | value6 = 4.42 | label6 = වෙනත් | color6 = Lightgray }} පේරු යනු සියවස් පහක් පුරා විවිධ ජනයාගේ අනුප්‍රාප්තික රැළි මගින් නිර්මාණය වූ බහු වාර්ගික ජාතියකි. 16 වන සියවසේ ස්පාඤ්ඤ ආක්‍රමණයට පෙර සහස්‍ර ගණනාවක් තිස්සේ ඇමරින්ඩියන්වරු පේරු භූමියේ වාසය කළහ; ඉතිහාසඥ නොබල් ඩේවිඩ් කුක්ට අනුව, ඔවුන්ගේ ජනගහනය 1520 ගණන්වල මිලියන 5–9 කට ආසන්න සිට 1620 දී 600,000 දක්වා අඩු වූයේ ප්‍රධාන වශයෙන් බෝවන රෝග නිසාය.<ref>[[Noble David Cook|Cook, Noble David]] (1982) ''Demographic collapse: Indian Peru, 1520–1620''. Cambridge University Press. p. 114. {{ISBN|0521239958}}.</ref> 2017 සංගණනයට ප්‍රථම වරට ජනවාර්ගික ස්වයං හඳුනාගැනීම පිළිබඳ ප්‍රශ්නයක් ඇතුළත් විය. ප්‍රතිඵලවලට අනුව, ජනතාවගෙන් 60.2% ක් තමන් මෙස්ටිසෝ ලෙසත්, 22.3% ක් තමන් කෙචුවා ලෙසත්, 5.9% ක් තමන් සුදු ලෙසත්, 3.6% ක් තමන් කළු ලෙසත්, 2.4% ක් තමන් අයිමාරා ලෙසත්, 2.3% ක් තමන් වෙනත් ජනවාර්ගික කණ්ඩායම් ලෙසත්, 3.3% ක් තම ජනවාර්ගිකත්වය ප්‍රකාශ කළේ නැත.<ref>{{cite web |title=Perú: Perfil Sociodemográfico |url=https://www.inei.gob.pe/media/MenuRecursivo/publicaciones_digitales/Est/Lib1539/libro.pdf |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20200211135110/https://www.inei.gob.pe/media/MenuRecursivo/publicaciones_digitales/Est/Lib1539/libro.pdf |archive-date=11 February 2020 |access-date=27 September 2018 |website=Instituto Nacional de Estadística e Informática |page=214}}</ref> පේරු ඉතිහාසයේ විවිධ අවධීන්හිදී, ජනවාර්ගික සංයුතිය වෙනස් වී ඇති අතර, බහු සමාජ ආර්ථික හා සමාජ සංස්කෘතික සාධක, උපත් පාලනය, ඉහළ මරණ අනුපාත, බැහැර කිරීම යනාදිය හේතුවෙන් ඇමරින්ඩියන් අනුපාතය අඛණ්ඩව පහත වැටෙමින් පවතී. යටත් විජිත යුගයේ ආරම්භයේ සිට අද දක්වා ආරම්භ වූ සියලුම ජනවාර්ගික කොටස් මන්දගාමී සාමාන්‍යකරණය වූ විකෘතිකරණයකට රට නැඹුරු වේ. පේරු ජනගහනයෙන් බහුතරයක් මෙස්ටිසෝ බවට පත්ව ඇති නිසා, සමහරු කඳුකරයේ සහ වනාන්තරයේ ස්වදේශිකයන් කෙරෙහි උසස් සංකීර්ණයක් අත්විඳිති, එක්කෝ ඔවුන් වචනයක් නිසි ලෙස උච්චාරණය නොකිරීම නිසා හෝ හුදෙක් පෙළක් හොඳින් කියවීමට නොදන්නා නිසා, ඔවුන් කෙරෙහි ජාතිවාදයක් ඇති කිරීමට හේතු විය. පේරු හි උපරාජ පාලන සමයේදී, ස්පාඤ්ඤ ජාතිකයන් සහ අප්‍රිකානුවන් විශාල වශයෙන් පැමිණි අතර, එකිනෙකා සමඟ සහ ස්වදේශික ජනගහනය සමඟ, ප්‍රධාන වශයෙන් වෙරළ තීරයේ (කඳුකරය සහ වනාන්තරය ඉතා සුළු මිශ්‍ර ස්වදේශික බහුතරයක් පවත්වා ගෙන ගියේය) බහුලව මිශ්‍ර විය. නිදහසින් පසු මැද පෙරදිග සමඟ ස්පාඤ්ඤය, ඉතාලිය, එංගලන්තය, ප්‍රංශය සහ ජර්මනියෙන් යුරෝපීය සංක්‍රමණයක් සිදු විය.<ref>Vázquez, Mario (1970) "Immigration and mestizaje in nineteenth-century Peru", pp. 79–81 in ''Race and class in Latin America''. Columbia Univ. Press. {{ISBN|0-231-03295-1}}</ref> 1854 දී පේරු එහි කළු වහලුන් නිදහස් කළේය.<ref>"[http://news.bbc.co.uk/2/hi/8384853.stm Peru apologises for abuse of African-origin citizens] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20180719114642/http://news.bbc.co.uk/2/hi/8384853.stm|date=19 July 2018}}". BBC News. 29 November 2009</ref> වහල්භාවය අවසන් වීමෙන් පසු 1850 ගණන්වල කම්කරුවන් ලෙස චීන සහ ජපන් ජාතිකයන් පැමිණි අතර එතැන් සිට පේරු සමාජයේ ප්‍රධාන බලපෑමක් බවට පත්ව ඇත.<ref>Mörner, Magnus (1967), ''Race mixture in the history of Latin America'', p.&nbsp;131.</ref> පළමු ක්‍රොඒෂියානු සංක්‍රමණිකයන් 1573 දී ඩුබ්‍රොව්නික් සිට පේරු වෙත පැමිණියහ.<ref>{{Cite web |title=Peru izabrao predsjednicu peruansko-hrvatskog prijateljstva |url=https://www.index.hr/vijesti/clanak/peru-izabrao-predsjednicu-peruanskohrvatskog-prijateljstva/2587838.aspx |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20240921142859/https://www.index.hr/vijesti/clanak/peru-izabrao-predsjednicu-peruanskohrvatskog-prijateljstva/2587838.aspx |archive-date=21 September 2024 |access-date=2024-09-21 |website=www.index.hr |language=hr}}</ref> [[File:Local-truck-transit-market-chinchaypujio.jpg|link=https://en.wikipedia.org/wiki/File:Local-truck-transit-market-chinchaypujio.jpg|thumb|ඇන්ඩීස් හි කෙචුවා සංචාරකයින්]] මෑත දශක කිහිපය තුළ, පේරු සංක්‍රමණ සංඛ්‍යාලේඛන කැපී පෙනෙන වර්ධනයක් පෙන්නුම් කර ඇති අතර වර්තමානයේ පේරු ජාතිකයන්ගෙන් 10% කට වඩා වැඩි පිරිසක් රටින් පිටත ජීවත් වෙති. මෙම සංක්‍රමණික ව්‍යාපාරය 2000 වසරේ සිට උද්දීපනය වී ඇති අතර, 1990 සිට 2011 දක්වා පේරු සංක්‍රමණිකයින්ගේ නිල සංඛ්‍යාව 2,444,634 කි. මෙය පැවත එන ජනගහනය සහ අසල්වැසි රටවල අත්‍යවශ්‍යයෙන්ම දක්නට ලැබෙන නීති විරෝධී පාවෙන ජනගහනය සැලකිල්ලට නොගනී. පසුගිය වසර 82 තුළ පේරු ජාතිකයන් මිලියන 3.5 කට වැඩි පිරිසක් රටින් සංක්‍රමණය වී ඇති බවට ගණන් බලා ඇත. 1990 සහ 2011 අතර පේරු සංක්‍රමණිකයින්ගේ ගමනාන්තයේ ප්‍රධාන රටවල් සම්බන්ධයෙන් ගත් කල, ඒවා නම්: ඇමරිකා එක්සත් ජනපදය (31.5%), ස්පාඤ්ඤය (16%), ආර්ජන්ටිනාව (14.3%), ඉතාලිය (10.1%), චිලී (8.8%), ජපානය (4.1%) සහ වෙනිසියුලාව (3.8%). පේරු සංක්‍රමණිකයන්ගෙන් 75% ක් වයස අවුරුදු 19 ත් 49 ත් අතර වන අතර සුළු බහුතරයක් කාන්තාවන් වේ. බොහෝ දුරට, පේරු සංක්‍රමණය ශ්‍රම සංක්‍රමණයකි. එහි ඉතිහාසය පුරාම, පේරු රාජ්‍යයට යුරෝපයෙන් (ප්‍රධාන වශයෙන් ස්පාඤ්ඤය සහ ඉතාලිය; සහ තරමක් දුරට ප්‍රංශය, එක්සත් රාජධානිය සහ අනෙකුත් මධ්‍යම යුරෝපීය රටවල් සහ දකුණු), උප සහරා අප්‍රිකාව සහ නැගෙනහිර ආසියාවෙන් (චීනය සහ ජපානය) සංක්‍රමණ ලැබී ඇත. වර්තමානයේ එයට වෙනිසියුලානු සංක්‍රමණිකයන් විශාල සංඛ්‍යාවක් ලැබෙන අතර, ඔවුන් තම රට විඳින ආර්ථික අර්බුදයෙන් බේරෙමින් සිටිති. 2016 සිට පේරු වෙත වෙනිසියුලානු ජාතිකයින්ගේ ගලායාම වැඩි වූ අතර, එම වසරේ පදිංචිකරුවන් 6615 සිට 2019 ජුනි මැද භාගය වන විට එය 820,000 ක් පමණ දක්වා ඉහළ ගොස් ඇති අතර එය 21 වන සියවසේ රටේ වැදගත්ම සංක්‍රමණික රැල්ල විය. කොලොම්බියාවෙන් පසු දෙවන විශාලතම වෙනිසියුලානු සංක්‍රමණිකයින් සංඛ්‍යාවක් සිටින රට පේරු වේ.<ref>{{Cite web |last1=Ap |first1=Agencia |date=2019-06-14 |title=Miles de venezolanos ingresan a Perú antes que entre en vigencia requisito de visa humanitaria {{!}} Mundo {{!}} Gestion |url=https://gestion.pe/mundo/miles-venezolanos-ingresan-peru-vigencia-requisito-visa-humanitaria-270196 |archive-url=https://web.archive.org/web/20190614190654/https://gestion.pe/mundo/miles-venezolanos-ingresan-peru-vigencia-requisito-visa-humanitaria-270196 |archive-date=14 June 2019 |access-date=2024-09-23 |work=Gestion}}</ref> === භාෂාව === [[File:Last_look_arounjd_Lima_(8444763943).jpg|link=https://en.wikipedia.org/wiki/File:Last_look_arounjd_Lima_(8444763943).jpg|alt=|thumb|කැසා ඩි ඔසම්බෙලා, ලීමා හි පේරුවානා ඩි ලා ලෙංගුවා ඇකඩමියා (APL) හි මූලස්ථානය]] 1993 පේරු ආණ්ඩුක්‍රම ව්‍යවස්ථාවට අනුව, පේරු හි නිල භාෂා ස්පාඤ්ඤ වන අතර, ඔවුන් ප්‍රමුඛ වන ප්‍රදේශවල, කෙචුවා සහ අනෙකුත් ස්වදේශීය භාෂා වේ. ස්පාඤ්ඤ භාෂාව ජනගහනයෙන් 82.6% ක් ස්වදේශීයව කතා කරන අතර, ස්වදේශීය භාෂා කිහිපයක් සමඟ සහජීවනයෙන් පවතී, ඒවායින් වඩාත්ම වැදගත් වන්නේ ජනගහනයෙන් 16.92% ක් කතා කරන කෙචුවාන් භාෂා වන අතර, 1.7% ක් අයිමාරා සහ 0.8% ක් වෙනත් ස්වදේශීය භාෂාවක් කතා කරති. රටේ නාගරික ප්‍රදේශවල, විශේෂයෙන් වෙරළබඩ කලාපයේ, ස්පාඤ්ඤ භාෂාවේ ඒකභාෂාවාදය ප්‍රමුඛ වේ; රටේ බොහෝ ග්‍රාමීය ප්‍රදේශවල, විශේෂයෙන් ඇමසන් හි, බහුභාෂා ජනගහනය ප්‍රමුඛ වේ.<ref>{{cite web |title=Perú: Perfil Sociodemográfico |url=https://www.inei.gob.pe/media/MenuRecursivo/publicaciones_digitales/Est/Lib1539/libro.pdf |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20200211135110/https://www.inei.gob.pe/media/MenuRecursivo/publicaciones_digitales/Est/Lib1539/libro.pdf |archive-date=11 February 2020 |access-date=27 September 2018 |website=Instituto Nacional de Estadística e Informática |page=198}}</ref> ස්පාඤ්ඤ භාෂාව රජය විසින් භාවිතා කරන අතර එය රටේ ප්‍රධාන ධාරාවේ භාෂාව වන අතර එය මාධ්‍ය සහ අධ්‍යාපන පද්ධති සහ වාණිජ්‍යය විසින් භාවිතා කරනු ලැබේ. ඇන්ඩියන් කඳුකරයේ ජීවත් වන ඇමරින්ඩියන්වරු ක්වෙචුවා සහ අයිමාරා කතා කරන අතර ඇන්ඩීස් හි නැගෙනහිර පැත්තේ සහ ඇමසන් ද්‍රෝණියට යාබද නිවර්තන පහත් බිම්වල ජීවත් වන විවිධ ස්වදේශික කණ්ඩායම් වලින් වාර්ගිකව වෙනස් වේ. පේරුහි සුවිශේෂී භූගෝලීය කලාප, ස්පාඤ්ඤ භාෂාව ඇමරින්ඩියන් භාෂාවට වඩා ප්‍රමුඛ වන වෙරළ තීරය සහ කඳුකරයේ සහ උස්බිම් වල වඩාත් විවිධාකාර සාම්ප්‍රදායික ඇන්ඩියන් සංස්කෘතීන් අතර භාෂා බෙදීමකින් පිළිබිඹු වේ. ඇන්ඩීස් කඳුවැටියට නැගෙනහිරින් පිහිටි ආදිවාසී ජනගහනය විවිධ භාෂා සහ උපභාෂා කතා කරයි. මෙම කණ්ඩායම් වලින් සමහරක් තවමත් සාම්ප්‍රදායික ආදිවාසී භාෂාවන්ට අනුගත වන අතර අනෙක් ඒවා සම්පූර්ණයෙන්ම පාහේ ස්පාඤ්ඤ භාෂාවට උකහා ගෙන ඇත. ක්වෙචුවා කතා කරන ප්‍රදේශවල රජයේ පාසල්වල ක්වෙචුවා ඉගැන්වීම සඳහා වැඩි වැඩියෙන් සහ සංවිධානාත්මක උත්සාහයක් ගෙන තිබේ. පේරු ඇමසන් වනාන්තරයේ, අෂානින්කා, බෝරා සහ අගුවාරුනා ඇතුළු බොහෝ ආදිවාසී භාෂා කතා කෙරේ. === ආගම === [[File:La_Basílica_Catedral_de_Arequipa_03.jpg|link=https://en.wikipedia.org/wiki/File:La_Bas%C3%ADlica_Catedral_de_Arequipa_03.jpg|alt=|thumb|අරෙක්විපා බැසිලිකා ආසන දෙව්මැදුර]]පේරු හි සියවස් ගණනාවක් තිස්සේ රෝමානු කතෝලික ධර්මය ප්‍රමුඛ ඇදහිල්ලක් වී ඇත, නමුත් ආගමික පිළිවෙත් ස්වදේශික සම්ප්‍රදායන් සමඟ ඉහළ සමමුහුර්තතාවයක් ඇත.<ref>{{Cite book |last=Budde |first=Michael L. |url=https://books.google.com/books?id=6tJ0DQAAQBAJ&dq=syncretism+with+Indigenous+traditions+Peru&pg=PA201 |title=Beyond the Borders of Baptism: Catholicity, Allegiances, and Lived Identities |date=2016-09-02 |publisher=Wipf and Stock Publishers |isbn=978-1-4982-0473-6 |language=en}}</ref> එහි විශ්ව විද්‍යාල දෙකක් වන පේරු හි පොන්ටිෆිකල් කතෝලික විශ්ව විද්‍යාලය සහ යුනිවර්සිඩෑඩ් කැටෝලිකා සැන් පැබ්ලෝ, රටේ ඉහළම විශ්ව විද්‍යාල පහ අතර වේ.<ref>World University Ranking 2023, Times Higher Education, https://www.times {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20220127230006/https://times/|date=27 January 2022}} highereducation.com > world-ranking</ref> 2017 සංගණනයට අනුව, අවුරුදු 12 ට වැඩි ජනගහනයෙන් 76% ක් තමන් කතෝලිකයන් ලෙස විස්තර කළහ; 14.1% ක් එවැන්ජලිකල්; 4.8% ක් රෙපරමාදු, යුදෙව්, පසුකාලීන සාන්තුවරයන් සහ යෙහෝවාගේ සාක්ෂිකරුවන්; සහ 5.1% ක් ආගමික නොවන අයයි.<ref>{{cite web |date=26 October 2022 |title=Catholicism and evangelism: the two most common religions in Latin America |url=https://es.statista.com/grafico/28553/las-religiones-mas-comunes-en-latinoamerica/ |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20221119004809/https://es.statista.com/grafico/28553/las-religiones-mas-comunes-en-latinoamerica/ |archive-date=19 November 2022 |access-date=18 November 2022 |website=Statista}}</ref> 2025 දී, ස්වභාවිකකරණය වූ පේරු පුරවැසියෙකු වන කාදිනල් රොබට් ෆ්‍රැන්සිස් ප්‍රෙවොස්ට් XIV වන ලියෝ පාප් වහන්සේ බවට පත්විය.<ref>{{cite news|url=https://www.theguardian.com/world/2025/may/08/pope-leo-xiv-peru-latin-america|title='The pope is Peruvian': elation in country where pontiff served as bishop|last1=Collyns|first1=Dan|date=8 May 2025|work=The Guardian|access-date=9 May 2025|archive-url=https://web.archive.org/web/20250509010417/https://www.theguardian.com/world/2025/may/08/pope-leo-xiv-peru-latin-america|archive-date=9 May 2025|url-status=live}}</ref> ඇමරින්දියානු ආගමික සම්ප්‍රදායන් පේරු වැසියන්ගේ විශ්වාසයන් තුළ ප්‍රධාන කාර්යභාරයක් ඉටු කරයි. කෝපස් ක්‍රිස්ටි, ශුද්ධ සතිය සහ නත්තල් වැනි කතෝලික උත්සව සමහර විට ඇමරින්දියානු සම්ප්‍රදායන් සමඟ මිශ්‍ර වේ. පූර්ව-කොලොම්බියානු ඇමරින්දියානු උත්සව පුළුල් ලෙස පවතී; ඉන්ටි රේමි, පුරාණ ඉන්කා උත්සවයක්, විශේෂයෙන් ග්‍රාමීය ප්‍රජාවන් තුළ තවමත් සමරනු ලැබේ. නගර, නගර සහ ගම්වල බහුතරයකට තමන්ගේම නිල පල්ලියක් හෝ ආසන දෙව්මැදුරක් සහ අනුශාසක සාන්තුවරයෙකු ඇත. පේරුහි සාන්තුවරයන් දෙදෙනා වන්නේ ඇමරිකාවේ පළමු සාන්තුවරයා වන ලීමා හි රෝස් සහ මාටින් ඩි පෝරස් ය. පේරු හි විශාලතම ආසන දෙව්මැදුර ලීමා හි මෙට්‍රොපොලිටන් ආසන දෙව්මැදුරයි. අනෙකුත් කැපී පෙනෙන පල්ලි සහ ආසන දෙව්මැදුර වන්නේ අරැකිපා හි කුස්කෝ ආසන දෙව්මැදුර බැසිලිකා ආසන දෙව්මැදුර සහ සැන්ටෝ ඩොමින්ගෝ බැසිලිකාවයි. === අධ්‍යාපනය === [[File:Mural_Colorido_-_UNMSM.jpg|link=https://en.wikipedia.org/wiki/File:Mural_Colorido_-_UNMSM.jpg|thumb|ඇමරිකාවේ පැරණිතම විශ්ව විද්‍යාලය වන ලීමා හි පිහිටි සැන් මාකෝස් ජාතික විශ්ව විද්‍යාලය]] පේරු හි අධ්‍යාපනය ජාතික අධ්‍යාපන ප්‍රතිපත්තිය සකස් කිරීම, ක්‍රියාත්මක කිරීම සහ අධීක්ෂණය කිරීම භාරව සිටින අධ්‍යාපන අමාත්‍යාංශයේ අධිකරණ බලය යටතේ පවතී. පේරු හි දේශපාලන ව්‍යවස්ථාවට අනුව, මූලික, ප්‍රාථමික සහ ද්විතීයික මට්ටම් සඳහා රජයේ පාසල්වල අධ්‍යාපනය අනිවාර්ය සහ නොමිලේ වේ.<ref>[https://www.cia.gov/the-world-factbook/countries/peru/ Peru] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20210123014649/https://www.cia.gov/the-world-factbook/countries/peru/|date=23 January 2021}} . CIA, The World Factbook</ref><ref>''Constitución Política del Perú'', Article No. 17.</ref> සතුටුදායක අධ්‍යයන කාර්ය සාධනයක් ඇති සහ ඇතුළත් වීමේ විභාග සමත් වන සිසුන් සඳහා රජයේ විශ්ව විද්‍යාලවල ද එය නොමිලේ. පේරු හි බොහෝ පාසල් පෞද්ගලික සහ ආගමික වේ. 2007 වන විට පේරු හි සාක්ෂරතා අනුපාතය 92.9% ක් ලෙස ඇස්තමේන්තු කර ඇත; මෙම අනුපාතය නාගරික ප්‍රදේශවලට වඩා ග්‍රාමීය ප්‍රදේශවල (80.3%) අඩුය (96.3%).<ref>Instituto Nacional de Estadística e Informática, ''Perfil sociodemográfico del Perú'', p. 93.</ref> අධ්‍යාපනය විවිධ මට්ටම්වලට බෙදා ඇත: මූලික අධ්‍යාපනය ශුන්‍යයේ සිට අවුරුදු පහ දක්වා කාලයට අනුරූප වන අතර, දරුවන්ගේ පුළුල් සංවර්ධනය සඳහා අවශ්‍ය උත්තේජනය සහ තාක්ෂණික-අධ්‍යාපනික ක්‍රියාකාරකම් ලබා දෙන උද්‍යාන සැපයීම අරමුණු කරගත් තොටිල්ල භාරව සිටී. ප්‍රාථමික අධ්‍යාපනය පළමු සහ දෙවන ශ්‍රේණිවලින් සමන්විත පළමු චක්‍රයෙන් ආරම්භ වේ. ළමුන් සඳහා ඇතුළත් වීමේ වයස අවුරුදු හයකි. මෙම මට්ටම පළමු ශ්‍රේණියේ සිට ආරම්භ වී ප්‍රාථමික පාසලේ හයවන ශ්‍රේණියේදී අවසන් වේ. ද්විතීයික අධ්‍යාපනය පළමු සිට පස්වන වසර දක්වා වසර පහකින් සමන්විත වේ. ඉන්පසු තාක්ෂණික, ඵලදායී, තාක්ෂණික හෝ විශ්ව විද්‍යාල විය හැකි උසස් අධ්‍යාපනය පැමිණේ. විශ්ව විද්‍යාලවලට ඇතුළත් වීමට ඇතුළත් වීමේ විභාගයක් පැවැත්වීම අත්‍යවශ්‍ය වේ, නමුත් මෙහි දුෂ්කරතාවය විශ්ව විද්‍යාලයේ අවශ්‍යතා මත රඳා පවතී. පේරු යනු නව ලෝකයේ උසස් අධ්‍යාපනයේ පැරණිතම ආයතනවලින් එකකි. පේරු හි උපරාජ පාලනය යටතේ 1551 මැයි 12 වන දින ආරම්භ කරන ලද සැන් මාකෝස් ජාතික විශ්ව විද්‍යාලය, ඇමරිකාවේ නිල වශයෙන් පිහිටුවන ලද සහ අඛණ්ඩව ක්‍රියාත්මක වන පැරණිතම විශ්ව විද්‍යාලය වේ.<ref>{{Cite book |last=Samaké |first=Cynthia LeCount |url=https://books.google.com/books?id=5qAuEQAAQBAJ&dq=National+University+of+San+Marcos+oldest+continuously+functioning+university+in+the+Americas&pg=PT91 |title=Textile Traveler's Guide to Peru & Bolivia |date=2019-04-05 |publisher=Schiffer + ORM |isbn=978-1-5073-0253-8 |language=en |access-date=17 January 2025 |archive-url=https://web.archive.org/web/20250219125140/https://www.google.com/books/edition/Textile_Traveler_s_Guide_to_Peru_Bolivia/5qAuEQAAQBAJ?hl=en&gbpv=1&dq=National+University+of+San+Marcos+oldest+continuously+functioning+university+in+the+Americas&pg=PT91&printsec=frontcover |archive-date=19 February 2025 |url-status=live}}</ref> සැන් මාකෝස් විශ්ව විද්‍යාලය පේරු හි හොඳම සහ දකුණු ඇමරිකාවේ හොඳම ඒවා අතර ප්‍රසිද්ධය. === ස්ථාන නාම === පේරු ස්ථාන නාම බොහොමයකට ස්වදේශීය මූලාශ්‍ර ඇත. ඇන්කාෂ්, කුස්කෝ සහ පූනෝ යන ඇන්ඩීස් ප්‍රජාවන්හි, ක්වෙචුවා හෝ අයිමාරා නම් අතිමහත් ලෙස ප්‍රමුඛ වේ. කෙසේ වෙතත්, ඔවුන්ගේ ස්පාඤ්ඤ පදනම් කරගත් අක්ෂර වින්‍යාසය මෙම භාෂාවල සාමාන්‍යකරණය කළ හෝඩිය සමඟ ගැටෙයි. 2016 ජූලි 22 වන දින නිල පුවත්පතක් වන එල් පේරුආනෝ හි ප්‍රකාශයට පත් කරන ලද 29735 නීතිය සඳහා වන රෙගුලාසි අනුමත කරන ඩෙක්‍රෙටෝ සුප්‍රීමෝ අංක 004-2016-MC (උත්තරීතර ආඥාව) හි 20 වන වගන්තියට අනුව, ජාතික භූගෝලීය ආයතනය (Instituto Geográfico Nacional, IGN) විසින් භාවිතා කරන නම් කිරීම ප්‍රමිතිකරණය කිරීමේ අරමුණින් ස්වදේශීය භාෂාවල සාමාන්‍යකරණය කළ හෝඩියේ ස්ථාන නාමවල ප්‍රමාණවත් අක්ෂර වින්‍යාසය ක්‍රමයෙන් යෝජනා කළ යුතුය. පේරුහි නිල සිතියම්වල අවශ්‍ය වෙනස්කම් ජාතික භූගෝලීය ආයතනය විසින් සිදු කරනු ලැබේ.<ref>{{cite web |title=Decreto Supremo que aprueba el Reglamento de la Ley N° 29735, Ley que regula el uso, preservación, desarrollo, recuperación, fomento y difusión de las lenguas originarias del Perú, Decreto Supremo N° 004-2016-MC |url=http://busquedas.elperuano.com.pe/normaslegales/decreto-supremo-que-aprueba-el-reglamento-de-la-ley-n-29735-decreto-supremo-n-004-2016-mc-1407753-5/ |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20171029100122/http://busquedas.elperuano.com.pe/normaslegales/decreto-supremo-que-aprueba-el-reglamento-de-la-ley-n-29735-decreto-supremo-n-004-2016-mc-1407753-5/ |archive-date=29 October 2017 |access-date=10 July 2017}}</ref> == යොමු කිරීම් == 7yi868h0m1uyuszj7rez43u585ajmds 754572 754517 2025-07-09T06:08:44Z BuddhikaW88 37808 754572 wikitext text/x-wiki [[File:Peru_Population_Density,_2000_(6171916181).jpg|link=https://en.wikipedia.org/wiki/File:Peru_Population_Density,_2000_(6171916181).jpg|thumb|ජනගහන ඝනත්වය, 2000]] 2022 වසර දක්වා ජාතික සංඛ්‍යාලේඛන හා තොරතුරු විද්‍යා ආයතනයේ ඇස්තමේන්තු සහ ප්‍රක්ෂේපණවලට අනුව, ජනගහනය 33,396,698 ක් වන පේරු, දකුණු ඇමරිකාවේ සිව්වන වැඩිම ජනගහනයක් සහිත රට වේ.<ref>{{cite web |date=11 July 2016 |title=El Perú tiene una población de 31 millones 488 mil 625 habitantes |trans-title=Peru has a population of 31 million 488 thousand 625 inhabitants |url=https://www.inei.gob.pe/prensa/noticias/el-peru-tiene-una-poblacion-de-31-millones-488-mil-625-habitantes-9196/ |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20170202214123/https://www.inei.gob.pe/prensa/noticias/el-peru-tiene-una-poblacion-de-31-millones-488-mil-625-habitantes-9196/ |archive-date=2 February 2017 |access-date=7 January 2018 |website=www.inei.gob.pe |publisher=INEI |language=es}}</ref> එහි ජනගහන ඝනත්වය වර්ග කිලෝමීටරයකට වැසියන් 25.79 ක් (වර්ග සැතපුම් 66.8) වන අතර එහි වාර්ෂික වර්ධන වේගය 1.1% කි. පේරු ජනගහනයෙන් 58.8% ක් වෙරළ තීරයේ, 27% ක් කඳුකරයේ සහ 14.2% ක් වනාන්තරයේ ජීවත් වෙති. 2020 දී, පේරු ජාතිකයන් මිලියන 27 ක් නාගරික ප්‍රදේශවල ජීවත් වූ අතර එය ජනගහනයෙන් 80% ක් නියෝජනය කරයි. 1940 දී පේරු හි ජනගහනය මිලියන හතක් විය; 1950 සහ 2000 අතර, පේරු හි ජන විකාශන වර්ධන වේගය 2.6% සිට 1.6% දක්වා අඩු වූ අතර, 2050 දී ජනගහනය ආසන්න වශයෙන් මිලියන 42 දක්වා ළඟා වනු ඇතැයි අපේක්ෂා කෙරේ.<ref>Instituto Nacional de Estadística e Informática, ''Perú: Estimaciones y Proyecciones de Población, 1950–2050'', pp. 37–38, 40.</ref><ref>{{cite news|url=https://www.perutelegraph.com/news/peru-living-lifestyle/first-results-of-the-peruvian-population-census-conducted-last-year|title=First results of the Peruvian population census conducted last year|date=26 June 2018|work=The Peru Telegraph|access-date=10 July 2018|archive-url=https://web.archive.org/web/20180710194519/https://www.perutelegraph.com/news/peru-living-lifestyle/first-results-of-the-peruvian-population-census-conducted-last-year|archive-date=10 July 2018|url-status=live}}</ref> 2017 වන විට, 79.3% නාගරික ප්‍රදේශවල සහ 20.7% ග්‍රාමීය ප්‍රදේශවල ජීවත් විය.<ref>{{cite web |title=Perú: Perfil Sociodemográfico |url=https://www.inei.gob.pe/media/MenuRecursivo/publicaciones_digitales/Est/Lib1539/libro.pdf |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20200211135110/https://www.inei.gob.pe/media/MenuRecursivo/publicaciones_digitales/Est/Lib1539/libro.pdf |archive-date=11 February 2020 |access-date=27 September 2018 |website=Instituto Nacional de Estadística e Informática |page=16}}</ref> ප්‍රධාන නගර අතරට ලීමා අගනගර ප්‍රදේශය (මිලියන 9.8 කට අධික ජනතාවක් වාසය කරයි), අරක්විපා, ටෘජිලෝ, චික්ලයෝ, පියුරා, ඉකිටෝස්, කුස්කෝ, චිම්බෝටේ සහ හුවාන්කායෝ; 2007 සංගණනයේදී සියල්ලෝම 250,000කට වඩා වැඩි ජනගහනයක් වාර්තා කළෝය.<ref>Instituto Nacional de Estadística e Informática, ''Perfil sociodemográfico del Perú'', p. 24.</ref> අරක්විපා යනු පේරු හි දෙවන විශාලතම නගරය වන අතර ඇස්තමේන්තුගත ජනගහනය 1,177,000 ක් වන අතර ටෘජිලෝ 1,048,000 ක් සිටින තුන්වන විශාලතම නගරය වේ. පේරු හි දන්නා සම්බන්ධ නොවූ ඇමරින්දියන් ගෝත්‍ර 15ක් ඇත.<ref>"[https://web.archive.org/web/20160305101828/http://www.usatoday.com/news/world/story/2012-01-31/isolated-peru-tribe/52903966/1 Isolated Peru tribe threatened by outsiders]. USAToday.com. 31 January 2012</ref> 2016 ලෝක බැංකුවේ නවතම දත්ත වලට අනුව පේරු හි ආයු අපේක්ෂාව අවුරුදු 75.0 කි (පිරිමින් සඳහා 72.4 සහ කාන්තාවන් සඳහා 77.7).<ref>{{Cite web |title=Life expectancy at birth, total (years) {{!}} Data |url=https://data.worldbank.org/indicator/SP.DYN.LE00.IN?locations=PE&year_high_desc=true |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20180826005113/https://data.worldbank.org/indicator/SP.DYN.LE00.IN?locations=PE&year_high_desc=true |archive-date=26 August 2018 |access-date=25 August 2018 |website=data.worldbank.org |language=en-us}}</ref> ආර්ථික වශයෙන් ක්‍රියාකාරී ජනගහනය මුළු ජනගහනයෙන් 53.78% ක් හෙවත් 17,830,500 ක් පමණ වේ. විශාලතම නගර වෙරළ තීරයේ පිහිටා ඇති අතර, සුල්ලානා, පියුරා, චික්ලායෝ, ටෘජිලෝ, චිම්බෝට්, ලීමා සහ ඉකා වැනි නගර වේ. කඳුකරයේ, අරෙක්විපා, කුස්කෝ, හුවාන්කායෝ, කැජමාර්කා සහ ජූලියාකා නගර කැපී පෙනේ. අවසාන වශයෙන්, වනාන්තරයේ, ඉක්විටෝස් වඩාත් වැදගත් වන අතර, පසුව පුකල්පා, ටාරපොටෝ, මොයොබම්බා සහ ටින්ගෝ මරියා වේ.{{Largest cities|country=පේරු|stat_ref=ජාතික සංඛ්‍යාලේඛන සහ තොරතුරු විද්‍යා ආයතනය - INEI (ඇස්තමේන්තුගත 2024)<ref>{{cite web |url=https://cdn.www.gob.pe/uploads/document/file/6616587/5751291-situacion-de-la-poblacion-peruana-2024-una-mirada-de-la-diversidad-etnica.pdf |title="Situación de la Población Peruana, 2024. Una mirada de la diversidad étnica |page=20 |website=Instituto Nacional de Estadística e Informática |access-date=3 August 2024 |archive-date=15 August 2024 |archive-url=https://web.archive.org/web/20240815224314/https://cdn.www.gob.pe/uploads/document/file/6616587/5751291-situacion-de-la-poblacion-peruana-2024-una-mirada-de-la-diversidad-etnica.pdf |url-status=live }}</ref>|list_by_pop=List of metropolitan areas of Peru|div_name=කලාපය|city_1=ලීමා|div_1=ලිමා දෙපාර්තමේන්තුව, පේරු{{!}}ලිමා|pop_1=10,213,900 <small>(නාගරික ජන.)</small>|img_1=Miraflores 2023.jpg|city_2=Arequipa|div_2=අරෙක්විපා දෙපාර්තමේන්තුව, පේරු{{!}}අරෙක්විපා|pop_2=1,177,200 <small>(නාගරික ජන.)</small>|img_2=Arequipa, Plaza de Armas and Volcan El Misti - panoramio.jpg|city_3=Trujillo, Peru{{!}}Trujillo|div_3=ලා ලිබරෙටෙඩ් දෙපාර්තමේන්තුව, පේරු{{!}}ලා ලිබරෙටෙඩ්|pop_3=1,048,800 <small>(නාගරික ජන.)</small>|img_3=Freedom Monument, Trujillo.jpg|city_4=Chiclayo|div_4=ලැම්බයෙක් දෙපාර්තමේන්තුව, පේරු{{!}}ලැම්බයෙක්|pop_4=615,700 <small>(නාගරික ජන.)</small>|img_4=Chiclayo - panoramio.jpg|city_5=Piura|div_5=පියුරා දෙපාර්තමේන්තුව, පේරු{{!}}පියුරා|pop_5=586,300|city_6=Huancayo|div_6=ජුනින් දෙපාර්තමේන්තුව, පේරු{{!}}ජුනින්|pop_6=563,400|city_7=Cusco|div_7=කුස්කෝ දෙපාර්තමේන්තුව, පේරු{{!}}කුස්කෝ|pop_7=490,900|city_8=Iquitos|div_8=ලොරෙටෝ දෙපාර්තමේන්තුව, පේරු{{!}}ලොරෙටෝ|pop_8=458,300|city_9=Pucallpa|div_9=උකායලි දෙපාර්තමේන්තුව, පේරු{{!}}උකායලි|pop_9=428,700|city_10=Chimbote|div_10=ආන්කාශ් දෙපාර්තමේන්තුව, පේරු{{!}}ආන්කාශ්|pop_10=410,300|city_11=Ica, Peru{{!}}Ica|div_11=ඉකා දෙපාර්තමේන්තුව, පේරු{{!}}ඉකා|pop_11=362,400|city_12=Juliaca|div_12=පූනෝ දෙපාර්තමේන්තුව, පේරු{{!}}පූනෝ|pop_12=341,700|city_13=Tacna|div_13=ටක්නා දෙපාර්තමේන්තුව, පේරු{{!}}ටක්නා|pop_13=327,800|city_14=Ayacucho|div_14=අයකුචෝ දෙපාර්තමේන්තුව, පේරු{{!}}අයකුචෝ|pop_14=261,200|city_15=Cajamarca|div_15=කාජමර්කා දෙපාර්තමේන්තුව, පේරු{{!}}කාජමර්කා|pop_15=254,300|city_16=Huánuco|div_16=හුවනුකෝ දෙපාර්තමේන්තුව, පේරු{{!}}හුවනුකෝ|pop_16=242,400|city_17=Chincha Alta|div_17=ඉකා දෙපාර්තමේන්තුව, පේරු{{!}}ඉකා|pop_17=222,500|city_18=Sullana|div_18=පියුරා දෙපාර්තමේන්තුව, පේරු{{!}}පියුරා|pop_18=209,200|city_19=Huacho|div_19=ලිමා දෙපාර්තමේන්තුව, පේරු{{!}}ලිමා|pop_19=192,100|city_20=Tarapoto|div_20=සැන් මාර්ටින් දෙපාර්තමේන්තුව, පේරු{{!}}සැන් මාර්ටින්|pop_20=178,800}} === ජනවාර්ගික කණ්ඩායම් === {{Pie chart | thumb = right | caption = පේරු හි වාර්ගික කණ්ඩායම් (2017 සංගණනය)<ref>{{cite web|url=https://www.inei.gob.pe/media/MenuRecursivo/publicaciones_digitales/Est/Lib1539/libro.pdf|title=2017 Peruvian census|access-date=27 September 2018|archive-date=11 February 2020|archive-url=https://web.archive.org/web/20200211135110/https://www.inei.gob.pe/media/MenuRecursivo/publicaciones_digitales/Est/Lib1539/libro.pdf|url-status=live}}</ref> | value1 = 60.20 | label1 = [[මෙස්ටිසෝ]] | color1 = #CBA481 | value2 = 25.75 | label2 = දේශීය | color2 = #A65B3A | value3 = 5.89 | label3 = සුදු | color3 = #FBC5A7 | value4 = 3.57 | label4 = කළු | color4 = #55382A | value5 = 0.16 | label5 = නැගෙනහිර ආසියානු | color5 = #E3B67F | value6 = 4.42 | label6 = වෙනත් | color6 = Lightgray }} පේරු යනු සියවස් පහක් පුරා විවිධ ජනයාගේ අනුප්‍රාප්තික රැළි මගින් නිර්මාණය වූ බහු වාර්ගික ජාතියකි. 16 වන සියවසේ ස්පාඤ්ඤ ආක්‍රමණයට පෙර සහස්‍ර ගණනාවක් තිස්සේ ඇමරින්ඩියන්වරු පේරු භූමියේ වාසය කළහ; ඉතිහාසඥ නොබල් ඩේවිඩ් කුක්ට අනුව, ඔවුන්ගේ ජනගහනය 1520 ගණන්වල මිලියන 5–9 කට ආසන්න සිට 1620 දී 600,000 දක්වා අඩු වූයේ ප්‍රධාන වශයෙන් බෝවන රෝග නිසාය.<ref>[[Noble David Cook|Cook, Noble David]] (1982) ''Demographic collapse: Indian Peru, 1520–1620''. Cambridge University Press. p. 114. {{ISBN|0521239958}}.</ref> 2017 සංගණනයට ප්‍රථම වරට ජනවාර්ගික ස්වයං හඳුනාගැනීම පිළිබඳ ප්‍රශ්නයක් ඇතුළත් විය. ප්‍රතිඵලවලට අනුව, ජනතාවගෙන් 60.2% ක් තමන් මෙස්ටිසෝ ලෙසත්, 22.3% ක් තමන් කෙචුවා ලෙසත්, 5.9% ක් තමන් සුදු ලෙසත්, 3.6% ක් තමන් කළු ලෙසත්, 2.4% ක් තමන් අයිමාරා ලෙසත්, 2.3% ක් තමන් වෙනත් ජනවාර්ගික කණ්ඩායම් ලෙසත්, 3.3% ක් තම ජනවාර්ගිකත්වය ප්‍රකාශ කළේ නැත.<ref>{{cite web |title=Perú: Perfil Sociodemográfico |url=https://www.inei.gob.pe/media/MenuRecursivo/publicaciones_digitales/Est/Lib1539/libro.pdf |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20200211135110/https://www.inei.gob.pe/media/MenuRecursivo/publicaciones_digitales/Est/Lib1539/libro.pdf |archive-date=11 February 2020 |access-date=27 September 2018 |website=Instituto Nacional de Estadística e Informática |page=214}}</ref> පේරු ඉතිහාසයේ විවිධ අවධීන්හිදී, ජනවාර්ගික සංයුතිය වෙනස් වී ඇති අතර, බහු සමාජ ආර්ථික හා සමාජ සංස්කෘතික සාධක, උපත් පාලනය, ඉහළ මරණ අනුපාත, බැහැර කිරීම යනාදිය හේතුවෙන් ඇමරින්ඩියන් අනුපාතය අඛණ්ඩව පහත වැටෙමින් පවතී. යටත් විජිත යුගයේ ආරම්භයේ සිට අද දක්වා ආරම්භ වූ සියලුම ජනවාර්ගික කොටස් මන්දගාමී සාමාන්‍යකරණය වූ විකෘතිකරණයකට රට නැඹුරු වේ. පේරු ජනගහනයෙන් බහුතරයක් මෙස්ටිසෝ බවට පත්ව ඇති නිසා, සමහරු කඳුකරයේ සහ වනාන්තරයේ ස්වදේශිකයන් කෙරෙහි උසස් සංකීර්ණයක් අත්විඳිති, එක්කෝ ඔවුන් වචනයක් නිසි ලෙස උච්චාරණය නොකිරීම නිසා හෝ හුදෙක් පෙළක් හොඳින් කියවීමට නොදන්නා නිසා, ඔවුන් කෙරෙහි ජාතිවාදයක් ඇති කිරීමට හේතු විය. පේරු හි උපරාජ පාලන සමයේදී, ස්පාඤ්ඤ ජාතිකයන් සහ අප්‍රිකානුවන් විශාල වශයෙන් පැමිණි අතර, එකිනෙකා සමඟ සහ ස්වදේශික ජනගහනය සමඟ, ප්‍රධාන වශයෙන් වෙරළ තීරයේ (කඳුකරය සහ වනාන්තරය ඉතා සුළු මිශ්‍ර ස්වදේශික බහුතරයක් පවත්වා ගෙන ගියේය) බහුලව මිශ්‍ර විය. නිදහසින් පසු මැද පෙරදිග සමඟ ස්පාඤ්ඤය, ඉතාලිය, එංගලන්තය, ප්‍රංශය සහ ජර්මනියෙන් යුරෝපීය සංක්‍රමණයක් සිදු විය.<ref>Vázquez, Mario (1970) "Immigration and mestizaje in nineteenth-century Peru", pp. 79–81 in ''Race and class in Latin America''. Columbia Univ. Press. {{ISBN|0-231-03295-1}}</ref> 1854 දී පේරු එහි කළු වහලුන් නිදහස් කළේය.<ref>"[http://news.bbc.co.uk/2/hi/8384853.stm Peru apologises for abuse of African-origin citizens] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20180719114642/http://news.bbc.co.uk/2/hi/8384853.stm|date=19 July 2018}}". BBC News. 29 November 2009</ref> වහල්භාවය අවසන් වීමෙන් පසු 1850 ගණන්වල කම්කරුවන් ලෙස චීන සහ ජපන් ජාතිකයන් පැමිණි අතර එතැන් සිට පේරු සමාජයේ ප්‍රධාන බලපෑමක් බවට පත්ව ඇත.<ref>Mörner, Magnus (1967), ''Race mixture in the history of Latin America'', p.&nbsp;131.</ref> පළමු ක්‍රොඒෂියානු සංක්‍රමණිකයන් 1573 දී ඩුබ්‍රොව්නික් සිට පේරු වෙත පැමිණියහ.<ref>{{Cite web |title=Peru izabrao predsjednicu peruansko-hrvatskog prijateljstva |url=https://www.index.hr/vijesti/clanak/peru-izabrao-predsjednicu-peruanskohrvatskog-prijateljstva/2587838.aspx |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20240921142859/https://www.index.hr/vijesti/clanak/peru-izabrao-predsjednicu-peruanskohrvatskog-prijateljstva/2587838.aspx |archive-date=21 September 2024 |access-date=2024-09-21 |website=www.index.hr |language=hr}}</ref> [[File:Local-truck-transit-market-chinchaypujio.jpg|link=https://en.wikipedia.org/wiki/File:Local-truck-transit-market-chinchaypujio.jpg|thumb|ඇන්ඩීස් හි කෙචුවා සංචාරකයින්]] මෑත දශක කිහිපය තුළ, පේරු සංක්‍රමණ සංඛ්‍යාලේඛන කැපී පෙනෙන වර්ධනයක් පෙන්නුම් කර ඇති අතර වර්තමානයේ පේරු ජාතිකයන්ගෙන් 10% කට වඩා වැඩි පිරිසක් රටින් පිටත ජීවත් වෙති. මෙම සංක්‍රමණික ව්‍යාපාරය 2000 වසරේ සිට උද්දීපනය වී ඇති අතර, 1990 සිට 2011 දක්වා පේරු සංක්‍රමණිකයින්ගේ නිල සංඛ්‍යාව 2,444,634 කි. මෙය පැවත එන ජනගහනය සහ අසල්වැසි රටවල අත්‍යවශ්‍යයෙන්ම දක්නට ලැබෙන නීති විරෝධී පාවෙන ජනගහනය සැලකිල්ලට නොගනී. පසුගිය වසර 82 තුළ පේරු ජාතිකයන් මිලියන 3.5 කට වැඩි පිරිසක් රටින් සංක්‍රමණය වී ඇති බවට ගණන් බලා ඇත. 1990 සහ 2011 අතර පේරු සංක්‍රමණිකයින්ගේ ගමනාන්තයේ ප්‍රධාන රටවල් සම්බන්ධයෙන් ගත් කල, ඒවා නම්: ඇමරිකා එක්සත් ජනපදය (31.5%), ස්පාඤ්ඤය (16%), ආර්ජන්ටිනාව (14.3%), ඉතාලිය (10.1%), චිලී (8.8%), ජපානය (4.1%) සහ වෙනිසියුලාව (3.8%). පේරු සංක්‍රමණිකයන්ගෙන් 75% ක් වයස අවුරුදු 19 ත් 49 ත් අතර වන අතර සුළු බහුතරයක් කාන්තාවන් වේ. බොහෝ දුරට, පේරු සංක්‍රමණය ශ්‍රම සංක්‍රමණයකි. එහි ඉතිහාසය පුරාම, පේරු රාජ්‍යයට යුරෝපයෙන් (ප්‍රධාන වශයෙන් ස්පාඤ්ඤය සහ ඉතාලිය; සහ තරමක් දුරට ප්‍රංශය, එක්සත් රාජධානිය සහ අනෙකුත් මධ්‍යම යුරෝපීය රටවල් සහ දකුණු), උප සහරා අප්‍රිකාව සහ නැගෙනහිර ආසියාවෙන් (චීනය සහ ජපානය) සංක්‍රමණ ලැබී ඇත. වර්තමානයේ එයට වෙනිසියුලානු සංක්‍රමණිකයන් විශාල සංඛ්‍යාවක් ලැබෙන අතර, ඔවුන් තම රට විඳින ආර්ථික අර්බුදයෙන් බේරෙමින් සිටිති. 2016 සිට පේරු වෙත වෙනිසියුලානු ජාතිකයින්ගේ ගලායාම වැඩි වූ අතර, එම වසරේ පදිංචිකරුවන් 6615 සිට 2019 ජුනි මැද භාගය වන විට එය 820,000 ක් පමණ දක්වා ඉහළ ගොස් ඇති අතර එය 21 වන සියවසේ රටේ වැදගත්ම සංක්‍රමණික රැල්ල විය. කොලොම්බියාවෙන් පසු දෙවන විශාලතම වෙනිසියුලානු සංක්‍රමණිකයින් සංඛ්‍යාවක් සිටින රට පේරු වේ.<ref>{{Cite web |last1=Ap |first1=Agencia |date=2019-06-14 |title=Miles de venezolanos ingresan a Perú antes que entre en vigencia requisito de visa humanitaria {{!}} Mundo {{!}} Gestion |url=https://gestion.pe/mundo/miles-venezolanos-ingresan-peru-vigencia-requisito-visa-humanitaria-270196 |archive-url=https://web.archive.org/web/20190614190654/https://gestion.pe/mundo/miles-venezolanos-ingresan-peru-vigencia-requisito-visa-humanitaria-270196 |archive-date=14 June 2019 |access-date=2024-09-23 |work=Gestion}}</ref> === භාෂාව === [[File:Last_look_arounjd_Lima_(8444763943).jpg|link=https://en.wikipedia.org/wiki/File:Last_look_arounjd_Lima_(8444763943).jpg|alt=|thumb|කැසා ඩි ඔසම්බෙලා, ලීමා හි පේරුවානා ඩි ලා ලෙංගුවා ඇකඩමියා (APL) හි මූලස්ථානය]] 1993 පේරු ආණ්ඩුක්‍රම ව්‍යවස්ථාවට අනුව, පේරු හි නිල භාෂා ස්පාඤ්ඤ වන අතර, ඔවුන් ප්‍රමුඛ වන ප්‍රදේශවල, කෙචුවා සහ අනෙකුත් ස්වදේශීය භාෂා වේ. ස්පාඤ්ඤ භාෂාව ජනගහනයෙන් 82.6% ක් ස්වදේශීයව කතා කරන අතර, ස්වදේශීය භාෂා කිහිපයක් සමඟ සහජීවනයෙන් පවතී, ඒවායින් වඩාත්ම වැදගත් වන්නේ ජනගහනයෙන් 16.92% ක් කතා කරන කෙචුවාන් භාෂා වන අතර, 1.7% ක් අයිමාරා සහ 0.8% ක් වෙනත් ස්වදේශීය භාෂාවක් කතා කරති. රටේ නාගරික ප්‍රදේශවල, විශේෂයෙන් වෙරළබඩ කලාපයේ, ස්පාඤ්ඤ භාෂාවේ ඒකභාෂාවාදය ප්‍රමුඛ වේ; රටේ බොහෝ ග්‍රාමීය ප්‍රදේශවල, විශේෂයෙන් ඇමසන් හි, බහුභාෂා ජනගහනය ප්‍රමුඛ වේ.<ref>{{cite web |title=Perú: Perfil Sociodemográfico |url=https://www.inei.gob.pe/media/MenuRecursivo/publicaciones_digitales/Est/Lib1539/libro.pdf |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20200211135110/https://www.inei.gob.pe/media/MenuRecursivo/publicaciones_digitales/Est/Lib1539/libro.pdf |archive-date=11 February 2020 |access-date=27 September 2018 |website=Instituto Nacional de Estadística e Informática |page=198}}</ref> ස්පාඤ්ඤ භාෂාව රජය විසින් භාවිතා කරන අතර එය රටේ ප්‍රධාන ධාරාවේ භාෂාව වන අතර එය මාධ්‍ය සහ අධ්‍යාපන පද්ධති සහ වාණිජ්‍යය විසින් භාවිතා කරනු ලැබේ. ඇන්ඩියන් කඳුකරයේ ජීවත් වන ඇමරින්ඩියන්වරු ක්වෙචුවා සහ අයිමාරා කතා කරන අතර ඇන්ඩීස් හි නැගෙනහිර පැත්තේ සහ ඇමසන් ද්‍රෝණියට යාබද නිවර්තන පහත් බිම්වල ජීවත් වන විවිධ ස්වදේශික කණ්ඩායම් වලින් වාර්ගිකව වෙනස් වේ. පේරුහි සුවිශේෂී භූගෝලීය කලාප, ස්පාඤ්ඤ භාෂාව ඇමරින්ඩියන් භාෂාවට වඩා ප්‍රමුඛ වන වෙරළ තීරය සහ කඳුකරයේ සහ උස්බිම් වල වඩාත් විවිධාකාර සාම්ප්‍රදායික ඇන්ඩියන් සංස්කෘතීන් අතර භාෂා බෙදීමකින් පිළිබිඹු වේ. ඇන්ඩීස් කඳුවැටියට නැගෙනහිරින් පිහිටි ආදිවාසී ජනගහනය විවිධ භාෂා සහ උපභාෂා කතා කරයි. මෙම කණ්ඩායම් වලින් සමහරක් තවමත් සාම්ප්‍රදායික ආදිවාසී භාෂාවන්ට අනුගත වන අතර අනෙක් ඒවා සම්පූර්ණයෙන්ම පාහේ ස්පාඤ්ඤ භාෂාවට උකහා ගෙන ඇත. ක්වෙචුවා කතා කරන ප්‍රදේශවල රජයේ පාසල්වල ක්වෙචුවා ඉගැන්වීම සඳහා වැඩි වැඩියෙන් සහ සංවිධානාත්මක උත්සාහයක් ගෙන තිබේ. පේරු ඇමසන් වනාන්තරයේ, අෂානින්කා, බෝරා සහ අගුවාරුනා ඇතුළු බොහෝ ආදිවාසී භාෂා කතා කෙරේ. === ආගම === [[File:La_Basílica_Catedral_de_Arequipa_03.jpg|link=https://en.wikipedia.org/wiki/File:La_Bas%C3%ADlica_Catedral_de_Arequipa_03.jpg|alt=|thumb|අරෙක්විපා බැසිලිකා ආසන දෙව්මැදුර]]පේරු හි සියවස් ගණනාවක් තිස්සේ රෝමානු කතෝලික ධර්මය ප්‍රමුඛ ඇදහිල්ලක් වී ඇත, නමුත් ආගමික පිළිවෙත් ස්වදේශික සම්ප්‍රදායන් සමඟ ඉහළ සමමුහුර්තතාවයක් ඇත.<ref>{{Cite book |last=Budde |first=Michael L. |url=https://books.google.com/books?id=6tJ0DQAAQBAJ&dq=syncretism+with+Indigenous+traditions+Peru&pg=PA201 |title=Beyond the Borders of Baptism: Catholicity, Allegiances, and Lived Identities |date=2016-09-02 |publisher=Wipf and Stock Publishers |isbn=978-1-4982-0473-6 |language=en}}</ref> එහි විශ්ව විද්‍යාල දෙකක් වන පේරු හි පොන්ටිෆිකල් කතෝලික විශ්ව විද්‍යාලය සහ යුනිවර්සිඩෑඩ් කැටෝලිකා සැන් පැබ්ලෝ, රටේ ඉහළම විශ්ව විද්‍යාල පහ අතර වේ.<ref>World University Ranking 2023, Times Higher Education, https://www.times {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20220127230006/https://times/|date=27 January 2022}} highereducation.com > world-ranking</ref> 2017 සංගණනයට අනුව, අවුරුදු 12 ට වැඩි ජනගහනයෙන් 76% ක් තමන් කතෝලිකයන් ලෙස විස්තර කළහ; 14.1% ක් එවැන්ජලිකල්; 4.8% ක් රෙපරමාදු, යුදෙව්, පසුකාලීන සාන්තුවරයන් සහ යෙහෝවාගේ සාක්ෂිකරුවන්; සහ 5.1% ක් ආගමික නොවන අයයි.<ref>{{cite web |date=26 October 2022 |title=Catholicism and evangelism: the two most common religions in Latin America |url=https://es.statista.com/grafico/28553/las-religiones-mas-comunes-en-latinoamerica/ |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20221119004809/https://es.statista.com/grafico/28553/las-religiones-mas-comunes-en-latinoamerica/ |archive-date=19 November 2022 |access-date=18 November 2022 |website=Statista}}</ref> 2025 දී, ස්වභාවිකකරණය වූ පේරු පුරවැසියෙකු වන කාදිනල් රොබට් ෆ්‍රැන්සිස් ප්‍රෙවොස්ට් XIV වන ලියෝ පාප් වහන්සේ බවට පත්විය.<ref>{{cite news|url=https://www.theguardian.com/world/2025/may/08/pope-leo-xiv-peru-latin-america|title='The pope is Peruvian': elation in country where pontiff served as bishop|last1=Collyns|first1=Dan|date=8 May 2025|work=The Guardian|access-date=9 May 2025|archive-url=https://web.archive.org/web/20250509010417/https://www.theguardian.com/world/2025/may/08/pope-leo-xiv-peru-latin-america|archive-date=9 May 2025|url-status=live}}</ref> ඇමරින්දියානු ආගමික සම්ප්‍රදායන් පේරු වැසියන්ගේ විශ්වාසයන් තුළ ප්‍රධාන කාර්යභාරයක් ඉටු කරයි. කෝපස් ක්‍රිස්ටි, ශුද්ධ සතිය සහ නත්තල් වැනි කතෝලික උත්සව සමහර විට ඇමරින්දියානු සම්ප්‍රදායන් සමඟ මිශ්‍ර වේ. පූර්ව-කොලොම්බියානු ඇමරින්දියානු උත්සව පුළුල් ලෙස පවතී; ඉන්ටි රේමි, පුරාණ ඉන්කා උත්සවයක්, විශේෂයෙන් ග්‍රාමීය ප්‍රජාවන් තුළ තවමත් සමරනු ලැබේ. නගර, නගර සහ ගම්වල බහුතරයකට තමන්ගේම නිල පල්ලියක් හෝ ආසන දෙව්මැදුරක් සහ අනුශාසක සාන්තුවරයෙකු ඇත. පේරුහි සාන්තුවරයන් දෙදෙනා වන්නේ ඇමරිකාවේ පළමු සාන්තුවරයා වන ලීමා හි රෝස් සහ මාටින් ඩි පෝරස් ය. පේරු හි විශාලතම ආසන දෙව්මැදුර ලීමා හි මෙට්‍රොපොලිටන් ආසන දෙව්මැදුරයි. අනෙකුත් කැපී පෙනෙන පල්ලි සහ ආසන දෙව්මැදුර වන්නේ අරැකිපා හි කුස්කෝ ආසන දෙව්මැදුර බැසිලිකා ආසන දෙව්මැදුර සහ සැන්ටෝ ඩොමින්ගෝ බැසිලිකාවයි. === අධ්‍යාපනය === [[File:Mural_Colorido_-_UNMSM.jpg|link=https://en.wikipedia.org/wiki/File:Mural_Colorido_-_UNMSM.jpg|thumb|ඇමරිකාවේ පැරණිතම විශ්ව විද්‍යාලය වන ලීමා හි පිහිටි සැන් මාකෝස් ජාතික විශ්ව විද්‍යාලය]] පේරු හි අධ්‍යාපනය ජාතික අධ්‍යාපන ප්‍රතිපත්තිය සකස් කිරීම, ක්‍රියාත්මක කිරීම සහ අධීක්ෂණය කිරීම භාරව සිටින අධ්‍යාපන අමාත්‍යාංශයේ අධිකරණ බලය යටතේ පවතී. පේරු හි දේශපාලන ව්‍යවස්ථාවට අනුව, මූලික, ප්‍රාථමික සහ ද්විතීයික මට්ටම් සඳහා රජයේ පාසල්වල අධ්‍යාපනය අනිවාර්ය සහ නොමිලේ වේ.<ref>[https://www.cia.gov/the-world-factbook/countries/peru/ Peru] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20210123014649/https://www.cia.gov/the-world-factbook/countries/peru/|date=23 January 2021}} . CIA, The World Factbook</ref><ref>''Constitución Política del Perú'', Article No. 17.</ref> සතුටුදායක අධ්‍යයන කාර්ය සාධනයක් ඇති සහ ඇතුළත් වීමේ විභාග සමත් වන සිසුන් සඳහා රජයේ විශ්ව විද්‍යාලවල ද එය නොමිලේ. පේරු හි බොහෝ පාසල් පෞද්ගලික සහ ආගමික වේ. 2007 වන විට පේරු හි සාක්ෂරතා අනුපාතය 92.9% ක් ලෙස ඇස්තමේන්තු කර ඇත; මෙම අනුපාතය නාගරික ප්‍රදේශවලට වඩා ග්‍රාමීය ප්‍රදේශවල (80.3%) අඩුය (96.3%).<ref>Instituto Nacional de Estadística e Informática, ''Perfil sociodemográfico del Perú'', p. 93.</ref> අධ්‍යාපනය විවිධ මට්ටම්වලට බෙදා ඇත: මූලික අධ්‍යාපනය ශුන්‍යයේ සිට අවුරුදු පහ දක්වා කාලයට අනුරූප වන අතර, දරුවන්ගේ පුළුල් සංවර්ධනය සඳහා අවශ්‍ය උත්තේජනය සහ තාක්ෂණික-අධ්‍යාපනික ක්‍රියාකාරකම් ලබා දෙන උද්‍යාන සැපයීම අරමුණු කරගත් තොටිල්ල භාරව සිටී. ප්‍රාථමික අධ්‍යාපනය පළමු සහ දෙවන ශ්‍රේණිවලින් සමන්විත පළමු චක්‍රයෙන් ආරම්භ වේ. ළමුන් සඳහා ඇතුළත් වීමේ වයස අවුරුදු හයකි. මෙම මට්ටම පළමු ශ්‍රේණියේ සිට ආරම්භ වී ප්‍රාථමික පාසලේ හයවන ශ්‍රේණියේදී අවසන් වේ. ද්විතීයික අධ්‍යාපනය පළමු සිට පස්වන වසර දක්වා වසර පහකින් සමන්විත වේ. ඉන්පසු තාක්ෂණික, ඵලදායී, තාක්ෂණික හෝ විශ්ව විද්‍යාල විය හැකි උසස් අධ්‍යාපනය පැමිණේ. විශ්ව විද්‍යාලවලට ඇතුළත් වීමට ඇතුළත් වීමේ විභාගයක් පැවැත්වීම අත්‍යවශ්‍ය වේ, නමුත් මෙහි දුෂ්කරතාවය විශ්ව විද්‍යාලයේ අවශ්‍යතා මත රඳා පවතී. පේරු යනු නව ලෝකයේ උසස් අධ්‍යාපනයේ පැරණිතම ආයතනවලින් එකකි. පේරු හි උපරාජ පාලනය යටතේ 1551 මැයි 12 වන දින ආරම්භ කරන ලද සැන් මාකෝස් ජාතික විශ්ව විද්‍යාලය, ඇමරිකාවේ නිල වශයෙන් පිහිටුවන ලද සහ අඛණ්ඩව ක්‍රියාත්මක වන පැරණිතම විශ්ව විද්‍යාලය වේ.<ref>{{Cite book |last=Samaké |first=Cynthia LeCount |url=https://books.google.com/books?id=5qAuEQAAQBAJ&dq=National+University+of+San+Marcos+oldest+continuously+functioning+university+in+the+Americas&pg=PT91 |title=Textile Traveler's Guide to Peru & Bolivia |date=2019-04-05 |publisher=Schiffer + ORM |isbn=978-1-5073-0253-8 |language=en |access-date=17 January 2025 |archive-url=https://web.archive.org/web/20250219125140/https://www.google.com/books/edition/Textile_Traveler_s_Guide_to_Peru_Bolivia/5qAuEQAAQBAJ?hl=en&gbpv=1&dq=National+University+of+San+Marcos+oldest+continuously+functioning+university+in+the+Americas&pg=PT91&printsec=frontcover |archive-date=19 February 2025 |url-status=live}}</ref> සැන් මාකෝස් විශ්ව විද්‍යාලය පේරු හි හොඳම සහ දකුණු ඇමරිකාවේ හොඳම ඒවා අතර ප්‍රසිද්ධය. === ස්ථාන නාම === පේරු ස්ථාන නාම බොහොමයකට ස්වදේශීය මූලාශ්‍ර ඇත. ඇන්කාෂ්, කුස්කෝ සහ පූනෝ යන ඇන්ඩීස් ප්‍රජාවන්හි, ක්වෙචුවා හෝ අයිමාරා නම් අතිමහත් ලෙස ප්‍රමුඛ වේ. කෙසේ වෙතත්, ඔවුන්ගේ ස්පාඤ්ඤ පදනම් කරගත් අක්ෂර වින්‍යාසය මෙම භාෂාවල සාමාන්‍යකරණය කළ හෝඩිය සමඟ ගැටෙයි. 2016 ජූලි 22 වන දින නිල පුවත්පතක් වන එල් පේරුආනෝ හි ප්‍රකාශයට පත් කරන ලද 29735 නීතිය සඳහා වන රෙගුලාසි අනුමත කරන ඩෙක්‍රෙටෝ සුප්‍රීමෝ අංක 004-2016-MC (උත්තරීතර ආඥාව) හි 20 වන වගන්තියට අනුව, ජාතික භූගෝලීය ආයතනය (Instituto Geográfico Nacional, IGN) විසින් භාවිතා කරන නම් කිරීම ප්‍රමිතිකරණය කිරීමේ අරමුණින් ස්වදේශීය භාෂාවල සාමාන්‍යකරණය කළ හෝඩියේ ස්ථාන නාමවල ප්‍රමාණවත් අක්ෂර වින්‍යාසය ක්‍රමයෙන් යෝජනා කළ යුතුය. පේරුහි නිල සිතියම්වල අවශ්‍ය වෙනස්කම් ජාතික භූගෝලීය ආයතනය විසින් සිදු කරනු ලැබේ.<ref>{{cite web |title=Decreto Supremo que aprueba el Reglamento de la Ley N° 29735, Ley que regula el uso, preservación, desarrollo, recuperación, fomento y difusión de las lenguas originarias del Perú, Decreto Supremo N° 004-2016-MC |url=http://busquedas.elperuano.com.pe/normaslegales/decreto-supremo-que-aprueba-el-reglamento-de-la-ley-n-29735-decreto-supremo-n-004-2016-mc-1407753-5/ |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20171029100122/http://busquedas.elperuano.com.pe/normaslegales/decreto-supremo-que-aprueba-el-reglamento-de-la-ley-n-29735-decreto-supremo-n-004-2016-mc-1407753-5/ |archive-date=29 October 2017 |access-date=10 July 2017}}</ref> == යොමු කිරීම් == t4yypnyqvzqjwfl5sj75k5lr0tsjd2p 754584 754572 2025-07-09T07:14:35Z BuddhikaW88 37808 754584 wikitext text/x-wiki [[File:Peru_Population_Density,_2000_(6171916181).jpg|link=https://en.wikipedia.org/wiki/File:Peru_Population_Density,_2000_(6171916181).jpg|thumb|ජනගහන ඝනත්වය, 2000]] 2022 වසර දක්වා ජාතික සංඛ්‍යාලේඛන හා තොරතුරු විද්‍යා ආයතනයේ ඇස්තමේන්තු සහ ප්‍රක්ෂේපණවලට අනුව, ජනගහනය 33,396,698 ක් වන පේරු, දකුණු ඇමරිකාවේ සිව්වන වැඩිම ජනගහනයක් සහිත රට වේ.<ref>{{cite web |date=11 July 2016 |title=El Perú tiene una población de 31 millones 488 mil 625 habitantes |trans-title=Peru has a population of 31 million 488 thousand 625 inhabitants |url=https://www.inei.gob.pe/prensa/noticias/el-peru-tiene-una-poblacion-de-31-millones-488-mil-625-habitantes-9196/ |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20170202214123/https://www.inei.gob.pe/prensa/noticias/el-peru-tiene-una-poblacion-de-31-millones-488-mil-625-habitantes-9196/ |archive-date=2 February 2017 |access-date=7 January 2018 |website=www.inei.gob.pe |publisher=INEI |language=es}}</ref> එහි ජනගහන ඝනත්වය වර්ග කිලෝමීටරයකට වැසියන් 25.79 ක් (වර්ග සැතපුම් 66.8) වන අතර එහි වාර්ෂික වර්ධන වේගය 1.1% කි. පේරු ජනගහනයෙන් 58.8% ක් වෙරළ තීරයේ, 27% ක් කඳුකරයේ සහ 14.2% ක් වනාන්තරයේ ජීවත් වෙති. 2020 දී, පේරු ජාතිකයන් මිලියන 27 ක් නාගරික ප්‍රදේශවල ජීවත් වූ අතර එය ජනගහනයෙන් 80% ක් නියෝජනය කරයි. 1940 දී පේරු හි ජනගහනය මිලියන හතක් විය; 1950 සහ 2000 අතර, පේරු හි ජන විකාශන වර්ධන වේගය 2.6% සිට 1.6% දක්වා අඩු වූ අතර, 2050 දී ජනගහනය ආසන්න වශයෙන් මිලියන 42 දක්වා ළඟා වනු ඇතැයි අපේක්ෂා කෙරේ.<ref>Instituto Nacional de Estadística e Informática, ''Perú: Estimaciones y Proyecciones de Población, 1950–2050'', pp. 37–38, 40.</ref><ref>{{cite news|url=https://www.perutelegraph.com/news/peru-living-lifestyle/first-results-of-the-peruvian-population-census-conducted-last-year|title=First results of the Peruvian population census conducted last year|date=26 June 2018|work=The Peru Telegraph|access-date=10 July 2018|archive-url=https://web.archive.org/web/20180710194519/https://www.perutelegraph.com/news/peru-living-lifestyle/first-results-of-the-peruvian-population-census-conducted-last-year|archive-date=10 July 2018|url-status=live}}</ref> 2017 වන විට, 79.3% නාගරික ප්‍රදේශවල සහ 20.7% ග්‍රාමීය ප්‍රදේශවල ජීවත් විය.<ref>{{cite web |title=Perú: Perfil Sociodemográfico |url=https://www.inei.gob.pe/media/MenuRecursivo/publicaciones_digitales/Est/Lib1539/libro.pdf |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20200211135110/https://www.inei.gob.pe/media/MenuRecursivo/publicaciones_digitales/Est/Lib1539/libro.pdf |archive-date=11 February 2020 |access-date=27 September 2018 |website=Instituto Nacional de Estadística e Informática |page=16}}</ref> ප්‍රධාන නගර අතරට ලීමා අගනගර ප්‍රදේශය (මිලියන 9.8 කට අධික ජනතාවක් වාසය කරයි), අරක්විපා, ටෘජිලෝ, චික්ලයෝ, පියුරා, ඉකිටෝස්, කුස්කෝ, චිම්බෝටේ සහ හුවාන්කායෝ; 2007 සංගණනයේදී සියල්ලෝම 250,000කට වඩා වැඩි ජනගහනයක් වාර්තා කළෝය.<ref>Instituto Nacional de Estadística e Informática, ''Perfil sociodemográfico del Perú'', p. 24.</ref> අරක්විපා යනු පේරු හි දෙවන විශාලතම නගරය වන අතර ඇස්තමේන්තුගත ජනගහනය 1,177,000 ක් වන අතර ටෘජිලෝ 1,048,000 ක් සිටින තුන්වන විශාලතම නගරය වේ. පේරු හි දන්නා සම්බන්ධ නොවූ ඇමරින්දියන් ගෝත්‍ර 15ක් ඇත.<ref>"[https://web.archive.org/web/20160305101828/http://www.usatoday.com/news/world/story/2012-01-31/isolated-peru-tribe/52903966/1 Isolated Peru tribe threatened by outsiders]. USAToday.com. 31 January 2012</ref> 2016 ලෝක බැංකුවේ නවතම දත්ත වලට අනුව පේරු හි ආයු අපේක්ෂාව අවුරුදු 75.0 කි (පිරිමින් සඳහා 72.4 සහ කාන්තාවන් සඳහා 77.7).<ref>{{Cite web |title=Life expectancy at birth, total (years) {{!}} Data |url=https://data.worldbank.org/indicator/SP.DYN.LE00.IN?locations=PE&year_high_desc=true |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20180826005113/https://data.worldbank.org/indicator/SP.DYN.LE00.IN?locations=PE&year_high_desc=true |archive-date=26 August 2018 |access-date=25 August 2018 |website=data.worldbank.org |language=en-us}}</ref> ආර්ථික වශයෙන් ක්‍රියාකාරී ජනගහනය මුළු ජනගහනයෙන් 53.78% ක් හෙවත් 17,830,500 ක් පමණ වේ. විශාලතම නගර වෙරළ තීරයේ පිහිටා ඇති අතර, සුල්ලානා, පියුරා, චික්ලායෝ, ටෘජිලෝ, චිම්බෝට්, ලීමා සහ ඉකා වැනි නගර වේ. කඳුකරයේ, අරෙක්විපා, කුස්කෝ, හුවාන්කායෝ, කැජමාර්කා සහ ජූලියාකා නගර කැපී පෙනේ. අවසාන වශයෙන්, වනාන්තරයේ, ඉක්විටෝස් වඩාත් වැදගත් වන අතර, පසුව පුකල්පා, ටාරපොටෝ, මොයොබම්බා සහ ටින්ගෝ මරියා වේ.{{Largest cities|country=පේරු|stat_ref=ජාතික සංඛ්‍යාලේඛන සහ තොරතුරු විද්‍යා ආයතනය - INEI (ඇස්තමේන්තුගත 2024)<ref>{{cite web |url=https://cdn.www.gob.pe/uploads/document/file/6616587/5751291-situacion-de-la-poblacion-peruana-2024-una-mirada-de-la-diversidad-etnica.pdf |title="Situación de la Población Peruana, 2024. Una mirada de la diversidad étnica |page=20 |website=Instituto Nacional de Estadística e Informática |access-date=3 August 2024 |archive-date=15 August 2024 |archive-url=https://web.archive.org/web/20240815224314/https://cdn.www.gob.pe/uploads/document/file/6616587/5751291-situacion-de-la-poblacion-peruana-2024-una-mirada-de-la-diversidad-etnica.pdf |url-status=live }}</ref>|list_by_pop=List of metropolitan areas of Peru|div_name=කලාපය|city_1=ලීමා|div_1=ලිමා දෙපාර්තමේන්තුව, පේරු{{!}}ලිමා|pop_1=10,213,900 <small>(නාගරික ජන.)</small>|img_1=Miraflores 2023.jpg|city_2=අරෙක්විපා, පේරු{{!}}අරෙක්විපා|div_2=අරෙක්විපා දෙපාර්තමේන්තුව, පේරු{{!}}අරෙක්විපා|pop_2=1,177,200 <small>(නාගරික ජන.)</small>|img_2=Arequipa, Plaza de Armas and Volcan El Misti - panoramio.jpg|city_3=ටෘජිලෝ, පේරු{{!}}ටෘජිලෝ|div_3=ලා ලිබරෙටෙඩ් දෙපාර්තමේන්තුව, පේරු{{!}}ලා ලිබරෙටෙඩ්|pop_3=1,048,800 <small>(නාගරික ජන.)</small>|img_3=Freedom Monument, Trujillo.jpg|city_4=චික්ලායෝ, පේරු{{!}}චික්ලායෝ|div_4=ලැම්බයෙක් දෙපාර්තමේන්තුව, පේරු{{!}}ලැම්බයෙක්|pop_4=615,700 <small>(නාගරික ජන.)</small>|img_4=Chiclayo - panoramio.jpg|city_5=පියුරා, පේරු{{!}}පියුරා|div_5=පියුරා දෙපාර්තමේන්තුව, පේරු{{!}}පියුරා|pop_5=586,300|city_6=හුවාන්කායෝ, පේරු{{!}}හුවාන්කායෝ|div_6=ජුනින් දෙපාර්තමේන්තුව, පේරු{{!}}ජුනින්|pop_6=563,400|city_7=කුස්කෝ, පේරු{{!}}කුස්කෝ|div_7=කුස්කෝ දෙපාර්තමේන්තුව, පේරු{{!}}කුස්කෝ|pop_7=490,900|city_8=ඉක්විටෝස්, පේරු{{!}}ඉක්විටෝස්|div_8=ලොරෙටෝ දෙපාර්තමේන්තුව, පේරු{{!}}ලොරෙටෝ|pop_8=458,300|city_9=පුකල්පා, පේරු{{!}}පුකල්පා|div_9=උකායලි දෙපාර්තමේන්තුව, පේරු{{!}}උකායලි|pop_9=428,700|city_10=චිම්බෝට්, පේරු{{!}}චිම්බෝට්|div_10=ආන්කාශ් දෙපාර්තමේන්තුව, පේරු{{!}}ආන්කාශ්|pop_10=410,300|city_11=Ica, Peru{{!}}Ica|div_11=ඉකා දෙපාර්තමේන්තුව, පේරු{{!}}ඉකා|pop_11=362,400|city_12=Juliaca|div_12=පූනෝ දෙපාර්තමේන්තුව, පේරු{{!}}පූනෝ|pop_12=341,700|city_13=Tacna|div_13=ටක්නා දෙපාර්තමේන්තුව, පේරු{{!}}ටක්නා|pop_13=327,800|city_14=Ayacucho|div_14=අයකුචෝ දෙපාර්තමේන්තුව, පේරු{{!}}අයකුචෝ|pop_14=261,200|city_15=Cajamarca|div_15=කාජමර්කා දෙපාර්තමේන්තුව, පේරු{{!}}කාජමර්කා|pop_15=254,300|city_16=Huánuco|div_16=හුවනුකෝ දෙපාර්තමේන්තුව, පේරු{{!}}හුවනුකෝ|pop_16=242,400|city_17=Chincha Alta|div_17=ඉකා දෙපාර්තමේන්තුව, පේරු{{!}}ඉකා|pop_17=222,500|city_18=Sullana|div_18=පියුරා දෙපාර්තමේන්තුව, පේරු{{!}}පියුරා|pop_18=209,200|city_19=Huacho|div_19=ලිමා දෙපාර්තමේන්තුව, පේරු{{!}}ලිමා|pop_19=192,100|city_20=Tarapoto|div_20=සැන් මාර්ටින් දෙපාර්තමේන්තුව, පේරු{{!}}සැන් මාර්ටින්|pop_20=178,800}} === ජනවාර්ගික කණ්ඩායම් === {{Pie chart | thumb = right | caption = පේරු හි වාර්ගික කණ්ඩායම් (2017 සංගණනය)<ref>{{cite web|url=https://www.inei.gob.pe/media/MenuRecursivo/publicaciones_digitales/Est/Lib1539/libro.pdf|title=2017 Peruvian census|access-date=27 September 2018|archive-date=11 February 2020|archive-url=https://web.archive.org/web/20200211135110/https://www.inei.gob.pe/media/MenuRecursivo/publicaciones_digitales/Est/Lib1539/libro.pdf|url-status=live}}</ref> | value1 = 60.20 | label1 = [[මෙස්ටිසෝ]] | color1 = #CBA481 | value2 = 25.75 | label2 = දේශීය | color2 = #A65B3A | value3 = 5.89 | label3 = සුදු | color3 = #FBC5A7 | value4 = 3.57 | label4 = කළු | color4 = #55382A | value5 = 0.16 | label5 = නැගෙනහිර ආසියානු | color5 = #E3B67F | value6 = 4.42 | label6 = වෙනත් | color6 = Lightgray }} පේරු යනු සියවස් පහක් පුරා විවිධ ජනයාගේ අනුප්‍රාප්තික රැළි මගින් නිර්මාණය වූ බහු වාර්ගික ජාතියකි. 16 වන සියවසේ ස්පාඤ්ඤ ආක්‍රමණයට පෙර සහස්‍ර ගණනාවක් තිස්සේ ඇමරින්ඩියන්වරු පේරු භූමියේ වාසය කළහ; ඉතිහාසඥ නොබල් ඩේවිඩ් කුක්ට අනුව, ඔවුන්ගේ ජනගහනය 1520 ගණන්වල මිලියන 5–9 කට ආසන්න සිට 1620 දී 600,000 දක්වා අඩු වූයේ ප්‍රධාන වශයෙන් බෝවන රෝග නිසාය.<ref>[[Noble David Cook|Cook, Noble David]] (1982) ''Demographic collapse: Indian Peru, 1520–1620''. Cambridge University Press. p. 114. {{ISBN|0521239958}}.</ref> 2017 සංගණනයට ප්‍රථම වරට ජනවාර්ගික ස්වයං හඳුනාගැනීම පිළිබඳ ප්‍රශ්නයක් ඇතුළත් විය. ප්‍රතිඵලවලට අනුව, ජනතාවගෙන් 60.2% ක් තමන් මෙස්ටිසෝ ලෙසත්, 22.3% ක් තමන් කෙචුවා ලෙසත්, 5.9% ක් තමන් සුදු ලෙසත්, 3.6% ක් තමන් කළු ලෙසත්, 2.4% ක් තමන් අයිමාරා ලෙසත්, 2.3% ක් තමන් වෙනත් ජනවාර්ගික කණ්ඩායම් ලෙසත්, 3.3% ක් තම ජනවාර්ගිකත්වය ප්‍රකාශ කළේ නැත.<ref>{{cite web |title=Perú: Perfil Sociodemográfico |url=https://www.inei.gob.pe/media/MenuRecursivo/publicaciones_digitales/Est/Lib1539/libro.pdf |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20200211135110/https://www.inei.gob.pe/media/MenuRecursivo/publicaciones_digitales/Est/Lib1539/libro.pdf |archive-date=11 February 2020 |access-date=27 September 2018 |website=Instituto Nacional de Estadística e Informática |page=214}}</ref> පේරු ඉතිහාසයේ විවිධ අවධීන්හිදී, ජනවාර්ගික සංයුතිය වෙනස් වී ඇති අතර, බහු සමාජ ආර්ථික හා සමාජ සංස්කෘතික සාධක, උපත් පාලනය, ඉහළ මරණ අනුපාත, බැහැර කිරීම යනාදිය හේතුවෙන් ඇමරින්ඩියන් අනුපාතය අඛණ්ඩව පහත වැටෙමින් පවතී. යටත් විජිත යුගයේ ආරම්භයේ සිට අද දක්වා ආරම්භ වූ සියලුම ජනවාර්ගික කොටස් මන්දගාමී සාමාන්‍යකරණය වූ විකෘතිකරණයකට රට නැඹුරු වේ. පේරු ජනගහනයෙන් බහුතරයක් මෙස්ටිසෝ බවට පත්ව ඇති නිසා, සමහරු කඳුකරයේ සහ වනාන්තරයේ ස්වදේශිකයන් කෙරෙහි උසස් සංකීර්ණයක් අත්විඳිති, එක්කෝ ඔවුන් වචනයක් නිසි ලෙස උච්චාරණය නොකිරීම නිසා හෝ හුදෙක් පෙළක් හොඳින් කියවීමට නොදන්නා නිසා, ඔවුන් කෙරෙහි ජාතිවාදයක් ඇති කිරීමට හේතු විය. පේරු හි උපරාජ පාලන සමයේදී, ස්පාඤ්ඤ ජාතිකයන් සහ අප්‍රිකානුවන් විශාල වශයෙන් පැමිණි අතර, එකිනෙකා සමඟ සහ ස්වදේශික ජනගහනය සමඟ, ප්‍රධාන වශයෙන් වෙරළ තීරයේ (කඳුකරය සහ වනාන්තරය ඉතා සුළු මිශ්‍ර ස්වදේශික බහුතරයක් පවත්වා ගෙන ගියේය) බහුලව මිශ්‍ර විය. නිදහසින් පසු මැද පෙරදිග සමඟ ස්පාඤ්ඤය, ඉතාලිය, එංගලන්තය, ප්‍රංශය සහ ජර්මනියෙන් යුරෝපීය සංක්‍රමණයක් සිදු විය.<ref>Vázquez, Mario (1970) "Immigration and mestizaje in nineteenth-century Peru", pp. 79–81 in ''Race and class in Latin America''. Columbia Univ. Press. {{ISBN|0-231-03295-1}}</ref> 1854 දී පේරු එහි කළු වහලුන් නිදහස් කළේය.<ref>"[http://news.bbc.co.uk/2/hi/8384853.stm Peru apologises for abuse of African-origin citizens] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20180719114642/http://news.bbc.co.uk/2/hi/8384853.stm|date=19 July 2018}}". BBC News. 29 November 2009</ref> වහල්භාවය අවසන් වීමෙන් පසු 1850 ගණන්වල කම්කරුවන් ලෙස චීන සහ ජපන් ජාතිකයන් පැමිණි අතර එතැන් සිට පේරු සමාජයේ ප්‍රධාන බලපෑමක් බවට පත්ව ඇත.<ref>Mörner, Magnus (1967), ''Race mixture in the history of Latin America'', p.&nbsp;131.</ref> පළමු ක්‍රොඒෂියානු සංක්‍රමණිකයන් 1573 දී ඩුබ්‍රොව්නික් සිට පේරු වෙත පැමිණියහ.<ref>{{Cite web |title=Peru izabrao predsjednicu peruansko-hrvatskog prijateljstva |url=https://www.index.hr/vijesti/clanak/peru-izabrao-predsjednicu-peruanskohrvatskog-prijateljstva/2587838.aspx |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20240921142859/https://www.index.hr/vijesti/clanak/peru-izabrao-predsjednicu-peruanskohrvatskog-prijateljstva/2587838.aspx |archive-date=21 September 2024 |access-date=2024-09-21 |website=www.index.hr |language=hr}}</ref> [[File:Local-truck-transit-market-chinchaypujio.jpg|link=https://en.wikipedia.org/wiki/File:Local-truck-transit-market-chinchaypujio.jpg|thumb|ඇන්ඩීස් හි කෙචුවා සංචාරකයින්]] මෑත දශක කිහිපය තුළ, පේරු සංක්‍රමණ සංඛ්‍යාලේඛන කැපී පෙනෙන වර්ධනයක් පෙන්නුම් කර ඇති අතර වර්තමානයේ පේරු ජාතිකයන්ගෙන් 10% කට වඩා වැඩි පිරිසක් රටින් පිටත ජීවත් වෙති. මෙම සංක්‍රමණික ව්‍යාපාරය 2000 වසරේ සිට උද්දීපනය වී ඇති අතර, 1990 සිට 2011 දක්වා පේරු සංක්‍රමණිකයින්ගේ නිල සංඛ්‍යාව 2,444,634 කි. මෙය පැවත එන ජනගහනය සහ අසල්වැසි රටවල අත්‍යවශ්‍යයෙන්ම දක්නට ලැබෙන නීති විරෝධී පාවෙන ජනගහනය සැලකිල්ලට නොගනී. පසුගිය වසර 82 තුළ පේරු ජාතිකයන් මිලියන 3.5 කට වැඩි පිරිසක් රටින් සංක්‍රමණය වී ඇති බවට ගණන් බලා ඇත. 1990 සහ 2011 අතර පේරු සංක්‍රමණිකයින්ගේ ගමනාන්තයේ ප්‍රධාන රටවල් සම්බන්ධයෙන් ගත් කල, ඒවා නම්: ඇමරිකා එක්සත් ජනපදය (31.5%), ස්පාඤ්ඤය (16%), ආර්ජන්ටිනාව (14.3%), ඉතාලිය (10.1%), චිලී (8.8%), ජපානය (4.1%) සහ වෙනිසියුලාව (3.8%). පේරු සංක්‍රමණිකයන්ගෙන් 75% ක් වයස අවුරුදු 19 ත් 49 ත් අතර වන අතර සුළු බහුතරයක් කාන්තාවන් වේ. බොහෝ දුරට, පේරු සංක්‍රමණය ශ්‍රම සංක්‍රමණයකි. එහි ඉතිහාසය පුරාම, පේරු රාජ්‍යයට යුරෝපයෙන් (ප්‍රධාන වශයෙන් ස්පාඤ්ඤය සහ ඉතාලිය; සහ තරමක් දුරට ප්‍රංශය, එක්සත් රාජධානිය සහ අනෙකුත් මධ්‍යම යුරෝපීය රටවල් සහ දකුණු), උප සහරා අප්‍රිකාව සහ නැගෙනහිර ආසියාවෙන් (චීනය සහ ජපානය) සංක්‍රමණ ලැබී ඇත. වර්තමානයේ එයට වෙනිසියුලානු සංක්‍රමණිකයන් විශාල සංඛ්‍යාවක් ලැබෙන අතර, ඔවුන් තම රට විඳින ආර්ථික අර්බුදයෙන් බේරෙමින් සිටිති. 2016 සිට පේරු වෙත වෙනිසියුලානු ජාතිකයින්ගේ ගලායාම වැඩි වූ අතර, එම වසරේ පදිංචිකරුවන් 6615 සිට 2019 ජුනි මැද භාගය වන විට එය 820,000 ක් පමණ දක්වා ඉහළ ගොස් ඇති අතර එය 21 වන සියවසේ රටේ වැදගත්ම සංක්‍රමණික රැල්ල විය. කොලොම්බියාවෙන් පසු දෙවන විශාලතම වෙනිසියුලානු සංක්‍රමණිකයින් සංඛ්‍යාවක් සිටින රට පේරු වේ.<ref>{{Cite web |last1=Ap |first1=Agencia |date=2019-06-14 |title=Miles de venezolanos ingresan a Perú antes que entre en vigencia requisito de visa humanitaria {{!}} Mundo {{!}} Gestion |url=https://gestion.pe/mundo/miles-venezolanos-ingresan-peru-vigencia-requisito-visa-humanitaria-270196 |archive-url=https://web.archive.org/web/20190614190654/https://gestion.pe/mundo/miles-venezolanos-ingresan-peru-vigencia-requisito-visa-humanitaria-270196 |archive-date=14 June 2019 |access-date=2024-09-23 |work=Gestion}}</ref> === භාෂාව === [[File:Last_look_arounjd_Lima_(8444763943).jpg|link=https://en.wikipedia.org/wiki/File:Last_look_arounjd_Lima_(8444763943).jpg|alt=|thumb|කැසා ඩි ඔසම්බෙලා, ලීමා හි පේරුවානා ඩි ලා ලෙංගුවා ඇකඩමියා (APL) හි මූලස්ථානය]] 1993 පේරු ආණ්ඩුක්‍රම ව්‍යවස්ථාවට අනුව, පේරු හි නිල භාෂා ස්පාඤ්ඤ වන අතර, ඔවුන් ප්‍රමුඛ වන ප්‍රදේශවල, කෙචුවා සහ අනෙකුත් ස්වදේශීය භාෂා වේ. ස්පාඤ්ඤ භාෂාව ජනගහනයෙන් 82.6% ක් ස්වදේශීයව කතා කරන අතර, ස්වදේශීය භාෂා කිහිපයක් සමඟ සහජීවනයෙන් පවතී, ඒවායින් වඩාත්ම වැදගත් වන්නේ ජනගහනයෙන් 16.92% ක් කතා කරන කෙචුවාන් භාෂා වන අතර, 1.7% ක් අයිමාරා සහ 0.8% ක් වෙනත් ස්වදේශීය භාෂාවක් කතා කරති. රටේ නාගරික ප්‍රදේශවල, විශේෂයෙන් වෙරළබඩ කලාපයේ, ස්පාඤ්ඤ භාෂාවේ ඒකභාෂාවාදය ප්‍රමුඛ වේ; රටේ බොහෝ ග්‍රාමීය ප්‍රදේශවල, විශේෂයෙන් ඇමසන් හි, බහුභාෂා ජනගහනය ප්‍රමුඛ වේ.<ref>{{cite web |title=Perú: Perfil Sociodemográfico |url=https://www.inei.gob.pe/media/MenuRecursivo/publicaciones_digitales/Est/Lib1539/libro.pdf |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20200211135110/https://www.inei.gob.pe/media/MenuRecursivo/publicaciones_digitales/Est/Lib1539/libro.pdf |archive-date=11 February 2020 |access-date=27 September 2018 |website=Instituto Nacional de Estadística e Informática |page=198}}</ref> ස්පාඤ්ඤ භාෂාව රජය විසින් භාවිතා කරන අතර එය රටේ ප්‍රධාන ධාරාවේ භාෂාව වන අතර එය මාධ්‍ය සහ අධ්‍යාපන පද්ධති සහ වාණිජ්‍යය විසින් භාවිතා කරනු ලැබේ. ඇන්ඩියන් කඳුකරයේ ජීවත් වන ඇමරින්ඩියන්වරු ක්වෙචුවා සහ අයිමාරා කතා කරන අතර ඇන්ඩීස් හි නැගෙනහිර පැත්තේ සහ ඇමසන් ද්‍රෝණියට යාබද නිවර්තන පහත් බිම්වල ජීවත් වන විවිධ ස්වදේශික කණ්ඩායම් වලින් වාර්ගිකව වෙනස් වේ. පේරුහි සුවිශේෂී භූගෝලීය කලාප, ස්පාඤ්ඤ භාෂාව ඇමරින්ඩියන් භාෂාවට වඩා ප්‍රමුඛ වන වෙරළ තීරය සහ කඳුකරයේ සහ උස්බිම් වල වඩාත් විවිධාකාර සාම්ප්‍රදායික ඇන්ඩියන් සංස්කෘතීන් අතර භාෂා බෙදීමකින් පිළිබිඹු වේ. ඇන්ඩීස් කඳුවැටියට නැගෙනහිරින් පිහිටි ආදිවාසී ජනගහනය විවිධ භාෂා සහ උපභාෂා කතා කරයි. මෙම කණ්ඩායම් වලින් සමහරක් තවමත් සාම්ප්‍රදායික ආදිවාසී භාෂාවන්ට අනුගත වන අතර අනෙක් ඒවා සම්පූර්ණයෙන්ම පාහේ ස්පාඤ්ඤ භාෂාවට උකහා ගෙන ඇත. ක්වෙචුවා කතා කරන ප්‍රදේශවල රජයේ පාසල්වල ක්වෙචුවා ඉගැන්වීම සඳහා වැඩි වැඩියෙන් සහ සංවිධානාත්මක උත්සාහයක් ගෙන තිබේ. පේරු ඇමසන් වනාන්තරයේ, අෂානින්කා, බෝරා සහ අගුවාරුනා ඇතුළු බොහෝ ආදිවාසී භාෂා කතා කෙරේ. === ආගම === [[File:La_Basílica_Catedral_de_Arequipa_03.jpg|link=https://en.wikipedia.org/wiki/File:La_Bas%C3%ADlica_Catedral_de_Arequipa_03.jpg|alt=|thumb|අරෙක්විපා බැසිලිකා ආසන දෙව්මැදුර]]පේරු හි සියවස් ගණනාවක් තිස්සේ රෝමානු කතෝලික ධර්මය ප්‍රමුඛ ඇදහිල්ලක් වී ඇත, නමුත් ආගමික පිළිවෙත් ස්වදේශික සම්ප්‍රදායන් සමඟ ඉහළ සමමුහුර්තතාවයක් ඇත.<ref>{{Cite book |last=Budde |first=Michael L. |url=https://books.google.com/books?id=6tJ0DQAAQBAJ&dq=syncretism+with+Indigenous+traditions+Peru&pg=PA201 |title=Beyond the Borders of Baptism: Catholicity, Allegiances, and Lived Identities |date=2016-09-02 |publisher=Wipf and Stock Publishers |isbn=978-1-4982-0473-6 |language=en}}</ref> එහි විශ්ව විද්‍යාල දෙකක් වන පේරු හි පොන්ටිෆිකල් කතෝලික විශ්ව විද්‍යාලය සහ යුනිවර්සිඩෑඩ් කැටෝලිකා සැන් පැබ්ලෝ, රටේ ඉහළම විශ්ව විද්‍යාල පහ අතර වේ.<ref>World University Ranking 2023, Times Higher Education, https://www.times {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20220127230006/https://times/|date=27 January 2022}} highereducation.com > world-ranking</ref> 2017 සංගණනයට අනුව, අවුරුදු 12 ට වැඩි ජනගහනයෙන් 76% ක් තමන් කතෝලිකයන් ලෙස විස්තර කළහ; 14.1% ක් එවැන්ජලිකල්; 4.8% ක් රෙපරමාදු, යුදෙව්, පසුකාලීන සාන්තුවරයන් සහ යෙහෝවාගේ සාක්ෂිකරුවන්; සහ 5.1% ක් ආගමික නොවන අයයි.<ref>{{cite web |date=26 October 2022 |title=Catholicism and evangelism: the two most common religions in Latin America |url=https://es.statista.com/grafico/28553/las-religiones-mas-comunes-en-latinoamerica/ |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20221119004809/https://es.statista.com/grafico/28553/las-religiones-mas-comunes-en-latinoamerica/ |archive-date=19 November 2022 |access-date=18 November 2022 |website=Statista}}</ref> 2025 දී, ස්වභාවිකකරණය වූ පේරු පුරවැසියෙකු වන කාදිනල් රොබට් ෆ්‍රැන්සිස් ප්‍රෙවොස්ට් XIV වන ලියෝ පාප් වහන්සේ බවට පත්විය.<ref>{{cite news|url=https://www.theguardian.com/world/2025/may/08/pope-leo-xiv-peru-latin-america|title='The pope is Peruvian': elation in country where pontiff served as bishop|last1=Collyns|first1=Dan|date=8 May 2025|work=The Guardian|access-date=9 May 2025|archive-url=https://web.archive.org/web/20250509010417/https://www.theguardian.com/world/2025/may/08/pope-leo-xiv-peru-latin-america|archive-date=9 May 2025|url-status=live}}</ref> ඇමරින්දියානු ආගමික සම්ප්‍රදායන් පේරු වැසියන්ගේ විශ්වාසයන් තුළ ප්‍රධාන කාර්යභාරයක් ඉටු කරයි. කෝපස් ක්‍රිස්ටි, ශුද්ධ සතිය සහ නත්තල් වැනි කතෝලික උත්සව සමහර විට ඇමරින්දියානු සම්ප්‍රදායන් සමඟ මිශ්‍ර වේ. පූර්ව-කොලොම්බියානු ඇමරින්දියානු උත්සව පුළුල් ලෙස පවතී; ඉන්ටි රේමි, පුරාණ ඉන්කා උත්සවයක්, විශේෂයෙන් ග්‍රාමීය ප්‍රජාවන් තුළ තවමත් සමරනු ලැබේ. නගර, නගර සහ ගම්වල බහුතරයකට තමන්ගේම නිල පල්ලියක් හෝ ආසන දෙව්මැදුරක් සහ අනුශාසක සාන්තුවරයෙකු ඇත. පේරුහි සාන්තුවරයන් දෙදෙනා වන්නේ ඇමරිකාවේ පළමු සාන්තුවරයා වන ලීමා හි රෝස් සහ මාටින් ඩි පෝරස් ය. පේරු හි විශාලතම ආසන දෙව්මැදුර ලීමා හි මෙට්‍රොපොලිටන් ආසන දෙව්මැදුරයි. අනෙකුත් කැපී පෙනෙන පල්ලි සහ ආසන දෙව්මැදුර වන්නේ අරැකිපා හි කුස්කෝ ආසන දෙව්මැදුර බැසිලිකා ආසන දෙව්මැදුර සහ සැන්ටෝ ඩොමින්ගෝ බැසිලිකාවයි. === අධ්‍යාපනය === [[File:Mural_Colorido_-_UNMSM.jpg|link=https://en.wikipedia.org/wiki/File:Mural_Colorido_-_UNMSM.jpg|thumb|ඇමරිකාවේ පැරණිතම විශ්ව විද්‍යාලය වන ලීමා හි පිහිටි සැන් මාකෝස් ජාතික විශ්ව විද්‍යාලය]] පේරු හි අධ්‍යාපනය ජාතික අධ්‍යාපන ප්‍රතිපත්තිය සකස් කිරීම, ක්‍රියාත්මක කිරීම සහ අධීක්ෂණය කිරීම භාරව සිටින අධ්‍යාපන අමාත්‍යාංශයේ අධිකරණ බලය යටතේ පවතී. පේරු හි දේශපාලන ව්‍යවස්ථාවට අනුව, මූලික, ප්‍රාථමික සහ ද්විතීයික මට්ටම් සඳහා රජයේ පාසල්වල අධ්‍යාපනය අනිවාර්ය සහ නොමිලේ වේ.<ref>[https://www.cia.gov/the-world-factbook/countries/peru/ Peru] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20210123014649/https://www.cia.gov/the-world-factbook/countries/peru/|date=23 January 2021}} . CIA, The World Factbook</ref><ref>''Constitución Política del Perú'', Article No. 17.</ref> සතුටුදායක අධ්‍යයන කාර්ය සාධනයක් ඇති සහ ඇතුළත් වීමේ විභාග සමත් වන සිසුන් සඳහා රජයේ විශ්ව විද්‍යාලවල ද එය නොමිලේ. පේරු හි බොහෝ පාසල් පෞද්ගලික සහ ආගමික වේ. 2007 වන විට පේරු හි සාක්ෂරතා අනුපාතය 92.9% ක් ලෙස ඇස්තමේන්තු කර ඇත; මෙම අනුපාතය නාගරික ප්‍රදේශවලට වඩා ග්‍රාමීය ප්‍රදේශවල (80.3%) අඩුය (96.3%).<ref>Instituto Nacional de Estadística e Informática, ''Perfil sociodemográfico del Perú'', p. 93.</ref> අධ්‍යාපනය විවිධ මට්ටම්වලට බෙදා ඇත: මූලික අධ්‍යාපනය ශුන්‍යයේ සිට අවුරුදු පහ දක්වා කාලයට අනුරූප වන අතර, දරුවන්ගේ පුළුල් සංවර්ධනය සඳහා අවශ්‍ය උත්තේජනය සහ තාක්ෂණික-අධ්‍යාපනික ක්‍රියාකාරකම් ලබා දෙන උද්‍යාන සැපයීම අරමුණු කරගත් තොටිල්ල භාරව සිටී. ප්‍රාථමික අධ්‍යාපනය පළමු සහ දෙවන ශ්‍රේණිවලින් සමන්විත පළමු චක්‍රයෙන් ආරම්භ වේ. ළමුන් සඳහා ඇතුළත් වීමේ වයස අවුරුදු හයකි. මෙම මට්ටම පළමු ශ්‍රේණියේ සිට ආරම්භ වී ප්‍රාථමික පාසලේ හයවන ශ්‍රේණියේදී අවසන් වේ. ද්විතීයික අධ්‍යාපනය පළමු සිට පස්වන වසර දක්වා වසර පහකින් සමන්විත වේ. ඉන්පසු තාක්ෂණික, ඵලදායී, තාක්ෂණික හෝ විශ්ව විද්‍යාල විය හැකි උසස් අධ්‍යාපනය පැමිණේ. විශ්ව විද්‍යාලවලට ඇතුළත් වීමට ඇතුළත් වීමේ විභාගයක් පැවැත්වීම අත්‍යවශ්‍ය වේ, නමුත් මෙහි දුෂ්කරතාවය විශ්ව විද්‍යාලයේ අවශ්‍යතා මත රඳා පවතී. පේරු යනු නව ලෝකයේ උසස් අධ්‍යාපනයේ පැරණිතම ආයතනවලින් එකකි. පේරු හි උපරාජ පාලනය යටතේ 1551 මැයි 12 වන දින ආරම්භ කරන ලද සැන් මාකෝස් ජාතික විශ්ව විද්‍යාලය, ඇමරිකාවේ නිල වශයෙන් පිහිටුවන ලද සහ අඛණ්ඩව ක්‍රියාත්මක වන පැරණිතම විශ්ව විද්‍යාලය වේ.<ref>{{Cite book |last=Samaké |first=Cynthia LeCount |url=https://books.google.com/books?id=5qAuEQAAQBAJ&dq=National+University+of+San+Marcos+oldest+continuously+functioning+university+in+the+Americas&pg=PT91 |title=Textile Traveler's Guide to Peru & Bolivia |date=2019-04-05 |publisher=Schiffer + ORM |isbn=978-1-5073-0253-8 |language=en |access-date=17 January 2025 |archive-url=https://web.archive.org/web/20250219125140/https://www.google.com/books/edition/Textile_Traveler_s_Guide_to_Peru_Bolivia/5qAuEQAAQBAJ?hl=en&gbpv=1&dq=National+University+of+San+Marcos+oldest+continuously+functioning+university+in+the+Americas&pg=PT91&printsec=frontcover |archive-date=19 February 2025 |url-status=live}}</ref> සැන් මාකෝස් විශ්ව විද්‍යාලය පේරු හි හොඳම සහ දකුණු ඇමරිකාවේ හොඳම ඒවා අතර ප්‍රසිද්ධය. === ස්ථාන නාම === පේරු ස්ථාන නාම බොහොමයකට ස්වදේශීය මූලාශ්‍ර ඇත. ඇන්කාෂ්, කුස්කෝ සහ පූනෝ යන ඇන්ඩීස් ප්‍රජාවන්හි, ක්වෙචුවා හෝ අයිමාරා නම් අතිමහත් ලෙස ප්‍රමුඛ වේ. කෙසේ වෙතත්, ඔවුන්ගේ ස්පාඤ්ඤ පදනම් කරගත් අක්ෂර වින්‍යාසය මෙම භාෂාවල සාමාන්‍යකරණය කළ හෝඩිය සමඟ ගැටෙයි. 2016 ජූලි 22 වන දින නිල පුවත්පතක් වන එල් පේරුආනෝ හි ප්‍රකාශයට පත් කරන ලද 29735 නීතිය සඳහා වන රෙගුලාසි අනුමත කරන ඩෙක්‍රෙටෝ සුප්‍රීමෝ අංක 004-2016-MC (උත්තරීතර ආඥාව) හි 20 වන වගන්තියට අනුව, ජාතික භූගෝලීය ආයතනය (Instituto Geográfico Nacional, IGN) විසින් භාවිතා කරන නම් කිරීම ප්‍රමිතිකරණය කිරීමේ අරමුණින් ස්වදේශීය භාෂාවල සාමාන්‍යකරණය කළ හෝඩියේ ස්ථාන නාමවල ප්‍රමාණවත් අක්ෂර වින්‍යාසය ක්‍රමයෙන් යෝජනා කළ යුතුය. පේරුහි නිල සිතියම්වල අවශ්‍ය වෙනස්කම් ජාතික භූගෝලීය ආයතනය විසින් සිදු කරනු ලැබේ.<ref>{{cite web |title=Decreto Supremo que aprueba el Reglamento de la Ley N° 29735, Ley que regula el uso, preservación, desarrollo, recuperación, fomento y difusión de las lenguas originarias del Perú, Decreto Supremo N° 004-2016-MC |url=http://busquedas.elperuano.com.pe/normaslegales/decreto-supremo-que-aprueba-el-reglamento-de-la-ley-n-29735-decreto-supremo-n-004-2016-mc-1407753-5/ |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20171029100122/http://busquedas.elperuano.com.pe/normaslegales/decreto-supremo-que-aprueba-el-reglamento-de-la-ley-n-29735-decreto-supremo-n-004-2016-mc-1407753-5/ |archive-date=29 October 2017 |access-date=10 July 2017}}</ref> == යොමු කිරීම් == jmhuglwfitwr3jbcskuakhcbb8oshqz 754633 754584 2025-07-09T07:52:40Z BuddhikaW88 37808 754633 wikitext text/x-wiki [[File:Peru_Population_Density,_2000_(6171916181).jpg|link=https://en.wikipedia.org/wiki/File:Peru_Population_Density,_2000_(6171916181).jpg|thumb|ජනගහන ඝනත්වය, 2000]] 2022 වසර දක්වා ජාතික සංඛ්‍යාලේඛන හා තොරතුරු විද්‍යා ආයතනයේ ඇස්තමේන්තු සහ ප්‍රක්ෂේපණවලට අනුව, ජනගහනය 33,396,698 ක් වන පේරු, දකුණු ඇමරිකාවේ සිව්වන වැඩිම ජනගහනයක් සහිත රට වේ.<ref>{{cite web |date=11 July 2016 |title=El Perú tiene una población de 31 millones 488 mil 625 habitantes |trans-title=Peru has a population of 31 million 488 thousand 625 inhabitants |url=https://www.inei.gob.pe/prensa/noticias/el-peru-tiene-una-poblacion-de-31-millones-488-mil-625-habitantes-9196/ |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20170202214123/https://www.inei.gob.pe/prensa/noticias/el-peru-tiene-una-poblacion-de-31-millones-488-mil-625-habitantes-9196/ |archive-date=2 February 2017 |access-date=7 January 2018 |website=www.inei.gob.pe |publisher=INEI |language=es}}</ref> එහි ජනගහන ඝනත්වය වර්ග කිලෝමීටරයකට වැසියන් 25.79 ක් (වර්ග සැතපුම් 66.8) වන අතර එහි වාර්ෂික වර්ධන වේගය 1.1% කි. පේරු ජනගහනයෙන් 58.8% ක් වෙරළ තීරයේ, 27% ක් කඳුකරයේ සහ 14.2% ක් වනාන්තරයේ ජීවත් වෙති. 2020 දී, පේරු ජාතිකයන් මිලියන 27 ක් නාගරික ප්‍රදේශවල ජීවත් වූ අතර එය ජනගහනයෙන් 80% ක් නියෝජනය කරයි. 1940 දී පේරු හි ජනගහනය මිලියන හතක් විය; 1950 සහ 2000 අතර, පේරු හි ජන විකාශන වර්ධන වේගය 2.6% සිට 1.6% දක්වා අඩු වූ අතර, 2050 දී ජනගහනය ආසන්න වශයෙන් මිලියන 42 දක්වා ළඟා වනු ඇතැයි අපේක්ෂා කෙරේ.<ref>Instituto Nacional de Estadística e Informática, ''Perú: Estimaciones y Proyecciones de Población, 1950–2050'', pp. 37–38, 40.</ref><ref>{{cite news|url=https://www.perutelegraph.com/news/peru-living-lifestyle/first-results-of-the-peruvian-population-census-conducted-last-year|title=First results of the Peruvian population census conducted last year|date=26 June 2018|work=The Peru Telegraph|access-date=10 July 2018|archive-url=https://web.archive.org/web/20180710194519/https://www.perutelegraph.com/news/peru-living-lifestyle/first-results-of-the-peruvian-population-census-conducted-last-year|archive-date=10 July 2018|url-status=live}}</ref> 2017 වන විට, 79.3% නාගරික ප්‍රදේශවල සහ 20.7% ග්‍රාමීය ප්‍රදේශවල ජීවත් විය.<ref>{{cite web |title=Perú: Perfil Sociodemográfico |url=https://www.inei.gob.pe/media/MenuRecursivo/publicaciones_digitales/Est/Lib1539/libro.pdf |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20200211135110/https://www.inei.gob.pe/media/MenuRecursivo/publicaciones_digitales/Est/Lib1539/libro.pdf |archive-date=11 February 2020 |access-date=27 September 2018 |website=Instituto Nacional de Estadística e Informática |page=16}}</ref> ප්‍රධාන නගර අතරට ලීමා අගනගර ප්‍රදේශය (මිලියන 9.8 කට අධික ජනතාවක් වාසය කරයි), අරක්විපා, ටෘජිලෝ, චික්ලයෝ, පියුරා, ඉකිටෝස්, කුස්කෝ, චිම්බෝටේ සහ හුවාන්කායෝ; 2007 සංගණනයේදී සියල්ලෝම 250,000කට වඩා වැඩි ජනගහනයක් වාර්තා කළෝය.<ref>Instituto Nacional de Estadística e Informática, ''Perfil sociodemográfico del Perú'', p. 24.</ref> අරක්විපා යනු පේරු හි දෙවන විශාලතම නගරය වන අතර ඇස්තමේන්තුගත ජනගහනය 1,177,000 ක් වන අතර ටෘජිලෝ 1,048,000 ක් සිටින තුන්වන විශාලතම නගරය වේ. පේරු හි දන්නා සම්බන්ධ නොවූ ඇමරින්දියන් ගෝත්‍ර 15ක් ඇත.<ref>"[https://web.archive.org/web/20160305101828/http://www.usatoday.com/news/world/story/2012-01-31/isolated-peru-tribe/52903966/1 Isolated Peru tribe threatened by outsiders]. USAToday.com. 31 January 2012</ref> 2016 ලෝක බැංකුවේ නවතම දත්ත වලට අනුව පේරු හි ආයු අපේක්ෂාව අවුරුදු 75.0 කි (පිරිමින් සඳහා 72.4 සහ කාන්තාවන් සඳහා 77.7).<ref>{{Cite web |title=Life expectancy at birth, total (years) {{!}} Data |url=https://data.worldbank.org/indicator/SP.DYN.LE00.IN?locations=PE&year_high_desc=true |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20180826005113/https://data.worldbank.org/indicator/SP.DYN.LE00.IN?locations=PE&year_high_desc=true |archive-date=26 August 2018 |access-date=25 August 2018 |website=data.worldbank.org |language=en-us}}</ref> ආර්ථික වශයෙන් ක්‍රියාකාරී ජනගහනය මුළු ජනගහනයෙන් 53.78% ක් හෙවත් 17,830,500 ක් පමණ වේ. විශාලතම නගර වෙරළ තීරයේ පිහිටා ඇති අතර, සුල්ලානා, පියුරා, චික්ලායෝ, ටෘජිලෝ, චිම්බෝට්, ලීමා සහ ඉකා වැනි නගර වේ. කඳුකරයේ, අරෙක්විපා, කුස්කෝ, හුවාන්කායෝ, කැජමාර්කා සහ ජූලියාකා නගර කැපී පෙනේ. අවසාන වශයෙන්, වනාන්තරයේ, ඉක්විටෝස් වඩාත් වැදගත් වන අතර, පසුව පුකල්පා, ටාරපොටෝ, මොයොබම්බා සහ ටින්ගෝ මරියා වේ.{{Largest cities|country=පේරු|stat_ref=ජාතික සංඛ්‍යාලේඛන සහ තොරතුරු විද්‍යා ආයතනය - INEI (ඇස්තමේන්තුගත 2024)<ref>{{cite web |url=https://cdn.www.gob.pe/uploads/document/file/6616587/5751291-situacion-de-la-poblacion-peruana-2024-una-mirada-de-la-diversidad-etnica.pdf |title="Situación de la Población Peruana, 2024. Una mirada de la diversidad étnica |page=20 |website=Instituto Nacional de Estadística e Informática |access-date=3 August 2024 |archive-date=15 August 2024 |archive-url=https://web.archive.org/web/20240815224314/https://cdn.www.gob.pe/uploads/document/file/6616587/5751291-situacion-de-la-poblacion-peruana-2024-una-mirada-de-la-diversidad-etnica.pdf |url-status=live }}</ref>|list_by_pop=List of metropolitan areas of Peru|div_name=කලාපය|city_1=ලීමා|div_1=ලිමා දෙපාර්තමේන්තුව, පේරු{{!}}ලිමා|pop_1=10,213,900 <small>(නාගරික ජන.)</small>|img_1=Miraflores 2023.jpg|city_2=අරෙක්විපා, පේරු{{!}}අරෙක්විපා|div_2=අරෙක්විපා දෙපාර්තමේන්තුව, පේරු{{!}}අරෙක්විපා|pop_2=1,177,200 <small>(නාගරික ජන.)</small>|img_2=Arequipa, Plaza de Armas and Volcan El Misti - panoramio.jpg|city_3=ටෘජිලෝ, පේරු{{!}}ටෘජිලෝ|div_3=ලා ලිබරෙටෙඩ් දෙපාර්තමේන්තුව, පේරු{{!}}ලා ලිබරෙටෙඩ්|pop_3=1,048,800 <small>(නාගරික ජන.)</small>|img_3=Freedom Monument, Trujillo.jpg|city_4=චික්ලායෝ, පේරු{{!}}චික්ලායෝ|div_4=ලැම්බයෙක් දෙපාර්තමේන්තුව, පේරු{{!}}ලැම්බයෙක්|pop_4=615,700 <small>(නාගරික ජන.)</small>|img_4=Chiclayo - panoramio.jpg|city_5=පියුරා, පේරු{{!}}පියුරා|div_5=පියුරා දෙපාර්තමේන්තුව, පේරු{{!}}පියුරා|pop_5=586,300|city_6=හුවාන්කායෝ, පේරු{{!}}හුවාන්කායෝ|div_6=ජුනින් දෙපාර්තමේන්තුව, පේරු{{!}}ජුනින්|pop_6=563,400|city_7=කුස්කෝ, පේරු{{!}}කුස්කෝ|div_7=කුස්කෝ දෙපාර්තමේන්තුව, පේරු{{!}}කුස්කෝ|pop_7=490,900|city_8=ඉක්විටෝස්, පේරු{{!}}ඉක්විටෝස්|div_8=ලොරෙටෝ දෙපාර්තමේන්තුව, පේරු{{!}}ලොරෙටෝ|pop_8=458,300|city_9=පුකල්පා, පේරු{{!}}පුකල්පා|div_9=උකායලි දෙපාර්තමේන්තුව, පේරු{{!}}උකායලි|pop_9=428,700|city_10=චිම්බෝට්, පේරු{{!}}චිම්බෝට්|div_10=ආන්කාශ් දෙපාර්තමේන්තුව, පේරු{{!}}ආන්කාශ්|pop_10=410,300|city_11=ඉකා, පේරු{{!}}ඉකා|div_11=ඉකා දෙපාර්තමේන්තුව, පේරු{{!}}ඉකා|pop_11=362,400|city_12=ජුලියාකා, පේරු{{!}}ජුලියාකා|div_12=පූනෝ දෙපාර්තමේන්තුව, පේරු{{!}}පූනෝ|pop_12=341,700|city_13=ටැක්නා, පේරු{{!}}ටැක්නා|div_13=ටක්නා දෙපාර්තමේන්තුව, පේරු{{!}}ටක්නා|pop_13=327,800|city_14=අයකුචෝ, පේරු{{!}}අයකුචෝ|div_14=අයකුචෝ දෙපාර්තමේන්තුව, පේරු{{!}}අයකුචෝ|pop_14=261,200|city_15=කජමර්සා, පේරු{{!}}කජමර්සා|div_15=කාජමර්කා දෙපාර්තමේන්තුව, පේරු{{!}}කාජමර්කා|pop_15=254,300|city_16=හුආනුකෝ, පේරු{{!}}හුආනුකෝ|div_16=හුවනුකෝ දෙපාර්තමේන්තුව, පේරු{{!}}හුවනුකෝ|pop_16=242,400|city_17=චින්චා ඇල්ටා, පේරු{{!}}චින්චා ඇල්ටා|div_17=ඉකා දෙපාර්තමේන්තුව, පේරු{{!}}ඉකා|pop_17=222,500|city_18=සුල්ලානා, පේරු{{!}}සුල්ලානා|div_18=පියුරා දෙපාර්තමේන්තුව, පේරු{{!}}පියුරා|pop_18=209,200|city_19=හුවාචෝ, පේරු{{!}}හුවාචෝ|div_19=ලිමා දෙපාර්තමේන්තුව, පේරු{{!}}ලිමා|pop_19=192,100|city_20=ටරපොටෝ, පේරු{{!}}ටරපොටෝ|div_20=සැන් මාර්ටින් දෙපාර්තමේන්තුව, පේරු{{!}}සැන් මාර්ටින්|pop_20=178,800}} === ජනවාර්ගික කණ්ඩායම් === {{Pie chart | thumb = right | caption = පේරු හි වාර්ගික කණ්ඩායම් (2017 සංගණනය)<ref>{{cite web|url=https://www.inei.gob.pe/media/MenuRecursivo/publicaciones_digitales/Est/Lib1539/libro.pdf|title=2017 Peruvian census|access-date=27 September 2018|archive-date=11 February 2020|archive-url=https://web.archive.org/web/20200211135110/https://www.inei.gob.pe/media/MenuRecursivo/publicaciones_digitales/Est/Lib1539/libro.pdf|url-status=live}}</ref> | value1 = 60.20 | label1 = [[මෙස්ටිසෝ]] | color1 = #CBA481 | value2 = 25.75 | label2 = දේශීය | color2 = #A65B3A | value3 = 5.89 | label3 = සුදු | color3 = #FBC5A7 | value4 = 3.57 | label4 = කළු | color4 = #55382A | value5 = 0.16 | label5 = නැගෙනහිර ආසියානු | color5 = #E3B67F | value6 = 4.42 | label6 = වෙනත් | color6 = Lightgray }} පේරු යනු සියවස් පහක් පුරා විවිධ ජනයාගේ අනුප්‍රාප්තික රැළි මගින් නිර්මාණය වූ බහු වාර්ගික ජාතියකි. 16 වන සියවසේ ස්පාඤ්ඤ ආක්‍රමණයට පෙර සහස්‍ර ගණනාවක් තිස්සේ ඇමරින්ඩියන්වරු පේරු භූමියේ වාසය කළහ; ඉතිහාසඥ නොබල් ඩේවිඩ් කුක්ට අනුව, ඔවුන්ගේ ජනගහනය 1520 ගණන්වල මිලියන 5–9 කට ආසන්න සිට 1620 දී 600,000 දක්වා අඩු වූයේ ප්‍රධාන වශයෙන් බෝවන රෝග නිසාය.<ref>[[Noble David Cook|Cook, Noble David]] (1982) ''Demographic collapse: Indian Peru, 1520–1620''. Cambridge University Press. p. 114. {{ISBN|0521239958}}.</ref> 2017 සංගණනයට ප්‍රථම වරට ජනවාර්ගික ස්වයං හඳුනාගැනීම පිළිබඳ ප්‍රශ්නයක් ඇතුළත් විය. ප්‍රතිඵලවලට අනුව, ජනතාවගෙන් 60.2% ක් තමන් මෙස්ටිසෝ ලෙසත්, 22.3% ක් තමන් කෙචුවා ලෙසත්, 5.9% ක් තමන් සුදු ලෙසත්, 3.6% ක් තමන් කළු ලෙසත්, 2.4% ක් තමන් අයිමාරා ලෙසත්, 2.3% ක් තමන් වෙනත් ජනවාර්ගික කණ්ඩායම් ලෙසත්, 3.3% ක් තම ජනවාර්ගිකත්වය ප්‍රකාශ කළේ නැත.<ref>{{cite web |title=Perú: Perfil Sociodemográfico |url=https://www.inei.gob.pe/media/MenuRecursivo/publicaciones_digitales/Est/Lib1539/libro.pdf |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20200211135110/https://www.inei.gob.pe/media/MenuRecursivo/publicaciones_digitales/Est/Lib1539/libro.pdf |archive-date=11 February 2020 |access-date=27 September 2018 |website=Instituto Nacional de Estadística e Informática |page=214}}</ref> පේරු ඉතිහාසයේ විවිධ අවධීන්හිදී, ජනවාර්ගික සංයුතිය වෙනස් වී ඇති අතර, බහු සමාජ ආර්ථික හා සමාජ සංස්කෘතික සාධක, උපත් පාලනය, ඉහළ මරණ අනුපාත, බැහැර කිරීම යනාදිය හේතුවෙන් ඇමරින්ඩියන් අනුපාතය අඛණ්ඩව පහත වැටෙමින් පවතී. යටත් විජිත යුගයේ ආරම්භයේ සිට අද දක්වා ආරම්භ වූ සියලුම ජනවාර්ගික කොටස් මන්දගාමී සාමාන්‍යකරණය වූ විකෘතිකරණයකට රට නැඹුරු වේ. පේරු ජනගහනයෙන් බහුතරයක් මෙස්ටිසෝ බවට පත්ව ඇති නිසා, සමහරු කඳුකරයේ සහ වනාන්තරයේ ස්වදේශිකයන් කෙරෙහි උසස් සංකීර්ණයක් අත්විඳිති, එක්කෝ ඔවුන් වචනයක් නිසි ලෙස උච්චාරණය නොකිරීම නිසා හෝ හුදෙක් පෙළක් හොඳින් කියවීමට නොදන්නා නිසා, ඔවුන් කෙරෙහි ජාතිවාදයක් ඇති කිරීමට හේතු විය. පේරු හි උපරාජ පාලන සමයේදී, ස්පාඤ්ඤ ජාතිකයන් සහ අප්‍රිකානුවන් විශාල වශයෙන් පැමිණි අතර, එකිනෙකා සමඟ සහ ස්වදේශික ජනගහනය සමඟ, ප්‍රධාන වශයෙන් වෙරළ තීරයේ (කඳුකරය සහ වනාන්තරය ඉතා සුළු මිශ්‍ර ස්වදේශික බහුතරයක් පවත්වා ගෙන ගියේය) බහුලව මිශ්‍ර විය. නිදහසින් පසු මැද පෙරදිග සමඟ ස්පාඤ්ඤය, ඉතාලිය, එංගලන්තය, ප්‍රංශය සහ ජර්මනියෙන් යුරෝපීය සංක්‍රමණයක් සිදු විය.<ref>Vázquez, Mario (1970) "Immigration and mestizaje in nineteenth-century Peru", pp. 79–81 in ''Race and class in Latin America''. Columbia Univ. Press. {{ISBN|0-231-03295-1}}</ref> 1854 දී පේරු එහි කළු වහලුන් නිදහස් කළේය.<ref>"[http://news.bbc.co.uk/2/hi/8384853.stm Peru apologises for abuse of African-origin citizens] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20180719114642/http://news.bbc.co.uk/2/hi/8384853.stm|date=19 July 2018}}". BBC News. 29 November 2009</ref> වහල්භාවය අවසන් වීමෙන් පසු 1850 ගණන්වල කම්කරුවන් ලෙස චීන සහ ජපන් ජාතිකයන් පැමිණි අතර එතැන් සිට පේරු සමාජයේ ප්‍රධාන බලපෑමක් බවට පත්ව ඇත.<ref>Mörner, Magnus (1967), ''Race mixture in the history of Latin America'', p.&nbsp;131.</ref> පළමු ක්‍රොඒෂියානු සංක්‍රමණිකයන් 1573 දී ඩුබ්‍රොව්නික් සිට පේරු වෙත පැමිණියහ.<ref>{{Cite web |title=Peru izabrao predsjednicu peruansko-hrvatskog prijateljstva |url=https://www.index.hr/vijesti/clanak/peru-izabrao-predsjednicu-peruanskohrvatskog-prijateljstva/2587838.aspx |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20240921142859/https://www.index.hr/vijesti/clanak/peru-izabrao-predsjednicu-peruanskohrvatskog-prijateljstva/2587838.aspx |archive-date=21 September 2024 |access-date=2024-09-21 |website=www.index.hr |language=hr}}</ref> [[File:Local-truck-transit-market-chinchaypujio.jpg|link=https://en.wikipedia.org/wiki/File:Local-truck-transit-market-chinchaypujio.jpg|thumb|ඇන්ඩීස් හි කෙචුවා සංචාරකයින්]] මෑත දශක කිහිපය තුළ, පේරු සංක්‍රමණ සංඛ්‍යාලේඛන කැපී පෙනෙන වර්ධනයක් පෙන්නුම් කර ඇති අතර වර්තමානයේ පේරු ජාතිකයන්ගෙන් 10% කට වඩා වැඩි පිරිසක් රටින් පිටත ජීවත් වෙති. මෙම සංක්‍රමණික ව්‍යාපාරය 2000 වසරේ සිට උද්දීපනය වී ඇති අතර, 1990 සිට 2011 දක්වා පේරු සංක්‍රමණිකයින්ගේ නිල සංඛ්‍යාව 2,444,634 කි. මෙය පැවත එන ජනගහනය සහ අසල්වැසි රටවල අත්‍යවශ්‍යයෙන්ම දක්නට ලැබෙන නීති විරෝධී පාවෙන ජනගහනය සැලකිල්ලට නොගනී. පසුගිය වසර 82 තුළ පේරු ජාතිකයන් මිලියන 3.5 කට වැඩි පිරිසක් රටින් සංක්‍රමණය වී ඇති බවට ගණන් බලා ඇත. 1990 සහ 2011 අතර පේරු සංක්‍රමණිකයින්ගේ ගමනාන්තයේ ප්‍රධාන රටවල් සම්බන්ධයෙන් ගත් කල, ඒවා නම්: ඇමරිකා එක්සත් ජනපදය (31.5%), ස්පාඤ්ඤය (16%), ආර්ජන්ටිනාව (14.3%), ඉතාලිය (10.1%), චිලී (8.8%), ජපානය (4.1%) සහ වෙනිසියුලාව (3.8%). පේරු සංක්‍රමණිකයන්ගෙන් 75% ක් වයස අවුරුදු 19 ත් 49 ත් අතර වන අතර සුළු බහුතරයක් කාන්තාවන් වේ. බොහෝ දුරට, පේරු සංක්‍රමණය ශ්‍රම සංක්‍රමණයකි. එහි ඉතිහාසය පුරාම, පේරු රාජ්‍යයට යුරෝපයෙන් (ප්‍රධාන වශයෙන් ස්පාඤ්ඤය සහ ඉතාලිය; සහ තරමක් දුරට ප්‍රංශය, එක්සත් රාජධානිය සහ අනෙකුත් මධ්‍යම යුරෝපීය රටවල් සහ දකුණු), උප සහරා අප්‍රිකාව සහ නැගෙනහිර ආසියාවෙන් (චීනය සහ ජපානය) සංක්‍රමණ ලැබී ඇත. වර්තමානයේ එයට වෙනිසියුලානු සංක්‍රමණිකයන් විශාල සංඛ්‍යාවක් ලැබෙන අතර, ඔවුන් තම රට විඳින ආර්ථික අර්බුදයෙන් බේරෙමින් සිටිති. 2016 සිට පේරු වෙත වෙනිසියුලානු ජාතිකයින්ගේ ගලායාම වැඩි වූ අතර, එම වසරේ පදිංචිකරුවන් 6615 සිට 2019 ජුනි මැද භාගය වන විට එය 820,000 ක් පමණ දක්වා ඉහළ ගොස් ඇති අතර එය 21 වන සියවසේ රටේ වැදගත්ම සංක්‍රමණික රැල්ල විය. කොලොම්බියාවෙන් පසු දෙවන විශාලතම වෙනිසියුලානු සංක්‍රමණිකයින් සංඛ්‍යාවක් සිටින රට පේරු වේ.<ref>{{Cite web |last1=Ap |first1=Agencia |date=2019-06-14 |title=Miles de venezolanos ingresan a Perú antes que entre en vigencia requisito de visa humanitaria {{!}} Mundo {{!}} Gestion |url=https://gestion.pe/mundo/miles-venezolanos-ingresan-peru-vigencia-requisito-visa-humanitaria-270196 |archive-url=https://web.archive.org/web/20190614190654/https://gestion.pe/mundo/miles-venezolanos-ingresan-peru-vigencia-requisito-visa-humanitaria-270196 |archive-date=14 June 2019 |access-date=2024-09-23 |work=Gestion}}</ref> === භාෂාව === [[File:Last_look_arounjd_Lima_(8444763943).jpg|link=https://en.wikipedia.org/wiki/File:Last_look_arounjd_Lima_(8444763943).jpg|alt=|thumb|කැසා ඩි ඔසම්බෙලා, ලීමා හි පේරුවානා ඩි ලා ලෙංගුවා ඇකඩමියා (APL) හි මූලස්ථානය]] 1993 පේරු ආණ්ඩුක්‍රම ව්‍යවස්ථාවට අනුව, පේරු හි නිල භාෂා ස්පාඤ්ඤ වන අතර, ඔවුන් ප්‍රමුඛ වන ප්‍රදේශවල, කෙචුවා සහ අනෙකුත් ස්වදේශීය භාෂා වේ. ස්පාඤ්ඤ භාෂාව ජනගහනයෙන් 82.6% ක් ස්වදේශීයව කතා කරන අතර, ස්වදේශීය භාෂා කිහිපයක් සමඟ සහජීවනයෙන් පවතී, ඒවායින් වඩාත්ම වැදගත් වන්නේ ජනගහනයෙන් 16.92% ක් කතා කරන කෙචුවාන් භාෂා වන අතර, 1.7% ක් අයිමාරා සහ 0.8% ක් වෙනත් ස්වදේශීය භාෂාවක් කතා කරති. රටේ නාගරික ප්‍රදේශවල, විශේෂයෙන් වෙරළබඩ කලාපයේ, ස්පාඤ්ඤ භාෂාවේ ඒකභාෂාවාදය ප්‍රමුඛ වේ; රටේ බොහෝ ග්‍රාමීය ප්‍රදේශවල, විශේෂයෙන් ඇමසන් හි, බහුභාෂා ජනගහනය ප්‍රමුඛ වේ.<ref>{{cite web |title=Perú: Perfil Sociodemográfico |url=https://www.inei.gob.pe/media/MenuRecursivo/publicaciones_digitales/Est/Lib1539/libro.pdf |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20200211135110/https://www.inei.gob.pe/media/MenuRecursivo/publicaciones_digitales/Est/Lib1539/libro.pdf |archive-date=11 February 2020 |access-date=27 September 2018 |website=Instituto Nacional de Estadística e Informática |page=198}}</ref> ස්පාඤ්ඤ භාෂාව රජය විසින් භාවිතා කරන අතර එය රටේ ප්‍රධාන ධාරාවේ භාෂාව වන අතර එය මාධ්‍ය සහ අධ්‍යාපන පද්ධති සහ වාණිජ්‍යය විසින් භාවිතා කරනු ලැබේ. ඇන්ඩියන් කඳුකරයේ ජීවත් වන ඇමරින්ඩියන්වරු ක්වෙචුවා සහ අයිමාරා කතා කරන අතර ඇන්ඩීස් හි නැගෙනහිර පැත්තේ සහ ඇමසන් ද්‍රෝණියට යාබද නිවර්තන පහත් බිම්වල ජීවත් වන විවිධ ස්වදේශික කණ්ඩායම් වලින් වාර්ගිකව වෙනස් වේ. පේරුහි සුවිශේෂී භූගෝලීය කලාප, ස්පාඤ්ඤ භාෂාව ඇමරින්ඩියන් භාෂාවට වඩා ප්‍රමුඛ වන වෙරළ තීරය සහ කඳුකරයේ සහ උස්බිම් වල වඩාත් විවිධාකාර සාම්ප්‍රදායික ඇන්ඩියන් සංස්කෘතීන් අතර භාෂා බෙදීමකින් පිළිබිඹු වේ. ඇන්ඩීස් කඳුවැටියට නැගෙනහිරින් පිහිටි ආදිවාසී ජනගහනය විවිධ භාෂා සහ උපභාෂා කතා කරයි. මෙම කණ්ඩායම් වලින් සමහරක් තවමත් සාම්ප්‍රදායික ආදිවාසී භාෂාවන්ට අනුගත වන අතර අනෙක් ඒවා සම්පූර්ණයෙන්ම පාහේ ස්පාඤ්ඤ භාෂාවට උකහා ගෙන ඇත. ක්වෙචුවා කතා කරන ප්‍රදේශවල රජයේ පාසල්වල ක්වෙචුවා ඉගැන්වීම සඳහා වැඩි වැඩියෙන් සහ සංවිධානාත්මක උත්සාහයක් ගෙන තිබේ. පේරු ඇමසන් වනාන්තරයේ, අෂානින්කා, බෝරා සහ අගුවාරුනා ඇතුළු බොහෝ ආදිවාසී භාෂා කතා කෙරේ. === ආගම === [[File:La_Basílica_Catedral_de_Arequipa_03.jpg|link=https://en.wikipedia.org/wiki/File:La_Bas%C3%ADlica_Catedral_de_Arequipa_03.jpg|alt=|thumb|අරෙක්විපා බැසිලිකා ආසන දෙව්මැදුර]]පේරු හි සියවස් ගණනාවක් තිස්සේ රෝමානු කතෝලික ධර්මය ප්‍රමුඛ ඇදහිල්ලක් වී ඇත, නමුත් ආගමික පිළිවෙත් ස්වදේශික සම්ප්‍රදායන් සමඟ ඉහළ සමමුහුර්තතාවයක් ඇත.<ref>{{Cite book |last=Budde |first=Michael L. |url=https://books.google.com/books?id=6tJ0DQAAQBAJ&dq=syncretism+with+Indigenous+traditions+Peru&pg=PA201 |title=Beyond the Borders of Baptism: Catholicity, Allegiances, and Lived Identities |date=2016-09-02 |publisher=Wipf and Stock Publishers |isbn=978-1-4982-0473-6 |language=en}}</ref> එහි විශ්ව විද්‍යාල දෙකක් වන පේරු හි පොන්ටිෆිකල් කතෝලික විශ්ව විද්‍යාලය සහ යුනිවර්සිඩෑඩ් කැටෝලිකා සැන් පැබ්ලෝ, රටේ ඉහළම විශ්ව විද්‍යාල පහ අතර වේ.<ref>World University Ranking 2023, Times Higher Education, https://www.times {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20220127230006/https://times/|date=27 January 2022}} highereducation.com > world-ranking</ref> 2017 සංගණනයට අනුව, අවුරුදු 12 ට වැඩි ජනගහනයෙන් 76% ක් තමන් කතෝලිකයන් ලෙස විස්තර කළහ; 14.1% ක් එවැන්ජලිකල්; 4.8% ක් රෙපරමාදු, යුදෙව්, පසුකාලීන සාන්තුවරයන් සහ යෙහෝවාගේ සාක්ෂිකරුවන්; සහ 5.1% ක් ආගමික නොවන අයයි.<ref>{{cite web |date=26 October 2022 |title=Catholicism and evangelism: the two most common religions in Latin America |url=https://es.statista.com/grafico/28553/las-religiones-mas-comunes-en-latinoamerica/ |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20221119004809/https://es.statista.com/grafico/28553/las-religiones-mas-comunes-en-latinoamerica/ |archive-date=19 November 2022 |access-date=18 November 2022 |website=Statista}}</ref> 2025 දී, ස්වභාවිකකරණය වූ පේරු පුරවැසියෙකු වන කාදිනල් රොබට් ෆ්‍රැන්සිස් ප්‍රෙවොස්ට් XIV වන ලියෝ පාප් වහන්සේ බවට පත්විය.<ref>{{cite news|url=https://www.theguardian.com/world/2025/may/08/pope-leo-xiv-peru-latin-america|title='The pope is Peruvian': elation in country where pontiff served as bishop|last1=Collyns|first1=Dan|date=8 May 2025|work=The Guardian|access-date=9 May 2025|archive-url=https://web.archive.org/web/20250509010417/https://www.theguardian.com/world/2025/may/08/pope-leo-xiv-peru-latin-america|archive-date=9 May 2025|url-status=live}}</ref> ඇමරින්දියානු ආගමික සම්ප්‍රදායන් පේරු වැසියන්ගේ විශ්වාසයන් තුළ ප්‍රධාන කාර්යභාරයක් ඉටු කරයි. කෝපස් ක්‍රිස්ටි, ශුද්ධ සතිය සහ නත්තල් වැනි කතෝලික උත්සව සමහර විට ඇමරින්දියානු සම්ප්‍රදායන් සමඟ මිශ්‍ර වේ. පූර්ව-කොලොම්බියානු ඇමරින්දියානු උත්සව පුළුල් ලෙස පවතී; ඉන්ටි රේමි, පුරාණ ඉන්කා උත්සවයක්, විශේෂයෙන් ග්‍රාමීය ප්‍රජාවන් තුළ තවමත් සමරනු ලැබේ. නගර, නගර සහ ගම්වල බහුතරයකට තමන්ගේම නිල පල්ලියක් හෝ ආසන දෙව්මැදුරක් සහ අනුශාසක සාන්තුවරයෙකු ඇත. පේරුහි සාන්තුවරයන් දෙදෙනා වන්නේ ඇමරිකාවේ පළමු සාන්තුවරයා වන ලීමා හි රෝස් සහ මාටින් ඩි පෝරස් ය. පේරු හි විශාලතම ආසන දෙව්මැදුර ලීමා හි මෙට්‍රොපොලිටන් ආසන දෙව්මැදුරයි. අනෙකුත් කැපී පෙනෙන පල්ලි සහ ආසන දෙව්මැදුර වන්නේ අරැකිපා හි කුස්කෝ ආසන දෙව්මැදුර බැසිලිකා ආසන දෙව්මැදුර සහ සැන්ටෝ ඩොමින්ගෝ බැසිලිකාවයි. === අධ්‍යාපනය === [[File:Mural_Colorido_-_UNMSM.jpg|link=https://en.wikipedia.org/wiki/File:Mural_Colorido_-_UNMSM.jpg|thumb|ඇමරිකාවේ පැරණිතම විශ්ව විද්‍යාලය වන ලීමා හි පිහිටි සැන් මාකෝස් ජාතික විශ්ව විද්‍යාලය]] පේරු හි අධ්‍යාපනය ජාතික අධ්‍යාපන ප්‍රතිපත්තිය සකස් කිරීම, ක්‍රියාත්මක කිරීම සහ අධීක්ෂණය කිරීම භාරව සිටින අධ්‍යාපන අමාත්‍යාංශයේ අධිකරණ බලය යටතේ පවතී. පේරු හි දේශපාලන ව්‍යවස්ථාවට අනුව, මූලික, ප්‍රාථමික සහ ද්විතීයික මට්ටම් සඳහා රජයේ පාසල්වල අධ්‍යාපනය අනිවාර්ය සහ නොමිලේ වේ.<ref>[https://www.cia.gov/the-world-factbook/countries/peru/ Peru] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20210123014649/https://www.cia.gov/the-world-factbook/countries/peru/|date=23 January 2021}} . CIA, The World Factbook</ref><ref>''Constitución Política del Perú'', Article No. 17.</ref> සතුටුදායක අධ්‍යයන කාර්ය සාධනයක් ඇති සහ ඇතුළත් වීමේ විභාග සමත් වන සිසුන් සඳහා රජයේ විශ්ව විද්‍යාලවල ද එය නොමිලේ. පේරු හි බොහෝ පාසල් පෞද්ගලික සහ ආගමික වේ. 2007 වන විට පේරු හි සාක්ෂරතා අනුපාතය 92.9% ක් ලෙස ඇස්තමේන්තු කර ඇත; මෙම අනුපාතය නාගරික ප්‍රදේශවලට වඩා ග්‍රාමීය ප්‍රදේශවල (80.3%) අඩුය (96.3%).<ref>Instituto Nacional de Estadística e Informática, ''Perfil sociodemográfico del Perú'', p. 93.</ref> අධ්‍යාපනය විවිධ මට්ටම්වලට බෙදා ඇත: මූලික අධ්‍යාපනය ශුන්‍යයේ සිට අවුරුදු පහ දක්වා කාලයට අනුරූප වන අතර, දරුවන්ගේ පුළුල් සංවර්ධනය සඳහා අවශ්‍ය උත්තේජනය සහ තාක්ෂණික-අධ්‍යාපනික ක්‍රියාකාරකම් ලබා දෙන උද්‍යාන සැපයීම අරමුණු කරගත් තොටිල්ල භාරව සිටී. ප්‍රාථමික අධ්‍යාපනය පළමු සහ දෙවන ශ්‍රේණිවලින් සමන්විත පළමු චක්‍රයෙන් ආරම්භ වේ. ළමුන් සඳහා ඇතුළත් වීමේ වයස අවුරුදු හයකි. මෙම මට්ටම පළමු ශ්‍රේණියේ සිට ආරම්භ වී ප්‍රාථමික පාසලේ හයවන ශ්‍රේණියේදී අවසන් වේ. ද්විතීයික අධ්‍යාපනය පළමු සිට පස්වන වසර දක්වා වසර පහකින් සමන්විත වේ. ඉන්පසු තාක්ෂණික, ඵලදායී, තාක්ෂණික හෝ විශ්ව විද්‍යාල විය හැකි උසස් අධ්‍යාපනය පැමිණේ. විශ්ව විද්‍යාලවලට ඇතුළත් වීමට ඇතුළත් වීමේ විභාගයක් පැවැත්වීම අත්‍යවශ්‍ය වේ, නමුත් මෙහි දුෂ්කරතාවය විශ්ව විද්‍යාලයේ අවශ්‍යතා මත රඳා පවතී. පේරු යනු නව ලෝකයේ උසස් අධ්‍යාපනයේ පැරණිතම ආයතනවලින් එකකි. පේරු හි උපරාජ පාලනය යටතේ 1551 මැයි 12 වන දින ආරම්භ කරන ලද සැන් මාකෝස් ජාතික විශ්ව විද්‍යාලය, ඇමරිකාවේ නිල වශයෙන් පිහිටුවන ලද සහ අඛණ්ඩව ක්‍රියාත්මක වන පැරණිතම විශ්ව විද්‍යාලය වේ.<ref>{{Cite book |last=Samaké |first=Cynthia LeCount |url=https://books.google.com/books?id=5qAuEQAAQBAJ&dq=National+University+of+San+Marcos+oldest+continuously+functioning+university+in+the+Americas&pg=PT91 |title=Textile Traveler's Guide to Peru & Bolivia |date=2019-04-05 |publisher=Schiffer + ORM |isbn=978-1-5073-0253-8 |language=en |access-date=17 January 2025 |archive-url=https://web.archive.org/web/20250219125140/https://www.google.com/books/edition/Textile_Traveler_s_Guide_to_Peru_Bolivia/5qAuEQAAQBAJ?hl=en&gbpv=1&dq=National+University+of+San+Marcos+oldest+continuously+functioning+university+in+the+Americas&pg=PT91&printsec=frontcover |archive-date=19 February 2025 |url-status=live}}</ref> සැන් මාකෝස් විශ්ව විද්‍යාලය පේරු හි හොඳම සහ දකුණු ඇමරිකාවේ හොඳම ඒවා අතර ප්‍රසිද්ධය. === ස්ථාන නාම === පේරු ස්ථාන නාම බොහොමයකට ස්වදේශීය මූලාශ්‍ර ඇත. ඇන්කාෂ්, කුස්කෝ සහ පූනෝ යන ඇන්ඩීස් ප්‍රජාවන්හි, ක්වෙචුවා හෝ අයිමාරා නම් අතිමහත් ලෙස ප්‍රමුඛ වේ. කෙසේ වෙතත්, ඔවුන්ගේ ස්පාඤ්ඤ පදනම් කරගත් අක්ෂර වින්‍යාසය මෙම භාෂාවල සාමාන්‍යකරණය කළ හෝඩිය සමඟ ගැටෙයි. 2016 ජූලි 22 වන දින නිල පුවත්පතක් වන එල් පේරුආනෝ හි ප්‍රකාශයට පත් කරන ලද 29735 නීතිය සඳහා වන රෙගුලාසි අනුමත කරන ඩෙක්‍රෙටෝ සුප්‍රීමෝ අංක 004-2016-MC (උත්තරීතර ආඥාව) හි 20 වන වගන්තියට අනුව, ජාතික භූගෝලීය ආයතනය (Instituto Geográfico Nacional, IGN) විසින් භාවිතා කරන නම් කිරීම ප්‍රමිතිකරණය කිරීමේ අරමුණින් ස්වදේශීය භාෂාවල සාමාන්‍යකරණය කළ හෝඩියේ ස්ථාන නාමවල ප්‍රමාණවත් අක්ෂර වින්‍යාසය ක්‍රමයෙන් යෝජනා කළ යුතුය. පේරුහි නිල සිතියම්වල අවශ්‍ය වෙනස්කම් ජාතික භූගෝලීය ආයතනය විසින් සිදු කරනු ලැබේ.<ref>{{cite web |title=Decreto Supremo que aprueba el Reglamento de la Ley N° 29735, Ley que regula el uso, preservación, desarrollo, recuperación, fomento y difusión de las lenguas originarias del Perú, Decreto Supremo N° 004-2016-MC |url=http://busquedas.elperuano.com.pe/normaslegales/decreto-supremo-que-aprueba-el-reglamento-de-la-ley-n-29735-decreto-supremo-n-004-2016-mc-1407753-5/ |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20171029100122/http://busquedas.elperuano.com.pe/normaslegales/decreto-supremo-que-aprueba-el-reglamento-de-la-ley-n-29735-decreto-supremo-n-004-2016-mc-1407753-5/ |archive-date=29 October 2017 |access-date=10 July 2017}}</ref> == යොමු කිරීම් == r1xt87t74zp1ag9isqdz345u4jzim4j 10 183147 754464 754399 2025-07-09T03:51:00Z BuddhikaW88 37808 754464 wikitext text/x-wiki {{Image label begin|image=Perú Mapa Divisiones Administrativas (Sin etiquetas) ImgID1.png|width=450|font-size=79%|float=none}} {{Image label small|x=0.583|y=0.637|scale=550|text=[[මැඩ්‍රේ ඩි ඩියෝස් දෙපාර්තමේන්තුව, පේරු|මැඩ්‍රේ ඩි ඩියෝස්]]}} {{Image label small|x=0.560|y=0.723|scale=530|text=[[කුස්කෝ දෙපාර්තමේන්තුව, පේරු|කුස්කෝ]]}} {{Image label small|x=0.310|y=0.390|scale=550|text={{center|[[Department of San Martín|San<br>Martín]]}}}} {{Image label small|x=0.115|y=0.230|scale=550|text=[[Department of Tumbes|Tumbes]]}} {{Image label small|x=0.123|y=0.363|scale=550|text=[[Department of Lambayeque|Lambayeque]]}} {{Image label small|x=0.226|y=0.305|scale=550|text=[[Amazonas (Peruvian department)|Amazonas]]}} {{Image label small|x=0.138|y=0.295|scale=550|text=[[Department of Piura|Piura]]}} {{Image label small|x=0.211|y=0.432|scale=550|text=[[Department of La Libertad|La Libertad]]}} {{Image label small|x=0.258|y=0.505|scale=550|text=[[Department of Áncash|Áncash]]}} {{Image label small|x=0.345|y=0.515|scale=550|text=[[Department of Huánuco|Huánuco]]}} {{Image label small|x=0.502|y=0.555|scale=520|text=[[Department of Ucayali|Ucayali]]}} {{Image label small|x=0.199|y=0.390|scale=550|text=[[Department of Cajamarca|Cajamarca]]}} {{Image label small|x=0.380|y=0.560|scale=550|text=[[Department of Pasco|Pasco]]}} {{Image label small|x=0.3215|y=0.630|scale=550|text=[[Department of Lima|''Lima'']]}} {{Image label small|x=0.405|y=0.610|scale=550|text=[[Department of Junín|Junín]]}} {{Image label small|x=0.414|y=0.231|scale=570|text=[[Department of Loreto|Loreto]]}} {{Image label small|x=0.485|y=0.730|scale=550|text=[[අපුරිමැක් දෙපාර්තමේන්තුව, පේරු|අපුරිමැක්]]}} {{Image label small|x=0.507|y=0.830|scale=550|text=[[අරෙක්විපා දෙපාර්තමේන්තුව, පේරු|අරෙක්විපා]]}} {{Image label small|x=0.200|y=0.840|scale=550|text=[[පැසිෆික් සාගරය|<i style="color: #35759F">පැසිෆික්<br>සාගරය</i>]]}} {{Image label small|x=0.417|y=0.748|scale=550|text=[[අයකුචෝ දෙපාර්තමේන්තුව, පේරු|අයකුචෝ]]}} {{Image label small|x=0.639|y=0.790|scale=550|text=[[පූනෝ දෙපාර්තමේන්තුව, පේරු|පූනෝ]]}} {{Image label small|x=0.747|y=0.793|scale=550|text=[[බොලීවියාව|<i style="color: black">බොලීවියාව</i>]]}} {{Image label small|x=0.620|y=0.919|scale=550|text=[[ටක්නා දෙපාර්තමේන්තුව, පේරු|ටක්නා]]}} {{Image label small|x=0.657|y=0.978|scale=550|text=[[චිලී|<i style="color: black">චිලී</i>]]}} {{Image label small|x=0.535|y=0.065|scale=550|text=[[කොලොම්බියාව|<i style="color: black">කොලොම්බියාව</i>]]}} {{Image label small|x=0.230|y=0.100|scale=550|text=[[ඉක්වදෝරය|<i style="color: black">ඉක්වදෝරය</i>]]}} {{Image label small|x=0.698|y=0.820|scale=550|text=[[ටිටිකාකා විල|<i style="color: #35759F">ටිටිකාකා<br>විල</i>]]}} {{Image label small|x=0.017|y=0.630|scale=550|text={{center|[[Callao|C. p. of<br>Callao]]}}}} {{Image label small|x=0.675|y=0.390|scale=550|text=[[බ්‍රසීලය|<i style="color: black">බ්‍රසීලය</i>]]}} {{Image label small|x=0.131|y=0.569|scale=550|text={{center|<small>[[Regional Government of Lima|Regional<br>Government<br>of Lima]]</small>}}}} {{Image label small|x=0.092|y=0.679|scale=550|text={{center|<small>[[Metropolitan Municipality of Lima|Metropolitan<br>Municipality<br>of Lima]]</small>}}}} {{Image label small|x=0.380|y=0.750|scale=550|text=[[ඉකා දෙපාර්තමේන්තුව, පේරු|ඉකා]]}} {{Image label small|x=0.367|y=0.690|scale=550|text=[[Department of Huancavelica|Huancavelica]]}} {{Image label small|x=0.585|y=0.875|scale=550|text=[[මොකෙගුවා දෙපාර්තමේන්තුව, පේරු|මොකෙගුවා]]}} {{Image label small|x=0.075|y=0.180|scale=550|text=[[ගුවායාකිල් බොක්ක|<i style="color: #35759F">ගුවායාකිල්<br>බොක්ක</i>]]}} {{Image label end}}<noinclude> [[Category:Peru subdivision templates]] </noinclude> k1qet42wrbqad721n1opiqb1ea4iup7 754518 754464 2025-07-09T05:23:51Z BuddhikaW88 37808 754518 wikitext text/x-wiki {{Image label begin|image=Perú Mapa Divisiones Administrativas (Sin etiquetas) ImgID1.png|width=450|font-size=79%|float=none}} {{Image label small|x=0.583|y=0.637|scale=550|text=[[මැඩ්‍රේ ඩි ඩියෝස් දෙපාර්තමේන්තුව, පේරු|මැඩ්‍රේ ඩි ඩියෝස්]]}} {{Image label small|x=0.560|y=0.723|scale=530|text=[[කුස්කෝ දෙපාර්තමේන්තුව, පේරු|කුස්කෝ]]}} {{Image label small|x=0.310|y=0.390|scale=550|text={{center|[[Department of San Martín|San<br>Martín]]}}}} {{Image label small|x=0.115|y=0.230|scale=550|text=[[Department of Tumbes|Tumbes]]}} {{Image label small|x=0.123|y=0.363|scale=550|text=[[Department of Lambayeque|Lambayeque]]}} {{Image label small|x=0.226|y=0.305|scale=550|text=[[Amazonas (Peruvian department)|Amazonas]]}} {{Image label small|x=0.138|y=0.295|scale=550|text=[[Department of Piura|Piura]]}} {{Image label small|x=0.211|y=0.432|scale=550|text=[[Department of La Libertad|La Libertad]]}} {{Image label small|x=0.258|y=0.505|scale=550|text=[[ආන්කාශ් දෙපාර්තමේන්තුව, පේරු|ආන්කාශ්]]}} {{Image label small|x=0.345|y=0.515|scale=550|text=[[හුවනුකෝ දෙපාර්තමේන්තුව, පේරු|හුවනුකෝ]]}} {{Image label small|x=0.502|y=0.555|scale=520|text=[[උකායලි දෙපාර්තමේන්තුව, පේරු|උකායලි]]}} {{Image label small|x=0.199|y=0.390|scale=550|text=[[Department of Cajamarca|Cajamarca]]}} {{Image label small|x=0.380|y=0.560|scale=550|text=[[පැස්කෝ දෙපාර්තමේන්තුව, පේරු|පැස්කෝ]]}} {{Image label small|x=0.3215|y=0.630|scale=550|text=[[ලිමා දෙපාර්තමේන්තුව, පේරු|''ලිමා'']]}} {{Image label small|x=0.405|y=0.610|scale=550|text=[[ජුනින් දෙපාර්තමේන්තුව, පේරු|ජුනින්]]}} {{Image label small|x=0.414|y=0.231|scale=570|text=[[Department of Loreto|Loreto]]}} {{Image label small|x=0.485|y=0.730|scale=550|text=[[අපුරිමැක් දෙපාර්තමේන්තුව, පේරු|අපුරිමැක්]]}} {{Image label small|x=0.507|y=0.830|scale=550|text=[[අරෙක්විපා දෙපාර්තමේන්තුව, පේරු|අරෙක්විපා]]}} {{Image label small|x=0.200|y=0.840|scale=550|text=[[පැසිෆික් සාගරය|<i style="color: #35759F">පැසිෆික්<br>සාගරය</i>]]}} {{Image label small|x=0.417|y=0.748|scale=550|text=[[අයකුචෝ දෙපාර්තමේන්තුව, පේරු|අයකුචෝ]]}} {{Image label small|x=0.639|y=0.790|scale=550|text=[[පූනෝ දෙපාර්තමේන්තුව, පේරු|පූනෝ]]}} {{Image label small|x=0.747|y=0.793|scale=550|text=[[බොලීවියාව|<i style="color: black">බොලීවියාව</i>]]}} {{Image label small|x=0.620|y=0.919|scale=550|text=[[ටක්නා දෙපාර්තමේන්තුව, පේරු|ටක්නා]]}} {{Image label small|x=0.657|y=0.978|scale=550|text=[[චිලී|<i style="color: black">චිලී</i>]]}} {{Image label small|x=0.535|y=0.065|scale=550|text=[[කොලොම්බියාව|<i style="color: black">කොලොම්බියාව</i>]]}} {{Image label small|x=0.230|y=0.100|scale=550|text=[[ඉක්වදෝරය|<i style="color: black">ඉක්වදෝරය</i>]]}} {{Image label small|x=0.698|y=0.820|scale=550|text=[[ටිටිකාකා විල|<i style="color: #35759F">ටිටිකාකා<br>විල</i>]]}} {{Image label small|x=0.017|y=0.630|scale=550|text={{center|[[Callao|C. p. of<br>Callao]]}}}} {{Image label small|x=0.675|y=0.390|scale=550|text=[[බ්‍රසීලය|<i style="color: black">බ්‍රසීලය</i>]]}} {{Image label small|x=0.131|y=0.569|scale=550|text={{center|<small>[[Regional Government of Lima|Regional<br>Government<br>of Lima]]</small>}}}} {{Image label small|x=0.092|y=0.679|scale=550|text={{center|<small>[[Metropolitan Municipality of Lima|Metropolitan<br>Municipality<br>of Lima]]</small>}}}} {{Image label small|x=0.380|y=0.750|scale=550|text=[[ඉකා දෙපාර්තමේන්තුව, පේරු|ඉකා]]}} {{Image label small|x=0.367|y=0.690|scale=550|text=[[හුවාන්කාවෙලිකා දෙපාර්තමේන්තුව, පේරු|හුවාන්කාවෙලිකා]]}} {{Image label small|x=0.585|y=0.875|scale=550|text=[[මොකෙගුවා දෙපාර්තමේන්තුව, පේරු|මොකෙගුවා]]}} {{Image label small|x=0.075|y=0.180|scale=550|text=[[ගුවායාකිල් බොක්ක|<i style="color: #35759F">ගුවායාකිල්<br>බොක්ක</i>]]}} {{Image label end}}<noinclude> [[Category:Peru subdivision templates]] </noinclude> oolrqhfi4y56vwsti4bxsqtwd21th8z 754553 754518 2025-07-09T05:45:48Z BuddhikaW88 37808 754553 wikitext text/x-wiki {{Image label begin|image=Perú Mapa Divisiones Administrativas (Sin etiquetas) ImgID1.png|width=450|font-size=79%|float=none}} {{Image label small|x=0.583|y=0.637|scale=550|text=[[මැඩ්‍රේ ඩි ඩියෝස් දෙපාර්තමේන්තුව, පේරු|මැඩ්‍රේ ඩි ඩියෝස්]]}} {{Image label small|x=0.560|y=0.723|scale=530|text=[[කුස්කෝ දෙපාර්තමේන්තුව, පේරු|කුස්කෝ]]}} {{Image label small|x=0.310|y=0.390|scale=550|text={{center|[[සැන් මාර්ටින් දෙපාර්තමේන්තුව, පේරු|සැන්<br>මාර්ටින්]]}}}} {{Image label small|x=0.115|y=0.230|scale=550|text=[[ටුම්බීස් දෙපාර්තමේන්තුව, පේරු|ටුම්බීස්]]}} {{Image label small|x=0.123|y=0.363|scale=550|text=[[ලැම්බයෙක් දෙපාර්තමේන්තුව, පේරු|ලැම්බයෙක්]]}} {{Image label small|x=0.226|y=0.305|scale=550|text=[[ඇමසෝනාස් දෙපාර්තමේන්තුව, පේරු|ඇමසෝනාස්]]}} {{Image label small|x=0.138|y=0.295|scale=550|text=[[පියුරා දෙපාර්තමේන්තුව, පේරු|පියුරා]]}} {{Image label small|x=0.211|y=0.432|scale=550|text=[[ලා ලිබරෙටෙඩ් දෙපාර්තමේන්තුව, පේරු|ලා ලිබරෙටෙඩ්]]}} {{Image label small|x=0.258|y=0.505|scale=550|text=[[ආන්කාශ් දෙපාර්තමේන්තුව, පේරු|ආන්කාශ්]]}} {{Image label small|x=0.345|y=0.515|scale=550|text=[[හුවනුකෝ දෙපාර්තමේන්තුව, පේරු|හුවනුකෝ]]}} {{Image label small|x=0.502|y=0.555|scale=520|text=[[උකායලි දෙපාර්තමේන්තුව, පේරු|උකායලි]]}} {{Image label small|x=0.199|y=0.390|scale=550|text=[[කාජමර්කා දෙපාර්තමේන්තුව, පේරු|කාජමර්කා]]}} {{Image label small|x=0.380|y=0.560|scale=550|text=[[පැස්කෝ දෙපාර්තමේන්තුව, පේරු|පැස්කෝ]]}} {{Image label small|x=0.3215|y=0.630|scale=550|text=[[ලිමා දෙපාර්තමේන්තුව, පේරු|''ලිමා'']]}} {{Image label small|x=0.405|y=0.610|scale=550|text=[[ජුනින් දෙපාර්තමේන්තුව, පේරු|ජුනින්]]}} {{Image label small|x=0.414|y=0.231|scale=570|text=[[Department of Loreto|Loreto]]}} {{Image label small|x=0.485|y=0.730|scale=550|text=[[අපුරිමැක් දෙපාර්තමේන්තුව, පේරු|අපුරිමැක්]]}} {{Image label small|x=0.507|y=0.830|scale=550|text=[[අරෙක්විපා දෙපාර්තමේන්තුව, පේරු|අරෙක්විපා]]}} {{Image label small|x=0.200|y=0.840|scale=550|text=[[පැසිෆික් සාගරය|<i style="color: #35759F">පැසිෆික්<br>සාගරය</i>]]}} {{Image label small|x=0.417|y=0.748|scale=550|text=[[අයකුචෝ දෙපාර්තමේන්තුව, පේරු|අයකුචෝ]]}} {{Image label small|x=0.639|y=0.790|scale=550|text=[[පූනෝ දෙපාර්තමේන්තුව, පේරු|පූනෝ]]}} {{Image label small|x=0.747|y=0.793|scale=550|text=[[බොලීවියාව|<i style="color: black">බොලීවියාව</i>]]}} {{Image label small|x=0.620|y=0.919|scale=550|text=[[ටක්නා දෙපාර්තමේන්තුව, පේරු|ටක්නා]]}} {{Image label small|x=0.657|y=0.978|scale=550|text=[[චිලී|<i style="color: black">චිලී</i>]]}} {{Image label small|x=0.535|y=0.065|scale=550|text=[[කොලොම්බියාව|<i style="color: black">කොලොම්බියාව</i>]]}} {{Image label small|x=0.230|y=0.100|scale=550|text=[[ඉක්වදෝරය|<i style="color: black">ඉක්වදෝරය</i>]]}} {{Image label small|x=0.698|y=0.820|scale=550|text=[[ටිටිකාකා විල|<i style="color: #35759F">ටිටිකාකා<br>විල</i>]]}} {{Image label small|x=0.017|y=0.630|scale=550|text={{center|[[Callao|C. p. of<br>Callao]]}}}} {{Image label small|x=0.675|y=0.390|scale=550|text=[[බ්‍රසීලය|<i style="color: black">බ්‍රසීලය</i>]]}} {{Image label small|x=0.131|y=0.569|scale=550|text={{center|<small>[[Regional Government of Lima|Regional<br>Government<br>of Lima]]</small>}}}} {{Image label small|x=0.092|y=0.679|scale=550|text={{center|<small>[[Metropolitan Municipality of Lima|Metropolitan<br>Municipality<br>of Lima]]</small>}}}} {{Image label small|x=0.380|y=0.750|scale=550|text=[[ඉකා දෙපාර්තමේන්තුව, පේරු|ඉකා]]}} {{Image label small|x=0.367|y=0.690|scale=550|text=[[හුවාන්කාවෙලිකා දෙපාර්තමේන්තුව, පේරු|හුවාන්කාවෙලිකා]]}} {{Image label small|x=0.585|y=0.875|scale=550|text=[[මොකෙගුවා දෙපාර්තමේන්තුව, පේරු|මොකෙගුවා]]}} {{Image label small|x=0.075|y=0.180|scale=550|text=[[ගුවායාකිල් බොක්ක|<i style="color: #35759F">ගුවායාකිල්<br>බොක්ක</i>]]}} {{Image label end}}<noinclude> [[Category:Peru subdivision templates]] </noinclude> 2wzvdceefwgyniwgo4ykw7r92qymhk6 754567 754553 2025-07-09T06:06:01Z BuddhikaW88 37808 754567 wikitext text/x-wiki {{Image label begin|image=Perú Mapa Divisiones Administrativas (Sin etiquetas) ImgID1.png|width=450|font-size=79%|float=none}} {{Image label small|x=0.583|y=0.637|scale=550|text=[[මැඩ්‍රේ ඩි ඩියෝස් දෙපාර්තමේන්තුව, පේරු|මැඩ්‍රේ ඩි ඩියෝස්]]}} {{Image label small|x=0.560|y=0.723|scale=530|text=[[කුස්කෝ දෙපාර්තමේන්තුව, පේරු|කුස්කෝ]]}} {{Image label small|x=0.310|y=0.390|scale=550|text={{center|[[සැන් මාර්ටින් දෙපාර්තමේන්තුව, පේරු|සැන්<br>මාර්ටින්]]}}}} {{Image label small|x=0.115|y=0.230|scale=550|text=[[ටුම්බීස් දෙපාර්තමේන්තුව, පේරු|ටුම්බීස්]]}} {{Image label small|x=0.123|y=0.363|scale=550|text=[[ලැම්බයෙක් දෙපාර්තමේන්තුව, පේරු|ලැම්බයෙක්]]}} {{Image label small|x=0.226|y=0.305|scale=550|text=[[ඇමසෝනාස් දෙපාර්තමේන්තුව, පේරු|ඇමසෝනාස්]]}} {{Image label small|x=0.138|y=0.295|scale=550|text=[[පියුරා දෙපාර්තමේන්තුව, පේරු|පියුරා]]}} {{Image label small|x=0.211|y=0.432|scale=550|text=[[ලා ලිබරෙටෙඩ් දෙපාර්තමේන්තුව, පේරු|ලා ලිබරෙටෙඩ්]]}} {{Image label small|x=0.258|y=0.505|scale=550|text=[[ආන්කාශ් දෙපාර්තමේන්තුව, පේරු|ආන්කාශ්]]}} {{Image label small|x=0.345|y=0.515|scale=550|text=[[හුවනුකෝ දෙපාර්තමේන්තුව, පේරු|හුවනුකෝ]]}} {{Image label small|x=0.502|y=0.555|scale=520|text=[[උකායලි දෙපාර්තමේන්තුව, පේරු|උකායලි]]}} {{Image label small|x=0.199|y=0.390|scale=550|text=[[කාජමර්කා දෙපාර්තමේන්තුව, පේරු|කාජමර්කා]]}} {{Image label small|x=0.380|y=0.560|scale=550|text=[[පැස්කෝ දෙපාර්තමේන්තුව, පේරු|පැස්කෝ]]}} {{Image label small|x=0.3215|y=0.630|scale=550|text=[[ලිමා දෙපාර්තමේන්තුව, පේරු|''ලිමා'']]}} {{Image label small|x=0.405|y=0.610|scale=550|text=[[ජුනින් දෙපාර්තමේන්තුව, පේරු|ජුනින්]]}} {{Image label small|x=0.414|y=0.231|scale=570|text=[[ලොරෙටෝ දෙපාර්තමේන්තුව, පේරු|ලොරෙටෝ]]}} {{Image label small|x=0.485|y=0.730|scale=550|text=[[අපුරිමැක් දෙපාර්තමේන්තුව, පේරු|අපුරිමැක්]]}} {{Image label small|x=0.507|y=0.830|scale=550|text=[[අරෙක්විපා දෙපාර්තමේන්තුව, පේරු|අරෙක්විපා]]}} {{Image label small|x=0.200|y=0.840|scale=550|text=[[පැසිෆික් සාගරය|<i style="color: #35759F">පැසිෆික්<br>සාගරය</i>]]}} {{Image label small|x=0.417|y=0.748|scale=550|text=[[අයකුචෝ දෙපාර්තමේන්තුව, පේරු|අයකුචෝ]]}} {{Image label small|x=0.639|y=0.790|scale=550|text=[[පූනෝ දෙපාර්තමේන්තුව, පේරු|පූනෝ]]}} {{Image label small|x=0.747|y=0.793|scale=550|text=[[බොලීවියාව|<i style="color: black">බොලීවියාව</i>]]}} {{Image label small|x=0.620|y=0.919|scale=550|text=[[ටක්නා දෙපාර්තමේන්තුව, පේරු|ටක්නා]]}} {{Image label small|x=0.657|y=0.978|scale=550|text=[[චිලී|<i style="color: black">චිලී</i>]]}} {{Image label small|x=0.535|y=0.065|scale=550|text=[[කොලොම්බියාව|<i style="color: black">කොලොම්බියාව</i>]]}} {{Image label small|x=0.230|y=0.100|scale=550|text=[[ඉක්වදෝරය|<i style="color: black">ඉක්වදෝරය</i>]]}} {{Image label small|x=0.698|y=0.820|scale=550|text=[[ටිටිකාකා විල|<i style="color: #35759F">ටිටිකාකා<br>විල</i>]]}} {{Image label small|x=0.017|y=0.630|scale=550|text={{center|[[කැලාඕ, පේරු|කැලාඕ]]}}}} {{Image label small|x=0.675|y=0.390|scale=550|text=[[බ්‍රසීලය|<i style="color: black">බ්‍රසීලය</i>]]}} {{Image label small|x=0.131|y=0.569|scale=550|text={{center|<small>[[ලීමා ප්‍රාදේශීය රජය, පේරු|ලීමා<br>ප්‍රාදේශීය<br>රජය]]</small>}}}} {{Image label small|x=0.092|y=0.679|scale=550|text={{center|<small>[[ලීමා මෙට්‍රොපොලිටන් මහ නගර සභාව|ලීමා<br>මෙට්‍රොපොලිටන්<br>මහ නගර සභාව]]</small>}}}} {{Image label small|x=0.380|y=0.750|scale=550|text=[[ඉකා දෙපාර්තමේන්තුව, පේරු|ඉකා]]}} {{Image label small|x=0.367|y=0.690|scale=550|text=[[හුවාන්කාවෙලිකා දෙපාර්තමේන්තුව, පේරු|හුවාන්කාවෙලිකා]]}} {{Image label small|x=0.585|y=0.875|scale=550|text=[[මොකෙගුවා දෙපාර්තමේන්තුව, පේරු|මොකෙගුවා]]}} {{Image label small|x=0.075|y=0.180|scale=550|text=[[ගුවායාකිල් බොක්ක|<i style="color: #35759F">ගුවායාකිල්<br>බොක්ක</i>]]}} {{Image label end}}<noinclude> [[Category:Peru subdivision templates]] </noinclude> 2kh4s05uumssy1s9tupbi0d97gjxpvc 0 183150 754444 754405 2025-07-09T03:14:38Z BuddhikaW88 37808 [[ප්‍රවර්ගය:පේරු]] එක් කරන ලදී. [[විකිපීඩියා:HOTCAT|HotCat]] භාවිතයෙන් 754444 wikitext text/x-wiki [[ගොනුව:Peru - Arequipa Department (locator map).svg|thumb|සිතියම]] '''අරෙක්විපා''' ( {{Langx|qu|Ariqipa}} ) යනු නිරිතදිග [[පේරු]] හි පිහිටි දෙපාර්තමේන්තුවක් සහ කලාපයකි . <ref>{{උපන්‍යාස වෙබ් |title=Arequipa Peru, tours in Arequipa, How to get to Arequipa and what to do |url=https://www.explorebyyourself.com/en/peru/tourist_attractions/arequipa/ |access-date=2020-03-26 |website=www.explorebyyourself.com}}</ref> එය පේරු හි හයවන විශාලතම දෙපාර්තමේන්තුව වන අතර, පූනෝ, කුස්කෝ, මැඩ්‍රේ ද ඩියෝස්, උකායාලි සහ ලොරෙටෝ යන නගරවලට පසුව එහි හයවන වැඩිම ජනගහනය සහිත දෙපාර්තමේන්තුව සහ එකොළොස්වන අඩුම ජනගහනය සහිත දෙපාර්තමේන්තුව වේ. එය උතුරින් ඉකා, අයකුචෝ, අපුරිමාක් සහ කුස්කෝ යන දෙපාර්තමේන්තු වලින් ද, නැගෙනහිරින් පූනෝ දෙපාර්තමේන්තුවෙන් ද, දකුණින් මොකෙගුවා දෙපාර්තමේන්තුවෙන් ද, බටහිරින් [[ශාන්තිකර සාගරය|පැසිෆික් සාගරයෙන්]] ද මායිම් වේ. එහි අගනුවර, අරෙක්විපා ලෙසද හැඳින්වේ, පේරු හි දෙවන විශාලතම නගරය වේ. == භූගෝලය == මෙම දෙපාර්තමේන්තුවට රළු භූ විෂමතාවයක් ඇති අතර, එය අන්තර්- ඇන්ඩියන් අංශයේ විශාල ප්‍රදේශ ආවරණය කරන [[ගිනි කඳු|ගිනිකඳු]] ලාවා ස්ථර වලින් සංලක්ෂිත වේ. එහි ඔකෝනා සහ මේජස් ගංගා මගින් සෑදුණු ගැඹුරු කැනියන් ඇත. ලා ජෝයා වැනි මධ්‍යම ප්‍රමාණයේ සිට උසින් යුත් සානු දක්වාත්, අරියෙරෝස් පම්පා වැනි ඉහළ උන්නතාංශ සහ චිවේ, හුවාම්බෝ සහ පිචුකොල්ලා කලාපවල පිහිටා ඇති සානු දක්වාත් විහිදේ. මිස්ටි, චචානි, ඇම්පාටෝ, මිස්මි, සොලිමානා සහ කොරොපුනා වැනි ගිනිකඳු කේතු සානුවලට ඉහළින් මතු වී හිම පතනය ආකර්ෂණය කරයි. මෙම උසට වෙනස්ව, මේජස්, කොල්කා, සිහුවාස් සහ ඔකෝනා ඇතුළු ගැඹුරු කැනියන් ඇත, එහිදී මෙම කලාපයේ [[පරිසර විද්‍යාව|පාරිසරික]] පරිණාමයේ වැදගත් අංග පැහැදිලිව නිරීක්ෂණය කළ හැකිය. වෙරළ තීරය දිගේ, කුඩා සානු සහ [[වැලි කඳු]], මජෙස්, සිහුවාස් සහ ලා ජෝයා තැනිතලා වල පිහිටා ඇති ඒවා වැනි අරෙක්විපා කාන්තාරයේ ලක්ෂණ නියෝජනය කරයි. මේවා විශේෂයෙන් ලස්සන හා දියුණුයි. ජල විද්‍යාත්මක දෘෂ්ටි කෝණයකින්, එහි භූමිය ජලය බැස යන ගංගා ප්‍රධාන වශයෙන් පැසිෆික් ජල පෝෂක ප්‍රදේශයට අයත් වේ. සමහර ගංගා ඇමසන් ජල විද්‍යාත්මක පද්ධතියට අයත් වේ. කලාපයේ ප්‍රධාන ගංගා කිහිපයක් නම්: ඔකෝනා, යූකා, කමානා සහ ක්විල්කා. ඇමසන් ගඟේ ආරම්භක ස්ථානය පිහිටා ඇත්තේ අරෙක්විපා කලාපයේ ය.{{තහවුරු​ කරන්න|date=December 2012}}<sup class="noprint Inline-Template Template-Fact" style="white-space:nowrap;">&#x5B; ''[[විකිපීඩියා:තහවුරු කිරීමක් අවශ්‍යයි|<span title="This claim needs references to reliable sources. (December 2012)">උපුටා දැක්වීම අවශ්‍යයි</span>]]'' &#x5D;</sup> අරෙක්විපා හි උසම කඳු: # කොරොපුනා 6,425 mamsl, ඇම්පාටෝ පරාසය. # ඇම්පාටෝ 6,288 mamsl, ඇම්පාටෝ පරාසය. # සොලිමානා 6,093 mamsl, ඇම්පාටෝ පරාසය. # චචානි 6,057 mamsl, ගිනිකඳු පරාසය. # හුවාල්කා හුවාල්කා 6,025 mamsl, ඇම්පාටෝ පරාසය. # සබන්කායා 5,976 mamsl, ඇම්පාටෝ පරාසය. # මිස්ටි 5,822 mamsl, ගිනිකඳු පරාසය. # නොකරේන් 5,784 mamsl, ගිනිකඳු පරාසය. # පිචු පිචු 5,664 mamsl, ගිනිකඳු පරාසය. # චිලා 5,654 mamsl, චිලා පරාසය. # කැසිරි 5,647 mamsl, චිලා පරාසය. # මිස්මි 5,597 mamsl, චිලා පරාසය. # මිනස්පාටා 5,555 mamsl, චිලා පරාසය. # කුයිහුයිෂා 5,514 mamsl, චිලා පරාසය. # සුරිහුයිරි 5,506 mamsl, චිලා පරාසය. # ටකූන් 5,500 mamsl, ගිනිකඳු පරාසය. # ෆිරුරා 5,498 mamsl, ඇම්පාටෝ පරාසය. # යුරකාසා 5,465 mamsl, චිලා පරාසය. # ජතුන්පිල 5,450 mamsl, චිලා පරාසය # ජාතුන් හුවායිචාහුයි 5,445 mamsl, හුවාන්සෝ පරාසය == යොමු කිරීම් == [[ප්‍රවර්ගය:Coordinates on Wikidata]] [[ප්‍රවර්ගය:Pages using gadget WikiMiniAtlas]] [[ප්‍රවර්ගය:පේරු]] qzyqm4z34ti674dkezn1rytckombh1s 754448 754444 2025-07-09T03:15:31Z BuddhikaW88 37808 [[ප්‍රවර්ගය:පේරු හි පරිපාලන කලාප]] එක් කරන ලදී. [[විකිපීඩියා:HOTCAT|HotCat]] භාවිතයෙන් 754448 wikitext text/x-wiki [[ගොනුව:Peru - Arequipa Department (locator map).svg|thumb|සිතියම]] '''අරෙක්විපා''' ( {{Langx|qu|Ariqipa}} ) යනු නිරිතදිග [[පේරු]] හි පිහිටි දෙපාර්තමේන්තුවක් සහ කලාපයකි . <ref>{{උපන්‍යාස වෙබ් |title=Arequipa Peru, tours in Arequipa, How to get to Arequipa and what to do |url=https://www.explorebyyourself.com/en/peru/tourist_attractions/arequipa/ |access-date=2020-03-26 |website=www.explorebyyourself.com}}</ref> එය පේරු හි හයවන විශාලතම දෙපාර්තමේන්තුව වන අතර, පූනෝ, කුස්කෝ, මැඩ්‍රේ ද ඩියෝස්, උකායාලි සහ ලොරෙටෝ යන නගරවලට පසුව එහි හයවන වැඩිම ජනගහනය සහිත දෙපාර්තමේන්තුව සහ එකොළොස්වන අඩුම ජනගහනය සහිත දෙපාර්තමේන්තුව වේ. එය උතුරින් ඉකා, අයකුචෝ, අපුරිමාක් සහ කුස්කෝ යන දෙපාර්තමේන්තු වලින් ද, නැගෙනහිරින් පූනෝ දෙපාර්තමේන්තුවෙන් ද, දකුණින් මොකෙගුවා දෙපාර්තමේන්තුවෙන් ද, බටහිරින් [[ශාන්තිකර සාගරය|පැසිෆික් සාගරයෙන්]] ද මායිම් වේ. එහි අගනුවර, අරෙක්විපා ලෙසද හැඳින්වේ, පේරු හි දෙවන විශාලතම නගරය වේ. == භූගෝලය == මෙම දෙපාර්තමේන්තුවට රළු භූ විෂමතාවයක් ඇති අතර, එය අන්තර්- ඇන්ඩියන් අංශයේ විශාල ප්‍රදේශ ආවරණය කරන [[ගිනි කඳු|ගිනිකඳු]] ලාවා ස්ථර වලින් සංලක්ෂිත වේ. එහි ඔකෝනා සහ මේජස් ගංගා මගින් සෑදුණු ගැඹුරු කැනියන් ඇත. ලා ජෝයා වැනි මධ්‍යම ප්‍රමාණයේ සිට උසින් යුත් සානු දක්වාත්, අරියෙරෝස් පම්පා වැනි ඉහළ උන්නතාංශ සහ චිවේ, හුවාම්බෝ සහ පිචුකොල්ලා කලාපවල පිහිටා ඇති සානු දක්වාත් විහිදේ. මිස්ටි, චචානි, ඇම්පාටෝ, මිස්මි, සොලිමානා සහ කොරොපුනා වැනි ගිනිකඳු කේතු සානුවලට ඉහළින් මතු වී හිම පතනය ආකර්ෂණය කරයි. මෙම උසට වෙනස්ව, මේජස්, කොල්කා, සිහුවාස් සහ ඔකෝනා ඇතුළු ගැඹුරු කැනියන් ඇත, එහිදී මෙම කලාපයේ [[පරිසර විද්‍යාව|පාරිසරික]] පරිණාමයේ වැදගත් අංග පැහැදිලිව නිරීක්ෂණය කළ හැකිය. වෙරළ තීරය දිගේ, කුඩා සානු සහ [[වැලි කඳු]], මජෙස්, සිහුවාස් සහ ලා ජෝයා තැනිතලා වල පිහිටා ඇති ඒවා වැනි අරෙක්විපා කාන්තාරයේ ලක්ෂණ නියෝජනය කරයි. මේවා විශේෂයෙන් ලස්සන හා දියුණුයි. ජල විද්‍යාත්මක දෘෂ්ටි කෝණයකින්, එහි භූමිය ජලය බැස යන ගංගා ප්‍රධාන වශයෙන් පැසිෆික් ජල පෝෂක ප්‍රදේශයට අයත් වේ. සමහර ගංගා ඇමසන් ජල විද්‍යාත්මක පද්ධතියට අයත් වේ. කලාපයේ ප්‍රධාන ගංගා කිහිපයක් නම්: ඔකෝනා, යූකා, කමානා සහ ක්විල්කා. ඇමසන් ගඟේ ආරම්භක ස්ථානය පිහිටා ඇත්තේ අරෙක්විපා කලාපයේ ය.{{තහවුරු​ කරන්න|date=December 2012}}<sup class="noprint Inline-Template Template-Fact" style="white-space:nowrap;">&#x5B; ''[[විකිපීඩියා:තහවුරු කිරීමක් අවශ්‍යයි|<span title="This claim needs references to reliable sources. (December 2012)">උපුටා දැක්වීම අවශ්‍යයි</span>]]'' &#x5D;</sup> අරෙක්විපා හි උසම කඳු: # කොරොපුනා 6,425 mamsl, ඇම්පාටෝ පරාසය. # ඇම්පාටෝ 6,288 mamsl, ඇම්පාටෝ පරාසය. # සොලිමානා 6,093 mamsl, ඇම්පාටෝ පරාසය. # චචානි 6,057 mamsl, ගිනිකඳු පරාසය. # හුවාල්කා හුවාල්කා 6,025 mamsl, ඇම්පාටෝ පරාසය. # සබන්කායා 5,976 mamsl, ඇම්පාටෝ පරාසය. # මිස්ටි 5,822 mamsl, ගිනිකඳු පරාසය. # නොකරේන් 5,784 mamsl, ගිනිකඳු පරාසය. # පිචු පිචු 5,664 mamsl, ගිනිකඳු පරාසය. # චිලා 5,654 mamsl, චිලා පරාසය. # කැසිරි 5,647 mamsl, චිලා පරාසය. # මිස්මි 5,597 mamsl, චිලා පරාසය. # මිනස්පාටා 5,555 mamsl, චිලා පරාසය. # කුයිහුයිෂා 5,514 mamsl, චිලා පරාසය. # සුරිහුයිරි 5,506 mamsl, චිලා පරාසය. # ටකූන් 5,500 mamsl, ගිනිකඳු පරාසය. # ෆිරුරා 5,498 mamsl, ඇම්පාටෝ පරාසය. # යුරකාසා 5,465 mamsl, චිලා පරාසය. # ජතුන්පිල 5,450 mamsl, චිලා පරාසය # ජාතුන් හුවායිචාහුයි 5,445 mamsl, හුවාන්සෝ පරාසය == යොමු කිරීම් == [[ප්‍රවර්ගය:Coordinates on Wikidata]] [[ප්‍රවර්ගය:Pages using gadget WikiMiniAtlas]] [[ප්‍රවර්ගය:පේරු]] [[ප්‍රවර්ගය:පේරු හි පරිපාලන කලාප]] 8zbs8e6ol33e800a7kcmot7ga4e8gmc 0 183151 754447 754408 2025-07-09T03:14:48Z BuddhikaW88 37808 [[ප්‍රවර්ගය:පේරු]] එක් කරන ලදී. [[විකිපීඩියා:HOTCAT|HotCat]] භාවිතයෙන් 754447 wikitext text/x-wiki [[ගොනුව:Peru - Tacna Department (locator map).svg|thumb|සිතියම]] '''ටක්නා''' ({{IPA|es|ˈtaɣna}} ; Aymara සහ Quechua : ''Taqna'' ) යනු [[පේරු]] හි දකුණු දෙසින් පිහිටි දෙපාර්තමේන්තුව සහ කලාපයයි . 1885 සිට 1929 දක්වා පැසිෆික් යුද්ධය අතරතුර, [[චිලී]] හමුදාව වර්තමාන ටක්නා දෙපාර්තමේන්තුව අත්පත් කරගෙන සිටි අතර, පසුව එය පේරු රාජ්‍යයට නැවත ඇතුළත් කරන ලදී. == භූගෝලය == ටක්නා දෙපාර්තමේන්තුව බටහිරින් [[ශාන්තිකර සාගරය|පැසිෆික් සාගරය]] සමඟත්, උතුරින් මොකෙගුවා දෙපාර්තමේන්තුව සමඟත්, ඊසාන දෙසින් පූනෝ දෙපාර්තමේන්තුව සමඟත්, නැගෙනහිරින් [[බොලිවියාව|බොලිවියානු]] [[ලා පාස් දෙපාර්තමේන්තුව, බොලිවියාව|ලා පාස් දෙපාර්තමේන්තුව]] සමඟත්, දකුණින් චිලීහි ඇරිකා-පැරිනකොටා කලාපය සමඟත් මායිම් වේ. Tacna කලාපය සහ චිලී අතර මායිම ''La Línea de la Concordia'' ලෙස හැඳින්වේ.{{තහවුරු​ කරන්න|date=January 2023}}<sup class="noprint Inline-Template Template-Fact" style="white-space:nowrap;">&#x5B; ''[[විකිපීඩියා:තහවුරු කිරීමක් අවශ්‍යයි|<span title="This claim needs references to reliable sources. (January 2023)">උපුටා දැක්වීම අවශ්‍යයි</span>]]'' &#x5D;</sup> මෙම කලාපය [[ටිටිකාකා විල|ටිටිකාකා]] සානුවට පහළින් පිහිටා ඇති අතර [[ගිනි කඳු]], [[කාන්තාර]] සහ කඳුකර කලාප ඇතුළු විවිධ [[භූගෝල විද්‍යාව|භූගෝලීය පිහිටීමක්]] ඇති අතර, එයින් පූනා සහ සානු හරහා [[ගංගා]] පැන නගින අතර එමඟින් මෙම කලාපයේ ජල විද්‍යාත්මක පද්ධතිය සාදයි. මෙම කලාපය ප්‍රමාණයෙන් කුඩා නමුත් සැලකිය යුතු පතල් හා [[කෘෂිකර්මය|කෘෂිකාර්මික]] විභවයක් ඇත. එය විවිධ [[දේශගුණය|දේශගුණික තත්ත්වයන්]] සහ විවිධ නිෂ්පාදන හැකියාවන් ඇත.{{තහවුරු​ කරන්න|date=January 2023}}<sup class="noprint Inline-Template Template-Fact" style="white-space:nowrap;">&#x5B; ''[[විකිපීඩියා:තහවුරු කිරීමක් අවශ්‍යයි|<span title="This claim needs references to reliable sources. (January 2023)">උපුටා දැක්වීම අවශ්‍යයි</span>]]'' &#x5D;</sup> === දේශගුණය === මෙම ප්‍රදේශයේ ස්ථාවර අවරෝහණ වාතය සහ අධි පීඩනය හේතුවෙන් වසර පුරා ඉහළ හිරු එළියක් පවතී. කොපන් දේශගුණික වර්ගීකරණ පද්ධතියට අනුව, ටක්නාහි කාන්තාර දේශගුණයක් ඇති අතර එය දේශගුණික සිතියම්වල "Bwh" ලෙස කෙටියෙන් දැක්වේ. [[ප්‍රවර්ගය:CS1 maint: archived copy as title]] [[ප්‍රවර්ගය:Coordinates on Wikidata]] [[ප්‍රවර්ගය:Pages using gadget WikiMiniAtlas]] [[ප්‍රවර්ගය:පේරු]] hqysqdz7drq3w377y8iphllce5hnn0f 754452 754447 2025-07-09T03:16:24Z BuddhikaW88 37808 [[ප්‍රවර්ගය:පේරු හි පරිපාලන කලාප]] එක් කරන ලදී. [[විකිපීඩියා:HOTCAT|HotCat]] භාවිතයෙන් 754452 wikitext text/x-wiki [[ගොනුව:Peru - Tacna Department (locator map).svg|thumb|සිතියම]] '''ටක්නා''' ({{IPA|es|ˈtaɣna}} ; Aymara සහ Quechua : ''Taqna'' ) යනු [[පේරු]] හි දකුණු දෙසින් පිහිටි දෙපාර්තමේන්තුව සහ කලාපයයි . 1885 සිට 1929 දක්වා පැසිෆික් යුද්ධය අතරතුර, [[චිලී]] හමුදාව වර්තමාන ටක්නා දෙපාර්තමේන්තුව අත්පත් කරගෙන සිටි අතර, පසුව එය පේරු රාජ්‍යයට නැවත ඇතුළත් කරන ලදී. == භූගෝලය == ටක්නා දෙපාර්තමේන්තුව බටහිරින් [[ශාන්තිකර සාගරය|පැසිෆික් සාගරය]] සමඟත්, උතුරින් මොකෙගුවා දෙපාර්තමේන්තුව සමඟත්, ඊසාන දෙසින් පූනෝ දෙපාර්තමේන්තුව සමඟත්, නැගෙනහිරින් [[බොලිවියාව|බොලිවියානු]] [[ලා පාස් දෙපාර්තමේන්තුව, බොලිවියාව|ලා පාස් දෙපාර්තමේන්තුව]] සමඟත්, දකුණින් චිලීහි ඇරිකා-පැරිනකොටා කලාපය සමඟත් මායිම් වේ. Tacna කලාපය සහ චිලී අතර මායිම ''La Línea de la Concordia'' ලෙස හැඳින්වේ.{{තහවුරු​ කරන්න|date=January 2023}}<sup class="noprint Inline-Template Template-Fact" style="white-space:nowrap;">&#x5B; ''[[විකිපීඩියා:තහවුරු කිරීමක් අවශ්‍යයි|<span title="This claim needs references to reliable sources. (January 2023)">උපුටා දැක්වීම අවශ්‍යයි</span>]]'' &#x5D;</sup> මෙම කලාපය [[ටිටිකාකා විල|ටිටිකාකා]] සානුවට පහළින් පිහිටා ඇති අතර [[ගිනි කඳු]], [[කාන්තාර]] සහ කඳුකර කලාප ඇතුළු විවිධ [[භූගෝල විද්‍යාව|භූගෝලීය පිහිටීමක්]] ඇති අතර, එයින් පූනා සහ සානු හරහා [[ගංගා]] පැන නගින අතර එමඟින් මෙම කලාපයේ ජල විද්‍යාත්මක පද්ධතිය සාදයි. මෙම කලාපය ප්‍රමාණයෙන් කුඩා නමුත් සැලකිය යුතු පතල් හා [[කෘෂිකර්මය|කෘෂිකාර්මික]] විභවයක් ඇත. එය විවිධ [[දේශගුණය|දේශගුණික තත්ත්වයන්]] සහ විවිධ නිෂ්පාදන හැකියාවන් ඇත.{{තහවුරු​ කරන්න|date=January 2023}}<sup class="noprint Inline-Template Template-Fact" style="white-space:nowrap;">&#x5B; ''[[විකිපීඩියා:තහවුරු කිරීමක් අවශ්‍යයි|<span title="This claim needs references to reliable sources. (January 2023)">උපුටා දැක්වීම අවශ්‍යයි</span>]]'' &#x5D;</sup> === දේශගුණය === මෙම ප්‍රදේශයේ ස්ථාවර අවරෝහණ වාතය සහ අධි පීඩනය හේතුවෙන් වසර පුරා ඉහළ හිරු එළියක් පවතී. කොපන් දේශගුණික වර්ගීකරණ පද්ධතියට අනුව, ටක්නාහි කාන්තාර දේශගුණයක් ඇති අතර එය දේශගුණික සිතියම්වල "Bwh" ලෙස කෙටියෙන් දැක්වේ. [[ප්‍රවර්ගය:CS1 maint: archived copy as title]] [[ප්‍රවර්ගය:Coordinates on Wikidata]] [[ප්‍රවර්ගය:Pages using gadget WikiMiniAtlas]] [[ප්‍රවර්ගය:පේරු]] [[ප්‍රවර්ගය:පේරු හි පරිපාලන කලාප]] 4ze72ac5n78e8qikgad74ota1vsdrxt 0 183152 754445 754406 2025-07-09T03:14:42Z BuddhikaW88 37808 [[ප්‍රවර්ගය:පේරු]] එක් කරන ලදී. [[විකිපීඩියා:HOTCAT|HotCat]] භාවිතයෙන් 754445 wikitext text/x-wiki [[ගොනුව:Peru - Puno Department (locator map).svg|thumb|සිතියම]] '''පූනෝ''' ({{IPA|es|ˈpuno}} ) යනු ගිනිකොනදිග [[පේරු]] හි පිහිටි දෙපාර්තමේන්තුවක් සහ කලාපයකි . එය කුස්කෝ, මැඩ්රේ ඩි ඩියෝස්, උකයාලි සහ ලොරෙටෝ වලින් පසු පේරු හි පස්වන විශාලතම දෙපාර්තමේන්තුව වේ. එය නැගෙනහිරින් [[බොලිවියාව|බොලිවියාවෙන්]], උතුරින් මැඩ්‍රේ ඩි ඩියෝස්, බටහිරින් කුස්කෝ සහ අරෙක්විපා, නිරිත දෙසින් මොකෙගුවා සහ දකුණින් ටක්නා යන දෙපාර්තමේන්තු වලින් මායිම් වේ. එහි අගනුවර වන්නේ ඇල්ටිප්ලානෝ නොහොත් උස් සියෙරා ලෙස හැඳින්වෙන භූගෝලීය කලාපයේ [[ටිටිකාකා විල|ටිටිකාකා]] විලෙහි පිහිටා ඇති පූනෝ නගරයයි. පූනෝ යනු ටියුවානාකෝස් (ක්‍රි.ව. 800 – ක්‍රි.ව. 1200) හි භූමි ප්‍රදේශය වූ අතර, ඔවුන් අද පේරු සහ බොලිවියාව ලෙස හඳුන්වන ප්‍රදේශයේ ස්ථාපිත වූ අයිමාරා ජනයාගේ ඉහළම සංස්කෘතික ප්‍රකාශනය විය. පහළොස්වන සියවසේදී ඉන්කාවරුන් මෙම ඉඩම් අත්පත් කරගත් අතර, එහි දියුණු වූ පතල් කර්මාන්තයෙන් ආකර්ෂණය වූ ස්පාඤ්ඤ ජාතිකයන් මුළු ප්‍රදේශය පුරාම වැදගත් යටත් විජිත උරුමයක් ඉතිරි කළහ. == භූගෝලය == පූනෝ දෙපාර්තමේන්තුව කොලාඕ සානුවේ පිහිටා ඇත. ලොව උසම යාත්‍රා කළ හැකි විල [[ටිටිකාකා විල|වන ටිටිකාකා විලෙහි]] බටහිර කොටස දෙපාර්තමේන්තුවේ පිහිටා ඇත. කලාපයේ භූමි ප්‍රමාණයෙන් 70% ක් ඇන්ඩියන් කඳුකරය විසින් අත්පත් කරගෙන ඇති අතර ඉතිරි කොටස [[ඇමසෝන් වැසි වනාන්තරය|ඇමසන් වැසි වනාන්තරයෙන්]] වැසී ඇත. මෙම විලෙහි දූපත් රාශියක් අඩංගු වන අතර, එහි වැසියන් ඔවුන්ගේ මුතුන් මිත්තන්ගේ සිරිත් විරිත් හා සම්ප්‍රදායන් අනුව දිගටම ජීවත් වෙති. යුරෝස් මෙයට උදාහරණයක්; මෙම ජන කණ්ඩායම ජීවත් වන්නේ ටොටෝරා බටවලින් සම්පූර්ණයෙන්ම කෘතිමව සාදන ලද "පාවෙන දූපත්" වල වන අතර, ඔවුන් ටොටෝරා බටවලින් සාදන ලද ඔවුන්ගේ සාම්ප්‍රදායික බෝට්ටු වල ගමන් කරති. ටකීල්, සුවාසි සහ අමන්තානි ඔවුන්ගේ පදිංචිකරුවන්ට දැක්වූ කරුණාව, රෙදි විවීමේ ඔවුන්ගේ මුතුන් මිත්තන්ගේ කුසලතාව, ඔවුන්ගේ පූර්ව-කොලොම්බියානු ඉදිකිරීම් සහ සුන්දර ග්‍රාමීය ප්‍රදේශ සඳහා ප්‍රසිද්ධය. ටිටිකාකා ජාතික රක්ෂිතය (හෙක්ටයාර 36,180) ටොටෝරා බට සහ විවිධ ශාක හා සත්ව විශේෂවල පුළුල් පරාසයක් ආරක්ෂා කරයි. දේශගුණය සීතල හා වියලි වන අතර, මාස හතරක වැසි සමයක් පවතී. අනෙක් අතට, වැසි වනාන්තරයේ දේශගුණය උණුසුම් ය. ජල සම්පත් ටිටිකාකා විලෙන්, කලපු 50 කින් සහ ගංගා 300 කට වැඩි ගණනකින් ලබා ගනී. භූගත ජලයේ ද වැදගත් විභවයක් පවතී. [[ප්‍රවර්ගය:Coordinates on Wikidata]] [[ප්‍රවර්ගය:Pages using gadget WikiMiniAtlas]] [[ප්‍රවර්ගය:පේරු]] 6t8a8b5j1byhnd8hn65i2zc9qfqq10g 754450 754445 2025-07-09T03:16:15Z BuddhikaW88 37808 [[ප්‍රවර්ගය:පේරු හි පරිපාලන කලාප]] එක් කරන ලදී. [[විකිපීඩියා:HOTCAT|HotCat]] භාවිතයෙන් 754450 wikitext text/x-wiki [[ගොනුව:Peru - Puno Department (locator map).svg|thumb|සිතියම]] '''පූනෝ''' ({{IPA|es|ˈpuno}} ) යනු ගිනිකොනදිග [[පේරු]] හි පිහිටි දෙපාර්තමේන්තුවක් සහ කලාපයකි . එය කුස්කෝ, මැඩ්රේ ඩි ඩියෝස්, උකයාලි සහ ලොරෙටෝ වලින් පසු පේරු හි පස්වන විශාලතම දෙපාර්තමේන්තුව වේ. එය නැගෙනහිරින් [[බොලිවියාව|බොලිවියාවෙන්]], උතුරින් මැඩ්‍රේ ඩි ඩියෝස්, බටහිරින් කුස්කෝ සහ අරෙක්විපා, නිරිත දෙසින් මොකෙගුවා සහ දකුණින් ටක්නා යන දෙපාර්තමේන්තු වලින් මායිම් වේ. එහි අගනුවර වන්නේ ඇල්ටිප්ලානෝ නොහොත් උස් සියෙරා ලෙස හැඳින්වෙන භූගෝලීය කලාපයේ [[ටිටිකාකා විල|ටිටිකාකා]] විලෙහි පිහිටා ඇති පූනෝ නගරයයි. පූනෝ යනු ටියුවානාකෝස් (ක්‍රි.ව. 800 – ක්‍රි.ව. 1200) හි භූමි ප්‍රදේශය වූ අතර, ඔවුන් අද පේරු සහ බොලිවියාව ලෙස හඳුන්වන ප්‍රදේශයේ ස්ථාපිත වූ අයිමාරා ජනයාගේ ඉහළම සංස්කෘතික ප්‍රකාශනය විය. පහළොස්වන සියවසේදී ඉන්කාවරුන් මෙම ඉඩම් අත්පත් කරගත් අතර, එහි දියුණු වූ පතල් කර්මාන්තයෙන් ආකර්ෂණය වූ ස්පාඤ්ඤ ජාතිකයන් මුළු ප්‍රදේශය පුරාම වැදගත් යටත් විජිත උරුමයක් ඉතිරි කළහ. == භූගෝලය == පූනෝ දෙපාර්තමේන්තුව කොලාඕ සානුවේ පිහිටා ඇත. ලොව උසම යාත්‍රා කළ හැකි විල [[ටිටිකාකා විල|වන ටිටිකාකා විලෙහි]] බටහිර කොටස දෙපාර්තමේන්තුවේ පිහිටා ඇත. කලාපයේ භූමි ප්‍රමාණයෙන් 70% ක් ඇන්ඩියන් කඳුකරය විසින් අත්පත් කරගෙන ඇති අතර ඉතිරි කොටස [[ඇමසෝන් වැසි වනාන්තරය|ඇමසන් වැසි වනාන්තරයෙන්]] වැසී ඇත. මෙම විලෙහි දූපත් රාශියක් අඩංගු වන අතර, එහි වැසියන් ඔවුන්ගේ මුතුන් මිත්තන්ගේ සිරිත් විරිත් හා සම්ප්‍රදායන් අනුව දිගටම ජීවත් වෙති. යුරෝස් මෙයට උදාහරණයක්; මෙම ජන කණ්ඩායම ජීවත් වන්නේ ටොටෝරා බටවලින් සම්පූර්ණයෙන්ම කෘතිමව සාදන ලද "පාවෙන දූපත්" වල වන අතර, ඔවුන් ටොටෝරා බටවලින් සාදන ලද ඔවුන්ගේ සාම්ප්‍රදායික බෝට්ටු වල ගමන් කරති. ටකීල්, සුවාසි සහ අමන්තානි ඔවුන්ගේ පදිංචිකරුවන්ට දැක්වූ කරුණාව, රෙදි විවීමේ ඔවුන්ගේ මුතුන් මිත්තන්ගේ කුසලතාව, ඔවුන්ගේ පූර්ව-කොලොම්බියානු ඉදිකිරීම් සහ සුන්දර ග්‍රාමීය ප්‍රදේශ සඳහා ප්‍රසිද්ධය. ටිටිකාකා ජාතික රක්ෂිතය (හෙක්ටයාර 36,180) ටොටෝරා බට සහ විවිධ ශාක හා සත්ව විශේෂවල පුළුල් පරාසයක් ආරක්ෂා කරයි. දේශගුණය සීතල හා වියලි වන අතර, මාස හතරක වැසි සමයක් පවතී. අනෙක් අතට, වැසි වනාන්තරයේ දේශගුණය උණුසුම් ය. ජල සම්පත් ටිටිකාකා විලෙන්, කලපු 50 කින් සහ ගංගා 300 කට වැඩි ගණනකින් ලබා ගනී. භූගත ජලයේ ද වැදගත් විභවයක් පවතී. [[ප්‍රවර්ගය:Coordinates on Wikidata]] [[ප්‍රවර්ගය:Pages using gadget WikiMiniAtlas]] [[ප්‍රවර්ගය:පේරු]] [[ප්‍රවර්ගය:පේරු හි පරිපාලන කලාප]] k79eb0ni9wkvgrj0gs1ao5at7b46n3b 0 183153 754446 754407 2025-07-09T03:14:45Z BuddhikaW88 37808 [[ප්‍රවර්ගය:පේරු]] එක් කරන ලදී. [[විකිපීඩියා:HOTCAT|HotCat]] භාවිතයෙන් 754446 wikitext text/x-wiki [[ගොනුව:Peru - Moquegua Department (locator map).svg|thumb|සිතියම]] '''මොකෙගුවා''' ({{IPA|es|moˈkeɣwa|-|ES-pe - Moquegua.ogg}} ) යනු දකුණු [[පේරු]] හි වෙරළ තීරයේ සිට උස්බිම් දක්වා විහිදෙන දෙපාර්තමේන්තුවක් සහ කලාපයකි . එහි අගනුවර වන්නේ මොකෙගුවා නගරය වන අතර එය දළ දේශීය නිෂ්පාදිතයේ සහ ජාතික අධ්‍යාපනයේ ඉහළ අනුපාත සඳහා ප්‍රධාන පේරු නගර අතර වේ. == භූගෝලය == දෙපාර්තමේන්තුවේ [[ගිනි කඳු]] සහ එහි භූ රූප විද්‍යාව එහි භූගෝල විද්‍යාව කැපී පෙනේ. එය සෑදී ඇත්තේ වඩාත් ධාරානිපාත වෙරළබඩ ගංගාවලින් එකක් වන ටැම්බෝ ගඟේ උඩුගං බලා කොටසෙනි, එය ගැඹුරු නිම්න සාදයි, ඒවා අංශ තුනකට බෙදිය හැකිය, පළමුවැන්න වයඹ දෙසින් පිහිටා ඇති අතර එය පුකිනා-ලා කැපිලා අංශය සාදයි. මේවා පාෂාණවලින් වට වූ සැබෑ ක්ෂේම භූමියකි; ශුෂ්ක කඳු බෑවුම් සහ උද්‍යාන වගාව කළ හැකි සමහර ටෙරස්. හොඳ දේශගුණයක් සහ පොහොසත් පසක් නිසා උසස් තත්ත්වයේ ඇල්ෆල්ෆා මෙන්ම පලතුරු, විශේෂයෙන් මිදි මෙහි නිෂ්පාදනය කෙරේ. දෙවන අංශය වන්නේ දෙපාර්තමේන්තුවේ වඩාත්ම ජනාකීර්ණ හා සාරවත් පසක් වන ඔමේට් නිම්නයයි. පේරුහි වඩාත් ක්‍රියාකාරී ගිනි කන්ද වන උබිනස් ගිනි කන්ද පිහිටා ඇත්තේ ඒ අසල ය. කඳු බෑවුම්වල භූමිය සාරවත් වන අතර එහි උස්බිම් පාළු වී හා වඳ වී ගොස් ඇත. ටැම්බෝ ගඟේ දකුණු කොටසේ කරුමාස් නගරය පිහිටා ඇති අතර එය පුකිනා සහ ඔමේට් සමඟ මෙම භූගෝලීය වශයෙන් වැදගත් මධ්‍යස්ථාන වේ. [[Moquegua River|මොකෙගුවා ගඟ]] කෙටි කාලීන එකක් වන අතර එය එහි අතු ගංගා වන [[Torata River|ටොරාටා]], [[Huaracane River|හුවාරකේන්]] සහ [[Tumilaca River|ටුමිලකා]] ගංගා මගින් සෑදී ඇත. [[Regional capital|කලාපීය අගනුවර]] හරහා ගිය පසු, එය ඔස්මාරේ නම් කැනියනයකට ගැඹුරට හාරයි.{{තහවුරු​ කරන්න|date=January 2023}}<sup class="noprint Inline-Template Template-Fact" style="white-space:nowrap;">&#x5B; ''[[විකිපීඩියා:තහවුරු කිරීමක් අවශ්‍යයි|<span title="This claim needs references to reliable sources. (January 2023)">උපුටා දැක්වීම අවශ්‍යයි</span>]]'' &#x5D;</sup> === සීමා මායිම් === මොකෙගුවා දෙපාර්තමේන්තුව උතුරින් අරෙක්විපා කලාපයෙන්, නැගෙනහිරින් පූනෝ කලාපයෙන්, දකුණින් ටක්නා කලාපයෙන් සහ බටහිරින් පැසිෆික් සාගරයෙන් මායිම් වී ඇත.{{තහවුරු​ කරන්න|date=January 2023}}<sup class="noprint Inline-Template Template-Fact" style="white-space:nowrap;">&#x5B; ''[[විකිපීඩියා:තහවුරු කිරීමක් අවශ්‍යයි|<span title="This claim needs references to reliable sources. (January 2023)">උපුටා දැක්වීම අවශ්‍යයි</span>]]'' &#x5D;</sup> [[ප්‍රවර්ගය:Coordinates on Wikidata]] [[ප්‍රවර්ගය:Pages using gadget WikiMiniAtlas]] [[ප්‍රවර්ගය:පේරු]] 9gzvt73jwh86n1x9x3jia15dxnjpqii 754451 754446 2025-07-09T03:16:20Z BuddhikaW88 37808 [[ප්‍රවර්ගය:පේරු හි පරිපාලන කලාප]] එක් කරන ලදී. [[විකිපීඩියා:HOTCAT|HotCat]] භාවිතයෙන් 754451 wikitext text/x-wiki [[ගොනුව:Peru - Moquegua Department (locator map).svg|thumb|සිතියම]] '''මොකෙගුවා''' ({{IPA|es|moˈkeɣwa|-|ES-pe - Moquegua.ogg}} ) යනු දකුණු [[පේරු]] හි වෙරළ තීරයේ සිට උස්බිම් දක්වා විහිදෙන දෙපාර්තමේන්තුවක් සහ කලාපයකි . එහි අගනුවර වන්නේ මොකෙගුවා නගරය වන අතර එය දළ දේශීය නිෂ්පාදිතයේ සහ ජාතික අධ්‍යාපනයේ ඉහළ අනුපාත සඳහා ප්‍රධාන පේරු නගර අතර වේ. == භූගෝලය == දෙපාර්තමේන්තුවේ [[ගිනි කඳු]] සහ එහි භූ රූප විද්‍යාව එහි භූගෝල විද්‍යාව කැපී පෙනේ. එය සෑදී ඇත්තේ වඩාත් ධාරානිපාත වෙරළබඩ ගංගාවලින් එකක් වන ටැම්බෝ ගඟේ උඩුගං බලා කොටසෙනි, එය ගැඹුරු නිම්න සාදයි, ඒවා අංශ තුනකට බෙදිය හැකිය, පළමුවැන්න වයඹ දෙසින් පිහිටා ඇති අතර එය පුකිනා-ලා කැපිලා අංශය සාදයි. මේවා පාෂාණවලින් වට වූ සැබෑ ක්ෂේම භූමියකි; ශුෂ්ක කඳු බෑවුම් සහ උද්‍යාන වගාව කළ හැකි සමහර ටෙරස්. හොඳ දේශගුණයක් සහ පොහොසත් පසක් නිසා උසස් තත්ත්වයේ ඇල්ෆල්ෆා මෙන්ම පලතුරු, විශේෂයෙන් මිදි මෙහි නිෂ්පාදනය කෙරේ. දෙවන අංශය වන්නේ දෙපාර්තමේන්තුවේ වඩාත්ම ජනාකීර්ණ හා සාරවත් පසක් වන ඔමේට් නිම්නයයි. පේරුහි වඩාත් ක්‍රියාකාරී ගිනි කන්ද වන උබිනස් ගිනි කන්ද පිහිටා ඇත්තේ ඒ අසල ය. කඳු බෑවුම්වල භූමිය සාරවත් වන අතර එහි උස්බිම් පාළු වී හා වඳ වී ගොස් ඇත. ටැම්බෝ ගඟේ දකුණු කොටසේ කරුමාස් නගරය පිහිටා ඇති අතර එය පුකිනා සහ ඔමේට් සමඟ මෙම භූගෝලීය වශයෙන් වැදගත් මධ්‍යස්ථාන වේ. [[Moquegua River|මොකෙගුවා ගඟ]] කෙටි කාලීන එකක් වන අතර එය එහි අතු ගංගා වන [[Torata River|ටොරාටා]], [[Huaracane River|හුවාරකේන්]] සහ [[Tumilaca River|ටුමිලකා]] ගංගා මගින් සෑදී ඇත. [[Regional capital|කලාපීය අගනුවර]] හරහා ගිය පසු, එය ඔස්මාරේ නම් කැනියනයකට ගැඹුරට හාරයි.{{තහවුරු​ කරන්න|date=January 2023}}<sup class="noprint Inline-Template Template-Fact" style="white-space:nowrap;">&#x5B; ''[[විකිපීඩියා:තහවුරු කිරීමක් අවශ්‍යයි|<span title="This claim needs references to reliable sources. (January 2023)">උපුටා දැක්වීම අවශ්‍යයි</span>]]'' &#x5D;</sup> === සීමා මායිම් === මොකෙගුවා දෙපාර්තමේන්තුව උතුරින් අරෙක්විපා කලාපයෙන්, නැගෙනහිරින් පූනෝ කලාපයෙන්, දකුණින් ටක්නා කලාපයෙන් සහ බටහිරින් පැසිෆික් සාගරයෙන් මායිම් වී ඇත.{{තහවුරු​ කරන්න|date=January 2023}}<sup class="noprint Inline-Template Template-Fact" style="white-space:nowrap;">&#x5B; ''[[විකිපීඩියා:තහවුරු කිරීමක් අවශ්‍යයි|<span title="This claim needs references to reliable sources. (January 2023)">උපුටා දැක්වීම අවශ්‍යයි</span>]]'' &#x5D;</sup> [[ප්‍රවර්ගය:Coordinates on Wikidata]] [[ප්‍රවර්ගය:Pages using gadget WikiMiniAtlas]] [[ප්‍රවර්ගය:පේරු]] [[ප්‍රවර්ගය:පේරු හි පරිපාලන කලාප]] hvs3nd1gygj1z9zv04tgmg0kjugjxfu 0 183156 754414 2025-07-08T13:54:20Z Shwetha 6574 නව ලිපිය 754414 wikitext text/x-wiki '''අධ්‍යයනාංශයක්''' යනු, කිසියම් [[ශාස්ත්‍රීය ශික්ෂණය| ශාස්ත්‍රීය ශික්ෂණයක්]] සඳහා කැපවූ [[විශ්වවිද්‍යාලයය|විශ්වවිද්‍යාලයයක]] හෝ [[විද්‍යාලයය|විද්‍යාලයයක]] හෝ [[පීඨය (කොට්ඨාශය)|පීඨයක]] කොට්ඨාශයකි. dr5kk3c8015b7p6pzglfxtmug29cs7j 754415 754414 2025-07-08T14:11:12Z Shwetha 6574 සංස්කරණය 754415 wikitext text/x-wiki '''අධ්‍යයනාංශයක්''' යනු, කිසියම් [[ශාස්ත්‍රීය ශික්ෂණය| ශාස්ත්‍රීය ශික්ෂණයක්]] සඳහා කැපවූ [[විශ්වවිද්‍යාලයය|විශ්වවිද්‍යාලයයක]] හෝ [[විද්‍යාලයය|විද්‍යාලයයක]] හෝ [[පීඨය (කොට්ඨාශය)|පීඨයක]] කොට්ඨාශයකි.[[එක්සත් රාජධානිය|එක්සත් රාජධානියෙහි]] සහ අනෙකුත් [[පොදු රාජ්‍ය මණ්ඩලය|පොදු රාජ්‍ය මණ්ඩලයීය]] රටවල, විශ්වවිද්‍යාලයයන් විසින් [[පීඨය (කොට්ඨාශය)|පීඨය]] යන වචනය භාවිතා කිරීමෙහි ප්‍රවණතාවයක් ඇත; මෙම පීඨයන් සාමාන්‍යයෙන් වුවත් සැමවිටම නොව තවදුරටත් ශාස්ත්‍රාල හෝ අධ්‍යයනාංශ හෝ වෙතට බෙදනු ලැබෙයි. c5lta0waowproa1kuatrygl0s84wn6a 754432 754415 2025-07-08T23:40:22Z Shwetha 6574 සංස්කරණය 754432 wikitext text/x-wiki '''අධ්‍යයනාංශයක්''' යනු, [[විශ්වවිද්‍යාලයය|විශ්වවිද්‍යාලයයක]] හෝ [[විද්‍යාලයය|විද්‍යාලයයක]] හෝ [[පීඨය (කොට්ඨාශය)|පීඨයක්]] තුල කිසියම් [[ශාස්ත්‍රීය ශික්ෂණය| ශාස්ත්‍රීය ශික්ෂණයක්]] සඳහා කැපවූ කොට්ඨාශයකි.[[එක්සත් රාජධානිය|එක්සත් රාජධානියෙහි]] සහ අනෙකුත් [[පොදු රාජ්‍ය මණ්ඩලය|පොදු රාජ්‍ය මණ්ඩලයීය]] රටවල, විශ්වවිද්‍යාලයයන් විසින් [[පීඨය (කොට්ඨාශය)|පීඨය]] යන වචනය භාවිතා කිරීමෙහි ප්‍රවණතාවයක් ඇත; මෙම පීඨයන් සාමාන්‍යයෙන් වුවත් සැමවිටම නොව තවදුරටත් ශාස්ත්‍රාල හෝ අධ්‍යයනාංශ හෝ වෙතට බෙදනු ලැබෙයි. acunjwx7fva61o0ca731i3p6mvdubwt 0 183157 754417 2025-07-08T15:10:49Z Shwetha 6574 නව ලිපිය 754417 wikitext text/x-wiki '''ප්‍රජා කොට්ඨාශයක්''' ({{Langx|fr|département}}, {{Langx|es|[[departamento]]}}) යනු, බොහෝ රටවල් තුල, [[පරිපාලන කොට්ඨාශය |පරිපාලනමය]] හෝ දේශපාලනමය කොට්ඨාසයක් හැඳින්වීමට භාවිතා කරන පදයකි. [[ඇමරිකාවන්]] තුල රටවල් නවයයක සහ [[අප්‍රිකාව]] තුල රටවල් දෙකක වශයෙන් රටවල් 11ක් තුල, ප්‍රජා කොට්ඨාශ යනු පළමුවන-මට්ටමෙහි කොට්ඨාශ වෙති. මෙයට අමතරව රටවල් 10ක් විසින් ප්‍රජා කොට්ඨාශ භාවිතා කරන්නේ දෙවන-මට්ටමෙහි කොට්ඨාශ ලෙසින් වන අතර, මෙම රටවල් 10 අතර රටවල් අටක් අප්‍රිකාවෙහිද, එක් රටක් බැගින් ඇමරිකාවන්හි සහ [[යුරෝපය|යුරෝපයෙහි]] වෙති.<ref name="Law2015">{{උපන්‍යාස පොත |author=ග්විලිම් ලෝ |title=ඇඩ්මිනිස්ට්‍රේටිව් සබ්ඩිවිෂන්ස් ඔෆ් කන්ට්‍රීස්: අ කම්ප්‍රිහෙන්සිව් වර්ල්ඩ් රෙෆරන්ස්, 1900 තෘෘ 1998| url =https://books.google.com/books?id=nXCeCQAAQBAJ|date=20 මැයි 2015|publisher=මැක්ෆාලන්ඩ්|isbn=978-1-4766-0447-3}}</ref> iy1gdd9im65rcaifhsz7o6xt4ui1wl5 754431 754417 2025-07-08T23:36:25Z Shwetha 6574 සංස්කරණය 754431 wikitext text/x-wiki [[ගොනුව:Map of country subdivisions (departments).svg|thumb|300px|පරිපාලනමය කොට්ඨාශ ලෙසින් ප්‍රජා කොට්ඨාශ භාවිතා කරන ලෝකයෙහි රටවල් දැක්වෙන සිතියමක්.{{legend|#346733|පළමු මට්ටම ලෙසින් }} {{legend|#73aa73|දෙවන මට්ටම ලෙසින් }}]] '''ප්‍රජා කොට්ඨාශයක්''' ({{Langx|fr|département}}, {{Langx|es|[[departamento]]}}) යනු, බොහෝ රටවල් තුල, [[පරිපාලන කොට්ඨාශය |පරිපාලනමය]] හෝ දේශපාලනමය කොට්ඨාසයක් හැඳින්වීමට භාවිතා කරන පදයකි. [[ඇමරිකාවන්]] තුල රටවල් නවයයක සහ [[අප්‍රිකාව]] තුල රටවල් දෙකක වශයෙන් රටවල් 11ක් තුල, ප්‍රජා කොට්ඨාශ යනු පළමුවන-මට්ටමෙහි කොට්ඨාශ වෙති. මෙයට අමතරව රටවල් 10ක් විසින් ප්‍රජා කොට්ඨාශ භාවිතා කරන්නේ දෙවන-මට්ටමෙහි කොට්ඨාශ ලෙසින් වන අතර, මෙම රටවල් 10 අතර රටවල් අටක් අප්‍රිකාවෙහිද, එක් රටක් බැගින් ඇමරිකාවන්හි සහ [[යුරෝපය|යුරෝපයෙහි]] වෙති.<ref name="Law2015">{{උපන්‍යාස පොත |author=ග්විලිම් ලෝ |title=ඇඩ්මිනිස්ට්‍රේටිව් සබ්ඩිවිෂන්ස් ඔෆ් කන්ට්‍රීස්: අ කම්ප්‍රිහෙන්සිව් වර්ල්ඩ් රෙෆරන්ස්, 1900 තෘෘ 1998| url =https://books.google.com/books?id=nXCeCQAAQBAJ|date=20 මැයි 2015|publisher=මැක්ෆාලන්ඩ්|isbn=978-1-4766-0447-3}}</ref> 3t0cgaop2uizqtstd08kb02yyeei3ld 0 183158 754434 2025-07-09T02:54:46Z BuddhikaW88 37808 Created by translating the page "[[:en:Special:Redirect/revision/1280506343|Department of Ica]]" 754434 wikitext text/x-wiki '''ඉකා''' ({{IPA|es|ˈika}} ; {{Langx|qu|Ika}} ) යනු [[පේරු]] හි දෙපාර්තමේන්තුවක් සහ කලාපයකි. එය බටහිරින් [[ශාන්තිකර සාගරය|පැසිෆික් සාගරයටත්]] ; උතුරින් ලීමා කලාපයටත් ; නැගෙනහිරින් හුවාන්කාවෙලිකා සහ අයකුචෝ කලාපවලටත්; දකුණින් [[අරෙක්විපා දෙපාර්තමේන්තුව, පේරු|අරෙක්විපා කලාපයටත්]] මායිම් වේ. එහි අගනුවර ඉකා නගරයයි.ස ඩ්ස ඩ්සඩ් අස්ඩ් අස්ඩ්ස ඩ්සඩ් ස ඩ්ස ඩ්ස ඩ්ස ඩ්සඩ් ස ඩ්ස ඩ්ස ඩ්ස ඩ්සඩ් ඩ්ව්ස්ඩ් ග්ෆ්ස්ඩ් == භූගෝලය == ඉකා දෙපාර්තමේන්තුවට විශිෂ්ට භූගෝලීය පිහිටීමක් ඇත. ඇන්ඩියන් කෝඩිලෙරා රට අභ්‍යන්තරයට නැඟී එන බැවින්, වෙරළබඩ තැනිතලා ලෙසද හඳුන්වන තැනිතලා වලින් සෑදී ඇති දකුණු වෙරළ තීරයේ එකම කලාපය එයයි. පැරකාස් අර්ධද්වීපයේ වැඩි කොටසක් සෑදෙන මුහුද දෙසට ගමන් කරන කඳු වැටි සෑදීම සමහර [[භූවේදය|භූ විද්‍යාත්මක]] නැමීම් තීරණය කර ඇත. දකුණු කොටසේ පිහිටා ඇති සමහර හුදකලා සංයුති මගින් [[ශාන්තිකර සාගරය|පැසිෆික්]] වෙරළ තීරයේ විශාලතම [[යකඩ]] නිධි සහිත මාර්කෝනා සංකීර්ණය නිර්මාණය විය.{{තහවුරු​ කරන්න|date=January 2023}}<sup class="noprint Inline-Template Template-Fact" style="white-space:nowrap;">&#x5B; ''[[විකිපීඩියා:තහවුරු කිරීමක් අවශ්‍යයි|<span title="This claim needs references to reliable sources. (January 2023)">උපුටා දැක්වීම අවශ්‍යයි</span>]]'' &#x5D;</sup> ඉකාහි වින්‍යාසය එහි විශාල හා අද්විතීය ගංගා ජල පෝෂක ප්‍රදේශ දෙක වන [[Rio Pasco|පැස්කෝ]] සහ ඉකා ගංගාවල භූ රූප විද්‍යාව නිසාය. එසේම, එහි [[Rio Grande (Peru)|රියෝ ග්‍රෑන්ඩ්]] නමින් ජල මාර්ගයක් ඇත, නමුත් එහි ජලය සාගරයට ළඟා නොවේ. පැල්පා, නාස්කා සහ ඉන්ජෙනියෝ පළාත්වල වාරිමාර්ග හා කෘෂිකර්මාන්තය සඳහා සමහර ජලය හරවා යවනු ලැබේ; වැලි සහ වියළි ඉඩම් එහි සීමිත සම්පත් අවශෝෂණය කරන බැවින් රියෝ ග්‍රෑන්ඩ් හි අවසාන ගංඟා පතුල වියළි ය. ඉකාහි ''[[Lancha Pampas|ලන්චා පම්පාස්]]'' වැනි පුළුල් [[කාන්තාර]] තිබේ. ''පොසෝ සැන්ටෝ'' සහ ''විලාකුරි'' පැම්පා යනු අතිශයින් උණුසුම් ප්‍රදේශ වේ. ''පැරකාස්'' ලෙස හඳුන්වන ශක්තිමත් සහ නොනවතින සුළං පවතින අතර එමඟින් විශාල වැලි කුණාටු ඇති වේ.{{තහවුරු​ කරන්න|date=January 2023}}<sup class="noprint Inline-Template Template-Fact" style="white-space:nowrap;">&#x5B; ''[[විකිපීඩියා:තහවුරු කිරීමක් අවශ්‍යයි|<span title="This claim needs references to reliable sources. (January 2023)">උපුටා දැක්වීම අවශ්‍යයි</span>]]'' &#x5D;</sup> [[ප්‍රවර්ගය:Pages using gadget WikiMiniAtlas]] fqoz4xkc11fnrlb9q9ix7d3qongd1yv 754443 754434 2025-07-09T03:13:09Z BuddhikaW88 37808 754443 wikitext text/x-wiki [[ගොනුව:Peru - Ica Department (locator map).svg|thumb|සිතියම]] '''ඉකා''' ({{IPA|es|ˈika}} ; {{Langx|qu|Ika}} ) යනු [[පේරු]] හි දෙපාර්තමේන්තුවක් සහ කලාපයකි. එය බටහිරින් [[ශාන්තිකර සාගරය|පැසිෆික් සාගරයටත්]] ; උතුරින් ලීමා කලාපයටත් ; නැගෙනහිරින් හුවාන්කාවෙලිකා සහ අයකුචෝ කලාපවලටත්; දකුණින් [[අරෙක්විපා දෙපාර්තමේන්තුව, පේරු|අරෙක්විපා කලාපයටත්]] මායිම් වේ. එහි අගනුවර ඉකා නගරයයි. == භූගෝලය == ඉකා දෙපාර්තමේන්තුවට විශිෂ්ට භූගෝලීය පිහිටීමක් ඇත. ඇන්ඩියන් කෝඩිලෙරා රට අභ්‍යන්තරයට නැඟී එන බැවින්, වෙරළබඩ තැනිතලා ලෙසද හඳුන්වන තැනිතලා වලින් සෑදී ඇති දකුණු වෙරළ තීරයේ එකම කලාපය එයයි. පැරකාස් අර්ධද්වීපයේ වැඩි කොටසක් සෑදෙන මුහුද දෙසට ගමන් කරන කඳු වැටි සෑදීම සමහර [[භූවේදය|භූ විද්‍යාත්මක]] නැමීම් තීරණය කර ඇත. දකුණු කොටසේ පිහිටා ඇති සමහර හුදකලා සංයුති මගින් [[ශාන්තිකර සාගරය|පැසිෆික්]] වෙරළ තීරයේ විශාලතම [[යකඩ]] නිධි සහිත මාර්කෝනා සංකීර්ණය නිර්මාණය විය.{{තහවුරු​ කරන්න|date=January 2023}}<sup class="noprint Inline-Template Template-Fact" style="white-space:nowrap;">&#x5B; ''[[විකිපීඩියා:තහවුරු කිරීමක් අවශ්‍යයි|<span title="This claim needs references to reliable sources. (January 2023)">උපුටා දැක්වීම අවශ්‍යයි</span>]]'' &#x5D;</sup> ඉකාහි වින්‍යාසය එහි විශාල හා අද්විතීය ගංගා ජල පෝෂක ප්‍රදේශ දෙක වන [[Rio Pasco|පැස්කෝ]] සහ ඉකා ගංගාවල භූ රූප විද්‍යාව නිසාය. එසේම, එහි [[Rio Grande (Peru)|රියෝ ග්‍රෑන්ඩ්]] නමින් ජල මාර්ගයක් ඇත, නමුත් එහි ජලය සාගරයට ළඟා නොවේ. පැල්පා, නාස්කා සහ ඉන්ජෙනියෝ පළාත්වල වාරිමාර්ග හා කෘෂිකර්මාන්තය සඳහා සමහර ජලය හරවා යවනු ලැබේ; වැලි සහ වියළි ඉඩම් එහි සීමිත සම්පත් අවශෝෂණය කරන බැවින් රියෝ ග්‍රෑන්ඩ් හි අවසාන ගංඟා පතුල වියළි ය. ඉකාහි ''[[Lancha Pampas|ලන්චා පම්පාස්]]'' වැනි පුළුල් [[කාන්තාර]] තිබේ. ''පොසෝ සැන්ටෝ'' සහ ''විලාකුරි'' පැම්පා යනු අතිශයින් උණුසුම් ප්‍රදේශ වේ. ''පැරකාස්'' ලෙස හඳුන්වන ශක්තිමත් සහ නොනවතින සුළං පවතින අතර එමඟින් විශාල වැලි කුණාටු ඇති වේ.{{තහවුරු​ කරන්න|date=January 2023}}<sup class="noprint Inline-Template Template-Fact" style="white-space:nowrap;">&#x5B; ''[[විකිපීඩියා:තහවුරු කිරීමක් අවශ්‍යයි|<span title="This claim needs references to reliable sources. (January 2023)">උපුටා දැක්වීම අවශ්‍යයි</span>]]'' &#x5D;</sup> [[ප්‍රවර්ගය:Pages using gadget WikiMiniAtlas]] 7zmjd48mj58qakow8q8mc761iiwybbu 754453 754443 2025-07-09T03:16:35Z BuddhikaW88 37808 [[ප්‍රවර්ගය:පේරු හි පරිපාලන කලාප]] එක් කරන ලදී. [[විකිපීඩියා:HOTCAT|HotCat]] භාවිතයෙන් 754453 wikitext text/x-wiki [[ගොනුව:Peru - Ica Department (locator map).svg|thumb|සිතියම]] '''ඉකා''' ({{IPA|es|ˈika}} ; {{Langx|qu|Ika}} ) යනු [[පේරු]] හි දෙපාර්තමේන්තුවක් සහ කලාපයකි. එය බටහිරින් [[ශාන්තිකර සාගරය|පැසිෆික් සාගරයටත්]] ; උතුරින් ලීමා කලාපයටත් ; නැගෙනහිරින් හුවාන්කාවෙලිකා සහ අයකුචෝ කලාපවලටත්; දකුණින් [[අරෙක්විපා දෙපාර්තමේන්තුව, පේරු|අරෙක්විපා කලාපයටත්]] මායිම් වේ. එහි අගනුවර ඉකා නගරයයි. == භූගෝලය == ඉකා දෙපාර්තමේන්තුවට විශිෂ්ට භූගෝලීය පිහිටීමක් ඇත. ඇන්ඩියන් කෝඩිලෙරා රට අභ්‍යන්තරයට නැඟී එන බැවින්, වෙරළබඩ තැනිතලා ලෙසද හඳුන්වන තැනිතලා වලින් සෑදී ඇති දකුණු වෙරළ තීරයේ එකම කලාපය එයයි. පැරකාස් අර්ධද්වීපයේ වැඩි කොටසක් සෑදෙන මුහුද දෙසට ගමන් කරන කඳු වැටි සෑදීම සමහර [[භූවේදය|භූ විද්‍යාත්මක]] නැමීම් තීරණය කර ඇත. දකුණු කොටසේ පිහිටා ඇති සමහර හුදකලා සංයුති මගින් [[ශාන්තිකර සාගරය|පැසිෆික්]] වෙරළ තීරයේ විශාලතම [[යකඩ]] නිධි සහිත මාර්කෝනා සංකීර්ණය නිර්මාණය විය.{{තහවුරු​ කරන්න|date=January 2023}}<sup class="noprint Inline-Template Template-Fact" style="white-space:nowrap;">&#x5B; ''[[විකිපීඩියා:තහවුරු කිරීමක් අවශ්‍යයි|<span title="This claim needs references to reliable sources. (January 2023)">උපුටා දැක්වීම අවශ්‍යයි</span>]]'' &#x5D;</sup> ඉකාහි වින්‍යාසය එහි විශාල හා අද්විතීය ගංගා ජල පෝෂක ප්‍රදේශ දෙක වන [[Rio Pasco|පැස්කෝ]] සහ ඉකා ගංගාවල භූ රූප විද්‍යාව නිසාය. එසේම, එහි [[Rio Grande (Peru)|රියෝ ග්‍රෑන්ඩ්]] නමින් ජල මාර්ගයක් ඇත, නමුත් එහි ජලය සාගරයට ළඟා නොවේ. පැල්පා, නාස්කා සහ ඉන්ජෙනියෝ පළාත්වල වාරිමාර්ග හා කෘෂිකර්මාන්තය සඳහා සමහර ජලය හරවා යවනු ලැබේ; වැලි සහ වියළි ඉඩම් එහි සීමිත සම්පත් අවශෝෂණය කරන බැවින් රියෝ ග්‍රෑන්ඩ් හි අවසාන ගංඟා පතුල වියළි ය. ඉකාහි ''[[Lancha Pampas|ලන්චා පම්පාස්]]'' වැනි පුළුල් [[කාන්තාර]] තිබේ. ''පොසෝ සැන්ටෝ'' සහ ''විලාකුරි'' පැම්පා යනු අතිශයින් උණුසුම් ප්‍රදේශ වේ. ''පැරකාස්'' ලෙස හඳුන්වන ශක්තිමත් සහ නොනවතින සුළං පවතින අතර එමඟින් විශාල වැලි කුණාටු ඇති වේ.{{තහවුරු​ කරන්න|date=January 2023}}<sup class="noprint Inline-Template Template-Fact" style="white-space:nowrap;">&#x5B; ''[[විකිපීඩියා:තහවුරු කිරීමක් අවශ්‍යයි|<span title="This claim needs references to reliable sources. (January 2023)">උපුටා දැක්වීම අවශ්‍යයි</span>]]'' &#x5D;</sup> [[ප්‍රවර්ගය:Pages using gadget WikiMiniAtlas]] [[ප්‍රවර්ගය:පේරු හි පරිපාලන කලාප]] lordr220kfy2xh6g8r7uoa96qwy9vxy 754458 754453 2025-07-09T03:17:03Z BuddhikaW88 37808 [[ප්‍රවර්ගය:පේරු]] එක් කරන ලදී. [[විකිපීඩියා:HOTCAT|HotCat]] භාවිතයෙන් 754458 wikitext text/x-wiki [[ගොනුව:Peru - Ica Department (locator map).svg|thumb|සිතියම]] '''ඉකා''' ({{IPA|es|ˈika}} ; {{Langx|qu|Ika}} ) යනු [[පේරු]] හි දෙපාර්තමේන්තුවක් සහ කලාපයකි. එය බටහිරින් [[ශාන්තිකර සාගරය|පැසිෆික් සාගරයටත්]] ; උතුරින් ලීමා කලාපයටත් ; නැගෙනහිරින් හුවාන්කාවෙලිකා සහ අයකුචෝ කලාපවලටත්; දකුණින් [[අරෙක්විපා දෙපාර්තමේන්තුව, පේරු|අරෙක්විපා කලාපයටත්]] මායිම් වේ. එහි අගනුවර ඉකා නගරයයි. == භූගෝලය == ඉකා දෙපාර්තමේන්තුවට විශිෂ්ට භූගෝලීය පිහිටීමක් ඇත. ඇන්ඩියන් කෝඩිලෙරා රට අභ්‍යන්තරයට නැඟී එන බැවින්, වෙරළබඩ තැනිතලා ලෙසද හඳුන්වන තැනිතලා වලින් සෑදී ඇති දකුණු වෙරළ තීරයේ එකම කලාපය එයයි. පැරකාස් අර්ධද්වීපයේ වැඩි කොටසක් සෑදෙන මුහුද දෙසට ගමන් කරන කඳු වැටි සෑදීම සමහර [[භූවේදය|භූ විද්‍යාත්මක]] නැමීම් තීරණය කර ඇත. දකුණු කොටසේ පිහිටා ඇති සමහර හුදකලා සංයුති මගින් [[ශාන්තිකර සාගරය|පැසිෆික්]] වෙරළ තීරයේ විශාලතම [[යකඩ]] නිධි සහිත මාර්කෝනා සංකීර්ණය නිර්මාණය විය.{{තහවුරු​ කරන්න|date=January 2023}}<sup class="noprint Inline-Template Template-Fact" style="white-space:nowrap;">&#x5B; ''[[විකිපීඩියා:තහවුරු කිරීමක් අවශ්‍යයි|<span title="This claim needs references to reliable sources. (January 2023)">උපුටා දැක්වීම අවශ්‍යයි</span>]]'' &#x5D;</sup> ඉකාහි වින්‍යාසය එහි විශාල හා අද්විතීය ගංගා ජල පෝෂක ප්‍රදේශ දෙක වන [[Rio Pasco|පැස්කෝ]] සහ ඉකා ගංගාවල භූ රූප විද්‍යාව නිසාය. එසේම, එහි [[Rio Grande (Peru)|රියෝ ග්‍රෑන්ඩ්]] නමින් ජල මාර්ගයක් ඇත, නමුත් එහි ජලය සාගරයට ළඟා නොවේ. පැල්පා, නාස්කා සහ ඉන්ජෙනියෝ පළාත්වල වාරිමාර්ග හා කෘෂිකර්මාන්තය සඳහා සමහර ජලය හරවා යවනු ලැබේ; වැලි සහ වියළි ඉඩම් එහි සීමිත සම්පත් අවශෝෂණය කරන බැවින් රියෝ ග්‍රෑන්ඩ් හි අවසාන ගංඟා පතුල වියළි ය. ඉකාහි ''[[Lancha Pampas|ලන්චා පම්පාස්]]'' වැනි පුළුල් [[කාන්තාර]] තිබේ. ''පොසෝ සැන්ටෝ'' සහ ''විලාකුරි'' පැම්පා යනු අතිශයින් උණුසුම් ප්‍රදේශ වේ. ''පැරකාස්'' ලෙස හඳුන්වන ශක්තිමත් සහ නොනවතින සුළං පවතින අතර එමඟින් විශාල වැලි කුණාටු ඇති වේ.{{තහවුරු​ කරන්න|date=January 2023}}<sup class="noprint Inline-Template Template-Fact" style="white-space:nowrap;">&#x5B; ''[[විකිපීඩියා:තහවුරු කිරීමක් අවශ්‍යයි|<span title="This claim needs references to reliable sources. (January 2023)">උපුටා දැක්වීම අවශ්‍යයි</span>]]'' &#x5D;</sup> [[ප්‍රවර්ගය:Pages using gadget WikiMiniAtlas]] [[ප්‍රවර්ගය:පේරු හි පරිපාලන කලාප]] [[ප්‍රවර්ගය:පේරු]] h4ef53jmnkefvvfg1g1ept8ah6fzdmz 0 183159 754435 2025-07-09T02:54:50Z BuddhikaW88 37808 Created by translating the page "[[:en:Special:Redirect/revision/1293643666|Department of Apurímac]]" 754435 wikitext text/x-wiki '''අපුරිමැක්''' ({{IPA|es|apuˈɾimak}} ) යනු දකුණු-මධ්‍යම [[පේරු]] හි පිහිටි දෙපාර්තමේන්තුවකි . එය නැගෙනහිරින් කුස්කෝ දෙපාර්තමේන්තුවෙන්, බටහිරින් අයකුචෝ දෙපාර්තමේන්තුවෙන් සහ දකුණින් [[අරෙක්විපා දෙපාර්තමේන්තුව, පේරු|අරෙක්විපා]] සහ අයකුචෝ දෙපාර්තමේන්තු වලින් මායිම් වී ඇත. දෙපාර්තමේන්තුවේ නම කෙචුවා භාෂාවෙන් ආරම්භ වී ඇති අතර එහි තේරුම ''"දෙවිවරුන් කතා කරන තැන"'' යන්නයි. එය කලාපයේ බොහෝ කඳු (ඇන්ඩියන් ආගමේ දෙවිවරුන්) එකිනෙකා සමඟ කතා කරන බව පෙනේ.ස ඩ්ස ඩ්සඩ් අස්ඩ් අස්ඩ්ස ඩ්සඩ් ස ඩ්ස ඩ්ස ඩ්ස ඩ්සඩ් ස ඩ්ස ඩ්ස ඩ්ස ඩ්සඩ් ඩ්ව්ස්ඩ් ග්ෆ්ස්ඩ් == දේශපාලන බෙදීම == <imagemap> Image:Provinces_of_the_Apurímac_region_in_Peru.png|thumb|left|Map of the Apurímac region showing its provinces poly 33 93 26 87 22 79 15 77 15 73 13 64 11 57 7 50 7 41 8 37 7 31 11 25 12 16 11 11 13 6 18 1 22 1 28 17 39 22 51 29 62 38 71 45 64 56 69 68 69 72 67 73 62 66 59 70 58 74 52 73 48 73 44 76 45 78 45 86 41 92 33 93 [[Chincheros Province]] poly 116 45 122 42 129 47 142 42 147 45 152 39 161 37 169 42 178 46 185 52 198 61 206 68 234 79 239 87 231 107 224 102 214 104 214 99 199 105 205 111 199 120 185 130 189 134 178 137 175 144 175 148 171 158 162 165 158 170 153 165 145 163 137 159 137 144 137 136 136 125 131 119 125 115 117 104 130 96 134 92 138 92 153 84 148 77 144 71 137 63 130 59 124 55 118 49 113 44 [[Abancay Province]] poly 202 111 198 105 210 98 212 102 223 103 230 109 228 121 231 132 232 142 234 149 236 153 238 157 243 159 246 162 250 167 248 173 242 180 237 179 231 176 226 180 219 181 214 184 209 187 208 187 210 183 205 188 203 192 200 196 197 201 194 203 188 194 184 187 174 190 166 190 160 180 160 170 167 159 172 151 172 142 181 136 187 132 194 121 202 112 198 105 [[Grau Province]] poly 239 88 252 96 259 92 267 96 266 99 275 103 293 136 293 153 293 165 289 174 286 187 278 190 270 200 264 208 255 217 242 217 248 220 241 209 239 194 228 181 243 178 252 170 247 163 239 157 233 143 229 115 [[Cotabambas Province]] poly 116 105 126 116 135 123 136 134 137 147 137 159 129 164 128 170 132 180 125 189 129 196 134 210 143 217 138 222 138 228 133 240 135 246 131 249 130 249 122 254 113 254 97 262 93 260 82 253 73 265 66 275 56 274 49 263 57 240 54 235 61 232 63 218 69 204 79 193 82 193 80 182 77 168 76 159 83 151 81 145 84 135 89 127 95 121 101 112 107 110 113 106 [[Aymaraes Province]] poly 137 161 150 165 154 165 158 176 161 187 166 191 173 191 182 189 191 204 198 205 206 188 212 186 224 181 232 187 238 195 246 197 244 201 242 206 243 214 244 219 240 225 233 227 223 232 224 244 225 257 213 261 210 263 205 257 197 259 191 258 188 253 185 254 179 253 175 258 169 268 163 260 156 255 152 258 146 247 142 248 136 246 138 230 137 225 144 218 136 213 131 197 126 193 132 183 128 170 131 162 [[Antabamba Province]] poly 21 100 34 93 38 94 43 91 42 83 43 73 48 70 58 69 64 69 65 74 71 70 66 58 70 46 85 45 91 49 103 53 111 44 118 48 122 54 133 61 140 68 151 80 143 90 136 91 122 98 116 103 109 109 104 108 96 115 97 120 90 121 85 126 85 133 83 141 82 143 83 151 74 157 76 169 82 189 73 197 65 207 64 221 59 230 58 226 47 218 45 211 52 198 57 187 56 177 48 162 41 149 41 138 33 123 24 105 22 99 [[Andahuaylas Province]] desc none </imagemap>මෙම කලාපය දිස්ත්‍රික්ක 80 කින් සමන්විත ( ''distritos'', ඒකවචනය: ''distrito'' ) පළාත් 7 කට බෙදා ඇත ( ''පළාත්'', ඒකවචනය: ''provincia'' ). වරහන් තුළ අගනගර සහිතව පළාත් වන්නේ: * අබන්කේ ( අබන්කේ ) * අණ්ඩහුයිලස් ( අණ්ඩහුයිලස් ) * අන්තබම්බා ( අන්තබම්බා ) * අයිමාරේස් ( චල්හුවන්කා ) * චින්චෙරෝස් ( චින්චෙරෝස් ) * කොටබම්බාස් ( තම්බෝබම්බා ) * ගෲ ( චුකිබම්බිලා ) [[ප්‍රවර්ගය:Pages using gadget WikiMiniAtlas]] [[ප්‍රවර්ගය:ස්පාඤ්ඤ-භාෂා පෙළ ඇතුළත් ලිපි]] 1ppk86ytwmocmkmtw8ve6xuc71vgy4a 754441 754435 2025-07-09T03:13:03Z BuddhikaW88 37808 754441 wikitext text/x-wiki [[ගොනුව:Peru - Apurímac Department (locator map).svg|thumb|සිතියම]] '''අපුරිමැක්''' ({{IPA|es|apuˈɾimak}} ) යනු දකුණු-මධ්‍යම [[පේරු]] හි පිහිටි දෙපාර්තමේන්තුවකි . එය නැගෙනහිරින් කුස්කෝ දෙපාර්තමේන්තුවෙන්, බටහිරින් අයකුචෝ දෙපාර්තමේන්තුවෙන් සහ දකුණින් [[අරෙක්විපා දෙපාර්තමේන්තුව, පේරු|අරෙක්විපා]] සහ අයකුචෝ දෙපාර්තමේන්තු වලින් මායිම් වී ඇත. දෙපාර්තමේන්තුවේ නම කෙචුවා භාෂාවෙන් ආරම්භ වී ඇති අතර එහි තේරුම ''"දෙවිවරුන් කතා කරන තැන"'' යන්නයි. එය කලාපයේ බොහෝ කඳු (ඇන්ඩියන් ආගමේ දෙවිවරුන්) එකිනෙකා සමඟ කතා කරන බව පෙනේ. == දේශපාලන බෙදීම == <imagemap> Image:Provinces_of_the_Apurímac_region_in_Peru.png|thumb|left|එහි පළාත් පෙන්වන අපුරිමැක් කලාපයේ සිතියම poly 33 93 26 87 22 79 15 77 15 73 13 64 11 57 7 50 7 41 8 37 7 31 11 25 12 16 11 11 13 6 18 1 22 1 28 17 39 22 51 29 62 38 71 45 64 56 69 68 69 72 67 73 62 66 59 70 58 74 52 73 48 73 44 76 45 78 45 86 41 92 33 93 [[චින්චෙරෝස් පළාත]] poly 116 45 122 42 129 47 142 42 147 45 152 39 161 37 169 42 178 46 185 52 198 61 206 68 234 79 239 87 231 107 224 102 214 104 214 99 199 105 205 111 199 120 185 130 189 134 178 137 175 144 175 148 171 158 162 165 158 170 153 165 145 163 137 159 137 144 137 136 136 125 131 119 125 115 117 104 130 96 134 92 138 92 153 84 148 77 144 71 137 63 130 59 124 55 118 49 113 44 [[අබන්කේ පළාත]] poly 202 111 198 105 210 98 212 102 223 103 230 109 228 121 231 132 232 142 234 149 236 153 238 157 243 159 246 162 250 167 248 173 242 180 237 179 231 176 226 180 219 181 214 184 209 187 208 187 210 183 205 188 203 192 200 196 197 201 194 203 188 194 184 187 174 190 166 190 160 180 160 170 167 159 172 151 172 142 181 136 187 132 194 121 202 112 198 105 [[ගෞ පළාත]] poly 239 88 252 96 259 92 267 96 266 99 275 103 293 136 293 153 293 165 289 174 286 187 278 190 270 200 264 208 255 217 242 217 248 220 241 209 239 194 228 181 243 178 252 170 247 163 239 157 233 143 229 115 [[කොටබම්බාස් පළාත]] poly 116 105 126 116 135 123 136 134 137 147 137 159 129 164 128 170 132 180 125 189 129 196 134 210 143 217 138 222 138 228 133 240 135 246 131 249 130 249 122 254 113 254 97 262 93 260 82 253 73 265 66 275 56 274 49 263 57 240 54 235 61 232 63 218 69 204 79 193 82 193 80 182 77 168 76 159 83 151 81 145 84 135 89 127 95 121 101 112 107 110 113 106 [[අයිමරේස් පළාත]] poly 137 161 150 165 154 165 158 176 161 187 166 191 173 191 182 189 191 204 198 205 206 188 212 186 224 181 232 187 238 195 246 197 244 201 242 206 243 214 244 219 240 225 233 227 223 232 224 244 225 257 213 261 210 263 205 257 197 259 191 258 188 253 185 254 179 253 175 258 169 268 163 260 156 255 152 258 146 247 142 248 136 246 138 230 137 225 144 218 136 213 131 197 126 193 132 183 128 170 131 162 [[අන්තබම්බා පළාත]] poly 21 100 34 93 38 94 43 91 42 83 43 73 48 70 58 69 64 69 65 74 71 70 66 58 70 46 85 45 91 49 103 53 111 44 118 48 122 54 133 61 140 68 151 80 143 90 136 91 122 98 116 103 109 109 104 108 96 115 97 120 90 121 85 126 85 133 83 141 82 143 83 151 74 157 76 169 82 189 73 197 65 207 64 221 59 230 58 226 47 218 45 211 52 198 57 187 56 177 48 162 41 149 41 138 33 123 24 105 22 99 [[අන්දහුයිලස් පළාත]] desc none </imagemap>මෙම කලාපය දිස්ත්‍රික්ක 80 කින් සමන්විත ( ''distritos'', ඒකවචනය: ''distrito'' ) පළාත් 7 කට බෙදා ඇත ( ''පළාත්'', ඒකවචනය: ''provincia'' ). වරහන් තුළ අගනගර සහිතව පළාත් වන්නේ: * අබන්කේ ( අබන්කේ ) * අණ්ඩහුයිලස් ( අණ්ඩහුයිලස් ) * අන්තබම්බා ( අන්තබම්බා ) * අයිමාරේස් ( චල්හුවන්කා ) * චින්චෙරෝස් ( චින්චෙරෝස් ) * කොටබම්බාස් ( තම්බෝබම්බා ) * ගෲ ( චුකිබම්බිලා ) [[ප්‍රවර්ගය:Pages using gadget WikiMiniAtlas]] [[ප්‍රවර්ගය:ස්පාඤ්ඤ-භාෂා පෙළ ඇතුළත් ලිපි]] auw0fvs6j1jiughapzxakl0fvrd8si7 754456 754441 2025-07-09T03:16:54Z BuddhikaW88 37808 [[ප්‍රවර්ගය:පේරු හි පරිපාලන කලාප]] එක් කරන ලදී. [[විකිපීඩියා:HOTCAT|HotCat]] භාවිතයෙන් 754456 wikitext text/x-wiki [[ගොනුව:Peru - Apurímac Department (locator map).svg|thumb|සිතියම]] '''අපුරිමැක්''' ({{IPA|es|apuˈɾimak}} ) යනු දකුණු-මධ්‍යම [[පේරු]] හි පිහිටි දෙපාර්තමේන්තුවකි . එය නැගෙනහිරින් කුස්කෝ දෙපාර්තමේන්තුවෙන්, බටහිරින් අයකුචෝ දෙපාර්තමේන්තුවෙන් සහ දකුණින් [[අරෙක්විපා දෙපාර්තමේන්තුව, පේරු|අරෙක්විපා]] සහ අයකුචෝ දෙපාර්තමේන්තු වලින් මායිම් වී ඇත. දෙපාර්තමේන්තුවේ නම කෙචුවා භාෂාවෙන් ආරම්භ වී ඇති අතර එහි තේරුම ''"දෙවිවරුන් කතා කරන තැන"'' යන්නයි. එය කලාපයේ බොහෝ කඳු (ඇන්ඩියන් ආගමේ දෙවිවරුන්) එකිනෙකා සමඟ කතා කරන බව පෙනේ. == දේශපාලන බෙදීම == <imagemap> Image:Provinces_of_the_Apurímac_region_in_Peru.png|thumb|left|එහි පළාත් පෙන්වන අපුරිමැක් කලාපයේ සිතියම poly 33 93 26 87 22 79 15 77 15 73 13 64 11 57 7 50 7 41 8 37 7 31 11 25 12 16 11 11 13 6 18 1 22 1 28 17 39 22 51 29 62 38 71 45 64 56 69 68 69 72 67 73 62 66 59 70 58 74 52 73 48 73 44 76 45 78 45 86 41 92 33 93 [[චින්චෙරෝස් පළාත]] poly 116 45 122 42 129 47 142 42 147 45 152 39 161 37 169 42 178 46 185 52 198 61 206 68 234 79 239 87 231 107 224 102 214 104 214 99 199 105 205 111 199 120 185 130 189 134 178 137 175 144 175 148 171 158 162 165 158 170 153 165 145 163 137 159 137 144 137 136 136 125 131 119 125 115 117 104 130 96 134 92 138 92 153 84 148 77 144 71 137 63 130 59 124 55 118 49 113 44 [[අබන්කේ පළාත]] poly 202 111 198 105 210 98 212 102 223 103 230 109 228 121 231 132 232 142 234 149 236 153 238 157 243 159 246 162 250 167 248 173 242 180 237 179 231 176 226 180 219 181 214 184 209 187 208 187 210 183 205 188 203 192 200 196 197 201 194 203 188 194 184 187 174 190 166 190 160 180 160 170 167 159 172 151 172 142 181 136 187 132 194 121 202 112 198 105 [[ගෞ පළාත]] poly 239 88 252 96 259 92 267 96 266 99 275 103 293 136 293 153 293 165 289 174 286 187 278 190 270 200 264 208 255 217 242 217 248 220 241 209 239 194 228 181 243 178 252 170 247 163 239 157 233 143 229 115 [[කොටබම්බාස් පළාත]] poly 116 105 126 116 135 123 136 134 137 147 137 159 129 164 128 170 132 180 125 189 129 196 134 210 143 217 138 222 138 228 133 240 135 246 131 249 130 249 122 254 113 254 97 262 93 260 82 253 73 265 66 275 56 274 49 263 57 240 54 235 61 232 63 218 69 204 79 193 82 193 80 182 77 168 76 159 83 151 81 145 84 135 89 127 95 121 101 112 107 110 113 106 [[අයිමරේස් පළාත]] poly 137 161 150 165 154 165 158 176 161 187 166 191 173 191 182 189 191 204 198 205 206 188 212 186 224 181 232 187 238 195 246 197 244 201 242 206 243 214 244 219 240 225 233 227 223 232 224 244 225 257 213 261 210 263 205 257 197 259 191 258 188 253 185 254 179 253 175 258 169 268 163 260 156 255 152 258 146 247 142 248 136 246 138 230 137 225 144 218 136 213 131 197 126 193 132 183 128 170 131 162 [[අන්තබම්බා පළාත]] poly 21 100 34 93 38 94 43 91 42 83 43 73 48 70 58 69 64 69 65 74 71 70 66 58 70 46 85 45 91 49 103 53 111 44 118 48 122 54 133 61 140 68 151 80 143 90 136 91 122 98 116 103 109 109 104 108 96 115 97 120 90 121 85 126 85 133 83 141 82 143 83 151 74 157 76 169 82 189 73 197 65 207 64 221 59 230 58 226 47 218 45 211 52 198 57 187 56 177 48 162 41 149 41 138 33 123 24 105 22 99 [[අන්දහුයිලස් පළාත]] desc none </imagemap>මෙම කලාපය දිස්ත්‍රික්ක 80 කින් සමන්විත ( ''distritos'', ඒකවචනය: ''distrito'' ) පළාත් 7 කට බෙදා ඇත ( ''පළාත්'', ඒකවචනය: ''provincia'' ). වරහන් තුළ අගනගර සහිතව පළාත් වන්නේ: * අබන්කේ ( අබන්කේ ) * අණ්ඩහුයිලස් ( අණ්ඩහුයිලස් ) * අන්තබම්බා ( අන්තබම්බා ) * අයිමාරේස් ( චල්හුවන්කා ) * චින්චෙරෝස් ( චින්චෙරෝස් ) * කොටබම්බාස් ( තම්බෝබම්බා ) * ගෲ ( චුකිබම්බිලා ) [[ප්‍රවර්ගය:Pages using gadget WikiMiniAtlas]] [[ප්‍රවර්ගය:ස්පාඤ්ඤ-භාෂා පෙළ ඇතුළත් ලිපි]] [[ප්‍රවර්ගය:පේරු හි පරිපාලන කලාප]] 49bqypi6j58irsib38y3q0sdy66k8qs 754460 754456 2025-07-09T03:17:09Z BuddhikaW88 37808 [[ප්‍රවර්ගය:පේරු]] එක් කරන ලදී. [[විකිපීඩියා:HOTCAT|HotCat]] භාවිතයෙන් 754460 wikitext text/x-wiki [[ගොනුව:Peru - Apurímac Department (locator map).svg|thumb|සිතියම]] '''අපුරිමැක්''' ({{IPA|es|apuˈɾimak}} ) යනු දකුණු-මධ්‍යම [[පේරු]] හි පිහිටි දෙපාර්තමේන්තුවකි . එය නැගෙනහිරින් කුස්කෝ දෙපාර්තමේන්තුවෙන්, බටහිරින් අයකුචෝ දෙපාර්තමේන්තුවෙන් සහ දකුණින් [[අරෙක්විපා දෙපාර්තමේන්තුව, පේරු|අරෙක්විපා]] සහ අයකුචෝ දෙපාර්තමේන්තු වලින් මායිම් වී ඇත. දෙපාර්තමේන්තුවේ නම කෙචුවා භාෂාවෙන් ආරම්භ වී ඇති අතර එහි තේරුම ''"දෙවිවරුන් කතා කරන තැන"'' යන්නයි. එය කලාපයේ බොහෝ කඳු (ඇන්ඩියන් ආගමේ දෙවිවරුන්) එකිනෙකා සමඟ කතා කරන බව පෙනේ. == දේශපාලන බෙදීම == <imagemap> Image:Provinces_of_the_Apurímac_region_in_Peru.png|thumb|left|එහි පළාත් පෙන්වන අපුරිමැක් කලාපයේ සිතියම poly 33 93 26 87 22 79 15 77 15 73 13 64 11 57 7 50 7 41 8 37 7 31 11 25 12 16 11 11 13 6 18 1 22 1 28 17 39 22 51 29 62 38 71 45 64 56 69 68 69 72 67 73 62 66 59 70 58 74 52 73 48 73 44 76 45 78 45 86 41 92 33 93 [[චින්චෙරෝස් පළාත]] poly 116 45 122 42 129 47 142 42 147 45 152 39 161 37 169 42 178 46 185 52 198 61 206 68 234 79 239 87 231 107 224 102 214 104 214 99 199 105 205 111 199 120 185 130 189 134 178 137 175 144 175 148 171 158 162 165 158 170 153 165 145 163 137 159 137 144 137 136 136 125 131 119 125 115 117 104 130 96 134 92 138 92 153 84 148 77 144 71 137 63 130 59 124 55 118 49 113 44 [[අබන්කේ පළාත]] poly 202 111 198 105 210 98 212 102 223 103 230 109 228 121 231 132 232 142 234 149 236 153 238 157 243 159 246 162 250 167 248 173 242 180 237 179 231 176 226 180 219 181 214 184 209 187 208 187 210 183 205 188 203 192 200 196 197 201 194 203 188 194 184 187 174 190 166 190 160 180 160 170 167 159 172 151 172 142 181 136 187 132 194 121 202 112 198 105 [[ගෞ පළාත]] poly 239 88 252 96 259 92 267 96 266 99 275 103 293 136 293 153 293 165 289 174 286 187 278 190 270 200 264 208 255 217 242 217 248 220 241 209 239 194 228 181 243 178 252 170 247 163 239 157 233 143 229 115 [[කොටබම්බාස් පළාත]] poly 116 105 126 116 135 123 136 134 137 147 137 159 129 164 128 170 132 180 125 189 129 196 134 210 143 217 138 222 138 228 133 240 135 246 131 249 130 249 122 254 113 254 97 262 93 260 82 253 73 265 66 275 56 274 49 263 57 240 54 235 61 232 63 218 69 204 79 193 82 193 80 182 77 168 76 159 83 151 81 145 84 135 89 127 95 121 101 112 107 110 113 106 [[අයිමරේස් පළාත]] poly 137 161 150 165 154 165 158 176 161 187 166 191 173 191 182 189 191 204 198 205 206 188 212 186 224 181 232 187 238 195 246 197 244 201 242 206 243 214 244 219 240 225 233 227 223 232 224 244 225 257 213 261 210 263 205 257 197 259 191 258 188 253 185 254 179 253 175 258 169 268 163 260 156 255 152 258 146 247 142 248 136 246 138 230 137 225 144 218 136 213 131 197 126 193 132 183 128 170 131 162 [[අන්තබම්බා පළාත]] poly 21 100 34 93 38 94 43 91 42 83 43 73 48 70 58 69 64 69 65 74 71 70 66 58 70 46 85 45 91 49 103 53 111 44 118 48 122 54 133 61 140 68 151 80 143 90 136 91 122 98 116 103 109 109 104 108 96 115 97 120 90 121 85 126 85 133 83 141 82 143 83 151 74 157 76 169 82 189 73 197 65 207 64 221 59 230 58 226 47 218 45 211 52 198 57 187 56 177 48 162 41 149 41 138 33 123 24 105 22 99 [[අන්දහුයිලස් පළාත]] desc none </imagemap>මෙම කලාපය දිස්ත්‍රික්ක 80 කින් සමන්විත ( ''distritos'', ඒකවචනය: ''distrito'' ) පළාත් 7 කට බෙදා ඇත ( ''පළාත්'', ඒකවචනය: ''provincia'' ). වරහන් තුළ අගනගර සහිතව පළාත් වන්නේ: * අබන්කේ ( අබන්කේ ) * අණ්ඩහුයිලස් ( අණ්ඩහුයිලස් ) * අන්තබම්බා ( අන්තබම්බා ) * අයිමාරේස් ( චල්හුවන්කා ) * චින්චෙරෝස් ( චින්චෙරෝස් ) * කොටබම්බාස් ( තම්බෝබම්බා ) * ගෲ ( චුකිබම්බිලා ) [[ප්‍රවර්ගය:Pages using gadget WikiMiniAtlas]] [[ප්‍රවර්ගය:ස්පාඤ්ඤ-භාෂා පෙළ ඇතුළත් ලිපි]] [[ප්‍රවර්ගය:පේරු හි පරිපාලන කලාප]] [[ප්‍රවර්ගය:පේරු]] te8nlkd7joc2gea6235f85yabpl8pcm 0 183160 754436 2025-07-09T02:54:49Z BuddhikaW88 37808 Created by translating the page "[[:en:Special:Redirect/revision/1296676816|Department of Ayacucho]]" 754436 wikitext text/x-wiki '''අයකුචෝ''' ({{IPA|es|aʝaˈkutʃo|-|ES-pe - Ayacucho.oga}} ), 1822 දී නිර්මාණය වූ දා සිට 1825 දක්වා '''හුවාමාන්ගා''' ලෙස හැඳින්වෙන, <ref>{{උපන්‍යාස වෙබ් |title=Caracterización del departamento de Ayacucho |url=https://www.bcrp.gob.pe/docs/Sucursales/Huancayo/ayacucho-caracterizacion.pdf |website=[[Central Reserve Bank of Peru|BCRP]]}}</ref> <ref>{{උපන්‍යාස වෙබ් |date=1825-02-15 |title=Copia de Decreto que cambia nombre a Huamanga |url=https://repositorio.bicentenario.gob.pe/handle/20.500.12934/661 |website=[[Bicentennial of the Independence of Peru|Biblioteca Bicentenario]]}}</ref> යනු [[පේරු]] හි දෙපාර්තමේන්තුවක් සහ කලාපයක් වන අතර එය රටේ දකුණු-මධ්‍යම ඇන්ඩීස් හි පිහිටා ඇත. එහි අගනුවර අයකුචෝ නගරයයි. 1980 ගණන්වල පේරු හි අභ්‍යන්තර ගැටුම ලෙස හැඳින්වෙන ෂයිනින් පාත් විසින් දියත් කරන ලද [[ගරිල්ලා යුධ වැදීම්|ගරිල්ලා යුද්ධයේදී]] මෙම කලාපය දැඩි ලෙස පීඩාවට පත් වූ කලාපයක් විය.ස ඩ්ස ඩ්සඩ් අස්ඩ් අස්ඩ්ස ඩ්සඩ් ස ඩ්ස ඩ්ස ඩ්ස ඩ්සඩ් ස ඩ්ස ඩ්ස ඩ්ස ඩ්සඩ් ඩ්ව්ස්ඩ් ග්ෆ්ස්ඩ් පේරු හි විමධ්‍යගත කිරීමේ ක්‍රියාවලියේ කොටසක් ලෙස, නව ඉකා-අයකුචෝ-හුවාන්කාවෙලිකා කලාපය පිහිටුවීම සඳහා දෙපාර්තමේන්තුව ඉකා සහ හුවාන්කාවෙලිකා දෙපාර්තමේන්තු සමඟ ඒකාබද්ධ වේද යන්න තීරණය කිරීම සඳහා 2005 ඔක්තෝබර් 30 වන දින [[ජනමත විචාරණ|ජනමත විචාරණයක්]] පවත්වන ලදී. යෝජනාව අසාර්ථක වූ අතර ඒකාබද්ධ කිරීමක් සිදු නොවීය.{{තහවුරු​ කරන්න|date=January 2023}}<sup class="noprint Inline-Template Template-Fact" style="white-space:nowrap;">&#x5B; ''[[විකිපීඩියා:තහවුරු කිරීමක් අවශ්‍යයි|<span title="This claim needs references to reliable sources. (January 2023)">උපුටා දැක්වීම අවශ්‍යයි</span>]]'' &#x5D;</sup> == දේශපාලන බෙදීම == [[ගොනුව:Provinces_of_the_Ayacucho_region_in_Peru.png|වම|thumb|271x271පික්| අයකුචෝ කලාපයේ සිතියම එහි පළාත් පෙන්වයි.]] දෙපාර්තමේන්තුව පළාත් 11 කට බෙදා ඇත ( {{Langx|es|provincias}} , ඒකවචනය: ''provincia'' ), එය දිස්ත්‍රික්ක 111 කින් සමන්විත වේ ( ''distritos'', ඒකවචනය: ''distrito'' ). === පළාත් === වරහන් තුළ අගනගර සහිතව පළාත් වන්නේ: # කැන්ගලෝ ( කැන්ගලෝ ) # හුවාමංගා ( අයාකුචෝ ) # Huanca Sancos ( Huanca Sancos ) # හුවාන්ටා ( හුවාන්ටා ) # ලා මාර් ( සැන් මිගෙල් ) # ලුකනාස් ( පුකියෝ ) # පරිනකොචස් ( කොරකෝරා ) # Paucar del Sara Sara ( Pausa ) # සුක්‍රේ ( ක්වෙරෝබම්බා ) # වික්ටර් ෆජාර්ඩෝ ( හුවාන්කාපි ) # විල්කාස් හුවාමන් ( විල්කාස් හුවාමන් ) [[ප්‍රවර්ගය:Pages using gadget WikiMiniAtlas]] f5ochf1swm7hl9wr5bfl9puv8cdkh7e 754442 754436 2025-07-09T03:13:06Z BuddhikaW88 37808 754442 wikitext text/x-wiki [[ගොනුව:Peru - Ayacucho Department (locator map).svg|thumb|සිතියම]] '''අයකුචෝ''' ({{IPA|es|aʝaˈkutʃo|-|ES-pe - Ayacucho.oga}} ), 1822 දී නිර්මාණය වූ දා සිට 1825 දක්වා '''හුවාමාන්ගා''' ලෙස හැඳින්වෙන, <ref>{{උපන්‍යාස වෙබ් |title=Caracterización del departamento de Ayacucho |url=https://www.bcrp.gob.pe/docs/Sucursales/Huancayo/ayacucho-caracterizacion.pdf |website=[[Central Reserve Bank of Peru|BCRP]]}}</ref> <ref>{{උපන්‍යාස වෙබ් |date=1825-02-15 |title=Copia de Decreto que cambia nombre a Huamanga |url=https://repositorio.bicentenario.gob.pe/handle/20.500.12934/661 |website=[[Bicentennial of the Independence of Peru|Biblioteca Bicentenario]]}}</ref> යනු [[පේරු]] හි දෙපාර්තමේන්තුවක් සහ කලාපයක් වන අතර එය රටේ දකුණු-මධ්‍යම ඇන්ඩීස් හි පිහිටා ඇත. එහි අගනුවර අයකුචෝ නගරයයි. 1980 ගණන්වල පේරු හි අභ්‍යන්තර ගැටුම ලෙස හැඳින්වෙන ෂයිනින් පාත් විසින් දියත් කරන ලද [[ගරිල්ලා යුධ වැදීම්|ගරිල්ලා යුද්ධයේදී]] මෙම කලාපය දැඩි ලෙස පීඩාවට පත් වූ කලාපයක් විය. පේරු හි විමධ්‍යගත කිරීමේ ක්‍රියාවලියේ කොටසක් ලෙස, නව ඉකා-අයකුචෝ-හුවාන්කාවෙලිකා කලාපය පිහිටුවීම සඳහා දෙපාර්තමේන්තුව ඉකා සහ හුවාන්කාවෙලිකා දෙපාර්තමේන්තු සමඟ ඒකාබද්ධ වේද යන්න තීරණය කිරීම සඳහා 2005 ඔක්තෝබර් 30 වන දින [[ජනමත විචාරණ|ජනමත විචාරණයක්]] පවත්වන ලදී. යෝජනාව අසාර්ථක වූ අතර ඒකාබද්ධ කිරීමක් සිදු නොවීය.{{තහවුරු​ කරන්න|date=January 2023}}<sup class="noprint Inline-Template Template-Fact" style="white-space:nowrap;">&#x5B; ''[[විකිපීඩියා:තහවුරු කිරීමක් අවශ්‍යයි|<span title="This claim needs references to reliable sources. (January 2023)">උපුටා දැක්වීම අවශ්‍යයි</span>]]'' &#x5D;</sup> == දේශපාලන බෙදීම == [[ගොනුව:Provinces_of_the_Ayacucho_region_in_Peru.png|වම|thumb|271x271පික්| අයකුචෝ කලාපයේ සිතියම එහි පළාත් පෙන්වයි.]] දෙපාර්තමේන්තුව පළාත් 11 කට බෙදා ඇත ( {{Langx|es|provincias}} , ඒකවචනය: ''provincia'' ), එය දිස්ත්‍රික්ක 111 කින් සමන්විත වේ ( ''distritos'', ඒකවචනය: ''distrito'' ). === පළාත් === වරහන් තුළ අගනගර සහිතව පළාත් වන්නේ: # කැන්ගලෝ ( කැන්ගලෝ ) # හුවාමංගා ( අයාකුචෝ ) # හුවාන්කා සැන්කොස් ( හුවාන්කා සැන්කොස් ) # හුවාන්ටා ( හුවාන්ටා ) # ලා මාර් ( සැන් මිගෙල් ) # ලුකනාස් ( පුකියෝ ) # පරිනකොචස් ( කොරකෝරා ) # පවුකාර් ඩෙල් සරා සාරා ( පෝසා ) # සුක්‍රේ ( ක්වෙරෝබම්බා ) # වික්ටර් ෆජාර්ඩෝ ( හුවාන්කාපි ) # විල්කාස් හුවාමන් ( විල්කාස් හුවාමන් ) == යොමු කිරීම් == [[ප්‍රවර්ගය:Pages using gadget WikiMiniAtlas]] hvj8bry2trwi272qxaqvk1bctfnbtbp 754457 754442 2025-07-09T03:16:54Z BuddhikaW88 37808 [[ප්‍රවර්ගය:පේරු හි පරිපාලන කලාප]] එක් කරන ලදී. [[විකිපීඩියා:HOTCAT|HotCat]] භාවිතයෙන් 754457 wikitext text/x-wiki [[ගොනුව:Peru - Ayacucho Department (locator map).svg|thumb|සිතියම]] '''අයකුචෝ''' ({{IPA|es|aʝaˈkutʃo|-|ES-pe - Ayacucho.oga}} ), 1822 දී නිර්මාණය වූ දා සිට 1825 දක්වා '''හුවාමාන්ගා''' ලෙස හැඳින්වෙන, <ref>{{උපන්‍යාස වෙබ් |title=Caracterización del departamento de Ayacucho |url=https://www.bcrp.gob.pe/docs/Sucursales/Huancayo/ayacucho-caracterizacion.pdf |website=[[Central Reserve Bank of Peru|BCRP]]}}</ref> <ref>{{උපන්‍යාස වෙබ් |date=1825-02-15 |title=Copia de Decreto que cambia nombre a Huamanga |url=https://repositorio.bicentenario.gob.pe/handle/20.500.12934/661 |website=[[Bicentennial of the Independence of Peru|Biblioteca Bicentenario]]}}</ref> යනු [[පේරු]] හි දෙපාර්තමේන්තුවක් සහ කලාපයක් වන අතර එය රටේ දකුණු-මධ්‍යම ඇන්ඩීස් හි පිහිටා ඇත. එහි අගනුවර අයකුචෝ නගරයයි. 1980 ගණන්වල පේරු හි අභ්‍යන්තර ගැටුම ලෙස හැඳින්වෙන ෂයිනින් පාත් විසින් දියත් කරන ලද [[ගරිල්ලා යුධ වැදීම්|ගරිල්ලා යුද්ධයේදී]] මෙම කලාපය දැඩි ලෙස පීඩාවට පත් වූ කලාපයක් විය. පේරු හි විමධ්‍යගත කිරීමේ ක්‍රියාවලියේ කොටසක් ලෙස, නව ඉකා-අයකුචෝ-හුවාන්කාවෙලිකා කලාපය පිහිටුවීම සඳහා දෙපාර්තමේන්තුව ඉකා සහ හුවාන්කාවෙලිකා දෙපාර්තමේන්තු සමඟ ඒකාබද්ධ වේද යන්න තීරණය කිරීම සඳහා 2005 ඔක්තෝබර් 30 වන දින [[ජනමත විචාරණ|ජනමත විචාරණයක්]] පවත්වන ලදී. යෝජනාව අසාර්ථක වූ අතර ඒකාබද්ධ කිරීමක් සිදු නොවීය.{{තහවුරු​ කරන්න|date=January 2023}}<sup class="noprint Inline-Template Template-Fact" style="white-space:nowrap;">&#x5B; ''[[විකිපීඩියා:තහවුරු කිරීමක් අවශ්‍යයි|<span title="This claim needs references to reliable sources. (January 2023)">උපුටා දැක්වීම අවශ්‍යයි</span>]]'' &#x5D;</sup> == දේශපාලන බෙදීම == [[ගොනුව:Provinces_of_the_Ayacucho_region_in_Peru.png|වම|thumb|271x271පික්| අයකුචෝ කලාපයේ සිතියම එහි පළාත් පෙන්වයි.]] දෙපාර්තමේන්තුව පළාත් 11 කට බෙදා ඇත ( {{Langx|es|provincias}} , ඒකවචනය: ''provincia'' ), එය දිස්ත්‍රික්ක 111 කින් සමන්විත වේ ( ''distritos'', ඒකවචනය: ''distrito'' ). === පළාත් === වරහන් තුළ අගනගර සහිතව පළාත් වන්නේ: # කැන්ගලෝ ( කැන්ගලෝ ) # හුවාමංගා ( අයාකුචෝ ) # හුවාන්කා සැන්කොස් ( හුවාන්කා සැන්කොස් ) # හුවාන්ටා ( හුවාන්ටා ) # ලා මාර් ( සැන් මිගෙල් ) # ලුකනාස් ( පුකියෝ ) # පරිනකොචස් ( කොරකෝරා ) # පවුකාර් ඩෙල් සරා සාරා ( පෝසා ) # සුක්‍රේ ( ක්වෙරෝබම්බා ) # වික්ටර් ෆජාර්ඩෝ ( හුවාන්කාපි ) # විල්කාස් හුවාමන් ( විල්කාස් හුවාමන් ) == යොමු කිරීම් == [[ප්‍රවර්ගය:Pages using gadget WikiMiniAtlas]] [[ප්‍රවර්ගය:පේරු හි පරිපාලන කලාප]] gpq3bewpz39wgjzyxjcspnmvozawnzr 754459 754457 2025-07-09T03:17:07Z BuddhikaW88 37808 [[ප්‍රවර්ගය:පේරු]] එක් කරන ලදී. [[විකිපීඩියා:HOTCAT|HotCat]] භාවිතයෙන් 754459 wikitext text/x-wiki [[ගොනුව:Peru - Ayacucho Department (locator map).svg|thumb|සිතියම]] '''අයකුචෝ''' ({{IPA|es|aʝaˈkutʃo|-|ES-pe - Ayacucho.oga}} ), 1822 දී නිර්මාණය වූ දා සිට 1825 දක්වා '''හුවාමාන්ගා''' ලෙස හැඳින්වෙන, <ref>{{උපන්‍යාස වෙබ් |title=Caracterización del departamento de Ayacucho |url=https://www.bcrp.gob.pe/docs/Sucursales/Huancayo/ayacucho-caracterizacion.pdf |website=[[Central Reserve Bank of Peru|BCRP]]}}</ref> <ref>{{උපන්‍යාස වෙබ් |date=1825-02-15 |title=Copia de Decreto que cambia nombre a Huamanga |url=https://repositorio.bicentenario.gob.pe/handle/20.500.12934/661 |website=[[Bicentennial of the Independence of Peru|Biblioteca Bicentenario]]}}</ref> යනු [[පේරු]] හි දෙපාර්තමේන්තුවක් සහ කලාපයක් වන අතර එය රටේ දකුණු-මධ්‍යම ඇන්ඩීස් හි පිහිටා ඇත. එහි අගනුවර අයකුචෝ නගරයයි. 1980 ගණන්වල පේරු හි අභ්‍යන්තර ගැටුම ලෙස හැඳින්වෙන ෂයිනින් පාත් විසින් දියත් කරන ලද [[ගරිල්ලා යුධ වැදීම්|ගරිල්ලා යුද්ධයේදී]] මෙම කලාපය දැඩි ලෙස පීඩාවට පත් වූ කලාපයක් විය. පේරු හි විමධ්‍යගත කිරීමේ ක්‍රියාවලියේ කොටසක් ලෙස, නව ඉකා-අයකුචෝ-හුවාන්කාවෙලිකා කලාපය පිහිටුවීම සඳහා දෙපාර්තමේන්තුව ඉකා සහ හුවාන්කාවෙලිකා දෙපාර්තමේන්තු සමඟ ඒකාබද්ධ වේද යන්න තීරණය කිරීම සඳහා 2005 ඔක්තෝබර් 30 වන දින [[ජනමත විචාරණ|ජනමත විචාරණයක්]] පවත්වන ලදී. යෝජනාව අසාර්ථක වූ අතර ඒකාබද්ධ කිරීමක් සිදු නොවීය.{{තහවුරු​ කරන්න|date=January 2023}}<sup class="noprint Inline-Template Template-Fact" style="white-space:nowrap;">&#x5B; ''[[විකිපීඩියා:තහවුරු කිරීමක් අවශ්‍යයි|<span title="This claim needs references to reliable sources. (January 2023)">උපුටා දැක්වීම අවශ්‍යයි</span>]]'' &#x5D;</sup> == දේශපාලන බෙදීම == [[ගොනුව:Provinces_of_the_Ayacucho_region_in_Peru.png|වම|thumb|271x271පික්| අයකුචෝ කලාපයේ සිතියම එහි පළාත් පෙන්වයි.]] දෙපාර්තමේන්තුව පළාත් 11 කට බෙදා ඇත ( {{Langx|es|provincias}} , ඒකවචනය: ''provincia'' ), එය දිස්ත්‍රික්ක 111 කින් සමන්විත වේ ( ''distritos'', ඒකවචනය: ''distrito'' ). === පළාත් === වරහන් තුළ අගනගර සහිතව පළාත් වන්නේ: # කැන්ගලෝ ( කැන්ගලෝ ) # හුවාමංගා ( අයාකුචෝ ) # හුවාන්කා සැන්කොස් ( හුවාන්කා සැන්කොස් ) # හුවාන්ටා ( හුවාන්ටා ) # ලා මාර් ( සැන් මිගෙල් ) # ලුකනාස් ( පුකියෝ ) # පරිනකොචස් ( කොරකෝරා ) # පවුකාර් ඩෙල් සරා සාරා ( පෝසා ) # සුක්‍රේ ( ක්වෙරෝබම්බා ) # වික්ටර් ෆජාර්ඩෝ ( හුවාන්කාපි ) # විල්කාස් හුවාමන් ( විල්කාස් හුවාමන් ) == යොමු කිරීම් == [[ප්‍රවර්ගය:Pages using gadget WikiMiniAtlas]] [[ප්‍රවර්ගය:පේරු හි පරිපාලන කලාප]] [[ප්‍රවර්ගය:පේරු]] 8h3tscqdbv0r4kkedk08qu3jw38hkpv 0 183161 754437 2025-07-09T02:54:52Z BuddhikaW88 37808 Created by translating the page "[[:en:Special:Redirect/revision/1289825260|Department of Cusco]]" 754437 wikitext text/x-wiki [[ගොනුව:División_Politica_del_Cusco.jpg|දකුණ|thumb|263x263පික්| කුස්කෝ කලාපයේ දේශපාලන අංශය]] '''කුස්කෝ''', '''කුස්කෝ''' ලෙසද උච්චාරණය කෙරේ ({{IPA|es|ˈkusko}} ; {{Langx|qu|Qusqu suyu}} {{IPA|qu|ˈqɔsqɔ ˈsʊjʊ|}} ), යනු [[පේරු]] හි දෙපාර්තමේන්තුවක් සහ කලාපයක් වන අතර මැඩ්‍රේ ඩි ඩියෝස්, උකායාලි සහ ලොරෙටෝ වලට පසුව රටේ සිව්වන විශාලතම දෙපාර්තමේන්තුව වේ. එය උතුරින් උකායාලි ; නැගෙනහිරින් මැඩ්‍රේ ඩි ඩියෝස් සහ [[පූනෝ දෙපාර්තමේන්තුව, පේරු|පූනෝ]] ; දකුණින් [[අරෙක්විපා දෙපාර්තමේන්තුව, පේරු|අරෙක්විපා]] ; සහ බටහිරින් අපුරිමාක්, අයකුචෝ සහ ජුනින් යන දෙපාර්තමේන්තු වලට මායිම් වේ. එහි අගනුවර වන්නේ [[ඉන්කා ශිෂ්ටාචාරය|ඉන්කා අධිරාජ්‍යයේ]] ඓතිහාසික අගනුවර වන කුස්කෝ ය . <ref>{{උපන්‍යාස වෙබ් |title=Official page (in Spanish) |url=http://www.regioncusco.gob.pe/ |url-status=dead |archive-url=https://web.archive.org/web/20090306111957/http://regioncusco.gob.pe/ |archive-date=2009-03-06 |access-date=2009-03-27}}</ref>ස ඩ්ස ඩ්සඩ් අස්ඩ් අස්ඩ්ස ඩ්සඩ් ස ඩ්ස ඩ්ස ඩ්ස ඩ්සඩ් ස ඩ්ස ඩ්ස ඩ්ස ඩ්සඩ් ඩ්ව්ස්ඩ් ග්ෆ්ස්ඩ් == භූගෝලය == ඇන්ටා තැනිතලාවේ කුස්කෝ දෙපාර්තමේන්තුවේ හොඳම වාර්ගික වගා ඉඩම් කිහිපයක් අඩංගු වේ. එය {{Convert|3,000|m|ft}} පමණ උසින් පිහිටා ඇත. මුහුදු මට්ටමේ සිට ඉහළින් පිහිටා ඇති අතර අර්තාපල්, තාර්වි (ආහාරයට ගත හැකි ලුපින් ), බාර්ලි සහ ක්විනෝවා වැනි ඉහළ උන්නතාංශ බෝග වගා කිරීමට භාවිතා කරයි.{{තහවුරු​ කරන්න|date=January 2023}}<sup class="noprint Inline-Template Template-Fact" style="white-space:nowrap;">&#x5B; ''[[විකිපීඩියා:තහවුරු කිරීමක් අවශ්‍යයි|<span title="This claim needs references to reliable sources. (January 2023)">උපුටා දැක්වීම අවශ්‍යයි</span>]]'' &#x5D;</sup> == පළාත් == * ඇකොමයෝ ( ඇකොමයෝ ) * ඇන්ටා (ඇන්ටා) * කල්කා ( කල්කා ) * කැනස් (යනාඕකා) * කැන්චිස් (සිකුවානි) * චුම්බිවිල්කාස් (සැන්ටෝ ටොමස්) * කුස්කෝ ( කුස්කෝ ) * එස්පිනාර් (යෞරි) * La Convención ( Quillabamba ) * පරුරෝ ( පරුරෝ ) * පෝකර්ටම්බෝ ( පෝකර්ටම්බෝ ) * ක්විස්පිකන්චි ( උර්කෝස් ) * උරුබම්බා ( උරුබම්බා ) [[ප්‍රවර්ගය:Coordinates on Wikidata]] [[ප්‍රවර්ගය:Pages using gadget WikiMiniAtlas]] 3ozds9a9p35iirocmv7vdel6zl765ff 754440 754437 2025-07-09T03:13:01Z BuddhikaW88 37808 754440 wikitext text/x-wiki [[ගොනුව:División_Politica_del_Cusco.jpg|දකුණ|thumb|263x263පික්| කුස්කෝ කලාපයේ දේශපාලන අංශය]] [[ගොනුව:Peru - Cuzco Department (locator map).svg|thumb|සිතියම]] '''කුස්කෝ''' ({{IPA|es|ˈkusko}} ; {{Langx|qu|Qusqu suyu}} {{IPA|qu|ˈqɔsqɔ ˈsʊjʊ|}} ), යනු [[පේරු]] හි දෙපාර්තමේන්තුවක් සහ කලාපයක් වන අතර මැඩ්‍රේ ඩි ඩියෝස්, උකායාලි සහ ලොරෙටෝ වලට පසුව රටේ සිව්වන විශාලතම දෙපාර්තමේන්තුව වේ. එය උතුරින් උකායාලි ; නැගෙනහිරින් මැඩ්‍රේ ඩි ඩියෝස් සහ [[පූනෝ දෙපාර්තමේන්තුව, පේරු|පූනෝ]] ; දකුණින් [[අරෙක්විපා දෙපාර්තමේන්තුව, පේරු|අරෙක්විපා]] ; සහ බටහිරින් අපුරිමාක්, අයකුචෝ සහ ජුනින් යන දෙපාර්තමේන්තු වලට මායිම් වේ. එහි අගනුවර වන්නේ [[ඉන්කා ශිෂ්ටාචාරය|ඉන්කා අධිරාජ්‍යයේ]] ඓතිහාසික අගනුවර වන කුස්කෝ ය . <ref>{{උපන්‍යාස වෙබ් |title=Official page (in Spanish) |url=http://www.regioncusco.gob.pe/ |url-status=dead |archive-url=https://web.archive.org/web/20090306111957/http://regioncusco.gob.pe/ |archive-date=2009-03-06 |access-date=2009-03-27}}</ref> == භූගෝලය == ඇන්ටා තැනිතලාවේ කුස්කෝ දෙපාර්තමේන්තුවේ හොඳම වාර්ගික වගා ඉඩම් කිහිපයක් අඩංගු වේ. එය {{Convert|3,000|m|ft}} පමණ උසින් පිහිටා ඇත. මුහුදු මට්ටමේ සිට ඉහළින් පිහිටා ඇති අතර අර්තාපල්, තාර්වි (ආහාරයට ගත හැකි ලුපින් ), බාර්ලි සහ ක්විනෝවා වැනි ඉහළ උන්නතාංශ බෝග වගා කිරීමට භාවිතා කරයි.{{තහවුරු​ කරන්න|date=January 2023}}<sup class="noprint Inline-Template Template-Fact" style="white-space:nowrap;">&#x5B; ''[[විකිපීඩියා:තහවුරු කිරීමක් අවශ්‍යයි|<span title="This claim needs references to reliable sources. (January 2023)">උපුටා දැක්වීම අවශ්‍යයි</span>]]'' &#x5D;</sup> == පළාත් == * ඇකොමයෝ ( ඇකොමයෝ ) * ඇන්ටා (ඇන්ටා) * කල්කා ( කල්කා ) * කැනස් (යනාඕකා) * කැන්චිස් (සිකුවානි) * චුම්බිවිල්කාස් (සැන්ටෝ ටොමස්) * කුස්කෝ ( කුස්කෝ ) * එස්පිනාර් (යෞරි) * ලා කොන්වෙන්සියන් ( ක්විලබම්බා ) * පරුරෝ ( පරුරෝ ) * පෝකර්ටම්බෝ ( පෝකර්ටම්බෝ ) * ක්විස්පිකන්චි ( උර්කෝස් ) * උරුබම්බා ( උරුබම්බා ) == යොමු කිරීම් == [[ප්‍රවර්ගය:Coordinates on Wikidata]] [[ප්‍රවර්ගය:Pages using gadget WikiMiniAtlas]] q1wps7zg13fiexdp05fs60luu9xocve 754454 754440 2025-07-09T03:16:43Z BuddhikaW88 37808 [[ප්‍රවර්ගය:පේරු හි පරිපාලන කලාප]] එක් කරන ලදී. [[විකිපීඩියා:HOTCAT|HotCat]] භාවිතයෙන් 754454 wikitext text/x-wiki [[ගොනුව:División_Politica_del_Cusco.jpg|දකුණ|thumb|263x263පික්| කුස්කෝ කලාපයේ දේශපාලන අංශය]] [[ගොනුව:Peru - Cuzco Department (locator map).svg|thumb|සිතියම]] '''කුස්කෝ''' ({{IPA|es|ˈkusko}} ; {{Langx|qu|Qusqu suyu}} {{IPA|qu|ˈqɔsqɔ ˈsʊjʊ|}} ), යනු [[පේරු]] හි දෙපාර්තමේන්තුවක් සහ කලාපයක් වන අතර මැඩ්‍රේ ඩි ඩියෝස්, උකායාලි සහ ලොරෙටෝ වලට පසුව රටේ සිව්වන විශාලතම දෙපාර්තමේන්තුව වේ. එය උතුරින් උකායාලි ; නැගෙනහිරින් මැඩ්‍රේ ඩි ඩියෝස් සහ [[පූනෝ දෙපාර්තමේන්තුව, පේරු|පූනෝ]] ; දකුණින් [[අරෙක්විපා දෙපාර්තමේන්තුව, පේරු|අරෙක්විපා]] ; සහ බටහිරින් අපුරිමාක්, අයකුචෝ සහ ජුනින් යන දෙපාර්තමේන්තු වලට මායිම් වේ. එහි අගනුවර වන්නේ [[ඉන්කා ශිෂ්ටාචාරය|ඉන්කා අධිරාජ්‍යයේ]] ඓතිහාසික අගනුවර වන කුස්කෝ ය . <ref>{{උපන්‍යාස වෙබ් |title=Official page (in Spanish) |url=http://www.regioncusco.gob.pe/ |url-status=dead |archive-url=https://web.archive.org/web/20090306111957/http://regioncusco.gob.pe/ |archive-date=2009-03-06 |access-date=2009-03-27}}</ref> == භූගෝලය == ඇන්ටා තැනිතලාවේ කුස්කෝ දෙපාර්තමේන්තුවේ හොඳම වාර්ගික වගා ඉඩම් කිහිපයක් අඩංගු වේ. එය {{Convert|3,000|m|ft}} පමණ උසින් පිහිටා ඇත. මුහුදු මට්ටමේ සිට ඉහළින් පිහිටා ඇති අතර අර්තාපල්, තාර්වි (ආහාරයට ගත හැකි ලුපින් ), බාර්ලි සහ ක්විනෝවා වැනි ඉහළ උන්නතාංශ බෝග වගා කිරීමට භාවිතා කරයි.{{තහවුරු​ කරන්න|date=January 2023}}<sup class="noprint Inline-Template Template-Fact" style="white-space:nowrap;">&#x5B; ''[[විකිපීඩියා:තහවුරු කිරීමක් අවශ්‍යයි|<span title="This claim needs references to reliable sources. (January 2023)">උපුටා දැක්වීම අවශ්‍යයි</span>]]'' &#x5D;</sup> == පළාත් == * ඇකොමයෝ ( ඇකොමයෝ ) * ඇන්ටා (ඇන්ටා) * කල්කා ( කල්කා ) * කැනස් (යනාඕකා) * කැන්චිස් (සිකුවානි) * චුම්බිවිල්කාස් (සැන්ටෝ ටොමස්) * කුස්කෝ ( කුස්කෝ ) * එස්පිනාර් (යෞරි) * ලා කොන්වෙන්සියන් ( ක්විලබම්බා ) * පරුරෝ ( පරුරෝ ) * පෝකර්ටම්බෝ ( පෝකර්ටම්බෝ ) * ක්විස්පිකන්චි ( උර්කෝස් ) * උරුබම්බා ( උරුබම්බා ) == යොමු කිරීම් == [[ප්‍රවර්ගය:Coordinates on Wikidata]] [[ප්‍රවර්ගය:Pages using gadget WikiMiniAtlas]] [[ප්‍රවර්ගය:පේරු හි පරිපාලන කලාප]] bmzwh09h54y7ca97k07luuf8t8ftorl 754461 754454 2025-07-09T03:17:14Z BuddhikaW88 37808 [[ප්‍රවර්ගය:පේරු]] එක් කරන ලදී. [[විකිපීඩියා:HOTCAT|HotCat]] භාවිතයෙන් 754461 wikitext text/x-wiki [[ගොනුව:División_Politica_del_Cusco.jpg|දකුණ|thumb|263x263පික්| කුස්කෝ කලාපයේ දේශපාලන අංශය]] [[ගොනුව:Peru - Cuzco Department (locator map).svg|thumb|සිතියම]] '''කුස්කෝ''' ({{IPA|es|ˈkusko}} ; {{Langx|qu|Qusqu suyu}} {{IPA|qu|ˈqɔsqɔ ˈsʊjʊ|}} ), යනු [[පේරු]] හි දෙපාර්තමේන්තුවක් සහ කලාපයක් වන අතර මැඩ්‍රේ ඩි ඩියෝස්, උකායාලි සහ ලොරෙටෝ වලට පසුව රටේ සිව්වන විශාලතම දෙපාර්තමේන්තුව වේ. එය උතුරින් උකායාලි ; නැගෙනහිරින් මැඩ්‍රේ ඩි ඩියෝස් සහ [[පූනෝ දෙපාර්තමේන්තුව, පේරු|පූනෝ]] ; දකුණින් [[අරෙක්විපා දෙපාර්තමේන්තුව, පේරු|අරෙක්විපා]] ; සහ බටහිරින් අපුරිමාක්, අයකුචෝ සහ ජුනින් යන දෙපාර්තමේන්තු වලට මායිම් වේ. එහි අගනුවර වන්නේ [[ඉන්කා ශිෂ්ටාචාරය|ඉන්කා අධිරාජ්‍යයේ]] ඓතිහාසික අගනුවර වන කුස්කෝ ය . <ref>{{උපන්‍යාස වෙබ් |title=Official page (in Spanish) |url=http://www.regioncusco.gob.pe/ |url-status=dead |archive-url=https://web.archive.org/web/20090306111957/http://regioncusco.gob.pe/ |archive-date=2009-03-06 |access-date=2009-03-27}}</ref> == භූගෝලය == ඇන්ටා තැනිතලාවේ කුස්කෝ දෙපාර්තමේන්තුවේ හොඳම වාර්ගික වගා ඉඩම් කිහිපයක් අඩංගු වේ. එය {{Convert|3,000|m|ft}} පමණ උසින් පිහිටා ඇත. මුහුදු මට්ටමේ සිට ඉහළින් පිහිටා ඇති අතර අර්තාපල්, තාර්වි (ආහාරයට ගත හැකි ලුපින් ), බාර්ලි සහ ක්විනෝවා වැනි ඉහළ උන්නතාංශ බෝග වගා කිරීමට භාවිතා කරයි.{{තහවුරු​ කරන්න|date=January 2023}}<sup class="noprint Inline-Template Template-Fact" style="white-space:nowrap;">&#x5B; ''[[විකිපීඩියා:තහවුරු කිරීමක් අවශ්‍යයි|<span title="This claim needs references to reliable sources. (January 2023)">උපුටා දැක්වීම අවශ්‍යයි</span>]]'' &#x5D;</sup> == පළාත් == * ඇකොමයෝ ( ඇකොමයෝ ) * ඇන්ටා (ඇන්ටා) * කල්කා ( කල්කා ) * කැනස් (යනාඕකා) * කැන්චිස් (සිකුවානි) * චුම්බිවිල්කාස් (සැන්ටෝ ටොමස්) * කුස්කෝ ( කුස්කෝ ) * එස්පිනාර් (යෞරි) * ලා කොන්වෙන්සියන් ( ක්විලබම්බා ) * පරුරෝ ( පරුරෝ ) * පෝකර්ටම්බෝ ( පෝකර්ටම්බෝ ) * ක්විස්පිකන්චි ( උර්කෝස් ) * උරුබම්බා ( උරුබම්බා ) == යොමු කිරීම් == [[ප්‍රවර්ගය:Coordinates on Wikidata]] [[ප්‍රවර්ගය:Pages using gadget WikiMiniAtlas]] [[ප්‍රවර්ගය:පේරු හි පරිපාලන කලාප]] [[ප්‍රවර්ගය:පේරු]] ah28wykvs13i2ymps7yiq31g0ae5n83 0 183162 754438 2025-07-09T02:54:53Z BuddhikaW88 37808 Created by translating the page "[[:en:Special:Redirect/revision/1292887759|Department of Madre de Dios]]" 754438 wikitext text/x-wiki '''මැඩ්‍රේ ඩි ඩියෝස්''' ({{IPA|es|ˈmaðɾe ðe ˈðjos|-|ES-pe - Madre de Dios.ogg}}, {{Langx|en|Mother of God}} ) යනු ගිනිකොනදිග [[පේරු]] හි පිහිටි දෙපාර්තමේන්තුවක් සහ කලාපයක් වන අතර එය ඇමසන් ද්‍රෝණියේ බ්‍රසීලය, [[බොලිවියාව]] සහ [[පූනෝ දෙපාර්තමේන්තුව, පේරු|පූනෝ]], කුස්කෝ සහ උකායාලි යන පේරු දෙපාර්තමේන්තු වලට මායිම් වේ. එහි අගනුවර පුවර්ටෝ මැල්ඩොනාඩෝ නගරයයි. එය Ucayali සහ Loreto ට පසු පේරු හි තුන්වන විශාලතම දෙපාර්තමේන්තුව ද වේ. කෙසේ වෙතත්, එය පේරු හි අඩුම ජනාකීර්ණ දෙපාර්තමේන්තුව මෙන්ම එහි අඩුම ජනාකීර්ණ දෙපාර්තමේන්තුව ද වේ. එය පේරු හි අඩුම දරිද්‍රතා අනුපාතයන්ගෙන් එකකි. ස ඩ්ස ඩ්සඩ් අස්ඩ් අස්ඩ්ස ඩ්සඩ් ස ඩ්ස ඩ්ස ඩ්ස ඩ්සඩ් ස ඩ්ස ඩ්ස ඩ්ස ඩ්සඩ් ඩ්ව්ස්ඩ් ග්ෆ්ස්ඩ් ස ඩ්ස ඩ්සඩ් අස්ඩ් අස්ඩ්ස ඩ්සඩ් ස ඩ්ස ඩ්ස ඩ්ස ඩ්සඩ් ස ඩ්ස ඩ්ස ඩ්ස ඩ්සඩ් ඩ්ව්ස්ඩ් ග්ෆ්ස්ඩ් දෙපාර්තමේන්තුවේ නම ව්‍යුත්පන්න වී ඇත්තේ අවසානයේ ඇමසන් ගඟේ අතු ගංගාවක් වන මැඩ්‍රේ ඩි ඩියෝස් ගඟෙනි, එය වාර්ගික ස්පාඤ්ඤ යටත් විජිතවාදීන් විසින් නම් කරන ලදී. [[ස්පාඤ්ඤ භාෂාව|ස්පාඤ්ඤ භාෂාවෙන්]] [[මරියතුමිය (ජේසුස් වහන්සේගේ මෑණියෝ)|කන්‍යා මරියතුමිය]] සඳහා භාවිතා කරන ඉතා සුලභ නාමයක් වන අතර එහි වචනාර්ථයෙන් එහි තේරුම දෙවියන්ගේ මව යන්නයි. == භූගෝලය == මෙම දෙපාර්තමේන්තුව සම්පූර්ණයෙන්ම පාහේ පහත් බිම් [[ඇමසෝන් වැසි වනාන්තරය|ඇමසන් වැසි වනාන්තරයකි]] . දේශගුණය උණුසුම් හා තෙතමනය සහිත වන අතර සාමාන්‍ය උෂ්ණත්වය {{Convert|26|C|F}} පමණ වේ. [උපරිම: {{Convert|34|C|F}}, අවම: {{Convert|21|C|F}} ]. දෙසැම්බර් සිට මාර්තු දක්වා වැසි සමය පවතින අතර, එම කාලය තුළ ඇද හැලෙන ධාරානිපාත වර්ෂාව නිසා ගංගා පිරී ඉතිරී යන අතර බොහෝ විට ඒවායේ ඉවුරු පිටාර ගලයි. වාර්ෂික වර්ෂාපතනය {{Convert|3|m|ft}} දක්වා ළඟා විය හැකිය. . කුස්කෝ කලාපය සමඟ වයඹ දිග මායිම ෆිට්ස්කාර්රල්ඩ් හි ඉස්ත්මස් ලෙස හැඳින්වේ, එය මැඩ්‍රේ ඩි ඩියෝස් ගඟ සහ උරුබම්බා / උකායාලි ගංගා ද්‍රෝණි වෙන් කරන කුඩා හා පහත් කඳු මාලාවකි. Madre de Dios ගංගා [[ගංගා ද්‍රෝණි|ජල පෝෂක]] ප්‍රදේශයේ කැපී පෙනෙන ගංගා වන්නේ ඉනාම්බරි, තම්බෝපාත, මනු, ටහුවාමානු, ලාස් පීඩ්‍රාස් (ටකුවාටිමානු ගඟ ලෙසද හැඳින්වේ), හීත්, අක්කර සහ ලොස් ඇමිගෝස් ය . ප්‍රදේශයේ විශාලත්වය සහ එහි අඩු ජන ඝනත්වය හේතුවෙන්, එක් නගරයක සිට තවත් නගරයකට යාමට හොඳම මාර්ගය ගංගා වේ. මිනිස් ක්‍රියාකාරකම් සෑම විටම ගං ඉවුරුවලට සීමා වේ. ගවේෂකයන් ගණනාවක් කලාපය තුළ වනාන්තරයේ නැතිවූ ''පයිටිටි'' නගරය සොයා ගොස් ඇත. 2011 මුල් භාගයේදී මෙම ප්‍රදේශය හරහා විවෘත කරන ලද නව මාර්ගයක් වෙළඳාම සඳහා බ්‍රසීලය සහ පේරු සම්බන්ධ කරන අතර මෙම ප්‍රදේශයේ හුදකලාව වෙනස් කරයි. එකම වැදගත් අධිවේගී මාර්ගය වන්නේ පේරු නගර වන පුවර්ටෝ මැල්ඩොනාඩෝ සහ කුස්කෝ අතර වන අතර {{Convert|510|km|mi}} දුරින් කුස්කෝ දෙපාර්තමේන්තුවේ. එය පැසිෆික් සහ අත්ලාන්තික් සාගර අතර අලුතින් ඉදිකරන ලද අන්තර් සාගර මාර්ගයේ කොටසක් වන අතර එය අක්කර ගඟේ මායිම් නගරයක් වන ඉනාපාරි හරහා ගමන් කරයි. කුස්කෝ සහ පුවර්ටෝ මැල්ඩොනාඩෝ අතර ගුවන් ගමන්, දෙරට අතර වඩාත් පොදු සහ වේගවත් ප්‍රවාහන ක්‍රමය ලෙස පවතී. පුවර්ටෝ මැල්ඩොනාඩෝ සිට {{Convert|55|km|mi}} දිගු දුරක් ලැබරින්ටෝ ("ලැබිරින්ත්") පතල් නගරයට මඟ පාදයි. දෙවන මාර්ගය පිල්කොපාටා ගම්මානය සහ ඉතාහුවානියාව අතර (මනු ජාතික වනෝද්‍යානයට) පිහිටා ඇත. එය දළ වශයෙන් {{Convert|350|km|mi}} කි. වැසි සමයේදී ගමන් කිරීමට අපහසු දිගු තනි මාර්ග මාර්ගයකි . එසෙජාස් (හෝ ගුරායෝස් ) ජීවත් වන ඉන්ෆියර්නෝ ("නිරය") හි ස්වදේශික ප්‍රජාවට යාමට එහි අපිරිසිදු මාර්ගයක් ද ඇත. ඔවුන්ගේ ප්‍රධානියා වන්නේ කැන්ඩමෝ වෙත ප්‍රසිද්ධ ගවේෂණය (රූපවාහිනී විශේෂ වැඩසටහනක් ලෙස සකස් කරන ලද) මෙහෙයවූ ඇගස්ටින් ෂාපාජා ය. ඔහු ''El Candamo, la Ultima Tierra sin Hombres'' (The Candamo, The Last Land without Men) රූපවාහිනී වාර්තා චිත්‍රපටයේ ප්‍රදර්ශනය විය. [[ප්‍රවර්ගය:Coordinates on Wikidata]] [[ප්‍රවර්ගය:Pages using gadget WikiMiniAtlas]] 1klyl4aajrslkl74pc96pfg1fen0g3m 754439 754438 2025-07-09T03:12:58Z BuddhikaW88 37808 754439 wikitext text/x-wiki [[ගොනුව:Peru - Madre de Dios Department (locator map).svg|thumb|සිතියම]] '''මැඩ්‍රේ ඩි ඩියෝස්''' ({{IPA|es|ˈmaðɾe ðe ˈðjos|-|ES-pe - Madre de Dios.ogg}}, {{Langx|en|Mother of God}} ) යනු ගිනිකොනදිග [[පේරු]] හි පිහිටි දෙපාර්තමේන්තුවක් සහ කලාපයක් වන අතර එය ඇමසන් ද්‍රෝණියේ බ්‍රසීලය, [[බොලිවියාව]] සහ [[පූනෝ දෙපාර්තමේන්තුව, පේරු|පූනෝ]], කුස්කෝ සහ උකායාලි යන පේරු දෙපාර්තමේන්තු වලට මායිම් වේ. එහි අගනුවර පුවර්ටෝ මැල්ඩොනාඩෝ නගරයයි. එය උකායාලි සහ ලොරේටෝ ට පසු පේරු හි තුන්වන විශාලතම දෙපාර්තමේන්තුව ද වේ. කෙසේ වෙතත්, එය පේරු හි අඩුම ජනාකීර්ණ දෙපාර්තමේන්තුව මෙන්ම එහි අඩුම ජනාකීර්ණ දෙපාර්තමේන්තුව ද වේ. එය පේරු හි අඩුම දරිද්‍රතා අනුපාතයන්ගෙන් එකකි. දෙපාර්තමේන්තුවේ නම ව්‍යුත්පන්න වී ඇත්තේ අවසානයේ ඇමසන් ගඟේ අතු ගංගාවක් වන මැඩ්‍රේ ඩි ඩියෝස් ගඟෙනි, එය වාර්ගික ස්පාඤ්ඤ යටත් විජිතවාදීන් විසින් නම් කරන ලදී. [[ස්පාඤ්ඤ භාෂාව|ස්පාඤ්ඤ භාෂාවෙන්]] [[මරියතුමිය (ජේසුස් වහන්සේගේ මෑණියෝ)|කන්‍යා මරියතුමිය]] සඳහා භාවිතා කරන ඉතා සුලභ නාමයක් වන අතර එහි වචනාර්ථයෙන් එහි තේරුම දෙවියන්ගේ මව යන්නයි. == භූගෝලය == මෙම දෙපාර්තමේන්තුව සම්පූර්ණයෙන්ම පාහේ පහත් බිම් [[ඇමසෝන් වැසි වනාන්තරය|ඇමසන් වැසි වනාන්තරයකි]] . දේශගුණය උණුසුම් හා තෙතමනය සහිත වන අතර සාමාන්‍ය උෂ්ණත්වය {{Convert|26|C|F}} පමණ වේ. [උපරිම: {{Convert|34|C|F}}, අවම: {{Convert|21|C|F}} ]. දෙසැම්බර් සිට මාර්තු දක්වා වැසි සමය පවතින අතර, එම කාලය තුළ ඇද හැලෙන ධාරානිපාත වර්ෂාව නිසා ගංගා පිරී ඉතිරී යන අතර බොහෝ විට ඒවායේ ඉවුරු පිටාර ගලයි. වාර්ෂික වර්ෂාපතනය {{Convert|3|m|ft}} දක්වා ළඟා විය හැකිය. . කුස්කෝ කලාපය සමඟ වයඹ දිග මායිම ෆිට්ස්කාර්රල්ඩ් හි ඉස්ත්මස් ලෙස හැඳින්වේ, එය මැඩ්‍රේ ඩි ඩියෝස් ගඟ සහ උරුබම්බා / උකායාලි ගංගා ද්‍රෝණි වෙන් කරන කුඩා හා පහත් කඳු මාලාවකි. මැඩ්‍රේ ඩි ඩියෝස් ගංගා [[ගංගා ද්‍රෝණි|ජල පෝෂක]] ප්‍රදේශයේ කැපී පෙනෙන ගංගා වන්නේ ඉනාම්බරි, තම්බෝපාත, මනු, ටහුවාමානු, ලාස් පීඩ්‍රාස් (ටකුවාටිමානු ගඟ ලෙසද හැඳින්වේ), හීත්, අක්කර සහ ලොස් ඇමිගෝස් ය . ප්‍රදේශයේ විශාලත්වය සහ එහි අඩු ජන ඝනත්වය හේතුවෙන්, එක් නගරයක සිට තවත් නගරයකට යාමට හොඳම මාර්ගය ගංගා වේ. මිනිස් ක්‍රියාකාරකම් සෑම විටම ගං ඉවුරුවලට සීමා වේ. ගවේෂකයන් ගණනාවක් කලාපය තුළ වනාන්තරයේ නැතිවූ ''පයිටිටි'' නගරය සොයා ගොස් ඇත. 2011 මුල් භාගයේදී මෙම ප්‍රදේශය හරහා විවෘත කරන ලද නව මාර්ගයක් වෙළඳාම සඳහා බ්‍රසීලය සහ පේරු සම්බන්ධ කරන අතර මෙම ප්‍රදේශයේ හුදකලාව වෙනස් කරයි. එකම වැදගත් අධිවේගී මාර්ගය වන්නේ පේරු නගර වන පුවර්ටෝ මැල්ඩොනාඩෝ සහ කුස්කෝ අතර වන අතර කිලෝමීටර 510 දුරින් කුස්කෝ දෙපාර්තමේන්තුවේ. එය පැසිෆික් සහ අත්ලාන්තික් සාගර අතර අලුතින් ඉදිකරන ලද අන්තර් සාගර මාර්ගයේ කොටසක් වන අතර එය අක්කර ගඟේ මායිම් නගරයක් වන ඉනාපාරි හරහා ගමන් කරයි. කුස්කෝ සහ පුවර්ටෝ මැල්ඩොනාඩෝ අතර ගුවන් ගමන්, දෙරට අතර වඩාත් පොදු සහ වේගවත් ප්‍රවාහන ක්‍රමය ලෙස පවතී. [[ප්‍රවර්ගය:Coordinates on Wikidata]] [[ප්‍රවර්ගය:Pages using gadget WikiMiniAtlas]] nvu3nkeousckfbvqm4fsjze9ma811s9 754455 754439 2025-07-09T03:16:48Z BuddhikaW88 37808 [[ප්‍රවර්ගය:පේරු හි පරිපාලන කලාප]] එක් කරන ලදී. [[විකිපීඩියා:HOTCAT|HotCat]] භාවිතයෙන් 754455 wikitext text/x-wiki [[ගොනුව:Peru - Madre de Dios Department (locator map).svg|thumb|සිතියම]] '''මැඩ්‍රේ ඩි ඩියෝස්''' ({{IPA|es|ˈmaðɾe ðe ˈðjos|-|ES-pe - Madre de Dios.ogg}}, {{Langx|en|Mother of God}} ) යනු ගිනිකොනදිග [[පේරු]] හි පිහිටි දෙපාර්තමේන්තුවක් සහ කලාපයක් වන අතර එය ඇමසන් ද්‍රෝණියේ බ්‍රසීලය, [[බොලිවියාව]] සහ [[පූනෝ දෙපාර්තමේන්තුව, පේරු|පූනෝ]], කුස්කෝ සහ උකායාලි යන පේරු දෙපාර්තමේන්තු වලට මායිම් වේ. එහි අගනුවර පුවර්ටෝ මැල්ඩොනාඩෝ නගරයයි. එය උකායාලි සහ ලොරේටෝ ට පසු පේරු හි තුන්වන විශාලතම දෙපාර්තමේන්තුව ද වේ. කෙසේ වෙතත්, එය පේරු හි අඩුම ජනාකීර්ණ දෙපාර්තමේන්තුව මෙන්ම එහි අඩුම ජනාකීර්ණ දෙපාර්තමේන්තුව ද වේ. එය පේරු හි අඩුම දරිද්‍රතා අනුපාතයන්ගෙන් එකකි. දෙපාර්තමේන්තුවේ නම ව්‍යුත්පන්න වී ඇත්තේ අවසානයේ ඇමසන් ගඟේ අතු ගංගාවක් වන මැඩ්‍රේ ඩි ඩියෝස් ගඟෙනි, එය වාර්ගික ස්පාඤ්ඤ යටත් විජිතවාදීන් විසින් නම් කරන ලදී. [[ස්පාඤ්ඤ භාෂාව|ස්පාඤ්ඤ භාෂාවෙන්]] [[මරියතුමිය (ජේසුස් වහන්සේගේ මෑණියෝ)|කන්‍යා මරියතුමිය]] සඳහා භාවිතා කරන ඉතා සුලභ නාමයක් වන අතර එහි වචනාර්ථයෙන් එහි තේරුම දෙවියන්ගේ මව යන්නයි. == භූගෝලය == මෙම දෙපාර්තමේන්තුව සම්පූර්ණයෙන්ම පාහේ පහත් බිම් [[ඇමසෝන් වැසි වනාන්තරය|ඇමසන් වැසි වනාන්තරයකි]] . දේශගුණය උණුසුම් හා තෙතමනය සහිත වන අතර සාමාන්‍ය උෂ්ණත්වය {{Convert|26|C|F}} පමණ වේ. [උපරිම: {{Convert|34|C|F}}, අවම: {{Convert|21|C|F}} ]. දෙසැම්බර් සිට මාර්තු දක්වා වැසි සමය පවතින අතර, එම කාලය තුළ ඇද හැලෙන ධාරානිපාත වර්ෂාව නිසා ගංගා පිරී ඉතිරී යන අතර බොහෝ විට ඒවායේ ඉවුරු පිටාර ගලයි. වාර්ෂික වර්ෂාපතනය {{Convert|3|m|ft}} දක්වා ළඟා විය හැකිය. . කුස්කෝ කලාපය සමඟ වයඹ දිග මායිම ෆිට්ස්කාර්රල්ඩ් හි ඉස්ත්මස් ලෙස හැඳින්වේ, එය මැඩ්‍රේ ඩි ඩියෝස් ගඟ සහ උරුබම්බා / උකායාලි ගංගා ද්‍රෝණි වෙන් කරන කුඩා හා පහත් කඳු මාලාවකි. මැඩ්‍රේ ඩි ඩියෝස් ගංගා [[ගංගා ද්‍රෝණි|ජල පෝෂක]] ප්‍රදේශයේ කැපී පෙනෙන ගංගා වන්නේ ඉනාම්බරි, තම්බෝපාත, මනු, ටහුවාමානු, ලාස් පීඩ්‍රාස් (ටකුවාටිමානු ගඟ ලෙසද හැඳින්වේ), හීත්, අක්කර සහ ලොස් ඇමිගෝස් ය . ප්‍රදේශයේ විශාලත්වය සහ එහි අඩු ජන ඝනත්වය හේතුවෙන්, එක් නගරයක සිට තවත් නගරයකට යාමට හොඳම මාර්ගය ගංගා වේ. මිනිස් ක්‍රියාකාරකම් සෑම විටම ගං ඉවුරුවලට සීමා වේ. ගවේෂකයන් ගණනාවක් කලාපය තුළ වනාන්තරයේ නැතිවූ ''පයිටිටි'' නගරය සොයා ගොස් ඇත. 2011 මුල් භාගයේදී මෙම ප්‍රදේශය හරහා විවෘත කරන ලද නව මාර්ගයක් වෙළඳාම සඳහා බ්‍රසීලය සහ පේරු සම්බන්ධ කරන අතර මෙම ප්‍රදේශයේ හුදකලාව වෙනස් කරයි. එකම වැදගත් අධිවේගී මාර්ගය වන්නේ පේරු නගර වන පුවර්ටෝ මැල්ඩොනාඩෝ සහ කුස්කෝ අතර වන අතර කිලෝමීටර 510 දුරින් කුස්කෝ දෙපාර්තමේන්තුවේ. එය පැසිෆික් සහ අත්ලාන්තික් සාගර අතර අලුතින් ඉදිකරන ලද අන්තර් සාගර මාර්ගයේ කොටසක් වන අතර එය අක්කර ගඟේ මායිම් නගරයක් වන ඉනාපාරි හරහා ගමන් කරයි. කුස්කෝ සහ පුවර්ටෝ මැල්ඩොනාඩෝ අතර ගුවන් ගමන්, දෙරට අතර වඩාත් පොදු සහ වේගවත් ප්‍රවාහන ක්‍රමය ලෙස පවතී. [[ප්‍රවර්ගය:Coordinates on Wikidata]] [[ප්‍රවර්ගය:Pages using gadget WikiMiniAtlas]] [[ප්‍රවර්ගය:පේරු හි පරිපාලන කලාප]] gxy8lcypwyxjeh6ddja35cpdcko1629 754462 754455 2025-07-09T03:17:19Z BuddhikaW88 37808 [[ප්‍රවර්ගය:පේරු]] එක් කරන ලදී. [[විකිපීඩියා:HOTCAT|HotCat]] භාවිතයෙන් 754462 wikitext text/x-wiki [[ගොනුව:Peru - Madre de Dios Department (locator map).svg|thumb|සිතියම]] '''මැඩ්‍රේ ඩි ඩියෝස්''' ({{IPA|es|ˈmaðɾe ðe ˈðjos|-|ES-pe - Madre de Dios.ogg}}, {{Langx|en|Mother of God}} ) යනු ගිනිකොනදිග [[පේරු]] හි පිහිටි දෙපාර්තමේන්තුවක් සහ කලාපයක් වන අතර එය ඇමසන් ද්‍රෝණියේ බ්‍රසීලය, [[බොලිවියාව]] සහ [[පූනෝ දෙපාර්තමේන්තුව, පේරු|පූනෝ]], කුස්කෝ සහ උකායාලි යන පේරු දෙපාර්තමේන්තු වලට මායිම් වේ. එහි අගනුවර පුවර්ටෝ මැල්ඩොනාඩෝ නගරයයි. එය උකායාලි සහ ලොරේටෝ ට පසු පේරු හි තුන්වන විශාලතම දෙපාර්තමේන්තුව ද වේ. කෙසේ වෙතත්, එය පේරු හි අඩුම ජනාකීර්ණ දෙපාර්තමේන්තුව මෙන්ම එහි අඩුම ජනාකීර්ණ දෙපාර්තමේන්තුව ද වේ. එය පේරු හි අඩුම දරිද්‍රතා අනුපාතයන්ගෙන් එකකි. දෙපාර්තමේන්තුවේ නම ව්‍යුත්පන්න වී ඇත්තේ අවසානයේ ඇමසන් ගඟේ අතු ගංගාවක් වන මැඩ්‍රේ ඩි ඩියෝස් ගඟෙනි, එය වාර්ගික ස්පාඤ්ඤ යටත් විජිතවාදීන් විසින් නම් කරන ලදී. [[ස්පාඤ්ඤ භාෂාව|ස්පාඤ්ඤ භාෂාවෙන්]] [[මරියතුමිය (ජේසුස් වහන්සේගේ මෑණියෝ)|කන්‍යා මරියතුමිය]] සඳහා භාවිතා කරන ඉතා සුලභ නාමයක් වන අතර එහි වචනාර්ථයෙන් එහි තේරුම දෙවියන්ගේ මව යන්නයි. == භූගෝලය == මෙම දෙපාර්තමේන්තුව සම්පූර්ණයෙන්ම පාහේ පහත් බිම් [[ඇමසෝන් වැසි වනාන්තරය|ඇමසන් වැසි වනාන්තරයකි]] . දේශගුණය උණුසුම් හා තෙතමනය සහිත වන අතර සාමාන්‍ය උෂ්ණත්වය {{Convert|26|C|F}} පමණ වේ. [උපරිම: {{Convert|34|C|F}}, අවම: {{Convert|21|C|F}} ]. දෙසැම්බර් සිට මාර්තු දක්වා වැසි සමය පවතින අතර, එම කාලය තුළ ඇද හැලෙන ධාරානිපාත වර්ෂාව නිසා ගංගා පිරී ඉතිරී යන අතර බොහෝ විට ඒවායේ ඉවුරු පිටාර ගලයි. වාර්ෂික වර්ෂාපතනය {{Convert|3|m|ft}} දක්වා ළඟා විය හැකිය. . කුස්කෝ කලාපය සමඟ වයඹ දිග මායිම ෆිට්ස්කාර්රල්ඩ් හි ඉස්ත්මස් ලෙස හැඳින්වේ, එය මැඩ්‍රේ ඩි ඩියෝස් ගඟ සහ උරුබම්බා / උකායාලි ගංගා ද්‍රෝණි වෙන් කරන කුඩා හා පහත් කඳු මාලාවකි. මැඩ්‍රේ ඩි ඩියෝස් ගංගා [[ගංගා ද්‍රෝණි|ජල පෝෂක]] ප්‍රදේශයේ කැපී පෙනෙන ගංගා වන්නේ ඉනාම්බරි, තම්බෝපාත, මනු, ටහුවාමානු, ලාස් පීඩ්‍රාස් (ටකුවාටිමානු ගඟ ලෙසද හැඳින්වේ), හීත්, අක්කර සහ ලොස් ඇමිගෝස් ය . ප්‍රදේශයේ විශාලත්වය සහ එහි අඩු ජන ඝනත්වය හේතුවෙන්, එක් නගරයක සිට තවත් නගරයකට යාමට හොඳම මාර්ගය ගංගා වේ. මිනිස් ක්‍රියාකාරකම් සෑම විටම ගං ඉවුරුවලට සීමා වේ. ගවේෂකයන් ගණනාවක් කලාපය තුළ වනාන්තරයේ නැතිවූ ''පයිටිටි'' නගරය සොයා ගොස් ඇත. 2011 මුල් භාගයේදී මෙම ප්‍රදේශය හරහා විවෘත කරන ලද නව මාර්ගයක් වෙළඳාම සඳහා බ්‍රසීලය සහ පේරු සම්බන්ධ කරන අතර මෙම ප්‍රදේශයේ හුදකලාව වෙනස් කරයි. එකම වැදගත් අධිවේගී මාර්ගය වන්නේ පේරු නගර වන පුවර්ටෝ මැල්ඩොනාඩෝ සහ කුස්කෝ අතර වන අතර කිලෝමීටර 510 දුරින් කුස්කෝ දෙපාර්තමේන්තුවේ. එය පැසිෆික් සහ අත්ලාන්තික් සාගර අතර අලුතින් ඉදිකරන ලද අන්තර් සාගර මාර්ගයේ කොටසක් වන අතර එය අක්කර ගඟේ මායිම් නගරයක් වන ඉනාපාරි හරහා ගමන් කරයි. කුස්කෝ සහ පුවර්ටෝ මැල්ඩොනාඩෝ අතර ගුවන් ගමන්, දෙරට අතර වඩාත් පොදු සහ වේගවත් ප්‍රවාහන ක්‍රමය ලෙස පවතී. [[ප්‍රවර්ගය:Coordinates on Wikidata]] [[ප්‍රවර්ගය:Pages using gadget WikiMiniAtlas]] [[ප්‍රවර්ගය:පේරු හි පරිපාලන කලාප]] [[ප්‍රවර්ගය:පේරු]] qwk5k5symmky63se8f129nsxntbfvvx 14 183163 754449 2025-07-09T03:15:56Z BuddhikaW88 37808 Created blank page 754449 wikitext text/x-wiki phoiac9h4m842xq45sp7s6u21eteeq1 0 183164 754465 2025-07-09T04:07:36Z BuddhikaW88 37808 Created by translating the page "[[:en:Special:Redirect/revision/1285356811|Department of Ucayali]]" 754465 wikitext text/x-wiki '''උකායාලි''' ({{IPA|es|ukaˈʝali}} ) යනු [[පේරු]] හි අභ්‍යන්තර දෙපාර්තමේන්තුවක් සහ කලාපයකි . [[ඇමසෝන් වැසි වනාන්තරය|ඇමසන් වැසි වනාන්තරයේ]] පිහිටා ඇති එහි නම උකායාලි ගඟෙන් උපුටා ගන්නා ලද්දකි. එහි අගනුවර පුකල්පා නගරයයි. එය ලොරේටෝට පසුව පේරු හි දෙවන විශාලතම දෙපාර්තමේන්තුව වන අතර එය [[දකුණු කොරියාව|දකුණු කොරියාවට]] වඩා තරමක් විශාලය. <ref>{{උපන්‍යාස වෙබ් |title=Gobierno Regional de Ucayali |url=https://www.gob.pe/institucion/regionucayali/organizacion |website=www.gob.pe}}</ref>zxඩ් ග්ඩ්ස් ග්ඩ්ස් ග්ෆ්ඩ්ස්ග් ඩ්ස්ෆ් ග්ෆ්ඩ්ස් ග්ෆ්ඩ්ස් ග්ඩ්ස්ෆ් ග්ෆ්ඩ්ස් ග්ෆ්ඩ්ග් එර්ස් යෙzxඩ් ග්ඩ්ස් ග්ඩ්ස් ග්ෆ්ඩ්ස්ග් ඩ්ස්ෆ් ග්ෆ්ඩ්ස් ග්ෆ්ඩ්ස් ග්ඩ්ස්ෆ් ග්ෆ්ඩ්ස් ග්ෆ්ඩ්ග් එර්ස් යෙ අරපයිමා ධජයේ සහ කලාපයේ මුද්‍රාවේ නිරූපණය කර ඇත. [[ගොනුව:Pucallpa_Plaza_San_Martín_Fountain_by_Night.jpg|දකුණ|thumb| පුකල්පා නගරයේ දිය උල්පත.]] [[ගොනුව:Peru_-_PiranhaFishing.jpg|දකුණ|thumb| උකායාලි ගඟේ පිරානා මසුන් ඇල්ලීම.]] == භූගෝලය == === සීමා මායිම් === උකායාලි දෙපාර්තමේන්තුව නැගෙනහිරින් [[බ්‍රසීලය|බ්‍රසීලියානු]] රාජ්‍යයක් වන [[අක්රේ ප්‍රාන්තය, බ්‍රසීලය|ඇක්‍රේ]] ; ගිනිකොන දෙසින් [[මැඩ්‍රේ ඩි ඩියෝස් දෙපාර්තමේන්තුව, පේරු|මැඩ්‍රේ ඩි ඩියෝස්]] ; දකුණින් [[කුස්කෝ දෙපාර්තමේන්තුව, පේරු|කුස්කෝ]] ; බටහිරින් ජුනින්, පැස්කෝ සහ හුවානුකෝ ; සහ උතුරින් ලොරෙටෝ විසින් මායිම් කර ඇත.{{තහවුරු​ කරන්න|date=January 2023}}<sup class="noprint Inline-Template Template-Fact" style="white-space:nowrap;">&#x5B; ''[[විකිපීඩියා:තහවුරු කිරීමක් අවශ්‍යයි|<span title="This claim needs references to reliable sources. (January 2023)">උපුටා දැක්වීම අවශ්‍යයි</span>]]'' &#x5D;</sup> == ජන විකාශනය == === ජනගහනය === 2007 සංගණනයට අනුව, උකායාලි දෙපාර්තමේන්තුවේ ජනගහනය 432,159 ක් වන අතර, ඉන් 51.4% ක් (222,132) පිරිමින් වන අතර 48.6% ක් (210,027) කාන්තාවන් වේ. ජනගහනයෙන් 75.3% ක් (325,347) නාගරික ප්‍රදේශවල ජීවත් වන අතර ඉතිරි 24.7% (106,812) ග්‍රාමීය ප්‍රදේශවල ජීවත් වෙති. {{As of|2002}}, the [[Instituto Nacional de Estadística e Informática]] estimated the department's population to be 468,922. === භාෂා === ජනගහනයෙන් 87.6% ක් ස්පාඤ්ඤ භාෂාව මව් භාෂාව ලෙස කතා කරන අතර, 4.1% ක් අෂානින්කා, 1.5% ක් කෙචුවා සහ 0.1% ක් අයිමාරා කතා කරති. ෂිපිබෝ ඇතුළු අනෙකුත් දේශීය භාෂා ජනගහනයෙන් 6.6% ක් කතා කරන අතර 0.0% ක් විදේශීය භාෂා කතා කරති. === ආගමන === රටේ අනෙකුත් දෙපාර්තමේන්තු වලින් පැමිණි පුද්ගලයින් ජනගහනයෙන් 34.7% ක් වන අතර පදිංචිකරුවන්ගෙන් 0.2% ක් විදේශයන්හි උපත ලැබූ අය වෙති. විශාලතම සංක්‍රමණික කණ්ඩායම් ලොරෙටෝ කලාපයෙන් පැමිණේ (මුළු ජනගහනයෙන් 12.5%). === වයස === ජනගහන වයස් ව්‍යාප්තිය වයස අවුරුදු 20 ට අඩු 53.9% ක්, අවුරුදු 20 සිට 24 දක්වා 9.3% ක්, අවුරුදු 25 සිට 44 දක්වා 25.4% ක්, අවුරුදු 45 සිට 64 දක්වා 8.8% ක් සහ අවුරුදු 65 හෝ ඊට වැඩි 2.5% ක් වේ. === අධ්‍යාපනය === ජනගහනයෙන් 29% ක් ද්විතීයික අධ්‍යාපනය ලබා ඇති අතර 2.3% ක් [[විශ්වවිද්‍යාල|විශ්ව විද්‍යාල]] නොවන උසස් අධ්‍යාපනයෙන් උපාධි ලබා ඇති අතර 1.7% ක් සම්පූර්ණ විශ්ව විද්‍යාල අධ්‍යාපනය ලබා ඇත. 49.3% ක් [[ප්‍රාථමික අධ්‍යාපනය]] පමණක් ලබා ඇති අතර 9.1% ක් කිසිදු අධ්‍යාපනයක් ලබා නොමැත. කලාපයේ සාක්ෂරතා අනුපාතය 14.2% කි. [[ප්‍රවර්ගය:Coordinates on Wikidata]] [[ප්‍රවර්ගය:Pages using gadget WikiMiniAtlas]] py3wytl7rs14nnkk8qgdkqxr1feal8p 754489 754465 2025-07-09T05:05:36Z BuddhikaW88 37808 754489 wikitext text/x-wiki [[ගොනුව:Peru - Ucayali Department (locator map).svg|thumb|සිතියම]] '''උකායාලි''' ({{IPA|es|ukaˈʝali}} ) යනු [[පේරු]] හි අභ්‍යන්තර දෙපාර්තමේන්තුවක් සහ කලාපයකි . [[ඇමසෝන් වැසි වනාන්තරය|ඇමසන් වැසි වනාන්තරයේ]] පිහිටා ඇති එහි නම උකායාලි ගඟෙන් උපුටා ගන්නා ලද්දකි. එහි අගනුවර පුකල්පා නගරයයි. එය ලොරේටෝට පසුව පේරු හි දෙවන විශාලතම දෙපාර්තමේන්තුව වන අතර එය [[දකුණු කොරියාව|දකුණු කොරියාවට]] වඩා තරමක් විශාලය. <ref>{{උපන්‍යාස වෙබ් |title=Gobierno Regional de Ucayali |url=https://www.gob.pe/institucion/regionucayali/organizacion |website=www.gob.pe}}</ref>zxඩ් ග්ඩ්ස් ග්ඩ්ස් ග්ෆ්ඩ්ස්ග් ඩ්ස්ෆ් ග්ෆ්ඩ්ස් ග්ෆ්ඩ්ස් ග්ඩ්ස්ෆ් ග්ෆ්ඩ්ස් ග්ෆ්ඩ්ග් එර්ස් යෙzxඩ් ග්ඩ්ස් ග්ඩ්ස් ග්ෆ්ඩ්ස්ග් ඩ්ස්ෆ් ග්ෆ්ඩ්ස් ග්ෆ්ඩ්ස් ග්ඩ්ස්ෆ් ග්ෆ්ඩ්ස් ග්ෆ්ඩ්ග් එර්ස් යෙ අරපයිමා ධජයේ සහ කලාපයේ මුද්‍රාවේ නිරූපණය කර ඇත. [[ගොනුව:Pucallpa_Plaza_San_Martín_Fountain_by_Night.jpg|දකුණ|thumb| පුකල්පා නගරයේ දිය උල්පත.]] [[ගොනුව:Peru_-_PiranhaFishing.jpg|දකුණ|thumb| උකායාලි ගඟේ පිරානා මසුන් ඇල්ලීම.]] == භූගෝලය == === සීමා මායිම් === උකායාලි දෙපාර්තමේන්තුව නැගෙනහිරින් [[බ්‍රසීලය|බ්‍රසීලියානු]] රාජ්‍යයක් වන [[අක්රේ ප්‍රාන්තය, බ්‍රසීලය|ඇක්‍රේ]] ; ගිනිකොන දෙසින් [[මැඩ්‍රේ ඩි ඩියෝස් දෙපාර්තමේන්තුව, පේරු|මැඩ්‍රේ ඩි ඩියෝස්]] ; දකුණින් [[කුස්කෝ දෙපාර්තමේන්තුව, පේරු|කුස්කෝ]] ; බටහිරින් ජුනින්, පැස්කෝ සහ හුවානුකෝ ; සහ උතුරින් ලොරෙටෝ විසින් මායිම් කර ඇත.{{තහවුරු​ කරන්න|date=January 2023}}<sup class="noprint Inline-Template Template-Fact" style="white-space:nowrap;">&#x5B; ''[[විකිපීඩියා:තහවුරු කිරීමක් අවශ්‍යයි|<span title="This claim needs references to reliable sources. (January 2023)">උපුටා දැක්වීම අවශ්‍යයි</span>]]'' &#x5D;</sup> == ජන විකාශනය == === ජනගහනය === 2007 සංගණනයට අනුව, උකායාලි දෙපාර්තමේන්තුවේ ජනගහනය 432,159 ක් වන අතර, ඉන් 51.4% ක් (222,132) පිරිමින් වන අතර 48.6% ක් (210,027) කාන්තාවන් වේ. ජනගහනයෙන් 75.3% ක් (325,347) නාගරික ප්‍රදේශවල ජීවත් වන අතර ඉතිරි 24.7% (106,812) ග්‍රාමීය ප්‍රදේශවල ජීවත් වෙති. {{As of|2002}}, the [[Instituto Nacional de Estadística e Informática]] estimated the department's population to be 468,922. === භාෂා === ජනගහනයෙන් 87.6% ක් ස්පාඤ්ඤ භාෂාව මව් භාෂාව ලෙස කතා කරන අතර, 4.1% ක් අෂානින්කා, 1.5% ක් කෙචුවා සහ 0.1% ක් අයිමාරා කතා කරති. ෂිපිබෝ ඇතුළු අනෙකුත් දේශීය භාෂා ජනගහනයෙන් 6.6% ක් කතා කරන අතර 0.0% ක් විදේශීය භාෂා කතා කරති. === ආගමන === රටේ අනෙකුත් දෙපාර්තමේන්තු වලින් පැමිණි පුද්ගලයින් ජනගහනයෙන් 34.7% ක් වන අතර පදිංචිකරුවන්ගෙන් 0.2% ක් විදේශයන්හි උපත ලැබූ අය වෙති. විශාලතම සංක්‍රමණික කණ්ඩායම් ලොරෙටෝ කලාපයෙන් පැමිණේ (මුළු ජනගහනයෙන් 12.5%). === වයස === ජනගහන වයස් ව්‍යාප්තිය වයස අවුරුදු 20 ට අඩු 53.9% ක්, අවුරුදු 20 සිට 24 දක්වා 9.3% ක්, අවුරුදු 25 සිට 44 දක්වා 25.4% ක්, අවුරුදු 45 සිට 64 දක්වා 8.8% ක් සහ අවුරුදු 65 හෝ ඊට වැඩි 2.5% ක් වේ. === අධ්‍යාපනය === ජනගහනයෙන් 29% ක් ද්විතීයික අධ්‍යාපනය ලබා ඇති අතර 2.3% ක් [[විශ්වවිද්‍යාල|විශ්ව විද්‍යාල]] නොවන උසස් අධ්‍යාපනයෙන් උපාධි ලබා ඇති අතර 1.7% ක් සම්පූර්ණ විශ්ව විද්‍යාල අධ්‍යාපනය ලබා ඇත. 49.3% ක් [[ප්‍රාථමික අධ්‍යාපනය]] පමණක් ලබා ඇති අතර 9.1% ක් කිසිදු අධ්‍යාපනයක් ලබා නොමැත. කලාපයේ සාක්ෂරතා අනුපාතය 14.2% කි. [[ප්‍රවර්ගය:Coordinates on Wikidata]] [[ප්‍රවර්ගය:Pages using gadget WikiMiniAtlas]] 64hn6ca3t2wqmoh6mg5i3ceaduckoxn 0 183165 754466 2025-07-09T04:07:37Z BuddhikaW88 37808 Created by translating the page "[[:en:Special:Redirect/revision/1289984086|Department of Huancavelica]]" 754466 wikitext text/x-wiki [[ගොනුව:Pampas_tayacaja.jpg|දකුණ|thumb|200x200පික්| Tayacaja පළාතේ Pampas හි දර්ශනය]] [[ගොනුව:385612788_94ecd970ef.jpg|දකුණ|thumb|267x267පික්| හුවාන්කාවෙලිකා ආසන දෙව්මැදුර]] [[ගොනුව:Huancavelica,_baile_regional.jpg|දකුණ|thumb|200x200පික්| කලාපීය නර්තනයක කතුර නර්තන ශිල්පීන්]] '''හුවාන්කාවෙලිකා''' ({{IPA|es|waŋkaβeˈlika|-|ES-pe - Huancavelica.ogg}} ) යනු [[පේරු]] හි {{cvt|22,131.47|km2}} ක භූමි ප්‍රමාණයකින් යුත් දෙපාර්තමේන්තුවක් සහ කලාපයකි. සහ ජනගහනය 347,639 ( 2017 සංගණනය ). අගනුවර වන්නේ හුවාන්කාවෙලිකා නගරයයි. මෙම කලාපය බටහිරින් ලීමා සහ [[ඉකා දෙපාර්තමේන්තුව, පේරු|ඉකා]], උතුරින් ජුනින් සහ නැගෙනහිරින් [[අයකුචෝ දෙපාර්තමේන්තුව, පේරු|අයකුචෝ යන]] දෙපාර්තමේන්තු වලින් මායිම් වී ඇත.zxඩ් ග්ඩ්ස් ග්ඩ්ස් ග්ෆ්ඩ්ස්ග් ඩ්ස්ෆ් ග්ෆ්ඩ්ස් ග්ෆ්ඩ්ස් ග්ඩ්ස්ෆ් ග්ෆ්ඩ්ස් ග්ෆ්ඩ්ග් එර්ස් යෙ == දේශපාලන බෙදීම == දෙපාර්තමේන්තුව පළාත් හතකට බෙදා ඇත. පළාත (අගනුවර) # Acobamba පළාත ( Acobamba ) # අංගාරෙස් පළාත ( ලිර්කේ ) # කැස්ත්‍රෝවිරේනා පළාත ( කැස්ත්‍රෝවිරේනා ) # Churcampa පළාත ( Churcampa ) # Huancavelica පළාත ( Huancavelica ) # Huaytará පළාත ( Huaytará ) # ටයාකාජා පළාත ( පම්පස් ) ප්‍රධාන නගර වන්නේ හුවාන්කාවෙලිකා, පැම්පස් සහ ලිර්කේ ය. හුවාන්කාවෙලිකා හි ක්වෙර්කෝ වැනි කුඩා දිස්ත්‍රික්ක රාශියක් ඇත. ක්වෙර්කෝ යනු ලස්සන කුඩා නගරයකි. පදිංචිකරුවන්ගෙන් බහුතරයක් ගොවීන් ය. ඔවුන්ට ගවයන්, බැටළුවන්, ඌරන්, අශ්වයන්, කොටළුවන්, ලාමා, එළුවන්, කුකුළන් සහ බූරුවන් ඇත. [[ප්‍රවර්ගය:Coordinates on Wikidata]] [[ප්‍රවර්ගය:Pages using gadget WikiMiniAtlas]] rem50veik7ru2b9v6zpjq3na10lsvm7 754490 754466 2025-07-09T05:05:38Z BuddhikaW88 37808 754490 wikitext text/x-wiki [[ගොනුව:Pampas_tayacaja.jpg|දකුණ|thumb|200x200පික්| Tayacaja පළාතේ Pampas හි දර්ශනය]] [[ගොනුව:385612788_94ecd970ef.jpg|දකුණ|thumb|267x267පික්| හුවාන්කාවෙලිකා ආසන දෙව්මැදුර]] [[ගොනුව:Huancavelica,_baile_regional.jpg|දකුණ|thumb|200x200පික්| කලාපීය නර්තනයක කතුර නර්තන ශිල්පීන්]] [[ගොනුව:Peru - Huancavelica Department (locator map).svg|thumb|සිතියම]] '''හුවාන්කාවෙලිකා''' ({{IPA|es|waŋkaβeˈlika|-|ES-pe - Huancavelica.ogg}} ) යනු [[පේරු]] හි {{cvt|22,131.47|km2}} ක භූමි ප්‍රමාණයකින් යුත් දෙපාර්තමේන්තුවක් සහ කලාපයකි. සහ ජනගහනය 347,639 ( 2017 සංගණනය ). අගනුවර වන්නේ හුවාන්කාවෙලිකා නගරයයි. මෙම කලාපය බටහිරින් ලීමා සහ [[ඉකා දෙපාර්තමේන්තුව, පේරු|ඉකා]], උතුරින් ජුනින් සහ නැගෙනහිරින් [[අයකුචෝ දෙපාර්තමේන්තුව, පේරු|අයකුචෝ යන]] දෙපාර්තමේන්තු වලින් මායිම් වී ඇත.zxඩ් ග්ඩ්ස් ග්ඩ්ස් ග්ෆ්ඩ්ස්ග් ඩ්ස්ෆ් ග්ෆ්ඩ්ස් ග්ෆ්ඩ්ස් ග්ඩ්ස්ෆ් ග්ෆ්ඩ්ස් ග්ෆ්ඩ්ග් එර්ස් යෙ == දේශපාලන බෙදීම == දෙපාර්තමේන්තුව පළාත් හතකට බෙදා ඇත. පළාත (අගනුවර) # Acobamba පළාත ( Acobamba ) # අංගාරෙස් පළාත ( ලිර්කේ ) # කැස්ත්‍රෝවිරේනා පළාත ( කැස්ත්‍රෝවිරේනා ) # Churcampa පළාත ( Churcampa ) # Huancavelica පළාත ( Huancavelica ) # Huaytará පළාත ( Huaytará ) # ටයාකාජා පළාත ( පම්පස් ) ප්‍රධාන නගර වන්නේ හුවාන්කාවෙලිකා, පැම්පස් සහ ලිර්කේ ය. හුවාන්කාවෙලිකා හි ක්වෙර්කෝ වැනි කුඩා දිස්ත්‍රික්ක රාශියක් ඇත. ක්වෙර්කෝ යනු ලස්සන කුඩා නගරයකි. පදිංචිකරුවන්ගෙන් බහුතරයක් ගොවීන් ය. ඔවුන්ට ගවයන්, බැටළුවන්, ඌරන්, අශ්වයන්, කොටළුවන්, ලාමා, එළුවන්, කුකුළන් සහ බූරුවන් ඇත. [[ප්‍රවර්ගය:Coordinates on Wikidata]] [[ප්‍රවර්ගය:Pages using gadget WikiMiniAtlas]] sskm2n2pxxj29c7x10me9chn7gd2k6c 754501 754490 2025-07-09T05:14:31Z BuddhikaW88 37808 754501 wikitext text/x-wiki [[ගොනුව:Pampas_tayacaja.jpg|දකුණ|thumb|200x200පික්| Tayacaja පළාතේ Pampas හි දර්ශනය]] [[ගොනුව:Huancavelica,_baile_regional.jpg|දකුණ|thumb|200x200පික්| කලාපීය නර්තනයක කතුර නර්තන ශිල්පීන්]] [[ගොනුව:Peru - Huancavelica Department (locator map).svg|thumb|සිතියම]] '''හුවාන්කාවෙලිකා''' ({{IPA|es|waŋkaβeˈlika|-|ES-pe - Huancavelica.ogg}} ) යනු [[පේරු]] හි {{cvt|22,131.47|km2}} ක භූමි ප්‍රමාණයකින් යුත් දෙපාර්තමේන්තුවක් සහ කලාපයකි. සහ ජනගහනය 347,639 ( 2017 සංගණනය ). අගනුවර වන්නේ හුවාන්කාවෙලිකා නගරයයි. මෙම කලාපය බටහිරින් ලීමා සහ [[ඉකා දෙපාර්තමේන්තුව, පේරු|ඉකා]], උතුරින් ජුනින් සහ නැගෙනහිරින් [[අයකුචෝ දෙපාර්තමේන්තුව, පේරු|අයකුචෝ යන]] දෙපාර්තමේන්තු වලින් මායිම් වී ඇත.zxඩ් ග්ඩ්ස් ග්ඩ්ස් ග්ෆ්ඩ්ස්ග් ඩ්ස්ෆ් ග්ෆ්ඩ්ස් ග්ෆ්ඩ්ස් ග්ඩ්ස්ෆ් ග්ෆ්ඩ්ස් ග්ෆ්ඩ්ග් එර්ස් යෙ[[ගොනුව:385612788_94ecd970ef.jpg|thumb|267x267පික්| හුවාන්කාවෙලිකා ආසන දෙව්මැදුර|වම]] == දේශපාලන බෙදීම == දෙපාර්තමේන්තුව පළාත් හතකට බෙදා ඇත. පළාත (අගනුවර) # Acobamba පළාත ( Acobamba ) # අංගාරෙස් පළාත ( ලිර්කේ ) # කැස්ත්‍රෝවිරේනා පළාත ( කැස්ත්‍රෝවිරේනා ) # Churcampa පළාත ( Churcampa ) # Huancavelica පළාත ( Huancavelica ) # Huaytará පළාත ( Huaytará ) # ටයාකාජා පළාත ( පම්පස් ) ප්‍රධාන නගර වන්නේ හුවාන්කාවෙලිකා, පැම්පස් සහ ලිර්කේ ය. හුවාන්කාවෙලිකා හි ක්වෙර්කෝ වැනි කුඩා දිස්ත්‍රික්ක රාශියක් ඇත. ක්වෙර්කෝ යනු ලස්සන කුඩා නගරයකි. පදිංචිකරුවන්ගෙන් බහුතරයක් ගොවීන් ය. ඔවුන්ට ගවයන්, බැටළුවන්, ඌරන්, අශ්වයන්, කොටළුවන්, ලාමා, එළුවන්, කුකුළන් සහ බූරුවන් ඇත. [[ප්‍රවර්ගය:Coordinates on Wikidata]] [[ප්‍රවර්ගය:Pages using gadget WikiMiniAtlas]] 9wd3v2hq2ko1sj739kty0tl86ufce6y 754502 754501 2025-07-09T05:16:21Z BuddhikaW88 37808 754502 wikitext text/x-wiki [[ගොනුව:Huancavelica,_baile_regional.jpg|දකුණ|thumb|200x200පික්| කලාපීය නර්තනයක කතුර නර්තන ශිල්පීන්]] [[ගොනුව:Peru - Huancavelica Department (locator map).svg|thumb|සිතියම]] '''හුවාන්කාවෙලිකා''' ({{IPA|es|waŋkaβeˈlika|-|ES-pe - Huancavelica.ogg}} ) යනු [[පේරු]] හි වර්ග කිලෝමීටර 22,131.47 ක භූමි ප්‍රමාණයකින් යුත් දෙපාර්තමේන්තුවක් සහ කලාපයකි. එහි ජනගහනය 347,639 ( 2017 සංගණනය ). අගනුවර වන්නේ හුවාන්කාවෙලිකා නගරයයි. මෙම කලාපය බටහිරින් ලීමා සහ [[ඉකා දෙපාර්තමේන්තුව, පේරු|ඉකා]], උතුරින් ජුනින් සහ නැගෙනහිරින් [[අයකුචෝ දෙපාර්තමේන්තුව, පේරු|අයකුචෝ යන]] දෙපාර්තමේන්තු වලින් මායිම් වී ඇත. == දේශපාලන බෙදීම == දෙපාර්තමේන්තුව පළාත් හතකට බෙදා ඇත. පළාත (අගනුවර) # ඇකොබම්බා පළාත ( ඇකොබම්බා) # අංගාරෙස් පළාත ( ලිර්කේ ) # කැස්ත්‍රෝවිරේනා පළාත ( කැස්ත්‍රෝවිරේනා ) # චර්කම්පා පළාත ( චර්කම්පා ) # හුවාන්කාවෙලිකා පළාත ( හුවාන්කාවෙලිකා ) # හුවායිතාරා පළාත ( හුවායිතාරා ) # ටයාකාජා පළාත ( පම්පස් ) [[ගොනුව:385612788_94ecd970ef.jpg|thumb|267x267පික්| හුවාන්කාවෙලිකා ආසන දෙව්මැදුර|වම]]ප්‍රධාන නගර වන්නේ හුවාන්කාවෙලිකා, පැම්පස් සහ ලිර්කේ ය. හුවාන්කාවෙලිකා හි ක්වෙර්කෝ වැනි කුඩා දිස්ත්‍රික්ක රාශියක් ඇත. ක්වෙර්කෝ යනු ලස්සන කුඩා නගරයකි. පදිංචිකරුවන්ගෙන් බහුතරයක් ගොවීන් ය. ඔවුන්ට ගවයන්, බැටළුවන්, ඌරන්, අශ්වයන්, කොටළුවන්, ලාමා, එළුවන්, කුකුළන් සහ බූරුවන් ඇත. [[ප්‍රවර්ගය:Coordinates on Wikidata]] [[ප්‍රවර්ගය:Pages using gadget WikiMiniAtlas]] s7aoyrcse4f2h1r1xn58vuuwynqj0f1 754503 754502 2025-07-09T05:16:31Z BuddhikaW88 37808 BuddhikaW88 විසින් [[හුඅන්කාවෙලිකා දෙපාර්තමේන්තුව, පේරු]] සිට [[හුවාන්කාවෙලිකා දෙපාර්තමේන්තුව, පේරු]] වෙත පිටුව ගෙන යන ලදී: Misspelled title 754502 wikitext text/x-wiki [[ගොනුව:Huancavelica,_baile_regional.jpg|දකුණ|thumb|200x200පික්| කලාපීය නර්තනයක කතුර නර්තන ශිල්පීන්]] [[ගොනුව:Peru - Huancavelica Department (locator map).svg|thumb|සිතියම]] '''හුවාන්කාවෙලිකා''' ({{IPA|es|waŋkaβeˈlika|-|ES-pe - Huancavelica.ogg}} ) යනු [[පේරු]] හි වර්ග කිලෝමීටර 22,131.47 ක භූමි ප්‍රමාණයකින් යුත් දෙපාර්තමේන්තුවක් සහ කලාපයකි. එහි ජනගහනය 347,639 ( 2017 සංගණනය ). අගනුවර වන්නේ හුවාන්කාවෙලිකා නගරයයි. මෙම කලාපය බටහිරින් ලීමා සහ [[ඉකා දෙපාර්තමේන්තුව, පේරු|ඉකා]], උතුරින් ජුනින් සහ නැගෙනහිරින් [[අයකුචෝ දෙපාර්තමේන්තුව, පේරු|අයකුචෝ යන]] දෙපාර්තමේන්තු වලින් මායිම් වී ඇත. == දේශපාලන බෙදීම == දෙපාර්තමේන්තුව පළාත් හතකට බෙදා ඇත. පළාත (අගනුවර) # ඇකොබම්බා පළාත ( ඇකොබම්බා) # අංගාරෙස් පළාත ( ලිර්කේ ) # කැස්ත්‍රෝවිරේනා පළාත ( කැස්ත්‍රෝවිරේනා ) # චර්කම්පා පළාත ( චර්කම්පා ) # හුවාන්කාවෙලිකා පළාත ( හුවාන්කාවෙලිකා ) # හුවායිතාරා පළාත ( හුවායිතාරා ) # ටයාකාජා පළාත ( පම්පස් ) [[ගොනුව:385612788_94ecd970ef.jpg|thumb|267x267පික්| හුවාන්කාවෙලිකා ආසන දෙව්මැදුර|වම]]ප්‍රධාන නගර වන්නේ හුවාන්කාවෙලිකා, පැම්පස් සහ ලිර්කේ ය. හුවාන්කාවෙලිකා හි ක්වෙර්කෝ වැනි කුඩා දිස්ත්‍රික්ක රාශියක් ඇත. ක්වෙර්කෝ යනු ලස්සන කුඩා නගරයකි. පදිංචිකරුවන්ගෙන් බහුතරයක් ගොවීන් ය. ඔවුන්ට ගවයන්, බැටළුවන්, ඌරන්, අශ්වයන්, කොටළුවන්, ලාමා, එළුවන්, කුකුළන් සහ බූරුවන් ඇත. [[ප්‍රවර්ගය:Coordinates on Wikidata]] [[ප්‍රවර්ගය:Pages using gadget WikiMiniAtlas]] s7aoyrcse4f2h1r1xn58vuuwynqj0f1 754509 754503 2025-07-09T05:18:18Z BuddhikaW88 37808 [[ප්‍රවර්ගය:පේරු]] එක් කරන ලදී. [[විකිපීඩියා:HOTCAT|HotCat]] භාවිතයෙන් 754509 wikitext text/x-wiki [[ගොනුව:Huancavelica,_baile_regional.jpg|දකුණ|thumb|200x200පික්| කලාපීය නර්තනයක කතුර නර්තන ශිල්පීන්]] [[ගොනුව:Peru - Huancavelica Department (locator map).svg|thumb|සිතියම]] '''හුවාන්කාවෙලිකා''' ({{IPA|es|waŋkaβeˈlika|-|ES-pe - Huancavelica.ogg}} ) යනු [[පේරු]] හි වර්ග කිලෝමීටර 22,131.47 ක භූමි ප්‍රමාණයකින් යුත් දෙපාර්තමේන්තුවක් සහ කලාපයකි. එහි ජනගහනය 347,639 ( 2017 සංගණනය ). අගනුවර වන්නේ හුවාන්කාවෙලිකා නගරයයි. මෙම කලාපය බටහිරින් ලීමා සහ [[ඉකා දෙපාර්තමේන්තුව, පේරු|ඉකා]], උතුරින් ජුනින් සහ නැගෙනහිරින් [[අයකුචෝ දෙපාර්තමේන්තුව, පේරු|අයකුචෝ යන]] දෙපාර්තමේන්තු වලින් මායිම් වී ඇත. == දේශපාලන බෙදීම == දෙපාර්තමේන්තුව පළාත් හතකට බෙදා ඇත. පළාත (අගනුවර) # ඇකොබම්බා පළාත ( ඇකොබම්බා) # අංගාරෙස් පළාත ( ලිර්කේ ) # කැස්ත්‍රෝවිරේනා පළාත ( කැස්ත්‍රෝවිරේනා ) # චර්කම්පා පළාත ( චර්කම්පා ) # හුවාන්කාවෙලිකා පළාත ( හුවාන්කාවෙලිකා ) # හුවායිතාරා පළාත ( හුවායිතාරා ) # ටයාකාජා පළාත ( පම්පස් ) [[ගොනුව:385612788_94ecd970ef.jpg|thumb|267x267පික්| හුවාන්කාවෙලිකා ආසන දෙව්මැදුර|වම]]ප්‍රධාන නගර වන්නේ හුවාන්කාවෙලිකා, පැම්පස් සහ ලිර්කේ ය. හුවාන්කාවෙලිකා හි ක්වෙර්කෝ වැනි කුඩා දිස්ත්‍රික්ක රාශියක් ඇත. ක්වෙර්කෝ යනු ලස්සන කුඩා නගරයකි. පදිංචිකරුවන්ගෙන් බහුතරයක් ගොවීන් ය. ඔවුන්ට ගවයන්, බැටළුවන්, ඌරන්, අශ්වයන්, කොටළුවන්, ලාමා, එළුවන්, කුකුළන් සහ බූරුවන් ඇත. [[ප්‍රවර්ගය:Coordinates on Wikidata]] [[ප්‍රවර්ගය:Pages using gadget WikiMiniAtlas]] [[ප්‍රවර්ගය:පේරු]] ma0hbzl6m4tv4bqw122nuk4ziz5x6lk 754516 754509 2025-07-09T05:18:59Z BuddhikaW88 37808 [[ප්‍රවර්ගය:පේරු හි පරිපාලන කලාප]] එක් කරන ලදී. [[විකිපීඩියා:HOTCAT|HotCat]] භාවිතයෙන් 754516 wikitext text/x-wiki [[ගොනුව:Huancavelica,_baile_regional.jpg|දකුණ|thumb|200x200පික්| කලාපීය නර්තනයක කතුර නර්තන ශිල්පීන්]] [[ගොනුව:Peru - Huancavelica Department (locator map).svg|thumb|සිතියම]] '''හුවාන්කාවෙලිකා''' ({{IPA|es|waŋkaβeˈlika|-|ES-pe - Huancavelica.ogg}} ) යනු [[පේරු]] හි වර්ග කිලෝමීටර 22,131.47 ක භූමි ප්‍රමාණයකින් යුත් දෙපාර්තමේන්තුවක් සහ කලාපයකි. එහි ජනගහනය 347,639 ( 2017 සංගණනය ). අගනුවර වන්නේ හුවාන්කාවෙලිකා නගරයයි. මෙම කලාපය බටහිරින් ලීමා සහ [[ඉකා දෙපාර්තමේන්තුව, පේරු|ඉකා]], උතුරින් ජුනින් සහ නැගෙනහිරින් [[අයකුචෝ දෙපාර්තමේන්තුව, පේරු|අයකුචෝ යන]] දෙපාර්තමේන්තු වලින් මායිම් වී ඇත. == දේශපාලන බෙදීම == දෙපාර්තමේන්තුව පළාත් හතකට බෙදා ඇත. පළාත (අගනුවර) # ඇකොබම්බා පළාත ( ඇකොබම්බා) # අංගාරෙස් පළාත ( ලිර්කේ ) # කැස්ත්‍රෝවිරේනා පළාත ( කැස්ත්‍රෝවිරේනා ) # චර්කම්පා පළාත ( චර්කම්පා ) # හුවාන්කාවෙලිකා පළාත ( හුවාන්කාවෙලිකා ) # හුවායිතාරා පළාත ( හුවායිතාරා ) # ටයාකාජා පළාත ( පම්පස් ) [[ගොනුව:385612788_94ecd970ef.jpg|thumb|267x267පික්| හුවාන්කාවෙලිකා ආසන දෙව්මැදුර|වම]]ප්‍රධාන නගර වන්නේ හුවාන්කාවෙලිකා, පැම්පස් සහ ලිර්කේ ය. හුවාන්කාවෙලිකා හි ක්වෙර්කෝ වැනි කුඩා දිස්ත්‍රික්ක රාශියක් ඇත. ක්වෙර්කෝ යනු ලස්සන කුඩා නගරයකි. පදිංචිකරුවන්ගෙන් බහුතරයක් ගොවීන් ය. ඔවුන්ට ගවයන්, බැටළුවන්, ඌරන්, අශ්වයන්, කොටළුවන්, ලාමා, එළුවන්, කුකුළන් සහ බූරුවන් ඇත. [[ප්‍රවර්ගය:Coordinates on Wikidata]] [[ප්‍රවර්ගය:Pages using gadget WikiMiniAtlas]] [[ප්‍රවර්ගය:පේරු]] [[ප්‍රවර්ගය:පේරු හි පරිපාලන කලාප]] gioqgbbruzrsx9ieezuky62cwo8ydli 0 183166 754467 2025-07-09T04:07:39Z BuddhikaW88 37808 Created by translating the page "[[:en:Special:Redirect/revision/1280502836|Department of Junín]]" 754467 wikitext text/x-wiki '''ජූනින්''' ({{IPA|es|xuˈnin}} ) යනු මධ්‍යම කඳුකරයේ සහ බටහිර දෙසින් පිහිටි පේරු ඇමසන් හි පිහිටි දෙපාර්තමේන්තුවක් සහ කලාපයකි . එහි අගනුවර හුවාන්කායෝ ය.zxඩ් ග්ඩ්ස් ග්ඩ්ස් ග්ෆ්ඩ්ස්ග් ඩ්ස්ෆ් ග්ෆ්ඩ්ස් ග්ෆ්ඩ්ස් ග්ඩ්ස්ෆ් ග්ෆ්ඩ්ස් ග්ෆ්ඩ්ග් එර්ස් යෙ == භූගෝලය == [[ගොනුව:Imagen_511.jpg|thumb| මැන්ටාරෝ නිම්නය.]] [[ගොනුව:Tarma_iglesia_santa_ana.JPG|thumb| සැන්ටා ඇනා ද ටර්මා පල්ලිය.]] [[ගොනුව:Papa_a_la_huancaina.jpg|thumb| ''තාත්තා අ ලා හුවාන්චයිනා'' .]] කලාපය ඉතා විෂමජාතීය භූ විෂමතාවයක් ඇත. ලීමා කලාපයේ මායිම අසල පිහිටා ඇති බටහිර පරාසයේ හිම සහ අයිස්වලින් වැසී ගිය කඳු මුදුන් ඇත. නැගෙනහිරින්, උස් සානුව ( ''ඇල්ටිප්ලානෝ'' ) බවට පත්වන උස් ග්ලැසියර නිම්න ඇත. ඒවා අතර ලා ඔරෝයා සහ සෙරෝ ද පැස්කෝ නගර අතර පිහිටා ඇති [[Junín Plateau|ජූනින් සානුව ද]] වේ. ජවුජාට පෙර මැන්ටාරෝ නිම්නය හුවාන්කාවෙලිකා කලාපය සමඟ සීමාව දක්වා පුළුල් වේ. මෙම ප්‍රදේශය කලාපයේ ජනගහනයෙන් විශාල කොටසක් සංකේන්ද්‍රණය කරයි. නැගෙනහිර දෙසට, වනාන්තරය අසල, පටු සහ ගැඹුරු කැනියන් රාශියක් ඇති අතර, ඉහළ බෑවුම් සහිත කඳු බෑවුම්, පහත් වලාකුළු යටතේ වනාන්තරවලින් වැසී ඇත. වයතපල්ලාන කඳු වැටිය කලාපයේ දකුණු මධ්‍යම ප්‍රදේශයේ පිහිටා ඇත. මෙම පරාසයේ විශාල දෝෂයක් පවතින අතර එම නිසා මෙම ප්‍රදේශයේ භූමිකම්පා සිදු වේ. තුලුමායු, පව්කර්ටම්පු, පෙරේනේ සහ එනේ ගංගා වලින් ආදර්ශණය වූ, ඉතා දිග නිම්න සහිත ඉහළ වනාන්තරය, කලාපයේ නැගෙනහිර පැත්තේ පිහිටා ඇත. පේරු රාජ්‍යය තුළ සම්පූර්ණයෙන්ම විශාලතම [[විල්|විල]] වන ජුනින් විල, පැස්කෝ කලාපයට අයත් එහි උතුරු කෙළවර හැරුණු විට, කලාපයේ පිහිටා ඇත. ජුනින් කලාපය ටොරොමොචෝ කන්ද පිහිටා ඇත්තේ ද මෙම ප්‍රදේශයේය. එය රිදී, තඹ, රසදිය, බිස්මට්, මොලිබ්ඩිනම්, ඊයම් සහ ගල් අඟුරු ඇතුළු ඛනිජ වලින් පොහොසත් ය. [[ප්‍රවර්ගය:Coordinates on Wikidata]] [[ප්‍රවර්ගය:Pages using gadget WikiMiniAtlas]] s3ue6hnh7killlr63ulbxytd8jmjgj1 754491 754467 2025-07-09T05:05:40Z BuddhikaW88 37808 754491 wikitext text/x-wiki [[ගොනුව:Peru - Junín Department (locator map).svg|thumb|සිතියම]] '''ජූනින්''' ({{IPA|es|xuˈnin}} ) යනු මධ්‍යම කඳුකරයේ සහ බටහිර දෙසින් පිහිටි පේරු ඇමසන් හි පිහිටි දෙපාර්තමේන්තුවක් සහ කලාපයකි . එහි අගනුවර හුවාන්කායෝ ය.zxඩ් ග්ඩ්ස් ග්ඩ්ස් ග්ෆ්ඩ්ස්ග් ඩ්ස්ෆ් ග්ෆ්ඩ්ස් ග්ෆ්ඩ්ස් ග්ඩ්ස්ෆ් ග්ෆ්ඩ්ස් ග්ෆ්ඩ්ග් එර්ස් යෙ == භූගෝලය == [[ගොනුව:Imagen_511.jpg|thumb| මැන්ටාරෝ නිම්නය.]] [[ගොනුව:Tarma_iglesia_santa_ana.JPG|thumb| සැන්ටා ඇනා ද ටර්මා පල්ලිය.]] [[ගොනුව:Papa_a_la_huancaina.jpg|thumb| ''තාත්තා අ ලා හුවාන්චයිනා'' .]] කලාපය ඉතා විෂමජාතීය භූ විෂමතාවයක් ඇත. ලීමා කලාපයේ මායිම අසල පිහිටා ඇති බටහිර පරාසයේ හිම සහ අයිස්වලින් වැසී ගිය කඳු මුදුන් ඇත. නැගෙනහිරින්, උස් සානුව ( ''ඇල්ටිප්ලානෝ'' ) බවට පත්වන උස් ග්ලැසියර නිම්න ඇත. ඒවා අතර ලා ඔරෝයා සහ සෙරෝ ද පැස්කෝ නගර අතර පිහිටා ඇති [[Junín Plateau|ජූනින් සානුව ද]] වේ. ජවුජාට පෙර මැන්ටාරෝ නිම්නය හුවාන්කාවෙලිකා කලාපය සමඟ සීමාව දක්වා පුළුල් වේ. මෙම ප්‍රදේශය කලාපයේ ජනගහනයෙන් විශාල කොටසක් සංකේන්ද්‍රණය කරයි. නැගෙනහිර දෙසට, වනාන්තරය අසල, පටු සහ ගැඹුරු කැනියන් රාශියක් ඇති අතර, ඉහළ බෑවුම් සහිත කඳු බෑවුම්, පහත් වලාකුළු යටතේ වනාන්තරවලින් වැසී ඇත. වයතපල්ලාන කඳු වැටිය කලාපයේ දකුණු මධ්‍යම ප්‍රදේශයේ පිහිටා ඇත. මෙම පරාසයේ විශාල දෝෂයක් පවතින අතර එම නිසා මෙම ප්‍රදේශයේ භූමිකම්පා සිදු වේ. තුලුමායු, පව්කර්ටම්පු, පෙරේනේ සහ එනේ ගංගා වලින් ආදර්ශණය වූ, ඉතා දිග නිම්න සහිත ඉහළ වනාන්තරය, කලාපයේ නැගෙනහිර පැත්තේ පිහිටා ඇත. පේරු රාජ්‍යය තුළ සම්පූර්ණයෙන්ම විශාලතම [[විල්|විල]] වන ජුනින් විල, පැස්කෝ කලාපයට අයත් එහි උතුරු කෙළවර හැරුණු විට, කලාපයේ පිහිටා ඇත. ජුනින් කලාපය ටොරොමොචෝ කන්ද පිහිටා ඇත්තේ ද මෙම ප්‍රදේශයේය. එය රිදී, තඹ, රසදිය, බිස්මට්, මොලිබ්ඩිනම්, ඊයම් සහ ගල් අඟුරු ඇතුළු ඛනිජ වලින් පොහොසත් ය. [[ප්‍රවර්ගය:Coordinates on Wikidata]] [[ප්‍රවර්ගය:Pages using gadget WikiMiniAtlas]] nwxnqsxah18wjbjhc4v5ltnv8ofss8m 754500 754491 2025-07-09T05:13:51Z BuddhikaW88 37808 754500 wikitext text/x-wiki [[ගොනුව:Peru - Junín Department (locator map).svg|thumb|සිතියම]] '''ජූනින්''' ({{IPA|es|xuˈnin}} ) යනු මධ්‍යම කඳුකරයේ සහ බටහිර දෙසින් පිහිටි පේරු ඇමසන් හි පිහිටි දෙපාර්තමේන්තුවක් සහ කලාපයකි . එහි අගනුවර හුවාන්කායෝ ය.[[ගොනුව:Imagen_511.jpg|thumb| මැන්ටාරෝ නිම්නය.]] == භූගෝලය == කලාපය ඉතා විෂමජාතීය භූ විෂමතාවයක් ඇත. ලීමා කලාපයේ මායිම අසල පිහිටා ඇති බටහිර පරාසයේ හිම සහ අයිස්වලින් වැසී ගිය කඳු මුදුන් ඇත. නැගෙනහිරින්, උස් සානුව ( ''ඇල්ටිප්ලානෝ'' ) බවට පත්වන උස් ග්ලැසියර නිම්න ඇත. ඒවා අතර ලා ඔරෝයා සහ සෙරෝ ද පැස්කෝ නගර අතර පිහිටා ඇති [[Junín Plateau|ජූනින් සානුව ද]] වේ. ජවුජාට පෙර මැන්ටාරෝ නිම්නය හුවාන්කාවෙලිකා කලාපය සමඟ සීමාව දක්වා පුළුල් වේ. මෙම ප්‍රදේශය කලාපයේ ජනගහනයෙන් විශාල කොටසක් සංකේන්ද්‍රණය කරයි. නැගෙනහිර දෙසට, වනාන්තරය අසල, පටු සහ ගැඹුරු කැනියන් රාශියක් ඇති අතර, ඉහළ බෑවුම් සහිත කඳු බෑවුම්, පහත් වලාකුළු යටතේ වනාන්තරවලින් වැසී ඇත.[[ගොනුව:Tarma_iglesia_santa_ana.JPG|thumb| සැන්ටා ඇනා ද ටර්මා පල්ලිය.|වම]]වයතපල්ලාන කඳු වැටිය කලාපයේ දකුණු මධ්‍යම ප්‍රදේශයේ පිහිටා ඇත. මෙම පරාසයේ විශාල දෝෂයක් පවතින අතර එම නිසා මෙම ප්‍රදේශයේ භූමිකම්පා සිදු වේ. තුලුමායු, පව්කර්ටම්පු, පෙරේනේ සහ එනේ ගංගා වලින් ආදර්ශණය වූ, ඉතා දිග නිම්න සහිත ඉහළ වනාන්තරය, කලාපයේ නැගෙනහිර පැත්තේ පිහිටා ඇත. පේරු රාජ්‍යය තුළ සම්පූර්ණයෙන්ම විශාලතම [[විල්|විල]] වන ජුනින් විල, පැස්කෝ කලාපයට අයත් එහි උතුරු කෙළවර හැරුණු විට, කලාපයේ පිහිටා ඇත. ජුනින් කලාපය ටොරොමොචෝ කන්ද පිහිටා ඇත්තේ ද මෙම ප්‍රදේශයේය. එය රිදී, තඹ, රසදිය, බිස්මට්, මොලිබ්ඩිනම්, ඊයම් සහ ගල් අඟුරු ඇතුළු ඛනිජ වලින් පොහොසත් ය. [[ප්‍රවර්ගය:Coordinates on Wikidata]] [[ප්‍රවර්ගය:Pages using gadget WikiMiniAtlas]] 18y6khebyi178v7cfej6qafd3lmt6o7 754508 754500 2025-07-09T05:18:14Z BuddhikaW88 37808 [[ප්‍රවර්ගය:පේරු]] එක් කරන ලදී. [[විකිපීඩියා:HOTCAT|HotCat]] භාවිතයෙන් 754508 wikitext text/x-wiki [[ගොනුව:Peru - Junín Department (locator map).svg|thumb|සිතියම]] '''ජූනින්''' ({{IPA|es|xuˈnin}} ) යනු මධ්‍යම කඳුකරයේ සහ බටහිර දෙසින් පිහිටි පේරු ඇමසන් හි පිහිටි දෙපාර්තමේන්තුවක් සහ කලාපයකි . එහි අගනුවර හුවාන්කායෝ ය.[[ගොනුව:Imagen_511.jpg|thumb| මැන්ටාරෝ නිම්නය.]] == භූගෝලය == කලාපය ඉතා විෂමජාතීය භූ විෂමතාවයක් ඇත. ලීමා කලාපයේ මායිම අසල පිහිටා ඇති බටහිර පරාසයේ හිම සහ අයිස්වලින් වැසී ගිය කඳු මුදුන් ඇත. නැගෙනහිරින්, උස් සානුව ( ''ඇල්ටිප්ලානෝ'' ) බවට පත්වන උස් ග්ලැසියර නිම්න ඇත. ඒවා අතර ලා ඔරෝයා සහ සෙරෝ ද පැස්කෝ නගර අතර පිහිටා ඇති [[Junín Plateau|ජූනින් සානුව ද]] වේ. ජවුජාට පෙර මැන්ටාරෝ නිම්නය හුවාන්කාවෙලිකා කලාපය සමඟ සීමාව දක්වා පුළුල් වේ. මෙම ප්‍රදේශය කලාපයේ ජනගහනයෙන් විශාල කොටසක් සංකේන්ද්‍රණය කරයි. නැගෙනහිර දෙසට, වනාන්තරය අසල, පටු සහ ගැඹුරු කැනියන් රාශියක් ඇති අතර, ඉහළ බෑවුම් සහිත කඳු බෑවුම්, පහත් වලාකුළු යටතේ වනාන්තරවලින් වැසී ඇත.[[ගොනුව:Tarma_iglesia_santa_ana.JPG|thumb| සැන්ටා ඇනා ද ටර්මා පල්ලිය.|වම]]වයතපල්ලාන කඳු වැටිය කලාපයේ දකුණු මධ්‍යම ප්‍රදේශයේ පිහිටා ඇත. මෙම පරාසයේ විශාල දෝෂයක් පවතින අතර එම නිසා මෙම ප්‍රදේශයේ භූමිකම්පා සිදු වේ. තුලුමායු, පව්කර්ටම්පු, පෙරේනේ සහ එනේ ගංගා වලින් ආදර්ශණය වූ, ඉතා දිග නිම්න සහිත ඉහළ වනාන්තරය, කලාපයේ නැගෙනහිර පැත්තේ පිහිටා ඇත. පේරු රාජ්‍යය තුළ සම්පූර්ණයෙන්ම විශාලතම [[විල්|විල]] වන ජුනින් විල, පැස්කෝ කලාපයට අයත් එහි උතුරු කෙළවර හැරුණු විට, කලාපයේ පිහිටා ඇත. ජුනින් කලාපය ටොරොමොචෝ කන්ද පිහිටා ඇත්තේ ද මෙම ප්‍රදේශයේය. එය රිදී, තඹ, රසදිය, බිස්මට්, මොලිබ්ඩිනම්, ඊයම් සහ ගල් අඟුරු ඇතුළු ඛනිජ වලින් පොහොසත් ය. [[ප්‍රවර්ගය:Coordinates on Wikidata]] [[ප්‍රවර්ගය:Pages using gadget WikiMiniAtlas]] [[ප්‍රවර්ගය:පේරු]] i5ej14epdc8wkjldijmr9tthcifhmnp 754515 754508 2025-07-09T05:18:56Z BuddhikaW88 37808 [[ප්‍රවර්ගය:පේරු හි පරිපාලන කලාප]] එක් කරන ලදී. [[විකිපීඩියා:HOTCAT|HotCat]] භාවිතයෙන් 754515 wikitext text/x-wiki [[ගොනුව:Peru - Junín Department (locator map).svg|thumb|සිතියම]] '''ජූනින්''' ({{IPA|es|xuˈnin}} ) යනු මධ්‍යම කඳුකරයේ සහ බටහිර දෙසින් පිහිටි පේරු ඇමසන් හි පිහිටි දෙපාර්තමේන්තුවක් සහ කලාපයකි . එහි අගනුවර හුවාන්කායෝ ය.[[ගොනුව:Imagen_511.jpg|thumb| මැන්ටාරෝ නිම්නය.]] == භූගෝලය == කලාපය ඉතා විෂමජාතීය භූ විෂමතාවයක් ඇත. ලීමා කලාපයේ මායිම අසල පිහිටා ඇති බටහිර පරාසයේ හිම සහ අයිස්වලින් වැසී ගිය කඳු මුදුන් ඇත. නැගෙනහිරින්, උස් සානුව ( ''ඇල්ටිප්ලානෝ'' ) බවට පත්වන උස් ග්ලැසියර නිම්න ඇත. ඒවා අතර ලා ඔරෝයා සහ සෙරෝ ද පැස්කෝ නගර අතර පිහිටා ඇති [[Junín Plateau|ජූනින් සානුව ද]] වේ. ජවුජාට පෙර මැන්ටාරෝ නිම්නය හුවාන්කාවෙලිකා කලාපය සමඟ සීමාව දක්වා පුළුල් වේ. මෙම ප්‍රදේශය කලාපයේ ජනගහනයෙන් විශාල කොටසක් සංකේන්ද්‍රණය කරයි. නැගෙනහිර දෙසට, වනාන්තරය අසල, පටු සහ ගැඹුරු කැනියන් රාශියක් ඇති අතර, ඉහළ බෑවුම් සහිත කඳු බෑවුම්, පහත් වලාකුළු යටතේ වනාන්තරවලින් වැසී ඇත.[[ගොනුව:Tarma_iglesia_santa_ana.JPG|thumb| සැන්ටා ඇනා ද ටර්මා පල්ලිය.|වම]]වයතපල්ලාන කඳු වැටිය කලාපයේ දකුණු මධ්‍යම ප්‍රදේශයේ පිහිටා ඇත. මෙම පරාසයේ විශාල දෝෂයක් පවතින අතර එම නිසා මෙම ප්‍රදේශයේ භූමිකම්පා සිදු වේ. තුලුමායු, පව්කර්ටම්පු, පෙරේනේ සහ එනේ ගංගා වලින් ආදර්ශණය වූ, ඉතා දිග නිම්න සහිත ඉහළ වනාන්තරය, කලාපයේ නැගෙනහිර පැත්තේ පිහිටා ඇත. පේරු රාජ්‍යය තුළ සම්පූර්ණයෙන්ම විශාලතම [[විල්|විල]] වන ජුනින් විල, පැස්කෝ කලාපයට අයත් එහි උතුරු කෙළවර හැරුණු විට, කලාපයේ පිහිටා ඇත. ජුනින් කලාපය ටොරොමොචෝ කන්ද පිහිටා ඇත්තේ ද මෙම ප්‍රදේශයේය. එය රිදී, තඹ, රසදිය, බිස්මට්, මොලිබ්ඩිනම්, ඊයම් සහ ගල් අඟුරු ඇතුළු ඛනිජ වලින් පොහොසත් ය. [[ප්‍රවර්ගය:Coordinates on Wikidata]] [[ප්‍රවර්ගය:Pages using gadget WikiMiniAtlas]] [[ප්‍රවර්ගය:පේරු]] [[ප්‍රවර්ගය:පේරු හි පරිපාලන කලාප]] ecytgz3uwii231i6m8etx6rzgfumrxi 0 183167 754468 2025-07-09T04:07:40Z BuddhikaW88 37808 Created by translating the page "[[:en:Special:Redirect/revision/1280568031|Department of Pasco]]" 754468 wikitext text/x-wiki '''පැස්කෝ''' ({{IPA|es|ˈpasko}} ) යනු මධ්‍යම [[පේරු]] හි පිහිටි දෙපාර්තමේන්තුවක් සහ කලාපයකි . එහි අගනුවර සෙරෝ ද පැස්කෝ ය .zxඩ් ග්ඩ්ස් ග්ඩ්ස් ග්ෆ්ඩ්ස්ග් ඩ්ස්ෆ් ග්ෆ්ඩ්ස් ග්ෆ්ඩ්ස් ග්ඩ්ස්ෆ් ග්ෆ්ඩ්ස් ග්ෆ්ඩ්ග් එර්ස් යෙ == දේශපාලන බෙදීම == [[ගොනුව:Provinces_of_the_Pasco_region_in_Peru.PNG|වම|thumb| පැස්කෝ කලාපයේ සිතියම එහි පළාත් පෙන්වයි.]] මෙම කලාපය පළාත් 3 කට බෙදා ඇත ( {{Langx|es|provincias}} , ඒකවචනය: {{බස|es|provincia}} ), දිස්ත්රික්ක 28 කින් සමන්විත වේ ( ''distritos'', ඒකවචනය: ''distrito'' ). [[ගොනුව:Oxapampa_peru.jpg|thumb|230x230පික්| ඔක්සපම්පාවේ සැමරුම.]] === පළාත් === වරහන් තුළ අගනගර සහිත පළාත් වන්නේ: * Daniel Alcídes Carrión ( Yanahuanca ) * ඔක්සපම්ප ( ඔක්සපම්ප ) * පැස්කෝ ( සෙරෝ ද පැස්කෝ ) [[ප්‍රවර්ගය:Coordinates on Wikidata]] [[ප්‍රවර්ගය:Pages using gadget WikiMiniAtlas]] dqxljdn5wicusc7faowbilc0re7w5t8 754492 754468 2025-07-09T05:05:43Z BuddhikaW88 37808 754492 wikitext text/x-wiki [[ගොනුව:Peru - Pasco Department (locator map).svg|thumb|සිතියම]] '''පැස්කෝ''' ({{IPA|es|ˈpasko}} ) යනු මධ්‍යම [[පේරු]] හි පිහිටි දෙපාර්තමේන්තුවක් සහ කලාපයකි . එහි අගනුවර සෙරෝ ද පැස්කෝ ය .zxඩ් ග්ඩ්ස් ග්ඩ්ස් ග්ෆ්ඩ්ස්ග් ඩ්ස්ෆ් ග්ෆ්ඩ්ස් ග්ෆ්ඩ්ස් ග්ඩ්ස්ෆ් ග්ෆ්ඩ්ස් ග්ෆ්ඩ්ග් එර්ස් යෙ == දේශපාලන බෙදීම == [[ගොනුව:Provinces_of_the_Pasco_region_in_Peru.PNG|වම|thumb| පැස්කෝ කලාපයේ සිතියම එහි පළාත් පෙන්වයි.]] මෙම කලාපය පළාත් 3 කට බෙදා ඇත ( {{Langx|es|provincias}} , ඒකවචනය: {{බස|es|provincia}} ), දිස්ත්රික්ක 28 කින් සමන්විත වේ ( ''distritos'', ඒකවචනය: ''distrito'' ). [[ගොනුව:Oxapampa_peru.jpg|thumb|230x230පික්| ඔක්සපම්පාවේ සැමරුම.]] === පළාත් === වරහන් තුළ අගනගර සහිත පළාත් වන්නේ: * Daniel Alcídes Carrión ( Yanahuanca ) * ඔක්සපම්ප ( ඔක්සපම්ප ) * පැස්කෝ ( සෙරෝ ද පැස්කෝ ) [[ප්‍රවර්ගය:Coordinates on Wikidata]] [[ප්‍රවර්ගය:Pages using gadget WikiMiniAtlas]] ku2s8z1zekp9dvtlngpfy0pbzqgrxky 754499 754492 2025-07-09T05:12:52Z BuddhikaW88 37808 754499 wikitext text/x-wiki [[ගොනුව:Peru - Pasco Department (locator map).svg|thumb|සිතියම]] '''පැස්කෝ''' ({{IPA|es|ˈpasko}} ) යනු මධ්‍යම [[පේරු]] හි පිහිටි දෙපාර්තමේන්තුවක් සහ කලාපයකි . එහි අගනුවර සෙරෝ ද පැස්කෝ ය. == දේශපාලන බෙදීම == [[ගොනුව:Provinces_of_the_Pasco_region_in_Peru.PNG|වම|thumb| පැස්කෝ කලාපයේ සිතියම එහි පළාත් පෙන්වයි.]] මෙම කලාපය පළාත් 3 කට බෙදා ඇත ( {{Langx|es|provincias}} , ඒකවචනය: {{බස|es|provincia}} ), දිස්ත්රික්ක 28 කින් සමන්විත වේ ( ''distritos'', ඒකවචනය: ''distrito'' ). [[ගොනුව:Oxapampa_peru.jpg|thumb|230x230පික්| ඔක්සපම්පාවේ සැමරුම.]] === පළාත් === වරහන් තුළ අගනගර සහිත පළාත් වන්නේ: * ඩැනියෙල් ඇල්සිඩීස් කැරියන් ( යනහුවන්කා ) * ඔක්සපම්ප ( ඔක්සපම්ප ) * පැස්කෝ ( සෙරෝ ද පැස්කෝ ) [[ප්‍රවර්ගය:Coordinates on Wikidata]] [[ප්‍රවර්ගය:Pages using gadget WikiMiniAtlas]] g083pn8erqcha077tuedt59930uhrkh 754507 754499 2025-07-09T05:18:11Z BuddhikaW88 37808 [[ප්‍රවර්ගය:පේරු]] එක් කරන ලදී. [[විකිපීඩියා:HOTCAT|HotCat]] භාවිතයෙන් 754507 wikitext text/x-wiki [[ගොනුව:Peru - Pasco Department (locator map).svg|thumb|සිතියම]] '''පැස්කෝ''' ({{IPA|es|ˈpasko}} ) යනු මධ්‍යම [[පේරු]] හි පිහිටි දෙපාර්තමේන්තුවක් සහ කලාපයකි . එහි අගනුවර සෙරෝ ද පැස්කෝ ය. == දේශපාලන බෙදීම == [[ගොනුව:Provinces_of_the_Pasco_region_in_Peru.PNG|වම|thumb| පැස්කෝ කලාපයේ සිතියම එහි පළාත් පෙන්වයි.]] මෙම කලාපය පළාත් 3 කට බෙදා ඇත ( {{Langx|es|provincias}} , ඒකවචනය: {{බස|es|provincia}} ), දිස්ත්රික්ක 28 කින් සමන්විත වේ ( ''distritos'', ඒකවචනය: ''distrito'' ). [[ගොනුව:Oxapampa_peru.jpg|thumb|230x230පික්| ඔක්සපම්පාවේ සැමරුම.]] === පළාත් === වරහන් තුළ අගනගර සහිත පළාත් වන්නේ: * ඩැනියෙල් ඇල්සිඩීස් කැරියන් ( යනහුවන්කා ) * ඔක්සපම්ප ( ඔක්සපම්ප ) * පැස්කෝ ( සෙරෝ ද පැස්කෝ ) [[ප්‍රවර්ගය:Coordinates on Wikidata]] [[ප්‍රවර්ගය:Pages using gadget WikiMiniAtlas]] [[ප්‍රවර්ගය:පේරු]] dpmb7er1w3h12eqxaax68kuc5sjbgh6 754514 754507 2025-07-09T05:18:53Z BuddhikaW88 37808 [[ප්‍රවර්ගය:පේරු හි පරිපාලන කලාප]] එක් කරන ලදී. [[විකිපීඩියා:HOTCAT|HotCat]] භාවිතයෙන් 754514 wikitext text/x-wiki [[ගොනුව:Peru - Pasco Department (locator map).svg|thumb|සිතියම]] '''පැස්කෝ''' ({{IPA|es|ˈpasko}} ) යනු මධ්‍යම [[පේරු]] හි පිහිටි දෙපාර්තමේන්තුවක් සහ කලාපයකි . එහි අගනුවර සෙරෝ ද පැස්කෝ ය. == දේශපාලන බෙදීම == [[ගොනුව:Provinces_of_the_Pasco_region_in_Peru.PNG|වම|thumb| පැස්කෝ කලාපයේ සිතියම එහි පළාත් පෙන්වයි.]] මෙම කලාපය පළාත් 3 කට බෙදා ඇත ( {{Langx|es|provincias}} , ඒකවචනය: {{බස|es|provincia}} ), දිස්ත්රික්ක 28 කින් සමන්විත වේ ( ''distritos'', ඒකවචනය: ''distrito'' ). [[ගොනුව:Oxapampa_peru.jpg|thumb|230x230පික්| ඔක්සපම්පාවේ සැමරුම.]] === පළාත් === වරහන් තුළ අගනගර සහිත පළාත් වන්නේ: * ඩැනියෙල් ඇල්සිඩීස් කැරියන් ( යනහුවන්කා ) * ඔක්සපම්ප ( ඔක්සපම්ප ) * පැස්කෝ ( සෙරෝ ද පැස්කෝ ) [[ප්‍රවර්ගය:Coordinates on Wikidata]] [[ප්‍රවර්ගය:Pages using gadget WikiMiniAtlas]] [[ප්‍රවර්ගය:පේරු]] [[ප්‍රවර්ගය:පේරු හි පරිපාලන කලාප]] k3huypuw4oze5f8vny0rv6qldqsch4z 0 183168 754469 2025-07-09T04:07:42Z BuddhikaW88 37808 Created by translating the page "[[:en:Special:Redirect/revision/1280499058|Department of Huánuco]]" 754469 wikitext text/x-wiki [[ගොනුව:Kotosh.jpg|alt=Kotosh-Huanúco|thumb| ඇන්ඩීස් හි කොටොෂ්හි අර්ධ දසුනක්.]] '''හුවනුකෝ''' ({{IPA|es|ˈwanuko}} ) යනු මධ්‍යම [[පේරු]] හි පිහිටි දෙපාර්තමේන්තුවක් සහ කලාපයකි. එය උතුරින් ලා ලිබර්ටෑඩ්, සැන් මාටින්, ලොරෙටෝ සහ උකායාලි ප්‍රදේශවලින්, නැගෙනහිරින් උකායාලි කලාපයෙන්, දකුණින් පැස්කෝ කලාපයෙන් සහ බටහිරින් ලීමා සහ ඇන්කාෂ් ප්‍රදේශවලින් මායිම් වී ඇත. එහි අගනුවර හුවානුකෝ නගරයයි.zxඩ් ග්ඩ්ස් ග්ඩ්ස් ග්ෆ්ඩ්ස්ග් ඩ්ස්ෆ් ග්ෆ්ඩ්ස් ග්ෆ්ඩ්ස් ග්ඩ්ස්ෆ් ග්ෆ්ඩ්ස් ග්ෆ්ඩ්ග් එර්ස් යෙ හුවානුකෝ හි සියෙරා සහ උස් වනාන්තර (කඳුකර දාරය) කලාපවල කොටස් වලින් සමන්විත රළු භූ විෂමතාවයක් ඇත. රටේ උතුරින් සහ දකුණින් සමාන දුරකින් පිහිටා ඇති බැවින්, සාමාන්‍ය වාර්ෂික උෂ්ණත්වය සෙල්සියස් අංශක 20 ක් වන මෘදු කාලගුණයක් පැවතීමේ වරප්‍රසාදය එයට ඇත.&nbsp;°C (68)&nbsp;°F). මෙම කලාපය එහි භූගෝලීය පිහිටීම, ඉතිහාසය සහ පුරාණ කාලයේ සිට මිනිසාගේ පැවැත්ම පැවති භූමියේ පොහොසත්කම සඳහා වැදගත් වේ. ක්‍රි.පූ. 10,000 සිට දිවෙන ''එල් හොම්බ්‍රේ ඩි ලෝරිකෝචා'' ( ලෝරිකෝචා මිනිසා) මෙන්ම [[ඇමරිකාවන්|ඇමරිකාවේ]] පැරණිතම ජනාවාසයේ (ක්‍රි.පූ. 4200) නටබුන් සිදු වූ කොටොෂ් ද වඩාත් කැපී පෙනෙන උදාහරණ අතර වේ. මෙම ප්‍රදේශයේ ජනවාර්ගික කණ්ඩායම් කිහිපයක් වාසය කළහ. කෙසේ වෙතත්, දැඩි ප්‍රතිරෝධයකින් පසු, ඔවුන් [[ඉන්කා ශිෂ්ටාචාරය|ඉන්කා අධිරාජ්‍යයේ]] කොටසක් ලෙස ඒකාබද්ධ වීමට පටන් ගත්හ. ඉන්පසු හුවානුකෝ කුස්කෝ-කජමාර්කා-කුස්කෝ මාර්ගයේ කොටසක් බවට පත්විය. 19 වන සියවස ආරම්භයේදී, විමුක්ති ක්‍රියාවලිය අතරතුර, හුවානුකෝ යනු පේරුහි නිදහස ප්‍රවර්ධනය කළ පළමු නගරවලින් එකකි. එපමණක් නොව, හුවාමාලිස්, හුවාලන්කා සහ ඇම්බෝ හි ඇති වූ නැගිටීම් කිහිපයකින් පසුව, 1820 දෙසැම්බර් 15 වන දින මෙම නගරයේ පළමු දිවුරුම සිදු විය. == දේශපාලන බෙදීම == [[ගොනුව:Provinces_of_the_Huánuco_region_in_Peru.png|thumb| එහි පළාත් පෙන්වන හුවානුකෝ කලාපයේ සිතියම]] මෙම කලාපය පළාත් 11 කට බෙදා ඇත ( {{Langx|es|provincias}} , ඒකවචනය: ''provincia'' ), එය දිස්ත්‍රික්ක 75 කින් සමන්විත වේ ( ''distritos'', ඒකවචනය: ''distrito'' ). වරහන් තුළ අගනගර සහිතව පළාත් වන්නේ: * අම්බෝ ( අම්බෝ ) * ඩොස් ද මායෝ ( ලා යුනියන් ) * හුවාකේබම්බා ( හුවාකේබම්බා ) * හුවාමාලිස් ( ල්ලාටා ) * හුවානුකෝ ( හුවානුකෝ ) * ලෝරිකෝචා ( ජේසුස් ) * ලියොන්සියෝ ප්‍රාඩෝ ( ටින්ගෝ මාරියා ) * මරනොන් ( හුආක්‍රචුකෝ ) * පැචිටියා ( පනාඕ ) * පුවර්ටෝ ඉන්කා ( පුවර්ටෝ ඉන්කා ) * යාරොවිල්කා ( චවිනිලෝ ) [[ප්‍රවර්ගය:Pages using gadget WikiMiniAtlas]] 1ki0aj2dzjsbw8ql69cz5x8vhrwczki 754493 754469 2025-07-09T05:05:46Z BuddhikaW88 37808 754493 wikitext text/x-wiki [[ගොනුව:Kotosh.jpg|alt=Kotosh-Huanúco|thumb| ඇන්ඩීස් හි කොටොෂ්හි අර්ධ දසුනක්.]] [[ගොනුව:Peru - Huánuco Department (locator map).svg|thumb|සිතියම]] '''හුවනුකෝ''' ({{IPA|es|ˈwanuko}} ) යනු මධ්‍යම [[පේරු]] හි පිහිටි දෙපාර්තමේන්තුවක් සහ කලාපයකි. එය උතුරින් ලා ලිබර්ටෑඩ්, සැන් මාටින්, ලොරෙටෝ සහ උකායාලි ප්‍රදේශවලින්, නැගෙනහිරින් උකායාලි කලාපයෙන්, දකුණින් පැස්කෝ කලාපයෙන් සහ බටහිරින් ලීමා සහ ඇන්කාෂ් ප්‍රදේශවලින් මායිම් වී ඇත. එහි අගනුවර හුවානුකෝ නගරයයි.zxඩ් ග්ඩ්ස් ග්ඩ්ස් ග්ෆ්ඩ්ස්ග් ඩ්ස්ෆ් ග්ෆ්ඩ්ස් ග්ෆ්ඩ්ස් ග්ඩ්ස්ෆ් ග්ෆ්ඩ්ස් ග්ෆ්ඩ්ග් එර්ස් යෙ හුවානුකෝ හි සියෙරා සහ උස් වනාන්තර (කඳුකර දාරය) කලාපවල කොටස් වලින් සමන්විත රළු භූ විෂමතාවයක් ඇත. රටේ උතුරින් සහ දකුණින් සමාන දුරකින් පිහිටා ඇති බැවින්, සාමාන්‍ය වාර්ෂික උෂ්ණත්වය සෙල්සියස් අංශක 20 ක් වන මෘදු කාලගුණයක් පැවතීමේ වරප්‍රසාදය එයට ඇත.&nbsp;°C (68)&nbsp;°F). මෙම කලාපය එහි භූගෝලීය පිහිටීම, ඉතිහාසය සහ පුරාණ කාලයේ සිට මිනිසාගේ පැවැත්ම පැවති භූමියේ පොහොසත්කම සඳහා වැදගත් වේ. ක්‍රි.පූ. 10,000 සිට දිවෙන ''එල් හොම්බ්‍රේ ඩි ලෝරිකෝචා'' ( ලෝරිකෝචා මිනිසා) මෙන්ම [[ඇමරිකාවන්|ඇමරිකාවේ]] පැරණිතම ජනාවාසයේ (ක්‍රි.පූ. 4200) නටබුන් සිදු වූ කොටොෂ් ද වඩාත් කැපී පෙනෙන උදාහරණ අතර වේ. මෙම ප්‍රදේශයේ ජනවාර්ගික කණ්ඩායම් කිහිපයක් වාසය කළහ. කෙසේ වෙතත්, දැඩි ප්‍රතිරෝධයකින් පසු, ඔවුන් [[ඉන්කා ශිෂ්ටාචාරය|ඉන්කා අධිරාජ්‍යයේ]] කොටසක් ලෙස ඒකාබද්ධ වීමට පටන් ගත්හ. ඉන්පසු හුවානුකෝ කුස්කෝ-කජමාර්කා-කුස්කෝ මාර්ගයේ කොටසක් බවට පත්විය. 19 වන සියවස ආරම්භයේදී, විමුක්ති ක්‍රියාවලිය අතරතුර, හුවානුකෝ යනු පේරුහි නිදහස ප්‍රවර්ධනය කළ පළමු නගරවලින් එකකි. එපමණක් නොව, හුවාමාලිස්, හුවාලන්කා සහ ඇම්බෝ හි ඇති වූ නැගිටීම් කිහිපයකින් පසුව, 1820 දෙසැම්බර් 15 වන දින මෙම නගරයේ පළමු දිවුරුම සිදු විය. == දේශපාලන බෙදීම == [[ගොනුව:Provinces_of_the_Huánuco_region_in_Peru.png|thumb| එහි පළාත් පෙන්වන හුවානුකෝ කලාපයේ සිතියම]] මෙම කලාපය පළාත් 11 කට බෙදා ඇත ( {{Langx|es|provincias}} , ඒකවචනය: ''provincia'' ), එය දිස්ත්‍රික්ක 75 කින් සමන්විත වේ ( ''distritos'', ඒකවචනය: ''distrito'' ). වරහන් තුළ අගනගර සහිතව පළාත් වන්නේ: * අම්බෝ ( අම්බෝ ) * ඩොස් ද මායෝ ( ලා යුනියන් ) * හුවාකේබම්බා ( හුවාකේබම්බා ) * හුවාමාලිස් ( ල්ලාටා ) * හුවානුකෝ ( හුවානුකෝ ) * ලෝරිකෝචා ( ජේසුස් ) * ලියොන්සියෝ ප්‍රාඩෝ ( ටින්ගෝ මාරියා ) * මරනොන් ( හුආක්‍රචුකෝ ) * පැචිටියා ( පනාඕ ) * පුවර්ටෝ ඉන්කා ( පුවර්ටෝ ඉන්කා ) * යාරොවිල්කා ( චවිනිලෝ ) [[ප්‍රවර්ගය:Pages using gadget WikiMiniAtlas]] 2i91i6pcpdytvxop2hbsqpbax0ito76 754498 754493 2025-07-09T05:12:21Z BuddhikaW88 37808 754498 wikitext text/x-wiki [[ගොනුව:Kotosh.jpg|alt=Kotosh-Huanúco|thumb| ඇන්ඩීස් හි කොටොෂ්හි අර්ධ දසුනක්.]] [[ගොනුව:Peru - Huánuco Department (locator map).svg|thumb|සිතියම]] '''හුවනුකෝ''' ({{IPA|es|ˈwanuko}} ) යනු මධ්‍යම [[පේරු]] හි පිහිටි දෙපාර්තමේන්තුවක් සහ කලාපයකි. එය උතුරින් ලා ලිබර්ටෑඩ්, සැන් මාටින්, ලොරෙටෝ සහ උකායාලි ප්‍රදේශවලින්, නැගෙනහිරින් උකායාලි කලාපයෙන්, දකුණින් පැස්කෝ කලාපයෙන් සහ බටහිරින් ලීමා සහ ඇන්කාෂ් ප්‍රදේශවලින් මායිම් වී ඇත. එහි අගනුවර හුවානුකෝ නගරයයි. හුවානුකෝ හි සියෙරා සහ උස් වනාන්තර (කඳුකර දාරය) කලාපවල කොටස් වලින් සමන්විත රළු භූ විෂමතාවයක් ඇත. රටේ උතුරින් සහ දකුණින් සමාන දුරකින් පිහිටා ඇති බැවින්, සාමාන්‍ය වාර්ෂික උෂ්ණත්වය සෙල්සියස් අංශක 20 ක් වන මෘදු කාලගුණයක් පැවතීමේ වරප්‍රසාදය එයට ඇත. මෙම කලාපය එහි භූගෝලීය පිහිටීම, ඉතිහාසය සහ පුරාණ කාලයේ සිට මිනිසාගේ පැවැත්ම පැවති භූමියේ පොහොසත්කම සඳහා වැදගත් වේ. ක්‍රි.පූ. 10,000 සිට දිවෙන ''එල් හොම්බ්‍රේ ඩි ලෝරිකෝචා'' ( ලෝරිකෝචා මිනිසා) මෙන්ම [[ඇමරිකාවන්|ඇමරිකාවේ]] පැරණිතම ජනාවාසයේ (ක්‍රි.පූ. 4200) නටබුන් සිදු වූ කොටොෂ් ද වඩාත් කැපී පෙනෙන උදාහරණ අතර වේ. මෙම ප්‍රදේශයේ ජනවාර්ගික කණ්ඩායම් කිහිපයක් වාසය කළහ. කෙසේ වෙතත්, දැඩි ප්‍රතිරෝධයකින් පසු, ඔවුන් [[ඉන්කා ශිෂ්ටාචාරය|ඉන්කා අධිරාජ්‍යයේ]] කොටසක් ලෙස ඒකාබද්ධ වීමට පටන් ගත්හ. ඉන්පසු හුවානුකෝ කුස්කෝ-කජමාර්කා-කුස්කෝ මාර්ගයේ කොටසක් බවට පත්විය. 19 වන සියවස ආරම්භයේදී, විමුක්ති ක්‍රියාවලිය අතරතුර, හුවානුකෝ යනු පේරුහි නිදහස ප්‍රවර්ධනය කළ පළමු නගරවලින් එකකි. එපමණක් නොව, හුවාමාලිස්, හුවාලන්කා සහ ඇම්බෝ හි ඇති වූ නැගිටීම් කිහිපයකින් පසුව, 1820 දෙසැම්බර් 15 වන දින මෙම නගරයේ පළමු දිවුරුම සිදු විය. == දේශපාලන බෙදීම == [[ගොනුව:Provinces_of_the_Huánuco_region_in_Peru.png|thumb| එහි පළාත් පෙන්වන හුවානුකෝ කලාපයේ සිතියම]] මෙම කලාපය පළාත් 11 කට බෙදා ඇත ( {{Langx|es|provincias}} , ඒකවචනය: ''provincia'' ), එය දිස්ත්‍රික්ක 75 කින් සමන්විත වේ ( ''distritos'', ඒකවචනය: ''distrito'' ). වරහන් තුළ අගනගර සහිතව පළාත් වන්නේ: * අම්බෝ ( අම්බෝ ) * ඩොස් ද මායෝ ( ලා යුනියන් ) * හුවාකේබම්බා ( හුවාකේබම්බා ) * හුවාමාලිස් ( ල්ලාටා ) * හුවානුකෝ ( හුවානුකෝ ) * ලෝරිකෝචා ( ජේසුස් ) * ලියොන්සියෝ ප්‍රාඩෝ ( ටින්ගෝ මාරියා ) * මරනොන් ( හුආක්‍රචුකෝ ) * පැචිටියා ( පනාඕ ) * පුවර්ටෝ ඉන්කා ( පුවර්ටෝ ඉන්කා ) * යාරොවිල්කා ( චවිනිලෝ ) [[ප්‍රවර්ගය:Pages using gadget WikiMiniAtlas]] 6ws4ufpbceki8zcf62zckjk4zbd4gp3 754506 754498 2025-07-09T05:18:07Z BuddhikaW88 37808 [[ප්‍රවර්ගය:පේරු]] එක් කරන ලදී. [[විකිපීඩියා:HOTCAT|HotCat]] භාවිතයෙන් 754506 wikitext text/x-wiki [[ගොනුව:Kotosh.jpg|alt=Kotosh-Huanúco|thumb| ඇන්ඩීස් හි කොටොෂ්හි අර්ධ දසුනක්.]] [[ගොනුව:Peru - Huánuco Department (locator map).svg|thumb|සිතියම]] '''හුවනුකෝ''' ({{IPA|es|ˈwanuko}} ) යනු මධ්‍යම [[පේරු]] හි පිහිටි දෙපාර්තමේන්තුවක් සහ කලාපයකි. එය උතුරින් ලා ලිබර්ටෑඩ්, සැන් මාටින්, ලොරෙටෝ සහ උකායාලි ප්‍රදේශවලින්, නැගෙනහිරින් උකායාලි කලාපයෙන්, දකුණින් පැස්කෝ කලාපයෙන් සහ බටහිරින් ලීමා සහ ඇන්කාෂ් ප්‍රදේශවලින් මායිම් වී ඇත. එහි අගනුවර හුවානුකෝ නගරයයි. හුවානුකෝ හි සියෙරා සහ උස් වනාන්තර (කඳුකර දාරය) කලාපවල කොටස් වලින් සමන්විත රළු භූ විෂමතාවයක් ඇත. රටේ උතුරින් සහ දකුණින් සමාන දුරකින් පිහිටා ඇති බැවින්, සාමාන්‍ය වාර්ෂික උෂ්ණත්වය සෙල්සියස් අංශක 20 ක් වන මෘදු කාලගුණයක් පැවතීමේ වරප්‍රසාදය එයට ඇත. මෙම කලාපය එහි භූගෝලීය පිහිටීම, ඉතිහාසය සහ පුරාණ කාලයේ සිට මිනිසාගේ පැවැත්ම පැවති භූමියේ පොහොසත්කම සඳහා වැදගත් වේ. ක්‍රි.පූ. 10,000 සිට දිවෙන ''එල් හොම්බ්‍රේ ඩි ලෝරිකෝචා'' ( ලෝරිකෝචා මිනිසා) මෙන්ම [[ඇමරිකාවන්|ඇමරිකාවේ]] පැරණිතම ජනාවාසයේ (ක්‍රි.පූ. 4200) නටබුන් සිදු වූ කොටොෂ් ද වඩාත් කැපී පෙනෙන උදාහරණ අතර වේ. මෙම ප්‍රදේශයේ ජනවාර්ගික කණ්ඩායම් කිහිපයක් වාසය කළහ. කෙසේ වෙතත්, දැඩි ප්‍රතිරෝධයකින් පසු, ඔවුන් [[ඉන්කා ශිෂ්ටාචාරය|ඉන්කා අධිරාජ්‍යයේ]] කොටසක් ලෙස ඒකාබද්ධ වීමට පටන් ගත්හ. ඉන්පසු හුවානුකෝ කුස්කෝ-කජමාර්කා-කුස්කෝ මාර්ගයේ කොටසක් බවට පත්විය. 19 වන සියවස ආරම්භයේදී, විමුක්ති ක්‍රියාවලිය අතරතුර, හුවානුකෝ යනු පේරුහි නිදහස ප්‍රවර්ධනය කළ පළමු නගරවලින් එකකි. එපමණක් නොව, හුවාමාලිස්, හුවාලන්කා සහ ඇම්බෝ හි ඇති වූ නැගිටීම් කිහිපයකින් පසුව, 1820 දෙසැම්බර් 15 වන දින මෙම නගරයේ පළමු දිවුරුම සිදු විය. == දේශපාලන බෙදීම == [[ගොනුව:Provinces_of_the_Huánuco_region_in_Peru.png|thumb| එහි පළාත් පෙන්වන හුවානුකෝ කලාපයේ සිතියම]] මෙම කලාපය පළාත් 11 කට බෙදා ඇත ( {{Langx|es|provincias}} , ඒකවචනය: ''provincia'' ), එය දිස්ත්‍රික්ක 75 කින් සමන්විත වේ ( ''distritos'', ඒකවචනය: ''distrito'' ). වරහන් තුළ අගනගර සහිතව පළාත් වන්නේ: * අම්බෝ ( අම්බෝ ) * ඩොස් ද මායෝ ( ලා යුනියන් ) * හුවාකේබම්බා ( හුවාකේබම්බා ) * හුවාමාලිස් ( ල්ලාටා ) * හුවානුකෝ ( හුවානුකෝ ) * ලෝරිකෝචා ( ජේසුස් ) * ලියොන්සියෝ ප්‍රාඩෝ ( ටින්ගෝ මාරියා ) * මරනොන් ( හුආක්‍රචුකෝ ) * පැචිටියා ( පනාඕ ) * පුවර්ටෝ ඉන්කා ( පුවර්ටෝ ඉන්කා ) * යාරොවිල්කා ( චවිනිලෝ ) [[ප්‍රවර්ගය:Pages using gadget WikiMiniAtlas]] [[ප්‍රවර්ගය:පේරු]] sv44hwhx1ywq2uc4yez2zm6zmovtves 754513 754506 2025-07-09T05:18:50Z BuddhikaW88 37808 [[ප්‍රවර්ගය:පේරු හි පරිපාලන කලාප]] එක් කරන ලදී. [[විකිපීඩියා:HOTCAT|HotCat]] භාවිතයෙන් 754513 wikitext text/x-wiki [[ගොනුව:Kotosh.jpg|alt=Kotosh-Huanúco|thumb| ඇන්ඩීස් හි කොටොෂ්හි අර්ධ දසුනක්.]] [[ගොනුව:Peru - Huánuco Department (locator map).svg|thumb|සිතියම]] '''හුවනුකෝ''' ({{IPA|es|ˈwanuko}} ) යනු මධ්‍යම [[පේරු]] හි පිහිටි දෙපාර්තමේන්තුවක් සහ කලාපයකි. එය උතුරින් ලා ලිබර්ටෑඩ්, සැන් මාටින්, ලොරෙටෝ සහ උකායාලි ප්‍රදේශවලින්, නැගෙනහිරින් උකායාලි කලාපයෙන්, දකුණින් පැස්කෝ කලාපයෙන් සහ බටහිරින් ලීමා සහ ඇන්කාෂ් ප්‍රදේශවලින් මායිම් වී ඇත. එහි අගනුවර හුවානුකෝ නගරයයි. හුවානුකෝ හි සියෙරා සහ උස් වනාන්තර (කඳුකර දාරය) කලාපවල කොටස් වලින් සමන්විත රළු භූ විෂමතාවයක් ඇත. රටේ උතුරින් සහ දකුණින් සමාන දුරකින් පිහිටා ඇති බැවින්, සාමාන්‍ය වාර්ෂික උෂ්ණත්වය සෙල්සියස් අංශක 20 ක් වන මෘදු කාලගුණයක් පැවතීමේ වරප්‍රසාදය එයට ඇත. මෙම කලාපය එහි භූගෝලීය පිහිටීම, ඉතිහාසය සහ පුරාණ කාලයේ සිට මිනිසාගේ පැවැත්ම පැවති භූමියේ පොහොසත්කම සඳහා වැදගත් වේ. ක්‍රි.පූ. 10,000 සිට දිවෙන ''එල් හොම්බ්‍රේ ඩි ලෝරිකෝචා'' ( ලෝරිකෝචා මිනිසා) මෙන්ම [[ඇමරිකාවන්|ඇමරිකාවේ]] පැරණිතම ජනාවාසයේ (ක්‍රි.පූ. 4200) නටබුන් සිදු වූ කොටොෂ් ද වඩාත් කැපී පෙනෙන උදාහරණ අතර වේ. මෙම ප්‍රදේශයේ ජනවාර්ගික කණ්ඩායම් කිහිපයක් වාසය කළහ. කෙසේ වෙතත්, දැඩි ප්‍රතිරෝධයකින් පසු, ඔවුන් [[ඉන්කා ශිෂ්ටාචාරය|ඉන්කා අධිරාජ්‍යයේ]] කොටසක් ලෙස ඒකාබද්ධ වීමට පටන් ගත්හ. ඉන්පසු හුවානුකෝ කුස්කෝ-කජමාර්කා-කුස්කෝ මාර්ගයේ කොටසක් බවට පත්විය. 19 වන සියවස ආරම්භයේදී, විමුක්ති ක්‍රියාවලිය අතරතුර, හුවානුකෝ යනු පේරුහි නිදහස ප්‍රවර්ධනය කළ පළමු නගරවලින් එකකි. එපමණක් නොව, හුවාමාලිස්, හුවාලන්කා සහ ඇම්බෝ හි ඇති වූ නැගිටීම් කිහිපයකින් පසුව, 1820 දෙසැම්බර් 15 වන දින මෙම නගරයේ පළමු දිවුරුම සිදු විය. == දේශපාලන බෙදීම == [[ගොනුව:Provinces_of_the_Huánuco_region_in_Peru.png|thumb| එහි පළාත් පෙන්වන හුවානුකෝ කලාපයේ සිතියම]] මෙම කලාපය පළාත් 11 කට බෙදා ඇත ( {{Langx|es|provincias}} , ඒකවචනය: ''provincia'' ), එය දිස්ත්‍රික්ක 75 කින් සමන්විත වේ ( ''distritos'', ඒකවචනය: ''distrito'' ). වරහන් තුළ අගනගර සහිතව පළාත් වන්නේ: * අම්බෝ ( අම්බෝ ) * ඩොස් ද මායෝ ( ලා යුනියන් ) * හුවාකේබම්බා ( හුවාකේබම්බා ) * හුවාමාලිස් ( ල්ලාටා ) * හුවානුකෝ ( හුවානුකෝ ) * ලෝරිකෝචා ( ජේසුස් ) * ලියොන්සියෝ ප්‍රාඩෝ ( ටින්ගෝ මාරියා ) * මරනොන් ( හුආක්‍රචුකෝ ) * පැචිටියා ( පනාඕ ) * පුවර්ටෝ ඉන්කා ( පුවර්ටෝ ඉන්කා ) * යාරොවිල්කා ( චවිනිලෝ ) [[ප්‍රවර්ගය:Pages using gadget WikiMiniAtlas]] [[ප්‍රවර්ගය:පේරු]] [[ප්‍රවර්ගය:පේරු හි පරිපාලන කලාප]] j5fdv23iwvovgaldk1cfcahajgt2grv 0 183169 754470 2025-07-09T04:07:43Z BuddhikaW88 37808 Created by translating the page "[[:en:Special:Redirect/revision/1296443143|Department of Lima]]" 754470 wikitext text/x-wiki 15 වන සියවසේ මැද භාගයේ මෙම අදියරේදී, [[ඉන්කා ශිෂ්ටාචාරය|ඉන්කාවරු]] ඇන්ඩීස් හි ඔවුන්ගේ කඳවුරෙන් පැමිණියහ. ඔවුන් කලාපීය සංස්කෘතීන් යටත් කරගෙන ඒවා අවශෝෂණය කරගත් අතර පචකාමැක් වැනි වැදගත් ස්ථාන අත්පත් කරගෙන එය පරිපාලන මධ්‍යස්ථානයක් බවට පත් කළහ. '''ලීමා දෙපාර්තමේන්තුව''' ({{IPA|es|ˈlima}} ; {{Langx|jqr|Nimaja}} , {{IPA|jqr|niˈmaxa|}} ), '''අගනුවර දෙපාර්තමේන්තුව''' ලෙස හැඳින්වේ ( {{Langx|es|Departamento de la Capital}} ) 1823 වන තෙක්, <ref>{{Cite news|url=https://busquedas.elperuano.pe/dispositivo/NL/2092257-1|title=ORDENANZA REGIONAL Nº 15: Declaran de interés y prioridad regional fijar el día 04 de agosto de 1821 como fecha de creación política de hecho de los distritos de Yauyos, Laraos, Omas, Huañec, Ayavirí, Tauripampa, Viñac y Colonia, pertenecientes a la provincia de Yauyos|date=2022-07-01|work=[[El Peruano]]}}</ref> යනු [[පේරු]] හි මධ්‍යම වෙරළ තීරයේ පිහිටි දෙපාර්තමේන්තුවක් සහ කලාපයකි; ප්‍රාදේශීය රජයේ ආසනය හුවාචෝ ය. රටේ අගනුවර වන ලීමා නගරය අඩංගු ලීමා පළාත, දෙපාර්තමේන්තුවට බටහිරින් පිහිටා ඇත; මෙම පළාත ස්වාධීන වන අතර 2003 සිට ප්‍රාදේශීය රජයේ අධිකරණ බලය යටතේ නොවේ. zxඩ් ග්ඩ්ස් ග්ඩ්ස් ග්ෆ්ඩ්ස්ග් ඩ්ස්ෆ් ග්ෆ්ඩ්ස් ග්ෆ්ඩ්ස් ග්ඩ්ස්ෆ් ග්ෆ්ඩ්ස් ග්ෆ්ඩ්ග් එර්ස් යෙ zxඩ් ග්ඩ්ස් ග්ඩ්ස් ග්ෆ්ඩ්ස්ග් ඩ්ස්ෆ් ග්ෆ්ඩ්ස් ග්ෆ්ඩ්ස් ග්ඩ්ස්ෆ් ග්ෆ්ඩ්ස් ග්ෆ්ඩ්ග් එර්ස් යෙ zxඩ් ග්ඩ්ස් ග්ඩ්ස් ග්ෆ්ඩ්ස්ග් ඩ්ස්ෆ් ග්ෆ්ඩ්ස් ග්ෆ්ඩ්ස් ග්ඩ්ස්ෆ් ග්ෆ්ඩ්ස් ග්ෆ්ඩ්ග් එර්ස් යෙ == ඉතිහාසය == වසර 6500 කට පෙර ජීවත් වූ [[දඩයම|දඩයම්කරුවන්]] සහ හාපූන් ධීවරයින් වූ මුල් ඇන්ඩියන් වැසියන්ගේ දේහයන් ලීමා දෙපාර්තමේන්තුවෙන් හමු වේ. මෙම නටබුන් චිවටෙරෝස්, චිලන් ගඟ අසල සහ වෙනත් විවිධ ස්ථානවලදී හමු විය. මෙම පුද්ගලයින් තම එදිනෙදා වස්තූන් අතරට දැල්, කොකු, ගොවිතැන, පිඟන් මැටි සහ රෙදි විවීම ඇතුළත් කළහ. වෙරළබඩ වැසියන් ''ලෝමා'' සහ නිම්නවල ජීවත් වූ අතර, ඔවුන් පන්සල් සහ වාසස්ථාන සංකීර්ණ ඉදිකර, චිලන් ගඟේ [[Huacoy|හුවාකෝයි]] ; රිමාක් ගඟේ [[Garagay|ගරාගේ]] සහ [[La Florida (prehistoric)|ලා ෆ්ලොරිඩා]], ලුරින් ගඟේ [[Manchay|මැන්චේ]] ; සහ චැන්කේ, සුප් සහ උතුරට සහ දකුණට තවත් බොහෝ නිම්න වැනි දැවැන්ත චාරිත්‍රානුකූල මධ්‍යස්ථාන වලට මඟ පෑදීය. මැටිවලින් ආකෘතිගත කරන ලද රූප සහිත සියුම් ලෙස අලංකාර කරන ලද දේවාල තිබේ. චිලෝන් ගංගා නිම්නයේ ලීමා සිට කිලෝමීටර් 40ක් ඊසාන දෙසින් ඇන්කොන්හිදී පයිජාන් වර්ගයේ ලිතික් ප්‍රාග් ඓතිහාසික ප්‍රක්ෂේපණ ලක්ෂ්‍ය හමු විය. එල් පැරයිසෝ ලෙස හඳුන්වන වසර 5,000ක් පැරණි නටබුන් ද මෙම ප්‍රදේශයේ පිහිටා ඇත. මෙම ස්ථානයේ ඇති දේවාලයක් වසර 5,000ක් පමණ පැරණි බවට විශ්වාස කෙරේ. 1784 සිට 1821 දක්වා මෙම ප්‍රදේශය ලීමා හි අභිමතාර්ථය ලෙස පරිපාලනය විය. නිදහසින් පසු, එහි උතුරු ප්‍රදේශය වෙරළබඩ දෙපාර්තමේන්තුව ලෙස පරිපාලනය කරන ලදී. <ref name="Gob.pe">{{Cite news|url=https://www.gob.pe/institucion/munihuaura-huaura/noticias/698734-202-anos-de-la-promulgacion-del-reglamento-provisional-expedida-por-gral-don-jose-de-san-martin-en-la-ciudad-de-huaura|title=202 AÑOS de la promulgación del REGLAMENTO PROVISIONAL expedida por GRAL. DON JOSE DE SAN MARTIN en la ciudad de HUAURA|date=2023-02-10|work=[[Gob.pe]]}}</ref> 1821 දී ''අගනුවර දෙපාර්තමේන්තුව'' ලෙස දෙපාර්තමේන්තුව නිර්මාණය කරන විට, ඉහත සඳහන් දෙපාර්තමේන්තුව 1823 දී එයට සම්බන්ධ කරන ලදී. <ref>{{Cite journal|last=Guarisco|first=Claudia|year=2023|title=José de San Martín y el espacio político indígena. Departamento de Lima, 1821-1822|trans-title=José de San Martín and the indigenous political space. Department of Lima, 1821-1822|url=https://revistas.pucp.edu.pe/index.php/revistaira/article/download/26981/25247/|journal=[[Riva-Agüero Institute|RIRA]]|volume=8|issue=1|pages=154|doi=10.18800/revistaira.202301.005|issn=2415-5896|doi-access=free}}</ref> 2006 දී, රොබට් බෙන්ෆර්ගේ නායකත්වයෙන් යුත් [[පුරාවිද්‍යාව|පුරාවිද්‍යා]] පර්යේෂකයින් කණ්ඩායමක්, වර්තමාන ලීමා සිට කිලෝමීටර කිහිපයක් උතුරින් පිහිටි චිලන් ගංගා නිම්නයේ බුවනා විස්ටා හි වසර හතරක් පුරා කරන ලද කැණීමකින් ඔවුන්ගේ සොයාගැනීම් ප්‍රකාශයට පත් කළහ. ඔවුන් විසින් මුල් ඇන්ඩියන් ශිෂ්ටාචාරයක් විසින් ඉදිකරන ලද වසර 4200 ක් පැරණි නිරීක්ෂණාගාරයක්, මෙම කලාපයේ එම කාල පරිච්ඡේදයට අනන්‍ය වූ ත්‍රිමාණ මූර්තියක් සහ නවීන කැටයම් සොයා ගෙන තිබුණි. මෙම නිරීක්ෂණාගාරය මීටර් 10 ක [[පිරමීඩ|පිරමීඩීය]] පස් කන්දක් මුදුනේ පිහිටා ඇති අතර තාරකා විද්‍යාත්මක සූර්යාලෝක නැරඹීම සඳහා වාස්තු විද්‍යාත්මක ලක්ෂණ ඇත. මෙම සොයාගැනීම ප්‍රදේශයේ සංකීර්ණ ශිෂ්ටාචාරයේ වර්ධනය සඳහා කාලය පසුපසට තල්ලු කරන අතර පේරු හි පූර්ව සෙරමික් යුගයේ සංස්කෘතීන් පිළිබඳ විද්වතුන්ගේ අවබෝධය වෙනස් කර ඇත. ලීමා සංස්කෘතිය (ක්‍රි.ව. 100 සිට ක්‍රි.ව. 650 දක්වා) මෙම ප්‍රදේශයේ, විශේෂයෙන් චැන්කේ සිට ලුරින් දක්වා මධ්‍යම නිම්නවල ඇති විය. එය පින්තාරු කරන ලද ඇඩෝබ් ගොඩනැගිලි වලින් කැපී පෙනුණි. මෙම කාලය තුළ, හුවාරි ආක්‍රමණය සිදු වූ අතර, එමඟින් හුවාරි විලාසිතාවේ පිඟන් මැටි සහ නීවේරියා ලෙස හැඳින්වෙන දේශීය ශෛලියක් ඇති විය. ජනගහනය වර්ධනය වන විට ඔවුන්ගේ සංස්කෘතිය වෙනස් විය. කජමාර්කිල්ලා වඩාත් වැදගත් මධ්‍යස්ථානය වූ හුවාරිගේ පරිහානියත් සමඟ නව දේශීය සංස්කෘතීන් ඇති විය. චැන්කේ වඩාත් ප්‍රසිද්ධයි. ඔවුන් විශාල නාගරික මධ්‍යස්ථාන සහ සැලකිය යුතු රෙදිපිළි නිෂ්පාදනයක් මෙන්ම මහා පරිමාණයෙන් නිපදවන ලද පිඟන් මැටි ද දියුණු කළහ. 15 වන සියවසේ මැද භාගයේ මෙම අදියරේදී, [[ඉන්කා ශිෂ්ටාචාරය|ඉන්කාවරු]] ඇන්ඩීස් හි ඔවුන්ගේ කඳවුරෙන් පැමිණියහ. ඔවුන් කලාපීය සංස්කෘතීන් යටත් කරගෙන ඒවා අවශෝෂණය කරගත් අතර පචකාමැක් වැනි වැදගත් ස්ථාන අත්පත් කරගෙන එය පරිපාලන මධ්‍යස්ථානයක් බවට පත් කළහ. == දේශපාලන බෙදීම් == දෙපාර්තමේන්තුව දිස්ත්‍රික්ක 171 කින් සමන්විත පළාත් නවයකට බෙදා ඇත. * බැරැන්කා ( බැරැන්කා ) * කජටම්බෝ ( කජටම්බෝ ) * කැනෙටේ ( සැන් විසෙන්ටේ ද කැනෙටේ ) * කැන්ටා ( කැන්ටා ) * හුආරල් ( හුආරල් ) * හුවාරොචිරි ( මටුකානා ) * හුවාරා ( හුවාචෝ ) * ඔයොන් ( ඔයොන් ) * යෞයෝස් ( යෞයෝස් ) [[ප්‍රවර්ගය:Coordinates on Wikidata]] [[ප්‍රවර්ගය:Pages using gadget WikiMiniAtlas]] czhmzq3ch8jx9ntvthaaxuwxze156er 754494 754470 2025-07-09T05:05:48Z BuddhikaW88 37808 754494 wikitext text/x-wiki [[ගොනුව:Peru - Lima Department (locator map).svg|thumb|සිතියම]] 15 වන සියවසේ මැද භාගයේ මෙම අදියරේදී, [[ඉන්කා ශිෂ්ටාචාරය|ඉන්කාවරු]] ඇන්ඩීස් හි ඔවුන්ගේ කඳවුරෙන් පැමිණියහ. ඔවුන් කලාපීය සංස්කෘතීන් යටත් කරගෙන ඒවා අවශෝෂණය කරගත් අතර පචකාමැක් වැනි වැදගත් ස්ථාන අත්පත් කරගෙන එය පරිපාලන මධ්‍යස්ථානයක් බවට පත් කළහ. '''ලීමා දෙපාර්තමේන්තුව''' ({{IPA|es|ˈlima}} ; {{Langx|jqr|Nimaja}} , {{IPA|jqr|niˈmaxa|}} ), '''අගනුවර දෙපාර්තමේන්තුව''' ලෙස හැඳින්වේ ( {{Langx|es|Departamento de la Capital}} ) 1823 වන තෙක්, <ref>{{Cite news|url=https://busquedas.elperuano.pe/dispositivo/NL/2092257-1|title=ORDENANZA REGIONAL Nº 15: Declaran de interés y prioridad regional fijar el día 04 de agosto de 1821 como fecha de creación política de hecho de los distritos de Yauyos, Laraos, Omas, Huañec, Ayavirí, Tauripampa, Viñac y Colonia, pertenecientes a la provincia de Yauyos|date=2022-07-01|work=[[El Peruano]]}}</ref> යනු [[පේරු]] හි මධ්‍යම වෙරළ තීරයේ පිහිටි දෙපාර්තමේන්තුවක් සහ කලාපයකි; ප්‍රාදේශීය රජයේ ආසනය හුවාචෝ ය. රටේ අගනුවර වන ලීමා නගරය අඩංගු ලීමා පළාත, දෙපාර්තමේන්තුවට බටහිරින් පිහිටා ඇත; මෙම පළාත ස්වාධීන වන අතර 2003 සිට ප්‍රාදේශීය රජයේ අධිකරණ බලය යටතේ නොවේ. zxඩ් ග්ඩ්ස් ග්ඩ්ස් ග්ෆ්ඩ්ස්ග් ඩ්ස්ෆ් ග්ෆ්ඩ්ස් ග්ෆ්ඩ්ස් ග්ඩ්ස්ෆ් ග්ෆ්ඩ්ස් ග්ෆ්ඩ්ග් එර්ස් යෙ zxඩ් ග්ඩ්ස් ග්ඩ්ස් ග්ෆ්ඩ්ස්ග් ඩ්ස්ෆ් ග්ෆ්ඩ්ස් ග්ෆ්ඩ්ස් ග්ඩ්ස්ෆ් ග්ෆ්ඩ්ස් ග්ෆ්ඩ්ග් එර්ස් යෙ zxඩ් ග්ඩ්ස් ග්ඩ්ස් ග්ෆ්ඩ්ස්ග් ඩ්ස්ෆ් ග්ෆ්ඩ්ස් ග්ෆ්ඩ්ස් ග්ඩ්ස්ෆ් ග්ෆ්ඩ්ස් ග්ෆ්ඩ්ග් එර්ස් යෙ == ඉතිහාසය == වසර 6500 කට පෙර ජීවත් වූ [[දඩයම|දඩයම්කරුවන්]] සහ හාපූන් ධීවරයින් වූ මුල් ඇන්ඩියන් වැසියන්ගේ දේහයන් ලීමා දෙපාර්තමේන්තුවෙන් හමු වේ. මෙම නටබුන් චිවටෙරෝස්, චිලන් ගඟ අසල සහ වෙනත් විවිධ ස්ථානවලදී හමු විය. මෙම පුද්ගලයින් තම එදිනෙදා වස්තූන් අතරට දැල්, කොකු, ගොවිතැන, පිඟන් මැටි සහ රෙදි විවීම ඇතුළත් කළහ. වෙරළබඩ වැසියන් ''ලෝමා'' සහ නිම්නවල ජීවත් වූ අතර, ඔවුන් පන්සල් සහ වාසස්ථාන සංකීර්ණ ඉදිකර, චිලන් ගඟේ [[Huacoy|හුවාකෝයි]] ; රිමාක් ගඟේ [[Garagay|ගරාගේ]] සහ [[La Florida (prehistoric)|ලා ෆ්ලොරිඩා]], ලුරින් ගඟේ [[Manchay|මැන්චේ]] ; සහ චැන්කේ, සුප් සහ උතුරට සහ දකුණට තවත් බොහෝ නිම්න වැනි දැවැන්ත චාරිත්‍රානුකූල මධ්‍යස්ථාන වලට මඟ පෑදීය. මැටිවලින් ආකෘතිගත කරන ලද රූප සහිත සියුම් ලෙස අලංකාර කරන ලද දේවාල තිබේ. චිලෝන් ගංගා නිම්නයේ ලීමා සිට කිලෝමීටර් 40ක් ඊසාන දෙසින් ඇන්කොන්හිදී පයිජාන් වර්ගයේ ලිතික් ප්‍රාග් ඓතිහාසික ප්‍රක්ෂේපණ ලක්ෂ්‍ය හමු විය. එල් පැරයිසෝ ලෙස හඳුන්වන වසර 5,000ක් පැරණි නටබුන් ද මෙම ප්‍රදේශයේ පිහිටා ඇත. මෙම ස්ථානයේ ඇති දේවාලයක් වසර 5,000ක් පමණ පැරණි බවට විශ්වාස කෙරේ. 1784 සිට 1821 දක්වා මෙම ප්‍රදේශය ලීමා හි අභිමතාර්ථය ලෙස පරිපාලනය විය. නිදහසින් පසු, එහි උතුරු ප්‍රදේශය වෙරළබඩ දෙපාර්තමේන්තුව ලෙස පරිපාලනය කරන ලදී. <ref name="Gob.pe">{{Cite news|url=https://www.gob.pe/institucion/munihuaura-huaura/noticias/698734-202-anos-de-la-promulgacion-del-reglamento-provisional-expedida-por-gral-don-jose-de-san-martin-en-la-ciudad-de-huaura|title=202 AÑOS de la promulgación del REGLAMENTO PROVISIONAL expedida por GRAL. DON JOSE DE SAN MARTIN en la ciudad de HUAURA|date=2023-02-10|work=[[Gob.pe]]}}</ref> 1821 දී ''අගනුවර දෙපාර්තමේන්තුව'' ලෙස දෙපාර්තමේන්තුව නිර්මාණය කරන විට, ඉහත සඳහන් දෙපාර්තමේන්තුව 1823 දී එයට සම්බන්ධ කරන ලදී. <ref>{{Cite journal|last=Guarisco|first=Claudia|year=2023|title=José de San Martín y el espacio político indígena. Departamento de Lima, 1821-1822|trans-title=José de San Martín and the indigenous political space. Department of Lima, 1821-1822|url=https://revistas.pucp.edu.pe/index.php/revistaira/article/download/26981/25247/|journal=[[Riva-Agüero Institute|RIRA]]|volume=8|issue=1|pages=154|doi=10.18800/revistaira.202301.005|issn=2415-5896|doi-access=free}}</ref> 2006 දී, රොබට් බෙන්ෆර්ගේ නායකත්වයෙන් යුත් [[පුරාවිද්‍යාව|පුරාවිද්‍යා]] පර්යේෂකයින් කණ්ඩායමක්, වර්තමාන ලීමා සිට කිලෝමීටර කිහිපයක් උතුරින් පිහිටි චිලන් ගංගා නිම්නයේ බුවනා විස්ටා හි වසර හතරක් පුරා කරන ලද කැණීමකින් ඔවුන්ගේ සොයාගැනීම් ප්‍රකාශයට පත් කළහ. ඔවුන් විසින් මුල් ඇන්ඩියන් ශිෂ්ටාචාරයක් විසින් ඉදිකරන ලද වසර 4200 ක් පැරණි නිරීක්ෂණාගාරයක්, මෙම කලාපයේ එම කාල පරිච්ඡේදයට අනන්‍ය වූ ත්‍රිමාණ මූර්තියක් සහ නවීන කැටයම් සොයා ගෙන තිබුණි. මෙම නිරීක්ෂණාගාරය මීටර් 10 ක [[පිරමීඩ|පිරමීඩීය]] පස් කන්දක් මුදුනේ පිහිටා ඇති අතර තාරකා විද්‍යාත්මක සූර්යාලෝක නැරඹීම සඳහා වාස්තු විද්‍යාත්මක ලක්ෂණ ඇත. මෙම සොයාගැනීම ප්‍රදේශයේ සංකීර්ණ ශිෂ්ටාචාරයේ වර්ධනය සඳහා කාලය පසුපසට තල්ලු කරන අතර පේරු හි පූර්ව සෙරමික් යුගයේ සංස්කෘතීන් පිළිබඳ විද්වතුන්ගේ අවබෝධය වෙනස් කර ඇත. ලීමා සංස්කෘතිය (ක්‍රි.ව. 100 සිට ක්‍රි.ව. 650 දක්වා) මෙම ප්‍රදේශයේ, විශේෂයෙන් චැන්කේ සිට ලුරින් දක්වා මධ්‍යම නිම්නවල ඇති විය. එය පින්තාරු කරන ලද ඇඩෝබ් ගොඩනැගිලි වලින් කැපී පෙනුණි. මෙම කාලය තුළ, හුවාරි ආක්‍රමණය සිදු වූ අතර, එමඟින් හුවාරි විලාසිතාවේ පිඟන් මැටි සහ නීවේරියා ලෙස හැඳින්වෙන දේශීය ශෛලියක් ඇති විය. ජනගහනය වර්ධනය වන විට ඔවුන්ගේ සංස්කෘතිය වෙනස් විය. කජමාර්කිල්ලා වඩාත් වැදගත් මධ්‍යස්ථානය වූ හුවාරිගේ පරිහානියත් සමඟ නව දේශීය සංස්කෘතීන් ඇති විය. චැන්කේ වඩාත් ප්‍රසිද්ධයි. ඔවුන් විශාල නාගරික මධ්‍යස්ථාන සහ සැලකිය යුතු රෙදිපිළි නිෂ්පාදනයක් මෙන්ම මහා පරිමාණයෙන් නිපදවන ලද පිඟන් මැටි ද දියුණු කළහ. 15 වන සියවසේ මැද භාගයේ මෙම අදියරේදී, [[ඉන්කා ශිෂ්ටාචාරය|ඉන්කාවරු]] ඇන්ඩීස් හි ඔවුන්ගේ කඳවුරෙන් පැමිණියහ. ඔවුන් කලාපීය සංස්කෘතීන් යටත් කරගෙන ඒවා අවශෝෂණය කරගත් අතර පචකාමැක් වැනි වැදගත් ස්ථාන අත්පත් කරගෙන එය පරිපාලන මධ්‍යස්ථානයක් බවට පත් කළහ. == දේශපාලන බෙදීම් == දෙපාර්තමේන්තුව දිස්ත්‍රික්ක 171 කින් සමන්විත පළාත් නවයකට බෙදා ඇත. * බැරැන්කා ( බැරැන්කා ) * කජටම්බෝ ( කජටම්බෝ ) * කැනෙටේ ( සැන් විසෙන්ටේ ද කැනෙටේ ) * කැන්ටා ( කැන්ටා ) * හුආරල් ( හුආරල් ) * හුවාරොචිරි ( මටුකානා ) * හුවාරා ( හුවාචෝ ) * ඔයොන් ( ඔයොන් ) * යෞයෝස් ( යෞයෝස් ) [[ප්‍රවර්ගය:Coordinates on Wikidata]] [[ප්‍රවර්ගය:Pages using gadget WikiMiniAtlas]] ippar4v912ntpuej27tf76on46klps6 754497 754494 2025-07-09T05:11:56Z BuddhikaW88 37808 754497 wikitext text/x-wiki [[ගොනුව:Peru - Lima Department (locator map).svg|thumb|සිතියම]] '''ලීමා දෙපාර්තමේන්තුව''' ({{IPA|es|ˈlima}} ; {{Langx|jqr|Nimaja}} , {{IPA|jqr|niˈmaxa|}} ), '''අගනුවර දෙපාර්තමේන්තුව''' ලෙස හැඳින්වේ ( {{Langx|es|Departamento de la Capital}} ) 1823 වන තෙක්, <ref>{{Cite news|url=https://busquedas.elperuano.pe/dispositivo/NL/2092257-1|title=ORDENANZA REGIONAL Nº 15: Declaran de interés y prioridad regional fijar el día 04 de agosto de 1821 como fecha de creación política de hecho de los distritos de Yauyos, Laraos, Omas, Huañec, Ayavirí, Tauripampa, Viñac y Colonia, pertenecientes a la provincia de Yauyos|date=2022-07-01|work=[[El Peruano]]}}</ref> යනු [[පේරු]] හි මධ්‍යම වෙරළ තීරයේ පිහිටි දෙපාර්තමේන්තුවක් සහ කලාපයකි; ප්‍රාදේශීය රජයේ ආසනය හුවාචෝ ය. රටේ අගනුවර වන ලීමා නගරය අඩංගු ලීමා පළාත, දෙපාර්තමේන්තුවට බටහිරින් පිහිටා ඇත; මෙම පළාත ස්වාධීන වන අතර 2003 සිට ප්‍රාදේශීය රජයේ අධිකරණ බලය යටතේ නොවේ. == ඉතිහාසය == වසර 6500 කට පෙර ජීවත් වූ [[දඩයම|දඩයම්කරුවන්]] සහ හාපූන් ධීවරයින් වූ මුල් ඇන්ඩියන් වැසියන්ගේ දේහයන් ලීමා දෙපාර්තමේන්තුවෙන් හමු වේ. මෙම නටබුන් චිවටෙරෝස්, චිලන් ගඟ අසල සහ වෙනත් විවිධ ස්ථානවලදී හමු විය. මෙම පුද්ගලයින් තම එදිනෙදා වස්තූන් අතරට දැල්, කොකු, ගොවිතැන, පිඟන් මැටි සහ රෙදි විවීම ඇතුළත් කළහ. වෙරළබඩ වැසියන් ''ලෝමා'' සහ නිම්නවල ජීවත් වූ අතර, ඔවුන් පන්සල් සහ වාසස්ථාන සංකීර්ණ ඉදිකර, චිලන් ගඟේ [[Huacoy|හුවාකෝයි]] ; රිමාක් ගඟේ [[Garagay|ගරාගේ]] සහ [[La Florida (prehistoric)|ලා ෆ්ලොරිඩා]], ලුරින් ගඟේ [[Manchay|මැන්චේ]] ; සහ චැන්කේ, සුප් සහ උතුරට සහ දකුණට තවත් බොහෝ නිම්න වැනි දැවැන්ත චාරිත්‍රානුකූල මධ්‍යස්ථාන වලට මඟ පෑදීය. මැටිවලින් ආකෘතිගත කරන ලද රූප සහිත සියුම් ලෙස අලංකාර කරන ලද දේවාල තිබේ. චිලෝන් ගංගා නිම්නයේ ලීමා සිට කිලෝමීටර් 40ක් ඊසාන දෙසින් ඇන්කොන්හිදී පයිජාන් වර්ගයේ ලිතික් ප්‍රාග් ඓතිහාසික ප්‍රක්ෂේපණ ලක්ෂ්‍ය හමු විය. එල් පැරයිසෝ ලෙස හඳුන්වන වසර 5,000ක් පැරණි නටබුන් ද මෙම ප්‍රදේශයේ පිහිටා ඇත. මෙම ස්ථානයේ ඇති දේවාලයක් වසර 5,000ක් පමණ පැරණි බවට විශ්වාස කෙරේ. 1784 සිට 1821 දක්වා මෙම ප්‍රදේශය ලීමා හි අභිමතාර්ථය ලෙස පරිපාලනය විය. නිදහසින් පසු, එහි උතුරු ප්‍රදේශය වෙරළබඩ දෙපාර්තමේන්තුව ලෙස පරිපාලනය කරන ලදී. <ref name="Gob.pe">{{Cite news|url=https://www.gob.pe/institucion/munihuaura-huaura/noticias/698734-202-anos-de-la-promulgacion-del-reglamento-provisional-expedida-por-gral-don-jose-de-san-martin-en-la-ciudad-de-huaura|title=202 AÑOS de la promulgación del REGLAMENTO PROVISIONAL expedida por GRAL. DON JOSE DE SAN MARTIN en la ciudad de HUAURA|date=2023-02-10|work=[[Gob.pe]]}}</ref> 1821 දී ''අගනුවර දෙපාර්තමේන්තුව'' ලෙස දෙපාර්තමේන්තුව නිර්මාණය කරන විට, ඉහත සඳහන් දෙපාර්තමේන්තුව 1823 දී එයට සම්බන්ධ කරන ලදී. <ref>{{Cite journal|last=Guarisco|first=Claudia|year=2023|title=José de San Martín y el espacio político indígena. Departamento de Lima, 1821-1822|trans-title=José de San Martín and the indigenous political space. Department of Lima, 1821-1822|url=https://revistas.pucp.edu.pe/index.php/revistaira/article/download/26981/25247/|journal=[[Riva-Agüero Institute|RIRA]]|volume=8|issue=1|pages=154|doi=10.18800/revistaira.202301.005|issn=2415-5896|doi-access=free}}</ref> 2006 දී, රොබට් බෙන්ෆර්ගේ නායකත්වයෙන් යුත් [[පුරාවිද්‍යාව|පුරාවිද්‍යා]] පර්යේෂකයින් කණ්ඩායමක්, වර්තමාන ලීමා සිට කිලෝමීටර කිහිපයක් උතුරින් පිහිටි චිලන් ගංගා නිම්නයේ බුවනා විස්ටා හි වසර හතරක් පුරා කරන ලද කැණීමකින් ඔවුන්ගේ සොයාගැනීම් ප්‍රකාශයට පත් කළහ. ඔවුන් විසින් මුල් ඇන්ඩියන් ශිෂ්ටාචාරයක් විසින් ඉදිකරන ලද වසර 4200 ක් පැරණි නිරීක්ෂණාගාරයක්, මෙම කලාපයේ එම කාල පරිච්ඡේදයට අනන්‍ය වූ ත්‍රිමාණ මූර්තියක් සහ නවීන කැටයම් සොයා ගෙන තිබුණි. මෙම නිරීක්ෂණාගාරය මීටර් 10 ක [[පිරමීඩ|පිරමීඩීය]] පස් කන්දක් මුදුනේ පිහිටා ඇති අතර තාරකා විද්‍යාත්මක සූර්යාලෝක නැරඹීම සඳහා වාස්තු විද්‍යාත්මක ලක්ෂණ ඇත. මෙම සොයාගැනීම ප්‍රදේශයේ සංකීර්ණ ශිෂ්ටාචාරයේ වර්ධනය සඳහා කාලය පසුපසට තල්ලු කරන අතර පේරු හි පූර්ව සෙරමික් යුගයේ සංස්කෘතීන් පිළිබඳ විද්වතුන්ගේ අවබෝධය වෙනස් කර ඇත. ලීමා සංස්කෘතිය (ක්‍රි.ව. 100 සිට ක්‍රි.ව. 650 දක්වා) මෙම ප්‍රදේශයේ, විශේෂයෙන් චැන්කේ සිට ලුරින් දක්වා මධ්‍යම නිම්නවල ඇති විය. එය පින්තාරු කරන ලද ඇඩෝබ් ගොඩනැගිලි වලින් කැපී පෙනුණි. මෙම කාලය තුළ, හුවාරි ආක්‍රමණය සිදු වූ අතර, එමඟින් හුවාරි විලාසිතාවේ පිඟන් මැටි සහ නීවේරියා ලෙස හැඳින්වෙන දේශීය ශෛලියක් ඇති විය. ජනගහනය වර්ධනය වන විට ඔවුන්ගේ සංස්කෘතිය වෙනස් විය. කජමාර්කිල්ලා වඩාත් වැදගත් මධ්‍යස්ථානය වූ හුවාරිගේ පරිහානියත් සමඟ නව දේශීය සංස්කෘතීන් ඇති විය. චැන්කේ වඩාත් ප්‍රසිද්ධයි. ඔවුන් විශාල නාගරික මධ්‍යස්ථාන සහ සැලකිය යුතු රෙදිපිළි නිෂ්පාදනයක් මෙන්ම මහා පරිමාණයෙන් නිපදවන ලද පිඟන් මැටි ද දියුණු කළහ. 15 වන සියවසේ මැද භාගයේ මෙම අදියරේදී, [[ඉන්කා ශිෂ්ටාචාරය|ඉන්කාවරු]] ඇන්ඩීස් හි ඔවුන්ගේ කඳවුරෙන් පැමිණියහ. ඔවුන් කලාපීය සංස්කෘතීන් යටත් කරගෙන ඒවා අවශෝෂණය කරගත් අතර පචකාමැක් වැනි වැදගත් ස්ථාන අත්පත් කරගෙන එය පරිපාලන මධ්‍යස්ථානයක් බවට පත් කළහ. 15 වන සියවසේ මැද භාගයේ මෙම අදියරේදී, [[ඉන්කා ශිෂ්ටාචාරය|ඉන්කාවරු]] ඇන්ඩීස් හි ඔවුන්ගේ කඳවුරෙන් පැමිණියහ. ඔවුන් කලාපීය සංස්කෘතීන් යටත් කරගෙන ඒවා අවශෝෂණය කරගත් අතර පචකාමැක් වැනි වැදගත් ස්ථාන අත්පත් කරගෙන එය පරිපාලන මධ්‍යස්ථානයක් බවට පත් කළහ. == දේශපාලන බෙදීම් == දෙපාර්තමේන්තුව දිස්ත්‍රික්ක 171 කින් සමන්විත පළාත් නවයකට බෙදා ඇත. * බැරැන්කා ( බැරැන්කා ) * කජටම්බෝ ( කජටම්බෝ ) * කැනෙටේ ( සැන් විසෙන්ටේ ද කැනෙටේ ) * කැන්ටා ( කැන්ටා ) * හුආරල් ( හුආරල් ) * හුවාරොචිරි ( මටුකානා ) * හුවාරා ( හුවාචෝ ) * ඔයොන් ( ඔයොන් ) * යෞයෝස් ( යෞයෝස් ) == යොමු කිරීම් == [[ප්‍රවර්ගය:Coordinates on Wikidata]] [[ප්‍රවර්ගය:Pages using gadget WikiMiniAtlas]] rwsdg3squ4xzle9gyotvsduiw37y5cp 754505 754497 2025-07-09T05:18:04Z BuddhikaW88 37808 [[ප්‍රවර්ගය:පේරු]] එක් කරන ලදී. [[විකිපීඩියා:HOTCAT|HotCat]] භාවිතයෙන් 754505 wikitext text/x-wiki [[ගොනුව:Peru - Lima Department (locator map).svg|thumb|සිතියම]] '''ලීමා දෙපාර්තමේන්තුව''' ({{IPA|es|ˈlima}} ; {{Langx|jqr|Nimaja}} , {{IPA|jqr|niˈmaxa|}} ), '''අගනුවර දෙපාර්තමේන්තුව''' ලෙස හැඳින්වේ ( {{Langx|es|Departamento de la Capital}} ) 1823 වන තෙක්, <ref>{{Cite news|url=https://busquedas.elperuano.pe/dispositivo/NL/2092257-1|title=ORDENANZA REGIONAL Nº 15: Declaran de interés y prioridad regional fijar el día 04 de agosto de 1821 como fecha de creación política de hecho de los distritos de Yauyos, Laraos, Omas, Huañec, Ayavirí, Tauripampa, Viñac y Colonia, pertenecientes a la provincia de Yauyos|date=2022-07-01|work=[[El Peruano]]}}</ref> යනු [[පේරු]] හි මධ්‍යම වෙරළ තීරයේ පිහිටි දෙපාර්තමේන්තුවක් සහ කලාපයකි; ප්‍රාදේශීය රජයේ ආසනය හුවාචෝ ය. රටේ අගනුවර වන ලීමා නගරය අඩංගු ලීමා පළාත, දෙපාර්තමේන්තුවට බටහිරින් පිහිටා ඇත; මෙම පළාත ස්වාධීන වන අතර 2003 සිට ප්‍රාදේශීය රජයේ අධිකරණ බලය යටතේ නොවේ. == ඉතිහාසය == වසර 6500 කට පෙර ජීවත් වූ [[දඩයම|දඩයම්කරුවන්]] සහ හාපූන් ධීවරයින් වූ මුල් ඇන්ඩියන් වැසියන්ගේ දේහයන් ලීමා දෙපාර්තමේන්තුවෙන් හමු වේ. මෙම නටබුන් චිවටෙරෝස්, චිලන් ගඟ අසල සහ වෙනත් විවිධ ස්ථානවලදී හමු විය. මෙම පුද්ගලයින් තම එදිනෙදා වස්තූන් අතරට දැල්, කොකු, ගොවිතැන, පිඟන් මැටි සහ රෙදි විවීම ඇතුළත් කළහ. වෙරළබඩ වැසියන් ''ලෝමා'' සහ නිම්නවල ජීවත් වූ අතර, ඔවුන් පන්සල් සහ වාසස්ථාන සංකීර්ණ ඉදිකර, චිලන් ගඟේ [[Huacoy|හුවාකෝයි]] ; රිමාක් ගඟේ [[Garagay|ගරාගේ]] සහ [[La Florida (prehistoric)|ලා ෆ්ලොරිඩා]], ලුරින් ගඟේ [[Manchay|මැන්චේ]] ; සහ චැන්කේ, සුප් සහ උතුරට සහ දකුණට තවත් බොහෝ නිම්න වැනි දැවැන්ත චාරිත්‍රානුකූල මධ්‍යස්ථාන වලට මඟ පෑදීය. මැටිවලින් ආකෘතිගත කරන ලද රූප සහිත සියුම් ලෙස අලංකාර කරන ලද දේවාල තිබේ. චිලෝන් ගංගා නිම්නයේ ලීමා සිට කිලෝමීටර් 40ක් ඊසාන දෙසින් ඇන්කොන්හිදී පයිජාන් වර්ගයේ ලිතික් ප්‍රාග් ඓතිහාසික ප්‍රක්ෂේපණ ලක්ෂ්‍ය හමු විය. එල් පැරයිසෝ ලෙස හඳුන්වන වසර 5,000ක් පැරණි නටබුන් ද මෙම ප්‍රදේශයේ පිහිටා ඇත. මෙම ස්ථානයේ ඇති දේවාලයක් වසර 5,000ක් පමණ පැරණි බවට විශ්වාස කෙරේ. 1784 සිට 1821 දක්වා මෙම ප්‍රදේශය ලීමා හි අභිමතාර්ථය ලෙස පරිපාලනය විය. නිදහසින් පසු, එහි උතුරු ප්‍රදේශය වෙරළබඩ දෙපාර්තමේන්තුව ලෙස පරිපාලනය කරන ලදී. <ref name="Gob.pe">{{Cite news|url=https://www.gob.pe/institucion/munihuaura-huaura/noticias/698734-202-anos-de-la-promulgacion-del-reglamento-provisional-expedida-por-gral-don-jose-de-san-martin-en-la-ciudad-de-huaura|title=202 AÑOS de la promulgación del REGLAMENTO PROVISIONAL expedida por GRAL. DON JOSE DE SAN MARTIN en la ciudad de HUAURA|date=2023-02-10|work=[[Gob.pe]]}}</ref> 1821 දී ''අගනුවර දෙපාර්තමේන්තුව'' ලෙස දෙපාර්තමේන්තුව නිර්මාණය කරන විට, ඉහත සඳහන් දෙපාර්තමේන්තුව 1823 දී එයට සම්බන්ධ කරන ලදී. <ref>{{Cite journal|last=Guarisco|first=Claudia|year=2023|title=José de San Martín y el espacio político indígena. Departamento de Lima, 1821-1822|trans-title=José de San Martín and the indigenous political space. Department of Lima, 1821-1822|url=https://revistas.pucp.edu.pe/index.php/revistaira/article/download/26981/25247/|journal=[[Riva-Agüero Institute|RIRA]]|volume=8|issue=1|pages=154|doi=10.18800/revistaira.202301.005|issn=2415-5896|doi-access=free}}</ref> 2006 දී, රොබට් බෙන්ෆර්ගේ නායකත්වයෙන් යුත් [[පුරාවිද්‍යාව|පුරාවිද්‍යා]] පර්යේෂකයින් කණ්ඩායමක්, වර්තමාන ලීමා සිට කිලෝමීටර කිහිපයක් උතුරින් පිහිටි චිලන් ගංගා නිම්නයේ බුවනා විස්ටා හි වසර හතරක් පුරා කරන ලද කැණීමකින් ඔවුන්ගේ සොයාගැනීම් ප්‍රකාශයට පත් කළහ. ඔවුන් විසින් මුල් ඇන්ඩියන් ශිෂ්ටාචාරයක් විසින් ඉදිකරන ලද වසර 4200 ක් පැරණි නිරීක්ෂණාගාරයක්, මෙම කලාපයේ එම කාල පරිච්ඡේදයට අනන්‍ය වූ ත්‍රිමාණ මූර්තියක් සහ නවීන කැටයම් සොයා ගෙන තිබුණි. මෙම නිරීක්ෂණාගාරය මීටර් 10 ක [[පිරමීඩ|පිරමීඩීය]] පස් කන්දක් මුදුනේ පිහිටා ඇති අතර තාරකා විද්‍යාත්මක සූර්යාලෝක නැරඹීම සඳහා වාස්තු විද්‍යාත්මක ලක්ෂණ ඇත. මෙම සොයාගැනීම ප්‍රදේශයේ සංකීර්ණ ශිෂ්ටාචාරයේ වර්ධනය සඳහා කාලය පසුපසට තල්ලු කරන අතර පේරු හි පූර්ව සෙරමික් යුගයේ සංස්කෘතීන් පිළිබඳ විද්වතුන්ගේ අවබෝධය වෙනස් කර ඇත. ලීමා සංස්කෘතිය (ක්‍රි.ව. 100 සිට ක්‍රි.ව. 650 දක්වා) මෙම ප්‍රදේශයේ, විශේෂයෙන් චැන්කේ සිට ලුරින් දක්වා මධ්‍යම නිම්නවල ඇති විය. එය පින්තාරු කරන ලද ඇඩෝබ් ගොඩනැගිලි වලින් කැපී පෙනුණි. මෙම කාලය තුළ, හුවාරි ආක්‍රමණය සිදු වූ අතර, එමඟින් හුවාරි විලාසිතාවේ පිඟන් මැටි සහ නීවේරියා ලෙස හැඳින්වෙන දේශීය ශෛලියක් ඇති විය. ජනගහනය වර්ධනය වන විට ඔවුන්ගේ සංස්කෘතිය වෙනස් විය. කජමාර්කිල්ලා වඩාත් වැදගත් මධ්‍යස්ථානය වූ හුවාරිගේ පරිහානියත් සමඟ නව දේශීය සංස්කෘතීන් ඇති විය. චැන්කේ වඩාත් ප්‍රසිද්ධයි. ඔවුන් විශාල නාගරික මධ්‍යස්ථාන සහ සැලකිය යුතු රෙදිපිළි නිෂ්පාදනයක් මෙන්ම මහා පරිමාණයෙන් නිපදවන ලද පිඟන් මැටි ද දියුණු කළහ. 15 වන සියවසේ මැද භාගයේ මෙම අදියරේදී, [[ඉන්කා ශිෂ්ටාචාරය|ඉන්කාවරු]] ඇන්ඩීස් හි ඔවුන්ගේ කඳවුරෙන් පැමිණියහ. ඔවුන් කලාපීය සංස්කෘතීන් යටත් කරගෙන ඒවා අවශෝෂණය කරගත් අතර පචකාමැක් වැනි වැදගත් ස්ථාන අත්පත් කරගෙන එය පරිපාලන මධ්‍යස්ථානයක් බවට පත් කළහ. 15 වන සියවසේ මැද භාගයේ මෙම අදියරේදී, [[ඉන්කා ශිෂ්ටාචාරය|ඉන්කාවරු]] ඇන්ඩීස් හි ඔවුන්ගේ කඳවුරෙන් පැමිණියහ. ඔවුන් කලාපීය සංස්කෘතීන් යටත් කරගෙන ඒවා අවශෝෂණය කරගත් අතර පචකාමැක් වැනි වැදගත් ස්ථාන අත්පත් කරගෙන එය පරිපාලන මධ්‍යස්ථානයක් බවට පත් කළහ. == දේශපාලන බෙදීම් == දෙපාර්තමේන්තුව දිස්ත්‍රික්ක 171 කින් සමන්විත පළාත් නවයකට බෙදා ඇත. * බැරැන්කා ( බැරැන්කා ) * කජටම්බෝ ( කජටම්බෝ ) * කැනෙටේ ( සැන් විසෙන්ටේ ද කැනෙටේ ) * කැන්ටා ( කැන්ටා ) * හුආරල් ( හුආරල් ) * හුවාරොචිරි ( මටුකානා ) * හුවාරා ( හුවාචෝ ) * ඔයොන් ( ඔයොන් ) * යෞයෝස් ( යෞයෝස් ) == යොමු කිරීම් == [[ප්‍රවර්ගය:Coordinates on Wikidata]] [[ප්‍රවර්ගය:Pages using gadget WikiMiniAtlas]] [[ප්‍රවර්ගය:පේරු]] 5z6xonlt8rx8ey7ia8uap8x3w8999e8 754511 754505 2025-07-09T05:18:43Z BuddhikaW88 37808 [[ප්‍රවර්ගය:පේරු හි පරිපාලන කලාප]] එක් කරන ලදී. [[විකිපීඩියා:HOTCAT|HotCat]] භාවිතයෙන් 754511 wikitext text/x-wiki [[ගොනුව:Peru - Lima Department (locator map).svg|thumb|සිතියම]] '''ලීමා දෙපාර්තමේන්තුව''' ({{IPA|es|ˈlima}} ; {{Langx|jqr|Nimaja}} , {{IPA|jqr|niˈmaxa|}} ), '''අගනුවර දෙපාර්තමේන්තුව''' ලෙස හැඳින්වේ ( {{Langx|es|Departamento de la Capital}} ) 1823 වන තෙක්, <ref>{{Cite news|url=https://busquedas.elperuano.pe/dispositivo/NL/2092257-1|title=ORDENANZA REGIONAL Nº 15: Declaran de interés y prioridad regional fijar el día 04 de agosto de 1821 como fecha de creación política de hecho de los distritos de Yauyos, Laraos, Omas, Huañec, Ayavirí, Tauripampa, Viñac y Colonia, pertenecientes a la provincia de Yauyos|date=2022-07-01|work=[[El Peruano]]}}</ref> යනු [[පේරු]] හි මධ්‍යම වෙරළ තීරයේ පිහිටි දෙපාර්තමේන්තුවක් සහ කලාපයකි; ප්‍රාදේශීය රජයේ ආසනය හුවාචෝ ය. රටේ අගනුවර වන ලීමා නගරය අඩංගු ලීමා පළාත, දෙපාර්තමේන්තුවට බටහිරින් පිහිටා ඇත; මෙම පළාත ස්වාධීන වන අතර 2003 සිට ප්‍රාදේශීය රජයේ අධිකරණ බලය යටතේ නොවේ. == ඉතිහාසය == වසර 6500 කට පෙර ජීවත් වූ [[දඩයම|දඩයම්කරුවන්]] සහ හාපූන් ධීවරයින් වූ මුල් ඇන්ඩියන් වැසියන්ගේ දේහයන් ලීමා දෙපාර්තමේන්තුවෙන් හමු වේ. මෙම නටබුන් චිවටෙරෝස්, චිලන් ගඟ අසල සහ වෙනත් විවිධ ස්ථානවලදී හමු විය. මෙම පුද්ගලයින් තම එදිනෙදා වස්තූන් අතරට දැල්, කොකු, ගොවිතැන, පිඟන් මැටි සහ රෙදි විවීම ඇතුළත් කළහ. වෙරළබඩ වැසියන් ''ලෝමා'' සහ නිම්නවල ජීවත් වූ අතර, ඔවුන් පන්සල් සහ වාසස්ථාන සංකීර්ණ ඉදිකර, චිලන් ගඟේ [[Huacoy|හුවාකෝයි]] ; රිමාක් ගඟේ [[Garagay|ගරාගේ]] සහ [[La Florida (prehistoric)|ලා ෆ්ලොරිඩා]], ලුරින් ගඟේ [[Manchay|මැන්චේ]] ; සහ චැන්කේ, සුප් සහ උතුරට සහ දකුණට තවත් බොහෝ නිම්න වැනි දැවැන්ත චාරිත්‍රානුකූල මධ්‍යස්ථාන වලට මඟ පෑදීය. මැටිවලින් ආකෘතිගත කරන ලද රූප සහිත සියුම් ලෙස අලංකාර කරන ලද දේවාල තිබේ. චිලෝන් ගංගා නිම්නයේ ලීමා සිට කිලෝමීටර් 40ක් ඊසාන දෙසින් ඇන්කොන්හිදී පයිජාන් වර්ගයේ ලිතික් ප්‍රාග් ඓතිහාසික ප්‍රක්ෂේපණ ලක්ෂ්‍ය හමු විය. එල් පැරයිසෝ ලෙස හඳුන්වන වසර 5,000ක් පැරණි නටබුන් ද මෙම ප්‍රදේශයේ පිහිටා ඇත. මෙම ස්ථානයේ ඇති දේවාලයක් වසර 5,000ක් පමණ පැරණි බවට විශ්වාස කෙරේ. 1784 සිට 1821 දක්වා මෙම ප්‍රදේශය ලීමා හි අභිමතාර්ථය ලෙස පරිපාලනය විය. නිදහසින් පසු, එහි උතුරු ප්‍රදේශය වෙරළබඩ දෙපාර්තමේන්තුව ලෙස පරිපාලනය කරන ලදී. <ref name="Gob.pe">{{Cite news|url=https://www.gob.pe/institucion/munihuaura-huaura/noticias/698734-202-anos-de-la-promulgacion-del-reglamento-provisional-expedida-por-gral-don-jose-de-san-martin-en-la-ciudad-de-huaura|title=202 AÑOS de la promulgación del REGLAMENTO PROVISIONAL expedida por GRAL. DON JOSE DE SAN MARTIN en la ciudad de HUAURA|date=2023-02-10|work=[[Gob.pe]]}}</ref> 1821 දී ''අගනුවර දෙපාර්තමේන්තුව'' ලෙස දෙපාර්තමේන්තුව නිර්මාණය කරන විට, ඉහත සඳහන් දෙපාර්තමේන්තුව 1823 දී එයට සම්බන්ධ කරන ලදී. <ref>{{Cite journal|last=Guarisco|first=Claudia|year=2023|title=José de San Martín y el espacio político indígena. Departamento de Lima, 1821-1822|trans-title=José de San Martín and the indigenous political space. Department of Lima, 1821-1822|url=https://revistas.pucp.edu.pe/index.php/revistaira/article/download/26981/25247/|journal=[[Riva-Agüero Institute|RIRA]]|volume=8|issue=1|pages=154|doi=10.18800/revistaira.202301.005|issn=2415-5896|doi-access=free}}</ref> 2006 දී, රොබට් බෙන්ෆර්ගේ නායකත්වයෙන් යුත් [[පුරාවිද්‍යාව|පුරාවිද්‍යා]] පර්යේෂකයින් කණ්ඩායමක්, වර්තමාන ලීමා සිට කිලෝමීටර කිහිපයක් උතුරින් පිහිටි චිලන් ගංගා නිම්නයේ බුවනා විස්ටා හි වසර හතරක් පුරා කරන ලද කැණීමකින් ඔවුන්ගේ සොයාගැනීම් ප්‍රකාශයට පත් කළහ. ඔවුන් විසින් මුල් ඇන්ඩියන් ශිෂ්ටාචාරයක් විසින් ඉදිකරන ලද වසර 4200 ක් පැරණි නිරීක්ෂණාගාරයක්, මෙම කලාපයේ එම කාල පරිච්ඡේදයට අනන්‍ය වූ ත්‍රිමාණ මූර්තියක් සහ නවීන කැටයම් සොයා ගෙන තිබුණි. මෙම නිරීක්ෂණාගාරය මීටර් 10 ක [[පිරමීඩ|පිරමීඩීය]] පස් කන්දක් මුදුනේ පිහිටා ඇති අතර තාරකා විද්‍යාත්මක සූර්යාලෝක නැරඹීම සඳහා වාස්තු විද්‍යාත්මක ලක්ෂණ ඇත. මෙම සොයාගැනීම ප්‍රදේශයේ සංකීර්ණ ශිෂ්ටාචාරයේ වර්ධනය සඳහා කාලය පසුපසට තල්ලු කරන අතර පේරු හි පූර්ව සෙරමික් යුගයේ සංස්කෘතීන් පිළිබඳ විද්වතුන්ගේ අවබෝධය වෙනස් කර ඇත. ලීමා සංස්කෘතිය (ක්‍රි.ව. 100 සිට ක්‍රි.ව. 650 දක්වා) මෙම ප්‍රදේශයේ, විශේෂයෙන් චැන්කේ සිට ලුරින් දක්වා මධ්‍යම නිම්නවල ඇති විය. එය පින්තාරු කරන ලද ඇඩෝබ් ගොඩනැගිලි වලින් කැපී පෙනුණි. මෙම කාලය තුළ, හුවාරි ආක්‍රමණය සිදු වූ අතර, එමඟින් හුවාරි විලාසිතාවේ පිඟන් මැටි සහ නීවේරියා ලෙස හැඳින්වෙන දේශීය ශෛලියක් ඇති විය. ජනගහනය වර්ධනය වන විට ඔවුන්ගේ සංස්කෘතිය වෙනස් විය. කජමාර්කිල්ලා වඩාත් වැදගත් මධ්‍යස්ථානය වූ හුවාරිගේ පරිහානියත් සමඟ නව දේශීය සංස්කෘතීන් ඇති විය. චැන්කේ වඩාත් ප්‍රසිද්ධයි. ඔවුන් විශාල නාගරික මධ්‍යස්ථාන සහ සැලකිය යුතු රෙදිපිළි නිෂ්පාදනයක් මෙන්ම මහා පරිමාණයෙන් නිපදවන ලද පිඟන් මැටි ද දියුණු කළහ. 15 වන සියවසේ මැද භාගයේ මෙම අදියරේදී, [[ඉන්කා ශිෂ්ටාචාරය|ඉන්කාවරු]] ඇන්ඩීස් හි ඔවුන්ගේ කඳවුරෙන් පැමිණියහ. ඔවුන් කලාපීය සංස්කෘතීන් යටත් කරගෙන ඒවා අවශෝෂණය කරගත් අතර පචකාමැක් වැනි වැදගත් ස්ථාන අත්පත් කරගෙන එය පරිපාලන මධ්‍යස්ථානයක් බවට පත් කළහ. 15 වන සියවසේ මැද භාගයේ මෙම අදියරේදී, [[ඉන්කා ශිෂ්ටාචාරය|ඉන්කාවරු]] ඇන්ඩීස් හි ඔවුන්ගේ කඳවුරෙන් පැමිණියහ. ඔවුන් කලාපීය සංස්කෘතීන් යටත් කරගෙන ඒවා අවශෝෂණය කරගත් අතර පචකාමැක් වැනි වැදගත් ස්ථාන අත්පත් කරගෙන එය පරිපාලන මධ්‍යස්ථානයක් බවට පත් කළහ. == දේශපාලන බෙදීම් == දෙපාර්තමේන්තුව දිස්ත්‍රික්ක 171 කින් සමන්විත පළාත් නවයකට බෙදා ඇත. * බැරැන්කා ( බැරැන්කා ) * කජටම්බෝ ( කජටම්බෝ ) * කැනෙටේ ( සැන් විසෙන්ටේ ද කැනෙටේ ) * කැන්ටා ( කැන්ටා ) * හුආරල් ( හුආරල් ) * හුවාරොචිරි ( මටුකානා ) * හුවාරා ( හුවාචෝ ) * ඔයොන් ( ඔයොන් ) * යෞයෝස් ( යෞයෝස් ) == යොමු කිරීම් == [[ප්‍රවර්ගය:Coordinates on Wikidata]] [[ප්‍රවර්ගය:Pages using gadget WikiMiniAtlas]] [[ප්‍රවර්ගය:පේරු]] [[ප්‍රවර්ගය:පේරු හි පරිපාලන කලාප]] tr04y5ww030sog0y04silenero2t5mm 14 183170 754471 2025-06-20T01:30:26Z en>AnomieBOT 0 Creating non-empty language category. Report errors at [[User:AnomieBOT/shutoff/LanguageCategoryCreator]] 754471 wikitext text/x-wiki {{IPA language category}} tc810neiswsd7lx6cwgancql2to9bwm 754472 754471 2025-07-09T04:23:25Z Lee 85 [[:en:Category:Pages_with_Jaqaru_IPA]] වෙතින් එක් සංශෝධනයක් 754471 wikitext text/x-wiki {{IPA language category}} tc810neiswsd7lx6cwgancql2to9bwm 14 183171 754473 2025-07-09T04:24:00Z Lee 85 නිර්මාණය 754473 wikitext text/x-wiki {{monthly clean-up category}} pcwath0m0tfjei7jnooirvivp6ubmxo 14 183172 754474 2025-07-09T04:24:15Z Lee 85 නිර්මාණය 754474 wikitext text/x-wiki {{monthly clean-up category}} pcwath0m0tfjei7jnooirvivp6ubmxo 14 183173 754475 2025-07-09T04:27:19Z Pinthura 45635 සේවා: [[:[[en:Category:Articles containing Jaqaru-language text]]]] තුළ තිබූ පෙළ මෙහි ඇතුළු කිරීම. 754475 wikitext text/x-wiki {{Non-English-language text category}} sujjm6pmc1so6w1q8wjzew8zmqopm9r 754480 754475 2025-07-09T04:42:13Z Pinthura 45635 Pinthura විසින් [[ප්‍රවර්ගය:Articles containing Jaqaru-language text]] සිට [[ප්‍රවර්ගය:Jaqaru-භාෂා පෙළ ඇතුළත් ලිපි]] වෙත පිටුව ගෙන යන ලදී: සේවා: නව ප්‍රවර්ග නාමය වෙත ගෙනයාම. 754475 wikitext text/x-wiki {{Non-English-language text category}} sujjm6pmc1so6w1q8wjzew8zmqopm9r 754482 754480 2025-07-09T04:42:23Z Pinthura 45635 සේවා: ඉංග්‍රීසි ව්‍යාපෘතිය වෙත සබැඳියක් එක් කිරීම. 754482 wikitext text/x-wiki {{Non-English-language text category}} [[en:Category:Articles containing Jaqaru-language text]] 77oofp2t1br5r78v9j8lwl7to4lip49 754484 754482 2025-07-09T04:42:43Z Pinthura 45635 සේවා: auto cat භාවිතය පරික්ෂාව 754484 wikitext text/x-wiki {{auto cat}}{{Non-English-language text category}} [[en:Category:Articles containing Jaqaru-language text]] fotrpgduj7ywf8h05w39fr0v4t866of 14 183174 754481 2025-07-09T04:42:13Z Pinthura 45635 Pinthura විසින් [[ප්‍රවර්ගය:Articles containing Jaqaru-language text]] සිට [[ප්‍රවර්ගය:Jaqaru-භාෂා පෙළ ඇතුළත් ලිපි]] වෙත පිටුව ගෙන යන ලදී: සේවා: නව ප්‍රවර්ග නාමය වෙත ගෙනයාම. 754481 wikitext text/x-wiki #යළියොමුව [[:ප්‍රවර්ගය:Jaqaru-භාෂා පෙළ ඇතුළත් ලිපි]] 4svxucu90dtbpuy8yjpc386whsgm3v5 754483 754481 2025-07-09T04:42:33Z Pinthura 45635 සේවා: යළියොමුව, මෘදු ප්‍රවර්ග යළියොමුවක් බවට හැරවීම. 754483 wikitext text/x-wiki {{category redirect|Jaqaru-භාෂා පෙළ ඇතුළත් ලිපි}} qnrgy1w5b56uqqw2t0ohfqn5tlx9mro 0 183175 754487 2025-07-09T04:59:21Z BuddhikaW88 37808 Created by translating the page "[[:en:Special:Redirect/revision/1293643517|Department of Ancash]]" 754487 wikitext text/x-wiki '''අන්කාෂ්''' ( {{Langx|qu|Anqash}} ; {{Langx|es|Áncash}} {{IPA|es|ˈaŋkaʃ|pron}} ) යනු බටහිර [[පේරු]] හි දෙපාර්තමේන්තුවක් සහ කලාපයකි . එය උතුරින් ලා ලිබර්ටෑඩ්, නැගෙනහිරින් හුවානුකෝ සහ පැස්කෝ, දකුණින් ලීමා සහ බටහිරින් පැසිෆික් සාගරය යන දෙපාර්තමේන්තු වලින් මායිම් වේ. එහි අගනුවර හුවාරාස් නගරය වන අතර එහි විශාලතම නගරය සහ වරාය චිම්බෝට් වේ. කලාපයේ නම ආරම්භ වී ඇත්තේ ක්වෙචුවා වචනයක් {{බස|qu|anqash}} වලින් ය. ('සැහැල්ලු, බරින් අඩු'), {{බස|qu|anqas}} වෙතින් ('නිල්') හෝ {{බස|qu|anka}} වලින් ('රාජාලියා'). <ref>[http://homepage.ntlworld.com/robert_beer/Vocabulario%20comparativo%20Quechua%20ecuator%20Quechua%20ancash%20-%2020%20Oct%2006.PDF Vocabulario comparativo quechua ecuatoriano – quechua ancashino – castellano – English] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20160304095403/http://homepage.ntlworld.com/robert_beer/Vocabulario%20comparativo%20Quechua%20ecuator%20Quechua%20ancash%20-%2020%20Oct%2006.PDF|date=2016-03-04}} (pdf)</ref> zxඩ් ග්ඩ්ස් ග්ඩ්ස් ග්ෆ්ඩ්ස්ග් ඩ්ස්ෆ් ග්ෆ්ඩ්ස් ග්ෆ්ඩ්ස් ග්ඩ්ස්ෆ් ග්ෆ්ඩ්ස් ග්ෆ්ඩ්ග් එර්ස් යෙzxඩ් ග්ඩ්ස් ග්ඩ්ස් ග්ෆ්ඩ්ස්ග් ඩ්ස්ෆ් ග්ෆ්ඩ්ස් ග්ෆ්ඩ්ස් ග්ඩ්ස්ෆ් ග්ෆ්ඩ්ස් ග්ෆ්ඩ්ග් එර්ස් යෙzxඩ් ග්ඩ්ස් ග්ඩ්ස් ග්ෆ්ඩ්ස්ග් ඩ්ස්ෆ් ග්ෆ්ඩ්ස් ග්ෆ්ඩ්ස් ග්ඩ්ස්ෆ් ග්ෆ්ඩ්ස් ග්ෆ්ඩ්ග් එර්ස් යෙ == භූගෝලය == [[ගොනුව:Taulliraju.JPG|දකුණ|thumb|200x200පික්| මීටර් 5,885 ක උසකින් යුත් අන්කාෂ් හි තව්ලිරාහු]] අන්කාෂ් යනු එකිනෙකට වෙනස් දේශයකි: එහි කැලෙජොන් ඩි හුවායිලස් (හුවායිලස් ඇලී) හි කඳු ලක්ෂණ ඇල්ටෝ මාරනෝන්හි සිල්වන් කඳු සමඟ ඒකාබද්ධ කරන මහා කල්පවත්නා නිම්න දෙකක් ඇත. කිලෝමීටර් ගණනක් වැලි සහිත වෙරළ තීරයන් සහ පැසිෆික් සාගරයේ නිල් ජලය. දෙපාර්තමේන්තුවේ වෙරළබඩ, උස් සානුව සහ ඇන්ඩියන් ''පූනා'' භූමි ප්‍රදේශය සමතලා වන අතර, ඇන්ඩීස් හි ඉතිරි භූමි ප්‍රදේශය ඉතා රළු ය. බටහිරින්, තියුණු හා පාළු පැති සහිත පටු කැනියන් සෑදෙන දැඩි බෑවුම් සහිත බෑවුම් ඇත. දෙපාර්තමේන්තුවේ රළු භූමි ප්‍රදේශය කඳු වැටි දෙකකින් හරස් වී ඇත: බටහිර පැත්තේ, ග්ලැසියර නොමැති කඳු මුදුන් ඇති කෝඩිලෙරා නෙග්‍රා ( [[ස්පාඤ්ඤ භාෂාව|ස්පාඤ්ඤ]] භාෂාවෙන් "කළු කඳු වැටිය") සහ නැගෙනහිර පැත්තේ, හුවාස්කරන් සහ ඇල්පමායෝ වැනි හිම සහ අයිස්වලින් වැසී ඇති බොහෝ කඳු මුදුන් ඇති කෝඩිලෙරා බ්ලැන්කා ("සුදු කඳු වැටිය"). මෙම කඳු වැටි දෙක අතර, සැන්ටා ගඟ ඊනියා ''කැලෙජොන් ඩි හුවායිලස්'' හරහා ගලා යයි. මෙම නිම්නය පටු වී කැනෝන් ඩෙල් පැටෝ ("තාරා කැනියොන්") සාදයි. පැසිෆික් බෑවුම් දිගේ, සැන්ටා ගඟ ''පූනාස්'' හි පුළුල් නිම්නයක් හැඩගස්වා ඇති අතර එය කෝඩිලෙරා නෙග්‍රා වෙත පටු වන අතර එහිදී කැනෝන් ඩෙල් පැටෝ කැනියනය නිර්මාණය විය. පේරු හි උසම කඳු මුදුන සහ ඇමරිකාවේ දෙවන ස්ථානය වන හුවාස්කරන් හි හිමෙන් වැසී ඇති කඳු මුදුන {{Convert|6768|m|ft mi|abbr=on}} ක උසකට ළඟා වේ. සහ {{Convert|6263|m|ft|abbr=on}} ට වඩා වෙනස් වේ. ඇන්කාෂ් වලට බටහිරින් සාගරයේ හමු වූ චිම්බෝට් හි ගැඹුරු අගල . ග්ලැසියරවල නටබුන් ල්ලන්ගනුකෝ විල් සහ පැරොන් විල වැනි බොහෝ විල් නිර්මාණය කළේය. ලීමා සිට උතුරට පෑන්-ඇමරිකානු අධිවේගී මාර්ගය අනුගමනය කරමින්, දෙපාර්තමේන්තුවේ භූමිය පැරමොංගා බලකොටුවට ඔබ්බෙන්, පුළුල් උක් වගාබිම් අතර සහ ෆෝටලීසා ගඟ හරහා {{Convert|206|km|mi}} ලීමා සිට. ෆෝටලීසා ගඟේ සිට සැන්ටා ගඟ දක්වා ඇන්කාෂ් වෙරළ තීරයේ පැසිෆික් සාගරය විශාල බලපෑමක් ඇති කරයි. පේරු ධාරාව සහ එල් නිනෝ ධාරාව දේශීය ජීවිත සහ කලාපීය ආර්ථිකයන් කෙරෙහි සැලකිය යුතු හා සමහර විට ඛේදජනක බලපෑමක් ඇති කරයි. සාමාන්‍යයෙන්, හම්බෝල්ට් ධාරාව ලෙසද හැඳින්වෙන පේරු ධාරාව සීතල වතුර සහ විශාල මාළු සංඛ්‍යාවක් ගෙන එයි. ඇන්කොවෙටා හි වෙරළබඩ ප්‍රදේශ සංවර්ධනය වීමත් සමඟ, ඇන්කාෂ් වරායන් සහ ඇළ දොළ වාණිජ ධීවර මධ්‍යස්ථාන බවට පත්විය. 1950 ගණන්වලදී, චිම්බෝට් බොක්ක ලෝකයේ ඉහළම ධීවර වරාය විය. <ref>[http://www.dreancash.gob.pe/ugel_santa.php "Reseña histórica"] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20070811030516/http://www.dreancash.gob.pe/ugel_santa.php|date=August 11, 2007}} Peru Ministry of Education, retrieved August 7, 2007</ref> කෙසේ වෙතත්, එල් නිනෝ ධාරාව වැනි උතුරේ සිට උණුසුම් ජලය වෙරළට සහ මුහුදට විනාශකාරී වැසි ගෙන එන විට, ඇන්කොවෙටා හි නොගැඹුරු කොටස් අතුරුදහන් වී, ධීවර බලඇණි ශාක අක්‍රිය කර, ගංගා ගංවතුරෙන් ඉඩම් සහ නගරවලට බරපතල හානි සිදු වේ. පේරු රාජ්‍යයට බලපාන මෙම මුහුදු ධාරා දෙකෙහි චක්‍ර අනාවැකි කීම දුෂ්කර ය. <ref>[http://www.imn.ac.cr/publicaciones/estudios/Nino_rev_bibliog.pdf "El Niño: Una Revisión Bibliográfica"] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20070702220733/http://www.imn.ac.cr/publicaciones/estudios/Nino_rev_bibliog.pdf|date=July 2, 2007}} Villalobos, Roberto Flores and Alberto, José Retana, retrieved on August 7, 200.</ref> පෑන්-ඇමරිකානු අධිවේගී මාර්ගය දිගේ තවත් උතුරට, වෙරළ ආසන්නයේ මුහුදේ බොහෝ දූපත් සහ දූපත් තිබේ. බොහෝ ඒවා ගුවානෝ මුහුදු පක්ෂීන්ගේ නිවහන වේ. දකුණේ සිට උතුරට, වඩාත් වැදගත් දූපත් අතර [[Tortuga Island, Peru|ටෝර්ටූගා දූපත]] (කැස්බෑවා දූපත), ලා වියුඩා දූපත (වැන්දඹු දූපත), ඉස්ලා බ්ලැන්කා (සුදු දූපත) සහ [[Santa Island|සැන්ටා දූපත]] (ශුද්ධ දූපත) ඇතුළත් වේ. පේරුහි වෙරළබඩ කලාපයට බොහෝ අර්ධද්වීප, ඇළ දොළ, උණුසුම් බොක්ක සහ වර්ණවත් වැලි සහිත වෙරළ තීරයන් ඇතුළත් වේ. මාර්ග නොමැතිකම සහ දුෂ්කර භූමි ප්‍රදේශ නිසා, මේවායින් බොහොමයකට ගොඩබිමින් ප්‍රවේශ විය නොහැක. වඩාත්ම වැදගත් වෙරළ තීරයන් අතර [[Grande Beach|ග්‍රෑන්ඩ් බීච්]], [[La Gramita Beach|ලා ග්‍රැමිටා බීච්]] සහ [[:es:Playa Las Salinas|ලාස් සලිනාස් බීච්]] ඇතුළත් වේ. මෙම වෙරළ තීරයෙන් වැඩි කොටසක් දැවැන්ත වැලි කාන්තාරවල ඒකාකාරී කොටසකි, හම්බෝල්ට් ධාරාවේ බලපෑම නිසා සියලුම පේරු වෙරළබඩ ප්‍රදේශවල පොදු ලක්ෂණයකි. ගංගා දිගේ හරිත නිම්න ඇති අතර ඒවා ප්‍රධාන වශයෙන් උක්, [[බත්|සහල්]] සහ කපු වලින් වගා කෙරේ. දකුණේ සිට උතුරට, ඇන්කාෂ් වෙරළ තීරයේ ප්‍රධාන ගංගා පහත පරිදි වේ: Huarmey, [[:es:Culebras|Culebras]], Casma, Sechín, [[:es:Nepeña|Nepeña]], Lacramarca සහ Santa. මෙම ගංගා අතුරින්, වසර පුරා ජලය ඇති එකම ගංගාව සැන්ටා ගඟයි. එහි මූලාශ්‍ර වන්නේ කෝඩිලෙරා බ්ලැන්කා හි ග්ලැසියර සහ විල් ය. පේරු වෙරළ තීරයේ බොහෝ ගංගා මෙන් අනෙකුත් ගංගා ද උස්බිම් වැසි හෝ එල් නිනෝවේ දියුණුව මත පදනම්ව කඩින් කඩ ගලා යයි. [[ප්‍රවර්ගය:Coordinates on Wikidata]] [[ප්‍රවර්ගය:Pages using gadget WikiMiniAtlas]] [[ප්‍රවර්ගය:Pages with unreviewed translations]] 0hoh7fdg372h1rv80v1p3x80wfebkxd 754495 754487 2025-07-09T05:05:51Z BuddhikaW88 37808 754495 wikitext text/x-wiki [[ගොනුව:Peru - Ancash Department (locator map).svg|thumb|සිතියම]] '''අන්කාෂ්''' ( {{Langx|qu|Anqash}} ; {{Langx|es|Áncash}} {{IPA|es|ˈaŋkaʃ|pron}} ) යනු බටහිර [[පේරු]] හි දෙපාර්තමේන්තුවක් සහ කලාපයකි . එය උතුරින් ලා ලිබර්ටෑඩ්, නැගෙනහිරින් හුවානුකෝ සහ පැස්කෝ, දකුණින් ලීමා සහ බටහිරින් පැසිෆික් සාගරය යන දෙපාර්තමේන්තු වලින් මායිම් වේ. එහි අගනුවර හුවාරාස් නගරය වන අතර එහි විශාලතම නගරය සහ වරාය චිම්බෝට් වේ. කලාපයේ නම ආරම්භ වී ඇත්තේ ක්වෙචුවා වචනයක් {{බස|qu|anqash}} වලින් ය. ('සැහැල්ලු, බරින් අඩු'), {{බස|qu|anqas}} වෙතින් ('නිල්') හෝ {{බස|qu|anka}} වලින් ('රාජාලියා'). <ref>[http://homepage.ntlworld.com/robert_beer/Vocabulario%20comparativo%20Quechua%20ecuator%20Quechua%20ancash%20-%2020%20Oct%2006.PDF Vocabulario comparativo quechua ecuatoriano – quechua ancashino – castellano – English] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20160304095403/http://homepage.ntlworld.com/robert_beer/Vocabulario%20comparativo%20Quechua%20ecuator%20Quechua%20ancash%20-%2020%20Oct%2006.PDF|date=2016-03-04}} (pdf)</ref> zxඩ් ග්ඩ්ස් ග්ඩ්ස් ග්ෆ්ඩ්ස්ග් ඩ්ස්ෆ් ග්ෆ්ඩ්ස් ග්ෆ්ඩ්ස් ග්ඩ්ස්ෆ් ග්ෆ්ඩ්ස් ග්ෆ්ඩ්ග් එර්ස් යෙzxඩ් ග්ඩ්ස් ග්ඩ්ස් ග්ෆ්ඩ්ස්ග් ඩ්ස්ෆ් ග්ෆ්ඩ්ස් ග්ෆ්ඩ්ස් ග්ඩ්ස්ෆ් ග්ෆ්ඩ්ස් ග්ෆ්ඩ්ග් එර්ස් යෙzxඩ් ග්ඩ්ස් ග්ඩ්ස් ග්ෆ්ඩ්ස්ග් ඩ්ස්ෆ් ග්ෆ්ඩ්ස් ග්ෆ්ඩ්ස් ග්ඩ්ස්ෆ් ග්ෆ්ඩ්ස් ග්ෆ්ඩ්ග් එර්ස් යෙ == භූගෝලය == [[ගොනුව:Taulliraju.JPG|දකුණ|thumb|200x200පික්| මීටර් 5,885 ක උසකින් යුත් අන්කාෂ් හි තව්ලිරාහු]] අන්කාෂ් යනු එකිනෙකට වෙනස් දේශයකි: එහි කැලෙජොන් ඩි හුවායිලස් (හුවායිලස් ඇලී) හි කඳු ලක්ෂණ ඇල්ටෝ මාරනෝන්හි සිල්වන් කඳු සමඟ ඒකාබද්ධ කරන මහා කල්පවත්නා නිම්න දෙකක් ඇත. කිලෝමීටර් ගණනක් වැලි සහිත වෙරළ තීරයන් සහ පැසිෆික් සාගරයේ නිල් ජලය. දෙපාර්තමේන්තුවේ වෙරළබඩ, උස් සානුව සහ ඇන්ඩියන් ''පූනා'' භූමි ප්‍රදේශය සමතලා වන අතර, ඇන්ඩීස් හි ඉතිරි භූමි ප්‍රදේශය ඉතා රළු ය. බටහිරින්, තියුණු හා පාළු පැති සහිත පටු කැනියන් සෑදෙන දැඩි බෑවුම් සහිත බෑවුම් ඇත. දෙපාර්තමේන්තුවේ රළු භූමි ප්‍රදේශය කඳු වැටි දෙකකින් හරස් වී ඇත: බටහිර පැත්තේ, ග්ලැසියර නොමැති කඳු මුදුන් ඇති කෝඩිලෙරා නෙග්‍රා ( [[ස්පාඤ්ඤ භාෂාව|ස්පාඤ්ඤ]] භාෂාවෙන් "කළු කඳු වැටිය") සහ නැගෙනහිර පැත්තේ, හුවාස්කරන් සහ ඇල්පමායෝ වැනි හිම සහ අයිස්වලින් වැසී ඇති බොහෝ කඳු මුදුන් ඇති කෝඩිලෙරා බ්ලැන්කා ("සුදු කඳු වැටිය"). මෙම කඳු වැටි දෙක අතර, සැන්ටා ගඟ ඊනියා ''කැලෙජොන් ඩි හුවායිලස්'' හරහා ගලා යයි. මෙම නිම්නය පටු වී කැනෝන් ඩෙල් පැටෝ ("තාරා කැනියොන්") සාදයි. පැසිෆික් බෑවුම් දිගේ, සැන්ටා ගඟ ''පූනාස්'' හි පුළුල් නිම්නයක් හැඩගස්වා ඇති අතර එය කෝඩිලෙරා නෙග්‍රා වෙත පටු වන අතර එහිදී කැනෝන් ඩෙල් පැටෝ කැනියනය නිර්මාණය විය. පේරු හි උසම කඳු මුදුන සහ ඇමරිකාවේ දෙවන ස්ථානය වන හුවාස්කරන් හි හිමෙන් වැසී ඇති කඳු මුදුන {{Convert|6768|m|ft mi|abbr=on}} ක උසකට ළඟා වේ. සහ {{Convert|6263|m|ft|abbr=on}} ට වඩා වෙනස් වේ. ඇන්කාෂ් වලට බටහිරින් සාගරයේ හමු වූ චිම්බෝට් හි ගැඹුරු අගල . ග්ලැසියරවල නටබුන් ල්ලන්ගනුකෝ විල් සහ පැරොන් විල වැනි බොහෝ විල් නිර්මාණය කළේය. ලීමා සිට උතුරට පෑන්-ඇමරිකානු අධිවේගී මාර්ගය අනුගමනය කරමින්, දෙපාර්තමේන්තුවේ භූමිය පැරමොංගා බලකොටුවට ඔබ්බෙන්, පුළුල් උක් වගාබිම් අතර සහ ෆෝටලීසා ගඟ හරහා {{Convert|206|km|mi}} ලීමා සිට. ෆෝටලීසා ගඟේ සිට සැන්ටා ගඟ දක්වා ඇන්කාෂ් වෙරළ තීරයේ පැසිෆික් සාගරය විශාල බලපෑමක් ඇති කරයි. පේරු ධාරාව සහ එල් නිනෝ ධාරාව දේශීය ජීවිත සහ කලාපීය ආර්ථිකයන් කෙරෙහි සැලකිය යුතු හා සමහර විට ඛේදජනක බලපෑමක් ඇති කරයි. සාමාන්‍යයෙන්, හම්බෝල්ට් ධාරාව ලෙසද හැඳින්වෙන පේරු ධාරාව සීතල වතුර සහ විශාල මාළු සංඛ්‍යාවක් ගෙන එයි. ඇන්කොවෙටා හි වෙරළබඩ ප්‍රදේශ සංවර්ධනය වීමත් සමඟ, ඇන්කාෂ් වරායන් සහ ඇළ දොළ වාණිජ ධීවර මධ්‍යස්ථාන බවට පත්විය. 1950 ගණන්වලදී, චිම්බෝට් බොක්ක ලෝකයේ ඉහළම ධීවර වරාය විය. <ref>[http://www.dreancash.gob.pe/ugel_santa.php "Reseña histórica"] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20070811030516/http://www.dreancash.gob.pe/ugel_santa.php|date=August 11, 2007}} Peru Ministry of Education, retrieved August 7, 2007</ref> කෙසේ වෙතත්, එල් නිනෝ ධාරාව වැනි උතුරේ සිට උණුසුම් ජලය වෙරළට සහ මුහුදට විනාශකාරී වැසි ගෙන එන විට, ඇන්කොවෙටා හි නොගැඹුරු කොටස් අතුරුදහන් වී, ධීවර බලඇණි ශාක අක්‍රිය කර, ගංගා ගංවතුරෙන් ඉඩම් සහ නගරවලට බරපතල හානි සිදු වේ. පේරු රාජ්‍යයට බලපාන මෙම මුහුදු ධාරා දෙකෙහි චක්‍ර අනාවැකි කීම දුෂ්කර ය. <ref>[http://www.imn.ac.cr/publicaciones/estudios/Nino_rev_bibliog.pdf "El Niño: Una Revisión Bibliográfica"] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20070702220733/http://www.imn.ac.cr/publicaciones/estudios/Nino_rev_bibliog.pdf|date=July 2, 2007}} Villalobos, Roberto Flores and Alberto, José Retana, retrieved on August 7, 200.</ref> පෑන්-ඇමරිකානු අධිවේගී මාර්ගය දිගේ තවත් උතුරට, වෙරළ ආසන්නයේ මුහුදේ බොහෝ දූපත් සහ දූපත් තිබේ. බොහෝ ඒවා ගුවානෝ මුහුදු පක්ෂීන්ගේ නිවහන වේ. දකුණේ සිට උතුරට, වඩාත් වැදගත් දූපත් අතර [[Tortuga Island, Peru|ටෝර්ටූගා දූපත]] (කැස්බෑවා දූපත), ලා වියුඩා දූපත (වැන්දඹු දූපත), ඉස්ලා බ්ලැන්කා (සුදු දූපත) සහ [[Santa Island|සැන්ටා දූපත]] (ශුද්ධ දූපත) ඇතුළත් වේ. පේරුහි වෙරළබඩ කලාපයට බොහෝ අර්ධද්වීප, ඇළ දොළ, උණුසුම් බොක්ක සහ වර්ණවත් වැලි සහිත වෙරළ තීරයන් ඇතුළත් වේ. මාර්ග නොමැතිකම සහ දුෂ්කර භූමි ප්‍රදේශ නිසා, මේවායින් බොහොමයකට ගොඩබිමින් ප්‍රවේශ විය නොහැක. වඩාත්ම වැදගත් වෙරළ තීරයන් අතර [[Grande Beach|ග්‍රෑන්ඩ් බීච්]], [[La Gramita Beach|ලා ග්‍රැමිටා බීච්]] සහ [[:es:Playa Las Salinas|ලාස් සලිනාස් බීච්]] ඇතුළත් වේ. මෙම වෙරළ තීරයෙන් වැඩි කොටසක් දැවැන්ත වැලි කාන්තාරවල ඒකාකාරී කොටසකි, හම්බෝල්ට් ධාරාවේ බලපෑම නිසා සියලුම පේරු වෙරළබඩ ප්‍රදේශවල පොදු ලක්ෂණයකි. ගංගා දිගේ හරිත නිම්න ඇති අතර ඒවා ප්‍රධාන වශයෙන් උක්, [[බත්|සහල්]] සහ කපු වලින් වගා කෙරේ. දකුණේ සිට උතුරට, ඇන්කාෂ් වෙරළ තීරයේ ප්‍රධාන ගංගා පහත පරිදි වේ: Huarmey, [[:es:Culebras|Culebras]], Casma, Sechín, [[:es:Nepeña|Nepeña]], Lacramarca සහ Santa. මෙම ගංගා අතුරින්, වසර පුරා ජලය ඇති එකම ගංගාව සැන්ටා ගඟයි. එහි මූලාශ්‍ර වන්නේ කෝඩිලෙරා බ්ලැන්කා හි ග්ලැසියර සහ විල් ය. පේරු වෙරළ තීරයේ බොහෝ ගංගා මෙන් අනෙකුත් ගංගා ද උස්බිම් වැසි හෝ එල් නිනෝවේ දියුණුව මත පදනම්ව කඩින් කඩ ගලා යයි. [[ප්‍රවර්ගය:Coordinates on Wikidata]] [[ප්‍රවර්ගය:Pages using gadget WikiMiniAtlas]] [[ප්‍රවර්ගය:Pages with unreviewed translations]] le3s0xzk753tfl8cvdhib65e4l3cq0h 754496 754495 2025-07-09T05:11:13Z BuddhikaW88 37808 754496 wikitext text/x-wiki [[ගොනුව:Peru - Ancash Department (locator map).svg|thumb|සිතියම]] '''අන්කාශ්''' ( {{Langx|qu|Anqash}} ; {{Langx|es|Áncash}} {{IPA|es|ˈaŋkaʃ|pron}} ) යනු බටහිර [[පේරු]] හි දෙපාර්තමේන්තුවක් සහ කලාපයකි . එය උතුරින් ලා ලිබර්ටෑඩ්, නැගෙනහිරින් හුවානුකෝ සහ පැස්කෝ, දකුණින් ලීමා සහ බටහිරින් පැසිෆික් සාගරය යන දෙපාර්තමේන්තු වලින් මායිම් වේ. එහි අගනුවර හුවාරාස් නගරය වන අතර එහි විශාලතම නගරය සහ වරාය චිම්බෝට් වේ. කලාපයේ නම ආරම්භ වී ඇත්තේ ක්වෙචුවා වචනයක් {{බස|qu|anqash}} වලින් ය. ('සැහැල්ලු, බරින් අඩු'), {{බස|qu|anqas}} වෙතින් ('නිල්') හෝ {{බස|qu|anka}} වලින් ('රාජාලියා'). <ref>[http://homepage.ntlworld.com/robert_beer/Vocabulario%20comparativo%20Quechua%20ecuator%20Quechua%20ancash%20-%2020%20Oct%2006.PDF Vocabulario comparativo quechua ecuatoriano – quechua ancashino – castellano – English] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20160304095403/http://homepage.ntlworld.com/robert_beer/Vocabulario%20comparativo%20Quechua%20ecuator%20Quechua%20ancash%20-%2020%20Oct%2006.PDF|date=2016-03-04}} (pdf)</ref> == භූගෝලය == [[ගොනුව:Taulliraju.JPG|දකුණ|thumb|200x200පික්| මීටර් 5,885 ක උසකින් යුත් අන්කාෂ් හි තව්ලිරාහු]] අන්කාෂ් යනු එකිනෙකට වෙනස් දේශයකි: එහි කැලෙජොන් ඩි හුවායිලස් (හුවායිලස් ඇලී) හි කඳු ලක්ෂණ ඇල්ටෝ මාරනෝන්හි සිල්වන් කඳු සමඟ ඒකාබද්ධ කරන මහා කල්පවත්නා නිම්න දෙකක් ඇත. කිලෝමීටර් ගණනක් වැලි සහිත වෙරළ තීරයන් සහ පැසිෆික් සාගරයේ නිල් ජලය. දෙපාර්තමේන්තුවේ වෙරළබඩ, උස් සානුව සහ ඇන්ඩියන් ''පූනා'' භූමි ප්‍රදේශය සමතලා වන අතර, ඇන්ඩීස් හි ඉතිරි භූමි ප්‍රදේශය ඉතා රළු ය. බටහිරින්, තියුණු හා පාළු පැති සහිත පටු කැනියන් සෑදෙන දැඩි බෑවුම් සහිත බෑවුම් ඇත. දෙපාර්තමේන්තුවේ රළු භූමි ප්‍රදේශය කඳු වැටි දෙකකින් හරස් වී ඇත: බටහිර පැත්තේ, ග්ලැසියර නොමැති කඳු මුදුන් ඇති කෝඩිලෙරා නෙග්‍රා ( [[ස්පාඤ්ඤ භාෂාව|ස්පාඤ්ඤ]] භාෂාවෙන් "කළු කඳු වැටිය") සහ නැගෙනහිර පැත්තේ, හුවාස්කරන් සහ ඇල්පමායෝ වැනි හිම සහ අයිස්වලින් වැසී ඇති බොහෝ කඳු මුදුන් ඇති කෝඩිලෙරා බ්ලැන්කා ("සුදු කඳු වැටිය"). මෙම කඳු වැටි දෙක අතර, සැන්ටා ගඟ ඊනියා ''කැලෙජොන් ඩි හුවායිලස්'' හරහා ගලා යයි. මෙම නිම්නය පටු වී කැනෝන් ඩෙල් පැටෝ ("තාරා කැනියොන්") සාදයි. පැසිෆික් බෑවුම් දිගේ, සැන්ටා ගඟ ''පූනාස්'' හි පුළුල් නිම්නයක් හැඩගස්වා ඇති අතර එය කෝඩිලෙරා නෙග්‍රා වෙත පටු වන අතර එහිදී කැනෝන් ඩෙල් පැටෝ කැනියනය නිර්මාණය විය. පේරු හි උසම කඳු මුදුන සහ ඇමරිකාවේ දෙවන ස්ථානය වන හුවාස්කරන් හි හිමෙන් වැසී ඇති කඳු මුදුන මීටර් 6,768 ක හා මීටර් 6,263 උසකට ළඟා වේ. ග්ලැසියරවල නටබුන් ල්ලන්ගනුකෝ විල් සහ පැරොන් විල වැනි බොහෝ විල් නිර්මාණය කළේය. ෆෝටලීසා ගඟේ සිට සැන්ටා ගඟ දක්වා ඇන්කාෂ් වෙරළ තීරයේ පැසිෆික් සාගරය විශාල බලපෑමක් ඇති කරයි. පේරු ධාරාව සහ එල් නිනෝ ධාරාව දේශීය ජීවිත සහ කලාපීය ආර්ථිකයන් කෙරෙහි සැලකිය යුතු හා සමහර විට ඛේදජනක බලපෑමක් ඇති කරයි. සාමාන්‍යයෙන්, හම්බෝල්ට් ධාරාව ලෙසද හැඳින්වෙන පේරු ධාරාව සීතල වතුර සහ විශාල මාළු සංඛ්‍යාවක් ගෙන එයි. ඇන්කොවෙටා හි වෙරළබඩ ප්‍රදේශ සංවර්ධනය වීමත් සමඟ, ඇන්කාෂ් වරායන් සහ ඇළ දොළ වාණිජ ධීවර මධ්‍යස්ථාන බවට පත්විය. 1950 ගණන්වලදී, චිම්බෝට් බොක්ක ලෝකයේ ඉහළම ධීවර වරාය විය. <ref>[http://www.dreancash.gob.pe/ugel_santa.php "Reseña histórica"] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20070811030516/http://www.dreancash.gob.pe/ugel_santa.php|date=August 11, 2007}} Peru Ministry of Education, retrieved August 7, 2007</ref> කෙසේ වෙතත්, එල් නිනෝ ධාරාව වැනි උතුරේ සිට උණුසුම් ජලය වෙරළට සහ මුහුදට විනාශකාරී වැසි ගෙන එන විට, ඇන්කොවෙටා හි නොගැඹුරු කොටස් අතුරුදහන් වී, ධීවර බලඇණි ශාක අක්‍රිය කර, ගංගා ගංවතුරෙන් ඉඩම් සහ නගරවලට බරපතල හානි සිදු වේ. පේරු රාජ්‍යයට බලපාන මෙම මුහුදු ධාරා දෙකෙහි චක්‍ර අනාවැකි කීම දුෂ්කර ය. <ref>[http://www.imn.ac.cr/publicaciones/estudios/Nino_rev_bibliog.pdf "El Niño: Una Revisión Bibliográfica"] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20070702220733/http://www.imn.ac.cr/publicaciones/estudios/Nino_rev_bibliog.pdf|date=July 2, 2007}} Villalobos, Roberto Flores and Alberto, José Retana, retrieved on August 7, 200.</ref> පෑන්-ඇමරිකානු අධිවේගී මාර්ගය දිගේ තවත් උතුරට, වෙරළ ආසන්නයේ මුහුදේ බොහෝ දූපත් සහ දූපත් තිබේ. බොහෝ ඒවා ගුවානෝ මුහුදු පක්ෂීන්ගේ නිවහන වේ. දකුණේ සිට උතුරට, වඩාත් වැදගත් දූපත් අතර [[Tortuga Island, Peru|ටෝර්ටූගා දූපත]] (කැස්බෑවා දූපත), ලා වියුඩා දූපත (වැන්දඹු දූපත), ඉස්ලා බ්ලැන්කා (සුදු දූපත) සහ [[Santa Island|සැන්ටා දූපත]] (ශුද්ධ දූපත) ඇතුළත් වේ. පේරුහි වෙරළබඩ කලාපයට බොහෝ අර්ධද්වීප, ඇළ දොළ, උණුසුම් බොක්ක සහ වර්ණවත් වැලි සහිත වෙරළ තීරයන් ඇතුළත් වේ. මාර්ග නොමැතිකම සහ දුෂ්කර භූමි ප්‍රදේශ නිසා, මේවායින් බොහොමයකට ගොඩබිමින් ප්‍රවේශ විය නොහැක. වඩාත්ම වැදගත් වෙරළ තීරයන් අතර [[Grande Beach|ග්‍රෑන්ඩ් බීච්]], [[La Gramita Beach|ලා ග්‍රැමිටා බීච්]] සහ [[:es:Playa Las Salinas|ලාස් සලිනාස් බීච්]] ඇතුළත් වේ. මෙම වෙරළ තීරයෙන් වැඩි කොටසක් දැවැන්ත වැලි කාන්තාරවල ඒකාකාරී කොටසකි, හම්බෝල්ට් ධාරාවේ බලපෑම නිසා සියලුම පේරු වෙරළබඩ ප්‍රදේශවල පොදු ලක්ෂණයකි. මෙම ගංගා අතුරින්, වසර පුරා ජලය ඇති එකම ගංගාව සැන්ටා ගඟයි. එහි මූලාශ්‍ර වන්නේ කෝඩිලෙරා බ්ලැන්කා හි ග්ලැසියර සහ විල් ය. පේරු වෙරළ තීරයේ බොහෝ ගංගා මෙන් අනෙකුත් ගංගා ද උස්බිම් වැසි හෝ එල් නිනෝවේ දියුණුව මත පදනම්ව කඩින් කඩ ගලා යයි. == යොමු කිරීම් == [[ප්‍රවර්ගය:Coordinates on Wikidata]] [[ප්‍රවර්ගය:Pages using gadget WikiMiniAtlas]] [[ප්‍රවර්ගය:Pages with unreviewed translations]] 1tc120kmovf25wn9muqnjk6bp1aemal 754510 754496 2025-07-09T05:18:35Z BuddhikaW88 37808 [[ප්‍රවර්ගය:පේරු]] එක් කරන ලදී. [[විකිපීඩියා:HOTCAT|HotCat]] භාවිතයෙන් 754510 wikitext text/x-wiki [[ගොනුව:Peru - Ancash Department (locator map).svg|thumb|සිතියම]] '''අන්කාශ්''' ( {{Langx|qu|Anqash}} ; {{Langx|es|Áncash}} {{IPA|es|ˈaŋkaʃ|pron}} ) යනු බටහිර [[පේරු]] හි දෙපාර්තමේන්තුවක් සහ කලාපයකි . එය උතුරින් ලා ලිබර්ටෑඩ්, නැගෙනහිරින් හුවානුකෝ සහ පැස්කෝ, දකුණින් ලීමා සහ බටහිරින් පැසිෆික් සාගරය යන දෙපාර්තමේන්තු වලින් මායිම් වේ. එහි අගනුවර හුවාරාස් නගරය වන අතර එහි විශාලතම නගරය සහ වරාය චිම්බෝට් වේ. කලාපයේ නම ආරම්භ වී ඇත්තේ ක්වෙචුවා වචනයක් {{බස|qu|anqash}} වලින් ය. ('සැහැල්ලු, බරින් අඩු'), {{බස|qu|anqas}} වෙතින් ('නිල්') හෝ {{බස|qu|anka}} වලින් ('රාජාලියා'). <ref>[http://homepage.ntlworld.com/robert_beer/Vocabulario%20comparativo%20Quechua%20ecuator%20Quechua%20ancash%20-%2020%20Oct%2006.PDF Vocabulario comparativo quechua ecuatoriano – quechua ancashino – castellano – English] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20160304095403/http://homepage.ntlworld.com/robert_beer/Vocabulario%20comparativo%20Quechua%20ecuator%20Quechua%20ancash%20-%2020%20Oct%2006.PDF|date=2016-03-04}} (pdf)</ref> == භූගෝලය == [[ගොනුව:Taulliraju.JPG|දකුණ|thumb|200x200පික්| මීටර් 5,885 ක උසකින් යුත් අන්කාෂ් හි තව්ලිරාහු]] අන්කාෂ් යනු එකිනෙකට වෙනස් දේශයකි: එහි කැලෙජොන් ඩි හුවායිලස් (හුවායිලස් ඇලී) හි කඳු ලක්ෂණ ඇල්ටෝ මාරනෝන්හි සිල්වන් කඳු සමඟ ඒකාබද්ධ කරන මහා කල්පවත්නා නිම්න දෙකක් ඇත. කිලෝමීටර් ගණනක් වැලි සහිත වෙරළ තීරයන් සහ පැසිෆික් සාගරයේ නිල් ජලය. දෙපාර්තමේන්තුවේ වෙරළබඩ, උස් සානුව සහ ඇන්ඩියන් ''පූනා'' භූමි ප්‍රදේශය සමතලා වන අතර, ඇන්ඩීස් හි ඉතිරි භූමි ප්‍රදේශය ඉතා රළු ය. බටහිරින්, තියුණු හා පාළු පැති සහිත පටු කැනියන් සෑදෙන දැඩි බෑවුම් සහිත බෑවුම් ඇත. දෙපාර්තමේන්තුවේ රළු භූමි ප්‍රදේශය කඳු වැටි දෙකකින් හරස් වී ඇත: බටහිර පැත්තේ, ග්ලැසියර නොමැති කඳු මුදුන් ඇති කෝඩිලෙරා නෙග්‍රා ( [[ස්පාඤ්ඤ භාෂාව|ස්පාඤ්ඤ]] භාෂාවෙන් "කළු කඳු වැටිය") සහ නැගෙනහිර පැත්තේ, හුවාස්කරන් සහ ඇල්පමායෝ වැනි හිම සහ අයිස්වලින් වැසී ඇති බොහෝ කඳු මුදුන් ඇති කෝඩිලෙරා බ්ලැන්කා ("සුදු කඳු වැටිය"). මෙම කඳු වැටි දෙක අතර, සැන්ටා ගඟ ඊනියා ''කැලෙජොන් ඩි හුවායිලස්'' හරහා ගලා යයි. මෙම නිම්නය පටු වී කැනෝන් ඩෙල් පැටෝ ("තාරා කැනියොන්") සාදයි. පැසිෆික් බෑවුම් දිගේ, සැන්ටා ගඟ ''පූනාස්'' හි පුළුල් නිම්නයක් හැඩගස්වා ඇති අතර එය කෝඩිලෙරා නෙග්‍රා වෙත පටු වන අතර එහිදී කැනෝන් ඩෙල් පැටෝ කැනියනය නිර්මාණය විය. පේරු හි උසම කඳු මුදුන සහ ඇමරිකාවේ දෙවන ස්ථානය වන හුවාස්කරන් හි හිමෙන් වැසී ඇති කඳු මුදුන මීටර් 6,768 ක හා මීටර් 6,263 උසකට ළඟා වේ. ග්ලැසියරවල නටබුන් ල්ලන්ගනුකෝ විල් සහ පැරොන් විල වැනි බොහෝ විල් නිර්මාණය කළේය. ෆෝටලීසා ගඟේ සිට සැන්ටා ගඟ දක්වා ඇන්කාෂ් වෙරළ තීරයේ පැසිෆික් සාගරය විශාල බලපෑමක් ඇති කරයි. පේරු ධාරාව සහ එල් නිනෝ ධාරාව දේශීය ජීවිත සහ කලාපීය ආර්ථිකයන් කෙරෙහි සැලකිය යුතු හා සමහර විට ඛේදජනක බලපෑමක් ඇති කරයි. සාමාන්‍යයෙන්, හම්බෝල්ට් ධාරාව ලෙසද හැඳින්වෙන පේරු ධාරාව සීතල වතුර සහ විශාල මාළු සංඛ්‍යාවක් ගෙන එයි. ඇන්කොවෙටා හි වෙරළබඩ ප්‍රදේශ සංවර්ධනය වීමත් සමඟ, ඇන්කාෂ් වරායන් සහ ඇළ දොළ වාණිජ ධීවර මධ්‍යස්ථාන බවට පත්විය. 1950 ගණන්වලදී, චිම්බෝට් බොක්ක ලෝකයේ ඉහළම ධීවර වරාය විය. <ref>[http://www.dreancash.gob.pe/ugel_santa.php "Reseña histórica"] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20070811030516/http://www.dreancash.gob.pe/ugel_santa.php|date=August 11, 2007}} Peru Ministry of Education, retrieved August 7, 2007</ref> කෙසේ වෙතත්, එල් නිනෝ ධාරාව වැනි උතුරේ සිට උණුසුම් ජලය වෙරළට සහ මුහුදට විනාශකාරී වැසි ගෙන එන විට, ඇන්කොවෙටා හි නොගැඹුරු කොටස් අතුරුදහන් වී, ධීවර බලඇණි ශාක අක්‍රිය කර, ගංගා ගංවතුරෙන් ඉඩම් සහ නගරවලට බරපතල හානි සිදු වේ. පේරු රාජ්‍යයට බලපාන මෙම මුහුදු ධාරා දෙකෙහි චක්‍ර අනාවැකි කීම දුෂ්කර ය. <ref>[http://www.imn.ac.cr/publicaciones/estudios/Nino_rev_bibliog.pdf "El Niño: Una Revisión Bibliográfica"] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20070702220733/http://www.imn.ac.cr/publicaciones/estudios/Nino_rev_bibliog.pdf|date=July 2, 2007}} Villalobos, Roberto Flores and Alberto, José Retana, retrieved on August 7, 200.</ref> පෑන්-ඇමරිකානු අධිවේගී මාර්ගය දිගේ තවත් උතුරට, වෙරළ ආසන්නයේ මුහුදේ බොහෝ දූපත් සහ දූපත් තිබේ. බොහෝ ඒවා ගුවානෝ මුහුදු පක්ෂීන්ගේ නිවහන වේ. දකුණේ සිට උතුරට, වඩාත් වැදගත් දූපත් අතර [[Tortuga Island, Peru|ටෝර්ටූගා දූපත]] (කැස්බෑවා දූපත), ලා වියුඩා දූපත (වැන්දඹු දූපත), ඉස්ලා බ්ලැන්කා (සුදු දූපත) සහ [[Santa Island|සැන්ටා දූපත]] (ශුද්ධ දූපත) ඇතුළත් වේ. පේරුහි වෙරළබඩ කලාපයට බොහෝ අර්ධද්වීප, ඇළ දොළ, උණුසුම් බොක්ක සහ වර්ණවත් වැලි සහිත වෙරළ තීරයන් ඇතුළත් වේ. මාර්ග නොමැතිකම සහ දුෂ්කර භූමි ප්‍රදේශ නිසා, මේවායින් බොහොමයකට ගොඩබිමින් ප්‍රවේශ විය නොහැක. වඩාත්ම වැදගත් වෙරළ තීරයන් අතර [[Grande Beach|ග්‍රෑන්ඩ් බීච්]], [[La Gramita Beach|ලා ග්‍රැමිටා බීච්]] සහ [[:es:Playa Las Salinas|ලාස් සලිනාස් බීච්]] ඇතුළත් වේ. මෙම වෙරළ තීරයෙන් වැඩි කොටසක් දැවැන්ත වැලි කාන්තාරවල ඒකාකාරී කොටසකි, හම්බෝල්ට් ධාරාවේ බලපෑම නිසා සියලුම පේරු වෙරළබඩ ප්‍රදේශවල පොදු ලක්ෂණයකි. මෙම ගංගා අතුරින්, වසර පුරා ජලය ඇති එකම ගංගාව සැන්ටා ගඟයි. එහි මූලාශ්‍ර වන්නේ කෝඩිලෙරා බ්ලැන්කා හි ග්ලැසියර සහ විල් ය. පේරු වෙරළ තීරයේ බොහෝ ගංගා මෙන් අනෙකුත් ගංගා ද උස්බිම් වැසි හෝ එල් නිනෝවේ දියුණුව මත පදනම්ව කඩින් කඩ ගලා යයි. == යොමු කිරීම් == [[ප්‍රවර්ගය:Coordinates on Wikidata]] [[ප්‍රවර්ගය:Pages using gadget WikiMiniAtlas]] [[ප්‍රවර්ගය:Pages with unreviewed translations]] [[ප්‍රවර්ගය:පේරු]] ca2kcjyqv0qvo3tbnifug1e05dopa0v 754512 754510 2025-07-09T05:18:47Z BuddhikaW88 37808 [[ප්‍රවර්ගය:පේරු හි පරිපාලන කලාප]] එක් කරන ලදී. [[විකිපීඩියා:HOTCAT|HotCat]] භාවිතයෙන් 754512 wikitext text/x-wiki [[ගොනුව:Peru - Ancash Department (locator map).svg|thumb|සිතියම]] '''අන්කාශ්''' ( {{Langx|qu|Anqash}} ; {{Langx|es|Áncash}} {{IPA|es|ˈaŋkaʃ|pron}} ) යනු බටහිර [[පේරු]] හි දෙපාර්තමේන්තුවක් සහ කලාපයකි . එය උතුරින් ලා ලිබර්ටෑඩ්, නැගෙනහිරින් හුවානුකෝ සහ පැස්කෝ, දකුණින් ලීමා සහ බටහිරින් පැසිෆික් සාගරය යන දෙපාර්තමේන්තු වලින් මායිම් වේ. එහි අගනුවර හුවාරාස් නගරය වන අතර එහි විශාලතම නගරය සහ වරාය චිම්බෝට් වේ. කලාපයේ නම ආරම්භ වී ඇත්තේ ක්වෙචුවා වචනයක් {{බස|qu|anqash}} වලින් ය. ('සැහැල්ලු, බරින් අඩු'), {{බස|qu|anqas}} වෙතින් ('නිල්') හෝ {{බස|qu|anka}} වලින් ('රාජාලියා'). <ref>[http://homepage.ntlworld.com/robert_beer/Vocabulario%20comparativo%20Quechua%20ecuator%20Quechua%20ancash%20-%2020%20Oct%2006.PDF Vocabulario comparativo quechua ecuatoriano – quechua ancashino – castellano – English] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20160304095403/http://homepage.ntlworld.com/robert_beer/Vocabulario%20comparativo%20Quechua%20ecuator%20Quechua%20ancash%20-%2020%20Oct%2006.PDF|date=2016-03-04}} (pdf)</ref> == භූගෝලය == [[ගොනුව:Taulliraju.JPG|දකුණ|thumb|200x200පික්| මීටර් 5,885 ක උසකින් යුත් අන්කාෂ් හි තව්ලිරාහු]] අන්කාෂ් යනු එකිනෙකට වෙනස් දේශයකි: එහි කැලෙජොන් ඩි හුවායිලස් (හුවායිලස් ඇලී) හි කඳු ලක්ෂණ ඇල්ටෝ මාරනෝන්හි සිල්වන් කඳු සමඟ ඒකාබද්ධ කරන මහා කල්පවත්නා නිම්න දෙකක් ඇත. කිලෝමීටර් ගණනක් වැලි සහිත වෙරළ තීරයන් සහ පැසිෆික් සාගරයේ නිල් ජලය. දෙපාර්තමේන්තුවේ වෙරළබඩ, උස් සානුව සහ ඇන්ඩියන් ''පූනා'' භූමි ප්‍රදේශය සමතලා වන අතර, ඇන්ඩීස් හි ඉතිරි භූමි ප්‍රදේශය ඉතා රළු ය. බටහිරින්, තියුණු හා පාළු පැති සහිත පටු කැනියන් සෑදෙන දැඩි බෑවුම් සහිත බෑවුම් ඇත. දෙපාර්තමේන්තුවේ රළු භූමි ප්‍රදේශය කඳු වැටි දෙකකින් හරස් වී ඇත: බටහිර පැත්තේ, ග්ලැසියර නොමැති කඳු මුදුන් ඇති කෝඩිලෙරා නෙග්‍රා ( [[ස්පාඤ්ඤ භාෂාව|ස්පාඤ්ඤ]] භාෂාවෙන් "කළු කඳු වැටිය") සහ නැගෙනහිර පැත්තේ, හුවාස්කරන් සහ ඇල්පමායෝ වැනි හිම සහ අයිස්වලින් වැසී ඇති බොහෝ කඳු මුදුන් ඇති කෝඩිලෙරා බ්ලැන්කා ("සුදු කඳු වැටිය"). මෙම කඳු වැටි දෙක අතර, සැන්ටා ගඟ ඊනියා ''කැලෙජොන් ඩි හුවායිලස්'' හරහා ගලා යයි. මෙම නිම්නය පටු වී කැනෝන් ඩෙල් පැටෝ ("තාරා කැනියොන්") සාදයි. පැසිෆික් බෑවුම් දිගේ, සැන්ටා ගඟ ''පූනාස්'' හි පුළුල් නිම්නයක් හැඩගස්වා ඇති අතර එය කෝඩිලෙරා නෙග්‍රා වෙත පටු වන අතර එහිදී කැනෝන් ඩෙල් පැටෝ කැනියනය නිර්මාණය විය. පේරු හි උසම කඳු මුදුන සහ ඇමරිකාවේ දෙවන ස්ථානය වන හුවාස්කරන් හි හිමෙන් වැසී ඇති කඳු මුදුන මීටර් 6,768 ක හා මීටර් 6,263 උසකට ළඟා වේ. ග්ලැසියරවල නටබුන් ල්ලන්ගනුකෝ විල් සහ පැරොන් විල වැනි බොහෝ විල් නිර්මාණය කළේය. ෆෝටලීසා ගඟේ සිට සැන්ටා ගඟ දක්වා ඇන්කාෂ් වෙරළ තීරයේ පැසිෆික් සාගරය විශාල බලපෑමක් ඇති කරයි. පේරු ධාරාව සහ එල් නිනෝ ධාරාව දේශීය ජීවිත සහ කලාපීය ආර්ථිකයන් කෙරෙහි සැලකිය යුතු හා සමහර විට ඛේදජනක බලපෑමක් ඇති කරයි. සාමාන්‍යයෙන්, හම්බෝල්ට් ධාරාව ලෙසද හැඳින්වෙන පේරු ධාරාව සීතල වතුර සහ විශාල මාළු සංඛ්‍යාවක් ගෙන එයි. ඇන්කොවෙටා හි වෙරළබඩ ප්‍රදේශ සංවර්ධනය වීමත් සමඟ, ඇන්කාෂ් වරායන් සහ ඇළ දොළ වාණිජ ධීවර මධ්‍යස්ථාන බවට පත්විය. 1950 ගණන්වලදී, චිම්බෝට් බොක්ක ලෝකයේ ඉහළම ධීවර වරාය විය. <ref>[http://www.dreancash.gob.pe/ugel_santa.php "Reseña histórica"] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20070811030516/http://www.dreancash.gob.pe/ugel_santa.php|date=August 11, 2007}} Peru Ministry of Education, retrieved August 7, 2007</ref> කෙසේ වෙතත්, එල් නිනෝ ධාරාව වැනි උතුරේ සිට උණුසුම් ජලය වෙරළට සහ මුහුදට විනාශකාරී වැසි ගෙන එන විට, ඇන්කොවෙටා හි නොගැඹුරු කොටස් අතුරුදහන් වී, ධීවර බලඇණි ශාක අක්‍රිය කර, ගංගා ගංවතුරෙන් ඉඩම් සහ නගරවලට බරපතල හානි සිදු වේ. පේරු රාජ්‍යයට බලපාන මෙම මුහුදු ධාරා දෙකෙහි චක්‍ර අනාවැකි කීම දුෂ්කර ය. <ref>[http://www.imn.ac.cr/publicaciones/estudios/Nino_rev_bibliog.pdf "El Niño: Una Revisión Bibliográfica"] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20070702220733/http://www.imn.ac.cr/publicaciones/estudios/Nino_rev_bibliog.pdf|date=July 2, 2007}} Villalobos, Roberto Flores and Alberto, José Retana, retrieved on August 7, 200.</ref> පෑන්-ඇමරිකානු අධිවේගී මාර්ගය දිගේ තවත් උතුරට, වෙරළ ආසන්නයේ මුහුදේ බොහෝ දූපත් සහ දූපත් තිබේ. බොහෝ ඒවා ගුවානෝ මුහුදු පක්ෂීන්ගේ නිවහන වේ. දකුණේ සිට උතුරට, වඩාත් වැදගත් දූපත් අතර [[Tortuga Island, Peru|ටෝර්ටූගා දූපත]] (කැස්බෑවා දූපත), ලා වියුඩා දූපත (වැන්දඹු දූපත), ඉස්ලා බ්ලැන්කා (සුදු දූපත) සහ [[Santa Island|සැන්ටා දූපත]] (ශුද්ධ දූපත) ඇතුළත් වේ. පේරුහි වෙරළබඩ කලාපයට බොහෝ අර්ධද්වීප, ඇළ දොළ, උණුසුම් බොක්ක සහ වර්ණවත් වැලි සහිත වෙරළ තීරයන් ඇතුළත් වේ. මාර්ග නොමැතිකම සහ දුෂ්කර භූමි ප්‍රදේශ නිසා, මේවායින් බොහොමයකට ගොඩබිමින් ප්‍රවේශ විය නොහැක. වඩාත්ම වැදගත් වෙරළ තීරයන් අතර [[Grande Beach|ග්‍රෑන්ඩ් බීච්]], [[La Gramita Beach|ලා ග්‍රැමිටා බීච්]] සහ [[:es:Playa Las Salinas|ලාස් සලිනාස් බීච්]] ඇතුළත් වේ. මෙම වෙරළ තීරයෙන් වැඩි කොටසක් දැවැන්ත වැලි කාන්තාරවල ඒකාකාරී කොටසකි, හම්බෝල්ට් ධාරාවේ බලපෑම නිසා සියලුම පේරු වෙරළබඩ ප්‍රදේශවල පොදු ලක්ෂණයකි. මෙම ගංගා අතුරින්, වසර පුරා ජලය ඇති එකම ගංගාව සැන්ටා ගඟයි. එහි මූලාශ්‍ර වන්නේ කෝඩිලෙරා බ්ලැන්කා හි ග්ලැසියර සහ විල් ය. පේරු වෙරළ තීරයේ බොහෝ ගංගා මෙන් අනෙකුත් ගංගා ද උස්බිම් වැසි හෝ එල් නිනෝවේ දියුණුව මත පදනම්ව කඩින් කඩ ගලා යයි. == යොමු කිරීම් == [[ප්‍රවර්ගය:Coordinates on Wikidata]] [[ප්‍රවර්ගය:Pages using gadget WikiMiniAtlas]] [[ප්‍රවර්ගය:Pages with unreviewed translations]] [[ප්‍රවර්ගය:පේරු]] [[ප්‍රවර්ගය:පේරු හි පරිපාලන කලාප]] 9vdg05xm5igbfhapg0flq3qy6tq0jgk 0 183176 754504 2025-07-09T05:16:31Z BuddhikaW88 37808 BuddhikaW88 විසින් [[හුඅන්කාවෙලිකා දෙපාර්තමේන්තුව, පේරු]] සිට [[හුවාන්කාවෙලිකා දෙපාර්තමේන්තුව, පේරු]] වෙත පිටුව ගෙන යන ලදී: Misspelled title 754504 wikitext text/x-wiki #යළියොමුව [[හුවාන්කාවෙලිකා දෙපාර්තමේන්තුව, පේරු]] 66ae5rcf3mws1r4n8w9632g140ztcuw 0 183177 754519 2025-07-09T05:30:24Z BuddhikaW88 37808 Created by translating the page "[[:en:Special:Redirect/revision/1280561322|Department of San Martín]]" 754519 wikitext text/x-wiki '''සැන් මාර්ටින්''' ({{IPA|es|sanmaɾˈtin}} ) යනු උතුරු [[පේරු]] හි දෙපාර්තමේන්තුවක් සහ කලාපයකි . දෙපාර්තමේන්තුවේ වැඩි කොටසක් පේරු [[ඇමසෝන් වැසි වනාන්තරය|ඇමසන් වැසි වනාන්තරයේ]] ඉහළ කොටසේ පිහිටා ඇත. එහි අගනුවර මොයොබම්බා වන අතර දෙපාර්තමේන්තුවේ විශාලතම නගරය තාරපොටෝ වේ. ඩ්ස් ග්ග්ෆ්ඩ්ස් ඩ්ෆ්ග් ෆ්ඩ් ග්ෆ්ඩ්ස් ග්ෆ්ඩ් ග්ඩ්ෆ් ග්ඩ්ස්ෆ් ග්ඩ්ස්ෆ් ග්ඩ්ස්ෆ් ග්ඩ්ස්ෆ් ග්ෆ්ඩ් ග්ඩ් == භූගෝලය == හුවාල්ලගා ගඟ කලාපයේ වැදගත්ම ගංගාවකි. එය, එහි අතු ගංගා සමඟ එක්ව, කලාපයේ සියලුම භූමි ප්‍රදේශ ජලයෙන් යට කරන ජල විද්‍යාත්මක පද්ධතියක් සාදයි. පොන්ගෝ ඩි අගුවර් යනු ඇන්ඩියන් කඳුකරය හරහා ගමන් කරන හුඅල්ලගා මගින් සෑදුණු වැදගත් කැනියනයකි. [[ප්‍රවර්ගය:Coordinates on Wikidata]] [[ප්‍රවර්ගය:Pages using gadget WikiMiniAtlas]] 9dpxx98zhki0y1l61cigy0zqxgopb68 754532 754519 2025-07-09T05:35:14Z BuddhikaW88 37808 754532 wikitext text/x-wiki [[ගොනුව:Peru - San Martín Department (locator map).svg|thumb|සිතියම]] '''සැන් මාර්ටින්''' ({{IPA|es|sanmaɾˈtin}} ) යනු උතුරු [[පේරු]] හි දෙපාර්තමේන්තුවක් සහ කලාපයකි . දෙපාර්තමේන්තුවේ වැඩි කොටසක් පේරු [[ඇමසෝන් වැසි වනාන්තරය|ඇමසන් වැසි වනාන්තරයේ]] ඉහළ කොටසේ පිහිටා ඇත. එහි අගනුවර මොයොබම්බා වන අතර දෙපාර්තමේන්තුවේ විශාලතම නගරය තාරපොටෝ වේ. ඩ්ස් ග්ග්ෆ්ඩ්ස් ඩ්ෆ්ග් ෆ්ඩ් ග්ෆ්ඩ්ස් ග්ෆ්ඩ් ග්ඩ්ෆ් ග්ඩ්ස්ෆ් ග්ඩ්ස්ෆ් ග්ඩ්ස්ෆ් ග්ඩ්ස්ෆ් ග්ෆ්ඩ් ග්ඩ් == භූගෝලය == හුවාල්ලගා ගඟ කලාපයේ වැදගත්ම ගංගාවකි. එය, එහි අතු ගංගා සමඟ එක්ව, කලාපයේ සියලුම භූමි ප්‍රදේශ ජලයෙන් යට කරන ජල විද්‍යාත්මක පද්ධතියක් සාදයි. පොන්ගෝ ඩි අගුවර් යනු ඇන්ඩියන් කඳුකරය හරහා ගමන් කරන හුඅල්ලගා මගින් සෑදුණු වැදගත් කැනියනයකි. [[ප්‍රවර්ගය:Coordinates on Wikidata]] [[ප්‍රවර්ගය:Pages using gadget WikiMiniAtlas]] fjq78xtq0dpcf3ux7jh4q8ipg0j9vkz 754534 754532 2025-07-09T05:36:34Z BuddhikaW88 37808 754534 wikitext text/x-wiki [[ගොනුව:Peru - San Martín Department (locator map).svg|thumb|සිතියම]] '''සැන් මාර්ටින්''' ({{IPA|es|sanmaɾˈtin}} ) යනු උතුරු [[පේරු]] හි දෙපාර්තමේන්තුවක් සහ කලාපයකි . දෙපාර්තමේන්තුවේ වැඩි කොටසක් පේරු [[ඇමසෝන් වැසි වනාන්තරය|ඇමසන් වැසි වනාන්තරයේ]] ඉහළ කොටසේ පිහිටා ඇත. එහි අගනුවර මොයොබම්බා වන අතර දෙපාර්තමේන්තුවේ විශාලතම නගරය තාරපොටෝ වේ. == භූගෝලය == හුවාල්ලගා ගඟ කලාපයේ වැදගත්ම ගංගාවකි. එය, එහි අතු ගංගා සමඟ එක්ව, කලාපයේ සියලුම භූමි ප්‍රදේශ ජලයෙන් යට කරන ජල විද්‍යාත්මක පද්ධතියක් සාදයි. පොන්ගෝ ඩි අගුවර් යනු ඇන්ඩියන් කඳුකරය හරහා ගමන් කරන හුඅල්ලගා මගින් සෑදුණු වැදගත් කැනියනයකි. [[ප්‍රවර්ගය:Coordinates on Wikidata]] [[ප්‍රවර්ගය:Pages using gadget WikiMiniAtlas]] l9m37356h5dj3oee2jvnjo3c7w2mjwi 754550 754534 2025-07-09T05:38:46Z BuddhikaW88 37808 [[ප්‍රවර්ගය:පේරු]] එක් කරන ලදී. [[විකිපීඩියා:HOTCAT|HotCat]] භාවිතයෙන් 754550 wikitext text/x-wiki [[ගොනුව:Peru - San Martín Department (locator map).svg|thumb|සිතියම]] '''සැන් මාර්ටින්''' ({{IPA|es|sanmaɾˈtin}} ) යනු උතුරු [[පේරු]] හි දෙපාර්තමේන්තුවක් සහ කලාපයකි . දෙපාර්තමේන්තුවේ වැඩි කොටසක් පේරු [[ඇමසෝන් වැසි වනාන්තරය|ඇමසන් වැසි වනාන්තරයේ]] ඉහළ කොටසේ පිහිටා ඇත. එහි අගනුවර මොයොබම්බා වන අතර දෙපාර්තමේන්තුවේ විශාලතම නගරය තාරපොටෝ වේ. == භූගෝලය == හුවාල්ලගා ගඟ කලාපයේ වැදගත්ම ගංගාවකි. එය, එහි අතු ගංගා සමඟ එක්ව, කලාපයේ සියලුම භූමි ප්‍රදේශ ජලයෙන් යට කරන ජල විද්‍යාත්මක පද්ධතියක් සාදයි. පොන්ගෝ ඩි අගුවර් යනු ඇන්ඩියන් කඳුකරය හරහා ගමන් කරන හුඅල්ලගා මගින් සෑදුණු වැදගත් කැනියනයකි. [[ප්‍රවර්ගය:Coordinates on Wikidata]] [[ප්‍රවර්ගය:Pages using gadget WikiMiniAtlas]] [[ප්‍රවර්ගය:පේරු]] 734pba0k9fx35z8v14n0e0n3g95gc2u 754552 754550 2025-07-09T05:38:57Z BuddhikaW88 37808 [[ප්‍රවර්ගය:පේරු හි පරිපාලන කලාප]] එක් කරන ලදී. [[විකිපීඩියා:HOTCAT|HotCat]] භාවිතයෙන් 754552 wikitext text/x-wiki [[ගොනුව:Peru - San Martín Department (locator map).svg|thumb|සිතියම]] '''සැන් මාර්ටින්''' ({{IPA|es|sanmaɾˈtin}} ) යනු උතුරු [[පේරු]] හි දෙපාර්තමේන්තුවක් සහ කලාපයකි . දෙපාර්තමේන්තුවේ වැඩි කොටසක් පේරු [[ඇමසෝන් වැසි වනාන්තරය|ඇමසන් වැසි වනාන්තරයේ]] ඉහළ කොටසේ පිහිටා ඇත. එහි අගනුවර මොයොබම්බා වන අතර දෙපාර්තමේන්තුවේ විශාලතම නගරය තාරපොටෝ වේ. == භූගෝලය == හුවාල්ලගා ගඟ කලාපයේ වැදගත්ම ගංගාවකි. එය, එහි අතු ගංගා සමඟ එක්ව, කලාපයේ සියලුම භූමි ප්‍රදේශ ජලයෙන් යට කරන ජල විද්‍යාත්මක පද්ධතියක් සාදයි. පොන්ගෝ ඩි අගුවර් යනු ඇන්ඩියන් කඳුකරය හරහා ගමන් කරන හුඅල්ලගා මගින් සෑදුණු වැදගත් කැනියනයකි. [[ප්‍රවර්ගය:Coordinates on Wikidata]] [[ප්‍රවර්ගය:Pages using gadget WikiMiniAtlas]] [[ප්‍රවර්ගය:පේරු]] [[ප්‍රවර්ගය:පේරු හි පරිපාලන කලාප]] 21bcavtn33wzq215n6cyq6mzf918fpe 0 183178 754520 2025-07-09T05:31:57Z BuddhikaW88 37808 Created by translating the page "[[:en:Special:Redirect/revision/1281411166|Department of La Libertad]]" 754520 wikitext text/x-wiki '''ලා ලිබර්ටෑඩ්''' ({{IPA|es|la liβeɾˈtað}} ; [[ඉංග්‍රීසි භාෂාව|ඉංග්‍රීසියෙන්]] : '''''ද ලිබර්ටි''''' ) යනු වයඹදිග [[පේරු]] හි දෙපාර්තමේන්තුවක් සහ කලාපයකි . කලින් එය හැඳින්වූයේ ලා ලිබර්ටාඩ් දෙපාර්තමේන්තුව ( ''{{බස|es|Departamento de La Libertad}}'' ). එය උතුරින් ලැම්බයේක්, කජමාර්කා සහ ඇමසෝනාස් ප්‍රදේශවලින්, නැගෙනහිරින් සැන් මාර්ටින් කලාපයෙන්, දකුණින් [[ආන්කාශ් දෙපාර්තමේන්තුව, පේරු|ඇන්කාෂ්]] සහ [[හුවනුකෝ දෙපාර්තමේන්තුව, පේරු|හුවානුකෝ]] ප්‍රදේශවලින් සහ බටහිරින් පැසිෆික් සාගරයෙන් මායිම් වී ඇත. එහි අගනුවර වන්නේ ටෘජිලෝ වන අතර එය ජාතියේ තුන්වන විශාලතම නගරයයි. කලාපයේ ප්‍රධාන වරාය වන්නේ පේරු හි විශාලතම වරායන්ගෙන් එකක් වන සැලවරි ය . මෙම කලාපයේ නම ස්පාඤ්ඤ භාෂාවෙන් "නිදහස" හෝ "නිදහස" යන්නයි; 1820 දී ටෘජිලෝ ස්පාඤ්ඤයෙන් නිදහස ප්‍රකාශ කිරීමේ සහ ඒ සඳහා සටන් කිරීමේ අභිප්‍රාය සිහිපත් කිරීම සඳහා එය නම් කරන ලදී. එය පේරු හි නවවන කුඩාම දෙපාර්තමේන්තුව වන අතර, එය පියුරාට පසුව එහි දෙවන වැඩිම ජනගහනයක් සහිත දෙපාර්තමේන්තුව වන අතර ලැම්බයෙක්ට පසුව එහි දෙවන වැඩිම ජනාකීර්ණ දෙපාර්තමේන්තුව ද වේ.ඩ්ස් ග්ග්ෆ්ඩ්ස් ඩ්ෆ්ග් ෆ්ඩ් ග්ෆ්ඩ්ස් ග්ෆ්ඩ් ග්ඩ්ෆ් ග්ඩ්ස්ෆ් ග්ඩ්ස්ෆ් ග්ඩ්ස්ෆ් ග්ඩ්ස්ෆ් ග්ෆ්ඩ් ග්ඩ් == නම == පේරු හි උප රාජකාරී සමයේදී, ලා ලිබර්ටෑඩ් ප්‍රදේශය, වර්තමාන පේරු හි ලම්බයේක්, පියුරා සහ ටම්බේස් ප්‍රදේශ සහ ඉක්වදෝරයේ [[ගුආයාක්විල්, ඉක්වදෝරය|ගුවායාකිල්]] සහ [[එල් ඔරෝ පළාත, ඉක්වදෝරය|එල් ඕරෝ පළාත]], ට්‍රුජිලෝගේ අභිප්‍රායේ අධිකරණ බල ප්‍රදේශය තුළ විය. මේවා ටෘජිලෝ නගරයේ වසමට ඇතුළත් කරන ලදී; ඔවුන් එක්ව උපරාජිකත්වයේ ''ටෘජිලෝ දෙපාර්තමේන්තුවෙන්'' සමන්විත විය. ඉන්ඩෙන්ටන්සි විමුක්ති ව්‍යාපාරයට සම්බන්ධ වී ටෘජිලෝ දෙපාර්තමේන්තුව ලෙස ස්පාඤ්ඤයෙන් නිදහස ලබා ගත් පළමු පුද්ගලයා වූ පසු, 1825 දී පේරු ජනරජයේ කොංග්‍රසය එහි නම ''ඩිපාර්ටමෙන්ටෝ ඩි ලා ලිබර්ටැඩ් ලෙස වෙනස් කළේය.'' 20 වන සියවසේ අග භාගයේ සිට, පේරු රාජ්‍යය තම රජය විමධ්‍යගත කර ඇත. පේරු හි පෙර පැවති සියලුම දෙපාර්තමේන්තු දැන් කලාප ලෙස හැඳින්වේ; ඔවුන්ගේ ආණ්ඩුකාරවරුන් තේරී පත් වන අතර තීරණ ගැනීමේදී ඔවුන්ට වඩා ස්වාධීන අධිකාරියක් ඇත. [[ප්‍රවර්ගය:Pages using gadget WikiMiniAtlas]] n3xv4qu369y8kqf23ycyqo0qrj1s88y 754526 754520 2025-07-09T05:34:37Z BuddhikaW88 37808 754526 wikitext text/x-wiki [[ගොනුව:Peru - La Libertad Department (locator map).svg|thumb|සිතියම]] '''ලා ලිබර්ටෑඩ්''' ({{IPA|es|la liβeɾˈtað}} ; [[ඉංග්‍රීසි භාෂාව|ඉංග්‍රීසියෙන්]] : '''''ද ලිබර්ටි''''' ) යනු වයඹදිග [[පේරු]] හි දෙපාර්තමේන්තුවක් සහ කලාපයකි . කලින් එය හැඳින්වූයේ ලා ලිබර්ටාඩ් දෙපාර්තමේන්තුව ( ''{{බස|es|Departamento de La Libertad}}'' ). එය උතුරින් ලැම්බයේක්, කජමාර්කා සහ ඇමසෝනාස් ප්‍රදේශවලින්, නැගෙනහිරින් සැන් මාර්ටින් කලාපයෙන්, දකුණින් [[ආන්කාශ් දෙපාර්තමේන්තුව, පේරු|ඇන්කාෂ්]] සහ [[හුවනුකෝ දෙපාර්තමේන්තුව, පේරු|හුවානුකෝ]] ප්‍රදේශවලින් සහ බටහිරින් පැසිෆික් සාගරයෙන් මායිම් වී ඇත. එහි අගනුවර වන්නේ ටෘජිලෝ වන අතර එය ජාතියේ තුන්වන විශාලතම නගරයයි. කලාපයේ ප්‍රධාන වරාය වන්නේ පේරු හි විශාලතම වරායන්ගෙන් එකක් වන සැලවරි ය . මෙම කලාපයේ නම ස්පාඤ්ඤ භාෂාවෙන් "නිදහස" හෝ "නිදහස" යන්නයි; 1820 දී ටෘජිලෝ ස්පාඤ්ඤයෙන් නිදහස ප්‍රකාශ කිරීමේ සහ ඒ සඳහා සටන් කිරීමේ අභිප්‍රාය සිහිපත් කිරීම සඳහා එය නම් කරන ලදී. එය පේරු හි නවවන කුඩාම දෙපාර්තමේන්තුව වන අතර, එය පියුරාට පසුව එහි දෙවන වැඩිම ජනගහනයක් සහිත දෙපාර්තමේන්තුව වන අතර ලැම්බයෙක්ට පසුව එහි දෙවන වැඩිම ජනාකීර්ණ දෙපාර්තමේන්තුව ද වේ.ඩ්ස් ග්ග්ෆ්ඩ්ස් ඩ්ෆ්ග් ෆ්ඩ් ග්ෆ්ඩ්ස් ග්ෆ්ඩ් ග්ඩ්ෆ් ග්ඩ්ස්ෆ් ග්ඩ්ස්ෆ් ග්ඩ්ස්ෆ් ග්ඩ්ස්ෆ් ග්ෆ්ඩ් ග්ඩ් == නම == පේරු හි උප රාජකාරී සමයේදී, ලා ලිබර්ටෑඩ් ප්‍රදේශය, වර්තමාන පේරු හි ලම්බයේක්, පියුරා සහ ටම්බේස් ප්‍රදේශ සහ ඉක්වදෝරයේ [[ගුආයාක්විල්, ඉක්වදෝරය|ගුවායාකිල්]] සහ [[එල් ඔරෝ පළාත, ඉක්වදෝරය|එල් ඕරෝ පළාත]], ට්‍රුජිලෝගේ අභිප්‍රායේ අධිකරණ බල ප්‍රදේශය තුළ විය. මේවා ටෘජිලෝ නගරයේ වසමට ඇතුළත් කරන ලදී; ඔවුන් එක්ව උපරාජිකත්වයේ ''ටෘජිලෝ දෙපාර්තමේන්තුවෙන්'' සමන්විත විය. ඉන්ඩෙන්ටන්සි විමුක්ති ව්‍යාපාරයට සම්බන්ධ වී ටෘජිලෝ දෙපාර්තමේන්තුව ලෙස ස්පාඤ්ඤයෙන් නිදහස ලබා ගත් පළමු පුද්ගලයා වූ පසු, 1825 දී පේරු ජනරජයේ කොංග්‍රසය එහි නම ''ඩිපාර්ටමෙන්ටෝ ඩි ලා ලිබර්ටැඩ් ලෙස වෙනස් කළේය.'' 20 වන සියවසේ අග භාගයේ සිට, පේරු රාජ්‍යය තම රජය විමධ්‍යගත කර ඇත. පේරු හි පෙර පැවති සියලුම දෙපාර්තමේන්තු දැන් කලාප ලෙස හැඳින්වේ; ඔවුන්ගේ ආණ්ඩුකාරවරුන් තේරී පත් වන අතර තීරණ ගැනීමේදී ඔවුන්ට වඩා ස්වාධීන අධිකාරියක් ඇත. [[ප්‍රවර්ගය:Pages using gadget WikiMiniAtlas]] fzfry0f0sm88ogb72qx8fxmt4v4j96m 754533 754526 2025-07-09T05:35:48Z BuddhikaW88 37808 754533 wikitext text/x-wiki [[ගොනුව:Peru - La Libertad Department (locator map).svg|thumb|සිතියම]] '''ලා ලිබරෙටෙඩ්''' ({{IPA|es|la liβeɾˈtað}} ; [[ඉංග්‍රීසි භාෂාව|ඉංග්‍රීසියෙන්]] : '''''ද ලිබර්ටි''''' ) යනු වයඹදිග [[පේරු]] හි දෙපාර්තමේන්තුවක් සහ කලාපයකි . කලින් එය හැඳින්වූයේ ලා ලිබර්ටාඩ් දෙපාර්තමේන්තුව ( ''{{බස|es|Departamento de La Libertad}}'' ). එය උතුරින් ලැම්බයේක්, කජමාර්කා සහ ඇමසෝනාස් ප්‍රදේශවලින්, නැගෙනහිරින් සැන් මාර්ටින් කලාපයෙන්, දකුණින් [[ආන්කාශ් දෙපාර්තමේන්තුව, පේරු|ඇන්කාෂ්]] සහ [[හුවනුකෝ දෙපාර්තමේන්තුව, පේරු|හුවානුකෝ]] ප්‍රදේශවලින් සහ බටහිරින් පැසිෆික් සාගරයෙන් මායිම් වී ඇත. එහි අගනුවර වන්නේ ටෘජිලෝ වන අතර එය ජාතියේ තුන්වන විශාලතම නගරයයි. කලාපයේ ප්‍රධාන වරාය වන්නේ පේරු හි විශාලතම වරායන්ගෙන් එකක් වන සැලවරි ය . මෙම කලාපයේ නම ස්පාඤ්ඤ භාෂාවෙන් "නිදහස" හෝ "නිදහස" යන්නයි; 1820 දී ටෘජිලෝ ස්පාඤ්ඤයෙන් නිදහස ප්‍රකාශ කිරීමේ සහ ඒ සඳහා සටන් කිරීමේ අභිප්‍රාය සිහිපත් කිරීම සඳහා එය නම් කරන ලදී. එය පේරු හි නවවන කුඩාම දෙපාර්තමේන්තුව වන අතර, එය පියුරාට පසුව එහි දෙවන වැඩිම ජනගහනයක් සහිත දෙපාර්තමේන්තුව වන අතර ලැම්බයෙක්ට පසුව එහි දෙවන වැඩිම ජනාකීර්ණ දෙපාර්තමේන්තුව ද වේ. == නම == පේරු හි උප රාජකාරී සමයේදී, ලා ලිබර්ටෑඩ් ප්‍රදේශය, වර්තමාන පේරු හි ලම්බයේක්, පියුරා සහ ටම්බේස් ප්‍රදේශ සහ ඉක්වදෝරයේ [[ගුආයාක්විල්, ඉක්වදෝරය|ගුවායාකිල්]] සහ [[එල් ඔරෝ පළාත, ඉක්වදෝරය|එල් ඕරෝ පළාත]], ට්‍රුජිලෝගේ අභිප්‍රායේ අධිකරණ බල ප්‍රදේශය තුළ විය. මේවා ටෘජිලෝ නගරයේ වසමට ඇතුළත් කරන ලදී; ඔවුන් එක්ව උපරාජිකත්වයේ ''ටෘජිලෝ දෙපාර්තමේන්තුවෙන්'' සමන්විත විය. ඉන්ඩෙන්ටන්සි විමුක්ති ව්‍යාපාරයට සම්බන්ධ වී ටෘජිලෝ දෙපාර්තමේන්තුව ලෙස ස්පාඤ්ඤයෙන් නිදහස ලබා ගත් පළමු පුද්ගලයා වූ පසු, 1825 දී පේරු ජනරජයේ කොංග්‍රසය එහි නම ''ඩිපාර්ටමෙන්ටෝ ඩි ලා ලිබර්ටැඩ් ලෙස වෙනස් කළේය.'' 20 වන සියවසේ අග භාගයේ සිට, පේරු රාජ්‍යය තම රජය විමධ්‍යගත කර ඇත. පේරු හි පෙර පැවති සියලුම දෙපාර්තමේන්තු දැන් කලාප ලෙස හැඳින්වේ; ඔවුන්ගේ ආණ්ඩුකාරවරුන් තේරී පත් වන අතර තීරණ ගැනීමේදී ඔවුන්ට වඩා ස්වාධීන අධිකාරියක් ඇත. [[ප්‍රවර්ගය:Pages using gadget WikiMiniAtlas]] 3jjgaeofk6cy71w80clajz23had6lq0 754542 754533 2025-07-09T05:37:59Z BuddhikaW88 37808 [[ප්‍රවර්ගය:පේරු]] එක් කරන ලදී. [[විකිපීඩියා:HOTCAT|HotCat]] භාවිතයෙන් 754542 wikitext text/x-wiki [[ගොනුව:Peru - La Libertad Department (locator map).svg|thumb|සිතියම]] '''ලා ලිබරෙටෙඩ්''' ({{IPA|es|la liβeɾˈtað}} ; [[ඉංග්‍රීසි භාෂාව|ඉංග්‍රීසියෙන්]] : '''''ද ලිබර්ටි''''' ) යනු වයඹදිග [[පේරු]] හි දෙපාර්තමේන්තුවක් සහ කලාපයකි . කලින් එය හැඳින්වූයේ ලා ලිබර්ටාඩ් දෙපාර්තමේන්තුව ( ''{{බස|es|Departamento de La Libertad}}'' ). එය උතුරින් ලැම්බයේක්, කජමාර්කා සහ ඇමසෝනාස් ප්‍රදේශවලින්, නැගෙනහිරින් සැන් මාර්ටින් කලාපයෙන්, දකුණින් [[ආන්කාශ් දෙපාර්තමේන්තුව, පේරු|ඇන්කාෂ්]] සහ [[හුවනුකෝ දෙපාර්තමේන්තුව, පේරු|හුවානුකෝ]] ප්‍රදේශවලින් සහ බටහිරින් පැසිෆික් සාගරයෙන් මායිම් වී ඇත. එහි අගනුවර වන්නේ ටෘජිලෝ වන අතර එය ජාතියේ තුන්වන විශාලතම නගරයයි. කලාපයේ ප්‍රධාන වරාය වන්නේ පේරු හි විශාලතම වරායන්ගෙන් එකක් වන සැලවරි ය . මෙම කලාපයේ නම ස්පාඤ්ඤ භාෂාවෙන් "නිදහස" හෝ "නිදහස" යන්නයි; 1820 දී ටෘජිලෝ ස්පාඤ්ඤයෙන් නිදහස ප්‍රකාශ කිරීමේ සහ ඒ සඳහා සටන් කිරීමේ අභිප්‍රාය සිහිපත් කිරීම සඳහා එය නම් කරන ලදී. එය පේරු හි නවවන කුඩාම දෙපාර්තමේන්තුව වන අතර, එය පියුරාට පසුව එහි දෙවන වැඩිම ජනගහනයක් සහිත දෙපාර්තමේන්තුව වන අතර ලැම්බයෙක්ට පසුව එහි දෙවන වැඩිම ජනාකීර්ණ දෙපාර්තමේන්තුව ද වේ. == නම == පේරු හි උප රාජකාරී සමයේදී, ලා ලිබර්ටෑඩ් ප්‍රදේශය, වර්තමාන පේරු හි ලම්බයේක්, පියුරා සහ ටම්බේස් ප්‍රදේශ සහ ඉක්වදෝරයේ [[ගුආයාක්විල්, ඉක්වදෝරය|ගුවායාකිල්]] සහ [[එල් ඔරෝ පළාත, ඉක්වදෝරය|එල් ඕරෝ පළාත]], ට්‍රුජිලෝගේ අභිප්‍රායේ අධිකරණ බල ප්‍රදේශය තුළ විය. මේවා ටෘජිලෝ නගරයේ වසමට ඇතුළත් කරන ලදී; ඔවුන් එක්ව උපරාජිකත්වයේ ''ටෘජිලෝ දෙපාර්තමේන්තුවෙන්'' සමන්විත විය. ඉන්ඩෙන්ටන්සි විමුක්ති ව්‍යාපාරයට සම්බන්ධ වී ටෘජිලෝ දෙපාර්තමේන්තුව ලෙස ස්පාඤ්ඤයෙන් නිදහස ලබා ගත් පළමු පුද්ගලයා වූ පසු, 1825 දී පේරු ජනරජයේ කොංග්‍රසය එහි නම ''ඩිපාර්ටමෙන්ටෝ ඩි ලා ලිබර්ටැඩ් ලෙස වෙනස් කළේය.'' 20 වන සියවසේ අග භාගයේ සිට, පේරු රාජ්‍යය තම රජය විමධ්‍යගත කර ඇත. පේරු හි පෙර පැවති සියලුම දෙපාර්තමේන්තු දැන් කලාප ලෙස හැඳින්වේ; ඔවුන්ගේ ආණ්ඩුකාරවරුන් තේරී පත් වන අතර තීරණ ගැනීමේදී ඔවුන්ට වඩා ස්වාධීන අධිකාරියක් ඇත. [[ප්‍රවර්ගය:Pages using gadget WikiMiniAtlas]] [[ප්‍රවර්ගය:පේරු]] ob4a626t70eb0fynxy05sc4i29fbsx0 754544 754542 2025-07-09T05:38:16Z BuddhikaW88 37808 [[ප්‍රවර්ගය:පේරු හි පරිපාලන කලාප]] එක් කරන ලදී. [[විකිපීඩියා:HOTCAT|HotCat]] භාවිතයෙන් 754544 wikitext text/x-wiki [[ගොනුව:Peru - La Libertad Department (locator map).svg|thumb|සිතියම]] '''ලා ලිබරෙටෙඩ්''' ({{IPA|es|la liβeɾˈtað}} ; [[ඉංග්‍රීසි භාෂාව|ඉංග්‍රීසියෙන්]] : '''''ද ලිබර්ටි''''' ) යනු වයඹදිග [[පේරු]] හි දෙපාර්තමේන්තුවක් සහ කලාපයකි . කලින් එය හැඳින්වූයේ ලා ලිබර්ටාඩ් දෙපාර්තමේන්තුව ( ''{{බස|es|Departamento de La Libertad}}'' ). එය උතුරින් ලැම්බයේක්, කජමාර්කා සහ ඇමසෝනාස් ප්‍රදේශවලින්, නැගෙනහිරින් සැන් මාර්ටින් කලාපයෙන්, දකුණින් [[ආන්කාශ් දෙපාර්තමේන්තුව, පේරු|ඇන්කාෂ්]] සහ [[හුවනුකෝ දෙපාර්තමේන්තුව, පේරු|හුවානුකෝ]] ප්‍රදේශවලින් සහ බටහිරින් පැසිෆික් සාගරයෙන් මායිම් වී ඇත. එහි අගනුවර වන්නේ ටෘජිලෝ වන අතර එය ජාතියේ තුන්වන විශාලතම නගරයයි. කලාපයේ ප්‍රධාන වරාය වන්නේ පේරු හි විශාලතම වරායන්ගෙන් එකක් වන සැලවරි ය . මෙම කලාපයේ නම ස්පාඤ්ඤ භාෂාවෙන් "නිදහස" හෝ "නිදහස" යන්නයි; 1820 දී ටෘජිලෝ ස්පාඤ්ඤයෙන් නිදහස ප්‍රකාශ කිරීමේ සහ ඒ සඳහා සටන් කිරීමේ අභිප්‍රාය සිහිපත් කිරීම සඳහා එය නම් කරන ලදී. එය පේරු හි නවවන කුඩාම දෙපාර්තමේන්තුව වන අතර, එය පියුරාට පසුව එහි දෙවන වැඩිම ජනගහනයක් සහිත දෙපාර්තමේන්තුව වන අතර ලැම්බයෙක්ට පසුව එහි දෙවන වැඩිම ජනාකීර්ණ දෙපාර්තමේන්තුව ද වේ. == නම == පේරු හි උප රාජකාරී සමයේදී, ලා ලිබර්ටෑඩ් ප්‍රදේශය, වර්තමාන පේරු හි ලම්බයේක්, පියුරා සහ ටම්බේස් ප්‍රදේශ සහ ඉක්වදෝරයේ [[ගුආයාක්විල්, ඉක්වදෝරය|ගුවායාකිල්]] සහ [[එල් ඔරෝ පළාත, ඉක්වදෝරය|එල් ඕරෝ පළාත]], ට්‍රුජිලෝගේ අභිප්‍රායේ අධිකරණ බල ප්‍රදේශය තුළ විය. මේවා ටෘජිලෝ නගරයේ වසමට ඇතුළත් කරන ලදී; ඔවුන් එක්ව උපරාජිකත්වයේ ''ටෘජිලෝ දෙපාර්තමේන්තුවෙන්'' සමන්විත විය. ඉන්ඩෙන්ටන්සි විමුක්ති ව්‍යාපාරයට සම්බන්ධ වී ටෘජිලෝ දෙපාර්තමේන්තුව ලෙස ස්පාඤ්ඤයෙන් නිදහස ලබා ගත් පළමු පුද්ගලයා වූ පසු, 1825 දී පේරු ජනරජයේ කොංග්‍රසය එහි නම ''ඩිපාර්ටමෙන්ටෝ ඩි ලා ලිබර්ටැඩ් ලෙස වෙනස් කළේය.'' 20 වන සියවසේ අග භාගයේ සිට, පේරු රාජ්‍යය තම රජය විමධ්‍යගත කර ඇත. පේරු හි පෙර පැවති සියලුම දෙපාර්තමේන්තු දැන් කලාප ලෙස හැඳින්වේ; ඔවුන්ගේ ආණ්ඩුකාරවරුන් තේරී පත් වන අතර තීරණ ගැනීමේදී ඔවුන්ට වඩා ස්වාධීන අධිකාරියක් ඇත. [[ප්‍රවර්ගය:Pages using gadget WikiMiniAtlas]] [[ප්‍රවර්ගය:පේරු]] [[ප්‍රවර්ගය:පේරු හි පරිපාලන කලාප]] kgnu927tyxlym6j6cayikom4tx0lexd 0 183179 754521 2025-07-09T05:31:58Z BuddhikaW88 37808 Created by translating the page "[[:en:Special:Redirect/revision/1296087226|Department of Cajamarca]]" 754521 wikitext text/x-wiki '''කජමාර්කා''' ({{IPA|es|kaxaˈmaɾka}} ; {{Langx|qu|Kashamarka}} ; {{Langx|ay|Qajamarka}} ) යනු [[පේරු]] හි දෙපාර්තමේන්තුවක් සහ කලාපයකි . අගනුවර වන්නේ කජමාර්කා නගරයයි. එය රටේ උතුරු කොටසේ පිහිටා ඇති අතර [[ඉක්වදෝරය]] සමඟ දේශ සීමාවක් බෙදා ගනී. නගරයේ උන්නතාංශය {{Convert|2700|m|ft}} ලොව දිගම කඳු වැටිය වන ඇන්ඩීස් කඳු වැටියේ මුහුදු මට්ටමේ සිට ඉහළට. එහි භූමි ප්‍රදේශයෙන් කොටසකට ලොව විශාලතම [[ඇමසෝන් වැසි වනාන්තරය|ඇමසන් වැසි වනාන්තරය]] ඇතුළත් වේ.ඩ්ස් ග්ග්ෆ්ඩ්ස් ඩ්ෆ්ග් ෆ්ඩ් ග්ෆ්ඩ්ස් ග්ෆ්ඩ් ග්ඩ්ෆ් ග්ඩ්ස්ෆ් ග්ඩ්ස්ෆ් ග්ඩ්ස්ෆ් ග්ඩ්ස්ෆ් ග්ෆ්ඩ් ග්ඩ් == ඉතිහාසය == ඇමරිකාවේ පැරණිතම වාරිමාර්ග ඇළ මාර්ග පිහිටා ඇත්තේ කජමාර්කා දෙපාර්තමේන්තුවේ නැන්චොක් දිස්ත්‍රික්කයේ ය. සානා නිම්නයේ ඇළ මාර්ග ක්‍රි.පූ. 3400 දක්වා රේඩියෝ කාබන් කාල නිර්ණය කර ඇති අතර, බොහෝ විට ක්‍රි.පූ. 4700 දක්වා කාල නිර්ණය කර ඇත. <ref name="Dillehay, 2005">{{Cite journal|last=Dillehay|first=Tom D.|last2=Eling|first2=Herbert H. Jr.|last3=Rossen|first3=Jack|year=2005|title=Preceramic irrigation canals in the Peruvian Andes|url=https://www.pnas.org/content/pnas/102/47/17241.full.pdf|journal=Proceedings of the National Academy of Sciences of the United States of America|publisher=National Academy of Science|volume=102|issue=47|pages=17241–17244|bibcode=2005PNAS..10217241D|doi=10.1073/pnas.0508583102|pmc=1288011|pmid=16284247|access-date=20 November 2020|doi-access=free}}</ref> 6 වන සියවසේ සිට 10 වන සියවස දක්වා වාරි සංස්කෘතියේ ජනයා උස්බිම් වල පෙර සංස්කෘතීන් පාලනය කළහ. ඔවුන් විරක්චපම්ප පරිපාලන මධ්‍යස්ථානය ස්ථාපිත කළහ. 15 වන සියවසේදී, [[ඉන්කා ශිෂ්ටාචාරය|ඉන්කාවරු]] එම ප්‍රදේශය යටත් කර ගනිමින් ඔවුන්ගේ අධිරාජ්‍යය පුළුල් කළහ. ඔවුන් වර්තමානයේ කජමාර්කා ලෙස හඳුන්වන ප්‍රදේශයේ ඔවුන්ගේ කලාපීය අගනුවර පිහිටුවා ගත්හ. 1465 දී ඉන්කාවරු ඔවුන්ගේ පසුකාලීන ජයග්‍රහණ සඳහා පාලමක් ලෙස සේවය කිරීම සඳහා එහි නව පළාතක් ස්ථාපිත කළහ.{{තහවුරු​ කරන්න|date=January 2023}}<sup class="noprint Inline-Template Template-Fact" style="white-space:nowrap;">&#x5B; ''[[විකිපීඩියා:තහවුරු කිරීමක් අවශ්‍යයි|<span title="This claim needs references to reliable sources. (January 2023)">උපුටා දැක්වීම අවශ්‍යයි</span>]]'' &#x5D;</sup> ස්පාඤ්ඤ ජාතිකයන් පේරු යටත් කර ගැනීමට පැමිණෙන විට, කජමාර්කා [[දකුණු ඇමෙරිකාව|දකුණු ඇමරිකාවේ]] පැරණිතම නගරවලින් එකක් වී තිබුණි.{{තහවුරු​ කරන්න|date=January 2023}}<sup class="noprint Inline-Template Template-Fact" style="white-space:nowrap;">&#x5B; ''[[විකිපීඩියා:තහවුරු කිරීමක් අවශ්‍යයි|<span title="This claim needs references to reliable sources. (January 2023)">උපුටා දැක්වීම අවශ්‍යයි</span>]]'' &#x5D;</sup> [[ප්‍රවර්ගය:Coordinates on Wikidata]] [[ප්‍රවර්ගය:Pages using gadget WikiMiniAtlas]] gex0gs5d817eepmsc00m0ec0pd4pchd 754527 754521 2025-07-09T05:34:43Z BuddhikaW88 37808 754527 wikitext text/x-wiki [[ගොනුව:Peru - Cajamarca Department (locator map).svg|thumb|සිතියම]] '''කජමාර්කා''' ({{IPA|es|kaxaˈmaɾka}} ; {{Langx|qu|Kashamarka}} ; {{Langx|ay|Qajamarka}} ) යනු [[පේරු]] හි දෙපාර්තමේන්තුවක් සහ කලාපයකි . අගනුවර වන්නේ කජමාර්කා නගරයයි. එය රටේ උතුරු කොටසේ පිහිටා ඇති අතර [[ඉක්වදෝරය]] සමඟ දේශ සීමාවක් බෙදා ගනී. නගරයේ උන්නතාංශය {{Convert|2700|m|ft}} ලොව දිගම කඳු වැටිය වන ඇන්ඩීස් කඳු වැටියේ මුහුදු මට්ටමේ සිට ඉහළට. එහි භූමි ප්‍රදේශයෙන් කොටසකට ලොව විශාලතම [[ඇමසෝන් වැසි වනාන්තරය|ඇමසන් වැසි වනාන්තරය]] ඇතුළත් වේ.ඩ්ස් ග්ග්ෆ්ඩ්ස් ඩ්ෆ්ග් ෆ්ඩ් ග්ෆ්ඩ්ස් ග්ෆ්ඩ් ග්ඩ්ෆ් ග්ඩ්ස්ෆ් ග්ඩ්ස්ෆ් ග්ඩ්ස්ෆ් ග්ඩ්ස්ෆ් ග්ෆ්ඩ් ග්ඩ් == ඉතිහාසය == ඇමරිකාවේ පැරණිතම වාරිමාර්ග ඇළ මාර්ග පිහිටා ඇත්තේ කජමාර්කා දෙපාර්තමේන්තුවේ නැන්චොක් දිස්ත්‍රික්කයේ ය. සානා නිම්නයේ ඇළ මාර්ග ක්‍රි.පූ. 3400 දක්වා රේඩියෝ කාබන් කාල නිර්ණය කර ඇති අතර, බොහෝ විට ක්‍රි.පූ. 4700 දක්වා කාල නිර්ණය කර ඇත. <ref name="Dillehay, 2005">{{Cite journal|last=Dillehay|first=Tom D.|last2=Eling|first2=Herbert H. Jr.|last3=Rossen|first3=Jack|year=2005|title=Preceramic irrigation canals in the Peruvian Andes|url=https://www.pnas.org/content/pnas/102/47/17241.full.pdf|journal=Proceedings of the National Academy of Sciences of the United States of America|publisher=National Academy of Science|volume=102|issue=47|pages=17241–17244|bibcode=2005PNAS..10217241D|doi=10.1073/pnas.0508583102|pmc=1288011|pmid=16284247|access-date=20 November 2020|doi-access=free}}</ref> 6 වන සියවසේ සිට 10 වන සියවස දක්වා වාරි සංස්කෘතියේ ජනයා උස්බිම් වල පෙර සංස්කෘතීන් පාලනය කළහ. ඔවුන් විරක්චපම්ප පරිපාලන මධ්‍යස්ථානය ස්ථාපිත කළහ. 15 වන සියවසේදී, [[ඉන්කා ශිෂ්ටාචාරය|ඉන්කාවරු]] එම ප්‍රදේශය යටත් කර ගනිමින් ඔවුන්ගේ අධිරාජ්‍යය පුළුල් කළහ. ඔවුන් වර්තමානයේ කජමාර්කා ලෙස හඳුන්වන ප්‍රදේශයේ ඔවුන්ගේ කලාපීය අගනුවර පිහිටුවා ගත්හ. 1465 දී ඉන්කාවරු ඔවුන්ගේ පසුකාලීන ජයග්‍රහණ සඳහා පාලමක් ලෙස සේවය කිරීම සඳහා එහි නව පළාතක් ස්ථාපිත කළහ.{{තහවුරු​ කරන්න|date=January 2023}}<sup class="noprint Inline-Template Template-Fact" style="white-space:nowrap;">&#x5B; ''[[විකිපීඩියා:තහවුරු කිරීමක් අවශ්‍යයි|<span title="This claim needs references to reliable sources. (January 2023)">උපුටා දැක්වීම අවශ්‍යයි</span>]]'' &#x5D;</sup> ස්පාඤ්ඤ ජාතිකයන් පේරු යටත් කර ගැනීමට පැමිණෙන විට, කජමාර්කා [[දකුණු ඇමෙරිකාව|දකුණු ඇමරිකාවේ]] පැරණිතම නගරවලින් එකක් වී තිබුණි.{{තහවුරු​ කරන්න|date=January 2023}}<sup class="noprint Inline-Template Template-Fact" style="white-space:nowrap;">&#x5B; ''[[විකිපීඩියා:තහවුරු කිරීමක් අවශ්‍යයි|<span title="This claim needs references to reliable sources. (January 2023)">උපුටා දැක්වීම අවශ්‍යයි</span>]]'' &#x5D;</sup> [[ප්‍රවර්ගය:Coordinates on Wikidata]] [[ප්‍රවර්ගය:Pages using gadget WikiMiniAtlas]] flcbn24ff8badhyxw8290aow2uupbmv 754539 754527 2025-07-09T05:37:29Z BuddhikaW88 37808 754539 wikitext text/x-wiki [[ගොනුව:Peru - Cajamarca Department (locator map).svg|thumb|සිතියම]] '''කජමාර්කා''' ({{IPA|es|kaxaˈmaɾka}} ; {{Langx|qu|Kashamarka}} ; {{Langx|ay|Qajamarka}} ) යනු [[පේරු]] හි දෙපාර්තමේන්තුවක් සහ කලාපයකි . අගනුවර වන්නේ කජමාර්කා නගරයයි. එය රටේ උතුරු කොටසේ පිහිටා ඇති අතර [[ඉක්වදෝරය]] සමඟ දේශ සීමාවක් බෙදා ගනී. නගරයේ උන්නතාංශය {{Convert|2700|m|ft}} ලොව දිගම කඳු වැටිය වන ඇන්ඩීස් කඳු වැටියේ මුහුදු මට්ටමේ සිට ඉහළට. එහි භූමි ප්‍රදේශයෙන් කොටසකට ලොව විශාලතම [[ඇමසෝන් වැසි වනාන්තරය|ඇමසන් වැසි වනාන්තරය]] ඇතුළත් වේ. == ඉතිහාසය == ඇමරිකාවේ පැරණිතම වාරිමාර්ග ඇළ මාර්ග පිහිටා ඇත්තේ කජමාර්කා දෙපාර්තමේන්තුවේ නැන්චොක් දිස්ත්‍රික්කයේ ය. සානා නිම්නයේ ඇළ මාර්ග ක්‍රි.පූ. 3400 දක්වා රේඩියෝ කාබන් කාල නිර්ණය කර ඇති අතර, බොහෝ විට ක්‍රි.පූ. 4700 දක්වා කාල නිර්ණය කර ඇත. <ref name="Dillehay, 2005">{{Cite journal|last=Dillehay|first=Tom D.|last2=Eling|first2=Herbert H. Jr.|last3=Rossen|first3=Jack|year=2005|title=Preceramic irrigation canals in the Peruvian Andes|url=https://www.pnas.org/content/pnas/102/47/17241.full.pdf|journal=Proceedings of the National Academy of Sciences of the United States of America|publisher=National Academy of Science|volume=102|issue=47|pages=17241–17244|bibcode=2005PNAS..10217241D|doi=10.1073/pnas.0508583102|pmc=1288011|pmid=16284247|access-date=20 November 2020|doi-access=free}}</ref> 6 වන සියවසේ සිට 10 වන සියවස දක්වා වාරි සංස්කෘතියේ ජනයා උස්බිම් වල පෙර සංස්කෘතීන් පාලනය කළහ. ඔවුන් විරක්චපම්ප පරිපාලන මධ්‍යස්ථානය ස්ථාපිත කළහ. 15 වන සියවසේදී, [[ඉන්කා ශිෂ්ටාචාරය|ඉන්කාවරු]] එම ප්‍රදේශය යටත් කර ගනිමින් ඔවුන්ගේ අධිරාජ්‍යය පුළුල් කළහ. ඔවුන් වර්තමානයේ කජමාර්කා ලෙස හඳුන්වන ප්‍රදේශයේ ඔවුන්ගේ කලාපීය අගනුවර පිහිටුවා ගත්හ. 1465 දී ඉන්කාවරු ඔවුන්ගේ පසුකාලීන ජයග්‍රහණ සඳහා පාලමක් ලෙස සේවය කිරීම සඳහා එහි නව පළාතක් ස්ථාපිත කළහ.{{තහවුරු​ කරන්න|date=January 2023}}<sup class="noprint Inline-Template Template-Fact" style="white-space:nowrap;">&#x5B; ''[[විකිපීඩියා:තහවුරු කිරීමක් අවශ්‍යයි|<span title="This claim needs references to reliable sources. (January 2023)">උපුටා දැක්වීම අවශ්‍යයි</span>]]'' &#x5D;</sup> ස්පාඤ්ඤ ජාතිකයන් පේරු යටත් කර ගැනීමට පැමිණෙන විට, කජමාර්කා [[දකුණු ඇමෙරිකාව|දකුණු ඇමරිකාවේ]] පැරණිතම නගරවලින් එකක් වී තිබුණි.{{තහවුරු​ කරන්න|date=January 2023}}<sup class="noprint Inline-Template Template-Fact" style="white-space:nowrap;">&#x5B; ''[[විකිපීඩියා:තහවුරු කිරීමක් අවශ්‍යයි|<span title="This claim needs references to reliable sources. (January 2023)">උපුටා දැක්වීම අවශ්‍යයි</span>]]'' &#x5D;</sup> == යොමු කිරීම් == [[ප්‍රවර්ගය:Coordinates on Wikidata]] [[ප්‍රවර්ගය:Pages using gadget WikiMiniAtlas]] p8kmzz1iofjv64wv5r69k6ujkhc8743 754540 754539 2025-07-09T05:37:41Z BuddhikaW88 37808 [[ප්‍රවර්ගය:පේරු]] එක් කරන ලදී. [[විකිපීඩියා:HOTCAT|HotCat]] භාවිතයෙන් 754540 wikitext text/x-wiki [[ගොනුව:Peru - Cajamarca Department (locator map).svg|thumb|සිතියම]] '''කජමාර්කා''' ({{IPA|es|kaxaˈmaɾka}} ; {{Langx|qu|Kashamarka}} ; {{Langx|ay|Qajamarka}} ) යනු [[පේරු]] හි දෙපාර්තමේන්තුවක් සහ කලාපයකි . අගනුවර වන්නේ කජමාර්කා නගරයයි. එය රටේ උතුරු කොටසේ පිහිටා ඇති අතර [[ඉක්වදෝරය]] සමඟ දේශ සීමාවක් බෙදා ගනී. නගරයේ උන්නතාංශය {{Convert|2700|m|ft}} ලොව දිගම කඳු වැටිය වන ඇන්ඩීස් කඳු වැටියේ මුහුදු මට්ටමේ සිට ඉහළට. එහි භූමි ප්‍රදේශයෙන් කොටසකට ලොව විශාලතම [[ඇමසෝන් වැසි වනාන්තරය|ඇමසන් වැසි වනාන්තරය]] ඇතුළත් වේ. == ඉතිහාසය == ඇමරිකාවේ පැරණිතම වාරිමාර්ග ඇළ මාර්ග පිහිටා ඇත්තේ කජමාර්කා දෙපාර්තමේන්තුවේ නැන්චොක් දිස්ත්‍රික්කයේ ය. සානා නිම්නයේ ඇළ මාර්ග ක්‍රි.පූ. 3400 දක්වා රේඩියෝ කාබන් කාල නිර්ණය කර ඇති අතර, බොහෝ විට ක්‍රි.පූ. 4700 දක්වා කාල නිර්ණය කර ඇත. <ref name="Dillehay, 2005">{{Cite journal|last=Dillehay|first=Tom D.|last2=Eling|first2=Herbert H. Jr.|last3=Rossen|first3=Jack|year=2005|title=Preceramic irrigation canals in the Peruvian Andes|url=https://www.pnas.org/content/pnas/102/47/17241.full.pdf|journal=Proceedings of the National Academy of Sciences of the United States of America|publisher=National Academy of Science|volume=102|issue=47|pages=17241–17244|bibcode=2005PNAS..10217241D|doi=10.1073/pnas.0508583102|pmc=1288011|pmid=16284247|access-date=20 November 2020|doi-access=free}}</ref> 6 වන සියවසේ සිට 10 වන සියවස දක්වා වාරි සංස්කෘතියේ ජනයා උස්බිම් වල පෙර සංස්කෘතීන් පාලනය කළහ. ඔවුන් විරක්චපම්ප පරිපාලන මධ්‍යස්ථානය ස්ථාපිත කළහ. 15 වන සියවසේදී, [[ඉන්කා ශිෂ්ටාචාරය|ඉන්කාවරු]] එම ප්‍රදේශය යටත් කර ගනිමින් ඔවුන්ගේ අධිරාජ්‍යය පුළුල් කළහ. ඔවුන් වර්තමානයේ කජමාර්කා ලෙස හඳුන්වන ප්‍රදේශයේ ඔවුන්ගේ කලාපීය අගනුවර පිහිටුවා ගත්හ. 1465 දී ඉන්කාවරු ඔවුන්ගේ පසුකාලීන ජයග්‍රහණ සඳහා පාලමක් ලෙස සේවය කිරීම සඳහා එහි නව පළාතක් ස්ථාපිත කළහ.{{තහවුරු​ කරන්න|date=January 2023}}<sup class="noprint Inline-Template Template-Fact" style="white-space:nowrap;">&#x5B; ''[[විකිපීඩියා:තහවුරු කිරීමක් අවශ්‍යයි|<span title="This claim needs references to reliable sources. (January 2023)">උපුටා දැක්වීම අවශ්‍යයි</span>]]'' &#x5D;</sup> ස්පාඤ්ඤ ජාතිකයන් පේරු යටත් කර ගැනීමට පැමිණෙන විට, කජමාර්කා [[දකුණු ඇමෙරිකාව|දකුණු ඇමරිකාවේ]] පැරණිතම නගරවලින් එකක් වී තිබුණි.{{තහවුරු​ කරන්න|date=January 2023}}<sup class="noprint Inline-Template Template-Fact" style="white-space:nowrap;">&#x5B; ''[[විකිපීඩියා:තහවුරු කිරීමක් අවශ්‍යයි|<span title="This claim needs references to reliable sources. (January 2023)">උපුටා දැක්වීම අවශ්‍යයි</span>]]'' &#x5D;</sup> == යොමු කිරීම් == [[ප්‍රවර්ගය:Coordinates on Wikidata]] [[ප්‍රවර්ගය:Pages using gadget WikiMiniAtlas]] [[ප්‍රවර්ගය:පේරු]] f4tr9v7vo908hva2vavdtmp2pxih1ao 754545 754540 2025-07-09T05:38:22Z BuddhikaW88 37808 [[ප්‍රවර්ගය:පේරු හි පරිපාලන කලාප]] එක් කරන ලදී. [[විකිපීඩියා:HOTCAT|HotCat]] භාවිතයෙන් 754545 wikitext text/x-wiki [[ගොනුව:Peru - Cajamarca Department (locator map).svg|thumb|සිතියම]] '''කජමාර්කා''' ({{IPA|es|kaxaˈmaɾka}} ; {{Langx|qu|Kashamarka}} ; {{Langx|ay|Qajamarka}} ) යනු [[පේරු]] හි දෙපාර්තමේන්තුවක් සහ කලාපයකි . අගනුවර වන්නේ කජමාර්කා නගරයයි. එය රටේ උතුරු කොටසේ පිහිටා ඇති අතර [[ඉක්වදෝරය]] සමඟ දේශ සීමාවක් බෙදා ගනී. නගරයේ උන්නතාංශය {{Convert|2700|m|ft}} ලොව දිගම කඳු වැටිය වන ඇන්ඩීස් කඳු වැටියේ මුහුදු මට්ටමේ සිට ඉහළට. එහි භූමි ප්‍රදේශයෙන් කොටසකට ලොව විශාලතම [[ඇමසෝන් වැසි වනාන්තරය|ඇමසන් වැසි වනාන්තරය]] ඇතුළත් වේ. == ඉතිහාසය == ඇමරිකාවේ පැරණිතම වාරිමාර්ග ඇළ මාර්ග පිහිටා ඇත්තේ කජමාර්කා දෙපාර්තමේන්තුවේ නැන්චොක් දිස්ත්‍රික්කයේ ය. සානා නිම්නයේ ඇළ මාර්ග ක්‍රි.පූ. 3400 දක්වා රේඩියෝ කාබන් කාල නිර්ණය කර ඇති අතර, බොහෝ විට ක්‍රි.පූ. 4700 දක්වා කාල නිර්ණය කර ඇත. <ref name="Dillehay, 2005">{{Cite journal|last=Dillehay|first=Tom D.|last2=Eling|first2=Herbert H. Jr.|last3=Rossen|first3=Jack|year=2005|title=Preceramic irrigation canals in the Peruvian Andes|url=https://www.pnas.org/content/pnas/102/47/17241.full.pdf|journal=Proceedings of the National Academy of Sciences of the United States of America|publisher=National Academy of Science|volume=102|issue=47|pages=17241–17244|bibcode=2005PNAS..10217241D|doi=10.1073/pnas.0508583102|pmc=1288011|pmid=16284247|access-date=20 November 2020|doi-access=free}}</ref> 6 වන සියවසේ සිට 10 වන සියවස දක්වා වාරි සංස්කෘතියේ ජනයා උස්බිම් වල පෙර සංස්කෘතීන් පාලනය කළහ. ඔවුන් විරක්චපම්ප පරිපාලන මධ්‍යස්ථානය ස්ථාපිත කළහ. 15 වන සියවසේදී, [[ඉන්කා ශිෂ්ටාචාරය|ඉන්කාවරු]] එම ප්‍රදේශය යටත් කර ගනිමින් ඔවුන්ගේ අධිරාජ්‍යය පුළුල් කළහ. ඔවුන් වර්තමානයේ කජමාර්කා ලෙස හඳුන්වන ප්‍රදේශයේ ඔවුන්ගේ කලාපීය අගනුවර පිහිටුවා ගත්හ. 1465 දී ඉන්කාවරු ඔවුන්ගේ පසුකාලීන ජයග්‍රහණ සඳහා පාලමක් ලෙස සේවය කිරීම සඳහා එහි නව පළාතක් ස්ථාපිත කළහ.{{තහවුරු​ කරන්න|date=January 2023}}<sup class="noprint Inline-Template Template-Fact" style="white-space:nowrap;">&#x5B; ''[[විකිපීඩියා:තහවුරු කිරීමක් අවශ්‍යයි|<span title="This claim needs references to reliable sources. (January 2023)">උපුටා දැක්වීම අවශ්‍යයි</span>]]'' &#x5D;</sup> ස්පාඤ්ඤ ජාතිකයන් පේරු යටත් කර ගැනීමට පැමිණෙන විට, කජමාර්කා [[දකුණු ඇමෙරිකාව|දකුණු ඇමරිකාවේ]] පැරණිතම නගරවලින් එකක් වී තිබුණි.{{තහවුරු​ කරන්න|date=January 2023}}<sup class="noprint Inline-Template Template-Fact" style="white-space:nowrap;">&#x5B; ''[[විකිපීඩියා:තහවුරු කිරීමක් අවශ්‍යයි|<span title="This claim needs references to reliable sources. (January 2023)">උපුටා දැක්වීම අවශ්‍යයි</span>]]'' &#x5D;</sup> == යොමු කිරීම් == [[ප්‍රවර්ගය:Coordinates on Wikidata]] [[ප්‍රවර්ගය:Pages using gadget WikiMiniAtlas]] [[ප්‍රවර්ගය:පේරු]] [[ප්‍රවර්ගය:පේරු හි පරිපාලන කලාප]] sjt8hrtdd16y5wib99u1wuj1kgl3klb 0 183180 754522 2025-07-09T05:32:00Z BuddhikaW88 37808 Created by translating the page "[[:en:Special:Redirect/revision/1296477047|Department of Lambayeque]]" 754522 wikitext text/x-wiki '''ලැම්බයෙක්''' ({{IPA|es|lambaˈʝeke}} ) යනු වයඹදිග [[පේරු]] හි පිහිටි දෙපාර්තමේන්තුවක් සහ කලාපයක් වන අතර එහි පොහොසත් මෝචේ සහ චිමු ඓතිහාසික අතීතය සඳහා ප්‍රසිද්ධය. මෙම කලාපයේ නම ආරම්භ වී ඇත්තේ ''ලැම්බයෙක් ('' muchic : ''Ñampaxllæc)'' හි පුරාණ පූර්ව- [[ඉන්කා ශිෂ්ටාචාරය|ඉන්කා]] ශිෂ්ටාචාරයෙනි. එය ටුම්බෙස් වලින් පසු පේරු හි දෙවන කුඩාම දෙපාර්තමේන්තුව වන අතර, එය එහි වඩාත්ම ජනාකීර්ණ දෙපාර්තමේන්තුව සහ අටවන වැඩිම ජනගහනය සහිත දෙපාර්තමේන්තුව ද වේ.ඩ්ස් ග්ග්ෆ්ඩ්ස් ඩ්ෆ්ග් ෆ්ඩ් ග්ෆ්ඩ්ස් ග්ෆ්ඩ් ග්ඩ්ෆ් ග්ඩ්ස්ෆ් ග්ඩ්ස්ෆ් ග්ඩ්ස්ෆ් ග්ඩ්ස්ෆ් ග්ෆ්ඩ් ග්ඩ් == නිරුක්තිය == ''ලැම්බයෙක් යන'' නාමය ස්පාඤ්ඤ භාෂාවෙන් උපුටා ගත් එකක් වන අතර එය ''[[Yampellec|යම්පෙලෙක්]]'' දෙවියන් සඳහා වූ මුචික් වචනයෙන් බිඳී ආ එකක් වන අතර, පළමු ලැම්බයෙක් රජු වන ''නයිම්ලප්'' විසින් වන්දනාමාන කරන ලද බව කියනු ලැබේ. මුල් ජනයාට එම නම ලබා දුන්නේ ස්පාඤ්ඤ ජාතිකයන් විසිනි. [[ප්‍රවර්ගය:Pages using gadget WikiMiniAtlas]] 3b2h16l19mytiv8xxqv9mmzfzp08yqh 754528 754522 2025-07-09T05:34:48Z BuddhikaW88 37808 754528 wikitext text/x-wiki [[ගොනුව:Peru - Lambayeque Department (locator map).svg|thumb|සිතියම]] '''ලැම්බයෙක්''' ({{IPA|es|lambaˈʝeke}} ) යනු වයඹදිග [[පේරු]] හි පිහිටි දෙපාර්තමේන්තුවක් සහ කලාපයක් වන අතර එහි පොහොසත් මෝචේ සහ චිමු ඓතිහාසික අතීතය සඳහා ප්‍රසිද්ධය. මෙම කලාපයේ නම ආරම්භ වී ඇත්තේ ''ලැම්බයෙක් ('' muchic : ''Ñampaxllæc)'' හි පුරාණ පූර්ව- [[ඉන්කා ශිෂ්ටාචාරය|ඉන්කා]] ශිෂ්ටාචාරයෙනි. එය ටුම්බෙස් වලින් පසු පේරු හි දෙවන කුඩාම දෙපාර්තමේන්තුව වන අතර, එය එහි වඩාත්ම ජනාකීර්ණ දෙපාර්තමේන්තුව සහ අටවන වැඩිම ජනගහනය සහිත දෙපාර්තමේන්තුව ද වේ.ඩ්ස් ග්ග්ෆ්ඩ්ස් ඩ්ෆ්ග් ෆ්ඩ් ග්ෆ්ඩ්ස් ග්ෆ්ඩ් ග්ඩ්ෆ් ග්ඩ්ස්ෆ් ග්ඩ්ස්ෆ් ග්ඩ්ස්ෆ් ග්ඩ්ස්ෆ් ග්ෆ්ඩ් ග්ඩ් == නිරුක්තිය == ''ලැම්බයෙක් යන'' නාමය ස්පාඤ්ඤ භාෂාවෙන් උපුටා ගත් එකක් වන අතර එය ''[[Yampellec|යම්පෙලෙක්]]'' දෙවියන් සඳහා වූ මුචික් වචනයෙන් බිඳී ආ එකක් වන අතර, පළමු ලැම්බයෙක් රජු වන ''නයිම්ලප්'' විසින් වන්දනාමාන කරන ලද බව කියනු ලැබේ. මුල් ජනයාට එම නම ලබා දුන්නේ ස්පාඤ්ඤ ජාතිකයන් විසිනි. [[ප්‍රවර්ගය:Pages using gadget WikiMiniAtlas]] pbr2535xjgvjzv5h7taj90gy4p8jdmh 754538 754528 2025-07-09T05:37:18Z BuddhikaW88 37808 754538 wikitext text/x-wiki [[ගොනුව:Peru - Lambayeque Department (locator map).svg|thumb|සිතියම]] '''ලැම්බයෙක්''' ({{IPA|es|lambaˈʝeke}} ) යනු වයඹදිග [[පේරු]] හි පිහිටි දෙපාර්තමේන්තුවක් සහ කලාපයක් වන අතර එහි පොහොසත් මෝචේ සහ චිමු ඓතිහාසික අතීතය සඳහා ප්‍රසිද්ධය. මෙම කලාපයේ නම ආරම්භ වී ඇත්තේ ''ලැම්බයෙක් ('' muchic : ''Ñampaxllæc)'' හි පුරාණ පූර්ව- [[ඉන්කා ශිෂ්ටාචාරය|ඉන්කා]] ශිෂ්ටාචාරයෙනි. එය ටුම්බෙස් වලින් පසු පේරු හි දෙවන කුඩාම දෙපාර්තමේන්තුව වන අතර, එය එහි වඩාත්ම ජනාකීර්ණ දෙපාර්තමේන්තුව සහ අටවන වැඩිම ජනගහනය සහිත දෙපාර්තමේන්තුව ද වේ. == නිරුක්තිය == ''ලැම්බයෙක් යන'' නාමය ස්පාඤ්ඤ භාෂාවෙන් උපුටා ගත් එකක් වන අතර එය ''[[Yampellec|යම්පෙලෙක්]]'' දෙවියන් සඳහා වූ මුචික් වචනයෙන් බිඳී ආ එකක් වන අතර, පළමු ලැම්බයෙක් රජු වන ''නයිම්ලප්'' විසින් වන්දනාමාන කරන ලද බව කියනු ලැබේ. මුල් ජනයාට එම නම ලබා දුන්නේ ස්පාඤ්ඤ ජාතිකයන් විසිනි. [[ප්‍රවර්ගය:Pages using gadget WikiMiniAtlas]] k23sa5t8imuugndp1vno3t4mbpkz23f 754546 754538 2025-07-09T05:38:27Z BuddhikaW88 37808 [[ප්‍රවර්ගය:පේරු හි පරිපාලන කලාප]] එක් කරන ලදී. [[විකිපීඩියා:HOTCAT|HotCat]] භාවිතයෙන් 754546 wikitext text/x-wiki [[ගොනුව:Peru - Lambayeque Department (locator map).svg|thumb|සිතියම]] '''ලැම්බයෙක්''' ({{IPA|es|lambaˈʝeke}} ) යනු වයඹදිග [[පේරු]] හි පිහිටි දෙපාර්තමේන්තුවක් සහ කලාපයක් වන අතර එහි පොහොසත් මෝචේ සහ චිමු ඓතිහාසික අතීතය සඳහා ප්‍රසිද්ධය. මෙම කලාපයේ නම ආරම්භ වී ඇත්තේ ''ලැම්බයෙක් ('' muchic : ''Ñampaxllæc)'' හි පුරාණ පූර්ව- [[ඉන්කා ශිෂ්ටාචාරය|ඉන්කා]] ශිෂ්ටාචාරයෙනි. එය ටුම්බෙස් වලින් පසු පේරු හි දෙවන කුඩාම දෙපාර්තමේන්තුව වන අතර, එය එහි වඩාත්ම ජනාකීර්ණ දෙපාර්තමේන්තුව සහ අටවන වැඩිම ජනගහනය සහිත දෙපාර්තමේන්තුව ද වේ. == නිරුක්තිය == ''ලැම්බයෙක් යන'' නාමය ස්පාඤ්ඤ භාෂාවෙන් උපුටා ගත් එකක් වන අතර එය ''[[Yampellec|යම්පෙලෙක්]]'' දෙවියන් සඳහා වූ මුචික් වචනයෙන් බිඳී ආ එකක් වන අතර, පළමු ලැම්බයෙක් රජු වන ''නයිම්ලප්'' විසින් වන්දනාමාන කරන ලද බව කියනු ලැබේ. මුල් ජනයාට එම නම ලබා දුන්නේ ස්පාඤ්ඤ ජාතිකයන් විසිනි. [[ප්‍රවර්ගය:Pages using gadget WikiMiniAtlas]] [[ප්‍රවර්ගය:පේරු හි පරිපාලන කලාප]] drnapralsb7998xnrg0v5l26s3gj0kz 0 183181 754523 2025-07-09T05:32:01Z BuddhikaW88 37808 Created by translating the page "[[:en:Special:Redirect/revision/1287612375|Department of Piura]]" 754523 wikitext text/x-wiki '''පියුරා''' ({{IPA|es|ˈpjuɾa}} ) යනු වයඹදිග [[පේරු]] හි වෙරළබඩ දෙපාර්තමේන්තුවක් සහ කලාපයකි . කලාපයේ අගනුවර පියුරා වන අතර එහි විශාලතම වරාය නගර වන පයිටා සහ තලාර ද පේරු හි වැදගත්ම නගර අතර වේ. මෙම ප්‍රදේශය එහි නිවර්තන සහ වියළි වෙරළ තීරයන් සඳහා ප්‍රසිද්ධය. එය පේරු හි වඩාත්ම ජනාකීර්ණ දෙපාර්තමේන්තුව සහ කලාපය වන අතර, එහි දොළොස්වන කුඩාම දෙපාර්තමේන්තුව වන අතර, ටුම්බෙස්, ලා ලිබර්ටාඩ් සහ ලැම්බයෙක් වලට පසුව එහි සිව්වන වඩාත් ජනාකීර්ණ දෙපාර්තමේන්තුව වේ.ඩ්ස් ග්ග්ෆ්ඩ්ස් ඩ්ෆ්ග් ෆ්ඩ් ග්ෆ්ඩ්ස් ග්ෆ්ඩ් ග්ඩ්ෆ් ග්ඩ්ස්ෆ් ග්ඩ්ස්ෆ් ග්ඩ්ස්ෆ් ග්ඩ්ස්ෆ් ග්ෆ්ඩ් ග්ඩ් 2005 ඔක්තෝම්බර් මාසයේදී පැවති ජාතික ජනමත විචාරණයේදී දෙපාර්තමේන්තු ඒකාබද්ධ කිරීමේ යෝජනාව පරාජයට පත්වීමෙන් පසු රටේ නවතම විමධ්‍යගත කිරීමේ වැඩසටහන අත්හිටුවා ඇත. <ref>{{උපන්‍යාස වෙබ් |title=Peru |url=https://2009-2017.state.gov/r/pa/ei/bgn/35762.htm |access-date=2024-11-02 |website=U.S. Department of State}}</ref>{{සත්‍යාපනය අසමත්|date=November 2024}}<sup class="noprint Inline-Template" style="white-space:nowrap;">&#x5B; ''[[විකිපීඩියා:සත්‍යෝක්ෂ්‍යතාව|<span title="The material near this tag failed verification of its source citation(s). (November 2024)">සත්‍යාපනය අසාර්ථක විය</span>]]'' &#x5D;</sup> පේරු හි සිදුවෙමින් පවතින විමධ්‍යගතකරණ ක්‍රියාවලියේ කොටසක් ලෙස, නව ''උතුරු කලාපයක්'' නිර්මාණය කිරීම සඳහා කලාපය වත්මන් ලැම්බයෙක් සහ ටුම්බෙස් කලාප සමඟ ඒකාබද්ධ වේද යන්න තීරණය කිරීම සඳහා 2005 ඔක්තෝබර් 30 වන දින පවත්වන ලද [[ජනමත විචාරණ|ජනමත විචාරණය]] පරාජයට පත් විය.{{තහවුරු​ කරන්න|date=November 2024}}<sup class="noprint Inline-Template Template-Fact" style="white-space:nowrap;">&#x5B; ''[[විකිපීඩියා:තහවුරු කිරීමක් අවශ්‍යයි|<span title="This claim needs references to reliable sources. (November 2024)">උපුටා දැක්වීම අවශ්‍යයි</span>]]'' &#x5D;</sup> [[ප්‍රවර්ගය:Coordinates on Wikidata]] [[ප්‍රවර්ගය:Pages using gadget WikiMiniAtlas]] 4uxt7936xs0xu1fjhjzdaisddv5lgqk 754529 754523 2025-07-09T05:34:55Z BuddhikaW88 37808 754529 wikitext text/x-wiki [[ගොනුව:Peru - Piura Department (locator map).svg|thumb|සිතියම]] '''පියුරා''' ({{IPA|es|ˈpjuɾa}} ) යනු වයඹදිග [[පේරු]] හි වෙරළබඩ දෙපාර්තමේන්තුවක් සහ කලාපයකි . කලාපයේ අගනුවර පියුරා වන අතර එහි විශාලතම වරාය නගර වන පයිටා සහ තලාර ද පේරු හි වැදගත්ම නගර අතර වේ. මෙම ප්‍රදේශය එහි නිවර්තන සහ වියළි වෙරළ තීරයන් සඳහා ප්‍රසිද්ධය. එය පේරු හි වඩාත්ම ජනාකීර්ණ දෙපාර්තමේන්තුව සහ කලාපය වන අතර, එහි දොළොස්වන කුඩාම දෙපාර්තමේන්තුව වන අතර, ටුම්බෙස්, ලා ලිබර්ටාඩ් සහ ලැම්බයෙක් වලට පසුව එහි සිව්වන වඩාත් ජනාකීර්ණ දෙපාර්තමේන්තුව වේ.ඩ්ස් ග්ග්ෆ්ඩ්ස් ඩ්ෆ්ග් ෆ්ඩ් ග්ෆ්ඩ්ස් ග්ෆ්ඩ් ග්ඩ්ෆ් ග්ඩ්ස්ෆ් ග්ඩ්ස්ෆ් ග්ඩ්ස්ෆ් ග්ඩ්ස්ෆ් ග්ෆ්ඩ් ග්ඩ් 2005 ඔක්තෝම්බර් මාසයේදී පැවති ජාතික ජනමත විචාරණයේදී දෙපාර්තමේන්තු ඒකාබද්ධ කිරීමේ යෝජනාව පරාජයට පත්වීමෙන් පසු රටේ නවතම විමධ්‍යගත කිරීමේ වැඩසටහන අත්හිටුවා ඇත. <ref>{{උපන්‍යාස වෙබ් |title=Peru |url=https://2009-2017.state.gov/r/pa/ei/bgn/35762.htm |access-date=2024-11-02 |website=U.S. Department of State}}</ref>{{සත්‍යාපනය අසමත්|date=November 2024}}<sup class="noprint Inline-Template" style="white-space:nowrap;">&#x5B; ''[[විකිපීඩියා:සත්‍යෝක්ෂ්‍යතාව|<span title="The material near this tag failed verification of its source citation(s). (November 2024)">සත්‍යාපනය අසාර්ථක විය</span>]]'' &#x5D;</sup> පේරු හි සිදුවෙමින් පවතින විමධ්‍යගතකරණ ක්‍රියාවලියේ කොටසක් ලෙස, නව ''උතුරු කලාපයක්'' නිර්මාණය කිරීම සඳහා කලාපය වත්මන් ලැම්බයෙක් සහ ටුම්බෙස් කලාප සමඟ ඒකාබද්ධ වේද යන්න තීරණය කිරීම සඳහා 2005 ඔක්තෝබර් 30 වන දින පවත්වන ලද [[ජනමත විචාරණ|ජනමත විචාරණය]] පරාජයට පත් විය.{{තහවුරු​ කරන්න|date=November 2024}}<sup class="noprint Inline-Template Template-Fact" style="white-space:nowrap;">&#x5B; ''[[විකිපීඩියා:තහවුරු කිරීමක් අවශ්‍යයි|<span title="This claim needs references to reliable sources. (November 2024)">උපුටා දැක්වීම අවශ්‍යයි</span>]]'' &#x5D;</sup> [[ප්‍රවර්ගය:Coordinates on Wikidata]] [[ප්‍රවර්ගය:Pages using gadget WikiMiniAtlas]] oqpb065gydnfwqu00bs3x0djub7ltzy 754537 754529 2025-07-09T05:37:11Z BuddhikaW88 37808 754537 wikitext text/x-wiki [[ගොනුව:Peru - Piura Department (locator map).svg|thumb|සිතියම]] '''පියුරා''' ({{IPA|es|ˈpjuɾa}} ) යනු වයඹදිග [[පේරු]] හි වෙරළබඩ දෙපාර්තමේන්තුවක් සහ කලාපයකි . කලාපයේ අගනුවර පියුරා වන අතර එහි විශාලතම වරාය නගර වන පයිටා සහ තලාර ද පේරු හි වැදගත්ම නගර අතර වේ. මෙම ප්‍රදේශය එහි නිවර්තන සහ වියළි වෙරළ තීරයන් සඳහා ප්‍රසිද්ධය. එය පේරු හි වඩාත්ම ජනාකීර්ණ දෙපාර්තමේන්තුව සහ කලාපය වන අතර, එහි දොළොස්වන කුඩාම දෙපාර්තමේන්තුව වන අතර, ටුම්බෙස්, ලා ලිබර්ටාඩ් සහ ලැම්බයෙක් වලට පසුව එහි සිව්වන වඩාත් ජනාකීර්ණ දෙපාර්තමේන්තුව වේ. 2005 ඔක්තෝම්බර් මාසයේදී පැවති ජාතික ජනමත විචාරණයේදී දෙපාර්තමේන්තු ඒකාබද්ධ කිරීමේ යෝජනාව පරාජයට පත්වීමෙන් පසු රටේ නවතම විමධ්‍යගත කිරීමේ වැඩසටහන අත්හිටුවා ඇත. <ref>{{උපන්‍යාස වෙබ් |title=Peru |url=https://2009-2017.state.gov/r/pa/ei/bgn/35762.htm |access-date=2024-11-02 |website=U.S. Department of State}}</ref>{{සත්‍යාපනය අසමත්|date=November 2024}}<sup class="noprint Inline-Template" style="white-space:nowrap;">&#x5B; ''[[විකිපීඩියා:සත්‍යෝක්ෂ්‍යතාව|<span title="The material near this tag failed verification of its source citation(s). (November 2024)">සත්‍යාපනය අසාර්ථක විය</span>]]'' &#x5D;</sup> පේරු හි සිදුවෙමින් පවතින විමධ්‍යගතකරණ ක්‍රියාවලියේ කොටසක් ලෙස, නව ''උතුරු කලාපයක්'' නිර්මාණය කිරීම සඳහා කලාපය වත්මන් ලැම්බයෙක් සහ ටුම්බෙස් කලාප සමඟ ඒකාබද්ධ වේද යන්න තීරණය කිරීම සඳහා 2005 ඔක්තෝබර් 30 වන දින පවත්වන ලද [[ජනමත විචාරණ|ජනමත විචාරණය]] පරාජයට පත් විය.{{තහවුරු​ කරන්න|date=November 2024}}<sup class="noprint Inline-Template Template-Fact" style="white-space:nowrap;">&#x5B; ''[[විකිපීඩියා:තහවුරු කිරීමක් අවශ්‍යයි|<span title="This claim needs references to reliable sources. (November 2024)">උපුටා දැක්වීම අවශ්‍යයි</span>]]'' &#x5D;</sup> == යොමු කිරීම් == [[ප්‍රවර්ගය:Coordinates on Wikidata]] [[ප්‍රවර්ගය:Pages using gadget WikiMiniAtlas]] fwz6vwuctky2kl9ws7jjrue2wkxq7fb 754541 754537 2025-07-09T05:37:46Z BuddhikaW88 37808 [[ප්‍රවර්ගය:පේරු]] එක් කරන ලදී. [[විකිපීඩියා:HOTCAT|HotCat]] භාවිතයෙන් 754541 wikitext text/x-wiki [[ගොනුව:Peru - Piura Department (locator map).svg|thumb|සිතියම]] '''පියුරා''' ({{IPA|es|ˈpjuɾa}} ) යනු වයඹදිග [[පේරු]] හි වෙරළබඩ දෙපාර්තමේන්තුවක් සහ කලාපයකි . කලාපයේ අගනුවර පියුරා වන අතර එහි විශාලතම වරාය නගර වන පයිටා සහ තලාර ද පේරු හි වැදගත්ම නගර අතර වේ. මෙම ප්‍රදේශය එහි නිවර්තන සහ වියළි වෙරළ තීරයන් සඳහා ප්‍රසිද්ධය. එය පේරු හි වඩාත්ම ජනාකීර්ණ දෙපාර්තමේන්තුව සහ කලාපය වන අතර, එහි දොළොස්වන කුඩාම දෙපාර්තමේන්තුව වන අතර, ටුම්බෙස්, ලා ලිබර්ටාඩ් සහ ලැම්බයෙක් වලට පසුව එහි සිව්වන වඩාත් ජනාකීර්ණ දෙපාර්තමේන්තුව වේ. 2005 ඔක්තෝම්බර් මාසයේදී පැවති ජාතික ජනමත විචාරණයේදී දෙපාර්තමේන්තු ඒකාබද්ධ කිරීමේ යෝජනාව පරාජයට පත්වීමෙන් පසු රටේ නවතම විමධ්‍යගත කිරීමේ වැඩසටහන අත්හිටුවා ඇත. <ref>{{උපන්‍යාස වෙබ් |title=Peru |url=https://2009-2017.state.gov/r/pa/ei/bgn/35762.htm |access-date=2024-11-02 |website=U.S. Department of State}}</ref>{{සත්‍යාපනය අසමත්|date=November 2024}}<sup class="noprint Inline-Template" style="white-space:nowrap;">&#x5B; ''[[විකිපීඩියා:සත්‍යෝක්ෂ්‍යතාව|<span title="The material near this tag failed verification of its source citation(s). (November 2024)">සත්‍යාපනය අසාර්ථක විය</span>]]'' &#x5D;</sup> පේරු හි සිදුවෙමින් පවතින විමධ්‍යගතකරණ ක්‍රියාවලියේ කොටසක් ලෙස, නව ''උතුරු කලාපයක්'' නිර්මාණය කිරීම සඳහා කලාපය වත්මන් ලැම්බයෙක් සහ ටුම්බෙස් කලාප සමඟ ඒකාබද්ධ වේද යන්න තීරණය කිරීම සඳහා 2005 ඔක්තෝබර් 30 වන දින පවත්වන ලද [[ජනමත විචාරණ|ජනමත විචාරණය]] පරාජයට පත් විය.{{තහවුරු​ කරන්න|date=November 2024}}<sup class="noprint Inline-Template Template-Fact" style="white-space:nowrap;">&#x5B; ''[[විකිපීඩියා:තහවුරු කිරීමක් අවශ්‍යයි|<span title="This claim needs references to reliable sources. (November 2024)">උපුටා දැක්වීම අවශ්‍යයි</span>]]'' &#x5D;</sup> == යොමු කිරීම් == [[ප්‍රවර්ගය:Coordinates on Wikidata]] [[ප්‍රවර්ගය:Pages using gadget WikiMiniAtlas]] [[ප්‍රවර්ගය:පේරු]] 4jwz3snzdnes1xfgfxh0ti3yrxf08rw 754547 754541 2025-07-09T05:38:34Z BuddhikaW88 37808 [[ප්‍රවර්ගය:පේරු හි පරිපාලන කලාප]] එක් කරන ලදී. [[විකිපීඩියා:HOTCAT|HotCat]] භාවිතයෙන් 754547 wikitext text/x-wiki [[ගොනුව:Peru - Piura Department (locator map).svg|thumb|සිතියම]] '''පියුරා''' ({{IPA|es|ˈpjuɾa}} ) යනු වයඹදිග [[පේරු]] හි වෙරළබඩ දෙපාර්තමේන්තුවක් සහ කලාපයකි . කලාපයේ අගනුවර පියුරා වන අතර එහි විශාලතම වරාය නගර වන පයිටා සහ තලාර ද පේරු හි වැදගත්ම නගර අතර වේ. මෙම ප්‍රදේශය එහි නිවර්තන සහ වියළි වෙරළ තීරයන් සඳහා ප්‍රසිද්ධය. එය පේරු හි වඩාත්ම ජනාකීර්ණ දෙපාර්තමේන්තුව සහ කලාපය වන අතර, එහි දොළොස්වන කුඩාම දෙපාර්තමේන්තුව වන අතර, ටුම්බෙස්, ලා ලිබර්ටාඩ් සහ ලැම්බයෙක් වලට පසුව එහි සිව්වන වඩාත් ජනාකීර්ණ දෙපාර්තමේන්තුව වේ. 2005 ඔක්තෝම්බර් මාසයේදී පැවති ජාතික ජනමත විචාරණයේදී දෙපාර්තමේන්තු ඒකාබද්ධ කිරීමේ යෝජනාව පරාජයට පත්වීමෙන් පසු රටේ නවතම විමධ්‍යගත කිරීමේ වැඩසටහන අත්හිටුවා ඇත. <ref>{{උපන්‍යාස වෙබ් |title=Peru |url=https://2009-2017.state.gov/r/pa/ei/bgn/35762.htm |access-date=2024-11-02 |website=U.S. Department of State}}</ref>{{සත්‍යාපනය අසමත්|date=November 2024}}<sup class="noprint Inline-Template" style="white-space:nowrap;">&#x5B; ''[[විකිපීඩියා:සත්‍යෝක්ෂ්‍යතාව|<span title="The material near this tag failed verification of its source citation(s). (November 2024)">සත්‍යාපනය අසාර්ථක විය</span>]]'' &#x5D;</sup> පේරු හි සිදුවෙමින් පවතින විමධ්‍යගතකරණ ක්‍රියාවලියේ කොටසක් ලෙස, නව ''උතුරු කලාපයක්'' නිර්මාණය කිරීම සඳහා කලාපය වත්මන් ලැම්බයෙක් සහ ටුම්බෙස් කලාප සමඟ ඒකාබද්ධ වේද යන්න තීරණය කිරීම සඳහා 2005 ඔක්තෝබර් 30 වන දින පවත්වන ලද [[ජනමත විචාරණ|ජනමත විචාරණය]] පරාජයට පත් විය.{{තහවුරු​ කරන්න|date=November 2024}}<sup class="noprint Inline-Template Template-Fact" style="white-space:nowrap;">&#x5B; ''[[විකිපීඩියා:තහවුරු කිරීමක් අවශ්‍යයි|<span title="This claim needs references to reliable sources. (November 2024)">උපුටා දැක්වීම අවශ්‍යයි</span>]]'' &#x5D;</sup> == යොමු කිරීම් == [[ප්‍රවර්ගය:Coordinates on Wikidata]] [[ප්‍රවර්ගය:Pages using gadget WikiMiniAtlas]] [[ප්‍රවර්ගය:පේරු]] [[ප්‍රවර්ගය:පේරු හි පරිපාලන කලාප]] akk50vbykgukpdaevgpya7gqom11srd 0 183182 754524 2025-07-09T05:32:03Z BuddhikaW88 37808 Created by translating the page "[[:en:Special:Redirect/revision/1285356865|Department of Tumbes]]" 754524 wikitext text/x-wiki [[ගොනුව:Punta_Sal,_Peru.jpg|දකුණ|thumb|250x250පික්| පුන්ටා සල්]] '''ටම්බස්''' ({{IPA|es|ˈtumbes}} ) යනු [[ඉක්වදෝරය|ඉක්වදෝරයට]] මායිම්ව පිහිටි වයඹදිග [[පේරු]] හි වෙරළබඩ දෙපාර්තමේන්තුවක් සහ කලාපයකි . [[සමකය]] ආසන්නයේ කලාපයේ පිහිටීම නිසා එහි උණුසුම් දේශගුණයක් පවතින අතර, පේරු හි හොඳම වෙරළ තීරයන් ලෙස සැලකේ.{{තහවුරු​ කරන්න|date=July 2018}}<sup class="noprint Inline-Template Template-Fact" style="white-space:nowrap;">&#x5B; ''[[විකිපීඩියා:තහවුරු කිරීමක් අවශ්‍යයි|<span title="This claim needs references to reliable sources. (July 2018)">උපුටා දැක්වීම අවශ්‍යයි</span>]]'' &#x5D;</sup> කුඩා භූමි ප්‍රමාණයකින් යුක්ත වුවද, කලාපයේ විවිධ [[පරිසර පද්ධති]] අඩංගු වේ. එය පේරු හි කුඩාම දෙපාර්තමේන්තුව වන අතර [[මොකෙගුවා දෙපාර්තමේන්තුව, පේරු|මොකෙගුවා]] සහ [[මැඩ්‍රේ ඩි ඩියෝස් දෙපාර්තමේන්තුව, පේරු|මැඩ්‍රේ ඩි ඩියෝස්]] වලට පසුව එහි තුන්වන අඩුම ජනගහනය සහිත දෙපාර්තමේන්තුව වන නමුත් ලා ලිබර්ටාඩ් සහ ලැම්බයෙක් වලට පසුව එහි තුන්වන වඩාත්ම ජනාකීර්ණ දෙපාර්තමේන්තුව ද වේ.ඩ්ස් ග්ග්ෆ්ඩ්ස් ඩ්ෆ්ග් ෆ්ඩ් ග්ෆ්ඩ්ස් ග්ෆ්ඩ් ග්ඩ්ෆ් ග්ඩ්ස්ෆ් ග්ඩ්ස්ෆ් ග්ඩ්ස්ෆ් ග්ඩ්ස්ෆ් ග්ෆ්ඩ් ග්ඩ් "ටුම්බෙස්" යන නම ආරම්භ වී ඇත්තේ එම ප්‍රදේශයේ [[ආදිවාසීන්|ස්වදේශික]] ජන කණ්ඩායමක් වන ''ටම්පිස්'', එම ප්‍රදේශයේ බහුලව සිටි පැසිෆ්ලෝරා විශේෂයක් වන ''ටම්බෝස්'' යන වචනය හෝ එම ප්‍රදේශය ආරම්භ කර ජනාවාස කළ ටුම්බා කැසික් යන නමෙනි. [[ප්‍රවර්ගය:Coordinates on Wikidata]] [[ප්‍රවර්ගය:Pages using gadget WikiMiniAtlas]] 79e67p1o52c7t7s5i6esblnhh6q92lw 754530 754524 2025-07-09T05:35:03Z BuddhikaW88 37808 754530 wikitext text/x-wiki [[ගොනුව:Punta_Sal,_Peru.jpg|දකුණ|thumb|250x250පික්| පුන්ටා සල්]] [[ගොනුව:Peru - Tumbes Department (locator map).svg|thumb|සිතියම]] '''ටම්බස්''' ({{IPA|es|ˈtumbes}} ) යනු [[ඉක්වදෝරය|ඉක්වදෝරයට]] මායිම්ව පිහිටි වයඹදිග [[පේරු]] හි වෙරළබඩ දෙපාර්තමේන්තුවක් සහ කලාපයකි . [[සමකය]] ආසන්නයේ කලාපයේ පිහිටීම නිසා එහි උණුසුම් දේශගුණයක් පවතින අතර, පේරු හි හොඳම වෙරළ තීරයන් ලෙස සැලකේ.{{තහවුරු​ කරන්න|date=July 2018}}<sup class="noprint Inline-Template Template-Fact" style="white-space:nowrap;">&#x5B; ''[[විකිපීඩියා:තහවුරු කිරීමක් අවශ්‍යයි|<span title="This claim needs references to reliable sources. (July 2018)">උපුටා දැක්වීම අවශ්‍යයි</span>]]'' &#x5D;</sup> කුඩා භූමි ප්‍රමාණයකින් යුක්ත වුවද, කලාපයේ විවිධ [[පරිසර පද්ධති]] අඩංගු වේ. එය පේරු හි කුඩාම දෙපාර්තමේන්තුව වන අතර [[මොකෙගුවා දෙපාර්තමේන්තුව, පේරු|මොකෙගුවා]] සහ [[මැඩ්‍රේ ඩි ඩියෝස් දෙපාර්තමේන්තුව, පේරු|මැඩ්‍රේ ඩි ඩියෝස්]] වලට පසුව එහි තුන්වන අඩුම ජනගහනය සහිත දෙපාර්තමේන්තුව වන නමුත් ලා ලිබර්ටාඩ් සහ ලැම්බයෙක් වලට පසුව එහි තුන්වන වඩාත්ම ජනාකීර්ණ දෙපාර්තමේන්තුව ද වේ.ඩ්ස් ග්ග්ෆ්ඩ්ස් ඩ්ෆ්ග් ෆ්ඩ් ග්ෆ්ඩ්ස් ග්ෆ්ඩ් ග්ඩ්ෆ් ග්ඩ්ස්ෆ් ග්ඩ්ස්ෆ් ග්ඩ්ස්ෆ් ග්ඩ්ස්ෆ් ග්ෆ්ඩ් ග්ඩ් "ටුම්බෙස්" යන නම ආරම්භ වී ඇත්තේ එම ප්‍රදේශයේ [[ආදිවාසීන්|ස්වදේශික]] ජන කණ්ඩායමක් වන ''ටම්පිස්'', එම ප්‍රදේශයේ බහුලව සිටි පැසිෆ්ලෝරා විශේෂයක් වන ''ටම්බෝස්'' යන වචනය හෝ එම ප්‍රදේශය ආරම්භ කර ජනාවාස කළ ටුම්බා කැසික් යන නමෙනි. [[ප්‍රවර්ගය:Coordinates on Wikidata]] [[ප්‍රවර්ගය:Pages using gadget WikiMiniAtlas]] ot7bzgq4x8rw3kr0p5o2ox91v27302z 754536 754530 2025-07-09T05:36:53Z BuddhikaW88 37808 754536 wikitext text/x-wiki [[ගොනුව:Punta_Sal,_Peru.jpg|දකුණ|thumb|250x250පික්| පුන්ටා සල්]] [[ගොනුව:Peru - Tumbes Department (locator map).svg|thumb|සිතියම]] '''ටම්බස්''' ({{IPA|es|ˈtumbes}} ) යනු [[ඉක්වදෝරය|ඉක්වදෝරයට]] මායිම්ව පිහිටි වයඹදිග [[පේරු]] හි වෙරළබඩ දෙපාර්තමේන්තුවක් සහ කලාපයකි . [[සමකය]] ආසන්නයේ කලාපයේ පිහිටීම නිසා එහි උණුසුම් දේශගුණයක් පවතින අතර, පේරු හි හොඳම වෙරළ තීරයන් ලෙස සැලකේ.{{තහවුරු​ කරන්න|date=July 2018}}<sup class="noprint Inline-Template Template-Fact" style="white-space:nowrap;">&#x5B; ''[[විකිපීඩියා:තහවුරු කිරීමක් අවශ්‍යයි|<span title="This claim needs references to reliable sources. (July 2018)">උපුටා දැක්වීම අවශ්‍යයි</span>]]'' &#x5D;</sup> කුඩා භූමි ප්‍රමාණයකින් යුක්ත වුවද, කලාපයේ විවිධ [[පරිසර පද්ධති]] අඩංගු වේ. එය පේරු හි කුඩාම දෙපාර්තමේන්තුව වන අතර [[මොකෙගුවා දෙපාර්තමේන්තුව, පේරු|මොකෙගුවා]] සහ [[මැඩ්‍රේ ඩි ඩියෝස් දෙපාර්තමේන්තුව, පේරු|මැඩ්‍රේ ඩි ඩියෝස්]] වලට පසුව එහි තුන්වන අඩුම ජනගහනය සහිත දෙපාර්තමේන්තුව වන නමුත් ලා ලිබර්ටාඩ් සහ ලැම්බයෙක් වලට පසුව එහි තුන්වන වඩාත්ම ජනාකීර්ණ දෙපාර්තමේන්තුව ද වේ. "ටුම්බෙස්" යන නම ආරම්භ වී ඇත්තේ එම ප්‍රදේශයේ [[ආදිවාසීන්|ස්වදේශික]] ජන කණ්ඩායමක් වන ''ටම්පිස්'', එම ප්‍රදේශයේ බහුලව සිටි පැසිෆ්ලෝරා විශේෂයක් වන ''ටම්බෝස්'' යන වචනය හෝ එම ප්‍රදේශය ආරම්භ කර ජනාවාස කළ ටුම්බා කැසික් යන නමෙනි. [[ප්‍රවර්ගය:Coordinates on Wikidata]] [[ප්‍රවර්ගය:Pages using gadget WikiMiniAtlas]] 9uirqme29p91zio8opikkwqk0ecf5ww 754543 754536 2025-07-09T05:38:10Z BuddhikaW88 37808 [[ප්‍රවර්ගය:පේරු]] එක් කරන ලදී. [[විකිපීඩියා:HOTCAT|HotCat]] භාවිතයෙන් 754543 wikitext text/x-wiki [[ගොනුව:Punta_Sal,_Peru.jpg|දකුණ|thumb|250x250පික්| පුන්ටා සල්]] [[ගොනුව:Peru - Tumbes Department (locator map).svg|thumb|සිතියම]] '''ටම්බස්''' ({{IPA|es|ˈtumbes}} ) යනු [[ඉක්වදෝරය|ඉක්වදෝරයට]] මායිම්ව පිහිටි වයඹදිග [[පේරු]] හි වෙරළබඩ දෙපාර්තමේන්තුවක් සහ කලාපයකි . [[සමකය]] ආසන්නයේ කලාපයේ පිහිටීම නිසා එහි උණුසුම් දේශගුණයක් පවතින අතර, පේරු හි හොඳම වෙරළ තීරයන් ලෙස සැලකේ.{{තහවුරු​ කරන්න|date=July 2018}}<sup class="noprint Inline-Template Template-Fact" style="white-space:nowrap;">&#x5B; ''[[විකිපීඩියා:තහවුරු කිරීමක් අවශ්‍යයි|<span title="This claim needs references to reliable sources. (July 2018)">උපුටා දැක්වීම අවශ්‍යයි</span>]]'' &#x5D;</sup> කුඩා භූමි ප්‍රමාණයකින් යුක්ත වුවද, කලාපයේ විවිධ [[පරිසර පද්ධති]] අඩංගු වේ. එය පේරු හි කුඩාම දෙපාර්තමේන්තුව වන අතර [[මොකෙගුවා දෙපාර්තමේන්තුව, පේරු|මොකෙගුවා]] සහ [[මැඩ්‍රේ ඩි ඩියෝස් දෙපාර්තමේන්තුව, පේරු|මැඩ්‍රේ ඩි ඩියෝස්]] වලට පසුව එහි තුන්වන අඩුම ජනගහනය සහිත දෙපාර්තමේන්තුව වන නමුත් ලා ලිබර්ටාඩ් සහ ලැම්බයෙක් වලට පසුව එහි තුන්වන වඩාත්ම ජනාකීර්ණ දෙපාර්තමේන්තුව ද වේ. "ටුම්බෙස්" යන නම ආරම්භ වී ඇත්තේ එම ප්‍රදේශයේ [[ආදිවාසීන්|ස්වදේශික]] ජන කණ්ඩායමක් වන ''ටම්පිස්'', එම ප්‍රදේශයේ බහුලව සිටි පැසිෆ්ලෝරා විශේෂයක් වන ''ටම්බෝස්'' යන වචනය හෝ එම ප්‍රදේශය ආරම්භ කර ජනාවාස කළ ටුම්බා කැසික් යන නමෙනි. [[ප්‍රවර්ගය:Coordinates on Wikidata]] [[ප්‍රවර්ගය:Pages using gadget WikiMiniAtlas]] [[ප්‍රවර්ගය:පේරු]] 9o7ioxzdv8vedidq1ojg0ovx57ekzcx 754548 754543 2025-07-09T05:38:39Z BuddhikaW88 37808 [[ප්‍රවර්ගය:පේරු හි පරිපාලන කලාප]] එක් කරන ලදී. [[විකිපීඩියා:HOTCAT|HotCat]] භාවිතයෙන් 754548 wikitext text/x-wiki [[ගොනුව:Punta_Sal,_Peru.jpg|දකුණ|thumb|250x250පික්| පුන්ටා සල්]] [[ගොනුව:Peru - Tumbes Department (locator map).svg|thumb|සිතියම]] '''ටම්බස්''' ({{IPA|es|ˈtumbes}} ) යනු [[ඉක්වදෝරය|ඉක්වදෝරයට]] මායිම්ව පිහිටි වයඹදිග [[පේරු]] හි වෙරළබඩ දෙපාර්තමේන්තුවක් සහ කලාපයකි . [[සමකය]] ආසන්නයේ කලාපයේ පිහිටීම නිසා එහි උණුසුම් දේශගුණයක් පවතින අතර, පේරු හි හොඳම වෙරළ තීරයන් ලෙස සැලකේ.{{තහවුරු​ කරන්න|date=July 2018}}<sup class="noprint Inline-Template Template-Fact" style="white-space:nowrap;">&#x5B; ''[[විකිපීඩියා:තහවුරු කිරීමක් අවශ්‍යයි|<span title="This claim needs references to reliable sources. (July 2018)">උපුටා දැක්වීම අවශ්‍යයි</span>]]'' &#x5D;</sup> කුඩා භූමි ප්‍රමාණයකින් යුක්ත වුවද, කලාපයේ විවිධ [[පරිසර පද්ධති]] අඩංගු වේ. එය පේරු හි කුඩාම දෙපාර්තමේන්තුව වන අතර [[මොකෙගුවා දෙපාර්තමේන්තුව, පේරු|මොකෙගුවා]] සහ [[මැඩ්‍රේ ඩි ඩියෝස් දෙපාර්තමේන්තුව, පේරු|මැඩ්‍රේ ඩි ඩියෝස්]] වලට පසුව එහි තුන්වන අඩුම ජනගහනය සහිත දෙපාර්තමේන්තුව වන නමුත් ලා ලිබර්ටාඩ් සහ ලැම්බයෙක් වලට පසුව එහි තුන්වන වඩාත්ම ජනාකීර්ණ දෙපාර්තමේන්තුව ද වේ. "ටුම්බෙස්" යන නම ආරම්භ වී ඇත්තේ එම ප්‍රදේශයේ [[ආදිවාසීන්|ස්වදේශික]] ජන කණ්ඩායමක් වන ''ටම්පිස්'', එම ප්‍රදේශයේ බහුලව සිටි පැසිෆ්ලෝරා විශේෂයක් වන ''ටම්බෝස්'' යන වචනය හෝ එම ප්‍රදේශය ආරම්භ කර ජනාවාස කළ ටුම්බා කැසික් යන නමෙනි. [[ප්‍රවර්ගය:Coordinates on Wikidata]] [[ප්‍රවර්ගය:Pages using gadget WikiMiniAtlas]] [[ප්‍රවර්ගය:පේරු]] [[ප්‍රවර්ගය:පේරු හි පරිපාලන කලාප]] ifk4a6mhnu6bievjeunbhbbhnf7477j 0 183183 754525 2025-07-09T05:32:05Z BuddhikaW88 37808 Created by translating the page "[[:en:Special:Redirect/revision/1296341270|Amazonas (Peruvian department)]]" 754525 wikitext text/x-wiki '''ඇමසෝනාස්''' ({{IPA|es|amaˈsonas}} ) යනු උතුරින් සහ බටහිරින් [[ඉක්වදෝරය]], බටහිරින් කජමාර්කා, දකුණින් ලා ලිබර්ටැඩ් සහ නැගෙනහිරින් ලොරෙටෝ සහ සැන් මාටින් යන නගරවලින් මායිම් වූ උතුරු [[පේරු]] හි පිහිටි දෙපාර්තමේන්තුවක් සහ කලාපයකි . එහි අගනුවර චචපොයස් නගරයයි.ඩ්ස් ග්ග්ෆ්ඩ්ස් ඩ්ෆ්ග් ෆ්ඩ් ග්ෆ්ඩ්ස් ග්ෆ්ඩ් ග්ඩ්ෆ් ග්ඩ්ස්ෆ් ග්ඩ්ස්ෆ් ග්ඩ්ස්ෆ් ග්ඩ්ස්ෆ් ග්ෆ්ඩ් ග්ඩ් බෑවුම් සහිත ගංගා දුර්ග සහ කඳු සහිත භූ දර්ශනයක් සහිත ඇමසෝනාස් යනු ගල් ව්‍යුහයන් 400 කට වඩා වට කර ඇති දැවැන්ත ගල් බලකොටුවක් වන කුඑලාප් හි පිහිටීමයි; එය මීටර් 3,000 ක් පමණ උස කන්දක් මත ඉදිකරන ලද අතර එය ක්‍රි.ව. 500 දී පමණ ආරම්භ වී 16 වන සියවසේ මැද භාගය දක්වා අත්පත් කරගෙන තිබුණි. එය පේරුහි ප්‍රධාන පුරාවිද්‍යාත්මක ස්ථානවලින් එකකි. == භූගෝලය == [[ගොනුව:Marañón_River_in_2003.jpg|දකුණ|thumb|200x200පික්| පේරු හි චාචපෝයාස් සහ සෙලෙන්ඩින් අතර මරනෝන් නිම්නය]] '''ඇමසෝනාස් දෙපාර්තමේන්තුව''' [[වැසි වනාන්තර]] සහ කඳු වැටි වලින් වැසී ඇති ප්‍රදේශ වලින් සමන්විත වේ. වැසි වනාන්තර කලාපය (72.93%) ප්‍රමුඛ වන අතර එය උතුරට එහි නැගෙනහිර බෑවුම හරහා, කෝඩිලෙරා ඩෙල් කොන්ඩෝර් කඳු මුදුන්වල [[ඉක්වදෝරය|ඉක්වදෝරයේ]] මායිම දක්වා විහිදේ. කඳු වැටි කලාපය ඇමසෝනාස් කලාපයේ දකුණු පළාත්වල පිහිටා ඇති අතර එයට අයත් වන්නේ එහි මුළු භෞමික මතුපිටින් 27.07% ක් පමණි. එහි [[භූගෝල විද්‍යාව|භූගෝලීය]] පිහිටීමට විශාල වැදගත්කමක් ලබා දීමට උපකාරී වන එක් සාධකයක් වන්නේ එහි වැසි වනාන්තර කලාපයේ විශාල නිම්න සහ තැනිතලා [[ශාන්තිකර සාගරය|පැසිෆික් සාගරයට]] ආසන්නව පිහිටා තිබීම පමණක් නොව, වෙරළබඩ මාර්ග සමඟ එහි සම්බන්ධතා අවම මට්ටමක පැවතීමයි. මෙයට හේතුව ඔවුන් මීටර් 2,144 ක උන්නතාංශයක පිහිටා ඇති පැසෝ ද පෝර්කුල්ලා (පෝර්කුල්ලා කඳුකර මාර්ගය) භාවිතා කරන බැවිනි. මෙය පෑන්-ඇමරිකානු මාර්ග පද්ධතියට ළඟා වන මුළු පේරු ඇන්ඩීස් කඳුවැටියේම පහළම මාර්ගයයි. [[ප්‍රවර්ගය:Coordinates on Wikidata]] [[ප්‍රවර්ගය:Pages using gadget WikiMiniAtlas]] bcax5e9rccpngqasdizyenx5ru2818l 754531 754525 2025-07-09T05:35:08Z BuddhikaW88 37808 754531 wikitext text/x-wiki [[ගොනුව:Peru - Amazonas Department (locator map).svg|thumb|සිතියම]] '''ඇමසෝනාස්''' ({{IPA|es|amaˈsonas}} ) යනු උතුරින් සහ බටහිරින් [[ඉක්වදෝරය]], බටහිරින් කජමාර්කා, දකුණින් ලා ලිබර්ටැඩ් සහ නැගෙනහිරින් ලොරෙටෝ සහ සැන් මාටින් යන නගරවලින් මායිම් වූ උතුරු [[පේරු]] හි පිහිටි දෙපාර්තමේන්තුවක් සහ කලාපයකි . එහි අගනුවර චචපොයස් නගරයයි.ඩ්ස් ග්ග්ෆ්ඩ්ස් ඩ්ෆ්ග් ෆ්ඩ් ග්ෆ්ඩ්ස් ග්ෆ්ඩ් ග්ඩ්ෆ් ග්ඩ්ස්ෆ් ග්ඩ්ස්ෆ් ග්ඩ්ස්ෆ් ග්ඩ්ස්ෆ් ග්ෆ්ඩ් ග්ඩ් බෑවුම් සහිත ගංගා දුර්ග සහ කඳු සහිත භූ දර්ශනයක් සහිත ඇමසෝනාස් යනු ගල් ව්‍යුහයන් 400 කට වඩා වට කර ඇති දැවැන්ත ගල් බලකොටුවක් වන කුඑලාප් හි පිහිටීමයි; එය මීටර් 3,000 ක් පමණ උස කන්දක් මත ඉදිකරන ලද අතර එය ක්‍රි.ව. 500 දී පමණ ආරම්භ වී 16 වන සියවසේ මැද භාගය දක්වා අත්පත් කරගෙන තිබුණි. එය පේරුහි ප්‍රධාන පුරාවිද්‍යාත්මක ස්ථානවලින් එකකි. == භූගෝලය == [[ගොනුව:Marañón_River_in_2003.jpg|දකුණ|thumb|200x200පික්| පේරු හි චාචපෝයාස් සහ සෙලෙන්ඩින් අතර මරනෝන් නිම්නය]] '''ඇමසෝනාස් දෙපාර්තමේන්තුව''' [[වැසි වනාන්තර]] සහ කඳු වැටි වලින් වැසී ඇති ප්‍රදේශ වලින් සමන්විත වේ. වැසි වනාන්තර කලාපය (72.93%) ප්‍රමුඛ වන අතර එය උතුරට එහි නැගෙනහිර බෑවුම හරහා, කෝඩිලෙරා ඩෙල් කොන්ඩෝර් කඳු මුදුන්වල [[ඉක්වදෝරය|ඉක්වදෝරයේ]] මායිම දක්වා විහිදේ. කඳු වැටි කලාපය ඇමසෝනාස් කලාපයේ දකුණු පළාත්වල පිහිටා ඇති අතර එයට අයත් වන්නේ එහි මුළු භෞමික මතුපිටින් 27.07% ක් පමණි. එහි [[භූගෝල විද්‍යාව|භූගෝලීය]] පිහිටීමට විශාල වැදගත්කමක් ලබා දීමට උපකාරී වන එක් සාධකයක් වන්නේ එහි වැසි වනාන්තර කලාපයේ විශාල නිම්න සහ තැනිතලා [[ශාන්තිකර සාගරය|පැසිෆික් සාගරයට]] ආසන්නව පිහිටා තිබීම පමණක් නොව, වෙරළබඩ මාර්ග සමඟ එහි සම්බන්ධතා අවම මට්ටමක පැවතීමයි. මෙයට හේතුව ඔවුන් මීටර් 2,144 ක උන්නතාංශයක පිහිටා ඇති පැසෝ ද පෝර්කුල්ලා (පෝර්කුල්ලා කඳුකර මාර්ගය) භාවිතා කරන බැවිනි. මෙය පෑන්-ඇමරිකානු මාර්ග පද්ධතියට ළඟා වන මුළු පේරු ඇන්ඩීස් කඳුවැටියේම පහළම මාර්ගයයි. [[ප්‍රවර්ගය:Coordinates on Wikidata]] [[ප්‍රවර්ගය:Pages using gadget WikiMiniAtlas]] 5qqs7n9snfafun5wbmwsey2uja555xf 754535 754531 2025-07-09T05:36:45Z BuddhikaW88 37808 754535 wikitext text/x-wiki [[ගොනුව:Peru - Amazonas Department (locator map).svg|thumb|සිතියම]] '''ඇමසෝනාස්''' ({{IPA|es|amaˈsonas}} ) යනු උතුරින් සහ බටහිරින් [[ඉක්වදෝරය]], බටහිරින් කජමාර්කා, දකුණින් ලා ලිබර්ටැඩ් සහ නැගෙනහිරින් ලොරෙටෝ සහ සැන් මාටින් යන නගරවලින් මායිම් වූ උතුරු [[පේරු]] හි පිහිටි දෙපාර්තමේන්තුවක් සහ කලාපයකි . එහි අගනුවර චචපොයස් නගරයයි. බෑවුම් සහිත ගංගා දුර්ග සහ කඳු සහිත භූ දර්ශනයක් සහිත ඇමසෝනාස් යනු ගල් ව්‍යුහයන් 400 කට වඩා වට කර ඇති දැවැන්ත ගල් බලකොටුවක් වන කුඑලාප් හි පිහිටීමයි; එය මීටර් 3,000 ක් පමණ උස කන්දක් මත ඉදිකරන ලද අතර එය ක්‍රි.ව. 500 දී පමණ ආරම්භ වී 16 වන සියවසේ මැද භාගය දක්වා අත්පත් කරගෙන තිබුණි. එය පේරුහි ප්‍රධාන පුරාවිද්‍යාත්මක ස්ථානවලින් එකකි. == භූගෝලය == [[ගොනුව:Marañón_River_in_2003.jpg|දකුණ|thumb|200x200පික්| පේරු හි චාචපෝයාස් සහ සෙලෙන්ඩින් අතර මරනෝන් නිම්නය]] '''ඇමසෝනාස් දෙපාර්තමේන්තුව''' [[වැසි වනාන්තර]] සහ කඳු වැටි වලින් වැසී ඇති ප්‍රදේශ වලින් සමන්විත වේ. වැසි වනාන්තර කලාපය (72.93%) ප්‍රමුඛ වන අතර එය උතුරට එහි නැගෙනහිර බෑවුම හරහා, කෝඩිලෙරා ඩෙල් කොන්ඩෝර් කඳු මුදුන්වල [[ඉක්වදෝරය|ඉක්වදෝරයේ]] මායිම දක්වා විහිදේ. කඳු වැටි කලාපය ඇමසෝනාස් කලාපයේ දකුණු පළාත්වල පිහිටා ඇති අතර එයට අයත් වන්නේ එහි මුළු භෞමික මතුපිටින් 27.07% ක් පමණි. එහි [[භූගෝල විද්‍යාව|භූගෝලීය]] පිහිටීමට විශාල වැදගත්කමක් ලබා දීමට උපකාරී වන එක් සාධකයක් වන්නේ එහි වැසි වනාන්තර කලාපයේ විශාල නිම්න සහ තැනිතලා [[ශාන්තිකර සාගරය|පැසිෆික් සාගරයට]] ආසන්නව පිහිටා තිබීම පමණක් නොව, වෙරළබඩ මාර්ග සමඟ එහි සම්බන්ධතා අවම මට්ටමක පැවතීමයි. මෙයට හේතුව ඔවුන් මීටර් 2,144 ක උන්නතාංශයක පිහිටා ඇති පැසෝ ද පෝර්කුල්ලා (පෝර්කුල්ලා කඳුකර මාර්ගය) භාවිතා කරන බැවිනි. මෙය පෑන්-ඇමරිකානු මාර්ග පද්ධතියට ළඟා වන මුළු පේරු ඇන්ඩීස් කඳුවැටියේම පහළම මාර්ගයයි. [[ප්‍රවර්ගය:Coordinates on Wikidata]] [[ප්‍රවර්ගය:Pages using gadget WikiMiniAtlas]] ny0urr3n5yf6tuosvou11lrvomfp6vv 754549 754535 2025-07-09T05:38:43Z BuddhikaW88 37808 [[ප්‍රවර්ගය:පේරු]] එක් කරන ලදී. [[විකිපීඩියා:HOTCAT|HotCat]] භාවිතයෙන් 754549 wikitext text/x-wiki [[ගොනුව:Peru - Amazonas Department (locator map).svg|thumb|සිතියම]] '''ඇමසෝනාස්''' ({{IPA|es|amaˈsonas}} ) යනු උතුරින් සහ බටහිරින් [[ඉක්වදෝරය]], බටහිරින් කජමාර්කා, දකුණින් ලා ලිබර්ටැඩ් සහ නැගෙනහිරින් ලොරෙටෝ සහ සැන් මාටින් යන නගරවලින් මායිම් වූ උතුරු [[පේරු]] හි පිහිටි දෙපාර්තමේන්තුවක් සහ කලාපයකි . එහි අගනුවර චචපොයස් නගරයයි. බෑවුම් සහිත ගංගා දුර්ග සහ කඳු සහිත භූ දර්ශනයක් සහිත ඇමසෝනාස් යනු ගල් ව්‍යුහයන් 400 කට වඩා වට කර ඇති දැවැන්ත ගල් බලකොටුවක් වන කුඑලාප් හි පිහිටීමයි; එය මීටර් 3,000 ක් පමණ උස කන්දක් මත ඉදිකරන ලද අතර එය ක්‍රි.ව. 500 දී පමණ ආරම්භ වී 16 වන සියවසේ මැද භාගය දක්වා අත්පත් කරගෙන තිබුණි. එය පේරුහි ප්‍රධාන පුරාවිද්‍යාත්මක ස්ථානවලින් එකකි. == භූගෝලය == [[ගොනුව:Marañón_River_in_2003.jpg|දකුණ|thumb|200x200පික්| පේරු හි චාචපෝයාස් සහ සෙලෙන්ඩින් අතර මරනෝන් නිම්නය]] '''ඇමසෝනාස් දෙපාර්තමේන්තුව''' [[වැසි වනාන්තර]] සහ කඳු වැටි වලින් වැසී ඇති ප්‍රදේශ වලින් සමන්විත වේ. වැසි වනාන්තර කලාපය (72.93%) ප්‍රමුඛ වන අතර එය උතුරට එහි නැගෙනහිර බෑවුම හරහා, කෝඩිලෙරා ඩෙල් කොන්ඩෝර් කඳු මුදුන්වල [[ඉක්වදෝරය|ඉක්වදෝරයේ]] මායිම දක්වා විහිදේ. කඳු වැටි කලාපය ඇමසෝනාස් කලාපයේ දකුණු පළාත්වල පිහිටා ඇති අතර එයට අයත් වන්නේ එහි මුළු භෞමික මතුපිටින් 27.07% ක් පමණි. එහි [[භූගෝල විද්‍යාව|භූගෝලීය]] පිහිටීමට විශාල වැදගත්කමක් ලබා දීමට උපකාරී වන එක් සාධකයක් වන්නේ එහි වැසි වනාන්තර කලාපයේ විශාල නිම්න සහ තැනිතලා [[ශාන්තිකර සාගරය|පැසිෆික් සාගරයට]] ආසන්නව පිහිටා තිබීම පමණක් නොව, වෙරළබඩ මාර්ග සමඟ එහි සම්බන්ධතා අවම මට්ටමක පැවතීමයි. මෙයට හේතුව ඔවුන් මීටර් 2,144 ක උන්නතාංශයක පිහිටා ඇති පැසෝ ද පෝර්කුල්ලා (පෝර්කුල්ලා කඳුකර මාර්ගය) භාවිතා කරන බැවිනි. මෙය පෑන්-ඇමරිකානු මාර්ග පද්ධතියට ළඟා වන මුළු පේරු ඇන්ඩීස් කඳුවැටියේම පහළම මාර්ගයයි. [[ප්‍රවර්ගය:Coordinates on Wikidata]] [[ප්‍රවර්ගය:Pages using gadget WikiMiniAtlas]] [[ප්‍රවර්ගය:පේරු]] 5ih93nxzxf9luzogjycgpylv80cd6da 754551 754549 2025-07-09T05:38:52Z BuddhikaW88 37808 [[ප්‍රවර්ගය:පේරු හි පරිපාලන කලාප]] එක් කරන ලදී. [[විකිපීඩියා:HOTCAT|HotCat]] භාවිතයෙන් 754551 wikitext text/x-wiki [[ගොනුව:Peru - Amazonas Department (locator map).svg|thumb|සිතියම]] '''ඇමසෝනාස්''' ({{IPA|es|amaˈsonas}} ) යනු උතුරින් සහ බටහිරින් [[ඉක්වදෝරය]], බටහිරින් කජමාර්කා, දකුණින් ලා ලිබර්ටැඩ් සහ නැගෙනහිරින් ලොරෙටෝ සහ සැන් මාටින් යන නගරවලින් මායිම් වූ උතුරු [[පේරු]] හි පිහිටි දෙපාර්තමේන්තුවක් සහ කලාපයකි . එහි අගනුවර චචපොයස් නගරයයි. බෑවුම් සහිත ගංගා දුර්ග සහ කඳු සහිත භූ දර්ශනයක් සහිත ඇමසෝනාස් යනු ගල් ව්‍යුහයන් 400 කට වඩා වට කර ඇති දැවැන්ත ගල් බලකොටුවක් වන කුඑලාප් හි පිහිටීමයි; එය මීටර් 3,000 ක් පමණ උස කන්දක් මත ඉදිකරන ලද අතර එය ක්‍රි.ව. 500 දී පමණ ආරම්භ වී 16 වන සියවසේ මැද භාගය දක්වා අත්පත් කරගෙන තිබුණි. එය පේරුහි ප්‍රධාන පුරාවිද්‍යාත්මක ස්ථානවලින් එකකි. == භූගෝලය == [[ගොනුව:Marañón_River_in_2003.jpg|දකුණ|thumb|200x200පික්| පේරු හි චාචපෝයාස් සහ සෙලෙන්ඩින් අතර මරනෝන් නිම්නය]] '''ඇමසෝනාස් දෙපාර්තමේන්තුව''' [[වැසි වනාන්තර]] සහ කඳු වැටි වලින් වැසී ඇති ප්‍රදේශ වලින් සමන්විත වේ. වැසි වනාන්තර කලාපය (72.93%) ප්‍රමුඛ වන අතර එය උතුරට එහි නැගෙනහිර බෑවුම හරහා, කෝඩිලෙරා ඩෙල් කොන්ඩෝර් කඳු මුදුන්වල [[ඉක්වදෝරය|ඉක්වදෝරයේ]] මායිම දක්වා විහිදේ. කඳු වැටි කලාපය ඇමසෝනාස් කලාපයේ දකුණු පළාත්වල පිහිටා ඇති අතර එයට අයත් වන්නේ එහි මුළු භෞමික මතුපිටින් 27.07% ක් පමණි. එහි [[භූගෝල විද්‍යාව|භූගෝලීය]] පිහිටීමට විශාල වැදගත්කමක් ලබා දීමට උපකාරී වන එක් සාධකයක් වන්නේ එහි වැසි වනාන්තර කලාපයේ විශාල නිම්න සහ තැනිතලා [[ශාන්තිකර සාගරය|පැසිෆික් සාගරයට]] ආසන්නව පිහිටා තිබීම පමණක් නොව, වෙරළබඩ මාර්ග සමඟ එහි සම්බන්ධතා අවම මට්ටමක පැවතීමයි. මෙයට හේතුව ඔවුන් මීටර් 2,144 ක උන්නතාංශයක පිහිටා ඇති පැසෝ ද පෝර්කුල්ලා (පෝර්කුල්ලා කඳුකර මාර්ගය) භාවිතා කරන බැවිනි. මෙය පෑන්-ඇමරිකානු මාර්ග පද්ධතියට ළඟා වන මුළු පේරු ඇන්ඩීස් කඳුවැටියේම පහළම මාර්ගයයි. [[ප්‍රවර්ගය:Coordinates on Wikidata]] [[ප්‍රවර්ගය:Pages using gadget WikiMiniAtlas]] [[ප්‍රවර්ගය:පේරු]] [[ප්‍රවර්ගය:පේරු හි පරිපාලන කලාප]] nnsi2ugoorb5by7zhkyia25i60ucs9x 0 183184 754554 2025-07-09T05:51:14Z BuddhikaW88 37808 Created by translating the page "[[:en:Special:Redirect/revision/1295558969|Department of Loreto]]" 754554 wikitext text/x-wiki '''ලොරේටෝ''' ({{IPA|es|loˈɾeto}} ) යනු [[පේරු]] හි උතුරු දෙසින් පිහිටි දෙපාර්තමේන්තුව සහ කලාපයයි . පේරුහි භූමි ප්‍රමාණයෙන් තුනෙන් එකක් පමණ ආවරණය වන පරිදි, ලොරේටෝ යනු ජාතියේ විශාලතම දෙපාර්තමේන්තුව වන අතර එය [[ජපානය|ජපානයට]] වඩා තරමක් කුඩාය; [[ඇමසෝන් වැසි වනාන්තරය|ඇමසන් වැසි වනාන්තරයේ]] දුරස්ථ පිහිටීම නිසා එය වඩාත් විරල ජනගහනයක් සහිත කලාපවලින් එකකි. එහි අගනුවර ඉක්විටෝස් ය. ස ඩස්ඩ්ස්ඩ් ෆ්ඩ්ස් ඩ්ස්ග් සඩ් ග්ඩ්ස් ග්සඩ්ග් සඩ් ග්ඩ්ස ග්ඩ්ස ග්ඩ්ස ග්ඩ්ස ග්ඩ්ස ග්සඩ් ග්ස්ඩ ග්ස්ඩ් ග්ස්ඩග් ස්ඩ්ග් ඩ්ස්ග් ස්ඩග් සඩ් ග්ඩ්ස ග්ස්ඩ්ග් ඩ්ස් ග් == භූගෝලය == * වයඹ: [[ඉක්වදෝරය]] : [[සුකුම්බියෝස් පළාත, ඉක්වදෝරය|Sucumbíos පළාත]], [[ඔරෙල්ලනා පළාත, ඉක්වදෝරය|Orellana පළාත]], [[පැස්ටාසා පළාත, ඉක්වදෝරය|Pastaza පළාත]] සහ [[මොරෝනා-සන්තියාගෝ පළාත, ඉක්වදෝරය|Morona-Santiago පළාත]] * උතුර: [[කොලොම්බියාව]] : [[පුටුමායෝ දෙපාර්තමේන්තුව, කොලොම්බියාව|පුටුමායෝ දෙපාර්තමේන්තුව]] * ඊසානදිග: [[කොලොම්බියාව]] : [[ඇමසෝනාස් දෙපාර්තමේන්තුව, කොලොම්බියාව|ඇමසෝනාස් දෙපාර්තමේන්තුව]] * නැගෙනහිර: [[බ්‍රසීලය]] : [[ඇමසෝනාස් ප්‍රාන්තය, බ්‍රසීලය|ඇමසෝනාස් ප්‍රාන්තය]] සහ [[අක්රේ ප්‍රාන්තය, බ්‍රසීලය|අක්කර ප්‍රාන්තය]] * දකුණ: [[උකායලි දෙපාර්තමේන්තුව, පේරු|උකායාලි]] සහ [[හුවනුකෝ දෙපාර්තමේන්තුව, පේරු|හුවානුකෝ]] ප්‍රදේශ * බටහිර: [[සැන් මාර්ටින් දෙපාර්තමේන්තුව, පේරු|සැන් මාර්ටින්]] සහ [[ඇමසෝනාස් දෙපාර්තමේන්තුව, පේරු|ඇමසෝනාස්]] ප්‍රදේශ ලොරෙටෝහි විශාල භූමි ප්‍රදේශය උස් සහ පහත් වනාන්තරවල කොටස් වලින් සමන්විත වන අතර එය බොහෝ දුරට ඝන වෘක්ෂලතාදියෙන් වැසී ඇත. මෙම භූමියේ පුළුල් ගංගා ගංවතුර තැනිතලා ඇති අතර, ඒවා වැසි ජලයෙන් වැසී ඇති අතර සාමාන්‍යයෙන් ගිම්හානයේදී වගුරු බිම් වේ. මෙම ගංවතුර ප්‍රදේශවල ''රෙස්ටින්ටා'' ලෙස හඳුන්වන උස් අංශ ඇති අතර, ඒවා සෑම විටම ජලයට ඉහළින් පවතී, විශාලතම ඉදිමීම් කාලවලදී පවා. ''කොචාස්'' සහ ''ටිපිෂ්කාස්'' ලෙස හඳුන්වන [[කලපු]] රාශියක් ඇති අතර, ඒවා බහුල තෘණ වෘක්ෂලතාදිය සහිත වගුරු බිම් වලින් වටවී ඇත. ලොරෙටෝහි භූමිය හරහා බොහෝ ගංගා ගලා යන අතර, ඒ සියල්ලම ඇමසෝනියානු ජල විද්‍යාත්මක පද්ධතියේ කොටසකි. ඒවායින් බොහොමයක් යාත්‍රා කළ හැකි ය. මෙම කලාපය හරහා ගලා යන ප්‍රධාන ගංගාව වන්නේ ලොව වැදගත්ම ගංගාවලින් එකක් වන ඇමසන් ය . එහි බොහෝ වක්‍ර සෑම විටම වෙනස් වන අතර සමහර විට දුෂ්කර ගමනකට මඟ පාදයි. ඇමසන් ගඟේ ඉවුරු අතර පළල සමහර විට විශ්මයජනක ලෙස අඩි {{cvt|4|km}} පමණ වේ. . යවාරි ගඟ පේරු සිට බ්‍රසීලය දක්වා ගලා යන අතර, පුටුමායෝ ගඟ කොලොම්බියාවේ මායිමේ කොටසක් ලෙස සේවය කරන අතර, උකායාලි සහ මාරනෝන් ගංගා පොන්ගෝ ද මැන්සරිච් හරහා ගොස් ලොරේටෝ වෙත විනිවිද යයි. [[ප්‍රවර්ගය:ස්පාඤ්ඤ-භාෂා පෙළ ඇතුළත් ලිපි]] [[ප්‍රවර්ගය:Coordinates on Wikidata]] [[ප්‍රවර්ගය:Pages using gadget WikiMiniAtlas]] 53o1ce5zlz7kjig5ttmc52qd7d4i6qp 754566 754554 2025-07-09T06:03:02Z BuddhikaW88 37808 754566 wikitext text/x-wiki [[ගොනුව:Peru - Loreto Department (locator map).svg|thumb|සිතියම]] '''ලොරේටෝ''' ({{IPA|es|loˈɾeto}} ) යනු [[පේරු]] හි උතුරු දෙසින් පිහිටි දෙපාර්තමේන්තුව සහ කලාපයයි . පේරුහි භූමි ප්‍රමාණයෙන් තුනෙන් එකක් පමණ ආවරණය වන පරිදි, ලොරේටෝ යනු ජාතියේ විශාලතම දෙපාර්තමේන්තුව වන අතර එය [[ජපානය|ජපානයට]] වඩා තරමක් කුඩාය; [[ඇමසෝන් වැසි වනාන්තරය|ඇමසන් වැසි වනාන්තරයේ]] දුරස්ථ පිහිටීම නිසා එය වඩාත් විරල ජනගහනයක් සහිත කලාපවලින් එකකි. එහි අගනුවර ඉක්විටෝස් ය. ස ඩස්ඩ්ස්ඩ් ෆ්ඩ්ස් ඩ්ස්ග් සඩ් ග්ඩ්ස් ග්සඩ්ග් සඩ් ග්ඩ්ස ග්ඩ්ස ග්ඩ්ස ග්ඩ්ස ග්ඩ්ස ග්සඩ් ග්ස්ඩ ග්ස්ඩ් ග්ස්ඩග් ස්ඩ්ග් ඩ්ස්ග් ස්ඩග් සඩ් ග්ඩ්ස ග්ස්ඩ්ග් ඩ්ස් ග් == භූගෝලය == * වයඹ: [[ඉක්වදෝරය]] : [[සුකුම්බියෝස් පළාත, ඉක්වදෝරය|Sucumbíos පළාත]], [[ඔරෙල්ලනා පළාත, ඉක්වදෝරය|Orellana පළාත]], [[පැස්ටාසා පළාත, ඉක්වදෝරය|Pastaza පළාත]] සහ [[මොරෝනා-සන්තියාගෝ පළාත, ඉක්වදෝරය|Morona-Santiago පළාත]] * උතුර: [[කොලොම්බියාව]] : [[පුටුමායෝ දෙපාර්තමේන්තුව, කොලොම්බියාව|පුටුමායෝ දෙපාර්තමේන්තුව]] * ඊසානදිග: [[කොලොම්බියාව]] : [[ඇමසෝනාස් දෙපාර්තමේන්තුව, කොලොම්බියාව|ඇමසෝනාස් දෙපාර්තමේන්තුව]] * නැගෙනහිර: [[බ්‍රසීලය]] : [[ඇමසෝනාස් ප්‍රාන්තය, බ්‍රසීලය|ඇමසෝනාස් ප්‍රාන්තය]] සහ [[අක්රේ ප්‍රාන්තය, බ්‍රසීලය|අක්කර ප්‍රාන්තය]] * දකුණ: [[උකායලි දෙපාර්තමේන්තුව, පේරු|උකායාලි]] සහ [[හුවනුකෝ දෙපාර්තමේන්තුව, පේරු|හුවානුකෝ]] ප්‍රදේශ * බටහිර: [[සැන් මාර්ටින් දෙපාර්තමේන්තුව, පේරු|සැන් මාර්ටින්]] සහ [[ඇමසෝනාස් දෙපාර්තමේන්තුව, පේරු|ඇමසෝනාස්]] ප්‍රදේශ ලොරෙටෝහි විශාල භූමි ප්‍රදේශය උස් සහ පහත් වනාන්තරවල කොටස් වලින් සමන්විත වන අතර එය බොහෝ දුරට ඝන වෘක්ෂලතාදියෙන් වැසී ඇත. මෙම භූමියේ පුළුල් ගංගා ගංවතුර තැනිතලා ඇති අතර, ඒවා වැසි ජලයෙන් වැසී ඇති අතර සාමාන්‍යයෙන් ගිම්හානයේදී වගුරු බිම් වේ. මෙම ගංවතුර ප්‍රදේශවල ''රෙස්ටින්ටා'' ලෙස හඳුන්වන උස් අංශ ඇති අතර, ඒවා සෑම විටම ජලයට ඉහළින් පවතී, විශාලතම ඉදිමීම් කාලවලදී පවා. ''කොචාස්'' සහ ''ටිපිෂ්කාස්'' ලෙස හඳුන්වන [[කලපු]] රාශියක් ඇති අතර, ඒවා බහුල තෘණ වෘක්ෂලතාදිය සහිත වගුරු බිම් වලින් වටවී ඇත. ලොරෙටෝහි භූමිය හරහා බොහෝ ගංගා ගලා යන අතර, ඒ සියල්ලම ඇමසෝනියානු ජල විද්‍යාත්මක පද්ධතියේ කොටසකි. ඒවායින් බොහොමයක් යාත්‍රා කළ හැකි ය. මෙම කලාපය හරහා ගලා යන ප්‍රධාන ගංගාව වන්නේ ලොව වැදගත්ම ගංගාවලින් එකක් වන ඇමසන් ය . එහි බොහෝ වක්‍ර සෑම විටම වෙනස් වන අතර සමහර විට දුෂ්කර ගමනකට මඟ පාදයි. ඇමසන් ගඟේ ඉවුරු අතර පළල සමහර විට විශ්මයජනක ලෙස අඩි {{cvt|4|km}} පමණ වේ. . යවාරි ගඟ පේරු සිට බ්‍රසීලය දක්වා ගලා යන අතර, පුටුමායෝ ගඟ කොලොම්බියාවේ මායිමේ කොටසක් ලෙස සේවය කරන අතර, උකායාලි සහ මාරනෝන් ගංගා පොන්ගෝ ද මැන්සරිච් හරහා ගොස් ලොරේටෝ වෙත විනිවිද යයි. [[ප්‍රවර්ගය:ස්පාඤ්ඤ-භාෂා පෙළ ඇතුළත් ලිපි]] [[ප්‍රවර්ගය:Coordinates on Wikidata]] [[ප්‍රවර්ගය:Pages using gadget WikiMiniAtlas]] 8gqz6kyxai5c56s5bdkrbp9hgoyi9ec 0 183185 754555 2025-07-09T05:53:12Z BuddhikaW88 37808 Created by translating the page "[[:en:Special:Redirect/revision/1266936000|Metropolitan Municipality of Lima]]" 754555 wikitext text/x-wiki {{Infobox government agency | name = Metropolitan Municipality of Lima | native_name = Municipalidad Metropolitana de Lima | type = [[Municipality]] | seal = Coat of arms of Lima.svg | image = Municipalidad de Lima, Peru.jpg | image_caption = [[Palacio Municipal de Lima|Headquarters]] in Lima | formed = <!-- {{Start date|YYYY|MM|DD}} OR {{Start date and age|YYYY|MM|DD}} --> | jurisdiction = [[Lima Province]] | headquarters = [[Jirón de la Unión]] 300 | coordinates = <!-- {{coord|LATITUDE|LONGITUDE|type:landmark_region:US|display=inline,title}} --> | employees = 12,000+ (2022) | chief1_name = [[Mayor of Lima]] | chief1_position = [[Rafael López Aliaga]] | website = {{URL|http://http//www.munlima.gob.pe}} }} '''ලීමා මෙට්‍රොපොලිටන් මහ නගර සභාව''' ( {{Langx|es|Municipalidad Metropolitana de Lima}} ) යනු ලීමා පළාතේ සහ ලීමා දිස්ත්‍රික්කයේ පළාත් පාලන ආයතනයයි. එය ප්‍රාදේශීය රජයේ පීඨ සහිත විශේෂ පාලන තන්ත්‍රයක් ඇති එකම පළාත් මහ නගර සභාවයි. එය ස්ථාපිත කර ඇත්තේ 2002 ''ප්‍රාදේශීය ආණ්ඩු වල කාබනික නීතිය'' ( ''{{බස|es|[[:es:Ley Orgánica de Gobiernos Regionales del Perú|Ley Orgánica de Gobiernos Regionales]]}}'' අනුව ය. ) සහ 2003 ''මහ නගර සභා කාබනික නීතිය'' ( ''{{බස|es|Ley Orgánica de Municipalidades}}'' ). ස ෆ්ඩ්සෆ් සෆ් ස ෆ්ස ෆ් සෆ් ස ෆ්සෆ් msygw547muhzwcgadpu124by1j67e0a 754559 754555 2025-07-09T05:58:10Z BuddhikaW88 37808 754559 wikitext text/x-wiki {{Infobox government agency | name = ලීමා මෙට්‍රොපොලිටන් මහ නගර සභාව | native_name = Municipalidad Metropolitana de Lima | type = මහ නගර සභාව | seal = Coat of arms of Lima.svg | image = Municipalidad de Lima, Peru.jpg | image_caption = ලීමා හි මූලස්ථානය | formed = <!-- {{Start date|YYYY|MM|DD}} OR {{Start date and age|YYYY|MM|DD}} --> | jurisdiction = ලීමා පළාත | headquarters = ජිරොන් ඩි ලා යුනියන් 300 | coordinates = <!-- {{coord|LATITUDE|LONGITUDE|type:landmark_region:US|display=inline,title}} --> | employees = 12,000+ (2022) | chief1_name = ලීමා නගරාධිපති | chief1_position = රෆායෙල් ලෝපෙස් අලියාගා | website = {{URL|http://http//www.munlima.gob.pe}} }} '''ලීමා මෙට්‍රොපොලිටන් මහ නගර සභාව''' ( {{Langx|es|Municipalidad Metropolitana de Lima}} ) යනු ලීමා පළාතේ සහ ලීමා දිස්ත්‍රික්කයේ පළාත් පාලන ආයතනයයි. එය ප්‍රාදේශීය රජයේ පීඨ සහිත විශේෂ පාලන තන්ත්‍රයක් ඇති එකම පළාත් මහ නගර සභාවයි. එය ස්ථාපිත කර ඇත්තේ 2002 ''ප්‍රාදේශීය ආණ්ඩු වල කාබනික නීතිය'' ( ''{{බස|es|[[:es:Ley Orgánica de Gobiernos Regionales del Perú|Ley Orgánica de Gobiernos Regionales]]}}'' අනුව ය. ) සහ 2003 ''මහ නගර සභා කාබනික නීතිය'' ( ''{{බස|es|Ley Orgánica de Municipalidades}}'' ). cv0xt13g8pu1i7ma78dl3qvyprzrs7m 754568 754559 2025-07-09T06:06:21Z BuddhikaW88 37808 BuddhikaW88 විසින් [[ලීමා මෙට්‍රොපොලිටන් මහ නගර සභාව]] සිට [[ලීමා මෙට්‍රොපොලිටන් මහ නගර සභාව, පේරු]] වෙත පිටුව ගෙන යන ලදී: Misspelled title 754559 wikitext text/x-wiki {{Infobox government agency | name = ලීමා මෙට්‍රොපොලිටන් මහ නගර සභාව | native_name = Municipalidad Metropolitana de Lima | type = මහ නගර සභාව | seal = Coat of arms of Lima.svg | image = Municipalidad de Lima, Peru.jpg | image_caption = ලීමා හි මූලස්ථානය | formed = <!-- {{Start date|YYYY|MM|DD}} OR {{Start date and age|YYYY|MM|DD}} --> | jurisdiction = ලීමා පළාත | headquarters = ජිරොන් ඩි ලා යුනියන් 300 | coordinates = <!-- {{coord|LATITUDE|LONGITUDE|type:landmark_region:US|display=inline,title}} --> | employees = 12,000+ (2022) | chief1_name = ලීමා නගරාධිපති | chief1_position = රෆායෙල් ලෝපෙස් අලියාගා | website = {{URL|http://http//www.munlima.gob.pe}} }} '''ලීමා මෙට්‍රොපොලිටන් මහ නගර සභාව''' ( {{Langx|es|Municipalidad Metropolitana de Lima}} ) යනු ලීමා පළාතේ සහ ලීමා දිස්ත්‍රික්කයේ පළාත් පාලන ආයතනයයි. එය ප්‍රාදේශීය රජයේ පීඨ සහිත විශේෂ පාලන තන්ත්‍රයක් ඇති එකම පළාත් මහ නගර සභාවයි. එය ස්ථාපිත කර ඇත්තේ 2002 ''ප්‍රාදේශීය ආණ්ඩු වල කාබනික නීතිය'' ( ''{{බස|es|[[:es:Ley Orgánica de Gobiernos Regionales del Perú|Ley Orgánica de Gobiernos Regionales]]}}'' අනුව ය. ) සහ 2003 ''මහ නගර සභා කාබනික නීතිය'' ( ''{{බස|es|Ley Orgánica de Municipalidades}}'' ). cv0xt13g8pu1i7ma78dl3qvyprzrs7m 0 183186 754556 2025-07-09T05:53:19Z BuddhikaW88 37808 Created by translating the page "[[:en:Special:Redirect/revision/1280492575|Regional Government of Lima]]" 754556 wikitext text/x-wiki {{Infobox government agency | name = Regional Government of Lima | native_name = Gobierno Regional de Lima | type = [[Regional Governments of Peru|Regional Government]] | seal = Coat of arms of Lima, Lima region.svg | seal_size = 50 | seal_caption = | formed = {{Start date and age|2002|11|19}}<ref>{{Cite news |title=Aprueban reformas sobre la descentralización |url=http://www.rpp.com.pe/politica/detalle.asp?Codigo=59777 |archive-url=https://web.archive.org/web/20020422082604/http://www.rpp.com.pe:80/politica/detalle.asp?Codigo=59777 |archive-date=2002-04-22 |work=[[RPP Noticias]]}}</ref> | dissolved = | superseding1 = <!-- up to |superseding6= --> | jurisdiction = [[Department of Lima]] | headquarters = [[Huacho]] | coordinates = <!-- {{coord|LATITUDE|LONGITUDE|type:landmark_region:US|display=inline,title}} --> | motto = | employees = | budget = | minister1_name = {{ill|Rosa Vásquez Cuadrado|es}} | minister1_pfo = | minister2_name = | minister2_pfo = <!-- up to |minister8_name= --> | deputyminister1_name = | deputyminister1_pfo = | deputyminister2_name = | deputyminister2_pfo = <!-- up to |deputyminister8_name= --> | chief1_name = | chief1_position = | chief2_name = | chief2_position = <!-- up to |chief9_name= --> | parent_department = | parent_agency = | child1_agency = | child2_agency = <!-- up to |child25_agency= --> | keydocument1 = <!-- up to |keydocument6= --> | website = {{URL|https://www.gob.pe/regionlima/|Government site}} | agency_type = }} '''ලීමා ප්‍රාදේශීය රජය''' ( {{Langx|es|Gobierno Regional de Lima}} ; '''ගෝර් ලීමා''' ) යනු [[ලිමා දෙපාර්තමේන්තුව, පේරු|ලීමා දෙපාර්තමේන්තුව]] නියෝජනය කරන ප්‍රාදේශීය රජයයි . එය මහජන නීතියේ නීත්‍යානුකූල අනන්‍යතාවයක් සහ තමන්ගේම වත්කම් ඇති ආයතනයක් වන අතර, එය [[පේරු]] හි මධ්‍යම වෙරළ තීරයේ (ලීමා පළාත නොමැතිව) දෙපාර්තමේන්තුවේ පළාත් නවයක පරිපාලනය භාරව සිටී. එහි අරමුණ තම ඡන්ද කොට්ඨාශයේ සමාජ, සංස්කෘතික හා ආර්ථික සංවර්ධනයයි. එය හුවාචෝ නගරයේ පිහිටා ඇත. <ref name="CMP">{{උපන්‍යාස වෙබ් |title=Consejos Regionales |url=https://www.cmp.org.pe/consejos-regionales-2/ |website=Colegio Médico del Perú}}</ref> අස්ෆ් අස්ෆ් අස්ෆ් ස ෆ්සෆ් සෆ් අස ෆ්ස ඣ්ව සෆ් සෆ් අස්ෆ් සෆ්ස ෆ්ස ෆ්ස එය කලාපීය ආණ්ඩුකාරවරයා සහ කලාපීය කවුන්සිලයෙන් සමන්විත වේ. <ref name="CMP">{{උපන්‍යාස වෙබ් |title=Consejos Regionales |url=https://www.cmp.org.pe/consejos-regionales-2/ |website=Colegio Médico del Perú}}<cite class="citation web cs1" data-ve-ignore="true">[https://www.cmp.org.pe/consejos-regionales-2/ "Consejos Regionales"]. </cite></ref> sllrq4na7uf7bcp6t2fllzcvyui3x63 754558 754556 2025-07-09T05:56:23Z BuddhikaW88 37808 754558 wikitext text/x-wiki {{Infobox government agency | name = ලීමා ප්‍රාදේශීය රජය | native_name = Gobierno Regional de Lima | type = ප්‍රාදේශීය රජය | seal = Coat of arms of Lima, Lima region.svg | seal_size = 50 | seal_caption = | formed = {{Start date and age|2002|11|19}}<ref>{{Cite news |title=Aprueban reformas sobre la descentralización |url=http://www.rpp.com.pe/politica/detalle.asp?Codigo=59777 |archive-url=https://web.archive.org/web/20020422082604/http://www.rpp.com.pe:80/politica/detalle.asp?Codigo=59777 |archive-date=2002-04-22 |work=[[RPP Noticias]]}}</ref> | dissolved = | superseding1 = <!-- up to |superseding6= --> | jurisdiction = ලීමා දෙපාර්තමේන්තුව | headquarters = හුවාචෝ | coordinates = <!-- {{coord|LATITUDE|LONGITUDE|type:landmark_region:US|display=inline,title}} --> | motto = | employees = | budget = | minister1_name = {{ill|Rosa Vásquez Cuadrado|es}} | minister1_pfo = | minister2_name = | minister2_pfo = <!-- up to |minister8_name= --> | deputyminister1_name = | deputyminister1_pfo = | deputyminister2_name = | deputyminister2_pfo = <!-- up to |deputyminister8_name= --> | chief1_name = | chief1_position = | chief2_name = | chief2_position = <!-- up to |chief9_name= --> | parent_department = | parent_agency = | child1_agency = | child2_agency = <!-- up to |child25_agency= --> | keydocument1 = <!-- up to |keydocument6= --> | website = {{URL|https://www.gob.pe/regionlima/|Government site}} | agency_type = }} '''ලීමා ප්‍රාදේශීය රජය''' ( {{Langx|es|Gobierno Regional de Lima}} ; '''ගෝර් ලීමා''' ) යනු [[ලිමා දෙපාර්තමේන්තුව, පේරු|ලීමා දෙපාර්තමේන්තුව]] නියෝජනය කරන ප්‍රාදේශීය රජයයි . එය මහජන නීතියේ නීත්‍යානුකූල අනන්‍යතාවයක් සහ තමන්ගේම වත්කම් ඇති ආයතනයක් වන අතර, එය [[පේරු]] හි මධ්‍යම වෙරළ තීරයේ (ලීමා පළාත නොමැතිව) දෙපාර්තමේන්තුවේ පළාත් නවයක පරිපාලනය භාරව සිටී. එහි අරමුණ තම ඡන්ද කොට්ඨාශයේ සමාජ, සංස්කෘතික හා ආර්ථික සංවර්ධනයයි. එය හුවාචෝ නගරයේ පිහිටා ඇත. <ref name="CMP">{{උපන්‍යාස වෙබ් |title=Consejos Regionales |url=https://www.cmp.org.pe/consejos-regionales-2/ |website=Colegio Médico del Perú}}</ref> එය කලාපීය ආණ්ඩුකාරවරයා සහ කලාපීය කවුන්සිලයෙන් සමන්විත වේ. <ref name="CMP">{{උපන්‍යාස වෙබ් |title=Consejos Regionales |url=https://www.cmp.org.pe/consejos-regionales-2/ |website=Colegio Médico del Perú}}<cite class="citation web cs1" data-ve-ignore="true">[https://www.cmp.org.pe/consejos-regionales-2/ "Consejos Regionales"]. </cite></ref> == යොමු කිරීම් == be4bx19e4049xw01cxqc6r3szkbek8i 0 183187 754557 2025-07-09T05:54:00Z BuddhikaW88 37808 Created by translating the page "[[:en:Special:Redirect/revision/1295764422|Callao]]" 754557 wikitext text/x-wiki '''කැලාඕ''' ({{IPA|es|kaˈʎao}} ) යනු ලීමා අගනගර ප්‍රදේශයේ [[ශාන්තිකර සාගරය|පැසිෆික් සාගරයේ]] පේරු වෙරළබඩ නගරයක් සහ කලාපයකි . කැලාඕ යනු පේරු හි ප්‍රධාන වරාය වන අතර එහි ප්‍රධාන ගුවන් තොටුපළ වන ජෝර්ජ් චාවේස් ජාත්‍යන්තර ගුවන් තොටුපළ පිහිටා ඇත. කැලාඕ මහ නගර සභාව මුළු '''කැලාඕ කලාපයෙන්ම''' සමන්විත වන අතර එය '''කැලාඕ පළාත''' සමඟ ද සමපාත වේ. 1537 දී [[ස්පාඤ්ඤ ජාතිකයෝ|ස්පාඤ්ඤ ජාතිකයන්]] විසින් ආරම්භ කරන ලද මෙම නගරය, යටත් විජිත යුගයේ වැදගත් ස්පාඤ්ඤ නගරවලින් එකක් වූ බැවින්, ලතින් ඇමරිකාවේ සහ පැසිෆික් කලාපයේ ප්‍රධාන වරායන්ගෙන් එකක් ලෙස දිගු නාවික ඉතිහාසයක් ඇත. මධ්‍යම කැලාඕ {{cvt|15|km|mi}} විතර ලීමා ඓතිහාසික මධ්‍යස්ථානයට බටහිරින්. ඩ්ෆ් ෆ්ඩ්ස් ග්ෆ්ඩ්ස් ග්ෆ්ඩ්ස් ග්ඩ්ස්ෆ්ග් ඩ්ස්ෆ් ග්ෆ්ඩ්ස් ග්ෆ්ඩ්ස් ග්ෆ්ඩ්ස් ග්ෆ්ඩ්ස්ග් ෆ්ඩ්ස්ග් ඩ්ස්ෆ්ග් ෆ්ඩ්ස් ග්ෆ්ඩ්ස් ග්ඩ්ස්ෆ් ග්ඩ්ස්ෆ්ග් ඩ්ස්ෆ්ග් ග්ඩ්ස්ෆ් ග්ෆ්ඩ්ස් ග්ඩ්ස් ඩ්ග් ඩ්ෆ්ග් ෆ්ඩ්ස්ග් ෆ්ඩ්ස් ග්ෆ්ඩ්ස් ග්ෆ්ඩ්ස් ග්ෆ්ඩ්ස් ග්ෆ්ඩ්ස් ග්ෆ්ඩ්ස් ග්ෆ්ඩ්ස් ග්ඩ් == ඉතිහාසය == [[ගොනුව:Plano_del_El_Callao_en_1744_-_AHG.jpg|වම|thumb| කැලාඕ වරාය (1744)]] [[ගොනුව:Situationsplan_von_Lima.jpg|වම|thumb| ඓතිහාසික සිතියම (1888)]] ලීමා (1535) ට වසර දෙකකට පසුව, 1537 දී ස්පාඤ්ඤ යටත් විජිතවාදීන් විසින් එල් කැලාඕ ආරම්භ කරන ලදී. එහි නමේ ආරම්භය නොදනී; ඇමරින්ඩියන් (විශේෂයෙන් යුන්ගා, හෝ වෙරළබඩ පේරු) සහ ස්පාඤ්ඤ මූලාශ්‍ර දෙකම ගෞරවයට පාත්‍ර වේ, නමුත් එය 1550 සිට එම නමින් හැඳින්වූ බව නිසැකය. අනෙකුත් මූලාශ්‍ර මගින් පෘතුගීසි වචනයක් වන ''කැල්හවු'' [ගල් කැට] සමඟ ඇති සමානකම පෙන්වා දෙන අතර, ඒ හා සමාන ශබ්දයක් ඇත. ඉක්මනින්ම එය [[ශාන්තිකර සාගරය|පැසිෆික් සාගරයේ]] ස්පාඤ්ඤ වාණිජ්‍යය සඳහා ප්‍රධාන වරාය බවට පත්විය. උපරාජ පදවියේ උච්චතම අවස්ථාව වන විට, පේරු, [[බොලිවියාව]] සහ ආර්ජන්ටිනාව යන රටවල නිෂ්පාදනය කරන ලද සියලුම භාණ්ඩ පාහේ කොටළුවන් මගින් ඇන්ඩීස් හරහා කැලාඕ වෙත ගෙන යන ලද අතර, [[පැනමාව|පැනමාවට]] නැව්ගත කර, ගොඩබිමෙන් ගෙන ගොස්, පසුව [[කියුබාව]] හරහා ස්පාඤ්ඤයට ප්‍රවාහනය කරන ලදී. කැලාඕ වරාය, මෙක්සිකෝවේ ඇකපුල්කෝ සහ [[පිලිපීනය|පිලිපීනයේ]] මැනිලා හරහා ලතින් ඇමරිකාව සහ ආසියාව සම්බන්ධ කරන මැනිලා ගැලියන් මාර්ගයේ නෝඩයක් ද විය. <ref>[https://www.academia.edu/44625493/Connecting_China_with_the_Pacific_World Connecting China with the Pacific World By Angela Schottenhammer] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20210527045556/https://www.academia.edu/44625493/Connecting_China_with_the_Pacific_World|date=27 May 2021}}(2019)(Page 144-145)</ref> එහි ප්‍රතිඵලයක් ලෙස, 1579 දී [[ෆ්‍රැන්සිස් ‍ඩ්රේක්|ෆ්‍රැන්සිස් ඩ්‍රේක්]] විසින් සිදු කරන ලද ප්‍රහාරය සහ 1624 දී ජැක් එල් හර්මයිට් විසින් ස්ථාපිත කරන ලද අවහිර කිරීම වැනි මුහුදු කොල්ලකරුවන්ගේ සහ කෝර්සෙයාර් ප්‍රහාර සඳහා කැලාඕ ස්ථිර ඉලක්කයක් බවට පත්විය. 1824 දෙසැම්බර් 9 වන දින පේරු සහ දකුණු ඇමරිකාවේ නිදහස මුද්‍රා තැබූ අයකුචෝ සටනෙන් පසුව, ස්පාඤ්ඤය කැලාඕහි දෙවන වටලෑම වැනි එහි පැරණි යටත් විජිත රඳවා ගැනීමට නිෂ්ඵල උත්සාහයන් ගත්තේය. 1836 අගෝස්තු 20 වන දින, පේරු-බොලිවියානු කන්ෆෙඩරේෂන් සමයේදී, ජනාධිපති Andrés de Santa Cruz විසින් එහි අභ්‍යන්තර කටයුතු සම්බන්ධයෙන් දේශපාලන ස්වාධිපත්‍යයක් ඇති '''Callao Littoral පළාත''' ( ''Provincia Litoral del Callao'' ) නිර්මාණය කිරීමට නියෝග කළේය. ජනාධිපති රාමන් කැස්ටිල්ලාගේ රජය සමයේදී, 1857 අප්‍රේල් 22 වන දින කැලාඕ ව්‍යවස්ථාපිත පළාත ( ''ප්‍රොවින්ෂියා කොන්ස්ටියුෂනල්'' ) ලෙස නම් කරන ලදී; ඊට පෙර, කැලාඕ ලිටෝරල් පළාත ලෙස හැඳින්විණි. අනෙකුත් සියලුම පේරු පළාත්වලට නීතියෙන් නම් ලබා දී තිබූ අතර, කැලාඕට එය ව්‍යවස්ථාමය නියෝගයෙන් ලබා දී තිබුණි. කැලාඕ කිසි විටෙකත් [[ලිමා දෙපාර්තමේන්තුව, පේරු|ලීමා දෙපාර්තමේන්තුවේ]] හෝ වෙනත් කිසිදු දෙපාර්තමේන්තුවක කොටසක් නොවීය. පළාතේ පළමු නගරාධිපති වූයේ කර්නල් මැනුවෙල් සිප්‍රියානෝ දුලන්ටෝ ය. 1921 දී, පොදු වැඩ කාර්යාංශය, කැලාඕ සහ ලීමා අතර පොදු කරත්ත මාර්ගයක් ගල් අඟුරු දැමීම, පරිපාලනය කිරීම සහ විවෘත කිරීම සඳහා MIT ඉංජිනේරු ජෝන් ටින්කර් ග්ලිඩන්ට සහනයක් ලබා දුන් අතර, එමඟින් ලීමා අගනගර ප්‍රදේශයක් තවදුරටත් ඒකාබද්ධ විය. 1949 වන විට, කැලාඕ නගරය ලොව විශාලතම කොකා ආශ්‍රිත නිෂ්පාදන සහ කොකේන් ප්‍රවාහන මධ්‍යස්ථානයක් ලෙස ප්‍රසිද්ධ විය. [[ප්‍රවර්ගය:Coordinates on Wikidata]] [[ප්‍රවර්ගය:Pages using gadget WikiMiniAtlas]] sd7del4gcizbu9tjodmawhm9mveroh3 754560 754557 2025-07-09T05:58:51Z BuddhikaW88 37808 754560 wikitext text/x-wiki '''කැලාඕ''' ({{IPA|es|kaˈʎao}} ) යනු ලීමා අගනගර ප්‍රදේශයේ [[ශාන්තිකර සාගරය|පැසිෆික් සාගරයේ]] පේරු වෙරළබඩ නගරයක් සහ කලාපයකි . කැලාඕ යනු පේරු හි ප්‍රධාන වරාය වන අතර එහි ප්‍රධාන ගුවන් තොටුපළ වන ජෝර්ජ් චාවේස් ජාත්‍යන්තර ගුවන් තොටුපළ පිහිටා ඇත. කැලාඕ මහ නගර සභාව මුළු '''කැලාඕ කලාපයෙන්ම''' සමන්විත වන අතර එය '''කැලාඕ පළාත''' සමඟ ද සමපාත වේ. 1537 දී [[ස්පාඤ්ඤ ජාතිකයෝ|ස්පාඤ්ඤ ජාතිකයන්]] විසින් ආරම්භ කරන ලද මෙම නගරය, යටත් විජිත යුගයේ වැදගත් ස්පාඤ්ඤ නගරවලින් එකක් වූ බැවින්, ලතින් ඇමරිකාවේ සහ පැසිෆික් කලාපයේ ප්‍රධාන වරායන්ගෙන් එකක් ලෙස දිගු නාවික ඉතිහාසයක් ඇත. == ඉතිහාසය == [[ගොනුව:Plano_del_El_Callao_en_1744_-_AHG.jpg|වම|thumb| කැලාඕ වරාය (1744)]] [[ගොනුව:Situationsplan_von_Lima.jpg|වම|thumb| ඓතිහාසික සිතියම (1888)]] ලීමා (1535) ට වසර දෙකකට පසුව, 1537 දී ස්පාඤ්ඤ යටත් විජිතවාදීන් විසින් එල් කැලාඕ ආරම්භ කරන ලදී. එහි නමේ ආරම්භය නොදනී; ඇමරින්ඩියන් (විශේෂයෙන් යුන්ගා, හෝ වෙරළබඩ පේරු) සහ ස්පාඤ්ඤ මූලාශ්‍ර දෙකම ගෞරවයට පාත්‍ර වේ, නමුත් එය 1550 සිට එම නමින් හැඳින්වූ බව නිසැකය. අනෙකුත් මූලාශ්‍ර මගින් පෘතුගීසි වචනයක් වන ''කැල්හවු'' [ගල් කැට] සමඟ ඇති සමානකම පෙන්වා දෙන අතර, ඒ හා සමාන ශබ්දයක් ඇත. ඉක්මනින්ම එය [[ශාන්තිකර සාගරය|පැසිෆික් සාගරයේ]] ස්පාඤ්ඤ වාණිජ්‍යය සඳහා ප්‍රධාන වරාය බවට පත්විය. උපරාජ පදවියේ උච්චතම අවස්ථාව වන විට, පේරු, [[බොලිවියාව]] සහ ආර්ජන්ටිනාව යන රටවල නිෂ්පාදනය කරන ලද සියලුම භාණ්ඩ පාහේ කොටළුවන් මගින් ඇන්ඩීස් හරහා කැලාඕ වෙත ගෙන යන ලද අතර, [[පැනමාව|පැනමාවට]] නැව්ගත කර, ගොඩබිමෙන් ගෙන ගොස්, පසුව [[කියුබාව]] හරහා ස්පාඤ්ඤයට ප්‍රවාහනය කරන ලදී. කැලාඕ වරාය, මෙක්සිකෝවේ ඇකපුල්කෝ සහ [[පිලිපීනය|පිලිපීනයේ]] මැනිලා හරහා ලතින් ඇමරිකාව සහ ආසියාව සම්බන්ධ කරන මැනිලා ගැලියන් මාර්ගයේ නෝඩයක් ද විය. <ref>[https://www.academia.edu/44625493/Connecting_China_with_the_Pacific_World Connecting China with the Pacific World By Angela Schottenhammer] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20210527045556/https://www.academia.edu/44625493/Connecting_China_with_the_Pacific_World|date=27 May 2021}}(2019)(Page 144-145)</ref> එහි ප්‍රතිඵලයක් ලෙස, 1579 දී [[ෆ්‍රැන්සිස් ‍ඩ්රේක්|ෆ්‍රැන්සිස් ඩ්‍රේක්]] විසින් සිදු කරන ලද ප්‍රහාරය සහ 1624 දී ජැක් එල් හර්මයිට් විසින් ස්ථාපිත කරන ලද අවහිර කිරීම වැනි මුහුදු කොල්ලකරුවන්ගේ සහ කෝර්සෙයාර් ප්‍රහාර සඳහා කැලාඕ ස්ථිර ඉලක්කයක් බවට පත්විය. 1824 දෙසැම්බර් 9 වන දින පේරු සහ දකුණු ඇමරිකාවේ නිදහස මුද්‍රා තැබූ අයකුචෝ සටනෙන් පසුව, ස්පාඤ්ඤය කැලාඕහි දෙවන වටලෑම වැනි එහි පැරණි යටත් විජිත රඳවා ගැනීමට නිෂ්ඵල උත්සාහයන් ගත්තේය. 1836 අගෝස්තු 20 වන දින, පේරු-බොලිවියානු කන්ෆෙඩරේෂන් සමයේදී, ජනාධිපති Andrés de Santa Cruz විසින් එහි අභ්‍යන්තර කටයුතු සම්බන්ධයෙන් දේශපාලන ස්වාධිපත්‍යයක් ඇති '''Callao Littoral පළාත''' ( ''Provincia Litoral del Callao'' ) නිර්මාණය කිරීමට නියෝග කළේය. ජනාධිපති රාමන් කැස්ටිල්ලාගේ රජය සමයේදී, 1857 අප්‍රේල් 22 වන දින කැලාඕ ව්‍යවස්ථාපිත පළාත ( ''ප්‍රොවින්ෂියා කොන්ස්ටියුෂනල්'' ) ලෙස නම් කරන ලදී; ඊට පෙර, කැලාඕ ලිටෝරල් පළාත ලෙස හැඳින්විණි. අනෙකුත් සියලුම පේරු පළාත්වලට නීතියෙන් නම් ලබා දී තිබූ අතර, කැලාඕට එය ව්‍යවස්ථාමය නියෝගයෙන් ලබා දී තිබුණි. කැලාඕ කිසි විටෙකත් [[ලිමා දෙපාර්තමේන්තුව, පේරු|ලීමා දෙපාර්තමේන්තුවේ]] හෝ වෙනත් කිසිදු දෙපාර්තමේන්තුවක කොටසක් නොවීය. පළාතේ පළමු නගරාධිපති වූයේ කර්නල් මැනුවෙල් සිප්‍රියානෝ දුලන්ටෝ ය. 1921 දී, පොදු වැඩ කාර්යාංශය, කැලාඕ සහ ලීමා අතර පොදු කරත්ත මාර්ගයක් ගල් අඟුරු දැමීම, පරිපාලනය කිරීම සහ විවෘත කිරීම සඳහා MIT ඉංජිනේරු ජෝන් ටින්කර් ග්ලිඩන්ට සහනයක් ලබා දුන් අතර, එමඟින් ලීමා අගනගර ප්‍රදේශයක් තවදුරටත් ඒකාබද්ධ විය. 1949 වන විට, කැලාඕ නගරය ලොව විශාලතම කොකා ආශ්‍රිත නිෂ්පාදන සහ කොකේන් ප්‍රවාහන මධ්‍යස්ථානයක් ලෙස ප්‍රසිද්ධ විය. [[ප්‍රවර්ගය:Coordinates on Wikidata]] [[ප්‍රවර්ගය:Pages using gadget WikiMiniAtlas]] pfb1s0vtj6q8kzesz3u24npejs9r7wa 754561 754560 2025-07-09T05:59:01Z BuddhikaW88 37808 BuddhikaW88 විසින් [[කල්ලාඕ, පේරු]] සිට [[කැලාඕ, පේරු]] වෙත පිටුව ගෙන යන ලදී: Misspelled title 754560 wikitext text/x-wiki '''කැලාඕ''' ({{IPA|es|kaˈʎao}} ) යනු ලීමා අගනගර ප්‍රදේශයේ [[ශාන්තිකර සාගරය|පැසිෆික් සාගරයේ]] පේරු වෙරළබඩ නගරයක් සහ කලාපයකි . කැලාඕ යනු පේරු හි ප්‍රධාන වරාය වන අතර එහි ප්‍රධාන ගුවන් තොටුපළ වන ජෝර්ජ් චාවේස් ජාත්‍යන්තර ගුවන් තොටුපළ පිහිටා ඇත. කැලාඕ මහ නගර සභාව මුළු '''කැලාඕ කලාපයෙන්ම''' සමන්විත වන අතර එය '''කැලාඕ පළාත''' සමඟ ද සමපාත වේ. 1537 දී [[ස්පාඤ්ඤ ජාතිකයෝ|ස්පාඤ්ඤ ජාතිකයන්]] විසින් ආරම්භ කරන ලද මෙම නගරය, යටත් විජිත යුගයේ වැදගත් ස්පාඤ්ඤ නගරවලින් එකක් වූ බැවින්, ලතින් ඇමරිකාවේ සහ පැසිෆික් කලාපයේ ප්‍රධාන වරායන්ගෙන් එකක් ලෙස දිගු නාවික ඉතිහාසයක් ඇත. == ඉතිහාසය == [[ගොනුව:Plano_del_El_Callao_en_1744_-_AHG.jpg|වම|thumb| කැලාඕ වරාය (1744)]] [[ගොනුව:Situationsplan_von_Lima.jpg|වම|thumb| ඓතිහාසික සිතියම (1888)]] ලීමා (1535) ට වසර දෙකකට පසුව, 1537 දී ස්පාඤ්ඤ යටත් විජිතවාදීන් විසින් එල් කැලාඕ ආරම්භ කරන ලදී. එහි නමේ ආරම්භය නොදනී; ඇමරින්ඩියන් (විශේෂයෙන් යුන්ගා, හෝ වෙරළබඩ පේරු) සහ ස්පාඤ්ඤ මූලාශ්‍ර දෙකම ගෞරවයට පාත්‍ර වේ, නමුත් එය 1550 සිට එම නමින් හැඳින්වූ බව නිසැකය. අනෙකුත් මූලාශ්‍ර මගින් පෘතුගීසි වචනයක් වන ''කැල්හවු'' [ගල් කැට] සමඟ ඇති සමානකම පෙන්වා දෙන අතර, ඒ හා සමාන ශබ්දයක් ඇත. ඉක්මනින්ම එය [[ශාන්තිකර සාගරය|පැසිෆික් සාගරයේ]] ස්පාඤ්ඤ වාණිජ්‍යය සඳහා ප්‍රධාන වරාය බවට පත්විය. උපරාජ පදවියේ උච්චතම අවස්ථාව වන විට, පේරු, [[බොලිවියාව]] සහ ආර්ජන්ටිනාව යන රටවල නිෂ්පාදනය කරන ලද සියලුම භාණ්ඩ පාහේ කොටළුවන් මගින් ඇන්ඩීස් හරහා කැලාඕ වෙත ගෙන යන ලද අතර, [[පැනමාව|පැනමාවට]] නැව්ගත කර, ගොඩබිමෙන් ගෙන ගොස්, පසුව [[කියුබාව]] හරහා ස්පාඤ්ඤයට ප්‍රවාහනය කරන ලදී. කැලාඕ වරාය, මෙක්සිකෝවේ ඇකපුල්කෝ සහ [[පිලිපීනය|පිලිපීනයේ]] මැනිලා හරහා ලතින් ඇමරිකාව සහ ආසියාව සම්බන්ධ කරන මැනිලා ගැලියන් මාර්ගයේ නෝඩයක් ද විය. <ref>[https://www.academia.edu/44625493/Connecting_China_with_the_Pacific_World Connecting China with the Pacific World By Angela Schottenhammer] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20210527045556/https://www.academia.edu/44625493/Connecting_China_with_the_Pacific_World|date=27 May 2021}}(2019)(Page 144-145)</ref> එහි ප්‍රතිඵලයක් ලෙස, 1579 දී [[ෆ්‍රැන්සිස් ‍ඩ්රේක්|ෆ්‍රැන්සිස් ඩ්‍රේක්]] විසින් සිදු කරන ලද ප්‍රහාරය සහ 1624 දී ජැක් එල් හර්මයිට් විසින් ස්ථාපිත කරන ලද අවහිර කිරීම වැනි මුහුදු කොල්ලකරුවන්ගේ සහ කෝර්සෙයාර් ප්‍රහාර සඳහා කැලාඕ ස්ථිර ඉලක්කයක් බවට පත්විය. 1824 දෙසැම්බර් 9 වන දින පේරු සහ දකුණු ඇමරිකාවේ නිදහස මුද්‍රා තැබූ අයකුචෝ සටනෙන් පසුව, ස්පාඤ්ඤය කැලාඕහි දෙවන වටලෑම වැනි එහි පැරණි යටත් විජිත රඳවා ගැනීමට නිෂ්ඵල උත්සාහයන් ගත්තේය. 1836 අගෝස්තු 20 වන දින, පේරු-බොලිවියානු කන්ෆෙඩරේෂන් සමයේදී, ජනාධිපති Andrés de Santa Cruz විසින් එහි අභ්‍යන්තර කටයුතු සම්බන්ධයෙන් දේශපාලන ස්වාධිපත්‍යයක් ඇති '''Callao Littoral පළාත''' ( ''Provincia Litoral del Callao'' ) නිර්මාණය කිරීමට නියෝග කළේය. ජනාධිපති රාමන් කැස්ටිල්ලාගේ රජය සමයේදී, 1857 අප්‍රේල් 22 වන දින කැලාඕ ව්‍යවස්ථාපිත පළාත ( ''ප්‍රොවින්ෂියා කොන්ස්ටියුෂනල්'' ) ලෙස නම් කරන ලදී; ඊට පෙර, කැලාඕ ලිටෝරල් පළාත ලෙස හැඳින්විණි. අනෙකුත් සියලුම පේරු පළාත්වලට නීතියෙන් නම් ලබා දී තිබූ අතර, කැලාඕට එය ව්‍යවස්ථාමය නියෝගයෙන් ලබා දී තිබුණි. කැලාඕ කිසි විටෙකත් [[ලිමා දෙපාර්තමේන්තුව, පේරු|ලීමා දෙපාර්තමේන්තුවේ]] හෝ වෙනත් කිසිදු දෙපාර්තමේන්තුවක කොටසක් නොවීය. පළාතේ පළමු නගරාධිපති වූයේ කර්නල් මැනුවෙල් සිප්‍රියානෝ දුලන්ටෝ ය. 1921 දී, පොදු වැඩ කාර්යාංශය, කැලාඕ සහ ලීමා අතර පොදු කරත්ත මාර්ගයක් ගල් අඟුරු දැමීම, පරිපාලනය කිරීම සහ විවෘත කිරීම සඳහා MIT ඉංජිනේරු ජෝන් ටින්කර් ග්ලිඩන්ට සහනයක් ලබා දුන් අතර, එමඟින් ලීමා අගනගර ප්‍රදේශයක් තවදුරටත් ඒකාබද්ධ විය. 1949 වන විට, කැලාඕ නගරය ලොව විශාලතම කොකා ආශ්‍රිත නිෂ්පාදන සහ කොකේන් ප්‍රවාහන මධ්‍යස්ථානයක් ලෙස ප්‍රසිද්ධ විය. [[ප්‍රවර්ගය:Coordinates on Wikidata]] [[ප්‍රවර්ගය:Pages using gadget WikiMiniAtlas]] pfb1s0vtj6q8kzesz3u24npejs9r7wa 754563 754561 2025-07-09T05:59:54Z BuddhikaW88 37808 /* ඉතිහාසය */ 754563 wikitext text/x-wiki '''කැලාඕ''' ({{IPA|es|kaˈʎao}} ) යනු ලීමා අගනගර ප්‍රදේශයේ [[ශාන්තිකර සාගරය|පැසිෆික් සාගරයේ]] පේරු වෙරළබඩ නගරයක් සහ කලාපයකි . කැලාඕ යනු පේරු හි ප්‍රධාන වරාය වන අතර එහි ප්‍රධාන ගුවන් තොටුපළ වන ජෝර්ජ් චාවේස් ජාත්‍යන්තර ගුවන් තොටුපළ පිහිටා ඇත. කැලාඕ මහ නගර සභාව මුළු '''කැලාඕ කලාපයෙන්ම''' සමන්විත වන අතර එය '''කැලාඕ පළාත''' සමඟ ද සමපාත වේ. 1537 දී [[ස්පාඤ්ඤ ජාතිකයෝ|ස්පාඤ්ඤ ජාතිකයන්]] විසින් ආරම්භ කරන ලද මෙම නගරය, යටත් විජිත යුගයේ වැදගත් ස්පාඤ්ඤ නගරවලින් එකක් වූ බැවින්, ලතින් ඇමරිකාවේ සහ පැසිෆික් කලාපයේ ප්‍රධාන වරායන්ගෙන් එකක් ලෙස දිගු නාවික ඉතිහාසයක් ඇත. == ඉතිහාසය == [[ගොනුව:Plano_del_El_Callao_en_1744_-_AHG.jpg|වම|thumb| කැලාඕ වරාය (1744)]] [[ගොනුව:Situationsplan_von_Lima.jpg|වම|thumb| ඓතිහාසික සිතියම (1888)]] ලීමා (1535) ට වසර දෙකකට පසුව, 1537 දී ස්පාඤ්ඤ යටත් විජිතවාදීන් විසින් එල් කැලාඕ ආරම්භ කරන ලදී. එහි නමේ ආරම්භය නොදනී; ඇමරින්ඩියන් (විශේෂයෙන් යුන්ගා, හෝ වෙරළබඩ පේරු) සහ ස්පාඤ්ඤ මූලාශ්‍ර දෙකම ගෞරවයට පාත්‍ර වේ, නමුත් එය 1550 සිට එම නමින් හැඳින්වූ බව නිසැකය. අනෙකුත් මූලාශ්‍ර මගින් පෘතුගීසි වචනයක් වන ''කැල්හවු'' [ගල් කැට] සමඟ ඇති සමානකම පෙන්වා දෙන අතර, ඒ හා සමාන ශබ්දයක් ඇත. ඉක්මනින්ම එය [[ශාන්තිකර සාගරය|පැසිෆික් සාගරයේ]] ස්පාඤ්ඤ වාණිජ්‍යය සඳහා ප්‍රධාන වරාය බවට පත්විය. උපරාජ පදවියේ උච්චතම අවස්ථාව වන විට, පේරු, [[බොලිවියාව]] සහ ආර්ජන්ටිනාව යන රටවල නිෂ්පාදනය කරන ලද සියලුම භාණ්ඩ පාහේ කොටළුවන් මගින් ඇන්ඩීස් හරහා කැලාඕ වෙත ගෙන යන ලද අතර, [[පැනමාව|පැනමාවට]] නැව්ගත කර, ගොඩබිමෙන් ගෙන ගොස්, පසුව [[කියුබාව]] හරහා ස්පාඤ්ඤයට ප්‍රවාහනය කරන ලදී. කැලාඕ වරාය, මෙක්සිකෝවේ ඇකපුල්කෝ සහ [[පිලිපීනය|පිලිපීනයේ]] මැනිලා හරහා ලතින් ඇමරිකාව සහ ආසියාව සම්බන්ධ කරන මැනිලා ගැලියන් මාර්ගයේ නෝඩයක් ද විය. <ref>[https://www.academia.edu/44625493/Connecting_China_with_the_Pacific_World Connecting China with the Pacific World By Angela Schottenhammer] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20210527045556/https://www.academia.edu/44625493/Connecting_China_with_the_Pacific_World|date=27 May 2021}}(2019)(Page 144-145)</ref> එහි ප්‍රතිඵලයක් ලෙස, 1579 දී [[ෆ්‍රැන්සිස් ‍ඩ්රේක්|ෆ්‍රැන්සිස් ඩ්‍රේක්]] විසින් සිදු කරන ලද ප්‍රහාරය සහ 1624 දී ජැක් එල් හර්මයිට් විසින් ස්ථාපිත කරන ලද අවහිර කිරීම වැනි මුහුදු කොල්ලකරුවන්ගේ සහ කෝර්සෙයාර් ප්‍රහාර සඳහා කැලාඕ ස්ථිර ඉලක්කයක් බවට පත්විය. 1824 දෙසැම්බර් 9 වන දින පේරු සහ දකුණු ඇමරිකාවේ නිදහස මුද්‍රා තැබූ අයකුචෝ සටනෙන් පසුව, ස්පාඤ්ඤය කැලාඕහි දෙවන වටලෑම වැනි එහි පැරණි යටත් විජිත රඳවා ගැනීමට නිෂ්ඵල උත්සාහයන් ගත්තේය. 1836 අගෝස්තු 20 වන දින, පේරු-බොලිවියානු කන්ෆෙඩරේෂන් සමයේදී, ජනාධිපති ඇන්ඩ්‍රෙස් ඩි සැන්ටා කෲස් විසින් එහි අභ්‍යන්තර කටයුතු සම්බන්ධයෙන් දේශපාලන ස්වාධිපත්‍යයක් ඇති '''කැලාඕ ලිටෝරල් පළාත''' ( ''Provincia Litoral del Callao'' ) නිර්මාණය කිරීමට නියෝග කළේය. ජනාධිපති රාමන් කැස්ටිල්ලාගේ රජය සමයේදී, 1857 අප්‍රේල් 22 වන දින කැලාඕ ව්‍යවස්ථාපිත පළාත ( ''ප්‍රොවින්ෂියා කොන්ස්ටියුෂනල්'' ) ලෙස නම් කරන ලදී; ඊට පෙර, කැලාඕ ලිටෝරල් පළාත ලෙස හැඳින්විණි. අනෙකුත් සියලුම පේරු පළාත්වලට නීතියෙන් නම් ලබා දී තිබූ අතර, කැලාඕට එය ව්‍යවස්ථාමය නියෝගයෙන් ලබා දී තිබුණි. කැලාඕ කිසි විටෙකත් [[ලිමා දෙපාර්තමේන්තුව, පේරු|ලීමා දෙපාර්තමේන්තුවේ]] හෝ වෙනත් කිසිදු දෙපාර්තමේන්තුවක කොටසක් නොවීය. පළාතේ පළමු නගරාධිපති වූයේ කර්නල් මැනුවෙල් සිප්‍රියානෝ දුලන්ටෝ ය. 1921 දී, පොදු වැඩ කාර්යාංශය, කැලාඕ සහ ලීමා අතර පොදු කරත්ත මාර්ගයක් ගල් අඟුරු දැමීම, පරිපාලනය කිරීම සහ විවෘත කිරීම සඳහා MIT ඉංජිනේරු ජෝන් ටින්කර් ග්ලිඩන්ට සහනයක් ලබා දුන් අතර, එමඟින් ලීමා අගනගර ප්‍රදේශයක් තවදුරටත් ඒකාබද්ධ විය. 1949 වන විට, කැලාඕ නගරය ලොව විශාලතම කොකා ආශ්‍රිත නිෂ්පාදන සහ කොකේන් ප්‍රවාහන මධ්‍යස්ථානයක් ලෙස ප්‍රසිද්ධ විය. == යොමු කිරීම් == [[ප්‍රවර්ගය:Coordinates on Wikidata]] [[ප්‍රවර්ගය:Pages using gadget WikiMiniAtlas]] 4dys7n1o0524kmiilumov9sus0nbceb 754564 754563 2025-07-09T06:01:58Z BuddhikaW88 37808 754564 wikitext text/x-wiki {{Infobox settlement | name = කැලාඕ ව්‍යවස්ථාපිත පළාත | pushpin_map = Peru | pushpin_mapsize = | coordinates = {{Coord|12|03|08|S|77|08|21|W|type:city_region:PE-CAL|display=inline,title}} }}'''කැලාඕ''' ({{IPA|es|kaˈʎao}} ) යනු ලීමා අගනගර ප්‍රදේශයේ [[ශාන්තිකර සාගරය|පැසිෆික් සාගරයේ]] පේරු වෙරළබඩ නගරයක් සහ කලාපයකි . කැලාඕ යනු පේරු හි ප්‍රධාන වරාය වන අතර එහි ප්‍රධාන ගුවන් තොටුපළ වන ජෝර්ජ් චාවේස් ජාත්‍යන්තර ගුවන් තොටුපළ පිහිටා ඇත. කැලාඕ මහ නගර සභාව මුළු '''කැලාඕ කලාපයෙන්ම''' සමන්විත වන අතර එය '''කැලාඕ පළාත''' සමඟ ද සමපාත වේ. 1537 දී [[ස්පාඤ්ඤ ජාතිකයෝ|ස්පාඤ්ඤ ජාතිකයන්]] විසින් ආරම්භ කරන ලද මෙම නගරය, යටත් විජිත යුගයේ වැදගත් ස්පාඤ්ඤ නගරවලින් එකක් වූ බැවින්, ලතින් ඇමරිකාවේ සහ පැසිෆික් කලාපයේ ප්‍රධාන වරායන්ගෙන් එකක් ලෙස දිගු නාවික ඉතිහාසයක් ඇත. == ඉතිහාසය == [[ගොනුව:Plano_del_El_Callao_en_1744_-_AHG.jpg|වම|thumb| කැලාඕ වරාය (1744)]] [[ගොනුව:Situationsplan_von_Lima.jpg|වම|thumb| ඓතිහාසික සිතියම (1888)]] ලීමා (1535) ට වසර දෙකකට පසුව, 1537 දී ස්පාඤ්ඤ යටත් විජිතවාදීන් විසින් එල් කැලාඕ ආරම්භ කරන ලදී. එහි නමේ ආරම්භය නොදනී; ඇමරින්ඩියන් (විශේෂයෙන් යුන්ගා, හෝ වෙරළබඩ පේරු) සහ ස්පාඤ්ඤ මූලාශ්‍ර දෙකම ගෞරවයට පාත්‍ර වේ, නමුත් එය 1550 සිට එම නමින් හැඳින්වූ බව නිසැකය. අනෙකුත් මූලාශ්‍ර මගින් පෘතුගීසි වචනයක් වන ''කැල්හවු'' [ගල් කැට] සමඟ ඇති සමානකම පෙන්වා දෙන අතර, ඒ හා සමාන ශබ්දයක් ඇත. ඉක්මනින්ම එය [[ශාන්තිකර සාගරය|පැසිෆික් සාගරයේ]] ස්පාඤ්ඤ වාණිජ්‍යය සඳහා ප්‍රධාන වරාය බවට පත්විය. උපරාජ පදවියේ උච්චතම අවස්ථාව වන විට, පේරු, [[බොලිවියාව]] සහ ආර්ජන්ටිනාව යන රටවල නිෂ්පාදනය කරන ලද සියලුම භාණ්ඩ පාහේ කොටළුවන් මගින් ඇන්ඩීස් හරහා කැලාඕ වෙත ගෙන යන ලද අතර, [[පැනමාව|පැනමාවට]] නැව්ගත කර, ගොඩබිමෙන් ගෙන ගොස්, පසුව [[කියුබාව]] හරහා ස්පාඤ්ඤයට ප්‍රවාහනය කරන ලදී. කැලාඕ වරාය, මෙක්සිකෝවේ ඇකපුල්කෝ සහ [[පිලිපීනය|පිලිපීනයේ]] මැනිලා හරහා ලතින් ඇමරිකාව සහ ආසියාව සම්බන්ධ කරන මැනිලා ගැලියන් මාර්ගයේ නෝඩයක් ද විය. <ref>[https://www.academia.edu/44625493/Connecting_China_with_the_Pacific_World Connecting China with the Pacific World By Angela Schottenhammer] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20210527045556/https://www.academia.edu/44625493/Connecting_China_with_the_Pacific_World|date=27 May 2021}}(2019)(Page 144-145)</ref> එහි ප්‍රතිඵලයක් ලෙස, 1579 දී [[ෆ්‍රැන්සිස් ‍ඩ්රේක්|ෆ්‍රැන්සිස් ඩ්‍රේක්]] විසින් සිදු කරන ලද ප්‍රහාරය සහ 1624 දී ජැක් එල් හර්මයිට් විසින් ස්ථාපිත කරන ලද අවහිර කිරීම වැනි මුහුදු කොල්ලකරුවන්ගේ සහ කෝර්සෙයාර් ප්‍රහාර සඳහා කැලාඕ ස්ථිර ඉලක්කයක් බවට පත්විය. 1824 දෙසැම්බර් 9 වන දින පේරු සහ දකුණු ඇමරිකාවේ නිදහස මුද්‍රා තැබූ අයකුචෝ සටනෙන් පසුව, ස්පාඤ්ඤය කැලාඕහි දෙවන වටලෑම වැනි එහි පැරණි යටත් විජිත රඳවා ගැනීමට නිෂ්ඵල උත්සාහයන් ගත්තේය. 1836 අගෝස්තු 20 වන දින, පේරු-බොලිවියානු කන්ෆෙඩරේෂන් සමයේදී, ජනාධිපති ඇන්ඩ්‍රෙස් ඩි සැන්ටා කෲස් විසින් එහි අභ්‍යන්තර කටයුතු සම්බන්ධයෙන් දේශපාලන ස්වාධිපත්‍යයක් ඇති '''කැලාඕ ලිටෝරල් පළාත''' ( ''Provincia Litoral del Callao'' ) නිර්මාණය කිරීමට නියෝග කළේය. ජනාධිපති රාමන් කැස්ටිල්ලාගේ රජය සමයේදී, 1857 අප්‍රේල් 22 වන දින කැලාඕ ව්‍යවස්ථාපිත පළාත ( ''ප්‍රොවින්ෂියා කොන්ස්ටියුෂනල්'' ) ලෙස නම් කරන ලදී; ඊට පෙර, කැලාඕ ලිටෝරල් පළාත ලෙස හැඳින්විණි. අනෙකුත් සියලුම පේරු පළාත්වලට නීතියෙන් නම් ලබා දී තිබූ අතර, කැලාඕට එය ව්‍යවස්ථාමය නියෝගයෙන් ලබා දී තිබුණි. කැලාඕ කිසි විටෙකත් [[ලිමා දෙපාර්තමේන්තුව, පේරු|ලීමා දෙපාර්තමේන්තුවේ]] හෝ වෙනත් කිසිදු දෙපාර්තමේන්තුවක කොටසක් නොවීය. පළාතේ පළමු නගරාධිපති වූයේ කර්නල් මැනුවෙල් සිප්‍රියානෝ දුලන්ටෝ ය. 1921 දී, පොදු වැඩ කාර්යාංශය, කැලාඕ සහ ලීමා අතර පොදු කරත්ත මාර්ගයක් ගල් අඟුරු දැමීම, පරිපාලනය කිරීම සහ විවෘත කිරීම සඳහා MIT ඉංජිනේරු ජෝන් ටින්කර් ග්ලිඩන්ට සහනයක් ලබා දුන් අතර, එමඟින් ලීමා අගනගර ප්‍රදේශයක් තවදුරටත් ඒකාබද්ධ විය. 1949 වන විට, කැලාඕ නගරය ලොව විශාලතම කොකා ආශ්‍රිත නිෂ්පාදන සහ කොකේන් ප්‍රවාහන මධ්‍යස්ථානයක් ලෙස ප්‍රසිද්ධ විය. == යොමු කිරීම් == [[ප්‍රවර්ගය:Coordinates on Wikidata]] [[ප්‍රවර්ගය:Pages using gadget WikiMiniAtlas]] qvmlph2ztzisdjdvov02io1fath0ogq 754565 754564 2025-07-09T06:02:24Z BuddhikaW88 37808 754565 wikitext text/x-wiki {{Infobox settlement | name = කැලාඕ | pushpin_map = Peru | pushpin_mapsize = | coordinates = {{Coord|12|03|08|S|77|08|21|W|type:city_region:PE-CAL|display=inline,title}} }}'''කැලාඕ''' ({{IPA|es|kaˈʎao}} ) යනු ලීමා අගනගර ප්‍රදේශයේ [[ශාන්තිකර සාගරය|පැසිෆික් සාගරයේ]] පේරු වෙරළබඩ නගරයක් සහ කලාපයකි . කැලාඕ යනු පේරු හි ප්‍රධාන වරාය වන අතර එහි ප්‍රධාන ගුවන් තොටුපළ වන ජෝර්ජ් චාවේස් ජාත්‍යන්තර ගුවන් තොටුපළ පිහිටා ඇත. කැලාඕ මහ නගර සභාව මුළු '''කැලාඕ කලාපයෙන්ම''' සමන්විත වන අතර එය '''කැලාඕ පළාත''' සමඟ ද සමපාත වේ. 1537 දී [[ස්පාඤ්ඤ ජාතිකයෝ|ස්පාඤ්ඤ ජාතිකයන්]] විසින් ආරම්භ කරන ලද මෙම නගරය, යටත් විජිත යුගයේ වැදගත් ස්පාඤ්ඤ නගරවලින් එකක් වූ බැවින්, ලතින් ඇමරිකාවේ සහ පැසිෆික් කලාපයේ ප්‍රධාන වරායන්ගෙන් එකක් ලෙස දිගු නාවික ඉතිහාසයක් ඇත. == ඉතිහාසය == [[ගොනුව:Plano_del_El_Callao_en_1744_-_AHG.jpg|වම|thumb| කැලාඕ වරාය (1744)]] [[ගොනුව:Situationsplan_von_Lima.jpg|වම|thumb| ඓතිහාසික සිතියම (1888)]] ලීමා (1535) ට වසර දෙකකට පසුව, 1537 දී ස්පාඤ්ඤ යටත් විජිතවාදීන් විසින් එල් කැලාඕ ආරම්භ කරන ලදී. එහි නමේ ආරම්භය නොදනී; ඇමරින්ඩියන් (විශේෂයෙන් යුන්ගා, හෝ වෙරළබඩ පේරු) සහ ස්පාඤ්ඤ මූලාශ්‍ර දෙකම ගෞරවයට පාත්‍ර වේ, නමුත් එය 1550 සිට එම නමින් හැඳින්වූ බව නිසැකය. අනෙකුත් මූලාශ්‍ර මගින් පෘතුගීසි වචනයක් වන ''කැල්හවු'' [ගල් කැට] සමඟ ඇති සමානකම පෙන්වා දෙන අතර, ඒ හා සමාන ශබ්දයක් ඇත. ඉක්මනින්ම එය [[ශාන්තිකර සාගරය|පැසිෆික් සාගරයේ]] ස්පාඤ්ඤ වාණිජ්‍යය සඳහා ප්‍රධාන වරාය බවට පත්විය. උපරාජ පදවියේ උච්චතම අවස්ථාව වන විට, පේරු, [[බොලිවියාව]] සහ ආර්ජන්ටිනාව යන රටවල නිෂ්පාදනය කරන ලද සියලුම භාණ්ඩ පාහේ කොටළුවන් මගින් ඇන්ඩීස් හරහා කැලාඕ වෙත ගෙන යන ලද අතර, [[පැනමාව|පැනමාවට]] නැව්ගත කර, ගොඩබිමෙන් ගෙන ගොස්, පසුව [[කියුබාව]] හරහා ස්පාඤ්ඤයට ප්‍රවාහනය කරන ලදී. කැලාඕ වරාය, මෙක්සිකෝවේ ඇකපුල්කෝ සහ [[පිලිපීනය|පිලිපීනයේ]] මැනිලා හරහා ලතින් ඇමරිකාව සහ ආසියාව සම්බන්ධ කරන මැනිලා ගැලියන් මාර්ගයේ නෝඩයක් ද විය. <ref>[https://www.academia.edu/44625493/Connecting_China_with_the_Pacific_World Connecting China with the Pacific World By Angela Schottenhammer] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20210527045556/https://www.academia.edu/44625493/Connecting_China_with_the_Pacific_World|date=27 May 2021}}(2019)(Page 144-145)</ref> එහි ප්‍රතිඵලයක් ලෙස, 1579 දී [[ෆ්‍රැන්සිස් ‍ඩ්රේක්|ෆ්‍රැන්සිස් ඩ්‍රේක්]] විසින් සිදු කරන ලද ප්‍රහාරය සහ 1624 දී ජැක් එල් හර්මයිට් විසින් ස්ථාපිත කරන ලද අවහිර කිරීම වැනි මුහුදු කොල්ලකරුවන්ගේ සහ කෝර්සෙයාර් ප්‍රහාර සඳහා කැලාඕ ස්ථිර ඉලක්කයක් බවට පත්විය. 1824 දෙසැම්බර් 9 වන දින පේරු සහ දකුණු ඇමරිකාවේ නිදහස මුද්‍රා තැබූ අයකුචෝ සටනෙන් පසුව, ස්පාඤ්ඤය කැලාඕහි දෙවන වටලෑම වැනි එහි පැරණි යටත් විජිත රඳවා ගැනීමට නිෂ්ඵල උත්සාහයන් ගත්තේය. 1836 අගෝස්තු 20 වන දින, පේරු-බොලිවියානු කන්ෆෙඩරේෂන් සමයේදී, ජනාධිපති ඇන්ඩ්‍රෙස් ඩි සැන්ටා කෲස් විසින් එහි අභ්‍යන්තර කටයුතු සම්බන්ධයෙන් දේශපාලන ස්වාධිපත්‍යයක් ඇති '''කැලාඕ ලිටෝරල් පළාත''' ( ''Provincia Litoral del Callao'' ) නිර්මාණය කිරීමට නියෝග කළේය. ජනාධිපති රාමන් කැස්ටිල්ලාගේ රජය සමයේදී, 1857 අප්‍රේල් 22 වන දින කැලාඕ ව්‍යවස්ථාපිත පළාත ( ''ප්‍රොවින්ෂියා කොන්ස්ටියුෂනල්'' ) ලෙස නම් කරන ලදී; ඊට පෙර, කැලාඕ ලිටෝරල් පළාත ලෙස හැඳින්විණි. අනෙකුත් සියලුම පේරු පළාත්වලට නීතියෙන් නම් ලබා දී තිබූ අතර, කැලාඕට එය ව්‍යවස්ථාමය නියෝගයෙන් ලබා දී තිබුණි. කැලාඕ කිසි විටෙකත් [[ලිමා දෙපාර්තමේන්තුව, පේරු|ලීමා දෙපාර්තමේන්තුවේ]] හෝ වෙනත් කිසිදු දෙපාර්තමේන්තුවක කොටසක් නොවීය. පළාතේ පළමු නගරාධිපති වූයේ කර්නල් මැනුවෙල් සිප්‍රියානෝ දුලන්ටෝ ය. 1921 දී, පොදු වැඩ කාර්යාංශය, කැලාඕ සහ ලීමා අතර පොදු කරත්ත මාර්ගයක් ගල් අඟුරු දැමීම, පරිපාලනය කිරීම සහ විවෘත කිරීම සඳහා MIT ඉංජිනේරු ජෝන් ටින්කර් ග්ලිඩන්ට සහනයක් ලබා දුන් අතර, එමඟින් ලීමා අගනගර ප්‍රදේශයක් තවදුරටත් ඒකාබද්ධ විය. 1949 වන විට, කැලාඕ නගරය ලොව විශාලතම කොකා ආශ්‍රිත නිෂ්පාදන සහ කොකේන් ප්‍රවාහන මධ්‍යස්ථානයක් ලෙස ප්‍රසිද්ධ විය. == යොමු කිරීම් == [[ප්‍රවර්ගය:Coordinates on Wikidata]] [[ප්‍රවර්ගය:Pages using gadget WikiMiniAtlas]] h2hu15jrsfgo8dby63s4nhoz77rfro2 0 183188 754562 2025-07-09T05:59:01Z BuddhikaW88 37808 BuddhikaW88 විසින් [[කල්ලාඕ, පේරු]] සිට [[කැලාඕ, පේරු]] වෙත පිටුව ගෙන යන ලදී: Misspelled title 754562 wikitext text/x-wiki #යළියොමුව [[කැලාඕ, පේරු]] otvrccsxt0758zoao1x8oabz6le7siy 0 183189 754569 2025-07-09T06:06:21Z BuddhikaW88 37808 BuddhikaW88 විසින් [[ලීමා මෙට්‍රොපොලිටන් මහ නගර සභාව]] සිට [[ලීමා මෙට්‍රොපොලිටන් මහ නගර සභාව, පේරු]] වෙත පිටුව ගෙන යන ලදී: Misspelled title 754569 wikitext text/x-wiki #යළියොමුව [[ලීමා මෙට්‍රොපොලිටන් මහ නගර සභාව, පේරු]] a0i9tf5hpz13pj0wvv0nb9yhg1qpno8 0 183190 754571 2025-07-09T06:07:02Z BuddhikaW88 37808 BuddhikaW88 විසින් [[ලිමා]] සිට [[ලීමා]] වෙත පිටුව ගෙන යන ලදී: Misspelled title 754571 wikitext text/x-wiki #යළියොමුව [[ලීමා]] e2j1ht855745g1oyex0sh3nwis5z0tu 0 183191 754574 2025-07-09T07:11:00Z BuddhikaW88 37808 Created by translating the page "[[:en:Special:Redirect/revision/1298283173|Arequipa]]" 754574 wikitext text/x-wiki '''අරෙක්විපා''' ({{IPA|es|aɾeˈkipa}} ; Aymara සහ {{Langx|qu|Ariqipa}} ), ''සියුඩාඩ් බ්ලැන්කා'' ("සුදු නගරය" සඳහා ස්පාඤ්ඤ) සහ ''ලියොන් ඩෙල් සුර්'' ("දකුණේ සිංහයා" සඳහා ස්පාඤ්ඤ) යන අන්වර්ථ නාමවලින් ද හැඳින්වේ, <ref>{{උපන්‍යාස පොත |last=Vargas Gutiérrez |first=José Luis |title=Arequipa, en búsqueda del León perdido |publisher=Paradigma |year=2002 |volume=2 |page=1 |language=es}}</ref> යනු [[පේරු]] හි නගරයක් වන අතර එම නාමයෙන් හඳුන්වන පළාතේ සහ [[අරෙක්විපා දෙපාර්තමේන්තුව, පේරු|දෙපාර්තමේන්තුවේ]] අගනුවර වේ. එය පේරු හි ආණ්ඩුක්‍රම ව්‍යවස්ථා අධිකරණයේ ආසනය වන අතර බොහෝ විට "පේරු හි නීත්‍යානුකූල අගනුවර" ලෙසද හැඳින්වේ. <ref name="capitaljuridica Normative p6">{{උපන්‍යාස පොත |last=Official Journal El Peruano |url=http://spij.minjus.gob.pe/Normas/textos/230110T.pdf |title=Legal Information System |year=2010 |id=p. 96 |access-date=15 July 2019 |archive-url=https://web.archive.org/web/20111209074614/http://spij.minjus.gob.pe/Normas/textos/230110T.pdf |archive-date=9 December 2011 |url-status=live |issue=13}}</ref> 2017 ජාතික සංගණනයට අනුව 1,296,278 ක නාගරික ජනගහනයක් සහිත, අගනුවර වන [[ලීමා]] වලින් පසු පේරු හි දෙවන වැඩිම ජනගහනයක් සහිත නගරය මෙය වේ.{{තහවුරු​ කරන්න|date=April 2023}}<sup class="noprint Inline-Template Template-Fact" style="white-space:nowrap;">&#x5B; ''[[විකිපීඩියා:තහවුරු කිරීමක් අවශ්‍යයි|<span title="This claim needs references to reliable sources. (April 2023)">උපුටා දැක්වීම අවශ්‍යයි</span>]]'' &#x5D;</sup> යටත් විජිත ගෘහ නිර්මාණ ශිල්පය සහ ගිනිකඳු ගල් ගොඩනැගිලි සඳහා ප්‍රසිද්ධ එය, ප්‍රධාන සංස්කෘතික හා ආර්ථික මධ්‍යස්ථානයකි. <ref>{{උපන්‍යාස වෙබ් |title=Historical Centre of the City of Arequipa |url=https://whc.unesco.org/en/list/1016}}</ref> ෆ්ඩ් ෆ්ඩ් ෆ්ද් ෆ්ඩ් හ්ඩ්ෆ් හ්ෆ්ද් ඩ්ෆ්හ් ඩ්ෆ්හ් ෆ්ද් ඩ්ෆ්හ් ෆ්ඩ්ස් ජ්ට්ෆ්‍ර් උට්‍ර් ට්‍ර් ට්‍ර් ජ්ට්‍ර් ජ්ට්‍ර් ර් ජ්‍ර්ට්ජ්ෆ්ඩ් ෆ්ඩ් ෆ්ද් ෆ්ඩ් හ්ඩ්ෆ් හ්ෆ්ද් ඩ්ෆ්හ් ඩ්ෆ්හ් ෆ්ද් ඩ්ෆ්හ් ෆ්ඩ්ස් ජ්ට්ෆ්‍ර් උට්‍ර් ට්‍ර් ට්‍ර් ජ්ට්‍ර් ජ්ට්‍ර් ර් ජ්‍ර්ට්ජ් එහි අගනගර ප්‍රදේශය දිස්ත්‍රික්ක විසි එකක් ඒකාබද්ධ කරන අතර, එයට පදනම් මධ්‍යම ප්‍රදේශය ද ඇතුළත් වන අතර එය නගර රජයේ ආසනයයි. 2015 දී ඒක පුද්ගල ඇමරිකානු ඩොලර් 10,277 (ඒක පුද්ගල PPP ඇමරිකානු ඩොලර් 18,610) ට සමාන වන ඇමරිකානු ඩොලර් මිලියන 9,445 ක නාමික දළ දේශීය නිෂ්පාදිතයක් නගරයේ පැවති අතර, එමඟින් අරෙක්විපා පේරු හි දෙවන ඉහළම ආර්ථික ක්‍රියාකාරකම් සහිත නගරය බවට පත්විය. <ref>{{උපන්‍යාස වෙබ් |date=October 2016 |title=Urban world: What's next? |url=http://www.mckinsey.com/mgi/overview/in-the-news/urban-world-app |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20170108223149/http://www.mckinsey.com/mgi/overview/in-the-news/urban-world-app |archive-date=8 January 2017 |access-date=13 July 2019 |website=McKinsey Global Institute |publisher=McKinsey & Company}}</ref> අරෙක්විපා යනු පේරු හි වැදගත් කාර්මික හා වාණිජ මධ්‍යස්ථානයක් වන අතර එය රටේ දෙවන කාර්මික නගරය ලෙස සැලකේ. එහි කාර්මික ක්‍රියාකාරකම් තුළ ඔටුවන්ගේ ලොම් වලින් සාදන ලද නිෂ්පාදන සහ රෙදිපිළි නිෂ්පාදනය ඇතුළත් වේ. මෙම නගරය [[චිලී]], [[බොලිවියාව]] සහ [[බ්‍රසීලය]] සමඟ සහ දකුණු දුම්රිය මාර්ගයෙන් සම්බන්ධ වන නගර සමඟ මෙන්ම මාතාරි වරාය සමඟ ද සමීප වාණිජ සබඳතා පවත්වාගෙන යයි. මෙම නගරය 1540 අගෝස්තු 15 වන දින මාර්ක්විස් ෆ්‍රැන්සිස්කෝ පිසාරෝගේ නමින් "අපේ ආර්යාවගේ උපකල්පන සුන්දර විලාව" යන නාමයෙන් ආරම්භ කරන ලදී. 1541 සැප්තැම්බර් 22 වන දින, පස්වන කාලෝස් රජතුමා එය "අරෙක්විපා නගරය" ලෙස හැඳින්විය යුතු බවට නියෝග කළේය. උපරාජ පාලන සමයේදී, එහි කැපී පෙනෙන ආර්ථික භූමිකාව සඳහා වැදගත්කමක් ලබා ගත් අතර, ස්පාඤ්ඤ කිරීටය කෙරෙහි ඇති භක්තිය මගින් සංලක්ෂිත වූ අතර, එය "ඉතා උතුම් සහ ඉතා පක්ෂපාතී" වැනි පදවි නාමවලින් අරෙක්විපාට ගෞරව කළේය. <ref name="barriga133p">{{Harvard citation|Barriga|1940|p=133}}</ref> පේරු හි ජනරජ ඉතිහාසයේ, නගරය ජනප්‍රිය, සිවිල් සහ ප්‍රජාතන්ත්‍රවාදී කැරලිවල කේන්ද්‍රස්ථානය වී ඇත. එය කැපී පෙනෙන බුද්ධිමය, දේශපාලනික සහ ආගමික චරිතවල තොටිල්ල ද වී ඇත. ජනරජ යුගයේදී, එයට "අරේක්විපා හි නිදහස් ජනතාවගේ වීරෝදාර නගරය" යන නාමය පිරිනමන ලදී. <ref name="neira438p">{{Harvard citation|Neira|Galdos|Malaga|Quiroz|1990|p=438}}</ref> එහි ඓතිහාසික මධ්‍යස්ථානය හෙක්ටයාර 332 ක භූමි ප්‍රමාණයක පැතිරී ඇත සහ යුනෙස්කෝ ලෝක උරුම අඩවියක් ලෙස ප්‍රකාශයට පත් කර ඇත. <ref name="unesco">{{උපන්‍යාස වෙබ් |last=UNESCO |year=2000 |title=Historical Center of the City of Arequipa |url=https://whc.unesco.org/en/list/1016}}</ref> ඓතිහාසික උරුමයන් සහ ස්මාරක එහි අන්තර්ගත වන අතර එහි විවිධ දර්ශනීය හා සංස්කෘතික අවකාශයන් එය ජාතික හා ජාත්‍යන්තර සංචාරක ව්‍යාපාරයේ සත්කාරක නගරයක් බවට පත් කරයි, එහි ඓතිහාසික මධ්‍යස්ථානය තුළ එය ස්පාඤ්ඤ සහ ස්වයංක්‍රීය ලක්ෂණ මිශ්‍රණයකින් යුත් උපරාජික සහ ජනරජ නිෂ්පාදනයක් වන ආගමික ගෘහ නිර්මාණ ශිල්පය ඉස්මතු කරයි, <ref name="Normative Compendium p2">{{Cite report|url=http://www.mincetur.gob.pe/apec1/pdf/Mincetur_Arequipa22.pdf|accessdate=7 November 2012}}</ref> එය "Arequipeña School" <ref name="benavides73p">{{Harvard citation|Benavides Rodríguez|1990|p=73}}</ref> නමින් තමන්ගේම ශෛලීය පාසලක් පිහිටුවා ගත් අතර එහි බලපෑම [[පොටොසි, බොලිවියාව|පොටෝසි]] (බොලිවියාව) වෙත පැමිණියේය. <ref name="potosí">{{උපන්‍යාස වෙබ් |date=6 June 2007 |title=Endesa ilumina la iglesia barroca de la Compañía |url=http://www.infolatam.com/entrada/endesa_ilumina_la_iglesia_barroca_de_la_-4092.html |archive-url=https://web.archive.org/web/20081120104205/http://www.infolatam.com/entrada/endesa_ilumina_la_iglesia_barroca_de_la_-4092.html |archive-date=20 November 2008 |access-date=4 August 2009 |website=Infolatam}}</ref> [[ප්‍රවර්ගය:CS1 German-language sources (de)]] [[ප්‍රවර්ගය:CS1 ප්‍රංශ-භාෂා මූලාශ්‍ර (fr)]] [[ප්‍රවර්ගය:Coordinates on Wikidata]] [[ප්‍රවර්ගය:Pages using gadget WikiMiniAtlas]] [[ප්‍රවර්ගය:Pages using multiple image with auto scaled images]] a6cvge7vdrt3yynbd2kxfllmusenm4s 754587 754574 2025-07-09T07:23:28Z BuddhikaW88 37808 754587 wikitext text/x-wiki {{Infobox settlement | name = Arequipa | pushpin_map = Peru | pushpin_label_position = | pushpin_map_caption = පේරු තුල පිහිටීම | coordinates = }} '''අරෙක්විපා''' ({{IPA|es|aɾeˈkipa}} ; Aymara සහ {{Langx|qu|Ariqipa}} ), ''සියුඩාඩ් බ්ලැන්කා'' ("සුදු නගරය" සඳහා ස්පාඤ්ඤ) සහ ''ලියොන් ඩෙල් සුර්'' ("දකුණේ සිංහයා" සඳහා ස්පාඤ්ඤ) යන අන්වර්ථ නාමවලින් ද හැඳින්වේ, <ref>{{උපන්‍යාස පොත |last=Vargas Gutiérrez |first=José Luis |title=Arequipa, en búsqueda del León perdido |publisher=Paradigma |year=2002 |volume=2 |page=1 |language=es}}</ref> යනු [[පේරු]] හි නගරයක් වන අතර එම නාමයෙන් හඳුන්වන පළාතේ සහ [[අරෙක්විපා දෙපාර්තමේන්තුව, පේරු|දෙපාර්තමේන්තුවේ]] අගනුවර වේ. එය පේරු හි ආණ්ඩුක්‍රම ව්‍යවස්ථා අධිකරණයේ ආසනය වන අතර බොහෝ විට "පේරු හි නීත්‍යානුකූල අගනුවර" ලෙසද හැඳින්වේ. <ref name="capitaljuridica Normative p6">{{උපන්‍යාස පොත |last=Official Journal El Peruano |url=http://spij.minjus.gob.pe/Normas/textos/230110T.pdf |title=Legal Information System |year=2010 |id=p. 96 |access-date=15 July 2019 |archive-url=https://web.archive.org/web/20111209074614/http://spij.minjus.gob.pe/Normas/textos/230110T.pdf |archive-date=9 December 2011 |url-status=live |issue=13}}</ref> 2017 ජාතික සංගණනයට අනුව 1,296,278 ක නාගරික ජනගහනයක් සහිත, අගනුවර වන [[ලීමා]] වලින් පසු පේරු හි දෙවන වැඩිම ජනගහනයක් සහිත නගරය මෙය වේ.{{තහවුරු​ කරන්න|date=April 2023}}<sup class="noprint Inline-Template Template-Fact" style="white-space:nowrap;">&#x5B; ''[[විකිපීඩියා:තහවුරු කිරීමක් අවශ්‍යයි|<span title="This claim needs references to reliable sources. (April 2023)">උපුටා දැක්වීම අවශ්‍යයි</span>]]'' &#x5D;</sup> යටත් විජිත ගෘහ නිර්මාණ ශිල්පය සහ ගිනිකඳු ගල් ගොඩනැගිලි සඳහා ප්‍රසිද්ධ එය, ප්‍රධාන සංස්කෘතික හා ආර්ථික මධ්‍යස්ථානයකි. <ref>{{උපන්‍යාස වෙබ් |title=Historical Centre of the City of Arequipa |url=https://whc.unesco.org/en/list/1016}}</ref> එහි අගනගර ප්‍රදේශය දිස්ත්‍රික්ක විසි එකක් ඒකාබද්ධ කරන අතර, එයට පදනම් මධ්‍යම ප්‍රදේශය ද ඇතුළත් වන අතර එය නගර රජයේ ආසනයයි. 2015 දී ඒක පුද්ගල ඇමරිකානු ඩොලර් 10,277 (ඒක පුද්ගල PPP ඇමරිකානු ඩොලර් 18,610) ට සමාන වන ඇමරිකානු ඩොලර් මිලියන 9,445 ක නාමික දළ දේශීය නිෂ්පාදිතයක් නගරයේ පැවති අතර, එමඟින් අරෙක්විපා පේරු හි දෙවන ඉහළම ආර්ථික ක්‍රියාකාරකම් සහිත නගරය බවට පත්විය. <ref>{{උපන්‍යාස වෙබ් |date=October 2016 |title=Urban world: What's next? |url=http://www.mckinsey.com/mgi/overview/in-the-news/urban-world-app |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20170108223149/http://www.mckinsey.com/mgi/overview/in-the-news/urban-world-app |archive-date=8 January 2017 |access-date=13 July 2019 |website=McKinsey Global Institute |publisher=McKinsey & Company}}</ref> අරෙක්විපා යනු පේරු හි වැදගත් කාර්මික හා වාණිජ මධ්‍යස්ථානයක් වන අතර එය රටේ දෙවන කාර්මික නගරය ලෙස සැලකේ. එහි කාර්මික ක්‍රියාකාරකම් තුළ ඔටුවන්ගේ ලොම් වලින් සාදන ලද නිෂ්පාදන සහ රෙදිපිළි නිෂ්පාදනය ඇතුළත් වේ. මෙම නගරය [[චිලී]], [[බොලිවියාව]] සහ [[බ්‍රසීලය]] සමඟ සහ දකුණු දුම්රිය මාර්ගයෙන් සම්බන්ධ වන නගර සමඟ මෙන්ම මාතාරි වරාය සමඟ ද සමීප වාණිජ සබඳතා පවත්වාගෙන යයි. මෙම නගරය 1540 අගෝස්තු 15 වන දින මාර්ක්විස් ෆ්‍රැන්සිස්කෝ පිසාරෝගේ නමින් "අපේ ආර්යාවගේ උපකල්පන සුන්දර විලාව" යන නාමයෙන් ආරම්භ කරන ලදී. 1541 සැප්තැම්බර් 22 වන දින, පස්වන කාලෝස් රජතුමා එය "අරෙක්විපා නගරය" ලෙස හැඳින්විය යුතු බවට නියෝග කළේය. උපරාජ පාලන සමයේදී, එහි කැපී පෙනෙන ආර්ථික භූමිකාව සඳහා වැදගත්කමක් ලබා ගත් අතර, ස්පාඤ්ඤ කිරීටය කෙරෙහි ඇති භක්තිය මගින් සංලක්ෂිත වූ අතර, එය "ඉතා උතුම් සහ ඉතා පක්ෂපාතී" වැනි පදවි නාමවලින් අරෙක්විපාට ගෞරව කළේය. <ref name="barriga133p">{{Harvard citation|Barriga|1940|p=133}}</ref> පේරු හි ජනරජ ඉතිහාසයේ, නගරය ජනප්‍රිය, සිවිල් සහ ප්‍රජාතන්ත්‍රවාදී කැරලිවල කේන්ද්‍රස්ථානය වී ඇත. එය කැපී පෙනෙන බුද්ධිමය, දේශපාලනික සහ ආගමික චරිතවල තොටිල්ල ද වී ඇත. ජනරජ යුගයේදී, එයට "අරේක්විපා හි නිදහස් ජනතාවගේ වීරෝදාර නගරය" යන නාමය පිරිනමන ලදී. <ref name="neira438p">{{Harvard citation|Neira|Galdos|Malaga|Quiroz|1990|p=438}}</ref> එහි ඓතිහාසික මධ්‍යස්ථානය හෙක්ටයාර 332 ක භූමි ප්‍රමාණයක පැතිරී ඇත සහ යුනෙස්කෝ ලෝක උරුම අඩවියක් ලෙස ප්‍රකාශයට පත් කර ඇත. <ref name="unesco">{{උපන්‍යාස වෙබ් |last=UNESCO |year=2000 |title=Historical Center of the City of Arequipa |url=https://whc.unesco.org/en/list/1016}}</ref> ඓතිහාසික උරුමයන් සහ ස්මාරක එහි අන්තර්ගත වන අතර එහි විවිධ දර්ශනීය හා සංස්කෘතික අවකාශයන් එය ජාතික හා ජාත්‍යන්තර සංචාරක ව්‍යාපාරයේ සත්කාරක නගරයක් බවට පත් කරයි, එහි ඓතිහාසික මධ්‍යස්ථානය තුළ එය ස්පාඤ්ඤ සහ ස්වයංක්‍රීය ලක්ෂණ මිශ්‍රණයකින් යුත් උපරාජික සහ ජනරජ නිෂ්පාදනයක් වන ආගමික ගෘහ නිර්මාණ ශිල්පය ඉස්මතු කරයි, <ref name="Normative Compendium p2">{{Cite report|url=http://www.mincetur.gob.pe/apec1/pdf/Mincetur_Arequipa22.pdf|accessdate=7 November 2012}}</ref> එය "Arequipeña School" <ref name="benavides73p">{{Harvard citation|Benavides Rodríguez|1990|p=73}}</ref> නමින් තමන්ගේම ශෛලීය පාසලක් පිහිටුවා ගත් අතර එහි බලපෑම [[පොටොසි, බොලිවියාව|පොටෝසි]] (බොලිවියාව) වෙත පැමිණියේය. <ref name="potosí">{{උපන්‍යාස වෙබ් |date=6 June 2007 |title=Endesa ilumina la iglesia barroca de la Compañía |url=http://www.infolatam.com/entrada/endesa_ilumina_la_iglesia_barroca_de_la_-4092.html |archive-url=https://web.archive.org/web/20081120104205/http://www.infolatam.com/entrada/endesa_ilumina_la_iglesia_barroca_de_la_-4092.html |archive-date=20 November 2008 |access-date=4 August 2009 |website=Infolatam}}</ref> == යොමු කිරීම් == [[ප්‍රවර්ගය:CS1 German-language sources (de)]] [[ප්‍රවර්ගය:CS1 ප්‍රංශ-භාෂා මූලාශ්‍ර (fr)]] [[ප්‍රවර්ගය:Coordinates on Wikidata]] [[ප්‍රවර්ගය:Pages using gadget WikiMiniAtlas]] [[ප්‍රවර්ගය:Pages using multiple image with auto scaled images]] dxgv5wiyf1gihre83dvfkhecvorvpuo 754596 754587 2025-07-09T07:29:10Z BuddhikaW88 37808 754596 wikitext text/x-wiki {{Infobox settlement | name = අරෙක්විපා | pushpin_map = Peru | pushpin_label_position = | pushpin_map_caption = පේරු තුල පිහිටීම | coordinates = {{Wikidatacoord|Q159273|region:PE_type:city|display=inline,title}} }} '''අරෙක්විපා''' ({{IPA|es|aɾeˈkipa}} ; Aymara සහ {{Langx|qu|Ariqipa}} ), ''සියුඩාඩ් බ්ලැන්කා'' ("සුදු නගරය" සඳහා ස්පාඤ්ඤ) සහ ''ලියොන් ඩෙල් සුර්'' ("දකුණේ සිංහයා" සඳහා ස්පාඤ්ඤ) යන අන්වර්ථ නාමවලින් ද හැඳින්වේ, <ref>{{උපන්‍යාස පොත |last=Vargas Gutiérrez |first=José Luis |title=Arequipa, en búsqueda del León perdido |publisher=Paradigma |year=2002 |volume=2 |page=1 |language=es}}</ref> යනු [[පේරු]] හි නගරයක් වන අතර එම නාමයෙන් හඳුන්වන පළාතේ සහ [[අරෙක්විපා දෙපාර්තමේන්තුව, පේරු|දෙපාර්තමේන්තුවේ]] අගනුවර වේ. එය පේරු හි ආණ්ඩුක්‍රම ව්‍යවස්ථා අධිකරණයේ ආසනය වන අතර බොහෝ විට "පේරු හි නීත්‍යානුකූල අගනුවර" ලෙසද හැඳින්වේ. <ref name="capitaljuridica Normative p6">{{උපන්‍යාස පොත |last=Official Journal El Peruano |url=http://spij.minjus.gob.pe/Normas/textos/230110T.pdf |title=Legal Information System |year=2010 |id=p. 96 |access-date=15 July 2019 |archive-url=https://web.archive.org/web/20111209074614/http://spij.minjus.gob.pe/Normas/textos/230110T.pdf |archive-date=9 December 2011 |url-status=live |issue=13}}</ref> 2017 ජාතික සංගණනයට අනුව 1,296,278 ක නාගරික ජනගහනයක් සහිත, අගනුවර වන [[ලීමා]] වලින් පසු පේරු හි දෙවන වැඩිම ජනගහනයක් සහිත නගරය මෙය වේ.{{තහවුරු​ කරන්න|date=April 2023}}<sup class="noprint Inline-Template Template-Fact" style="white-space:nowrap;">&#x5B; ''[[විකිපීඩියා:තහවුරු කිරීමක් අවශ්‍යයි|<span title="This claim needs references to reliable sources. (April 2023)">උපුටා දැක්වීම අවශ්‍යයි</span>]]'' &#x5D;</sup> යටත් විජිත ගෘහ නිර්මාණ ශිල්පය සහ ගිනිකඳු ගල් ගොඩනැගිලි සඳහා ප්‍රසිද්ධ එය, ප්‍රධාන සංස්කෘතික හා ආර්ථික මධ්‍යස්ථානයකි. <ref>{{උපන්‍යාස වෙබ් |title=Historical Centre of the City of Arequipa |url=https://whc.unesco.org/en/list/1016}}</ref> එහි අගනගර ප්‍රදේශය දිස්ත්‍රික්ක විසි එකක් ඒකාබද්ධ කරන අතර, එයට පදනම් මධ්‍යම ප්‍රදේශය ද ඇතුළත් වන අතර එය නගර රජයේ ආසනයයි. 2015 දී ඒක පුද්ගල ඇමරිකානු ඩොලර් 10,277 (ඒක පුද්ගල PPP ඇමරිකානු ඩොලර් 18,610) ට සමාන වන ඇමරිකානු ඩොලර් මිලියන 9,445 ක නාමික දළ දේශීය නිෂ්පාදිතයක් නගරයේ පැවති අතර, එමඟින් අරෙක්විපා පේරු හි දෙවන ඉහළම ආර්ථික ක්‍රියාකාරකම් සහිත නගරය බවට පත්විය. <ref>{{උපන්‍යාස වෙබ් |date=October 2016 |title=Urban world: What's next? |url=http://www.mckinsey.com/mgi/overview/in-the-news/urban-world-app |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20170108223149/http://www.mckinsey.com/mgi/overview/in-the-news/urban-world-app |archive-date=8 January 2017 |access-date=13 July 2019 |website=McKinsey Global Institute |publisher=McKinsey & Company}}</ref> අරෙක්විපා යනු පේරු හි වැදගත් කාර්මික හා වාණිජ මධ්‍යස්ථානයක් වන අතර එය රටේ දෙවන කාර්මික නගරය ලෙස සැලකේ. එහි කාර්මික ක්‍රියාකාරකම් තුළ ඔටුවන්ගේ ලොම් වලින් සාදන ලද නිෂ්පාදන සහ රෙදිපිළි නිෂ්පාදනය ඇතුළත් වේ. මෙම නගරය [[චිලී]], [[බොලිවියාව]] සහ [[බ්‍රසීලය]] සමඟ සහ දකුණු දුම්රිය මාර්ගයෙන් සම්බන්ධ වන නගර සමඟ මෙන්ම මාතාරි වරාය සමඟ ද සමීප වාණිජ සබඳතා පවත්වාගෙන යයි. මෙම නගරය 1540 අගෝස්තු 15 වන දින මාර්ක්විස් ෆ්‍රැන්සිස්කෝ පිසාරෝගේ නමින් "අපේ ආර්යාවගේ උපකල්පන සුන්දර විලාව" යන නාමයෙන් ආරම්භ කරන ලදී. 1541 සැප්තැම්බර් 22 වන දින, පස්වන කාලෝස් රජතුමා එය "අරෙක්විපා නගරය" ලෙස හැඳින්විය යුතු බවට නියෝග කළේය. උපරාජ පාලන සමයේදී, එහි කැපී පෙනෙන ආර්ථික භූමිකාව සඳහා වැදගත්කමක් ලබා ගත් අතර, ස්පාඤ්ඤ කිරීටය කෙරෙහි ඇති භක්තිය මගින් සංලක්ෂිත වූ අතර, එය "ඉතා උතුම් සහ ඉතා පක්ෂපාතී" වැනි පදවි නාමවලින් අරෙක්විපාට ගෞරව කළේය. <ref name="barriga133p">{{Harvard citation|Barriga|1940|p=133}}</ref> පේරු හි ජනරජ ඉතිහාසයේ, නගරය ජනප්‍රිය, සිවිල් සහ ප්‍රජාතන්ත්‍රවාදී කැරලිවල කේන්ද්‍රස්ථානය වී ඇත. එය කැපී පෙනෙන බුද්ධිමය, දේශපාලනික සහ ආගමික චරිතවල තොටිල්ල ද වී ඇත. ජනරජ යුගයේදී, එයට "අරේක්විපා හි නිදහස් ජනතාවගේ වීරෝදාර නගරය" යන නාමය පිරිනමන ලදී. <ref name="neira438p">{{Harvard citation|Neira|Galdos|Malaga|Quiroz|1990|p=438}}</ref> එහි ඓතිහාසික මධ්‍යස්ථානය හෙක්ටයාර 332 ක භූමි ප්‍රමාණයක පැතිරී ඇත සහ යුනෙස්කෝ ලෝක උරුම අඩවියක් ලෙස ප්‍රකාශයට පත් කර ඇත. <ref name="unesco">{{උපන්‍යාස වෙබ් |last=UNESCO |year=2000 |title=Historical Center of the City of Arequipa |url=https://whc.unesco.org/en/list/1016}}</ref> ඓතිහාසික උරුමයන් සහ ස්මාරක එහි අන්තර්ගත වන අතර එහි විවිධ දර්ශනීය හා සංස්කෘතික අවකාශයන් එය ජාතික හා ජාත්‍යන්තර සංචාරක ව්‍යාපාරයේ සත්කාරක නගරයක් බවට පත් කරයි, එහි ඓතිහාසික මධ්‍යස්ථානය තුළ එය ස්පාඤ්ඤ සහ ස්වයංක්‍රීය ලක්ෂණ මිශ්‍රණයකින් යුත් උපරාජික සහ ජනරජ නිෂ්පාදනයක් වන ආගමික ගෘහ නිර්මාණ ශිල්පය ඉස්මතු කරයි, <ref name="Normative Compendium p2">{{Cite report|url=http://www.mincetur.gob.pe/apec1/pdf/Mincetur_Arequipa22.pdf|accessdate=7 November 2012}}</ref> එය "Arequipeña School" <ref name="benavides73p">{{Harvard citation|Benavides Rodríguez|1990|p=73}}</ref> නමින් තමන්ගේම ශෛලීය පාසලක් පිහිටුවා ගත් අතර එහි බලපෑම [[පොටොසි, බොලිවියාව|පොටෝසි]] (බොලිවියාව) වෙත පැමිණියේය. <ref name="potosí">{{උපන්‍යාස වෙබ් |date=6 June 2007 |title=Endesa ilumina la iglesia barroca de la Compañía |url=http://www.infolatam.com/entrada/endesa_ilumina_la_iglesia_barroca_de_la_-4092.html |archive-url=https://web.archive.org/web/20081120104205/http://www.infolatam.com/entrada/endesa_ilumina_la_iglesia_barroca_de_la_-4092.html |archive-date=20 November 2008 |access-date=4 August 2009 |website=Infolatam}}</ref> == යොමු කිරීම් == [[ප්‍රවර්ගය:CS1 German-language sources (de)]] [[ප්‍රවර්ගය:CS1 ප්‍රංශ-භාෂා මූලාශ්‍ර (fr)]] [[ප්‍රවර්ගය:Coordinates on Wikidata]] [[ප්‍රවර්ගය:Pages using gadget WikiMiniAtlas]] [[ප්‍රවර්ගය:Pages using multiple image with auto scaled images]] a7rn74aph67p2qeyvr2cchrkxpnmuu8 754603 754596 2025-07-09T07:41:43Z BuddhikaW88 37808 [[ප්‍රවර්ගය:පේරු]] එක් කරන ලදී. [[විකිපීඩියා:HOTCAT|HotCat]] භාවිතයෙන් 754603 wikitext text/x-wiki {{Infobox settlement | name = අරෙක්විපා | pushpin_map = Peru | pushpin_label_position = | pushpin_map_caption = පේරු තුල පිහිටීම | coordinates = {{Wikidatacoord|Q159273|region:PE_type:city|display=inline,title}} }} '''අරෙක්විපා''' ({{IPA|es|aɾeˈkipa}} ; Aymara සහ {{Langx|qu|Ariqipa}} ), ''සියුඩාඩ් බ්ලැන්කා'' ("සුදු නගරය" සඳහා ස්පාඤ්ඤ) සහ ''ලියොන් ඩෙල් සුර්'' ("දකුණේ සිංහයා" සඳහා ස්පාඤ්ඤ) යන අන්වර්ථ නාමවලින් ද හැඳින්වේ, <ref>{{උපන්‍යාස පොත |last=Vargas Gutiérrez |first=José Luis |title=Arequipa, en búsqueda del León perdido |publisher=Paradigma |year=2002 |volume=2 |page=1 |language=es}}</ref> යනු [[පේරු]] හි නගරයක් වන අතර එම නාමයෙන් හඳුන්වන පළාතේ සහ [[අරෙක්විපා දෙපාර්තමේන්තුව, පේරු|දෙපාර්තමේන්තුවේ]] අගනුවර වේ. එය පේරු හි ආණ්ඩුක්‍රම ව්‍යවස්ථා අධිකරණයේ ආසනය වන අතර බොහෝ විට "පේරු හි නීත්‍යානුකූල අගනුවර" ලෙසද හැඳින්වේ. <ref name="capitaljuridica Normative p6">{{උපන්‍යාස පොත |last=Official Journal El Peruano |url=http://spij.minjus.gob.pe/Normas/textos/230110T.pdf |title=Legal Information System |year=2010 |id=p. 96 |access-date=15 July 2019 |archive-url=https://web.archive.org/web/20111209074614/http://spij.minjus.gob.pe/Normas/textos/230110T.pdf |archive-date=9 December 2011 |url-status=live |issue=13}}</ref> 2017 ජාතික සංගණනයට අනුව 1,296,278 ක නාගරික ජනගහනයක් සහිත, අගනුවර වන [[ලීමා]] වලින් පසු පේරු හි දෙවන වැඩිම ජනගහනයක් සහිත නගරය මෙය වේ.{{තහවුරු​ කරන්න|date=April 2023}}<sup class="noprint Inline-Template Template-Fact" style="white-space:nowrap;">&#x5B; ''[[විකිපීඩියා:තහවුරු කිරීමක් අවශ්‍යයි|<span title="This claim needs references to reliable sources. (April 2023)">උපුටා දැක්වීම අවශ්‍යයි</span>]]'' &#x5D;</sup> යටත් විජිත ගෘහ නිර්මාණ ශිල්පය සහ ගිනිකඳු ගල් ගොඩනැගිලි සඳහා ප්‍රසිද්ධ එය, ප්‍රධාන සංස්කෘතික හා ආර්ථික මධ්‍යස්ථානයකි. <ref>{{උපන්‍යාස වෙබ් |title=Historical Centre of the City of Arequipa |url=https://whc.unesco.org/en/list/1016}}</ref> එහි අගනගර ප්‍රදේශය දිස්ත්‍රික්ක විසි එකක් ඒකාබද්ධ කරන අතර, එයට පදනම් මධ්‍යම ප්‍රදේශය ද ඇතුළත් වන අතර එය නගර රජයේ ආසනයයි. 2015 දී ඒක පුද්ගල ඇමරිකානු ඩොලර් 10,277 (ඒක පුද්ගල PPP ඇමරිකානු ඩොලර් 18,610) ට සමාන වන ඇමරිකානු ඩොලර් මිලියන 9,445 ක නාමික දළ දේශීය නිෂ්පාදිතයක් නගරයේ පැවති අතර, එමඟින් අරෙක්විපා පේරු හි දෙවන ඉහළම ආර්ථික ක්‍රියාකාරකම් සහිත නගරය බවට පත්විය. <ref>{{උපන්‍යාස වෙබ් |date=October 2016 |title=Urban world: What's next? |url=http://www.mckinsey.com/mgi/overview/in-the-news/urban-world-app |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20170108223149/http://www.mckinsey.com/mgi/overview/in-the-news/urban-world-app |archive-date=8 January 2017 |access-date=13 July 2019 |website=McKinsey Global Institute |publisher=McKinsey & Company}}</ref> අරෙක්විපා යනු පේරු හි වැදගත් කාර්මික හා වාණිජ මධ්‍යස්ථානයක් වන අතර එය රටේ දෙවන කාර්මික නගරය ලෙස සැලකේ. එහි කාර්මික ක්‍රියාකාරකම් තුළ ඔටුවන්ගේ ලොම් වලින් සාදන ලද නිෂ්පාදන සහ රෙදිපිළි නිෂ්පාදනය ඇතුළත් වේ. මෙම නගරය [[චිලී]], [[බොලිවියාව]] සහ [[බ්‍රසීලය]] සමඟ සහ දකුණු දුම්රිය මාර්ගයෙන් සම්බන්ධ වන නගර සමඟ මෙන්ම මාතාරි වරාය සමඟ ද සමීප වාණිජ සබඳතා පවත්වාගෙන යයි. මෙම නගරය 1540 අගෝස්තු 15 වන දින මාර්ක්විස් ෆ්‍රැන්සිස්කෝ පිසාරෝගේ නමින් "අපේ ආර්යාවගේ උපකල්පන සුන්දර විලාව" යන නාමයෙන් ආරම්භ කරන ලදී. 1541 සැප්තැම්බර් 22 වන දින, පස්වන කාලෝස් රජතුමා එය "අරෙක්විපා නගරය" ලෙස හැඳින්විය යුතු බවට නියෝග කළේය. උපරාජ පාලන සමයේදී, එහි කැපී පෙනෙන ආර්ථික භූමිකාව සඳහා වැදගත්කමක් ලබා ගත් අතර, ස්පාඤ්ඤ කිරීටය කෙරෙහි ඇති භක්තිය මගින් සංලක්ෂිත වූ අතර, එය "ඉතා උතුම් සහ ඉතා පක්ෂපාතී" වැනි පදවි නාමවලින් අරෙක්විපාට ගෞරව කළේය. <ref name="barriga133p">{{Harvard citation|Barriga|1940|p=133}}</ref> පේරු හි ජනරජ ඉතිහාසයේ, නගරය ජනප්‍රිය, සිවිල් සහ ප්‍රජාතන්ත්‍රවාදී කැරලිවල කේන්ද්‍රස්ථානය වී ඇත. එය කැපී පෙනෙන බුද්ධිමය, දේශපාලනික සහ ආගමික චරිතවල තොටිල්ල ද වී ඇත. ජනරජ යුගයේදී, එයට "අරේක්විපා හි නිදහස් ජනතාවගේ වීරෝදාර නගරය" යන නාමය පිරිනමන ලදී. <ref name="neira438p">{{Harvard citation|Neira|Galdos|Malaga|Quiroz|1990|p=438}}</ref> එහි ඓතිහාසික මධ්‍යස්ථානය හෙක්ටයාර 332 ක භූමි ප්‍රමාණයක පැතිරී ඇත සහ යුනෙස්කෝ ලෝක උරුම අඩවියක් ලෙස ප්‍රකාශයට පත් කර ඇත. <ref name="unesco">{{උපන්‍යාස වෙබ් |last=UNESCO |year=2000 |title=Historical Center of the City of Arequipa |url=https://whc.unesco.org/en/list/1016}}</ref> ඓතිහාසික උරුමයන් සහ ස්මාරක එහි අන්තර්ගත වන අතර එහි විවිධ දර්ශනීය හා සංස්කෘතික අවකාශයන් එය ජාතික හා ජාත්‍යන්තර සංචාරක ව්‍යාපාරයේ සත්කාරක නගරයක් බවට පත් කරයි, එහි ඓතිහාසික මධ්‍යස්ථානය තුළ එය ස්පාඤ්ඤ සහ ස්වයංක්‍රීය ලක්ෂණ මිශ්‍රණයකින් යුත් උපරාජික සහ ජනරජ නිෂ්පාදනයක් වන ආගමික ගෘහ නිර්මාණ ශිල්පය ඉස්මතු කරයි, <ref name="Normative Compendium p2">{{Cite report|url=http://www.mincetur.gob.pe/apec1/pdf/Mincetur_Arequipa22.pdf|accessdate=7 November 2012}}</ref> එය "Arequipeña School" <ref name="benavides73p">{{Harvard citation|Benavides Rodríguez|1990|p=73}}</ref> නමින් තමන්ගේම ශෛලීය පාසලක් පිහිටුවා ගත් අතර එහි බලපෑම [[පොටොසි, බොලිවියාව|පොටෝසි]] (බොලිවියාව) වෙත පැමිණියේය. <ref name="potosí">{{උපන්‍යාස වෙබ් |date=6 June 2007 |title=Endesa ilumina la iglesia barroca de la Compañía |url=http://www.infolatam.com/entrada/endesa_ilumina_la_iglesia_barroca_de_la_-4092.html |archive-url=https://web.archive.org/web/20081120104205/http://www.infolatam.com/entrada/endesa_ilumina_la_iglesia_barroca_de_la_-4092.html |archive-date=20 November 2008 |access-date=4 August 2009 |website=Infolatam}}</ref> == යොමු කිරීම් == [[ප්‍රවර්ගය:CS1 German-language sources (de)]] [[ප්‍රවර්ගය:CS1 ප්‍රංශ-භාෂා මූලාශ්‍ර (fr)]] [[ප්‍රවර්ගය:Coordinates on Wikidata]] [[ප්‍රවර්ගය:Pages using gadget WikiMiniAtlas]] [[ප්‍රවර්ගය:Pages using multiple image with auto scaled images]] [[ප්‍රවර්ගය:පේරු]] 6ryvjmzdjdlx3n134vovov0sgugpbmc 754612 754603 2025-07-09T07:42:21Z BuddhikaW88 37808 [[ප්‍රවර්ගය:පේරු හි පරිපාලන කලාප]] එක් කරන ලදී. [[විකිපීඩියා:HOTCAT|HotCat]] භාවිතයෙන් 754612 wikitext text/x-wiki {{Infobox settlement | name = අරෙක්විපා | pushpin_map = Peru | pushpin_label_position = | pushpin_map_caption = පේරු තුල පිහිටීම | coordinates = {{Wikidatacoord|Q159273|region:PE_type:city|display=inline,title}} }} '''අරෙක්විපා''' ({{IPA|es|aɾeˈkipa}} ; Aymara සහ {{Langx|qu|Ariqipa}} ), ''සියුඩාඩ් බ්ලැන්කා'' ("සුදු නගරය" සඳහා ස්පාඤ්ඤ) සහ ''ලියොන් ඩෙල් සුර්'' ("දකුණේ සිංහයා" සඳහා ස්පාඤ්ඤ) යන අන්වර්ථ නාමවලින් ද හැඳින්වේ, <ref>{{උපන්‍යාස පොත |last=Vargas Gutiérrez |first=José Luis |title=Arequipa, en búsqueda del León perdido |publisher=Paradigma |year=2002 |volume=2 |page=1 |language=es}}</ref> යනු [[පේරු]] හි නගරයක් වන අතර එම නාමයෙන් හඳුන්වන පළාතේ සහ [[අරෙක්විපා දෙපාර්තමේන්තුව, පේරු|දෙපාර්තමේන්තුවේ]] අගනුවර වේ. එය පේරු හි ආණ්ඩුක්‍රම ව්‍යවස්ථා අධිකරණයේ ආසනය වන අතර බොහෝ විට "පේරු හි නීත්‍යානුකූල අගනුවර" ලෙසද හැඳින්වේ. <ref name="capitaljuridica Normative p6">{{උපන්‍යාස පොත |last=Official Journal El Peruano |url=http://spij.minjus.gob.pe/Normas/textos/230110T.pdf |title=Legal Information System |year=2010 |id=p. 96 |access-date=15 July 2019 |archive-url=https://web.archive.org/web/20111209074614/http://spij.minjus.gob.pe/Normas/textos/230110T.pdf |archive-date=9 December 2011 |url-status=live |issue=13}}</ref> 2017 ජාතික සංගණනයට අනුව 1,296,278 ක නාගරික ජනගහනයක් සහිත, අගනුවර වන [[ලීමා]] වලින් පසු පේරු හි දෙවන වැඩිම ජනගහනයක් සහිත නගරය මෙය වේ.{{තහවුරු​ කරන්න|date=April 2023}}<sup class="noprint Inline-Template Template-Fact" style="white-space:nowrap;">&#x5B; ''[[විකිපීඩියා:තහවුරු කිරීමක් අවශ්‍යයි|<span title="This claim needs references to reliable sources. (April 2023)">උපුටා දැක්වීම අවශ්‍යයි</span>]]'' &#x5D;</sup> යටත් විජිත ගෘහ නිර්මාණ ශිල්පය සහ ගිනිකඳු ගල් ගොඩනැගිලි සඳහා ප්‍රසිද්ධ එය, ප්‍රධාන සංස්කෘතික හා ආර්ථික මධ්‍යස්ථානයකි. <ref>{{උපන්‍යාස වෙබ් |title=Historical Centre of the City of Arequipa |url=https://whc.unesco.org/en/list/1016}}</ref> එහි අගනගර ප්‍රදේශය දිස්ත්‍රික්ක විසි එකක් ඒකාබද්ධ කරන අතර, එයට පදනම් මධ්‍යම ප්‍රදේශය ද ඇතුළත් වන අතර එය නගර රජයේ ආසනයයි. 2015 දී ඒක පුද්ගල ඇමරිකානු ඩොලර් 10,277 (ඒක පුද්ගල PPP ඇමරිකානු ඩොලර් 18,610) ට සමාන වන ඇමරිකානු ඩොලර් මිලියන 9,445 ක නාමික දළ දේශීය නිෂ්පාදිතයක් නගරයේ පැවති අතර, එමඟින් අරෙක්විපා පේරු හි දෙවන ඉහළම ආර්ථික ක්‍රියාකාරකම් සහිත නගරය බවට පත්විය. <ref>{{උපන්‍යාස වෙබ් |date=October 2016 |title=Urban world: What's next? |url=http://www.mckinsey.com/mgi/overview/in-the-news/urban-world-app |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20170108223149/http://www.mckinsey.com/mgi/overview/in-the-news/urban-world-app |archive-date=8 January 2017 |access-date=13 July 2019 |website=McKinsey Global Institute |publisher=McKinsey & Company}}</ref> අරෙක්විපා යනු පේරු හි වැදගත් කාර්මික හා වාණිජ මධ්‍යස්ථානයක් වන අතර එය රටේ දෙවන කාර්මික නගරය ලෙස සැලකේ. එහි කාර්මික ක්‍රියාකාරකම් තුළ ඔටුවන්ගේ ලොම් වලින් සාදන ලද නිෂ්පාදන සහ රෙදිපිළි නිෂ්පාදනය ඇතුළත් වේ. මෙම නගරය [[චිලී]], [[බොලිවියාව]] සහ [[බ්‍රසීලය]] සමඟ සහ දකුණු දුම්රිය මාර්ගයෙන් සම්බන්ධ වන නගර සමඟ මෙන්ම මාතාරි වරාය සමඟ ද සමීප වාණිජ සබඳතා පවත්වාගෙන යයි. මෙම නගරය 1540 අගෝස්තු 15 වන දින මාර්ක්විස් ෆ්‍රැන්සිස්කෝ පිසාරෝගේ නමින් "අපේ ආර්යාවගේ උපකල්පන සුන්දර විලාව" යන නාමයෙන් ආරම්භ කරන ලදී. 1541 සැප්තැම්බර් 22 වන දින, පස්වන කාලෝස් රජතුමා එය "අරෙක්විපා නගරය" ලෙස හැඳින්විය යුතු බවට නියෝග කළේය. උපරාජ පාලන සමයේදී, එහි කැපී පෙනෙන ආර්ථික භූමිකාව සඳහා වැදගත්කමක් ලබා ගත් අතර, ස්පාඤ්ඤ කිරීටය කෙරෙහි ඇති භක්තිය මගින් සංලක්ෂිත වූ අතර, එය "ඉතා උතුම් සහ ඉතා පක්ෂපාතී" වැනි පදවි නාමවලින් අරෙක්විපාට ගෞරව කළේය. <ref name="barriga133p">{{Harvard citation|Barriga|1940|p=133}}</ref> පේරු හි ජනරජ ඉතිහාසයේ, නගරය ජනප්‍රිය, සිවිල් සහ ප්‍රජාතන්ත්‍රවාදී කැරලිවල කේන්ද්‍රස්ථානය වී ඇත. එය කැපී පෙනෙන බුද්ධිමය, දේශපාලනික සහ ආගමික චරිතවල තොටිල්ල ද වී ඇත. ජනරජ යුගයේදී, එයට "අරේක්විපා හි නිදහස් ජනතාවගේ වීරෝදාර නගරය" යන නාමය පිරිනමන ලදී. <ref name="neira438p">{{Harvard citation|Neira|Galdos|Malaga|Quiroz|1990|p=438}}</ref> එහි ඓතිහාසික මධ්‍යස්ථානය හෙක්ටයාර 332 ක භූමි ප්‍රමාණයක පැතිරී ඇත සහ යුනෙස්කෝ ලෝක උරුම අඩවියක් ලෙස ප්‍රකාශයට පත් කර ඇත. <ref name="unesco">{{උපන්‍යාස වෙබ් |last=UNESCO |year=2000 |title=Historical Center of the City of Arequipa |url=https://whc.unesco.org/en/list/1016}}</ref> ඓතිහාසික උරුමයන් සහ ස්මාරක එහි අන්තර්ගත වන අතර එහි විවිධ දර්ශනීය හා සංස්කෘතික අවකාශයන් එය ජාතික හා ජාත්‍යන්තර සංචාරක ව්‍යාපාරයේ සත්කාරක නගරයක් බවට පත් කරයි, එහි ඓතිහාසික මධ්‍යස්ථානය තුළ එය ස්පාඤ්ඤ සහ ස්වයංක්‍රීය ලක්ෂණ මිශ්‍රණයකින් යුත් උපරාජික සහ ජනරජ නිෂ්පාදනයක් වන ආගමික ගෘහ නිර්මාණ ශිල්පය ඉස්මතු කරයි, <ref name="Normative Compendium p2">{{Cite report|url=http://www.mincetur.gob.pe/apec1/pdf/Mincetur_Arequipa22.pdf|accessdate=7 November 2012}}</ref> එය "Arequipeña School" <ref name="benavides73p">{{Harvard citation|Benavides Rodríguez|1990|p=73}}</ref> නමින් තමන්ගේම ශෛලීය පාසලක් පිහිටුවා ගත් අතර එහි බලපෑම [[පොටොසි, බොලිවියාව|පොටෝසි]] (බොලිවියාව) වෙත පැමිණියේය. <ref name="potosí">{{උපන්‍යාස වෙබ් |date=6 June 2007 |title=Endesa ilumina la iglesia barroca de la Compañía |url=http://www.infolatam.com/entrada/endesa_ilumina_la_iglesia_barroca_de_la_-4092.html |archive-url=https://web.archive.org/web/20081120104205/http://www.infolatam.com/entrada/endesa_ilumina_la_iglesia_barroca_de_la_-4092.html |archive-date=20 November 2008 |access-date=4 August 2009 |website=Infolatam}}</ref> == යොමු කිරීම් == [[ප්‍රවර්ගය:CS1 German-language sources (de)]] [[ප්‍රවර්ගය:CS1 ප්‍රංශ-භාෂා මූලාශ්‍ර (fr)]] [[ප්‍රවර්ගය:Coordinates on Wikidata]] [[ප්‍රවර්ගය:Pages using gadget WikiMiniAtlas]] [[ප්‍රවර්ගය:Pages using multiple image with auto scaled images]] [[ප්‍රවර්ගය:පේරු]] [[ප්‍රවර්ගය:පේරු හි පරිපාලන කලාප]] lzc87cfa7vfmb4u1z4e564wscz3e6k3 0 183192 754575 2025-07-09T07:11:02Z BuddhikaW88 37808 Created by translating the page "[[:en:Special:Redirect/revision/1298285001|Trujillo, Peru]]" 754575 wikitext text/x-wiki '''ටෘජිලෝ''' ({{IPA|es|tɾuˈxiʝo|lang}} ; {{Langx|qu|Truhillu}} ; මොචිකා : ''සිමෝර්'' ) යනු වයඹදිග [[පේරු]] හි වෙරළබඩ නගරයක් වන අතර [[ලා ලිබරෙටෙඩ් දෙපාර්තමේන්තුව, පේරු|ලා ලිබර්ටැඩ් දෙපාර්තමේන්තුවේ]] අගනුවර වේ. එය පේරු හි තුන්වන වැඩිම ජනගහනයක් සහිත නගරය <ref>{{උපන්‍යාස පොත |url=http://proyectos.inei.gob.pe/web/biblioineipub/bancopub/Est/Lib1020/Libro.pdf |title=Perú: Estimaciones y Proyecciones de Población Total por Sexo de las Principales Ciudades, 2000-2015 |publisher=INEI |year=2012 |pages=50}}</ref> වන අතර තුන්වන වැඩිම ජනගහනයක් සහිත අගනගර ප්‍රදේශයේ මධ්‍යස්ථානය වේ. එය පිහිටා ඇත්තේ මෝචේ ගං ඉවුරේ, පැසිෆික් සාගරයේ මුඛය අසල, මෝචේ නිම්නයේ ය. මෙය [[ඉන්කා ශිෂ්ටාචාරය|ඉන්කා]] ආක්‍රමණයට සහ ඉන් පසුව ව්‍යාප්ත වීමට පෙර මහා ප්‍රාග් ඓතිහාසික මෝචේ සහ චිමු සංස්කෘතීන්ගේ <ref>{{උපන්‍යාස වෙබ් |date=March 29, 2012 |title=Chan Chan: Capital of the Kingdom Chimu&nbsp;– UNESCO |url=https://whc.unesco.org/pg.cfm?cid=31&id_site=366}}</ref> භූමියක් විය.ෆ්ඩ් ෆ්ඩ් ෆ්ද් ෆ්ඩ් හ්ඩ්ෆ් හ්ෆ්ද් ඩ්ෆ්හ් ඩ්ෆ්හ් ෆ්ද් ඩ්ෆ්හ් ෆ්ඩ්ස් ජ්ට්ෆ්‍ර් උට්‍ර් ට්‍ර් ට්‍ර් ජ්ට්‍ර් ජ්ට්‍ර් ර් ජ්‍ර්ට්ජ්ෆ්ඩ් ෆ්ඩ් ෆ්ද් ෆ්ඩ් හ්ඩ්ෆ් හ්ෆ්ද් ඩ්ෆ්හ් ඩ්ෆ්හ් ෆ්ද් ඩ්ෆ්හ් ෆ්ඩ්ස් ජ්ට්ෆ්‍ර් උට්‍ර් ට්‍ර් ට්‍ර් ජ්ට්‍ර් ජ්ට්‍ර් ර් ජ්‍ර්ට්ජ් 1820 දෙසැම්බර් 29 වන දින ස්පාඤ්ඤයෙන් ටෘජිලෝගේ නිදහස ටෘජිලෝ ඓතිහාසික මධ්‍යස්ථානයේදී ප්‍රකාශයට පත් කරන ලද අතර, [[පෙරූ ජනරජයෙහි කොංග්‍රස් මණ්ඩලය|පේරු ජනරජයේ කොංග්‍රසය]] විසින් 1822 දී නගරයට "ස්වාධීන නගරය සහ පියබිමට විශ්වාසවන්ත" යන නාමය පිරිනමන ලදී, <ref name="RPP">{{උපන්‍යාස වෙබ් |title=Sucesos, información histórica |url=http://www.rpp.com.pe/detalle_112694.html |access-date=July 29, 2008 |website=RPP Noticias}}</ref> පේරු නිදහස සඳහා වූ සටනේදී එහි කාර්යභාරය වෙනුවෙන්. ටෘජිලෝ යනු පේරු [[අධිකරණය|අධිකරණයේ]] උපන් ස්ථානයයි. 1823 දී, බලයෙන් පහ කිරීමෙන් පසු රීවා අගුවෙරෝ ටෘජිලෝ හි පදිංචි වූ නමුත් ඔහුගේ රජයට නීතිමය පිළිගැනීමක් නොතිබුණි, ලීමා හි කොංග්‍රසය දිගටම ක්‍රියාත්මක වූ අතර ටොරේ ටැගල් නව ජනාධිපතිවරයා ලෙස පත් කළේය. 1824 දී, නිදහස සඳහා වූ ව්‍යාපාරයට පහසුකම් සැලසීම සඳහා, බොලිවර් විසින් ටෘජිලෝ පේරු හි තාවකාලික අගනුවර ලෙස ප්‍රකාශයට පත් කරන ලදී. එය 1932 දී හමුදා කැරැල්ලක ස්ථානය විය. ටෘජිලෝ "පේරු හි නිදහසේ තොටිල්ල සහ අධිකරණයේ තොටිල්ල" ලෙස සැලකේ. <ref name="PJ">{{උපන්‍යාස වෙබ් |title=Trujillo Bus Station |url=http://laindustria.pe/trujillo/local/en-junio-empezaran-construir-el-terminal-terrestre |url-status=dead |archive-url=https://web.archive.org/web/20120418160834/http://laindustria.pe/trujillo/local/en-junio-empezaran-construir-el-terminal-terrestre |archive-date=April 18, 2012 |access-date=29 March 2012}}</ref> ටෘජිලෝ "සදාකාලික වසන්තයේ නගරය" ලෙසද හැඳින්වේ, <ref>{{Cite news|url=http://www.larepublica.pe/05-03-2012/trujillo-celebra-477-aniversario-de-fundacion|title=Trujillo, la ciudad de la eterna primavera(Trujillo, City of the everlasting Spring)&nbsp;– La Republica|date=19 April 2012|work=La República-Perú|language=es}}</ref> පේරු හි සාම්ප්‍රදායික නර්තනයක් වන " මැරිනේරා අගනුවර", " පේරු පැසෝ අශ්වයාගේ තොටිල්ල", <ref name="senamhi.gob.pe">{{උපන්‍යාස වෙබ් |title=Tourist Climate Guide&nbsp;– Peru |url=http://www.senamhi.gob.pe/?p=0702 |page=115}}</ref> මෙන්ම "පේරු හි සංස්කෘතික අගනුවර" ලෙසද සැලකේ. එය ජාතික හා ජාත්‍යන්තර සංස්කෘතික උත්සව රැසකට අනුග්‍රහය දක්වා ඇති අතර, සජීවී කලා ප්‍රජාවක් ද ඇත. වත්මන් උත්සව අතරට " ජාතික මැරිනේරා උත්සවය ", ටෘජිලෝ වසන්ත උත්සවය සහ ජාත්‍යන්තර පොත් උළෙල ඇතුළත් වන අතර එය රටේ වැදගත්ම සංස්කෘතික සිදුවීම් වලින් එකකි <ref name="Elportavoz">{{උපන්‍යාස වෙබ් |title=Sobre la IV Feria Internacional del Libro de Trujillo |url=http://www.elportalvoz.com/index.php?option=com_content&view=article&id=225:todo-listo-para-la-iv-feria-internacional-del-libro-de-trujillo&catid=8:viva-la-calle&Itemid=99 |access-date=July 10, 2009 |website=El Portavoz}}</ref> <ref name="FLT">{{උපන්‍යාස වෙබ් |title=Información general |url=http://www.ferialibrotrujillo.com/presenta.php |url-status=dead |archive-url=https://web.archive.org/web/20090212160056/http://ferialibrotrujillo.com/presenta.php |archive-date=February 12, 2009 |access-date=July 10, 2009 |publisher=Feria del Libro de Trujillo}}</ref> ටෘජිලෝ, පූර්ව-කොලොම්බියානු ස්මාරකවල ප්‍රධාන [[පුරාවිද්‍යාව|පුරාවිද්‍යාත්මක]] ස්ථාන දෙකකට ආසන්නව පිහිටා ඇත: පුරාණ ලෝකයේ විශාලතම ඇඩෝබ් නගරය වන චෑන් චෑන්, 1986 දී [[යුනෙස්කෝ|යුනෙස්කෝව]] විසින් [[යුනෙස්කෝ ලෝක ‍උරුම අඩවි|ලෝක උරුම අඩවියක්]] ලෙස නම් කරන ලදී; සහ සූර්යයාගේ සහ චන්ද්‍රයාගේ දේවාල (පේරු හි විශාලතම ඇඩෝබ් පිරමීඩය). <ref name="destinos">{{උපන්‍යාස වෙබ් |title=DESCUBRE PERU Un país...muchos destinos -Información turística de Trujillo |url=http://media.peru.info/catalogo/Attach/destinosp_esp_10228.pdf |access-date=2012-07-29}}</ref> නගර මධ්‍යයේ යටත් විජිත සහ ආගමික ගෘහ නිර්මාණ ශිල්පයේ බොහෝ උදාහරණ අඩංගු වන අතර, බොහෝ විට සුවිශේෂී [[සිද්ධ යකඩ|යකඩ වැඩ]] ඇතුළත් වේ. එයට නේවාසික ප්‍රදේශ, මධ්‍යම ව්‍යාපාරික දිස්ත්‍රික්කයක් සහ විවිධ දිස්ත්‍රික්කවලට කාර්මික සැපයුම් බෙදා හැරීම ඇතුළත් වේ. ටෘජිලෝ රෝමානු කතෝලික අගරදගුරු පදවියේ ආසනය මෙහි පිහිටා ඇත. [[කතෝලික සභාව|රෝමානු කතෝලික ධර්මය]] ප්‍රමුඛ ආගම වන අතර යටත් විජිත පල්ලි 10 ක් පැරණි නගර බිත්තිය තුළ පිහිටා ඇති අතර එය දැන් ඇවෙනිඩා එස්පානා විසින් වට කර ඇත; හුවාමන්, හුවාන්චාකෝ සහ මොචේ නගරවල අමතර පල්ලි ටෘජිලෝ මධ්‍යයේ සිට {{Convert|15|km|mi|abbr=off}} ඇතුළත පිහිටා ඇත. 2011 සිට, නගරය IDB සමඟ සහයෝගයෙන් " අන්තර්-ඇමරිකානු සංවර්ධන බැංකුවේ නැගී එන සහ තිරසාර නගර" වේදිකාවේ කොටසක් ලෙස, ''ටෘජිලෝ: තිරසාර නගරය'' නියමු ව්‍යාපෘතිය සංවර්ධනය කරමින් සිටී. <ref name="Trujillo: Sustainable city-BID">{{උපන්‍යාස වෙබ් |date=June 28, 2011 |title=Trujillo: Sustainable city-BID |url=http://www.rpp.com.pe/2011-06-28-bid-presentara-proyecto-piloto-trujillo-ciudad-sostenible-noticia_379609.html}}</ref> 2012 දී, තාක්ෂණය හරහා මහජන ආරක්ෂාව සහ ප්‍රවාහනය වැඩිදියුණු කිරීමේ අරමුණින් ක්‍රියාත්මක කරන ලද "ස්මාටර් සිටිස් චැලෙන්ජ්" ව්‍යාපෘතියකට සහභාගී වීමට [[IBM]] විසින් ටෘජිලෝ තෝරා ගන්නා ලදී. <ref name="rpp.com.pe">{{උපන්‍යාස වෙබ් |date=November 15, 2012 |title=(spanish)Trujillo elegida 'ciudad inteligente' por IBM |url=http://www.rpp.com.pe/2012-11-15-trujillo-elegida-ciudad-inteligente-por-ibm-noticia_540493.html |access-date=November 15, 2012}}</ref> <ref name="larepublica.pe">{{උපන්‍යාස වෙබ් |title=(spanish)Trujillo será beneficiada por el programa "Smarter Cities Challenge" de IBM |url=http://www.larepublica.pe/19-11-2012/trujillo-sera-beneficiada-por-el-programa-smarter-cities-challenge-de-ibm |access-date=November 19, 2012}}</ref> [[ප්‍රවර්ගය:CS1 German-language sources (de)]] [[ප්‍රවර්ගය:CS1 ප්‍රංශ-භාෂා මූලාශ්‍ර (fr)]] [[ප්‍රවර්ගය:CS1 ස්පාඤ්ඤ-භාෂා මූලාශ්‍ර (es)]] [[ප්‍රවර්ගය:ස්පාඤ්ඤ-භාෂා පෙළ ඇතුළත් ලිපි]] [[ප්‍රවර්ගය:Coordinates on Wikidata]] [[ප්‍රවර්ගය:Pages using gadget WikiMiniAtlas]] [[ප්‍රවර්ගය:Pages using multiple image with auto scaled images]] 2w3j0ues6glbyyt9nq1tujzr83jci5c 754588 754575 2025-07-09T07:24:16Z BuddhikaW88 37808 754588 wikitext text/x-wiki {{Infobox settlement | name = | pushpin_map = Peru | pushpin_label_position = | pushpin_map_caption = පේරු තුල පිහිටීම | coordinates = }} '''ටෘජිලෝ''' ({{IPA|es|tɾuˈxiʝo|lang}} ; {{Langx|qu|Truhillu}} ; මොචිකා : ''සිමෝර්'' ) යනු වයඹදිග [[පේරු]] හි වෙරළබඩ නගරයක් වන අතර [[ලා ලිබරෙටෙඩ් දෙපාර්තමේන්තුව, පේරු|ලා ලිබර්ටැඩ් දෙපාර්තමේන්තුවේ]] අගනුවර වේ. එය පේරු හි තුන්වන වැඩිම ජනගහනයක් සහිත නගරය <ref>{{උපන්‍යාස පොත |url=http://proyectos.inei.gob.pe/web/biblioineipub/bancopub/Est/Lib1020/Libro.pdf |title=Perú: Estimaciones y Proyecciones de Población Total por Sexo de las Principales Ciudades, 2000-2015 |publisher=INEI |year=2012 |pages=50}}</ref> වන අතර තුන්වන වැඩිම ජනගහනයක් සහිත අගනගර ප්‍රදේශයේ මධ්‍යස්ථානය වේ. එය පිහිටා ඇත්තේ මෝචේ ගං ඉවුරේ, පැසිෆික් සාගරයේ මුඛය අසල, මෝචේ නිම්නයේ ය. මෙය [[ඉන්කා ශිෂ්ටාචාරය|ඉන්කා]] ආක්‍රමණයට සහ ඉන් පසුව ව්‍යාප්ත වීමට පෙර මහා ප්‍රාග් ඓතිහාසික මෝචේ සහ චිමු සංස්කෘතීන්ගේ <ref>{{උපන්‍යාස වෙබ් |date=March 29, 2012 |title=Chan Chan: Capital of the Kingdom Chimu&nbsp;– UNESCO |url=https://whc.unesco.org/pg.cfm?cid=31&id_site=366}}</ref> භූමියක් විය. 1820 දෙසැම්බර් 29 වන දින ස්පාඤ්ඤයෙන් ටෘජිලෝගේ නිදහස ටෘජිලෝ ඓතිහාසික මධ්‍යස්ථානයේදී ප්‍රකාශයට පත් කරන ලද අතර, [[පෙරූ ජනරජයෙහි කොංග්‍රස් මණ්ඩලය|පේරු ජනරජයේ කොංග්‍රසය]] විසින් 1822 දී නගරයට "ස්වාධීන නගරය සහ පියබිමට විශ්වාසවන්ත" යන නාමය පිරිනමන ලදී, <ref name="RPP">{{උපන්‍යාස වෙබ් |title=Sucesos, información histórica |url=http://www.rpp.com.pe/detalle_112694.html |access-date=July 29, 2008 |website=RPP Noticias}}</ref> පේරු නිදහස සඳහා වූ සටනේදී එහි කාර්යභාරය වෙනුවෙන්. ටෘජිලෝ යනු පේරු [[අධිකරණය|අධිකරණයේ]] උපන් ස්ථානයයි. 1823 දී, බලයෙන් පහ කිරීමෙන් පසු රීවා අගුවෙරෝ ටෘජිලෝ හි පදිංචි වූ නමුත් ඔහුගේ රජයට නීතිමය පිළිගැනීමක් නොතිබුණි, ලීමා හි කොංග්‍රසය දිගටම ක්‍රියාත්මක වූ අතර ටොරේ ටැගල් නව ජනාධිපතිවරයා ලෙස පත් කළේය. 1824 දී, නිදහස සඳහා වූ ව්‍යාපාරයට පහසුකම් සැලසීම සඳහා, බොලිවර් විසින් ටෘජිලෝ පේරු හි තාවකාලික අගනුවර ලෙස ප්‍රකාශයට පත් කරන ලදී. එය 1932 දී හමුදා කැරැල්ලක ස්ථානය විය. ටෘජිලෝ "පේරු හි නිදහසේ තොටිල්ල සහ අධිකරණයේ තොටිල්ල" ලෙස සැලකේ. <ref name="PJ">{{උපන්‍යාස වෙබ් |title=Trujillo Bus Station |url=http://laindustria.pe/trujillo/local/en-junio-empezaran-construir-el-terminal-terrestre |url-status=dead |archive-url=https://web.archive.org/web/20120418160834/http://laindustria.pe/trujillo/local/en-junio-empezaran-construir-el-terminal-terrestre |archive-date=April 18, 2012 |access-date=29 March 2012}}</ref> ටෘජිලෝ "සදාකාලික වසන්තයේ නගරය" ලෙසද හැඳින්වේ, <ref>{{Cite news|url=http://www.larepublica.pe/05-03-2012/trujillo-celebra-477-aniversario-de-fundacion|title=Trujillo, la ciudad de la eterna primavera(Trujillo, City of the everlasting Spring)&nbsp;– La Republica|date=19 April 2012|work=La República-Perú|language=es}}</ref> පේරු හි සාම්ප්‍රදායික නර්තනයක් වන " මැරිනේරා අගනුවර", " පේරු පැසෝ අශ්වයාගේ තොටිල්ල", <ref name="senamhi.gob.pe">{{උපන්‍යාස වෙබ් |title=Tourist Climate Guide&nbsp;– Peru |url=http://www.senamhi.gob.pe/?p=0702 |page=115}}</ref> මෙන්ම "පේරු හි සංස්කෘතික අගනුවර" ලෙසද සැලකේ. එය ජාතික හා ජාත්‍යන්තර සංස්කෘතික උත්සව රැසකට අනුග්‍රහය දක්වා ඇති අතර, සජීවී කලා ප්‍රජාවක් ද ඇත. වත්මන් උත්සව අතරට " ජාතික මැරිනේරා උත්සවය ", ටෘජිලෝ වසන්ත උත්සවය සහ ජාත්‍යන්තර පොත් උළෙල ඇතුළත් වන අතර එය රටේ වැදගත්ම සංස්කෘතික සිදුවීම් වලින් එකකි <ref name="Elportavoz">{{උපන්‍යාස වෙබ් |title=Sobre la IV Feria Internacional del Libro de Trujillo |url=http://www.elportalvoz.com/index.php?option=com_content&view=article&id=225:todo-listo-para-la-iv-feria-internacional-del-libro-de-trujillo&catid=8:viva-la-calle&Itemid=99 |access-date=July 10, 2009 |website=El Portavoz}}</ref> <ref name="FLT">{{උපන්‍යාස වෙබ් |title=Información general |url=http://www.ferialibrotrujillo.com/presenta.php |url-status=dead |archive-url=https://web.archive.org/web/20090212160056/http://ferialibrotrujillo.com/presenta.php |archive-date=February 12, 2009 |access-date=July 10, 2009 |publisher=Feria del Libro de Trujillo}}</ref> ටෘජිලෝ, පූර්ව-කොලොම්බියානු ස්මාරකවල ප්‍රධාන [[පුරාවිද්‍යාව|පුරාවිද්‍යාත්මක]] ස්ථාන දෙකකට ආසන්නව පිහිටා ඇත: පුරාණ ලෝකයේ විශාලතම ඇඩෝබ් නගරය වන චෑන් චෑන්, 1986 දී [[යුනෙස්කෝ|යුනෙස්කෝව]] විසින් [[යුනෙස්කෝ ලෝක ‍උරුම අඩවි|ලෝක උරුම අඩවියක්]] ලෙස නම් කරන ලදී; සහ සූර්යයාගේ සහ චන්ද්‍රයාගේ දේවාල (පේරු හි විශාලතම ඇඩෝබ් පිරමීඩය). <ref name="destinos">{{උපන්‍යාස වෙබ් |title=DESCUBRE PERU Un país...muchos destinos -Información turística de Trujillo |url=http://media.peru.info/catalogo/Attach/destinosp_esp_10228.pdf |access-date=2012-07-29}}</ref> නගර මධ්‍යයේ යටත් විජිත සහ ආගමික ගෘහ නිර්මාණ ශිල්පයේ බොහෝ උදාහරණ අඩංගු වන අතර, බොහෝ විට සුවිශේෂී [[සිද්ධ යකඩ|යකඩ වැඩ]] ඇතුළත් වේ. එයට නේවාසික ප්‍රදේශ, මධ්‍යම ව්‍යාපාරික දිස්ත්‍රික්කයක් සහ විවිධ දිස්ත්‍රික්කවලට කාර්මික සැපයුම් බෙදා හැරීම ඇතුළත් වේ. ටෘජිලෝ රෝමානු කතෝලික අගරදගුරු පදවියේ ආසනය මෙහි පිහිටා ඇත. [[කතෝලික සභාව|රෝමානු කතෝලික ධර්මය]] ප්‍රමුඛ ආගම වන අතර යටත් විජිත පල්ලි 10 ක් පැරණි නගර බිත්තිය තුළ පිහිටා ඇති අතර එය දැන් ඇවෙනිඩා එස්පානා විසින් වට කර ඇත; හුවාමන්, හුවාන්චාකෝ සහ මොචේ නගරවල අමතර පල්ලි ටෘජිලෝ මධ්‍යයේ සිට {{Convert|15|km|mi|abbr=off}} ඇතුළත පිහිටා ඇත. 2011 සිට, නගරය IDB සමඟ සහයෝගයෙන් " අන්තර්-ඇමරිකානු සංවර්ධන බැංකුවේ නැගී එන සහ තිරසාර නගර" වේදිකාවේ කොටසක් ලෙස, ''ටෘජිලෝ: තිරසාර නගරය'' නියමු ව්‍යාපෘතිය සංවර්ධනය කරමින් සිටී. <ref name="Trujillo: Sustainable city-BID">{{උපන්‍යාස වෙබ් |date=June 28, 2011 |title=Trujillo: Sustainable city-BID |url=http://www.rpp.com.pe/2011-06-28-bid-presentara-proyecto-piloto-trujillo-ciudad-sostenible-noticia_379609.html}}</ref> 2012 දී, තාක්ෂණය හරහා මහජන ආරක්ෂාව සහ ප්‍රවාහනය වැඩිදියුණු කිරීමේ අරමුණින් ක්‍රියාත්මක කරන ලද "ස්මාටර් සිටිස් චැලෙන්ජ්" ව්‍යාපෘතියකට සහභාගී වීමට [[IBM]] විසින් ටෘජිලෝ තෝරා ගන්නා ලදී. <ref name="rpp.com.pe">{{උපන්‍යාස වෙබ් |date=November 15, 2012 |title=(spanish)Trujillo elegida 'ciudad inteligente' por IBM |url=http://www.rpp.com.pe/2012-11-15-trujillo-elegida-ciudad-inteligente-por-ibm-noticia_540493.html |access-date=November 15, 2012}}</ref> <ref name="larepublica.pe">{{උපන්‍යාස වෙබ් |title=(spanish)Trujillo será beneficiada por el programa "Smarter Cities Challenge" de IBM |url=http://www.larepublica.pe/19-11-2012/trujillo-sera-beneficiada-por-el-programa-smarter-cities-challenge-de-ibm |access-date=November 19, 2012}}</ref> == යොමු කිරීම් == [[ප්‍රවර්ගය:CS1 German-language sources (de)]] [[ප්‍රවර්ගය:CS1 ප්‍රංශ-භාෂා මූලාශ්‍ර (fr)]] [[ප්‍රවර්ගය:CS1 ස්පාඤ්ඤ-භාෂා මූලාශ්‍ර (es)]] [[ප්‍රවර්ගය:ස්පාඤ්ඤ-භාෂා පෙළ ඇතුළත් ලිපි]] [[ප්‍රවර්ගය:Coordinates on Wikidata]] [[ප්‍රවර්ගය:Pages using gadget WikiMiniAtlas]] [[ප්‍රවර්ගය:Pages using multiple image with auto scaled images]] cqs507jkpz7rr3czoors8065d25q0ua 754595 754588 2025-07-09T07:29:00Z BuddhikaW88 37808 754595 wikitext text/x-wiki {{Infobox settlement | name = ටෘජිලෝ | pushpin_map = Peru | pushpin_label_position = | pushpin_map_caption = පේරු තුල පිහිටීම | coordinates = {{coord|8|6|43.2|S|79|1|43.68|W|region:PE|display=inline,title}} }} '''ටෘජිලෝ''' ({{IPA|es|tɾuˈxiʝo|lang}} ; {{Langx|qu|Truhillu}} ; මොචිකා : ''සිමෝර්'' ) යනු වයඹදිග [[පේරු]] හි වෙරළබඩ නගරයක් වන අතර [[ලා ලිබරෙටෙඩ් දෙපාර්තමේන්තුව, පේරු|ලා ලිබර්ටැඩ් දෙපාර්තමේන්තුවේ]] අගනුවර වේ. එය පේරු හි තුන්වන වැඩිම ජනගහනයක් සහිත නගරය <ref>{{උපන්‍යාස පොත |url=http://proyectos.inei.gob.pe/web/biblioineipub/bancopub/Est/Lib1020/Libro.pdf |title=Perú: Estimaciones y Proyecciones de Población Total por Sexo de las Principales Ciudades, 2000-2015 |publisher=INEI |year=2012 |pages=50}}</ref> වන අතර තුන්වන වැඩිම ජනගහනයක් සහිත අගනගර ප්‍රදේශයේ මධ්‍යස්ථානය වේ. එය පිහිටා ඇත්තේ මෝචේ ගං ඉවුරේ, පැසිෆික් සාගරයේ මුඛය අසල, මෝචේ නිම්නයේ ය. මෙය [[ඉන්කා ශිෂ්ටාචාරය|ඉන්කා]] ආක්‍රමණයට සහ ඉන් පසුව ව්‍යාප්ත වීමට පෙර මහා ප්‍රාග් ඓතිහාසික මෝචේ සහ චිමු සංස්කෘතීන්ගේ <ref>{{උපන්‍යාස වෙබ් |date=March 29, 2012 |title=Chan Chan: Capital of the Kingdom Chimu&nbsp;– UNESCO |url=https://whc.unesco.org/pg.cfm?cid=31&id_site=366}}</ref> භූමියක් විය. 1820 දෙසැම්බර් 29 වන දින ස්පාඤ්ඤයෙන් ටෘජිලෝගේ නිදහස ටෘජිලෝ ඓතිහාසික මධ්‍යස්ථානයේදී ප්‍රකාශයට පත් කරන ලද අතර, [[පෙරූ ජනරජයෙහි කොංග්‍රස් මණ්ඩලය|පේරු ජනරජයේ කොංග්‍රසය]] විසින් 1822 දී නගරයට "ස්වාධීන නගරය සහ පියබිමට විශ්වාසවන්ත" යන නාමය පිරිනමන ලදී, <ref name="RPP">{{උපන්‍යාස වෙබ් |title=Sucesos, información histórica |url=http://www.rpp.com.pe/detalle_112694.html |access-date=July 29, 2008 |website=RPP Noticias}}</ref> පේරු නිදහස සඳහා වූ සටනේදී එහි කාර්යභාරය වෙනුවෙන්. ටෘජිලෝ යනු පේරු [[අධිකරණය|අධිකරණයේ]] උපන් ස්ථානයයි. 1823 දී, බලයෙන් පහ කිරීමෙන් පසු රීවා අගුවෙරෝ ටෘජිලෝ හි පදිංචි වූ නමුත් ඔහුගේ රජයට නීතිමය පිළිගැනීමක් නොතිබුණි, ලීමා හි කොංග්‍රසය දිගටම ක්‍රියාත්මක වූ අතර ටොරේ ටැගල් නව ජනාධිපතිවරයා ලෙස පත් කළේය. 1824 දී, නිදහස සඳහා වූ ව්‍යාපාරයට පහසුකම් සැලසීම සඳහා, බොලිවර් විසින් ටෘජිලෝ පේරු හි තාවකාලික අගනුවර ලෙස ප්‍රකාශයට පත් කරන ලදී. එය 1932 දී හමුදා කැරැල්ලක ස්ථානය විය. ටෘජිලෝ "පේරු හි නිදහසේ තොටිල්ල සහ අධිකරණයේ තොටිල්ල" ලෙස සැලකේ. <ref name="PJ">{{උපන්‍යාස වෙබ් |title=Trujillo Bus Station |url=http://laindustria.pe/trujillo/local/en-junio-empezaran-construir-el-terminal-terrestre |url-status=dead |archive-url=https://web.archive.org/web/20120418160834/http://laindustria.pe/trujillo/local/en-junio-empezaran-construir-el-terminal-terrestre |archive-date=April 18, 2012 |access-date=29 March 2012}}</ref> ටෘජිලෝ "සදාකාලික වසන්තයේ නගරය" ලෙසද හැඳින්වේ, <ref>{{Cite news|url=http://www.larepublica.pe/05-03-2012/trujillo-celebra-477-aniversario-de-fundacion|title=Trujillo, la ciudad de la eterna primavera(Trujillo, City of the everlasting Spring)&nbsp;– La Republica|date=19 April 2012|work=La República-Perú|language=es}}</ref> පේරු හි සාම්ප්‍රදායික නර්තනයක් වන " මැරිනේරා අගනුවර", " පේරු පැසෝ අශ්වයාගේ තොටිල්ල", <ref name="senamhi.gob.pe">{{උපන්‍යාස වෙබ් |title=Tourist Climate Guide&nbsp;– Peru |url=http://www.senamhi.gob.pe/?p=0702 |page=115}}</ref> මෙන්ම "පේරු හි සංස්කෘතික අගනුවර" ලෙසද සැලකේ. එය ජාතික හා ජාත්‍යන්තර සංස්කෘතික උත්සව රැසකට අනුග්‍රහය දක්වා ඇති අතර, සජීවී කලා ප්‍රජාවක් ද ඇත. වත්මන් උත්සව අතරට " ජාතික මැරිනේරා උත්සවය ", ටෘජිලෝ වසන්ත උත්සවය සහ ජාත්‍යන්තර පොත් උළෙල ඇතුළත් වන අතර එය රටේ වැදගත්ම සංස්කෘතික සිදුවීම් වලින් එකකි <ref name="Elportavoz">{{උපන්‍යාස වෙබ් |title=Sobre la IV Feria Internacional del Libro de Trujillo |url=http://www.elportalvoz.com/index.php?option=com_content&view=article&id=225:todo-listo-para-la-iv-feria-internacional-del-libro-de-trujillo&catid=8:viva-la-calle&Itemid=99 |access-date=July 10, 2009 |website=El Portavoz}}</ref> <ref name="FLT">{{උපන්‍යාස වෙබ් |title=Información general |url=http://www.ferialibrotrujillo.com/presenta.php |url-status=dead |archive-url=https://web.archive.org/web/20090212160056/http://ferialibrotrujillo.com/presenta.php |archive-date=February 12, 2009 |access-date=July 10, 2009 |publisher=Feria del Libro de Trujillo}}</ref> ටෘජිලෝ, පූර්ව-කොලොම්බියානු ස්මාරකවල ප්‍රධාන [[පුරාවිද්‍යාව|පුරාවිද්‍යාත්මක]] ස්ථාන දෙකකට ආසන්නව පිහිටා ඇත: පුරාණ ලෝකයේ විශාලතම ඇඩෝබ් නගරය වන චෑන් චෑන්, 1986 දී [[යුනෙස්කෝ|යුනෙස්කෝව]] විසින් [[යුනෙස්කෝ ලෝක ‍උරුම අඩවි|ලෝක උරුම අඩවියක්]] ලෙස නම් කරන ලදී; සහ සූර්යයාගේ සහ චන්ද්‍රයාගේ දේවාල (පේරු හි විශාලතම ඇඩෝබ් පිරමීඩය). <ref name="destinos">{{උපන්‍යාස වෙබ් |title=DESCUBRE PERU Un país...muchos destinos -Información turística de Trujillo |url=http://media.peru.info/catalogo/Attach/destinosp_esp_10228.pdf |access-date=2012-07-29}}</ref> නගර මධ්‍යයේ යටත් විජිත සහ ආගමික ගෘහ නිර්මාණ ශිල්පයේ බොහෝ උදාහරණ අඩංගු වන අතර, බොහෝ විට සුවිශේෂී [[සිද්ධ යකඩ|යකඩ වැඩ]] ඇතුළත් වේ. එයට නේවාසික ප්‍රදේශ, මධ්‍යම ව්‍යාපාරික දිස්ත්‍රික්කයක් සහ විවිධ දිස්ත්‍රික්කවලට කාර්මික සැපයුම් බෙදා හැරීම ඇතුළත් වේ. ටෘජිලෝ රෝමානු කතෝලික අගරදගුරු පදවියේ ආසනය මෙහි පිහිටා ඇත. [[කතෝලික සභාව|රෝමානු කතෝලික ධර්මය]] ප්‍රමුඛ ආගම වන අතර යටත් විජිත පල්ලි 10 ක් පැරණි නගර බිත්තිය තුළ පිහිටා ඇති අතර එය දැන් ඇවෙනිඩා එස්පානා විසින් වට කර ඇත; හුවාමන්, හුවාන්චාකෝ සහ මොචේ නගරවල අමතර පල්ලි ටෘජිලෝ මධ්‍යයේ සිට {{Convert|15|km|mi|abbr=off}} ඇතුළත පිහිටා ඇත. 2011 සිට, නගරය IDB සමඟ සහයෝගයෙන් " අන්තර්-ඇමරිකානු සංවර්ධන බැංකුවේ නැගී එන සහ තිරසාර නගර" වේදිකාවේ කොටසක් ලෙස, ''ටෘජිලෝ: තිරසාර නගරය'' නියමු ව්‍යාපෘතිය සංවර්ධනය කරමින් සිටී. <ref name="Trujillo: Sustainable city-BID">{{උපන්‍යාස වෙබ් |date=June 28, 2011 |title=Trujillo: Sustainable city-BID |url=http://www.rpp.com.pe/2011-06-28-bid-presentara-proyecto-piloto-trujillo-ciudad-sostenible-noticia_379609.html}}</ref> 2012 දී, තාක්ෂණය හරහා මහජන ආරක්ෂාව සහ ප්‍රවාහනය වැඩිදියුණු කිරීමේ අරමුණින් ක්‍රියාත්මක කරන ලද "ස්මාටර් සිටිස් චැලෙන්ජ්" ව්‍යාපෘතියකට සහභාගී වීමට [[IBM]] විසින් ටෘජිලෝ තෝරා ගන්නා ලදී. <ref name="rpp.com.pe">{{උපන්‍යාස වෙබ් |date=November 15, 2012 |title=(spanish)Trujillo elegida 'ciudad inteligente' por IBM |url=http://www.rpp.com.pe/2012-11-15-trujillo-elegida-ciudad-inteligente-por-ibm-noticia_540493.html |access-date=November 15, 2012}}</ref> <ref name="larepublica.pe">{{උපන්‍යාස වෙබ් |title=(spanish)Trujillo será beneficiada por el programa "Smarter Cities Challenge" de IBM |url=http://www.larepublica.pe/19-11-2012/trujillo-sera-beneficiada-por-el-programa-smarter-cities-challenge-de-ibm |access-date=November 19, 2012}}</ref> == යොමු කිරීම් == [[ප්‍රවර්ගය:CS1 German-language sources (de)]] [[ප්‍රවර්ගය:CS1 ප්‍රංශ-භාෂා මූලාශ්‍ර (fr)]] [[ප්‍රවර්ගය:CS1 ස්පාඤ්ඤ-භාෂා මූලාශ්‍ර (es)]] [[ප්‍රවර්ගය:ස්පාඤ්ඤ-භාෂා පෙළ ඇතුළත් ලිපි]] [[ප්‍රවර්ගය:Coordinates on Wikidata]] [[ප්‍රවර්ගය:Pages using gadget WikiMiniAtlas]] [[ප්‍රවර්ගය:Pages using multiple image with auto scaled images]] n0lu83x67or53i2ihz4hm34mdv1cg1a 754604 754595 2025-07-09T07:41:47Z BuddhikaW88 37808 [[ප්‍රවර්ගය:පේරු]] එක් කරන ලදී. [[විකිපීඩියා:HOTCAT|HotCat]] භාවිතයෙන් 754604 wikitext text/x-wiki {{Infobox settlement | name = ටෘජිලෝ | pushpin_map = Peru | pushpin_label_position = | pushpin_map_caption = පේරු තුල පිහිටීම | coordinates = {{coord|8|6|43.2|S|79|1|43.68|W|region:PE|display=inline,title}} }} '''ටෘජිලෝ''' ({{IPA|es|tɾuˈxiʝo|lang}} ; {{Langx|qu|Truhillu}} ; මොචිකා : ''සිමෝර්'' ) යනු වයඹදිග [[පේරු]] හි වෙරළබඩ නගරයක් වන අතර [[ලා ලිබරෙටෙඩ් දෙපාර්තමේන්තුව, පේරු|ලා ලිබර්ටැඩ් දෙපාර්තමේන්තුවේ]] අගනුවර වේ. එය පේරු හි තුන්වන වැඩිම ජනගහනයක් සහිත නගරය <ref>{{උපන්‍යාස පොත |url=http://proyectos.inei.gob.pe/web/biblioineipub/bancopub/Est/Lib1020/Libro.pdf |title=Perú: Estimaciones y Proyecciones de Población Total por Sexo de las Principales Ciudades, 2000-2015 |publisher=INEI |year=2012 |pages=50}}</ref> වන අතර තුන්වන වැඩිම ජනගහනයක් සහිත අගනගර ප්‍රදේශයේ මධ්‍යස්ථානය වේ. එය පිහිටා ඇත්තේ මෝචේ ගං ඉවුරේ, පැසිෆික් සාගරයේ මුඛය අසල, මෝචේ නිම්නයේ ය. මෙය [[ඉන්කා ශිෂ්ටාචාරය|ඉන්කා]] ආක්‍රමණයට සහ ඉන් පසුව ව්‍යාප්ත වීමට පෙර මහා ප්‍රාග් ඓතිහාසික මෝචේ සහ චිමු සංස්කෘතීන්ගේ <ref>{{උපන්‍යාස වෙබ් |date=March 29, 2012 |title=Chan Chan: Capital of the Kingdom Chimu&nbsp;– UNESCO |url=https://whc.unesco.org/pg.cfm?cid=31&id_site=366}}</ref> භූමියක් විය. 1820 දෙසැම්බර් 29 වන දින ස්පාඤ්ඤයෙන් ටෘජිලෝගේ නිදහස ටෘජිලෝ ඓතිහාසික මධ්‍යස්ථානයේදී ප්‍රකාශයට පත් කරන ලද අතර, [[පෙරූ ජනරජයෙහි කොංග්‍රස් මණ්ඩලය|පේරු ජනරජයේ කොංග්‍රසය]] විසින් 1822 දී නගරයට "ස්වාධීන නගරය සහ පියබිමට විශ්වාසවන්ත" යන නාමය පිරිනමන ලදී, <ref name="RPP">{{උපන්‍යාස වෙබ් |title=Sucesos, información histórica |url=http://www.rpp.com.pe/detalle_112694.html |access-date=July 29, 2008 |website=RPP Noticias}}</ref> පේරු නිදහස සඳහා වූ සටනේදී එහි කාර්යභාරය වෙනුවෙන්. ටෘජිලෝ යනු පේරු [[අධිකරණය|අධිකරණයේ]] උපන් ස්ථානයයි. 1823 දී, බලයෙන් පහ කිරීමෙන් පසු රීවා අගුවෙරෝ ටෘජිලෝ හි පදිංචි වූ නමුත් ඔහුගේ රජයට නීතිමය පිළිගැනීමක් නොතිබුණි, ලීමා හි කොංග්‍රසය දිගටම ක්‍රියාත්මක වූ අතර ටොරේ ටැගල් නව ජනාධිපතිවරයා ලෙස පත් කළේය. 1824 දී, නිදහස සඳහා වූ ව්‍යාපාරයට පහසුකම් සැලසීම සඳහා, බොලිවර් විසින් ටෘජිලෝ පේරු හි තාවකාලික අගනුවර ලෙස ප්‍රකාශයට පත් කරන ලදී. එය 1932 දී හමුදා කැරැල්ලක ස්ථානය විය. ටෘජිලෝ "පේරු හි නිදහසේ තොටිල්ල සහ අධිකරණයේ තොටිල්ල" ලෙස සැලකේ. <ref name="PJ">{{උපන්‍යාස වෙබ් |title=Trujillo Bus Station |url=http://laindustria.pe/trujillo/local/en-junio-empezaran-construir-el-terminal-terrestre |url-status=dead |archive-url=https://web.archive.org/web/20120418160834/http://laindustria.pe/trujillo/local/en-junio-empezaran-construir-el-terminal-terrestre |archive-date=April 18, 2012 |access-date=29 March 2012}}</ref> ටෘජිලෝ "සදාකාලික වසන්තයේ නගරය" ලෙසද හැඳින්වේ, <ref>{{Cite news|url=http://www.larepublica.pe/05-03-2012/trujillo-celebra-477-aniversario-de-fundacion|title=Trujillo, la ciudad de la eterna primavera(Trujillo, City of the everlasting Spring)&nbsp;– La Republica|date=19 April 2012|work=La República-Perú|language=es}}</ref> පේරු හි සාම්ප්‍රදායික නර්තනයක් වන " මැරිනේරා අගනුවර", " පේරු පැසෝ අශ්වයාගේ තොටිල්ල", <ref name="senamhi.gob.pe">{{උපන්‍යාස වෙබ් |title=Tourist Climate Guide&nbsp;– Peru |url=http://www.senamhi.gob.pe/?p=0702 |page=115}}</ref> මෙන්ම "පේරු හි සංස්කෘතික අගනුවර" ලෙසද සැලකේ. එය ජාතික හා ජාත්‍යන්තර සංස්කෘතික උත්සව රැසකට අනුග්‍රහය දක්වා ඇති අතර, සජීවී කලා ප්‍රජාවක් ද ඇත. වත්මන් උත්සව අතරට " ජාතික මැරිනේරා උත්සවය ", ටෘජිලෝ වසන්ත උත්සවය සහ ජාත්‍යන්තර පොත් උළෙල ඇතුළත් වන අතර එය රටේ වැදගත්ම සංස්කෘතික සිදුවීම් වලින් එකකි <ref name="Elportavoz">{{උපන්‍යාස වෙබ් |title=Sobre la IV Feria Internacional del Libro de Trujillo |url=http://www.elportalvoz.com/index.php?option=com_content&view=article&id=225:todo-listo-para-la-iv-feria-internacional-del-libro-de-trujillo&catid=8:viva-la-calle&Itemid=99 |access-date=July 10, 2009 |website=El Portavoz}}</ref> <ref name="FLT">{{උපන්‍යාස වෙබ් |title=Información general |url=http://www.ferialibrotrujillo.com/presenta.php |url-status=dead |archive-url=https://web.archive.org/web/20090212160056/http://ferialibrotrujillo.com/presenta.php |archive-date=February 12, 2009 |access-date=July 10, 2009 |publisher=Feria del Libro de Trujillo}}</ref> ටෘජිලෝ, පූර්ව-කොලොම්බියානු ස්මාරකවල ප්‍රධාන [[පුරාවිද්‍යාව|පුරාවිද්‍යාත්මක]] ස්ථාන දෙකකට ආසන්නව පිහිටා ඇත: පුරාණ ලෝකයේ විශාලතම ඇඩෝබ් නගරය වන චෑන් චෑන්, 1986 දී [[යුනෙස්කෝ|යුනෙස්කෝව]] විසින් [[යුනෙස්කෝ ලෝක ‍උරුම අඩවි|ලෝක උරුම අඩවියක්]] ලෙස නම් කරන ලදී; සහ සූර්යයාගේ සහ චන්ද්‍රයාගේ දේවාල (පේරු හි විශාලතම ඇඩෝබ් පිරමීඩය). <ref name="destinos">{{උපන්‍යාස වෙබ් |title=DESCUBRE PERU Un país...muchos destinos -Información turística de Trujillo |url=http://media.peru.info/catalogo/Attach/destinosp_esp_10228.pdf |access-date=2012-07-29}}</ref> නගර මධ්‍යයේ යටත් විජිත සහ ආගමික ගෘහ නිර්මාණ ශිල්පයේ බොහෝ උදාහරණ අඩංගු වන අතර, බොහෝ විට සුවිශේෂී [[සිද්ධ යකඩ|යකඩ වැඩ]] ඇතුළත් වේ. එයට නේවාසික ප්‍රදේශ, මධ්‍යම ව්‍යාපාරික දිස්ත්‍රික්කයක් සහ විවිධ දිස්ත්‍රික්කවලට කාර්මික සැපයුම් බෙදා හැරීම ඇතුළත් වේ. ටෘජිලෝ රෝමානු කතෝලික අගරදගුරු පදවියේ ආසනය මෙහි පිහිටා ඇත. [[කතෝලික සභාව|රෝමානු කතෝලික ධර්මය]] ප්‍රමුඛ ආගම වන අතර යටත් විජිත පල්ලි 10 ක් පැරණි නගර බිත්තිය තුළ පිහිටා ඇති අතර එය දැන් ඇවෙනිඩා එස්පානා විසින් වට කර ඇත; හුවාමන්, හුවාන්චාකෝ සහ මොචේ නගරවල අමතර පල්ලි ටෘජිලෝ මධ්‍යයේ සිට {{Convert|15|km|mi|abbr=off}} ඇතුළත පිහිටා ඇත. 2011 සිට, නගරය IDB සමඟ සහයෝගයෙන් " අන්තර්-ඇමරිකානු සංවර්ධන බැංකුවේ නැගී එන සහ තිරසාර නගර" වේදිකාවේ කොටසක් ලෙස, ''ටෘජිලෝ: තිරසාර නගරය'' නියමු ව්‍යාපෘතිය සංවර්ධනය කරමින් සිටී. <ref name="Trujillo: Sustainable city-BID">{{උපන්‍යාස වෙබ් |date=June 28, 2011 |title=Trujillo: Sustainable city-BID |url=http://www.rpp.com.pe/2011-06-28-bid-presentara-proyecto-piloto-trujillo-ciudad-sostenible-noticia_379609.html}}</ref> 2012 දී, තාක්ෂණය හරහා මහජන ආරක්ෂාව සහ ප්‍රවාහනය වැඩිදියුණු කිරීමේ අරමුණින් ක්‍රියාත්මක කරන ලද "ස්මාටර් සිටිස් චැලෙන්ජ්" ව්‍යාපෘතියකට සහභාගී වීමට [[IBM]] විසින් ටෘජිලෝ තෝරා ගන්නා ලදී. <ref name="rpp.com.pe">{{උපන්‍යාස වෙබ් |date=November 15, 2012 |title=(spanish)Trujillo elegida 'ciudad inteligente' por IBM |url=http://www.rpp.com.pe/2012-11-15-trujillo-elegida-ciudad-inteligente-por-ibm-noticia_540493.html |access-date=November 15, 2012}}</ref> <ref name="larepublica.pe">{{උපන්‍යාස වෙබ් |title=(spanish)Trujillo será beneficiada por el programa "Smarter Cities Challenge" de IBM |url=http://www.larepublica.pe/19-11-2012/trujillo-sera-beneficiada-por-el-programa-smarter-cities-challenge-de-ibm |access-date=November 19, 2012}}</ref> == යොමු කිරීම් == [[ප්‍රවර්ගය:CS1 German-language sources (de)]] [[ප්‍රවර්ගය:CS1 ප්‍රංශ-භාෂා මූලාශ්‍ර (fr)]] [[ප්‍රවර්ගය:CS1 ස්පාඤ්ඤ-භාෂා මූලාශ්‍ර (es)]] [[ප්‍රවර්ගය:ස්පාඤ්ඤ-භාෂා පෙළ ඇතුළත් ලිපි]] [[ප්‍රවර්ගය:Coordinates on Wikidata]] [[ප්‍රවර්ගය:Pages using gadget WikiMiniAtlas]] [[ප්‍රවර්ගය:Pages using multiple image with auto scaled images]] [[ප්‍රවර්ගය:පේරු]] oqfixlclddmxsp1272kc4x4g4ode5ch 754613 754604 2025-07-09T07:42:24Z BuddhikaW88 37808 [[ප්‍රවර්ගය:පේරු හි පරිපාලන කලාප]] එක් කරන ලදී. [[විකිපීඩියා:HOTCAT|HotCat]] භාවිතයෙන් 754613 wikitext text/x-wiki {{Infobox settlement | name = ටෘජිලෝ | pushpin_map = Peru | pushpin_label_position = | pushpin_map_caption = පේරු තුල පිහිටීම | coordinates = {{coord|8|6|43.2|S|79|1|43.68|W|region:PE|display=inline,title}} }} '''ටෘජිලෝ''' ({{IPA|es|tɾuˈxiʝo|lang}} ; {{Langx|qu|Truhillu}} ; මොචිකා : ''සිමෝර්'' ) යනු වයඹදිග [[පේරු]] හි වෙරළබඩ නගරයක් වන අතර [[ලා ලිබරෙටෙඩ් දෙපාර්තමේන්තුව, පේරු|ලා ලිබර්ටැඩ් දෙපාර්තමේන්තුවේ]] අගනුවර වේ. එය පේරු හි තුන්වන වැඩිම ජනගහනයක් සහිත නගරය <ref>{{උපන්‍යාස පොත |url=http://proyectos.inei.gob.pe/web/biblioineipub/bancopub/Est/Lib1020/Libro.pdf |title=Perú: Estimaciones y Proyecciones de Población Total por Sexo de las Principales Ciudades, 2000-2015 |publisher=INEI |year=2012 |pages=50}}</ref> වන අතර තුන්වන වැඩිම ජනගහනයක් සහිත අගනගර ප්‍රදේශයේ මධ්‍යස්ථානය වේ. එය පිහිටා ඇත්තේ මෝචේ ගං ඉවුරේ, පැසිෆික් සාගරයේ මුඛය අසල, මෝචේ නිම්නයේ ය. මෙය [[ඉන්කා ශිෂ්ටාචාරය|ඉන්කා]] ආක්‍රමණයට සහ ඉන් පසුව ව්‍යාප්ත වීමට පෙර මහා ප්‍රාග් ඓතිහාසික මෝචේ සහ චිමු සංස්කෘතීන්ගේ <ref>{{උපන්‍යාස වෙබ් |date=March 29, 2012 |title=Chan Chan: Capital of the Kingdom Chimu&nbsp;– UNESCO |url=https://whc.unesco.org/pg.cfm?cid=31&id_site=366}}</ref> භූමියක් විය. 1820 දෙසැම්බර් 29 වන දින ස්පාඤ්ඤයෙන් ටෘජිලෝගේ නිදහස ටෘජිලෝ ඓතිහාසික මධ්‍යස්ථානයේදී ප්‍රකාශයට පත් කරන ලද අතර, [[පෙරූ ජනරජයෙහි කොංග්‍රස් මණ්ඩලය|පේරු ජනරජයේ කොංග්‍රසය]] විසින් 1822 දී නගරයට "ස්වාධීන නගරය සහ පියබිමට විශ්වාසවන්ත" යන නාමය පිරිනමන ලදී, <ref name="RPP">{{උපන්‍යාස වෙබ් |title=Sucesos, información histórica |url=http://www.rpp.com.pe/detalle_112694.html |access-date=July 29, 2008 |website=RPP Noticias}}</ref> පේරු නිදහස සඳහා වූ සටනේදී එහි කාර්යභාරය වෙනුවෙන්. ටෘජිලෝ යනු පේරු [[අධිකරණය|අධිකරණයේ]] උපන් ස්ථානයයි. 1823 දී, බලයෙන් පහ කිරීමෙන් පසු රීවා අගුවෙරෝ ටෘජිලෝ හි පදිංචි වූ නමුත් ඔහුගේ රජයට නීතිමය පිළිගැනීමක් නොතිබුණි, ලීමා හි කොංග්‍රසය දිගටම ක්‍රියාත්මක වූ අතර ටොරේ ටැගල් නව ජනාධිපතිවරයා ලෙස පත් කළේය. 1824 දී, නිදහස සඳහා වූ ව්‍යාපාරයට පහසුකම් සැලසීම සඳහා, බොලිවර් විසින් ටෘජිලෝ පේරු හි තාවකාලික අගනුවර ලෙස ප්‍රකාශයට පත් කරන ලදී. එය 1932 දී හමුදා කැරැල්ලක ස්ථානය විය. ටෘජිලෝ "පේරු හි නිදහසේ තොටිල්ල සහ අධිකරණයේ තොටිල්ල" ලෙස සැලකේ. <ref name="PJ">{{උපන්‍යාස වෙබ් |title=Trujillo Bus Station |url=http://laindustria.pe/trujillo/local/en-junio-empezaran-construir-el-terminal-terrestre |url-status=dead |archive-url=https://web.archive.org/web/20120418160834/http://laindustria.pe/trujillo/local/en-junio-empezaran-construir-el-terminal-terrestre |archive-date=April 18, 2012 |access-date=29 March 2012}}</ref> ටෘජිලෝ "සදාකාලික වසන්තයේ නගරය" ලෙසද හැඳින්වේ, <ref>{{Cite news|url=http://www.larepublica.pe/05-03-2012/trujillo-celebra-477-aniversario-de-fundacion|title=Trujillo, la ciudad de la eterna primavera(Trujillo, City of the everlasting Spring)&nbsp;– La Republica|date=19 April 2012|work=La República-Perú|language=es}}</ref> පේරු හි සාම්ප්‍රදායික නර්තනයක් වන " මැරිනේරා අගනුවර", " පේරු පැසෝ අශ්වයාගේ තොටිල්ල", <ref name="senamhi.gob.pe">{{උපන්‍යාස වෙබ් |title=Tourist Climate Guide&nbsp;– Peru |url=http://www.senamhi.gob.pe/?p=0702 |page=115}}</ref> මෙන්ම "පේරු හි සංස්කෘතික අගනුවර" ලෙසද සැලකේ. එය ජාතික හා ජාත්‍යන්තර සංස්කෘතික උත්සව රැසකට අනුග්‍රහය දක්වා ඇති අතර, සජීවී කලා ප්‍රජාවක් ද ඇත. වත්මන් උත්සව අතරට " ජාතික මැරිනේරා උත්සවය ", ටෘජිලෝ වසන්ත උත්සවය සහ ජාත්‍යන්තර පොත් උළෙල ඇතුළත් වන අතර එය රටේ වැදගත්ම සංස්කෘතික සිදුවීම් වලින් එකකි <ref name="Elportavoz">{{උපන්‍යාස වෙබ් |title=Sobre la IV Feria Internacional del Libro de Trujillo |url=http://www.elportalvoz.com/index.php?option=com_content&view=article&id=225:todo-listo-para-la-iv-feria-internacional-del-libro-de-trujillo&catid=8:viva-la-calle&Itemid=99 |access-date=July 10, 2009 |website=El Portavoz}}</ref> <ref name="FLT">{{උපන්‍යාස වෙබ් |title=Información general |url=http://www.ferialibrotrujillo.com/presenta.php |url-status=dead |archive-url=https://web.archive.org/web/20090212160056/http://ferialibrotrujillo.com/presenta.php |archive-date=February 12, 2009 |access-date=July 10, 2009 |publisher=Feria del Libro de Trujillo}}</ref> ටෘජිලෝ, පූර්ව-කොලොම්බියානු ස්මාරකවල ප්‍රධාන [[පුරාවිද්‍යාව|පුරාවිද්‍යාත්මක]] ස්ථාන දෙකකට ආසන්නව පිහිටා ඇත: පුරාණ ලෝකයේ විශාලතම ඇඩෝබ් නගරය වන චෑන් චෑන්, 1986 දී [[යුනෙස්කෝ|යුනෙස්කෝව]] විසින් [[යුනෙස්කෝ ලෝක ‍උරුම අඩවි|ලෝක උරුම අඩවියක්]] ලෙස නම් කරන ලදී; සහ සූර්යයාගේ සහ චන්ද්‍රයාගේ දේවාල (පේරු හි විශාලතම ඇඩෝබ් පිරමීඩය). <ref name="destinos">{{උපන්‍යාස වෙබ් |title=DESCUBRE PERU Un país...muchos destinos -Información turística de Trujillo |url=http://media.peru.info/catalogo/Attach/destinosp_esp_10228.pdf |access-date=2012-07-29}}</ref> නගර මධ්‍යයේ යටත් විජිත සහ ආගමික ගෘහ නිර්මාණ ශිල්පයේ බොහෝ උදාහරණ අඩංගු වන අතර, බොහෝ විට සුවිශේෂී [[සිද්ධ යකඩ|යකඩ වැඩ]] ඇතුළත් වේ. එයට නේවාසික ප්‍රදේශ, මධ්‍යම ව්‍යාපාරික දිස්ත්‍රික්කයක් සහ විවිධ දිස්ත්‍රික්කවලට කාර්මික සැපයුම් බෙදා හැරීම ඇතුළත් වේ. ටෘජිලෝ රෝමානු කතෝලික අගරදගුරු පදවියේ ආසනය මෙහි පිහිටා ඇත. [[කතෝලික සභාව|රෝමානු කතෝලික ධර්මය]] ප්‍රමුඛ ආගම වන අතර යටත් විජිත පල්ලි 10 ක් පැරණි නගර බිත්තිය තුළ පිහිටා ඇති අතර එය දැන් ඇවෙනිඩා එස්පානා විසින් වට කර ඇත; හුවාමන්, හුවාන්චාකෝ සහ මොචේ නගරවල අමතර පල්ලි ටෘජිලෝ මධ්‍යයේ සිට {{Convert|15|km|mi|abbr=off}} ඇතුළත පිහිටා ඇත. 2011 සිට, නගරය IDB සමඟ සහයෝගයෙන් " අන්තර්-ඇමරිකානු සංවර්ධන බැංකුවේ නැගී එන සහ තිරසාර නගර" වේදිකාවේ කොටසක් ලෙස, ''ටෘජිලෝ: තිරසාර නගරය'' නියමු ව්‍යාපෘතිය සංවර්ධනය කරමින් සිටී. <ref name="Trujillo: Sustainable city-BID">{{උපන්‍යාස වෙබ් |date=June 28, 2011 |title=Trujillo: Sustainable city-BID |url=http://www.rpp.com.pe/2011-06-28-bid-presentara-proyecto-piloto-trujillo-ciudad-sostenible-noticia_379609.html}}</ref> 2012 දී, තාක්ෂණය හරහා මහජන ආරක්ෂාව සහ ප්‍රවාහනය වැඩිදියුණු කිරීමේ අරමුණින් ක්‍රියාත්මක කරන ලද "ස්මාටර් සිටිස් චැලෙන්ජ්" ව්‍යාපෘතියකට සහභාගී වීමට [[IBM]] විසින් ටෘජිලෝ තෝරා ගන්නා ලදී. <ref name="rpp.com.pe">{{උපන්‍යාස වෙබ් |date=November 15, 2012 |title=(spanish)Trujillo elegida 'ciudad inteligente' por IBM |url=http://www.rpp.com.pe/2012-11-15-trujillo-elegida-ciudad-inteligente-por-ibm-noticia_540493.html |access-date=November 15, 2012}}</ref> <ref name="larepublica.pe">{{උපන්‍යාස වෙබ් |title=(spanish)Trujillo será beneficiada por el programa "Smarter Cities Challenge" de IBM |url=http://www.larepublica.pe/19-11-2012/trujillo-sera-beneficiada-por-el-programa-smarter-cities-challenge-de-ibm |access-date=November 19, 2012}}</ref> == යොමු කිරීම් == [[ප්‍රවර්ගය:CS1 German-language sources (de)]] [[ප්‍රවර්ගය:CS1 ප්‍රංශ-භාෂා මූලාශ්‍ර (fr)]] [[ප්‍රවර්ගය:CS1 ස්පාඤ්ඤ-භාෂා මූලාශ්‍ර (es)]] [[ප්‍රවර්ගය:ස්පාඤ්ඤ-භාෂා පෙළ ඇතුළත් ලිපි]] [[ප්‍රවර්ගය:Coordinates on Wikidata]] [[ප්‍රවර්ගය:Pages using gadget WikiMiniAtlas]] [[ප්‍රවර්ගය:Pages using multiple image with auto scaled images]] [[ප්‍රවර්ගය:පේරු]] [[ප්‍රවර්ගය:පේරු හි පරිපාලන කලාප]] axq1nlh84etzzt4v0gzb1fpe5bgvhfx 0 183193 754576 2025-07-09T07:11:04Z BuddhikaW88 37808 Created by translating the page "[[:en:Special:Redirect/revision/1298285207|Chiclayo]]" 754576 wikitext text/x-wiki '''චික්ලායෝ''' ({{IPA|es|tʃiˈklaʝo}} ; Mochica : ''Cɥiclaiæp'' ) යනු උතුරු [[පේරු]] හි [[ලැම්බයෙක් දෙපාර්තමේන්තුව, පේරු|Lambayeque කලාපයේ]] සහ Chiclayo පළාතේ ප්‍රධාන නගරය සහ අගනුවර වේ. එය පිහිටා ඇත්තේ {{cvt|13|km}} පැසිෆික් වෙරළ තීරයේ සිට, {{cvt|208|km}} ටෘජිලෝ නගරයෙන් සහ {{cvt|770|km}} රටේ අගනුවර වන [[ලීමා]] සිට.ෆ්ඩ් ෆ්ඩ් ෆ්ද් ෆ්ඩ් හ්ඩ්ෆ් හ්ෆ්ද් ඩ්ෆ්හ් ඩ්ෆ්හ් ෆ්ද් ඩ්ෆ්හ් ෆ්ඩ්ස් ජ්ට්ෆ්‍ර් උට්‍ර් ට්‍ර් ට්‍ර් ජ්ට්‍ර් ජ්ට්‍ර් ර් ජ්‍ර්ට්ජ් 16 වන සියවසේදී ස්පාඤ්ඤ පූජකවරුන් විසින් "සැන්ටා මාරියා ඩි ලොස් වැල්ස් ඩි චික්ලායෝ" ලෙස මෙම නගරය මුලින් ආරම්භ කරන ලද අතර, එය කුඩා ගමන් මාර්ගයක් සහ සංචාරකයින්ගේ විවේක ස්ථානයක් ලෙස ක්‍රියා කළේය. 1835 අප්‍රේල් 15 වන දින ජනාධිපති ෆෙලිපේ සන්තියාගෝ සැලවරි විසින් එය නිල නගරයක් ලෙස ප්‍රකාශයට පත් කරන ලදී. නිදහස සඳහා වූ සටනේදී එහි පුරවැසියන්ගේ ධෛර්යය හඳුනා ගැනීම සඳහා ඔහු චික්ලායෝ "වීර නගරය" ලෙස නම් කළේය, එය තවමත් එම නාමය දරයි. චික්ලෙයෝ සඳහා වන අනෙකුත් අන්වර්ථ නාම අතරට "මිත්‍රත්වයේ අගනුවර" සහ "උතුරේ මුතු ඇටය" යන නම් ඇතුළත් වේ, එහි ජනතාවගේ කරුණාවන්ත හා මිත්‍රශීලී ස්වභාවය නිසා. 2011 වන විට 738,000 ක ජනගහනයක් සහිත චික්ලෙයෝ, ලීමා, අරෙක්විපා සහ ටෘජිලෝ වලට පසුව පේරු හි සිව්වන විශාලතම නගරය වේ. <ref name="travels">[http://www.travelsradiate.com/south-america/republic-of-peru/departamento-de-amazonas/provincia-de-bagua/chiclayo/3698350-chiclayo.html "Local Stats, Info, Weather"] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20181026182637/http://www.travelsradiate.com/south-america/republic-of-peru/departamento-de-amazonas/provincia-de-bagua/chiclayo/3698350-chiclayo.html|date=26 October 2018}}, ''TravelsRadiate'', 3 August 2011, accessed 3 August 2011.</ref> 2009 දී 972,713 ක ජනගහනයක් සහිත ලැම්බයෙක් කලාපය පේරු හි සිව්වන වැඩිම ජනගහනයක් සහිත අගනගර ප්‍රදේශය වේ. නගරය චික්ලායෝ, ලා වික්ටෝරියා සහ ජෝස් ලියනාඩෝ ඔර්ටිස් යන නාගරික දිස්ත්‍රික්ක තුනකට බෙදා ඇත. චික්ලෙයෝ අගනගර ප්‍රදේශය දිස්ත්‍රික්ක 12 කින් සමන්විත වේ. එහි නගර ප්‍රතිවාදියා වන ටෘජිලෝට පසුව, වයඹදිග පේරු හි දෙවන වඩාත්ම ජනාකීර්ණ නගරය මෙයයි. මෙම නගරය ආරම්භ කරන ලද්දේ වැදගත් ප්‍රාග් ඓතිහාසික පුරාවිද්‍යාත්මක ස්ථානයක් වන උතුරු වාරි නටබුන් අසල වන අතර එය වාරි අධිරාජ්‍යයේ 7 වන සිට 12 වන සියවස දක්වා නගරයක නටබුන් වේ. ක්‍රි.ව. 100 සිට 700 දක්වා උතුරු පේරු ප්‍රදේශය ආධිපත්‍යය දැරූ මෝචේ සංස්කෘතියේ කොටසක් ද මෙම නගරය විය. සිපන් අධිපතියා මෝචේහි පාලකයා වූ අතර සිපන් මමී යනු ලැම්බයෙක් සහ චික්ලායෝ නගරයේ වඩාත් ජනප්‍රිය සංචාරක ආකර්ෂණය වන අතර බොහෝ සංචාරකයින් පැමිණෙන්නේ චික්ලායෝ සිටය. ලැම්බයේක් හි සිපන් කෞතුකාගාරයේ රාජකීය සොහොන් ගෙවල්වල මෝචේ කෞතුක වස්තු දහස් ගණනක් ඇත. [[ප්‍රවර්ගය:CS1 German-language sources (de)]] [[ප්‍රවර්ගය:CS1 ප්‍රංශ-භාෂා මූලාශ්‍ර (fr)]] [[ප්‍රවර්ගය:Coordinates on Wikidata]] [[ප්‍රවර්ගය:Pages using gadget WikiMiniAtlas]] [[ප්‍රවර්ගය:ස්පාඤ්ඤ-භාෂා පෙළ ඇතුළත් ලිපි]] [[ප්‍රවර්ගය:Pages using multiple image with auto scaled images]] 7p3muen7c2owfdoxxr7psgrdje7ge80 754589 754576 2025-07-09T07:24:45Z BuddhikaW88 37808 754589 wikitext text/x-wiki {{Infobox settlement | name = | pushpin_map = Peru | pushpin_label_position = | pushpin_map_caption = පේරු තුල පිහිටීම | coordinates = }} '''චික්ලායෝ''' ({{IPA|es|tʃiˈklaʝo}} ; Mochica : ''Cɥiclaiæp'' ) යනු උතුරු [[පේරු]] හි [[ලැම්බයෙක් දෙපාර්තමේන්තුව, පේරු|Lambayeque කලාපයේ]] සහ Chiclayo පළාතේ ප්‍රධාන නගරය සහ අගනුවර වේ. එය පිහිටා ඇත්තේ {{cvt|13|km}} පැසිෆික් වෙරළ තීරයේ සිට, {{cvt|208|km}} ටෘජිලෝ නගරයෙන් සහ {{cvt|770|km}} රටේ අගනුවර වන [[ලීමා]] සිට. 16 වන සියවසේදී ස්පාඤ්ඤ පූජකවරුන් විසින් "සැන්ටා මාරියා ඩි ලොස් වැල්ස් ඩි චික්ලායෝ" ලෙස මෙම නගරය මුලින් ආරම්භ කරන ලද අතර, එය කුඩා ගමන් මාර්ගයක් සහ සංචාරකයින්ගේ විවේක ස්ථානයක් ලෙස ක්‍රියා කළේය. 1835 අප්‍රේල් 15 වන දින ජනාධිපති ෆෙලිපේ සන්තියාගෝ සැලවරි විසින් එය නිල නගරයක් ලෙස ප්‍රකාශයට පත් කරන ලදී. නිදහස සඳහා වූ සටනේදී එහි පුරවැසියන්ගේ ධෛර්යය හඳුනා ගැනීම සඳහා ඔහු චික්ලායෝ "වීර නගරය" ලෙස නම් කළේය, එය තවමත් එම නාමය දරයි. චික්ලෙයෝ සඳහා වන අනෙකුත් අන්වර්ථ නාම අතරට "මිත්‍රත්වයේ අගනුවර" සහ "උතුරේ මුතු ඇටය" යන නම් ඇතුළත් වේ, එහි ජනතාවගේ කරුණාවන්ත හා මිත්‍රශීලී ස්වභාවය නිසා. 2011 වන විට 738,000 ක ජනගහනයක් සහිත චික්ලෙයෝ, ලීමා, අරෙක්විපා සහ ටෘජිලෝ වලට පසුව පේරු හි සිව්වන විශාලතම නගරය වේ. <ref name="travels">[http://www.travelsradiate.com/south-america/republic-of-peru/departamento-de-amazonas/provincia-de-bagua/chiclayo/3698350-chiclayo.html "Local Stats, Info, Weather"] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20181026182637/http://www.travelsradiate.com/south-america/republic-of-peru/departamento-de-amazonas/provincia-de-bagua/chiclayo/3698350-chiclayo.html|date=26 October 2018}}, ''TravelsRadiate'', 3 August 2011, accessed 3 August 2011.</ref> 2009 දී 972,713 ක ජනගහනයක් සහිත ලැම්බයෙක් කලාපය පේරු හි සිව්වන වැඩිම ජනගහනයක් සහිත අගනගර ප්‍රදේශය වේ. නගරය චික්ලායෝ, ලා වික්ටෝරියා සහ ජෝස් ලියනාඩෝ ඔර්ටිස් යන නාගරික දිස්ත්‍රික්ක තුනකට බෙදා ඇත. චික්ලෙයෝ අගනගර ප්‍රදේශය දිස්ත්‍රික්ක 12 කින් සමන්විත වේ. එහි නගර ප්‍රතිවාදියා වන ටෘජිලෝට පසුව, වයඹදිග පේරු හි දෙවන වඩාත්ම ජනාකීර්ණ නගරය මෙයයි. මෙම නගරය ආරම්භ කරන ලද්දේ වැදගත් ප්‍රාග් ඓතිහාසික පුරාවිද්‍යාත්මක ස්ථානයක් වන උතුරු වාරි නටබුන් අසල වන අතර එය වාරි අධිරාජ්‍යයේ 7 වන සිට 12 වන සියවස දක්වා නගරයක නටබුන් වේ. ක්‍රි.ව. 100 සිට 700 දක්වා උතුරු පේරු ප්‍රදේශය ආධිපත්‍යය දැරූ මෝචේ සංස්කෘතියේ කොටසක් ද මෙම නගරය විය. සිපන් අධිපතියා මෝචේහි පාලකයා වූ අතර සිපන් මමී යනු ලැම්බයෙක් සහ චික්ලායෝ නගරයේ වඩාත් ජනප්‍රිය සංචාරක ආකර්ෂණය වන අතර බොහෝ සංචාරකයින් පැමිණෙන්නේ චික්ලායෝ සිටය. ලැම්බයේක් හි සිපන් කෞතුකාගාරයේ රාජකීය සොහොන් ගෙවල්වල මෝචේ කෞතුක වස්තු දහස් ගණනක් ඇත. == යොමු කිරීම් == [[ප්‍රවර්ගය:CS1 German-language sources (de)]] [[ප්‍රවර්ගය:CS1 ප්‍රංශ-භාෂා මූලාශ්‍ර (fr)]] [[ප්‍රවර්ගය:Coordinates on Wikidata]] [[ප්‍රවර්ගය:Pages using gadget WikiMiniAtlas]] [[ප්‍රවර්ගය:ස්පාඤ්ඤ-භාෂා පෙළ ඇතුළත් ලිපි]] [[ප්‍රවර්ගය:Pages using multiple image with auto scaled images]] pbc74kpwjus1lloemato58oto36ik6k 754597 754589 2025-07-09T07:31:57Z BuddhikaW88 37808 754597 wikitext text/x-wiki {{Infobox settlement | name = චික්ලායෝ | pushpin_map = Peru | pushpin_label_position = | pushpin_map_caption = පේරු තුල පිහිටීම | coordinates = {{Coord|06|46|18|S|79|50|18|W|region:PE_type:city|display=inline,title}} }} '''චික්ලායෝ''' ({{IPA|es|tʃiˈklaʝo}} ; Mochica : ''Cɥiclaiæp'' ) යනු උතුරු [[පේරු]] හි [[ලැම්බයෙක් දෙපාර්තමේන්තුව, පේරු|Lambayeque කලාපයේ]] සහ Chiclayo පළාතේ ප්‍රධාන නගරය සහ අගනුවර වේ. එය පිහිටා ඇත්තේ {{cvt|13|km}} පැසිෆික් වෙරළ තීරයේ සිට, {{cvt|208|km}} ටෘජිලෝ නගරයෙන් සහ {{cvt|770|km}} රටේ අගනුවර වන [[ලීමා]] සිට. 16 වන සියවසේදී ස්පාඤ්ඤ පූජකවරුන් විසින් "සැන්ටා මාරියා ඩි ලොස් වැල්ස් ඩි චික්ලායෝ" ලෙස මෙම නගරය මුලින් ආරම්භ කරන ලද අතර, එය කුඩා ගමන් මාර්ගයක් සහ සංචාරකයින්ගේ විවේක ස්ථානයක් ලෙස ක්‍රියා කළේය. 1835 අප්‍රේල් 15 වන දින ජනාධිපති ෆෙලිපේ සන්තියාගෝ සැලවරි විසින් එය නිල නගරයක් ලෙස ප්‍රකාශයට පත් කරන ලදී. නිදහස සඳහා වූ සටනේදී එහි පුරවැසියන්ගේ ධෛර්යය හඳුනා ගැනීම සඳහා ඔහු චික්ලායෝ "වීර නගරය" ලෙස නම් කළේය, එය තවමත් එම නාමය දරයි. චික්ලෙයෝ සඳහා වන අනෙකුත් අන්වර්ථ නාම අතරට "මිත්‍රත්වයේ අගනුවර" සහ "උතුරේ මුතු ඇටය" යන නම් ඇතුළත් වේ, එහි ජනතාවගේ කරුණාවන්ත හා මිත්‍රශීලී ස්වභාවය නිසා. 2011 වන විට 738,000 ක ජනගහනයක් සහිත චික්ලෙයෝ, ලීමා, අරෙක්විපා සහ ටෘජිලෝ වලට පසුව පේරු හි සිව්වන විශාලතම නගරය වේ. <ref name="travels">[http://www.travelsradiate.com/south-america/republic-of-peru/departamento-de-amazonas/provincia-de-bagua/chiclayo/3698350-chiclayo.html "Local Stats, Info, Weather"] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20181026182637/http://www.travelsradiate.com/south-america/republic-of-peru/departamento-de-amazonas/provincia-de-bagua/chiclayo/3698350-chiclayo.html|date=26 October 2018}}, ''TravelsRadiate'', 3 August 2011, accessed 3 August 2011.</ref> 2009 දී 972,713 ක ජනගහනයක් සහිත ලැම්බයෙක් කලාපය පේරු හි සිව්වන වැඩිම ජනගහනයක් සහිත අගනගර ප්‍රදේශය වේ. නගරය චික්ලායෝ, ලා වික්ටෝරියා සහ ජෝස් ලියනාඩෝ ඔර්ටිස් යන නාගරික දිස්ත්‍රික්ක තුනකට බෙදා ඇත. චික්ලෙයෝ අගනගර ප්‍රදේශය දිස්ත්‍රික්ක 12 කින් සමන්විත වේ. එහි නගර ප්‍රතිවාදියා වන ටෘජිලෝට පසුව, වයඹදිග පේරු හි දෙවන වඩාත්ම ජනාකීර්ණ නගරය මෙයයි. මෙම නගරය ආරම්භ කරන ලද්දේ වැදගත් ප්‍රාග් ඓතිහාසික පුරාවිද්‍යාත්මක ස්ථානයක් වන උතුරු වාරි නටබුන් අසල වන අතර එය වාරි අධිරාජ්‍යයේ 7 වන සිට 12 වන සියවස දක්වා නගරයක නටබුන් වේ. ක්‍රි.ව. 100 සිට 700 දක්වා උතුරු පේරු ප්‍රදේශය ආධිපත්‍යය දැරූ මෝචේ සංස්කෘතියේ කොටසක් ද මෙම නගරය විය. සිපන් අධිපතියා මෝචේහි පාලකයා වූ අතර සිපන් මමී යනු ලැම්බයෙක් සහ චික්ලායෝ නගරයේ වඩාත් ජනප්‍රිය සංචාරක ආකර්ෂණය වන අතර බොහෝ සංචාරකයින් පැමිණෙන්නේ චික්ලායෝ සිටය. ලැම්බයේක් හි සිපන් කෞතුකාගාරයේ රාජකීය සොහොන් ගෙවල්වල මෝචේ කෞතුක වස්තු දහස් ගණනක් ඇත. == යොමු කිරීම් == [[ප්‍රවර්ගය:CS1 German-language sources (de)]] [[ප්‍රවර්ගය:CS1 ප්‍රංශ-භාෂා මූලාශ්‍ර (fr)]] [[ප්‍රවර්ගය:Coordinates on Wikidata]] [[ප්‍රවර්ගය:Pages using gadget WikiMiniAtlas]] [[ප්‍රවර්ගය:ස්පාඤ්ඤ-භාෂා පෙළ ඇතුළත් ලිපි]] [[ප්‍රවර්ගය:Pages using multiple image with auto scaled images]] c0mpp27j6jph2u8yh6ny3hzdpgt1mne 754605 754597 2025-07-09T07:41:51Z BuddhikaW88 37808 [[ප්‍රවර්ගය:පේරු]] එක් කරන ලදී. [[විකිපීඩියා:HOTCAT|HotCat]] භාවිතයෙන් 754605 wikitext text/x-wiki {{Infobox settlement | name = චික්ලායෝ | pushpin_map = Peru | pushpin_label_position = | pushpin_map_caption = පේරු තුල පිහිටීම | coordinates = {{Coord|06|46|18|S|79|50|18|W|region:PE_type:city|display=inline,title}} }} '''චික්ලායෝ''' ({{IPA|es|tʃiˈklaʝo}} ; Mochica : ''Cɥiclaiæp'' ) යනු උතුරු [[පේරු]] හි [[ලැම්බයෙක් දෙපාර්තමේන්තුව, පේරු|Lambayeque කලාපයේ]] සහ Chiclayo පළාතේ ප්‍රධාන නගරය සහ අගනුවර වේ. එය පිහිටා ඇත්තේ {{cvt|13|km}} පැසිෆික් වෙරළ තීරයේ සිට, {{cvt|208|km}} ටෘජිලෝ නගරයෙන් සහ {{cvt|770|km}} රටේ අගනුවර වන [[ලීමා]] සිට. 16 වන සියවසේදී ස්පාඤ්ඤ පූජකවරුන් විසින් "සැන්ටා මාරියා ඩි ලොස් වැල්ස් ඩි චික්ලායෝ" ලෙස මෙම නගරය මුලින් ආරම්භ කරන ලද අතර, එය කුඩා ගමන් මාර්ගයක් සහ සංචාරකයින්ගේ විවේක ස්ථානයක් ලෙස ක්‍රියා කළේය. 1835 අප්‍රේල් 15 වන දින ජනාධිපති ෆෙලිපේ සන්තියාගෝ සැලවරි විසින් එය නිල නගරයක් ලෙස ප්‍රකාශයට පත් කරන ලදී. නිදහස සඳහා වූ සටනේදී එහි පුරවැසියන්ගේ ධෛර්යය හඳුනා ගැනීම සඳහා ඔහු චික්ලායෝ "වීර නගරය" ලෙස නම් කළේය, එය තවමත් එම නාමය දරයි. චික්ලෙයෝ සඳහා වන අනෙකුත් අන්වර්ථ නාම අතරට "මිත්‍රත්වයේ අගනුවර" සහ "උතුරේ මුතු ඇටය" යන නම් ඇතුළත් වේ, එහි ජනතාවගේ කරුණාවන්ත හා මිත්‍රශීලී ස්වභාවය නිසා. 2011 වන විට 738,000 ක ජනගහනයක් සහිත චික්ලෙයෝ, ලීමා, අරෙක්විපා සහ ටෘජිලෝ වලට පසුව පේරු හි සිව්වන විශාලතම නගරය වේ. <ref name="travels">[http://www.travelsradiate.com/south-america/republic-of-peru/departamento-de-amazonas/provincia-de-bagua/chiclayo/3698350-chiclayo.html "Local Stats, Info, Weather"] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20181026182637/http://www.travelsradiate.com/south-america/republic-of-peru/departamento-de-amazonas/provincia-de-bagua/chiclayo/3698350-chiclayo.html|date=26 October 2018}}, ''TravelsRadiate'', 3 August 2011, accessed 3 August 2011.</ref> 2009 දී 972,713 ක ජනගහනයක් සහිත ලැම්බයෙක් කලාපය පේරු හි සිව්වන වැඩිම ජනගහනයක් සහිත අගනගර ප්‍රදේශය වේ. නගරය චික්ලායෝ, ලා වික්ටෝරියා සහ ජෝස් ලියනාඩෝ ඔර්ටිස් යන නාගරික දිස්ත්‍රික්ක තුනකට බෙදා ඇත. චික්ලෙයෝ අගනගර ප්‍රදේශය දිස්ත්‍රික්ක 12 කින් සමන්විත වේ. එහි නගර ප්‍රතිවාදියා වන ටෘජිලෝට පසුව, වයඹදිග පේරු හි දෙවන වඩාත්ම ජනාකීර්ණ නගරය මෙයයි. මෙම නගරය ආරම්භ කරන ලද්දේ වැදගත් ප්‍රාග් ඓතිහාසික පුරාවිද්‍යාත්මක ස්ථානයක් වන උතුරු වාරි නටබුන් අසල වන අතර එය වාරි අධිරාජ්‍යයේ 7 වන සිට 12 වන සියවස දක්වා නගරයක නටබුන් වේ. ක්‍රි.ව. 100 සිට 700 දක්වා උතුරු පේරු ප්‍රදේශය ආධිපත්‍යය දැරූ මෝචේ සංස්කෘතියේ කොටසක් ද මෙම නගරය විය. සිපන් අධිපතියා මෝචේහි පාලකයා වූ අතර සිපන් මමී යනු ලැම්බයෙක් සහ චික්ලායෝ නගරයේ වඩාත් ජනප්‍රිය සංචාරක ආකර්ෂණය වන අතර බොහෝ සංචාරකයින් පැමිණෙන්නේ චික්ලායෝ සිටය. ලැම්බයේක් හි සිපන් කෞතුකාගාරයේ රාජකීය සොහොන් ගෙවල්වල මෝචේ කෞතුක වස්තු දහස් ගණනක් ඇත. == යොමු කිරීම් == [[ප්‍රවර්ගය:CS1 German-language sources (de)]] [[ප්‍රවර්ගය:CS1 ප්‍රංශ-භාෂා මූලාශ්‍ර (fr)]] [[ප්‍රවර්ගය:Coordinates on Wikidata]] [[ප්‍රවර්ගය:Pages using gadget WikiMiniAtlas]] [[ප්‍රවර්ගය:ස්පාඤ්ඤ-භාෂා පෙළ ඇතුළත් ලිපි]] [[ප්‍රවර්ගය:Pages using multiple image with auto scaled images]] [[ප්‍රවර්ගය:පේරු]] kjp32yfljv4y6p34etjopjou99e2918 754614 754605 2025-07-09T07:42:27Z BuddhikaW88 37808 [[ප්‍රවර්ගය:පේරු හි පරිපාලන කලාප]] එක් කරන ලදී. [[විකිපීඩියා:HOTCAT|HotCat]] භාවිතයෙන් 754614 wikitext text/x-wiki {{Infobox settlement | name = චික්ලායෝ | pushpin_map = Peru | pushpin_label_position = | pushpin_map_caption = පේරු තුල පිහිටීම | coordinates = {{Coord|06|46|18|S|79|50|18|W|region:PE_type:city|display=inline,title}} }} '''චික්ලායෝ''' ({{IPA|es|tʃiˈklaʝo}} ; Mochica : ''Cɥiclaiæp'' ) යනු උතුරු [[පේරු]] හි [[ලැම්බයෙක් දෙපාර්තමේන්තුව, පේරු|Lambayeque කලාපයේ]] සහ Chiclayo පළාතේ ප්‍රධාන නගරය සහ අගනුවර වේ. එය පිහිටා ඇත්තේ {{cvt|13|km}} පැසිෆික් වෙරළ තීරයේ සිට, {{cvt|208|km}} ටෘජිලෝ නගරයෙන් සහ {{cvt|770|km}} රටේ අගනුවර වන [[ලීමා]] සිට. 16 වන සියවසේදී ස්පාඤ්ඤ පූජකවරුන් විසින් "සැන්ටා මාරියා ඩි ලොස් වැල්ස් ඩි චික්ලායෝ" ලෙස මෙම නගරය මුලින් ආරම්භ කරන ලද අතර, එය කුඩා ගමන් මාර්ගයක් සහ සංචාරකයින්ගේ විවේක ස්ථානයක් ලෙස ක්‍රියා කළේය. 1835 අප්‍රේල් 15 වන දින ජනාධිපති ෆෙලිපේ සන්තියාගෝ සැලවරි විසින් එය නිල නගරයක් ලෙස ප්‍රකාශයට පත් කරන ලදී. නිදහස සඳහා වූ සටනේදී එහි පුරවැසියන්ගේ ධෛර්යය හඳුනා ගැනීම සඳහා ඔහු චික්ලායෝ "වීර නගරය" ලෙස නම් කළේය, එය තවමත් එම නාමය දරයි. චික්ලෙයෝ සඳහා වන අනෙකුත් අන්වර්ථ නාම අතරට "මිත්‍රත්වයේ අගනුවර" සහ "උතුරේ මුතු ඇටය" යන නම් ඇතුළත් වේ, එහි ජනතාවගේ කරුණාවන්ත හා මිත්‍රශීලී ස්වභාවය නිසා. 2011 වන විට 738,000 ක ජනගහනයක් සහිත චික්ලෙයෝ, ලීමා, අරෙක්විපා සහ ටෘජිලෝ වලට පසුව පේරු හි සිව්වන විශාලතම නගරය වේ. <ref name="travels">[http://www.travelsradiate.com/south-america/republic-of-peru/departamento-de-amazonas/provincia-de-bagua/chiclayo/3698350-chiclayo.html "Local Stats, Info, Weather"] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20181026182637/http://www.travelsradiate.com/south-america/republic-of-peru/departamento-de-amazonas/provincia-de-bagua/chiclayo/3698350-chiclayo.html|date=26 October 2018}}, ''TravelsRadiate'', 3 August 2011, accessed 3 August 2011.</ref> 2009 දී 972,713 ක ජනගහනයක් සහිත ලැම්බයෙක් කලාපය පේරු හි සිව්වන වැඩිම ජනගහනයක් සහිත අගනගර ප්‍රදේශය වේ. නගරය චික්ලායෝ, ලා වික්ටෝරියා සහ ජෝස් ලියනාඩෝ ඔර්ටිස් යන නාගරික දිස්ත්‍රික්ක තුනකට බෙදා ඇත. චික්ලෙයෝ අගනගර ප්‍රදේශය දිස්ත්‍රික්ක 12 කින් සමන්විත වේ. එහි නගර ප්‍රතිවාදියා වන ටෘජිලෝට පසුව, වයඹදිග පේරු හි දෙවන වඩාත්ම ජනාකීර්ණ නගරය මෙයයි. මෙම නගරය ආරම්භ කරන ලද්දේ වැදගත් ප්‍රාග් ඓතිහාසික පුරාවිද්‍යාත්මක ස්ථානයක් වන උතුරු වාරි නටබුන් අසල වන අතර එය වාරි අධිරාජ්‍යයේ 7 වන සිට 12 වන සියවස දක්වා නගරයක නටබුන් වේ. ක්‍රි.ව. 100 සිට 700 දක්වා උතුරු පේරු ප්‍රදේශය ආධිපත්‍යය දැරූ මෝචේ සංස්කෘතියේ කොටසක් ද මෙම නගරය විය. සිපන් අධිපතියා මෝචේහි පාලකයා වූ අතර සිපන් මමී යනු ලැම්බයෙක් සහ චික්ලායෝ නගරයේ වඩාත් ජනප්‍රිය සංචාරක ආකර්ෂණය වන අතර බොහෝ සංචාරකයින් පැමිණෙන්නේ චික්ලායෝ සිටය. ලැම්බයේක් හි සිපන් කෞතුකාගාරයේ රාජකීය සොහොන් ගෙවල්වල මෝචේ කෞතුක වස්තු දහස් ගණනක් ඇත. == යොමු කිරීම් == [[ප්‍රවර්ගය:CS1 German-language sources (de)]] [[ප්‍රවර්ගය:CS1 ප්‍රංශ-භාෂා මූලාශ්‍ර (fr)]] [[ප්‍රවර්ගය:Coordinates on Wikidata]] [[ප්‍රවර්ගය:Pages using gadget WikiMiniAtlas]] [[ප්‍රවර්ගය:ස්පාඤ්ඤ-භාෂා පෙළ ඇතුළත් ලිපි]] [[ප්‍රවර්ගය:Pages using multiple image with auto scaled images]] [[ප්‍රවර්ගය:පේරු]] [[ප්‍රවර්ගය:පේරු හි පරිපාලන කලාප]] icncuc2yysdchwqiak4r85qm7w5cuw6 0 183194 754577 2025-07-09T07:11:06Z BuddhikaW88 37808 Created by translating the page "[[:en:Special:Redirect/revision/1298285375|Piura]]" 754577 wikitext text/x-wiki '''පියුරා''' යනු වයඹදිග [[පේරු]] හි පිහිටි නගරයක් වන අතර එය සෙචුරා කාන්තාරයට උතුරින් පියුරා ගඟ දිගේ පිහිටා ඇත. එය [[පියුරා දෙපාර්තමේන්තුව, පේරු|පියුරා කලාපයේ]] සහ පියුරා පළාතේ අගනුවරයි. 2017 වන විට එහි ජනගහනය 484,475 ක් වූ අතර එය පේරු හි 7 වන වැඩිම ජනගහනය සහිත නගරය වේ. මෙම නගරය පියුරා කලාපයේ මධ්‍යම නැගෙනහිර කොටසේ පිහිටා ඇති අතර, රටේ අගනුවර වන [[ලීමා]] සිට කිලෝමීටර් 981 ක් දුරින් පිහිටා ඇති අතර එය [[ඉක්වදෝරය|ඉක්වදෝරයේ]] දේශ සීමාවට ආසන්නව පිහිටා ඇත.ෆ්ඩ් ෆ්ඩ් ෆ්ද් ෆ්ඩ් හ්ඩ්ෆ් හ්ෆ්ද් ඩ්ෆ්හ් ඩ්ෆ්හ් ෆ්ද් ඩ්ෆ්හ් ෆ්ඩ්ස් ජ්ට්ෆ්‍ර් උට්‍ර් ට්‍ර් ට්‍ර් ජ්ට්‍ර් ජ්ට්‍ර් ර් ජ්‍ර්ට්ජ් ස්පාඤ්ඤ ආක්‍රමණික ෆ්‍රැන්සිස්කෝ පිසාරෝ ජූලි මාසයේදී දකුණු ඇමරිකාවේ තුන්වන ස්පාඤ්ඤ නගරය සහ පේරු හි පළමු ස්පාඤ්ඤ නගරය ආරම්භ කළේ මෙහිදීය, ''සැන් මිගෙල් ද පියුරා'' යන නමින්, ජූලි මාසයේදී <ref name="Hemming">Hemming, J., 1970, The Conquest of the Incas, New York: Harcourt Brace Jovanovich, Inc., {{ISBN|0151225605}}</ref> {{Rp|27}}හෝ 1532 අගෝස්තු <ref>{{උපන්‍යාස වෙබ් |title=Historia de Piura |url=http://www.piuraperu.org/historia.html}}</ref> . 1821 ජූලි 28 වන දින පේරු නිදහස ලබා ගැනීමට මාස කිහිපයකට පෙර, 1821 ජනවාරි 4 වන දින පියුරා ස්පාඤ්ඤයෙන් නිදහස ප්‍රකාශ කළේය. <ref>{{උපන්‍යාස පොත |last=Box |first=Ben |title=[[South American Handbook|The South American Handbook]] |publisher=[[Footprint Books|Footprint Travel Guides]] |year=2004 |isbn=978-1-903471-70-8 |edition=80 |page=1132}}</ref> එය [[පියුරා දෙපාර්තමේන්තුව, පේරු|පියුරා දෙපාර්තමේන්තුවේ]] වාණිජ හා පරිපාලන මධ්‍යස්ථානයයි. [[ප්‍රවර්ගය:CS1 German-language sources (de)]] [[ප්‍රවර්ගය:CS1 ප්‍රංශ-භාෂා මූලාශ්‍ර (fr)]] [[ප්‍රවර්ගය:Coordinates on Wikidata]] [[ප්‍රවර්ගය:Pages using gadget WikiMiniAtlas]] [[ප්‍රවර්ගය:Pages using multiple image with auto scaled images]] ax9l7z2r35dgcugtuzai261kmpgs7we 754590 754577 2025-07-09T07:24:58Z BuddhikaW88 37808 754590 wikitext text/x-wiki {{Infobox settlement | name = | pushpin_map = Peru | pushpin_label_position = | pushpin_map_caption = පේරු තුල පිහිටීම | coordinates = }} '''පියුරා''' යනු වයඹදිග [[පේරු]] හි පිහිටි නගරයක් වන අතර එය සෙචුරා කාන්තාරයට උතුරින් පියුරා ගඟ දිගේ පිහිටා ඇත. එය [[පියුරා දෙපාර්තමේන්තුව, පේරු|පියුරා කලාපයේ]] සහ පියුරා පළාතේ අගනුවරයි. 2017 වන විට එහි ජනගහනය 484,475 ක් වූ අතර එය පේරු හි 7 වන වැඩිම ජනගහනය සහිත නගරය වේ. මෙම නගරය පියුරා කලාපයේ මධ්‍යම නැගෙනහිර කොටසේ පිහිටා ඇති අතර, රටේ අගනුවර වන [[ලීමා]] සිට කිලෝමීටර් 981 ක් දුරින් පිහිටා ඇති අතර එය [[ඉක්වදෝරය|ඉක්වදෝරයේ]] දේශ සීමාවට ආසන්නව පිහිටා ඇත. ස්පාඤ්ඤ ආක්‍රමණික ෆ්‍රැන්සිස්කෝ පිසාරෝ ජූලි මාසයේදී දකුණු ඇමරිකාවේ තුන්වන ස්පාඤ්ඤ නගරය සහ පේරු හි පළමු ස්පාඤ්ඤ නගරය ආරම්භ කළේ මෙහිදීය, ''සැන් මිගෙල් ද පියුරා'' යන නමින්, ජූලි මාසයේදී <ref name="Hemming">Hemming, J., 1970, The Conquest of the Incas, New York: Harcourt Brace Jovanovich, Inc., {{ISBN|0151225605}}</ref> {{Rp|27}}හෝ 1532 අගෝස්තු <ref>{{උපන්‍යාස වෙබ් |title=Historia de Piura |url=http://www.piuraperu.org/historia.html}}</ref> . 1821 ජූලි 28 වන දින පේරු නිදහස ලබා ගැනීමට මාස කිහිපයකට පෙර, 1821 ජනවාරි 4 වන දින පියුරා ස්පාඤ්ඤයෙන් නිදහස ප්‍රකාශ කළේය. <ref>{{උපන්‍යාස පොත |last=Box |first=Ben |title=[[South American Handbook|The South American Handbook]] |publisher=[[Footprint Books|Footprint Travel Guides]] |year=2004 |isbn=978-1-903471-70-8 |edition=80 |page=1132}}</ref> එය [[පියුරා දෙපාර්තමේන්තුව, පේරු|පියුරා දෙපාර්තමේන්තුවේ]] වාණිජ හා පරිපාලන මධ්‍යස්ථානයයි. == යොමු කිරීම් == [[ප්‍රවර්ගය:CS1 German-language sources (de)]] [[ප්‍රවර්ගය:CS1 ප්‍රංශ-භාෂා මූලාශ්‍ර (fr)]] [[ප්‍රවර්ගය:Coordinates on Wikidata]] [[ප්‍රවර්ගය:Pages using gadget WikiMiniAtlas]] [[ප්‍රවර්ගය:Pages using multiple image with auto scaled images]] lbvfei26lk9ibx94i7r25bkelet9wjb 754598 754590 2025-07-09T07:31:58Z BuddhikaW88 37808 754598 wikitext text/x-wiki {{Infobox settlement | name = පියුරා | pushpin_map = Peru | pushpin_label_position = | pushpin_map_caption = පේරු තුල පිහිටීම | coordinates = {{coord|5|12|S|80|38|W|region:PE|display=inline,title}} }} '''පියුරා''' යනු වයඹදිග [[පේරු]] හි පිහිටි නගරයක් වන අතර එය සෙචුරා කාන්තාරයට උතුරින් පියුරා ගඟ දිගේ පිහිටා ඇත. එය [[පියුරා දෙපාර්තමේන්තුව, පේරු|පියුරා කලාපයේ]] සහ පියුරා පළාතේ අගනුවරයි. 2017 වන විට එහි ජනගහනය 484,475 ක් වූ අතර එය පේරු හි 7 වන වැඩිම ජනගහනය සහිත නගරය වේ. මෙම නගරය පියුරා කලාපයේ මධ්‍යම නැගෙනහිර කොටසේ පිහිටා ඇති අතර, රටේ අගනුවර වන [[ලීමා]] සිට කිලෝමීටර් 981 ක් දුරින් පිහිටා ඇති අතර එය [[ඉක්වදෝරය|ඉක්වදෝරයේ]] දේශ සීමාවට ආසන්නව පිහිටා ඇත. ස්පාඤ්ඤ ආක්‍රමණික ෆ්‍රැන්සිස්කෝ පිසාරෝ ජූලි මාසයේදී දකුණු ඇමරිකාවේ තුන්වන ස්පාඤ්ඤ නගරය සහ පේරු හි පළමු ස්පාඤ්ඤ නගරය ආරම්භ කළේ මෙහිදීය, ''සැන් මිගෙල් ද පියුරා'' යන නමින්, ජූලි මාසයේදී <ref name="Hemming">Hemming, J., 1970, The Conquest of the Incas, New York: Harcourt Brace Jovanovich, Inc., {{ISBN|0151225605}}</ref> {{Rp|27}}හෝ 1532 අගෝස්තු <ref>{{උපන්‍යාස වෙබ් |title=Historia de Piura |url=http://www.piuraperu.org/historia.html}}</ref> . 1821 ජූලි 28 වන දින පේරු නිදහස ලබා ගැනීමට මාස කිහිපයකට පෙර, 1821 ජනවාරි 4 වන දින පියුරා ස්පාඤ්ඤයෙන් නිදහස ප්‍රකාශ කළේය. <ref>{{උපන්‍යාස පොත |last=Box |first=Ben |title=[[South American Handbook|The South American Handbook]] |publisher=[[Footprint Books|Footprint Travel Guides]] |year=2004 |isbn=978-1-903471-70-8 |edition=80 |page=1132}}</ref> එය [[පියුරා දෙපාර්තමේන්තුව, පේරු|පියුරා දෙපාර්තමේන්තුවේ]] වාණිජ හා පරිපාලන මධ්‍යස්ථානයයි. == යොමු කිරීම් == [[ප්‍රවර්ගය:CS1 German-language sources (de)]] [[ප්‍රවර්ගය:CS1 ප්‍රංශ-භාෂා මූලාශ්‍ර (fr)]] [[ප්‍රවර්ගය:Coordinates on Wikidata]] [[ප්‍රවර්ගය:Pages using gadget WikiMiniAtlas]] [[ප්‍රවර්ගය:Pages using multiple image with auto scaled images]] mnrheknwsjrphru18bgk2ue0vils5yj 754606 754598 2025-07-09T07:41:54Z BuddhikaW88 37808 [[ප්‍රවර්ගය:පේරු]] එක් කරන ලදී. [[විකිපීඩියා:HOTCAT|HotCat]] භාවිතයෙන් 754606 wikitext text/x-wiki {{Infobox settlement | name = පියුරා | pushpin_map = Peru | pushpin_label_position = | pushpin_map_caption = පේරු තුල පිහිටීම | coordinates = {{coord|5|12|S|80|38|W|region:PE|display=inline,title}} }} '''පියුරා''' යනු වයඹදිග [[පේරු]] හි පිහිටි නගරයක් වන අතර එය සෙචුරා කාන්තාරයට උතුරින් පියුරා ගඟ දිගේ පිහිටා ඇත. එය [[පියුරා දෙපාර්තමේන්තුව, පේරු|පියුරා කලාපයේ]] සහ පියුරා පළාතේ අගනුවරයි. 2017 වන විට එහි ජනගහනය 484,475 ක් වූ අතර එය පේරු හි 7 වන වැඩිම ජනගහනය සහිත නගරය වේ. මෙම නගරය පියුරා කලාපයේ මධ්‍යම නැගෙනහිර කොටසේ පිහිටා ඇති අතර, රටේ අගනුවර වන [[ලීමා]] සිට කිලෝමීටර් 981 ක් දුරින් පිහිටා ඇති අතර එය [[ඉක්වදෝරය|ඉක්වදෝරයේ]] දේශ සීමාවට ආසන්නව පිහිටා ඇත. ස්පාඤ්ඤ ආක්‍රමණික ෆ්‍රැන්සිස්කෝ පිසාරෝ ජූලි මාසයේදී දකුණු ඇමරිකාවේ තුන්වන ස්පාඤ්ඤ නගරය සහ පේරු හි පළමු ස්පාඤ්ඤ නගරය ආරම්භ කළේ මෙහිදීය, ''සැන් මිගෙල් ද පියුරා'' යන නමින්, ජූලි මාසයේදී <ref name="Hemming">Hemming, J., 1970, The Conquest of the Incas, New York: Harcourt Brace Jovanovich, Inc., {{ISBN|0151225605}}</ref> {{Rp|27}}හෝ 1532 අගෝස්තු <ref>{{උපන්‍යාස වෙබ් |title=Historia de Piura |url=http://www.piuraperu.org/historia.html}}</ref> . 1821 ජූලි 28 වන දින පේරු නිදහස ලබා ගැනීමට මාස කිහිපයකට පෙර, 1821 ජනවාරි 4 වන දින පියුරා ස්පාඤ්ඤයෙන් නිදහස ප්‍රකාශ කළේය. <ref>{{උපන්‍යාස පොත |last=Box |first=Ben |title=[[South American Handbook|The South American Handbook]] |publisher=[[Footprint Books|Footprint Travel Guides]] |year=2004 |isbn=978-1-903471-70-8 |edition=80 |page=1132}}</ref> එය [[පියුරා දෙපාර්තමේන්තුව, පේරු|පියුරා දෙපාර්තමේන්තුවේ]] වාණිජ හා පරිපාලන මධ්‍යස්ථානයයි. == යොමු කිරීම් == [[ප්‍රවර්ගය:CS1 German-language sources (de)]] [[ප්‍රවර්ගය:CS1 ප්‍රංශ-භාෂා මූලාශ්‍ර (fr)]] [[ප්‍රවර්ගය:Coordinates on Wikidata]] [[ප්‍රවර්ගය:Pages using gadget WikiMiniAtlas]] [[ප්‍රවර්ගය:Pages using multiple image with auto scaled images]] [[ප්‍රවර්ගය:පේරු]] oyxnahjjq3flvdpnvg1xsih85un5y3j 754615 754606 2025-07-09T07:42:30Z BuddhikaW88 37808 [[ප්‍රවර්ගය:පේරු හි පරිපාලන කලාප]] එක් කරන ලදී. [[විකිපීඩියා:HOTCAT|HotCat]] භාවිතයෙන් 754615 wikitext text/x-wiki {{Infobox settlement | name = පියුරා | pushpin_map = Peru | pushpin_label_position = | pushpin_map_caption = පේරු තුල පිහිටීම | coordinates = {{coord|5|12|S|80|38|W|region:PE|display=inline,title}} }} '''පියුරා''' යනු වයඹදිග [[පේරු]] හි පිහිටි නගරයක් වන අතර එය සෙචුරා කාන්තාරයට උතුරින් පියුරා ගඟ දිගේ පිහිටා ඇත. එය [[පියුරා දෙපාර්තමේන්තුව, පේරු|පියුරා කලාපයේ]] සහ පියුරා පළාතේ අගනුවරයි. 2017 වන විට එහි ජනගහනය 484,475 ක් වූ අතර එය පේරු හි 7 වන වැඩිම ජනගහනය සහිත නගරය වේ. මෙම නගරය පියුරා කලාපයේ මධ්‍යම නැගෙනහිර කොටසේ පිහිටා ඇති අතර, රටේ අගනුවර වන [[ලීමා]] සිට කිලෝමීටර් 981 ක් දුරින් පිහිටා ඇති අතර එය [[ඉක්වදෝරය|ඉක්වදෝරයේ]] දේශ සීමාවට ආසන්නව පිහිටා ඇත. ස්පාඤ්ඤ ආක්‍රමණික ෆ්‍රැන්සිස්කෝ පිසාරෝ ජූලි මාසයේදී දකුණු ඇමරිකාවේ තුන්වන ස්පාඤ්ඤ නගරය සහ පේරු හි පළමු ස්පාඤ්ඤ නගරය ආරම්භ කළේ මෙහිදීය, ''සැන් මිගෙල් ද පියුරා'' යන නමින්, ජූලි මාසයේදී <ref name="Hemming">Hemming, J., 1970, The Conquest of the Incas, New York: Harcourt Brace Jovanovich, Inc., {{ISBN|0151225605}}</ref> {{Rp|27}}හෝ 1532 අගෝස්තු <ref>{{උපන්‍යාස වෙබ් |title=Historia de Piura |url=http://www.piuraperu.org/historia.html}}</ref> . 1821 ජූලි 28 වන දින පේරු නිදහස ලබා ගැනීමට මාස කිහිපයකට පෙර, 1821 ජනවාරි 4 වන දින පියුරා ස්පාඤ්ඤයෙන් නිදහස ප්‍රකාශ කළේය. <ref>{{උපන්‍යාස පොත |last=Box |first=Ben |title=[[South American Handbook|The South American Handbook]] |publisher=[[Footprint Books|Footprint Travel Guides]] |year=2004 |isbn=978-1-903471-70-8 |edition=80 |page=1132}}</ref> එය [[පියුරා දෙපාර්තමේන්තුව, පේරු|පියුරා දෙපාර්තමේන්තුවේ]] වාණිජ හා පරිපාලන මධ්‍යස්ථානයයි. == යොමු කිරීම් == [[ප්‍රවර්ගය:CS1 German-language sources (de)]] [[ප්‍රවර්ගය:CS1 ප්‍රංශ-භාෂා මූලාශ්‍ර (fr)]] [[ප්‍රවර්ගය:Coordinates on Wikidata]] [[ප්‍රවර්ගය:Pages using gadget WikiMiniAtlas]] [[ප්‍රවර්ගය:Pages using multiple image with auto scaled images]] [[ප්‍රවර්ගය:පේරු]] [[ප්‍රවර්ගය:පේරු හි පරිපාලන කලාප]] bg4f6wvdl99zfsf95bj68u02mn3ugym 0 183195 754578 2025-07-09T07:11:08Z BuddhikaW88 37808 Created by translating the page "[[:en:Special:Redirect/revision/1298285777|Huancayo]]" 754578 wikitext text/x-wiki '''හුවාන්කායෝ''' ({{IPA|es|waŋˈkaʝo}} ; {{Langx|qu|Wankayu|label=[[Wanka Quechua]]}} භාෂාවෙන් , '(පූජනීය) පර්වතයක් සහිත ස්ථානයක්',{{IPA|qu|waŋˈkajuː}} ) යනු [[පේරු]] හි මධ්‍යම කඳුකරයේ, මැන්ටාරෝ නිම්නයේ, [[ජුනින් දෙපාර්තමේන්තුව, පේරු|ජුනින් කලාපයේ]] සහ හුවාන්කායෝ පළාතේ අගනුවර වන අතර එය ෂුල්කාස්, චිල්කා සහ මැන්ටාරෝ ගංගාවලින් හරස් වේ. එය [[ත්‍රිත්වය|Santísima Trinidad]] de Huancayo නමින් අඩු කිරීමක් ලෙස 1572 ජුනි 1 වන දින ස්පාඤ්ඤ ආක්‍රමණිකයෙකු වන [[:es:Jerónimo de Silva|දොන් ජෙරොනිමෝ ද සිල්වා]] විසින් ආරම්භ කරන ලදී. <ref>{{උපන්‍යාස වෙබ් |date=2019-06-01 |title=1 de Junio: Fundación de la ciudad de Huancayo |url=http://noticias.laiglesiadejesucristo.org/articulo/1-de-junio--fundaci-oacute-n-de-la-ciudad-de-huancayo?country=peru |access-date=2024-01-16 |website=noticias.laiglesiadejesucristo.org |language=es}}</ref> එය පේරු හි පස්වන විශාලතම නගරය වන අතර ජනගහනය 500,000 ක් වන අතර මුහුදු මට්ටමේ සිට මීටර් 3,256 (අඩි 10,692) ක උන්නතාංශයකින් යුත් පේරු හි උසම නගර අතර වේ. එය මධ්‍යම පේරු හි ආර්ථික හා සමාජීය මධ්‍යස්ථානය ලෙස සැලකේ.ෆ්ඩ් ෆ්ඩ් ෆ්ද් ෆ්ඩ් හ්ඩ්ෆ් හ්ෆ්ද් ඩ්ෆ්හ් ඩ්ෆ්හ් ෆ්ද් ඩ්ෆ්හ් ෆ්ඩ්ස් ජ්ට්ෆ්‍ර් උට්‍ර් ට්‍ර් ට්‍ර් ජ්ට්‍ර් ජ්ට්‍ර් ර් ජ්‍ර්ට්ජ් ක්‍රි.පූ. 500 දී පමණ [[ඉන්කා ශිෂ්ටාචාරය|ඉන්කා අධිරාජ්‍යයට]] පෙර සිටම හුවාන්කා ජනයා මෙම ප්‍රදේශයේ බොහෝ දුරට වාසය කළහ. <ref>{{උපන්‍යාස පොත |last=Keatinge |first=Richard W. |url=https://books.google.com/books?id=QTwvy7movt8C&q=Huanca&pg=PA201 |title=Peruvian Prehistory: An Overview of Pre-Inca and Inca Society |date=1988-03-10 |publisher=[[Cambridge University Press]] |isbn=978-0-521-27555-2}}</ref> ඔවුන් පසුව ඊනියා හුවාන්කා රාජධානිය පිහිටුවනු ඇත. ඔවුන් ඉන්කා අධිරාජ්‍යයට ඇතුළත් කරන ලද අතර, නගරය හරහා දිවෙන කොටස වන කපාක් Ñan දිගේ නැවතුම් ස්ථානයක් බවට පත් වූ අතර එය අද කැලේ රියල් ලෙස හැඳින්වේ. ස්පාඤ්ඤ ආක්‍රමණිකයන්, විශේෂයෙන් ෆ්‍රැන්සිස්කෝ පිසාරෝ, පැමිණීමත් සමඟ, හුවාන්කාවරු විශ්වාසවන්ත හා දැඩි සගයන් බවට පත් වූ අතර, කුස්කෝ අල්ලා ගැනීමට සහ විල්කබම්බා හි ඉන්කාවරුන්ට එරෙහි සටන්වලට සහභාගී වූහ. <ref>{{උපන්‍යාස වෙබ් |last=Cartwright |first=Mark |date=2014-05-04 |title=Wanka Civilization |url=https://www.worldhistory.org/Wanka_Civilization/ |access-date=2024-01-16 |website=[[World History Encyclopedia]]}}</ref> [[ප්‍රවර්ගය:Coordinates on Wikidata]] [[ප්‍රවර්ගය:Pages using gadget WikiMiniAtlas]] jum7p18bqwz0k5r7lde9i3dt25gx3oi 754591 754578 2025-07-09T07:25:17Z BuddhikaW88 37808 754591 wikitext text/x-wiki {{Infobox settlement | name = | pushpin_map = Peru | pushpin_label_position = | pushpin_map_caption = පේරු තුල පිහිටීම | coordinates = }} '''හුවාන්කායෝ''' ({{IPA|es|waŋˈkaʝo}} ; {{Langx|qu|Wankayu|label=[[Wanka Quechua]]}} භාෂාවෙන් , '(පූජනීය) පර්වතයක් සහිත ස්ථානයක්',{{IPA|qu|waŋˈkajuː}} ) යනු [[පේරු]] හි මධ්‍යම කඳුකරයේ, මැන්ටාරෝ නිම්නයේ, [[ජුනින් දෙපාර්තමේන්තුව, පේරු|ජුනින් කලාපයේ]] සහ හුවාන්කායෝ පළාතේ අගනුවර වන අතර එය ෂුල්කාස්, චිල්කා සහ මැන්ටාරෝ ගංගාවලින් හරස් වේ. එය Santísima Trinidad de Huancayo නමින් අඩු කිරීමක් ලෙස 1572 ජුනි 1 වන දින ස්පාඤ්ඤ ආක්‍රමණිකයෙකු වන [[:es:Jerónimo de Silva|දොන් ජෙරොනිමෝ ද සිල්වා]] විසින් ආරම්භ කරන ලදී. <ref>{{උපන්‍යාස වෙබ් |date=2019-06-01 |title=1 de Junio: Fundación de la ciudad de Huancayo |url=http://noticias.laiglesiadejesucristo.org/articulo/1-de-junio--fundaci-oacute-n-de-la-ciudad-de-huancayo?country=peru |access-date=2024-01-16 |website=noticias.laiglesiadejesucristo.org |language=es}}</ref> එය පේරු හි පස්වන විශාලතම නගරය වන අතර ජනගහනය 500,000 ක් වන අතර මුහුදු මට්ටමේ සිට මීටර් 3,256 (අඩි 10,692) ක උන්නතාංශයකින් යුත් පේරු හි උසම නගර අතර වේ. එය මධ්‍යම පේරු හි ආර්ථික හා සමාජීය මධ්‍යස්ථානය ලෙස සැලකේ. ක්‍රි.පූ. 500 දී පමණ [[ඉන්කා ශිෂ්ටාචාරය|ඉන්කා අධිරාජ්‍යයට]] පෙර සිටම හුවාන්කා ජනයා මෙම ප්‍රදේශයේ බොහෝ දුරට වාසය කළහ. <ref>{{උපන්‍යාස පොත |last=Keatinge |first=Richard W. |url=https://books.google.com/books?id=QTwvy7movt8C&q=Huanca&pg=PA201 |title=Peruvian Prehistory: An Overview of Pre-Inca and Inca Society |date=1988-03-10 |publisher=[[Cambridge University Press]] |isbn=978-0-521-27555-2}}</ref> ඔවුන් පසුව ඊනියා හුවාන්කා රාජධානිය පිහිටුවනු ඇත. ඔවුන් ඉන්කා අධිරාජ්‍යයට ඇතුළත් කරන ලද අතර, නගරය හරහා දිවෙන කොටස වන කපාක් Ñan දිගේ නැවතුම් ස්ථානයක් බවට පත් වූ අතර එය අද කැලේ රියල් ලෙස හැඳින්වේ. ස්පාඤ්ඤ ආක්‍රමණිකයන්, විශේෂයෙන් ෆ්‍රැන්සිස්කෝ පිසාරෝ, පැමිණීමත් සමඟ, හුවාන්කාවරු විශ්වාසවන්ත හා දැඩි සගයන් බවට පත් වූ අතර, කුස්කෝ අල්ලා ගැනීමට සහ විල්කබම්බා හි ඉන්කාවරුන්ට එරෙහි සටන්වලට සහභාගී වූහ. <ref>{{උපන්‍යාස වෙබ් |last=Cartwright |first=Mark |date=2014-05-04 |title=Wanka Civilization |url=https://www.worldhistory.org/Wanka_Civilization/ |access-date=2024-01-16 |website=[[World History Encyclopedia]]}}</ref> == යොමු කිරීම් == [[ප්‍රවර්ගය:Coordinates on Wikidata]] [[ප්‍රවර්ගය:Pages using gadget WikiMiniAtlas]] 82azgwllnyndz1fs65x7dzv4zi7sk14 754599 754591 2025-07-09T07:32:00Z BuddhikaW88 37808 754599 wikitext text/x-wiki {{Infobox settlement | name = හුවාන්කායෝ | pushpin_map = Peru | pushpin_label_position = | pushpin_map_caption = පේරු තුල පිහිටීම | coordinates = {{coord|12|4|S|75|13|W|region:PE|display=inline,title}} }} '''හුවාන්කායෝ''' ({{IPA|es|waŋˈkaʝo}} ; {{Langx|qu|Wankayu|label=[[Wanka Quechua]]}} භාෂාවෙන් , '(පූජනීය) පර්වතයක් සහිත ස්ථානයක්',{{IPA|qu|waŋˈkajuː}} ) යනු [[පේරු]] හි මධ්‍යම කඳුකරයේ, මැන්ටාරෝ නිම්නයේ, [[ජුනින් දෙපාර්තමේන්තුව, පේරු|ජුනින් කලාපයේ]] සහ හුවාන්කායෝ පළාතේ අගනුවර වන අතර එය ෂුල්කාස්, චිල්කා සහ මැන්ටාරෝ ගංගාවලින් හරස් වේ. එය Santísima Trinidad de Huancayo නමින් අඩු කිරීමක් ලෙස 1572 ජුනි 1 වන දින ස්පාඤ්ඤ ආක්‍රමණිකයෙකු වන [[:es:Jerónimo de Silva|දොන් ජෙරොනිමෝ ද සිල්වා]] විසින් ආරම්භ කරන ලදී. <ref>{{උපන්‍යාස වෙබ් |date=2019-06-01 |title=1 de Junio: Fundación de la ciudad de Huancayo |url=http://noticias.laiglesiadejesucristo.org/articulo/1-de-junio--fundaci-oacute-n-de-la-ciudad-de-huancayo?country=peru |access-date=2024-01-16 |website=noticias.laiglesiadejesucristo.org |language=es}}</ref> එය පේරු හි පස්වන විශාලතම නගරය වන අතර ජනගහනය 500,000 ක් වන අතර මුහුදු මට්ටමේ සිට මීටර් 3,256 (අඩි 10,692) ක උන්නතාංශයකින් යුත් පේරු හි උසම නගර අතර වේ. එය මධ්‍යම පේරු හි ආර්ථික හා සමාජීය මධ්‍යස්ථානය ලෙස සැලකේ. ක්‍රි.පූ. 500 දී පමණ [[ඉන්කා ශිෂ්ටාචාරය|ඉන්කා අධිරාජ්‍යයට]] පෙර සිටම හුවාන්කා ජනයා මෙම ප්‍රදේශයේ බොහෝ දුරට වාසය කළහ. <ref>{{උපන්‍යාස පොත |last=Keatinge |first=Richard W. |url=https://books.google.com/books?id=QTwvy7movt8C&q=Huanca&pg=PA201 |title=Peruvian Prehistory: An Overview of Pre-Inca and Inca Society |date=1988-03-10 |publisher=[[Cambridge University Press]] |isbn=978-0-521-27555-2}}</ref> ඔවුන් පසුව ඊනියා හුවාන්කා රාජධානිය පිහිටුවනු ඇත. ඔවුන් ඉන්කා අධිරාජ්‍යයට ඇතුළත් කරන ලද අතර, නගරය හරහා දිවෙන කොටස වන කපාක් Ñan දිගේ නැවතුම් ස්ථානයක් බවට පත් වූ අතර එය අද කැලේ රියල් ලෙස හැඳින්වේ. ස්පාඤ්ඤ ආක්‍රමණිකයන්, විශේෂයෙන් ෆ්‍රැන්සිස්කෝ පිසාරෝ, පැමිණීමත් සමඟ, හුවාන්කාවරු විශ්වාසවන්ත හා දැඩි සගයන් බවට පත් වූ අතර, කුස්කෝ අල්ලා ගැනීමට සහ විල්කබම්බා හි ඉන්කාවරුන්ට එරෙහි සටන්වලට සහභාගී වූහ. <ref>{{උපන්‍යාස වෙබ් |last=Cartwright |first=Mark |date=2014-05-04 |title=Wanka Civilization |url=https://www.worldhistory.org/Wanka_Civilization/ |access-date=2024-01-16 |website=[[World History Encyclopedia]]}}</ref> == යොමු කිරීම් == [[ප්‍රවර්ගය:Coordinates on Wikidata]] [[ප්‍රවර්ගය:Pages using gadget WikiMiniAtlas]] 7k4y2kgaru8v3unzq58gkg3no7ueo3o 754607 754599 2025-07-09T07:41:57Z BuddhikaW88 37808 [[ප්‍රවර්ගය:පේරු]] එක් කරන ලදී. [[විකිපීඩියා:HOTCAT|HotCat]] භාවිතයෙන් 754607 wikitext text/x-wiki {{Infobox settlement | name = හුවාන්කායෝ | pushpin_map = Peru | pushpin_label_position = | pushpin_map_caption = පේරු තුල පිහිටීම | coordinates = {{coord|12|4|S|75|13|W|region:PE|display=inline,title}} }} '''හුවාන්කායෝ''' ({{IPA|es|waŋˈkaʝo}} ; {{Langx|qu|Wankayu|label=[[Wanka Quechua]]}} භාෂාවෙන් , '(පූජනීය) පර්වතයක් සහිත ස්ථානයක්',{{IPA|qu|waŋˈkajuː}} ) යනු [[පේරු]] හි මධ්‍යම කඳුකරයේ, මැන්ටාරෝ නිම්නයේ, [[ජුනින් දෙපාර්තමේන්තුව, පේරු|ජුනින් කලාපයේ]] සහ හුවාන්කායෝ පළාතේ අගනුවර වන අතර එය ෂුල්කාස්, චිල්කා සහ මැන්ටාරෝ ගංගාවලින් හරස් වේ. එය Santísima Trinidad de Huancayo නමින් අඩු කිරීමක් ලෙස 1572 ජුනි 1 වන දින ස්පාඤ්ඤ ආක්‍රමණිකයෙකු වන [[:es:Jerónimo de Silva|දොන් ජෙරොනිමෝ ද සිල්වා]] විසින් ආරම්භ කරන ලදී. <ref>{{උපන්‍යාස වෙබ් |date=2019-06-01 |title=1 de Junio: Fundación de la ciudad de Huancayo |url=http://noticias.laiglesiadejesucristo.org/articulo/1-de-junio--fundaci-oacute-n-de-la-ciudad-de-huancayo?country=peru |access-date=2024-01-16 |website=noticias.laiglesiadejesucristo.org |language=es}}</ref> එය පේරු හි පස්වන විශාලතම නගරය වන අතර ජනගහනය 500,000 ක් වන අතර මුහුදු මට්ටමේ සිට මීටර් 3,256 (අඩි 10,692) ක උන්නතාංශයකින් යුත් පේරු හි උසම නගර අතර වේ. එය මධ්‍යම පේරු හි ආර්ථික හා සමාජීය මධ්‍යස්ථානය ලෙස සැලකේ. ක්‍රි.පූ. 500 දී පමණ [[ඉන්කා ශිෂ්ටාචාරය|ඉන්කා අධිරාජ්‍යයට]] පෙර සිටම හුවාන්කා ජනයා මෙම ප්‍රදේශයේ බොහෝ දුරට වාසය කළහ. <ref>{{උපන්‍යාස පොත |last=Keatinge |first=Richard W. |url=https://books.google.com/books?id=QTwvy7movt8C&q=Huanca&pg=PA201 |title=Peruvian Prehistory: An Overview of Pre-Inca and Inca Society |date=1988-03-10 |publisher=[[Cambridge University Press]] |isbn=978-0-521-27555-2}}</ref> ඔවුන් පසුව ඊනියා හුවාන්කා රාජධානිය පිහිටුවනු ඇත. ඔවුන් ඉන්කා අධිරාජ්‍යයට ඇතුළත් කරන ලද අතර, නගරය හරහා දිවෙන කොටස වන කපාක් Ñan දිගේ නැවතුම් ස්ථානයක් බවට පත් වූ අතර එය අද කැලේ රියල් ලෙස හැඳින්වේ. ස්පාඤ්ඤ ආක්‍රමණිකයන්, විශේෂයෙන් ෆ්‍රැන්සිස්කෝ පිසාරෝ, පැමිණීමත් සමඟ, හුවාන්කාවරු විශ්වාසවන්ත හා දැඩි සගයන් බවට පත් වූ අතර, කුස්කෝ අල්ලා ගැනීමට සහ විල්කබම්බා හි ඉන්කාවරුන්ට එරෙහි සටන්වලට සහභාගී වූහ. <ref>{{උපන්‍යාස වෙබ් |last=Cartwright |first=Mark |date=2014-05-04 |title=Wanka Civilization |url=https://www.worldhistory.org/Wanka_Civilization/ |access-date=2024-01-16 |website=[[World History Encyclopedia]]}}</ref> == යොමු කිරීම් == [[ප්‍රවර්ගය:Coordinates on Wikidata]] [[ප්‍රවර්ගය:Pages using gadget WikiMiniAtlas]] [[ප්‍රවර්ගය:පේරු]] 2b8s2qaukv9atetixrsski5f2wlvhjc 754616 754607 2025-07-09T07:42:34Z BuddhikaW88 37808 [[ප්‍රවර්ගය:පේරු හි පරිපාලන කලාප]] එක් කරන ලදී. [[විකිපීඩියා:HOTCAT|HotCat]] භාවිතයෙන් 754616 wikitext text/x-wiki {{Infobox settlement | name = හුවාන්කායෝ | pushpin_map = Peru | pushpin_label_position = | pushpin_map_caption = පේරු තුල පිහිටීම | coordinates = {{coord|12|4|S|75|13|W|region:PE|display=inline,title}} }} '''හුවාන්කායෝ''' ({{IPA|es|waŋˈkaʝo}} ; {{Langx|qu|Wankayu|label=[[Wanka Quechua]]}} භාෂාවෙන් , '(පූජනීය) පර්වතයක් සහිත ස්ථානයක්',{{IPA|qu|waŋˈkajuː}} ) යනු [[පේරු]] හි මධ්‍යම කඳුකරයේ, මැන්ටාරෝ නිම්නයේ, [[ජුනින් දෙපාර්තමේන්තුව, පේරු|ජුනින් කලාපයේ]] සහ හුවාන්කායෝ පළාතේ අගනුවර වන අතර එය ෂුල්කාස්, චිල්කා සහ මැන්ටාරෝ ගංගාවලින් හරස් වේ. එය Santísima Trinidad de Huancayo නමින් අඩු කිරීමක් ලෙස 1572 ජුනි 1 වන දින ස්පාඤ්ඤ ආක්‍රමණිකයෙකු වන [[:es:Jerónimo de Silva|දොන් ජෙරොනිමෝ ද සිල්වා]] විසින් ආරම්භ කරන ලදී. <ref>{{උපන්‍යාස වෙබ් |date=2019-06-01 |title=1 de Junio: Fundación de la ciudad de Huancayo |url=http://noticias.laiglesiadejesucristo.org/articulo/1-de-junio--fundaci-oacute-n-de-la-ciudad-de-huancayo?country=peru |access-date=2024-01-16 |website=noticias.laiglesiadejesucristo.org |language=es}}</ref> එය පේරු හි පස්වන විශාලතම නගරය වන අතර ජනගහනය 500,000 ක් වන අතර මුහුදු මට්ටමේ සිට මීටර් 3,256 (අඩි 10,692) ක උන්නතාංශයකින් යුත් පේරු හි උසම නගර අතර වේ. එය මධ්‍යම පේරු හි ආර්ථික හා සමාජීය මධ්‍යස්ථානය ලෙස සැලකේ. ක්‍රි.පූ. 500 දී පමණ [[ඉන්කා ශිෂ්ටාචාරය|ඉන්කා අධිරාජ්‍යයට]] පෙර සිටම හුවාන්කා ජනයා මෙම ප්‍රදේශයේ බොහෝ දුරට වාසය කළහ. <ref>{{උපන්‍යාස පොත |last=Keatinge |first=Richard W. |url=https://books.google.com/books?id=QTwvy7movt8C&q=Huanca&pg=PA201 |title=Peruvian Prehistory: An Overview of Pre-Inca and Inca Society |date=1988-03-10 |publisher=[[Cambridge University Press]] |isbn=978-0-521-27555-2}}</ref> ඔවුන් පසුව ඊනියා හුවාන්කා රාජධානිය පිහිටුවනු ඇත. ඔවුන් ඉන්කා අධිරාජ්‍යයට ඇතුළත් කරන ලද අතර, නගරය හරහා දිවෙන කොටස වන කපාක් Ñan දිගේ නැවතුම් ස්ථානයක් බවට පත් වූ අතර එය අද කැලේ රියල් ලෙස හැඳින්වේ. ස්පාඤ්ඤ ආක්‍රමණිකයන්, විශේෂයෙන් ෆ්‍රැන්සිස්කෝ පිසාරෝ, පැමිණීමත් සමඟ, හුවාන්කාවරු විශ්වාසවන්ත හා දැඩි සගයන් බවට පත් වූ අතර, කුස්කෝ අල්ලා ගැනීමට සහ විල්කබම්බා හි ඉන්කාවරුන්ට එරෙහි සටන්වලට සහභාගී වූහ. <ref>{{උපන්‍යාස වෙබ් |last=Cartwright |first=Mark |date=2014-05-04 |title=Wanka Civilization |url=https://www.worldhistory.org/Wanka_Civilization/ |access-date=2024-01-16 |website=[[World History Encyclopedia]]}}</ref> == යොමු කිරීම් == [[ප්‍රවර්ගය:Coordinates on Wikidata]] [[ප්‍රවර්ගය:Pages using gadget WikiMiniAtlas]] [[ප්‍රවර්ගය:පේරු]] [[ප්‍රවර්ගය:පේරු හි පරිපාලන කලාප]] j7j22yit022modxtdvqnuliaprklb7q 0 183196 754579 2025-07-09T07:11:09Z BuddhikaW88 37808 Created by translating the page "[[:en:Special:Redirect/revision/1298286411|Cusco]]" 754579 wikitext text/x-wiki '''කුස්කෝ''' {{විස්තරාත්මක සටහන්|''Cusco'' has been the preferred spelling since 1976; see {{seclink|#Spelling and etymology}}.}} ({{IPA|es-419|ˈkusko|lang}} ; {{Langx|qu|Qosqo}} හෝ {{බස|qu|Qusqu}} ,{{IPA|qu|ˈqosqɔ|label=both pronounced in Cuzco Quechua as}} ) යනු [[පේරු|පේරු හි]] ගිනිකොන දෙසින් පිහිටි නගරයක් වන අතර එය ඇන්ඩීස් කඳු වැටියේ පූජනීය නිම්නය සහ හුවාටනේ ගඟ අසල පිහිටා ඇත. එය එම නමින්ම හඳුන්වන පළාතේ සහ [[කුස්කෝ දෙපාර්තමේන්තුව, පේරු|දෙපාර්තමේන්තුවේ]] අගනුවරයි.ෆ්ඩ් ෆ්ඩ් ෆ්ද් ෆ්ඩ් හ්ඩ්ෆ් හ්ෆ්ද් ඩ්ෆ්හ් ඩ්ෆ්හ් ෆ්ද් ඩ්ෆ්හ් ෆ්ඩ්ස් ජ්ට්ෆ්‍ර් උට්‍ර් ට්‍ර් ට්‍ර් ජ්ට්‍ර් ජ්ට්‍ර් ර් ජ්‍ර්ට්ජ් 16 වන සියවසේ ස්පාඤ්ඤ යටත් විජිතය තෙක් මෙම නගරය [[ඉන්කා ශිෂ්ටාචාරය|ඉන්කා අධිරාජ්‍යයේ]] අගනුවර විය. 1983 දී, [[යුනෙස්කෝ|යුනෙස්කෝව]] විසින් " කුස්කෝ නගරය " යන මාතෘකාව යටතේ කුස්කෝ [[යුනෙස්කෝ ලෝක ‍උරුම අඩවි|ලෝක උරුම අඩවියක්]] ලෙස ප්‍රකාශයට පත් කරන ලදී. එය ප්‍රධාන සංචාරක ගමනාන්තයක් බවට පත්ව ඇති අතර, 2 කට අධික සංඛ්‍යාවක් සත්කාරකත්වය දරයි&nbsp;වසරකට සංචාරකයින් මිලියන ගණනක් පැමිණෙන අතර [[ලෝක පුදුම|ලෝකයේ නූතන පුදුම හතෙන්]] එකක් වන මචු පික්චු සහ තවත් බොහෝ ඉන්කා නටබුන් වෙත ගමන් පහසුකම් සපයයි. පේරු ආණ්ඩුක්‍රම ව්‍යවස්ථාව (1993) මගින් එම නගරය පේරු හි ඓතිහාසික අගනුවර ලෙස නම් කර ඇත. <ref>{{උපන්‍යාස වෙබ් |title=Constitución del Perъ de 1993 |url=http://pdba.georgetown.edu/Constitutions/Peru/per93reforms05.html#titIIcapI |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20090221165642/http://pdba.georgetown.edu/Constitutions/Peru/per93reforms05.html#titIIcapI |archive-date=21 February 2009 |access-date=22 July 2009 |publisher=Pdba.georgetown.edu}}</ref> කුස්කෝ යනු පේරු හි හත්වන වැඩිම ජනගහනය සහිත නගරයයි ; 2017 දී එහි ජනගහනය 428,450 කි. එය පේරු ඇන්ඩීස් හි විශාලතම නගරය වන අතර මෙම කලාපය පේරු හි හත්වන වැඩිම ජනගහනයක් සහිත අගනගර ප්‍රදේශය වේ. එහි උන්නතාංශය {{Convert|3400|m|ft|abbr=on}} පමණ වේ. . නගරයේ විශාලතම දිස්ත්‍රික්කය වන්නේ කුස්කෝ දිස්ත්‍රික්කය වන අතර එහි ජනගහනය 2017 දී 114,630 ක් වූ අතර එය නගරයේ මුළු ජනගහනයෙන් හතරෙන් එකක් පමණ වේ. [[ප්‍රවර්ගය:CS1 ඩැනිශ්-භාෂා මූලාශ්‍ර (da)]] [[ප්‍රවර්ගය:CS1 German-language sources (de)]] [[ප්‍රවර්ගය:CS1 ප්‍රංශ-භාෂා මූලාශ්‍ර (fr)]] [[ප්‍රවර්ගය:CS1 ස්පාඤ්ඤ-භාෂා මූලාශ්‍ර (es)]] [[ප්‍රවර්ගය:Coordinates on Wikidata]] [[ප්‍රවර්ගය:Pages using gadget WikiMiniAtlas]] [[ප්‍රවර්ගය:Pages using multiple image with auto scaled images]] [[ප්‍රවර්ගය:ස්පාඤ්ඤ-භාෂා පෙළ ඇතුළත් ලිපි]] 0bgzg1w4cnt7d18f93samkyjheub6my 754592 754579 2025-07-09T07:25:30Z BuddhikaW88 37808 754592 wikitext text/x-wiki {{Infobox settlement | name = | pushpin_map = Peru | pushpin_label_position = | pushpin_map_caption = පේරු තුල පිහිටීම | coordinates = }} '''කුස්කෝ''' {{විස්තරාත්මක සටහන්|''Cusco'' has been the preferred spelling since 1976; see {{seclink|#Spelling and etymology}}.}} ({{IPA|es-419|ˈkusko|lang}} ; {{Langx|qu|Qosqo}} හෝ {{බස|qu|Qusqu}} ,{{IPA|qu|ˈqosqɔ|label=both pronounced in Cuzco Quechua as}} ) යනු [[පේරු|පේරු හි]] ගිනිකොන දෙසින් පිහිටි නගරයක් වන අතර එය ඇන්ඩීස් කඳු වැටියේ පූජනීය නිම්නය සහ හුවාටනේ ගඟ අසල පිහිටා ඇත. එය එම නමින්ම හඳුන්වන පළාතේ සහ [[කුස්කෝ දෙපාර්තමේන්තුව, පේරු|දෙපාර්තමේන්තුවේ]] අගනුවරයි. 16 වන සියවසේ ස්පාඤ්ඤ යටත් විජිතය තෙක් මෙම නගරය [[ඉන්කා ශිෂ්ටාචාරය|ඉන්කා අධිරාජ්‍යයේ]] අගනුවර විය. 1983 දී, [[යුනෙස්කෝ|යුනෙස්කෝව]] විසින් " කුස්කෝ නගරය " යන මාතෘකාව යටතේ කුස්කෝ [[යුනෙස්කෝ ලෝක ‍උරුම අඩවි|ලෝක උරුම අඩවියක්]] ලෙස ප්‍රකාශයට පත් කරන ලදී. එය ප්‍රධාන සංචාරක ගමනාන්තයක් බවට පත්ව ඇති අතර, 2 කට අධික සංඛ්‍යාවක් සත්කාරකත්වය දරයි&nbsp;වසරකට සංචාරකයින් මිලියන ගණනක් පැමිණෙන අතර [[ලෝක පුදුම|ලෝකයේ නූතන පුදුම හතෙන්]] එකක් වන මචු පික්චු සහ තවත් බොහෝ ඉන්කා නටබුන් වෙත ගමන් පහසුකම් සපයයි. පේරු ආණ්ඩුක්‍රම ව්‍යවස්ථාව (1993) මගින් එම නගරය පේරු හි ඓතිහාසික අගනුවර ලෙස නම් කර ඇත. <ref>{{උපන්‍යාස වෙබ් |title=Constitución del Perъ de 1993 |url=http://pdba.georgetown.edu/Constitutions/Peru/per93reforms05.html#titIIcapI |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20090221165642/http://pdba.georgetown.edu/Constitutions/Peru/per93reforms05.html#titIIcapI |archive-date=21 February 2009 |access-date=22 July 2009 |publisher=Pdba.georgetown.edu}}</ref> කුස්කෝ යනු පේරු හි හත්වන වැඩිම ජනගහනය සහිත නගරයයි ; 2017 දී එහි ජනගහනය 428,450 කි. එය පේරු ඇන්ඩීස් හි විශාලතම නගරය වන අතර මෙම කලාපය පේරු හි හත්වන වැඩිම ජනගහනයක් සහිත අගනගර ප්‍රදේශය වේ. එහි උන්නතාංශය {{Convert|3400|m|ft|abbr=on}} පමණ වේ. . නගරයේ විශාලතම දිස්ත්‍රික්කය වන්නේ කුස්කෝ දිස්ත්‍රික්කය වන අතර එහි ජනගහනය 2017 දී 114,630 ක් වූ අතර එය නගරයේ මුළු ජනගහනයෙන් හතරෙන් එකක් පමණ වේ. == සටහන් == [[ප්‍රවර්ගය:CS1 ඩැනිශ්-භාෂා මූලාශ්‍ර (da)]] [[ප්‍රවර්ගය:CS1 German-language sources (de)]] [[ප්‍රවර්ගය:CS1 ප්‍රංශ-භාෂා මූලාශ්‍ර (fr)]] [[ප්‍රවර්ගය:CS1 ස්පාඤ්ඤ-භාෂා මූලාශ්‍ර (es)]] [[ප්‍රවර්ගය:Coordinates on Wikidata]] [[ප්‍රවර්ගය:Pages using gadget WikiMiniAtlas]] [[ප්‍රවර්ගය:Pages using multiple image with auto scaled images]] [[ප්‍රවර්ගය:ස්පාඤ්ඤ-භාෂා පෙළ ඇතුළත් ලිපි]] == යොමු කිරීම් == ejcgh49rcxdil08clccsd078bv1dtlz 754600 754592 2025-07-09T07:32:03Z BuddhikaW88 37808 754600 wikitext text/x-wiki {{Infobox settlement | name = කුස්කෝ | pushpin_map = Peru | pushpin_label_position = | pushpin_map_caption = පේරු තුල පිහිටීම | coordinates = {{Wikidatacoord|Q5582862|region:PE|display=inline,title}} }} '''කුස්කෝ''' {{විස්තරාත්මක සටහන්|''Cusco'' has been the preferred spelling since 1976; see {{seclink|#Spelling and etymology}}.}} ({{IPA|es-419|ˈkusko|lang}} ; {{Langx|qu|Qosqo}} හෝ {{බස|qu|Qusqu}} ,{{IPA|qu|ˈqosqɔ|label=both pronounced in Cuzco Quechua as}} ) යනු [[පේරු|පේරු හි]] ගිනිකොන දෙසින් පිහිටි නගරයක් වන අතර එය ඇන්ඩීස් කඳු වැටියේ පූජනීය නිම්නය සහ හුවාටනේ ගඟ අසල පිහිටා ඇත. එය එම නමින්ම හඳුන්වන පළාතේ සහ [[කුස්කෝ දෙපාර්තමේන්තුව, පේරු|දෙපාර්තමේන්තුවේ]] අගනුවරයි. 16 වන සියවසේ ස්පාඤ්ඤ යටත් විජිතය තෙක් මෙම නගරය [[ඉන්කා ශිෂ්ටාචාරය|ඉන්කා අධිරාජ්‍යයේ]] අගනුවර විය. 1983 දී, [[යුනෙස්කෝ|යුනෙස්කෝව]] විසින් " කුස්කෝ නගරය " යන මාතෘකාව යටතේ කුස්කෝ [[යුනෙස්කෝ ලෝක ‍උරුම අඩවි|ලෝක උරුම අඩවියක්]] ලෙස ප්‍රකාශයට පත් කරන ලදී. එය ප්‍රධාන සංචාරක ගමනාන්තයක් බවට පත්ව ඇති අතර, 2 කට අධික සංඛ්‍යාවක් සත්කාරකත්වය දරයි&nbsp;වසරකට සංචාරකයින් මිලියන ගණනක් පැමිණෙන අතර [[ලෝක පුදුම|ලෝකයේ නූතන පුදුම හතෙන්]] එකක් වන මචු පික්චු සහ තවත් බොහෝ ඉන්කා නටබුන් වෙත ගමන් පහසුකම් සපයයි. පේරු ආණ්ඩුක්‍රම ව්‍යවස්ථාව (1993) මගින් එම නගරය පේරු හි ඓතිහාසික අගනුවර ලෙස නම් කර ඇත. <ref>{{උපන්‍යාස වෙබ් |title=Constitución del Perъ de 1993 |url=http://pdba.georgetown.edu/Constitutions/Peru/per93reforms05.html#titIIcapI |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20090221165642/http://pdba.georgetown.edu/Constitutions/Peru/per93reforms05.html#titIIcapI |archive-date=21 February 2009 |access-date=22 July 2009 |publisher=Pdba.georgetown.edu}}</ref> කුස්කෝ යනු පේරු හි හත්වන වැඩිම ජනගහනය සහිත නගරයයි ; 2017 දී එහි ජනගහනය 428,450 කි. එය පේරු ඇන්ඩීස් හි විශාලතම නගරය වන අතර මෙම කලාපය පේරු හි හත්වන වැඩිම ජනගහනයක් සහිත අගනගර ප්‍රදේශය වේ. එහි උන්නතාංශය {{Convert|3400|m|ft|abbr=on}} පමණ වේ. . නගරයේ විශාලතම දිස්ත්‍රික්කය වන්නේ කුස්කෝ දිස්ත්‍රික්කය වන අතර එහි ජනගහනය 2017 දී 114,630 ක් වූ අතර එය නගරයේ මුළු ජනගහනයෙන් හතරෙන් එකක් පමණ වේ. == සටහන් == [[ප්‍රවර්ගය:CS1 ඩැනිශ්-භාෂා මූලාශ්‍ර (da)]] [[ප්‍රවර්ගය:CS1 German-language sources (de)]] [[ප්‍රවර්ගය:CS1 ප්‍රංශ-භාෂා මූලාශ්‍ර (fr)]] [[ප්‍රවර්ගය:CS1 ස්පාඤ්ඤ-භාෂා මූලාශ්‍ර (es)]] [[ප්‍රවර්ගය:Coordinates on Wikidata]] [[ප්‍රවර්ගය:Pages using gadget WikiMiniAtlas]] [[ප්‍රවර්ගය:Pages using multiple image with auto scaled images]] [[ප්‍රවර්ගය:ස්පාඤ්ඤ-භාෂා පෙළ ඇතුළත් ලිපි]] == යොමු කිරීම් == 2u77taerepui8p8wb0ri7xyvbm1jq2t 754608 754600 2025-07-09T07:42:02Z BuddhikaW88 37808 [[ප්‍රවර්ගය:පේරු]] එක් කරන ලදී. [[විකිපීඩියා:HOTCAT|HotCat]] භාවිතයෙන් 754608 wikitext text/x-wiki {{Infobox settlement | name = කුස්කෝ | pushpin_map = Peru | pushpin_label_position = | pushpin_map_caption = පේරු තුල පිහිටීම | coordinates = {{Wikidatacoord|Q5582862|region:PE|display=inline,title}} }} '''කුස්කෝ''' {{විස්තරාත්මක සටහන්|''Cusco'' has been the preferred spelling since 1976; see {{seclink|#Spelling and etymology}}.}} ({{IPA|es-419|ˈkusko|lang}} ; {{Langx|qu|Qosqo}} හෝ {{බස|qu|Qusqu}} ,{{IPA|qu|ˈqosqɔ|label=both pronounced in Cuzco Quechua as}} ) යනු [[පේරු|පේරු හි]] ගිනිකොන දෙසින් පිහිටි නගරයක් වන අතර එය ඇන්ඩීස් කඳු වැටියේ පූජනීය නිම්නය සහ හුවාටනේ ගඟ අසල පිහිටා ඇත. එය එම නමින්ම හඳුන්වන පළාතේ සහ [[කුස්කෝ දෙපාර්තමේන්තුව, පේරු|දෙපාර්තමේන්තුවේ]] අගනුවරයි. 16 වන සියවසේ ස්පාඤ්ඤ යටත් විජිතය තෙක් මෙම නගරය [[ඉන්කා ශිෂ්ටාචාරය|ඉන්කා අධිරාජ්‍යයේ]] අගනුවර විය. 1983 දී, [[යුනෙස්කෝ|යුනෙස්කෝව]] විසින් " කුස්කෝ නගරය " යන මාතෘකාව යටතේ කුස්කෝ [[යුනෙස්කෝ ලෝක ‍උරුම අඩවි|ලෝක උරුම අඩවියක්]] ලෙස ප්‍රකාශයට පත් කරන ලදී. එය ප්‍රධාන සංචාරක ගමනාන්තයක් බවට පත්ව ඇති අතර, 2 කට අධික සංඛ්‍යාවක් සත්කාරකත්වය දරයි&nbsp;වසරකට සංචාරකයින් මිලියන ගණනක් පැමිණෙන අතර [[ලෝක පුදුම|ලෝකයේ නූතන පුදුම හතෙන්]] එකක් වන මචු පික්චු සහ තවත් බොහෝ ඉන්කා නටබුන් වෙත ගමන් පහසුකම් සපයයි. පේරු ආණ්ඩුක්‍රම ව්‍යවස්ථාව (1993) මගින් එම නගරය පේරු හි ඓතිහාසික අගනුවර ලෙස නම් කර ඇත. <ref>{{උපන්‍යාස වෙබ් |title=Constitución del Perъ de 1993 |url=http://pdba.georgetown.edu/Constitutions/Peru/per93reforms05.html#titIIcapI |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20090221165642/http://pdba.georgetown.edu/Constitutions/Peru/per93reforms05.html#titIIcapI |archive-date=21 February 2009 |access-date=22 July 2009 |publisher=Pdba.georgetown.edu}}</ref> කුස්කෝ යනු පේරු හි හත්වන වැඩිම ජනගහනය සහිත නගරයයි ; 2017 දී එහි ජනගහනය 428,450 කි. එය පේරු ඇන්ඩීස් හි විශාලතම නගරය වන අතර මෙම කලාපය පේරු හි හත්වන වැඩිම ජනගහනයක් සහිත අගනගර ප්‍රදේශය වේ. එහි උන්නතාංශය {{Convert|3400|m|ft|abbr=on}} පමණ වේ. . නගරයේ විශාලතම දිස්ත්‍රික්කය වන්නේ කුස්කෝ දිස්ත්‍රික්කය වන අතර එහි ජනගහනය 2017 දී 114,630 ක් වූ අතර එය නගරයේ මුළු ජනගහනයෙන් හතරෙන් එකක් පමණ වේ. == සටහන් == [[ප්‍රවර්ගය:CS1 ඩැනිශ්-භාෂා මූලාශ්‍ර (da)]] [[ප්‍රවර්ගය:CS1 German-language sources (de)]] [[ප්‍රවර්ගය:CS1 ප්‍රංශ-භාෂා මූලාශ්‍ර (fr)]] [[ප්‍රවර්ගය:CS1 ස්පාඤ්ඤ-භාෂා මූලාශ්‍ර (es)]] [[ප්‍රවර්ගය:Coordinates on Wikidata]] [[ප්‍රවර්ගය:Pages using gadget WikiMiniAtlas]] [[ප්‍රවර්ගය:Pages using multiple image with auto scaled images]] [[ප්‍රවර්ගය:ස්පාඤ්ඤ-භාෂා පෙළ ඇතුළත් ලිපි]] [[ප්‍රවර්ගය:පේරු]] == යොමු කිරීම් == jbi3x03542tloen0ep3b82q966hmj31 754620 754608 2025-07-09T07:43:08Z BuddhikaW88 37808 [[ප්‍රවර්ගය:පේරු හි පරිපාලන කලාප]] එක් කරන ලදී. [[විකිපීඩියා:HOTCAT|HotCat]] භාවිතයෙන් 754620 wikitext text/x-wiki {{Infobox settlement | name = කුස්කෝ | pushpin_map = Peru | pushpin_label_position = | pushpin_map_caption = පේරු තුල පිහිටීම | coordinates = {{Wikidatacoord|Q5582862|region:PE|display=inline,title}} }} '''කුස්කෝ''' {{විස්තරාත්මක සටහන්|''Cusco'' has been the preferred spelling since 1976; see {{seclink|#Spelling and etymology}}.}} ({{IPA|es-419|ˈkusko|lang}} ; {{Langx|qu|Qosqo}} හෝ {{බස|qu|Qusqu}} ,{{IPA|qu|ˈqosqɔ|label=both pronounced in Cuzco Quechua as}} ) යනු [[පේරු|පේරු හි]] ගිනිකොන දෙසින් පිහිටි නගරයක් වන අතර එය ඇන්ඩීස් කඳු වැටියේ පූජනීය නිම්නය සහ හුවාටනේ ගඟ අසල පිහිටා ඇත. එය එම නමින්ම හඳුන්වන පළාතේ සහ [[කුස්කෝ දෙපාර්තමේන්තුව, පේරු|දෙපාර්තමේන්තුවේ]] අගනුවරයි. 16 වන සියවසේ ස්පාඤ්ඤ යටත් විජිතය තෙක් මෙම නගරය [[ඉන්කා ශිෂ්ටාචාරය|ඉන්කා අධිරාජ්‍යයේ]] අගනුවර විය. 1983 දී, [[යුනෙස්කෝ|යුනෙස්කෝව]] විසින් " කුස්කෝ නගරය " යන මාතෘකාව යටතේ කුස්කෝ [[යුනෙස්කෝ ලෝක ‍උරුම අඩවි|ලෝක උරුම අඩවියක්]] ලෙස ප්‍රකාශයට පත් කරන ලදී. එය ප්‍රධාන සංචාරක ගමනාන්තයක් බවට පත්ව ඇති අතර, 2 කට අධික සංඛ්‍යාවක් සත්කාරකත්වය දරයි&nbsp;වසරකට සංචාරකයින් මිලියන ගණනක් පැමිණෙන අතර [[ලෝක පුදුම|ලෝකයේ නූතන පුදුම හතෙන්]] එකක් වන මචු පික්චු සහ තවත් බොහෝ ඉන්කා නටබුන් වෙත ගමන් පහසුකම් සපයයි. පේරු ආණ්ඩුක්‍රම ව්‍යවස්ථාව (1993) මගින් එම නගරය පේරු හි ඓතිහාසික අගනුවර ලෙස නම් කර ඇත. <ref>{{උපන්‍යාස වෙබ් |title=Constitución del Perъ de 1993 |url=http://pdba.georgetown.edu/Constitutions/Peru/per93reforms05.html#titIIcapI |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20090221165642/http://pdba.georgetown.edu/Constitutions/Peru/per93reforms05.html#titIIcapI |archive-date=21 February 2009 |access-date=22 July 2009 |publisher=Pdba.georgetown.edu}}</ref> කුස්කෝ යනු පේරු හි හත්වන වැඩිම ජනගහනය සහිත නගරයයි ; 2017 දී එහි ජනගහනය 428,450 කි. එය පේරු ඇන්ඩීස් හි විශාලතම නගරය වන අතර මෙම කලාපය පේරු හි හත්වන වැඩිම ජනගහනයක් සහිත අගනගර ප්‍රදේශය වේ. එහි උන්නතාංශය {{Convert|3400|m|ft|abbr=on}} පමණ වේ. . නගරයේ විශාලතම දිස්ත්‍රික්කය වන්නේ කුස්කෝ දිස්ත්‍රික්කය වන අතර එහි ජනගහනය 2017 දී 114,630 ක් වූ අතර එය නගරයේ මුළු ජනගහනයෙන් හතරෙන් එකක් පමණ වේ. == සටහන් == [[ප්‍රවර්ගය:CS1 ඩැනිශ්-භාෂා මූලාශ්‍ර (da)]] [[ප්‍රවර්ගය:CS1 German-language sources (de)]] [[ප්‍රවර්ගය:CS1 ප්‍රංශ-භාෂා මූලාශ්‍ර (fr)]] [[ප්‍රවර්ගය:CS1 ස්පාඤ්ඤ-භාෂා මූලාශ්‍ර (es)]] [[ප්‍රවර්ගය:Coordinates on Wikidata]] [[ප්‍රවර්ගය:Pages using gadget WikiMiniAtlas]] [[ප්‍රවර්ගය:Pages using multiple image with auto scaled images]] [[ප්‍රවර්ගය:ස්පාඤ්ඤ-භාෂා පෙළ ඇතුළත් ලිපි]] [[ප්‍රවර්ගය:පේරු]] [[ප්‍රවර්ගය:පේරු හි පරිපාලන කලාප]] == යොමු කිරීම් == 069hg5j8gdcm1sn5b2o4sg53wuu8c4u 754621 754620 2025-07-09T07:43:35Z BuddhikaW88 37808 /* සටහන් */ 754621 wikitext text/x-wiki {{Infobox settlement | name = කුස්කෝ | pushpin_map = Peru | pushpin_label_position = | pushpin_map_caption = පේරු තුල පිහිටීම | coordinates = {{Wikidatacoord|Q5582862|region:PE|display=inline,title}} }} '''කුස්කෝ''' {{විස්තරාත්මක සටහන්|''Cusco'' has been the preferred spelling since 1976; see {{seclink|#Spelling and etymology}}.}} ({{IPA|es-419|ˈkusko|lang}} ; {{Langx|qu|Qosqo}} හෝ {{බස|qu|Qusqu}} ,{{IPA|qu|ˈqosqɔ|label=both pronounced in Cuzco Quechua as}} ) යනු [[පේරු|පේරු හි]] ගිනිකොන දෙසින් පිහිටි නගරයක් වන අතර එය ඇන්ඩීස් කඳු වැටියේ පූජනීය නිම්නය සහ හුවාටනේ ගඟ අසල පිහිටා ඇත. එය එම නමින්ම හඳුන්වන පළාතේ සහ [[කුස්කෝ දෙපාර්තමේන්තුව, පේරු|දෙපාර්තමේන්තුවේ]] අගනුවරයි. 16 වන සියවසේ ස්පාඤ්ඤ යටත් විජිතය තෙක් මෙම නගරය [[ඉන්කා ශිෂ්ටාචාරය|ඉන්කා අධිරාජ්‍යයේ]] අගනුවර විය. 1983 දී, [[යුනෙස්කෝ|යුනෙස්කෝව]] විසින් " කුස්කෝ නගරය " යන මාතෘකාව යටතේ කුස්කෝ [[යුනෙස්කෝ ලෝක ‍උරුම අඩවි|ලෝක උරුම අඩවියක්]] ලෙස ප්‍රකාශයට පත් කරන ලදී. එය ප්‍රධාන සංචාරක ගමනාන්තයක් බවට පත්ව ඇති අතර, 2 කට අධික සංඛ්‍යාවක් සත්කාරකත්වය දරයි&nbsp;වසරකට සංචාරකයින් මිලියන ගණනක් පැමිණෙන අතර [[ලෝක පුදුම|ලෝකයේ නූතන පුදුම හතෙන්]] එකක් වන මචු පික්චු සහ තවත් බොහෝ ඉන්කා නටබුන් වෙත ගමන් පහසුකම් සපයයි. පේරු ආණ්ඩුක්‍රම ව්‍යවස්ථාව (1993) මගින් එම නගරය පේරු හි ඓතිහාසික අගනුවර ලෙස නම් කර ඇත. <ref>{{උපන්‍යාස වෙබ් |title=Constitución del Perъ de 1993 |url=http://pdba.georgetown.edu/Constitutions/Peru/per93reforms05.html#titIIcapI |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20090221165642/http://pdba.georgetown.edu/Constitutions/Peru/per93reforms05.html#titIIcapI |archive-date=21 February 2009 |access-date=22 July 2009 |publisher=Pdba.georgetown.edu}}</ref> කුස්කෝ යනු පේරු හි හත්වන වැඩිම ජනගහනය සහිත නගරයයි ; 2017 දී එහි ජනගහනය 428,450 කි. එය පේරු ඇන්ඩීස් හි විශාලතම නගරය වන අතර මෙම කලාපය පේරු හි හත්වන වැඩිම ජනගහනයක් සහිත අගනගර ප්‍රදේශය වේ. එහි උන්නතාංශය {{Convert|3400|m|ft|abbr=on}} පමණ වේ. . නගරයේ විශාලතම දිස්ත්‍රික්කය වන්නේ කුස්කෝ දිස්ත්‍රික්කය වන අතර එහි ජනගහනය 2017 දී 114,630 ක් වූ අතර එය නගරයේ මුළු ජනගහනයෙන් හතරෙන් එකක් පමණ වේ. == සටහන් == <references group="lower-alpha" /> [[ප්‍රවර්ගය:CS1 ඩැනිශ්-භාෂා මූලාශ්‍ර (da)]] [[ප්‍රවර්ගය:CS1 German-language sources (de)]] [[ප්‍රවර්ගය:CS1 ප්‍රංශ-භාෂා මූලාශ්‍ර (fr)]] [[ප්‍රවර්ගය:CS1 ස්පාඤ්ඤ-භාෂා මූලාශ්‍ර (es)]] [[ප්‍රවර්ගය:Coordinates on Wikidata]] [[ප්‍රවර්ගය:Pages using gadget WikiMiniAtlas]] [[ප්‍රවර්ගය:Pages using multiple image with auto scaled images]] [[ප්‍රවර්ගය:ස්පාඤ්ඤ-භාෂා පෙළ ඇතුළත් ලිපි]] [[ප්‍රවර්ගය:පේරු]] [[ප්‍රවර්ගය:පේරු හි පරිපාලන කලාප]] == යොමු කිරීම් == mmrhivmbdqqxeougd2sxeu3nr294r5k 0 183197 754580 2025-07-09T07:11:11Z BuddhikaW88 37808 Created by translating the page "[[:en:Special:Redirect/revision/1299151773|Iquitos]]" 754580 wikitext text/x-wiki <mapframe width="290" height="500" zoom="12" latitude="-3.7584" longitude="-73.2800" text="'''Interactive Map'''"> {"type": "ExternalData","service": "page","title": "Loreto-Perú lugares de interes.map"} </mapframe>'''Iquitos''' {{IPAc-en|ɪ|ˈ|k|ɪ|t|ɒ|s|,_|iː|-|,_|-|t|oʊ|s|audio=Iquitos-audio.ogg}} ; {{refn|{{Cite encyclopedia |url=http://www.lexico.com/definition/Iquitos |archive-url=https://web.archive.org/web/20220827005440/https://www.dictionary.com/ |url-status=dead |archive-date=2022-08-27 |title=Iquitos |dictionary=[[Lexico]] UK English Dictionary |publisher=[[Oxford University Press]]}}}} {{refn|{{MerriamWebsterDictionary|Iquitos}}}}{{IPA|es|iˈkitos}} ) [[පේරු]] හි Maynas පළාතේ සහ [[ලොරෙටෝ දෙපාර්තමේන්තුව, පේරු|Loreto කලාපයේ]] අගනුවර වේ. එය ඇන්ඩීස් කඳුවැටියට නැගෙනහිරින් පිහිටි පේරු ඇමසන් හි විශාලතම අගනගරය මෙන්ම පේරු හි නවවන වැඩිම ජනගහනය සහිත නගරය ද වේ. ඉක්විටෝස් යනු දූපතක නොවන මාර්ගයකින් ළඟා විය නොහැකි ලොව විශාලතම නගරයයි; එයට ප්‍රවේශ විය හැක්කේ ගංගාවෙන් සහ ගුවනින් පමණි. ෆ්ඩ් ෆ්ඩ් ෆ්ද් ෆ්ඩ් හ්ඩ්ෆ් හ්ෆ්ද් ඩ්ෆ්හ් ඩ්ෆ්හ් ෆ්ද් ඩ්ෆ්හ් ෆ්ඩ්ස් ජ්ට්ෆ්‍ර් උට්‍ර් ට්‍ර් ට්‍ර් ජ්ට්‍ර් ජ්ට්‍ර් ර් ජ්‍ර්ට්ජ්ෆ්ඩ් ෆ්ඩ් ෆ්ද් ෆ්ඩ් හ්ඩ්ෆ් හ්ෆ්ද් ඩ්ෆ්හ් ඩ්ෆ්හ් ෆ්ද් ඩ්ෆ්හ් ෆ්ඩ්ස් ජ්ට්ෆ්‍ර් උට්‍ර් ට්‍ර් ට්‍ර් ජ්ට්‍ර් ජ්ට්‍ර් ර් ජ්‍ර්ට්ජ් එය "පේරු ඇමසන් වනාන්තරයේ අගනුවර" ලෙස හැඳින්වේ. මෙම නගරය පිහිටා ඇත්තේ ඇමසන්, නැනායි සහ ඉතායා ගංගාවලින් පෝෂණය වන ඇමසන් ද්‍රෝණියේ මහා තැනිතලාවේ ය. සමස්තයක් වශයෙන්, එය Iquitos අගනගරය, දිස්ත්‍රික්ක හතරකින් සමන්විත 471,993 වැසියන්ගෙන් සමන්විත වේ: Iquitos, Punchana, Belén සහ San Juan Bautista . මෙම ප්‍රදේශය බොහෝ කලක සිට ආදිවාසී ජනයා විසින් ජනාවාස කර ඇත. ස්පාඤ්ඤ ඓතිහාසික ලේඛනවලට අනුව, ඉක්විටෝස් 1757 දී පමණ නානායි ගං ඉවුරේ ස්පාඤ්ඤ ජේසු නිකායික අඩු කිරීමක් ලෙස ස්ථාපිත කරන ලදී. ජේසු නිකායිකවරු දේශීය නැපියානෝ ( යමියෝ ) සහ ඉක්විටෝ ස්වදේශිකයන් මෙහි වාසය කිරීම සඳහා එක්රැස් කර, එය ''සැන් පැබ්ලෝ ද නැපියානෝස්'' ලෙස නම් කළහ. 19 වන සියවසේ අගභාගයේදී, ඇමසන් රබර් උත්පාතය අතරතුර, නගරය ඇමසන් ද්‍රෝණියේ රබර් නිෂ්පාදන අපනයන මධ්‍යස්ථානය බවට පත් වූ අතර පේරු ඇමසන් සමාගමේ (PAC) මූලස්ථානය විය. නගරයේ ආර්ථිකය පේරු ව්‍යාපාරික ජූලියෝ සීසර් අරානා විසින් ජාතිය තුළ පාලනය කරන ලද PAC මත බෙහෙවින් රඳා පැවතුනි. පරීක්ෂණයක් සමාගමට එරෙහිව ප්‍රතික්‍රියාවක් ඇති කරන තෙක්, PAC විසින් බලහත්කාරයෙන් සහ දරුණු ලෙස සැලකීමෙන් ස්වදේශික සේවකයින් වහල්භාවයට ආසන්න තත්වයන් යටතේ තබා ගන්නා ලදී. ඊට අමතරව, රබර් බීජ රටින් පිටතට ගෙනැවිත් අග්නිදිග ආසියාවේ වතුකරයේ වගා කර ඇති අතර එමඟින් පේරු නිෂ්පාදනයේ මිල අඩු විය. රබර් කර්මාන්තයේ පරිහානියත් සමඟ බොහෝ කම්කරුවන් සහ වෙළඳුන් ඉක්විටෝස් හැර ගියහ. ඇමසන් රබර් උත්පාතය (1880–1914) අතරතුර, මනාවුස් සමඟ ප්‍රමුඛ නගරවලින් එකක් ලෙස, ඉක්විටෝස් එයට රොක් වූ බොහෝ යුරෝපීයයන්ගේ බලපෑමට ලක් විය. මෙම කාලය තුළ පිහිටුවන ලද ගෘහ නිර්මාණ ශිල්පය සහ සංස්කෘතික ආයතන තමන්ගේම සම්ප්‍රදායන් ප්‍රකාශ කළහ. පිහිටුවන ලද ආයතන අතර ඔපෙරා හවුස් එකක් සහ යුදෙව් සුසාන භූමියක් ද විය. 20 වන සියවසේ අගභාගයේදී, නගරය සහ කලාපය එහි ආර්ථිකය විවිධාංගීකරණය කළේය. මෙම කලාපය දැව, මාළු සහ එහි අතුරු නිෂ්පාදන, තෙල්, ඛනිජ සහ කෘෂිකාර්මික භෝග අපනයනය කළේය. එය සංචාරක ව්‍යාපාරයෙන් සහ ඒ ආශ්‍රිත අත්කම් වලින් ද ආදායමක් උපයා ගනී. 1999 දී, නගරය එහි මහ නගර සභා හතර ඒකාබද්ධ කළේය. [[ප්‍රවර්ගය:CS1 German-language sources (de)]] [[ප්‍රවර්ගය:CS1 ප්‍රංශ-භාෂා මූලාශ්‍ර (fr)]] [[ප්‍රවර්ගය:Pages using gadget WikiMiniAtlas]] il9albcokyy6znss5ufm6dxjr7k0je9 754593 754580 2025-07-09T07:26:06Z BuddhikaW88 37808 754593 wikitext text/x-wiki <mapframe width="290" height="500" zoom="12" latitude="-3.7584" longitude="-73.2800" text="'''Interactive Map'''"> {"type": "ExternalData","service": "page","title": "Loreto-Perú lugares de interes.map"} </mapframe>{{Infobox settlement | name = | pushpin_map = Peru | pushpin_label_position = | pushpin_map_caption = පේරු තුල පිහිටීම | coordinates = }} '''ඉක්විටෝස්''' ({{IPAc-en|ɪ|ˈ|k|ɪ|t|ɒ|s|,_|iː|-|,_|-|t|oʊ|s|audio=Iquitos-audio.ogg}} ; {{refn|{{Cite encyclopedia |url=http://www.lexico.com/definition/Iquitos |archive-url=https://web.archive.org/web/20220827005440/https://www.dictionary.com/ |url-status=dead |archive-date=2022-08-27 |title=Iquitos |dictionary=[[Lexico]] UK English Dictionary |publisher=[[Oxford University Press]]}}}} {{refn|{{MerriamWebsterDictionary|Iquitos}}}}{{IPA|es|iˈkitos}} ) [[පේරු]] හි Maynas පළාතේ සහ [[ලොරෙටෝ දෙපාර්තමේන්තුව, පේරු|Loreto කලාපයේ]] අගනුවර වේ. එය ඇන්ඩීස් කඳුවැටියට නැගෙනහිරින් පිහිටි පේරු ඇමසන් හි විශාලතම අගනගරය මෙන්ම පේරු හි නවවන වැඩිම ජනගහනය සහිත නගරය ද වේ. ඉක්විටෝස් යනු දූපතක නොවන මාර්ගයකින් ළඟා විය නොහැකි ලොව විශාලතම නගරයයි; එයට ප්‍රවේශ විය හැක්කේ ගංගාවෙන් සහ ගුවනින් පමණි. එය "පේරු ඇමසන් වනාන්තරයේ අගනුවර" ලෙස හැඳින්වේ. මෙම නගරය පිහිටා ඇත්තේ ඇමසන්, නැනායි සහ ඉතායා ගංගාවලින් පෝෂණය වන ඇමසන් ද්‍රෝණියේ මහා තැනිතලාවේ ය. සමස්තයක් වශයෙන්, එය ඉක්විටෝස් අගනගරය, දිස්ත්‍රික්ක හතරකින් සමන්විත 471,993 වැසියන්ගෙන් සමන්විත වේ. මෙම ප්‍රදේශය බොහෝ කලක සිට ආදිවාසී ජනයා විසින් ජනාවාස කර ඇත. ස්පාඤ්ඤ ඓතිහාසික ලේඛනවලට අනුව, ඉක්විටෝස් 1757 දී පමණ නානායි ගං ඉවුරේ ස්පාඤ්ඤ ජේසු නිකායික අඩු කිරීමක් ලෙස ස්ථාපිත කරන ලදී. ජේසු නිකායිකවරු දේශීය නැපියානෝ ( යමියෝ ) සහ ඉක්විටෝ ස්වදේශිකයන් මෙහි වාසය කිරීම සඳහා එක්රැස් කර, එය ''සැන් පැබ්ලෝ ද නැපියානෝස්'' ලෙස නම් කළහ. 19 වන සියවසේ අගභාගයේදී, ඇමසන් රබර් උත්පාතය අතරතුර, නගරය ඇමසන් ද්‍රෝණියේ රබර් නිෂ්පාදන අපනයන මධ්‍යස්ථානය බවට පත් වූ අතර පේරු ඇමසන් සමාගමේ (PAC) මූලස්ථානය විය. නගරයේ ආර්ථිකය පේරු ව්‍යාපාරික ජූලියෝ සීසර් අරානා විසින් ජාතිය තුළ පාලනය කරන ලද PAC මත බෙහෙවින් රඳා පැවතුනි. පරීක්ෂණයක් සමාගමට එරෙහිව ප්‍රතික්‍රියාවක් ඇති කරන තෙක්, PAC විසින් බලහත්කාරයෙන් සහ දරුණු ලෙස සැලකීමෙන් ස්වදේශික සේවකයින් වහල්භාවයට ආසන්න තත්වයන් යටතේ තබා ගන්නා ලදී. ඊට අමතරව, රබර් බීජ රටින් පිටතට ගෙනැවිත් අග්නිදිග ආසියාවේ වතුකරයේ වගා කර ඇති අතර එමඟින් පේරු නිෂ්පාදනයේ මිල අඩු විය. රබර් කර්මාන්තයේ පරිහානියත් සමඟ බොහෝ කම්කරුවන් සහ වෙළඳුන් ඉක්විටෝස් හැර ගියහ. ඇමසන් රබර් උත්පාතය (1880–1914) අතරතුර, මනාවුස් සමඟ ප්‍රමුඛ නගරවලින් එකක් ලෙස, ඉක්විටෝස් එයට රොක් වූ බොහෝ යුරෝපීයයන්ගේ බලපෑමට ලක් විය. මෙම කාලය තුළ පිහිටුවන ලද ගෘහ නිර්මාණ ශිල්පය සහ සංස්කෘතික ආයතන තමන්ගේම සම්ප්‍රදායන් ප්‍රකාශ කළහ. පිහිටුවන ලද ආයතන අතර ඔපෙරා හවුස් එකක් සහ යුදෙව් සුසාන භූමියක් ද විය. 20 වන සියවසේ අගභාගයේදී, නගරය සහ කලාපය එහි ආර්ථිකය විවිධාංගීකරණය කළේය. මෙම කලාපය දැව, මාළු සහ එහි අතුරු නිෂ්පාදන, තෙල්, ඛනිජ සහ කෘෂිකාර්මික භෝග අපනයනය කළේය. එය සංචාරක ව්‍යාපාරයෙන් සහ ඒ ආශ්‍රිත අත්කම් වලින් ද ආදායමක් උපයා ගනී. 1999 දී, නගරය එහි මහ නගර සභා හතර ඒකාබද්ධ කළේය. == යොමු කිරීම් == [[ප්‍රවර්ගය:CS1 German-language sources (de)]] [[ප්‍රවර්ගය:CS1 ප්‍රංශ-භාෂා මූලාශ්‍ර (fr)]] [[ප්‍රවර්ගය:Pages using gadget WikiMiniAtlas]] rqyx4s1owoxqo8moyfun9zylvwul74b 754601 754593 2025-07-09T07:32:05Z BuddhikaW88 37808 754601 wikitext text/x-wiki {{Infobox settlement | name = ඉක්විටෝස් | pushpin_map = Peru | pushpin_label_position = | pushpin_map_caption = පේරු තුල පිහිටීම | coordinates = {{coord|3|45|S|73|15|W|region:PE|display=inline}} }}<mapframe width="290" height="500" zoom="12" latitude="-3.7584" longitude="-73.2800" text="'''Interactive Map'''"> {"type": "ExternalData","service": "page","title": "Loreto-Perú lugares de interes.map"} </mapframe> '''ඉක්විටෝස්''' ({{IPAc-en|ɪ|ˈ|k|ɪ|t|ɒ|s|,_|iː|-|,_|-|t|oʊ|s|audio=Iquitos-audio.ogg}} ; {{refn|{{Cite encyclopedia |url=http://www.lexico.com/definition/Iquitos |archive-url=https://web.archive.org/web/20220827005440/https://www.dictionary.com/ |url-status=dead |archive-date=2022-08-27 |title=Iquitos |dictionary=[[Lexico]] UK English Dictionary |publisher=[[Oxford University Press]]}}}} {{refn|{{MerriamWebsterDictionary|Iquitos}}}}{{IPA|es|iˈkitos}} ) [[පේරු]] හි Maynas පළාතේ සහ [[ලොරෙටෝ දෙපාර්තමේන්තුව, පේරු|Loreto කලාපයේ]] අගනුවර වේ. එය ඇන්ඩීස් කඳුවැටියට නැගෙනහිරින් පිහිටි පේරු ඇමසන් හි විශාලතම අගනගරය මෙන්ම පේරු හි නවවන වැඩිම ජනගහනය සහිත නගරය ද වේ. ඉක්විටෝස් යනු දූපතක නොවන මාර්ගයකින් ළඟා විය නොහැකි ලොව විශාලතම නගරයයි; එයට ප්‍රවේශ විය හැක්කේ ගංගාවෙන් සහ ගුවනින් පමණි. එය "පේරු ඇමසන් වනාන්තරයේ අගනුවර" ලෙස හැඳින්වේ. මෙම නගරය පිහිටා ඇත්තේ ඇමසන්, නැනායි සහ ඉතායා ගංගාවලින් පෝෂණය වන ඇමසන් ද්‍රෝණියේ මහා තැනිතලාවේ ය. සමස්තයක් වශයෙන්, එය ඉක්විටෝස් අගනගරය, දිස්ත්‍රික්ක හතරකින් සමන්විත 471,993 වැසියන්ගෙන් සමන්විත වේ. මෙම ප්‍රදේශය බොහෝ කලක සිට ආදිවාසී ජනයා විසින් ජනාවාස කර ඇත. ස්පාඤ්ඤ ඓතිහාසික ලේඛනවලට අනුව, ඉක්විටෝස් 1757 දී පමණ නානායි ගං ඉවුරේ ස්පාඤ්ඤ ජේසු නිකායික අඩු කිරීමක් ලෙස ස්ථාපිත කරන ලදී. ජේසු නිකායිකවරු දේශීය නැපියානෝ ( යමියෝ ) සහ ඉක්විටෝ ස්වදේශිකයන් මෙහි වාසය කිරීම සඳහා එක්රැස් කර, එය ''සැන් පැබ්ලෝ ද නැපියානෝස්'' ලෙස නම් කළහ. 19 වන සියවසේ අගභාගයේදී, ඇමසන් රබර් උත්පාතය අතරතුර, නගරය ඇමසන් ද්‍රෝණියේ රබර් නිෂ්පාදන අපනයන මධ්‍යස්ථානය බවට පත් වූ අතර පේරු ඇමසන් සමාගමේ (PAC) මූලස්ථානය විය. නගරයේ ආර්ථිකය පේරු ව්‍යාපාරික ජූලියෝ සීසර් අරානා විසින් ජාතිය තුළ පාලනය කරන ලද PAC මත බෙහෙවින් රඳා පැවතුනි. පරීක්ෂණයක් සමාගමට එරෙහිව ප්‍රතික්‍රියාවක් ඇති කරන තෙක්, PAC විසින් බලහත්කාරයෙන් සහ දරුණු ලෙස සැලකීමෙන් ස්වදේශික සේවකයින් වහල්භාවයට ආසන්න තත්වයන් යටතේ තබා ගන්නා ලදී. ඊට අමතරව, රබර් බීජ රටින් පිටතට ගෙනැවිත් අග්නිදිග ආසියාවේ වතුකරයේ වගා කර ඇති අතර එමඟින් පේරු නිෂ්පාදනයේ මිල අඩු විය. රබර් කර්මාන්තයේ පරිහානියත් සමඟ බොහෝ කම්කරුවන් සහ වෙළඳුන් ඉක්විටෝස් හැර ගියහ. ඇමසන් රබර් උත්පාතය (1880–1914) අතරතුර, මනාවුස් සමඟ ප්‍රමුඛ නගරවලින් එකක් ලෙස, ඉක්විටෝස් එයට රොක් වූ බොහෝ යුරෝපීයයන්ගේ බලපෑමට ලක් විය. මෙම කාලය තුළ පිහිටුවන ලද ගෘහ නිර්මාණ ශිල්පය සහ සංස්කෘතික ආයතන තමන්ගේම සම්ප්‍රදායන් ප්‍රකාශ කළහ. පිහිටුවන ලද ආයතන අතර ඔපෙරා හවුස් එකක් සහ යුදෙව් සුසාන භූමියක් ද විය. 20 වන සියවසේ අගභාගයේදී, නගරය සහ කලාපය එහි ආර්ථිකය විවිධාංගීකරණය කළේය. මෙම කලාපය දැව, මාළු සහ එහි අතුරු නිෂ්පාදන, තෙල්, ඛනිජ සහ කෘෂිකාර්මික භෝග අපනයනය කළේය. එය සංචාරක ව්‍යාපාරයෙන් සහ ඒ ආශ්‍රිත අත්කම් වලින් ද ආදායමක් උපයා ගනී. 1999 දී, නගරය එහි මහ නගර සභා හතර ඒකාබද්ධ කළේය. == යොමු කිරීම් == [[ප්‍රවර්ගය:CS1 German-language sources (de)]] [[ප්‍රවර්ගය:CS1 ප්‍රංශ-භාෂා මූලාශ්‍ර (fr)]] [[ප්‍රවර්ගය:Pages using gadget WikiMiniAtlas]] roc6v7bt0xzypftq9wkvkgqpdumigmj 754609 754601 2025-07-09T07:42:06Z BuddhikaW88 37808 [[ප්‍රවර්ගය:පේරු]] එක් කරන ලදී. [[විකිපීඩියා:HOTCAT|HotCat]] භාවිතයෙන් 754609 wikitext text/x-wiki {{Infobox settlement | name = ඉක්විටෝස් | pushpin_map = Peru | pushpin_label_position = | pushpin_map_caption = පේරු තුල පිහිටීම | coordinates = {{coord|3|45|S|73|15|W|region:PE|display=inline}} }}<mapframe width="290" height="500" zoom="12" latitude="-3.7584" longitude="-73.2800" text="'''Interactive Map'''"> {"type": "ExternalData","service": "page","title": "Loreto-Perú lugares de interes.map"} </mapframe> '''ඉක්විටෝස්''' ({{IPAc-en|ɪ|ˈ|k|ɪ|t|ɒ|s|,_|iː|-|,_|-|t|oʊ|s|audio=Iquitos-audio.ogg}} ; {{refn|{{Cite encyclopedia |url=http://www.lexico.com/definition/Iquitos |archive-url=https://web.archive.org/web/20220827005440/https://www.dictionary.com/ |url-status=dead |archive-date=2022-08-27 |title=Iquitos |dictionary=[[Lexico]] UK English Dictionary |publisher=[[Oxford University Press]]}}}} {{refn|{{MerriamWebsterDictionary|Iquitos}}}}{{IPA|es|iˈkitos}} ) [[පේරු]] හි Maynas පළාතේ සහ [[ලොරෙටෝ දෙපාර්තමේන්තුව, පේරු|Loreto කලාපයේ]] අගනුවර වේ. එය ඇන්ඩීස් කඳුවැටියට නැගෙනහිරින් පිහිටි පේරු ඇමසන් හි විශාලතම අගනගරය මෙන්ම පේරු හි නවවන වැඩිම ජනගහනය සහිත නගරය ද වේ. ඉක්විටෝස් යනු දූපතක නොවන මාර්ගයකින් ළඟා විය නොහැකි ලොව විශාලතම නගරයයි; එයට ප්‍රවේශ විය හැක්කේ ගංගාවෙන් සහ ගුවනින් පමණි. එය "පේරු ඇමසන් වනාන්තරයේ අගනුවර" ලෙස හැඳින්වේ. මෙම නගරය පිහිටා ඇත්තේ ඇමසන්, නැනායි සහ ඉතායා ගංගාවලින් පෝෂණය වන ඇමසන් ද්‍රෝණියේ මහා තැනිතලාවේ ය. සමස්තයක් වශයෙන්, එය ඉක්විටෝස් අගනගරය, දිස්ත්‍රික්ක හතරකින් සමන්විත 471,993 වැසියන්ගෙන් සමන්විත වේ. මෙම ප්‍රදේශය බොහෝ කලක සිට ආදිවාසී ජනයා විසින් ජනාවාස කර ඇත. ස්පාඤ්ඤ ඓතිහාසික ලේඛනවලට අනුව, ඉක්විටෝස් 1757 දී පමණ නානායි ගං ඉවුරේ ස්පාඤ්ඤ ජේසු නිකායික අඩු කිරීමක් ලෙස ස්ථාපිත කරන ලදී. ජේසු නිකායිකවරු දේශීය නැපියානෝ ( යමියෝ ) සහ ඉක්විටෝ ස්වදේශිකයන් මෙහි වාසය කිරීම සඳහා එක්රැස් කර, එය ''සැන් පැබ්ලෝ ද නැපියානෝස්'' ලෙස නම් කළහ. 19 වන සියවසේ අගභාගයේදී, ඇමසන් රබර් උත්පාතය අතරතුර, නගරය ඇමසන් ද්‍රෝණියේ රබර් නිෂ්පාදන අපනයන මධ්‍යස්ථානය බවට පත් වූ අතර පේරු ඇමසන් සමාගමේ (PAC) මූලස්ථානය විය. නගරයේ ආර්ථිකය පේරු ව්‍යාපාරික ජූලියෝ සීසර් අරානා විසින් ජාතිය තුළ පාලනය කරන ලද PAC මත බෙහෙවින් රඳා පැවතුනි. පරීක්ෂණයක් සමාගමට එරෙහිව ප්‍රතික්‍රියාවක් ඇති කරන තෙක්, PAC විසින් බලහත්කාරයෙන් සහ දරුණු ලෙස සැලකීමෙන් ස්වදේශික සේවකයින් වහල්භාවයට ආසන්න තත්වයන් යටතේ තබා ගන්නා ලදී. ඊට අමතරව, රබර් බීජ රටින් පිටතට ගෙනැවිත් අග්නිදිග ආසියාවේ වතුකරයේ වගා කර ඇති අතර එමඟින් පේරු නිෂ්පාදනයේ මිල අඩු විය. රබර් කර්මාන්තයේ පරිහානියත් සමඟ බොහෝ කම්කරුවන් සහ වෙළඳුන් ඉක්විටෝස් හැර ගියහ. ඇමසන් රබර් උත්පාතය (1880–1914) අතරතුර, මනාවුස් සමඟ ප්‍රමුඛ නගරවලින් එකක් ලෙස, ඉක්විටෝස් එයට රොක් වූ බොහෝ යුරෝපීයයන්ගේ බලපෑමට ලක් විය. මෙම කාලය තුළ පිහිටුවන ලද ගෘහ නිර්මාණ ශිල්පය සහ සංස්කෘතික ආයතන තමන්ගේම සම්ප්‍රදායන් ප්‍රකාශ කළහ. පිහිටුවන ලද ආයතන අතර ඔපෙරා හවුස් එකක් සහ යුදෙව් සුසාන භූමියක් ද විය. 20 වන සියවසේ අගභාගයේදී, නගරය සහ කලාපය එහි ආර්ථිකය විවිධාංගීකරණය කළේය. මෙම කලාපය දැව, මාළු සහ එහි අතුරු නිෂ්පාදන, තෙල්, ඛනිජ සහ කෘෂිකාර්මික භෝග අපනයනය කළේය. එය සංචාරක ව්‍යාපාරයෙන් සහ ඒ ආශ්‍රිත අත්කම් වලින් ද ආදායමක් උපයා ගනී. 1999 දී, නගරය එහි මහ නගර සභා හතර ඒකාබද්ධ කළේය. == යොමු කිරීම් == [[ප්‍රවර්ගය:CS1 German-language sources (de)]] [[ප්‍රවර්ගය:CS1 ප්‍රංශ-භාෂා මූලාශ්‍ර (fr)]] [[ප්‍රවර්ගය:Pages using gadget WikiMiniAtlas]] [[ප්‍රවර්ගය:පේරු]] g2fe0cj65tauasgsagjldauyikiknl0 754617 754609 2025-07-09T07:42:52Z BuddhikaW88 37808 [[ප්‍රවර්ගය:පේරු හි පරිපාලන කලාප]] එක් කරන ලදී. [[විකිපීඩියා:HOTCAT|HotCat]] භාවිතයෙන් 754617 wikitext text/x-wiki {{Infobox settlement | name = ඉක්විටෝස් | pushpin_map = Peru | pushpin_label_position = | pushpin_map_caption = පේරු තුල පිහිටීම | coordinates = {{coord|3|45|S|73|15|W|region:PE|display=inline}} }}<mapframe width="290" height="500" zoom="12" latitude="-3.7584" longitude="-73.2800" text="'''Interactive Map'''"> {"type": "ExternalData","service": "page","title": "Loreto-Perú lugares de interes.map"} </mapframe> '''ඉක්විටෝස්''' ({{IPAc-en|ɪ|ˈ|k|ɪ|t|ɒ|s|,_|iː|-|,_|-|t|oʊ|s|audio=Iquitos-audio.ogg}} ; {{refn|{{Cite encyclopedia |url=http://www.lexico.com/definition/Iquitos |archive-url=https://web.archive.org/web/20220827005440/https://www.dictionary.com/ |url-status=dead |archive-date=2022-08-27 |title=Iquitos |dictionary=[[Lexico]] UK English Dictionary |publisher=[[Oxford University Press]]}}}} {{refn|{{MerriamWebsterDictionary|Iquitos}}}}{{IPA|es|iˈkitos}} ) [[පේරු]] හි Maynas පළාතේ සහ [[ලොරෙටෝ දෙපාර්තමේන්තුව, පේරු|Loreto කලාපයේ]] අගනුවර වේ. එය ඇන්ඩීස් කඳුවැටියට නැගෙනහිරින් පිහිටි පේරු ඇමසන් හි විශාලතම අගනගරය මෙන්ම පේරු හි නවවන වැඩිම ජනගහනය සහිත නගරය ද වේ. ඉක්විටෝස් යනු දූපතක නොවන මාර්ගයකින් ළඟා විය නොහැකි ලොව විශාලතම නගරයයි; එයට ප්‍රවේශ විය හැක්කේ ගංගාවෙන් සහ ගුවනින් පමණි. එය "පේරු ඇමසන් වනාන්තරයේ අගනුවර" ලෙස හැඳින්වේ. මෙම නගරය පිහිටා ඇත්තේ ඇමසන්, නැනායි සහ ඉතායා ගංගාවලින් පෝෂණය වන ඇමසන් ද්‍රෝණියේ මහා තැනිතලාවේ ය. සමස්තයක් වශයෙන්, එය ඉක්විටෝස් අගනගරය, දිස්ත්‍රික්ක හතරකින් සමන්විත 471,993 වැසියන්ගෙන් සමන්විත වේ. මෙම ප්‍රදේශය බොහෝ කලක සිට ආදිවාසී ජනයා විසින් ජනාවාස කර ඇත. ස්පාඤ්ඤ ඓතිහාසික ලේඛනවලට අනුව, ඉක්විටෝස් 1757 දී පමණ නානායි ගං ඉවුරේ ස්පාඤ්ඤ ජේසු නිකායික අඩු කිරීමක් ලෙස ස්ථාපිත කරන ලදී. ජේසු නිකායිකවරු දේශීය නැපියානෝ ( යමියෝ ) සහ ඉක්විටෝ ස්වදේශිකයන් මෙහි වාසය කිරීම සඳහා එක්රැස් කර, එය ''සැන් පැබ්ලෝ ද නැපියානෝස්'' ලෙස නම් කළහ. 19 වන සියවසේ අගභාගයේදී, ඇමසන් රබර් උත්පාතය අතරතුර, නගරය ඇමසන් ද්‍රෝණියේ රබර් නිෂ්පාදන අපනයන මධ්‍යස්ථානය බවට පත් වූ අතර පේරු ඇමසන් සමාගමේ (PAC) මූලස්ථානය විය. නගරයේ ආර්ථිකය පේරු ව්‍යාපාරික ජූලියෝ සීසර් අරානා විසින් ජාතිය තුළ පාලනය කරන ලද PAC මත බෙහෙවින් රඳා පැවතුනි. පරීක්ෂණයක් සමාගමට එරෙහිව ප්‍රතික්‍රියාවක් ඇති කරන තෙක්, PAC විසින් බලහත්කාරයෙන් සහ දරුණු ලෙස සැලකීමෙන් ස්වදේශික සේවකයින් වහල්භාවයට ආසන්න තත්වයන් යටතේ තබා ගන්නා ලදී. ඊට අමතරව, රබර් බීජ රටින් පිටතට ගෙනැවිත් අග්නිදිග ආසියාවේ වතුකරයේ වගා කර ඇති අතර එමඟින් පේරු නිෂ්පාදනයේ මිල අඩු විය. රබර් කර්මාන්තයේ පරිහානියත් සමඟ බොහෝ කම්කරුවන් සහ වෙළඳුන් ඉක්විටෝස් හැර ගියහ. ඇමසන් රබර් උත්පාතය (1880–1914) අතරතුර, මනාවුස් සමඟ ප්‍රමුඛ නගරවලින් එකක් ලෙස, ඉක්විටෝස් එයට රොක් වූ බොහෝ යුරෝපීයයන්ගේ බලපෑමට ලක් විය. මෙම කාලය තුළ පිහිටුවන ලද ගෘහ නිර්මාණ ශිල්පය සහ සංස්කෘතික ආයතන තමන්ගේම සම්ප්‍රදායන් ප්‍රකාශ කළහ. පිහිටුවන ලද ආයතන අතර ඔපෙරා හවුස් එකක් සහ යුදෙව් සුසාන භූමියක් ද විය. 20 වන සියවසේ අගභාගයේදී, නගරය සහ කලාපය එහි ආර්ථිකය විවිධාංගීකරණය කළේය. මෙම කලාපය දැව, මාළු සහ එහි අතුරු නිෂ්පාදන, තෙල්, ඛනිජ සහ කෘෂිකාර්මික භෝග අපනයනය කළේය. එය සංචාරක ව්‍යාපාරයෙන් සහ ඒ ආශ්‍රිත අත්කම් වලින් ද ආදායමක් උපයා ගනී. 1999 දී, නගරය එහි මහ නගර සභා හතර ඒකාබද්ධ කළේය. == යොමු කිරීම් == [[ප්‍රවර්ගය:CS1 German-language sources (de)]] [[ප්‍රවර්ගය:CS1 ප්‍රංශ-භාෂා මූලාශ්‍ර (fr)]] [[ප්‍රවර්ගය:Pages using gadget WikiMiniAtlas]] [[ප්‍රවර්ගය:පේරු]] [[ප්‍රවර්ගය:පේරු හි පරිපාලන කලාප]] e72q25jdguvaf57atp57830fjxpw8jc 0 183198 754581 2025-07-09T07:11:12Z BuddhikaW88 37808 Created by translating the page "[[:en:Special:Redirect/revision/1298666135|Pucallpa]]" 754581 wikitext text/x-wiki '''Pucallpa''' {{IPAc-en|p|ʊ|ˈ|k|æ|l|p|ə}} {{Langx|qu|puka allpa|4=red dirt}} ; ෂිපිබෝ : ''මැයි උෂින්'' ) යනු ඇමසන් ගඟේ ප්‍රධාන අතු ගංගාවක් වන උකායාලි ගං ඉවුරේ පිහිටි නැගෙනහිර [[පේරු]] හි නගරයකි. එය [[උකායලි දෙපාර්තමේන්තුව, පේරු|උකායාලි කලාපයේ]], කොරොනෙල් පෝර්ටිලෝ පළාතේ සහ කැලේරියා දිස්ත්‍රික්කයේ අගනුවරයි. <ref>{{උපන්‍යාස වෙබ් |title=Pucallpa {{!}} Peru {{!}} Britannica |url=https://www.britannica.com/place/Pucallpa |access-date=2023-03-24 |website=www.britannica.com |language=en}}</ref> මෙම නගරය උකායාලි හි ඇති එකම අගනගරය ලෙස වර්ගීකරණය කර ඇති අතර එය කලාපයේ විශාලතම ජනාකීර්ණ මධ්‍යස්ථානය වේ. ''Instituto Nacional de Estadística e Informática'' ට අනුව, එය පේරු හි දසවන වැඩිම ජනගහනය සහිත නගරය වන අතර Iquitos ට පසු පේරු ඇමේසන් හි දෙවන විශාලතම නගරය වේ. 2017 දී එහි ජනගහනය 211,611 කි.ෆ්ඩ් ෆ්ඩ් ෆ්ද් ෆ්ඩ් හ්ඩ්ෆ් හ්ෆ්ද් ඩ්ෆ්හ් ඩ්ෆ්හ් ෆ්ද් ඩ්ෆ්හ් ෆ්ඩ්ස් ජ්ට්ෆ්‍ර් උට්‍ර් ට්‍ර් ට්‍ර් ජ්ට්‍ර් ජ්ට්‍ර් ර් ජ්‍ර්ට්ජ් මුලින් කැලේරියා දිස්ත්‍රික්කයේ පිහිටා තිබුණද, 1980 ගණන්වලදී එය පුවර්ටෝ කැලාඕ ( යරිනකෝචා දිස්ත්‍රික්කය ) සහ සැන් ෆර්නැන්ඩෝ (2000 දී නිර්මාණය කරන ලද මනන්ටේ දිස්ත්‍රික්කය ) නගර සමඟ නගරයක් ඇති කළේය. පුකල්පා වෙත බොහෝ ප්‍රවාහන කටයුතු සිදු කරනු ලබන්නේ පේරු හි මධ්‍යම නැගෙනහිරින් පිහිටි උකායාලි ගඟ හරහා වන අතර එහි පේරු [[ඇමසෝන් වැසි වනාන්තරය|ඇමසන්]] හි දෙවන වැදගත්ම ගංගා වරාය ( ඉක්විටෝස් පිටුපස) අඩංගු වේ. ෆෙඩරිකෝ බසාඩ්‍රීස් අධිවේගී මාර්ගය ගොඩබිම් ප්‍රවාහනයේ ප්‍රධාන මධ්‍යස්ථානය වන අතර නගරයේ වයඹ දෙසින් [[බ්‍රසීලය|බ්‍රසීලයට]] ගුවන් ගමන් සිදු කරනු ලබන කැප්ටන් රෝල්ඩන් ජාත්‍යන්තර ගුවන්තොටුපළ ( ''ඒරොපුවර්ටෝ ඉන්ටර්නැෂනල් කැපිටන් එෆ්ඒපී ඩේවිඩ් අබෙන්සර් රෙන්ගිෆෝ'' ) සමඟ සම්බන්ධ කරයි.{{තහවුරු​ කරන්න|date=December 2020}}<sup class="noprint Inline-Template Template-Fact" style="white-space:nowrap;">&#x5B; ''[[විකිපීඩියා:තහවුරු කිරීමක් අවශ්‍යයි|<span title="This claim needs references to reliable sources. (December 2020)">උපුටා දැක්වීම අවශ්‍යයි</span>]]'' &#x5D;</sup> පුකල්පා හි ආර්ථිකය වෙළඳාම, දැව කර්මාන්තය සහ සංචාරක ව්‍යාපාරය මත පදනම් වේ. නගරයේ ප්‍රධාන ආකර්ෂණයන් අතරට ''ස්වාභාවික පාර්ක්'' වැනි පාරිසරික සංචාරක ව්‍යාපාරය හෝ ෂැමනිස්වාදය සම්බන්ධයෙන් සංස්කෘතික සංචාරක ව්‍යාපාරය ඇතුළත් වේ. එහි ප්‍රධාන ආර්ථික ක්‍රියාකාරකම් වන්නේ මසුන් ඇල්ලීම, කෘෂිකර්මාන්තය, පශු සම්පත් සහ දැව නිස්සාරණයයි . ඊට අමතරව, පැචිටියා ගඟ අසල කුඩා [[බොරතෙල්|තෙල්]] පිරිපහදුවක් සහ කුරිමානා දිස්ත්‍රික්කයේ ගෑස් පිරිපහදුවක් නගරයට සහ රටේ මධ්‍යයට ඉන්ධන සපයයි. <ref>{{උපන්‍යාස වෙබ් |title=Pucallpa {{!}} Low Amazon {{!}} Lake Yarinacocha, Ucayali River {{!}} Shipibo {{!}} Sierra del Divisor, Alto Purus |url=https://www.perunorth.com/pucallpa |access-date=2023-03-24 |website=Northern Peru & Amazonia Tours {{!}} Kuelap & Gocta {{!}} Amazon River Cruises & Lodges |language=en-US}}</ref> මෙම කලාපයේ මුල්ම මානව වැසියන් වූයේ පානෝ ය. ඔවුන් යටත් විජිතකරණයට ලක් වීමට පෙර සහස්‍ර තුනක් උකායාලි ගඟේ සහ එහි අතු ගංගාවල මුළු දිගම වාසය කළහ. [[ප්‍රවර්ගය:CS1 German-language sources (de)]] [[ප්‍රවර්ගය:Pages using gadget WikiMiniAtlas]] oextswastl5ffw4x8eg0q89lk7mbd2n 754586 754581 2025-07-09T07:22:13Z BuddhikaW88 37808 754586 wikitext text/x-wiki {{Infobox settlement | name = | pushpin_map = Peru | pushpin_label_position = | pushpin_map_caption = පේරු තුල පිහිටීම | coordinates = }} '''පුකල්පා''' ({{IPAc-en|p|ʊ|ˈ|k|æ|l|p|ə}} {{Langx|qu|puka allpa|4=red dirt}} ; ෂිපිබෝ : ''මැයි උෂින්'' ) යනු ඇමසන් ගඟේ ප්‍රධාන අතු ගංගාවක් වන උකායාලි ගං ඉවුරේ පිහිටි නැගෙනහිර [[පේරු]] හි නගරයකි. එය [[උකායලි දෙපාර්තමේන්තුව, පේරු|උකායාලි කලාපයේ]], කොරොනෙල් පෝර්ටිලෝ පළාතේ සහ කැලේරියා දිස්ත්‍රික්කයේ අගනුවරයි. <ref>{{උපන්‍යාස වෙබ් |title=Pucallpa {{!}} Peru {{!}} Britannica |url=https://www.britannica.com/place/Pucallpa |access-date=2023-03-24 |website=www.britannica.com |language=en}}</ref> මෙම නගරය උකායාලි හි ඇති එකම අගනගරය ලෙස වර්ගීකරණය කර ඇති අතර එය කලාපයේ විශාලතම ජනාකීර්ණ මධ්‍යස්ථානය වේ. ''Instituto Nacional de Estadística e Informática'' ට අනුව, එය පේරු හි දසවන වැඩිම ජනගහනය සහිත නගරය වන අතර ඉක්විටෝස් ට පසු පේරු ඇමේසන් හි දෙවන විශාලතම නගරය වේ. 2017 දී එහි ජනගහනය 211,611 කි. මුලින් කැලේරියා දිස්ත්‍රික්කයේ පිහිටා තිබුණද, 1980 ගණන්වලදී එය පුවර්ටෝ කැලාඕ ( යරිනකෝචා දිස්ත්‍රික්කය ) සහ සැන් ෆර්නැන්ඩෝ (2000 දී නිර්මාණය කරන ලද මනන්ටේ දිස්ත්‍රික්කය ) නගර සමඟ නගරයක් ඇති කළේය. පුකල්පා වෙත බොහෝ ප්‍රවාහන කටයුතු සිදු කරනු ලබන්නේ පේරු හි මධ්‍යම නැගෙනහිරින් පිහිටි උකායාලි ගඟ හරහා වන අතර එහි පේරු [[ඇමසෝන් වැසි වනාන්තරය|ඇමසන්]] හි දෙවන වැදගත්ම ගංගා වරාය ( ඉක්විටෝස් පිටුපස) අඩංගු වේ. ෆෙඩරිකෝ බසාඩ්‍රීස් අධිවේගී මාර්ගය ගොඩබිම් ප්‍රවාහනයේ ප්‍රධාන මධ්‍යස්ථානය වන අතර නගරයේ වයඹ දෙසින් [[බ්‍රසීලය|බ්‍රසීලයට]] ගුවන් ගමන් සිදු කරනු ලබන කැප්ටන් රෝල්ඩන් ජාත්‍යන්තර ගුවන්තොටුපළ ( ''ඒරොපුවර්ටෝ ඉන්ටර්නැෂනල් කැපිටන් එෆ්ඒපී ඩේවිඩ් අබෙන්සර් රෙන්ගිෆෝ'' ) සමඟ සම්බන්ධ කරයි.{{තහවුරු​ කරන්න|date=December 2020}}<sup class="noprint Inline-Template Template-Fact" style="white-space:nowrap;">&#x5B; ''[[විකිපීඩියා:තහවුරු කිරීමක් අවශ්‍යයි|<span title="This claim needs references to reliable sources. (December 2020)">උපුටා දැක්වීම අවශ්‍යයි</span>]]'' &#x5D;</sup> පුකල්පා හි ආර්ථිකය වෙළඳාම, දැව කර්මාන්තය සහ සංචාරක ව්‍යාපාරය මත පදනම් වේ. නගරයේ ප්‍රධාන ආකර්ෂණයන් අතරට ''ස්වාභාවික පාර්ක්'' වැනි පාරිසරික සංචාරක ව්‍යාපාරය හෝ ෂැමනිස්වාදය සම්බන්ධයෙන් සංස්කෘතික සංචාරක ව්‍යාපාරය ඇතුළත් වේ. එහි ප්‍රධාන ආර්ථික ක්‍රියාකාරකම් වන්නේ මසුන් ඇල්ලීම, කෘෂිකර්මාන්තය, පශු සම්පත් සහ දැව නිස්සාරණයයි . ඊට අමතරව, පැචිටියා ගඟ අසල කුඩා [[බොරතෙල්|තෙල්]] පිරිපහදුවක් සහ කුරිමානා දිස්ත්‍රික්කයේ ගෑස් පිරිපහදුවක් නගරයට සහ රටේ මධ්‍යයට ඉන්ධන සපයයි. <ref>{{උපන්‍යාස වෙබ් |title=Pucallpa {{!}} Low Amazon {{!}} Lake Yarinacocha, Ucayali River {{!}} Shipibo {{!}} Sierra del Divisor, Alto Purus |url=https://www.perunorth.com/pucallpa |access-date=2023-03-24 |website=Northern Peru & Amazonia Tours {{!}} Kuelap & Gocta {{!}} Amazon River Cruises & Lodges |language=en-US}}</ref> මෙම කලාපයේ මුල්ම මානව වැසියන් වූයේ පානෝ ය. ඔවුන් යටත් විජිතකරණයට ලක් වීමට පෙර සහස්‍ර තුනක් උකායාලි ගඟේ සහ එහි අතු ගංගාවල මුළු දිගම වාසය කළහ. == යොමු කිරීම් == [[ප්‍රවර්ගය:CS1 German-language sources (de)]] [[ප්‍රවර්ගය:Pages using gadget WikiMiniAtlas]] t8blzuwn8689w35ml9hit8ci7ws8dh2 754602 754586 2025-07-09T07:32:08Z BuddhikaW88 37808 754602 wikitext text/x-wiki {{Infobox settlement | name = පුකල්පා | pushpin_map = Peru | pushpin_label_position = | pushpin_map_caption = පේරු තුල පිහිටීම | coordinates = {{coord|8|23|S|74|31|W|region:PE|display=inline}} }} '''පුකල්පා''' ({{IPAc-en|p|ʊ|ˈ|k|æ|l|p|ə}} {{Langx|qu|puka allpa|4=red dirt}} ; ෂිපිබෝ : ''මැයි උෂින්'' ) යනු ඇමසන් ගඟේ ප්‍රධාන අතු ගංගාවක් වන උකායාලි ගං ඉවුරේ පිහිටි නැගෙනහිර [[පේරු]] හි නගරයකි. එය [[උකායලි දෙපාර්තමේන්තුව, පේරු|උකායාලි කලාපයේ]], කොරොනෙල් පෝර්ටිලෝ පළාතේ සහ කැලේරියා දිස්ත්‍රික්කයේ අගනුවරයි. <ref>{{උපන්‍යාස වෙබ් |title=Pucallpa {{!}} Peru {{!}} Britannica |url=https://www.britannica.com/place/Pucallpa |access-date=2023-03-24 |website=www.britannica.com |language=en}}</ref> මෙම නගරය උකායාලි හි ඇති එකම අගනගරය ලෙස වර්ගීකරණය කර ඇති අතර එය කලාපයේ විශාලතම ජනාකීර්ණ මධ්‍යස්ථානය වේ. ''Instituto Nacional de Estadística e Informática'' ට අනුව, එය පේරු හි දසවන වැඩිම ජනගහනය සහිත නගරය වන අතර ඉක්විටෝස් ට පසු පේරු ඇමේසන් හි දෙවන විශාලතම නගරය වේ. 2017 දී එහි ජනගහනය 211,611 කි. මුලින් කැලේරියා දිස්ත්‍රික්කයේ පිහිටා තිබුණද, 1980 ගණන්වලදී එය පුවර්ටෝ කැලාඕ ( යරිනකෝචා දිස්ත්‍රික්කය ) සහ සැන් ෆර්නැන්ඩෝ (2000 දී නිර්මාණය කරන ලද මනන්ටේ දිස්ත්‍රික්කය ) නගර සමඟ නගරයක් ඇති කළේය. පුකල්පා වෙත බොහෝ ප්‍රවාහන කටයුතු සිදු කරනු ලබන්නේ පේරු හි මධ්‍යම නැගෙනහිරින් පිහිටි උකායාලි ගඟ හරහා වන අතර එහි පේරු [[ඇමසෝන් වැසි වනාන්තරය|ඇමසන්]] හි දෙවන වැදගත්ම ගංගා වරාය ( ඉක්විටෝස් පිටුපස) අඩංගු වේ. ෆෙඩරිකෝ බසාඩ්‍රීස් අධිවේගී මාර්ගය ගොඩබිම් ප්‍රවාහනයේ ප්‍රධාන මධ්‍යස්ථානය වන අතර නගරයේ වයඹ දෙසින් [[බ්‍රසීලය|බ්‍රසීලයට]] ගුවන් ගමන් සිදු කරනු ලබන කැප්ටන් රෝල්ඩන් ජාත්‍යන්තර ගුවන්තොටුපළ ( ''ඒරොපුවර්ටෝ ඉන්ටර්නැෂනල් කැපිටන් එෆ්ඒපී ඩේවිඩ් අබෙන්සර් රෙන්ගිෆෝ'' ) සමඟ සම්බන්ධ කරයි.{{තහවුරු​ කරන්න|date=December 2020}}<sup class="noprint Inline-Template Template-Fact" style="white-space:nowrap;">&#x5B; ''[[විකිපීඩියා:තහවුරු කිරීමක් අවශ්‍යයි|<span title="This claim needs references to reliable sources. (December 2020)">උපුටා දැක්වීම අවශ්‍යයි</span>]]'' &#x5D;</sup> පුකල්පා හි ආර්ථිකය වෙළඳාම, දැව කර්මාන්තය සහ සංචාරක ව්‍යාපාරය මත පදනම් වේ. නගරයේ ප්‍රධාන ආකර්ෂණයන් අතරට ''ස්වාභාවික පාර්ක්'' වැනි පාරිසරික සංචාරක ව්‍යාපාරය හෝ ෂැමනිස්වාදය සම්බන්ධයෙන් සංස්කෘතික සංචාරක ව්‍යාපාරය ඇතුළත් වේ. එහි ප්‍රධාන ආර්ථික ක්‍රියාකාරකම් වන්නේ මසුන් ඇල්ලීම, කෘෂිකර්මාන්තය, පශු සම්පත් සහ දැව නිස්සාරණයයි . ඊට අමතරව, පැචිටියා ගඟ අසල කුඩා [[බොරතෙල්|තෙල්]] පිරිපහදුවක් සහ කුරිමානා දිස්ත්‍රික්කයේ ගෑස් පිරිපහදුවක් නගරයට සහ රටේ මධ්‍යයට ඉන්ධන සපයයි. <ref>{{උපන්‍යාස වෙබ් |title=Pucallpa {{!}} Low Amazon {{!}} Lake Yarinacocha, Ucayali River {{!}} Shipibo {{!}} Sierra del Divisor, Alto Purus |url=https://www.perunorth.com/pucallpa |access-date=2023-03-24 |website=Northern Peru & Amazonia Tours {{!}} Kuelap & Gocta {{!}} Amazon River Cruises & Lodges |language=en-US}}</ref> මෙම කලාපයේ මුල්ම මානව වැසියන් වූයේ පානෝ ය. ඔවුන් යටත් විජිතකරණයට ලක් වීමට පෙර සහස්‍ර තුනක් උකායාලි ගඟේ සහ එහි අතු ගංගාවල මුළු දිගම වාසය කළහ. == යොමු කිරීම් == [[ප්‍රවර්ගය:CS1 German-language sources (de)]] [[ප්‍රවර්ගය:Pages using gadget WikiMiniAtlas]] rl2ke1oytjtqbiwf1326s75sksctn43 754610 754602 2025-07-09T07:42:10Z BuddhikaW88 37808 [[ප්‍රවර්ගය:පේරු]] එක් කරන ලදී. [[විකිපීඩියා:HOTCAT|HotCat]] භාවිතයෙන් 754610 wikitext text/x-wiki {{Infobox settlement | name = පුකල්පා | pushpin_map = Peru | pushpin_label_position = | pushpin_map_caption = පේරු තුල පිහිටීම | coordinates = {{coord|8|23|S|74|31|W|region:PE|display=inline}} }} '''පුකල්පා''' ({{IPAc-en|p|ʊ|ˈ|k|æ|l|p|ə}} {{Langx|qu|puka allpa|4=red dirt}} ; ෂිපිබෝ : ''මැයි උෂින්'' ) යනු ඇමසන් ගඟේ ප්‍රධාන අතු ගංගාවක් වන උකායාලි ගං ඉවුරේ පිහිටි නැගෙනහිර [[පේරු]] හි නගරයකි. එය [[උකායලි දෙපාර්තමේන්තුව, පේරු|උකායාලි කලාපයේ]], කොරොනෙල් පෝර්ටිලෝ පළාතේ සහ කැලේරියා දිස්ත්‍රික්කයේ අගනුවරයි. <ref>{{උපන්‍යාස වෙබ් |title=Pucallpa {{!}} Peru {{!}} Britannica |url=https://www.britannica.com/place/Pucallpa |access-date=2023-03-24 |website=www.britannica.com |language=en}}</ref> මෙම නගරය උකායාලි හි ඇති එකම අගනගරය ලෙස වර්ගීකරණය කර ඇති අතර එය කලාපයේ විශාලතම ජනාකීර්ණ මධ්‍යස්ථානය වේ. ''Instituto Nacional de Estadística e Informática'' ට අනුව, එය පේරු හි දසවන වැඩිම ජනගහනය සහිත නගරය වන අතර ඉක්විටෝස් ට පසු පේරු ඇමේසන් හි දෙවන විශාලතම නගරය වේ. 2017 දී එහි ජනගහනය 211,611 කි. මුලින් කැලේරියා දිස්ත්‍රික්කයේ පිහිටා තිබුණද, 1980 ගණන්වලදී එය පුවර්ටෝ කැලාඕ ( යරිනකෝචා දිස්ත්‍රික්කය ) සහ සැන් ෆර්නැන්ඩෝ (2000 දී නිර්මාණය කරන ලද මනන්ටේ දිස්ත්‍රික්කය ) නගර සමඟ නගරයක් ඇති කළේය. පුකල්පා වෙත බොහෝ ප්‍රවාහන කටයුතු සිදු කරනු ලබන්නේ පේරු හි මධ්‍යම නැගෙනහිරින් පිහිටි උකායාලි ගඟ හරහා වන අතර එහි පේරු [[ඇමසෝන් වැසි වනාන්තරය|ඇමසන්]] හි දෙවන වැදගත්ම ගංගා වරාය ( ඉක්විටෝස් පිටුපස) අඩංගු වේ. ෆෙඩරිකෝ බසාඩ්‍රීස් අධිවේගී මාර්ගය ගොඩබිම් ප්‍රවාහනයේ ප්‍රධාන මධ්‍යස්ථානය වන අතර නගරයේ වයඹ දෙසින් [[බ්‍රසීලය|බ්‍රසීලයට]] ගුවන් ගමන් සිදු කරනු ලබන කැප්ටන් රෝල්ඩන් ජාත්‍යන්තර ගුවන්තොටුපළ ( ''ඒරොපුවර්ටෝ ඉන්ටර්නැෂනල් කැපිටන් එෆ්ඒපී ඩේවිඩ් අබෙන්සර් රෙන්ගිෆෝ'' ) සමඟ සම්බන්ධ කරයි.{{තහවුරු​ කරන්න|date=December 2020}}<sup class="noprint Inline-Template Template-Fact" style="white-space:nowrap;">&#x5B; ''[[විකිපීඩියා:තහවුරු කිරීමක් අවශ්‍යයි|<span title="This claim needs references to reliable sources. (December 2020)">උපුටා දැක්වීම අවශ්‍යයි</span>]]'' &#x5D;</sup> පුකල්පා හි ආර්ථිකය වෙළඳාම, දැව කර්මාන්තය සහ සංචාරක ව්‍යාපාරය මත පදනම් වේ. නගරයේ ප්‍රධාන ආකර්ෂණයන් අතරට ''ස්වාභාවික පාර්ක්'' වැනි පාරිසරික සංචාරක ව්‍යාපාරය හෝ ෂැමනිස්වාදය සම්බන්ධයෙන් සංස්කෘතික සංචාරක ව්‍යාපාරය ඇතුළත් වේ. එහි ප්‍රධාන ආර්ථික ක්‍රියාකාරකම් වන්නේ මසුන් ඇල්ලීම, කෘෂිකර්මාන්තය, පශු සම්පත් සහ දැව නිස්සාරණයයි . ඊට අමතරව, පැචිටියා ගඟ අසල කුඩා [[බොරතෙල්|තෙල්]] පිරිපහදුවක් සහ කුරිමානා දිස්ත්‍රික්කයේ ගෑස් පිරිපහදුවක් නගරයට සහ රටේ මධ්‍යයට ඉන්ධන සපයයි. <ref>{{උපන්‍යාස වෙබ් |title=Pucallpa {{!}} Low Amazon {{!}} Lake Yarinacocha, Ucayali River {{!}} Shipibo {{!}} Sierra del Divisor, Alto Purus |url=https://www.perunorth.com/pucallpa |access-date=2023-03-24 |website=Northern Peru & Amazonia Tours {{!}} Kuelap & Gocta {{!}} Amazon River Cruises & Lodges |language=en-US}}</ref> මෙම කලාපයේ මුල්ම මානව වැසියන් වූයේ පානෝ ය. ඔවුන් යටත් විජිතකරණයට ලක් වීමට පෙර සහස්‍ර තුනක් උකායාලි ගඟේ සහ එහි අතු ගංගාවල මුළු දිගම වාසය කළහ. == යොමු කිරීම් == [[ප්‍රවර්ගය:CS1 German-language sources (de)]] [[ප්‍රවර්ගය:Pages using gadget WikiMiniAtlas]] [[ප්‍රවර්ගය:පේරු]] cvo8x97ex2t918rhkkqwudf3tdrek3u 754618 754610 2025-07-09T07:42:55Z BuddhikaW88 37808 [[ප්‍රවර්ගය:පේරු හි පරිපාලන කලාප]] එක් කරන ලදී. [[විකිපීඩියා:HOTCAT|HotCat]] භාවිතයෙන් 754618 wikitext text/x-wiki {{Infobox settlement | name = පුකල්පා | pushpin_map = Peru | pushpin_label_position = | pushpin_map_caption = පේරු තුල පිහිටීම | coordinates = {{coord|8|23|S|74|31|W|region:PE|display=inline}} }} '''පුකල්පා''' ({{IPAc-en|p|ʊ|ˈ|k|æ|l|p|ə}} {{Langx|qu|puka allpa|4=red dirt}} ; ෂිපිබෝ : ''මැයි උෂින්'' ) යනු ඇමසන් ගඟේ ප්‍රධාන අතු ගංගාවක් වන උකායාලි ගං ඉවුරේ පිහිටි නැගෙනහිර [[පේරු]] හි නගරයකි. එය [[උකායලි දෙපාර්තමේන්තුව, පේරු|උකායාලි කලාපයේ]], කොරොනෙල් පෝර්ටිලෝ පළාතේ සහ කැලේරියා දිස්ත්‍රික්කයේ අගනුවරයි. <ref>{{උපන්‍යාස වෙබ් |title=Pucallpa {{!}} Peru {{!}} Britannica |url=https://www.britannica.com/place/Pucallpa |access-date=2023-03-24 |website=www.britannica.com |language=en}}</ref> මෙම නගරය උකායාලි හි ඇති එකම අගනගරය ලෙස වර්ගීකරණය කර ඇති අතර එය කලාපයේ විශාලතම ජනාකීර්ණ මධ්‍යස්ථානය වේ. ''Instituto Nacional de Estadística e Informática'' ට අනුව, එය පේරු හි දසවන වැඩිම ජනගහනය සහිත නගරය වන අතර ඉක්විටෝස් ට පසු පේරු ඇමේසන් හි දෙවන විශාලතම නගරය වේ. 2017 දී එහි ජනගහනය 211,611 කි. මුලින් කැලේරියා දිස්ත්‍රික්කයේ පිහිටා තිබුණද, 1980 ගණන්වලදී එය පුවර්ටෝ කැලාඕ ( යරිනකෝචා දිස්ත්‍රික්කය ) සහ සැන් ෆර්නැන්ඩෝ (2000 දී නිර්මාණය කරන ලද මනන්ටේ දිස්ත්‍රික්කය ) නගර සමඟ නගරයක් ඇති කළේය. පුකල්පා වෙත බොහෝ ප්‍රවාහන කටයුතු සිදු කරනු ලබන්නේ පේරු හි මධ්‍යම නැගෙනහිරින් පිහිටි උකායාලි ගඟ හරහා වන අතර එහි පේරු [[ඇමසෝන් වැසි වනාන්තරය|ඇමසන්]] හි දෙවන වැදගත්ම ගංගා වරාය ( ඉක්විටෝස් පිටුපස) අඩංගු වේ. ෆෙඩරිකෝ බසාඩ්‍රීස් අධිවේගී මාර්ගය ගොඩබිම් ප්‍රවාහනයේ ප්‍රධාන මධ්‍යස්ථානය වන අතර නගරයේ වයඹ දෙසින් [[බ්‍රසීලය|බ්‍රසීලයට]] ගුවන් ගමන් සිදු කරනු ලබන කැප්ටන් රෝල්ඩන් ජාත්‍යන්තර ගුවන්තොටුපළ ( ''ඒරොපුවර්ටෝ ඉන්ටර්නැෂනල් කැපිටන් එෆ්ඒපී ඩේවිඩ් අබෙන්සර් රෙන්ගිෆෝ'' ) සමඟ සම්බන්ධ කරයි.{{තහවුරු​ කරන්න|date=December 2020}}<sup class="noprint Inline-Template Template-Fact" style="white-space:nowrap;">&#x5B; ''[[විකිපීඩියා:තහවුරු කිරීමක් අවශ්‍යයි|<span title="This claim needs references to reliable sources. (December 2020)">උපුටා දැක්වීම අවශ්‍යයි</span>]]'' &#x5D;</sup> පුකල්පා හි ආර්ථිකය වෙළඳාම, දැව කර්මාන්තය සහ සංචාරක ව්‍යාපාරය මත පදනම් වේ. නගරයේ ප්‍රධාන ආකර්ෂණයන් අතරට ''ස්වාභාවික පාර්ක්'' වැනි පාරිසරික සංචාරක ව්‍යාපාරය හෝ ෂැමනිස්වාදය සම්බන්ධයෙන් සංස්කෘතික සංචාරක ව්‍යාපාරය ඇතුළත් වේ. එහි ප්‍රධාන ආර්ථික ක්‍රියාකාරකම් වන්නේ මසුන් ඇල්ලීම, කෘෂිකර්මාන්තය, පශු සම්පත් සහ දැව නිස්සාරණයයි . ඊට අමතරව, පැචිටියා ගඟ අසල කුඩා [[බොරතෙල්|තෙල්]] පිරිපහදුවක් සහ කුරිමානා දිස්ත්‍රික්කයේ ගෑස් පිරිපහදුවක් නගරයට සහ රටේ මධ්‍යයට ඉන්ධන සපයයි. <ref>{{උපන්‍යාස වෙබ් |title=Pucallpa {{!}} Low Amazon {{!}} Lake Yarinacocha, Ucayali River {{!}} Shipibo {{!}} Sierra del Divisor, Alto Purus |url=https://www.perunorth.com/pucallpa |access-date=2023-03-24 |website=Northern Peru & Amazonia Tours {{!}} Kuelap & Gocta {{!}} Amazon River Cruises & Lodges |language=en-US}}</ref> මෙම කලාපයේ මුල්ම මානව වැසියන් වූයේ පානෝ ය. ඔවුන් යටත් විජිතකරණයට ලක් වීමට පෙර සහස්‍ර තුනක් උකායාලි ගඟේ සහ එහි අතු ගංගාවල මුළු දිගම වාසය කළහ. == යොමු කිරීම් == [[ප්‍රවර්ගය:CS1 German-language sources (de)]] [[ප්‍රවර්ගය:Pages using gadget WikiMiniAtlas]] [[ප්‍රවර්ගය:පේරු]] [[ප්‍රවර්ගය:පේරු හි පරිපාලන කලාප]] aibnskicf8jfd4yi7dyxqukbgqh0a6c 0 183199 754582 2025-07-09T07:11:14Z BuddhikaW88 37808 Created by translating the page "[[:en:Special:Redirect/revision/1298287216|Chimbote]]" 754582 wikitext text/x-wiki '''චිම්බෝට්''' {{IPA|es|tʃimˈbote||Es - Chimbote.ogg}} ; {{Langx|qu|Chimputi}} ) යනු වයඹදිග [[පේරු]] හි පිහිටි නගරයකි. එය [[ආන්කාශ් දෙපාර්තමේන්තුව, පේරු|ඇන්කාෂ් කලාපයේ]] විශාලතම නගරය වන අතර පේරු හි දහවන වැඩිම ජනගහනය සහිත නගරය වේ . 2017 දී 425,367 ක ජනගහනයක් සහිත එය සැන්ටා පළාතේ සහ චිම්බෝට් දිස්ත්‍රික්කයේ අගනුවර වේ. නගරයේ උස මීටර් 4 කි.ෆ්ඩ් ෆ්ඩ් ෆ්ද් ෆ්ඩ් හ්ඩ්ෆ් හ්ෆ්ද් ඩ්ෆ්හ් ඩ්ෆ්හ් ෆ්ද් ඩ්ෆ්හ් ෆ්ඩ්ස් ජ්ට්ෆ්‍ර් උට්‍ර් ට්‍ර් ට්‍ර් ජ්ට්‍ර් ජ්ට්‍ර් ර් ජ්‍ර්ට්ජ් මෙම නගරය ටෘජිලෝ සිට කිලෝමීටර් 130ක් දකුණින් සහ {{Convert|420|km|mi|sp=us}} දුරින් ෆෙරෝල් බොක්කෙහි වෙරළ තීරයේ පිහිටා ඇත. උතුරු පෑන්-ඇමරිකානු අධිවේගී මාර්ගයේ [[ලීමා]] නගරයට උතුරින්. එය ටෘජිලෝ, චික්ලායෝ සහ පියුරා වැනි [[පේරු]] උතුරු වෙරළ තීරයේ වැදගත් නගර දාමයක ආරම්භයයි. මෙම භූගෝලීය පිහිටීමේ වාසි නිසා චිම්බෝටේ නගරය සැන්ටා ගංගා නිම්නය සඳහා ප්‍රතිනැව්ගත කිරීමේ මංසන්ධියක් බවට පත් විය. මෙම නගරය [[කැලාඕ, පේරු|කැලාඕ නගරයෙන්]] පසු දෙවන වැදගත්ම වරාය නගරයයි. [[ප්‍රවර්ගය:Pages using gadget WikiMiniAtlas]] jbmjwcwkybj8uei7yfcz82zjqvfl6eu 754585 754582 2025-07-09T07:21:32Z BuddhikaW88 37808 754585 wikitext text/x-wiki {{Infobox settlement | name = | pushpin_map = Peru | pushpin_label_position = | pushpin_map_caption = පේරු තුල පිහිටීම | coordinates = }} '''චිම්බෝට්''' {{IPA|es|tʃimˈbote||Es - Chimbote.ogg}} ; {{Langx|qu|Chimputi}} ) යනු වයඹදිග [[පේරු]] හි පිහිටි නගරයකි. එය [[ආන්කාශ් දෙපාර්තමේන්තුව, පේරු|ඇන්කාෂ් කලාපයේ]] විශාලතම නගරය වන අතර පේරු හි දහවන වැඩිම ජනගහනය සහිත නගරය වේ . 2017 දී 425,367 ක ජනගහනයක් සහිත එය සැන්ටා පළාතේ සහ චිම්බෝට් දිස්ත්‍රික්කයේ අගනුවර වේ. නගරයේ උස මීටර් 4 කි. මෙම නගරය ටෘජිලෝ සිට කිලෝමීටර් 130ක් දකුණින් සහ {{Convert|420|km|mi|sp=us}} දුරින් ෆෙරෝල් බොක්කෙහි වෙරළ තීරයේ පිහිටා ඇත. උතුරු පෑන්-ඇමරිකානු අධිවේගී මාර්ගයේ [[ලීමා]] නගරයට උතුරින්. එය ටෘජිලෝ, චික්ලායෝ සහ පියුරා වැනි [[පේරු]] උතුරු වෙරළ තීරයේ වැදගත් නගර දාමයක ආරම්භයයි. මෙම භූගෝලීය පිහිටීමේ වාසි නිසා චිම්බෝටේ නගරය සැන්ටා ගංගා නිම්නය සඳහා ප්‍රතිනැව්ගත කිරීමේ මංසන්ධියක් බවට පත් විය. මෙම නගරය [[කැලාඕ, පේරු|කැලාඕ නගරයෙන්]] පසු දෙවන වැදගත්ම වරාය නගරයයි. [[ප්‍රවර්ගය:Pages using gadget WikiMiniAtlas]] md5r94x3v0cgzb98szohdx7lf7e0u5p 754594 754585 2025-07-09T07:28:04Z BuddhikaW88 37808 754594 wikitext text/x-wiki {{Infobox settlement | name = චිම්බෝට් | pushpin_map = Peru | pushpin_label_position = | pushpin_map_caption = පේරු තුල පිහිටීම | coordinates = {{coord|9|8|28.36|S|78|35|36.86|W|region:PE|display=inline}} }} '''චිම්බෝට්''' {{IPA|es|tʃimˈbote||Es - Chimbote.ogg}} ; {{Langx|qu|Chimputi}} ) යනු වයඹදිග [[පේරු]] හි පිහිටි නගරයකි. එය [[ආන්කාශ් දෙපාර්තමේන්තුව, පේරු|ඇන්කාෂ් කලාපයේ]] විශාලතම නගරය වන අතර පේරු හි දහවන වැඩිම ජනගහනය සහිත නගරය වේ . 2017 දී 425,367 ක ජනගහනයක් සහිත එය සැන්ටා පළාතේ සහ චිම්බෝට් දිස්ත්‍රික්කයේ අගනුවර වේ. නගරයේ උස මීටර් 4 කි. මෙම නගරය ටෘජිලෝ සිට කිලෝමීටර් 130ක් දකුණින් සහ {{Convert|420|km|mi|sp=us}} දුරින් ෆෙරෝල් බොක්කෙහි වෙරළ තීරයේ පිහිටා ඇත. උතුරු පෑන්-ඇමරිකානු අධිවේගී මාර්ගයේ [[ලීමා]] නගරයට උතුරින්. එය ටෘජිලෝ, චික්ලායෝ සහ පියුරා වැනි [[පේරු]] උතුරු වෙරළ තීරයේ වැදගත් නගර දාමයක ආරම්භයයි. මෙම භූගෝලීය පිහිටීමේ වාසි නිසා චිම්බෝටේ නගරය සැන්ටා ගංගා නිම්නය සඳහා ප්‍රතිනැව්ගත කිරීමේ මංසන්ධියක් බවට පත් විය. මෙම නගරය [[කැලාඕ, පේරු|කැලාඕ නගරයෙන්]] පසු දෙවන වැදගත්ම වරාය නගරයයි. [[ප්‍රවර්ගය:Pages using gadget WikiMiniAtlas]] ajov8zy0yl1vd9j42vd9qx0elp9jiop 754611 754594 2025-07-09T07:42:13Z BuddhikaW88 37808 [[ප්‍රවර්ගය:පේරු]] එක් කරන ලදී. [[විකිපීඩියා:HOTCAT|HotCat]] භාවිතයෙන් 754611 wikitext text/x-wiki {{Infobox settlement | name = චිම්බෝට් | pushpin_map = Peru | pushpin_label_position = | pushpin_map_caption = පේරු තුල පිහිටීම | coordinates = {{coord|9|8|28.36|S|78|35|36.86|W|region:PE|display=inline}} }} '''චිම්බෝට්''' {{IPA|es|tʃimˈbote||Es - Chimbote.ogg}} ; {{Langx|qu|Chimputi}} ) යනු වයඹදිග [[පේරු]] හි පිහිටි නගරයකි. එය [[ආන්කාශ් දෙපාර්තමේන්තුව, පේරු|ඇන්කාෂ් කලාපයේ]] විශාලතම නගරය වන අතර පේරු හි දහවන වැඩිම ජනගහනය සහිත නගරය වේ . 2017 දී 425,367 ක ජනගහනයක් සහිත එය සැන්ටා පළාතේ සහ චිම්බෝට් දිස්ත්‍රික්කයේ අගනුවර වේ. නගරයේ උස මීටර් 4 කි. මෙම නගරය ටෘජිලෝ සිට කිලෝමීටර් 130ක් දකුණින් සහ {{Convert|420|km|mi|sp=us}} දුරින් ෆෙරෝල් බොක්කෙහි වෙරළ තීරයේ පිහිටා ඇත. උතුරු පෑන්-ඇමරිකානු අධිවේගී මාර්ගයේ [[ලීමා]] නගරයට උතුරින්. එය ටෘජිලෝ, චික්ලායෝ සහ පියුරා වැනි [[පේරු]] උතුරු වෙරළ තීරයේ වැදගත් නගර දාමයක ආරම්භයයි. මෙම භූගෝලීය පිහිටීමේ වාසි නිසා චිම්බෝටේ නගරය සැන්ටා ගංගා නිම්නය සඳහා ප්‍රතිනැව්ගත කිරීමේ මංසන්ධියක් බවට පත් විය. මෙම නගරය [[කැලාඕ, පේරු|කැලාඕ නගරයෙන්]] පසු දෙවන වැදගත්ම වරාය නගරයයි. [[ප්‍රවර්ගය:Pages using gadget WikiMiniAtlas]] [[ප්‍රවර්ගය:පේරු]] bgk5zfk0d0xmu0f4f6bimw4uswr8qnc 754619 754611 2025-07-09T07:42:57Z BuddhikaW88 37808 [[ප්‍රවර්ගය:පේරු හි පරිපාලන කලාප]] එක් කරන ලදී. [[විකිපීඩියා:HOTCAT|HotCat]] භාවිතයෙන් 754619 wikitext text/x-wiki {{Infobox settlement | name = චිම්බෝට් | pushpin_map = Peru | pushpin_label_position = | pushpin_map_caption = පේරු තුල පිහිටීම | coordinates = {{coord|9|8|28.36|S|78|35|36.86|W|region:PE|display=inline}} }} '''චිම්බෝට්''' {{IPA|es|tʃimˈbote||Es - Chimbote.ogg}} ; {{Langx|qu|Chimputi}} ) යනු වයඹදිග [[පේරු]] හි පිහිටි නගරයකි. එය [[ආන්කාශ් දෙපාර්තමේන්තුව, පේරු|ඇන්කාෂ් කලාපයේ]] විශාලතම නගරය වන අතර පේරු හි දහවන වැඩිම ජනගහනය සහිත නගරය වේ . 2017 දී 425,367 ක ජනගහනයක් සහිත එය සැන්ටා පළාතේ සහ චිම්බෝට් දිස්ත්‍රික්කයේ අගනුවර වේ. නගරයේ උස මීටර් 4 කි. මෙම නගරය ටෘජිලෝ සිට කිලෝමීටර් 130ක් දකුණින් සහ {{Convert|420|km|mi|sp=us}} දුරින් ෆෙරෝල් බොක්කෙහි වෙරළ තීරයේ පිහිටා ඇත. උතුරු පෑන්-ඇමරිකානු අධිවේගී මාර්ගයේ [[ලීමා]] නගරයට උතුරින්. එය ටෘජිලෝ, චික්ලායෝ සහ පියුරා වැනි [[පේරු]] උතුරු වෙරළ තීරයේ වැදගත් නගර දාමයක ආරම්භයයි. මෙම භූගෝලීය පිහිටීමේ වාසි නිසා චිම්බෝටේ නගරය සැන්ටා ගංගා නිම්නය සඳහා ප්‍රතිනැව්ගත කිරීමේ මංසන්ධියක් බවට පත් විය. මෙම නගරය [[කැලාඕ, පේරු|කැලාඕ නගරයෙන්]] පසු දෙවන වැදගත්ම වරාය නගරයයි. [[ප්‍රවර්ගය:Pages using gadget WikiMiniAtlas]] [[ප්‍රවර්ගය:පේරු]] [[ප්‍රවර්ගය:පේරු හි පරිපාලන කලාප]] fuw8815o3ut41e1jwvf54mx4xtivvox 0 183200 754623 2025-07-09T07:47:55Z BuddhikaW88 37808 Created by translating the page "[[:en:Special:Redirect/revision/1298288095|Huánuco]]" 754623 wikitext text/x-wiki '''හුවානුකෝ''' ({{IPA|es|ˈwanuko}} ; {{Langx|qu|Wanuku}} ) යනු මධ්‍යම [[පේරු]] හි පිහිටි නගරයකි. 2017 වන විට එහි ජනගහනය 196,627 ක් වූ අතර <ref>{{උපන්‍යාස වෙබ් |title=74.774 according to 2007 census: see |url=http://desa.inei.gob.pe/censos2007/tabulados/ |url-status=dead |archive-url=https://web.archive.org/web/20100605082210/http://desa.inei.gob.pe/censos2007/tabulados/ |archive-date=5 June 2010 |access-date=3 April 2010}}</ref> 2015 වන විට එහි ජනගහනය 175,068 කි. එය [[හුවනුකෝ දෙපාර්තමේන්තුව, පේරු|හුවානුකෝ කලාපයේ]] සහ හුවානුකෝ දිස්ත්‍රික්කයේ අගනුවරයි. එය හුවානුකෝ රදගුරු පදවියේ ආසනයයි. Huanuco හි මෙට්‍රොපොලිටන් නගරය හබ් 170,000 (2011, නාගරික පොප්, INEI) වේ. එහි දිස්ත්‍රික්ක තුනක් ඇත, හුවානුකෝ (හිස), අමරිලිස් සහ පිල්කෝ මාර්කා. මෙම නගරයේ දී, හිගුවෙරාස් ගඟ රටේ විශාලතම ගංගාවලින් එකක් වන හුවාල්ලාගා ගඟට හමු වේ.ඩ්ස් ෆ්ඩ්ස් ග්ඩ්ග් ඩ්ස්ෆ්ග් ෆ්ඩ්ග් ෆ්ඩ් ග්ෆ්ඩ්ස් ග්ඩ්ස්ග් ඩ්ස්ග් ඩ්ස්ග් ඩ්ස්ෆ් ග්ෆ්ඩ්ස් ග්ෆ්ඩ්ස් ග් [[ප්‍රවර්ගය:Pages using gadget WikiMiniAtlas]] qbxmrq16qh3u3ozr436tf6svp4krisf 754638 754623 2025-07-09T08:40:33Z BuddhikaW88 37808 754638 wikitext text/x-wiki {{Infobox settlement | name = හුආනුකෝ | pushpin_map = Peru | pushpin_label_position = | pushpin_map_caption = පේරු තුල පිහිටීම | coordinates = {{coord|9|55|46.07|S|76|14|22.97|W|region:PE|display=inline}} }} '''හුආනුකෝ''' ({{IPA|es|ˈwanuko}} ; {{Langx|qu|Wanuku}} ) යනු මධ්‍යම [[පේරු]] හි පිහිටි නගරයකි. 2017 වන විට එහි ජනගහනය 196,627 ක් වූ අතර <ref>{{උපන්‍යාස වෙබ් |title=74.774 according to 2007 census: see |url=http://desa.inei.gob.pe/censos2007/tabulados/ |url-status=dead |archive-url=https://web.archive.org/web/20100605082210/http://desa.inei.gob.pe/censos2007/tabulados/ |archive-date=5 June 2010 |access-date=3 April 2010}}</ref> 2015 වන විට එහි ජනගහනය 175,068 කි. එය [[හුවනුකෝ දෙපාර්තමේන්තුව, පේරු|හුවානුකෝ කලාපයේ]] සහ හුවානුකෝ දිස්ත්‍රික්කයේ අගනුවරයි. එය හුවානුකෝ රදගුරු පදවියේ ආසනයයි. හුආනුකෝ හි මෙට්‍රොපොලිටන් නගරය ජනගහනය 170,000 (2011, නාගරික පොප්, INEI) වේ. එහි දිස්ත්‍රික්ක තුනක් ඇත, හුවානුකෝ (හිස), අමරිලිස් සහ පිල්කෝ මාර්කා. මෙම නගරයේ දී, හිගුවෙරාස් ගඟ රටේ විශාලතම ගංගාවලින් එකක් වන හුවාල්ලාගා ගඟට හමු වේ. == යොමු කිරීම් == [[ප්‍රවර්ගය:Pages using gadget WikiMiniAtlas]] 707x8rgutxrbp94pum1sn93xt11s0dk 754639 754638 2025-07-09T08:40:45Z BuddhikaW88 37808 [[ප්‍රවර්ගය:පේරු]] එක් කරන ලදී. [[විකිපීඩියා:HOTCAT|HotCat]] භාවිතයෙන් 754639 wikitext text/x-wiki {{Infobox settlement | name = හුආනුකෝ | pushpin_map = Peru | pushpin_label_position = | pushpin_map_caption = පේරු තුල පිහිටීම | coordinates = {{coord|9|55|46.07|S|76|14|22.97|W|region:PE|display=inline}} }} '''හුආනුකෝ''' ({{IPA|es|ˈwanuko}} ; {{Langx|qu|Wanuku}} ) යනු මධ්‍යම [[පේරු]] හි පිහිටි නගරයකි. 2017 වන විට එහි ජනගහනය 196,627 ක් වූ අතර <ref>{{උපන්‍යාස වෙබ් |title=74.774 according to 2007 census: see |url=http://desa.inei.gob.pe/censos2007/tabulados/ |url-status=dead |archive-url=https://web.archive.org/web/20100605082210/http://desa.inei.gob.pe/censos2007/tabulados/ |archive-date=5 June 2010 |access-date=3 April 2010}}</ref> 2015 වන විට එහි ජනගහනය 175,068 කි. එය [[හුවනුකෝ දෙපාර්තමේන්තුව, පේරු|හුවානුකෝ කලාපයේ]] සහ හුවානුකෝ දිස්ත්‍රික්කයේ අගනුවරයි. එය හුවානුකෝ රදගුරු පදවියේ ආසනයයි. හුආනුකෝ හි මෙට්‍රොපොලිටන් නගරය ජනගහනය 170,000 (2011, නාගරික පොප්, INEI) වේ. එහි දිස්ත්‍රික්ක තුනක් ඇත, හුවානුකෝ (හිස), අමරිලිස් සහ පිල්කෝ මාර්කා. මෙම නගරයේ දී, හිගුවෙරාස් ගඟ රටේ විශාලතම ගංගාවලින් එකක් වන හුවාල්ලාගා ගඟට හමු වේ. == යොමු කිරීම් == [[ප්‍රවර්ගය:Pages using gadget WikiMiniAtlas]] [[ප්‍රවර්ගය:පේරු]] pfmitfteu578wpplscfhjurgps0ux6w 754644 754639 2025-07-09T08:41:09Z BuddhikaW88 37808 [[ප්‍රවර්ගය:පේරු හි පරිපාලන කලාප]] එක් කරන ලදී. [[විකිපීඩියා:HOTCAT|HotCat]] භාවිතයෙන් 754644 wikitext text/x-wiki {{Infobox settlement | name = හුආනුකෝ | pushpin_map = Peru | pushpin_label_position = | pushpin_map_caption = පේරු තුල පිහිටීම | coordinates = {{coord|9|55|46.07|S|76|14|22.97|W|region:PE|display=inline}} }} '''හුආනුකෝ''' ({{IPA|es|ˈwanuko}} ; {{Langx|qu|Wanuku}} ) යනු මධ්‍යම [[පේරු]] හි පිහිටි නගරයකි. 2017 වන විට එහි ජනගහනය 196,627 ක් වූ අතර <ref>{{උපන්‍යාස වෙබ් |title=74.774 according to 2007 census: see |url=http://desa.inei.gob.pe/censos2007/tabulados/ |url-status=dead |archive-url=https://web.archive.org/web/20100605082210/http://desa.inei.gob.pe/censos2007/tabulados/ |archive-date=5 June 2010 |access-date=3 April 2010}}</ref> 2015 වන විට එහි ජනගහනය 175,068 කි. එය [[හුවනුකෝ දෙපාර්තමේන්තුව, පේරු|හුවානුකෝ කලාපයේ]] සහ හුවානුකෝ දිස්ත්‍රික්කයේ අගනුවරයි. එය හුවානුකෝ රදගුරු පදවියේ ආසනයයි. හුආනුකෝ හි මෙට්‍රොපොලිටන් නගරය ජනගහනය 170,000 (2011, නාගරික පොප්, INEI) වේ. එහි දිස්ත්‍රික්ක තුනක් ඇත, හුවානුකෝ (හිස), අමරිලිස් සහ පිල්කෝ මාර්කා. මෙම නගරයේ දී, හිගුවෙරාස් ගඟ රටේ විශාලතම ගංගාවලින් එකක් වන හුවාල්ලාගා ගඟට හමු වේ. == යොමු කිරීම් == [[ප්‍රවර්ගය:Pages using gadget WikiMiniAtlas]] [[ප්‍රවර්ගය:පේරු]] [[ප්‍රවර්ගය:පේරු හි පරිපාලන කලාප]] k9dhydegj24etmg5uy4uib5wfrw6rg3 0 183201 754624 2025-07-09T07:48:29Z BuddhikaW88 37808 Created by translating the page "[[:en:Special:Redirect/revision/1298287356|Ica, Peru]]" 754624 wikitext text/x-wiki '''ඉකා''' ({{IPA|es|ˈika}} ) ( කෙචුවා : ''ඉකා'' ) යනු දකුණු [[පේරු]] හි [[ඉකා දෙපාර්තමේන්තුව, පේරු|ඉකා දෙපාර්තමේන්තුවේ]] නගරයක් සහ අගනුවර වේ. මෙම ප්‍රදේශය දිගු කලක් තිස්සේ විවිධ [[ආදිවාසීන්|ආදිවාසී]] සංස්කෘතීන්ගෙන් සමන්විත වූ අතර, ස්පාඤ්ඤ ''ආක්‍රමණික'' ජෙරොනිමෝ ලුයිස් ද කබ්රේරා 1563 දී එහි ආරම්භය ප්‍රකාශ කළේය. ඩ්ස් ෆ්ඩ්ස් ග්ඩ්ග් ඩ්ස්ෆ්ග් ෆ්ඩ්ග් ෆ්ඩ් ග්ෆ්ඩ්ස් ග්ඩ්ස්ග් ඩ්ස්ග් ඩ්ස්ග් ඩ්ස්ෆ් ග්ෆ්ඩ්ස් ග්ෆ්ඩ්ස් ග් 2017 සංගණනයට අනුව, එහි ජනගහනය 282,407 ඉක්මවීය. 2007 පේරු භූමිකම්පාවෙන් නගරයට විශාල හානියක් හා ජීවිත හානි සිදුවිය. [[ප්‍රවර්ගය:Pages using gadget WikiMiniAtlas]] 2p9we5r0obpw8fsi5vf47wzua64r5nt 754653 754624 2025-07-09T08:45:01Z BuddhikaW88 37808 754653 wikitext text/x-wiki {{Infobox settlement | name = ඉකා | pushpin_map = Peru | pushpin_label_position = | pushpin_map_caption = පේරු තුල පිහිටීම | coordinates = {{coord|14|04|S|75|44|W|region:PE|display=inline}} }}'''ඉකා''' ({{IPA|es|ˈika}} ) ( කෙචුවා : ''ඉකා'' ) යනු දකුණු [[පේරු]] හි [[ඉකා දෙපාර්තමේන්තුව, පේරු|ඉකා දෙපාර්තමේන්තුවේ]] නගරයක් සහ අගනුවර වේ. මෙම ප්‍රදේශය දිගු කලක් තිස්සේ විවිධ [[ආදිවාසීන්|ආදිවාසී]] සංස්කෘතීන්ගෙන් සමන්විත වූ අතර, ස්පාඤ්ඤ ''ආක්‍රමණික'' ජෙරොනිමෝ ලුයිස් ද කබ්රේරා 1563 දී එහි ආරම්භය ප්‍රකාශ කළේය. ඩ්ස් ෆ්ඩ්ස් ග්ඩ්ග් ඩ්ස්ෆ්ග් ෆ්ඩ්ග් ෆ්ඩ් ග්ෆ්ඩ්ස් ග්ඩ්ස්ග් ඩ්ස්ග් ඩ්ස්ග් ඩ්ස්ෆ් ග්ෆ්ඩ්ස් ග්ෆ්ඩ්ස් ග් 2017 සංගණනයට අනුව, එහි ජනගහනය 282,407 ඉක්මවීය. 2007 පේරු භූමිකම්පාවෙන් නගරයට විශාල හානියක් හා ජීවිත හානි සිදුවිය. [[ප්‍රවර්ගය:Pages using gadget WikiMiniAtlas]] ln4fo6o4yis6kylxw744rjki5iaqref 754654 754653 2025-07-09T08:46:14Z BuddhikaW88 37808 754654 wikitext text/x-wiki {{Infobox settlement | name = ඉකා | pushpin_map = Peru | pushpin_label_position = | pushpin_map_caption = පේරු තුල පිහිටීම | coordinates = {{coord|14|04|S|75|44|W|region:PE|display=inline}} }}'''ඉකා''' ({{IPA|es|ˈika}} ) ( කෙචුවා : ''ඉකා'' ) යනු දකුණු [[පේරු]] හි [[ඉකා දෙපාර්තමේන්තුව, පේරු|ඉකා දෙපාර්තමේන්තුවේ]] නගරයක් සහ අගනුවර වේ. මෙම ප්‍රදේශය දිගු කලක් තිස්සේ විවිධ [[ආදිවාසීන්|ආදිවාසී]] සංස්කෘතීන්ගෙන් සමන්විත වූ අතර, ස්පාඤ්ඤ ''ආක්‍රමණික'' ජෙරොනිමෝ ලුයිස් ද කබ්රේරා 1563 දී එහි ආරම්භය ප්‍රකාශ කළේය. 2017 සංගණනයට අනුව, එහි ජනගහනය 282,407 ඉක්මවීය. 2007 පේරු භූමිකම්පාවෙන් නගරයට විශාල හානියක් හා ජීවිත හානි සිදුවිය. [[ප්‍රවර්ගය:Pages using gadget WikiMiniAtlas]] 5oo63sclgeartvfrg4seci4ns5gog98 754659 754654 2025-07-09T08:49:48Z BuddhikaW88 37808 [[ප්‍රවර්ගය:පේරු]] එක් කරන ලදී. [[විකිපීඩියා:HOTCAT|HotCat]] භාවිතයෙන් 754659 wikitext text/x-wiki {{Infobox settlement | name = ඉකා | pushpin_map = Peru | pushpin_label_position = | pushpin_map_caption = පේරු තුල පිහිටීම | coordinates = {{coord|14|04|S|75|44|W|region:PE|display=inline}} }}'''ඉකා''' ({{IPA|es|ˈika}} ) ( කෙචුවා : ''ඉකා'' ) යනු දකුණු [[පේරු]] හි [[ඉකා දෙපාර්තමේන්තුව, පේරු|ඉකා දෙපාර්තමේන්තුවේ]] නගරයක් සහ අගනුවර වේ. මෙම ප්‍රදේශය දිගු කලක් තිස්සේ විවිධ [[ආදිවාසීන්|ආදිවාසී]] සංස්කෘතීන්ගෙන් සමන්විත වූ අතර, ස්පාඤ්ඤ ''ආක්‍රමණික'' ජෙරොනිමෝ ලුයිස් ද කබ්රේරා 1563 දී එහි ආරම්භය ප්‍රකාශ කළේය. 2017 සංගණනයට අනුව, එහි ජනගහනය 282,407 ඉක්මවීය. 2007 පේරු භූමිකම්පාවෙන් නගරයට විශාල හානියක් හා ජීවිත හානි සිදුවිය. [[ප්‍රවර්ගය:Pages using gadget WikiMiniAtlas]] [[ප්‍රවර්ගය:පේරු]] 0qy38g2w7brjlpu7kvjhd7cjjixz5kd 754664 754659 2025-07-09T08:50:13Z BuddhikaW88 37808 [[ප්‍රවර්ගය:පේරු හි පරිපාලන කලාප]] එක් කරන ලදී. [[විකිපීඩියා:HOTCAT|HotCat]] භාවිතයෙන් 754664 wikitext text/x-wiki {{Infobox settlement | name = ඉකා | pushpin_map = Peru | pushpin_label_position = | pushpin_map_caption = පේරු තුල පිහිටීම | coordinates = {{coord|14|04|S|75|44|W|region:PE|display=inline}} }}'''ඉකා''' ({{IPA|es|ˈika}} ) ( කෙචුවා : ''ඉකා'' ) යනු දකුණු [[පේරු]] හි [[ඉකා දෙපාර්තමේන්තුව, පේරු|ඉකා දෙපාර්තමේන්තුවේ]] නගරයක් සහ අගනුවර වේ. මෙම ප්‍රදේශය දිගු කලක් තිස්සේ විවිධ [[ආදිවාසීන්|ආදිවාසී]] සංස්කෘතීන්ගෙන් සමන්විත වූ අතර, ස්පාඤ්ඤ ''ආක්‍රමණික'' ජෙරොනිමෝ ලුයිස් ද කබ්රේරා 1563 දී එහි ආරම්භය ප්‍රකාශ කළේය. 2017 සංගණනයට අනුව, එහි ජනගහනය 282,407 ඉක්මවීය. 2007 පේරු භූමිකම්පාවෙන් නගරයට විශාල හානියක් හා ජීවිත හානි සිදුවිය. [[ප්‍රවර්ගය:Pages using gadget WikiMiniAtlas]] [[ප්‍රවර්ගය:පේරු]] [[ප්‍රවර්ගය:පේරු හි පරිපාලන කලාප]] 3r35pa86d8688ljlsnz1xz3m87olwzc 0 183202 754625 2025-07-09T07:48:31Z BuddhikaW88 37808 Created by translating the page "[[:en:Special:Redirect/revision/1298287543|Juliaca]]" 754625 wikitext text/x-wiki '''ජූලියාකා''' ({{IPA|es|xuˈljaka|lang}} ; Quechua සහ {{Langx|ay|Hullaqa}} ) යනු ගිනිකොනදිග [[පේරු]] හි [[පූනෝ දෙපාර්තමේන්තුව, පේරු|පුනෝ කලාපයේ]] සැන් රෝමන් පළාතේ අගනුවර වේ. එය 276,110 ක ජනගහනයක් සහිත කලාපයේ විශාලතම නගරයයි ( 2017 ). <ref>[http://censos.inei.gob.pe/Censos2007/IndDem/ Peruvian Census] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20101220211425/http://censos.inei.gob.pe/Censos2007/IndDem/|date=20 December 2010}}</ref> Altiplano හි ජූලියාකා {{Convert|3825|m|ft}} වේමුහුදු මට්ටමේ සිට උසින්, කොලාඕ සානුවේ පිහිටා ඇති අතර [[ටිටිකාකා විල|ටිටිකාකා විලෙහි]] වයඹ දෙසින් (45&nbsp;කි.මී.), චාචස් විල අසල, මාරවිල්ලාස් ගඟ අසල සහ සිලුස්ටානි නටබුන් අසල. එය පූනෝ කලාපයේ විශාලතම වෙළඳ මධ්‍යස්ථානයයි.ඩ්ස් ෆ්ඩ්ස් ග්ඩ්ග් ඩ්ස්ෆ්ග් ෆ්ඩ්ග් ෆ්ඩ් ග්ෆ්ඩ්ස් ග්ඩ්ස්ග් ඩ්ස්ග් ඩ්ස්ග් ඩ්ස්ෆ් ග්ෆ්ඩ්ස් ග්ෆ්ඩ්ස් ග් සෑම වසරකම පෙබරවාරි සහ මාර්තු අතර කාලය තුළ නගරය ජූලියාකා කානිවල් උත්සවය පවත්වයි. මෙම ඉතා ජනප්‍රිය උත්සවය අතරතුර, සහභාගිවන්නන්, වර්ණවත් ඇඳුම් වලින් සැරසී, කොලාඕ සානුවේ ශෛලියට අනුව නටන්නට වීදිවල රැස් වෙති. ශාන්ත සෙබස්තියන් මුනිඳුන්ගේ මංගල්‍යය සෑම වසරකම ජනවාරි 20 වන දින සමරනු ලැබේ. ජූලියාකා පුරවැසියන් මෝටර් රථ, දුම්රිය සහ බයිසිකල් මත යැපෙති. එය කලාපයේ ප්‍රධාන සංක්‍රමණ ස්ථානයක් වන අතර [[අරෙක්විපා, පේරු|අරෙක්විපා]], පූනෝ, ටක්නා, [[කුස්කෝ, පේරු|කුස්කෝ]], ඉලෝ ඇතුළු පේරු හි දකුණු නගර සමඟ සහ ලා රින්කොනාඩා සහ [[බොලිවියාව]] සමඟ ශක්තිමත් සබඳතා පවත්වයි. ඉලිනොයිස් හි චිකාගෝ මෙන්, එය "සුළං සහිත නගරය" යන අන්වර්ථ නාමයෙන් හඳුන්වනු ලබන්නේ, එහි පිහිටීම සුළං සහිත කොලාඕ සානුවේ බැවිනි. ජූලියාකා මේස්, ස්ෙවටර් සහ අත්කම් නිෂ්පාදන සඳහා ප්‍රධාන මධ්‍යස්ථානයක් වූ නිසා එය "මේස් නගරය" හෝ "ගෙතුම් නගරය" ලෙසද හැඳින්වේ. දැන් ඇඳුම්, ලොම් සහ රෙදි නිෂ්පාදනය කාර්මික ක්‍රියාවලීන් වේ. [[ප්‍රවර්ගය:CS1 ප්‍රංශ-භාෂා මූලාශ්‍ර (fr)]] [[ප්‍රවර්ගය:Coordinates on Wikidata]] [[ප්‍රවර්ගය:Pages using gadget WikiMiniAtlas]] [[ප්‍රවර්ගය:ස්පාඤ්ඤ-භාෂා පෙළ ඇතුළත් ලිපි]] k8njqw3nxk3keib2pve3kq4etfbalsj 754652 754625 2025-07-09T08:44:59Z BuddhikaW88 37808 754652 wikitext text/x-wiki {{Infobox settlement | name = ජුලියාකා | pushpin_map = Peru | pushpin_label_position = | pushpin_map_caption = පේරු තුල පිහිටීම | coordinates = {{WikidataCoord||format=dms|display=it}} }} '''ජූලියාකා''' ({{IPA|es|xuˈljaka|lang}} ; Quechua සහ {{Langx|ay|Hullaqa}} ) යනු ගිනිකොනදිග [[පේරු]] හි [[පූනෝ දෙපාර්තමේන්තුව, පේරු|පුනෝ කලාපයේ]] සැන් රෝමන් පළාතේ අගනුවර වේ. එය 276,110 ක ජනගහනයක් සහිත කලාපයේ විශාලතම නගරයයි ( 2017 ). <ref>[http://censos.inei.gob.pe/Censos2007/IndDem/ Peruvian Census] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20101220211425/http://censos.inei.gob.pe/Censos2007/IndDem/|date=20 December 2010}}</ref> Altiplano හි ජූලියාකා {{Convert|3825|m|ft}} වේමුහුදු මට්ටමේ සිට උසින්, කොලාඕ සානුවේ පිහිටා ඇති අතර [[ටිටිකාකා විල|ටිටිකාකා විලෙහි]] වයඹ දෙසින් (45&nbsp;කි.මී.), චාචස් විල අසල, මාරවිල්ලාස් ගඟ අසල සහ සිලුස්ටානි නටබුන් අසල. එය පූනෝ කලාපයේ විශාලතම වෙළඳ මධ්‍යස්ථානයයි.ඩ්ස් ෆ්ඩ්ස් ග්ඩ්ග් ඩ්ස්ෆ්ග් ෆ්ඩ්ග් ෆ්ඩ් ග්ෆ්ඩ්ස් ග්ඩ්ස්ග් ඩ්ස්ග් ඩ්ස්ග් ඩ්ස්ෆ් ග්ෆ්ඩ්ස් ග්ෆ්ඩ්ස් ග් සෑම වසරකම පෙබරවාරි සහ මාර්තු අතර කාලය තුළ නගරය ජූලියාකා කානිවල් උත්සවය පවත්වයි. මෙම ඉතා ජනප්‍රිය උත්සවය අතරතුර, සහභාගිවන්නන්, වර්ණවත් ඇඳුම් වලින් සැරසී, කොලාඕ සානුවේ ශෛලියට අනුව නටන්නට වීදිවල රැස් වෙති. ශාන්ත සෙබස්තියන් මුනිඳුන්ගේ මංගල්‍යය සෑම වසරකම ජනවාරි 20 වන දින සමරනු ලැබේ. ජූලියාකා පුරවැසියන් මෝටර් රථ, දුම්රිය සහ බයිසිකල් මත යැපෙති. එය කලාපයේ ප්‍රධාන සංක්‍රමණ ස්ථානයක් වන අතර [[අරෙක්විපා, පේරු|අරෙක්විපා]], පූනෝ, ටක්නා, [[කුස්කෝ, පේරු|කුස්කෝ]], ඉලෝ ඇතුළු පේරු හි දකුණු නගර සමඟ සහ ලා රින්කොනාඩා සහ [[බොලිවියාව]] සමඟ ශක්තිමත් සබඳතා පවත්වයි. ඉලිනොයිස් හි චිකාගෝ මෙන්, එය "සුළං සහිත නගරය" යන අන්වර්ථ නාමයෙන් හඳුන්වනු ලබන්නේ, එහි පිහිටීම සුළං සහිත කොලාඕ සානුවේ බැවිනි. ජූලියාකා මේස්, ස්ෙවටර් සහ අත්කම් නිෂ්පාදන සඳහා ප්‍රධාන මධ්‍යස්ථානයක් වූ නිසා එය "මේස් නගරය" හෝ "ගෙතුම් නගරය" ලෙසද හැඳින්වේ. දැන් ඇඳුම්, ලොම් සහ රෙදි නිෂ්පාදනය කාර්මික ක්‍රියාවලීන් වේ. [[ප්‍රවර්ගය:CS1 ප්‍රංශ-භාෂා මූලාශ්‍ර (fr)]] [[ප්‍රවර්ගය:Coordinates on Wikidata]] [[ප්‍රවර්ගය:Pages using gadget WikiMiniAtlas]] [[ප්‍රවර්ගය:ස්පාඤ්ඤ-භාෂා පෙළ ඇතුළත් ලිපි]] injd6yrzltt7i7bsm16i999j36sbal2 754655 754652 2025-07-09T08:47:10Z BuddhikaW88 37808 754655 wikitext text/x-wiki {{Infobox settlement | name = ජුලියාකා | pushpin_map = Peru | pushpin_label_position = | pushpin_map_caption = පේරු තුල පිහිටීම | coordinates = {{WikidataCoord||format=dms|display=it}} }} '''ජූලියාකා''' ({{IPA|es|xuˈljaka|lang}} ; Quechua සහ {{Langx|ay|Hullaqa}} ) යනු ගිනිකොනදිග [[පේරු]] හි [[පූනෝ දෙපාර්තමේන්තුව, පේරු|පුනෝ කලාපයේ]] සැන් රෝමන් පළාතේ අගනුවර වේ. එය 276,110 ක ජනගහනයක් සහිත කලාපයේ විශාලතම නගරයයි ( 2017 ). <ref>[http://censos.inei.gob.pe/Censos2007/IndDem/ Peruvian Census] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20101220211425/http://censos.inei.gob.pe/Censos2007/IndDem/|date=20 December 2010}}</ref> කොලාඕ සානුවේ පිහිටා ඇති අතර [[ටිටිකාකා විල|ටිටිකාකා විලෙහි]] වයඹ දෙසින් පිහිටයි. එය පූනෝ කලාපයේ විශාලතම වෙළඳ මධ්‍යස්ථානයයි. සෑම වසරකම පෙබරවාරි සහ මාර්තු අතර කාලය තුළ නගරය ජූලියාකා කානිවල් උත්සවය පවත්වයි. මෙම ඉතා ජනප්‍රිය උත්සවය අතරතුර, සහභාගිවන්නන්, වර්ණවත් ඇඳුම් වලින් සැරසී, කොලාඕ සානුවේ ශෛලියට අනුව නටන්නට වීදිවල රැස් වෙති. ශාන්ත සෙබස්තියන් මුනිඳුන්ගේ මංගල්‍යය සෑම වසරකම ජනවාරි 20 වන දින සමරනු ලැබේ. ජූලියාකා පුරවැසියන් මෝටර් රථ, දුම්රිය සහ බයිසිකල් මත යැපෙති. එය කලාපයේ ප්‍රධාන සංක්‍රමණ ස්ථානයක් වන අතර [[අරෙක්විපා, පේරු|අරෙක්විපා]], පූනෝ, ටක්නා, [[කුස්කෝ, පේරු|කුස්කෝ]], ඉලෝ ඇතුළු පේරු හි දකුණු නගර සමඟ සහ ලා රින්කොනාඩා සහ [[බොලිවියාව]] සමඟ ශක්තිමත් සබඳතා පවත්වයි. ඉලිනොයිස් හි චිකාගෝ මෙන්, එය "සුළං සහිත නගරය" යන අන්වර්ථ නාමයෙන් හඳුන්වනු ලබන්නේ, එහි පිහිටීම සුළං සහිත කොලාඕ සානුවේ බැවිනි. ජූලියාකා මේස්, ස්ෙවටර් සහ අත්කම් නිෂ්පාදන සඳහා ප්‍රධාන මධ්‍යස්ථානයක් වූ නිසා එය "මේස් නගරය" හෝ "ගෙතුම් නගරය" ලෙසද හැඳින්වේ. දැන් ඇඳුම්, ලොම් සහ රෙදි නිෂ්පාදනය කාර්මික ක්‍රියාවලීන් වේ. == යොමු කිරීම් == [[ප්‍රවර්ගය:CS1 ප්‍රංශ-භාෂා මූලාශ්‍ර (fr)]] [[ප්‍රවර්ගය:Coordinates on Wikidata]] [[ප්‍රවර්ගය:Pages using gadget WikiMiniAtlas]] [[ප්‍රවර්ගය:ස්පාඤ්ඤ-භාෂා පෙළ ඇතුළත් ලිපි]] q00shrvlif7xgi1ry97w2zfq5de3hvr 754660 754655 2025-07-09T08:49:53Z BuddhikaW88 37808 [[ප්‍රවර්ගය:පේරු]] එක් කරන ලදී. [[විකිපීඩියා:HOTCAT|HotCat]] භාවිතයෙන් 754660 wikitext text/x-wiki {{Infobox settlement | name = ජුලියාකා | pushpin_map = Peru | pushpin_label_position = | pushpin_map_caption = පේරු තුල පිහිටීම | coordinates = {{WikidataCoord||format=dms|display=it}} }} '''ජූලියාකා''' ({{IPA|es|xuˈljaka|lang}} ; Quechua සහ {{Langx|ay|Hullaqa}} ) යනු ගිනිකොනදිග [[පේරු]] හි [[පූනෝ දෙපාර්තමේන්තුව, පේරු|පුනෝ කලාපයේ]] සැන් රෝමන් පළාතේ අගනුවර වේ. එය 276,110 ක ජනගහනයක් සහිත කලාපයේ විශාලතම නගරයයි ( 2017 ). <ref>[http://censos.inei.gob.pe/Censos2007/IndDem/ Peruvian Census] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20101220211425/http://censos.inei.gob.pe/Censos2007/IndDem/|date=20 December 2010}}</ref> කොලාඕ සානුවේ පිහිටා ඇති අතර [[ටිටිකාකා විල|ටිටිකාකා විලෙහි]] වයඹ දෙසින් පිහිටයි. එය පූනෝ කලාපයේ විශාලතම වෙළඳ මධ්‍යස්ථානයයි. සෑම වසරකම පෙබරවාරි සහ මාර්තු අතර කාලය තුළ නගරය ජූලියාකා කානිවල් උත්සවය පවත්වයි. මෙම ඉතා ජනප්‍රිය උත්සවය අතරතුර, සහභාගිවන්නන්, වර්ණවත් ඇඳුම් වලින් සැරසී, කොලාඕ සානුවේ ශෛලියට අනුව නටන්නට වීදිවල රැස් වෙති. ශාන්ත සෙබස්තියන් මුනිඳුන්ගේ මංගල්‍යය සෑම වසරකම ජනවාරි 20 වන දින සමරනු ලැබේ. ජූලියාකා පුරවැසියන් මෝටර් රථ, දුම්රිය සහ බයිසිකල් මත යැපෙති. එය කලාපයේ ප්‍රධාන සංක්‍රමණ ස්ථානයක් වන අතර [[අරෙක්විපා, පේරු|අරෙක්විපා]], පූනෝ, ටක්නා, [[කුස්කෝ, පේරු|කුස්කෝ]], ඉලෝ ඇතුළු පේරු හි දකුණු නගර සමඟ සහ ලා රින්කොනාඩා සහ [[බොලිවියාව]] සමඟ ශක්තිමත් සබඳතා පවත්වයි. ඉලිනොයිස් හි චිකාගෝ මෙන්, එය "සුළං සහිත නගරය" යන අන්වර්ථ නාමයෙන් හඳුන්වනු ලබන්නේ, එහි පිහිටීම සුළං සහිත කොලාඕ සානුවේ බැවිනි. ජූලියාකා මේස්, ස්ෙවටර් සහ අත්කම් නිෂ්පාදන සඳහා ප්‍රධාන මධ්‍යස්ථානයක් වූ නිසා එය "මේස් නගරය" හෝ "ගෙතුම් නගරය" ලෙසද හැඳින්වේ. දැන් ඇඳුම්, ලොම් සහ රෙදි නිෂ්පාදනය කාර්මික ක්‍රියාවලීන් වේ. == යොමු කිරීම් == [[ප්‍රවර්ගය:CS1 ප්‍රංශ-භාෂා මූලාශ්‍ර (fr)]] [[ප්‍රවර්ගය:Coordinates on Wikidata]] [[ප්‍රවර්ගය:Pages using gadget WikiMiniAtlas]] [[ප්‍රවර්ගය:ස්පාඤ්ඤ-භාෂා පෙළ ඇතුළත් ලිපි]] [[ප්‍රවර්ගය:පේරු]] l69ughz2p7hn54cu401spiy6nze2udd 754665 754660 2025-07-09T08:50:16Z BuddhikaW88 37808 [[ප්‍රවර්ගය:පේරු හි පරිපාලන කලාප]] එක් කරන ලදී. [[විකිපීඩියා:HOTCAT|HotCat]] භාවිතයෙන් 754665 wikitext text/x-wiki {{Infobox settlement | name = ජුලියාකා | pushpin_map = Peru | pushpin_label_position = | pushpin_map_caption = පේරු තුල පිහිටීම | coordinates = {{WikidataCoord||format=dms|display=it}} }} '''ජූලියාකා''' ({{IPA|es|xuˈljaka|lang}} ; Quechua සහ {{Langx|ay|Hullaqa}} ) යනු ගිනිකොනදිග [[පේරු]] හි [[පූනෝ දෙපාර්තමේන්තුව, පේරු|පුනෝ කලාපයේ]] සැන් රෝමන් පළාතේ අගනුවර වේ. එය 276,110 ක ජනගහනයක් සහිත කලාපයේ විශාලතම නගරයයි ( 2017 ). <ref>[http://censos.inei.gob.pe/Censos2007/IndDem/ Peruvian Census] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20101220211425/http://censos.inei.gob.pe/Censos2007/IndDem/|date=20 December 2010}}</ref> කොලාඕ සානුවේ පිහිටා ඇති අතර [[ටිටිකාකා විල|ටිටිකාකා විලෙහි]] වයඹ දෙසින් පිහිටයි. එය පූනෝ කලාපයේ විශාලතම වෙළඳ මධ්‍යස්ථානයයි. සෑම වසරකම පෙබරවාරි සහ මාර්තු අතර කාලය තුළ නගරය ජූලියාකා කානිවල් උත්සවය පවත්වයි. මෙම ඉතා ජනප්‍රිය උත්සවය අතරතුර, සහභාගිවන්නන්, වර්ණවත් ඇඳුම් වලින් සැරසී, කොලාඕ සානුවේ ශෛලියට අනුව නටන්නට වීදිවල රැස් වෙති. ශාන්ත සෙබස්තියන් මුනිඳුන්ගේ මංගල්‍යය සෑම වසරකම ජනවාරි 20 වන දින සමරනු ලැබේ. ජූලියාකා පුරවැසියන් මෝටර් රථ, දුම්රිය සහ බයිසිකල් මත යැපෙති. එය කලාපයේ ප්‍රධාන සංක්‍රමණ ස්ථානයක් වන අතර [[අරෙක්විපා, පේරු|අරෙක්විපා]], පූනෝ, ටක්නා, [[කුස්කෝ, පේරු|කුස්කෝ]], ඉලෝ ඇතුළු පේරු හි දකුණු නගර සමඟ සහ ලා රින්කොනාඩා සහ [[බොලිවියාව]] සමඟ ශක්තිමත් සබඳතා පවත්වයි. ඉලිනොයිස් හි චිකාගෝ මෙන්, එය "සුළං සහිත නගරය" යන අන්වර්ථ නාමයෙන් හඳුන්වනු ලබන්නේ, එහි පිහිටීම සුළං සහිත කොලාඕ සානුවේ බැවිනි. ජූලියාකා මේස්, ස්ෙවටර් සහ අත්කම් නිෂ්පාදන සඳහා ප්‍රධාන මධ්‍යස්ථානයක් වූ නිසා එය "මේස් නගරය" හෝ "ගෙතුම් නගරය" ලෙසද හැඳින්වේ. දැන් ඇඳුම්, ලොම් සහ රෙදි නිෂ්පාදනය කාර්මික ක්‍රියාවලීන් වේ. == යොමු කිරීම් == [[ප්‍රවර්ගය:CS1 ප්‍රංශ-භාෂා මූලාශ්‍ර (fr)]] [[ප්‍රවර්ගය:Coordinates on Wikidata]] [[ප්‍රවර්ගය:Pages using gadget WikiMiniAtlas]] [[ප්‍රවර්ගය:ස්පාඤ්ඤ-භාෂා පෙළ ඇතුළත් ලිපි]] [[ප්‍රවර්ගය:පේරු]] [[ප්‍රවර්ගය:පේරු හි පරිපාලන කලාප]] eveac2ihla8f7ndzns760hb8cpzitv9 0 183203 754626 2025-07-09T07:48:32Z BuddhikaW88 37808 Created by translating the page "[[:en:Special:Redirect/revision/1293485251|Tacna]]" 754626 wikitext text/x-wiki '''Tacna''', නිල වශයෙන් '''San Pedro de Tacna''' ලෙස හැඳින්වේ, <ref name="Municipalidad">{{උපන්‍යාස වෙබ් |title=Historia |url=https://www.munitacna.gob.pe/pagina/sf/tacna/historia |website=Municipalidad Provincial de Tacna}}</ref> <ref>{{Cite news|url=https://larepublica.pe/sociedad/2023/08/28/94-aniversario-de-la-reincorporacion-de-tacna-que-significa-tacna-y-por-que-se-le-llama-ciudad-heroica-lrsd-1829492|title=Aniversario de Tacna 2023: ¿Qué significa Tacna y por qué se le llama 'Ciudad HeroIca?|last=Moreno|first=Kevin|date=2023-08-28|work=[[La República]]}}</ref> යනු දකුණු [[පේරු]] හි නගරයක් වන අතර [[ටක්නා දෙපාර්තමේන්තුව, පේරු|Tacna කලාපයේ]] ප්‍රාදේශීය අගනුවර වේ. වාණිජමය වශයෙන් ඉතා ක්‍රියාකාරී නගරයක් වන එය පිහිටා ඇත්තේ {{Convert|35|km|mi|0|abbr=on}} පමණි. [[චිලී]] සිට ඇරිකා සහ පරිනකෝටා කලාපය සමඟ මායිමට උතුරින්, [[ශාන්තිකර සාගරය|පැසිෆික් සාගරයෙන්]] රට අභ්‍යන්තරයට සහ කැප්ලිනා ගංගා නිම්නයේ. එය පේරුහි දහවන වැඩිම ජනගහනයක් සහිත නගරයයි.ඩ්ස් ෆ්ඩ්ස් ග්ඩ්ග් ඩ්ස්ෆ්ග් ෆ්ඩ්ග් ෆ්ඩ් ග්ෆ්ඩ්ස් ග්ඩ්ස්ග් ඩ්ස්ග් ඩ්ස්ග් ඩ්ස්ෆ් ග්ෆ්ඩ්ස් ග්ෆ්ඩ්ස් ග් පේරු හි නිදහස් අරගලයේ (1821–1824) සහ පැසිෆික් යුද්ධයේ (1879–1883) වීරයන්ගේ නමින් නම් කරන ලද බොහෝ ස්මාරක සහ වීදි සමඟින්, නගරය එහි දේශප්‍රේමය සඳහා කීර්තියක් අත්කර ගෙන ඇත. ටක්නාහි පදිංචිකරුවන් [[ස්පාඤ්ඤ භාෂාව|ස්පාඤ්ඤ]] භාෂාවෙන් ''{{බස|es|tacneños}}'' ලෙස හැඳින්වේ. . [[ප්‍රවර්ගය:CS1 German-language sources (de)]] [[ප්‍රවර්ගය:CS1 ප්‍රංශ-භාෂා මූලාශ්‍ර (fr)]] [[ප්‍රවර්ගය:ස්පාඤ්ඤ-භාෂා පෙළ ඇතුළත් ලිපි]] [[ප්‍රවර්ගය:Pages using gadget WikiMiniAtlas]] sjzahlbmefow3rqakb2c6tvs162cgvs 754651 754626 2025-07-09T08:44:57Z BuddhikaW88 37808 754651 wikitext text/x-wiki {{Infobox settlement | name = ටැක්නා | pushpin_map = Peru | pushpin_label_position = | pushpin_map_caption = පේරු තුල පිහිටීම | coordinates = {{coord|18|03|20|S|70|14|54|W|region:PE|display=inline}} }} '''Tacna''', නිල වශයෙන් '''San Pedro de Tacna''' ලෙස හැඳින්වේ, <ref name="Municipalidad">{{උපන්‍යාස වෙබ් |title=Historia |url=https://www.munitacna.gob.pe/pagina/sf/tacna/historia |website=Municipalidad Provincial de Tacna}}</ref> <ref>{{Cite news|url=https://larepublica.pe/sociedad/2023/08/28/94-aniversario-de-la-reincorporacion-de-tacna-que-significa-tacna-y-por-que-se-le-llama-ciudad-heroica-lrsd-1829492|title=Aniversario de Tacna 2023: ¿Qué significa Tacna y por qué se le llama 'Ciudad HeroIca?|last=Moreno|first=Kevin|date=2023-08-28|work=[[La República]]}}</ref> යනු දකුණු [[පේරු]] හි නගරයක් වන අතර [[ටක්නා දෙපාර්තමේන්තුව, පේරු|Tacna කලාපයේ]] ප්‍රාදේශීය අගනුවර වේ. වාණිජමය වශයෙන් ඉතා ක්‍රියාකාරී නගරයක් වන එය පිහිටා ඇත්තේ {{Convert|35|km|mi|0|abbr=on}} පමණි. [[චිලී]] සිට ඇරිකා සහ පරිනකෝටා කලාපය සමඟ මායිමට උතුරින්, [[ශාන්තිකර සාගරය|පැසිෆික් සාගරයෙන්]] රට අභ්‍යන්තරයට සහ කැප්ලිනා ගංගා නිම්නයේ. එය පේරුහි දහවන වැඩිම ජනගහනයක් සහිත නගරයයි.ඩ්ස් ෆ්ඩ්ස් ග්ඩ්ග් ඩ්ස්ෆ්ග් ෆ්ඩ්ග් ෆ්ඩ් ග්ෆ්ඩ්ස් ග්ඩ්ස්ග් ඩ්ස්ග් ඩ්ස්ග් ඩ්ස්ෆ් ග්ෆ්ඩ්ස් ග්ෆ්ඩ්ස් ග් පේරු හි නිදහස් අරගලයේ (1821–1824) සහ පැසිෆික් යුද්ධයේ (1879–1883) වීරයන්ගේ නමින් නම් කරන ලද බොහෝ ස්මාරක සහ වීදි සමඟින්, නගරය එහි දේශප්‍රේමය සඳහා කීර්තියක් අත්කර ගෙන ඇත. ටක්නාහි පදිංචිකරුවන් [[ස්පාඤ්ඤ භාෂාව|ස්පාඤ්ඤ]] භාෂාවෙන් ''{{බස|es|tacneños}}'' ලෙස හැඳින්වේ. . [[ප්‍රවර්ගය:CS1 German-language sources (de)]] [[ප්‍රවර්ගය:CS1 ප්‍රංශ-භාෂා මූලාශ්‍ර (fr)]] [[ප්‍රවර්ගය:ස්පාඤ්ඤ-භාෂා පෙළ ඇතුළත් ලිපි]] [[ප්‍රවර්ගය:Pages using gadget WikiMiniAtlas]] n3dsvh3rv4f9zgvwsvl35s1y1ep9ip6 754656 754651 2025-07-09T08:47:49Z BuddhikaW88 37808 754656 wikitext text/x-wiki {{Infobox settlement | name = ටැක්නා | pushpin_map = Peru | pushpin_label_position = | pushpin_map_caption = පේරු තුල පිහිටීම | coordinates = {{coord|18|03|20|S|70|14|54|W|region:PE|display=inline}} }} '''ටැක්නා''', නිල වශයෙන් '''සැන් පේද්‍රෝ ඩි ටක්නා''' ලෙස හැඳින්වේ, <ref name="Municipalidad">{{උපන්‍යාස වෙබ් |title=Historia |url=https://www.munitacna.gob.pe/pagina/sf/tacna/historia |website=Municipalidad Provincial de Tacna}}</ref> <ref>{{Cite news|url=https://larepublica.pe/sociedad/2023/08/28/94-aniversario-de-la-reincorporacion-de-tacna-que-significa-tacna-y-por-que-se-le-llama-ciudad-heroica-lrsd-1829492|title=Aniversario de Tacna 2023: ¿Qué significa Tacna y por qué se le llama 'Ciudad HeroIca?|last=Moreno|first=Kevin|date=2023-08-28|work=[[La República]]}}</ref> යනු දකුණු [[පේරු]] හි නගරයක් වන අතර [[ටක්නා දෙපාර්තමේන්තුව, පේරු|ටක්නා කලාපයේ]] ප්‍රාදේශීය අගනුවර වේ. වාණිජමය වශයෙන් ඉතා ක්‍රියාකාරී නගරයක් වන එය පිහිටා ඇත්තේ {{Convert|35|km|mi|0|abbr=on}} පමණි. [[චිලී]] සිට ඇරිකා සහ පරිනකෝටා කලාපය සමඟ මායිමට උතුරින්, [[ශාන්තිකර සාගරය|පැසිෆික් සාගරයෙන්]] රට අභ්‍යන්තරයට සහ කැප්ලිනා ගංගා නිම්නයේ. එය පේරුහි දහවන වැඩිම ජනගහනයක් සහිත නගරයයි. පේරු හි නිදහස් අරගලයේ (1821–1824) සහ පැසිෆික් යුද්ධයේ (1879–1883) වීරයන්ගේ නමින් නම් කරන ලද බොහෝ ස්මාරක සහ වීදි සමඟින්, නගරය එහි දේශප්‍රේමය සඳහා කීර්තියක් අත්කර ගෙන ඇත. ටක්නාහි පදිංචිකරුවන් [[ස්පාඤ්ඤ භාෂාව|ස්පාඤ්ඤ]] භාෂාවෙන් ''{{බස|es|tacneños}}'' ලෙස හැඳින්වේ. . == යොමු කිරීම් == [[ප්‍රවර්ගය:CS1 German-language sources (de)]] [[ප්‍රවර්ගය:CS1 ප්‍රංශ-භාෂා මූලාශ්‍ර (fr)]] [[ප්‍රවර්ගය:ස්පාඤ්ඤ-භාෂා පෙළ ඇතුළත් ලිපි]] [[ප්‍රවර්ගය:Pages using gadget WikiMiniAtlas]] 7yhewtcxieglr9jnyiaajw1x4vz9vwt 754661 754656 2025-07-09T08:49:59Z BuddhikaW88 37808 [[ප්‍රවර්ගය:පේරු]] එක් කරන ලදී. [[විකිපීඩියා:HOTCAT|HotCat]] භාවිතයෙන් 754661 wikitext text/x-wiki {{Infobox settlement | name = ටැක්නා | pushpin_map = Peru | pushpin_label_position = | pushpin_map_caption = පේරු තුල පිහිටීම | coordinates = {{coord|18|03|20|S|70|14|54|W|region:PE|display=inline}} }} '''ටැක්නා''', නිල වශයෙන් '''සැන් පේද්‍රෝ ඩි ටක්නා''' ලෙස හැඳින්වේ, <ref name="Municipalidad">{{උපන්‍යාස වෙබ් |title=Historia |url=https://www.munitacna.gob.pe/pagina/sf/tacna/historia |website=Municipalidad Provincial de Tacna}}</ref> <ref>{{Cite news|url=https://larepublica.pe/sociedad/2023/08/28/94-aniversario-de-la-reincorporacion-de-tacna-que-significa-tacna-y-por-que-se-le-llama-ciudad-heroica-lrsd-1829492|title=Aniversario de Tacna 2023: ¿Qué significa Tacna y por qué se le llama 'Ciudad HeroIca?|last=Moreno|first=Kevin|date=2023-08-28|work=[[La República]]}}</ref> යනු දකුණු [[පේරු]] හි නගරයක් වන අතර [[ටක්නා දෙපාර්තමේන්තුව, පේරු|ටක්නා කලාපයේ]] ප්‍රාදේශීය අගනුවර වේ. වාණිජමය වශයෙන් ඉතා ක්‍රියාකාරී නගරයක් වන එය පිහිටා ඇත්තේ {{Convert|35|km|mi|0|abbr=on}} පමණි. [[චිලී]] සිට ඇරිකා සහ පරිනකෝටා කලාපය සමඟ මායිමට උතුරින්, [[ශාන්තිකර සාගරය|පැසිෆික් සාගරයෙන්]] රට අභ්‍යන්තරයට සහ කැප්ලිනා ගංගා නිම්නයේ. එය පේරුහි දහවන වැඩිම ජනගහනයක් සහිත නගරයයි. පේරු හි නිදහස් අරගලයේ (1821–1824) සහ පැසිෆික් යුද්ධයේ (1879–1883) වීරයන්ගේ නමින් නම් කරන ලද බොහෝ ස්මාරක සහ වීදි සමඟින්, නගරය එහි දේශප්‍රේමය සඳහා කීර්තියක් අත්කර ගෙන ඇත. ටක්නාහි පදිංචිකරුවන් [[ස්පාඤ්ඤ භාෂාව|ස්පාඤ්ඤ]] භාෂාවෙන් ''{{බස|es|tacneños}}'' ලෙස හැඳින්වේ. . == යොමු කිරීම් == [[ප්‍රවර්ගය:CS1 German-language sources (de)]] [[ප්‍රවර්ගය:CS1 ප්‍රංශ-භාෂා මූලාශ්‍ර (fr)]] [[ප්‍රවර්ගය:ස්පාඤ්ඤ-භාෂා පෙළ ඇතුළත් ලිපි]] [[ප්‍රවර්ගය:Pages using gadget WikiMiniAtlas]] [[ප්‍රවර්ගය:පේරු]] 1ys3kxsompvbg6ra0b4792ncteob1ay 754666 754661 2025-07-09T08:50:20Z BuddhikaW88 37808 [[ප්‍රවර්ගය:පේරු හි පරිපාලන කලාප]] එක් කරන ලදී. [[විකිපීඩියා:HOTCAT|HotCat]] භාවිතයෙන් 754666 wikitext text/x-wiki {{Infobox settlement | name = ටැක්නා | pushpin_map = Peru | pushpin_label_position = | pushpin_map_caption = පේරු තුල පිහිටීම | coordinates = {{coord|18|03|20|S|70|14|54|W|region:PE|display=inline}} }} '''ටැක්නා''', නිල වශයෙන් '''සැන් පේද්‍රෝ ඩි ටක්නා''' ලෙස හැඳින්වේ, <ref name="Municipalidad">{{උපන්‍යාස වෙබ් |title=Historia |url=https://www.munitacna.gob.pe/pagina/sf/tacna/historia |website=Municipalidad Provincial de Tacna}}</ref> <ref>{{Cite news|url=https://larepublica.pe/sociedad/2023/08/28/94-aniversario-de-la-reincorporacion-de-tacna-que-significa-tacna-y-por-que-se-le-llama-ciudad-heroica-lrsd-1829492|title=Aniversario de Tacna 2023: ¿Qué significa Tacna y por qué se le llama 'Ciudad HeroIca?|last=Moreno|first=Kevin|date=2023-08-28|work=[[La República]]}}</ref> යනු දකුණු [[පේරු]] හි නගරයක් වන අතර [[ටක්නා දෙපාර්තමේන්තුව, පේරු|ටක්නා කලාපයේ]] ප්‍රාදේශීය අගනුවර වේ. වාණිජමය වශයෙන් ඉතා ක්‍රියාකාරී නගරයක් වන එය පිහිටා ඇත්තේ {{Convert|35|km|mi|0|abbr=on}} පමණි. [[චිලී]] සිට ඇරිකා සහ පරිනකෝටා කලාපය සමඟ මායිමට උතුරින්, [[ශාන්තිකර සාගරය|පැසිෆික් සාගරයෙන්]] රට අභ්‍යන්තරයට සහ කැප්ලිනා ගංගා නිම්නයේ. එය පේරුහි දහවන වැඩිම ජනගහනයක් සහිත නගරයයි. පේරු හි නිදහස් අරගලයේ (1821–1824) සහ පැසිෆික් යුද්ධයේ (1879–1883) වීරයන්ගේ නමින් නම් කරන ලද බොහෝ ස්මාරක සහ වීදි සමඟින්, නගරය එහි දේශප්‍රේමය සඳහා කීර්තියක් අත්කර ගෙන ඇත. ටක්නාහි පදිංචිකරුවන් [[ස්පාඤ්ඤ භාෂාව|ස්පාඤ්ඤ]] භාෂාවෙන් ''{{බස|es|tacneños}}'' ලෙස හැඳින්වේ. . == යොමු කිරීම් == [[ප්‍රවර්ගය:CS1 German-language sources (de)]] [[ප්‍රවර්ගය:CS1 ප්‍රංශ-භාෂා මූලාශ්‍ර (fr)]] [[ප්‍රවර්ගය:ස්පාඤ්ඤ-භාෂා පෙළ ඇතුළත් ලිපි]] [[ප්‍රවර්ගය:Pages using gadget WikiMiniAtlas]] [[ප්‍රවර්ගය:පේරු]] [[ප්‍රවර්ගය:පේරු හි පරිපාලන කලාප]] pp8dgmken687defsjqxhxjwooroaols 0 183204 754627 2025-07-09T07:48:34Z BuddhikaW88 37808 Created by translating the page "[[:en:Special:Redirect/revision/1298287688|Ayacucho]]" 754627 wikitext text/x-wiki '''අයකුචෝ''' ({{IPA|es|aʝaˈkutʃo|-|ES-pe - Ayacucho.oga}}, {{Langx|qu|Ayak'uchu}} , Ayacucho සටනට ගෞරවයක් වශයෙන් ''aya'' ("මරණය" හෝ "ආත්මය") සහ ''k'uchu'' ("කොන") යන වචන වලින් ව්‍යුත්පන්න වී ඇත, 1540 දී '''San Juan de la Frontera de Huamanga''' ලෙස ආරම්භ කරන ලද අතර එය '''Huamanga''' <ref>{{උපන්‍යාස පොත |last=Klaiber |first=Jeffrey |url=https://books.google.com/books?id=rElMAwAAQBAJ&pg=PA151 |title=The Church, Dictatorships, and Democracy in Latin America |date=2009-09-01 |publisher=Wipf and Stock Publishers |isbn=9781606089477 |language=en |quote=Furthermore, the citizens of Ayacucho point with pride to the thirty-three churches that go back to colonial Huamanga (Ayacucho's name then).}}</ref> <ref>{{උපන්‍යාස වෙබ් |date=1825-02-15 |title=Copia de Decreto que cambia nombre a Huamanga |url=https://repositorio.bicentenario.gob.pe/handle/20.500.12934/661 |website=[[Bicentennial of the Independence of Peru|Biblioteca Bicentenario]]}}</ref> : '''Wamanga''' ) ලෙස සරලව හඳුන්වනු ලබන අතර 12825 දක්වා [[අයකුචෝ දෙපාර්තමේන්තුව, පේරු|Acu]] හි අගනුවර වන Acu Huamanga පළාත, [[අයකුචෝ දෙපාර්තමේන්තුව, පේරු|Ayacucho කලාපය]], පේරු.ඩ්ස් ෆ්ඩ්ස් ග්ඩ්ග් ඩ්ස්ෆ්ග් ෆ්ඩ්ග් ෆ්ඩ් ග්ෆ්ඩ්ස් ග්ඩ්ස්ග් ඩ්ස්ග් ඩ්ස්ග් ඩ්ස්ෆ් ග්ෆ්ඩ්ස් ග්ෆ්ඩ්ස් ග් නගරයේ විකල්ප නාමය ලෙස දිගටම පවතින එහි මුල් නම, එහි ඉතිහාසයේ [[ඉන්කා ශිෂ්ටාචාරය|ඉන්කා]] සහ වයිස්රෙගල් යුග දක්වා දිව යයි, 1825 දී පේරු නිදහස් යුද්ධයේදී අයකුචෝ සටන සැමරීම සඳහා නියෝගයක් හරහා සයිමන් බොලිවර් විසින් එය නිල වශයෙන් වෙනස් කරන තෙක්. 1825 පෙබරවාරි 15 වන දින බොලිවර් විසින් "හුවාමන්ගා" සිට "අයාකුචෝ" ලෙස නම වෙනස් කරමින් නියෝගයක් නිකුත් කරන ලදී, <ref name=":02" /> <ref>{{උපන්‍යාස පොත |last=Peru |url=https://books.google.com/books?id=z0kdAQAAMAAJ |title=Demarcación política del Perú: 1821-1967 |last2=S |first2=Justino M. Tarazona |date=1968 |pages=644 |language=es |quote=El Libertador Simón Bolívar expidió el decreto de 15 de febrero de 1825 por el que se cambió el nombre de "Huamanga" por el de "Ayacucho", pues la "victoria de Ayacucho ha afirmado para siempre la Independencia total de la República"}}</ref> <ref name=":02">{{උපන්‍යාස පොත |last=statutes |first=Peru |url=https://books.google.com/books?id=tzgOAAAAQAAJ&pg=PA150 |title=Coleccion de leyes, decretos y órdenes publicadas en el Perú desde el año de 1821 hasta 31 de diciembre de 1859 reimpr. por orden de materias por J. Oviedo |date=1861 |language=es}}</ref> ස්වාධීනත්වය තීරණාත්මක ලෙස ස්ථාපිත කළ සටනෙන් පසුව. <ref name=":02" /> <ref>{{උපන්‍යාස පොත |last=Peru |url=https://books.google.com/books?id=9EdazbiaKwcC |title=Demarcación política del Perú: recopilación de leyes y decretos, 1821-1967 |date=1968 |publisher=Ministerio de Hacienda y Comercio. Dirección Nacional de Estadística y Censos |pages=644 |language=es |quote=2°—Que, obtenida la victoria en el Departamento de Huamanga, debe marcarse su nombre, de una manera que perennemente recuerde a aquellos habitantes el origen de su libertad}}</ref> අයකුචෝ එහි පල්ලි 33 සඳහා ප්‍රසිද්ධය, එය ජේසුස් වහන්සේගේ ජීවිතයේ සෑම වසරකම එකක් නියෝජනය කරයි. අයකුචෝහි විශාල ආගමික උත්සව පවත්වනු ලැබේ, විශේෂයෙන් ශුද්ධ වූ [[පාස්කු උත්සවය|පාස්කු]] සතිය තුළ. මෙම සැමරුම් අතරට පේරු ජාතික කබල්ලෝස් ද පැසෝ ඇතුළත් [[තුරඟ තරග|තුරඟ තරඟ]] සහ ''ජලාටෝරෝ'' හෝ ''පැස්කුවාටෝරෝ'' ලෙස දේශීයව හඳුන්වන සාම්ප්‍රදායික ගොනුන් දිවීම ඇතුළත් වේ. ''ජලාටෝරෝ'' ස්පාඤ්ඤ ''එන්සියෙරෝ'' ක්‍රීඩාවට සමාන වුවත්, ගොනුන් මෙහෙයවනු ලබන්නේ මොරොචුකෝස් අශ්වයන් විසිනි.{{තහවුරු​ කරන්න|date=January 2023}}<sup class="noprint Inline-Template Template-Fact" style="white-space:nowrap;">&#x5B; ''[[විකිපීඩියා:තහවුරු කිරීමක් අවශ්‍යයි|<span title="This claim needs references to reliable sources. (January 2023)">උපුටා දැක්වීම අවශ්‍යයි</span>]]'' &#x5D;</sup> [[ප්‍රවර්ගය:Webarchive template wayback links]] [[ප්‍රවර්ගය:Pages using gadget WikiMiniAtlas]] [[ප්‍රවර්ගය:Pages using multiple image with auto scaled images]] tb27kpijbu3zlvuu3iw2c8mm1up64h1 754650 754627 2025-07-09T08:44:55Z BuddhikaW88 37808 754650 wikitext text/x-wiki {{Infobox settlement | name = අයකුචෝ | pushpin_map = Peru | pushpin_label_position = | pushpin_map_caption = පේරු තුල පිහිටීම | coordinates = {{coord|13|09|47|S|74|13|28|W|region:PE|display=inline}} }} '''අයකුචෝ''' ({{IPA|es|aʝaˈkutʃo|-|ES-pe - Ayacucho.oga}}, {{Langx|qu|Ayak'uchu}} , Ayacucho සටනට ගෞරවයක් වශයෙන් ''aya'' ("මරණය" හෝ "ආත්මය") සහ ''k'uchu'' ("කොන") යන වචන වලින් ව්‍යුත්පන්න වී ඇත, 1540 දී '''San Juan de la Frontera de Huamanga''' ලෙස ආරම්භ කරන ලද අතර එය '''Huamanga''' <ref>{{උපන්‍යාස පොත |last=Klaiber |first=Jeffrey |url=https://books.google.com/books?id=rElMAwAAQBAJ&pg=PA151 |title=The Church, Dictatorships, and Democracy in Latin America |date=2009-09-01 |publisher=Wipf and Stock Publishers |isbn=9781606089477 |language=en |quote=Furthermore, the citizens of Ayacucho point with pride to the thirty-three churches that go back to colonial Huamanga (Ayacucho's name then).}}</ref> <ref>{{උපන්‍යාස වෙබ් |date=1825-02-15 |title=Copia de Decreto que cambia nombre a Huamanga |url=https://repositorio.bicentenario.gob.pe/handle/20.500.12934/661 |website=[[Bicentennial of the Independence of Peru|Biblioteca Bicentenario]]}}</ref> : '''Wamanga''' ) ලෙස සරලව හඳුන්වනු ලබන අතර 12825 දක්වා [[අයකුචෝ දෙපාර්තමේන්තුව, පේරු|Acu]] හි අගනුවර වන Acu Huamanga පළාත, [[අයකුචෝ දෙපාර්තමේන්තුව, පේරු|Ayacucho කලාපය]], පේරු.ඩ්ස් ෆ්ඩ්ස් ග්ඩ්ග් ඩ්ස්ෆ්ග් ෆ්ඩ්ග් ෆ්ඩ් ග්ෆ්ඩ්ස් ග්ඩ්ස්ග් ඩ්ස්ග් ඩ්ස්ග් ඩ්ස්ෆ් ග්ෆ්ඩ්ස් ග්ෆ්ඩ්ස් ග් නගරයේ විකල්ප නාමය ලෙස දිගටම පවතින එහි මුල් නම, එහි ඉතිහාසයේ [[ඉන්කා ශිෂ්ටාචාරය|ඉන්කා]] සහ වයිස්රෙගල් යුග දක්වා දිව යයි, 1825 දී පේරු නිදහස් යුද්ධයේදී අයකුචෝ සටන සැමරීම සඳහා නියෝගයක් හරහා සයිමන් බොලිවර් විසින් එය නිල වශයෙන් වෙනස් කරන තෙක්. 1825 පෙබරවාරි 15 වන දින බොලිවර් විසින් "හුවාමන්ගා" සිට "අයාකුචෝ" ලෙස නම වෙනස් කරමින් නියෝගයක් නිකුත් කරන ලදී, <ref name=":02" /> <ref>{{උපන්‍යාස පොත |last=Peru |url=https://books.google.com/books?id=z0kdAQAAMAAJ |title=Demarcación política del Perú: 1821-1967 |last2=S |first2=Justino M. Tarazona |date=1968 |pages=644 |language=es |quote=El Libertador Simón Bolívar expidió el decreto de 15 de febrero de 1825 por el que se cambió el nombre de "Huamanga" por el de "Ayacucho", pues la "victoria de Ayacucho ha afirmado para siempre la Independencia total de la República"}}</ref> <ref name=":02">{{උපන්‍යාස පොත |last=statutes |first=Peru |url=https://books.google.com/books?id=tzgOAAAAQAAJ&pg=PA150 |title=Coleccion de leyes, decretos y órdenes publicadas en el Perú desde el año de 1821 hasta 31 de diciembre de 1859 reimpr. por orden de materias por J. Oviedo |date=1861 |language=es}}</ref> ස්වාධීනත්වය තීරණාත්මක ලෙස ස්ථාපිත කළ සටනෙන් පසුව. <ref name=":02" /> <ref>{{උපන්‍යාස පොත |last=Peru |url=https://books.google.com/books?id=9EdazbiaKwcC |title=Demarcación política del Perú: recopilación de leyes y decretos, 1821-1967 |date=1968 |publisher=Ministerio de Hacienda y Comercio. Dirección Nacional de Estadística y Censos |pages=644 |language=es |quote=2°—Que, obtenida la victoria en el Departamento de Huamanga, debe marcarse su nombre, de una manera que perennemente recuerde a aquellos habitantes el origen de su libertad}}</ref> අයකුචෝ එහි පල්ලි 33 සඳහා ප්‍රසිද්ධය, එය ජේසුස් වහන්සේගේ ජීවිතයේ සෑම වසරකම එකක් නියෝජනය කරයි. අයකුචෝහි විශාල ආගමික උත්සව පවත්වනු ලැබේ, විශේෂයෙන් ශුද්ධ වූ [[පාස්කු උත්සවය|පාස්කු]] සතිය තුළ. මෙම සැමරුම් අතරට පේරු ජාතික කබල්ලෝස් ද පැසෝ ඇතුළත් [[තුරඟ තරග|තුරඟ තරඟ]] සහ ''ජලාටෝරෝ'' හෝ ''පැස්කුවාටෝරෝ'' ලෙස දේශීයව හඳුන්වන සාම්ප්‍රදායික ගොනුන් දිවීම ඇතුළත් වේ. ''ජලාටෝරෝ'' ස්පාඤ්ඤ ''එන්සියෙරෝ'' ක්‍රීඩාවට සමාන වුවත්, ගොනුන් මෙහෙයවනු ලබන්නේ මොරොචුකෝස් අශ්වයන් විසිනි.{{තහවුරු​ කරන්න|date=January 2023}}<sup class="noprint Inline-Template Template-Fact" style="white-space:nowrap;">&#x5B; ''[[විකිපීඩියා:තහවුරු කිරීමක් අවශ්‍යයි|<span title="This claim needs references to reliable sources. (January 2023)">උපුටා දැක්වීම අවශ්‍යයි</span>]]'' &#x5D;</sup> [[ප්‍රවර්ගය:Webarchive template wayback links]] [[ප්‍රවර්ගය:Pages using gadget WikiMiniAtlas]] [[ප්‍රවර්ගය:Pages using multiple image with auto scaled images]] q5ogl1xxupwcqft1o9balydvw34fiob 754657 754650 2025-07-09T08:49:02Z BuddhikaW88 37808 754657 wikitext text/x-wiki {{Infobox settlement | name = අයකුචෝ | pushpin_map = Peru | pushpin_label_position = | pushpin_map_caption = පේරු තුල පිහිටීම | coordinates = {{coord|13|09|47|S|74|13|28|W|region:PE|display=inline}} }} '''අයකුචෝ''' ({{IPA|es|aʝaˈkutʃo|-|ES-pe - Ayacucho.oga}}, {{Langx|qu|Ayak'uchu}} , Ayacucho සටනට ගෞරවයක් වශයෙන් ''aya'' ("මරණය" හෝ "ආත්මය") සහ ''k'uchu'' ("කොන") යන වචන වලින් ව්‍යුත්පන්න වී ඇත.) ලෙස සරලව හඳුන්වනු ලබන අතර නගරයේ විකල්ප නාමය ලෙස දිගටම පවතින එහි මුල් නම, එහි ඉතිහාසයේ [[ඉන්කා ශිෂ්ටාචාරය|ඉන්කා]] සහ වයිස්රෙගල් යුග දක්වා දිව යයි, 1825 දී පේරු නිදහස් යුද්ධයේදී අයකුචෝ සටන සැමරීම සඳහා නියෝගයක් හරහා සයිමන් බොලිවර් විසින් එය නිල වශයෙන් වෙනස් කරන තෙක්. 1825 පෙබරවාරි 15 වන දින බොලිවර් විසින් "හුවාමන්ගා" සිට "අයාකුචෝ" ලෙස නම වෙනස් කරමින් නියෝගයක් නිකුත් කරන ලදී, <ref name=":02" /> <ref>{{උපන්‍යාස පොත |last=Peru |url=https://books.google.com/books?id=z0kdAQAAMAAJ |title=Demarcación política del Perú: 1821-1967 |last2=S |first2=Justino M. Tarazona |date=1968 |pages=644 |language=es |quote=El Libertador Simón Bolívar expidió el decreto de 15 de febrero de 1825 por el que se cambió el nombre de "Huamanga" por el de "Ayacucho", pues la "victoria de Ayacucho ha afirmado para siempre la Independencia total de la República"}}</ref> <ref name=":02">{{උපන්‍යාස පොත |last=statutes |first=Peru |url=https://books.google.com/books?id=tzgOAAAAQAAJ&pg=PA150 |title=Coleccion de leyes, decretos y órdenes publicadas en el Perú desde el año de 1821 hasta 31 de diciembre de 1859 reimpr. por orden de materias por J. Oviedo |date=1861 |language=es}}</ref> ස්වාධීනත්වය තීරණාත්මක ලෙස ස්ථාපිත කළ සටනෙන් පසුව. <ref name=":02" /> <ref>{{උපන්‍යාස පොත |last=Peru |url=https://books.google.com/books?id=9EdazbiaKwcC |title=Demarcación política del Perú: recopilación de leyes y decretos, 1821-1967 |date=1968 |publisher=Ministerio de Hacienda y Comercio. Dirección Nacional de Estadística y Censos |pages=644 |language=es |quote=2°—Que, obtenida la victoria en el Departamento de Huamanga, debe marcarse su nombre, de una manera que perennemente recuerde a aquellos habitantes el origen de su libertad}}</ref> අයකුචෝ එහි පල්ලි 33 සඳහා ප්‍රසිද්ධය, එය ජේසුස් වහන්සේගේ ජීවිතයේ සෑම වසරකම එකක් නියෝජනය කරයි. අයකුචෝහි විශාල ආගමික උත්සව පවත්වනු ලැබේ, විශේෂයෙන් ශුද්ධ වූ [[පාස්කු උත්සවය|පාස්කු]] සතිය තුළ. මෙම සැමරුම් අතරට පේරු ජාතික කබල්ලෝස් ද පැසෝ ඇතුළත් [[තුරඟ තරග|තුරඟ තරඟ]] සහ ''ජලාටෝරෝ'' හෝ ''පැස්කුවාටෝරෝ'' ලෙස දේශීයව හඳුන්වන සාම්ප්‍රදායික ගොනුන් දිවීම ඇතුළත් වේ. ''ජලාටෝරෝ'' ස්පාඤ්ඤ ''එන්සියෙරෝ'' ක්‍රීඩාවට සමාන වුවත්, ගොනුන් මෙහෙයවනු ලබන්නේ මොරොචුකෝස් අශ්වයන් විසිනි.{{තහවුරු​ කරන්න|date=January 2023}}<sup class="noprint Inline-Template Template-Fact" style="white-space:nowrap;">&#x5B; ''[[විකිපීඩියා:තහවුරු කිරීමක් අවශ්‍යයි|<span title="This claim needs references to reliable sources. (January 2023)">උපුටා දැක්වීම අවශ්‍යයි</span>]]'' &#x5D;</sup> == යොමු කිරීම් == [[ප්‍රවර්ගය:Webarchive template wayback links]] [[ප්‍රවර්ගය:Pages using gadget WikiMiniAtlas]] [[ප්‍රවර්ගය:Pages using multiple image with auto scaled images]] 7ommzb7qjhr57owa5y0gktlo0n96t52 754662 754657 2025-07-09T08:50:02Z BuddhikaW88 37808 [[ප්‍රවර්ගය:පේරු]] එක් කරන ලදී. [[විකිපීඩියා:HOTCAT|HotCat]] භාවිතයෙන් 754662 wikitext text/x-wiki {{Infobox settlement | name = අයකුචෝ | pushpin_map = Peru | pushpin_label_position = | pushpin_map_caption = පේරු තුල පිහිටීම | coordinates = {{coord|13|09|47|S|74|13|28|W|region:PE|display=inline}} }} '''අයකුචෝ''' ({{IPA|es|aʝaˈkutʃo|-|ES-pe - Ayacucho.oga}}, {{Langx|qu|Ayak'uchu}} , Ayacucho සටනට ගෞරවයක් වශයෙන් ''aya'' ("මරණය" හෝ "ආත්මය") සහ ''k'uchu'' ("කොන") යන වචන වලින් ව්‍යුත්පන්න වී ඇත.) ලෙස සරලව හඳුන්වනු ලබන අතර නගරයේ විකල්ප නාමය ලෙස දිගටම පවතින එහි මුල් නම, එහි ඉතිහාසයේ [[ඉන්කා ශිෂ්ටාචාරය|ඉන්කා]] සහ වයිස්රෙගල් යුග දක්වා දිව යයි, 1825 දී පේරු නිදහස් යුද්ධයේදී අයකුචෝ සටන සැමරීම සඳහා නියෝගයක් හරහා සයිමන් බොලිවර් විසින් එය නිල වශයෙන් වෙනස් කරන තෙක්. 1825 පෙබරවාරි 15 වන දින බොලිවර් විසින් "හුවාමන්ගා" සිට "අයාකුචෝ" ලෙස නම වෙනස් කරමින් නියෝගයක් නිකුත් කරන ලදී, <ref name=":02" /> <ref>{{උපන්‍යාස පොත |last=Peru |url=https://books.google.com/books?id=z0kdAQAAMAAJ |title=Demarcación política del Perú: 1821-1967 |last2=S |first2=Justino M. Tarazona |date=1968 |pages=644 |language=es |quote=El Libertador Simón Bolívar expidió el decreto de 15 de febrero de 1825 por el que se cambió el nombre de "Huamanga" por el de "Ayacucho", pues la "victoria de Ayacucho ha afirmado para siempre la Independencia total de la República"}}</ref> <ref name=":02">{{උපන්‍යාස පොත |last=statutes |first=Peru |url=https://books.google.com/books?id=tzgOAAAAQAAJ&pg=PA150 |title=Coleccion de leyes, decretos y órdenes publicadas en el Perú desde el año de 1821 hasta 31 de diciembre de 1859 reimpr. por orden de materias por J. Oviedo |date=1861 |language=es}}</ref> ස්වාධීනත්වය තීරණාත්මක ලෙස ස්ථාපිත කළ සටනෙන් පසුව. <ref name=":02" /> <ref>{{උපන්‍යාස පොත |last=Peru |url=https://books.google.com/books?id=9EdazbiaKwcC |title=Demarcación política del Perú: recopilación de leyes y decretos, 1821-1967 |date=1968 |publisher=Ministerio de Hacienda y Comercio. Dirección Nacional de Estadística y Censos |pages=644 |language=es |quote=2°—Que, obtenida la victoria en el Departamento de Huamanga, debe marcarse su nombre, de una manera que perennemente recuerde a aquellos habitantes el origen de su libertad}}</ref> අයකුචෝ එහි පල්ලි 33 සඳහා ප්‍රසිද්ධය, එය ජේසුස් වහන්සේගේ ජීවිතයේ සෑම වසරකම එකක් නියෝජනය කරයි. අයකුචෝහි විශාල ආගමික උත්සව පවත්වනු ලැබේ, විශේෂයෙන් ශුද්ධ වූ [[පාස්කු උත්සවය|පාස්කු]] සතිය තුළ. මෙම සැමරුම් අතරට පේරු ජාතික කබල්ලෝස් ද පැසෝ ඇතුළත් [[තුරඟ තරග|තුරඟ තරඟ]] සහ ''ජලාටෝරෝ'' හෝ ''පැස්කුවාටෝරෝ'' ලෙස දේශීයව හඳුන්වන සාම්ප්‍රදායික ගොනුන් දිවීම ඇතුළත් වේ. ''ජලාටෝරෝ'' ස්පාඤ්ඤ ''එන්සියෙරෝ'' ක්‍රීඩාවට සමාන වුවත්, ගොනුන් මෙහෙයවනු ලබන්නේ මොරොචුකෝස් අශ්වයන් විසිනි.{{තහවුරු​ කරන්න|date=January 2023}}<sup class="noprint Inline-Template Template-Fact" style="white-space:nowrap;">&#x5B; ''[[විකිපීඩියා:තහවුරු කිරීමක් අවශ්‍යයි|<span title="This claim needs references to reliable sources. (January 2023)">උපුටා දැක්වීම අවශ්‍යයි</span>]]'' &#x5D;</sup> == යොමු කිරීම් == [[ප්‍රවර්ගය:Webarchive template wayback links]] [[ප්‍රවර්ගය:Pages using gadget WikiMiniAtlas]] [[ප්‍රවර්ගය:Pages using multiple image with auto scaled images]] [[ප්‍රවර්ගය:පේරු]] tgf7dgcoz4ztlk3u4iwcgx5zzqfr73c 754667 754662 2025-07-09T08:50:24Z BuddhikaW88 37808 [[ප්‍රවර්ගය:පේරු හි පරිපාලන කලාප]] එක් කරන ලදී. [[විකිපීඩියා:HOTCAT|HotCat]] භාවිතයෙන් 754667 wikitext text/x-wiki {{Infobox settlement | name = අයකුචෝ | pushpin_map = Peru | pushpin_label_position = | pushpin_map_caption = පේරු තුල පිහිටීම | coordinates = {{coord|13|09|47|S|74|13|28|W|region:PE|display=inline}} }} '''අයකුචෝ''' ({{IPA|es|aʝaˈkutʃo|-|ES-pe - Ayacucho.oga}}, {{Langx|qu|Ayak'uchu}} , Ayacucho සටනට ගෞරවයක් වශයෙන් ''aya'' ("මරණය" හෝ "ආත්මය") සහ ''k'uchu'' ("කොන") යන වචන වලින් ව්‍යුත්පන්න වී ඇත.) ලෙස සරලව හඳුන්වනු ලබන අතර නගරයේ විකල්ප නාමය ලෙස දිගටම පවතින එහි මුල් නම, එහි ඉතිහාසයේ [[ඉන්කා ශිෂ්ටාචාරය|ඉන්කා]] සහ වයිස්රෙගල් යුග දක්වා දිව යයි, 1825 දී පේරු නිදහස් යුද්ධයේදී අයකුචෝ සටන සැමරීම සඳහා නියෝගයක් හරහා සයිමන් බොලිවර් විසින් එය නිල වශයෙන් වෙනස් කරන තෙක්. 1825 පෙබරවාරි 15 වන දින බොලිවර් විසින් "හුවාමන්ගා" සිට "අයාකුචෝ" ලෙස නම වෙනස් කරමින් නියෝගයක් නිකුත් කරන ලදී, <ref name=":02" /> <ref>{{උපන්‍යාස පොත |last=Peru |url=https://books.google.com/books?id=z0kdAQAAMAAJ |title=Demarcación política del Perú: 1821-1967 |last2=S |first2=Justino M. Tarazona |date=1968 |pages=644 |language=es |quote=El Libertador Simón Bolívar expidió el decreto de 15 de febrero de 1825 por el que se cambió el nombre de "Huamanga" por el de "Ayacucho", pues la "victoria de Ayacucho ha afirmado para siempre la Independencia total de la República"}}</ref> <ref name=":02">{{උපන්‍යාස පොත |last=statutes |first=Peru |url=https://books.google.com/books?id=tzgOAAAAQAAJ&pg=PA150 |title=Coleccion de leyes, decretos y órdenes publicadas en el Perú desde el año de 1821 hasta 31 de diciembre de 1859 reimpr. por orden de materias por J. Oviedo |date=1861 |language=es}}</ref> ස්වාධීනත්වය තීරණාත්මක ලෙස ස්ථාපිත කළ සටනෙන් පසුව. <ref name=":02" /> <ref>{{උපන්‍යාස පොත |last=Peru |url=https://books.google.com/books?id=9EdazbiaKwcC |title=Demarcación política del Perú: recopilación de leyes y decretos, 1821-1967 |date=1968 |publisher=Ministerio de Hacienda y Comercio. Dirección Nacional de Estadística y Censos |pages=644 |language=es |quote=2°—Que, obtenida la victoria en el Departamento de Huamanga, debe marcarse su nombre, de una manera que perennemente recuerde a aquellos habitantes el origen de su libertad}}</ref> අයකුචෝ එහි පල්ලි 33 සඳහා ප්‍රසිද්ධය, එය ජේසුස් වහන්සේගේ ජීවිතයේ සෑම වසරකම එකක් නියෝජනය කරයි. අයකුචෝහි විශාල ආගමික උත්සව පවත්වනු ලැබේ, විශේෂයෙන් ශුද්ධ වූ [[පාස්කු උත්සවය|පාස්කු]] සතිය තුළ. මෙම සැමරුම් අතරට පේරු ජාතික කබල්ලෝස් ද පැසෝ ඇතුළත් [[තුරඟ තරග|තුරඟ තරඟ]] සහ ''ජලාටෝරෝ'' හෝ ''පැස්කුවාටෝරෝ'' ලෙස දේශීයව හඳුන්වන සාම්ප්‍රදායික ගොනුන් දිවීම ඇතුළත් වේ. ''ජලාටෝරෝ'' ස්පාඤ්ඤ ''එන්සියෙරෝ'' ක්‍රීඩාවට සමාන වුවත්, ගොනුන් මෙහෙයවනු ලබන්නේ මොරොචුකෝස් අශ්වයන් විසිනි.{{තහවුරු​ කරන්න|date=January 2023}}<sup class="noprint Inline-Template Template-Fact" style="white-space:nowrap;">&#x5B; ''[[විකිපීඩියා:තහවුරු කිරීමක් අවශ්‍යයි|<span title="This claim needs references to reliable sources. (January 2023)">උපුටා දැක්වීම අවශ්‍යයි</span>]]'' &#x5D;</sup> == යොමු කිරීම් == [[ප්‍රවර්ගය:Webarchive template wayback links]] [[ප්‍රවර්ගය:Pages using gadget WikiMiniAtlas]] [[ප්‍රවර්ගය:Pages using multiple image with auto scaled images]] [[ප්‍රවර්ගය:පේරු]] [[ප්‍රවර්ගය:පේරු හි පරිපාලන කලාප]] fpml4ldmxqwfshn11l837od5jdvqn6n 0 183205 754628 2025-07-09T07:48:35Z BuddhikaW88 37808 Created by translating the page "[[:en:Special:Redirect/revision/1298287936|Cajamarca]]" 754628 wikitext text/x-wiki '''කජමාර්කා''' ({{IPA|es|kaxaˈmaɾka}} ), කෙචුවා නාමයෙන් ද හැඳින්වෙන '''''කෂමාර්කා''''', [[කාජමර්කා දෙපාර්තමේන්තුව, පේරු|කජමාර්කා කලාපයේ]] අගනුවර සහ විශාලතම නගරය මෙන්ම උතුරු ඇන්ඩීස් හි වැදගත් සංස්කෘතික හා වාණිජ මධ්‍යස්ථානයකි. එය [[පේරු]] හි උතුරු කඳුකරයේ ආසන්න වශයෙන් අඩි 2,750 ක උන්නතාංශයක පිහිටා ඇත.&nbsp;මීටර් (8,900)&nbsp;මුහුදු මට්ටමේ සිට <ref>{{උපන්‍යාස වෙබ් |title=Municipalidad Provincial de Cajamarca |url=http://www.municaj.gob.pe/_geograf.php |url-status=dead |archive-url=https://web.archive.org/web/20140622124419/http://municaj.gob.pe/_geograf.php |archive-date=22 June 2014 |access-date=29 July 2014}}</ref> ඉහළින් මැෂ්කොන් ගංගා නිම්නයේ <ref name=":2">{{උපන්‍යාස පොත |url=http://www.senamhi.gob.pe/?p=0160: |title=Tourist Climate Guide |publisher=SENAMHI |year=2008 |pages=55}}</ref> . 2015 දී කජමාර්කා හි ඇස්තමේන්තුගත ජනගහනය 226,031 ක් පමණ වූ අතර එය පේරු හි 13 වන විශාලතම නගරය බවට පත්විය. <ref name="inei">{{උපන්‍යාස පොත |url=http://proyectos.inei.gob.pe/web/biblioineipub/bancopub/Est/Lib1020/ |title=Perú: Estimaciones y Proyecciones de Población Total por Sexo de las Principales Ciudades, 2000 – 2015 |publisher=INEI |year=2012 |location=Lima |pages=17 |language=es}}</ref>ඩ්ස් ෆ්ඩ්ස් ග්ඩ්ග් ඩ්ස්ෆ්ග් ෆ්ඩ්ග් ෆ්ඩ් ග්ෆ්ඩ්ස් ග්ඩ්ස්ග් ඩ්ස්ග් ඩ්ස්ග් ඩ්ස්ෆ් ග්ෆ්ඩ්ස් ග්ෆ්ඩ්ස් ග් කජමාර්කාහි මෘදු උස්බිම් දේශගුණයක් ඇති අතර, එම ප්‍රදේශය ඉතා සාරවත් පසකින් යුක්ත වේ. නගරය අවට කිරි නිෂ්පාදන සහ පතල් කැණීම් කටයුතු සඳහා ප්‍රසිද්ධය. <ref name="Mantecoso Cheese">{{උපන්‍යාස වෙබ් |title=Mantecoso Cheese in Peru |url=http://publications.cirad.fr/une_notice.php?dk=533476 |access-date=18 January 2010 |website=Publications.cirad.fr}}</ref> <ref name="Cajamarca, Peru">{{උපන්‍යාස වෙබ් |title=Cajamarca, Peru |url=http://www.planeta.com/ecotravel/south/peru/cajamarca2.html |url-status=dead |archive-url=https://web.archive.org/web/20091201205650/http://www.planeta.com/ecotravel/south/peru/cajamarca2.html |archive-date=1 December 2009 |access-date=18 January 2010 |website=Planeta.com}}</ref> එහි සංචාරක ආකර්ෂණයන් අතර, කජමාර්කා හි ස්පාඤ්ඤ යටත් විජිත ආගමික ගෘහ නිර්මාණ ශිල්පය, සුන්දර භූ දර්ශන, පූර්ව-හිස්පැනික් පුරාවිද්‍යාත්මක ස්ථාන සහ අසල පිහිටි බැනෝස් ඩෙල් ඉන්කා නගරයේ (ඉන්කාවරුන්ගේ නාන තටාක) උණු දිය උල්පත් රාශියක් ඇත. නගරයේ ඉතිහාසය කජමාර්කා සටන මගින් ඉස්මතු කර දක්වනු ලබන අතර, [[ඉන්කා ශිෂ්ටාචාරය|ඉන්කා අධිරාජ්‍යය]] [[ස්පාඤ්ඤය|ස්පාඤ්ඤ]] ආක්‍රමණිකයන් විසින් පරාජය කිරීම සනිටුහන් කරන ලද අතර ඉන්කා අධිරාජ්‍යයා වූ අටහුල්පා මෙහි දී අල්ලා මරා දමන ලදී. <ref>{{උපන්‍යාස වෙබ් |title=Battle of Cajamarca: Pizarro's Conquistadores Ambush, Capture Incan Emperor |url=http://www.burnpit.us/2012/11/battle-cajamarca-pizarros-conquistadores-ambush-capture-incan-emperor |access-date=26 July 2017 |website=The American Legion's Burnpit}}</ref> [[ප්‍රවර්ගය:CS1 ඩැනිශ්-භාෂා මූලාශ්‍ර (da)]] [[ප්‍රවර්ගය:Coordinates on Wikidata]] [[ප්‍රවර්ගය:Pages using gadget WikiMiniAtlas]] tmyuvrfblgrtvi6gl2htaf8i8hiydcc 754649 754628 2025-07-09T08:44:53Z BuddhikaW88 37808 754649 wikitext text/x-wiki {{Infobox settlement | name = කජමර්සා | pushpin_map = Peru | pushpin_label_position = | pushpin_map_caption = පේරු තුල පිහිටීම | coordinates = {{wikidataCoord||dim:32km|format=dms|display=it}} }}'''කජමාර්කා''' ({{IPA|es|kaxaˈmaɾka}} ), කෙචුවා නාමයෙන් ද හැඳින්වෙන '''''කෂමාර්කා''''', [[කාජමර්කා දෙපාර්තමේන්තුව, පේරු|කජමාර්කා කලාපයේ]] අගනුවර සහ විශාලතම නගරය මෙන්ම උතුරු ඇන්ඩීස් හි වැදගත් සංස්කෘතික හා වාණිජ මධ්‍යස්ථානයකි. එය [[පේරු]] හි උතුරු කඳුකරයේ ආසන්න වශයෙන් අඩි 2,750 ක උන්නතාංශයක පිහිටා ඇත.&nbsp;මීටර් (8,900)&nbsp;මුහුදු මට්ටමේ සිට <ref>{{උපන්‍යාස වෙබ් |title=Municipalidad Provincial de Cajamarca |url=http://www.municaj.gob.pe/_geograf.php |url-status=dead |archive-url=https://web.archive.org/web/20140622124419/http://municaj.gob.pe/_geograf.php |archive-date=22 June 2014 |access-date=29 July 2014}}</ref> ඉහළින් මැෂ්කොන් ගංගා නිම්නයේ <ref name=":2">{{උපන්‍යාස පොත |url=http://www.senamhi.gob.pe/?p=0160: |title=Tourist Climate Guide |publisher=SENAMHI |year=2008 |pages=55}}</ref> . 2015 දී කජමාර්කා හි ඇස්තමේන්තුගත ජනගහනය 226,031 ක් පමණ වූ අතර එය පේරු හි 13 වන විශාලතම නගරය බවට පත්විය. <ref name="inei">{{උපන්‍යාස පොත |url=http://proyectos.inei.gob.pe/web/biblioineipub/bancopub/Est/Lib1020/ |title=Perú: Estimaciones y Proyecciones de Población Total por Sexo de las Principales Ciudades, 2000 – 2015 |publisher=INEI |year=2012 |location=Lima |pages=17 |language=es}}</ref>ඩ්ස් ෆ්ඩ්ස් ග්ඩ්ග් ඩ්ස්ෆ්ග් ෆ්ඩ්ග් ෆ්ඩ් ග්ෆ්ඩ්ස් ග්ඩ්ස්ග් ඩ්ස්ග් ඩ්ස්ග් ඩ්ස්ෆ් ග්ෆ්ඩ්ස් ග්ෆ්ඩ්ස් ග් කජමාර්කාහි මෘදු උස්බිම් දේශගුණයක් ඇති අතර, එම ප්‍රදේශය ඉතා සාරවත් පසකින් යුක්ත වේ. නගරය අවට කිරි නිෂ්පාදන සහ පතල් කැණීම් කටයුතු සඳහා ප්‍රසිද්ධය. <ref name="Mantecoso Cheese">{{උපන්‍යාස වෙබ් |title=Mantecoso Cheese in Peru |url=http://publications.cirad.fr/une_notice.php?dk=533476 |access-date=18 January 2010 |website=Publications.cirad.fr}}</ref> <ref name="Cajamarca, Peru">{{උපන්‍යාස වෙබ් |title=Cajamarca, Peru |url=http://www.planeta.com/ecotravel/south/peru/cajamarca2.html |url-status=dead |archive-url=https://web.archive.org/web/20091201205650/http://www.planeta.com/ecotravel/south/peru/cajamarca2.html |archive-date=1 December 2009 |access-date=18 January 2010 |website=Planeta.com}}</ref> එහි සංචාරක ආකර්ෂණයන් අතර, කජමාර්කා හි ස්පාඤ්ඤ යටත් විජිත ආගමික ගෘහ නිර්මාණ ශිල්පය, සුන්දර භූ දර්ශන, පූර්ව-හිස්පැනික් පුරාවිද්‍යාත්මක ස්ථාන සහ අසල පිහිටි බැනෝස් ඩෙල් ඉන්කා නගරයේ (ඉන්කාවරුන්ගේ නාන තටාක) උණු දිය උල්පත් රාශියක් ඇත. නගරයේ ඉතිහාසය කජමාර්කා සටන මගින් ඉස්මතු කර දක්වනු ලබන අතර, [[ඉන්කා ශිෂ්ටාචාරය|ඉන්කා අධිරාජ්‍යය]] [[ස්පාඤ්ඤය|ස්පාඤ්ඤ]] ආක්‍රමණිකයන් විසින් පරාජය කිරීම සනිටුහන් කරන ලද අතර ඉන්කා අධිරාජ්‍යයා වූ අටහුල්පා මෙහි දී අල්ලා මරා දමන ලදී. <ref>{{උපන්‍යාස වෙබ් |title=Battle of Cajamarca: Pizarro's Conquistadores Ambush, Capture Incan Emperor |url=http://www.burnpit.us/2012/11/battle-cajamarca-pizarros-conquistadores-ambush-capture-incan-emperor |access-date=26 July 2017 |website=The American Legion's Burnpit}}</ref> [[ප්‍රවර්ගය:CS1 ඩැනිශ්-භාෂා මූලාශ්‍ර (da)]] [[ප්‍රවර්ගය:Coordinates on Wikidata]] [[ප්‍රවර්ගය:Pages using gadget WikiMiniAtlas]] 6u53s5nhmm171qkpiefuyyzgfw99h8p 754658 754649 2025-07-09T08:49:39Z BuddhikaW88 37808 754658 wikitext text/x-wiki {{Infobox settlement | name = කජමර්සා | pushpin_map = Peru | pushpin_label_position = | pushpin_map_caption = පේරු තුල පිහිටීම | coordinates = {{wikidataCoord||dim:32km|format=dms|display=it}} }}'''කජමාර්කා''' ({{IPA|es|kaxaˈmaɾka}} ), කෙචුවා නාමයෙන් ද හැඳින්වෙන '''''කෂමාර්කා''''', [[කාජමර්කා දෙපාර්තමේන්තුව, පේරු|කජමාර්කා කලාපයේ]] අගනුවර සහ විශාලතම නගරය මෙන්ම උතුරු ඇන්ඩීස් හි වැදගත් සංස්කෘතික හා වාණිජ මධ්‍යස්ථානයකි. එය [[පේරු]] හි උතුරු කඳුකරයේ ආසන්න වශයෙන් මුහුදු මට්ටමේ සිට මීටර් 2,750 ක උන්නතාංශයක පිහිටා ඇත.<ref>{{උපන්‍යාස වෙබ් |title=Municipalidad Provincial de Cajamarca |url=http://www.municaj.gob.pe/_geograf.php |url-status=dead |archive-url=https://web.archive.org/web/20140622124419/http://municaj.gob.pe/_geograf.php |archive-date=22 June 2014 |access-date=29 July 2014}}</ref> ඉහළින් මැෂ්කොන් ගංගා නිම්නයේ <ref name=":2">{{උපන්‍යාස පොත |url=http://www.senamhi.gob.pe/?p=0160: |title=Tourist Climate Guide |publisher=SENAMHI |year=2008 |pages=55}}</ref> . 2015 දී කජමාර්කා හි ඇස්තමේන්තුගත ජනගහනය 226,031 ක් පමණ වූ අතර එය පේරු හි 13 වන විශාලතම නගරය බවට පත්විය. <ref name="inei">{{උපන්‍යාස පොත |url=http://proyectos.inei.gob.pe/web/biblioineipub/bancopub/Est/Lib1020/ |title=Perú: Estimaciones y Proyecciones de Población Total por Sexo de las Principales Ciudades, 2000 – 2015 |publisher=INEI |year=2012 |location=Lima |pages=17 |language=es}}</ref> කජමාර්කාහි මෘදු උස්බිම් දේශගුණයක් ඇති අතර, එම ප්‍රදේශය ඉතා සාරවත් පසකින් යුක්ත වේ. නගරය අවට කිරි නිෂ්පාදන සහ පතල් කැණීම් කටයුතු සඳහා ප්‍රසිද්ධය. <ref name="Mantecoso Cheese">{{උපන්‍යාස වෙබ් |title=Mantecoso Cheese in Peru |url=http://publications.cirad.fr/une_notice.php?dk=533476 |access-date=18 January 2010 |website=Publications.cirad.fr}}</ref> <ref name="Cajamarca, Peru">{{උපන්‍යාස වෙබ් |title=Cajamarca, Peru |url=http://www.planeta.com/ecotravel/south/peru/cajamarca2.html |url-status=dead |archive-url=https://web.archive.org/web/20091201205650/http://www.planeta.com/ecotravel/south/peru/cajamarca2.html |archive-date=1 December 2009 |access-date=18 January 2010 |website=Planeta.com}}</ref> එහි සංචාරක ආකර්ෂණයන් අතර, කජමාර්කා හි ස්පාඤ්ඤ යටත් විජිත ආගමික ගෘහ නිර්මාණ ශිල්පය, සුන්දර භූ දර්ශන, පූර්ව-හිස්පැනික් පුරාවිද්‍යාත්මක ස්ථාන සහ අසල පිහිටි බැනෝස් ඩෙල් ඉන්කා නගරයේ (ඉන්කාවරුන්ගේ නාන තටාක) උණු දිය උල්පත් රාශියක් ඇත. නගරයේ ඉතිහාසය කජමාර්කා සටන මගින් ඉස්මතු කර දක්වනු ලබන අතර, [[ඉන්කා ශිෂ්ටාචාරය|ඉන්කා අධිරාජ්‍යය]] [[ස්පාඤ්ඤය|ස්පාඤ්ඤ]] ආක්‍රමණිකයන් විසින් පරාජය කිරීම සනිටුහන් කරන ලද අතර ඉන්කා අධිරාජ්‍යයා වූ අටහුල්පා මෙහි දී අල්ලා මරා දමන ලදී. <ref>{{උපන්‍යාස වෙබ් |title=Battle of Cajamarca: Pizarro's Conquistadores Ambush, Capture Incan Emperor |url=http://www.burnpit.us/2012/11/battle-cajamarca-pizarros-conquistadores-ambush-capture-incan-emperor |access-date=26 July 2017 |website=The American Legion's Burnpit}}</ref> == යොමු කිරීම් == [[ප්‍රවර්ගය:CS1 ඩැනිශ්-භාෂා මූලාශ්‍ර (da)]] [[ප්‍රවර්ගය:Coordinates on Wikidata]] [[ප්‍රවර්ගය:Pages using gadget WikiMiniAtlas]] 6a3q4hviyy7qgcv873d2qxbqyvpu3mj 754663 754658 2025-07-09T08:50:05Z BuddhikaW88 37808 [[ප්‍රවර්ගය:පේරු]] එක් කරන ලදී. [[විකිපීඩියා:HOTCAT|HotCat]] භාවිතයෙන් 754663 wikitext text/x-wiki {{Infobox settlement | name = කජමර්සා | pushpin_map = Peru | pushpin_label_position = | pushpin_map_caption = පේරු තුල පිහිටීම | coordinates = {{wikidataCoord||dim:32km|format=dms|display=it}} }}'''කජමාර්කා''' ({{IPA|es|kaxaˈmaɾka}} ), කෙචුවා නාමයෙන් ද හැඳින්වෙන '''''කෂමාර්කා''''', [[කාජමර්කා දෙපාර්තමේන්තුව, පේරු|කජමාර්කා කලාපයේ]] අගනුවර සහ විශාලතම නගරය මෙන්ම උතුරු ඇන්ඩීස් හි වැදගත් සංස්කෘතික හා වාණිජ මධ්‍යස්ථානයකි. එය [[පේරු]] හි උතුරු කඳුකරයේ ආසන්න වශයෙන් මුහුදු මට්ටමේ සිට මීටර් 2,750 ක උන්නතාංශයක පිහිටා ඇත.<ref>{{උපන්‍යාස වෙබ් |title=Municipalidad Provincial de Cajamarca |url=http://www.municaj.gob.pe/_geograf.php |url-status=dead |archive-url=https://web.archive.org/web/20140622124419/http://municaj.gob.pe/_geograf.php |archive-date=22 June 2014 |access-date=29 July 2014}}</ref> ඉහළින් මැෂ්කොන් ගංගා නිම්නයේ <ref name=":2">{{උපන්‍යාස පොත |url=http://www.senamhi.gob.pe/?p=0160: |title=Tourist Climate Guide |publisher=SENAMHI |year=2008 |pages=55}}</ref> . 2015 දී කජමාර්කා හි ඇස්තමේන්තුගත ජනගහනය 226,031 ක් පමණ වූ අතර එය පේරු හි 13 වන විශාලතම නගරය බවට පත්විය. <ref name="inei">{{උපන්‍යාස පොත |url=http://proyectos.inei.gob.pe/web/biblioineipub/bancopub/Est/Lib1020/ |title=Perú: Estimaciones y Proyecciones de Población Total por Sexo de las Principales Ciudades, 2000 – 2015 |publisher=INEI |year=2012 |location=Lima |pages=17 |language=es}}</ref> කජමාර්කාහි මෘදු උස්බිම් දේශගුණයක් ඇති අතර, එම ප්‍රදේශය ඉතා සාරවත් පසකින් යුක්ත වේ. නගරය අවට කිරි නිෂ්පාදන සහ පතල් කැණීම් කටයුතු සඳහා ප්‍රසිද්ධය. <ref name="Mantecoso Cheese">{{උපන්‍යාස වෙබ් |title=Mantecoso Cheese in Peru |url=http://publications.cirad.fr/une_notice.php?dk=533476 |access-date=18 January 2010 |website=Publications.cirad.fr}}</ref> <ref name="Cajamarca, Peru">{{උපන්‍යාස වෙබ් |title=Cajamarca, Peru |url=http://www.planeta.com/ecotravel/south/peru/cajamarca2.html |url-status=dead |archive-url=https://web.archive.org/web/20091201205650/http://www.planeta.com/ecotravel/south/peru/cajamarca2.html |archive-date=1 December 2009 |access-date=18 January 2010 |website=Planeta.com}}</ref> එහි සංචාරක ආකර්ෂණයන් අතර, කජමාර්කා හි ස්පාඤ්ඤ යටත් විජිත ආගමික ගෘහ නිර්මාණ ශිල්පය, සුන්දර භූ දර්ශන, පූර්ව-හිස්පැනික් පුරාවිද්‍යාත්මක ස්ථාන සහ අසල පිහිටි බැනෝස් ඩෙල් ඉන්කා නගරයේ (ඉන්කාවරුන්ගේ නාන තටාක) උණු දිය උල්පත් රාශියක් ඇත. නගරයේ ඉතිහාසය කජමාර්කා සටන මගින් ඉස්මතු කර දක්වනු ලබන අතර, [[ඉන්කා ශිෂ්ටාචාරය|ඉන්කා අධිරාජ්‍යය]] [[ස්පාඤ්ඤය|ස්පාඤ්ඤ]] ආක්‍රමණිකයන් විසින් පරාජය කිරීම සනිටුහන් කරන ලද අතර ඉන්කා අධිරාජ්‍යයා වූ අටහුල්පා මෙහි දී අල්ලා මරා දමන ලදී. <ref>{{උපන්‍යාස වෙබ් |title=Battle of Cajamarca: Pizarro's Conquistadores Ambush, Capture Incan Emperor |url=http://www.burnpit.us/2012/11/battle-cajamarca-pizarros-conquistadores-ambush-capture-incan-emperor |access-date=26 July 2017 |website=The American Legion's Burnpit}}</ref> == යොමු කිරීම් == [[ප්‍රවර්ගය:CS1 ඩැනිශ්-භාෂා මූලාශ්‍ර (da)]] [[ප්‍රවර්ගය:Coordinates on Wikidata]] [[ප්‍රවර්ගය:Pages using gadget WikiMiniAtlas]] [[ප්‍රවර්ගය:පේරු]] exl59adti3uy22rjjbixtjtf9psaj93 754668 754663 2025-07-09T08:50:27Z BuddhikaW88 37808 [[ප්‍රවර්ගය:පේරු හි පරිපාලන කලාප]] එක් කරන ලදී. [[විකිපීඩියා:HOTCAT|HotCat]] භාවිතයෙන් 754668 wikitext text/x-wiki {{Infobox settlement | name = කජමර්සා | pushpin_map = Peru | pushpin_label_position = | pushpin_map_caption = පේරු තුල පිහිටීම | coordinates = {{wikidataCoord||dim:32km|format=dms|display=it}} }}'''කජමාර්කා''' ({{IPA|es|kaxaˈmaɾka}} ), කෙචුවා නාමයෙන් ද හැඳින්වෙන '''''කෂමාර්කා''''', [[කාජමර්කා දෙපාර්තමේන්තුව, පේරු|කජමාර්කා කලාපයේ]] අගනුවර සහ විශාලතම නගරය මෙන්ම උතුරු ඇන්ඩීස් හි වැදගත් සංස්කෘතික හා වාණිජ මධ්‍යස්ථානයකි. එය [[පේරු]] හි උතුරු කඳුකරයේ ආසන්න වශයෙන් මුහුදු මට්ටමේ සිට මීටර් 2,750 ක උන්නතාංශයක පිහිටා ඇත.<ref>{{උපන්‍යාස වෙබ් |title=Municipalidad Provincial de Cajamarca |url=http://www.municaj.gob.pe/_geograf.php |url-status=dead |archive-url=https://web.archive.org/web/20140622124419/http://municaj.gob.pe/_geograf.php |archive-date=22 June 2014 |access-date=29 July 2014}}</ref> ඉහළින් මැෂ්කොන් ගංගා නිම්නයේ <ref name=":2">{{උපන්‍යාස පොත |url=http://www.senamhi.gob.pe/?p=0160: |title=Tourist Climate Guide |publisher=SENAMHI |year=2008 |pages=55}}</ref> . 2015 දී කජමාර්කා හි ඇස්තමේන්තුගත ජනගහනය 226,031 ක් පමණ වූ අතර එය පේරු හි 13 වන විශාලතම නගරය බවට පත්විය. <ref name="inei">{{උපන්‍යාස පොත |url=http://proyectos.inei.gob.pe/web/biblioineipub/bancopub/Est/Lib1020/ |title=Perú: Estimaciones y Proyecciones de Población Total por Sexo de las Principales Ciudades, 2000 – 2015 |publisher=INEI |year=2012 |location=Lima |pages=17 |language=es}}</ref> කජමාර්කාහි මෘදු උස්බිම් දේශගුණයක් ඇති අතර, එම ප්‍රදේශය ඉතා සාරවත් පසකින් යුක්ත වේ. නගරය අවට කිරි නිෂ්පාදන සහ පතල් කැණීම් කටයුතු සඳහා ප්‍රසිද්ධය. <ref name="Mantecoso Cheese">{{උපන්‍යාස වෙබ් |title=Mantecoso Cheese in Peru |url=http://publications.cirad.fr/une_notice.php?dk=533476 |access-date=18 January 2010 |website=Publications.cirad.fr}}</ref> <ref name="Cajamarca, Peru">{{උපන්‍යාස වෙබ් |title=Cajamarca, Peru |url=http://www.planeta.com/ecotravel/south/peru/cajamarca2.html |url-status=dead |archive-url=https://web.archive.org/web/20091201205650/http://www.planeta.com/ecotravel/south/peru/cajamarca2.html |archive-date=1 December 2009 |access-date=18 January 2010 |website=Planeta.com}}</ref> එහි සංචාරක ආකර්ෂණයන් අතර, කජමාර්කා හි ස්පාඤ්ඤ යටත් විජිත ආගමික ගෘහ නිර්මාණ ශිල්පය, සුන්දර භූ දර්ශන, පූර්ව-හිස්පැනික් පුරාවිද්‍යාත්මක ස්ථාන සහ අසල පිහිටි බැනෝස් ඩෙල් ඉන්කා නගරයේ (ඉන්කාවරුන්ගේ නාන තටාක) උණු දිය උල්පත් රාශියක් ඇත. නගරයේ ඉතිහාසය කජමාර්කා සටන මගින් ඉස්මතු කර දක්වනු ලබන අතර, [[ඉන්කා ශිෂ්ටාචාරය|ඉන්කා අධිරාජ්‍යය]] [[ස්පාඤ්ඤය|ස්පාඤ්ඤ]] ආක්‍රමණිකයන් විසින් පරාජය කිරීම සනිටුහන් කරන ලද අතර ඉන්කා අධිරාජ්‍යයා වූ අටහුල්පා මෙහි දී අල්ලා මරා දමන ලදී. <ref>{{උපන්‍යාස වෙබ් |title=Battle of Cajamarca: Pizarro's Conquistadores Ambush, Capture Incan Emperor |url=http://www.burnpit.us/2012/11/battle-cajamarca-pizarros-conquistadores-ambush-capture-incan-emperor |access-date=26 July 2017 |website=The American Legion's Burnpit}}</ref> == යොමු කිරීම් == [[ප්‍රවර්ගය:CS1 ඩැනිශ්-භාෂා මූලාශ්‍ර (da)]] [[ප්‍රවර්ගය:Coordinates on Wikidata]] [[ප්‍රවර්ගය:Pages using gadget WikiMiniAtlas]] [[ප්‍රවර්ගය:පේරු]] [[ප්‍රවර්ගය:පේරු හි පරිපාලන කලාප]] jwszqx5m6t5c1au6bvsss24dc1i1xy1 0 183206 754629 2025-07-09T07:48:38Z BuddhikaW88 37808 Created by translating the page "[[:en:Special:Redirect/revision/1298288163|Chincha Alta]]" 754629 wikitext text/x-wiki '''චින්චා ඇල්ටා''' යනු [[ඉකා දෙපාර්තමේන්තුව, පේරු|ඉකා කලාපයේ]] පිහිටි [[පේරු]] නගරයකි. '''චින්චා ගං මෝය''' අසල පිහිටි ප්‍රධාන වරායක් වන එය චින්චා පළාතේ අගනුවරයි. නගරයේ ජනගහනය 233,000 ක් පමණ වන අතර එය පේරු හි 17 වන විශාලතම නගරය බවට පත්වේ.ඩ්ස් ෆ්ඩ්ස් ග්ඩ්ග් ඩ්ස්ෆ්ග් ෆ්ඩ්ග් ෆ්ඩ් ග්ෆ්ඩ්ස් ග්ඩ්ස්ග් ඩ්ස්ග් ඩ්ස්ග් ඩ්ස්ෆ් ග්ෆ්ඩ්ස් ග්ෆ්ඩ්ස් ග් == භූගෝලය == චින්චා ඇල්ටා නගරය, [[පේරු]] හි [[ඉකා දෙපාර්තමේන්තුව, පේරු|ඉකා කලාපයේ]] චින්චා පළාතේ, [[ලීමා]] සිට කිලෝමීටර් 200ක් දකුණින් පිහිටා ඇත. නගරය වර්ග අඩි 2988 ක භූමි ප්‍රදේශයක් ආවරණය කරයි.&nbsp;කිලෝමීටර ^{2 ක් වන} අතර එහි ජනගහනය 56,085 කි. <ref name="consulta2007sistema">{{උපන්‍යාස වෙබ් |title=Aspectos Metodológicos |url=http://www.inei.gob.pe/biblioineipub/bancopub/Est/Lib0950/cap01.pdf |url-status=dead |archive-url=https://web.archive.org/web/20131016063738/http://www.inei.gob.pe/biblioineipub/bancopub/Est/Lib0950/cap01.pdf |archive-date=16 October 2013 |access-date=14 June 2013 |website=Migración Interna Reciente y el Sistema de Ciudades, 2002–2007 |publisher=cional de Estadística e Informática |language=Spanish}}</ref> [[ප්‍රවර්ගය:Pages using gadget WikiMiniAtlas]] 8zio3qudxlnh5bzao9rgfzsmkcizrke 754637 754629 2025-07-09T08:40:31Z BuddhikaW88 37808 754637 wikitext text/x-wiki {{Infobox settlement | name = චින්චා ඇල්ටා | pushpin_map = Peru | pushpin_label_position = | pushpin_map_caption = පේරු තුල පිහිටීම | coordinates = {{coord|13|27|S|76|08|W|region:PE|display=inline}} }} '''චින්චා ඇල්ටා''' යනු [[ඉකා දෙපාර්තමේන්තුව, පේරු|ඉකා කලාපයේ]] පිහිටි [[පේරු]] නගරයකි. '''චින්චා ගං මෝය''' අසල පිහිටි ප්‍රධාන වරායක් වන එය චින්චා පළාතේ අගනුවරයි. නගරයේ ජනගහනය 233,000 ක් පමණ වන අතර එය පේරු හි 17 වන විශාලතම නගරය බවට පත්වේ. == භූගෝලය == චින්චා ඇල්ටා නගරය, [[පේරු]] හි [[ඉකා දෙපාර්තමේන්තුව, පේරු|ඉකා කලාපයේ]] චින්චා පළාතේ, [[ලීමා]] සිට කිලෝමීටර් 200ක් දකුණින් පිහිටා ඇත. නගරය වර්ග අඩි 2988 ක භූමි ප්‍රදේශයක් ආවරණය කරයි.&nbsp;කිලෝමීටර ^{2 ක් වන} අතර එහි ජනගහනය 56,085 කි. <ref name="consulta2007sistema">{{උපන්‍යාස වෙබ් |title=Aspectos Metodológicos |url=http://www.inei.gob.pe/biblioineipub/bancopub/Est/Lib0950/cap01.pdf |url-status=dead |archive-url=https://web.archive.org/web/20131016063738/http://www.inei.gob.pe/biblioineipub/bancopub/Est/Lib0950/cap01.pdf |archive-date=16 October 2013 |access-date=14 June 2013 |website=Migración Interna Reciente y el Sistema de Ciudades, 2002–2007 |publisher=cional de Estadística e Informática |language=Spanish}}</ref> == යොමු කිරීම් == [[ප්‍රවර්ගය:Pages using gadget WikiMiniAtlas]] j2d7bs2ndwrfelbjl749f8k8w4m5ehm 754640 754637 2025-07-09T08:40:48Z BuddhikaW88 37808 [[ප්‍රවර්ගය:පේරු]] එක් කරන ලදී. [[විකිපීඩියා:HOTCAT|HotCat]] භාවිතයෙන් 754640 wikitext text/x-wiki {{Infobox settlement | name = චින්චා ඇල්ටා | pushpin_map = Peru | pushpin_label_position = | pushpin_map_caption = පේරු තුල පිහිටීම | coordinates = {{coord|13|27|S|76|08|W|region:PE|display=inline}} }} '''චින්චා ඇල්ටා''' යනු [[ඉකා දෙපාර්තමේන්තුව, පේරු|ඉකා කලාපයේ]] පිහිටි [[පේරු]] නගරයකි. '''චින්චා ගං මෝය''' අසල පිහිටි ප්‍රධාන වරායක් වන එය චින්චා පළාතේ අගනුවරයි. නගරයේ ජනගහනය 233,000 ක් පමණ වන අතර එය පේරු හි 17 වන විශාලතම නගරය බවට පත්වේ. == භූගෝලය == චින්චා ඇල්ටා නගරය, [[පේරු]] හි [[ඉකා දෙපාර්තමේන්තුව, පේරු|ඉකා කලාපයේ]] චින්චා පළාතේ, [[ලීමා]] සිට කිලෝමීටර් 200ක් දකුණින් පිහිටා ඇත. නගරය වර්ග අඩි 2988 ක භූමි ප්‍රදේශයක් ආවරණය කරයි.&nbsp;කිලෝමීටර ^{2 ක් වන} අතර එහි ජනගහනය 56,085 කි. <ref name="consulta2007sistema">{{උපන්‍යාස වෙබ් |title=Aspectos Metodológicos |url=http://www.inei.gob.pe/biblioineipub/bancopub/Est/Lib0950/cap01.pdf |url-status=dead |archive-url=https://web.archive.org/web/20131016063738/http://www.inei.gob.pe/biblioineipub/bancopub/Est/Lib0950/cap01.pdf |archive-date=16 October 2013 |access-date=14 June 2013 |website=Migración Interna Reciente y el Sistema de Ciudades, 2002–2007 |publisher=cional de Estadística e Informática |language=Spanish}}</ref> == යොමු කිරීම් == [[ප්‍රවර්ගය:Pages using gadget WikiMiniAtlas]] [[ප්‍රවර්ගය:පේරු]] nlk1q3x3kneo5niuqyoskdfxgmry5uv 754645 754640 2025-07-09T08:41:15Z BuddhikaW88 37808 [[ප්‍රවර්ගය:පේරු හි පරිපාලන කලාප]] එක් කරන ලදී. [[විකිපීඩියා:HOTCAT|HotCat]] භාවිතයෙන් 754645 wikitext text/x-wiki {{Infobox settlement | name = චින්චා ඇල්ටා | pushpin_map = Peru | pushpin_label_position = | pushpin_map_caption = පේරු තුල පිහිටීම | coordinates = {{coord|13|27|S|76|08|W|region:PE|display=inline}} }} '''චින්චා ඇල්ටා''' යනු [[ඉකා දෙපාර්තමේන්තුව, පේරු|ඉකා කලාපයේ]] පිහිටි [[පේරු]] නගරයකි. '''චින්චා ගං මෝය''' අසල පිහිටි ප්‍රධාන වරායක් වන එය චින්චා පළාතේ අගනුවරයි. නගරයේ ජනගහනය 233,000 ක් පමණ වන අතර එය පේරු හි 17 වන විශාලතම නගරය බවට පත්වේ. == භූගෝලය == චින්චා ඇල්ටා නගරය, [[පේරු]] හි [[ඉකා දෙපාර්තමේන්තුව, පේරු|ඉකා කලාපයේ]] චින්චා පළාතේ, [[ලීමා]] සිට කිලෝමීටර් 200ක් දකුණින් පිහිටා ඇත. නගරය වර්ග අඩි 2988 ක භූමි ප්‍රදේශයක් ආවරණය කරයි.&nbsp;කිලෝමීටර ^{2 ක් වන} අතර එහි ජනගහනය 56,085 කි. <ref name="consulta2007sistema">{{උපන්‍යාස වෙබ් |title=Aspectos Metodológicos |url=http://www.inei.gob.pe/biblioineipub/bancopub/Est/Lib0950/cap01.pdf |url-status=dead |archive-url=https://web.archive.org/web/20131016063738/http://www.inei.gob.pe/biblioineipub/bancopub/Est/Lib0950/cap01.pdf |archive-date=16 October 2013 |access-date=14 June 2013 |website=Migración Interna Reciente y el Sistema de Ciudades, 2002–2007 |publisher=cional de Estadística e Informática |language=Spanish}}</ref> == යොමු කිරීම් == [[ප්‍රවර්ගය:Pages using gadget WikiMiniAtlas]] [[ප්‍රවර්ගය:පේරු]] [[ප්‍රවර්ගය:පේරු හි පරිපාලන කලාප]] 4n37hepmp95ehd1l3ai5y0r550j97m6 0 183207 754630 2025-07-09T07:48:39Z BuddhikaW88 37808 Created by translating the page "[[:en:Special:Redirect/revision/1280563355|Sullana]]" 754630 wikitext text/x-wiki '''සුල්ලානා''' <ref name="DIRCETURPIURA">Regional Tourism Office of Piura, [http://www.dirceturcusco.gob.pe/inventario/inventario.php ciudad de Sullana] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20101120053652/http://dirceturcusco.gob.pe/inventario/inventario.php|date=2010-11-20}}.</ref> යනු [[පේරු]] හි නගරයක් වන අතර එය චිරා නිම්නයේ [[පේරු]] හි වයඹදිග වෙරළබඩ තැනිතලාවේ පිහිටි සුල්ලානා පළාතේ [[පියුරා දෙපාර්තමේන්තුව, පේරු|පියුරා]] හි අගනුවර වේ. මෙම නගරයේ ජනගහනය 162,500 ක් වන අතර එය [[පියුරා දෙපාර්තමේන්තුව, පේරු|පියුරා දෙපාර්තමේන්තුවේ]] වැදගත්ම නගරවලින් එකකි.ඩ්ස් ෆ්ඩ්ස් ග්ඩ්ග් ඩ්ස්ෆ්ග් ෆ්ඩ්ග් ෆ්ඩ් ග්ෆ්ඩ්ස් ග්ඩ්ස්ග් ඩ්ස්ග් ඩ්ස්ග් ඩ්ස්ෆ් ග්ෆ්ඩ්ස් ග්ෆ්ඩ්ස් ග් == භූගෝලය == සුල්ලානා පිහිටා ඇත්තේ 04°53' දකුණු අක්ෂාංශ සහ 80°41' බටහිර දේශාංශ, 38&nbsp;කලාපයේ අගනුවර වන [[පියුරා, පේරු|පියුරාට]] උතුරින් කි.මී. <ref name="datosgenerales">{{උපන්‍යාස වෙබ් |date=June 27, 2010 |editor-last=sullanaonline.com |title=General data |url=http://www.sullanaonline.com/datosgenerales/index.php |url-status=usurped |archive-url=https://web.archive.org/web/20150924111519/http://www.sullanaonline.com/datosgenerales/index.php |archive-date=September 24, 2015}}</ref> පළාත උණුසුම් කාන්තාර දේශගුණයක් සහ සාමාන්‍ය උෂ්ණත්වය 27°C වේ.&nbsp;°C අංශක. අවම උෂ්ණත්වය 16&nbsp;°C සහ උපරිම උෂ්ණත්වය 38&nbsp;°C (42 ට වඩා වැඩි විය හැක)&nbsp;එල් නිනෝ සංසිද්ධිය පවතී නම් °C ලකුණ). නගරයට චිරා ගඟෙන් ජලය සපයනු ලබන අතර, සුල්ලානා අගනුවර අවට ප්‍රදේශය ඉතා සාරවත් වන අතර එහි සශ්‍රීක, නිවර්තන වෘක්ෂලතාදිය බහුලව දක්නට ලැබේ: [[පොල්]] තල් ගස්, [[කෙසෙල්]] ගස්, [[වී වගාව|කුඹුරු]] ආදිය. සුල්ලානා යනු පේරු හි ප්‍රධාන කපු වගා කරන ප්‍රදේශවලින් එකක, [[සැන් මාර්ටින් දෙපාර්තමේන්තුව, පේරු|සැන් මාටින් කලාපය]] සහ කුඩා [[ටුම්බීස් දෙපාර්තමේන්තුව, පේරු|ටුම්බෙස් කලාපය]] සමඟ වැදගත් වාණිජ මධ්‍යස්ථානයකි. එතනෝල් නිෂ්පාදනය සඳහා මේපල් එතනෝල් නිෂ්පාදනය කිරීම සඳහා ඒ අසල නව උක් වගාවක් සිටුවා ඇත. [[ප්‍රවර්ගය:Pages using gadget WikiMiniAtlas]] qd8upe9z2v5p328emjcxv98fls2pevw 754636 754630 2025-07-09T08:40:28Z BuddhikaW88 37808 754636 wikitext text/x-wiki {{Infobox settlement | name = සුල්ලානා | pushpin_map = Peru | pushpin_label_position = | pushpin_map_caption = පේරු තුල පිහිටීම | coordinates = {{coord|4|54|14|S|80|41|7|W|region:PE|display=inline}} }} '''සුල්ලානා''' <ref name="DIRCETURPIURA">Regional Tourism Office of Piura, [http://www.dirceturcusco.gob.pe/inventario/inventario.php ciudad de Sullana] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20101120053652/http://dirceturcusco.gob.pe/inventario/inventario.php|date=2010-11-20}}.</ref> යනු [[පේරු]] හි නගරයක් වන අතර එය චිරා නිම්නයේ [[පේරු]] හි වයඹදිග වෙරළබඩ තැනිතලාවේ පිහිටි සුල්ලානා පළාතේ [[පියුරා දෙපාර්තමේන්තුව, පේරු|පියුරා]] හි අගනුවර වේ. මෙම නගරයේ ජනගහනය 162,500 ක් වන අතර එය [[පියුරා දෙපාර්තමේන්තුව, පේරු|පියුරා දෙපාර්තමේන්තුවේ]] වැදගත්ම නගරවලින් එකකි. == භූගෝලය == සුල්ලානා පිහිටා ඇත්තේ 04°53' දකුණු අක්ෂාංශ සහ 80°41' බටහිර දේශාංශ, 38&nbsp;කලාපයේ අගනුවර වන [[පියුරා, පේරු|පියුරාට]] උතුරින් කි.මී. <ref name="datosgenerales">{{උපන්‍යාස වෙබ් |date=June 27, 2010 |editor-last=sullanaonline.com |title=General data |url=http://www.sullanaonline.com/datosgenerales/index.php |url-status=usurped |archive-url=https://web.archive.org/web/20150924111519/http://www.sullanaonline.com/datosgenerales/index.php |archive-date=September 24, 2015}}</ref> පළාත උණුසුම් කාන්තාර දේශගුණයක් සහ සාමාන්‍ය උෂ්ණත්වය 27°C වේ.&nbsp;°C අංශක. අවම උෂ්ණත්වය 16&nbsp;°C සහ උපරිම උෂ්ණත්වය 38&nbsp;°C (42 ට වඩා වැඩි විය හැක)&nbsp;එල් නිනෝ සංසිද්ධිය පවතී නම් °C ලකුණ). නගරයට චිරා ගඟෙන් ජලය සපයනු ලබන අතර, සුල්ලානා අගනුවර අවට ප්‍රදේශය ඉතා සාරවත් වන අතර එහි සශ්‍රීක, නිවර්තන වෘක්ෂලතාදිය බහුලව දක්නට ලැබේ: [[පොල්]] තල් ගස්, [[කෙසෙල්]] ගස්, [[වී වගාව|කුඹුරු]] ආදිය. සුල්ලානා යනු පේරු හි ප්‍රධාන කපු වගා කරන ප්‍රදේශවලින් එකක, [[සැන් මාර්ටින් දෙපාර්තමේන්තුව, පේරු|සැන් මාටින් කලාපය]] සහ කුඩා [[ටුම්බීස් දෙපාර්තමේන්තුව, පේරු|ටුම්බෙස් කලාපය]] සමඟ වැදගත් වාණිජ මධ්‍යස්ථානයකි. එතනෝල් නිෂ්පාදනය සඳහා මේපල් එතනෝල් නිෂ්පාදනය කිරීම සඳහා ඒ අසල නව උක් වගාවක් සිටුවා ඇත. == යොමු කිරීම් == [[ප්‍රවර්ගය:Pages using gadget WikiMiniAtlas]] 423yqsq0fvre5tv324egvim8tczxdxa 754641 754636 2025-07-09T08:40:51Z BuddhikaW88 37808 [[ප්‍රවර්ගය:පේරු]] එක් කරන ලදී. [[විකිපීඩියා:HOTCAT|HotCat]] භාවිතයෙන් 754641 wikitext text/x-wiki {{Infobox settlement | name = සුල්ලානා | pushpin_map = Peru | pushpin_label_position = | pushpin_map_caption = පේරු තුල පිහිටීම | coordinates = {{coord|4|54|14|S|80|41|7|W|region:PE|display=inline}} }} '''සුල්ලානා''' <ref name="DIRCETURPIURA">Regional Tourism Office of Piura, [http://www.dirceturcusco.gob.pe/inventario/inventario.php ciudad de Sullana] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20101120053652/http://dirceturcusco.gob.pe/inventario/inventario.php|date=2010-11-20}}.</ref> යනු [[පේරු]] හි නගරයක් වන අතර එය චිරා නිම්නයේ [[පේරු]] හි වයඹදිග වෙරළබඩ තැනිතලාවේ පිහිටි සුල්ලානා පළාතේ [[පියුරා දෙපාර්තමේන්තුව, පේරු|පියුරා]] හි අගනුවර වේ. මෙම නගරයේ ජනගහනය 162,500 ක් වන අතර එය [[පියුරා දෙපාර්තමේන්තුව, පේරු|පියුරා දෙපාර්තමේන්තුවේ]] වැදගත්ම නගරවලින් එකකි. == භූගෝලය == සුල්ලානා පිහිටා ඇත්තේ 04°53' දකුණු අක්ෂාංශ සහ 80°41' බටහිර දේශාංශ, 38&nbsp;කලාපයේ අගනුවර වන [[පියුරා, පේරු|පියුරාට]] උතුරින් කි.මී. <ref name="datosgenerales">{{උපන්‍යාස වෙබ් |date=June 27, 2010 |editor-last=sullanaonline.com |title=General data |url=http://www.sullanaonline.com/datosgenerales/index.php |url-status=usurped |archive-url=https://web.archive.org/web/20150924111519/http://www.sullanaonline.com/datosgenerales/index.php |archive-date=September 24, 2015}}</ref> පළාත උණුසුම් කාන්තාර දේශගුණයක් සහ සාමාන්‍ය උෂ්ණත්වය 27°C වේ.&nbsp;°C අංශක. අවම උෂ්ණත්වය 16&nbsp;°C සහ උපරිම උෂ්ණත්වය 38&nbsp;°C (42 ට වඩා වැඩි විය හැක)&nbsp;එල් නිනෝ සංසිද්ධිය පවතී නම් °C ලකුණ). නගරයට චිරා ගඟෙන් ජලය සපයනු ලබන අතර, සුල්ලානා අගනුවර අවට ප්‍රදේශය ඉතා සාරවත් වන අතර එහි සශ්‍රීක, නිවර්තන වෘක්ෂලතාදිය බහුලව දක්නට ලැබේ: [[පොල්]] තල් ගස්, [[කෙසෙල්]] ගස්, [[වී වගාව|කුඹුරු]] ආදිය. සුල්ලානා යනු පේරු හි ප්‍රධාන කපු වගා කරන ප්‍රදේශවලින් එකක, [[සැන් මාර්ටින් දෙපාර්තමේන්තුව, පේරු|සැන් මාටින් කලාපය]] සහ කුඩා [[ටුම්බීස් දෙපාර්තමේන්තුව, පේරු|ටුම්බෙස් කලාපය]] සමඟ වැදගත් වාණිජ මධ්‍යස්ථානයකි. එතනෝල් නිෂ්පාදනය සඳහා මේපල් එතනෝල් නිෂ්පාදනය කිරීම සඳහා ඒ අසල නව උක් වගාවක් සිටුවා ඇත. == යොමු කිරීම් == [[ප්‍රවර්ගය:Pages using gadget WikiMiniAtlas]] [[ප්‍රවර්ගය:පේරු]] o4vp0a5tgko779i2lvkyf53k5epuhs3 754646 754641 2025-07-09T08:41:19Z BuddhikaW88 37808 [[ප්‍රවර්ගය:පේරු හි පරිපාලන කලාප]] එක් කරන ලදී. [[විකිපීඩියා:HOTCAT|HotCat]] භාවිතයෙන් 754646 wikitext text/x-wiki {{Infobox settlement | name = සුල්ලානා | pushpin_map = Peru | pushpin_label_position = | pushpin_map_caption = පේරු තුල පිහිටීම | coordinates = {{coord|4|54|14|S|80|41|7|W|region:PE|display=inline}} }} '''සුල්ලානා''' <ref name="DIRCETURPIURA">Regional Tourism Office of Piura, [http://www.dirceturcusco.gob.pe/inventario/inventario.php ciudad de Sullana] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20101120053652/http://dirceturcusco.gob.pe/inventario/inventario.php|date=2010-11-20}}.</ref> යනු [[පේරු]] හි නගරයක් වන අතර එය චිරා නිම්නයේ [[පේරු]] හි වයඹදිග වෙරළබඩ තැනිතලාවේ පිහිටි සුල්ලානා පළාතේ [[පියුරා දෙපාර්තමේන්තුව, පේරු|පියුරා]] හි අගනුවර වේ. මෙම නගරයේ ජනගහනය 162,500 ක් වන අතර එය [[පියුරා දෙපාර්තමේන්තුව, පේරු|පියුරා දෙපාර්තමේන්තුවේ]] වැදගත්ම නගරවලින් එකකි. == භූගෝලය == සුල්ලානා පිහිටා ඇත්තේ 04°53' දකුණු අක්ෂාංශ සහ 80°41' බටහිර දේශාංශ, 38&nbsp;කලාපයේ අගනුවර වන [[පියුරා, පේරු|පියුරාට]] උතුරින් කි.මී. <ref name="datosgenerales">{{උපන්‍යාස වෙබ් |date=June 27, 2010 |editor-last=sullanaonline.com |title=General data |url=http://www.sullanaonline.com/datosgenerales/index.php |url-status=usurped |archive-url=https://web.archive.org/web/20150924111519/http://www.sullanaonline.com/datosgenerales/index.php |archive-date=September 24, 2015}}</ref> පළාත උණුසුම් කාන්තාර දේශගුණයක් සහ සාමාන්‍ය උෂ්ණත්වය 27°C වේ.&nbsp;°C අංශක. අවම උෂ්ණත්වය 16&nbsp;°C සහ උපරිම උෂ්ණත්වය 38&nbsp;°C (42 ට වඩා වැඩි විය හැක)&nbsp;එල් නිනෝ සංසිද්ධිය පවතී නම් °C ලකුණ). නගරයට චිරා ගඟෙන් ජලය සපයනු ලබන අතර, සුල්ලානා අගනුවර අවට ප්‍රදේශය ඉතා සාරවත් වන අතර එහි සශ්‍රීක, නිවර්තන වෘක්ෂලතාදිය බහුලව දක්නට ලැබේ: [[පොල්]] තල් ගස්, [[කෙසෙල්]] ගස්, [[වී වගාව|කුඹුරු]] ආදිය. සුල්ලානා යනු පේරු හි ප්‍රධාන කපු වගා කරන ප්‍රදේශවලින් එකක, [[සැන් මාර්ටින් දෙපාර්තමේන්තුව, පේරු|සැන් මාටින් කලාපය]] සහ කුඩා [[ටුම්බීස් දෙපාර්තමේන්තුව, පේරු|ටුම්බෙස් කලාපය]] සමඟ වැදගත් වාණිජ මධ්‍යස්ථානයකි. එතනෝල් නිෂ්පාදනය සඳහා මේපල් එතනෝල් නිෂ්පාදනය කිරීම සඳහා ඒ අසල නව උක් වගාවක් සිටුවා ඇත. == යොමු කිරීම් == [[ප්‍රවර්ගය:Pages using gadget WikiMiniAtlas]] [[ප්‍රවර්ගය:පේරු]] [[ප්‍රවර්ගය:පේරු හි පරිපාලන කලාප]] cnthv0wmm8od28bo8ugxtu24b4072yr 0 183208 754631 2025-07-09T07:48:41Z BuddhikaW88 37808 Created by translating the page "[[:en:Special:Redirect/revision/1280496789|Huacho]]" 754631 wikitext text/x-wiki '''හුවාචෝ''' ({{IPA|es|ˈwatʃo}} ) යනු [[පේරු]] හි නගරයක් වන අතර එය හුවාරා පළාතේ අගනුවර සහ [[ලිමා දෙපාර්තමේන්තුව, පේරු|ලීමා කලාපයේ]] අගනුවර වේ. [[ලිමා දෙපාර්තමේන්තුව, පේරු|ලීමා කලාපයේ]] සහ නෝර්ටේ චිකෝහි වඩාත්ම ජනාකීර්ණ නගරය ද වේ. එය මුහුදු මට්ටමේ සිට අඩි 223 (මීටර් 68) ක් ඉහළින් සහ මුහුදු මට්ටමේ සිට 148 ක් උසින් පිහිටා ඇත.&nbsp;[[ලීමා]] නගරයට උතුරින් කි.මී. නගරය පෑන්-ඇමරිකානු අධිවේගී මාර්ගයේ පිහිටා ඇති අතර එය ලචේ ජාතික රක්ෂිතයට ආසන්නව පිහිටා ඇති බැවින් එහි පුළුල් වෘක්ෂලතා සහ වන ජීවීන් ඇත.{{තහවුරු​ කරන්න|date=January 2023}}<sup class="noprint Inline-Template Template-Fact" style="white-space:nowrap;">&#x5B; ''[[විකිපීඩියා:තහවුරු කිරීමක් අවශ්‍යයි|<span title="This claim needs references to reliable sources. (January 2023)">උපුටා දැක්වීම අවශ්‍යයි</span>]]'' &#x5D;ඩ්ස් ෆ්ඩ්ස් ග්ඩ්ග් ඩ්ස්ෆ්ග් ෆ්ඩ්ග් ෆ්ඩ් ග්ෆ්ඩ්ස් ග්ඩ්ස්ග් ඩ්ස්ග් ඩ්ස්ග් ඩ්ස්ෆ් ග්ෆ්ඩ්ස් ග්ෆ්ඩ්ස් ග්</sup> == භූගෝලය == පුළුල් බොක්කක පතුලේ පිහිටා ඇති එහි දේශගුණය තෙත් සහ ආකර්ශනීයයි. අවට ප්‍රදේශවල [[බත්|සහල්]], කපු, උක් සහ විවිධ [[ආහාරමය ඇට වර්ග|ධාන්‍ය]] වගා බිම් තිබේ. මෙම කරුණ නිසා කපු කර්මාන්තය මෙන්ම කපු සහ තෙල් කර්මාන්තශාලා ද ඉතා වැදගත් ලෙස නැඟී සිටීමට ඉඩ සැලසී ඇත. එහි ස්වභාවික භූ දර්ශනය තුළ, එහි ලුණු පතල් සහ එහි වෙරළ තීරයන් (එල් පැරයිසෝ වැනි) ඉතා උනන්දුවක් දක්වයි. හුවාචෝ යනු උතුරු [[ලීමා]] හි ප්‍රධාන වෙළඳ මධ්‍යස්ථානයක් විය. [[ප්‍රවර්ගය:ස්පාඤ්ඤ-භාෂා මූලාශ්‍ර සහිත ලිපි (es)]] [[ප්‍රවර්ගය:Coordinates on Wikidata]] [[ප්‍රවර්ගය:Pages using gadget WikiMiniAtlas]] oeb3f23p1lx2iwn55qj1yabuz2f5ebh 754635 754631 2025-07-09T08:40:26Z BuddhikaW88 37808 754635 wikitext text/x-wiki {{Infobox settlement | name = හුවාචෝ | pushpin_map = Peru | pushpin_label_position = | pushpin_map_caption = පේරු තුල පිහිටීම | coordinates = {{coord|-11.10667|-77.605|source:wikidata_type:city_region:PE-LIM|display=inline,title}} }} '''හුවාචෝ''' ({{IPA|es|ˈwatʃo}} ) යනු [[පේරු]] හි නගරයක් වන අතර එය හුවාරා පළාතේ අගනුවර සහ [[ලිමා දෙපාර්තමේන්තුව, පේරු|ලීමා කලාපයේ]] අගනුවර වේ. [[ලිමා දෙපාර්තමේන්තුව, පේරු|ලීමා කලාපයේ]] සහ නෝර්ටේ චිකෝහි වඩාත්ම ජනාකීර්ණ නගරය ද වේ. එය මුහුදු මට්ටමේ සිට අඩි 223 (මීටර් 68) ක් ඉහළින් සහ මුහුදු මට්ටමේ සිට 148 ක් උසින් පිහිටා ඇත.&nbsp;[[ලීමා]] නගරයට උතුරින් කි.මී. නගරය පෑන්-ඇමරිකානු අධිවේගී මාර්ගයේ පිහිටා ඇති අතර එය ලචේ ජාතික රක්ෂිතයට ආසන්නව පිහිටා ඇති බැවින් එහි පුළුල් වෘක්ෂලතා සහ වන ජීවීන් ඇත.{{තහවුරු​ කරන්න|date=January 2023}}<sup class="noprint Inline-Template Template-Fact" style="white-space:nowrap;">&#x5B; ''[[විකිපීඩියා:තහවුරු කිරීමක් අවශ්‍යයි|<span title="This claim needs references to reliable sources. (January 2023)">උපුටා දැක්වීම අවශ්‍යයි</span>]]'' &#x5D;</sup> == භූගෝලය == පුළුල් බොක්කක පතුලේ පිහිටා ඇති එහි දේශගුණය තෙත් සහ ආකර්ශනීයයි. අවට ප්‍රදේශවල [[බත්|සහල්]], කපු, උක් සහ විවිධ [[ආහාරමය ඇට වර්ග|ධාන්‍ය]] වගා බිම් තිබේ. මෙම කරුණ නිසා කපු කර්මාන්තය මෙන්ම කපු සහ තෙල් කර්මාන්තශාලා ද ඉතා වැදගත් ලෙස නැඟී සිටීමට ඉඩ සැලසී ඇත. එහි ස්වභාවික භූ දර්ශනය තුළ, එහි ලුණු පතල් සහ එහි වෙරළ තීරයන් (එල් පැරයිසෝ වැනි) ඉතා උනන්දුවක් දක්වයි. හුවාචෝ යනු උතුරු [[ලීමා]] හි ප්‍රධාන වෙළඳ මධ්‍යස්ථානයක් විය. [[ප්‍රවර්ගය:ස්පාඤ්ඤ-භාෂා මූලාශ්‍ර සහිත ලිපි (es)]] [[ප්‍රවර්ගය:Coordinates on Wikidata]] [[ප්‍රවර්ගය:Pages using gadget WikiMiniAtlas]] fvoaq7dlu5tvw3wkl5jscubltfhbowy 754642 754635 2025-07-09T08:40:54Z BuddhikaW88 37808 [[ප්‍රවර්ගය:පේරු]] එක් කරන ලදී. [[විකිපීඩියා:HOTCAT|HotCat]] භාවිතයෙන් 754642 wikitext text/x-wiki {{Infobox settlement | name = හුවාචෝ | pushpin_map = Peru | pushpin_label_position = | pushpin_map_caption = පේරු තුල පිහිටීම | coordinates = {{coord|-11.10667|-77.605|source:wikidata_type:city_region:PE-LIM|display=inline,title}} }} '''හුවාචෝ''' ({{IPA|es|ˈwatʃo}} ) යනු [[පේරු]] හි නගරයක් වන අතර එය හුවාරා පළාතේ අගනුවර සහ [[ලිමා දෙපාර්තමේන්තුව, පේරු|ලීමා කලාපයේ]] අගනුවර වේ. [[ලිමා දෙපාර්තමේන්තුව, පේරු|ලීමා කලාපයේ]] සහ නෝර්ටේ චිකෝහි වඩාත්ම ජනාකීර්ණ නගරය ද වේ. එය මුහුදු මට්ටමේ සිට අඩි 223 (මීටර් 68) ක් ඉහළින් සහ මුහුදු මට්ටමේ සිට 148 ක් උසින් පිහිටා ඇත.&nbsp;[[ලීමා]] නගරයට උතුරින් කි.මී. නගරය පෑන්-ඇමරිකානු අධිවේගී මාර්ගයේ පිහිටා ඇති අතර එය ලචේ ජාතික රක්ෂිතයට ආසන්නව පිහිටා ඇති බැවින් එහි පුළුල් වෘක්ෂලතා සහ වන ජීවීන් ඇත.{{තහවුරු​ කරන්න|date=January 2023}}<sup class="noprint Inline-Template Template-Fact" style="white-space:nowrap;">&#x5B; ''[[විකිපීඩියා:තහවුරු කිරීමක් අවශ්‍යයි|<span title="This claim needs references to reliable sources. (January 2023)">උපුටා දැක්වීම අවශ්‍යයි</span>]]'' &#x5D;</sup> == භූගෝලය == පුළුල් බොක්කක පතුලේ පිහිටා ඇති එහි දේශගුණය තෙත් සහ ආකර්ශනීයයි. අවට ප්‍රදේශවල [[බත්|සහල්]], කපු, උක් සහ විවිධ [[ආහාරමය ඇට වර්ග|ධාන්‍ය]] වගා බිම් තිබේ. මෙම කරුණ නිසා කපු කර්මාන්තය මෙන්ම කපු සහ තෙල් කර්මාන්තශාලා ද ඉතා වැදගත් ලෙස නැඟී සිටීමට ඉඩ සැලසී ඇත. එහි ස්වභාවික භූ දර්ශනය තුළ, එහි ලුණු පතල් සහ එහි වෙරළ තීරයන් (එල් පැරයිසෝ වැනි) ඉතා උනන්දුවක් දක්වයි. හුවාචෝ යනු උතුරු [[ලීමා]] හි ප්‍රධාන වෙළඳ මධ්‍යස්ථානයක් විය. [[ප්‍රවර්ගය:ස්පාඤ්ඤ-භාෂා මූලාශ්‍ර සහිත ලිපි (es)]] [[ප්‍රවර්ගය:Coordinates on Wikidata]] [[ප්‍රවර්ගය:Pages using gadget WikiMiniAtlas]] [[ප්‍රවර්ගය:පේරු]] fbmlral1ov7dgyqmuidtword770mkbb 754647 754642 2025-07-09T08:41:22Z BuddhikaW88 37808 [[ප්‍රවර්ගය:පේරු හි පරිපාලන කලාප]] එක් කරන ලදී. [[විකිපීඩියා:HOTCAT|HotCat]] භාවිතයෙන් 754647 wikitext text/x-wiki {{Infobox settlement | name = හුවාචෝ | pushpin_map = Peru | pushpin_label_position = | pushpin_map_caption = පේරු තුල පිහිටීම | coordinates = {{coord|-11.10667|-77.605|source:wikidata_type:city_region:PE-LIM|display=inline,title}} }} '''හුවාචෝ''' ({{IPA|es|ˈwatʃo}} ) යනු [[පේරු]] හි නගරයක් වන අතර එය හුවාරා පළාතේ අගනුවර සහ [[ලිමා දෙපාර්තමේන්තුව, පේරු|ලීමා කලාපයේ]] අගනුවර වේ. [[ලිමා දෙපාර්තමේන්තුව, පේරු|ලීමා කලාපයේ]] සහ නෝර්ටේ චිකෝහි වඩාත්ම ජනාකීර්ණ නගරය ද වේ. එය මුහුදු මට්ටමේ සිට අඩි 223 (මීටර් 68) ක් ඉහළින් සහ මුහුදු මට්ටමේ සිට 148 ක් උසින් පිහිටා ඇත.&nbsp;[[ලීමා]] නගරයට උතුරින් කි.මී. නගරය පෑන්-ඇමරිකානු අධිවේගී මාර්ගයේ පිහිටා ඇති අතර එය ලචේ ජාතික රක්ෂිතයට ආසන්නව පිහිටා ඇති බැවින් එහි පුළුල් වෘක්ෂලතා සහ වන ජීවීන් ඇත.{{තහවුරු​ කරන්න|date=January 2023}}<sup class="noprint Inline-Template Template-Fact" style="white-space:nowrap;">&#x5B; ''[[විකිපීඩියා:තහවුරු කිරීමක් අවශ්‍යයි|<span title="This claim needs references to reliable sources. (January 2023)">උපුටා දැක්වීම අවශ්‍යයි</span>]]'' &#x5D;</sup> == භූගෝලය == පුළුල් බොක්කක පතුලේ පිහිටා ඇති එහි දේශගුණය තෙත් සහ ආකර්ශනීයයි. අවට ප්‍රදේශවල [[බත්|සහල්]], කපු, උක් සහ විවිධ [[ආහාරමය ඇට වර්ග|ධාන්‍ය]] වගා බිම් තිබේ. මෙම කරුණ නිසා කපු කර්මාන්තය මෙන්ම කපු සහ තෙල් කර්මාන්තශාලා ද ඉතා වැදගත් ලෙස නැඟී සිටීමට ඉඩ සැලසී ඇත. එහි ස්වභාවික භූ දර්ශනය තුළ, එහි ලුණු පතල් සහ එහි වෙරළ තීරයන් (එල් පැරයිසෝ වැනි) ඉතා උනන්දුවක් දක්වයි. හුවාචෝ යනු උතුරු [[ලීමා]] හි ප්‍රධාන වෙළඳ මධ්‍යස්ථානයක් විය. [[ප්‍රවර්ගය:ස්පාඤ්ඤ-භාෂා මූලාශ්‍ර සහිත ලිපි (es)]] [[ප්‍රවර්ගය:Coordinates on Wikidata]] [[ප්‍රවර්ගය:Pages using gadget WikiMiniAtlas]] [[ප්‍රවර්ගය:පේරු]] [[ප්‍රවර්ගය:පේරු හි පරිපාලන කලාප]] fidnla83stbhcmf9nfqdizra1vpr6w5 0 183209 754632 2025-07-09T07:48:42Z BuddhikaW88 37808 Created by translating the page "[[:en:Special:Redirect/revision/1290609845|Tarapoto]]" 754632 wikitext text/x-wiki '''Tarapoto''', 1782 දී '''Santa Cruz de los Motilones de Tarapoto''' ලෙස ආරම්භ කරන ලදී, <ref>{{Cite news|url=https://andina.pe/agencia/noticia-descubre-encanto-tarapoto-y-sus-tesoros-turisticos-celebrando-su-242-aniversario-996188.aspx|title=Tarapoto celebra hoy su 242 aniversario e invita a descubrir sus tesoros turísticos|date=2024-08-10|work=[[Andina (news agency)|Andina]]}}</ref> යනු උතුරු [[පේරු]] හි සැන් [[සැන් මාර්ටින් දෙපාර්තමේන්තුව, පේරු|මාර්ටින් දෙපාර්තමේන්තුවේ සැන්]] මාටින් පළාතේ වාණිජ කේන්ද්‍රස්ථානයකි. <ref>{{උපන්‍යාස පොත |url=https://books.google.com/books?id=KUgiAQAAIAAJ&pg=PA518 |title=Trade Promotion Series |date=1925 |publisher=U.S. Government Printing Office |page=518 |language=en}}</ref> ''සෙල්වා බාජා'' (පහත් වනාන්තරය) ලෙස හඳුන්වන ප්‍රදේශයට නැගෙනහිරින් පිහිටි උස් වනාන්තර සානුවේ පිහිටි ලීමා සිට ගුවන් යානයෙන් පැයක ගමනකි. මොයොබම්බා කලාපයේ අගනුවර වුවද, ටාරපොටෝ කලාපයේ විශාලතම නගරය වන අතර එය ඉහළ ඇමසන් සහ ඓතිහාසික නගරයක් වන යුරිමාගුවාස් සමඟ සම්බන්ධ වී ඇති අතර එය 2008–9 දී තාර දැමූ, සාපේක්ෂව හොඳින් නඩත්තු කරන ලද ට්‍රාන්ස්ඇන්ඩියන් අධිවේගී මාර්ගයකින් සම්බන්ධ වේ. <ref>{{උපන්‍යාස වෙබ් |title=Tarapoto Peru in San Martin - Tarapoto.com San Martín Perú |url=http://www.tarapoto.com/tarapoto/ |website=www.tarapoto.com}}</ref>ඩ්ස් ෆ්ඩ්ස් ග්ඩ්ග් ඩ්ස්ෆ්ග් ෆ්ඩ්ග් ෆ්ඩ් ග්ෆ්ඩ්ස් ග්ඩ්ස්ග් ඩ්ස්ග් ඩ්ස්ග් ඩ්ස්ෆ් ග්ෆ්ඩ්ස් ග්ෆ්ඩ්ස් ග්ඩ්ස් ෆ්ඩ්ස් ග්ඩ්ග් ඩ්ස්ෆ්ග් ෆ්ඩ්ග් ෆ්ඩ් ග්ෆ්ඩ්ස් ග්ඩ්ස්ග් ඩ්ස්ග් ඩ්ස්ග් ඩ්ස්ෆ් ග්ෆ්ඩ්ස් ග්ෆ්ඩ්ස් ග්ඩ්ස් ෆ්ඩ්ස් ග්ඩ්ග් ඩ්ස්ෆ්ග් ෆ්ඩ්ග් ෆ්ඩ් ග්ෆ්ඩ්ස් ග්ඩ්ස්ග් ඩ්ස්ග් ඩ්ස්ග් ඩ්ස්ෆ් ග්ෆ්ඩ්ස් ග්ෆ්ඩ්ස් ග් ටාරපොටෝ ආසන්න වශයෙන් {{Convert|356|m|abbr=out}} කි. මුහුදු මට්ටමේ සිට වලාකුළු වනාන්තරය ලෙසද හඳුන්වන උස් වනාන්තර සානුවේ. <ref>{{උපන්‍යාස වෙබ් |title=Ubicacion de la Ciudad de Tarapoto Peru |url=http://www.tarapoto.com/servicios/ubicacion.php |website=www.tarapoto.com}}</ref> එය 1782 දී Baltasar Jaime Martínez Compañón විසින් ආරම්භ කරන ලදී. <ref name=":0">{{උපන්‍යාස පොත |last=Vergara |first=Alexis Rolando Arévalo |url=https://books.google.com/books?id=8zKIDwAAQBAJ&pg=PP13 |title=Revista de la Academia Sanmartinense de Heráldica y Genealogía N° 1: Los vecinos fundadores de Tarapoto (1782-1802)/Descendencia del Tnte. Crnl. Damián Nájar, Prócer de la Independencia y Gobernandor de Maynas. |last2=Meza |first2=Manuel Antonio Reátegui |date=2019-01-16 |publisher=Yopublico |isbn=978-87-404-6595-2 |language=es}}</ref> 2017 සංගණනයට අනුව, ටාරපොටෝ නගර සීමාව තුළ 180,073 ක ජනගහනයක් සිටින අතර, පිටත මොරාලෙස් සහ බණ්ඩා ද ෂිල්කායෝ දිස්ත්‍රික්ක ඇතුළුව 200,000 කට අධික ජනගහනයක් සිටින අතර, එය දෙපාර්තමේන්තුවේ වඩාත්ම ජනාකීර්ණ නගරය සහ [[පුකල්පා, පේරු|පුකල්පා]] සහ [[ඉක්විටෝස්, පේරු|ඉක්විටෝස්]] වලින් පසු තුන්වන විශාලතම සහ වඩාත්ම ජනාකීර්ණ ඇමසෝනියානු නගරය බවට පත් කරයි. ටාරපොටෝ මෙම නගරවලට වඩා පැරණි වන අතර, ඇමසන් වනාන්තරයේ හදවතේ වඩා හොඳ සේවා, පදික මාර්ග, සුඛෝපභෝගී හෝටල් සහ සුවපහසුකම් ඇත. විශාල [[ඇමසෝන් වැසි වනාන්තරය|ඇමසන් වැසි වනාන්තරයට]] විනෝද චාරිකා සඳහා කඳවුරක් ලෙස සංචාරකයින් සහ දේශීය අමුත්තන් විසින් ටාරපොටෝ බොහෝ විට භාවිතා කරයි. කලාපයේ ප්‍රධාන ක්‍රියාකාරකම් වන්නේ සංචාරක ව්‍යාපාරය, වාණිජ්‍යය, කෘෂිකර්මාන්තය සහ මෑතකදී පහත වැටෙමින් පවතින කොකා කොළ නිෂ්පාදනය, දැව නිස්සාරණය සහ ඉඩම් සහන වෙළඳාම ඇතුළත් නීති විරෝධී "සෙවණැලි ආර්ථිකයක්" ය. Tarapoto යනු ඉහළ ජෛව විවිධත්වයක් ඇති කලාපයක වෘත්තීය සහ තාක්ෂණික අවශ්‍යතා සඳහා සේවය කරන වැදගත් උසස් අධ්‍යාපන මධ්‍යස්ථානයක් වන Universidad Nacional de San Martin හි නිවහනයි. <ref>{{උපන්‍යාස වෙබ් |title=Info at fudes-unsm.org |url=http://fudes-unsm.org/}}</ref> එහි ක්‍රියාකාරී රාත්‍රී ජීවිතයත් සමඟ, ටාරපොටෝ නගරය තුළ සහ අවට හෝටල් සහ අවන්හල් රාශියක් පිරිනමයි. එපමණක් නොව, ප්‍රදේශයේ සුන්දර භූ දර්ශන, [[දිය ඇලි]] සහ කලපු, නිවර්තන ඇන්ඩීස් හි ගංගා ඔරු පැදීම සහ කඳු නැගීම වැනි ත්‍රාසජනක සංචාරක ව්‍යාපාරය සඳහා පෙළඹවීමේ ස්ථානයක් වන අතර "තල් ගස් නගරය" වෙත බොහෝ අමුත්තන් ආකර්ෂණය කරයි. තල් ගස් නගරය, කලාපයේ සංචාරක හා වාණිජ ක්‍රියාකාරකම් වලින් විශාල කොටසක් සංකේන්ද්‍රණය කරන අතර, ලීමා සහ කුස්කෝ වලින් පසු පේරු ජාතිකයන් විසින් වඩාත් සොයන සහ සංචාරය කරන තුන්වන නගරය වේ; එය උතුරින් දකුණු ඇමරිකානු නිවර්තන වැසි වනාන්තරය තුළ කෝඩිලෙරා එස්කලෙරා කලාපීය සංරක්ෂණ ප්‍රදේශයෙන් සහ දකුණින් [[බත්|සහල්]], [[බඩ ඉරිඟු|ඉරිඟු]], [[කෝපි (පානය)|කෝපි]], කොකෝවා, [[දුම්කොළ]] සහ විවිධ කෘෂිකාර්මික නිෂ්පාදන සහ සෘතුමය වියළි වනාන්තර සහිත සාරවත් නිම්නයකින් වට වී ඇත. නගරය කෘෂිකාර්මික නිෂ්පාදනවල ස්නායු මධ්‍යස්ථානයක් වන අතර, අවට පරිසරය නැගෙනහිර ඇන්ඩීස් හි අවසාන කඳු පාමුලෙන් ආරම්භ වන පුළුල් ආවේණික [[ජෛව විවිධත්වය|ජෛව විවිධත්වයක්]] සංකේන්ද්‍රණය කරයි, මේවා අතිවිශාල උද්භිද විද්‍යාත්මක හා ජීව විද්‍යාත්මක ධනයක්, ඇදහිය නොහැකි තරම් විවිධ උභයජීවී සහ පක්ෂි විශේෂ බිහි කරයි. කුරුළු නැරඹීම සඳහා කදිම ස්ථානයක් වන මෙය, දිය ඇලි විශාල සංඛ්‍යාවකට අමතරව, ප්‍රධාන වශයෙන් 1990 දශකයේ මැද භාගයේ සිට පරිසර සංචාරක ව්‍යාපාරයේ වර්ධනයට හේතු විය. වර්තමානයේ, ඇමසෝනියානු අගනගරයේ සියලු වර්ගවල සේවාවන්, බහුකාර්ය, පළමු පන්තියේ [[ආරෝග්‍යශාලා|රෝහල්]], අධිවේගී අන්තර්ජාල, හෝටල් සේවා, සුඛෝපභෝගී නිවාඩු නිකේතන, සියලු කාණ්ඩවල හෝටල් සහිත අධි වෙළඳසැල් දාම කිහිපයක් ඇත; 1960 ගණන්වල මැද භාගයේ භූමි සම්බන්ධතාවය, අගනුවර වන [[ලීමා]] සිට මධ්‍යම කඳුකරයේ මධ්‍යම අධිවේගී මාර්ගයට සහ / හෝ පැස්කෝ සහ හුවානුකෝ හරහා ප්‍රනාන්දු බෙලෝන්ඩේ ටෙරී අධිවේගී මාර්ගයට සම්බන්ධ වන ප්‍රවේශ මාර්ග ඉදිකිරීම සහ ගල් සකස් කිරීමේ ප්‍රතිඵලයක් ලෙස නගරයට දැවැන්ත ආර්ථික හා ජන විකාශන වර්ධනයක් ගෙන ආවේය; සහ උතුරේ බගුවා, චචපොයාස්, [[චික්ලායෝ, පේරු|චික්ලේයෝ]], [[පියුරා, පේරු|පියුරා]] සහ [[ටෘජිලෝ, පේරු|ටෘජිලෝ]] යන නගර සමඟ අන්තර් සම්බන්ධිත වන අතර උතුරු පේරු හි විශාලතම වරාය වන [[ශාන්තිකර සාගරය|පැසිෆික් සාගරයේ]] පයිටා වරාය සහ ලා ලිබර්ටැඩ් හි සැලවරි වරායට ආසන්නව පිහිටා ඇති අතර, පැය 3 ක් දුරින් පිහිටි යූරිමාගුවාස් ගංගා වරාය හරහා [[බ්‍රසීලය|බ්‍රසීලයට]] සම්බන්ධතාවයක් ඇති කර ගැනීමට සහ මාරනෝන් ගඟේ සහ ඇමසන් ගඟේ අතු ගංගාවක් වන හුවාල්ලාගා ගඟ හරහා අත්ලාන්තික් සාගරයට පිටවීම සිදු වේ. [[ප්‍රවර්ගය:CS1 ප්‍රංශ-භාෂා මූලාශ්‍ර (fr)]] [[ප්‍රවර්ගය:Pages using gadget WikiMiniAtlas]] na77qg93vevmglrdt7snaqu14fa6cyt 754634 754632 2025-07-09T08:37:47Z BuddhikaW88 37808 754634 wikitext text/x-wiki {{Infobox settlement | name = ටරපොටෝ | pushpin_map = Peru | pushpin_label_position = | pushpin_map_caption = පේරු තුල පිහිටීම | coordinates = {{coord|6|29|S|76|22|W|region:PE|display=inline}} }} '''ටරපොටෝ''', 1782 දී '''සැන්ටා කෲස් ඩි ලොස් මෝටිලෝන්ස් ඩි ටැරපොටෝ''' ලෙස ආරම්භ කරන ලදී, <ref>{{Cite news|url=https://andina.pe/agencia/noticia-descubre-encanto-tarapoto-y-sus-tesoros-turisticos-celebrando-su-242-aniversario-996188.aspx|title=Tarapoto celebra hoy su 242 aniversario e invita a descubrir sus tesoros turísticos|date=2024-08-10|work=[[Andina (news agency)|Andina]]}}</ref> යනු උතුරු [[පේරු]] හි සැන් [[සැන් මාර්ටින් දෙපාර්තමේන්තුව, පේරු|මාර්ටින් දෙපාර්තමේන්තුවේ සැන්]] මාටින් පළාතේ වාණිජ කේන්ද්‍රස්ථානයකි. <ref>{{උපන්‍යාස පොත |url=https://books.google.com/books?id=KUgiAQAAIAAJ&pg=PA518 |title=Trade Promotion Series |date=1925 |publisher=U.S. Government Printing Office |page=518 |language=en}}</ref> ''සෙල්වා බාජා'' (පහත් වනාන්තරය) ලෙස හඳුන්වන ප්‍රදේශයට නැගෙනහිරින් පිහිටි උස් වනාන්තර සානුවේ පිහිටි ලීමා සිට ගුවන් යානයෙන් පැයක ගමනකි. මොයොබම්බා කලාපයේ අගනුවර වුවද, ටාරපොටෝ කලාපයේ විශාලතම නගරය වන අතර එය ඉහළ ඇමසන් සහ ඓතිහාසික නගරයක් වන යුරිමාගුවාස් සමඟ සම්බන්ධ වී ඇති අතර එය 2008–9 දී තාර දැමූ, සාපේක්ෂව හොඳින් නඩත්තු කරන ලද ට්‍රාන්ස්ඇන්ඩියන් අධිවේගී මාර්ගයකින් සම්බන්ධ වේ. <ref>{{උපන්‍යාස වෙබ් |title=Tarapoto Peru in San Martin - Tarapoto.com San Martín Perú |url=http://www.tarapoto.com/tarapoto/ |website=www.tarapoto.com}}</ref> ටාරපොටෝ ආසන්න වශයෙන් {{Convert|356|m|abbr=out}} කි. මුහුදු මට්ටමේ සිට වලාකුළු වනාන්තරය ලෙසද හඳුන්වන උස් වනාන්තර සානුවේ. <ref>{{උපන්‍යාස වෙබ් |title=Ubicacion de la Ciudad de Tarapoto Peru |url=http://www.tarapoto.com/servicios/ubicacion.php |website=www.tarapoto.com}}</ref> එය 1782 දී බල්ටසාර් ජෙයිම් මාර්ටිනෙස් කොම්පැනෝන් විසින් ආරම්භ කරන ලදී. <ref name=":0">{{උපන්‍යාස පොත |last=Vergara |first=Alexis Rolando Arévalo |url=https://books.google.com/books?id=8zKIDwAAQBAJ&pg=PP13 |title=Revista de la Academia Sanmartinense de Heráldica y Genealogía N° 1: Los vecinos fundadores de Tarapoto (1782-1802)/Descendencia del Tnte. Crnl. Damián Nájar, Prócer de la Independencia y Gobernandor de Maynas. |last2=Meza |first2=Manuel Antonio Reátegui |date=2019-01-16 |publisher=Yopublico |isbn=978-87-404-6595-2 |language=es}}</ref> 2017 සංගණනයට අනුව, ටාරපොටෝ නගර සීමාව තුළ 180,073 ක ජනගහනයක් සිටින අතර, පිටත මොරාලෙස් සහ බණ්ඩා ද ෂිල්කායෝ දිස්ත්‍රික්ක ඇතුළුව 200,000 කට අධික ජනගහනයක් සිටින අතර, එය දෙපාර්තමේන්තුවේ වඩාත්ම ජනාකීර්ණ නගරය සහ [[පුකල්පා, පේරු|පුකල්පා]] සහ [[ඉක්විටෝස්, පේරු|ඉක්විටෝස්]] වලින් පසු තුන්වන විශාලතම සහ වඩාත්ම ජනාකීර්ණ ඇමසෝනියානු නගරය බවට පත් කරයි. ටාරපොටෝ මෙම නගරවලට වඩා පැරණි වන අතර, ඇමසන් වනාන්තරයේ හදවතේ වඩා හොඳ සේවා, පදික මාර්ග, සුඛෝපභෝගී හෝටල් සහ සුවපහසුකම් ඇත. විශාල [[ඇමසෝන් වැසි වනාන්තරය|ඇමසන් වැසි වනාන්තරයට]] විනෝද චාරිකා සඳහා කඳවුරක් ලෙස සංචාරකයින් සහ දේශීය අමුත්තන් විසින් ටාරපොටෝ බොහෝ විට භාවිතා කරයි. කලාපයේ ප්‍රධාන ක්‍රියාකාරකම් වන්නේ සංචාරක ව්‍යාපාරය, වාණිජ්‍යය, කෘෂිකර්මාන්තය සහ මෑතකදී පහත වැටෙමින් පවතින කොකා කොළ නිෂ්පාදනය, දැව නිස්සාරණය සහ ඉඩම් සහන වෙළඳාම ඇතුළත් නීති විරෝධී "සෙවණැලි ආර්ථිකයක්" ය. ටරපොටෝ යනු ඉහළ ජෛව විවිධත්වයක් ඇති කලාපයක වෘත්තීය සහ තාක්ෂණික අවශ්‍යතා සඳහා සේවය කරන වැදගත් උසස් අධ්‍යාපන මධ්‍යස්ථානයක් වන Universidad Nacional de San Martin හි නිවහනයි. <ref>{{උපන්‍යාස වෙබ් |title=Info at fudes-unsm.org |url=http://fudes-unsm.org/}}</ref> එහි ක්‍රියාකාරී රාත්‍රී ජීවිතයත් සමඟ, ටාරපොටෝ නගරය තුළ සහ අවට හෝටල් සහ අවන්හල් රාශියක් පිරිනමයි. එපමණක් නොව, ප්‍රදේශයේ සුන්දර භූ දර්ශන, [[දිය ඇලි]] සහ කලපු, නිවර්තන ඇන්ඩීස් හි ගංගා ඔරු පැදීම සහ කඳු නැගීම වැනි ත්‍රාසජනක සංචාරක ව්‍යාපාරය සඳහා පෙළඹවීමේ ස්ථානයක් වන අතර "තල් ගස් නගරය" වෙත බොහෝ අමුත්තන් ආකර්ෂණය කරයි. තල් ගස් නගරය, කලාපයේ සංචාරක හා වාණිජ ක්‍රියාකාරකම් වලින් විශාල කොටසක් සංකේන්ද්‍රණය කරන අතර, ලීමා සහ කුස්කෝ වලින් පසු පේරු ජාතිකයන් විසින් වඩාත් සොයන සහ සංචාරය කරන තුන්වන නගරය වේ; එය උතුරින් දකුණු ඇමරිකානු නිවර්තන වැසි වනාන්තරය තුළ කෝඩිලෙරා එස්කලෙරා කලාපීය සංරක්ෂණ ප්‍රදේශයෙන් සහ දකුණින් [[බත්|සහල්]], [[බඩ ඉරිඟු|ඉරිඟු]], [[කෝපි (පානය)|කෝපි]], කොකෝවා, [[දුම්කොළ]] සහ විවිධ කෘෂිකාර්මික නිෂ්පාදන සහ සෘතුමය වියළි වනාන්තර සහිත සාරවත් නිම්නයකින් වට වී ඇත. නගරය කෘෂිකාර්මික නිෂ්පාදනවල ස්නායු මධ්‍යස්ථානයක් වන අතර, අවට පරිසරය නැගෙනහිර ඇන්ඩීස් හි අවසාන කඳු පාමුලෙන් ආරම්භ වන පුළුල් ආවේණික [[ජෛව විවිධත්වය|ජෛව විවිධත්වයක්]] සංකේන්ද්‍රණය කරයි, මේවා අතිවිශාල උද්භිද විද්‍යාත්මක හා ජීව විද්‍යාත්මක ධනයක්, ඇදහිය නොහැකි තරම් විවිධ උභයජීවී සහ පක්ෂි විශේෂ බිහි කරයි. කුරුළු නැරඹීම සඳහා කදිම ස්ථානයක් වන මෙය, දිය ඇලි විශාල සංඛ්‍යාවකට අමතරව, ප්‍රධාන වශයෙන් 1990 දශකයේ මැද භාගයේ සිට පරිසර සංචාරක ව්‍යාපාරයේ වර්ධනයට හේතු විය. වර්තමානයේ, ඇමසෝනියානු අගනගරයේ සියලු වර්ගවල සේවාවන්, බහුකාර්ය, පළමු පන්තියේ [[ආරෝග්‍යශාලා|රෝහල්]], අධිවේගී අන්තර්ජාල, හෝටල් සේවා, සුඛෝපභෝගී නිවාඩු නිකේතන, සියලු කාණ්ඩවල හෝටල් සහිත අධි වෙළඳසැල් දාම කිහිපයක් ඇත; 1960 ගණන්වල මැද භාගයේ භූමි සම්බන්ධතාවය, අගනුවර වන [[ලීමා]] සිට මධ්‍යම කඳුකරයේ මධ්‍යම අධිවේගී මාර්ගයට සහ / හෝ පැස්කෝ සහ හුවානුකෝ හරහා ප්‍රනාන්දු බෙලෝන්ඩේ ටෙරී අධිවේගී මාර්ගයට සම්බන්ධ වන ප්‍රවේශ මාර්ග ඉදිකිරීම සහ ගල් සකස් කිරීමේ ප්‍රතිඵලයක් ලෙස නගරයට දැවැන්ත ආර්ථික හා ජන විකාශන වර්ධනයක් ගෙන ආවේය; සහ උතුරේ බගුවා, චචපොයාස්, [[චික්ලායෝ, පේරු|චික්ලේයෝ]], [[පියුරා, පේරු|පියුරා]] සහ [[ටෘජිලෝ, පේරු|ටෘජිලෝ]] යන නගර සමඟ අන්තර් සම්බන්ධිත වන අතර උතුරු පේරු හි විශාලතම වරාය වන [[ශාන්තිකර සාගරය|පැසිෆික් සාගරයේ]] පයිටා වරාය සහ ලා ලිබර්ටැඩ් හි සැලවරි වරායට ආසන්නව පිහිටා ඇති අතර, පැය 3 ක් දුරින් පිහිටි යූරිමාගුවාස් ගංගා වරාය හරහා [[බ්‍රසීලය|බ්‍රසීලයට]] සම්බන්ධතාවයක් ඇති කර ගැනීමට සහ මාරනෝන් ගඟේ සහ ඇමසන් ගඟේ අතු ගංගාවක් වන හුවාල්ලාගා ගඟ හරහා අත්ලාන්තික් සාගරයට පිටවීම සිදු වේ. == යොමු කිරීම් == [[ප්‍රවර්ගය:CS1 ප්‍රංශ-භාෂා මූලාශ්‍ර (fr)]] [[ප්‍රවර්ගය:Pages using gadget WikiMiniAtlas]] gspi4xzfbzazfvsfy7pr1bs85cjuxio 754643 754634 2025-07-09T08:40:58Z BuddhikaW88 37808 [[ප්‍රවර්ගය:පේරු]] එක් කරන ලදී. [[විකිපීඩියා:HOTCAT|HotCat]] භාවිතයෙන් 754643 wikitext text/x-wiki {{Infobox settlement | name = ටරපොටෝ | pushpin_map = Peru | pushpin_label_position = | pushpin_map_caption = පේරු තුල පිහිටීම | coordinates = {{coord|6|29|S|76|22|W|region:PE|display=inline}} }} '''ටරපොටෝ''', 1782 දී '''සැන්ටා කෲස් ඩි ලොස් මෝටිලෝන්ස් ඩි ටැරපොටෝ''' ලෙස ආරම්භ කරන ලදී, <ref>{{Cite news|url=https://andina.pe/agencia/noticia-descubre-encanto-tarapoto-y-sus-tesoros-turisticos-celebrando-su-242-aniversario-996188.aspx|title=Tarapoto celebra hoy su 242 aniversario e invita a descubrir sus tesoros turísticos|date=2024-08-10|work=[[Andina (news agency)|Andina]]}}</ref> යනු උතුරු [[පේරු]] හි සැන් [[සැන් මාර්ටින් දෙපාර්තමේන්තුව, පේරු|මාර්ටින් දෙපාර්තමේන්තුවේ සැන්]] මාටින් පළාතේ වාණිජ කේන්ද්‍රස්ථානයකි. <ref>{{උපන්‍යාස පොත |url=https://books.google.com/books?id=KUgiAQAAIAAJ&pg=PA518 |title=Trade Promotion Series |date=1925 |publisher=U.S. Government Printing Office |page=518 |language=en}}</ref> ''සෙල්වා බාජා'' (පහත් වනාන්තරය) ලෙස හඳුන්වන ප්‍රදේශයට නැගෙනහිරින් පිහිටි උස් වනාන්තර සානුවේ පිහිටි ලීමා සිට ගුවන් යානයෙන් පැයක ගමනකි. මොයොබම්බා කලාපයේ අගනුවර වුවද, ටාරපොටෝ කලාපයේ විශාලතම නගරය වන අතර එය ඉහළ ඇමසන් සහ ඓතිහාසික නගරයක් වන යුරිමාගුවාස් සමඟ සම්බන්ධ වී ඇති අතර එය 2008–9 දී තාර දැමූ, සාපේක්ෂව හොඳින් නඩත්තු කරන ලද ට්‍රාන්ස්ඇන්ඩියන් අධිවේගී මාර්ගයකින් සම්බන්ධ වේ. <ref>{{උපන්‍යාස වෙබ් |title=Tarapoto Peru in San Martin - Tarapoto.com San Martín Perú |url=http://www.tarapoto.com/tarapoto/ |website=www.tarapoto.com}}</ref> ටාරපොටෝ ආසන්න වශයෙන් {{Convert|356|m|abbr=out}} කි. මුහුදු මට්ටමේ සිට වලාකුළු වනාන්තරය ලෙසද හඳුන්වන උස් වනාන්තර සානුවේ. <ref>{{උපන්‍යාස වෙබ් |title=Ubicacion de la Ciudad de Tarapoto Peru |url=http://www.tarapoto.com/servicios/ubicacion.php |website=www.tarapoto.com}}</ref> එය 1782 දී බල්ටසාර් ජෙයිම් මාර්ටිනෙස් කොම්පැනෝන් විසින් ආරම්භ කරන ලදී. <ref name=":0">{{උපන්‍යාස පොත |last=Vergara |first=Alexis Rolando Arévalo |url=https://books.google.com/books?id=8zKIDwAAQBAJ&pg=PP13 |title=Revista de la Academia Sanmartinense de Heráldica y Genealogía N° 1: Los vecinos fundadores de Tarapoto (1782-1802)/Descendencia del Tnte. Crnl. Damián Nájar, Prócer de la Independencia y Gobernandor de Maynas. |last2=Meza |first2=Manuel Antonio Reátegui |date=2019-01-16 |publisher=Yopublico |isbn=978-87-404-6595-2 |language=es}}</ref> 2017 සංගණනයට අනුව, ටාරපොටෝ නගර සීමාව තුළ 180,073 ක ජනගහනයක් සිටින අතර, පිටත මොරාලෙස් සහ බණ්ඩා ද ෂිල්කායෝ දිස්ත්‍රික්ක ඇතුළුව 200,000 කට අධික ජනගහනයක් සිටින අතර, එය දෙපාර්තමේන්තුවේ වඩාත්ම ජනාකීර්ණ නගරය සහ [[පුකල්පා, පේරු|පුකල්පා]] සහ [[ඉක්විටෝස්, පේරු|ඉක්විටෝස්]] වලින් පසු තුන්වන විශාලතම සහ වඩාත්ම ජනාකීර්ණ ඇමසෝනියානු නගරය බවට පත් කරයි. ටාරපොටෝ මෙම නගරවලට වඩා පැරණි වන අතර, ඇමසන් වනාන්තරයේ හදවතේ වඩා හොඳ සේවා, පදික මාර්ග, සුඛෝපභෝගී හෝටල් සහ සුවපහසුකම් ඇත. විශාල [[ඇමසෝන් වැසි වනාන්තරය|ඇමසන් වැසි වනාන්තරයට]] විනෝද චාරිකා සඳහා කඳවුරක් ලෙස සංචාරකයින් සහ දේශීය අමුත්තන් විසින් ටාරපොටෝ බොහෝ විට භාවිතා කරයි. කලාපයේ ප්‍රධාන ක්‍රියාකාරකම් වන්නේ සංචාරක ව්‍යාපාරය, වාණිජ්‍යය, කෘෂිකර්මාන්තය සහ මෑතකදී පහත වැටෙමින් පවතින කොකා කොළ නිෂ්පාදනය, දැව නිස්සාරණය සහ ඉඩම් සහන වෙළඳාම ඇතුළත් නීති විරෝධී "සෙවණැලි ආර්ථිකයක්" ය. ටරපොටෝ යනු ඉහළ ජෛව විවිධත්වයක් ඇති කලාපයක වෘත්තීය සහ තාක්ෂණික අවශ්‍යතා සඳහා සේවය කරන වැදගත් උසස් අධ්‍යාපන මධ්‍යස්ථානයක් වන Universidad Nacional de San Martin හි නිවහනයි. <ref>{{උපන්‍යාස වෙබ් |title=Info at fudes-unsm.org |url=http://fudes-unsm.org/}}</ref> එහි ක්‍රියාකාරී රාත්‍රී ජීවිතයත් සමඟ, ටාරපොටෝ නගරය තුළ සහ අවට හෝටල් සහ අවන්හල් රාශියක් පිරිනමයි. එපමණක් නොව, ප්‍රදේශයේ සුන්දර භූ දර්ශන, [[දිය ඇලි]] සහ කලපු, නිවර්තන ඇන්ඩීස් හි ගංගා ඔරු පැදීම සහ කඳු නැගීම වැනි ත්‍රාසජනක සංචාරක ව්‍යාපාරය සඳහා පෙළඹවීමේ ස්ථානයක් වන අතර "තල් ගස් නගරය" වෙත බොහෝ අමුත්තන් ආකර්ෂණය කරයි. තල් ගස් නගරය, කලාපයේ සංචාරක හා වාණිජ ක්‍රියාකාරකම් වලින් විශාල කොටසක් සංකේන්ද්‍රණය කරන අතර, ලීමා සහ කුස්කෝ වලින් පසු පේරු ජාතිකයන් විසින් වඩාත් සොයන සහ සංචාරය කරන තුන්වන නගරය වේ; එය උතුරින් දකුණු ඇමරිකානු නිවර්තන වැසි වනාන්තරය තුළ කෝඩිලෙරා එස්කලෙරා කලාපීය සංරක්ෂණ ප්‍රදේශයෙන් සහ දකුණින් [[බත්|සහල්]], [[බඩ ඉරිඟු|ඉරිඟු]], [[කෝපි (පානය)|කෝපි]], කොකෝවා, [[දුම්කොළ]] සහ විවිධ කෘෂිකාර්මික නිෂ්පාදන සහ සෘතුමය වියළි වනාන්තර සහිත සාරවත් නිම්නයකින් වට වී ඇත. නගරය කෘෂිකාර්මික නිෂ්පාදනවල ස්නායු මධ්‍යස්ථානයක් වන අතර, අවට පරිසරය නැගෙනහිර ඇන්ඩීස් හි අවසාන කඳු පාමුලෙන් ආරම්භ වන පුළුල් ආවේණික [[ජෛව විවිධත්වය|ජෛව විවිධත්වයක්]] සංකේන්ද්‍රණය කරයි, මේවා අතිවිශාල උද්භිද විද්‍යාත්මක හා ජීව විද්‍යාත්මක ධනයක්, ඇදහිය නොහැකි තරම් විවිධ උභයජීවී සහ පක්ෂි විශේෂ බිහි කරයි. කුරුළු නැරඹීම සඳහා කදිම ස්ථානයක් වන මෙය, දිය ඇලි විශාල සංඛ්‍යාවකට අමතරව, ප්‍රධාන වශයෙන් 1990 දශකයේ මැද භාගයේ සිට පරිසර සංචාරක ව්‍යාපාරයේ වර්ධනයට හේතු විය. වර්තමානයේ, ඇමසෝනියානු අගනගරයේ සියලු වර්ගවල සේවාවන්, බහුකාර්ය, පළමු පන්තියේ [[ආරෝග්‍යශාලා|රෝහල්]], අධිවේගී අන්තර්ජාල, හෝටල් සේවා, සුඛෝපභෝගී නිවාඩු නිකේතන, සියලු කාණ්ඩවල හෝටල් සහිත අධි වෙළඳසැල් දාම කිහිපයක් ඇත; 1960 ගණන්වල මැද භාගයේ භූමි සම්බන්ධතාවය, අගනුවර වන [[ලීමා]] සිට මධ්‍යම කඳුකරයේ මධ්‍යම අධිවේගී මාර්ගයට සහ / හෝ පැස්කෝ සහ හුවානුකෝ හරහා ප්‍රනාන්දු බෙලෝන්ඩේ ටෙරී අධිවේගී මාර්ගයට සම්බන්ධ වන ප්‍රවේශ මාර්ග ඉදිකිරීම සහ ගල් සකස් කිරීමේ ප්‍රතිඵලයක් ලෙස නගරයට දැවැන්ත ආර්ථික හා ජන විකාශන වර්ධනයක් ගෙන ආවේය; සහ උතුරේ බගුවා, චචපොයාස්, [[චික්ලායෝ, පේරු|චික්ලේයෝ]], [[පියුරා, පේරු|පියුරා]] සහ [[ටෘජිලෝ, පේරු|ටෘජිලෝ]] යන නගර සමඟ අන්තර් සම්බන්ධිත වන අතර උතුරු පේරු හි විශාලතම වරාය වන [[ශාන්තිකර සාගරය|පැසිෆික් සාගරයේ]] පයිටා වරාය සහ ලා ලිබර්ටැඩ් හි සැලවරි වරායට ආසන්නව පිහිටා ඇති අතර, පැය 3 ක් දුරින් පිහිටි යූරිමාගුවාස් ගංගා වරාය හරහා [[බ්‍රසීලය|බ්‍රසීලයට]] සම්බන්ධතාවයක් ඇති කර ගැනීමට සහ මාරනෝන් ගඟේ සහ ඇමසන් ගඟේ අතු ගංගාවක් වන හුවාල්ලාගා ගඟ හරහා අත්ලාන්තික් සාගරයට පිටවීම සිදු වේ. == යොමු කිරීම් == [[ප්‍රවර්ගය:CS1 ප්‍රංශ-භාෂා මූලාශ්‍ර (fr)]] [[ප්‍රවර්ගය:Pages using gadget WikiMiniAtlas]] [[ප්‍රවර්ගය:පේරු]] fvy60e8btswp2ke7a56of56twts44cs 754648 754643 2025-07-09T08:41:27Z BuddhikaW88 37808 [[ප්‍රවර්ගය:පේරු හි පරිපාලන කලාප]] එක් කරන ලදී. [[විකිපීඩියා:HOTCAT|HotCat]] භාවිතයෙන් 754648 wikitext text/x-wiki {{Infobox settlement | name = ටරපොටෝ | pushpin_map = Peru | pushpin_label_position = | pushpin_map_caption = පේරු තුල පිහිටීම | coordinates = {{coord|6|29|S|76|22|W|region:PE|display=inline}} }} '''ටරපොටෝ''', 1782 දී '''සැන්ටා කෲස් ඩි ලොස් මෝටිලෝන්ස් ඩි ටැරපොටෝ''' ලෙස ආරම්භ කරන ලදී, <ref>{{Cite news|url=https://andina.pe/agencia/noticia-descubre-encanto-tarapoto-y-sus-tesoros-turisticos-celebrando-su-242-aniversario-996188.aspx|title=Tarapoto celebra hoy su 242 aniversario e invita a descubrir sus tesoros turísticos|date=2024-08-10|work=[[Andina (news agency)|Andina]]}}</ref> යනු උතුරු [[පේරු]] හි සැන් [[සැන් මාර්ටින් දෙපාර්තමේන්තුව, පේරු|මාර්ටින් දෙපාර්තමේන්තුවේ සැන්]] මාටින් පළාතේ වාණිජ කේන්ද්‍රස්ථානයකි. <ref>{{උපන්‍යාස පොත |url=https://books.google.com/books?id=KUgiAQAAIAAJ&pg=PA518 |title=Trade Promotion Series |date=1925 |publisher=U.S. Government Printing Office |page=518 |language=en}}</ref> ''සෙල්වා බාජා'' (පහත් වනාන්තරය) ලෙස හඳුන්වන ප්‍රදේශයට නැගෙනහිරින් පිහිටි උස් වනාන්තර සානුවේ පිහිටි ලීමා සිට ගුවන් යානයෙන් පැයක ගමනකි. මොයොබම්බා කලාපයේ අගනුවර වුවද, ටාරපොටෝ කලාපයේ විශාලතම නගරය වන අතර එය ඉහළ ඇමසන් සහ ඓතිහාසික නගරයක් වන යුරිමාගුවාස් සමඟ සම්බන්ධ වී ඇති අතර එය 2008–9 දී තාර දැමූ, සාපේක්ෂව හොඳින් නඩත්තු කරන ලද ට්‍රාන්ස්ඇන්ඩියන් අධිවේගී මාර්ගයකින් සම්බන්ධ වේ. <ref>{{උපන්‍යාස වෙබ් |title=Tarapoto Peru in San Martin - Tarapoto.com San Martín Perú |url=http://www.tarapoto.com/tarapoto/ |website=www.tarapoto.com}}</ref> ටාරපොටෝ ආසන්න වශයෙන් {{Convert|356|m|abbr=out}} කි. මුහුදු මට්ටමේ සිට වලාකුළු වනාන්තරය ලෙසද හඳුන්වන උස් වනාන්තර සානුවේ. <ref>{{උපන්‍යාස වෙබ් |title=Ubicacion de la Ciudad de Tarapoto Peru |url=http://www.tarapoto.com/servicios/ubicacion.php |website=www.tarapoto.com}}</ref> එය 1782 දී බල්ටසාර් ජෙයිම් මාර්ටිනෙස් කොම්පැනෝන් විසින් ආරම්භ කරන ලදී. <ref name=":0">{{උපන්‍යාස පොත |last=Vergara |first=Alexis Rolando Arévalo |url=https://books.google.com/books?id=8zKIDwAAQBAJ&pg=PP13 |title=Revista de la Academia Sanmartinense de Heráldica y Genealogía N° 1: Los vecinos fundadores de Tarapoto (1782-1802)/Descendencia del Tnte. Crnl. Damián Nájar, Prócer de la Independencia y Gobernandor de Maynas. |last2=Meza |first2=Manuel Antonio Reátegui |date=2019-01-16 |publisher=Yopublico |isbn=978-87-404-6595-2 |language=es}}</ref> 2017 සංගණනයට අනුව, ටාරපොටෝ නගර සීමාව තුළ 180,073 ක ජනගහනයක් සිටින අතර, පිටත මොරාලෙස් සහ බණ්ඩා ද ෂිල්කායෝ දිස්ත්‍රික්ක ඇතුළුව 200,000 කට අධික ජනගහනයක් සිටින අතර, එය දෙපාර්තමේන්තුවේ වඩාත්ම ජනාකීර්ණ නගරය සහ [[පුකල්පා, පේරු|පුකල්පා]] සහ [[ඉක්විටෝස්, පේරු|ඉක්විටෝස්]] වලින් පසු තුන්වන විශාලතම සහ වඩාත්ම ජනාකීර්ණ ඇමසෝනියානු නගරය බවට පත් කරයි. ටාරපොටෝ මෙම නගරවලට වඩා පැරණි වන අතර, ඇමසන් වනාන්තරයේ හදවතේ වඩා හොඳ සේවා, පදික මාර්ග, සුඛෝපභෝගී හෝටල් සහ සුවපහසුකම් ඇත. විශාල [[ඇමසෝන් වැසි වනාන්තරය|ඇමසන් වැසි වනාන්තරයට]] විනෝද චාරිකා සඳහා කඳවුරක් ලෙස සංචාරකයින් සහ දේශීය අමුත්තන් විසින් ටාරපොටෝ බොහෝ විට භාවිතා කරයි. කලාපයේ ප්‍රධාන ක්‍රියාකාරකම් වන්නේ සංචාරක ව්‍යාපාරය, වාණිජ්‍යය, කෘෂිකර්මාන්තය සහ මෑතකදී පහත වැටෙමින් පවතින කොකා කොළ නිෂ්පාදනය, දැව නිස්සාරණය සහ ඉඩම් සහන වෙළඳාම ඇතුළත් නීති විරෝධී "සෙවණැලි ආර්ථිකයක්" ය. ටරපොටෝ යනු ඉහළ ජෛව විවිධත්වයක් ඇති කලාපයක වෘත්තීය සහ තාක්ෂණික අවශ්‍යතා සඳහා සේවය කරන වැදගත් උසස් අධ්‍යාපන මධ්‍යස්ථානයක් වන Universidad Nacional de San Martin හි නිවහනයි. <ref>{{උපන්‍යාස වෙබ් |title=Info at fudes-unsm.org |url=http://fudes-unsm.org/}}</ref> එහි ක්‍රියාකාරී රාත්‍රී ජීවිතයත් සමඟ, ටාරපොටෝ නගරය තුළ සහ අවට හෝටල් සහ අවන්හල් රාශියක් පිරිනමයි. එපමණක් නොව, ප්‍රදේශයේ සුන්දර භූ දර්ශන, [[දිය ඇලි]] සහ කලපු, නිවර්තන ඇන්ඩීස් හි ගංගා ඔරු පැදීම සහ කඳු නැගීම වැනි ත්‍රාසජනක සංචාරක ව්‍යාපාරය සඳහා පෙළඹවීමේ ස්ථානයක් වන අතර "තල් ගස් නගරය" වෙත බොහෝ අමුත්තන් ආකර්ෂණය කරයි. තල් ගස් නගරය, කලාපයේ සංචාරක හා වාණිජ ක්‍රියාකාරකම් වලින් විශාල කොටසක් සංකේන්ද්‍රණය කරන අතර, ලීමා සහ කුස්කෝ වලින් පසු පේරු ජාතිකයන් විසින් වඩාත් සොයන සහ සංචාරය කරන තුන්වන නගරය වේ; එය උතුරින් දකුණු ඇමරිකානු නිවර්තන වැසි වනාන්තරය තුළ කෝඩිලෙරා එස්කලෙරා කලාපීය සංරක්ෂණ ප්‍රදේශයෙන් සහ දකුණින් [[බත්|සහල්]], [[බඩ ඉරිඟු|ඉරිඟු]], [[කෝපි (පානය)|කෝපි]], කොකෝවා, [[දුම්කොළ]] සහ විවිධ කෘෂිකාර්මික නිෂ්පාදන සහ සෘතුමය වියළි වනාන්තර සහිත සාරවත් නිම්නයකින් වට වී ඇත. නගරය කෘෂිකාර්මික නිෂ්පාදනවල ස්නායු මධ්‍යස්ථානයක් වන අතර, අවට පරිසරය නැගෙනහිර ඇන්ඩීස් හි අවසාන කඳු පාමුලෙන් ආරම්භ වන පුළුල් ආවේණික [[ජෛව විවිධත්වය|ජෛව විවිධත්වයක්]] සංකේන්ද්‍රණය කරයි, මේවා අතිවිශාල උද්භිද විද්‍යාත්මක හා ජීව විද්‍යාත්මක ධනයක්, ඇදහිය නොහැකි තරම් විවිධ උභයජීවී සහ පක්ෂි විශේෂ බිහි කරයි. කුරුළු නැරඹීම සඳහා කදිම ස්ථානයක් වන මෙය, දිය ඇලි විශාල සංඛ්‍යාවකට අමතරව, ප්‍රධාන වශයෙන් 1990 දශකයේ මැද භාගයේ සිට පරිසර සංචාරක ව්‍යාපාරයේ වර්ධනයට හේතු විය. වර්තමානයේ, ඇමසෝනියානු අගනගරයේ සියලු වර්ගවල සේවාවන්, බහුකාර්ය, පළමු පන්තියේ [[ආරෝග්‍යශාලා|රෝහල්]], අධිවේගී අන්තර්ජාල, හෝටල් සේවා, සුඛෝපභෝගී නිවාඩු නිකේතන, සියලු කාණ්ඩවල හෝටල් සහිත අධි වෙළඳසැල් දාම කිහිපයක් ඇත; 1960 ගණන්වල මැද භාගයේ භූමි සම්බන්ධතාවය, අගනුවර වන [[ලීමා]] සිට මධ්‍යම කඳුකරයේ මධ්‍යම අධිවේගී මාර්ගයට සහ / හෝ පැස්කෝ සහ හුවානුකෝ හරහා ප්‍රනාන්දු බෙලෝන්ඩේ ටෙරී අධිවේගී මාර්ගයට සම්බන්ධ වන ප්‍රවේශ මාර්ග ඉදිකිරීම සහ ගල් සකස් කිරීමේ ප්‍රතිඵලයක් ලෙස නගරයට දැවැන්ත ආර්ථික හා ජන විකාශන වර්ධනයක් ගෙන ආවේය; සහ උතුරේ බගුවා, චචපොයාස්, [[චික්ලායෝ, පේරු|චික්ලේයෝ]], [[පියුරා, පේරු|පියුරා]] සහ [[ටෘජිලෝ, පේරු|ටෘජිලෝ]] යන නගර සමඟ අන්තර් සම්බන්ධිත වන අතර උතුරු පේරු හි විශාලතම වරාය වන [[ශාන්තිකර සාගරය|පැසිෆික් සාගරයේ]] පයිටා වරාය සහ ලා ලිබර්ටැඩ් හි සැලවරි වරායට ආසන්නව පිහිටා ඇති අතර, පැය 3 ක් දුරින් පිහිටි යූරිමාගුවාස් ගංගා වරාය හරහා [[බ්‍රසීලය|බ්‍රසීලයට]] සම්බන්ධතාවයක් ඇති කර ගැනීමට සහ මාරනෝන් ගඟේ සහ ඇමසන් ගඟේ අතු ගංගාවක් වන හුවාල්ලාගා ගඟ හරහා අත්ලාන්තික් සාගරයට පිටවීම සිදු වේ. == යොමු කිරීම් == [[ප්‍රවර්ගය:CS1 ප්‍රංශ-භාෂා මූලාශ්‍ර (fr)]] [[ප්‍රවර්ගය:Pages using gadget WikiMiniAtlas]] [[ප්‍රවර්ගය:පේරු]] [[ප්‍රවර්ගය:පේරු හි පරිපාලන කලාප]] ndz10cuo4flo7lbni7jgbyzcti6pgsy