Wikipedia smnwiki https://smn.wikipedia.org/wiki/Ovd%C3%A2sij%C4%91o MediaWiki 1.45.0-wmf.4 first-letter Media Tooimah Savâstâllâm Kevttee Savâstâllâm kevttest Wikipedia Savâstâllâm Wikipedia Tiätuvuárkká Savâstâllâm tiätuvuárhást Systeemviestâ Savâstâllâm systeemviestâst Myenster Savâstâllâm myensterist Raavâ Savâstâllâm ravvust Luokka Savâstâllâm luokkaast TimedText TimedText talk Mooduul Savâstâllâm modulist 0 310 130546 121743 2025-06-14T22:42:31Z Yupik 23 +rääjih 130546 wikitext text/x-wiki {{Staatâ tiäđuh | nommâ = Algeria demokraatlâš aalmugtäsiväldi | noomah_virgálijn_kielâin = 'الجمهورية الجزائرية الديمقراطية الشعبية <small>([[arabiakielâ]]n)</small>' | lippu = Flag of Algeria.svg | vaakun = Emblem_of_Algeria.svg | nommâ-genetiivist = Algeria | sajadâh = Location Algeria AU Africa.svg | sajadâh-čielgiittâs = | staatâhäämi = [[täsiväldi]] | staatâjođetteijee-tittel = President | tááláš-staatâjođetteijee = {{#statements:P35}} | haldâttâhjođetteijee-tittel = Uáiviminister | tááláš-haldâttâhjođetteijee = {{#statements:P6}} | uáivikaavpug = [[Alger]] | uáivikaavpug-kordinaatih = | eres-kaavpugeh = [[Oran]]<br>[[Constantine]] | vijđodâh = 2 381 741 | sisčääci_% = 1,1 | ässeeloho_ihe = 2020 | ässeeloho = 43,8 miljovn | ässeelovo sajeloho = | ässeesaahâdvuotâ = 15,9 | aalmugstuárrum = 1,85 | aalmugstuárrum_ihe = 2020 | virgáliih-kielah = [[arabiakielâ]] já [[berberkielâ]] | vaaluut = [[Algeria dinaar]] | vaaluut-tubdâldâh = DZD | bap = 277 400 miljovn | bap-per-ässee = 7 600 | äigi = UTC+1 | kesiäigi = ij kiävtust | jiečânâsvuotâ-kiäst = [[Ranska]]ast | jiečânâsvuotâ = 5. syeinimáánu 1962 | uánádâs = {{ISO 3166|Algeria}} | fiävruin = | kirdemmašinijn = | jotolâh = | sundenummeer = +213 | internet TLD = | motto = | aalmuglaavlâ = [[Kassaman]] | aalmuglaavlâ_tiätuvuárkká = National anthem of Algeria, by the U.S. Navy Band.oga | luuhâmmáttu = | oovdiš-staatah = }} '''Algeria''', virgálávt '''Algeria demokraatlâš aalmugtäsiväldi''', lii [[staatâ]] [[Afrik]]ist. Ton uáivikaavpug lii [[Alger]]. == Historjá == Algeria lii ain lamaš kiäinu [[Euroop]], [[Afrik]] já [[Aldanuorttâ|Aldanuortâ]] koskâsii kaavpâšmist. Nuuvtpa Algeria aalmugist kávnojeh maaŋgah eres tuávááh. Vuosmuuh, kiäh Algeria kuávlun láá asâttum aassâđ, láá [[berbereh]], mutâ 600-lovvoost arabeh väldidii kuávlu. Ko 1500-lovvoost [[espanja]]liih irâttii väldidiđ Algeria, te pottii Ottomaaneh algerialij išán, já nuuvt Algeriast šoodâi uási Ottomaan väldikode.<ref name="Globalis">[https://web.archive.org/web/20200928162115/https://www.globalis.fi/Maat/algeria Algeria] Globalis <small>(suomâkielân)</small></ref> Algeria saje lii kuittâg tommit vaigâd, ete tot ij lah kuássin lamaš älkkee haldâšiđ. Algeria viestârpele lâi eenâb ohtâvuođâst [[Marokko]]n já nuorttiipele [[Tunisia]]n. Tobbeen assii meid tommit ennuv berberkielâ (teikâ tamazight) sárnooh, ete arabisaatio ij luhostum nuuvt älkkest ko maaŋgâin eres enâmijn Algeria nuorttiibeln. Ton tááhust 1800-lovo aalgâst Algeria ij meidgin lamaš nuuvt herkki ovdediđ politiiklâš nationalism ko ovdâmerkkân [[Tunisia]].<ref name="Britannica">[https://www.britannica.com/place/Algeria Algeria] Britannica <small>(eŋgâlâskielân)</small></ref> Ive 1830 [[Ranska]] väldidij uási Algeriast já haldâšij tom. 18 ihheed maŋeláá, ive 1848, Algeriast šoodâi Ranska eennâmkodde.<ref name="Globalis" /> Puoh aalgij ive 1827, ko [[Husayn Dey]] čooskij Ranska tallaa konsul [[Pierre Deval]] muáđoid kiärpášfááškuin, ko sunnust lâi vižže Ranska mävsihánnáá lemin veelgist Algerian. Siämmáá ive minister Ranskaast čaalij, ete Algeria väldidem išedičij adeliđ pargo [[Napoleon suáđih|Napoleon soođij]] veteraanáid. Nuuvtpa kulmâ ive maŋeláá aalgij paijeel ihečyeđe paje, ko Algeria lâi Ranska vääldi vyelni.<ref name="Britannica" /> Jiečânâsvuođâsuáti Ranska vuástá aalgij ive 1954. Ráávhusopâmuš šoodâi käävci ive maŋeláá, já nuuvtpa [[syeinimáánu 5.]] peeivi [[1962]] Algeria finnij jiečânâsvuođâs. == Eennâmtiätu == [[Tiätuvuárkká:Tassili Sahara 74.jpg|thumb|left|Ävđineennâm [[Tassili n’Ajjer]] pirrâsist]] Algeria vijđodâh lii 2 381 740 miljovn km², mast 0 km² lii čääci.<ref name="cia-algeria"/> Vijđoduv mield Algeria lii maailm 11. stuárráámus staatâ já Afrik stuárráámus staatâ, mutâ paijeel nelji viiđâduási tast kuleh [[Sahara ävđineennâm|Sahara ävđinenâmân]].<ref name="cia-algeria"/> === Sajadâh já rääjih === Algeria lii [[staatâ]] [[Tave-Afrik]]ist. Ton ránnjástaatah láá tavenuorttân [[Tunisia]], nuorttân [[Libya]], maadânuorttân [[Niger]], maadâviestârist [[Mali]] já [[Mauritania]] sehe uárjin [[Marokko]].<ref name="cia-algeria"/> Toos lasseen uárjin lii [[Viestâr-Sahara]]. Algeriast staatârääjih láá ohtsis 6 734 km.<ref name="cia-algeria"/> Kuhemus rääji lii rääji [[Marokko]]in, mii lii 1 941 km.<ref name="cia-algeria">{{Nettikäldee|čujottâs=https://www.cia.gov/the-world-factbook/countries/algeria/|nommâ=Algeria|almostittem=The World Factbook|čujottum=2025-06-15|kielâ={{en}}}}</ref> Uánihumos rääji vist lii 460 km rääji [[Mauritania]]in.<ref name="cia-algeria"/> Algeria rájášuvá tavveen [[Koskâmeerâ]]n. Merâriddo lii ohtsis 998 km<!-- (F km suolluin)-->.<ref name="cia-algeria"/> {| class="wikitable" |- ! Ránnjástaatâ !! Rääji kukkodâh !! Kárttá |- | [[Tunisia]] || 1 034 km || rowspan=6|[[Tiätuvuárkká:Algeria in its region.svg|350px]] |- | [[Libya]] || 989 km |- | [[Niger]]|| 951 km |- | [[Mali]] || 1 359 km |- | [[Mauritania]] || 460 km |- | [[Marokko]] || 1 941 km |} <!-- === Suolluuh === Algeria stuárráámuuh suolluuh láá A ( km²), B ( km²), C ( km²) já D ( km²). === Jäävrih já juuvah === D lii Algeria stuárráámus jävri vijđoduv/saijaavuođâ mield. Ton vijđodâh lii C km². Algeria kuhemuuh juuvah láá A ( km), B ( km), C ( km) já D ( km). === Geologia ===--> === Morfologia === <!--[[Tiätuvuárkká:|thumb|left|[[Mont Tahat]] lii Algeria alemus vääri.]]--> Algeria alemus saje lii [[Mont Tahat]], mii paijaan 2 918 meetter alodâhân. Ton čohe alne lii koskâttuvvâi muotâ. <!--Ton vyeligumos saje vist lii Q riddo ( m).--> === Šoŋŋâdâh === Ävđineennâm oovtâst [[Atlasväärih|Atlasvaarijn]] kulá maadâ-Algerian, kost šoŋŋâdâh lii kume já koške. Riddokuávlust, kost luáháh já váráduvah haldâšeh enâduv, šoŋŋâdâh lii koskâmerâšoŋŋâdâh. Várádâhkuávluin täälvih sättih-uv leđe hirmâd kolmâseh. Keessiv láá távjá piegah, main láá kume kovjâ já čunoi.<ref name="Globalis"/> === Biodiversiteet === Algeriast láá maaŋgah aalmuglâšmeecih, main [[Tassili n’Ajjer]] lii [[Unesco]] maailmärbičuosâttâh. Unesco luvâttâlmist láá ohtsis čiččâm čuosâttâhhâd, moh láá algerialiih. <!--== Haldâttâh já politiik == Algeria staatâhäämi lii Z. Algeria staatâhovdâ lii Q. === Kuávlulâš jyehim === === Staatâhäämi === === Vuáđulaahâ === === President === === Parlament === === Tuámustoovlih === === Aalmugijkoskâsâš koskâvuođah === === Piäluštâsvyeimih === === Sosiaaltorvo === === Olmoošvuoigâdvuođah === --> == Ekonomia == === Iäláttâsah === Tuše kulmâ prooseent Algeria vijđoduvvâst heivee viljâlmân. Merhâšitteemuuh eennâmtuálu pyevtittâsah láá niisu, ohra, haavvâr, oliiveh, sitrusheđâlmeh já šivettijn kussâ já savzâ.<ref>[https://www.aventura.fi/algeria Algeria] aventura.fi</ref> <!--=== Energia === === Ráhtulâšvuotâ === === Tuuriism === == Jotolâh == === Maađijjotolâh=== === Ryevdirađejotolâh === === Kirdemjotolâh === === Čäcijotolâh === --> == Viehâdâh == Eenâb ko kulmâ niäljáduási algerialijn láá etnisávt [[arabeh]]. Maaŋgâi madduuh láá kuittâg tovláin [[Berbereh|berberijn]], moh láá talle tuše siävuttum [[Aldanuorttâ|Aldanuortâ]] arabijguin, maadâeurooplijguin já [[Sahara máddáápiälááš Afrik|Sahara máddáápiälái afriklijguin]]. === Ässeeloho === Algeriast ääsih ohtsis paijeel 43,8 miljovn olmožid já mediaaniahe tobbeen lii 28,9 ihheed. Algeria olmoošloho šadda suulân 1,85 % jyehi ive. Tot lii kuittâg ohtâ maailm härvimusávt asâiduttum staatâin – oovtâ neljihâškilomeetter siste ääsih suulân tuše 15,9 olmožid. Kuittâg ton uáivikaavpugist [[Alger]]ist ääsih ain oovtâ neljihâškilomeetter siste suulân 10 150 olmožid. Kulmâ niäljáduási algerialijn ääsih-uv kaavpugkuávluin.<ref>[https://worldpopulationreview.com/countries/algeria-population/ Algeria Population 2020] World Population Review</ref><ref>[https://www.worldometers.info/world-population/algeria-population/ Algeria Population] worldometer</ref> [[Tiätuvuárkká:Population pyramid of Algeria 2016.png|thumb|left|Algeria olmoošloho pyramid 2016]] === Kielah === Virgáliih kielah Algeriast láá kyehti: [[arabiakielâ]] já [[berberkielâ]]. Toi lasseen [[ranskakielâ]] lii ennuv kiävtust. [[Arabiakielâ]] lii Algeria stuárráámus kielâ. Stuárráámus uási berberijn láá kuittâg kyevtkielâliih já mättih sehe berber- já arabiakielâ. <!--=== Kaavpugeh ===--> === Oskoldâh === Staatâ stuárráámus oskoldâh lii [[islam]], já 99 % algerialijn láá [[sunnimuslimeh]].<ref name="BBC">[https://www.bbc.com/news/world-africa-14118852 Algeria country profile] BBC News <small>(eŋgâlâskielân)</small></ref><ref>[https://web.archive.org/web/20120930183539/https://www.cia.gov/library/publications/the-world-factbook/geos/ag.html The World Factbook : Algeria] CIA</ref> <!--=== Tiervâsvuotâ === === Škovlim === === Tieđâ === == Kulttuur == === Kirjálâšvuotâ === === Kovetaaiđâ, design já arkkitehtuur === === Muusik === === Elleekoveh já TV === === Media === === Valastâllâm === === Purrâmâš já juhâmâš === === Almoliih rijjâpeeivih === === Aalmuglâšsymboleh === --> == Fáádást eres soojijn == {{Commonscat-raddalâs}} == Käldeeh == <small>{{Käldeeh|sárgáttuvah}}</small> {{Afrik staatah}} [[Luokka:Algeria|*]] tnc2vk2lfnmh75agjl9u5adenvb9hxo 130547 130546 2025-06-14T22:49:29Z Yupik 23 130547 wikitext text/x-wiki {{Staatâ tiäđuh | nommâ = Algeria demokraatlâš aalmugtäsiväldi | noomah_virgálijn_kielâin = 'الجمهورية الجزائرية الديمقراطية الشعبية <small>([[arabiakielâ]]n)</small>' | lippu = Flag of Algeria.svg | vaakun = Emblem_of_Algeria.svg | nommâ-genetiivist = Algeria | sajadâh = Location Algeria AU Africa.svg | sajadâh-čielgiittâs = | staatâhäämi = [[täsiväldi]] | staatâjođetteijee-tittel = President | tááláš-staatâjođetteijee = {{#statements:P35}} | haldâttâhjođetteijee-tittel = Uáiviminister | tááláš-haldâttâhjođetteijee = {{#statements:P6}} | uáivikaavpug = [[Alger]] | uáivikaavpug-kordinaatih = | eres-kaavpugeh = [[Oran]]<br>[[Constantine]] | vijđodâh = 2 381 741 | sisčääci_% = 1,1 | ässeeloho_ihe = 2020 | ässeeloho = 43,8 miljovn | ässeelovo sajeloho = | ässeesaahâdvuotâ = 15,9 | aalmugstuárrum = 1,85 | aalmugstuárrum_ihe = 2020 | virgáliih-kielah = [[arabiakielâ]] já [[berberkielâ]] | vaaluut = [[Algeria dinaar]] | vaaluut-tubdâldâh = DZD | bap = 277 400 miljovn | bap-per-ässee = 7 600 | äigi = UTC+1 | kesiäigi = ij kiävtust | jiečânâsvuotâ-kiäst = [[Ranska]]ast | jiečânâsvuotâ = 5. syeinimáánu 1962 | uánádâs = {{ISO 3166|Algeria}} | fiävruin = | kirdemmašinijn = | jotolâh = | sundenummeer = +213 | internet TLD = | motto = | aalmuglaavlâ = [[Kassaman]] | aalmuglaavlâ_tiätuvuárkká = National anthem of Algeria, by the U.S. Navy Band.oga | luuhâmmáttu = | oovdiš-staatah = }} '''Algeria''', virgálávt '''Algeria demokraatlâš aalmugtäsiväldi''', lii [[staatâ]] [[Afrik]]ist. Ton uáivikaavpug lii [[Alger]]. == Historjá == Algeria lii ain lamaš kiäinu [[Euroop]], [[Afrik]] já [[Aldanuorttâ|Aldanuortâ]] koskâsii kaavpâšmist. Nuuvtpa Algeria aalmugist kávnojeh maaŋgah eres tuávááh. Vuosmuuh, kiäh Algeria kuávlun láá asâttum aassâđ, láá [[berbereh]], mutâ 600-lovvoost arabeh väldidii kuávlu. Ko 1500-lovvoost [[espanja]]liih irâttii väldidiđ Algeria, te pottii Ottomaaneh algerialij išán, já nuuvt Algeriast šoodâi uási Ottomaan väldikode.<ref name="Globalis">[https://web.archive.org/web/20200928162115/https://www.globalis.fi/Maat/algeria Algeria] Globalis <small>(suomâkielân)</small></ref> Algeria saje lii kuittâg tommit vaigâd, ete tot ij lah kuássin lamaš älkkee haldâšiđ. Algeria viestârpele lâi eenâb ohtâvuođâst [[Marokko]]n já nuorttiipele [[Tunisia]]n. Tobbeen assii meid tommit ennuv berberkielâ (teikâ tamazight) sárnooh, ete arabisaatio ij luhostum nuuvt älkkest ko maaŋgâin eres enâmijn Algeria nuorttiibeln. Ton tááhust 1800-lovo aalgâst Algeria ij meidgin lamaš nuuvt herkki ovdediđ politiiklâš nationalism ko ovdâmerkkân [[Tunisia]].<ref name="Britannica">[https://www.britannica.com/place/Algeria Algeria] Britannica <small>(eŋgâlâskielân)</small></ref> Ive 1830 [[Ranska]] väldidij uási Algeriast já haldâšij tom. 18 ihheed maŋeláá, ive 1848, Algeriast šoodâi Ranska eennâmkodde.<ref name="Globalis" /> Puoh aalgij ive 1827, ko [[Husayn Dey]] čooskij Ranska tallaa konsul [[Pierre Deval]] muáđoid kiärpášfááškuin, ko sunnust lâi vižže Ranska mävsihánnáá lemin veelgist Algerian. Siämmáá ive minister Ranskaast čaalij, ete Algeria väldidem išedičij adeliđ pargo [[Napoleon suáđih|Napoleon soođij]] veteraanáid. Nuuvtpa kulmâ ive maŋeláá aalgij paijeel ihečyeđe paje, ko Algeria lâi Ranska vääldi vyelni.<ref name="Britannica" /> Jiečânâsvuođâsuáti Ranska vuástá aalgij ive 1954. Ráávhusopâmuš šoodâi käävci ive maŋeláá, já nuuvtpa [[syeinimáánu 5.]] peeivi [[1962]] Algeria finnij jiečânâsvuođâs. == Eennâmtiätu == Algeria vijđodâh lii 2 381 740 miljovn km², mast 0 km² lii čääci.<ref name="cia-algeria"/> Vijđoduv mield Algeria lii maailm 11. stuárráámus staatâ já Afrik stuárráámus staatâ, mutâ paijeel nelji viiđâduási tast kuleh [[Sahara ävđineennâm|Sahara ävđinenâmân]].<ref name="cia-algeria"/> === Sajadâh já rääjih === Algeria lii [[staatâ]] [[Tave-Afrik]]ist. Ton ránnjástaatah láá tavenuorttân [[Tunisia]], nuorttân [[Libya]], maadânuorttân [[Niger]], maadâviestârist [[Mali]] já [[Mauritania]] sehe uárjin [[Marokko]].<ref name="cia-algeria"/> Toos lasseen uárjin lii [[Viestâr-Sahara]]. Algeriast staatârääjih láá ohtsis 6 734 km.<ref name="cia-algeria"/> Kuhemus rääji lii rääji [[Marokko]]in, mii lii 1 941 km.<ref name="cia-algeria">{{Nettikäldee|čujottâs=https://www.cia.gov/the-world-factbook/countries/algeria/|nommâ=Algeria|almostittem=The World Factbook|čujottum=2025-06-15|kielâ={{en}}}}</ref> Uánihumos rääji vist lii 460 km rääji [[Mauritania]]in.<ref name="cia-algeria"/> Algeria rájášuvá tavveen [[Koskâmeerâ]]n. Merâriddo lii ohtsis 998 km<!-- (F km suolluin)-->.<ref name="cia-algeria"/> {| class="wikitable" |- ! Ránnjástaatâ !! Rääji kukkodâh !! Kárttá |- | [[Tunisia]] || 1 034 km || rowspan=6|[[Tiätuvuárkká:Algeria in its region.svg|350px]] |- | [[Libya]] || 989 km |- | [[Niger]]|| 951 km |- | [[Mali]] || 1 359 km |- | [[Mauritania]] || 460 km |- | [[Marokko]] || 1 941 km |} <!-- === Suolluuh === Algeria stuárráámuuh suolluuh láá A ( km²), B ( km²), C ( km²) já D ( km²). === Jäävrih já juuvah === D lii Algeria stuárráámus jävri vijđoduv/saijaavuođâ mield. Ton vijđodâh lii C km². Algeria kuhemuuh juuvah láá A ( km), B ( km), C ( km) já D ( km). === Geologia ===--> === Morfologia === [[Tiätuvuárkká:Tahat_matin.jpg|thumb|left|[[Mont Tahat]] lii Algeria alemus vääri.]] Algeria alemus saje lii [[Mont Tahat]], mii paijaan 2 908 meetter alodâhân.<ref name="cia-algeria"/> Ton čohe alne lii koskâttuvvâi muotâ. Algeria vyeligumos saje vist lii [[juvvâdâh|juvvâduvttáá]] sälttijävri [[Chott Melrhir]] (-40 m).<ref name="cia-algeria"/> === Šoŋŋâdâh === Ävđineennâm oovtâst [[Atlasväärih|Atlasvaarijn]] kulá maadâ-Algerian, kost šoŋŋâdâh lii kume já koške. Riddokuávlust, kost luáháh já váráduvah haldâšeh enâduv, šoŋŋâdâh lii koskâmerâšoŋŋâdâh. Várádâhkuávluin täälvih sättih-uv leđe hirmâd kolmâseh. Keessiv láá távjá piegah, main láá kume kovjâ já čunoi.<ref name="Globalis"/> === Biodiversiteet === [[Tiätuvuárkká:Tassili Sahara 74.jpg|thumb|right|Ävđineennâm [[Tassili n’Ajjer]] pirrâsist]] Algeriast láá maaŋgah aalmuglâšmeecih, main [[Tassili n’Ajjer]] lii [[Unesco]] maailmärbičuosâttâh. Unesco luvâttâlmist láá ohtsis čiččâm čuosâttâhhâd, moh láá algerialiih. <!--== Haldâttâh já politiik == Algeria staatâhäämi lii Z. Algeria staatâhovdâ lii Q. === Kuávlulâš jyehim === === Staatâhäämi === === Vuáđulaahâ === === President === === Parlament === === Tuámustoovlih === === Aalmugijkoskâsâš koskâvuođah === === Piäluštâsvyeimih === === Sosiaaltorvo === === Olmoošvuoigâdvuođah === --> == Ekonomia == === Iäláttâsah === Tuše kulmâ prooseent Algeria vijđoduvvâst heivee viljâlmân. Merhâšitteemuuh eennâmtuálu pyevtittâsah láá niisu, ohra, haavvâr, oliiveh, sitrusheđâlmeh já šivettijn kussâ já savzâ.<ref>[https://www.aventura.fi/algeria Algeria] aventura.fi</ref> <!--=== Energia === === Ráhtulâšvuotâ === === Tuuriism === == Jotolâh == === Maađijjotolâh=== === Ryevdirađejotolâh === === Kirdemjotolâh === === Čäcijotolâh === --> == Viehâdâh == Eenâb ko kulmâ niäljáduási algerialijn láá etnisávt [[arabeh]]. Maaŋgâi madduuh láá kuittâg tovláin [[Berbereh|berberijn]], moh láá talle tuše siävuttum [[Aldanuorttâ|Aldanuortâ]] arabijguin, maadâeurooplijguin já [[Sahara máddáápiälááš Afrik|Sahara máddáápiälái afriklijguin]]. === Ässeeloho === Algeriast ääsih ohtsis paijeel 43,8 miljovn olmožid já mediaaniahe tobbeen lii 28,9 ihheed. Algeria olmoošloho šadda suulân 1,85 % jyehi ive. Tot lii kuittâg ohtâ maailm härvimusávt asâiduttum staatâin – oovtâ neljihâškilomeetter siste ääsih suulân tuše 15,9 olmožid. Kuittâg ton uáivikaavpugist [[Alger]]ist ääsih ain oovtâ neljihâškilomeetter siste suulân 10 150 olmožid. Kulmâ niäljáduási algerialijn ääsih-uv kaavpugkuávluin.<ref>[https://worldpopulationreview.com/countries/algeria-population/ Algeria Population 2020] World Population Review</ref><ref>[https://www.worldometers.info/world-population/algeria-population/ Algeria Population] worldometer</ref> [[Tiätuvuárkká:Population pyramid of Algeria 2016.png|thumb|left|Algeria olmoošloho pyramid 2016]] === Kielah === Virgáliih kielah Algeriast láá kyehti: [[arabiakielâ]] já [[berberkielâ]]. Toi lasseen [[ranskakielâ]] lii ennuv kiävtust. [[Arabiakielâ]] lii Algeria stuárráámus kielâ. Stuárráámus uási berberijn láá kuittâg kyevtkielâliih já mättih sehe berber- já arabiakielâ. <!--=== Kaavpugeh ===--> === Oskoldâh === Staatâ stuárráámus oskoldâh lii [[islam]], já 99 % algerialijn láá [[sunnimuslimeh]].<ref name="BBC">[https://www.bbc.com/news/world-africa-14118852 Algeria country profile] BBC News <small>(eŋgâlâskielân)</small></ref><ref>[https://web.archive.org/web/20120930183539/https://www.cia.gov/library/publications/the-world-factbook/geos/ag.html The World Factbook : Algeria] CIA</ref> <!--=== Tiervâsvuotâ === === Škovlim === === Tieđâ === == Kulttuur == === Kirjálâšvuotâ === === Kovetaaiđâ, design já arkkitehtuur === === Muusik === === Elleekoveh já TV === === Media === === Valastâllâm === === Purrâmâš já juhâmâš === === Almoliih rijjâpeeivih === === Aalmuglâšsymboleh === --> == Fáádást eres soojijn == {{Commonscat-raddalâs}} == Käldeeh == <small>{{Käldeeh|sárgáttuvah}}</small> {{Afrik staatah}} [[Luokka:Algeria|*]] loeqmo6vsjqv5h27y37693kwzt6d8qc 130548 130547 2025-06-14T22:49:44Z Yupik 23 /* Morfologia */ 130548 wikitext text/x-wiki {{Staatâ tiäđuh | nommâ = Algeria demokraatlâš aalmugtäsiväldi | noomah_virgálijn_kielâin = 'الجمهورية الجزائرية الديمقراطية الشعبية <small>([[arabiakielâ]]n)</small>' | lippu = Flag of Algeria.svg | vaakun = Emblem_of_Algeria.svg | nommâ-genetiivist = Algeria | sajadâh = Location Algeria AU Africa.svg | sajadâh-čielgiittâs = | staatâhäämi = [[täsiväldi]] | staatâjođetteijee-tittel = President | tááláš-staatâjođetteijee = {{#statements:P35}} | haldâttâhjođetteijee-tittel = Uáiviminister | tááláš-haldâttâhjođetteijee = {{#statements:P6}} | uáivikaavpug = [[Alger]] | uáivikaavpug-kordinaatih = | eres-kaavpugeh = [[Oran]]<br>[[Constantine]] | vijđodâh = 2 381 741 | sisčääci_% = 1,1 | ässeeloho_ihe = 2020 | ässeeloho = 43,8 miljovn | ässeelovo sajeloho = | ässeesaahâdvuotâ = 15,9 | aalmugstuárrum = 1,85 | aalmugstuárrum_ihe = 2020 | virgáliih-kielah = [[arabiakielâ]] já [[berberkielâ]] | vaaluut = [[Algeria dinaar]] | vaaluut-tubdâldâh = DZD | bap = 277 400 miljovn | bap-per-ässee = 7 600 | äigi = UTC+1 | kesiäigi = ij kiävtust | jiečânâsvuotâ-kiäst = [[Ranska]]ast | jiečânâsvuotâ = 5. syeinimáánu 1962 | uánádâs = {{ISO 3166|Algeria}} | fiävruin = | kirdemmašinijn = | jotolâh = | sundenummeer = +213 | internet TLD = | motto = | aalmuglaavlâ = [[Kassaman]] | aalmuglaavlâ_tiätuvuárkká = National anthem of Algeria, by the U.S. Navy Band.oga | luuhâmmáttu = | oovdiš-staatah = }} '''Algeria''', virgálávt '''Algeria demokraatlâš aalmugtäsiväldi''', lii [[staatâ]] [[Afrik]]ist. Ton uáivikaavpug lii [[Alger]]. == Historjá == Algeria lii ain lamaš kiäinu [[Euroop]], [[Afrik]] já [[Aldanuorttâ|Aldanuortâ]] koskâsii kaavpâšmist. Nuuvtpa Algeria aalmugist kávnojeh maaŋgah eres tuávááh. Vuosmuuh, kiäh Algeria kuávlun láá asâttum aassâđ, láá [[berbereh]], mutâ 600-lovvoost arabeh väldidii kuávlu. Ko 1500-lovvoost [[espanja]]liih irâttii väldidiđ Algeria, te pottii Ottomaaneh algerialij išán, já nuuvt Algeriast šoodâi uási Ottomaan väldikode.<ref name="Globalis">[https://web.archive.org/web/20200928162115/https://www.globalis.fi/Maat/algeria Algeria] Globalis <small>(suomâkielân)</small></ref> Algeria saje lii kuittâg tommit vaigâd, ete tot ij lah kuássin lamaš älkkee haldâšiđ. Algeria viestârpele lâi eenâb ohtâvuođâst [[Marokko]]n já nuorttiipele [[Tunisia]]n. Tobbeen assii meid tommit ennuv berberkielâ (teikâ tamazight) sárnooh, ete arabisaatio ij luhostum nuuvt älkkest ko maaŋgâin eres enâmijn Algeria nuorttiibeln. Ton tááhust 1800-lovo aalgâst Algeria ij meidgin lamaš nuuvt herkki ovdediđ politiiklâš nationalism ko ovdâmerkkân [[Tunisia]].<ref name="Britannica">[https://www.britannica.com/place/Algeria Algeria] Britannica <small>(eŋgâlâskielân)</small></ref> Ive 1830 [[Ranska]] väldidij uási Algeriast já haldâšij tom. 18 ihheed maŋeláá, ive 1848, Algeriast šoodâi Ranska eennâmkodde.<ref name="Globalis" /> Puoh aalgij ive 1827, ko [[Husayn Dey]] čooskij Ranska tallaa konsul [[Pierre Deval]] muáđoid kiärpášfááškuin, ko sunnust lâi vižže Ranska mävsihánnáá lemin veelgist Algerian. Siämmáá ive minister Ranskaast čaalij, ete Algeria väldidem išedičij adeliđ pargo [[Napoleon suáđih|Napoleon soođij]] veteraanáid. Nuuvtpa kulmâ ive maŋeláá aalgij paijeel ihečyeđe paje, ko Algeria lâi Ranska vääldi vyelni.<ref name="Britannica" /> Jiečânâsvuođâsuáti Ranska vuástá aalgij ive 1954. Ráávhusopâmuš šoodâi käävci ive maŋeláá, já nuuvtpa [[syeinimáánu 5.]] peeivi [[1962]] Algeria finnij jiečânâsvuođâs. == Eennâmtiätu == Algeria vijđodâh lii 2 381 740 miljovn km², mast 0 km² lii čääci.<ref name="cia-algeria"/> Vijđoduv mield Algeria lii maailm 11. stuárráámus staatâ já Afrik stuárráámus staatâ, mutâ paijeel nelji viiđâduási tast kuleh [[Sahara ävđineennâm|Sahara ävđinenâmân]].<ref name="cia-algeria"/> === Sajadâh já rääjih === Algeria lii [[staatâ]] [[Tave-Afrik]]ist. Ton ránnjástaatah láá tavenuorttân [[Tunisia]], nuorttân [[Libya]], maadânuorttân [[Niger]], maadâviestârist [[Mali]] já [[Mauritania]] sehe uárjin [[Marokko]].<ref name="cia-algeria"/> Toos lasseen uárjin lii [[Viestâr-Sahara]]. Algeriast staatârääjih láá ohtsis 6 734 km.<ref name="cia-algeria"/> Kuhemus rääji lii rääji [[Marokko]]in, mii lii 1 941 km.<ref name="cia-algeria">{{Nettikäldee|čujottâs=https://www.cia.gov/the-world-factbook/countries/algeria/|nommâ=Algeria|almostittem=The World Factbook|čujottum=2025-06-15|kielâ={{en}}}}</ref> Uánihumos rääji vist lii 460 km rääji [[Mauritania]]in.<ref name="cia-algeria"/> Algeria rájášuvá tavveen [[Koskâmeerâ]]n. Merâriddo lii ohtsis 998 km<!-- (F km suolluin)-->.<ref name="cia-algeria"/> {| class="wikitable" |- ! Ránnjástaatâ !! Rääji kukkodâh !! Kárttá |- | [[Tunisia]] || 1 034 km || rowspan=6|[[Tiätuvuárkká:Algeria in its region.svg|350px]] |- | [[Libya]] || 989 km |- | [[Niger]]|| 951 km |- | [[Mali]] || 1 359 km |- | [[Mauritania]] || 460 km |- | [[Marokko]] || 1 941 km |} <!-- === Suolluuh === Algeria stuárráámuuh suolluuh láá A ( km²), B ( km²), C ( km²) já D ( km²). === Jäävrih já juuvah === D lii Algeria stuárráámus jävri vijđoduv/saijaavuođâ mield. Ton vijđodâh lii C km². Algeria kuhemuuh juuvah láá A ( km), B ( km), C ( km) já D ( km). === Geologia ===--> === Morfologia === [[Tiätuvuárkká:Tahat_matin.jpg|thumb|right|[[Mont Tahat]] lii Algeria alemus vääri.]] Algeria alemus saje lii [[Mont Tahat]], mii paijaan 2 908 meetter alodâhân.<ref name="cia-algeria"/> Ton čohe alne lii koskâttuvvâi muotâ. Algeria vyeligumos saje vist lii [[juvvâdâh|juvvâduvttáá]] sälttijävri [[Chott Melrhir]] (-40 m).<ref name="cia-algeria"/> === Šoŋŋâdâh === Ävđineennâm oovtâst [[Atlasväärih|Atlasvaarijn]] kulá maadâ-Algerian, kost šoŋŋâdâh lii kume já koške. Riddokuávlust, kost luáháh já váráduvah haldâšeh enâduv, šoŋŋâdâh lii koskâmerâšoŋŋâdâh. Várádâhkuávluin täälvih sättih-uv leđe hirmâd kolmâseh. Keessiv láá távjá piegah, main láá kume kovjâ já čunoi.<ref name="Globalis"/> === Biodiversiteet === [[Tiätuvuárkká:Tassili Sahara 74.jpg|thumb|right|Ävđineennâm [[Tassili n’Ajjer]] pirrâsist]] Algeriast láá maaŋgah aalmuglâšmeecih, main [[Tassili n’Ajjer]] lii [[Unesco]] maailmärbičuosâttâh. Unesco luvâttâlmist láá ohtsis čiččâm čuosâttâhhâd, moh láá algerialiih. <!--== Haldâttâh já politiik == Algeria staatâhäämi lii Z. Algeria staatâhovdâ lii Q. === Kuávlulâš jyehim === === Staatâhäämi === === Vuáđulaahâ === === President === === Parlament === === Tuámustoovlih === === Aalmugijkoskâsâš koskâvuođah === === Piäluštâsvyeimih === === Sosiaaltorvo === === Olmoošvuoigâdvuođah === --> == Ekonomia == === Iäláttâsah === Tuše kulmâ prooseent Algeria vijđoduvvâst heivee viljâlmân. Merhâšitteemuuh eennâmtuálu pyevtittâsah láá niisu, ohra, haavvâr, oliiveh, sitrusheđâlmeh já šivettijn kussâ já savzâ.<ref>[https://www.aventura.fi/algeria Algeria] aventura.fi</ref> <!--=== Energia === === Ráhtulâšvuotâ === === Tuuriism === == Jotolâh == === Maađijjotolâh=== === Ryevdirađejotolâh === === Kirdemjotolâh === === Čäcijotolâh === --> == Viehâdâh == Eenâb ko kulmâ niäljáduási algerialijn láá etnisávt [[arabeh]]. Maaŋgâi madduuh láá kuittâg tovláin [[Berbereh|berberijn]], moh láá talle tuše siävuttum [[Aldanuorttâ|Aldanuortâ]] arabijguin, maadâeurooplijguin já [[Sahara máddáápiälááš Afrik|Sahara máddáápiälái afriklijguin]]. === Ässeeloho === Algeriast ääsih ohtsis paijeel 43,8 miljovn olmožid já mediaaniahe tobbeen lii 28,9 ihheed. Algeria olmoošloho šadda suulân 1,85 % jyehi ive. Tot lii kuittâg ohtâ maailm härvimusávt asâiduttum staatâin – oovtâ neljihâškilomeetter siste ääsih suulân tuše 15,9 olmožid. Kuittâg ton uáivikaavpugist [[Alger]]ist ääsih ain oovtâ neljihâškilomeetter siste suulân 10 150 olmožid. Kulmâ niäljáduási algerialijn ääsih-uv kaavpugkuávluin.<ref>[https://worldpopulationreview.com/countries/algeria-population/ Algeria Population 2020] World Population Review</ref><ref>[https://www.worldometers.info/world-population/algeria-population/ Algeria Population] worldometer</ref> [[Tiätuvuárkká:Population pyramid of Algeria 2016.png|thumb|left|Algeria olmoošloho pyramid 2016]] === Kielah === Virgáliih kielah Algeriast láá kyehti: [[arabiakielâ]] já [[berberkielâ]]. Toi lasseen [[ranskakielâ]] lii ennuv kiävtust. [[Arabiakielâ]] lii Algeria stuárráámus kielâ. Stuárráámus uási berberijn láá kuittâg kyevtkielâliih já mättih sehe berber- já arabiakielâ. <!--=== Kaavpugeh ===--> === Oskoldâh === Staatâ stuárráámus oskoldâh lii [[islam]], já 99 % algerialijn láá [[sunnimuslimeh]].<ref name="BBC">[https://www.bbc.com/news/world-africa-14118852 Algeria country profile] BBC News <small>(eŋgâlâskielân)</small></ref><ref>[https://web.archive.org/web/20120930183539/https://www.cia.gov/library/publications/the-world-factbook/geos/ag.html The World Factbook : Algeria] CIA</ref> <!--=== Tiervâsvuotâ === === Škovlim === === Tieđâ === == Kulttuur == === Kirjálâšvuotâ === === Kovetaaiđâ, design já arkkitehtuur === === Muusik === === Elleekoveh já TV === === Media === === Valastâllâm === === Purrâmâš já juhâmâš === === Almoliih rijjâpeeivih === === Aalmuglâšsymboleh === --> == Fáádást eres soojijn == {{Commonscat-raddalâs}} == Käldeeh == <small>{{Käldeeh|sárgáttuvah}}</small> {{Afrik staatah}} [[Luokka:Algeria|*]] 265lmw13b6h8mmijgpn83id6t4ekdu2 130549 130548 2025-06-14T22:51:14Z Yupik 23 /* Morfologia */ 130549 wikitext text/x-wiki {{Staatâ tiäđuh | nommâ = Algeria demokraatlâš aalmugtäsiväldi | noomah_virgálijn_kielâin = 'الجمهورية الجزائرية الديمقراطية الشعبية <small>([[arabiakielâ]]n)</small>' | lippu = Flag of Algeria.svg | vaakun = Emblem_of_Algeria.svg | nommâ-genetiivist = Algeria | sajadâh = Location Algeria AU Africa.svg | sajadâh-čielgiittâs = | staatâhäämi = [[täsiväldi]] | staatâjođetteijee-tittel = President | tááláš-staatâjođetteijee = {{#statements:P35}} | haldâttâhjođetteijee-tittel = Uáiviminister | tááláš-haldâttâhjođetteijee = {{#statements:P6}} | uáivikaavpug = [[Alger]] | uáivikaavpug-kordinaatih = | eres-kaavpugeh = [[Oran]]<br>[[Constantine]] | vijđodâh = 2 381 741 | sisčääci_% = 1,1 | ässeeloho_ihe = 2020 | ässeeloho = 43,8 miljovn | ässeelovo sajeloho = | ässeesaahâdvuotâ = 15,9 | aalmugstuárrum = 1,85 | aalmugstuárrum_ihe = 2020 | virgáliih-kielah = [[arabiakielâ]] já [[berberkielâ]] | vaaluut = [[Algeria dinaar]] | vaaluut-tubdâldâh = DZD | bap = 277 400 miljovn | bap-per-ässee = 7 600 | äigi = UTC+1 | kesiäigi = ij kiävtust | jiečânâsvuotâ-kiäst = [[Ranska]]ast | jiečânâsvuotâ = 5. syeinimáánu 1962 | uánádâs = {{ISO 3166|Algeria}} | fiävruin = | kirdemmašinijn = | jotolâh = | sundenummeer = +213 | internet TLD = | motto = | aalmuglaavlâ = [[Kassaman]] | aalmuglaavlâ_tiätuvuárkká = National anthem of Algeria, by the U.S. Navy Band.oga | luuhâmmáttu = | oovdiš-staatah = }} '''Algeria''', virgálávt '''Algeria demokraatlâš aalmugtäsiväldi''', lii [[staatâ]] [[Afrik]]ist. Ton uáivikaavpug lii [[Alger]]. == Historjá == Algeria lii ain lamaš kiäinu [[Euroop]], [[Afrik]] já [[Aldanuorttâ|Aldanuortâ]] koskâsii kaavpâšmist. Nuuvtpa Algeria aalmugist kávnojeh maaŋgah eres tuávááh. Vuosmuuh, kiäh Algeria kuávlun láá asâttum aassâđ, láá [[berbereh]], mutâ 600-lovvoost arabeh väldidii kuávlu. Ko 1500-lovvoost [[espanja]]liih irâttii väldidiđ Algeria, te pottii Ottomaaneh algerialij išán, já nuuvt Algeriast šoodâi uási Ottomaan väldikode.<ref name="Globalis">[https://web.archive.org/web/20200928162115/https://www.globalis.fi/Maat/algeria Algeria] Globalis <small>(suomâkielân)</small></ref> Algeria saje lii kuittâg tommit vaigâd, ete tot ij lah kuássin lamaš älkkee haldâšiđ. Algeria viestârpele lâi eenâb ohtâvuođâst [[Marokko]]n já nuorttiipele [[Tunisia]]n. Tobbeen assii meid tommit ennuv berberkielâ (teikâ tamazight) sárnooh, ete arabisaatio ij luhostum nuuvt älkkest ko maaŋgâin eres enâmijn Algeria nuorttiibeln. Ton tááhust 1800-lovo aalgâst Algeria ij meidgin lamaš nuuvt herkki ovdediđ politiiklâš nationalism ko ovdâmerkkân [[Tunisia]].<ref name="Britannica">[https://www.britannica.com/place/Algeria Algeria] Britannica <small>(eŋgâlâskielân)</small></ref> Ive 1830 [[Ranska]] väldidij uási Algeriast já haldâšij tom. 18 ihheed maŋeláá, ive 1848, Algeriast šoodâi Ranska eennâmkodde.<ref name="Globalis" /> Puoh aalgij ive 1827, ko [[Husayn Dey]] čooskij Ranska tallaa konsul [[Pierre Deval]] muáđoid kiärpášfááškuin, ko sunnust lâi vižže Ranska mävsihánnáá lemin veelgist Algerian. Siämmáá ive minister Ranskaast čaalij, ete Algeria väldidem išedičij adeliđ pargo [[Napoleon suáđih|Napoleon soođij]] veteraanáid. Nuuvtpa kulmâ ive maŋeláá aalgij paijeel ihečyeđe paje, ko Algeria lâi Ranska vääldi vyelni.<ref name="Britannica" /> Jiečânâsvuođâsuáti Ranska vuástá aalgij ive 1954. Ráávhusopâmuš šoodâi käävci ive maŋeláá, já nuuvtpa [[syeinimáánu 5.]] peeivi [[1962]] Algeria finnij jiečânâsvuođâs. == Eennâmtiätu == Algeria vijđodâh lii 2 381 740 miljovn km², mast 0 km² lii čääci.<ref name="cia-algeria"/> Vijđoduv mield Algeria lii maailm 11. stuárráámus staatâ já Afrik stuárráámus staatâ, mutâ paijeel nelji viiđâduási tast kuleh [[Sahara ävđineennâm|Sahara ävđinenâmân]].<ref name="cia-algeria"/> === Sajadâh já rääjih === Algeria lii [[staatâ]] [[Tave-Afrik]]ist. Ton ránnjástaatah láá tavenuorttân [[Tunisia]], nuorttân [[Libya]], maadânuorttân [[Niger]], maadâviestârist [[Mali]] já [[Mauritania]] sehe uárjin [[Marokko]].<ref name="cia-algeria"/> Toos lasseen uárjin lii [[Viestâr-Sahara]]. Algeriast staatârääjih láá ohtsis 6 734 km.<ref name="cia-algeria"/> Kuhemus rääji lii rääji [[Marokko]]in, mii lii 1 941 km.<ref name="cia-algeria">{{Nettikäldee|čujottâs=https://www.cia.gov/the-world-factbook/countries/algeria/|nommâ=Algeria|almostittem=The World Factbook|čujottum=2025-06-15|kielâ={{en}}}}</ref> Uánihumos rääji vist lii 460 km rääji [[Mauritania]]in.<ref name="cia-algeria"/> Algeria rájášuvá tavveen [[Koskâmeerâ]]n. Merâriddo lii ohtsis 998 km<!-- (F km suolluin)-->.<ref name="cia-algeria"/> {| class="wikitable" |- ! Ránnjástaatâ !! Rääji kukkodâh !! Kárttá |- | [[Tunisia]] || 1 034 km || rowspan=6|[[Tiätuvuárkká:Algeria in its region.svg|350px]] |- | [[Libya]] || 989 km |- | [[Niger]]|| 951 km |- | [[Mali]] || 1 359 km |- | [[Mauritania]] || 460 km |- | [[Marokko]] || 1 941 km |} <!-- === Suolluuh === Algeria stuárráámuuh suolluuh láá A ( km²), B ( km²), C ( km²) já D ( km²). === Jäävrih já juuvah === D lii Algeria stuárráámus jävri vijđoduv/saijaavuođâ mield. Ton vijđodâh lii C km². Algeria kuhemuuh juuvah láá A ( km), B ( km), C ( km) já D ( km). === Geologia ===--> === Morfologia === [[Tiätuvuárkká:Tahat_matin.jpg|thumb|right|[[Tahat]] lii Algeria alemus vääri.]] Algeria alemus saje lii [[Tahat]], mii paijaan 2 908 meetter alodâhân.<ref name="cia-algeria"/> Ton čohe alne lii koskâttuvvâi muotâ. Algeria vyeligumos saje vist lii [[juvvâdâh|juvvâduvttáá]] sälttijävri [[Chott Melrhir]] (-40 m).<ref name="cia-algeria"/> === Šoŋŋâdâh === Ävđineennâm oovtâst [[Atlasväärih|Atlasvaarijn]] kulá maadâ-Algerian, kost šoŋŋâdâh lii kume já koške. Riddokuávlust, kost luáháh já váráduvah haldâšeh enâduv, šoŋŋâdâh lii koskâmerâšoŋŋâdâh. Várádâhkuávluin täälvih sättih-uv leđe hirmâd kolmâseh. Keessiv láá távjá piegah, main láá kume kovjâ já čunoi.<ref name="Globalis"/> === Biodiversiteet === [[Tiätuvuárkká:Tassili Sahara 74.jpg|thumb|right|Ävđineennâm [[Tassili n’Ajjer]] pirrâsist]] Algeriast láá maaŋgah aalmuglâšmeecih, main [[Tassili n’Ajjer]] lii [[Unesco]] maailmärbičuosâttâh. Unesco luvâttâlmist láá ohtsis čiččâm čuosâttâhhâd, moh láá algerialiih. <!--== Haldâttâh já politiik == Algeria staatâhäämi lii Z. Algeria staatâhovdâ lii Q. === Kuávlulâš jyehim === === Staatâhäämi === === Vuáđulaahâ === === President === === Parlament === === Tuámustoovlih === === Aalmugijkoskâsâš koskâvuođah === === Piäluštâsvyeimih === === Sosiaaltorvo === === Olmoošvuoigâdvuođah === --> == Ekonomia == === Iäláttâsah === Tuše kulmâ prooseent Algeria vijđoduvvâst heivee viljâlmân. Merhâšitteemuuh eennâmtuálu pyevtittâsah láá niisu, ohra, haavvâr, oliiveh, sitrusheđâlmeh já šivettijn kussâ já savzâ.<ref>[https://www.aventura.fi/algeria Algeria] aventura.fi</ref> <!--=== Energia === === Ráhtulâšvuotâ === === Tuuriism === == Jotolâh == === Maađijjotolâh=== === Ryevdirađejotolâh === === Kirdemjotolâh === === Čäcijotolâh === --> == Viehâdâh == Eenâb ko kulmâ niäljáduási algerialijn láá etnisávt [[arabeh]]. Maaŋgâi madduuh láá kuittâg tovláin [[Berbereh|berberijn]], moh láá talle tuše siävuttum [[Aldanuorttâ|Aldanuortâ]] arabijguin, maadâeurooplijguin já [[Sahara máddáápiälááš Afrik|Sahara máddáápiälái afriklijguin]]. === Ässeeloho === Algeriast ääsih ohtsis paijeel 43,8 miljovn olmožid já mediaaniahe tobbeen lii 28,9 ihheed. Algeria olmoošloho šadda suulân 1,85 % jyehi ive. Tot lii kuittâg ohtâ maailm härvimusávt asâiduttum staatâin – oovtâ neljihâškilomeetter siste ääsih suulân tuše 15,9 olmožid. Kuittâg ton uáivikaavpugist [[Alger]]ist ääsih ain oovtâ neljihâškilomeetter siste suulân 10 150 olmožid. Kulmâ niäljáduási algerialijn ääsih-uv kaavpugkuávluin.<ref>[https://worldpopulationreview.com/countries/algeria-population/ Algeria Population 2020] World Population Review</ref><ref>[https://www.worldometers.info/world-population/algeria-population/ Algeria Population] worldometer</ref> [[Tiätuvuárkká:Population pyramid of Algeria 2016.png|thumb|left|Algeria olmoošloho pyramid 2016]] === Kielah === Virgáliih kielah Algeriast láá kyehti: [[arabiakielâ]] já [[berberkielâ]]. Toi lasseen [[ranskakielâ]] lii ennuv kiävtust. [[Arabiakielâ]] lii Algeria stuárráámus kielâ. Stuárráámus uási berberijn láá kuittâg kyevtkielâliih já mättih sehe berber- já arabiakielâ. <!--=== Kaavpugeh ===--> === Oskoldâh === Staatâ stuárráámus oskoldâh lii [[islam]], já 99 % algerialijn láá [[sunnimuslimeh]].<ref name="BBC">[https://www.bbc.com/news/world-africa-14118852 Algeria country profile] BBC News <small>(eŋgâlâskielân)</small></ref><ref>[https://web.archive.org/web/20120930183539/https://www.cia.gov/library/publications/the-world-factbook/geos/ag.html The World Factbook : Algeria] CIA</ref> <!--=== Tiervâsvuotâ === === Škovlim === === Tieđâ === == Kulttuur == === Kirjálâšvuotâ === === Kovetaaiđâ, design já arkkitehtuur === === Muusik === === Elleekoveh já TV === === Media === === Valastâllâm === === Purrâmâš já juhâmâš === === Almoliih rijjâpeeivih === === Aalmuglâšsymboleh === --> == Fáádást eres soojijn == {{Commonscat-raddalâs}} == Käldeeh == <small>{{Käldeeh|sárgáttuvah}}</small> {{Afrik staatah}} [[Luokka:Algeria|*]] dqikjz5p5l86ebcxbyikvm34o3mzn96 130562 130549 2025-06-15T08:00:47Z Muotâ 8 /* Morfologia */ 130562 wikitext text/x-wiki {{Staatâ tiäđuh | nommâ = Algeria demokraatlâš aalmugtäsiväldi | noomah_virgálijn_kielâin = 'الجمهورية الجزائرية الديمقراطية الشعبية <small>([[arabiakielâ]]n)</small>' | lippu = Flag of Algeria.svg | vaakun = Emblem_of_Algeria.svg | nommâ-genetiivist = Algeria | sajadâh = Location Algeria AU Africa.svg | sajadâh-čielgiittâs = | staatâhäämi = [[täsiväldi]] | staatâjođetteijee-tittel = President | tááláš-staatâjođetteijee = {{#statements:P35}} | haldâttâhjođetteijee-tittel = Uáiviminister | tááláš-haldâttâhjođetteijee = {{#statements:P6}} | uáivikaavpug = [[Alger]] | uáivikaavpug-kordinaatih = | eres-kaavpugeh = [[Oran]]<br>[[Constantine]] | vijđodâh = 2 381 741 | sisčääci_% = 1,1 | ässeeloho_ihe = 2020 | ässeeloho = 43,8 miljovn | ässeelovo sajeloho = | ässeesaahâdvuotâ = 15,9 | aalmugstuárrum = 1,85 | aalmugstuárrum_ihe = 2020 | virgáliih-kielah = [[arabiakielâ]] já [[berberkielâ]] | vaaluut = [[Algeria dinaar]] | vaaluut-tubdâldâh = DZD | bap = 277 400 miljovn | bap-per-ässee = 7 600 | äigi = UTC+1 | kesiäigi = ij kiävtust | jiečânâsvuotâ-kiäst = [[Ranska]]ast | jiečânâsvuotâ = 5. syeinimáánu 1962 | uánádâs = {{ISO 3166|Algeria}} | fiävruin = | kirdemmašinijn = | jotolâh = | sundenummeer = +213 | internet TLD = | motto = | aalmuglaavlâ = [[Kassaman]] | aalmuglaavlâ_tiätuvuárkká = National anthem of Algeria, by the U.S. Navy Band.oga | luuhâmmáttu = | oovdiš-staatah = }} '''Algeria''', virgálávt '''Algeria demokraatlâš aalmugtäsiväldi''', lii [[staatâ]] [[Afrik]]ist. Ton uáivikaavpug lii [[Alger]]. == Historjá == Algeria lii ain lamaš kiäinu [[Euroop]], [[Afrik]] já [[Aldanuorttâ|Aldanuortâ]] koskâsii kaavpâšmist. Nuuvtpa Algeria aalmugist kávnojeh maaŋgah eres tuávááh. Vuosmuuh, kiäh Algeria kuávlun láá asâttum aassâđ, láá [[berbereh]], mutâ 600-lovvoost arabeh väldidii kuávlu. Ko 1500-lovvoost [[espanja]]liih irâttii väldidiđ Algeria, te pottii Ottomaaneh algerialij išán, já nuuvt Algeriast šoodâi uási Ottomaan väldikode.<ref name="Globalis">[https://web.archive.org/web/20200928162115/https://www.globalis.fi/Maat/algeria Algeria] Globalis <small>(suomâkielân)</small></ref> Algeria saje lii kuittâg tommit vaigâd, ete tot ij lah kuássin lamaš älkkee haldâšiđ. Algeria viestârpele lâi eenâb ohtâvuođâst [[Marokko]]n já nuorttiipele [[Tunisia]]n. Tobbeen assii meid tommit ennuv berberkielâ (teikâ tamazight) sárnooh, ete arabisaatio ij luhostum nuuvt älkkest ko maaŋgâin eres enâmijn Algeria nuorttiibeln. Ton tááhust 1800-lovo aalgâst Algeria ij meidgin lamaš nuuvt herkki ovdediđ politiiklâš nationalism ko ovdâmerkkân [[Tunisia]].<ref name="Britannica">[https://www.britannica.com/place/Algeria Algeria] Britannica <small>(eŋgâlâskielân)</small></ref> Ive 1830 [[Ranska]] väldidij uási Algeriast já haldâšij tom. 18 ihheed maŋeláá, ive 1848, Algeriast šoodâi Ranska eennâmkodde.<ref name="Globalis" /> Puoh aalgij ive 1827, ko [[Husayn Dey]] čooskij Ranska tallaa konsul [[Pierre Deval]] muáđoid kiärpášfááškuin, ko sunnust lâi vižže Ranska mävsihánnáá lemin veelgist Algerian. Siämmáá ive minister Ranskaast čaalij, ete Algeria väldidem išedičij adeliđ pargo [[Napoleon suáđih|Napoleon soođij]] veteraanáid. Nuuvtpa kulmâ ive maŋeláá aalgij paijeel ihečyeđe paje, ko Algeria lâi Ranska vääldi vyelni.<ref name="Britannica" /> Jiečânâsvuođâsuáti Ranska vuástá aalgij ive 1954. Ráávhusopâmuš šoodâi käävci ive maŋeláá, já nuuvtpa [[syeinimáánu 5.]] peeivi [[1962]] Algeria finnij jiečânâsvuođâs. == Eennâmtiätu == Algeria vijđodâh lii 2 381 740 miljovn km², mast 0 km² lii čääci.<ref name="cia-algeria"/> Vijđoduv mield Algeria lii maailm 11. stuárráámus staatâ já Afrik stuárráámus staatâ, mutâ paijeel nelji viiđâduási tast kuleh [[Sahara ävđineennâm|Sahara ävđinenâmân]].<ref name="cia-algeria"/> === Sajadâh já rääjih === Algeria lii [[staatâ]] [[Tave-Afrik]]ist. Ton ránnjástaatah láá tavenuorttân [[Tunisia]], nuorttân [[Libya]], maadânuorttân [[Niger]], maadâviestârist [[Mali]] já [[Mauritania]] sehe uárjin [[Marokko]].<ref name="cia-algeria"/> Toos lasseen uárjin lii [[Viestâr-Sahara]]. Algeriast staatârääjih láá ohtsis 6 734 km.<ref name="cia-algeria"/> Kuhemus rääji lii rääji [[Marokko]]in, mii lii 1 941 km.<ref name="cia-algeria">{{Nettikäldee|čujottâs=https://www.cia.gov/the-world-factbook/countries/algeria/|nommâ=Algeria|almostittem=The World Factbook|čujottum=2025-06-15|kielâ={{en}}}}</ref> Uánihumos rääji vist lii 460 km rääji [[Mauritania]]in.<ref name="cia-algeria"/> Algeria rájášuvá tavveen [[Koskâmeerâ]]n. Merâriddo lii ohtsis 998 km<!-- (F km suolluin)-->.<ref name="cia-algeria"/> {| class="wikitable" |- ! Ránnjástaatâ !! Rääji kukkodâh !! Kárttá |- | [[Tunisia]] || 1 034 km || rowspan=6|[[Tiätuvuárkká:Algeria in its region.svg|350px]] |- | [[Libya]] || 989 km |- | [[Niger]]|| 951 km |- | [[Mali]] || 1 359 km |- | [[Mauritania]] || 460 km |- | [[Marokko]] || 1 941 km |} <!-- === Suolluuh === Algeria stuárráámuuh suolluuh láá A ( km²), B ( km²), C ( km²) já D ( km²). === Jäävrih já juuvah === D lii Algeria stuárráámus jävri vijđoduv/saijaavuođâ mield. Ton vijđodâh lii C km². Algeria kuhemuuh juuvah láá A ( km), B ( km), C ( km) já D ( km). === Geologia ===--> === Morfologia === [[Tiätuvuárkká:Tahat_matin.jpg|thumb|right|[[Tahat]] lii Algeria alemus vääri.]] Algeria alemus saje lii [[Tahat]], mii paijaan 2 908 meetter alodâhân.<ref name="cia-algeria"/> Ton čohe alne lii koskâttuvvâi muotâ. Algeria vyeligumos saje vist lii sälttijävri [[Chott Melrhir]] (-40 m). Tast ij lah [[juvvâdâh]].<ref name="cia-algeria"/> === Šoŋŋâdâh === Ävđineennâm oovtâst [[Atlasväärih|Atlasvaarijn]] kulá maadâ-Algerian, kost šoŋŋâdâh lii kume já koške. Riddokuávlust, kost luáháh já váráduvah haldâšeh enâduv, šoŋŋâdâh lii koskâmerâšoŋŋâdâh. Várádâhkuávluin täälvih sättih-uv leđe hirmâd kolmâseh. Keessiv láá távjá piegah, main láá kume kovjâ já čunoi.<ref name="Globalis"/> === Biodiversiteet === [[Tiätuvuárkká:Tassili Sahara 74.jpg|thumb|right|Ävđineennâm [[Tassili n’Ajjer]] pirrâsist]] Algeriast láá maaŋgah aalmuglâšmeecih, main [[Tassili n’Ajjer]] lii [[Unesco]] maailmärbičuosâttâh. Unesco luvâttâlmist láá ohtsis čiččâm čuosâttâhhâd, moh láá algerialiih. <!--== Haldâttâh já politiik == Algeria staatâhäämi lii Z. Algeria staatâhovdâ lii Q. === Kuávlulâš jyehim === === Staatâhäämi === === Vuáđulaahâ === === President === === Parlament === === Tuámustoovlih === === Aalmugijkoskâsâš koskâvuođah === === Piäluštâsvyeimih === === Sosiaaltorvo === === Olmoošvuoigâdvuođah === --> == Ekonomia == === Iäláttâsah === Tuše kulmâ prooseent Algeria vijđoduvvâst heivee viljâlmân. Merhâšitteemuuh eennâmtuálu pyevtittâsah láá niisu, ohra, haavvâr, oliiveh, sitrusheđâlmeh já šivettijn kussâ já savzâ.<ref>[https://www.aventura.fi/algeria Algeria] aventura.fi</ref> <!--=== Energia === === Ráhtulâšvuotâ === === Tuuriism === == Jotolâh == === Maađijjotolâh=== === Ryevdirađejotolâh === === Kirdemjotolâh === === Čäcijotolâh === --> == Viehâdâh == Eenâb ko kulmâ niäljáduási algerialijn láá etnisávt [[arabeh]]. Maaŋgâi madduuh láá kuittâg tovláin [[Berbereh|berberijn]], moh láá talle tuše siävuttum [[Aldanuorttâ|Aldanuortâ]] arabijguin, maadâeurooplijguin já [[Sahara máddáápiälááš Afrik|Sahara máddáápiälái afriklijguin]]. === Ässeeloho === Algeriast ääsih ohtsis paijeel 43,8 miljovn olmožid já mediaaniahe tobbeen lii 28,9 ihheed. Algeria olmoošloho šadda suulân 1,85 % jyehi ive. Tot lii kuittâg ohtâ maailm härvimusávt asâiduttum staatâin – oovtâ neljihâškilomeetter siste ääsih suulân tuše 15,9 olmožid. Kuittâg ton uáivikaavpugist [[Alger]]ist ääsih ain oovtâ neljihâškilomeetter siste suulân 10 150 olmožid. Kulmâ niäljáduási algerialijn ääsih-uv kaavpugkuávluin.<ref>[https://worldpopulationreview.com/countries/algeria-population/ Algeria Population 2020] World Population Review</ref><ref>[https://www.worldometers.info/world-population/algeria-population/ Algeria Population] worldometer</ref> [[Tiätuvuárkká:Population pyramid of Algeria 2016.png|thumb|left|Algeria olmoošloho pyramid 2016]] === Kielah === Virgáliih kielah Algeriast láá kyehti: [[arabiakielâ]] já [[berberkielâ]]. Toi lasseen [[ranskakielâ]] lii ennuv kiävtust. [[Arabiakielâ]] lii Algeria stuárráámus kielâ. Stuárráámus uási berberijn láá kuittâg kyevtkielâliih já mättih sehe berber- já arabiakielâ. <!--=== Kaavpugeh ===--> === Oskoldâh === Staatâ stuárráámus oskoldâh lii [[islam]], já 99 % algerialijn láá [[sunnimuslimeh]].<ref name="BBC">[https://www.bbc.com/news/world-africa-14118852 Algeria country profile] BBC News <small>(eŋgâlâskielân)</small></ref><ref>[https://web.archive.org/web/20120930183539/https://www.cia.gov/library/publications/the-world-factbook/geos/ag.html The World Factbook : Algeria] CIA</ref> <!--=== Tiervâsvuotâ === === Škovlim === === Tieđâ === == Kulttuur == === Kirjálâšvuotâ === === Kovetaaiđâ, design já arkkitehtuur === === Muusik === === Elleekoveh já TV === === Media === === Valastâllâm === === Purrâmâš já juhâmâš === === Almoliih rijjâpeeivih === === Aalmuglâšsymboleh === --> == Fáádást eres soojijn == {{Commonscat-raddalâs}} == Käldeeh == <small>{{Käldeeh|sárgáttuvah}}</small> {{Afrik staatah}} [[Luokka:Algeria|*]] aoi8tkcks83hw26zjdpdo2ufl4hsaz3 130563 130562 2025-06-15T08:01:13Z Muotâ 8 /* Biodiversiteet */ 130563 wikitext text/x-wiki {{Staatâ tiäđuh | nommâ = Algeria demokraatlâš aalmugtäsiväldi | noomah_virgálijn_kielâin = 'الجمهورية الجزائرية الديمقراطية الشعبية <small>([[arabiakielâ]]n)</small>' | lippu = Flag of Algeria.svg | vaakun = Emblem_of_Algeria.svg | nommâ-genetiivist = Algeria | sajadâh = Location Algeria AU Africa.svg | sajadâh-čielgiittâs = | staatâhäämi = [[täsiväldi]] | staatâjođetteijee-tittel = President | tááláš-staatâjođetteijee = {{#statements:P35}} | haldâttâhjođetteijee-tittel = Uáiviminister | tááláš-haldâttâhjođetteijee = {{#statements:P6}} | uáivikaavpug = [[Alger]] | uáivikaavpug-kordinaatih = | eres-kaavpugeh = [[Oran]]<br>[[Constantine]] | vijđodâh = 2 381 741 | sisčääci_% = 1,1 | ässeeloho_ihe = 2020 | ässeeloho = 43,8 miljovn | ässeelovo sajeloho = | ässeesaahâdvuotâ = 15,9 | aalmugstuárrum = 1,85 | aalmugstuárrum_ihe = 2020 | virgáliih-kielah = [[arabiakielâ]] já [[berberkielâ]] | vaaluut = [[Algeria dinaar]] | vaaluut-tubdâldâh = DZD | bap = 277 400 miljovn | bap-per-ässee = 7 600 | äigi = UTC+1 | kesiäigi = ij kiävtust | jiečânâsvuotâ-kiäst = [[Ranska]]ast | jiečânâsvuotâ = 5. syeinimáánu 1962 | uánádâs = {{ISO 3166|Algeria}} | fiävruin = | kirdemmašinijn = | jotolâh = | sundenummeer = +213 | internet TLD = | motto = | aalmuglaavlâ = [[Kassaman]] | aalmuglaavlâ_tiätuvuárkká = National anthem of Algeria, by the U.S. Navy Band.oga | luuhâmmáttu = | oovdiš-staatah = }} '''Algeria''', virgálávt '''Algeria demokraatlâš aalmugtäsiväldi''', lii [[staatâ]] [[Afrik]]ist. Ton uáivikaavpug lii [[Alger]]. == Historjá == Algeria lii ain lamaš kiäinu [[Euroop]], [[Afrik]] já [[Aldanuorttâ|Aldanuortâ]] koskâsii kaavpâšmist. Nuuvtpa Algeria aalmugist kávnojeh maaŋgah eres tuávááh. Vuosmuuh, kiäh Algeria kuávlun láá asâttum aassâđ, láá [[berbereh]], mutâ 600-lovvoost arabeh väldidii kuávlu. Ko 1500-lovvoost [[espanja]]liih irâttii väldidiđ Algeria, te pottii Ottomaaneh algerialij išán, já nuuvt Algeriast šoodâi uási Ottomaan väldikode.<ref name="Globalis">[https://web.archive.org/web/20200928162115/https://www.globalis.fi/Maat/algeria Algeria] Globalis <small>(suomâkielân)</small></ref> Algeria saje lii kuittâg tommit vaigâd, ete tot ij lah kuássin lamaš älkkee haldâšiđ. Algeria viestârpele lâi eenâb ohtâvuođâst [[Marokko]]n já nuorttiipele [[Tunisia]]n. Tobbeen assii meid tommit ennuv berberkielâ (teikâ tamazight) sárnooh, ete arabisaatio ij luhostum nuuvt älkkest ko maaŋgâin eres enâmijn Algeria nuorttiibeln. Ton tááhust 1800-lovo aalgâst Algeria ij meidgin lamaš nuuvt herkki ovdediđ politiiklâš nationalism ko ovdâmerkkân [[Tunisia]].<ref name="Britannica">[https://www.britannica.com/place/Algeria Algeria] Britannica <small>(eŋgâlâskielân)</small></ref> Ive 1830 [[Ranska]] väldidij uási Algeriast já haldâšij tom. 18 ihheed maŋeláá, ive 1848, Algeriast šoodâi Ranska eennâmkodde.<ref name="Globalis" /> Puoh aalgij ive 1827, ko [[Husayn Dey]] čooskij Ranska tallaa konsul [[Pierre Deval]] muáđoid kiärpášfááškuin, ko sunnust lâi vižže Ranska mävsihánnáá lemin veelgist Algerian. Siämmáá ive minister Ranskaast čaalij, ete Algeria väldidem išedičij adeliđ pargo [[Napoleon suáđih|Napoleon soođij]] veteraanáid. Nuuvtpa kulmâ ive maŋeláá aalgij paijeel ihečyeđe paje, ko Algeria lâi Ranska vääldi vyelni.<ref name="Britannica" /> Jiečânâsvuođâsuáti Ranska vuástá aalgij ive 1954. Ráávhusopâmuš šoodâi käävci ive maŋeláá, já nuuvtpa [[syeinimáánu 5.]] peeivi [[1962]] Algeria finnij jiečânâsvuođâs. == Eennâmtiätu == Algeria vijđodâh lii 2 381 740 miljovn km², mast 0 km² lii čääci.<ref name="cia-algeria"/> Vijđoduv mield Algeria lii maailm 11. stuárráámus staatâ já Afrik stuárráámus staatâ, mutâ paijeel nelji viiđâduási tast kuleh [[Sahara ävđineennâm|Sahara ävđinenâmân]].<ref name="cia-algeria"/> === Sajadâh já rääjih === Algeria lii [[staatâ]] [[Tave-Afrik]]ist. Ton ránnjástaatah láá tavenuorttân [[Tunisia]], nuorttân [[Libya]], maadânuorttân [[Niger]], maadâviestârist [[Mali]] já [[Mauritania]] sehe uárjin [[Marokko]].<ref name="cia-algeria"/> Toos lasseen uárjin lii [[Viestâr-Sahara]]. Algeriast staatârääjih láá ohtsis 6 734 km.<ref name="cia-algeria"/> Kuhemus rääji lii rääji [[Marokko]]in, mii lii 1 941 km.<ref name="cia-algeria">{{Nettikäldee|čujottâs=https://www.cia.gov/the-world-factbook/countries/algeria/|nommâ=Algeria|almostittem=The World Factbook|čujottum=2025-06-15|kielâ={{en}}}}</ref> Uánihumos rääji vist lii 460 km rääji [[Mauritania]]in.<ref name="cia-algeria"/> Algeria rájášuvá tavveen [[Koskâmeerâ]]n. Merâriddo lii ohtsis 998 km<!-- (F km suolluin)-->.<ref name="cia-algeria"/> {| class="wikitable" |- ! Ránnjástaatâ !! Rääji kukkodâh !! Kárttá |- | [[Tunisia]] || 1 034 km || rowspan=6|[[Tiätuvuárkká:Algeria in its region.svg|350px]] |- | [[Libya]] || 989 km |- | [[Niger]]|| 951 km |- | [[Mali]] || 1 359 km |- | [[Mauritania]] || 460 km |- | [[Marokko]] || 1 941 km |} <!-- === Suolluuh === Algeria stuárráámuuh suolluuh láá A ( km²), B ( km²), C ( km²) já D ( km²). === Jäävrih já juuvah === D lii Algeria stuárráámus jävri vijđoduv/saijaavuođâ mield. Ton vijđodâh lii C km². Algeria kuhemuuh juuvah láá A ( km), B ( km), C ( km) já D ( km). === Geologia ===--> === Morfologia === [[Tiätuvuárkká:Tahat_matin.jpg|thumb|right|[[Tahat]] lii Algeria alemus vääri.]] Algeria alemus saje lii [[Tahat]], mii paijaan 2 908 meetter alodâhân.<ref name="cia-algeria"/> Ton čohe alne lii koskâttuvvâi muotâ. Algeria vyeligumos saje vist lii sälttijävri [[Chott Melrhir]] (-40 m). Tast ij lah [[juvvâdâh]].<ref name="cia-algeria"/> === Šoŋŋâdâh === Ävđineennâm oovtâst [[Atlasväärih|Atlasvaarijn]] kulá maadâ-Algerian, kost šoŋŋâdâh lii kume já koške. Riddokuávlust, kost luáháh já váráduvah haldâšeh enâduv, šoŋŋâdâh lii koskâmerâšoŋŋâdâh. Várádâhkuávluin täälvih sättih-uv leđe hirmâd kolmâseh. Keessiv láá távjá piegah, main láá kume kovjâ já čunoi.<ref name="Globalis"/> === Biodiversiteet === [[Tiätuvuárkká:Tassili Sahara 74.jpg|thumb|right|Ävđineennâm [[Tassili n’Ajjer]] pirrâsist]] Algeriast láá maaŋgah aalmuglâšmeecih, main [[Tassili n’Ajjer]] lii [[Unesco]] maailmärbičuosâttâh. Unesco luvâttâlmist láá ohtsis čiččâm čuosâttâhhâd, moh láá Algeriast. <!--== Haldâttâh já politiik == Algeria staatâhäämi lii Z. Algeria staatâhovdâ lii Q. === Kuávlulâš jyehim === === Staatâhäämi === === Vuáđulaahâ === === President === === Parlament === === Tuámustoovlih === === Aalmugijkoskâsâš koskâvuođah === === Piäluštâsvyeimih === === Sosiaaltorvo === === Olmoošvuoigâdvuođah === --> == Ekonomia == === Iäláttâsah === Tuše kulmâ prooseent Algeria vijđoduvvâst heivee viljâlmân. Merhâšitteemuuh eennâmtuálu pyevtittâsah láá niisu, ohra, haavvâr, oliiveh, sitrusheđâlmeh já šivettijn kussâ já savzâ.<ref>[https://www.aventura.fi/algeria Algeria] aventura.fi</ref> <!--=== Energia === === Ráhtulâšvuotâ === === Tuuriism === == Jotolâh == === Maađijjotolâh=== === Ryevdirađejotolâh === === Kirdemjotolâh === === Čäcijotolâh === --> == Viehâdâh == Eenâb ko kulmâ niäljáduási algerialijn láá etnisávt [[arabeh]]. Maaŋgâi madduuh láá kuittâg tovláin [[Berbereh|berberijn]], moh láá talle tuše siävuttum [[Aldanuorttâ|Aldanuortâ]] arabijguin, maadâeurooplijguin já [[Sahara máddáápiälááš Afrik|Sahara máddáápiälái afriklijguin]]. === Ässeeloho === Algeriast ääsih ohtsis paijeel 43,8 miljovn olmožid já mediaaniahe tobbeen lii 28,9 ihheed. Algeria olmoošloho šadda suulân 1,85 % jyehi ive. Tot lii kuittâg ohtâ maailm härvimusávt asâiduttum staatâin – oovtâ neljihâškilomeetter siste ääsih suulân tuše 15,9 olmožid. Kuittâg ton uáivikaavpugist [[Alger]]ist ääsih ain oovtâ neljihâškilomeetter siste suulân 10 150 olmožid. Kulmâ niäljáduási algerialijn ääsih-uv kaavpugkuávluin.<ref>[https://worldpopulationreview.com/countries/algeria-population/ Algeria Population 2020] World Population Review</ref><ref>[https://www.worldometers.info/world-population/algeria-population/ Algeria Population] worldometer</ref> [[Tiätuvuárkká:Population pyramid of Algeria 2016.png|thumb|left|Algeria olmoošloho pyramid 2016]] === Kielah === Virgáliih kielah Algeriast láá kyehti: [[arabiakielâ]] já [[berberkielâ]]. Toi lasseen [[ranskakielâ]] lii ennuv kiävtust. [[Arabiakielâ]] lii Algeria stuárráámus kielâ. Stuárráámus uási berberijn láá kuittâg kyevtkielâliih já mättih sehe berber- já arabiakielâ. <!--=== Kaavpugeh ===--> === Oskoldâh === Staatâ stuárráámus oskoldâh lii [[islam]], já 99 % algerialijn láá [[sunnimuslimeh]].<ref name="BBC">[https://www.bbc.com/news/world-africa-14118852 Algeria country profile] BBC News <small>(eŋgâlâskielân)</small></ref><ref>[https://web.archive.org/web/20120930183539/https://www.cia.gov/library/publications/the-world-factbook/geos/ag.html The World Factbook : Algeria] CIA</ref> <!--=== Tiervâsvuotâ === === Škovlim === === Tieđâ === == Kulttuur == === Kirjálâšvuotâ === === Kovetaaiđâ, design já arkkitehtuur === === Muusik === === Elleekoveh já TV === === Media === === Valastâllâm === === Purrâmâš já juhâmâš === === Almoliih rijjâpeeivih === === Aalmuglâšsymboleh === --> == Fáádást eres soojijn == {{Commonscat-raddalâs}} == Käldeeh == <small>{{Käldeeh|sárgáttuvah}}</small> {{Afrik staatah}} [[Luokka:Algeria|*]] 7sten4peahcykrixjkt6aj4ywcriv6v 130564 130563 2025-06-15T08:15:51Z Muotâ 8 /* Šoŋŋâdâh */ 130564 wikitext text/x-wiki {{Staatâ tiäđuh | nommâ = Algeria demokraatlâš aalmugtäsiväldi | noomah_virgálijn_kielâin = 'الجمهورية الجزائرية الديمقراطية الشعبية <small>([[arabiakielâ]]n)</small>' | lippu = Flag of Algeria.svg | vaakun = Emblem_of_Algeria.svg | nommâ-genetiivist = Algeria | sajadâh = Location Algeria AU Africa.svg | sajadâh-čielgiittâs = | staatâhäämi = [[täsiväldi]] | staatâjođetteijee-tittel = President | tááláš-staatâjođetteijee = {{#statements:P35}} | haldâttâhjođetteijee-tittel = Uáiviminister | tááláš-haldâttâhjođetteijee = {{#statements:P6}} | uáivikaavpug = [[Alger]] | uáivikaavpug-kordinaatih = | eres-kaavpugeh = [[Oran]]<br>[[Constantine]] | vijđodâh = 2 381 741 | sisčääci_% = 1,1 | ässeeloho_ihe = 2020 | ässeeloho = 43,8 miljovn | ässeelovo sajeloho = | ässeesaahâdvuotâ = 15,9 | aalmugstuárrum = 1,85 | aalmugstuárrum_ihe = 2020 | virgáliih-kielah = [[arabiakielâ]] já [[berberkielâ]] | vaaluut = [[Algeria dinaar]] | vaaluut-tubdâldâh = DZD | bap = 277 400 miljovn | bap-per-ässee = 7 600 | äigi = UTC+1 | kesiäigi = ij kiävtust | jiečânâsvuotâ-kiäst = [[Ranska]]ast | jiečânâsvuotâ = 5. syeinimáánu 1962 | uánádâs = {{ISO 3166|Algeria}} | fiävruin = | kirdemmašinijn = | jotolâh = | sundenummeer = +213 | internet TLD = | motto = | aalmuglaavlâ = [[Kassaman]] | aalmuglaavlâ_tiätuvuárkká = National anthem of Algeria, by the U.S. Navy Band.oga | luuhâmmáttu = | oovdiš-staatah = }} '''Algeria''', virgálávt '''Algeria demokraatlâš aalmugtäsiväldi''', lii [[staatâ]] [[Afrik]]ist. Ton uáivikaavpug lii [[Alger]]. == Historjá == Algeria lii ain lamaš kiäinu [[Euroop]], [[Afrik]] já [[Aldanuorttâ|Aldanuortâ]] koskâsii kaavpâšmist. Nuuvtpa Algeria aalmugist kávnojeh maaŋgah eres tuávááh. Vuosmuuh, kiäh Algeria kuávlun láá asâttum aassâđ, láá [[berbereh]], mutâ 600-lovvoost arabeh väldidii kuávlu. Ko 1500-lovvoost [[espanja]]liih irâttii väldidiđ Algeria, te pottii Ottomaaneh algerialij išán, já nuuvt Algeriast šoodâi uási Ottomaan väldikode.<ref name="Globalis">[https://web.archive.org/web/20200928162115/https://www.globalis.fi/Maat/algeria Algeria] Globalis <small>(suomâkielân)</small></ref> Algeria saje lii kuittâg tommit vaigâd, ete tot ij lah kuássin lamaš älkkee haldâšiđ. Algeria viestârpele lâi eenâb ohtâvuođâst [[Marokko]]n já nuorttiipele [[Tunisia]]n. Tobbeen assii meid tommit ennuv berberkielâ (teikâ tamazight) sárnooh, ete arabisaatio ij luhostum nuuvt älkkest ko maaŋgâin eres enâmijn Algeria nuorttiibeln. Ton tááhust 1800-lovo aalgâst Algeria ij meidgin lamaš nuuvt herkki ovdediđ politiiklâš nationalism ko ovdâmerkkân [[Tunisia]].<ref name="Britannica">[https://www.britannica.com/place/Algeria Algeria] Britannica <small>(eŋgâlâskielân)</small></ref> Ive 1830 [[Ranska]] väldidij uási Algeriast já haldâšij tom. 18 ihheed maŋeláá, ive 1848, Algeriast šoodâi Ranska eennâmkodde.<ref name="Globalis" /> Puoh aalgij ive 1827, ko [[Husayn Dey]] čooskij Ranska tallaa konsul [[Pierre Deval]] muáđoid kiärpášfááškuin, ko sunnust lâi vižže Ranska mävsihánnáá lemin veelgist Algerian. Siämmáá ive minister Ranskaast čaalij, ete Algeria väldidem išedičij adeliđ pargo [[Napoleon suáđih|Napoleon soođij]] veteraanáid. Nuuvtpa kulmâ ive maŋeláá aalgij paijeel ihečyeđe paje, ko Algeria lâi Ranska vääldi vyelni.<ref name="Britannica" /> Jiečânâsvuođâsuáti Ranska vuástá aalgij ive 1954. Ráávhusopâmuš šoodâi käävci ive maŋeláá, já nuuvtpa [[syeinimáánu 5.]] peeivi [[1962]] Algeria finnij jiečânâsvuođâs. == Eennâmtiätu == Algeria vijđodâh lii 2 381 740 miljovn km², mast 0 km² lii čääci.<ref name="cia-algeria"/> Vijđoduv mield Algeria lii maailm 11. stuárráámus staatâ já Afrik stuárráámus staatâ, mutâ paijeel nelji viiđâduási tast kuleh [[Sahara ävđineennâm|Sahara ävđinenâmân]].<ref name="cia-algeria"/> === Sajadâh já rääjih === Algeria lii [[staatâ]] [[Tave-Afrik]]ist. Ton ránnjástaatah láá tavenuorttân [[Tunisia]], nuorttân [[Libya]], maadânuorttân [[Niger]], maadâviestârist [[Mali]] já [[Mauritania]] sehe uárjin [[Marokko]].<ref name="cia-algeria"/> Toos lasseen uárjin lii [[Viestâr-Sahara]]. Algeriast staatârääjih láá ohtsis 6 734 km.<ref name="cia-algeria"/> Kuhemus rääji lii rääji [[Marokko]]in, mii lii 1 941 km.<ref name="cia-algeria">{{Nettikäldee|čujottâs=https://www.cia.gov/the-world-factbook/countries/algeria/|nommâ=Algeria|almostittem=The World Factbook|čujottum=2025-06-15|kielâ={{en}}}}</ref> Uánihumos rääji vist lii 460 km rääji [[Mauritania]]in.<ref name="cia-algeria"/> Algeria rájášuvá tavveen [[Koskâmeerâ]]n. Merâriddo lii ohtsis 998 km<!-- (F km suolluin)-->.<ref name="cia-algeria"/> {| class="wikitable" |- ! Ránnjástaatâ !! Rääji kukkodâh !! Kárttá |- | [[Tunisia]] || 1 034 km || rowspan=6|[[Tiätuvuárkká:Algeria in its region.svg|350px]] |- | [[Libya]] || 989 km |- | [[Niger]]|| 951 km |- | [[Mali]] || 1 359 km |- | [[Mauritania]] || 460 km |- | [[Marokko]] || 1 941 km |} <!-- === Suolluuh === Algeria stuárráámuuh suolluuh láá A ( km²), B ( km²), C ( km²) já D ( km²). === Jäävrih já juuvah === D lii Algeria stuárráámus jävri vijđoduv/saijaavuođâ mield. Ton vijđodâh lii C km². Algeria kuhemuuh juuvah láá A ( km), B ( km), C ( km) já D ( km). === Geologia ===--> === Morfologia === [[Tiätuvuárkká:Tahat_matin.jpg|thumb|right|[[Tahat]] lii Algeria alemus vääri.]] Algeria alemus saje lii [[Tahat]], mii paijaan 2 908 meetter alodâhân.<ref name="cia-algeria"/> Ton čohe alne lii koskâttuvvâi muotâ. Algeria vyeligumos saje vist lii sälttijävri [[Chott Melrhir]] (-40 m). Tast ij lah [[juvvâdâh]].<ref name="cia-algeria"/> === Šoŋŋâdâh === Ävđinenâmist já [[Atlasvárádâh|Atlasváráduvâst]] šoŋŋâdâh lii kume já koške. Riddokuávlust, kost luáháh já váráduvah haldâšeh enâduv, lii koskâmerâšoŋŋâdâh. Várádâhkuávluin täälvih pyehtih leđe hirmâd kolmâseh. Keessiv láá távjá piegah, moi fáárust joteh kume kovjâ já čunoi.<ref name="Globalis"/> === Biodiversiteet === [[Tiätuvuárkká:Tassili Sahara 74.jpg|thumb|right|Ävđineennâm [[Tassili n’Ajjer]] pirrâsist]] Algeriast láá maaŋgah aalmuglâšmeecih, main [[Tassili n’Ajjer]] lii [[Unesco]] maailmärbičuosâttâh. Unesco luvâttâlmist láá ohtsis čiččâm čuosâttâhhâd, moh láá Algeriast. <!--== Haldâttâh já politiik == Algeria staatâhäämi lii Z. Algeria staatâhovdâ lii Q. === Kuávlulâš jyehim === === Staatâhäämi === === Vuáđulaahâ === === President === === Parlament === === Tuámustoovlih === === Aalmugijkoskâsâš koskâvuođah === === Piäluštâsvyeimih === === Sosiaaltorvo === === Olmoošvuoigâdvuođah === --> == Ekonomia == === Iäláttâsah === Tuše kulmâ prooseent Algeria vijđoduvvâst heivee viljâlmân. Merhâšitteemuuh eennâmtuálu pyevtittâsah láá niisu, ohra, haavvâr, oliiveh, sitrusheđâlmeh já šivettijn kussâ já savzâ.<ref>[https://www.aventura.fi/algeria Algeria] aventura.fi</ref> <!--=== Energia === === Ráhtulâšvuotâ === === Tuuriism === == Jotolâh == === Maađijjotolâh=== === Ryevdirađejotolâh === === Kirdemjotolâh === === Čäcijotolâh === --> == Viehâdâh == Eenâb ko kulmâ niäljáduási algerialijn láá etnisávt [[arabeh]]. Maaŋgâi madduuh láá kuittâg tovláin [[Berbereh|berberijn]], moh láá talle tuše siävuttum [[Aldanuorttâ|Aldanuortâ]] arabijguin, maadâeurooplijguin já [[Sahara máddáápiälááš Afrik|Sahara máddáápiälái afriklijguin]]. === Ässeeloho === Algeriast ääsih ohtsis paijeel 43,8 miljovn olmožid já mediaaniahe tobbeen lii 28,9 ihheed. Algeria olmoošloho šadda suulân 1,85 % jyehi ive. Tot lii kuittâg ohtâ maailm härvimusávt asâiduttum staatâin – oovtâ neljihâškilomeetter siste ääsih suulân tuše 15,9 olmožid. Kuittâg ton uáivikaavpugist [[Alger]]ist ääsih ain oovtâ neljihâškilomeetter siste suulân 10 150 olmožid. Kulmâ niäljáduási algerialijn ääsih-uv kaavpugkuávluin.<ref>[https://worldpopulationreview.com/countries/algeria-population/ Algeria Population 2020] World Population Review</ref><ref>[https://www.worldometers.info/world-population/algeria-population/ Algeria Population] worldometer</ref> [[Tiätuvuárkká:Population pyramid of Algeria 2016.png|thumb|left|Algeria olmoošloho pyramid 2016]] === Kielah === Virgáliih kielah Algeriast láá kyehti: [[arabiakielâ]] já [[berberkielâ]]. Toi lasseen [[ranskakielâ]] lii ennuv kiävtust. [[Arabiakielâ]] lii Algeria stuárráámus kielâ. Stuárráámus uási berberijn láá kuittâg kyevtkielâliih já mättih sehe berber- já arabiakielâ. <!--=== Kaavpugeh ===--> === Oskoldâh === Staatâ stuárráámus oskoldâh lii [[islam]], já 99 % algerialijn láá [[sunnimuslimeh]].<ref name="BBC">[https://www.bbc.com/news/world-africa-14118852 Algeria country profile] BBC News <small>(eŋgâlâskielân)</small></ref><ref>[https://web.archive.org/web/20120930183539/https://www.cia.gov/library/publications/the-world-factbook/geos/ag.html The World Factbook : Algeria] CIA</ref> <!--=== Tiervâsvuotâ === === Škovlim === === Tieđâ === == Kulttuur == === Kirjálâšvuotâ === === Kovetaaiđâ, design já arkkitehtuur === === Muusik === === Elleekoveh já TV === === Media === === Valastâllâm === === Purrâmâš já juhâmâš === === Almoliih rijjâpeeivih === === Aalmuglâšsymboleh === --> == Fáádást eres soojijn == {{Commonscat-raddalâs}} == Käldeeh == <small>{{Käldeeh|sárgáttuvah}}</small> {{Afrik staatah}} [[Luokka:Algeria|*]] njggzaypuyufku7qi5tovp93nvi0weg 0 332 130565 121745 2025-06-15T11:43:25Z Yupik 23 130565 wikitext text/x-wiki {{Staatâ tiäđuh | nommâ = Antigua já Barbuda | noomah_virgálijn_kielâin = Antigua and Barbuda ''<small>([[eŋgâlâskielâ]]n)</small>' | lippu = Flag of Antigua and Barbuda.svg | vaakun = Coat of arms of Antigua and Barbuda.svg | nommâ-genetiivist = Antigua já Barbuda | sajadâh = Antigua and Barbuda on the globe (Americas centered).svg | sajadâh-čielgiittâs = | staatâhäämi = parlamentaarlâš demokratia, vuáđulavâlâš monarkia | staatâjođetteijee-tittel = [[Kunâgâs]] | tááláš-staatâjođetteijee = {{#statements:P35}} | haldâttâhjođetteijee-tittel = [[Antigua já Barbuda uáiviminister|Uáiviminister]] | tááláš-haldâttâhjođetteijee = {{#statements:P6}} | uáivikaavpug = [[St. John's]] | eres-kaavpugeh = | vijđodâh = 442,6 | sisčääci_% = | ässeeloho_ihe = 2018 | ässeeloho = 96 286 | ässeesaahâdvuotâ = 186 | aalmugstuárrum = | aalmugstuárrum_ihe = | virgáliih-kielah = [[eŋgâlâskielâ]] | vaaluut = Nuorttâ-Karibia dollar | vaaluut-tubdâldâh = XCD | bap-ihe = | bap = | bap-per-ässee = | hdi-ihe = | hdi = | eennâmtuálu = | palvâlusah = | ráhtálâšvuotâ = | äigi = UTC-4 | kesiäigi = | jiečânâsvuotâ-kiäst = [[Ovtâstum kunâgâskodde]]est | jiečânâsvuotâ = 1. skammâmáánu 1981 | uánádâs = AG | fiävruin = AG | kirdemmašinijn = V2 | jotolâh = čižetpiälásâš | sundenummeer = +1-268 | internet TLD = .ag | motto = "Each Endeavouring, All Achieving" | aalmuglaavlâ = Fair Antigua, We Salute Thee | aalmuglaavlâ_tiätuvuárkká = Antigua and Barbuda National Anthem.ogg | luuhâmmáttu = | oovdiš-staatah = }} '''Antigua já Barbuda''' lii [[staatâ]] [[Karibia]]st. Ton [[uáivikaavpug]] lii [[St. John's]].<ref name="cia-antigua-já-barbuda"/> <!--== Historjá ==--> == Eennâmtiätu == [[Tiätuvuárkká:Redonda by sea 1, 2023.jpg|thumb|left|Redonda ive 2023]] Antigua já Barbuda vijđodâh lii 443 km², mast 280 km² lii [[Antigua]], 161 km² [[Barbuda]] já 1,6 km² [[Redonda]].<ref name="cia-antigua-já-barbuda">{{Nettikäldee|čujottâs=https://www.cia.gov/the-world-factbook/countries/antigua-and-barbuda/|nommâ=Antigua and Barbuda|almostittem=The World Factbook|čujottum=2025-06-15|kielâ={{en}}}}</ref><!-- mast Z km² lii čääci.--> Vijđoduv mield Antigua já Barbuda lii maailm 200. stuárráámus staatâ.<ref name="cia-antigua-já-barbuda"/> === Sajadâh já rääjih === <!--[[Tiätuvuárkká:Antigua and Barbuda in its region.svg|thumb]]--> Antigua já Barbuda lii [[suáluistaatâ]] [[Karibia]]st já kulá [[Uccâ Antilleh|Uccâ Antillij]] [[suáluikuávlu]]n.<!-- Ton ránnjástaatah láá A, B, C já D. Antigua já Barbudast staatârääjih láá ohtsis S km. Kuhemus rääji lii rääji H[+sg.kom], mii lii U km. Uánihumos rääji vist lii V km rääji J[+sg.kom]. Antigua já Barbuda rájášuvá G[+sg.ill]. Merâriddo lii ohtsis E km (F km suolluin). --> === Suolluuh === Antigua já Barbuda stuárráámuuh suolluuh láá [[Antigua]] (280 km²), [[Barbuda]] (161 km²) já [[Redonda]] (1,6 km²). <!-- === Jäävrih já juuvah === D lii Antigua já Barbuda stuárráámus jävri vijđoduv/saijaavuođâ mield. Ton vijđodâh lii C km². Antigua já Barbuda kuhemuuh juuvah láá A ( km), B ( km), C ( km) já D ( km). === Geologia ===--> === Morfologia === [[Tiätuvuárkká:Boggy_Peak.JPG|thumb|left|[[Boggy Peak]] (iivij 2009–2016 noomáin [[Mount Obama]]) lii Antigua já Barbuda alemus vääri.]] Antigua já Barbuda alemus saje lii [[Boggy Peak]] čokke (402 m).<ref name="cia-antigua-já-barbuda"/> Ton vyeligumos saje vist lii [[Karibiameerâ]] riddo (0 m).<ref name="cia-antigua-já-barbuda"/> <!-- === Šoŋŋâdâh === === Biodiversiteet === == Haldâttâh já politiik == Antigua já Barbuda staatâhäämi lii Z. Antigua já Barbuda staatâhovdâ lii Q. === Kuávlulâš jyehim === === Staatâhäämi === === Vuáđulaahâ === === President === === Parlament === === Tuámustoovlih === === Aalmugijkoskâsâš koskâvuođah === === Piäluštâsvyeimih === === Sosiaaltorvo === === Olmoošvuoigâdvuođah === == Ekonomia == === Iäláttâsah === === Energia === === Ráhtulâšvuotâ === === Tuuriism === == Jotolâh == === Maađijjotolâh=== === Ryevdirađejotolâh === === Kirdemjotolâh === === Čäcijotolâh === == Viehâdâh == === Ässeeloho === === Kielah === Antigua já Barbuda virgálâš kielâ lii/virgáliih kielah láá Y (já Z). === Kaavpugeh === === Oskoldâh === === Tiervâsvuotâ === === Škovlim === === Tieđâ === == Kulttuur == === Kirjálâšvuotâ === === Kovetaaiđâ, design já arkkitehtuur === === Muusik === === Elleekoveh já TV === === Media === === Valastâllâm === === Purrâmâš já juhâmâš === === Almoliih rijjâpeeivih === === Aalmuglâšsymboleh === --> == Fáádást eres soojijn == {{Commonscat-raddalâs}} == Käldeeh == <small>{{Käldeeh|sárgáttuvah}}</small> {{Tave-Amerik staatah}} [[Luokka:Antigua já Barbuda|*]] ma806s2g59qh9f7n8r2squhbtr2kaoe 130566 130565 2025-06-15T11:43:56Z Yupik 23 442,6 130566 wikitext text/x-wiki {{Staatâ tiäđuh | nommâ = Antigua já Barbuda | noomah_virgálijn_kielâin = Antigua and Barbuda ''<small>([[eŋgâlâskielâ]]n)</small>' | lippu = Flag of Antigua and Barbuda.svg | vaakun = Coat of arms of Antigua and Barbuda.svg | nommâ-genetiivist = Antigua já Barbuda | sajadâh = Antigua and Barbuda on the globe (Americas centered).svg | sajadâh-čielgiittâs = | staatâhäämi = parlamentaarlâš demokratia, vuáđulavâlâš monarkia | staatâjođetteijee-tittel = [[Kunâgâs]] | tááláš-staatâjođetteijee = {{#statements:P35}} | haldâttâhjođetteijee-tittel = [[Antigua já Barbuda uáiviminister|Uáiviminister]] | tááláš-haldâttâhjođetteijee = {{#statements:P6}} | uáivikaavpug = [[St. John's]] | eres-kaavpugeh = | vijđodâh = 442,6 | sisčääci_% = | ässeeloho_ihe = 2018 | ässeeloho = 96 286 | ässeesaahâdvuotâ = 186 | aalmugstuárrum = | aalmugstuárrum_ihe = | virgáliih-kielah = [[eŋgâlâskielâ]] | vaaluut = Nuorttâ-Karibia dollar | vaaluut-tubdâldâh = XCD | bap-ihe = | bap = | bap-per-ässee = | hdi-ihe = | hdi = | eennâmtuálu = | palvâlusah = | ráhtálâšvuotâ = | äigi = UTC-4 | kesiäigi = | jiečânâsvuotâ-kiäst = [[Ovtâstum kunâgâskodde]]est | jiečânâsvuotâ = 1. skammâmáánu 1981 | uánádâs = AG | fiävruin = AG | kirdemmašinijn = V2 | jotolâh = čižetpiälásâš | sundenummeer = +1-268 | internet TLD = .ag | motto = "Each Endeavouring, All Achieving" | aalmuglaavlâ = Fair Antigua, We Salute Thee | aalmuglaavlâ_tiätuvuárkká = Antigua and Barbuda National Anthem.ogg | luuhâmmáttu = | oovdiš-staatah = }} '''Antigua já Barbuda''' lii [[staatâ]] [[Karibia]]st. Ton [[uáivikaavpug]] lii [[St. John's]].<ref name="cia-antigua-já-barbuda"/> <!--== Historjá ==--> == Eennâmtiätu == [[Tiätuvuárkká:Redonda by sea 1, 2023.jpg|thumb|left|Redonda ive 2023]] Antigua já Barbuda vijđodâh lii 442,6 km², mast 280 km² lii [[Antigua]], 161 km² [[Barbuda]] já 1,6 km² [[Redonda]].<ref name="cia-antigua-já-barbuda">{{Nettikäldee|čujottâs=https://www.cia.gov/the-world-factbook/countries/antigua-and-barbuda/|nommâ=Antigua and Barbuda|almostittem=The World Factbook|čujottum=2025-06-15|kielâ={{en}}}}</ref><!-- mast Z km² lii čääci.--> Vijđoduv mield Antigua já Barbuda lii maailm 200. stuárráámus staatâ.<ref name="cia-antigua-já-barbuda"/> === Sajadâh já rääjih === <!--[[Tiätuvuárkká:Antigua and Barbuda in its region.svg|thumb]]--> Antigua já Barbuda lii [[suáluistaatâ]] [[Karibia]]st já kulá [[Uccâ Antilleh|Uccâ Antillij]] [[suáluikuávlu]]n.<!-- Ton ránnjástaatah láá A, B, C já D. Antigua já Barbudast staatârääjih láá ohtsis S km. Kuhemus rääji lii rääji H[+sg.kom], mii lii U km. Uánihumos rääji vist lii V km rääji J[+sg.kom]. Antigua já Barbuda rájášuvá G[+sg.ill]. Merâriddo lii ohtsis E km (F km suolluin). --> === Suolluuh === Antigua já Barbuda stuárráámuuh suolluuh láá [[Antigua]] (280 km²), [[Barbuda]] (161 km²) já [[Redonda]] (1,6 km²). <!-- === Jäävrih já juuvah === D lii Antigua já Barbuda stuárráámus jävri vijđoduv/saijaavuođâ mield. Ton vijđodâh lii C km². Antigua já Barbuda kuhemuuh juuvah láá A ( km), B ( km), C ( km) já D ( km). === Geologia ===--> === Morfologia === [[Tiätuvuárkká:Boggy_Peak.JPG|thumb|left|[[Boggy Peak]] (iivij 2009–2016 noomáin [[Mount Obama]]) lii Antigua já Barbuda alemus vääri.]] Antigua já Barbuda alemus saje lii [[Boggy Peak]] čokke (402 m).<ref name="cia-antigua-já-barbuda"/> Ton vyeligumos saje vist lii [[Karibiameerâ]] riddo (0 m).<ref name="cia-antigua-já-barbuda"/> <!-- === Šoŋŋâdâh === === Biodiversiteet === == Haldâttâh já politiik == Antigua já Barbuda staatâhäämi lii Z. Antigua já Barbuda staatâhovdâ lii Q. === Kuávlulâš jyehim === === Staatâhäämi === === Vuáđulaahâ === === President === === Parlament === === Tuámustoovlih === === Aalmugijkoskâsâš koskâvuođah === === Piäluštâsvyeimih === === Sosiaaltorvo === === Olmoošvuoigâdvuođah === == Ekonomia == === Iäláttâsah === === Energia === === Ráhtulâšvuotâ === === Tuuriism === == Jotolâh == === Maađijjotolâh=== === Ryevdirađejotolâh === === Kirdemjotolâh === === Čäcijotolâh === == Viehâdâh == === Ässeeloho === === Kielah === Antigua já Barbuda virgálâš kielâ lii/virgáliih kielah láá Y (já Z). === Kaavpugeh === === Oskoldâh === === Tiervâsvuotâ === === Škovlim === === Tieđâ === == Kulttuur == === Kirjálâšvuotâ === === Kovetaaiđâ, design já arkkitehtuur === === Muusik === === Elleekoveh já TV === === Media === === Valastâllâm === === Purrâmâš já juhâmâš === === Almoliih rijjâpeeivih === === Aalmuglâšsymboleh === --> == Fáádást eres soojijn == {{Commonscat-raddalâs}} == Käldeeh == <small>{{Käldeeh|sárgáttuvah}}</small> {{Tave-Amerik staatah}} [[Luokka:Antigua já Barbuda|*]] 3idkxugnttffol65fyc4u9ejxhnvc0n 130567 130566 2025-06-15T11:46:20Z Yupik 23 Täin kyehti láá asâiduttum: Antigua já Barbuda. 130567 wikitext text/x-wiki {{Staatâ tiäđuh | nommâ = Antigua já Barbuda | noomah_virgálijn_kielâin = Antigua and Barbuda ''<small>([[eŋgâlâskielâ]]n)</small>' | lippu = Flag of Antigua and Barbuda.svg | vaakun = Coat of arms of Antigua and Barbuda.svg | nommâ-genetiivist = Antigua já Barbuda | sajadâh = Antigua and Barbuda on the globe (Americas centered).svg | sajadâh-čielgiittâs = | staatâhäämi = parlamentaarlâš demokratia, vuáđulavâlâš monarkia | staatâjođetteijee-tittel = [[Kunâgâs]] | tááláš-staatâjođetteijee = {{#statements:P35}} | haldâttâhjođetteijee-tittel = [[Antigua já Barbuda uáiviminister|Uáiviminister]] | tááláš-haldâttâhjođetteijee = {{#statements:P6}} | uáivikaavpug = [[St. John's]] | eres-kaavpugeh = | vijđodâh = 442,6 | sisčääci_% = | ässeeloho_ihe = 2018 | ässeeloho = 96 286 | ässeesaahâdvuotâ = 186 | aalmugstuárrum = | aalmugstuárrum_ihe = | virgáliih-kielah = [[eŋgâlâskielâ]] | vaaluut = Nuorttâ-Karibia dollar | vaaluut-tubdâldâh = XCD | bap-ihe = | bap = | bap-per-ässee = | hdi-ihe = | hdi = | eennâmtuálu = | palvâlusah = | ráhtálâšvuotâ = | äigi = UTC-4 | kesiäigi = | jiečânâsvuotâ-kiäst = [[Ovtâstum kunâgâskodde]]est | jiečânâsvuotâ = 1. skammâmáánu 1981 | uánádâs = AG | fiävruin = AG | kirdemmašinijn = V2 | jotolâh = čižetpiälásâš | sundenummeer = +1-268 | internet TLD = .ag | motto = "Each Endeavouring, All Achieving" | aalmuglaavlâ = Fair Antigua, We Salute Thee | aalmuglaavlâ_tiätuvuárkká = Antigua and Barbuda National Anthem.ogg | luuhâmmáttu = | oovdiš-staatah = }} '''Antigua já Barbuda''' lii [[staatâ]] [[Karibia]]st. Ton [[uáivikaavpug]] lii [[St. John's]].<ref name="cia-antigua-já-barbuda"/> <!--== Historjá ==--> == Eennâmtiätu == [[Tiätuvuárkká:Redonda by sea 1, 2023.jpg|thumb|left|Redonda ive 2023]] Antigua já Barbuda vijđodâh lii 442,6 km², mast 280 km² lii [[Antigua]], 161 km² [[Barbuda]] já 1,6 km² [[Redonda]].<ref name="cia-antigua-já-barbuda">{{Nettikäldee|čujottâs=https://www.cia.gov/the-world-factbook/countries/antigua-and-barbuda/|nommâ=Antigua and Barbuda|almostittem=The World Factbook|čujottum=2025-06-15|kielâ={{en}}}}</ref><!-- mast Z km² lii čääci.--> Vijđoduv mield Antigua já Barbuda lii maailm 200. stuárráámus staatâ.<ref name="cia-antigua-já-barbuda"/> === Sajadâh já rääjih === <!--[[Tiätuvuárkká:Antigua and Barbuda in its region.svg|thumb]]--> Antigua já Barbuda lii [[suáluistaatâ]] [[Karibia]]st já kulá [[Uccâ Antilleh|Uccâ Antillij]] [[suáluikuávlu]]n.<!-- Ton ránnjástaatah láá A, B, C já D. Antigua já Barbudast staatârääjih láá ohtsis S km. Kuhemus rääji lii rääji H[+sg.kom], mii lii U km. Uánihumos rääji vist lii V km rääji J[+sg.kom]. Antigua já Barbuda rájášuvá G[+sg.ill]. Merâriddo lii ohtsis E km (F km suolluin). --> === Suolluuh === Antigua já Barbuda stuárráámuuh suolluuh láá [[Antigua]] (280 km²), [[Barbuda]] (161 km²) já [[Redonda]] (1,6 km²). Täin kyehti láá asâiduttum: Antigua já Barbuda. <!-- === Jäävrih já juuvah === D lii Antigua já Barbuda stuárráámus jävri vijđoduv/saijaavuođâ mield. Ton vijđodâh lii C km². Antigua já Barbuda kuhemuuh juuvah láá A ( km), B ( km), C ( km) já D ( km). === Geologia ===--> === Morfologia === [[Tiätuvuárkká:Boggy_Peak.JPG|thumb|left|[[Boggy Peak]] (iivij 2009–2016 noomáin [[Mount Obama]]) lii Antigua já Barbuda alemus vääri.]] Antigua já Barbuda alemus saje lii [[Boggy Peak]] čokke (402 m).<ref name="cia-antigua-já-barbuda"/> Ton vyeligumos saje vist lii [[Karibiameerâ]] riddo (0 m).<ref name="cia-antigua-já-barbuda"/> <!-- === Šoŋŋâdâh === === Biodiversiteet === == Haldâttâh já politiik == Antigua já Barbuda staatâhäämi lii Z. Antigua já Barbuda staatâhovdâ lii Q. === Kuávlulâš jyehim === === Staatâhäämi === === Vuáđulaahâ === === President === === Parlament === === Tuámustoovlih === === Aalmugijkoskâsâš koskâvuođah === === Piäluštâsvyeimih === === Sosiaaltorvo === === Olmoošvuoigâdvuođah === == Ekonomia == === Iäláttâsah === === Energia === === Ráhtulâšvuotâ === === Tuuriism === == Jotolâh == === Maađijjotolâh=== === Ryevdirađejotolâh === === Kirdemjotolâh === === Čäcijotolâh === == Viehâdâh == === Ässeeloho === === Kielah === Antigua já Barbuda virgálâš kielâ lii/virgáliih kielah láá Y (já Z). === Kaavpugeh === === Oskoldâh === === Tiervâsvuotâ === === Škovlim === === Tieđâ === == Kulttuur == === Kirjálâšvuotâ === === Kovetaaiđâ, design já arkkitehtuur === === Muusik === === Elleekoveh já TV === === Media === === Valastâllâm === === Purrâmâš já juhâmâš === === Almoliih rijjâpeeivih === === Aalmuglâšsymboleh === --> == Fáádást eres soojijn == {{Commonscat-raddalâs}} == Käldeeh == <small>{{Käldeeh|sárgáttuvah}}</small> {{Tave-Amerik staatah}} [[Luokka:Antigua já Barbuda|*]] q32rgpuxhdfoawz15in5xo0in8lkiut 130568 130567 2025-06-15T11:47:54Z Yupik 23 /* Sajadâh já rääjih */ 130568 wikitext text/x-wiki {{Staatâ tiäđuh | nommâ = Antigua já Barbuda | noomah_virgálijn_kielâin = Antigua and Barbuda ''<small>([[eŋgâlâskielâ]]n)</small>' | lippu = Flag of Antigua and Barbuda.svg | vaakun = Coat of arms of Antigua and Barbuda.svg | nommâ-genetiivist = Antigua já Barbuda | sajadâh = Antigua and Barbuda on the globe (Americas centered).svg | sajadâh-čielgiittâs = | staatâhäämi = parlamentaarlâš demokratia, vuáđulavâlâš monarkia | staatâjođetteijee-tittel = [[Kunâgâs]] | tááláš-staatâjođetteijee = {{#statements:P35}} | haldâttâhjođetteijee-tittel = [[Antigua já Barbuda uáiviminister|Uáiviminister]] | tááláš-haldâttâhjođetteijee = {{#statements:P6}} | uáivikaavpug = [[St. John's]] | eres-kaavpugeh = | vijđodâh = 442,6 | sisčääci_% = | ässeeloho_ihe = 2018 | ässeeloho = 96 286 | ässeesaahâdvuotâ = 186 | aalmugstuárrum = | aalmugstuárrum_ihe = | virgáliih-kielah = [[eŋgâlâskielâ]] | vaaluut = Nuorttâ-Karibia dollar | vaaluut-tubdâldâh = XCD | bap-ihe = | bap = | bap-per-ässee = | hdi-ihe = | hdi = | eennâmtuálu = | palvâlusah = | ráhtálâšvuotâ = | äigi = UTC-4 | kesiäigi = | jiečânâsvuotâ-kiäst = [[Ovtâstum kunâgâskodde]]est | jiečânâsvuotâ = 1. skammâmáánu 1981 | uánádâs = AG | fiävruin = AG | kirdemmašinijn = V2 | jotolâh = čižetpiälásâš | sundenummeer = +1-268 | internet TLD = .ag | motto = "Each Endeavouring, All Achieving" | aalmuglaavlâ = Fair Antigua, We Salute Thee | aalmuglaavlâ_tiätuvuárkká = Antigua and Barbuda National Anthem.ogg | luuhâmmáttu = | oovdiš-staatah = }} '''Antigua já Barbuda''' lii [[staatâ]] [[Karibia]]st. Ton [[uáivikaavpug]] lii [[St. John's]].<ref name="cia-antigua-já-barbuda"/> <!--== Historjá ==--> == Eennâmtiätu == [[Tiätuvuárkká:Redonda by sea 1, 2023.jpg|thumb|left|Redonda ive 2023]] Antigua já Barbuda vijđodâh lii 442,6 km², mast 280 km² lii [[Antigua]], 161 km² [[Barbuda]] já 1,6 km² [[Redonda]].<ref name="cia-antigua-já-barbuda">{{Nettikäldee|čujottâs=https://www.cia.gov/the-world-factbook/countries/antigua-and-barbuda/|nommâ=Antigua and Barbuda|almostittem=The World Factbook|čujottum=2025-06-15|kielâ={{en}}}}</ref><!-- mast Z km² lii čääci.--> Vijđoduv mield Antigua já Barbuda lii maailm 200. stuárráámus staatâ.<ref name="cia-antigua-já-barbuda"/> === Sajadâh já rääjih === <!--[[Tiätuvuárkká:Antigua and Barbuda in its region.svg|thumb]]--> Antigua já Barbuda lii jiečânâs [[suáluistaatâ]] [[Karibia]]st já kulá [[Uccâ Antilleh|Uccâ Antillij]] [[suáluikuávlu]]n. Antigua já Barbudast iä lah staatârääjih, tastko tot lii [[suáluistaatâ]].<!-- Ton ránnjástaatah láá A, B, C já D. Antigua já Barbuda rájášuvá G[+sg.ill]. Merâriddo lii ohtsis E km (F km suolluin). --> === Suolluuh === Antigua já Barbuda stuárráámuuh suolluuh láá [[Antigua]] (280 km²), [[Barbuda]] (161 km²) já [[Redonda]] (1,6 km²). Täin kyehti láá asâiduttum: Antigua já Barbuda. <!-- === Jäävrih já juuvah === D lii Antigua já Barbuda stuárráámus jävri vijđoduv/saijaavuođâ mield. Ton vijđodâh lii C km². Antigua já Barbuda kuhemuuh juuvah láá A ( km), B ( km), C ( km) já D ( km). === Geologia ===--> === Morfologia === [[Tiätuvuárkká:Boggy_Peak.JPG|thumb|left|[[Boggy Peak]] (iivij 2009–2016 noomáin [[Mount Obama]]) lii Antigua já Barbuda alemus vääri.]] Antigua já Barbuda alemus saje lii [[Boggy Peak]] čokke (402 m).<ref name="cia-antigua-já-barbuda"/> Ton vyeligumos saje vist lii [[Karibiameerâ]] riddo (0 m).<ref name="cia-antigua-já-barbuda"/> <!-- === Šoŋŋâdâh === === Biodiversiteet === == Haldâttâh já politiik == Antigua já Barbuda staatâhäämi lii Z. Antigua já Barbuda staatâhovdâ lii Q. === Kuávlulâš jyehim === === Staatâhäämi === === Vuáđulaahâ === === President === === Parlament === === Tuámustoovlih === === Aalmugijkoskâsâš koskâvuođah === === Piäluštâsvyeimih === === Sosiaaltorvo === === Olmoošvuoigâdvuođah === == Ekonomia == === Iäláttâsah === === Energia === === Ráhtulâšvuotâ === === Tuuriism === == Jotolâh == === Maađijjotolâh=== === Ryevdirađejotolâh === === Kirdemjotolâh === === Čäcijotolâh === == Viehâdâh == === Ässeeloho === === Kielah === Antigua já Barbuda virgálâš kielâ lii/virgáliih kielah láá Y (já Z). === Kaavpugeh === === Oskoldâh === === Tiervâsvuotâ === === Škovlim === === Tieđâ === == Kulttuur == === Kirjálâšvuotâ === === Kovetaaiđâ, design já arkkitehtuur === === Muusik === === Elleekoveh já TV === === Media === === Valastâllâm === === Purrâmâš já juhâmâš === === Almoliih rijjâpeeivih === === Aalmuglâšsymboleh === --> == Fáádást eres soojijn == {{Commonscat-raddalâs}} == Käldeeh == <small>{{Käldeeh|sárgáttuvah}}</small> {{Tave-Amerik staatah}} [[Luokka:Antigua já Barbuda|*]] 61znp9rbdhvl0cogiflt6zejf87zgrk 130569 130568 2025-06-15T11:48:05Z Yupik 23 /* Sajadâh já rääjih */ 130569 wikitext text/x-wiki {{Staatâ tiäđuh | nommâ = Antigua já Barbuda | noomah_virgálijn_kielâin = Antigua and Barbuda ''<small>([[eŋgâlâskielâ]]n)</small>' | lippu = Flag of Antigua and Barbuda.svg | vaakun = Coat of arms of Antigua and Barbuda.svg | nommâ-genetiivist = Antigua já Barbuda | sajadâh = Antigua and Barbuda on the globe (Americas centered).svg | sajadâh-čielgiittâs = | staatâhäämi = parlamentaarlâš demokratia, vuáđulavâlâš monarkia | staatâjođetteijee-tittel = [[Kunâgâs]] | tááláš-staatâjođetteijee = {{#statements:P35}} | haldâttâhjođetteijee-tittel = [[Antigua já Barbuda uáiviminister|Uáiviminister]] | tááláš-haldâttâhjođetteijee = {{#statements:P6}} | uáivikaavpug = [[St. John's]] | eres-kaavpugeh = | vijđodâh = 442,6 | sisčääci_% = | ässeeloho_ihe = 2018 | ässeeloho = 96 286 | ässeesaahâdvuotâ = 186 | aalmugstuárrum = | aalmugstuárrum_ihe = | virgáliih-kielah = [[eŋgâlâskielâ]] | vaaluut = Nuorttâ-Karibia dollar | vaaluut-tubdâldâh = XCD | bap-ihe = | bap = | bap-per-ässee = | hdi-ihe = | hdi = | eennâmtuálu = | palvâlusah = | ráhtálâšvuotâ = | äigi = UTC-4 | kesiäigi = | jiečânâsvuotâ-kiäst = [[Ovtâstum kunâgâskodde]]est | jiečânâsvuotâ = 1. skammâmáánu 1981 | uánádâs = AG | fiävruin = AG | kirdemmašinijn = V2 | jotolâh = čižetpiälásâš | sundenummeer = +1-268 | internet TLD = .ag | motto = "Each Endeavouring, All Achieving" | aalmuglaavlâ = Fair Antigua, We Salute Thee | aalmuglaavlâ_tiätuvuárkká = Antigua and Barbuda National Anthem.ogg | luuhâmmáttu = | oovdiš-staatah = }} '''Antigua já Barbuda''' lii [[staatâ]] [[Karibia]]st. Ton [[uáivikaavpug]] lii [[St. John's]].<ref name="cia-antigua-já-barbuda"/> <!--== Historjá ==--> == Eennâmtiätu == [[Tiätuvuárkká:Redonda by sea 1, 2023.jpg|thumb|left|Redonda ive 2023]] Antigua já Barbuda vijđodâh lii 442,6 km², mast 280 km² lii [[Antigua]], 161 km² [[Barbuda]] já 1,6 km² [[Redonda]].<ref name="cia-antigua-já-barbuda">{{Nettikäldee|čujottâs=https://www.cia.gov/the-world-factbook/countries/antigua-and-barbuda/|nommâ=Antigua and Barbuda|almostittem=The World Factbook|čujottum=2025-06-15|kielâ={{en}}}}</ref><!-- mast Z km² lii čääci.--> Vijđoduv mield Antigua já Barbuda lii maailm 200. stuárráámus staatâ.<ref name="cia-antigua-já-barbuda"/> === Sajadâh já rääjih === <!--[[Tiätuvuárkká:Antigua and Barbuda in its region.svg|thumb]]--> Antigua já Barbuda lii jiečânâs [[staatâ]] [[Karibia]]st já kulá [[Uccâ Antilleh|Uccâ Antillij]] [[suáluikuávlu]]n. Antigua já Barbudast iä lah staatârääjih, tastko tot lii [[suáluistaatâ]].<!-- Ton ránnjástaatah láá A, B, C já D. Antigua já Barbuda rájášuvá G[+sg.ill]. Merâriddo lii ohtsis E km (F km suolluin). --> === Suolluuh === Antigua já Barbuda stuárráámuuh suolluuh láá [[Antigua]] (280 km²), [[Barbuda]] (161 km²) já [[Redonda]] (1,6 km²). Täin kyehti láá asâiduttum: Antigua já Barbuda. <!-- === Jäävrih já juuvah === D lii Antigua já Barbuda stuárráámus jävri vijđoduv/saijaavuođâ mield. Ton vijđodâh lii C km². Antigua já Barbuda kuhemuuh juuvah láá A ( km), B ( km), C ( km) já D ( km). === Geologia ===--> === Morfologia === [[Tiätuvuárkká:Boggy_Peak.JPG|thumb|left|[[Boggy Peak]] (iivij 2009–2016 noomáin [[Mount Obama]]) lii Antigua já Barbuda alemus vääri.]] Antigua já Barbuda alemus saje lii [[Boggy Peak]] čokke (402 m).<ref name="cia-antigua-já-barbuda"/> Ton vyeligumos saje vist lii [[Karibiameerâ]] riddo (0 m).<ref name="cia-antigua-já-barbuda"/> <!-- === Šoŋŋâdâh === === Biodiversiteet === == Haldâttâh já politiik == Antigua já Barbuda staatâhäämi lii Z. Antigua já Barbuda staatâhovdâ lii Q. === Kuávlulâš jyehim === === Staatâhäämi === === Vuáđulaahâ === === President === === Parlament === === Tuámustoovlih === === Aalmugijkoskâsâš koskâvuođah === === Piäluštâsvyeimih === === Sosiaaltorvo === === Olmoošvuoigâdvuođah === == Ekonomia == === Iäláttâsah === === Energia === === Ráhtulâšvuotâ === === Tuuriism === == Jotolâh == === Maađijjotolâh=== === Ryevdirađejotolâh === === Kirdemjotolâh === === Čäcijotolâh === == Viehâdâh == === Ässeeloho === === Kielah === Antigua já Barbuda virgálâš kielâ lii/virgáliih kielah láá Y (já Z). === Kaavpugeh === === Oskoldâh === === Tiervâsvuotâ === === Škovlim === === Tieđâ === == Kulttuur == === Kirjálâšvuotâ === === Kovetaaiđâ, design já arkkitehtuur === === Muusik === === Elleekoveh já TV === === Media === === Valastâllâm === === Purrâmâš já juhâmâš === === Almoliih rijjâpeeivih === === Aalmuglâšsymboleh === --> == Fáádást eres soojijn == {{Commonscat-raddalâs}} == Käldeeh == <small>{{Käldeeh|sárgáttuvah}}</small> {{Tave-Amerik staatah}} [[Luokka:Antigua já Barbuda|*]] qrz2ahqhudkteza63qzkmskqrrllwqr 14 13452 130506 112401 2025-06-14T20:34:30Z Yupik 23 +cc 130506 wikitext text/x-wiki {{Commonscat}} [[Luokka:Aanaar tábáhtusah]] [[Luokka:Algâaalmugij elleekovefestivaaleh]] [[Luokka:Ive 1998 vuáđđudmeh]] [[Luokka:Sämieennâm tábáhtusah]] [[Luokka:Sämikulttuur]] [[Luokka:Suomâ elleekovefestivaaleh]] [[Luokka:Uđđâivemáánu tábáhtusah]] 1watnibn1hdz4bva3xv1k49u6vagjll 14 23879 130531 118685 2025-06-14T21:58:36Z Yupik 23 +cc 130531 wikitext text/x-wiki {{Commonscat}} [[Luokka:Euroop tábáhtusah|Kulttuur]] [[Luokka:Kulttuurtábáhtusah eennâmuási mield]] ccujhkjw134ai2d4c8w2t5tbyjet8m6 14 23880 130532 118688 2025-06-14T22:00:38Z Yupik 23 +cc 130532 wikitext text/x-wiki {{Commonscat}} [[Luokka:Kulttuurtábáhtusah|* eennâmuási mield]] [[Luokka:Tábáhtusah eennâmuási mield]] ouavojgxhtg7p099stkm1jx3ngndhqz 0 27122 130507 2025-06-14T21:39:20Z Yupik 23 Uđđâ sijđo: '''Vinokino''' lii ive 1991 vuáđudum syemmilâš elleekovefestivaal, mii uárnejuvvoo jyehi ive čohčuv. Vinokinost čáittojeh elleekoveh, moin muštâleh [[seksuaal- já suhâpeliucceeblovoh|seksuaal- já suhâpeliucceeblovoi]] mainâsijd.<ref name="meistä">{{Nettikäldee|čujottâs=https://www.vinokino.fi/meista/|nommâ=Meistä|almostittem=Vinokino|čujottum=2025-06-14|kielâ={{fi}}}}</ref> Aalgâst festivaal uárnejui tuše [[Turku|Tuurkust]], mut maŋeláá tot lii... 130507 wikitext text/x-wiki '''Vinokino''' lii ive 1991 vuáđudum syemmilâš elleekovefestivaal, mii uárnejuvvoo jyehi ive čohčuv. Vinokinost čáittojeh elleekoveh, moin muštâleh [[seksuaal- já suhâpeliucceeblovoh|seksuaal- já suhâpeliucceeblovoi]] mainâsijd.<ref name="meistä">{{Nettikäldee|čujottâs=https://www.vinokino.fi/meista/|nommâ=Meistä|almostittem=Vinokino|čujottum=2025-06-14|kielâ={{fi}}}}</ref> Aalgâst festivaal uárnejui tuše [[Turku|Tuurkust]], mut maŋeláá tot lii vijđánâm meiddei eres kaavpugáid tegu [[Helsig]]ân, [[Oulu]]n, [[Jyväskylä]]n já [[Tampere]]n.<ref name="yle-6115343">{{Nettikäldee|čujottâs=https://yle.fi/a/3-6115343|nommâ=Vinokinokin kysyy, elämmekö 2000-luvun Euroopassa|almostittem=Yle|äigimuddo=2008-10-15|čujottum=2025-06-14|kielâ={{fi}}}}</ref> Toos lasseen Vinokino lii távjá fáárust jieškote-uvlágán [[pride]]-tábáhtusâin Suomâst noomáin ''Pridekino''.<ref name="yle-10363448">{{Nettikäldee|čujottâs=https://yle.fi/a/3-10363448|nommâ=Vinokinokin kysyy, elämmekö 2000-luvun Euroopassa|almostittem=Yle|äigimuddo=2018-08-25|čujottum=2025-06-14|tahhee=Aula, Minna já Huovinen, Jutta|kielâ={{fi}}}}</ref><ref name="oulupride2022-pridekino">{{Nettikäldee|čujottâs=https://www.oulupride.fi/ohjelma/2025/pridekino/|nommâ= Pridekino|almostittem=[[Oulu Pride]]|čujottum=2025-06-14|kielâ={{fi}}}}</ref> == Historjá == Ive 1991 [[TuSeta|Tuurku Seta]] (TuSeta) ávudij servi 20 ive pargo já tooimâ já lâi meridâm orniđ muáddi kulttuurtábáhtus ton kunnen.<ref name="meistä"/> Proojeektčällee Hannele Lehtikuusi iävtuttij, ete TuSeta puávtáččij meiddei čäittiđ [[lesbo]]- já [[homo]]elleekuuvijd ton kunnen, já te Suomâ vuossâmuš lesbo- já homoelleekovefestivaal uárnejui Tuurkust čuávuváá ive [[cuáŋuimáánu 22.]]-[[cuáŋuimáánu 24.|24.]] peeivi noomáin ''Lesbo- ja homoelokuvan & kulttuurin tapahtuma''.<ref name="25vuotta">{{Nettikäldee|čujottâs=https://www.vinokino.fi/wp-content/uploads/2021/09/25-vuotta-Vinokinoa.png |nommâ=25 vuotta Vinokinoa |tahhee=Lietzén, Erkki|almostittem=Vinokino|čujottum=2025-06-14|kielâ={{fi}}}}</ref><ref name="aikajana">{{Nettikäldee|čujottâs=https://sateenkaarihistoria.fi/aikajana/ |nommâ=Suomen sateenkaarihistorian aikajana |almostittem=Sateenkaarihistorian ystävät |čujottum=2025-06-14|kielâ={{fi}}}}</ref> Festivaal nommâ lii mulsâšum maŋgii iivij mield. Vuossâmuš nommâ ''Lesbo- ja homoelokuvan & kulttuurin tapahtuma'' kevttui ive 1994 festivaal räi. Ive 1995 festivaal nommâ mulsâšui ''Pervoplanet''in, ko festivaal uárnejeijeeh keččâlii jurgâliđ ''[[queer]]''-sääni suomâkielân. Ko ij kávnum toos šiev jurgâlus, sij meridii kevttiđ ''pervo''-sääni. Festivaal kolliistâllei mielâst tot ij kuittâg heivim ''queer''-sääni [[jurgâlemvaastâ]]n, já te sij ánuttii, ete nommâkišto uárnejuuččij uđđâ noomâ valjiimist.<ref name="25vuotta"/> Enâmustáá jienâid uážui nommâ ''Vinokino'', já te tost šoodâi festivaal nommâ ive 1998.<ref name="25vuotta"/> ==Käldeeh== <small>{{Käldeeh|sárgáttuvah}}</small> [[Luokka:Vinokino|*]] omage1hr9rzos2tpcthx9vbyhwgyocp 130543 130507 2025-06-14T22:17:03Z Yupik 23 130543 wikitext text/x-wiki '''Vinokino''' lii ive 1991 vuáđudum syemmilâš elleekovefestivaal, mii uárnejuvvoo jyehi ive čohčuv. Vinokinost čáittojeh elleekoveh, moin muštâleh [[Seksuaalucceeblovoh |seksuaal]]- já [[suhâpeliucceeblovoh|suhâpeliucceeblovoi]] mainâsijd.<ref name="meistä">{{Nettikäldee|čujottâs=https://www.vinokino.fi/meista/|nommâ=Meistä|almostittem=Vinokino|čujottum=2025-06-14|kielâ={{fi}}}}</ref> Aalgâst festivaal uárnejui tuše [[Turku|Tuurkust]], mut maŋeláá tot lii vijđánâm meiddei eres kaavpugáid tegu [[Helsig]]ân, [[Oulu]]n, [[Jyväskylä]]n já [[Tampere]]n.<ref name="yle-6115343">{{Nettikäldee|čujottâs=https://yle.fi/a/3-6115343|nommâ=Vinokinokin kysyy, elämmekö 2000-luvun Euroopassa|almostittem=Yle|äigimuddo=2008-10-15|čujottum=2025-06-14|kielâ={{fi}}}}</ref> Toos lasseen Vinokino lii távjá fáárust jieškote-uvlágán [[pride]]-tábáhtusâin Suomâst noomáin ''Pridekino''.<ref name="yle-10363448">{{Nettikäldee|čujottâs=https://yle.fi/a/3-10363448|nommâ=Vinokinokin kysyy, elämmekö 2000-luvun Euroopassa|almostittem=Yle|äigimuddo=2018-08-25|čujottum=2025-06-14|tahhee=Aula, Minna já Huovinen, Jutta|kielâ={{fi}}}}</ref><ref name="oulupride2022-pridekino">{{Nettikäldee|čujottâs=https://www.oulupride.fi/ohjelma/2025/pridekino/|nommâ= Pridekino|almostittem=[[Oulu Pride]]|čujottum=2025-06-14|kielâ={{fi}}}}</ref> == Historjá == Ive 1991 [[TuSeta|Tuurku Seta]] (TuSeta) ávudij servi 20 ive pargo já tooimâ já lâi meridâm orniđ muáddi kulttuurtábáhtus ton kunnen.<ref name="meistä"/> Proojeektčällee Hannele Lehtikuusi iävtuttij, ete TuSeta puávtáččij meiddei čäittiđ [[lesbo]]- já [[homo]]elleekuuvijd ton kunnen, já te Suomâ vuossâmuš lesbo- já homoelleekovefestivaal uárnejui Tuurkust čuávuváá ive [[cuáŋuimáánu 22.]]-[[cuáŋuimáánu 24.|24.]] peeivi noomáin ''Lesbo- ja homoelokuvan & kulttuurin tapahtuma''.<ref name="25vuotta">{{Nettikäldee|čujottâs=https://www.vinokino.fi/wp-content/uploads/2021/09/25-vuotta-Vinokinoa.png |nommâ=25 vuotta Vinokinoa |tahhee=Lietzén, Erkki|almostittem=Vinokino|čujottum=2025-06-14|kielâ={{fi}}}}</ref><ref name="aikajana">{{Nettikäldee|čujottâs=https://sateenkaarihistoria.fi/aikajana/ |nommâ=Suomen sateenkaarihistorian aikajana |almostittem=Sateenkaarihistorian ystävät |čujottum=2025-06-14|kielâ={{fi}}}}</ref> Festivaal nommâ lii mulsâšum maŋgii iivij mield. Vuossâmuš nommâ ''Lesbo- ja homoelokuvan & kulttuurin tapahtuma'' kevttui ive 1994 festivaal räi. Ive 1995 festivaal nommâ mulsâšui ''Pervoplanet''in, ko festivaal uárnejeijeeh keččâlii jurgâliđ ''[[queer]]''-sääni suomâkielân. Ko ij kávnum toos šiev jurgâlus, sij meridii kevttiđ ''pervo''-sääni. Festivaal kolliistâllei mielâst tot ij kuittâg heivim ''queer''-sääni [[jurgâlemvaastâ]]n, já te sij ánuttii, ete nommâkišto uárnejuuččij uđđâ noomâ valjiimist.<ref name="25vuotta"/> Enâmustáá jienâid uážui nommâ ''Vinokino'', já te tost šoodâi festivaal nommâ ive 1998.<ref name="25vuotta"/> ==Käldeeh== <small>{{Käldeeh|sárgáttuvah}}</small> [[Luokka:Vinokino|*]] 0f6b578xg7sw8bpzkqpsc0kryyjui75 130544 130543 2025-06-14T22:17:19Z Yupik 23 /* Historjá */ 130544 wikitext text/x-wiki '''Vinokino''' lii ive 1991 vuáđudum syemmilâš elleekovefestivaal, mii uárnejuvvoo jyehi ive čohčuv. Vinokinost čáittojeh elleekoveh, moin muštâleh [[Seksuaalucceeblovoh |seksuaal]]- já [[suhâpeliucceeblovoh|suhâpeliucceeblovoi]] mainâsijd.<ref name="meistä">{{Nettikäldee|čujottâs=https://www.vinokino.fi/meista/|nommâ=Meistä|almostittem=Vinokino|čujottum=2025-06-14|kielâ={{fi}}}}</ref> Aalgâst festivaal uárnejui tuše [[Turku|Tuurkust]], mut maŋeláá tot lii vijđánâm meiddei eres kaavpugáid tegu [[Helsig]]ân, [[Oulu]]n, [[Jyväskylä]]n já [[Tampere]]n.<ref name="yle-6115343">{{Nettikäldee|čujottâs=https://yle.fi/a/3-6115343|nommâ=Vinokinokin kysyy, elämmekö 2000-luvun Euroopassa|almostittem=Yle|äigimuddo=2008-10-15|čujottum=2025-06-14|kielâ={{fi}}}}</ref> Toos lasseen Vinokino lii távjá fáárust jieškote-uvlágán [[pride]]-tábáhtusâin Suomâst noomáin ''Pridekino''.<ref name="yle-10363448">{{Nettikäldee|čujottâs=https://yle.fi/a/3-10363448|nommâ=Vinokinokin kysyy, elämmekö 2000-luvun Euroopassa|almostittem=Yle|äigimuddo=2018-08-25|čujottum=2025-06-14|tahhee=Aula, Minna já Huovinen, Jutta|kielâ={{fi}}}}</ref><ref name="oulupride2022-pridekino">{{Nettikäldee|čujottâs=https://www.oulupride.fi/ohjelma/2025/pridekino/|nommâ= Pridekino|almostittem=[[Oulu Pride]]|čujottum=2025-06-14|kielâ={{fi}}}}</ref> == Historjá == Ive 1991 [[TuSeta|Tuurku Seta]] (TuSeta) ávudij servi 20 ive pargo já tooimâ já lâi meridâm orniđ muáddi kulttuurtábáhtus ton kunnen.<ref name="meistä"/> Proojeektčällee Hannele Lehtikuusi iävtuttij, ete TuSeta puávtáččij meiddei čäittiđ [[lesbo]]- já [[homo]]elleekuuvijd ton kunnen, já te Suomâ vuossâmuš lesbo- já homoelleekovefestivaal uárnejui Tuurkust čuávuváá ive [[cuáŋuimáánu 22.]]–[[cuáŋuimáánu 24.|24.]] peeivi noomáin ''Lesbo- ja homoelokuvan & kulttuurin tapahtuma''.<ref name="25vuotta">{{Nettikäldee|čujottâs=https://www.vinokino.fi/wp-content/uploads/2021/09/25-vuotta-Vinokinoa.png |nommâ=25 vuotta Vinokinoa |tahhee=Lietzén, Erkki|almostittem=Vinokino|čujottum=2025-06-14|kielâ={{fi}}}}</ref><ref name="aikajana">{{Nettikäldee|čujottâs=https://sateenkaarihistoria.fi/aikajana/ |nommâ=Suomen sateenkaarihistorian aikajana |almostittem=Sateenkaarihistorian ystävät |čujottum=2025-06-14|kielâ={{fi}}}}</ref> Festivaal nommâ lii mulsâšum maŋgii iivij mield. Vuossâmuš nommâ ''Lesbo- ja homoelokuvan & kulttuurin tapahtuma'' kevttui ive 1994 festivaal räi. Ive 1995 festivaal nommâ mulsâšui ''Pervoplanet''in, ko festivaal uárnejeijeeh keččâlii jurgâliđ ''[[queer]]''-sääni suomâkielân. Ko ij kávnum toos šiev jurgâlus, sij meridii kevttiđ ''pervo''-sääni. Festivaal kolliistâllei mielâst tot ij kuittâg heivim ''queer''-sääni [[jurgâlemvaastâ]]n, já te sij ánuttii, ete nommâkišto uárnejuuččij uđđâ noomâ valjiimist.<ref name="25vuotta"/> Enâmustáá jienâid uážui nommâ ''Vinokino'', já te tost šoodâi festivaal nommâ ive 1998.<ref name="25vuotta"/> ==Käldeeh== <small>{{Käldeeh|sárgáttuvah}}</small> [[Luokka:Vinokino|*]] na8bv38dzo8oqeq729a2n0t5522wwjd 130545 130544 2025-06-14T22:22:00Z Yupik 23 /* Historjá */ +biosampo 130545 wikitext text/x-wiki '''Vinokino''' lii ive 1991 vuáđudum syemmilâš elleekovefestivaal, mii uárnejuvvoo jyehi ive čohčuv. Vinokinost čáittojeh elleekoveh, moin muštâleh [[Seksuaalucceeblovoh |seksuaal]]- já [[suhâpeliucceeblovoh|suhâpeliucceeblovoi]] mainâsijd.<ref name="meistä">{{Nettikäldee|čujottâs=https://www.vinokino.fi/meista/|nommâ=Meistä|almostittem=Vinokino|čujottum=2025-06-14|kielâ={{fi}}}}</ref> Aalgâst festivaal uárnejui tuše [[Turku|Tuurkust]], mut maŋeláá tot lii vijđánâm meiddei eres kaavpugáid tegu [[Helsig]]ân, [[Oulu]]n, [[Jyväskylä]]n já [[Tampere]]n.<ref name="yle-6115343">{{Nettikäldee|čujottâs=https://yle.fi/a/3-6115343|nommâ=Vinokinokin kysyy, elämmekö 2000-luvun Euroopassa|almostittem=Yle|äigimuddo=2008-10-15|čujottum=2025-06-14|kielâ={{fi}}}}</ref> Toos lasseen Vinokino lii távjá fáárust jieškote-uvlágán [[pride]]-tábáhtusâin Suomâst noomáin ''Pridekino''.<ref name="yle-10363448">{{Nettikäldee|čujottâs=https://yle.fi/a/3-10363448|nommâ=Vinokinokin kysyy, elämmekö 2000-luvun Euroopassa|almostittem=Yle|äigimuddo=2018-08-25|čujottum=2025-06-14|tahhee=Aula, Minna já Huovinen, Jutta|kielâ={{fi}}}}</ref><ref name="oulupride2022-pridekino">{{Nettikäldee|čujottâs=https://www.oulupride.fi/ohjelma/2025/pridekino/|nommâ= Pridekino|almostittem=[[Oulu Pride]]|čujottum=2025-06-14|kielâ={{fi}}}}</ref> == Historjá == Ive 1991 [[TuSeta|Tuurku Seta]] (TuSeta) ávudij servi 20 ive pargo já tooimâ já lâi meridâm orniđ muáddi kulttuurtábáhtus ton kunnen.<ref name="meistä"/> Proojeektčällee [[Hannele Lehtikuusi]] iävtuttij, ete TuSeta puávtáččij meiddei čäittiđ [[lesbo]]- já [[homo]]elleekuuvijd ton kunnen, já te Suomâ vuossâmuš lesbo- já homoelleekovefestivaal uárnejui Tuurkust čuávuváá ive [[cuáŋuimáánu 22.]]–[[cuáŋuimáánu 24.|24.]] peeivi noomáin ''Lesbo- ja homoelokuvan & kulttuurin tapahtuma''.<ref name="biosampo-p6221">{{Nettikäldee|čujottâs=https://biografiasampo.fi/henkilo/p6221 |nommâ=Hannele Lehtikuusi|almostittem=Biografiasampo|čujottum=2025-06-15|kielâ={{fi}}}}</ref><ref name="25vuotta">{{Nettikäldee|čujottâs=https://www.vinokino.fi/wp-content/uploads/2021/09/25-vuotta-Vinokinoa.png |nommâ=25 vuotta Vinokinoa |tahhee=Lietzén, Erkki|almostittem=Vinokino|čujottum=2025-06-14|kielâ={{fi}}}}</ref><ref name="aikajana">{{Nettikäldee|čujottâs=https://sateenkaarihistoria.fi/aikajana/ |nommâ=Suomen sateenkaarihistorian aikajana |almostittem=Sateenkaarihistorian ystävät |čujottum=2025-06-14|kielâ={{fi}}}}</ref> Festivaal nommâ lii mulsâšum maŋgii iivij mield. Vuossâmuš nommâ ''Lesbo- ja homoelokuvan & kulttuurin tapahtuma'' kevttui ive 1994 festivaal räi. Ive 1995 festivaal nommâ mulsâšui ''Pervoplanet''in, ko festivaal uárnejeijeeh keččâlii jurgâliđ ''[[queer]]''-sääni suomâkielân. Ko ij kávnum toos šiev jurgâlus, sij meridii kevttiđ ''pervo''-sääni. Festivaal kolliistâllei mielâst tot ij kuittâg heivim ''queer''-sääni [[jurgâlemvaastâ]]n, já te sij ánuttii, ete nommâkišto uárnejuuččij uđđâ noomâ valjiimist.<ref name="25vuotta"/> Enâmustáá jienâid uážui nommâ ''Vinokino'', já te tost šoodâi festivaal nommâ ive 1998.<ref name="25vuotta"/> ==Käldeeh== <small>{{Käldeeh|sárgáttuvah}}</small> [[Luokka:Vinokino|*]] j15zpr401zeo1bf88azujp1p6we6gfz 130550 130545 2025-06-15T00:49:24Z Yupik 23 130550 wikitext text/x-wiki '''Vinokino''' lii ive 1991 vuáđudum syemmilâš elleekovefestivaal, mii [[TuSeta|Tuurku Seta]] (TuSeta) uárnee jyehi ive čohčâ-roovvâdmáánust.<ref name="tuseta-vinokino">{{Nettikäldee|čujottâs=https://tuseta.fi/toiminta/vinokino/|nommâ= Vinokino|almostittem=[[TuSeta|Tuurku Seta]]|čujottum=2025-06-15|kielâ={{fi}}}}</ref> Vinokinost čáittojeh elleekoveh, moin muštâleh [[Seksuaalucceeblovoh |seksuaal]]- já [[suhâpeliucceeblovoh|suhâpeliucceeblovoi]] mainâsijd.<ref name="meistä">{{Nettikäldee|čujottâs=https://www.vinokino.fi/meista/|nommâ=Meistä|almostittem=Vinokino|čujottum=2025-06-14|kielâ={{fi}}}}</ref> Aalgâst festivaal uárnejui tuše [[Turku|Tuurkust]], mut maŋeláá tot lii vijđánâm meiddei eres kaavpugáid tegu [[Helsig]]ân, [[Oulu]]n, [[Jyväskylä]]n já [[Tampere]]n.<ref name="yle-6115343">{{Nettikäldee|čujottâs=https://yle.fi/a/3-6115343|nommâ=Vinokinokin kysyy, elämmekö 2000-luvun Euroopassa|almostittem=Yle|äigimuddo=2008-10-15|čujottum=2025-06-14|kielâ={{fi}}}}</ref> Toos lasseen Vinokino lii távjá fáárust jieškote-uvlágán [[pride]]-tábáhtusâin Suomâst noomáin ''Pridekino''.<ref name="yle-10363448">{{Nettikäldee|čujottâs=https://yle.fi/a/3-10363448|nommâ=Vinokinokin kysyy, elämmekö 2000-luvun Euroopassa|almostittem=Yle|äigimuddo=2018-08-25|čujottum=2025-06-14|tahhee=Aula, Minna já Huovinen, Jutta|kielâ={{fi}}}}</ref><ref name="oulupride2022-pridekino">{{Nettikäldee|čujottâs=https://www.oulupride.fi/ohjelma/2025/pridekino/|nommâ= Pridekino|almostittem=[[Oulu Pride]]|čujottum=2025-06-14|kielâ={{fi}}}}</ref> == Historjá == Ive 1991 TuSeta ávudij servi 20 ive pargo já tooimâ já lâi meridâm orniđ muáddi kulttuurtábáhtus ton kunnen.<ref name="meistä"/> Proojeektčällee [[Hannele Lehtikuusi]] iävtuttij, ete TuSeta puávtáččij meiddei čäittiđ [[lesbo]]- já [[homo]]elleekuuvijd ton kunnen, já te Suomâ vuossâmuš lesbo- já homoelleekovefestivaal uárnejui Tuurkust čuávuváá ive [[cuáŋuimáánu 22.]]–[[cuáŋuimáánu 24.|24.]] peeivi noomáin ''Lesbo- ja homoelokuvan & kulttuurin tapahtuma''.<ref name="biosampo-p6221">{{Nettikäldee|čujottâs=https://biografiasampo.fi/henkilo/p6221 |nommâ=Hannele Lehtikuusi|almostittem=Biografiasampo|čujottum=2025-06-15|kielâ={{fi}}}}</ref><ref name="25vuotta">{{Nettikäldee|čujottâs=https://www.vinokino.fi/wp-content/uploads/2021/09/25-vuotta-Vinokinoa.png |nommâ=25 vuotta Vinokinoa |tahhee=Lietzén, Erkki|almostittem=Vinokino|čujottum=2025-06-14|kielâ={{fi}}}}</ref><ref name="aikajana">{{Nettikäldee|čujottâs=https://sateenkaarihistoria.fi/aikajana/ |nommâ=Suomen sateenkaarihistorian aikajana |almostittem=Sateenkaarihistorian ystävät |čujottum=2025-06-14|kielâ={{fi}}}}</ref> Festivaal nommâ lii mulsâšum maŋgii iivij mield. Vuossâmuš nommâ ''Lesbo- ja homoelokuvan & kulttuurin tapahtuma'' kevttui ive 1994 festivaal räi. Ive 1995 festivaal nommâ mulsâšui ''Pervoplanet''in, ko festivaal uárnejeijeeh keččâlii jurgâliđ ''[[queer]]''-sääni suomâkielân. Ko ij kávnum toos šiev jurgâlus, sij meridii kevttiđ ''pervo''-sääni. Festivaal kolliistâllei mielâst tot ij kuittâg heivim ''queer''-sääni [[jurgâlemvaastâ]]n, já te sij ánuttii, ete nommâkišto uárnejuuččij uđđâ noomâ valjiimist.<ref name="25vuotta"/> Enâmustáá jienâid uážui nommâ ''Vinokino'', já te tost šoodâi festivaal nommâ ive 1998.<ref name="25vuotta"/> ==Käldeeh== <small>{{Käldeeh|sárgáttuvah}}</small> [[Luokka:Vinokino|*]] 69cvevpimfs7g5ejewtlb5nxctvvxgr 130551 130550 2025-06-15T07:43:13Z Muotâ 8 130551 wikitext text/x-wiki '''Vinokino''' lii ive 1991 vuáđudum syemmilâš elleekovefestivaal, mii [[TuSeta|Tuurku Seta]] (TuSeta) uárnee jyehi ive čohčâ-roovvâdmáánust.<ref name="tuseta-vinokino">{{Nettikäldee|čujottâs=https://tuseta.fi/toiminta/vinokino/|nommâ= Vinokino|almostittem=[[TuSeta|Tuurku Seta]]|čujottum=2025-06-15|kielâ={{fi}}}}</ref> Vinokinost čáittojeh tagareh elleekoveh, moh muštâleh [[Seksuaalucceeblovoh |seksuaal]]- já [[suhâpeliucceeblovoh|suhâpeliucceeblovoi]] mainâsijd.<ref name="meistä">{{Nettikäldee|čujottâs=https://www.vinokino.fi/meista/|nommâ=Meistä|almostittem=Vinokino|čujottum=2025-06-14|kielâ={{fi}}}}</ref> Aalgâst festivaal uárnejui tuše [[Turku|Tuurkust]], mut maŋeláá tot lii vijđánâm meiddei eres kaavpugáid tegu [[Helsig]]ân, [[Oulu]]n, [[Jyväskylä]]n já [[Tampere]]n.<ref name="yle-6115343">{{Nettikäldee|čujottâs=https://yle.fi/a/3-6115343|nommâ=Vinokinokin kysyy, elämmekö 2000-luvun Euroopassa|almostittem=Yle|äigimuddo=2008-10-15|čujottum=2025-06-14|kielâ={{fi}}}}</ref> Toos lasseen Vinokino lii távjá fáárust jieškote-uvlágánijn [[pride]]-tábáhtusâin [[Suomâ]]st noomáin ''Pridekino''.<ref name="yle-10363448">{{Nettikäldee|čujottâs=https://yle.fi/a/3-10363448|nommâ=Vinokinokin kysyy, elämmekö 2000-luvun Euroopassa|almostittem=Yle|äigimuddo=2018-08-25|čujottum=2025-06-14|tahhee=Aula, Minna já Huovinen, Jutta|kielâ={{fi}}}}</ref><ref name="oulupride2022-pridekino">{{Nettikäldee|čujottâs=https://www.oulupride.fi/ohjelma/2025/pridekino/|nommâ= Pridekino|almostittem=[[Oulu Pride]]|čujottum=2025-06-14|kielâ={{fi}}}}</ref> == Historjá == Ive 1991 TuSeta ávudij 20 ive pargoos já tooimâs já meridij orniđ muáddi kulttuurtábáhtus ton kunnen.<ref name="meistä"/> Proojeektčällee [[Hannele Lehtikuusi]] iävtuttij, ete TuSeta puávtáččij meiddei čäittiđ [[lesbo]]- já [[homo]]elleekuuvijd, já te Suomâ vuossâmuš lesbo- já homoelleekovefestivaal uárnejui Tuurkust čuávuváá ive [[cuáŋuimáánu 22.]]–[[cuáŋuimáánu 24.|24.]] peeivi noomáin ''Lesbo- ja homoelokuvan & kulttuurin tapahtuma''.<ref name="biosampo-p6221">{{Nettikäldee|čujottâs=https://biografiasampo.fi/henkilo/p6221 |nommâ=Hannele Lehtikuusi|almostittem=Biografiasampo|čujottum=2025-06-15|kielâ={{fi}}}}</ref><ref name="25vuotta">{{Nettikäldee|čujottâs=https://www.vinokino.fi/wp-content/uploads/2021/09/25-vuotta-Vinokinoa.png |nommâ=25 vuotta Vinokinoa |tahhee=Lietzén, Erkki|almostittem=Vinokino|čujottum=2025-06-14|kielâ={{fi}}}}</ref><ref name="aikajana">{{Nettikäldee|čujottâs=https://sateenkaarihistoria.fi/aikajana/ |nommâ=Suomen sateenkaarihistorian aikajana |almostittem=Sateenkaarihistorian ystävät |čujottum=2025-06-14|kielâ={{fi}}}}</ref> Festivaal nommâ lii mulsâšum maŋgii iivij mield. Vuossâmuš nommâ ''Lesbo- ja homoelokuvan & kulttuurin tapahtuma'' kevttui ive 1994 festivaal räi. Ive 1995 festivaal nommâ muttui ''Pervoplanet''in. Festivaal uárnejeijeeh lijjii keččâlâm jurgâliđ ''[[queer]]''-sääni [[suomâkielâ]]n, mut ko toos ij kávnum šiev jurgâlus, te sij meridii kevttiđ ''pervo''-sääni. Festivaal kolliistâllei mielâst tot ij kuittâg heivim ''queer''-sääni [[jurgâlemvaastâ]]n, já te sij iävtuttii, ete uđđâ nommâ väljejuuččij nommâkišto peht.<ref name="25vuotta"/> Enâmustáá jienâid uážui nommâ ''Vinokino'', já te tast šoodâi festivaal nommâ ive 1998.<ref name="25vuotta"/> ==Käldeeh== <small>{{Käldeeh|sárgáttuvah}}</small> [[Luokka:Vinokino|*]] 6y6g878kengtuijz7wkq7ft1k480kmn 14 27123 130508 2025-06-14T21:39:59Z Yupik 23 Uđđâ sijđo: [[Luokka:Čohčâmáánu tábáhtusah]] [[Luokka:Helsig tábáhtusah]] [[Luokka:Ive 1991 vuáđđudmeh]] [[Luokka:Jyväskylä tábáhtusah]] [[Luokka:Oulu tábáhtusah]] [[Luokka:Roovvâdmáánu tábáhtusah]] [[Luokka:Seksuaal- já suhâpeliucceeblovoi elleekovefestivaleh]] [[Luokka:Suomâ elleekovefestivaaleh]] [[Luokka:Tampere tábáhtusah]] [[Luokka:Tuurku tábáhtusah]] 130508 wikitext text/x-wiki [[Luokka:Čohčâmáánu tábáhtusah]] [[Luokka:Helsig tábáhtusah]] [[Luokka:Ive 1991 vuáđđudmeh]] [[Luokka:Jyväskylä tábáhtusah]] [[Luokka:Oulu tábáhtusah]] [[Luokka:Roovvâdmáánu tábáhtusah]] [[Luokka:Seksuaal- já suhâpeliucceeblovoi elleekovefestivaleh]] [[Luokka:Suomâ elleekovefestivaaleh]] [[Luokka:Tampere tábáhtusah]] [[Luokka:Tuurku tábáhtusah]] rxescs9wcqqemlgy9rklmq5hmegkbzp 130514 130508 2025-06-14T21:45:11Z Yupik 23 Sihoi [[Luokka:Seksuaal- já suhâpeliucceeblovoi elleekovefestivaleh]]; Lasettij [[Luokka:Seksuaal- já suhâpeliucceeblovoi elleekovefestivaleh Euroopist]] via [[c:COM:HOTCAT|HotCat]] 130514 wikitext text/x-wiki [[Luokka:Čohčâmáánu tábáhtusah]] [[Luokka:Helsig tábáhtusah]] [[Luokka:Ive 1991 vuáđđudmeh]] [[Luokka:Jyväskylä tábáhtusah]] [[Luokka:Oulu tábáhtusah]] [[Luokka:Roovvâdmáánu tábáhtusah]] [[Luokka:Seksuaal- já suhâpeliucceeblovoi elleekovefestivaleh Euroopist]] [[Luokka:Suomâ elleekovefestivaaleh]] [[Luokka:Tampere tábáhtusah]] [[Luokka:Tuurku tábáhtusah]] ltpcsj0cc2ggtwwkjz6g7c7y1oexkl2 130515 130514 2025-06-14T21:45:28Z Yupik 23 [[Luokka:Euroop seksuaal- já suhâpeliucceeblovoi elleekovefestivaleh]] 130515 wikitext text/x-wiki [[Luokka:Čohčâmáánu tábáhtusah]] [[Luokka:Euroop seksuaal- já suhâpeliucceeblovoi elleekovefestivaleh]] [[Luokka:Helsig tábáhtusah]] [[Luokka:Ive 1991 vuáđđudmeh]] [[Luokka:Jyväskylä tábáhtusah]] [[Luokka:Oulu tábáhtusah]] [[Luokka:Roovvâdmáánu tábáhtusah]] [[Luokka:Suomâ elleekovefestivaaleh]] [[Luokka:Tampere tábáhtusah]] [[Luokka:Tuurku tábáhtusah]] 9k1u3zdsvzzd2cygrf60fxcrtswx2be 130521 130515 2025-06-14T21:48:58Z Yupik 23 Sihoi [[Luokka:Euroop seksuaal- já suhâpeliucceeblovoi elleekovefestivaleh]]; Lasettij [[Luokka:Euroop seksuaal- já suhâpeliucceeblovoi elleekovefestivaaleh]] via [[c:COM:HOTCAT|HotCat]] 130521 wikitext text/x-wiki [[Luokka:Čohčâmáánu tábáhtusah]] [[Luokka:Euroop seksuaal- já suhâpeliucceeblovoi elleekovefestivaaleh]] [[Luokka:Helsig tábáhtusah]] [[Luokka:Ive 1991 vuáđđudmeh]] [[Luokka:Jyväskylä tábáhtusah]] [[Luokka:Oulu tábáhtusah]] [[Luokka:Roovvâdmáánu tábáhtusah]] [[Luokka:Suomâ elleekovefestivaaleh]] [[Luokka:Tampere tábáhtusah]] [[Luokka:Tuurku tábáhtusah]] mwllaz124qw9mihnhx4i6pa1wtqanxu 14 27124 130509 2025-06-14T21:40:37Z Yupik 23 {{Commonscat}} [[Luokka:Oulu|Tábáhtusah]] [[Luokka:Suomâ tábáhtusah kieldâ mield]] 130509 wikitext text/x-wiki {{Commonscat}} [[Luokka:Oulu|Tábáhtusah]] [[Luokka:Suomâ tábáhtusah kieldâ mield]] outztd1a2vtpdxgk8q8fhnlyewoovbh 14 27125 130510 2025-06-14T21:40:43Z Yupik 23 {{Commonscat}} [[Luokka:Jyväskylä|Tábáhtusah]] [[Luokka:Suomâ tábáhtusah kieldâ mield]] 130510 wikitext text/x-wiki {{Commonscat}} [[Luokka:Jyväskylä|Tábáhtusah]] [[Luokka:Suomâ tábáhtusah kieldâ mield]] 60aq7jmovwlvble99h30k2tpwxvhxbx 14 27126 130511 2025-06-14T21:40:51Z Yupik 23 {{Commonscat}} [[Luokka:Suomâ tábáhtusah kieldâ mield]] [[Luokka:Turku|Tábáhtusah]] 130511 wikitext text/x-wiki {{Commonscat}} [[Luokka:Suomâ tábáhtusah kieldâ mield]] [[Luokka:Turku|Tábáhtusah]] fidvzxrf3by5gor0u01dnnfehu7a2r1 14 27127 130512 2025-06-14T21:40:57Z Yupik 23 {{Commonscat}} [[Luokka:Suomâ tábáhtusah kieldâ mield]] [[Luokka:Tampere|Tábáhtusah]] 130512 wikitext text/x-wiki {{Commonscat}} [[Luokka:Suomâ tábáhtusah kieldâ mield]] [[Luokka:Tampere|Tábáhtusah]] rd6thevc4apok6yp96crtjqf2gd2rxf 14 27128 130513 2025-06-14T21:43:37Z Yupik 23 {{Commonscat}} [[Luokka:1990-lovo vuáđđudmeh|1991]] [[Luokka:1991|Vuáđđudmeh]] [[Luokka:Vuáđđudmeh ive mield|1991]] 130513 wikitext text/x-wiki {{Commonscat}} [[Luokka:1990-lovo vuáđđudmeh|1991]] [[Luokka:1991|Vuáđđudmeh]] [[Luokka:Vuáđđudmeh ive mield|1991]] 4oon6jmq9g67icnb9zjomzdc5eri6f6 14 27129 130516 2025-06-14T21:46:59Z Yupik 23 [[Luokka:Euroop elleekovefestivaaleh|Seksuaal- já suhâpeliucceeblovoi elleekovefestivaleh]] [[Luokka:Seksuaal- já suhâpeliucceeblovoi elleekovefestivaleh eennâmuási mield]] 130516 wikitext text/x-wiki [[Luokka:Euroop elleekovefestivaaleh|Seksuaal- já suhâpeliucceeblovoi elleekovefestivaleh]] [[Luokka:Seksuaal- já suhâpeliucceeblovoi elleekovefestivaleh eennâmuási mield]] qybb6m3s1pdzrtdoezchxjw451bd0k8 130520 130516 2025-06-14T21:48:50Z Yupik 23 Yupik siirdij siijđo [[Luokka:Euroop seksuaal- já suhâpeliucceeblovoi elleekovefestivaleh]] siijđon [[Luokka:Euroop seksuaal- já suhâpeliucceeblovoi elleekovefestivaaleh]] rähtihánnáá stivrim: Čäällimfeilâ noomâst 130516 wikitext text/x-wiki [[Luokka:Euroop elleekovefestivaaleh|Seksuaal- já suhâpeliucceeblovoi elleekovefestivaleh]] [[Luokka:Seksuaal- já suhâpeliucceeblovoi elleekovefestivaleh eennâmuási mield]] qybb6m3s1pdzrtdoezchxjw451bd0k8 130522 130520 2025-06-14T21:49:09Z Yupik 23 Sihoi [[Luokka:Seksuaal- já suhâpeliucceeblovoi elleekovefestivaleh eennâmuási mield]]; Lasettij [[Luokka:Seksuaal- já suhâpeliucceeblovoi elleekovefestivaaleh eennâmuási mield]] via [[c:COM:HOTCAT|HotCat]] 130522 wikitext text/x-wiki [[Luokka:Euroop elleekovefestivaaleh|Seksuaal- já suhâpeliucceeblovoi elleekovefestivaleh]] [[Luokka:Seksuaal- já suhâpeliucceeblovoi elleekovefestivaaleh eennâmuási mield]] 61pfi6bnqd54ognmwxenh67bovybm56 14 27130 130517 2025-06-14T21:47:48Z Yupik 23 [[Luokka:Elleekovefestivaleh eennâmuási mield]] [[Luokka:Seksuaal- já suhâpeliucceeblovoi elleekovefestivaleh|* eennâmuási mield]] 130517 wikitext text/x-wiki [[Luokka:Elleekovefestivaleh eennâmuási mield]] [[Luokka:Seksuaal- já suhâpeliucceeblovoi elleekovefestivaleh|* eennâmuási mield]] 5ybozakbolc02p8g4dittop8zedcb29 130518 130517 2025-06-14T21:48:23Z Yupik 23 Sihoi [[Luokka:Elleekovefestivaleh eennâmuási mield]]; Lasettij [[Luokka:Elleekovefestivaaleh eennâmuási mield]] via [[c:COM:HOTCAT|HotCat]] 130518 wikitext text/x-wiki [[Luokka:Elleekovefestivaaleh eennâmuási mield]] [[Luokka:Seksuaal- já suhâpeliucceeblovoi elleekovefestivaleh|* eennâmuási mield]] jx7esb60dajw1f40ys9nwu4xjxxb8jz 130519 130518 2025-06-14T21:48:37Z Yupik 23 Yupik siirdij siijđo [[Luokka:Seksuaal- já suhâpeliucceeblovoi elleekovefestivaleh eennâmuási mield]] siijđon [[Luokka:Seksuaal- já suhâpeliucceeblovoi elleekovefestivaaleh eennâmuási mield]] rähtihánnáá stivrim: Čäällimfeilâ noomâst 130518 wikitext text/x-wiki [[Luokka:Elleekovefestivaaleh eennâmuási mield]] [[Luokka:Seksuaal- já suhâpeliucceeblovoi elleekovefestivaleh|* eennâmuási mield]] jx7esb60dajw1f40ys9nwu4xjxxb8jz 130523 130519 2025-06-14T21:51:51Z Yupik 23 Sihoi [[Luokka:Seksuaal- já suhâpeliucceeblovoi elleekovefestivaleh]]; Lasettij [[Luokka:Seksuaal- já suhâpeliucceeblovoi elleekovefestivaaleh]] via [[c:COM:HOTCAT|HotCat]] 130523 wikitext text/x-wiki [[Luokka:Elleekovefestivaaleh eennâmuási mield]] [[Luokka:Seksuaal- já suhâpeliucceeblovoi elleekovefestivaaleh|* eennâmuási mield]] c92ncvblu722e6w8u0du8qsce80fiha 14 27131 130524 2025-06-14T21:54:25Z Yupik 23 {{Commonscat}} [[Luokka:Afrik kulttuurtábáhtusah]] [[Luokka:Elleekovefestivaaleh eennâmuási mield]] 130524 wikitext text/x-wiki {{Commonscat}} [[Luokka:Afrik kulttuurtábáhtusah]] [[Luokka:Elleekovefestivaaleh eennâmuási mield]] tav89mqxz4ed2ocz4ysfklrq6kytbho 130552 130524 2025-06-15T07:49:35Z Muotâ 8 130552 wikitext text/x-wiki {{Commonscat}} [[Luokka:Afrik kulttuurtábáhtusah|Elleekovefestivaaleh]] [[Luokka:Elleekovefestivaaleh eennâmuási mield]] 02rh8kt5o9tcya9805duhq69bwpjock 14 27132 130525 2025-06-14T21:54:34Z Yupik 23 {{Commonscat}} [[Luokka:Amerik kulttuurtábáhtusah]] [[Luokka:Elleekovefestivaaleh eennâmuási mield]] 130525 wikitext text/x-wiki {{Commonscat}} [[Luokka:Amerik kulttuurtábáhtusah]] [[Luokka:Elleekovefestivaaleh eennâmuási mield]] gboc0dl5e2m18ke6cmv9de8fjb8bvg9 130528 130525 2025-06-14T21:57:04Z Yupik 23 rm cc 130528 wikitext text/x-wiki [[Luokka:Amerik kulttuurtábáhtusah]] [[Luokka:Elleekovefestivaaleh eennâmuási mield]] fyqy1dirnder86jqor5mx7obyq4zfjh 130553 130528 2025-06-15T07:49:52Z Muotâ 8 130553 wikitext text/x-wiki [[Luokka:Amerik kulttuurtábáhtusah|Elleekovefestivaaleh]] [[Luokka:Elleekovefestivaaleh eennâmuási mield]] d8tqq519scacf085hcm1x9e78s9ohn0 14 27133 130526 2025-06-14T21:54:44Z Yupik 23 {{Commonscat}} [[Luokka:Aasia kulttuurtábáhtusah]] [[Luokka:Elleekovefestivaaleh eennâmuási mield]] 130526 wikitext text/x-wiki {{Commonscat}} [[Luokka:Aasia kulttuurtábáhtusah]] [[Luokka:Elleekovefestivaaleh eennâmuási mield]] do5n4pykc9k0sot8o74dfsjpewhwb6h 130554 130526 2025-06-15T07:50:05Z Muotâ 8 130554 wikitext text/x-wiki {{Commonscat}} [[Luokka:Aasia kulttuurtábáhtusah|Elleekovefestivaaleh]] [[Luokka:Elleekovefestivaaleh eennâmuási mield]] 5aes9ualhb86o11e0hdqaulcdptg3wf 14 27134 130527 2025-06-14T21:54:55Z Yupik 23 {{Commonscat}} [[Luokka:Elleekovefestivaaleh eennâmuási mield]] [[Luokka:Oseania kulttuurtábáhtusah]] 130527 wikitext text/x-wiki {{Commonscat}} [[Luokka:Elleekovefestivaaleh eennâmuási mield]] [[Luokka:Oseania kulttuurtábáhtusah]] 8um8m5amnlzndjig9i2aix4whwj0oop 130555 130527 2025-06-15T07:50:23Z Muotâ 8 130555 wikitext text/x-wiki {{Commonscat}} [[Luokka:Elleekovefestivaaleh eennâmuási mield]] [[Luokka:Oseania kulttuurtábáhtusah|Elleekovefestivaaleh]] phl0xtg9xcl5yq757tnipj5vyneyah7 14 27135 130529 2025-06-14T21:57:31Z Yupik 23 {{Commonscat}} [[Luokka:Amerik elleekovefestivaaleh]] [[Luokka:Tave-Amerik kulttuurtábáhtusah|Elleekovefestivaaleh]] 130529 wikitext text/x-wiki {{Commonscat}} [[Luokka:Amerik elleekovefestivaaleh]] [[Luokka:Tave-Amerik kulttuurtábáhtusah|Elleekovefestivaaleh]] qyym3jl8fjbbxbtq3lz7yisgioy5bs5 14 27136 130530 2025-06-14T21:58:00Z Yupik 23 {{Commonscat}} [[Luokka:Amerik elleekovefestivaaleh]] [[Luokka:Maadâ-Amerik kulttuurtábáhtusah|Elleekovefestivaaleh]] 130530 wikitext text/x-wiki {{Commonscat}} [[Luokka:Amerik elleekovefestivaaleh]] [[Luokka:Maadâ-Amerik kulttuurtábáhtusah|Elleekovefestivaaleh]] djjltqjc9dy2ay1czi75n07qrlgrcbs 14 27137 130533 2025-06-14T22:00:49Z Yupik 23 {{Commonscat}} [[Luokka:Afrik tábáhtusah|Kulttuur]] [[Luokka:Kulttuurtábáhtusah eennâmuási mield]] 130533 wikitext text/x-wiki {{Commonscat}} [[Luokka:Afrik tábáhtusah|Kulttuur]] [[Luokka:Kulttuurtábáhtusah eennâmuási mield]] iq89tj7zbjlpyzug81lh0d4zxwe5ccg 130556 130533 2025-06-15T07:52:21Z Muotâ 8 130556 wikitext text/x-wiki {{Commonscat|Cultural events in Africa}} [[Luokka:Afrik tábáhtusah|Kulttuur]] [[Luokka:Kulttuurtábáhtusah eennâmuási mield]] m4565dn1rzv8kmhokgbeys6pvn6faqt 14 27138 130534 2025-06-14T22:01:06Z Yupik 23 {{Commonscat}} [[Luokka:Amerik kulttuurtábáhtusah]] [[Luokka:Tave-Amerik tábáhtusah|Kulttuur]] 130534 wikitext text/x-wiki {{Commonscat}} [[Luokka:Amerik kulttuurtábáhtusah]] [[Luokka:Tave-Amerik tábáhtusah|Kulttuur]] mmzlufc4hmsgsdumft8svje84at3gmo 130557 130534 2025-06-15T07:53:05Z Muotâ 8 130557 wikitext text/x-wiki {{Commonscat|Cultural events in North America}} [[Luokka:Amerik kulttuurtábáhtusah]] [[Luokka:Tave-Amerik tábáhtusah|Kulttuur]] inuv0gaqdoeaaeiqpxc3uqva1wehzki 14 27139 130535 2025-06-14T22:01:23Z Yupik 23 {{Commonscat}} [[Luokka:Amerik kulttuurtábáhtusah]] [[Luokka:Maadâ-Amerik tábáhtusah|Kulttuur]] 130535 wikitext text/x-wiki {{Commonscat}} [[Luokka:Amerik kulttuurtábáhtusah]] [[Luokka:Maadâ-Amerik tábáhtusah|Kulttuur]] 6wdohfu9al3zv7o801tiqgg2am4e584 130536 130535 2025-06-14T22:01:41Z Yupik 23 rm cc 130536 wikitext text/x-wiki [[Luokka:Amerik kulttuurtábáhtusah]] [[Luokka:Maadâ-Amerik tábáhtusah|Kulttuur]] 8lsva2uaf46dw38mymsb7klkfmbfg6h 14 27140 130537 2025-06-14T22:03:05Z Yupik 23 {{Commonscat}} [[Luokka:Amerik tábáhtusah|Kulttuur]] [[Luokka:Kulttuurtábáhtusah eennâmuási mield]] 130537 wikitext text/x-wiki {{Commonscat}} [[Luokka:Amerik tábáhtusah|Kulttuur]] [[Luokka:Kulttuurtábáhtusah eennâmuási mield]] 4jevswg673l1y3r8qyyfsoo99qksvmz 130540 130537 2025-06-14T22:04:55Z Yupik 23 rm cc 130540 wikitext text/x-wiki [[Luokka:Amerik tábáhtusah|Kulttuur]] [[Luokka:Kulttuurtábáhtusah eennâmuási mield]] 57l84pqo0hiecctqxt1w0o1twvirv5p 14 27141 130538 2025-06-14T22:03:23Z Yupik 23 Uđđâ sijđo: {{Commonscat}} [[Luokka:Aasia tábáhtusah|Kulttuur]] [[Luokka:Kulttuurtábáhtusah eennâmuási mield]] 130538 wikitext text/x-wiki {{Commonscat}} [[Luokka:Aasia tábáhtusah|Kulttuur]] [[Luokka:Kulttuurtábáhtusah eennâmuási mield]] gv88lcyo8czkiptzmq2mawvqv6xafa1 130558 130538 2025-06-15T07:54:34Z Muotâ 8 130558 wikitext text/x-wiki {{Commonscat|Cultural events in Asia}} [[Luokka:Aasia tábáhtusah|Kulttuur]] [[Luokka:Kulttuurtábáhtusah eennâmuási mield]] 1loo7q7edpannw8xxhz2rtnjs18h6a1 14 27142 130539 2025-06-14T22:03:27Z Yupik 23 {{Commonscat}} [[Luokka:Oseania tábáhtusah|Kulttuur]] [[Luokka:Kulttuurtábáhtusah eennâmuási mield]] 130539 wikitext text/x-wiki {{Commonscat}} [[Luokka:Oseania tábáhtusah|Kulttuur]] [[Luokka:Kulttuurtábáhtusah eennâmuási mield]] 02lhxigrgbkihhmvcm4rgd3gsg7we1a 130559 130539 2025-06-15T07:55:00Z Muotâ 8 130559 wikitext text/x-wiki {{Commonscat|Cultural events in Oceania}} [[Luokka:Oseania tábáhtusah|Kulttuur]] [[Luokka:Kulttuurtábáhtusah eennâmuási mield]] 1idmhosrreddu63n98ue5b1c06o3mpu 130560 130559 2025-06-15T07:55:17Z Muotâ 8 130560 wikitext text/x-wiki {{Commonscat|Cultural events in Oceania}} [[Luokka:Kulttuurtábáhtusah eennâmuási mield]] [[Luokka:Oseania tábáhtusah|Kulttuur]] 5dj3pt5edpjvocryqc9f0zfzris0hvi 14 27143 130541 2025-06-14T22:10:45Z Yupik 23 [[Luokka:Aasia elleekovefestivaaleh|Seksuaal- já suhâpeliucceeblovoi elleekovefestivaleh]] [[Luokka:Seksuaal- já suhâpeliucceeblovoi elleekovefestivaaleh eennâmuási mield]] 130541 wikitext text/x-wiki [[Luokka:Aasia elleekovefestivaaleh|Seksuaal- já suhâpeliucceeblovoi elleekovefestivaleh]] [[Luokka:Seksuaal- já suhâpeliucceeblovoi elleekovefestivaaleh eennâmuási mield]] q7yh03xfdn6dgvo5ybx6fvcz7g07uo0 14 27144 130542 2025-06-14T22:13:45Z Yupik 23 {{Commonscat}} [[Luokka:Elleekovefestivaaleh|Seksuaal- já suhâpeliucceeblovoh]] [[Luokka:Seksuaal- já suhâpeliucceeblovoi kulttuur]] 130542 wikitext text/x-wiki {{Commonscat}} [[Luokka:Elleekovefestivaaleh|Seksuaal- já suhâpeliucceeblovoh]] [[Luokka:Seksuaal- já suhâpeliucceeblovoi kulttuur]] 1qlz2pxnybee8u2tch5ayaex7omwn2n 130561 130542 2025-06-15T07:56:03Z Muotâ 8 130561 wikitext text/x-wiki {{Commonscat}} [[Luokka:Elleekovefestivaaleh]] [[Luokka:Seksuaal- já suhâpeliucceeblovoi kulttuur|Elleekovefestivaaleh]] 4nfelut61uqh8hejtcjww20rw4r76ij