Wikipedia sqwiki https://sq.wikipedia.org/wiki/Faqja_kryesore MediaWiki 1.45.0-wmf.3 first-letter Media Speciale Diskutim Përdoruesi Përdoruesi diskutim Wikipedia Wikipedia diskutim Skeda Skeda diskutim MediaWiki MediaWiki diskutim Stampa Stampa diskutim Ndihmë Ndihmë diskutim Kategoria Kategoria diskutim Portal Portal diskutim TimedText TimedText talk Moduli Moduli diskutim 0 2265 2807077 2723426 2025-06-06T20:52:05Z Flladimi 79965 rregullime kryesisht teknike 2807077 wikitext text/x-wiki {{KUTIABahama}} '''Ishujt Bahamas''' ([[gjuha angleze|anglisht]]: {{lang|en|The Bahamas}}) janë ishuj që e përbëjnë një shtet në [[Oqeani Atlantik|Atlantikun]] verior i takojnë ishujve të [[Inditë Perëndimore|Indive perëndimore]]. Ishujt Bahamas ndodhen në jug-lindje të [[Shtetet e Bashkuara të Amerikës|ShBA]]-së, në veri-lindje të [[Kuba|Kubës]] dhe hynë po ashtu në grupin e ishujve të [[Amerika Qendrore|Amerikës së Mesme]]. Prej më shumë se 700 ishujve të Bahamave, janë të banuara vetëm 30 prej tyre. Emri i këtij grupi të ishujve vije nga [[Kolonizimi Spanjoll i Amerikës|pushtuesit spanjollë]]. Spanjollët ujërat e ishujve i thërrisnin {{lang|es|Baja Mar}} (nga [[gjuha spanjolle|spanjishtja]]: ''det i rrafshët''). Më vonë nga folësit e [[gjuha angleze|anglishtes]] flitej për ishujt "The Bahamas". == Historia == : '''''Artikulli kryesor [[Historia e Ishujve Bahamas]]''''' Udhëtimi i [[Kristofor Kolombi|Kristofor Kolombit]] në [[Bota e Re|Botën e Re]] në vitin [[1492]] besohet të ketë kaluar së pari në ishujt e San [[Salvadori]]t që ndodhen në jug të Ishujve Bahamas. Ai, nga aty, në mënyrë paqësore, mori mbështetjen nga [[Popujt indigjenë të Amerikës|indianët e Amerikës]], të quajtur aravakë ose lukajanë (besohet të ju ketë dhënë dhurata për njerëzit). Nga vitet [[1400]], deri në vitet [[1600]] këta ishuj ishin nën [[Amerika Spanjolle|kontrollin Spanjoll]]. Në [[shekulli XVIII|shekullin e XVIII]] disa lojalistë britanikë u shpërngulën gjatë lëvizjes anti-britanike nga [[Anglia e Re]] ([[Anglia e Re|New England]]) në ishujt Bahamas. Ndërsa në vitin [[1783]] këta ishuj deklarohen nga [[britanikët]] si koloni e tyre. Në vitin [[1973]] popullsia votoi për pavarësimin e vendit nga [[Mbretëria e Bashkuar e Britanisë së Madhe dhe Irlandës së Veriut|Britania e Madhe]] sikurse edhe një pjesë e madhe e viseve të kontrolluara nga [[Komonuelthi i Kombeve|Komunuelthit britanik]]. Që nga shpallja e pavarësisë në këtë pjesë ka filluar përparimi i turizmit, bankat tani janë të njohura për transfere të hollash në nivel botërorë sikurse dhe menaxhmenti investues (term i përdorur në perëndim për persona që blejnë apo investojnë në pjesët e pa zhvilluara të botës). == Politika == Politika e Shtetit Shiko edhe: * Mardheniet e jashtme të ... == Gjeografia == Gjeografia e shtetit == Ekonomia == Ka një rrjetë të zhvilluar komunikacioni, është prodhues i njohur i pemëve tropikale dhe drunjëve. Ekonomia Bahamase mbeshtetet tek [[bujqësia]], [[blegtoria]], [[pylltaria]] dhe [[peshkimi]]. Industria perfaqesohet nga ajo kimike, ushqimore etj. Bahamasi shquhet per numrin e vaporëve dhe si qendër financiare ndërkombetare. == Demografia == Demografia e shtetit == Kultura == Kultura e Shtetit == Të tjera == * Telekomunikacioni * Transporti * Ushtria * Pushime ==Shiko edhe== * [[Historia e Ishujve Bahamas]] * [[Guajana]] * [[Historia e Guajanës]] * [[Hondurasi]] * [[Xhamajka]] * [[Bermuda]] * [[Amerika britanike]] * [[Kolonizimi Britanik i Amerikës]] * [[Zotërimet Angleze të Përtejdetit]] * [[Karaibet]] * [[Perandoria Britanike]] == Lidhje të jashtme == * [https://web.archive.org/web/20150505080248/http://www.bahamas.gov.bs/ Bahamas Government Official Website] * [http://www.bahamas.com/ Bahamas Ministry of Tourism] * [http://www.constitution.org/cons/bahamas.htm The Bahamas Constitution] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20110107105336/http://www.constitution.org/cons/bahamas.htm |date=7 janar 2011 }} * [https://web.archive.org/web/20050204062249/http://www.strausbach.de/bahamas_photo.php Photo-Gallery] (me Diashov) (gjermanishte) * [https://web.archive.org/web/20050211223205/http://www.lodgephoto.com/galleries/BF/abacos/ Photographs of the Bahamas]: Abaco islands, including Junkanoo festival <!-- kategorizimi --> <!-- interwiki --> {{AmerikaVeriore}} [[Kategoria:Bahame]] [[Kategoria:Shtete]] [[Kategoria:Vende në Karaibe]] dqx0f6tuw5n46964lkkclf6hea7uomb 2807080 2807077 2025-06-06T20:53:06Z Flladimi 79965 rregullime kryesisht teknike 2807080 wikitext text/x-wiki {{KUTIABahama}} '''Ishujt Bahamas''' ([[gjuha angleze|anglisht]]: {{lang|en|The Bahamas}}) janë ishuj që e përbëjnë një shtet në [[Oqeani Atlantik|Atlantikun]] verior i takojnë ishujve të [[Inditë Perëndimore|Indive perëndimore]]. Ishujt Bahamas ndodhen në jug-lindje të [[Shtetet e Bashkuara të Amerikës|ShBA]]-së, në veri-lindje të [[Kuba|Kubës]] dhe hynë po ashtu në grupin e ishujve të [[Amerika Qendrore|Amerikës së Mesme]]. Prej më shumë se 700 ishujve të Bahamave, janë të banuara vetëm 30 prej tyre. Emri i këtij grupi të ishujve vije nga [[Kolonizimi Spanjoll i Amerikës|pushtuesit spanjollë]]. Spanjollët ujërat e ishujve i thërrisnin {{lang|es|Baja Mar}} (nga [[gjuha spanjolle|spanjishtja]]: ''det i rrafshët''). Më vonë nga folësit e [[gjuha angleze|anglishtes]] flitej për ishujt "The Bahamas". == Historia == : '''''Artikulli kryesor [[Historia e Ishujve Bahamas]]''''' Udhëtimi i [[Kristofor Kolombi|Kristofor Kolombit]] në [[Bota e Re|Botën e Re]] në vitin [[1492]] besohet të ketë kaluar së pari në ishujt e San [[Salvadori]]t që ndodhen në jug të Ishujve Bahamas. Ai, nga aty, në mënyrë paqësore, mori mbështetjen nga [[Popujt indigjenë të Amerikës|indianët e Amerikës]], të quajtur aravakë ose lukajanë (besohet të ju ketë dhënë dhurata për njerëzit). Nga vitet [[1400]], deri në vitet [[1600]] këta ishuj ishin nën [[Amerika Spanjolle|kontrollin Spanjoll]]. Në [[shekulli XVIII|shekullin e XVIII]] disa lojalistë britanikë u shpërngulën gjatë lëvizjes anti-britanike nga [[Anglia e Re]] ([[Anglia e Re|New England]]) në ishujt Bahamas. Ndërsa në vitin [[1783]] këta ishuj deklarohen nga [[britanikët]] si koloni e tyre. Në vitin [[1973]] popullsia votoi për pavarësimin e vendit nga [[Mbretëria e Bashkuar e Britanisë së Madhe dhe Irlandës së Veriut|Britania e Madhe]] sikurse edhe një pjesë e madhe e viseve të kontrolluara nga [[Komonuelthi i Kombeve|Komunuelthit britanik]]. Që nga shpallja e pavarësisë në këtë pjesë ka filluar përparimi i turizmit, bankat tani janë të njohura për transfere të hollash në nivel botërorë sikurse dhe menaxhmenti investues (term i përdorur në perëndim për persona që blejnë apo investojnë në pjesët e pa zhvilluara të botës). == Politika == Politika e Shtetit Shiko edhe: * Mardheniet e jashtme të ... == Gjeografia == Gjeografia e shtetit == Ekonomia == Ka një rrjetë të zhvilluar komunikacioni, është prodhues i njohur i pemëve tropikale dhe drunjëve. Ekonomia Bahamase mbeshtetet tek [[bujqësia]], [[blegtoria]], [[pylltaria]] dhe [[peshkimi]]. Industria perfaqesohet nga ajo kimike, ushqimore etj. Bahamasi shquhet per numrin e vaporëve dhe si qendër financiare ndërkombetare. == Demografia == Demografia e shtetit == Kultura == Kultura e Shtetit == Të tjera == * Telekomunikacioni * Transporti * Ushtria * Pushime ==Shiko edhe== * [[Historia e Ishujve Bahamas]] * [[Guajana]] * [[Historia e Guajanës]] * [[Hondurasi]] * [[Xhamajka]] * [[Bermuda]] * [[Amerika britanike]] * [[Kolonizimi Britanik i Amerikës]] * [[Zotërimet Angleze të Përtejdetit]] * [[Karaibet]] * [[Perandoria Britanike]] == Lidhje të jashtme == * [https://web.archive.org/web/20150505080248/http://www.bahamas.gov.bs/ Bahamas Government Official Website] * [http://www.bahamas.com/ Bahamas Ministry of Tourism] * [http://www.constitution.org/cons/bahamas.htm The Bahamas Constitution] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20110107105336/http://www.constitution.org/cons/bahamas.htm |date=7 janar 2011 }} * [https://web.archive.org/web/20050204062249/http://www.strausbach.de/bahamas_photo.php Photo-Gallery] (me Diashov) (gjermanishte) * [https://web.archive.org/web/20050211223205/http://www.lodgephoto.com/galleries/BF/abacos/ Photographs of the Bahamas]: Abaco islands, including Junkanoo festival <!-- kategorizimi --> <!-- interwiki --> {{AmerikaVeriore}} [[Kategoria:Bahamas]] [[Kategoria:Shtete]] [[Kategoria:Vende në Karaibe]] 02i5d6ygafbuy79p1soxaiv8mrnsly6 2807081 2807080 2025-06-06T20:53:52Z Flladimi 79965 /* Të tjera */ rregullim i vogel 2807081 wikitext text/x-wiki {{KUTIABahama}} '''Ishujt Bahamas''' ([[gjuha angleze|anglisht]]: {{lang|en|The Bahamas}}) janë ishuj që e përbëjnë një shtet në [[Oqeani Atlantik|Atlantikun]] verior i takojnë ishujve të [[Inditë Perëndimore|Indive perëndimore]]. Ishujt Bahamas ndodhen në jug-lindje të [[Shtetet e Bashkuara të Amerikës|ShBA]]-së, në veri-lindje të [[Kuba|Kubës]] dhe hynë po ashtu në grupin e ishujve të [[Amerika Qendrore|Amerikës së Mesme]]. Prej më shumë se 700 ishujve të Bahamave, janë të banuara vetëm 30 prej tyre. Emri i këtij grupi të ishujve vije nga [[Kolonizimi Spanjoll i Amerikës|pushtuesit spanjollë]]. Spanjollët ujërat e ishujve i thërrisnin {{lang|es|Baja Mar}} (nga [[gjuha spanjolle|spanjishtja]]: ''det i rrafshët''). Më vonë nga folësit e [[gjuha angleze|anglishtes]] flitej për ishujt "The Bahamas". == Historia == : '''''Artikulli kryesor [[Historia e Ishujve Bahamas]]''''' Udhëtimi i [[Kristofor Kolombi|Kristofor Kolombit]] në [[Bota e Re|Botën e Re]] në vitin [[1492]] besohet të ketë kaluar së pari në ishujt e San [[Salvadori]]t që ndodhen në jug të Ishujve Bahamas. Ai, nga aty, në mënyrë paqësore, mori mbështetjen nga [[Popujt indigjenë të Amerikës|indianët e Amerikës]], të quajtur aravakë ose lukajanë (besohet të ju ketë dhënë dhurata për njerëzit). Nga vitet [[1400]], deri në vitet [[1600]] këta ishuj ishin nën [[Amerika Spanjolle|kontrollin Spanjoll]]. Në [[shekulli XVIII|shekullin e XVIII]] disa lojalistë britanikë u shpërngulën gjatë lëvizjes anti-britanike nga [[Anglia e Re]] ([[Anglia e Re|New England]]) në ishujt Bahamas. Ndërsa në vitin [[1783]] këta ishuj deklarohen nga [[britanikët]] si koloni e tyre. Në vitin [[1973]] popullsia votoi për pavarësimin e vendit nga [[Mbretëria e Bashkuar e Britanisë së Madhe dhe Irlandës së Veriut|Britania e Madhe]] sikurse edhe një pjesë e madhe e viseve të kontrolluara nga [[Komonuelthi i Kombeve|Komunuelthit britanik]]. Që nga shpallja e pavarësisë në këtë pjesë ka filluar përparimi i turizmit, bankat tani janë të njohura për transfere të hollash në nivel botërorë sikurse dhe menaxhmenti investues (term i përdorur në perëndim për persona që blejnë apo investojnë në pjesët e pa zhvilluara të botës). == Politika == Politika e Shtetit Shiko edhe: * Mardheniet e jashtme të ... == Gjeografia == Gjeografia e shtetit == Ekonomia == Ka një rrjetë të zhvilluar komunikacioni, është prodhues i njohur i pemëve tropikale dhe drunjëve. Ekonomia Bahamase mbeshtetet tek [[bujqësia]], [[blegtoria]], [[pylltaria]] dhe [[peshkimi]]. Industria perfaqesohet nga ajo kimike, ushqimore etj. Bahamasi shquhet per numrin e vaporëve dhe si qendër financiare ndërkombetare. == Demografia == Demografia e shtetit == Kultura == Kultura e Shtetit == Të tjera == * Telekomunikacioni * Transporti * Ushtria * Pushime ==Shiko edhe== * [[Historia e Ishujve Bahamas]] * [[Guajana]] * [[Historia e Guajanës]] * [[Hondurasi]] * [[Xhamajka]] * [[Bermuda]] * [[Amerika britanike]] * [[Kolonizimi Britanik i Amerikës]] * [[Zotërimet Angleze të Përtejdetit]] * [[Karaibet]] * [[Perandoria Britanike]] == Lidhje të jashtme == * [https://web.archive.org/web/20150505080248/http://www.bahamas.gov.bs/ Bahamas Government Official Website] * [http://www.bahamas.com/ Bahamas Ministry of Tourism] * [http://www.constitution.org/cons/bahamas.htm The Bahamas Constitution] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20110107105336/http://www.constitution.org/cons/bahamas.htm |date=7 janar 2011 }} * [https://web.archive.org/web/20050204062249/http://www.strausbach.de/bahamas_photo.php Photo-Gallery] (me Diashov) (gjermanishte) * [https://web.archive.org/web/20050211223205/http://www.lodgephoto.com/galleries/BF/abacos/ Photographs of the Bahamas]: Abaco islands, including Junkanoo festival <!-- kategorizimi --> <!-- interwiki --> {{AmerikaVeriore}} [[Kategoria:Bahamas]] [[Kategoria:Shtete]] [[Kategoria:Vende në Karaibe]] kt90c1sroeism5xxfvdxc9imefya5q3 2807082 2807081 2025-06-06T20:54:39Z Flladimi 79965 Flladimi zhvendosi faqen [[Bahamet]] tek [[Bahamasi]]: nuk eshte nje emertim i pershtatshem 2807081 wikitext text/x-wiki {{KUTIABahama}} '''Ishujt Bahamas''' ([[gjuha angleze|anglisht]]: {{lang|en|The Bahamas}}) janë ishuj që e përbëjnë një shtet në [[Oqeani Atlantik|Atlantikun]] verior i takojnë ishujve të [[Inditë Perëndimore|Indive perëndimore]]. Ishujt Bahamas ndodhen në jug-lindje të [[Shtetet e Bashkuara të Amerikës|ShBA]]-së, në veri-lindje të [[Kuba|Kubës]] dhe hynë po ashtu në grupin e ishujve të [[Amerika Qendrore|Amerikës së Mesme]]. Prej më shumë se 700 ishujve të Bahamave, janë të banuara vetëm 30 prej tyre. Emri i këtij grupi të ishujve vije nga [[Kolonizimi Spanjoll i Amerikës|pushtuesit spanjollë]]. Spanjollët ujërat e ishujve i thërrisnin {{lang|es|Baja Mar}} (nga [[gjuha spanjolle|spanjishtja]]: ''det i rrafshët''). Më vonë nga folësit e [[gjuha angleze|anglishtes]] flitej për ishujt "The Bahamas". == Historia == : '''''Artikulli kryesor [[Historia e Ishujve Bahamas]]''''' Udhëtimi i [[Kristofor Kolombi|Kristofor Kolombit]] në [[Bota e Re|Botën e Re]] në vitin [[1492]] besohet të ketë kaluar së pari në ishujt e San [[Salvadori]]t që ndodhen në jug të Ishujve Bahamas. Ai, nga aty, në mënyrë paqësore, mori mbështetjen nga [[Popujt indigjenë të Amerikës|indianët e Amerikës]], të quajtur aravakë ose lukajanë (besohet të ju ketë dhënë dhurata për njerëzit). Nga vitet [[1400]], deri në vitet [[1600]] këta ishuj ishin nën [[Amerika Spanjolle|kontrollin Spanjoll]]. Në [[shekulli XVIII|shekullin e XVIII]] disa lojalistë britanikë u shpërngulën gjatë lëvizjes anti-britanike nga [[Anglia e Re]] ([[Anglia e Re|New England]]) në ishujt Bahamas. Ndërsa në vitin [[1783]] këta ishuj deklarohen nga [[britanikët]] si koloni e tyre. Në vitin [[1973]] popullsia votoi për pavarësimin e vendit nga [[Mbretëria e Bashkuar e Britanisë së Madhe dhe Irlandës së Veriut|Britania e Madhe]] sikurse edhe një pjesë e madhe e viseve të kontrolluara nga [[Komonuelthi i Kombeve|Komunuelthit britanik]]. Që nga shpallja e pavarësisë në këtë pjesë ka filluar përparimi i turizmit, bankat tani janë të njohura për transfere të hollash në nivel botërorë sikurse dhe menaxhmenti investues (term i përdorur në perëndim për persona që blejnë apo investojnë në pjesët e pa zhvilluara të botës). == Politika == Politika e Shtetit Shiko edhe: * Mardheniet e jashtme të ... == Gjeografia == Gjeografia e shtetit == Ekonomia == Ka një rrjetë të zhvilluar komunikacioni, është prodhues i njohur i pemëve tropikale dhe drunjëve. Ekonomia Bahamase mbeshtetet tek [[bujqësia]], [[blegtoria]], [[pylltaria]] dhe [[peshkimi]]. Industria perfaqesohet nga ajo kimike, ushqimore etj. Bahamasi shquhet per numrin e vaporëve dhe si qendër financiare ndërkombetare. == Demografia == Demografia e shtetit == Kultura == Kultura e Shtetit == Të tjera == * Telekomunikacioni * Transporti * Ushtria * Pushime ==Shiko edhe== * [[Historia e Ishujve Bahamas]] * [[Guajana]] * [[Historia e Guajanës]] * [[Hondurasi]] * [[Xhamajka]] * [[Bermuda]] * [[Amerika britanike]] * [[Kolonizimi Britanik i Amerikës]] * [[Zotërimet Angleze të Përtejdetit]] * [[Karaibet]] * [[Perandoria Britanike]] == Lidhje të jashtme == * [https://web.archive.org/web/20150505080248/http://www.bahamas.gov.bs/ Bahamas Government Official Website] * [http://www.bahamas.com/ Bahamas Ministry of Tourism] * [http://www.constitution.org/cons/bahamas.htm The Bahamas Constitution] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20110107105336/http://www.constitution.org/cons/bahamas.htm |date=7 janar 2011 }} * [https://web.archive.org/web/20050204062249/http://www.strausbach.de/bahamas_photo.php Photo-Gallery] (me Diashov) (gjermanishte) * [https://web.archive.org/web/20050211223205/http://www.lodgephoto.com/galleries/BF/abacos/ Photographs of the Bahamas]: Abaco islands, including Junkanoo festival <!-- kategorizimi --> <!-- interwiki --> {{AmerikaVeriore}} [[Kategoria:Bahamas]] [[Kategoria:Shtete]] [[Kategoria:Vende në Karaibe]] kt90c1sroeism5xxfvdxc9imefya5q3 0 3149 2807337 2638235 2025-06-07T10:07:07Z 2003:D6:2F46:D6B4:986D:891E:4:635C Korgjim i fjalës “të” 2807337 wikitext text/x-wiki {{Grup etnik |group = Ilirët | ns = #FF0000 | nt = #000 | image = <table border=0 align="center"> <tr> <td>[[Skeda:Rome-Capitole-StatueConstantin.jpg|55x63px]]</td> <td>[[Skeda:Meister_von_San_Vitale_in_Ravenna_004.jpg|55x63px]]</td> <td>[[Skeda:Istanbul - Museo archeol. - Diocleziano (284-305 d.C.) - Foto G. Dall'Orto 28-5-2006.jpg|55x63px]]</td> <td>[[Skeda:Belisarius mosaic.jpg|55x63px]]</td> </tr> <tr> <td><small>[[Konstandini i Madh]]</small></td> <td><small>[[Justiniani I]]</small></td> <td><small>[[Diokleciani]]</small></td> <td><small>[[Belisarius]]</small></td> </tr> <tr> <td>[[Skeda:Bernardino Pinturicchio - Saint Jerome in the Wilderness - Walters 371089.jpg|55x63px]]</td> <td>[[Skeda:Face of King Gentius on Ancient Illyrian coin.jpg|55x63px]]</td> <td>[[Skeda:Aurelian.jpg|55x63px]]</td> <td>[[Skeda:Santa Giulia 4.jpg|55x63px]]</td> </tr> <tr> <td><small>[[Jeronimi]]</small></td> <td><small>[[Genti]]</small></td> <td><small>[[Aureliani]]</small></td> <td><small>[[Klaudi II]]</small></td> </tr> <tr> <td>[[Skeda:Pius I.jpg|55x63px]]</td> <td>[[Skeda:PCaius.jpg|55x63px]]</td> <td> [[Skeda:Stamp of Albania - 1998 - Colnect 186179 - Nicetas of Remesiana c 335 414 Bishop of Remesiana.jpeg|55x63px]] </td> <td>[[Skeda:Shën Asti - ikonë, shek. 20 .jpg|55x63px]]</td> </tr> <tr> <td><small>[[Papa Pius I]]</small></td> <td><small>[[Papa Kaio]]</small></td> <td><small>[[Niket Dardani]]</small></td> <td><small>[[Asti]]</small></td> </tr> <tr> <td>[[Skeda:ValentinianI.jpg|55x63px]]</td> <td>[[Skeda:Gratian Solidus.jpg|55x63px]]</td> <td>[[Skeda:Toulouse - Musée Saint-Raymond - Maximien Hercule1.jpg|55x63px]]</td> <td>[[Skeda:Const.chlorus01 pushkin.jpg|55x63px]]</td> </tr> <tr> <td><small>[[Valentiniani I]]</small></td> <td><small>[[Gratiani]]</small></td> <td><small>[[Maximian]]</small></td> <td><small>[[Konstantius Chlorus]]</small></td> <tr> </tr> <td>[[Skeda:Statue of emperor Valentinian II detail.JPG|55x63px]]</td> <td>[[Skeda:Valens Honorius Musei Capitolini MC494.jpg|55x63px]]</td> <td>[[Skeda:Semissis-Anastasius I-sb0007.jpg|55x63px]]</td> <td>[[Skeda:Campidoglio, Roma - Costantino II cesare dettaglio.jpg|55x63px]]</td> </tr> <tr> <td><small>[[Valentiniani II]]</small></td> <td><small>[[Valensi]]</small></td> <td><small>[[Anastasios]]</small></td> <td><small>[[Konstantini i II]]</small></td> <tr> </table> |popullsia = |region1 = |pop1 = |ref1 = |region2 = |pop2 = |ref2 = |region3 = |pop3 = |ref3 = |region4 = |pop4 = |ref4 = |region5 = |pop5 = |ref5 = |region6 = |pop6 = |ref6 = |region7 = |pop7 = |ref7 = |region8 = |pop8 = |ref8 = |region9 = |pop9 = |ref9 = |region10 = |pop10 = |ref10 = |languages = [[Gjuha Ilire]] |religions = |related = |footnotes = }} {{Shiko gjithashtu|Iliria}} '''Ilirët''' ishin popull i lashtë i Gadishullit Ballkanik dhe njëri ndër popujtë më të lashtë të Evropës. <ref>{{cite web|url=http://www.explorerunivers.com/t4131-iliret-paraardhesit-e-shqiptareve|title=Iliret paraardhesit e Shqiptareve!|publisher=Explorer Univers|date=26 shkurt 2012|accessdate=25 shtator 2018|language=sq}}</ref> [[Skeda:Roman provinces of Illyricum, Macedonia, Dacia, Moesia, Pannonia and Thracia.jpg|thumb|200px|right|Shtrirja e fiseve ilire.]] [[Skeda:Map of ancient Epirus and environs (English).svg|parapamje|483x483px|Fiset ilire janë shënuar me të kuqe, ndërsa grekët me të zezë]] == Vendndodhja == Sipas [[Herodoti]]t trojet e ilirëve shtriheshin në shek e 5 p.e.r nga [[Deti Adriatik|Adriatiku]] në [[Morava]] në lindje dhe përkatësisht deri në Adigje në perëndim. ==Origjina== {{Shiko gjithashtu|Teoria e autoktonisë së ilirëve}} Problemi i prejardhjes dhe i rrugës së formimit të trungut etnik ilir me veçoritë e tij gjuhësore e kulturore, ka përbërë një nga synimet më kryesore të [[Ilirologjia|ilirologjisë]]. Rreth tij janë shfaqur pikëpamje të ndryshme, të cilat ndriçojnë në mënyrë të mjaftueshme gjithë këtë proces të ndërlikuar etnogjenetik. Kërkimet komplekse arkeologjike, gjuhësore dhe historike të kohëve të fundit e kanë vendosur atë mbi një bazë më të shëndoshë dhe e kanë futur në një rrugë më të drejtë zgjidhjeje. Sado të ndryshme që mund të paraqiten nga forma teoritë mbi prejardhjen e ilirëve, në përmbajtje ato shprehin vetëm dy pikëpamje, njëra nga të cilat i quan ilirët si të ardhur në [[Gadishulli Ballkanik|Gadishullin Ballkanik]], ndërsa tjetra si popullsi autoktone të formuar në truallin historik të [[Iliria|Ilirisë]]. Midis teorive që i quajnë ilirët të ardhur në Gadishullin Ballkanik, ka mospërputhje si përsa i takon vendit nga vijnë, ashtu edhe kohës së ardhjes së tyre. Disa e lidhin përhapjen e tyre me kulturën e [[Halshtatit]], të tjerë me kulturën e [[Fushave me Urna]], apo me kulturën [[Luzhice]]. Sipas tyre, në kapërcyell të mijëvjeçarit të dytë p.e.sonë ilirët morën pjesë në lëvizjet e popujve që njihen me emrin [[dyndja dorike]], [[egjeane]], apo [[panono-ballkanike]] dhe duke zbritur nga [[Evropa Qendrore]], në fillim [[të epokës së hekurit]], u ngulën në [[Gadishullin Ballkanik]] në trojet e tyre historike. Pikëpamje më e re është ajo që e konsideron [[Kultura Ilire|kulturën ilire]] si një dukuri të formuar historikisht në vetë truallin ilir në bazë të një procesi të gjatë dhe të pandërprerë të saj gjatë gjithë epokës së bronzit dhe fillimit të asaj të hekurit. Kjo tezë e zhvillimit të pandërprerë të kulturës, që jep mundësi të flitet edhe për një zhvillim të pandërprerë etnik, gjen prova të shumta në territorin historik të ilirëve, sidomos me zbulimet e bëra në truallin e Shqipërisë në vendbanimin e [[Maliqit]] dhe në [[varrezat tumulare të Pazhokut]], [[të Vajzës]], [[të Matit]] etj., kurse jashtë vendit tonë në varrezat tumulare të [[pllajës së Glasinacit]] ([[Bosnjë]]) e gjetkë. Përballë këtyre zbulimeve bëhet fare e paqëndrueshme teza që e lidh etnogjenezën e ilirëve me [[kulturën e Halshtatit]] apo me bartësit e kulturës së fushave me urna. Trualli i kësaj kulture të fundit nuk mund të lidhet kurrsesi etnikisht me ilirët. Duke krahasuar truallin e kulturës së fushave me urna me atë të kulturës së mirëfilltë ilire Mat-Glasinac në rajonin qendror të Ilirisë, vihen re ndryshime thelbësore si në kulturën materiale në qeramikë, në objektet metalike etj., ashtu edhe në atë shpirtërore, që ka një rëndësi të veçantë në përcaktimin etnik të një popullsie. Trualli i Panonisë ndjek mënyrën e varrimit me djegie duke vendosur mbeturinat e saj në vazo të veçanta (urna), ndërsa ai i Matit dhe i Glasinacit, varrimin në tuma e kryesisht me vendosje kufome. Këto ndryshime në kulturë i veçojnë [[panonët]] edhe si një grup etnik më vete që dallohet nga ai i ilirëve. Përveç kësaj të dhënat arkeologjike kanë treguar se [[dyndjet panono-ballkanike]], [[dorike]] a [[egjeane]] nuk e përfshinë pjesën perëndimore të Gadishullit Ballkanik dhe si pasojë nuk shpunë në ndryshime dhe zhvendosje të theksuara të ilirëve. Kjo shihet qartë sidomos në territorin e vendit tonë, ku materialet arkeologjike të kësaj kohe, flasin jo për ndërprerje në zhvillimin autokton të kulturës, por për një vazhdimësi të saj që nga [[Epoka e Bronzit|epoka e hershme e bronzit]], pavarësisht se disa shfaqje të reja në prodhimin metalurgjik, të shek. XI-IX p.e.sonë, mund të lidhen me ndikimet kulturore të ardhura përmes dyndjeve nga veriu. Ky zhvillim i pandërprerë kulturor në vendin tonë shfaqet akoma më mirë në qeramikë, e cila është një tregues i rëndësishëm në përcaktimin etnik dhe kulturor të bartësve të saj. Qeramika e kësaj kohe zhvillohet në tërë truallin ilir mbi bazën e poçerisë më të hershme të epokës së bronzit, pa pasur ndonjë ndryshim në kohën e kalimit nga epoka e bronzit në atë të hekurit, dhe duke e ruajtur këtë traditë autoktone të paktën deri në shek. VI p.e.sonë, kur historikisht dihet se këto krahina banoheshin nga bashkësi të qëndrueshme fisnore ilire. Të gjitha këto të dhëna arkeologjike të grumbulluara në pesëdhjetë vjetët e fundit, në territorin e Shqipërisë së bashku tregojnë se etnogjeneza ilire nuk duhet parë kurrsesi në lidhje me ardhjen e një popullsie nga veriu i Ballkanit, por si një proces historik shumë i gjatë dhe i ndërlikuar autokton. Ky proces fillon shumë kohë përpara këtyre dyndjeve ([[dorike]], [[egjeane]] a [[panono-ballkanike]]) dhe konkretisht me dyndjen e madhe të periudhës kalimtare nga [[neoliti]] në [[epokën e bronzit]], që përfshin treva të gjera të [[Evropës]] dhe të [[Azisë]], duke sjellë me vete ndryshime të dukshme etnike në [[Evropën neolitike]]. Kjo dyndje e cilësuar indo-evropiane, që ndodhi në kapërcyell të mijëvjeçarit të tretë, u krye nga grupe të ndryshme popullsish baritore të ardhura nga stepat e Lindjes. Është provuar arkeologjikisht se ajo nuk u bë menjëherë, por valë-valë dhe se krahinat perëndimore të Ballkanit, midis tyre dhe territori i Shqipërisë u prekën prej saj më vonë se sa ato lindore. Gjatë kësaj dyndjeje grupe të ndryshme kulturore të Evropës u zhdukën pa lënë gjurmë, të tjera u përzien me popullsitë migratore, të cilat u imponuan me këtë rast vendasve gjuhën, kulturën, në një farë mase edhe zakonet e veta. Kështu ndodhi, p.sh. me kulturat neolitike të Vinçes, të Butmirit, të Lisiçi-Hvarit në territorin e Jugosllavisë, të cilat qenë zëvendësuar me kulturat e reja Kostalace, Vuçedole etj.; e njëjta gjë ndodhi edhe me kulturën neolitike të Maliqit, e cila qe zëvendësuar nga një kulturë më e ulët e karakterizuar me qeramikën e saj trashanike, që i atribuohet pikërisht kësaj dyndjeje.Në procesin e shtjellimit të këtyre ngjarjeve dhe të përzierjeve etnike dhe kulturore të popullsive neolitike vendase, paraindoevropiane ose sipas disa studiuesve, indoevropiane të hershme, me ardhësit e rinj indoevropianë të stepave u formua edhe baza mbi të cilën nisën të zhvillohen në kushte të veçanta edhe proceset etnogjenetike të popullsive të vjetra historike të Ballkanit Perëndimor, rrjedhimisht dhe procesi i formimit historik të trungut etnik ilir me tipare të përbashkëta kulturore, të dallueshme prej bashkësive të tjera fqinje jo ilire. Në këtë proces, i cili u zhvillua gjatë gjithë mijëvjeçarit të dytë p.e.sonë, diferencimi dhe asimilimi i popullsive, ashtu sikurse dhe lidhjet ekonomike e kulturore, luajtën një rol të rëndësishëm. Në qoftë se në periudhën e hershme të epokës së bronzit, kultura e krahinave ballkano-perëndimore, ishte shumë larg për t’i dhënë asaj karakter të përcaktuar ilir, të dallueshëm prej atyre të territoreve të tjera, ky diferencim i tipareve kulturore vjen e bëhet gjithnjë më i theksuar në periudhën e mesme e sidomos në atë të fundit të epokës së bronzit. Në rrugën e këtij zhvillimi të brendshëm krahinat jugore të kësaj treve ishin të kthyera më tepër me fytyrë drejt jugut, nga bota e përparuar e Egjeut, me të cilën qenë në marrëdhënie të ngushta ekonomike e kulturore. Veriu, përkundrazi, shfaq prirje drejt Evropës Qendrore, por me lidhje më të dobëta me të. Këto lidhje ndikuan sadopak në formimin dhe në diferencimin në fund të bronzit e në fillim të hekurit të dy grupeve të mëdha kulturore ilire, atij jugor dhe verior. Kështu duke zënë fill në kapërcyell të epokës së bronzit, procesi i formimit të etnosit ilir përshkon në mijëvjeçarin e dytë rrugën e gjatë të diferencimit nga masa e pasigurt etnike që u formua pas shkatërrimit të botës neolitike dhe përfundon nga fundi i këtij mijëvjeçari. Si e tillë, kjo epokë krijon në pjesën perëndimore të Ballkanit atë substrat etno-kulturor, mbi bazën e të cilit formohet më vonë etnosi dhe kultura ilire. Bartësit e këtij substrati mund të identifikohen me atë popullsi parailire, që në burimet historike njihet si pellazge. Pavarësisht nga kjo hipotezë për parailirët, thelbësor është fakti se në fund të epokës së bronzit, në pjesën perëndimore të Ballkanit ishte formuar një bashkësi e gjerë kulturore dhe etnike, e cila në epokën e hekurit në bazë të zhvillimit të brendshëm ekonomiko-shoqëror, do të vazhdonte të zhvillonte më tej kulturën e vet duke i dhënë asaj një fytyrë gjithnjë më të përcaktuar etnike. Kjo është dhe periudha e formimit të plotë të bashkësisë së madhe ilire dhe të grupeve të veçanta etnokulturore, ashtu siç përmenden tek autorët më të hershëm antikë. ==Trualli historik i ilirëve== [[Skeda:Cyclops Polyphemus & Galatea Family Tree (Greek Mythology) (English).jpg|thumb|Iliri dhe te afermit e tij]] Sipas burimeve historike, nocioni ilir - Iliri, ka pasur gjatë historisë së vet një kuptim disi të ndryshëm gjeografiko-historik. Me emrin ilir në fillim njiheshin vetëm krahinat jugore të ilirëve. Këtu banonin sipas burimeve më të vona letrare edhe ilirët e mirëfilltë, siç i quan ata historiani romak, Plini Plak. Ky emër u shtri gradualisht prej grekëve edhe në vise të tjera të njohura më vonë prej tyre, popullsitë e të cilave, pavarësisht nga veçoritë e zhvillimit të tyre lokal, paraqitnin elemente të një trungu të përbashkët etno-kulturor. Në kohën e historianit grek Herodotit (shek. V p.e.sonë), emri ilir shtrihej mbi një territor mjaft të gjerë, i cili arrinte në lindje deri tek rrjedhja e lumit Moravë. Një shekull më vonë, sipas Pseudo-Skylaksit, ky emërtim do të përfshinte territore akoma më të gjera në veriperëndim të Ballkanit. Sipas tij ilirët shtriheshin përgjatë Adriatikut duke filluar që nga liburnët në veri e deri tek kufijtë e Kaonisë në jug. Përhapjen më të madhe dhe përfundimtare të emrit dhe të territorit ilir, na e jep Apiani i Aleksandrisë, i cili duke përmbledhur gjithë sa ishte thënë përpara tij mbi topografinë e ilirëve, shkruante: “grekërit quanin ilirë ata që banonin mbi Maqedoninë dhe Trakinë, që nga kaonët dhe thesprotët deri tek lumi Istër. Dhe kjo është gjatësia e vendit, ndërsa gjerësia prej maqedonëve dhe thrakëve malorë tek paionët deri në Jon dhe në rrëzë të Alpeve”. Nga studimet më të reja të mbështetura jo vetëm në burimet e shkruara historike, por edhe në të dhënat arkeologjike si dhe në ato gjuhësore, rezulton se trualli historik i ilirëve përfshinte tërë pjesën perëndimore të Gadishullit Ballkanik, që nga rrjedhja e lumenjve Moravë e Vardar në lindje, e deri në brigjet e Adriatikut e detit Jon në perëndim, që nga lumi Savë në veri, e deri tek gjiri i Ambrakisë në jug, pra deri në kufijtë e Helladës së vjetër. Burimet historike dhe ato arkeologjike e gjuhësore dëshmojnë për praninë e ilirëve edhe jashtë trevës historike të tyre. Grupe të tëra ilirësh, midis tyre dhe mesapët dhe japigët u vendosën në Itali gjatë bregut të Adriatikut dhe në krahinat jugore të saj. Në Azi të Vogël u shpërngulën grupe popullsish dardane, paione, të cilat do të përmenden edhe në eposin homerik si pjesëmarrës, përkrah trojanëve në luftën e tyre kundër grekëve. Prania e elementit etnik ilir është vërtetuar arkeologjikisht nga burimet e shkruara edhe në rajonet veriore të Maqedonisë e të Greqisë, si në Akarnani e në Etoli. Të gjitha këto lëvizje grupesh etnike ilire përtej trevës historike të tyre ndodhën, siç mund të provohet dhe arkeologjikisht, kryesisht gjatë dyndjes së madhe panono-ballkanike, e cila siç dihet fillon të vërshojë në drejtim të jugut që në fund të shek. XIII-XII p.e.sonë. Meqenëse fatet e tyre historike, në trojet e reja ku ato u vendosën, janë thuajse krejt të ndara nga bota e mirëfilltë ilire-ballkanike, këto grupe të emigruara nuk do të përfshihen në shqyrtimin e mëtejshëm të historisë ilire. ==Topografia e fiseve më të rëndësishme ilire== Në shekujt e parë të mijëvjeçarit të fundit para erës sonë ishin formuar tanimë bashkësitë fisnore ilire dhe në përgjithësi ata kishin zënë vend në trojet e tyre historike. Ndër fiset më të hershme ilire që luajtën dhe një rol ku më shumë e ku më pak të rëndësishëm në ngjarjet historike të mëvonshme, për t’u përmendur janë: thesprotët, të cilët zinin ultësirën bregdetare që nga gjiri i Ambrakisë e deri tek lumi i Thiamit (Kalama), në veri të tyre vinin kaonët, vendbanimet e të cilëve arrinin deri tek malet e Llogarasë dhe gryka e lumit Drinos. Molosët banonin në pllajën pjellore të Janinës. Gjatë luginës së Vjosës në të majtë banonin amantët, ndërsa në të djathtë bylinët, kurse në rrjedhjen e sipërme të Vjosës banonin parauejtë. Në lindje të bylinëve shtrihej territori i atintanëve. Taulantët shtriheshin në zonën bregdetare nga Vjosa e deri tek lumi i Matit dhe në veri të tij, përgjatë brigjeve të Adriatikut të Mesëm, fisi i ardianëve. Në viset e Ballkanit Qendror dy ishin fiset më të mëdha dhe më të rëndësishme ilire: paionët në luginën e mesme të Vardarit, dhe dardanët që banonin në rrafshin e Kosovës, të cilët shtriheshin në veri në tokat midis degëve jugore e perëndimore të Moravës deri aty ku këto bashkohen për të formuar Moravën e Madhe. Midis fiseve të hershme të Ballkanit Veriperëndimor ndër më të fuqishmit ishin liburnët, të cilët banonin në bregdet dhe në ishujt deri tek lumi Krka, në jug të tyre vinin dalmatët, kurse në viset e Bosnjës së brendshme, autariatët. Përveç këtyre fiseve, në territorin e gjerë të Ilirisë do të shfaqen më vonë, në rrethana krejt të reja historike e politike, edhe një numër i madh bashkësish të tjera ilire, midis të cilave edhe bashkësi të tilla që do të kenë një peshë të madhe në zhvillimin e ngjarjeve politike të shtetit ilir, si enkelejtë, dasaretët etj. Përhapja e fiseve më të rëndësishme e të hershme ilire dëshmohet në burimet e autorëve antikë, të cilat në mjaft raste janë, megjithatë, të fragmentuara, madje dhe kontradiktore. Rrjedhimisht në përcaktimin e topografisë së fiseve ilire ka edhe raste të diskutueshme. == Fiset ilire == {{Shiko gjithashtu|Lista e fiseve ilire}} {{div col}} * [[Albanët]] - në zonën Mat-Krujë. * [[Amantët]] - midis luginës së poshtme të Vjosës dhe Llogarasë. * [[Ardianët]] - rreth liqenit te Shkodres, ne veri te Labeateve. * [[Atintanët]] - ne luginen e mesme te Vjoses. * [[Dalmatët]] - rreth liqenit te Shkodres. * [[Dardanët]] - ne territorin e sotem te Kosoves. * [[Dasaretët]] - ne Shqiperine Juglindore. * [[Desidiatët]] - në [[Bosnja (rajon)|Bosnjën qëndrore]]. * [[Dokleatët]] - në rajonin e qytetit [[Dioklea]]. * [[Daorsët]] - në luginën e [[Lumi i Neretvës|Neretvës]], në rajonin e [[Bosnja (rajon)|Bosnjës]]. * [[Enkelejtë]] - rreth liqeneve te Ohrit dhe Prespes. * [[Eordejët]] - në luginën e [[Lumi i Devollit|Devollit]]. * [[Epiriotët]] - në [[Epiri|Epir]]. * [[Japigët]] - ne gadishullin Apenin * [[Japodët]] - rreth liqenit te Shkodres. * [[Labeatët]] - përreth [[Liqeni i Shkodrës|Liqenit të Shkodrës]]. * [[Istrët]] - në krahinën [[Istria]]. * [[Liburnët]] - në rajonin bregdetar [[Liburnia]]. * [[Mesapët]] - ne gadishullin Apenin. * [[Paionët]] - midis dardaneve dhe maqedonasve. * [[Partinët]] - midis Shkumbinit dhe Osumit. * [[Pirustët]] - ne lindje deri ne malesine e Sharrit. * [[Penestët]] - ne lindje deri ne malesine e Sharrit. * [[Taulantët]] - ne prapatoken e Dyrrahut dhe Apolonise. <ref name=Baku/> <ref name="FESH"/> {{div col end}} ==Historia ilire== {{Shiko gjithashtu|Mbretëria e Ilirisë}} ===Riforcimi i Mbretërisë Ilire (251-230 p.e.s)=== [[Image:IlllyrianFootmanwithJavelins.jpg|thumb|right|200px|Ushtari ilir]] [[Image:IlllyrianFootmanwithAxeandJavelins.jpg|thumb|200px|right|[[Hallstatt culture]] Pllakë Bronxi me prejardhje nga [[Vače]], [[Sllovenia]], 400 vite P.L.K]] [[figura:Perkrenareilire.jpg|right|thumb|Perkrenare Ilire, Shek VI P.E.S. Bronz i derdhur, Lartesia: 25.2cm, Gjeresia: 23.5cm]] Ne mesin e shek. III p.e.s ne krye të [[Mbretëria e Ilirisë|Mbreterisë Ilire]] dolëen [[Ardianët]]. [[Aristokracia]] [[skllavopronare]] [[ardiane]], e cila kishte krijuar nje organizim te mire ushtarak, ne vitin 251 p.e.s mori ne dore pushtetin dhe perfaqesuesi i saj u be [[Pleurati]]. Keshtu, ne fuqi erdhi [[Dinastia e ardianëve dhe labeatëve|dinastia ardiane]], qe sundoi për me tepër se 80 vjet, me kryeqytet [[Shkodra|Shkodren]]. Ne lufte me [[keltët]], ardianët arriten t'i debonin ata pertej lumit [[Narona]], kurse ne jug arriten te rrezonin mbreterite e vjetra te enkelejve e te taulanteve, duke e shtrire pushtetin e tyre ne tere Ilirine e Jugut. Pas vdekjes se Pleuratit ne vitin 250 p.e.s erdhi ne fron [[Agroni]], i biri i tij, i cili sundoi për 20 vjet. Gjate sundimit te Agronit shteti ilir beri hapa te medhenj perpara ne fushen ekonomike, politike dhe ushtarake. U krijua nje ushtri e forte dhe nje flote e fuqishme, u forcua pushteti qendror ne dem te [[Autonomia|autonomise]] lokale: U rivendosen kufinjte e meparshem qe nga [[Vjosa]] deri ne Narona, me perjashtim te tri kolonive bregdetare: Dyrrahu, [[Apolonia|Apolonise]] dhe Ises. Mbreteria Ilire u be nje shtet i forte dhe nje fuqi detare. Lundrimi ne [[Adriatiku|Adriatik]] u fut nen kontrollin e flotes Ilire. Me vdekjen e Agronit ne krye te shteti erdhi gruaje e tij [[Teuta]], e cila nuk ndryshoi politiken e jashtme te shteti ilir. Duke mbajtur aleancen me [[Maqedonia|Maqedonine]], Teuta ne vitin 230 para eres se re nisi kunder [[Epiri]]t ushtrine dhe floten Ilire. [[Ekspedita]] perfundoi me sukses dhe [[Republika e Epirit]] hyri ne varesine e Mbreterise Ilire. Ne vitin 229 para eres se re Teuta iu drejtua qyteteve bregdetare. Meqenese [[Dyrrahu]] dhe [[Isa]] rezistuan, flota ilire nen komanden e [[Dhimiter Fari]]t iu drejtua [[Korkyre]] dhe pasi shpartalloi floten [[greke]], e pushtoi ate. Keto fitore e bene Mbreterine Ilire nje nga fuqite me te medha te pellgut te [[Mesdhe]]ut. ===Lufta e Parë Iliro-Romake (229-228 p.e.s)=== [[Skeda:Mural in the Museum.JPG|right|thumb|Lufterat Iliro-Romake ne Art: pikture murale ne muzeun e Krujes]] Rritja e fuqizimi i [[Mbretëria e Ilirisë|Mbreterise Ilire]] vuri ne shqetesim jo vetem shtetet e [[Greqia|Greqise]] por dhe Republiken e [[Roma|Romes]], e cila synonte te sundonte ne detin Adriatik. Ne vjështë te vitit 229 para eres se re Roma filloi luften kunder Mbreterise Ilire. Fati i luftes me Romen nuk u percaktua aq nga veprimet luftarake sesa nga dobesite e brendshme te shtetit Ilir. Qytetet e medha si [[Dyrrahu]], [[Apolonia]] dhe [[Isa]] te cilat perbanin mbështëtjen kryesore te mbrojtjes u bashkuan me romaket. Njeri nga komandatet e Teutes [[Dhimiter Fari]] e tradhetoi dhe ia dorezoi armikut floten Ilire dhe ishullin e Korkyres. Ne keto kushte Teuta u detyrua te nenshkruante paqen me Romen. Kushtet e paqes se vitit 228 para eres se re qene te renda për Mbreterine Ilire. [[Teuta]] detyrohej t'u paguante romakeve nje takse, te hiqte dore nga pjesa me e madhe e Ilirise dhe te mos lundronte ne jug te Lisit (Lissus - Lezha) me me shume se dy anije. Keshtu Mbreteria Ilire u reduktua ne nje shtet te vogel ne veri te [[Qyteti i Lisit|Lisit]]. ===Lufta e Dytë Iliro-Romake (219-219 p.e.s)=== Pas nenshkrimit te paqes u duk sikur ne Iliri qe vendosur plotesisht sundimi Romak. Por ngjarjet tregojne se as iliret, as fqinjet e tyre maqedonet nuk u pajtuan me gjendjen e krijuar. Ne vitet qe pasuan, Dhimiter Fari u be mekembes i Mbreterise Ilire ne vend te Teutes e cila ishte larguar nga froni. Dhimiter Fari e shtriu pushtetin e tij mbi gjithe Mbreterine Ilire dhe ndermori nje politike te pavarur nga Roma; ai lidhi [[Aleanca|aleance]] me Maqedonine, mekembi ushtrine, ndertoi nje flote te fuqishme dhe u be nje kundershtar i ri për Romen. [[Roma]] nuk mund ta lejonte kete fuqizim te ri te Mbreterise Ilire dhe me 219 para eres se re i shpalli lufte. Edhe kete radhe iliret vuanin nga perçarjet e brendshme. Nje pjese e aristokracise skllavopronare me ne krye [[Skerdilaidi]]n, kaloi ne anen e romakeve. Me 218 para eres se re pas dy betejave shume te ashpra, njera ne [[Dimal]] (midis [[Fieri]]t e [[Berati]]t) dhe te tjera ne ishullin e [[Fari]]t (Dalmacine Jugore), [[Dhimiter Fari]] u mund dhe u largua për ne Maqedoni. Ne keto kushte Roma e cila kishte shqetesimet e saj te brendshme lidhi me te shpejte nje marreveshje me Skerdilaidin i cili u be sundimtar i shtetit Ilir dhe detyrohej ti paguante Romes disa taksa. ===Lufta e Tretë Iliro-Romke (170-167 p.e.s)=== Pas luftes qe perfundoi me fitoren e Romes, ndikimi i saj mbi shtetin Ilir erdhi duke u rritur. Kjo beri qe forcat antiromake ne Iliri te zgjeroheshin. Pleurati (i biri i Skerdilaidit), me gjithe perpjekjet qe beri, nuk qe ne gjendje te çlirohej nga vartesia e Romes. Hipja ne fron e [[Genti]]t me 181 p.e.s shenon nje etape te re për shtetin [[Ilir]]. Ai u perpoq shume për forcimin ekonomik e politik te shtetit ilir. Ai synoi te vendoste nje sistem monetar te perbashket për gjithe mbreterine. Nder masat qe mori, perqendroi pushtetin ne duart e tij, forcoi ushtrine dhe floten, lidhi miqesi me shtetet fqinje dhe me Maqedonine, kundershtaren e re te Romes ne [[Ballkani|Ballkan]]. Me fillimin e luftes ndermjet Romes e Maqedonise ne vitin 171 para eres se re iliret u rreshtuan ne aleancen tripaleshe antiromake iliro-maqedono-epirote. Flota Ilire filloi veprimet luftarake ne det po nuk arriti dot te pengonte romaket te cilet ne vitin 168 para eres se re zbarkuan me ushtri te shumta ne brigjet e Ilirise. Romaket i perqendruan ushtrite e tyre ne [[Genusi|Genus]] (Shkumbin) e prej andej pushtuan qendrat e rendesishme gjate rruges dhe u gjenden para mureve te [[Shkodra|Shkodres]]. Ne vend qe forcat ilire te qendronin brenda mureve te qytetit, Genti e nxorri ushtrine e vet nga keshtjella dhe i sulmoi romaket ne fushe te hapur, pikerisht aty ku kerkonte armiku. Ndeshja perfundoi me thyerjen e plote te ushtrise ilire. [[Genti]] u dorezua [[Robi|rob]] me gjithe familjen dhe u dergua si rob ne Rome. (Varri i tij ndodhet ne [[Gubio]] [[figura:BalkanArmour.jpg|right|thumb|Mburoje dhe kallcike kembesh bronzi Ilire. Origjinali gjendet ne Muzeumin e Tiranes. Afersisht 50 cm ne diameter. Rreth vitit 400 P.E.S.]] Pas fitores mbi Shkodren, romaket iu drejtuan Maqedonise e cila gjithashtu pesoi [[Disfata|disfate]]. Nje vit me vone me 167 para eres se re romaket pushtuan dhe [[Epiri]]n. Pas mbarimit te Luftes se Trete Iliro-Romake, Iliria e Jugut u copetua dhe u shkaterrua ekonomikisht, qytetet dhe fshatrat u plackiten dhe u rrenuan. Për Iliret dhe Epirotet filloi nje periudhe e gjate e sundimit romak e cila vazhdoi dhe për me tepër se pese shekuj e gjysem. ==Iliria nën pushtimin romak== {{Shiko gjithashtu|Iliriku|Prefektura e Ilirikut}} [[Skeda:Historical map of the Balkans around 582-612 AD.jpg|thumb|200px|Ballkani në vitet [[582]] – [[612]] para dyndjeve sllave.]] ===Gjendja ekonomike-shoqërore dhe administrimi i [[Iliri|Ilirëve]] në shek. I-III === Shteti [[Romakë|Romak]] si gjatë luftërave, ashtu edhe pas mbarimit të tyre u mor me organizimin administrativ të viseve të pushtuara, të cilin e kreu në disa etapa dhe me ndryshime sipas koniunkturave që krijoheshin herë pas here dhe në pajtim me mundësitë që kishte vetë shteti romak. Qëllimi kryesor i organizimit administrativ të Ilirisë, ka qenë përforcimi i pushtetit romak, me anë të të cilit do të kalohej në një administrim e shfrytëzim më racional e sistematik të provincave ilire. Kjo ka ndodhur në periudhën e fundit të Republikës së Romës dhe në mënyrë të veçantë me krijimin e perandorisë. Këtij qëllimi i shërbyen masa të tilla si konfiskimi i tokave dhe ndryshimet në pronësinë tokësore, shndërrimi i disa qyteteve në koloni romake dhe ngulimet e një popullsie italike e orientale, zhvillimi i teknikës dhe i prodhimit, shfrytëzimi i minierave dhe ndërtimi e rindërtimi i rrugëve dhe në përgjithësi situata e rëndë që iu imponua ilirëve, veçanërisht duke filluar nga shek. I e.sonë. Bashkë me këtë politikë Roma bëri përpjekje të mëdha për asimilimin, “romanizimin” e popullsisë ilire, por pa arritur rezultate të dukshme. [[Skeda:Notitia dignitatum - insignia praefecti praetorio per illyricum.jpg|thumb|"Insignia viri illustris Praefecti Praetorio per Illyricum" nga ''[[Notitia Dignitatum]]'']] ==Gjendja ekonomiko-shoqërore e Ilirëve== ===Vendbanimet=== Ilirët e kohës së hekurit jetonin në fshatra dhe në vendbanime të fortifikuara. Të parët nuk njihen dhe aq mirë për arsye se nuk janë gjurmuar në mënyrë të mjaftueshme. Në burimet e shkruara ato dokumentohen nga fundi i kësaj periudhe, në fiset më jugore ilire, nëpërmjet Pseudo-Skylaksit, i cili thotë se kaonët, thesprotët dhe molosët banonin në fshatra. Ky njoftim i shkurtër, që me sa duket i referohet një burimi më të hershëm, nuk ndihmon shumë për të krijuar një ide të qartë mbi karakterin e këtyre vendbanimeve. Me sa mund të gjykohet nga të dhënat arkeologjike, vendbanimet fshatare ilire të kësaj kohe formoheshin nga grupe shtëpish të grumbulluara sipas njësive shoqërore që përfaqësonin, d.m.th. mbi bazën e një familjeje të madhe patriarkale ose të një grupi familjesh të tilla, që i përkisnin një vëllazërie. Një mendim të tillë e sugjerojnë, të paktën për vendbanimet respektive të tyre, nekropolet tumulare të Matit, të cilat përbëhen nga grupe të vogla tumash, të vendosura në tarraca, në luadhe e në toka buke gjatë luginës së lumit. Po kjo gjë përsëritet në tumat e Kukësit, ato të pellgut të Korçës, të luginës së Drinos e gjetkë. Edhe vendbanimet fshatare të gjurmuara në luginën e Vjosës japin të njëjtën tablo. Në të gjitha rastet ato paraqiten si vendbanime të vogla e të shpërndara pranë tokave bujqësore. Burimet e shek. V p.e.sonë dëshmojnë se vendbanimet e hapura fshatare të këtij lloji kanë qenë tipike jo vetëm për Ilirinë, por edhe për krahinat fqinje të Maqedonisë në lindje dhe të Akarnanisë e Etolisë në jug. Gjatë kohës së hekurit vazhdojnë të mbijetojnë edhe palafitet si vendbanime të trashëguara nga epokat e mëparshme. Herodoti në “Historitë” e tij përshkruan me shumë hollësi një vendbanim të tillë buzë liqenit Prasaida të Panonisë. Arkeologjikisht ato janë vërtetuar gjithashtu në fshatin Knetë të Kukësit dhe jashtë territorit shqiptar, në Donja-Dolina e Ripaç të Bosnjës dhe në Otok afër Sinjit në Dalmaci. Krahas vendbanimeve fshatare të pambrojtura në kohën e hekurit përhapen gjerësisht vendbanimet e fortifikuara me mure. Të njohura që nga koha e bronzit të vonë, ato evoluojnë dhe bëhen një nga elementet më karakteristike për epokën e hekurit. Në gjuhën e popullit këto vendbanime njihen me emrat qytezë, kala ose gradina. Për Ilirinë e Jugut janë karakteristike qytezat apo kalatë e fortifikuara me mure gurësh. Ato janë të ngritura mbi kodra të mbrojtura dhe me pozitë mbizotëruese e horizont të gjerë shikimi. Kufijtë e vendbanimit i përcaktonin muret rrethuese. Linja e murit ndjek relievin e terrenit duke shfrytëzuar aftësitë mbrojtëse të tij dhe ndërpritet aty ku mbrojtja nuk është e nevojshme. Muret ndërtoheshin me gurë të mëdhenj e mesatarë të palatuar, formuar nga dy këmisha anësore dhe bërthama e mesit që mbushej me gurë të vegjël. Trashësia e tyre luhatet nga 3,10-3,50 m. Mungojnë në këtë sistem të hershëm fortifikimi kullat, kurse portat janë në përgjithësi të vogla. Në ndonjë rast ato janë pajisur me një korridor që ndihmonte mbrojtjen. Lartësia e këtyre mureve, e ruajtur deri në ditët tona arrin 2,50–3 m, por trashësia e tyre tregon se kanë pasur një ngritje të madhe. Megjithatë duhet menduar se mbi këtë nivel, fortifikimi do të ketë qenë plotësuar me gardhe hunjsh. Madhësitë e këtyre vendbanimeve ndryshojnë nga një rast në tjetrin. Më të voglat kanë një shtrirje prej 1-2 ha, kurse të tjera si Gajtani arrinin deri 4-5 ha. Zgjerimet e mëvonshme kanë bërë që brenda mureve rrethuese të përfshihen sipërfaqe më të gjera, siç është rasti i kalasë së Trajanit (Korçë), i kalasë së Lleshanit (Elbasan), i kalasë së Karosit (Himarë), që zënë 15-20 ha. Në këto raste vendbanimet paraqiten me 2-3 e më shumë radhë muresh. Shumë të pakta janë dijet për ndërtimet e brendshme të këtyre vendbanimeve. Gjurmët e ruajtura në sipërfaqe dëshmojnë se për ndërtimin e banesave është përdorur gjerësisht sistemi i tarracave, që përcaktohej nga terreni i thyer i faqeve të kodrave mbi të cilat shtriheshin vendbanimet. Si lëndë për ndërtimin e banesave është përdorur kryesisht druri e shumë më pak guri. Ndryshe nga territori i Ilirisë Jugore, në krahinat lindore ilire ishin vendbanimet e mbrojtura me ledhe, të njohura me emrin “gradina”. Ato ndeshen me shumicë në tokat e banuara nga dardanët, si në rrafshin e Glasinacit e gjetkë. I vetmi vendbanim i këtij lloji në Shqipëri është ai i zbuluar në Shuec të Bilishtit. Gradinat janë të vendosura mbi kodra mbizotëruese. Ledhet mbrojtëse të tyre formoheshin nga masa dheu apo gurësh, që arrinin 7–15 m gjerësi. Sistemi i mbrojtjes plotësohej me sa duket nga një gardh hunjsh, që ngrihej mbi ledhin dhe në disa raste nga një hendek që rrethonte vendbanimin. Vendbanimet e fortifikuara i gjejmë të vendosura në një mjedis të pasur me toka buke e kullota, që formonin bazën e ekonomisë së tyre. Në disa raste, siç tregojnë të dhënat arkeologjike, në to zhvillohej edhe një veprimtari e kufizuar zejtare. Rreth tyre gjendeshin vendbanimet e hapura fshatare, me të cilat formonin së bashku njësi të caktuara ekonomiko-shoqërore. Vendbanimet e mbrojtura me ledhe, të krahinave të brendshme e veriore ilire, janë zakonisht më të vogla se vendbanimet e fortifikuara të Ilirisë Jugore. Në shumicën e rasteve ato gjenden në një mjedis kullotash alpine, si në Glasinac apo në tokat e brendshme dalmate dhe ishin qendra grupesh të vogla fisnore të një popullsie baritore. Në të dyja rastet lindën në këtë kohë edhe kryeqendra të këtyre vendbanimeve, që dallohen nga të tjerat prej madhësisë dhe pozitës gjeografiko-ekonomike qendrore. Si të tilla, me sa duket ato janë edhe qendra të një fisi të madh ose të një bashkimi të gjerë fisnor. Aty nga fundi i kohës së hekurit (shek.VII-V p.e.sonë), disa prej tyre marrin pamjen e qendrave protourbane. ===Zhvillimi i bujqësisë, i blegtorisë, i zejtarisë dhe i tregtise=== Burimet e shkruara dhe ato arkeologjike dëshmojnë se, gjatë kësaj periudhe, ilirët merreshin si dhe më parë kryesisht me bujqësi dhe me blegtori. Bujqësia u zhvillua sidomos në zonat fushore dhe në përgjithësi në krahinat pjellore të vendit. Ilirët kultivonin në këtë kohë të gjitha llojet e drithërave. Jo rastësisht, krahina të veçanta ilire, si Paionia dhe Thesprotia, përmenden që në eposin homerik si vende frytdhënëse dhe pjellore, d.m.th. të përshtatshme për kulturat bujqësore. Hesiodi, shkrimtar grek i shek. VIII-VII p.e.sonë, do ta cilësojë gjithashtu si shumë pjellore fushën e Helopisë, ndërsa sipas historianit grek Hekateut (fundi i shek. VI-V p.e.sonë), në Iliri kishte krahina që prodhonin deri dy herë në vit. Më vonë Skymni, duke përsëritur në vargjet e tij Hekateun, shton se popullsia ilire që banonte në viset e brendshme merrej me lërimin e tokës. Krahas bujqësisë, në Iliri, veçanërisht në zonat bregdetare të saj dhe në krahinat e ulëta kodrinore me klimë të butë, qenë kultivuar dhe rrushi e ulliri. “I ngrohtë dhe frytdhënës ka qenë ky vend, shkruan historiani dhe gjeografi grek Straboni në veprën e tij “Gjeografia” (shek. I e.sonë); ai është plot me ullishta dhe vreshta”, vijon ky autor, përveç disa krahinave të pakta ku toka është fare e ashpër. Që ilirët merreshin me vreshtari, këtë e dëshmojnë farërat e rrushit të zbuluara në disa nga vendbanimet e kohës. Kushtet e përshtatshme tokësore dhe klimatike ndihmuan jo më pak edhe për kultivimin e perimeve, si të bishtajës, të bathës, të bizeles, etj., si dhe të kulturave frutore, si p.sh. të mollës, të dardhës, të qershisë etj., të gjitha këto janë të dëshmuara nga farërat e gjetura gjatë gërmimeve arkeologjike. Ilirët shfrytëzonin në këtë periudhë edhe bletët, prej të cilave ata siguronin mjaltin dhe dyllin. Sipas Aristotelit, taulantët e përdornin mjaltin edhe për të bërë një lloj pijeje të ngjashme me atë të verës së ëmbël dhe të fortë. Tek ilirët ishte e zhvilluar edhe blegtoria, madje në krahinat e brendshme malore ajo përbënte bazën kryesore të ekonomisë së tyre. Hesiodi duke e cilësuar Helopinë si një fushë shumë pjellore dhe me livadhe të gjera, shton se ajo është e pasur me tufa delesh dhe me qé këmbëharkuar, ndërsa Pindari, do ta vlerësonte, në shek. V p.e.sonë, këtë krahinë si ushqyese të shkëlqyeshme të gjedhit. Hekateu gjithashtu bën fjalë për kullota të pasura të Adrias (krahinë bregdetare e Ilirisë), dhe për bagëtinë e saj me pjellshmëri të lartë. Si te ky autor i hershëm, ashtu dhe tek të tjerët, që përsërisnin më vonë këto njoftime, ato shpesh paraqiten të veshura me hollësira fantastike. Por duke lënë mënjanë teprimet e tyre, këto burime, sidoqoftë, flasin për një blegtori të zhvilluar tek ilirët. Kujdesi që tregonin ilirët për mbarështimin e bagëtisë vihet re edhe nga tregimi i Aristotelit për kriporet e autariatëve dhe ardianëve. Konfliktet e shpeshta midis këtyre dy fiseve për këtë kripore, shprehin shqetësimet e blegtorëve ilirë lidhur me këtë produkt shumë të vlefshëm për jetën e gjësë së gjallë. “Kripa, - thotë Aristoteli, - u duhet atyre për kafshët, të cilave ua japin dy herë në vit, përndryshe shumica u ngordh”. Midis kafshëve shtëpiake më të parapëlqyera ishin qetë, delet, derrat, qentë etj., për të cilat flasin si burimet historike, ashtu edhe vetë materiali kockor i zbuluar dendur në vendbanimet e ndryshme të kësaj periudhe. Ilirët shquheshin edhe si rritës të mirë të kuajve. Këta të fundit ishin të shpejtë në vrapime dhe të qëndrueshëm në punë, siç na thonë burimet e mëvonshme. Krahas blegtorisë, ilirët merreshin edhe me gjueti, megjithëse kjo veprimtari nuk luante ndonjë rol aq të rëndësishëm në jetën ekonomike të tyre. Të përmendur ishin në atë kohë qentë e gjahut të Mollosisë, por akoma më të shquar ata që ruanin kopetë e bagëtive. Këta të fundit sipas burimeve të shkruara, ua kalonin qenve të tjerë për trupin e tyre të lartë dhe guximin e madh në kacafytje me bisha të egra. Skenat e gjuetisë së ilirëve na janë pasqyruar edhe në artin figurativ ilir të kësaj kohe. Për t’u përmendur në këtë drejtim janë ato që zbukurojnë vazot me fund të ngushtë (situlat) prej bronzi të zbuluara në krahinat veriore të Ilirisë. Nga kafshët e egra më tepër çmoheshin derri, dreri etj. Ky i fundit u jepte gjahtarëve ilirë jo vetëm mishin dhe lëkurën, por edhe brirët prej të cilëve ata punonin vegla të ndryshme dhe zbukurime. Të tilla vegla ndeshen shpesh nëpër vendbanimet ilire të periudhës së hekurit. Deti, liqenet si dhe lumenjtë, që e përshkonin Ilirinë në drejtime të ndryshme, u dhanë mundësi banorëve pranë tyre të merreshin që herët edhe me peshkim. Këto burime ujore përmbanin sasi të shumta peshku. Kështu, p.sh. ilirët që jetonin pranë liqenit Prasiada të Peonisë, zinin, sipas Herodotit, shumë peshk. Përparime të dukshme vihen re edhe në metalurgji. Kjo duket si në intensifikimin e nxjerrjes së mineraleve, ashtu dhe në zgjerimin e madh të prodhimit të objekteve metalike. Nëpër vendbanimet dhe në varrezat ilire të kësaj kohe gjejmë sasira të konsiderueshme armësh dhe veglash prej hekuri dhe bronzi, orendi të ndryshme shtëpiake dhe një mori të madhe shumë të larmishme stolish, të cilat tregojnë pa dyshim për një konsum të madh të lëndës së parë minerare, sidomos të bakrit dhe të hekurit, me të cilët ishte i pasur territori i Ilirisë. Në shek. XI-IX p.e.sonë ilirët nuk e zotëronin ende mirë mjeshtërinë e përpunimit të hekurit dhe nuk është aspak e rastit që në varret e kësaj periudhe, objektet prej hekuri janë shfaqje tepër të rralla, ndërsa ato prej bronzi, të cilat në shumë pikëpamje zhvillojnë më tej traditën e kohës së bronzit, janë të shumta. Vetëm në shek. VIII-VII p.e.sonë prodhimi metalurgjik i hekurit arrin zhvillimin e tij të plotë tek ilirët. Ky metal e zëvendëson në një masë të ndjeshme bronzin, në prodhimin e armëve dhe të veglave të punës, të cilat tani bëhen më të forta dhe më me rendiment në punimet e ndryshme bujqësore dhe zejtare. Ky përmirësim i veglave të punës çoi për pasojë edhe në zgjerimin e mëtejshëm të prodhimit të shoqërisë ilire të kësaj kohe. Sendet metalike të kësaj faze të zhvilluar të epokës së hekurit, tregojnë se sa përpara kishte shkuar teknika e punimit të tij. Për këtë dëshmojnë format e bukura dhe nganjëherë shumë të përsosura të armëve dhe sidomos të stolive, të cilat nënkuptojnë dhe procese pune mjaft të ndërlikuara, si edhe vetë zbukurimi i pasur gjeometrik i këtyre objekteve të punuara me mjeshtëri dhe me një radhitje simetrike të motiveve. Kjo pasqyrohet më në fund edhe në vetë trajtimin plastik të figurave prej bronzi në trajta njerëzish, kafshësh e zogjsh. Përpunimi i metaleve ishte përqendruar kryesisht në qendrat metalurgjike të Ilirisë. Të tilla ishin në vendin tonë, p.sh. zona e Mirditës dhe e Matit, ku janë përcaktuar edhe vendet e shkrirjes së bakrit, si zona e Kukësit, ajo e Korçës, e njohur për punimin e metaleve që në kohën e bakrit dhe të bronzit etj. Prania e qendrave të ndryshme për punimin e metaleve në Iliri duket edhe në vetë karakterin e diferencuar tipologjik të prodhimeve të këtyre qendrave. Në to prodhohej jo vetëm për të plotësuar nevojat e brendshme të fisit ose të një krahine më të madhe, por edhe për t’u përdorur si mall këmbimi. Përparime të dukshme vihen re në këtë kohë edhe në poçeri, e cila qëndron nga pikëpamja e teknikës, e formave dhe e trajtimit të dekorit të saj, më lart se poçeria e epokës pararendëse të bronzit. Duke filluar nga shek.VI p.e.sonë, mbase edhe pak më parë, në krahinat jugore të Ilirisë, kalohet gradualisht nga punimi me dorë të lirë i enëve prej balte, në prodhimin e tyre me çark. Prodhimet e para i kemi nga vendbanimi i Trenit (shek.VII). Një pjesë e madhe e poçerisë vendore të kohës arkaike e zbuluar në varrezat tumulare të Kuçit të Zi të Korçës, del e punuar me çark. Një dukuri e tillë vihet re edhe në zonën e Matit e të Kukësit. Futja e teknikës së re në prodhimin e enëve, bëri që poçeria të shndërrohet në një degë të veçantë zejtarie, me të cilën merreshin mjeshtra të specializuar në këtë fushë të prodhimit. Zhvillimi i madh i degëve të ndryshme të prodhimit bujqësor dhe zejtar, bëri që të zgjeroheshin në këtë kohë edhe më tepër marrëdhëniet ekonomike ndërfisnore, si edhe midis popullsisë ilire dhe atyre të vendeve fqinje ose më të largëta. Në këtë drejtim ndihmoi shumë dhe pozita e favorshme gjeografike e territorit të Ilirisë, e ndodhur midis botës mesdhetare dhe Evropës Qendrore, si edhe rrugët e tij të hapura të komunikimit natyror, tokësor dhe detar. Këto marrëdhënie pasqyrohen qartë në prodhimet e ndryshme të zejtarisë greke apo në imitacionet lokale të modeleve të tyre, në stolitë e tipave italikë ose në qelibarin me prejardhje nga Baltiku. Nga ana tjetër, stolitë dhe armët tipike ilire që gjenden në Traki, Maqedoni, Itali ose në Greqi janë dëshmi tjetër e gjallë e këtyre lidhjeve reciproke tregtare që ekzistonin midis ilirëve dhe vendeve të tjera përreth. Një zhvillim të madh morën veçanërisht shkëmbimet tradicionale me Greqinë sidomos pas shek. VIII p.e.sonë, me themelimin e kolonive helene në brigjet e Ilirisë. Shtrirja e territorit të Ilirisë gjatë brigjeve të Adriatikut dhe të Jonit krijonte mundësinë për një hov të madh të lundrimit. Në fillim të epokës së hekurit ilirët përshkonin me anijet e tyre të shpejta ujërat e këtyre deteve duke kaluar deri në brigjet perëndimore të Greqisë dhe në ato jugore të Italisë. Disa prej fiseve ilire, si mesapët dhe japigët, u vendosën përgjithmonë në brigjet e Italisë së Jugut. Shumë aktivë në këtë veprimtari të hershme lundruese u treguan sidomos liburnët, të cilët themeluan edhe vendbanime të veçanta në ishullin e Korkyrës, si dhe në brigjet e Gadishullit Apenin. ===Lindja e pronës private dhe diferencimi shoqëror=== Përparimet që u bënë në degët e ndryshme të ekonomisë gjatë epokës së hekurit sollën ndryshime edhe në vetë strukturën e shoqërisë ilire. Baza e këtyre ndryshimeve u bë prona private, e cila filloi të shfaqet tek fiset ekonomikisht më të zhvilluara, në fillim në blegtori e zejtari e më pas edhe mbi tokën. Hesiodi, duke folur për kopetë e mëdha në Helopi, shënon se ato ishin pronë e njerëzve të veçantë. Karakteri dhe shkalla e zhvillimit të zejtarisë dëshmon gjithashtu për praninë në këtë fushë të pronësisë private. Dukurinë e pronësisë për tokën e kemi të dëshmuar më vonë dhe duket se ajo ndjek një rrugë më të ngadaltë. Zakoni i ndarjes së tokës çdo tetë vjet, që na kumtohet nga Straboni për dalmatët, është një dëshmi që tregon se zotërimi periodik i saj ishte një hallkë e ndërmjetme në procesin e formimit të pronës private. Forcat kryesore të prodhimit të shoqërisë ilire në këtë kohë ishin bujqit dhe blegtorët e lirë, anëtarë të thjeshtë të fisit. Këtyre u shtohet edhe një shtresë e re, më e kufizuar, ajo e zejtarëve. Nga ana tjetër, nga masa e gjerë e popullsisë, fillon të veçohet si një shtresë më vete aristokracia fisnore, e cila, duke u shkëputur nga prodhimi dhe nëpërmjet përvetësimit të pasurisë së përbashkët, vihet në një pozitë të privilegjuar derisa bëhet dalëngadalë zotëruese e pronave të mëdha tokësore dhe blegtorale. Ajo gradualisht mënjanon organet demokratike të fisit dhe uzurpon pushtetin. Nga burimet e shkruara më të hershme, siç është eposi homerik, shihet se në disa nga fiset ilire ekzistonte, tanimë, diferencimi shoqëror, të paktën në shekujt VIII-VII p.e.re kur u krijuan “Iliada” e “Odisea”. Duke folur për pjesëmarrjen e ilirëve paionë në luftën e Trojës kundër ahejve, Homeri i barazon prijësit e tyre ushtarakë, që vinin nga “Paionia pjellore” me prijësit e ahejve dhe të trojanëve. Kjo pa dyshim flet për një gjendje sociale pak a shumë të ngjashme me atë të fiseve fqinje të Greqisë. Në një vend të poemës “Odisea” flitet për Feidonin, prijësin me origjinë fisnike të thesprotëve, i cili pasi strehoi dhe mirëpriti në pallatin e vet Odisenë, gjatë kthimit për në atdhe, përgatiti një nga anijet e tij të shpejta për ta dërguar atë në Itakë. Sipas këtij tregimi mitik, Feidoni përfaqëson këtu njërin nga krerët që jetonte në një nga pallatet më të pasura të thesprotëve. Këta kishin anijet e veta e njerëz që u shërbenin. Shumë kuptimplotë në këtë drejtim është dhe një tregim i Herodotit, sipas të cilit, Klistheni, kur ftoi në Sikione (rreth vitit 570 p.e.sonë) të gjithë burrat që do ta ndienin veten të denjë për të pasur për grua të bijën e tij Agaristën, midis atyre që u paraqitën tek tirani qe edhe një farë Alkoni nga Molosia. Sipas këtij tregimi, ky molosas duhet të ketë qenë nga një familje princore ose shumë e pasur, që të pretendonte për të lidhur krushqi me një skllavopronar të madh të Greqisë së asaj kohe, siç ishte Klistheni. Të dhënat arkeologjike nga varrezat tumulare të luginës së Drinos, pellgut të Korçës dhe Ohrit (Trebenisht), zonës qendrore ilire të Glasinacit etj., dëshmojnë gjithashtu se në shek. VIII-V p.e.sonë, diferencimi shoqëror në gjirin e shoqërisë ilire ishte bërë mjaft i theksuar dhe kishte prekur edhe krahinat e thella të Ilirisë Qendrore e Veriore. Në këto varreza ndeshen, krahas varreve me inventar të varfër, edhe varre ku të vdekurin e shoqëronin armë të kushtueshme, sende luksi prej ari e argjendi dhe objekte të tjera të importuara nga viset përreth, që i takonin shtresës së pasur të aristokracisë fisnore. ===Federatat fisnore=== Zhvillimi i pronës private, që çoi në thellimin e diferencimit social, u bë burim konfliktesh në shoqërinë ilire të shek. VIII-V p.e.sonë. Në këtë kohë morën përpjesëtime të mëdha luftërat ndërfisnore dhe inkursionet plaçkitëse për det e tokë, që arrinin deri në Greqi dhe në brigjet e përtejme të Adriatikut. Të tillë kanë qenë inkursioni i enkelejve për plaçkitjen e thesarit të Delfit ose ato të detarëve liburnë, të cilët me anijet e tyre të lehta dhe të shpejta zotëruan për një kohë brigjet e Adriatikut, që nga Korfuzi deri në brigjet italike. Gjendja e krijuar nga këto luftëra dhe inkursione, që i sillnin aristokracisë fisnore ilire të ardhura të mëdha, gjen shprehjen e vet në veprimtarinë e gjerë të ndërtimit të vendbanimeve të fortifikuara dhe në zhvillimin e armatimeve, sidomos të armëve të reja, siç ishin shpatat, hanxharët dhe heshtat prej hekuri që janë gjetje të rëndomta në varret e luftëtarëve ilirë dhe të mburojave të paionëve, të përkrenareve e frerëve të kuajve që përbënin pajisjet e veçanta të aristokracisë luftarake. Në procesin e këtyre konflikteve, fiset e vogla ilire filluan të lidhen dhe të formojnë gjatë veprimeve të tyre të përbashkëta në luftërat agresive ose mbrojtëse, aty nga fundi i shek.VII p.e.sonë, federatat e para. Një federatë e tillë ishte ajo e taulantëve, që nën mbretin Galaur dhe më pas, gjatë shek. VII-VI p.e.sonë invadoi disa herë Maqedoninë duke i shkaktuar asaj dëme të rënda dhe sakrifica të mëdha në njerëz. Gjatë shek. VI-V p.e.sonë federata të tilla formuan edhe disa fise të tjera, si molosët, thesprotët, kaonët, parauejtë, orestët, lynkestët, paionët, dardanët etj. Në krye të federatës qëndronte mbreti, i cili në burimet quhet basileus. Në disa raste si tek kaonët e thesprotët vendin e tij e zinte një njeri i zgjedhur çdo vit nga gjiri i fisit sundues të federatës. Në burimet e fundit të shek.V vihet re se funksioni i basileut nuk i takonte më prijësit më të aftë ushtarak, por ishte bërë i trashëgueshëm dhe pushteti e autoriteti i tij ishte rritur mjaft si brenda fisit e lidhjes fisnore, ashtu dhe jashtë tij. Në bazë të këtij fuqizimi të prijësve ushtarakë dhe të basilejve qëndronte gjithnjë pasuria që vinte duke u shtuar përherë e më shumë në sajë të luftërave. Ata vinin nga shtresa e pasuruar e shoqërisë fisnore ilire, e cila dallohej nga pjesa tjetër e popullsisë së thjeshtë. Ajo e konsideronte si një gjë të turpshme të merrej me punimin e tokës, me mbarështimin e bagëtisë, me prodhimin zejtar etj. Në këto punë ishin të angazhuar vetëm prodhuesit e vegjël, masa e gjerë e fshatarëve të lirë ose gjysmë të lirë. Zanati më i nderuar për ta ishin lufta, gjuetia, garat sportive etj., skenat e të cilave na janë transmetuar përmes gjuhës së gjallë artistike në objektet e bronzta të zbuluara në krahinat veriore ilire apo në kallcat e Glasinacit. Në gjysmën e dytë të shek. V p.e.sonë disa nga federatat ilire kishin arritur një stad mjaft të përparuar në zhvillimin e tyre politik. Taulantët, fiset ilire, fqinje të Maqedonisë dhe ato më jugore: kaonët, thesprotët e molosët merrnin pjesë në ngjarje të tilla politike të historisë së botës së Mesdheut siç ishte lufta e Peloponezit. Taulantët ndërhyjnë me këtë rast në luftën civile që shpërtheu në Epidamn në vitin 436 p.e.sonë. Në këtë luftë ata morën nën mbrojtje oligarkët e dëbuar nga demosi i qytetit dhe qenë një nga ato forca që në aleancë me Athinën, kundër lidhjes së Peloponezit, ndihmuan aristokracinë epidamnase të rikthehet në pushtet. Kjo ngjarje shënoi një kthesë të rëndësishme në historinë e kësaj kolonie greke, sepse fatet e saj do të lidhen paskësaj gjithnjë e më shumë me botën ilire. Dy njoftime të tjera kanë të bëjnë me ngjarjet e vitit 423. I pari bën fjalë për kaonët, thesprotët, molosët dhe disa fise të tjera më të vogla fqinje të molosëve, që marrin pjesë nga ana e lakedemonëve në fushatën për të nënshtruar Akarnaninë dhe për ta shkëputur atë nga aleanca me Athinën, fushatë që përfundoi pa sukses. Njoftimi i dytë lidhet me luftën që zhvilluan ilirët e krahinave juglindore kundër maqedonëve. Fisi ilir i lynkestëve ishte prej kohësh në konflikt me sundimtarët maqedonë, të cilët synonin ta nënshtronin. Gjatë luftës greko-persiane mbreti maqedon i ndihmuar nga persët kishte mundur t’u impononte lynkestëve sovranitetin e tij. Në kushtet e reja të luftës së Peloponezit, kur shteti maqedon ishte ende i pakonsoliduar dhe sundimtari i tij Perdika II përplasej sa në njërën anë në tjetrën, duke u lidhur herë me Athinën e herë me Spartën, mbreti i lynkestëve, Arrabeu, shfrytëzoi këtë situatë për t’u shkëputur nga varësia maqedone. Në përpjekjet e tij për të rivendosur gjendjen e mëparshme, Perdika kërkoi ndihmën e aleatit të vet, komandantit të forcave lakedemone, Brasidës, të cilit i kishte besuar luftën kundër Athinës në teatrin halkidik të veprimeve ushtarake. Një ekspeditë e fuqishme e përbërë nga forcat e Perdikës dhe të Brasidës provoi të thyente Arrabeun me anën e bisedimeve dhe të bëhej aleat i lakedemonëve. Por përpjekjet dështuan dhe bashkë me to dështoi edhe ekspedita kundër lynkestëve. Në kundërshtim me vullnetin e Perdikës, Brasida nuk guxoi të sulmonte dhe vendosi t’i tërhiqte forcat. Pak kohë më vonë Perdika e bindi përsëri Brasidën për një fushatë të re kundër lynkestëve; forcat maqedone e ato lakedemone të përbëra prej 3 000 hoplitësh, 1 000 kalorësish dhe një numër barbarësh sulmuan Arrabeun. Por këtë radhë lynkestët kishin siguruar ndihmën e vëllezërve të tyre ilirë. Forcat e bashkuara të ilirëve dhe lynkestëve e shpartalluan veçmas mbretin maqedon dhe e detyruan të largohej në pështjellim të plotë, duke braktisur aleatin e tij. Kështu Brasida u gjend i rrethuar keq dhe vetëm me përpjekje të mëdha mundi t’i shpëtojë forcat e veta nga asgjësimi i plotë. Kjo luftë ndryshoi krejt drejtimin që kishin marrë ngjarjet në frontin halkidik. “I detyruar nga rrethanat e rënda,- shkruan Tukididi, - Perdika u përpoq të hynte sa më parë në marrëveshje me athinasit dhe t’i hiqte qafe peloponezasit”. Duke i përshkruar këto ngjarje të shek. V, Tukididi na ka lënë edhe një shënim me mjaft interes për vlerësimin e jetës social-politike të ilirëve. Prej fjalimit, që sipas tij Brasida u mbajti ushtarëve të tij para tërheqjes, ne mësojmë se shoqëria ilire ruan ende në fundin e shek.V mbeturina të theksuara të rendit fisnor. Por midis njoftimeve të autorëve që bëjnë fjalë vetëm për inkursionet e ilirëve dhe atyre të Tukididit, që i përmend ata si një forcë aktive, pjesëmarrëse në ngjarjet më të rëndësishme të kohës, ku luajti ndonjëherë një rol jo pa rëndësi, ka një ndryshim të dukshëm. E re në njoftimet e Tukididit është se lufta e federatave ilire si në rastin e ndërhyrjes në luftën civile të Epidamnit, ashtu dhe në luftën kundër maqedonëve dhe aleatëve të tyre peloponezas, nuk kishte më karakterin e një inkursioni grabitqar, por synime politike të caktuara dhe kjo nënkupton një stad mjaft të avancuar të organizimit të tyre politik qoftë edhe në kuadrin e një federate fisnore. I gjithë ky zhvillim social-politik, që vihet re, veçanërisht tek fiset ilire të jugut në fund të shek.V p.e.sonë, pasqyron qartë një shoqëri, që jetonte etapën e fundit të organizimit fisnor, atë kalimtare për në rendin skllavopronar. Mbi bazën e kësaj shoqërie do të lindin në fundin e shek. V - fillimin e shek. IV p.e.sonë formacionet e para shtetërore ilire. ==Kultura ilire== {{Shiko gjithashtu|Gjuha ilire|Arsimi dhe edukata tek ilirët|Mitologjia ilire|Detaria ilire}} ===Njësia dhe veçantitë kulturore lokale=== Kultura ilire u formua me tiparet e saj karakteristike që e dallojnë nga kulturat e popujve fqinjë në periudhën e zhvilluar të epokës së hekurit. Ajo ishte një kulturë autoktone që u krijua në truallin historik të ilirëve. Në procesin e formimit të vetë etnosit ilir, mbi bazën e zhvillimit të brendshëm social-ekonomik të shoqërisë ilire dhe pa dyshim edhe të marrëdhënieve me popujt fqinjë. Tiparet themelore të saj janë shprehur në arritjet më të rëndësishme të ilirëve në fushën e zhvillimit të tyre ekonomik e shoqëror, në mënyrën e të jetuarit dhe të kuptuarit të botës që i rrethonte, në mënyrën e të pasqyruarit të kësaj bote në artin e botëkuptimin e tyre. Krahas tipareve themelore të përbashkëta të kësaj kulture, që janë karakteristike për gjithë truallin ilir, vihen re edhe veçanti lokale. Në kushtet e një territori të gjerë, me larmi të theksuara fiziko-gjeografike, siç ishte pjesa perëndimore e Gadishullit të Ballkanit, me lidhje fqinjësie e marrëdhënie me krahina që i karakterizonte një zhvillim i ndryshëm social-kulturor, sidomos i theksuar midis veriut të prapambetur qendror evropian dhe jugut më të përparuar egjeo-mesdhetar, këto ndryshime lokale në kulturë janë po aq të kuptueshme sa edhe zhvillimi jo i njëjtë social-ekonomik që njohën ilirët e kësaj kohe. Të dhënat arkeologjike dëshmojnë për ndryshime lokale edhe në aspekte të veçanta të jetës dhe të krijimtarisë së ilirëve, ndryshime të cilat janë thjesht të karakterit etnografik. Sipas të dhënave arkeologjike, në truallin ilir dallohen në epokën e hekurit disa grupe kulturore: grupi jonik ose epirot, që përfshin krahinën e banuar nga kaonët, thesprotët, molosët dhe fiset e tjera më të vogla të viseve më jugore; grupi adriatik-jugor ose taulanto-ardian, që shtrihet në gjithë ultësirën bregdetare nga Vjosa në Naretva dhe që banohej nga këto dy fise të mëdha si dhe fise të tjera më të vogla rreth tyre; grupi devollit ose dasaret në krahinën juglindore të Shqipërisë me qendër pellgun e Korçës; grupi pelagon në Maqedoninë Perëndimore dhe ai paion në atë lindore, grupi i Matit ose pirust, që përfshin krahinat e brendshme të Shqipërisë Verilindore (Mat, Dibër Kukës) dhe ai dardan në Kosovë; grupi i Glasinacit me qendër rrafshnaltën me të njëjtin emër në lindje të Sarajevës dhe rreth saj, që i përgjigjet krahinës së banuar nga autariatët; grupi dalmatin, që përfshin krahinën midis lumenjve Naretva e Krka; grupi japod në territorin e sotëm të Likës dhe grupi verior-adriatik ose liburn, që shtrihej në territorin midis lumenjve Krka e Zrmanje. Çdo njeri nga këto grupe kulturore i përgjigjet kryesisht territoreve të banuara nga fiset ose bashkimet e mëdha fisnore ilire. Sa më të afërta gjeografikisht ishin këto grupe, aq më të mëdha ishin ngjashmëritë kulturore midis tyre. Kështu, p.sh., grupi japod paraqet mjaft paralele me atë fqinjë liburn. Në Ilirinë Qendrore grupi i Matit lidhet aq ngushtë me atë të Glasinacit dhe atë dardan saqë inkuadrohen me një kompleks të gjerë kulturor Mat-Glasinac; ndërsa në Ilirinë e Jugut grupi devollit afron në shumë aspekte me atë pelagon dhe epirot. Këto ndryshime dhe ngjashmëri lokale, që burojnë nga baza e përbashkët etnike, kushtet herë të përafërta e herë të ndryshme të zhvillimit social-ekonomik dhe marrëdhëniet ndërkrahinore, shkrihen në tërësinë e bashkësisë kulturore ilire, të cilën e vërejmë si në gjuhë, ashtu dhe në kulturën materiale (vendbanimet, veglat e punës, armët, qeramikën, stolitë etj.) e atë shpirtërore (artin e botëkuptimin) të saj, pa kërkuar një unitet të plotë për këtë shkallë të zhvillimit të ilirëve. Veçoritë lokale etnografike në kulturë, ashtu sikurse dhe ato dialektore në gjuhë, nuk cenojnë unitetin e kulturës ilire dhe të bartësve të saj, ato janë shprehje e larmisë dhe e ndryshimeve brenda së njëjtës kulturë. ===Gjuha=== Ilirët flisnin një gjuhë që dallohej nga gjuhët e popujve të tjerë të kohës së lashtë të Ballkanit. Ajo ishte një gjuhë e veçantë indoevropiane, që kishte lidhje afërie ku më të largët e ku më të afërt me gjuhë të tjera të gadishullit dhe jashtë tij. Janë konstatuar elemente të përbashkëta sidomos me trakishten. Lidhur me vendin e ilirishtes në mes të gjuhëve indoevropiane është diskutuar mjaft dhe janë dhënë mendime të ndryshme. Një varg dijetarësh të shquar historianë, arkeologë e gjuhëtarë, kanë sjellë një sërë argumentesh historike dhe gjuhësore për origjinën e shqiptarëve dhe të gjuhës së tyre. Sintezën më të plotë, të shoqëruar me vështrimin kritik të mendimeve për origjinën e gjuhës shqipe, e ka dhënë gjuhëtari i shquar prof. Eqrem Çabej, i cili ka sjellë dhe argumentet e tij shkencore, në mbështetje të tezës ilire. Disa nga argumentet e parashtruara prej tij janë këto: Shqiptarët banojnë sot në një pjesë të trojeve, ku në periudhën antike kanë banuar popullsi ilire; nga ana tjetër, në burimet historike nuk njihet ndonjë emigrim i shqiptarëve nga vise të tjera në trojet e sotme; një pjesë e elementeve gjuhësore: emra vendesh, fisesh, emra njerëzish, glosa, etj., që janë njohur si ilire, gjejnë shpjegim me anë të gjuhës shqipe. Format e toponimeve të lashta të trojeve ilire shqiptare, të krahasuara me format përgjegjëse të sotme, provojnë se ato janë zhvilluar sipas rregullave të fonetikës historike të shqipes, d.m.th. kanë kaluar pa ndërprerje nëpër gojën e një popullsie shqipfolëse; marrëdhëniet e shqipes me greqishten e vjetër dhe me latinishten, tregojnë se shqipja është formuar dhe është zhvilluar në fqinjësi me këto dy gjuhë këtu në brigjet e Adriatikut dhe të Jonit; të dhënat arkeologjike dhe ato të kulturës materiale e shpirtërore, dëshmojnë se ka vijimësi kulturore nga ilirët antikë te shqiptarët e sotëm. Nga të gjitha këto argumente, del si përfundim se teza e origjinës ilire të gjuhës shqipe, është teza më e mbështetur nga ana historike dhe gjuhësore. Nga ilirishtja e Ballkanit gjer tani nuk është gjetur gjë e shkruar dhe është menduar se nuk ka qenë e shkruar. Dëshmohet e shkruar mesapishtja e Italisë Jugore, që është mbajtur e mbahet përgjithësisht si një degë e ilirishtes, në njëfarë mase si një dialekt i saj i zhvilluar më tej në kushtet e një veçimi prej disa shekujsh nga trungu i saj gjuhësor kryesor. Prej saj kemi rreth 2 000 mbishkrime të shkruara në një alfabet grek (dorik) me disa ndryshime për të riprodhuar disa tinguj të posaçëm të gjuhës së tyre. Një mbishkrim i Kalasë së Dalmaces afër Pukës, që për dekada të tëra qe mbajtur si i vetmi mbishkrim ilir, u provua nga gjuhësia e re shqiptare se nuk ishte tjetër veçse një mbishkrim greqisht i shek. VI-VII. Nëse do të kurorëzohen me sukses përpjekjet që po bëhen për leximin e një mbishkrimi të Muzeut të Shkodrës me prejardhje nga Dobraçi, shkruar me një alfabet të panjohur dhe të një mbishkrimi të gjetur në Bugojë të Bosnjës Perëndimore, mund të sillen të dhëna të reja e të hapen perspektiva. Zbulimet e mëtejshme arkeologjike mund të japin ndonjë tekst ilir të shkruar me alfabet të veçantë ose me alfabet grek a latin. Gjuhët greke dhe latine që hynë më parë në Iliri si gjuhë kulture, tregtare ose si gjuhë zyrtare administrative, nuk u bënë kurrë gjuhë të të gjithë popullit, i cili vazhdoi të ruajë në jetën e tij të përditshme të folmen amtare. Njoftimi i historianit grek të shek. II p.e.sonë, Polibit, për bisedimet e mbretit Gent me delegatët maqedonas përmes përkthyesit që njihte ilirishten, dëshmon se kjo gjuhë u praktikua edhe si gjuhë zyrtare deri në fund të jetës së pavarur politike të ilirëve. Nga gjuha e ilirëve kanë mbetur disa materiale, por që nuk janë të mjaftueshme: elemente leksikore shumë të pakta të së folmes së përditshme përbërë nga disa glosa ilire, dhe sidomos një numër i madh (rreth 1 000) emrash të përveçëm, emra personash, perëndish, fisesh, vendesh dhe disa emra lumenjsh e malesh. Fjalët ilire i kemi në formën që na janë dhënë prej autorëve grekë e latinë, jo në formën autentike të tyre. Ndër ato fjalë mund të përmenden rhinos = mjegull, sabaia = birrë meli etj. Emrat e përveçëm ilirë që na janë transmetuar në burimet e shkruara antike (autorë grekë e latinë, mbishkrime greke e latine, monedha të territorit ilir) përbëjnë materialin kryesor që kemi prej ilirishtes së Ballkanit. Ato lejojnë që të nxirren disa elemente të fjalëformimit emëror të ilirishtes e ndonjë tipar fonetik i saj, ndonjë element i leksikut të saj dhe material krahasimi me gjuhët e tjera indoevropiane, po nuk japin mundësi të njihen gramatika dhe leksiku i saj. Studiues të ndryshëm kanë përcaktuar si ilire edhe një numër fjalësh të ndeshura në gjuhët e tjera të lashta ose në gjuhët e sotme të Evropës, duke i marrë ato si huazime nga ilirishtja ose si të trashëguara prej saj. Shumica e tyre janë të diskutueshme, po disa kanë gjasa vërtetësie. Ndër to përmendim: lat. mannus = kalë i vogël, krhs. shqipen maz/mëz; gr. balios = i bardhë, me pulla të bardha, krhs. shqipen balë; gr. kalibe = kasollë; disa fjalë pararomane etj. Material më të pasur jep mesapishtja e Italisë Jugore. Prej saj kanë ardhur një numër mbishkrimesh zakonisht të shkurtra e shpesh fragmentare të shek. VI-I p.e.sonë, që japin edhe fjalë, trajta e ndonjë frazë, përveç emrave të përveçëm që përmenden në to, por që janë kuptuar dhe shpjeguar deri më sot në një masë të vogël. Kemi disa glosa si brendon = bri, bilia = bilë, bijë etj., dhe shumë emra të përveçëm njerëzish, fisesh e vendesh. Janë vënë re gjithashtu edhe bashkëpërkime të rëndësishme midis mesapishtes dhe shqipes në sistemin fonetik dhe gramatikor, si p.sh. reflektimi i |o|-së së shkurtër indoevropiane në |a|, evolucioni ?|-m|>|-n| i mbaresës së rasës kallëzore njëjës të emrave në të dyja këto gjuhë etj. ===Arti dhe botëkuptimi=== Arti ilir në periudhën e hershme të hekurit karakterizohet me stilin e tij dekorativ të theksuar të epokës së bronzit, por lulëzimin e arrin në fillim të epokës së plotë të hekurit, d.m.th. rreth shek. VIII-VII p.e.sonë në kushtet e zhvillimit të mëtejshëm ekonomiko-shoqëror të ilirëve. Kjo vihet re qartë sidomos në grupin e kulturës së Devollit, në atë të Mat-Glasinacit etj. Ky stil zbukurimi, i aplikuar jo vetëm në objektet e veçanta metalike, kryesisht prej bronzi dhe në qeramikë, por edhe në materialet që nuk i rezistuan kohës si në dru, kockë etj., përfaqësohet nga një gamë e pasur figurash gjeometrike, si rrathë të veçantë e bashkëqendrorë, rombe e trekëndësha me fusha të zbrazura ose të mbushura me vija paralele etj., të kompozuara me një fantazi të zhvilluar dhe në një sistem rigorozisht simetrik. Ky stil do të jetojë në të gjitha periudhat e veçanta të zhvillimit dhe të dobësimit të tij, deri në fund të periudhës së hershme të hekurit, duke përbërë kështu bazën kryesore dhe më të qëndrueshme të koncepteve estetike të ilirëve në përgjithësi. Arti figurativ në Iliri u zhvillua më vonë; atë e shohim të përfaqësuar në figura njerëzish dhe kafshësh të trajtuara skematikisht ose në mënyrë të stilizuar si dhe në objekte të tjera, si art dekorativ i ndërthurur me motive gjeometrike. Nga shek.VI p.e.sonë tek fiset e Ilirisë së Veriut nën ndikimin e fuqishëm të kulturave mesdhetare dhe në kornizën e lidhjeve të shumëfishta të popullsive përreth Adriatikut Verior, lindi një art i pasur figurativ, shprehjen më të lartë të të cilit e gjejmë tek situlat liburne e tek urnat japode. Në një stil të pjekur arkaik të kohës janë paraqitur në këto monumente pamje nga jeta e përditshme e ilirëve, në mënyrë të veçantë e shtresave të pasura të shoqërisë së tyre, midis të cilave skena argëtimesh, siç është rasti i një valleje grash lidhur dorë për dore, apo i një procesioni funeral, ku përcjellja është dhënë nëpërmjet një vargu të gjatë kurorash luftarake dhe kalorësish që marrin pjesë në ceremoninë solemne. Në raste të tjera paraqiten skena luftimesh, gjuetie, mundjeje etj. Këto manifestime artistike, megjithëse të ndikuara nga pikëpamja e stilit dhe e karakterit tregimtar të ornamentit prej artit arkaik grek dhe ai etniko-italik përsa i përket paraqitjes së figurave, motiveve reale dhe përmbajtjes së tregimit, kanë mjaft elemente vendëse, që tregojnë për natyrën vendore të prodhimit të shumë prej tyre. Në këtë drejtim përveç vlerave artistike, këto monumente përbëjnë edhe një burim historik të dorës së parë për njohjen e jetës dhe të koncepteve të shoqërisë ilire në shek. VI-V p.e.sonë. Përsa u përket besimeve të ilirëve të epokës së hekurit, ato nuk ndryshonin prej atyre të epokës së bronzit. Një rol të madh vazhdon të luajë kulti i tokës mëmë i lidhur me pjellorinë e saj dhe me zhvillimin e bujqësisë në përgjithësi. Shumë e përhapur tek ilirët ishte heliolatria (adhurimi i diellit). Gjurmët e shumta të saj shprehen përmes motiveve të ndryshme, që zbukuronin objektet e veçanta dhe që në mënyrë grafike simbolizonin diellin. Të tilla ishin, p.sh.: rrathët bashkëqendrorë, svastikat, spiralja etj. Ky kult diellor tek ilirët shprehej dhe përmes varëseve të ndryshme në formë kali, kaprolli, zogu etj. Një kult tjetër shumë i zhvilluar tek ilirët, sidomos tek ata të krahinave jugore, ishte dhe gjarpri si simbol i pjellorisë si totem, si qenie mbrojtëse nga syri i keq (apotropeike) etj. Vendosja e varreve në tuma përreth një varri më të hershëm të pasur dhe qendror, si dhe shoqërimi i të vdekurit në varr me objekte të ndryshme, tregon se tek ilirët e periudhës së hershme të hekurit ishte i zhvilluar dhe kulti i të parëve, si edhe besimi mbi jetën e përtej varrit. Ilirët besonin edhe në ekzistencën e fuqive mistike, që rronin midis tyre dhe u shkaktonin njerëzve sëmundjet dhe fatkeqësitë e tjera shoqërore. Për t’i larguar këto të këqija, ilirët sajuan forma të ndryshme varësesh (amuleta), me karakter apotropeik etj. == Themelimi i kolonive helene në bregdetin ilir == Vendosja e kolonive helene në bregdetin ilir është pjesë e drejtimit të lëvizjes kolonizuese helene, në të cilën më aktiv u tregua Korinthi. Kjo dukuri u zhvillua, nga njëra anë, me shtytjen e faktorëve ekonomikë e shoqërorë të metropoleve dhe, nga ana tjetër, qe një hap i mëtejshëm në përfshirjen e zonave ilire në sferën e ekonomisë së Mesdheut. Kolonitë më të hershme u vendosën në tokat e Ilirisë së Jugut. Këto zona të banuara nga ilirët kishin marrëdhënie tregtare me vendet e Greqisë që nga epoka kreto-mikene. Kjo tregti fitoi një bazë më të gjerë në kushtet e shthurjes së rendit fisnor tek ilirët. Vendosja dhe zhvillimi i mëtejshëm i kolonive ka qenë pasojë e këtij procesi. Në fillim u vendosën pranë vendbanimeve ilire pikat tregtare, të cilat me zhvillimin e mëtejshëm të marrëdhënieve me brendatokën ilire u populluan nga grupe kolonistësh helenë dhe u kthyen në qendra të shpërngulurish (apoike) të metropoleve greke. Kolonia më e hershme u vendos në vitin 737 në ishullin e Korkyrës, që banohej atëhere nga liburnët. Nga këtej një valë kolonistësh u vendosën në Dyrrah (627 p.e.sonë, ka shumë gjasë edhe më herët). Apolonia, e cila u themelua në vitin 588, ngjan të ketë qenë populluar nga kolonistë të ardhur nga Dyrrahu. Për gjithë kohën antike midis dy qyteteve u mbajtën lidhje të ngushta ekonomike dhe politike, që janë karakteristike për marrëdhëniet midis metropoleve dhe apoikeve. Në të njëjtën kohë me Apoloninë u formua nga banorët të ardhur nga Eubea edhe kolonia helene në Orik, e cila për vetë mundësitë e kufizuara të kontakteve me prapatokën ilire nuk arriti kurrë rëndësinë ekonomike, as edhe famën e dy kolonive të tjera. Kaluan edhe dy shekuj të tjerë derisa kolonistët helenë të ardhur nga Parosi, Sirakuza e Sicilisë dhe Knidi të vendoseshin në ishujt e Ilirisë së Veriut, ku themeluan Faron (sot Hvar), Isën (sot Vish) dhe Korkyrën e Zezë (sot Korculla). Në fillimet e veprimtarisë së kolonive peshën kryesore në ekonomi e zinte tregtia tranzite. Nga tokat ilire merreshin prodhime bujqësore, lëndë druri dhe minerale për nevojat e metropoleve, kundrejt shkëmbimit mall me mall me prodhime të zejtarisë. Por në shek.V p.e.sonë kolonitë e bregdetit ilir nuk janë më shtojca të ekonomisë e furnizuese të thjeshta lëndësh të para të qyteteve mëma. Prodhimi vendor, i mbështetur kryesisht në shfrytëzimin e punës së skllevërve, arrin në këtë periudhë një shkallë të tillë zhvillimi saqë ishte në gjendje të mbulonte jo vetëm kërkesat e popullsisë së këtyre qyteteve, por edhe të botës ilire përreth, gjallëruese dhe nxitëse e drejtpërdrejtë e këtij zhvillimi. Importimet nga qytetet mëma dhe Greqia u kufizuan kryesisht në sendet e luksit dhe në veprat e artit. Dyrrahu dhe Apolonia vepronin tani si njësi ekonomike krejt të pavarura, duke e shprehur këtë edhe në prerjen e monedhave të tyre të veçanta. Zejtaria u orientua nga prodhimi i sendeve të konsumit të gjerë: qeramika, veglat e punës, armët që hidheshin në tregun e brendshëm dhe në atë të prapatokës. Punishtet e prodhimit të gjerë të enëve prej balte, të tjegullave e të tullave, të punimit të gurit etj., ishin prona të skllavopronarëve dhe kishin karakterin e ergasterive antike. Në marrëdhëniet tregtare me botën ilire, veç prodhimeve bujqësore e blegtorale, lëndës së drurit për ndërtimin e anijeve dhe skllevërve, për të cilat tregu grek kishte mungesë, vëmendja e kolonistëve u përqendrua në pasuritë minerale të Ilirisë së Jugut. Në shkrirjen dhe në përpunimin e hekurit, të bakrit dhe të argjendit, ilirët kishin një përvojë shekullore, nga e cila përfituan edhe kolonistët. Veçanërisht eksportimi i argjendit që nxirrej nga minierat e pirustëve dhe të Dardanisë, u bë një nga burimet kryesore të pasurimit e të lulëzimit të dy kolonive të mëdha, Dyrrahut dhe Apolonisë. Ai eksportohej kryesisht në formën e monedhave, të cilat gjetën një përkrahje të gjerë në krahinat e afërta dhe të largëta ilire. Për të nxjerrë fitime sa më të mëdha nga marrëdhëniet tregtare me ilirët, sidomos nga tregtia me shumicë e lëndëve të para, e gjithë kjo veprimtari kryhej nëpërmjet një përfaqësuesi të veçantë të kolonive, të quajtur poleti. Duke qenë se Dyrrahu dhe Apolonia ishin qendra zejtare e tregtare, bujqësia e blegtoria zinte në to një vend të dorës së dytë. Në rrethet e afërta të qytetit pronarët e pasur kishin tokat e kullotat e tyre me sipërfaqe e prodhim të kufizuar, sepse kufiri me ilirët nuk shtrihej shumë larg mureve të qytetit. ===Rendi shoqëror dhe organizimi politik=== Që në fillim në kolonitë helene të bregdetit ilir u vendos mënyra antike e prodhimit. Në ndarjen e shoqërisë në kolonitë rol të veçantë luante prejardhja shoqërore dhe etnike e njerëzve. Në kushte më të privilegjuara ishte shtresa me prejardhje aristokrate, që kishte qenë shpesh përkrahëse e themelimit të kolonive. Përbërja shoqërore e shtresave të lira ishte e larmishme. Krahas të mërguarve, për arsye politike gjatë luftërave të demosit me aristokracinë në metropole, kishte fisnikë të varfëruar, zejtarë të zhveshur nga mjetet e prodhimit, fshatarë të shpronësuar, tregtarë e detarë. Kjo masë e popullsisë shtohej vazhdimisht si rrjedhim i dyndjeve të herëpashershme nga metropolet. Në Dyrrah një kontingjent i madh njerëzish të tillë erdhi në gjysmën e dytë të shek.V. Në Dyrrah e në Apoloni shtresa e skllevërve përbënte forcën kryesore të fuqisë punëtore. Ajo ndahej në tri kategori: në skllevër të qytet-shtetit skllavopronar, të cilët punonin në punishtet e tjegullave dhe të tullave, në thyerjen, transportimin dhe në skalitjen e gurëve, në përpunimin e metaleve e në prerjen e monedhave, pra në punët më të rënda. Të shumtë ishin edhe skllevërit privatë që përbënin kategorinë e dytë, të cilët përveç ergasterive shërbenin edhe në ekonomitë shtëpiake. Një pjesë të popullsisë, gjithmonë në rritje, e përbënin “të huajt”, kategoria e tretë ose banorët me origjinë ilire. Këta në dhjetëvjeçarët e parë ishin të privuar nga të drejtat shoqërore dhe politike. Në përputhje me këtë përbërje shoqërore të popullsisë, rendi politik në Apoloni e Dyrrah kishte në fillim karakter oligarkik. Pushteti i takonte një pakice me prejardhje aristokrate. Shumica dërrmuese e popullsisë, ashtu edhe ilirët, duke mos bërë fjalë për skllevërit, nuk gëzonte të drejta në qeverisjen e qytetit. Zhvillimi i vrullshëm ekonomik i Dyrrahut dhe i Apolonisë në shek.VI-V shoqërohet me ndryshime në rendin shoqëror e politik të dy kolonive, si rrjedhim i një lufte të ashpër sociale e politike. Me zgjerimin e prodhimit zejtar dhe të shkëmbimit të mallrave me ilirët dhe me Greqinë, u pasuruan dhe u forcuan ekonomikisht shtresat tregtare e zejtare të kolonive. Këto shtresa dolën tani si forca të pavarura në arenën politike kundër grupit oligarkik, me synimin për të marrë pushtetin dhe për ta përdorur atë në dobi të interesave të tyre. Si rrjedhim i kësaj, në vitin 437 shpërtheu në Dyrrah një kryengritje e demosit, e njohur në historinë antike për rolin që luajti në prag të luftës së Peloponezit. Në arenën e kësaj lufte përveç forcave të demosit dhe aristokracisë, u duk edhe ndeshja e interesave të Korkyrës, prapa së cilës qëndronte Athina dhe Korinthi. Të dyja fuqitë synonin të përfitonin mundësi më të gjera në tregun ilir. Gjithashtu në këtë ndeshje morën pjesë aktive edhe ilirët fqinjë, të cilët duke ndihmuar aristokratët e dëbuar nga qyteti, u radhitën me forcat që përkahnin Athinën në luftën kundër lidhjes së Peloponezit. Rrjedhimi kryesor i luftës civile në Dyrrah ishte triumfi i plotë i parimit të ndarjes klasore të shoqërisë, forcimi i polisit skllavopronar. Pushteti tani kalon nga rrethi i kufizuar i aristokracisë skllavopronare në duart e gjithë skllavopronarëve si klasë. Baza shoqërore e tij u zgjerua me pjesëmarrjen e shtresave më të gjera skllavopronare, të pronarëve të punishteve, të tregtarëve etj., duke bërë kështu më të theksuar mënyrën antike të prodhimit. Që nga kjo kohë u forcua edhe pozita shoqërore e ilirëve që banonin në qytet. Një dukuri e tillë e ngjashme u zhvillua edhe në Apoloni. Këto ndryshime u pasqyruan edhe në përbërjen dhe në funksionet shtetërore. Vendin e krerëve (fylarkëve) aristokratë, në duart e të cilëve qe përqendruar pushteti gjatë regjimit oligarkik, e zuri tani një organ kolegjial, buleja (këshilli). Anëtarët e saj mund të ishin jo vetëm nga fisnikët, por edhe nga shtresat e tjera të skllavopronarëve. U krijua edhe organi i mbledhjes së përgjithshme te popullit, helieja. Detyrat kryesore të saj ishin miratimi i ligjeve, marrja e vendimeve me rëndësi dhe zgjedhja e kontrollimi i veprimtarisë së organeve ekzekutive të qytetit. Me gjithë pjesëmarrjen e popullit të lirë, edhe ky organ ishte në duart e skllavopronarëve, pa praninë e të cilëve helieja nuk kishte të drejtë të zgjidhte organet e larta ekzekutive të qytetit. Nga anëtarët e bulesë në krye të çdo viti zgjidhej prytani, i cili ishte funksionari më i lartë civil i qytetit. Me emrin e tij lidheshin të gjitha ligjet, dekretet e vendimet me rëndësi të shpallura gjatë vitit. Me çështjet që kishin të bënin me mbrojtjen ushtarake dhe me luftën merrej toksarku, që ishte komandanti i shigjetarëve. Sekretarit i binte për detyrë kryesore të kujdesej për ngulitjen mbi gur ose mbi tabela bakri të ligjeve, të dekreteve e vendimeve të marra nga helieja apo organet e larta ekzekutive dhe t’i shpallte ato publikisht. Të tre hieramnamonët, merreshin jo vetëm me çështjet e kultit, me organizimin e lojërave e të festave, por me sa duket edhe me çështjet financiare të qytetit. Veç këtyre kishte edhe nëpunës të tjerë, të një rangu më të ulët, por që në të vërtetë luanin një rol me rëndësi në jetën ekonomike. I tillë ishte nëpunësi i ngarkuar me prerjen e monedhave, i cili kishte për detyrë të kujdesej si për sigurimin e lëndës së parë, ashtu edhe për prerjen dhe shpërndarjen e monedhave. Mbi drahmet e argjendta emri i tij vendosej krahas atij të prytanit. Një funksionar tjetër ishte poleti që merrej me rregullimin e tregtisë me ilirët. Kulti fetar ishte në harmoni me institucionet shoqërore e politike të qytetit. Kjo duket edhe nga shkrirja e funksioneve fetare me ato shtetërore (hieramnamonët). Hyjnitë më të adhuruara në Apoloni ishin Apoloni, që i dha emrin qytetit, hyjnesha ilire e brigjeve u unjisua nga kolonistët me Artemisin; Dionizi ishte hyu i vreshtave etj. Perënditë kryesore, të cilëve u faleshin më shumë dyrrahasit, ishin Zeusi, Dielli dhe bashkëthemeluesi legjendar i qytetit Herakliu. Kolonitë helene u vendosën në Iliri në rrethanat e marrëdhënieve të ngushta ekonomike me ilirët, që kushtëzoheshin nga interesat reciproke. Fuqizimi i mëtejshëm i kolonive përkon me lindjen e qyteteve ilire dhe me formimin e shtetit ilir. Tek këta kolonitë do të gjejnë një bazë për t’u mbështetur në synimet e tyre për çlirimin e plotë ekonomik dhe politik nga metropolet. Nuk kanë munguar edhe konfliktet midis ilirëve dhe kolonive, me sa duket, si rrjedhim i shpërdorimeve të kolonistëve në marrëdhëniet me ilirët dhe për kufijtë midis tyre. Këto morën forma të armatosura në luftën e Apolonisë me qytetin ilir Thronion rreth mesit të shek.V dhe në luftën e ilirëve kundër Isës më 385 p.e.sonë. Që nga gjysma e dytë e shek. IV p.e.sonë historia e kolonive helene të bregdetit të Ilirisë zhvillohet në marrëdhënie të ngushta me historinë politike të shtetit ilir dhe në kornizën e saj. habibi was here ==Qytetet Kryesore të Ilirisë== {{kryesor|Qytetet Kryesore të Ilirisë}} Njoftimet më hershme të shkruara për ekzistencen e qyteteve ne iliri i takojnë mesit të shekullit IV para erës së re,por siç dëshmojnë edhe të dhënat arkeologjike, zanafillen e tyre duhet ta kërkojmë edhe më herët,aty nga mesi i shek.V para erës së re. Gjatë shek IV-II para erës së re qyteti dhe jeta mori një zhvillim të vrullshëm.Ato u zhvilluan veçanërisht ne krahinat e ultësirëst bregdetare, nga Durrsi deri ne Apoloni. Qytetet ishin të ngritura në kodra të mbrojtura nga pikpamja natyrore dhe të fortifikuara me murë rrethues të ndërtuar me blloqe gurësh.Në arkitekturen e tyre të mbrendshme qytetet Ilire u ndërtuan sipas shembullit të qyteteve bashkohase te Greqise,Maqedonisë dhe Epirit. Në vendet më të mira ndërtoheshin ngrehinat e rëndësishme shoqërore si : tempujt,teatrot,stadiumet etj.<ref name="Baku">{{cite encyclopedia|editor-last=Baku|editor-first=Pasho|encyclopedia=[[Enciklopedia universale e ilustruar]]|title=Ilirët|language=sq|year=2011|publisher=Shtëpia Botuese Bacchus|location=Tiranë|oclc=734077163|pages=434 - 437|ref=Baku}}</ref> <ref name="FESH">{{cite encyclopedia|editor-last=Lafe|editor-first=Emil|editor-link=Emil Lafe|encyclopedia=(Encyclopedic Dictionary of Albania)|title=Fjalor Enciklopedik Shqiptar|url=https://books.google.com/books/about/Fjalor_enciklopedik_shqiptar_H_M.html?id=G_wnAQAAIAAJ|language=sq|year=2008|publisher=[[Akademia e Shkencave e Shqipërisë]]|volume=2|location=[[Tiranë]]|isbn=9789995610272|oclc=426069353|pages=975 - 978}}</ref> == Referime == {{reflist}} ==Shiko dhe këtë== {{div col}} * [[Iliria]] * [[Ilirologjia]] * [[Paria ilire]] * [[Dardania]] * [[Dardanët]] * [[Heraldika ilire]] * [[Monedhat ilire]] * [[Mbretëria e Ilirisë]] * [[Helmeta e tipit ilir]] * [[Mbretëria e Dardanisë]] * [[Lista e fiseve antike ilire]] * [[Lista e personaliteteve ilire]] * [[Mbretëria ilire (1816 - 1849)]] * [[Arsimi dhe edukata tek ilirët]] {{div col end}} == Literatura == {{div col}} * Hermann Ament: Frühe Völker Europas. Thraker - Illyrer - Kelten - Germanen - Etrusker - Italiker - Griechen. Stuttgart 2003. ISBN 3-8062-1758-0 * [[Hans Krahe]]: ''Die Sprache der Illyrier.'' Wiesbaden 1955. * [[Anton Mayer (Höhlenforscher)|Anton Mayer]]: ''Die Sprache der alten Illyrier.'' In: ''Schriften der Balkankommission (Linguistische Abteilung).'' Wien 1957. * [[Hasan Ceka]], Selim Islami, Skënder Anamali, Frano Prendi (alb.): ''Ilirët dhe Iliria. Te autorët antike – Burime të zgjedhura për historinë e Shqiperisë.'' Band 1, [[Universität Tirana|Universiteti Shtetëror i Tiranës]], Instituti i Historisë, 1965. * Hasan Ceka (alb.): ''Probleme të numismatikës ilire'', Herausgeber: Universiteti Shtetëror i Tiranës, Instituti Histori-Gjuhësi, 1967. * Hasan Ceka (fra.): ''Illyrie. Etudes et materiaux archeologiques, Vol. I.'', Akademia e Shkencave e RPS të Shqipërisë; Qendra e Kërkimeve Arkeologjike; Universiteti i Tiranēs, Sektori i Arkeologjisë, 1971. * Hasan Ceka, Kolë Luka (fra.): ''Questions de numismatique Illyrienne, avec, un catalogue des monnaies d'Apollonie et de Durrhachium'', Universite d'Etat de [[Tirana]], Institut d'Histoire, 1972. * Pierre Cabanes (Hrsg.): ''L’ Illyrie méridionale et l’Epire dans l’antiquité. Actes du colloque international de Clermont-Ferrand (22 – 25 octobre 1984).'' Clermont-Ferrand 1987. * [[Arne Eggebrecht]] (Hrsg.): ''Albanien: Schätze aus dem Land der Skipetaren.'' Philipp von Zabern, Mainz 1988. Katalog zur Ausstellung im Roemer- und Pelizaeus-Museum Hildesheim vom 18. Juli bis 20. November 1988. ISBN 3-8053-0978-3 ([http://d-nb.info/881425567/04 Inhaltsverzeichnis]). * Hansjörg Frommer: ''Die Illyrer. 4000 Jahre europäischer Geschichte. Vom 3. Jahrtausend bis zum Beginn der Neuzeit.'' Karlsruhe 1988. ISBN 3-88190-100-0. * Pierre Cabanes: ''Les Illyriens de Bardylis à Genthios (IVe – IIe siècles avant J.-C.). (= Regards sur l'histoire. 65).'' Paris 1988. ISBN 2-7181-3841-6. * Pierre Cabanes: ''Grecs et illyriens dans les inscriptions en langue grecque d'Epidamne-Dyrrhachion et d'Apollonia d'Illyrie'', ISBN 2-86538-241-9, 1989. * [[Hermann Parzinger]]: ''Archäologisches zur Frage der Illyrier.'' In: ''Bericht der römisch-germanischen Kommission'', Band 72, 1991, S. 205–261. * Pierre Cabanes (Hrsg.): ''Grecs et Illyriens dans les inscriptions en langue grecque d'Epidamne-Dyrrhachion et d'Apollonia d'Illyrie. Actes de la table ronde internationale. (Clermont-Ferrand, 19 – 21 octobre 1989).'' Paris 1993. ISBN 2-86538-241-9. * John Wilkes: ''The Illyrians.'' Oxford [u.&nbsp;a.] 1995. ISBN 0-631-19807-5. * Pierre Cabanes, [[Neritan Ceka]] (fra.), ''Inscriptions d'Apollonia d'Illyrie.'' Botsaris, Athen 1998. * Neritan Ceka (alb.): ''Në kërkim të historisë ilire (auf deutsch: Auf der Suche nach illyrischer Geschichte)'', 1998, ISBN 978-2-86958-094-7. * Neritan Ceka (alb.): ''Ilirët'' Tiranë 2000. ISBN 99927-0-098-X. * Staso Forenbaher, Timothy Kaiser: ''Spila Nakovana: Ilirsko svestiste na Peljescu / An Illyrian sanctuary on the Peljesac peninsula.'' Zagreb 2003. * [[Andreas Lippert]] (Hrsg.): ''Die Illyrer. Katalog zu einer Ausstellung von archäologischen Funden der albanischen Eisenzeit (12. – 4. Jh. v. Chr.) aus den Sammlungen des Archäologischen Institutes der Albanischen Akademie der Wissenschaften in Tirana und des Archäologischen Museums in Durrës. Sonderausstellung im Museum für Urgeschichte des Landes Niederösterreich, Asparn an der Zaya vom 3. April bis 30. November 2004. (=Katalog des NÖ. Landesmuseums. N.F. 448).'' St. Pölten 2004. ISBN 3-85460-215-4. * Maria Adele Cavallaro: ''Da Teuta a Epulo. Interpretazione delle guerre illyriche e histriche tra 229 e 177 a. C.'' Bonn 2004. ISBN 3-7749-3150-X. * [[Peter Siewert]]: ''Politische Organisationsformen im vorrömischen Südillyrien. '' In: G. Urso (Hrsg.), ''Dall’Adriatico al Danubio. L’Illirico nell’età greca e romana.'' Pisa 2004. S. 53–61. ([http://www.fondazionecanussio.org/atti2003/siewert.pdf PDF]). * Gianpaolo Urso (Hrsg.): ''Dall'Adriatico al Danubio. l'Illirico nell'età greca e romana. Atti del Convegno internazionale, Cividale del Friuli, 25-27 settembre 2003. (=I convegni della Fondazione Niccolò Canussio. 3).'' Pisa 2004. ISBN 88-467-1069-X. * Marjeta Šašel Kos: ''Appian and Illyricum'' (= ''Situla. Razprave Narodnega Muzeja Slovenije / Dissertationes Musei Nationalis Sloveniae.'' Band 43). Narodni muzej Slovenije, Ljubljana 2005, ISBN 961-6169-36-X. *{{cite book |last = Papazoglu |first = Fanula |authorlink = Fanula Papazoglu |title = Porijeklo i razvoj ilirske države |url = https://de.scribd.com/document/89882458/Godišnjak-Centra-za-balkanološka-ispitivanja-Akademije-nauka-i-umjetnosti-BiH-knjiga-5-1967 |publisher = ANUBiH - DJELA KNJIGA XXX , CENTAR ZA BALKANOLOŠKA ISPITIVANJA Knjiga l. SARAJEVO |year = 1969 |language = bs |access-date = 29 dhjetor 2020 |archive-date = 14 korrik 2020 |archive-url = https://web.archive.org/web/20200714004000/https://www.scribd.com/document/89882458/Godi%C5%A1njak-Centra-za-balkanolo%C5%A1ka-ispitivanja-Akademije-nauka-i-umjetnosti-BiH-knjiga-5-1967 |url-status = dead }} *{{cite book |last = Živković |first = Mate |title = OPSADE TIJEKOM RIMSKOG OSVAJANJA ILIRIKA OD 178. GOD. PR. KR.|url=http://darhiv.ffzg.unizg.hr/id/eprint/2402/1/Opsade%20tijekom%20rimskog%20osvajanja%20Ilirika.pdf |publisher = SVEUČILIŠTE U ZAGREBU FILOZOFSKI FAKULTET ODSJEK ZA POVIJEST |year = 2013 |language=bs }} *{{cite book |last = Mesihović |first = Salmedin |title = Historija Autarijata |url = http://www.ff-eizdavastvo.ba/Books/Historija_Autarijata.pdf |publisher = Filozofski fakultet Sarajevo |year = 2014 |language = bs |access-date = 13 korrik 2020 |archive-date = 21 mars 2016 |archive-url = https://web.archive.org/web/20160321104842/http://www.ff-eizdavastvo.ba/Books/Historija_Autarijata.pdf |url-status = dead }} *{{cite book |last =Adžanela (Axhanella) |first =Ardian |title = Cultural Treasure of Bosnia and Herzegovina edition-Prehistoric and Ancient Period- Book 2- Illyrian Bosnia and Herzegovina-an Overview of a Cultural Legacy/ Ancient Illyrians of Bosnia and Herzegovina |url= http://www.academia.edu/2490281/Illyrian_Bosnia_and_Herzegovina-an_Overview_of_a_Cultural_Legacy_Ancient_Illyrians_of_Bosnia_and_Herzegovina |publisher =Academia |year = 2004 |language=en }} *{{cite book |last = Čović |first = Borivoj |title = OD BUTMIRA DO ILIRA |url = https://docslide.com.br/documents/od-butmira-do-ilira-borivoj-covic-sarajevo-1976-569cd78dbb971.html |publisher = Veselin Masleša, Sarajevo |year = 1976 |language = bs }}{{Lidhje e thyer}} *{{cite book |last = Cabanes |first = Pierre |title = Les illyriens de Bardylis à Genthios 1 csillagozás IVe-IIe siècles avant J.-C. |url= https://moly.hu/konyvek/pierre-cabanes-les-illyriens-de-bardylis-a-genthios |publisher =Amazon (French) Paperback |year = 1988 |language=fr}} {{div col end}} == Lidhje të jashtme == *[http://www.peshkupauje.com/2009/01/zbulimi-arkeologjik-hap-dritare-tek-ilir Zbulimi arkeologjik hap dritare tek ilirët] *[http://www.scribd.com/doc/30584171/2-Shthurja-e-Bashkesise-Primitive-i-l-i-r-e-t Shthurja e bashkësisë primitive - Ilirët (SCRIBD)] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20211026220028/http://www.scribd.com/doc/30584171/2-Shthurja-e-Bashkesise-Primitive-i-l-i-r-e-t |date=26 tetor 2021 }} *[http://www.perseus.tufts.edu/hopper/text?doc=Perseus%3Atext%3A1999.01.0234%3Abook%3D2%3Achapter%3D9 Teuta Sends Out Another Fleet - Perseus Tufts] *[http://www.perseus.tufts.edu/hopper/text?doc=Perseus%3Atext%3A1999.01.0234%3Abook%3D2%3Achapter%3D7 A Band of Gallic Mercenaries - Perseus Tufts] *[http://www.perseus.tufts.edu/hopper/text?doc=Perseus%3Atext%3A1999.01.0234%3Abook%3D2%3Achapter%3D8 Queen Teuta and Rome - Perseus Tufts] *[http://www.perseus.tufts.edu/hopper/text?doc=Perseus%3Atext%3A1999.01.0234%3Abook%3D2%3Achapter%3D3 The Illyrians Relieve Medion - Perseus Tufts] *[http://www.perseus.tufts.edu/hopper/text?doc=Perseus%3Atext%3A1999.01.0234%3Abook%3D2%3Achapter%3D5 Queen Teuta's Pirates - Perseus Tufts] *[http://www.perseus.tufts.edu/hopper/text?doc=Perseus%3Atext%3A1999.01.0234%3Abook%3D2%3Achapter%3D2 Situation in Illyria - Perseus Tufts] {{Iliria}} {{Ilirët}} [[Kategoria:Popuj të lashtë]] [[Kategoria:Iliria]] [[Kategoria:Ilirët]] o73qkzs7nizgf66m14oap3tc9pw6v8b 0 7470 2806967 2768843 2025-06-06T14:42:02Z Lanceloth345 172573 2806967 wikitext text/x-wiki {{Infobox settlement | name = Poliçani | nameIPASHQUAJTUR = Poliçanit | image_skyline = Stema e Bashkisë Poliçan.svg | gjerësi = 40.612222 | gjatësi = 20.098056 | SIPERFAQJA = 60 | population = 10,953 | population_DENDESIA = 1500 | SHTETI = [[Shqipëria]] | RRETHI = [[Rrethi i Skraparit]] | postal_code = 5403 - 5404 | PREFIKSI = 3682 | website = [ Bashkia e Poliçanit] | KRYETARI = Adriatik Zotkaj | PARTIA = PS | image_seal = | IATA = TIA | AEROPORTI = [[Aeroporti Nënë Tereza|Nënë Tereza]] | DISTANCA_NGA_AEROPORTI = 150 }} '''Poliçani''' ose '''Poliçan''' është një qytet i vogël në pjesën qendër-juglindore të [[Shqipëria|Shqipërisë]], bën pjesë në [[Qarku i Beratit|Qarkun e Beratit]]. I populluar prej afro 10.000 banorësh, qyteti është i rrethuar nga disa kodra, nga të cilat mendohet të ketë prejardhjen edhe emri i tij (poli - shumë (nga greqishtja) dhe çan - kodër (në gjuhën kineze, duke pasur parasysh kontributin kinez të dhënë për ndërtimin e kombinatit, që më vonë do ti jepte jetë edhe vet qytetit)). == Historia == Qyteti është ndërtuar në vitet '60 ([[1960]]) nga qeveria komuniste, qëllimi i së cilës ishte të krijonte një qytet industrial për prodhimin e armëve dhe municioneve. <span>Qyteti është ndërtuar në vitet '60 (</span>[[1960]]<span>) nga qeveria komuniste, qëllimi i së cilës ishte të krijonte një qytet industrial për prodhimin e armëve dhe municioneve. Juglindja  e  qytetit  të  Poliçanit  ka  mbetur  e fiksuar  në  kujtesën  e  banorëve  vendas,  si qyteti që zbuti pasojat e krizës ekonomike të zonës  dhe  ushtroj  ndikim  të  ndjeshëm  në përmirësimin e gjendjes materiale dhe rritjen e nivelit të jetesës së saj. </span>Poliçani<span>  ka qene një  fshat  i  vogël  për t’u  transformuar  më  vonë  në  një  qytet </span>industrial. Në vitin 1961-1966 u kthye në një kantier  ndërtimi,  me  objektiv  ngritjen  e Uzinës  Mekanike  për  prodhime  ushtarake, që  më  vonë  do  të  formonte  Kombinatin [[Mekanik]]  [[Ushtarak]],  i  cili ndodhet  në pjesën jugore të qytetit. Me  fillimin  e  prodhimeve  ushtarake, thithjen  e  një  fuqie  punëtorë  të konsiderueshme nga disa rrethe të vendit, në vitin  1966-1967  u konsolidua  qyteti  i Poliçanit  me  një  bazë  të fuqishme  të industrisë mekanike dhe asaj ushtarake. Ka qenë për një kohë të gjatë një qytet "[[fantazmë]]" rreth së cilit nuk dihej shumë, kjo për motive sigurie. == Gjeografia == Qyteti ndodhet në lartësinë 519 m m.n.d por prania e lumit [[Lumi i Osumit|Osum]] i jep qytetit një klimë të tipit mesdhetar, me të katra stinët. Natyra e Poliçanit është e larmishme dhe komplekse, ajo përbëhet nga fushat, luginat, kodrat e deri tek majat më të larta e të thepisura të mbuluara nga dëbora në 5-6 muaj të vitit. Relievi i Poliçanit shtrihet nga lartësitë rreth 200 m mbi nivelin e detit në luginën e Osumit deri në 2417 m në majën  “Çuka Partizane”, në malin e Tomorit. Format kryesore të relievit janë: luginat, kodrat dhe vargjet malore të cilat formojnë një mozaik të vërtetë. '''Lugina e Osumit:''' shtrihet në veriperëndim të Poliçanit midis  lartësive 200 – 300 m dhe 500 – 600  m.  Kjo  luginë ka  strukturë  sinklinale  (terrigjenët  e përberë nga shkëmbinjtë flishorë). Zgjerimet më të mëdha të kësaj lugine janë në Jaupas, Strorë dhe në veri të qytetit të Poliçanit, kurse ngushtimet takohen në sektorin Hambull – [[Çorovoda|Çorovodë]].  Mali  i  Tomorit: Në një largësi prej 10&nbsp;km nga qyteti i Poliçanit ndodhet mali i “Tomorit” me lartësi 2379 m, maja më e lartë e tij  “Çuka Partizane” me lartësi 2417 m mbi nivelin e detit si dhe “Qafa e Kulmakut” me lartësi prej1430 m mbi nivelin e detit. Mali i Tomorit ka potenciale të  mëdha  natyrore  për  turizmin  alpin,  për  eksplorimin  nga  turistët  shqiptarë  dhe  të  huaj, gjeografët,  biologët  etj.  Mali  i  Tomorit  dhe  Kulmakut  është  shpallur    monument  natyror    me VKM nr.102 datë 15.01.1996. “[[Mali i Tomorit|Parku Kombëtar i  Malit të Tomorrit]]” shtrihet në juglindje të rrugës nacionale Çorovodë – Poliçan – Berat.  '''[[Klima]] :''' Qyteti  i  Poliçanit ka klimë mesdhetare. Ai  ndodhet  në  zonën klimatike  mesdhetare    – kodrinore,  me  dimër relativisht  të  ftohtë,  verë  të nxehtë  dhe  reshje  jo  të shumta,   kjo  si  rrjedhojë  e pengimit  të  erërave shiprurëse nga malet e larta.  '''[[Hidrografia]] :'''  Në  pjesën veriperëndimore  të  qytetit qyteti  të  Poliçanit ndodhet lumi  i  [[Lumi Osum|Osumit]].  Ujërat  e  të cilit përdoren  për  furnizimin e qendrave  të  banuara,  për prodhimin  e  energjisë elektrike  dhe  për  ujitjen  e kulturave bujqësore.  == Demografia == Popullsia  e  Poliçanit ka pasur një  luhatje  ndër  vite.  Në  vitin  1985 numri i  popullsisë  ishte rreth 6500 banorë, duke pësuar një rritje progresive në vitin 1989 me rreth 11 000 banorë . Pas vitit  1990  për  shkak  të  emigracionit,  lëvizjes  së  lirë,  kërkimit  të  një  jete  dhe  ekonomie  më  të mirë,  popullsia pësoi një ulje për të arritur në vitin 2001 në 10 471 banorë. Lëvizjet e banorëve nga qyteti i vogël i Poliçanit drejt qendrave të mëdha të banimit, kanë sjellë një rënie drastike të popullsisë duke regjistruar në vitin 2009 rreth 10 000 banorë. Aktualisht numri i  popullsisë  së  Poliçanit  është  8372  banorë  dhe  2792  familje.  Numri  i lindjeve në qytetin e Poliçanit është  70 lindje/vit dhe numri i vdekjeve 35 vdekje/vit.   Popullsia  e  Bashkisë  Poliçan  përbën  rreth  4.7 %  të  popullsisë  totale  në  qarkun  e  Beratit. Sipas të dhënave trendi i rritjes së popullsisë së qytetit të Poliçanit, në periudhën 2004-2011  ka qene 2% ndërkohë që popullsia në Shqipëri dhe në qarkun e Beratit ka pasur rënie sipas censusit të vitit 2011, 16-25% në nivel qarku dhe 8 % në nivel kombëtar. Rritja e popullsisë të këtij qyteti ka ardhur duke u rritur gjatë dekadës së fundit për shkak të migrimit  të  njerëzve  nga fshatrat përreth.  Gjithashtu  vihet  re  dhe  një tendencë tjetër që  kanë banorët e qytetit të Poliçanit për tu larguar në zonat urbane më të mëdha.   Popullsia e Bashkisë  Poliçan do të ndryshoje per shkak të ndarjes  së re territoriale (Ligji nr. 115/2014, datë 31.7.2014 “Për ndarjen administrativo - territoriale të njësive të qeverisjes vendore në Republikën e Shqipërisë”) duke ju bashkangjitur njesia vendore Vërtop me fshatrat (Mbrakull, Vërtop, Kapinovë, Zgërbonjë, Vodicë, Fushë Peshtan,Peshtan, Drenovë, Lybeshë, Tomor i madh, Tomor i vogël, Bregas), dhe njesia vendore Tërpan Me fshatrat ( Tërpan, Teman, Paraspuar, Tozhar, Vokopolë, Dodovec, Rehovë, Zhapokikë, Çorogjaf, Panarit, Plashnik i Madh, Lugas, Zhitom i Madh, Zhitom i Vogël).   == Ekonomia == Ekonomia e qytetit përqendrohet akoma në industrinë e armëve, në të cilën është e punësuar pjesa dërrmuese e qytetit. Pas ngjarjes së [[Gërdeci|Gërdecit]] mendohet se pjesë të tjera të Kombinatit, të mbetura në harresë, do të riaktivizohen për vazhdimin e procesit të demontimit të armëve. Ky proces do të bëjë të mundur që një pjesë e mirë e punëtorëve të specializuar dhe me eksperiencë që i kanë kushtuar jetën këtij Kombinati, pas daljes në pension të parakohshëm të mund të rikthehen në punë. Në Poliçan gjendet edhe një fabrikë e vogël dhe modeste birrë, e cila duke përdorur një ujë shumë të mirë e të kristaltë si ai i [[Bogova|Bogovës]] ka pasur sukses të konsiderueshëm duke shitur edhe në qytetet fqinjë si [[Çorovodë]] e [[Berat]], por edhe në [[Tirana|Tiranë]] në sasi modeste. Aktivitetet tregtare janë zakonisht ndërmarrje të vogla biznesi si dyqane ushqimore, veshmbathje, bare, restorante, internet center, etj. Aktivitetet bujqësore praktikohen në fushat e "Kullusmës", të cilat ndodhen rreth 2&nbsp;km nga qyteti, terrene këto para rënies së regjimit në pronësi të shtetit dhe me rënien e këtij të fundit iu shpërndanë qytetarëve. Kultivohen më së tepërmi grurë, misër, fasule dhe perime të shumëllojshme. Në kodrat që rrethojnë qytetin kultivohen ulliri, gështenjat, arrat, fiqtë, qershitë dhe rrushi. Prej rrushit nxirret pikë së pari rakia, e cila konsiderohet më e mira në rang vendi. Gjithashtu në lagjen Kalluç ndodhet edhe një serë, edhe kjo e trashëguar prej regjimit komunist, me një sipërfaqe prej 0,5&nbsp;km² e cila është në gjendje punë dhe administrohet nga fermerë lokalë. == Kultura == Pallati i Kulturës, i cili ndodhej në qendër të qytetit, kishte sallë kinemaje dhe teatri, bibliotekë, sallë provash muzikore, ambient konferencash e mbledhjesh. Kjo ndërtesë vitet e fundit është rikonstruktuar por ende në të nuk është prezent asnjë projekt kulturor, ndërkohë që në vitet kur kjo qendër ishte funksionale qyteti merrte jetë dhe frymë nga kinemaja, biblioteka dhe aktivitetet muzikorë që zhvilloheshin në të. == Politika == == Lidhje të jashtme == == Shiko dhe këtë == {{AL-Vendbanime}} {{AL-gjeo-cung}} <references /> [[Kategoria:Qytete në Shqipëri]] lbhjc4m3ls6zjc04pzpmvaezpfqsar9 2806968 2806967 2025-06-06T14:42:57Z Lanceloth345 172573 2806968 wikitext text/x-wiki {{Infobox settlement | name = Poliçan | nameIPASHQUAJTUR = Poliçanit | image_skyline = Stema e Bashkisë Poliçan.svg | gjerësi = 40.612222 | gjatësi = 20.098056 | SIPERFAQJA = 60 | population = 10,953 | population_DENDESIA = 1500 | SHTETI = [[Shqipëria]] | RRETHI = [[Rrethi i Skraparit]] | postal_code = 5403 - 5404 | PREFIKSI = 3682 | website = [ Bashkia e Poliçanit] | KRYETARI = Adriatik Zotkaj | PARTIA = PS | image_seal = | IATA = TIA | AEROPORTI = [[Aeroporti Nënë Tereza|Nënë Tereza]] | DISTANCA_NGA_AEROPORTI = 150 }} '''Poliçan''' ose '''Poliçani''' është një qytet i vogël në pjesën qendër-juglindore të [[Shqipëria|Shqipërisë]], bën pjesë në [[Qarku i Beratit|Qarkun e Beratit]]. I populluar prej afro 10.000 banorësh, qyteti është i rrethuar nga disa kodra, nga të cilat mendohet të ketë prejardhjen edhe emri i tij (poli - shumë (nga greqishtja) dhe çan - kodër (në gjuhën kineze, duke pasur parasysh kontributin kinez të dhënë për ndërtimin e kombinatit, që më vonë do ti jepte jetë edhe vet qytetit)). == Historia == Qyteti është ndërtuar në vitet '60 ([[1960]]) nga qeveria komuniste, qëllimi i së cilës ishte të krijonte një qytet industrial për prodhimin e armëve dhe municioneve. <span>Qyteti është ndërtuar në vitet '60 (</span>[[1960]]<span>) nga qeveria komuniste, qëllimi i së cilës ishte të krijonte një qytet industrial për prodhimin e armëve dhe municioneve. Juglindja  e  qytetit  të  Poliçanit  ka  mbetur  e fiksuar  në  kujtesën  e  banorëve  vendas,  si qyteti që zbuti pasojat e krizës ekonomike të zonës  dhe  ushtroj  ndikim  të  ndjeshëm  në përmirësimin e gjendjes materiale dhe rritjen e nivelit të jetesës së saj. </span>Poliçani<span>  ka qene një  fshat  i  vogël  për t’u  transformuar  më  vonë  në  një  qytet </span>industrial. Në vitin 1961-1966 u kthye në një kantier  ndërtimi,  me  objektiv  ngritjen  e Uzinës  Mekanike  për  prodhime  ushtarake, që  më  vonë  do  të  formonte  Kombinatin [[Mekanik]]  [[Ushtarak]],  i  cili ndodhet  në pjesën jugore të qytetit. Me  fillimin  e  prodhimeve  ushtarake, thithjen  e  një  fuqie  punëtorë  të konsiderueshme nga disa rrethe të vendit, në vitin  1966-1967  u konsolidua  qyteti  i Poliçanit  me  një  bazë  të fuqishme  të industrisë mekanike dhe asaj ushtarake. Ka qenë për një kohë të gjatë një qytet "[[fantazmë]]" rreth së cilit nuk dihej shumë, kjo për motive sigurie. == Gjeografia == Qyteti ndodhet në lartësinë 519 m m.n.d por prania e lumit [[Lumi i Osumit|Osum]] i jep qytetit një klimë të tipit mesdhetar, me të katra stinët. Natyra e Poliçanit është e larmishme dhe komplekse, ajo përbëhet nga fushat, luginat, kodrat e deri tek majat më të larta e të thepisura të mbuluara nga dëbora në 5-6 muaj të vitit. Relievi i Poliçanit shtrihet nga lartësitë rreth 200 m mbi nivelin e detit në luginën e Osumit deri në 2417 m në majën  “Çuka Partizane”, në malin e Tomorit. Format kryesore të relievit janë: luginat, kodrat dhe vargjet malore të cilat formojnë një mozaik të vërtetë. '''Lugina e Osumit:''' shtrihet në veriperëndim të Poliçanit midis  lartësive 200 – 300 m dhe 500 – 600  m.  Kjo  luginë ka  strukturë  sinklinale  (terrigjenët  e përberë nga shkëmbinjtë flishorë). Zgjerimet më të mëdha të kësaj lugine janë në Jaupas, Strorë dhe në veri të qytetit të Poliçanit, kurse ngushtimet takohen në sektorin Hambull – [[Çorovoda|Çorovodë]].  Mali  i  Tomorit: Në një largësi prej 10&nbsp;km nga qyteti i Poliçanit ndodhet mali i “Tomorit” me lartësi 2379 m, maja më e lartë e tij  “Çuka Partizane” me lartësi 2417 m mbi nivelin e detit si dhe “Qafa e Kulmakut” me lartësi prej1430 m mbi nivelin e detit. Mali i Tomorit ka potenciale të  mëdha  natyrore  për  turizmin  alpin,  për  eksplorimin  nga  turistët  shqiptarë  dhe  të  huaj, gjeografët,  biologët  etj.  Mali  i  Tomorit  dhe  Kulmakut  është  shpallur    monument  natyror    me VKM nr.102 datë 15.01.1996. “[[Mali i Tomorit|Parku Kombëtar i  Malit të Tomorrit]]” shtrihet në juglindje të rrugës nacionale Çorovodë – Poliçan – Berat.  '''[[Klima]] :''' Qyteti  i  Poliçanit ka klimë mesdhetare. Ai  ndodhet  në  zonën klimatike  mesdhetare    – kodrinore,  me  dimër relativisht  të  ftohtë,  verë  të nxehtë  dhe  reshje  jo  të shumta,   kjo  si  rrjedhojë  e pengimit  të  erërave shiprurëse nga malet e larta.  '''[[Hidrografia]] :'''  Në  pjesën veriperëndimore  të  qytetit qyteti  të  Poliçanit ndodhet lumi  i  [[Lumi Osum|Osumit]].  Ujërat  e  të cilit përdoren  për  furnizimin e qendrave  të  banuara,  për prodhimin  e  energjisë elektrike  dhe  për  ujitjen  e kulturave bujqësore.  == Demografia == Popullsia  e  Poliçanit ka pasur një  luhatje  ndër  vite.  Në  vitin  1985 numri i  popullsisë  ishte rreth 6500 banorë, duke pësuar një rritje progresive në vitin 1989 me rreth 11 000 banorë . Pas vitit  1990  për  shkak  të  emigracionit,  lëvizjes  së  lirë,  kërkimit  të  një  jete  dhe  ekonomie  më  të mirë,  popullsia pësoi një ulje për të arritur në vitin 2001 në 10 471 banorë. Lëvizjet e banorëve nga qyteti i vogël i Poliçanit drejt qendrave të mëdha të banimit, kanë sjellë një rënie drastike të popullsisë duke regjistruar në vitin 2009 rreth 10 000 banorë. Aktualisht numri i  popullsisë  së  Poliçanit  është  8372  banorë  dhe  2792  familje.  Numri  i lindjeve në qytetin e Poliçanit është  70 lindje/vit dhe numri i vdekjeve 35 vdekje/vit.   Popullsia  e  Bashkisë  Poliçan  përbën  rreth  4.7 %  të  popullsisë  totale  në  qarkun  e  Beratit. Sipas të dhënave trendi i rritjes së popullsisë së qytetit të Poliçanit, në periudhën 2004-2011  ka qene 2% ndërkohë që popullsia në Shqipëri dhe në qarkun e Beratit ka pasur rënie sipas censusit të vitit 2011, 16-25% në nivel qarku dhe 8 % në nivel kombëtar. Rritja e popullsisë të këtij qyteti ka ardhur duke u rritur gjatë dekadës së fundit për shkak të migrimit  të  njerëzve  nga fshatrat përreth.  Gjithashtu  vihet  re  dhe  një tendencë tjetër që  kanë banorët e qytetit të Poliçanit për tu larguar në zonat urbane më të mëdha.   Popullsia e Bashkisë  Poliçan do të ndryshoje per shkak të ndarjes  së re territoriale (Ligji nr. 115/2014, datë 31.7.2014 “Për ndarjen administrativo - territoriale të njësive të qeverisjes vendore në Republikën e Shqipërisë”) duke ju bashkangjitur njesia vendore Vërtop me fshatrat (Mbrakull, Vërtop, Kapinovë, Zgërbonjë, Vodicë, Fushë Peshtan,Peshtan, Drenovë, Lybeshë, Tomor i madh, Tomor i vogël, Bregas), dhe njesia vendore Tërpan Me fshatrat ( Tërpan, Teman, Paraspuar, Tozhar, Vokopolë, Dodovec, Rehovë, Zhapokikë, Çorogjaf, Panarit, Plashnik i Madh, Lugas, Zhitom i Madh, Zhitom i Vogël).   == Ekonomia == Ekonomia e qytetit përqendrohet akoma në industrinë e armëve, në të cilën është e punësuar pjesa dërrmuese e qytetit. Pas ngjarjes së [[Gërdeci|Gërdecit]] mendohet se pjesë të tjera të Kombinatit, të mbetura në harresë, do të riaktivizohen për vazhdimin e procesit të demontimit të armëve. Ky proces do të bëjë të mundur që një pjesë e mirë e punëtorëve të specializuar dhe me eksperiencë që i kanë kushtuar jetën këtij Kombinati, pas daljes në pension të parakohshëm të mund të rikthehen në punë. Në Poliçan gjendet edhe një fabrikë e vogël dhe modeste birrë, e cila duke përdorur një ujë shumë të mirë e të kristaltë si ai i [[Bogova|Bogovës]] ka pasur sukses të konsiderueshëm duke shitur edhe në qytetet fqinjë si [[Çorovodë]] e [[Berat]], por edhe në [[Tirana|Tiranë]] në sasi modeste. Aktivitetet tregtare janë zakonisht ndërmarrje të vogla biznesi si dyqane ushqimore, veshmbathje, bare, restorante, internet center, etj. Aktivitetet bujqësore praktikohen në fushat e "Kullusmës", të cilat ndodhen rreth 2&nbsp;km nga qyteti, terrene këto para rënies së regjimit në pronësi të shtetit dhe me rënien e këtij të fundit iu shpërndanë qytetarëve. Kultivohen më së tepërmi grurë, misër, fasule dhe perime të shumëllojshme. Në kodrat që rrethojnë qytetin kultivohen ulliri, gështenjat, arrat, fiqtë, qershitë dhe rrushi. Prej rrushit nxirret pikë së pari rakia, e cila konsiderohet më e mira në rang vendi. Gjithashtu në lagjen Kalluç ndodhet edhe një serë, edhe kjo e trashëguar prej regjimit komunist, me një sipërfaqe prej 0,5&nbsp;km² e cila është në gjendje punë dhe administrohet nga fermerë lokalë. == Kultura == Pallati i Kulturës, i cili ndodhej në qendër të qytetit, kishte sallë kinemaje dhe teatri, bibliotekë, sallë provash muzikore, ambient konferencash e mbledhjesh. Kjo ndërtesë vitet e fundit është rikonstruktuar por ende në të nuk është prezent asnjë projekt kulturor, ndërkohë që në vitet kur kjo qendër ishte funksionale qyteti merrte jetë dhe frymë nga kinemaja, biblioteka dhe aktivitetet muzikorë që zhvilloheshin në të. == Politika == == Lidhje të jashtme == == Shiko dhe këtë == {{AL-Vendbanime}} {{AL-gjeo-cung}} <references /> [[Kategoria:Qytete në Shqipëri]] 8zp1b1t3hxee0jbxi38h4nnjrzi2isx 2806969 2806968 2025-06-06T14:43:26Z Lanceloth345 172573 Lanceloth345 zhvendosi faqen [[Poliçani]] tek [[Poliçan]]: sintaksa e duhur e emrit. 2806968 wikitext text/x-wiki {{Infobox settlement | name = Poliçan | nameIPASHQUAJTUR = Poliçanit | image_skyline = Stema e Bashkisë Poliçan.svg | gjerësi = 40.612222 | gjatësi = 20.098056 | SIPERFAQJA = 60 | population = 10,953 | population_DENDESIA = 1500 | SHTETI = [[Shqipëria]] | RRETHI = [[Rrethi i Skraparit]] | postal_code = 5403 - 5404 | PREFIKSI = 3682 | website = [ Bashkia e Poliçanit] | KRYETARI = Adriatik Zotkaj | PARTIA = PS | image_seal = | IATA = TIA | AEROPORTI = [[Aeroporti Nënë Tereza|Nënë Tereza]] | DISTANCA_NGA_AEROPORTI = 150 }} '''Poliçan''' ose '''Poliçani''' është një qytet i vogël në pjesën qendër-juglindore të [[Shqipëria|Shqipërisë]], bën pjesë në [[Qarku i Beratit|Qarkun e Beratit]]. I populluar prej afro 10.000 banorësh, qyteti është i rrethuar nga disa kodra, nga të cilat mendohet të ketë prejardhjen edhe emri i tij (poli - shumë (nga greqishtja) dhe çan - kodër (në gjuhën kineze, duke pasur parasysh kontributin kinez të dhënë për ndërtimin e kombinatit, që më vonë do ti jepte jetë edhe vet qytetit)). == Historia == Qyteti është ndërtuar në vitet '60 ([[1960]]) nga qeveria komuniste, qëllimi i së cilës ishte të krijonte një qytet industrial për prodhimin e armëve dhe municioneve. <span>Qyteti është ndërtuar në vitet '60 (</span>[[1960]]<span>) nga qeveria komuniste, qëllimi i së cilës ishte të krijonte një qytet industrial për prodhimin e armëve dhe municioneve. Juglindja  e  qytetit  të  Poliçanit  ka  mbetur  e fiksuar  në  kujtesën  e  banorëve  vendas,  si qyteti që zbuti pasojat e krizës ekonomike të zonës  dhe  ushtroj  ndikim  të  ndjeshëm  në përmirësimin e gjendjes materiale dhe rritjen e nivelit të jetesës së saj. </span>Poliçani<span>  ka qene një  fshat  i  vogël  për t’u  transformuar  më  vonë  në  një  qytet </span>industrial. Në vitin 1961-1966 u kthye në një kantier  ndërtimi,  me  objektiv  ngritjen  e Uzinës  Mekanike  për  prodhime  ushtarake, që  më  vonë  do  të  formonte  Kombinatin [[Mekanik]]  [[Ushtarak]],  i  cili ndodhet  në pjesën jugore të qytetit. Me  fillimin  e  prodhimeve  ushtarake, thithjen  e  një  fuqie  punëtorë  të konsiderueshme nga disa rrethe të vendit, në vitin  1966-1967  u konsolidua  qyteti  i Poliçanit  me  një  bazë  të fuqishme  të industrisë mekanike dhe asaj ushtarake. Ka qenë për një kohë të gjatë një qytet "[[fantazmë]]" rreth së cilit nuk dihej shumë, kjo për motive sigurie. == Gjeografia == Qyteti ndodhet në lartësinë 519 m m.n.d por prania e lumit [[Lumi i Osumit|Osum]] i jep qytetit një klimë të tipit mesdhetar, me të katra stinët. Natyra e Poliçanit është e larmishme dhe komplekse, ajo përbëhet nga fushat, luginat, kodrat e deri tek majat më të larta e të thepisura të mbuluara nga dëbora në 5-6 muaj të vitit. Relievi i Poliçanit shtrihet nga lartësitë rreth 200 m mbi nivelin e detit në luginën e Osumit deri në 2417 m në majën  “Çuka Partizane”, në malin e Tomorit. Format kryesore të relievit janë: luginat, kodrat dhe vargjet malore të cilat formojnë një mozaik të vërtetë. '''Lugina e Osumit:''' shtrihet në veriperëndim të Poliçanit midis  lartësive 200 – 300 m dhe 500 – 600  m.  Kjo  luginë ka  strukturë  sinklinale  (terrigjenët  e përberë nga shkëmbinjtë flishorë). Zgjerimet më të mëdha të kësaj lugine janë në Jaupas, Strorë dhe në veri të qytetit të Poliçanit, kurse ngushtimet takohen në sektorin Hambull – [[Çorovoda|Çorovodë]].  Mali  i  Tomorit: Në një largësi prej 10&nbsp;km nga qyteti i Poliçanit ndodhet mali i “Tomorit” me lartësi 2379 m, maja më e lartë e tij  “Çuka Partizane” me lartësi 2417 m mbi nivelin e detit si dhe “Qafa e Kulmakut” me lartësi prej1430 m mbi nivelin e detit. Mali i Tomorit ka potenciale të  mëdha  natyrore  për  turizmin  alpin,  për  eksplorimin  nga  turistët  shqiptarë  dhe  të  huaj, gjeografët,  biologët  etj.  Mali  i  Tomorit  dhe  Kulmakut  është  shpallur    monument  natyror    me VKM nr.102 datë 15.01.1996. “[[Mali i Tomorit|Parku Kombëtar i  Malit të Tomorrit]]” shtrihet në juglindje të rrugës nacionale Çorovodë – Poliçan – Berat.  '''[[Klima]] :''' Qyteti  i  Poliçanit ka klimë mesdhetare. Ai  ndodhet  në  zonën klimatike  mesdhetare    – kodrinore,  me  dimër relativisht  të  ftohtë,  verë  të nxehtë  dhe  reshje  jo  të shumta,   kjo  si  rrjedhojë  e pengimit  të  erërave shiprurëse nga malet e larta.  '''[[Hidrografia]] :'''  Në  pjesën veriperëndimore  të  qytetit qyteti  të  Poliçanit ndodhet lumi  i  [[Lumi Osum|Osumit]].  Ujërat  e  të cilit përdoren  për  furnizimin e qendrave  të  banuara,  për prodhimin  e  energjisë elektrike  dhe  për  ujitjen  e kulturave bujqësore.  == Demografia == Popullsia  e  Poliçanit ka pasur një  luhatje  ndër  vite.  Në  vitin  1985 numri i  popullsisë  ishte rreth 6500 banorë, duke pësuar një rritje progresive në vitin 1989 me rreth 11 000 banorë . Pas vitit  1990  për  shkak  të  emigracionit,  lëvizjes  së  lirë,  kërkimit  të  një  jete  dhe  ekonomie  më  të mirë,  popullsia pësoi një ulje për të arritur në vitin 2001 në 10 471 banorë. Lëvizjet e banorëve nga qyteti i vogël i Poliçanit drejt qendrave të mëdha të banimit, kanë sjellë një rënie drastike të popullsisë duke regjistruar në vitin 2009 rreth 10 000 banorë. Aktualisht numri i  popullsisë  së  Poliçanit  është  8372  banorë  dhe  2792  familje.  Numri  i lindjeve në qytetin e Poliçanit është  70 lindje/vit dhe numri i vdekjeve 35 vdekje/vit.   Popullsia  e  Bashkisë  Poliçan  përbën  rreth  4.7 %  të  popullsisë  totale  në  qarkun  e  Beratit. Sipas të dhënave trendi i rritjes së popullsisë së qytetit të Poliçanit, në periudhën 2004-2011  ka qene 2% ndërkohë që popullsia në Shqipëri dhe në qarkun e Beratit ka pasur rënie sipas censusit të vitit 2011, 16-25% në nivel qarku dhe 8 % në nivel kombëtar. Rritja e popullsisë të këtij qyteti ka ardhur duke u rritur gjatë dekadës së fundit për shkak të migrimit  të  njerëzve  nga fshatrat përreth.  Gjithashtu  vihet  re  dhe  një tendencë tjetër që  kanë banorët e qytetit të Poliçanit për tu larguar në zonat urbane më të mëdha.   Popullsia e Bashkisë  Poliçan do të ndryshoje per shkak të ndarjes  së re territoriale (Ligji nr. 115/2014, datë 31.7.2014 “Për ndarjen administrativo - territoriale të njësive të qeverisjes vendore në Republikën e Shqipërisë”) duke ju bashkangjitur njesia vendore Vërtop me fshatrat (Mbrakull, Vërtop, Kapinovë, Zgërbonjë, Vodicë, Fushë Peshtan,Peshtan, Drenovë, Lybeshë, Tomor i madh, Tomor i vogël, Bregas), dhe njesia vendore Tërpan Me fshatrat ( Tërpan, Teman, Paraspuar, Tozhar, Vokopolë, Dodovec, Rehovë, Zhapokikë, Çorogjaf, Panarit, Plashnik i Madh, Lugas, Zhitom i Madh, Zhitom i Vogël).   == Ekonomia == Ekonomia e qytetit përqendrohet akoma në industrinë e armëve, në të cilën është e punësuar pjesa dërrmuese e qytetit. Pas ngjarjes së [[Gërdeci|Gërdecit]] mendohet se pjesë të tjera të Kombinatit, të mbetura në harresë, do të riaktivizohen për vazhdimin e procesit të demontimit të armëve. Ky proces do të bëjë të mundur që një pjesë e mirë e punëtorëve të specializuar dhe me eksperiencë që i kanë kushtuar jetën këtij Kombinati, pas daljes në pension të parakohshëm të mund të rikthehen në punë. Në Poliçan gjendet edhe një fabrikë e vogël dhe modeste birrë, e cila duke përdorur një ujë shumë të mirë e të kristaltë si ai i [[Bogova|Bogovës]] ka pasur sukses të konsiderueshëm duke shitur edhe në qytetet fqinjë si [[Çorovodë]] e [[Berat]], por edhe në [[Tirana|Tiranë]] në sasi modeste. Aktivitetet tregtare janë zakonisht ndërmarrje të vogla biznesi si dyqane ushqimore, veshmbathje, bare, restorante, internet center, etj. Aktivitetet bujqësore praktikohen në fushat e "Kullusmës", të cilat ndodhen rreth 2&nbsp;km nga qyteti, terrene këto para rënies së regjimit në pronësi të shtetit dhe me rënien e këtij të fundit iu shpërndanë qytetarëve. Kultivohen më së tepërmi grurë, misër, fasule dhe perime të shumëllojshme. Në kodrat që rrethojnë qytetin kultivohen ulliri, gështenjat, arrat, fiqtë, qershitë dhe rrushi. Prej rrushit nxirret pikë së pari rakia, e cila konsiderohet më e mira në rang vendi. Gjithashtu në lagjen Kalluç ndodhet edhe një serë, edhe kjo e trashëguar prej regjimit komunist, me një sipërfaqe prej 0,5&nbsp;km² e cila është në gjendje punë dhe administrohet nga fermerë lokalë. == Kultura == Pallati i Kulturës, i cili ndodhej në qendër të qytetit, kishte sallë kinemaje dhe teatri, bibliotekë, sallë provash muzikore, ambient konferencash e mbledhjesh. Kjo ndërtesë vitet e fundit është rikonstruktuar por ende në të nuk është prezent asnjë projekt kulturor, ndërkohë që në vitet kur kjo qendër ishte funksionale qyteti merrte jetë dhe frymë nga kinemaja, biblioteka dhe aktivitetet muzikorë që zhvilloheshin në të. == Politika == == Lidhje të jashtme == == Shiko dhe këtë == {{AL-Vendbanime}} {{AL-gjeo-cung}} <references /> [[Kategoria:Qytete në Shqipëri]] 8zp1b1t3hxee0jbxi38h4nnjrzi2isx 14 11583 2807086 2723423 2025-06-06T20:55:27Z Flladimi 79965 Flladimi zhvendosi faqen [[Kategoria:Bahame]] tek [[Kategoria:Bahamas]]: nje emertim jo i pershtatshem 2723423 wikitext text/x-wiki [[Kategoria:Amerikë Jugore]] kkvdtbvl3v78680y21oytvxb1qgur8p 2807088 2807086 2025-06-06T20:55:41Z Flladimi 79965 added [[Category:Karaibe]] using [[Help:Gadget-HotCat|HotCat]] 2807088 wikitext text/x-wiki [[Kategoria:Amerikë Jugore]] [[Kategoria:Karaibe]] fvr78ex4m3z0l5jszgmuchxhi2m2x80 0 27634 2806963 2573612 2025-06-06T13:03:34Z 2A02:8440:8121:A9DB:6126:F3F4:5211:765E Gabim shtyp-shkrimor. 2806963 wikitext text/x-wiki {{Infobox settlement |name = Qarku i Shkodrës |settlement_type = [[Qarqet e Shqipërisë|Qark]] |image_skyline = |imagesize = |image_alt = |image_caption = |image_flag = |image_shield = Stema e Qarkut Shkodër.svg |image_map = Shkoder County in Albania.svg |map_caption = Qarku i Shkodrës në Shqipëri |subdivision_type = [[Lista e shteteve|Shteti]] |subdivision_name = {{flagicon|ALB}} [[Shqipëria]] |seat = [[Shkodra|Shkodër]] |leader_title1 = Prefekt |leader_name1 = Valdrin Pjetri |leader_title2 = Kryetar i Këshillit të Qarkut |leader_name2 = Hilmi Lakti |area_total_km2 = 3562 |population_as_of = 2011 |population_total = 200007 |population_density_km2 = auto |timezone1 = [[ZKEQ]] ([[UTC+1]]) |utc_offset1 = |timezone1_DST = [[Ora Verore e Evropës Qendrore|OVEQ]] ([[UTC+2]]) |postal_code_type = |postal_code = |area_code_type = |area_code = |area_codes = <!-- for multiple area codes --> | blank_name_sec1 = Kodi NUTS | blank_info_sec1 = AL015 |iso_code = AL-10 |website = <!-- {{URL|example.com}} --> {{URL|https://qarkushkoder.gov.al/|qarkushkoder.gov.al}} |module = |footnotes = | parts = [[Bashkia Fushë-Arrëz]]<br> [[Bashkia Malësi e Madhe]]<br> [[Bashkia Pukë]]<br> [[Bashkia Shkodër]]<br> [[Bashkia Vau i Dejës]] | parts_type = [[Bashkitë e Shqipërisë|Bashkitë]] | parts_style = <!-- list, coll (collapsed list), para (paragraph format) --> list }} '''Qarku i Shkodrës''' është një nga 12 qarqet në [[Shqipëria|Shqipëri]] dhe ka një sipërfaqje prej 1.588&nbsp;km². Qarku i Shkodrës i përfshin [[Rrethi i Malësisë së Madhe|rrethin e Malësisë së Madhe]], [[Rrethi i Pukës|rrethin e Pukës]] dhe [[Rrethi i Shkodrës|rrethin e Shkodrës]]. Ka një kryetar Qarku me seli tek Ndërtesa e Prefekturës dhe këshilltarët e zgjedhur nga zonat përkatëse. Qendra e Qarkut të Shkodrës ndodhet në qytetin e [[Shkodra|Shkodrës]]. ISO 3166-2-Code është AL-10. Qarku i Shkodrës kufizohet në veri me [[Mali i Zi|Malin e Zi]], në lindje me [[Qarku i Kukësit|Qarkun e Kukësit]], në jug me [[Qarku i Lezhës|Qarkun e Lezhës]] dhe në perëndim me [[Deti Adriatik|Detin Adratik]]. == Gjeografia == Qarku i Shkodrës është një ndër më të mëdhenjtë në Shqipëri. Ai shtrihet nga Alpet e Veriut tek ultësira bregdetare. Gjerësia gjeografike nga 42 50' (Boks, [[Velipoja]]) longitude dhe nga 19 54' ([[Dukagjini]]) tek 19 17' ([[Liqeni i Shkodrës]]) latitude. Vija kufitare ka gjatësinë 304&nbsp;km, e cila 149&nbsp;km janë me Malin e Zi. Afërsisht 80% sipërfaqes janë male. Lartësia më e madhe është [[maja e Jezercës]] (2,694 m). Klima është mesdhetare; temperatura mesatare vjetore varion nga 7.5 gadë C në Vermosh tek 14.8 gradë C në qytetin e Shkodrës. Temperatura në janar kapet nga -2.7 gradë C tek 5 gradë C; në korrik, 17-18 gradë C tek 24.6 gradë C. Rënia mesatare vjetore e shirave shkon rreth 2000&nbsp;mm, një nga më të lartat në Shqipëri. Vera është e thatë, zakonisht. Rajoni i Shkodrës është i njohur për burime të pasura [[hidrografia|hidrografike]]. Janë lumenjtë [[Drini]], [[Buna]], [[Shala]], [[Kiri]], Ceni, përronj dhe burimet ujore. Në perëndim të qytetit ndodhet liqeni i Shkodrës, liqeni më i madh në [[Gadishulli Ballkanik|Ballkan]], 368&nbsp;km katrorë prej të cilëve 169&nbsp;km katrorë i përkasin territorit shqiptarë dhe pjesa tjeter i perket Malit te Zi. Faktorët klimaterikë kanë influencuar në rritjen e vegjetacioneve të pasura me më shumë se 1,700 specie. Afërsisht 30% e sipërfaqes është e mbuluar me pyll, që në shumë raste janë dëmtuar nga prerjet pa kriter në vitet e tranzicionit, më së shumti pisha dhe shelqe. Ka gjithashtu edhe një variacion të kafshëve të egra, që kanë ardhur duke u rradhuar. == Të dhëna demografike == {{Pie chart | thumb = right | caption= Feja sipas [[Censusi i Shqipërisë 2011|cesusit të vitit 2011]]<br/> gjithsej: 215 347 | label1 = [[Myslimanë]] 96 568 | value1 = 44.84 | color1 = MediumSeaGreen | label2 = [[Bektashi|Bektashinj]] 147 | value2 = 0.07 | color2 = MediumSpringGreen | label3 = [[Katolikë]] 101 617 | value3 = 47.19 | color3 = Gold | label4 = [[Ortodoks]] 813 | value4 = 0.38 | color4 = Crimson | label5 = [[Protestantizmi|Ungjillorë]] 188 | value5 = 0.09 | color5 = DarkTurquoise | label6 = Të tjerë të krishterë 38 | value6 = 0.02 | color6 = SteelBlue | label7 = Besimtarë të pacilësuar 673 | value7 = 0.31 | color7 = #4B3621 | label8 = [[Ateizmi|Ateistë]] 304 | value8 = 0.14 | color8 = #FF7E00 | label9 = Të tjetër 20 | value9 = 0.01 | color9 = #C19A6B | label10 = Preferojnë të mos përgjigjen 10 632 | value10 = 4.94 | color10 = #91A3B0 | label11 = E pavlefshme /e papërcaktuar 4 347 | value11 = 2.02 | color11 = #A2A2D0 }} Rajoni i Shkodrës ka një popullsi prej 253,225<ref>[https://web.archive.org/web/20110724163040/http://www.instat.gov.al/graphics/doc/downloads/publikime/Tregues%20sipas%20qarqeve2006.pdf Tregues sipas Qarqeve] Popullsi e Qarkut</ref> banorësh (2001), i katërti për nga madhësia në Shqipëri. Gjatë 50 vjetëve të fundit, popullsia është rritur me shpejtësi. Që nga viti 1938, popullsia është rritur më shumë se 3 herë. Rritja e popullsisë ka ardhur nga arsye natyrale. Numri i lindjeve është 23 për 1,000 dhe vdekjeve 5 për 1,000. Densiteti i popullsisë është 101.5 banorë për 1 km2.Perkatesia fetare ne Shkoder perbehet nga 70% Musliman, 28% Katolik, 1% Ortodoks, 1% te pa deklaruar == Prefektura e Shkodrës == Shteti shqiptar në formën e organizimit të tij, përveç pushtetit lokal të zgjedhur direkt nga zgjedhësit, ka edhe një përfaqësues shtetëror, në formën e një pushteti paralel, kontrollues të politikave shtetërore. Ky është institucioni i Prefektit të Shkodrës, i cili ka edhe dy nën-prefektë në Rrethet [[Rrethi i Malësisë së Madhe|Malësi e Madhe]] dhe [[Puka|Pukë]]. Roli i Prefektit është më shumë mbikqyrës dhe raportues. Ai është tuitullari më i lartë shtetëror në formët e organizimit - përfaqësuesi i shtetit tek pushteti lokal. Përveç Qarkut të Shkodrës dhe [[Prefekti]]t, forma e organizimit përmban edhe Bashkësitë dhe Komunat, e cila në formën e saj organizative është ekzekutivi. Kështu kemi Bashkësinë e Shkodrës, të Koplikut dhe të Pukës, si dhe një numër komunash, të cilat drejtojnë punët në zonat përkatëse. == Lidhje te jashtme == {{commonscat|Shkodër County|Qark Shkodra}} * [https://web.archive.org/web/20141218185707/http://qarkushkoder.gov.al/ Këshilli i Qarkut Shkodër (Faqja zyrtare)] == Burimet == {{reflist}} === Lidhje të jashtme === * {{it}}[https://web.archive.org/web/20100402143154/http://electronica.unifi.it/online/itinerari_albania/assets/regionescutari.html Toka e shegave] {{Qarqet e Shqipërisë}} {{Qarku i Shkodrës}} [[Kategoria:Shkodër]] [[Kategoria:Qarku i Shkodrës]] tcijg3micjktkspv5ts89r7m4p91x9g 0 30793 2807000 2763798 2025-06-06T18:49:50Z Edukatori 112234 added [[Category:Kamjani]] using [[Help:Gadget-HotCat|HotCat]] 2807000 wikitext text/x-wiki {{Infobox settlement | name = '''Kamjan''' | native_name = | settlement_type = Fshat | image_flag = Coat of arms of Bogovinje Municipality.svg | flag_link = | image_seal = <!--Pa ''Skeda:'' në fillim--> | seal_link = |Stema_gjerësia = | image_skyline = <!--Pa ''Skeda:'' në fillim--> | image_caption = <!--Administrimi territorial--> |Rajoni = [[Rajoni i Pollogut|Pollog]] |Komuna = [[Komuna e Bogovinës|Bogovinë]] |Kryetari i Komunës = |Partia udhëheqëse = <!--Sipërfaqja dhe Demografia --> |Sipërfaqja = | population_total = 4834 | population_total_viti = 2002 |Dendësia = <!-- Të dhëna dhe statistika --> | population_demonym = |Krahina = Pollog i Poshtëm |Lartësia = 477 |Zona Kohore = [[Zona Kohore e Evropës Qendrore|CET]]([[UTC+1]]) |Ora Verore = [[Ora Verore e Evropës Qendrore|CEST]]([[UTC+2]]) | postal_code = 1221 |Prefiksi = (+389) 044 | registration_plate = TE | website www.kamjan.com = |E-Posta = <!--Harta--> | image_map = Republika e Maqedonisë <!--Parametri të mos ndërrohet--> | image_map_fizike = Yes | image_map = | image_map_shënimi = | map_caption = | image_map_gjerësi = |CoordAddon = <!--Koordinatat Mënyra #1--> | gjer_g=41 | gjer_m=56 | gjer_s=46 | gjer_dr =N | gjat_g=20 | gjat_m=55 | gjat_s=51 | gjat_dr =E <!--Koordinatat Mënyra #2--> |gjerësi = |gjatësi = }} '''Kamjani''' eshtë fshat qe ka diku rreth 5500 banorë. == Gjeografia == Në këtë rajon sundon klimë e mesme kontinentale gjegjësisht me shumë ditë me diell gjatë vitit. Ka verëra të ngrohta dhe pjesërisht me lagështi, dimra të ftohtë dhe me borë, kurse pranvera dhe vjeshta janë me shira të shpeshtë.Pasi që është e rrethuar nga të gjitha anët me male dhe si pasojë e paraqitjes së rrymave të ngrohta dhe të ftohta të ajrit, në fushën e Pollogut vjen deri te paraqitja e procesit të inverzionit. Mjegullat në Pollog paraqiten më së shpeshti kah fundi i vjeshtës si dhe në muajn shkurt dhe mars. Sasia mesatare e të rreshurave vjetore arrinë 757,8 l/m3. Lagështia relative mesatare është 72 %, me vlera dimërore 82,5 dhe verore prej 62,4. Nga viti 1996 dhe deri në vitin 2004 '''Kamjani''' ka qenë qendër e [[Komuna e Kamjanit|Komunës së Kamjanit]]. <!-- == Demografia == --> <!-- == Ekonomia == --> <!-- == Kultura == --> == Historia == Fshati Kamjan i takon grupit të vendbanimeve që shtrihen në rrëzë të malit Sharr, në Pollogun e Poshtëm, në veriperendim të Maqedonisë. Ka drejtim të shtrirjes lindje-perëndim dhe ndodhet në jug-perëndim të qytetit të Tetovës. Hapsira e Kamjanit shtrihet në anën e majtë të lumit Vardar. Ajo kufizohet me Komunët e: Tetovës, Shipkovicës, Bogovinës dhe Bervenicës. Përmes territorit fshatiti Kamjan kalon autostrada kryesore Shkup - Tetovë - Gostivar, si dhe paralelisht me të kalon edhe rruga rajonale e cila i lidh komunat dhe vendbanimet që shtrihen përgjat malit Sharr. <!-- == Shih edhe == --> <!-- == Burimet == --> {{reflist}} <!-- == Lidhje të jashtme == --> {{Komuna e Bogovinës}} [[Kategoria:Fshatra në komunën e Bogovinës]] [[Kategoria:Komunitete shqiptare në Maqedoni të Veriut]] [[Kategoria:Kamjani]] {{MKD-gjeo-cung}} hend01gm508ryg13i6escuxgn6e2wex 0 39363 2807311 2760294 2025-06-07T08:00:20Z InternetArchiveBot 115207 Lidhje të jashtme të shpëtuara: 1 Lidhje të jashtme të etiketuara si të vdekura: 0) #IABot (v2.0.9.5 2807311 wikitext text/x-wiki '''Ditari elektronik''' apo '''blogu''' (nga {{lang-en|blog}} nga ''weblog'', fjalë e përbërë nga ''[[Web]]'' dhe ''log''), është një ditarë (personal) digjital. Shënimet e shkruara në llogaritësin personal publikohen në [[World Wide Web]]. Në fakt blogu është një fletë e gjatë në të cilën publikohen shkrimet sipas kohës kur ato janë shkruar. Në të vërtet është një fletë interneti por që në rastin ideal është fleta është e shkruar vetëm në një nivel (pa nënfleta). Blogu i jepë mundësin „blogerit“ dhe lexuesit një hapësirë të thjeshtë mediale për paraqitjen e aspekteve të jetës apo mendimit personal për temat specifike. Me fjalë të tjera Blogu merret si një „këndë në internet“ i ngjashëm me forumin në internet ku bëhet shkëmbimi i informatave, mendimeve apo përvojave, etj. == Histori == Për herë të parë fleta të tilla d.m.th weblogs janë paraqitur më 1990 dhe janë thirrur si ditarë online dhe ishin fleta në të cilat përdoruesit kohë pas kohe jepnin shënime për ndodhi në jetën personale. Si blog-u i parë, merret një ditar personal i botuar [[online]] më 1994. Që nga 1996 në internet paraqiten shërbimet si [[Xanga]] me qëllim që të ju mundësojnë përdoruesve në një formë shumë të lehtë të paraqesin ditarët vetjak. Nga fundi i viteve ˙90 vërehet një rritje e fletëve të tilla në internet në atë shkallë sa që Xanga nga 100 Bloge në vitin 1997 arrin të publikojë mese 20 milion në vitin 2005. == Format == Me rritjen e hapësirës së këtij lloj publikimi rritet edhe lloj-llojshmëria e fletëve të Weblog-forumeve. Kështu në internet paraqitet forma klasike por edhe një numër në rritje i ditarëve personale të cilat si weblog është lehtë të mirëmbahen. Përmbajtja e disa fletëve është e përzier nga komente, tema tjera dhe nga ditarë të jetës private dhe shërbejnë për argëtim apo edhe për prezantim vetjakë ë internet. Për horizontin e temave që trajton, janë krijuar edhe disa hapësira të emëruara sipas temës përkatëse. Ndër to të njohura janë: * alog (edhe si artblog) artdashësit prezantojnë punimet vetjake dhe i komentojnë ndër-veti * audioblog (edhe si MP3 Blog) - një hapësirë që kryesisht përmban audio paraqitje * edublog (edhe si E-Learning-Blog) - një hapësirë që për temë ka edukimin, arsimimin dhe kulturën qytetare * blawg (edhe si Law blog) - hapësirë për drejtësi dhe judikatur * comic blog - vizatimeve komike * corporet blog - ndërmarrjeve komerciale * foodblog - për ushqim, zierje, receta * funblog - argëtim * etj == Teknika == Karakteristik kryesore e Sistemit publikues Weblog është thjeshtësia e publikimit të punimit. Ky sistem ([[Weblog Publishing System]]) nuk kërkon ndonjë operacion kompleks dhe futjen e të dhënave të reja e bënë shumë lehtë edhe për përdoruesit fillestarë të internetit. Personalizimi i pamjes së blog-fletës personale është në shumicën e shërbimeve fare i thjeshtë në bazë të skedave të para përgatitura. Softwer-i (programi) për Weblog mund të instalohet në hapësirës vetjake ose si [[Shërbimi ASP|shërbim ASP]] te ofertat që komerciale apo tjera. Ndër sistemet për vetë instalim, më të njohurit në botë janë Serendipity, WordPress dhe LifeType. == Elementet == Pajiset elementare janë paksa të ngjashme për hapësira të ndryshme. Publikimet (të njohura si postime apo post) janë elementi bazë i të gjitha shërbimeve. Veti tjetër është që postimet futen njëri pas tjetrit të radhitura sipas kohës së postimit. Kjo d.m.th postimet më të reja publikohen në krye të blog-ut, postimet tjera futen në nënfleta tjera apo në arkiv. == Lidhjet e postimeve == Secili postim mund të thirret me një adresë të caktuar (URL). Çdo postim ka një lidhje permanente individuale. == Komentet == Shumë shërbyes ofrojnë mundësin që në postime të publikohen edhe komente rreth postimit. Komentimet e tilla publikohen poshtë postimit ose si pop-up dritare. == Bartja e postimeve == Nëse një bloger A lidhë në postimin e tij një postim nga blogeri B, atëherë ai postim do të publikohet si koment. Në këtë mënyrë lexuesi i blogerit B e kupto që për postimin që lexon gjendet një postim tjetër. Ky funksion nuk mbështet nga gjitha programet e instaluara për blog. == Feed == Feed është një funksion i cili përmbledhë përmbajtjen e Weblog-ut në një formë. Një funksion të tillë, lexuesit e interesuar mund të abonojnë duke shfrytëzuar një program të quajtur [[Feedreader]]. == Blogroll == Blogroll është një përmbledhje e nyejve me qëllim informimi të lexuesit për Weblog-e ë ndryshme. Zakonisht listat e tilla paraqiten në pjesë që bijën në sy. == Asides == Asides (të njohura edhe si: Clippigs apo Snippets) janë të dhëna të vogla të përbëra nga pak fjalë apo rreshta që japin shpjegime të shkurta për ndonjë postim interesant. == Zinxhiri == Zinxhiri i punimeve të një teme përbëhet nga një përmbledhje e përcjellë me postime pyetje-përgjigje për një temë të caktuar. == Jehona e Weblog-ut == Rritja e hapësirës në kohën e fundit ka bërë që në disa rrethe sidomos në SHBA, shikohet si një formë e re e rritjes së zhurnalismit. Problemi që ka kjo hapësirë ka një emër "Blogspams" luftimi i saj ende nuk është në shkallë të duhur. Dukuri tjetër është se nga kjo formë mund të nxirren edhe informata mbi personin që poston pasi që për dallim nga format tjera postimet këtu nuk umbin por thjeshtë arkivohen. Për evitimin e dukurive të padëshiruara përdoruesit e kësaj hapësire për vetëmbrojtje duhet të kenë parasysh këtë. Publikimet nga kjo hapësirë përdoren edhe në shtypin e vendeve t ndryshme dhe merren më serioze si mendim publik. Kjo më së mirë është vërejtur në Gjermani, ku disa aksione shtetërore janë kritikuar nga kjo hapësirë dhe kanë pasur ndikim në media. Fatkeqësisht firma të ndryshme e përdorin këtë hapësirë për qëllime komerciale duke pas parasysh që ndër përdoruesit e kësaj hapësire "tradhtia e mendimit të lirë" merret si gjëja më e keqe. == Grup-lista në shqip == * [https://hotelier.id/ Këshilla për krijimin e një blogu - Hotelier] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20211127002013/https://hotelier.id/ |date=27 nëntor 2021 }} *[[Teutat shqiptare në Botë]] - [https://www.webcitation.org/query?id=1256566061409455&url=www.geocities.com/teutatshqiptarenebote/Teutat.html në internet]. {{interneti}} <!--[[Weblog]]--> [[Kategoria:Shkencë kompjuterike]] [[Kategoria:Internet]] dbk3ybj1hp988e6gelsyhjcph90jjt2 1 41300 2807312 229418 2025-06-07T08:00:20Z InternetArchiveBot 115207 Ndryshime te burimet/lidhjet e jashtme.) #IABot (v2.0.9.5 2807312 wikitext text/x-wiki Diari Blog? Me sakte eshte Blogu, shquar si e thojne disa/shume perdorues shqiptar te internetit. --[[Përdoruesi:Ko.S.ystem.OV@|Proud To Be Albanian]] <small>(°[[Përdoruesi diskutim:Ko.S.ystem.OV@|diskuto]]°)</small> 11 Maj 2007 03:08 (UTC) Ditari elektronik nuk shkonë sepse ka kuptim tjetër (ka pjeës mekanike aty), dhe po edhe kjo formë është grup-listë. Për këtë ndryshimet nuk qëndrojnë--[[Përdoruesi diskutim:Dan|Hipi Zhdripi]] 29 Maj 2007 03:36 (UTC) Nëse ky llojë i ditarëve është pagëzuar me Blog atëher është normale që të quhet Ditari Blog, sikurse patikat "Adidas", nëse ju thua "Adidaska" është palidhje sepse nuk ka kuptim. E në internet janë duke ja bërë në këtë mënyrë. Vetem ata që janë në dijeni se për çfarë është fjala (d.m.th për patika) e dinë që është në pyetje një firmë. Krejt pjesa tjeter që nuk e dinë këtë '''sistem lokal''' (prishtinas) të adoptimit të fjalëve të huaja lihen anashë.--[[Përdoruesi diskutim:Dan|Hipi Zhdripi]] 29 Maj 2007 03:40 (UTC) : As me ditarin blog nuk pajtohem, ia ka ngjit vec nje fjale shqipe, qe ka shume pak kuptim keshtu, ditari dhe blog n'veti, ok, amo bashke? Blogu pershkruhet si '''ditari elektronik''', nese deshiron qe te jete shqip, ndryshe blog si ka qene, ishte me mire. --[[Përdoruesi:Ko.S.ystem.OV@|Proud To Be Albanian]] <small>(°[[Përdoruesi diskutim:Ko.S.ystem.OV@|diskuto]]°)</small> 29 Maj 2007 12:40 (UTC) ::Ditari yt, Ditari im, Ditari i lajmeve, Ditari "XXXX", fut shka të dush aty. Brenda këtyre thonjëzave gjendet një emërtim i ditarit.--[[Përdoruesi diskutim:Dan|Hipi Zhdripi]] 29 Maj 2007 13:31 (UTC) == Internet Archive Bot == Përshëndetje, redaktorë! Sapo ndryshova 1 lidhje të jashtme te artikulli ''[[Ditari Blog]]''. Ju lutem, shpenzoni pak kohë për të shqyrtuar [https://sq.wikipedia.org/w/index.php?diff=prev&oldid=2807311 redaktimin tim]. Nëse keni ndonjë pyetje ose dëshironi që t'i injoroj lidhjet apo faqet krejtësisht në të ardhmen, ju lutem, vizitoni [[:m:InternetArchiveBot/FAQ/sq|këtë faqe]] për informacione të mëtejshme. Ndër të tjera, aty mund të gjeni dhe informacion se si mund të rregulloni problemet që mund të kem shkaktuar. Kam bërë këto ndryshime: *U shtua ky version i arkivuar i faqes https://web.archive.org/web/20211127002013/https://hotelier.id/ për lidhjen https://hotelier.id/. Gjithë të mirat!—[[:User:InternetArchiveBot|'''<span style="color:darkgrey;font-family:Courier New">InternetArchiveBot</span>''']] <span style="color:green;font-family:Rockwell">([[:en:User talk:InternetArchiveBot|Raportoni probleme]])</span> 7 qershor 2025 10:00 (CEST) c9tmbbg2isgfaps5nvr606wx0gd8sxb 0 52725 2807095 1480073 2025-06-06T21:09:17Z Flladimi 79965 added [[Category:Territoret e Jashtme Britanike]] using [[Help:Gadget-HotCat|HotCat]] 2807095 wikitext text/x-wiki [[Skeda:LocationSaintHelena.png|thumb|right|300px| pozita gjeografike]] '''Ishulli Shën Elena''' (''Saint Helena'') është ishull i cili shtrihet në gjysmën jugore të [[oqeani]]t [[Atlantik]], 1930 km larg bregdetit të Afrikës Jugperëndimore. Është ishull vullkanik, i cili ka një sipërfaqe prej 122 km², ku jetojnë rreth 5.200 banorë. Ka rëndësi strategjike detare. Kryeqendra administrative është '''Xhemstaun''' (2000 banorë). Shën Elena ka rreth 32% popullsi urbane. Njihet në histori si vend i konfinimit të Napoleon Bonapartës, ku e ka edhe varrin (tani shtëpia e tij është muze). Shën Elena është si ishull strategjik i [[Britania e Madhe|Britanisë së Madhe]]. Nën administrimin të Shën Elenës janë edhe ishujt ''Asensipn'' (1100 km në veriperëndim) me sipërfaqe prej 88 km2 dhe'' Tristan na Kunja'' (104 km²) me disa ishuj të vegjël, afër tij:'' Diego Alvares'' (93 km²), ''Inçestibile'', etj. [[Kategoria:Ishuj]] [[Kategoria:Territoret e Jashtme Britanike]] ab3glbklrrycj7v71fetip9hjdvwcug 2807096 2807095 2025-06-06T21:11:05Z Flladimi 79965 added [[Category:Oqeani Atlantik]] using [[Help:Gadget-HotCat|HotCat]] 2807096 wikitext text/x-wiki [[Skeda:LocationSaintHelena.png|thumb|right|300px| pozita gjeografike]] '''Ishulli Shën Elena''' (''Saint Helena'') është ishull i cili shtrihet në gjysmën jugore të [[oqeani]]t [[Atlantik]], 1930 km larg bregdetit të Afrikës Jugperëndimore. Është ishull vullkanik, i cili ka një sipërfaqe prej 122 km², ku jetojnë rreth 5.200 banorë. Ka rëndësi strategjike detare. Kryeqendra administrative është '''Xhemstaun''' (2000 banorë). Shën Elena ka rreth 32% popullsi urbane. Njihet në histori si vend i konfinimit të Napoleon Bonapartës, ku e ka edhe varrin (tani shtëpia e tij është muze). Shën Elena është si ishull strategjik i [[Britania e Madhe|Britanisë së Madhe]]. Nën administrimin të Shën Elenës janë edhe ishujt ''Asensipn'' (1100 km në veriperëndim) me sipërfaqe prej 88 km2 dhe'' Tristan na Kunja'' (104 km²) me disa ishuj të vegjël, afër tij:'' Diego Alvares'' (93 km²), ''Inçestibile'', etj. [[Kategoria:Ishuj]] [[Kategoria:Territoret e Jashtme Britanike]] [[Kategoria:Oqeani Atlantik]] desmaoyco6sswfoe2ud75n7cus724n5 0 55203 2807363 2773941 2025-06-07T11:22:13Z Velocitas34 161876 2807363 wikitext text/x-wiki {{Infobox football club | clubname = Birmingham City | current = Birmingham City F.C. Season 2007-08 | image = 600px Pallone e Globo su Sfondo Blu.png | fullname = Birmingham City Football Club | nickname = Blues | shortname = | founded = 1875<br />si ''Small Heath Alliance'' | dissolved = | ground = [[St Andrews (stadium)|St Andrew's Stadium]] | capacity = 30,009 <ref>{{cite web |url=http://www.blues.premiumtv.co.uk/page/Records/0,,10412,00.html |title=Birmingham City Records |work=Birmingham City F.C. |language=en |accessdate=22 shkurt 2014 |archive-date=14 maj 2007 |archive-url=https://web.archive.org/web/20070514035621/http://www.blues.premiumtv.co.uk/page/Records/0%2C%2C10412%2C00.html |url-status=dead }}</ref> | chairman = {{flamuri|Anglia}} [[David Gold]] | mgrtitle = Manager | manager = {{flamuri|Skocia}} [[Alex McLeish]] | league = [[EFL Championship]] | season = 2024–25 | position = [[EFL League One]], 1rë nga 24 {{increase}} | pattern_la1 = | pattern_b1 = _royalbluesides | pattern_ra1 = | leftarm1 = 3333FF | body1 = FFFFFF | rightarm1 = 3333FF | shorts1 = FFFFFF | socks1 = 3333FF| | pattern_la2 = | pattern_b2 = _blueshoulders | pattern_ra2 = | leftarm2 = FFFFFF | body2 = FFFFFF | rightarm2 = FFFFFF | shorts2 = 3333FF | socks2 = FFFFFF| }} '''Birmingham City Football Club''' është klub futbollistik anglez. == Ekipi momental == == Lojtarë të famshëm == == Shih edhe == {{English Premier League}} == Referime == {{referenca}} == Lidhje të jashtme == [[Kategoria:Klube futbolli në Angli]] [[Kategoria:Klube futbolli]] {{fut-cung}} jevlj0ogf3t8b0jilieeevgn0tr9lgr 2807364 2807363 2025-06-07T11:23:00Z Velocitas34 161876 2807364 wikitext text/x-wiki {{Infobox football club | clubname = Birmingham City | current = Birmingham City F.C. Season 2007-08 | image = 600px Pallone e Globo su Sfondo Blu.png | fullname = Birmingham City Football Club | nickname = Blues | shortname = | founded = 1875<br />si ''Small Heath Alliance'' | dissolved = | ground = [[St Andrews (stadium)|St Andrew's Stadium]] | capacity = 30,009 <ref>{{cite web |url=http://www.blues.premiumtv.co.uk/page/Records/0,,10412,00.html |title=Birmingham City Records |work=Birmingham City F.C. |language=en |accessdate=22 shkurt 2014 |archive-date=14 maj 2007 |archive-url=https://web.archive.org/web/20070514035621/http://www.blues.premiumtv.co.uk/page/Records/0%2C%2C10412%2C00.html |url-status=dead }}</ref> | chairman = {{flamuri|Anglia}} [[David Gold]] | mgrtitle = Manager | manager = {{flamuri|Skocia}} [[Alex McLeish]] | league = [[EFL Championship]] | season = 2024–25 | position = [[EFL League One]], 1rë nga 24 {{increase}} | pattern_la1 = _birmingham2425h | pattern_b1 = _birmingham2425h | pattern_ra1 = _birmingham2425h | pattern_sh1 = | pattern_so1 = | leftarm1 = 0000FF | body1 = 0000FF | rightarm1 = 0000FF | shorts1 = FFFFFF | socks1 = 0000FF | pattern_la2 = _birmingham2425a | pattern_b2 = _birmingham2425a | pattern_ra2 = _birmingham2425a | pattern_sh2 = _birmingham2425a | pattern_so2 = | leftarm2 = FFFFFF | body2 = FFFFFF | rightarm2 = FFFFFF | shorts2 = 000000 | socks2 = FFFFFF | pattern_la3 = | pattern_b3 = | pattern_ra3 = | pattern_sh3 = | pattern_so3 = | leftarm3 = | body3 = | rightarm3 = | shorts3 = | socks3 = }} '''Birmingham City Football Club''' është klub futbollistik anglez. == Ekipi momental == == Lojtarë të famshëm == == Shih edhe == {{English Premier League}} == Referime == {{referenca}} == Lidhje të jashtme == [[Kategoria:Klube futbolli në Angli]] [[Kategoria:Klube futbolli]] {{fut-cung}} d96yjebz5esfn4065asotd3h42j20pn 2807368 2807364 2025-06-07T11:32:11Z Velocitas34 161876 /* Ekipi momental */ 2807368 wikitext text/x-wiki {{Infobox football club | clubname = Birmingham City | current = Birmingham City F.C. Season 2007-08 | image = 600px Pallone e Globo su Sfondo Blu.png | fullname = Birmingham City Football Club | nickname = Blues | shortname = | founded = 1875<br />si ''Small Heath Alliance'' | dissolved = | ground = [[St Andrews (stadium)|St Andrew's Stadium]] | capacity = 30,009 <ref>{{cite web |url=http://www.blues.premiumtv.co.uk/page/Records/0,,10412,00.html |title=Birmingham City Records |work=Birmingham City F.C. |language=en |accessdate=22 shkurt 2014 |archive-date=14 maj 2007 |archive-url=https://web.archive.org/web/20070514035621/http://www.blues.premiumtv.co.uk/page/Records/0%2C%2C10412%2C00.html |url-status=dead }}</ref> | chairman = {{flamuri|Anglia}} [[David Gold]] | mgrtitle = Manager | manager = {{flamuri|Skocia}} [[Alex McLeish]] | league = [[EFL Championship]] | season = 2024–25 | position = [[EFL League One]], 1rë nga 24 {{increase}} | pattern_la1 = _birmingham2425h | pattern_b1 = _birmingham2425h | pattern_ra1 = _birmingham2425h | pattern_sh1 = | pattern_so1 = | leftarm1 = 0000FF | body1 = 0000FF | rightarm1 = 0000FF | shorts1 = FFFFFF | socks1 = 0000FF | pattern_la2 = _birmingham2425a | pattern_b2 = _birmingham2425a | pattern_ra2 = _birmingham2425a | pattern_sh2 = _birmingham2425a | pattern_so2 = | leftarm2 = FFFFFF | body2 = FFFFFF | rightarm2 = FFFFFF | shorts2 = 000000 | socks2 = FFFFFF | pattern_la3 = | pattern_b3 = | pattern_ra3 = | pattern_sh3 = | pattern_so3 = | leftarm3 = | body3 = | rightarm3 = | shorts3 = | socks3 = }} '''Birmingham City Football Club''' është klub futbollistik anglez. == Ekipi momental == === Skuadra aktuale === {{fs start |}} {{fs player|no=2|nat=ENG|name=[[Ethan Laird]]|pos=DF}} {{fs player|no=3|nat=ENG|name=[[Lee Buchanan (footballer)|Lee Buchanan]]|pos=DF}} {{Fs player|no=4|nat=AUT|name=[[Christoph Klarer]]|pos=DF}} {{fs player|no=5|nat=ENG|name=[[Dion Sanderson]]|pos=DF}} {{fs player|no=6|nat=POL|name=[[Krystian Bielik]]|pos=MF|other=[[captain (association football)|kapiteni]]}} {{fs player|no=7|nat=SWE|name=[[Emil Hansson]]|pos=MF}} {{fs player|no=8|nat=WAL|name=[[Tyler Roberts]]|pos=FW}} {{fs player|no=9|nat=ENG|name=[[Alfie May]]|pos=FW}} {{fs player|no=10|nat=ENG|name=[[Lukas Jutkiewicz]]|pos=FW|other=}} {{fs player|no=11|nat=SCO|name=[[Scott Wright (footballer)|Scott Wright]]|pos=MF}} {{fs player|no=12|nat=SCO|name=[[Marc Leonard]]|pos=MF}} {{fs player|no=13|nat=KOR|name=[[Paik Seung-ho]]|pos=MF}} {{fs player|no=14|nat=ENG|name=[[Keshi Anderson]]|pos=MF}} {{fs player|no=15|nat=ENG|name=[[Alfie Chang]]|pos=MF}} {{fs player|no=16|nat=KOR|name=[[Lee Myung-jae]]|pos=DF|other=}} {{fs player|no=17|nat=SCO|name=[[Lyndon Dykes]]|pos=FW}} {{fs player|no=18|nat=ISL|name=[[Willum Þór Willumsson]]|pos=MF}} {{fs mid}} {{fs player|no=19|nat=ENG|name=[[Taylor Gardner-Hickman]]|pos=MF}} {{fs player|no=20|nat=ENG|name=[[Alex Cochrane (footballer)|Alex Cochrane]]|pos=DF}} {{fs player|no=21|nat=ENG|name=[[Ryan Allsop]]|pos=GK}} {{fs player|no=23|nat=ISL|name=[[Alfons Sampsted]]|pos=DF}} {{fs player|no=24|nat=JPN|name=[[Tomoki Iwata]]|pos=MF}} {{fs player|no=27|nat=ENG|name=[[Brandon Khela]]|pos=MF}} {{fs player|no=28|nat=ENG|name=[[Jay Stansfield]]|pos=FW}} {{fs player|no=31|nat=SCO|name=[[Grant Hanley]]|pos=DF|other=}} {{fs player|no=33|nat=JPN|name=[[Ayumu Yokoyama]]|pos=FW}} {{fs player|no=35|nat=ENG|name=[[George Hall (footballer, born 2004)|George Hall]]|pos=MF}} {{fs player|no=43|nat=ENG|name=[[Zaid Betteka]]|pos=FW}} {{fs player|no=45|nat=NIR|name=[[Bailey Peacock-Farrell]]|pos=GK}} {{fs player|no=46|nat=NIR|name=[[Tommy Fogarty]]|pos=DF}} {{fs player|no=47|nat=ENG|name=Josh Home|pos=MF|other=}} {{fs player|no=48|nat=ENG|name=Brad Mayo|pos=GK}} {{fs player|no=—|nat=ENG|name=[[Emmanuel Longelo]]|pos=DF}} {{fs end}} === Në huazim === {{fs start}} {{fs mid}} {{fs end}} == Lojtarë të famshëm == == Shih edhe == {{English Premier League}} == Referime == {{referenca}} == Lidhje të jashtme == [[Kategoria:Klube futbolli në Angli]] [[Kategoria:Klube futbolli]] {{fut-cung}} h2uqf5d8cxzo9d2qvgkzwah2v221err 0 63005 2807200 2426149 2025-06-07T00:29:59Z Leutrim.P 113691 Leutrim.P zhvendosi faqen [[Urbanistika]] tek [[Planifikimi Urban]] 2426149 wikitext text/x-wiki [[Skeda:Partizanske4.jpg|thumb|djathtas|[[Partizánske]] në [[Sllovaki]] – një shembull i një qyteti të planifikuar industrial tipik evropian , themeluar në vitin 1938.]] '''Urbanistika''' (trajta e pashquar urbanistikë) është studimi dhe teoria e ndërtimit dhe pajisjes me shërbime të qyteteve ose kulturave kryesisht urbane. Në [[Shqipëri]], historikisht, me termin '''Urbanistikë''', është nënkuptuar [[Projektimi urban|Projektim urban]]. Gjithashtu, në Shqipëri pas vitit 1990, si sinonim me termin '''Urbanistikë''' është përdorur edhe termi '''[[Planifikimi urban|Planifikim urban]]''' por ky i fundit vë theksin edhe tek proceset politike - krahas atyre teknike - të planifikimit që karakterizojnë sistemet demokratike me pushtet te decentralizuar, p.sh. përgjithësisht vendimarrja për llojet e lejuara të përdorimit të tokës bëhet në nivelin lokal dhe jo atë qëndror dhe kryesisht me procese pjesmarrje të publikut. Në ligjin e fundit të miratuar nga qeveria shqiptare [[Ligji nr. 10119, datë 23.4.2009, Për planifikimin e territorit|Për planifikimin e territorit]] futet edhe termi [[Planifikim i territorit]] që është një koncept më i gjerë që përfshin edhe planifikimin urban.<ref>{{cite web|work=''[[Agjencia Kombëtare e Planifikimit të Territorit]]''|date=6 tetor 2013|title=Legjislacioni|url=http://www.akpt.gov.al/default.aspx|access-date=6 tetor 2013|archive-date=20 tetor 2013|archive-url=https://web.archive.org/web/20131020110417/http://www.akpt.gov.al/default.aspx|url-status=dead}}</ref> [[Urbanistë|Urbanistë/e]] është titulli profesionial i atyre që ushtrojnë profesionin e urbanistikës apo planifikimit urban. ==Historik i shkurtër== Ndonëse urbanistika ka ekzistuar si profesion që në themelimin e qyteteve të para, urbanistika moderne lindi si profesion në dekadat e para të [[Shekulli XX|shek. XX]], kryesisht në përgjigje të kushteve të këqija higjeniko-sanitare dhe social-ekonomike të qyteteve industriale që po rriteshin me shpejtësi. Fillimisht me këto çështje u morën profesionistët më të ndërgjegjshëm nga fusha si [[arkitektura]] dhe [[inxhinieria e ndërtimit]]. Më pas, në këtë grup u shtuan edhe specialistë të shëndetit publik, ekonomistë, sociologë, juristë, dhe gjeografë, pasi kompleksiteti i menaxhimit të qyteteve nisi të kuptohej më qartë. Teknikat bashkëkohore të planifikimit [[Planifikimi urban|urban]] e [[Planifikimi rajonal|rajonal]] për analizimin, projektimin, dhe krijimin e zonave urbane u zhvilluan prej sintezës ndër-disiplinore të këtyre fushave. Sot urbanistika mund të përshkruhet si procesi teknik e politik që ka të bëjë me mirëqenien e popullsisë, kontrollin e përdorimeve të tokës, projektimin e mjedisit urban, përfshirë rrjetet e transportit dhe komunikacionit, dhe mbrojtjen e mjedisit natyror. ==Nënkategoritë e Profesionit të Urbanistikës== Nga tematika mund të dallojmë brenda urbanistikës këto kategori: * [[Planifikimi fizik|Planifikim Fizik]] * [[Sistemet e Strehimit]] * [[Planifikimi i transportit|Planifikim Transporti]] * [[Planifikimi mjedisor|Planifikim Mjedisor]] * [[Planifikimi ekonomik|Planifikim Ekonomik]] Për nga shkalla gjeografike e planifikimit mund të dallojmë këto kategori: * [[Projektimi urban|Projektim Urban]] * [[Planifikimi urban|Planifikim Urban]] * [[Planifikimi rajonal|Planifikim Rajonal]] * [[Planifikimi ndërkombëtar|Planifikim Ndërkombëtar]] ==Arsimimi në Profesionin e Urbanistit== Në [[Evropë]], përfshirë në Shqipëri, hyrja në profesionin e urbanistit arrihet me marrjen e një diplome universitare. Në Amerikën e Veriut, hyrja ne profesionin e urbanistit arrihet me marrjen e një diplome pasuniversitare [[Master]]. Aktualisht në Shqipëri ka tre universitete që ofrojnë diplome në urbanistikë ose në arkitekturë me nën-specialitet urbanistikë: * [[Universiteti Politeknik i Tiranës]] * [[Universiteti Polis]] * [[Universiteti Epoka]] Universitet tjetër që ofron program në shqip dhe diplomë në urbanistikë (si nën-specialitet i arkitekturës) është [[Universiteti Shtetëror i Tetovës]], në Ish Republikën Jugosllave të Maqedonisë.<ref>{{cite web|work=''[[Universiteti Shtetëror i Tetovës]]''|date=6 tetor 2013|title=Fakulteti i Shkencave të Zbatuara|url=http://unite.edu.mk/fakultetet/shkencave-aplikative/3093.html|access-date=6 tetor 2013|archive-date=25 shtator 2013|archive-url=https://web.archive.org/web/20130925025423/http://unite.edu.mk/fakultetet/shkencave-aplikative/3093.html|url-status=dead}}</ref> ==Urbanistë të famshëm në botë== Renditje kronologjike: ==Projektues të njohur== * c. [[332 p.e.s]] [[Dinocrates]] - [[Aleksandria]], [[Egjipt]] * c. [[408 p.e.s]] [[Hippodamus]] - Pireu, Thuri, Rodi * [[1682]] [[William Penn]] - [[Philadelphia]], [[Pennsylvania]] * [[1791]] [[Pierre Charles L'Enfant|Peter Charles L'Enfant]], - [[Washington, DC]], [[SHBA]] * [[1853]] [[Baron Haussmann]] - projektuesi i shëtitoreve te gjera në [[Paris]] * [[1859]] [[Ildefons Cerdà]] - projektuesi i lagjes ''[[Eixample]]'' ne [[Barcelonë]] * [[1882]] [[Arturo Soria y Mata]] - Ciudad Lineal, [[Madrid]] * [[1898]] [[Ebenezer Howard]] - [[Qyteti-Kopsht]] * [[1909]] [[Daniel Burnham]] - [[Chicago]], [[Illinois]] * [[1912]] [[Walter Burley Griffin]] - [[Canberra]] * [[1925]] [[Ernst May]] - njesite e banimit ne [[Frankfurt]], [[Gjermani]], perfshire [[Römerstadt]] * [[1927]] [[Bruno Taut]] - projektet Hufeisensiedlung, [[Berlin]] * [[1928]] [[Henry Wright]] - [[Radburn, New Jersey]] * [[1930]] [[Robert Moses]], pergjegjesi për [[urban renewal]] ne [[New York]] * [[1930]] [[Ernst May]] - [[Magnitogorsk]] dhe 20 projekte te tjera urbane në [[Bashkimi Sovietik|Bashkimin Sovietik]] * [[1935]] [[Frank Lloyd Wright]] - [[Broadacre City]] (koncept) * [[1950]] [[Le Corbusier]] - [[Chandigarh, India]] * [[1957]] [[Lucio Costa]] - [[Brasília]], [[Brazil]] * [[1960]] [[Konstantinos Doxiadis]] - [[Islamabad]], [[Pakistan]] * [[1964]] [[Jaime Lerner]] - [[Curitiba]], [[Brazil]] (transportation and land use combination) * [[1966]] [[Walt Disney]] - ''Experimental Prototype Community of Tomorrow'' EPCOT (Koncept) * [[1970]] [[Paolo Soleri]] - [[Arcosanti]], [[Arizona]], si dhe koncepti i arkologjise. * [[1973]] [[Moshe Safdie]] - [[Coldspring New Town]], [[Baltimore, Maryland]] * [[1984]] [[Andres Duany]], [[Elizabeth Plater-Zyberk]] - [[Seaside]], [[Florida]] * [[1990]] [[Peter Calthorpe]] - [[Laguna West, California]] ==Teoricien të njohur të urbanstikës== * [[Christopher Alexander]] * [[Donald Appleyard]] * [[Peter Calthorpe]] * [[Manuel Castells]] * [[Constantinos Doxiadis]] * [[Andres Duany]] * [[Peter Hall]] * [[Jane Jacobs]] * [[Kevin A. Lynch]] * [[Richard L. Meier]] * [[Lewis Mumford]] * [[Edward Soja]] * [[William H. Whyte]] == Referime == {{Referime|kolona=2}} [[Kategoria:Urbanistikë]] [[Kategoria:Shkencë]] [[Kategoria:Sociologji]] t8ylelmx0wg2vyrz52lq7k602ggqydg 2807204 2807200 2025-06-07T00:30:45Z Leutrim.P 113691 Leutrim.P zhvendosi faqen [[Planifikimi Urban]] tek [[Planifikimi urban]] 2426149 wikitext text/x-wiki [[Skeda:Partizanske4.jpg|thumb|djathtas|[[Partizánske]] në [[Sllovaki]] – një shembull i një qyteti të planifikuar industrial tipik evropian , themeluar në vitin 1938.]] '''Urbanistika''' (trajta e pashquar urbanistikë) është studimi dhe teoria e ndërtimit dhe pajisjes me shërbime të qyteteve ose kulturave kryesisht urbane. Në [[Shqipëri]], historikisht, me termin '''Urbanistikë''', është nënkuptuar [[Projektimi urban|Projektim urban]]. Gjithashtu, në Shqipëri pas vitit 1990, si sinonim me termin '''Urbanistikë''' është përdorur edhe termi '''[[Planifikimi urban|Planifikim urban]]''' por ky i fundit vë theksin edhe tek proceset politike - krahas atyre teknike - të planifikimit që karakterizojnë sistemet demokratike me pushtet te decentralizuar, p.sh. përgjithësisht vendimarrja për llojet e lejuara të përdorimit të tokës bëhet në nivelin lokal dhe jo atë qëndror dhe kryesisht me procese pjesmarrje të publikut. Në ligjin e fundit të miratuar nga qeveria shqiptare [[Ligji nr. 10119, datë 23.4.2009, Për planifikimin e territorit|Për planifikimin e territorit]] futet edhe termi [[Planifikim i territorit]] që është një koncept më i gjerë që përfshin edhe planifikimin urban.<ref>{{cite web|work=''[[Agjencia Kombëtare e Planifikimit të Territorit]]''|date=6 tetor 2013|title=Legjislacioni|url=http://www.akpt.gov.al/default.aspx|access-date=6 tetor 2013|archive-date=20 tetor 2013|archive-url=https://web.archive.org/web/20131020110417/http://www.akpt.gov.al/default.aspx|url-status=dead}}</ref> [[Urbanistë|Urbanistë/e]] është titulli profesionial i atyre që ushtrojnë profesionin e urbanistikës apo planifikimit urban. ==Historik i shkurtër== Ndonëse urbanistika ka ekzistuar si profesion që në themelimin e qyteteve të para, urbanistika moderne lindi si profesion në dekadat e para të [[Shekulli XX|shek. XX]], kryesisht në përgjigje të kushteve të këqija higjeniko-sanitare dhe social-ekonomike të qyteteve industriale që po rriteshin me shpejtësi. Fillimisht me këto çështje u morën profesionistët më të ndërgjegjshëm nga fusha si [[arkitektura]] dhe [[inxhinieria e ndërtimit]]. Më pas, në këtë grup u shtuan edhe specialistë të shëndetit publik, ekonomistë, sociologë, juristë, dhe gjeografë, pasi kompleksiteti i menaxhimit të qyteteve nisi të kuptohej më qartë. Teknikat bashkëkohore të planifikimit [[Planifikimi urban|urban]] e [[Planifikimi rajonal|rajonal]] për analizimin, projektimin, dhe krijimin e zonave urbane u zhvilluan prej sintezës ndër-disiplinore të këtyre fushave. Sot urbanistika mund të përshkruhet si procesi teknik e politik që ka të bëjë me mirëqenien e popullsisë, kontrollin e përdorimeve të tokës, projektimin e mjedisit urban, përfshirë rrjetet e transportit dhe komunikacionit, dhe mbrojtjen e mjedisit natyror. ==Nënkategoritë e Profesionit të Urbanistikës== Nga tematika mund të dallojmë brenda urbanistikës këto kategori: * [[Planifikimi fizik|Planifikim Fizik]] * [[Sistemet e Strehimit]] * [[Planifikimi i transportit|Planifikim Transporti]] * [[Planifikimi mjedisor|Planifikim Mjedisor]] * [[Planifikimi ekonomik|Planifikim Ekonomik]] Për nga shkalla gjeografike e planifikimit mund të dallojmë këto kategori: * [[Projektimi urban|Projektim Urban]] * [[Planifikimi urban|Planifikim Urban]] * [[Planifikimi rajonal|Planifikim Rajonal]] * [[Planifikimi ndërkombëtar|Planifikim Ndërkombëtar]] ==Arsimimi në Profesionin e Urbanistit== Në [[Evropë]], përfshirë në Shqipëri, hyrja në profesionin e urbanistit arrihet me marrjen e një diplome universitare. Në Amerikën e Veriut, hyrja ne profesionin e urbanistit arrihet me marrjen e një diplome pasuniversitare [[Master]]. Aktualisht në Shqipëri ka tre universitete që ofrojnë diplome në urbanistikë ose në arkitekturë me nën-specialitet urbanistikë: * [[Universiteti Politeknik i Tiranës]] * [[Universiteti Polis]] * [[Universiteti Epoka]] Universitet tjetër që ofron program në shqip dhe diplomë në urbanistikë (si nën-specialitet i arkitekturës) është [[Universiteti Shtetëror i Tetovës]], në Ish Republikën Jugosllave të Maqedonisë.<ref>{{cite web|work=''[[Universiteti Shtetëror i Tetovës]]''|date=6 tetor 2013|title=Fakulteti i Shkencave të Zbatuara|url=http://unite.edu.mk/fakultetet/shkencave-aplikative/3093.html|access-date=6 tetor 2013|archive-date=25 shtator 2013|archive-url=https://web.archive.org/web/20130925025423/http://unite.edu.mk/fakultetet/shkencave-aplikative/3093.html|url-status=dead}}</ref> ==Urbanistë të famshëm në botë== Renditje kronologjike: ==Projektues të njohur== * c. [[332 p.e.s]] [[Dinocrates]] - [[Aleksandria]], [[Egjipt]] * c. [[408 p.e.s]] [[Hippodamus]] - Pireu, Thuri, Rodi * [[1682]] [[William Penn]] - [[Philadelphia]], [[Pennsylvania]] * [[1791]] [[Pierre Charles L'Enfant|Peter Charles L'Enfant]], - [[Washington, DC]], [[SHBA]] * [[1853]] [[Baron Haussmann]] - projektuesi i shëtitoreve te gjera në [[Paris]] * [[1859]] [[Ildefons Cerdà]] - projektuesi i lagjes ''[[Eixample]]'' ne [[Barcelonë]] * [[1882]] [[Arturo Soria y Mata]] - Ciudad Lineal, [[Madrid]] * [[1898]] [[Ebenezer Howard]] - [[Qyteti-Kopsht]] * [[1909]] [[Daniel Burnham]] - [[Chicago]], [[Illinois]] * [[1912]] [[Walter Burley Griffin]] - [[Canberra]] * [[1925]] [[Ernst May]] - njesite e banimit ne [[Frankfurt]], [[Gjermani]], perfshire [[Römerstadt]] * [[1927]] [[Bruno Taut]] - projektet Hufeisensiedlung, [[Berlin]] * [[1928]] [[Henry Wright]] - [[Radburn, New Jersey]] * [[1930]] [[Robert Moses]], pergjegjesi për [[urban renewal]] ne [[New York]] * [[1930]] [[Ernst May]] - [[Magnitogorsk]] dhe 20 projekte te tjera urbane në [[Bashkimi Sovietik|Bashkimin Sovietik]] * [[1935]] [[Frank Lloyd Wright]] - [[Broadacre City]] (koncept) * [[1950]] [[Le Corbusier]] - [[Chandigarh, India]] * [[1957]] [[Lucio Costa]] - [[Brasília]], [[Brazil]] * [[1960]] [[Konstantinos Doxiadis]] - [[Islamabad]], [[Pakistan]] * [[1964]] [[Jaime Lerner]] - [[Curitiba]], [[Brazil]] (transportation and land use combination) * [[1966]] [[Walt Disney]] - ''Experimental Prototype Community of Tomorrow'' EPCOT (Koncept) * [[1970]] [[Paolo Soleri]] - [[Arcosanti]], [[Arizona]], si dhe koncepti i arkologjise. * [[1973]] [[Moshe Safdie]] - [[Coldspring New Town]], [[Baltimore, Maryland]] * [[1984]] [[Andres Duany]], [[Elizabeth Plater-Zyberk]] - [[Seaside]], [[Florida]] * [[1990]] [[Peter Calthorpe]] - [[Laguna West, California]] ==Teoricien të njohur të urbanstikës== * [[Christopher Alexander]] * [[Donald Appleyard]] * [[Peter Calthorpe]] * [[Manuel Castells]] * [[Constantinos Doxiadis]] * [[Andres Duany]] * [[Peter Hall]] * [[Jane Jacobs]] * [[Kevin A. Lynch]] * [[Richard L. Meier]] * [[Lewis Mumford]] * [[Edward Soja]] * [[William H. Whyte]] == Referime == {{Referime|kolona=2}} [[Kategoria:Urbanistikë]] [[Kategoria:Shkencë]] [[Kategoria:Sociologji]] t8ylelmx0wg2vyrz52lq7k602ggqydg 2807213 2807204 2025-06-07T00:34:14Z Leutrim.P 113691 removed [[Category:Urbanistikë]]; added [[Category:Planifikim urban]] using [[Help:Gadget-HotCat|HotCat]] 2807213 wikitext text/x-wiki [[Skeda:Partizanske4.jpg|thumb|djathtas|[[Partizánske]] në [[Sllovaki]] – një shembull i një qyteti të planifikuar industrial tipik evropian , themeluar në vitin 1938.]] '''Urbanistika''' (trajta e pashquar urbanistikë) është studimi dhe teoria e ndërtimit dhe pajisjes me shërbime të qyteteve ose kulturave kryesisht urbane. Në [[Shqipëri]], historikisht, me termin '''Urbanistikë''', është nënkuptuar [[Projektimi urban|Projektim urban]]. Gjithashtu, në Shqipëri pas vitit 1990, si sinonim me termin '''Urbanistikë''' është përdorur edhe termi '''[[Planifikimi urban|Planifikim urban]]''' por ky i fundit vë theksin edhe tek proceset politike - krahas atyre teknike - të planifikimit që karakterizojnë sistemet demokratike me pushtet te decentralizuar, p.sh. përgjithësisht vendimarrja për llojet e lejuara të përdorimit të tokës bëhet në nivelin lokal dhe jo atë qëndror dhe kryesisht me procese pjesmarrje të publikut. Në ligjin e fundit të miratuar nga qeveria shqiptare [[Ligji nr. 10119, datë 23.4.2009, Për planifikimin e territorit|Për planifikimin e territorit]] futet edhe termi [[Planifikim i territorit]] që është një koncept më i gjerë që përfshin edhe planifikimin urban.<ref>{{cite web|work=''[[Agjencia Kombëtare e Planifikimit të Territorit]]''|date=6 tetor 2013|title=Legjislacioni|url=http://www.akpt.gov.al/default.aspx|access-date=6 tetor 2013|archive-date=20 tetor 2013|archive-url=https://web.archive.org/web/20131020110417/http://www.akpt.gov.al/default.aspx|url-status=dead}}</ref> [[Urbanistë|Urbanistë/e]] është titulli profesionial i atyre që ushtrojnë profesionin e urbanistikës apo planifikimit urban. ==Historik i shkurtër== Ndonëse urbanistika ka ekzistuar si profesion që në themelimin e qyteteve të para, urbanistika moderne lindi si profesion në dekadat e para të [[Shekulli XX|shek. XX]], kryesisht në përgjigje të kushteve të këqija higjeniko-sanitare dhe social-ekonomike të qyteteve industriale që po rriteshin me shpejtësi. Fillimisht me këto çështje u morën profesionistët më të ndërgjegjshëm nga fusha si [[arkitektura]] dhe [[inxhinieria e ndërtimit]]. Më pas, në këtë grup u shtuan edhe specialistë të shëndetit publik, ekonomistë, sociologë, juristë, dhe gjeografë, pasi kompleksiteti i menaxhimit të qyteteve nisi të kuptohej më qartë. Teknikat bashkëkohore të planifikimit [[Planifikimi urban|urban]] e [[Planifikimi rajonal|rajonal]] për analizimin, projektimin, dhe krijimin e zonave urbane u zhvilluan prej sintezës ndër-disiplinore të këtyre fushave. Sot urbanistika mund të përshkruhet si procesi teknik e politik që ka të bëjë me mirëqenien e popullsisë, kontrollin e përdorimeve të tokës, projektimin e mjedisit urban, përfshirë rrjetet e transportit dhe komunikacionit, dhe mbrojtjen e mjedisit natyror. ==Nënkategoritë e Profesionit të Urbanistikës== Nga tematika mund të dallojmë brenda urbanistikës këto kategori: * [[Planifikimi fizik|Planifikim Fizik]] * [[Sistemet e Strehimit]] * [[Planifikimi i transportit|Planifikim Transporti]] * [[Planifikimi mjedisor|Planifikim Mjedisor]] * [[Planifikimi ekonomik|Planifikim Ekonomik]] Për nga shkalla gjeografike e planifikimit mund të dallojmë këto kategori: * [[Projektimi urban|Projektim Urban]] * [[Planifikimi urban|Planifikim Urban]] * [[Planifikimi rajonal|Planifikim Rajonal]] * [[Planifikimi ndërkombëtar|Planifikim Ndërkombëtar]] ==Arsimimi në Profesionin e Urbanistit== Në [[Evropë]], përfshirë në Shqipëri, hyrja në profesionin e urbanistit arrihet me marrjen e një diplome universitare. Në Amerikën e Veriut, hyrja ne profesionin e urbanistit arrihet me marrjen e një diplome pasuniversitare [[Master]]. Aktualisht në Shqipëri ka tre universitete që ofrojnë diplome në urbanistikë ose në arkitekturë me nën-specialitet urbanistikë: * [[Universiteti Politeknik i Tiranës]] * [[Universiteti Polis]] * [[Universiteti Epoka]] Universitet tjetër që ofron program në shqip dhe diplomë në urbanistikë (si nën-specialitet i arkitekturës) është [[Universiteti Shtetëror i Tetovës]], në Ish Republikën Jugosllave të Maqedonisë.<ref>{{cite web|work=''[[Universiteti Shtetëror i Tetovës]]''|date=6 tetor 2013|title=Fakulteti i Shkencave të Zbatuara|url=http://unite.edu.mk/fakultetet/shkencave-aplikative/3093.html|access-date=6 tetor 2013|archive-date=25 shtator 2013|archive-url=https://web.archive.org/web/20130925025423/http://unite.edu.mk/fakultetet/shkencave-aplikative/3093.html|url-status=dead}}</ref> ==Urbanistë të famshëm në botë== Renditje kronologjike: ==Projektues të njohur== * c. [[332 p.e.s]] [[Dinocrates]] - [[Aleksandria]], [[Egjipt]] * c. [[408 p.e.s]] [[Hippodamus]] - Pireu, Thuri, Rodi * [[1682]] [[William Penn]] - [[Philadelphia]], [[Pennsylvania]] * [[1791]] [[Pierre Charles L'Enfant|Peter Charles L'Enfant]], - [[Washington, DC]], [[SHBA]] * [[1853]] [[Baron Haussmann]] - projektuesi i shëtitoreve te gjera në [[Paris]] * [[1859]] [[Ildefons Cerdà]] - projektuesi i lagjes ''[[Eixample]]'' ne [[Barcelonë]] * [[1882]] [[Arturo Soria y Mata]] - Ciudad Lineal, [[Madrid]] * [[1898]] [[Ebenezer Howard]] - [[Qyteti-Kopsht]] * [[1909]] [[Daniel Burnham]] - [[Chicago]], [[Illinois]] * [[1912]] [[Walter Burley Griffin]] - [[Canberra]] * [[1925]] [[Ernst May]] - njesite e banimit ne [[Frankfurt]], [[Gjermani]], perfshire [[Römerstadt]] * [[1927]] [[Bruno Taut]] - projektet Hufeisensiedlung, [[Berlin]] * [[1928]] [[Henry Wright]] - [[Radburn, New Jersey]] * [[1930]] [[Robert Moses]], pergjegjesi për [[urban renewal]] ne [[New York]] * [[1930]] [[Ernst May]] - [[Magnitogorsk]] dhe 20 projekte te tjera urbane në [[Bashkimi Sovietik|Bashkimin Sovietik]] * [[1935]] [[Frank Lloyd Wright]] - [[Broadacre City]] (koncept) * [[1950]] [[Le Corbusier]] - [[Chandigarh, India]] * [[1957]] [[Lucio Costa]] - [[Brasília]], [[Brazil]] * [[1960]] [[Konstantinos Doxiadis]] - [[Islamabad]], [[Pakistan]] * [[1964]] [[Jaime Lerner]] - [[Curitiba]], [[Brazil]] (transportation and land use combination) * [[1966]] [[Walt Disney]] - ''Experimental Prototype Community of Tomorrow'' EPCOT (Koncept) * [[1970]] [[Paolo Soleri]] - [[Arcosanti]], [[Arizona]], si dhe koncepti i arkologjise. * [[1973]] [[Moshe Safdie]] - [[Coldspring New Town]], [[Baltimore, Maryland]] * [[1984]] [[Andres Duany]], [[Elizabeth Plater-Zyberk]] - [[Seaside]], [[Florida]] * [[1990]] [[Peter Calthorpe]] - [[Laguna West, California]] ==Teoricien të njohur të urbanstikës== * [[Christopher Alexander]] * [[Donald Appleyard]] * [[Peter Calthorpe]] * [[Manuel Castells]] * [[Constantinos Doxiadis]] * [[Andres Duany]] * [[Peter Hall]] * [[Jane Jacobs]] * [[Kevin A. Lynch]] * [[Richard L. Meier]] * [[Lewis Mumford]] * [[Edward Soja]] * [[William H. Whyte]] == Referime == {{Referime|kolona=2}} [[Kategoria:Planifikim urban]] [[Kategoria:Shkencë]] [[Kategoria:Sociologji]] n4iwo4j0m4aagfeadhfx4jeqdev77ib 14 63040 2807212 421274 2025-06-07T00:33:24Z Leutrim.P 113691 Përcjellim te [[Kategoria:Planifikim urban]] 2807212 wikitext text/x-wiki #RIDREJTO [[Kategoria:Planifikim urban]] mt7n0ck6kgd3iexm355slju91tahpib 0 65583 2807263 2806846 2025-06-07T02:07:17Z Sadsadas 51943 /* 1986–2013: Epoka e Sir Alex Ferguson */ 2807263 wikitext text/x-wiki {{Infobox football club | clubname = Manchester United | image = Manchester_United_FC_crest.svg.png | image_size = 200px | fullname = Manchester United Football Club | nickname = The Red Devils (Djajt e Kuq) | founded = [[1878]]; 147 vite më parë | president = {{flamuri|Britania e Madhe}} [[Joel Glazer|Joel]] dhe [[Avram Glazer]] | coach = | website = https://www.manutd.com/ | ground = [[Old Trafford]] | capacity = 75,731 vende | league = [[Premier League]] | season = 2024–25 | position = 15të nga 20 <!-- Fillojn veshjet -->| pattern_la1 = _manutd2425h | pattern_b1 = _manutd2425h | pattern_ra1 = _manutd2425h | pattern_sh1 = _manutd2425h | pattern_so1 = _manutd2425hl | leftarm1 = | body1 = | rightarm1 = | shorts1 = | socks1 = 000000 | pattern_la2 = _manutd2425a | pattern_b2 = _manutd2425a | pattern_ra2 = _manutd2425a | pattern_sh2 = _manutd2425a | pattern_so2 = _manutd2425al | leftarm2 = 001a67 | body2 = 001a67 | rightarm2 = 001a67 | shorts2 = 001a67 | socks2 = 001a67 | pattern_la3 = _manutd2425t | pattern_b3 = _manutd2425t | pattern_ra3 = _manutd2425t | pattern_sh3 = _manutd2425t | pattern_so3 = _manutd2425tl | leftarm3 = faf9f6 | body3 = faf9f6 | rightarm3 = faf9f6 | shorts3 = faf9f6 | socks3 = faf9f6 | current = Sezoni 2024-25 i Manchester United F.C. | manager = {{flamuri|Portugalia}} [[Ruben Amorim]] }} '''Manchester United Football Club''', i njohur thjesht si '''Manchester United''' ose '''United''', është një klub profesionist anglez [[futbolli]] me seli në [[Old Trafford (zonë)|Old Trafford]], Mançester, Angli. Klubi aktualisht garon në [[Premier League|Premier Ligë]], e cila është liga elitare e futbollit anglez. Klubi u themelua në vitin 1878 nën emrin '''Newton Heath LYR Football Club''' kurse në vitin 1902 mori emrin aktual Manchester United. Klubi i luan ndeshjet si vendas në stadiumin [[Old Trafford]] që nga viti 1910. Klubi ka fituar 20 kampionate (një rekord i ndarë), 13 [[FA Cup|kupa kombëtare]], gjashtë [[EFL Cup|kupa lige]] si dhe 21 [[FA Community Shield|superkupa]] (një rekord). Në nivel ndërkombëtar, klubi ka fituar [[UEFA Liga e Kampionëve|Kupën Evropiane/UEFA Ligën e Kampionëve]] tre herë si dhe [[UEFA Liga e Evropës|UEFA Ligën e Evropës]], [[UEFA Super Kupa|UEFA Super Kupën]], [[Kupa UEFA e Fituesve të Kupës|Kupën UEFA të Fituesve të Kupës]], [[Kupa Ndërkontinentale|Kupën Ndërkontinentale]] dhe [[FIFA Kupa e Botës për Klube|FIFA Kupën e Botës për Klube]] nga një herë.<ref>{{Cite news|url=https://www.bbc.co.uk/sport/football/19653230|title=Liverpool v Manchester United: The bitter rivalry|publisher=BBC Sports|language=en|author=Phil McNulty|date=21 shtator 2012|access-date=14 qershor 2018|archive-date=31 maj 2022|archive-url=https://web.archive.org/web/20220531152305/https://www.bbc.co.uk/sport/football/19653230|url-status=live}}</ref> Me emërimin e [[Matt Busby]] si trajner në vitin 1945, klubi dominoi futbollin anglez në vitin 1950 si dhe u bë klubi i parë anglez që konkuroi në një kompeticion evropian. Pavarësisht tragjedisë ajërore të Mynihut, ku tetë lojtarë mbetën të vrarë, Busby e rindërtoi ekipin rreth yjeve si [[George Best]], [[Denis Law]] dhe [[Bobby Charlton]], të quajtur United Trinity. Ata fituan edhe dy kampionate të tjerë kurse në vitin 1968 u bënë klubi i parë anglez që fiton një trofe evropian. Pas tërheqjes së Busbyt, United pati vështirësi për të gjetur një pasardhës deri në mbërritjen e [[Alex Ferguson]] në nëntor 1986. Ai u bë trajneri më jetëgjatë dhe i suksesshëm i klubit, duke fituar 38 trofe në 26 vite, përfshirë 13 kampionate, pesë kupa kombëtare dhe dy Liga Kampionësh.<ref>{{cite news|title=The 49 trophies of Sir Alex Ferguson – the most successful managerial career Britain has ever known|url=https://www.independent.co.uk/sport/football/premier-league/the-49-trophies-of-sir-alex-ferguson-the-most-successful-managerial-career-britain-has-ever-known-8607136.html|publisher=The Independent|language=en|location=Londër|date=8 maj 2013|access-date=30 tetor 2015|archive-date=5 qershor 2022|archive-url=https://web.archive.org/web/20220605092616/https://www.independent.co.uk/sport/football/premier-league/the-49-trophies-of-sir-alex-ferguson-the-most-successful-managerial-career-britain-has-ever-known-8607136.html|url-status=live}}</ref> Në sezonin 1998–99, United u bë klubi i parë anglez që arriti ''[[Tripleta (futboll)|tripletën kontinentale]]'', duke fituar Premier Ligën, FA Cup dhe Ligën e Kampionëve.<ref>{{cite news |title=BBC ON THIS DAY – 14 – 1969: Matt Busby retires from Man United|url=http://news.bbc.co.uk/onthisday/hi/dates/stories/january/14/newsid_3334000/3334059.stm|publisher=BBC Sports|language=en|access-date=10 tetor 2015|archive-date=17 janar 2008|archive-url=https://web.archive.org/web/20080117111940/http://news.bbc.co.uk/onthisday/hi/dates/stories/january/14/newsid_3334000/3334059.stm|url-status=live}}</ref> Duke fituar UEFA Ligën e Evropës në sezonin 2016–17 nën drejtimin e [[José Mourinho]], ata u bë një nga pesë klubet që kishin fituar tre kompeticionet origjinale të UEFA-s (Ligën e Kampionëve, Ligën e Evropës dhe Kupën UEFA të Fituesve të Kupës). Manchester United është një nga klubet me më shumë tifozë në botë dhe ka rivalitete me klube si [[Liverpool F.C.|Liverpooli]], [[Manchester City F.C.|Manchester City]], [[Arsenal F.C.|Arsenali]] dhe [[Leeds United F.C.|Leeds United]]. Manchester United ishte klubi me më shumë të ardhura në sezonin 2016–17 me 676.3 milion €,<ref>{{cite news|author=Bill Wilson|title=Manchester United remain football's top revenue-generator|url=https://www.bbc.co.uk/news/business-42767374|publisher=BBC Sport|language=en|date=23 janar 2018|access-date=14 prill 2018|archive-date=5 mars 2018|archive-url=https://web.archive.org/web/20180305042925/http://www.bbc.co.uk/news/business-42767374|url-status=live}}</ref> kurse në vitin 2019 u vlerësua si klubi i tretë më i shtrenjtë në botë me vlerën 3.15 miliard £.<ref>{{cite news|url=https://www.forbes.com/soccer-valuations/list/#tab:overall|title=The Business Of Soccer|publisher=Forbes|access-date=16 gusht 2019|archive-date=20 gusht 2020|archive-url=https://web.archive.org/web/20200820010417/https://www.forbes.com/soccer-valuations/list/#tab:overall|url-status=live}}</ref> Pasi u regjistrua në Bursën e Londrës në vitin 1991, klubi u privatizua në vitin 2005 pas një blerjeje nga biznesmeni amerikan Malcolm Glazer me vlerë gati 800 milionë £, nga të cilat mbi 500 milionë £ para të huazuara u bënë borxh i klubit. Në vitin 2012, disa nga aksionet e klubit u nxorrën në shitje në Bursën e Nju Jorkut edhe pse familja Glazer është plotësisht pronar i klubit. ==Historia== {{Main|Historia e Manchester United F.C.}} ===1878–1945: Krijimi dhe dekadat e para=== Manchester United u formua në vitin 1878 me emrin '''Newton Heath LYR Football Club''' nga departamenti i karrocave dhe vagonëve të stacionit të Lancashire dhe Yorkshire Railway (LYR) në Newton Heath.<ref name="barnes_8">Barnes et al. (2001), f. 8.</ref> Ekipi fillimisht luajti ndeshje kundër departamenteve të tjera dhe kompanive hekurudhore, por më 20 nëntor 1880, ata luajtën ndeshjen e tyre të parë zyrtare; duke veshur ngjyrat e kompanisë hekurudhore – jeshile dhe të artë – ata u mposhtën 6–0 nga ekipi rezervë i [[Bolton Wanderers F.C.|Bolton Wanderers]].<ref>James (2008), f. 66.</ref> Deri në vitin 1888, klubi ishte bërë një anëtar themelues i [[The Combination]], një ligë rajonale futbolli. Pas shpërbërjes së ligës pas vetëm një sezoni, Newton Heath iu bashkua Aleancës së sapoformuar të Futbollit, e cila vazhdoi për tre sezone para se të bashkohej me Ligën e Futbollit. Kjo rezultoi në fillimin e sezonit 1892–93 nga klubi në Divizionin e Parë, në të cilën kohë ai ishte bërë i pavarur nga kompania hekurudhore dhe kishte hequr "LYR" nga emri i tij.<ref name="barnes_8"/> Pas dy sezonesh, klubi ra në Divizionin e Dytë.<ref name="barnes_8"/> Në janar 1902, klubi kishte një borxh prej 2,670 £ – e barabartë me 370,000 £ në vitin 2025 – dhe iu dha një urdhër likuidimi.<ref>Tyrrell & Meek (1996), f. 99.</ref> Kapiteni [[Harry Stafford]] gjeti katër biznesmenë vendas, përfshirë [[John Henry Davies]] (i cili u bë president i klubit), secili i gatshëm të investonte 500 £ në këmbim të një interesi të drejtpërdrejtë në drejtimin e klubit dhe të cilët më pas ndryshuan emrin;<ref name="barnes_9">Barnes et al. (2001), f. 9.</ref> më 24 prill 1902, lindi zyrtarisht Manchester United.<ref>James (2008), f. 92.</ref> Nën drejtimin e [[Ernest Mangnall]], i cili mori detyrat menaxheriale në vitin 1903, Manchester United përfundoi si nënkampion i Divizionit të Dytë në vitin 1906 dhe siguroi ngjitjen në Divizionin e Parë, të cilin e fituan në vitin 1908 – titulli i parë i ligës për klubin. Sezoni pasues filloi me fitoren në Charity Shield-in e parë në histori dhe përfundoi me titullin e parë të FA Cup për klubin.<ref>Barnes et al. (2001), f. 118.</ref> Mangnall u konsiderua si një ndikim i rëndësishëm në transferimin e ekipit në Old Trafford në vitin 1910, dhe Manchester United fitoi Divizionin e Parë për herë të dytë një vit më pas.<ref>James, Gary (2008). ''Manchester – A Football History'', f. 380–385 & 396–401.</ref> Në fund të sezonit pasardhës, Mangnall u largua nga klubi për t'u bashkuar me [[Manchester City F.C.|Manchester Cityn]].<ref>Barnes et al. (2001), f. 11.</ref> Në vitin 1922, tre vjet pas rifillimit të futbollit pas [[Lufta e Parë Botërore|Luftës së Parë Botërore]], klubi ra në Divizionin e Dytë, ku qëndroi deri në rifitimin e ngjitjes në vitin 1925. Klubi ra përsëri në vitin 1931, duke u bërë një klub yo-yo dhe duke arritur pozicionin e tij më të ulët të të gjitha kohërave, vendin e 20të në Divizionin e Dytë në vitin 1934, nën drejtimin e sekretarit-trajner [[Scott Duncan]]. Gjatë kësaj kohe, klubi mezi shmangu rënjen në Divizionin e Tretë. Dy vjet më vonë, Duncan e udhëhoqi klubin drejt ngjitjes përpara se të vinte një rënje tjetër në vitin 1937, gjë që çoi në dorëheqjen e tij në nëntor të atij viti. Pas vdekjes së bamirësit kryesor [[John Henry Davies]] në tetor 1927, financat e klubit u përkeqësuan deri në atë masë sa Manchester United ishte pranë falimentimit nëse nuk do të ishte për [[James W. Gibson]], i cili, në dhjetor 1931, investoi 2,000 £ dhe mori kontrollin e klubit.<ref name="barnes_12">Barnes et al. (2001), f. 12.</ref> Në sezonin 1938–39, viti i fundit i futbollit para [[Lufta e Dytë Botërore|Luftës së Dytë Botërore]], klubi përfundoi i 14-ti në Divizionin e Parë.<ref name="barnes_12"/> ===1945–1969: Vitet nën drejtimin e Matt Busby=== Në tetor 1945, rifillimi i shpejtë i futbollit pas luftës çoi në emërimin si trajner të [[Matt Busby]]t, i cili kërkoi një nivel kontrolli të paparë mbi përzgjedhjen e ekipit, transferimet e lojtarëve dhe seancave stërvitore.<ref>Barnes et al. (2001), f. 13.</ref> Busby e udhëhoqi ekipin drejt vendit të dytë në ligë në vitet 1947, 1948 dhe 1949, dhe drejt fitores në FA Cup në vitin 1948. Në vitin 1952, klubi fitoi Divizionin e Parë për herë të parë pas 41 vitesh.<ref>Barnes et al. (2001), f. 10.</ref> Pas këtij suksesi, klubi fitoi dy tituj lige radhazi në vitet 1956 dhe 1957; skuadra, e cila kishte një moshë mesatare prej 22 vjeç, u quajt me nofkën "Foshnjat e Busbyt" nga media, një dëshmi e besimit të Busbyt te lojtarët e rinj.<ref>Murphy (2006), f. 71.</ref> Në vitin 1957, Manchester United u bë skuadra e parë angleze që garoi në [[UEFA Liga e Kampionëve|Kupën Evropiane]], pavarësisht kundërshtimeve nga Liga e Futbollit, e cila ia kishte mohuar [[Chelsea F.C.|Çelsit]] të njëjtën mundësi sezonin e kaluar.<ref>{{cite news|author=Brian Glanville|title=The great Chelsea surrender|url=http://www.timesonline.co.uk/article/0,,762-1586242,00.html|publisher=[[The Times]]|language=en|location=Londër|date=27 prill 2005|access-date=24 qershor 2010|archive-date=29 qershor 2011|archive-url=https://web.archive.org/web/20110629133659/http://www.timesonline.co.uk/article/0,,762-1586242,00.html}}</ref> Gjatë rrugës për në gjysëm-finale, të cilën e humbën ndaj [[Real Madrid C.F.|Real Madridit]], skuadra regjistroi një fitore 10–0 ndaj kampionëve belgë [[R.S.C. Anderlecht|Anderlecht]], e cila mbetet fitorja më e madhe e klubit në histori.<ref>Barnes et al. (2001), f. 14–15.</ref> Sezonin pasardhës, gjatë kthimit në shtëpi nga një fitore në çerek-finalen e Kupës Evropiane kundër [[Ylli i Kuq i Beogradit|Yllit të Kuq të Beogradit]], avioni që transportonte lojtarët, zyrtarët dhe gazetarët e Manchester United u rrëzua ndërsa përpiqej të ngrihej pas furnizimit me karburant në [[Mynih]] të Gjermanisë. Fatkeqësia ajrore e Mynihut e 6 shkurtit 1958 mori 23 jetë, përfshirë tetë lojtarë – [[Geoff Bent]], [[Roger Byrne]], [[Eddie Colman]], [[Duncan Edwards]], [[Mark Jones]], [[David Pegg]], [[Tommy Taylor]] dhe [[Billy Whelan]] – dhe plagosi disa të tjerë.<ref>{{cite news|title=1958: United players killed in air disaster|url=http://news.bbc.co.uk/onthisday/hi/dates/stories/february/6/newsid_2535000/2535961.stm|publisher=BBC Sport|language=en|date=6 shkurt 1958|access-date=24 qershor 2010|archive-date=17 shtator 2010|archive-url=https://web.archive.org/web/20100917140201/http://news.bbc.co.uk/onthisday/hi/dates/stories/february/6/newsid_2535000/2535961.stm|url-status=live}}</ref><ref>Barnes et al. (2001), f. 16–17.</ref> Ndihmëstrajneri [[Jimmy Murphy]] mori përsipër detyrën e trajnerit ndërsa Busby po rikuperohej nga dëmtimet e tij dhe skuadra e improvizuar e klubit arriti në finalen e FA Cup, të cilën e humbën ndaj Bolton Wanderers. Në njohje të tragjedisë së ekipit, UEFA e ftoi klubin të garonte në Kupën Evropiane 1958–59 së bashku me kampionët e ligës [[Wolverhampton Wanderers F.C.|Wolverhampton Wanderers]]. Pavarësisht miratimit nga Federata Angleze, Liga e Futbollit vendosi që klubi nuk duhet të hynte në këtë kompeticion, pasi nuk ishte kualifikuar.<ref>White, Jim (2008), f. 136.</ref><ref>Barnes et al. (2001), f. 17.</ref> Busby e rindërtoi ekipin gjatë viteve 1960' duke nënshkruar lojtarë si [[Denis Law]] dhe [[Paddy Crerand]], të cilët u bashkuan me gjeneratën e ardhshme të lojtarëve të rinj – përfshirë [[George Best]] – për të fituar FA Cup në vitin 1963. Busby la pushim disa lojtarë kyç për ndeshjen e ligës para Finales së Kupës, gjë që i dha [[Dennis Walker]] mundësinë të debutonte kundër [[Nottingham Forest F.C.|Nottingham Forest]] më 20 maj. Walker u bë kështu lojtari i parë me ngjyrë që përfaqësoi United.<ref>{{cite book|author1=Bill Hern|author2=David Gleave|title=Football's Black Pioneers|date=2020|publisher=Conker Editions|language=en|location=Leicester|isbn=978-1-9999008-5-4|pages=168–169}}</ref> Sezonin pasardhës, ata përfunduan të dytët në ligë, pastaj fituan titullin në vitet 1965 dhe 1967. Në vitin 1968, Manchester United u bë klubi i parë anglez që fitoi Kupën e Evropës, duke mposhtur [[S.L. Benfica|Benficën]] 4–1 në finale me një ekip që përfshinte tre Futbollistët Evropianë të Vitit: Bobby Charlton, Denis Law dhe George Best.<ref name="barnes_18-19">Barnes et al. (2001), f. 18–19.</ref><ref>{{cite web|author1=Rob Moore|author2=Karel Stokkermans|date=11 dhjetor 2009|title=European Footballer of the Year ("Ballon d'Or")|publisher=RSSSF|language=en|url=https://www.rsssf.org/miscellaneous/europa-poy.html|access-date=24 qershor 2010|archive-date=17 dhjetor 2008|archive-url=https://web.archive.org/web/20081217034637/http://www.rsssf.com/miscellaneous/europa-poy.html|url-status=live}}</ref> Ata më pas përfaqësuan Evropën në Kupën Ndërkontinentale të vitit 1968 kundër [[Estudiantes de La Plata|Estudiantes]] të Argjentinës, por humbja në ndeshjen e parë në [[Buenos Aires]] nënkuptonte se një barazim 1–1 në Old Trafford tre javë më vonë nuk ishte i mjaftueshëm për të fituar titullin. Busby dha dorëheqjen si trajner në vitin 1969 përpara se të zëvendësohej nga trajneri i ekipit rezervë, ish-lojtari i Manchester United [[Wilf McGuinness]].<ref name="barnes_19"/> ===1969–1986: Vitet e zbraztisë=== Pas një vendi të tetë në sezonin 1969–70 dhe një fillimi të dobët të sezonit 1970–71, Busby u bind të rifillonte përkohësisht detyrat e menaxherit dhe McGuinness u rikthye në pozicionin e tij si trajner i ekipit rezervë. Në qershor 1971, [[Frank O'Farrell]] u emërua si trajner, por qëndroi më pak se 18 muaj para se të zëvendësohej nga [[Tommy Docherty]] në dhjetor 1972.<ref>Murphy (2006), f. 134.</ref> Docherty e shpëtoi ekipin nga rënia nga kategoria atë sezon, vetëm për t'i parë ata të binin nga kategoria në vitin 1974; në atë kohë treshja Best, Law dhe Charlton ishin larguar nga klubi.<ref name="barnes_18-19"/> Ekipi fitoi ngjitjen në kategori që në përpjekjen e parë dhe arriti në finalen e FA Cup në vitin 1976, por u mposht nga [[Southampton F.C.|Southampton]]. Ata arritën përsëri në finale në vitin 1977, duke mposhtur [[Liverpool F.C.|Liverpoolin]] 2–1. Docherty u shkarkua pak më vonë, pas zbulimit të aferës së tij me gruan e fizioterapistit të klubit.<ref name="barnes_19">Barnes et al. (2001), f. 19.</ref><ref>{{cite news|title=1977: Manchester United sack manager|url=http://news.bbc.co.uk/onthisday/hi/dates/stories/july/4/newsid_2492000/2492743.stm|publisher=BBC Sport|language=en|date=4 korrik 1977|access-date=2 prill 2010|archive-date=28 gusht 2011|archive-url=https://web.archive.org/web/20110828180430/http://news.bbc.co.uk/onthisday/hi/dates/stories/july/4/newsid_2492000/2492743.stm|url-status=live}}</ref> [[Dave Sexton]] zëvendësoi Dochertyn si trajner në verën e vitit 1977. Pavarësisht transferimeve të mëdha, përfshirë [[Joe Jordan]], [[Gordon McQueen]], [[Gary Bailey]] dhe [[Ray Wilkins]], skuadra dështoi të fitonte ndonjë trofe; ata përfunduan të dytët në sezonin 1979–80 dhe humbën ndaj Arsenalit në finalen e FA Cup të vitit 1979. Sexton u shkarkua në vitin 1981, edhe pse skuadra fitoi shtatë ndeshjet e fundit nën drejtimin e tij.<ref name="barnes_20">Barnes et al. (2001), f. 20.</ref> Ai u zëvendësua nga [[Ron Atkinson]], i cili menjëherë theu rekordin britanik të transferimit më të shtrenjtë duke nënshkruar [[Bryan Robson]] nga ish-klubi i tij [[West Bromwich Albion F.C.|West Bromwich Albion]]. Nën drejtimin e Atkinson, Manchester United fitoi FA Cup në vitet 1983 dhe 1985 dhe mundi rivalët e Liverpoolit për të fituar Charity Shield të vitit 1983. Në sezonin 1985–86, pas 13 fitoreve dhe dy barazimeve në 15 ndeshjet e para, klubi ishte favorit për të fituar ligën, por përfundoi në vendin e katërt. Sezonin pasardhës, me klubin në rrezik rënieje nga kategoria deri në nëntor, Atkinson u shkarkua.<ref name="barnes_20-21">Barnes et al. (2001), f. 20–1.</ref> ===1986–2013: Epoka e Sir Alex Ferguson=== [[Alex Ferguson]] dhe ndihmësi i tij [[Archie Knox]] mbërritën nga [[Aberdeen F.C.|Aberdeen]] ditën e shkarkimit të Atkinson,<ref>Barnes et al. (2001), f. 21.</ref> dhe e udhëhoqën ekipin në vendin e 11të në ligë.<ref>Barnes et al. (2001), f. 148.</ref> Pavarësisht se përfundoi në vendin e dytë në sezonin 1987–88, klubi u rikthye në vendin e 11të sezonin pasardhës.<ref>Barnes et al. (2001), f. 148–149.</ref> Sipas raportimeve, puna e Ferguson u shpëtua nga fitorja ndaj [[Crystal Palace F.C.|Crystal Palace]] në finalen e FA Cup të vitit 1990.<ref>{{cite news|title=Arise Sir Alex?|url=http://news.bbc.co.uk/1/hi/special_report/1999/05/99/uniteds_treble_triumph/354282.stm|publisher=BBC Sport|language=en|date=27 maj 1999|access-date=2 prill 2010|archive-date=26 mars 2012|archive-url=https://web.archive.org/web/20120326203559/http://news.bbc.co.uk/2/hi/special_report/1999/05/99/uniteds_treble_triumph/354282.stm |url-status=live}}</ref><ref>{{cite news|author=Chris Bevan|title=How Robins saved Ferguson's job|url=http://news.bbc.co.uk/sport1/hi/football/teams/m/man_utd/6096520.stm|publisher=BBC Sport|language=en|date=4 nëntor 2006|access-date=2 prill 2010|archive-date=11 nëntor 2011|archive-url=https://web.archive.org/web/20111111174629/http://news.bbc.co.uk/sport2/hi/football/teams/m/man_utd/6096520.stm|url-status=live}}</ref> Sezonin pasardhës, Manchester United fitoi titullin e parë të Kupës UEFA së Fituesve të Kupës. Ky triumf i lejoi klubit të garonte në [[UEFA Super Kupa|Superkupën Evropiane]] për herë të parë, ku United mundi fituesit e Kupës Evropiane, Yllin e Kuq të Beogradit, me rezultatin 1–0 në Old Trafford. Klubi gjithashtu luajti në dy finale radhazi të Kupës së Ligës në vitet 1991 dhe 1992, duke mposhtur Nottingham Forest 1–0 në të dytën për të fituar këtë trofe për herë të parë.<ref name="barnes_20-21"/> Në vitin 1993, në sezonin e parë të [[Premier League|Premier Ligës]] të sapokrijuar, klubi fitoi titullin e parë të ligës që nga viti 1967, dhe një vit më vonë, për herë të parë që nga viti 1957, ata fituan një titull të dytë radhazi - së bashku me FA Cup - për të kompletuar "Dopietën" e parë në historinë e klubit.<ref name="barnes_20-21"/> United më pas u bë klubi i parë anglez që arriti "Dopietën" dy herë kur fitoi të dyja trofetë përsëri në sezonin 1995–96,<ref>{{cite web|url=https://talksport.com/football/fa-cup/228286/trophy-doubles-english-clubs-ranked-number-times-they-have-claimed-two-major-trophies-one/|title=Clubs ranked by the number of times they have claimed trophy doubles|author=Craig Bloomfield|language=en|date=4 maj 2017|access-date=23 shkurt 2019|archive-date=23 shkurt 2019|archive-url=https://web.archive.org/web/20190223131423/https://talksport.com/football/fa-cup/228286/trophy-doubles-english-clubs-ranked-number-times-they-have-claimed-two-major-trophies-one/|url-status=live}}</ref> përpara se të mbronte titullin e ligës edhe një herë në sezonin 1996–97 me një ndeshje nga fundi.<ref>{{cite news|url=https://www.bbc.co.uk/sport/football/21878651|title=Golden years: The tale of Manchester United's 20 titles|date=22 prill 2013|publisher=BBC Sport|language=en|access-date=23 shkurt 2019|archive-date=29 tetor 2018|archive-url=https://web.archive.org/web/20181029040737/https://www.bbc.co.uk/sport/football/21878651|url-status=live}}</ref> Në sezonin 1998–99, Manchester United u bë skuadra e parë që fiton Premier Ligën, FA Cup dhe Ligën e Kampionëve në një sezon, duke arritur kështu një tripletë historike. Duke qenë disavantazh 1–0 para nisjes së minutave shtesë në ndeshjen finale të Ligës së Kampionëve, [[Teddy Sheringham]] dhe [[Ole Gunnar Solskjær]] shënuan gola në fund të ndeshjes për të siguruar një fitore dramatike ndaj [[FC Bayern München|Bayern München]], në atë që konsiderohet si një nga përmbysjet më të mëdha të të gjitha kohërave. Atë verë, Ferguson mori një medalje kalorësie për shërbimet e tij në futboll. ==Lojtarët== ===Skuadra aktuale=== {{updated|3 shtator 2022}}<ref>{{cite web|title=Man Utd First Team Squad & Player Profiles|trans-title=Ekipi i parë i Man Utd & profilet e lojtarëve|url=https://www.manutd.com/en/players-and-staff/first-team|website=ManUtd.com|publisher=Manchester United|accessdate=6 qershor 2018}}</ref><ref>{{cite news|first=James|last=Tuck|title=United reveal squad numbers for 2018/19|trans-title=United zbulon numrat e ekipit për 2018/19|url=https://www.manutd.com/en/news/detail/man-utd-announce-premier-league-squad-numbers-for-2018-19-season|website=ManUtd.com|publisher=Manchester United|date=10 gusht 2018|accessdate=10 gusht 2018}}</ref> {{fs start}} {{fs player |no=1 |nat=ESP |pos=GK |name=[[David de Gea]] }} {{fs player |no=2 |nat=SWE |pos=DF |name=[[Victor Lindelöf]] }} {{fs player |no=4 |nat=ENG |pos=DF |name=[[Phil Jones (footballer, born 1992)|Phil Jones]] }} {{fs player |no=5 |nat=ENG |pos=DF |name=[[Harry Maguire]] |other=[[Kapiteni (futboll)|Kapiten]] }}<ref>{{cite news|title=Maguire to be new United captain|trans-title=Maguire do të jetë kapiteni i ri i United|url=https://www.manutd.com/en/news/detail/harry-maguire-confirmed-as-new-man-utd-captain|website=ManUtd.com|publisher=Manchester United F.C.|language=en|author=Sam Carney|date=17 janar 2020|access-date=17 janar 2020}}</ref> {{fs player |no=6 |nat=ARG |pos=DF |name=[[Lisandro Martínez]] }} {{fs player |no=7 |nat=POR |pos=FW |name=[[Cristiano Ronaldo]] }} {{fs player |no=8 |nat=POR |pos=MF |name=[[Bruno Fernandes]] |other=[[Kapiteni (futboll)|zëv-kapiten]]}} {{fs player |no=9 |nat=FRA |pos=FW |name=[[Anthony Martial]] }} {{fs player |no=10 |nat=ENG |pos=FW |name=[[Marcus Rashford]] }} {{fs player |no=11 |nat=ENG |pos=FW |name=[[Mason Greenwood]] }} {{fs player |no=12 |nat=NED |pos=DF |name=[[Tyrell Malacia]] }} {{fs player |no=14 |nat=DEN |pos=MF |name=[[Christian Eriksen]] }} {{fs player |no=17 |nat=BRA |pos=MF |name=[[Fred (footballer, born 1993)|Fred]] }} {{fs player |no=18 |nat=BRA |pos=MF |name=[[Casemiro]] }} {{fs player |no=19 |nat=FRA |pos=DF |name=[[Raphaël Varane]] }} {{fs player |no=20 |nat=POR |pos=DF |name=[[Diogo Dalot]] }} {{fs mid}} {{fs player |no=21 |nat=BRA |pos=FW |name=[[Antony (footballer, born 2000)|Antony]] }} {{fs player |no=22 |nat=ENG |pos=GK |name=[[Tom Heaton]] }} {{fs player |no=23 |nat=ENG |pos=DF |name=[[Luke Shaw]] }} {{fs player |no=25 |nat=ENG |pos=FW |name=[[Jadon Sancho]] }} {{fs player |no=28 |nat=URU |pos=FW |name=[[Facundo Pellistri]] }} {{fs player |no=29 |nat=ENG |pos=DF |name=[[Aaron Wan-Bissaka]] }} {{fs player |no=31 |nat=SVK |pos=GK |name=[[Martin Dúbravka]] |other=në huazim nga [[Newcastle United F.C.|Newcastle United]] }} {{fs player |no=33 |nat=ENG |pos=DF |name=[[Brandon Williams (footballer)|Brandon Williams]] }} {{fs player |no=34 |nat=NED |pos=MF |name=[[Donny van de Beek]] }} {{fs player |no=36 |nat=SWE |pos=FW |name=[[Anthony Elanga]] }} {{fs player |no=38 |nat=ENG |pos=DF |name=[[Axel Tuanzebe]] }} {{fs player |no=39 |nat=SCO |pos=MF |name=[[Scott McTominay]] }} {{fs player |no=43 |nat=ENG |pos=DF |name=[[Teden Mengi]] }} {{fs player |no=47 |nat=ENG |pos=FW |name=[[Shola Shoretire]] }} {{fs player |no=49 |nat=ARG |pos=FW |name=[[Alejandro Garnacho]] }} {{fs end}} ====Në huazim==== {{fs start}} {{fs player |no=3 |nat=Bregu i Fildishtë|pos=DF |name=[[Eric Bailly]] |other=at [[Olympique de Marseille|Marseille]] until 30 June 2023 }}<ref>{{cite news |title=Transfer news: Bailly secures loan move|url=https://www.manutd.com/en/news/detail/transfer-news-eric-bailly-joins-olympique-marseille-on-loan |website=ManUtd.com |publisher=Manchester United |date=24 gusht 2022|access-date=24 gusht 2022 }}</ref> {{fs player |no=16 |nat=Bregu i Fildishtë |pos=FW |name=[[Amad Diallo]] |other=at [[Sunderland A.F.C.|Sunderland]] until 30 June 2023 }}<ref>{{cite news |title=Transfer news: Amad seals loan move |url=https://www.manutd.com/en/news/detail/amad-signs-for-sunderland-on-loan-for-2022-23-season?utm_campaign=ManUtd&utm_medium=post&utm_source=twitter |website=ManUtd.com |publisher=Manchester United |date=31 gusht 2022 |access-date=31 gusht 2022 }}</ref> {{fs player |no=26 |nat=ENG |pos=GK |name=[[Dean Henderson]] |other=at [[Nottingham Forest F.C.|Nottingham Forest]] until 30 June 2023 }}<ref>{{cite news |title=Henderson completes season–long loan move |url=https://www.manutd.com/en/news/detail/man-utd-goalkeeper-dean-henderson-joins-nottingham-forest-on-loan |website=ManUtd.com |publisher=Manchester United |date=2 korrik 2022 |access-date=2 korrik 2022 }}</ref> {{fs mid}} {{fs player |no=27 |nat=BRA |pos=DF |name=[[Alex Telles]] |other=at [[Sevilla FC|Sevilla]] until 30 June 2023 }}<ref>{{cite news |title=Transfer news: Telles agrees loan move |url=https://www.manutd.com/en/news/detail/transfer-news-man-utd-defender-alex-telles-joins-sevilla-on-loan |website=ManUtd.com |publisher=Manchester United |date=4 gusht 2022 |access-date=4 gusht 2022 }}</ref> {{fs player |no=46 |nat=Tunisia |pos=MF |name=[[Hannibal Mejbri]] |other=at [[Birmingham City F.C.|Birmingham City]] until 30 June 2023 }}<ref>{{cite news |title=Hannibal loaned to Championship club|url=https://www.manutd.com/en/news/detail/man-utd-midfielder-hannibal-signs-for-birmingham-city-on-loan |website=ManUtd.com |publisher=Manchester United |date=29 gusht 2022|access-date=29 gusht 2022 }}</ref> {{fs player |no=74 |nat=ESP |pos=DF |name=[[Álvaro Fernández (footballer, born 2003)|Álvaro Fernández]] |other=at [[Preston North End F.C.|Preston North End]] until 30 June 2023 }}<ref>{{cite news |title=Fernandez signs new deal before loan move |url=https://www.manutd.com/en/news/detail/alvaro-fernandez-loaned-to-preston-north-end |website=ManUtd.com |publisher=Manchester United |date=26 korrik 2022 |access-date=26 korrik 2022 }}</ref> {{fs end}} == Stadiumi == {{Main|Old Trafford}} [[Skeda:Old Trafford inside 20060726 1.jpg|200px|thumb|right|Old Trafford]] Stadiumi '''Old Trafford''' i njohur gjithashtu edhe si ''Teatri i Ëndrrave'', epitet ky i dhënë nga Sir Bobby Charlton, ndodhet në Trafford, Great Manchester dhe ka qenë stadiumi i Manchester United që nga viti 1910, me përjashtim të një periudhe pas Luftës së Dytë Botërore për shkak të bombardimit të vitit 1941. Gjatë asaj periudhe deri në vitin 1949, United ndau të njejtin stadion, '''Main Road''', me rivalët e qytetit Manchester City. Stadiumi ka 75.957 vende dhe një shikueshmëri mesatare për ndeshje përmbi 75.000 tifozë. == Titujt == === Vendas === ==== Liga ==== *'''Divizioni i Parë (Division One)''' (deri më 1992) dhe '''Premier Liga (Premier League)''': '''19 herë''' , 1910–11, 1951–52, 1955–56, 1956–57, 1964–65, 1966–67, 1992–93, 1993–94, 1995–96, 1996–97, 1998–99, 1999–2000, 2000–01, 2002–03, 2006–07, 2007–08, 2008–09, 2010–11, 2012-2013. *'''Divizioni i Dytë (Division Two)''': '''2 herë''' **1935–36, 1974–75 ==== Kupa ==== *'''Kupa e Anglisë (FA Cup): 11 herë''' **1908–09, 1947–48, 1962–63, 1976–77, 1982–83, 1984–85, 1989–90, 1993–94, 1995–96, 1998–99, 2003–04 *'''Kupa e Ligës (Football League Cup): 4 herë''' **1991–92, 2005–06, 2008–09, 2009–10 *'''Superkupa e Anglisë (FA Community Shield/FA Charity Shield): 18 herë (14 vetanak, 4 të ndara)''' **1908, 1911, 1952, 1956, 1957, 1965*, 1967*, 1977*, 1983, 1990*, 1993, 1994, 1996, 1997, 2003, 2007, 2008, 2010 (* të ndara) === Gara europiane === *'''Liga e Kampionëve (European Cup/UEFA Champions League): 3 herë''' **1967–68, 1998–99, 2007–08 *'''Kupa e Fituesve të Kupave (UEFA Cup Winners' Cup): 1 herë''' **1990–91 *'''Superkupa e UEFA-së (UEFA Super Cup): 1 herë''' **1991 === Gara botërore === *'''Kupa Interkontinentale (Intercontinental Cup): 1 herë''' **1999 *'''Kupa e Botës për Klube (FIFA Club World Cup): 1 herë''' **2008 == Rekordet == === Lojtarët me më së shumti paraqitje === ''Vetëm paraqitjet në gara kompetitive. Paraqitjet si zëvendësues (në kllapa) janë të përfshira në total.'' {| class="wikitable sortable" style="text-align: center;" width = 90%; ! !width=16%|Emri !width=12%|Vitet !width=12%|Liga !width=12%|Kupa e Anglisë !width=12%|Kupa e Ligës !width=12%|Europë !width=12%|Të Tjera !width=12%|Totali |- |1||align="left"|{{flagicon|Wales}} '''[[Ryan Giggs]]'''||1991–present||{{sort|613|613 (90)}}||{{sort|068|{{0}}68 {{0}}(10)}}||{{sort|037|{{0}}37 {{0}}(6)}}||{{sort|140|140 (20)}}||{{sort|018|{{0}}18 {{0}}(3)}}||{{sort|876|'''876''' (129)}} |- |2||align="left"|{{flagicon|ENG}} [[Bobby Charlton]]||1956–1973||{{sort|606|606 {{0}}(2)}}||{{sort|078|{{0}}78 {{0}}(0)}}||{{sort|024|{{0}}24 {{0}}(0)}}||{{sort|045|{{0}}45 {{0}}(0)}}||{{sort|005|{{0|00}}5 {{0}}(0)}}||{{sort|758|'''758''' {{0|00}}(2)}} |- |3||align="left"|{{flagicon|ENG}} [[Bill Foulkes]]||1952–1970||{{sort|566|566 {{0}}(3)}}||{{sort|061|{{0}}61 {{0}}(0)}}||{{sort|003|{{0|00}}3 {{0}}(0)}}||{{sort|052|{{0}}52 {{0}}(0)}}||{{sort|006|{{0|00}}6 {{0}}(0)}}||{{sort|688|'''688''' {{0|00}}(3)}} |- |4||align="left"|{{flagicon|ENG}} [[Paul Scholes]]||1994–2011||{{sort|466|466 (84)}}||{{sort|044|{{0}}44 (14)}}||{{sort|021|{{0}}21 {{0}}(7)}}||{{sort|130|130 (18)}}||{{sort|015|{{0}}15 {{0}}(1)}}||{{sort|676|'''676''' (124)}} |- |5||align="left"|{{flagicon|ENG}} [[Gary Neville]]||1992–2011||{{sort|400|400 (21)}}||{{sort|047|{{0}}47 {{0}}(3)}}||{{sort|025|{{0}}25 {{0}}(2)}}||{{sort|117|117 {{0}}(8)}}||{{sort|013|{{0}}13 {{0}}(2)}}||{{sort|602|'''602''' {{0}}(36)}} |- |6||align="left"|{{flagicon|ENG}} [[Alex Stepney]]||1966–1978||{{sort|433|433 {{0}}(0)}}||{{sort|044|{{0}}44 {{0}}(0)}}||{{sort|035|{{0}}35 {{0}}(0)}}||{{sort|023|{{0}}23 {{0}}(0)}}||{{sort|004|{{0|00}}4 {{0}}(0)}}||{{sort|539|'''539''' {{0|00}}(0)}} |- |7||align="left"|{{flagicon|IRL}} [[Tony Dunne]]||1960–1973||{{sort|414|414 {{0}}(0)}}||{{sort|055|{{0}}55 {{0}}(1)}}||{{sort|021|{{0}}21 {{0}}(0)}}||{{sort|040|{{0}}40 {{0}}(0)}}||{{sort|005|{{0|00}}5 {{0}}(0)}}||{{sort|535|'''535''' {{0|00}}(1)}} |- |8||align="left"|{{flagicon|IRL}} [[Denis Irwin]]||1990–2002||{{sort|368|368 (12)}}||{{sort|043|{{0}}43 {{0}}(1)}}||{{sort|031|{{0}}31 {{0}}(3)}}||{{sort|075|{{0}}75 {{0}}(2)}}||{{sort|012|{{0}}12 {{0}}(0)}}||{{sort|529|'''529''' {{0}}(18)}} |- |9||align="left"|{{flagicon|ENG}} [[Joe Spence (footballer born 1898)|Joe Spence]]||1919–1933||{{sort|481|481 {{0}}(0)}}||{{sort|029|{{0}}29 {{0}}(0)}}||{{sort|000|{{0|00}}0 {{0}}(0)}}||{{sort|000|{{0|00}}0 {{0}}(0)}}||{{sort|000|{{0|00}}0 {{0}}(0)}}||{{sort|510|'''510''' {{0|00}}(0)}} |- |10||align="left"|{{flagicon|SCO}} [[Arthur Albiston]]||1974–1988||{{sort|379|379 (15)}}||{{sort|036|{{0}}36 {{0}}(0)}}||{{sort|040|{{0}}40 {{0}}(2)}}||{{sort|027|{{0}}27 {{0}}(1)}}||{{sort|003|{{0|00}}3 {{0}}(0)}}||{{sort|485|'''485''' {{0}}(18)}} |} === Lojtarët me më së shumti gola === ''Vetëm golat në ndeshje kompetitive. Paraqitjet (në kllapa).'' {| class="wikitable sortable" style="text-align: center;" width = 90%; ! !width=16%|Emri !width=12%|Vitet !width=12%|Liga !width=12%|Kupa e Anglisë !width=12%|Kupa e Ligës !width=12%|Europë !width=12%|Të tjera !width=12%|Totali |- |1||align="left"|{{flagicon|ENG}} [[Bobby Charlton]]||1956–1973||{{sort|199|199 (606)}}||{{sort|019|{{0}}19 {{0}}(78)}}||{{sort|007|{{0|00}}7 {{0}}(24)}}||{{sort|022|{{0}}22 {{0}}(45)}}||{{sort|002|{{0|00}}2 {{0|00}}(5)}}||{{sort|249|'''249''' (758)}} |- |2||align="left"|{{flagicon|SCO}} [[Denis Law]]||1962–1973||{{sort|171|171 (309)}}||{{sort|034|{{0}}34 {{0}}(46)}}||{{sort|003|{{0|00}}3 {{0}}(11)}}||{{sort|028|{{0}}28 {{0}}(33)}}||{{sort|001|{{0|00}}1 {{0|00}}(5)}}||{{sort|237|'''237''' (404)}} |- |3||align="left"|{{flagicon|ENG}} [[Jack Rowley]]||1937–1955||{{sort|182|182 (380)}}||{{sort|026|{{0}}26 {{0}}(42)}}||{{sort|000|{{0|00}}0 {{0|00}}(0)}}||{{sort|000|{{0|00}}0 {{0|00}}(0)}}||{{sort|003|{{0|00}}3 {{0|00}}(2)}}||{{sort|211|'''211''' (424)}} |- |4=||align="left"|{{flagicon|ENG}} [[Dennis Viollet]]||1952–1962||{{sort|159|159 (259)}}||{{sort|005|{{0|00}}5 {{0}}(18)}}||{{sort|001|{{0|00}}1 {{0}}(2)}}||{{sort|013|{{0}}13 {{0}}(12)}}||{{sort|001|{{0|00}}1 {{0|00}}(2)}}||{{sort|179|'''179''' (293)}} |- |4=||align="left"|{{flagicon|NIR}} [[George Best]]||1963–1974||{{sort|137|137 (361)}}||{{sort|021|{{0}}21 {{0}}(46)}}||{{sort|009|{{0|00}}9 {{0}}(25)}}||{{sort|011|{{0}}11 {{0}}(34)}}||{{sort|001|{{0|00}}1 {{0|00}}(4)}}||{{sort|179|'''179''' (470)}} |- |6||align="left"|{{flagicon|ENG}} [[Joe Spence (footballer born 1898)|Joe Spence]]||1919–1933||{{sort|158|158 (481)}}||{{sort|010|{{0}}10 {{0}}(29)}}||{{sort|000|{{0|00}}0 {{0|00}}(0)}}||{{sort|000|{{0|00}}0 {{0|00}}(0)}}||{{sort|000|{{0|00}}0 {{0|00}}(0)}}||{{sort|168|'''168''' (510)}} |- |7||align="left"|{{flagicon|Wales}} [[Mark Hughes]]||1983–1986<br />1988–1995||{{sort|120|120 (345)}}||{{sort|017|{{0}}17 {{0}}(46)}}||{{sort|016|{{0}}16 {{0}}(38)}}||{{sort|009|{{0|00}}9 {{0}}(33)}}||{{sort|001|{{0|00}}1 {{0|00}}(5)}}||{{sort|163|'''163''' (467)}} |- |8||align="left"|{{flagicon|Wales}} '''[[Ryan Giggs]]'''||1991–present||{{sort|110|110 (613)}}||{{sort|011|{{0}}11 {{0}}(68)}}||{{sort|009|{{0|00}}9 {{0}}(37)}}||{{sort|028|{{0}}28 (140)}}||{{sort|001|{{0|00}}1 {{0}}(18)}}||{{sort|159|'''159''' (876)}} |- |9=||align="left"|{{flagicon|NED}} [[Ruud van Nistelrooy]]||2001–2006||{{sort|095|{{0}}95 (150)}}||{{sort|014|{{0}}14 {{0}}(14)}}||{{sort|002|{{0|00}}2 {{0|00}}(6)}}||{{sort|038|{{0}}38 {{0}}(47)}}||{{sort|001|{{0|00}}1 {{0|00}}(2)}}||{{sort|150|'''150''' (219)}} |- |9=||align="left"|{{flagicon|ENG}} [[Paul Scholes]]||1994–2011||{{sort|102|102 (466)}}||{{sort|013|{{0}}13 {{0}}(44)}}||{{sort|009|{{0|00}}9 {{0}}(21)}}||{{sort|026|{{0}}26 (130)}}||{{sort|000|{{0|00}}0 {{0}}(15)}}||{{sort|150|'''150''' (676)}} |} == Referime == <references/> {{G14}} {{Fituesit e FIFA Kupës së Botës për Klube}} [[Kategoria:Manchester United F.C.]] [[Kategoria:Klube futbolli në Angli]] [[Kategoria:Klube në Premier League]] [[Kategoria:Klube të G-14]] [[Kategoria:Klube fituese të UEFA Ligës së Kampioneve]] 622s7sxyep35d28ew86afnm3exijb24 2807264 2807263 2025-06-07T02:12:06Z Sadsadas 51943 /* 1986–2013: Epoka e Sir Alex Ferguson */ 2807264 wikitext text/x-wiki {{Infobox football club | clubname = Manchester United | image = Manchester_United_FC_crest.svg.png | image_size = 200px | fullname = Manchester United Football Club | nickname = The Red Devils (Djajt e Kuq) | founded = [[1878]]; 147 vite më parë | president = {{flamuri|Britania e Madhe}} [[Joel Glazer|Joel]] dhe [[Avram Glazer]] | coach = | website = https://www.manutd.com/ | ground = [[Old Trafford]] | capacity = 75,731 vende | league = [[Premier League]] | season = 2024–25 | position = 15të nga 20 <!-- Fillojn veshjet -->| pattern_la1 = _manutd2425h | pattern_b1 = _manutd2425h | pattern_ra1 = _manutd2425h | pattern_sh1 = _manutd2425h | pattern_so1 = _manutd2425hl | leftarm1 = | body1 = | rightarm1 = | shorts1 = | socks1 = 000000 | pattern_la2 = _manutd2425a | pattern_b2 = _manutd2425a | pattern_ra2 = _manutd2425a | pattern_sh2 = _manutd2425a | pattern_so2 = _manutd2425al | leftarm2 = 001a67 | body2 = 001a67 | rightarm2 = 001a67 | shorts2 = 001a67 | socks2 = 001a67 | pattern_la3 = _manutd2425t | pattern_b3 = _manutd2425t | pattern_ra3 = _manutd2425t | pattern_sh3 = _manutd2425t | pattern_so3 = _manutd2425tl | leftarm3 = faf9f6 | body3 = faf9f6 | rightarm3 = faf9f6 | shorts3 = faf9f6 | socks3 = faf9f6 | current = Sezoni 2024-25 i Manchester United F.C. | manager = {{flamuri|Portugalia}} [[Ruben Amorim]] }} '''Manchester United Football Club''', i njohur thjesht si '''Manchester United''' ose '''United''', është një klub profesionist anglez [[futbolli]] me seli në [[Old Trafford (zonë)|Old Trafford]], Mançester, Angli. Klubi aktualisht garon në [[Premier League|Premier Ligë]], e cila është liga elitare e futbollit anglez. Klubi u themelua në vitin 1878 nën emrin '''Newton Heath LYR Football Club''' kurse në vitin 1902 mori emrin aktual Manchester United. Klubi i luan ndeshjet si vendas në stadiumin [[Old Trafford]] që nga viti 1910. Klubi ka fituar 20 kampionate (një rekord i ndarë), 13 [[FA Cup|kupa kombëtare]], gjashtë [[EFL Cup|kupa lige]] si dhe 21 [[FA Community Shield|superkupa]] (një rekord). Në nivel ndërkombëtar, klubi ka fituar [[UEFA Liga e Kampionëve|Kupën Evropiane/UEFA Ligën e Kampionëve]] tre herë si dhe [[UEFA Liga e Evropës|UEFA Ligën e Evropës]], [[UEFA Super Kupa|UEFA Super Kupën]], [[Kupa UEFA e Fituesve të Kupës|Kupën UEFA të Fituesve të Kupës]], [[Kupa Ndërkontinentale|Kupën Ndërkontinentale]] dhe [[FIFA Kupa e Botës për Klube|FIFA Kupën e Botës për Klube]] nga një herë.<ref>{{Cite news|url=https://www.bbc.co.uk/sport/football/19653230|title=Liverpool v Manchester United: The bitter rivalry|publisher=BBC Sports|language=en|author=Phil McNulty|date=21 shtator 2012|access-date=14 qershor 2018|archive-date=31 maj 2022|archive-url=https://web.archive.org/web/20220531152305/https://www.bbc.co.uk/sport/football/19653230|url-status=live}}</ref> Me emërimin e [[Matt Busby]] si trajner në vitin 1945, klubi dominoi futbollin anglez në vitin 1950 si dhe u bë klubi i parë anglez që konkuroi në një kompeticion evropian. Pavarësisht tragjedisë ajërore të Mynihut, ku tetë lojtarë mbetën të vrarë, Busby e rindërtoi ekipin rreth yjeve si [[George Best]], [[Denis Law]] dhe [[Bobby Charlton]], të quajtur United Trinity. Ata fituan edhe dy kampionate të tjerë kurse në vitin 1968 u bënë klubi i parë anglez që fiton një trofe evropian. Pas tërheqjes së Busbyt, United pati vështirësi për të gjetur një pasardhës deri në mbërritjen e [[Alex Ferguson]] në nëntor 1986. Ai u bë trajneri më jetëgjatë dhe i suksesshëm i klubit, duke fituar 38 trofe në 26 vite, përfshirë 13 kampionate, pesë kupa kombëtare dhe dy Liga Kampionësh.<ref>{{cite news|title=The 49 trophies of Sir Alex Ferguson – the most successful managerial career Britain has ever known|url=https://www.independent.co.uk/sport/football/premier-league/the-49-trophies-of-sir-alex-ferguson-the-most-successful-managerial-career-britain-has-ever-known-8607136.html|publisher=The Independent|language=en|location=Londër|date=8 maj 2013|access-date=30 tetor 2015|archive-date=5 qershor 2022|archive-url=https://web.archive.org/web/20220605092616/https://www.independent.co.uk/sport/football/premier-league/the-49-trophies-of-sir-alex-ferguson-the-most-successful-managerial-career-britain-has-ever-known-8607136.html|url-status=live}}</ref> Në sezonin 1998–99, United u bë klubi i parë anglez që arriti ''[[Tripleta (futboll)|tripletën kontinentale]]'', duke fituar Premier Ligën, FA Cup dhe Ligën e Kampionëve.<ref>{{cite news |title=BBC ON THIS DAY – 14 – 1969: Matt Busby retires from Man United|url=http://news.bbc.co.uk/onthisday/hi/dates/stories/january/14/newsid_3334000/3334059.stm|publisher=BBC Sports|language=en|access-date=10 tetor 2015|archive-date=17 janar 2008|archive-url=https://web.archive.org/web/20080117111940/http://news.bbc.co.uk/onthisday/hi/dates/stories/january/14/newsid_3334000/3334059.stm|url-status=live}}</ref> Duke fituar UEFA Ligën e Evropës në sezonin 2016–17 nën drejtimin e [[José Mourinho]], ata u bë një nga pesë klubet që kishin fituar tre kompeticionet origjinale të UEFA-s (Ligën e Kampionëve, Ligën e Evropës dhe Kupën UEFA të Fituesve të Kupës). Manchester United është një nga klubet me më shumë tifozë në botë dhe ka rivalitete me klube si [[Liverpool F.C.|Liverpooli]], [[Manchester City F.C.|Manchester City]], [[Arsenal F.C.|Arsenali]] dhe [[Leeds United F.C.|Leeds United]]. Manchester United ishte klubi me më shumë të ardhura në sezonin 2016–17 me 676.3 milion €,<ref>{{cite news|author=Bill Wilson|title=Manchester United remain football's top revenue-generator|url=https://www.bbc.co.uk/news/business-42767374|publisher=BBC Sport|language=en|date=23 janar 2018|access-date=14 prill 2018|archive-date=5 mars 2018|archive-url=https://web.archive.org/web/20180305042925/http://www.bbc.co.uk/news/business-42767374|url-status=live}}</ref> kurse në vitin 2019 u vlerësua si klubi i tretë më i shtrenjtë në botë me vlerën 3.15 miliard £.<ref>{{cite news|url=https://www.forbes.com/soccer-valuations/list/#tab:overall|title=The Business Of Soccer|publisher=Forbes|access-date=16 gusht 2019|archive-date=20 gusht 2020|archive-url=https://web.archive.org/web/20200820010417/https://www.forbes.com/soccer-valuations/list/#tab:overall|url-status=live}}</ref> Pasi u regjistrua në Bursën e Londrës në vitin 1991, klubi u privatizua në vitin 2005 pas një blerjeje nga biznesmeni amerikan Malcolm Glazer me vlerë gati 800 milionë £, nga të cilat mbi 500 milionë £ para të huazuara u bënë borxh i klubit. Në vitin 2012, disa nga aksionet e klubit u nxorrën në shitje në Bursën e Nju Jorkut edhe pse familja Glazer është plotësisht pronar i klubit. ==Historia== {{Main|Historia e Manchester United F.C.}} ===1878–1945: Krijimi dhe dekadat e para=== Manchester United u formua në vitin 1878 me emrin '''Newton Heath LYR Football Club''' nga departamenti i karrocave dhe vagonëve të stacionit të Lancashire dhe Yorkshire Railway (LYR) në Newton Heath.<ref name="barnes_8">Barnes et al. (2001), f. 8.</ref> Ekipi fillimisht luajti ndeshje kundër departamenteve të tjera dhe kompanive hekurudhore, por më 20 nëntor 1880, ata luajtën ndeshjen e tyre të parë zyrtare; duke veshur ngjyrat e kompanisë hekurudhore – jeshile dhe të artë – ata u mposhtën 6–0 nga ekipi rezervë i [[Bolton Wanderers F.C.|Bolton Wanderers]].<ref>James (2008), f. 66.</ref> Deri në vitin 1888, klubi ishte bërë një anëtar themelues i [[The Combination]], një ligë rajonale futbolli. Pas shpërbërjes së ligës pas vetëm një sezoni, Newton Heath iu bashkua Aleancës së sapoformuar të Futbollit, e cila vazhdoi për tre sezone para se të bashkohej me Ligën e Futbollit. Kjo rezultoi në fillimin e sezonit 1892–93 nga klubi në Divizionin e Parë, në të cilën kohë ai ishte bërë i pavarur nga kompania hekurudhore dhe kishte hequr "LYR" nga emri i tij.<ref name="barnes_8"/> Pas dy sezonesh, klubi ra në Divizionin e Dytë.<ref name="barnes_8"/> Në janar 1902, klubi kishte një borxh prej 2,670 £ – e barabartë me 370,000 £ në vitin 2025 – dhe iu dha një urdhër likuidimi.<ref>Tyrrell & Meek (1996), f. 99.</ref> Kapiteni [[Harry Stafford]] gjeti katër biznesmenë vendas, përfshirë [[John Henry Davies]] (i cili u bë president i klubit), secili i gatshëm të investonte 500 £ në këmbim të një interesi të drejtpërdrejtë në drejtimin e klubit dhe të cilët më pas ndryshuan emrin;<ref name="barnes_9">Barnes et al. (2001), f. 9.</ref> më 24 prill 1902, lindi zyrtarisht Manchester United.<ref>James (2008), f. 92.</ref> Nën drejtimin e [[Ernest Mangnall]], i cili mori detyrat menaxheriale në vitin 1903, Manchester United përfundoi si nënkampion i Divizionit të Dytë në vitin 1906 dhe siguroi ngjitjen në Divizionin e Parë, të cilin e fituan në vitin 1908 – titulli i parë i ligës për klubin. Sezoni pasues filloi me fitoren në Charity Shield-in e parë në histori dhe përfundoi me titullin e parë të FA Cup për klubin.<ref>Barnes et al. (2001), f. 118.</ref> Mangnall u konsiderua si një ndikim i rëndësishëm në transferimin e ekipit në Old Trafford në vitin 1910, dhe Manchester United fitoi Divizionin e Parë për herë të dytë një vit më pas.<ref>James, Gary (2008). ''Manchester – A Football History'', f. 380–385 & 396–401.</ref> Në fund të sezonit pasardhës, Mangnall u largua nga klubi për t'u bashkuar me [[Manchester City F.C.|Manchester Cityn]].<ref>Barnes et al. (2001), f. 11.</ref> Në vitin 1922, tre vjet pas rifillimit të futbollit pas [[Lufta e Parë Botërore|Luftës së Parë Botërore]], klubi ra në Divizionin e Dytë, ku qëndroi deri në rifitimin e ngjitjes në vitin 1925. Klubi ra përsëri në vitin 1931, duke u bërë një klub yo-yo dhe duke arritur pozicionin e tij më të ulët të të gjitha kohërave, vendin e 20të në Divizionin e Dytë në vitin 1934, nën drejtimin e sekretarit-trajner [[Scott Duncan]]. Gjatë kësaj kohe, klubi mezi shmangu rënjen në Divizionin e Tretë. Dy vjet më vonë, Duncan e udhëhoqi klubin drejt ngjitjes përpara se të vinte një rënje tjetër në vitin 1937, gjë që çoi në dorëheqjen e tij në nëntor të atij viti. Pas vdekjes së bamirësit kryesor [[John Henry Davies]] në tetor 1927, financat e klubit u përkeqësuan deri në atë masë sa Manchester United ishte pranë falimentimit nëse nuk do të ishte për [[James W. Gibson]], i cili, në dhjetor 1931, investoi 2,000 £ dhe mori kontrollin e klubit.<ref name="barnes_12">Barnes et al. (2001), f. 12.</ref> Në sezonin 1938–39, viti i fundit i futbollit para [[Lufta e Dytë Botërore|Luftës së Dytë Botërore]], klubi përfundoi i 14-ti në Divizionin e Parë.<ref name="barnes_12"/> ===1945–1969: Vitet nën drejtimin e Matt Busby=== Në tetor 1945, rifillimi i shpejtë i futbollit pas luftës çoi në emërimin si trajner të [[Matt Busby]]t, i cili kërkoi një nivel kontrolli të paparë mbi përzgjedhjen e ekipit, transferimet e lojtarëve dhe seancave stërvitore.<ref>Barnes et al. (2001), f. 13.</ref> Busby e udhëhoqi ekipin drejt vendit të dytë në ligë në vitet 1947, 1948 dhe 1949, dhe drejt fitores në FA Cup në vitin 1948. Në vitin 1952, klubi fitoi Divizionin e Parë për herë të parë pas 41 vitesh.<ref>Barnes et al. (2001), f. 10.</ref> Pas këtij suksesi, klubi fitoi dy tituj lige radhazi në vitet 1956 dhe 1957; skuadra, e cila kishte një moshë mesatare prej 22 vjeç, u quajt me nofkën "Foshnjat e Busbyt" nga media, një dëshmi e besimit të Busbyt te lojtarët e rinj.<ref>Murphy (2006), f. 71.</ref> Në vitin 1957, Manchester United u bë skuadra e parë angleze që garoi në [[UEFA Liga e Kampionëve|Kupën Evropiane]], pavarësisht kundërshtimeve nga Liga e Futbollit, e cila ia kishte mohuar [[Chelsea F.C.|Çelsit]] të njëjtën mundësi sezonin e kaluar.<ref>{{cite news|author=Brian Glanville|title=The great Chelsea surrender|url=http://www.timesonline.co.uk/article/0,,762-1586242,00.html|publisher=[[The Times]]|language=en|location=Londër|date=27 prill 2005|access-date=24 qershor 2010|archive-date=29 qershor 2011|archive-url=https://web.archive.org/web/20110629133659/http://www.timesonline.co.uk/article/0,,762-1586242,00.html}}</ref> Gjatë rrugës për në gjysëm-finale, të cilën e humbën ndaj [[Real Madrid C.F.|Real Madridit]], skuadra regjistroi një fitore 10–0 ndaj kampionëve belgë [[R.S.C. Anderlecht|Anderlecht]], e cila mbetet fitorja më e madhe e klubit në histori.<ref>Barnes et al. (2001), f. 14–15.</ref> Sezonin pasardhës, gjatë kthimit në shtëpi nga një fitore në çerek-finalen e Kupës Evropiane kundër [[Ylli i Kuq i Beogradit|Yllit të Kuq të Beogradit]], avioni që transportonte lojtarët, zyrtarët dhe gazetarët e Manchester United u rrëzua ndërsa përpiqej të ngrihej pas furnizimit me karburant në [[Mynih]] të Gjermanisë. Fatkeqësia ajrore e Mynihut e 6 shkurtit 1958 mori 23 jetë, përfshirë tetë lojtarë – [[Geoff Bent]], [[Roger Byrne]], [[Eddie Colman]], [[Duncan Edwards]], [[Mark Jones]], [[David Pegg]], [[Tommy Taylor]] dhe [[Billy Whelan]] – dhe plagosi disa të tjerë.<ref>{{cite news|title=1958: United players killed in air disaster|url=http://news.bbc.co.uk/onthisday/hi/dates/stories/february/6/newsid_2535000/2535961.stm|publisher=BBC Sport|language=en|date=6 shkurt 1958|access-date=24 qershor 2010|archive-date=17 shtator 2010|archive-url=https://web.archive.org/web/20100917140201/http://news.bbc.co.uk/onthisday/hi/dates/stories/february/6/newsid_2535000/2535961.stm|url-status=live}}</ref><ref>Barnes et al. (2001), f. 16–17.</ref> Ndihmëstrajneri [[Jimmy Murphy]] mori përsipër detyrën e trajnerit ndërsa Busby po rikuperohej nga dëmtimet e tij dhe skuadra e improvizuar e klubit arriti në finalen e FA Cup, të cilën e humbën ndaj Bolton Wanderers. Në njohje të tragjedisë së ekipit, UEFA e ftoi klubin të garonte në Kupën Evropiane 1958–59 së bashku me kampionët e ligës [[Wolverhampton Wanderers F.C.|Wolverhampton Wanderers]]. Pavarësisht miratimit nga Federata Angleze, Liga e Futbollit vendosi që klubi nuk duhet të hynte në këtë kompeticion, pasi nuk ishte kualifikuar.<ref>White, Jim (2008), f. 136.</ref><ref>Barnes et al. (2001), f. 17.</ref> Busby e rindërtoi ekipin gjatë viteve 1960' duke nënshkruar lojtarë si [[Denis Law]] dhe [[Paddy Crerand]], të cilët u bashkuan me gjeneratën e ardhshme të lojtarëve të rinj – përfshirë [[George Best]] – për të fituar FA Cup në vitin 1963. Busby la pushim disa lojtarë kyç për ndeshjen e ligës para Finales së Kupës, gjë që i dha [[Dennis Walker]] mundësinë të debutonte kundër [[Nottingham Forest F.C.|Nottingham Forest]] më 20 maj. Walker u bë kështu lojtari i parë me ngjyrë që përfaqësoi United.<ref>{{cite book|author1=Bill Hern|author2=David Gleave|title=Football's Black Pioneers|date=2020|publisher=Conker Editions|language=en|location=Leicester|isbn=978-1-9999008-5-4|pages=168–169}}</ref> Sezonin pasardhës, ata përfunduan të dytët në ligë, pastaj fituan titullin në vitet 1965 dhe 1967. Në vitin 1968, Manchester United u bë klubi i parë anglez që fitoi Kupën e Evropës, duke mposhtur [[S.L. Benfica|Benficën]] 4–1 në finale me një ekip që përfshinte tre Futbollistët Evropianë të Vitit: Bobby Charlton, Denis Law dhe George Best.<ref name="barnes_18-19">Barnes et al. (2001), f. 18–19.</ref><ref>{{cite web|author1=Rob Moore|author2=Karel Stokkermans|date=11 dhjetor 2009|title=European Footballer of the Year ("Ballon d'Or")|publisher=RSSSF|language=en|url=https://www.rsssf.org/miscellaneous/europa-poy.html|access-date=24 qershor 2010|archive-date=17 dhjetor 2008|archive-url=https://web.archive.org/web/20081217034637/http://www.rsssf.com/miscellaneous/europa-poy.html|url-status=live}}</ref> Ata më pas përfaqësuan Evropën në Kupën Ndërkontinentale të vitit 1968 kundër [[Estudiantes de La Plata|Estudiantes]] të Argjentinës, por humbja në ndeshjen e parë në [[Buenos Aires]] nënkuptonte se një barazim 1–1 në Old Trafford tre javë më vonë nuk ishte i mjaftueshëm për të fituar titullin. Busby dha dorëheqjen si trajner në vitin 1969 përpara se të zëvendësohej nga trajneri i ekipit rezervë, ish-lojtari i Manchester United [[Wilf McGuinness]].<ref name="barnes_19"/> ===1969–1986: Vitet e zbraztisë=== Pas një vendi të tetë në sezonin 1969–70 dhe një fillimi të dobët të sezonit 1970–71, Busby u bind të rifillonte përkohësisht detyrat e menaxherit dhe McGuinness u rikthye në pozicionin e tij si trajner i ekipit rezervë. Në qershor 1971, [[Frank O'Farrell]] u emërua si trajner, por qëndroi më pak se 18 muaj para se të zëvendësohej nga [[Tommy Docherty]] në dhjetor 1972.<ref>Murphy (2006), f. 134.</ref> Docherty e shpëtoi ekipin nga rënia nga kategoria atë sezon, vetëm për t'i parë ata të binin nga kategoria në vitin 1974; në atë kohë treshja Best, Law dhe Charlton ishin larguar nga klubi.<ref name="barnes_18-19"/> Ekipi fitoi ngjitjen në kategori që në përpjekjen e parë dhe arriti në finalen e FA Cup në vitin 1976, por u mposht nga [[Southampton F.C.|Southampton]]. Ata arritën përsëri në finale në vitin 1977, duke mposhtur [[Liverpool F.C.|Liverpoolin]] 2–1. Docherty u shkarkua pak më vonë, pas zbulimit të aferës së tij me gruan e fizioterapistit të klubit.<ref name="barnes_19">Barnes et al. (2001), f. 19.</ref><ref>{{cite news|title=1977: Manchester United sack manager|url=http://news.bbc.co.uk/onthisday/hi/dates/stories/july/4/newsid_2492000/2492743.stm|publisher=BBC Sport|language=en|date=4 korrik 1977|access-date=2 prill 2010|archive-date=28 gusht 2011|archive-url=https://web.archive.org/web/20110828180430/http://news.bbc.co.uk/onthisday/hi/dates/stories/july/4/newsid_2492000/2492743.stm|url-status=live}}</ref> [[Dave Sexton]] zëvendësoi Dochertyn si trajner në verën e vitit 1977. Pavarësisht transferimeve të mëdha, përfshirë [[Joe Jordan]], [[Gordon McQueen]], [[Gary Bailey]] dhe [[Ray Wilkins]], skuadra dështoi të fitonte ndonjë trofe; ata përfunduan të dytët në sezonin 1979–80 dhe humbën ndaj Arsenalit në finalen e FA Cup të vitit 1979. Sexton u shkarkua në vitin 1981, edhe pse skuadra fitoi shtatë ndeshjet e fundit nën drejtimin e tij.<ref name="barnes_20">Barnes et al. (2001), f. 20.</ref> Ai u zëvendësua nga [[Ron Atkinson]], i cili menjëherë theu rekordin britanik të transferimit më të shtrenjtë duke nënshkruar [[Bryan Robson]] nga ish-klubi i tij [[West Bromwich Albion F.C.|West Bromwich Albion]]. Nën drejtimin e Atkinson, Manchester United fitoi FA Cup në vitet 1983 dhe 1985 dhe mundi rivalët e Liverpoolit për të fituar Charity Shield të vitit 1983. Në sezonin 1985–86, pas 13 fitoreve dhe dy barazimeve në 15 ndeshjet e para, klubi ishte favorit për të fituar ligën, por përfundoi në vendin e katërt. Sezonin pasardhës, me klubin në rrezik rënieje nga kategoria deri në nëntor, Atkinson u shkarkua.<ref name="barnes_20-21">Barnes et al. (2001), f. 20–1.</ref> ===1986–2013: Epoka e Sir Alex Ferguson=== [[Alex Ferguson]] dhe ndihmësi i tij [[Archie Knox]] mbërritën nga [[Aberdeen F.C.|Aberdeen]] ditën e shkarkimit të Atkinson,<ref>Barnes et al. (2001), f. 21.</ref> dhe e udhëhoqën ekipin në vendin e 11të në ligë.<ref>Barnes et al. (2001), f. 148.</ref> Pavarësisht se përfundoi në vendin e dytë në sezonin 1987–88, klubi u rikthye në vendin e 11të sezonin pasardhës.<ref>Barnes et al. (2001), f. 148–149.</ref> Sipas raportimeve, puna e Ferguson u shpëtua nga fitorja ndaj [[Crystal Palace F.C.|Crystal Palace]] në finalen e FA Cup të vitit 1990.<ref>{{cite news|title=Arise Sir Alex?|url=http://news.bbc.co.uk/1/hi/special_report/1999/05/99/uniteds_treble_triumph/354282.stm|publisher=BBC Sport|language=en|date=27 maj 1999|access-date=2 prill 2010|archive-date=26 mars 2012|archive-url=https://web.archive.org/web/20120326203559/http://news.bbc.co.uk/2/hi/special_report/1999/05/99/uniteds_treble_triumph/354282.stm |url-status=live}}</ref><ref>{{cite news|author=Chris Bevan|title=How Robins saved Ferguson's job|url=http://news.bbc.co.uk/sport1/hi/football/teams/m/man_utd/6096520.stm|publisher=BBC Sport|language=en|date=4 nëntor 2006|access-date=2 prill 2010|archive-date=11 nëntor 2011|archive-url=https://web.archive.org/web/20111111174629/http://news.bbc.co.uk/sport2/hi/football/teams/m/man_utd/6096520.stm|url-status=live}}</ref> Sezonin pasardhës, Manchester United fitoi titullin e parë të Kupës UEFA së Fituesve të Kupës. Ky triumf i lejoi klubit të garonte në [[UEFA Super Kupa|Superkupën Evropiane]] për herë të parë, ku United mundi fituesit e Kupës Evropiane, Yllin e Kuq të Beogradit, me rezultatin 1–0 në Old Trafford. Klubi gjithashtu luajti në dy finale radhazi të Kupës së Ligës në vitet 1991 dhe 1992, duke mposhtur Nottingham Forest 1–0 në të dytën për të fituar këtë trofe për herë të parë.<ref name="barnes_20-21"/> Në vitin 1993, në sezonin e parë të [[Premier League|Premier Ligës]] të sapokrijuar, klubi fitoi titullin e parë të ligës që nga viti 1967, dhe një vit më vonë, për herë të parë që nga viti 1957, ata fituan një titull të dytë radhazi - së bashku me FA Cup - për të kompletuar "Dopietën" e parë në historinë e klubit.<ref name="barnes_20-21"/> United më pas u bë klubi i parë anglez që arriti "Dopietën" dy herë kur fitoi të dyja trofetë përsëri në sezonin 1995–96,<ref>{{cite web|url=https://talksport.com/football/fa-cup/228286/trophy-doubles-english-clubs-ranked-number-times-they-have-claimed-two-major-trophies-one/|title=Clubs ranked by the number of times they have claimed trophy doubles|author=Craig Bloomfield|language=en|date=4 maj 2017|access-date=23 shkurt 2019|archive-date=23 shkurt 2019|archive-url=https://web.archive.org/web/20190223131423/https://talksport.com/football/fa-cup/228286/trophy-doubles-english-clubs-ranked-number-times-they-have-claimed-two-major-trophies-one/|url-status=live}}</ref> përpara se të mbronte titullin e ligës edhe një herë në sezonin 1996–97 me një ndeshje nga fundi.<ref>{{cite news|url=https://www.bbc.co.uk/sport/football/21878651|title=Golden years: The tale of Manchester United's 20 titles|date=22 prill 2013|publisher=BBC Sport|language=en|access-date=23 shkurt 2019|archive-date=29 tetor 2018|archive-url=https://web.archive.org/web/20181029040737/https://www.bbc.co.uk/sport/football/21878651|url-status=live}}</ref> Në sezonin 1998–99, Manchester United u bë skuadra e parë që fiton Premier Ligën, FA Cup dhe Ligën e Kampionëve në një sezon, duke arritur kështu një tripletë historike.<ref name="kings">{{cite news|url=http://news.bbc.co.uk/2/hi/sport/football/353842.stm|title=United crowned kings of Europe|publisher=BBC Sport|language=en|date=26 maj 1999|access-date=22 qershor 2010|archive-date=1 shtator 2011|archive-url=https://web.archive.org/web/20110901045431/http://news.bbc.co.uk/2/hi/sport/football/353842.stm|url-status=live}}</ref> Duke qenë disavantazh 1–0 para nisjes së minutave shtesë në ndeshjen finale të Ligës së Kampionëve, [[Teddy Sheringham]] dhe [[Ole Gunnar Solskjær]] shënuan gola në fund të ndeshjes për të siguruar një fitore dramatike ndaj [[FC Bayern München|Bayern München]], në atë që konsiderohet si një nga përmbysjet më të mëdha të të gjitha kohërave.<ref>{{cite news|author=Nick Hoult|title=Ole Gunnar Solskjaer leaves golden memories|url=https://www.telegraph.co.uk/sport/football/2320013/Ole-Gunnar-Solskjaer-leaves-golden-memories.html|archive-url=https://ghostarchive.org/archive/20220110/https://www.telegraph.co.uk/sport/football/2320013/Ole-Gunnar-Solskjaer-leaves-golden-memories.html|archive-date=10 janar 2022|url-access=subscription|url-status=live|publisher=The Daily Telegraph|language=en|location=Londër|date=28 gusht 2007|access-date=23 korrik 2011}}{{cbignore}}</ref> Atë verë, Ferguson mori një medalje kalorësie për shërbimet e tij në futboll.<ref>{{cite news|title=Knights Bachelor|url=http://news.bbc.co.uk/1/hi/special_report/1999/06/99/queens_birthday_honours/366661.stm|publisher=BBC Sport|language=en|date=12 qershor 1999|access-date=19 janar 2022|archive-date=13 mars 2016|archive-url=https://web.archive.org/web/20160313022952/http://news.bbc.co.uk/2/hi/special_report/1999/06/99/queens_birthday_honours/366661.stm|url-status=live}}</ref> ==Lojtarët== ===Skuadra aktuale=== {{updated|3 shtator 2022}}<ref>{{cite web|title=Man Utd First Team Squad & Player Profiles|trans-title=Ekipi i parë i Man Utd & profilet e lojtarëve|url=https://www.manutd.com/en/players-and-staff/first-team|website=ManUtd.com|publisher=Manchester United|accessdate=6 qershor 2018}}</ref><ref>{{cite news|first=James|last=Tuck|title=United reveal squad numbers for 2018/19|trans-title=United zbulon numrat e ekipit për 2018/19|url=https://www.manutd.com/en/news/detail/man-utd-announce-premier-league-squad-numbers-for-2018-19-season|website=ManUtd.com|publisher=Manchester United|date=10 gusht 2018|accessdate=10 gusht 2018}}</ref> {{fs start}} {{fs player |no=1 |nat=ESP |pos=GK |name=[[David de Gea]] }} {{fs player |no=2 |nat=SWE |pos=DF |name=[[Victor Lindelöf]] }} {{fs player |no=4 |nat=ENG |pos=DF |name=[[Phil Jones (footballer, born 1992)|Phil Jones]] }} {{fs player |no=5 |nat=ENG |pos=DF |name=[[Harry Maguire]] |other=[[Kapiteni (futboll)|Kapiten]] }}<ref>{{cite news|title=Maguire to be new United captain|trans-title=Maguire do të jetë kapiteni i ri i United|url=https://www.manutd.com/en/news/detail/harry-maguire-confirmed-as-new-man-utd-captain|website=ManUtd.com|publisher=Manchester United F.C.|language=en|author=Sam Carney|date=17 janar 2020|access-date=17 janar 2020}}</ref> {{fs player |no=6 |nat=ARG |pos=DF |name=[[Lisandro Martínez]] }} {{fs player |no=7 |nat=POR |pos=FW |name=[[Cristiano Ronaldo]] }} {{fs player |no=8 |nat=POR |pos=MF |name=[[Bruno Fernandes]] |other=[[Kapiteni (futboll)|zëv-kapiten]]}} {{fs player |no=9 |nat=FRA |pos=FW |name=[[Anthony Martial]] }} {{fs player |no=10 |nat=ENG |pos=FW |name=[[Marcus Rashford]] }} {{fs player |no=11 |nat=ENG |pos=FW |name=[[Mason Greenwood]] }} {{fs player |no=12 |nat=NED |pos=DF |name=[[Tyrell Malacia]] }} {{fs player |no=14 |nat=DEN |pos=MF |name=[[Christian Eriksen]] }} {{fs player |no=17 |nat=BRA |pos=MF |name=[[Fred (footballer, born 1993)|Fred]] }} {{fs player |no=18 |nat=BRA |pos=MF |name=[[Casemiro]] }} {{fs player |no=19 |nat=FRA |pos=DF |name=[[Raphaël Varane]] }} {{fs player |no=20 |nat=POR |pos=DF |name=[[Diogo Dalot]] }} {{fs mid}} {{fs player |no=21 |nat=BRA |pos=FW |name=[[Antony (footballer, born 2000)|Antony]] }} {{fs player |no=22 |nat=ENG |pos=GK |name=[[Tom Heaton]] }} {{fs player |no=23 |nat=ENG |pos=DF |name=[[Luke Shaw]] }} {{fs player |no=25 |nat=ENG |pos=FW |name=[[Jadon Sancho]] }} {{fs player |no=28 |nat=URU |pos=FW |name=[[Facundo Pellistri]] }} {{fs player |no=29 |nat=ENG |pos=DF |name=[[Aaron Wan-Bissaka]] }} {{fs player |no=31 |nat=SVK |pos=GK |name=[[Martin Dúbravka]] |other=në huazim nga [[Newcastle United F.C.|Newcastle United]] }} {{fs player |no=33 |nat=ENG |pos=DF |name=[[Brandon Williams (footballer)|Brandon Williams]] }} {{fs player |no=34 |nat=NED |pos=MF |name=[[Donny van de Beek]] }} {{fs player |no=36 |nat=SWE |pos=FW |name=[[Anthony Elanga]] }} {{fs player |no=38 |nat=ENG |pos=DF |name=[[Axel Tuanzebe]] }} {{fs player |no=39 |nat=SCO |pos=MF |name=[[Scott McTominay]] }} {{fs player |no=43 |nat=ENG |pos=DF |name=[[Teden Mengi]] }} {{fs player |no=47 |nat=ENG |pos=FW |name=[[Shola Shoretire]] }} {{fs player |no=49 |nat=ARG |pos=FW |name=[[Alejandro Garnacho]] }} {{fs end}} ====Në huazim==== {{fs start}} {{fs player |no=3 |nat=Bregu i Fildishtë|pos=DF |name=[[Eric Bailly]] |other=at [[Olympique de Marseille|Marseille]] until 30 June 2023 }}<ref>{{cite news |title=Transfer news: Bailly secures loan move|url=https://www.manutd.com/en/news/detail/transfer-news-eric-bailly-joins-olympique-marseille-on-loan |website=ManUtd.com |publisher=Manchester United |date=24 gusht 2022|access-date=24 gusht 2022 }}</ref> {{fs player |no=16 |nat=Bregu i Fildishtë |pos=FW |name=[[Amad Diallo]] |other=at [[Sunderland A.F.C.|Sunderland]] until 30 June 2023 }}<ref>{{cite news |title=Transfer news: Amad seals loan move |url=https://www.manutd.com/en/news/detail/amad-signs-for-sunderland-on-loan-for-2022-23-season?utm_campaign=ManUtd&utm_medium=post&utm_source=twitter |website=ManUtd.com |publisher=Manchester United |date=31 gusht 2022 |access-date=31 gusht 2022 }}</ref> {{fs player |no=26 |nat=ENG |pos=GK |name=[[Dean Henderson]] |other=at [[Nottingham Forest F.C.|Nottingham Forest]] until 30 June 2023 }}<ref>{{cite news |title=Henderson completes season–long loan move |url=https://www.manutd.com/en/news/detail/man-utd-goalkeeper-dean-henderson-joins-nottingham-forest-on-loan |website=ManUtd.com |publisher=Manchester United |date=2 korrik 2022 |access-date=2 korrik 2022 }}</ref> {{fs mid}} {{fs player |no=27 |nat=BRA |pos=DF |name=[[Alex Telles]] |other=at [[Sevilla FC|Sevilla]] until 30 June 2023 }}<ref>{{cite news |title=Transfer news: Telles agrees loan move |url=https://www.manutd.com/en/news/detail/transfer-news-man-utd-defender-alex-telles-joins-sevilla-on-loan |website=ManUtd.com |publisher=Manchester United |date=4 gusht 2022 |access-date=4 gusht 2022 }}</ref> {{fs player |no=46 |nat=Tunisia |pos=MF |name=[[Hannibal Mejbri]] |other=at [[Birmingham City F.C.|Birmingham City]] until 30 June 2023 }}<ref>{{cite news |title=Hannibal loaned to Championship club|url=https://www.manutd.com/en/news/detail/man-utd-midfielder-hannibal-signs-for-birmingham-city-on-loan |website=ManUtd.com |publisher=Manchester United |date=29 gusht 2022|access-date=29 gusht 2022 }}</ref> {{fs player |no=74 |nat=ESP |pos=DF |name=[[Álvaro Fernández (footballer, born 2003)|Álvaro Fernández]] |other=at [[Preston North End F.C.|Preston North End]] until 30 June 2023 }}<ref>{{cite news |title=Fernandez signs new deal before loan move |url=https://www.manutd.com/en/news/detail/alvaro-fernandez-loaned-to-preston-north-end |website=ManUtd.com |publisher=Manchester United |date=26 korrik 2022 |access-date=26 korrik 2022 }}</ref> {{fs end}} == Stadiumi == {{Main|Old Trafford}} [[Skeda:Old Trafford inside 20060726 1.jpg|200px|thumb|right|Old Trafford]] Stadiumi '''Old Trafford''' i njohur gjithashtu edhe si ''Teatri i Ëndrrave'', epitet ky i dhënë nga Sir Bobby Charlton, ndodhet në Trafford, Great Manchester dhe ka qenë stadiumi i Manchester United që nga viti 1910, me përjashtim të një periudhe pas Luftës së Dytë Botërore për shkak të bombardimit të vitit 1941. Gjatë asaj periudhe deri në vitin 1949, United ndau të njejtin stadion, '''Main Road''', me rivalët e qytetit Manchester City. Stadiumi ka 75.957 vende dhe një shikueshmëri mesatare për ndeshje përmbi 75.000 tifozë. == Titujt == === Vendas === ==== Liga ==== *'''Divizioni i Parë (Division One)''' (deri më 1992) dhe '''Premier Liga (Premier League)''': '''19 herë''' , 1910–11, 1951–52, 1955–56, 1956–57, 1964–65, 1966–67, 1992–93, 1993–94, 1995–96, 1996–97, 1998–99, 1999–2000, 2000–01, 2002–03, 2006–07, 2007–08, 2008–09, 2010–11, 2012-2013. *'''Divizioni i Dytë (Division Two)''': '''2 herë''' **1935–36, 1974–75 ==== Kupa ==== *'''Kupa e Anglisë (FA Cup): 11 herë''' **1908–09, 1947–48, 1962–63, 1976–77, 1982–83, 1984–85, 1989–90, 1993–94, 1995–96, 1998–99, 2003–04 *'''Kupa e Ligës (Football League Cup): 4 herë''' **1991–92, 2005–06, 2008–09, 2009–10 *'''Superkupa e Anglisë (FA Community Shield/FA Charity Shield): 18 herë (14 vetanak, 4 të ndara)''' **1908, 1911, 1952, 1956, 1957, 1965*, 1967*, 1977*, 1983, 1990*, 1993, 1994, 1996, 1997, 2003, 2007, 2008, 2010 (* të ndara) === Gara europiane === *'''Liga e Kampionëve (European Cup/UEFA Champions League): 3 herë''' **1967–68, 1998–99, 2007–08 *'''Kupa e Fituesve të Kupave (UEFA Cup Winners' Cup): 1 herë''' **1990–91 *'''Superkupa e UEFA-së (UEFA Super Cup): 1 herë''' **1991 === Gara botërore === *'''Kupa Interkontinentale (Intercontinental Cup): 1 herë''' **1999 *'''Kupa e Botës për Klube (FIFA Club World Cup): 1 herë''' **2008 == Rekordet == === Lojtarët me më së shumti paraqitje === ''Vetëm paraqitjet në gara kompetitive. Paraqitjet si zëvendësues (në kllapa) janë të përfshira në total.'' {| class="wikitable sortable" style="text-align: center;" width = 90%; ! !width=16%|Emri !width=12%|Vitet !width=12%|Liga !width=12%|Kupa e Anglisë !width=12%|Kupa e Ligës !width=12%|Europë !width=12%|Të Tjera !width=12%|Totali |- |1||align="left"|{{flagicon|Wales}} '''[[Ryan Giggs]]'''||1991–present||{{sort|613|613 (90)}}||{{sort|068|{{0}}68 {{0}}(10)}}||{{sort|037|{{0}}37 {{0}}(6)}}||{{sort|140|140 (20)}}||{{sort|018|{{0}}18 {{0}}(3)}}||{{sort|876|'''876''' (129)}} |- |2||align="left"|{{flagicon|ENG}} [[Bobby Charlton]]||1956–1973||{{sort|606|606 {{0}}(2)}}||{{sort|078|{{0}}78 {{0}}(0)}}||{{sort|024|{{0}}24 {{0}}(0)}}||{{sort|045|{{0}}45 {{0}}(0)}}||{{sort|005|{{0|00}}5 {{0}}(0)}}||{{sort|758|'''758''' {{0|00}}(2)}} |- |3||align="left"|{{flagicon|ENG}} [[Bill Foulkes]]||1952–1970||{{sort|566|566 {{0}}(3)}}||{{sort|061|{{0}}61 {{0}}(0)}}||{{sort|003|{{0|00}}3 {{0}}(0)}}||{{sort|052|{{0}}52 {{0}}(0)}}||{{sort|006|{{0|00}}6 {{0}}(0)}}||{{sort|688|'''688''' {{0|00}}(3)}} |- |4||align="left"|{{flagicon|ENG}} [[Paul Scholes]]||1994–2011||{{sort|466|466 (84)}}||{{sort|044|{{0}}44 (14)}}||{{sort|021|{{0}}21 {{0}}(7)}}||{{sort|130|130 (18)}}||{{sort|015|{{0}}15 {{0}}(1)}}||{{sort|676|'''676''' (124)}} |- |5||align="left"|{{flagicon|ENG}} [[Gary Neville]]||1992–2011||{{sort|400|400 (21)}}||{{sort|047|{{0}}47 {{0}}(3)}}||{{sort|025|{{0}}25 {{0}}(2)}}||{{sort|117|117 {{0}}(8)}}||{{sort|013|{{0}}13 {{0}}(2)}}||{{sort|602|'''602''' {{0}}(36)}} |- |6||align="left"|{{flagicon|ENG}} [[Alex Stepney]]||1966–1978||{{sort|433|433 {{0}}(0)}}||{{sort|044|{{0}}44 {{0}}(0)}}||{{sort|035|{{0}}35 {{0}}(0)}}||{{sort|023|{{0}}23 {{0}}(0)}}||{{sort|004|{{0|00}}4 {{0}}(0)}}||{{sort|539|'''539''' {{0|00}}(0)}} |- |7||align="left"|{{flagicon|IRL}} [[Tony Dunne]]||1960–1973||{{sort|414|414 {{0}}(0)}}||{{sort|055|{{0}}55 {{0}}(1)}}||{{sort|021|{{0}}21 {{0}}(0)}}||{{sort|040|{{0}}40 {{0}}(0)}}||{{sort|005|{{0|00}}5 {{0}}(0)}}||{{sort|535|'''535''' {{0|00}}(1)}} |- |8||align="left"|{{flagicon|IRL}} [[Denis Irwin]]||1990–2002||{{sort|368|368 (12)}}||{{sort|043|{{0}}43 {{0}}(1)}}||{{sort|031|{{0}}31 {{0}}(3)}}||{{sort|075|{{0}}75 {{0}}(2)}}||{{sort|012|{{0}}12 {{0}}(0)}}||{{sort|529|'''529''' {{0}}(18)}} |- |9||align="left"|{{flagicon|ENG}} [[Joe Spence (footballer born 1898)|Joe Spence]]||1919–1933||{{sort|481|481 {{0}}(0)}}||{{sort|029|{{0}}29 {{0}}(0)}}||{{sort|000|{{0|00}}0 {{0}}(0)}}||{{sort|000|{{0|00}}0 {{0}}(0)}}||{{sort|000|{{0|00}}0 {{0}}(0)}}||{{sort|510|'''510''' {{0|00}}(0)}} |- |10||align="left"|{{flagicon|SCO}} [[Arthur Albiston]]||1974–1988||{{sort|379|379 (15)}}||{{sort|036|{{0}}36 {{0}}(0)}}||{{sort|040|{{0}}40 {{0}}(2)}}||{{sort|027|{{0}}27 {{0}}(1)}}||{{sort|003|{{0|00}}3 {{0}}(0)}}||{{sort|485|'''485''' {{0}}(18)}} |} === Lojtarët me më së shumti gola === ''Vetëm golat në ndeshje kompetitive. Paraqitjet (në kllapa).'' {| class="wikitable sortable" style="text-align: center;" width = 90%; ! !width=16%|Emri !width=12%|Vitet !width=12%|Liga !width=12%|Kupa e Anglisë !width=12%|Kupa e Ligës !width=12%|Europë !width=12%|Të tjera !width=12%|Totali |- |1||align="left"|{{flagicon|ENG}} [[Bobby Charlton]]||1956–1973||{{sort|199|199 (606)}}||{{sort|019|{{0}}19 {{0}}(78)}}||{{sort|007|{{0|00}}7 {{0}}(24)}}||{{sort|022|{{0}}22 {{0}}(45)}}||{{sort|002|{{0|00}}2 {{0|00}}(5)}}||{{sort|249|'''249''' (758)}} |- |2||align="left"|{{flagicon|SCO}} [[Denis Law]]||1962–1973||{{sort|171|171 (309)}}||{{sort|034|{{0}}34 {{0}}(46)}}||{{sort|003|{{0|00}}3 {{0}}(11)}}||{{sort|028|{{0}}28 {{0}}(33)}}||{{sort|001|{{0|00}}1 {{0|00}}(5)}}||{{sort|237|'''237''' (404)}} |- |3||align="left"|{{flagicon|ENG}} [[Jack Rowley]]||1937–1955||{{sort|182|182 (380)}}||{{sort|026|{{0}}26 {{0}}(42)}}||{{sort|000|{{0|00}}0 {{0|00}}(0)}}||{{sort|000|{{0|00}}0 {{0|00}}(0)}}||{{sort|003|{{0|00}}3 {{0|00}}(2)}}||{{sort|211|'''211''' (424)}} |- |4=||align="left"|{{flagicon|ENG}} [[Dennis Viollet]]||1952–1962||{{sort|159|159 (259)}}||{{sort|005|{{0|00}}5 {{0}}(18)}}||{{sort|001|{{0|00}}1 {{0}}(2)}}||{{sort|013|{{0}}13 {{0}}(12)}}||{{sort|001|{{0|00}}1 {{0|00}}(2)}}||{{sort|179|'''179''' (293)}} |- |4=||align="left"|{{flagicon|NIR}} [[George Best]]||1963–1974||{{sort|137|137 (361)}}||{{sort|021|{{0}}21 {{0}}(46)}}||{{sort|009|{{0|00}}9 {{0}}(25)}}||{{sort|011|{{0}}11 {{0}}(34)}}||{{sort|001|{{0|00}}1 {{0|00}}(4)}}||{{sort|179|'''179''' (470)}} |- |6||align="left"|{{flagicon|ENG}} [[Joe Spence (footballer born 1898)|Joe Spence]]||1919–1933||{{sort|158|158 (481)}}||{{sort|010|{{0}}10 {{0}}(29)}}||{{sort|000|{{0|00}}0 {{0|00}}(0)}}||{{sort|000|{{0|00}}0 {{0|00}}(0)}}||{{sort|000|{{0|00}}0 {{0|00}}(0)}}||{{sort|168|'''168''' (510)}} |- |7||align="left"|{{flagicon|Wales}} [[Mark Hughes]]||1983–1986<br />1988–1995||{{sort|120|120 (345)}}||{{sort|017|{{0}}17 {{0}}(46)}}||{{sort|016|{{0}}16 {{0}}(38)}}||{{sort|009|{{0|00}}9 {{0}}(33)}}||{{sort|001|{{0|00}}1 {{0|00}}(5)}}||{{sort|163|'''163''' (467)}} |- |8||align="left"|{{flagicon|Wales}} '''[[Ryan Giggs]]'''||1991–present||{{sort|110|110 (613)}}||{{sort|011|{{0}}11 {{0}}(68)}}||{{sort|009|{{0|00}}9 {{0}}(37)}}||{{sort|028|{{0}}28 (140)}}||{{sort|001|{{0|00}}1 {{0}}(18)}}||{{sort|159|'''159''' (876)}} |- |9=||align="left"|{{flagicon|NED}} [[Ruud van Nistelrooy]]||2001–2006||{{sort|095|{{0}}95 (150)}}||{{sort|014|{{0}}14 {{0}}(14)}}||{{sort|002|{{0|00}}2 {{0|00}}(6)}}||{{sort|038|{{0}}38 {{0}}(47)}}||{{sort|001|{{0|00}}1 {{0|00}}(2)}}||{{sort|150|'''150''' (219)}} |- |9=||align="left"|{{flagicon|ENG}} [[Paul Scholes]]||1994–2011||{{sort|102|102 (466)}}||{{sort|013|{{0}}13 {{0}}(44)}}||{{sort|009|{{0|00}}9 {{0}}(21)}}||{{sort|026|{{0}}26 (130)}}||{{sort|000|{{0|00}}0 {{0}}(15)}}||{{sort|150|'''150''' (676)}} |} == Referime == <references/> {{G14}} {{Fituesit e FIFA Kupës së Botës për Klube}} [[Kategoria:Manchester United F.C.]] [[Kategoria:Klube futbolli në Angli]] [[Kategoria:Klube në Premier League]] [[Kategoria:Klube të G-14]] [[Kategoria:Klube fituese të UEFA Ligës së Kampioneve]] ofs6zcjmdpn1pzr93yqm5hmixxilb82 0 66041 2807278 2680707 2025-06-07T04:14:53Z InternetArchiveBot 115207 Lidhje të jashtme të shpëtuara: 1 Lidhje të jashtme të etiketuara si të vdekura: 0) #IABot (v2.0.9.5 2807278 wikitext text/x-wiki {{Republikat e Rusisë |Emri në shqip = Burjatia |Emri rusisht = Респу́блика Буря́тия <small>(rusisht)</small> |Emri në gjuhën vendase = Буряад Улас <small>(burjatisht)</small> |Flamuri_figura = Flag of Buryatia.svg |Flamuri_emri = Flamuri i Burjatisë |Emblema_figura = Coat of Arms of Buryatia.svg |Emblema_emri = Emblema e Burjatisë |Harta = Map of Russia (2014–2022) - Buryatia.svg <!-- Administrimi Politik --> |Distrikti Federal = [[Distrikti Federal Lindor i Largët|Lindor i Largët]] |Rajoni Ekonomik = [[Rajoni ekonomik i Siberisë Lindore|Siberia Lindore]] |Kryeqyteti = [[Ulan-Ude]] |Krijimi = 30 maj 1923 <!-- Qeverisja --> |Kreu i Republikës = [[Alexey Tsydenov]] |Trupi Ligjvënës = [[Hurali i Popullit të Republikës së Burjatisë|Hurali i Popullit]] <!-- Sipërfaqja --> |Sipërfaqja = 351.300 |Sipërfaqja renditja = i 15-ti <!-- Popullsia --> |Popullsia = 984,511 <small>(2018)</small) |Popullsia renditja = i 54-ti |Dendësia = 2.8 <!-- Gjeografia --> |Zona Kohore = [[UTC+08:00]] ([[Zona Kohore e Irkuckut|MSK+5]]) <!-- Të dhëna të tjera --> |Targa e automjeteve = 03 |Kodi sipas ISO = RU-BU |Faqja Zyrtare = [https://egov-buryatia.ru/ www.egov-buryatia.ru] }} '''Burjatia''', zyrtarisht '''Republika Burjate''' ([[Gjuha ruse|Rusisht]]: Респу́блика Буря́тия, ''Respublika Burjatija''; [[Gjuha burjatese|Burjatisht]]: Буряад Улас, ''Burjaad Ulas'') është [[Republikat e Rusisë|republikë anëtare]] e [[Rusia|Federatës Ruse]], e ndodhur në [[Siberia|Siberi]] në [[Azia|Azi]]. Më parë pjesë e [[Distrikti Federal Siberian|Distriktit Federal Siberian]], ajo ka qenë një pjesë e [[Lindja e Largët Ruse|Lindjes së Largët Ruse]] që nga viti 2018.<ref>{{Cite web|url=http://publication.pravo.gov.ru/Document/View/0001201811040002?index=0&rangeSize=1|title=Официальный интернет-портал правовой информации|website=publication.pravo.gov.ru|language=ru|access-date=2018-11-04|archive-date=5 shkurt 2022|archive-url=https://web.archive.org/web/20220205162518/http://publication.pravo.gov.ru/Document/View/0001201811040002?index=0&rangeSize=1|url-status=dead}}</ref> Kryeqyteti i tij është qyteti [[Ulan-Ude]]. Zona e saj është 351,300 kilometra katrorë me një popullsi prej 972,021 (sipas regjistrimit të vitit 2010). Në Burjati jetojnë 981.238 banorë, prej të cilëve dy të tretat janë rusë dhe vetëm 27,8 % janë burjatë, banorë titullarë të republikës. Burjatët janë të afërt me [[mongolët]] dhe flasin një gjuhë të së njëjtës familje. ==Gjeografia== Republika është e vendosur në rajonin jug-qendror të [[Siberia|Siberisë]] përgjatë bregut lindor të [[Liqeni Baikal|liqenit Baikal]]. Brenda, ajo kufizohet me [[Oblasti Irkucku|Oblastin Irkucku]], [[Zabajkalski Krai]] dhe [[Tëvaja|Tëvanë]]. Ndërkombëtarisht, ajo kufizohet me [[Mongolia|Mongolinë]]. Mbi 80% e territorit të republikës ndodhet në rajonin malor, duke përfshirë [[Malet Baikal]] në brigjet veriore të [[Liqeni Baikal|liqenit Baikal]], [[Ulan-Burgas]] në lindje të liqenit dhe [[Malësia Selenga|Malësinë Selenga]] në jug pranë [[Kufiri Mongoli-Rusi|kufirit Mongoli-Rusi]]. Pika më e lartë është [[Mönkh Saridag]] e gjatë 3,491 metra. Burimet natyrore të republikës përfshijnë [[Ari|ar]], [[Tungsteni|tungsten]], [[Zinku|zink]], [[Urani (element kimik)|uranium]] dhe më shumë. ==Ndarjet administrative== {{Kryesor|Ndarjet administrative të Republikës së Burjatisë}} Republika e Burjatisë është e ndarë administrativisht në 21 distrikte, 6 qytete/qyteze, 16 venbdanime të stilit urban dhe 238 [[Selsoviet|selsoviet]] dhe [[Sum (nëndarjet të vendit|somon]]. ==Politika== [[Skeda:Buryat home2.jpg|parapamje|right|Shtëpia moderne burjate me instrumente, dorëshkrime dhe armë tipike e Burjatisë.]] Kreu i Republikës (më parë President) zgjidhet nga votuesit e republikës për një mandat katër vjeçar. Nga viti 2004 deri më 2012 kreu i Burjatisë (së bashku me të gjithë krerët e tjerë të rajoneve në Rusi) u emërua direkt nga presidenti rus..<ref>[https://www.reuters.com/article/us-russia-elections/putin-signs-law-to-allow-him-to-pick-russian-governors-idUSBRE9310GR20130402 Putin signs law to allow him to pick Russian governors]</ref><ref>{{Cite web |url=http://barentsobserver.com/en/politics/russia-reinstates-governor-elections |title=Russia reinstates governor elections |access-date=17 nëntor 2020 |archive-date=24 shkurt 2021 |archive-url=https://web.archive.org/web/20210224065511/https://barentsobserver.com/en/politics/russia-reinstates-governor-elections |url-status=dead }}</ref> Midis viteve 1991 dhe 2007, Presidenti ishte [[Leonid Potapov|Leonid Vasiljeviç Potapov]], i cili u zgjodh më 1 korrik 1994, u rizgjodh më 1998 (me 63.25% të votave), dhe pastaj u rizgjodh përsëri më 23 qershor 2002 (me mbi 67% të votave). Para zgjedhjeve, Potapov ishte Kryetar i Sovjetikës së Lartë të Republikës - posti më i lartë në atë kohë. Kreu aktual i Republikës është [[Alexey Tsydenov]], i cili u zgjodh me votën e popullit në 10 shtator 2017. Para kësaj ai ishte duke vepruar si kreu, pasi ishte emëruar nga presidenti rus [[Vladimir Putin]] në shkurt 2017.<ref>{{Cite web |url=http://siberiantimes.com/other/others/news/n0868-new-head-of-buryatia-promises-boost-in-tourism-to-siberias-buddhist-region/ |title=Kopje e arkivuar |access-date=17 nëntor 2020 |archive-date=10 shtator 2017 |archive-url=https://web.archive.org/web/20170910174057/http://siberiantimes.com/other/others/news/n0868-new-head-of-buryatia-promises-boost-in-tourism-to-siberias-buddhist-region/ |url-status=dead }}</ref> Parlamenti i Republikës është [[Hurali i Popullit të Republikës së Burjatisë|Hurali i Popullit]], i zgjedhur gjerësisht çdo pesë vjet. Hurali i Popullit ka 66 deputetë dhe aktualisht dominohet nga partia qeverisëse e vendit, [[Rusia e Bashkuar]], me 45 vende. [[Vladimir Anatoljeviç Pavlov]] është Kryetar i Hiralit të Popullit që nga shtatori 2019. Kushtetuta e Republikës u miratua më 22 shkurt 1994. ==Ekonomia== {{Kryesor|Ekonomia e Burjatisë}} Ekonomia e republikës është e përbërë nga produkte bujqësore dhe tregtare duke përfshirë grurë, perime, patate, lëndë drusore, lëkurë, grafit dhe tekstile. Peshkimi, gjuetia, kultivimi i gëzofit, blegtoria e deleve dhe bagëtive, minierat, grumbullimi i stoqeve, inxhinieria dhe përpunimi i ushqimit janë gjithashtu gjeneratorë të rëndësishëm ekonomikë. == Referime == {{reflist}} {{Njisitë federative të Rusisë}} [[Kategoria:Republikat e Rusisë|Burjatia]] a1k1djq0gvzotvm14wk7fqm4fw0awnh 0 77566 2807072 2671475 2025-06-06T20:46:55Z Velocitas34 161876 2807072 wikitext text/x-wiki {{Infobox football club | clubname =Sevilla FC | current = | image = 600px Rosso Bianco e Rosso con pallone di Siviglia.png | fullname = Sevilla Fútbol Club S.A.D. | nickname = ''Sevillistas''<br /> ''Rojiblancos'' (Red-Whites)<br /> ''Los nervionenses'' | founded = 14 tetor 1905; 117 vite më parë | ground = [[Estadio Ramón Sánchez Pizjuán|Ramón Sánchez Pizjuán]] | capacity = 45,500 | revenue = | chairman = {{flagicon|Spain}} José Castro Carmona | mgrtitle = Trajneri | manager ={{flagicon|Spain}} [[Julen Lopetegui]] | league = [[La Liga]] | season = 2024–25 | position = TBD | pattern_la1 = _thinredborder | pattern_b1 = _sevilla1617h | pattern_ra1 = _thinredborder | pattern_sh1 = _sevilla1617h | pattern_so1 = _sevillafc1617h | leftarm1 = ffffff | body1 = ffffff | rightarm1 = ffffff | shorts1 = ffffff | socks1 = 000000 | pattern_la2 = _thinwhiteborder | pattern_b2 = _sevilla1617a | pattern_ra2 = _thinwhiteborder | pattern_sh2 = _sevilla1617a | pattern_so2 = | leftarm2 = FF0000 | body2 = FF0000 | rightarm2 = FF0000 | shorts2 = FF0000 | socks2 = FF0000 | pattern_la3 = _sevilla1617t | pattern_b3 = _sevilla1617t | pattern_ra3 = _sevilla1617t | pattern_sh3 = _sevilla1617t | pattern_so3 = | leftarm3 = ffd700 | body3 = ffd700 | rightarm3 = ffd700 | shorts3 = ffd700 | socks3 = ffd700 }} '''Sevilla Fútbol Club S.A.D.''' është një klub futbollistik [[Spanja|spanjoll]] profesional , klub i cili luan në top ligën spanjolle [[La Liga]] . Klubi është themeluar më [[14 tetor]] [[1905]],është një klub më i vjetër prej [[Seville]], dhe i dyti më i vjetër në [[Andalusia]]. ==Historia== Loja e futbollit u prezantua në herë të parë në Sevilje në shekullin e 19të nga popullata emigrante britanike në qytet, të cilët gjithashtu ishin pronarë të disa kompanive prodhuese në rajonin e [[Andaluzia|Andaluzisë]]. '''Sevilla Fútbol Club''' u themelua më 25 janar 1890 si ''Sevilla Foot-ball Club'' (në anglisht).<ref name="The British Newspaper Archive"/><ref name="The Courier"/><ref name="Marca"/><ref name="Evening Times"/><ref name="Historia">{{cite book|author=Juan Castro y Agustín Rodríguez |title = Breve Historia del Sevilla F. C.|year=2010|publisher=Punto Rojo Libros S. L.|language=es|id=D.L SE-3847-2010}}</ref><ref>{{cite book|author=Juan Castro|title=El "Football" y el críquet en la Andalucía del siglo XIX|trans-title=Futbolli dhe kriket në Andaluzinë e shekullit 19të|publisher=Centro de Estudios Andaluces. Revista Andalucía en la Historia. nº 29|language=es|year=2010}}</ref><ref name="Historia4">{{cite book|title=Sevilla F. C. cien años de Historia. Libro del Centenario|trans-title=Sevilla F.C.,njëqind vite histori. Libri i njëqind vjetorit|author=Pablo F. Enríquez, Ángel Cervantes. Documentacion, Juan Castro y Agustín Rodríguez|year=2005|publisher=Sevilla F. C. S. A. D.|language=es|isbn=84-609-6625-9}}</ref><ref>[http://www.sevillafc.es/nuevaweb/el_club/historia Web oficial del Sevilla F. C. «Historia (1890 a 1914)»] {{webarchive|url=https://web.archive.org/web/20150129005725/http://www.sevillafc.es/nuevaweb/el_club/historia|date=29 janar 2015}}</ref> Sevilla FC u formua zyrtarisht më 25 janar 1890 ndërsa një grup të rinjsh britanikë, kryesisht skocezë, së bashku me të rinj të tjerë me origjinë spanjolle, festuan Natën e Burns në Sevilje. Dokumenti themelues i klubit, i botuar në edicionin e Dundee Courier të 17 marsit 1890 përshkruan me detaje të plota formimin e klubit dhe se si ata anëtarë të rinj themelues vendosën së pari të luanin sipas Rregullave të Shoqatës, së dyti të mbanin fjalën "futboll" brenda emrit të klubit dhe së treti, të zgjedhin “zyrtarët” e tyre. Paragrafi i mëposhtëm është një ekstrakt i atij dokumenti: {{cquote|Rreth gjashtë javë më parë, disa të rinj entuziastë banorë me origjinë britanike u takuan në një nga kafenetë me qëllim që të shqyrtonin një propozim që ne duhet të hapnim një Shoqatë Atletike, nevoja e stërvitjes ndjehet shumë nga shumica prej nesh, që jemi kryesisht të angazhuar në ndjekjet tregtare. Pas një bisede dhe konsumi të kufizuar të birrës së vogël, "Club de Football de Sevilla" u formua siç duhet dhe u zgjodhën bartësit e zyrave. U vendos që ne duhet të luajmë rregullat e Shoqatës (...) Ishim gjysmë e gjysmë spanjollë dhe britanikë}} == Referime == {{reflist}} == Lidhje të jashtme == * [http://www.sevillafc.es/ Official website] * [http://www.yousevillafc.com/ Social Network & Videos sharing website]{{Lidhje e thyer}} * [https://web.archive.org/web/20110930165936/http://www.sevillacf.com/competicionescontinentales.htm Complete European record] * [https://web.archive.org/web/20070827122339/http://www.sevillagrande.com/ Sevilla FC Non-Official Website] * [http://www.hastalamuerte.net/ Sevilla FC Non-Official Website & Forums] * [https://web.archive.org/web/20090714011025/http://sevillafc.ru/ Sevilla FC Non-Official Website] {{Sport}} {{Sezonet e La Liga}} {{Klubet e La Liga 2009/10}} [[Kategoria:Klube futbolli në Spanjë]] {{cung}} 4rp2r0oyuaatozz5le7o1zu1q2wl6jn 2807073 2807072 2025-06-06T20:47:14Z Velocitas34 161876 2807073 wikitext text/x-wiki {{Infobox football club | clubname =Sevilla FC | current = | image = 600px Rosso Bianco e Rosso con pallone di Siviglia.png | fullname = Sevilla Fútbol Club S.A.D. | nickname = ''Sevillistas''<br /> ''Rojiblancos'' (Red-Whites)<br /> ''Los nervionenses'' | founded = 14 tetor 1905; 117 vite më parë | ground = [[Estadio Ramón Sánchez Pizjuán|Ramón Sánchez Pizjuán]] | capacity = 45,500 | revenue = | chairman = {{flagicon|Spain}} José Castro Carmona | mgrtitle = Trajneri | manager ={{flagicon|Spain}} [[Julen Lopetegui]] | league = [[La Liga]] | season = 2024–25 | position = 17të | pattern_la1 = _thinredborder | pattern_b1 = _sevilla1617h | pattern_ra1 = _thinredborder | pattern_sh1 = _sevilla1617h | pattern_so1 = _sevillafc1617h | leftarm1 = ffffff | body1 = ffffff | rightarm1 = ffffff | shorts1 = ffffff | socks1 = 000000 | pattern_la2 = _thinwhiteborder | pattern_b2 = _sevilla1617a | pattern_ra2 = _thinwhiteborder | pattern_sh2 = _sevilla1617a | pattern_so2 = | leftarm2 = FF0000 | body2 = FF0000 | rightarm2 = FF0000 | shorts2 = FF0000 | socks2 = FF0000 | pattern_la3 = _sevilla1617t | pattern_b3 = _sevilla1617t | pattern_ra3 = _sevilla1617t | pattern_sh3 = _sevilla1617t | pattern_so3 = | leftarm3 = ffd700 | body3 = ffd700 | rightarm3 = ffd700 | shorts3 = ffd700 | socks3 = ffd700 }} '''Sevilla Fútbol Club S.A.D.''' është një klub futbollistik [[Spanja|spanjoll]] profesional , klub i cili luan në top ligën spanjolle [[La Liga]] . Klubi është themeluar më [[14 tetor]] [[1905]],është një klub më i vjetër prej [[Seville]], dhe i dyti më i vjetër në [[Andalusia]]. ==Historia== Loja e futbollit u prezantua në herë të parë në Sevilje në shekullin e 19të nga popullata emigrante britanike në qytet, të cilët gjithashtu ishin pronarë të disa kompanive prodhuese në rajonin e [[Andaluzia|Andaluzisë]]. '''Sevilla Fútbol Club''' u themelua më 25 janar 1890 si ''Sevilla Foot-ball Club'' (në anglisht).<ref name="The British Newspaper Archive"/><ref name="The Courier"/><ref name="Marca"/><ref name="Evening Times"/><ref name="Historia">{{cite book|author=Juan Castro y Agustín Rodríguez |title = Breve Historia del Sevilla F. C.|year=2010|publisher=Punto Rojo Libros S. L.|language=es|id=D.L SE-3847-2010}}</ref><ref>{{cite book|author=Juan Castro|title=El "Football" y el críquet en la Andalucía del siglo XIX|trans-title=Futbolli dhe kriket në Andaluzinë e shekullit 19të|publisher=Centro de Estudios Andaluces. Revista Andalucía en la Historia. nº 29|language=es|year=2010}}</ref><ref name="Historia4">{{cite book|title=Sevilla F. C. cien años de Historia. Libro del Centenario|trans-title=Sevilla F.C.,njëqind vite histori. Libri i njëqind vjetorit|author=Pablo F. Enríquez, Ángel Cervantes. Documentacion, Juan Castro y Agustín Rodríguez|year=2005|publisher=Sevilla F. C. S. A. D.|language=es|isbn=84-609-6625-9}}</ref><ref>[http://www.sevillafc.es/nuevaweb/el_club/historia Web oficial del Sevilla F. C. «Historia (1890 a 1914)»] {{webarchive|url=https://web.archive.org/web/20150129005725/http://www.sevillafc.es/nuevaweb/el_club/historia|date=29 janar 2015}}</ref> Sevilla FC u formua zyrtarisht më 25 janar 1890 ndërsa një grup të rinjsh britanikë, kryesisht skocezë, së bashku me të rinj të tjerë me origjinë spanjolle, festuan Natën e Burns në Sevilje. Dokumenti themelues i klubit, i botuar në edicionin e Dundee Courier të 17 marsit 1890 përshkruan me detaje të plota formimin e klubit dhe se si ata anëtarë të rinj themelues vendosën së pari të luanin sipas Rregullave të Shoqatës, së dyti të mbanin fjalën "futboll" brenda emrit të klubit dhe së treti, të zgjedhin “zyrtarët” e tyre. Paragrafi i mëposhtëm është një ekstrakt i atij dokumenti: {{cquote|Rreth gjashtë javë më parë, disa të rinj entuziastë banorë me origjinë britanike u takuan në një nga kafenetë me qëllim që të shqyrtonin një propozim që ne duhet të hapnim një Shoqatë Atletike, nevoja e stërvitjes ndjehet shumë nga shumica prej nesh, që jemi kryesisht të angazhuar në ndjekjet tregtare. Pas një bisede dhe konsumi të kufizuar të birrës së vogël, "Club de Football de Sevilla" u formua siç duhet dhe u zgjodhën bartësit e zyrave. U vendos që ne duhet të luajmë rregullat e Shoqatës (...) Ishim gjysmë e gjysmë spanjollë dhe britanikë}} == Referime == {{reflist}} == Lidhje të jashtme == * [http://www.sevillafc.es/ Official website] * [http://www.yousevillafc.com/ Social Network & Videos sharing website]{{Lidhje e thyer}} * [https://web.archive.org/web/20110930165936/http://www.sevillacf.com/competicionescontinentales.htm Complete European record] * [https://web.archive.org/web/20070827122339/http://www.sevillagrande.com/ Sevilla FC Non-Official Website] * [http://www.hastalamuerte.net/ Sevilla FC Non-Official Website & Forums] * [https://web.archive.org/web/20090714011025/http://sevillafc.ru/ Sevilla FC Non-Official Website] {{Sport}} {{Sezonet e La Liga}} {{Klubet e La Liga 2009/10}} [[Kategoria:Klube futbolli në Spanjë]] {{cung}} h7zfe7u5fp96v4lsductk5quxjet3gy 0 77768 2807379 2705060 2025-06-07T11:58:48Z 82.78.157.222 /* Kufizimi */ 2807379 wikitext text/x-wiki {{pa referenca}} [[Skeda:Nivica (Kurvelesh) – Canyon.jpg|parapamje|Nivicë dhe kanionet]] '''Kurveleshi''' është një krahinë gjeografike kulturore dhe etnografike që shtrihet në [[Shqipëri]]në Jugperëndimore. == Kufizimi == Kjo krahinë shtrihet midis Lumit të [[Shushica|Shushicës]] dhe atij të [[Borshi]]t në Perëndim të [[Vjosa|Vjosës]] në Veri e Verilindje dhe të [[Kardhiqi]]t në Jug. Për vetë karakterin e terrenit ku shtrihet krahina dhe fshatrat që e përbëjnë atë, Kurveleshi ndahet në [[Kurveleshi i Sipërm]] dhe [[Kurveleshi Poshtëm]]. [[Kurveleshi i Sipërm]] përbëhet historikisht nga 10 fshatra dhe konkretisht: [[Gusmari]], [[Vërmiku]], [[Nivica]], [[Rexhin]]i, [[Progonati]], [[Lekdushi]], [[Golëmi]], [[Kaparieli]], [[Picari]] dhe Kolonja (në përbërje të kësaj të fundit hyn edhe Medari). [[Kurveleshi i Poshtëm]] përfshin 5 fshatra: Kuç, Bolenë, Kallarat, [[Fterra|Fterrë]] dhe Çorraj. == Përshkrimi == Krahina e Kurveleshit ka sipërfaqe të përgjithshme prej afro 700 km². Është zonë malore, e ndërtuar kryesisht nga shkëmbinj gëlqerorë të kretakut e pjesërisht nga flishi, me reliev të lartë e të ashpër në pjesën më të madhe të tij, që në Kurveleshin e Sipërm merr karakterin e një rrafshnalte shumë të copëtuar nga përrenjtë me shtretër të thellë e gryka të ngushta në trajtë kanionesh (deri 150 m të thella), rrëpirash e humnerash (si në Nivicë, Lekdush etj.). Janë të përhapura shumë dukuritë dhe format karstike si: gropa, puse, galeri, shpella si dhe mjaft fusha karstike (fusha e Progonatit, e Golemit etj.), ku janë përqendruar edhe qendrat kryesore të banimit dhe tokat bujqësore. Ujërat e shirave e të borës së shumtë, nëpërmjet hinkave, puseve e të çarave të tjera karstike, depërtojnë shpejt në thellësi të tokës. Kjo bën që, sidomos Kurveleshi i Sipërm, të ketë burime të kufizuara uji. Rrjedhojë i karstit është edhe varfëria e bimësisë, sidomos në Kurveleshin e Sipërm. Më e pasur është zona barishtore me kullota të shumta, ku gjenden shumë bimë mjekësore, mjaltesa e aromatike (çaji, salepi, trëndelina etj.), duke e bërë Kurveleshin një vend të përshtatshëm për zhvillimin e blegtorisë, sidomos asaj të imët (deles, dhisë etj.). Kurveleshi e kryesisht ai i Sipërm, në pikëpamje natyrore, është një kështjellë nga ku, për të dalë në qendër të tij, në Gusmar, mund të futesh vetëm nëpër disa drejtime e kryesisht grykash malore si: Gryka e Bënçës, Gryka e Vërmikut, Gryka e Borshit për në Kuç e Grykë të Shurit deri në Gusmar dhe Gryka e Kaparielit, që të nxjerr në Golem-Gusmar apo edhe Qafa e Kreshtës. Ky pozicion gjeostrategjik e shkëput disi Kurveleshin, sidomos atë të Sipërm, nga krahinat e tjera dhe ka favorizuar qëndresën e armatosur të kurveleshasve, por edhe ruajtien e vlerave etnokulturore sa më autoktone. == Ndarja administrative == Kurveleshi, në të shumtën e kohës në rrjedhën e shekujve, nuk ka përbërë njësi më vete administrative. Fshatrat, që në fillimet e pushtimit osman, kohë nga gjenden të dhëna, ishin të shpërndara në përbërje të nahijeve të Gjirokastrës, të Kaninës, të Himarës, të Sopotit, të Vaveleshit. Dokumentet tregojnë se vetëm në fundin e [[Shekulli XVI|shekullit XVI]] pushtuesit osmanë krijuan një njësi administrative më vete, të emërtuar Kurvelesh, me 33 fshatra (sipas regjistrimit të vitit 1583). Megjithatë, duhet theksuar se banorët i rregullonin marrëdhëniet e ndryshme shoqërore sipas së drejtës së tyre zakonore dhe jo ligjeve osmane, duke u vetëqeverisur, thuajse gjatë gjithë pushtimit osman. Sipas zhvillimeve të kohës, qendra e krahinës së Kurveleshit ka lëvizur nga Himara, në Kuç dhe në Progonat. Pas Luftës së Parë Botërore, më saktë në vitin [[1923]], Kurveleshi u bë sërish njësi administrative në shkallë nënprefekture, këtë radhë vetëm me të 15 fshatrat tradicionalë etnokulturore, me qendrën e nënprefekturës në Gusmar. Ajo përbëhej nga tre komuna apo Krahinari, sikurse quheshin atëherë. Ato ishin: Krahinaria e Kolonjës (me fshatrat Golem, Picar, Kolonjë, Medar e Kapariel), krahinari (komunë) që në vitin 1936, për shkak të vështirësive të komunikimit me qendrën e nënprefekturës në Gusmar, sidomos në periudhën dimërore (që në Malësinë e Kurveleshit zgjaste për 4-5 muaj) e me kërkesën e tyre, kaloi në vartësi administrative, të krahinës së Kardhiqit, me qendër Gjirokastrën. Krahinaria e Kuçit përfshinte fshatrat e Kurveleshit të Poshtëm (Kuç, Bolenë, Fterë, Çorraj e Kallarat). Krahinaria e qendrës në Gusmar përfshinte Vërmikun, Nivicën, Rexhinin, Progonatin dhe Lekdushin. Nga viti 1946 deri në vitin [[1949]] qendra administrative e Kurveleshit, tashmë në shkallë lokaliteti kaloi në Kuç. Në vitin [[1949]], me organizimin e ri administrativ të Republikës, Kurveleshi u shpërbë si njësi e mëvetësishme administrative, duke kaluar fshatrat në vartësi të rretheve Tepelenë, Gjirokastër (Kurveleshi i Sipërm, përveç Vërmikut) dhe Sarandë e Vlorë (Kurveleshi i Poshtëm, përfshirë edhe Vërmikun). Në fillim të viteve [[1960]] [[Fterra]] dhe Çorraj, me kërkesën e tyre, kaluan në vartësi administrative të rrethit të Sarandës, nga varen edhe sot. Qendra e Komunës së Kurveleshit të Sipërm, për gati një gjysmë shekulli, u zhvendos nga Gusmari në Progonat në shkallë Lokaliteti. Me ndryshimin e sistemeve, në fillim vitet ’90 të shekullit XX, Gusmari u bë sërish qendër Komune duke përfshirë po ato fshatra që kishte para vitit [[1946]] me përjashtim të Vërmikut. ==Rrugët== Rruga kalon nëpërmjet [[Gusmari]]t te çon në [[Progonati]] e [[Lekdushi]] prej aty zbret në Grykë të [[Bënça|Bënçës]] e del në [[Tepelenë]]. Para se të arrijë në [[Progonati|Progonat]]e, kjo rrugë degëzohet për [[Golëm]], kalon për [[Kolonjë]] e [[Picari|Picar]] dhe bashkohet me rrugën kombëtare tek [[Ura e Kardhiqi]]t. Fshatrat e [[Kurveleshit të Poshtëm]] lidhen midis tyre rruga [[Vlorë]]-[[Kuçi]]-[[Fterra]] përshkon përmes [[Kallarati]]n, në [[Vranisht]] prej saj ndahet majtas ngjitet në urën e re për gryken e [[Bolena|Bolenës]]. Rruga që hyn në zemër të Kurveleshit duke u nisur nga [[Bregdet]]i, pikërisht nga [[Borshi]] për 10 km mbërrin në [[Fterra|Fterrë]] ende sot e pa asfaltuar por zallishte që mund të kalohet edhe me makine te ulet. Sot fshatrat e [[Kurveleshi]]t, me përjashtim të [[Vermiku]]t, lidhen midis tyre dhe me krahina fqinje me rruge automobilistike. Njëra prej tyre është ajo që lidh [[Gusmari]]n me [[Rexhini]]n dhe [[Nivica|Nivicën]], kalon përmes [[Gryka e Salarisë|grykës së Salarisë]] dhe zbret në rrugën e [[Tepelenë]]-[[Gjirokastër]]. Pasi kalon Kuçin kjo rruge del ne [[Qafa e Derrasës|Qafën e Derrasës]], ku një degë e saj merr për në [[Çorraj]]. Megjithatë [[Kurveleshi]] është një zone me qarkullim të paket, sidomos [[Kurveleshi i Sipërm]], gjatë dimrit bllokohet nga bora. Kuçi është 620 m mbi nivelin e detit dhe 62 km larg Vlorës. Nga Kuçi në Vlorë shkon duke përshkruar fshatrat Kallarat 11 km, Vranisht 15 km, Tërbaç 24 km, Brataj 30km, Lepenicë 35 km, Gjorm 40 km, Kotë 47 km, Drashovicë 53km, Shashicë 60 km. == Historia == Në vitin 1606 një çetë nga Kurveleshi sulmoi sanxhakbeun e Delvinës, i cili kishte marrë përsipër të vilte taksat në sanxhakët e Vlorës, Delvinës, Elbasanit etj., dhe i rrëmbyen xhizjen e vjelë. == Fise me tradita == Një nga familjet me te famshme te Kurveleshit është familja Hodaj. Fis me tradita te lashta është fisi [[Zeka]], [[Çela]], etj. qysh prej 1660, nga kjo dere kane dale shume patriote shqiptare dhe njerëz te ditur. Shtëpia e Çele ka qene baze e lufte ne te gjitha kohërat si në luftën e [[1920]] në luftën e I edhe te II-te. Fise te tjera qe mbarten tradita dhe te njohur ne '''Nivice''' ishin: * Hodo Nivica. Luftëtar i njohur dhe veprimtar për mbrojtjen e trojeve shqiptare (nga Jugu në Veri) i vrarë në Mal të Zi. * Demo Emini (Beqohitaj) luftetar i njohur gjate luftes me Turqine per shpalljen e Pavarsise. * Familja Runaj. Riza dhe Veip Runaj. Famije te shquara. * Shuko Dalipi hapi shkollen e pare shqipe ne Nivice. * Sali Nivica mesues i njohur, patriot dhe një nga penat më të bukura shqipe. * Malo (Cali) * Feim Sejdiu * Familja Xhakaj * Familja Sako. Gramos Sako (Gjeneral dhe Komandant i Gardës së Republikës). * Familja Hoxha * Familja Duka * etj * Kuka * Meto Ne '''Gusma'''r familje me tradita permendim: * Duka * Rukiaj * Bardha * Gumeni * Gjokstoja * Serjani * Tahiri * Meta etj Fiset ne '''Progonat''' * Milori * Muho * Zeneli * Haskaj * Guga * Kerma * Caka * Dana * Zhupa * Xhufi * Hila * Shena * Abazaj * Qendro * Beqa * Rroshi * Tuna * Iemeraj * Kucaj * Dolla * Loci * Kurra * Kasneci * Zholi etj. * ''[[Ago Çela]]'' partizan e komandant i brigades 'Asim Zeneli' i LANÇ i plagosur gjate luftimeve me nazistet eshte veteran i LANÇ. * ''[[Xhemil Çela]]'' diplomuar ne Bashkimin Sovjetik, ushtarak ne karriere dhe tani ne pension është kryetar i revistës ''Laberia''. * ''[[Fatmir Çela]]'' i diplomuar për inxhinieri ndërtimi ka qenë Kr/ing ne ''Rruga Ura ne Tirane'' me pas drejtor i përgjithshëm i saj për gjithë Shqipërinë, pas rënies se komunizmit merret me sukses me biznes privat ne fushën e ndërtimit. * ''[[Hamza Zeka]]'' i diplomuar për Ekonomi, ka qenë Kryetar i deges se Tregtesi ne Tepelene per 7 vjet rresht. * ''[[Asqeri Hodaj]]'' i diplomuar për Matematike-Fizike., ka qenë mesues,Drejtor Shkolle e Kryetar Komune per 2 Legjislatura. '''LEKDUSHI:''' Nje nga fshatrat e Kurveleshit të Sioërm i cili përmendet edhe më ENCIKLOPEDINË E KURVELESHIT si një nga fshatrat që ka dhënë kontribut të shquar gjatë gjithë periudhave historike, për krahinën dhe për Kombin Shqiptar. Edhe në Lekdush janë disa nga fiset me emër si Matohiti, Habili, Kërpi, Hajno, Tota, Hyseni, Barxha, Skëndi, Bega etj., të cilët kan kontribuar jo vetëm në mbrojtje të fshatit por edhe të Krahinës dhe Shqipërisë gjatë luftërave me pushtues të ndryshëm. Lekdushi dhe banorët e tij janë dalluar për arsimin, kulturën dhe përparimin shoqëror. Lekdushi ka dy figura të shquara që i dhanë atdheut gjakun e tyre. Atentatori i njohur '''Hito Xhelil Habili''' që ekzekutoii në Gjirokastër më 1908 bimbashin turk Halil Boshnjaku i cili ishte një nga vasalët e Turqisë që terrorizonte dhe ndëshkonte popullatën e asaj krahine. Por. edhe birin tjetër '''Mustafa Matohiti''' Hero i Popullit që ra heroikisht më 29 mars 1944 në betejën kundër nazistëve gjermanë në Kalanë e Marglliçit në Patos. Pa përmendur edhe shumë figura të tjera që kanë luftuar dhe kanë rënë gjatë luftërave me pushtuesit turq. == Literature == * http://kosovare.forumotion.com/gjuha-dhe-letersia-shqiptare-f3/pa-rrenje-nuk-ka-dege-nga-isuf-cela-t2256.htm == Shih edhe == * [[Rrugët malore te Kurveleshit]] * [http://www.facebook.com/Kurveleshi Kurveleshi në Facebook] [[Kategoria:Krahina shqiptare]] [[Kategoria:Tepelenë]] lnefsw7gnkgi4hjj78r2otl4ujyigtv 0 84580 2807089 1325591 2025-06-06T20:55:54Z Flladimi 79965 removed [[Category:Bahamës]]; added [[Category:Bahamas]] using [[Help:Gadget-HotCat|HotCat]] 2807089 wikitext text/x-wiki '''Historia e [[Bahamet|Bahamës]]''' është e ngjajshme me historinë e vendeve të regjionit. Udhëtimi [[Kristofor Kolombi|Kristofer Kolumbus]] në Botën e Re në vitin [[1492]] besohet të ketë kaluar së pari në ishujt e San Salvadorit që ndodhen në jug të ishujve të Bahamës. Ai nga aty në mënyrë paqësore mori mbështetjen nga indianët e Amerikës të quajtur Aravak ose Lukajan (besohet të ju ketë dhënë dhurata për njerëzit). Nga vitet 1400 deri në vitet 1600 këta ishuj ishin nën kontrollin Spanjoll. Në [[Shekulli XVIII|shekullin XVIII]] disa lojalistë britanikë shpërngulen gjatë lëvizjes anti-britanike nga Anglia e Re (New England) në ishujt e Bahamës. Ndërsa në vitin 1783 këta ishuj deklarohen nga britanikët si koloni e tyre. Më 1973 popullsia votoi për pavarësimin e vendit nga Britania e Madhe sikurse edhe një pjesë e madhe e viseve të kontrolluara nga Komunveltit britanik. Që nga shpallja e pavarësisë në këtë pjesë ka filluar përparimi i turizmit, bankat tani janë të njohura për transfere të hollash në nivel botërorë sikurse dhe menagjmenti investues (term i përdorur në perëndim për persona që blejnë apo investojnë në pjesët e pa zhvilluara të botës). [[Kategoria:Bahamas]] 17z8ujbn1mqjgx68mno0quttq3ouxx8 2807090 2807089 2025-06-06T20:56:33Z Flladimi 79965 added [[Category:Historia e Amerikës]] using [[Help:Gadget-HotCat|HotCat]] 2807090 wikitext text/x-wiki '''Historia e [[Bahamet|Bahamës]]''' është e ngjajshme me historinë e vendeve të regjionit. Udhëtimi [[Kristofor Kolombi|Kristofer Kolumbus]] në Botën e Re në vitin [[1492]] besohet të ketë kaluar së pari në ishujt e San Salvadorit që ndodhen në jug të ishujve të Bahamës. Ai nga aty në mënyrë paqësore mori mbështetjen nga indianët e Amerikës të quajtur Aravak ose Lukajan (besohet të ju ketë dhënë dhurata për njerëzit). Nga vitet 1400 deri në vitet 1600 këta ishuj ishin nën kontrollin Spanjoll. Në [[Shekulli XVIII|shekullin XVIII]] disa lojalistë britanikë shpërngulen gjatë lëvizjes anti-britanike nga Anglia e Re (New England) në ishujt e Bahamës. Ndërsa në vitin 1783 këta ishuj deklarohen nga britanikët si koloni e tyre. Më 1973 popullsia votoi për pavarësimin e vendit nga Britania e Madhe sikurse edhe një pjesë e madhe e viseve të kontrolluara nga Komunveltit britanik. Që nga shpallja e pavarësisë në këtë pjesë ka filluar përparimi i turizmit, bankat tani janë të njohura për transfere të hollash në nivel botërorë sikurse dhe menagjmenti investues (term i përdorur në perëndim për persona që blejnë apo investojnë në pjesët e pa zhvilluara të botës). [[Kategoria:Bahamas]] [[Kategoria:Historia e Amerikës]] kiqbcttaw654gbsnt1pee37legbp2h1 2807094 2807090 2025-06-06T21:08:45Z Flladimi 79965 rregullime kryesisht teknike 2807094 wikitext text/x-wiki '''Historia e Ishujve të [[Bahamasi|Bahamasit]]''' është e ngjashme me historinë e vendeve të rajonit të [[Karaibet|Karaibeve]]. Udhëtimi [[Kristofor Kolombi|Kristofer Kolumbus]] në Botën e Re në vitin [[1492]] besohet të ketë kaluar së pari në ishujt e [[San Salvadori]]t, që ndodhen në jug të ishujve Bahamas. Ai nga aty, në mënyrë paqësore, mori mbështetjen nga [[Popujt indigjenë të Amerikës|indianëve të Amerikës]], të quajtur aravakë ose lukajanë (besohet të ju ketë dhënë dhurata për njerëzit). Nga vitet [[1400]], deri në vitet [[1600]], këta ishuj ishin nën [[Amerika Spanjolle|kontrollin Spanjoll]]. Në [[Shekulli XVIII|shekullin e XVIII]] disa lojalistë britanikë u shpërngulën gjatë lëvizjes anti-britanike nga [[Anglia e Re]] ([[Anglia e Re|New England]]) në ishujt e Bahamasit. Ndërsa në vitin [[1783]], këta ishuj deklarohen nga [[britanikët]] si koloni e tyre. Në vitin [[1973]] popullsia votoi për pavarësimin e vendit nga [[Mbretëria e Bashkuar e Britanisë së Madhe dhe Irlandës së Veriut|Britania e Madhe]], sikurse edhe një pjesë e madhe e viseve të kontrolluara nga [[Komonuelthi i Kombeve|Komunuelthi britanik]]. Që nga shpallja e pavarësisë, në këtë pjesë ka filluar përparimi i [[turizmi]]t, bankat tani janë të njohura për transfere të hollash në nivel botërorë sikurse dhe menaxhmenti investues (term i përdorur në perëndim për persona që blejnë apo investojnë në pjesët e pa zhvilluara të botës). ==Shiko edhe== * [[Bahamasi]] * [[Barbadosi]] * [[Historia e Ishujve Barbados]] * [[Antigua dhe Barbuda]] * [[Historia e Antiguas dhe Barbudës]] * [[Guajana]] * [[Historia e Guajanës]] * [[Hondurasi]] * [[Belize]] * [[Historia e Belizës]] * [[Kosta Rika]] * [[Bermuda]] * [[Panamaja]] * [[Xhamajka]] * [[Zotërimet Angleze të Përtejdetit]] * [[Amerika britanike]] * [[Kolonizimi Britanik i Amerikës]] * [[Perandoria Britanike]] * [[Historia e Mbretërisë së Bashkuar]] ==Referencat== <references/> [[Kategoria:Bahamas]] [[Kategoria:Historia e Amerikës]] nlbi6r61ml5nvt7wvqllu3qk0lwm5ik 0 93976 2807332 2350779 2025-06-07T09:50:45Z Edukatori 112234 added [[Category:Damjani (Gjakovë)]] using [[Help:Gadget-HotCat|HotCat]] 2807332 wikitext text/x-wiki {{Infobox settlement | name = '''Damjan''' | native_name = Demjan | settlement_type = Fshat | image_flag = <!-- Pa ''Skeda:'' në fillim --> | flag_link = <!-- p.sh: Flamuri i Prishtinës --> | image_seal = <!-- Pa ''Skeda:'' në fillim --> | seal_link = <!-- p.sh: Stema e Prishtinës --> | seal_size = <!-- p.sh: 50px --> | image_skyline = <!-- Pa ''Skeda:'' në fillim --> | image_caption = <!--Administrimi territorial--> |Rajoni = [[Rajoni i Pejës|Pejë]] |Komuna = [[Komuna e Gjakovës|Gjakovë]] |Kryetari i Komunës = |Partia udhëheqëse = <!--Sipërfaqja dhe Demografia --> |Sipërfaqja = |Sipërfaqja urbane = |Sipërfaqja metropolitane = | population_total = | population_total_viti = 2011 |Dendësia = <!-- Të dhëna tjera--> | population_demonym = | established_date = |Krahina = [[Hasi|Has]] |Lartësia = 346 | postal_code = |Prefiksi = |Aeroporti = | registration_plate = | website = |E-Posta = <!--Harta--> | image_map = | map_caption = | image_map_gjerësi = |CoordAddon = <!--Koordinatat Mënyra #1--> | gjer_g=42 | gjer_m=17 | gjer_s=46 | gjer_dr = N | gjat_g=20 | gjat_m=31 | gjat_s=15 | gjat_dr = E }} '''Damjan''' është një vendbanim në komunën e [[Komuna e Gjakovës|Gjakovës]], [[Kosovë]]. Pas vitit 1999 fshati është i njohur edhe me emrat '''Damian''' dhe '''Demjan'''. <!-- == Gjeografia == --> <!-- == Demografia == --> <!-- == Ekonomia == --> <!-- == Kultura == --> <!-- == Historia == --> <!-- == Shih dhe këtë == --> <!-- == Burimet == --> {{reflist}} == Lidhje të jashtme == *[https://web.archive.org/web/20180115002315/http://www.fallingrain.com/world/KV/05/Damjan.html vendndodhja] [[Kategoria:Fshatra në Kosovë]] [[Kategoria:Fshatra në komunën e Gjakovës]] [[Kategoria:Damjani (Gjakovë)]] {{Komuna e Gjakovës}} {{KO-gjeo-cung}} j44b9zv3500r6i53sv8qam6yrmcqmnf 0 96860 2807057 1327529 2025-06-06T20:16:21Z Flladimi 79965 removed [[Category:Guianë]]; added [[Category:Guajanë]] using [[Help:Gadget-HotCat|HotCat]] 2807057 wikitext text/x-wiki [[Skeda:Dutch colonies Guyana.png|thumb|right|326px|Kolonitë në vitin 1788]] '''[[Guajana]]''' e tashme kishte ekzistuar nga [[shekulli XVII]] deri në [[Shekulli XVIII|shekullin XVIII]] si tre kolonie e [[Holanda|Holandës]] të cilat ishin [[Essequibo (Koloni)|Essuquibo]], [[Demerara (Koloni)|Demerara]] edhe [[Berbice (Koloni)|Berbice]]. Në vitin [[1763]] ka pasur një kryengritje të skllaveve në Berbice. Zona ka ndërruar deri vitin [[1815]] disa here pronarin. Fuqitë koloniale [[Holanda]], [[Britania e Madhe]] edhe [[Franca]] luftuan për token e Guajanës. Mbas humbjes e [[Napoleon Bonaparte|Napoleonit]] u hap [[Kongresi i Vjenës]] edhe kanë vendosur në vitin 1815 që Guajana të jetë oficiel pjesë e [[Mbretëria e Bashkuar e Britanisë së Madhe dhe Irlandës|Mbretërisë e Bashkuar e Britanisë së Madhe dhe Irlandës]]. Në vitin [[1831]] u bashkuan të tre kolonitë si Guajana Britanike. Mbas [[1834]] kur u heq skllavëria, ka importuar Britania e Madhe punëtor nga [[India#Pushtimi Anglez|India]] për të zhvendosur zezakët që ishin pas saj kohë të lirë. Në vitin [[1953]] kanë ndërhyrë trupa britanike në punët e shtetit të Guanjanës. Britania e Madhe ka kujtuar që [[Janet Jagan]] dhe [[Cheddi Jagan]], që kanë themeluar ''People's Progressive Party'' (PPP), doshin me bërë një vend komunist prej Guajanën. Guajana u bërë e pavarur nga Britania e Madhe më [[26 maj]] [[1966]] edhe më [[26 shkurt]] [[1970]] presidenti Forbes Burnham nga ''People's National Congress'' (PNC) ka deklaruar që Guajana të jetë një republikë kooperative. Mbas zgjedhjet presidenciale në vitin [[1992]] që e ka fituar Cheddi Jagan nga PPP-ja, kishte trazirave të dhunshme të mbështetësit i PNC-jës në kryeqytet Georgetown. Kur vdiq Cheddi Jagan në vitin 1997 u zgjodh në dhjetor e veja e tij Janet Jagan si presidente e re. Në gusht 1999 ajo e dha dorëheqjen e saj nga politika sepse kishte problema me shëndetin. Pastaj u beri ish-ministri i financave Bharrat Jagdeo presidenti i ri. [[Kategoria:Guajanë]] [[Kategoria:Historia e shteteve]] [[Kategoria:Historia e Amerikës Jugore]] kah7qhm52kctkqjuoazk3hyv0r87twj 2807063 2807057 2025-06-06T20:37:01Z Flladimi 79965 rregullime kryesisht teknike 2807063 wikitext text/x-wiki [[Skeda:Dutch colonies Guyana.png|thumb|right|334px|Kolonitë në vitin [[1788]]]] '''[[Guajana]]''' e tanishme kishte ekzistuar nga [[shekulli XVII]] deri në [[Shekulli XVIII|shekullin e XVIII]] si tre koloni të [[Holanda|Holandës]], të cilat ishin [[Essequibo (Koloni)|Essuquibo]], [[Demerara (Koloni)|Demerara]] edhe [[Berbice (Koloni)|Berbice]]. Në vitin [[1763]] ka pasur një kryengritje të skllaveve në Berbice. Deri vitin [[1815]], zona e ka ndërruar disa here pronarin. Fuqitë koloniale [[Kolonizimi Holandez i Amerikës|Holanda]], [[Mbretëria e Bashkuar e Britanisë së Madhe dhe Irlandës|Britania e Madhe]] edhe [[Perandoria e Parë Franceze|Franca]] luftuan për tokën e [[Guajana|Guajanës]]. Mbas humbjes e [[Napoleon Bonaparti|Napoleonit]] u hap [[Kongresi i Vjenës]], i cili në vitin 1815 vendosi që [[Guajana]] të jetë zyrtarisht pjesë e [[Mbretëria e Bashkuar e Britanisë së Madhe dhe Irlandës|Mbretërisë së Bashkuar të Britanisë së Madhe dhe Irlandës]]. Në vitin [[1831]], të tre kolonitë u bashkuan si ''Guajana Britanike''. Mbas vitin [[1834]], kur u hoq [[skllavëria]], [[Mbretëria e Bashkuar e Britanisë së Madhe dhe Irlandës|Britania e Madhe]] do të importonte punëtorë nga [[Presidencat dhe provincat e Indisë Britanike|India]], për të zhvendosur zezakët që ishin pas saj kohë të lirë. Në vitin [[1953]] [[Forcat e Armatosura Britanike|trupa britanike]] do të ndërhynin në punët e [[Guajana|shtetit të Guanjanës]]. [[Mbretëria e Bashkuar e Britanisë së Madhe dhe Irlandës së Veriut|Britania e Madhe]] besonte se [[Janet Jagan]] dhe [[Cheddi Jagan]], që kishin themeluar {{lang|en|People's Progressive Party}} (PPP), donin ta bënin [[Guajana|Guajanën]] një vend komunist. [[Guajana]] u bërë e pavarur nga [[Mbretëria e Bashkuar e Britanisë së Madhe dhe Irlandës së Veriut|Britania e Madhe]] më [[26 maj]] [[1966]] edhe më [[26 shkurt]] [[1970]], presidenti Forbes Burnham nga {{lang|en|People's National Congress}} (PNC) do të deklaronte se [[Guajana]] do të ishte një republikë kooperative. Mbas zgjedhjet presidenciale në vitin [[1992]], që i fitoi Cheddi Jagan nga PPP-ja, kishte trazirave të dhunshme të mbështetësve të PNC-ës në kryeqytetin [[Xhorxhtaun (Guajana)|Xhorxhtaun]]. Kur vdiq Cheddi Jagan në vitin [[1997]], në dhjetor u zgjodh e veja e tij Janet Jagan si presidente e re. Në gusht [[1999]] ajo dha dorëheqjen e saj nga politika, sepse kishte probleme me shëndetin. Pastaj u bë ish-ministri i financave, Bharrat Jagdeo presidenti i ri. ==Shiko edhe== * [[Guajana]] * [[Bahamasi]] * [[Historia e Ishujve Bahamas]] * [[Hondurasi]] * [[Komonuelthi i Kombeve]] * [[Mbretëria e Komonuelthit]] * [[Territoret e Jashtme Britanike]] * [[Amerika britanike]] * [[Kolonizimi Britanik i Amerikës]] * [[Zotërimet Angleze të Përtejdetit]] * [[Kolonizimi skocez i Amerikës]] * [[Inditë Perëndimore Britanike]] * [[Perandoria Britanike]] ==Referencat== <references/> [[Kategoria:Guajanë]] [[Kategoria:Historia e shteteve]] [[Kategoria:Historia e Amerikës Jugore]] bkddboziootwe1c9p641l9a3zkfiaz0 0 99009 2806998 2351055 2025-06-06T18:46:33Z Frasher thaqi 173949 Kam dhene disa detaje tjera per fshatin qifllak psh siperfaqen edhe lartesin mbidetare gjithashtu edhe per token e qifllakut 2806998 wikitext text/x-wiki {{Infobox settlement | name = '''Çifllak''' | native_name = | settlement_type = Fshat | image_flag = <!-- Pa ''Skeda:'' në fillim --> | flag_link = <!-- p.sh: Flamuri i Prishtinës --> | image_seal = <!-- Pa ''Skeda:'' në fillim --> | seal_link = <!-- p.sh: Stema e Prishtinës --> | seal_size = <!-- p.sh: 50px --> | image_skyline = <!-- Pa ''Skeda:'' në fillim --> | image_caption = <!--Administrimi territorial--> |Rajoni = [[Rajoni i Prizrenit|Prizren]] |Komuna = [[Komuna e Rahovecit|Rahovec]] |Kryetari i Komunës = |Partia udhëheqëse = <!--Sipërfaqja dhe Demografia --> |Sipërfaqja = |Sipërfaqja urbane = |Sipërfaqja metropolitane = | population_total = | population_total_viti = 2011 |Dendësia = <!-- Të dhëna tjera--> | population_demonym = | established_date = |Krahina = |Lartësia = 348 | postal_code = |Prefiksi = |Aeroporti = | registration_plate = 07 | website = |E-Posta = <!--Harta--> | image_map = | map_caption = | image_map_gjerësi = |CoordAddon = <!--Koordinatat Mënyra #1--> | gjer_g=42 | gjer_m=27 | gjer_s=41 | gjer_dr = N | gjat_g=20 | gjat_m=31 | gjat_s=21 | gjat_dr = E }} '''Çifllaku''' është një vendbanim në komunën e [[Komuna e Rahovecit|Rahovecit]], [[Kosovë]].Shtrihet anës lumit te [[Drini i Bardhë|Drini i bardhe]] dhe ka pozit te mire gjeografike.Çifllaku ka një siperfaqe rreth 5km2 dhe ka lartësi mbidetare 350m. Fshati Çifllak ka tokë te shkelqyeshme pjellore te punueshme per bujqesi, ku ekonomia e banorve te Çifllakut ne shumicen e familjeve varet pikerisht nga kultivimi bujqesor.<!-- == Gjeografia == --> == Demografia == Ka rreth 2000 banorë edhe me shum se 350 shtepi. <!-- == Ekonomia == --> <!-- == Kultura == --> <!-- == Historia == --> == Shih dhe këtë == * [[Lista e ardhacakëve - Rahovec]] <!-- == Burimet == --> {{reflist}} == Lidhje të jashtme == *[http://www.fallingrain.com/world/KV/22/Cifllak.html vendndodhja] [[Kategoria:Fshatra në Kosovë]] [[Kategoria:Fshatra në komunën e Rahovecit]] {{Komuna e Rahovecit}} {{KO-gjeo-cung}} 16kiic4qzqn1tsulv0p0l12n2lvmyh4 2807001 2806998 2025-06-06T18:52:27Z Frasher thaqi 173949 Detaje ekstra per te rinjte e qifllakut 2807001 wikitext text/x-wiki {{Infobox settlement | name = '''Çifllak''' | native_name = | settlement_type = Fshat | image_flag = <!-- Pa ''Skeda:'' në fillim --> | flag_link = <!-- p.sh: Flamuri i Prishtinës --> | image_seal = <!-- Pa ''Skeda:'' në fillim --> | seal_link = <!-- p.sh: Stema e Prishtinës --> | seal_size = <!-- p.sh: 50px --> | image_skyline = <!-- Pa ''Skeda:'' në fillim --> | image_caption = <!--Administrimi territorial--> |Rajoni = [[Rajoni i Prizrenit|Prizren]] |Komuna = [[Komuna e Rahovecit|Rahovec]] |Kryetari i Komunës = |Partia udhëheqëse = <!--Sipërfaqja dhe Demografia --> |Sipërfaqja = |Sipërfaqja urbane = |Sipërfaqja metropolitane = | population_total = | population_total_viti = 2011 |Dendësia = <!-- Të dhëna tjera--> | population_demonym = | established_date = |Krahina = |Lartësia = 348 | postal_code = |Prefiksi = |Aeroporti = | registration_plate = 07 | website = |E-Posta = <!--Harta--> | image_map = | map_caption = | image_map_gjerësi = |CoordAddon = <!--Koordinatat Mënyra #1--> | gjer_g=42 | gjer_m=27 | gjer_s=41 | gjer_dr = N | gjat_g=20 | gjat_m=31 | gjat_s=21 | gjat_dr = E }} '''Çifllaku''' është një vendbanim në komunën e [[Komuna e Rahovecit|Rahovecit]], [[Kosovë]].Shtrihet anës lumit te [[Drini i Bardhë|Drini i bardhe]] dhe ka pozit te mire gjeografike.Çifllaku ka një siperfaqe rreth 5km2 dhe ka lartësi mbidetare 350m. Fshati Çifllak ka tokë te shkelqyeshme pjellore te punueshme per bujqesi, ku ekonomia e banorve te Çifllakut ne shumicen e familjeve varet pikerisht nga kultivimi bujqesor. Të rinjtë e fshatit Çifllak vijojnë mësimet ne Shkollen Fillore <nowiki>''Rilindja''. Shkollë e cila daton qysh nga vitet e 70'</nowiki>ta ku shum të rinjë kan perfunduar mesimet,jo vetëm nga ky fshat por edhe fshatrave per rreth.<!-- == Gjeografia == --> == Demografia == Ka rreth 2000 banorë edhe me shum se 350 shtepi. <!-- == Ekonomia == --> <!-- == Kultura == --> <!-- == Historia == --> == Shih dhe këtë == * [[Lista e ardhacakëve - Rahovec]] <!-- == Burimet == --> {{reflist}} == Lidhje të jashtme == *[http://www.fallingrain.com/world/KV/22/Cifllak.html vendndodhja] [[Kategoria:Fshatra në Kosovë]] [[Kategoria:Fshatra në komunën e Rahovecit]] {{Komuna e Rahovecit}} {{KO-gjeo-cung}} 2ichowxgkkldndddnj5y2nog5qa9i1n 2807071 2807001 2025-06-06T20:46:35Z Frasher thaqi 173949 /* Shih dhe këtë */ 2807071 wikitext text/x-wiki {{Infobox settlement | name = '''Çifllak''' | native_name = | settlement_type = Fshat | image_flag = <!-- Pa ''Skeda:'' në fillim --> | flag_link = <!-- p.sh: Flamuri i Prishtinës --> | image_seal = <!-- Pa ''Skeda:'' në fillim --> | seal_link = <!-- p.sh: Stema e Prishtinës --> | seal_size = <!-- p.sh: 50px --> | image_skyline = <!-- Pa ''Skeda:'' në fillim --> | image_caption = <!--Administrimi territorial--> |Rajoni = [[Rajoni i Prizrenit|Prizren]] |Komuna = [[Komuna e Rahovecit|Rahovec]] |Kryetari i Komunës = |Partia udhëheqëse = <!--Sipërfaqja dhe Demografia --> |Sipërfaqja = |Sipërfaqja urbane = |Sipërfaqja metropolitane = | population_total = | population_total_viti = 2011 |Dendësia = <!-- Të dhëna tjera--> | population_demonym = | established_date = |Krahina = |Lartësia = 348 | postal_code = |Prefiksi = |Aeroporti = | registration_plate = 07 | website = |E-Posta = <!--Harta--> | image_map = | map_caption = | image_map_gjerësi = |CoordAddon = <!--Koordinatat Mënyra #1--> | gjer_g=42 | gjer_m=27 | gjer_s=41 | gjer_dr = N | gjat_g=20 | gjat_m=31 | gjat_s=21 | gjat_dr = E }} '''Çifllaku''' është një vendbanim në komunën e [[Komuna e Rahovecit|Rahovecit]], [[Kosovë]].Shtrihet anës lumit te [[Drini i Bardhë|Drini i bardhe]] dhe ka pozit te mire gjeografike.Çifllaku ka një siperfaqe rreth 5km2 dhe ka lartësi mbidetare 350m. Fshati Çifllak ka tokë te shkelqyeshme pjellore te punueshme per bujqesi, ku ekonomia e banorve te Çifllakut ne shumicen e familjeve varet pikerisht nga kultivimi bujqesor. Të rinjtë e fshatit Çifllak vijojnë mësimet ne Shkollen Fillore <nowiki>''Rilindja''. Shkollë e cila daton qysh nga vitet e 70'</nowiki>ta ku shum të rinjë kan perfunduar mesimet,jo vetëm nga ky fshat por edhe fshatrave per rreth.<!-- == Gjeografia == --> == Demografia == Ka rreth 2000 banorë edhe me shum se 350 shtepi. <!-- == Ekonomia == --> <!-- == Kultura == --> <!-- == Historia == --> == Histori == Kërkimet arkeologjike të kryera në zonën e Çifllakit gjatë dekadës së parë të mijëvjeçarit të parë, rezultuan me zbulimin e mbetjeve të një kompleksi banjoje romake, me përmasa të gjera, ku është zbuluar dhe dokumentuar një pishinë. Materiali arkeologjik i zbuluar në këtë vend tregon prodhimin vendas të enëve prej balte dhe terra sigillata të importuara. Përveç veglave metalike, monedhave, kavanozëve të qelqit dhe strukturave arkitektonike, në këtë vend janë zbuluar edhe objekte të ndryshme për përdorim të përditshëm. Kur shikohet nga aspekti kronologjik, banja romake datohet midis shekullit II dhe IV pas Krishtit. Megjithatë, arkeologët që kanë gërmuar këtë vend, kanë përcaktuar dy faza të ndërtimit dhe rindërtimit. * [[Lista e ardhacakëve - Rahovec]] <!-- == Burimet == --> {{reflist}} == Lidhje të jashtme == *[http://www.fallingrain.com/world/KV/22/Cifllak.html vendndodhja] [[Kategoria:Fshatra në Kosovë]] [[Kategoria:Fshatra në komunën e Rahovecit]] {{Komuna e Rahovecit}} {{KO-gjeo-cung}} 6npmsur8ljob0ecpf3w2o435tl6bcrq 2807076 2807071 2025-06-06T20:51:05Z Frasher thaqi 173949 /* Histori */ 2807076 wikitext text/x-wiki {{Infobox settlement | name = '''Çifllak''' | native_name = | settlement_type = Fshat | image_flag = <!-- Pa ''Skeda:'' në fillim --> | flag_link = <!-- p.sh: Flamuri i Prishtinës --> | image_seal = <!-- Pa ''Skeda:'' në fillim --> | seal_link = <!-- p.sh: Stema e Prishtinës --> | seal_size = <!-- p.sh: 50px --> | image_skyline = <!-- Pa ''Skeda:'' në fillim --> | image_caption = <!--Administrimi territorial--> |Rajoni = [[Rajoni i Prizrenit|Prizren]] |Komuna = [[Komuna e Rahovecit|Rahovec]] |Kryetari i Komunës = |Partia udhëheqëse = <!--Sipërfaqja dhe Demografia --> |Sipërfaqja = |Sipërfaqja urbane = |Sipërfaqja metropolitane = | population_total = | population_total_viti = 2011 |Dendësia = <!-- Të dhëna tjera--> | population_demonym = | established_date = |Krahina = |Lartësia = 348 | postal_code = |Prefiksi = |Aeroporti = | registration_plate = 07 | website = |E-Posta = <!--Harta--> | image_map = | map_caption = | image_map_gjerësi = |CoordAddon = <!--Koordinatat Mënyra #1--> | gjer_g=42 | gjer_m=27 | gjer_s=41 | gjer_dr = N | gjat_g=20 | gjat_m=31 | gjat_s=21 | gjat_dr = E }} '''Çifllaku''' është një vendbanim në komunën e [[Komuna e Rahovecit|Rahovecit]], [[Kosovë]].Shtrihet anës lumit te [[Drini i Bardhë|Drini i bardhe]] dhe ka pozit te mire gjeografike.Çifllaku ka një siperfaqe rreth 5km2 dhe ka lartësi mbidetare 350m. Fshati Çifllak ka tokë te shkelqyeshme pjellore te punueshme per bujqesi, ku ekonomia e banorve te Çifllakut ne shumicen e familjeve varet pikerisht nga kultivimi bujqesor. Të rinjtë e fshatit Çifllak vijojnë mësimet ne Shkollen Fillore <nowiki>''Rilindja''. Shkollë e cila daton qysh nga vitet e 70'</nowiki>ta ku shum të rinjë kan perfunduar mesimet,jo vetëm nga ky fshat por edhe fshatrave per rreth.<!-- == Gjeografia == --> == Demografia == Ka rreth 2000 banorë edhe me shum se 350 shtepi. <!-- == Ekonomia == --> <!-- == Kultura == --> <!-- == Historia == --> == Arkeologji == Kërkimet arkeologjike të kryera në zonën e Çifllakit gjatë dekadës së parë të mijëvjeçarit të parë, rezultuan me zbulimin e mbetjeve të një kompleksi banjoje romake, me përmasa të gjera, ku është zbuluar dhe dokumentuar një pishinë. Materiali arkeologjik i zbuluar në këtë vend tregon prodhimin vendas të enëve prej balte dhe terra sigillata të importuara. Përveç veglave metalike, monedhave, kavanozëve të qelqit dhe strukturave arkitektonike, në këtë vend janë zbuluar edhe objekte të ndryshme për përdorim të përditshëm. Kur shikohet nga aspekti kronologjik, banja romake datohet midis shekullit II dhe IV pas Krishtit. Megjithatë, arkeologët që kanë gërmuar këtë vend, kanë përcaktuar dy faza të ndërtimit dhe rindërtimit. * [[Lista e ardhacakëve - Rahovec]] <!-- == Burimet == --> {{reflist}} == Lidhje të jashtme == *[http://www.fallingrain.com/world/KV/22/Cifllak.html vendndodhja] [[Kategoria:Fshatra në Kosovë]] [[Kategoria:Fshatra në komunën e Rahovecit]] {{Komuna e Rahovecit}} {{KO-gjeo-cung}} mhntmkrcaum8plm2sixquqoauoqcode 2807099 2807076 2025-06-06T21:13:23Z Frasher thaqi 173949 /* Demografia */ 2807099 wikitext text/x-wiki {{Infobox settlement | name = '''Çifllak''' | native_name = | settlement_type = Fshat | image_flag = <!-- Pa ''Skeda:'' në fillim --> | flag_link = <!-- p.sh: Flamuri i Prishtinës --> | image_seal = <!-- Pa ''Skeda:'' në fillim --> | seal_link = <!-- p.sh: Stema e Prishtinës --> | seal_size = <!-- p.sh: 50px --> | image_skyline = <!-- Pa ''Skeda:'' në fillim --> | image_caption = <!--Administrimi territorial--> |Rajoni = [[Rajoni i Prizrenit|Prizren]] |Komuna = [[Komuna e Rahovecit|Rahovec]] |Kryetari i Komunës = |Partia udhëheqëse = <!--Sipërfaqja dhe Demografia --> |Sipërfaqja = |Sipërfaqja urbane = |Sipërfaqja metropolitane = | population_total = | population_total_viti = 2011 |Dendësia = <!-- Të dhëna tjera--> | population_demonym = | established_date = |Krahina = |Lartësia = 348 | postal_code = |Prefiksi = |Aeroporti = | registration_plate = 07 | website = |E-Posta = <!--Harta--> | image_map = | map_caption = | image_map_gjerësi = |CoordAddon = <!--Koordinatat Mënyra #1--> | gjer_g=42 | gjer_m=27 | gjer_s=41 | gjer_dr = N | gjat_g=20 | gjat_m=31 | gjat_s=21 | gjat_dr = E }} '''Çifllaku''' është një vendbanim në komunën e [[Komuna e Rahovecit|Rahovecit]], [[Kosovë]].Shtrihet anës lumit te [[Drini i Bardhë|Drini i bardhe]] dhe ka pozit te mire gjeografike.Çifllaku ka një siperfaqe rreth 5km2 dhe ka lartësi mbidetare 350m. Fshati Çifllak ka tokë te shkelqyeshme pjellore te punueshme per bujqesi, ku ekonomia e banorve te Çifllakut ne shumicen e familjeve varet pikerisht nga kultivimi bujqesor. Të rinjtë e fshatit Çifllak vijojnë mësimet ne Shkollen Fillore <nowiki>''Rilindja''. Shkollë e cila daton qysh nga vitet e 70'</nowiki>ta ku shum të rinjë kan perfunduar mesimet,jo vetëm nga ky fshat por edhe fshatrave per rreth.<!-- == Gjeografia == --> == Demografia == Ka rreth 2000 banorë edhe me shum se 350 shtepi. Mbi 99% e këtij fshati i përkasin popullsisë shqiptare, dhe 1% të kombësive tjera.Sa i perket mbiemrave topografikë (që i referohet prejardhjes sipas mbiemrit të tyre), ka mbiemra dhe fise te ndryshme ne kete fshat si : Thaqi,Krasniqi,Mazreku,Sahitaj,Kastrati,Gashi,Murselaj,Gojani,Bajraj <!-- == Ekonomia == --> <!-- == Kultura == --> <!-- == Historia == --> == Arkeologji == Kërkimet arkeologjike të kryera në zonën e Çifllakit gjatë dekadës së parë të mijëvjeçarit të parë, rezultuan me zbulimin e mbetjeve të një kompleksi banjoje romake, me përmasa të gjera, ku është zbuluar dhe dokumentuar një pishinë. Materiali arkeologjik i zbuluar në këtë vend tregon prodhimin vendas të enëve prej balte dhe terra sigillata të importuara. Përveç veglave metalike, monedhave, kavanozëve të qelqit dhe strukturave arkitektonike, në këtë vend janë zbuluar edhe objekte të ndryshme për përdorim të përditshëm. Kur shikohet nga aspekti kronologjik, banja romake datohet midis shekullit II dhe IV pas Krishtit. Megjithatë, arkeologët që kanë gërmuar këtë vend, kanë përcaktuar dy faza të ndërtimit dhe rindërtimit. * [[Lista e ardhacakëve - Rahovec]] <!-- == Burimet == --> {{reflist}} == Lidhje të jashtme == *[http://www.fallingrain.com/world/KV/22/Cifllak.html vendndodhja] [[Kategoria:Fshatra në Kosovë]] [[Kategoria:Fshatra në komunën e Rahovecit]] {{Komuna e Rahovecit}} {{KO-gjeo-cung}} rcc16m2gl737th1pe3gmwsckioxhrwz 2807103 2807099 2025-06-06T21:16:28Z Frasher thaqi 173949 /* Demografia */ 2807103 wikitext text/x-wiki {{Infobox settlement | name = '''Çifllak''' | native_name = | settlement_type = Fshat | image_flag = <!-- Pa ''Skeda:'' në fillim --> | flag_link = <!-- p.sh: Flamuri i Prishtinës --> | image_seal = <!-- Pa ''Skeda:'' në fillim --> | seal_link = <!-- p.sh: Stema e Prishtinës --> | seal_size = <!-- p.sh: 50px --> | image_skyline = <!-- Pa ''Skeda:'' në fillim --> | image_caption = <!--Administrimi territorial--> |Rajoni = [[Rajoni i Prizrenit|Prizren]] |Komuna = [[Komuna e Rahovecit|Rahovec]] |Kryetari i Komunës = |Partia udhëheqëse = <!--Sipërfaqja dhe Demografia --> |Sipërfaqja = |Sipërfaqja urbane = |Sipërfaqja metropolitane = | population_total = | population_total_viti = 2011 |Dendësia = <!-- Të dhëna tjera--> | population_demonym = | established_date = |Krahina = |Lartësia = 348 | postal_code = |Prefiksi = |Aeroporti = | registration_plate = 07 | website = |E-Posta = <!--Harta--> | image_map = | map_caption = | image_map_gjerësi = |CoordAddon = <!--Koordinatat Mënyra #1--> | gjer_g=42 | gjer_m=27 | gjer_s=41 | gjer_dr = N | gjat_g=20 | gjat_m=31 | gjat_s=21 | gjat_dr = E }} '''Çifllaku''' është një vendbanim në komunën e [[Komuna e Rahovecit|Rahovecit]], [[Kosovë]].Shtrihet anës lumit te [[Drini i Bardhë|Drini i bardhe]] dhe ka pozit te mire gjeografike.Çifllaku ka një siperfaqe rreth 5km2 dhe ka lartësi mbidetare 350m. Fshati Çifllak ka tokë te shkelqyeshme pjellore te punueshme per bujqesi, ku ekonomia e banorve te Çifllakut ne shumicen e familjeve varet pikerisht nga kultivimi bujqesor. Të rinjtë e fshatit Çifllak vijojnë mësimet ne Shkollen Fillore <nowiki>''Rilindja''. Shkollë e cila daton qysh nga vitet e 70'</nowiki>ta ku shum të rinjë kan perfunduar mesimet,jo vetëm nga ky fshat por edhe fshatrave per rreth.<!-- == Gjeografia == --> == Demografia == Ka rreth 2000 banorë edhe me shum se 350 shtepi. Mbi 99% e këtij fshati i përkasin popullsisë shqiptare, dhe 1% të kombësive tjera.Sa i perket mbiemrave topografikë (që i referohet prejardhjes sipas mbiemrit të tyre), ka mbiemra dhe fise te ndryshme ne kete fshat si : Thaqi,Krasniqi,Mazreku,Sahitaj,Kastrati,Gashi,Murselaj,Kelmendi,Gojani,Bajraj <!-- == Ekonomia == --> <!-- == Kultura == --> <!-- == Historia == --> == Arkeologji == Kërkimet arkeologjike të kryera në zonën e Çifllakit gjatë dekadës së parë të mijëvjeçarit të parë, rezultuan me zbulimin e mbetjeve të një kompleksi banjoje romake, me përmasa të gjera, ku është zbuluar dhe dokumentuar një pishinë. Materiali arkeologjik i zbuluar në këtë vend tregon prodhimin vendas të enëve prej balte dhe terra sigillata të importuara. Përveç veglave metalike, monedhave, kavanozëve të qelqit dhe strukturave arkitektonike, në këtë vend janë zbuluar edhe objekte të ndryshme për përdorim të përditshëm. Kur shikohet nga aspekti kronologjik, banja romake datohet midis shekullit II dhe IV pas Krishtit. Megjithatë, arkeologët që kanë gërmuar këtë vend, kanë përcaktuar dy faza të ndërtimit dhe rindërtimit. * [[Lista e ardhacakëve - Rahovec]] <!-- == Burimet == --> {{reflist}} == Lidhje të jashtme == *[http://www.fallingrain.com/world/KV/22/Cifllak.html vendndodhja] [[Kategoria:Fshatra në Kosovë]] [[Kategoria:Fshatra në komunën e Rahovecit]] {{Komuna e Rahovecit}} {{KO-gjeo-cung}} qbyqclxjb8vpms9ipsp4s7sfawm6b2i 0 101923 2807239 2703329 2025-06-07T00:53:08Z InternetArchiveBot 115207 Lidhje të jashtme të shpëtuara: 1 Lidhje të jashtme të etiketuara si të vdekura: 0) #IABot (v2.0.9.5 2807239 wikitext text/x-wiki {{Infobox musical artist | name = Banda e Gaxhait | image = [[Skeda:Gaxhai.jpg|220px]] | titulli = <small>'''Gazmend Braka (Gaxhai)'''</small> | years_active = 1997-2000 | origin = {{flagicon|ALB}} Fshati Cerkovinë, Vlorë, Shqipëri | aktiviteti = kriminal | past_members = Gazmend Braka(Gaxhai)<br />Armando Sulejmani (Çipuri) <br />Sokol Sinomati (Buzderri) <br />Edmond Leskaj (Mond fshatari) <br />Gazmend Nebiu <br />Lodian Zykaj<br />Viktor Nuredinaj<br />Alfred Nebiu (Kakami)-'''i vrarë'''<br />Kreshnik Abili-'''i vrarë'''<br />Krenar Grabova-'''i vrarë'''<br />Ilir Kokosi-'''i vrarë'''<br />Elton Tato-'''i vrarë'''<br />Bernard Duçka (Kuqo)-'''i vrarë''' }} '''Banda e Gaxhait''' ishte një grup kriminal që veproi në qytetin e Vlorës gjatë viteve 1997-2000.Kulmin e aktivitetit e pati gjatë vitit 1997 ku në Vlorë sundonte anarkia. Anëtarët e bandës akuzohen për krijim të grupit kriminal, mbajtje të mjeteve luftarake, vrasje, pengmarrje dhe gjobëvënie. Mbreti eshte S.Kovaci == Krijimi == Grupi i drejtuar nga Gazmir Braka, njihej në Cerkovinë si banda e Gaxhait dhe jetonin së bashku në mënyrë të organizuar në fshatin Cerkovinë. U krijua në mars 1997, por ende nuk ishte kristalizuar si një grup kriminal. Gazmend Brakaj së bashku me një grup shokësh, nga qyteti i Vlorës, por dhe nga qytete të tjera, ndër ta dhe mjaft persona tashmë të vrarë, krijuan bandën që më pas do të njihej si banda e Gaxhait. Në funksion të organizimit të kësaj bande të armatosur, shërbejnë dhe faktet që duke pasur si qendër fshatin Cerkovinë, anëtarët e bandës nuk kryenin asnjëherë veprimtari kriminale në atë fshat. Nga deklarimet e banorëve të fshatit, rezulton se Gaxhai së bashku me të pandehurit e tjerë, për të krijuar idenë e një grupi të organizuar që mbronte zonën herë pas here, ndihmonte me para njerëzit e fshatit. Gjithashtu, provohet se mjaft shtetas që kishin konflikte me persona të ndryshëm në Vlorë shkonin tek Gaxhai në Cerkovinë për t’ua zgjidhur problemet e tyre. == Episodet kriminale == === Vrasja e Ilir Marës === Në datën 17.03.1997 është vrarë shtetasi Ilir Mara dhe sipas të atit të tij, dëshmitarit Fejzo Mara, këtë vrasje e ka bërë '''Alfred Nebiu''' dhe Gazmend Nebiu. Atë ditë, në datë 17.03.1997, viktima ka dalë nga shtëpia në darkë, pasi e ka kërkuar Alfred Nebiu (Kakami) dhe nuk është kthyer më. Ai u gjend i vrarë pranë një bunkeri në Babicë, Vlorë. Nga hetimet ka rezultuar se i pandehuri Gazmend Nebiu, së bashku me Alfred Nebiun (Kakami), vrasjen e kanë kryer pasi Ilir Mara ka qenë së bashku me një kushëririn e tyre, Ylli Nebiu, në vitin 1993, gjatë një konflikti që kishin me Viron Rrapajn, ku mbeti i vrarë Ylli dhe u plagos një shtetas tjetër me emrin Abedin Hasani. Nga sa ka rezultuar, Gazmend Nebiu këtë vrasje e ka kryer jo në kuadrin e bandës së Gaxhait, por për një konflikt familjar. === Vrasja e Bashkim Dules === Bashkim Dule është vrarë më datë 20.03.1997. Nga hetimi gjyqësor i këtij episodi rezultoi të provohet se në datë 20.03.1997, ditë kur dhe ka ndodhur vrasja, Gazmend Brakaj ka qenë së bashku me Edmond Leskajn, Bernard Duçkën, (Kuqo, i vrarë) e disa persona të tjerë të armatosur, ndër ta dhe Myrteza Caushi (Zani). Këtë vrasje, Gazmend Braka dhe Edmond Leskaj, e kanë kryer në bashkëpunim me personat e tjerë të sipërpërmendur. Fakti që ndër personat e tjerë të pranishëm kanë qenë dhe anëtarë të bandës rivale të Zanit, kur Gaxhai ka rrëmbyer së bashku me Kuqon viktimën Bashkim Dule, për ta vrarë më pas, tregon se në kohën e kryerjes së kësaj vrasjeje nuk ka qenë krijuar banda e armatosur e Gaxhait. Më konkretisht, lidhur me këtë vrasje, për të cilën janë akuzuar Gazmir Brakaj dhe Edmond Leskaj (Mond fshatari), rezulton të provohet se në datën 20 mars 1997, dy të pandehurit së bashku me Kuqon dhe Zanin, pasi kanë kontaktuar me Alfred Mustafën dhe Ergys Cepën, kanë gjetur banesën e viktimës Bashkim Dule dhe kanë shkuar atje. Pasi nuk e kanë gjetur në shtëpi, kanë shkuar tek banesa e Pajtim Dules (xhaxhai i viktimës), ku e kanë gjetur Bashkimin dhe e kanë marrë. Një ditë më pas, Bashkim Dule është gjetur i vrarë në afërsi të Parkut Komunal Vlorë. Këto u provuan në gjykim edhe nga dëshmitë e shtetasve Alfred Mustafa, Ergys Cepa, si dhe nga deklarimet e të afërmve të viktimës Bashkim Dule. “''Ishin dhjetë veta, Gazmendi (Gaxhai), Kuqoja, Mond fshatari, Ergys Cepa, Myrteza Caushi, Lefteri, Astrit Çelomemaj, Armando Cipuri, të cilët pasi më rrëmbyen djalin, Bashkimin, i cili kishte 15 ditë që kishte dalë nga burgu, ku ka qenë i dënuar për një femër, largohen në drejtim të fushës së druve. Unë shkova në polici për të kërkuar ndihmë dhe ish-drejtori i policisë, Milto Kordha, na jep 10 policë pa armë. Kur shkuam afër fushës së druve, zbritëm dhe u afruam, aty e gjetëm djalin të vdekur, të vrarë...''”, - ka deklaruar para gjykatës babai i viktimës, Skënder Dule. === Vrasja e Sadik Kurtit === Në datën 24.04.1997 është vrarë shtetasi Sadik Kurti. Nga provat e grumbulluara nga organi i akuzës rezulton e provuar se në datën 24.04.1997, rreth orës 21:40, disa persona të armatosur kanë shkuar në banesën e viktimës ku kanë kërkuar të takohen me Mond fshatarin (Edmond Leskaj). Pasi nuk e kanë gjetur në banesë, ata kanë marrë me forcë viktimën Sadiku dhe vajzën e tij, Marsela Kurti, e cila ka qenë më parë e martuar me të pandehurin Edmond Leskaj. Pasi kanë shkuar në afërsi të pallatit ku banonte Edmondi, personat e armatosur e kanë lënë të lirë Marselën, dhe ajo rrugës duke shkuar për në banesën e saj, ka dëgjuar të shtëna armësh. Më pas, Marsela së bashku me Drita Leskajn kanë dalë për të kërkuar Sadikun, të cilin e kanë gjetur të vrarë me dy plagë arme zjarri, tek cepi i pallatit pranë banesës së tij. Marsela Leskaj (Kurti), e bija e viktimës, e cila ka qenë së bashku me të atin kur e morën nga banesa për ta vrarë, shpjegoi se nga personat e armatosur ka mundur të njohë Gaxhain, pasi e kishte parë në një lokal në Radhimë, kur ishte së bashku me Mondin dhe ia kishte prezantuar i pandehuri Edmond. === Vrasja e Avdyl Bajramit === Në fillim, në spitalin civil të Vlorës është marrë peng vëllai tjetër i Avdyl Bajramit, Mithati, i cili është mbajtur peng deri në orën 01:00 të datës 10.05.1997. Më pas është lënë i lirë ai dhe është marrë peng Bejo Bajrami. Avdyl Bajrami, pasi ka mësuar për marrjen peng të vëllait, ka shkuar tek rrethi i “Skelës”, Vlorë për të liruar vëllanë e tij, por rezulton se Gaxhai me bashkëpunëtorët e tij morën peng Avdylin më datë 10.05.1997 dhe pasi e çuan tek vendi i quajtur “Kaminat e gëlqeres” në fshatin Kaninë, rreth 2&nbsp;km larg qytetit të Vlorës, e vranë Avdyl Bajramin dhe e dogjën, pasi i kishin lidhur duar e këmbë me tela. Vrasja ka ndodhur pasi Pëllumbi kishte qenë anëtar i bandës së Zanit dhe Gaxhai dyshonte se dhe ai kishte marrë pjesë në vrasjen dhe djegien e Kuqos. Sipas deklarimeve të Mithatit, kur kishte shkuar tek rrethi i “Skelës”, i kishte parë personat që kishin marrë vëllain e tij, Bejon dhe u ishte afruar me makinë pranë klubit të Artur Shehut. Sa kishte shkuar atje, ata e kishin rrethuar Avdulin dhe pa i thënë asnjë fjalë e kishin goditur. Në atë kohë, Bejon e kishin lëshuar dhe këtë e kishin mbajtur, duke i thënë që neve ty të duam. “''Vëllai im, Avduli, kishte qenë me një shok të tij që quhej Ardian Gjini, të cilin e kishin vrarë po atë ditë tek shtatë pallatet, kurse Avdulin e kishin vrarë në darkën e asaj dite dhe pastaj e kishin djegur... Di vetëm që ka qenë banda e Gaxhait''”, - dëshmoi Mithat Bajrami. === Sulmi ndaj komisariatit të Vlorës === Sipas akuzës, në datën 11.05.1997, të pandehurit të organizuar kanë shkuar në Komisariatin e Policisë Vlorë për të marrë një mjet të blinduar dhe para se të largoheshin kanë vrarë oficerin e policisë, shtetasin Viron Rrapaj. Lidhur me këtë ngjarje, gjatë këtij hetimi gjyqësor, prokurori arriti të provojë se nga ana e policisë kishte të dhëna se bandat që vepronin në qytet do të sulmonin komisariatin e policisë, për të marrë prej aty mjetet e blinduara. Në fillim, rreth orës 11:00 të datës 11.05.1997, në komisariat kanë shkuar tre-katër persona të armatosur dhe kanë hyrë në fillim tek oficeri i rojës. Aty njëri prej tyre është prezantuar si Gaxhai dhe ka kërkuar që të merrte kontakt me drejtuesit e policisë dhe ka kërkuar të merrte blindat për t’u mbrojtur nga Zani. Pas disa minutash, para komisariatit të policisë erdhën mjaft makina dhe prej tyre zbritën rreth 30-40 persona të armatosur, të cilët u futën në oborrin e komisariatit. Siç rezultoi dhe nga dëshmitë e dhëna para gjykatës, nga ana e punonjësve të policisë, të cilët ishin prezentë në ato momente, pjesëtarët e organizatës kriminale kontaktuan me oficerin e policisë, Haxhi Demirin, i cili u shpjegoi se nuk mund t’i merrnin mjetet e policisë. Pasi u sqaruan, personat e armatosur u tërhoqën prej komisariatit. Duke dalë nga oborri i komisariatit, Alfred Nebiu (Kakami) ka parë policin Viron Rrapaj në derën e brendshme të komisariatit dhe ka qëlluar në drejtim të tij, duke e vrarë. Përveç Alfredit, deklaruesi Ilirjan Beqiri, por dhe persona të tjerë që kanë qenë aty të pranishëm, kanë mundur të njohin nga anëtarët e bandës, të pandehurin Gazmir Braka (Gaxhain), Sokol Sinomatin dhe Armando Sulejmanin, i cili kur u zhvillua ngjarja ka pasur një debat me policin Andrea Kanani (vdekur) për t’i marrë antiplumbin. “''Unë kam dëgjuar që këtë vrasje e ka kryer banda e “Kakamit” dhe personat që kanë kryer vrasjen ishin Alfred Nebiu “Kakami”, Gazmend Braka “Gaxhai” dhe Ilir Kokosi. Di që ditën e vrasjes, burri im, Vironi, kishte shërbimin dhe po atë ditë kishin shkuar në komisariat për të marrë autoblinda dhe pasi kishin marrë përgjigje negative, ata (banda) kanë qëlluar Vironin, i cili ka qenë pak metra para tyre dhe po shkonte të hynte në komisariat''”, - ka dëshmuar gruaja e policit të vrarë, Teuta Rabaj. === Vrasja e Dhimitraq Mishkës === Në datën 13.06.1997, në fshatin Armen, Vlorë, shtetasi Robert Boraku i ka dalë përpara automjetit ku po udhëtonin shtetasit Ligor Koreta, Dhame Koreta, Dhimitraq Mishka, Panajot Qirjo dhe Tako Mishka, të cilët janë plagosur. Ai ka hapur zjarr, duke tentuar të vriste këta persona. Nga shkëmbimi i zjarrit mbeti i plagosur dhe vetë Robert Boraku. Lidhur me këtë konflikt, pas disa ditësh, në datë 19.06.1997, shtetasit Robert e Niko Boraku, të dy të vrarë, së bashku me të pandehurin Gazmend Brakaj kanë vrarë dhe më pas djegur shtetasin Dhimitraq Mishka, kufoma e të cilit u gjend në vendin e quajtur Shamogjin. Gjatë hetimit gjyqësor, u arrit të provohej se po atë ditë banda e Gaxhait ka shkuar dhe e ka marrë viktimën në fshatin Mekat, tek klubi i vëllait të tij, Andrea Mishka. Më pas e kanë çuar në Cerkovinë në qendër të fshatit, ku dhe e kanë torturuar, më pas e kanë ekzekutuar në bazën eksperimentale në Shamogjin dhe më pas e kanë djegur kufomën. === Vrasja e Zini Harunit === Në datën 19.06.1997 në vendin e quajtur Shamogjin pranë një karburanti, anëtarët e bandës kanë rrëmbyer dy shtetasit Zini Haruni dhe Ardian Tase, të cilët ishin duke udhëtuar nga Fieri për në Vlorë. Ata i kanë marrë të dy me një furgon të bardhë dhe pasi kanë lëshuar Ardianin, kanë marrë Ziniun dhe e kanë çuar në Cerkovinë dhe më pastaj e kanë vrarë, konkretisht në datën 20.06.1997 tek punishtja e mermerit pranë këtij fshati.Me date 20. 6.2010 djali i ziniut dejni zini haruni ka deklaruar publikisht hakmarrjen ndaj Personave te bandes"gaxhait". === Vrasja e Robert Myftarit === Në datën 08.08.1997, në vendin e quajtur “Skelë”, pranë lokalit “Miami” Vlorë, i pandehuri Sokol Sinomati ka qëlluar me armë zjarri shtetasin Robert Myftari, i cili ishte duke udhëtuar me makinë me gruan e tij, Amarilda Halili. lRreth orës 20:30, makinën me të cilën po udhëtonin viktima dhe bashkëshortja e tij, e ndaluan disa persona. Pasi e ndaluan, Amarilda dëgjoi që njëri prej personave të armatosur po thoshte që qenka Berti i Shaveres, ata të Çoles, lagje në Vlorë, ku kishte qendrën banda e Zanit. Në spital burri para se të vdiste i kishte thënë se “''personi që qëlloi ishte Sokol Buzderri i bandës së Gaxhait''”. == Bindjet politike dhe grupet rivale == Banda e Gaxhait njihej si mbështetëse e Partisë Demokratike. Banda rivale me grupin e Gaxhait ishte '''Banda e Çoles'''. Përplasja midis tyre nisi më 9 maj 1997, kur u vra Bernard Duçka, i njohur si Kuqo, anëtar i bandës së Gaxhait. Gaxhai në kundërpërgjigje tentoi të mirrte autoblindat e policisë për të luftuar me Zanin, po nuk ia arriti. Me përfundimin e trazirave dhe arrestimin e pjesëtarëve të dy bandave, lufta midis tyre mbaroi. == Referime == *Gazeta Standard: [http://lajme.shqiperia.com/lajme/artikull/iden/207112/titulli/Banda-e-Gaxhait-6-burgime-perjete-per-te-pandehurit Banda e Gaxhait, 6 burgime përjetë për të pandehurit] *Gazeta Metropol: [http://www.gazetametropol.com/print.php?idt=6901 Oficeri i policisë dëshmon kundër Gaxhait e Zanit] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20160305041935/http://www.gazetametropol.com/print.php?idt=6901 |date=5 mars 2016 }} *Gazeta Shqip: [http://www.gazeta-shqip.com/aktualitet/d8b7e64150c583565b102ccb263d2dd0.html Si e sulmuan policinë Kakami dhe Gaxhai]{{Lidhje e vdekur}}{{Lidhje e thyer}} *Koha Jonë: [http://www.kohajone.com/artikull.php?idm=55482 “Banda e Gaxhait”, rikthehet me grabitje]{{Lidhje e vdekur}}{{Lidhje e thyer}} *[https://web.archive.org/web/20110105072631/http://www.qeveria.eu/fun/article168.html Lufta 8-vjeçare e kapove pas vrasjes së Kuqos] {{Rebelimi1997}} [[Kategoria:Bandat e vitit 1997]] [[Kategoria:1997 në Shqipëri]] m8u6nyrtkfe7mf4anglrx692ma516v1 0 103806 2807216 1825140 2025-06-07T00:35:46Z Leutrim.P 113691 added [[Category:Dardania]] using [[Help:Gadget-HotCat|HotCat]] 2807216 wikitext text/x-wiki {{Faqe e palidhur|data=shtator 2012}} == PLANIFIKIMI URBANISTIK I DARDANISË == === DIMENSIONI PERCEPTUAL === Perceptimi në kuptimin e gjerë të fjalës përfshin një fushë të gjerë, përjetime të gjërave dhe dukurive që marrim, pranojmë, mbledhim, bëjmë organizimin dhe ndërtojmë informatat për mjedisin që na rrethon. Perceptimi mund të kuptohet edhe si informatë e koduar që duhet deshifruar nga procesi i riperceptimit. Ashtu ngjan edhe në Lakrishtë, ndikimi i saj në njeriun si dhe anasjelltas, mvaret prej shumë faktorëve dhe prej shumë ndërmjetësuesve të tjerë dhe veçorive e organizimeve që gjenden në këtë mjedis urban, si dhe prej vet faktorit “njeri”. Shqisat me të cilat njeriu arrin ta përjetojë, perceptojë këtë mjedis që e rrethon dhe të nxjerrë përfundime për diçka që i intereson , dhe ta vërë veten në një pozitë të rëndësishme në raport, me ambientin janë : Shqisa e të pamurit, Shqisa e të dëgjuarit, Shqisa e të nuhaturit, Shqisa e të prekurit. Secila prej këtyre shqisave kryejn punën e vet në këtë mjedis urban. Të tëra këto shqisa në relacion dhe në harmoni mes veti, arrijnë të ndikojnë tek ne dhe të na japin një përgjigje qe e kerkojmë për këtë mjedis. Mirëpo në përpunimin dhe kuptuarjen e ndjenjave për mjedisin e Lakrishtes kanë meritë edhe aspektet e tjera të perceptimit, te cilat ndikojnë në organizimin e informatave që i marrim, i pranojmë dhe i përpunojmë për këtë hapësirë. Kognitivi - organizimi dhe mbajtja e informatave, Afektivi – ndjenjat që mund të ndikojnë në perceptimin e mjedisit, Interpretues – kuptimin ose asocijimin që del nga mjedisi, Evalues-vlerat ose preferencat në përcaktimin mirë ose keq. Të përceptuarit në Lakrishte, vënia në dijeni mbi diçka përmes shqisave dhe perceptimit, ndjesia që sjellin shqisat për këtë pjesë, informatat që i marrum nga ato janë të shumta dhe tregojnë shumqka për këtë mjedis urban. Por ajo çka është më e rëndësishme është se të perceptuarit si themel ka prejardhjen tonë : se si jemi rritur, në çfarë rrethanash familjare, në çfarë rrethi, kulture, shoqërie, çfarë ligje kanë dominu, dhe për një person te rritur, si i tërhequr apo i mbyllur nga bota, perceptimi për te do të jetë shumë më larg vetvetes sesa i një personi që ka qenë më i lirë, më i bredhur. Të gjitha këto ndikojnë se ne çfarë analiza do arrijmë për Lakrishten, se si ndikojnë këto në elementet përceptuale, si do të arrijmë ta perceptojmë këtë mjedis urban. Harta e përjetimeve për pjesën "Lakrishta" ëshë ajo nëpërmjet secilës tregohet se si fillojnë elementet perceptuare të përjetohen në këtë lokacion, si dhe në vet njeriun, në çfarë sekuencash, në çfarë rrethana, si ndikon zhurma, qetësia, aktivitetet e ndryshme, kundërmimet prej marerialeve të ndryshme. Por të gjitha këto janë rezultat i shqisave tona se si arrijnë ti përpunojnë informatat. Dhe secila pjesë, zonë e këtij lokacioni dallohet me një veçanti të vet sa i përket ngacmimeve shqisore. === PERCEPTIMI URBAN NË SECILËN ZONË === Në bazë të hartës së përjetimeve, ngacmimet shqisore janë të shumta, në secilin vend, në secilën pjesë. Ka pjesë të lagjes të cilat janë më shumë të dalluara, si shembull ngacmimet shqisore të dëgjuarit, të cilat vërehen qysh në fillim për shkak të zhurmës së protestave apo zhurmave të tjera, por smund të thuhet që vetëm kjo i referohet përjetimit të asaj pjese të lagjes, shqisat janë të ndërlidhura dhe përjetohen si një. Por fakti qëndron tek ajo që truri ynë e percepton atë, që ka më se shumti material në mjedis, dhe kjo lidhet me faktin që një shqisë ndikon në simbolizimin dhe identifikimin, sepse ka më shumë material që i referohet asaj shqise. Shembull : kemi vendet që ndëgjohet më shumë zhurma e muzikës se sa të nuhaturit e diçkaje, në fakt të gjitha të tjerat ekzistojnë dhe nuk vërehen aq shumë dhe ndikojnë në kompletimin e imazhit. Ne këtë rast, e tëra kjo është një perceptim urban, i lagjes Lakrishta. Në lagjen Lakrishta '''‘zona 1’''' - ngacmimet shqisore vijnë prej erërave të materialeve të ndryshme nëpër punishte, kantiera, por perceptohet edhe era nga kositja e barit, pjesë të cilat janë të vogla dhe të pakta në këtë zonë. Përjetimi i hapësirës nëpërmjet shqisës së të pamurit, kryesisht mund të arrihet me anë blloqeve banesore të cilat janë ndërtu në kohë të fundit, nga pamje jo të pëlqyera të gërmimeve, pjesëve të mekanizmave ndërtues. Pamjet, përjetimi vizual arrihet edhe nga objektet edukative arsimore të cilat gjenden në këtë hapësirë, shkolla e mesme “Gjevdet Doda” dhe "Shtjefen Gjeqovi" si dhe çerdhja. Ndërsa hapësira akustike kryesisht përjetohet nga zhurma e fortë që buron nga buritë e veturave, nga treni i cili kalon, nga mekanizmat ndërtues në punishte, por edhe nga zërat e fëmijëve, nxënësave, punëtorëve etj. Në '''“zonën 2”''' - kemi të njëjtën gjendje të përjetimit sa i përket shqisave, ngacmimeve të tyre. Por ka edhe përjashtime tek hapësira vizuale sepse tani kemi një pamje paksa më të lënë mënjan nga kujdesi, e cila bënë që kjo hapësirë të përjetohet me ndyshe nga zona tjetër. Si pasoj e madhe është ish fabrika e tapetave e cila nuk punon por silueta e saj e pa pëlqyer për vizura qëndron ende në këtë zonë dhe ndikon që kjo hapësirë të jetë neveritëse. Kjo nuk është e tëra, ngacmim të shqisa të të pammurit kemi edhe në pjesën në të cilën ndodhen mbeturinat, të hedhura përgjatë një rrugice. Që si rezultat nga ky përjetim i tërë vizual është i ndërlidhur edhe përjetimi nga shqisa e të nuhaturit që rrjedh prej kundërmimit të mbeturinave, erërave të ndryshme. Ndërsa prekja në kontekstin urban, përjetimi i teksturës vjen përmes shkeljes në sipërfaqen në të cilën ecim, materiale të cilat janë kryesisht dheu dhe shumë pak asfalt apo kube prej betoni. Ndërsa hapësira akustike është e njëjtë sikur në zonën 1, përjashtim bënë muzika e cila ndëgjohet prej lokaleve në përdhesen e objekteve, si dhe aroma e ushqimit. '''“Zona 3”''' - Orientimin në këtë hapësirë vizualisht e bënë të mundur kryesisht objekti administrativ i qeverisë, pastaj objekti kulturor i TV21. Objekte të tjera të cilat ndikojnë në përjetimin vizual jo të pëlqyer janë kantierat, punishtet etj. Por tani këtu në masë të madhe vërehet era nga bari i kositur, pjesë me gjelbërim që ndodhet para objektit qeveritarë dhe e dedikuar vetëm për punëtorët e këtij institucioni. Pastaj era e ushqimit nga lokalet në përdhesen e objekteve të larta. Është pjesë mjaft e frekuentuar, si për nga njerëzit ashtu edhe për nga veturat e cila ndikon në përjetimin e hapësirës akustike, shembull : zhurma që buron prej automobilave, stacionet e autobusëve, dhe zhurma e liruar nga treni që kalon në pjesën perëndimore të kësaj zone. Duke mos lënë anash muzikën e cila ndëgjohet lokaleve përreth. Shqisa e prekjes, përjetimi i teksturës për dallim nga zonat tjera, këtu është më i pasur, kualiteti prekës i sipërfaqeve nën këmbë është më i pasur dhe i mirëmbajtur dhe ndikon në ngacmimin e shqisave tona të prekjes. '''“Zona 4”'''- pjesë e cila për nga ngacmimet e shqisave është mjaft e pasur, secila shqisë ka aq shumë material për përjetimin e kësaj zone. Duke filluar prej përjetimit vizual i cili është mjaft i pasur, dhe i ndikuar prej llojllojshmëris së madhe të objketeve dhe funksioneve të ndrysheme. [[Kategoria:Dardania]] n0xjubzoc467ox4tb7xkba8ck8j7bkw 2807217 2807216 2025-06-07T00:35:57Z Leutrim.P 113691 added [[Category:Planifikim urban]] using [[Help:Gadget-HotCat|HotCat]] 2807217 wikitext text/x-wiki {{Faqe e palidhur|data=shtator 2012}} == PLANIFIKIMI URBANISTIK I DARDANISË == === DIMENSIONI PERCEPTUAL === Perceptimi në kuptimin e gjerë të fjalës përfshin një fushë të gjerë, përjetime të gjërave dhe dukurive që marrim, pranojmë, mbledhim, bëjmë organizimin dhe ndërtojmë informatat për mjedisin që na rrethon. Perceptimi mund të kuptohet edhe si informatë e koduar që duhet deshifruar nga procesi i riperceptimit. Ashtu ngjan edhe në Lakrishtë, ndikimi i saj në njeriun si dhe anasjelltas, mvaret prej shumë faktorëve dhe prej shumë ndërmjetësuesve të tjerë dhe veçorive e organizimeve që gjenden në këtë mjedis urban, si dhe prej vet faktorit “njeri”. Shqisat me të cilat njeriu arrin ta përjetojë, perceptojë këtë mjedis që e rrethon dhe të nxjerrë përfundime për diçka që i intereson , dhe ta vërë veten në një pozitë të rëndësishme në raport, me ambientin janë : Shqisa e të pamurit, Shqisa e të dëgjuarit, Shqisa e të nuhaturit, Shqisa e të prekurit. Secila prej këtyre shqisave kryejn punën e vet në këtë mjedis urban. Të tëra këto shqisa në relacion dhe në harmoni mes veti, arrijnë të ndikojnë tek ne dhe të na japin një përgjigje qe e kerkojmë për këtë mjedis. Mirëpo në përpunimin dhe kuptuarjen e ndjenjave për mjedisin e Lakrishtes kanë meritë edhe aspektet e tjera të perceptimit, te cilat ndikojnë në organizimin e informatave që i marrim, i pranojmë dhe i përpunojmë për këtë hapësirë. Kognitivi - organizimi dhe mbajtja e informatave, Afektivi – ndjenjat që mund të ndikojnë në perceptimin e mjedisit, Interpretues – kuptimin ose asocijimin që del nga mjedisi, Evalues-vlerat ose preferencat në përcaktimin mirë ose keq. Të përceptuarit në Lakrishte, vënia në dijeni mbi diçka përmes shqisave dhe perceptimit, ndjesia që sjellin shqisat për këtë pjesë, informatat që i marrum nga ato janë të shumta dhe tregojnë shumqka për këtë mjedis urban. Por ajo çka është më e rëndësishme është se të perceptuarit si themel ka prejardhjen tonë : se si jemi rritur, në çfarë rrethanash familjare, në çfarë rrethi, kulture, shoqërie, çfarë ligje kanë dominu, dhe për një person te rritur, si i tërhequr apo i mbyllur nga bota, perceptimi për te do të jetë shumë më larg vetvetes sesa i një personi që ka qenë më i lirë, më i bredhur. Të gjitha këto ndikojnë se ne çfarë analiza do arrijmë për Lakrishten, se si ndikojnë këto në elementet përceptuale, si do të arrijmë ta perceptojmë këtë mjedis urban. Harta e përjetimeve për pjesën "Lakrishta" ëshë ajo nëpërmjet secilës tregohet se si fillojnë elementet perceptuare të përjetohen në këtë lokacion, si dhe në vet njeriun, në çfarë sekuencash, në çfarë rrethana, si ndikon zhurma, qetësia, aktivitetet e ndryshme, kundërmimet prej marerialeve të ndryshme. Por të gjitha këto janë rezultat i shqisave tona se si arrijnë ti përpunojnë informatat. Dhe secila pjesë, zonë e këtij lokacioni dallohet me një veçanti të vet sa i përket ngacmimeve shqisore. === PERCEPTIMI URBAN NË SECILËN ZONË === Në bazë të hartës së përjetimeve, ngacmimet shqisore janë të shumta, në secilin vend, në secilën pjesë. Ka pjesë të lagjes të cilat janë më shumë të dalluara, si shembull ngacmimet shqisore të dëgjuarit, të cilat vërehen qysh në fillim për shkak të zhurmës së protestave apo zhurmave të tjera, por smund të thuhet që vetëm kjo i referohet përjetimit të asaj pjese të lagjes, shqisat janë të ndërlidhura dhe përjetohen si një. Por fakti qëndron tek ajo që truri ynë e percepton atë, që ka më se shumti material në mjedis, dhe kjo lidhet me faktin që një shqisë ndikon në simbolizimin dhe identifikimin, sepse ka më shumë material që i referohet asaj shqise. Shembull : kemi vendet që ndëgjohet më shumë zhurma e muzikës se sa të nuhaturit e diçkaje, në fakt të gjitha të tjerat ekzistojnë dhe nuk vërehen aq shumë dhe ndikojnë në kompletimin e imazhit. Ne këtë rast, e tëra kjo është një perceptim urban, i lagjes Lakrishta. Në lagjen Lakrishta '''‘zona 1’''' - ngacmimet shqisore vijnë prej erërave të materialeve të ndryshme nëpër punishte, kantiera, por perceptohet edhe era nga kositja e barit, pjesë të cilat janë të vogla dhe të pakta në këtë zonë. Përjetimi i hapësirës nëpërmjet shqisës së të pamurit, kryesisht mund të arrihet me anë blloqeve banesore të cilat janë ndërtu në kohë të fundit, nga pamje jo të pëlqyera të gërmimeve, pjesëve të mekanizmave ndërtues. Pamjet, përjetimi vizual arrihet edhe nga objektet edukative arsimore të cilat gjenden në këtë hapësirë, shkolla e mesme “Gjevdet Doda” dhe "Shtjefen Gjeqovi" si dhe çerdhja. Ndërsa hapësira akustike kryesisht përjetohet nga zhurma e fortë që buron nga buritë e veturave, nga treni i cili kalon, nga mekanizmat ndërtues në punishte, por edhe nga zërat e fëmijëve, nxënësave, punëtorëve etj. Në '''“zonën 2”''' - kemi të njëjtën gjendje të përjetimit sa i përket shqisave, ngacmimeve të tyre. Por ka edhe përjashtime tek hapësira vizuale sepse tani kemi një pamje paksa më të lënë mënjan nga kujdesi, e cila bënë që kjo hapësirë të përjetohet me ndyshe nga zona tjetër. Si pasoj e madhe është ish fabrika e tapetave e cila nuk punon por silueta e saj e pa pëlqyer për vizura qëndron ende në këtë zonë dhe ndikon që kjo hapësirë të jetë neveritëse. Kjo nuk është e tëra, ngacmim të shqisa të të pammurit kemi edhe në pjesën në të cilën ndodhen mbeturinat, të hedhura përgjatë një rrugice. Që si rezultat nga ky përjetim i tërë vizual është i ndërlidhur edhe përjetimi nga shqisa e të nuhaturit që rrjedh prej kundërmimit të mbeturinave, erërave të ndryshme. Ndërsa prekja në kontekstin urban, përjetimi i teksturës vjen përmes shkeljes në sipërfaqen në të cilën ecim, materiale të cilat janë kryesisht dheu dhe shumë pak asfalt apo kube prej betoni. Ndërsa hapësira akustike është e njëjtë sikur në zonën 1, përjashtim bënë muzika e cila ndëgjohet prej lokaleve në përdhesen e objekteve, si dhe aroma e ushqimit. '''“Zona 3”''' - Orientimin në këtë hapësirë vizualisht e bënë të mundur kryesisht objekti administrativ i qeverisë, pastaj objekti kulturor i TV21. Objekte të tjera të cilat ndikojnë në përjetimin vizual jo të pëlqyer janë kantierat, punishtet etj. Por tani këtu në masë të madhe vërehet era nga bari i kositur, pjesë me gjelbërim që ndodhet para objektit qeveritarë dhe e dedikuar vetëm për punëtorët e këtij institucioni. Pastaj era e ushqimit nga lokalet në përdhesen e objekteve të larta. Është pjesë mjaft e frekuentuar, si për nga njerëzit ashtu edhe për nga veturat e cila ndikon në përjetimin e hapësirës akustike, shembull : zhurma që buron prej automobilave, stacionet e autobusëve, dhe zhurma e liruar nga treni që kalon në pjesën perëndimore të kësaj zone. Duke mos lënë anash muzikën e cila ndëgjohet lokaleve përreth. Shqisa e prekjes, përjetimi i teksturës për dallim nga zonat tjera, këtu është më i pasur, kualiteti prekës i sipërfaqeve nën këmbë është më i pasur dhe i mirëmbajtur dhe ndikon në ngacmimin e shqisave tona të prekjes. '''“Zona 4”'''- pjesë e cila për nga ngacmimet e shqisave është mjaft e pasur, secila shqisë ka aq shumë material për përjetimin e kësaj zone. Duke filluar prej përjetimit vizual i cili është mjaft i pasur, dhe i ndikuar prej llojllojshmëris së madhe të objketeve dhe funksioneve të ndrysheme. [[Kategoria:Dardania]] [[Kategoria:Planifikim urban]] hqpuo5kqsxhajvlex0kqhjeaiebikvs 2807218 2807217 2025-06-07T00:36:18Z Leutrim.P 113691 Leutrim.P zhvendosi faqen [[Planifikimi Urbanistik i Dardanisë]] tek [[Planifikimi urban i Dardanisë]] 2807217 wikitext text/x-wiki {{Faqe e palidhur|data=shtator 2012}} == PLANIFIKIMI URBANISTIK I DARDANISË == === DIMENSIONI PERCEPTUAL === Perceptimi në kuptimin e gjerë të fjalës përfshin një fushë të gjerë, përjetime të gjërave dhe dukurive që marrim, pranojmë, mbledhim, bëjmë organizimin dhe ndërtojmë informatat për mjedisin që na rrethon. Perceptimi mund të kuptohet edhe si informatë e koduar që duhet deshifruar nga procesi i riperceptimit. Ashtu ngjan edhe në Lakrishtë, ndikimi i saj në njeriun si dhe anasjelltas, mvaret prej shumë faktorëve dhe prej shumë ndërmjetësuesve të tjerë dhe veçorive e organizimeve që gjenden në këtë mjedis urban, si dhe prej vet faktorit “njeri”. Shqisat me të cilat njeriu arrin ta përjetojë, perceptojë këtë mjedis që e rrethon dhe të nxjerrë përfundime për diçka që i intereson , dhe ta vërë veten në një pozitë të rëndësishme në raport, me ambientin janë : Shqisa e të pamurit, Shqisa e të dëgjuarit, Shqisa e të nuhaturit, Shqisa e të prekurit. Secila prej këtyre shqisave kryejn punën e vet në këtë mjedis urban. Të tëra këto shqisa në relacion dhe në harmoni mes veti, arrijnë të ndikojnë tek ne dhe të na japin një përgjigje qe e kerkojmë për këtë mjedis. Mirëpo në përpunimin dhe kuptuarjen e ndjenjave për mjedisin e Lakrishtes kanë meritë edhe aspektet e tjera të perceptimit, te cilat ndikojnë në organizimin e informatave që i marrim, i pranojmë dhe i përpunojmë për këtë hapësirë. Kognitivi - organizimi dhe mbajtja e informatave, Afektivi – ndjenjat që mund të ndikojnë në perceptimin e mjedisit, Interpretues – kuptimin ose asocijimin që del nga mjedisi, Evalues-vlerat ose preferencat në përcaktimin mirë ose keq. Të përceptuarit në Lakrishte, vënia në dijeni mbi diçka përmes shqisave dhe perceptimit, ndjesia që sjellin shqisat për këtë pjesë, informatat që i marrum nga ato janë të shumta dhe tregojnë shumqka për këtë mjedis urban. Por ajo çka është më e rëndësishme është se të perceptuarit si themel ka prejardhjen tonë : se si jemi rritur, në çfarë rrethanash familjare, në çfarë rrethi, kulture, shoqërie, çfarë ligje kanë dominu, dhe për një person te rritur, si i tërhequr apo i mbyllur nga bota, perceptimi për te do të jetë shumë më larg vetvetes sesa i një personi që ka qenë më i lirë, më i bredhur. Të gjitha këto ndikojnë se ne çfarë analiza do arrijmë për Lakrishten, se si ndikojnë këto në elementet përceptuale, si do të arrijmë ta perceptojmë këtë mjedis urban. Harta e përjetimeve për pjesën "Lakrishta" ëshë ajo nëpërmjet secilës tregohet se si fillojnë elementet perceptuare të përjetohen në këtë lokacion, si dhe në vet njeriun, në çfarë sekuencash, në çfarë rrethana, si ndikon zhurma, qetësia, aktivitetet e ndryshme, kundërmimet prej marerialeve të ndryshme. Por të gjitha këto janë rezultat i shqisave tona se si arrijnë ti përpunojnë informatat. Dhe secila pjesë, zonë e këtij lokacioni dallohet me një veçanti të vet sa i përket ngacmimeve shqisore. === PERCEPTIMI URBAN NË SECILËN ZONË === Në bazë të hartës së përjetimeve, ngacmimet shqisore janë të shumta, në secilin vend, në secilën pjesë. Ka pjesë të lagjes të cilat janë më shumë të dalluara, si shembull ngacmimet shqisore të dëgjuarit, të cilat vërehen qysh në fillim për shkak të zhurmës së protestave apo zhurmave të tjera, por smund të thuhet që vetëm kjo i referohet përjetimit të asaj pjese të lagjes, shqisat janë të ndërlidhura dhe përjetohen si një. Por fakti qëndron tek ajo që truri ynë e percepton atë, që ka më se shumti material në mjedis, dhe kjo lidhet me faktin që një shqisë ndikon në simbolizimin dhe identifikimin, sepse ka më shumë material që i referohet asaj shqise. Shembull : kemi vendet që ndëgjohet më shumë zhurma e muzikës se sa të nuhaturit e diçkaje, në fakt të gjitha të tjerat ekzistojnë dhe nuk vërehen aq shumë dhe ndikojnë në kompletimin e imazhit. Ne këtë rast, e tëra kjo është një perceptim urban, i lagjes Lakrishta. Në lagjen Lakrishta '''‘zona 1’''' - ngacmimet shqisore vijnë prej erërave të materialeve të ndryshme nëpër punishte, kantiera, por perceptohet edhe era nga kositja e barit, pjesë të cilat janë të vogla dhe të pakta në këtë zonë. Përjetimi i hapësirës nëpërmjet shqisës së të pamurit, kryesisht mund të arrihet me anë blloqeve banesore të cilat janë ndërtu në kohë të fundit, nga pamje jo të pëlqyera të gërmimeve, pjesëve të mekanizmave ndërtues. Pamjet, përjetimi vizual arrihet edhe nga objektet edukative arsimore të cilat gjenden në këtë hapësirë, shkolla e mesme “Gjevdet Doda” dhe "Shtjefen Gjeqovi" si dhe çerdhja. Ndërsa hapësira akustike kryesisht përjetohet nga zhurma e fortë që buron nga buritë e veturave, nga treni i cili kalon, nga mekanizmat ndërtues në punishte, por edhe nga zërat e fëmijëve, nxënësave, punëtorëve etj. Në '''“zonën 2”''' - kemi të njëjtën gjendje të përjetimit sa i përket shqisave, ngacmimeve të tyre. Por ka edhe përjashtime tek hapësira vizuale sepse tani kemi një pamje paksa më të lënë mënjan nga kujdesi, e cila bënë që kjo hapësirë të përjetohet me ndyshe nga zona tjetër. Si pasoj e madhe është ish fabrika e tapetave e cila nuk punon por silueta e saj e pa pëlqyer për vizura qëndron ende në këtë zonë dhe ndikon që kjo hapësirë të jetë neveritëse. Kjo nuk është e tëra, ngacmim të shqisa të të pammurit kemi edhe në pjesën në të cilën ndodhen mbeturinat, të hedhura përgjatë një rrugice. Që si rezultat nga ky përjetim i tërë vizual është i ndërlidhur edhe përjetimi nga shqisa e të nuhaturit që rrjedh prej kundërmimit të mbeturinave, erërave të ndryshme. Ndërsa prekja në kontekstin urban, përjetimi i teksturës vjen përmes shkeljes në sipërfaqen në të cilën ecim, materiale të cilat janë kryesisht dheu dhe shumë pak asfalt apo kube prej betoni. Ndërsa hapësira akustike është e njëjtë sikur në zonën 1, përjashtim bënë muzika e cila ndëgjohet prej lokaleve në përdhesen e objekteve, si dhe aroma e ushqimit. '''“Zona 3”''' - Orientimin në këtë hapësirë vizualisht e bënë të mundur kryesisht objekti administrativ i qeverisë, pastaj objekti kulturor i TV21. Objekte të tjera të cilat ndikojnë në përjetimin vizual jo të pëlqyer janë kantierat, punishtet etj. Por tani këtu në masë të madhe vërehet era nga bari i kositur, pjesë me gjelbërim që ndodhet para objektit qeveritarë dhe e dedikuar vetëm për punëtorët e këtij institucioni. Pastaj era e ushqimit nga lokalet në përdhesen e objekteve të larta. Është pjesë mjaft e frekuentuar, si për nga njerëzit ashtu edhe për nga veturat e cila ndikon në përjetimin e hapësirës akustike, shembull : zhurma që buron prej automobilave, stacionet e autobusëve, dhe zhurma e liruar nga treni që kalon në pjesën perëndimore të kësaj zone. Duke mos lënë anash muzikën e cila ndëgjohet lokaleve përreth. Shqisa e prekjes, përjetimi i teksturës për dallim nga zonat tjera, këtu është më i pasur, kualiteti prekës i sipërfaqeve nën këmbë është më i pasur dhe i mirëmbajtur dhe ndikon në ngacmimin e shqisave tona të prekjes. '''“Zona 4”'''- pjesë e cila për nga ngacmimet e shqisave është mjaft e pasur, secila shqisë ka aq shumë material për përjetimin e kësaj zone. Duke filluar prej përjetimit vizual i cili është mjaft i pasur, dhe i ndikuar prej llojllojshmëris së madhe të objketeve dhe funksioneve të ndrysheme. [[Kategoria:Dardania]] [[Kategoria:Planifikim urban]] hqpuo5kqsxhajvlex0kqhjeaiebikvs 2807220 2807218 2025-06-07T00:38:18Z Leutrim.P 113691 2807220 wikitext text/x-wiki === Dimensioni perceptual === Perceptimi në kuptimin e gjerë të fjalës përfshin një fushë të gjerë, përjetime të gjërave dhe dukurive që marrim, pranojmë, mbledhim, bëjmë organizimin dhe ndërtojmë informatat për mjedisin që na rrethon. Perceptimi mund të kuptohet edhe si informatë e koduar që duhet deshifruar nga procesi i riperceptimit. Ashtu ngjan edhe në Lakrishtë, ndikimi i saj në njeriun si dhe anasjelltas, mvaret prej shumë faktorëve dhe prej shumë ndërmjetësuesve të tjerë dhe veçorive e organizimeve që gjenden në këtë mjedis urban, si dhe prej vet faktorit “njeri”. Shqisat me të cilat njeriu arrin ta përjetojë, perceptojë këtë mjedis që e rrethon dhe të nxjerrë përfundime për diçka që i intereson , dhe ta vërë veten në një pozitë të rëndësishme në raport, me ambientin janë : Shqisa e të pamurit, Shqisa e të dëgjuarit, Shqisa e të nuhaturit, Shqisa e të prekurit. Secila prej këtyre shqisave kryejn punën e vet në këtë mjedis urban. Të tëra këto shqisa në relacion dhe në harmoni mes veti, arrijnë të ndikojnë tek ne dhe të na japin një përgjigje qe e kerkojmë për këtë mjedis. Mirëpo në përpunimin dhe kuptuarjen e ndjenjave për mjedisin e Lakrishtes kanë meritë edhe aspektet e tjera të perceptimit, te cilat ndikojnë në organizimin e informatave që i marrim, i pranojmë dhe i përpunojmë për këtë hapësirë. Kognitivi - organizimi dhe mbajtja e informatave, Afektivi – ndjenjat që mund të ndikojnë në perceptimin e mjedisit, Interpretues – kuptimin ose asocijimin që del nga mjedisi, Evalues-vlerat ose preferencat në përcaktimin mirë ose keq. Të përceptuarit në Lakrishte, vënia në dijeni mbi diçka përmes shqisave dhe perceptimit, ndjesia që sjellin shqisat për këtë pjesë, informatat që i marrum nga ato janë të shumta dhe tregojnë shumqka për këtë mjedis urban. Por ajo çka është më e rëndësishme është se të perceptuarit si themel ka prejardhjen tonë : se si jemi rritur, në çfarë rrethanash familjare, në çfarë rrethi, kulture, shoqërie, çfarë ligje kanë dominu, dhe për një person te rritur, si i tërhequr apo i mbyllur nga bota, perceptimi për te do të jetë shumë më larg vetvetes sesa i një personi që ka qenë më i lirë, më i bredhur. Të gjitha këto ndikojnë se ne çfarë analiza do arrijmë për Lakrishten, se si ndikojnë këto në elementet përceptuale, si do të arrijmë ta perceptojmë këtë mjedis urban. Harta e përjetimeve për pjesën "Lakrishta" ëshë ajo nëpërmjet secilës tregohet se si fillojnë elementet perceptuare të përjetohen në këtë lokacion, si dhe në vet njeriun, në çfarë sekuencash, në çfarë rrethana, si ndikon zhurma, qetësia, aktivitetet e ndryshme, kundërmimet prej marerialeve të ndryshme. Por të gjitha këto janë rezultat i shqisave tona se si arrijnë ti përpunojnë informatat. Dhe secila pjesë, zonë e këtij lokacioni dallohet me një veçanti të vet sa i përket ngacmimeve shqisore. === Perceptimi urban në secilën zonë === Në bazë të hartës së përjetimeve, ngacmimet shqisore janë të shumta, në secilin vend, në secilën pjesë. Ka pjesë të lagjes të cilat janë më shumë të dalluara, si shembull ngacmimet shqisore të dëgjuarit, të cilat vërehen qysh në fillim për shkak të zhurmës së protestave apo zhurmave të tjera, por smund të thuhet që vetëm kjo i referohet përjetimit të asaj pjese të lagjes, shqisat janë të ndërlidhura dhe përjetohen si një. Por fakti qëndron tek ajo që truri ynë e percepton atë, që ka më se shumti material në mjedis, dhe kjo lidhet me faktin që një shqisë ndikon në simbolizimin dhe identifikimin, sepse ka më shumë material që i referohet asaj shqise. Shembull : kemi vendet që ndëgjohet më shumë zhurma e muzikës se sa të nuhaturit e diçkaje, në fakt të gjitha të tjerat ekzistojnë dhe nuk vërehen aq shumë dhe ndikojnë në kompletimin e imazhit. Ne këtë rast, e tëra kjo është një perceptim urban, i lagjes Lakrishta. Në lagjen Lakrishta '''‘zona 1’''' - ngacmimet shqisore vijnë prej erërave të materialeve të ndryshme nëpër punishte, kantiera, por perceptohet edhe era nga kositja e barit, pjesë të cilat janë të vogla dhe të pakta në këtë zonë. Përjetimi i hapësirës nëpërmjet shqisës së të pamurit, kryesisht mund të arrihet me anë blloqeve banesore të cilat janë ndërtu në kohë të fundit, nga pamje jo të pëlqyera të gërmimeve, pjesëve të mekanizmave ndërtues. Pamjet, përjetimi vizual arrihet edhe nga objektet edukative arsimore të cilat gjenden në këtë hapësirë, shkolla e mesme “Gjevdet Doda” dhe "Shtjefen Gjeqovi" si dhe çerdhja. Ndërsa hapësira akustike kryesisht përjetohet nga zhurma e fortë që buron nga buritë e veturave, nga treni i cili kalon, nga mekanizmat ndërtues në punishte, por edhe nga zërat e fëmijëve, nxënësave, punëtorëve etj. Në '''“zonën 2”''' - kemi të njëjtën gjendje të përjetimit sa i përket shqisave, ngacmimeve të tyre. Por ka edhe përjashtime tek hapësira vizuale sepse tani kemi një pamje paksa më të lënë mënjan nga kujdesi, e cila bënë që kjo hapësirë të përjetohet me ndyshe nga zona tjetër. Si pasoj e madhe është ish fabrika e tapetave e cila nuk punon por silueta e saj e pa pëlqyer për vizura qëndron ende në këtë zonë dhe ndikon që kjo hapësirë të jetë neveritëse. Kjo nuk është e tëra, ngacmim të shqisa të të pammurit kemi edhe në pjesën në të cilën ndodhen mbeturinat, të hedhura përgjatë një rrugice. Që si rezultat nga ky përjetim i tërë vizual është i ndërlidhur edhe përjetimi nga shqisa e të nuhaturit që rrjedh prej kundërmimit të mbeturinave, erërave të ndryshme. Ndërsa prekja në kontekstin urban, përjetimi i teksturës vjen përmes shkeljes në sipërfaqen në të cilën ecim, materiale të cilat janë kryesisht dheu dhe shumë pak asfalt apo kube prej betoni. Ndërsa hapësira akustike është e njëjtë sikur në zonën 1, përjashtim bënë muzika e cila ndëgjohet prej lokaleve në përdhesen e objekteve, si dhe aroma e ushqimit. '''“Zona 3”''' - Orientimin në këtë hapësirë vizualisht e bënë të mundur kryesisht objekti administrativ i qeverisë, pastaj objekti kulturor i TV21. Objekte të tjera të cilat ndikojnë në përjetimin vizual jo të pëlqyer janë kantierat, punishtet etj. Por tani këtu në masë të madhe vërehet era nga bari i kositur, pjesë me gjelbërim që ndodhet para objektit qeveritarë dhe e dedikuar vetëm për punëtorët e këtij institucioni. Pastaj era e ushqimit nga lokalet në përdhesen e objekteve të larta. Është pjesë mjaft e frekuentuar, si për nga njerëzit ashtu edhe për nga veturat e cila ndikon në përjetimin e hapësirës akustike, shembull : zhurma që buron prej automobilave, stacionet e autobusëve, dhe zhurma e liruar nga treni që kalon në pjesën perëndimore të kësaj zone. Duke mos lënë anash muzikën e cila ndëgjohet lokaleve përreth. Shqisa e prekjes, përjetimi i teksturës për dallim nga zonat tjera, këtu është më i pasur, kualiteti prekës i sipërfaqeve nën këmbë është më i pasur dhe i mirëmbajtur dhe ndikon në ngacmimin e shqisave tona të prekjes. '''“Zona 4”'''- pjesë e cila për nga ngacmimet e shqisave është mjaft e pasur, secila shqisë ka aq shumë material për përjetimin e kësaj zone. Duke filluar prej përjetimit vizual i cili është mjaft i pasur, dhe i ndikuar prej llojllojshmëris së madhe të objketeve dhe funksioneve të ndryshme. == Shiko edhe == == Referime == [[Kategoria:Dardania]] [[Kategoria:Planifikim urban]] bswsvssaxnf8vtbwmzx4i8440forb1x 0 107380 2807299 2805060 2025-06-07T06:35:08Z InternetArchiveBot 115207 Lidhje të jashtme të shpëtuara: 0 Lidhje të jashtme të etiketuara si të vdekura: 1) #IABot (v2.0.9.5 2807299 wikitext text/x-wiki [[Skeda:David Hume.jpg|parapamje|right|281px|David Hume]] '''David Hume''' (shqipërimi: Dejvid Hjumi) ([[7 maj]] [[1711]]- [[25 Gusht|25 gusht]] [[1776]]). [[Filozof]] anglez (skocez), [[ekonomisti|ekonomist]], [[historiani|historian]], tregtar, profesor, burrështeti, [[bibliotekari|bibliotekar]], nënsekretar për punët e jashtme, politikan në shërbim të markezëve dhe gjeneralëve të ndryshëm, Dejvid Hjumi, me siguri është personaliteti më origjinal dhe filozofikisht më konsekuent i gjithë [[Empiricizmi|filozofimit empirist]] anglez. I qartë dhe i padyshimtë si kristali, ky kundërshtar «i gënjimeve të mësuara thjesht filozofike» dhe i pedanterisë, me mendjemprehtësi, si analitik i dorës së parë depërtoi me të menduarit e vet konsekuent dhe pa përfillje deri te konsekuencat e mundshme të fundit që i ofroi pozita e filozofisë empiriste angleze. Me gjithë këtë mprehtësi të jashtëzakonshme dhe origjinalitetin cilësor të mendimeve, sipas fjalëve të tij - një kohë të gjatë ishte lënë aq shumë në heshtje sa që nuk arriti të shkaktojë as «mërmëritje midis fanatikëve». Hjumi konsideronte - duke iu përmbajtur devizës themelore të [[empiricizmi|empirizmit]] - se forca e frymës qëndron para së gjithash në faktin se lënda e fituar nëpërmjet përvojës, përkatësisht shqisave, bashkon, merr formë të parë ose zvoglohet sipas ligjeve të asociacionit. Me një seri shembujsh, Hjumi provoi se gjithë puna e mendjes zhvillohet sipas këtyre ligjeve, nga të cilat ekzistojnë tri lloje: ligji i ngjashmërisë, i kontaktit në hapësirë dhe në kohë dhe «asociacioni i të priturit». Kështu pikërisht në mënyrë qenësore kufizoi veprimin e mendjes, e cila jo vetëm që nuk krijon asgjë të re nga vetja e që nuk do të ekzsitonte në fakticitetin ndijor, por edhe materialin e fituar e bashkon vetëm në kuadrin e ligjeve të përmendura të asociacionit. Por megjithkëtë, ne mund ta përfytyrojmë për shembull kodrën prej ari dhe të krijojmë tablonë mbi të, ndonëse ajo nuk ekzsiton sipas ndjesorëve. Mirëpo ky përfytyrimi ynë gjithmonë është i lidhur medoemos përveç me përfytyrimin e kodrës edhe me përfytyrimin e arit që më parë i shikuam dhe vetëm fryma njerëzore i ka bashkuar këto dy përshtypje në një. Në këtë veprimtari, të kufizuar reduktohet në realitet tërë forca dhe fuqia e të menduarit. Hjumi dëshironte vërtet «të trondisë vetëdijen e vetvetes krenare të intelektit që mendon, që ishte parim i [[racionalizmi]]t, sepse kudo e kufizon kuptimin e tij, i mohoi të drejtat e tij për të pasur një vlershmëri të përgjithshme dhe parimet e tij, dhe para së gjithash, kauzalitetin e reduktoi në ndjenja, shtytje dhe instinkte, të cilat janë burim i vërtetë i gjithë jetës».<ref>Yberveg</ref> Mirëpo, megjithkëtë, sipas Hjumit, sigurinë dhe autenticitetin duhet t'i atribuojmë çdo argumentimi racional të tipit matematik-gjeometrik, ndonëse autenciteti i tyre nuk buron nga përvoja. «Edhe sikur të mos ekzistonte në natyrë asnjëherë rrethi ose trekëndëshi, prapëseprapë të vërtetat e [[Euklidi]]t do të përmbanin sigurinë evidente». [[Gjeometria]] edhe më shumë [[aritmetika]] si shkenca, bazohen në raportet e pandryshuara dhe andaj këto përmbajnë njohje të domosdoshme dhe të sigurta. Një autenticitet i tillë, ndërkaq, nuk ekziston kur është fjala për faktet, ngase të gjykuarit tonë mbi faktet bazohet në raportin midis shkakut dhe pasojës. Në fakte besojmë ngase nga shkaku presim pasojën. Mirëpo njohja nga shkaqet në pasoja nuk mund të jetë apriore, por vetëm empirike. Nga vetë të kuptuarit e dy sferave askush nuk mund të pohojë se këto me rastin e ndeshjes do të largohen prej njëra tjetrës, nuk mund të dimë se nga [[zjarri]] do të digjemi në qoftë se për këtë nuk kemi përvojë. Në bazë të çfarë kriteri, pra, megjithatë pohojmë a priori se ekziston lidhja e paevitueshme shkakore-rrjedhore? Kriteri është psikologjik: kjo është fuqia e shprehisë ngase sipas [[analogjia|analogjisë]] presim nga të njëjtat shkaqe të njëjtat pasoja. Ne jemi të mësuar të gjykojmë sesi ajo që është ''post hoc'', do të thotë njëkohësisht edhe ''propter hoc''. Në të vërtetë, nuk shohim kurrgjë tjetër veçse që një fenomen vjen pas tjetrit dhe pastaj konkludojmë se njëri është shkak i të dytit. Mirëpo, një konkluzion i tillë është krejtësisht arbitrar dhe nuk rrjedh nga kurrfarë domosdoshmërie logjike, ndërsa në përvojë nuk mund të vërtetohet. Me fjalë të tjera, për arsyetimin logjik është gjithashtu e kuptueshme se lulja lulëzon në dhjetor dhe jo në maj, dhe arsyen nuk e kundërshton a priori asnjë pasojë nga çfarëdo qoftë shkaku. Në realitet duhej të thoshim me arsye se ka mundësi vetëm që të gjithë njerëzit do të vdesin ngase deri tash kanë vdekur, ose se [[dielli]] duhet të dalë, ngase deri tash ka dalë. Andaj arsyeja është plotësisht e pafuqishme kur përpiqet nga natyra e shkaqeve të konkludojë për natyrën e pasojës. Përveç mohimit të kauzalitetit objektiv, Hjumi mohon skeptikisht edhe ekzistimin e çfarëdo substance, materiale ose shpirtërore. Gjithashtu edhe substanca e perëndisë është e pavërtetueshme. «Në qoftë se i veçojmë të gjitha idetë, do të shohim se kanë dalë nga ndjenjat ose ndijimet. Madje edhe ideja e perëndisë si qenie jashtëzakonisht inteligjente, e urtë dhe e mirë, përbëhet nga vëzhgimi i veprimtarisë sonë shpirtërore dhe nga shtimi i pakufizuar i këtyre cilësive». Të konstatosh se burimi i religjionit është në fantazinë njerëzore dhe jo në ekzistimin objektiv të perëndisë, ishte mendim mëkatar, të cilin e sulmuan pa mëshirë të gjithë ''filistinët'', fetarët dhe etikanët e mundshëm të asaj kohe (për shembull peshkopi Horn). Rezultat i filozofimit të Hjumit është [[skepticizmi filozofik|skepticizmi]] radikal dhe konsekuent. Në fund të veprës së tij "Hulumtime mbi arsyen njerëzore" i hedh në zjarr librat teologjikë dhe metafizikë, ngase nuk mund «të përmbajnë kurrgjë përveç gënjimit dhe mashtrimit». «E vetmja gjë që dimë është mosdituria jonë e themeltë» përfundoi në mënyrë sokratike Hjumi. Dhe kështu empiristi, që mendonte në mënyrë konsekuente të zbatojë parimin e qartësisë së [[Rëne Dekart|Dekartit]], përfundoi në [[skepticizmi filozofik|skepticizëm]], ashtu si pat filluar me të themeluesin i këtij parimi. Mirëpo, megjithkëtë, do të ishte gabim sikur ta reduktonim në [[skepticizmi filozofik|skepticizmin gjithërrënues]]. Në kuadrin e problematikës etike, ai për shembull flet mbi «ndjenjën morale» të sigurt dhe medoemos të nevojshme, e cila konkretizohet në simpati dhe aftësi për të pasur dhimbsuri për të tjerët. E mira morale është identike me të dobishmen, prandaj sipas kësaj teze të vet Hjumi deri diku është edhe paraardhës i drejtimit utilitarist në etikë. Por për Hjumin në përgjithësi, [[etika]] dhe [[estetika]] «nuk janë objekte të mendjes sa të shijes dhe të ndjenjës». Bukuria dhe vlera konsistojnë në ndjenjën e këndshme; bukuria para së gjithash është kënaqësi, kurse kënaqësia është motiv themelor i gjithë aktivitetit tonë. Në këtë drejtim, [[arsyeja]] «duhet të bëhet vetëm skllave e pasioneve dhe kurrë nuk mund të pretendojë se ka të drejtë për çfarëdo pune tjetër përveç që t'u shërbejë dhe t'u nënshtrohet». Parë në tërësi, [[filozofia]] e Hjumit është pa dyshim një zhvillim i mëtejshëm i traditës filozofike angleze, me ç'rast përveç [[George Berkeley|peshkopit Berkli]], nuk duhet harruar as ndikimin e Haçesonit. Ndikimi që pati në filozofinë e mëvonshme, ishte ndoshta ndikimi më i madh që bëri ndonjëherë një filozof anglez. Për shembull, [[Immanuel Kant|Kanti]] e pranoi këtë me ngurrim. Pavarësisht nga një seri konkluzionesh negative, skeptike, pavarësisht nga konsekuencat paradoksale dhe të papranueshme që pasonin nga premisat në esencë të gabuara - siç është për shembull kuptimi pasiv i nocionit të përvojës - çështjet e Hjumit pa dyshim ishin nxitje për t'u futur më thellë në problemet themelore të filozofisë dhe në këtë kuptim kritik, ndikuan pozitivisht në zhvillimin e mëtejshëm të mendimit njerëzor. ==Veprat kryesore== * ''Treatise on human nature'' (3 vëllime, [[1739]]-[[1740|40]]); * ''Essays moral, political and literary'' (2 vëllime, [[1741]]); * ''Philosophical Essays concerning human understanding''; titulli i mëvonshëm i të njëjtes vepër do të bëhej ''An Enquiry concerning human understanding''; * ''An Enquiry the principles of morals'' ([[1751]]); * ''Political Discourses'' ([[1752]]); * ''Essays and Treatises on several subjekcts'' ([[1758]]); * ''My Own Life'' ([[1776]]). ==Konceptet== * [[Vetja|Uni]] – Hjumi e mohonte se ne kemi një ide për veten. Hjumi e mohonte ekzistencën e një vetë-identiteti të vazhdueshëm dhe thoshte, për gjithë pjesën tjetër të njerëzimit, që "''ata nuk janë asgjë tjetër veçse një grumbullim perceptimesh të ndryshëm''". Atëherë si arrijmë ne në përfundimin se çfarë është vetvetja? Hjumi përgjigjej se është fuqia e kujtimeve tona ajo që na krijon mbresën e identitetit të vazhdueshëm. Hjumi e krahasonte mendjen me "''një lloj teatri ku shumica e perceptimeve shfaqin prezencën e tyre në mënyrë të suksesshme''", por shtonte se "''ne nuk kemi as nocionin më të vogël për vendin ku këto skena janë shfaqur…''" * [[Substanca]] – Hjumi këmbëngulte se asnjë lloj substance nuk mund të vijë nga mbresat dhe ndijimet tona. Në qoftë se ideja e substancës është transmetuar tek ne nëpërmjet shqisave, Hjumi pyeste "''… se nga cila prej tyre dhe në ç'mënyrë? Pasi në qoftë se do të perceptohej nga sytë do të ishte ngjyrë; në qoftëse do të perceptohej nga veshët do të ishte tingull; pot ë ishte nga pjata do të ishte shija… Pra, përfundimisht ne nuk kemi ide për substancën përveç asaj që shohim si një grumbull i cilësive të veçanta…''" * [[Perëndia]] – Argumenti për krijuesin fillon me vëzhgimin e një rregulli të përsosur në natyrë. Ky lloj rregulli është i ngjashëm me po atë rregull që edhe mendja njerëzore është e aftë ta vendosë mbi sendet që nuk mendojnë. Nga ky vëzhgim fillestar, mendja arrin në përfundimin se sendet, që nuk mendojnë, nuk përmbajnë mbrenda tyre parimin e rregullsisë: "''Kështu, disa copa [[çeliku]] së bashku, pa asnjë formë dhe përmasë, asnjëherë nuk mund të renditen vetvetiu në një mënyrë të tillë, që të formojnë një orë…''". Pra, rregulli kërkon veprimet e një mendjeje dhe të një rregullatori. Përvoja na tregon se asnjë orë apo shtëpi nuk mund të krijohej pa orëbërësin apo arkitektin. Përderisa ne themi se kemi arritur tek ideja e shkakut nga vrojtimi i përputhshmërisë, prioritetit dhe lidhjeve të qëndrueshme të dy sendeve, atëherë si mund të supozojmë një shkak për krijimin e universit, kur ne asnjëherë nuk kemi ndeshur një univers të lidhur me atë që ne mund ta quanim një shkak. Përdorimi i analogjisë së mësipërme nuk e zgjidh këtë problem, përderisa [[analogjia]] midis orës dhe [[gjithësia|universit]] nuk është e saktë. :Pse atëherë nuk e konsiderojmë Universin si produkt të një procesi vegjetativ, në vend të një krijuesi racional? Por, edhe në qoftë se shkaku i krijimit të universit është diçka e lidhur me inteligjencën, si mundet që karakteristikat morale t’i atribuohen një qenie të tillë? Ose më tej, në qoftë se do të përdornim analogjinë, atëherë cilën prej tyre duhet të zjgjidhnim? Shtëpitë dhe anijet janë pothuajse gjithmonë të projektuara nga një grup projektuesish: atëherë, për analogji, a mund të themi se universi është krijuar nga shumë perëndi? Shumë herë modelet eksperimentale janë krijuar duke mos u mbështetur në njohjen e formës përfundimtare të sendit: por a është universi një model provë apo një projekt përfundimtar? Duke ndjekur këtë vijë arsyetimi, Hjumi donte të theksonte se rregulli i universit është thjesht një fakt empirik dhe prej tij nuk mund të vërtetojmë ekzistencën e Zotit. Kjo nuk e bëri Hjumin ateist. Ai thjesht provoi vërtetësinë e idesë sonë për Zotin, nëpërmjet parimeve të tij empirike në të cilat provoi dhe vërtetësinë e unit dhe të substancës. * [[Etika]] – Për Hjumin, fakti kryesor rreth etikës ishte se gjykimet morale janë të krijuar jo vetëm nga arsyetimi, por gjithashtu edhe nga ndjenja e simpatisë. Nuk ka asnjë dyshim, se arsyetimi luan një rol të rëndësishmë në debatet tona rreth vendimeve etike. "''Por — thotë Hjumi ― vetëm arsyetimi nuk është i mjaftueshëm për të krijuar mangësitë apo miratimet morale''". Ajo që e kufizon rolin e arsyes në etikë është se kjo e fundit i bën gjykimet mbështetur në problemet faktike dhe në lidhjet; ndërsa gjykimet morale mbi të keqen nuk janë të kufizuara as nga problemet faktike dhe as nga lidhjet e tyre. Për shembull, pse ne gjykojmë një vrasës kur ai bën një krim? Ose, po të përdorim fjalët e Hjumit, "''cili është ai problem faktik, të cilin ne e quajm krim?''" Në qoftëse do të përshkruanim veprimin, kohën e saktë në të cilën ka ndodhur, armën e përdorur dhe përfundimisht, në qoftëse i mbledhim të gjitha këto detaje rreth ngjarjes, përsëri aftësitë e të arsyetuarit nuk do të arrijnë të veçojnë faktin, të cilin ne e vulosim me fjalën krim. Pra, pas gjithë këtyre, ky veprim nuk mund të konsiderohet një krim gjithmonë dhe në të gjitha rrethanat. I njëjti veprim mund të quhet vetëmbrojtje ose ekzekutim zyrtar. Gjykimi i [[e mira|së mirës]] dhe [[e keqja|së keqes]] bëhen vetëm pasi njihen të gjitha faktet. :Hjumi kuptoi se për të ndërtuar një system etik mbi aftësitë e ndjenjave, sentimenteve apo keqardhjes, do të thotë të rrezikosh kthimin e etikës në një çështje shijesh ku gjykimet morale janë subjektive dhe relative. Të pranosh ndjenjat apo sentimentet si burim të vlerësimit apo të fajësimit, do të thotë të nënkuptosh se gjykimet tona morale janë shprehje të interesave dhe dashurive tona personale. Ndjenjat e simpatisë apo të miqësisë ― shkruan Hjumi ― mund të përshkruhen si "''parime të natyrës njerëzore, prej të cilave nuk mund të ketë asnjë parim më të përgjithshëm''". Pra janë kapacitetet njerëzore që japin vazhdimisht çmime për veprime të virtytshme, fakt ky që nuk ka asnjë lidhje me vetë interesin e ngushtë të njerëzve. :Hjumi e kundërshton hipotezën e ekzistencës së rregullave morale duke thënë se një hipotezë e tillë është ''e vështirë'' dhe "''nuk ka për të qenë kurrë e lehtë për ta kuptuar''". Midis cilësive që ju japin spektatorëve ndjenjën e kënaqësisë dhe të aprovimit, janë: "''maturia, kujdesi, iniciativa, [[ekonomia]], [[mirësia]], [[urtësia]] dhe aftësia për të dalluar''". Gjithashtu, përveç, këtyre ekziston një marrëveshje unviersale, bile edhe ndërmjet njerëzve më cinikë të botës, e cila përfshin "''meritat e temperamentit, qetësinë, durimin, qëndrueshmërinë, konsideratën, prezencën e mendjes, shpejtësinë e konceptimit dhe lehtësinë e shprehjes''". :Dallimi midis asaj që është e dobishme dhe asaj që është e dëmshme është një dallim moral esencial. Pra, thotë Hjumi, "''në qoftë se dobia… do të jetë një burim i ndjenjave morale dhe, në qoftëse kjo dobi nuk do të jetë gjithmonë në shërbim të vetvetes, kjo do të thotë se gjithçka që kontribuon për lumturinë e shoqërisë, do të fitojë aprovimin dhe dëshirën tonë të mirë''". * [[Drejtësia]] – Hjumi pranoi përzierjen e interest vetiak me simpatinë, në analizën e tij të drejtësisë. Në të vërtetë, ai këmbëngul se [[drejtësia]], e cila paraqitet si një "''paqe dhe rregull i përgjithshëm nga zotërimet e të tjerëve''", pasqyron interesin vetiak të çdo personi, i cili dëshiron të ketë siguri si individ dhe në pronë. Kjo siguri dhe lumturi mund të arrihet në shoqëri, do me thënë me vendosjen e drejtësisë. Sipas kësaj drejtësia del si një pasqyrim i interest vetiak të çdo [[njeriu]]. Pavarësisht nga dobia shoqërore apo interesi vetiak, të cilat e çojnë njeriun drejt shoqërisë apo një skemë drejtësie, ekziston diçka tjetër, veç interesave vetiake, e cila siguron bazat morale të drejtësisë. Ajo, që i jep drejtësisë cilësinë e një virtyti moral dhe padrejtësisë cilësinë e së keqes, nuk është interesi vetiak, por ndjenja e simpatisë. Në e dënojmë padrejtësinë jo vetëm kur përfshihet interesi ynë personal, por gjithashtu kur ajo krijon dhembje, shqetësime dhe mosmarrveshje tek të tjerët, të cilat ne mund t’i ndajmë me të tjerët me anë të simpatisë. "''Kështu ― thotë Hjumi ― interesi vetiak është motivi bazë për të krijuar drejtësinë, ndërsa simpatia me interes publik është burim i aprovimit moral, i cili pason këtë virtyt''". ==Shiko edhe== * [[Empiricizmi]] * [[Rëne Dekart]] * [[Skepticizmi filozofik]] * [[Cinizmi (filozofi)]] * [[Epoka e Iluminizmit]] * [[Agnosticizmi]] * [[George Berkeley]] * [[Thomas Hobbes]] * [[Adam Smith]] * [[Francis Bacon]] * [[John Locke]] * [[Arthur Schopenhauer]] * [[Zhan Zhak Ruso]] * [[John Stuart Mill]] * [[Søren Kierkegaard]] * [[Karl Popper]] * [[Filozofia e shkencës]] * [[Filozofia analitike]] * [[Filozofia e perceptimit]] * [[Shkenca kognitive]] * [[Filozofia natyrore]] * [[Filozofia perëndimore]] == Refernca == <references/> ==Lidhje të jashtme== * http://www.syri3.com/index.php?id_kat=17&shkrimi=877{{Lidhje e vdekur}} {{Commons category|Kategoria:David Hume|David Hume}} * [http://digital.library.mcgill.ca/hume/ The David Hume Collection] at McGill University Library * {{Internet Archive author|sname=David Hume}} * [http://onlinebooks.library.upenn.edu/webbin/book/search?amode=start&author=Hume%2c%20David Books by David Hume] at the Online Books Page * [http://www.davidhume.org Hume Texts Online] searchable texts, with related resources ** Peter Millican. [https://web.archive.org/web/20210309013551/https://davidhume.org/scholarship/millican ''Papers and Talks on Hume''] ** Peter Millican. [https://web.archive.org/web/20200809021226/http://www.millican.org/research.htm''Research''] * {{cite web|last1 = Bennett|first1 = Jonathan|title = David Hume|url = http://www.earlymoderntexts.com/authors/hume|website = Texts From Early Modern Philosophy|language = en|format = PDF, EPUB, MP3, MOBI}} * [https://web.archive.org/web/20201126113951/https://unendedquest.org/2019/12/01/david-humes-my-own-life-and-adam-smiths-obituary-of-hume/ ''David Hume: My Own Life'' and ''Adam Smith: obituary of Hume''] * [https://web.archive.org/web/20141207124622/http://www.utilitarian.net/hume/ Bibliography of Hume's influence on Utilitarianism] * [http://www.humesociety.org/ The Hume Society], publishes ''Hume Studies'' and holds conferences {{DEFAULTSORT:Hume, David}} [[Kategoria:Empiristë]] [[Kategoria:Filozofë skocezë]] [[Kategoria:Lindje 1711]] [[Kategoria:Vdekje 1776]] c47b8kyoqz8rv2me09lal2sq16net3u 0 107559 2807372 2743458 2025-06-07T11:36:34Z InternetArchiveBot 115207 Lidhje të jashtme të shpëtuara: 0 Lidhje të jashtme të etiketuara si të vdekura: 1) #IABot (v2.0.9.5 2807372 wikitext text/x-wiki [[Skeda:Hans_Holbein_d._J._-_Erasmus_-_Louvre.jpg|parapamje|right|270px|Erasmus nga [[Hans Holbein i riu|Holbein]]]] '''Erazmo Roterdami''' (1466 - 1536), njihet edhe si '''Desiderius Erasmus Roterodamus''', ndërsa emri i vërtetë i tij ishte Geert Geerts), filozof humanist holandez.<ref>Pasho Baku: Enciklopedia universale e ilustruar. Shtëpia Botuese Bacchus, Tiranë, 2011, fq. 291</ref> ==Biografia== Lindur më [[1466]], si djalë i paligjshëm i një prifti, Erasmusi pati një ndikim të konsiderueshëm mbi zhvillimet e humanizmit. Ai ishte armik i teologjisë skolastike, megjithatë nuk kishte qëllim ta mohonte besimin e krishterë. Nëpërmjet mësimeve të tij humaniste, veçanërisht në gjuhën greke, ai kërkoi të zbulonte elementët e pastër dhe të thjeshtë të krishterimit, që ishin lënë pas dore dhe të paqartë nga racionalizmi i tepruar i doktrinës skolastike. Përgatitja e tij fillestare filloi në shkollën e Jetës Praktike të Bethrenit, ku prej andej ai, më vonë, hyri në manastirin augustinian të Stinit. Në manastir jeta e Erazmusit ishte shumë e vështirë. Ai nuk mund të përshtatej mendërisht, fizikisht, dhe nga temperamenti, me një regjim që ofronte shumë pak rehati fizike dhe liri intelektuale. Fatmirësisht atë e kërkoi Peshkopi i Kambrait (Cambrai) që të bëhej sekretari i tij latin. Peshkopi e dërgoi atë për ca kohë të studionte në kolegjin Montanjë në Paris, ku përsëri ai ndjeu vetëm përçmim për mësimet e metodës skolastike. Megjithatë, pikërisht këtu, entuziazmi i tij për letërsinë klasike u stimulua, dhe po këtu ai filloi librin e tij të parë me proverba të titulluar »Proverba e Kiliadës«, i cili më vonë u bë një nga volumet e tij më të famshëm. Në 1499, Erasmusi vizitoi Anglinë, ku shpejt ra nën ndikimin e Colet, një mendimtar biblik dhe Tomas Morit (Thomas More). Erasmusi mendonte se ashtu si Colet mund të jepte leksione mbi Biblën, pa pasur njohuri në greqisht. Më vonë, ai vendosi të bëhej i përkryer në këtë gjuhë, duke botuar një përkthim të ri në latinisht të Testamentit Grek, i cili u bë tepër i kërkuar. Gjatë vizitës së tij të dytë në Angli, më 1511, Erasmusi u bë anëtar i akademisë së Kembrixhit, ku iu dha titulli Profesor "Ledi Margaret". Ai kishte pak respekt për kolegjet që kishte ndjekur, duke i quajtur ato "dema qipriot dhe plehngrënës", por nuk thoshte as ndonjë fjalë të mirë për birrën apo klimën angleze. Pas disa vjetësh ai shkoi në Bazel, ku qëndroi deri në vdekje. Ai vdiq më 1536, në moshën 70 vjeçare. == Kontributi == Easmusi dha një kontribut të madh në shpirtin e Rilindjes. Entuziazmi i tij për të mësuarin klasik pati një influencë vendimtare në këtë kohë. Ai e kuptoi se shpikja e shtypshkronjës bëri të mundur popullarizimin e klasikëve të vjetër, duke nxjerrë botime jo shumë të shtrenjta për nevojat e një numri të madh lexuesish. Këto libra hapën mundësi të reja për mësimet klasike, të cilat nuk kishin ekzistuar në Mesjetë. Por Erasmusi nuk ishte thjesht një botues. Edhe nëpërmjet punës për të nxjerrë botimet greke dhe latine, ai do të siguronte reputacion për domethënien në mendimin e tij historik. Akoma më i rëndësishëm ishte kontributi i tij në zhvillimin e një stili të ri në shprehjet letrare. Erasmusi i donte fjalët dhe harxhonte shumë kohë për të zgjedhur fjalën ose frazën e drejtë, që të shprehte atë që mendonte. Ashtu si piktorët do ta shfaqin gjeninë e tyre në përdorimin e ngjyrave, Erasmusi, si armik i përhershëm i diskutimeve pajetë skolastike, gjente një gëzim dhe liri të plotë në krijimin e një stili të ri dhe të pasur letrar, të shoqëruar me elegancën e çdo fraze. Erasmusi kritikonte zhargonin skolastik jo vetëm për mungesën e finesës, por akoma më shumë, për errësimin që i bënte ai mësimeve të vërtetë të Zotit. Për Erasmusin, idetë e shkrimtarëve të mëdhenj klasikë ishin në harmoni të përhershme me perënditë. Në mënyrë të veçantë, ai pa një lidhje të ngushtë midis filozofisë së Platonit dhe mësimeve të Krishtit. Ai shihte një mospajtim të madh midis mësimeve të thjeshta të Krishtit dhe fryrjes dhe arrogancës së Gjykatës papale. Kjo e shtyu atë të shkruante satirën "Julius Exdusus", në të cilën Papa Juli II ndalohet nga Shën Pjetri që të hyjë në portat e parajsës. Eksperienca e tij e hershme nga jeta në manastir e nxiti atë që të shkruante një kritikë të fuqishme për klerikët në librin e tij të quajtur »Lavdërimi i marrëzisë«, të cilin Luteri e bëri shume të përdorshëm gjatë debateve të tij me kishën. Por Erasmusi nuk ishte besimtar skeptik dhe nuk u bë as luterian. Ai kishte një dëshirë ta kundërshtonte kishën. Ai dëshironte të hormonizonte mësimet kishtare me mësimet e reja humaniste. Ai, gjithashtu, donte të sfidonte idenë se e vërteta e fesë ishte e pranueshme në shumë njerëz, vetëm nëpërmjet ushtrimit rigoroz të aftësive të tyre racionale. Lavdërimi i marrëzisë i Erazmusit ishte njëkohësisht një trajtim serioz dhe ironik i dy lloj marrëzish. Nëpërmjet talljes për çmendurinë klerike, ai godiste priftërinjtë për intrigat e tyre si edhe për kohëzgjatjen e qëndresës së shpirtit në purgator. Ai vinte në lojë debatet midis teologëve, të cilët bënin një luftë të kotë mbi doktrinat e Mishërimit, Trinitetit dhe ndërsubstancializmit. Vërejtja e tij kryesore ishte se baza e besimit kishte humbur, duke theksuar gjithnjë e më shumë elementet e sipërfaqshëm dhe të parëndësishëm; siç ishin manastiret, ku çështjet e veshjes dhe disiplina i shmangnin njerëzit nga shpirti i krishtërimit. Me vënien e priftërinjve përpara gjykimit të madh, të ulur në pritje për të hyrë në parajsë, duke përmendur të gjithë të mirat që kishin bërë, Erasmusi kalon nga humori në tallje duke përshkruar një prift, i cili ngrihet duke thënë: "në emër të gjithë lutjeve, betohem, se s'kam prekur asnjë peni, pa veshur të paktën dy palë doreza..." Për të gjitha këto Krishti i kthen përgjigje: "unë po largohem duke ju thënë se nuk dëgjova asnjërin nga ju të thoshte se unë jam krejt i pastër". Por ndërkohë që Luteri u bë një reformator pasionant, Erasmusi mbeti vefëm një kritik. Në librin e tij të moderuor »Ese mbi vullnetin e lirë«, ai shprehte idenë e Rilindjes, që njeriu ka mundësi të mëdha për t'u bërë më i moralshëm. Këtij libri Luteri i përgjigjet me librin »De Servo Arbitrio«, duke afirmuar doktrinën e Paulinit për korrupsionin e natyrës njerëzore dhe duke hedhur tej Erasmusin si një "llomotitje", një "skeptik", ose si "një derr të stallës epikurase të qejflinjve". Interesi i tij në letërsinë klasike dhe filozofi nuk e çoi Erasmusin në formimin e një skolasticizmi të ri, apo të krijonte një varësi të besimit të krishterë nga filozofia e Platonit. Por akoma më mirë ai përdori njohuritë e tij në gjuhën klasike për të zbuluar fjalët e vërteta të Ungjillit (të së vërtetës absolute), duke thënë se, "në qoftë se del ndonjë fjalë e re në greqisht, unë lë peng pallton, po nuk e gjeta, aq më tepër në qoftë se kjo fjalë është e lidhur me krishterimin, siç janë psalmet greke apo ato të Ungjillit". Siç duket edhe më sipër Erasmusi ushtroi një influencë të fuqishme për të stimuluar zhvillimin e të mësuarit njerëzor dhe, megjithatë, ai mbeti për reformacionin një bir i kishës. Ndërsa Erasmusi shikonte pas në antikitet për vlerat e çmuara të klasikëve, reformatorët, në mënyrë të veçantë Luteri, shihnin shumë mbrapa në komunitetin primitiv të të krishterëve, për të gjetur shpirtin e Krishterimit. Në këtë mënyrë Rilindja dhe Reformizmi, së bashku, përmblodhën një ringjallje të së kaluarës. Megjithëse Erasmusi dhe Luteri kanë shumë pika të përbashkëta, në përplasjet e tyre të shumta për gjendjen e krishtërimit në shekullin XVI, Luteri i shtynte argumentet e tij deri në atë pikë, sa mund të shkaktonin një shpërthim brenda kishës. Domethënia e revoltës së fuqishme të Luterit ishte se ai tjetërsoi mënyrën e të menduarit të një numri të konsiderueshëm njerëzish të qytetërimit perëndimor. Ndërsa Erasmusi do të ekulibronte mësimet klasike njerëzore me një besim të krishterë të thjeshtuar, besimi i ekzaltuar i Luterit hodhi dyshime serioze mbi mundësinë e arsyes njerëzore për ta udhëhequr njeriun drejt shpëtimit. == Kureshti nga jeta e filozofit == * Erazmo Roterdami ishte njohës i jashtëzakonshëm dhe mjeshtër i stilit latin, letrar, erudit, komentues i Aristotelit, Jeronimit, Augustinit e të tjerëve, filolog që shkroi disa vepra fundamentale të teksteve kritike, pedagog dhe filozof, poet dhe satirik, është një nga personalitetet më të ndritura dhe më të rëndësishme të humanizmit. * Me pikëpamjet filozofike Erazmo Roterdami ishte skeptik me disa tendenca të epikurizmit. Erazmo, ndonëse edhe vetë prift, u shpreh me shumë ironi të lartësuar mbi paragjykimet fetare, degjenerimi e klerit dhe të sunduesve, duke tallur diturinë e rreme dhe primitivizmin njësoj. Therës dhe spirituoz në përshkrimet e tij të dyfytyrsisë, të hipokrizës morale dhe të kryelartësisë së sunduesve, ky «pironist, epikurist, ateist dhe përdhosës» (Luteri) së shpejti u bë i urrejtur, edhe në taborin katolik edhe në taborin protestant të prelatëve kishtar. Satira dhe skepsa e tij shpesh e mëshirshme pati ndërkaq jehonë të jashtëzakonshme në kohën në të cilën jetoi. * Erazmoja dëshiron, para së gjithash, të spastrojë mendimin religjioz nga savurra e tërësishme dhe nga aparati i madh, i cili gjatë shekujve u zmadhua pranë shkencës së thjeshtë të Krishtit. Andaj ai i kthehet kuptimit më të natyrshëm të krishterimit, duke mohuar me pasion të gjitha magjitë e kishës së mëkateve e të tjera. Me këtë rast, ideal bëhet thjeshtësia e Krishtit e cila është në harmoni me botën mendore të Ciceronit, të Senekes dhe të Platonit; paganët më fisnikë janë identikë me Krishtin dhe këta janë bij të perëndisë. Me kujdes, por sistematikisht Erazmoja në këtë mënyrë dedivinizoi Krishtin ose, çka në realitet nuk është qenësisht e ndryshme, me arsyen e vet kritike e hyjnizon çdo madhështi dhe njëmendësi njerëzore. * Duke vepruar në kohën plot me kundërthënie dhe konflikte si dhe me paprekshmërinë e autoriteteve të caktuara, kohë në të cilën çdo kritikë që përmbante në vete të vërtetën mbi rendin ekzistues kryente rol revolucionar dhe kryengritës, Erazmo Roterdami synonte që tërë vrazhdësia dhe barbarizmi i kohës të zëvendësohen me humanitet dhe paqe të përhershme. Me ketë rast ai u përpoq të eliminonte veten nga konfliktet politike dhe fetare që përhapeshin në të gjitha anët. Mirëpo, megjithëkëtë veprat e tij u vunë në indeks të librave të ndaluar, ngase tezat e tij mbi pavarësinë e shpirtit, synimet e tij të thella humaniste dhe kulturore, pohimet e tij mbi lirinë e vullnetit dhe vetëpërcaktimin e njerëzve nuk kenaqën lëvizjet fetare intolerante dhe poseduesit e pushtetit. I çmuar në tërë Evropën kulturore të kohës së vet, i papajtueshëm me autoritetet e rreme, njerëzit sterilë në pozita dhe me falsifikuesit e synimeve të sinqerta për arsimim, por në mënyrë humaniste tolerant ndaj të gjitha dobësive dhe vështirësive njerëzore, figura e Erazmos është përpolot me ironi dhe sarkazma të hidhura, por njëkohësisht edhe me optimizëm jetësor gazmor. * Kryeveprat e Erazmo Roterdamit sidomos e famshmja «Lavdërim marrisë» janë dëshmi e kulturës së lartë të përgjithshme njerëzore të një shpirti subtil dhe të qetë, i cili gjatë gjithë jetës ishte kundër çdo fantazimi dhe gënjeshtre të mbuluar me togën e «së vërtetës» shkencore, fetare ose politike. * Lidhur ngushtë me kriticizmin e jetës në manastire, ishte mospëlqimi i Erasmusit për logjikën e shpërndarë të doktrinës skolastike. Ndërsa vlerësimi i tij për marrëzinë e priftërinjve ishte ironik, tani krejt seriozisht ai do të çmonte një lloj tjetër marrëzie të cilën ai e identifikonte me thjeshtësinë e besimit. Besimi i vërtetë që ai ndiente se ishte një çështje zemre dhe jo koke; një pikëpamje kjo e cila u bë bazë për Reformatorët dhe që u shpreh përsëri me forcë të madhe nga Paskali, i cili shkroi: "zemra ka arsyet e veta të cilat arsyeja nuk i njeh". * Erasmusi ishte një përfaqësues i madh i shpirtit të Rilindjes. Me optimizmin e tij të zakonshëm, ai vazhdoi të besonte se vetëm arsimi do të mund të mposhte budallallëkun dhe injorancën.<ref>http://www.syri3.com/index.php?id_kat=17&shkrimi=803{{Lidhje e vdekur}}</ref> ==Vepra== * ''Adagia'' (1500) * ''Enchiridion militis Christiani'' (1503) * ''The Praise of Folly'' (1511) * ''Copia: Foundations of the Abundant Style'' (1512) (a.k.a. ''De Copia'') * ''Disticha de moribus nomine Catonis'' (1513) * ''Sileni Alcibiadis'' (1515) * ''Novum Instrumentum omne'' (1516), * ''The Education of a Christian Prince'' (1516) * ''Bellum'' (ese, 1517) * ''Colloquies|Colloquia'' (1518), * ''Ciceronianus'' (1528) * ''De recta Latini Graecique Sermonis Pronunciatione'' (1528) * ''De pueris statim ac liberaliter instituendis'' (1529) * ''A handbook on manners for children'' (1530) * ''Consultatio de Bello Turcis Inferendo'' (1530) * ''A Playne and Godly Exposition or Declaration of the Commune Crede'' (1533) * ''Ecclesiastes of Erasmus|Ecclesiastes'' (1535) * ''De octo orationis partium constructione libellus'' (1536), * ''Apophthegmatum opus'' (1539) * ''The first tome or volume of the Paraphrase of Erasmus upon the newe testamente'' (1548)<ref>[http://worldcat.org/identities/lccn-n79-55814/ Erasmus, Desiderius -1536,] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20160529031007/http://www.worldcat.org/identities/lccn-n79-55814/ |date=29 maj 2016 }} [http://worldcat.org/ Website WorldCat.org]</ref> == Referime == {{reflist}} [[Kategoria:Lindje 1466]] [[Kategoria:Filozofë holandezë]] [[Kategoria:Njerëz nga Roterdami]] [[Kategoria:Erazmo Roterdami]] [[Kategoria:Vdekje 1536]] 49x3m1y36e9uq449qt1ttfo5by6rr6b 0 114021 2807292 2802781 2025-06-07T05:04:18Z InternetArchiveBot 115207 Lidhje të jashtme të shpëtuara: 1 Lidhje të jashtme të etiketuara si të vdekura: 0) #IABot (v2.0.9.5 2807292 wikitext text/x-wiki {{Infobox settlement | name = Cfir, Mallakstër | name (Rasa dhanore) = Cfirit | image_skyline = | Shteti = Shqipëria | Rrethi = Rrethi i Mallakastrës | Komuna = Komuna Aranitas | postal_code = | Sipërfaqja = | population_total = | Regj. i popullsisë = | Dend. e popullsisë = | website = <!--- Koordinatat ----> | Kordinatat = 40.6346411, 19.8184532 | Gjerësia = | Gjatësia = | Lartësia = 657 }} '''Cfiri''' është një [[Fshati|fshat]] në [[Komuna Aranitas|komunën Aranitas]] në [[rrethin e Mallakastrës]] të [[Shqipëria|Shqipërisë]]. == Gjeografia == Eshte nje vende me tipare kodrinore tipike i vendosur nën [[Lista e Monumenteve në Shqipëri|Kalan e Cfirit]] e cila është e vendosur në kodrën me të njejtin emër ( kodra e dytë ne Mallakastër me një lartësi prej 657 m mbi nivelin e detit) Kufizohet në : -Jugperëndim dhe Perëndim me fshatin [[Panahor]] -Lindje me fshatin [[Metoh]]. -Jug me fshatin [[Aranitas]] -Veri me fshatin [[Ngraçan|Ngracan]] dhe [[Ngjeqar]] Fshati shtrihet kryesisht ne pllajn e kodres se [[Cfir|Cfirit]] . Kryesisht kodrinor dhe i thyer, perbehet nga 8 lagje qe jan emertuar kryesisht nga mbiemrat mbizotrues. Ne qender te fshatit ndodhet cezma ( Cezma e "Madhe e Velajt" )dalluese karakteristike dhe shkolla fillore e fshatit " Tre Deshmoret Cfire ". == Historia == Është një fushatë me histori ai permedet në disa dëshmi të lashta dhe shkrime antike . Duke qenë një torrë e Qytetit antik të [[Bylisi|Bylisit]] ai ka luajtur një rolë kryesore ne jetën e ktij qyteti si një sinjalizuese. Per kete arsye ka dhe rrenojat e vjetra te nje ngulimi . [[Cfir]]i permendet dhe ne librat e arkiologut [[Neritan Ceka]]. Njihet si fshati i Çezmave ku pothuajse cdo lagje ka nje te till . == Demografia == Në maksimumin e tij ai ka arritur deri në 1200 banor . Sot me zhvendosjet demografike ai ka njohur një largim masiv . == Referimet == <ins>[https://www.fhf.edu.al <nowiki>Grup Autoresh,. Gjeografia fizik e Shqipëris, Akademia e Shkencave . R.P.SH , Qendra e Studimeve Gjeografike, Tiran 1990 ] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20210122093318/https://www.fhf.edu.al/ |date=22 janar 2021 }} {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20210122093318/https://www.fhf.edu.al/ |date=22 janar 2021 }} {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20210122093318/https://www.fhf.edu.al/ |date=22 janar 2021 }} {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20210122093318/https://www.fhf.edu.al/ |date=22 janar 2021 }} {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20210122093318/https://www.fhf.edu.al/ |date=22 janar 2021 }} {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20210122093318/https://www.fhf.edu.al/ |date=22 janar 2021 }} {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20210122093318/https://www.fhf.edu.al/ |date=22 janar 2021 }} {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20210122093318/https://www.fhf.edu.al/ |date=22 janar 2021 }} {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20210122093318/https://www.fhf.edu.al/ |date=22 janar 2021 }} {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20210122093318/https://www.fhf.edu.al/ |date=22 janar 2021 }} {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20210122093318/https://www.fhf.edu.al/ |date=22 janar 2021 }} {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20210122093318/https://www.fhf.edu.al/ |date=22 janar 2021 }} {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20210122093318/https://www.fhf.edu.al/ |date=22 janar 2021 }} {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20210122093318/https://www.fhf.edu.al/ |date=22 janar 2021 }} {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20210122093318/https://www.fhf.edu.al/ |date=22 janar 2021 }} {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20210122093318/https://www.fhf.edu.al/ |date=22 janar 2021 }} {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20210122093318/https://www.fhf.edu.al/ |date=22 janar 2021 }} {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20210122093318/https://www.fhf.edu.al/ |date=22 janar 2021 }} {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20210122093318/https://www.fhf.edu.al/ |date=22 janar 2021 }} {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20210122093318/https://www.fhf.edu.al/ |date=22 janar 2021 }}</nowiki>]</ins> [https://w https://www.fhf.edu.al] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20130715160210/http://w/ |date=15 korrik 2013 }} https://www.instat.al{{Lidhje e vdekur}} == Shih edhe == {{Komuna Aranitas}} {{SQ-Administrata-Cung}} [[Kategoria:Fshatra në Shqipëri]] [[Kategoria:Fshatra në Rrethin e Mallakastrës]] [[Kategoria:Vendbanime në Shqipëri]] iuztn43klo77nhx7yu1ktzbq1n3svvh 0 117668 2807270 2764792 2025-06-07T03:06:55Z InternetArchiveBot 115207 Lidhje të jashtme të shpëtuara: 1 Lidhje të jashtme të etiketuara si të vdekura: 0) #IABot (v2.0.9.5 2807270 wikitext text/x-wiki '''Familja Biçakçiu''',<ref>{{Cite web |url=http://www.gazetametropol.com/tekst.php?idt=41989 |title=Gazeta Metropol - Familja Biçakçiu: Lindja, shkëlqimi dhe kontributet për Rilindjen Kombëtare dhe ofiqet në Perandorinë Osmane |access-date=21 janar 2012 |archive-date=4 mars 2016 |archive-url=https://web.archive.org/web/20160304224713/http://www.gazetametropol.com/tekst.php?idt=41989 |url-status=dead }}</ref> apo njohur ndryshe edhe '''Biçaku''', është një familje fisnike e Shqipërisë së mesme, [[Elbasani|Elbasan]], që daton që prej fillim-shekullit të XIV. Prej saj kanë dalë kryesisht ushtarakë të gradave të ndryshme, atdhetarë e politikanë të mëdhej, arkitektë, kanë ndërtuar Kisha, [[Xhamia]] dhe [[Teqeja|Teqe]]. Kanë dhënë kontribute të jashtzakonshme në Luftën për Pavarësi dhe krijimin e Shtetit Shqiptar, që nga [[Lidhja Shqiptare e Prizrenit]] [[Mahmut Pashë III Biçakçiu]], Rilindas, Perfaqësues i Elbasanit), tek mbështetja ndaj [[Ismail Qemali]]t dhe qeverisë së Vlores në 1912 dhe konsolidimi i Shtetit Shqiptar në kongresin e Lushnjes ([[Aqif Pashë Elbasani]], Kryetar i Kongresit). Gjithashtu kanë financuar Shkollën e Parë Shqipe në Korçë dhe [[Shkolla Normale e Elbasanit|Normalen e Elbasanit]]. == Trungu Familjar == '''Sinan pashë Biçakçiu''', 1400-1470, gjeneral i sulltan Muratit II dhe sulltan Mehmetit II, ndërtues i një xhamie dhe një teqeje helveti në qytet. '''Sinan bej Biçakçiu''' 1430, kryekomandant i ushtrisë, gjeneral, drejton fushatën ushtarake në pushtimin e Selanikut e më pas të Epirit të Janinës. '''Sinan pashë Biçakçiu''' 1453, mësues privat i sulltan Mehmetit të II dhe më pas vezir e këshilltar. Emërohet profesor gjykate në sivri Hisar. '''Ahmet agë Biçakçiu''', 1486-1548, ushtarak, komandant ushtrie, i angazhuar kryesisht në luftërat e pushtimit të Egjiptit dhe Arabisë. '''Sinan pashë Biçakçiu''', 1506-1596, ushtarak, pushtetar i lartë, drejton dhe zgjidhet dy herë vezir, merr titullin hero. Varroset në lagjen Sedefçiler të Stambollit. '''[[Sedefqar Mehmet agë Biçakçiu]]''', 1570-1622, kryearkitekt i Perandorisë dhe kryeveprës botërore, Xhamisë Blu, në Stamboll. Arkitekt i 40 çezmave të ndërtuara në Elbasan. '''Ibrahim pashë Biçakçiu''', 1587-1632, mori poste të rëndësishme në Perandorinë Osmane. U zgjodh edhe vezir i Brusës, vritet në luftë më 1632. '''[[Halil Pashë Biçakçiu]]''', 1690-1775, ushtarak pushtetar i lartë në Perandorinë Osmane, me kontribute jo vetëm të njohura, por edhe të shpërblyera. '''Sinan agë Biçakçiu 1692-1760''', pushtetar, ushtarak, vëllai i Halil pashë Biçakçiut, komandant i rojeve të gardës së pallatit të Stambollit dhe prefekt në Stamboll. '''Mahmut bej Biçakçiu''', 1709-1744, ushtarak, komandant i ushtrisë turke. Drejton betejën për pushtimin e Beogradit. U plagos rëndë dhe u dërgua në Stamboll. '''Ibrahim Halil pashë Biçakçiu''' 1715-1770, pushtetar i lartë. Disa herë vezir i perandorisë si në manastir, Hungari. Njihte disa gjuhë të huaja. '''Sulejman pashë Biçakçiu''', 1720-1794, pushtetar i lartë, sundimtar i Elbasanit, më pas vezir në Janinë e Shkodër për disa vjet. Pati tre fëmijë. '''Sefedin bej Biçakçiu''', 1793-1865, ushtarak, komandant ushtrie, ndërtoi dy kisha të krishtera në qytet. Komandon ushtrinë me Mustafa pashë Bushatin në luftën ruso-turke. '''Dervish bej Biçakçiu''' 1820-1885, sundimtar i Elbasanit. Ka qenë i martuar me mbesën e Mustafa pashë Bushatit, Hafifen. '''Mahmut pashë III Biçakçiu''', 1835-1898, pushtetar prefekt në administratën turke. Rilindas. Financues i shkolles se pare shqipe ne Korçë, Fëmijët e tij ishin Aqif Pasha, Fadileja, Vehibeja dhe Humajuni. '''Jusuf bej Biçakçiu''', 1854-1919, pati për grua vajzën e Xhelal Zogut, hallën e Ahmet Zogut. '''[[Aqif pashë Elbasani]]''' (Aqif Pashë III Biçakçiu), 1860-1926. Kryetar i Kongresit të Lushnjës (Kryeregjent), Ministër i Luftës, Ministër i Brendshëm, dhe Ministër i Bujqesisë në periudha të ndryshme. Fëmijët, Ibrahimi i martuar me Diana Riselinë, vajzat Nigjari e martuar me Eqerem Kozaren, Sadeti e martuar me Beqir Rusin. '''[[Dervish bej Biçakçiu|Dervish bej II Biçakçiu]]''', 1874-1952. Më 1909 organizoi Kongresin e Elbasanit dhe u zgjodh kryetar i tij. Financuesi kryesor i [[Shkolla Normale e Elbasanit|Normales së Elbasanit]]. Me vendosjen e regjimit komunist iku jashtë dhe vdiq në Liban. '''[[Ibrahim bej Biçakçiu|Ibrahim Bej Biçaku]]''' (Biçakçiu), 1905-1977, Kryeministër , ministër i Jashtëm dhe ministër i Brendshëm i Shqipërisë gjatë periudhës shtator, 1944 - nëntor, 1944. '''[[Ali Agjah bej Biçakçiu]]''', Filantrop, dha gjithë pasurinë e tij për arsimimin në [[Elbasani|Elbasan]]. Ndërtoi në qytet shkollën e cila mban emrin e tij. '''[[Fuat bej Biçaku]]''', Kryetar Bashkie ne Elbasan. '''[[Hasan bej Biçaku]]''', Kryetar Bashkie ne Elbasan. '''[[Xhavit bej Biçakçiu]]''', Filantrop, financues i ish-kinema "Nacional", apo [[Teatri "Skampa"|teatrit "Skampa"]], objekti më i rëndësishëm kulturor në qytetin e [[Elbasani]]t, me akustikën ndër më të mirat në Ballkan. == Burimet == <references/> [[Kategoria:Fisnikëria osmane shqiptare]] [[Kategoria:Elbasan]] r6w5m3rftijt4exasw000ks2fqu0zyo 1 117695 2807271 1818497 2025-06-07T03:06:55Z InternetArchiveBot 115207 Ndryshime te burimet/lidhjet e jashtme.) #IABot (v2.0.9.5 2807271 wikitext text/x-wiki == Internet Archive Bot == Përshëndetje, redaktorë! Sapo ndryshova 1 lidhje të jashtme te artikulli ''[[Biçakçinjtë]]''. Ju lutem, shpenzoni pak kohë për të shqyrtuar [https://sq.wikipedia.org/w/index.php?diff=prev&oldid=2807270 redaktimin tim]. Nëse keni ndonjë pyetje ose dëshironi që t'i injoroj lidhjet apo faqet krejtësisht në të ardhmen, ju lutem, vizitoni [[:m:InternetArchiveBot/FAQ/sq|këtë faqe]] për informacione të mëtejshme. Ndër të tjera, aty mund të gjeni dhe informacion se si mund të rregulloni problemet që mund të kem shkaktuar. Kam bërë këto ndryshime: *U shtua ky version i arkivuar i faqes https://web.archive.org/web/20160304224713/http://www.gazetametropol.com/tekst.php?idt=41989 për lidhjen http://www.gazetametropol.com/tekst.php?idt=41989. Gjithë të mirat!—[[:User:InternetArchiveBot|'''<span style="color:darkgrey;font-family:Courier New">InternetArchiveBot</span>''']] <span style="color:green;font-family:Rockwell">([[:en:User talk:InternetArchiveBot|Raportoni probleme]])</span> 7 qershor 2025 05:06 (CEST) aq6bxnr6xapot0qg6jv4is1s6626idp 0 128670 2807374 2718763 2025-06-07T11:37:17Z InternetArchiveBot 115207 Lidhje të jashtme të shpëtuara: 1 Lidhje të jashtme të etiketuara si të vdekura: 0) #IABot (v2.0.9.5 2807374 wikitext text/x-wiki {{Infobox football biography | name = Erbim Fagu | birth_date = {{Birth date and age|df=yes|15|4|1987}} | birth_place = [[Tirana|Tiranë]], [[Shqipëria|Shqipëri]] | height = 1.79 m | position = [[Mesfushori|Mesfushor]] | currentclub = [[KF Tirana|Tirana]] | clubnumber = | youthyears1 = 1993-2004 | youthclubs1 = [[KF Tirana|Tirana]] | years1 = 2004–2008 | clubs1 = [[KF Tirana|Tirana]] | caps1 = 29 | goals1 = 1 | years2 = 2006–2007 | clubs2 = → [[KF Teuta|Teuta]] (huazim) | caps2 = 15 | goals2 = 1 | years3 = 2008–2009 | clubs3 = [[KF Elbasani|Elbasani]] | caps3 = 14 | goals3 = 2 | years4 = 2009–2010 | clubs4 = [[KF Besa|Besa]] | caps4 = 32 | goals4 = 0 | years5 = 2010–2014 | clubs5 = [[KF Skënderbeu|Skënderbeu]] | caps5 = 57 | goals5 = 1 | totalcaps = 147 | totalgoals = 5 | nationalyears1 = 2005–2006 | nationalyears2 = 2006–2007 | nationalteam1 = [[Kombëtarja shqiptare nën-19 e futbollit|Shqipëria U19]] | nationalteam2 = [[Kombëtarja shqiptare nën-21 e futbollit|Shqipëria U21]] | nationalcaps1 = 3 | nationalcaps2 = 6 | nationalgoals1 = 1 | nationalgoals2 = 0 | manageryears1 = 2016–2017 | managerclubs1 = [[Akademia e Futbollit]] | manageryears2 = 2017–2020 | managerclubs2 = [[Redi Jupi|Football Republic]] | manageryears3 = 2021–2022 | managerclubs3 = [[KF Tirana|Tirana]] (ndihmës-trajner) | manageryears4 = 2021–2022 | managerclubs4 = [[KF Tirana U21|Tirana U21]] | manageryears5 = 2023–2024 | managerclubs5 = [[RKVV DEM]] | manageryears6 = 2024– | managerclubs6 = [[KF Tirana|Tirana]] }} '''Erbim Fagu''' (lindur më [[15 prill]] [[1987]]) është një trajner shqiptar futbolli dhe ish futbollist profesionist i cili është aktualisht trajneri i klubit shqiptar [[KF Tirana]].  Fagu e nisi karrierën si futbollist te Tirana, me të cilën fitoi një kampionat dhe një superkupë. Pas largimit nga Tirana, Fagu luajti një sezon me [[KF Elbasani|Elbasanin]] dhe [[KF Besa|Besën]], duke fituar kupën me këtë të fundit. Në verën e vitit 2010, ai firmosi me [[KF Skënderbeu|Skënderbeun]], duke fituar katër kampionate rresht si dhe një superkupë. Pavarësisht suksesit kolektiv, periudha e Fagut te korçarët u kushtëzua nga disa dëmtime të rënda që e detyruan të japi dorëheqjen nga futbolli në vitin 2014, në moshën 27 vjeç. Pas tërheqjes nga futbolli, Fagu nisi karrierën si trajner me klubin [[Akademia e Futbollit]] në vitin 2016. Në sezonin 2021–22, ai fitoi kampionatin si ndihmës-trajner i [[Orges Shehi]]t te Tirana. Pas kësaj, ai u zhvendos në Holandë për të drejtuar [[RKVV DEM]], kurse në shkurt 2024 u rikthye te Tirana, këtë herë në rolin e trajnerit kryesor. ==Karriera si lojtar== Fagu është produkt i akademisë së [[KF Tirana|Tiranës]] (më parë e quajtur SK Tirana). Në vitin 2004, ai u bashkua me ekipin e parë, duke qëndruar për dy sezone para se të huazohej te [[KF Teuta|Teuta]] për sezonin 2006–07. Gjatë kohës së tij te Teuta, Fagu regjistroi 15 ndeshje dhe 1 gol, duke ndihmuar ekipin të renditej në vendin e dytë në kampionat. Pas përfundimit të sezonit, Fagu u rikthye te Tirana, por nuk gjeti hapsira në formacion, duke qënë zëvëndësuesi i [[Klodian Duro]]s në mesfushë. Në verën e vitit 2008, Fagu u transferua te [[KF Elbasani|Elbasani]] për 120,000 $. Ai shënoi dy gola në sezonin e tij të parë me Elbasanin: të parin më 13 dhjetor 2008 në barazimin 2–2 kundër [[KS Dinamo|Dinamos]] dhe të dytin më 31 janar 2009 në fitoren 2–1 në transfertë kundër Teutës.<ref>{{cite web|title=Elbasani vs. Dinamo Tirana 2 – 2|url=http://uk.soccerway.com/matches/2008/12/13/albania/super-league/ks-elbasani/ks-dinamo-tirana/685567/|website=Soccerway|language=en|accessdate=12 shkurt 2014|archive-date=18 gusht 2020|archive-url=https://web.archive.org/web/20200818181854/https://uk.soccerway.com/matches/2008/12/13/albania/super-league/ks-elbasani/ks-dinamo-tirana/685567/|url-status=dead}}</ref><ref>{{cite web|title=Teuta Durrës vs. Elbasani 1 – 2|url=http://uk.soccerway.com/matches/2009/01/31/albania/super-league/ks-teuta-durres/ks-elbasani/685584/|website=Soccerway|language=en|accessdate=12 shkurt 2014|archive-date=4 prill 2016|archive-url=https://web.archive.org/web/20160404161706/http://uk.soccerway.com/matches/2009/01/31/albania/super-league/ks-teuta-durres/ks-elbasani/685584/|url-status=dead}}</ref> Për sezonin 2009–10, ai u ble nga [[KS Besa|Besa]] dhe bëri debutimin me kavajasit më 23 tetor 2009 në fitoren 2–0 kundër [[KS Vllaznia|Vllaznisë]].<ref>{{cite web|title=Besa Kavajë vs. Vllaznia Shkodër 2 – 0|url=http://uk.soccerway.com/matches/2009/08/23/albania/super-league/ks-besa-kavaje/ks-vllaznia-shkoder/827803/|website=Soccerway|language=en|accessdate=12 shkurt 2014|archive-date=4 prill 2016|archive-url=https://web.archive.org/web/20160404165935/http://uk.soccerway.com/matches/2009/08/23/albania/super-league/ks-besa-kavaje/ks-vllaznia-shkoder/827803/|url-status=dead}}</ref> Gjatë gjithë sezonit, Fagu u aktivizua në 32 ndeshje por pa mundur të shënojë. Më 19 qershor 2010, Fagu u transferua te [[KF Skënderbeu|Skënderbeu]].<ref>{{cite web|url=https://www.albaniasoccer.com/lajme/shqiperi/superliga/2395-levizjeterbim-fagu-firmos-me-skenderbeun.html|title=Levizjet/Erbim Fagu firmos me Skenderbeun|website=Albania Soccer|author=Altin Ngjela|language=sq|date=19 qershor 2010|access-date=14 nëntor 2023}}</ref> Ai luajti 31 ndeshje në kampionat në sezonin e tij të parë në [[Korçë]], duke ndihmuar ekipin të fitonte titullin e parë kampion që nga viti 1933. Megjithatë, në ndeshjen e fundit të sezonit ai pësoi një dëmtim të rëndë në gjurin e majtë që e mbajti jashtë fushave për disa muaj.<ref>{{cite web|url=https://www.albaniasoccer.com/lajme/shqiperi/superliga/5576-skenderbeu-rikthehen-pas-shume-kohesh-fagu-dhe-grbovic.html|title=Skenderbeu/ Rikthehen pas shume kohesh Fagu dhe Grbovic|website=Albania Soccer|language=sq|date=9 nëntor 2011|access-date=14 nëntor 2023}}</ref><ref>{{cite news|url=http://www.partizani.net/files/news.php?readmore=4840|title=Fagu pese muaj larg fushave|language=sq|publisher=Futbolli Shqiptar|access-date=13 nëntor 2011|date=31 maj 2011|url-status=dead|archive-url=https://web.archive.org/web/20120425155800/http://www.partizani.net/files/news.php?readmore=4840|archive-date=25 prill 2012|df=dmy}}</ref> Në sezonin e ardhshëm, Skënderbeu e fitoi sërisht titullin kampion; Fagu, i cili u rikthye nga dëmtimi në nëntor, luajti vetëm 10 ndeshje në kampionat për shkak të disa dëmtimeve të tjera.<ref>{{cite web|url=https://www.uefa.com/insideuefa/news/0200-0f8814e7d034-3c0237062b60-1000--skenderbeu-face-uphill-challenge-to-defend-title/|title=Skënderbeu face uphill challenge to defend title|publisher=UEFA|language=en|author=Fatjon Pandovski|date=23 gusht 2012|access-date=14 nëntor 2023}}</ref> Në gusht 2012, ai firmosi një kontratë të re një-vjeçare me klubin.<ref>{{cite web|url=https://www.albaniasoccer.com/lajme/shqiperi/superliga/6435-zyrtare-erbim-fagu-besnikeri-ndaj-skendebeut.html|title=Zyrtare/ Erbim Fagu, “besnikeri” ndaj Skendebeut|website=Albania Soccer|language=sq|author=Klevis Bejkolli|date=2 gusht 2012|access-date=14 nëntor 2023}}</ref> ==Karriera si trajner== Më 20 shkurt 2024, Fagu u emërua trajneri i ri i Tiranës, duke zëvendësuar [[Julian Ahmataj]]n.<ref>{{cite web|url=https://sport.rtsh.al/artikull/zyrtare-erbim-fagu-eshte-trajneri-i-ri-i-tiranes|title=Zyrtare: Erbim Fagu është trajneri i ri i Tiranës|publisher=RTSH Sport|language=sq|date=20 shkurt 2024|access-date=23 shkurt 2024|archive-date=24 shkurt 2024|archive-url=https://web.archive.org/web/20240224031539/https://sport.rtsh.al/artikull/zyrtare-erbim-fagu-eshte-trajneri-i-ri-i-tiranes|url-status=dead}}</ref> == Referime == <references/> {{Skuadra KF Skënderbeu}} [[Kategoria:Lindje 1987]] [[Kategoria:Njerëz që jetojnë]] [[Kategoria:Futbollistë shqiptarë]] [[Kategoria:Futbollistë në kombëtaren shqiptare]] [[Kategoria:Futbollistë në KF Tirana]] [[Kategoria:Futbollistë në KF Skënderbeu]] [[Kategoria:Futbollistë në Kategoria Superiore]] i13dfffciklavhms2mgksivobu1aldh 0 133820 2806973 2583070 2025-06-06T15:45:29Z 77.242.26.107 Aktualizova. Zgjidhja nuk egziston me 2806973 wikitext text/x-wiki '''Koço Kokëdhima''' (21 Prill 1959 - [[Qeparo Fshat|Qeparo]], [[Himara|Himarë]] - [[Qarku i Vlorës]]) është sipërmarrës i njohur Shqipëtar<ref>{{Cite web|url=http://floripress.blogspot.mk/2017/09/nga-flori-bruqi-koco-kokedhima-si-u.html|title=Koço Kokëdhima, si u ngjit ish zyrtari i Rinisë së PPSH në piramidën e biznesit|website=floripress.blogspot.mk|publisher=Flori Bruqi|date=14 shtator 2017}}</ref><ref>{{Cite web|url=https://telegrafi.com/kokedhima-tregon-se-si-e-beri-milionin-e-pare-mora-kredit-kur-ra-komunizmi-shfrytezova-inflacionin-dhe-rritjen-e-cmimeve/|title=Kokëdhima tregon se si e bëri milionin e parë|website=telegrafi.com}}</ref> Sekretari i Parë i Komitetit të Bashkimit të Rinisë së Punës të Shqipërisë për [[Rrethi i Fierit|Rrethin e Fierit]]<ref>{{Cite web|url=https://telegrafi.com/fjalimet-e-njejta-te-koco-kokedhimes-si-komunist-1989-e-si-socialist-2016/|title=Sekretari i Parë i Komitetit të Bashkimit të Rinisë Punës së Shqipërisë për Rrethin e Fierit, shoku Koço Kokëdhima, u përgjigjej katër pyetjeve në lidhje me vendimin e Pleniumit të 7-të të Komitetit Qendror të PPSH|website=telegrafi.com|date=24 mars 2016}}</ref> nga 1984 deri 1991, Deputet i [[Kuvendi i Shqipërisë|Kuvendit të Shqipërise]] që nga [[Qeveria Rama I|ardhja në pushtet]] e [[Partia Socialiste e Shqipërisë|Partisë Socialiste]] në vitin 2013 deri në 9 Maj 2016, pasi [[Gjykata Kushtetuese e Shqipërisë|Gjykata Kushtetuese]] konstatoi të papajtueshëm me [[Kushtetuta e Shqipërisë|Kushtetutën]] mandatin e tij.<ref>{{Cite web|url=http://www.panorama.com.al/heqja-e-mandatit-te-kokedhimes-zbardhen-prapaskenat-e-votimit/|title=Heqja e mandatit të Kokedhimes dhe prapaskenat e votimit|website=panorama.com.al|date=10 maj 2016}}</ref> == Biografia == === Jeta e hershme === Koço Kokëdhima lindi në [[Qeparo Fshat|Qeparo]] të [[Himara|Himarës]] së [[Qarku i Vlorës|Qarkut të Vlorës]] më 21 Prill të vitit 1959, Ciklin e parë të studimeve apo filloren 8-vjeçare e kreu në fshatin e lindjes në [[Qeparo Fshat|Qeparo]]. Në vitin 1974 filloi studimet në Shkollën e Mesme të Përgjithshme në [[Delvina|Delvinë]], dhe në 1975-ën u transferua në gjimnazin “''Ali Demi''” në [[Vlora|Vlorë]],  dallohej edhe për pjesëmarrjen e tij në aktivitetet artistike e kulturore.{{Cn}} Në vitin 1984 u diplomua me rezultate të shkëlqyera{{Cn}} në [[Fakulteti i Shkencave të Natyrës i Universitetit të Tiranës|Fakultetin e Shkencave të Natyrës]] të [[Universiteti i Tiranës|Universitetit të Tiranës]], në degën “Matematikë”. Po atë vit Kokëdhima u zgjodh “Sekretar i Parë i Rinisë” në Fier, ku drejtoi deri në vitin 1991. Nga fundi i vitit 1984 filloi punë pranë Institutit Gjeologjik të Naftës në Fier si “Matematicien”. == Referime == {{reflist}} [[Kategoria:Lindje 1959]] [[Kategoria:Biografi shqiptarësh]] [[Kategoria:Njerëz nga Vlora]] [[Kategoria:Biznesmenë shqiptarë]] [[Kategoria:Njerëz që jetojnë]] ibspjvyy6m7ravrda9cv1serfy74t3t 2807021 2806973 2025-06-06T19:28:05Z Lanceloth345 172573 Refuzoi ndryshimin e fundit të tekstit (nga [[Speciale:Kontributet/77.242.26.107|77.242.26.107]]) dhe riktheu rishikimin 2583070 nga 79.98.112.12 2807021 wikitext text/x-wiki '''Koço Kokëdhima''' (21 Prill 1959 - [[Qeparo Fshat|Qeparo]], [[Himara|Himarë]] - [[Qarku i Vlorës]]) është sipermarrës dhe politikan shipëtar<ref>{{Cite web|url=http://floripress.blogspot.mk/2017/09/nga-flori-bruqi-koco-kokedhima-si-u.html|title=Koço Kokëdhima, si u ngjit ish zyrtari i Rinisë së PPSH në piramidën e biznesit|website=floripress.blogspot.mk|publisher=Flori Bruqi|date=14 shtator 2017}}</ref><ref>{{Cite web|url=https://telegrafi.com/kokedhima-tregon-se-si-e-beri-milionin-e-pare-mora-kredit-kur-ra-komunizmi-shfrytezova-inflacionin-dhe-rritjen-e-cmimeve/|title=Kokëdhima tregon se si e bëri milionin e parë|website=telegrafi.com}}</ref> Themeluesi i Lëvizjes “[[Partia ZGJIDHJA|ZGJIDHJA]]” ku më 29 Prill 2017 kthehet në parti politike<ref>{{Cite web|url=http://publik.live/me-ne-fund-partia-zgjidhja-e-koco-kokedhimes/|title=Më në fund Partia “Zgjidhja” e Koço Kokëdhimës|website=publik.live|date=21 prill 2017|access-date=8 maj 2018|archive-date=29 tetor 2019|archive-url=https://web.archive.org/web/20191029192627/http://publik.live/me-ne-fund-partia-zgjidhja-e-koco-kokedhimes/|url-status=dead}}</ref>, Sekretari i Parë i Komitetit të Bashkimit të Rinisë së Punës të Shqipërisë për [[Rrethi i Fierit|Rrethin e Fierit]]<ref>{{Cite web|url=https://telegrafi.com/fjalimet-e-njejta-te-koco-kokedhimes-si-komunist-1989-e-si-socialist-2016/|title=Sekretari i Parë i Komitetit të Bashkimit të Rinisë Punës së Shqipërisë për Rrethin e Fierit, shoku Koço Kokëdhima, u përgjigjej katër pyetjeve në lidhje me vendimin e Pleniumit të 7-të të Komitetit Qendror të PPSH|website=telegrafi.com|date=24 mars 2016}}</ref> nga 1984 deri 1991, Deputet i [[Kuvendi i Shqipërisë|Kuvendit të Shqipërise]] që nga [[Qeveria Rama I|ardhja në pushtet]] e [[Partia Socialiste e Shqipërisë|Partisë Socialiste]] në vitin 2013 deri në 9 Maj 2016, pasi [[Gjykata Kushtetuese e Shqipërisë|Gjykata Kushtetuese]] konstatoi të papajtueshëm me [[Kushtetuta e Shqipërisë|Kushtetutën]] mandatin e tij.<ref>{{Cite web|url=http://www.panorama.com.al/heqja-e-mandatit-te-kokedhimes-zbardhen-prapaskenat-e-votimit/|title=Heqja e mandatit të Kokedhimes dhe prapaskenat e votimit|website=panorama.com.al|date=10 maj 2016}}</ref> == Biografia == === Jeta e hershme === Koço Kokëdhima lindi në [[Qeparo Fshat|Qeparo]] të [[Himara|Himarës]] së [[Qarku i Vlorës|Qarkut të Vlorës]] më 21 Prill të vitit 1959, Ciklin e parë të studimeve apo filloren 8-vjeçare e kreu në fshatin e lindjes në [[Qeparo Fshat|Qeparo]]. Në vitin 1974 filloi studimet në Shkollën e Mesme të Përgjithshme në [[Delvina|Delvinë]], dhe në 1975-ën u transferua në gjimnazin “''Ali Demi''” në [[Vlora|Vlorë]],  dallohej edhe për pjesëmarrjen e tij në aktivitetet artistike e kulturore.{{Cn}} Në vitin 1984 u diplomua me rezultate të shkëlqyera{{Cn}} në [[Fakulteti i Shkencave të Natyrës i Universitetit të Tiranës|Fakultetin e Shkencave të Natyrës]] të [[Universiteti i Tiranës|Universitetit të Tiranës]], në degën “Matematikë”. Po atë vit Kokëdhima u zgjodh “Sekretar i Parë i Rinisë” në Fier, ku drejtoi deri në vitin 1991. Nga fundi i vitit 1984 filloi punë pranë Institutit Gjeologjik të Naftës në Fier si “Matematicien”. == Referime == {{reflist}} [[Kategoria:Lindje 1959]] [[Kategoria:Biografi shqiptarësh]] [[Kategoria:Njerëz nga Vlora]] [[Kategoria:Biznesmenë shqiptarë]] [[Kategoria:Njerëz që jetojnë]] osvw2bgq4b93r13flq4zf3vntsmdkpu 0 134731 2807370 2486211 2025-06-07T11:33:47Z InternetArchiveBot 115207 Lidhje të jashtme të shpëtuara: 1 Lidhje të jashtme të etiketuara si të vdekura: 0) #IABot (v2.0.9.5 2807370 wikitext text/x-wiki {{Infobox officeholder | name = Ekrem Libohova | image = Eqrem Libohova.jpg | image_size = 230px | office = [[Lista e Kryeministrave të Shqipërisë|Kryeministër]] | term_start = 18 janar | term_end = 11 shkurt 1943 | predecessor = [[Mustafa Kruja]] | successor = [[Maliq Bushati]] | signature = Ekrem Libohova (nënshkrim).svg | term_start2 = 11 maj | term_end2 = 10 shtator 1943 | predecessor2 = [[Maliq Bushati]] | successor2 = [[Ibrahim Biçakçiu]] | office3 = [[Lista e Ministrave të Jashtëm të Shqipërisë|Ministër i Punëve të Jashtme]] | term_start3 = 9 janar 1936 | term_end3 = 2 prill 1939 | predecessor3 = [[Fuat Asllani]] | successor3 = [[Mihal Sherko]] | birth_date = [[28 shkurt]] [[1882]] | birth_place = Janinë ose [[Gjirokastër]], [[Perandoria Osmane]] | death_date = [[1948]] | death_place = [[Romë]], [[Itali]] | nationality = shqiptar | profession = ushtarak, diplomat, politikan | office4=Ministër sekretar shteti i Punëve të Brendshme| term_start4=18 janar| term_end4=23 janar 1943| predecessor4=Mustafa Kruja| successor4=[[Fiqri Dine]]| office5=Ministër sekretar shteti i Partisë Fashiste| term_start5=11 maj| term_end5=10 shtator 1943| predecessor5=Maliq Bushati| successor5=| spouse=Fizilete hanëmi e [[Syrja bej Vlora|Syrja bej Vlorës]]| children=Ballkiz dhe Shenisha hanëmi}} '''Mahmut Eqrem [[bej]] Libohova Asllan Pashali''' i njohur edhe thjesht '''Ekrem Libohova''' ([[Janina|Janinë]]'''<ref name=":122" />''' ose [[Gjirokastra|Gjirokastër]],<ref name=":12" /> 28 shkurt [[1882]] - [[Roma|Romë]], [[7 Qershor|7 qershor]] [[1948]]) ka qenë ushtarak, diplomat dhe [[Kryeministër]] i shtetit shqiptar gjatë periudhës 19 janar 1943 - 13 shkurt 1943. == Biografia == U lind më 1882 në Gjirokastër<ref name=":12" /> ose Janinë, i biri i Ali Neki pashë Libohovës dhe Behixhe hanëm Hamzës, [[Çerkezët|çerkeze]] nga Tuapseja.'''<ref name=":122" /><ref>{{Cite book|last=Bilmez|first=Bülent|last2=Clayer|first2=Nathalie|year=2016|chapter=A prosopographic study one some 'Albanian' deputies|url=https://www.nomos-elibrary.de/10.5771/9783956506802.pdf?download_full_pdf=1|title=The First Ottoman Experiment in Democracy|language=en|location=Würzburg|publisher=Ergon Verlag in Kommission|pages=164|language=en|isbn=978-3-95650-191-3}}</ref>''' I ati kishte qenë nëpunës i administratës osmane ku ndër të tjera kishte shërbyer si [[mytesarif]] i Gjirokastrës,<ref>{{Cite journal|last=Ermenji|first=Abas|author-link=Abas Ermenji|date=1996|title=Vendi që zë Skenderbeu në historinë e Shqipërisë|url=http://www.ermenji.org/historia/chap20.html|journal=XX|language=sq|publisher=Çabej|publication-place=Tiranë|access-date=17 dhjetor 2018|archive-date=7 janar 2019|archive-url=https://web.archive.org/web/20190107182211/http://www.ermenji.org/historia/chap20.html|url-status=dead}}</ref><ref>{{Cite book|last=Skëndi|first=Stavro|url=https://books.google.al/books?id=8QPWCgAAQBAJ&pg=PA107&lpg=PA107&dq=Neki+pasa+Libohova&source=bl&ots=zHhO7UAxl1&sig=cimxw3HNQzUL9gS5fWfz4LzToKQ&hl=en&sa=X&ved=2ahUKEwiFqu2Yq6ffAhULqYsKHW3fDAAQ6AEwAXoECAkQAQ#v=onepage&q=Neki%20pasa%20Libohova&f=false|title=The Albanian National Awakening|publisher=Princeton University Press|year=2015|isbn=9781400847761|pages=107|language=en|authorlink=Stavro Skëndi}}</ref> dhe më pas anëtar i Këshillit të Shtetit dhe pinjoll i degës ''Libohova'' të oxhakut të [[Asllan Pashallinjtë|Asllan Pashallinjve]], e ëma ishte çerkeze nga Tupseja.'''<ref name=":122">{{Cite book|last=Vlora|first=Eqrem bej|title=[[Lebenserinnerungen|Kujtime 1885-1925]]|publisher=IDK|year=2003|isbn=99927-780-6-7|location=Tiranë|pages=601|language=sq|translator=[[Afrim Koçi]]|authorlink=Eqrem bej Vlora}}</ref>''' Mësimet e para i mori në qytetin e vendlindjes dhe më pas hyri te [[Zosimea]]. Vijoi shkollimin e mesëm në [[Liceu Gallata Saraj|liceun Gallatasaraj]] në [[Gjuha frënge|gjuhën frënge]]. Më 1904 kreu Akademinë Ushtarake në [[Brukseli|Bruksel]],<ref name=":12">{{Cite book|last=Dervishi|first=Kastriot|title=[[Kryeministrat dhe ministrat e shtetit shqiptar në 100 vjet]]|publisher=55|year=2012|isbn=9789994356225|location=Tiranë|pages=170|language=sq}}</ref> nga doli nëntoger i kalorsisë dhe hyri në ushtrinë osmane, duke arritur të gradohet katër vjet më pas major në Regjimentin e Pestë të ushtrisë osmane.<ref>{{Cite book|last=Libohova|first=Ajet|title=Breznitë Libohova në shekuj|publisher=Lumo Skëndo|year=2003|location=Tiranë|pages=86|language=sq}}</ref> Në kuadrin e një varg reformash që Porta e Lartë po ndërmerrte në vitin 1909, Eqremi dërgohet në ishullin Tenedos ([[Turqishtja|tr]]. Bozxhe) në ngushticën e Dardaneleve, në detyrën e myhtarit (krahinarit civil). Më 1910 u caktua mytesarif në Vlorë dhe së fundi, zëvendësvali dhe komandant brigade në [[Çamëria|Çamëri]].<ref name=":1">{{Harvnb|Vlora|2003|page=357}}.</ref> Me shpërthimin e [[Lufta e Parë Ballkanike|Luftës Ballkanike]], u caktua të mbronte viset e Çamërisë, që përbënin krahun e djathtë të vijës mbrojtëse të Janinës. Megjithëse Janina ra në duart e grekëve, Eqrem Beu ia doli të shpëtojë trupat e veta dhe të tërhiqej në viset shqiptare.<ref>{{Cite journal|last=Bartl|first=Peter|author-link=Peter Bartl|date=1979|title=Libohova, Ekrem Bey|url=https://www.biolex.ios-regensburg.de/BioLexViewview.php?ID=1249|journal=Biographisches Lexikon zur Geschichte Südosteuropas|language=de|volume=3|pages=30}}</ref> Mori pjesë në dërgatën që shkoi në ''Neuwied'' për t'i ofruar kurorën e Shqipërisë [[Princ Vidi]]t më 21 shkurt 1914.''<ref name=":Ikonomi">{{Cite book|last=Ikonomi|first=Ilir|title=Esat pashë Toptani: njeriu, lufta, pushteti|publisher=Uet press|year=2016|isbn=978-9928-190-91-8|location=Tiranë|pages=274|language=sq}}</ref>'' Pas ardhjes së tij, Libohova shërbeu si ''aide-de-camp'' me gradën e majorit. Me kryengritjen e Shqipërisë së Mesme shoqëroi Vidin për në Gjermani ku u thirr si këshilltar ushtarak në [[Pocdami|Potsdam]],<ref name=":1" /> më tej më 1915 qëndroi në Napoli dhe nga ai vit e deri më 1918 u vendos në Korfuz.<ref name=":12" /> Nga 1921 e deri më 1925 drejtoi legatën shqiptare në Romë, kohë në të cilën ai negocioi për krijimin e [[Banka e Shqipërisë|Bankës Shqiptare]], në negociata iu bashkua edhe i vëllai, [[Myfid bej Libohova|Myfidi]].<ref>{{cite book|last=Fisher|first=Bernd Jürgen|url=https://books.google.com/books/about/King_Zog_and_the_Struggle_for_Stability.html?id=OpBpAAAAMAAJ|title=King Zog and the Struggle for Stability in Albania|date=1984|publisher=East European Monographs|isbn=978-0-88033-051-0|location=Boulder, Colorado|page=89|language=en|author-link1=Bernd Jürgen Fischer}}</ref> Nga 1926 e deri më 1929 vazhdoi prania e tij në Romë, por si atashe ushtarak. Më pas gjer më 1933 shërbeu si ministër i oborrit mbretëror të [[Mbreti Zogu I|Mbretit Zog I]];<ref name=":12" /> më 1931 kur Zogut i bënë atentatin në [[Vjena|Vjenë]], Libohova ishte ndër shoqëruesit e eskortës mbretërore, dhe kur i kanë shtënë, e mbuloi me trup Zogun dhe nisi të shkëmbente zjarr me atentatorët e jetës së mbretit. Nga shkëmbimi i zjarrit u plagos në këmbë.<ref name=":13">{{Cite book|last=Dervishi|first=Kastriot|title=[[Plumba politikës]]|publisher=55|year=2010|isbn=978-99943-56-43-0|location=Tiranë|pages=225|language=sq}}</ref> Në vitet 1933-'36 u emërua ministër fuqiplotë i Shqipërisë në Paris, më tej vijoi si ministër i Punëve të Jashtme deri me pushtimin italian të Shqipërisë. U largua nga Shqipëria gjer më 1941, kur u kthye dhe pas dorëheqjes së kabinetit Kruja u caktua dy herë që të formonte kabinetin e tij qeverisës.<ref name=":12" /> Gjatë kabinetit të dytë të tij, më 12 shtator drejtoi për herë të fundit mbledhjen e qeverisë në kohën kur Italia fashiste kishte kapitulluar nga [[Lufta e Dytë Botërore]], më pas u largua për në Itali.<ref>{{Harvnb|Dervishi|2012|page=28}}.</ref> Në fund të vitit 1944 u internua për dy vjet rresht nga Roma në një provincë të Leçes. Më 1947 u rivendos në Romë,<ref name=":0"> {{Cite book|last=Elsie|first=Robert|title=Historical Dictionary of Albanian History|url=https://archive.org/details/historicaldictio00elsi|publisher=Scarecrow Press|year=2010|isbn=9780810873803|pages=[https://archive.org/details/historicaldictio00elsi/page/n346 272]-273|language=en|author-link=Robert Elsie}}</ref> ku dhe ndërroi jetë në Romë, më 1948.<ref name=":12" /><ref name=":0" /> == Referime == {{reflist|2}} {{Kryeministrat e Shqipërisë|state=collapsed}} [[Kategoria:Asllan Pashallinjtë]] [[Kategoria:Lindje 1882]] [[Kategoria:Vdekje 1948]] [[Kategoria:Ministra të Jashtëm të Shqipërisë]] [[Kategoria:Ministra të Brendshëm të Shqipërisë]] [[Kategoria:Diplomatë shqiptarë]] [[Kategoria:Kryeministra të Shqipërisë]] [[Kategoria:Nxënësit e Shkollës Zosimea]] [[Kategoria:Njerëz nga Janina]] [[Kategoria:Njerëz nga Gjirokastra]] [[Kategoria:Personeli ushtarak osman i Luftërave Ballkanike]] dg4ttnvg0glyue7yk6mjes0ksuc9yda 0 147257 2807304 2020896 2025-06-07T07:13:53Z Velocitas34 161876 Përcjellim te [[Premier League]] 2807304 wikitext text/x-wiki #RIDREJTO [[Premier League]] 2z7tgnc1g3n8o4juretez3gv5u24oge 0 149369 2807181 2711493 2025-06-07T00:12:03Z Fallbackintoreality 102113 removed [[Category:Programacioni i Top Channel]]; added [[Category:Prodhime origjinale të Top Channel]] using [[Help:Gadget-HotCat|HotCat]] 2807181 wikitext text/x-wiki {{Ky artikull|emisionin humoristik në Top Channel|frutin|Portokalli}} '''''Portokalli''''' (lexuar "portoka-LLI", sikur ngjyra) është një program javor televiziv humoristik i prodhuar nga [[Top Channel]]. Titulli i spektaklit - "Portokalli" - nuk ka te beje aspak me frutin ekzotik "portokall", por me ngjyren portokalli te semaforeve te rruges. Kjo lidhet me realitetin shqiptar, i cili shpesh duket si nje makine e ndaluar ne nje semafor te mbetur ne ngjyren portokalli, gje qe nuk e lejon as te shkoje perpara, por as te kthehet prapa. Personazhet e "Portokalli" jane njerez te mbetur pikerisht ketu, ne kete pike kritike, me hallet e tyre te perditshme, te cilet, sic ndodh ne nje kryqezim rruge, perballin fatet me njeri-tjetrin {{Cung}} [[Kategoria:Prodhime origjinale të Top Channel]] g8dtunkvko8lhm38ah7vnzd3dd7he0d 10 155433 2807104 1472547 2025-06-06T21:20:50Z Milenioscuro 43462 2807104 wikitext text/x-wiki {{#switch:{{{1}}} |name = Kamboxhia |top = 14.8 |bottom = 9.9 |left = 102.2 |right = 107.9 |image = Cambodia location map.svg |image1 = Cambodia relief map.svg }}<noinclude>{{Harta/Info}} [[Kategoria:Stampat e hartave të vendndodhjes sipas shtetit|{{PAGENAME}}]] </noinclude> 2d9mzsi1y6vcxplj6vrukgrajt4x0ie 10 155643 2807145 1752668 2025-06-06T23:36:10Z Milenioscuro 43462 2807145 wikitext text/x-wiki {{#switch:{{{1}}} |name = Lesoto |left = 26.74 |bottom = -30.89 |right = 29.62 |top = -28.33 |image = Lesotho location map.svg |image1 = Lesotho relief location map.svg }}<noinclude>{{Harta/Info}} [[Kategoria:Stampat e hartave të vendndodhjes sipas shtetit|{{PAGENAME}}]] </noinclude> 8yv691s96rj3k9v0dg0h8jhp1mv6fpv 0 157139 2807097 2658096 2025-06-06T21:12:29Z Flladimi 79965 added [[Category:Historia e Evropës]] using [[Help:Gadget-HotCat|HotCat]] 2807097 wikitext text/x-wiki [[Skeda:Magna_Carta_(British_Library_Cotton_MS_Augustus_II.106).jpg|thumb|250x250px|MS pambuku. Augusti II. 106, një nga katër shembujt e mbijetuar të tekstit të 1215-ës.]] [[Skeda:Article-barons-add-ms-4838.jpg|parapamje|339x339px|Artikujt e Baronëve, 1215, mbajtur nga Biblioteka Britanike.]] '''''Magna Carta Libertatum''''' (Latinishte mesjetare për "Karta e Madhe e Lirive"), e quajtur zakonisht '''''Magna Carta''''' (gjithashtu ''Magna Charta''; "Karta e Madhe"), është një [[Karta mbretërore|kartë mbretërore]] e të drejtave të rënë dakord nga [[Gjoni, Mbreti i Anglisë|Mbreti John i Anglisë]] në [[Runnymede]], afër [[Windsor]], në 15 qershor 1215. Hartuar së pari nga kryepeshkopi i Canterbury-t, kardinali Stephen Langton, për të bërë paqe midis mbretit jopopullor dhe një grupi baronësh rebelë, ai premtoi mbrojtjen e të drejtave të kishës, mbrojtjen e [[Baroni|baronëve]] nga burgimi i paligjshëm, aksesin në drejtësi të shpejtë. , dhe kufizimet në pagesat feudale ndaj [[Kurora|Kurorës]], që do të zbatoheshin nëpërmjet një këshilli prej 25 baronësh. Asnjëra palë nuk qëndroi prapa angazhimeve të tyre dhe statuti u anulua nga [[Inoçenti III|Papa Inocent III]], duke çuar në Luftën e Parë të Baronëve. Pas vdekjes së Gjonit, qeveria e regjencës së djalit të tij të vogël, Henri III, e ribotoi dokumentin në vitin 1216, të zhveshur nga disa nga përmbajtja e tij më radikale, në një përpjekje të pasuksesshme për të ndërtuar mbështetje politike për kauzën e tyre. Në fund të luftës në 1217, ai ishte pjesë e traktatit të paqes të rënë dakord në Lambeth, ku dokumenti mori emrin "Magna Carta", për ta dalluar atë nga Karta më e vogël e Pyllit që u lëshua në të njëjtën kohë. Me mungesë fondesh, Henri e ribotoi statutin përsëri në 1225 në këmbim të një granti të taksave të reja. Djali i tij, Eduardi I, përsëriti ushtrimin në 1297, këtë herë duke e konfirmuar atë si pjesë të ligjit të statutit të Anglisë. Karta u bë pjesë e jetës politike angleze dhe zakonisht rinovohej nga secili monark me radhë, megjithëse me kalimin e kohës dhe Parlamenti i sapoformuar i Anglisë miratoi ligje të reja, ajo humbi një pjesë të rëndësisë së saj praktike. Në fund të shekullit të 16-të, pati një rritje të interesit për Magna Carta. Juristët dhe historianët në atë kohë besonin se ekzistonte një kushtetutë e lashtë angleze, që nga ditët e anglo-saksonëve, që mbronte liritë individuale angleze. Ata argumentuan se pushtimi norman i vitit 1066 i kishte përmbysur këto të drejta dhe se Magna Carta kishte qenë një përpjekje popullore për t'i rivendosur ato, duke e bërë kartën një themel thelbësor për fuqitë bashkëkohore të Parlamentit dhe parimet ligjore si habeas corpus. Edhe pse ky tregim historik kishte shumë të meta, juristë si Sir Edward Coke përdorën gjerësisht Magna Carta-n në fillim të shekullit të 17-të, duke argumentuar kundër të drejtës hyjnore të mbretërve. Si James I dhe djali i tij Charles I u përpoqën të shtypnin diskutimin e Magna Carta. Miti politik i Magna Carta dhe mbrojtja e lirive personale të lashta vazhduan pas Revolucionit të Lavdishëm të 1688 deri në shekullin e 19-të. Ai ndikoi në kolonistët e hershëm amerikanë në Trembëdhjetë Kolonitë dhe formimin e Kushtetutës së Shteteve të Bashkuara, e cila u bë ligji suprem i vendit në republikën e re të Shteteve të Bashkuara. Hulumtimet nga historianët viktorianë treguan se karta origjinale e 1215 kishte të bënte me marrëdhëniet mesjetare midis monarkut dhe baronëve, në vend të të drejtave të njerëzve të zakonshëm, por karta mbeti një dokument i fuqishëm dhe ikonik, edhe pasi pothuajse e gjithë përmbajtja e saj u shfuqizua nga librat e statutit në shekujt XIX dhe XX. Asnjë nga Magna Carta origjinale 1215 nuk është aktualisht në fuqi pasi u shfuqizua, megjithatë katër klauzolat e kartës origjinale (1 (pjesa), 13, 39 dhe 40) janë të përfshira në Magna Carta të ribotuar në 1297 dhe mbeten ende në fuqi në Anglia dhe Uellsi (si klauzolat 1, 9 dhe 29 të statutit të 1297). Magna Carta ende përbën një simbol të rëndësishëm të lirisë sot, i cituar shpesh nga politikanët dhe aktivistët, dhe mbahet me respekt të madh nga komunitetet ligjore britanike dhe amerikane, Lord Denning e përshkruan atë si "dokumenti më i madh kushtetues i të gjitha kohërave - themeli i liria e individit kundër autoritetit arbitrar të despotit”. Në shekullin e 21-të, katër shembuj të kartës origjinale të 1215 mbeten në ekzistencë, dy në Bibliotekën Britanike, një në Kështjellën Lincoln dhe një në Katedralen Salisbury. Ekzistojnë gjithashtu një pjesë të vogël të kartave të mëvonshme në pronësi publike dhe private, duke përfshirë kopje të statutit të 1297 si në Shtetet e Bashkuara ashtu edhe në Australi. Megjithëse studiuesit i referohen 63 "klauzolave" të numëruara të Magna Carta, ky është një sistem modern numërimi, i prezantuar nga Sir William Blackstone në 1759; Karta origjinale formoi një tekst të vetëm e të gjatë të pandërprerë. Katër kartat origjinale 1215 u shfaqën së bashku në Bibliotekën Britanike për një ditë, më 3 shkurt 2015, për të shënuar 800 vjetorin e Magna Carta. == Shiko edhe == == Referimet == [[Kategoria:Monarki]] [[Kategoria:Dokumente historike]] [[Kategoria:Demokraci]] [[Kategoria:Të drejtat e njeriut]] [[Kategoria:Historia e Evropës]] 46g8auxoyupghoc4gjbhltu3bozden5 2807098 2807097 2025-06-06T21:12:42Z Flladimi 79965 added [[Category:Angli]] using [[Help:Gadget-HotCat|HotCat]] 2807098 wikitext text/x-wiki [[Skeda:Magna_Carta_(British_Library_Cotton_MS_Augustus_II.106).jpg|thumb|250x250px|MS pambuku. Augusti II. 106, një nga katër shembujt e mbijetuar të tekstit të 1215-ës.]] [[Skeda:Article-barons-add-ms-4838.jpg|parapamje|339x339px|Artikujt e Baronëve, 1215, mbajtur nga Biblioteka Britanike.]] '''''Magna Carta Libertatum''''' (Latinishte mesjetare për "Karta e Madhe e Lirive"), e quajtur zakonisht '''''Magna Carta''''' (gjithashtu ''Magna Charta''; "Karta e Madhe"), është një [[Karta mbretërore|kartë mbretërore]] e të drejtave të rënë dakord nga [[Gjoni, Mbreti i Anglisë|Mbreti John i Anglisë]] në [[Runnymede]], afër [[Windsor]], në 15 qershor 1215. Hartuar së pari nga kryepeshkopi i Canterbury-t, kardinali Stephen Langton, për të bërë paqe midis mbretit jopopullor dhe një grupi baronësh rebelë, ai premtoi mbrojtjen e të drejtave të kishës, mbrojtjen e [[Baroni|baronëve]] nga burgimi i paligjshëm, aksesin në drejtësi të shpejtë. , dhe kufizimet në pagesat feudale ndaj [[Kurora|Kurorës]], që do të zbatoheshin nëpërmjet një këshilli prej 25 baronësh. Asnjëra palë nuk qëndroi prapa angazhimeve të tyre dhe statuti u anulua nga [[Inoçenti III|Papa Inocent III]], duke çuar në Luftën e Parë të Baronëve. Pas vdekjes së Gjonit, qeveria e regjencës së djalit të tij të vogël, Henri III, e ribotoi dokumentin në vitin 1216, të zhveshur nga disa nga përmbajtja e tij më radikale, në një përpjekje të pasuksesshme për të ndërtuar mbështetje politike për kauzën e tyre. Në fund të luftës në 1217, ai ishte pjesë e traktatit të paqes të rënë dakord në Lambeth, ku dokumenti mori emrin "Magna Carta", për ta dalluar atë nga Karta më e vogël e Pyllit që u lëshua në të njëjtën kohë. Me mungesë fondesh, Henri e ribotoi statutin përsëri në 1225 në këmbim të një granti të taksave të reja. Djali i tij, Eduardi I, përsëriti ushtrimin në 1297, këtë herë duke e konfirmuar atë si pjesë të ligjit të statutit të Anglisë. Karta u bë pjesë e jetës politike angleze dhe zakonisht rinovohej nga secili monark me radhë, megjithëse me kalimin e kohës dhe Parlamenti i sapoformuar i Anglisë miratoi ligje të reja, ajo humbi një pjesë të rëndësisë së saj praktike. Në fund të shekullit të 16-të, pati një rritje të interesit për Magna Carta. Juristët dhe historianët në atë kohë besonin se ekzistonte një kushtetutë e lashtë angleze, që nga ditët e anglo-saksonëve, që mbronte liritë individuale angleze. Ata argumentuan se pushtimi norman i vitit 1066 i kishte përmbysur këto të drejta dhe se Magna Carta kishte qenë një përpjekje popullore për t'i rivendosur ato, duke e bërë kartën një themel thelbësor për fuqitë bashkëkohore të Parlamentit dhe parimet ligjore si habeas corpus. Edhe pse ky tregim historik kishte shumë të meta, juristë si Sir Edward Coke përdorën gjerësisht Magna Carta-n në fillim të shekullit të 17-të, duke argumentuar kundër të drejtës hyjnore të mbretërve. Si James I dhe djali i tij Charles I u përpoqën të shtypnin diskutimin e Magna Carta. Miti politik i Magna Carta dhe mbrojtja e lirive personale të lashta vazhduan pas Revolucionit të Lavdishëm të 1688 deri në shekullin e 19-të. Ai ndikoi në kolonistët e hershëm amerikanë në Trembëdhjetë Kolonitë dhe formimin e Kushtetutës së Shteteve të Bashkuara, e cila u bë ligji suprem i vendit në republikën e re të Shteteve të Bashkuara. Hulumtimet nga historianët viktorianë treguan se karta origjinale e 1215 kishte të bënte me marrëdhëniet mesjetare midis monarkut dhe baronëve, në vend të të drejtave të njerëzve të zakonshëm, por karta mbeti një dokument i fuqishëm dhe ikonik, edhe pasi pothuajse e gjithë përmbajtja e saj u shfuqizua nga librat e statutit në shekujt XIX dhe XX. Asnjë nga Magna Carta origjinale 1215 nuk është aktualisht në fuqi pasi u shfuqizua, megjithatë katër klauzolat e kartës origjinale (1 (pjesa), 13, 39 dhe 40) janë të përfshira në Magna Carta të ribotuar në 1297 dhe mbeten ende në fuqi në Anglia dhe Uellsi (si klauzolat 1, 9 dhe 29 të statutit të 1297). Magna Carta ende përbën një simbol të rëndësishëm të lirisë sot, i cituar shpesh nga politikanët dhe aktivistët, dhe mbahet me respekt të madh nga komunitetet ligjore britanike dhe amerikane, Lord Denning e përshkruan atë si "dokumenti më i madh kushtetues i të gjitha kohërave - themeli i liria e individit kundër autoritetit arbitrar të despotit”. Në shekullin e 21-të, katër shembuj të kartës origjinale të 1215 mbeten në ekzistencë, dy në Bibliotekën Britanike, një në Kështjellën Lincoln dhe një në Katedralen Salisbury. Ekzistojnë gjithashtu një pjesë të vogël të kartave të mëvonshme në pronësi publike dhe private, duke përfshirë kopje të statutit të 1297 si në Shtetet e Bashkuara ashtu edhe në Australi. Megjithëse studiuesit i referohen 63 "klauzolave" të numëruara të Magna Carta, ky është një sistem modern numërimi, i prezantuar nga Sir William Blackstone në 1759; Karta origjinale formoi një tekst të vetëm e të gjatë të pandërprerë. Katër kartat origjinale 1215 u shfaqën së bashku në Bibliotekën Britanike për një ditë, më 3 shkurt 2015, për të shënuar 800 vjetorin e Magna Carta. == Shiko edhe == == Referimet == [[Kategoria:Monarki]] [[Kategoria:Dokumente historike]] [[Kategoria:Demokraci]] [[Kategoria:Të drejtat e njeriut]] [[Kategoria:Historia e Evropës]] [[Kategoria:Angli]] lee1vorji4jc1f28ao9ls4775ky97up 2807100 2807098 2025-06-06T21:13:47Z Flladimi 79965 added [[Category:E drejta kushtetuese]] using [[Help:Gadget-HotCat|HotCat]] 2807100 wikitext text/x-wiki [[Skeda:Magna_Carta_(British_Library_Cotton_MS_Augustus_II.106).jpg|thumb|250x250px|MS pambuku. Augusti II. 106, një nga katër shembujt e mbijetuar të tekstit të 1215-ës.]] [[Skeda:Article-barons-add-ms-4838.jpg|parapamje|339x339px|Artikujt e Baronëve, 1215, mbajtur nga Biblioteka Britanike.]] '''''Magna Carta Libertatum''''' (Latinishte mesjetare për "Karta e Madhe e Lirive"), e quajtur zakonisht '''''Magna Carta''''' (gjithashtu ''Magna Charta''; "Karta e Madhe"), është një [[Karta mbretërore|kartë mbretërore]] e të drejtave të rënë dakord nga [[Gjoni, Mbreti i Anglisë|Mbreti John i Anglisë]] në [[Runnymede]], afër [[Windsor]], në 15 qershor 1215. Hartuar së pari nga kryepeshkopi i Canterbury-t, kardinali Stephen Langton, për të bërë paqe midis mbretit jopopullor dhe një grupi baronësh rebelë, ai premtoi mbrojtjen e të drejtave të kishës, mbrojtjen e [[Baroni|baronëve]] nga burgimi i paligjshëm, aksesin në drejtësi të shpejtë. , dhe kufizimet në pagesat feudale ndaj [[Kurora|Kurorës]], që do të zbatoheshin nëpërmjet një këshilli prej 25 baronësh. Asnjëra palë nuk qëndroi prapa angazhimeve të tyre dhe statuti u anulua nga [[Inoçenti III|Papa Inocent III]], duke çuar në Luftën e Parë të Baronëve. Pas vdekjes së Gjonit, qeveria e regjencës së djalit të tij të vogël, Henri III, e ribotoi dokumentin në vitin 1216, të zhveshur nga disa nga përmbajtja e tij më radikale, në një përpjekje të pasuksesshme për të ndërtuar mbështetje politike për kauzën e tyre. Në fund të luftës në 1217, ai ishte pjesë e traktatit të paqes të rënë dakord në Lambeth, ku dokumenti mori emrin "Magna Carta", për ta dalluar atë nga Karta më e vogël e Pyllit që u lëshua në të njëjtën kohë. Me mungesë fondesh, Henri e ribotoi statutin përsëri në 1225 në këmbim të një granti të taksave të reja. Djali i tij, Eduardi I, përsëriti ushtrimin në 1297, këtë herë duke e konfirmuar atë si pjesë të ligjit të statutit të Anglisë. Karta u bë pjesë e jetës politike angleze dhe zakonisht rinovohej nga secili monark me radhë, megjithëse me kalimin e kohës dhe Parlamenti i sapoformuar i Anglisë miratoi ligje të reja, ajo humbi një pjesë të rëndësisë së saj praktike. Në fund të shekullit të 16-të, pati një rritje të interesit për Magna Carta. Juristët dhe historianët në atë kohë besonin se ekzistonte një kushtetutë e lashtë angleze, që nga ditët e anglo-saksonëve, që mbronte liritë individuale angleze. Ata argumentuan se pushtimi norman i vitit 1066 i kishte përmbysur këto të drejta dhe se Magna Carta kishte qenë një përpjekje popullore për t'i rivendosur ato, duke e bërë kartën një themel thelbësor për fuqitë bashkëkohore të Parlamentit dhe parimet ligjore si habeas corpus. Edhe pse ky tregim historik kishte shumë të meta, juristë si Sir Edward Coke përdorën gjerësisht Magna Carta-n në fillim të shekullit të 17-të, duke argumentuar kundër të drejtës hyjnore të mbretërve. Si James I dhe djali i tij Charles I u përpoqën të shtypnin diskutimin e Magna Carta. Miti politik i Magna Carta dhe mbrojtja e lirive personale të lashta vazhduan pas Revolucionit të Lavdishëm të 1688 deri në shekullin e 19-të. Ai ndikoi në kolonistët e hershëm amerikanë në Trembëdhjetë Kolonitë dhe formimin e Kushtetutës së Shteteve të Bashkuara, e cila u bë ligji suprem i vendit në republikën e re të Shteteve të Bashkuara. Hulumtimet nga historianët viktorianë treguan se karta origjinale e 1215 kishte të bënte me marrëdhëniet mesjetare midis monarkut dhe baronëve, në vend të të drejtave të njerëzve të zakonshëm, por karta mbeti një dokument i fuqishëm dhe ikonik, edhe pasi pothuajse e gjithë përmbajtja e saj u shfuqizua nga librat e statutit në shekujt XIX dhe XX. Asnjë nga Magna Carta origjinale 1215 nuk është aktualisht në fuqi pasi u shfuqizua, megjithatë katër klauzolat e kartës origjinale (1 (pjesa), 13, 39 dhe 40) janë të përfshira në Magna Carta të ribotuar në 1297 dhe mbeten ende në fuqi në Anglia dhe Uellsi (si klauzolat 1, 9 dhe 29 të statutit të 1297). Magna Carta ende përbën një simbol të rëndësishëm të lirisë sot, i cituar shpesh nga politikanët dhe aktivistët, dhe mbahet me respekt të madh nga komunitetet ligjore britanike dhe amerikane, Lord Denning e përshkruan atë si "dokumenti më i madh kushtetues i të gjitha kohërave - themeli i liria e individit kundër autoritetit arbitrar të despotit”. Në shekullin e 21-të, katër shembuj të kartës origjinale të 1215 mbeten në ekzistencë, dy në Bibliotekën Britanike, një në Kështjellën Lincoln dhe një në Katedralen Salisbury. Ekzistojnë gjithashtu një pjesë të vogël të kartave të mëvonshme në pronësi publike dhe private, duke përfshirë kopje të statutit të 1297 si në Shtetet e Bashkuara ashtu edhe në Australi. Megjithëse studiuesit i referohen 63 "klauzolave" të numëruara të Magna Carta, ky është një sistem modern numërimi, i prezantuar nga Sir William Blackstone në 1759; Karta origjinale formoi një tekst të vetëm e të gjatë të pandërprerë. Katër kartat origjinale 1215 u shfaqën së bashku në Bibliotekën Britanike për një ditë, më 3 shkurt 2015, për të shënuar 800 vjetorin e Magna Carta. == Shiko edhe == == Referimet == [[Kategoria:Monarki]] [[Kategoria:Dokumente historike]] [[Kategoria:Demokraci]] [[Kategoria:Të drejtat e njeriut]] [[Kategoria:Historia e Evropës]] [[Kategoria:Angli]] [[Kategoria:E drejta kushtetuese]] 1v6jwjw8r87289i7qfcwoeyy7zcga29 2807101 2807100 2025-06-06T21:14:30Z Flladimi 79965 added [[Category:Mbretëri e Bashkuar]] using [[Help:Gadget-HotCat|HotCat]] 2807101 wikitext text/x-wiki [[Skeda:Magna_Carta_(British_Library_Cotton_MS_Augustus_II.106).jpg|thumb|250x250px|MS pambuku. Augusti II. 106, një nga katër shembujt e mbijetuar të tekstit të 1215-ës.]] [[Skeda:Article-barons-add-ms-4838.jpg|parapamje|339x339px|Artikujt e Baronëve, 1215, mbajtur nga Biblioteka Britanike.]] '''''Magna Carta Libertatum''''' (Latinishte mesjetare për "Karta e Madhe e Lirive"), e quajtur zakonisht '''''Magna Carta''''' (gjithashtu ''Magna Charta''; "Karta e Madhe"), është një [[Karta mbretërore|kartë mbretërore]] e të drejtave të rënë dakord nga [[Gjoni, Mbreti i Anglisë|Mbreti John i Anglisë]] në [[Runnymede]], afër [[Windsor]], në 15 qershor 1215. Hartuar së pari nga kryepeshkopi i Canterbury-t, kardinali Stephen Langton, për të bërë paqe midis mbretit jopopullor dhe një grupi baronësh rebelë, ai premtoi mbrojtjen e të drejtave të kishës, mbrojtjen e [[Baroni|baronëve]] nga burgimi i paligjshëm, aksesin në drejtësi të shpejtë. , dhe kufizimet në pagesat feudale ndaj [[Kurora|Kurorës]], që do të zbatoheshin nëpërmjet një këshilli prej 25 baronësh. Asnjëra palë nuk qëndroi prapa angazhimeve të tyre dhe statuti u anulua nga [[Inoçenti III|Papa Inocent III]], duke çuar në Luftën e Parë të Baronëve. Pas vdekjes së Gjonit, qeveria e regjencës së djalit të tij të vogël, Henri III, e ribotoi dokumentin në vitin 1216, të zhveshur nga disa nga përmbajtja e tij më radikale, në një përpjekje të pasuksesshme për të ndërtuar mbështetje politike për kauzën e tyre. Në fund të luftës në 1217, ai ishte pjesë e traktatit të paqes të rënë dakord në Lambeth, ku dokumenti mori emrin "Magna Carta", për ta dalluar atë nga Karta më e vogël e Pyllit që u lëshua në të njëjtën kohë. Me mungesë fondesh, Henri e ribotoi statutin përsëri në 1225 në këmbim të një granti të taksave të reja. Djali i tij, Eduardi I, përsëriti ushtrimin në 1297, këtë herë duke e konfirmuar atë si pjesë të ligjit të statutit të Anglisë. Karta u bë pjesë e jetës politike angleze dhe zakonisht rinovohej nga secili monark me radhë, megjithëse me kalimin e kohës dhe Parlamenti i sapoformuar i Anglisë miratoi ligje të reja, ajo humbi një pjesë të rëndësisë së saj praktike. Në fund të shekullit të 16-të, pati një rritje të interesit për Magna Carta. Juristët dhe historianët në atë kohë besonin se ekzistonte një kushtetutë e lashtë angleze, që nga ditët e anglo-saksonëve, që mbronte liritë individuale angleze. Ata argumentuan se pushtimi norman i vitit 1066 i kishte përmbysur këto të drejta dhe se Magna Carta kishte qenë një përpjekje popullore për t'i rivendosur ato, duke e bërë kartën një themel thelbësor për fuqitë bashkëkohore të Parlamentit dhe parimet ligjore si habeas corpus. Edhe pse ky tregim historik kishte shumë të meta, juristë si Sir Edward Coke përdorën gjerësisht Magna Carta-n në fillim të shekullit të 17-të, duke argumentuar kundër të drejtës hyjnore të mbretërve. Si James I dhe djali i tij Charles I u përpoqën të shtypnin diskutimin e Magna Carta. Miti politik i Magna Carta dhe mbrojtja e lirive personale të lashta vazhduan pas Revolucionit të Lavdishëm të 1688 deri në shekullin e 19-të. Ai ndikoi në kolonistët e hershëm amerikanë në Trembëdhjetë Kolonitë dhe formimin e Kushtetutës së Shteteve të Bashkuara, e cila u bë ligji suprem i vendit në republikën e re të Shteteve të Bashkuara. Hulumtimet nga historianët viktorianë treguan se karta origjinale e 1215 kishte të bënte me marrëdhëniet mesjetare midis monarkut dhe baronëve, në vend të të drejtave të njerëzve të zakonshëm, por karta mbeti një dokument i fuqishëm dhe ikonik, edhe pasi pothuajse e gjithë përmbajtja e saj u shfuqizua nga librat e statutit në shekujt XIX dhe XX. Asnjë nga Magna Carta origjinale 1215 nuk është aktualisht në fuqi pasi u shfuqizua, megjithatë katër klauzolat e kartës origjinale (1 (pjesa), 13, 39 dhe 40) janë të përfshira në Magna Carta të ribotuar në 1297 dhe mbeten ende në fuqi në Anglia dhe Uellsi (si klauzolat 1, 9 dhe 29 të statutit të 1297). Magna Carta ende përbën një simbol të rëndësishëm të lirisë sot, i cituar shpesh nga politikanët dhe aktivistët, dhe mbahet me respekt të madh nga komunitetet ligjore britanike dhe amerikane, Lord Denning e përshkruan atë si "dokumenti më i madh kushtetues i të gjitha kohërave - themeli i liria e individit kundër autoritetit arbitrar të despotit”. Në shekullin e 21-të, katër shembuj të kartës origjinale të 1215 mbeten në ekzistencë, dy në Bibliotekën Britanike, një në Kështjellën Lincoln dhe një në Katedralen Salisbury. Ekzistojnë gjithashtu një pjesë të vogël të kartave të mëvonshme në pronësi publike dhe private, duke përfshirë kopje të statutit të 1297 si në Shtetet e Bashkuara ashtu edhe në Australi. Megjithëse studiuesit i referohen 63 "klauzolave" të numëruara të Magna Carta, ky është një sistem modern numërimi, i prezantuar nga Sir William Blackstone në 1759; Karta origjinale formoi një tekst të vetëm e të gjatë të pandërprerë. Katër kartat origjinale 1215 u shfaqën së bashku në Bibliotekën Britanike për një ditë, më 3 shkurt 2015, për të shënuar 800 vjetorin e Magna Carta. == Shiko edhe == == Referimet == [[Kategoria:Monarki]] [[Kategoria:Dokumente historike]] [[Kategoria:Demokraci]] [[Kategoria:Të drejtat e njeriut]] [[Kategoria:Historia e Evropës]] [[Kategoria:Angli]] [[Kategoria:E drejta kushtetuese]] [[Kategoria:Mbretëri e Bashkuar]] 4aym070bpw4vtn1s53d0rzb1qavad40 2807102 2807101 2025-06-06T21:14:57Z Flladimi 79965 added [[Category:Vitet 1210]] using [[Help:Gadget-HotCat|HotCat]] 2807102 wikitext text/x-wiki [[Skeda:Magna_Carta_(British_Library_Cotton_MS_Augustus_II.106).jpg|thumb|250x250px|MS pambuku. Augusti II. 106, një nga katër shembujt e mbijetuar të tekstit të 1215-ës.]] [[Skeda:Article-barons-add-ms-4838.jpg|parapamje|339x339px|Artikujt e Baronëve, 1215, mbajtur nga Biblioteka Britanike.]] '''''Magna Carta Libertatum''''' (Latinishte mesjetare për "Karta e Madhe e Lirive"), e quajtur zakonisht '''''Magna Carta''''' (gjithashtu ''Magna Charta''; "Karta e Madhe"), është një [[Karta mbretërore|kartë mbretërore]] e të drejtave të rënë dakord nga [[Gjoni, Mbreti i Anglisë|Mbreti John i Anglisë]] në [[Runnymede]], afër [[Windsor]], në 15 qershor 1215. Hartuar së pari nga kryepeshkopi i Canterbury-t, kardinali Stephen Langton, për të bërë paqe midis mbretit jopopullor dhe një grupi baronësh rebelë, ai premtoi mbrojtjen e të drejtave të kishës, mbrojtjen e [[Baroni|baronëve]] nga burgimi i paligjshëm, aksesin në drejtësi të shpejtë. , dhe kufizimet në pagesat feudale ndaj [[Kurora|Kurorës]], që do të zbatoheshin nëpërmjet një këshilli prej 25 baronësh. Asnjëra palë nuk qëndroi prapa angazhimeve të tyre dhe statuti u anulua nga [[Inoçenti III|Papa Inocent III]], duke çuar në Luftën e Parë të Baronëve. Pas vdekjes së Gjonit, qeveria e regjencës së djalit të tij të vogël, Henri III, e ribotoi dokumentin në vitin 1216, të zhveshur nga disa nga përmbajtja e tij më radikale, në një përpjekje të pasuksesshme për të ndërtuar mbështetje politike për kauzën e tyre. Në fund të luftës në 1217, ai ishte pjesë e traktatit të paqes të rënë dakord në Lambeth, ku dokumenti mori emrin "Magna Carta", për ta dalluar atë nga Karta më e vogël e Pyllit që u lëshua në të njëjtën kohë. Me mungesë fondesh, Henri e ribotoi statutin përsëri në 1225 në këmbim të një granti të taksave të reja. Djali i tij, Eduardi I, përsëriti ushtrimin në 1297, këtë herë duke e konfirmuar atë si pjesë të ligjit të statutit të Anglisë. Karta u bë pjesë e jetës politike angleze dhe zakonisht rinovohej nga secili monark me radhë, megjithëse me kalimin e kohës dhe Parlamenti i sapoformuar i Anglisë miratoi ligje të reja, ajo humbi një pjesë të rëndësisë së saj praktike. Në fund të shekullit të 16-të, pati një rritje të interesit për Magna Carta. Juristët dhe historianët në atë kohë besonin se ekzistonte një kushtetutë e lashtë angleze, që nga ditët e anglo-saksonëve, që mbronte liritë individuale angleze. Ata argumentuan se pushtimi norman i vitit 1066 i kishte përmbysur këto të drejta dhe se Magna Carta kishte qenë një përpjekje popullore për t'i rivendosur ato, duke e bërë kartën një themel thelbësor për fuqitë bashkëkohore të Parlamentit dhe parimet ligjore si habeas corpus. Edhe pse ky tregim historik kishte shumë të meta, juristë si Sir Edward Coke përdorën gjerësisht Magna Carta-n në fillim të shekullit të 17-të, duke argumentuar kundër të drejtës hyjnore të mbretërve. Si James I dhe djali i tij Charles I u përpoqën të shtypnin diskutimin e Magna Carta. Miti politik i Magna Carta dhe mbrojtja e lirive personale të lashta vazhduan pas Revolucionit të Lavdishëm të 1688 deri në shekullin e 19-të. Ai ndikoi në kolonistët e hershëm amerikanë në Trembëdhjetë Kolonitë dhe formimin e Kushtetutës së Shteteve të Bashkuara, e cila u bë ligji suprem i vendit në republikën e re të Shteteve të Bashkuara. Hulumtimet nga historianët viktorianë treguan se karta origjinale e 1215 kishte të bënte me marrëdhëniet mesjetare midis monarkut dhe baronëve, në vend të të drejtave të njerëzve të zakonshëm, por karta mbeti një dokument i fuqishëm dhe ikonik, edhe pasi pothuajse e gjithë përmbajtja e saj u shfuqizua nga librat e statutit në shekujt XIX dhe XX. Asnjë nga Magna Carta origjinale 1215 nuk është aktualisht në fuqi pasi u shfuqizua, megjithatë katër klauzolat e kartës origjinale (1 (pjesa), 13, 39 dhe 40) janë të përfshira në Magna Carta të ribotuar në 1297 dhe mbeten ende në fuqi në Anglia dhe Uellsi (si klauzolat 1, 9 dhe 29 të statutit të 1297). Magna Carta ende përbën një simbol të rëndësishëm të lirisë sot, i cituar shpesh nga politikanët dhe aktivistët, dhe mbahet me respekt të madh nga komunitetet ligjore britanike dhe amerikane, Lord Denning e përshkruan atë si "dokumenti më i madh kushtetues i të gjitha kohërave - themeli i liria e individit kundër autoritetit arbitrar të despotit”. Në shekullin e 21-të, katër shembuj të kartës origjinale të 1215 mbeten në ekzistencë, dy në Bibliotekën Britanike, një në Kështjellën Lincoln dhe një në Katedralen Salisbury. Ekzistojnë gjithashtu një pjesë të vogël të kartave të mëvonshme në pronësi publike dhe private, duke përfshirë kopje të statutit të 1297 si në Shtetet e Bashkuara ashtu edhe në Australi. Megjithëse studiuesit i referohen 63 "klauzolave" të numëruara të Magna Carta, ky është një sistem modern numërimi, i prezantuar nga Sir William Blackstone në 1759; Karta origjinale formoi një tekst të vetëm e të gjatë të pandërprerë. Katër kartat origjinale 1215 u shfaqën së bashku në Bibliotekën Britanike për një ditë, më 3 shkurt 2015, për të shënuar 800 vjetorin e Magna Carta. == Shiko edhe == == Referimet == [[Kategoria:Monarki]] [[Kategoria:Dokumente historike]] [[Kategoria:Demokraci]] [[Kategoria:Të drejtat e njeriut]] [[Kategoria:Historia e Evropës]] [[Kategoria:Angli]] [[Kategoria:E drejta kushtetuese]] [[Kategoria:Mbretëri e Bashkuar]] [[Kategoria:Vitet 1210]] sljhdu2ll35ysfs6ixjybh94yvok1e0 2807105 2807102 2025-06-06T21:40:59Z Flladimi 79965 rregullime kryesisht teknike 2807105 wikitext text/x-wiki [[Skeda:Article-barons-add-ms-4838.jpg|parapamje|327px|Artikujt e Baronëve, [[1215]], mbajtur nga Biblioteka Britanike.]] '''''Magna Carta Libertatum''''' ([[gjuha latine|latinishtja mesjetare]] për "Karta e Madhe e Lirive"), e quajtur zakonisht thjeshtë '''''Magna Carta''''' (gjithashtu ''Magna Charta''; "''Karta e Madhe''"), është një [[Karta mbretërore|kartë mbretërore]] e të drejtave, e rënë dakord nga [[Lista e mbretërve të Anglisë|Mbreti John i Anglisë]] në [[Runnymede]], afër [[Uindsori]]t, më 15 qershor [[1215]]. Hartuar së pari nga kryepeshkopi i Kanterbërit, kardinali Stephen Langton, për të bërë paqe midis mbretit jopopullor dhe një grupi baronësh rebelë, ai premtoi mbrojtjen e të drejtave të kishës, mbrojtjen e [[Baroni|baronëve]] nga burgimi i paligjshëm, aksesin në drejtësi të shpejtë, dhe kufizimet në pagesat feudale ndaj [[Kurora|Kurorës]], që do të zbatoheshin nëpërmjet një këshilli prej 25 baronësh. Asnjëra palë nuk qëndroi prapa angazhimeve të tyre dhe statuti u anulua nga [[Inoçenti III|Papa Inocent III]], duke çuar në Luftën e Parë të Baronëve. Pas vdekjes së John-it, qeveria e regjencës së djalit të tij të vogël, Henri III, e ribotoi dokumentin në vitin [[1216]], të zhveshur nga disa pjesë të përmbajtjes së tij më radikale, në një përpjekje të pasuksesshme për të ndërtuar mbështetjen politike për kauzën e tyre. Në fund të luftës, në vitin [[1217]], ai ishte pjesë e traktatit të paqes të rënë dakord në Lambeth, ku dokumenti mori emrin "''Magna Carta''", për ta dalluar atë nga Karta më e vogël e Pyllit që u lëshua në të njëjtën kohë. Me mungesë fondesh, Henri e ribotoi statutin përsëri në vitin [[1225]], në këmbim të një granti të taksave të reja. Djali i tij, Eduardi I, e përsëriti ushtrimin në vitin [[1297]], këtë herë duke e konfirmuar atë si pjesë të ligjit të statutit të [[Mbretëria e Anglisë|Anglisë]]. Karta u bë pjesë e jetës politike angleze dhe zakonisht rinovohej nga [[lista e mbretërve të Anglisë|secili monark me radhë]], megjithëse me kalimin e kohës dhe Parlamenti i sapoformuar i Anglisë miratoi ligje të reja, ajo e humbi një pjesë të rëndësisë së saj praktike. [[Skeda:Magna_Carta_(British_Library_Cotton_MS_Augustus_II.106).jpg|thumb|left|406px|MS pambuku. Augusti II. 106, një nga katër shembujt e mbijetuar të tekstit të [[1215]]-ës.]] Në fund të [[shekulli XVI|shekullit të XVI-të]], pati një rritje të interesit për ''Magna Carta-n''. Juristët dhe historianët në atë kohë besonin se ekzistonte një kushtetutë e lashtë angleze, që nga ditët e [[anglosaksonët|anglo-saksonëve]], që mbronte liritë individuale angleze. Ata argumentuan se [[Pushtimi Norman i Anglisë|pushtimi norman]] i vitit [[1066]] i kishte përmbysur këto të drejta dhe se ''Magna Carta'' kishte qenë një përpjekje popullore për t'i rivendosur ato, duke e bërë kartën një themel thelbësor për fuqitë bashkëkohore të Parlamentit dhe parimet ligjore si ''habeas corpus''. Edhe pse ky tregim historik kishte shumë të meta, juristë si Sir Edward Coke përdorën gjerësisht ''Magna Carta-n'' në fillim të [[shekulli XVII|shekullit të XVII-të]], duke argumentuar kundër të drejtës hyjnore të mbretërve. Si [[Xhejmsi VI i Skocisë dhe I i Anglisë|James I]] dhe djali i tij Charles I, u përpoqën ta shtypnin diskutimin e ''Magna Carta-s''. Miti politik i ''Magna Carta-s'' dhe mbrojtja e lirive personale të lashta vazhduan pas Revolucionit të Lavdishëm të vitin [[1688]] deri në [[shekulli XIX|shekullin e XIX-të]]. Ai ndikoi në [[Etërit Themelues të Shteteve të Bashkuara|kolonistët e hershëm amerikanë]] në [[Trembëdhjetë Kolonitë|Trembëdhjetë Kolonitë]] dhe formimin e [[Kushtetuta e Shteteve të Bashkuara|Kushtetutës së Shteteve të Bashkuara]], e cila u bë ligji suprem i vendit në republikën e re të [[ShBA|Shteteve të Bashkuara]]. Hulumtimet nga historianët viktorianë treguan, se karta origjinale e vitit [[1215]], kishte të bënte me marrëdhëniet mesjetare midis monarkut dhe baronëve, në vend të të drejtave të njerëzve të zakonshëm, por karta mbeti një dokument i fuqishëm dhe ikonik, edhe pasi pothuajse e gjithë përmbajtja e saj u shfuqizua nga librat e statutit në [[shekulli XIX|shekujt e XIX]] dhe [[shekulli XX|të XX]]. Asnjë nga ''Magna Carta'' origjinale e vitit [[1215]] nuk është aktualisht në fuqi pasi u shfuqizua, megjithatë katër klauzolat e kartës origjinale (1 (pjesa), 13, 39 dhe 40) janë të përfshira në ''Magna Carta-n'' e ribotuar në vitin [[1297]] dhe mbetën ende në fuqi në [[Historia e Anglisë|Angli]] dhe [[Uellsi|Uells]] (si klauzolat 1, 9 dhe 29 të statutit të vitit [[1297]]). ''Magna Carta'' ende përbën një simbol të rëndësishëm të lirisë sot, i cituar shpesh nga politikanët dhe aktivistët, dhe mbahet me respekt të madh nga komunitetet ligjore britanike dhe amerikane. Lord Denning e përshkruan atë si "''dokumenti më i madh kushtetues i të gjitha kohërave - themeli i liria e individit kundër autoritetit arbitrar të despotit''". Në [[shekulli XXI|shekullin e XXI-të]], katër shembuj të kartës origjinale të vitin [[1215]] mbeten në ekzistencë, dy në Bibliotekën Britanike, një në Kështjellën Lincoln dhe një në Katedralen Salisbëri. Ekzistojnë gjithashtu një pjesë të vogël të kartave të mëvonshme në pronësi publike dhe private, duke përfshirë kopje të statutit të vitit [[1297]] si në [[ShBA|Shtetet e Bashkuara]], ashtu edhe në [[Australia|Australi]]. Megjithëse studiuesit i referohen 63 "klauzolave" të numëruara të ''Magna Carta-s'', ky është një sistem modern numërimi, i prezantuar nga Sir William Blackstone në vitin [[1759]]; Karta origjinale formoi një tekst të vetëm e të gjatë të pandërprerë. Katër karta origjinale të vitit [[1215]] u shfaqën së bashku në Bibliotekën Britanike për një ditë, më 3 shkurt [[2015]], për të shënuar 800 vjetorin e ''Magna Carta-s''. == Shiko edhe == * [[Kushtetuta e Mbretërisë së Bashkuar]] * [[Mbretëria e Anglisë]] * [[Historia e Anglisë]] * [[Historia e Mbretërisë së Bashkuar]] * [[Monarkia kushtetuese]] * [[Monarkia e Mbretërisë së Bashkuar]] * [[Sistemi shtetëror në Mbretërinë e Bashkuar]] * [[E drejta kushtetuese]] * [[Të drejtat e njeriut]] * [[Demokracia]] == Referimet == <references/> [[Kategoria:Monarki]] [[Kategoria:Dokumente historike]] [[Kategoria:Demokraci]] [[Kategoria:Të drejtat e njeriut]] [[Kategoria:Historia e Evropës]] [[Kategoria:Angli]] [[Kategoria:E drejta kushtetuese]] [[Kategoria:Mbretëri e Bashkuar]] [[Kategoria:Vitet 1210]] q9tkghftc4cfu1n9maxrp25vvgr54gg 0 168075 2807276 2458607 2025-06-07T04:12:00Z InternetArchiveBot 115207 Lidhje të jashtme të shpëtuara: 1 Lidhje të jashtme të etiketuara si të vdekura: 0) #IABot (v2.0.9.5 2807276 wikitext text/x-wiki [[File:Grand Prismatic Spring and Midway Geyser Basin from above.jpg|Burimi i Grand Prismatic në Parkun Kombëtar të [[Yelloustoun]]|thumb|300px]] Një '''burim termal''' është në burim i formuar nga ujrat e nxehta gjeotermale nëntokësore që del nga [[Korja (gjeologji)|korja]] e Tokës. Ekzistojnë burime të nxehta gjeotermike në shumë vende në të gjithë koren e tokës. ==Përkufizimi== Nuk ka ndonjë përkufizim të pranuar botërisht për një burim termal. Për shembull, në shumicën e rasteve termi "burim termal" definohet si: * secili burim [[gradienti gjeotermik|gjeotermik]]<ref>{{cite web|title=MSN Encarta definition of hot spring|url=http://encarta.msn.com/encnet/features/dictionary/DictionaryResults.aspx?refid=1861692101|url-status=dead|access-date=16 gusht 2015|archive-date=1 nëntor 2009|archive-url=https://www.webcitation.org/5kwr3UrtU?url=http://encarta.msn.com/encnet/features/dictionary/DictionaryResults.aspx?refid=1861692101}}</ref> * një burim që e ka temperaturën e ujit më të lartë se burimet rreth tij <ref>[http://www.m-w.com/cgi-bin/dictionary?book=Dictionary&va=hot+spring Miriam-Webster Online dictionary definition of hot spring]</ref> * një burim natyror me temperaturë të ujit më të lartë se temperatura e trupit &ndash; normale ndërmjet 36.5 dhe 37.5 °C (97.7 dhe 99.5 °F)<ref>{{Cite web |url=http://www.wordsmyth.net/live/home.php?script=search&matchent=hot+spring&matchtype=exact |title=Wordsmyth definition of hot spring |access-date=16 gusht 2015 |archive-date=10 mars 2007 |archive-url=https://web.archive.org/web/20070310220940/http://www.wordsmyth.net/live/home.php?script=search&matchent=hot+spring&matchtype=exact |url-status=dead }}</ref> == Shih edhe == * [[Spa]] * [[Banja e Kllokotit]] * [[Llixhat e Elbasanit]] * [[Burimet termale në Shqipëri]] * [[Burimet termale në Kosovë]] == Referime == <references /> [[Kategoria:Burime natyrore]] [[Kategoria:Gjeologji]] 1ldivka6wa82xyx0el2nk9flm7xm6tq 0 182567 2807323 2778398 2025-06-07T09:38:01Z InternetArchiveBot 115207 Lidhje të jashtme të shpëtuara: 1 Lidhje të jashtme të etiketuara si të vdekura: 0) #IABot (v2.0.9.5 2807323 wikitext text/x-wiki {{Infobox person | name = Dua Lipa | image = Glasto24 28 300624 (259 of 545) (53838014719) (cropped).jpg | caption = Lipa në 2024 | birth_date = {{Birth date and age|df=yes|22|8|1995}} | birth_place = [[Londër]], Angli | education = [[Parliament Hill School]] | occupation = {{Flatlist| *këngëtare *tekstshkruese *modele *dizajnere e modës}} | citizenship = {{hlist|Mbretëria e Bashkuar|Shqipëria}} | years_active = 2014–sot | signature = Dua Lipa (nënshkrim).svg | signature_size = 100px | partner = | works = {{hlist|[[Diskografia e Dua Lipës|Diskografia]]|[[Lista e këngëve të regjistruara nga Dua Lipa|këngët e regjistruara]]}} | height = {{height|m=1.73}} | awards = [[Lista e çmimeve dhe nominimeve të marra nga Dua Lipa|Lista e plotë]] | module = {{Infobox musical artist <!-- See WP:WikiProject Musicians -->|embed=yes | instrument = Vokal | genre = {{Flatlist| *[[Muzika pop|Pop]]<ref>http://www.allmusic.com/artist/dua-lipa-mn0003426731</ref> *[[synth-pop]] *dance-pop *dream pop}} | label = {{flatlist| * [[Warner Records|Warner]] * [[Urban Records|Urban]]<!-- Muzika e Lipës shpërndahet ekskluzivisht përmes Urban në Gjermani, Austri dhe Zvicër --> }} | associated_acts = [[The Blessed Madonna]]<!-- Do not add one-time collaborators per [[Template:Infobox musical artist#associated acts]] --> | website = {{URL|dualipa.com}} }} }} '''Dua Lipa''' (lindur më 22 gusht 1995)<ref name="allmusicbio">{{cite web|url=https://www.allmusic.com/artist/dua-lipa-mn0003426731/biography|title=Dua Lipa Biography|first=Neil Z.|last=Yeung|publisher=[[AllMusic]]|accessdate=28 janar 2020|language=en|trans-title=Biografia e Dua Lipës}}</ref> është një këngëtare, tekstshkruese dhe modele [[Britanikët|britanike]] dhe [[shqiptare]], që jeton në [[Londra|Londër]], [[Anglia|Angli]].<ref>{{Cite news|url=https://www.bbc.com/news/entertainment-arts-35520865|title=Dua Lipa: A pop star in waiting|last=Savage|first=Mark|date=2016-02-09|work=BBC News|access-date=2020-04-27|language=en|trans-title=Dua Lipa: Një yll i muzikës pop në pritje}}</ref> Në vitin 2015, ajo nënshkroi kontratë me [[:en:Warner Music Group|Warner Music Group]] dhe publikoi albumin e saj të parë [[Dua Lipa (album)|''Dua Lipa'']] në vitin 2017. Albumi u rendit në vend të tretë në [[Grafiku i Albumeve të Mbretërisë së Bashkuar|Grafikun e Albumeve të Mbretërisë së Bashkuar]] dhe përmbante nëntë këngë, duke përfshirë "[[Be the One (Dua Lipa)|Be the One]]" dhe "[[IDGAF]]", si dhe këngën numër një në Mbretërinë e Bashkuar, "[[New Rules]]", e cila u radhit në vend të gjashtë në Shtetet e Bashkuara. Në vitin 2018, Lipa fitoi çmimin [[Brit Awards]] për kategoritë ''Solo Artistja më e Mirë'' dhe ''Artistja më e Mirë e Re.'' E publikuar në prill të vitit 2018, kënga "[[One Kiss (këngë)|One Kiss]]" në bashkëpunim me [[Calvin Harris]], mbërriti të radhitet e para në Mbretërinë e Bashkuar dhe ishte kënga që qëndroi më gjatë në vendin e parë nga një këngëtare. Me këtë këngë, ajo e fitoi çmimin ''Brit Award për Këngën e Vitit''. Në vitin 2019, ajo fitoi çmimin [[Grammy Award]] për kategorinë ''Artistja më e Mirë e Re.'' Ndërsa, kënga "[[Electricity (këngë)|Electricity]]", një bashkëpunim me [[Silk City (grupi)|Silk City]], fitoi çmimin Grammy Award për kategorinë ''"Best Dance Recording"''. Suksesi i këngëve e ndihmoi albumin të bëhet njëri nga albumet më të transmetuara në [[Spotify]] dhe të arrijë të marrë vlerësime platini. Albumi i saj i dytë në studio [[Future Nostalgia (album)|Future Nostalgia]] zuri vendin e parë në Grafikun e Albumeve në Mbretërinë e Bashkuar dhe në territore të tjera në botë. Albumi remiks ''[[Club Future Nostalgia]],'' pasoi në gusht 2020 dhe mori vlerësime kritike universale. Lipa [[Lista e çmimeve dhe nominimeve të marra nga Dua Lipa|ka fituar]] shumë çmime gjatë karrierës së saj, duke përfshirë tri çmime [[Grammy Awards|Grammy]], pesë çmime [[Brit Awards|Brit]], një çmim [[Çmimet e Muzikës në Amerikë|American Music]] dhe dy çmime [[Çmimet MTV të Muzikës në Evropë|MTV Europe Music]]. Ajo është nominuar edhe për shtatë [[Billboard Music Awards|Billboard]] dhe dhjetë çmime [[Çmimet MTV të Videoklipeve|MTV Video Music]]. ==Jeta e hershme== Dua Lipa u lind në [[Westminster]], [[Londër]], në një familje [[shqiptarë|shqiptare]] nga [[Kosova]] të larguar nga [[Prishtina]] në vitin 1992. Në lidhje me emrin e saj, Lipa shtjelloi: "Tani jam krenare për të. [...] Por kur isha e vogël, e gjitha që doja ishte të quhesha Hana, Sara, Ela... diçka normale. Sepse me emrin "Dua", njerëzve duhet t'ua shpjegoj: Jam nga Kosova."<ref name=":0">{{cite interview|subject-link=Dua Lipa|interviewer=Patrizia Pepe|title=Patrizia meets Dua|url=https://www.youtube.com/watch?v=LO4PmVqc4FQ|via=YouTube|date=4 tetor 2017|access-date=15 dhjetor 2017|language=En, It|subject=Dua Lipa|trans-title=Patrizia e takon Duan}}</ref> Babai i saj, [[Dukagjin Lipa]] është menaxher marketingu dhe vokalisti kryesor në një grup roku në Kosovë, Oda. Ndërsa nëna e saj, Anesa Lipa (Rexha) punon në turizëm.<ref name="bbc">{{cite web|last=Savage|first=Mark|url=https://www.bbc.com/news/entertainment-arts-35520865|title=Dua Lipa: A pop star in waiting|publisher=[[BBC News]]|date=9 shkurt 2016|accessdate=7 maj 2016|language=en|trans-title=Dua Lipa: një yll në rritje}}</ref><ref name="guardian-shake">{{cite web|last=Lester|first=Paul|authorlink=Paul Lester|url=https://www.theguardian.com/music/2016/jan/01/shake-it-up-future-female-stars-2016|title=Shake it up: the future female pop stars of 2016|work=[[The Guardian]]|date=1 janar 2016|accessdate=7 maj 2016|language=en|trans-title=Shkundeni: yjet e ardhshme femra të estradës së vitit 2016}}</ref> Lipa ka edhe një motër e një vëlla më të vegjël.<ref name="heavy">{{cite web|last=Laviola|first=Erin|url=https://heavy.com/entertainment/2018/07/rina-lipa-dua-lipas-sister/|title=Rina Lipa, Dua Lipa's Sister: 5 Fast Facts You Need to Know|work=Heavy.|date=25 qershor 2018|accessdate=18 tetor 2018|language=en|trans-title=Rina Lipa, Motra e Dua Lipës: 5 fakte të shpejta që duhet t'i dini}}</ref> Ajo, me gjysmë orari, ka ndjekur shkollën ''Sylvia Young Theatre School'', një shkollë artistike teatrale,<ref>{{Cite web|url=https://www.clashmusic.com/features/the-realest-it-gets-dua-lipa|title=The Realest It Gets: Dua Lipa|work=Clash|language=en|trans-title=Më realja: Dua Lipa}}</ref> para se të zhvendosej me familjen e saj në Kosovë në vitin 2006, kur babai i saj gjeti një vend pune.<ref name="ds1215">{{Cite web|url=http://www.digitalspy.com/music/new-music/interviews/a776876/meet-your-new-favourite-popstar-dua-lipa-just-dont-call-her-the-new-lana-del-rey/|title=Meet your new favourite popstar Dua Lipa - just don't call her the new Lana Del Rey|date=11 dhjetor 2015|publisher=DigitalSpy|language=en|trans-title=Njihuni me popstaren tuaj të re të preferuar Dua Lipa - thjesht mos e quani atë Lana Del Rey e re}}</ref> Në Kosovë, ajo ndoqi shkollën "Mileniumi i Tretë" në Prishtinë<ref>{{cite web |title=Në cilën shkollë shkoi Dua Lipa në Prishtinë (Foto) |url=https://telegrafi.com/ne-cilen-shkolle-shkoi-dua-lipa-ne-prishtine-foto/ |website=Telegrafi |date=17 mars 2016|language=Sq}}</ref> dhe u bë fanse e artistëve hip hop, të cilët do të ndikonin në stilin e saj muzikor.<ref name="harper">{{cite web|url=https://www.harpersbazaar.com/culture/art-books-music/news/a20019/dua-lipa-interview/|title=Dua Lipa Recovered from a Rough Modeling Career to Become a Pop Sensation|website=[[Harper's Bazaar]]|access-date=19 janar 2020|language=en|trans-title=Dua Lipa u shërua nga një karrierë e lodhshme modelizimi për t'u bërë një ndjesi pop}}</ref> Në moshën 14-vjeçare, Lipa filloi të postojë në [[YouTube]] versionet e kënduara vetë, të këngëve të saj të preferuara nga artistë si: [[Pink]], dhe [[Nelly Furtado]].<ref name="fader1215">{{cite web|last=Weber|first=Lindsey|url=http://www.thefader.com/2015/12/09/dua-lipa-gen-f-interview|title=Meet Dua Lipa, A Restless Spirit with a Mighty Big Voice|work=[[The Fader]]|date=9 dhjetor 2015|language=en|trans-title=Njihuni me Dua Lipën, Një Shpirt i Qetë me një Zë të Madh të Fuqishëm}}</ref><ref name="bbc1215">{{cite web|url=http://www.bbc.co.uk/programmes/p03br1k6|title='I want to work with A$AP Rocky' – Dua Lipa talks dark pop and hip hop influences|publisher=[[BBC Radio 1]]|date=10 dhjetor 2015|language=en|trans-title='Unë dua të punoj me A$AP Rocky' - Dua Lipa flet për ndikime të errëta në pop dhe hip hop}}</ref><ref name="coup">{{cite web|url=https://www.coupdemainmagazine.com/interviews/interview-2016-must-know-dua-lipa|title=Interview: 2016 Must-Know – Dua Lipa|website=Coup de Main Magazine|access-date=19 janar 2020|language=en|trans-title=Intervista: Duhet ta Njihni 2016 – Dua Lipa}}</ref> Pas një viti, ajo u rikthye në Londër me qëllimin që të bëhet këngëtare,<ref>{{cite web|last=Gore|first=Sydney|url=http://www.nylon.com/articles/dua-lipa-interview|title=Band Crush: Dua Lipa|work=[[Nylon (magazine)|Nylon]]|date=23 tetor 2015|language=en|trans-title=Simpati Grupi: Dua Lipa}}</ref> jetoi me një shoqe dhe studioi në [[Parliament Hill School]] gjatë javës dhe në Silvya Young Theatre School të shtuneve.<ref name="even">{{cite news|url=https://www.standard.co.uk/lifestyle/esmagazine/dua-lipa-meet-pops-hottest-property-a3672811.html|title=Dua Lipa: meet pop's hottest property|last1=Godwin|first1=Richard|date=1 nëntor 2017|work=London Evening Standard|accessdate=18 qershor 2018|language=en|trans-title=Dua Lipa: takoni pronën më të nxehtë të estradës}}</ref><ref name="eve2">{{cite web|url=https://www.standard.co.uk/go/london/music/dua-lipa-talks-about-her-teen-years-in-kosovo-and-why-its-tough-for-new-music-artists-to-break-a3307341.html|title=Dua Lipa talks about her teen years in Kosovo and why it's tough for new music artists to break through|website=London Evening Standard|access-date=19 janar 2020|language=en|trans-title=Dua Lipa flet për vitet e saj të adoleshencës në Kosovë dhe pse është e vështirë për artistët e rinj të muzikës të depërtojnë}}</ref> Për të fituar para për qëllimet e saj muzikore, Lipa pati profesione të ndryshme, si menaxhimi i restoranteve dhe klubeve të natës.<ref name="sxsw">{{cite web|url=https://schedule.sxsw.com/2016/events/event_MS34294|title=Dua Lipa|publisher=[[South by Southwest]]|access-date=19 janar 2020|language=en}}</ref> Ajo punoi edhe si modele në katalogun online [[ASOS Marketplace]], kur ishte 16 vjeçe, me qëllimin e vetëm që të takonte njerëz që mund ta ndihmonin ta ndiqte karrierën e saj muzikore, por dha dorëheqje pasi një menaxher i tha të humbte peshë. Në vitin 2013, këngëtarja mori pjesë në një reklamë televizive për ''[[The X Factor]]''.<ref>{{cite web|last=Murphy|first=Lauren|url=http://entertainment.ie/music/news/Watch-Turns-out-Dua-Lipa-appeared-on-an-ad-for-The-X-Factor-back-in-2013/396773.htm|title=Watch: Turns out Dua Lipa appeared on an ad for The X Factor back in 2013|publisher=[[entertainment.ie]]|date=30 gusht 2017|accessdate=3 dhjetor 2017|language=en|trans-title=Shikoni: Rezulton se Dua Lipa u shfaq në një reklamë për The X Factor përsëri në 2013}}</ref> == Karriera == === 2015-2018: Fillimet e karrierës dhe albumi ''Dua Lipa'' === Në vitin 2013, Lipa nënshkroi një kontratë me Tap Management, drejtuar nga Ben Mawson dhe Ed Millett, ndërsa punonte si kameriere në një bar kokteji. Më pas, ata i ofruan asaj një pagë mujore për ta lënë punën e saj dhe të përqëndrohej në regjistrimin e muzikës.<ref name="mbw">{{cite web|title='Artists have the best chance of success when they get things rolling themselves.'|trans-title='Artistët kanë shansin më të mirë për sukses kur i lënë gjërat të ecin vetë.'|url=https://www.musicbusinessworldwide.com/artists-have-the-best-chance-of-success-when-they-get-things-rolling-themselves/|url-status=live|access-date=18 janar 2020|publisher=Music Business Worldwide|language=en}}</ref> Gjatë njërës prej seancave, Lipa shkroi këngën [[Hotter than Hell (këngë)|Hotter than Hell]],<ref name="mbw" /> e cila përfundimisht do ta çonte në nënshkrimin e saj të një marrëveshjeje me [[Warner Music Group]] në verën e vitit 2015.<ref>{{cite web|title='Dua Lipa is a musician with a lot to say. Her album will show the breadth of her personality.'|trans-title='Dua Lipa është një muzikante që ka shumë për të thënë. Albumi i saj do të tregojë gjerësinë e personalitetit të saj.'|url=https://www.musicbusinessworldwide.com/dua-lipa-is-a-musician-with-a-lot-to-say-her-album-will-show-the-breadth-of-her-personality/|url-status=live|access-date=18 janar 2020|publisher=Music Business Worldwide|language=en}}</ref> Millett deklaroi në mënyrë retrospektive: "Dua ishte me të vërtetë e zgjuar. Ajo nënshkroi me Warner Bros, pasi ata nuk kishin një artiste të madhe femër pop dhe kishin nevojë për një të tillë. Ata me të vërtetë e donin atë, kështu që ajo e kishte në fokus ekipin që nga dita e parë." Në gusht të vitit 2015, Lipa publikoi këngën e saj të parë "[[New Love (këngë)|New Love]]",<ref name="pj0815">{{cite web|date=21 gusht 2015|title=Lana Del Rey's management have a new artist and she is amazing|trans-title=Menaxhmenti i Lana Del Rey ka një artiste të re dhe është e mahnitshme.|url=http://www.popjustice.com/briefing/meet-dua-lipa-a-very-good-new-singer/137908/|url-status=live|publisher=[[Popjustice]]|language=en}}</ref> prodhuar nga Emile Haynie dhe Andrew Wyatt. Kënga e saj e dytë, "[[Be the One (Dua Lipa)|Be the One]]", u publikua për suksesin evropian në tetor të vitit 2015,<ref name="guardian1015">{{cite web|last=Lester|first=Paul|date=9 nëntor 2015|title=The playlist: new bands – with the Prettiots, Dua Lipa and Mind Enterprises|trans-title=Lista për dëgjim: grupe të reja - me Prettiots, Dua Lipa dhe Mind Enterprises|url=https://www.theguardian.com/music/musicblog/2015/nov/09/the-playlist-new-bands-with-the-prettiots-dua-lipa-and-mind-enterprises|url-status=live|work=The Guardian|language=en}}</ref> duke arritur numrin një në [[Belgjikë]],<ref name="BEL">{{cite web|title=Discografie Dua Lipa|trans-title=Diskografia e Dua Lipës|url=http://www.ultratop.be/nl/showinterpret.asp?interpret=Dua+Lipa|url-status=live|accessdate=3 maj 2016|publisher=[[Ultratop]]. Hung Medien|language=Nl}}</ref> [[Poloni]] dhe [[Sllovaki]], si dhe top 10 më të mirëve në mbi njëmbëdhjetë territore evropiane. Në [[Australi]] dhe [[Zelanda e Re|Zelandën e Re]], kënga arriti një sukses, duke arritur respektivisht numrat 6 dhe 20.<ref name="AUS">Pozicionimet në Australi: * Të gjitha përveç të shënuarave: {{cite web|title=Discography Dua Lipa|trans-title=Diskografia: Dua Lipa|url=http://australian-charts.com/showinterpret.asp?interpret=Dua+Lipa|url-status=live|accessdate=3 maj 2016|publisher=australian-charts.com. Hung Medien|language=en}} * "Blow Your Mind (Mwah)": {{cite web|last=Ryan|first=Gavin|date=26 shtator 2016|title=Australian Singles: The Chainsmokers and Halsey Spend Seven Weeks At No 1|trans-title=Këngët Australiane: The Chainsmokers dhe Halsey Kalojnë Shtatë Javë në Nr. 1|url=http://www.noise11.com/news/australian-singles-the-chainsmokers-and-halsey-spend-seven-weeks-at-no-1-20160926|url-status=live|accessdate=26 shtator 2016|publisher=Noise11|language=en}}</ref> Turneu i saj i parë në Mbretërinë e Bashkuar dhe Evropë filloi në janar të vitit 2016 dhe përfundoi në nëntor, 2016.<ref name="livenation">{{Cite web|date=13 maj 2016|title=Dua Lipa Tickets|trans-title=Biletat për Dua Lipën|url=http://www.livenation.co.uk/artist/dua-lipa-tickets|url-status=live|publisher=Livenation|language=en}}</ref> [[Skeda:British singer and songwriter Dua Lipa at the SWR3 New Pop Festival 2016.jpg|thumb|right|upright|Lipa në vitin 2016]] Më 18 shkurt 2016, Lipa publikoi këngën e saj të tretë "[[Last Dance (këngë)|Last Dance]]", e ndjekur nga "[[Hotter than Hell (këngë)|Hotter than Hell]]" më 6 maj. Kjo e fundit u bë një hit në mbarë botën, veçanërisht në Mbretërinë e Bashkuar, ku u rendit e 15-a.<ref name="UK">{{cite web|title=Dua Lipa|url=http://www.officialcharts.com/artist/48638/dua-lipa/|url-status=live|accessdate=14 maj 2016|publisher=Official Charts Company|language=en}}</ref> Më 26 gusht, u publikua kënga e pestë "[[Blow Your Mind (Mwah)]]", duke zënë vendin 30 në MB. Kënga shënoi hyrjen e parë e këngëtares në Billboard Hot 100 të SHBA-së, duke u rendituar e 72-a. Kënga gjithashtu kryesoi tabelën e Këngëve Billboard Dance Club<ref>{{cite web|title=Dua Lipa – Chart history {{!}} Billboard|trans-title=Dua Lipa - Historiku i tabelës {{!}} Billboard|url=https://www.billboard.com/artist/6752366/Dua+Lipa/chart?f=359|url-status=dead|archive-url=https://web.archive.org/web/20170102082343/http://www.billboard.com/artist/6752366/Dua+Lipa/chart?f=359|archive-date=2 janar 2017|accessdate=5 janar 2017|website=Billboard|language=en}}</ref> dhe arriti numrin 23 në tabelën Billboard Mainstream Top 40. Lipa u shfaq në këngën e [[Sean Paul|Sean Paul-it]] "[[No Lie (këngë)|No Lie]]", nëntor 2016,<ref name="NoLie">{{cite web|title=Watch Sean Paul Get Reflective With Dua Lipa in 'No Lie' Video: Exclusive|trans-title=Shikoni Sean Paul Reflektues Me Dua Lipën në Videon 'No Lie': Ekskluzive|url=https://www.billboard.com/articles/news/dance/7648036/sean-paul-dua-lipa-no-lie-video|url-status=live|accessdate=27 janar 2017|work=[[Billboard (magazine)|Billboard]]|language=en}}</ref> e cila arriti numrin dhjetë në MB.<ref name=":1">{{cite web|title=Official Singles Chart Top 100|trans-title=Top 100 në Official Singles Chart|url=http://www.officialcharts.com/charts/singles-chart/20170203/7501/|url-status=live|accessdate=4 shkurt 2017|publisher=Official Charts Company|language=en}}</ref> Muajin vijues, një dokumentar për Lipën me emrin "See in Blue" u realizua nga revista Fader.<ref name="See in Blue">{{cite web|last=The Fader|date=20 dhjetor 2016|title=Dua Lipa – See in Blue (Documentary)|trans-title=Dua Lipa - Shoh kaltër (dokumentar)|url=https://www.youtube.com/watch?v=zxZPR4jxOM4|url-status=live|accessdate=5 janar 2017|language=en}}</ref> Në janar 2017, Lipa fitoi Çmimin EBBA Publik Award,<ref>{{Cite news|url=http://www.musicweek.com/talent/read/dua-lipa-scoops-public-choice-award-at-the-ebbas/067121|title=Dua Lipa scoops Public Choice Award at the EBBAs|language=en|last=Legrand|first=Emmanuel|date=12 janar 2017|access-date=13 janar 2017}}</ref> dhe publikoi këngën "[[Scared to Be Lonely]]", një bashkëpunim me [[Martin Garrix]], duke arritur numrin 14 në MB.<ref name="Scared">{{cite web|url=https://www.billboard.com/articles/news/dance/7669858/martin-garrix-dua-lipa-scared-to-be-lonely|title=Martin Garrix and Dua Lipa Drop New 'Scared to Be Lonely' Video: Watch|language=en|work=Billboard|accessdate=27 janar 2017}}</ref> Në maj të vitit 2017, ajo performoi në përvjetorin e kanalit televiziv indonezian SCTV dhe u dha si Artistja e re dhe premtuese ndërkombëtare në SCTV Music Awards.<ref>{{Cite web|url=https://www.liputan6.com/showbiz/read/2954291/dua-lipa-hibur-sctv-music-awards-2017|title=Dua Lipa Hibur SCTV Music Awards 2017|language=en|last=Liputan6.com|date=16 maj 2017|website=liputan6.com|language=id|access-date=1 dhjetor 2019}}</ref><ref>{{Cite web|url=https://www.liputan6.com/showbiz/read/2954108/artis-internasional-dua-lipa-ramaikan-sctv-music-awards-2017|title=Artis Internasional Dua Lipa Ramaikan SCTV Music Awards 2017|language=en|last=Liputan6.com|date=16 maj 2017|website=liputan6.com|language=id|access-date=1 dhjetor 2019}}</ref> Albumi i parë në studio i Lipës, ''[[Dua Lipa (album)|Dua Lipa]]'' u publikua më 2 qershor 2017.<ref>{{cite web|url=http://www.idolator.com/7643997/dua-lipa-debut-album-cover-art|title=Dua Lipa Reveals Cover Art For Self-Titled Album|last=Sonis|first=Rachel|date=24 gusht 2016|publisher=[[Idolator (website)|Idolator]]|accessdate=24 gusht 2016|language=en|archive-date=7 nëntor 2016|archive-url=https://archive.today/20161107163353/http://www.idolator.com/7643997/dua-lipa-debut-album-cover-art|url-status=dead}}</ref> Kënga e gjashtë e albumit, "[[New Rules]]", e publikuar një muaj më pas u bë kënga e parë e saj që arrin vendin e parë në Mbretërinë e Bashkuar dhe kënga e parë nga një femër që arrin këtë vend që prej këngës "[[Hello (këngë)|Hello]]" nga [[Adele]] në vitin 2015.<ref>{{cite web|url=http://www.officialcharts.com/chart-news/dua-lipas-new-rules-becomes-the-first-solo-female-uk-number-1-single-since-adele-s-hello-this-means-a-lot-__19978/|title=Dua Lipa's New Rules becomes the first solo female UK Number 1 single since Adele's Hello: 'This means a lot'|last=Copsey|first=Rob|date=18 gusht 2017|publisher=Official Charts Company|accessdate=19 gusht 2017|language=en}}</ref> Kënga më e shitur e saj deri më tani u fut në dhjetëshen e parë edhe në shtete të tjera, duke përfshirë vendin e dytë në Australi, vendin e gjashtë në Shtetet e Bashkuara dhe vendin e shtatë në Kanada.<ref>{{Cite magazine|url=https://www.billboard.com/articles/columns/chart-beat/8093297/ed-sheeran-beyonce-perfect-number-one-fifth-week-hot-100|title=Ed Sheeran & Beyonce's 'Perfect' No. 1 on Hot 100, Camila Cabello's 'Havana' Back Up to No. 2|magazine=Billboard|first=Gary|last=Trust|date=8 janar 2018|accessdate=9 janar 2018|language=en}}</ref> Lipa ka performuar në Festivalin Glastonbury në qershor.<ref>{{cite web |url=https://www.nme.com/news/music/dua-lipa-pulls-one-biggest-crowds-glastonbury-2017-far-hit-packed-set-2092368 |title=Dua Lipa pulls one of the biggest crowds at Glastonbury 2017 so far with hit-packed set |last=Daly |first=Rhian |date=23 qershor 2017 |work=NME |accessdate=26 gusht 2017|language=en}}</ref> Në muajin pasardhës, ajo performoi edhe në ''We the Fest'', një festival muzikor indonezian në [[Xhakarta]].<ref>{{cite web |url=https://kumparan.com/@kumparanhits/persembahan-dua-lipa-untuk-para-korban-patah-hati-di-we-the-fest-2017 |title=Persembahan Dua Lipa untuk Para Korban Patah Hati di We The Fest 2017 |date=13 gusht 2017 |work=Kumparan |accessdate=19 tetor 2018|language=en}}</ref> Ajo performoi në emisionin ''Later... with Jools Holland'' në kanalin [[BBC]] në tetor. Në dhjetor, Lipa u emërua femra më e dëgjuar e vitit 2017 në Mbretërinë e Bashkuar nga [[Spotify]].<ref>{{cite web|url=https://www.theguardian.com/music/2017/dec/05/how-dua-lipa-became-the-most-streamed-woman-of-2017-new-rules|title=How Dua Lipa became the most streamed woman of 2017|author=Laura Snapes|date=5 dhjetor 2017|work=The Guardian|accessdate=6 dhjetor 2017|language=en}}</ref> Katër nga këngët e saj arritën të hynë në dhjetëshen e parë në MB në vitin 2017, duke përfshirë "Be the One", "New Rules", "No Lie" dhe "Bridge over Troubled Water", një këngë në shenjë bamirësie për familjet e viktimave të zjarrit në Kullën Grenfell në Londër.<ref>{{cite web|title=Official Singles Chart Top 100|url=http://www.officialcharts.com/charts/singles-chart/20170623/7501/|publisher=Official Charts Company|accessdate=11 janar 2018|language=en}}</ref> Në janar të vitit 2018, Dua Lipa u nominua për pesë kategori në [[Brit Awards]], më shumë nominime se secili artist atë vit. Ajo u nominua për kategorinë ''MasterCard British Album of the Year'' për albumin ''Dua Lipa''; për kategorinë ''British Single of the Year'' për ''New Rules''; ''British Female Solo Artist'' dhe ''British Breakthrough Act'' dhe fitoi në dy kategoritë e fundit.<ref name=":2">{{cite web|url=https://www.bbc.co.uk/news/entertainment-arts-42677246|title=Brit Awards 2018: The winners and nominees|publisher=[[BBC]]|date=13 janar 2018|accessdate=22 shkurt 2018|language=en}}</ref> Kjo ka qenë hera e parë që një artiste nominohet për pesë kategori.<ref>[https://www.nme.com/news/music/dua-lipa-brit-awards-history-2219324 "Dua Lipa has made BRIT awards history"]. ''NME''. Marrë më 1 mars 2018</ref><ref>{{cite web |date=13 janar 2018|last=Savage |first=Mark |title=Dua Lipa makes Brit Awards history |url=https://www.bbc.com/news/entertainment-arts-42677238 |publisher=[[BBC]] |accessdate=7 dhjetor 2018 |archive-url=https://web.archive.org/web/20181209140550/https://www.bbc.com/news/entertainment-arts-42677238 |archive-date=9 dhjetor 2018 |url-status=live |language=en}}</ref> Ajo performoi në ceremoninë e dhënies së çmimeve, mbajtur më 21 shkurt në arenën ''The O2 Arena'' në Londër. [[Skeda:Dua Lipa 02 08 2018 -15 (25884030647).jpg|thumb|Lipa në ''Hollywood Palladium'' në shkurt 2018 |majtas]] Këngëtarja bashkëpunoi me [[Whethan]], një DJ amerikan në këngën "High" për kolonën zanore të filmit [[Fifty Shades Freed]], publikuar në shkurt të vitit 2018.<ref>{{Cite news|url=http://www.youredm.com/2018/01/08/whethan-reveals-details-new-collab-dua-lipa-coming-soon/|title=EDM's Upcoming 18-Year-Old Star Reveals New Collab with Dua Lipa|date=8 janar 2018|work=Your EDM|access-date=20 janar 2018|language=en}}</ref> Ajo filloi të krijojë material të ri për albumin e saj të dytë në mars të vitit 2018.<ref>[http://www.mtv.co.uk/dua-lipa/news/dua-lipa-is-starting-work-on-her-second-album "Dua Lipa Is Starting Work On Her Second Album"]. MTV. Marrë më 1 mars 2018</ref> Më 6 prill, Lipa dhe [[Calvin Harris]] publikuan këngën "[[One Kiss (këngë)|One Kiss]]"<ref>{{cite web|title=iTunes – Music – One Kiss – Single by Calvin Harris, Dua Lipa|url=https://itunes.apple.com/gb/album/one-kiss-single/1364709432|publisher=[[iTunes Store]]|language=en}}</ref>, e cila kryesoi në grafikët e këngëve të Mbretërisë së Bashkuar më 20 prill, duke e bërë atë këngën e dytë të Lipës që radhitet në atë pozicion.<ref>{{cite news|title=Calvin Harris and Dua Lipa depose Drake in UK chart|url=https://www.bbc.co.uk/news/entertainment-arts-43843110|publisher=BBC|date=13 maj 2018|language=en}}</ref> Kjo ishte kënga më e shitur dhe më suksesshme e vitit 2018 në MB duke qëndruar në vend të parë për tetë javë të njëpasnjëshme.<ref>{{Cite web|url=https://www.discogs.com/Calvin-Harris-Dua-Lipa-One-Kiss/release/11827664|title=Calvin Harris & Dua Lipa – One Kiss|publisher=discogs|access-date=14 maj 2018|language=en}}</ref> Ajo performoi në ceremoninë hapëse të finales së [[UEFA Liga e Kampionëve|UEFA Ligës së Kampionëve 2018]] në [[Kiev]] më 26 maj.<ref>{{cite news|title=Dua Lipa to Perform at UEFA Champions League Opening Ceremony: 'There'll Be a Whole Lot of Girl Power'|url=https://www.billboard.com/articles/columns/pop/8455039/dua-lipa-performing-uefa-champions-league-opening-ceremony-soccer|work=Billboard|date=13 maj 2018|language=en}}</ref> U njoftua se gjatë atij viti, Lipa do të publikonte bashkëpunime me artistë të tjerë, si [[Mark Ronson]] dhe [[Silk City]].<ref>{{cite web|url=http://www.hiphopmagz.com/diplo-and-mark-ronson-debut-silk-city-confirm-dua-lipa-collab-is-coming/|title=Diplo and Mark Ronson Debut Silk City, Confirm Dua Lipa Collab Is Coming – HipHop Magz|date=23 maj 2018|language=en|access-date=12 gusht 2020|archive-date=20 tetor 2020|archive-url=https://web.archive.org/web/20201020004647/https://www.hiphopmagz.com/diplo-and-mark-ronson-debut-silk-city-confirm-dua-lipa-collab-is-coming/|url-status=dead}}</ref> Më vonë, Ronson konfirmoi se titulli i këngës do të ishte "[[Electricity (këngë)|Electricity]]"<ref>{{cite web|url=http://www.officialcharts.com/chart-news/dua-lipas-new-single-electricity-with-mark-ronson-and-diplo-was-written-by-florence-welch-and-romy-from-the-xx__23408/|title=Dua Lipa's new single co-written by Florence Welch and The xx|publisher=Official Charts Company|date=17 korrik 2018|accessdate=18 korrik 2018|language=en}}</ref> dhe do të publikohej më 9 shtator. Lipa është përfshirë edhe në "If Only", një këngë nga albumi i gjashtëmbëdhjetë i këngëtarit italian [[Andrea Bocelli]], ''Sí''.<ref>{{cite web|url=https://www.billboard.com/articles/columns/pop/8476077/andrea-bocelli-si-album-duets-dua-lipa-ed-sheeran-josh-groban|title=Andrea Bocelli 'Si' Album to Feature Duets With Dua Lipa, Ed Sheeran & More|work=Billboard|date=20 shtator 2018|accessdate=6 dhjetor 2018|language=en}}</ref> Lipa performoi në Grand Prix F1 në Singapor në shtator.<ref>{{Cite news|url=https://www.straitstimes.com/lifestyle/entertainment/dua-lipa-and-martin-garrix-share-the-stage-at-singapore-grand-prix-concert|title=Dua Lipa and Martin Garrix share the stage at Singapore Grand Prix concert|last=Raguraman|first=Anjali|work=The StraitsTime|access-date=19 tetor 2018|language=en}}</ref> Në të njëjtin muaj, Lipa promovoi makinën e re elektrike të markës britanike Jaguar, ''I-PACE''. Marka krijoi një remiks të këngës së Lipës "Want To" dhe nisi një shërbim, ku tifozët mund të krijojnë versionin e tyre të këngës së Dua Lipës x Jaguar në faqen e internetit ''Join the Pace'', bazuar në sjelljen e tyre të makinës ose muzikës që ata dëgjojnë, dhe ndajnë në medie sociale. Sipas skuadrës së Lipës, Jaguar dhe Lipa vendosën rekordin botëror për "këngën më të rimodeluar ndonjëherë".<ref>{{cite web|url=https://lbbonline.com/news/jaguar-remixes-dua-lipa-and-invites-fans-to-do-the-same/|title=Jaguar Remixes Dua Lipa and Invites Fans to Do the Same|publisher=Little Black Book|date=3 tetor 2018|accessdate=27 tetor 2019|language=en}}</ref> Në tetor, këngëtarja publikoi ''Dua Lipa: The Complete Edition'', një version i zgjeruar i albumit të saj debutues që përfshin tri këngë të reja, përfshirë këtu edhe "Want To", dhe bashkëpunimet e saj të mëparshme me artistë të tjerë.<ref>{{Cite news|url=https://www.officialcharts.com/chart-news/dua-lipa-will-release-a-super-deluxe-edition-of-her-debut-album-featuring-three-new-songs-this-october__23853/|title=Dua Lipa will release a super deluxe edition of her debut album featuring three new songs this October |last=White|first=Jack|work=Official Charts|access-date=25 tetor 2018|language=en}}</ref> Kjo përfshinte një bashkëpunim me grupin e vajzave të Koresë së Jugut [[Blackpink]] të quajtur "[[Kiss and Make Up]]".<ref>{{Cite web|url=https://www.iheart.com/content/2018-09-04-dua-lipa-announces-blackpink-collab-kiss-and-make-up-get-the-details/|title=Dua Lipa Announces BLACKPINK Collab 'Kiss And Make Up': Get The Details|website=iheart.com|access-date=23 prill 2019|language=en}}</ref> === 2018-sot: ''Future Nostalgia'' === [[Skeda:191125 Dua Lipa at the 2019 American Music Awards.png|alt=Lipa faces forward with her hands at her shoulders|thumb|right|upright|Lipa në [[American Music Awards|2019 American Music Awards]]]] Në janar të vitit 2018, Lipa publikoi këngën "[[Swan Song]]" si pjesë e kolonës zanore të filmit ''[[Alita: Battle Angel]]''.<ref>{{cite web|url=https://variety.com/2018/music/news/alita-battle-angel-to-feature-new-song-by-dua-lipa-1203092020/|title='Alita: Battle Angel' to Feature New Song by Dua Lipa|date=18 dhjetor 2018|website=[[Variety (magazine)|Variety]]|accessdate=19 dhjetor 2018|language=en}}</ref><ref>{{cite web|url=https://itunes.apple.com/fr/album/swan-song-from-the-motion-picture-alita-battle-angel-single/1449762632|title=Swan Song (From the Motion Picture "Alita: Battle Angel") - Single by Dua Lipa on iTunes|date=24 janar 2019|website=[[iTunes]]|accessdate=26 janar 2019|language=en}}</ref> Në të njëjtin muaj, ajo deklaroi se e ka kaluar vitin paraprak në procesin e shkrimit të albumit të saj të dytë në studio.<ref>{{Cite web|url=https://www.rollingstone.com/music/music-news/dua-lipa-grammys-music-2019-779203/|title=Dua Lipa's New Rules for 2019|last=Sheffield|first=Rob|date=16 janar 2019|website=[[Rolling Stone]]|access-date=8 dhjetor 2019|language=en}}</ref> Derisa diskutoi për tingujt e albumit, Lipa komentoi se do të jetë inçizim pop "nostalgjik" që "duket sikur ushtrimet në një kurs vallëzimi".<ref>{{Cite web|url=https://www.bbc.co.uk/news/entertainment-arts-48880735|title=Dua Lipa reveals nerves about new album|last=Savage|first=Mark|date=5 korrik 2019|website=[[BBC News]]|access-date=8 dhjetor 2019|language=en}}</ref> Në gusht të vitit 2019, Lipa krijoi partneritet me markën [[Yves Saint Laurent]] për ta promovuar aromën e tyre, ''Libre''.<ref>{{Cite news|url=https://www.vogue.com/article/dua-lipa-yves-saint-laurent-libre-fragrance?verso=true|title=New Beauty Rules: Dua Lipa Is the Face of Yves Saint Laurent's Latest Fragrance|last=Hanra|first=Hanna|work=Vogue|access-date=24 tetor 2019|language=en}}</ref> Pas publikimit të këngës kryesore "[[Don't Start Now]]", u lajmërua albumi i dytë i Dua Lipës ''[[Future Nostalgia (album)|Future Nostalgia]]'' dhe turneu i tij shoqërues në dhjetor krahas publikimit të këngës "[[Future Nostalgia (këngë)|Future Nostalgia]]", këngës së parë promovuese të albumit.<ref name=":02">{{Cite web|url=https://www.nme.com/news/music/dua-lipa-announces-2020-uk-arena-tour-and-shares-new-album-title-2582524|title=Dua Lipa announces 2020 UK arena tour and shares new album title|last=Reilly|first=Nick|date=2 dhjetor 2019|website=[[NME]]|access-date=2 dhjetor 2019|language=en}}</ref><ref>{{cite web|url=https://www.capitalfm.com/artists/dua-lipa/new-song-dont-start-now-album/|title=Dua Lipa's New Song 'Don't Start Now' Will Drop Next Week|website=Capital FM|date=24 tetor 2019|accessdate=31 tetor 2019|language=en}}</ref><ref name="mtv">{{Cite web|url=http://www.mtv.com/news/3148945/dua-lipa-future-nostalgia-song/|title=Dua Lipa teaches self-confidence amid a disco hurricane on 'Future Nostalgia'|last=Alston|first=Trey|date=13 dhjetor 2019|website=[[MTV]]|url-status=live|archive-url=https://web.archive.org/web/20191213231506/http://www.mtv.com/news/3148945/dua-lipa-future-nostalgia-song/|archive-date=13 dhjetor 2019|access-date=15 dhjetor 2019|language=en}}</ref> "Don't Start Now" arriti të renditej numër dy në MB dhe u bë top dhjetështja e dytë e Lipës në US ''Billboard'' Hot 100.<ref>{{Cite web|url=https://www.bigtop40.com/news/dua-lipa-number-1-dont-start-now/|title=Dua Lipa is the UK's Number 1 with 'Don't Start Now'|date=10 nëntor 2019|website=The Official Big Top 40|url-status=live|archive-url=https://web.archive.org/web/20191213233721/https://www.bigtop40.com/news/dua-lipa-number-1-dont-start-now/|archive-date=13 dhjetor 2019|access-date=15 dhjetor 2019|language=en}}</ref> Po ashtu arriti të renditej numër një në US ''Billboard'' Mainstream Top 40 chart.<ref name="PopSongsChartBillboard">[https://www.billboard.com/charts/pop-songs/2020-02-29 "Pop Songs Chart"] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20200407010908/https://www.billboard.com/charts/pop-songs/2020-02-29 |date=7 prill 2020 }}. ''Billboard''. Retrieved 10 March 2020. (Week of 29 February 2020).</ref> Kënga e tretë që printe para publikimit të albumit ishte kënga "[[Physical (Dua Lipa)|Physical]]".<ref name="Billboard01302020">Aniftos, Rania (30 January 2020). [https://www.billboard.com/articles/columns/pop/8549726/dua-lipa-physical-listen "Dua Lipa Gets 'Physical' in Energetic New Video: Watch"]. ''Billboard''. Retrieved 8 February 2020.</ref> Kënga është publikuar më 30 janar 2020, kurse videoja muzikore e këngës është publikuar të nesërmen. "Physical" u radhit numër 60 në US ''Billboard'' Hot 100.<ref name="TheHot100Billboard">[https://www.billboard.com/charts/hot-100 "The Hot 100"]. ''Billboard''. Retrieved 11 February 2020. (Week of 15 February 2020).</ref> Një version remix i kësaj kënge është publikuar më 17 mars, duke përfshirë këngëtaren jugkoreane [[Hwasa]].<ref>{{cite web|url=https://www.billboard.com/articles/news/international/9335384/dua-lipa-mamamoo-hwa-sa-physical-kpop-remix|title=Mamamoo's Hwa Sa and Dua Lipa Team Up For K-Pop Remix of 'Physical': Listen|last=Benjamin|first=Jeff|work=Billboard|date=18 mars 2020|archive-url=https://web.archive.org/web/20200318143126/https://www.billboard.com/articles/news/international/9335384/dua-lipa-mamamoo-hwa-sa-physical-kpop-remix|archive-date=18 mars 2020|url-status=live|accessdate=19 mars 2020|language=en}}</ref> ''Future Nostalgia'' u publikua më 27 mars për t'u duartrokitur nga kritikët,<ref>{{Cite web|url=https://uproxx.com/pop/dua-lipa-future-nostalgia-release-date-coronavirus/|title=Dua Lipa Emotionally Announces 'Future Nostalgia' Has A New Earlier Release Date|date=23 mars 2020|website=Uproxx|access-date=24 mars 2020|language=en}}</ref> pas publikimit të këngës së tretë të albumit "[[Break My Heart]]" më 25 mars.<ref>{{Cite web|url=https://wxerfm.com/news/articles/2020/mar/23/dua-lipa-bumps-up-album-release-date-to-this-friday-new-track-break-my-heart-out-wednesday/998230/|title=Dua Lipa bumps up album release date to this Friday; new track "Break My Heart" out Wednesday|last=Inc|first=Midwest Communications|website=104.5 and 96.1 The Point|access-date=24 mars 2020|language=en|archive-date=24 mars 2020|archive-url=https://web.archive.org/web/20200324131309/https://wxerfm.com/news/articles/2020/mar/23/dua-lipa-bumps-up-album-release-date-to-this-friday-new-track-break-my-heart-out-wednesday/998230/|url-status=dead}}</ref> ''Future Nostalgia'' u radhit i dyti në Official UK Albums Chart, 5550 kopje pas albumit ''Calm'' nga [[5 Seconds of Summer]].<ref>{{Cite web|date=3 prill 2020|title=5 Seconds Of Summer Are 'Calm' With Chart-Topping U.K. Debut|url=http://www.billboard.com/articles/business/chart-beat/9350719/5-seconds-of-summer-top-uk-chart-calm|access-date=26 korrik 2020|website=Billboard|language=en}}</ref> ''Future Nostalgia'' arriti të vendosej numër një në Official UK Albums Chart në javën pasuese në prill të vitit 2020, derisa tri këngët teke të albumit u futën në top dhjetëshe në Official Singles Chart.<ref>{{Cite web|url=https://www.billboard.com/articles/news/9352729/dua-lipa-future-nostalgia-midweek-uk-chart|title=Dua Lipa's 'Future Nostalgia' Is Racing to No. 1 In U.K.|date=7 prill 2020|work=Billboard|access-date=9 prill 2020|language=en}}</ref> Më 11 gusht 2020, ajo u emërua ambasadore globale e markës [[Évian]]. Njoftimi u bë nga Lipa në mediet sociale në të cilën ajo deklaroi se "kishte qenë një nder" të punonte me markën.<ref>{{Cite web|last=Pauly|first=Alexandra|date=12 gusht 2020|title=Dua Lipa Named Evian Global Brand Ambassador|url=https://hypebae.com/2020/8/dua-lipa-evian-global-brand-ambassador-announcement|url-status=live|access-date=7 shtator 2020|language=en|website=Hypebae}}</ref> Më 13 gusht 2020, Lipa publikoi ​​një remiks të këngës "[[Levitating]]" me artistët amerikanë [[Madonna]] dhe [[Missy Elliott]].<ref>{{cite web|url=https://www.rollingstone.com/music/music-news/dua-lipa-madonna-missy-elliott-levitating-remix-1043768/|title=Dua Lipa Recruits Madonna, Missy Elliott for 'Levitating' remix|work=[[Rolling Stone]]|last=Spanos|first=Brittany|date=13 gusht 2020|accessdate=13 gusht 2020|language=en|url-status=live|archive-url=https://web.archive.org/web/20200813223705/https://www.rollingstone.com/music/music-news/dua-lipa-madonna-missy-elliott-levitating-remix-1043768/|archive-date=13 gusht 2020}}</ref> Shërben si kënga kryesore teke nga [[Club Future Nostalgia]], një koleksion remiks i këngëve të albumit ''Future Nostalgia'' nga [[The Blessed Madonna]] dhe [[Mark Ronson]], i cili u publikua më 28 gusht.<ref>{{cite web|url=https://www.officialcharts.com/chart-news/dua-lipa-announces-club-future-nostalgia-the-remix-album-featuring-madonna-gwen-stefani-mark-ronson-and-more__30687/|title=Dua Lipa announces delay to upcoming remix album|publisher=[[Official Charts Company]]|last=Copsey|first=Rob|date=11 gusht 2020|accessdate=11 gusht 2020|url-status=live|archive-url=https://archive.today/20200811140830/https://www.officialcharts.com/chart-news/dua-lipa-announces-club-future-nostalgia-the-remix-album-featuring-madonna-gwen-stefani-mark-ronson-and-more__30687/|language=en|archive-date=11 gusht 2020}}</ref>Lipa më 28 nëntor të vitit 2022 për festen e pavarësisë së Shqipërisë organizoi një koncert falas në [[Tirana|Tiranë]]. Me këtë koncert ajo permbylli turneun e saj boteror "Future Nostalgia".<ref>{{Cite news |last=toppchanel |title=dualipakoncertinetirane |language=sq |url=https://top-channel.tv/2022/11/29/dua-lipa-thyhen-rekordin-ne-tirane-koncerti-me-i-madh-i-nje-kengetareje-me-shume-se-tina-turner/}}</ref> == Puna artistike == Muzika e Dua Lipës është kryesisht e zhanrit pop.<ref>{{cite web|last=Yeung|first=Neil Z.|url=https://www.allmusic.com/artist/dua-lipa-mn0003426731/biography|title=Dua Lipa {{!}} Biography & History|publisher=AllMusic|accessdate=15 korrik 2017|language=en}}</ref> Lipa e përshkruan stilin e saj muzikor si "[[dark pop]]".<ref>{{cite news|url=https://www.irishtimes.com/culture/music/pop-corner-dua-lipa-saves-the-last-dance-adele-is-done-with-james-bond-1.2597650|title=Pop Corner: Dua Lipa saves the Last Dance; Adele is done with James Bond|work=The Irish Times|access-date=2 shtator 2017|language=en}}</ref> Muzika e saj, po ashtu është përshkruar si [[dance-pop]],<ref name="CNN">{{cite web|last1=Gonzalez|first1=Sandra|title=Grammys 2019: Kacey Musgraves has a golden night with album of the year win|url=https://www.cnn.com/2019/02/10/entertainment/grammys-2019-highlights/index.html|publisher=CNN|accessdate=11 shkurt 2019|date=11 shkurt 2019|language=en}}</ref> [[synth-pop]], [[Rhythm and blues|R&B]],<ref>{{cite web|last=Green|first=Chris|url=https://www.independent.co.uk/arts-entertainment/music/reviews/dua-lipa-o2-abc-glasgow-review-jazz-infused-songs-recall-a-smoke-filled-cabaret-bar-a6836606.html|title=Dua Lipa, O2 ABC, Glasgow, review: Jazz-infused songs recall a smoke-filled cabaret bar|work=The Independent|date=27 janar 2016|accessdate=22 korrik 2016|language=en}}</ref> [[dream pop]] dhe [[alternative pop]].<ref>{{cite web|url=https://pitchfork.com/features/lists-and-guides/the-20-best-pop-and-randb-albums-of-2017/|title=The 20 Best Pop and R&B Albums of 2017|website=Pitchfork|first=Katherine|last=St. Asaph|date=19 dhjetor 2017|accessdate=31 tetor 2019|language=en}}</ref> Ajo njihet edhe për këndimin në "një regjistër të dallueshëm, të ulët", dhe për zërin e saj "të zjarrtë".<ref>{{cite web|url=https://www.elle.com/culture/celebrities/a32855/dua-lipa-profile/|title=Sick Of Formulaic Pop? Dua Lipa Is Here To Shake Things Up|website=Elle|access-date=19 janar 2020|language=en}}</ref> Gjatë seancave të shkrimit të këngëve, Lipa ka thënë se ajo vjen në studio me një koncept dhe fillon t'i zhvillojë këngët e saj me bashkëshkruesit e saj. Ajo citon [[Pink]], [[Nelly Furtado]], [[Jamiroquai]], [[Kendrick Lamar]] dhe Chance the Rapper si ndikimet e saj në muzikë.<ref>{{cite web|url=https://www.vogue.co.uk/article/dua-lipa-interview-vogue|title=Vogue Meets Dua Lipa|website=[[Vogue]]|access-date=19 janar 2020|language=en}}</ref><ref>{{cite web|url=https://www.nme.com/big-reads/dua-lipa-cover-interview-2020-if-somebody-told-me-not-to-discuss-issues-im-passionate-about-i-wouldnt-listen-2644409|title=Dua Lipa: "If somebody told me not to discuss issues I'm passionate about? I wouldn't listen"|last=Daly|first=Rhian|date=10 prill 2020|website=NME|access-date=7 maj 2020|language=en}}</ref> "Ideja ime për muzikën pop ka qenë nga [[Pink|P!nk]] dhe [[Christina Aguilera]] dhe [[Destiny's Child]] dhe [[Nelly Furtado]],..." ka thënë Lipa në një intervistë ''GQ'' në vitin 2018.<ref>{{Cite web|url=https://www.gq.com/story/dua-lipa-is-changing-the-rules-of-pop-music|title=Dua Lipa Is Changing the Rules of Pop Music|last=Carley|first=Brennan|website=GQ|access-date=10 prill 2020|language=en}}</ref> ''[[Future Nostalgia (album)|Future Nostalgia]]'' është frymëzuar nga artistë, të cilët ajo i ka dëgjuar gjatë adoleshencës së saj, duke përfshirë [[Gwen Stefani]], [[Madonna]], [[Moloko]], [[Blondie]] dhe [[Outkast]].<ref>{{Cite web|url=https://www.nme.com/news/music/dua-lipa-announces-2020-uk-arena-tour-and-shares-new-album-title-2582524|title=Dua Lipa announces 2020 UK arena tour and shares new album title|last=Reilly|first=Nick|date=2 dhjetor 2019|work=NME|access-date=2 dhjetor 2019|language=en}}</ref> == Modelimi == Në janar të vitit 2016, Lipa ishte në kopertinën e një editoriali të revistës ''[[Elle (revistë)|Elle]]''.<ref>{{Cite web|title=Boom Boom Tick - Dua Lipa (Elle US)|url=https://models.com/work/elle-us-boom-boom-tick---dua-lipa/504631|language=en|date=21 maj 2020|website=Models.com}}</ref> Në shkurt 2016, ajo modeloi për kopertinën e revistës ''Wylde''.<ref>{{Cite web|title=Wylde Magazine- Dua Lipa|url=https://models.com/work/wylde-magazine-wylde-magazine-issue-9-cover|date=21 maj 2020|website=Models.com|language=en}}</ref><ref>{{Cite web|title=The Wylde Interview: Dua Lipa|url=https://wyldemag.com/interviews/2018/8/3/the-wylde-interview-dua-lipa|language=en|date=21 maj 2020|website=WYLDE MAGAZINE}}</ref> Ajo modeloi për një editorial për [[Stella McCartney]], publikuar më 23 shkurt 2016.<ref>{{Cite web|title=One City, One Girl: London|url=https://www.stellamccartney.com/experience/us/one-city-one-girl-london-dua-lipa/|date=21 maj 2020|language=en|website=Stella McCartney}}</ref> Në prill 2016 ajo ishte përsëri në një editorial të ''Elle''.<ref>{{Cite web|title=Dua Lipa (Elle UK)|url=https://models.com/work/elle-uk-dua-lipa|date=21 maj 2020|language=en|website=Models.com}}</ref> Ajo gjithashtu modeloi për një editorial të revistës ''[[Paper (revistë)|Paper]]'', botuar më 6 qershor 2017.<ref>{{Cite web|title=Dua Lipa Is On the Rise|url=https://www.papermag.com/dua-lipa-2434757511.html?rebelltitem=1#rebelltitem1|language=en|date=21 maj 2020|website=Paper}}</ref> Në fund të shkurtit 2019, ajo ishte në një imazh për fushatën e koleksionit pranverë/verë 2019 nga [[Pepe Jeans|Pepe Jeans London]].<ref>{{Cite web|title=Dua Lipa protagoniza la nueva campaña de Pepe Jeans London|url=https://www.harpersbazaar.com/es/moda/noticias-moda/a26531976/dua-lipa-imagen-pepe-jeans-london-coleccion/|last=Ullate|first=Sarah|date=20 maj 2020|website=Harper's Baazar|language=es}}</ref> Muaj më vonë ajo publikoi ​​një koleksion veshjesh me markën Pepe Jeans London, i përbërë nga trende veshjesh nga fundi i viteve '90 dhe fillimi i viteve 2000 dhe veshje me zinxhirë, veshje të rastësishme xhins.<ref>{{Cite web|title=El debut de Dua Lipa como diseñadora de la mano de Pepe Jeans London viene cargado de 'glitter' y lencería|url=https://www.harpersbazaar.com/es/moda/noticias-moda/g28911139/dua-lipa-pepe-jeans-disenadora-coleccion-glitter/|last=Ullate|first=Sara|date=21 maj 2020|website=Harper's Bazaar|language=es}}</ref> Në vitin 2020, ajo modeloi dhe publikoi ​​një bashkëpunim të dytë në dizajn me Pepe Jeans London për koleksionin pranverë/verë 2020 frymëzuar nga moda e fundit e viteve 1980 dhe moda e fillimit të viteve 1990.<ref>{{Cite web|title=Dua Lipa se convierte en la nueva musa Pepe Jeans London para su campaña primavera-verano 2020|url=https://www.elle.com/es/moda/noticias/a31207055/dua-lipa-pepe-jeans-primavera-verano-2020/|language=es|website=Elle|access-date=21 maj 2020}}</ref> == Filantropia == Së bashku me babanë e saj Dukagjinin, ajo krijoi Fondacionin Sunny Hill në vitin 2016 për të mbledhur fonde për të ndihmuar njerëzit me vështirësi financiare në [[Kosova|Kosovë]] dhe në gusht 2018, ajo organizoi një festival për të mbledhur para për Fondacionin Sunny Hill, të quajtur Sunny Hill Festival. Ish-kryetari i Komunës së Prishtinës, [[Shpend Ahmeti]], i dha asaj Çelësin e Prishtinës, hera e parë që ishte dhënë.<ref>{{Cite web|url=http://www.mtv.co.uk/dua-lipa/news/dua-lipa-was-given-the-first-ever-key-to-hometown-in-kosovo|language=en|title=Dua Lipa Was Given The First Ever Key To Hometown in Kosovo|access-date=9 maj 2020|last=McNeilage|first=Ross|date=11 gusht 2018|publisher=MTV UK}}</ref> Ajo priti festivalin për të dytin vit radhazi në vitin 2019, me [[Miley Cyrus]] që ishte pjesë e formacionit të interpretuesve.<ref>{{Cite web|url=https://www.etonline.com/dua-lipa-on-why-it-was-so-special-to-have-miley-cyrus-perform-at-her-sunny-hill-festival-in-kosovo|language=en|title=Dua Lipa on Why It Was So Special to Have Miley Cyrus Perform at Her Sunny Hill Festival in Kosovo (Exclusive)|access-date=6 prill 2020|last=Seemayer|first=Zach|publisher=Entertainment Tonight}}</ref> Lipa ka 15 tatuazhe, duke përfshirë një kushtuar Sunny Hill.<ref>{{cite web|url=https://www.refinery29.com/en-us/2019/09/8469046/dua-lipa-favorite-tattoo-meaning-sunny-hill|language=en|title=Dua Lipa Talks About Her First Tattoo – & Why It's Still Her Favorite|publisher=[[Refinery29]]|access-date=18 janar 2020}}</ref> Në mes të nëntorit 2018, ajo ishte pjesë e një fushate të organizuar nga [[UNICEF]] të quajtur "Go Blue" në mbështetje të [[Të drejtat e fëmijëve|të drejtave të fëmijëve]] me rastin e [[Dita e Fëmijëve (Japoni)|Ditës Botërore të Fëmijëve]] më 20 nëntor. Veprimi përbëhej nga një video e shkurtër me protagonist [[Millie Bobby Brown]], së bashku me njerëz të famshëm si [[Orlando Bloom]], [[Liam Neeson]] dhe [[Lilly Singh]]; klipi i së cilës kishte të bënte me veshjen me blu ose shfaqjen e ngjyrës blu, në të cilën Lipa është në një studio duke ri-regjistruar tekstin e "[[Be the One (Dua Lipa)|Be the One]]" dhe ndryshon fjalën "e kuqe" në "blu" në këngë.<ref>{{Cite web|last=Ferguson|first=Sarah|date=19 nëntor 2018|title=Go Blue For UNICEF On World Children's Day|url=https://www.forbes.com/sites/unicefusa/2018/11/19/go-blue-for-unicef-on-world-childrens-day/#4944fe103010|access-date=27 korrik 2020|website=Forbes}}</ref><ref>{{Cite web|last=Maxourls|first=Christina|date=21 nëntor 2018|title='Stranger Things' star Millie Bobby Brown is now UNICEF's youngest-ever Goodwill Ambassador|url=https://edition.cnn.com/2018/11/21/entertainment/millie-bobby-brown-unicef-trnd/index.html|language=en|access-date=27 korrik 2020|website=CNN}}</ref><ref>{{Cite web|date=15 nëntor 2018|title=Go Blue This World Children's Day|url=https://www.youtube.com/watch?v=v9V9KeMQZjU|access-date=27 korrik 2020|website=YouTube}}</ref> Më 13 prill 2019, ajo u bë një mbështetëse e UNICEF-it në një vizitë triditore në një kamp refugjatësh për fëmijë dhe të rinj në [[Bejruti|Beirut]], [[Libani|Liban]] që mbështetet nga agjencia humanitare e përmendur; përfshirë shumë të çrrënjosur nga [[Lufta civile në Siri|konflikti në Siri]].<ref>{{Cite web|url=https://www.billboard.com/articles/news/8507512/dua-lipa-meets-refugees-in-lebanon-with-unicef|language=en|title=Dua Lipa Meets Refugees in Lebanon with UNICEF|access-date=2 maj 2020|last=Aniftos|first=Rania|date=16 prill 2019|publisher=Billboard}}</ref> Më 26 nëntor 2019, pas [[Tërmeti në Shqipëri (2019)|tërmetit të vitit 2019 në Shqipëri]], Lipa u kërkoi fansave mbështetje dhe donacione për ndihmën.<ref name="DeutscheWellealb">{{cite news|title=Albania quake toll hits 51 as search for survivors ends|url=https://www.dw.com/en/albania-quake-toll-hits-51-as-search-for-survivors-ends/a-51483420|language=en|publisher=Deutsche Welle|date=30 nëntor 2019|access-date=30 nëntor 2019}}</ref><ref name="AlJazeerapop">{{cite news|title=Pop stars rally for Albania following deadly earthquake|url=https://www.aljazeera.com/news/2019/11/pop-stars-rally-albania-deadly-earthquake-191129065925319.html|language=en|publisher=[[Al Jazeera]]|date=29 nëntor 2019|access-date=30 nëntor 2019}}</ref> Në bashkëpunim me stilistë shqiptarë, ajo bashkë-nxori një linjë të kufizuar me bluza të quajtur 'Pray for Albania' në bashkëpunim me prodhuesin e veshjeve [[Bond]] për të mbledhur fonde, ku të gjitha të ardhurat shkuan për familjet dhe viktimat e prekura nga sizmizmi.<ref>{{Cite web|url=https://store.dualipa.com/products/pray-for-albania-t-shirt|language=en|title=Pray for Albania T-Shirt - Dua Lipa Shop|access-date=2 maj 2020|archive-date=4 janar 2020|archive-url=https://web.archive.org/web/20200104131118/https://store.dualipa.com/products/pray-for-albania-t-shirt|url-status=dead}}</ref><ref>{{Cite web|url=https://celebmix.com/dua-lipa-releases-charity-t-shirt-in-aid-of-victims-of-the-albania-earthquake/|language=en|title=Dua Lipa releases charity t-shirt in aid of victims of the Albania Earthquake|access-date=2 maj 2020|last=Rees|first=Katrina|publisher=CelebMix.com}}</ref><ref>{{Cite web|url=https://www.harpersbazaar.com/es/moda/compras/a30116607/dua-lipa-camiseta-benefica-terremoto-albania/|title=Dua Lipa diseña una camiseta para ayudar a las víctimas del terremoto de Albania|access-date=2 maj 2020|last=Muñoz|first=Sandra|date=4 dhjetor 2019|publisher=Harper's Bazaar|language=es}}</ref> Më 16 maj 2020, ajo bëri një performancë të drejtpërdrejtë të "[[Break My Heart]]" në televizionin ''Graduate Together: America Honors the High School Class of 2020'' që u drejtohet studentëve të shkollës së mesme, ceremonitë e diplomimit dhe premtimet e të cilave u anuluan për shkak të [[Pandemia e COVID-19|pandemisë së COVID-19]].<ref>{{Cite web|last=Daw|first=Stephen|date=16 maj 2020|title=Barack Obama, Jonas Brothers & Karol G and More: 5 Key Moments From 'Graduate Together'|url=https://www.billboard.com/articles/news/9379297/barack-obama-jonas-brothers-karol-g-graduate-together-highlights|language=en|access-date=27 korrik 2020|website=Billboard}}</ref> Në fund të majit 2020, ajo mori pjesë në një ngjarje digjitale të quajtur "Dream With Us", organizuar nga One Humanity and Constellation me qëllim mbledhjen e fondeve. Ngjarja përbëhej nga një koncert streaming 24-orësh me pjesëmarrjen e më shumë se 150 artistëve në të cilin një pjesë e të ardhurave do të shkonin për organizatat që ndihmojnë në luftimin e sëmundjes së [[COVID-19]].<ref>{{Cite web|last=Mamo|first=Heran|date=28 maj 2020|title=Dua Lipa, Jason Derulo, Becky G, Maluma & More Stars Join OneHuManity's 'Dream With Us' 24-Hour Livestream|url=https://www.billboard.com/articles/columns/pop/9392727/onehumanity-dream-with-us-24-hour-livestream|language=en|access-date=27 korrik 2020|website=Billboard}}</ref><ref>{{Cite web|last=Darmon|first=Aynslee|date=29 maj 2020|title=Avril Lavigne, Dua Lipa And More Join OHM Live's 24 Hour Livestream|url=https://etcanada.com/news/650610/avril-lavigne-dua-lipa-and-more-join-ohm-lives-24-hour-livestream/|language=en|access-date=27 korrik 2020|website=ET Canada|archive-date=12 qershor 2020|archive-url=https://web.archive.org/web/20200612120247/https://etcanada.com/news/650610/avril-lavigne-dua-lipa-and-more-join-ohm-lives-24-hour-livestream/|url-status=dead}}</ref> Ajo ishte pjesë e një projekti bamirësie të organizuar për [[BBC|BBC Radio 1]] për një kopertinë të këngës "[[Times Like These]]" të publikuar më 23 prill 2020 në segmentin Live Lounge.<ref>{{Cite web|url=https://www.bbc.co.uk/mediacentre/latestnews/2020/live-lounge|language=en|title=BBC - BBC Radio 1 to record biggest ever Live Lounge for charity amid Coronavirus crisis, featuring Dua Lipa, Chris Martin of Coldplay, AJ Tracey, Rita Ora, Ellie Goulding, YUNGBLUD and more|date=20 prill 2020|website=[[BBC]]|access-date=23 prill 2020}}</ref> Ajo ishte pjesë e supergrupit të bamirësisë Live Lounge Allstars në të cilin secili anëtar regjistroi dhe filmoi kontributin e tyre në këngë nga familjet e tyre përkatëse në mënyrë që të inkurajonte distancimin shoqëror në të cilin fitimet nga kënga do të shkonin kryesisht te Fëmijët në Nevojë dhe Comic Relief, si dhe Fondi i Reagimit të Solidaritetit COVID-19.<ref>{{Cite web|url=http://www.billboard.com/articles/columns/pop/9361774/dua-lipa-chris-martin-foo-fighters-times-like-these-cover-for-charity|language=en|title=Dua Lipa, Chris Martin to Cover Foo Fighters' 'Times Like These' for Charity|last=Rowley|first=Glen|date=20 prill 2020|website=[[Billboard (magazine)|Billboard]]|access-date=19 gusht 2020}}</ref> == Përkrahjet == Lipa identifikohet si [[Feminizmi|feministe]].<ref>{{cite web|last1=Barr|first1=Sabrina|title=Dua Lipa: Eight of the Brit Award winner's top feminist moments|url=https://www.independent.co.uk/life-style/women/dua-lipa-feminist-moments-brit-awards-2019-speech-new-rules-music-industry-a8784981.html|website=[[The Independent]]|access-date=16 gusht 2020|date=19 shkurt 2020}}</ref> Ajo pohoi se e mbështet arsyetimin e saj feminist me fakte që i ka lexuar në libra si ''Bad Feminist'' (2014) nga [[Roxane Gay]], ''The Beauty Myth'' (1990) nga [[Naomi Wolf]] dhe ''Men Explain Things to Me'' (2014) nga [[Rebecca Solnit]].<ref>{{Cite web|last=Nathanson|first=Hannah|date=9 maj 2018|title=Dua Lipa's New Life Rules|url=https://www.elle.com/uk/life-and-culture/a20071459/dua-lipa-interview/|url-status=live|archive-url=https://web.archive.org/web/20180514123902/https://www.elle.com/uk/life-and-culture/a20071459/dua-lipa-interview/|language=en|archive-date=14 maj 2018|access-date=13 janar 2021|website=Elle}}</ref> Ajo ka folur publikisht kundër [[Seksizmi|seksizmit]] brenda industrisë së muzikës, duke përdorur mediet sociale për të rritur ndërgjegjësimin për [[Të drejtat e grave|problemet e grave]].<ref>{{Cite web|url=https://www.independent.co.uk/life-style/women/dua-lipa-feminist-moments-brit-awards-2019-speech-new-rules-music-industry-a8784981.html|title=Dua Lipa: Eight of the Brit Award winner's top feminist moments|access-date=2 maj 2020|last=Barr|first=Sabrina|date=20 prill 2019|work=The Independent}}</ref><ref>{{Cite web|last=Faulkner|first=Noelle|date=21 mars 2020|title=Dua Lipa on fame, the feminist wave in music and her love-hate relationship with social media|url=https://www.vogue.com.au/celebrity/interviews/dua-lipa-on-fame-the-feminist-wave-in-music-and-her-lovehate-relationship-with-social-media/image-gallery/0ce1d2835722cb05cc72f99842e5f9fc|language=en|access-date=28 korrik 2020|website=Vogue Australia}}</ref> Ajo mori pjesë në një film të shkurtër për një iniciativë të quajtur "Global Feminism", me regji nga The Circle of [[Annie Lennox]] në bashkëpunim me [[Apple Music]] dhe lëshuar më 7 mars 2019 përpara [[Dita Ndërkombëtare e Gruas|Ditës Ndërkombëtare të Grave]]. Klipi synonte të rrisë ndërgjegjësimin për [[Mizogjinia|mizogjininë]], përdhunimin dhe dhunën ndaj grave dhe paraqiti Lipën duke treguar statistikën e mëposhtme: "1 në 3 gra dhe vajza ndikohen nga dhuna fizike ose seksuale gjatë jetës së tyre".<ref>{{Cite web|last=Kenneally|first=Cerys|date=7 mars 2019|title=Dua Lipa, Ed Sheeran, Biffy Clyro, and more join Annie Lennox's Global Feminism initiative|url=https://www.thelineofbestfit.com/news/latest-news/dua-lipa-ed-sheeran-biffy-clyro-and-more-join-annie-lennoxs-global-feminism|language=en|access-date=28 korrik 2020|website=The Line of Best Fit}}</ref> [[Skeda:Dua_Lipa_02_12_2018_-29_(39056163950).jpg|djathtas|parapamje|260x260px|Lipa duke valëvitur një flamur të LGBT në një prezantim te [[Hollywood Palladium]] në qytetin Los Angeles<ref>{{Cite web|last=Daw|first=Stephen|date=13 shkurt 2018|title=Dua Lipa Waves LGBTQ Pride Flag at L.A. Performance|url=https://www.billboard.com/articles/news/pride/8099473/dua-lipa-lgbtq-pride-flag-los-angeles-show-video|access-date=28 korrik 2020|website=Billboard}}</ref>]] Lipa ka avokuar për barazinë sociale midis [[Komuniteti LGBT|komunitetit LGBT]].<ref>{{Cite web|last=Bote|first=Joshua|date=10 tetor 2018|title=Dua Lipa On the Importance of LGBTQ Activism: 'You Have a Duty to Speak Up'|url=https://www.billboard.com/articles/news/pride/8479252/dua-lipa-lgbtq-activism-interview|language=en|access-date=28 korrik 2020|website=Billboard}}</ref> Më 12 shkurt 2018, ajo ngriti një flamur me ylber ndërsa interpretoi këngën e saj "[[Be the One (Dua Lipa)|Be the One]]" në një prezantim në [[Hollywood Palladium]] në qytetin e [[Los Anxheles|Los Angeles]] si pjesë e turneut The Self-Titled.<ref>{{Cite web|last=Daw|first=Stephen|date=13 shkurt 2018|title=Dua Lipa Waves LGBTQ Pride Flag at L.A. Performance|url=https://www.billboard.com/articles/news/pride/8099473/dua-lipa-lgbtq-pride-flag-los-angeles-show-video|access-date=28 korrik 2020|website=Billboard}}</ref> Më 12 mars 2018, ajo tundi një flamur LGBT ndërsa interpretoi "[[Blow Your Mind (Mwah)]]" në një koncert në [[Teatri Palais|Teatrin Palais]] të [[Melburni|Melburnit]].<ref>{{Cite web|last=Jones|first=Jesse|date=13 mars 2018|title=Dua Lipa waves rainbow flag for LGBTI rights at Melbourne concert|url=https://www.starobserver.com.au/news/national-news/victoria-news/dua-lipa-rainbow-flag/167155|language=en|access-date=28 korrik 2020|website=Star Observer}}</ref> Ajo kritikoi trajtimin e grave në [[Arabia Saudite|Arabinë Saudite]] me dekretin e [[Selman bin Abdulaziz Al Saudi|Mbretit Salman]] të shpallur në shtator 2017 që nuk do të ishte efektiv deri në vitin pasardhës, një fakt të cilin ajo e përshkroi si "një hap drejt barazisë".<ref>{{Cite web|last=Armstrong|first=Megan|date=27 shtator 2017|title=Rihanna, Dua Lipa & Others React to Saudi Arabia Lifting Ban on Women Driving|url=https://www.billboard.com/articles/news/7980836/rihanna-dua-lipa-react-saudi-arabia-women-drive|url-status=live|archive-url=https://web.archive.org/web/20170927162612/https://www.billboard.com/articles/news/7980836/rihanna-dua-lipa-react-saudi-arabia-women-drive|language=en|archive-date=27 shtator 2017|access-date=13 janar 2021|website=Billboard}}</ref> Më 12 shtator 2018, disa fansa u larguan nga sigurimi nga një koncert i Dua Lipës në Ekspozitën Kombëtare dhe Qendrën e Kongreseve të [[Shangai|Shangait]] për pretendimin se valëvitnin flamuj me ylber, pavarësisht se homoseksualiteti ishte dekriminalizuar në Kinë në vitin 1997.<ref>{{Cite web|date=13 shtator 2018|title=Dua Lipa Commends Fans Who Waved Rainbow Flags at Shanghai Show: 'I Will Stand By You'|url=https://www.billboard.com/articles/news/pride/8474988/dua-lipa-responds-shanghai-fans-removed-waving-rainbow-flags-instagram|language=en|access-date=28 korrik 2020|website=Billboard}}</ref> Në përgjigje, Lipa tha se ishte "krenare" dhe "mirënjohëse" ndaj njerëzve që treguan krenarinë e tyre në shfaqje.<ref>{{Cite web|last=Snapes|first=Laura|date=13 shtator 2018|title=Dua Lipa 'proud' of fans ejected from concert for waving LGBT flags|url=https://www.theguardian.com/music/2018/sep/13/fans-removed-dua-lipa-shanghai-concert-china|language=en|access-date=28 korrik 2020|website=The Guardian}}</ref> Në nëntor 2019, Lipa u njoftua se do të ishte prezantuesja e festës kryesore për paradën e Sydney Gay dhe Lesbian Mardi Gras në vitin 2020.<ref>{{Cite web|url=https://themusic.com.au/news/dua-lipa-mardi-gras-party-2020/E8IPBwYJCAs/09-11-19/|language=en|title=Dua Lipa To Headline 2020 Mardi Gras Party|access-date=5 maj 2020|date=8 nëntor 2019|website=The Music.com.au}}</ref> Më 29 shkurt 2020, ajo ishte pjesë e paradës,<ref>{{Cite web|url=https://www.warnermusic.com.au/news/dua-lipa-lit-up-the-2020-mardi-gras-official-party|language=en|title=DUA LIPA LIT UP THE 2020 MARDI GRAS OFFICIAL PARTY|access-date=5 maj 2020|website=Warner Music Australia|archive-date=26 korrik 2020|archive-url=https://web.archive.org/web/20200726092922/https://warnermusic.com.au/news/dua-lipa-lit-up-the-2020-mardi-gras-official-party|url-status=dead}}</ref> para se të interpretojë disa këngë.<ref>{{Cite web|url=https://www.mardigras.org.au/events/party|title=Events: Party|access-date=5 maj 2020|website=Sydney Gay and Lesbian Mardi Gras|archive-date=3 prill 2020|archive-url=https://web.archive.org/web/20200403054340/https://www.mardigras.org.au/events/party|language=en|url-status=dead}}</ref><ref>{{Cite web|url=https://www.nme.com/en_au/news/music/smith-appears-in-surprise-mardi-gras-float-2616238|language=en|title=Sydney Mardi Gras: Smith appears in surprise float, Dua Lipa performs 'Physical' for the first time|access-date=5 maj 2020|last=Martin|first=Josh|date=29 shkurt 2020|website=NME}}</ref> Në përgjigje të reagimeve në mediat sociale pasi ajo së bashku me [[Rosalía]], [[Lil Nas X]] dhe [[Lizzo]] morën pjesë në një mbrëmje pas [[Grammy Award|Grammy Awards 2020]] në një klub striptizmi në Los Angeles, ku ajo u hodhi para striptistëve, Lipa tha se "të gjithë po argëtoheshin" në ngjarje dhe se ajo "beson në mbështetjen e grave në të gjitha fushat e punës", duke shtuar "asgjë në atë festë nuk ishte nënçmuese".<ref>{{Cite web|last=Snapes|first=Laura|date=3 prill 2020|title=Dua Lipa: 'You have to be made of steel not to let words get to you'|url=https://www.theguardian.com/music/2020/apr/03/dua-lipa-you-have-to-be-made-of-steel-to-not-let-words-get-to-you|language=en|access-date=28 korrik 2020|website=The Guardian}}</ref> Kritikët e kishin akuzuar atë si "[[Antifeminizmi|anti-feministe]]" dhe duke kontribuar në një punë që "fjalë për fjalë të lejon t'i objektivizosh gratë".<ref>{{Cite web|last=Ritschel|first=Chelsea|date=28 janar 2020|title=Dua Lipa fans defend singer after backlash over strip club visit|url=https://www.independent.co.uk/life-style/dua-lipa-strip-club-lizzo-grammys-2020-award-twitter-a9306321.html|language=en|access-date=28 korrik 2020|website=The Independent}}</ref> Ajo gjithashtu mori mbështetje nga fansat.<ref>{{Cite web|last=O'Malley|first=Katie|date=29 janar 2020|title=Dua Lipa Receives Support From Fans Following Backlash For Visiting Strip Club With Lizzo|url=https://www.elle.com/uk/life-and-culture/culture/a30699161/dua-lipa-lizzo-strip-club-support/|language=en|access-date=28 korrik 2020|website=Elle UK}}</ref> Në maj të vitit 2019, Lipa foli në favor të [[Aborti në Shtetet e Bashkuara|të drejtave të abortit në Shtetet e Bashkuara]] pas ndalimit të abortit në [[Alabama]]; ajo pohoi se "asnjë burrë nuk duhet të merrte një vendim kaq themelor mbi trupin e një gruaje" ndërsa pyeste "se si [[aborti]] ndalohet para [[Arma|armëve]]".<ref>{{Cite web|last=D’Zurilla|first=Christie|date=15 maj 2019|title=Here's how Lady Gaga and other stars are reacting to new abortion laws|url=https://www.latimes.com/entertainment/la-et-abortion-laws-celebrities-2019-story.html|language=en|access-date=5 tetor 2020|website=Los Angeles Times}}</ref> Tre muaj më vonë, ajo tregoi mbështetjen e saj për një fushatë të quajtur "Bans Off My Body" të organizuar nga ''Planned Parenthood'' kundër kufizimeve të abortit në Shtetet e Bashkuara.<ref>{{Cite web|last=Garvey|first=Marianne|date=27 gusht 2019|title=Billie Eilish, Ariana Grande, Lizzo and 133 other artists join Planned Parenthood's 'Bans Off My Body' campaign|url=https://edition.cnn.com/2019/08/27/entertainment/billie-eilish-ariana-grande-planned-parenthood-campaign-trnd/index.html|language=en|access-date=5 tetor 2020|website=CNN}}</ref> Lipa gjithashtu ka treguar mbështetje për lëvizjen [[Black Lives Matter]],<ref>{{Cite web|date=4 qershor 2020|title=Liam Payne, Niall Horan, Jorja Smith, And Dua Lipa Among The Celebs Joining UK Protests For Black Lives Matter|url=https://www.capitalfm.com/news/liam-payne-niall-horan-john-boyega/|language=en|access-date=28 korrik 2020|website=Capital FM}}</ref> dhe më 3 qershor 2020, ajo mori pjesë në një protestë BLM në Londër me familjen dhe të dashurin e saj [[Anwar Hadid]] në prag të [[Protestat për George Floyd|protestave për George Floyd]].<ref>{{Cite web|last=Reilly|first=Nick|date=4 qershor 2020|title=Primal Scream, Dua Lipa, Ghostpoet and more show solidarity by attending London Black Lives Matter protest|url=https://www.nme.com/news/music/primal-scream-dua-lipa-ghostpoet-and-more-show-solidarity-by-attending-london-black-lives-matter-protest-2681578|language=en|access-date=28 korrik 2020|website=NME}}</ref> Po atë muaj, në një postim në Instagram, ajo citoi hashtagun #BlackTransLivesMatter.<ref>{{Cite web|last=Zavala|first=Cristina|date=3 qershor 2020|title=Dua Lipa añade el arco iris al negro contra el racismo|url=https://los40.com/los40/2020/06/03/actualidad/1591188357_569928.html|access-date=28 korrik 2020|website=Los 40|language=es}}</ref> Në korrik të vitit 2020, Lipa mbështeti një fushatë të quajtur "Let the Music Play" në të cilën po mbështeste një letër të hapur dërguar [[Oliver Dowden]] për thirrje për mbështetje nga [[Mbretëria e Bashkuar e Britanisë së Madhe dhe Irlandës së Veriut|qeveria e Mbretërisë së Bashkuar]] për industrinë e muzikës live në Mbretërinë e Bashkuar për shkak të humbjes ekonomike që industria do të vuante, të shkaktuara nga [[Distanca sociale|distancimi social]] që u krijua nga [[pandemia e COVID-19]].<ref>{{Cite web|date=2 korrik 2020|title=Let The Music Play: Pop Stars Including Little Mix And Dua Lipa Call For Support For UK's Live Music Scene|url=https://www.capitalfm.com/news/let-the-music-play-campaign-little-mix-dua-lipa/|language=en|access-date=6 tetor 2020|website=Capital FM}}</ref> Në nëntor të të njëjtit vit, ajo foli për ndikimin që media sociale dhe ngacmimi në internet kanë pasur në shëndetin e saj mendor, për të cilin ajo ka refuzuar kulturën e anulimit duke e quajtur atë "toksike" dhe "të rrezikshme".<ref>{{Cite web|date=8 nëntor 2020|title=Dua Lipa says viral dance video 'messed with mental health'|url=https://attitude.co.uk/article/dua-lipa-trolling-over-viral-dance-video-messed-with-my-mental-health/23993/|url-status=live|archive-url=https://web.archive.org/web/20201108133021/https://attitude.co.uk/article/dua-lipa-trolling-over-viral-dance-video-messed-with-my-mental-health/23993/|language=en|archive-date=8 nëntor 2020|access-date=7 janar 2021|website=Attitude}}</ref> Në të njëjtin muaj, ajo u shpreh e pajtuar me një fushatë në favor të [[Argjentina|abortit në Argjentinë]] e cila kishte për qëllim të provokonte legalizimin e Projektligjit të Ndërprerjes Vullnetare të Shtatzënisë.<ref>{{Cite web|date=24 nëntor 2020|title=Dua Lipa en TN: habló de la pandemia, el "gran vino argentino" y el desafío de hacer shows por streaming|url=https://tn.com.ar/musica/hablamos-con/2020/11/24/dua-lipa-en-tn-hablo-de-la-pandemia-el-gran-vino-argentino-y-el-desafio-de-hacer-shows-por-streaming/|url-status=live|archive-url=https://web.archive.org/web/20201124212132/https://tn.com.ar/musica/hablamos-con/2020/11/24/dua-lipa-en-tn-hablo-de-la-pandemia-el-gran-vino-argentino-y-el-desafio-de-hacer-shows-por-streaming/|archive-date=24 nëntor 2020|access-date=7 janar 2021|website=[[TN (TV channel)|TN]]|language=es}}</ref><ref>{{Cite web|date=30 dhjetor 2020|title=Aborto legal: las artistas internacionales que militaron el proyecto|url=https://tn.com.ar/musica/hoy/2020/12/30/aborto-legal-las-artistas-internacionales-que-militaron-el-proyecto/|url-status=live|archive-url=https://web.archive.org/web/20201230184355/https://tn.com.ar/musica/hoy/2020/12/30/aborto-legal-las-artistas-internacionales-que-militaron-el-proyecto/|archive-date=30 dhjetor 2020|access-date=7 janar 2021|website=TN|language=es}}</ref> ==Jeta personale== Dua Lipa flet [[Gjuha angleze|anglisht]] dhe [[Gjuha shqipe|shqip]].<ref>{{Cite web|date=12 maj 2020|title=Dua Lipa answers the questions fans really want to know|url=https://www.youtube.com/watch?v=ZeT1PsJS-gg|access-date=26 shtator 2020|website=YouTube}}</ref><ref>{{Cite web|date=7 gusht 2016|title=Dua Lipa e gëzuar që është në Prishtinë, pret me padurim koncertin e saj të parë në Kosovë|url=https://www.youtube.com/watch?v=vBEWOD482po|access-date=26 shtator 2020|website=YouTube}}</ref> Në vitin 2013, Lipa filloi një marrëdhënie, përsëri me shefin anglez Isaac Carew. Çifti u nda së fundmi në qershor 2019.<ref>{{Cite web|date=6 qershor 2019|title=Dua Lipa & Isaac Carew Have Split Up A Year & A Half After Getting Back Together|url=https://www.capitalfm.com/artists/dua-lipa/isaac-carew-relationship-split-break-up/|language=en|access-date=2 gusht 2020|website=Capital FM}}</ref> Nga 14 qershori 2019 Lipa është në lidhje me Anwar Hadid, vëllain e vogël të modeles amerikane [[Gigi Hadid]].<ref>{{Cite web|title=Dua Lipa and Anwar Hadid's Relationship Timeline|url=https://www.harpersbazaar.com/celebrity/latest/a28327115/dua-lipa-anwar-hadid-relationship-timeline/|language=en|last=Gonzales|first=Erica|date=14 qershor 2020|website=[[Harper's Bazaar]]|access-date=1 gusht 2020}}</ref> === Pikëpamjet politike dhe polemikat === Në prill 2018, Lipa ishte kritike ndaj politikave të [[Imigrimi|imigrimit]] dhe [[Refugjatët|refugjatëve]] të [[Donald Trump]] gjatë presidencës së tij në Shtetet e Bashkuara, duke deklaruar se "asnjë refugjat nuk largohet nga vendi i tyre pa u dashur" dhe "më vonë në vijën që do të jemi në gjendje të shohim shumë qartë çfarë shkoi keq duke vendosur dikë si Trump në pushtet”.<ref>{{Cite web|last=Lamont|first=Tom|date=15 prill 2018|title=Dua Lipa: 'Pop has to be fun. You can't get upset about every little thing'|url=https://www.theguardian.com/music/2018/apr/15/dua-lipa-pop-has-to-be-fun-you-cant-get-upset-about-every-little-thing-new-rules|language=en|access-date=27 shtator 2020|website=The Guardian}}</ref> Më 21 shtator 2018, ajo ritheksoi komentin që nxirrte në pah citimet e kandidatit brazilian për Presidencë [[Jair Bolsonaro]] në të cilin ai deklaroi "ai do të preferonte që djali i tij më mirë të vdiste sesa të ishte homoseksual" dhe i tha një kongresisteje "ai nuk do ta përdhunonte atë sepse ajo ishte e shëmtuar"; në retweet-in Lipa thjesht shtoi hashtagun ''#EleNão'', një lëvizje shoqërore që shkoi kundër Bolsonaro dhe fushatës së tij presidenciale 2018.<ref>{{Cite web|last=Daw|first=Stephen|date=22 shtator 2018|title=Dua Lipa, Imagine Dragons & More Speak Out Against Anti-LGBTQ Brazilian Presidential Candidate Jair Bolsonaro|url=https://www.billboard.com/articles/news/pride/8476435/dua-lipa-imagine-dragons-diplo-anti-bolsonaro-campaign-ele-nao|language=en|access-date=28 shtator 2020|website=Billboard}}</ref> Më 27 shtator 2018, modelja braziliane Liziane Gutiérrez tha në [[Instagram]] se Lipa e kishte dëbuar atë nga zona VIP e koncertit të saj në [[Las Vegas]] për veshjen e një bluze me hashtag #EleSim që simbolizonte mbështetjen për Bolsonaron.<ref>{{Cite web|date=12 tetor 2018|title=Dua Lipa expulsó del VIP de su concierto a modelo brasileña que apoya a Bolsonaro|url=https://www.cnnchile.com/cultura/dua-lipa-expulso-del-vip-de-su-concierto-a-modelo-brasilena-que-apoya-a-bolsonaro_20181012/|access-date=28 shtator 2020|website=CNN Chile|language=es}}</ref> Në nëntor 2018, Lipa shprehu pakënaqësinë për tërheqjen e Mbretërisë së Bashkuar nga [[Bashkimi Evropian]] për shkak të [[BREXIT|Brexit]], duke thënë "ajo e kupton rëndësinë e përkatësisë në bashkësinë e thënë politike sepse ajo është nga [[Kosova]]".<ref>{{Cite web|date=15 nëntor 2018|title=Dua Lipa talks new music, refugees and Brexit|url=https://edition.cnn.com/videos/world/2018/11/15/ctw-dua-lipa-new-album-intv.cnn|access-date=27 shtator 2020|website=CNN}}</ref> Më 2 dhjetor 2019, Lipa promovoi partinë Labour në zgjedhjet e përgjithshme të Mbretërisë së Bashkuar 2019, duke ndarë politikat e të dy laburistëve dhe konservatorëve për çështje të ndryshme në një postim në Instagram dhe duke shkruar se ishin "zgjedhjet më të rëndësishme në një brez".<ref>{{Cite web|last=Skinner|first=Tom|date=3 dhjetor 2019|title=Dua Lipa calls on fanbase to support Labour in general election: "Your vote counts"|url=https://www.nme.com/news/music/dua-lipa-calls-on-fanbase-to-support-labour-in-general-election-2583650|language=en|access-date=27 shtator 2020|website=NME}}</ref> Më 3 mars 2020, ajo u bëri thirrje votuesve amerikanë të zgjidhnin [[Bernie Sanders]] për kandidatin Demokrat për [[Kryetari i Shteteve të Bashkuara|president të Shteteve të Bashkuara]].<ref>{{Cite web|last=Diavolo|first=Lucy|date=3 mars 2020|title=Dua Lipa Asked Super Tuesday Voters to Pick Bernie Sanders as Their Democratic Nominee|url=https://www.teenvogue.com/story/dua-lipa-super-tuesday-vote-for-bernie-sanders|language=en|access-date=27 shtator 2020|website=Teen Vogue}}</ref> Në qershor të vitit 2020, Lipa ndau, dhe më vonë e fshiu, një postim që përshkruante forcat izraelite të sigurisë duke arrestuar të mitur [[Palestina|palestinezë]],<ref>{{Cite web|last=Frot|first=Mathilde|date=2 qershor 2020|title=Dua Lipa shares anti-Israel post on Instagram|url=https://www.jpost.com/israel-news/culture/pop-star-dua-lipa-shares-anti-israel-post-on-instagram-629955|language=en|access-date=20 korrik 2020|website=[[The Jerusalem Post]]}}</ref> i cili thoshte se [[Hebrenjtë|njerëzit "e rremë" hebrenj]] në qeverinë izraelite dhe "[[Krishtërimi|të krishterët]] e rremë" në Shtetet e Bashkuara kishin krijuar [[Hamas|Hamasin]] që njerëzit të "besojnë se Hamasi është arsyeja e okupimit, shtypjes, spastrimit etnik dhe vrasjes me vlerë dekadash."<ref>{{Cite web|last=Frot|first=Mathilde|date=1 qershor 2020|title=Dua Lipa criticised over Israel Instagram post referencing 'fake' Jews|url=https://jewishnews.timesofisrael.com/dua-lipa-criticised-over-israel-instagram-post-referencing-fake-jews/|language=en|access-date=4 korrik 2020|website=[[The Times of Israel]]}}</ref> Më 18 korrik 2020, Lipa ndau një postim në historinë e saj në Instagram duke thënë "[[Marrëdhëniet mes Kosovës dhe Serbisë|Pse Kosova nuk është dhe nuk do të jetë kurrë, Serbi]]", duke u bërë thirrje ndjekësve të nënshkruajnë një peticion që i kërkon [[Apple Inc.|Apple]] që të përfshijë [[Kosova|Kosovën]] në shërbimet e tyre të hartës.<ref name="BBC_2020">{{Cite web|last=Maričić|first=Slobodan|date=19 korrik 2020|title=Dua Lipa, Kosovo i Srbija: O Eplu, granicama i tome ko je prvi došao|url=https://www.bbc.com/serbian/lat/balkan-53473793|access-date=20 korrik 2020|website=[[BBC]]|language=sr}}</ref> Të nesërmen, më 19 korrik 2020, Lipa postoi një imazh të një banderole të lidhur zakonisht me [[Nacionalizmi shqiptarë|nacionalizmin ekstrem shqiptar]]<ref>{{Cite news|date=2020-07-21|title=Dua Lipa sparks controversy with 'Greater Albania' map tweet|language=en-GB|work=BBC News|url=https://www.bbc.com/news/world-europe-53483451|url-status=live|access-date=2021-01-16|quote=British pop star Dua Lipa has sparked a huge reaction online with a tweet often associated with supporters of extreme Albanian nationalism.}}</ref><ref>{{Cite web|date=2020-07-22|title=Dua Lipa Explains Herself After Facing Major Backlash Following A 'Greater Albania' Tweet|url=https://www.mtv.com.au/news/sl8cir/dua-lipa-explains-herself-after-facing-major-backlash-following-a-greater-albania-tweet|url-status=dead|access-date=2021-01-16|website=MTV Australia|language=en-AU|quote=Dua Lipa has explained what she meant by her tweet sent out earlier this week that some people took as her supporting extreme Albanian nationalism.|archive-date=27 janar 2021|archive-url=https://web.archive.org/web/20210127213236/https://www.mtv.com.au/news/sl8cir/dua-lipa-explains-herself-after-facing-major-backlash-following-a-greater-albania-tweet}}</ref><ref>{{Cite web|last=Edwards|first=Eve|date=2020-07-22|title=Fans want to know Dua Lipa’s religion following Kosovo support post|url=https://www.hitc.com/en-gb/2020/07/22/dua-lipa-religion/|url-status=dead|access-date=2021-01-16|website=HITC|language=en-GB|quote=On Sunday, July 19th, Dua Lipa shared an image of a banner which has been associated with supporters of extreme Albanian nationalism over the years.|archive-date=28 janar 2021|archive-url=https://web.archive.org/web/20210128040502/https://www.hitc.com/en-gb/2020/07/22/dua-lipa-religion/}}</ref> në mediat e saj sociale,<ref name="BBC">{{Cite web|date=20 korrik 2020|title=Dua Lipa sparks controversy with 'Greater Albania' map tweet|url=https://www.bbc.com/news/world-europe-53483451|access-date=20 korrik 2020|website=[[BBC]]}}</ref> që përshkruan një hartë irredentiste të [[Shqipëria Etnike|Shqipërisë së Madhe]], me mbishkrimin "autokton" që aludon në teorinë [[Ilirët|ilire]] të origjinës së shqiptarët. Si përgjigje, përdoruesit e Twitterit, shumë prej tyre [[Maqedonia e Veriut|maqedonas]], [[Grekët e sotëm|grekë]], [[Malazezët|malazezë]] dhe [[Serbët|serbë]], e akuzuan atë për [[Etnonacionalizmi|etno-nacionalizëm]].<ref name="PinkNews">{{Cite web|last=Milton|first=Josh|date=20 korrik 2020|title=Absolutely nobody had 'Dua Lipa comes out as an Albanian nationalist' on their 2020 bingo cards, so everyone is confused|url=https://www.pinknews.co.uk/2020/07/20/dua-lipa-albanian-greater-albania-nationalism-flag-tweet/|language=en|access-date=20 korrik 2020|website=[[PinkNews]]}}</ref><ref name="Axios">{{Cite web|last=Savitsky|first=Shane|date=20 korrik 2020|title=Dua Lipa courts controversy with tweet backing Albanian nationalism|url=https://www.axios.com/dua-lipa-albanian-nationalism-kosovo-tweet-f2dbf0d3-f044-4f52-a147-cabd39df632c.html|language=en|access-date=20 korrik 2020|website=[[Axios (website)|Axios]]}}</ref> Lipa u përgjigj duke postuar në Twitter se postimi i saj "nuk kishte për qëllim nxitjen e urrejtjes" dhe tha se ishte "keqinterpretuar".<ref>{{Cite news|date=21 korrik 2020|title=Dua Lipa courts controversy with nationalist tweet|work=BBC News|url=https://www.bbc.com/news/world-europe-53483451|access-date=22 korrik 2020}}</ref> Në tetor 2020, Lipa shprehu mbështetjen për kandidatin demokrat [[Joe Biden]] për t'u bërë [[Kryetari i Shteteve të Bashkuara|president i SHBA-së]] dhe ajo mori pjesë në një ngjarje në internet të organizuar nga [[Shqiptarët në Shtetet e Bashkuara|komuniteti shqiptaro-amerikan]] për të mbledhur fonde për fushatën e tij.<ref name="Mejdini">{{cite news|last=Mejdini|first=Fatjona|title=Biden Counts on History to Help Win Albanian American Vote|url=https://balkaninsight.com/2020/10/30/biden-counts-on-history-to-help-win-albanian-american-vote/|language=en|agency=Balkan Insight|date=30 tetor 2020|access-date=30 tetor 2020}}</ref> Më 6 janar 2021, ajo shprehu pakënaqësinë mbi [[Mësymja e Kapitolit të Shteteve të Bashkuara (2021)|mësymjen e Kapitolit të Shteteve të Bashkuara të vitit 2021]] në historinë e saj në Instagram, ku ajo i quajti protestuesit pro-Trump si "terroristë".<ref>{{Cite web|date=7 janar 2021|title=Dua Lipa, Cardi B, Demi Lovato o P!nk, entre los artistas que reaccionaron al asalto al Capitolio de EEUU|url=https://www.rtve.es/playz/20210107/dua-lipa-cardi-reacciones-capitolio-eeuu/2062840.shtml|url-status=live|archive-url=https://web.archive.org/web/20210107100504/https://www.rtve.es/playz/20210107/dua-lipa-cardi-reacciones-capitolio-eeuu/2062840.shtml|archive-date=7 janar 2021|access-date=7 janar 2021|website=[[RTVE]]|language=es}}</ref> Si një avokate për të drejtat e njerëzve të humbur, ajo përkrahu presidenten e Kosovës [[Vjosa Osmani]] në gusht 2021 në kërkim të civilëve të zhdukur gjatë luftës së Kosovës. ==Diskografia == {{Main|Diskografia e Dua Lipës}} * ''[[Dua Lipa (album)|Dua Lipa]]'' (2017) * ''[[Future Nostalgia]]'' (2020) * ''[[Radical Optimism]]'' (2023) == Videografia == {| class="wikitable" |+Televizion !Viti !Titulli !Roli !Data e transmetimit !Shënime |- |2004 |''[[Familja moderne|Familja Moderne]]'' |Shoqja e Robertit |20 qershor 2004 |Rol i vogël<ref>{{cite web|url=http://botapress.info/kur-dua-lipa-aktronte-te-familja-moderne-video/|title=Dua Lipa on Familja Moderne|language=sq|access-date=20 qershor 2018|archive-date=3 nëntor 2018|archive-url=https://web.archive.org/web/20181103085627/http://botapress.info/kur-dua-lipa-aktronte-te-familja-moderne-video/|url-status=dead}}</ref> |- | rowspan="8" |2016 |''Le Grand Journal'' | rowspan="15" |Vetvetja |12 prill 2016 |Mysafire muzikore<ref>{{Cite web|title="Le grand journal de Canal+" Episode dated 12 April 2016 (TV Episode 2016)|url=https://www.imdb.com/title/tt5639372/?ref_=nm_flmg_slf_64|access-date=29 korrik 2020|website=IMDb}}</ref> |- |''Taratata'' |27 maj 2016 |Mysafire<ref>{{Cite web|title="Taratata" Episode dated 27 May 2016 (TV Episode 2016)|url=https://www.imdb.com/title/tt6141552/?ref_=nm_flmg_slf_63|access-date=29 korrik 2020|website=IMDb}}</ref> |- |''Schlag den Star'' |9 korrik 2016 |Daniel Aminati vs Tom Beck<ref>{{Cite web|title="Schlag den Star" Daniel Aminati vs Tom Beck (TV Episode 2016)|url=https://www.imdb.com/title/tt5770216/?ref_=nm_flmg_slf_62|access-date=29 korrik 2020|website=IMDb}}</ref> |- |''Inas Nacht'' |16 korrik 2016 |Sezoni 12, episodi 2<ref>{{Cite web|title="Inas Nacht" Axel Prahl, Rocko Schamoni, Lina Maly, Dua Lipa (TV Episode 2016)|url=https://www.imdb.com/title/tt6108646/?ref_=nm_flmg_slf_61|access-date=29 korrik 2020|website=IMDb}}</ref> |- |''The Tonight Show Starring Jimmy Fallon'' |2 gusht 2016 |Sezoni 3, episodi 190<ref>{{Cite web|title="The Tonight Show Starring Jimmy Fallon" Jonah Hill/Jaden Smith/Dua Lipa (TV Episode 2016)|url=https://www.imdb.com/title/tt5910334/|language=en|access-date=29 korrik 2020|website=IMDb}}</ref> |- |''Sommarkrysset'' |13 gusht 2016 |Sezoni 12, episodi 6<ref>{{Cite web|title="Sommarkrysset" Episode #12.6 (TV Episode 2016)|url=https://www.imdb.com/title/tt5936926/?ref_=nm_flmg_slf_60|access-date=16 gusht 2020|website=IMDb}}</ref> |- |''Sunday Brunch'' |2 tetor 2016 |Sezoni 5, episodi 34<ref>{{Cite web|title="Sunday Brunch" Episode #5.34 (TV Episode 2016)|url=https://www.imdb.com/title/tt9472512/?ref_=nm_flmg_slf_58|access-date=16 gusht 2020|website=IMDb}}</ref> |- |''Go' morgen Danmark'' |18 tetor 2016 |Mysafire<ref>{{Cite web|title="Go' morgen Danmark" Episode dated 18 October 2016 (TV Episode 2016)|url=https://www.imdb.com/title/tt6162796/?ref_=nm_flmg_slf_57|access-date=16 gusht 2016|website=IMDb}}</ref> |- | rowspan="10" |2017 |''The Tonight Show Starring Jimmy Fallon'' |22 mars 2017 |Sezoni 4, episodi 118<ref>{{Cite web|title="The Tonight Show Starring Jimmy Fallon" Woody Harrelson/John Cena/Martin Garrix & Dua Lipa (TV Episode 2017)|url=https://www.imdb.com/title/tt6644824/?ref_=nm_flmg_slf_8|access-date=18 gusht 2020|website=IMDb}}</ref> |- |''Jimmy Kimmel Live!'' |20 prill 2017 |Mysafire muzikore<ref>{{Cite web|title="Jimmy Kimmel Live!" Magic Johnson/Gabourey Sidibe/Dua Lipa (TV Episode 2017)|url=https://www.imdb.com/title/tt6750266/?ref_=nm_flmg_slf_1|access-date=18 gusht 2020|website=IMDb}}</ref> |- |''Good Morning America'' |19 qershor 2017 |Mysafire muzikore<ref>{{Cite web|title="Good Morning America" Episode dated 19 June 2017 (TV Episode 2017)|url=https://www.imdb.com/title/tt6949344/?ref_=nm_flmg_slf_20|access-date=16 gusht 2020|website=IMDb}}</ref> |- |''Live with Kelly and Ryan'' |28 qershor 2017 |Mysafire muzikore<ref>{{Cite web|title="Live with Kelly and Ryan" Guest Co-Hostess Busy Philipps/Ansel Elgort/Dua Lipa (TV Episode 2017)|url=https://www.imdb.com/title/tt7021004/?ref_=nm_flmg_slf_5|access-date=18 gusht 2020|website=IMDb}}</ref> |- |''Por el mundo'' |17 shtator 2017 |Sezoni 5, episodi 5: Londres<ref>{{Cite web|title="Por el mundo" Londres (TV Episode 2017)|url=https://www.imdb.com/title/tt8760118/?ref_=nm_flmg_slf_49|access-date=16 gusht 2020|website=IMDb}}</ref><ref>{{Cite web|date=11 shtator 2017|title=Programa 05 con Mariana Nannis en Londres - Por El Mundo 2017|url=https://www.youtube.com/watch?v=6r8tq7qVRl4|access-date=16 gusht 2020|website=YouTube}}</ref> |- |''The Jonathan Ross Show'' |7 tetor 2017 |Sezoni 12, episodi 6<ref>{{Cite web|title="The Jonathan Ross Show" Kit Harington, Liv Tyler, Mary J. Blige, Sue Perkins, Rob Beckett and Dua Lipa (TV Episode 2017)|url=https://www.imdb.com/title/tt7485442/?ref_=nm_flmg_slf_48|access-date=16 gusht 2020|website=IMDb}}</ref> |- |''Quotidien'' |18 tetor 2017 |Mysafire<ref>{{Cite web|title="Quotidien" Episode dated 18 October 2017 (TV Episode 2017)|url=https://www.imdb.com/title/tt7530818/?ref_=nm_flmg_slf_40|access-date=16 gusht 2020|website=IMDb}}</ref> |- |''Sounds Like Friday Night'' |Vetvetja (bashkëprezantuese) |8 dhjetor 2017 |Sezoni 1, episodi 6<ref>{{Cite web|title="Sounds Like Friday Night" Episode #1.6 (TV Episode 2017)|url=https://www.imdb.com/title/tt7509376/?ref_=nm_flmg_slf_46|access-date=16 gusht 2020|website=IMDb}}</ref><ref>{{Cite web|url=https://www.radiotimes.com/tv-programme/e/f2j6cx/sounds-like-friday-night--series-1-episode-6/|language=en|title=Sounds Like Friday Night|website=Radio Times|access-date=16 janar 2021|archive-date=13 tetor 2020|archive-url=https://web.archive.org/web/20201013201529/https://www.radiotimes.com/tv-programme/e/f2j6cx/sounds-like-friday-night--series-1-episode-6/|url-status=dead}}</ref> |- |''La Voz'' | rowspan="13" |Vetvetja |22 dhjetor 2017 |Sezoni 5, episodi 13<ref>{{Cite web|title="La voz" Episode #5.13 (TV Episode 2017)|url=https://www.imdb.com/title/tt7819138/?ref_=nm_flmg_slf_45|access-date=16 gusht 2020|website=IMDb}}</ref> |- |''Alan Carr: Chatty Man'' |25 dhjetor 2017 |Special për Krishtlindje 2017<ref>{{Cite web|title="Alan Carr: Chatty Man" Christmas Special 2017 (TV Episode 2017)|url=https://www.imdb.com/title/tt12251128/?ref_=nm_flmg_slf_44|access-date=16 gusht 2020|website=IMDb}}</ref> |- | rowspan="10" |2018 |''Saturday Night Live'' |3 shkurt 2018 |Episodi: "[[Natalie Portman]]/Dua Lipa" |- | rowspan="2" |''The Ellen DeGeneres Show'' |13 shkurt 2018 |Sezoni 15, episodi 102<ref>{{Cite web|title="The Ellen DeGeneres Show" Jerry Seinfeld/Nick Foles/Dua Lipa (TV Episode 2018)|url=https://www.imdb.com/title/tt7981170/?ref_=nm_flmg_slf_18|access-date=18 gusht 2020|website=IMDb}}</ref> |- |14 mars 2018 |Sezoni 15, episodi 118<ref>{{Cite web|title="The Ellen DeGeneres Show" Sean Hayes/Nick Robinson/Dua Lipa (TV Episode 2018)|url=https://www.imdb.com/title/tt8109718/?ref_=nm_flmg_slf_18|access-date=18 gusht 2020|website=IMDb}}</ref> |- |''Jimmy Kimmel Live!'' |19 mars 2018 |Mysafire muzikore<ref>{{Cite web|title="Jimmy Kimmel Live!" Tyler Perry/Jensen Ackles/Dua Lipa (TV Episode 2018)|url=https://www.imdb.com/title/tt7959336/?ref_=nm_flmg_slf_1|access-date=18 gusht 2020|website=IMDb}}</ref> |- |''Quotidien'' |3 prill 2018 |Mysafire<ref>{{Cite web|title="Quotidien" Episode dated 3 April 2018 (TV Episode 2018)|url=https://www.imdb.com/title/tt8232192/?ref_=nm_flmg_slf_40|access-date=16 gusht 2020|website=IMDb}}</ref> |- |''The Graham Norton Show'' |20 prill 2018 |Mysafire muzikore<ref>{{Cite web|title="The Graham Norton Show" Benedict Cumberbatch/Matt LeBlanc/Maxine Peake/Calvin Harris feat. Dua Lipa (TV Episode 2018)|url=https://www.imdb.com/title/tt8258920/?ref_=nm_flmg_slf_24|access-date=16 gusht 2020|website=IMDb}}</ref> |- |''The Voice'' |22 maj 2018 |Sezoni 14, episodi 28<ref>{{Cite web|title="The Voice" Live Finale, Part 2 (TV Episode 2018)|url=https://www.imdb.com/title/tt8329958/?ref_=nm_flmg_slf_38|access-date=16 gusht 2020|website=IMDb}}</ref> |- |''The Late Show with Stephen Colbert'' |26 korrik 2018 |Sezoni 3, episodi 180<ref>{{Cite web|title="The Late Show with Stephen Colbert" Jake Tapper/Michael Pena/Dua Lipa (TV Episode 2018)|url=https://www.imdb.com/title/tt8730728/?ref_=nm_flmg_slf_36|access-date=16 gusht 2020|website=IMDb}}</ref> |- |''Jimmy Kimmel Live!'' |10 tetor 2018 |Mysafire muzikore<ref>{{Cite web|title="Jimmy Kimmel Live!" Jamie Lee Curtis/Olivia Hamiton/Dua Lipa (TV Episode 2018)|url=https://www.imdb.com/title/tt9084664/?ref_=nm_flmg_slf_1|access-date=18 gusht 2020|website=IMDb}}</ref> |- |''Watch What Happens Live with Andy Cohen'' |6 dhjetor 2018 |Sezoni 15, episodi 198<ref>{{Cite web|title="Watch What Happens: Live" Dua Lipa & Kenan Thompson (TV Episode 2018)|url=https://www.imdb.com/title/tt9399810/?ref_=nm_flmg_slf_32|access-date=16 gusht 2020|website=IMDb}}</ref> |- | rowspan="6" |2019 |''The Graham Norton Show'' |1 nëntor 2019 |Sezoni 26, episodi 6<ref>{{Cite web|title="The Graham Norton Show" Dame Julie Andrews/Jennifer Aniston/Reese Witherspoon/Ian McKellen/Dua Lipa (TV Episode 2019)|url=https://www.imdb.com/title/tt11178144/?ref_=nm_flmg_slf_24|access-date=16 gusht 2020|website=IMDb}}</ref> |- |''The Voice of Germany'' |Vetvetja/Këshilltare |10 nëntor 2019 |Sezoni 8; ekipi i [[Marc Forster|Mark Forsterit]] |- | rowspan="2" |''The Tonight Show Starring Jimmy Fallon'' | rowspan="16" |Vetvetja |18 dhjetor 2019 |Sezoni 7, episodi 69<ref>{{Cite web|title="The Tonight Show Starring Jimmy Fallon" Paul Reiser/Helen Hunt/Dua Lipa/James Blake (TV Episode 2019)|url=https://www.imdb.com/title/tt11443214/?ref_=nm_flmg_slf_8|access-date=18 gusht 2020|website=IMDb}}</ref> |- |19 dhjetor 2019 |Mysafire muzikore<ref>{{Cite web|title="The Tonight Show Starring Jimmy Fallon" Kate McKinnon/Noah Baumbach/Dua Lipa (TV Episode 2019)|url=https://www.imdb.com/title/tt11443216/?ref_=nm_flmg_slf_8|access-date=18 gusht 2020|website=IMDb}}</ref> |- |''Good Morning America'' |20 dhjetor 2019 |Mysafire muzikore<ref>{{Cite web|title="Good Morning America" Episode dated 20 December 2019 (TV Episode 2019)|url=https://www.imdb.com/title/tt11409882/?ref_=nm_flmg_slf_20|access-date=16 gusht 2020|website=IMDb}}</ref> |- |''Dick Clark's New Year's Rockin' Eve'' |31 dhjetor 2019 |Performuese<ref>{{Cite web|title=Dick Clark's New Year's Rockin' Eve with Ryan Seacrest 2020 (2019)|url=https://www.imdb.com/title/tt11354466/?ref_=nm_flmg_slf_19|access-date=16 gusht 2020|website=IMDb}}</ref> |- | rowspan="12" |2020 | rowspan="2" |''The Ellen DeGeneres Show'' |6 janar 2020 |Sezoni 17, episodi 74<ref>{{Cite web|title="The Ellen DeGeneres Show" Awkwafina/Mario Lopez/Dua Lipa (TV Episode 2020)|url=https://www.imdb.com/title/tt11559340/?ref_=nm_flmg_slf_18|access-date=18 gusht 2020|website=IMDb}}</ref> |- |9 janar 2020 |Mysafire muzikore<ref>{{Cite web|title="The Ellen DeGeneres Show" Jamie Foxx/Liv Tyler/Dua Lipa (TV Episode 2020)|url=https://www.imdb.com/title/tt11559346/?ref_=nm_flmg_slf_18|access-date=18 gusht 2020|website=IMDb}}</ref> |- |''The One Show'' |4 shkurt 2020 |Mysafire<ref>{{Cite web|title="The One Show" Episode dated 4 February 2020 (TV Episode 2020)|url=https://www.imdb.com/title/tt11771932/?ref_=nm_flmg_slf_15|access-date=18 gusht 2020|website=IMDb}}</ref> |- |''Skavlan'' |13 mars 2020 |Mysafire<ref>{{Cite web|title="Skavlan" From London/Richard Hatchett/Dua Lipa/Nandi Bushell/Aloe Blacc (TV Episode 2020)|url=https://www.imdb.com/title/tt11875516/?ref_=nm_flmg_slf_12|access-date=18 gusht 2020|website=IMDb}}</ref> |- |''The Late Late Show with James Corden'' |30 mars 2020 |Sezoni 6, episodi 87<ref>{{Cite web|title="The Late Late Show with James Corden" Homefest: James Corden's Late Late Show Special (TV Episode 2020)|url=https://www.imdb.com/title/tt12085180/?ref_=nm_flmg_slf_10|access-date=18 gusht 2020|website=IMDb}}</ref> |- |''Lorraine'' |1 prill 2020 |Mysafire<ref>{{Cite web|title="Lorraine" Episode dated 1 April 2020 (TV Episode 2020)|url=https://www.imdb.com/title/tt12274296/?ref_=nm_flmg_slf_9|access-date=18 gusht 2020|website=IMDb}}</ref> |- |''The Tonight Show Starring Jimmy Fallon'' |8 prill 2020 |Mysafire muzikore<ref>{{Cite web|title="The Tonight Show Starring Jimmy Fallon" At Home Edition: Taraji P. Henson/Dua Lipa/Best of Fallon Moments (TV Episode 2020)|url=https://www.imdb.com/title/tt12087674/?ref_=nm_flmg_slf_8|access-date=18 gusht 2020|website=IMDb}}</ref> |- |''E poi c'è Cattelan'' |21 prill 2020 |Sezoni 7, episodi 3<ref>{{Cite web|title="E poi c'è Cattelan (EPCC)" Episode #7.3 (TV Episode 2020)|url=https://www.imdb.com/title/tt12207058/?ref_=nm_flmg_slf_7|access-date=18 gusht 2020|website=IMDb}}</ref> |- |''Live with Kelly and Ryan'' |6 maj 2020 |Sezoni 32, episodi 167<ref>{{Cite web|title="Live with Kelly and Ryan" Live's Cooking in Quarantine Week - Day 1 (TV Episode 2020)|url=https://www.imdb.com/title/tt12242906/?ref_=nm_flmg_slf_5|access-date=18 gusht 2020|website=IMDb}}</ref> |- |''Graduate Together: America Honors the High School Class of 2020'' |16 maj 2020 |TV Special |- |''Jimmy Kimmel Live!'' |10 gusht 2020 |Prezantuese mysafire<ref>{{Cite web|title="Jimmy Kimmel Live!" Dua Lipa/Gwen Stefani (TV Episode 2020)|url=https://www.imdb.com/title/tt12688440/?ref_=nm_flmg_slf_1|access-date=18 gusht 2020|website=IMDb}}</ref> |- |''Saturday Night Live'' |19 dhjetor 2020 |Mysafire muzikore |} ==Çmime dhe kandidime== {{Main|Lista e çmimeve dhe nominimeve të marra nga Dua Lipa}} == Shiko edhe == * [[Rita Ora]] * [[Bebe Rexha]] * [[Ava Max]] * [[Era Istrefi]] ==Referime== {{reflist|3}} ==Lidhje të jashtme== {{Wikiquote}} {{Commons}} * {{Official website|http://dualipa.com|Dua Lipa}} – faqja zyrtare * {{Discogs artist}} * {{IMDb name}} {{S-start}} {{s-ach}} {{succession box|title=[[Grammy Award|Grammy Award për Artisten më të Mirë të Re]]|before=[[Alessia Cara]]|after=[[Billie Eilish]]|years=2019}} {{succession box|title=[[Brit Award|Brit Award për Solo Artistja Britanike]]|before=[[Emeli Sandé]]|after=[[Jorja Smith]]|years=2018}} {{succession box|title=[[Brit Award|Brit Award për Artisten më të Mirë të Re]]|before=[[Rag'n'Bone Man]]|after=[[Tom Walker]]|years=2018}} {{S-end}}{{Dua Lipa}} [[Kategoria:Njerëz që jetojnë]] [[Kategoria:Lindje 1995]] [[Kategoria:Këngëtarë shqiptarë]] [[Kategoria:Këngëtarë anglezë]] [[Kategoria:Dua Lipa]] [[Kategoria:Shqiptarë me prejardhje boshnjake]] [[Kategoria:Kosovarë me prejardhje boshnjake]] [[Kategoria:Biografi me nënshkrim]] n1lmkph0yhuo53u7vc83zt9silo9u0g 0 185137 2807241 2800963 2025-06-07T00:56:09Z Leutrim.P 113691 added [[Category:Konflikte në Maqedoni të Veriut]] using [[Help:Gadget-HotCat|HotCat]] 2807241 wikitext text/x-wiki {{Infobox military conflict | conflict = Përleshjet në Kumanovë (2015) | partof = | image = [[Skeda:Kumanovo - May 2015 (18112749775).jpg|300px]] | caption = '''Një shtëpi e shkatërruar gjatë luftimeve në Kumanovë''' | date = 9 – 10 Maj 2015<br>(2 ditë) | place = [[Kumanovë]], [[Republika e Maqedonisë]], (tani [[Maqedonia e Veriut]]) | result = Fitore e Qeverisë Maqedonase | coordinates = | map_type = | latitude = | longitude = | map_size = | map_caption = | map_label = | territory = | combatant1 = [[File:NLA FLAG (HD).png|30px]] Veteranët e UÇK-së | combatant2 = [[File:Flag of Macedonia.svg|30px]] [[Maqedonia]] | combatant3 = | commander1 = [[File:NLA FLAG (HD).png|25px]] [[Mirsad Ndrecaj]]<br>[[File:NLA FLAG (HD).png|25px]] [[Beg Rizaj]]<br>[[File:NLA FLAG (HD).png|25px]] [[Sami Ukshini]]<br>[[File:NLA FLAG (HD).png|25px]] [[Muhamed Krasniqi]]<br>[[File:NLA FLAG (HD).png|25px]] [[Demë Shehu]] <br> [[File:NLA FLAG (HD).png|25px]] [[Nusret Kaloshi]] | commander2 = [[File:Flag of Macedonia.svg|25px]] [[Gjorge Ivanov]] <br>[[File:Flag of Macedonia.svg|25px]] [[Nikola Gruevski|Nikolla Gruevski]]<br>[[File:Flag of Macedonia.svg|25px]] [[Gordana Jankuloska|Gordana Jankullovska]] | commander3 = | units1 = [[File:NLA FLAG (HD).png|25px]] E panjohur | units2 = [[File:Macedonian Police insignia.png|25px]] [[Policia e Maqedonisë]] *[[Njësia e Policisë Alfa (Maqedoni e Veriut)|Njësia e Ndërhyrjes së Shpejtë]] *[[Njësia Speciale e Mbështetjes (Maqedoni e Veriut)|Njësia Speciale e Mbështetjes]] *[[Njësia e Operacioneve Speciale Tigrat (Maqedoni e Veriut)|Njësia Speciale e Policisë "Tigrat"]] | units3 = | strength1 = [[File:NLA FLAG (HD).png|25px]] 40 burra | strength2 = [[File:Macedonian Police insignia.png|25px]] Nuk dihet | strength3 = | casualties1 = *[[File:NLA FLAG (HD).png|25px]] 10 të vrarë *[[File:NLA FLAG (HD).png|25px]] 30 të arrestuar | casualties2 = *[[File:Macedonian Police insignia.png|25px]] 8 policë të vrarë <br> *[[File:Macedonian Police insignia.png|25px]] 37 të plagosur *[[File:Macedonian Police insignia.png|25px]] 2 të kapur | casualties3 = 20 Civilë të plagosur | notes = }} Më 9 maj 2015, në qytetin e [[Kumanova|Kumanovës]] në Maqedoni (tani [[Maqedonia e Veriut]]), ndodhi një përleshje e armatosur midis forcave speciale të [[Policia e Maqedonisë së Veriut|policisë maqedonase]] dhe një grupi të armatosur, i identifikuar nga autoritetet si pjesëtarë të [[Ushtria Çlirimtare Kombëtare|Ushtrisë Çlirimtare Kombëtare]] (UÇK). Ngjarja ndodhi gjatë një operacioni bastisje të policisë në një lagje të qytetit.<ref name=":0">{{Cite web |date=2015-05-09 |title="Luftë" në Kumanovë, dyshohet për 5 shqiptarë të vrarë. Mes tyre një fëmijë? |url=https://www.gazetatema.net/2015/05/09/kumanove-5-shqiptare-te-vrare-ne-perplasjen-e-armatosur |access-date=2025-05-22 |website=Gazeta Tema}}</ref><ref name=":1">{{Cite web |title=17 orë përplasje me armë në Kumanovë, 10 shqiptarë e policë të vrarë. Dorëzohet grupi i armatosur |url=https://www.balkanweb.com/17-ore-perplasje-me-arme-ne-kumanove-9-shqiptare-e-police-te-vrare-dorezohet-grupi-i-armatosur/#gsc.tab=0 |access-date=2025-05-22 |website=www.balkanweb.com |language=sq}}</ref> Gjatë përleshjes, e cila zgjati deri më 10 maj 2015, u vranë 8 pjesëtarë të forcave maqedonase të sigurisë dhe 10 anëtarë të grupit të armatosur. Po ashtu, u raportuan 37 të plagosur nga radhët e policisë. Operacioni përfundoi me arrestimin e 30 shqiptarëve, të cilët më pas u akuzuan për [[Terrorizmi|terrorizëm]] nga autoritetet maqedonase.<ref name=":0" /><ref name=":1" /> Ngjarja shkaktoi reagime të shumta në opinionin publik dhe ndërkombëtar, si dhe nxiti debat mbi situatën e sigurisë dhe marrëdhëniet ndëretnike në vend. == Para ngjarjes == Ngjarjes i paraprinë gjendja e keqe politike në Maqedoni, ku opozita publikonte përgjimet telefonike të ashtu-quajtura "bomba qeveritare", ku njerëzit e kabinetit qeveritar kishin diskutuar për [[Korrupsioni në Maqedoni të Veriut|korrupsion]] dhe biseda nacionaliste [[Shqiptarofobia|kundër-shqiptare]] e sidomos biseda e Ministres së Brendshme të Maqedonisë, [[Gordana Jankullovska]] ku u dëgjua duke thënë: "Shqiptarët e Maqedonisë mund t'i zhdukim brenda një ore" dhe "me shqiptarët duhet t'i lajmë duart". Kriza e thellë politike në Republikën e Maqedonisë, datonte që nga zgjedhjet e përgjithshme të vitit 2014 . Partia kryesore opozitare, Bashkimi Social Demokrat i Maqedonisë (LSDM), ka bërë akuza për mashtrime zgjedhore , ka denoncuar fitoren e partisë konservatore VMRO-DPMNE dhe që atëherë ka bojkotuar Kuvendin. Që nga fillimi i vitit 2015, lideri socialdemokrat, Zoran Zaev, kishte në posedim regjistrime masive të përgjimeve të paligjshme, të supozuara të orkestruara nga kryeministri Nikolla Gruevski. Zoran Zaev filloi të lëshonte të ashtuquajturat "bomba" informative, një seri bisedash të përgjuara midis zyrtarëve konservatorë të qeverisë, shumica e tyre duke përfshirë kryeministrin e Maqedonisë Nikolla Gruevski. Duke vepruar kështu, ai ka bërë pretendime se Gruevski ka urdhëruar përgjimin e rreth 20,000 qytetarëve maqedonas dhe ka kontroll mbi sistemin gjyqësor në Maqedoni. Në tetor të vitit 2014, ndërtesa e qeverisë maqedonase u sulmua nga dy predha që mund të ishin qëlluar nga një raketë RPG. Rreth një javë pas sulmit, një letër mbërriti në stacionin televiziv maqedonas në gjuhën shqipe Alsat-M e nënshkruar nga një grup që pretendonte lidhje me UÇK-në e shpërbërë duke marrë përgjegjësinë për sulmin. UÇK-ja ishte gjithashtu lojtari kryesor në konfliktin e vitit 2001 në Maqedoni. Në dokument thuhej se qeveria maqedonase drejton një ideologji pro-ruse dhe se UÇK-ja kërkon që Maqedonia të anëtarësohet në Bashkimin Evropian dhe në NATO me çdo kusht. Më 21 prill 2015, një kullë e policisë maqedonase në kufirin ndërmjet Maqedonisë dhe Kosovës, në fshatin malor Goshincë, u sulmua nga rreth 40 burra të armatosur të veshur me uniforma të UÇK-së, të cilët me sa duket kishin hyrë nga Kosova. Më 3 maj 2015, selia e partisë më të madhe etnike shqiptare në Republikën e Maqedonisë, Bashkimi Demokratik për Integrim (BDI), u sulmua me një granatë dore. Nuk pati viktima dhe asnjë të dyshuar. Dyshohej se sulmi ishte për shkak të rritjes së kritikave ndaj partisë së BDI-së në mesin e shqiptarëve për shkak të lidhjeve të ngushta të dyshuara me partinë konservatore në pushtet. Opozita akuzoi qeverinë se dyshohet se po përpiqej të mbulonte vdekjen e një burri në vitin 2011 dhe një gazetari në vitin 2013, gjë që u pasua nga protesta të dhunshme në vitin 2015. Zyrtarët thanë se 38 policë u plagosën. == Ngjarja == Rreth orës 05:00 të mëngjesit duke u gdhirë e shtuna, mediat të informuara nga banorët, raportuan për goditje me armë zjarri që sa vinin e bëheshin më të shpeshta. Forca të mëdha policore nisën të grumbulloheshin në qytet, veçanërisht në Lagjen e Trimave, të banuar kryesisht me shqiptarë. Helikopterë të shumtë fluturonin në këtë zonë dhe autoritetet maqedonase zgjodhën te heshtin për orë të tëra për të sqaruar qytetarët se çfarë po ndodhte. Situata ishte e paqartë, nëse të shtënat vinin nga individë apo policia po kryente një operacion ndaj personave te armatosur. Mediat nga burime të tyre jozyrtare deklaruan për disa viktima, mes të cilëve edhe civilë në përplasjet mes policisë dhe një grupi, ndërsa dhanë alarmin se banorët ndodheshin të rrethuar dhe frikësuar nga prania e forcave speciale. Pjesa më e madhe e tyre më pas u evakuuan. Ministrja e Brendshme e Maqedonisë Gordana Jankullovska vendosi të japë informacione për atë çka po ndodhte vetëm në orët e vona të mbrëmjes të së shtunës, kur tha se policia po përballej me një grup terrorist të armatosur rëndë të përbëre nga shtetas maqedonas dhe një vend në kufi, që synonte të godiste institucionet e rëndësishme. Ajo sqaroi se gjatë përplasjeve kishte pasur viktima mes radhëve të policisë, por jo mes civilëve. Mediat maqedonase kanë lëshuar pohime të banorëve të Zajazit të Kumanovës se herët në mëngjes kanë parë rreth 40 persona të armatosur. Një komunitet i madh i shqiptarëve jetojnë në rajon. Qeveria lëshoi ​​një deklaratë se grupi i armatosur numëronte 50–70 burra dhe se burrat e armatosur u fshehën në shtëpi private në lagjen e trimave në Kumanovë, (Divo Naselje). Grupi i armatosur përdori pushkë automatike, pushkë snajper dhe granata kundër policisë dhe zyrtarët thanë se ishin të trajnuar mirë. Policia maqedonase pësoi 3 të vdekur dhe 12 të plagosur në mëngjes, ndërsa burime jozyrtare pretendojnë mbi 20 policë të plagosur. Banorët në zonë u evakuuan nga policia maqedonase gjatë ditës. Mediat serbe raportuan se një numër i madh i shqiptarëve nga Kumanova kaluan kufirin për në Serbi. Gjatë përleshjeve, përfaqësuesit e Misionit të OSBE-së në Shkup ishin në kontakt me anëtarët e grupit të armatosur dhe përfaqësues nga Ministria e Punëve të Brendshme. Më 14 maj, ambasadori i SHBA-së në OSBE, Daniel Baer falënderoi misionin e OSBE-së në Shkup për "rolin e tij konstruktiv në lehtësimin e një armëpushimi". Rreth orës 18:00 të mbrëmjes, mediat maqedonase raportuan se luftimet ishin ndalur dhe 30 nga militantët ishin dorëzuar. Megjithatë, pasi shumica e tyre u dorëzuan në mbrëmje,  kishte ende të shtëna sporadike. Hetuesit maqedonas i identifikuan militantët si shtetas maqedonas dhe kosovarë dhe se ata kishin për qëllim të sulmonin institucionet dhe ndërtesat qeveritare. Sipas mediave shqiptare përgjegjësinë e merr UÇK-ja. Deri më 10 maj, policia maqedonase konfirmoi se grupi i armatosur ishte neutralizuar. Tetë policë u vranë në përleshje. ==Pas ngjarjes== Pas sulmit, prokurorët maqedonas akuzuan 30 militantë shqiptarë për terrorizëm. Autoritetet thanë se 18 nga të dyshuarit ishin emigrantë shqiptarë të paligjshëm nga Kosova. Ministria e Brendshme e Maqedonisë ka deklaruar se 8 policë dhe 10 persona të armatosur u vranë në operacion, ndërkohë që 37 oficerë të tjerë u plagosën. Më 10 maj 2015, Presidenti i Republikës së Maqedonisë Gjorge Ivanov thirri një takim urgjent të Këshillit të Sigurisë Kombëtare të vendit, udhëheqjen e ushtrisë maqedonase, policinë dhe udhëheqësit politikë nga qeveritar dhe partive opozitare u takuan në pallatin presidencial për të diskutuar ngjarjet. Pas takimit, Presidenti theksoi se "policia ka parandaluar sulme të koordinuara terroriste në vende të ndryshme në Maqedoni, ku do të shkaktonin destabilizim serioz, kaos dhe frikë", duke shtuar se autoritetet ishin në dijeni të aktiviteteve të grupit të armatosur që në "fillim të vitit 2015". Qeveria maqedonase shpalli dy ditë zie kombëtare pas sulmeve për oficerët e policisë që humbën jetën gjatë sulmit. Sipas televizionit maqedonas "Sitel-it", bazuar në lajmet shqiptare, më 8 maj Ministri i Drejtësisë Krenar Lloga njoftoi për "Radion Evropa e Lirë" se dokumentacioni për transferimin e të burgosurve në Kosovë ishte duke u kompletuar, por kjo u kontestua nga lajme të tjera. Policia e Maqedonisë shkatërroi shumë shtëpi shqiptare. Rreth 3,000 shtëpi ishin krejtësisht të djegura apo të pabanuara. Rreth 5,000 shqiptarë menjëherë dolën si refugjatë në fshatrat kufitare në Kosovë. Autoritetet maqedonase kurrë nuk kanë raportuar apo dhënë ndonjë deklaratë për dëmet që bëri policia maqedonase kundër shtëpive shqiptare. Më 10 maj 2016, përkatësisht 1 vit pas rënies së veteranëve shqiptarë, Organizata e Veteranëve të Luftës në Kosovë publikoi se "shqiptarët luftuan me ushtrinë maqedonase, për bashkim kombëtar, ata u tradhëtuan dhe luftuan në relacion 1 me 60 (1 ushtar shqiptar kundër 60 ushtarëve maqedonas). Në fjalën e tij, kryeministri maqedonas Gruevski vlerësoi operacionin e policisë duke e quajtur atë një "aksion shumë profesional, heroik dhe patriotik"  duke shtuar se "grupi planifikoi të sulmonte ngjarjet sportive, qendrat tregtare, si dhe institucionet shtetërore”. Ai gjithashtu përshëndeti tetë policët maqedonas që vdiqën gjatë bastisjes, por gjithashtu pohoi se "guximi i tyre mund të ketë penguar vrasjen e rreth 8,000 njerëzve të tjerë." Gruevski, gjatë fjalimit të tij televiziv, tha se "ky nuk është një konflikt maqedonas-shqiptar, por një konflikt midis njerëzve që nuk kanë asnjë të mirë për shtetin dhe njerëzve që mbështesin shtetin". Presidenti Ivanov tha se autoritetet maqedonase ishin në dijeni për praninë e grupit terrorist brenda vendit që nga fillimi i vitit 2015. Gjatë fjalimit të tij në Këshillin e Sigurisë Kombëtare ai shtoi se kishte njoftuar përfaqësuesit e Bashkimit Evropian dhe NATO-s për ekzistencën e grupit militant, pa “shumë rezultate” nga organizatat.  Ai gjithashtu deklaroi se "në mbledhjen e Këshillit të Sigurisë Kombëtare, ku morën pjesë përfaqësues të opozitës, u dënua në mënyrë më të ashpër sulmi ndaj sigurisë së vendit, qëllimi i të cilit ishte destabilizimi i Maqedonisë". Duke theksuar se "është koha që ato biseda të intensifikohen" për çështjen e anëtarësimit të Maqedonisë në Bashkimin Evropian dhe në NATO. === Akuzat === Përplasjet ndodhën menjëherë pas publikimit të përgjimit audio që zbuloi korrupsionin në një shkallë masive të kryer nga partia kryesore në qeveri. Shumë drejtues të opozitës dhe ekspertë politikë pretendojnë se shkëmbimi i zjarrit ishte i organizuar politikisht me qëllim që të largonte vëmendjen e publikut nga skandalet që rrotullohen rreth akuzave për korrupsion. Ata pretendojnë gjithashtu se ka prova se grupit i janë paguar 2 milionë euro për të kryer përplasjet.  Për shkak se sa e ndjeshme dhe e diskutueshme ishte kjo ngjarje, kryeministri Zoran Zaev deklaroi se do të ketë një hetim ndërkombëtar. == Reagimet ndërkombëtare == *[[File:Flag of Albania.svg|30px]] [[Shqipëria]] – Ministri i Jashtëm shqiptar [[Ditmir Bushati]] bëri thirrje për një hetim ndërkombëtar për të shtënat. Ai tha se [[Marrëveshja e Ohrit]] dhe zbatimi i saj paraqet "bazën për stabilitetin demokratik dhe të ardhmen euroatlantike të Maqedonisë" dhe se "të drejtat demokratike në Maqedoni duhet të respektohen". Kryeministri shqiptar [[Edi Rama]] reagoi gjithashtu ndaj asaj që kishte ndodhur në [[Kumanova|Kumanovë]], dhe ndërsa ishte duke marrë pjesë në një takim ministror ai deklaroi se vendi i tij do të vërë veton ndaj kandidaturës së Maqedonisë në NATO nëse nuk respekton të drejtat e pakicës së saj etnike shqiptare. *[[File:Flag of Bulgaria.svg|30px]] [[Bullgaria]] – Kryeministri bullgar [[Bojko Borisov]], më 13 maj 2015, i tha parlamentit të vendit që ai ka dërguar trupa të ushtrisë bullgare deri në kufi me Maqedoninë për të ndaluar një fluks të mundshëm të refugjatëve dhe për tu përgatitur për të ndaluar sulmet e mundshme terroriste. *[[File:Flag of Europe.svg|30px]] [[Bashkimi Evropian]] – Komisioneri i BE-së për negociatat mbi politikën e zgjerimit dhe fqinjësisë, Johannes Hahn, dërguar tre mesazhe në lidhje me sulmet në Kumanovës: "Ne i bëjmë thirrje të gjitha palëve të interesuara për të bashkëpunuar në sqarimin se çfarë ka ndodhur". Ai gjithashtu kerkoi "autoritetet dhe të gjithë udhëheqësit politikë dhe të komunitetet për bashkëpunim, për të rivendosur të qetësinë dhe hetim të ngjarjeve në mënyrë objektive dhe transparente brenda ligjit. *[[File:Flag of Greece.svg|30px]] [[Greqia]] – Ministri i jashtëm grek Nikos Kotzias u takua me homologun e tij maqedonas, ai i ofroi ngushëllimet e Greqisë për familjet e viktimave. *[[File:Flag of Kosovo.svg|30px]] [[Kosova]] – Ministria e Punëve të Jashtme e Republikës së Kosovës, lëshoi një deklaratë që dënonte dhunën dhe bëri thirrje për respektimin e Marrëveshjes së Ohrit. Në një takim me ambasadorin e Maqedonisë në Kosovë, zëvendësministri i Punëve të Jashtme, [[Petrit Selimi]] ka premtuar se [[Kosova]] do të intensifikojnë bashkëpunimin me autoritetet maqedonase dhe ranë dakord për të ndarë informacion mbi fajtorët e dyshuar. *[[File:Flag of NATO.svg|30px]] [[NATO]] – Sekretari i Përgjithshëm i [[NATO]]-s, Jens Stoltenberg, në një konferencë shtypi në selinë e NATO-s në Bruksel, ka deklaruar "Policia maqedonase ishte e gatshme për të trajtuar situatën, por për fat të keq ajo e humbi atë", duke shtuar se "Unë i bëj thirrje të gjithëve që të ushtrojnë vetëpërmbajtje dhe për të shmangur ndonjë përshkallëzim të mëtejshëm, në interes të vendit dhe të gjithë rajonit". Deklarata e tij zyrtare me shkrim thuhet se "është e rëndësishme që të gjithë liderët politikë dhe komuniteti të punojnë së bashku për të rivendosur të qetë dhe të kryejë një hetim transparent për të vendosur se çfarë ka ndodhur". *[[File:Flag of Russia.svg|30px]] [[Rusia]] – Deklarata e Ministrisë së Jashtme ruse thuhet se ai mbështet qeverinë konservatore të Nikolla Gruevski, duke deklaruar se "shpërthimi i aktiviteteve kundër-qeveritare në Maqedoni gjatë ditëve të fundit është shqetësuese", më vonë duke treguar se "zgjedhja e lëvizjeve të shumta të opozitës dhe OJQ-të, frymëzuar nga Perëndimi, që favorizojnë logjikën e rrugës dhe skenarin e njohur të një "revolucioni me ngjyrë", është e mbushur me pasoja të rrezikshme. *[[File:Flag of Serbia.svg|30px]] [[Serbia]] – Presidenti serb Tomislav Nikoliç, i ka dërguar një telegram ngushëllimi për ngjarjet në Kumanovë me presidentin e Maqedonisë, duke thënë se ai është "thellësisht i shqetësuar nga lajmi rreth gjakderdhjes në Kumanovë shkaktuar nga veprimet fanatikë terroriste". Gjithashtu, kryeministrin serb Aleksandar Vuçiç ka dërguar një telegram Gruevskit, duke deklaruar "në emër të qeverisë së Serbisë dhe në emrin tim personal, unë do të doja të shpreh ngushëllimet më të sinqerta për ju dhe familjet e viktimave". Shefi i Inteligjencës Ushtarake të Serbisë deklaroi se ai ishte paralajmëruar nga "kolegët" e Maqedonisë në lidhje me sulmet e papritur, por besohet se deklaratat ishin mbi ekzagjeruar. *[[File:Flag of Turkey.svg|30px]] [[Turqia]] – Ministria e Republikës Punëve të Jashtme e Turqisë lëshoi shpresat se tensionet politike të cilat kanë qenë të vazhdueshme në Republikën e Maqedonisë për një periudhë të caktuar kohore do të zgjidhet me mjete demokratike në kuadër të parimit të sundimit të ligjit, dhe të dialogut, si dhe qetësinë e brendshme dhe bilanci ndëretnik arrihet nëpërmjet Marrëveshjes së Ohrit të vitit 2001 ku ai nuk duhet të jetë i dëmtuar. ==Viktimat== ===Tetë policët e vrarë:=== *Boban Ivanoviç (1968, nga Stajkovci) *Goran Ilijevski (1974, nga Gostivari) *Goran Stojmenoviç (1970, nga Milladinovci) *Zharko Kuzmanovski (1981, nga Bërvenica) *Isamedin Osmani (1983, nga Studeniçani) *Ljubisha Arangelloviç (1966, nga Shkupi) *Nenad Serafimovski (1987, nga Zubovca) *Sasho Samojllovski (1982, nga Bërvenica) ===Dhjetë luftëtarët shqiptarë të vrarë:=== *Beg Rizaj (1977, nga Kosova) *Mirsad Ndrecaj (1979, nga Kosova) *Hysen Rushiti (1965, nga Kosova) *Turgaj Gashi (1978, nga Kosova) *Arben Rexhaj (1971, nga Kosova) *Xhafer Zymeri (1972, nga Kosova) *Fatlum Vishesella (1983, nga Kosova) *Nusret Kaloshi (1975, nga Kosova) *Valon Kabashi (1985, nga Kosova) *Samid Kastrioti (1975, nga Kosova) == Shiko edhe == * [[Ushtria Çlirimtare Kombëtare]] * [[Policia e Maqedonisë së Veriut]] * [[Lufta e vitit 2001 në Maqedoni]] ==Referime== [[Kategoria:Përleshja e armatosur në Kumanovë (2015)]] [[Kategoria:Konflikte në Maqedoni të Veriut]] qggi91v9t00p8omkfxi302gxho64voo 0 187027 2807214 2028431 2025-06-07T00:35:03Z Leutrim.P 113691 Leutrim.P zhvendosi faqen [[Planifikimi urban në Egjiptin e Lashtë]] tek [[Planifikimi urban në Egjiptin e lashtë]] 2028431 wikitext text/x-wiki Përdorimi i planifikimit urban në [[Egjipti i lashtë|Egjiptin e lashtë]] është një çështje vashdimisht e debatuar. Kjo pasi sitet e lashta zakonisht kanë mbijetuar vetëm në formë fragmentare dhe shumë qytete të Egjiptit të Lashtë kanë qenë banuar vazhdimisht që nga format e tyre fillestare, në fakt është kuptuar relativisht pak rreth projekteve të përgjithshme të qyteteve egjiptiane për mjaft periudha të caktuara.<ref>Barry Kemp: "The City of el-Amarna as a Source for the Study of Urban Society in Ancient Egypt." World Archaeology 9.2 ([[1977]]): fq. 124</ref> Egjiptianët u referoheshin shumicës së qyteteve të tyre njëkohësisht si ''nwt'' ose ''dmi''.<ref name=uphill>Eric Uphill: ''Egyptian Towns and Cities''. [[Oxford]]: Shire, [[2008]]</ref> ''Nwt'' zakonisht i referohej qyteteve të paplanifikuara që zhvilloheshin në mënyrë natyrore, siç është [[Memfisi]] dhe [[Teba (Egjipt)|Teba]], ndërsa ''dmi'' mund të përkthehet si "vendbanim" dhe zakonisht i referohej qyteteve që ishin rregulluar sipas një plani. Dëshmitë arkeologjike të qyteteve të tilla janë ruajtur më së miri dhe janë gërmuar pothuajse tërësisht në [[El-Lahuni|El-Lahun]], [[Deir el-Medina]] dhe [[Amarna]], megjithëse dëshmi të planifikimit urban ekzistojnë edhe në qytete të tjera si psh. ata të Periudhës Ramside. == Periudha paradinastike == Përpara zhvillimit të kulturës neolitike rreth 6000 vjet p.e.s. nuk ekzistojnë gjurmë të vendbanimeve egjiptiane, pasi vendbanimet ishin me siguri të shumë të vegjël dhe ndërtesat bëheshin me materiale të degradueshme si kallamishtet she nuk ishin ndërtuar si struktura permanente.<ref name=uphill /> Sitet që mbijetun nuk tregojnë shumë dëshmi të planifikimit urban. Vendbanimi më i hershëm para-dinastik është ai në Merimda-Beni Salame në juglindje të shtrirjes së shkretëtirës pranë Deltës së [[Nili]]t dhe mbulon rreth 180,000 m2, një territor shumë i madh për periudhën para-dinastike. Qyteti është rindërtuar tre herë gjatë jetës së tij të banuar dhe në të paktën në njërin nga rindërtimet e tij, shtëpitë e tij ishin vendosur në mënyrë shumë të rregullt përgjatë një rruge kryesore. Pothuajse të gjitha shtëpitë ndjekin një plan që i vendos portat e tyre në drejtim të veri-perëndimit, për të shmangur erën mbizotëruese veriore. Vendbanime të tjera para-dinastike të njohura, si ato të kulturave [[Badariane]] dhe [[Nakada]], janë organizuar në mënyrë arbitrare dhe nuk kanë një plan të përcaktuar. Këto fshatra konsistojnë kryesisht në kasolle të vendosura përreth gropave rrethore depozituese. == El-Lahuni == Fshati i punëtorëve në El-Lahun u ndërtua dhe banua gjatë mbretërimit të [[Senusereti II|Senuseretit të II]] të [[Dinastia XII Egjiptiane|Dinastisë së XII]].<ref name=uphill /> I gjendur në hyrje të kanalit të Nilit që çon në Oazin e [[Fajumi]]t, bujtëte punëtorët që ndërtuan piramidën e Senuseretit ashtu si dhe të priftërinjve që mirëmbanin kultin mbretëror mortor. Fshati, në pamje të parë duket se vetëm gjatë mbretërimit të Senuseretit u banua plotësisht. [[File:A TT8 Kha sírja Dejr-el-Medinében.jpeg|thumb|396px|Deir el Medina]] Fshati ishte i organizuar sipas një plani të rregullt. Është përqëndruar rreth tempullit të piramidës së Senuseretit, që vizualisht mbizotëron fshatin dhe konsiston në dy lagje të barabarta të mbyllura me mure tullash të paktën në tre krahë. Lagja më e vogël perëndimore përbëhej nga banesat relativisht modeste të punëtorëve që janë organizuar në një model rrjete drejtëkëndore. Flinders Petrie, i cili gërmoi i pari në këtë sit, vërejti se si shtrirja e lagjes do ti lejonte një roje nate të vetëm mbikqyrjen e lehtë të zonës. Të gjitha shtëpitë ndjekin të njëjtin model dhe përmasa bazë si dhe shtriheshin rregullisht përbri rrugëve. Rrugët ishin të shtruara dhe me kanale kulluesë guri të ndërtuar në to, çonin në një kullues qëndrorë, duke lejuar nxjerrjen e ujit të pisët nga shtëpitë. Lagja më e madhe lindore përbëhej nga ndërtesa mjaft më të mëdha, duke përfshirë vila fisnikësh, një "akropol" me një ndërtesë rojash, depo, pak më tepër banesa punëtorësh dhe disa ndërtesa në skajin lindor, qëllimi i të cilave është i panjohur. == Deir el-Medina == Fshati i punëtorëve në [[Deir el-Medina]], gjendet në një luginë në bregun perëndimor të [[Nili]]t përgjatë Tebës, i ndërtuar fillimisht nën mbretërimin e Tutmosit të I për të bujtur punëtorët që punonin për varret në [[Lugina e Mbretërve|Luginën e Mbretërve]] gjatë [[Mbretëria e Re|Mbretërisë së Re]].<ref name=uphill /> Fshati është i rrethuar me një mur të holl tullash dhe i ndërtuar rreth një rruge qëndrore. Shtëpitë ndajnë të njëjtët mure për të fituar efikasitet ndërtimi dhe kursim hapësire. Është e mundur që gjithë blloqet e shtëpive të kenë qenë të mbuluara nga një çati e vetme. Fshati fillestar kishte 20 shtëpi, me gjasa me një popullsi prej rreth 100 banorësh. Fshati u zgjerua nën mbretërimin e [[Tutmosi III|Tutmosit të III]] dhe kur punëtorët u rikthyen në Deir el-Medina pas mbretërimit të [[Akhenateni]]t, gjatë të cilit ata ishin zhvendosur në [[Amarna]], fshati u zgjerua përsëri duke formuar nëntë lagje të veçanta. Në kulmin e saj, Deir el-Medina kishte 120 shtëpi dhe me gjasa rreth 600 banorë. == Amarna == [[File:Amarna 2 llegenda.jpg|thumb|left|406px|Rikrijim i qytetit te Akhetatonit (Amarna) me pamje nga larte. Legjenda: 1. Varret veriore; 2. Varret jugore; 3. Altare; 4. Qyteti verior; 5. Pallati verior; 6. Maru-Aton; 7. Qyteti kryesor; 8. Tempulli i Madhe i Atonit; 9. Kom el-Nana; 10. Qyteti i punwtoreve; 11. Varret e punetoreve; 12. Rruga mbreterore; 13. Varri i Akenatonit; Stela V; Stela U.]] [[Akhenatoni]] e ndërtoi Akhetatonin si kryeqytet i ri i Egjiptit.<ref>Barry Kemp: "The City of el-Amarna as a Source for the Study of Urban Society in Ancient Egypt." World Archaeology 9.2 ([[1977]]): fq. 123</ref> Si vendndodhje ai zgjodhi Amarnan, një sit i ri në bregun lindor të Nilit, rreth 275 kilometra në veri-perëndim të qytetit të Tebës. Pas vdekjes së tij, qyteti u braktis. Shkalla e planifikimit të përfshirë në ndërtimin e Amarnas përfshiu shumicën e ndërtesave administrative dhe fetare të qendrës së qytetit.<ref name=kemp284>Barry Kemp: ''Ancient Egypt: Anatomy of a Civilization''. [[New York]]: Routledge, [[2006]], fq. 284</ref> Megjithatë edhe pjesa e planifikuar e qytetit u sajua gjithësesi disi shpejt e shpejt.<ref>Donald B. Redford: ''Akhenaten, the Heretic King''. Princeton University Press, [[1984]], fq. 144</ref> Shumica e qytetit u ndërtua përgjatë një rruge kryesore veri-jug tetë kilometra të gjatë, sot të përmendur si “Rruga Mbretërore”, e cila lidhte qendrën e qytetit me pjesën veriore të qytetit, një zonë satelitore periferike dhe me gjasa rezidenca e faraonit.<ref name=kemp284 /> Faraoni me gjasa jetonte në Pallatin verior të bregut të lumit në Veri të qytetit, një ndërtesë e madhe në anën lindor të Rrugës Mbretërore dhe e shkëputur nga pjesa tjetër e qytetit, e mbrojtur nga një mur i fortifikuar që rrethonte një kompleks ndërtesash në shërbim të faraonit. Në pjesën e kundërt të rrugës nga pallati qëndron një grup prej disa shtëpish të mëdha të qytetit, që me gjasa i përkisnin fisnikëve që ishin shumë të afërt me faraonin. Një ndërtesë administrative që përmban një magazinë gjigande të ndërtuar në skajin më verior të pjesës veriore. Në skajin jugor të Rrugës Mbretërore qëndronte qendra e qytetit, një grup tempujsh, pallatesh dhe ndërtesash administrative që formonin qendrën ekzekutive të qytetit. Ndërtesat e planifikuara të qendrës së qytetit mund të gjenden në një mbishkrim të një nga stelet kufitare të Amarnas që tregonin kufijtë e qytetit në themelimin e tij.<ref>H. W. Fairman: "Topographical Notes on the Central City, Tell el-‘Amarnah." Journal of Egyptian Archaeology 21 (1935): fq. 135-139</ref> Në të, Akhenatoni përshkruan ndërtesat kryesore që ai do të ndërtonte në kryeqytetin e tij: <blockquote> …Po ndërtoj një Shtëpi të Atonit, atin tim, në Akhetaton në këtë vend. Po ndërtoj Shtëpinë e madhe të Atonit, atin tim, në Akhetaton në këtë vend. Po ndërtoj “Tendën e Ra-hut” për gruan [e madhe] mbretërore… për Atonin, atin tim, në Akhetaten në këtë vend. Po ndërtoj një Shtëpi Festimi për Atonin, atin tim, në ishullin e "Atonit madhështor në jubile" në Akhetaton në këtë vend. Kam ndërtuar një shtëpi [festimi për Atonin], atin tim, në ishullin e "Atonit madhështor në jubile" në Akhetaton në këtë vend.<ref>H. W. Fairman: "Topographical Notes on the Central City, Tell el-‘Amarnah." Journal of Egyptian Archaeology 21 (1935): fq. 136</ref> </blockquote> [[File:Amarna 1 llegenda.jpg|thumb|527px|Pamje me e afert e rikrijimit te qytetit te Akhetatonit. Legjenda: 1. Qyteti i punetoreve; 2. Kom el-Nana; 3. Qyteti qendrore; 4. Qyteti kryesor; 5. Tempulli i madh i Atonit; 6. Lagjja veriore; 7. Lagjja jugore; 8. Letrat e Amarna-s]] Disa nga këto ndërtesa mund të identifikohen lehtësisht nga mbishkrimet e tyre, por emrat e tjerë vetëm nëpërmjet këtij mbishkrimi-fjalim i themelimit. Në gjithë pjesën perëndimore të rrugës dhe me gjasa duke arritur deri në bregun e lumit gjendej Pallati i madh, që konsistonte në mjaft oborre dhe salla guri si dhe që bujtëte në qendrën e tij një oborr shumë të madh të rrethuar nga statuja të [[Akhenatoni]]t.<ref>Barry Kemp: ''Ancient Egypt: Anatomy of a Civilization''. [[New York]]: Routledge, [[2006]], fq. 184</ref> Përgjatë rrugës dhe i lidhur me një urë me tulla qëndronte Shtëpia Mbretërore, një pallat i vogël dhe rezidenc e faraonit.<ref>Barry Kemp: ''Ancient Egypt: Anatomy of a Civilization''. [[New York]]: Routledge, [[2006]], fq. 287</ref> Në jug të pallatit (në anën perëndimore të rrugës) ishte Shtëpia e madhe e Diskut të diellit, një ndëdrtesë fetare, qëllimi i të cilës nuk është kuptuar plotësisht por ishte si tempulli mortor i faraonit.<ref>Donald B. Redford: ''Akhenaten, the Heretic King''. Princeton University Press, [[1984]], fq. 146</ref> Në pozicionin më verior të anës lindore të rrugës në qendrën e qytetit ishte tempulli më i madh nga të gjithë, Shtëpia e Diskut të Diellit, ose Tempulli i Madh i Atonit, i cili qëndronte në aksin lindje-perëndim dhe konsistonte në një territor drejtëkondor me mure që ishte 760 me 290 metra, duke rrethuar mjaft tempuj individual. Afër tempujve gjendeshin magazina të gjata dhe banesat e priftërinjve.<ref>Donald B. Redford: ''Akhenaten, the Heretic King''. Princeton University Press, [[1984]], fq. 148</ref> Për shkak të lindjes së shtëpisë mbretërore ishin zyrat, arkivat (në të cilët u gjetën letrat e Amarnas) dhe barakat policoro-ushtarake. Në rrethinat lindore të qëndrës së qytetit gjendej lagja me mure e artizanëve, që ndërtonin qytetin. Vilat e vizirëve të faraonit dhe priftërinjve shtriheshin përgjatë të dy krahëve të Rrugës mbretërore për në jug. Në skajin jugor të qytetit ishte një kompleks i pazakont i quajtur Maru-Aton, një kompleks i rrethuar me mure kopshtesh, një ishulli artificial dhe kioskave në qiell të hapur.<ref>Donald B. Redford: ''Akhenaten, the Heretic King''. Princeton University Press, [[1984]], fq. 149</ref> Ndërsa u ngatërrua fillimisht nga gërmuesit si një lloj resorti kënaqësie, tashmë është kuptuar se është një ndërtesë fetare. Shumica e banesave të Amarnas gjendej në dy zona të mëdha në veri dhe në jug të qendrës së qytetit.<ref>Barry Kemp: ''Ancient Egypt: Anatomy of a Civilization''. [[New York]]: Routledge, [[2006]], fq. 327</ref> Këto rrethina të shtrira bujtnin një popullsi të madhe të nevojshme për të mbajtur oborrin dhe administratën e qendrës së qytetit. Në zonat e rrethinave banonin një larmi e madhe grupesh shoqërore, si priftërinjtë, ushtarët, ndërtuesit, skulptorët dhe skribët duke pasur shtëpitë më të shquara. Për sa kohë që seksioni rezidencial i Amarnas është i ndërlidhur, ka një mungesë të plotë të një planifikimi të imponuar. Jashtë korridorit të Rrugës Mbretërore, kishte pak rrugë më të vogla por të të gjera, larg nga rrugët e drejta që shkonin pak a shumë në jug dhe veri dhe lidhnin rrethinat me qendrën, që përshkoheshin në mënyrë përpendikulare. Vetë shtëpitë janë të radhitura në grumbuj arbitrarë që krijonin lagje të veçanta. Nuk duket se ka pasur ndonjë koncept të ndonjë “vendi primar”, përveç atij që gjendet në rrugët kryesore veri-jug dhe të pasur e të varfër duket se jetonin njëri pranë tjetrit. Afërsia me qendrën e qytetit ose Rrugën Mbretërore duke se ka qenë e parëndësishme dhe ka të paktën një shembull të një viziri mbretëror që duket se kishte zgjedhur të jetonte sa më larg faraonit që ishte e mundur. ==Urbanistica Ramseside== Sovranët e parë Ramsesidë e zhvendosën kryeqytetin e Egjiptit në veri, pran një kanali të deltës së [[Nili]]t, në afërsi të [[Avarisi]]t kryeqyteti i vjetër i pushtuesve Hyksos, duke equajtur qytetin Pi-Ramses, dmth. Shtëpia e Ramsesit. I themeluar nga [[Ramsesi I]] dhe i zmadhuar nga [[Seti I]], e arriti kulmin e tij të zhvillimit nën mbretërimin e [[Ramsesi II|Ramsesit të II]], i cili i dha cilësimin “Fitimtari”<ref>Regine Schulz dhe Hourig Sourouzian: I templi. Divinità regali e sovrani divini, fq. 207</ref>. Qyteti u braktis pas mbretërimit të [[Ramsesi III|Ramsesit të III]] gjatë [[Dinastia XX Egjiptiane|Dinastisë së XX]], me zhvendosjen e kryeqytetit në qytetin e afërt të [[Tanisi]]t. ==Shiko edhe== * [[Tempujt egjiptianë]] * [[Urbanistika]] * [[Arkitektura egjiptiane]] * [[Egjipti i lashtë]] == Referimet == {{reflist|2}} == Bibliografia == * H. W. Fairman: "Topographical Notes on the Central City, Tell el-‘Amarnah." Journal of Egyptian Archaeology 21 (1935): fq. 135-139. * Barry Kemp: "The City of el-Amarna as a Source for the Study of Urban Society in Ancient Egypt." World Archaeology 9.2 ([[1977]]): fq. 123-139. * Barry Kemp: ''Ancient Egypt: Anatomy of a Civilization''. [[New York]]: Routledge, [[2006]]. * Donald B. Redford: ''Akhenaten, the Heretic King''. Princeton University Press, [[1984]]. * Eric Uphill: ''Egyptian Towns and Cities''. [[Oxford]]: Shire, [[2008]]. * Regine Schulz dhe Hourig Sourouzian: I templi. Divinità regali e sovrani divini. [[Kategoria:Egjipti i lashtë]] [[Kategoria:Arkitekturë]] [[Kategoria:Urbanistikë]] kjj1aw94s1zjmgy9qwyvxbdex5q6yb8 0 187964 2807355 2162521 2025-06-07T10:46:55Z Andre Engels 31 Përcjellim te [[Xhamia e Katedrales së Moskës]] 2807355 wikitext text/x-wiki #REDIRECT [[Xhamia e Katedrales së Moskës]] j1o5g0vl66ihv4zzeyvr7nzd311e64a 0 204444 2807331 2802793 2025-06-07T09:50:01Z Velocitas34 161876 2807331 wikitext text/x-wiki {{Infobox football club | clubname = Leicester City FC | image = Azzurro con volpe e dettagli Bianco e Oro.svg | fullname = Leicester City Football Club | nickname = ''The Foxes (dhelprat)'' | founded = [[1884]] | ground = [[King Power Stadium]] | capacity = 32,312 | chairman = {{flagicon|Thailand}} [[Vichai Srivaddhanaprabha]] | mgrtitle = Trajner kryesorë | manager = {{flagicon|Netherlands}} [[Ruud van Nistelrooy]] | league = [[EFL Championship]] | season = 2024–25 | position = [[Premier League]], 18të nga 20 {{decrease}} | clubcolors = [[Skeda:Azzurro con volpe e dettagli Bianco e Oro.svg|20px]] | pattern_la1 = _leicester2223h | pattern_b1 = _leicester2223h | pattern_ra1 = _leicester2223h | pattern_sh1 = _adidaswhite | pattern_so1 = _adidaswhitel | leftarm1 = 0000FF | body1 = 0000FF | rightarm1 = 0000FF | shorts1 = 0000FF | socks1 = 0000FF | pattern_la2 = _leicester2122a | pattern_b2 = _leicester2122a | pattern_ra2 = _leicester2122a | pattern_sh2 = _leicester2122a | pattern_so2 = _leicester2122a | leftarm2 = D6F3F1 | body2 = D6F3F1 | rightarm2 = D6F3F1 | shorts2 = D6F3F1 | socks2 = D6F3F1 | pattern_la3 = _leicester2122t | pattern_b3 = _leicester2122t | pattern_ra3 = _leicester2122t | pattern_sh3 = _leicester2122t | pattern_so3 = _leicester2122t | leftarm3 = 667378 | body3 = 667378 | rightarm3 = 667378 | shorts3 = 000000 | socks3 = FB7ABE | website = http://lcfc.com/ }} '''Leicester City F.C.''' është klubi futbollistik i qytetit të Leicester. U formua në vitin [[1884]]. Në sezonin 2015-16 fitoi kampionatin për herë të parë në historinë e saj. ==Lojtaret== {{updated|30 gusht 2024}}<ref>{{cite web|title=LCFC Men|url=https://www.lcfc.com/teams/men?lang=en|publisher=Leicester City F.C.|access-date=29 dhjetor 2024|archive-date=9 korrik 2017|archive-url=https://web.archive.org/web/20170709201325/https://www.lcfc.com/teams/first-team|url-status=live|language=en}}</ref> {{Fs start}} {{Fs player|no=1|nat=WAL|pos=GK|name=[[Danny Ward (Welsh footballer)|Danny Ward]]}} {{Fs player|no=2|nat=ENG|pos=DF|name=[[James Justin]]}} {{Fs player|no=3|nat=BEL|pos=DF|name=[[Wout Faes]]}} {{Fs player|no=4|nat=ENG|pos=DF|name=[[Conor Coady]]}} {{Fs player|no=5|nat=ITA|pos=DF|name=[[Caleb Okoli]]}} {{Fs player|no=6|nat=NGA|pos=MF|name=[[Wilfred Ndidi]]}} {{Fs player||no=7|nat=GHA|pos=FW|name=[[Abdul Fatawu]]}} {{Fs player|no=8|nat=ENG|pos=MF|name=[[Harry Winks]]}} {{Fs player|no=9|nat=ENG|pos=FW|name=[[Jamie Vardy]]|other=[[Captain (association football)|kapiteni]]}} {{Fs player|no=10|nat=ENG|pos=FW|name=[[Stephy Mavididi]]}} {{Fs player|no=11|pos=MF|nat=MAR|name=[[Bilal El Khannouss]]}} {{Fs player|no=14|nat=JAM|pos=FW|name=[[Bobby De Cordova-Reid]]}} {{fs player|no=16|nat=DEN|pos=DF|name=[[Victor Kristiansen]]}} {{Fs player|no=17|nat=BAN|pos=MF|name=[[Hamza Choudhury]]}} {{Fs player|no=18|nat=GHA|pos=FW|name=[[Jordan Ayew]]}} {{Fs mid}} {{Fs player|no=20|nat=ZAM|pos=FW|name=[[Patson Daka]]}} {{Fs player|no=21|nat=POR|pos=DF|name=[[Ricardo Pereira (footballer, born 1993)|Ricardo Pereira]]}} {{Fs player|no=22|nat=ENG|pos=MF|name=[[Oliver Skipp]]}} {{Fs player|no=23|nat=DEN|pos=DF|name=[[Jannik Vestergaard]]}} {{Fs player|no=24|nat=FRA|pos=MF|name=[[Boubakary Soumaré]]}} {{Fs player|no=29|nat=FRA|pos=FW|name=[[Odsonne Édouard]]|other=në huazim nga [[Crystal Palace F.C.|Crystal Palace]]}} {{Fs player|no=30|nat=DEN|pos=GK|name=[[Mads Hermansen]]}} {{Fs player|no=31|nat=DEN|pos=GK|name=[[Daniel Iversen]]}} {{Fs player|no=33|nat=ENG|pos=DF|name=[[Luke Thomas (footballer, born 2001)|Luke Thomas]]}} {{Fs player|no=34|nat=ENG|pos=MF|name=[[Michael Golding (footballer)|Michael Golding]]}} {{Fs player|no=35|nat=IRL|pos=FW|name=[[Kasey McAteer]]}} {{Fs player|no=37|nat=ENG|pos=MF|name=[[Will Alves]]}} {{Fs player|no=40|nat=ARG|pos=MF|name=[[Facundo Buonanotte]]|other=}} {{Fs player|no=41|nat=POL|pos=GK|name=[[Jakub Stolarczyk]]}} {{Fs end}} == Referime == <references/> [[Kategoria:Klube futbolli në Angli]] 0u377psue17y52r4w1h9dz55pgqb1au 0 206423 2807246 2689041 2025-06-07T00:59:22Z InternetArchiveBot 115207 Lidhje të jashtme të shpëtuara: 1 Lidhje të jashtme të etiketuara si të vdekura: 0) #IABot (v2.0.9.5 2807246 wikitext text/x-wiki {{Infobox settlement |Emri = Bandung | settlement_type = Qytet | nicknames = Qyteti i luleve<br />Parisi i Javës | mottoes = ''Gemah Ripah Wibawa Mukti'' | image_flag = Municipal Flag of Bandung, Indonesia.svg | flag_link = '''Flamuri''' | image_seal = Lambang Kota Bandung.svg | seal_link = '''Emblema''' | image_skyline = Cibaduyut, Bandung, 2014-08-21.jpg <!--Administrimi territorial--> |Shteti = Indonezia |Provinca = [[Java Perëndimore]] |Kryetari i Bashkisë = Muhammad Solihin <!--Sipërfaqja dhe Demografia --> | population_total = 2,490,622 | population_total_viti = 2016<ref name="bandungkota.bps.go.id">[https://bandungkota.bps.go.id/website/pdf_publikasi/Kota-Bandung-Dalam-Angka-2017-.pdf/"Kota Bandung Dalam Angka 2017"]{{Lidhje e vdekur}}{{Lidhje e thyer}}</ref> <!-- Të dhëna--> | established_date = 25 shtator 1810 |Zona Kohore = [[Zona Kohore në Indonezi|WIB]] (UTC+7) |Prefiksi = (+62) 22 | registration_plate = D | website = [https://bandung.go.id/index.php www.bandung.go.id] <!--Harta--> | map_caption = | map_size = 240 | image_map = <!--Koordinatat Mënyra #1--> | gjer_g=6 | gjer_m=55 | gjer_s=03 | gjer_dr =S | gjat_g=107 | gjat_m=37 | gjat_s=09 | gjat_dr =E }} '''Bandung''' është qytet në provincën [https://hotelier.id/ Java Perëndimore] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20211127002013/https://hotelier.id/ |date=27 nëntor 2021 }}, [[Indonezia|Indonezi]]. Ndodhet 154 kilometra në juglindje të [[Xhakarta|Xhakartës]]. Bandung është qyteti i tretë më i madh sipas popullsisë. Gjatë kolonizmit holandezë, emri i qytetit ishte '''Bandoeng'''. ==Administrata== Në vitin 1906, sipërfaqja e qytetit ishte 19,22 kilometra katrorë dhe nga viti 1967 u zgjerua 167.2965&nbsp;km².<ref name="bda2003">{{cite press release|publisher=Bureau of Statistics|title=''Bandung Dalam Angka'' (Bandung in Numbers)|year=2003|url=http://www.bandung.go.id/index.php?fa=download.category&id=1&startpage=1&offset=0|language=id|accessdate=15 janar 2007|archivedate=30 qershor 2008|archiveurl=https://web.archive.org/web/20080630005300/http://www.bandung.go.id/index.php?fa=download.category&id=1&startpage=1&offset=0}}</ref> Administrata e qytetit ndahet në 30 distrikte dhe ka 139 fshatra. ==Distriktet== Bandung ndahet në 30 distrikte<ref>{{Cite web |url=http://pn-bandung.go.id/uploads/file/DataKelKec.pdf |title=: DATA KECAMATAN DI LINGKUNGAN PEMERINTAH KOTA BANDUNG: Berdasarkan PERDA 2008 |url-status=dead |access-date=13 janar 2017 |archive-date=13 tetor 2017 |archive-url=https://web.archive.org/web/20171013133229/http://pn-bandung.go.id/uploads/file/DataKelKec.pdf }}</ref>, dhe më poshtë janë të rradhitura sipas popullsisë më 2010:<ref>Biro Pusat Statistik, Jakarta, 2011.</ref> {{columns-list|3| * [[Andir]] (94,361) * [[Antapani]] (72,006) * [[Arcamanik]] (65,607) * [[Astanaanyar]] (66,658) * [[Babakan Ciparay]] (143,203) * [[Bandung Kidul]] (57,398) * [[Bandung Kulon]] (138,644) * [[Bandung Wetan]] (29,807) * [[Batununggal]] (116,935) * [[Bojongloa Kaler]] (117,218) * [[Bojongloa Kidul]] (83,600) * [[Buahbatu]] (92,140) * [[Cibeunying Kaler]] (68,807) * [[Cibeunying Kidul]] (104,575) * [[Cibiru]] (67,412) * [[Cicendo]] (96,491) * [[Cidadap, Bandung|Cidadap]] (56,325) * [[Cinambo]] (23,762) * [[Coblong]] (127,588) * [[Gedebage]] (34,299) * [[Kiaracondong]] (127,616) * [[Lengkong, Bandung|Lengkong]] (69,307) * [[Mandalajati]] (60,825) * [[Panyileukan]] (37,691) * [[Rancasari]] (72,406) * [[Regol]] (79,316) * [[Sukajadi, West Java|Sukajadi]] (104,805) * [[Sukasari, Bandung|Sukasari]] (79,211) * [[Sumur Bandung]] (34,486) * [[Ujung Berung]] (72,414) }} ==Demografia== Sipas statistikave, qyteti ka pasur 2,470,802 banorë në vitin 2014.<ref>{{Cite web|url = http://bandungkota.bps.go.id/linkTableDinamis/view/id/9|title = Jumlah Pendududuk Menurut Jenis Kelamin Dan Kecamatan Di Kota Bandung 2011-2014|accessdate = 5 dhjetor 2015|website = Badan Pusat Statistik Kota Bandung|publisher = Badan Pusat Statistik Kota Bandung|archive-date = 8 dhjetor 2015|archive-url = https://web.archive.org/web/20151208140841/http://bandungkota.bps.go.id/linkTableDinamis/view/id/9|url-status = dead}}</ref> Shumica e banorëve të qytetit janë me prejardhje sudaneze. ==Gjuha== [[Gjuha sudaneze|Sudanishtja]] folet shumë dhe zakonisht folet në rrugë, shkollë, punë dhe shitore. ==Edukimi== Bandung ka me qindra shkolla private dhe publike. Të paktën ka 16 universitete - tre prej tyre janë të shtetit. Në mesin e universiteteve që ndodhen në Bandung janë: [[Instituti i Teknologjisë në Bandung|Instituti i Teknologjisë]], [[Universiteti Padjadjaran]], [[Universiteti Katolikë Parahyangan]], Universiteti Krishterë Marantha, [[Universiteti Islamik në Bandung|Universiteti Islamik]], Universiteti Islamik Nusantara, [[Universiteti i Edukimit (Indonezia)|Universiteti i Edukimit]], [[Institui i Teknologjisë Telkom]] ==Binjakëzimet== *{{flamuri|Filipinet}} [[Cebu City]], [[Filipinet]] *{{flamuri|SHBA}} {{flagicon|Texas}} [[Fort Worth]], [[SHBA]]<ref name=SCI>{{cite web|title=Fort Worth|url=http://www.sister-cities.org/interactive-map/Fort%20Worth,%20Texas|work=Sister Cities International|accessdate=11 prill 2014|archive-date=13 prill 2014|archive-url=https://web.archive.org/web/20140413144255/http://www.sister-cities.org/interactive-map/Fort%20Worth,%20Texas|url-status=dead}}</ref> *{{flamuri|Koreja e Jugut}} [[Suwon]], [[Koreja e Jugut]] *{{flamuri|Italia}} [[Bari]], [[Italia]] *{{flamuri|Kina}} [[Hangzhou]], [[Kina]] *{{flamuri|Kina}} [[Liuzhou]], [[Kina]] *{{flamuri|Kina}} [[Yingkou]], [[Kina]] *{{flamuri|Kazakistani}} [[Almaty]], [[Kazakistani]] *{{flamuri|Gjermania}} [[Braunshvajgi]], [[Gjermania]]<ref name="Braunschweig twinnings">{{cite web|url=http://www.braunschweig.de/kultur_tourismus/stadtportraet/partnerstaedte/index.html|title=Braunschweigs Partner und Freundschaftsstädte|accessdate = 2013-08-07|work=Qyteti i Braunshvajgit|trans-title=Braunschweig – Partner and Friendship Cities|archiveurl=https://web.archive.org/web/20121201122754/http://www.braunschweig.de/kultur_tourismus/stadtportraet/partnerstaedte/partner_freundschaftsstaedte.html|archivedate=2012-12-01}}</ref> *{{flamuri|Malajzia}} [[Kuantan]], [[Malajzia]] *{{flamuri|Malajzia}} [[Petaling Jaya]], [[Malajzia]]<ref>{{cite web |url=http://www.starproperty.my/PropertyScene/TheStarOnlineHighlightBox/24106/0/0 |title=A second sister city for PJ |work=starproperty.my |accessdate=2012-08-11 |archive-date=11 gusht 2012 |archive-url=https://web.archive.org/web/20120811212547/http://www.starproperty.my/PropertyScene/TheStarOnlineHighlightBox/24106/0/0 |url-status=dead }}</ref> *{{flamuri|Malajzia}} [[Seremban]], [[Malajzia]] *{{flamuri|Indonezia}} [[Pekanbaru]], [[Indonezia]] == Referime == {{reflist}} [[Kategoria:Qytete në Indonezi]] ertpsawoab2wh8o488vmr00ksy00zm2 0 207168 2806960 2801869 2025-06-06T12:11:56Z Mitrovica02 128863 2806960 wikitext text/x-wiki {{Infobox football club | clubname = KF Shkupi | fullname = Klubi Futbollistik Shkupi | nickname = Pëllumbat | vendndodhja = [[Komuna e Çairit|Çair]], [[Shkupi|Shkup]] | founded = 2012 | owner = Arbnor Nika | coach = [[Goce Sedloski]] | ngjyrat_e_klubit = E kaltërt dhe bardhë. | ground = [[Stadiumi i Çairit]] | capacity = 12000 | league = [[Liga e Parë Maqedonase]] | season = 2024/25 | position = 7. | website = {{URL|https://fcshkupi.com/}} <!-- Fillojn veshjet -->| pattern_b1 = _shkupi2223h | pattern_la1 = _shkupi2223h | pattern_ra1 = _shkupi2223h | leftarm1 = 0000D0 | body1 = 0000D0 | rightarm1 = 0000D0 | shorts1 = 0000D0 | socks1 = 0000D0 | pattern_la2 = _shkupi2223a | pattern_b2 = _shkupi2223a | pattern_ra2 = _shkupi2223a | leftarm2 = FFFFFF | body2 = FFFFFF | rightarm2 = FFFFFF | shorts2 = FFFFFF | socks2 = FFFFFF | pattern_la3 = _shkupi2223t | pattern_b3 = _shkupi2223t | pattern_ra3 = _shkupi2223t | leftarm3 = 000000 | body3 = 000000 | rightarm3 = 000000 | shorts3 = 000000 | socks3 = 000000 }} '''KF Shkupi''' ([[Gjuha maqedonase|Maqedonisht]]: ''ФК Шкупи'') është klub futbollistik i cili luan në [[Komuna e Çairit|Çair]] në [[Shkupi|Shkup]], [[Republika e Maqedonisë së Veriut]]. Klubi luan në [[Liga e Parë Maqedonase|Ligën e Parë Maqedonase]]. Pronar : Arbnor Nika == Historia == Ekipi futbollistik Slloga është themeluar në vitin 1927 në lagjen e pare urbane të qytetit të Shkupit – Çair. Që nga viti i themelimit e gjer më sot, Sllogën e kanë përkrahur shumë dashamir të klubit dhe të futbollit. Ky klub është një nga klubet më me traditë në Maqedoni. ==Tifozët== [[Shvercerat]] janë simpatizantët e ekipit futbollistik shqipëtar KF Shkupi. ==Menaxherat== *{{flagicon|MKD}} [[Zekirija Ramadan]] (2014–2016) *{{flagicon|MKD}} [[Visar Ganiu]] (2016) *{{flagicon|MKD}} [[Ardijan Nuhiji]] (2016-2019) *{{flagicon|MKD}} [[Omer Bunjaku]] (2019-sot) ==Lidhje të jashtme== *[http://fcshkupi.com/ Uebfaqja Zyrtare] [[Kategoria:Klube futbolli në Maqedoni të Veriut]] [[Kategoria:KF Shkupi]] [[Kategoria:Sporti në Shkup]] sgkbgcf5kwtggz0q9lmj6ze2yxpxpax 0 211376 2807329 2802598 2025-06-07T09:49:14Z Velocitas34 161876 2807329 wikitext text/x-wiki {{Infobox football club | nickname = The Saints | ground = [[The Dell, Southampton|The Dell]] (1898–2001)<br>[[St Mary's Stadium]] (nga 2001) | capacity = 32,505<ref>{{cite web|url=http://www.premierleague.com/content/dam/premierleague/site-content/News/publications/handbooks/premier-league-handbook-2015-16.pdf|title=Premier League Handbook Season 2015/16|format=PDF|accessdate=21 mars 2016|work=[[ English Premier League|Premier League]]|archive-date=6 shtator 2015|archive-url=https://web.archive.org/web/20150906045556/http://www.premierleague.com/content/dam/premierleague/site-content/News/publications/handbooks/premier-league-handbook-2015-16.pdf|url-status=dead|language=en}}</ref> | season = 2024–25 | current = | pattern_la1 = _southampton2223h | pattern_b1 = _southampton2223h | pattern_ra1 = _southampton2223h | pattern_sh1 = _southampton2223h | pattern_so1 = _southampton2223hl | leftarm1 = FFFFFF | body1 = FFFFFF | rightarm1 = FFFFFF | shorts1 = 000000 | socks1 = FFFFFF | pattern_la2 = _southampton2223a | pattern_b2 = _southampton2223a | pattern_ra2 = _southampton2223a | pattern_sh2 = _southampton2223a | pattern_so2 = _southampton2223al | leftarm2 = 78C1D5 | body2 = 78C1D5 | rightarm2 = 78C1D5 | shorts2 = 004860 | socks2 = 78C1D5 | pattern_la3 = _southampton2223t | pattern_b3 = _southampton2223t | pattern_ra3 = _southampton2223t | pattern_sh3 = _southampton2223t | pattern_so3 = _southampton2223t | leftarm3 = 2D392D | body3 = 2D392D | rightarm3 = 2D392D | shorts3 = 182420 | socks3 = 2D392D | clubname = Southampton F.C. | image = 600px-Colori di Southampton.png | fullname = Southampton Football Club | founded = {{Start date and age|1885|11|21|df=yes}} si ''St. Mary's Y.M.A.'' | owner = {{flagicon|SUI}} Katharina Liebherr | chairman = {{flagicon|CAN}} [[Ralph Krueger]]<ref name="BBC 26545304">{{cite web|title=Ralph Krueger named Southampton chairman|url=http://www.bbc.co.uk/sport/0/football/26545304|publisher=BBC Sport|accessdate=12 mars 2014|date=12 mars 2014|language=en}}</ref> | manager = {{flagicon|FRA}} [[Claude Puel]] | league = [[EFL Championship|Championship]] | position = [[Premier League]], 20të nga 20 {{decrease}} | website = http://southamptonfc.com }} '''Southampton Football Club''' është klubi futbollistik i qytetit të Southampton, [[Hampshire]], [[Angli]]. U formua në vitin [[1885]]. ==Lojtarët== {{updated|31 Janar 2017}}<ref name =2016squad>{{cite web|title=Saints' 2016/17 squad numbers confirmed|url=http://www.saintsfc.co.uk/news/article/2016-17/20160803-squad-numbers-southampton-2016-17-3223321.aspx|publisher=Southampton F.C.|date=3 gusht 2016|accessdate=3 gusht 2016|archive-date=16 gusht 2016|archive-url=https://web.archive.org/web/20160816225118/http://www.saintsfc.co.uk/news/article/2016-17/20160803-squad-numbers-southampton-2016-17-3223321.aspx|url-status=dead}}</ref> {{Fs start}} {{Fs player | no=1 | nat=ENG | pos=GK | name=[[Fraser Forster]]|other}} {{Fs player | no=2 | nat=POR | pos=DF | name=[[Cédric Soares|Cédric]]}} {{Fs player | no=3 | nat=JPN | pos=DF | name=[[Maya Yoshida]]}} {{Fs player | no=4 | nat=NED | pos=MF | name=[[Jordy Clasie]]}} {{Fs player | no=5 | nat=ROM | pos=DF | name=[[Florin Gardoș]]}} {{Fs player | no=7 | nat=IRL | pos=FW | name=[[Shane Long]]}} {{Fs player | no=8 | nat=NIR | pos=MF | name=[[Steven Davis]]|other=[[Captain (association football)#Captain|club captain]]}} {{Fs player | no=9 | nat=ENG | pos=FW | name=[[Jay Rodriguez]]}} {{Fs player | no=10 | nat=ENG | pos=FW | name=[[Charlie Austin]]}} {{Fs player | no=11 | nat=SRB | pos=MF | name=[[Dušan Tadić]]}} {{Fs player | no=13 | nat=ENG | pos=GK | name=[[Alex McCarthy]]}} {{Fs player | no=14 | nat=ESP | pos=MF | name=[[Oriol Romeu]]}} {{Fs player | no=15 | nat=Curaçao | pos=DF | name=[[Cuco Martina]]}} {{Fs player | no=16 | nat=ENG | pos=MF | name=[[James Ward-Prowse]]}} {{Fs player | no=17 | nat=NED | pos=DF | name=[[Virgil van Dijk]]|other=[[Captain (association football)#Captain|team captain]]}} {{Fs player | no=18 | nat=ENG | pos=MF | name=[[Harrison Reed]]}} {{Fs mid}} {{Fs player | no=19 | nat=MAR | pos=MF | name=[[Sofiane Boufal]]}} {{Fs player | no=20 | nat=ITA | pos=FW | name=[[Manolo Gabbiadini]]}} {{Fs player | no=21 | nat=ENG | pos=DF | name=[[Ryan Bertrand]]}} {{Fs player | no=22 | nat=ENG | pos=MF | name=[[Nathan Redmond]]}} {{Fs player | no=23 | nat=DEN | pos=MF | name=[[Pierre-Emile Højbjerg]]}} {{Fs player | no=24 | nat=ENG | pos=DF | name=[[Jack Stephens]]}} {{Fs player | no=26 | nat=FRA | pos=DF | name=[[Jérémy Pied]]}} {{Fs player | no=27 | nat=WAL | pos=MF | name=[[Lloyd Isgrove]]}} {{Fs player | no=28 | nat=ENG | pos=GK | name=[[Stuart Taylor]]}} {{Fs player | no=32 | nat=ENG | pos=FW | name=[[Olufela Olomola]]}} {{Fs player | no=33 | nat=ENG | pos=DF | name=[[Matt Targett]]}} {{Fs player | no=38 | nat=ENG | pos=DF | name=[[Sam McQueen]]}} {{Fs player | no=39 | nat=ENG | pos=MF | name=[[Josh Sims]]}} {{Fs player | no=40 | nat=FRA | pos=GK | name=[[Mouez Hassen]] | other=në huazim nga [[OGC Nice]]}} {{Fs player | no=41 | nat=ENG | pos=GK | name=[[Harry Lewis]]}} {{Fs player | no=42 | nat=ENG | pos=MF | name=[[Jake Hesketh]]}} {{Fs end}} ==Referime== {{Reflist|30em}} [[Kategoria:Klube futbolli në Angli]] tgr4rzyosjzsec93algzhegq93284zc 0 216164 2807257 1794249 2025-06-07T01:44:54Z InternetArchiveBot 115207 Lidhje të jashtme të shpëtuara: 1 Lidhje të jashtme të etiketuara si të vdekura: 0) #IABot (v2.0.9.5 2807257 wikitext text/x-wiki '''Baskin-Robbins''' seri [[entitet akullore|dyqan akullore]] [[Burt Baskin]] dhe [[Irv Robbins]] prodhuar për akullore, e themeluar në vitin 1953, mbulon mjedisore, globale [[Glendale, Kaliforni]]. Kompania ka 5800, është një qarqet profesionale të akullore në botë është bërë në 2.800 degë në SHBA atë. Baskin-Robbins shpërndarjes akullore në më shumë se 30 vende të botës. Kompania me seli në [[Canton, Massachusetts]]. ==Lidhje të jashtme== * [http://www.baskinrobbins.com Baskin-Robbins zyrtare site] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20120531181853/http://www.baskinrobbins.com/ |date=31 maj 2012 }} [[Kategoria:Brands Dunkin']] qnja5ocvdec8a427aygtq7v6e20dz22 1 233566 2807371 1948170 2025-06-07T11:33:48Z InternetArchiveBot 115207 Ndryshime te burimet/lidhjet e jashtme.) #IABot (v2.0.9.5 2807371 wikitext text/x-wiki == Internet Archive Bot == Përshëndetje, redaktorë! Sapo ndryshova 1 lidhje të jashtme te artikulli ''[[Eqrem bej Libohova]]''. Ju lutem, shpenzoni pak kohë për të shqyrtuar [https://sq.wikipedia.org/w/index.php?diff=prev&oldid=2807370 redaktimin tim]. Nëse keni ndonjë pyetje ose dëshironi që t'i injoroj lidhjet apo faqet krejtësisht në të ardhmen, ju lutem, vizitoni [[:m:InternetArchiveBot/FAQ/sq|këtë faqe]] për informacione të mëtejshme. Ndër të tjera, aty mund të gjeni dhe informacion se si mund të rregulloni problemet që mund të kem shkaktuar. Kam bërë këto ndryshime: *U shtua ky version i arkivuar i faqes https://web.archive.org/web/20190107182211/http://www.ermenji.org/historia/chap20.html për lidhjen http://www.ermenji.org/historia/chap20.html. Gjithë të mirat!—[[:User:InternetArchiveBot|'''<span style="color:darkgrey;font-family:Courier New">InternetArchiveBot</span>''']] <span style="color:green;font-family:Rockwell">([[:en:User talk:InternetArchiveBot|Raportoni probleme]])</span> 7 qershor 2025 13:33 (CEST) mgcm1x3tcnwo11o1a24h4c6kf2y1bet 1 236591 2807324 2677454 2025-06-07T09:38:03Z InternetArchiveBot 115207 Ndryshime te burimet/lidhjet e jashtme.) #IABot (v2.0.9.5 2807324 wikitext text/x-wiki {{Përdoruesi:MajavahBot/config |archive = Diskutim:Dua Lipa/Arkivi %(counter)d |algo = old(14d) |counter = 1 |maxarchivesize = 1M |minthreadsleft = 0 |minthreadstoarchive = 1 |archiveheader = {{Arkivi}} }} {{Arkiva|age=14|bot=MajavahBot}} {{WAK2018}} == Internet Archive Bot == Përshëndetje, redaktorë! Sapo ndryshova 1 lidhje të jashtme te artikulli ''[[Dua Lipa]]''. Ju lutem, shpenzoni pak kohë për të shqyrtuar [https://sq.wikipedia.org/w/index.php?diff=prev&oldid=2807323 redaktimin tim]. Nëse keni ndonjë pyetje ose dëshironi që t'i injoroj lidhjet apo faqet krejtësisht në të ardhmen, ju lutem, vizitoni [[:m:InternetArchiveBot/FAQ/sq|këtë faqe]] për informacione të mëtejshme. Ndër të tjera, aty mund të gjeni dhe informacion se si mund të rregulloni problemet që mund të kem shkaktuar. Kam bërë këto ndryshime: *U shtua ky version i arkivuar i faqes https://web.archive.org/web/20200726092922/https://warnermusic.com.au/news/dua-lipa-lit-up-the-2020-mardi-gras-official-party për lidhjen https://www.warnermusic.com.au/news/dua-lipa-lit-up-the-2020-mardi-gras-official-party. Gjithë të mirat!—[[:User:InternetArchiveBot|'''<span style="color:darkgrey;font-family:Courier New">InternetArchiveBot</span>''']] <span style="color:green;font-family:Rockwell">([[:en:User talk:InternetArchiveBot|Raportoni probleme]])</span> 7 qershor 2025 11:38 (CEST) sqorrnix7a460s2nwgxj0zl7dsdre3t 0 245915 2806975 1921321 2025-06-06T17:48:33Z Lanceloth345 172573 2806975 wikitext text/x-wiki {{Infobox television | name = 360 Gradë | image = | image_size = | caption = | genre = Emision politik | presenter = [[Artur Zheji]] | country = Shqipëri | language = Shqip | network = Ora News (2017–2024) <br> [[ABC News]] (2024–) | num_seasons = Në vazhdim | first_aired = 28 shtator 2017 | last_aired = Në vazhdim | runtime = 60 minuta (opsionale) }} '''360 Gradë''' (ose '''360°''') është një emision televiziv shqiptar i zhanrit debat-analizë, i cili trajton tema politike, shoqërore dhe kulturore. Emisioni drejtohet nga gazetari dhe analisti [[Artur Zheji]] dhe aktualisht transmetohet në televizionin [[ABC News]] çdo të hënë dhe të enjte në orën 21:00. == Historiku == Emisioni u transmetua për herë të parë më [[28 shtator]] [[2017]] në televizionin [[Ora News]]. Episodi debutues kishte si temë "Udhëkryqi i opozitës shqiptare", me të ftuar [[Arben Imami]] dhe [[Genc Ruli]]. Që nga fillimi, “360 Gradë” është pozicionuar si një platformë për analiza të thelluara dhe diskutime ndërmjet figurave publike nga jeta politike dhe sociale në Shqipëri. Në vitin [[2024]], emisioni kaloi në transmetim në [[ABC News]], duke ruajtur të njëjtën strukturë editoriale dhe formatin karakteristik. == Formati == Emisioni zhvillohet në një studio televizive pa praninë e publikut. Formati bazohet në një tryezë debati mes të ftuarve dhe drejtuesit. Hapja përfshin një sigël me pamje nga Tirana dhe fjalë kyçe si ''Albanofobi'', ''Partitokraci'', ''Provokacion'', etj. Në mes të programit përfshihet zakonisht një insert i shkurtër informativ, që njihet me emërtimin “ndërkallje360°”. Ky element ndihmon në ndriçimin e temës së diskutuar dhe ofron kontekst për shikuesin. == Tematika == Temat që trajtohen përfshijnë: * Zhvillimet politike dhe zgjedhjet * Siguria ushqimore * Reforma në drejtësi * Krizat sociale dhe morale * Aktivizmi qytetar Disa nga episodet më të njohura përfshijnë: * "Çfarë hamë, çfarë pimë dhe sa helmohemi?" (12 tetor 2017) me [[Edmond Panariti]] * "Morali, familja dhe dekadenca shqiptare" (1 maj 2018) * "Revolta e artistëve" – mbi debatin për Teatrin Kombëtar == Të ftuar == Në emision kanë marrë pjesë figura të rëndësishme si: * [[Edi Rama]] * [[Sali Berisha]] * [[Arjan Çani]] * [[Bledian Koka]] * [[Denis Dyrnjaja]] * [[Alba Kepi]] == Drejtimi == [[Artur Zheji]] është drejtuesi dhe moderator i emisionit që prej fillimit. Ai përfshihet aktivisht në debatet dhe komenton analizat e të ftuarve. == Transmetimi == * '''2017–2024''': Ora News * '''2024–sot''': ABC News * '''Orari''': Të hënë dhe të enjte, ora 21:00 == Shih edhe == * [[Artur Zheji]] * [[ABC News]] * [[Ora News]] == Referenca == {{reflist}} == Lidhje të jashtme == * [https://www.youtube.com/@360grade Emisioni 360 Gradë në YouTube] * [http://www.abcmnews.al ABC News] [[Kategoria:Emisione televizive shqiptare]] [[Kategoria:Programe politike shqiptare]] [[Kategoria:ABC News]] [[Kategoria:Ora News]] [[Kategoria:Emisione televizive që filluan në vitin 2017]] 12y8cz27u7nqnwnv5z7h8p83i0xu3ey 0 249110 2807315 2457127 2025-06-07T08:08:47Z InternetArchiveBot 115207 Lidhje të jashtme të shpëtuara: 1 Lidhje të jashtme të etiketuara si të vdekura: 0) #IABot (v2.0.9.5 2807315 wikitext text/x-wiki '''Dodie Bellamy''' është një noveliste amerikane, autore e shumë librave, gazetare dhe editore. Libri i saj me titull “Cunt-Ups” mori çmimin “Firecracker Alternative Book Award” në 2002.<ref>{{Cite web|url=https://www.cca.edu/academics/faculty/dbellamy|title=Dodie Bellamy {{!}} California College of the Arts|website=www.cca.edu|access-date=2017-06-28|url-status=dead|archive-date=8 janar 2018|archive-url=https://web.archive.org/web/20180108175022/https://www.cca.edu/academics/faculty/dbellamy}}</ref> Bellamy është një prej themeluesve të lëvizjes letrare ”New Narrative” në fillim të viteve 1980, që synon të vëri në përdorim mjetet artistike të shkrimit eksperimental dhe teorisë kritike, duke i aplikuar në të rrëfyerit narrativ.<ref>{{cite web | title=White Columns - Exhibitions | url=http://www.whitecolumns.org/view.html?type=exhibitions&status=past&id=102 | publisher=White Columns | year=2006 | accessdate=2009-05-11 | archive-date=19 shkurt 2012 | archive-url=https://web.archive.org/web/20120219061934/http://www.whitecolumns.org/view.html?type=exhibitions&status=past&id=102 | url-status=dead }}</ref> Bellamy ka thënë se inspirohet nga arti konceptual për krijimtarinë e saj artistike, duke përfshirë prerjet (të bëra të njohura prej Brion Gysin) dhe të ashtuquajturat “generated text”. Bellamy ka drejtuar organizatën jo-qeveritare me qendër në [[San Francisko]] “Small Press Traffic” si dhe ka dhënë leksione për të shkruarit kreativ në Institutin e Artit në San Francisko si dhe në institucione të tjera të ndryshme si “Mills College”, “University of California”, “Santa Cruz”, “University of San Francisco”, “Naropa University”, “Antioch University Los Angeles”, “San Francisco State University”, “California College of the Arts” si dhe “California Institute of the Arts”.<ref>[https://web.archive.org/web/20080117191239/http://www.suspectthoughts.com/bellamy.html Suspect Thoughts Press. Dodie Bellamy].</ref> ==Jeta personale== Bellamy u rrit në Indiana ku studioi pranë UNiversitetit të Indianës. Ajo u zhvendos drejt San Franciskos në fund të 1970.<ref>{{cite news|last1=Higgs|first1=Christopher|title=Colonized on Every Level: An Interview with Dodie Bellamy|url=http://www.theparisreview.org/blog/2014/07/29/colonized-on-every-level-an-interview-with-dodie-bellamy/|language=en|accessdate=29 qershor 2016|publisher=The Paris Review|date=29 korrik 2014}}</ref> Bellamy identifikohet si ''queer''. ==References== {{reflist|30em}} [[Kategoria:LGBT]] 4uklg3qo309mdw432xiue04i71qvnk0 0 256332 2807266 2798778 2025-06-07T02:58:09Z Stephan1000000 114987 1164 2807266 wikitext text/x-wiki {{Infobox animanga/Header | name = Detektivi Konan | image = Detective Conan logo.svg | caption = | ja_kanji = 名探偵コナン | ja_romaji = Meitantei Konan | genre = {{ubl|[[Mystery fiction|Mister]]<ref name="VizOfficial"/>|[[Thriller (zhanër)|Thriller]]<ref name="VizOfficial">{{cite web|url=https://www.viz.com/case-closed|title=Official Website for Case Closed|publisher=[[Viz Media]]|language=en|access-date=27 tetor 2017|archive-date=2 korrik 2017|archive-url=https://web.archive.org/web/20170702040707/http://www.viz.com/case-closed|url-status=live}}</ref>}}<!-- Genres should be based on what reliable sources list them as and not on personal interpretations. Limit of the three most relevant genres in accordance with [[MOS:A&M]]. --> }} {{Infobox animanga/Print |type = manga |author = [[Gosho Aoyama]] |publisher = [[Shogakukan]] |demographic = ''[[Shōnen manga|Shōnen]]'' |imprint = Shōnen Sunday Comics |magazine = [[Weekly Shōnen Sunday]] |first = 5 janar 1994 |last = |volumes = 107 |volume_list = Lista e vëllimeve të Detektivi Konan }} {{Infobox animanga/Video |type = tv series |director = {{ubl|[[Kenji Kodama]] (1–118)|[[Yasuichiro Yamamoto]] (119–161, 163–218, 220–332, 667–677, 680–present)|Masato Satō (162, 219, 333–504)|Kōjin Ochi (505–666, 678–679)|Nobuharu Kamanaka (975–present)}} |producer = {{ubl|'''Yomiuri TV''':|Michihiko Suwa (1–332)|Shuichi Kitada (453–666)|Isato Yonekura (667–1008)|Takeshi Shioguchi (1009–present)|'''TMS''':|Kazuhiko Yagiuchi (1–33)|Masahito Yoshioka (1–332)|Hiroaki Kobayashi (333–529)|Tetsu Kojima (505–520)|Takeshi Yamakawa (602–695)|Kiyoaki Terashima (750–1032)|Masataka Todo (1033–present)}} |writer = Jun'ichi Ii'oka (story editor) |music = [[Katsuo Ōno]] |studio = [[TMS Entertainment]] |licensee = TMS Entertainment Co., Ltd. (të drejtat e shpërndarjes në mbarë botën) |network = [[Nippon Television Network System|NNS]] ([[Yomiuri Telecasting Corporation|ytv]]) |first = 8 janar 1996 |last = |episodes = 1,164<!-- This parameter should only be incremented when new episodes air or when a [[Wikipedia:Identifying reliable sources|reliable source]] can confirm a specific number of episodes. --> |episode_list = Lista e epizodave të Detektivi Konan (sezonet 31–tani) }} {{Infobox animanga/Other |title = Related media |content = * [[Lista e filmave të Detektivi Konan|Lista e filmave të ''Detektivi Konan'']] * [[Lista e OVA-ve të Detektivi Konan|Lista e OVA-ve të ''Detektivi Konan'']] * [[Diskografia e Detektivi Konan|Diskografia e ''Detektivi Konan'']] * [[Lista e episodeve të dramës live action të Detektivi Konan|Drama live action ''Detektivi Konan'']] * [[Lista e video lojërave të Detektivi Konan|Lista e video lojërave të ''Detektivi Konan'']] }} {{Infobox animanga/Other |title = Spin-off manga |content = * ''[[Detective Conan: The Culprit Hanzawa|The Culprit Hanzawa]]'' * ''[[Detective Conan: Zero's Tea Time|Zero's Tea Time]]'' * ''[[Detective Conan: Police Academy Arc|Police Academy Arc]]'' }} {{Infobox animanga/Footer}} {{Nihongo|'''''Detektivi Konan'''''|名探偵コナン|Meitantei Konan}} është një seri [[manga]] japoneze detektivësh e shkruar dhe ilustruar nga [[Gosho Aoyama]]. Kjo është botuar në [[Weekly Shōnen Sunday]] të [[Shogakukan]] më 19 janar 1994, dhe është përmbledhur në 95 vëllime ''[[Tankōbon|tankōbon]]'' që nga 18 tetor 2018. Për shkak të arsyeve ligjore lidhur me emrin ''Detektivi Konan'', publikimet në anglisht nga Funimation dhe Viz u riemëruan në ''Case Closed'' ("Çështja e Mbyllur").<ref name="FAQ">{{cite web|archiveurl=https://web.archive.org/web/20040327142351/http://caseclosed.com/|archivedate=27 mars 2004|url=http://www.caseclosed.com/|accessdate=3 tetor 2010|publisher=[[Funimation]]|language=en|title=''Case Closed'' FAQ}}</ref> Historia bëhet fjalë për një dedektiv amator i cili u shndërrua në një fëmijë duke hetuar një organizatë misterioze, dhe zgjidh një numër të madh çështjes duke impersonuar babain e mikut të tij, së bashku dhe karakterë të tjerë. Manga u adaptua në formë [[anime]] nga [[Yomiuri Telecasting Corporation]] dhe [[TMS Entertainment]]. Animeja rezultoi në [[Lista e filmave të Detektivi Konan|filma të animuar]], [[Lista e OVA-ve të Detektivi Konan|video origjinale të animuara]], [[Lista e video lojërave të Detektivi Konan|video lojra]], [[Diskografia e Detektivi Konan|publikime audio disqesh]] dhe epizodave live action. [[Funimation]] liçensoi serinë anime për transmetime në Amerikën e Veriut në vitin 2003, nën emrin ''Case Closed'' me personazhe me emra [[Amerikanizimi|amerikanë]]. Animeja, u shfaq në [[Adult Swim]] por u ndërpre për shkak të shikueshmërisë të ulët. Në mars të vitit 2013, Funimation filloi të trasnmetonte episodet e tyre të liçensuara të serialit; [[Crunchyroll]] i transmetoi në vitin 2014. Funimation gjithashtu lokalizoi gjashtë filmat e parë, ndërsa [[Discotek Media]] lokalizoi kryqëzimin me [[Lupin|Lupin III]] dhe të [[Lupin III vs Detektivi Konan: Filmi|filmit në vazhdim]]. Ndërkohë, manga u lokalizua nga [[Viz Media]], të cilat përdoren titullin dhe emrat e personazheve të Funimation. [[Shogakukan Asia]] bëri versionin e tyre të lokalizuar në gjuhën angleze të mangës duke përdorur titullin orighinal dhe emrat japonez. Vëllimet ''[[Tankōbon|tankōbon]]'' të mangës kanë shitur mbi 200 milionë kopje në mbarë botën, duke e bërë atë [[Lista e mangave më të shitura|të katërtën seri manga më të shitur]]. Në vitin 2001, manga fitoi çmimin e 46-të të [[Shogakukan Manga Award]] në kategorinë shōnen. Përshtatja në anime ka qenë e pritur mirë nga publiku dhe u rendit në top njëzet të sondazheve të ''[[Animage]]'' gjatë viteve 1996 dhe 2001. Në renditjet e televizionit anime japonez, episodet e ''Detektivit Conan'' renditeshin në top gjashtë çdo javë. Të dyja manga dhe anime kanë pasur përgjigje pozitive nga kritikët për komplotet dhe çështjet. == Komploti == [[Shinichi Kudo]] është një dedekiv në gjimnaz që ndonjëherë punon me policinë për të zgjidhur çështje. Gjatë një hetimi, ai sulmohet nga pjesëtarët e një sindikate krimi njohur si [[Organizata e Zezë]]. Ata e detyrojnë atë që të gëlltisë një helm eksperimental, por në vend që ta vrasi, helmi e shndërron atë në një fëmijë.<ref name="Ch 1 P44">{{Cite book|title=Case Closed|last=Aoyama|first=Gosho|date=7 shtator 2004|publisher=[[Viz Media]]|language=en|isbn=1-59116-327-7|volume=1|page=44|chapter=File 2}}</ref> Duke adoptuar emrin Konan Edogawa dhe mbajtur identitetin e tij të vërtetë, Kudo fillon të jetojë me shoqen e tij të fëmijërise [[Ran Mouri]] dhe babain e saj [[Kogoro Mouri]], i cili është një dedektiv privat. Në të gjithë serinë, ai qëndron me Kogoron gjatë çështjeve të tij, por kur ai është në gjendje për të zgjidhur një, ai përdor një gjilperë me ilaç gjumi për të vënë Kogoron në gjumë, dhe impersonon zërin e tij duke ndryshuar zërin.<ref name="Ch 1 P56">{{Cite book|title=Case Closed|last=Aoyama|first=Gosho|date=7 shtator 2004|publisher=[[Viz Media]]|language=en|isbn=1-59116-327-7|volume=1|pages=56–57|chapter=File 2}}</ref> Ai gjithasht fillon të shkojë në shkollë fillore, ku ai bën miq me një grup të shokëve të klasës të cilët formojnë klubin e tyre të dedektivëve të rinj (Djemtë dedetktiv). Ndërkohë që Kudo vazhdon të bëjë më shumë kërkime për organizatën e zezë, ai, në mënyrë të vazhdueshme, bashkëvepron me një shumëllojshmëri personazhesh, duke përfshirë edhe mikun e tij, [[Hiroshi Agasa|profesor Agasa]], shoqen e Ran [[Sonoko Suzuki|Sonoko]], një dedektiv adoleshent [[Heiji Hattori]], policë të ndryshëm nga zona të ndryshme, dhe [[Kaito Kuroba|Kaito Kid]]. Kudo më vonë ndeshet me [[Ai Haibara]], një studente e re, e cila i tregon që ishte ajo që e krijoi helmin që e zvogëloi atë. Edhe ajo gjithashtu e kishte pirë helmin, por ajo nuk është më pjesë Organizatës të Zezë.<ref name="Ch 178">{{cite book|last=Aoyama|first=Gosho|date=17 janar 1998|publisher=[[Shogakukan]]|isbn=4-09-125048-3|volume= 18|language=ja|chapter=File 8. コードネーム・シェリー|title=名探偵 コナン|trans-title=''Detective Conan''|trans-chapter=File 8. Code Name Sherry}}</ref> Ajo bëhet pjesë e dedektivëve të rinj. Gjatë takimit me Organizatën e Zezë, Konan ndihmon FBI-në të fusë në organizatën e zezë agjenten e CIA-s, [[Hidemi Hondo|Kir]], si një spiune.<ref name="Ch 604">{{cite book|last=Aoyama|first=Gosho|date=18 korrik 2007|publisher=[[Shogakukan]]|isbn=978-4-09-121155-2|volume= 58|language=ja|chapter=File 7. 姉弟|title=名探偵 コナン|trans-title=''Detective Conan''|trans-chapter=File 7. Older Sister and Younger Brother}}</ref> == Publikimi == ''Detektivi Konan'' është krijuar në vitin 1994, gjatë rritjes së zhanerit mister nëpër [[manga]] si rrjedhojë e botimit të serisë ''[[The Kindaichi Case Files]]''; kapitulli i parë u shfaq në [[Weekly Shōnen Sunday| të dielën javore Shonen]] të [[Shogakukan]] më 19 janar.<ref name="Casebook">{{cite book|title=The Case Closed Casebook: An Essential Guide|url=https://archive.org/details/caseclosedcasebo0000furu|last1=Furukawa|first1=Takuya|last2=Gene|first2=Tim|date=25 mars 2008|publisher=DH Publishing|language=en|isbn=1-932897-30-5}}</ref><ref name="DC premier">{{cite journal|title=1st issue of Case Closed|publisher=[[Shogakukan]]|volume=1994|magazine=[[Weekly Shōnen Sunday]]|language=en|number=5}}</ref><ref>{{cite web|url=http://websunday.net/conan/|title=''Detective Conan'' Official manga website|publisher=[[Shogakukan]]|accessdate=11 qershor 2009|language=ja|archive-url=https://www.webcitation.org/5z8FP2jMX?url=http://websunday.net/conan/#|archive-date=2 qershor 2011|df=mdy-all}}</ref> Aoyama citon historitë e [[Arsène Lupin]], [[Sherlock Holmes]] dhe filmat samurai nga [[Akira Kurosawa]] si ndikim në punën e tij.<ref>{{cite web|archiveurl=https://www.webcitation.org/5hUjrZvgS?url=http://www.viz.com/products/products.php?&series_id=49&section=profiles|archivedate=13 qershor 2009|url=http://www.viz.com/products/products.php?&series_id=49&section=profiles|title=''Case Closed''- Profiles|publisher=[[Viz Media]]|accessdate=12 qershor 2009|language=en}}</ref> Kur shkruan skriptin e çdo kapitulli, ai siguron që dialogu të jetë i thjeshtë dhe e shpenzon mesatarisht katër orë për çdo çështje të re dhe dymbëdhjetë për ato më të komplikuara.<ref name="Interview">{{cite web|url=http://sankei.jp.msn.com/entertainments/game/071002/gam0710021516000-n1.htm|title=｢名探偵コナン、最終回の構想できている｣|date=2 tetor 2010|publisher=[[Sankei Shimbun]]|language=ja|trans-title=''Detective Conan''{{'}}s ending made|access-date=28 dhjetor 2018|archive-date=12 shkurt 2008|archive-url=https://web.archive.org/web/20080212092405/http://sankei.jp.msn.com/entertainments/game/071002/gam0710021516000-n1.htm|url-status=dead}}</ref><ref>{{cite web|url=http://www.animenewsnetwork.com/news/2007-10-02/case-closed-interview-post|title=Sankei Shimbun interview translated|date=2 tetor 2010|work=[[Anime News Network]]|accessdate=3 dhjetor 2010|language=en}}</ref> Çdo çështje përfshin disa kapituj (përveç disa çështjeve më të thjeshta që kanë vetëm një), dhe në fund zgjidhet nëpërmjet karakterëve që shpjegojnë detajet e zgjidhjeve të tyre në terma të thjeshtë;<ref name="MangaDesign">{{cite book|title=Manga Design|last1=Amano|first1=Masanao|last2=Wiedemann|first2=Julius|date=shtator 2004|publisher=[[Taschen]]|language=en|isbn=978-3-8228-2591-4|volume= 1}}</ref> një bazë të dhënash e përbërë prej të gjitha çështjeve nga manga u publikua në vitin 2007.<ref>{{cite web|archiveurl=https://web.archive.org/web/20090410044010/http://www.animenewsnetwork.com/news/2007-05-29/database-opens-for-every-detective-conan%27s-case-closed|archivedate=10 prill 2009|url=http://www.animenewsnetwork.com/news/2007-05-29/database-opens-for-every-detective-conan%27s-case-closed|title=Database Opens for Every ''Detective Conan''{{'}}s Case Closed|date=29 maj 2007|work=[[Anime News Network]]|accessdate=5 maj 2009|language=en}}</ref><ref>{{cite web|url=http://websunday.net/conandb/top.html|title=''Detective Conan'' database|publisher=[[Shogakukan]]|language=ja|accessdate=28 nëntor 2010}}</ref> ''Detektivi Konan'' u bë [[Lista e serive manga sipas numrit të vëllimit|seria e 24-të më e gjatë]] duke pasur mbi 1000 kapituj të publikuar në Japoni. Kapitujt individual janë grupuar në vëllime [[Tankōbon|tankōbon]] nga Shogakukan; vëllimi i parë u publikua më 18 qershor, 1994.<ref name="Vol 1">{{cite web|archiveurl=https://www.webcitation.org/5vS3xHqfa?url=http://skygarden.shogakukan.co.jp/skygarden/owa/solc_tid?tid=1572|archivedate=3 janar 2011|url=http://skygarden.shogakukan.co.jp/skygarden/owa/solc_tid?tid=1572|title=''Detective Conan'' Vol. 1|publisher=[[Shogakukan]]|accessdate=11 qershor 2009|language=ja}}</ref> Ndihmësit e Gosho Aoyama kanë shkruar edhe një seri [[Antologjia|antologji]] të Detektivi Konan të cilat janë lëshuar jo të organizuara.<ref name="Short 1">{{cite web|archiveurl=https://www.webcitation.org/5vS3xHqfp?url=http://www.shogakukan.co.jp/comics/detail/_isbn_4091425313|archivedate=3 janar 2011|url=http://www.shogakukan.co.jp/comics/detail/_isbn_4091425313|title=''Detective Conan'' Special Edition 1|publisher=[[Shogakukan]]|language=ja|accessdate=4 qershor 2010}}</ref><ref name="Short 38">{{cite web|url=http://www.shogakukan.co.jp/comics/detail/_isbn_9784091414601|title=''Detective Conan'' Special Edition 38|publisher=[[Shogakukan]]|language=ja|accessdate=20 gusht 2010}}</ref> [[Viz Media]] shpalli blerjen e serisë për Amerikën e Veriut në 1 qershor, 2004.<ref name="Viz announce">{{Cito web|url=http://www.animenewsnetwork.com/press-release/2004-06-02/viz-announces-new-manga-for-q3|title=Viz announces new manga for Q3|date=2 qershor 2004|accessdate=28 nëntor 2010|website=[[Anime News Network]]|language=en}}</ref> Duke vijuar lokalizimin e Funimation, Viz publikoi serinë ''Detektivi Konan'' dhe mori emrat e karakterëve të tyre për të mbajtur konsistencën mes dy mediumeve.<ref name="Viz rename">{{Cite web|url=http://www.animenewsnetwork.com/news/2004-06-28/case-closed-manga-names-to-change|title=Case Closed Manga Names to Change|date=28 qershor 2004|accessdate=28 nëntor 2010|website=[[Anime News Network]]|language=en}}</ref> Viz Media publikoi vëllimin e parë në shtator të vitit 2004 dhe filloi publikimin e botimeve digjitale në vitin 2013.<ref name="Viz 1">{{Cite web|url=http://www.viz.com/manga/print/case-closed-volume-1/2210|title=''Case Closed'' Vol. 1|date=2 qershor 2004|accessdate=1 nëntor 2013|website=[[Anime News Network]]|publisher=[[Viz Media]]|language=en}}</ref><ref name="Digital Viz 1">{{Cite web|url=http://www.viz.com/manga/digital/case-closed-volume-1/1660|title=Digital ''Case Closed'' Vol. 1|date=28 qershor 2004|accessdate=1 nëntor 2013|website=[[Anime News Network]]|publisher=[[Viz Media]]|language=en}}</ref> [[Victor Gollancz Ltd|Gollancz]] liçensoi dhe shpërndau 15 vëllime të Viz Media në Mbretërinë e Bashkuar përpara ndërprerjes së publikimit të manga. (Viz Media i ka ripublikuar).<ref>[https://www.amazon.co.uk/Case-Closed-15-v-MANGA/dp/0575080809/ Case Closed Volume 15 (MANGA)]</ref> Në vitin 2014 [[Shogakukan Asia]] filloi vetë lokalizimin në anglisht të serisë për Singapor dhe për të tjera shtete të Azisë Juglindore si ''Detektivi Konan''.<ref name="Singapore manga">{{Cite web|url=http://shogakukan.asia/category/books/manga-comics/page/4/|title=Shogakukan Asia Manga releases|accessdate=3 qershor 2015|publisher=[[Shogakukan Asia]]|language=en|archive-date=15 qershor 2015|archive-url=https://web.archive.org/web/20150615005733/http://shogakukan.asia/category/books/manga-comics/page/4/|url-status=dead}}</ref> Manga gjithashtu u lokalizua në rajone të tjera si Kinë, Francë, Gjermani dhe Indonezi.<ref>{{Cite web|url=http://www.cccbs.net/show.aspx?id=6c2e339f-1a74-4caf-8834-317fd25f1336|title=Shogakukan Asia Manga releases|accessdate=10 dhjetor 2010|publisher=Changchun Publishing House|language=zh|trans-title=''Detective Conan'' Vol 1|archiveurl=https://web.archive.org/web/20110723040120/http://www.cccbs.net/show.aspx?id=6c2e339f-1a74-4caf-8834-317fd25f1336|archivedate=23 korrik 2011}}</ref><ref>{{Cite web|url=http://www.manganet.de/index.php/cat/c339_detektiv_conan.html?view=reihenintro|title=''Detective Conan''|accessdate=28 nëntor 2010|publisher=[[Egmont Manga & Anime]]|language=de|trans-title=''Detective Conan'' Vol 1|archiveurl=https://web.archive.org/web/20110322050016/http://www.manganet.de/index.php/cat/c339_detektiv_conan.html?view=reihenintro|archivedate=22 mars 2011}}</ref><ref>{{Cite web|url=http://www.elexmedia.co.id/buku/detail/9789792776010|title=''Detektif Conan'' 57|accessdate=9 dhjetor 2010|publisher=[[Elex Media Komputindo]]|language=id|archiveurl=https://www.webcitation.org/5vS3xHqh0?url=http://www.elexmedia.co.id/buku/detail/9789792776010|archivedate=3 janar 2011}}</ref> (Lokalizimit në Skandinavi u ndërprenë një nga një, me Finlandën duke e qenë e fundit në vitin 2013, kur botuesi mbylli gjithë sektorin e mangave).<ref>[https://oiva.vaarakirjastot.fi/cgi-bin/koha/opac-detail.pl?biblionumber=465449] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20170805062428/https://oiva.vaarakirjastot.fi/cgi-bin/koha/opac-detail.pl?biblionumber=465449|date=5 gusht 2017}} Vaara-kirjastot(hyrja në katalogun e bibliotekës për vëllimin e fundit finlandez)</ref><ref>[https://biblioteket.stockholm.se/titel/648148] "Fatkeqësisht, shitjet për Detektivi Konan në Suedi kanë qenë të ulta vitet e fundit, duke e bërë Conan Vol 63 vëllimin e fundit që do të botohet në suedisht."</ref><ref>[https://web.archive.org/web/20060807062801/http://www.hvidovrebib.dk/Default.aspx?ID=399] Wayback machine capture from Hovedbiblioteket, archived 2006</ref><ref>[https://web.archive.org/web/20110105224428/http://www.univers.no/tegneserier/manga/mesterdetektiv-conan] Wayback machine capture from Egmont Univers, archived 2011</ref> Një seri manga spin-off ilustruar nga Takahiro Arai, me mbikëqyrjen e Aoyama, e quajtur [[Detective Conan: Zero's Tea Time|''Detective Conan: Zero's Tea Time'']] (名探偵コナン ゼロの日常 ''Meitantei Konan Zero No Nichijō''), ka filluar në çështjen e #24 të Weekly Shōnen Sunday më 9 maj 2018. Historia bëhet fjalë rreth agjentit Toru Amuro.<ref>{{Cite web|url=https://www.animenewsnetwork.com/news/2018-04-10/detective-conan-gets-spinoff-manga-centering-on-toru-amuro/.130125|last=Baker|first=Bayleigh|title=Detective Conan Gets Spinoff Manga Centering on Tōru Amuro|date=10 prill 2018|accessdate=18 nëntor 2018|website=[[Anime News Network]]|language=en}}</ref> == Referime == {{Reflist|30em}} [[Kategoria:Manga]] [[Kategoria:Anime]] apw6xztzy56wn119r6oot854sa7vaux 0 256864 2807259 2731316 2025-06-07T01:47:59Z InternetArchiveBot 115207 Lidhje të jashtme të shpëtuara: 1 Lidhje të jashtme të etiketuara si të vdekura: 0) #IABot (v2.0.9.5 2807259 wikitext text/x-wiki {{Infobox football club | clubname = Bayer Leverkusen | image = 600px Bayer Leverkusen.png | fullname = Bayer 04 Leverkusen Fußball GmbH | nickname = ''Die Werkself''<ref name="Bayer 04 Leverkusen">{{cite web|url=https://www.bundesliga.com/en/clubs/bayer-leverkusen/daten/|title=Bayer 04 Leverkusen|publisher=Bundesliga|language=en|accessdate=11 dhjetor 2018|archive-date=6 korrik 2017|archive-url=https://web.archive.org/web/20170706015715/http://www.bundesliga.com/en/clubs/bayer-leverkusen/daten/|url-status=dead}}</ref> | founded = [[1 korrik]] [[1904]]; 120 vite më parë | owner = [[Bayer AG]] | coach = [[Xabi Alonso]] | website = https://www.bayer04.de/ | ground = [[BayArena]]<ref name="BayArena">{{cite web|url=http://www.bundesliga.com/en/liga/clubs/bayer-leverkusen/stadion.php |title=Bayer 04 Leverkusen&nbsp;– BayArena |publisher=Bundesliga|language=en|accessdate=9 tetor 2014|archive-url=https://web.archive.org/web/20130426113726/http://www.bundesliga.com/en/liga/clubs/bayer-leverkusen/stadion.php|archive-date=26 prill 2013|url-status=dead|df=dmy-all}}</ref> | capacity = 30,210 vënde | league = [[Bundesliga]] | season = 2023–24 | position = Vëndi 1rë (kampionë) <!-- Fillojn veshjet -->| pattern_la1 = _bayer1819h | pattern_b1 = _bayer1819h | pattern_ra1 = _bayer1819h | pattern_sh1 = _bayer1819h | pattern_so1 = _bayer1819h | leftarm1 = 000000 | body1 = 000000 | rightarm1 = 000000 | shorts1 = 000000 | socks1 = 000000 | pattern_la2 = _bayer1819a | pattern_b2 = _bayer1819a | pattern_ra2 = _bayer1819a | pattern_sh2 = _bayer1819a | pattern_so2 = _bayer1819a | leftarm2 = FFFFFF | body2 = FFFFFF | rightarm2 = FFFFFF | shorts2 = FFFFFF | socks2 = FFFFFF }} '''Bayer 04 Leverkusen Fußball GmbH''', njohur gjithashtu si '''Bayer 04 Leverkusen''' ([[Gjuha gjermane|[ˌbaɪ̯ɐ ˈleːvɐˌkuːzn̩]]]), '''Bayer Leverkusen''', '''Leverkusen''' ose thjeshtë '''Bayer''', është një [[Futbolli në Gjermani|klub futbolli gjerman]] me seli në [[Leverkusen]], Veri Rhine-Westphalia.<ref>{{cite web|url=http://www.nrwinvest.com/NRW_at_a_glance/Facts_Figures/Sports/index.php|title=Sports&nbsp;– moving moments|publisher=NRW Invest|language=en|accessdate=9 tetor 2014|archive-date=15 tetor 2014|archive-url=https://web.archive.org/web/20141015161207/http://www.nrwinvest.com/NRW_at_a_glance/Facts_Figures/Sports/index.php|url-status=dead}}</ref> Klubi luan në [[Bundesliga|Bundesligë]], elita e futbollit gjerman, dhe luan ndeshjet si vendas në stadiumin [[BayArena]].<ref name="Bayer 04 Leverkusen"/><ref name="BayArena"/> Klubi u themelua në vitin 1904 nga punëtoret e një kompanie gjermane farmaceutike e quajtur [[Bayer]], selia e së cilës është në Leverkusen nga i cili buron edhe emri i klubit. Më përpara klubi është njohur si pjesë e departamentit sportiv '''TSV Bayer 04 Leverkusen''', anëtarët e të cilët merrnin pjesë në aktivitete gjimnastikore, atletike dhe në basketboll dhe sporte të tjera përfshirë [[RTHC Bayer Leverkusen]] (rowing, tenis dhe hokej). Në vitin 1999, ky departament u nda nga klubet sportive dhe tani klubi mban emrin Bayer 04 Leverkusen Fußball GmbH.<ref name="Bayer 04 Leverkusen"/> Bayer Leverkusen ka fituar një [[DFB-Pokal]], një [[Bundesliga]] dhe një [[UEFA Liga e Evropës|Kupë UEFA]].<ref name="Bayer 04 Honours">{{cite web|url=http://www.bayer04.de/b04-eng/en/_site_index.aspx|title=Bayer 04 Honours|publisher=Bayer Leverkusen|language=en|accessdate=9 tetor 2014}}</ref> Rivalët e tyre lokal janë [[1. FC Köln]].<ref>{{cite web|url=http://www.bayer04.de/B04-ENG/en/_md_aktuell-dt.aspx?aktuell=aktuell-5267|title=FC Köln derby a Saturday fixture|trans-title=Derby me FC Köln të shtunën|publisher=Bayer Leverkusen|language=en|date=25 shtator 2014|accessdate=9 tetor 2014}}</ref> ==Historia== ===Themelimi dhe vitet e para=== Më 27 nëntor 1903, Wilhelm Hauschild shkruajti një letër – e firmosur nga 170 puntorët e tij – punëdhënësit të tij [[Bayer|Friedrich Bayer and Co.]], duke kërkuar mbështetjen e kompanisë në krijimin e një klubi sportiv.<ref name="Vitet e hershme">{{cite web|url=http://www.bayer04.de/B04-ENG/en/1282.aspx?guid=1282-AAE73455-851F-436A-9709-1746E89C1C26 |title=The Early Years&nbsp;– It all Started with a Letter|trans-title=Vitet e hershme – Gjithçka filloi me një letër|publisher=Bayer Leverkusen|language=en|accessdate=9 tetor 2014}}</ref> Kompania ra dakord që të mbështeste iniciativën, dhe më 1 korrik 1904, ''Turn- und Spielverein Bayer 04 Leverkusen'' u themelua.<ref name="Vitet e hershme"/> Në kulturën gjermane sportive të asaj kohe, ekzistonte një armiqësi e dukshme midis gjimnastëve dhe atletëve të sporteve të tjera. Si përfundim kjo solli ndarjen e klubit në dy pjesë: më 8 qershor 1928, futbollistët formuan një shoqatë të ndarë – ''Sportvereinigung Bayer 04 Leverkusen'' – që gjithashtu përfshinte lojtarët e handball dhe fistball, atletët dhe boksierët, kurse gjimnastët vazhduan me ''TuS Bayer 04 Leverkusen''. ''SV Bayer 04 Leverkusen'' i mori atyre ngjyrat tradicionale të klubit, të kuqen dhe të zezën, kurse gjimnastët morën blunë dhe të verdhën. [[Skeda:Bayer Leverkusen Performance Chart.png|300px|parapamje|Grafikë që tregon performancën e Bayer Lervekusen në kampionat pas [[Lufta e Dytë Botërore|Luftës së Dytë Botërore]].]] Gjatë kësaj periudhe, dhe deri në fillim të viteve 1930', SV Bayer 04 Leverkusen luajti në divizionin e tretë dhe të katërt.<ref name="Emblema e Bayer"/> Në vitin 1936, ata u ngjitën në ligën e dytë gjermane.<ref name="Emblema e Bayer">{{cite web|url=http://www.bayer04.de/B04-ENG/en/1283.aspx?guid=1283-687E6C91-5980-405A-B82C-E1DFBCE4C5F7|title=The Thirties&nbsp;– The Bayer Emblem on the Shirt|trans-title=Tridhjetat – Emblema e Bayerit në fanell|publisher=Bayer Leverkusen|language=en|accessdate=9 tetor 2014}}</ref> Ai ishte edhe viti kur klubi veshi kryqin familjar "'''''Bayer'''''" për herë të parë.<ref name="Emblema e Bayer"/> Ata zhvilluan paraqitjen e parë në ligën më të lartë gjermane në vitin 1951, në [[Oberliga West (1947–63)|Oberliga West]], ku luajtën deri në vitin 1956, vit ku u rrëzuar një kategori më poshtë. Ata nuk do të riktheshin në elitë deri në vitin 1962, vetëm një sezon para themelimit të ligës së re profesionale të Gjermanisë, [[Bundesliga]]. Viti i ardhshëm e pa klubin të luante në [[Regionalliga West (1963–74)|Regionalliga West]], divizioni i dytë, ku performancat e tyre në sezonet në vijim ishin zhgënjyese. ===2. Bundesliga, Bundesliga, Kupa UEFA, dhe DFB-Pokal=== SV Bayer 04 Leverkusen pati një far përmirësimi në vitin 1968 duke fituar titullin e divizionit, por nuk mundën të avanconin në divizionin e parë nga raundi play-off. Klubi ra sërisht në vitin 1973, por u rikthye shpejtë në atë që sot quhet [[2. Bundesliga]] pas një sezoni të shpenzuar në divizionin e tretë. Katër vite më vonë, klubi në mënyrë komode siguroi një vend në Bundesliga ku ata filluan të luanin që nga [[1979–80 Bundesliga|sezoni 1979–80]]. Nga mesi i viteve 1980', SV Bayer 04 Leverkusen kishte arritur të bëheshe një skuadër mesatare dhe të përfundonte në gjysmën e parë të renditjes në ligë. Në vitin 1984, dy pjesët e klubit që ishin ndarë rreth gjysëm shekulli më parë u ribashkuan nën emrin '''TSV Bayer 04 Leverkusen e.V.''' Klubi më pas përdori të kuqen dhe të bardhën si ngjyrat kryesore. Përveç që ishte bërë një ekip i vendosur mirë në Bundesligë, klubi gjithashtu fitoi edhe trofetë e para me një fitore dramatike në [[1987–88 UEFA Cup|Kupën UEFA 1988]]. Ata humbën 0–3 në ndeshjen e parë finale ndaj [[RCD Espanyol|Espanyol]], por arritën një fitore në të dytën me të njëjtat shifra, duke bërë që ndeshja të shkonte në gjuajtjet e penalltive, ku ata triumfuan 3–2.<ref>{{cite web|url=http://www.uefa.com/uefaeuropaleague/season=1987/overview/index.html |title=1987/88: Resurgent Leverkusen hold their nerve|trans-title=1887/88: Leverkuseni i rigjallëruar ruajnë gjakftohtësinë e tyre|publisher=UEFA.com|language=en|date=1 qershor 1988|accessdate=9 tetor 2014}}</ref><ref name="Leverkusen UEFA">{{cite web|url=http://www.uefa.com/teamsandplayers/teams/club=50109/profile/index.html|title=Leverkusen|publisher=UEFA.com|language=en|accessdate=9 tetor 2014}}</ref> Në të njëjtin vit, Reiner Calmund, ekzekutivi për një kohë të gjatë në klub, u bë menaxheri i përgjithshëm i klubit. Kjo u konsiderua si një nga lëvizjet më të rëndësishme në historinë e klubit; ai i dha klubit një sukses të madhë për rreth një dekadë e gjysëm, duke kryer blerje largpamëse dhe mendjemprehtë. Pas bashkimit të Gjermanisë në vitin 1990, Calmund nxitoi të blinte yjet e [[Gjermania Lindore|Gjermanisë Lindore]] si [[Ulf Kirsten]], [[Andreas Thom]] dhe [[Jens Melzig]]. Këta lojtarë do të fitonin menjëherë zemrat e tifozëve, duke dhënë një kontribut të rëndësishëm në ekip. Calmund gjithashtu krijoi lidhje dhe kontakte me [[Futbolli në Brazil|futbollin brazilian]], duke bërë shok Juan Figer, një nga agjentët sportiv më të fortë në Brazil. Në vitet e ardhshme, superyjet në zhvillim si [[Jorginho]] dhe [[Paulo Sérgio Silvestre do Nascimento|Paulo Sérgio]], ju bashkuan ekipit; atyre ju bashkuan edhe ylli çek [[Pavel Hapal]]. Klubi gjithashtu firmosi me lojtarë karizmatik si [[Bernd Schuster]], dhe [[Rudi Völler]], duke siguruar sukses dhe popullaritet. Klubi fitoi trofeun e rradhës në vitin 1993 me një fitore 1–0 kundër një skuadre amatore të [[Hertha BSC]] në [[DFB-Pokal]] më 12 qershor 1993.<ref name="Leverkusen UEFA" /><ref>{{cite web|url=http://www.fussballdaten.de/dfb/1993/|title=DFB Cup 1992/1993|publisher=Fussball Daten|language=de|accessdate=9 tetor 2014}}</ref> Në sezonin e ardhshëm, në një ndeshje që njihet për "Golin e Vitit Gjerman" nga 45 metra nga Schuster (ky gol më vonë u quajt edhe si "Goli i Dekadës"), Bayer u ndesh kundër [[Eintracht Frankfurt]] nga fillimi i sezonit, dhe përdori për herë të parë fanellat e treta, që ishin të një stili të vjetër me shirita të kuqë dhe të zezë, të ngjashme me ato që Frankfurti përdorte në ato kohë. Kjo u bë shumë e famshme dhe tifozët e pelqyen, duke bërë që kjo fanellë, të përdoreshe si fanella e parë e skuadrës që nga ajo ditë. Në vitin 1996, klubi përpak përjetoi katastrofën pasi siguroi me vështirësi mbijetesën. Pas kësaj, ata u bën një skuadër e fortë, duke luajtur një futboll taktikisht dhe ofensivisht argëtues nën drejtimin e trajnerit të ri [[Christoph Daum]], i cili gjithashtu ndihmoi në afrimin e lojtarëve si [[Lúcio]], [[Emerson]], [[Zé Roberto]] dhe [[Michael Ballack]]. Daum më pas u shkarkua me bujë për shkak të një skandali me kokainë që gjithashtu i kushtoi edhe konsiderimin që [[Kombëtarja gjermane e futbollit|kombëtarja gjermane]] kishte për ta vendosur si trajner.<ref>{{cite web|url=http://www.goal.com/en/news/15/germany/2010/11/19/2220135/germany-unity-series-from-messiah-to-judas-christoph-daum |title=Germany Unity Series: From Messiah To Judas&nbsp;– Christoph Daum and the Cocaine Scandal|trans-title=Seritë e Unitetit të Gjermanisë: Nga Messiah tek Judas – Christoph Daum dhe skandali i kokainës|publisher=Goal.com|language=en|date=19 nëntor 2010|accessdate=9 tetor 2014}}</ref><ref>{{cite web|url=https://www.theguardian.com/football/2009/may/20/seven-deadly-sins-football-gluttony-part-two|title=Gluttony&nbsp;– part two|trans-title=Grykësi – pjesa dy|publisher=The Guardian|language=en|date=20 maj 2009|accessdate=9 tetor 2014}}</ref> ===Pothuajse kampionë=== [[Skeda:Ulf Kirsten.jpg|parapamje|160px|[[Ulf Kirsten]], tre herë golashënuesi më i mirë i Bundesligës gjermane.]] Klubi arkivoi katër vende të dyta në periudhën 1997–2002. Vendet e dyta të arritura në vitet 2000 dhe 2002 thyen zemrat e tifozëve pasi në të dyja rastet ekipi ishte shumë pranë fitimit të kampionatit. Në vitin 2000, Bayer kishte nevojë të merrte vetëm një barazim në ndeshjen e fundit të kampionatit kundër [[SpVgg Unterhaching]], por një autogol i Michael Ballack i hapi rrugë distafës 2–0, kurse [[FC Bayern Munich|Bayern Munich]] siguroi titullin me një fitore 4–1 kundër [[SV Werder Bremen|Werder Bremen]]. Dy vite më vonë, klubi shpërdëroi një avantazh prej pesë pikësh duke humbur dy nga tre ndeshjet e fundit, duke i dhënë mundësi [[Borussia Dortmund]] të merrte trofeun dhe tre fitore në tre ndeshjet e fundit. Sezoni 2002 u etiketua si "Horrori i trefishtë" pasi ekipi humbi edhe [[Finalja e DFB-Pokal 2002|finalen e DFB-Pokal]] nga [[FC Schalke 04|Schalke 04]] si dhe [[Finalja e UEFA Ligës së Kampioneve 2002|finalen e Ligës së Kampioneve]] 2–1 nga [[Real Madrid C.F.|Real Madrid]], duke bërë që mediat angleze t'i vendosnin pseudonimin "[[Neverkusen]]".<ref>{{cite web|url=http://www.goal.com/en/slideshow/3742/1/10-end-of-season-collapses|title=10 end-of-season collapses|trans-title=10 shëmbjet të fund-sezonit|publisher=Goal.com|language=en|date=1 qershor 2013|accessdate=9 tetor 2014|archive-date=22 shkurt 2015|archive-url=https://web.archive.org/web/20150222083502/http://www.goal.com/en/slideshow/3742/1/10-end-of-season-collapses|url-status=dead}}</ref><ref>{{cite web|url=http://news.bbc.co.uk/sport3/worldcup2002/hi/matches_wallchart/germany_v_brazil/newsid_2069000/2069502.stm|title='Neverkusen' ghost haunts final|trans-title=Fantazmat e 'Neverkusen' përndjekin finalen|publisher=BB Sport|language=en|date=28 qershor 2002|accessdate=9 tetor 2014}}</ref><ref>{{cite web|url=https://www.telegraph.co.uk/sport/football/european/6693658/Bayer-Leverkusen-closing-in-on-first-their-Bundsliga-title-to-end-Neverkusen-jibes.html |title=Bayer Leverkusen closing in on first their Bundsliga title to end 'Neverkusen' jibes|trans-title=Bayer Leverkusen i afrohet titullit të tyre të parë të Bundesligës për t'i dhënë fund talljeve të 'Neverkusen'|publisher=The Telegraph|language=en|date=30 nëntor 2009|accessdate=9 tetor 2014}}</ref> Leverkusen ishte ekipi i i parë në histori që arriti finalen e Ligës së Kampioneve pa fituar kampionatin kombëtar.<ref>{{cite web|url=http://www.soccerbox.com/blog/bayer-leverkusen-team-profile/|title=Bayer Leverkusen Team Profile of the "Almost Champions"|trans-title=Bayer Leverkusen Profili i ekipit i "pothuajse kampionëve"|publisher=SoccerBox.com|language=en|date=1 korrik 2015|accessdate=12 dhjetor 2018|archive-date=26 tetor 2020|archive-url=https://web.archive.org/web/20201026234247/https://www.soccerbox.com/blog/bayer-leverkusen-team-profile|url-status=dead}}</ref> ===Vitet e fundit=== [[Skeda:Koeln Bayer Leverkusen.jpg|parapamje|majtas|230px|Leverkusen duke rivalëve të [[1. FC Köln|Köln]] në [[Bundesliga|Bundesligë]] në 2012.]] Klubi përjetoi disa momente negative në dy sezonet e ardhshme. Para fillimit të [[2002–03 Bundesliga|sezonit 2002–03]], ata humbën shërbimet e dy yjeve të mesfushës, Michael Ballack dhe Zé Roberto, që kaluan tek rivalët e Bayern Munich. Klubi flirtoi me rrezikun e rënjes nga kategoria gjatë pjesës më të madhe të atij sezoni, gjë që solli shkarkimin e trajnerit [[Klaus Toppmöller]], i cili kishte drejtuar ekipin gjatë periudhës më të suksesshme të tyre; ai u zëvëndësua nga trajneri pa përvojë Thomas Hörster. Trajneri karizmatik Toppmöller drejtoi ekipin në dy ndeshjet e fundit të kampionatit duke ndihmuar në shmangien e katastrofës me një fitore ndaj ish klubit të tij [[1. FC Nürnberg]]. Ai më pas udhëhoqi Bayer Leverkusenin në një vend të tretë në ligë që siguroi një prezencë në Ligën e Kampioneve. Sezoni [[2004–05 UEFA Liga e Kampioneve|2004–05]] pa Bayer Leverkusen të hakmerrej ndaj Real Madridit në Ligën e Kampioneve me një fitore 3–0 në shtëpi,<ref>{{cite web|url=https://www.theguardian.com/football/2004/sep/16/match.sport2|title=Real humbled by Leverkusen|trans-title=Reali përulet nga Leverkuseni|publisher=The Guardian|language=en|date=16 shtator 2004|accessdate=9 tetor 2014}}</ref> që kontriboi edhe në fitimin e grupit.<ref>{{cite web|url=http://www.uefa.com/uefachampionsleague/season=2004/matches/round=1968/match=1077227/postmatch/report/index.html|title=Leverkusen dismantle Dynamo|trans-title=Leverkusen çmonton Dynamon|publisher=UEFA.com|language=en|date=9 dhjetor 2004|accessdate=9 tetor 2014}}</ref> Leverkusen, megjithatë, u eliminua në raundin e parë me eliminim direkt nga [[Liverpool F.C.|Liverpool]], që në fund fitoi trofeun.<ref>{{cite web|url=https://www.theguardian.com/football/2005/mar/09/minutebyminute.sport1|title=Leverkusen 1&nbsp;– 3 Liverpool (Aggregate: 2&nbsp;– 6)|publisher=The Guardian|language=en|date=8 mars 2005|accessdate=9 tetor 2014}}</ref><ref>{{cite web|url=http://www.uefa.com/uefachampionsleague/season=2004/overview/index.html |title=2004/05: Liverpool belief defies Milan|trans-title=2004/05: Besimi i Liverpool sfidon Milanin|publisher=UEFA.com|language=en|date=25 maj 2005|accessdate=9 tetor 2014}}</ref> Ata e përfunduan [[2004–05 Bundesliga|kampionatin]] në vendin e gjashtë duke siguruar kualifikimin për në [[2005–06 Kupa UEFA|Kupën UEFA sezonin e ardhshëm]]. Në fillim të 2005, trajneri Augenthaler u shkarkua nga posti pasi klubi kishte arritur fillimin më të keq në Bundesligë në 20 vitet e fundit, duke fituar vetëm një nga katër ndeshjet e para në kampionat që u pasua edhe me një disfatë 0–1 në shtëpi nga rusët e [[PFC CSKA Sofia|CSKA Sofia]] në ndeshjen e parë të raundit play-off të Kupës UEFA.<ref>{{cite web|url=http://www.uefa.com/uefaeuropaleague/season=2005/matches/round=2208/match=81805/index.html|title=CSKA Sofia 1–0 Leverkusen|publisher=UEFA.com|language=en|date=29 shtator 2005|accessdate=9 tetor 2014}}</ref> Ish trajneri i kombëtares gjermane Rudi Völler, i cili para fillimit të sezonit kishte qënë edhe drejtor sportiv, u vendos i trajner i përkohëshëm.<ref>{{cite web|url=http://www.history-of-soccer.org/rudi-voller.html|title=Rudi Völler Biography|trans-title=Biografia e Rudi Völler|publisher=History of Soccer|language=en|accessdate=9 tetor 2014 |archive-url=https://web.archive.org/web/20141015225427/http://www.history-of-soccer.org/rudi-voller.html |archive-date=15 tetor 2014 |url-status=dead|df=dmy-all }}</ref><ref name="Mijëvjeçari i ri">{{cite web|url=http://www.bayer04.de/b04-eng/en/_site_index.aspx|title=The New Millennium&nbsp;– Knocking on Europe's Door|trans-title=Mijëvjeçari i ri – Duke trokitur në dyert e Evropës|publisher=Bayer Leverkusen|language=en|accessdate=9 tetor 2014}}</ref> [[Michael Skibbe]], i cili ishte ndihmës-trajneri i Völlerit në kombëtare, u emërua si pasuesi i tij në tetor 2005.<ref name="Mijëvjeçari i ri"/> Skibbe ktheu fatet e sezonit për ekipin duke e udhëhequr drejt një vend të gjashtë në [[2005–06 Bundesliga|kampionat]], duke siguruar një tjetër prezencë në [[2006–07 UEFA Cup|Kupën UEFA]]; ai arriti të njëjtin rezultat edhe në [[2006–07 Bundesliga|sezonin 2006–07]].<ref name="Mijëvjeçari i ri"/> [[2007–08 Bundesliga|Sezoni 2007–08]] nuk ishte i suksesshëm për Bayer Leverkusen pavarësisht një fillimi pozitiv; pesë nga dhjetë ndeshjet e fundit të ligës u humbën nga ekipeve të renditura në pjesën e poshtme të renditjes. Michael Skibbe u kritikua shumë nga fundi i sezonit pasi ai e ndryshonte shpesh formacionin titullar. Bayer Leverkusen gjithashtu humbi edhe mbështetjen e tifozëve: në humbjen 1–2 kundër Hertha BSC, tifozët e Leverkusenit shkaktuan shumë trazira, duke bërë kore që kërkonin shkarkimin e Skibbes, kurse ultrasit, të cilët kishin parë mjaftueshëm, i vunë flakën fanellave të tyre dhe i hodhën në fushë. Michael Skibbe u shkarkua shpejt pas këtyre incidenteve, duke u larguar nga klubi më 21 maj 2008, me drejtuesit e klubit duke thënë se arsyeja e shkarkimit të tij ishte dështimi për tu kualifikuar për në fazën e grupeve të [[2008–09 Kupa UEFA|Kupës UEFA]] për sezonin e ardhshëm.<ref>{{cite web|url=https://www.fifa.com/ballon-dor/news/y=2008/m=5/news=leverkusen-sack-coach-skibbe-773312.html|title=Leverkusen sack coach Skibbe|trans-title=Leverkusen shkarkon trajnerin Skibbe|publisher=FIFA.com|language=en|date=21 maj 2008|accessdate=9 tetor 2014|archive-date=17 tetor 2014|archive-url=https://web.archive.org/web/20141017003330/http://www.fifa.com/ballon-dor/news/y=2008/m=5/news=leverkusen-sack-coach-skibbe-773312.html|url-status=dead}}</ref> [[2008–09 Bundesliga|Sezoni 2008–09]] filloi mbarë për Leverkusenin nën drejtimin e trajnerit të ri [[Bruno Labbadia]], të cilin klubi e kishte blerë nga [[SpVgg Greuther Fürth]] i 2. Bundesliga.<ref>{{cite web|url=http://www.espnfc.com/story/539110/labbadia-heuert-als-neuer-trainer-in-leverkusen-an|title=Labbadia heuert als neuer Trainer in Leverkusen an|publisher=ESPN FC|language=en|date=25 maj 2008|accessdate=11 tetor 2014}}</ref> Me sezonin që vazhdonte, klubi dështoi të fitonte ndeshje kundër ekipeve më të mira në Bundesligë. Ata megjithatë mundën të arrinin në [[Finalja e DFB-Pokal 2009|finalen e DFB-Pokal]] më 30 maj 2009 në [[Berlin]], por u mposhtën 0–1 nga Werder Bremen.<ref name="Mijëvjeçari i ri"/><ref>{{cite web|url=http://www.kicker.de/news/fussball/dfbpokal/spielrunde/spielpaarungsbericht/object/865823/liga/102/saison/2008-09/spieltag/6/naviindex/1|title=Werders Triumph dank Özil|trans-title=Werder triumfon falë Özil|website=kicker.de|language=de|date=30 maj 2009|accessdate=9 tetor 2014}}</ref> Leverkusen e përfundoi sezonin në vendin e nëntë në renditjen e Bundesligës, duke bërë që Labbadia të kalonte tek [[Hamburger SV]] në qershor 2009.<ref>{{cite web|url=https://www.fifa.com/ballon-dor/news/y=2009/m=6/news=labbadia-seeks-continuity-for-hamburg-1067883.html|title=Labbadia seeks continuity for Hamburg|trans-title=Labbadia kërkon vazhdimësim për Hamburgun|publisher=FIFA.com|language=en|date=7 qershor 2009|accessdate=9 tetor 2014|archive-date=17 tetor 2014|archive-url=https://web.archive.org/web/20141017003327/http://www.fifa.com/ballon-dor/news/y=2009/m=6/news=labbadia-seeks-continuity-for-hamburg-1067883.html|url-status=dead}}</ref> Menjëherë pas kësaj, Leverkusen prezantoi [[Jupp Heynckes]] si trajnerin e ri të ekipit, i cili më parë kishte drejtuar Bayern Munich pas largimit të [[Jürgen Klinsmann]].<ref>{{cite web|url=http://www.bild.de/sport/fussball/wird-trainer-von-bayer-leverkusen-8602128.bild.html|title=Heynckes in Leverkusen vorgestellt|trans-title=Heynckes prezantohet tek Leverkusen|publisher=Bild|language=de|date=6 qershor 2009|accessdate=9 tetor 2014}}</ref> ==Identiteti== [[Skeda:BayArena neu 2009.jpg|parapamje|djathtas|240px|[[BayArena]], stadiumi i Bayer Leverkusen.]] Ndryshe nga shumë klube të tjera gjermane futbolli, të cilët kanë lidhje të forta me klasën punëtore, Bayer Leverkusen buron nga imazh i pastër familjaro-miqësor.<ref name="Adidas Leverkusen">{{cite web |url=http://www.adidassoccertravel.com/index.php?option=com_content&view=article&id=39&Itemid=4&lang=en|title=Bayer Leverkusen|publisher=Adidas Soccer Travel|language=en|accessdate=9 tetor 2014|archive-url=https://web.archive.org/web/20141015022345/http://www.adidassoccertravel.com/index.php?option=com_content&view=article&id=39&Itemid=4&lang=en |archive-date=15 tetor 2014|url-status=dead|df=dmy-all}}</ref> [[BayArena]] ka reputacionin e të qënit një nga stadiumet e futbollit më familjaro-miqësor në Gjermani.<ref name="Adidas Leverkusen"/> Ironikisht, Bayer 04 ishte klubi i parë i Bundesligës ku tifozët e të cilës e identifikuan veten si ''[[Ultras]]'' dhe qyteti i Leverkusenit është një nga qytetet më të vjetra industriale të Gjermanisë.<ref>{{cite web|url=http://www.ultras-leverkusen.de/|title=Ultra culture of the city colors|trans-title=Kultura ultrase e ngjyrave të qytetit|publisher=Ultras Leverkusen|language=en|accessdate=9 tetor 2014}}</ref> Bayer Leverkusen është perceptuar nga disa si një imazh i problemeve të vazhdueshme të llojeve të ndryshme.<ref>{{cite web|url=http://bundesligafanatic.com/the-impact-of-company-run-clubs-in-german-football/|title=The impact of company-run clubs in German football|trans-title=Ndikimi i klubeve të drejtuara nga kompani në futbollin gjerman|publisher=Bundesliga Fanatic|language=en|date=3 qershor 2013|accessdate=9 tetor 2014|archive-date=16 tetor 2014|archive-url=https://web.archive.org/web/20141016112937/http://bundesligafanatic.com/the-impact-of-company-run-clubs-in-german-football/|url-status=dead}}</ref> Pavarësisht se nga ana financiare ata janë një klub i shëndetshëm, shumë nga tifozët tradicional të klubit e akuzojnë atë si një "klub plastik" pa tradita dhe një fanbazë, që ekziston vetëm për krijimin e sponsorit të për komaninë e tyre farmaceutike – [[Bayer AG]].<ref>{{cite web|url=https://www.mirror.co.uk/sport/football/news/champions-league-scouting-report-bayer-2277876|title=Champions League scouting report: Bayer Leverkusen can cause Manchester United problems on the break|trans-title=Raporti i skautit në Ligën e Kampioneve: Bayer Leverkusen mund ti shkaktoj probleme Manchester United në fillim|publisher=Mirror|language=en|date=16 shtator 2013|accessdate=9 tetor 2014}}</ref><ref>{{cite web|url=http://uk.reuters.com/article/2013/10/17/uk-soccer-germany-idUKBRE99G0JA20131017|title=Germany's forgotten team want to be noticed|trans-title=Ekipi i harruar i Gjermanisë do që të bie në sy|publisher=Reuters|language=en|date=17 tetor 2013|accessdate=9 tetor 2014|archive-date=15 tetor 2014|archive-url=https://web.archive.org/web/20141015230558/http://uk.reuters.com/article/2013/10/17/uk-soccer-germany-idUKBRE99G0JA20131017|url-status=dead}}</ref> Si rezultat i kësaj, klubi dhe tifozët kanë filluar të vënë në dukje origjinën e tyre industriale me krenari, duke e quajtur veten "Werkself" (Shqip. "Ekipi i fabrikës", "Millhanders") ose "Pillendreher" (Shqip. "Thyesit e tabletave").<ref>{{cite web|url=http://www.bayer04.de/B04-ENG/en/_md_aktuell-dt.aspx?aktuell=aktuell-5263|title=Werkself secure 1–0 win against Augsburg|trans-title=Werkself siguron një fitore 1–0 kundër Augsburg|publisher=Bayer Leverkusen|language=en|date=24 shtator 2014|accessdate=9 tetor 2014}}</ref><ref>{{cite web|url=http://www.werkself.de/|title=Portal&nbsp;– Werkself.de fan forum|publisher=Wekself|language=de|accessdate=9 tetor 2014}}</ref> Origjina industriale e Bayer Leverkusen, megjithatë, nuk është aq unike sa duket. Klube të tjera si [[PSV Eindhoven|PSV]], [[FC Carl Zeiss Jena|Carl Zeiss Jena]] dhe [[FC Sochaux-Montbéliard|Sochaux]], ndajnë të njëtin repucation të të qënit klub i klasës punëtore.<ref>{{cite web|url=https://www.independent.co.uk/sport/football-economic-plight-throws-spanner-in-the-works-as-gary-lineker-joins-a-football-team-owned-by-toyota-jasper-rees-looks-at-factory-clubs-at-home-and-abroad-1474281.html|title=Football: Economic plight throws spanner in the work|trans-title=Futboll: Gjëndja e vështirë ekonomike hedh çelsin në punë|publisher=The Independent|language=en|date=21 shkurt 1993|accessdate=9 tetor 2014|archive-date=28 tetor 2014|archive-url=https://web.archive.org/web/20141028034518/http://www.independent.co.uk/sport/football-economic-plight-throws-spanner-in-the-works-as-gary-lineker-joins-a-football-team-owned-by-toyota-jasper-rees-looks-at-factory-clubs-at-home-and-abroad-1474281.html|url-status=dead}}</ref><ref>{{cite web|url=https://www.theguardian.com/commentisfree/2013/jul/09/wallabies-red-bull-sport-sponsorship|title=Sport sponsorship has gone too far|trans-title=Sponsorizimet e sportit kanë shkuar larg|publisher=The Guardian|language=en|date=9 korrik 2013|accessdate=9 tetor 2014}}</ref> Ndryshe nga ekipet e tjera të [[Red Bull]]it ([[FC Red Bull Salzburg|Salzburg]], [[New York Red Bulls|New York]] dhe [[RB Leipzig|Leipzig]]) që janë themeluar në të shkuarën e afërt për qëllime reklamuese, themelimi i Bayer Leverkusen u motivua nga ideja e krijimit të kushteve të jetesës për punëtorët e fabrikës në fillim të shekullit të 20të. Në këndvështrimin e kësaj tradite, [[UEFA]] lejon klubin që të përdor markën "Bayer" në kompedicionet evropiane, duke i hequr më pas të drejën klubeve në veçanti si Red Bull Salzburg që të bëjë një gjë që ngjashme.<ref>{{cite web|url=http://www.fourfourtwo.com/sg/features/spare-time-sixth-tier-coach-hard-pressing-bundesliga-topper-rise-and-rise-roger-schmindt|title=From spare-time sixth-tier coach to hard-pressing Bundesliga-topper: The rise and rise of Roger Schmidt|trans-title=Nga trajner me kohë të lirë në ligën e gjashtë tek një trajner shytetës në Bundesligë: Rritja dhe rritja e Roger Schmidt|publisher=Four Four Two|language=en|date=17 shtator 2014|accessdate=9 tetor 2014|archive-date=22 gusht 2020|archive-url=https://web.archive.org/web/20200822132805/https://www.fourfourtwo.com/|url-status=dead}}</ref> ==Trofe== ===Vendor=== ====Liga==== '''[[Bundesliga]]:''' *''Ndjekës'': [[1996–97 Bundesliga|1996–97]], [[1998–99 Bundesliga|1998–99]], [[1999–2000 Bundesliga|1999–2000]], [[2001–02 Bundesliga|2001–02]], [[2010–11 Bundesliga|2010–11]] '''[[2. Bundesliga|2. Bundesliga Veri]]:''' *'''Fitues''': [[1978–79 2. Bundesliga|1978–79]]<ref name="Bayer 04 Honours"/> ====Kupa==== '''[[DFB-Pokal]]''' *'''Fitues''': [[1992–93 DFB-Pokal|1992–93]]<ref name="Bayer 04 Honours"/> *''Finalist'': [[2001–02 DFB-Pokal|2001–02]], [[2008–09 DFB-Pokal|2008–09]]<ref name="Bayer 04 Honours" /> '''[[DFB-Supercup]]:''' *''Finalist'': [[1993 DFB-Supercup|1993]]<ref name="Bayer 04 Honours"/> ===Evropa=== '''[[UEFA Liga e Evropës|Kupa UEFA]]:''' *'''Fitues''': [[1987–88 UEFA Cup|1987–88]]<ref name="Bayer 04 Honours"/> '''[[UEFA Liga e Kampioneve]]:''' *''Finalist'': [[2001–02 UEFA Liga e Kampioneve|2001–02]]<ref name="Bayer 04 Honours"/> ===Të rinjtë=== * '''[[Bundesliga nën-19|Kampionati Gjerman nën-19]]''' ** '''Fitues''': 1986, 2000, 2007 ** ''Ndjekës'': 1995, 2001, 2003, 2010 * '''[[Bundesliga nën-17|Kampionati Gjerman nën-17]]''' ** '''Fitues''': 1992, 2016 *'''[[Bundesliga nën-19|Bundesliga nën-19 Perëndim]]''' ** '''Fitues''': 2007, 2010 ===Në Evropë=== {| class="wikitable unsortable plainrowheaders" style="text-align:center" !scope="col"|Kompedicioni !scope="col"|Nd !scope="col"|F !scope="col"|B !scope="col"|H !scope="col"|G+ !scope="col"|G- !scope="col"|Dg !scope="col"|%F |- !scope="row" align=left|[[UEFA Liga e Kampioneve]] {{WDL|94|36|19|39|for=133|against=154|diff=yes}} |- !scope="row" align=left|[[UEFA Liga e Evropës]] {{WDL|92|43|23|26|for=141|against=85|diff=yes}} |- !scope="row" align=left|[[UEFA Kupa e Fituesve të Kupës]] {{WDL|6|3|2|1|for=15|against=8|diff=yes}} |- !Gjithsej {{WDL|192|82|44|66|for=289|against=247|diff=yes}} |} ==Lojtarët== ===Skuadra aktuale=== {{updated|30 gusht 2024}}<ref>{{cite web|url=https://www.bayer04.de/en-us/team/werkself/bayer-04-leverkusen|title=Werkself|publisher=Bayer 04 Leverkusen|language=en|accessdate=30 gusht 2017}}</ref> {{Fs start}} {{Fs player | no=1 | nat=FIN | pos=GK | name=[[Lukáš Hrádecký]]|other=[[Kapiteni (futboll)|kapiten]]}} {{Fs player | no=3 | nat=ECU | pos=DF | name=[[Piero Hincapié]]}} {{Fs player | no=4 | nat=GER | pos=DF | name=[[Jonathan Tah]]|other=[[Kapiteni (futboll)|zëv-kapiten]]}} {{Fs player | no=7 | nat=GER | pos=MF | name=[[Jonas Hofmann]]}} {{Fs player | no=8 | nat=GER | pos=MF | name=[[Robert Andrich]]}} {{Fs player | no=10 | nat=GER | pos=FW | name=[[Florian Wirtz]]}} {{Fs player | no=11 | nat=FRA | pos=MF | name=[[Martin Terrier]]}} {{fs player | no=12 | nat=BFA | pos=DF | name=[[Edmond Tapsoba]]}} {{Fs player | no=13 | nat=BRA | pos=DF | name=[[Arthur Augusto de Matos Soares|Arthur]]}} {{Fs player | no=14 | nat=CZE | pos=MF | name=[[Patrik Schick]]}} {{Fs player | no=17 | nat=FIN | pos=GK | name=[[Matěj Kovář]]}} {{Fs player | no=19 | nat=NGA | pos=MF | name=[[Nathan Tella]]}} {{Fs mid}} {{Fs player | no=20 | nat=ESP | pos=MF | name=[[Álex Grimaldo]]}} {{Fs player | no=21 | nat=MAR | pos=MF | name=[[Amine Adli]]}} {{Fs player | no=22 | nat=NGA | pos=FW | name=[[Victor Boniface]]}} {{Fs player | no=23 | nat=FRA | pos=DF | name=[[Nordi Mukiele]]|other=në huazim nga [[Paris Saint-Germain F.C.|Paris Saint-Germain]]}} {{Fs player | no=24 | nat=ESP | pos=MF | name=[[Aleix García]]}} {{Fs player | no=25 | nat=ESP | pos=MF | name=[[Exequiel Palacios]]}} {{Fs player | no=30 | nat=NED | pos=DF | name=[[Jeremie Frimpong]]}} {{Fs player | no=34 | nat=SUI | pos=MF | name=[[Granit Xhaka]]}} {{Fs player | no=36 | nat=GER | pos=GK | name=[[Niklas Lomb]]}} {{Fs player | no=39 | nat=Togo | pos=DF | name=[[Saduk Fofana]]}} {{Fs player | no=44 | nat=FRA | pos=DF | name=[[Jeanuël Belocian]]}} {{Fs end}} ===Në huazim=== {{Fs start}} {{Fs player | no= | nat=CIV | pos=DF | name=[[Odilon Kossounou]] | other=tek [[Atalanta BC]] deri më 30 qershor 2025}} {{Fs player | no= | nat=BEL | pos=MF | name=[[Noah Mbamba]] | other=tek [[Fortuna Dusseldorf]] deri më 30 qershor 2025}} {{Fs mid}} {{Fs player | no= | nat=Kolumbia | pos=MF | name=[[Gustavo Puerta]] | other=tek [[Hull City FC]] deri më 30 qershor 2025}} {{Fs end}} ==Lojtarët e së shkuarës== {{main|Lista e lojëtarëve të Bayer 04 Leverkusen}} ===Rekordet=== {{Col-begin}} {{Col-break}} {|class="wikitable sortable" |+Në shumë ndeshje<ref name="Club Stats">{{cite web|url=http://www.bundesliga.com/en/liga/clubs/bayer-leverkusen/statistik.php|title=Bayer 04 Leverkusen&nbsp;– Club Statistics|trans-title=Bayer Leverkusen – Statistikat e klubit|publisher=Bundesliga|language=en|accessdate=9 tetor 2014}}</ref> !&nbsp;!!class="unsortable"|&nbsp;!!Lojtari!!Periudha!!Ndsh |- |1||{{flamuri|Gjermania}}||[[Stefan Kießling]]||2006–2018||439 |- |2||{{flamuri|Gjermania}}||[[Ulf Kirsten]]||1990–2003||426 |- |3||{{flamuri|Gjermania}}||[[Thomas Hörster]]||1977–1991||404 |- |4||{{flamuri|Gjermania}}||[[Rüdiger Vollborn]]||1982–1999||401 |- |5||{{flamuri|Gjermania}}||[[Carsten Ramelow]]||1996–2008||333 |- |6||{{flamuri|Gjermania}}||[[Bernd Leno]]||2011–2018||304 |- |7||{{flamuri|Gjermania}}||'''[[Lars Bender]]'''||2009–||278 |- |8||{{flamuri|Gjermania}}||[[Bernd Schneider (futbollist)|Bernd Schneider]]||1999–2009||263 |- |9||{{flamuri|Gjermania}}||[[Gonzalo Castro]]||2005–2015||235 |- |10||{{flamuri|Gjermania}}||[[Simon Rolfes]]||2005–2015||234 |} {{Col-break|gap=75px}} {|class="wikitable sortable" |+Më shumë gola<ref name="Club Stats"/> !&nbsp;!!class="unsortable"|&nbsp;!!Lojtari!!Periudha!!Gola |- |1||{{flamuri|Gjermania}}||[[Ulf Kirsten]]||1990–2003||220 |- |2||{{flamuri|Gjermania}}||[[Stefan Kießling]]||2006–2018||162 |- |3||{{flamuri|Gjermania}}||[[Herbert Waas]]||1982–1990||71 |- |4||{{flamuri|Bullgaria}}||[[Dimitar Berbatov]]||2001–2006||69 |- |5||{{flamuri|Gjermania}}||[[Christian Schreier]]||1984–1991||63 |- |6||{{flamuri|Koreja e Jugut}}||[[Cha Bum-Kun]]||1983–1989||52 |- |7||{{flamuri|Brazili}}||[[Paulo Sérgio Silvestre do Nascimento|Paulo Sérgio]]||1993–1997||47 |- |8||{{flamuri|Norvegjia}}||[[Arne Larsen Økland]]||1980–1983||43 |- |9||{{flamuri|Gjermania}}||[[Oliver Neuville]]||1999–2004||42 |- |10||{{flamuri|Gjermania}}||[[Simon Rolfes]]||2005–2015||40 |}{{Col-end}} ==Lista e trajnerëve== {{updated|1 korrik 2017|<ref>{{cite web|url=http://www.bayer04.de/b04-eng/en/_site_index.aspx|title=Bayer 04 Coaches|trans-title=Trajnerët e Bayer 04|publisher=Bayer Leverkusen|language=en|accessdate=9 tetor 2014}}</ref>}} [[Skeda:Heiko Herrlich.jpg|parapamje|240x240px|[[Heiko Herrlich]] është trajneri aktual i Bayer 04.]] {{columns-list|colwidth=30em| *{{flamuri|Gjermania}} Lori Polster (1950) *{{flamuri|Gjermania}} Raimond Schwab (1950–51) *{{flamuri|Gjermania}} Franz Strehle (1951–53) *{{flamuri|Gjermania}} Hans-Josef Kretschmann (1953–56) *{{flamuri|Gjermania}} Emil Melcher (1956–57) *{{flamuri|Gjermania}} [[Edmund Conen]] (1957–59) *{{flamuri|Gjermania}} Theo Kirchberg (1959–60) *{{flamuri|Gjermania}} Erich Garske (1960–62) *{{flamuri|Gjermania}} [[Fritz Pliska]] (1962–65) *{{flamuri|Gjermania}} Theo Kirchberg (1965–71) *{{flamuri|Gjermania}} [[Gero Bisanz]] (1971–73) *{{flamuri|Gjermania}} Friedhelm Renno (1973–74) *{{flamuri|Gjermania}} Manfred Rummel (1974–75) *{{flagicon|Yugoslavia}} Radoslav Momirski (1976–76) *{{flamuri|Gjermania}} [[Willibert Kremer]] (1 korrik 1976–22 nëntor 81) *{{flamuri|Gjermania}} [[Gerhard Kentschke]] (23 nëntor 1981–30 qershor 82) *{{flamuri|Gjermania}} [[Dettmar Cramer]] (1 korrik 1982–30 qershor 85) *{{flamuri|Gjermania}} [[Erich Ribbeck]] (1 korrik 1985–30 qershor 88) *{{flamuri|Holanda}} [[Rinus Michels]] (1 korrik 1988–13 prill 89) *{{flamuri|Gjermania}} [[Jürgen Gelsdorf]] (13 prill 1989–30 maj 91) *{{flamuri|Gjermania}} [[Peter Hermann (futbollist)|Peter Hermann]] (31 maj 1991–30 qershor 91) *{{flamuri|Gjermania}} [[Reinhard Saftig]] (1 korrik 1991–4 prill 93) *{{flamuri|Serbia}} [[Dragoslav Stepanović]] (4 prill 1993–7 prill 95) *{{flamuri|Gjermania}} [[Erich Ribbeck]] (10 prill 1995–27 prill 96) *{{flamuri|Gjermania}} [[Peter Hermann (futbollist)|Peter Hermann]] (28 prill 1996–30 qershor 96) *{{flamuri|Gjermania}} [[Christoph Daum]] (1 korrik 1996–21 tetor 00) *{{flamuri|Gjermania}} [[Rudi Völler]] (21 tetor 2000–11 nëntor 00) *{{flamuri|Gjermania}} [[Berti Vogts]] (12 nëntor 2000–20 maj 01) *{{flamuri|Gjermania}} [[Klaus Toppmöller]] (1 korrik 2001–15 shkurt 03) *{{flamuri|Gjermania}} [[Thomas Hörster]] (16 shkurt 2003–10 maj 03) *{{flamuri|Gjermania}} [[Klaus Augenthaler]] (13 maj 2003–16 shtator 05) *{{flamuri|Gjermania}} [[Rudi Völler]] (16 shtator 2005–9 tetor 05) *{{flamuri|Gjermania}} [[Michael Skibbe]] (9 tetor 2005–21 maj 08) *{{flamuri|Gjermania}} [[Bruno Labbadia]] (1 korrik 2008–5 qershor 09) *{{flamuri|Gjermania}} [[Jupp Heynckes]] (5 qershor 2009–1 korrik 11) *{{flamuri|Gjermania}} [[Robin Dutt]] (1 korrik 2011–1 prill 12) *{{flamuri|Finlanda}} [[Sami Hyypiä]] (1 prill 2012–5 prill 14) *{{flamuri|Gjermania}} [[Sascha Lewandowski]] (5 prill 2014–1 korrik 14) *{{flamuri|Gjermania}} [[Roger Schmidt (trajner futbolli)|Roger Schmidt]] (1 korrik 2014–5 mars 17) *{{flamuri|Turqia}} [[Tayfun Korkut]] (6 mars 2017–30 qershor 2017) *{{flamuri|Gjermania}} [[Heiko Herrlich]] (1 korrik 2017 – ) }} ==Ekipi i grave== {{main|Bayer 04 Leverkusen (gratë)}} ==Shiko gjithashtu== *[[KFC Uerdingen 05]] *[[Klubet më të pasura të futbollit]] == Referime == {{reflist|3}} ==Lidhje të jashtme== {{Commons}} *[http://www.bayer04.de/ Uebfaqja zyrtare] {{de icon}} *[http://www.uefa.com/uefachampionsleague/season=2012/clubs/club=50109/index.html Bayer 04 Leverkusen] tek [[UEFA]] *[http://www.resultsfromfootball.com/bundesliga-team/bayerleverkusen.html Statistikat e Bayer 04 Leverkusen] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20200123103953/http://www.resultsfromfootball.com/team/germany/bayer-leverkusen-14/ |date=23 janar 2020 }} *[http://www.football-lineups.com/games/?campaign=15.73 Formacionet e Bayer Leverkusen tek football-lineups]{{Lidhje e vdekur}} {{G14}} [[Kategoria:Bayer 04 Leverkusen]] [[Kategoria:Klube futbolli në Gjermani]] [[Kategoria:Klube të G-14]] 77rnoqapg97b54cy91e01aw5hrfs872 1 266408 2807247 2694300 2025-06-07T00:59:23Z InternetArchiveBot 115207 Ndryshime te burimet/lidhjet e jashtme.) #IABot (v2.0.9.5 2807247 wikitext text/x-wiki {{Përdoruesi:MajavahBot/config |archive = Diskutim:Bandung/Arkivi %(counter)d |algo = old(14d) |counter = 1 |maxarchivesize = 1M |minthreadsleft = 0 |minthreadstoarchive = 1 |archiveheader = {{Arkivi}} }} {{Arkiva|age=14|bot=MajavahBot}} == Internet Archive Bot == Përshëndetje, redaktorë! Sapo ndryshova 1 lidhje të jashtme te artikulli ''[[Bandung]]''. Ju lutem, shpenzoni pak kohë për të shqyrtuar [https://sq.wikipedia.org/w/index.php?diff=prev&oldid=2807246 redaktimin tim]. Nëse keni ndonjë pyetje ose dëshironi që t'i injoroj lidhjet apo faqet krejtësisht në të ardhmen, ju lutem, vizitoni [[:m:InternetArchiveBot/FAQ/sq|këtë faqe]] për informacione të mëtejshme. Ndër të tjera, aty mund të gjeni dhe informacion se si mund të rregulloni problemet që mund të kem shkaktuar. Kam bërë këto ndryshime: *U shtua ky version i arkivuar i faqes https://web.archive.org/web/20211127002013/https://hotelier.id/ për lidhjen https://hotelier.id/. Gjithë të mirat!—[[:User:InternetArchiveBot|'''<span style="color:darkgrey;font-family:Courier New">InternetArchiveBot</span>''']] <span style="color:green;font-family:Rockwell">([[:en:User talk:InternetArchiveBot|Raportoni probleme]])</span> 7 qershor 2025 02:59 (CEST) h6eeuq1f0kk4vzs1r5y9v1lrrzzklkp 1 269435 2807316 2261829 2025-06-07T08:08:47Z InternetArchiveBot 115207 Ndryshime te burimet/lidhjet e jashtme.) #IABot (v2.0.9.5 2807316 wikitext text/x-wiki == Internet Archive Bot == Përshëndetje, redaktorë! Sapo ndryshova 1 lidhje të jashtme te artikulli [[Dodie Bellamy]]. Ju lutem, shpenzoni pak kohë për të shqyrtuar [https://sq.wikipedia.org/w/index.php?diff=prev&oldid=1998839 redaktimin tim]. Nëse keni ndonjë pyetje ose dëshironi që t'i injoroj lidhjet apo faqet krejtësisht në të ardhmen, ju lutem, vizitoni [[:m:InternetArchiveBot/FAQ|këtë faqe]] për informacione të mëtejshme. Kam bërë këto ndryshime: *U shtua versioni i arkivuar i faqes https://web.archive.org/web/20180108175022/https://www.cca.edu/academics/faculty/dbellamy për lidhjen https://www.cca.edu/academics/faculty/dbellamy. Kur të keni mbaruar së shqyrtuari ndryshimet e mia, mund të ndiqni udhëzimet te stampa më poshtë për të rregulluar çdo problem me adresat. Gjithë të mirat!—[[:en:User:InternetArchiveBot|'''<span style="color:darkgrey;font-family:Courier New">InternetArchiveBot</span>''']] <span style="color:green;font-family:Rockwell">([[:en:User talk:InternetArchiveBot|Raporto bug]])</span> 12 shtator 2019 01:29 (CEST) == Internet Archive Bot == Përshëndetje, redaktorë! Sapo ndryshova 1 lidhje të jashtme te artikulli ''[[Dodie Bellamy]]''. Ju lutem, shpenzoni pak kohë për të shqyrtuar [https://sq.wikipedia.org/w/index.php?diff=prev&oldid=2261828 redaktimin tim]. Nëse keni ndonjë pyetje ose dëshironi që t'i injoroj lidhjet apo faqet krejtësisht në të ardhmen, ju lutem, vizitoni [[:m:InternetArchiveBot/FAQ/sq|këtë faqe]] për informacione të mëtejshme. Ndër të tjera, aty mund të gjeni dhe informacion se si mund të rregulloni problemet që mund të kem shkaktuar. Kam bërë këto ndryshime: *U shtua ky version i arkivuar i faqes https://web.archive.org/web/20180108175022/https://www.cca.edu/academics/faculty/dbellamy për lidhjen https://www.cca.edu/academics/faculty/dbellamy. Gjithë të mirat!—[[:User:InternetArchiveBot|'''<span style="color:darkgrey;font-family:Courier New">InternetArchiveBot</span>''']] <span style="color:green;font-family:Rockwell">([[:en:User talk:InternetArchiveBot|Raportoni probleme]])</span> 9 tetor 2021 13:43 (CEST) == Internet Archive Bot == Përshëndetje, redaktorë! Sapo ndryshova 1 lidhje të jashtme te artikulli ''[[Dodie Bellamy]]''. Ju lutem, shpenzoni pak kohë për të shqyrtuar [https://sq.wikipedia.org/w/index.php?diff=prev&oldid=2807315 redaktimin tim]. Nëse keni ndonjë pyetje ose dëshironi që t'i injoroj lidhjet apo faqet krejtësisht në të ardhmen, ju lutem, vizitoni [[:m:InternetArchiveBot/FAQ/sq|këtë faqe]] për informacione të mëtejshme. Ndër të tjera, aty mund të gjeni dhe informacion se si mund të rregulloni problemet që mund të kem shkaktuar. Kam bërë këto ndryshime: *U shtua ky version i arkivuar i faqes https://web.archive.org/web/20120219061934/http://www.whitecolumns.org/view.html?type=exhibitions&status=past&id=102 për lidhjen http://www.whitecolumns.org/view.html?type=exhibitions&status=past&id=102. Gjithë të mirat!—[[:User:InternetArchiveBot|'''<span style="color:darkgrey;font-family:Courier New">InternetArchiveBot</span>''']] <span style="color:green;font-family:Rockwell">([[:en:User talk:InternetArchiveBot|Raportoni probleme]])</span> 7 qershor 2025 10:08 (CEST) 5yedyr8fl79yao4jinmi74icteqjmf7 1 269899 2807084 2250043 2025-06-06T20:54:39Z Flladimi 79965 Flladimi zhvendosi faqen [[Diskutim:Bahamet]] tek [[Diskutim:Bahamasi]]: nuk eshte nje emertim i pershtatshem 2250043 wikitext text/x-wiki == Internet Archive Bot == Përshëndetje, redaktorë! Sapo ndryshova 2 lidhje të jashtme te artikulli [[Bahamet]]. Ju lutem, shpenzoni pak kohë për të shqyrtuar [https://sq.wikipedia.org/w/index.php?diff=prev&oldid=2001333 redaktimin tim]. Nëse keni ndonjë pyetje ose dëshironi që t'i injoroj lidhjet apo faqet krejtësisht në të ardhmen, ju lutem, vizitoni [[:m:InternetArchiveBot/FAQ|këtë faqe]] për informacione të mëtejshme. Kam bërë këto ndryshime: *U shtua versioni i arkivuar i faqes https://web.archive.org/web/20050204062249/http://www.strausbach.de/bahamas_photo.php për lidhjen http://www.strausbach.de/bahamas_photo.php. *U shtua versioni i arkivuar i faqes https://web.archive.org/web/20050211223205/http://www.lodgephoto.com/galleries/BF/abacos/ për lidhjen http://www.lodgephoto.com/galleries/BF/abacos. Kur të keni mbaruar së shqyrtuari ndryshimet e mia, mund të ndiqni udhëzimet te stampa më poshtë për të rregulluar çdo problem me adresat. Gjithë të mirat!—[[:en:User:InternetArchiveBot|'''<span style="color:darkgrey;font-family:Courier New">InternetArchiveBot</span>''']] <span style="color:green;font-family:Rockwell">([[:en:User talk:InternetArchiveBot|Raporto bug]])</span> 14 shtator 2019 19:31 (CEST) == Internet Archive Bot == Përshëndetje, redaktorë! Sapo ndryshova 3 lidhje të jashtme te artikulli ''[[Bahamet]]''. Ju lutem, shpenzoni pak kohë për të shqyrtuar [https://sq.wikipedia.org/w/index.php?diff=prev&oldid=2069442 redaktimin tim]. Nëse keni ndonjë pyetje ose dëshironi që t'i injoroj lidhjet apo faqet krejtësisht në të ardhmen, ju lutem, vizitoni [[:m:InternetArchiveBot/FAQ/sq|këtë faqe]] për informacione të mëtejshme. Ndër të tjera, aty mund të gjeni dhe informacion se si mund të rregulloni problemet që mund të kem shkaktuar. Kam bërë këto ndryshime: *U shtua ky version i arkivuar i faqes https://web.archive.org/web/20150505080248/http://www.bahamas.gov.bs/ për lidhjen http://www.bahamas.gov.bs/. *U shtua ky version i arkivuar i faqes https://web.archive.org/web/20050204062249/http://www.strausbach.de/bahamas_photo.php për lidhjen http://www.strausbach.de/bahamas_photo.php. *U shtua ky version i arkivuar i faqes https://web.archive.org/web/20050211223205/http://www.lodgephoto.com/galleries/BF/abacos/ për lidhjen http://www.lodgephoto.com/galleries/BF/abacos/. Gjithë të mirat!—[[:User:InternetArchiveBot|'''<span style="color:darkgrey;font-family:Courier New">InternetArchiveBot</span>''']] <span style="color:green;font-family:Rockwell">([[:en:User talk:InternetArchiveBot|Raportoni probleme]])</span> 23 janar 2020 10:57 (CET) == Internet Archive Bot == Përshëndetje, redaktorë! Sapo ndryshova 1 lidhje të jashtme te artikulli ''[[Bahamet]]''. Ju lutem, shpenzoni pak kohë për të shqyrtuar [https://sq.wikipedia.org/w/index.php?diff=prev&oldid=2250042 redaktimin tim]. Nëse keni ndonjë pyetje ose dëshironi që t'i injoroj lidhjet apo faqet krejtësisht në të ardhmen, ju lutem, vizitoni [[:m:InternetArchiveBot/FAQ/sq|këtë faqe]] për informacione të mëtejshme. Ndër të tjera, aty mund të gjeni dhe informacion se si mund të rregulloni problemet që mund të kem shkaktuar. Kam bërë këto ndryshime: *U shtua ky version i arkivuar i faqes https://web.archive.org/web/20110107105336/http://www.constitution.org/cons/bahamas.htm për lidhjen http://www.constitution.org/cons/bahamas.htm. Gjithë të mirat!—[[:User:InternetArchiveBot|'''<span style="color:darkgrey;font-family:Courier New">InternetArchiveBot</span>''']] <span style="color:green;font-family:Rockwell">([[:en:User talk:InternetArchiveBot|Raportoni probleme]])</span> 6 shtator 2021 07:40 (CEST) m745ferdzusjf6lb8s5vrjpyw111lj6 1 270383 2807281 2801140 2025-06-07T04:19:18Z MajavahBot 122738 U arkivua 1 diskutim pa ndërveprim për më shumë se 14 ditë te faqja [[Diskutim:Final Fantasy XIII/Arkivi 1]] 2807281 wikitext text/x-wiki {{Përdoruesi:MajavahBot/config |archive = Diskutim:Final Fantasy XIII/Arkivi %(counter)d |algo = old(14d) |counter = 1 |maxarchivesize = 1M |minthreadsleft = 0 |minthreadstoarchive = 1 |archiveheader = {{Arkivi}} }} {{Arkiva|age=14|bot=MajavahBot}} 6e4wg0i3t24si8q3r333qlnlc9y2ccl 0 278946 2807253 2486458 2025-06-07T01:24:59Z Leutrim.P 113691 2807253 wikitext text/x-wiki [[Skeda:Free_3D_Illustration_Of_A_Mental_Health_Conceptual_Image_By_Quince_Media_05.jpg|parapamje|300px|Ilustrim konceptual i shëndetit mendor]] [[Skeda:Politischer_Aschermittwoch_06.jpg|parapamje|Ka çrregullime emocionale që prekin ata që ushtrojnë pushtet në cilëndo nga format e tij, ndër të cilat spikat sindroma hubris, megalomania, hamartia ose narcisizmi.]] '''Shëndeti mendor''' ose '''Higjiena mendore''' është niveli i mirëqenies [[Psikologjia|psikologjike]] ose mungesa e sëmundjes mendore. Më konkretisht është gjendja e dikujt që "funksionon në një nivel të kënaqshëm të rregullimit [[Emocioni|emocional]] dhe të sjelljes". <ref name="Princeton">{{Cito web|title=mental health|website=WordNet Search|publisher=Princeton university|accessdate=4 maj 2014|url=http://wordnetweb.princeton.edu/perl/webwn?s=mental+health&sub=Search+WordNet}}</ref> Nga këndvështrimi i psikologjisë pozitive ose të holizmit, shëndeti mendor mund të përfshijë aftësinë e një individi për të shijuar jetën dhe për të krijuar një ekuilibër midis aktiviteteve të jetës dhe përpjekjeve për të rritur aftësinë psikologjike. Sipas [[Organizata Botërore e Shëndetësisë|Organizatës Botërore të Shëndetit]] (OBSH), shëndeti mendor përfshin "mirëqenien subjektive, vetë-efikasitetin e perceptuar, autonominë, kompetencën, varësinë ndër-gjeneruese dhe vetë-aktualizimin e potencialit intelektual dhe emocional të dikujt". <ref name="WHO">{{Cito web|url=http://www.who.int/whr/2001/en/whr01_en.pdf?ua=1|title=The world health report 2001 – Mental Health: New Understanding, New Hope|publisher=WHO|accessdate=4 maj 2014}}</ref> OBSH shprehet më tej se mirëqenia e një individi është e përfshirë në realizimin e aftësive të tyre, përballimin e streseve normale të jetës, punës prodhuese dhe kontributit për [[Komunitet|komunitetin e]] tyre. <ref name="WHO factsheet"> {{Cito web|date=gusht 2014|url=http://www.who.int/mediacentre/factsheets/fs220/en/|title=Mental health: strengthening our response|website=World Health Organization|accessdate=4 maj 2014}} </ref> Dallimet kulturore, vlerësimet subjektive dhe teoritë profesionale konkurruese të gjitha ndikojnë në mënyrën se si njeriu e përcakton "shëndetin mendor". <ref>{{Cito web|url=https://medlineplus.gov/mentalhealth.html|title=Mental Health|website=medlineplus.gov|accessdate=2019-11-20}}</ref> == Shëndeti mendor dhe sëmundja mendore == Sipas UK Surgeon Journal (1999), shëndeti mendor është kryerja e suksesshme e funksionit mendor, duke rezultuar në aktivitete prodhuese, përmbushje të marrëdhënieve me njerëzit e tjerë dhe sigurimin e aftësisë për t'u përshtatur ndaj ndryshimit dhe përballimit të fatkeqësive. Termi sëmundje mendore i referohet kolektivisht të gjitha çrregullimeve mendore të diagnostikueshme - kushteve shëndetësore të karakterizuara nga ndryshime në të menduar, gjendje shpirtërore ose sjellje të lidhura me shqetësimin ose funksionimin e dëmtuar. <ref>{{Cito web|url=https://medlineplus.gov/mentaldisorders.html|title=Mental Disorders|website=medlineplus.gov|accessdate=2019-11-20}}</ref> Shëndeti mendor dhe sëmundja mendore janë dy koncepte të vazhdueshme. Njerëzit me shëndet mendor optimal gjithashtu mund të kenë një sëmundje mendore, dhe njerëzit që nuk kanë sëmundje mendore gjithashtu mund të kenë një [https://www.blunt-therapy.com/ shëndet të] dobët [https://www.blunt-therapy.com/ mendor] . <ref>{{Cito web|title=What is Mental Health and Mental Illness? {{!}} Workplace Mental Health Promotion|url=http://wmhp.cmhaontario.ca/workplace-mental-health-core-concepts-issues/what-is-mental-health-and-mental-illness|website=Workplace Mental Health Promotion|access-date=21 mars 2020|archive-date=28 tetor 2018|archive-url=https://web.archive.org/web/20181028020610/http://wmhp.cmhaontario.ca/workplace-mental-health-core-concepts-issues/what-is-mental-health-and-mental-illness|url-status=dead}}</ref> Problemet e shëndetit mendor mund të shfaqen për shkak të stresit, vetmisë, depresionit, ankthit, problemeve të marrëdhënies, vdekjes së një të dashuri, mendimeve të vetëvrasjeve, pikëllimit, varësisë, ADHD, vetë-dëmtimit, çrregullimeve të ndryshme të humorit, ose sëmundjeve të tjera mendore të shkallëve të ndryshme, si dhe [[Vështirësitë në të nxënë|aftësi të kufizuara]] në të [[Vështirësitë në të nxënë|nxënë]]. <ref>{{Cito web|title=Practicing Effective Prevention|date=11 janar 2016|website=Center for the Application of Prevention Technologies|publisher=Substance Abuse and Mental Health Services Administration|url=http://captus.samhsa.gov/prevention-practice/prevention-and-behavioral-health/behavioral-health-lens-prevention/1|access-date=21 mars 2020|archive-date=5 shtator 2015|archive-url=https://web.archive.org/web/20150905062038/https://captus.samhsa.gov/prevention-practice/prevention-and-behavioral-health/behavioral-health-lens-prevention/1|url-status=dead}}</ref> <ref name="Kitchener, BA 2002, p 5">{{Cite book|last=Kitchener|first=Betty|last2=Jorm|first2=Anthony|date=2002|title=Mental Health First Aid Manual|edition=1st|publisher=Center for Mental Health Research, Australian National University|location=Canberra|isbn=978-0-7315-4891-0|oclc=62228904|page=5}}</ref> Terapistët, psikiatrit, psikologët, punonjësit socialë, mjekët e infermierisë ose mjekët e familjes mund të ndihmojnë në menaxhimin e sëmundjeve mendore me trajtime të tilla si terapi, këshillime ose ilaçe. Psikologët dhe punëtorët socialë luajnë role shumë të rëndësishme në fusha të ndryshme të shëndetit mendor, përfshirë ato të menaxhimit të çështjeve, avokimit, administratimit dhe shërimit. Funksionet kryesore të një psikologu, punonjësi social ose psikiatri janë promovimi, parandalimi, trajtimi dhe rehabilitimi. Psikologët dhe punonjësit social gjithashtu mund të praktikojnë edhe forma ose qasje të tilla si: * Këshillimi dhe [[psikoterapia]] * Menaxhimi i çështjeve dhe shërbimet mbështetëse * Ndërhyrja në krizë * Psikoedukimi * Rehabilitimi dhe shërimi psikiatrik * Koordinimi dhe monitorimi i kujdesit * Menaxhimi / administrimi i programit * Programi, politika dhe zhvillimi i burimeve * Hulumtimi dhe vlerësimi == Shih edhe == * [[Mendja]] * [[Arsyeja]] * [[Shëndeti]] * [[Psikologjia]] * [[Kujdesi shëndetësor|Shëndetësia]] == Referime == {{Reflist|2}} == Literatura == * [http://onlinebooks.library.upenn.edu/webbin/book/lookupname?key=Sweetser%2C%20William%2C%201797-1875 Libra në internet nga William Sweetser] * {{Cito web|title=Mental health and substance abuse|website=WHO Regional Office for the Eastern Mediterranean|url=http://www.emro.who.int/entity/mental-health/}} * [http://www.nimh.nih.gov/ National Institute of Mental Health (United States)] * [http://ec.europa.eu/health-eu/health_problems/mental_health/index_en.htm Health-EU Portal] Mental Health in the EU * [http://www.dh.gov.uk/en/Policyandguidance/Healthandsocialcaretopics/Mentalhealth/index.htm Mental Health Department of Health (United Kingdom)] [[Kategoria:Shëndet mendor]] [[Kategoria:Psikologji]] [[Kategoria:Shëndeti]] pjujn1ehtwow0cixzsfp8hw5leoj2f6 2807254 2807253 2025-06-07T01:25:13Z Leutrim.P 113691 removed [[Category:Shëndeti]]; added [[Category:Shëndet]] using [[Help:Gadget-HotCat|HotCat]] 2807254 wikitext text/x-wiki [[Skeda:Free_3D_Illustration_Of_A_Mental_Health_Conceptual_Image_By_Quince_Media_05.jpg|parapamje|300px|Ilustrim konceptual i shëndetit mendor]] [[Skeda:Politischer_Aschermittwoch_06.jpg|parapamje|Ka çrregullime emocionale që prekin ata që ushtrojnë pushtet në cilëndo nga format e tij, ndër të cilat spikat sindroma hubris, megalomania, hamartia ose narcisizmi.]] '''Shëndeti mendor''' ose '''Higjiena mendore''' është niveli i mirëqenies [[Psikologjia|psikologjike]] ose mungesa e sëmundjes mendore. Më konkretisht është gjendja e dikujt që "funksionon në një nivel të kënaqshëm të rregullimit [[Emocioni|emocional]] dhe të sjelljes". <ref name="Princeton">{{Cito web|title=mental health|website=WordNet Search|publisher=Princeton university|accessdate=4 maj 2014|url=http://wordnetweb.princeton.edu/perl/webwn?s=mental+health&sub=Search+WordNet}}</ref> Nga këndvështrimi i psikologjisë pozitive ose të holizmit, shëndeti mendor mund të përfshijë aftësinë e një individi për të shijuar jetën dhe për të krijuar një ekuilibër midis aktiviteteve të jetës dhe përpjekjeve për të rritur aftësinë psikologjike. Sipas [[Organizata Botërore e Shëndetësisë|Organizatës Botërore të Shëndetit]] (OBSH), shëndeti mendor përfshin "mirëqenien subjektive, vetë-efikasitetin e perceptuar, autonominë, kompetencën, varësinë ndër-gjeneruese dhe vetë-aktualizimin e potencialit intelektual dhe emocional të dikujt". <ref name="WHO">{{Cito web|url=http://www.who.int/whr/2001/en/whr01_en.pdf?ua=1|title=The world health report 2001 – Mental Health: New Understanding, New Hope|publisher=WHO|accessdate=4 maj 2014}}</ref> OBSH shprehet më tej se mirëqenia e një individi është e përfshirë në realizimin e aftësive të tyre, përballimin e streseve normale të jetës, punës prodhuese dhe kontributit për [[Komunitet|komunitetin e]] tyre. <ref name="WHO factsheet"> {{Cito web|date=gusht 2014|url=http://www.who.int/mediacentre/factsheets/fs220/en/|title=Mental health: strengthening our response|website=World Health Organization|accessdate=4 maj 2014}} </ref> Dallimet kulturore, vlerësimet subjektive dhe teoritë profesionale konkurruese të gjitha ndikojnë në mënyrën se si njeriu e përcakton "shëndetin mendor". <ref>{{Cito web|url=https://medlineplus.gov/mentalhealth.html|title=Mental Health|website=medlineplus.gov|accessdate=2019-11-20}}</ref> == Shëndeti mendor dhe sëmundja mendore == Sipas UK Surgeon Journal (1999), shëndeti mendor është kryerja e suksesshme e funksionit mendor, duke rezultuar në aktivitete prodhuese, përmbushje të marrëdhënieve me njerëzit e tjerë dhe sigurimin e aftësisë për t'u përshtatur ndaj ndryshimit dhe përballimit të fatkeqësive. Termi sëmundje mendore i referohet kolektivisht të gjitha çrregullimeve mendore të diagnostikueshme - kushteve shëndetësore të karakterizuara nga ndryshime në të menduar, gjendje shpirtërore ose sjellje të lidhura me shqetësimin ose funksionimin e dëmtuar. <ref>{{Cito web|url=https://medlineplus.gov/mentaldisorders.html|title=Mental Disorders|website=medlineplus.gov|accessdate=2019-11-20}}</ref> Shëndeti mendor dhe sëmundja mendore janë dy koncepte të vazhdueshme. Njerëzit me shëndet mendor optimal gjithashtu mund të kenë një sëmundje mendore, dhe njerëzit që nuk kanë sëmundje mendore gjithashtu mund të kenë një [https://www.blunt-therapy.com/ shëndet të] dobët [https://www.blunt-therapy.com/ mendor] . <ref>{{Cito web|title=What is Mental Health and Mental Illness? {{!}} Workplace Mental Health Promotion|url=http://wmhp.cmhaontario.ca/workplace-mental-health-core-concepts-issues/what-is-mental-health-and-mental-illness|website=Workplace Mental Health Promotion|access-date=21 mars 2020|archive-date=28 tetor 2018|archive-url=https://web.archive.org/web/20181028020610/http://wmhp.cmhaontario.ca/workplace-mental-health-core-concepts-issues/what-is-mental-health-and-mental-illness|url-status=dead}}</ref> Problemet e shëndetit mendor mund të shfaqen për shkak të stresit, vetmisë, depresionit, ankthit, problemeve të marrëdhënies, vdekjes së një të dashuri, mendimeve të vetëvrasjeve, pikëllimit, varësisë, ADHD, vetë-dëmtimit, çrregullimeve të ndryshme të humorit, ose sëmundjeve të tjera mendore të shkallëve të ndryshme, si dhe [[Vështirësitë në të nxënë|aftësi të kufizuara]] në të [[Vështirësitë në të nxënë|nxënë]]. <ref>{{Cito web|title=Practicing Effective Prevention|date=11 janar 2016|website=Center for the Application of Prevention Technologies|publisher=Substance Abuse and Mental Health Services Administration|url=http://captus.samhsa.gov/prevention-practice/prevention-and-behavioral-health/behavioral-health-lens-prevention/1|access-date=21 mars 2020|archive-date=5 shtator 2015|archive-url=https://web.archive.org/web/20150905062038/https://captus.samhsa.gov/prevention-practice/prevention-and-behavioral-health/behavioral-health-lens-prevention/1|url-status=dead}}</ref> <ref name="Kitchener, BA 2002, p 5">{{Cite book|last=Kitchener|first=Betty|last2=Jorm|first2=Anthony|date=2002|title=Mental Health First Aid Manual|edition=1st|publisher=Center for Mental Health Research, Australian National University|location=Canberra|isbn=978-0-7315-4891-0|oclc=62228904|page=5}}</ref> Terapistët, psikiatrit, psikologët, punonjësit socialë, mjekët e infermierisë ose mjekët e familjes mund të ndihmojnë në menaxhimin e sëmundjeve mendore me trajtime të tilla si terapi, këshillime ose ilaçe. Psikologët dhe punëtorët socialë luajnë role shumë të rëndësishme në fusha të ndryshme të shëndetit mendor, përfshirë ato të menaxhimit të çështjeve, avokimit, administratimit dhe shërimit. Funksionet kryesore të një psikologu, punonjësi social ose psikiatri janë promovimi, parandalimi, trajtimi dhe rehabilitimi. Psikologët dhe punonjësit social gjithashtu mund të praktikojnë edhe forma ose qasje të tilla si: * Këshillimi dhe [[psikoterapia]] * Menaxhimi i çështjeve dhe shërbimet mbështetëse * Ndërhyrja në krizë * Psikoedukimi * Rehabilitimi dhe shërimi psikiatrik * Koordinimi dhe monitorimi i kujdesit * Menaxhimi / administrimi i programit * Programi, politika dhe zhvillimi i burimeve * Hulumtimi dhe vlerësimi == Shih edhe == * [[Mendja]] * [[Arsyeja]] * [[Shëndeti]] * [[Psikologjia]] * [[Kujdesi shëndetësor|Shëndetësia]] == Referime == {{Reflist|2}} == Literatura == * [http://onlinebooks.library.upenn.edu/webbin/book/lookupname?key=Sweetser%2C%20William%2C%201797-1875 Libra në internet nga William Sweetser] * {{Cito web|title=Mental health and substance abuse|website=WHO Regional Office for the Eastern Mediterranean|url=http://www.emro.who.int/entity/mental-health/}} * [http://www.nimh.nih.gov/ National Institute of Mental Health (United States)] * [http://ec.europa.eu/health-eu/health_problems/mental_health/index_en.htm Health-EU Portal] Mental Health in the EU * [http://www.dh.gov.uk/en/Policyandguidance/Healthandsocialcaretopics/Mentalhealth/index.htm Mental Health Department of Health (United Kingdom)] [[Kategoria:Shëndet mendor]] [[Kategoria:Psikologji]] [[Kategoria:Shëndet]] 4uzlixotup5khfetnm9vsrfeitbtc5m 2807255 2807254 2025-06-07T01:27:13Z Leutrim.P 113691 removed [[Category:Shëndet]] using [[Help:Gadget-HotCat|HotCat]] 2807255 wikitext text/x-wiki [[Skeda:Free_3D_Illustration_Of_A_Mental_Health_Conceptual_Image_By_Quince_Media_05.jpg|parapamje|300px|Ilustrim konceptual i shëndetit mendor]] [[Skeda:Politischer_Aschermittwoch_06.jpg|parapamje|Ka çrregullime emocionale që prekin ata që ushtrojnë pushtet në cilëndo nga format e tij, ndër të cilat spikat sindroma hubris, megalomania, hamartia ose narcisizmi.]] '''Shëndeti mendor''' ose '''Higjiena mendore''' është niveli i mirëqenies [[Psikologjia|psikologjike]] ose mungesa e sëmundjes mendore. Më konkretisht është gjendja e dikujt që "funksionon në një nivel të kënaqshëm të rregullimit [[Emocioni|emocional]] dhe të sjelljes". <ref name="Princeton">{{Cito web|title=mental health|website=WordNet Search|publisher=Princeton university|accessdate=4 maj 2014|url=http://wordnetweb.princeton.edu/perl/webwn?s=mental+health&sub=Search+WordNet}}</ref> Nga këndvështrimi i psikologjisë pozitive ose të holizmit, shëndeti mendor mund të përfshijë aftësinë e një individi për të shijuar jetën dhe për të krijuar një ekuilibër midis aktiviteteve të jetës dhe përpjekjeve për të rritur aftësinë psikologjike. Sipas [[Organizata Botërore e Shëndetësisë|Organizatës Botërore të Shëndetit]] (OBSH), shëndeti mendor përfshin "mirëqenien subjektive, vetë-efikasitetin e perceptuar, autonominë, kompetencën, varësinë ndër-gjeneruese dhe vetë-aktualizimin e potencialit intelektual dhe emocional të dikujt". <ref name="WHO">{{Cito web|url=http://www.who.int/whr/2001/en/whr01_en.pdf?ua=1|title=The world health report 2001 – Mental Health: New Understanding, New Hope|publisher=WHO|accessdate=4 maj 2014}}</ref> OBSH shprehet më tej se mirëqenia e një individi është e përfshirë në realizimin e aftësive të tyre, përballimin e streseve normale të jetës, punës prodhuese dhe kontributit për [[Komunitet|komunitetin e]] tyre. <ref name="WHO factsheet"> {{Cito web|date=gusht 2014|url=http://www.who.int/mediacentre/factsheets/fs220/en/|title=Mental health: strengthening our response|website=World Health Organization|accessdate=4 maj 2014}} </ref> Dallimet kulturore, vlerësimet subjektive dhe teoritë profesionale konkurruese të gjitha ndikojnë në mënyrën se si njeriu e përcakton "shëndetin mendor". <ref>{{Cito web|url=https://medlineplus.gov/mentalhealth.html|title=Mental Health|website=medlineplus.gov|accessdate=2019-11-20}}</ref> == Shëndeti mendor dhe sëmundja mendore == Sipas UK Surgeon Journal (1999), shëndeti mendor është kryerja e suksesshme e funksionit mendor, duke rezultuar në aktivitete prodhuese, përmbushje të marrëdhënieve me njerëzit e tjerë dhe sigurimin e aftësisë për t'u përshtatur ndaj ndryshimit dhe përballimit të fatkeqësive. Termi sëmundje mendore i referohet kolektivisht të gjitha çrregullimeve mendore të diagnostikueshme - kushteve shëndetësore të karakterizuara nga ndryshime në të menduar, gjendje shpirtërore ose sjellje të lidhura me shqetësimin ose funksionimin e dëmtuar. <ref>{{Cito web|url=https://medlineplus.gov/mentaldisorders.html|title=Mental Disorders|website=medlineplus.gov|accessdate=2019-11-20}}</ref> Shëndeti mendor dhe sëmundja mendore janë dy koncepte të vazhdueshme. Njerëzit me shëndet mendor optimal gjithashtu mund të kenë një sëmundje mendore, dhe njerëzit që nuk kanë sëmundje mendore gjithashtu mund të kenë një [https://www.blunt-therapy.com/ shëndet të] dobët [https://www.blunt-therapy.com/ mendor] . <ref>{{Cito web|title=What is Mental Health and Mental Illness? {{!}} Workplace Mental Health Promotion|url=http://wmhp.cmhaontario.ca/workplace-mental-health-core-concepts-issues/what-is-mental-health-and-mental-illness|website=Workplace Mental Health Promotion|access-date=21 mars 2020|archive-date=28 tetor 2018|archive-url=https://web.archive.org/web/20181028020610/http://wmhp.cmhaontario.ca/workplace-mental-health-core-concepts-issues/what-is-mental-health-and-mental-illness|url-status=dead}}</ref> Problemet e shëndetit mendor mund të shfaqen për shkak të stresit, vetmisë, depresionit, ankthit, problemeve të marrëdhënies, vdekjes së një të dashuri, mendimeve të vetëvrasjeve, pikëllimit, varësisë, ADHD, vetë-dëmtimit, çrregullimeve të ndryshme të humorit, ose sëmundjeve të tjera mendore të shkallëve të ndryshme, si dhe [[Vështirësitë në të nxënë|aftësi të kufizuara]] në të [[Vështirësitë në të nxënë|nxënë]]. <ref>{{Cito web|title=Practicing Effective Prevention|date=11 janar 2016|website=Center for the Application of Prevention Technologies|publisher=Substance Abuse and Mental Health Services Administration|url=http://captus.samhsa.gov/prevention-practice/prevention-and-behavioral-health/behavioral-health-lens-prevention/1|access-date=21 mars 2020|archive-date=5 shtator 2015|archive-url=https://web.archive.org/web/20150905062038/https://captus.samhsa.gov/prevention-practice/prevention-and-behavioral-health/behavioral-health-lens-prevention/1|url-status=dead}}</ref> <ref name="Kitchener, BA 2002, p 5">{{Cite book|last=Kitchener|first=Betty|last2=Jorm|first2=Anthony|date=2002|title=Mental Health First Aid Manual|edition=1st|publisher=Center for Mental Health Research, Australian National University|location=Canberra|isbn=978-0-7315-4891-0|oclc=62228904|page=5}}</ref> Terapistët, psikiatrit, psikologët, punonjësit socialë, mjekët e infermierisë ose mjekët e familjes mund të ndihmojnë në menaxhimin e sëmundjeve mendore me trajtime të tilla si terapi, këshillime ose ilaçe. Psikologët dhe punëtorët socialë luajnë role shumë të rëndësishme në fusha të ndryshme të shëndetit mendor, përfshirë ato të menaxhimit të çështjeve, avokimit, administratimit dhe shërimit. Funksionet kryesore të një psikologu, punonjësi social ose psikiatri janë promovimi, parandalimi, trajtimi dhe rehabilitimi. Psikologët dhe punonjësit social gjithashtu mund të praktikojnë edhe forma ose qasje të tilla si: * Këshillimi dhe [[psikoterapia]] * Menaxhimi i çështjeve dhe shërbimet mbështetëse * Ndërhyrja në krizë * Psikoedukimi * Rehabilitimi dhe shërimi psikiatrik * Koordinimi dhe monitorimi i kujdesit * Menaxhimi / administrimi i programit * Programi, politika dhe zhvillimi i burimeve * Hulumtimi dhe vlerësimi == Shih edhe == * [[Mendja]] * [[Arsyeja]] * [[Shëndeti]] * [[Psikologjia]] * [[Kujdesi shëndetësor|Shëndetësia]] == Referime == {{Reflist|2}} == Literatura == * [http://onlinebooks.library.upenn.edu/webbin/book/lookupname?key=Sweetser%2C%20William%2C%201797-1875 Libra në internet nga William Sweetser] * {{Cito web|title=Mental health and substance abuse|website=WHO Regional Office for the Eastern Mediterranean|url=http://www.emro.who.int/entity/mental-health/}} * [http://www.nimh.nih.gov/ National Institute of Mental Health (United States)] * [http://ec.europa.eu/health-eu/health_problems/mental_health/index_en.htm Health-EU Portal] Mental Health in the EU * [http://www.dh.gov.uk/en/Policyandguidance/Healthandsocialcaretopics/Mentalhealth/index.htm Mental Health Department of Health (United Kingdom)] [[Kategoria:Shëndet mendor]] [[Kategoria:Psikologji]] 6glczm2kguuqj27fynvm5c4vmbjxl71 2807256 2807255 2025-06-07T01:27:19Z Leutrim.P 113691 removed [[Category:Psikologji]] using [[Help:Gadget-HotCat|HotCat]] 2807256 wikitext text/x-wiki [[Skeda:Free_3D_Illustration_Of_A_Mental_Health_Conceptual_Image_By_Quince_Media_05.jpg|parapamje|300px|Ilustrim konceptual i shëndetit mendor]] [[Skeda:Politischer_Aschermittwoch_06.jpg|parapamje|Ka çrregullime emocionale që prekin ata që ushtrojnë pushtet në cilëndo nga format e tij, ndër të cilat spikat sindroma hubris, megalomania, hamartia ose narcisizmi.]] '''Shëndeti mendor''' ose '''Higjiena mendore''' është niveli i mirëqenies [[Psikologjia|psikologjike]] ose mungesa e sëmundjes mendore. Më konkretisht është gjendja e dikujt që "funksionon në një nivel të kënaqshëm të rregullimit [[Emocioni|emocional]] dhe të sjelljes". <ref name="Princeton">{{Cito web|title=mental health|website=WordNet Search|publisher=Princeton university|accessdate=4 maj 2014|url=http://wordnetweb.princeton.edu/perl/webwn?s=mental+health&sub=Search+WordNet}}</ref> Nga këndvështrimi i psikologjisë pozitive ose të holizmit, shëndeti mendor mund të përfshijë aftësinë e një individi për të shijuar jetën dhe për të krijuar një ekuilibër midis aktiviteteve të jetës dhe përpjekjeve për të rritur aftësinë psikologjike. Sipas [[Organizata Botërore e Shëndetësisë|Organizatës Botërore të Shëndetit]] (OBSH), shëndeti mendor përfshin "mirëqenien subjektive, vetë-efikasitetin e perceptuar, autonominë, kompetencën, varësinë ndër-gjeneruese dhe vetë-aktualizimin e potencialit intelektual dhe emocional të dikujt". <ref name="WHO">{{Cito web|url=http://www.who.int/whr/2001/en/whr01_en.pdf?ua=1|title=The world health report 2001 – Mental Health: New Understanding, New Hope|publisher=WHO|accessdate=4 maj 2014}}</ref> OBSH shprehet më tej se mirëqenia e një individi është e përfshirë në realizimin e aftësive të tyre, përballimin e streseve normale të jetës, punës prodhuese dhe kontributit për [[Komunitet|komunitetin e]] tyre. <ref name="WHO factsheet"> {{Cito web|date=gusht 2014|url=http://www.who.int/mediacentre/factsheets/fs220/en/|title=Mental health: strengthening our response|website=World Health Organization|accessdate=4 maj 2014}} </ref> Dallimet kulturore, vlerësimet subjektive dhe teoritë profesionale konkurruese të gjitha ndikojnë në mënyrën se si njeriu e përcakton "shëndetin mendor". <ref>{{Cito web|url=https://medlineplus.gov/mentalhealth.html|title=Mental Health|website=medlineplus.gov|accessdate=2019-11-20}}</ref> == Shëndeti mendor dhe sëmundja mendore == Sipas UK Surgeon Journal (1999), shëndeti mendor është kryerja e suksesshme e funksionit mendor, duke rezultuar në aktivitete prodhuese, përmbushje të marrëdhënieve me njerëzit e tjerë dhe sigurimin e aftësisë për t'u përshtatur ndaj ndryshimit dhe përballimit të fatkeqësive. Termi sëmundje mendore i referohet kolektivisht të gjitha çrregullimeve mendore të diagnostikueshme - kushteve shëndetësore të karakterizuara nga ndryshime në të menduar, gjendje shpirtërore ose sjellje të lidhura me shqetësimin ose funksionimin e dëmtuar. <ref>{{Cito web|url=https://medlineplus.gov/mentaldisorders.html|title=Mental Disorders|website=medlineplus.gov|accessdate=2019-11-20}}</ref> Shëndeti mendor dhe sëmundja mendore janë dy koncepte të vazhdueshme. Njerëzit me shëndet mendor optimal gjithashtu mund të kenë një sëmundje mendore, dhe njerëzit që nuk kanë sëmundje mendore gjithashtu mund të kenë një [https://www.blunt-therapy.com/ shëndet të] dobët [https://www.blunt-therapy.com/ mendor] . <ref>{{Cito web|title=What is Mental Health and Mental Illness? {{!}} Workplace Mental Health Promotion|url=http://wmhp.cmhaontario.ca/workplace-mental-health-core-concepts-issues/what-is-mental-health-and-mental-illness|website=Workplace Mental Health Promotion|access-date=21 mars 2020|archive-date=28 tetor 2018|archive-url=https://web.archive.org/web/20181028020610/http://wmhp.cmhaontario.ca/workplace-mental-health-core-concepts-issues/what-is-mental-health-and-mental-illness|url-status=dead}}</ref> Problemet e shëndetit mendor mund të shfaqen për shkak të stresit, vetmisë, depresionit, ankthit, problemeve të marrëdhënies, vdekjes së një të dashuri, mendimeve të vetëvrasjeve, pikëllimit, varësisë, ADHD, vetë-dëmtimit, çrregullimeve të ndryshme të humorit, ose sëmundjeve të tjera mendore të shkallëve të ndryshme, si dhe [[Vështirësitë në të nxënë|aftësi të kufizuara]] në të [[Vështirësitë në të nxënë|nxënë]]. <ref>{{Cito web|title=Practicing Effective Prevention|date=11 janar 2016|website=Center for the Application of Prevention Technologies|publisher=Substance Abuse and Mental Health Services Administration|url=http://captus.samhsa.gov/prevention-practice/prevention-and-behavioral-health/behavioral-health-lens-prevention/1|access-date=21 mars 2020|archive-date=5 shtator 2015|archive-url=https://web.archive.org/web/20150905062038/https://captus.samhsa.gov/prevention-practice/prevention-and-behavioral-health/behavioral-health-lens-prevention/1|url-status=dead}}</ref> <ref name="Kitchener, BA 2002, p 5">{{Cite book|last=Kitchener|first=Betty|last2=Jorm|first2=Anthony|date=2002|title=Mental Health First Aid Manual|edition=1st|publisher=Center for Mental Health Research, Australian National University|location=Canberra|isbn=978-0-7315-4891-0|oclc=62228904|page=5}}</ref> Terapistët, psikiatrit, psikologët, punonjësit socialë, mjekët e infermierisë ose mjekët e familjes mund të ndihmojnë në menaxhimin e sëmundjeve mendore me trajtime të tilla si terapi, këshillime ose ilaçe. Psikologët dhe punëtorët socialë luajnë role shumë të rëndësishme në fusha të ndryshme të shëndetit mendor, përfshirë ato të menaxhimit të çështjeve, avokimit, administratimit dhe shërimit. Funksionet kryesore të një psikologu, punonjësi social ose psikiatri janë promovimi, parandalimi, trajtimi dhe rehabilitimi. Psikologët dhe punonjësit social gjithashtu mund të praktikojnë edhe forma ose qasje të tilla si: * Këshillimi dhe [[psikoterapia]] * Menaxhimi i çështjeve dhe shërbimet mbështetëse * Ndërhyrja në krizë * Psikoedukimi * Rehabilitimi dhe shërimi psikiatrik * Koordinimi dhe monitorimi i kujdesit * Menaxhimi / administrimi i programit * Programi, politika dhe zhvillimi i burimeve * Hulumtimi dhe vlerësimi == Shih edhe == * [[Mendja]] * [[Arsyeja]] * [[Shëndeti]] * [[Psikologjia]] * [[Kujdesi shëndetësor|Shëndetësia]] == Referime == {{Reflist|2}} == Literatura == * [http://onlinebooks.library.upenn.edu/webbin/book/lookupname?key=Sweetser%2C%20William%2C%201797-1875 Libra në internet nga William Sweetser] * {{Cito web|title=Mental health and substance abuse|website=WHO Regional Office for the Eastern Mediterranean|url=http://www.emro.who.int/entity/mental-health/}} * [http://www.nimh.nih.gov/ National Institute of Mental Health (United States)] * [http://ec.europa.eu/health-eu/health_problems/mental_health/index_en.htm Health-EU Portal] Mental Health in the EU * [http://www.dh.gov.uk/en/Policyandguidance/Healthandsocialcaretopics/Mentalhealth/index.htm Mental Health Department of Health (United Kingdom)] [[Kategoria:Shëndet mendor]] s2iyjmx0brp8tablmaxznvnc7vs4dm4 1 283768 2807240 2185734 2025-06-07T00:53:09Z InternetArchiveBot 115207 Ndryshime te burimet/lidhjet e jashtme.) #IABot (v2.0.9.5 2807240 wikitext text/x-wiki == Internet Archive Bot == Përshëndetje, redaktorë! Sapo ndryshova 0 lidhje të jashtme te artikulli ''[[Banda e Gaxhait]]''. Ju lutem, shpenzoni pak kohë për të shqyrtuar [https://sq.wikipedia.org/w/index.php?diff=prev&oldid=2106524 redaktimin tim]. Nëse keni ndonjë pyetje ose dëshironi që t'i injoroj lidhjet apo faqet krejtësisht në të ardhmen, ju lutem, vizitoni [[:m:InternetArchiveBot/FAQ/sq|këtë faqe]] për informacione të mëtejshme. Ndër të tjera, aty mund të gjeni dhe informacion se si mund të rregulloni problemet që mund të kem shkaktuar. Kam bërë këto ndryshime: *U shtua etiketa {{tlx|dead link}} te lidhja http://www.gazeta-shqip.com/aktualitet/d8b7e64150c583565b102ccb263d2dd0.html. *U shtua etiketa {{tlx|dead link}} te lidhja http://www.kohajone.com/artikull.php?idm=55482. Gjithë të mirat!—[[:User:InternetArchiveBot|'''<span style="color:darkgrey;font-family:Courier New">InternetArchiveBot</span>''']] <span style="color:green;font-family:Rockwell">([[:en:User talk:InternetArchiveBot|Raportoni probleme]])</span> 15 maj 2020 02:06 (CEST) == Internet Archive Bot == Përshëndetje, redaktorë! Sapo ndryshova 1 lidhje të jashtme te artikulli ''[[Banda e Gaxhait]]''. Ju lutem, shpenzoni pak kohë për të shqyrtuar [https://sq.wikipedia.org/w/index.php?diff=prev&oldid=2133736 redaktimin tim]. Nëse keni ndonjë pyetje ose dëshironi që t'i injoroj lidhjet apo faqet krejtësisht në të ardhmen, ju lutem, vizitoni [[:m:InternetArchiveBot/FAQ/sq|këtë faqe]] për informacione të mëtejshme. Ndër të tjera, aty mund të gjeni dhe informacion se si mund të rregulloni problemet që mund të kem shkaktuar. Kam bërë këto ndryshime: *U shtua ky version i arkivuar i faqes https://web.archive.org/web/20110105072631/http://www.qeveria.eu/fun/article168.html për lidhjen http://www.qeveria.eu/fun/article168.html. Gjithë të mirat!—[[:User:InternetArchiveBot|'''<span style="color:darkgrey;font-family:Courier New">InternetArchiveBot</span>''']] <span style="color:green;font-family:Rockwell">([[:en:User talk:InternetArchiveBot|Raportoni probleme]])</span> 8 korrik 2020 07:36 (CEST) == Internet Archive Bot == Përshëndetje, redaktorë! Sapo ndryshova 0 lidhje të jashtme te artikulli ''[[Banda e Gaxhait]]''. Ju lutem, shpenzoni pak kohë për të shqyrtuar [https://sq.wikipedia.org/w/index.php?diff=prev&oldid=2185733 redaktimin tim]. Nëse keni ndonjë pyetje ose dëshironi që t'i injoroj lidhjet apo faqet krejtësisht në të ardhmen, ju lutem, vizitoni [[:m:InternetArchiveBot/FAQ/sq|këtë faqe]] për informacione të mëtejshme. Ndër të tjera, aty mund të gjeni dhe informacion se si mund të rregulloni problemet që mund të kem shkaktuar. Kam bërë këto ndryshime: *U shtua etiketa {{tlx|lidhje e vdekur}} te lidhja http://www.gazeta-shqip.com/aktualitet/d8b7e64150c583565b102ccb263d2dd0.html. *U shtua etiketa {{tlx|lidhje e vdekur}} te lidhja http://www.kohajone.com/artikull.php?idm=55482. Gjithë të mirat!—[[:User:InternetArchiveBot|'''<span style="color:darkgrey;font-family:Courier New">InternetArchiveBot</span>''']] <span style="color:green;font-family:Rockwell">([[:en:User talk:InternetArchiveBot|Raportoni probleme]])</span> 31 janar 2021 08:33 (CET) == Internet Archive Bot == Përshëndetje, redaktorë! Sapo ndryshova 1 lidhje të jashtme te artikulli ''[[Banda e Gaxhait]]''. Ju lutem, shpenzoni pak kohë për të shqyrtuar [https://sq.wikipedia.org/w/index.php?diff=prev&oldid=2807239 redaktimin tim]. Nëse keni ndonjë pyetje ose dëshironi që t'i injoroj lidhjet apo faqet krejtësisht në të ardhmen, ju lutem, vizitoni [[:m:InternetArchiveBot/FAQ/sq|këtë faqe]] për informacione të mëtejshme. Ndër të tjera, aty mund të gjeni dhe informacion se si mund të rregulloni problemet që mund të kem shkaktuar. Kam bërë këto ndryshime: *U shtua ky version i arkivuar i faqes https://web.archive.org/web/20160305041935/http://www.gazetametropol.com/print.php?idt=6901 për lidhjen http://www.gazetametropol.com/print.php?idt=6901. Gjithë të mirat!—[[:User:InternetArchiveBot|'''<span style="color:darkgrey;font-family:Courier New">InternetArchiveBot</span>''']] <span style="color:green;font-family:Rockwell">([[:en:User talk:InternetArchiveBot|Raportoni probleme]])</span> 7 qershor 2025 02:53 (CEST) r9ja2mgc00v9kqqysy8f7jhya26cie6 1 292173 2807283 2801272 2025-06-07T04:20:19Z MajavahBot 122738 U arkivua 1 diskutim pa ndërveprim për më shumë se 14 ditë te faqja [[Diskutim:F. A. Mitchell-Hedges/Arkivi 1]] 2807283 wikitext text/x-wiki {{Përdoruesi:MajavahBot/config |archive = Diskutim:F. A. Mitchell-Hedges/Arkivi %(counter)d |algo = old(14d) |counter = 1 |maxarchivesize = 1M |minthreadsleft = 0 |minthreadstoarchive = 1 |archiveheader = {{Arkivi}} }} {{Arkiva|age=14|bot=MajavahBot}} mxxi6yy0tvfhoc2kn6hfypjet8fugwq 1 292527 2807277 2261586 2025-06-07T04:12:00Z InternetArchiveBot 115207 Ndryshime te burimet/lidhjet e jashtme.) #IABot (v2.0.9.5 2807277 wikitext text/x-wiki == Internet Archive Bot == Përshëndetje, redaktorë! Sapo ndryshova 1 lidhje të jashtme te artikulli ''[[Burimi termal]]''. Ju lutem, shpenzoni pak kohë për të shqyrtuar [https://sq.wikipedia.org/w/index.php?diff=prev&oldid=2147702 redaktimin tim]. Nëse keni ndonjë pyetje ose dëshironi që t'i injoroj lidhjet apo faqet krejtësisht në të ardhmen, ju lutem, vizitoni [[:m:InternetArchiveBot/FAQ/sq|këtë faqe]] për informacione të mëtejshme. Ndër të tjera, aty mund të gjeni dhe informacion se si mund të rregulloni problemet që mund të kem shkaktuar. Kam bërë këto ndryshime: *U rregullua formatimi/përdorimi për lidhjen http://encarta.msn.com/encnet/features/dictionary/DictionaryResults.aspx?refid=1861692101. Gjithë të mirat!—[[:User:InternetArchiveBot|'''<span style="color:darkgrey;font-family:Courier New">InternetArchiveBot</span>''']] <span style="color:green;font-family:Rockwell">([[:en:User talk:InternetArchiveBot|Raportoni probleme]])</span> 25 gusht 2020 19:15 (CEST) == Internet Archive Bot == Përshëndetje, redaktorë! Sapo ndryshova 1 lidhje të jashtme te artikulli ''[[Burimi termal]]''. Ju lutem, shpenzoni pak kohë për të shqyrtuar [https://sq.wikipedia.org/w/index.php?diff=prev&oldid=2261585 redaktimin tim]. Nëse keni ndonjë pyetje ose dëshironi që t'i injoroj lidhjet apo faqet krejtësisht në të ardhmen, ju lutem, vizitoni [[:m:InternetArchiveBot/FAQ/sq|këtë faqe]] për informacione të mëtejshme. Ndër të tjera, aty mund të gjeni dhe informacion se si mund të rregulloni problemet që mund të kem shkaktuar. Kam bërë këto ndryshime: *U shtua ky version i arkivuar i faqes https://www.webcitation.org/5kwr3UrtU?url=http://encarta.msn.com/encnet/features/dictionary/DictionaryResults.aspx?refid=1861692101 për lidhjen http://encarta.msn.com/encnet/features/dictionary/DictionaryResults.aspx?refid=1861692101. Gjithë të mirat!—[[:User:InternetArchiveBot|'''<span style="color:darkgrey;font-family:Courier New">InternetArchiveBot</span>''']] <span style="color:green;font-family:Rockwell">([[:en:User talk:InternetArchiveBot|Raportoni probleme]])</span> 9 tetor 2021 12:24 (CEST) == Internet Archive Bot == Përshëndetje, redaktorë! Sapo ndryshova 1 lidhje të jashtme te artikulli ''[[Burimi termal]]''. Ju lutem, shpenzoni pak kohë për të shqyrtuar [https://sq.wikipedia.org/w/index.php?diff=prev&oldid=2807276 redaktimin tim]. Nëse keni ndonjë pyetje ose dëshironi që t'i injoroj lidhjet apo faqet krejtësisht në të ardhmen, ju lutem, vizitoni [[:m:InternetArchiveBot/FAQ/sq|këtë faqe]] për informacione të mëtejshme. Ndër të tjera, aty mund të gjeni dhe informacion se si mund të rregulloni problemet që mund të kem shkaktuar. Kam bërë këto ndryshime: *U shtua ky version i arkivuar i faqes https://web.archive.org/web/20070310220940/http://www.wordsmyth.net/live/home.php?script=search&matchent=hot+spring&matchtype=exact për lidhjen http://www.wordsmyth.net/live/home.php?script=search&matchent=hot+spring&matchtype=exact. Gjithë të mirat!—[[:User:InternetArchiveBot|'''<span style="color:darkgrey;font-family:Courier New">InternetArchiveBot</span>''']] <span style="color:green;font-family:Rockwell">([[:en:User talk:InternetArchiveBot|Raportoni probleme]])</span> 7 qershor 2025 06:12 (CEST) en2f8uq3buhll8b0j1cs4iq3o9ksh38 0 294879 2807106 2438158 2025-06-06T21:41:39Z Flladimi 79965 added [[Category:Historia e Shteteve të Bashkuara të Amerikës]] using [[Help:Gadget-HotCat|HotCat]] 2807106 wikitext text/x-wiki [[Skeda:Treaty of Paris by Benjamin West 1783.jpg|parapamje|240px|''[[Traktati i Parisit (pikturë)|Traktati i Parisit]]'' nga [[Benjamin West]], duke përshkruar delegatët e Shteteve të Bashkuara në Traktatin e Parisit. Piktura është e papërfunduar pasi britanikët refuzuan të pozoheshin]] '''Traktati i Parisit''', i nënshkruar në [[Paris]] nga përfaqësuesit e [[George III|Mbretit George III]] të [[Mbretëria e Britanisë së Madhe|Britanisë së Madhe]] dhe përfaqësues të [[Shtetet e Bashkuara të Amerikës|Shteteve të Bashkuara të Amerikës]] më 3 shtator 1783, zyrtarisht i dha fund [[Lufta Revolucionare Amerikane|Luftës Revolucionare Amerikane]]. Traktati vendosi [[Vija e demarkacionit|kufijtë]] midis [[Perandoria Britanike|Perandorisë Britanike]] në [[Amerika Veriore|Amerikën e Veriut]] dhe Shtetet e Bashkuara të Amerikës, në linja "jashtëzakonisht bujare" ndaj këtyre të fundit. Detajet përfshinin të drejtat e peshkimit dhe restaurimin e pronave dhe të burgosurve të luftës. Ky traktat dhe traktatet e ndara të paqes midis Britanisë së Madhe dhe kombeve që mbështetën çështjen amerikane - [[Franca në Luftën Revolucionare Amerikane|Franca]], [[Spanja dhe Lufta Revolucionare Amerikane|Spanja]] dhe [[Republika e Shtatë Vendeve të Ulëta të Bashkuar|Republika Holandeze]] - njihen së bashku si [[Paqja e Parisit (1783)|Paqja e Parisit]]. Vetëm neni 1 i traktatit, i cili pranon ekzistencën e Shteteve të Bashkuara si shtete të lira, sovrane dhe të pavarura, mbetet në fuqi. ==Marrëveshja== Negociatat e paqes filluan në Paris në prill 1782 dhe vazhduan gjatë verës. Përfaqësues të Shteteve të Bashkuara ishin [[Benjamin Franklin]], [[John Jay]], [[Henry Laurens]], dhe [[John Adams]]. [[David Hartley (i Riu)|David Hartley]] dhe [[Richard Oswald (tregtar)|Richard Oswald]] përfaqësuan Britaninë e Madhe. Traktati u hartua më 30 nëntor 1782 dhe u nënshkrua në Hôtel d'York (aktualisht 56 [[:fr: Rue Jacob|Rue Jacob]]) në Paris më 3 shtator 1783, nga Adams, Franklin, Jay dhe Hartley.<ref>{{cite web |url=http://avalon.law.yale.edu/18th_century/paris.asp |title=British-American Diplomacy: The Paris Peace Treaty of September 30, 1783 |editor-first=Hunter |editor-last=Miller |publisher=The Avalon Project at Yale Law School |language=en}}</ref> [[Skeda:Map of North America, 1782 (Life of William, Earl of Shelburne) (edited).jpg|parapamje|Propozimi francez i vitit 1782 për ndarjen territoriale të Amerikës së Veriut, i cili u refuzua nga amerikanët]] Lidhur me Traktatin Amerikan, episodet kryesore erdhën në shtator 1782, kur Ministri i Jashtëm Francez [[Charles Gravier, comte de Vergennes|Vergennes]] propozoi një zgjidhje që kundërshtohej fuqimisht nga aleati i tij, Shtetet e Bashkuara. Franca ishte e rraskapitur nga lufta dhe të gjithë dëshironin paqen përveç Spanjës, e cila këmbënguli të vazhdonte luftën derisa të mund të [[Rrethimi i Madh i Gjibraltarit|kapnin Gjibraltarin]] nga Britanikët. Vergennes doli me marrëveshjen që Spanja do të pranonte në vend të Gjibraltarit. Shtetet e Bashkuara do të fitonin pavarësinë e tyre, por do të kufizoheshin në zonën në lindje të [[Malet Apallaçe|Maleve Apallaçe]]. Britania do të mbante zonën [[Territori Veriperëndimor|në veri të lumit Ohio]], e cila ishte pjesë e [[Provinca e Kebekut (1763–1791)|Provincës së Kebekut]]. Në zonën në jug të kësaj do të ngrihej një shtet i pavarur barrierë indiane nën kontrollin e Spanjës.<ref>Smith, Dwight L. "A North American Neutral Indian Zone: Persistence of a British Idea." ''Northwest Ohio Quarterly'' 61#2-4 (1989): 46–63.</ref> Sidoqoftë, amerikanët e kuptuan se ata mund të merrnin një marrëveshje më të mirë direkt nga Londra. John Jay menjëherë u tha britanikëve se ishte i gatshëm të negocionte drejtpërdrejt me ta, duke prerë Francën dhe Spanjën. Kryeministri britanik [[William Petty, Earl i Dytë i Shelburnes|Lord Shelburne]] ra dakord. Ai ishte përgjegjës për negociatat britanike (disa prej të cilave u zhvilluan në studimin e tij në Lansdowne House, tani një lokal në Lansdowne Club) dhe ai tani pa një shans për të ndarë Shtetet e Bashkuara larg Francës dhe për ta bërë vendin e ri një të vlefshëm partner ekonomik..<ref name=ritcheson>{{cite journal |last=Ritcheson |first=Charles R. |title=The Earl of Shelbourne and Peace with America, 1782–1783: Vision and Reality |journal=[[The International History Review]] |language=en |volume=5 |issue=3 |date=gusht 1983 |pages=322–345 |doi=10.1080/07075332.1983.9640318 |jstor=40105313 }}</ref> Termat perëndimorë ishin që Shtetet e Bashkuara të fitonin të gjithë zonën në lindje të lumit Misisipi, në veri të Floridës dhe në jug të Kanadasë. Kufiri verior do të ishte pothuajse i njëjtë me sot. Shtetet e Bashkuara do të fitonin të drejtat e peshkimit në brigjet kanadeze dhe ranë dakord të lejojnë tregtarët dhe Besnikët britanikë të përpiqen të rimarrin pronën e tyre. Ishte një traktat mjaft i favorshëm për Shtetet e Bashkuara, dhe qëllimisht kështu nga këndvështrimi britanik. Kryeministri Shelburne parashikoi tregti shumë fitimprurëse dykahëshe midis Britanisë dhe Shteteve të Bashkuara në rritje të shpejtë, siç ndodhi vërtet. Britania e Madhe gjithashtu nënshkroi marrëveshje të ndara me Francën dhe Spanjën dhe (përkohësisht) me Holandën. Në traktatin me Spanjën, territoret e [[Florida Lindore|Floridës Lindore]] dhe [[Florida Perëndimore|Perëndimore]] iu dhanë Spanjës (pa një kufi të qartë verior, duke rezultuar në një mosmarrëveshje territoriale të zgjidhur nga [[Traktati i Madridit (1795)|Traktati i Madridit]] në vitin 1795). Spanja gjithashtu pranoi ishullin e [[Menorca|Menorcës]]; [[Bahamet|Ishujt Bahama]], [[Grenada]] dhe [[Montserrat]], të kapur nga francezët dhe spanjollët, u kthyen në Britani. Traktati me Francën kishte të bënte kryesisht me shkëmbimin e territorit të kapur (fitimet e vetme neto të Francës ishin ishulli [[Tobago]] dhe [[Senegali]] në Afrikë), por gjithashtu përforcoi traktatet e mëparshme, duke garantuar të drejtat e peshkimit në [[Newfoundland (ishull)|Newfoundland]]. Zotërimet holandeze në Inditë Lindore, të kapura në vitin 1781, u kthyen nga Britania në Holandë në këmbim të privilegjeve tregtare në Indinë Lindore Holandeze, nga një traktat i cili nuk u finalizua deri në vitin 1784.<ref>{{cite book|first1=Gerald|last1=Newman|first2=Leslie Ellen|last2=Brown|title=Britain in the Hanoverian age, 1714–1837|url=https://books.google.com/books?id=ZhaBz_5OZiUC&q=Britain+in+the+Hanoverian+age,+1714%E2%80%931837|year=1997|publisher=Taylor & Francis|language=en|page=533|isbn=978-0815303961}}</ref> [[Kongresi i Konfederatës]] së Shteteve të Bashkuara ratifikoi Traktatin e Parisit më [[Dita e Ratifitimit (Shtetet e Bashkuara)|14 janar 1784]] në [[Annapolis|Annapolis, Maryland]] në Dhomën e Senatit të Vjetër të Shtëpisë së Shtetit Maryland, i cili e bëri Annapolis kryeqytetin e parë të paqes të Shteteve të Bashkuara të reja.<ref>https://msa.maryland.gov/msa/mdstatehouse/html/stairwellrm-treaty-of-paris-wall-treaty-of-paris.html</ref> Kopjet u dërguan përsëri në Evropë për ratifikim nga palët e tjera të përfshira, e para që arriti në Francë në mars 1784. Ratifikimi britanik ndodhi më 9 prill 1784, dhe versionet e ratifikuara u shkëmbyen në Paris më 12 maj 1784.<ref>{{cite journal| first=Dwight L.| last=Smith| title=Josiah Harmar, Diplomatic Courier| url=https://journals.psu.edu/pmhb/issue/view/2427| journal=[[Pennsylvania Magazine of History and Biography]]| language=en| volume=87| issue=4| date=tetor 1963| pages=420–430}}</ref> ==Pikat kryesore të traktatit== {{multiple image | align = right | image1 = Treaty of Paris 1783 - first page (hi-res).jpg | width1 = 150 | alt1 = | caption1 = Faqja e parë | image2 = Treaty of Paris 1783 - last page (hi-res).jpg | width2 = 150 | alt2 = | caption2 = Faqja e fundit | footer_align = right }} [[Skeda:United States land claims and cessions 1782-1802.png|parapamje|240px|Harta e Shteteve të Bashkuara dhe territoreve pas Traktatit të Parisit]] Ky traktat dhe traktatet e ndara të paqes midis Britanisë së Madhe dhe kombeve që mbështetën çështjen amerikane - Franca, Spanja dhe Republika Holandeze - njihen së bashku si [[Paqja e Parisit (1783)|Paqja e Parisit]]. Vetëm neni 1 i traktatit, i cili pranon ekzistencën e Shteteve të Bashkuara si shtete të lira sovrane dhe të pavarura, mbetet në fuqi. Kufijtë e Shteteve të Bashkuara ndryshuan në vitet e mëvonshme, gjë që është një arsye kryesore që nenet specifike të traktatit të zëvendësohen. ''[[Preambula]]''. Shpall traktatin të jetë "në emër të Trinisë Më të Shenjtë dhe të pandarë" (ndjekur nga një referencë në Providencën Hyjnore)<ref>Federer, William. American Clarion (3 shtator 2012). http://www.americanclarion.com/2012/09/03/holy-undivided-trinity-11934/</ref> përcakton mirëbesimet e nënshkruesve dhe deklaron qëllimin e të dy palëve për të "harruar të gjitha keqkuptimet dhe dallimet e kaluara" dhe "të sigurt për paqen dhe harmoninë e përhershme". #Britania pranon që Shtetet e Bashkuara (New Hampshire, Massachusetts Bay, Rhode Island dhe Providence Plantations, Connecticut, New York, New Jersey, Pennsylvania, Delaware, Maryland, Virginia, Carolina North, Carolina South, dhe Georgia<ref>{{cite web |title=A Century of Lawmaking for a New Nation: U.S. Congressional Documents and Debates, 1774–1875 |url=http://memory.loc.gov/cgi-bin/ampage?collId=llsl&fileName=008/llsl008.db&recNum=94 |via=[[Libraria e Kongresit]] |editor-first=Richard |editor-last=Peters |date=nëntor 1963 |publisher=Dennis & Co. |location=[[Buffalo, New York]] |language=en |accessdate=22 shkurt 2020}}</ref>) të jenë të lira, shtetet sovrane dhe të pavarura, dhe se Kurora Britanike dhe të gjithë trashëgimtarët dhe pasardhësit heqin dorë nga pretendimet për qeverinë, pronën dhe të drejtat territoriale të së njëjtës, dhe çdo pjesë të saj, #Vendosja e kufijve të Shteteve të Bashkuara, përfshirë por pa u kufizuar në ato midis Shteteve të Bashkuara dhe [[Amerika Veriore Britanike|Amerikës Veriore Britanike]] nga lumi Misisipi deri në kolonitë e Jugut. Britania dorëzon tokën e tyre në pronësi të mëparshme, #Dhënia e të drejtave të peshkimit për peshkatarët e Shteteve të Bashkuara në Bankat e Mëdha, pranë [[Brigjet e Mëdha të Newfoundland|brigjeve të Newfoundland]] dhe në [[Gjiri i Shën Lawrence|Gjirin e Shën Lawrence]]; #Njohja e borxheve të ligjshme të kontraktuara për t'u paguar kreditorëve në të dyja palët; #[[Kongresi i Konfederatës]] do t'u "rekomandojë me zell" legjislaturave shtetërore të njohin pronarët e ligjshëm të të gjitha tokave të konfiskuara dhe "të parashikojnë kthimin e të gjitha pasurive, të drejtave dhe pronave, të cilat janë konfiskuar që u përkasin subjekteve britanike" ([[Besnikët (Revolucioni Amerikan|Besnikët]]); #Shtetet e Bashkuara do të parandalojnë konfiskimet në të ardhmen të pasurisë së Besnikëve; #[[Rob lufte|Të burgosurit e luftës]] nga të dy palët do të lirohen; e gjithë prona e ushtrisë britanike (përfshirë skllevërit) tani në Shtetet e Bashkuara duhet të mbetet dhe të konfiskohet; #Britanisë së Madhe dhe Shteteve të Bashkuara do t'u jepet secila hyrje e përhershme në [[Lumi i Misisipit|lumin Misisipi]]; #Territoret e kapura nga secila palë pas traktatit do të kthehen pa kompensim; #Ratifikimi i traktatit do të ndodhë brenda gjashtë muajve nga nënshkrimi i tij. ''[[Eschatocol]]''. "Bërë në Paris, këtë ditë të tretë të shtatorit të vitit të Zotit tonë, një mijë e shtatëqind e tetëdhjetë e tre". ==Shih edhe== *[[Dita e Ratifikimit (Shtetet e Bashkuara)]] *[[Lista e traktateve të Shteteve të Bashkuara]] *[[Historia e Shteteve të Bashkuara (1776-1789)]] == Referime == {{reflist}} [[Kategoria:1783 në Britaninë e Madhe]] [[Kategoria:1783 në Shtetet e Bashkuara]] [[Kategoria:Traktatet e Shteteve të Bashkuara]] [[Kategoria:Traktatet e paqes të Shteteve të Bashkuara]] [[Kategoria:Traktatet e paqes të Britanisë së Madhe]] [[Kategoria:Historia e Shteteve të Bashkuara të Amerikës]] 6mdf43f3r7wft2pzcd9vuu3jfje0lkp 2807107 2807106 2025-06-06T21:42:33Z Flladimi 79965 removed [[Category:Traktatet e Shteteve të Bashkuara]]; added [[Category:Traktate dypalëshe]] using [[Help:Gadget-HotCat|HotCat]] 2807107 wikitext text/x-wiki [[Skeda:Treaty of Paris by Benjamin West 1783.jpg|parapamje|240px|''[[Traktati i Parisit (pikturë)|Traktati i Parisit]]'' nga [[Benjamin West]], duke përshkruar delegatët e Shteteve të Bashkuara në Traktatin e Parisit. Piktura është e papërfunduar pasi britanikët refuzuan të pozoheshin]] '''Traktati i Parisit''', i nënshkruar në [[Paris]] nga përfaqësuesit e [[George III|Mbretit George III]] të [[Mbretëria e Britanisë së Madhe|Britanisë së Madhe]] dhe përfaqësues të [[Shtetet e Bashkuara të Amerikës|Shteteve të Bashkuara të Amerikës]] më 3 shtator 1783, zyrtarisht i dha fund [[Lufta Revolucionare Amerikane|Luftës Revolucionare Amerikane]]. Traktati vendosi [[Vija e demarkacionit|kufijtë]] midis [[Perandoria Britanike|Perandorisë Britanike]] në [[Amerika Veriore|Amerikën e Veriut]] dhe Shtetet e Bashkuara të Amerikës, në linja "jashtëzakonisht bujare" ndaj këtyre të fundit. Detajet përfshinin të drejtat e peshkimit dhe restaurimin e pronave dhe të burgosurve të luftës. Ky traktat dhe traktatet e ndara të paqes midis Britanisë së Madhe dhe kombeve që mbështetën çështjen amerikane - [[Franca në Luftën Revolucionare Amerikane|Franca]], [[Spanja dhe Lufta Revolucionare Amerikane|Spanja]] dhe [[Republika e Shtatë Vendeve të Ulëta të Bashkuar|Republika Holandeze]] - njihen së bashku si [[Paqja e Parisit (1783)|Paqja e Parisit]]. Vetëm neni 1 i traktatit, i cili pranon ekzistencën e Shteteve të Bashkuara si shtete të lira, sovrane dhe të pavarura, mbetet në fuqi. ==Marrëveshja== Negociatat e paqes filluan në Paris në prill 1782 dhe vazhduan gjatë verës. Përfaqësues të Shteteve të Bashkuara ishin [[Benjamin Franklin]], [[John Jay]], [[Henry Laurens]], dhe [[John Adams]]. [[David Hartley (i Riu)|David Hartley]] dhe [[Richard Oswald (tregtar)|Richard Oswald]] përfaqësuan Britaninë e Madhe. Traktati u hartua më 30 nëntor 1782 dhe u nënshkrua në Hôtel d'York (aktualisht 56 [[:fr: Rue Jacob|Rue Jacob]]) në Paris më 3 shtator 1783, nga Adams, Franklin, Jay dhe Hartley.<ref>{{cite web |url=http://avalon.law.yale.edu/18th_century/paris.asp |title=British-American Diplomacy: The Paris Peace Treaty of September 30, 1783 |editor-first=Hunter |editor-last=Miller |publisher=The Avalon Project at Yale Law School |language=en}}</ref> [[Skeda:Map of North America, 1782 (Life of William, Earl of Shelburne) (edited).jpg|parapamje|Propozimi francez i vitit 1782 për ndarjen territoriale të Amerikës së Veriut, i cili u refuzua nga amerikanët]] Lidhur me Traktatin Amerikan, episodet kryesore erdhën në shtator 1782, kur Ministri i Jashtëm Francez [[Charles Gravier, comte de Vergennes|Vergennes]] propozoi një zgjidhje që kundërshtohej fuqimisht nga aleati i tij, Shtetet e Bashkuara. Franca ishte e rraskapitur nga lufta dhe të gjithë dëshironin paqen përveç Spanjës, e cila këmbënguli të vazhdonte luftën derisa të mund të [[Rrethimi i Madh i Gjibraltarit|kapnin Gjibraltarin]] nga Britanikët. Vergennes doli me marrëveshjen që Spanja do të pranonte në vend të Gjibraltarit. Shtetet e Bashkuara do të fitonin pavarësinë e tyre, por do të kufizoheshin në zonën në lindje të [[Malet Apallaçe|Maleve Apallaçe]]. Britania do të mbante zonën [[Territori Veriperëndimor|në veri të lumit Ohio]], e cila ishte pjesë e [[Provinca e Kebekut (1763–1791)|Provincës së Kebekut]]. Në zonën në jug të kësaj do të ngrihej një shtet i pavarur barrierë indiane nën kontrollin e Spanjës.<ref>Smith, Dwight L. "A North American Neutral Indian Zone: Persistence of a British Idea." ''Northwest Ohio Quarterly'' 61#2-4 (1989): 46–63.</ref> Sidoqoftë, amerikanët e kuptuan se ata mund të merrnin një marrëveshje më të mirë direkt nga Londra. John Jay menjëherë u tha britanikëve se ishte i gatshëm të negocionte drejtpërdrejt me ta, duke prerë Francën dhe Spanjën. Kryeministri britanik [[William Petty, Earl i Dytë i Shelburnes|Lord Shelburne]] ra dakord. Ai ishte përgjegjës për negociatat britanike (disa prej të cilave u zhvilluan në studimin e tij në Lansdowne House, tani një lokal në Lansdowne Club) dhe ai tani pa një shans për të ndarë Shtetet e Bashkuara larg Francës dhe për ta bërë vendin e ri një të vlefshëm partner ekonomik..<ref name=ritcheson>{{cite journal |last=Ritcheson |first=Charles R. |title=The Earl of Shelbourne and Peace with America, 1782–1783: Vision and Reality |journal=[[The International History Review]] |language=en |volume=5 |issue=3 |date=gusht 1983 |pages=322–345 |doi=10.1080/07075332.1983.9640318 |jstor=40105313 }}</ref> Termat perëndimorë ishin që Shtetet e Bashkuara të fitonin të gjithë zonën në lindje të lumit Misisipi, në veri të Floridës dhe në jug të Kanadasë. Kufiri verior do të ishte pothuajse i njëjtë me sot. Shtetet e Bashkuara do të fitonin të drejtat e peshkimit në brigjet kanadeze dhe ranë dakord të lejojnë tregtarët dhe Besnikët britanikë të përpiqen të rimarrin pronën e tyre. Ishte një traktat mjaft i favorshëm për Shtetet e Bashkuara, dhe qëllimisht kështu nga këndvështrimi britanik. Kryeministri Shelburne parashikoi tregti shumë fitimprurëse dykahëshe midis Britanisë dhe Shteteve të Bashkuara në rritje të shpejtë, siç ndodhi vërtet. Britania e Madhe gjithashtu nënshkroi marrëveshje të ndara me Francën dhe Spanjën dhe (përkohësisht) me Holandën. Në traktatin me Spanjën, territoret e [[Florida Lindore|Floridës Lindore]] dhe [[Florida Perëndimore|Perëndimore]] iu dhanë Spanjës (pa një kufi të qartë verior, duke rezultuar në një mosmarrëveshje territoriale të zgjidhur nga [[Traktati i Madridit (1795)|Traktati i Madridit]] në vitin 1795). Spanja gjithashtu pranoi ishullin e [[Menorca|Menorcës]]; [[Bahamet|Ishujt Bahama]], [[Grenada]] dhe [[Montserrat]], të kapur nga francezët dhe spanjollët, u kthyen në Britani. Traktati me Francën kishte të bënte kryesisht me shkëmbimin e territorit të kapur (fitimet e vetme neto të Francës ishin ishulli [[Tobago]] dhe [[Senegali]] në Afrikë), por gjithashtu përforcoi traktatet e mëparshme, duke garantuar të drejtat e peshkimit në [[Newfoundland (ishull)|Newfoundland]]. Zotërimet holandeze në Inditë Lindore, të kapura në vitin 1781, u kthyen nga Britania në Holandë në këmbim të privilegjeve tregtare në Indinë Lindore Holandeze, nga një traktat i cili nuk u finalizua deri në vitin 1784.<ref>{{cite book|first1=Gerald|last1=Newman|first2=Leslie Ellen|last2=Brown|title=Britain in the Hanoverian age, 1714–1837|url=https://books.google.com/books?id=ZhaBz_5OZiUC&q=Britain+in+the+Hanoverian+age,+1714%E2%80%931837|year=1997|publisher=Taylor & Francis|language=en|page=533|isbn=978-0815303961}}</ref> [[Kongresi i Konfederatës]] së Shteteve të Bashkuara ratifikoi Traktatin e Parisit më [[Dita e Ratifitimit (Shtetet e Bashkuara)|14 janar 1784]] në [[Annapolis|Annapolis, Maryland]] në Dhomën e Senatit të Vjetër të Shtëpisë së Shtetit Maryland, i cili e bëri Annapolis kryeqytetin e parë të paqes të Shteteve të Bashkuara të reja.<ref>https://msa.maryland.gov/msa/mdstatehouse/html/stairwellrm-treaty-of-paris-wall-treaty-of-paris.html</ref> Kopjet u dërguan përsëri në Evropë për ratifikim nga palët e tjera të përfshira, e para që arriti në Francë në mars 1784. Ratifikimi britanik ndodhi më 9 prill 1784, dhe versionet e ratifikuara u shkëmbyen në Paris më 12 maj 1784.<ref>{{cite journal| first=Dwight L.| last=Smith| title=Josiah Harmar, Diplomatic Courier| url=https://journals.psu.edu/pmhb/issue/view/2427| journal=[[Pennsylvania Magazine of History and Biography]]| language=en| volume=87| issue=4| date=tetor 1963| pages=420–430}}</ref> ==Pikat kryesore të traktatit== {{multiple image | align = right | image1 = Treaty of Paris 1783 - first page (hi-res).jpg | width1 = 150 | alt1 = | caption1 = Faqja e parë | image2 = Treaty of Paris 1783 - last page (hi-res).jpg | width2 = 150 | alt2 = | caption2 = Faqja e fundit | footer_align = right }} [[Skeda:United States land claims and cessions 1782-1802.png|parapamje|240px|Harta e Shteteve të Bashkuara dhe territoreve pas Traktatit të Parisit]] Ky traktat dhe traktatet e ndara të paqes midis Britanisë së Madhe dhe kombeve që mbështetën çështjen amerikane - Franca, Spanja dhe Republika Holandeze - njihen së bashku si [[Paqja e Parisit (1783)|Paqja e Parisit]]. Vetëm neni 1 i traktatit, i cili pranon ekzistencën e Shteteve të Bashkuara si shtete të lira sovrane dhe të pavarura, mbetet në fuqi. Kufijtë e Shteteve të Bashkuara ndryshuan në vitet e mëvonshme, gjë që është një arsye kryesore që nenet specifike të traktatit të zëvendësohen. ''[[Preambula]]''. Shpall traktatin të jetë "në emër të Trinisë Më të Shenjtë dhe të pandarë" (ndjekur nga një referencë në Providencën Hyjnore)<ref>Federer, William. American Clarion (3 shtator 2012). http://www.americanclarion.com/2012/09/03/holy-undivided-trinity-11934/</ref> përcakton mirëbesimet e nënshkruesve dhe deklaron qëllimin e të dy palëve për të "harruar të gjitha keqkuptimet dhe dallimet e kaluara" dhe "të sigurt për paqen dhe harmoninë e përhershme". #Britania pranon që Shtetet e Bashkuara (New Hampshire, Massachusetts Bay, Rhode Island dhe Providence Plantations, Connecticut, New York, New Jersey, Pennsylvania, Delaware, Maryland, Virginia, Carolina North, Carolina South, dhe Georgia<ref>{{cite web |title=A Century of Lawmaking for a New Nation: U.S. Congressional Documents and Debates, 1774–1875 |url=http://memory.loc.gov/cgi-bin/ampage?collId=llsl&fileName=008/llsl008.db&recNum=94 |via=[[Libraria e Kongresit]] |editor-first=Richard |editor-last=Peters |date=nëntor 1963 |publisher=Dennis & Co. |location=[[Buffalo, New York]] |language=en |accessdate=22 shkurt 2020}}</ref>) të jenë të lira, shtetet sovrane dhe të pavarura, dhe se Kurora Britanike dhe të gjithë trashëgimtarët dhe pasardhësit heqin dorë nga pretendimet për qeverinë, pronën dhe të drejtat territoriale të së njëjtës, dhe çdo pjesë të saj, #Vendosja e kufijve të Shteteve të Bashkuara, përfshirë por pa u kufizuar në ato midis Shteteve të Bashkuara dhe [[Amerika Veriore Britanike|Amerikës Veriore Britanike]] nga lumi Misisipi deri në kolonitë e Jugut. Britania dorëzon tokën e tyre në pronësi të mëparshme, #Dhënia e të drejtave të peshkimit për peshkatarët e Shteteve të Bashkuara në Bankat e Mëdha, pranë [[Brigjet e Mëdha të Newfoundland|brigjeve të Newfoundland]] dhe në [[Gjiri i Shën Lawrence|Gjirin e Shën Lawrence]]; #Njohja e borxheve të ligjshme të kontraktuara për t'u paguar kreditorëve në të dyja palët; #[[Kongresi i Konfederatës]] do t'u "rekomandojë me zell" legjislaturave shtetërore të njohin pronarët e ligjshëm të të gjitha tokave të konfiskuara dhe "të parashikojnë kthimin e të gjitha pasurive, të drejtave dhe pronave, të cilat janë konfiskuar që u përkasin subjekteve britanike" ([[Besnikët (Revolucioni Amerikan|Besnikët]]); #Shtetet e Bashkuara do të parandalojnë konfiskimet në të ardhmen të pasurisë së Besnikëve; #[[Rob lufte|Të burgosurit e luftës]] nga të dy palët do të lirohen; e gjithë prona e ushtrisë britanike (përfshirë skllevërit) tani në Shtetet e Bashkuara duhet të mbetet dhe të konfiskohet; #Britanisë së Madhe dhe Shteteve të Bashkuara do t'u jepet secila hyrje e përhershme në [[Lumi i Misisipit|lumin Misisipi]]; #Territoret e kapura nga secila palë pas traktatit do të kthehen pa kompensim; #Ratifikimi i traktatit do të ndodhë brenda gjashtë muajve nga nënshkrimi i tij. ''[[Eschatocol]]''. "Bërë në Paris, këtë ditë të tretë të shtatorit të vitit të Zotit tonë, një mijë e shtatëqind e tetëdhjetë e tre". ==Shih edhe== *[[Dita e Ratifikimit (Shtetet e Bashkuara)]] *[[Lista e traktateve të Shteteve të Bashkuara]] *[[Historia e Shteteve të Bashkuara (1776-1789)]] == Referime == {{reflist}} [[Kategoria:1783 në Britaninë e Madhe]] [[Kategoria:1783 në Shtetet e Bashkuara]] [[Kategoria:Traktate dypalëshe]] [[Kategoria:Traktatet e paqes të Shteteve të Bashkuara]] [[Kategoria:Traktatet e paqes të Britanisë së Madhe]] [[Kategoria:Historia e Shteteve të Bashkuara të Amerikës]] rkubuul1kt2nhlghpuap3hd3mmj0wzl 2807108 2807107 2025-06-06T21:43:00Z Flladimi 79965 added [[Category:Marrëveshje ndërkombëtare]] using [[Help:Gadget-HotCat|HotCat]] 2807108 wikitext text/x-wiki [[Skeda:Treaty of Paris by Benjamin West 1783.jpg|parapamje|240px|''[[Traktati i Parisit (pikturë)|Traktati i Parisit]]'' nga [[Benjamin West]], duke përshkruar delegatët e Shteteve të Bashkuara në Traktatin e Parisit. Piktura është e papërfunduar pasi britanikët refuzuan të pozoheshin]] '''Traktati i Parisit''', i nënshkruar në [[Paris]] nga përfaqësuesit e [[George III|Mbretit George III]] të [[Mbretëria e Britanisë së Madhe|Britanisë së Madhe]] dhe përfaqësues të [[Shtetet e Bashkuara të Amerikës|Shteteve të Bashkuara të Amerikës]] më 3 shtator 1783, zyrtarisht i dha fund [[Lufta Revolucionare Amerikane|Luftës Revolucionare Amerikane]]. Traktati vendosi [[Vija e demarkacionit|kufijtë]] midis [[Perandoria Britanike|Perandorisë Britanike]] në [[Amerika Veriore|Amerikën e Veriut]] dhe Shtetet e Bashkuara të Amerikës, në linja "jashtëzakonisht bujare" ndaj këtyre të fundit. Detajet përfshinin të drejtat e peshkimit dhe restaurimin e pronave dhe të burgosurve të luftës. Ky traktat dhe traktatet e ndara të paqes midis Britanisë së Madhe dhe kombeve që mbështetën çështjen amerikane - [[Franca në Luftën Revolucionare Amerikane|Franca]], [[Spanja dhe Lufta Revolucionare Amerikane|Spanja]] dhe [[Republika e Shtatë Vendeve të Ulëta të Bashkuar|Republika Holandeze]] - njihen së bashku si [[Paqja e Parisit (1783)|Paqja e Parisit]]. Vetëm neni 1 i traktatit, i cili pranon ekzistencën e Shteteve të Bashkuara si shtete të lira, sovrane dhe të pavarura, mbetet në fuqi. ==Marrëveshja== Negociatat e paqes filluan në Paris në prill 1782 dhe vazhduan gjatë verës. Përfaqësues të Shteteve të Bashkuara ishin [[Benjamin Franklin]], [[John Jay]], [[Henry Laurens]], dhe [[John Adams]]. [[David Hartley (i Riu)|David Hartley]] dhe [[Richard Oswald (tregtar)|Richard Oswald]] përfaqësuan Britaninë e Madhe. Traktati u hartua më 30 nëntor 1782 dhe u nënshkrua në Hôtel d'York (aktualisht 56 [[:fr: Rue Jacob|Rue Jacob]]) në Paris më 3 shtator 1783, nga Adams, Franklin, Jay dhe Hartley.<ref>{{cite web |url=http://avalon.law.yale.edu/18th_century/paris.asp |title=British-American Diplomacy: The Paris Peace Treaty of September 30, 1783 |editor-first=Hunter |editor-last=Miller |publisher=The Avalon Project at Yale Law School |language=en}}</ref> [[Skeda:Map of North America, 1782 (Life of William, Earl of Shelburne) (edited).jpg|parapamje|Propozimi francez i vitit 1782 për ndarjen territoriale të Amerikës së Veriut, i cili u refuzua nga amerikanët]] Lidhur me Traktatin Amerikan, episodet kryesore erdhën në shtator 1782, kur Ministri i Jashtëm Francez [[Charles Gravier, comte de Vergennes|Vergennes]] propozoi një zgjidhje që kundërshtohej fuqimisht nga aleati i tij, Shtetet e Bashkuara. Franca ishte e rraskapitur nga lufta dhe të gjithë dëshironin paqen përveç Spanjës, e cila këmbënguli të vazhdonte luftën derisa të mund të [[Rrethimi i Madh i Gjibraltarit|kapnin Gjibraltarin]] nga Britanikët. Vergennes doli me marrëveshjen që Spanja do të pranonte në vend të Gjibraltarit. Shtetet e Bashkuara do të fitonin pavarësinë e tyre, por do të kufizoheshin në zonën në lindje të [[Malet Apallaçe|Maleve Apallaçe]]. Britania do të mbante zonën [[Territori Veriperëndimor|në veri të lumit Ohio]], e cila ishte pjesë e [[Provinca e Kebekut (1763–1791)|Provincës së Kebekut]]. Në zonën në jug të kësaj do të ngrihej një shtet i pavarur barrierë indiane nën kontrollin e Spanjës.<ref>Smith, Dwight L. "A North American Neutral Indian Zone: Persistence of a British Idea." ''Northwest Ohio Quarterly'' 61#2-4 (1989): 46–63.</ref> Sidoqoftë, amerikanët e kuptuan se ata mund të merrnin një marrëveshje më të mirë direkt nga Londra. John Jay menjëherë u tha britanikëve se ishte i gatshëm të negocionte drejtpërdrejt me ta, duke prerë Francën dhe Spanjën. Kryeministri britanik [[William Petty, Earl i Dytë i Shelburnes|Lord Shelburne]] ra dakord. Ai ishte përgjegjës për negociatat britanike (disa prej të cilave u zhvilluan në studimin e tij në Lansdowne House, tani një lokal në Lansdowne Club) dhe ai tani pa një shans për të ndarë Shtetet e Bashkuara larg Francës dhe për ta bërë vendin e ri një të vlefshëm partner ekonomik..<ref name=ritcheson>{{cite journal |last=Ritcheson |first=Charles R. |title=The Earl of Shelbourne and Peace with America, 1782–1783: Vision and Reality |journal=[[The International History Review]] |language=en |volume=5 |issue=3 |date=gusht 1983 |pages=322–345 |doi=10.1080/07075332.1983.9640318 |jstor=40105313 }}</ref> Termat perëndimorë ishin që Shtetet e Bashkuara të fitonin të gjithë zonën në lindje të lumit Misisipi, në veri të Floridës dhe në jug të Kanadasë. Kufiri verior do të ishte pothuajse i njëjtë me sot. Shtetet e Bashkuara do të fitonin të drejtat e peshkimit në brigjet kanadeze dhe ranë dakord të lejojnë tregtarët dhe Besnikët britanikë të përpiqen të rimarrin pronën e tyre. Ishte një traktat mjaft i favorshëm për Shtetet e Bashkuara, dhe qëllimisht kështu nga këndvështrimi britanik. Kryeministri Shelburne parashikoi tregti shumë fitimprurëse dykahëshe midis Britanisë dhe Shteteve të Bashkuara në rritje të shpejtë, siç ndodhi vërtet. Britania e Madhe gjithashtu nënshkroi marrëveshje të ndara me Francën dhe Spanjën dhe (përkohësisht) me Holandën. Në traktatin me Spanjën, territoret e [[Florida Lindore|Floridës Lindore]] dhe [[Florida Perëndimore|Perëndimore]] iu dhanë Spanjës (pa një kufi të qartë verior, duke rezultuar në një mosmarrëveshje territoriale të zgjidhur nga [[Traktati i Madridit (1795)|Traktati i Madridit]] në vitin 1795). Spanja gjithashtu pranoi ishullin e [[Menorca|Menorcës]]; [[Bahamet|Ishujt Bahama]], [[Grenada]] dhe [[Montserrat]], të kapur nga francezët dhe spanjollët, u kthyen në Britani. Traktati me Francën kishte të bënte kryesisht me shkëmbimin e territorit të kapur (fitimet e vetme neto të Francës ishin ishulli [[Tobago]] dhe [[Senegali]] në Afrikë), por gjithashtu përforcoi traktatet e mëparshme, duke garantuar të drejtat e peshkimit në [[Newfoundland (ishull)|Newfoundland]]. Zotërimet holandeze në Inditë Lindore, të kapura në vitin 1781, u kthyen nga Britania në Holandë në këmbim të privilegjeve tregtare në Indinë Lindore Holandeze, nga një traktat i cili nuk u finalizua deri në vitin 1784.<ref>{{cite book|first1=Gerald|last1=Newman|first2=Leslie Ellen|last2=Brown|title=Britain in the Hanoverian age, 1714–1837|url=https://books.google.com/books?id=ZhaBz_5OZiUC&q=Britain+in+the+Hanoverian+age,+1714%E2%80%931837|year=1997|publisher=Taylor & Francis|language=en|page=533|isbn=978-0815303961}}</ref> [[Kongresi i Konfederatës]] së Shteteve të Bashkuara ratifikoi Traktatin e Parisit më [[Dita e Ratifitimit (Shtetet e Bashkuara)|14 janar 1784]] në [[Annapolis|Annapolis, Maryland]] në Dhomën e Senatit të Vjetër të Shtëpisë së Shtetit Maryland, i cili e bëri Annapolis kryeqytetin e parë të paqes të Shteteve të Bashkuara të reja.<ref>https://msa.maryland.gov/msa/mdstatehouse/html/stairwellrm-treaty-of-paris-wall-treaty-of-paris.html</ref> Kopjet u dërguan përsëri në Evropë për ratifikim nga palët e tjera të përfshira, e para që arriti në Francë në mars 1784. Ratifikimi britanik ndodhi më 9 prill 1784, dhe versionet e ratifikuara u shkëmbyen në Paris më 12 maj 1784.<ref>{{cite journal| first=Dwight L.| last=Smith| title=Josiah Harmar, Diplomatic Courier| url=https://journals.psu.edu/pmhb/issue/view/2427| journal=[[Pennsylvania Magazine of History and Biography]]| language=en| volume=87| issue=4| date=tetor 1963| pages=420–430}}</ref> ==Pikat kryesore të traktatit== {{multiple image | align = right | image1 = Treaty of Paris 1783 - first page (hi-res).jpg | width1 = 150 | alt1 = | caption1 = Faqja e parë | image2 = Treaty of Paris 1783 - last page (hi-res).jpg | width2 = 150 | alt2 = | caption2 = Faqja e fundit | footer_align = right }} [[Skeda:United States land claims and cessions 1782-1802.png|parapamje|240px|Harta e Shteteve të Bashkuara dhe territoreve pas Traktatit të Parisit]] Ky traktat dhe traktatet e ndara të paqes midis Britanisë së Madhe dhe kombeve që mbështetën çështjen amerikane - Franca, Spanja dhe Republika Holandeze - njihen së bashku si [[Paqja e Parisit (1783)|Paqja e Parisit]]. Vetëm neni 1 i traktatit, i cili pranon ekzistencën e Shteteve të Bashkuara si shtete të lira sovrane dhe të pavarura, mbetet në fuqi. Kufijtë e Shteteve të Bashkuara ndryshuan në vitet e mëvonshme, gjë që është një arsye kryesore që nenet specifike të traktatit të zëvendësohen. ''[[Preambula]]''. Shpall traktatin të jetë "në emër të Trinisë Më të Shenjtë dhe të pandarë" (ndjekur nga një referencë në Providencën Hyjnore)<ref>Federer, William. American Clarion (3 shtator 2012). http://www.americanclarion.com/2012/09/03/holy-undivided-trinity-11934/</ref> përcakton mirëbesimet e nënshkruesve dhe deklaron qëllimin e të dy palëve për të "harruar të gjitha keqkuptimet dhe dallimet e kaluara" dhe "të sigurt për paqen dhe harmoninë e përhershme". #Britania pranon që Shtetet e Bashkuara (New Hampshire, Massachusetts Bay, Rhode Island dhe Providence Plantations, Connecticut, New York, New Jersey, Pennsylvania, Delaware, Maryland, Virginia, Carolina North, Carolina South, dhe Georgia<ref>{{cite web |title=A Century of Lawmaking for a New Nation: U.S. Congressional Documents and Debates, 1774–1875 |url=http://memory.loc.gov/cgi-bin/ampage?collId=llsl&fileName=008/llsl008.db&recNum=94 |via=[[Libraria e Kongresit]] |editor-first=Richard |editor-last=Peters |date=nëntor 1963 |publisher=Dennis & Co. |location=[[Buffalo, New York]] |language=en |accessdate=22 shkurt 2020}}</ref>) të jenë të lira, shtetet sovrane dhe të pavarura, dhe se Kurora Britanike dhe të gjithë trashëgimtarët dhe pasardhësit heqin dorë nga pretendimet për qeverinë, pronën dhe të drejtat territoriale të së njëjtës, dhe çdo pjesë të saj, #Vendosja e kufijve të Shteteve të Bashkuara, përfshirë por pa u kufizuar në ato midis Shteteve të Bashkuara dhe [[Amerika Veriore Britanike|Amerikës Veriore Britanike]] nga lumi Misisipi deri në kolonitë e Jugut. Britania dorëzon tokën e tyre në pronësi të mëparshme, #Dhënia e të drejtave të peshkimit për peshkatarët e Shteteve të Bashkuara në Bankat e Mëdha, pranë [[Brigjet e Mëdha të Newfoundland|brigjeve të Newfoundland]] dhe në [[Gjiri i Shën Lawrence|Gjirin e Shën Lawrence]]; #Njohja e borxheve të ligjshme të kontraktuara për t'u paguar kreditorëve në të dyja palët; #[[Kongresi i Konfederatës]] do t'u "rekomandojë me zell" legjislaturave shtetërore të njohin pronarët e ligjshëm të të gjitha tokave të konfiskuara dhe "të parashikojnë kthimin e të gjitha pasurive, të drejtave dhe pronave, të cilat janë konfiskuar që u përkasin subjekteve britanike" ([[Besnikët (Revolucioni Amerikan|Besnikët]]); #Shtetet e Bashkuara do të parandalojnë konfiskimet në të ardhmen të pasurisë së Besnikëve; #[[Rob lufte|Të burgosurit e luftës]] nga të dy palët do të lirohen; e gjithë prona e ushtrisë britanike (përfshirë skllevërit) tani në Shtetet e Bashkuara duhet të mbetet dhe të konfiskohet; #Britanisë së Madhe dhe Shteteve të Bashkuara do t'u jepet secila hyrje e përhershme në [[Lumi i Misisipit|lumin Misisipi]]; #Territoret e kapura nga secila palë pas traktatit do të kthehen pa kompensim; #Ratifikimi i traktatit do të ndodhë brenda gjashtë muajve nga nënshkrimi i tij. ''[[Eschatocol]]''. "Bërë në Paris, këtë ditë të tretë të shtatorit të vitit të Zotit tonë, një mijë e shtatëqind e tetëdhjetë e tre". ==Shih edhe== *[[Dita e Ratifikimit (Shtetet e Bashkuara)]] *[[Lista e traktateve të Shteteve të Bashkuara]] *[[Historia e Shteteve të Bashkuara (1776-1789)]] == Referime == {{reflist}} [[Kategoria:1783 në Britaninë e Madhe]] [[Kategoria:1783 në Shtetet e Bashkuara]] [[Kategoria:Traktate dypalëshe]] [[Kategoria:Traktatet e paqes të Shteteve të Bashkuara]] [[Kategoria:Traktatet e paqes të Britanisë së Madhe]] [[Kategoria:Historia e Shteteve të Bashkuara të Amerikës]] [[Kategoria:Marrëveshje ndërkombëtare]] djlc1iqk7ejpp30xe5f19m2w2g0vn4n 2807109 2807108 2025-06-06T21:43:23Z Flladimi 79965 added [[Category:Perandoria Britanike]] using [[Help:Gadget-HotCat|HotCat]] 2807109 wikitext text/x-wiki [[Skeda:Treaty of Paris by Benjamin West 1783.jpg|parapamje|240px|''[[Traktati i Parisit (pikturë)|Traktati i Parisit]]'' nga [[Benjamin West]], duke përshkruar delegatët e Shteteve të Bashkuara në Traktatin e Parisit. Piktura është e papërfunduar pasi britanikët refuzuan të pozoheshin]] '''Traktati i Parisit''', i nënshkruar në [[Paris]] nga përfaqësuesit e [[George III|Mbretit George III]] të [[Mbretëria e Britanisë së Madhe|Britanisë së Madhe]] dhe përfaqësues të [[Shtetet e Bashkuara të Amerikës|Shteteve të Bashkuara të Amerikës]] më 3 shtator 1783, zyrtarisht i dha fund [[Lufta Revolucionare Amerikane|Luftës Revolucionare Amerikane]]. Traktati vendosi [[Vija e demarkacionit|kufijtë]] midis [[Perandoria Britanike|Perandorisë Britanike]] në [[Amerika Veriore|Amerikën e Veriut]] dhe Shtetet e Bashkuara të Amerikës, në linja "jashtëzakonisht bujare" ndaj këtyre të fundit. Detajet përfshinin të drejtat e peshkimit dhe restaurimin e pronave dhe të burgosurve të luftës. Ky traktat dhe traktatet e ndara të paqes midis Britanisë së Madhe dhe kombeve që mbështetën çështjen amerikane - [[Franca në Luftën Revolucionare Amerikane|Franca]], [[Spanja dhe Lufta Revolucionare Amerikane|Spanja]] dhe [[Republika e Shtatë Vendeve të Ulëta të Bashkuar|Republika Holandeze]] - njihen së bashku si [[Paqja e Parisit (1783)|Paqja e Parisit]]. Vetëm neni 1 i traktatit, i cili pranon ekzistencën e Shteteve të Bashkuara si shtete të lira, sovrane dhe të pavarura, mbetet në fuqi. ==Marrëveshja== Negociatat e paqes filluan në Paris në prill 1782 dhe vazhduan gjatë verës. Përfaqësues të Shteteve të Bashkuara ishin [[Benjamin Franklin]], [[John Jay]], [[Henry Laurens]], dhe [[John Adams]]. [[David Hartley (i Riu)|David Hartley]] dhe [[Richard Oswald (tregtar)|Richard Oswald]] përfaqësuan Britaninë e Madhe. Traktati u hartua më 30 nëntor 1782 dhe u nënshkrua në Hôtel d'York (aktualisht 56 [[:fr: Rue Jacob|Rue Jacob]]) në Paris më 3 shtator 1783, nga Adams, Franklin, Jay dhe Hartley.<ref>{{cite web |url=http://avalon.law.yale.edu/18th_century/paris.asp |title=British-American Diplomacy: The Paris Peace Treaty of September 30, 1783 |editor-first=Hunter |editor-last=Miller |publisher=The Avalon Project at Yale Law School |language=en}}</ref> [[Skeda:Map of North America, 1782 (Life of William, Earl of Shelburne) (edited).jpg|parapamje|Propozimi francez i vitit 1782 për ndarjen territoriale të Amerikës së Veriut, i cili u refuzua nga amerikanët]] Lidhur me Traktatin Amerikan, episodet kryesore erdhën në shtator 1782, kur Ministri i Jashtëm Francez [[Charles Gravier, comte de Vergennes|Vergennes]] propozoi një zgjidhje që kundërshtohej fuqimisht nga aleati i tij, Shtetet e Bashkuara. Franca ishte e rraskapitur nga lufta dhe të gjithë dëshironin paqen përveç Spanjës, e cila këmbënguli të vazhdonte luftën derisa të mund të [[Rrethimi i Madh i Gjibraltarit|kapnin Gjibraltarin]] nga Britanikët. Vergennes doli me marrëveshjen që Spanja do të pranonte në vend të Gjibraltarit. Shtetet e Bashkuara do të fitonin pavarësinë e tyre, por do të kufizoheshin në zonën në lindje të [[Malet Apallaçe|Maleve Apallaçe]]. Britania do të mbante zonën [[Territori Veriperëndimor|në veri të lumit Ohio]], e cila ishte pjesë e [[Provinca e Kebekut (1763–1791)|Provincës së Kebekut]]. Në zonën në jug të kësaj do të ngrihej një shtet i pavarur barrierë indiane nën kontrollin e Spanjës.<ref>Smith, Dwight L. "A North American Neutral Indian Zone: Persistence of a British Idea." ''Northwest Ohio Quarterly'' 61#2-4 (1989): 46–63.</ref> Sidoqoftë, amerikanët e kuptuan se ata mund të merrnin një marrëveshje më të mirë direkt nga Londra. John Jay menjëherë u tha britanikëve se ishte i gatshëm të negocionte drejtpërdrejt me ta, duke prerë Francën dhe Spanjën. Kryeministri britanik [[William Petty, Earl i Dytë i Shelburnes|Lord Shelburne]] ra dakord. Ai ishte përgjegjës për negociatat britanike (disa prej të cilave u zhvilluan në studimin e tij në Lansdowne House, tani një lokal në Lansdowne Club) dhe ai tani pa një shans për të ndarë Shtetet e Bashkuara larg Francës dhe për ta bërë vendin e ri një të vlefshëm partner ekonomik..<ref name=ritcheson>{{cite journal |last=Ritcheson |first=Charles R. |title=The Earl of Shelbourne and Peace with America, 1782–1783: Vision and Reality |journal=[[The International History Review]] |language=en |volume=5 |issue=3 |date=gusht 1983 |pages=322–345 |doi=10.1080/07075332.1983.9640318 |jstor=40105313 }}</ref> Termat perëndimorë ishin që Shtetet e Bashkuara të fitonin të gjithë zonën në lindje të lumit Misisipi, në veri të Floridës dhe në jug të Kanadasë. Kufiri verior do të ishte pothuajse i njëjtë me sot. Shtetet e Bashkuara do të fitonin të drejtat e peshkimit në brigjet kanadeze dhe ranë dakord të lejojnë tregtarët dhe Besnikët britanikë të përpiqen të rimarrin pronën e tyre. Ishte një traktat mjaft i favorshëm për Shtetet e Bashkuara, dhe qëllimisht kështu nga këndvështrimi britanik. Kryeministri Shelburne parashikoi tregti shumë fitimprurëse dykahëshe midis Britanisë dhe Shteteve të Bashkuara në rritje të shpejtë, siç ndodhi vërtet. Britania e Madhe gjithashtu nënshkroi marrëveshje të ndara me Francën dhe Spanjën dhe (përkohësisht) me Holandën. Në traktatin me Spanjën, territoret e [[Florida Lindore|Floridës Lindore]] dhe [[Florida Perëndimore|Perëndimore]] iu dhanë Spanjës (pa një kufi të qartë verior, duke rezultuar në një mosmarrëveshje territoriale të zgjidhur nga [[Traktati i Madridit (1795)|Traktati i Madridit]] në vitin 1795). Spanja gjithashtu pranoi ishullin e [[Menorca|Menorcës]]; [[Bahamet|Ishujt Bahama]], [[Grenada]] dhe [[Montserrat]], të kapur nga francezët dhe spanjollët, u kthyen në Britani. Traktati me Francën kishte të bënte kryesisht me shkëmbimin e territorit të kapur (fitimet e vetme neto të Francës ishin ishulli [[Tobago]] dhe [[Senegali]] në Afrikë), por gjithashtu përforcoi traktatet e mëparshme, duke garantuar të drejtat e peshkimit në [[Newfoundland (ishull)|Newfoundland]]. Zotërimet holandeze në Inditë Lindore, të kapura në vitin 1781, u kthyen nga Britania në Holandë në këmbim të privilegjeve tregtare në Indinë Lindore Holandeze, nga një traktat i cili nuk u finalizua deri në vitin 1784.<ref>{{cite book|first1=Gerald|last1=Newman|first2=Leslie Ellen|last2=Brown|title=Britain in the Hanoverian age, 1714–1837|url=https://books.google.com/books?id=ZhaBz_5OZiUC&q=Britain+in+the+Hanoverian+age,+1714%E2%80%931837|year=1997|publisher=Taylor & Francis|language=en|page=533|isbn=978-0815303961}}</ref> [[Kongresi i Konfederatës]] së Shteteve të Bashkuara ratifikoi Traktatin e Parisit më [[Dita e Ratifitimit (Shtetet e Bashkuara)|14 janar 1784]] në [[Annapolis|Annapolis, Maryland]] në Dhomën e Senatit të Vjetër të Shtëpisë së Shtetit Maryland, i cili e bëri Annapolis kryeqytetin e parë të paqes të Shteteve të Bashkuara të reja.<ref>https://msa.maryland.gov/msa/mdstatehouse/html/stairwellrm-treaty-of-paris-wall-treaty-of-paris.html</ref> Kopjet u dërguan përsëri në Evropë për ratifikim nga palët e tjera të përfshira, e para që arriti në Francë në mars 1784. Ratifikimi britanik ndodhi më 9 prill 1784, dhe versionet e ratifikuara u shkëmbyen në Paris më 12 maj 1784.<ref>{{cite journal| first=Dwight L.| last=Smith| title=Josiah Harmar, Diplomatic Courier| url=https://journals.psu.edu/pmhb/issue/view/2427| journal=[[Pennsylvania Magazine of History and Biography]]| language=en| volume=87| issue=4| date=tetor 1963| pages=420–430}}</ref> ==Pikat kryesore të traktatit== {{multiple image | align = right | image1 = Treaty of Paris 1783 - first page (hi-res).jpg | width1 = 150 | alt1 = | caption1 = Faqja e parë | image2 = Treaty of Paris 1783 - last page (hi-res).jpg | width2 = 150 | alt2 = | caption2 = Faqja e fundit | footer_align = right }} [[Skeda:United States land claims and cessions 1782-1802.png|parapamje|240px|Harta e Shteteve të Bashkuara dhe territoreve pas Traktatit të Parisit]] Ky traktat dhe traktatet e ndara të paqes midis Britanisë së Madhe dhe kombeve që mbështetën çështjen amerikane - Franca, Spanja dhe Republika Holandeze - njihen së bashku si [[Paqja e Parisit (1783)|Paqja e Parisit]]. Vetëm neni 1 i traktatit, i cili pranon ekzistencën e Shteteve të Bashkuara si shtete të lira sovrane dhe të pavarura, mbetet në fuqi. Kufijtë e Shteteve të Bashkuara ndryshuan në vitet e mëvonshme, gjë që është një arsye kryesore që nenet specifike të traktatit të zëvendësohen. ''[[Preambula]]''. Shpall traktatin të jetë "në emër të Trinisë Më të Shenjtë dhe të pandarë" (ndjekur nga një referencë në Providencën Hyjnore)<ref>Federer, William. American Clarion (3 shtator 2012). http://www.americanclarion.com/2012/09/03/holy-undivided-trinity-11934/</ref> përcakton mirëbesimet e nënshkruesve dhe deklaron qëllimin e të dy palëve për të "harruar të gjitha keqkuptimet dhe dallimet e kaluara" dhe "të sigurt për paqen dhe harmoninë e përhershme". #Britania pranon që Shtetet e Bashkuara (New Hampshire, Massachusetts Bay, Rhode Island dhe Providence Plantations, Connecticut, New York, New Jersey, Pennsylvania, Delaware, Maryland, Virginia, Carolina North, Carolina South, dhe Georgia<ref>{{cite web |title=A Century of Lawmaking for a New Nation: U.S. Congressional Documents and Debates, 1774–1875 |url=http://memory.loc.gov/cgi-bin/ampage?collId=llsl&fileName=008/llsl008.db&recNum=94 |via=[[Libraria e Kongresit]] |editor-first=Richard |editor-last=Peters |date=nëntor 1963 |publisher=Dennis & Co. |location=[[Buffalo, New York]] |language=en |accessdate=22 shkurt 2020}}</ref>) të jenë të lira, shtetet sovrane dhe të pavarura, dhe se Kurora Britanike dhe të gjithë trashëgimtarët dhe pasardhësit heqin dorë nga pretendimet për qeverinë, pronën dhe të drejtat territoriale të së njëjtës, dhe çdo pjesë të saj, #Vendosja e kufijve të Shteteve të Bashkuara, përfshirë por pa u kufizuar në ato midis Shteteve të Bashkuara dhe [[Amerika Veriore Britanike|Amerikës Veriore Britanike]] nga lumi Misisipi deri në kolonitë e Jugut. Britania dorëzon tokën e tyre në pronësi të mëparshme, #Dhënia e të drejtave të peshkimit për peshkatarët e Shteteve të Bashkuara në Bankat e Mëdha, pranë [[Brigjet e Mëdha të Newfoundland|brigjeve të Newfoundland]] dhe në [[Gjiri i Shën Lawrence|Gjirin e Shën Lawrence]]; #Njohja e borxheve të ligjshme të kontraktuara për t'u paguar kreditorëve në të dyja palët; #[[Kongresi i Konfederatës]] do t'u "rekomandojë me zell" legjislaturave shtetërore të njohin pronarët e ligjshëm të të gjitha tokave të konfiskuara dhe "të parashikojnë kthimin e të gjitha pasurive, të drejtave dhe pronave, të cilat janë konfiskuar që u përkasin subjekteve britanike" ([[Besnikët (Revolucioni Amerikan|Besnikët]]); #Shtetet e Bashkuara do të parandalojnë konfiskimet në të ardhmen të pasurisë së Besnikëve; #[[Rob lufte|Të burgosurit e luftës]] nga të dy palët do të lirohen; e gjithë prona e ushtrisë britanike (përfshirë skllevërit) tani në Shtetet e Bashkuara duhet të mbetet dhe të konfiskohet; #Britanisë së Madhe dhe Shteteve të Bashkuara do t'u jepet secila hyrje e përhershme në [[Lumi i Misisipit|lumin Misisipi]]; #Territoret e kapura nga secila palë pas traktatit do të kthehen pa kompensim; #Ratifikimi i traktatit do të ndodhë brenda gjashtë muajve nga nënshkrimi i tij. ''[[Eschatocol]]''. "Bërë në Paris, këtë ditë të tretë të shtatorit të vitit të Zotit tonë, një mijë e shtatëqind e tetëdhjetë e tre". ==Shih edhe== *[[Dita e Ratifikimit (Shtetet e Bashkuara)]] *[[Lista e traktateve të Shteteve të Bashkuara]] *[[Historia e Shteteve të Bashkuara (1776-1789)]] == Referime == {{reflist}} [[Kategoria:1783 në Britaninë e Madhe]] [[Kategoria:1783 në Shtetet e Bashkuara]] [[Kategoria:Traktate dypalëshe]] [[Kategoria:Traktatet e paqes të Shteteve të Bashkuara]] [[Kategoria:Traktatet e paqes të Britanisë së Madhe]] [[Kategoria:Historia e Shteteve të Bashkuara të Amerikës]] [[Kategoria:Marrëveshje ndërkombëtare]] [[Kategoria:Perandoria Britanike]] ssfunwaqsymton33575o9fthen91mgo 2807110 2807109 2025-06-06T21:43:42Z Flladimi 79965 added [[Category:Njohje diplomatike]] using [[Help:Gadget-HotCat|HotCat]] 2807110 wikitext text/x-wiki [[Skeda:Treaty of Paris by Benjamin West 1783.jpg|parapamje|240px|''[[Traktati i Parisit (pikturë)|Traktati i Parisit]]'' nga [[Benjamin West]], duke përshkruar delegatët e Shteteve të Bashkuara në Traktatin e Parisit. Piktura është e papërfunduar pasi britanikët refuzuan të pozoheshin]] '''Traktati i Parisit''', i nënshkruar në [[Paris]] nga përfaqësuesit e [[George III|Mbretit George III]] të [[Mbretëria e Britanisë së Madhe|Britanisë së Madhe]] dhe përfaqësues të [[Shtetet e Bashkuara të Amerikës|Shteteve të Bashkuara të Amerikës]] më 3 shtator 1783, zyrtarisht i dha fund [[Lufta Revolucionare Amerikane|Luftës Revolucionare Amerikane]]. Traktati vendosi [[Vija e demarkacionit|kufijtë]] midis [[Perandoria Britanike|Perandorisë Britanike]] në [[Amerika Veriore|Amerikën e Veriut]] dhe Shtetet e Bashkuara të Amerikës, në linja "jashtëzakonisht bujare" ndaj këtyre të fundit. Detajet përfshinin të drejtat e peshkimit dhe restaurimin e pronave dhe të burgosurve të luftës. Ky traktat dhe traktatet e ndara të paqes midis Britanisë së Madhe dhe kombeve që mbështetën çështjen amerikane - [[Franca në Luftën Revolucionare Amerikane|Franca]], [[Spanja dhe Lufta Revolucionare Amerikane|Spanja]] dhe [[Republika e Shtatë Vendeve të Ulëta të Bashkuar|Republika Holandeze]] - njihen së bashku si [[Paqja e Parisit (1783)|Paqja e Parisit]]. Vetëm neni 1 i traktatit, i cili pranon ekzistencën e Shteteve të Bashkuara si shtete të lira, sovrane dhe të pavarura, mbetet në fuqi. ==Marrëveshja== Negociatat e paqes filluan në Paris në prill 1782 dhe vazhduan gjatë verës. Përfaqësues të Shteteve të Bashkuara ishin [[Benjamin Franklin]], [[John Jay]], [[Henry Laurens]], dhe [[John Adams]]. [[David Hartley (i Riu)|David Hartley]] dhe [[Richard Oswald (tregtar)|Richard Oswald]] përfaqësuan Britaninë e Madhe. Traktati u hartua më 30 nëntor 1782 dhe u nënshkrua në Hôtel d'York (aktualisht 56 [[:fr: Rue Jacob|Rue Jacob]]) në Paris më 3 shtator 1783, nga Adams, Franklin, Jay dhe Hartley.<ref>{{cite web |url=http://avalon.law.yale.edu/18th_century/paris.asp |title=British-American Diplomacy: The Paris Peace Treaty of September 30, 1783 |editor-first=Hunter |editor-last=Miller |publisher=The Avalon Project at Yale Law School |language=en}}</ref> [[Skeda:Map of North America, 1782 (Life of William, Earl of Shelburne) (edited).jpg|parapamje|Propozimi francez i vitit 1782 për ndarjen territoriale të Amerikës së Veriut, i cili u refuzua nga amerikanët]] Lidhur me Traktatin Amerikan, episodet kryesore erdhën në shtator 1782, kur Ministri i Jashtëm Francez [[Charles Gravier, comte de Vergennes|Vergennes]] propozoi një zgjidhje që kundërshtohej fuqimisht nga aleati i tij, Shtetet e Bashkuara. Franca ishte e rraskapitur nga lufta dhe të gjithë dëshironin paqen përveç Spanjës, e cila këmbënguli të vazhdonte luftën derisa të mund të [[Rrethimi i Madh i Gjibraltarit|kapnin Gjibraltarin]] nga Britanikët. Vergennes doli me marrëveshjen që Spanja do të pranonte në vend të Gjibraltarit. Shtetet e Bashkuara do të fitonin pavarësinë e tyre, por do të kufizoheshin në zonën në lindje të [[Malet Apallaçe|Maleve Apallaçe]]. Britania do të mbante zonën [[Territori Veriperëndimor|në veri të lumit Ohio]], e cila ishte pjesë e [[Provinca e Kebekut (1763–1791)|Provincës së Kebekut]]. Në zonën në jug të kësaj do të ngrihej një shtet i pavarur barrierë indiane nën kontrollin e Spanjës.<ref>Smith, Dwight L. "A North American Neutral Indian Zone: Persistence of a British Idea." ''Northwest Ohio Quarterly'' 61#2-4 (1989): 46–63.</ref> Sidoqoftë, amerikanët e kuptuan se ata mund të merrnin një marrëveshje më të mirë direkt nga Londra. John Jay menjëherë u tha britanikëve se ishte i gatshëm të negocionte drejtpërdrejt me ta, duke prerë Francën dhe Spanjën. Kryeministri britanik [[William Petty, Earl i Dytë i Shelburnes|Lord Shelburne]] ra dakord. Ai ishte përgjegjës për negociatat britanike (disa prej të cilave u zhvilluan në studimin e tij në Lansdowne House, tani një lokal në Lansdowne Club) dhe ai tani pa një shans për të ndarë Shtetet e Bashkuara larg Francës dhe për ta bërë vendin e ri një të vlefshëm partner ekonomik..<ref name=ritcheson>{{cite journal |last=Ritcheson |first=Charles R. |title=The Earl of Shelbourne and Peace with America, 1782–1783: Vision and Reality |journal=[[The International History Review]] |language=en |volume=5 |issue=3 |date=gusht 1983 |pages=322–345 |doi=10.1080/07075332.1983.9640318 |jstor=40105313 }}</ref> Termat perëndimorë ishin që Shtetet e Bashkuara të fitonin të gjithë zonën në lindje të lumit Misisipi, në veri të Floridës dhe në jug të Kanadasë. Kufiri verior do të ishte pothuajse i njëjtë me sot. Shtetet e Bashkuara do të fitonin të drejtat e peshkimit në brigjet kanadeze dhe ranë dakord të lejojnë tregtarët dhe Besnikët britanikë të përpiqen të rimarrin pronën e tyre. Ishte një traktat mjaft i favorshëm për Shtetet e Bashkuara, dhe qëllimisht kështu nga këndvështrimi britanik. Kryeministri Shelburne parashikoi tregti shumë fitimprurëse dykahëshe midis Britanisë dhe Shteteve të Bashkuara në rritje të shpejtë, siç ndodhi vërtet. Britania e Madhe gjithashtu nënshkroi marrëveshje të ndara me Francën dhe Spanjën dhe (përkohësisht) me Holandën. Në traktatin me Spanjën, territoret e [[Florida Lindore|Floridës Lindore]] dhe [[Florida Perëndimore|Perëndimore]] iu dhanë Spanjës (pa një kufi të qartë verior, duke rezultuar në një mosmarrëveshje territoriale të zgjidhur nga [[Traktati i Madridit (1795)|Traktati i Madridit]] në vitin 1795). Spanja gjithashtu pranoi ishullin e [[Menorca|Menorcës]]; [[Bahamet|Ishujt Bahama]], [[Grenada]] dhe [[Montserrat]], të kapur nga francezët dhe spanjollët, u kthyen në Britani. Traktati me Francën kishte të bënte kryesisht me shkëmbimin e territorit të kapur (fitimet e vetme neto të Francës ishin ishulli [[Tobago]] dhe [[Senegali]] në Afrikë), por gjithashtu përforcoi traktatet e mëparshme, duke garantuar të drejtat e peshkimit në [[Newfoundland (ishull)|Newfoundland]]. Zotërimet holandeze në Inditë Lindore, të kapura në vitin 1781, u kthyen nga Britania në Holandë në këmbim të privilegjeve tregtare në Indinë Lindore Holandeze, nga një traktat i cili nuk u finalizua deri në vitin 1784.<ref>{{cite book|first1=Gerald|last1=Newman|first2=Leslie Ellen|last2=Brown|title=Britain in the Hanoverian age, 1714–1837|url=https://books.google.com/books?id=ZhaBz_5OZiUC&q=Britain+in+the+Hanoverian+age,+1714%E2%80%931837|year=1997|publisher=Taylor & Francis|language=en|page=533|isbn=978-0815303961}}</ref> [[Kongresi i Konfederatës]] së Shteteve të Bashkuara ratifikoi Traktatin e Parisit më [[Dita e Ratifitimit (Shtetet e Bashkuara)|14 janar 1784]] në [[Annapolis|Annapolis, Maryland]] në Dhomën e Senatit të Vjetër të Shtëpisë së Shtetit Maryland, i cili e bëri Annapolis kryeqytetin e parë të paqes të Shteteve të Bashkuara të reja.<ref>https://msa.maryland.gov/msa/mdstatehouse/html/stairwellrm-treaty-of-paris-wall-treaty-of-paris.html</ref> Kopjet u dërguan përsëri në Evropë për ratifikim nga palët e tjera të përfshira, e para që arriti në Francë në mars 1784. Ratifikimi britanik ndodhi më 9 prill 1784, dhe versionet e ratifikuara u shkëmbyen në Paris më 12 maj 1784.<ref>{{cite journal| first=Dwight L.| last=Smith| title=Josiah Harmar, Diplomatic Courier| url=https://journals.psu.edu/pmhb/issue/view/2427| journal=[[Pennsylvania Magazine of History and Biography]]| language=en| volume=87| issue=4| date=tetor 1963| pages=420–430}}</ref> ==Pikat kryesore të traktatit== {{multiple image | align = right | image1 = Treaty of Paris 1783 - first page (hi-res).jpg | width1 = 150 | alt1 = | caption1 = Faqja e parë | image2 = Treaty of Paris 1783 - last page (hi-res).jpg | width2 = 150 | alt2 = | caption2 = Faqja e fundit | footer_align = right }} [[Skeda:United States land claims and cessions 1782-1802.png|parapamje|240px|Harta e Shteteve të Bashkuara dhe territoreve pas Traktatit të Parisit]] Ky traktat dhe traktatet e ndara të paqes midis Britanisë së Madhe dhe kombeve që mbështetën çështjen amerikane - Franca, Spanja dhe Republika Holandeze - njihen së bashku si [[Paqja e Parisit (1783)|Paqja e Parisit]]. Vetëm neni 1 i traktatit, i cili pranon ekzistencën e Shteteve të Bashkuara si shtete të lira sovrane dhe të pavarura, mbetet në fuqi. Kufijtë e Shteteve të Bashkuara ndryshuan në vitet e mëvonshme, gjë që është një arsye kryesore që nenet specifike të traktatit të zëvendësohen. ''[[Preambula]]''. Shpall traktatin të jetë "në emër të Trinisë Më të Shenjtë dhe të pandarë" (ndjekur nga një referencë në Providencën Hyjnore)<ref>Federer, William. American Clarion (3 shtator 2012). http://www.americanclarion.com/2012/09/03/holy-undivided-trinity-11934/</ref> përcakton mirëbesimet e nënshkruesve dhe deklaron qëllimin e të dy palëve për të "harruar të gjitha keqkuptimet dhe dallimet e kaluara" dhe "të sigurt për paqen dhe harmoninë e përhershme". #Britania pranon që Shtetet e Bashkuara (New Hampshire, Massachusetts Bay, Rhode Island dhe Providence Plantations, Connecticut, New York, New Jersey, Pennsylvania, Delaware, Maryland, Virginia, Carolina North, Carolina South, dhe Georgia<ref>{{cite web |title=A Century of Lawmaking for a New Nation: U.S. Congressional Documents and Debates, 1774–1875 |url=http://memory.loc.gov/cgi-bin/ampage?collId=llsl&fileName=008/llsl008.db&recNum=94 |via=[[Libraria e Kongresit]] |editor-first=Richard |editor-last=Peters |date=nëntor 1963 |publisher=Dennis & Co. |location=[[Buffalo, New York]] |language=en |accessdate=22 shkurt 2020}}</ref>) të jenë të lira, shtetet sovrane dhe të pavarura, dhe se Kurora Britanike dhe të gjithë trashëgimtarët dhe pasardhësit heqin dorë nga pretendimet për qeverinë, pronën dhe të drejtat territoriale të së njëjtës, dhe çdo pjesë të saj, #Vendosja e kufijve të Shteteve të Bashkuara, përfshirë por pa u kufizuar në ato midis Shteteve të Bashkuara dhe [[Amerika Veriore Britanike|Amerikës Veriore Britanike]] nga lumi Misisipi deri në kolonitë e Jugut. Britania dorëzon tokën e tyre në pronësi të mëparshme, #Dhënia e të drejtave të peshkimit për peshkatarët e Shteteve të Bashkuara në Bankat e Mëdha, pranë [[Brigjet e Mëdha të Newfoundland|brigjeve të Newfoundland]] dhe në [[Gjiri i Shën Lawrence|Gjirin e Shën Lawrence]]; #Njohja e borxheve të ligjshme të kontraktuara për t'u paguar kreditorëve në të dyja palët; #[[Kongresi i Konfederatës]] do t'u "rekomandojë me zell" legjislaturave shtetërore të njohin pronarët e ligjshëm të të gjitha tokave të konfiskuara dhe "të parashikojnë kthimin e të gjitha pasurive, të drejtave dhe pronave, të cilat janë konfiskuar që u përkasin subjekteve britanike" ([[Besnikët (Revolucioni Amerikan|Besnikët]]); #Shtetet e Bashkuara do të parandalojnë konfiskimet në të ardhmen të pasurisë së Besnikëve; #[[Rob lufte|Të burgosurit e luftës]] nga të dy palët do të lirohen; e gjithë prona e ushtrisë britanike (përfshirë skllevërit) tani në Shtetet e Bashkuara duhet të mbetet dhe të konfiskohet; #Britanisë së Madhe dhe Shteteve të Bashkuara do t'u jepet secila hyrje e përhershme në [[Lumi i Misisipit|lumin Misisipi]]; #Territoret e kapura nga secila palë pas traktatit do të kthehen pa kompensim; #Ratifikimi i traktatit do të ndodhë brenda gjashtë muajve nga nënshkrimi i tij. ''[[Eschatocol]]''. "Bërë në Paris, këtë ditë të tretë të shtatorit të vitit të Zotit tonë, një mijë e shtatëqind e tetëdhjetë e tre". ==Shih edhe== *[[Dita e Ratifikimit (Shtetet e Bashkuara)]] *[[Lista e traktateve të Shteteve të Bashkuara]] *[[Historia e Shteteve të Bashkuara (1776-1789)]] == Referime == {{reflist}} [[Kategoria:1783 në Britaninë e Madhe]] [[Kategoria:1783 në Shtetet e Bashkuara]] [[Kategoria:Traktate dypalëshe]] [[Kategoria:Traktatet e paqes të Shteteve të Bashkuara]] [[Kategoria:Traktatet e paqes të Britanisë së Madhe]] [[Kategoria:Historia e Shteteve të Bashkuara të Amerikës]] [[Kategoria:Marrëveshje ndërkombëtare]] [[Kategoria:Perandoria Britanike]] [[Kategoria:Njohje diplomatike]] 22ribu078nngvm5c5k33kadp93uyehc 2807111 2807110 2025-06-06T21:43:57Z Flladimi 79965 added [[Category:Pavarësi]] using [[Help:Gadget-HotCat|HotCat]] 2807111 wikitext text/x-wiki [[Skeda:Treaty of Paris by Benjamin West 1783.jpg|parapamje|240px|''[[Traktati i Parisit (pikturë)|Traktati i Parisit]]'' nga [[Benjamin West]], duke përshkruar delegatët e Shteteve të Bashkuara në Traktatin e Parisit. Piktura është e papërfunduar pasi britanikët refuzuan të pozoheshin]] '''Traktati i Parisit''', i nënshkruar në [[Paris]] nga përfaqësuesit e [[George III|Mbretit George III]] të [[Mbretëria e Britanisë së Madhe|Britanisë së Madhe]] dhe përfaqësues të [[Shtetet e Bashkuara të Amerikës|Shteteve të Bashkuara të Amerikës]] më 3 shtator 1783, zyrtarisht i dha fund [[Lufta Revolucionare Amerikane|Luftës Revolucionare Amerikane]]. Traktati vendosi [[Vija e demarkacionit|kufijtë]] midis [[Perandoria Britanike|Perandorisë Britanike]] në [[Amerika Veriore|Amerikën e Veriut]] dhe Shtetet e Bashkuara të Amerikës, në linja "jashtëzakonisht bujare" ndaj këtyre të fundit. Detajet përfshinin të drejtat e peshkimit dhe restaurimin e pronave dhe të burgosurve të luftës. Ky traktat dhe traktatet e ndara të paqes midis Britanisë së Madhe dhe kombeve që mbështetën çështjen amerikane - [[Franca në Luftën Revolucionare Amerikane|Franca]], [[Spanja dhe Lufta Revolucionare Amerikane|Spanja]] dhe [[Republika e Shtatë Vendeve të Ulëta të Bashkuar|Republika Holandeze]] - njihen së bashku si [[Paqja e Parisit (1783)|Paqja e Parisit]]. Vetëm neni 1 i traktatit, i cili pranon ekzistencën e Shteteve të Bashkuara si shtete të lira, sovrane dhe të pavarura, mbetet në fuqi. ==Marrëveshja== Negociatat e paqes filluan në Paris në prill 1782 dhe vazhduan gjatë verës. Përfaqësues të Shteteve të Bashkuara ishin [[Benjamin Franklin]], [[John Jay]], [[Henry Laurens]], dhe [[John Adams]]. [[David Hartley (i Riu)|David Hartley]] dhe [[Richard Oswald (tregtar)|Richard Oswald]] përfaqësuan Britaninë e Madhe. Traktati u hartua më 30 nëntor 1782 dhe u nënshkrua në Hôtel d'York (aktualisht 56 [[:fr: Rue Jacob|Rue Jacob]]) në Paris më 3 shtator 1783, nga Adams, Franklin, Jay dhe Hartley.<ref>{{cite web |url=http://avalon.law.yale.edu/18th_century/paris.asp |title=British-American Diplomacy: The Paris Peace Treaty of September 30, 1783 |editor-first=Hunter |editor-last=Miller |publisher=The Avalon Project at Yale Law School |language=en}}</ref> [[Skeda:Map of North America, 1782 (Life of William, Earl of Shelburne) (edited).jpg|parapamje|Propozimi francez i vitit 1782 për ndarjen territoriale të Amerikës së Veriut, i cili u refuzua nga amerikanët]] Lidhur me Traktatin Amerikan, episodet kryesore erdhën në shtator 1782, kur Ministri i Jashtëm Francez [[Charles Gravier, comte de Vergennes|Vergennes]] propozoi një zgjidhje që kundërshtohej fuqimisht nga aleati i tij, Shtetet e Bashkuara. Franca ishte e rraskapitur nga lufta dhe të gjithë dëshironin paqen përveç Spanjës, e cila këmbënguli të vazhdonte luftën derisa të mund të [[Rrethimi i Madh i Gjibraltarit|kapnin Gjibraltarin]] nga Britanikët. Vergennes doli me marrëveshjen që Spanja do të pranonte në vend të Gjibraltarit. Shtetet e Bashkuara do të fitonin pavarësinë e tyre, por do të kufizoheshin në zonën në lindje të [[Malet Apallaçe|Maleve Apallaçe]]. Britania do të mbante zonën [[Territori Veriperëndimor|në veri të lumit Ohio]], e cila ishte pjesë e [[Provinca e Kebekut (1763–1791)|Provincës së Kebekut]]. Në zonën në jug të kësaj do të ngrihej një shtet i pavarur barrierë indiane nën kontrollin e Spanjës.<ref>Smith, Dwight L. "A North American Neutral Indian Zone: Persistence of a British Idea." ''Northwest Ohio Quarterly'' 61#2-4 (1989): 46–63.</ref> Sidoqoftë, amerikanët e kuptuan se ata mund të merrnin një marrëveshje më të mirë direkt nga Londra. John Jay menjëherë u tha britanikëve se ishte i gatshëm të negocionte drejtpërdrejt me ta, duke prerë Francën dhe Spanjën. Kryeministri britanik [[William Petty, Earl i Dytë i Shelburnes|Lord Shelburne]] ra dakord. Ai ishte përgjegjës për negociatat britanike (disa prej të cilave u zhvilluan në studimin e tij në Lansdowne House, tani një lokal në Lansdowne Club) dhe ai tani pa një shans për të ndarë Shtetet e Bashkuara larg Francës dhe për ta bërë vendin e ri një të vlefshëm partner ekonomik..<ref name=ritcheson>{{cite journal |last=Ritcheson |first=Charles R. |title=The Earl of Shelbourne and Peace with America, 1782–1783: Vision and Reality |journal=[[The International History Review]] |language=en |volume=5 |issue=3 |date=gusht 1983 |pages=322–345 |doi=10.1080/07075332.1983.9640318 |jstor=40105313 }}</ref> Termat perëndimorë ishin që Shtetet e Bashkuara të fitonin të gjithë zonën në lindje të lumit Misisipi, në veri të Floridës dhe në jug të Kanadasë. Kufiri verior do të ishte pothuajse i njëjtë me sot. Shtetet e Bashkuara do të fitonin të drejtat e peshkimit në brigjet kanadeze dhe ranë dakord të lejojnë tregtarët dhe Besnikët britanikë të përpiqen të rimarrin pronën e tyre. Ishte një traktat mjaft i favorshëm për Shtetet e Bashkuara, dhe qëllimisht kështu nga këndvështrimi britanik. Kryeministri Shelburne parashikoi tregti shumë fitimprurëse dykahëshe midis Britanisë dhe Shteteve të Bashkuara në rritje të shpejtë, siç ndodhi vërtet. Britania e Madhe gjithashtu nënshkroi marrëveshje të ndara me Francën dhe Spanjën dhe (përkohësisht) me Holandën. Në traktatin me Spanjën, territoret e [[Florida Lindore|Floridës Lindore]] dhe [[Florida Perëndimore|Perëndimore]] iu dhanë Spanjës (pa një kufi të qartë verior, duke rezultuar në një mosmarrëveshje territoriale të zgjidhur nga [[Traktati i Madridit (1795)|Traktati i Madridit]] në vitin 1795). Spanja gjithashtu pranoi ishullin e [[Menorca|Menorcës]]; [[Bahamet|Ishujt Bahama]], [[Grenada]] dhe [[Montserrat]], të kapur nga francezët dhe spanjollët, u kthyen në Britani. Traktati me Francën kishte të bënte kryesisht me shkëmbimin e territorit të kapur (fitimet e vetme neto të Francës ishin ishulli [[Tobago]] dhe [[Senegali]] në Afrikë), por gjithashtu përforcoi traktatet e mëparshme, duke garantuar të drejtat e peshkimit në [[Newfoundland (ishull)|Newfoundland]]. Zotërimet holandeze në Inditë Lindore, të kapura në vitin 1781, u kthyen nga Britania në Holandë në këmbim të privilegjeve tregtare në Indinë Lindore Holandeze, nga një traktat i cili nuk u finalizua deri në vitin 1784.<ref>{{cite book|first1=Gerald|last1=Newman|first2=Leslie Ellen|last2=Brown|title=Britain in the Hanoverian age, 1714–1837|url=https://books.google.com/books?id=ZhaBz_5OZiUC&q=Britain+in+the+Hanoverian+age,+1714%E2%80%931837|year=1997|publisher=Taylor & Francis|language=en|page=533|isbn=978-0815303961}}</ref> [[Kongresi i Konfederatës]] së Shteteve të Bashkuara ratifikoi Traktatin e Parisit më [[Dita e Ratifitimit (Shtetet e Bashkuara)|14 janar 1784]] në [[Annapolis|Annapolis, Maryland]] në Dhomën e Senatit të Vjetër të Shtëpisë së Shtetit Maryland, i cili e bëri Annapolis kryeqytetin e parë të paqes të Shteteve të Bashkuara të reja.<ref>https://msa.maryland.gov/msa/mdstatehouse/html/stairwellrm-treaty-of-paris-wall-treaty-of-paris.html</ref> Kopjet u dërguan përsëri në Evropë për ratifikim nga palët e tjera të përfshira, e para që arriti në Francë në mars 1784. Ratifikimi britanik ndodhi më 9 prill 1784, dhe versionet e ratifikuara u shkëmbyen në Paris më 12 maj 1784.<ref>{{cite journal| first=Dwight L.| last=Smith| title=Josiah Harmar, Diplomatic Courier| url=https://journals.psu.edu/pmhb/issue/view/2427| journal=[[Pennsylvania Magazine of History and Biography]]| language=en| volume=87| issue=4| date=tetor 1963| pages=420–430}}</ref> ==Pikat kryesore të traktatit== {{multiple image | align = right | image1 = Treaty of Paris 1783 - first page (hi-res).jpg | width1 = 150 | alt1 = | caption1 = Faqja e parë | image2 = Treaty of Paris 1783 - last page (hi-res).jpg | width2 = 150 | alt2 = | caption2 = Faqja e fundit | footer_align = right }} [[Skeda:United States land claims and cessions 1782-1802.png|parapamje|240px|Harta e Shteteve të Bashkuara dhe territoreve pas Traktatit të Parisit]] Ky traktat dhe traktatet e ndara të paqes midis Britanisë së Madhe dhe kombeve që mbështetën çështjen amerikane - Franca, Spanja dhe Republika Holandeze - njihen së bashku si [[Paqja e Parisit (1783)|Paqja e Parisit]]. Vetëm neni 1 i traktatit, i cili pranon ekzistencën e Shteteve të Bashkuara si shtete të lira sovrane dhe të pavarura, mbetet në fuqi. Kufijtë e Shteteve të Bashkuara ndryshuan në vitet e mëvonshme, gjë që është një arsye kryesore që nenet specifike të traktatit të zëvendësohen. ''[[Preambula]]''. Shpall traktatin të jetë "në emër të Trinisë Më të Shenjtë dhe të pandarë" (ndjekur nga një referencë në Providencën Hyjnore)<ref>Federer, William. American Clarion (3 shtator 2012). http://www.americanclarion.com/2012/09/03/holy-undivided-trinity-11934/</ref> përcakton mirëbesimet e nënshkruesve dhe deklaron qëllimin e të dy palëve për të "harruar të gjitha keqkuptimet dhe dallimet e kaluara" dhe "të sigurt për paqen dhe harmoninë e përhershme". #Britania pranon që Shtetet e Bashkuara (New Hampshire, Massachusetts Bay, Rhode Island dhe Providence Plantations, Connecticut, New York, New Jersey, Pennsylvania, Delaware, Maryland, Virginia, Carolina North, Carolina South, dhe Georgia<ref>{{cite web |title=A Century of Lawmaking for a New Nation: U.S. Congressional Documents and Debates, 1774–1875 |url=http://memory.loc.gov/cgi-bin/ampage?collId=llsl&fileName=008/llsl008.db&recNum=94 |via=[[Libraria e Kongresit]] |editor-first=Richard |editor-last=Peters |date=nëntor 1963 |publisher=Dennis & Co. |location=[[Buffalo, New York]] |language=en |accessdate=22 shkurt 2020}}</ref>) të jenë të lira, shtetet sovrane dhe të pavarura, dhe se Kurora Britanike dhe të gjithë trashëgimtarët dhe pasardhësit heqin dorë nga pretendimet për qeverinë, pronën dhe të drejtat territoriale të së njëjtës, dhe çdo pjesë të saj, #Vendosja e kufijve të Shteteve të Bashkuara, përfshirë por pa u kufizuar në ato midis Shteteve të Bashkuara dhe [[Amerika Veriore Britanike|Amerikës Veriore Britanike]] nga lumi Misisipi deri në kolonitë e Jugut. Britania dorëzon tokën e tyre në pronësi të mëparshme, #Dhënia e të drejtave të peshkimit për peshkatarët e Shteteve të Bashkuara në Bankat e Mëdha, pranë [[Brigjet e Mëdha të Newfoundland|brigjeve të Newfoundland]] dhe në [[Gjiri i Shën Lawrence|Gjirin e Shën Lawrence]]; #Njohja e borxheve të ligjshme të kontraktuara për t'u paguar kreditorëve në të dyja palët; #[[Kongresi i Konfederatës]] do t'u "rekomandojë me zell" legjislaturave shtetërore të njohin pronarët e ligjshëm të të gjitha tokave të konfiskuara dhe "të parashikojnë kthimin e të gjitha pasurive, të drejtave dhe pronave, të cilat janë konfiskuar që u përkasin subjekteve britanike" ([[Besnikët (Revolucioni Amerikan|Besnikët]]); #Shtetet e Bashkuara do të parandalojnë konfiskimet në të ardhmen të pasurisë së Besnikëve; #[[Rob lufte|Të burgosurit e luftës]] nga të dy palët do të lirohen; e gjithë prona e ushtrisë britanike (përfshirë skllevërit) tani në Shtetet e Bashkuara duhet të mbetet dhe të konfiskohet; #Britanisë së Madhe dhe Shteteve të Bashkuara do t'u jepet secila hyrje e përhershme në [[Lumi i Misisipit|lumin Misisipi]]; #Territoret e kapura nga secila palë pas traktatit do të kthehen pa kompensim; #Ratifikimi i traktatit do të ndodhë brenda gjashtë muajve nga nënshkrimi i tij. ''[[Eschatocol]]''. "Bërë në Paris, këtë ditë të tretë të shtatorit të vitit të Zotit tonë, një mijë e shtatëqind e tetëdhjetë e tre". ==Shih edhe== *[[Dita e Ratifikimit (Shtetet e Bashkuara)]] *[[Lista e traktateve të Shteteve të Bashkuara]] *[[Historia e Shteteve të Bashkuara (1776-1789)]] == Referime == {{reflist}} [[Kategoria:1783 në Britaninë e Madhe]] [[Kategoria:1783 në Shtetet e Bashkuara]] [[Kategoria:Traktate dypalëshe]] [[Kategoria:Traktatet e paqes të Shteteve të Bashkuara]] [[Kategoria:Traktatet e paqes të Britanisë së Madhe]] [[Kategoria:Historia e Shteteve të Bashkuara të Amerikës]] [[Kategoria:Marrëveshje ndërkombëtare]] [[Kategoria:Perandoria Britanike]] [[Kategoria:Njohje diplomatike]] [[Kategoria:Pavarësi]] oczkxndsawj54lb2eds5raaw8as96q7 2807112 2807111 2025-06-06T21:45:21Z Flladimi 79965 added [[Category:Luftëra që përfshijnë Shtetet e Bashkuara]] using [[Help:Gadget-HotCat|HotCat]] 2807112 wikitext text/x-wiki [[Skeda:Treaty of Paris by Benjamin West 1783.jpg|parapamje|240px|''[[Traktati i Parisit (pikturë)|Traktati i Parisit]]'' nga [[Benjamin West]], duke përshkruar delegatët e Shteteve të Bashkuara në Traktatin e Parisit. Piktura është e papërfunduar pasi britanikët refuzuan të pozoheshin]] '''Traktati i Parisit''', i nënshkruar në [[Paris]] nga përfaqësuesit e [[George III|Mbretit George III]] të [[Mbretëria e Britanisë së Madhe|Britanisë së Madhe]] dhe përfaqësues të [[Shtetet e Bashkuara të Amerikës|Shteteve të Bashkuara të Amerikës]] më 3 shtator 1783, zyrtarisht i dha fund [[Lufta Revolucionare Amerikane|Luftës Revolucionare Amerikane]]. Traktati vendosi [[Vija e demarkacionit|kufijtë]] midis [[Perandoria Britanike|Perandorisë Britanike]] në [[Amerika Veriore|Amerikën e Veriut]] dhe Shtetet e Bashkuara të Amerikës, në linja "jashtëzakonisht bujare" ndaj këtyre të fundit. Detajet përfshinin të drejtat e peshkimit dhe restaurimin e pronave dhe të burgosurve të luftës. Ky traktat dhe traktatet e ndara të paqes midis Britanisë së Madhe dhe kombeve që mbështetën çështjen amerikane - [[Franca në Luftën Revolucionare Amerikane|Franca]], [[Spanja dhe Lufta Revolucionare Amerikane|Spanja]] dhe [[Republika e Shtatë Vendeve të Ulëta të Bashkuar|Republika Holandeze]] - njihen së bashku si [[Paqja e Parisit (1783)|Paqja e Parisit]]. Vetëm neni 1 i traktatit, i cili pranon ekzistencën e Shteteve të Bashkuara si shtete të lira, sovrane dhe të pavarura, mbetet në fuqi. ==Marrëveshja== Negociatat e paqes filluan në Paris në prill 1782 dhe vazhduan gjatë verës. Përfaqësues të Shteteve të Bashkuara ishin [[Benjamin Franklin]], [[John Jay]], [[Henry Laurens]], dhe [[John Adams]]. [[David Hartley (i Riu)|David Hartley]] dhe [[Richard Oswald (tregtar)|Richard Oswald]] përfaqësuan Britaninë e Madhe. Traktati u hartua më 30 nëntor 1782 dhe u nënshkrua në Hôtel d'York (aktualisht 56 [[:fr: Rue Jacob|Rue Jacob]]) në Paris më 3 shtator 1783, nga Adams, Franklin, Jay dhe Hartley.<ref>{{cite web |url=http://avalon.law.yale.edu/18th_century/paris.asp |title=British-American Diplomacy: The Paris Peace Treaty of September 30, 1783 |editor-first=Hunter |editor-last=Miller |publisher=The Avalon Project at Yale Law School |language=en}}</ref> [[Skeda:Map of North America, 1782 (Life of William, Earl of Shelburne) (edited).jpg|parapamje|Propozimi francez i vitit 1782 për ndarjen territoriale të Amerikës së Veriut, i cili u refuzua nga amerikanët]] Lidhur me Traktatin Amerikan, episodet kryesore erdhën në shtator 1782, kur Ministri i Jashtëm Francez [[Charles Gravier, comte de Vergennes|Vergennes]] propozoi një zgjidhje që kundërshtohej fuqimisht nga aleati i tij, Shtetet e Bashkuara. Franca ishte e rraskapitur nga lufta dhe të gjithë dëshironin paqen përveç Spanjës, e cila këmbënguli të vazhdonte luftën derisa të mund të [[Rrethimi i Madh i Gjibraltarit|kapnin Gjibraltarin]] nga Britanikët. Vergennes doli me marrëveshjen që Spanja do të pranonte në vend të Gjibraltarit. Shtetet e Bashkuara do të fitonin pavarësinë e tyre, por do të kufizoheshin në zonën në lindje të [[Malet Apallaçe|Maleve Apallaçe]]. Britania do të mbante zonën [[Territori Veriperëndimor|në veri të lumit Ohio]], e cila ishte pjesë e [[Provinca e Kebekut (1763–1791)|Provincës së Kebekut]]. Në zonën në jug të kësaj do të ngrihej një shtet i pavarur barrierë indiane nën kontrollin e Spanjës.<ref>Smith, Dwight L. "A North American Neutral Indian Zone: Persistence of a British Idea." ''Northwest Ohio Quarterly'' 61#2-4 (1989): 46–63.</ref> Sidoqoftë, amerikanët e kuptuan se ata mund të merrnin një marrëveshje më të mirë direkt nga Londra. John Jay menjëherë u tha britanikëve se ishte i gatshëm të negocionte drejtpërdrejt me ta, duke prerë Francën dhe Spanjën. Kryeministri britanik [[William Petty, Earl i Dytë i Shelburnes|Lord Shelburne]] ra dakord. Ai ishte përgjegjës për negociatat britanike (disa prej të cilave u zhvilluan në studimin e tij në Lansdowne House, tani një lokal në Lansdowne Club) dhe ai tani pa një shans për të ndarë Shtetet e Bashkuara larg Francës dhe për ta bërë vendin e ri një të vlefshëm partner ekonomik..<ref name=ritcheson>{{cite journal |last=Ritcheson |first=Charles R. |title=The Earl of Shelbourne and Peace with America, 1782–1783: Vision and Reality |journal=[[The International History Review]] |language=en |volume=5 |issue=3 |date=gusht 1983 |pages=322–345 |doi=10.1080/07075332.1983.9640318 |jstor=40105313 }}</ref> Termat perëndimorë ishin që Shtetet e Bashkuara të fitonin të gjithë zonën në lindje të lumit Misisipi, në veri të Floridës dhe në jug të Kanadasë. Kufiri verior do të ishte pothuajse i njëjtë me sot. Shtetet e Bashkuara do të fitonin të drejtat e peshkimit në brigjet kanadeze dhe ranë dakord të lejojnë tregtarët dhe Besnikët britanikë të përpiqen të rimarrin pronën e tyre. Ishte një traktat mjaft i favorshëm për Shtetet e Bashkuara, dhe qëllimisht kështu nga këndvështrimi britanik. Kryeministri Shelburne parashikoi tregti shumë fitimprurëse dykahëshe midis Britanisë dhe Shteteve të Bashkuara në rritje të shpejtë, siç ndodhi vërtet. Britania e Madhe gjithashtu nënshkroi marrëveshje të ndara me Francën dhe Spanjën dhe (përkohësisht) me Holandën. Në traktatin me Spanjën, territoret e [[Florida Lindore|Floridës Lindore]] dhe [[Florida Perëndimore|Perëndimore]] iu dhanë Spanjës (pa një kufi të qartë verior, duke rezultuar në një mosmarrëveshje territoriale të zgjidhur nga [[Traktati i Madridit (1795)|Traktati i Madridit]] në vitin 1795). Spanja gjithashtu pranoi ishullin e [[Menorca|Menorcës]]; [[Bahamet|Ishujt Bahama]], [[Grenada]] dhe [[Montserrat]], të kapur nga francezët dhe spanjollët, u kthyen në Britani. Traktati me Francën kishte të bënte kryesisht me shkëmbimin e territorit të kapur (fitimet e vetme neto të Francës ishin ishulli [[Tobago]] dhe [[Senegali]] në Afrikë), por gjithashtu përforcoi traktatet e mëparshme, duke garantuar të drejtat e peshkimit në [[Newfoundland (ishull)|Newfoundland]]. Zotërimet holandeze në Inditë Lindore, të kapura në vitin 1781, u kthyen nga Britania në Holandë në këmbim të privilegjeve tregtare në Indinë Lindore Holandeze, nga një traktat i cili nuk u finalizua deri në vitin 1784.<ref>{{cite book|first1=Gerald|last1=Newman|first2=Leslie Ellen|last2=Brown|title=Britain in the Hanoverian age, 1714–1837|url=https://books.google.com/books?id=ZhaBz_5OZiUC&q=Britain+in+the+Hanoverian+age,+1714%E2%80%931837|year=1997|publisher=Taylor & Francis|language=en|page=533|isbn=978-0815303961}}</ref> [[Kongresi i Konfederatës]] së Shteteve të Bashkuara ratifikoi Traktatin e Parisit më [[Dita e Ratifitimit (Shtetet e Bashkuara)|14 janar 1784]] në [[Annapolis|Annapolis, Maryland]] në Dhomën e Senatit të Vjetër të Shtëpisë së Shtetit Maryland, i cili e bëri Annapolis kryeqytetin e parë të paqes të Shteteve të Bashkuara të reja.<ref>https://msa.maryland.gov/msa/mdstatehouse/html/stairwellrm-treaty-of-paris-wall-treaty-of-paris.html</ref> Kopjet u dërguan përsëri në Evropë për ratifikim nga palët e tjera të përfshira, e para që arriti në Francë në mars 1784. Ratifikimi britanik ndodhi më 9 prill 1784, dhe versionet e ratifikuara u shkëmbyen në Paris më 12 maj 1784.<ref>{{cite journal| first=Dwight L.| last=Smith| title=Josiah Harmar, Diplomatic Courier| url=https://journals.psu.edu/pmhb/issue/view/2427| journal=[[Pennsylvania Magazine of History and Biography]]| language=en| volume=87| issue=4| date=tetor 1963| pages=420–430}}</ref> ==Pikat kryesore të traktatit== {{multiple image | align = right | image1 = Treaty of Paris 1783 - first page (hi-res).jpg | width1 = 150 | alt1 = | caption1 = Faqja e parë | image2 = Treaty of Paris 1783 - last page (hi-res).jpg | width2 = 150 | alt2 = | caption2 = Faqja e fundit | footer_align = right }} [[Skeda:United States land claims and cessions 1782-1802.png|parapamje|240px|Harta e Shteteve të Bashkuara dhe territoreve pas Traktatit të Parisit]] Ky traktat dhe traktatet e ndara të paqes midis Britanisë së Madhe dhe kombeve që mbështetën çështjen amerikane - Franca, Spanja dhe Republika Holandeze - njihen së bashku si [[Paqja e Parisit (1783)|Paqja e Parisit]]. Vetëm neni 1 i traktatit, i cili pranon ekzistencën e Shteteve të Bashkuara si shtete të lira sovrane dhe të pavarura, mbetet në fuqi. Kufijtë e Shteteve të Bashkuara ndryshuan në vitet e mëvonshme, gjë që është një arsye kryesore që nenet specifike të traktatit të zëvendësohen. ''[[Preambula]]''. Shpall traktatin të jetë "në emër të Trinisë Më të Shenjtë dhe të pandarë" (ndjekur nga një referencë në Providencën Hyjnore)<ref>Federer, William. American Clarion (3 shtator 2012). http://www.americanclarion.com/2012/09/03/holy-undivided-trinity-11934/</ref> përcakton mirëbesimet e nënshkruesve dhe deklaron qëllimin e të dy palëve për të "harruar të gjitha keqkuptimet dhe dallimet e kaluara" dhe "të sigurt për paqen dhe harmoninë e përhershme". #Britania pranon që Shtetet e Bashkuara (New Hampshire, Massachusetts Bay, Rhode Island dhe Providence Plantations, Connecticut, New York, New Jersey, Pennsylvania, Delaware, Maryland, Virginia, Carolina North, Carolina South, dhe Georgia<ref>{{cite web |title=A Century of Lawmaking for a New Nation: U.S. Congressional Documents and Debates, 1774–1875 |url=http://memory.loc.gov/cgi-bin/ampage?collId=llsl&fileName=008/llsl008.db&recNum=94 |via=[[Libraria e Kongresit]] |editor-first=Richard |editor-last=Peters |date=nëntor 1963 |publisher=Dennis & Co. |location=[[Buffalo, New York]] |language=en |accessdate=22 shkurt 2020}}</ref>) të jenë të lira, shtetet sovrane dhe të pavarura, dhe se Kurora Britanike dhe të gjithë trashëgimtarët dhe pasardhësit heqin dorë nga pretendimet për qeverinë, pronën dhe të drejtat territoriale të së njëjtës, dhe çdo pjesë të saj, #Vendosja e kufijve të Shteteve të Bashkuara, përfshirë por pa u kufizuar në ato midis Shteteve të Bashkuara dhe [[Amerika Veriore Britanike|Amerikës Veriore Britanike]] nga lumi Misisipi deri në kolonitë e Jugut. Britania dorëzon tokën e tyre në pronësi të mëparshme, #Dhënia e të drejtave të peshkimit për peshkatarët e Shteteve të Bashkuara në Bankat e Mëdha, pranë [[Brigjet e Mëdha të Newfoundland|brigjeve të Newfoundland]] dhe në [[Gjiri i Shën Lawrence|Gjirin e Shën Lawrence]]; #Njohja e borxheve të ligjshme të kontraktuara për t'u paguar kreditorëve në të dyja palët; #[[Kongresi i Konfederatës]] do t'u "rekomandojë me zell" legjislaturave shtetërore të njohin pronarët e ligjshëm të të gjitha tokave të konfiskuara dhe "të parashikojnë kthimin e të gjitha pasurive, të drejtave dhe pronave, të cilat janë konfiskuar që u përkasin subjekteve britanike" ([[Besnikët (Revolucioni Amerikan|Besnikët]]); #Shtetet e Bashkuara do të parandalojnë konfiskimet në të ardhmen të pasurisë së Besnikëve; #[[Rob lufte|Të burgosurit e luftës]] nga të dy palët do të lirohen; e gjithë prona e ushtrisë britanike (përfshirë skllevërit) tani në Shtetet e Bashkuara duhet të mbetet dhe të konfiskohet; #Britanisë së Madhe dhe Shteteve të Bashkuara do t'u jepet secila hyrje e përhershme në [[Lumi i Misisipit|lumin Misisipi]]; #Territoret e kapura nga secila palë pas traktatit do të kthehen pa kompensim; #Ratifikimi i traktatit do të ndodhë brenda gjashtë muajve nga nënshkrimi i tij. ''[[Eschatocol]]''. "Bërë në Paris, këtë ditë të tretë të shtatorit të vitit të Zotit tonë, një mijë e shtatëqind e tetëdhjetë e tre". ==Shih edhe== *[[Dita e Ratifikimit (Shtetet e Bashkuara)]] *[[Lista e traktateve të Shteteve të Bashkuara]] *[[Historia e Shteteve të Bashkuara (1776-1789)]] == Referime == {{reflist}} [[Kategoria:1783 në Britaninë e Madhe]] [[Kategoria:1783 në Shtetet e Bashkuara]] [[Kategoria:Traktate dypalëshe]] [[Kategoria:Traktatet e paqes të Shteteve të Bashkuara]] [[Kategoria:Traktatet e paqes të Britanisë së Madhe]] [[Kategoria:Historia e Shteteve të Bashkuara të Amerikës]] [[Kategoria:Marrëveshje ndërkombëtare]] [[Kategoria:Perandoria Britanike]] [[Kategoria:Njohje diplomatike]] [[Kategoria:Pavarësi]] [[Kategoria:Luftëra që përfshijnë Shtetet e Bashkuara]] loq6yn1lvxxt57xegvdoacd3nwzw72z 2807113 2807112 2025-06-06T21:47:04Z Flladimi 79965 removed [[Category:Traktatet e paqes të Shteteve të Bashkuara]]; added [[Category:Marrëdhëniet e jashtme të Shteteve të Bashkuara]] using [[Help:Gadget-HotCat|HotCat]] 2807113 wikitext text/x-wiki [[Skeda:Treaty of Paris by Benjamin West 1783.jpg|parapamje|240px|''[[Traktati i Parisit (pikturë)|Traktati i Parisit]]'' nga [[Benjamin West]], duke përshkruar delegatët e Shteteve të Bashkuara në Traktatin e Parisit. Piktura është e papërfunduar pasi britanikët refuzuan të pozoheshin]] '''Traktati i Parisit''', i nënshkruar në [[Paris]] nga përfaqësuesit e [[George III|Mbretit George III]] të [[Mbretëria e Britanisë së Madhe|Britanisë së Madhe]] dhe përfaqësues të [[Shtetet e Bashkuara të Amerikës|Shteteve të Bashkuara të Amerikës]] më 3 shtator 1783, zyrtarisht i dha fund [[Lufta Revolucionare Amerikane|Luftës Revolucionare Amerikane]]. Traktati vendosi [[Vija e demarkacionit|kufijtë]] midis [[Perandoria Britanike|Perandorisë Britanike]] në [[Amerika Veriore|Amerikën e Veriut]] dhe Shtetet e Bashkuara të Amerikës, në linja "jashtëzakonisht bujare" ndaj këtyre të fundit. Detajet përfshinin të drejtat e peshkimit dhe restaurimin e pronave dhe të burgosurve të luftës. Ky traktat dhe traktatet e ndara të paqes midis Britanisë së Madhe dhe kombeve që mbështetën çështjen amerikane - [[Franca në Luftën Revolucionare Amerikane|Franca]], [[Spanja dhe Lufta Revolucionare Amerikane|Spanja]] dhe [[Republika e Shtatë Vendeve të Ulëta të Bashkuar|Republika Holandeze]] - njihen së bashku si [[Paqja e Parisit (1783)|Paqja e Parisit]]. Vetëm neni 1 i traktatit, i cili pranon ekzistencën e Shteteve të Bashkuara si shtete të lira, sovrane dhe të pavarura, mbetet në fuqi. ==Marrëveshja== Negociatat e paqes filluan në Paris në prill 1782 dhe vazhduan gjatë verës. Përfaqësues të Shteteve të Bashkuara ishin [[Benjamin Franklin]], [[John Jay]], [[Henry Laurens]], dhe [[John Adams]]. [[David Hartley (i Riu)|David Hartley]] dhe [[Richard Oswald (tregtar)|Richard Oswald]] përfaqësuan Britaninë e Madhe. Traktati u hartua më 30 nëntor 1782 dhe u nënshkrua në Hôtel d'York (aktualisht 56 [[:fr: Rue Jacob|Rue Jacob]]) në Paris më 3 shtator 1783, nga Adams, Franklin, Jay dhe Hartley.<ref>{{cite web |url=http://avalon.law.yale.edu/18th_century/paris.asp |title=British-American Diplomacy: The Paris Peace Treaty of September 30, 1783 |editor-first=Hunter |editor-last=Miller |publisher=The Avalon Project at Yale Law School |language=en}}</ref> [[Skeda:Map of North America, 1782 (Life of William, Earl of Shelburne) (edited).jpg|parapamje|Propozimi francez i vitit 1782 për ndarjen territoriale të Amerikës së Veriut, i cili u refuzua nga amerikanët]] Lidhur me Traktatin Amerikan, episodet kryesore erdhën në shtator 1782, kur Ministri i Jashtëm Francez [[Charles Gravier, comte de Vergennes|Vergennes]] propozoi një zgjidhje që kundërshtohej fuqimisht nga aleati i tij, Shtetet e Bashkuara. Franca ishte e rraskapitur nga lufta dhe të gjithë dëshironin paqen përveç Spanjës, e cila këmbënguli të vazhdonte luftën derisa të mund të [[Rrethimi i Madh i Gjibraltarit|kapnin Gjibraltarin]] nga Britanikët. Vergennes doli me marrëveshjen që Spanja do të pranonte në vend të Gjibraltarit. Shtetet e Bashkuara do të fitonin pavarësinë e tyre, por do të kufizoheshin në zonën në lindje të [[Malet Apallaçe|Maleve Apallaçe]]. Britania do të mbante zonën [[Territori Veriperëndimor|në veri të lumit Ohio]], e cila ishte pjesë e [[Provinca e Kebekut (1763–1791)|Provincës së Kebekut]]. Në zonën në jug të kësaj do të ngrihej një shtet i pavarur barrierë indiane nën kontrollin e Spanjës.<ref>Smith, Dwight L. "A North American Neutral Indian Zone: Persistence of a British Idea." ''Northwest Ohio Quarterly'' 61#2-4 (1989): 46–63.</ref> Sidoqoftë, amerikanët e kuptuan se ata mund të merrnin një marrëveshje më të mirë direkt nga Londra. John Jay menjëherë u tha britanikëve se ishte i gatshëm të negocionte drejtpërdrejt me ta, duke prerë Francën dhe Spanjën. Kryeministri britanik [[William Petty, Earl i Dytë i Shelburnes|Lord Shelburne]] ra dakord. Ai ishte përgjegjës për negociatat britanike (disa prej të cilave u zhvilluan në studimin e tij në Lansdowne House, tani një lokal në Lansdowne Club) dhe ai tani pa një shans për të ndarë Shtetet e Bashkuara larg Francës dhe për ta bërë vendin e ri një të vlefshëm partner ekonomik..<ref name=ritcheson>{{cite journal |last=Ritcheson |first=Charles R. |title=The Earl of Shelbourne and Peace with America, 1782–1783: Vision and Reality |journal=[[The International History Review]] |language=en |volume=5 |issue=3 |date=gusht 1983 |pages=322–345 |doi=10.1080/07075332.1983.9640318 |jstor=40105313 }}</ref> Termat perëndimorë ishin që Shtetet e Bashkuara të fitonin të gjithë zonën në lindje të lumit Misisipi, në veri të Floridës dhe në jug të Kanadasë. Kufiri verior do të ishte pothuajse i njëjtë me sot. Shtetet e Bashkuara do të fitonin të drejtat e peshkimit në brigjet kanadeze dhe ranë dakord të lejojnë tregtarët dhe Besnikët britanikë të përpiqen të rimarrin pronën e tyre. Ishte një traktat mjaft i favorshëm për Shtetet e Bashkuara, dhe qëllimisht kështu nga këndvështrimi britanik. Kryeministri Shelburne parashikoi tregti shumë fitimprurëse dykahëshe midis Britanisë dhe Shteteve të Bashkuara në rritje të shpejtë, siç ndodhi vërtet. Britania e Madhe gjithashtu nënshkroi marrëveshje të ndara me Francën dhe Spanjën dhe (përkohësisht) me Holandën. Në traktatin me Spanjën, territoret e [[Florida Lindore|Floridës Lindore]] dhe [[Florida Perëndimore|Perëndimore]] iu dhanë Spanjës (pa një kufi të qartë verior, duke rezultuar në një mosmarrëveshje territoriale të zgjidhur nga [[Traktati i Madridit (1795)|Traktati i Madridit]] në vitin 1795). Spanja gjithashtu pranoi ishullin e [[Menorca|Menorcës]]; [[Bahamet|Ishujt Bahama]], [[Grenada]] dhe [[Montserrat]], të kapur nga francezët dhe spanjollët, u kthyen në Britani. Traktati me Francën kishte të bënte kryesisht me shkëmbimin e territorit të kapur (fitimet e vetme neto të Francës ishin ishulli [[Tobago]] dhe [[Senegali]] në Afrikë), por gjithashtu përforcoi traktatet e mëparshme, duke garantuar të drejtat e peshkimit në [[Newfoundland (ishull)|Newfoundland]]. Zotërimet holandeze në Inditë Lindore, të kapura në vitin 1781, u kthyen nga Britania në Holandë në këmbim të privilegjeve tregtare në Indinë Lindore Holandeze, nga një traktat i cili nuk u finalizua deri në vitin 1784.<ref>{{cite book|first1=Gerald|last1=Newman|first2=Leslie Ellen|last2=Brown|title=Britain in the Hanoverian age, 1714–1837|url=https://books.google.com/books?id=ZhaBz_5OZiUC&q=Britain+in+the+Hanoverian+age,+1714%E2%80%931837|year=1997|publisher=Taylor & Francis|language=en|page=533|isbn=978-0815303961}}</ref> [[Kongresi i Konfederatës]] së Shteteve të Bashkuara ratifikoi Traktatin e Parisit më [[Dita e Ratifitimit (Shtetet e Bashkuara)|14 janar 1784]] në [[Annapolis|Annapolis, Maryland]] në Dhomën e Senatit të Vjetër të Shtëpisë së Shtetit Maryland, i cili e bëri Annapolis kryeqytetin e parë të paqes të Shteteve të Bashkuara të reja.<ref>https://msa.maryland.gov/msa/mdstatehouse/html/stairwellrm-treaty-of-paris-wall-treaty-of-paris.html</ref> Kopjet u dërguan përsëri në Evropë për ratifikim nga palët e tjera të përfshira, e para që arriti në Francë në mars 1784. Ratifikimi britanik ndodhi më 9 prill 1784, dhe versionet e ratifikuara u shkëmbyen në Paris më 12 maj 1784.<ref>{{cite journal| first=Dwight L.| last=Smith| title=Josiah Harmar, Diplomatic Courier| url=https://journals.psu.edu/pmhb/issue/view/2427| journal=[[Pennsylvania Magazine of History and Biography]]| language=en| volume=87| issue=4| date=tetor 1963| pages=420–430}}</ref> ==Pikat kryesore të traktatit== {{multiple image | align = right | image1 = Treaty of Paris 1783 - first page (hi-res).jpg | width1 = 150 | alt1 = | caption1 = Faqja e parë | image2 = Treaty of Paris 1783 - last page (hi-res).jpg | width2 = 150 | alt2 = | caption2 = Faqja e fundit | footer_align = right }} [[Skeda:United States land claims and cessions 1782-1802.png|parapamje|240px|Harta e Shteteve të Bashkuara dhe territoreve pas Traktatit të Parisit]] Ky traktat dhe traktatet e ndara të paqes midis Britanisë së Madhe dhe kombeve që mbështetën çështjen amerikane - Franca, Spanja dhe Republika Holandeze - njihen së bashku si [[Paqja e Parisit (1783)|Paqja e Parisit]]. Vetëm neni 1 i traktatit, i cili pranon ekzistencën e Shteteve të Bashkuara si shtete të lira sovrane dhe të pavarura, mbetet në fuqi. Kufijtë e Shteteve të Bashkuara ndryshuan në vitet e mëvonshme, gjë që është një arsye kryesore që nenet specifike të traktatit të zëvendësohen. ''[[Preambula]]''. Shpall traktatin të jetë "në emër të Trinisë Më të Shenjtë dhe të pandarë" (ndjekur nga një referencë në Providencën Hyjnore)<ref>Federer, William. American Clarion (3 shtator 2012). http://www.americanclarion.com/2012/09/03/holy-undivided-trinity-11934/</ref> përcakton mirëbesimet e nënshkruesve dhe deklaron qëllimin e të dy palëve për të "harruar të gjitha keqkuptimet dhe dallimet e kaluara" dhe "të sigurt për paqen dhe harmoninë e përhershme". #Britania pranon që Shtetet e Bashkuara (New Hampshire, Massachusetts Bay, Rhode Island dhe Providence Plantations, Connecticut, New York, New Jersey, Pennsylvania, Delaware, Maryland, Virginia, Carolina North, Carolina South, dhe Georgia<ref>{{cite web |title=A Century of Lawmaking for a New Nation: U.S. Congressional Documents and Debates, 1774–1875 |url=http://memory.loc.gov/cgi-bin/ampage?collId=llsl&fileName=008/llsl008.db&recNum=94 |via=[[Libraria e Kongresit]] |editor-first=Richard |editor-last=Peters |date=nëntor 1963 |publisher=Dennis & Co. |location=[[Buffalo, New York]] |language=en |accessdate=22 shkurt 2020}}</ref>) të jenë të lira, shtetet sovrane dhe të pavarura, dhe se Kurora Britanike dhe të gjithë trashëgimtarët dhe pasardhësit heqin dorë nga pretendimet për qeverinë, pronën dhe të drejtat territoriale të së njëjtës, dhe çdo pjesë të saj, #Vendosja e kufijve të Shteteve të Bashkuara, përfshirë por pa u kufizuar në ato midis Shteteve të Bashkuara dhe [[Amerika Veriore Britanike|Amerikës Veriore Britanike]] nga lumi Misisipi deri në kolonitë e Jugut. Britania dorëzon tokën e tyre në pronësi të mëparshme, #Dhënia e të drejtave të peshkimit për peshkatarët e Shteteve të Bashkuara në Bankat e Mëdha, pranë [[Brigjet e Mëdha të Newfoundland|brigjeve të Newfoundland]] dhe në [[Gjiri i Shën Lawrence|Gjirin e Shën Lawrence]]; #Njohja e borxheve të ligjshme të kontraktuara për t'u paguar kreditorëve në të dyja palët; #[[Kongresi i Konfederatës]] do t'u "rekomandojë me zell" legjislaturave shtetërore të njohin pronarët e ligjshëm të të gjitha tokave të konfiskuara dhe "të parashikojnë kthimin e të gjitha pasurive, të drejtave dhe pronave, të cilat janë konfiskuar që u përkasin subjekteve britanike" ([[Besnikët (Revolucioni Amerikan|Besnikët]]); #Shtetet e Bashkuara do të parandalojnë konfiskimet në të ardhmen të pasurisë së Besnikëve; #[[Rob lufte|Të burgosurit e luftës]] nga të dy palët do të lirohen; e gjithë prona e ushtrisë britanike (përfshirë skllevërit) tani në Shtetet e Bashkuara duhet të mbetet dhe të konfiskohet; #Britanisë së Madhe dhe Shteteve të Bashkuara do t'u jepet secila hyrje e përhershme në [[Lumi i Misisipit|lumin Misisipi]]; #Territoret e kapura nga secila palë pas traktatit do të kthehen pa kompensim; #Ratifikimi i traktatit do të ndodhë brenda gjashtë muajve nga nënshkrimi i tij. ''[[Eschatocol]]''. "Bërë në Paris, këtë ditë të tretë të shtatorit të vitit të Zotit tonë, një mijë e shtatëqind e tetëdhjetë e tre". ==Shih edhe== *[[Dita e Ratifikimit (Shtetet e Bashkuara)]] *[[Lista e traktateve të Shteteve të Bashkuara]] *[[Historia e Shteteve të Bashkuara (1776-1789)]] == Referime == {{reflist}} [[Kategoria:1783 në Britaninë e Madhe]] [[Kategoria:1783 në Shtetet e Bashkuara]] [[Kategoria:Traktate dypalëshe]] [[Kategoria:Marrëdhëniet e jashtme të Shteteve të Bashkuara]] [[Kategoria:Traktatet e paqes të Britanisë së Madhe]] [[Kategoria:Historia e Shteteve të Bashkuara të Amerikës]] [[Kategoria:Marrëveshje ndërkombëtare]] [[Kategoria:Perandoria Britanike]] [[Kategoria:Njohje diplomatike]] [[Kategoria:Pavarësi]] [[Kategoria:Luftëra që përfshijnë Shtetet e Bashkuara]] s3buhhewpz1xsjs7yo3jz57amdskckk 2807114 2807113 2025-06-06T21:49:39Z Flladimi 79965 removed [[Category:Traktatet e paqes të Britanisë së Madhe]]; added [[Category:Luftëra të pavarsisë]] using [[Help:Gadget-HotCat|HotCat]] 2807114 wikitext text/x-wiki [[Skeda:Treaty of Paris by Benjamin West 1783.jpg|parapamje|240px|''[[Traktati i Parisit (pikturë)|Traktati i Parisit]]'' nga [[Benjamin West]], duke përshkruar delegatët e Shteteve të Bashkuara në Traktatin e Parisit. Piktura është e papërfunduar pasi britanikët refuzuan të pozoheshin]] '''Traktati i Parisit''', i nënshkruar në [[Paris]] nga përfaqësuesit e [[George III|Mbretit George III]] të [[Mbretëria e Britanisë së Madhe|Britanisë së Madhe]] dhe përfaqësues të [[Shtetet e Bashkuara të Amerikës|Shteteve të Bashkuara të Amerikës]] më 3 shtator 1783, zyrtarisht i dha fund [[Lufta Revolucionare Amerikane|Luftës Revolucionare Amerikane]]. Traktati vendosi [[Vija e demarkacionit|kufijtë]] midis [[Perandoria Britanike|Perandorisë Britanike]] në [[Amerika Veriore|Amerikën e Veriut]] dhe Shtetet e Bashkuara të Amerikës, në linja "jashtëzakonisht bujare" ndaj këtyre të fundit. Detajet përfshinin të drejtat e peshkimit dhe restaurimin e pronave dhe të burgosurve të luftës. Ky traktat dhe traktatet e ndara të paqes midis Britanisë së Madhe dhe kombeve që mbështetën çështjen amerikane - [[Franca në Luftën Revolucionare Amerikane|Franca]], [[Spanja dhe Lufta Revolucionare Amerikane|Spanja]] dhe [[Republika e Shtatë Vendeve të Ulëta të Bashkuar|Republika Holandeze]] - njihen së bashku si [[Paqja e Parisit (1783)|Paqja e Parisit]]. Vetëm neni 1 i traktatit, i cili pranon ekzistencën e Shteteve të Bashkuara si shtete të lira, sovrane dhe të pavarura, mbetet në fuqi. ==Marrëveshja== Negociatat e paqes filluan në Paris në prill 1782 dhe vazhduan gjatë verës. Përfaqësues të Shteteve të Bashkuara ishin [[Benjamin Franklin]], [[John Jay]], [[Henry Laurens]], dhe [[John Adams]]. [[David Hartley (i Riu)|David Hartley]] dhe [[Richard Oswald (tregtar)|Richard Oswald]] përfaqësuan Britaninë e Madhe. Traktati u hartua më 30 nëntor 1782 dhe u nënshkrua në Hôtel d'York (aktualisht 56 [[:fr: Rue Jacob|Rue Jacob]]) në Paris më 3 shtator 1783, nga Adams, Franklin, Jay dhe Hartley.<ref>{{cite web |url=http://avalon.law.yale.edu/18th_century/paris.asp |title=British-American Diplomacy: The Paris Peace Treaty of September 30, 1783 |editor-first=Hunter |editor-last=Miller |publisher=The Avalon Project at Yale Law School |language=en}}</ref> [[Skeda:Map of North America, 1782 (Life of William, Earl of Shelburne) (edited).jpg|parapamje|Propozimi francez i vitit 1782 për ndarjen territoriale të Amerikës së Veriut, i cili u refuzua nga amerikanët]] Lidhur me Traktatin Amerikan, episodet kryesore erdhën në shtator 1782, kur Ministri i Jashtëm Francez [[Charles Gravier, comte de Vergennes|Vergennes]] propozoi një zgjidhje që kundërshtohej fuqimisht nga aleati i tij, Shtetet e Bashkuara. Franca ishte e rraskapitur nga lufta dhe të gjithë dëshironin paqen përveç Spanjës, e cila këmbënguli të vazhdonte luftën derisa të mund të [[Rrethimi i Madh i Gjibraltarit|kapnin Gjibraltarin]] nga Britanikët. Vergennes doli me marrëveshjen që Spanja do të pranonte në vend të Gjibraltarit. Shtetet e Bashkuara do të fitonin pavarësinë e tyre, por do të kufizoheshin në zonën në lindje të [[Malet Apallaçe|Maleve Apallaçe]]. Britania do të mbante zonën [[Territori Veriperëndimor|në veri të lumit Ohio]], e cila ishte pjesë e [[Provinca e Kebekut (1763–1791)|Provincës së Kebekut]]. Në zonën në jug të kësaj do të ngrihej një shtet i pavarur barrierë indiane nën kontrollin e Spanjës.<ref>Smith, Dwight L. "A North American Neutral Indian Zone: Persistence of a British Idea." ''Northwest Ohio Quarterly'' 61#2-4 (1989): 46–63.</ref> Sidoqoftë, amerikanët e kuptuan se ata mund të merrnin një marrëveshje më të mirë direkt nga Londra. John Jay menjëherë u tha britanikëve se ishte i gatshëm të negocionte drejtpërdrejt me ta, duke prerë Francën dhe Spanjën. Kryeministri britanik [[William Petty, Earl i Dytë i Shelburnes|Lord Shelburne]] ra dakord. Ai ishte përgjegjës për negociatat britanike (disa prej të cilave u zhvilluan në studimin e tij në Lansdowne House, tani një lokal në Lansdowne Club) dhe ai tani pa një shans për të ndarë Shtetet e Bashkuara larg Francës dhe për ta bërë vendin e ri një të vlefshëm partner ekonomik..<ref name=ritcheson>{{cite journal |last=Ritcheson |first=Charles R. |title=The Earl of Shelbourne and Peace with America, 1782–1783: Vision and Reality |journal=[[The International History Review]] |language=en |volume=5 |issue=3 |date=gusht 1983 |pages=322–345 |doi=10.1080/07075332.1983.9640318 |jstor=40105313 }}</ref> Termat perëndimorë ishin që Shtetet e Bashkuara të fitonin të gjithë zonën në lindje të lumit Misisipi, në veri të Floridës dhe në jug të Kanadasë. Kufiri verior do të ishte pothuajse i njëjtë me sot. Shtetet e Bashkuara do të fitonin të drejtat e peshkimit në brigjet kanadeze dhe ranë dakord të lejojnë tregtarët dhe Besnikët britanikë të përpiqen të rimarrin pronën e tyre. Ishte një traktat mjaft i favorshëm për Shtetet e Bashkuara, dhe qëllimisht kështu nga këndvështrimi britanik. Kryeministri Shelburne parashikoi tregti shumë fitimprurëse dykahëshe midis Britanisë dhe Shteteve të Bashkuara në rritje të shpejtë, siç ndodhi vërtet. Britania e Madhe gjithashtu nënshkroi marrëveshje të ndara me Francën dhe Spanjën dhe (përkohësisht) me Holandën. Në traktatin me Spanjën, territoret e [[Florida Lindore|Floridës Lindore]] dhe [[Florida Perëndimore|Perëndimore]] iu dhanë Spanjës (pa një kufi të qartë verior, duke rezultuar në një mosmarrëveshje territoriale të zgjidhur nga [[Traktati i Madridit (1795)|Traktati i Madridit]] në vitin 1795). Spanja gjithashtu pranoi ishullin e [[Menorca|Menorcës]]; [[Bahamet|Ishujt Bahama]], [[Grenada]] dhe [[Montserrat]], të kapur nga francezët dhe spanjollët, u kthyen në Britani. Traktati me Francën kishte të bënte kryesisht me shkëmbimin e territorit të kapur (fitimet e vetme neto të Francës ishin ishulli [[Tobago]] dhe [[Senegali]] në Afrikë), por gjithashtu përforcoi traktatet e mëparshme, duke garantuar të drejtat e peshkimit në [[Newfoundland (ishull)|Newfoundland]]. Zotërimet holandeze në Inditë Lindore, të kapura në vitin 1781, u kthyen nga Britania në Holandë në këmbim të privilegjeve tregtare në Indinë Lindore Holandeze, nga një traktat i cili nuk u finalizua deri në vitin 1784.<ref>{{cite book|first1=Gerald|last1=Newman|first2=Leslie Ellen|last2=Brown|title=Britain in the Hanoverian age, 1714–1837|url=https://books.google.com/books?id=ZhaBz_5OZiUC&q=Britain+in+the+Hanoverian+age,+1714%E2%80%931837|year=1997|publisher=Taylor & Francis|language=en|page=533|isbn=978-0815303961}}</ref> [[Kongresi i Konfederatës]] së Shteteve të Bashkuara ratifikoi Traktatin e Parisit më [[Dita e Ratifitimit (Shtetet e Bashkuara)|14 janar 1784]] në [[Annapolis|Annapolis, Maryland]] në Dhomën e Senatit të Vjetër të Shtëpisë së Shtetit Maryland, i cili e bëri Annapolis kryeqytetin e parë të paqes të Shteteve të Bashkuara të reja.<ref>https://msa.maryland.gov/msa/mdstatehouse/html/stairwellrm-treaty-of-paris-wall-treaty-of-paris.html</ref> Kopjet u dërguan përsëri në Evropë për ratifikim nga palët e tjera të përfshira, e para që arriti në Francë në mars 1784. Ratifikimi britanik ndodhi më 9 prill 1784, dhe versionet e ratifikuara u shkëmbyen në Paris më 12 maj 1784.<ref>{{cite journal| first=Dwight L.| last=Smith| title=Josiah Harmar, Diplomatic Courier| url=https://journals.psu.edu/pmhb/issue/view/2427| journal=[[Pennsylvania Magazine of History and Biography]]| language=en| volume=87| issue=4| date=tetor 1963| pages=420–430}}</ref> ==Pikat kryesore të traktatit== {{multiple image | align = right | image1 = Treaty of Paris 1783 - first page (hi-res).jpg | width1 = 150 | alt1 = | caption1 = Faqja e parë | image2 = Treaty of Paris 1783 - last page (hi-res).jpg | width2 = 150 | alt2 = | caption2 = Faqja e fundit | footer_align = right }} [[Skeda:United States land claims and cessions 1782-1802.png|parapamje|240px|Harta e Shteteve të Bashkuara dhe territoreve pas Traktatit të Parisit]] Ky traktat dhe traktatet e ndara të paqes midis Britanisë së Madhe dhe kombeve që mbështetën çështjen amerikane - Franca, Spanja dhe Republika Holandeze - njihen së bashku si [[Paqja e Parisit (1783)|Paqja e Parisit]]. Vetëm neni 1 i traktatit, i cili pranon ekzistencën e Shteteve të Bashkuara si shtete të lira sovrane dhe të pavarura, mbetet në fuqi. Kufijtë e Shteteve të Bashkuara ndryshuan në vitet e mëvonshme, gjë që është një arsye kryesore që nenet specifike të traktatit të zëvendësohen. ''[[Preambula]]''. Shpall traktatin të jetë "në emër të Trinisë Më të Shenjtë dhe të pandarë" (ndjekur nga një referencë në Providencën Hyjnore)<ref>Federer, William. American Clarion (3 shtator 2012). http://www.americanclarion.com/2012/09/03/holy-undivided-trinity-11934/</ref> përcakton mirëbesimet e nënshkruesve dhe deklaron qëllimin e të dy palëve për të "harruar të gjitha keqkuptimet dhe dallimet e kaluara" dhe "të sigurt për paqen dhe harmoninë e përhershme". #Britania pranon që Shtetet e Bashkuara (New Hampshire, Massachusetts Bay, Rhode Island dhe Providence Plantations, Connecticut, New York, New Jersey, Pennsylvania, Delaware, Maryland, Virginia, Carolina North, Carolina South, dhe Georgia<ref>{{cite web |title=A Century of Lawmaking for a New Nation: U.S. Congressional Documents and Debates, 1774–1875 |url=http://memory.loc.gov/cgi-bin/ampage?collId=llsl&fileName=008/llsl008.db&recNum=94 |via=[[Libraria e Kongresit]] |editor-first=Richard |editor-last=Peters |date=nëntor 1963 |publisher=Dennis & Co. |location=[[Buffalo, New York]] |language=en |accessdate=22 shkurt 2020}}</ref>) të jenë të lira, shtetet sovrane dhe të pavarura, dhe se Kurora Britanike dhe të gjithë trashëgimtarët dhe pasardhësit heqin dorë nga pretendimet për qeverinë, pronën dhe të drejtat territoriale të së njëjtës, dhe çdo pjesë të saj, #Vendosja e kufijve të Shteteve të Bashkuara, përfshirë por pa u kufizuar në ato midis Shteteve të Bashkuara dhe [[Amerika Veriore Britanike|Amerikës Veriore Britanike]] nga lumi Misisipi deri në kolonitë e Jugut. Britania dorëzon tokën e tyre në pronësi të mëparshme, #Dhënia e të drejtave të peshkimit për peshkatarët e Shteteve të Bashkuara në Bankat e Mëdha, pranë [[Brigjet e Mëdha të Newfoundland|brigjeve të Newfoundland]] dhe në [[Gjiri i Shën Lawrence|Gjirin e Shën Lawrence]]; #Njohja e borxheve të ligjshme të kontraktuara për t'u paguar kreditorëve në të dyja palët; #[[Kongresi i Konfederatës]] do t'u "rekomandojë me zell" legjislaturave shtetërore të njohin pronarët e ligjshëm të të gjitha tokave të konfiskuara dhe "të parashikojnë kthimin e të gjitha pasurive, të drejtave dhe pronave, të cilat janë konfiskuar që u përkasin subjekteve britanike" ([[Besnikët (Revolucioni Amerikan|Besnikët]]); #Shtetet e Bashkuara do të parandalojnë konfiskimet në të ardhmen të pasurisë së Besnikëve; #[[Rob lufte|Të burgosurit e luftës]] nga të dy palët do të lirohen; e gjithë prona e ushtrisë britanike (përfshirë skllevërit) tani në Shtetet e Bashkuara duhet të mbetet dhe të konfiskohet; #Britanisë së Madhe dhe Shteteve të Bashkuara do t'u jepet secila hyrje e përhershme në [[Lumi i Misisipit|lumin Misisipi]]; #Territoret e kapura nga secila palë pas traktatit do të kthehen pa kompensim; #Ratifikimi i traktatit do të ndodhë brenda gjashtë muajve nga nënshkrimi i tij. ''[[Eschatocol]]''. "Bërë në Paris, këtë ditë të tretë të shtatorit të vitit të Zotit tonë, një mijë e shtatëqind e tetëdhjetë e tre". ==Shih edhe== *[[Dita e Ratifikimit (Shtetet e Bashkuara)]] *[[Lista e traktateve të Shteteve të Bashkuara]] *[[Historia e Shteteve të Bashkuara (1776-1789)]] == Referime == {{reflist}} [[Kategoria:1783 në Britaninë e Madhe]] [[Kategoria:1783 në Shtetet e Bashkuara]] [[Kategoria:Traktate dypalëshe]] [[Kategoria:Marrëdhëniet e jashtme të Shteteve të Bashkuara]] [[Kategoria:Luftëra të pavarsisë]] [[Kategoria:Historia e Shteteve të Bashkuara të Amerikës]] [[Kategoria:Marrëveshje ndërkombëtare]] [[Kategoria:Perandoria Britanike]] [[Kategoria:Njohje diplomatike]] [[Kategoria:Pavarësi]] [[Kategoria:Luftëra që përfshijnë Shtetet e Bashkuara]] 1sul1ba4smxprilrypwkmkc36ka0l01 2807115 2807114 2025-06-06T21:50:11Z Flladimi 79965 added [[Category:Historia Evropiano-Amerikane]] using [[Help:Gadget-HotCat|HotCat]] 2807115 wikitext text/x-wiki [[Skeda:Treaty of Paris by Benjamin West 1783.jpg|parapamje|240px|''[[Traktati i Parisit (pikturë)|Traktati i Parisit]]'' nga [[Benjamin West]], duke përshkruar delegatët e Shteteve të Bashkuara në Traktatin e Parisit. Piktura është e papërfunduar pasi britanikët refuzuan të pozoheshin]] '''Traktati i Parisit''', i nënshkruar në [[Paris]] nga përfaqësuesit e [[George III|Mbretit George III]] të [[Mbretëria e Britanisë së Madhe|Britanisë së Madhe]] dhe përfaqësues të [[Shtetet e Bashkuara të Amerikës|Shteteve të Bashkuara të Amerikës]] më 3 shtator 1783, zyrtarisht i dha fund [[Lufta Revolucionare Amerikane|Luftës Revolucionare Amerikane]]. Traktati vendosi [[Vija e demarkacionit|kufijtë]] midis [[Perandoria Britanike|Perandorisë Britanike]] në [[Amerika Veriore|Amerikën e Veriut]] dhe Shtetet e Bashkuara të Amerikës, në linja "jashtëzakonisht bujare" ndaj këtyre të fundit. Detajet përfshinin të drejtat e peshkimit dhe restaurimin e pronave dhe të burgosurve të luftës. Ky traktat dhe traktatet e ndara të paqes midis Britanisë së Madhe dhe kombeve që mbështetën çështjen amerikane - [[Franca në Luftën Revolucionare Amerikane|Franca]], [[Spanja dhe Lufta Revolucionare Amerikane|Spanja]] dhe [[Republika e Shtatë Vendeve të Ulëta të Bashkuar|Republika Holandeze]] - njihen së bashku si [[Paqja e Parisit (1783)|Paqja e Parisit]]. Vetëm neni 1 i traktatit, i cili pranon ekzistencën e Shteteve të Bashkuara si shtete të lira, sovrane dhe të pavarura, mbetet në fuqi. ==Marrëveshja== Negociatat e paqes filluan në Paris në prill 1782 dhe vazhduan gjatë verës. Përfaqësues të Shteteve të Bashkuara ishin [[Benjamin Franklin]], [[John Jay]], [[Henry Laurens]], dhe [[John Adams]]. [[David Hartley (i Riu)|David Hartley]] dhe [[Richard Oswald (tregtar)|Richard Oswald]] përfaqësuan Britaninë e Madhe. Traktati u hartua më 30 nëntor 1782 dhe u nënshkrua në Hôtel d'York (aktualisht 56 [[:fr: Rue Jacob|Rue Jacob]]) në Paris më 3 shtator 1783, nga Adams, Franklin, Jay dhe Hartley.<ref>{{cite web |url=http://avalon.law.yale.edu/18th_century/paris.asp |title=British-American Diplomacy: The Paris Peace Treaty of September 30, 1783 |editor-first=Hunter |editor-last=Miller |publisher=The Avalon Project at Yale Law School |language=en}}</ref> [[Skeda:Map of North America, 1782 (Life of William, Earl of Shelburne) (edited).jpg|parapamje|Propozimi francez i vitit 1782 për ndarjen territoriale të Amerikës së Veriut, i cili u refuzua nga amerikanët]] Lidhur me Traktatin Amerikan, episodet kryesore erdhën në shtator 1782, kur Ministri i Jashtëm Francez [[Charles Gravier, comte de Vergennes|Vergennes]] propozoi një zgjidhje që kundërshtohej fuqimisht nga aleati i tij, Shtetet e Bashkuara. Franca ishte e rraskapitur nga lufta dhe të gjithë dëshironin paqen përveç Spanjës, e cila këmbënguli të vazhdonte luftën derisa të mund të [[Rrethimi i Madh i Gjibraltarit|kapnin Gjibraltarin]] nga Britanikët. Vergennes doli me marrëveshjen që Spanja do të pranonte në vend të Gjibraltarit. Shtetet e Bashkuara do të fitonin pavarësinë e tyre, por do të kufizoheshin në zonën në lindje të [[Malet Apallaçe|Maleve Apallaçe]]. Britania do të mbante zonën [[Territori Veriperëndimor|në veri të lumit Ohio]], e cila ishte pjesë e [[Provinca e Kebekut (1763–1791)|Provincës së Kebekut]]. Në zonën në jug të kësaj do të ngrihej një shtet i pavarur barrierë indiane nën kontrollin e Spanjës.<ref>Smith, Dwight L. "A North American Neutral Indian Zone: Persistence of a British Idea." ''Northwest Ohio Quarterly'' 61#2-4 (1989): 46–63.</ref> Sidoqoftë, amerikanët e kuptuan se ata mund të merrnin një marrëveshje më të mirë direkt nga Londra. John Jay menjëherë u tha britanikëve se ishte i gatshëm të negocionte drejtpërdrejt me ta, duke prerë Francën dhe Spanjën. Kryeministri britanik [[William Petty, Earl i Dytë i Shelburnes|Lord Shelburne]] ra dakord. Ai ishte përgjegjës për negociatat britanike (disa prej të cilave u zhvilluan në studimin e tij në Lansdowne House, tani një lokal në Lansdowne Club) dhe ai tani pa një shans për të ndarë Shtetet e Bashkuara larg Francës dhe për ta bërë vendin e ri një të vlefshëm partner ekonomik..<ref name=ritcheson>{{cite journal |last=Ritcheson |first=Charles R. |title=The Earl of Shelbourne and Peace with America, 1782–1783: Vision and Reality |journal=[[The International History Review]] |language=en |volume=5 |issue=3 |date=gusht 1983 |pages=322–345 |doi=10.1080/07075332.1983.9640318 |jstor=40105313 }}</ref> Termat perëndimorë ishin që Shtetet e Bashkuara të fitonin të gjithë zonën në lindje të lumit Misisipi, në veri të Floridës dhe në jug të Kanadasë. Kufiri verior do të ishte pothuajse i njëjtë me sot. Shtetet e Bashkuara do të fitonin të drejtat e peshkimit në brigjet kanadeze dhe ranë dakord të lejojnë tregtarët dhe Besnikët britanikë të përpiqen të rimarrin pronën e tyre. Ishte një traktat mjaft i favorshëm për Shtetet e Bashkuara, dhe qëllimisht kështu nga këndvështrimi britanik. Kryeministri Shelburne parashikoi tregti shumë fitimprurëse dykahëshe midis Britanisë dhe Shteteve të Bashkuara në rritje të shpejtë, siç ndodhi vërtet. Britania e Madhe gjithashtu nënshkroi marrëveshje të ndara me Francën dhe Spanjën dhe (përkohësisht) me Holandën. Në traktatin me Spanjën, territoret e [[Florida Lindore|Floridës Lindore]] dhe [[Florida Perëndimore|Perëndimore]] iu dhanë Spanjës (pa një kufi të qartë verior, duke rezultuar në një mosmarrëveshje territoriale të zgjidhur nga [[Traktati i Madridit (1795)|Traktati i Madridit]] në vitin 1795). Spanja gjithashtu pranoi ishullin e [[Menorca|Menorcës]]; [[Bahamet|Ishujt Bahama]], [[Grenada]] dhe [[Montserrat]], të kapur nga francezët dhe spanjollët, u kthyen në Britani. Traktati me Francën kishte të bënte kryesisht me shkëmbimin e territorit të kapur (fitimet e vetme neto të Francës ishin ishulli [[Tobago]] dhe [[Senegali]] në Afrikë), por gjithashtu përforcoi traktatet e mëparshme, duke garantuar të drejtat e peshkimit në [[Newfoundland (ishull)|Newfoundland]]. Zotërimet holandeze në Inditë Lindore, të kapura në vitin 1781, u kthyen nga Britania në Holandë në këmbim të privilegjeve tregtare në Indinë Lindore Holandeze, nga një traktat i cili nuk u finalizua deri në vitin 1784.<ref>{{cite book|first1=Gerald|last1=Newman|first2=Leslie Ellen|last2=Brown|title=Britain in the Hanoverian age, 1714–1837|url=https://books.google.com/books?id=ZhaBz_5OZiUC&q=Britain+in+the+Hanoverian+age,+1714%E2%80%931837|year=1997|publisher=Taylor & Francis|language=en|page=533|isbn=978-0815303961}}</ref> [[Kongresi i Konfederatës]] së Shteteve të Bashkuara ratifikoi Traktatin e Parisit më [[Dita e Ratifitimit (Shtetet e Bashkuara)|14 janar 1784]] në [[Annapolis|Annapolis, Maryland]] në Dhomën e Senatit të Vjetër të Shtëpisë së Shtetit Maryland, i cili e bëri Annapolis kryeqytetin e parë të paqes të Shteteve të Bashkuara të reja.<ref>https://msa.maryland.gov/msa/mdstatehouse/html/stairwellrm-treaty-of-paris-wall-treaty-of-paris.html</ref> Kopjet u dërguan përsëri në Evropë për ratifikim nga palët e tjera të përfshira, e para që arriti në Francë në mars 1784. Ratifikimi britanik ndodhi më 9 prill 1784, dhe versionet e ratifikuara u shkëmbyen në Paris më 12 maj 1784.<ref>{{cite journal| first=Dwight L.| last=Smith| title=Josiah Harmar, Diplomatic Courier| url=https://journals.psu.edu/pmhb/issue/view/2427| journal=[[Pennsylvania Magazine of History and Biography]]| language=en| volume=87| issue=4| date=tetor 1963| pages=420–430}}</ref> ==Pikat kryesore të traktatit== {{multiple image | align = right | image1 = Treaty of Paris 1783 - first page (hi-res).jpg | width1 = 150 | alt1 = | caption1 = Faqja e parë | image2 = Treaty of Paris 1783 - last page (hi-res).jpg | width2 = 150 | alt2 = | caption2 = Faqja e fundit | footer_align = right }} [[Skeda:United States land claims and cessions 1782-1802.png|parapamje|240px|Harta e Shteteve të Bashkuara dhe territoreve pas Traktatit të Parisit]] Ky traktat dhe traktatet e ndara të paqes midis Britanisë së Madhe dhe kombeve që mbështetën çështjen amerikane - Franca, Spanja dhe Republika Holandeze - njihen së bashku si [[Paqja e Parisit (1783)|Paqja e Parisit]]. Vetëm neni 1 i traktatit, i cili pranon ekzistencën e Shteteve të Bashkuara si shtete të lira sovrane dhe të pavarura, mbetet në fuqi. Kufijtë e Shteteve të Bashkuara ndryshuan në vitet e mëvonshme, gjë që është një arsye kryesore që nenet specifike të traktatit të zëvendësohen. ''[[Preambula]]''. Shpall traktatin të jetë "në emër të Trinisë Më të Shenjtë dhe të pandarë" (ndjekur nga një referencë në Providencën Hyjnore)<ref>Federer, William. American Clarion (3 shtator 2012). http://www.americanclarion.com/2012/09/03/holy-undivided-trinity-11934/</ref> përcakton mirëbesimet e nënshkruesve dhe deklaron qëllimin e të dy palëve për të "harruar të gjitha keqkuptimet dhe dallimet e kaluara" dhe "të sigurt për paqen dhe harmoninë e përhershme". #Britania pranon që Shtetet e Bashkuara (New Hampshire, Massachusetts Bay, Rhode Island dhe Providence Plantations, Connecticut, New York, New Jersey, Pennsylvania, Delaware, Maryland, Virginia, Carolina North, Carolina South, dhe Georgia<ref>{{cite web |title=A Century of Lawmaking for a New Nation: U.S. Congressional Documents and Debates, 1774–1875 |url=http://memory.loc.gov/cgi-bin/ampage?collId=llsl&fileName=008/llsl008.db&recNum=94 |via=[[Libraria e Kongresit]] |editor-first=Richard |editor-last=Peters |date=nëntor 1963 |publisher=Dennis & Co. |location=[[Buffalo, New York]] |language=en |accessdate=22 shkurt 2020}}</ref>) të jenë të lira, shtetet sovrane dhe të pavarura, dhe se Kurora Britanike dhe të gjithë trashëgimtarët dhe pasardhësit heqin dorë nga pretendimet për qeverinë, pronën dhe të drejtat territoriale të së njëjtës, dhe çdo pjesë të saj, #Vendosja e kufijve të Shteteve të Bashkuara, përfshirë por pa u kufizuar në ato midis Shteteve të Bashkuara dhe [[Amerika Veriore Britanike|Amerikës Veriore Britanike]] nga lumi Misisipi deri në kolonitë e Jugut. Britania dorëzon tokën e tyre në pronësi të mëparshme, #Dhënia e të drejtave të peshkimit për peshkatarët e Shteteve të Bashkuara në Bankat e Mëdha, pranë [[Brigjet e Mëdha të Newfoundland|brigjeve të Newfoundland]] dhe në [[Gjiri i Shën Lawrence|Gjirin e Shën Lawrence]]; #Njohja e borxheve të ligjshme të kontraktuara për t'u paguar kreditorëve në të dyja palët; #[[Kongresi i Konfederatës]] do t'u "rekomandojë me zell" legjislaturave shtetërore të njohin pronarët e ligjshëm të të gjitha tokave të konfiskuara dhe "të parashikojnë kthimin e të gjitha pasurive, të drejtave dhe pronave, të cilat janë konfiskuar që u përkasin subjekteve britanike" ([[Besnikët (Revolucioni Amerikan|Besnikët]]); #Shtetet e Bashkuara do të parandalojnë konfiskimet në të ardhmen të pasurisë së Besnikëve; #[[Rob lufte|Të burgosurit e luftës]] nga të dy palët do të lirohen; e gjithë prona e ushtrisë britanike (përfshirë skllevërit) tani në Shtetet e Bashkuara duhet të mbetet dhe të konfiskohet; #Britanisë së Madhe dhe Shteteve të Bashkuara do t'u jepet secila hyrje e përhershme në [[Lumi i Misisipit|lumin Misisipi]]; #Territoret e kapura nga secila palë pas traktatit do të kthehen pa kompensim; #Ratifikimi i traktatit do të ndodhë brenda gjashtë muajve nga nënshkrimi i tij. ''[[Eschatocol]]''. "Bërë në Paris, këtë ditë të tretë të shtatorit të vitit të Zotit tonë, një mijë e shtatëqind e tetëdhjetë e tre". ==Shih edhe== *[[Dita e Ratifikimit (Shtetet e Bashkuara)]] *[[Lista e traktateve të Shteteve të Bashkuara]] *[[Historia e Shteteve të Bashkuara (1776-1789)]] == Referime == {{reflist}} [[Kategoria:1783 në Britaninë e Madhe]] [[Kategoria:1783 në Shtetet e Bashkuara]] [[Kategoria:Traktate dypalëshe]] [[Kategoria:Marrëdhëniet e jashtme të Shteteve të Bashkuara]] [[Kategoria:Luftëra të pavarsisë]] [[Kategoria:Historia e Shteteve të Bashkuara të Amerikës]] [[Kategoria:Marrëveshje ndërkombëtare]] [[Kategoria:Perandoria Britanike]] [[Kategoria:Njohje diplomatike]] [[Kategoria:Pavarësi]] [[Kategoria:Luftëra që përfshijnë Shtetet e Bashkuara]] [[Kategoria:Historia Evropiano-Amerikane]] gcca0v98odpdd5cp0k9fmv6o67s16wj 2807116 2807115 2025-06-06T21:50:30Z Flladimi 79965 added [[Category:Historia e Amerikës Veriore]] using [[Help:Gadget-HotCat|HotCat]] 2807116 wikitext text/x-wiki [[Skeda:Treaty of Paris by Benjamin West 1783.jpg|parapamje|240px|''[[Traktati i Parisit (pikturë)|Traktati i Parisit]]'' nga [[Benjamin West]], duke përshkruar delegatët e Shteteve të Bashkuara në Traktatin e Parisit. Piktura është e papërfunduar pasi britanikët refuzuan të pozoheshin]] '''Traktati i Parisit''', i nënshkruar në [[Paris]] nga përfaqësuesit e [[George III|Mbretit George III]] të [[Mbretëria e Britanisë së Madhe|Britanisë së Madhe]] dhe përfaqësues të [[Shtetet e Bashkuara të Amerikës|Shteteve të Bashkuara të Amerikës]] më 3 shtator 1783, zyrtarisht i dha fund [[Lufta Revolucionare Amerikane|Luftës Revolucionare Amerikane]]. Traktati vendosi [[Vija e demarkacionit|kufijtë]] midis [[Perandoria Britanike|Perandorisë Britanike]] në [[Amerika Veriore|Amerikën e Veriut]] dhe Shtetet e Bashkuara të Amerikës, në linja "jashtëzakonisht bujare" ndaj këtyre të fundit. Detajet përfshinin të drejtat e peshkimit dhe restaurimin e pronave dhe të burgosurve të luftës. Ky traktat dhe traktatet e ndara të paqes midis Britanisë së Madhe dhe kombeve që mbështetën çështjen amerikane - [[Franca në Luftën Revolucionare Amerikane|Franca]], [[Spanja dhe Lufta Revolucionare Amerikane|Spanja]] dhe [[Republika e Shtatë Vendeve të Ulëta të Bashkuar|Republika Holandeze]] - njihen së bashku si [[Paqja e Parisit (1783)|Paqja e Parisit]]. Vetëm neni 1 i traktatit, i cili pranon ekzistencën e Shteteve të Bashkuara si shtete të lira, sovrane dhe të pavarura, mbetet në fuqi. ==Marrëveshja== Negociatat e paqes filluan në Paris në prill 1782 dhe vazhduan gjatë verës. Përfaqësues të Shteteve të Bashkuara ishin [[Benjamin Franklin]], [[John Jay]], [[Henry Laurens]], dhe [[John Adams]]. [[David Hartley (i Riu)|David Hartley]] dhe [[Richard Oswald (tregtar)|Richard Oswald]] përfaqësuan Britaninë e Madhe. Traktati u hartua më 30 nëntor 1782 dhe u nënshkrua në Hôtel d'York (aktualisht 56 [[:fr: Rue Jacob|Rue Jacob]]) në Paris më 3 shtator 1783, nga Adams, Franklin, Jay dhe Hartley.<ref>{{cite web |url=http://avalon.law.yale.edu/18th_century/paris.asp |title=British-American Diplomacy: The Paris Peace Treaty of September 30, 1783 |editor-first=Hunter |editor-last=Miller |publisher=The Avalon Project at Yale Law School |language=en}}</ref> [[Skeda:Map of North America, 1782 (Life of William, Earl of Shelburne) (edited).jpg|parapamje|Propozimi francez i vitit 1782 për ndarjen territoriale të Amerikës së Veriut, i cili u refuzua nga amerikanët]] Lidhur me Traktatin Amerikan, episodet kryesore erdhën në shtator 1782, kur Ministri i Jashtëm Francez [[Charles Gravier, comte de Vergennes|Vergennes]] propozoi një zgjidhje që kundërshtohej fuqimisht nga aleati i tij, Shtetet e Bashkuara. Franca ishte e rraskapitur nga lufta dhe të gjithë dëshironin paqen përveç Spanjës, e cila këmbënguli të vazhdonte luftën derisa të mund të [[Rrethimi i Madh i Gjibraltarit|kapnin Gjibraltarin]] nga Britanikët. Vergennes doli me marrëveshjen që Spanja do të pranonte në vend të Gjibraltarit. Shtetet e Bashkuara do të fitonin pavarësinë e tyre, por do të kufizoheshin në zonën në lindje të [[Malet Apallaçe|Maleve Apallaçe]]. Britania do të mbante zonën [[Territori Veriperëndimor|në veri të lumit Ohio]], e cila ishte pjesë e [[Provinca e Kebekut (1763–1791)|Provincës së Kebekut]]. Në zonën në jug të kësaj do të ngrihej një shtet i pavarur barrierë indiane nën kontrollin e Spanjës.<ref>Smith, Dwight L. "A North American Neutral Indian Zone: Persistence of a British Idea." ''Northwest Ohio Quarterly'' 61#2-4 (1989): 46–63.</ref> Sidoqoftë, amerikanët e kuptuan se ata mund të merrnin një marrëveshje më të mirë direkt nga Londra. John Jay menjëherë u tha britanikëve se ishte i gatshëm të negocionte drejtpërdrejt me ta, duke prerë Francën dhe Spanjën. Kryeministri britanik [[William Petty, Earl i Dytë i Shelburnes|Lord Shelburne]] ra dakord. Ai ishte përgjegjës për negociatat britanike (disa prej të cilave u zhvilluan në studimin e tij në Lansdowne House, tani një lokal në Lansdowne Club) dhe ai tani pa një shans për të ndarë Shtetet e Bashkuara larg Francës dhe për ta bërë vendin e ri një të vlefshëm partner ekonomik..<ref name=ritcheson>{{cite journal |last=Ritcheson |first=Charles R. |title=The Earl of Shelbourne and Peace with America, 1782–1783: Vision and Reality |journal=[[The International History Review]] |language=en |volume=5 |issue=3 |date=gusht 1983 |pages=322–345 |doi=10.1080/07075332.1983.9640318 |jstor=40105313 }}</ref> Termat perëndimorë ishin që Shtetet e Bashkuara të fitonin të gjithë zonën në lindje të lumit Misisipi, në veri të Floridës dhe në jug të Kanadasë. Kufiri verior do të ishte pothuajse i njëjtë me sot. Shtetet e Bashkuara do të fitonin të drejtat e peshkimit në brigjet kanadeze dhe ranë dakord të lejojnë tregtarët dhe Besnikët britanikë të përpiqen të rimarrin pronën e tyre. Ishte një traktat mjaft i favorshëm për Shtetet e Bashkuara, dhe qëllimisht kështu nga këndvështrimi britanik. Kryeministri Shelburne parashikoi tregti shumë fitimprurëse dykahëshe midis Britanisë dhe Shteteve të Bashkuara në rritje të shpejtë, siç ndodhi vërtet. Britania e Madhe gjithashtu nënshkroi marrëveshje të ndara me Francën dhe Spanjën dhe (përkohësisht) me Holandën. Në traktatin me Spanjën, territoret e [[Florida Lindore|Floridës Lindore]] dhe [[Florida Perëndimore|Perëndimore]] iu dhanë Spanjës (pa një kufi të qartë verior, duke rezultuar në një mosmarrëveshje territoriale të zgjidhur nga [[Traktati i Madridit (1795)|Traktati i Madridit]] në vitin 1795). Spanja gjithashtu pranoi ishullin e [[Menorca|Menorcës]]; [[Bahamet|Ishujt Bahama]], [[Grenada]] dhe [[Montserrat]], të kapur nga francezët dhe spanjollët, u kthyen në Britani. Traktati me Francën kishte të bënte kryesisht me shkëmbimin e territorit të kapur (fitimet e vetme neto të Francës ishin ishulli [[Tobago]] dhe [[Senegali]] në Afrikë), por gjithashtu përforcoi traktatet e mëparshme, duke garantuar të drejtat e peshkimit në [[Newfoundland (ishull)|Newfoundland]]. Zotërimet holandeze në Inditë Lindore, të kapura në vitin 1781, u kthyen nga Britania në Holandë në këmbim të privilegjeve tregtare në Indinë Lindore Holandeze, nga një traktat i cili nuk u finalizua deri në vitin 1784.<ref>{{cite book|first1=Gerald|last1=Newman|first2=Leslie Ellen|last2=Brown|title=Britain in the Hanoverian age, 1714–1837|url=https://books.google.com/books?id=ZhaBz_5OZiUC&q=Britain+in+the+Hanoverian+age,+1714%E2%80%931837|year=1997|publisher=Taylor & Francis|language=en|page=533|isbn=978-0815303961}}</ref> [[Kongresi i Konfederatës]] së Shteteve të Bashkuara ratifikoi Traktatin e Parisit më [[Dita e Ratifitimit (Shtetet e Bashkuara)|14 janar 1784]] në [[Annapolis|Annapolis, Maryland]] në Dhomën e Senatit të Vjetër të Shtëpisë së Shtetit Maryland, i cili e bëri Annapolis kryeqytetin e parë të paqes të Shteteve të Bashkuara të reja.<ref>https://msa.maryland.gov/msa/mdstatehouse/html/stairwellrm-treaty-of-paris-wall-treaty-of-paris.html</ref> Kopjet u dërguan përsëri në Evropë për ratifikim nga palët e tjera të përfshira, e para që arriti në Francë në mars 1784. Ratifikimi britanik ndodhi më 9 prill 1784, dhe versionet e ratifikuara u shkëmbyen në Paris më 12 maj 1784.<ref>{{cite journal| first=Dwight L.| last=Smith| title=Josiah Harmar, Diplomatic Courier| url=https://journals.psu.edu/pmhb/issue/view/2427| journal=[[Pennsylvania Magazine of History and Biography]]| language=en| volume=87| issue=4| date=tetor 1963| pages=420–430}}</ref> ==Pikat kryesore të traktatit== {{multiple image | align = right | image1 = Treaty of Paris 1783 - first page (hi-res).jpg | width1 = 150 | alt1 = | caption1 = Faqja e parë | image2 = Treaty of Paris 1783 - last page (hi-res).jpg | width2 = 150 | alt2 = | caption2 = Faqja e fundit | footer_align = right }} [[Skeda:United States land claims and cessions 1782-1802.png|parapamje|240px|Harta e Shteteve të Bashkuara dhe territoreve pas Traktatit të Parisit]] Ky traktat dhe traktatet e ndara të paqes midis Britanisë së Madhe dhe kombeve që mbështetën çështjen amerikane - Franca, Spanja dhe Republika Holandeze - njihen së bashku si [[Paqja e Parisit (1783)|Paqja e Parisit]]. Vetëm neni 1 i traktatit, i cili pranon ekzistencën e Shteteve të Bashkuara si shtete të lira sovrane dhe të pavarura, mbetet në fuqi. Kufijtë e Shteteve të Bashkuara ndryshuan në vitet e mëvonshme, gjë që është një arsye kryesore që nenet specifike të traktatit të zëvendësohen. ''[[Preambula]]''. Shpall traktatin të jetë "në emër të Trinisë Më të Shenjtë dhe të pandarë" (ndjekur nga një referencë në Providencën Hyjnore)<ref>Federer, William. American Clarion (3 shtator 2012). http://www.americanclarion.com/2012/09/03/holy-undivided-trinity-11934/</ref> përcakton mirëbesimet e nënshkruesve dhe deklaron qëllimin e të dy palëve për të "harruar të gjitha keqkuptimet dhe dallimet e kaluara" dhe "të sigurt për paqen dhe harmoninë e përhershme". #Britania pranon që Shtetet e Bashkuara (New Hampshire, Massachusetts Bay, Rhode Island dhe Providence Plantations, Connecticut, New York, New Jersey, Pennsylvania, Delaware, Maryland, Virginia, Carolina North, Carolina South, dhe Georgia<ref>{{cite web |title=A Century of Lawmaking for a New Nation: U.S. Congressional Documents and Debates, 1774–1875 |url=http://memory.loc.gov/cgi-bin/ampage?collId=llsl&fileName=008/llsl008.db&recNum=94 |via=[[Libraria e Kongresit]] |editor-first=Richard |editor-last=Peters |date=nëntor 1963 |publisher=Dennis & Co. |location=[[Buffalo, New York]] |language=en |accessdate=22 shkurt 2020}}</ref>) të jenë të lira, shtetet sovrane dhe të pavarura, dhe se Kurora Britanike dhe të gjithë trashëgimtarët dhe pasardhësit heqin dorë nga pretendimet për qeverinë, pronën dhe të drejtat territoriale të së njëjtës, dhe çdo pjesë të saj, #Vendosja e kufijve të Shteteve të Bashkuara, përfshirë por pa u kufizuar në ato midis Shteteve të Bashkuara dhe [[Amerika Veriore Britanike|Amerikës Veriore Britanike]] nga lumi Misisipi deri në kolonitë e Jugut. Britania dorëzon tokën e tyre në pronësi të mëparshme, #Dhënia e të drejtave të peshkimit për peshkatarët e Shteteve të Bashkuara në Bankat e Mëdha, pranë [[Brigjet e Mëdha të Newfoundland|brigjeve të Newfoundland]] dhe në [[Gjiri i Shën Lawrence|Gjirin e Shën Lawrence]]; #Njohja e borxheve të ligjshme të kontraktuara për t'u paguar kreditorëve në të dyja palët; #[[Kongresi i Konfederatës]] do t'u "rekomandojë me zell" legjislaturave shtetërore të njohin pronarët e ligjshëm të të gjitha tokave të konfiskuara dhe "të parashikojnë kthimin e të gjitha pasurive, të drejtave dhe pronave, të cilat janë konfiskuar që u përkasin subjekteve britanike" ([[Besnikët (Revolucioni Amerikan|Besnikët]]); #Shtetet e Bashkuara do të parandalojnë konfiskimet në të ardhmen të pasurisë së Besnikëve; #[[Rob lufte|Të burgosurit e luftës]] nga të dy palët do të lirohen; e gjithë prona e ushtrisë britanike (përfshirë skllevërit) tani në Shtetet e Bashkuara duhet të mbetet dhe të konfiskohet; #Britanisë së Madhe dhe Shteteve të Bashkuara do t'u jepet secila hyrje e përhershme në [[Lumi i Misisipit|lumin Misisipi]]; #Territoret e kapura nga secila palë pas traktatit do të kthehen pa kompensim; #Ratifikimi i traktatit do të ndodhë brenda gjashtë muajve nga nënshkrimi i tij. ''[[Eschatocol]]''. "Bërë në Paris, këtë ditë të tretë të shtatorit të vitit të Zotit tonë, një mijë e shtatëqind e tetëdhjetë e tre". ==Shih edhe== *[[Dita e Ratifikimit (Shtetet e Bashkuara)]] *[[Lista e traktateve të Shteteve të Bashkuara]] *[[Historia e Shteteve të Bashkuara (1776-1789)]] == Referime == {{reflist}} [[Kategoria:1783 në Britaninë e Madhe]] [[Kategoria:1783 në Shtetet e Bashkuara]] [[Kategoria:Traktate dypalëshe]] [[Kategoria:Marrëdhëniet e jashtme të Shteteve të Bashkuara]] [[Kategoria:Luftëra të pavarsisë]] [[Kategoria:Historia e Shteteve të Bashkuara të Amerikës]] [[Kategoria:Marrëveshje ndërkombëtare]] [[Kategoria:Perandoria Britanike]] [[Kategoria:Njohje diplomatike]] [[Kategoria:Pavarësi]] [[Kategoria:Luftëra që përfshijnë Shtetet e Bashkuara]] [[Kategoria:Historia Evropiano-Amerikane]] [[Kategoria:Historia e Amerikës Veriore]] tvr2bbnqs4ry0gafhsqrzgkuw8be541 2807128 2807116 2025-06-06T23:03:22Z Flladimi 79965 rregullime kryesisht teknike 2807128 wikitext text/x-wiki [[Skeda:Treaty of Paris by Benjamin West 1783.jpg|parapamje|369px|''Traktati i Parisit'', pikturë nga [[Benjamin West]], duke përshkruar delegatët e [[ShBA|Shteteve të Bashkuara]] në Traktatin e Parisit. Piktura është e papërfunduar, pasi [[britanikët]] refuzuan të pozohenin]] '''Traktati i Parisit''', i nënshkruar në [[Parisi|Paris]] nga përfaqësuesit e [[Xhorxhi III|Mbretit George III]] të [[Mbretëria e Britanisë së Madhe|Britanisë së Madhe]] dhe përfaqësues të [[Shtetet e Bashkuara të Amerikës|Shteteve të Bashkuara të Amerikës]] më 3 shtator [[1783]], zyrtarisht i dha fund [[Lufta Revolucionare Amerikane|Luftës Revolucionare Amerikane]]. Traktati vendosi [[Vija e demarkacionit|kufijtë]] midis [[Perandoria Britanike|Perandorisë Britanike]] në [[Amerika Veriore Britanike|Amerikën e Veriut]] dhe [[ShBA|Shteteve të Bashkuara të Amerikës]], në linja "''jashtëzakonisht bujare''" ndaj këtyre të fundit. Detajet përfshinin të drejtat e peshkimit dhe restaurimin e pronave dhe të burgosurve të luftës. Ky traktat dhe traktatet e ndara të paqes midis [[Mbretëria e Britanisë së Madhe|Britanisë së Madhe]] dhe kombeve që mbështetën çështjen amerikane - [[Franca në Luftën Revolucionare Amerikane|Franca]], [[Spanja dhe Lufta Revolucionare Amerikane|Spanja]] dhe [[Republika e Shtatë Vendeve të Ulëta të Bashkuar|Republika Holandeze]] - njihen së bashku si [[Paqja e Parisit (1783)|Paqja e Parisit]]. Vetëm neni 1 i traktatit, i cili pranon ekzistencën e [[Shtetet e Bashkuara të Amerikës|Shteteve të Bashkuara]] si shtet i lirë, sovran dhe të pavarur, mbetet në fuqi. ==Marrëveshja== Negociatat e paqes filluan në [[Parisi|Paris]] në prill të vitit [[1782]] dhe vazhduan edhe gjatë verës. Përfaqësues të [[ShBA|Shteteve të Bashkuara]] ishin [[Benjamin Franklin]], [[John Jay]], [[Henry Laurens]], dhe [[John Adams]]. [[David Hartley (i Riu)|David Hartley]] dhe [[Richard Oswald (tregtar)|Richard Oswald]] përfaqësuan [[Mbretëria e Britanisë së Madhe|Britaninë e Madhe]]. Traktati u hartua më 30 nëntor [[1782]] dhe u nënshkrua në Hôtel d'York (aktualisht 56 [[:fr: Rue Jacob|Rue Jacob]]) në Paris më 3 shtator [[1783]], nga [[John Adams|Adams]], [[Benjamin Franklin|Franklin]], Jay dhe Hartley.<ref>{{cite web|editor-last = Miller|editor-first = Hunter|url = http://avalon.law.yale.edu/18th_century/paris.asp|title = British-American Diplomacy: The Paris Peace Treaty of September 30, 1783|publisher =The Avalon Project at Yale Law School|language =en}}</ref> [[Skeda:United States land claims and cessions 1782-1802.png|parapamje|left|379px|Harta e [[ShBA|Shteteve të Bashkuara]] dhe territoreve të [[Amerika Veriore|Amerikës Veriore]], pas Traktatit të Parisit]] Lidhur me Traktatin Amerikan, episodet kryesore erdhën në shtator të vitit [[1782]], kur Ministri i Jashtëm Francez [[Charles Gravier, comte de Vergennes|Vergennes]] propozoi një zgjidhje që kundërshtohej fuqimisht nga aleati i tij i [[ShBA|Shteteve të Bashkuara]]. [[Mbretëria e Francës|Franca]] ishte e rraskapitur nga lufta dhe të gjithë dëshironin paqen përveç [[Spanja|Spanjës]], e cila këmbënguli të vazhdonte luftën derisa të mund të [[Rrethimi i Madh i Gjibraltarit|kapnin Gjibraltarin]] nga [[britanikët]]. Vergennes doli me marrëveshjen që [[Spanja]] do të pranonte në vend të [[Gjibraltari]]t. [[ShBA|Shtetet e Bashkuara]] do të fitonin pavarësinë e tyre, por do të kufizoheshin në zonën në lindje të [[Malet Apalashe|Maleve Apalashe]]. [[Mbretëria e Britanisë së Madhe|Britania e Madhe]] do të mbante zonën [[Territori Veriperëndimor|në veri të lumit Ohio]], e cila ishte pjesë e [[Provinca e Kebekut (1763–1791)|Provincës së Kebekut]]. Në zonën në jug të kësaj do të ngrihej një shtet i pavarur barrierë indiane nën kontrollin e [[Amerika Spanjolle|Spanjës]].<ref>{{cite journal|last = Smith|first = Dwight L.|title =A North American Neutral Indian Zone: Persistence of a British Idea|journal = Northwest Ohio Quarterly|volume = 61|issue =2-4|year = 1989|language = en|pages =46–63}}</ref> Sidoqoftë, [[amerikanët]] e kuptuan se ata mund të merrnin një marrëveshje më të mirë direkt nga [[Londra]]. John Jay menjëherë u tha [[Mbretëria e Britanisë së Madhe|britanikëve]] se ishte i gatshëm të negocionte drejtpërdrejt me ta, duke i shkëputur [[Mbretëria e Francës|Francën]] dhe [[Perandoria Spanjolle|Spanjën]]. [[Kryeministri i Mbretërisë së Bashkuar|Kryeministri britanik]] [[William Petty, Earl i Dytë i Shelburnes|Lord Shelburne]] ra dakord. Ai ishte përgjegjës për negociatat britanike (disa prej të cilave u zhvilluan në studimin e tij në Lansdowne House, tani një lokal në Lansdowne Club) dhe ai tani pa një shans për ti ndarë [[Shtetet e Bashkuara të Amerikës|Shtetet e Bashkuara]] larg [[Franca|Francës]] dhe për ta bërë vendin e ri një të vlefshëm si partner ekonomik.<ref name=ritcheson>{{cite journal|last = Ritcheson|first = Charles R.|title =The Earl of Shelbourne and Peace with America, 1782–1783: Vision and Reality|journal = [[The International History Review]]|date = gusht 1983|language = en|volume = 5|issue = 3|doi = 10.1080/07075332.1983.9640318|jstor = 40105313|pages = 322–345}}</ref> Termat perëndimorë ishin që [[ShBA|Shtetet e Bashkuara]] të fitonin të gjithë zonën në lindje të [[Lumi i Misisipit|Lumit Misisipi]], në veri të [[Florida|Floridës]] dhe në jug të [[Kanadaja|Kanadasë]]. Kufiri verior do të ishte pothuajse i njëjtë me sot. [[Shtetet e Bashkuara të Amerikës|Shtetet e Bashkuara]] do të fitonin të drejtat e peshkimit në brigjet kanadeze dhe ranë dakord të lejojnë tregtarët dhe besnikët britanikë të përpiqeshin të rimernin pronën e tyre. Ishte një traktat mjaft i favorshëm për [[ShBA|Shtetet e Bashkuara]], dhe qëllimisht kështu nga këndvështrimi britanik. Kryeministri Shelburne parashikoi tregti shumë fitimprurëse dykahëshe midis [[Mbretëria e Britanisë së Madhe|Britanisë]] dhe [[ShBA|Shteteve të Bashkuara]] në rritje të shpejtë, siç ndodhi vërtet. [[Skeda:Map of North America, 1782 (Life of William, Earl of Shelburne) (edited).jpg|parapamje|djathtas|347px|Propozimi francez i vitit [[1782]] për ndarjen territoriale të [[Amerika Veriore|Amerikës së Veriut]], i cili u refuzua nga [[amerikanët]]]] [[Perandoria Britanike|Britania e Madhe]] nënshkroi gjithashtu marrëveshje të ndara me [[Mbretëria e Francës|Francën]] dhe [[Perandoria Spanjolle|Spanjën]] dhe (përkohësisht) me [[Holanda|Holandën]]. Në traktatin me [[Perandoria Spanjolle|Spanjën]], territoret e [[Florida Lindore|Floridës Lindore]] dhe [[Florida Perëndimore|Perëndimore]] iu dhanë [[Kolonizimi Spanjoll i Amerikës|Spanjës]] (pa një kufi të qartë verior, duke rezultuar në një mosmarrëveshje territoriale të zgjidhur nga [[Traktati i Madridit (1795)|Traktati i Madridit]] në vitin [[1795]]). [[Spanja]] gjithashtu pranoi ishullin e [[Menorca|Menorcës]]; [[Bahamasi|Ishujt Bahamas]], [[Grenada|Grenadën]] dhe [[Montserrati]]n, të kapur nga [[francezët]] dhe [[Perandoria Spanjolle|spanjollët]], iu kthyen [[Mbretëria e Britanisë së Madhe|Britanisë]]. Traktati me Francën kishte të bënte kryesisht me shkëmbimin e territorit të kapur (fitimet e vetme neto të [[Franca|Francës]] ishin [[Trinidadi dhe Tobago|ishulli i Tobagos]] dhe [[Senegali]] në [[Afrika|Afrikë]]), por gjithashtu përforcoi traktatet e mëparshme, duke garantuar të drejtat e peshkimit në [[Toka e Re dhe Labradori|Njufaundland]]. [[Inditë Lindore Holandeze|Zotërimet holandeze në Inditë Lindore]], të kapura në vitin [[1781]], u kthyen nga [[Perandoria Britanike|Britania]] te [[Perandoria Koloniale Holandeze|Holanda]], në këmbim të privilegjeve tregtare në [[Inditë Lindore Holandeze|Indinë Lindore Holandeze]], nga një traktat i cili nuk u finalizua deri në vitin [[1784]].<ref>{{cite book|last1 = Newman|first1 = Gerald|last2 = Brown|first2 = Leslie Ellen|title = Britain in the Hanoverian age, 1714–1837|url = https://books.google.com/books?id=ZhaBz_5OZiUC&q=Britain+in+the+Hanoverian+age,+1714%E2%80%931837|year = 1997|publisher = Taylor & Francis|language = en|isbn = 978-081530396-1|page = 533}}</ref> [[Kongresi i Konfederatës]] së [[Shtetet e Bashkuara të Amerikës|Shteteve të Bashkuara]] ratifikoi Traktatin e Parisit më [[Dita e Ratifitimit (Shtetet e Bashkuara)|14 janar 1784]] në [[Annapolis|Anapolis]] të [[Merilënd]]it në Dhomën e Senatit të Vjetër të Shtëpisë së [[Merilënd|Shtetit të Merilëndit]], i cili e bëri [[Annapolis|Anapolisin]] kryeqytetin e parë të paqes të [[ShBA|Shteteve të Bashkuara]] të reja.<ref>https://msa.maryland.gov/msa/mdstatehouse/html/stairwellrm-treaty-of-paris-wall-treaty-of-paris.html</ref> Kopjet u dërguan përsëri në [[Evropa|Evropë]] për ratifikim nga palët e tjera të përfshira, e para që arriti në [[Franca|Francë]] në mars të vitit [[1784]]. Ratifikimi britanik ndodhi më 9 prill [[1784]], dhe versionet e ratifikuara u shkëmbyen në [[Parisi|Paris]] më 12 maj [[1784]].<ref>{{cite journal|last = Smith|first = Dwight L.|title = Josiah Harmar, Diplomatic Courier|url = https://journals.psu.edu/pmhb/issue/view/2427|journal = [[Pennsylvania Magazine of History and Biography]]|date = tetor 1963|language = en|volume = 87|issue = 4|pages = 420–430}}</ref> ==Pikat kryesore të traktatit== {{multiple image | align = left | image1 = Treaty of Paris 1783 - first page (hi-res).jpg | width1 = 253 | alt1 = | caption1 = Faqja e parë | image2 = Treaty of Paris 1783 - last page (hi-res).jpg | width2 = 269 | alt2 = | caption2 = Faqja e fundit | footer_align = right }} Ky traktat dhe traktatet e ndara të paqes midis [[Mbretëria e Britanisë së Madhe|Britanisë së Madhe]] dhe kombeve që mbështetën çështjen amerikane - [[Franca]], [[Spanja]] dhe [[Republika Holandeze]] - njihen së bashku si [[Paqja e Parisit (1783)|Paqja e Parisit]]. Vetëm neni 1 i traktatit, i cili pranon ekzistencën e [[Shtetet e Bashkuara të Amerikës|Shteteve të Bashkuara]] si shtet i lirë, sovran dhe të pavarur, mbetet në fuqi. Kufijtë e [[ShBA|Shteteve të Bashkuara]] ndryshuan në vitet e mëvonshme, gjë që është një arsye kryesore që nenet specifike të traktatit të zëvendësohen. ''[[Preambula]]''. Shpall traktatin të jetë "në emër të Trinisë Më të Shenjtë dhe të pandarë" (ndjekur nga një referencë në Providencën Hyjnore)<ref>{{cite web|author = William Federer|publisher = American Clarion|date =3 shtator 2012|url = http://www.americanclarion.com/2012/09/03/holy-undivided-trinity-11934/|title = Holy Undivided Trinity|language = en}}</ref> përcakton mirëbesimet e nënshkruesve dhe deklaron qëllimin e të dy palëve për të "''harruar të gjitha keqkuptimet dhe dallimet e kaluara''" dhe "''të sigurt për paqen dhe harmoninë e përhershme''". # [[Mbretëria e Britanisë së Madhe|Britania]] pranon që [[ShBA|Shtetet e Bashkuara]] ([[Nju Hëmpshër|New Hampshire]], [[Masaçusec|Gjiri i Masaçusetsit]], [[Rod Ajlënd]]i dhe Plantacionet e Providencës, [[Kënektikëti|Konektikati]], [[Nju Jorku]], [[Nju Xhersi]], [[Pensilvania]], [[Delaware]], [[Merilënd]]i, [[Virxhinia]], [[Karolina e Veriut]], [[Karolina e Jugut]] dhe [[Xhorxhia]]<ref>{{cite web|editor-first = Richard|editor-last = Peters|url = http://memory.loc.gov/cgi-bin/ampage?collId=llsl&fileName=008/llsl008.db&recNum=94|title =A Century of Lawmaking for a New Nation: U.S. Congressional Documents and Debates, 1774–1875|date = nëntor 1963|publisher = Dennis & Co.|language = en|access-date =22 shkurt 2020|via = [[Libraria e Kongresit]]|location = [[Buffalo, New York]]}}</ref>) të jenë të lira, shtete sovrane dhe të pavarura, dhe se [[Monarkia e Mbretërisë së Bashkuar|Kurora Britanike]] dhe të gjithë trashëgimtarët dhe pasardhësit heqin dorë nga pretendimet për qeverinë, pronën dhe të drejtat territoriale të së njëjtës, dhe çdo pjesë të saj; # Vendosja e kufijve të [[Shtetet e Bashkuara të Amerikës|Shteteve të Bashkuara]], përfshirë, por pa u kufizuar në ato midis [[ShBA|Shteteve të Bashkuara]] dhe [[Amerika Veriore Britanike|Amerikës Veriore Britanike]] nga [[Lumi i Misisipit|Lumi Misisipi]] deri në kolonitë e Jugut. [[Mbretëria e Britanisë së Madhe|Britania]] dorëzon tokën e tyre në pronësi të mëparshme; # Dhënia e të drejtave të peshkimit për peshkatarët e [[Shtetet e Bashkuara të Amerikës|Shteteve të Bashkuara]] në Brigjet e Mëdha, pranë [[Toka e Re dhe Labradori|Brigjeve të Njufaundlandit]] dhe në [[Gjiri i Shën Lorencit|Gjirin e Shën Lorencit]]; # Njohja e borxheve të ligjshme të kontraktuara për t'u paguar kreditorëve në të dyja palët; # [[Kongresi i Konfederatës]] do t'u "''rekomandojë me zell''" legjislaturave shtetërore të njohin pronarët e ligjshëm të të gjitha tokave të konfiskuara dhe "''të parashikojnë kthimin e të gjitha pasurive, të drejtave dhe pronave, të cilat janë konfiskuar që u përkasin subjekteve britanike''" ([[Besnikët (Revolucioni Amerikan|Besnikët]]); # [[Shtetet e Bashkuara të Amerikës|Shtetet e Bashkuara]] do të parandalojnë në të ardhmen konfiskimet e pasurive të Besnikëve; # [[Rob lufte|Të burgosurit e luftës]] nga të dy palët do të lirohen; e gjithë prona e [[Forcat e Armatosura Britanike|ushtrisë britanike]] (përfshirë skllevërit) tani në [[ShBA|Shtetet e Bashkuara]] duhet të mbetet dhe të konfiskohet; # [[Mbretëria e Britanisë së Madhe|Britanisë së Madhe]] dhe [[Shtetet e Bashkuara të Amerikës|Shteteve të Bashkuara]] do t'u jepet secilës hyrje e përhershme në [[Lumi i Misisipit|Lumin Misisipi]]; # Territoret e kapura nga secila palë pas traktatit do të kthehen pa kompensim; # Ratifikimi i traktatit do të ndodhë brenda gjashtë muajve nga nënshkrimi i tij. :''[[Eschatocol]]''. "Bërë në Paris, këtë ditë të tretë të shtatorit të vitit të Zotit tonë, një mijë e shtatëqind e tetëdhjetë e tre". ==Shih edhe== * [[Deklarata e Pavarësisë së Shteteve të Bashkuara]] * [[Revolucioni Amerikan]] * [[Lufta Revolucionare Amerikane]] * [[Kushtetuta e Shteteve të Bashkuara]] * [[Trembëdhjetë Kolonitë]] * [[Historia e Shteteve të Bashkuara të Amerikës]] * [[Revolucioni Francez]] * [[Luftërat Revolucionare Franceze]] * [[Luftërat Napoleonike]] * [[Lufta e vitit 1812]] * [[Amerika Veriore Britanike]] * [[Amerika britanike]] * [[Kolonizimi Britanik i Amerikës]] * [[Zotërimet Angleze të Përtejdetit]] * [[Perandoria Britanike]] * [[Historia e Mbretërisë së Bashkuar]] == Referencat == {{reflist}} [[Kategoria:1783 në Britaninë e Madhe]] [[Kategoria:1783 në Shtetet e Bashkuara]] [[Kategoria:Traktate dypalëshe]] [[Kategoria:Marrëdhëniet e jashtme të Shteteve të Bashkuara]] [[Kategoria:Luftëra të pavarsisë]] [[Kategoria:Historia e Shteteve të Bashkuara të Amerikës]] [[Kategoria:Marrëveshje ndërkombëtare]] [[Kategoria:Perandoria Britanike]] [[Kategoria:Njohje diplomatike]] [[Kategoria:Pavarësi]] [[Kategoria:Luftëra që përfshijnë Shtetet e Bashkuara]] [[Kategoria:Historia Evropiano-Amerikane]] [[Kategoria:Historia e Amerikës Veriore]] 4j2gzidrm0g85xgcwl1j0i9r6ovojkc 0 295142 2806989 2163458 2025-06-06T18:23:38Z Flladimi 79965 added [[Category:Kolonializmi Britanik në Azinë Jugore]] using [[Help:Gadget-HotCat|HotCat]] 2806989 wikitext text/x-wiki Rebelimi Indian i 1857 ishte një kryengritje e madhe, por përfundimisht e pasuksesshme, në Indi në 1857–58 kundër sundimit të Kompanisë Britanike të Indisë Lindore, e cila funksiononte si një fuqi sovrane në emër të Kurorës Britanike. Rebelimi filloi më 10 maj 1857 në formën e një kryengritje të sepoistëve të ushtrisë së Kompanisë në qytetin garnizon të Meerut, 40 mi (64 km) në verilindje të Delhit (tani Delhi i Vjetër). Më pas shpërtheu në kryengritje dhe rebelime të tjera civile kryesisht në fushën e sipërme Gangetic dhe Indinë qendrore, megjithëse incidentet e revoltës ndodhën gjithashtu më larg në veri dhe lindje. Rebelimi përbënte një kërcënim të konsiderueshëm për fuqinë britanike në atë rajon dhe u përmbajt vetëm me disfatën e rebelëve në Gwalior më 20 qershor 1858. Më 1 nëntor 1858, britanikët u dhanë amnisti të gjithë rebelëve që nuk ishin të përfshirë në vrasje, megjithëse ata nuk deklaroni që armiqësitë të kenë përfunduar zyrtarisht deri më 8 korrik 1859. Emri i saj kontestohet dhe përshkruhet ndryshe si Kryengritja e Sepojës, Kryengritja Indiane, Rebelimi i Madh, Revolta e 1857, Kryengritja Indiane dhe Lufta e Parë e Pavarësisë * Rebelimi indian u ushqye nga inatet e lindura nga perceptime të ndryshme, duke përfshirë reformat shoqërore pushtuese të stilit britanik, taksat e ashpra të tokës, trajtimin përmbledhës të disa pronarëve të pasur të tokave dhe princërve, si dhe skepticizmin në lidhje me përmirësimet e sjella nga sundimi britanik. Shumë indianë u ngritën kundër britanikëve; megjithatë, shumë luftuan gjithashtu për britanikët, dhe shumica mbeti në dukje në përputhje me sundimin britanik. Dhuna, e cila nganjëherë tradhtonte një mizori të jashtëzakonshme, u bë nga të dy palët, ndaj oficerëve britanikë dhe civilëve, duke përfshirë gra dhe fëmijë, nga rebelët, dhe rebelët, dhe mbështetësit e tyre, duke përfshirë ndonjëherë fshatra të tëra, nga hakmarrjet britanike; qytetet e Delhi dhe Lucknow u shkatërruan në luftimet dhe hakmarrjet britanike. * Pas shpërthimit të kryengritjes në Meerut, rebelët arritën shpejt në Delhi, sundimtari 81- vjeçar Mughal i të cilit, Bahadur Shah Zafar, u shpall Perandori i Hindustan. Së shpejti, rebelët kishin kapur pjesë të mëdha të Provincave Veri-Perëndimore dhe Awadh (Oudh). Përgjigja e Kompanisë së Indisë Lindore erdhi gjithashtu me shpejtësi. Me ndihmën e përforcimeve, Kanpur u rikuperua nga mesi i korrikut 1857, dhe Delhi nga fundi i shtatorit. Sidoqoftë, më pas u desh pjesa e mbetur e 1857 dhe pjesa më e mirë e 1858 që rebelimi të shtypej në Jhansi, Lucknow dhe veçanërisht në fshatin Awadh. Rajonet e tjera të Indisë së kontrolluar nga Kompania - provinca e Bengalit, Presidenca e Bombeit dhe Presidenca e Madrasit - qëndruan kryesisht të qetë. Në Punjab, princat Sikh ndihmuan në mënyrë thelbësore Britanikët duke siguruar ushtarë dhe mbështetje. Shtetet e mëdha princërore, Hyderabad, Mysore, Travancore dhe Kashmir, si dhe ato më të vogla të Rajputana, nuk u bashkuan me rebelimin, duke i shërbyer britanikëve, sipas fjalëve të Guvernatorit të Përgjithshëm Lord Canning, si "shpërthime në një stuhi". Në disa rajone, veçanërisht në Awadh, rebelimi mori atributet e një revolte patriotike kundër shtypjes britanike. Sidoqoftë, udhëheqësit rebelë nuk shpallën asnjë artikull besimi që parashikonte një sistem të ri politik. Edhe kështu, rebelimi provoi të ishte një pellg i rëndësishëm në historinë e Perandorisë Indiane dhe Britanike. Kjo çoi në shpërbërjen e Kompanisë së Indisë Lindore dhe i detyroi Britanikët të riorganizonin ushtrinë, sistemin financiar dhe administratën në Indi, përmes miratimit të Ligjit të Qeverisë së Indisë 1858. India u administrua më pas direkt nga qeveria Britanike në Raj i ri britanik. Më 1 nëntor 1858, mbretëresha Victoria lëshoi ​​një shpallje për indianët, të cilët megjithëse nuk kishin autoritetin e një dispozite kushtetuese, premtonin të drejta të ngjashme me ato të subjekteve të tjerë britanikë. Në dekadat në vijim, kur pranimi i këtyre të drejtave nuk ishte gjithmonë i afërt, indianët duhej t'i referoheshin qartë proklamatës së Mbretëreshës në rritjen e anulimeve të një nacionalizmi të ri. [[Kategoria:Kolonializmi Britanik në Azinë Jugore]] ka5epgznvlynl08t69a9rxlb4w65p83 2806990 2806989 2025-06-06T18:23:53Z Flladimi 79965 added [[Category:Historia Indiane]] using [[Help:Gadget-HotCat|HotCat]] 2806990 wikitext text/x-wiki Rebelimi Indian i 1857 ishte një kryengritje e madhe, por përfundimisht e pasuksesshme, në Indi në 1857–58 kundër sundimit të Kompanisë Britanike të Indisë Lindore, e cila funksiononte si një fuqi sovrane në emër të Kurorës Britanike. Rebelimi filloi më 10 maj 1857 në formën e një kryengritje të sepoistëve të ushtrisë së Kompanisë në qytetin garnizon të Meerut, 40 mi (64 km) në verilindje të Delhit (tani Delhi i Vjetër). Më pas shpërtheu në kryengritje dhe rebelime të tjera civile kryesisht në fushën e sipërme Gangetic dhe Indinë qendrore, megjithëse incidentet e revoltës ndodhën gjithashtu më larg në veri dhe lindje. Rebelimi përbënte një kërcënim të konsiderueshëm për fuqinë britanike në atë rajon dhe u përmbajt vetëm me disfatën e rebelëve në Gwalior më 20 qershor 1858. Më 1 nëntor 1858, britanikët u dhanë amnisti të gjithë rebelëve që nuk ishin të përfshirë në vrasje, megjithëse ata nuk deklaroni që armiqësitë të kenë përfunduar zyrtarisht deri më 8 korrik 1859. Emri i saj kontestohet dhe përshkruhet ndryshe si Kryengritja e Sepojës, Kryengritja Indiane, Rebelimi i Madh, Revolta e 1857, Kryengritja Indiane dhe Lufta e Parë e Pavarësisë * Rebelimi indian u ushqye nga inatet e lindura nga perceptime të ndryshme, duke përfshirë reformat shoqërore pushtuese të stilit britanik, taksat e ashpra të tokës, trajtimin përmbledhës të disa pronarëve të pasur të tokave dhe princërve, si dhe skepticizmin në lidhje me përmirësimet e sjella nga sundimi britanik. Shumë indianë u ngritën kundër britanikëve; megjithatë, shumë luftuan gjithashtu për britanikët, dhe shumica mbeti në dukje në përputhje me sundimin britanik. Dhuna, e cila nganjëherë tradhtonte një mizori të jashtëzakonshme, u bë nga të dy palët, ndaj oficerëve britanikë dhe civilëve, duke përfshirë gra dhe fëmijë, nga rebelët, dhe rebelët, dhe mbështetësit e tyre, duke përfshirë ndonjëherë fshatra të tëra, nga hakmarrjet britanike; qytetet e Delhi dhe Lucknow u shkatërruan në luftimet dhe hakmarrjet britanike. * Pas shpërthimit të kryengritjes në Meerut, rebelët arritën shpejt në Delhi, sundimtari 81- vjeçar Mughal i të cilit, Bahadur Shah Zafar, u shpall Perandori i Hindustan. Së shpejti, rebelët kishin kapur pjesë të mëdha të Provincave Veri-Perëndimore dhe Awadh (Oudh). Përgjigja e Kompanisë së Indisë Lindore erdhi gjithashtu me shpejtësi. Me ndihmën e përforcimeve, Kanpur u rikuperua nga mesi i korrikut 1857, dhe Delhi nga fundi i shtatorit. Sidoqoftë, më pas u desh pjesa e mbetur e 1857 dhe pjesa më e mirë e 1858 që rebelimi të shtypej në Jhansi, Lucknow dhe veçanërisht në fshatin Awadh. Rajonet e tjera të Indisë së kontrolluar nga Kompania - provinca e Bengalit, Presidenca e Bombeit dhe Presidenca e Madrasit - qëndruan kryesisht të qetë. Në Punjab, princat Sikh ndihmuan në mënyrë thelbësore Britanikët duke siguruar ushtarë dhe mbështetje. Shtetet e mëdha princërore, Hyderabad, Mysore, Travancore dhe Kashmir, si dhe ato më të vogla të Rajputana, nuk u bashkuan me rebelimin, duke i shërbyer britanikëve, sipas fjalëve të Guvernatorit të Përgjithshëm Lord Canning, si "shpërthime në një stuhi". Në disa rajone, veçanërisht në Awadh, rebelimi mori atributet e një revolte patriotike kundër shtypjes britanike. Sidoqoftë, udhëheqësit rebelë nuk shpallën asnjë artikull besimi që parashikonte një sistem të ri politik. Edhe kështu, rebelimi provoi të ishte një pellg i rëndësishëm në historinë e Perandorisë Indiane dhe Britanike. Kjo çoi në shpërbërjen e Kompanisë së Indisë Lindore dhe i detyroi Britanikët të riorganizonin ushtrinë, sistemin financiar dhe administratën në Indi, përmes miratimit të Ligjit të Qeverisë së Indisë 1858. India u administrua më pas direkt nga qeveria Britanike në Raj i ri britanik. Më 1 nëntor 1858, mbretëresha Victoria lëshoi ​​një shpallje për indianët, të cilët megjithëse nuk kishin autoritetin e një dispozite kushtetuese, premtonin të drejta të ngjashme me ato të subjekteve të tjerë britanikë. Në dekadat në vijim, kur pranimi i këtyre të drejtave nuk ishte gjithmonë i afërt, indianët duhej t'i referoheshin qartë proklamatës së Mbretëreshës në rritjen e anulimeve të një nacionalizmi të ri. [[Kategoria:Kolonializmi Britanik në Azinë Jugore]] [[Kategoria:Historia Indiane]] jvifqqjmxti01uoeaup280cxojcwrnz 2806991 2806990 2025-06-06T18:24:07Z Flladimi 79965 added [[Category:Historia e Azisë Jugore]] using [[Help:Gadget-HotCat|HotCat]] 2806991 wikitext text/x-wiki Rebelimi Indian i 1857 ishte një kryengritje e madhe, por përfundimisht e pasuksesshme, në Indi në 1857–58 kundër sundimit të Kompanisë Britanike të Indisë Lindore, e cila funksiononte si një fuqi sovrane në emër të Kurorës Britanike. Rebelimi filloi më 10 maj 1857 në formën e një kryengritje të sepoistëve të ushtrisë së Kompanisë në qytetin garnizon të Meerut, 40 mi (64 km) në verilindje të Delhit (tani Delhi i Vjetër). Më pas shpërtheu në kryengritje dhe rebelime të tjera civile kryesisht në fushën e sipërme Gangetic dhe Indinë qendrore, megjithëse incidentet e revoltës ndodhën gjithashtu më larg në veri dhe lindje. Rebelimi përbënte një kërcënim të konsiderueshëm për fuqinë britanike në atë rajon dhe u përmbajt vetëm me disfatën e rebelëve në Gwalior më 20 qershor 1858. Më 1 nëntor 1858, britanikët u dhanë amnisti të gjithë rebelëve që nuk ishin të përfshirë në vrasje, megjithëse ata nuk deklaroni që armiqësitë të kenë përfunduar zyrtarisht deri më 8 korrik 1859. Emri i saj kontestohet dhe përshkruhet ndryshe si Kryengritja e Sepojës, Kryengritja Indiane, Rebelimi i Madh, Revolta e 1857, Kryengritja Indiane dhe Lufta e Parë e Pavarësisë * Rebelimi indian u ushqye nga inatet e lindura nga perceptime të ndryshme, duke përfshirë reformat shoqërore pushtuese të stilit britanik, taksat e ashpra të tokës, trajtimin përmbledhës të disa pronarëve të pasur të tokave dhe princërve, si dhe skepticizmin në lidhje me përmirësimet e sjella nga sundimi britanik. Shumë indianë u ngritën kundër britanikëve; megjithatë, shumë luftuan gjithashtu për britanikët, dhe shumica mbeti në dukje në përputhje me sundimin britanik. Dhuna, e cila nganjëherë tradhtonte një mizori të jashtëzakonshme, u bë nga të dy palët, ndaj oficerëve britanikë dhe civilëve, duke përfshirë gra dhe fëmijë, nga rebelët, dhe rebelët, dhe mbështetësit e tyre, duke përfshirë ndonjëherë fshatra të tëra, nga hakmarrjet britanike; qytetet e Delhi dhe Lucknow u shkatërruan në luftimet dhe hakmarrjet britanike. * Pas shpërthimit të kryengritjes në Meerut, rebelët arritën shpejt në Delhi, sundimtari 81- vjeçar Mughal i të cilit, Bahadur Shah Zafar, u shpall Perandori i Hindustan. Së shpejti, rebelët kishin kapur pjesë të mëdha të Provincave Veri-Perëndimore dhe Awadh (Oudh). Përgjigja e Kompanisë së Indisë Lindore erdhi gjithashtu me shpejtësi. Me ndihmën e përforcimeve, Kanpur u rikuperua nga mesi i korrikut 1857, dhe Delhi nga fundi i shtatorit. Sidoqoftë, më pas u desh pjesa e mbetur e 1857 dhe pjesa më e mirë e 1858 që rebelimi të shtypej në Jhansi, Lucknow dhe veçanërisht në fshatin Awadh. Rajonet e tjera të Indisë së kontrolluar nga Kompania - provinca e Bengalit, Presidenca e Bombeit dhe Presidenca e Madrasit - qëndruan kryesisht të qetë. Në Punjab, princat Sikh ndihmuan në mënyrë thelbësore Britanikët duke siguruar ushtarë dhe mbështetje. Shtetet e mëdha princërore, Hyderabad, Mysore, Travancore dhe Kashmir, si dhe ato më të vogla të Rajputana, nuk u bashkuan me rebelimin, duke i shërbyer britanikëve, sipas fjalëve të Guvernatorit të Përgjithshëm Lord Canning, si "shpërthime në një stuhi". Në disa rajone, veçanërisht në Awadh, rebelimi mori atributet e një revolte patriotike kundër shtypjes britanike. Sidoqoftë, udhëheqësit rebelë nuk shpallën asnjë artikull besimi që parashikonte një sistem të ri politik. Edhe kështu, rebelimi provoi të ishte një pellg i rëndësishëm në historinë e Perandorisë Indiane dhe Britanike. Kjo çoi në shpërbërjen e Kompanisë së Indisë Lindore dhe i detyroi Britanikët të riorganizonin ushtrinë, sistemin financiar dhe administratën në Indi, përmes miratimit të Ligjit të Qeverisë së Indisë 1858. India u administrua më pas direkt nga qeveria Britanike në Raj i ri britanik. Më 1 nëntor 1858, mbretëresha Victoria lëshoi ​​një shpallje për indianët, të cilët megjithëse nuk kishin autoritetin e një dispozite kushtetuese, premtonin të drejta të ngjashme me ato të subjekteve të tjerë britanikë. Në dekadat në vijim, kur pranimi i këtyre të drejtave nuk ishte gjithmonë i afërt, indianët duhej t'i referoheshin qartë proklamatës së Mbretëreshës në rritjen e anulimeve të një nacionalizmi të ri. [[Kategoria:Kolonializmi Britanik në Azinë Jugore]] [[Kategoria:Historia Indiane]] [[Kategoria:Historia e Azisë Jugore]] dxhd90n2x0xm2dqzmk1minzkoj4src5 2806992 2806991 2025-06-06T18:24:56Z Flladimi 79965 added [[Category:1857]] using [[Help:Gadget-HotCat|HotCat]] 2806992 wikitext text/x-wiki Rebelimi Indian i 1857 ishte një kryengritje e madhe, por përfundimisht e pasuksesshme, në Indi në 1857–58 kundër sundimit të Kompanisë Britanike të Indisë Lindore, e cila funksiononte si një fuqi sovrane në emër të Kurorës Britanike. Rebelimi filloi më 10 maj 1857 në formën e një kryengritje të sepoistëve të ushtrisë së Kompanisë në qytetin garnizon të Meerut, 40 mi (64 km) në verilindje të Delhit (tani Delhi i Vjetër). Më pas shpërtheu në kryengritje dhe rebelime të tjera civile kryesisht në fushën e sipërme Gangetic dhe Indinë qendrore, megjithëse incidentet e revoltës ndodhën gjithashtu më larg në veri dhe lindje. Rebelimi përbënte një kërcënim të konsiderueshëm për fuqinë britanike në atë rajon dhe u përmbajt vetëm me disfatën e rebelëve në Gwalior më 20 qershor 1858. Më 1 nëntor 1858, britanikët u dhanë amnisti të gjithë rebelëve që nuk ishin të përfshirë në vrasje, megjithëse ata nuk deklaroni që armiqësitë të kenë përfunduar zyrtarisht deri më 8 korrik 1859. Emri i saj kontestohet dhe përshkruhet ndryshe si Kryengritja e Sepojës, Kryengritja Indiane, Rebelimi i Madh, Revolta e 1857, Kryengritja Indiane dhe Lufta e Parë e Pavarësisë * Rebelimi indian u ushqye nga inatet e lindura nga perceptime të ndryshme, duke përfshirë reformat shoqërore pushtuese të stilit britanik, taksat e ashpra të tokës, trajtimin përmbledhës të disa pronarëve të pasur të tokave dhe princërve, si dhe skepticizmin në lidhje me përmirësimet e sjella nga sundimi britanik. Shumë indianë u ngritën kundër britanikëve; megjithatë, shumë luftuan gjithashtu për britanikët, dhe shumica mbeti në dukje në përputhje me sundimin britanik. Dhuna, e cila nganjëherë tradhtonte një mizori të jashtëzakonshme, u bë nga të dy palët, ndaj oficerëve britanikë dhe civilëve, duke përfshirë gra dhe fëmijë, nga rebelët, dhe rebelët, dhe mbështetësit e tyre, duke përfshirë ndonjëherë fshatra të tëra, nga hakmarrjet britanike; qytetet e Delhi dhe Lucknow u shkatërruan në luftimet dhe hakmarrjet britanike. * Pas shpërthimit të kryengritjes në Meerut, rebelët arritën shpejt në Delhi, sundimtari 81- vjeçar Mughal i të cilit, Bahadur Shah Zafar, u shpall Perandori i Hindustan. Së shpejti, rebelët kishin kapur pjesë të mëdha të Provincave Veri-Perëndimore dhe Awadh (Oudh). Përgjigja e Kompanisë së Indisë Lindore erdhi gjithashtu me shpejtësi. Me ndihmën e përforcimeve, Kanpur u rikuperua nga mesi i korrikut 1857, dhe Delhi nga fundi i shtatorit. Sidoqoftë, më pas u desh pjesa e mbetur e 1857 dhe pjesa më e mirë e 1858 që rebelimi të shtypej në Jhansi, Lucknow dhe veçanërisht në fshatin Awadh. Rajonet e tjera të Indisë së kontrolluar nga Kompania - provinca e Bengalit, Presidenca e Bombeit dhe Presidenca e Madrasit - qëndruan kryesisht të qetë. Në Punjab, princat Sikh ndihmuan në mënyrë thelbësore Britanikët duke siguruar ushtarë dhe mbështetje. Shtetet e mëdha princërore, Hyderabad, Mysore, Travancore dhe Kashmir, si dhe ato më të vogla të Rajputana, nuk u bashkuan me rebelimin, duke i shërbyer britanikëve, sipas fjalëve të Guvernatorit të Përgjithshëm Lord Canning, si "shpërthime në një stuhi". Në disa rajone, veçanërisht në Awadh, rebelimi mori atributet e një revolte patriotike kundër shtypjes britanike. Sidoqoftë, udhëheqësit rebelë nuk shpallën asnjë artikull besimi që parashikonte një sistem të ri politik. Edhe kështu, rebelimi provoi të ishte një pellg i rëndësishëm në historinë e Perandorisë Indiane dhe Britanike. Kjo çoi në shpërbërjen e Kompanisë së Indisë Lindore dhe i detyroi Britanikët të riorganizonin ushtrinë, sistemin financiar dhe administratën në Indi, përmes miratimit të Ligjit të Qeverisë së Indisë 1858. India u administrua më pas direkt nga qeveria Britanike në Raj i ri britanik. Më 1 nëntor 1858, mbretëresha Victoria lëshoi ​​një shpallje për indianët, të cilët megjithëse nuk kishin autoritetin e një dispozite kushtetuese, premtonin të drejta të ngjashme me ato të subjekteve të tjerë britanikë. Në dekadat në vijim, kur pranimi i këtyre të drejtave nuk ishte gjithmonë i afërt, indianët duhej t'i referoheshin qartë proklamatës së Mbretëreshës në rritjen e anulimeve të një nacionalizmi të ri. [[Kategoria:Kolonializmi Britanik në Azinë Jugore]] [[Kategoria:Historia Indiane]] [[Kategoria:Historia e Azisë Jugore]] [[Kategoria:1857]] kixkpvle3wcp5b1dxvduspx9bf342ju 2806993 2806992 2025-06-06T18:25:25Z Flladimi 79965 added [[Category:Rebelime]] using [[Help:Gadget-HotCat|HotCat]] 2806993 wikitext text/x-wiki Rebelimi Indian i 1857 ishte një kryengritje e madhe, por përfundimisht e pasuksesshme, në Indi në 1857–58 kundër sundimit të Kompanisë Britanike të Indisë Lindore, e cila funksiononte si një fuqi sovrane në emër të Kurorës Britanike. Rebelimi filloi më 10 maj 1857 në formën e një kryengritje të sepoistëve të ushtrisë së Kompanisë në qytetin garnizon të Meerut, 40 mi (64 km) në verilindje të Delhit (tani Delhi i Vjetër). Më pas shpërtheu në kryengritje dhe rebelime të tjera civile kryesisht në fushën e sipërme Gangetic dhe Indinë qendrore, megjithëse incidentet e revoltës ndodhën gjithashtu më larg në veri dhe lindje. Rebelimi përbënte një kërcënim të konsiderueshëm për fuqinë britanike në atë rajon dhe u përmbajt vetëm me disfatën e rebelëve në Gwalior më 20 qershor 1858. Më 1 nëntor 1858, britanikët u dhanë amnisti të gjithë rebelëve që nuk ishin të përfshirë në vrasje, megjithëse ata nuk deklaroni që armiqësitë të kenë përfunduar zyrtarisht deri më 8 korrik 1859. Emri i saj kontestohet dhe përshkruhet ndryshe si Kryengritja e Sepojës, Kryengritja Indiane, Rebelimi i Madh, Revolta e 1857, Kryengritja Indiane dhe Lufta e Parë e Pavarësisë * Rebelimi indian u ushqye nga inatet e lindura nga perceptime të ndryshme, duke përfshirë reformat shoqërore pushtuese të stilit britanik, taksat e ashpra të tokës, trajtimin përmbledhës të disa pronarëve të pasur të tokave dhe princërve, si dhe skepticizmin në lidhje me përmirësimet e sjella nga sundimi britanik. Shumë indianë u ngritën kundër britanikëve; megjithatë, shumë luftuan gjithashtu për britanikët, dhe shumica mbeti në dukje në përputhje me sundimin britanik. Dhuna, e cila nganjëherë tradhtonte një mizori të jashtëzakonshme, u bë nga të dy palët, ndaj oficerëve britanikë dhe civilëve, duke përfshirë gra dhe fëmijë, nga rebelët, dhe rebelët, dhe mbështetësit e tyre, duke përfshirë ndonjëherë fshatra të tëra, nga hakmarrjet britanike; qytetet e Delhi dhe Lucknow u shkatërruan në luftimet dhe hakmarrjet britanike. * Pas shpërthimit të kryengritjes në Meerut, rebelët arritën shpejt në Delhi, sundimtari 81- vjeçar Mughal i të cilit, Bahadur Shah Zafar, u shpall Perandori i Hindustan. Së shpejti, rebelët kishin kapur pjesë të mëdha të Provincave Veri-Perëndimore dhe Awadh (Oudh). Përgjigja e Kompanisë së Indisë Lindore erdhi gjithashtu me shpejtësi. Me ndihmën e përforcimeve, Kanpur u rikuperua nga mesi i korrikut 1857, dhe Delhi nga fundi i shtatorit. Sidoqoftë, më pas u desh pjesa e mbetur e 1857 dhe pjesa më e mirë e 1858 që rebelimi të shtypej në Jhansi, Lucknow dhe veçanërisht në fshatin Awadh. Rajonet e tjera të Indisë së kontrolluar nga Kompania - provinca e Bengalit, Presidenca e Bombeit dhe Presidenca e Madrasit - qëndruan kryesisht të qetë. Në Punjab, princat Sikh ndihmuan në mënyrë thelbësore Britanikët duke siguruar ushtarë dhe mbështetje. Shtetet e mëdha princërore, Hyderabad, Mysore, Travancore dhe Kashmir, si dhe ato më të vogla të Rajputana, nuk u bashkuan me rebelimin, duke i shërbyer britanikëve, sipas fjalëve të Guvernatorit të Përgjithshëm Lord Canning, si "shpërthime në një stuhi". Në disa rajone, veçanërisht në Awadh, rebelimi mori atributet e një revolte patriotike kundër shtypjes britanike. Sidoqoftë, udhëheqësit rebelë nuk shpallën asnjë artikull besimi që parashikonte një sistem të ri politik. Edhe kështu, rebelimi provoi të ishte një pellg i rëndësishëm në historinë e Perandorisë Indiane dhe Britanike. Kjo çoi në shpërbërjen e Kompanisë së Indisë Lindore dhe i detyroi Britanikët të riorganizonin ushtrinë, sistemin financiar dhe administratën në Indi, përmes miratimit të Ligjit të Qeverisë së Indisë 1858. India u administrua më pas direkt nga qeveria Britanike në Raj i ri britanik. Më 1 nëntor 1858, mbretëresha Victoria lëshoi ​​një shpallje për indianët, të cilët megjithëse nuk kishin autoritetin e një dispozite kushtetuese, premtonin të drejta të ngjashme me ato të subjekteve të tjerë britanikë. Në dekadat në vijim, kur pranimi i këtyre të drejtave nuk ishte gjithmonë i afërt, indianët duhej t'i referoheshin qartë proklamatës së Mbretëreshës në rritjen e anulimeve të një nacionalizmi të ri. [[Kategoria:Kolonializmi Britanik në Azinë Jugore]] [[Kategoria:Historia Indiane]] [[Kategoria:Historia e Azisë Jugore]] [[Kategoria:1857]] [[Kategoria:Rebelime]] 5ibprviby6jpgluvkijky7t7azplsv2 2806994 2806993 2025-06-06T18:26:00Z Flladimi 79965 added [[Category:Kryengritje]] using [[Help:Gadget-HotCat|HotCat]] 2806994 wikitext text/x-wiki Rebelimi Indian i 1857 ishte një kryengritje e madhe, por përfundimisht e pasuksesshme, në Indi në 1857–58 kundër sundimit të Kompanisë Britanike të Indisë Lindore, e cila funksiononte si një fuqi sovrane në emër të Kurorës Britanike. Rebelimi filloi më 10 maj 1857 në formën e një kryengritje të sepoistëve të ushtrisë së Kompanisë në qytetin garnizon të Meerut, 40 mi (64 km) në verilindje të Delhit (tani Delhi i Vjetër). Më pas shpërtheu në kryengritje dhe rebelime të tjera civile kryesisht në fushën e sipërme Gangetic dhe Indinë qendrore, megjithëse incidentet e revoltës ndodhën gjithashtu më larg në veri dhe lindje. Rebelimi përbënte një kërcënim të konsiderueshëm për fuqinë britanike në atë rajon dhe u përmbajt vetëm me disfatën e rebelëve në Gwalior më 20 qershor 1858. Më 1 nëntor 1858, britanikët u dhanë amnisti të gjithë rebelëve që nuk ishin të përfshirë në vrasje, megjithëse ata nuk deklaroni që armiqësitë të kenë përfunduar zyrtarisht deri më 8 korrik 1859. Emri i saj kontestohet dhe përshkruhet ndryshe si Kryengritja e Sepojës, Kryengritja Indiane, Rebelimi i Madh, Revolta e 1857, Kryengritja Indiane dhe Lufta e Parë e Pavarësisë * Rebelimi indian u ushqye nga inatet e lindura nga perceptime të ndryshme, duke përfshirë reformat shoqërore pushtuese të stilit britanik, taksat e ashpra të tokës, trajtimin përmbledhës të disa pronarëve të pasur të tokave dhe princërve, si dhe skepticizmin në lidhje me përmirësimet e sjella nga sundimi britanik. Shumë indianë u ngritën kundër britanikëve; megjithatë, shumë luftuan gjithashtu për britanikët, dhe shumica mbeti në dukje në përputhje me sundimin britanik. Dhuna, e cila nganjëherë tradhtonte një mizori të jashtëzakonshme, u bë nga të dy palët, ndaj oficerëve britanikë dhe civilëve, duke përfshirë gra dhe fëmijë, nga rebelët, dhe rebelët, dhe mbështetësit e tyre, duke përfshirë ndonjëherë fshatra të tëra, nga hakmarrjet britanike; qytetet e Delhi dhe Lucknow u shkatërruan në luftimet dhe hakmarrjet britanike. * Pas shpërthimit të kryengritjes në Meerut, rebelët arritën shpejt në Delhi, sundimtari 81- vjeçar Mughal i të cilit, Bahadur Shah Zafar, u shpall Perandori i Hindustan. Së shpejti, rebelët kishin kapur pjesë të mëdha të Provincave Veri-Perëndimore dhe Awadh (Oudh). Përgjigja e Kompanisë së Indisë Lindore erdhi gjithashtu me shpejtësi. Me ndihmën e përforcimeve, Kanpur u rikuperua nga mesi i korrikut 1857, dhe Delhi nga fundi i shtatorit. Sidoqoftë, më pas u desh pjesa e mbetur e 1857 dhe pjesa më e mirë e 1858 që rebelimi të shtypej në Jhansi, Lucknow dhe veçanërisht në fshatin Awadh. Rajonet e tjera të Indisë së kontrolluar nga Kompania - provinca e Bengalit, Presidenca e Bombeit dhe Presidenca e Madrasit - qëndruan kryesisht të qetë. Në Punjab, princat Sikh ndihmuan në mënyrë thelbësore Britanikët duke siguruar ushtarë dhe mbështetje. Shtetet e mëdha princërore, Hyderabad, Mysore, Travancore dhe Kashmir, si dhe ato më të vogla të Rajputana, nuk u bashkuan me rebelimin, duke i shërbyer britanikëve, sipas fjalëve të Guvernatorit të Përgjithshëm Lord Canning, si "shpërthime në një stuhi". Në disa rajone, veçanërisht në Awadh, rebelimi mori atributet e një revolte patriotike kundër shtypjes britanike. Sidoqoftë, udhëheqësit rebelë nuk shpallën asnjë artikull besimi që parashikonte një sistem të ri politik. Edhe kështu, rebelimi provoi të ishte një pellg i rëndësishëm në historinë e Perandorisë Indiane dhe Britanike. Kjo çoi në shpërbërjen e Kompanisë së Indisë Lindore dhe i detyroi Britanikët të riorganizonin ushtrinë, sistemin financiar dhe administratën në Indi, përmes miratimit të Ligjit të Qeverisë së Indisë 1858. India u administrua më pas direkt nga qeveria Britanike në Raj i ri britanik. Më 1 nëntor 1858, mbretëresha Victoria lëshoi ​​një shpallje për indianët, të cilët megjithëse nuk kishin autoritetin e një dispozite kushtetuese, premtonin të drejta të ngjashme me ato të subjekteve të tjerë britanikë. Në dekadat në vijim, kur pranimi i këtyre të drejtave nuk ishte gjithmonë i afërt, indianët duhej t'i referoheshin qartë proklamatës së Mbretëreshës në rritjen e anulimeve të një nacionalizmi të ri. [[Kategoria:Kolonializmi Britanik në Azinë Jugore]] [[Kategoria:Historia Indiane]] [[Kategoria:Historia e Azisë Jugore]] [[Kategoria:1857]] [[Kategoria:Rebelime]] [[Kategoria:Kryengritje]] fn2rtjy9tikw73urpkrm2cseuzok27j 2807055 2806994 2025-06-06T20:14:22Z Flladimi 79965 rregullime kryesisht teknike 2807055 wikitext text/x-wiki '''Rebelimi Indian i vitit 1857'' ishte një kryengritje e madhe, por përfundimisht e pasuksesshme, në [[Presidencat dhe provincat e Indisë Britanike|Indi]] në vitet [[1857]]–[[1858|58]] kundër [[Sundimi i Kompanisë Britanike të Indisë Lindore|sundimit të Kompanisë Britanike të Indisë Lindore]], e cila funksiononte si një fuqi sovrane në emër të [[Perandoria Britanike|Kurorës Britanike]]. Rebelimi filloi më 10 maj [[1857]], në formën e një kryengritje të sepojëve (ushtarë indianë) të ushtrisë së Kompanisë në qytetin garnizon të Meerut-it, 40 milje (64 km) në verilindje të [[Delhi]]t (tani [[Delhi i Vjetër]]). Më pas shpërtheu në kryengritje dhe rebelime të tjera civile kryesisht në fushën e sipërme Gangetike dhe Indinë Qendrore. Megjithatë incidentet e revoltës ndodhën gjithashtu edhe më larg, në veri dhe lindje. Rebelimi përbënte një kërcënim të konsiderueshëm për [[Presidencat dhe provincat e Indisë Britanike|fuqinë britanike në atë rajon]] dhe u përmbajt vetëm me disfatën e rebelëve në Gualior, më 20 qershor [[1858]]. Më 1 nëntor [[1858]], [[britanikët]] u dhanë amnisti të gjithë rebelëve që nuk ishin të përfshirë në vrasje, megjithëse ata nuk do të deklaronin se armiqësitë kishin përfunduar zyrtarisht, deri më 8 korrik [[1859]]. Emri i saj kontestohet dhe përshkruhet ndryshe si ''Kryengritja e Sepojëve'', ''Kryengritja Indiane'', ''Rebelimi i Madh'', ''Revolta e vitit 1857'', ''Kryengritja Indiane dhe Lufta e Parë e Pavarësisë''. Rebelimi indian u ushqye nga inatet e lindura nga perceptime të ndryshme, duke përfshirë reformat shoqërore pushtuese të stilit britanik, taksat e rënda të tokës, trajtimin përmbledhës të disa pronarëve të pasur të tokave dhe princërve, si dhe skepticizmin në lidhje me përmirësimet e sjelljes nga [[Sundimi i Kompanisë Britanike të Indisë Lindore|sundimi britanik]]. Shumë indianë u ngritën kundër britanikëve; megjithatë, shumë luftuan gjithashtu për [[britanikët]], dhe shumica mbeti në dukje në mbështetje të [[Perandoria Britanike|sundimit britanik]]. Dhuna, e cila nganjëherë tradhtonte një mizori të jashtëzakonshme, u bë nga të dy palët, ndaj oficerëve britanikë dhe civilëve, duke përfshirë gra dhe fëmijë, nga rebelët dhe mbështetësit e tyre, duke përfshirë ndonjëherë fshatra të tëra, nga hakmarrjet britanike; qytetet e [[Delhi]]t dhe [[Laknau]]t u shkatërruan në luftimet dhe hakmarrjet britanike. Pas shpërthimit të kryengritjes në Meerut, rebelët arritën shpejt në [[Delhi]], sundimtari 81-vjeçar Mogul, i të cilit, Bahadur Shah Zafari, u shpall Perandori i Hindustanit. Së shpejti, rebelët kishin kapur pjesë të mëdha të Provincave Veri-Perëndimore dhe Avadhit (Oudh). Përgjigja e [[Sundimi i Kompanisë Britanike të Indisë Lindore|Kompanisë së Indisë Lindore]] erdhi gjithashtu me shpejtësi. Me ndihmën e përforcimeve, Kanpuri u rikuperua nga mesi i [[korriku]]t [[1857]], ndërsa [[Delhi]] nga fundi i [[shtatori]]t. Sidoqoftë, më pas u desh pjesa e mbetur e vitit [[1857]] dhe pjesa më e mirë e vitit [[1858]] që rebelimi të shtypej në [[Xhhansi]], [[Laknau]] dhe veçanërisht në rajonin e [[Avadhi]]t. Rajonet e tjera të [[Presidencat dhe provincat e Indisë Britanike|Indisë]] së [[Sundimi i Kompanisë Britanike të Indisë Lindore|kontrolluar nga Kompania e Indisë Lindore]] - [[Presidenca e Bengalit Kolonial|Provinca e Bengalit]], [[Presidenca e Bombeit]] dhe [[Presidenca e Madrasit]] - qëndruan kryesisht të qeta.<ref>{{cite book|last = Cowan|first =C. D.|editor-last = Carsten|editor-first =F. L.|url = https://books.google.al/books?id=FzQ9AAAAIAAJ&lpg=PP1&pg=PA417|volume =V. The Ascendancy of France 1648–88|title =The New Cambridge Modern History|year = 1975|chapter = XVII. Europe and Asia – 2. The English and Dutch East India Companies|publisher = [[Cambridge University Press]]|language = en|orig-year = 1961|ISBN = 978-0-5210-4544-5|location = Kembrixh|page = 417–429}}</ref><ref>{{Cite web|title = Catherine of Bragança (1638–1705)|publisher = BBC|url = https://www.bbc.co.uk/dna/h2g2/A2998461|language = en}}</ref><ref>{{cite book|author = Stephen Meredyth Edwardes|url = https://books.google.al/books?id=48r8I_TDw8EC&lpg=PP1&pg=PA89|title =The Rise of Bombay: A Retrospect|year = 2011|chapter = Part II. The Island of the Good Life|publisher = [[Cambridge University Press]]|language = en|orig-date = 1902|isbn = 978-110814407-0|page = 89–334}}</ref><ref>{{cite book|last = David|first = M. D.|title = History of Bombay, 1661–1708|year = 1973|url = https://books.google.al/books?id=MMBAAAAMAAJ|publisher = University of Bombay|language = en|page = 410}}</ref> Në [[Rajoni i Panxhabit|Punxhab]], princat sikhë, në mënyrë thelbësore, ndihmuan [[britanikët]], duke siguruar ushtarë dhe mbështetje. Shtetet e mëdha princërore, [[Hajderabadi|Hyderabad]], [[Majsorja|Mysore]], Travancore dhe [[Kashmiri]], si dhe ato më të vogla të Raxhputanës, nuk u bashkuan me rebelimin, duke u shërbyer britanikëve, sipas fjalëve të Guvernatorit të Përgjithshëm Lord Canning, si "shpërthime në një stuhi". Në disa rajone, veçanërisht në Avadh, rebelimi mori atributet e një revolte patriotike kundër shtypjes britanike. Sidoqoftë, udhëheqësit rebelë nuk shpallën asnjë artikull besimi që parashikonte një sistem të ri politik. Edhe kështu, rebelimi provoi të ishte një pellg i rëndësishëm në historinë e [[Presidencat dhe provincat e Indisë Britanike|Perandorisë Indiane]] dhe [[Perandoria Britanike|Britanike]]. Kjo çoi në shpërbërjen e [[Sundimi i Kompanisë Britanike të Indisë Lindore|Kompanisë së Indisë Lindore]] dhe i detyroi [[britanikët]] të riorganizonin ushtrinë, sistemin financiar dhe administratën në [[Raxhi Britanik|Indi]], përmes miratimit të Ligjit të Qeverisë së Indisë 1858. [[Presidencat dhe provincat e Indisë Britanike|India]] u administrua më pas direkt nga [[Qeveria e Mbretërisë së Bashkuar|Qeveria Britanike]] në [[Raxhi Britanik|Raxhin e ri Britanik]]. Më 1 nëntor [[1858]], [[Mbretëresha Viktoria|mbretëresha Victoria]] nxori ​​një shpallje për [[indianët]], të cilat, megjithëse nuk kishin autoritetin e një dispozite kushtetuese, premtonin të drejta të ngjashme me ato të subjekteve të tjera britanike.<ref>{{cite book|author = Percival Spear|volume =2. From the Sixteenth Century to the Twentieth Century|url = https://books.google.al/books?id=K2H_v0t5jTkC&newbks=1&newbks_redir=0&lpg=PP1&pg=PA145|title =A History of India|year = 1990|chapter =12. The Imperial Heyday|publisher = Penguin Books|language = en|isbn = 978-0-14-013836-8|orig-year = 1965|pages = 145-157}}</ref><ref>{{cite book|author = Sumit Sarkar|url = https://books.google.al/books?id=kTYfAQAAQBAJ&newbks=1&newbks_redir=0&lpg=PP1&pg=PA135|title = India and the British Empire|editor1 = Douglas M. Peers|year = 2012|chapter =6. Nationalisms in India|series =The Oxford History of the British Empire|editor2 = Nandini Gooptu|others = Alain Low|orig-year = 1998|publisher = [[Oxford University Press]]|language = en|isbn = 978-0-19-925988-5|pages = 135–167}}</ref><ref>{{cite book|editor = Kenneth Pletcher|chapter =10. British India from the Mutiny to World War I|url = https://books.google.al/books?id=VsujRFvaHI8C|year = 2011|title =The History of India|publisher = Britannica Educational Publishing|language = en|isbn = 978-1-61530-201-7|pages = 256-277}}</ref> Në dekadat në vijim, kur pranimi i këtyre të drejtave nuk ishte gjithmonë i afërt, [[indianët]] duhet t'i referoheshin qartë proklamatës së [[Mbretëresha Viktoria|Mbretëreshës]] në rritjen e anulimeve të një nacionalizmi të ri. ==Shiko edhe== * [[Sundimi i Kompanisë Britanike të Indisë Lindore]] * [[Presidencat dhe provincat e Indisë Britanike]] * [[Raxhi Britanik]] * [[India Koloniale]] * [[Historia e Indisë]] * [[Perandoria Britanike]] * [[Historia e Mbretërisë së Bashkuar]] ==Referencat== <references/> [[Kategoria:Kolonializmi Britanik në Azinë Jugore]] [[Kategoria:Historia Indiane]] [[Kategoria:Historia e Azisë Jugore]] [[Kategoria:1857]] [[Kategoria:Rebelime]] [[Kategoria:Kryengritje]] qja3vmaazjnpr8a8ks9x1kgypuiuy0w 2807056 2807055 2025-06-06T20:15:16Z Flladimi 79965 rregullim i vogel 2807056 wikitext text/x-wiki '''Rebelimi Indian i vitit 1857''' ishte një kryengritje e madhe, por përfundimisht e pasuksesshme, në [[Presidencat dhe provincat e Indisë Britanike|Indi]] në vitet [[1857]]–[[1858|58]] kundër [[Sundimi i Kompanisë Britanike të Indisë Lindore|sundimit të Kompanisë Britanike të Indisë Lindore]], e cila funksiononte si një fuqi sovrane në emër të [[Perandoria Britanike|Kurorës Britanike]]. Rebelimi filloi më 10 maj [[1857]], në formën e një kryengritje të sepojëve (ushtarë indianë) të ushtrisë së Kompanisë në qytetin garnizon të Meerut-it, 40 milje (64 km) në verilindje të [[Delhi]]t (tani [[Delhi i Vjetër]]). Më pas shpërtheu në kryengritje dhe rebelime të tjera civile kryesisht në fushën e sipërme Gangetike dhe Indinë Qendrore. Megjithatë incidentet e revoltës ndodhën gjithashtu edhe më larg, në veri dhe lindje. Rebelimi përbënte një kërcënim të konsiderueshëm për [[Presidencat dhe provincat e Indisë Britanike|fuqinë britanike në atë rajon]] dhe u përmbajt vetëm me disfatën e rebelëve në Gualior, më 20 qershor [[1858]]. Më 1 nëntor [[1858]], [[britanikët]] u dhanë amnisti të gjithë rebelëve që nuk ishin të përfshirë në vrasje, megjithëse ata nuk do të deklaronin se armiqësitë kishin përfunduar zyrtarisht, deri më 8 korrik [[1859]]. Emri i saj kontestohet dhe përshkruhet ndryshe si ''Kryengritja e Sepojëve'', ''Kryengritja Indiane'', ''Rebelimi i Madh'', ''Revolta e vitit 1857'', ''Kryengritja Indiane dhe Lufta e Parë e Pavarësisë''. Rebelimi indian u ushqye nga inatet e lindura nga perceptime të ndryshme, duke përfshirë reformat shoqërore pushtuese të stilit britanik, taksat e rënda të tokës, trajtimin përmbledhës të disa pronarëve të pasur të tokave dhe princërve, si dhe skepticizmin në lidhje me përmirësimet e sjelljes nga [[Sundimi i Kompanisë Britanike të Indisë Lindore|sundimi britanik]]. Shumë indianë u ngritën kundër britanikëve; megjithatë, shumë luftuan gjithashtu për [[britanikët]], dhe shumica mbeti në dukje në mbështetje të [[Perandoria Britanike|sundimit britanik]]. Dhuna, e cila nganjëherë tradhtonte një mizori të jashtëzakonshme, u bë nga të dy palët, ndaj oficerëve britanikë dhe civilëve, duke përfshirë gra dhe fëmijë, nga rebelët dhe mbështetësit e tyre, duke përfshirë ndonjëherë fshatra të tëra, nga hakmarrjet britanike; qytetet e [[Delhi]]t dhe [[Laknau]]t u shkatërruan në luftimet dhe hakmarrjet britanike. Pas shpërthimit të kryengritjes në Meerut, rebelët arritën shpejt në [[Delhi]], sundimtari 81-vjeçar Mogul, i të cilit, Bahadur Shah Zafari, u shpall Perandori i Hindustanit. Së shpejti, rebelët kishin kapur pjesë të mëdha të Provincave Veri-Perëndimore dhe Avadhit (Oudh). Përgjigja e [[Sundimi i Kompanisë Britanike të Indisë Lindore|Kompanisë së Indisë Lindore]] erdhi gjithashtu me shpejtësi. Me ndihmën e përforcimeve, Kanpuri u rikuperua nga mesi i [[korriku]]t [[1857]], ndërsa [[Delhi]] nga fundi i [[shtatori]]t. Sidoqoftë, më pas u desh pjesa e mbetur e vitit [[1857]] dhe pjesa më e mirë e vitit [[1858]] që rebelimi të shtypej në [[Xhhansi]], [[Laknau]] dhe veçanërisht në rajonin e [[Avadhi]]t. Rajonet e tjera të [[Presidencat dhe provincat e Indisë Britanike|Indisë]] së [[Sundimi i Kompanisë Britanike të Indisë Lindore|kontrolluar nga Kompania e Indisë Lindore]] - [[Presidenca e Bengalit Kolonial|Provinca e Bengalit]], [[Presidenca e Bombeit]] dhe [[Presidenca e Madrasit]] - qëndruan kryesisht të qeta.<ref>{{cite book|last = Cowan|first =C. D.|editor-last = Carsten|editor-first =F. L.|url = https://books.google.al/books?id=FzQ9AAAAIAAJ&lpg=PP1&pg=PA417|volume =V. The Ascendancy of France 1648–88|title =The New Cambridge Modern History|year = 1975|chapter = XVII. Europe and Asia – 2. The English and Dutch East India Companies|publisher = [[Cambridge University Press]]|language = en|orig-year = 1961|ISBN = 978-0-5210-4544-5|location = Kembrixh|page = 417–429}}</ref><ref>{{Cite web|title = Catherine of Bragança (1638–1705)|publisher = BBC|url = https://www.bbc.co.uk/dna/h2g2/A2998461|language = en}}</ref><ref>{{cite book|author = Stephen Meredyth Edwardes|url = https://books.google.al/books?id=48r8I_TDw8EC&lpg=PP1&pg=PA89|title =The Rise of Bombay: A Retrospect|year = 2011|chapter = Part II. The Island of the Good Life|publisher = [[Cambridge University Press]]|language = en|orig-date = 1902|isbn = 978-110814407-0|page = 89–334}}</ref><ref>{{cite book|last = David|first = M. D.|title = History of Bombay, 1661–1708|year = 1973|url = https://books.google.al/books?id=MMBAAAAMAAJ|publisher = University of Bombay|language = en|page = 410}}</ref> Në [[Rajoni i Panxhabit|Punxhab]], princat sikhë, në mënyrë thelbësore, ndihmuan [[britanikët]], duke siguruar ushtarë dhe mbështetje. Shtetet e mëdha princërore, [[Hajderabadi|Hyderabad]], [[Majsorja|Mysore]], Travancore dhe [[Kashmiri]], si dhe ato më të vogla të Raxhputanës, nuk u bashkuan me rebelimin, duke u shërbyer britanikëve, sipas fjalëve të Guvernatorit të Përgjithshëm Lord Canning, si "shpërthime në një stuhi". Në disa rajone, veçanërisht në Avadh, rebelimi mori atributet e një revolte patriotike kundër shtypjes britanike. Sidoqoftë, udhëheqësit rebelë nuk shpallën asnjë artikull besimi që parashikonte një sistem të ri politik. Edhe kështu, rebelimi provoi të ishte një pellg i rëndësishëm në historinë e [[Presidencat dhe provincat e Indisë Britanike|Perandorisë Indiane]] dhe [[Perandoria Britanike|Britanike]]. Kjo çoi në shpërbërjen e [[Sundimi i Kompanisë Britanike të Indisë Lindore|Kompanisë së Indisë Lindore]] dhe i detyroi [[britanikët]] të riorganizonin ushtrinë, sistemin financiar dhe administratën në [[Raxhi Britanik|Indi]], përmes miratimit të Ligjit të Qeverisë së Indisë 1858. [[Presidencat dhe provincat e Indisë Britanike|India]] u administrua më pas direkt nga [[Qeveria e Mbretërisë së Bashkuar|Qeveria Britanike]] në [[Raxhi Britanik|Raxhin e ri Britanik]]. Më 1 nëntor [[1858]], [[Mbretëresha Viktoria|mbretëresha Victoria]] nxori ​​një shpallje për [[indianët]], të cilat, megjithëse nuk kishin autoritetin e një dispozite kushtetuese, premtonin të drejta të ngjashme me ato të subjekteve të tjera britanike.<ref>{{cite book|author = Percival Spear|volume =2. From the Sixteenth Century to the Twentieth Century|url = https://books.google.al/books?id=K2H_v0t5jTkC&newbks=1&newbks_redir=0&lpg=PP1&pg=PA145|title =A History of India|year = 1990|chapter =12. The Imperial Heyday|publisher = Penguin Books|language = en|isbn = 978-0-14-013836-8|orig-year = 1965|pages = 145-157}}</ref><ref>{{cite book|author = Sumit Sarkar|url = https://books.google.al/books?id=kTYfAQAAQBAJ&newbks=1&newbks_redir=0&lpg=PP1&pg=PA135|title = India and the British Empire|editor1 = Douglas M. Peers|year = 2012|chapter =6. Nationalisms in India|series =The Oxford History of the British Empire|editor2 = Nandini Gooptu|others = Alain Low|orig-year = 1998|publisher = [[Oxford University Press]]|language = en|isbn = 978-0-19-925988-5|pages = 135–167}}</ref><ref>{{cite book|editor = Kenneth Pletcher|chapter =10. British India from the Mutiny to World War I|url = https://books.google.al/books?id=VsujRFvaHI8C|year = 2011|title =The History of India|publisher = Britannica Educational Publishing|language = en|isbn = 978-1-61530-201-7|pages = 256-277}}</ref> Në dekadat në vijim, kur pranimi i këtyre të drejtave nuk ishte gjithmonë i afërt, [[indianët]] duhet t'i referoheshin qartë proklamatës së [[Mbretëresha Viktoria|Mbretëreshës]] në rritjen e anulimeve të një nacionalizmi të ri. ==Shiko edhe== * [[Sundimi i Kompanisë Britanike të Indisë Lindore]] * [[Presidencat dhe provincat e Indisë Britanike]] * [[Raxhi Britanik]] * [[India Koloniale]] * [[Historia e Indisë]] * [[Perandoria Britanike]] * [[Historia e Mbretërisë së Bashkuar]] ==Referencat== <references/> [[Kategoria:Kolonializmi Britanik në Azinë Jugore]] [[Kategoria:Historia Indiane]] [[Kategoria:Historia e Azisë Jugore]] [[Kategoria:1857]] [[Kategoria:Rebelime]] [[Kategoria:Kryengritje]] ih2visv4bl921haqq7l8l6397lv450s 1 297094 2807260 2546273 2025-06-07T01:48:00Z InternetArchiveBot 115207 Ndryshime te burimet/lidhjet e jashtme.) #IABot (v2.0.9.5 2807260 wikitext text/x-wiki {{Përdoruesi:MajavahBot/config |archive = Diskutim:Bayer 04 Leverkusen/Arkivi %(counter)d |algo = old(14d) |counter = 1 |maxarchivesize = 1M |minthreadsleft = 0 |minthreadstoarchive = 1 |archiveheader = {{Arkivi}} }} {{Arkiva|age=14|bot=MajavahBot}} == Internet Archive Bot == Përshëndetje, redaktorë! Sapo ndryshova 1 lidhje të jashtme te artikulli ''[[Bayer 04 Leverkusen]]''. Ju lutem, shpenzoni pak kohë për të shqyrtuar [https://sq.wikipedia.org/w/index.php?diff=prev&oldid=2807259 redaktimin tim]. Nëse keni ndonjë pyetje ose dëshironi që t'i injoroj lidhjet apo faqet krejtësisht në të ardhmen, ju lutem, vizitoni [[:m:InternetArchiveBot/FAQ/sq|këtë faqe]] për informacione të mëtejshme. Ndër të tjera, aty mund të gjeni dhe informacion se si mund të rregulloni problemet që mund të kem shkaktuar. Kam bërë këto ndryshime: *U shtua ky version i arkivuar i faqes https://web.archive.org/web/20201026234247/https://www.soccerbox.com/blog/bayer-leverkusen-team-profile për lidhjen http://www.soccerbox.com/blog/bayer-leverkusen-team-profile/. Gjithë të mirat!—[[:User:InternetArchiveBot|'''<span style="color:darkgrey;font-family:Courier New">InternetArchiveBot</span>''']] <span style="color:green;font-family:Rockwell">([[:en:User talk:InternetArchiveBot|Raportoni probleme]])</span> 7 qershor 2025 03:48 (CEST) 3c6ls3eaa8xg9mulymgzm171rpmsc1b 1 300805 2807285 2805801 2025-06-07T04:20:44Z MajavahBot 122738 U arkivua 1 diskutim pa ndërveprim për më shumë se 14 ditë te faqja [[Diskutim:Cfir/Arkivi 1]] 2807285 wikitext text/x-wiki {{Përdoruesi:MajavahBot/config |archive = Diskutim:Cfir/Arkivi %(counter)d |algo = old(14d) |counter = 1 |maxarchivesize = 1M |minthreadsleft = 0 |minthreadstoarchive = 1 |archiveheader = {{Arkivi}} }} {{Arkiva|age=14|bot=MajavahBot}} == Internet Archive Bot == Përshëndetje, redaktorë! Sapo ndryshova 1 lidhje të jashtme te artikulli ''[[Cfir]]''. Ju lutem, shpenzoni pak kohë për të shqyrtuar [https://sq.wikipedia.org/w/index.php?diff=prev&oldid=2801724 redaktimin tim]. Nëse keni ndonjë pyetje ose dëshironi që t'i injoroj lidhjet apo faqet krejtësisht në të ardhmen, ju lutem, vizitoni [[:m:InternetArchiveBot/FAQ/sq|këtë faqe]] për informacione të mëtejshme. Ndër të tjera, aty mund të gjeni dhe informacion se si mund të rregulloni problemet që mund të kem shkaktuar. Kam bërë këto ndryshime: *U shtua ky version i arkivuar i faqes https://web.archive.org/web/20210122093318/https://www.fhf.edu.al/ për lidhjen https://www.fhf.edu.al/. Gjithë të mirat!—[[:User:InternetArchiveBot|'''<span style="color:darkgrey;font-family:Courier New">InternetArchiveBot</span>''']] <span style="color:green;font-family:Rockwell">([[:en:User talk:InternetArchiveBot|Raportoni probleme]])</span> 26 maj 2025 02:22 (CEST) == Internet Archive Bot == Përshëndetje, redaktorë! Sapo ndryshova 1 lidhje të jashtme te artikulli ''[[Cfir]]''. Ju lutem, shpenzoni pak kohë për të shqyrtuar [https://sq.wikipedia.org/w/index.php?diff=prev&oldid=2802781 redaktimin tim]. Nëse keni ndonjë pyetje ose dëshironi që t'i injoroj lidhjet apo faqet krejtësisht në të ardhmen, ju lutem, vizitoni [[:m:InternetArchiveBot/FAQ/sq|këtë faqe]] për informacione të mëtejshme. Ndër të tjera, aty mund të gjeni dhe informacion se si mund të rregulloni problemet që mund të kem shkaktuar. Kam bërë këto ndryshime: *U shtua ky version i arkivuar i faqes https://web.archive.org/web/20210122093318/https://www.fhf.edu.al/ për lidhjen https://www.fhf.edu.al/. Gjithë të mirat!—[[:User:InternetArchiveBot|'''<span style="color:darkgrey;font-family:Courier New">InternetArchiveBot</span>''']] <span style="color:green;font-family:Rockwell">([[:en:User talk:InternetArchiveBot|Raportoni probleme]])</span> 29 maj 2025 07:06 (CEST) mxwmmvyaxf7ib6n0tlt2719ff5ccy0s 2807293 2807285 2025-06-07T05:04:18Z InternetArchiveBot 115207 Ndryshime te burimet/lidhjet e jashtme.) #IABot (v2.0.9.5 2807293 wikitext text/x-wiki {{Përdoruesi:MajavahBot/config |archive = Diskutim:Cfir/Arkivi %(counter)d |algo = old(14d) |counter = 1 |maxarchivesize = 1M |minthreadsleft = 0 |minthreadstoarchive = 1 |archiveheader = {{Arkivi}} }} {{Arkiva|age=14|bot=MajavahBot}} == Internet Archive Bot == Përshëndetje, redaktorë! Sapo ndryshova 1 lidhje të jashtme te artikulli ''[[Cfir]]''. Ju lutem, shpenzoni pak kohë për të shqyrtuar [https://sq.wikipedia.org/w/index.php?diff=prev&oldid=2801724 redaktimin tim]. Nëse keni ndonjë pyetje ose dëshironi që t'i injoroj lidhjet apo faqet krejtësisht në të ardhmen, ju lutem, vizitoni [[:m:InternetArchiveBot/FAQ/sq|këtë faqe]] për informacione të mëtejshme. Ndër të tjera, aty mund të gjeni dhe informacion se si mund të rregulloni problemet që mund të kem shkaktuar. Kam bërë këto ndryshime: *U shtua ky version i arkivuar i faqes https://web.archive.org/web/20210122093318/https://www.fhf.edu.al/ për lidhjen https://www.fhf.edu.al/. Gjithë të mirat!—[[:User:InternetArchiveBot|'''<span style="color:darkgrey;font-family:Courier New">InternetArchiveBot</span>''']] <span style="color:green;font-family:Rockwell">([[:en:User talk:InternetArchiveBot|Raportoni probleme]])</span> 26 maj 2025 02:22 (CEST) == Internet Archive Bot == Përshëndetje, redaktorë! Sapo ndryshova 1 lidhje të jashtme te artikulli ''[[Cfir]]''. Ju lutem, shpenzoni pak kohë për të shqyrtuar [https://sq.wikipedia.org/w/index.php?diff=prev&oldid=2802781 redaktimin tim]. Nëse keni ndonjë pyetje ose dëshironi që t'i injoroj lidhjet apo faqet krejtësisht në të ardhmen, ju lutem, vizitoni [[:m:InternetArchiveBot/FAQ/sq|këtë faqe]] për informacione të mëtejshme. Ndër të tjera, aty mund të gjeni dhe informacion se si mund të rregulloni problemet që mund të kem shkaktuar. Kam bërë këto ndryshime: *U shtua ky version i arkivuar i faqes https://web.archive.org/web/20210122093318/https://www.fhf.edu.al/ për lidhjen https://www.fhf.edu.al/. Gjithë të mirat!—[[:User:InternetArchiveBot|'''<span style="color:darkgrey;font-family:Courier New">InternetArchiveBot</span>''']] <span style="color:green;font-family:Rockwell">([[:en:User talk:InternetArchiveBot|Raportoni probleme]])</span> 29 maj 2025 07:06 (CEST) == Internet Archive Bot == Përshëndetje, redaktorë! Sapo ndryshova 1 lidhje të jashtme te artikulli ''[[Cfir]]''. Ju lutem, shpenzoni pak kohë për të shqyrtuar [https://sq.wikipedia.org/w/index.php?diff=prev&oldid=2807292 redaktimin tim]. Nëse keni ndonjë pyetje ose dëshironi që t'i injoroj lidhjet apo faqet krejtësisht në të ardhmen, ju lutem, vizitoni [[:m:InternetArchiveBot/FAQ/sq|këtë faqe]] për informacione të mëtejshme. Ndër të tjera, aty mund të gjeni dhe informacion se si mund të rregulloni problemet që mund të kem shkaktuar. Kam bërë këto ndryshime: *U shtua ky version i arkivuar i faqes https://web.archive.org/web/20210122093318/https://www.fhf.edu.al/ për lidhjen https://www.fhf.edu.al/. Gjithë të mirat!—[[:User:InternetArchiveBot|'''<span style="color:darkgrey;font-family:Courier New">InternetArchiveBot</span>''']] <span style="color:green;font-family:Rockwell">([[:en:User talk:InternetArchiveBot|Raportoni probleme]])</span> 7 qershor 2025 07:04 (CEST) ozxkauy38a7kfj7fksxt7z6tc3je3a6 1 301688 2807279 2556596 2025-06-07T04:14:54Z InternetArchiveBot 115207 Ndryshime te burimet/lidhjet e jashtme.) #IABot (v2.0.9.5 2807279 wikitext text/x-wiki == Internet Archive Bot == Përshëndetje, redaktorë! Sapo ndryshova 1 lidhje të jashtme te artikulli ''[[Burjatia]]''. Ju lutem, shpenzoni pak kohë për të shqyrtuar [https://sq.wikipedia.org/w/index.php?diff=prev&oldid=2210396 redaktimin tim]. Nëse keni ndonjë pyetje ose dëshironi që t'i injoroj lidhjet apo faqet krejtësisht në të ardhmen, ju lutem, vizitoni [[:m:InternetArchiveBot/FAQ/sq|këtë faqe]] për informacione të mëtejshme. Ndër të tjera, aty mund të gjeni dhe informacion se si mund të rregulloni problemet që mund të kem shkaktuar. Kam bërë këto ndryshime: *U shtua ky version i arkivuar i faqes https://web.archive.org/web/20210224065511/https://barentsobserver.com/en/politics/russia-reinstates-governor-elections për lidhjen http://barentsobserver.com/en/politics/russia-reinstates-governor-elections. Gjithë të mirat!—[[:User:InternetArchiveBot|'''<span style="color:darkgrey;font-family:Courier New">InternetArchiveBot</span>''']] <span style="color:green;font-family:Rockwell">([[:en:User talk:InternetArchiveBot|Raportoni probleme]])</span> 24 mars 2021 04:47 (CET) == Internet Archive Bot == Përshëndetje, redaktorë! Sapo ndryshova 1 lidhje të jashtme te artikulli ''[[Burjatia]]''. Ju lutem, shpenzoni pak kohë për të shqyrtuar [https://sq.wikipedia.org/w/index.php?diff=prev&oldid=2556595 redaktimin tim]. Nëse keni ndonjë pyetje ose dëshironi që t'i injoroj lidhjet apo faqet krejtësisht në të ardhmen, ju lutem, vizitoni [[:m:InternetArchiveBot/FAQ/sq|këtë faqe]] për informacione të mëtejshme. Ndër të tjera, aty mund të gjeni dhe informacion se si mund të rregulloni problemet që mund të kem shkaktuar. Kam bërë këto ndryshime: *U shtua ky version i arkivuar i faqes https://web.archive.org/web/20220205162518/http://publication.pravo.gov.ru/Document/View/0001201811040002?index=0&rangeSize=1 për lidhjen http://publication.pravo.gov.ru/Document/View/0001201811040002?index=0&rangeSize=1. Gjithë të mirat!—[[:User:InternetArchiveBot|'''<span style="color:darkgrey;font-family:Courier New">InternetArchiveBot</span>''']] <span style="color:green;font-family:Rockwell">([[:en:User talk:InternetArchiveBot|Raportoni probleme]])</span> 1 qershor 2023 01:18 (CEST) == Internet Archive Bot == Përshëndetje, redaktorë! Sapo ndryshova 1 lidhje të jashtme te artikulli ''[[Burjatia]]''. Ju lutem, shpenzoni pak kohë për të shqyrtuar [https://sq.wikipedia.org/w/index.php?diff=prev&oldid=2807278 redaktimin tim]. Nëse keni ndonjë pyetje ose dëshironi që t'i injoroj lidhjet apo faqet krejtësisht në të ardhmen, ju lutem, vizitoni [[:m:InternetArchiveBot/FAQ/sq|këtë faqe]] për informacione të mëtejshme. Ndër të tjera, aty mund të gjeni dhe informacion se si mund të rregulloni problemet që mund të kem shkaktuar. Kam bërë këto ndryshime: *U shtua ky version i arkivuar i faqes https://web.archive.org/web/20170910174057/http://siberiantimes.com/other/others/news/n0868-new-head-of-buryatia-promises-boost-in-tourism-to-siberias-buddhist-region/ për lidhjen http://siberiantimes.com/other/others/news/n0868-new-head-of-buryatia-promises-boost-in-tourism-to-siberias-buddhist-region/. Gjithë të mirat!—[[:User:InternetArchiveBot|'''<span style="color:darkgrey;font-family:Courier New">InternetArchiveBot</span>''']] <span style="color:green;font-family:Rockwell">([[:en:User talk:InternetArchiveBot|Raportoni probleme]])</span> 7 qershor 2025 06:14 (CEST) q5p75qlgy46vvhw9myolk0t7nbkr0rs 1 303534 2807287 2801274 2025-06-07T04:21:04Z MajavahBot 122738 U arkivua 1 diskutim pa ndërveprim për më shumë se 14 ditë te faqja [[Diskutim:Daniel Pennac/Arkivi 1]] 2807287 wikitext text/x-wiki {{Përdoruesi:MajavahBot/config |archive = Diskutim:Daniel Pennac/Arkivi %(counter)d |algo = old(14d) |counter = 1 |maxarchivesize = 1M |minthreadsleft = 0 |minthreadstoarchive = 1 |archiveheader = {{Arkivi}} }} {{Arkiva|age=14|bot=MajavahBot}} kbn7lj6el05czbb070fs0hp3ynt8eow 1 311362 2807280 2385015 2025-06-07T04:19:08Z MajavahBot 122738 U arkivua 1 diskutim nga faqja [[Diskutim:Final Fantasy XIII]] 2807280 wikitext text/x-wiki {{Arkivi}} == Internet Archive Bot == Përshëndetje, redaktorë! Sapo ndryshova 4 lidhje të jashtme te artikulli [[Final Fantasy XIII]]. Ju lutem, shpenzoni pak kohë për të shqyrtuar [https://sq.wikipedia.org/w/index.php?diff=prev&oldid=2003340 redaktimin tim]. Nëse keni ndonjë pyetje ose dëshironi që t'i injoroj lidhjet apo faqet krejtësisht në të ardhmen, ju lutem, vizitoni [[:m:InternetArchiveBot/FAQ|këtë faqe]] për informacione të mëtejshme. Kam bërë këto ndryshime: *U shtua versioni i arkivuar i faqes https://web.archive.org/web/20100130042702/http://www.pcworld.al/softuer/1518-final_fantasy_xiii_debuton_ne_japoni.html për lidhjen http://www.pcworld.al/softuer/1518-final_fantasy_xiii_debuton_ne_japoni.html. *U shtua versioni i arkivuar i faqes https://web.archive.org/web/20100331130411/http://finalfantasy-xiii.net/2009/09/28/final-fantasy-xiii-episode-zero-promise-encounter-released.html për lidhjen http://finalfantasy-xiii.net/2009/09/28/final-fantasy-xiii-episode-zero-promise-encounter-released.html. *U shtua versioni i arkivuar i faqes https://web.archive.org/web/20100314124234/http://www.eyesonff.com/ff13/characters.php për lidhjen http://www.eyesonff.com/ff13/characters.php. *U shtua etiketa {{tlx|dead link}} te http://www.1up.com/do/reviewPage?cId=3178230&p=37 *U shtua versioni i arkivuar i faqes https://web.archive.org/web/20100314160615/http://www.pcworld.al/analiza/1545-lojerat_me_te_mira_te_vitit.html për lidhjen http://www.pcworld.al/analiza/1545-lojerat_me_te_mira_te_vitit.html. Kur të keni mbaruar së shqyrtuari ndryshimet e mia, mund të ndiqni udhëzimet te stampa më poshtë për të rregulluar çdo problem me adresat. Gjithë të mirat!—[[:en:User:InternetArchiveBot|'''<span style="color:darkgrey;font-family:Courier New">InternetArchiveBot</span>''']] <span style="color:green;font-family:Rockwell">([[:en:User talk:InternetArchiveBot|Raporto bug]])</span> 15 shtator 2019 07:53 (CEST) == Internet Archive Bot == Përshëndetje, redaktorë! Sapo ndryshova 4 lidhje të jashtme te artikulli ''[[Final Fantasy XIII]]''. Ju lutem, shpenzoni pak kohë për të shqyrtuar [https://sq.wikipedia.org/w/index.php?diff=prev&oldid=2107137 redaktimin tim]. Nëse keni ndonjë pyetje ose dëshironi që t'i injoroj lidhjet apo faqet krejtësisht në të ardhmen, ju lutem, vizitoni [[:m:InternetArchiveBot/FAQ/sq|këtë faqe]] për informacione të mëtejshme. Ndër të tjera, aty mund të gjeni dhe informacion se si mund të rregulloni problemet që mund të kem shkaktuar. Kam bërë këto ndryshime: *U shtua ky version i arkivuar i faqes https://web.archive.org/web/20100130042702/http://www.pcworld.al/softuer/1518-final_fantasy_xiii_debuton_ne_japoni.html për lidhjen http://www.pcworld.al/softuer/1518-final_fantasy_xiii_debuton_ne_japoni.html. *U shtua ky version i arkivuar i faqes https://web.archive.org/web/20100331130411/http://finalfantasy-xiii.net/2009/09/28/final-fantasy-xiii-episode-zero-promise-encounter-released.html për lidhjen http://finalfantasy-xiii.net/2009/09/28/final-fantasy-xiii-episode-zero-promise-encounter-released.html. *U shtua ky version i arkivuar i faqes https://web.archive.org/web/20100314124234/http://www.eyesonff.com/ff13/characters.php për lidhjen http://www.eyesonff.com/ff13/characters.php. *U shtua etiketa {{tlx|dead link}} te lidhja http://www.1up.com/do/reviewPage?cId=3178230&p=37. *U shtua ky version i arkivuar i faqes https://web.archive.org/web/20100314160615/http://www.pcworld.al/analiza/1545-lojerat_me_te_mira_te_vitit.html për lidhjen http://www.pcworld.al/analiza/1545-lojerat_me_te_mira_te_vitit.html. Gjithë të mirat!—[[:User:InternetArchiveBot|'''<span style="color:darkgrey;font-family:Courier New">InternetArchiveBot</span>''']] <span style="color:green;font-family:Rockwell">([[:en:User talk:InternetArchiveBot|Raportoni probleme]])</span> 15 maj 2020 04:02 (CEST) == Internet Archive Bot == Përshëndetje, redaktorë! Sapo ndryshova 3 lidhje të jashtme te artikulli ''[[Final Fantasy XIII]]''. Ju lutem, shpenzoni pak kohë për të shqyrtuar [https://sq.wikipedia.org/w/index.php?diff=prev&oldid=2377516 redaktimin tim]. Nëse keni ndonjë pyetje ose dëshironi që t'i injoroj lidhjet apo faqet krejtësisht në të ardhmen, ju lutem, vizitoni [[:m:InternetArchiveBot/FAQ/sq|këtë faqe]] për informacione të mëtejshme. Ndër të tjera, aty mund të gjeni dhe informacion se si mund të rregulloni problemet që mund të kem shkaktuar. Kam bërë këto ndryshime: *U shtua ky version i arkivuar i faqes https://web.archive.org/web/20100312071539/http://ps3.ign.com/articles/107/1075772p2.html për lidhjen http://ps3.ign.com/articles/107/1075772p2.html. *U shtua ky version i arkivuar i faqes https://web.archive.org/web/20100311184531/http://www.pcworld.com/article/190985/the_final_fantasy_xiii_buyers_guide.html për lidhjen http://www.pcworld.com/article/190985/the_final_fantasy_xiii_buyers_guide.html. *U shtua ky version i arkivuar i faqes https://web.archive.org/web/20100312112245/http://www.pcworld.com/article/191060/about_final_fantasy_xiiis_linearity_issue.html për lidhjen http://www.pcworld.com/article/191060/about_final_fantasy_xiiis_linearity_issue.html. Gjithë të mirat!—[[:User:InternetArchiveBot|'''<span style="color:darkgrey;font-family:Courier New">InternetArchiveBot</span>''']] <span style="color:green;font-family:Rockwell">([[:en:User talk:InternetArchiveBot|Raportoni probleme]])</span> 29 dhjetor 2021 05:09 (CET) == Internet Archive Bot == Përshëndetje, redaktorë! Sapo ndryshova 1 lidhje të jashtme te artikulli ''[[Final Fantasy XIII]]''. Ju lutem, shpenzoni pak kohë për të shqyrtuar [https://sq.wikipedia.org/w/index.php?diff=prev&oldid=2380193 redaktimin tim]. Nëse keni ndonjë pyetje ose dëshironi që t'i injoroj lidhjet apo faqet krejtësisht në të ardhmen, ju lutem, vizitoni [[:m:InternetArchiveBot/FAQ/sq|këtë faqe]] për informacione të mëtejshme. Ndër të tjera, aty mund të gjeni dhe informacion se si mund të rregulloni problemet që mund të kem shkaktuar. Kam bërë këto ndryshime: *U shtua ky version i arkivuar i faqes https://web.archive.org/web/20100324212729/http://www.pcworld.com/article/189550/no_final_fantasy_xiii_dlc_because_its_already_100_massive.html për lidhjen http://www.pcworld.com/article/189550/no_final_fantasy_xiii_dlc_because_its_already_100_massive.html. Gjithë të mirat!—[[:User:InternetArchiveBot|'''<span style="color:darkgrey;font-family:Courier New">InternetArchiveBot</span>''']] <span style="color:green;font-family:Rockwell">([[:en:User talk:InternetArchiveBot|Raportoni probleme]])</span> 2 janar 2022 00:12 (CET) == Internet Archive Bot == Përshëndetje, redaktorë! Sapo ndryshova 1 lidhje të jashtme te artikulli ''[[Final Fantasy XIII]]''. Ju lutem, shpenzoni pak kohë për të shqyrtuar [https://sq.wikipedia.org/w/index.php?diff=prev&oldid=2801139 redaktimin tim]. Nëse keni ndonjë pyetje ose dëshironi që t'i injoroj lidhjet apo faqet krejtësisht në të ardhmen, ju lutem, vizitoni [[:m:InternetArchiveBot/FAQ/sq|këtë faqe]] për informacione të mëtejshme. Ndër të tjera, aty mund të gjeni dhe informacion se si mund të rregulloni problemet që mund të kem shkaktuar. Kam bërë këto ndryshime: *U shtua ky version i arkivuar i faqes https://web.archive.org/web/20180808104506/https://finalfantasy13game.com/ për lidhjen http://www.finalfantasy13game.com/. Gjithë të mirat!—[[:User:InternetArchiveBot|'''<span style="color:darkgrey;font-family:Courier New">InternetArchiveBot</span>''']] <span style="color:green;font-family:Rockwell">([[:en:User talk:InternetArchiveBot|Raportoni probleme]])</span> 23 maj 2025 17:09 (CEST) np2vrzbfe4jr9zcecy6wiyhw8yya471 0 312021 2806974 2690887 2025-06-06T16:16:42Z Mitrovica02 128863 2806974 wikitext text/x-wiki {{Infobox football biography | name = Fahredin Duraku | birth_date = 18 korrik 1966 | birth_place = [[Mitrovica]], [[Republika Socialiste Federative e Jugosllavisë|RSF Jugosllavia]] | height = | position = Mesfushor qendror | years1 = 1984–1986 | years2 = 1987–1989 | years3 = 1989–1992 | years4 = 1992–1993 | years5 = 1993–1995 | years6 = 1995–1997 | years7 = 1996 | years8 = 1997–1999 | years9 = 2000 | clubs1 = [[KF Trepça]] | clubs2 = [[KF Prishtina]] | clubs3 = [[FK Rad|Rad Beograd]] | clubs4 = [[Galatasaray S.K.|Galatasaray]] | clubs5 = [[SpVgg Unterhaching]] | clubs6 = [[Bursaspor]] | clubs7 = [[Tennis Borussia Berlin|TeBe Berlin]] | clubs8 = [[FC Prishtina]] | clubs9 = [[VfR Mannheim]] | caps1 = 38 | goals1 = 0 | caps2 = 21 | goals2 = 0 | caps3 = 73 | goals3 = 10 | caps4 = 0 | goals4 = 0 | caps5 = 26 | goals5 = 2 | caps6 = 0 | goals6 = 0 | caps7 = 9 | goals7 = 0| caps8 = | goals8 = | caps9 = | goals9 = | nationalyears1= | nationalteam1= [[Kombëtarja jugosllave nën-21 e futbollit|Jugosllavia nën-21]] | nationalcaps1= 1 | nationalgoals1 = 0 }} '''Fahredin Duraku''' (lindur më 18 korrik 1966) është një futbollist jugosllav në pension dhe trajner kosovar. ==Karriera në klub== I lindur në Mitrovicë<ref>[https://www.transfermarkt.com/fahrettin-durak/profil/spieler/199671 Fahrettin Durak]</ref>, ai filloi të luante në [[KF Prishtina]] (1984–86) përpara se të transferohej në klubet e [[Liga e Parë Jugosllave|Ligës së Parë Jugosllave]] [[Fc Prishtina]] (1987–89) dhe [[FK Rad]] të Beogradit (1989–92).<ref>[https://www.yumpu.com/sh/document/fullscreen/28762059/tempo-almanah-1991-1992 Tempo almanah 1991-92] pag. 16</ref> Në vitin 1992, ai u transferua në Turqi ku luajti në [[Galatasaray S.K.]] (1992–93) dhe [[Bursaspor]] (1995–97), ndërsa pjesën tjetër të karrierës së tij ai e kaloi duke luajtur në klubet gjermane [[SpVgg Unterhaching]] (1994–95), [[Tennis Borussia Berlin]] (1996) dhe [[VfR Mannheim]] (2000). Ai gjithashtu luajti përsëri për KF Prishtina në fund të viteve 1990. ==Karriera ndërkombëtare== Duraku ka luajtur një ndeshje për [[Kombëtarja jugosllave nën-21 e futbollit|kombëtaren jugosllave nën-21]]. ==Referimet== <references/> [[Kategoria:Lindje 1966]] [[Kategoria:Njerëz që jetojnë]] [[Kategoria:Sportistë nga Mitrovica]] [[Kategoria:Futbollistë jugosllavë]] [[Kategoria:Futbollistë kosovarë]] [[Kategoria:Futbollistë në KF Trepça]] [[Kategoria:Futbollistë në KF Prishtina]] [[Kategoria:Futbollistë në FK Rad]] [[Kategoria:Futbollistë në Galatasaray S.K.]] [[Kategoria:Futbollistë në SpVgg Unterhaching]] [[Kategoria:Futbollistë në Bursaspor]] [[Kategoria:Futbollistë në Tennis Borussia Berlin]] [[Kategoria:Futbollistë në VfR Mannheim]] 00oqqgpaot2nd4nhmrj9s7i53qzb93m 0 313630 2807132 2679440 2025-06-06T23:08:25Z Leutrim.P 113691 2807132 wikitext text/x-wiki '''Fajdeja'''<ref>{{Cite web |title=Fjalorthi |url=https://fjalorthi.com/ |access-date=2025-06-06 |website=fjalorthi.com |language=en}}</ref> është praktikë e dhënies së [[Kredia|kredive]] monetare joetike ose imorale që pasurojnë në mënyrë të padrejtë huadhënësin. Termi mund të përdoret në një kuptim moral - duke dënuar, duke përfituar nga fatkeqësitë e të tjerëve - ose në një kuptim ligjor, kur një normë interesi është më e madhe se norma maksimale që lejohet me ligj. Një kredi mund të konsiderohet me fajde për shkak të normave të [[interesi]]t të tepërta ose abuzive ose faktorëve të tjerë të përcaktuar nga ligjet e një shteti. Dikush që praktikon fajdenë mund të quhet fajdexhi. Në shumë shoqëri historike, duke përfshirë shoqëritë e lashta të krishtera, [[çifut]]e dhe [[myslyman]]e, fajdeja nënkuptonte se ngarkimi i [[Kamata|interesave]] të çdo lloji konsiderohej i gabuar, ose bëhej i paligjshëm. Gjatë periudhës së Sutras në [[India e lashtë|Indi]] (shek. VII-II para erës sonë) kishte ligje që ndalonin kastat më të larta të praktikonin fajde. Dënime të ngjashme gjenden në tekstet fetare nga [[Budizmi]], [[Judaizmi]] (''[[Borxhet dhe interesat në Judaizëm|ribbit]]'' në [[hebraisht]]), Krishterimi dhe [[Islami]] (''[[riba]]'' në [[arabisht]]). Ndonjëherë, shumë shtete nga [[Greqia e lashtë]] deri në [[Roma e lashtë|Romën e lashtë]] i kanë nxjerrë jashtë ligjit huadhëniet me çdo interes. Megjithëse [[Perandoria Romake]] përfundimisht lejoi hua me norma interesi të kufizuara me kujdes, [[Kisha Katolike Romake]] në Evropën mesjetare, si dhe Kishat e Reformuara, e konsideruan tarifimin e interesit në çdo masë si [[Gjynahu|mëkat]] (si dhe tarifimin për përdorimin e [[Paraja|parave]], si në një [[byro këmbimi]]). Ndalimet fetare për kamatën bazohen në besimin se ngarkimi i interesit për një hua është mëkat. == Shiko edhe == * [[Ryshfeti]] * [[Krimi]] * [[Korrupsioni]] * [[Shantazhi]] == Referime == [[Kategoria:Interes]] [[Kategoria:Krime pronësore]] [[Kategoria:Krime]] [[Kategoria:Krime financiare]] 0umye8gdwk6wpsfribqipsvs52mo8fj 0 316523 2807067 2796212 2025-06-06T20:40:51Z Edukatori 112234 Edukatori zhvendosi faqen [[SHMM "Luciano Motroni" në Prizren]] tek [[SHMM "Luciano Motroni", Prizren]] 2796212 wikitext text/x-wiki [[Skeda:Luciano_motoroni.jpg|parapamje|Logoja e shkollës "Luciano Motroni". ]] [[Skeda:Luciano_Motoroni_1.jpg|parapamje|Ndërtesa e Shkollës së Mesme Mjekësore Luciano Motroni. ]] '''Shkolla e mesme e mjekësisë Luciano Motroni''' është një institucion i arsimit profesional që ndodhet në qytetin e [[Prizreni]]t.<ref>https://www.koha.net/kosove/152078/shkolla-e-mjekesise-ne-prizren-do-te-shnderrohet-ne-ndertese-ekologjike/</ref> == Historiku == Shkolla e mesme mjekësore "Luciano Motroni" u themelua si pjesë e gjimnazit "Gjon Buzuku". Shkolla më vonë është pavarësuar me vendim të [[Komuna e Prizrenit|Komunës së Prizrenit]] më 30 qershor 1964. Në vitin 1990 ndodhi ndarja përfundimtare etnike kur nxënësit dhe mësuesit u shpërngulën nga territori i shkollës për arsye politike. Pas Luftës së Kosovës (16 tetor 1999), shqiptarët u kthyen përsëri në shkollë. Përveç gjuhës shqipe, ligjëratat në shkollën "Luciano Motroni" zhvillohen edhe në gjuhën bosnjane dhe turke. <ref>https://prizrenpress.com/perurimet-ne-shkollen-e-mjekesise-luciano-motroni-ne-prizren/</ref> Tani shkolla mjekësore "Luciano Motroni" organizon mësimin në këto fusha: * mjekësi (e përgjithshme) * infermieri * fitnes * pediatri * farmaci * gjinekologji * stomatologji <ref>https://lajmi.net/u-perurua-shkolla-e-mesme-e-mjekesise-luciano-motroni/</ref> == Shih edhe == * [[Prizreni]] * [[Luciano Motroni]] * [[Arsimi në Prizren]] * [[Universiteti i Prizrenit]] == Referime == [[Kategoria:Shkolla në Prizren]] [[Kategoria:Shkolla të mesme në Kosovë]] 38tgv0zqm5ineow1ob9qukb4yt9tz46 2807070 2807067 2025-06-06T20:46:32Z Edukatori 112234 2807070 wikitext text/x-wiki {{Infobox school | name = Shkolla e Mesme e Lartë e Mjekësisë <br> "Luciano Motroni" <br> Prizren | image = Luciano_motoroni.jpg | alt = | motto = | address = | city = Prizren, Komuna Prizren | state = | zipcode = | country = Kosovë | coordinates = | other_names = | former_name = | type = [[Shkollë publike]] | established = | district = | us_nces_school_id = | principal = | teaching_staff = | grades = | enrollment = | ratio = | campus_size = | campus_type = | colors = | mascot = | rival = | newspaper = | yearbook = | website = | footnotes = }} [[Skeda:Luciano_Motoroni_1.jpg|parapamje|Ndërtesa e Shkollës së Mesme Mjekësore Luciano Motroni. ]] '''Shkolla e mesme e mjekësisë Luciano Motroni''' është një institucion i arsimit profesional që ndodhet në qytetin e [[Prizreni]]t.<ref>https://www.koha.net/kosove/152078/shkolla-e-mjekesise-ne-prizren-do-te-shnderrohet-ne-ndertese-ekologjike/</ref> == Historiku == Shkolla e mesme mjekësore "Luciano Motroni" u themelua si pjesë e gjimnazit "Gjon Buzuku". Shkolla më vonë është pavarësuar me vendim të [[Komuna e Prizrenit|Komunës së Prizrenit]] më 30 qershor 1964. Në vitin 1990 ndodhi ndarja përfundimtare etnike kur nxënësit dhe mësuesit u shpërngulën nga territori i shkollës për arsye politike. Pas Luftës së Kosovës (16 tetor 1999), shqiptarët u kthyen përsëri në shkollë. Përveç gjuhës shqipe, ligjëratat në shkollën "Luciano Motroni" zhvillohen edhe në gjuhën bosnjane dhe turke. <ref>https://prizrenpress.com/perurimet-ne-shkollen-e-mjekesise-luciano-motroni-ne-prizren/</ref> Tani shkolla mjekësore "Luciano Motroni" organizon mësimin në këto fusha: * mjekësi (e përgjithshme) * infermieri * fitnes * pediatri * farmaci * gjinekologji * stomatologji <ref>https://lajmi.net/u-perurua-shkolla-e-mesme-e-mjekesise-luciano-motroni/</ref> == Shih edhe == * [[Prizreni]] * [[Luciano Motroni]] * [[Arsimi në Prizren]] * [[Universiteti i Prizrenit]] == Referime == [[Kategoria:Shkolla në Prizren]] [[Kategoria:Shkolla të mesme në Kosovë]] bzuq07ta9pw909ng22fzb3e0l1bndzn 2807078 2807070 2025-06-06T20:52:17Z Edukatori 112234 2807078 wikitext text/x-wiki {{Infobox school | name = Shkolla e Mesme e Lartë e Mjekësisë <br> "Luciano Motroni" <br> Prizren | logo = Luciano_motoroni.jpg | image = Luciano_Motoroni_1.jpg | alt = | motto = | address = | city = Prizren, Komuna Prizren | state = | zipcode = | country = Kosovë | coordinates = | other_names = | former_name = | type = [[Shkollë publike]] | established = | district = | us_nces_school_id = | principal = | teaching_staff = | grades = | enrollment = | ratio = | campus_size = | campus_type = | colors = | mascot = | rival = | newspaper = | yearbook = | website = | footnotes = }} '''Shkolla e mesme e mjekësisë Luciano Motroni''' është një institucion i arsimit profesional që ndodhet në qytetin e [[Prizreni]]t.<ref>https://www.koha.net/kosove/152078/shkolla-e-mjekesise-ne-prizren-do-te-shnderrohet-ne-ndertese-ekologjike/</ref> == Historiku == Shkolla e mesme mjekësore "Luciano Motroni" u themelua si pjesë e gjimnazit "Gjon Buzuku". Shkolla më vonë është pavarësuar me vendim të [[Komuna e Prizrenit|Komunës së Prizrenit]] më 30 qershor 1964. Në vitin 1990 ndodhi ndarja përfundimtare etnike kur nxënësit dhe mësuesit u shpërngulën nga territori i shkollës për arsye politike. Pas Luftës së Kosovës (16 tetor 1999), shqiptarët u kthyen përsëri në shkollë. Përveç gjuhës shqipe, ligjëratat në shkollën "Luciano Motroni" zhvillohen edhe në gjuhën bosnjane dhe turke. <ref>https://prizrenpress.com/perurimet-ne-shkollen-e-mjekesise-luciano-motroni-ne-prizren/</ref> Tani shkolla mjekësore "Luciano Motroni" organizon mësimin në këto fusha: * mjekësi (e përgjithshme) * infermieri * fitnes * pediatri * farmaci * gjinekologji * stomatologji <ref>https://lajmi.net/u-perurua-shkolla-e-mesme-e-mjekesise-luciano-motroni/</ref> == Shih edhe == * [[Prizreni]] * [[Luciano Motroni]] * [[Arsimi në Prizren]] * [[Universiteti i Prizrenit]] == Referime == [[Kategoria:Shkolla në Prizren]] [[Kategoria:Shkolla të mesme në Kosovë]] 7n365x0xg3ofp16tjjrfvnvmwi0o0yb 2807091 2807078 2025-06-06T20:58:26Z Edukatori 112234 Edukatori zhvendosi faqen [[SHMM "Luciano Motroni", Prizren]] tek [[SHML "Luciano Motroni" Prizren]] 2807078 wikitext text/x-wiki {{Infobox school | name = Shkolla e Mesme e Lartë e Mjekësisë <br> "Luciano Motroni" <br> Prizren | logo = Luciano_motoroni.jpg | image = Luciano_Motoroni_1.jpg | alt = | motto = | address = | city = Prizren, Komuna Prizren | state = | zipcode = | country = Kosovë | coordinates = | other_names = | former_name = | type = [[Shkollë publike]] | established = | district = | us_nces_school_id = | principal = | teaching_staff = | grades = | enrollment = | ratio = | campus_size = | campus_type = | colors = | mascot = | rival = | newspaper = | yearbook = | website = | footnotes = }} '''Shkolla e mesme e mjekësisë Luciano Motroni''' është një institucion i arsimit profesional që ndodhet në qytetin e [[Prizreni]]t.<ref>https://www.koha.net/kosove/152078/shkolla-e-mjekesise-ne-prizren-do-te-shnderrohet-ne-ndertese-ekologjike/</ref> == Historiku == Shkolla e mesme mjekësore "Luciano Motroni" u themelua si pjesë e gjimnazit "Gjon Buzuku". Shkolla më vonë është pavarësuar me vendim të [[Komuna e Prizrenit|Komunës së Prizrenit]] më 30 qershor 1964. Në vitin 1990 ndodhi ndarja përfundimtare etnike kur nxënësit dhe mësuesit u shpërngulën nga territori i shkollës për arsye politike. Pas Luftës së Kosovës (16 tetor 1999), shqiptarët u kthyen përsëri në shkollë. Përveç gjuhës shqipe, ligjëratat në shkollën "Luciano Motroni" zhvillohen edhe në gjuhën bosnjane dhe turke. <ref>https://prizrenpress.com/perurimet-ne-shkollen-e-mjekesise-luciano-motroni-ne-prizren/</ref> Tani shkolla mjekësore "Luciano Motroni" organizon mësimin në këto fusha: * mjekësi (e përgjithshme) * infermieri * fitnes * pediatri * farmaci * gjinekologji * stomatologji <ref>https://lajmi.net/u-perurua-shkolla-e-mesme-e-mjekesise-luciano-motroni/</ref> == Shih edhe == * [[Prizreni]] * [[Luciano Motroni]] * [[Arsimi në Prizren]] * [[Universiteti i Prizrenit]] == Referime == [[Kategoria:Shkolla në Prizren]] [[Kategoria:Shkolla të mesme në Kosovë]] 7n365x0xg3ofp16tjjrfvnvmwi0o0yb 2807093 2807091 2025-06-06T20:59:40Z Edukatori 112234 2807093 wikitext text/x-wiki {{Infobox school | name = Shkolla e Mesme e Lartë e Mjekësisë <br> "Luciano Motroni" <br> Prizren | logo = Luciano_motoroni.jpg | image = Luciano_Motoroni_1.jpg | alt = | motto = | address = | city = Prizren, Komuna Prizren | state = | zipcode = | country = Kosovë | coordinates = | other_names = | former_name = | type = [[Shkollë publike]] | established = | district = | us_nces_school_id = | principal = | teaching_staff = | grades = | enrollment = | ratio = | campus_size = | campus_type = | colors = | mascot = | rival = | newspaper = | yearbook = | website = | footnotes = }} '''Shkolla e Mesme e Lartë e Mjekësisë "Luciano Motroni"''' është një institucion i arsimit profesional që ndodhet në qytetin e [[Prizreni]]t.<ref>https://www.koha.net/kosove/152078/shkolla-e-mjekesise-ne-prizren-do-te-shnderrohet-ne-ndertese-ekologjike/</ref> == Historiku == Shkolla e mesme e lartë mjekësore "Luciano Motroni" u themelua si pjesë e gjimnazit "Gjon Buzuku". Shkolla më vonë është pavarësuar me vendim të [[Komuna e Prizrenit|Komunës së Prizrenit]] më 30 qershor 1964. Në vitin 1990 ndodhi ndarja përfundimtare etnike kur nxënësit dhe mësuesit u shpërngulën nga territori i shkollës për arsye politike. Pas Luftës së Kosovës (16 tetor 1999), shqiptarët u kthyen përsëri në shkollë. Përveç gjuhës shqipe, ligjëratat në shkollën "Luciano Motroni" zhvillohen edhe në gjuhën bosnjane dhe turke. <ref>https://prizrenpress.com/perurimet-ne-shkollen-e-mjekesise-luciano-motroni-ne-prizren/</ref> Tani shkolla mjekësore "Luciano Motroni" organizon mësimin në këto fusha: * mjekësi (e përgjithshme) * infermieri * fitnes * pediatri * farmaci * gjinekologji * stomatologji <ref>https://lajmi.net/u-perurua-shkolla-e-mesme-e-mjekesise-luciano-motroni/</ref> == Shih edhe == * [[Prizreni]] * [[Luciano Motroni]] * [[Arsimi në Prizren]] * [[Universiteti i Prizrenit]] == Referime == [[Kategoria:Shkolla në Prizren]] [[Kategoria:Shkolla të mesme në Kosovë]] qklb0g8ugo2hr9dwts68ebfqxcmrprt 0 322547 2807267 2806326 2025-06-07T03:00:54Z Lanceloth345 172573 /* Qytetet dhe stadiumet pritëse */ 2807267 wikitext text/x-wiki {{Infobox international football competition | tourney_name = FIFA Kupa e Botës | year = 2026 | other_titles = {{ubl|FIFA World Cup 26|Copa Mundial de la FIFA 2026|Coupe du Monde FIFA 2026}} | image = 2026 FIFA World Cup emblem (with wordmark).svg | size = 150px | caption = {{ubl|''We Are 26'' | ''Somos 26'' | ''Nous Sommes 26''}} | country = {{ubl|[[Kanada]]|[[Meksikë]]|[[SHBA]]}} | dates = 11 Qershor – 19 Korrik 2026<ref name="schedule">{{cite web|title=World Cup 2026 Schedule|url=https://www.roadtrips.com/world-cup/2026-world-cup-packages/schedule/|website=Roadtrips|access-date=1 qershor 2025|language=en}}</ref> | confederations = 6 | num_teams = 48 | venues = 16 | cities = 16 | matches = 104 | goals = | attendance = | champion = | count = | second = | third = | fourth = | top_scorer = | player = | goalkeeper = | young_player = | fair_play = | prevseason = [[Kampionati Botëror i Futbollit 2022|2022]] | nextseason = [[Kupa e Botës FIFA 2030|2030]] | updated = }} '''Kupa e Botës FIFA 2026''' do të jetë edicioni i 23-të i [[Kampionati Botëror i Futbollit|Kampionatit Botëror të Futbollit]] për meshkuj, organizuar nga [[FIFA]]. Turneu do të zhvillohet për herë të parë në tre vende: [[Kanada]], [[Meksikë]] dhe [[Shtetet e Bashkuara të Amerikës]], nga 11 qershori deri më 19 korrik 2026. Ky do të jetë edicioni i parë që do të përfshijë 48 skuadra pjesëmarrëse, në vend të 32 që ishin në fuqi që nga viti 1998.<ref name="expansion">{{cite news|title=FIFA approves 48-team World Cup for 2026|url=https://www.bbc.com/sport/football/38579248|website=BBC Sport|access-date=1 qershor 2025|language=en}}</ref> Finalja pritet të zhvillohet në stadiumin MetLife në [[New Jersey]].<ref name="stadiums">{{cite web|title=FIFA World Cup 2026 Stadiums|url=https://www.fifa.com/en/tournaments/mens/worldcup/canadamexicousa2026/articles/world-cup-2026-stadiums-fifa-soccer-football-mexico-usa-canada|website=FIFA|access-date=1 qershor 2025|language=en}}</ref> == Qytetet dhe stadiumet pritëse == Turneu do të zhvillohet në 16 qytete të ndryshme në tre vendet pritëse. Tabela më poshtë paraqet qytetet dhe stadiumet përkatëse, sipas vendit organizator dhe me kapacitetet e tyre: {| class="wikitable sortable" style="text-align:center; width:100%; border-collapse: collapse;" |+ '''Qytetet dhe stadiumet pritëse për Kupën e Botës 2026''' ! style="border-right: 2px solid #555;" | Vendi !! Qyteti !! Stadiumi !! Kapaciteti (ulëse) !! Datat e ndeshjeve |- ! colspan="5" style="background:#f2f2f2; font-weight:bold; text-align:center; border-top:2px solid black; border-bottom:2px solid black;" | Kanada |- | style="border-right: 2px solid #555;" | {{flag|Canada}} || [[Toronto]] || BMO Field || 45,500 || Më 12, 17, 23 dhe 26 qershor, si edhe më 2 korrik 2026 |- | style="border-right: 2px solid #555;" | {{flag|Canada}} || [[Vancouver]] || BC Place || 54,500 || Më 13, 18, 21, 24 dhe 26 qershor 2026 |- ! colspan="5" style="background:#e6e6e6; font-weight:bold; text-align:center; border-top:2px solid black; border-bottom:2px solid black;" | Meksikë |- | style="border-right: 2px solid #555;" | {{flag|Mexico}} || [[Mexico City]] || Estadio Azteca || 87,523 || Më 11 (ndeshja hapëse), 17 dhe 24 qershor, 30 qershor dhe 5 korrik 2026 |- | style="border-right: 2px solid #555;" | {{flag|Mexico}} || [[Guadalajara]] || Estadio Akron || 46,232 || Më 11, 18, 23 dhe 26 qershor 2026 |- | style="border-right: 2px solid #555;" | {{flag|Mexico}} || Monterrey || Estadio BBVA || 53,500 || Më 14, 20 dhe 24 qershor, si edhe më 29 qershor 2026 |- ! colspan="5" style="background:#f2f2f2; font-weight:bold; text-align:center; border-top:2px solid black; border-bottom:2px solid black;" | SHBA |- | style="border-right: 2px solid #555;" | {{flag|United States}} || [[Atlanta]], [[Georgia (shtet)|Georgia]] || Mercedes-Benz Stadium || 71,000 || Më 15, 18, 21 dhe 24 qershor, 1 dhe 7 korrik 2026 |- | style="border-right: 2px solid #555;" | {{flag|United States}} || [[Boston]] (Foxborough), [[Massachusetts]] || Gillette Stadium || 65,878 || Më 13, 16, 19, 23 dhe 26 qershor, 29 qershor dhe 9 korrik 2026 |- | style="border-right: 2px solid #555;" | {{flag|United States}} || [[Dallas]] (Arlington), [[Texas]] || AT&T Stadium || 80,000 || Më 14, 17, 22 dhe 25 qershor, 30 qershor, 6 dhe 14 korrik 2026 |- | style="border-right: 2px solid #555;" | {{flag|United States}} || [[Houston]], [[Texas]] || NRG Stadium || 71,795 || Më 14, 17, 20 dhe 23 qershor, 26 dhe 29 qershor, si edhe më 4 korrik 2026 |- | style="border-right: 2px solid #555;" | {{flag|United States}} || [[Kansas City]], [[Missouri]] || Arrowhead Stadium || 76,416 || Më 16, 20, 25 dhe 27 qershor, 3 korrik dhe 11 korrik 2026 |- | style="border-right: 2px solid #555;" | {{flag|United States}} || [[Los Angeles]] (Inglewood), [[California]] || SoFi Stadium || 70,240 || Më 12, 15, 18, 21 dhe 25 qershor, 28 qershor, 2 dhe 10 korrik 2026 |- | style="border-right: 2px solid #555;" | {{flag|United States}} || [[Miami]] (Miami Gardens), [[Florida]] || Hard Rock Stadium || 64,767 || Më 15, 21 dhe 24 qershor, 3 dhe 11 korrik, si edhe më 18 korrik 2026 |- | style="border-right: 2px solid #555;" | {{flag|United States}} || [[New York City|New York]] / [[New Jersey]] (East Rutherford) || MetLife Stadium || 82,500 || Më 13, 16, 22 dhe 25 qershor, 30 qershor, 5 dhe 19 korrik 2026 |- | style="border-right: 2px solid #555;" | {{flag|United States}} || [[Philadelphia]], [[Pennsylvania]] || Lincoln Financial Field || 69,176 || Më 14, 19, 22 dhe 25 qershor, 28 qershor dhe 4 korrik 2026 |- | style="border-right: 2px solid #555;" | {{flag|United States}} || [[San Francisco]] Bay Area (Santa Clara), [[California]] || Levi's Stadium || 68,500 || Më 13, 16, 19, 22 dhe 25 qershor, si edhe më 1 korrik 2026 |- | style="border-right: 2px solid #555;" | {{flag|United States}} || [[Seattle]], [[Washington (shtet)|Washington]] || Lumen Field || 69,000 || Më 15, 19 dhe 24 qershor, 26 qershor dhe 6 korrik 2026 |} == Formati == Formati i ri përfshin 48 ekipe të ndara në 12 grupe me nga 4 skuadra. Dy vendet e para të çdo grupi, së bashku me 8 ekipet më të mira të vendeve të treta, do të kalojnë në fazën me eliminim direkt me 32 skuadra. Në total do të zhvillohen 104 ndeshje gjatë gjithë turneut.<ref name="format">{{cite web|title=2026 FIFA World Cup format confirmed with 104 matches|url=https://www.espn.com/soccer/story/_/id/35847819/2026-fifa-world-cup-format-include-104-matches|website=ESPN|access-date=1 qershor 2025|language=en}}</ref> == Kualifikueset == Të treja vendet organizatore (SHBA, Kanada, Meksikë) janë të kualifikuara automatikisht. Proçesi i kualifikimeve për vendet e tjera filloi në vitin 2023 dhe vazhdon deri në vitin 2025. == Transmetimi në Shqipëri == Të drejtat ekskluzive për transmetimin e Kupës së Botës FIFA 2026 në Shqipëri janë blerë nga Televizioni Kombëtar [[TV Klan|Klan]]. Marrëveshja përfshin transmetimin falas të të gjitha 104 ndeshjeve të turneut përmes platformave televizive dhe digjitale të TV Klan, për një periudhë katërvjeçare që mbulon të gjitha garat kryesore të FIFA-s.<ref>{{cite web |title=TV Klan snaps up 2026 FIFA World Cup rights in Albania|url=https://www.sportcal.com/media/tv-klan-snaps-up-2026-fifa-world-cup-rights-in-albania/ |website=Sportcal |publisher=Sportcal |date=15 korrik 2024 |access-date=1 qershor 2025 |language=en}}</ref> == Referime == <references/> == Lidhje të jashtme == * [https://www.fifa.com/fifaplus/en/tournaments/mens/worldcup/2026 Faqja zyrtare në FIFA.com] {{Kampionatët Botëror e Futbollit}} [[Kategoria:Ngjarje sportive në 2026]] [[Kategoria:Futboll në 2026]] [[Kategoria:FIFA Kupa e Botës]] [[Kategoria:FIFA Kupa e Botës 2026]] [[Kategoria:Kampionatet Botërore të Futbollit të organizuara në SHBA]] [[Kategoria:Kampionatet Botërore të Futbollit të organizuara në Meksikë]] [[Kategoria:Kampionatet Botërore të Futbollit të organizuara në Kanada]] 6cvgvvhtcldvdwweotrx0xe0hoqsmw2 2807268 2807267 2025-06-07T03:04:27Z Lanceloth345 172573 2807268 wikitext text/x-wiki {{Infobox international football competition | tourney_name = FIFA Kupa e Botës | year = 2026 | other_titles = {{ubl|FIFA World Cup 26|Copa Mundial de la FIFA 2026|Coupe du Monde FIFA 2026}} | image = 2026 FIFA World Cup emblem (with wordmark).svg | size = 150px | caption = {{ubl|''We Are 26'' | ''Somos 26'' | ''Nous Sommes 26''}} | country = {{ubl|[[Kanada]]|[[Meksikë]]|[[SHBA]]}} | dates = 11 Qershor – 19 Korrik 2026<ref name="schedule">{{cite web|title=World Cup 2026 Schedule|url=https://www.roadtrips.com/world-cup/2026-world-cup-packages/schedule/|website=Roadtrips|access-date=1 qershor 2025|language=en}}</ref> | confederations = 6 | num_teams = 48 | venues = 16 | cities = 16 | matches = 104 | goals = | attendance = | champion = | count = | second = | third = | fourth = | top_scorer = | player = | goalkeeper = | young_player = | fair_play = | prevseason = [[Kampionati Botëror i Futbollit 2022|2022]] | nextseason = [[Kupa e Botës FIFA 2030|2030]] | updated = }} '''Kupa e Botës FIFA 2026''' do të jetë edicioni i 23-të i [[Kampionati Botëror i Futbollit|Kampionatit Botëror të Futbollit]] për meshkuj, organizuar nga [[FIFA]]. Turneu do të zhvillohet për herë të parë në tre vende: [[Kanada]], [[Meksikë]] dhe [[Shtetet e Bashkuara të Amerikës]], nga 11 qershori deri më 19 korrik 2026. Ky do të jetë edicioni i parë që do të përfshijë 48 skuadra pjesëmarrëse, në vend të 32 që ishin në fuqi që nga viti 1998.<ref name="expansion">{{cite news|title=FIFA approves 48-team World Cup for 2026|url=https://www.bbc.com/sport/football/38579248|website=BBC Sport|access-date=1 qershor 2025|language=en}}</ref> Finalja pritet të zhvillohet në stadiumin MetLife në [[New Jersey]].<ref name="stadiums">{{cite web|title=FIFA World Cup 2026 Stadiums|url=https://www.fifa.com/en/tournaments/mens/worldcup/canadamexicousa2026/articles/world-cup-2026-stadiums-fifa-soccer-football-mexico-usa-canada|website=FIFA|access-date=1 qershor 2025|language=en}}</ref> Ndeshja hapëse e turneut do të zhvillohet më [[11 qershor]] [[2026]] në [[Estadio Azteca]], në [[Mexico City]], ku do të luajë kombëtarja e [[Meksika|Meksikës]]. Ky stadium historik bëhet i pari që pret ndeshjen hapëse të një Kupe Bote për herë të tretë, pas edicioneve të viteve 1970 dhe 1986.<ref>{{cite web |title=Estadio Azteca to host 2026 FIFA World Cup opening match |url=https://www.fifa.com/en/tournaments/mens/worldcup/canadamexicousa2026/articles/estadio-azteca-mexico-city-host-opening-match-world-cup-2026 |website=FIFA |access-date=7 qershor 2025 |language=en}}</ref> == Qytetet dhe stadiumet pritëse == Turneu do të zhvillohet në 16 qytete të ndryshme në tre vendet pritëse. Tabela më poshtë paraqet qytetet dhe stadiumet përkatëse, sipas vendit organizator dhe me kapacitetet e tyre: {| class="wikitable sortable" style="text-align:center; width:100%; border-collapse: collapse;" |+ '''Qytetet dhe stadiumet pritëse për Kupën e Botës 2026''' ! style="border-right: 2px solid #555;" | Vendi !! Qyteti !! Stadiumi !! Kapaciteti (ulëse) !! Datat e ndeshjeve |- ! colspan="5" style="background:#f2f2f2; font-weight:bold; text-align:center; border-top:2px solid black; border-bottom:2px solid black;" | Kanada |- | style="border-right: 2px solid #555;" | {{flag|Canada}} || [[Toronto]] || BMO Field || 45,500 || Më 12, 17, 23 dhe 26 qershor, si edhe më 2 korrik 2026 |- | style="border-right: 2px solid #555;" | {{flag|Canada}} || [[Vancouver]] || BC Place || 54,500 || Më 13, 18, 21, 24 dhe 26 qershor 2026 |- ! colspan="5" style="background:#e6e6e6; font-weight:bold; text-align:center; border-top:2px solid black; border-bottom:2px solid black;" | Meksikë |- | style="border-right: 2px solid #555;" | {{flag|Mexico}} || [[Mexico City]] || Estadio Azteca || 87,523 || Më 11 (ndeshja hapëse), 17 dhe 24 qershor, 30 qershor dhe 5 korrik 2026 |- | style="border-right: 2px solid #555;" | {{flag|Mexico}} || [[Guadalajara]] || Estadio Akron || 46,232 || Më 11, 18, 23 dhe 26 qershor 2026 |- | style="border-right: 2px solid #555;" | {{flag|Mexico}} || Monterrey || Estadio BBVA || 53,500 || Më 14, 20 dhe 24 qershor, si edhe më 29 qershor 2026 |- ! colspan="5" style="background:#f2f2f2; font-weight:bold; text-align:center; border-top:2px solid black; border-bottom:2px solid black;" | SHBA |- | style="border-right: 2px solid #555;" | {{flag|United States}} || [[Atlanta]], [[Georgia (shtet)|Georgia]] || Mercedes-Benz Stadium || 71,000 || Më 15, 18, 21 dhe 24 qershor, 1 dhe 7 korrik 2026 |- | style="border-right: 2px solid #555;" | {{flag|United States}} || [[Boston]] (Foxborough), [[Massachusetts]] || Gillette Stadium || 65,878 || Më 13, 16, 19, 23 dhe 26 qershor, 29 qershor dhe 9 korrik 2026 |- | style="border-right: 2px solid #555;" | {{flag|United States}} || [[Dallas]] (Arlington), [[Texas]] || AT&T Stadium || 80,000 || Më 14, 17, 22 dhe 25 qershor, 30 qershor, 6 dhe 14 korrik 2026 |- | style="border-right: 2px solid #555;" | {{flag|United States}} || [[Houston]], [[Texas]] || NRG Stadium || 71,795 || Më 14, 17, 20 dhe 23 qershor, 26 dhe 29 qershor, si edhe më 4 korrik 2026 |- | style="border-right: 2px solid #555;" | {{flag|United States}} || [[Kansas City]], [[Missouri]] || Arrowhead Stadium || 76,416 || Më 16, 20, 25 dhe 27 qershor, 3 korrik dhe 11 korrik 2026 |- | style="border-right: 2px solid #555;" | {{flag|United States}} || [[Los Angeles]] (Inglewood), [[California]] || SoFi Stadium || 70,240 || Më 12, 15, 18, 21 dhe 25 qershor, 28 qershor, 2 dhe 10 korrik 2026 |- | style="border-right: 2px solid #555;" | {{flag|United States}} || [[Miami]] (Miami Gardens), [[Florida]] || Hard Rock Stadium || 64,767 || Më 15, 21 dhe 24 qershor, 3 dhe 11 korrik, si edhe më 18 korrik 2026 |- | style="border-right: 2px solid #555;" | {{flag|United States}} || [[New York City|New York]] / [[New Jersey]] (East Rutherford) || MetLife Stadium || 82,500 || Më 13, 16, 22 dhe 25 qershor, 30 qershor, 5 dhe 19 korrik 2026 |- | style="border-right: 2px solid #555;" | {{flag|United States}} || [[Philadelphia]], [[Pennsylvania]] || Lincoln Financial Field || 69,176 || Më 14, 19, 22 dhe 25 qershor, 28 qershor dhe 4 korrik 2026 |- | style="border-right: 2px solid #555;" | {{flag|United States}} || [[San Francisco]] Bay Area (Santa Clara), [[California]] || Levi's Stadium || 68,500 || Më 13, 16, 19, 22 dhe 25 qershor, si edhe më 1 korrik 2026 |- | style="border-right: 2px solid #555;" | {{flag|United States}} || [[Seattle]], [[Washington (shtet)|Washington]] || Lumen Field || 69,000 || Më 15, 19 dhe 24 qershor, 26 qershor dhe 6 korrik 2026 |} == Formati == Formati i ri përfshin 48 ekipe të ndara në 12 grupe me nga 4 skuadra. Dy vendet e para të çdo grupi, së bashku me 8 ekipet më të mira të vendeve të treta, do të kalojnë në fazën me eliminim direkt me 32 skuadra. Në total do të zhvillohen 104 ndeshje gjatë gjithë turneut.<ref name="format">{{cite web|title=2026 FIFA World Cup format confirmed with 104 matches|url=https://www.espn.com/soccer/story/_/id/35847819/2026-fifa-world-cup-format-include-104-matches|website=ESPN|access-date=1 qershor 2025|language=en}}</ref> == Kualifikueset == Të treja vendet organizatore (SHBA, Kanada, Meksikë) janë të kualifikuara automatikisht. Proçesi i kualifikimeve për vendet e tjera filloi në vitin 2023 dhe vazhdon deri në vitin 2025. == Transmetimi në Shqipëri == Të drejtat ekskluzive për transmetimin e Kupës së Botës FIFA 2026 në Shqipëri janë blerë nga Televizioni Kombëtar [[TV Klan|Klan]]. Marrëveshja përfshin transmetimin falas të të gjitha 104 ndeshjeve të turneut përmes platformave televizive dhe digjitale të TV Klan, për një periudhë katërvjeçare që mbulon të gjitha garat kryesore të FIFA-s.<ref>{{cite web |title=TV Klan snaps up 2026 FIFA World Cup rights in Albania|url=https://www.sportcal.com/media/tv-klan-snaps-up-2026-fifa-world-cup-rights-in-albania/ |website=Sportcal |publisher=Sportcal |date=15 korrik 2024 |access-date=1 qershor 2025 |language=en}}</ref> == Referime == <references/> == Lidhje të jashtme == * [https://www.fifa.com/fifaplus/en/tournaments/mens/worldcup/2026 Faqja zyrtare në FIFA.com] {{Kampionatët Botëror e Futbollit}} [[Kategoria:Ngjarje sportive në 2026]] [[Kategoria:Futboll në 2026]] [[Kategoria:FIFA Kupa e Botës]] [[Kategoria:FIFA Kupa e Botës 2026]] [[Kategoria:Kampionatet Botërore të Futbollit të organizuara në SHBA]] [[Kategoria:Kampionatet Botërore të Futbollit të organizuara në Meksikë]] [[Kategoria:Kampionatet Botërore të Futbollit të organizuara në Kanada]] 0qffmjw2gsiq3r4oepa4r7r8qnxofzm 2807269 2807268 2025-06-07T03:06:39Z Lanceloth345 172573 2807269 wikitext text/x-wiki {{Future}} {{Infobox international football competition | tourney_name = FIFA Kupa e Botës | year = 2026 | other_titles = {{ubl|FIFA World Cup 26|Copa Mundial de la FIFA 2026|Coupe du Monde FIFA 2026}} | image = 2026 FIFA World Cup emblem (with wordmark).svg | size = 150px | caption = {{ubl|''We Are 26'' | ''Somos 26'' | ''Nous Sommes 26''}} | country = {{ubl|[[Kanada]]|[[Meksikë]]|[[SHBA]]}} | dates = 11 Qershor – 19 Korrik 2026<ref name="schedule">{{cite web|title=World Cup 2026 Schedule|url=https://www.roadtrips.com/world-cup/2026-world-cup-packages/schedule/|website=Roadtrips|access-date=1 qershor 2025|language=en}}</ref> | confederations = 6 | num_teams = 48 | venues = 16 | cities = 16 | matches = 104 | goals = | attendance = | champion = | count = | second = | third = | fourth = | top_scorer = | player = | goalkeeper = | young_player = | fair_play = | prevseason = [[Kampionati Botëror i Futbollit 2022|2022]] | nextseason = [[Kupa e Botës FIFA 2030|2030]] | updated = }} '''Kupa e Botës FIFA 2026''' do të jetë edicioni i 23-të i [[Kampionati Botëror i Futbollit|Kampionatit Botëror të Futbollit]] për meshkuj, organizuar nga [[FIFA]]. Turneu do të zhvillohet për herë të parë në tre vende: [[Kanada]], [[Meksikë]] dhe [[Shtetet e Bashkuara të Amerikës]], nga 11 qershori deri më 19 korrik 2026. Ky do të jetë edicioni i parë që do të përfshijë 48 skuadra pjesëmarrëse, në vend të 32 që ishin në fuqi që nga viti 1998.<ref name="expansion">{{cite news|title=FIFA approves 48-team World Cup for 2026|url=https://www.bbc.com/sport/football/38579248|website=BBC Sport|access-date=1 qershor 2025|language=en}}</ref> Finalja pritet të zhvillohet në stadiumin MetLife në [[New Jersey]].<ref name="stadiums">{{cite web|title=FIFA World Cup 2026 Stadiums|url=https://www.fifa.com/en/tournaments/mens/worldcup/canadamexicousa2026/articles/world-cup-2026-stadiums-fifa-soccer-football-mexico-usa-canada|website=FIFA|access-date=1 qershor 2025|language=en}}</ref> Ndeshja hapëse e turneut do të zhvillohet më [[11 qershor]] [[2026]] në [[Estadio Azteca]], në [[Mexico City]], ku do të luajë kombëtarja e [[Meksika|Meksikës]]. Ky stadium historik bëhet i pari që pret ndeshjen hapëse të një Kupe Bote për herë të tretë, pas edicioneve të viteve 1970 dhe 1986.<ref>{{cite web |title=Estadio Azteca to host 2026 FIFA World Cup opening match |url=https://www.fifa.com/en/tournaments/mens/worldcup/canadamexicousa2026/articles/estadio-azteca-mexico-city-host-opening-match-world-cup-2026 |website=FIFA |access-date=7 qershor 2025 |language=en}}</ref> == Qytetet dhe stadiumet pritëse == Turneu do të zhvillohet në 16 qytete të ndryshme në tre vendet pritëse. Tabela më poshtë paraqet qytetet dhe stadiumet përkatëse, sipas vendit organizator dhe me kapacitetet e tyre: {| class="wikitable sortable" style="text-align:center; width:100%; border-collapse: collapse;" |+ '''Qytetet dhe stadiumet pritëse për Kupën e Botës 2026''' ! style="border-right: 2px solid #555;" | Vendi !! Qyteti !! Stadiumi !! Kapaciteti (ulëse) !! Datat e ndeshjeve |- ! colspan="5" style="background:#f2f2f2; font-weight:bold; text-align:center; border-top:2px solid black; border-bottom:2px solid black;" | Kanada |- | style="border-right: 2px solid #555;" | {{flag|Canada}} || [[Toronto]] || BMO Field || 45,500 || Më 12, 17, 23 dhe 26 qershor, si edhe më 2 korrik 2026 |- | style="border-right: 2px solid #555;" | {{flag|Canada}} || [[Vancouver]] || BC Place || 54,500 || Më 13, 18, 21, 24 dhe 26 qershor 2026 |- ! colspan="5" style="background:#e6e6e6; font-weight:bold; text-align:center; border-top:2px solid black; border-bottom:2px solid black;" | Meksikë |- | style="border-right: 2px solid #555;" | {{flag|Mexico}} || [[Mexico City]] || Estadio Azteca || 87,523 || Më 11 (ndeshja hapëse), 17 dhe 24 qershor, 30 qershor dhe 5 korrik 2026 |- | style="border-right: 2px solid #555;" | {{flag|Mexico}} || [[Guadalajara]] || Estadio Akron || 46,232 || Më 11, 18, 23 dhe 26 qershor 2026 |- | style="border-right: 2px solid #555;" | {{flag|Mexico}} || Monterrey || Estadio BBVA || 53,500 || Më 14, 20 dhe 24 qershor, si edhe më 29 qershor 2026 |- ! colspan="5" style="background:#f2f2f2; font-weight:bold; text-align:center; border-top:2px solid black; border-bottom:2px solid black;" | SHBA |- | style="border-right: 2px solid #555;" | {{flag|United States}} || [[Atlanta]], [[Georgia (shtet)|Georgia]] || Mercedes-Benz Stadium || 71,000 || Më 15, 18, 21 dhe 24 qershor, 1 dhe 7 korrik 2026 |- | style="border-right: 2px solid #555;" | {{flag|United States}} || [[Boston]] (Foxborough), [[Massachusetts]] || Gillette Stadium || 65,878 || Më 13, 16, 19, 23 dhe 26 qershor, 29 qershor dhe 9 korrik 2026 |- | style="border-right: 2px solid #555;" | {{flag|United States}} || [[Dallas]] (Arlington), [[Texas]] || AT&T Stadium || 80,000 || Më 14, 17, 22 dhe 25 qershor, 30 qershor, 6 dhe 14 korrik 2026 |- | style="border-right: 2px solid #555;" | {{flag|United States}} || [[Houston]], [[Texas]] || NRG Stadium || 71,795 || Më 14, 17, 20 dhe 23 qershor, 26 dhe 29 qershor, si edhe më 4 korrik 2026 |- | style="border-right: 2px solid #555;" | {{flag|United States}} || [[Kansas City]], [[Missouri]] || Arrowhead Stadium || 76,416 || Më 16, 20, 25 dhe 27 qershor, 3 korrik dhe 11 korrik 2026 |- | style="border-right: 2px solid #555;" | {{flag|United States}} || [[Los Angeles]] (Inglewood), [[California]] || SoFi Stadium || 70,240 || Më 12, 15, 18, 21 dhe 25 qershor, 28 qershor, 2 dhe 10 korrik 2026 |- | style="border-right: 2px solid #555;" | {{flag|United States}} || [[Miami]] (Miami Gardens), [[Florida]] || Hard Rock Stadium || 64,767 || Më 15, 21 dhe 24 qershor, 3 dhe 11 korrik, si edhe më 18 korrik 2026 |- | style="border-right: 2px solid #555;" | {{flag|United States}} || [[New York City|New York]] / [[New Jersey]] (East Rutherford) || MetLife Stadium || 82,500 || Më 13, 16, 22 dhe 25 qershor, 30 qershor, 5 dhe 19 korrik 2026 |- | style="border-right: 2px solid #555;" | {{flag|United States}} || [[Philadelphia]], [[Pennsylvania]] || Lincoln Financial Field || 69,176 || Më 14, 19, 22 dhe 25 qershor, 28 qershor dhe 4 korrik 2026 |- | style="border-right: 2px solid #555;" | {{flag|United States}} || [[San Francisco]] Bay Area (Santa Clara), [[California]] || Levi's Stadium || 68,500 || Më 13, 16, 19, 22 dhe 25 qershor, si edhe më 1 korrik 2026 |- | style="border-right: 2px solid #555;" | {{flag|United States}} || [[Seattle]], [[Washington (shtet)|Washington]] || Lumen Field || 69,000 || Më 15, 19 dhe 24 qershor, 26 qershor dhe 6 korrik 2026 |} == Formati == Formati i ri përfshin 48 ekipe të ndara në 12 grupe me nga 4 skuadra. Dy vendet e para të çdo grupi, së bashku me 8 ekipet më të mira të vendeve të treta, do të kalojnë në fazën me eliminim direkt me 32 skuadra. Në total do të zhvillohen 104 ndeshje gjatë gjithë turneut.<ref name="format">{{cite web|title=2026 FIFA World Cup format confirmed with 104 matches|url=https://www.espn.com/soccer/story/_/id/35847819/2026-fifa-world-cup-format-include-104-matches|website=ESPN|access-date=1 qershor 2025|language=en}}</ref> == Kualifikueset == Të treja vendet organizatore (SHBA, Kanada, Meksikë) janë të kualifikuara automatikisht. Proçesi i kualifikimeve për vendet e tjera filloi në vitin 2023 dhe vazhdon deri në vitin 2025. == Transmetimi në Shqipëri == Të drejtat ekskluzive për transmetimin e Kupës së Botës FIFA 2026 në Shqipëri janë blerë nga Televizioni Kombëtar [[TV Klan|Klan]]. Marrëveshja përfshin transmetimin falas të të gjitha 104 ndeshjeve të turneut përmes platformave televizive dhe digjitale të TV Klan, për një periudhë katërvjeçare që mbulon të gjitha garat kryesore të FIFA-s.<ref>{{cite web |title=TV Klan snaps up 2026 FIFA World Cup rights in Albania|url=https://www.sportcal.com/media/tv-klan-snaps-up-2026-fifa-world-cup-rights-in-albania/ |website=Sportcal |publisher=Sportcal |date=15 korrik 2024 |access-date=1 qershor 2025 |language=en}}</ref> == Referime == <references/> == Lidhje të jashtme == * [https://www.fifa.com/fifaplus/en/tournaments/mens/worldcup/2026 Faqja zyrtare në FIFA.com] {{Kampionatët Botëror e Futbollit}} [[Kategoria:Ngjarje sportive në 2026]] [[Kategoria:Futboll në 2026]] [[Kategoria:FIFA Kupa e Botës]] [[Kategoria:FIFA Kupa e Botës 2026]] [[Kategoria:Kampionatet Botërore të Futbollit të organizuara në SHBA]] [[Kategoria:Kampionatet Botërore të Futbollit të organizuara në Meksikë]] [[Kategoria:Kampionatet Botërore të Futbollit të organizuara në Kanada]] ff3tfzeg4y3mpnkses8grgtwy3p0mnx 2807272 2807269 2025-06-07T03:11:41Z Lanceloth345 172573 2807272 wikitext text/x-wiki {{Future}} {{Infobox international football competition | tourney_name = FIFA Kupa e Botës | year = 2026 | other_titles = {{ubl|FIFA World Cup 26|Copa Mundial de la FIFA 2026|Coupe du Monde FIFA 2026}} | image = 2026 FIFA World Cup emblem (with wordmark).svg | size = 150px | caption = {{ubl|''We Are 26'' | ''Somos 26'' | ''Nous Sommes 26''}} | country = {{ubl|[[Kanada]]|[[Meksikë]]|[[SHBA]]}} | dates = 11 Qershor – 19 Korrik 2026<ref name="schedule">{{cite web|title=World Cup 2026 Schedule|url=https://www.roadtrips.com/world-cup/2026-world-cup-packages/schedule/|website=Roadtrips|access-date=1 qershor 2025|language=en}}</ref> | confederations = 6 | num_teams = 48 | venues = 16 | cities = 16 | matches = 104 | goals = | attendance = | champion = | count = | second = | third = | fourth = | top_scorer = | player = | goalkeeper = | young_player = | fair_play = | prevseason = [[Kampionati Botëror i Futbollit 2022|2022]] | nextseason = [[Kupa e Botës FIFA 2030|2030]] | updated = }} '''Kupa e Botës FIFA 2026''' do të jetë edicioni i 23-të i [[Kampionati Botëror i Futbollit|Kampionatit Botëror të Futbollit]] për meshkuj, organizuar nga [[FIFA]]. Turneu do të zhvillohet për herë të parë në tre vende: [[Kanada]], [[Meksikë]] dhe [[Shtetet e Bashkuara të Amerikës]], nga 11 qershori deri më 19 korrik 2026. Ky do të jetë edicioni i parë që do të përfshijë 48 skuadra pjesëmarrëse, në vend të 32 që ishin në fuqi që nga viti 1998.<ref name="expansion">{{cite news|title=FIFA approves 48-team World Cup for 2026|url=https://www.bbc.com/sport/football/38579248|website=BBC Sport|access-date=1 qershor 2025|language=en}}</ref> Finalja pritet të zhvillohet në stadiumin MetLife në [[New Jersey]].<ref name="stadiums">{{cite web|title=FIFA World Cup 2026 Stadiums|url=https://www.fifa.com/en/tournaments/mens/worldcup/canadamexicousa2026/articles/world-cup-2026-stadiums-fifa-soccer-football-mexico-usa-canada|website=FIFA|access-date=1 qershor 2025|language=en}}</ref> Ndeshja hapëse e turneut do të zhvillohet më [[11 qershor]] [[2026]] në stadiumin [[Estadio Azteca]], në Mexico City, ku do të luajë kombëtarja e [[Meksika|Meksikës]]. Ky stadium historik bëhet i pari që pret ndeshjen hapëse të një Kupe Bote për herë të tretë, pas edicioneve të viteve 1970 dhe 1986.<ref>{{cite web |title=Estadio Azteca to host 2026 FIFA World Cup opening match |url=https://www.fifa.com/en/tournaments/mens/worldcup/canadamexicousa2026/articles/estadio-azteca-mexico-city-host-opening-match-world-cup-2026 |website=FIFA |access-date=7 qershor 2025 |language=en}}</ref> == Qytetet dhe stadiumet pritëse == Turneu do të zhvillohet në 16 qytete të ndryshme në tre vendet pritëse. Tabela më poshtë paraqet qytetet dhe stadiumet përkatëse, sipas vendit organizator dhe me kapacitetet e tyre: {| class="wikitable sortable" style="text-align:center; width:100%; border-collapse: collapse;" |+ '''Qytetet dhe stadiumet pritëse për Kupën e Botës 2026''' ! style="border-right: 2px solid #555;" | Vendi !! Qyteti !! Stadiumi !! Kapaciteti (ulëse) !! Datat e ndeshjeve |- ! colspan="5" style="background:#f2f2f2; font-weight:bold; text-align:center; border-top:2px solid black; border-bottom:2px solid black;" | Kanada |- | style="border-right: 2px solid #555;" | {{flag|Canada}} || [[Toronto]] || BMO Field || 45,500 || Më 12, 17, 23 dhe 26 qershor, si edhe më 2 korrik 2026 |- | style="border-right: 2px solid #555;" | {{flag|Canada}} || [[Vancouver]] || BC Place || 54,500 || Më 13, 18, 21, 24 dhe 26 qershor 2026 |- ! colspan="5" style="background:#e6e6e6; font-weight:bold; text-align:center; border-top:2px solid black; border-bottom:2px solid black;" | Meksikë |- | style="border-right: 2px solid #555;" | {{flag|Mexico}} || [[Mexico City]] || Estadio Azteca || 87,523 || Më 11 (ndeshja hapëse), 17 dhe 24 qershor, 30 qershor dhe 5 korrik 2026 |- | style="border-right: 2px solid #555;" | {{flag|Mexico}} || [[Guadalajara]] || Estadio Akron || 46,232 || Më 11, 18, 23 dhe 26 qershor 2026 |- | style="border-right: 2px solid #555;" | {{flag|Mexico}} || Monterrey || Estadio BBVA || 53,500 || Më 14, 20 dhe 24 qershor, si edhe më 29 qershor 2026 |- ! colspan="5" style="background:#f2f2f2; font-weight:bold; text-align:center; border-top:2px solid black; border-bottom:2px solid black;" | SHBA |- | style="border-right: 2px solid #555;" | {{flag|United States}} || [[Atlanta]], [[Georgia (shtet)|Georgia]] || Mercedes-Benz Stadium || 71,000 || Më 15, 18, 21 dhe 24 qershor, 1 dhe 7 korrik 2026 |- | style="border-right: 2px solid #555;" | {{flag|United States}} || [[Boston]] (Foxborough), [[Massachusetts]] || Gillette Stadium || 65,878 || Më 13, 16, 19, 23 dhe 26 qershor, 29 qershor dhe 9 korrik 2026 |- | style="border-right: 2px solid #555;" | {{flag|United States}} || [[Dallas]] (Arlington), [[Texas]] || AT&T Stadium || 80,000 || Më 14, 17, 22 dhe 25 qershor, 30 qershor, 6 dhe 14 korrik 2026 |- | style="border-right: 2px solid #555;" | {{flag|United States}} || [[Houston]], [[Texas]] || NRG Stadium || 71,795 || Më 14, 17, 20 dhe 23 qershor, 26 dhe 29 qershor, si edhe më 4 korrik 2026 |- | style="border-right: 2px solid #555;" | {{flag|United States}} || [[Kansas City]], [[Missouri]] || Arrowhead Stadium || 76,416 || Më 16, 20, 25 dhe 27 qershor, 3 korrik dhe 11 korrik 2026 |- | style="border-right: 2px solid #555;" | {{flag|United States}} || [[Los Angeles]] (Inglewood), [[California]] || SoFi Stadium || 70,240 || Më 12, 15, 18, 21 dhe 25 qershor, 28 qershor, 2 dhe 10 korrik 2026 |- | style="border-right: 2px solid #555;" | {{flag|United States}} || [[Miami]] (Miami Gardens), [[Florida]] || Hard Rock Stadium || 64,767 || Më 15, 21 dhe 24 qershor, 3 dhe 11 korrik, si edhe më 18 korrik 2026 |- | style="border-right: 2px solid #555;" | {{flag|United States}} || [[New York City|New York]] / [[New Jersey]] (East Rutherford) || MetLife Stadium || 82,500 || Më 13, 16, 22 dhe 25 qershor, 30 qershor, 5 dhe 19 korrik 2026 |- | style="border-right: 2px solid #555;" | {{flag|United States}} || [[Philadelphia]], [[Pennsylvania]] || Lincoln Financial Field || 69,176 || Më 14, 19, 22 dhe 25 qershor, 28 qershor dhe 4 korrik 2026 |- | style="border-right: 2px solid #555;" | {{flag|United States}} || [[San Francisco]] Bay Area (Santa Clara), [[California]] || Levi's Stadium || 68,500 || Më 13, 16, 19, 22 dhe 25 qershor, si edhe më 1 korrik 2026 |- | style="border-right: 2px solid #555;" | {{flag|United States}} || [[Seattle]], [[Washington (shtet)|Washington]] || Lumen Field || 69,000 || Më 15, 19 dhe 24 qershor, 26 qershor dhe 6 korrik 2026 |} == Formati == Formati i ri përfshin 48 ekipe të ndara në 12 grupe me nga 4 skuadra. Dy vendet e para të çdo grupi, së bashku me 8 ekipet më të mira të vendeve të treta, do të kalojnë në fazën me eliminim direkt me 32 skuadra. Në total do të zhvillohen 104 ndeshje gjatë gjithë turneut.<ref name="format">{{cite web|title=2026 FIFA World Cup format confirmed with 104 matches|url=https://www.espn.com/soccer/story/_/id/35847819/2026-fifa-world-cup-format-include-104-matches|website=ESPN|access-date=1 qershor 2025|language=en}}</ref> == Kualifikueset == Të treja vendet organizatore (SHBA, Kanada, Meksikë) janë të kualifikuara automatikisht. Proçesi i kualifikimeve për vendet e tjera filloi në vitin 2023 dhe vazhdon deri në vitin 2025. == Transmetimi në Shqipëri == Të drejtat ekskluzive për transmetimin e Kupës së Botës FIFA 2026 në Shqipëri janë blerë nga Televizioni Kombëtar [[TV Klan|Klan]]. Marrëveshja përfshin transmetimin falas të të gjitha 104 ndeshjeve të turneut përmes platformave televizive dhe digjitale të TV Klan, për një periudhë katërvjeçare që mbulon të gjitha garat kryesore të FIFA-s.<ref>{{cite web |title=TV Klan snaps up 2026 FIFA World Cup rights in Albania|url=https://www.sportcal.com/media/tv-klan-snaps-up-2026-fifa-world-cup-rights-in-albania/ |website=Sportcal |publisher=Sportcal |date=15 korrik 2024 |access-date=1 qershor 2025 |language=en}}</ref> == Referime == <references/> == Lidhje të jashtme == * [https://www.fifa.com/fifaplus/en/tournaments/mens/worldcup/2026 Faqja zyrtare në FIFA.com] {{Kampionatët Botëror e Futbollit}} [[Kategoria:Ngjarje sportive në 2026]] [[Kategoria:Futboll në 2026]] [[Kategoria:FIFA Kupa e Botës]] [[Kategoria:FIFA Kupa e Botës 2026]] [[Kategoria:Kampionatet Botërore të Futbollit të organizuara në SHBA]] [[Kategoria:Kampionatet Botërore të Futbollit të organizuara në Meksikë]] [[Kategoria:Kampionatet Botërore të Futbollit të organizuara në Kanada]] 8d2gpbec2np89ycb4hn0r2312vk06gv 2 323066 2807126 2800564 2025-06-06T22:33:00Z Leutrim.P 113691 +tituj te rinje. 2807126 wikitext text/x-wiki <div style="background-color: black; color: white; padding: 20px; font-family: 'Verdana', Courier, monospace;"> <h1 style="color: white;">''Mirë se vini.''</h1> Nëse nuk je regjistruar në platformë, regjistrohu që të bëhesh pjesë e komunitetit, të ruhen kontributet e tua dhe të kemi një vend komunikimi, siç është faqja jote e diskutimit. Le të kemi një [[Wikipedia shqip|WikiShqip]] ku njerëzit mund të [[Informacioni|informohen]] mjaftueshëm për një temë të caktuar. I lus të gjithë wikipedianët të përmbahen nga [[gjuha e urrejtjes]], ndërsa [[Bashkëpunimi|bashkëpunimin]] ta rrisim. Ke diçka për të thënë? Faqja ime e [[Përdoruesi diskutim:Leutrim.P|diskutimit]]. </div><span style="color: green;">'''('''Lista e artikujve që mungojnë, krijo ndonjë që të pëlqen'''):'''</span> {| class="infobox" style="border:1px solid #aaaaaa; background:#f9f9f9; float:right;" |+ '''Informacion për përdoruesin''' |- | '''[[Wikipedia:Babel]]''' |- | {{User Kosova}} |- | {{User sq}} |- | {{User en-5}} |- | '''Filozofia:''' Shkencë, Drejtësi, Paanshmëri |- | '''Interesat:''' [[Shkenca|Shkencë]], [[Teknologjia|Teknologji]], [[Financa|Financë]], [[Ekonomia|Ekonomi]], [[Psikologjia|Psikologji]], [[Historia|Histori]] |- | '''Statusi:''' [[Wikipedia:Administratorët|Administrator]] (25 tetor 2024) |- | '''Pajisja:''' [[Laptopi|Laptop]] & [[Kompjuteri personal|Kompjuter]] |- | '''Sistemi Operativ:''' [[Windows 11]], [[Linux]] & [[Android (sistem operativ)|Android]] |- | {{User Wikipedian For|viti=2019|muaji=5|dita=2}} |} == Artikuj parësorë == * [[Kërkesa dhe oferta]] [https://en.wikipedia.org/wiki/Supply_and_demand<nowiki>]</nowiki> * [[Prokurimi]] [https://en.wikipedia.org/wiki/Procurement<nowiki>]</nowiki> * [[Pjesa e tregut]] [https://en.wikipedia.org/wiki/Market_share<nowiki>]</nowiki> * [[Fondi i investimit]] [https://en.wikipedia.org/wiki/Investment_fund<nowiki>]</nowiki> * [[Fondi i përbashkët]] [https://en.wikipedia.org/wiki/Mutual_fund<nowiki>]</nowiki> * [[Ndërmarrja]] [https://en.wikipedia.org/wiki/Big_business<nowiki>]</nowiki> * [[Ndërmarrja shoqërore]] [https://en.wikipedia.org/wiki/Social_enterprise<nowiki>]</nowiki> * [[Cilësia e tingullit]] [https://en.wikipedia.org/wiki/Sound_quality<nowiki>]</nowiki> * [[Cilësia e videos]] [https://en.wikipedia.org/wiki/Video_quality<nowiki>]</nowiki> * [[Autentifikimi]] [https://en.wikipedia.org/wiki/Authentication<nowiki>]</nowiki> * [[Shkelja e të dhënave]] [https://en.wikipedia.org/wiki/Data_breach<nowiki>]</nowiki> * [[Stacioni i punës mobil]] [https://en.wikipedia.org/wiki/Mobile_workstation<nowiki>]</nowiki> * [[MacBook]] [https://en.wikipedia.org/wiki/MacBook<nowiki>]</nowiki> * [[MacBook Air (Apple silicon)]] [https://en.wikipedia.org/wiki/MacBook_Air_(Apple_silicon)<nowiki>]</nowiki> * [[MacBook Pro (Apple silicon)]] [https://en.wikipedia.org/wiki/MacBook_Pro_(Apple_silicon)<nowiki>]</nowiki> * [[Aftësia gjuhësore]] [https://en.wikipedia.org/wiki/Language_proficiency<nowiki>]</nowiki> * [[Lëvizja shoqërore]] [https://en.wikipedia.org/wiki/Social_movement<nowiki>]</nowiki> * [[Elitizmi]] [https://en.wikipedia.org/wiki/Elitism<nowiki>]</nowiki> * [[Zhvatja e dhunshme]] [https://en.wikipedia.org/wiki/Racketeering<nowiki>]</nowiki> * [[Dënimi (ligj)]] [https://en.wikipedia.org/wiki/Sentence_(law)<nowiki>]</nowiki> * [[Shfarosja (krim)]] [https://en.wikipedia.org/wiki/Extermination_(crime)<nowiki>]</nowiki> * [[Gjykimi në mungesë]] [https://en.wikipedia.org/wiki/Trial_in_absentia<nowiki>]</nowiki> * [[Actus reus]] [https://en.wikipedia.org/wiki/Actus_reus<nowiki>]</nowiki> * [[Mens rea]] [https://en.wikipedia.org/wiki/Mens_rea<nowiki>]</nowiki> * [[Rrjedhja e informacionit]] [https://en.wikipedia.org/wiki/Information_leakage<nowiki>]</nowiki> * [[Numri gjurmues]] [https://en.wikipedia.org/wiki/Tracking_number<nowiki>]</nowiki> * [[Siguria fizike]] [https://en.wikipedia.org/wiki/Physical_security<nowiki>]</nowiki> * [[Miu (Rattus)|Miu (''Rattus'')]] [https://en.wikipedia.org/wiki/Rattus<nowiki>]</nowiki> * [[Dëmtuesi (organizëm)]] [https://en.wikipedia.org/wiki/Pest_(organism)<nowiki>]</nowiki> * [[Karremi i peshkimit]] [https://en.wikipedia.org/wiki/Fishing_bait<nowiki>]</nowiki> * [[Strofka]] [https://en.wikipedia.org/wiki/Burrow<nowiki>]</nowiki> * [[Transyndyra]] [https://en.wikipedia.org/wiki/Trans_fat<nowiki>]</nowiki> * [[Fosfati]] [https://en.wikipedia.org/wiki/Phosphate<nowiki>]</nowiki> * [[Hipoksia (mjedisore)]] [https://en.wikipedia.org/wiki/Hypoxia_(environmental)<nowiki>]</nowiki> * [[Neuropsikiatria]] [https://en.wikipedia.org/wiki/Neuropsychiatry<nowiki>]</nowiki> * [[Thithja e ajrit]] [https://en.wikipedia.org/wiki/Inhalation<nowiki>]</nowiki> * [[Nxjerrja e ajrit]] [https://en.wikipedia.org/wiki/Exhalation<nowiki>]</nowiki> * [[Shpërthimi i zorrës qorre]] [https://en.wikipedia.org/wiki/Gastrointestinal_perforation<nowiki>]</nowiki> * [[Kanceri i prostatës]] [https://en.wikipedia.org/wiki/Prostate_cancer<nowiki>]</nowiki> * [[Lëndimi elektrik]] [https://en.wikipedia.org/wiki/Electrical_injury<nowiki>]</nowiki> * [[Siguria e aviacionit]] [https://en.wikipedia.org/wiki/Aviation_safety<nowiki>]</nowiki> * [[Kufiri i shpejtësisë]] [https://en.wikipedia.org/wiki/Speed_limit<nowiki>]</nowiki> * [[Rripi i sigurisë]] [https://en.wikipedia.org/wiki/Seat_belt<nowiki>]</nowiki> * [[Shoferi i kamionit]] [https://en.wikipedia.org/wiki/Truck_driver<nowiki>]</nowiki> * [[Pika e verbër e automjetit]] [https://en.wikipedia.org/wiki/Vehicle_blind_spot<nowiki>]</nowiki> * [[Përplasja në trafik]] [https://en.wikipedia.org/wiki/Traffic_collision<nowiki>]</nowiki> * [[Kamioni cisternë]] [https://en.wikipedia.org/wiki/Tank_truck<nowiki>]</nowiki> * [[Kamioni i plehrave]] [https://en.wikipedia.org/wiki/Garbage_truck<nowiki>]</nowiki> * [[Kontejnerizimi]] [https://en.wikipedia.org/wiki/Containerization<nowiki>]</nowiki> * [[Kontejneri i transportimit]] [https://en.wikipedia.org/wiki/Shipping_container<nowiki>]</nowiki> * [[Anija e kontejnerëve]] [https://en.wikipedia.org/wiki/Container_ship<nowiki>]</nowiki> * [[Amortizatori]] [https://en.wikipedia.org/wiki/Shock_absorber<nowiki>]</nowiki> * [[Goma e biçikletës]] [https://en.wikipedia.org/wiki/Bicycle_tire<nowiki>]</nowiki> * [[Blloku i betonit]] [https://en.wikipedia.org/wiki/Concrete_block<nowiki>]</nowiki> * [[Blloku i dheut të ngjeshur]] [https://en.wikipedia.org/wiki/Compressed_earth_block<nowiki>]</nowiki> * [[Gërmimi]] [https://en.wikipedia.org/wiki/Digging<nowiki>]</nowiki> * [[Engravimi]] [https://en.wikipedia.org/wiki/Engraving<nowiki>]</nowiki> * [[Mprehtësia (prerje)]] [https://en.wikipedia.org/wiki/Sharpness_(cutting)<nowiki>]</nowiki> * [[Industria e mishit]] [https://en.wikipedia.org/wiki/Meat_industry<nowiki>]</nowiki> * [[Shfrytëzimi i burimeve natyrore]] [https://en.wikipedia.org/wiki/Exploitation_of_natural_resources<nowiki>]</nowiki> * [[Lista e vendeve sipas konsumit dhe prodhimit të energjisë]] [https://en.wikipedia.org/wiki/List_of_countries_by_energy_consumption_and_production<nowiki>]</nowiki> * [[Lista e vendeve sipas përqindjes së popullsisë që jeton në varfëri]] [https://en.wikipedia.org/wiki/List_of_countries_by_percentage_of_population_living_in_poverty<nowiki>]</nowiki> * [[Murtaja e Justinianit]] [https://en.wikipedia.org/wiki/Plague_of_Justinian<nowiki>]</nowiki> * [[Cikloni tropikal]] [https://en.wikipedia.org/wiki/Tropical_cyclone<nowiki>]</nowiki> * [[Rrëshqitja e dheut]] [https://en.wikipedia.org/wiki/Landslide<nowiki>]</nowiki> * [[Kriosfera]] [https://en.wikipedia.org/wiki/Cryosphere<nowiki>]</nowiki> * [[Jurasik]] [https://en.wikipedia.org/wiki/Jurassic<nowiki>]</nowiki> * [[Profeti i madh]] [https://en.wikipedia.org/wiki/Major_prophet<nowiki>]</nowiki> * [[Ruth (figurë biblike)]] [https://en.wikipedia.org/wiki/Ruth_(biblical_figure)<nowiki>]</nowiki> * [[Libri i Isaisë]] [https://en.wikipedia.org/wiki/Book_of_Isaiah<nowiki>]</nowiki> * [[Atra-Hasis]] [https://en.wikipedia.org/wiki/Atra-Hasis<nowiki>]</nowiki> * [[Baldr]] [https://en.wikipedia.org/wiki/Baldr<nowiki>]</nowiki> * [[Freyja]] [https://en.wikipedia.org/wiki/Freyja<nowiki>]</nowiki> == Artikuj politikë == * [[Politika e Holandës]] [https://en.wikipedia.org/wiki/Politics_of_the_Netherlands<nowiki>]</nowiki> * [[Politika e Polonisë]] [https://en.wikipedia.org/wiki/Politics_of_Poland<nowiki>]</nowiki> * [[Qeveria e Spanjës]] [https://en.wikipedia.org/wiki/Government_of_Spain<nowiki>]</nowiki> * [[Qeveria e Suedisë]] [https://en.wikipedia.org/wiki/Government_of_Sweden<nowiki>]</nowiki> * [[Qeveria e Finlandës]] [https://en.wikipedia.org/wiki/Finnish_Government<nowiki>]</nowiki> * [[Qeveria e Irlandës]] [https://en.wikipedia.org/wiki/Government_of_Ireland<nowiki>]</nowiki> * [[Qeveria e Portugalisë]] [https://en.wikipedia.org/wiki/Government_of_Portugal<nowiki>]</nowiki> * [[Qeveria e Sllovakisë]] [https://en.wikipedia.org/wiki/Government_of_Slovakia<nowiki>]</nowiki> * [[Qeveria e Çekisë]] [https://en.wikipedia.org/wiki/Government_of_the_Czech_Republic<nowiki>]</nowiki> * [[Qeveria e Hungarisë]] [https://en.wikipedia.org/wiki/Government_of_Hungary<nowiki>]</nowiki> * [[Qeveria e Letonisë]] [https://en.wikipedia.org/wiki/Government_of_Latvia<nowiki>]</nowiki> * [[Qeveria e Lituanisë]] [https://en.wikipedia.org/wiki/Government_of_Lithuania<nowiki>]</nowiki> * [[Qeveria e Estonisë]] [https://en.wikipedia.org/wiki/Government_of_Estonia<nowiki>]</nowiki> * [[Qeveria e Maltës]] [https://en.wikipedia.org/wiki/Government_of_Malta<nowiki>]</nowiki> * [[Lufta Ruso-Japoneze]] [https://en.wikipedia.org/wiki/Russo-Japanese_War<nowiki>]</nowiki> * [[Lufta Austro-Prusiane]] [https://en.wikipedia.org/wiki/Austro-Prussian_War<nowiki>]</nowiki> * [[Revolucionet gjermane të 1848-1849]] [https://en.wikipedia.org/wiki/German_revolutions_of_1848%E2%80%931849<nowiki>]</nowiki> * [[Revolucioni gjerman i viteve 1918-1919]] [https://en.wikipedia.org/wiki/German_revolution_of_1918%E2%80%931919<nowiki>]</nowiki> * [[Traktati mbi Zgjidhjen Përfundimtare në lidhje me Gjermaninë]] [https://en.wikipedia.org/wiki/Treaty_on_the_Final_Settlement_with_Respect_to_Germany<nowiki>]</nowiki> == Artikuj ushtarakë == * [[.38 ACP]] [https://en.wikipedia.org/wiki/.38_ACP<nowiki>]</nowiki> * [[AK-107]] [https://en.wikipedia.org/wiki/AK-107<nowiki>]</nowiki> * [[AK-203]] [https://en.wikipedia.org/wiki/AK-203<nowiki>]</nowiki> * [[Haenel MK 556]] [https://en.wikipedia.org/wiki/Haenel_MK_556<nowiki>]</nowiki> * [[Heckler & Koch G41]] [https://en.wikipedia.org/wiki/Heckler_%26_Koch_G41<nowiki>]</nowiki> * [[Heckler & Koch HK433]] [https://en.wikipedia.org/wiki/Heckler_%26_Koch_HK433<nowiki>]</nowiki> * [[Heckler & Koch XM8]] [https://en.wikipedia.org/wiki/Heckler_%26_Koch_XM8<nowiki>]</nowiki> * [[SIG Sauer SIGM400]] [https://en.wikipedia.org/wiki/SIG_Sauer_SIGM400<nowiki>]</nowiki> * [[Zastava CZ99]] [https://en.wikipedia.org/wiki/Zastava_CZ99<nowiki>]</nowiki> == Artikuj për filma dhe lojëra == * [[Gladiator II|''Gladiator II'']] [https://en.wikipedia.org/wiki/Gladiator_II<nowiki>]</nowiki> * [[Macet Aristokrate|''Macet Aristokrate'']] [https://en.wikipedia.org/wiki/The_Aristocats<nowiki>]</nowiki> * [[Jedi]] [https://en.wikipedia.org/wiki/Jedi<nowiki>]</nowiki> * [[Sith]] [https://en.wikipedia.org/wiki/Sith<nowiki>]</nowiki> * [[Doctor Strange]] [https://en.wikipedia.org/wiki/Doctor_Strange<nowiki>]</nowiki> * [[Jiren]] [https://en.wikipedia.org/wiki/Jiren_(Dragon_Ball)<nowiki>]</nowiki> * [[Tarzani]] [https://en.wikipedia.org/wiki/Tarzan<nowiki>]</nowiki> * [[Far Cry|''Far Cry'']] [https://en.wikipedia.org/wiki/Far_Cry<nowiki>]</nowiki> * [[Sniper Elite|''Sniper Elite'']] [https://en.wikipedia.org/wiki/Sniper_Elite<nowiki>]</nowiki> * ''[[Dragon Age]]'' [https://en.wikipedia.org/wiki/Dragon_Age<nowiki>]</nowiki> * ''[[Dark Souls]]'' [https://en.wikipedia.org/wiki/Dark_Souls<nowiki>]</nowiki> * ''[[Cossacks: European Wars]]'' [https://en.wikipedia.org/wiki/Cossacks:_European_Wars<nowiki>]</nowiki> * ''[[Command & Conquer: Generals – Zero Hour]]'' [https://en.wikipedia.org/wiki/Command_%26_Conquer:_Generals_%E2%80%93_Zero_Hour<nowiki>]</nowiki> * [[Clash of Clans|''Clash of Clans'']] [https://en.wikipedia.org/wiki/Clash_of_Clans<nowiki>]</nowiki> == Projekti Post-100K == === Çështje parësore === * Zbrazja e Listës së Redaktimeve në Pritje (tashmë në proces). ** ''Numri i [[Speciale:PendingChanges|redaktimeve që presin për kontroll]] është i lartë ~500.'' * Zgjidhja e çështjes së librave ([[Wikipedia:Kuvendi/Arkivi 23#Artikujt për librat|tashmë në proces]]). === Çështje dytësore === * Artikujt me më pak se 1000 bajt duhet të zgjerohen që të arrijnë kriteret minimale. Lista: https://quarry.wmcloud.org/query/86774 ''-<br />'''Përditësuar më:''' 07.06.2025.'' <div style="border-top: 5px solid green; margin: 10px 0;"></div> [[Kategoria:User Kosova]] [[Kategoria:User Prishtina]] [[Kategoria:User sq]] [[Kategoria:User en]] [[Kategoria:Wikipedianë]] [[Kategoria:Kontrollues në Wikipedia]] [[Kategoria:Administrues në Wikipedia]] [[en:User:Leutrim.P]] 19boinjw6galqghxuc7if7cpqyfvjw4 0 325157 2807225 2559627 2025-06-07T00:45:24Z Leutrim.P 113691 ±[[Kategoria:Ekonomi]]→[[Kategoria:Ekonomi informale]]; ±[[Kategoria:Financë]]→[[Kategoria:Sektorë ekonomikë]] using [[Help:Gadget-HotCat|HotCat]] 2807225 wikitext text/x-wiki [[Skeda:A Busy road in Main Market.JPG|parapamje|250x250px|Shitësit informalë në Uttar Pradesh.]] Një '''ekonomi informale''' ('''sektori informal''' ose '''ekonomia gri''') është pjesa e çdo [[Ekonomia|ekonomie]] që as nuk tatohet dhe as nuk monitorohet nga asnjë formë qeverisjeje. Megjithëse sektori informal përbën një pjesë të konsiderueshme të ekonomive në vendet në zhvillim, ai nganjëherë stigmatizohet si i mundimshëm dhe i pakontrollueshëm. Megjithatë, sektori informal ofron mundësi kritike ekonomike për të varfërit dhe është zgjeruar me shpejtësi që nga vitet 1960. Integrimi i ekonomisë informale në sektorin formal është një sfidë e rëndësishme e politikave. Në shumë raste, ndryshe nga ekonomia formale, aktivitetet e ekonomisë informale nuk përfshihen në [[:en:Gross_national_income|produktin kombëtar bruto]] (GNP) të një vendi ose në [[Prodhimi i Brendshëm Bruto|produktin e brendshëm bruto]] (GDP). Megjithatë, [[Italia]] ka përfshirë vlerësime të aktivitetit informal në llogaritjet e saj të PBB-së që nga viti 1987, gjë që rrit GDP-në e saj me rreth 18% dhe në vitin 2014, një numër vendesh evropiane ndryshuan zyrtarisht llogaritjet e tyre të PBB-së për të përfshirë prostitucionin dhe shitjet e narkotikëve në statistikat e tyre zyrtare të PBB-së, në përputhje me standardet ndërkombëtare të kontabilitetit, duke nxitur një rritje ndërmjet 3-7%. Sektori informal mund të përshkruhet si një treg gri i punës. Koncepte të tjera që mund të karakterizohen si sektor informal mund të përfshijnë [[Tregu i zi|tregun e zi]] (ekonomia në hije, ekonomia nëntokësore), agorizmi dhe Sistemi D. Idiomat e lidhura përfshijnë "nën tryezë", "jashtë librave" dhe "punë për para në dorë". == Shiko edhe == * [[Tregu i zi]] == Referenca == [[Kategoria:Ekonomi informale]] [[Kategoria:Koncepte ekonomike]] [[Kategoria:Sektorë ekonomikë]] g10krw9had06hwfp91vp1rhzg9y942h 2807230 2807225 2025-06-07T00:46:46Z Leutrim.P 113691 removed [[Category:Ekonomi informale]]; added [[Category:Ekonomi joformale]] using [[Help:Gadget-HotCat|HotCat]] 2807230 wikitext text/x-wiki [[Skeda:A Busy road in Main Market.JPG|parapamje|250x250px|Shitësit informalë në Uttar Pradesh.]] Një '''ekonomi informale''' ('''sektori informal''' ose '''ekonomia gri''') është pjesa e çdo [[Ekonomia|ekonomie]] që as nuk tatohet dhe as nuk monitorohet nga asnjë formë qeverisjeje. Megjithëse sektori informal përbën një pjesë të konsiderueshme të ekonomive në vendet në zhvillim, ai nganjëherë stigmatizohet si i mundimshëm dhe i pakontrollueshëm. Megjithatë, sektori informal ofron mundësi kritike ekonomike për të varfërit dhe është zgjeruar me shpejtësi që nga vitet 1960. Integrimi i ekonomisë informale në sektorin formal është një sfidë e rëndësishme e politikave. Në shumë raste, ndryshe nga ekonomia formale, aktivitetet e ekonomisë informale nuk përfshihen në [[:en:Gross_national_income|produktin kombëtar bruto]] (GNP) të një vendi ose në [[Prodhimi i Brendshëm Bruto|produktin e brendshëm bruto]] (GDP). Megjithatë, [[Italia]] ka përfshirë vlerësime të aktivitetit informal në llogaritjet e saj të PBB-së që nga viti 1987, gjë që rrit GDP-në e saj me rreth 18% dhe në vitin 2014, një numër vendesh evropiane ndryshuan zyrtarisht llogaritjet e tyre të PBB-së për të përfshirë prostitucionin dhe shitjet e narkotikëve në statistikat e tyre zyrtare të PBB-së, në përputhje me standardet ndërkombëtare të kontabilitetit, duke nxitur një rritje ndërmjet 3-7%. Sektori informal mund të përshkruhet si një treg gri i punës. Koncepte të tjera që mund të karakterizohen si sektor informal mund të përfshijnë [[Tregu i zi|tregun e zi]] (ekonomia në hije, ekonomia nëntokësore), agorizmi dhe Sistemi D. Idiomat e lidhura përfshijnë "nën tryezë", "jashtë librave" dhe "punë për para në dorë". == Shiko edhe == * [[Tregu i zi]] == Referenca == [[Kategoria:Ekonomi joformale]] [[Kategoria:Koncepte ekonomike]] [[Kategoria:Sektorë ekonomikë]] q2yjrl7llw7i2nfe8xcqyhz6mmmaeae 2807231 2807230 2025-06-07T00:46:57Z Leutrim.P 113691 Leutrim.P zhvendosi faqen [[Ekonomia informale]] tek [[Ekonomia joformale]] 2807230 wikitext text/x-wiki [[Skeda:A Busy road in Main Market.JPG|parapamje|250x250px|Shitësit informalë në Uttar Pradesh.]] Një '''ekonomi informale''' ('''sektori informal''' ose '''ekonomia gri''') është pjesa e çdo [[Ekonomia|ekonomie]] që as nuk tatohet dhe as nuk monitorohet nga asnjë formë qeverisjeje. Megjithëse sektori informal përbën një pjesë të konsiderueshme të ekonomive në vendet në zhvillim, ai nganjëherë stigmatizohet si i mundimshëm dhe i pakontrollueshëm. Megjithatë, sektori informal ofron mundësi kritike ekonomike për të varfërit dhe është zgjeruar me shpejtësi që nga vitet 1960. Integrimi i ekonomisë informale në sektorin formal është një sfidë e rëndësishme e politikave. Në shumë raste, ndryshe nga ekonomia formale, aktivitetet e ekonomisë informale nuk përfshihen në [[:en:Gross_national_income|produktin kombëtar bruto]] (GNP) të një vendi ose në [[Prodhimi i Brendshëm Bruto|produktin e brendshëm bruto]] (GDP). Megjithatë, [[Italia]] ka përfshirë vlerësime të aktivitetit informal në llogaritjet e saj të PBB-së që nga viti 1987, gjë që rrit GDP-në e saj me rreth 18% dhe në vitin 2014, një numër vendesh evropiane ndryshuan zyrtarisht llogaritjet e tyre të PBB-së për të përfshirë prostitucionin dhe shitjet e narkotikëve në statistikat e tyre zyrtare të PBB-së, në përputhje me standardet ndërkombëtare të kontabilitetit, duke nxitur një rritje ndërmjet 3-7%. Sektori informal mund të përshkruhet si një treg gri i punës. Koncepte të tjera që mund të karakterizohen si sektor informal mund të përfshijnë [[Tregu i zi|tregun e zi]] (ekonomia në hije, ekonomia nëntokësore), agorizmi dhe Sistemi D. Idiomat e lidhura përfshijnë "nën tryezë", "jashtë librave" dhe "punë për para në dorë". == Shiko edhe == * [[Tregu i zi]] == Referenca == [[Kategoria:Ekonomi joformale]] [[Kategoria:Koncepte ekonomike]] [[Kategoria:Sektorë ekonomikë]] q2yjrl7llw7i2nfe8xcqyhz6mmmaeae 2807238 2807231 2025-06-07T00:51:24Z Leutrim.P 113691 2807238 wikitext text/x-wiki [[Skeda:A Busy road in Main Market.JPG|parapamje|250x250px|Shitësit informalë në Uttar Pradesh.]] Një '''ekonomi joformale''' ('''sektori joformal''' ose '''ekonomia gri''') është pjesa e çdo [[Ekonomia|ekonomie]] që as nuk [[Taksa|tatohet]] dhe as nuk monitorohet nga asnjë formë qeverisjeje. Megjithëse sektori informal përbën një pjesë të konsiderueshme të ekonomive në vendet në zhvillim, ai nganjëherë stigmatizohet si i mundimshëm dhe i pakontrollueshëm. Megjithatë, sektori informal ofron mundësi kritike ekonomike për të varfërit dhe është zgjeruar me shpejtësi që nga vitet 1960. Integrimi i ekonomisë informale në sektorin formal është një sfidë e rëndësishme e politikave. Në shumë raste, ndryshe nga ekonomia formale, aktivitetet e ekonomisë informale nuk përfshihen në [[:en:Gross_national_income|produktin kombëtar bruto]] (GNP) të një vendi ose në [[Prodhimi i Brendshëm Bruto|produktin e brendshëm bruto]] (GDP). Megjithatë, [[Italia]] ka përfshirë vlerësime të aktivitetit informal në llogaritjet e saj të PBB-së që nga viti 1987, gjë që rrit GDP-në e saj me rreth 18% dhe në vitin 2014, një numër vendesh evropiane ndryshuan zyrtarisht llogaritjet e tyre të PBB-së për të përfshirë prostitucionin dhe shitjet e narkotikëve në statistikat e tyre zyrtare të PBB-së, në përputhje me standardet ndërkombëtare të kontabilitetit, duke nxitur një rritje ndërmjet 3-7%. Sektori informal mund të përshkruhet si një treg gri i punës. Koncepte të tjera që mund të karakterizohen si sektor informal mund të përfshijnë [[Tregu i zi|tregun e zi]] (ekonomia në hije, ekonomia nëntokësore), agorizmi dhe Sistemi D. Idiomat e lidhura përfshijnë "nën tryezë", "jashtë librave" dhe "punë për para në dorë". == Shiko edhe == * [[Tregu i zi]] == Referime == [[Kategoria:Ekonomi joformale]] [[Kategoria:Koncepte ekonomike]] [[Kategoria:Sektorë ekonomikë]] f8fgdhggzqzmczoklqxrldse6ibcw72 14 328245 2807250 2536799 2025-06-07T01:17:16Z Leutrim.P 113691 removed [[Category:Feminizmi]]; added [[Category:Feminizëm]] using [[Help:Gadget-HotCat|HotCat]] 2807250 wikitext text/x-wiki [[Kategoria:Organizata]] [[Kategoria:Feminizëm]] pbn75furffljrpp7h26yin6yxhrdxra 0 329021 2807321 2748114 2025-06-07T09:35:16Z InternetArchiveBot 115207 Lidhje të jashtme të shpëtuara: 0 Lidhje të jashtme të etiketuara si të vdekura: 1) #IABot (v2.0.9.5 2807321 wikitext text/x-wiki {{Infobox book | name = Dritë që çante errësirën | author = Lefter Dilo | country = {{flagicon|ALB}} Shqipëri | language = Shqip | genre = Histori | publisher = 8 Nëntori | release_date = 1980 | pages = 178 }} '''Dritë që çante errësirën''' <ref>https://www.bksh.al/details/47030/</ref> është një libër i autorit shqiptar [[Lefter Dilo]], botuar në vitin 1980 nga shtëpia botuese "8 Nëntori" në [[Tirana|Tiranë]]. == Përmbajtja == Libri trajton periudha <ref>https://exploral.eu/explore/index.php?page=viewcho&id=1316</ref> të rëndësishme historike të [[Shqipëria|Shqipërisë]], përfshirë [[Rilindja Kombëtare Shqiptare|Rilindjen Kombëtare]] (1830-1912), rimëkëmbjen e shtetit shqiptar (1920-1924), si dhe rolin e klubeve patriotike shqiptare në vitet 1908-1910. Gjithashtu, autori <ref>http://185.62.175.93:9001/pmb_3.5/opac_css/index.php?lvl=author_see&id=353/{{Lidhje e vdekur}}</ref> shqyrton ndikimin e arsimit dhe organizatave kombëtare në zhvillimin e vendit. == Tematika == Libri fokusohet në: * Lëvizjet patriotike dhe kulturore shqiptare. * Kontributin e klubeve patriotike në ruajtjen e identitetit kombëtar. * Zhvillimin e arsimit në Shqipëri gjatë shekujve XIX-XX. * Rindërtimin e shtetit shqiptar pas shpalljes së pavarësisë. == Burimet == [[Kategoria:Libra shqip]] [[Kategoria:Libra]] [[Kategoria:Libra të botuar në 1980]] btjgklnslalifguu6ft4qd7o1upgt87 1 329751 2807373 2544780 2025-06-07T11:36:35Z InternetArchiveBot 115207 Ndryshime te burimet/lidhjet e jashtme.) #IABot (v2.0.9.5 2807373 wikitext text/x-wiki == Internet Archive Bot == Përshëndetje, redaktorë! Sapo ndryshova 1 lidhje të jashtme te artikulli ''[[Erazmo Roterdami]]''. Ju lutem, shpenzoni pak kohë për të shqyrtuar [https://sq.wikipedia.org/w/index.php?diff=prev&oldid=2544779 redaktimin tim]. Nëse keni ndonjë pyetje ose dëshironi që t'i injoroj lidhjet apo faqet krejtësisht në të ardhmen, ju lutem, vizitoni [[:m:InternetArchiveBot/FAQ/sq|këtë faqe]] për informacione të mëtejshme. Ndër të tjera, aty mund të gjeni dhe informacion se si mund të rregulloni problemet që mund të kem shkaktuar. Kam bërë këto ndryshime: *U shtua ky version i arkivuar i faqes https://web.archive.org/web/20160529031007/http://www.worldcat.org/identities/lccn-n79-55814/ për lidhjen http://worldcat.org/identities/lccn-n79-55814/. Gjithë të mirat!—[[:User:InternetArchiveBot|'''<span style="color:darkgrey;font-family:Courier New">InternetArchiveBot</span>''']] <span style="color:green;font-family:Rockwell">([[:en:User talk:InternetArchiveBot|Raportoni probleme]])</span> 12 prill 2023 16:28 (CEST) == Internet Archive Bot == Përshëndetje, redaktorë! Sapo ndryshova 0 lidhje të jashtme te artikulli ''[[Erazmo Roterdami]]''. Ju lutem, shpenzoni pak kohë për të shqyrtuar [https://sq.wikipedia.org/w/index.php?diff=prev&oldid=2807372 redaktimin tim]. Nëse keni ndonjë pyetje ose dëshironi që t'i injoroj lidhjet apo faqet krejtësisht në të ardhmen, ju lutem, vizitoni [[:m:InternetArchiveBot/FAQ/sq|këtë faqe]] për informacione të mëtejshme. Ndër të tjera, aty mund të gjeni dhe informacion se si mund të rregulloni problemet që mund të kem shkaktuar. Kam bërë këto ndryshime: *U shtua etiketa {{tlx|lidhje e vdekur}} te lidhja http://www.syri3.com/index.php?id_kat=17&shkrimi=803. Gjithë të mirat!—[[:User:InternetArchiveBot|'''<span style="color:darkgrey;font-family:Courier New">InternetArchiveBot</span>''']] <span style="color:green;font-family:Rockwell">([[:en:User talk:InternetArchiveBot|Raportoni probleme]])</span> 7 qershor 2025 13:36 (CEST) pudxlwt7lbs23zn9lffxdby8d7oz7fr 0 330932 2807153 2691016 2025-06-06T23:46:38Z Leutrim.P 113691 removed [[Category:Ekonomia joformale]]; added [[Category:Ekonomi joformale]] using [[Help:Gadget-HotCat|HotCat]] 2807153 wikitext text/x-wiki [[Skeda:HMRC offshore evasion poster February 2014.jpg|parapamje|312x312px|Poster i lëshuar nga autoritetet tatimore britanike për të luftuar evazionin fiskal në det të hapur.]] '''Evazioni fiskal''' është një përpjekje e [[Krimi|paligjshme]] për të mposhtur vendosjen e [[Taksa|taksave]] nga [[Individi|individë]], [[korporata]], [[Trusti|truste]] dhe të tjerë. Evazioni fiskal shpesh përfshin keqinterpretim të qëllimshëm të punëve të [[Tatimpaguesi|tatimpaguesit]] tek autoritetet tatimore për të reduktuar detyrimin tatimor të tatimpaguesit dhe përfshin raportimin e pandershëm tatimor, deklarimin e më pak të ardhurave, [[Fitimi|fitimeve]] ose fitimeve sesa shumat e fituara në të vërtetë, duke mbivlerësuar zbritjet, duke përdorur ryshfet kundër autoriteteve në vende me shkallë të lartë [[korrupsioni]] dhe fshehje të [[Paraja|parave]] në vende sekrete. Evazioni fiskal është një aktivitet i lidhur zakonisht me ekonominë informale. Një masë e shkallës së evazionit fiskal ("boshllëku tatimor") është shuma e të ardhurave të paraportuara, e cila është diferenca midis shumës së të ardhurave që duhet të raportohet tek autoritetet tatimore dhe shumës aktuale të raportuar. Në të kundërt, shmangia e taksave është përdorimi ligjor i ligjeve tatimore për të ulur barrën tatimore të dikujt. Si evazioni fiskal ashtu edhe shmangia e taksave mund të shihen si forma të mospërputhjes tatimore, pasi ato përshkruajnë një sërë aktivitetesh që synojnë të përmbysin sistemin tatimor të një shteti, por një klasifikim i tillë i shmangies së taksave është i diskutueshëm pasi shmangia është e ligjshme në sistemet vetë-krijuese. Si evazioni fiskal ashtu edhe shmangia e taksave mund të praktikohen nga korporata, truste ose individë. == Shiko edhe == * [[Krimi financiar]] == Referimet == [[Kategoria:Korrupsion]] [[Kategoria:Shmangie e taksave]] [[Kategoria:Ekonomi joformale]] 1671tgqbqi7544ztq7qdi9opysdufbj 0 331701 2807319 2747602 2025-06-07T09:32:14Z InternetArchiveBot 115207 Lidhje të jashtme të shpëtuara: 0 Lidhje të jashtme të etiketuara si të vdekura: 1) #IABot (v2.0.9.5 2807319 wikitext text/x-wiki {{Infobox book | name = Dritaret e fjalës: poezi | author = Adem Istrefi | editor = Vehbi Skënderi | country = Shqipëria | language = shqip | publisher = Naim Frashëri | release_date = 1972 | pages = 98 }} '''Dritaret e fjalës: poezi''' <ref>https://www.bksh.al/details/69604/</ref> është një përmbledhje poetike e autorit shqiptar [[Adem Istrefi]] <ref>http://orashqiptare.blogspot.com/2014/11/adem-istrefi_25.html</ref>, botuar në vitin 1972 nga shtëpia botuese ''Naim Frashëri'' në [[Tiranë]]. Redaktor i librit ishte shkrimtari dhe poeti [[Vehbi Skënderi]]. Ky vëllim përmban poezi që pasqyrojnë ndjenja të thella lirike dhe shqetësime shoqërore, duke reflektuar stilin e veçantë të Istrefit <ref>http://185.62.175.93:9001/pmb_3.5/opac_css/index.php?lvl=author_see&id=7432/{{Lidhje e vdekur}}</ref>,<ref>https://www.radiandradi.com/largohet-baca-adem-istrefi-shkrimtari-qe-na-la-peng-fjalen-behar-gjoka-flamur-gashi/</ref>. Me 98 faqe, libri zë një vend të rëndësishëm në letërsinë shqipe të kohës. == Shih edhe == * [[Adem Istrefi]] * [[Vehbi Skënderi]] * [[Letërsia shqipe]] == Burimet == [[Kategoria:Libra shqip]] [[Kategoria:Libra]] [[Kategoria:Libra të botuar në 1972]] 14ezbgyqdvgrpca3ikip9507k4gxoa5 14 332217 2807197 2553771 2025-06-07T00:22:35Z Leutrim.P 113691 removed [[Category:Histori e teknologjisë]]; added [[Category:Historia e teknologjisë]] using [[Help:Gadget-HotCat|HotCat]] 2807197 wikitext text/x-wiki [[Kategoria:Fotografi]] [[Kategoria:Historia e teknologjisë]] jzvsja401x0repn234j7pe72riwwye1 14 332218 2807194 2553773 2025-06-07T00:22:23Z Leutrim.P 113691 Leutrim.P zhvendosi faqen [[Kategoria:Histori e teknologjisë]] tek [[Kategoria:Historia e teknologjisë]] 2553773 wikitext text/x-wiki [[Kategoria:Histori]] [[Kategoria:Teknologji]] 65yqzowzmoicesm7ndh9fn27aimdoo6 0 333195 2807313 2556859 2025-06-07T08:07:02Z InternetArchiveBot 115207 Lidhje të jashtme të shpëtuara: 1 Lidhje të jashtme të etiketuara si të vdekura: 0) #IABot (v2.0.9.5 2807313 wikitext text/x-wiki [[Skeda:Docker_(container_engine)_logo.svg|parapamje| Ish logo]] '''Docker''' është një grup produktesh platforma si shërbim (PaaS) që përdorin virtualizimin në nivel SI për të ofruar softuer në paketa të quajtura ''konteinier'' . Shërbimi ka nivel falas dhe premium. Softueri që pret konteinerët quhet '''Docker Engine'''. Versioni fillesatar doli në 2013 dhe është zhvilluar nga Docker, Inc. Docker është një mjet që përdoret për të automatizuar vendosjen e aplikacioneve në konteinerë të lehtë, në mënyrë që aplikacionet të mund të funksionojnë me efikasitet në mjedise të ndryshme të izoluara. == Sfondi == Konteinerët janë të izoluar nga njëri-tjetri dhe bashkojnë softuerin e tyre, libraritë dhe skedarët e konfigurimit; ata mund të komunikojnë me njëri-tjetrin përmes kanaleve të mirëpërcaktuara. Për shkak se të gjithë konteinerët ndajnë shërbimet e një kerneli të vetëm të sistemit operativ, ata përdorin më pak burime sesa makinat virtuale . === Veprimi === [[Skeda:Docker-linux-interfaces.svg|parapamje| Docker mund të përdorë ndërfaqe të ndryshme për të hyrë në veçoritë e virtualizimit të kernelit Linux. ]] Docker mund të paketojë një aplikacion dhe varësitë e tij në një konteiner virtual që mund të funksionojë në çdo kompjuter Linux, Windows ose macOS. Kjo mundëson që aplikacioni të ekzekutohet në një sërë vendndodhjesh, si p.sh. on-premises, në [[Kompjuterat në Re|publik]] (shih kompjuterat e shqendërzuar, kompjuterat e shpërndarë dhe [[Kompjuterat në Re|kompjuterat në cloud]] ) ose [[Kompjuterat në Re|cloud privat]] . Kur funksionon në Linux, Docker përdor veçoritë e izolimit të burimeve të [[Linux kernel|kernelit Linux]] (të tilla si cgroups dhe hapësirat e emrave të kernelit ) dhe një sistem skedarësh të aftë për bashkim (siç është OverlayFS ) për të lejuar që kontejnerët të funksionojnë brenda një shembulli të vetëm Linux, duke shmangur shpenzimet e përgjithshme të nisjes dhe mirëmbajtjes së makinave virtuale . Docker në [[Mac OS X|macOS]] përdor një makinë virtuale Linux për të drejtuar kontejnerët. Për shkak se kontejnerët Docker janë të lehtë në kujtesë dhe shpenzim burimesh, një server i vetëm ose makinë virtuale mund të ekzekutojë disa kontejnerë njëkohësisht. Një analizë e vitit 2018 zbuloi se një rast tipik përdorimi i Docker përfshin ekzekutimin e njëkohëshëm të 8 kontejnerëve për bujtës dhe se një e katërta e organizatave të analizuara përdorin 18 ose më shumë për bujtës. Mund të instalohet gjithashtu në një kompjuter të vetëm si [[Raspberry Pi]] . <ref>{{Cite web |last=Gupta |first=Devender |date=2022-10-13 |title=How to Install Docker on Raspberry Pi |url=https://gizmoxo.com/install-docker-on-raspberry-pi/ |access-date=2022-10-15 |website=Gizmoxo |language=en-US |archive-date=16 korrik 2023 |archive-url=https://web.archive.org/web/20230716100924/https://gizmoxo.com/install-docker-on-raspberry-pi/ |url-status=dead }}</ref> Docker zbaton një [[Interfejsi për programimin e aplikacioneve|API]] të nivelit të lartë për të siguruar kontejnerë të lehtë që drejtojnë proceset në izolim. === Përbërësit === Softueri Docker si një ofertë shërbimi përbëhet nga tre pjesë përbërëse: * '''Softueri:''' Daemon Docker, i quajtur <code>dockerd</code>, është një proces i vazhdueshëm që menaxhon kontejnerët Docker dhe trajton objektet e kontejnerëve. Daemon dëgjon për kërkesat e dërguara përmes API-së së Docker Engine. Programi i klientit Docker, i quajtur <code>docker</code>, ofron një ndërfaqe të linjës komanduese (CLI), që lejon përdoruesit të ndërveprojnë me demonët e Docker. * '''Objektet:''' Objektet Docker janë entitete të ndryshme që përdoren për të ndërtuar një aplikacion në Docker. Klasat kryesore të objekteve Docker janë imazhet, kontejnerët dhe shërbimet. ** Një kontejner Docker është një mjedis i standardizuar dhe i kapsuluar që ekzekuton aplikacionet. Një kontejner menaxhohet duke përdorur Docker API ose CLI . ** Një imazh Docker është një shabllon vetëm për lexim që përdoret për të ndërtuar kontejnerë. Imazhet përdoren për të ruajtur dhe dërguar aplikacione. ** Një shërbim Docker lejon që kontejnerët të shkallëzohen nëpër demonët e shumëfishtë Docker. Rezultati njihet si një ''swarm'', një grup daemonësh bashkëpunues që komunikojnë përmes Docker API. * '''Regjistrat:''' Një regjistër Docker është një depo për imazhet e Docker. Klientët Docker lidhen me regjistrat për të shkarkuar ("pull") imazhe për përdorim ose ngarkuar ("push") imazhe që ata kanë ndërtuar. Regjistrat mund të jenë publikë ose privatë. Regjistri kryesor publik është Docker Hub. Docker Hub është regjistri i paracaktuar ku Docker kërkon imazhe. Regjistrat Docker gjithashtu lejojnë krijimin e njoftimeve bazuar në ngjarje. bo4ddiamkcslay6mjpp5kz8kdu09j2n 0 339282 2807222 2584642 2025-06-07T00:42:27Z Leutrim.P 113691 removed [[Category:Gjykimi (ligj)]]; added [[Category:Aktgjykim]] using [[Help:Gadget-HotCat|HotCat]] 2807222 wikitext text/x-wiki '''Aktgjykimi''' ose '''gjykimi''' në [[Ligji|ligj]], është një vendim i një [[Gjykata|gjykate]] në lidhje me të drejtat dhe detyrimet e palëve në një veprim ose procedurë juridike.<ref>''[[Black’s Law Dictionary]]'' 970 (10th ed. 2014).</ref> Vendimet gjithashtu ofrojnë në përgjithësi shpjegimin e gjykatës se përse ka zgjedhur të marrë një [[Urdhëri gjyqësor|urdhër të caktuar gjyqësor]].<ref name="auto">''Black’s Law Dictionary'' 970 (10th ed. 2014).</ref> Shprehja "arsyet e gjykimit" shpesh përdoret në mënyrë të ndërsjellë me "gjykim", megjithëse e para i referohet justifikimit të vendimit të gjykatës, ndërsa e dyta i referohet urdhrit përfundimtar të gjykatës në lidhje me të drejtat dhe detyrimet e palëve.<ref>The Courts of British Columbia: Supreme Court, [http://www.courts.gov.bc.ca/supreme_court/about_judgments.aspx ''About Judgments''] (Last accessed March 28, 2015)</ref> Meqenëse sistemet kryesore juridike të botës njohin ose një ligj të përbashkët, një detyrim ligjor ose kushtetues për të dhënë arsye për gjykim, në shumicën e rrethanave mund të jetë e panevojshme të bëhet dallimi midis "gjykimit" dhe "arsyeve për gjykim". == Shiko edhe == * [[Gjykata]] * [[Gjykatësi]] * [[Ligji]] == Referime == [[Kategoria:Aktgjykim]] [[Kategoria:Ligje]] 4ndr09pcrnpnr5r4o3z7qmmtd80wdh7 0 340238 2807242 2795005 2025-06-07T00:56:28Z Leutrim.P 113691 2807242 wikitext text/x-wiki {{infobox military conflict | conflict = Sulmi në Banjskë | partof = [[Kriza në Veri të Kosovës 2022–2023|Krizës në Veri të Kosovës]] | image = North Kosovo blank map.png | caption = Lokacioni i sulmit në hartën e Kosovës | date = 24 Shtator 2023 | place = [[Banjska (Zveçan)|Banjskë]], [[Kosovë]] | result = Fitore kosovare *Policia e Kosovës mori kontrollin e [[Manastiri i Banjskës|Manastirit të Banjskës]]<ref>{{Cite web |title=Raportohet se Njësia Speciale ka hyrë brenda manastirit të Banjskës |url=https://www.botasot.info/aktuale-lajme/2057555/raportohet-se-njesia-speciale-ka-hyre-brenda-manastirit-te-banjskes/ |access-date=2023-09-24 |website=Bota Sot |language=en}}</ref><ref>{{Cite news |date=2023-09-24 |title=Kosovo monastery siege ends after heavy gun battles |language=en-GB |work=BBC News |url=https://www.bbc.com/news/world-europe-66905091 |access-date=2023-09-24}}</ref><ref>{{Cite web |date=2023-09-24 |title=Standoff in northern Kosovo ends following a day of deadly clashes |url=https://www.france24.com/en/live-news/20230924-fighting-ongoing-after-police-officer-killed-in-attack-in-north-kosovo |access-date=2023-09-24 |website=France 24 |language=en}}</ref> * Armë të konfiskuara<ref>{{Cite web |date=2023-09-24 |title=Standoff in northern Kosovo ends following a day of deadly clashes |url=https://www.france24.com/en/live-news/20230924-fighting-ongoing-after-police-officer-killed-in-attack-in-north-kosovo |access-date=2023-09-24 |website=France 24 |language=en}}</ref><ref>{{Cite web |last=I |first=L. |date=2023-09-24 |title=Kurti: Policia e Kosovës konfiskoi sot qindra armë dhe municione |url=https://klankosova.tv/kurti-policia-e-kosoves-konfiskoi-sot-qindra-arme-dhe-municione/ |access-date=2023-09-24 |website=Klan Kosova |language=sq}}</ref> * Terroristët e mbetur u tërhoqën | status = | combatant1 = {{KOS}} | combatant2 = {{flagicon image|Civil flag of Serbia.svg}} Terroristë [[Serbët|serbë]]<br />'''Përkrahur nga:'''<br />{{SRB}}<br /><ref name="bbc">{{Cite news |date=2023-09-24 |title=Kosovo police surround 30 gunmen in monastery after officer shot |language=en-GB |work=BBC News |url=https://www.bbc.com/news/world-europe-66905091 |access-date=2023-09-24}}</ref><ref>{{Cite web |title=Kosovo PM blames Serbia in public attack over deadly blitz on police |url=https://www.express.co.uk/news/world/1816189/kosovo-serbia-police-attack-kurti/amp |access-date=2023-09-24 |website=www.express.co.uk|lang=en}}</ref> | units1 = {{Tree list}} *{{flagicon image|Flamuri i Policisë së Kosovës.svg}} [[Policia e Kosovës]] **[[Skeda:Special Intervention Unit-Kosovo.jpg|23px]] [[Policia_e_Kosovës#Njësitë_e_Specializuara_dhe_Ndarja|Njësitë Speciale]] {{Tree list/end}} | units2 = {{flagicon image|Emblem of Civilna Zastita.svg|27px}} Mbrojtja Civile (Civilna Zaštita)<ref>{{cite news|url=https://kallxo.com/lajm/detaje-per-aksionin-e-policise-dhe-municionet-qe-u-gjeten-ne-banjske/|title=Detaje për aksionin e policisë dhe municionet që u gjetën në Banjskë|trans-title=Details about the police action and the ammunition found in Banjska|language=sq|publisher=[[Kallxo]]|date=25 shtator 2023}}</ref> {{flagicon image|Civil flag of Serbia.svg|27px}} Brigada Veriore (Severna Brigada) | commander1 = {{Tree list}} *{{flagicon image|Flag of Dardania.svg|25px}} [[Vjosa Osmani]] *{{flagicon|Kosovo|25px}} [[Albin Kurti]] *{{flagicon|Kosovo|25px}} [[Xhelal Sveçla]] *{{flagicon image|Flamuri i Policisë së Kosovës.svg|25px}} Fehmi Hoti **[[Skeda:Special Intervention Unit-Kosovo.jpg|23px]] Amir Gërguri {{Tree list/end}} | commander2 = {{flagicon image|Civil flag of Serbia.svg|25px}} [[Milan Radoiçiq]]<br /><ref>{{cite web|url=https://klankosova.tv/drejtori-i-policise-ne-mesin-e-te-dyshuarve-ka-qene-edhe-milan-radojciqi/|title=Drejtori i Policisë: Në mesin e të dyshuarve ka qenë edhe Milan Radojçiqi|trans-title=Police Director: Milan Radoičić was among the suspects|language=sq|publisher=[[Klan Kosova]]|date=25 shtator 2023}}</ref> | strength1 = [[Skeda:Special Intervention Unit-Kosovo.jpg|23px]] ~460 njësi speciale (pohuar nga Serbia)<ref>{{Cite web |title=VUČIĆ OTKRIO DA SU KOSOVSKI POLICAJCI OSTAVILI SRBINA DA UMRE: Okupili 460 specijalaca, sve bila PRIPREMA |url=https://www.espreso.co.rs/vesti/politika/1373833/uzivo-predsednik-vucic-se-obraca-narodu-povodom-nemira-na-kosmetu |access-date=2023-09-24 |website=espreso.co.rs |language=sr}}</ref> | strength2 = {{Tree list}} *{{flagicon image|Civil flag of Serbia.svg}} ~30 terroristë (brenda manastirit)<ref name=ENde>{{Cite web |date=2023-09-24 |title=Kosovarischer Polizist offenbar von serbischer Kampftruppe erschossen |url=https://de.euronews.com/2023/09/24/kosovarischer-polizist-offenbar-von-serbischer-kampftruppe-erschossen |access-date=2023-09-24 |website=euronews |language=de}}</ref> *{{flagicon image|Civil flag of Serbia.svg}} ~150 terroristë (mes manastirit dhe vijës kufitare)<ref>{{Cite web |title=Momenti kur Njësia për Ndërhyrje të Shpejtë përballet me mbi 100 terroristët serbë në Banjskë |url=https://www.gazetaexpress.com/momenti-kur-njesia-per-nderhyrje-te-shpejte-perballet-me-mbi-100-terroristet-serbe-ne-banjske/ |website=Gazeta Express |access-date=2025-05-08 |language=sq}}</ref> **{{flagicon image|Civil flag of Serbia.svg}} 1 [[Transportues personeli i blinduar]] **{{flagicon image|Civil flag of Serbia.svg}} 24 [[SUV|Xhipa]] **{{flagicon image|Civil flag of Serbia.svg}} 2 [[Automjet për të gjitha terrenet|Motoçikleta malore 4 rrotëshe]] {{Tree list/end}} | casualties1 = {{flagicon image|Flamuri i Policisë së Kosovës.svg}} 1 polic i vrarë<ref>{{Cite web |date=2023-09-24 |title=Police officer killed in attack in north Kosovo |url=https://english.alarabiya.net/News/world/2023/09/24/Police-officer-killed-in-attack-in-north-kosovo- |access-date=2023-09-24 |website=Al Arabiya English |language=en}}</ref><ref name=ABC>{{Cite web|last=Zhinipotoku|first=Zenel|last2=Semini|first2=Llazar|title=Masked gunmen attack Kosovo police and kill 1 officer in an escalation of tensions with Serbia |url=https://abcnews.go.com/International/wireStory/kosovo-police-officer-killed-wounded-attack-north-raising-103442682 |access-date=2023-09-24 |website=ABC News |language=en}}</ref><br />{{flagicon image|Flamuri i Policisë së Kosovës.svg}} 2 policë të plagosur<ref name=ABC/><ref>{{Cite web |date=2023-09-24 |title=Police officer killed in attack in north Kosovo |url=https://english.alarabiya.net/News/world/2023/09/24/Police-officer-killed-in-attack-in-north-kosovo- |access-date=2023-09-24 |website=Al Arabiya English |language=en}}</ref> | casualties2 = {{plainlist| *{{flagicon image|Civil flag of Serbia.svg}} 4–8 të vrarë<ref>{{Cite web |title=Kosovo: Policajac ubijen u selu Banjska, a zatim i tri napadača u sukobu koji je usledio |url=https://www.bbc.com/serbian/lat/balkan-66905571 |access-date=2023-09-24 |website=bbc.com |language=sr}}</ref><ref>{{Cite web |title=Përgjaket veriu i Kosovës, burime të policisë së Kosovës: 8 serbë të vrarë, 6 të arrestuar |url=https://shqiptarja.com/lajm/pergjaket-veriu-i-kosoves-burime-te-policise-se-kosoves-8-serbe-te-vrare-6-te-arrestuar |access-date=2023-09-24 |website=Shqiptarja.com |language=sq}}</ref> *{{flagicon image|Civil flag of Serbia.svg}} 1–6 të plagosur<ref>{{Cite web |title=Rashiq: Two attackers killed, one injured and one arrested |url=https://www.koha.net/en/arboretum/393050/rašić-two-attackers-killed%2C-one-injured-and-one-arrested/ |access-date=24 shtator 2023 |website=KOHA|lang=en}}</ref><ref>{{cite news|url=https://telegrafi.com/svecla-gjashte-terroriste-po-trajtohen-ne-novi-pazar-serbia-ti-dorezoje-ata/|title=Sveçla: Gjashtë terroristë po trajtohen në Novi Pazar, Serbia t’i dorëzojë ata|trans-title=Sweden: Six terrorists are being treated in Novi Pazar, Serbia should hand them over|language=sq|publisher=[[Telegrafi]]|date=25 shtator 2023}}</ref> *{{flagicon image|Civil flag of Serbia.svg}} 6 të arrestuar<ref>{{Cite web |title=Përgjaket veriu i Kosovës, burime të policisë së Kosovës: 3 serbë të vrarë, 6 të arrestuar |url=https://shqiptarja.com/lajm/pergjaket-veriu-i-kosoves-burime-te-policise-se-kosoves-8-serbe-te-vrare-6-te-arrestuar |access-date=2023-09-24 |website=Shqiptarja.com |language=sq}}</ref><ref>{{Cite web |last=albert |date=2023-09-24 |title=LIVE nga veriu: Një polic dhe tre sulmues të vrarë (VIDEO) |url=https://klankosova.tv/live-nga-veriu-nje-polic-dhe-tre-sulmues-te-vrare-video/ |access-date=2023-09-24 |website=Klan Kosova |language=sq}}</ref> *{{flagicon image|Civil flag of Serbia.svg}} 1 Transportues personeli i blinduar i kapur<ref name=ENde/><ref name=Kallxo/><ref name=KK/> *{{flagicon image|Civil flag of Serbia.svg}} 24 Xhipa të kapur<ref name=ENde/><ref name=Kallxo>{{cite news|url=https://kallxo.com/lajm/detaje-per-aksionin-e-policise-dhe-municionet-qe-u-gjeten-ne-banjske/|title=Detaje për aksionin e policisë dhe municionet që u gjetën në Banjskë|trans-title=Details about the police action and the ammunition found in Banjska|language=sq|publisher=[[Kallxo]]|date=25 shtator 2023}}</ref><ref name=KK>{{cite news|url=https://klankosova.tv/krejt-arsenali-i-armatimit-qe-u-kap-nga-policia-ne-veri/|title=Krejt arsenali i armatimit që u kap nga policia në veri|trans-title=The entire arsenal of weapons that was seized by the police in the north|language=sq|publisher=[[Klan Kosova]]|date=25 shtator 2023}}</ref> *{{flagicon image|Civil flag of Serbia.svg}} 2 Motoçikleta malore 4 rrotëshe të kapura<ref name=Kallxo/><ref name=KK/> *{{flagicon image|Civil flag of Serbia.svg}} 3 dronë të kapur<ref name=Kallxo/><ref name=KK/> }} }} '''Sulmi në Banjskë''' ([[Gjuha serbe|Serbisht]]: Напад у Бањској, ''Napad u Banjskoj'') ishte një sulm i armatosur i [[Grupet kriminale serbe në veri të Kosovës|terroristëve serbë]] ndaj [[Kosova|Republikës së Kosovës]] që ndodhi në fshatin [[Banjska (Zveçan)|Banjskë]] në [[Veriu i Kosovës|veri të Kosovës]] më 24 shtator 2023. Sipas institucioneve kosovare të sigurisë, plani fillestar i sulmit ishte aneksimi i Veriut. Në këtë sulm mbeti i vrarë rreshteri i policisë së Kosovës [[Afrim Bunjaku]] dhe si rrjedhojë edhe disa terroristë serbë. Sulmi ndaj [[Policia e Kosovës|Policisë së Kosovës]] u cilësua si sulm [[Terrorizmi|terrorist]] nga [[Kosova]], [[Shqipëria]] dhe [[Bashkimi Evropian]]<ref>{{Cite web |title=Kurti: Serbia të mbahet plotësisht përgjegjëse për sulmet në veri |url=https://www.koha.net/arberi/393232/kurti-serbia-te-mbahet-plotesisht-pergjegjese-per-sulmet-ne-veri/ |website=koha.net |language=sq}}</ref><ref>{{Cite web |date=2023-09-26 |title=Kosovo: High Representative Borrell speaks to Prime Minister Kurti and President Vučić following the attack against Kosovo Police {{!}} EEAS |url=https://www.eeas.europa.eu/eeas/kosovo-high-representative-borrell-speaks-prime-minister-kurti-and-president-vu%C4%8Di%C4%87-following-attack_en |access-date=2023-09-27 |website=web.archive.org |language=en |archive-date=26 shtator 2023 |archive-url=https://web.archive.org/web/20230926131538/https://www.eeas.europa.eu/eeas/kosovo-high-representative-borrell-speaks-prime-minister-kurti-and-president-vu%C4%8Di%C4%87-following-attack_en |url-status=bot: unknown }}</ref> dhe u dënua nga [[Shtetet e Bashkuara të Amerikës]].<ref>{{Cite web |title=Condemnation of Violent Attacks on Kosovo Police |url=https://www.state.gov/condemnation-of-violent-attacks-on-kosovo-police/ |access-date=2023-09-27 |website=United States Department of State |language=en}}</ref> == Sfondi == Incidenti ndodhi gjatë një periudhe [[Kriza në Veri të Kosovës 2022–2023|tensionesh të shtuara]] pas vendosjes me forcë të katër kryetarëve të komunave në komunat me shumicë serbe në maj të vitit 2023 pas bojkotimit të zgjedhjeve nga [[serbët e Kosovës]] dhe dështimit të bisedimeve për marrëveshjen e sponsorizuar nga [[Bashkimi Evropian]] ndërmjet Kosovës dhe [[Serbia|Serbisë]].<ref name="bbc"/><ref>{{Cite news |date=24 shtator 2023 |title=Gunmen in northern Kosovo clash with authorities after ambush, says PM |language=en |work=The Guardian |publisher=Agence France-Presse |url=https://www.theguardian.com/world/2023/sep/24/gunmen-northern-kosovo-monastery-albin-kurti}}</ref> Zona e prekur afër [[Mitrovica|Mitrovicës]] është një qendër kryesore për [[Serbët në Kosovë|pakicën etnike serbe]] të Kosovës, me banim kryesisht në katër komuna.<ref name="f1">{{Cite web |date=2023-09-24 |title=Standoff in northern Kosovo ends following a day of deadly clashes |url=https://www.france24.com/en/live-news/20230924-fighting-ongoing-after-police-officer-killed-in-attack-in-north-kosovo |access-date=2023-09-24 |website=France 24 |language=en}}</ref> == Sulmi == Në periudhën 23-24 shtator 2023, dy kamionë pa targa janë vendosur në një urë në hyrje të fshatit Banjskë, duke bllokuar rrugën. Sipas presidentit serb [[Aleksandar Vuçiq]], grupi që vendosi bllokadën përbëhej nga [[Serbët në Kosovë|serbët e Kosovës]] të cilët “nuk donin të duronin më terrorin e (kryeministrit kosovar) [[Albin Kurti|Kurti]]”.<ref>{{Cite web |date=2023-09-24 |title=UŽIVO OBRAĆANJE VUČIĆA! Trojica Srba stradala na KiM, dvojica ranjenih - “Jedan od najtežih dana za Srbiju od 2004!” |url=https://mondo.rs/Info/Srbija/a1833368/Uzivo-Aleksandar-Vucic-o-situaciji-na-Kosovu-i-Metohiji.html |access-date=2023-09-24 |website=Mondo Srbija |language=sr}}</ref> Bllokada u raportua në polici dhe në orët e para të mëngjesit të datës 24 shtator. Rreth orës 02:30 në vendngjarje kanë mbërritur 3 njësi policore, me ç'rast janë sulmuar nga drejtime të ndryshme nga një grup i armatosur prej rreth 30 personash, me armë të ndryshme, përfshirë granata.<ref>{{Cite news |date=24 shtator 2023 |title=Gunmen in northern Kosovo clash with authorities after ambush, says PM |language=en |work=The Guardian |publisher=Agence France-Presse |url=https://www.theguardian.com/world/2023/sep/24/gunmen-northern-kosovo-monastery-albin-kurti}}</ref> Në të shtënat fillestare, forcat policore kosovare arritën të zmbrapsnin sulmin fillestar.<ref name=":0">{{Cite web |date=2023-09-24 |title=Police officer killed in attack in north Kosovo |url=https://english.alarabiya.net/News/world/2023/09/24/Police-officer-killed-in-attack-in-north-kosovo- |access-date=2023-09-24 |website=Al Arabiya English |language=en |quote=Police managed to push back the attack and take two injured police officers at the hospital in southern Mitrovica.}}</ref><ref>{{Cite web |date=2023-09-24 |title=One police officer killed in Kosovo attack blamed on Serbia |url=https://www.aljazeera.com/news/2023/9/24/one-police-officer-killed-in-kosovo-attack-blamed-on-serbia |url-status=bot: unknown |archive-url=https://web.archive.org/web/20230924093105/https://www.aljazeera.com/news/2023/9/24/one-police-officer-killed-in-kosovo-attack-blamed-on-serbia |archive-date=2023-09-24 |access-date=2023-09-24 |website=web.archive.org |quote=Three police units were sent to unblock it but came under fire from different positions with different weapons, hand grenades and bombs. Police managed to push back the attack and take two injured police officers at the hospital in southern Mitrovica. One of them was dead on arrival, doctors said.|lang=en}}</ref> Tre policë kosovarë u plagosën dhe u transportuan në spitalin rajonal në [[Mitrovica|Mitrovicën e Jugut]], njëri prej tyre vdiq me të mbërritur.<ref name=ABC/><ref name=":1">{{Cite news |last=Service |first=RFE/RL's Balkan |title=Kosovo Police Kill 3 Suspected Assailants, Arrest Others After Deadly Attack In Mostly Serb Region |language=en |work=Radio Free Europe/Radio Liberty |url=https://www.rferl.org/a/kosovo-police-officer-killed-serb-north-kurti/32606755.html |access-date=2023-09-24}}</ref><ref>{{Cite web |date=2023-09-24 |title=Police officer killed in attack in north Kosovo |url=https://english.alarabiya.net/News/world/2023/09/24/Police-officer-killed-in-attack-in-north-kosovo- |access-date=2023-09-24 |website=Al Arabiya English |language=en}}</ref> Pas pritës, grupi i terroristëve të armatosur hynë në [[Manastiri i Banjskës|Manastirin e Banjskës]] dhe u [[Barrikada|barrikaduan]] brenda para se të [[Rrethimi|rrethoheshin]] nga [[Policia e Kosovës|njësitet speciale të policisë]]. Një grup pelegrinësh nga [[Novi Sadi]] ishin në manastir në kohën e sulmit. Manastiri është pjesë e eparkisë së [[Kisha Ortodokse Serbe|Kishës Ortodokse Serbe]] [[Eparkia e Rashkës dhe Prizrenit|të Rashkës-Prizrenit]].<ref name=":7">{{Cite news |last=Dunai |first=Marton |date=2023-09-24 |title=Siege of Serb monastery in Kosovo ends after militants withdraw |work=Financial Times |url=https://www.ft.com/content/2a99e631-dc6e-4788-b1f0-d021c9694add |access-date=2023-09-25|lang=en}}</ref> Në orën 17:27, njësitet speciale të Kosovës hynë dhe pushtuan manastirin, duke i dhënë fund rrethimit.<ref>{{Cite web |title=Raportohet se Njësia Speciale ka hyrë brenda manastirit të Banjskës |url=https://www.botasot.info/aktuale-lajme/2057555/raportohet-se-njesia-speciale-ka-hyre-brenda-manastirit-te-banjskes/ |access-date=2023-09-24 |website=Bota Sot |language=en}}</ref> [[Xhelal Sveçla]], ministri i Punëve të Brendshme të Kosovës deklaroi se [[Banjska (Zveçan)|fshati]] është vënë nën kontroll pas “disa betejave të njëpasnjëshme” gjatë ditës. Autoritetet kosovare arrestuan dy persona të armatosur dhe katër serbë të tjerë, të cilëve u gjetën pajisje komunikimi afër vendit të ngjarjes dhe i hetuan për [[Terrorizmi|terrorizëm]]. Ata konfiskuan gjithashtu automjete të përdorura nga sulmuesit që përmbanin një arsenal armësh, eksplozivi, municione dhe mjete të tjera logjistike për të mbështetur qindra njerëz.<ref>{{Cite web |date=2023-09-25 |title=Kosovo mourns a slain police officer, some Serb gunmen remain at large after a siege at a monastery |url=https://apnews.com/article/kosovo-serbia-gunmen-tension-mourning-monastery-attack-4c381bcd34374d81d59adb3a473925b4 |website=Associated Press |language=en}}</ref> [[EULEX]], misioni i BE-së që vepron si reaguesi i dytë i sigurisë në Kosovë ishin gjithashtu në vendin e ngjarjes.<ref>{{Cite news |last=Dunai |first=Marton |date=2023-09-24 |title=Siege of Serb monastery in Kosovo ends after militants withdraw |language=en |work=Financial Times |url=https://www.ft.com/content/2a99e631-dc6e-4788-b1f0-d021c9694add |access-date=2023-09-27}}</ref> == Viktimat == Zyrtarisht, 3 militantë serbë u konfirmuan se kishin vdekur në përleshje. [[Xhelal Sveçla]], Ministri i Brendshëm i Republikës së Kosovës, ka deklaruar se së paku 3 militantë serbë janë vrarë dhe se ka shumë mundësi që të vriten edhe më shumë militantë serbë.<ref>{{Cite web |last=I |first=L. |date=2023-09-24 |title=Sveçla: Ka indikacione se ka më shumë sulmues të vrarë |url=https://klankosova.tv/svecla-ka-indikacione-se-ka-me-shume-sulmues-te-vrare/ |access-date=2023-09-24 |website=Klan Kosova |language=sq}}</ref> Shumica e medieve shqiptare të Kosovës dhe ekspertëve të sigurisë, si Agim Musliu, vlerësojnë se numri i militantëve serbë të vrarë është 8.<ref name=":2">{{Cite web |title=Përgjaket veriu i Kosovës, burime të policisë së Kosovës: 8 serbë të vrarë, 6 të arrestuar |url=https://shqiptarja.com/lajm/pergjaket-veriu-i-kosoves-burime-te-policise-se-kosoves-8-serbe-te-vrare-6-te-arrestuar |access-date=2023-09-24 |website=Shqiptarja.com |language=sq}}</ref><ref name=":3">{{Cite web |title=Breaking News/ Operation in Kosovo Ends with 8 Killed, Two Injured and 40 under Siege |url=https://albaniandailynews.com/news/breaking-news-operation-in-kosovo-ends-with-8-killed-two-injured-and-40-under-siege |access-date=2023-09-24 |website=ALBANIA DAILY NEWS |language=en}}</ref><ref name=":4">{{Cite web |title=Raportimet e fundit nga Veriu i Kosovës: Janë vrarë 8 serbë të armatosur, 6 janë arrestuar? |url=https://gazetadita.al/raportimet-nga-veriu-i-kosoves-jane-vrare-8-serbe-te-armatosur-6-jane-arrestuar/ |access-date=24 shtator 2023 |website=DITA|lang=sq}}</ref><ref name=":5">{{Cite web |title=Numri i sulmuesve të vrarë po rritet, dyshohet se deri tani ka arritur në 8 |url=https://www.botasot.info/aktuale-lajme/2057494/numri-i-sulmuesve-te-vrare-po-rritet-dyshohet-se-deri-tani-ka-arritur-ne-8/ |access-date=2023-09-24 |website=Bota Sot |language=en}}</ref> [[Presidenti i Serbisë]], [[Aleksandar Vuçiq]], ka vendosur numrin e militantëve serbë të vrarë në 3.<ref name=":6">{{Cite web |title=VUČIĆ OTKRIO DA SU KOSOVSKI POLICAJCI OSTAVILI SRBINA DA UMRE: Okupili 460 specijalaca, sve bila PRIPREMA |url=https://www.espreso.co.rs/vesti/politika/1373833/uzivo-predsednik-vucic-se-obraca-narodu-povodom-nemira-na-kosmetu |access-date=2023-09-24 |website=espreso.co.rs |language=sr}}</ref> Më 25 shtator, trupi i një tjetër militanti serb u gjet nga autoritetet kosovare, duke e çuar numrin e përgjithshëm të vdekjeve të konfirmuara në 4.<ref>{{Cite web |date=25 shtator 2023 |title=Publikohet fotografia e sulmuesit të katërt të vrarë, në mal me një kallashnikov për skaj |url=https://indeksonline.net/publikohet-fotografia-e-sulmuesit-te-katert-te-vrare-ne-mal-me-nje-kallashnikov-per-skaj/ |website=Indeks|lang=sq}}</ref> Më 26 shtator, u publikuan fotografi që tregonin trupat e dy militantëve serbë brenda një automjeti të policisë.<ref>{{Cite web |title=Ekskluzive: Trupat e dy serbëve të vrarë në veturën e Policisë së Kosovës |url=https://indeksonline.net/ekskluzive-trupat-e-dy-serbeve-te-vrare-ne-veturen-e-policise-se-kosoves/?mibextid=Zxz2cZ |language=sq}}</ref> Nga ana kosovare, nga militantët serbë u vra rreshteri i policisë Afrim Bunjaku. Është nderuar pas vdekjes me [[Urdhri Hero i Kosovës|Urdhrin Hero i Kosovës]].<ref>{{Cite web |title=Afrim Bunjaku is declared a hero of Kosovo |url=https://kosovapress.com/en/afrim-bunjaku-shpallet-hero-i-kosoves/ |language=en}}</ref><ref>{{Cite web |last=Albania |first=Euronews |date=2023-09-25 |title=President Osmani posthumously awards “Hero of the Nation” medal to Afrim Bunjaku |url=https://euronews.al/en/president-osmani-posthumously-awards-hero-of-the-nation-medal-to-afrim-bunjaku/ |access-date=2023-09-27 |website=Euronews Albania |language=en-US}}</ref> == Sulmuesit == Identiteti dhe prejardhja e sulmuesve nuk u bë e ditur publikisht. Ata u përshkruan si "militantë serbë" dhe "të armatosur".<ref>{{Cite web |last=BNN |date=2023-09-25 |title=Monastery attack escalates Kosovo-Serbia conflict |url=https://bnn-news.com/monastery-attack-escalates-kosovo-serbia-conflict-249809 |access-date=2023-09-25 |website=Baltic News Network |language=en-US}}</ref><ref>{{Cite web |last=Edwards |first=Christian |last2=Soares |first2=Isa |date=2023-05-31 |title=Kosovo prime minister says he will not surrender country to Serbian 'fascist militia' after clashes in north |url=https://www.cnn.com/2023/05/31/europe/albin-kurti-kosovo-serbia-interview-intl/index.html |access-date=2023-09-25 |website=CNN |language=en}}</ref> Prokurori Naim Abazi ka konfirmuar se militantët e arrestuar janë shtetas të Serbisë. Ministri [[Xhelal Sveçla|Sveçla]] tha se 6 persona të armatosur ishin arratisur në Serbi dhe po marrin trajtim për lëndimet e tyre në një spital në [[Pazari i Ri|Novi Pazar]]. Ai kërkoi ekstradimin e tyre në Kosovë. Më 26 shtator, Policia e Kosovës prezantoi dëshmi video me dron që tregonin nënkryetarin dhe biznesmenin e Listës Serbe, [[Milan Radoiçiq]] si pjesë e grupit militant. Partia mban lidhje të ngushta me presidentin e Serbisë Aleksandar Vuçiq. Lejet e armëve të Radoiçiqit mbetën pas. == Polemikat == Presidenti i Serbisë, [[Aleksandar Vuçiq|Aleksandar Vuçiq,]] pohoi në televizion drejtpërdrejt se [[Agjencia e Inteligjencës së Sigurisë (Serbi)|Agjencia e Inteligjencës së Sigurisë]] ka filmuar policët kosovarë duke lënë një serb të plagosur të vdiste pa e ndihmuar atë. Sipas tij, ata kanë qeshur duke e parë dhe njëri nga policët ka thënë se nuk do të ishte turp të vdiste serbi.<ref name="vucic-danas">{{Cite web |date=24 shtator 2023 |title=Vučić povodom situacije na Kosovu: Stradala trojica Srba sa Kosova, dvojica teško ranjena, 10 privedenih |url=https://www.danas.rs/vesti/politika/vucic-povodom-situacije-na-kosovu-srbi-se-pobunili-protiv-kurtijevog-terora/ |url-status=live |access-date=25 shtator 2023 |website=Danas.rs |language=sr}}</ref> Vuçiq pohoi gjithashtu se shtëpitë private ku jetonin të moshuarit serbë u qëlluan nga policia e Kosovës pa arsye,<ref>{{Cite web |date=24 shtator 2023 |title=Predsednik Vučić: Ovo je jedan od najtežih dana za naš narod i našu zemlju |url=https://www.politika.rs/sr/clanak/573441/Predsednik-Vucic-Ovo-je-jedan-od-najtezih-dana-za-nas-narod-i-nasu-zemlju |access-date=25 shtator 2023 |website=[[Politika]] |language=sr}}</ref> dhe se dy nga serbët u vranë nga zjarri i [[snajperi]]t, pavarësisht se ata ishin larg gjithkujt. [[Skeda:Lista e armëve të konfiskuara nga Policia e Kosovës në Banjskë..jpg|parapamje|Lista e armëve të konfiskuara nga [[Policia e Kosovës]] në [[Banjska (Zveçan)|Banjskë]]. E postuar nga [[Kryeministri i Kosovës]] [[Albin Kurti]] në ish-[[X (rrjet social)|twitter]], më 25 Shtator 2023.<ref name=":8" />]] == Lista e armëve, automjeteve dhe pajisjeve të konfiskuara dhe sekuestruara == 24 [[SUV]], 1 [[Steyr-Puch Pinzgauer|automjet luftarak i improvizuar]], 2 [[motoçikleta]] 4×4, 8 [[mina kundër personelit]], 8 [[mina kundër tankut]], 36 [[Raketëhedhësi|raketëhedhës]] [[M80 Zolja]], 142 [[predha]] [[Mortaja|mortaje]], 75 [[Granata e dorës|granata dore]], 150 [[Eksplozivi|eksploziv]] [[Dinamiti|dinamit]], 5.5 kg eksploziv [[C-4 (eksploziv)|plastik]], 20 kg eksploziv [[TNT]], 9 [[Granata e pushkës|granata pushke]], 23 [[Detonatori|detonatorë]] elektrikë, 6 [[Mitralozi|mitralozë]], 1 hedhës [[Nitroglicerina|nitroglicerine]], 30 [[AK-47]], 18 [[Silenciatori|silenciatorë]] për AK-47, 235 [[Karikatori|karikatorë]] për AK-47, 6 [[Pushka automatike|automatikë]] me [[Pamësi teleskopik|pamës]], 3 [[pistoleta]], 3 pistoleta me silenciatorë, 21 [[Jeleku rezistent ndaj plumbit|jelekë antiplumb]], 15 [[Dylbitë|dylbi]] nate, 1 dylbi nate termike, 3 [[Automjeti ajror pa pilot|dronë]], 32 [[Radiomarrësi|radiomarrës]], 4 [[kamera]], 5 palë [[Këpuca|këpucë]] taktike, 107 [[Çanta e shpinës|çanta]] ushtarake, 115 [[uniforma ushtarake]], 10 mbulesa [[kamuflazhi]] ushtarake, 1 [[Busulla|busullë]] ushtarake, 6 [[harta]] satelitore, 3 [[harta topografike]], 1 [[Telefoni celular|telefon celular]], 32 [[Telefoni i mençur|telefona të mençur]], 23 [[Balaclava (veshje)|maska]], 20 [[kazma]], 20 [[lopata]], 8 [[sëpata]], 3 [[motosharra]], 4 [[Sharra|sharra dore]], 2 [[barela]], 1800 [[Paraja e letrës|kartëmonedha]] ([[euro]] & [[Dinari serb|dinarë serb]]), ushqime dhe ilaqe, sasi e madhe [[municioni]] e kalibrave të ndryshëm.<ref>{{Cite web |date=2023-09-27 |title=Detaje të reja nga aksioni i policisë, u gjetën armë në disa shtëpi në Banjskë |url=https://www.gazetaexpress.com/detaje-te-reja-nga-aksioni-i-policise-u-gjeten-arme-ne-disa-shtepi-ne-banjske/ |access-date=2023-09-27 |website=Gazeta Express |language=sq}}</ref><ref name=":8">{{Cite web |title=These military-grade arms & equipment seized by Kosovo Police - Albin Kurti |url=https://twitter.com/albinkurti/status/1706399877540765989 |access-date=2023-09-27 |website=X (formerly Twitter) |language=en}}</ref><ref>{{Cite web |last=Dahsyla |first=Egzon |date=2023-09-26 |title=Çfarë armatimi u gjet mbrëmë në Banjskë të Zveçanit? |url=https://kallxo.com/lajm/cfare-armatimi-u-gjet-mbreme-ne-banjske-te-zvecanit/ |access-date=2023-09-27 |website=Raporto Korrupsionin! KALLXO.com |language=en}}</ref><ref>{{Cite web |last=Berisha |first=Arjana |date=2023-09-27 |title=Çka do të ndodhë me armatimin e sekuestruar në Banjskë? |url=https://kallxo.com/lajm/cka-do-te-ndodhe-me-armatimin-e-sekuestruar-ne-banjske/ |access-date=2023-09-27 |website=Raporto Korrupsionin! KALLXO.com |language=en}}</ref><ref>{{Cite web |last=Zeqiri |first=Ardita |date=2023-09-25 |title=Detaje për aksionin e policisë dhe municionet që u gjetën në Banjskë |url=https://kallxo.com/lajm/detaje-per-aksionin-e-policise-dhe-municionet-qe-u-gjeten-ne-banjske/ |access-date=2023-09-27 |website=Raporto Korrupsionin! KALLXO.com |language=en}}</ref><ref>{{Cite web |last=kosova |date=2023-09-25 |title=Dioqeza e Rashkës-Prizrenit: Në oborrin e manastirit të Banjskës u gjetën armë |url=https://kosova.info/dioqeza-e-rashkes-prizrenit-ne-oborrin-e-manastirit-te-banjskes-u-gjeten-arme/ |access-date=2023-09-27 |website=Kosova.info |language=sq}}</ref><ref>{{Cite web |date=2023-09-25 |title=Ekspozohen armët e gjetura në Banjskë |url=https://euronews.al/autoblinda-eksploziv-dhe-municion-luftarak-ekspozohen-armet-e-gjetura-ne-banjske/ |access-date=2023-09-27 |website=Euronews Albania |language=en-US}}</ref><ref>{{Citation |title=Ekzpozohen armet e konfiskuara ne Banjske |url=https://www.youtube.com/watch?v=_cJxQGag8kY |language=sq-AL |access-date=2023-09-27}}</ref><ref>{{Citation |title=4 të vrarë, 7 të arrestuar dhe të tjerë në kërkim! Çfarë po ndodh në Kosovë! |url=https://www.youtube.com/watch?v=cKRKu6db8Co |language=sq-AL |access-date=2023-09-27}}</ref> == Reagimet == === Kosovë === Presidentja [[Vjosa Osmani]] e quajti dhunën sulm ndaj sovranitetit të Kosovës.<ref>{{Cite web |title=Kosovo PM Accuses Serbia-backed Gunmen of Shooting Kosovo Policemen |url=https://balkaninsight.com/2023/09/24/kosovo-pm-accuses-serbia-backed-gunmen-of-shooting-kosovo-policemen/ |website=balkaninsight.com |language=en}}</ref> Drejtori i Përgjithshëm i Policisë së Kosovës, [[Gazmend Hoxha]] tha se sulmi shkaktoi operacionin më të madh policor në vend që nga [[Lufta e Kosovës]] në vitin 1999. Kryeministri [[Albin Kurti]] i quajti sulmuesit "të armatosur rëndë dhe të pajisur rëndë, të trajnuar profesionalisht dhe të planifikuar, të mbështetur politikisht, të financuar materialisht dhe logjistikisht mbështetur nga Serbia”.<ref>{{Cite web |title=Kosovo demands Serbia hand over escaped Serb gunmen |url=https://www.aljazeera.com/news/2023/9/25/kosovo-demands-serbia-hand-over-escaped-serb-gunmen |access-date=2023-09-27 |website=www.aljazeera.com |language=en}}</ref> Vendkalimet kufitare [[Jarinja|Jarinje]] dhe [[Bërnjaku (Zubin Potok)|Bërnjak]] ndërmjet Kosovës dhe Serbisë janë mbyllur për shkak të incidentit.<ref>{{Cite web |title=Kosovo monastery siege ends following deadly attack on police |url=https://www.aljazeera.com/news/2023/9/24/one-police-officer-killed-in-kosovo-attack-blamed-on-serbia |access-date=2023-09-27 |website=www.aljazeera.com |language=en}}</ref> Një kushëri i policit të vrarë ka lëshuar një deklaratë ku konfirmon vdekjen e familjarit të tyre me titullin e deklaratës të shkruar me të gjitha shkronjat e mëdha ku shkruhej “Të vdesësh për atdheun tënd është si të lindësh sërish”.<ref>{{Cite web |date=2023-09-24 |title=Vjen reagimi i familjes së policit që u vra sot në Veri |url=https://www.gazetaexpress.com/vjen-reagimi-i-familjes-se-policit-qe-u-vra-sot-ne-veri/ |access-date=2023-09-27 |website=Gazeta Express |language=sq}}</ref> [[Lista Serbe]], partia më e madhe që përfaqëson serbët etnikë në Kosovë, shpalli një periudhë zie treditore "për të vajtuar humbjen e bashkëqytetarëve tanë", d.m.th. të militantëve, në komunat me shumicë serbe kundër ligjeve kosovare të cilat ia rezervojnë veprime të tilla Presidenti dhe autoritetet komunale. Më 26 shtator, banorët e Mitrovicës dhe tre qyteteve të tjera u mblodhën dhe ndezën qirinj për sulmuesit e vdekur.<ref>{{Cite web |date=2023-09-26 |title=Kosovo court remands suspects in police ambush, standoff |url=https://www.france24.com/en/live-news/20230926-kosovo-court-remands-suspects-in-police-ambush-standoff |access-date=2023-09-27 |website=France 24 |language=en}}</ref> [[Eparkia e Rashkës dhe Prizrenit|Eparkia e Rashkës dhe e Prizrenit]] e [[Kisha Ortodokse Serbe|Kishës Ortodokse Serbe]], e cila drejton manastirin e Banjskës, dënoi sulmin dhe dhunën në manastir, duke shprehur ngushëllime për familjen e policit të vrarë dhe oficerët e plagosur. Dioqeza tha se personat e armatosur dhe të maskuar depërtuan përmes portës së mbyllur të manastirit, duke sulmuar kompleksin me një automjet të blinduar.<ref>{{Cite web |last=Perić |first=Miloš |date=2023-09-24 |title=Urgent announcement of the Diocese of Raška - Prizren regarding the armed conflict near Banjska monastery |url=https://eparhija-prizren.com/en/news/urgent-announcement-of-the-diocese-of-raska-prizren-regarding-the-armed-conflict-near-banjska-monastery/ |access-date=2023-09-27 |website=Званична интернет презентација {{!}} Епархија Рашко-призренска српске православне цркве |language=en-US}}</ref><ref>{{Cite web |title=Eparhija raško-prizrenska povodom oružanog sukoba pored manastira Banjske |url=https://www.politika.rs/sr/clanak/573391/Eparhija-rasko-prizrenska-povodom-oruzanog-sukoba-pored-manastira-Banjske |access-date=2023-09-27 |website=Politika Online |language=sr}}</ref> Më 11 shtator 2024, [[Prokuroria Speciale e Kosovës]] njoftoi se ndaj 45 personave është ngritur aktakuzë për sulmin terrorist në Banjskë të [[Zveçani|Zveçanit]] që u krye më 24 Shtator 2023.<ref>{{Cite news |last=Lirë |first=Radio Evropa E. |date=2024-09-11 |title=Ngrihet aktakuzë ndaj 45 personave për sulmin në Banjskë - në mesin e tyre edhe Radoiçiq |language=sq |work=Radio Evropa e Lirë |url=https://www.evropaelire.org/a/prokuroria-e-kosoves-per-rastin-e-sulmit-ne-banjske/33115769.html |access-date=2024-09-29}}</ref><ref>{{Cite web |last=Krasniqi |first=Altin |date=2024-09-11 |title=Ngrihet aktakuzë ndaj 45 personave për sulmin terrorist në Banjskë - Dukagjini |url=https://www.dukagjini.com/ngrihet-aktakuze-ndaj-45-personave-per-sulmin-terrorist-ne-banjske/ |access-date=2024-09-29 |language=sq}}</ref><ref>{{Cite web |last=Dakaj |first=Shkodrane |date=2024-09-28 |title=Sveçla: Aktakuza për Banjskën është e vonshme dhe e mangët |url=https://kallxo.com/kallxopernime/svecla-aktakuza-per-banjsken-eshte-e-vonshme-dhe-e-manget/ |access-date=2024-09-29 |website=Raporto Korrupsionin! KALLXO.com |language=sq}}</ref><ref>{{Cite web |date=2024-09-24 |title=Një vit nga sulmi terrorist në Banjskë dhe aktakuza ndaj 45 personave – përshirë Milan Radoiçiqin, ish nënkryetarin e Listës Serbe |url=https://telegrafi.com/nje-vit-nga-sulmi-terrorist-ne-banjske-dhe-aktakuza-ndaj-45-personave-pershire-milan-radoiciqin-ish-nenkryetarin-e-listes-serbe/ |access-date=2024-09-29 |website=Telegrafi |language=sq}}</ref><ref>{{Cite web |title=Aktakuza kundër 45 personave për sulmin terrorist në Banjskë, emrat e të akuzuarve dhe detaje të tjera |url=https://www.balkanweb.com/aktakuza-kunder-45-personave-per-sulmin-terrorist-ne-banjske-emrat-e-te-akuzuarve-dhe-detaje-te-tjera/#gsc.tab=0 |access-date=2024-09-29 |website=www.balkanweb.com |language=sq}}</ref> === Serbi === [[Presidenti i Serbisë|Presidenti]] [[Aleksandar Vuçiq]] akuzoi kryeministrin Kurti si “fajtorin e vetëm” për ngjarjen dhe tha se “populli ra pas provokimeve”.<ref>{{Cite news |last=Evropa |first=Radio Slobodna |date=2023-09-24 |title=Vučić osudio ubistvo policajca, izjavio da su ubijena tri Srbina s Kosova |language=sh |work=Radio Slobodna Evropa |url=https://www.slobodnaevropa.org/a/32607171.html |access-date=2023-09-27}}</ref><ref>{{Cite web |title=Vučić o Banjskoj: Srbi sa KiM se pobunili, naseli na Kurtijevu provokaciju, bojazan da je i četvrti stradao |url=https://kossev.info/vucic-o-banjskoj-srbi-sa-kim-se-pobunili-naseli-na-kurtijevu-provokaciju-bojazan-da-je-i-cetvrti-stradao/ |language=sr}}</ref> Ai gjithashtu pohoi se sulmuesit ishin [[Serbët në Kosovë|serbë të Kosovës]] të cilët "nuk donin të duronin më terrorin e Kurtit".<ref>{{Cite web |title=TROJICA SRBA STRADALA NA KiM, DVOJICA RANJENIH! Vučić: Jedan od NAJTEŽIH dana za Srbiju od 2004, Kurti jedini krivac! |url=https://kossev.info/vucic-o-banjskoj-srbi-sa-kim-se-pobunili-naseli-na-kurtijevu-provokaciju-bojazan-da-je-i-cetvrti-stradao/ |website=mondo.rs |language=sr}}</ref> Vuçiq ka thënë në televizion se [[Agjencia e Inteligjencës së Sigurisë (Serbi)|Agjencia e Inteligjencës së Sigurisë]] ka filmuar policët kosovarë duke lënë një serb të plagosur të vdesë pa e ndihmuar atë. Sipas tij, ata kanë qeshur duke e parë dhe njëri nga policët ka thënë se nuk do të ishte turp të vdiste serbi.<ref>{{Cite web |date=2023-09-24 |title=Vučić povodom situacije na Kosovu: Stradala trojica Srba sa Kosova, dvojica teško ranjena, 10 privedenih - Politika - Dnevni list Danas |url=https://www.danas.rs/vesti/politika/vucic-povodom-situacije-na-kosovu-srbi-se-pobunili-protiv-kurtijevog-terora/ |access-date=2023-09-27 |language=sr-RS}}</ref> Ai gjithashtu pohoi se shtëpitë private ku jetonin serbët e moshuar u qëlluan nga policia e Kosovës pa arsye<ref>{{Cite web |title=Predsednik Vučić: Ovo je jedan od najtežih dana za naš narod i našu zemlju |url=https://www.politika.rs/sr/clanak/573441/Predsednik-Vucic-Ovo-je-jedan-od-najtezih-dana-za-nas-narod-i-nasu-zemlju |access-date=2023-09-27 |website=Politika Online |language=sq}}</ref> dhe se dy nga serbët u vranë nga zjarri i snajperit edhe pse ishin larg askujt.<ref>{{Cite web |date=2023-09-24 |title=Vučić povodom situacije na Kosovu: Stradala trojica Srba sa Kosova, dvojica teško ranjena, 10 privedenih - Politika - Dnevni list Danas |url=https://www.danas.rs/vesti/politika/vucic-povodom-situacije-na-kosovu-srbi-se-pobunili-protiv-kurtijevog-terora/ |access-date=2023-09-27 |language=sr-RS}}</ref> Serbia shpalli ditë zie kombëtare për 27 shtator.<ref>{{Cite web |last=Taylor |first=Alice |last2=Zimonjic |first2=Bojana |date=2023-09-25 |title=Vucic blames Kurti for police ambush, murder, monastery standoff in north |url=https://www.euractiv.com/section/politics/news/vucic-blames-kurti-for-police-ambush-murder-monastery-standoff-in-north/ |access-date=2023-09-27 |website=www.euractiv.com |language=en-GB}}</ref><ref>{{Cite web |last=Albania |first=Euronews |date=2023-09-26 |title=Serbia declares day of mourning following “tragic events” in Kosovo |url=https://euronews.al/en/serbia-declares-day-of-mourning-following-tragic-events-in-kosovo/ |access-date=2023-09-27 |website=Euronews Albania |language=en-US}}</ref> === Ndërkombëtare === I dërguari i posaçëm i [[Bashkimi Evropian|Bashkimit Evropian]] në Ballkan, [[Mirosllav Lajçak]] dhe komisioneri i politikës së jashtme të BE-së [[Josep Borrell]] e dënuan sulmin. Të dy deklaruan se autorët duhet të përballen me pasoja ligjore.<ref>{{Cite web |title=Kosovo: Statement by the High Representative Josep Borrell on the attack against Kosovo Police {{!}} EEAS |url=https://www.eeas.europa.eu/eeas/kosovo-statement-high-representative-josep-borrell-attack-against-kosovo-police_en?s=321 |access-date=2023-09-27 |website=www.eeas.europa.eu |language=en}}</ref> Sekretari amerikan i Shtetit [[Antony Blinken]] dënoi ashpër sulmin ndaj Policisë së Kosovës dhe i bëri thirrje Kosovës dhe Serbisë “të përmbahen nga çdo veprim apo retorikë që mund të nxisë më tej tensionet”.<ref>{{Cite web |title=Kosovo demands Serbia hand over escaped Serb gunmen |url=https://www.aljazeera.com/news/2023/9/25/kosovo-demands-serbia-hand-over-escaped-serb-gunmen |access-date=2023-09-27 |website=www.aljazeera.com |language=en}}</ref><ref>{{Cite web |title=Condemnation of Violent Attacks on Kosovo Police |url=https://www.state.gov/condemnation-of-violent-attacks-on-kosovo-police/ |access-date=2023-09-27 |website=United States Department of State |language=en}}</ref> [[Rusia]] mbrojti Serbinë dhe fajësoi [[Qeveria e Kosovës|qeverinë kosovare]] për nxitjen e sulmit, duke shtuar se gjakderdhja mund të dalë jashtë kontrollit.<ref>{{Cite web |title=Kosovo demands Serbia hand over escaped Serb gunmen |url=https://www.aljazeera.com/news/2023/9/25/kosovo-demands-serbia-hand-over-escaped-serb-gunmen |access-date=2023-09-27 |website=www.aljazeera.com |language=en}}</ref> Në kryeqytetin [[Shqipëria|shqiptar]] të [[Tirana|Tiranës]], njerëzit u mblodhën së bashku për të nderuar policin e vrarë duke ndezur qirinj në sheshin e qytetit.<ref>{{Cite web |title=Heroi Afrim Bunjaku nderohet dhe në Tiranë, ndizen qirinj për veprën e tij |url=https://a2news.com/2023/09/25/heroi-afrim-bunjaku-nderohet-dhe-ne-tirane-ndizen-qirinj-per-vepren-e-tij/ |access-date=2023-09-27 |website=a2news.com |language=sq-AL}}</ref> [[Kryeministri i Malit të Zi]], [[Dritan Abazi|Dritan Abazoviç]], dënoi sulmin duke përmendur se situata mund të kthehet lehtësisht në një konflikt më të madh dhe të ketë pasoja katastrofike për të gjithë.<ref>{{Cite web |title=Abazoviç dënon sulmin në Kosovë: Mund të kthehet në konflikt me pasoja katastrofike |url=https://politiko.al/rajoni/abazovic-denon-in-ne-kosove-mund-te-kthehet-ne-konflikt-me-pasoja-kat-i492144 |access-date=2023-09-27 |website=politiko.al |language=sq}}</ref> == Shiko edhe == * [[Kriza në Veri të Kosovës 2022–2023]] * [[Grupet kriminale serbe në Veri të Kosovës]] == Lidhje të jashtme == * [https://www.youtube.com/watch?v=_cJxQGag8kY Ekzpozohen armët e konfiskuara në Banjskë] * [https://www.youtube.com/watch?v=cKRKu6db8Co Policia ekspozon armët e serbëve] * [https://www.youtube.com/watch?v=L4yqA4dboXg Politiko Special - Sulmi terrorist në Banjskë] * [https://www.youtube.com/watch?v=eGCFgMjVhvs Sulmi në veri, një polic i vrarë e një i plagosur - speciale] * [https://www.youtube.com/watch?v=ulHsVOTqVYc Speciale - Vrasja e policit në Veri (I)] == Referime == {{Reflist|3}} [[Kategoria:Sulmi në Banjskë]] [[Kategoria:Kriza në veri të Kosovës]] [[Kategoria:2023 në Kosovë]] [[Kategoria:Zveçan]] [[Kategoria:Sulme terroriste në Kosovë]] hsstccqypyescos7q0mdfnc9thfw3p9 0 340494 2807245 2734852 2025-06-07T00:58:49Z Leutrim.P 113691 added [[Category:Sulmi në Banjskë]] using [[Help:Gadget-HotCat|HotCat]] 2807245 wikitext text/x-wiki [[Skeda:Milan Radoičić.png|parapamje|Radoiçiç në një takim me kryeministrin e atëhershëm të Kosovës, [[Ramush Haradinaj]] në Korrik 2018.]] '''Milan Radoiçiq''' ([[Gjuha serbe|Serbisht]]: Milan Radoičić; lindur më 21 shkurt 1978) është një biznesmen dhe [[Politika e Serbisë|politikan serb]]. Ish-nënkryetari i [[Lista Serbe|Listës Serbe]], dyshohet se ka qenë i përfshirë në [[Krimi i organizuar|krim të organizuar]].<ref>{{Cite news |last=Cvetković |first=Ljudmila |date=2022-07-19 |title=Milan Radoičić političar-švercer sa 'crne liste' |language=sh |work=Radio Slobodna Evropa |url=https://www.slobodnaevropa.org/a/ko-je--milan-radoicic/31950412.html |access-date=2023-09-28}}</ref> Është vërtetuar nga organet e sigurisë në [[Kosova|Kosovë]] se ai e kishte drejtuar [[Sulmi në Banjskë|Sulmin në Banjskë]]. Shpallja si '[[Terrorizmi|organizata terroriste]]'<ref name=":0">{{Cite web |last=Hoti |first=Ilirjana |date=2023-06-29 |title=Qeveria e Kosovës shpallë si organizata terroriste organizatat ‘Mbrojtja Civile’ dhe ‘Brigada e Veriut’ |url=https://kallxo.com/lajm/qeveria-e-kosoves-shpalle-si-organizata-terroriste-organizatat-mbrojtja-civile-dhe-brigada-e-veriut/ |access-date=2024-10-24 |website=Raporto Korrupsionin! KALLXO.com |language=en}}</ref><ref>{{Cite news |date=2023-06-29 |title=Kosova shpall “Mbrojtjen Civile” dhe “Brigadën e Veriut” organizata terroriste |language=sq |work=Radio Evropa e Lirë |url=https://www.evropaelire.org/a/mbrojtja-civile-dhe-brigada-e-veriut-shpallen-organizata-terroriste-/32482051.html |access-date=2024-10-24}}</ref> nga [[qeveria e Kosovës]] e [[Grupet kriminale serbe në Veri të Kosovës|dy grupeve që e kryen sulmin]],<ref name=":0" /> poashtu e inkriminon në terrorizëm edhe udhëheqësin e sulmit,<ref name=":1">{{Cite news |last=Lirë |first=Radio Evropa E. |date=2024-09-11 |title=Ngrihet aktakuzë ndaj 45 personave për sulmin në Banjskë - në mesin e tyre edhe Radoiçiq |language=sq |work=Radio Evropa e Lirë |url=https://www.evropaelire.org/a/prokuroria-e-kosoves-per-rastin-e-sulmit-ne-banjske/33115769.html |access-date=2024-10-24}}</ref> Milan Radoiçiq i cili tashmë është në kërkim nga autoritetet kosovare.<ref name=":1" /><ref>{{Cite web |last=Krasniqi |first=Altin |date=2024-09-11 |title=Ngrihet aktakuzë ndaj 45 personave për sulmin terrorist në Banjskë - Dukagjini |url=https://www.dukagjini.com/ngrihet-aktakuze-ndaj-45-personave-per-sulmin-terrorist-ne-banjske/ |access-date=2024-10-24 |language=sq}}</ref><ref>{{Cite web |last=Dakaj |first=Shkodrane |date=2024-09-28 |title=Sveçla: Aktakuza për Banjskën është e vonshme dhe e mangët |url=https://kallxo.com/kallxopernime/svecla-aktakuza-per-banjsken-eshte-e-vonshme-dhe-e-manget/ |access-date=2024-10-24 |website=Raporto Korrupsionin! KALLXO.com |language=en}}</ref> == Jeta dhe vepra == == Veprimtaria politike == == Drejtimi i sulmit terrorist ndaj Republikës së Kosovës == ''Artikulli kryesor: [[Sulmi në Banjskë]]'' === Pjesëmarrja në Listën Serbe === === Reagimet rajonale === === Reagimet ndërkombëtare === == Shiko edhe == * [[Lista Serbe]] * [[Sulmi në Banjskë]] * [[Serbët në Kosovë]] * [[Terrorizmi]] == Referime == [[Kategoria:Serbë të Kosovës]] [[Kategoria:Lindje 1978]] [[Kategoria:Politikanë nga Gjakova]] [[Kategoria:Politikanë të Listës Serbe]] [[Kategoria:Politikanë serbë]] [[Kategoria:Sulmi në Banjskë]] sy9z17trpvr5cokg6dhv95o497hwnxl 14 341198 2807180 2611006 2025-06-07T00:12:00Z Leutrim.P 113691 added [[Category:Entitete]] using [[Help:Gadget-HotCat|HotCat]] 2807180 wikitext text/x-wiki [[Kategoria:Strukturë]] [[Kategoria:Entitete]] 3cwvzur26n9ai1y81es0jkxr0qsij55 14 341267 2807249 2599211 2025-06-07T01:16:54Z Leutrim.P 113691 removed [[Category:Feminizmi]]; added [[Category:Feminizëm]] using [[Help:Gadget-HotCat|HotCat]] 2807249 wikitext text/x-wiki [[Kategoria:Feminizëm]] 0xmxp9o6y0g9tjnwkwx8qlc6325pgfu 0 345637 2807166 2678759 2025-06-07T00:04:07Z Leutrim.P 113691 +[[Kategoria:Cilësi e energjisë elektrike]]; ±[[Kategoria:Energji elektrike]]→[[Kategoria:Ndërprerje të rrymës]] using [[Help:Gadget-HotCat|HotCat]] 2807166 wikitext text/x-wiki [[File:Calle_Larga_at_night_during_power_cut.jpg|lidhja=https://en.wikipedia.org/wiki/File:Calle_Larga_at_night_during_power_cut.jpg|djathtas|parapamje|Dritat e automjeteve siguruan ndriçimin e vetëm gjatë krizës së energjisë elektrike të Ekuadorit të vitit 2009.]] Një '''ndërprerje e energjisë elektrike''' (e quajtur edhe '''ndërprerje e rrymës''', '''ndërprerje e energjisë''', '''humbje e energjisë elektrike''') është humbja e furnizimit të rrjetit të [[Energjia elektrike|energjisë elektrike]] për një përdorues fundor. Ka shumë shkaqe të ndërprerjeve të energjisë në një rrjet elektrik. Shembuj të këtyre shkaqeve përfshijnë defektet në stacionet e energjisë, dëmtimin e linjave të transmetimit elektrik, nënstacioneve ose pjesëve të tjera të sistemit të shpërndarjes, një qark të shkurtër, dështim në kaskadë, siguresa ose funksionimi i ndërprerësit. Dështimet e energjisë janë veçanërisht kritike në vendet ku mjedisi dhe siguria publike janë në rrezik. Institucione të tilla si spitalet, impiantet e trajtimit të ujërave të zeza dhe minierat zakonisht do të kenë burime rezervë të energjisë si gjeneratorët e gatishmërisë, të cilët do të fillojnë automatikisht kur humbet energjia elektrike. Sisteme të tjera kritike, si telekomunikacioni, gjithashtu kërkohet të kenë energji emergjente. Dhoma e baterive të një centrali telefonik zakonisht ka grupe baterish plumb-acid për rezervë dhe gjithashtu një prizë për lidhjen e një gjeneratori gjatë periudhave të gjata të ndërprerjes. Gjatë një ndërprerjeje të energjisë elektrike, ka një ndërprerje në furnizimin me energji elektrike, duke rezultuar në humbjen e energjisë në shtëpi, biznese dhe objekte të tjera. Ndërprerjet e energjisë mund të ndodhin për arsye të ndryshme, duke përfshirë kushtet e rënda të motit (si stuhitë, uraganet ose stuhitë e borës), dështimi i pajisjeve, mbingarkesa e rrjetit ose mirëmbajtja e planifikuar. Kur ndodh një ndërprerje e energjisë, zona e prekur përjeton një humbje të energjisë elektrike, e cila mund të ketë disa pasoja. Këto mund të përfshijnë: # Humbja e ndriçimit: Pa energji elektrike, dritat në shtëpi, ndërtesa dhe rrugë fiken, duke rezultuar në errësirë. # Ndërprerja e pajisjeve dhe pajisjeve elektronike: Ndërprerjet e energjisë mund të shkaktojnë mbylljen ose mosfunksionimin e pajisjeve, kompjuterëve, televizorëve dhe pajisjeve të tjera elektronike. # Humbja e ngrohjes ose ftohjes: Në zonat ku energjia elektrike fuqizon sistemet e ngrohjes ose ftohjes, një ndërprerje e energjisë mund të rezultojë në një humbje të kontrollit të temperaturës, duke e bërë mjedisin të pakëndshëm. # Ndikimi në komunikim: Ndërprerjet e energjisë mund të prishin sistemet e komunikimit, duke përfshirë telefonat fiks, rrjetet celulare dhe shërbimet e internetit. # Ndërprerja e shërbimeve thelbësore: Ndërprerjet e energjisë mund të ndikojnë në shërbimet kritike si spitalet, shërbimet e urgjencës, furnizimin me ujë dhe sistemet e transportit, duke çuar në rreziqe të mundshme të sigurisë. # Prishja e ushqimit: Gjatë një ndërprerjeje të zgjatur të energjisë, frigoriferët dhe ngrirësit mund të humbasin energjinë, duke bërë që ushqimi të prishet. Për të adresuar ndërprerjet e energjisë elektrike, kompanitë e shërbimeve komunale punojnë për të rivendosur sa më shpejt energjinë elektrike. Kjo mund të përfshijë riparimin e pajisjeve të dëmtuara, ndryshimin e rrugës së energjisë ose sjelljen e gjeneratorëve rezervë. Në disa raste, ndërprerjet e energjisë mund të zgjasin për një kohëzgjatje të shkurtër, ndërsa në të tjera, mund të duhen orë apo edhe ditë për të rivendosur energjinë, në varësi të ashpërsisë së problemit dhe burimeve të disponueshme. == Shiko edhe == * [[Energjia elektrike]] == Referime == [[Kategoria:Ndërprerje të rrymës]] [[Kategoria:Cilësi e energjisë elektrike]] 3ows6gyv45wqgf510lmhknk9hl47dqn 0 347664 2807297 2736338 2025-06-07T06:11:09Z InternetArchiveBot 115207 Lidhje të jashtme të shpëtuara: 1 Lidhje të jashtme të etiketuara si të vdekura: 0) #IABot (v2.0.9.5 2807297 wikitext text/x-wiki {{Infobox person | name = Dana White | image = Dana White - London 2015 (cropped).jpg | caption = White në 2015 | birth_name = Dana Frederick White Jr. | birth_date = {{birth date and age|mf=yes|28|07|1969}} | birth_place = [[Manchester, Connecticut]], SHBA | known_for = Presidenti dhe CEO i [[Ultimate Fighting Championship]] (UFC) | spouse = {{marriage|Anne Stella|1996}}<ref name="two">{{cite web |url=https://www.gq.com.au/men-of-the-year/event-coverage/everything-you-need-to-know-about-dana-white-before-his-gq-moty-appearance/image-gallery/8bffcf37a156c06986e40adb07fe6557 |language=en |title= Everything you need to know about Dana White before his GQ Moty appearance |date= 9 nëntor 2018 |access-date=20 mars 2020}}</ref> | children = 3 }} '''Dana Frederick White Jr.''' <ref>{{Cite web |last=Tabuena |first=Anton |date=14 korrik 2014 |title=Video: Learn Dana White's full name, and the first street fight he ever organized |url=http://www.bloodyelbow.com/2014/7/14/5897873/video-learn-dana-whites-full-name-and-the-first-street-fight-he-ever |access-date=17 korrik 2014 |website=[[SB Nation|Bloody Elbow]] |language=en}}</ref> (lindur më 28 korrik 1969) është një biznesmen amerikan që shërben si CEO dhe president i Kampionatit Ultimate Fighting (UFC), një organizatë globale [[Arte marciale të përziera|e arteve marciale të përziera]].<ref>{{Cite news |last=Boice |first=Danny |title=Boxer To Entrepreneur: How Dana White Became The Champ Of Mixed Martial Arts |language=en |work=[[Forbes]] |url=https://www.forbes.com/sites/dannyboice/2014/04/03/boxer-to-entrepreneur-how-dana-white-became-the-champ-of-mixed-martial-arts/#5886142e7e24 |access-date=12 maj 2017}}</ref> Në gusht 2019, pasuria neto e White u vlerësua në 500 milionë dollarë. <ref>{{Cite web |last=Joseph |first=Andrew |date=27 gusht 2019 |title=Paige VanZant says she earns more through Instagram posts than UFC |url=https://ftw.usatoday.com/2019/08/paige-vanzant-ufc-instagram-pay-dana-white-net-worth-money-mma |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20190828094900/https://ftw.usatoday.com/2019/08/paige-vanzant-ufc-instagram-pay-dana-white-net-worth-money-mma |archive-date=28 gusht 2019 |access-date=12 tetor 2019 |website=[[USA Today]] |language=en}}</ref> == Jeta e hershme dhe edukimi == White lindi në [[Mançester, Konektikat|Manchester, Connecticut]], në qershor dhe Dana White Sr., <ref name="knapp2">{{Cite web |last=Knapp |first=Brian |date=15 tetor 2017 |title=5 Things You Might Not Know About Dana White |url=https://www.sherdog.com/news/articles/5-Things-You-Might-Not-Know-About-Dana-White-127657 |access-date=17 qershor 2019 |website=[[Sherdog]] |language=en}}</ref> më 28 korrik 1969. <ref>{{Cite web |title=Famous birthdays for July 28: Dana White, Elizabeth Berkley |url=https://www.upi.com/Entertainment_News/2019/07/28/Famous-birthdays-for-July-28-Dana-White-Elizabeth-Berkley/3751563758137/ |access-date=2022-09-30 |website=UPI |language=en}}</ref> Ai është një amerikanoirlandez . <ref>{{Cite web |last=Dollery |first=Paul |date=26 mars 2015 |title=UFC boss refers to Ireland as 'the UK' but claims it was a prank on McGregor |url=https://www.the42.ie/ufc-boss-tells-ireland-calm-down-2015275-Mar2015/ |access-date=1 tetor 2019 |website=The42 |language=en}}</ref> White kaloi shumë nga vitet e tij të hershme duke banuar në [[Ware, Massachusetts]] . <ref>{{Cite web |last=Dupont |first=Kevin Paul |date=16 janar 2016 |title=UFC president Dana White has deep bond with Boston |url=https://www.bostonglobe.com/sports/2016/01/16/ufc-president-dana-white-has-deep-connection-with-boston/77kJjod5RPgnTy3HaJD7iJ/story.html |access-date=17 qershor 2019 |website=[[The Boston Globe|Boston Globe]] |language=en}}</ref> White dhe motra e tij, Kelly, u rritën nga nëna e tyre dhe familja e saj në shumicën e fëmijërisë së tyre. <ref>{{Cite web |date=9 mars 2014 |title=Fight Night London: Dana White Post-Fight Presser Scrum |url=https://www.youtube.com/watch?v=P9QGaLXA6Uk&t=2m20s |url-status=bot: unknown |archive-url=https://web.archive.org/web/20230403225533/https://www.youtube.com/watch?v=P9QGaLXA6Uk&t=2m20s |archive-date=3 prill 2023 |access-date=11 qershor 2016 |website=[[YouTube]] |language=en }}</ref> Nëna e White ishte një infermiere dhe familja u transferua në [[Las Vegas]] kur White ishte në klasën e tretë, pasi Vegasi ofronte paga më të larta për infermierët. <ref name="ReferenceA2">{{Cite web |date=2009-12-23 |title=White set to 'bring fight game back to Boston' |url=https://www.espn.com/news/story?id=4766500 |access-date=2022-09-29 |website=ESPN.com |language=en}}</ref> White ndoqi shkollën e mesme Bishop Gorman, ku u takua për herë të parë [[Lorenzo Fertitta]], megjithëse ata nuk u bënë miq të ngushtë deri vite më vonë. White tha se nuk i pëlqente shkolla dhe "u përjashtua dy herë nga Gorman". <ref>{{Cite web |last=Keefer |first=Case |date=2014-06-29 |title=Lorenzo Fertitta, Dana White built UFC into something big |url=https://m.lasvegassun.com/news/2014/jun/29/two-sides-octagon-white-fertitta-are-opposites-who/ |access-date=2022-09-29 |website=Las Vegas Sun |language=en |archive-date=19 mars 2023 |archive-url=https://web.archive.org/web/20230319104553/https://m.lasvegassun.com/news/2014/jun/29/two-sides-octagon-white-fertitta-are-opposites-who/ |url-status=dead }}</ref> Pavarësisht se jetonin në Nevada, të bardhët ktheheshin në Bregun Lindor gjatë verës, për të kaluar kohë me gjyshërit e White në [[Levant, Maine]], një qytet i vogël pranë [[Bangor, Maine|Bangor]] . White e kaloi vitin e fundit të shkollës së mesme në Maine. <ref name="ReferenceA2" /> Pas diplomimit nga shkolla e mesme Hermon në 1987, <ref>{{Cite web |last=Clark |first=Ernie |date=3 maj 2011 |title=UFC President Dana White gives $100,000 to fix up Hermon athletic complex |url=http://bangordailynews.com/2011/05/03/sports/white%E2%80%99s-100000-donation-funds-hermon-athletic-complex-upgrades |access-date=17 qershor 2019 |website=[[Bangor Daily News]] |language=en}}</ref> White filloi kolegjin dy herë, një herë në [[Kolegji Quincy|Kolegjin Quincy]] dhe një herë në [[UMass Boston]], por e braktisi gjatë semestrit të tij të parë çdo herë. <ref>{{Cite web |last=Wagenheim |first=Jeff |date=22 dhjetor 2009 |title=Better duck: Dana White is coming home |url=https://www.espn.com/boston/news/story?id=4766500 |access-date=24 mars 2020 |website=[[ESPN]] |language=en}}</ref> Gjatë kësaj kohe, ai kishte punë të ndryshme, të tilla si shtrimi i [[Betoni i asfaltit|asfaltit]], puna si sigurim i rrem në një bar irlandez dhe të qenit një [[bellhop]] në [[Hotel Boston Harbour|Hotelin Boston Harbor]] . White kishte filluar [[Boksi|të boksonte]] në moshën 17-vjeçare dhe u miqësua me ish-kampionin e Golden Gloves Peter Welch. Nëpërmjet kësaj marrëdhënieje, White vendosi se donte të hynte në biznesin e luftimeve dhe ai filloi një palestër boksi në Boston me Welch. White fillimisht synonte të bëhej vetë një boksier profesionist, por u shty nga ideja pasi pa një boksier të dehur me grusht dhe u shqetësua se do të pësonte të njëjtin [[Sëmundje neurodegjenerative|neurodegjenerim]] . <ref>{{Cite web |date=2021-04-22 |title=Boston homecoming shows White's rapid rise as head of UFC |url=https://apnews.com/article/north-america-nfl-football-nhl-hockey-super-bowl-sports-4b89b2386543471f94f9cfd19c4f2d65 |access-date=2022-09-29 |website=AP NEWS |language=en}}</ref> White më pas punoi si trajner [[Bokseri|i boksierit]] . <ref>{{Cite web |last=Harkness |first=Ryan |date=23 gusht 2018 |title=Dana White goes into detail on his boxercise instructor days |url=https://www.mmamania.com/2018/8/23/17776126/dana-white-talks-boxercise-instructor-days-story-picture |access-date=12 prill 2020 |website=MMAmania.com |language=en}}</ref> White ka deklaruar se u largua nga Bostoni për t'u kthyer në Las Vegas në fillim të viteve 1990 pasi u kërcënua nga mafioz [[Whitey Bulger]] dhe bashkëpunëtori i tij [[Kevin Weeks]] . "Ai në thelb tha, 'Na keni borxh para'. Ishte si 2,500 dollarë, që ishte si 25,000 dollarë për mua atëherë, dhe unë nuk e pagova. Kjo vazhdoi për një kohë dhe një ditë isha në vendin tim dhe unë mora një telefonatë dhe më thanë, 'Na i keni borxh paratë nesër deri në orën 1'. Unë fjalë për fjalë e mbylla telefonin, e mora telefonin dhe thirra [[Delta Air Lines|Delta-n]] dhe bleva një biletë për në Vegas." <ref>{{Cite web |last=Martin |first=Damon |date=10 shtator 2015 |title=Dana White had his own 'Black Mass' experience with Whitey Bulger |url=https://www.foxsports.com/ufc/haymaker/story/ufc-dana-white-black-mass-johnny-depp-whitey-bulger-boston-experience-091015 |access-date=17 qershor 2019 |website=[[Fox Sports]] |language=en}}</ref> Në Las Vegas, White vazhdoi të drejtonte palestra boksierike dhe gjithashtu filloi të stërvitte [[Xhiu xhicu|jiu-jitsu]] nën tutelën e John Lewis (një konkurrent në [[UFC 22]] dhe [[UFC 28]] ), së bashku me Lorenzo Fertitta dhe vëllain e tij më të madh [[Frank Fertitta III]] . <ref name="mmaf212">{{Cite web |last=Damon Martin |date=23 shkurt 2021 |title=The Godfather of 155: Jens Pulver looks back at becoming the first UFC lightweight champion 20 years ago |url=https://www.mmafighting.com/2021/2/23/22295618/the-godfather-of-155-jens-pulver-looks-back-becoming-the-first-ufc-lightweight-champion-20-years-ago |publisher=mmafighting.com |language=en}}</ref> White ishte rilidhur me vëllezërit Fertitta pas takimit me Lorencon në dasmën e një miku të përbashkët; ata nuk kishin folur me njëri-tjetrin për 10 vjet përpara këtij takimi. <ref>{{Cite web |date=2014-11-10 |title=Deep ties for UFC execs, celebrated HS program |url=https://www.sportsbusinessjournal.com/Journal/Issues/2014/11/10/People-and-Pop-Culture/UFC-high-school-football.aspx |access-date=2023-09-06 |website=www.sportsbusinessjournal.com |language=en}}</ref> Ishte në praktikat e Lewis ku White u takua me [[Artist i përzier luftarak|artistët marcialë të përzier]] [[Tito Ortiz]] dhe [[Chuck Liddell]] dhe në fund u bë menaxheri i tyre. <ref>{{Cite web |last=Tony Reid |date=17 qershor 2018 |title=John Lewis Talks Vegas Club Scene, Being Managed by Dana White and Jet Setting with the Fertittas |url=https://mymmanews.com/john-lewis-talks-vegas-club-scene/ |website=mymmanews.com |language=en}}</ref> <ref name="mmaf212" /> == Karriera == === Kampionati Ultimate Fighting === Ndërsa punonte si menaxher për Ortiz dhe Liddell, White takoi [[Bob Meyrowitz]], pronarin e Semaphore Entertainment Group, kompania e atëhershme mëmë e [[Kampionati Ultimate Fighting|Kampionatit Ultimate Fighting]] (UFC). Kur White mësoi se Meyrowitz po kërkonte të shiste UFC-në, ai kontaktoi mikun e fëmijërisë [[Lorenzo Fertitta]] (një ekzekutiv dhe bashkëthemelues i Station Casinos dhe ish-komisioner i [[Komisioni Shtetëror Atletik i Nevadës|Komisionit Atletik të Shtetit të Nevadës]] ), për të pyetur nëse do të ishte i interesuar të merrte kompania. Në janar 2001, Lorenzo dhe vëllai i tij më i madh [[Frank Fertitta III|Frank]] blenë UFC për 2 milion dollarë, e cila më pas u bë një degë e [[Zuffa]] . White u vendos si president i kompanisë. <ref>{{Cite web |date=11 korrik 2016 |title=UFC sold to WME-IMG in unprecedented deal |url=https://www.espn.com/mma/story/_/id/16970360/ufc-sold-unprecedented-4-billion-dana-white-confirms |access-date=1 tetor 2019 |website=ESPN.com |language=en}}</ref> White tha se kur ai dhe Fertittas fituan UFC-në, gjithçka që morën ishte emri i markës "UFC" dhe një [[Tetëkëndësh (artet marciale të përziera)|tetëkëndësh]] i vjetër. Pronarët e mëparshëm i kishin hequr asetet e kompanisë për të shmangur falimentimin, aq sa faqja e internetit UFC.com i ishte shitur një kompanie të quajtur "User Friendly Computers". <ref>{{Cite web |last=Bensinger |first=Graham |date=3 tetor 2011 |title=UFC's Dana White on Alcoholic Dad, Donald Trump, the Mob, John McCain & New York |url=https://www.huffpost.com/entry/ufcs-dana-white-on-alcoho_b_991617 |access-date=1 tetor 2019 |website=HuffPost |language=en}}</ref> Me kalimin e kohës, me White si president, UFC u zhvillua në një biznes shumë të suksesshëm dhe të ardhurat e tij bruto ishin 600 milionë dollarë në 2015. <ref name="espn.com2">{{Cite web |date=11 korrik 2016 |title=UFC sold to WME-IMG in unprecedented deal |url=https://www.espn.com/mma/story/_/id/16970360/ufc-sold-unprecedented-4-billion-dana-white-confirms |access-date=20 mars 2020 |website=ESPN.com |language=en}}</ref> Në korrik 2016, Zuffa iu shit një konsorciumi investitorësh të udhëhequr nga [[Përpjekja e William Morris|WME-IMG]] për 4.025 miliardë dollarë. White zotëronte 9% të kompanisë në kohën e shitjes. <ref>{{Cite web |last=McCarthy |first=Michael |date=10 prill 2005 |title=Battles yield winning 'Fighter' |url=https://usatoday30.usatoday.com/money/companies/management/2005-04-10-white-usat_x.htm |access-date=25 mars 2007 |website=[[USA Today]] |language=en}}</ref> White vazhdoi rolin e tij si president, <ref>{{Cite web |last=O'Reilly |first=Lara |date=11 korrik 2016 |title=The hugely popular mixed martial arts league UFC has been sold for $4 billion |url=https://www.businessinsider.com/mixed-martial-arts-league-ufc-sold-for-4-billion-to-wme-img-2016-7?r=UK&IR=T |access-date=17 qershor 2019 |website=[[Business Insider]] |language=en}}</ref> dhe iu dha një aksion në biznesin e ri. <ref name="espn.com2" /> Në një intervistë tashmë të famshme në rrugë me [[TMZ|TMZ Sports]], Dana White iu përgjigj "Kurrë kurrë" pyetjes: "Kur do t'i shohim gratë në UFC?" <ref>{{Cite news |title=Dana White Interview with TMZ Sports 2011 |language=en |work=TMZ Sports |url=https://www.tmz.com/watch/0-ppyhutda/}}</ref> Ai më vonë do ta kthente këtë vendim në shkurt 2013 kur [[Ronda Rousey]] u përball me [[Liz Carmouche]] në ndeshjen e parë të UFC për femra. Në maj 2017, UFC njoftoi se White do të presë ''Serinë Contender të Dana White .'' E disponueshme ekskluzivisht përmes [[UFC Fight Pass]], shërbimi i transmetimit dixhital të promovimit dhe i licencuar veçmas nga marka UFC, shfaqja u jep luftëtarëve të ardhshëm mundësinë të shfaqin talentet e tyre me shpresën se një ditë ata mund të konkurrojnë në UFC. <ref>{{Cite web |last=Martin |first=Damon |date=14 qershor 2017 |title=Dana White receives promoter's license for new contender series separate from UFC |url=https://www.foxsports.com/ufc/story/dana-white-receives-promoters-license-for-new-contender-series-separate-from-ufc-061417 |access-date=17 qershor 2019 |website=[[Fox Sports]] |language=en}}</ref> Më 18 mars 2019, White nënshkroi një kontratë të re shtatëvjeçare për të mbetur president i UFC, pasi UFC nënshkroi një marrëveshje me [[ESPN]] . <ref>{{Cite web |last=Raimondi |first=Marc |date=18 mars 2019 |title=Dana White says he's extended his contract with the UFC for seven more years |url=https://www.mmafighting.com/2019/3/18/18271731/dana-white-says-hes-extended-his-contract-with-the-ufc-for-seven-more-years |access-date=17 qershor 2019 |website=[[MMA Fighting]] |language=en}}</ref> <ref>{{Cite web |date=19 mars 2019 |title=Dana White agrees to new 7-year deal with UFC |url=https://www.espn.com/mma/story/_/id/26301344/dana-white-agrees-new-7-year-deal-ufc |access-date=20 mars 2020 |website=ESPN.com |language=en}}</ref> Më 3 prill 2023, Endeavor (i riemërtuar nga WME-IMG) njoftoi një marrëveshje që do të shihte kompaninë [[Mundje profesionale|profesionale të mundjes]] [[WWE]] [[Blerja e WWE nga Endeavor|të bashkohej me UFC]] për të formuar një [[Kompani publike|kompani të re publike]] . <ref name=":22WWE2">{{Cite web |last=Sherman |first=Alex |date=3 prill 2023 |title=WWE agrees to merge with UFC to create a new company run by Ari Emanuel and Vince McMahon |url=https://www.cnbc.com/2023/04/03/wwe-ufc-merger-endeavor.html |access-date=3 prill 2023 |website=CNBC |language=en}}</ref> White tani do të shërbejë si Kryeshefi Ekzekutiv i UFC. <ref>{{Cite web |date=2023-09-13 |title=Dana White has a new title after posing with Triple H at £17bn UFC-WWE merger |url=https://talksport.com/sport/mma/1564840/dana-white-promotion-ufc-wwe-merger-triple-h/ |access-date=2023-09-20 |website=talkSPORT |language=en-gb}}</ref> <ref>{{Cite web |date=2023-09-05 |title=Endeavor Announces Close of UFC® And WWE® Transaction to Create TKO Group Holdings, a Premier Sports and Entertainment Company |url=https://tkogrp.com/press/endeavor-announces-close-of-ufc-and-wwe-transaction-to-create-tko-group-holdings-a-premier-sports-and-entertainment-company/ |access-date=2023-09-20 |website=TKO Group Holdings, Inc. |language=en-US |archive-date=20 shtator 2023 |archive-url=https://web.archive.org/web/20230920070151/https://tkogrp.com/press/endeavor-announces-close-of-ufc-and-wwe-transaction-to-create-tko-group-holdings-a-premier-sports-and-entertainment-company/ |url-status=dead }}</ref> === Boks === White hyri në skenën e boksit duke bashkë-promovuar [[Floyd Mayweather Jr kundër Conor McGregor|Floyd Mayweather Jr. kundër Conor McGregor]] për shkak të kontraktimit të McGregor në UFC. Në tetor 2017, White tha në klubin e boksit të [[Freddie Roach]] Wild Card West se ai "po hynte në boks, 100 për qind". <ref>{{Cite web |last=Rafael |first=Dan |date=9 nëntor 2017 |title=UFC president Dana White interested in promoting boxing matches |url=https://www.espn.com/mma/story/_/id/21341423/ufc-president-dana-white-interested-promoting-boxing-matches |access-date=17 qershor 2019 |website=[[ESPN]] |language=en}}</ref> White tha në 2019 se ai donte të përfshinte boksin në portofolin e kompanisë së UFC. <ref>{{Cite web |last=Murphy |first=Darragh |title=Dana White planning to bring boxing to the UFC |url=https://www.sportsjoe.ie/mma/dana-white-planning-to-bring-boxing-to-the-ufc-141415 |access-date=17 qershor 2019 |website=Sports Joe |language=en}}</ref> Që atëherë, ai ka kundërshtuar këto plane, duke deklaruar në vitin 2022 se promovimi i boksit është "një biznes i prishur që është një makth absolut për t'u përpjekur ta rregullosh". <ref>{{Cite web |title=Dana White: Boxing is 'a broken business that is an absolute nightmare to try to fix' |url=https://finance.yahoo.com/news/dana-white-boxing-broken-business-212045244.html |access-date=2022-09-29 |website=finance.yahoo.com |language=en-US}}</ref> === Lufta me shuplaka === White është pronar i [[Power Slap]], një konkurs luftimi me shuplaka që debutoi në janar 2023 dhe më parë u transmetua në [[TBS (kanal televiziv amerikan)|TBS]] . <ref>{{Citation |last=Holland |first=Jesse |title=Dana White laughs at fans 'disgusted' over Slap Fight injuries — 'Watch The Voice' |date=17 janar 2023 |url=https://www.mmamania.com/2023/1/17/23559590/dana-white-laughs-fans-disgusted-over-slap-fight-injuries-watch-the-voice-ufc-video |work=mmamania.com |language=en}}</ref> == Jeta personale == White u takua me gruan e tij Anne ( neee Stella) kur ata ishin në klasën e tetë dhe u martuan në 1996. <ref>{{Cite web |last=Nash |first=Brad |date=9 nëntor 2018 |title=Everything You Need To Know About Dana White Before His GQ MOTY Appearance |url=https://www.gq.com.au/men-of-the-year/event-coverage/everything-you-need-to-know-about-dana-white-before-his-gq-moty-appearance/image-gallery/8bffcf37a156c06986e40adb07fe6557 |access-date=1 tetor 2019 |website=GQ |language=en}}</ref> Ata kanë dy djem dhe një vajzë. White bleu një rezidencë në Pine Island Court, Las Vegas në 2006 nga [[Frank Fertitta III]] për 1.95 milionë dollarë. White bleu tre pallate të tjera në të njëjtën zonë nga tetori 2016 deri në qershor 2017 për një total total prej rreth 6.2 milion dollarë. Lejet e prishjes u dhanë për shtëpitë, me sa duket me qëllimin për të krijuar një mega-rezidencë për White dhe familjen e tij. <ref>{{Cite web |date=6 qershor 2017 |title=UFC chief Dana White buys 3 homes in exclusive Las Vegas area |url=https://www.reviewjournal.com/business/housing/ufc-chief-dana-white-buys-3-homes-in-exclusive-las-vegas-area/ |access-date=1 tetor 2019 |website=Las Vegas Review-Journal |language=en-US}}</ref> White u rrit si [[Kisha katolike|katolik]] dhe ishte një djalë tjetër kur ishte fëmijë, por tani e konsideron veten si [[Ateizmi|ateist]] dhe nuk beson në një jetë të mëvonshme . <ref>{{Cite web |date=14 gusht 2008 |title=Dana White Tells Playboy About His Atheism, Steroid Use and Love for Donald Trump |url=http://www.mmafighting.com/2008/08/14/dana-white-tells-playboy-about-his-atheism-steroid-use-and-love |access-date=21 nëntor 2013 |language=en}}</ref> <ref>{{Citation |title=Piers Morgan vs Dana White {{!}} The Full Interview |url=https://www.youtube.com/watch?v=edhknTTq7bM |language=en |access-date=2023-11-24}}</ref> Në vitin 2011, nëna e White, June, publikoi librin ''Dana White, Mbreti i MMA: Një Biografi e Paautorizuar'' . <ref>{{Cite web |last=White |first=June M. |title=Dana White, King of Mma: Dana White an Unauthorized Biography |url=https://www.goodreads.com/book/show/12092479-dana-white-king-of-mma |access-date=17 qershor 2019 |website=[[Goodreads]] |language=en}}</ref> June pohoi në libër se, që nga suksesi i tij me UFC-në, Dana "i kishte kthyer shpinën familjes dhe miqve të tij që ishin aty për të kur ai kishte nevojë për ndihmë dhe mbështetje". <ref>{{Cite web |last=Molina |first=Joshua |date=19 korrik 2011 |title=Dana White's mom calls him a "prick" and "tyrant," who turned his back on his family |url=http://fcfighter.com/dana-white%E2%80%99s-mom-calls-him-a-%E2%80%9Cp-%E2%80%9D-and-%E2%80%9Ctyrant%E2%80%9D-who-turned-his-back-on-his-family/ |access-date=17 qershor 2019 |website=Full Contact Fighter |language=en}}</ref> Në një episod të sezonit 15 të " ''[[Pawn Stars|Pun Stars"]]'' të [[Historia (rrjeti televiziv amerikan)|History Channel]] (fillimisht i transmetuar më 5 shkurt 2018), White bleu shpata [[Katana (shpatë japoneze)|Katana]] me vlerë rreth 60,000 dollarë, duke përfshirë një nga Katana japoneze e shekullit të 17-të të [[Rick Harrison]]. White është një fans i [[Beastie Boys]], [[Red Hot Chili Peppers]] dhe [[Rage Against the Machine]]. <ref>{{Cite news |date=16 dhj 2013 |title=Dana White Beat Boxing, Elves and More Hijinks at UFC Holiday Party |language=en |work=Fox Sports |url=https://www.foxsports.com/stories/other/dana-white-beat-boxing-elves-and-more-hijinks-at-ufc-holiday-party |access-date=25 maj 2021}}</ref> <ref>{{Cite news |last=Snell |first=Patrick |date=7 maj 2020 |title='I don't want to die,' says UFC boss Dana White as sport gets back to business amid pandemic |language=en |publisher=CNN |url=https://edition.cnn.com/2020/05/07/sport/dana-white-ufc-restart-interview-coronavirus-florida-cmd-spt-intl/index.html |access-date=25 maj 2021}}</ref> Duke folur për vdekjen e [[Adam Yauch]], White tha se "Unë nuk jam prekur seriozisht nga një vdekje për një kohë të gjatë siç isha me Beastie Boys". <ref>{{Cite news |last=Roth |first=Matthew |date=8 korrik 2012 |title=UFC 148 Results: Dana White Says 'Forrest and Tito Looked Old Tonight' |language=en |publisher=Bleacher Report |url=https://bleacherreport.com/articles/1250873-ufc-148-results-dana-white-forrest-and-tito-looked-old-tonight |access-date=25 maj 2021}}</ref> White gjithashtu ka një kitarë të nënshkruar me dorë nga të tre anëtarët e Beastie Boys në zyrën e tij, së bashku me një kopje të Librit të Beastie Boys në tavolinë. <ref>{{Cite news |last=Staff Writers |date=14 maj 2020 |title=Cocaine, swords, and a sabre-tooth skull: Inside Dana White's insane UFC war room |language=en |work=Fox Sports |url=https://www.foxsports.com.au/ufc/ufc-dana-white-ufc-fight-night-how-much-is-dana-white-worth/news-story/2ddd841ebff52d2a8a6a8b929ce40a93 |access-date=25 maj 2021}}</ref> <ref>{{Cite news |last=Coleman |first=Joe |date=16 nën 2020 |title=ALL ACCESS UFC president Dana White's insane office includes samurai swords, a money gun, bar, a sabre-tooth tiger skull and war room to plan fights |language=en |publisher=Talk Sport |url=https://talksport.com/sport/mma/692875/dana-white-house-ufc-office-swords-tiger-bar-fights-mma/ |access-date=25 maj 2021}}</ref> White ka qenë një tifoz i [[Patriotët e New England|New England Patriots]] që nga fëmijëria dhe ka deklaruar se është një admirues i ish-qendërmbrojtësit të Patriots [[Tom Brady]].<ref>{{Cite web |date=23 janar 2018 |title=Super Bowl: UFC boss Dana White is a big fan of the New England Patriots |url=https://www.bbc.co.uk/bbcthree/clip/8283a1d3-647d-4469-98ac-b10162327c40 |access-date=2022-12-21 |publisher=BBC |language=en}}</ref> White tha në një intervistë të vitit 2022 së bashku me [[Rob Gronkowski]] se ai kishte punuar për të negociuar një marrëveshje që do të sillte Brady dhe Gronkowski në [[Las Vegas Raiders]] në 2020, por [[Jon Gruden]] e prishi marrëveshjen dhe dyshja në vend të kësaj nënshkroi me [[Tampa Bay Buccaneers]].<ref>{{Cite web |title=UFC's Dana White doubles down on Raiders' failed plan to acquire Tom Brady, Rob Gronkowski {{!}} Fox News |url=https://www.foxnews.com/sports/ufcs-dana-white-doubles-down-raiders-failed-plan-acquire-tom-brady-rob-gronkowski.amp |access-date=2023-09-06 |website=www.foxnews.com |language=en}}</ref> === Politika === White foli në Konventën Kombëtare Republikane të vitit 2016 në [[Cleveland|Cleveland, Ohio]], ku ai miratoi kandidatin [[Partia Republikane (ShBA)|republikan]] [[Donald Trump]].<ref>{{Cite news |date=19 korrik 2016 |title=UFC president Dana White stumps for Trump at Republican convention |language=en |work=[[The Guardian]] |url=https://www.theguardian.com/sport/2016/jul/19/dana-white-speech-trump-republican-national-convention |access-date=11 qershor 2017}}</ref> White tha se Trump e ndihmoi UFC-në në fillimet e saj, duke lejuar UFC-në të organizonte ngjarjen e saj të parë nën pronësinë e Zuffa ( [[UFC 30]] ) në [[Trump Taj Mahal]] kur vendet e tjera refuzuan të organizonin UFC-në. <ref>{{Cite news |last=Zidan |first=Karim |date=16 gusht 2018 |title=Why the UFC is a perfect platform for Donald Trump's political ideology |language=en-GB |work=The Guardian |url=https://www.theguardian.com/sport/2018/aug/16/ufc-dana-white-donald-trump-relationship |access-date=1 tetor 2019 |issn=0261-3077}}</ref> White tha: "Asnjë arenë nuk na donte. Ky djalosh më zgjati dhe ka qenë gjithmonë një mik për mua." <ref>{{Cite web |title=UFC's Dana White on loyalty to Trump: 'That guy gave us our start when nobody would talk to us' |url=https://www.washingtontimes.com/news/2018/aug/20/dana-white-on-loyalty-to-trump-that-guy-gave-us-ou/ |access-date=1 tetor 2019 |website=The Washington Times |language=en-US}}</ref> White përsëriti mbështetjen e tij për Trump për zgjedhjet e 2020 dhe foli në podium në një tubim për rizgjedhjen e Trump në Kolorado. <ref>{{Cite web |last=Sutare |first=Patrick |date=23 shkurt 2020 |title=UFC President Dana White Renews Support For Donald Trump, Joins POTUS In Rally |url=https://www.ibtimes.com/ufc-president-dana-white-renews-support-donald-trump-joins-potus-rally-2927605 |access-date=4 mars 2020 |website=[[International Business Times]] |language=en}}</ref> Në shkurt 2020, White dhuroi 1 milion dollarë për [[America First Action]], një komitet super veprimi politik që mbështeti rizgjedhjen e Trump. <ref>{{Cite web |last=O'Connor |first=Devin |date=27 shkurt 2020 |title=UFC President Dana White Donates $1M to Trump Campaign, Fertittas Supporting GOP House Effort |url=https://www.casino.org/news/ufc-president-dana-white-donates-1m-to-trump-campaign/ |access-date=9 qershor 2020 |website=Casino.org |language=en}}</ref> Në prill 2020, White iu bashkua një grupi udhëheqësish të industrisë për të ndihmuar Shtetet e Bashkuara të rindërtojnë ekonominë e tyre të goditur nga pandemia e koronavirusit. <ref>{{Cite web |date=15 prill 2020 |title=Donald Trump Includes Dana White in Task Force to Restart the Nation's Economy |url=https://www.essentiallysports.com/ufc-news-donald-trump-includes-dana-white-in-task-force-to-restart-the-nations-economy/ |website=EssentiallySports |language=en}}</ref> === Padi për kasetën seksuale === White u akuzua në një skandal me kasetë seksuale, kur një balerin ekzotike dyshohet se regjistroi një takim seksual me White në Brazil rreth vitit 2014 pa pëlqimin e tij. Stripperja gjithashtu pretendoi se White e kishte vizituar atë për muaj të tërë gjatë martesës së tij. <ref name="suit2">{{Cite web |date=5 prill 2020 |title=Stripper filmed sex tape with Dana White without his knowledge, suit claims |url=https://canoe.com/sports/fighting/mma/stripper-filmed-sex-tape-with-dana-white-without-his-knowledge-suit-claims |access-date=5 prill 2020 |website=[[Canoe.com]] |language=en}}</ref> Më pas, i dashuri i striptistes u përpoq të [[Zhvatja|zhvaste]] para nga White, gjë që rezultoi në një çështje penale kundër të dashurit të saj.<ref>{{Cite web |last=Campbell |first=Brian |date=4 prill 2020 |title=UFC president Dana White named as victim in $200,000 sex-tape extortion lawsuit |url=https://www.cbssports.com/mma/news/ufc-president-dana-white-named-as-victim-in-200000-sex-tape-extortion-lawsuit/ |access-date=1 prill 2020 |website=[[CBSSports.com]] |language=en}}</ref> Në [[Nevada]], më 3 prill 2020, u ngrit një padi civile kundër White, duke pretenduar se ai i ofroi të dashurit para për ta bindur atë të pranonte fajësinë, gjë që White e mohoi. <ref name="suit3">{{Cite web |date=5 prill 2020 |title=Stripper filmed sex tape with Dana White without his knowledge, suit claims |url=https://canoe.com/sports/fighting/mma/stripper-filmed-sex-tape-with-dana-white-without-his-knowledge-suit-claims |access-date=5 prill 2020 |website=[[Canoe.com]] |language=en}}</ref> Sipas ankesës, White i ka paguar striptistes 10 mijë dollarë për të kërcyer dhe për të bërë seks me të. <ref>{{Cite web |last=German |first=Jeff |date=4 prill 2020 |title=UFC's Dana White named as extortion victim in sex-tape case |url=https://www.reviewjournal.com/investigations/ufcs-dana-white-named-as-extortion-victim-in-sex-tape-case-1999477/ |access-date=5 prill 2020 |website=[[Las Vegas Review-Journal]] |language=en}}</ref> Padia u rrëzua më 7 tetor 2020. <ref>{{Cite web |last=Moyer |first=Phillip |date=7 tetor 2020 |title=Judge dismisses convicted extortionist's lawsuit against UFC president Dana White |url=https://news3lv.com/news/local/judge-dismisses-convicted-extortionists-lawsuit-against-ufc-president-dana-white |website=KSNV |language=en}}</ref> === Probleme shëndetësore === Në maj 2012, White zbuloi se ai ishte diagnostikuar me [[Sëmundja Meniere|sëmundjen e Ménière]], një çrregullim i veshit të brendshëm. <ref>{{Cite web |last=Iole |first=Kevin |date=16 maj 2012 |title=Dana White diagnosed with Ménière's disease misses first live UFC card in more than 11 years |url=https://ca.sports.yahoo.com/news/mma--dana-white-diagnosed-with-meniere-s-disease-misses-first-live-ufc-card-in-11-years.html |access-date=17 qershor 2019 |website=[[Yahoo Sports]] |language=en}}</ref> Ai tha: "Është si [[Vertigo|marramendje]], por me steroid". <ref>{{Cite web |last=Guillen |first=Adam Jr. |date=15 maj 2012 |title=UFCs Dana White reveals he has Meniere's disease |url=https://www.mmamania.com/2012/5/15/3023255/ufcs-dana-white-menieres-disease-ear-surgery-mma |access-date=20 mars 2020 |website=MMAmania.com |language=en}}</ref> White pretendon se sëmundja u shkaktua për shkak të një lufte të madhe në të cilën ai ishte përfshirë gjatë rinisë së tij. <ref>{{Cite web |last=Rogan |first=Joe |date=21 shkurt 2013 |title=Joe Rogan Experience #327 - Dana White |url=https://www.youtube.com/watch?v=C9e6cyv7lnw |access-date=17 qershor 2019 |website=[[YouTube]] |language=en}}</ref> Ngjarja UFC në Fuel TV 3: Korean Zombie vs Poirier do të ishte e para që ai kishte humbur në 11 vjet me White që qëndronte në shtëpi, duke iu përmbajtur këshillave mjekësore.<ref name=":0">{{cite web |last=Guillen |first=Adam Jr. |date=18 prill 2013 |title=Dana White Meniere's Disease: A-Rod, German stem cell treatment cure UFC President '100 percent' |url=https://www.mmamania.com/2013/4/18/4240318/dana-white-meniers-disease-a-rod-germany-stem-cell-treatment-cure-ufc-president |access-date=17 qershor 2019 |work=[[SB Nation]] |language=en}}</ref> White po i nënshtrohet trajtimit [[Ortokina|Orthokine]] për sëmundjen e Ménière, për të cilën ai thotë se ka reduktuar shumë simptomat e tij. <ref name=":02">{{Cite web |last=Guillen |first=Adam Jr. |date=18 prill 2013 |title=Dana White Meniere's Disease: A-Rod, German stem cell treatment cure UFC President '100 percent' |url=https://www.mmamania.com/2013/4/18/4240318/dana-white-meniers-disease-a-rod-germany-stem-cell-treatment-cure-ufc-president |access-date=17 qershor 2019 |website=[[SB Nation]] |language=en}}</ref> Në vitin 2022, White deklaroi se i ishte nënshtruar testimit mjekësor dhe u diagnostikua me nivele jashtëzakonisht të larta të [[Trigliceridet|triglicerideve]] dhe parregullsi të tjera. I lanë edhe 10.4 vite jetë nëse nuk i ndreqte problemet. White tha se që atëherë ai i është përmbajtur një [[Dieta Keto|diete ketogjenike]], për të cilën ai thotë se ka korrigjuar [[Apnea e gjumit|apnenë e gjumit]] dhe ka lehtësuar dhimbjet e tij në këmbë. <ref>{{Cite web |last=Jain |first=Ujwal |date=2022-09-23 |title="He gave me 10.4 years to live" - Dana White talks about getting an alarming ultimatum on his life expectancy |url=https://www.sportskeeda.com/mma/news-dana-white-told-10-years-live-based-blood-work |access-date=2022-09-29 |website=www.sportskeeda.com |language=en}}</ref> <ref>{{Cite web |date=24 shtator 2022 |title=Dana White feels 35 again after being marked for death in a decade |url=https://www.mmamania.com/2022/9/24/23369756/dana-white-feels-35-again-after-being-marked-for-death-in-a-decade |access-date=2022-09-29 |website=www.mmamania.com |language=en}}</ref> === Lojërat e fatit === White është një kumarxhi rekreativ. <ref>{{Cite web |date=2 qershor 2014 |title=Dana White too successful of a gambler for the Palms, ordered to cut back his play |url=https://sports.yahoo.com/news/dana-white-too-successful-of-a-gambler-for-the-palms--told-to-cut-back-his-play-210509747.html |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20140603023504/http://sports.yahoo.com/news/dana-white-too-successful-of-a-gambler-for-the-palms--told-to-cut-back-his-play-210509747.html |archive-date=3 qershor 2014 |language=EN}}</ref> Ai luan [[blackjack]] me aksione të larta dhe ka qenë i kufizuar nga të luajturit në kazino të shumta në Las Vegas. Ai deklaron se luan 75,000 dollarë për dorë, dhe nëse fiton dy duart e para, ai merr fitimin prej 150,000 dollarësh dhe largohet. <ref>{{Cite web |date=19 gusht 2022 |title=Caesars Palace Dana White's Favorite Las Vegas Casino |url=https://www.casino.org/news/dana-white-says-caesars-palace-las-vegas-is-his-favorite-casino/ |language=en}}</ref> Bardhi luan gjithashtu kumar në sport. Ai deklaroi në vitin 2021 se basti më i madh sportiv që kishte vendosur ishte në vitin 2007, kur ai hodhi bast 1 milion dollarë për [[Jermain Taylor]] për të mposhtur [[Kelly Pavlik]] . Taylor humbi meçin me nokaut teknik dhe White tha për përvojën, "Isha në Cabo, duke u çlodhur duke u argëtuar. Kjo më prishi argëtimin. Më shkatërroi të gjithë udhëtimin." <ref>{{Cite web |date=2021-11-25 |title='I was sure he would kill him' - White recalls $1m bet that ruined his holiday |url=https://talksport.com/sport/mma/923147/dana-white-ufc-net-worth-blackjack-boxing-bet-cabo-canelo/ |access-date=2022-09-30 |website=talkSPORT |language=en-US}}</ref> === Sherri me gruan e tij === Gjatë një feste të Vitit të Ri 2022 në një klub nate në [[Cabo San Lucas]], Meksikë, White dhe gruaja e tij Anne u filmuan duke u grindur dhe më pas duke u grindur fizikisht me njëri-tjetrin, me Anne që i godiste White dhe White duke i goditur me shpullë. Të dy e kanë pranuar këtë dhe kanë kërkuar falje për veprimet e tyre, duke fajësuar për sasinë e lartë të alkoolit që kishin konsumuar. <ref name="JunkieJan20232">{{Cite news |date=3 janar 2023 |title=UFC president Dana White admits he hit wife in New Year's Eve altercation: 'There's no excuse' |language=en |work=MMA Junkie |url=https://mmajunkie.usatoday.com/2023/01/ufc-news-dana-white-admits-hitting-wife-in-new-years-eve-altercation-no-excuse |access-date=3 janar 2023}}</ref> <ref name="ESPNAltercation2">{{Cite news |last=Okamoto |first=Brett |date=3 janar 2023 |title=UFC's White on altercation with wife: 'No excuses' |language=en |work=ESPN.com |url=https://www.espn.com/mma/story/_/id/35368344/ufc-dana-white-apologizes-physical-altercation-wife |access-date=3 janar 2023}}</ref> UFC nuk u përgjigj ose nuk iu drejtua veprimeve të White pas incidentit. Grupi Legjislativ i Grave në Kaliforni i dërgoi një letër [[Ari Emanuel]], CEO i [[Endeavour (kompani)|Endeavour]], kompania që zotëron UFC, për të shkarkuar White. Letra u nënshkrua nga [[Senatori i Shtetit të Kalifornisë|Senatorja e Shtetit të Kalifornisë,]] [[Nancy Skinner (politikane nga Kalifornia)|Nancy Skinner]] dhe [[Asambleja e Shtetit të Kalifornisë|përfaqësuesja e shtetit të Kalifornisë,]] [[Cecilia Aguiar-Curry]] . <ref>{{Cite web |last=Krex |first=Azxa |date=2023-01-11 |title=Caucus Legislativo de Mujeres de California pide el despido de Dana White |url=https://mma.uno/el-caucus-legislativo-de-mujeres-de-california/ |access-date=2023-01-11 |website=MMA.uno, #1 En noticias de Artes Marciales Mixtas (MMA) en Español. |language=es |archive-date=11 janar 2023 |archive-url=https://web.archive.org/web/20230111072213/https://mma.uno/el-caucus-legislativo-de-mujeres-de-california/ |url-status=dead }}</ref> <ref name="RemoveWhiteESPN2">{{Cite news |last=Okamoto |first=Brett |date=10 janar 2023 |title=CA women's caucus: Remove White as UFC head |language=en |work=ESPN.com |url=https://www.espn.com/mma/story/_/id/35416130/california-legislative-women-caucus-calls-dana-white-removal-ufc-president |access-date=11 janar 2023}}</ref> <ref name="SacBeeEnough2">{{Cite news |last=Sheeler |first=Andrew |date=10 janar 2023 |title='Enough is enough.' California Legislative Women's Caucus demands UFC's Dana White be fired |language=en |work=The Sacramento Bee |url=https://www.sacbee.com/news/politics-government/capitol-alert/article270994877.html |access-date=11 janar 2023}}</ref> == Çmimet == * '''[[Fondacioni i Forcave të Armatosura]]''' ** Çmimi Patriot (2009) <ref>{{Cite web |date=19 mars 2009 |title=UFCs Dana White accepts Patriot Award for humanitarian efforts to raise money for injured soldiers |url=https://www.mmamania.com/2009/03/19/ufcs-dana-white-accepts-patriot-award-for-humanitarian-efforts-to-raise-money-for-injured-soldiers |access-date=17 qershor 2019 |website=[[SB Nation]] |language=en}}</ref> * '''[[Çmimet Botërore MMA]]''' ** Njeriu kryesor i vitit (2008–22) <ref name="2022 Awards Results2">{{Cite web |last=MMA Fighting Newswire |date=2022-12-09 |title=2022 World MMA Awards Results |url=https://www.mmafighting.com/2022/12/8/23499496/2022-world-mma-awards-results |access-date=17 dhjetor 2022 |publisher=mmafighting.com |language=en}}</ref> * '''''[[Buletini i Wrestling Observer]]''''' ** Promovuesi i Vitit (2005–13; 2015–16) <ref>{{Cite journal |last=Meltzer |first=Dave |author-link=Dave Meltzer |date=6 mars 2017 |title=March 6, 2017 Wrestling Observer Newsletter: 2016 Awards issue, talent departing TNA, more |journal=[[Wrestling Observer Newsletter]] |language=en |location=[[Campbell, California]] |page=26 |issn=1083-9593}}</ref> * '''''Arritje të tjera''''' ** Sportisti i Vitit në Nevada (2009) <ref>{{Cite web |date=27 korrik 2009 |title=Dana White honored as "Sportsman of the Year" while $250K awarded to The Caring Place |url=http://mmajunkie.com/news/15646/dana-white-honored-as-sportsman-of-the-year-while-250k-awarded-to-the-caring-place.mma |archive-url=https://web.archive.org/web/20090731110120/http://mmajunkie.com/news/15646/dana-white-honored-as-sportsman-of-the-year-while-250k-awarded-to-the-caring-place.mma |archive-date=31 korrik 2009 |access-date=17 qershor 2019 |website=[[MMAjunkie.com]] |language=en}}</ref> == Referime == {{Reflist}} {{DEFAULTSORT:White, Dana}} [[Kategoria:Lindje 1969]] mj7v7n6t1glj7xh47jvcw28e2zna6p1 1 347774 2807298 2736339 2025-06-07T06:11:10Z InternetArchiveBot 115207 Ndryshime te burimet/lidhjet e jashtme.) #IABot (v2.0.9.5 2807298 wikitext text/x-wiki == Internet Archive Bot == Përshëndetje, redaktorë! Sapo ndryshova 1 lidhje të jashtme te artikulli ''[[Dana White]]''. Ju lutem, shpenzoni pak kohë për të shqyrtuar [https://sq.wikipedia.org/w/index.php?diff=prev&oldid=2625935 redaktimin tim]. Nëse keni ndonjë pyetje ose dëshironi që t'i injoroj lidhjet apo faqet krejtësisht në të ardhmen, ju lutem, vizitoni [[:m:InternetArchiveBot/FAQ/sq|këtë faqe]] për informacione të mëtejshme. Ndër të tjera, aty mund të gjeni dhe informacion se si mund të rregulloni problemet që mund të kem shkaktuar. Kam bërë këto ndryshime: *U zëvendësua lidhja e arkivit https://ghostarchive.org/varchive/youtube/20211221/P9QGaLXA6Uk me https://web.archive.org/web/20230403225533/https://www.youtube.com/watch?v=P9QGaLXA6Uk&t=2m20s te lidhja https://www.youtube.com/watch?v=P9QGaLXA6Uk&t=2m20s. Gjithë të mirat!—[[:User:InternetArchiveBot|'''<span style="color:darkgrey;font-family:Courier New">InternetArchiveBot</span>''']] <span style="color:green;font-family:Rockwell">([[:en:User talk:InternetArchiveBot|Raportoni probleme]])</span> 3 dhjetor 2023 21:19 (CET) == Internet Archive Bot == Përshëndetje, redaktorë! Sapo ndryshova 1 lidhje të jashtme te artikulli ''[[Dana White]]''. Ju lutem, shpenzoni pak kohë për të shqyrtuar [https://sq.wikipedia.org/w/index.php?diff=prev&oldid=2675749 redaktimin tim]. Nëse keni ndonjë pyetje ose dëshironi që t'i injoroj lidhjet apo faqet krejtësisht në të ardhmen, ju lutem, vizitoni [[:m:InternetArchiveBot/FAQ/sq|këtë faqe]] për informacione të mëtejshme. Ndër të tjera, aty mund të gjeni dhe informacion se si mund të rregulloni problemet që mund të kem shkaktuar. Kam bërë këto ndryshime: *U shtua ky version i arkivuar i faqes https://web.archive.org/web/20230920070151/https://tkogrp.com/press/endeavor-announces-close-of-ufc-and-wwe-transaction-to-create-tko-group-holdings-a-premier-sports-and-entertainment-company/ për lidhjen https://tkogrp.com/press/endeavor-announces-close-of-ufc-and-wwe-transaction-to-create-tko-group-holdings-a-premier-sports-and-entertainment-company/. Gjithë të mirat!—[[:User:InternetArchiveBot|'''<span style="color:darkgrey;font-family:Courier New">InternetArchiveBot</span>''']] <span style="color:green;font-family:Rockwell">([[:en:User talk:InternetArchiveBot|Raportoni probleme]])</span> 12 korrik 2024 00:14 (CEST) == Internet Archive Bot == Përshëndetje, redaktorë! Sapo ndryshova 1 lidhje të jashtme te artikulli ''[[Dana White]]''. Ju lutem, shpenzoni pak kohë për të shqyrtuar [https://sq.wikipedia.org/w/index.php?diff=prev&oldid=2736338 redaktimin tim]. Nëse keni ndonjë pyetje ose dëshironi që t'i injoroj lidhjet apo faqet krejtësisht në të ardhmen, ju lutem, vizitoni [[:m:InternetArchiveBot/FAQ/sq|këtë faqe]] për informacione të mëtejshme. Ndër të tjera, aty mund të gjeni dhe informacion se si mund të rregulloni problemet që mund të kem shkaktuar. Kam bërë këto ndryshime: *U shtua ky version i arkivuar i faqes https://web.archive.org/web/20230319104553/https://m.lasvegassun.com/news/2014/jun/29/two-sides-octagon-white-fertitta-are-opposites-who/ për lidhjen https://m.lasvegassun.com/news/2014/jun/29/two-sides-octagon-white-fertitta-are-opposites-who/. Gjithë të mirat!—[[:User:InternetArchiveBot|'''<span style="color:darkgrey;font-family:Courier New">InternetArchiveBot</span>''']] <span style="color:green;font-family:Rockwell">([[:en:User talk:InternetArchiveBot|Raportoni probleme]])</span> 2 janar 2025 03:12 (CET) == Internet Archive Bot == Përshëndetje, redaktorë! Sapo ndryshova 1 lidhje të jashtme te artikulli ''[[Dana White]]''. Ju lutem, shpenzoni pak kohë për të shqyrtuar [https://sq.wikipedia.org/w/index.php?diff=prev&oldid=2807297 redaktimin tim]. Nëse keni ndonjë pyetje ose dëshironi që t'i injoroj lidhjet apo faqet krejtësisht në të ardhmen, ju lutem, vizitoni [[:m:InternetArchiveBot/FAQ/sq|këtë faqe]] për informacione të mëtejshme. Ndër të tjera, aty mund të gjeni dhe informacion se si mund të rregulloni problemet që mund të kem shkaktuar. Kam bërë këto ndryshime: *U shtua ky version i arkivuar i faqes https://web.archive.org/web/20230111072213/https://mma.uno/el-caucus-legislativo-de-mujeres-de-california/ për lidhjen https://mma.uno/el-caucus-legislativo-de-mujeres-de-california/. Gjithë të mirat!—[[:User:InternetArchiveBot|'''<span style="color:darkgrey;font-family:Courier New">InternetArchiveBot</span>''']] <span style="color:green;font-family:Rockwell">([[:en:User talk:InternetArchiveBot|Raportoni probleme]])</span> 7 qershor 2025 08:11 (CEST) 0t7rcwquwykyqdckt4ygzoz4ewql26s 14 348082 2807199 2627927 2025-06-07T00:22:42Z Leutrim.P 113691 removed [[Category:Histori e teknologjisë]]; added [[Category:Historia e teknologjisë]] using [[Help:Gadget-HotCat|HotCat]] 2807199 wikitext text/x-wiki [[Kategoria:Historia e teknologjisë]] [[Kategoria:Teknologjia sipas vendit]] k2mst9fd9mkihoyj4q1yy9b8u5yhbo7 0 350621 2806965 2798924 2025-06-06T13:37:01Z Lanceloth345 172573 2806965 wikitext text/x-wiki {{Infobox person | name = Egla Ceno | image = | birth_name = Eglantina Ceno | birth_date = {{birth date and age|04|04|1977|df=yes}} | birth_place = Poliçan, [[Berat]], [[Republika Popullore Socialiste e Shqipërisë]] | education = Universiteti i Arteve të Folkwang-ut | occupation = {{hlist|Aktore teatri|Aktore filmi|Prezantuese televizive}} | known_for = ''Big Brother VIP Albania 3''<br>''Goca dhe Gra'' | notable works = | awards = }} '''Egla Ceno''' (''' Eglantina Ceno''', lindur më 4 prill 1977) është aktore shqiptare e teatrit dhe filmit.<ref>{{Cite web |title=Egla Ceno |url=https://albaniandubs.weebly.com/egla-ceno.html |website=Albanian Dubs |language=en}}</ref> Për shumë vite ka jetuar në Piemonte, Itali. ==Jeta dhe karriera== Ceno ka lindur në [[Berati|Berat]] më 4 prill 1977. Ajo ka studiuar për aktrim në Akademinë e Arteve të Bukura dhe në Universitetin e Arteve të Folkwang-ut në Esen të [[Gjermania|Gjermanisë]]. Ajo ka studiuar për llojin e teatrit të trupit përreth një vit.<ref>{{Cite web |date=5 mars 2018 |title=Pasdite ne TCH, Egla Ceno, 5 Mars 2018, Pjesa 3 |url=https://www.youtube.com/watch?v=_9Hv7gqt-zQ |website=YouTube |language=sq}}</ref> Pas Gjermanisë, Ceno largohet drejt Italisë ku jetoi 15 vjet. Për shumë vite, Ceno ka punuar si asistent-regjisore në serialin italian të mirënjohur ''[[100 Vitrinat]]''. Në 2016-, mori pjesë në shfaqjen e humorit ''M'fal për shprehjen'' me 20 episode e transmetuar në kanalin "T" në [[DigitAlb|Digitalb]], e ideuar nga Vis Pupa, në rolin e bashkëshortes së Pupës. Kjo shfaqje trajtonte dukuri shoqërore të ndryshme me sarkazëm dhe nota humori.<ref>{{Cite web |date=16 nëntor 2016 |title=Rikthimi i madh i dyshes Nini - Vini. Ja çfarë do sjellë "Mfal per shprehjen"! |url=https://dritare.net/rikthimi-i-madh-i-dyshes-nini-vini-ja-cfare-do-sjelle-mfal-per-shprehjen/ |website=Dritare.net |language=sq}}</ref> Në vitin 2019, Ceno u bë pjesë e trupës së Portokallisë në rolet e Zimbiles dhe gruas shofere. Bashkë me regjisorin e mirënjohur Altin Bashën dhe aktorë të tjerë, Ceno ka kontribuar në krijimin e kompanisë së parë teatrore private "Oaz" në fillim të viteve 2000. <ref>{{Cite web |date=25 tetor 2019 |title=Egla Ceno rrëfen eksperiencën e saj më të re në “Portokalli” |url=https://www.youtube.com/watch?v=yufRxlNRiaY |website=YouTube |language=sq}}</ref> Ceno ka marrë pjesë në sezonin e tretë e show-t televiziv ''[[Big Brother VIP Albania (sezoni 3)|Big Brother VIP Albania]]'', ku dhe u shpall fituese e atij edicioni. == Filmografia == Egla ka luajtur në filma të ndryshëm shqiptarë dhe të huaj: [[Sex, përrallë dhe celular|Seks, përrallë dhe celular]] (2015), No country for fairy tales (2015), [[Hije]] (2016), Shtëpia e Agës (2019), 5 herë jo (2023). Ceno ka pasur një rol të vogël në telenovelën "[[100 Vitrinat|100 vitrinat]]". Në teatër, disa nga rolet e saj janë: Ars longa, vita brevis (2001), Dashuri në furgon (2002), Shkër…ta me kapele (2014), Made in Albania (2016), Macbeth (2018), Night (2018–2019), Father Sergius (2018), Udha e qumështit (2019), Zyrtarisht beqare (2019)​, Një madam nga Argjentina (2021). <ref>{{Cite web |title=Egla Ceno |url=https://films.top-channel.tv/egla-ceno/ |website=Top Channel Films |language=sq}}</ref> ==Lidhje të jashtme== * {{Imdb emri||id=nm8179735}} ==Referime== [[Kategoria:Aktore shqiptare]] [[Kategoria:Lindje 1977]] [[Kategoria:Aktorë shqiptarë]] [[Kategoria:Fitues në Big Brother VIP Albania]] <references />{{Big Brother Albania}}{{Cung}} 2p0yrw3pjia37x7izrinp54i22y8fd4 2806971 2806965 2025-06-06T14:44:03Z Lanceloth345 172573 2806971 wikitext text/x-wiki {{Infobox person | name = Egla Ceno | image = | birth_name = Eglantina Ceno | birth_date = {{birth date and age|04|04|1977|df=yes}} | birth_place = [[Poliçan]], [[Berat]], [[Republika Popullore Socialiste e Shqipërisë]] | education = Universiteti i Arteve të Folkwang-ut | occupation = {{hlist|Aktore teatri|Aktore filmi|Prezantuese televizive}} | known_for = ''Big Brother VIP Albania 3''<br>''Goca dhe Gra'' | notable works = | awards = }} '''Egla Ceno''' (''' Eglantina Ceno''', lindur më 4 prill 1977) është aktore shqiptare e teatrit dhe filmit.<ref>{{Cite web |title=Egla Ceno |url=https://albaniandubs.weebly.com/egla-ceno.html |website=Albanian Dubs |language=en}}</ref> Për shumë vite ka jetuar në Piemonte, Itali. ==Jeta dhe karriera== Ceno ka lindur në [[Berati|Berat]] më 4 prill 1977. Ajo ka studiuar për aktrim në Akademinë e Arteve të Bukura dhe në Universitetin e Arteve të Folkwang-ut në Esen të [[Gjermania|Gjermanisë]]. Ajo ka studiuar për llojin e teatrit të trupit përreth një vit.<ref>{{Cite web |date=5 mars 2018 |title=Pasdite ne TCH, Egla Ceno, 5 Mars 2018, Pjesa 3 |url=https://www.youtube.com/watch?v=_9Hv7gqt-zQ |website=YouTube |language=sq}}</ref> Pas Gjermanisë, Ceno largohet drejt Italisë ku jetoi 15 vjet. Për shumë vite, Ceno ka punuar si asistent-regjisore në serialin italian të mirënjohur ''[[100 Vitrinat]]''. Në 2016-, mori pjesë në shfaqjen e humorit ''M'fal për shprehjen'' me 20 episode e transmetuar në kanalin "T" në [[DigitAlb|Digitalb]], e ideuar nga Vis Pupa, në rolin e bashkëshortes së Pupës. Kjo shfaqje trajtonte dukuri shoqërore të ndryshme me sarkazëm dhe nota humori.<ref>{{Cite web |date=16 nëntor 2016 |title=Rikthimi i madh i dyshes Nini - Vini. Ja çfarë do sjellë "Mfal per shprehjen"! |url=https://dritare.net/rikthimi-i-madh-i-dyshes-nini-vini-ja-cfare-do-sjelle-mfal-per-shprehjen/ |website=Dritare.net |language=sq}}</ref> Në vitin 2019, Ceno u bë pjesë e trupës së Portokallisë në rolet e Zimbiles dhe gruas shofere. Bashkë me regjisorin e mirënjohur Altin Bashën dhe aktorë të tjerë, Ceno ka kontribuar në krijimin e kompanisë së parë teatrore private "Oaz" në fillim të viteve 2000. <ref>{{Cite web |date=25 tetor 2019 |title=Egla Ceno rrëfen eksperiencën e saj më të re në “Portokalli” |url=https://www.youtube.com/watch?v=yufRxlNRiaY |website=YouTube |language=sq}}</ref> Ceno ka marrë pjesë në sezonin e tretë e show-t televiziv ''[[Big Brother VIP Albania (sezoni 3)|Big Brother VIP Albania]]'', ku dhe u shpall fituese e atij edicioni. == Filmografia == Egla ka luajtur në filma të ndryshëm shqiptarë dhe të huaj: [[Sex, përrallë dhe celular|Seks, përrallë dhe celular]] (2015), No country for fairy tales (2015), [[Hije]] (2016), Shtëpia e Agës (2019), 5 herë jo (2023). Ceno ka pasur një rol të vogël në telenovelën "[[100 Vitrinat|100 vitrinat]]". Në teatër, disa nga rolet e saj janë: Ars longa, vita brevis (2001), Dashuri në furgon (2002), Shkër…ta me kapele (2014), Made in Albania (2016), Macbeth (2018), Night (2018–2019), Father Sergius (2018), Udha e qumështit (2019), Zyrtarisht beqare (2019)​, Një madam nga Argjentina (2021). <ref>{{Cite web |title=Egla Ceno |url=https://films.top-channel.tv/egla-ceno/ |website=Top Channel Films |language=sq}}</ref> ==Lidhje të jashtme== * {{Imdb emri||id=nm8179735}} ==Referime== [[Kategoria:Aktore shqiptare]] [[Kategoria:Lindje 1977]] [[Kategoria:Aktorë shqiptarë]] [[Kategoria:Fitues në Big Brother VIP Albania]] <references />{{Big Brother Albania}}{{Cung}} p5c0ve7g254vseztrbcsxw59jog0xs6 2807191 2806971 2025-06-07T00:18:08Z Fallbackintoreality 102113 2807191 wikitext text/x-wiki {{Infobox person | name = Egla Ceno | image = | birth_name = Eglantina Ceno | birth_date = {{birth date and age|04|04|1977|df=yes}} | birth_place = [[Poliçan]], [[Berat]], [[Republika Popullore Socialiste e Shqipërisë]] | education = Universiteti i Arteve të Folkwang-ut | occupation = {{hlist|Aktore teatri|Aktore filmi|Prezantuese televizive}} | known_for = ''Big Brother VIP Albania 3''<br>''Goca dhe Gra'' | notable works = | awards = }} '''Eglantina "Egla" Ceno''' (lindur më 4 prill 1977) është aktore shqiptare e teatrit dhe filmit.<ref>{{Cite web |title=Egla Ceno |url=https://albaniandubs.weebly.com/egla-ceno.html |website=Albanian Dubs |language=en}}</ref> Për shumë vite ka jetuar në Piemonte, Itali dhe punoi në role filmike. Me të ardhur në Shqipëri, ajo u mor me teatër dhe televizion, posaçërisht duke iu bashkangjitur trupës ''[[Portokalli (program televiziv)|Portokalli]]'' në 2019. Ceno mori pjesë në [[Big Brother VIP Albania (sezoni 3)|sezonin e tretë]] të programit të realitetit ''[[Big Brother VIP Albania]]'', ku u shpall fituese. Ajo është tani pjesëtare e panelit të emisionit ''Goca dhe Gra'' në Top Channel. ==Jeta dhe karriera== Ceno ka lindur në [[Berati|Berat]] më 4 prill 1977. Ajo ka studiuar për aktrim në Akademinë e Arteve të Bukura dhe në Universitetin e Arteve të Folkwang-ut në Esen të [[Gjermania|Gjermanisë]]. Ajo ka studiuar për llojin e teatrit të trupit përreth një vit.<ref>{{Cite web |date=5 mars 2018 |title=Pasdite ne TCH, Egla Ceno, 5 Mars 2018, Pjesa 3 |url=https://www.youtube.com/watch?v=_9Hv7gqt-zQ |website=YouTube |language=sq}}</ref> Pas Gjermanisë, Ceno largohet drejt Italisë ku jetoi 15 vjet. Për shumë vite, Ceno ka punuar si asistent-regjisore në serialin italian të mirënjohur ''[[100 Vitrinat]]''.{{Cn}} Në 2016, mori pjesë në shfaqjen e humorit ''M'fal për shprehjen'' me 20 episode e transmetuar në kanalin T në [[DigitAlb|Digitalb]], e ideuar nga Vis Pupa, në rolin e bashkëshortes së Pupës. Kjo shfaqje trajtonte dukuri shoqërore të ndryshme me sarkazëm dhe nota humori.<ref>{{Cite web |date=16 nëntor 2016 |title=Rikthimi i madh i dyshes Nini - Vini. Ja çfarë do sjellë "Mfal per shprehjen"! |url=https://dritare.net/rikthimi-i-madh-i-dyshes-nini-vini-ja-cfare-do-sjelle-mfal-per-shprehjen/ |website=Dritare.net |language=sq}}</ref> Në vitin 2019, Ceno u bë pjesë e trupës së [[Portokalli (program televiziv)|''Portokallisë'']] në rolet e Zimbiles dhe gruas shofere.{{Cn}} Bashkë me regjisorin e mirënjohur Altin Bashën dhe aktorë të tjerë, Ceno ka kontribuar në krijimin e kompanisë së parë teatrore private "Oaz" në fillim të viteve 2000.<ref>{{Cite web |date=25 tetor 2019 |title=Egla Ceno rrëfen eksperiencën e saj më të re në “Portokalli” |url=https://www.youtube.com/watch?v=yufRxlNRiaY |website=YouTube |language=sq}}</ref> Ceno ka marrë pjesë në sezonin e tretë e show-t televiziv ''[[Big Brother VIP Albania (sezoni 3)|Big Brother VIP Albania]]'', ku dhe u shpall fituese e atij edicioni.{{Cn}} Prej asaj kohe iu bashkangjit panelit të nikoqireve në emisionin bisedor ''Goca dhe Gra'' në [[Top Channel]]. == Filmografia == Egla ka luajtur në filma të ndryshëm shqiptarë dhe të huaj: [[Sex, përrallë dhe celular|Seks, përrallë dhe celular]] (2015), No country for fairy tales (2015), [[Hije]] (2016), Shtëpia e Agës (2019), 5 herë jo (2023). Ceno ka pasur një rol të vogël në telenovelën "[[100 Vitrinat|100 vitrinat]]". Në teatër, disa nga rolet e saj janë: Ars longa, vita brevis (2001), Dashuri në furgon (2002), Shkër…ta me kapele (2014), Made in Albania (2016), Macbeth (2018), Night (2018–2019), Father Sergius (2018), Udha e qumështit (2019), Zyrtarisht beqare (2019)​, Një madam nga Argjentina (2021). <ref>{{Cite web |title=Egla Ceno |url=https://films.top-channel.tv/egla-ceno/ |website=Top Channel Films |language=sq}}</ref> ==Lidhje të jashtme== * {{Imdb emri||id=nm8179735}} ==Referime== [[Kategoria:Aktore shqiptare]] [[Kategoria:Lindje 1977]] [[Kategoria:Aktorë shqiptarë]] [[Kategoria:Fitues në Big Brother VIP Albania]] <references />{{Big Brother Albania}}{{Cung}} ri3sempeoc2pkfmd1ntu8sgdp2lez0u 0 351342 2807361 2706569 2025-06-07T11:15:38Z InternetArchiveBot 115207 Lidhje të jashtme të shpëtuara: 1 Lidhje të jashtme të etiketuara si të vdekura: 0) #IABot (v2.0.9.5 2807361 wikitext text/x-wiki {{Infobox football biography | name = Enea Mihaj | image = Enea Mihaj 2020.png | caption = Mihaj nē vitin 2020 | fullname = | birth_date = {{Birth date and age|5|7|1998|df=y}} | birth_place = Shqipëri<ref>{{Cite web |url=https://www.paokfc.gr/profiles/enea-mihaj-a-team/ |title=Enea Mihaj paokfc.gr |access-date=22 qershor 2024 |archive-date=2 qershor 2024 |archive-url=https://web.archive.org/web/20240602083228/https://www.paokfc.gr/profiles/enea-mihaj-a-team/ |url-status=dead }}</ref> | height = 1.86 m | position = [[Mbrojtësi (futboll)|Qëndër-mbrojtës]] | currentclub = [[FC Famalicão|Famalicão]] | clubnumber = 4 | youthyears1 = 2011 | youthclubs1 = Olympic Arena Academy | youthyears2 = 2011–2017 | youthclubs2 = [[Panetolikos F.C.|Panetolikos]] | years1 = 2017–2019 | clubs1 = [[Panetolikos F.C.|Panetolikos]] | caps1 = 45 | goals1 = 0 | years2 = 2019–2022 | clubs2 = [[PAOK FC|PAOK]] | caps2 = 23 | goals2 = 1 | years3 = 2022– | clubs3 = [[FC Famalicão|Famalicão]] | caps3 = 26 | goals3 = 0 | nationalyears1 = 2016 | nationalteam1 = [[Kombëtarja shqiptare nën-19 e futbollit|Shqipëria U19]] | nationalcaps1 = 2 | nationalgoals1 = 0 | nationalyears2 = 2016–2017 | nationalteam2 = [[Kombëtarja shqiptare nën-21 e futbollit|Shqipëria U21]] | nationalcaps2 = 2 | nationalgoals2 = 0 | nationalyears3 = 2018– | nationalteam3 = [[Kombëtarja shqiptare nën-19 e futbollit|Shqipëria]] | nationalcaps3 = 19 | nationalgoals3 = 0 | medaltemplates = | club-update = 23:30, 11 November 2023 (UTC) | nationalteam-update = 7 qershor 2024 }} '''Enea Mihaj''' (lindur më 5 korrik 1998) është një [[Futbolli|futbollist]] profesionist shqiptar i cili luan si [[Mbrojtësi (futboll)|qëndër-mbrojtës]] për klubin portugez [[FC Famalicão|Famalicão]] dhe [[Kombëtarja shqiptare e futbollit|kombëtaren shqiptare]]. ==Jeta e hershme== Mihaj lindi në Shqipëri dhe sëbashku me familjen emigruan në [[Selaniku|Selanik]] të Greqisë dhe më pas në Rodë, aty ku ai hodhi hapat e para në futboll. Në moshën 13 vjeç, Mihaj u bë pjesë e akademisë Olympic Arena, duke u dalluar me performancat e tij. Në vitin 2011, ai u ble nga [[Panetolikos F.C.|Panetolikos]], duke u bërë pjesë e akademisë.<ref>{{Cite news|date=18 janar 2018|title=Grekët “përulen” para talentit të shqiptarit|language=sq|publisher=Albsport|url=http://albsport.al/2018/01/18/greket-perulen-para-talentit-te-shqiptarit/|url-status=dead|access-date=19 janar 2018|archive-url=https://web.archive.org/web/20180612140615/http://albsport.al/2018/01/18/greket-perulen-para-talentit-te-shqiptarit/|archive-date=12 qershor 2018}}</ref> == Karriera në klub == === Panetolikos === Mihaj u përshtat për herë të parë për Panetolikos më 14 dhjetor 2016 në një ndeshje të Kupës së Greqisë 2016–17 kundër Kallitheas ku ai ishte një zëvendësues i papërdorur.<ref>{{Cite web |title=Kallithea vs. Panaitolikos - 14 December 2016 |url=https://int.soccerway.com/matches/2016/12/14/greece/cup/gs-kallithea/panaitolikos-agrinio/2361973/ |access-date=12 janar 2017 |publisher=Soccerway |language=en}}</ref> Pas dy ndeshjeve të ligës si zëvendësues i papërdorur, ai bëri debutimin e tij profesional më 11 janar 2017 në një ndeshje kupe kundër PAOK-ut, duke hyrë si zëvendësues në minutën e 87-të në vend të Giorgos Mygas.<ref>{{Cite web |title=Panaitolikos vs. PAOK - 11 January 2017 |url=https://int.soccerway.com/matches/2017/01/11/greece/cup/panaitolikos-agrinio/paok-fc/2383472/ |access-date=12 janar 2017 |publisher=Soccerway |language=en}}</ref> === PAOK === Më 21 qershor 2019, Mihaj nënshkroi me PAOK-un.<ref>{{Cite web |title=Στον ΠΑΟΚ ο Enea Mihaj |url=https://sportsup.gr/2019/06/21/ston-paok-o-enea-mihaj/ |access-date=21 qershor 2019 |publisher=sportsup.gr |language=el}}</ref> Më 12 korrik 2020, ai shënoi golin e tij të parë për PAOK-un në fitoren 1–0 jashtë fushe kundër Olympiacos në minutën e 90-të. === Famalicão === Më 15 gusht 2022, Mihaj nënshkroi një kontratë trevjeçare me klubin e [[Primeira Liga]] Famalicão.<ref>{{Cite web |date=15 gusht 2022 |title=Enea Mihaj assina por três temporadas |trans-title=Enea Mihaj firmos për tre sezone |url=https://www.fcfamalicao.pt/enea-mihaj-assina-por-tres-temporadas/ |access-date=11 nëntor 2023 |publisher=FC Famalicão |language=pt-pt}}</ref> == Karriera ndërkombëtare == === Rinia === Mihaj mori thirrjen e tij të parë në [[Kombëtarja shqiptare nën-19 e futbollit|ekipin e Shqipërisë U-19]] nga trajneri [[Arjan Bellaj]] për turneun Roma Caput Mundi në shkurt dhe mars 2016.<ref>{{Cite news |date=28 shkurt 2016 |title=Kombëtarja U-19, në turneun “Roma Caput Mundi” |language=sq |publisher=[[FSHF]].org |url=http://www.fshf.org/index.php/sq/lajme/3253-kombetarja-u-19-ne-turneun-roma-caput-mundi |url-status=dead |access-date=25 nëntor 2017 |archive-url=https://web.archive.org/web/20171022034824/http://www.fshf.org/index.php/sq/lajme/3253-kombetarja-u-19-ne-turneun-roma-caput-mundi |archive-date=22 tetor 2017}}</ref> Ai mori thirrjen e tij të parë në nivelin [[Kombëtarja shqiptare nën-21 e futbollit|U-21]] nga trajneri [[Redi Jupi]] për ndeshjen kualifikuese të UEFA-s për Kampionatin Evropian U21 2017 në Grupin 4 kundër Izraelit më 10 tetor 2016.<ref>{{Cite web |date=2014-06-20 |title=FSHF skandal me Shpresat, fshihet lista e Kombëtares U-21 |url=http://www.panorama.com.al/sport/fshf-skandal-shpresat-fshihet-lista-e-kombetares-u-21/ |access-date=12 janar 2017 |website=Panorama.com.al |publisher=[[Panorama Sport]] |language=sq}}</ref> Ai bëri debutimin e tij në humbjen 4–0, duke hyrë si zëvendësues në pjesën e parë në vend të Kostandin Kariqit.<ref>{{Cite web |title=Israel-Albania / Under-21 2017 |url=https://www.uefa.com/under21/match/2016189--israel-vs-albania/ |access-date=12 janar 2017 |publisher=[[UEFA]] |language=en}}</ref> Ai u thirr sërish në ekipin e Shqipërisë U-21 për dy [[ndeshje miqësore]] kundër Moldavisë më 25 dhe 27 mars 2017.<ref>{{Cite news |date=18 mars 2017 |title=Kombëtarja U-21, pak risi në miqësoret ndaj Moldavisë |language=sq |publisher=Panorama Sport |url=http://www.panorama.com.al/sport/kombetarja-u-21-pak-risi-ne-miqesoret-ndaj-moldavise/ |access-date=3 janar 2018}}</ref> === Senior === Mihaj mori thirrjen e tij të parë për në [[Kombëtarja shqiptare e futbollit|ekipin e të rriturve të Shqipërisë]] nga trajneri [[Christian Panucci]] për debutimin [[UEFA Liga e Kombeve 2018–19 Liga C|2018–19 të UEFA Nations League C]] kundër [[Kombëtarja izraelite e futbollit|Izraelit]] dhe [[Kombëtarja skoceze e futbollit|Skocisë]] më 7 dhe 10 shtator 2018.<ref>{{Cite news |date=1 shtator 2018 |title=Kundër Izraelit dhe Skocisë, Panucci shpall listën. Emra të rinj, por edhe rikthime |language=sq |publisher=[[Top Channel]] |url=https://top-channel.tv/2018/09/01/kunder-izraelit-dhe-skocise-panucci-shpall-listen-e-futbollisteve/ |access-date=6 prill 2023}}</ref> Ai bëri debutimin e tij ndërkombëtar në humbjen 2–0 si mysafir ndaj Skocisë, duke hyrë në minutat e fundit të ndeshjes.<ref>{{Cite news |date=10 shtator 2018 |title=Scotland 2–0 Albania |language=en |work=European Football |url=https://eu-football.info/_match.php?id=15523 |access-date=6 prill 2023}}</ref> Mihaj u emërua në skuadër nga menaxheri i ri [[Sylvio Mendes Campos Junior|Sylvinho]] për ndeshjen hapëse kualifikuese të UEFA Euro 2024 kundër [[Kombëtarja polake e futbollit|Polonisë]] në mars 2023, duke plotësuar të dëmtuarin [[Ardian Ismajli]].<ref>{{Cite news |date=19 mars 2023 |title=E FUNDIT/ Ardian Ismajli mungon kundër Polonisë, Silvinjo thërret mbrojtsin nga Portugalia |language=sq |publisher=[[Sport Ekspres]] |url=https://sportekspres.com/e-fundit-ardian-ismajli-mungon-kunder-polonise-silvinjo-therret-mbrojtsin-nga-portugalia/ |access-date=5 prill 2023}}</ref> == Statistikat e karrierës == {| class="wikitable" style="text-align:center" |+ ! rowspan="2" | Klubi ! rowspan="2" | Sezoni ! colspan="3" | Liga ! colspan="2" | Kupa Kombëtare ! colspan="2" | Kupa e Ligës ! colspan="2" | Kontinentale |- ! Divizioni ! Aplikacionet ! Golat ! Aplikacionet ! Golat ! Aplikacionet ! Aplikacionet ! Aplikacionet ! Golat |- | rowspan="4" | Panetolikos | 2016–17 | Superliga e Greqisë | 0 | 0 | 1 | 0 | colspan="2" | - | colspan="2" | - |- | 2017–18 | Superliga e Greqisë | 26 | 0 | 3 | 0 | colspan="2" | - | colspan="2" | - |- | 2018–19 | Superliga e Greqisë | 19 | 0 | colspan="2" | - | colspan="2" | - | colspan="2" | - |- ! colspan="2" | Total ! 45 ! 0 ! 4 ! 0 ! colspan="2" | - ! colspan="2" | - |- | rowspan="4" | PAOK | 2019–20 | Superliga e Greqisë | 4 | 1 | 2 | 0 | colspan="2" | - | colspan="2" | - |- | 2020–21 | Superliga e Greqisë | 5 | 0 | 1 | 0 | colspan="2" | - | 0 | 0 |- | 2021–22 | Superliga e Greqisë | 14 | 0 | 1 | 0 | colspan="2" | - | 7 {{Efn|Appearances in [[UEFA Europa Conference League]]|name=UECL}} | 0 |- ! colspan="2" | Total ! 23 ! 1 ! 4 ! 0 ! colspan="2" | - ! 7 ! 0 |- | rowspan="3" | Famalicão | 2022–23 | rowspan="1" | [[Primeira Liga]] | 25 | 0 | 6 | 0 | 4 | 0 | colspan="2" | - |- | 2023–24 | rowspan="1" | Primeira Liga | 1 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | colspan="2" | - |- ! colspan="2" | Total ! 26 ! 0 ! 6 ! 0 ! 4 ! 0 ! colspan="2" | - |- ! colspan="3" | Totali i karrierës ! 94 ! 1 ! 14 ! 0 ! 4 ! 0 ! 7 ! 0 |} === Ndërkombëtare === {| class="wikitable" style="text-align:center" !Skuadra kombëtare ! Viti ! Aplikacionet ! Golat |- | rowspan="6" | [[Kombëtarja shqiptare e futbollit|Shqipëria]] | 2018 | 2 | 0 |- | 2019 | 0 | 0 |- | 2020 | 3 | 0 |- | 2021 | 3 | 0 |- | 2022 | 5 | 0 |- | 2023 | 2 | 0 |- ! colspan="2" | Total ! 15 ! 0 |} == Referime == {{Reflist|30em}} [[Kategoria:Futbollistë në kombëtaren shqiptare]] [[Kategoria:Futbollistë në Primeira Liga]] [[Kategoria:Futbollistë në Superliga Greke]] [[Kategoria:Grekë me prejardhje shqiptare]] [[Kategoria:Njerëz që jetojnë]] [[Kategoria:Lindje 1998]] [[Kategoria:Faqe me përkthime të pashqyrtuara]] [[Kategoria:Futbollistë në UEFA Euro 2024]] ft1ysz4gl4bwxj0yholzi6c1plbeza6 0 354665 2807065 2729175 2025-06-06T20:39:14Z Edukatori 112234 2807065 wikitext text/x-wiki {{Infobox school | name = Gjimnazi <br> "Gjon Buzuku" <br> Prizren | image = Gjon_Buzuku.png | alt = | motto = | address = | city = Prizren, Komuna Prizren | state = | zipcode = | country = Kosovë | coordinates = | other_names = | former_name = | type = [[Shkollë publike]] | established = | district = | us_nces_school_id = | principal = | teaching_staff = | grades = | enrollment = | ratio = | campus_size = | campus_type = | colors = | mascot = | rival = | newspaper = | yearbook = | website = | footnotes = }} '''Gjimnazi “Gjon Buzuku”''' është një shkollë e mesme kosovare në [[Prizren]]. Shkolla është e njohur për cilësinë e arsimit të ofruar dhe për suksesin e nxënësve të saj.<ref>{{Cite web |date=2022-03-20 |title=“Gjon Buzuku” i Prizrenit – dëshmi për themelet e arsimit shqip |url=https://www.koha.net/shtojca-kulture/gjon-buzuku-i-prizrenit-ndash-deshmi-per-themelet-e-arsimit-shqip |access-date=2024-12-11 |website=KOHA.net |language=sq}}</ref> Ajo ofron një gamë të gjerë të programeve shkollore, duke përfshirë shkencat natyrore, humanistike dhe teknike. Nxënësit e kësaj shkolle kanë arritur suksese të shquara në provimet e maturës shtetërore dhe janë përgatitur për të vazhduar studimet e larta.<ref>{{Cite web |date=2022-03-20 |title=“Gjon Buzuku”, historia e bujshme e tempullit të dijes në Prizren (Foto) |url=https://gazetaeprizrenit.net/gjon-buzuku-historia-e-bujshme-e-tempullit-te-dijes-ne-prizren-foto-2/ |access-date=2024-12-11 |language=sq}}</ref> == Historiku == [[Skeda:Gjimnazi_Gjon_Buzuku.jpg|parapamje| Ndërtesa e shkollës së mesme "Gjon Buzuku", para Luftës së Kosovës. ]] Gjimnazi "Gjon Buzuku" është një shkollë e mesme e përgjithshme me një traditë të gjatë. Gjimnazi i Prizrenit i ka fillet e tij në vitin 1874 kur nisi të veprojë shkolla e ashtuquajtur Ruzhdia e Prizrenit (shkollë e mesme e pushtetit otoman). Më 1912, Vilajeti i Kosovës u pushtua nga ushtria sërbe dhe në të gjitha shkollat gjuha osmane u zëvendsua me atë serbe. Në nëntor 1912, kjo shkollë e mesme u bë një shkollë e mesme e përgjithshme. Klasat u ndalën gjatë Luftës së Parë Botërore, por në vitin 1919 shkolla filloi përsëri, dhe në 1924 u bë një shkollë e plotë e përgjithshme. Gjimnazi e zhvilloi mësimin në gjuhë serbe deri më 1941. Në prill të vitit 1941, ushtritë gjermane, italiane dhe bullgare e shembën Mbretërin Jugosllave, nën të cilën mbahej dhunshëm Kosova. Pushtuesit nazi-fashist, për dallim nga pushtuesit e mëparshëm serbë, lejuan në Kosovë që administrata, arsimi dhe kultura të zhvilloheshin në gjuhën shqipe, kështu që mësimi në gjuhën shqipe zhvillohej për herë të parë. Drjetori i pare i shkollës u emrua Kolë Margjini, ndërsa shkolla u emërua Gjon Buzuku. Pas rivendosjes së pushtetit jugoslla në Kosovë (nëntor 1944), shkollës iu ndërrua emri në “Jovanka R. Kica”. Mësimi vazhdoi të zhvillohej fillimisht në dy gjuhë, shqip dhe serbisht, kurse në vitet 50-ta edhe në turqishte.<ref>{{Cite web |title=Gjimnazi “Gjon Buzuku” – Autostrada Biennale |url=https://autostradabiennale.org/sq/venues/gjimnazi-gjon-buzuku/ |access-date=2024-05-12 |website=autostradabiennale.org |language=sq}}</ref> Nga viti 1919 deri më 1941, mësimet zhvilloheshin në gjuhën serbe. Mësimi në gjuhën shqipe filloi më 11 nëntor 1942. Gjatë Luftës së Kosovës, si të gjitha shkollat e tjera në nivelin e gjimnazit, mësimet vazhduan në gjuhën serbe dhe turke. Studimet në shqip vazhduan në shtëpi private derisa të mbaronte lufta. Që nga viti 1999, mësimet zhvillohen në tre gjuhë: shqip, bosnjanisht dhe turqisht. Tani ka 1980 nxënës në shkolla, dhe 500 në shkolla të ndara, me 106 mësues. 38 klasa mësojnë në gjuhën shqipe, 7 në gjuhën bosnjane dhe 6 në turqisht. <ref name="FEK1">{{cite encyclopedia |editor-last=Kraja |editor-first=Mehmet |editor-link=Mehmet Kraja |encyclopedia=(Encyclopedic Dictionary of Kosova)|title=Fjalori Enciklopedik i Kosovës |url=https://books.google.com/books?id=WHo-wAEACAAJ|year=2018 |publisher=[[Akademia e Shkencave dhe e Arteve e Kosovës]]|volume=1 |location=[[Prishtinë]] |isbn=9789951615846|oclc=1080379844|page=548, 552|lang=sq}}</ref> <ref>{{Cite web |title=Qamil Morina - Gjimnazi “Gjon Buzuku” |url=https://www.shtepiteshkolla.org/en/shtepia/897 |access-date=2024-05-12 |website=Shtëpitë Shkolla |language=en}}</ref> Shkolla ka tri drejtime arsimore: #Matematikë-Informatikë #Shkenca Natyrore #Drejtimi i Përgjithshëm Përveç ndërtesës kryesore, Gjimnazi "Gjon Buzuku" është degëzuar në tre shkolla të ndryshme. # në Romajë, 7 klasa, me 250 studentë, me dy drejtime: fushë e përgjithshme dhe fushë sociale; # në Gjonaj, 6 klasa, 80 studentë, me dy drejtime: fushë e përgjithshme dhe fusha e shkencave natyrore; # në Reçan, 3 klasa, fushë e shkencave natyrore. Këshilli i shkollës përbëhet nga studentë të klasëve të larta përveç rektorit, zv / drejtorit dhe administratorit. == Shih edhe == * [[Arsimi në Prizren]] * [[Historia e arsimit shqiptar]] == Referime == {{reflist}} == Lidhje të jashtme == * [http://gjimnazigjonbuzuku.com/ Gjimnazi Gjon Buzuku Prizren] [[Kategoria:Gjimnaze në Kosovë]] [[Kategoria:Shkolla në Prizren]] [[Kategoria:Shkolla të mesme në Kosovë]] [[Kategoria:Shkolla të emërtuara sipas Gjon Buzukut]] oadsowx4z8zqogz19i8gpc1nfik765m 1 355984 2807289 2801008 2025-06-07T04:21:34Z MajavahBot 122738 U arkivua 1 diskutim pa ndërveprim për më shumë se 14 ditë te faqja [[Diskutim:Arkitektura e Dhakës/Arkivi 1]] 2807289 wikitext text/x-wiki {{Përdoruesi:MajavahBot/config |archive = Diskutim:Arkitektura e Dhakës/Arkivi %(counter)d |algo = old(14d) |counter = 1 |maxarchivesize = 1M |minthreadsleft = 0 |minthreadstoarchive = 1 |archiveheader = {{Arkivi}} }} {{Arkiva|age=14|bot=MajavahBot}} 2bw2qjp0vzz48sjpaal22bheeii2k86 0 356061 2807294 2668477 2025-06-07T05:58:17Z Andre Engels 31 Përcjellim te [[Osama bin Laden]] 2807294 wikitext text/x-wiki #REDIRECT [[Osama bin Laden]] l8r9vlenmbct6azs44uhqubhsvso33h 0 356585 2807365 2671579 2025-06-07T11:23:12Z InternetArchiveBot 115207 Lidhje të jashtme të shpëtuara: 1 Lidhje të jashtme të etiketuara si të vdekura: 0) #IABot (v2.0.9.5 2807365 wikitext text/x-wiki '''Enkileda Carja''': Kampione e Evropës në Peshëngritje për të Reja Enkileda Carja, peshëngritësja e re shqiptare, ka arritur një sukses të jashtëzakonshëm në Kampionatin Evropian për të reja, që po zhvillohet në Selanik të Greqisë, në qershor 2024. <ref>https://klankosova.tv/enkileda-carja-kampione-e-evropes-ne-peshengritje-per-te-rinj/</ref> Në moshën vetëm 15 vjeçare, Carja u shpall kampione e Evropës në stilin e shkëputjes, duke ngritur 86 kg dhe duke rrëmbyer medaljen e artë.<ref>https://shqiptarja.com/lajm/enkileda-carja-fiton-medaljen-e-arit-ne-kampionatin-europian-per-te-rinj-ne-stilin-e-shkeputjes-me-86-kg/</ref> <ref>{{Cite web |url=https://sport.rtsh.al/artikull/enkileda-carja-kampione-evrope/ |title=Kopje e arkivuar |access-date=21 qershor 2024 |archive-date=21 qershor 2024 |archive-url=https://web.archive.org/web/20240621084809/https://sport.rtsh.al/artikull/enkileda-carja-kampione-evrope/ |url-status=dead }}</ref> Paraqitja e saj e shkëlqyer nuk u ndal vetëm këtu. Ajo arriti të fitojë edhe medaljen e argjendtë në dygarësh, me një total prej 190 kg, një arritje historike për sportisten dhe për trajneren e saj, Eglantina Kalemi. Në stilin e shtytjes, Carja ngriti 104 kg, duke u renditur e katërta. Peshëngritësja shqiptare, e cila garon për ekipin e "Teutës", ka treguar një talent të jashtëzakonshëm dhe një përkushtim të madh ndaj sportit. Për këtë arritje madhore, Carja mori urime të veçanta, përfshirë një mesazh nga presidenti i Shqipërisë, Bajram Begaj. "Urime Kampiones së Evropës për të reja në peshëngritje, Enkileda Carja!" shkroi presidenti Begaj në mesazhin e tij të urimit. Federata Shqiptare e Peshëngritjes gjithashtu e përgëzoi Carja për paraqitjen e saj të jashtëzakonshme, duke shprehur krenarinë për këtë arritje dhe duke i uruar suksese të mëtejshme në stilin e shtytjes dhe në të ardhmen e saj sportive. <ref>https://abcnews.al/shqiperia-merr-medalje-te-arte-ne-peshengritje-enkileda-carja-shpallet-kampione-ne-kampionatin-europian-per-te-rinj/</ref> Suksesi i Enkileda Carja është një moment historik për peshëngritjen shqiptare dhe një frymëzim për sportistët e rinj që synojnë të ndjekin hapat e saj. Me këtë arritje, Carja ka dëshmuar se me punë të palodhur dhe përkushtim, mund të arrihen majat e suksesit në sport.<ref>https://shqiptarja.com/lajm/fitoi-dy-medalje-ne-boteror-15vjecarja-enkileda-carja-sishte-surprize-e-prisja-trajneria-e-ardhmja-do-na-sjelle-te-tjera-medalje/</ref> <ref>https://a2news.com/enkileda-carja-medalje-ari-dhe-rekord-ne-kampionatin-europian/</ref> == Burimet == [[Kategoria:Biografi shqiptarësh]] [[Kategoria:Peshëngritës shqiptarë]] [[Kategoria:Sportistë shqiptarë]] [[Kategoria:Njerëz që jetojnë]] 325bloipf66kvqw1hrcb9owors78580 0 357730 2807352 2741771 2025-06-07T10:33:26Z InternetArchiveBot 115207 Lidhje të jashtme të shpëtuara: 0 Lidhje të jashtme të etiketuara si të vdekura: 1) #IABot (v2.0.9.5 2807352 wikitext text/x-wiki Ekspozita "Vizatime nga Vendi i Jetës" nga Anastas Kostandini Përmbledhje Ekspozita “Vizatime nga Vendi i Jetës” nga Piktori i Merituar shqiptar, [[Anastas Kostandini]], sjell Pogradecin ndër vite. E hapur nga 29 Qershor – 22 korrik 2024,<ref>https://almanart.al/events/ekspozita-personale-e-piktorit-anastas-kostandini-vizatime-nga-vendi-i-jetes-ne-pogradec/</ref> kjo ekspozitë vetjake përqendrohet në evolucionin dhe bukurinë e Pogradecit, duke ofruar një vështrim të thellë në proceset psikologjike të artistit dhe perceptimin e tij ndaj natyrës dhe njerëzve.<ref>https://kolibri.al/ekspozita-vizatime-nga-vendi-i-jetes-nga-anastas-kostandini-sjell-pogradecin-nder-vite/</ref> Përshkrimi i ekspozitës Ekspozita përfshin mbi 70 vizatime të realizuara nga Anastas Kostandini, të njohur edhe si "Taso". Këto vizatime janë një pasqyrim i simbolikës dhe gjendjes shpirtërore të artistit lidhur me qytetin e tij të lindjes, Pogradecin. Çdo vizatim përfaqëson një hartë shpirtërore historike të qytetit dhe një dëshmi të talentit të veçantë të Tasos.<ref>https://lajme.rtsh.al/artikull/-vizatime-nga-vendi-i-jetes-ekpozite-personale-e-piktorit-pogradecar-anastas-kostandini{{Lidhje e vdekur}}</ref> Konteksti historik dhe artistik Ekspozita “Vizatime nga Vendi i Jetës” është dëshmi e procesit të evolucionit të Pogradecit, duke shfaqur ndryshimet dhe zhvillimet që kanë ndodhur në qytet ndër vite. Përmes artit të tij, Kostandini kap momentet kyçe dhe ndjenjat e thella që lidhen me këtë vend të veçantë, duke e paraqitur atë si një mozaik të gjallë për turistët dhe banorët.<ref>https://www.korcaboom.com/post/ekspozita-vetjake-vizatime-nga-vendi-i-jet%C3%ABs-nga-piktori-i-merituar-anastas-kostandini-sjell-po{{Lidhje e vdekur}}</ref> Kuratori dhe organizimi Kuratori i kësaj ekspozite është artisti pogradecar, Henri Shkurti, i cili ka punuar ngushtë me Kostandinin për të sjellë në jetë këtë projekt të veçantë. Shkurti, me përvojën e tij dhe lidhjen e tij të fortë me Pogradecin, ka ndihmuar në zgjedhjen dhe prezantimin e vizatimeve që më së miri përfaqësojnë historinë dhe emocionet e qytetit. Vështrim i posaçëm Ekspozita ofron një vështrim unik në histori, psikologji dhe natyrë, duke përfaqësuar një dëshmi të veçantë të talentit të piktorit dhe lidhjes së tij të ngushtë me vendlindjen. Kjo është ekspozita e tretë që Taso çel në Pogradec me këtë format, duke treguar vazhdimësinë dhe përkushtimin e tij ndaj artit dhe qytetit të tij. Planet e ardhshme Anastas Kostandini planifikon të sjellë së shpejti një ekspozitë tjetër, këtë herë me figura publike të ekranit që ai ka realizuar. Ky projekt i ri premton të jetë një tjetër dëshmi e aftësive dhe kreativitetit të tij artistik, duke zgjeruar spektrin e temave dhe subjekteve të trajtuara. Intervista dhe perspektivat Në një intervistë brilante në studion magjike të mjeshtrit Tasos, ai rrëfen disa nga sekretet e punës së tij krijuese, duke filluar nga mosha e fëmijërisë deri në prag të stinës së verës. Këto rrëfime pasqyrojnë thellësinë e mendimeve dhe përjetimeve të tij, duke ofruar një kuptim më të gjerë të artit dhe jetës së tij.<ref>https://shqiptarja.com/lajm/vizatime-nga-vendi-i-jetes-reportazhi-verijug-ne-report-tv-jeta-ne-studion-magjike-te-mjeshter-tasos</ref> Përfundim Ekspozita "Vizatime nga Vendi i Jetës" nga Anastas Kostandini është një udhëtim emocionues përmes historisë dhe shpirtit të Pogradecit. Ajo jo vetëm që ndriçon talentin e veçantë të Kostandinit, por edhe lidhjen e tij të thellë me qytetin e tij të lindjes. Përmes kësaj ekspozite, vizitorët mund të përjetojnë një pjesë të rëndësishme të kulturës dhe artit shqiptar, të përfaqësuar nga një nga artistët më të shquar të vendit. <ref>https://sot.com.al/kultura/anastas-kostandini-vizatimi-mbetet-nje-ditar-i-vend-jetes/</ref> == Burimet == [[Kategoria:Pogradec]] [[Kategoria:Kultura e Shqipërisë]] [[Kategoria:Turizmi në Shqipëri]] [[Kategoria:Shqipëri]] h98zr7m2smhqnd37l6mfqch3jl2ppnx 14 358746 2807198 2682034 2025-06-07T00:22:39Z Leutrim.P 113691 removed [[Category:Histori e teknologjisë]]; added [[Category:Historia e teknologjisë]] using [[Help:Gadget-HotCat|HotCat]] 2807198 wikitext text/x-wiki [[Kategoria:Historia e teknologjisë]] [[Kategoria:Shpikje]] 1wkk5fb2qz8qai9ofozsh8ki19dv8bn 1 359244 2807353 2684764 2025-06-07T10:33:26Z InternetArchiveBot 115207 Ndryshime te burimet/lidhjet e jashtme.) #IABot (v2.0.9.5 2807353 wikitext text/x-wiki == Internet Archive Bot == Përshëndetje, redaktorë! Sapo ndryshova 0 lidhje të jashtme te artikulli ''[[Ekspozita "Vizatime nga Vendi i Jetës" nga Anastas Kostandini]]''. Ju lutem, shpenzoni pak kohë për të shqyrtuar [https://sq.wikipedia.org/w/index.php?diff=prev&oldid=2684763 redaktimin tim]. Nëse keni ndonjë pyetje ose dëshironi që t'i injoroj lidhjet apo faqet krejtësisht në të ardhmen, ju lutem, vizitoni [[:m:InternetArchiveBot/FAQ/sq|këtë faqe]] për informacione të mëtejshme. Ndër të tjera, aty mund të gjeni dhe informacion se si mund të rregulloni problemet që mund të kem shkaktuar. Kam bërë këto ndryshime: *U shtua etiketa {{tlx|lidhje e vdekur}} te lidhja https://www.korcaboom.com/post/ekspozita-vetjake-vizatime-nga-vendi-i-jet%C3%ABs-nga-piktori-i-merituar-anastas-kostandini-sjell-po. Gjithë të mirat!—[[:User:InternetArchiveBot|'''<span style="color:darkgrey;font-family:Courier New">InternetArchiveBot</span>''']] <span style="color:green;font-family:Rockwell">([[:en:User talk:InternetArchiveBot|Raportoni probleme]])</span> 18 gusht 2024 23:40 (CEST) == Internet Archive Bot == Përshëndetje, redaktorë! Sapo ndryshova 0 lidhje të jashtme te artikulli ''[[Ekspozita "Vizatime nga Vendi i Jetës" nga Anastas Kostandini]]''. Ju lutem, shpenzoni pak kohë për të shqyrtuar [https://sq.wikipedia.org/w/index.php?diff=prev&oldid=2807352 redaktimin tim]. Nëse keni ndonjë pyetje ose dëshironi që t'i injoroj lidhjet apo faqet krejtësisht në të ardhmen, ju lutem, vizitoni [[:m:InternetArchiveBot/FAQ/sq|këtë faqe]] për informacione të mëtejshme. Ndër të tjera, aty mund të gjeni dhe informacion se si mund të rregulloni problemet që mund të kem shkaktuar. Kam bërë këto ndryshime: *U shtua etiketa {{tlx|lidhje e vdekur}} te lidhja https://lajme.rtsh.al/artikull/-vizatime-nga-vendi-i-jetes-ekpozite-personale-e-piktorit-pogradecar-anastas-kostandini. Gjithë të mirat!—[[:User:InternetArchiveBot|'''<span style="color:darkgrey;font-family:Courier New">InternetArchiveBot</span>''']] <span style="color:green;font-family:Rockwell">([[:en:User talk:InternetArchiveBot|Raportoni probleme]])</span> 7 qershor 2025 12:33 (CEST) f8a5fpxbtdzhsq8w2q0b8r67lrevzz6 0 360449 2807154 2749324 2025-06-06T23:48:40Z Leutrim.P 113691 removed [[Category:Trillim]] using [[Help:Gadget-HotCat|HotCat]] 2807154 wikitext text/x-wiki [[Skeda:Henri_Adolphe_Laissement_Kardinäle_im_Vorzimmer_1895.jpg|parapamje| [[Kardinali|Kardinalët]] përgjojnë në [[Vatikani|Vatikan]]. Një pikturë nga {{Interlanguage link|Henri Adolf Lesëmo|fr}}, 1895.]] '''Përgjimi''' është akti i dëgjimit të fshehtë të bisedave private ose komunikimeve të të tjerëve pa pëlqimin e tyre për të mbledhur informacion. == Mënyrat == Vektorët e përgjimit përfshijnë linjat [[Telefoni|telefonike]], [[Rrjeti celular|rrjetet celulare]], [[Posta elektronike|e-mail-in]] dhe metoda të tjera të mesazheve private të çastit. Pajisjet që mbështesin [[VoIP]] dhe programe të tjera komunikimi janë gjithashtu të cenueshme ndaj përgjimit elektronik nga viruset kompjuterike të kategorizuara si viruse [[Kali i Trojës (informatikë)|trojane]] ose më gjerësisht si [[spyware]].<ref name=":1">Garner, p. 550{{Nevojitet citimi i plotë|date=June 2014}}</ref> == Siguria == Ka një rëndësi në rritje të sigurisë në sistemet e komunikimit, veçanërisht në teknologjinë [[Komunikimi pa tela|pa tela]]. Nevoja për masa sigurie në nivele të ndryshme, duke përfshirë enkriptimin e softuerit, mbrojtjen e harduerit (p.sh., modulet e besuara të platformës) dhe madje edhe shtresën fizike që përdor inxhinierinë e frontit të valës është më e rëndësishme se kurrë.<ref>{{Cite journal |last=Ma |first=Jianjun |last2=Shrestha |first2=Rabi |last3=Adelberg |first3=Jacob |last4=Yeh |first4=Chia-Yi |last5=Hossain |first5=Zahed |last6=Knightly |first6=Edward |last7=Jornet |first7=Josep Miquel |last8=Mittleman |first8=Daniel M. |date=nëntor 2018 |title=Security and eavesdropping in terahertz wireless links |url=https://www.nature.com/articles/s41586-018-0609-x |journal=Nature |language=en |volume=563 |issue=7729 |pages=89–93 |bibcode=2018Natur.563...89M |doi=10.1038/s41586-018-0609-x |issn=1476-4687 |pmid=30323288}}</ref> Studiuesit kanë shprehur rëndësinë e adresimit të shqetësimeve të privatësisë nga sulmet e përgjimit, sepse ato ndikojnë në të drejtat e përdoruesve dhe aftësinë për të pasur besim në pajisjet, si dhe në të gjithë [[Interneti|internetin]]. Sigurimi që përdoruesit të kenë besim në veprimtaritë e tyre në internet, në mënyrë që përdoruesit të vazhdojnë të angazhohen në mënyrë aktive në sistem dhe të ndajnë [[Të dhënat|të dhëna]].<ref>{{Cite journal |last=Anajemba |first=Joseph Henry |last2=Iwendi |first2=Celestine |last3=Razzak |first3=Imran |last4=Ansere |first4=James Adu |last5=Okpalaoguchi |first5=Izuchukwu Michael |date=2022 |title=A Counter-Eavesdropping Technique for Optimized Privacy of Wireless Industrial IoT Communications |url=https://ieeexplore.ieee.org/document/9669024 |journal=IEEE Transactions on Industrial Informatics |volume=18 |issue=9 |pages=6445–6454 |doi=10.1109/TII.2021.3140109 |access-date=2024-02-09}}</ref> == Shiko edhe == * [[Përgjimi i ligjshëm]] * [[Përgjimi i telefonit]] == Referime == [[Kategoria:Teknika të spiunazhit]] d1jcgkapcdotn56wqgg7n97o8shiniz 0 360602 2807221 2806833 2025-06-07T00:42:25Z InternetArchiveBot 115207 Adding 1 book for [[Wikipedia:Vërtetueshmëria]] (20250606sim)) #IABot (v2.0.9.5) ([[User:GreenC bot|GreenC bot]] 2807221 wikitext text/x-wiki '''Toleranca fetare''' mund të nënkuptojë "jo më shumë se sa vetëpërmbajtje dhe leje e dhënë nga ithtarët e një feje dominuese për ekzistencën e feve të tjera, edhe pse këto të fundit shihen me mosmiratim si inferiore, të gabuara ose të dëmshme". Historikisht, shumica e incidenteve dhe shkrimeve që kanë të bëjnë me tolerancën përfshijnë statusin e pakicës dhe pikëpamjet kundërshtuese në lidhje me një [[Feja shtetërore|fe shtetërore]] dominuese.<ref>{{cite journal|author = Joachim Vahland|title = Toleranzdiskurse|date = 2017|journal = [[Zeno (periodical)|Zeno]]|issue = 37|language = en|pages =7–25}}</ref> Megjithatë, feja është gjithashtu sociologjike, dhe praktika e tolerancës ka pasur gjithmonë një aspekt politik gjithashtu.<ref name="Gervers">{{Cite book|editor-last = Gervers|editor-first = Peter|title = Tolerance and Intolerance: Social Conflict in the Age of the Crusades|editor-last2 = Gervers|editor-first2 = Michael|year = 2001|editor-last3 = Powell|editor-first3 = James M.|publisher = Syracuse University Press|language = en|isbn = 978-081562869-9}}</ref>{{Rp|faqe xiii}} == Vështrim == Një përmbledhje e historisë së tolerancës dhe kulturave të ndryshme në të cilat është praktikuar toleranca, dhe mënyrat në të cilat një koncept i tillë paradoksal është zhvilluar në një koncept udhëzues, ndriçon përdorimin e tij bashkëkohor si politik, social, fetar dhe etnik, duke aplikuar për [[LGBT|LGBT]], individët dhe pakicat e tjera, dhe koncepte të tjera të ndërlidhura si [[të drejtat e njeriut]]. [[Historiani]]a Alexandra Walsham vëren se kuptimi modern i fjalës ''tolerim'' mund të jetë shumë i ndryshëm nga kuptimi i saj historik. Toleranca në gjuhën moderne është analizuar si një komponent i një pikëpamjeje liberale ose [[Libertarianizmi|libertariane]] për [[të drejtat e njeriut]]. Hans Oberdiek shkruan: "''Për sa kohë që askush nuk dëmtohet ose nuk shkelen të drejtat themelore të askujt, shteti duhet të mbajë duart larg, duke toleruar atë që ata që kontrollojnë shtetin e shohin të neveritshme, të mjerueshme apo edhe të poshtëruar. Kjo për një kohë të gjatë ka qenë Mbrojtja më e përhapur e tolerancës nga liberalët... Gjendet, për shembull, në shkrimet e filozofëve amerikanë John Rawls, Robert Nozick, Ronald Dworkin, Brian Barry dhe një kanadez, Will Kymlicka, ndër të tjera''." [[Isaiah Berlin]] ia atribuon Herbert Butterfield-it nocionin se "''tolerimi... nënkupton njëfarë mosrespektimi. Unë i toleroj besimet tuaja absurde dhe veprimet tuaja të pamenda, megjithëse i di se janë absurde dhe të marra. Mill, mendoj, do të ishte dakord''".<ref>{{cite book|author = Isaiah Berlin|title = Four Essays on Liberty|year = 1969|publisher = [[Oxford University Press]]|language = en|location = Londër, Oksford dhe Nju Jork|page = 184}}</ref> John Grey shprehet se "''Kur tolerojmë një praktikë, një besim ose një tipar karakteri, ne lejojmë të jetë diçka që ne e gjykojmë si të padëshirueshme, të rreme ose të paktën inferiore; tolerimi ynë shpreh bindjen se, pavarësisht nga e keqja e tij, objekt tolerimi duhet lënë vetëm''".<ref>{{cite book|author = John Gray|title = Enlightenment's Wake|year = 1995|publisher = Routledge|language = en|location = Londër dhe Nju Jork|page =19}}</ref> Megjithatë, sipas Gray, "''liberalizmi i ri - liberalizmi i Rawls-it, Dworkin-it, Ackerman-it dhe të ngjashme''" duket se nënkupton se "''është e gabuar që qeveria të diskriminojë në favor ose kundër çdo forme jete të animuar nga një konceptim i caktuar i së mirës''".<ref>{{Cite book|author = John Gray|title = Enlightenment's Wake|year = 1995|publisher = Routledge|language = en|page = 20}}</ref> Walzer, [[Karl Popper]]<ref>{{cite book|author = Karl Raimund Popper|title =The Open Society and Its Enemies|url = https://books.google.al/books?id=EaKc0RRqlvYC|year = 2013|volume =1. The Spell of Plato|chapter = Notes to Volume I: Notes to Chapter Seven - Note 4|publisher = Princeton University Press|language = en|isbn = 978-0-691-15813-6|orig-year = 1945|location = Nju Xhersi|pages = 581-582}}</ref> dhe John Rawls<ref>{{Cite book|first = John|last = Rawls|date =31 mars 2005|url = https://books.google.com/books?id=TdvHKizvuTAC&pg=PA216|title = John Rawls, ''A Theory of Justice|publisher = Harvard University Press|language = en|isbn = 978-0-674-01772-6|orig-year = 1971|access-date =18 prill 2021|page = 216|archive-date =6 dhjetor 2022|archive-url = https://web.archive.org/web/20221206133631/https://books.google.com/books?id=TdvHKizvuTAC&pg=PA216&lpg=PA216|url-status = live}}</ref> kanë diskutuar paradoksin e tolerimit të intolerancës. Walzer pyet: "''A duhet ti tolerojmë intolerantët?''". Ai vëren se shumica e grupeve fetare të pakicave që janë përfituese të tolerancës janë vetë intolerantë, të paktën në disa aspekte. Rawls argumenton se një sekt intolerant duhet të tolerohet në një shoqëri tolerante, përveç nëse sekti kërcënon drejtpërdrejt sigurinë e anëtarëve të tjerë të shoqërisë. Ai e lidh këtë parim me stabilitetin e një shoqërie tolerante, në të cilën anëtarët e një sekti intolerant në një shoqëri tolerante, me kalimin e kohës, do të fitojnë tolerancën e shoqërisë më të gjerë. == Shih edhe == * [[Shteti laik]] * [[Liria e fesë]] * [[Pluralizmi fetar]] * [[Përndjekja fetare]] * [[Diskriminimi fetar]] * [[Islami dhe fetë e tjera]] * [[Ndarja e fesë nga shteti]] * [[Bashkëjetesa fetare në Shqipëri]] == Referencat == <references/> == Literatura == * {{cite book|last = Barzilai|first = Gad|title = Law and Religion|publisher = Ashgate|url = https://archive.org/details/lawreligion0000unse_t7e8|year = 2007|language = en|isbn = 978-0754624943}} * {{cite book|last = Beneke|first = Chris|title = Beyond Toleration: The Religious Origins of American Pluralism|year = 2006|publisher = [[Oxford University Press]]|language = en|isbn = 978-019530555-5}} * {{cite book|last = Coffey|first = John|title = Persecution and Toleration in Protestant England, 1558–1689|year = 2000|publisher = Longman Publishing Group|language = en|isbn = 978-058230465-9}} * {{Cite journal|last = Collins|first = Jeffrey R.|title = Redeeming the enlightenment: New histories of religious toleration – Historiography 1789 to 2009|url = https://archive.org/details/sim_journal-of-modern-history_2009-09_81_3/page/n114|journal = Journal of Modern History|volume = 81|issue =3|year = 2009|language = en|pages = 607–636}} * {{cite book|last = Curry|first = Thomas J.|title = Church and State in America to the Passage of the First Amendment|year = 1989|publisher = [[Oxford University Press]]|language = en|url = https://archive.org/details/firstfreedomschu0000curr|edition = rishtypje|isbn = 978-019505181-0|url-access = registration}} * {{cite book|editor-last = Grell|editor-first = Ole Peter|editor2 = Roy Porter|title = Toleration in Enlightenment Europe|year = 2000|publisher = [[Cambridge University Press]]|language = en|url = https://archive.org/details/tolerationinenli0000unse|isbn = 978-052165196-7|location = Kembrixh}} * {{cite book|last = Hamilton|first = Marci A.|others = Edward R. Becker (parathënia)|year = 2005|url = https://archive.org/details/godvsgavelreligi00hami|title = God vs. the Gavel: Religion and the Rule of Law|publisher = [[Cambridge University Press]]|language = en|isbn = 978-052185304-0}} * {{cite book|last = Hanson|first = Charles P.|title = Necessary Virtue: The Pragmatic Origins of Religious Liberty in New England|url = https://archive.org/details/necessaryvirtuep0000hans|year = 1998|publisher = University Press of Virginia|language = en|isbn = 978-081391794-8}} * {{Cite book|last = Jordan|first =W. K.|title =The Development of Religious Toleration in England|volume = 1|publisher = [[Cambridge University Press]]|language = en|location = Kembrixh, MA|date = 1932-1940}} * {{Cite book|author =W. K. Jordan|title =The Development of Religious Toleration in England|volume = 2|date = 1932–1940|publisher = [[Cambridge University Press]]|language = en|location = Kembrixh MA}} * {{Cite book|author =W. K. Jordan|title =The development of Religious Toleration in England|volume = 3|date = 1932–1940|publisher = [[Cambridge University Press]]|language = en|location = Kembrixh MA}} * {{Cite book|author =W. K. Jordan|title =The Development of Religious Toleration in England|volume = 4|date = 1932-1940|publisher = [[Cambridge University Press]]|language = en|location = Kembrixh MA}} * {{cite book|last = Kaplan|first = Benjamin J.|title = Divided by Faith: Religious Conflict and the Practice of Toleration in Early Modern Europe|year = 2007|publisher = Belknap Press|url = https://archive.org/details/dividedbyfaithre0000kapl|language = en|isbn = 978-067402430-4}} * {{cite book|editor-last = Laursen|editor-first = John Christian|editor2 = Cary Nederman|title = Beyond the Persecuting Society: Religious Toleration Before the Enlightenment|year = 1997|publisher = University of Pennsylvania Press|language = en|isbn = 978-081223331-5}} * LeCler, Joseph. ''Toleration and the Reformation,'' 1960, përkthyesi T. L. Westow. 2 vols. Londër. * {{cite book|last = Murphy|first = Andrew R.|title = Conscience and Community: Revisiting Toleration and Religious Dissent in Early Modern England and America|year = 2001|language = en|url = https://archive.org/details/consciencecommun0000murp|publisher = Pennsylvania State University Press|isbn = 978-027102105-8}} * {{cite book|last = Oberdiek|first = Hans|title = Tolerance: Between Forbearance and Acceptance|year = 2001|publisher = Rowman and Littlefield|language = en|isbn = 978-084768785-5}} * {{Citation|last = Tausch|first = Arno|title = Are Practicing Catholics More Tolerant of Other Religions than the Rest of the World? Comparative Analyses Based on World Values Survey Data|date = 21 nëntor 2017|language = en|SSRN = 3075315|doi = 10.2139/ssrn.3075315}} * {{cite book|last = Tønder|first = Lars|year = 2013|title = Tolerance: A Sensorial Orientation to Politics|publisher = [[Oxford University Press]]|language = en|isbn = 978-019931580-2}} * {{cite book|last = Walsham|first = Alexandra|title = Charitable Hatred: Tolerance and Intolerance in England, 1500–1700|year = 2006|publisher = Manchester University Press|language = en|url = https://archive.org/details/charitablehatred00wals|isbn = 978-071905239-2|url-access = registration}} * {{Cite journal|last = Walsham|first = Alexandra|year = 2017|title = Toleration, Pluralism, and Coexistence: The Ambivalent Legacies of the Reformation|volume = 108|issue =1|language = en|url = https://www.repository.cam.ac.uk/bitstream/handle/1810/275919/Toleration%20ARG.docx?sequence=1|journal = Archiv für Reformationsgeschichte – Archive for Reformation History|pages = 181–90}} * {{cite book|last = Zagorin|first = Perez|title = How the Idea of Religious Toleration Came to the West|url = https://archive.org/details/howideaofreligio0000zago|year = 2003|publisher = Princeton University Press|language = en|isbn = 978-069112142-0}} [[Kategoria:Të drejtat e njeriut sipas çështjes]] [[Kategoria:Feja dhe shoqëria]] [[Kategoria:Faqe me adresa nga Wayback Machine që përdorin stampën e arkivës së rrjetit]] [[Kategoria:Tolerim]] [[Kategoria:Besim]] sp70wzj235quzu6pqpmxkehnzfbv7r1 0 360771 2807290 2806756 2025-06-07T04:27:11Z InternetArchiveBot 115207 Adding 1 book for [[Wikipedia:Vërtetueshmëria]] (20250606sim)) #IABot (v2.0.9.5) ([[User:GreenC bot|GreenC bot]] 2807290 wikitext text/x-wiki [[Skeda:Sat_TV_dishes.jpg|parapamje| Një sërë antenash satelitore]] '''Televizioni satelitor''' është një shërbim që ofron programe [[Televizioni|televizive]] per shikuesit duke i transmetuar ato nga një [[Komunikimet satelitore|satelit komunikues]] që rrotullohet rreth Tokës direkt në vendndodhjen e shikuesit. Sinjalet merren nëpërmjet një antene parabolike të jashtme e cila zakonisht quhet antenë satelitore dhe një [[LNB|konvertues me zhurmë të ulët (low-noise block downconverter)]]. [[Skeda:Satellite_TV_diagram.png|parapamje| Diagrami që tregon se si funksionon televizioni modern satelitor]] Një marrës satelitor dekodon programin e dëshiruar televiziv per shfaqje në ekranin e [[Televizori|televizorit]]. Marrësit mund të jenë pajisje të jashtme dekoduese (set-top box)të jashtëm ose tunera te integruar ne televizor. Televizioni satelitor ofron një gamë të gjerë kanalesh dhe shërbimesh. Në shumë zona të largëta gjeografike pa mbulim televiziv tokësor ose infrastrukturë [[Televizioni kabllor|kabllore televizive]], ai perfaqson të vetmin burim të programeve televizive. Për të dy lloje transmetimesh kërkohen marrës të ndryshëm. Një pjesë e transmetimeve dhe e kanaleve janë të pakoduara (unencrypted) dhe për këtë arsye të lira për përdorim (free-to-air), ndërsa shumica e kanaleve transmetohen me kodim (encryption). Kanalet e lira (free-to-view) janë të koduara, por ofrohen pa pagesë direkte, ndërsa shërbimet me pagesë (pay television) kërkojnë nga shikuesi të abonohet dhe të paguajë një tarifë mujore për të qasur programet.<ref>{{Cite book |last=Campbell |first=Dennis |url=https://books.google.com/books?id=kRJCwqzE3iwC&q=satellite+tv+free+to+air+free+to+view+must+pay&pg=PA161 |title=Copyright Infringement |last2=Cotter |first2=Susan |publisher=Kluwer Law International |year=1998 |isbn=90-247-3002-3 |access-date=18 September 2014}}</ref> Ne sistemet moderne, sinjalet transmetohen nga një satelit komunikues frekuencat e brezit X (8–12&nbsp;GHz) ose brezit K <nowiki><sub id="mwKw">u</sub></nowiki> (12–18&nbsp;GHz) duke kërkuar vetëm një antenë të vogël me diametër më pak se një metër. <ref name="m101">{{Cite journal |date=25 April 2008 |title=Frequency letter bands |url=http://www.microwaves101.com/encyclopedia/letterbands.cfm |url-status=dead |archive-url=https://web.archive.org/web/20140714171156/http://www.microwaves101.com/ENCYCLOPEDIA/letterbands.cfm |archive-date=14 July 2014 |access-date=30 January 2014}}</ref> Sistemet e para të televizionit satelitor ishin te llojit tashme të vjetëruar, të njohur si sisteme vetëm për pranim televiziv. Këto sisteme merrnin sinjale analoge më të dobëta të transmetuara në brezin C (4–8&nbsp;GHz) nga satelitët e tipit FSS, duk kërkuar përdorimin e antenave të mëdha prej 2-3 metrash. Si pasojë, këto sisteme u quajtën sistemet "big dish"("sisteme me antena të mëdha") dhe ishin më të shtrenjta dhe më pak të perhapura.<ref name="fcc">{{Cite web |title=Installing Consumer-Owned Antennas and Satellite Dishes |url=http://www.fcc.gov/cgb/consumerfacts/consumerdish.html |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20110429095843/http://www.fcc.gov/cgb/consumerfacts/consumerdish.html |archive-date=2011-04-29 |access-date=2008-11-21 |publisher=FCC}}</ref> Sistemet e hershme përdornin [[Sinjali analog|sinjale analoge]], por ato moderne përdorin sinjale dixhitale të cilat lejojnë transmetimin e standardit modern te televizionit me definicion të lartë, falë efikasitetit spektral të përmirësuar të transmetimit dixhital. Që nga viti 2022, Star One D2 nga Brazili është i vetmi satelit i mbetur që transmeton ende sinjale analoge.<ref>{{Cite web |title=Star One D2 at 70.0°W |url=https://www.lyngsat.com/Star-One-D2.html |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20231210210307/https://www.lyngsat.com/Star-One-D2.html |archive-date=2023-12-10 |access-date=2023-12-10 |website=lyngsat.com}}</ref> <ref>{{Cite web |title=Lista completa de frequências |url=https://portalbsd.com.br/satelite_canais.php?sat=sc2 |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20231210210307/https://portalbsd.com.br/satelite_canais.php?sat=sc2 |archive-date=2023-12-10 |access-date=2023-12-10 |website=Portal BSD |language=pt}}</ref> == Teknologjia == Ekzistojnë pesë komponentë kryesorë në një sistem satelitor: burimi i programeve,qendra e transmetimit,sateliti, antena satelitore, dhe marresi (reciveri).Satelitët e përdorur për transmetimin e programeve televizive zakonisht ndodhet në një orbitë gjeostacionare rreth {{Convert|36,000|km|mi}} mbi [[Ekuatori|ekuatorin]] e Tokës.Përparësia e kësaj orbite është se periudha orbitale e satelitit është e barabartë me shpejtësinë e rrotullimit të Tokës, kështu që sateliti duket i palëvizshëm në qiell. Per shkak te kesaj, antena satelitore "pjata" që merr sinjalin mund të drejtohet përgjithmonë drejt pozicionit te satelitit dhe nuk ka nevojë të ndjekë një satelit në lëvizje.Megjithatë, disa sisteme përdorin një orbitë shumë eliptike me pjerrësi prej +/−63.4 gradë dhe një periodë orbitale prej rreth dymbëdhjetë orësh, e njohur si orbita Molniya . Televizioni satelitor, ashtu si komunikimet e tjera të transmetuara nga sateliti, fillon me një antenë transmetuese të vendosur në një strukturë të lidhjes së sipërme . {{Sfn|Pattan|1993|p=207}} Antenat satelitore Uplink janë shumë të mëdha, deri në {{Convert|9|to|12|m|ft}} në diametër. {{Sfn|Pattan|1993|p=207}} Diametri i rritur rezulton në synim më të saktë dhe rritje të fuqisë së sinjalit në satelit. {{Sfn|Pattan|1993|p=207}} Antena e lidhjes në ngritje është e drejtuar drejt një sateliti specifik dhe sinjalet e lidhjes në ngritje transmetohen brenda një diapazoni specifik frekuencash, në mënyrë që të merren nga njëri prej transponderëve të akorduar në atë diapazon frekuencash në atë satelit. {{Sfn|Pattan|1993|p=330}} Transponderi i ritransmeton sinjalet përsëri në Tokë në një frekuencë të ndryshme (një proces i njohur si përkthim, i përdorur për të shmangur ndërhyrjen me sinjalin e lidhjes lart), zakonisht në frekuencën 10.7-12.7.&nbsp;brezi GHz, por disa ende transmetojnë në brezin C (4–8&nbsp;GHz), brezi <nowiki><sub id="mwZg">K u</sub></nowiki> (12–18&nbsp;GHz), ose të dyja. {{Sfn|Pattan|1993|p=207}} Këmba e shtegut të sinjalit nga sateliti në stacionin tokësor marrës quhet lidhja zbritëse. {{Sfn|Pattan|1993|p=327}} Një satelit tipik mund te kete deri në 32 transponderë në brezin K- <nowiki><sub id="mwcg">u</sub></nowiki> ose 24 transponderë në brezin C, ose më shumë për satelitët hibridë K <nowiki><sub id="mwdQ">-u</sub></nowiki> / C . Transponderët tipikë kanë secili një gjerësi brezi prej 27 deri ne 50&nbsp;MHz. Për satelitet gjeostacionar ne brezin C kerkohet nje ndarje 2° gjatësi gjeografike nga sateliti tjetër për të shmangur ndërhyrjet, ndersa për brezin K <nowiki><sub id="mweg">u</sub></nowiki> kjo ndarje mund të jetë 1°. Kjo do të thotë se ekziston një kufi maksimal prej 360/2 = 180 satelitësh gjeostacionarë per brezin C ose 360/1 = 360 satelitësh gjeostacionarë për brezin K <nowiki><sub id="mwfQ">-u</sub></nowiki>. Transmetimet në brezin C janë te ndjeshme ndaj ndërhyrjeve tokësore, ndërsa transmetimet në brezin K <nowiki><sub id="mwgA">-u</sub></nowiki> ndikohen nga reshjet (pasi uji është një perthithës shumë i mire i mikrovalëve në këtë frekuencë specifike). Ky i fundit (transmetimi Ku) ndikohet edhe më keq nga kristalet e akullit në retë e stuhive. Në raste të caktuara, ndodh humbje e sinjalit per shkak te Diellit(sun outage) kur ai pozicionohet pikërisht prapa satelitit gjeostacionar drejt të cilit është orientuar antena marrëse.<ref name="mji2">{{Cite journal |year=2000 |title=Microwave Journal International |url=https://books.google.com/books?id=X0pKAQAAIAAJ&q=lnb+70+ohm+satellite+75+ohm |journal=[[Microwave Journal International]] |publisher=[[Horizon House]] |volume=43 |issue=10–12 |pages=26–28 |access-date=28 July 2014}}</ref> Sinjali satelitor downlink, i dobesuar ndjeshem pas udhëtimit ne nje distancë te madhe (shih humbjet ne perhapje ), kapet nga një antenë parabolike marrëse. Kjo antenë reflekton sinjalin e dobët në pikën fokale të saj. <ref name="newscientist2">{{Cite journal |last=Fox |first=Barry |year=1995 |title=Leaky dishes drown out terrestrial TV |url=https://books.google.com/books?id=lz4eAQAAMAAJ&q=LNB+can+only+handle+a+single+receiver+problem |journal=[[New Scientist]] |publisher=[[Reed Business Information]] |volume=145 |pages=19–22 |access-date=28 July 2014}}</ref> Në pikën fokale të antenës, të montuar në kllapa, ndodhet një pajisje e quajtur feedhorn (grykë marrëse) ose kolektor. <ref name="sseipv6">{{Cite book |last=Minoli |first=Daniel |url=https://books.google.com/books?id=4yJi1UQDPp8C&q=feedhorn+satellite+system |title=Satellite Systems Engineering in an IPv6 Environment |date=3 February 2009 |publisher=[[CRC Press]] |isbn=978-1420078688 |location=[[Boca Raton, Florida]] |access-date=29 July 2014}}</ref> Feedhorn-i është një pjesë e udhëzuesit të valëve (waveguide) me një fund të zgjeruar që mbledh sinjalet në ose afër pikës fokale dhe i çon ato në një sondë ose marrës të lidhur me një konvertues me bllok me zhurmë të ulët (LNB). <ref name="egt">{{Cite book |last=Dodd |first=Annabel Z. |url=https://books.google.com/books?id=H4POZ66FaS0C&q=set-top+box+converts&pg=PA308 |title=The Essential Guide to Telecommunications |publisher=[[Prentice Hall]] |year=2002 |isbn=0130649074 |edition=5th |location=[[Upper Saddle River, New Jersey]] |pages=307–10 |access-date=29 July 2014}}</ref>LNB-ja përforcon sinjalet dhe i shndërron ato në një bllok më të ulët të frekuencave të ndërmjetme (IF), zakonisht në brezin L. <ref name="egt" /> Sistemet origjinale te televizionit satelitore në brezin C përdornin një amplifikator me zhurmë të ulët (LNA) të lidhur me feedhorn-in në pikën fokale të antenës. <ref name="sspt">{{Cite book |last=Pattan |first=Bruno |url=https://books.google.com/books?id=0GJWEro9ea4C&q=sun+outage+satellite |title=Satellite Systems:Principles and Technologies |date=31 March 1993 |publisher=Springer Science & Business Media |isbn=9780442013578 |location=Berlin |access-date=29 July 2014}}</ref> Sinjali i perforcuar, ende në frekuencat të larta të mikrovalëve, duhej të transmetohej nëpërmjet [[Kabllo koaksiale|një kablli koaksial]] të shtrenjtë me humbje të ulëta me impedancë 50 ohm [[Kabllo koaksiale|të mbushur me gaz]] dhe me lidhës kompleks N-connector drejt një marrësi të vendosur brenda ose, në modele të tjera, drejt një konvertues poshtë- downconverter-i (një mikser dhe oshilator i akorduar me tension, së bashku me filtra elektronikë) për ta konvertuar në një frekuencë të ndërmjetme. <ref name="sspt" /> Zgjedhja e kanalit kontrollohej zakonisht nga një oshilator i akorduar me tension, ku tensioni i akordimit transmetohej nëpërmjet një kablli të veçantë në headend, por ky dizajn u evolua me kohe. <ref name="sspt" /> Dizajnet e konvertuesit bazuar në mikrostrip për frekuencat e radios amatore u përshtatën për brezin 4&nbsp;GHz te brezit C. <ref name="ewww">{{Cite journal |year=1985 |title=Europe's Best Kept Secret |url=https://books.google.com/books?id=yDFWAAAAMAAJ&q=low-noise+amplifier+connected+to+the+feedhorn+at+the+focal+point+of+the+dish+c-band |journal=Electronics World + Wireless World |publisher=Reed Business Publishing |volume=95 |pages=60–62 |access-date=28 July 2014}}</ref> Në qendër të këtyre dizajneve ishte koncepti i konvertimit në bllok të një grupi frekuencash në një IF më të ulët dhe më të lehtë për t’u trajtuar. <ref name="ewww" /> [[Skeda:Universal-euro-sat-lnb.jpg|majtas|parapamje|291x291px| Pamje nga prapa e një [[LNB]] me polarizim linear.]] Përparësitë e përdorimit të një LNB janë se mund të përdoret një kabllo më e lirë për të lidhur marrësin e brendshëm me antenë televizive satelitore dhe LNB, dhe se teknologjia për trajtimin e sinjalit në brezin L dhe UHF ishte shumë më e lirë se ajo për trajtimin e sinjalit në frekuencat e brezit C. <ref name="hrmz">{{Cite journal |year=1984 |title=Microstrip Impedance Program |url=https://books.google.com/books?id=9ztQAAAAYAAJ&q=microstrip+amateur+radio+c-band |journal=Ham Radio Magazine |publisher=Communications Technology, Incorporated |volume=17 |pages=84 |access-date=28 July 2014}}</ref> Kalimi në teknologji më të lira nga kabllot "hardline" (e linjës së fortë) dhe lidhesit N të sistemeve të hershme të brezit C në kabllot 75-ohm dhe lidhësit F më të lirë dhe më të thjeshtë, u lejoi qe marrësit e hershëm të televizionit satelitor të përdornin, ato që në realitet ishin, akordues televizivë UHF të modifikuar të cilët zgjidhnin kanalin televiziv satelitor për konvertim poshtë në një frekuencë të ndërmjetme më të ulët të përqendruar në 70.&nbsp;MHz, ku pastaj sinjali u demodulua. <ref name="hrmz" /> Ky ndryshim i lejoi industrisë së televizionit satelitor [[Televizioni satelitor|DTH]] të ndryshonte nga një industri kryesisht hobiiste ku ndërtoheshin vetëm një numër i vogël sistemesh që kushtonin mijëra dollarë amerikanë, në një industri shumë më komerciale të prodhimit masiv. <ref name="hrmz" /> Në Shtetet e Bashkuara, ofruesit e shërbimeve përdorin diapazonin e frekuencave të ndërmjetme prej 950–2150&nbsp;MHz për të përcjellë sinjalin nga LNBF-ja në antenë deri te marrësi. Kjo lejon transmetimin e sinjaleve UHF përgjatë të njëjtit kabllo koaksial në të njëjtën kohë. Në disa aplikime (si DirecTV AU9-S dhe AT-9),perdoren diapazonet e brezit me te ulet B  dhe 2250–3000&nbsp;MHz. LNBF-të e reja te përdorura nga DirecTV, të quajtura SWM (Single Wire Multiswitch), implementojn shpërndarjen me një kabllo të vetme dhe përdorin një gamë më të gjerë frekuencash prej 2–2150&nbsp;MHz. <sup class="noprint Inline-Template Template-Fact" style="white-space:nowrap;">&#x5B; ''[[wikipedia:Citim i duhur|<span title="This claim needs references to reliable sources. (December 2014)">nevojitet citim</span>]]'' &#x5D;</sup> Marrësi satelitor ose dekoderi kryen demodulimin dhe konvertimin e sinjaleve në formën e dëshiruar (dalje për televizion, audio, të dhëna, etj.). {{Sfn|Dodd|2002|p=308}} Shpesh, marrësi përfshin aftësinë për të zberthyer ose [[Kriptimi|dekriptuar]] në mënyrë selektive sinjalin e marrë për të ofruar shërbime premium për disa abonent;ne kete rast marrësi quhet at marrës/dekodues i integruar ose IRD. {{Sfn|Dodd|2002|p=72}} Kabllot me humbje të ulët (p.sh. RG-6, [[RG-11]], etj.) përdoren për të lidhur marrësin me LNBF ose LNB. {{Sfn|Minoli|2009|p=194}} RG-59 nuk rekomandohet për këtë aplikim pasi nuk është projektuar teknikisht për të mbajtur frekuenca mbi 950&nbsp;MHz, por mund të funksionojë në disa rrethana, varësisht nga cilësia e telit koaksial, niveleve te sinjalit, gjatësia e kabllit, etj. {{Sfn|Minoli|2009|p=194}} Një problem praktik që lidhet me marrjen e sinjaleve satelitore në shtëpi është se një LNB ne thelb mund te perdoret nga një marrës i vetëm. <ref name="newscientist2">{{Cite journal |last=Fox |first=Barry |year=1995 |title=Leaky dishes drown out terrestrial TV |url=https://books.google.com/books?id=lz4eAQAAMAAJ&q=LNB+can+only+handle+a+single+receiver+problem |journal=[[New Scientist]] |publisher=[[Reed Business Information]] |volume=145 |pages=19–22 |access-date=28 July 2014}}</ref> Kjo ndodh sepse LNB-ja perpunon dy polarizime rrethore të ndryshme (djathtas dhe majtas) dhe, në rastin e brezit K, perpunon dy breza të ndryshme frekuencash (poshtë dhe sipër) në të njëjtin diapazon frekuencash në kabllo. <ref name="newscientist2" /> Në varësi të frekuencës dhe polarizimit që përdor transponderi satelitor, marrësi satelitor duhet ta kalojë LNB-në në një nga katër modalitetet e ndryshme për të marrë një "kanal" specifik. <ref name="newscientist2" /> Kjo menaxhohet nga marrësi duke përdorur protokollin [[DiSEqC]] për të kontrolluar modalitetin e LNB-se. <ref name="newscientist2" /> Kur lidhen disa marrës satelitorë ne një antenë të vetme, do të duhet të përdoret një pajisje e quajtur multiswitch në kombinim me një LNB te nje lloji të veçantë. <ref name="newscientist2" /> Ekzistojnë edhe LNB te pajisura me një multiswitch( ndërprerës shumëfunksional) të integruar tashmë. <ref name="newscientist2" /> Ky problem bëhet më i ndërlikuar kur disa marrës duhet të përdorin disa antena (ose disa LNB të montuara në një antenë të vetme) per te kapur sinjale nga satelitë të ndryshëm. <ref name="newscientist2" /> Një zgjidhje e zakonshme për perdoruesit që duan të kenë qasje në shumë satelitë është vendosja e një antene të vetme parabolike me një LNB të vetëm dhe rrotullimi i antenës duke përdorur një motor elektrik. Boshti i rrotullimit duhet të vendoset në drejtimin veri-jug dhe në varësi të vendndodhjes gjeografike të antenes, të ketë një pjerrësi specifike vertikale. Kur antena motorike eshte instaluar siç duhet, kur të aktivizohet, ajo do të përshkojë të gjitha pozicionet e mundshme për satelitët e rreshtuar përgjatë orbitës gjeostacionare direkt mbi ekuator. Pas kesaj antena do të jetë më pas e aftë të marrë çdo satelit gjeostacionar që është i dukshëm në ate vendndodhje specifike, pra që ndodhet mbi horizont. Protokolli [[DiSEqC]] është zgjeruar për të përfshirë komanda për drejtimin e rotorëve të antenës. <sup class="noprint Inline-Template Template-Fact" style="white-space:nowrap;">&#x5B; ''[[wikipedia:Citim i duhur|<span title="This claim needs references to reliable sources. (December 2014)">nevojitet citim</span>]]'' &#x5D;</sup> Satelitët e përdorur për transmetimin e programeve televizive zakonisht vendosen në një orbitë gjeostacionare (geostationary orbit) rreth 36,000 km (22,000 milje) mbi ekuatorin e Tokës. Përparësia kryesore e kësaj orbite qëndron në faktin se perioda orbitale e satelitit përputhet me shpejtësinë e rrotullimit të Tokës, duke bërë që sateliti të duket i palëvizshëm në qiell. Kjo karakteristikë lejon që antena parabolike (satellite dish) e cila merr sinjalin të mbetet e fiksuar drejt pozicionit të satelitit, pa nevojë të ndjekë lëvizjen e tij. Përveç kësaj, ekzistojnë disa sisteme alternative që përdorin orbita shumë eliptike (highly elliptical orbit) me një pjerrtesi prej +/-63.4 gradë dhe periodë orbitale prej rreth 12 orësh, të njohur si orbita Molniya, një orbitë shumë eliptike me pjerrësi prej +/- 63.4 shkallë dhe një periodë orbitale prej rreth dymbëdhjetë orësh. Televizioni satelitor,ashtu si të gjitha format e tjera të komunikimit përmes satelitit, fillon me një antenë transmetuese të vendosur në një pike të lidhjes së sipërme (uplink).<ref name="sspt">{{Cite book |last=Pattan |first=Bruno |url=https://books.google.com/books?id=0GJWEro9ea4C&q=sun+outage+satellite |title=Satellite Systems:Principles and Technologies |date=31 March 1993 |publisher=Springer Science & Business Media |isbn=9780442013578 |location=Berlin |access-date=29 July 2014}}</ref> Antenat satelitore për uplink janë jashtëzakonisht të mëdha, me diametër që varion nga 9 deri në 12 metra (30 deri 39 ft)<ref name="sspt" /> për të arritur synim të saktë dhe rritje të fuqisë së sinjalit në satelit, për të përmirësuar besueshmërinë.<ref name="sspt" />Diametri i zmadhuar rezulton në një drejtim më të saktë dhe në një rritje të fuqisë së sinjalit te sateliti.<ref name="sspt" />Antena uplink drejtohet drejt një sateliti të caktuar, dhe sinjalet e transmetuara (uplink) dërgohen brenda një game të caktuar frekuencash, në mënyrë që të pranohen nga një nga transponderët e akorduar në atë gamë frekuencash në bord të satelitit.<ref name="ewww">{{Cite journal |year=1985 |title=Europe's Best Kept Secret |url=https://books.google.com/books?id=yDFWAAAAMAAJ&q=low-noise+amplifier+connected+to+the+feedhorn+at+the+focal+point+of+the+dish+c-band |journal=Electronics World + Wireless World |publisher=Reed Business Publishing |volume=95 |pages=60–62 |access-date=28 July 2014}}</ref> Transponderi ritransmet sinjalet përsëri në Tokë në një frekuencë tjetër (një proces i njohur si konvertim frekuence, i përdorur për të shmangur ndërhyrjen me sinjalin uplink), zakonisht në brezin 10.7-12.7 GHz por disa transmetojnë ende në brezin C (4-8 GHz), brezin K <nowiki><sub id="mwAUw">-u</sub></nowiki> (12-18 GHz), ose në të dyja.<ref name="sspt" />Pjesa e rrugës së sinjalit nga sateliti në stacionin marrës në Tokë quhet downlink.<ref name="hrmz">{{Cite journal |year=1984 |title=Microstrip Impedance Program |url=https://books.google.com/books?id=9ztQAAAAYAAJ&q=microstrip+amateur+radio+c-band |journal=Ham Radio Magazine |publisher=Communications Technology, Incorporated |volume=17 |pages=84 |access-date=28 July 2014}}</ref> [[Skeda:DTH_Satellite_Dish_-_India_-_IMG_3474.jpg|parapamje| Një antenë satelitore DTH nga India.]] Sinjali satelitor i lidhur poshtë, më i dobët pasi përshkon distancën e madhe (shih humbjen e rrugës ), mblidhet duke përdorur një antenë marrëse parabolike në çati (" antenë satelitore "), e cila reflekton sinjalin e dobët në pikën fokale të antenë. <ref name="sseipv6">{{Cite book |last=Minoli |first=Daniel |url=https://books.google.com/books?id=4yJi1UQDPp8C&q=feedhorn+satellite+system |title=Satellite Systems Engineering in an IPv6 Environment |date=3 February 2009 |publisher=[[CRC Press]] |isbn=978-1420078688 |location=[[Boca Raton, Florida]] |access-date=29 July 2014}}</ref> I montuar në kllapa në pikën fokale të antenës është një brirë ushqyese <ref name="sseipv6" /> e cila i kalon sinjalet përmes një valëpërçuesi në një pajisje të quajtur [[LNB|konvertues blloku me zhurmë të ulët]] (LNB) ose konvertues me zhurmë të ulët (LNC) i bashkangjitur në brirë. <ref name="sseipv6" /> LNB amplifikon sinjalet e dobëta, filtron bllokun e frekuencave në të cilin transmetohen sinjalet televizive satelitore dhe e konverton bllokun e frekuencave në një diapazon frekuencash më të ulëta në diapazonin L-band.<ref name="sseipv6" /> Sinjali më pas kalohet nëpërmjet një [[Kabllo koaksiale|kablli koaksial]] në banesë te marrësi i televizionit satelitor, një dekoder pranë televizorit. Arsyeja e përdorimit të LNB-së për të bërë përkthimin e frekuencës në antenë është që sinjali të mund të përçohet në banesë duke përdorur [[kabllo koaksiale]] të lirë. Për të transportuar sinjalin në shtëpi në frekuencën e tij origjinale [[Mikrovalët|të mikrovalës]] në bandin K <nowiki><sub id="mwAXM">u</sub></nowiki> , do të duhej një valëpërçues i shtrenjtë, një tub metalik për të transportuar valët e radios. <ref name="sseipv6" /> Kablloja që lidh marrësin me LNB-në është e tipit me humbje të ulët RG-6, me katër shtresa mbrojtëse RG-6 ose RG-11. <ref name="egt">{{Cite book |last=Dodd |first=Annabel Z. |url=https://books.google.com/books?id=H4POZ66FaS0C&q=set-top+box+converts&pg=PA308 |title=The Essential Guide to Telecommunications |publisher=[[Prentice Hall]] |year=2002 |isbn=0130649074 |edition=5th |location=[[Upper Saddle River, New Jersey]] |pages=307–10 |access-date=29 July 2014}}</ref> RG-59 nuk rekomandohet për këtë aplikim pasi nuk është projektuar teknikisht për të mbajtur frekuenca mbi 950&nbsp;MHz, por do të funksionojë në shumë rrethana, varësisht nga cilësia e telit koaksial. <ref name="egt" /> Kalimi në teknologji më të përballueshme nga vitet 'kabllo me impedancë 50 om dhe lidhës N të sistemeve të hershme të brezit C deri te ato më të lira 75{{Nbsp}}Teknologjia ohm dhe lidhësit F u lejuan marrësit e hershëm të televizionit satelitor të përdornin, ato që në realitet ishin, akordues televizivë UHF të modifikuar të cilët zgjidhnin kanalin televiziv satelitor për konvertim poshtë në një frekuencë tjetër të ndërmjetme më të ulët të përqendruar në 70.&nbsp;MHz ku u demodulua.<ref name="sseipv6" /> Një LNB mund të trajtojë vetëm një marrës të vetëm. <ref name="newscientist2">{{Cite journal |last=Fox |first=Barry |year=1995 |title=Leaky dishes drown out terrestrial TV |url=https://books.google.com/books?id=lz4eAQAAMAAJ&q=LNB+can+only+handle+a+single+receiver+problem |journal=[[New Scientist]] |publisher=[[Reed Business Information]] |volume=145 |pages=19–22 |access-date=28 July 2014}}</ref> Kjo për shkak të faktit se LNB perpunon dy polarizime të ndryshme rrethore - të djathtën dhe të majtën - dhe në rastin e brezit K <nowiki><sub id="mwAZc">-u</sub></nowiki> dy breza të ndryshëm marres - të poshtëm dhe të sipërm - në të njëjtin brez frekuence në kabllo dhe është një problem praktik për marrjen satelitore në shtëpi. <ref name="newscientist2" /> Në varësi të frekuencës në të cilën transmeton një transponder dhe polarizimit që përdor, marrësi satelitor duhet ta kalojë LNB-në në një nga katër modalitetet e mundshme në mënyrë që të marrë një program të caktuar në një transponder specifik. <ref name="newscientist2" /> Marrësi përdor protokollin [[DiSEqC]] për të kontrolluar modalitetin LNB, i cili e trajton këtë proces. <ref name="newscientist2" /> Nëse disa marrës satelitorë do të lidhen me një antenë të vetme, duhet të përdoret një i ashtuquajtur multiswitch në lidhje me një lloj të veçantë LNB-je. <ref name="newscientist2" /> Ekzistojnë gjithashtu LNB-ja te pajisura tashme me një ndërprerës shumëfunksional(multiswitch) të integruar. <ref name="newscientist2" /> Ky problem bëhet më i ndërlikuar kur disa marrës përdorin disa antena ose disa LNB të montuara në një antenë të vetme, secili i drejtuar drejt satelitëve të ndryshëm. <ref name="newscientist2" /> Dekoderi(kutia marrese) zgjedh kanalin e dëshiruar nga përdoruesi duke e filtruar atë kanal nga shume kanale qe marren nga sateliti, e konverton sinjalin në një frekuencë të ndërmjetme më të ulët, [[Kriptimi|e deshifron]] sinjalin [[Kriptimi|e enkriptuar]], demodulon sinjalin radio dhe e dërgon sinjalin video te perfituar në televizor nëpërmjet një kablli. <ref name="egt">{{Cite book |last=Dodd |first=Annabel Z. |url=https://books.google.com/books?id=H4POZ66FaS0C&q=set-top+box+converts&pg=PA308 |title=The Essential Guide to Telecommunications |publisher=[[Prentice Hall]] |year=2002 |isbn=0130649074 |edition=5th |location=[[Upper Saddle River, New Jersey]] |pages=307–10 |access-date=29 July 2014}}</ref> Për të deshifruar sinjalin, kutia marrëse duhet të jete e "aktivizuar" nga kompania satelitore. Nëse klienti nuk arrin të paguajë faturën mujore, kutia marrese "çaktivizohet" nga një sinjal nga kompania dhe sistemi nuk funksionon derisa kompania ta riaktivizojë atë. Disa marrës janë të aftë të [[Kriptimi|deshifrojnë]] vetë sinjalin e pranuar. Këta marrës quhen marrës te integruar/deshifrues ose IRD. <ref name="egt" /> Televizioni analog qe shpërndahej nëpërmjet satelitit zakonisht dërgohej i koduar ose i pa koduar duke perdorur standardet e transmetimit televiziv NTSC, PAL ose SECAM . Sinjali analog modulohet në frekuencë dhe konvertohet nga një sinjal FM në atë që quhet brez bazë. Ky brez bazë përfshin sinjalin video dhe nënbartësin(ët) audio. Nënbartësi audio demodulohet më tej për të ofruar një sinjal audio të papërpunuar. Me vone sinjalet u shendrruan ne sinjale televizive të dixhitalizuara ose multipleks sinjalesh, zakonisht QPSK. Në përgjithësi, televizioni dixhital, përfshirë atë që transmetohet nëpërmjet satelitëve, bazohet në standarde të hapura si MPEG dhe DVB-S / DVB-S2 ose ISDB-S .{{Citim i duhur|date=September 2014}}<sup class="noprint Inline-Template Template-Fact" style="white-space:nowrap;">&#x5B; ''[[wikipedia:Citim i duhur|<span title="This claim needs references to reliable sources. (September 2014)">nevojitet citim</span>]]'' &#x5D;</sup> Metodat e enkriptimit/kodimit me akses të kushtëzuar përfshijnë NDS, BISS, Conax, Digicipher, Irdeto, Cryptoworks, [[DG Crypt]], [[Beta digital]], [[SECA Mediaguard]], [[Logiways]], Nagravision, PowerVu, Viaccess, Videocipher dhe VideoGuard . Shumë prej ketyre sistemeve te aksesit të kushtëzuar janë kompromentuar. === Ndërprerja nga Dielli === Një ngjarje e quajtur ndërprerja nga Dielli ndodh kur dielli rreshtohet direkt pas satelitit brenda fushëpamjes së antenës marrese satelitore.<ref name="scsd">{{Cite book |last=Tirró |first=S. |url=https://books.google.com/books?id=AdwFdgykaMUC&pg=PA279 |title=Satellite Communication Systems Design |date=30 June 1993 |publisher=Springer Science & Business Media |isbn=978-0306441479 |location=[[Berlin]] |pages=279–80 |access-date=29 July 2014}}</ref> Kjo ndodh për një periudhë rreth 10-minutëshe çdo ditë, afersisht ne mesditë, dy herë në vit, gjate një periudhë dyjavore në pranverë dhe vjeshtë, rreth kohes se [[Ekuinoksi|ekuinoksit]] . Gjatë kësaj periudhe, Dielli ndodhet brenda lobit kryesor të modelit të pranimit të antenës, kështu që zhurma e fortë e mikrovalëve e emetuar nga Dielli në të njëjtat frekuenca që përdoruren nga transponderët e satelitit bllokon pranimin e sinjalit. <ref name="scsd" /> == Përdorimet == === Sateliti direkt në shtëpi dhe sateliti me transmetim te drejtpërdrejtë === [[Skeda:Dishing_out_the_truth.JPG|parapamje|250x250px| Antenat satelitore DBS të instaluara në një kompleks apartamentesh në [[San Jose, California|San Jose, CA]] (2006).]] '''Transmetimi Direkt-në-shtëpi''' (DTH) mund t'i referohet vetë satelitëve të komunikimit që ofrojnë shërbimin, ose shërbimit aktual televiziv. Shumica e perdoruesve të televizionit satelitor në tregjet e zhvilluara e marrin programet e tyre përmes një ofruesi te satelitit me '''transmetimit të drejtpërdrejtë''' (DBS). Sinjalet transmetohen duke përdorur brezin K <nowiki><sub id="mwAf0">u</sub></nowiki> (12 deri në 18&nbsp;GHz) dhe janë plotësisht dixhitale, gjë që mundeson cilësi më të lartë të figurës dhe zërit.<ref name="m101">{{Cite journal |date=25 April 2008 |title=Frequency letter bands |url=http://www.microwaves101.com/encyclopedia/letterbands.cfm |url-status=dead |archive-url=https://web.archive.org/web/20140714171156/http://www.microwaves101.com/ENCYCLOPEDIA/letterbands.cfm |archive-date=14 July 2014 |access-date=30 January 2014}}</ref> Programet për kanalet e televizionit satelitore vin nga burime të shumta dhe mund të përfshijnë transmetime të drejtpërdrejta nga studio te ndryshme.<ref name="itea">{{Cite web |title=JEDI Innovation report |url=https://itea3.org/innovation-report/jedi-brings-blu-ray-3d-quality-to-broadcast.html |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20140727223611/https://itea3.org/innovation-report/jedi-brings-blu-ray-3d-quality-to-broadcast.html |archive-date=2014-07-27 |access-date=2014-07-22}}</ref> Qendra e transmetimit e pergadit dhe paketon programet në kanale për transmetim dhe kur është e nevojshme, i enkripton ato.Me pas sinjali dërgohet në piken e transmetimit (uplink) <ref name="introsatcom">{{Cite book |last=Bruce R. Elbert |title=Introduction To Satellite Communications |publisher=Artech House |year=2008 |isbn=9781596932111 |chapter=9 Earth Stations and Network Technology}}</ref> ku transmetohet drejt satelitit. Ne disa qendra transmetimi, studiot, administrata dhe uplink-u ndodhen te gjitha ne të njëjtit kampus.<ref name="popmechAug94">{{Cite journal |date=August 1994 |title=Space TV |url=https://archive.org/details/sim_popular-mechanics_1994-08_171_8/page/n58 |journal=Popular Mechanics |publisher=Hearst Magazines |volume=171 |issue=8 |pages=57–60 |issn=0032-4558}}</ref> Pastaj sateliti e përkthen dhe e transmeton sinjalin e kanaleve drejt Tokes.<ref name="Intelsat">{{Cite web |title=Intelsat New Media Brochure |url=http://www.intelsat.com/wp-content/uploads/2013/03/New_Media_brochure.pdf |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20140407193413/http://www.intelsat.com/wp-content/uploads/2013/03/New_Media_brochure.pdf |archive-date=2014-04-07 |access-date=2014-07-21}}</ref> Shumica e sistemeve përdorin standardin DVB-S për transmetim. Ne shërbimet televizive me pagesë, rrjedha e të dhënave (data stream) është e enkriptuar dhe kërkon pajisje pritëse të pronarit te platformes. Megjithese teknologjia baze e pranimit është e ngjashme, teknologjia per televizionit me pagesë është pronësore dhe shpesh perfshine një modul per akses të kushtëzuar dhe [[Smart Kartelat|një kartë inteligjente]]. Kjo masë siguron qe vetëm [[Abonimi|abonentët]] e autorizuar dhe që paguajnë te kenë qasje në përmbajtjen televizive me pagesë, por në të njëjtën kohë mund të lejojë që kanalet pa pagese të shikohen edhe nga perdoruesit qe kane pajisje të zakonshme të disponueshme në treg. Disa vende ofrojnë shërbime televizive satelitore të cilat mund të pranohen falas, pa paguar një tarifë abonimi. Kjo quhet televizion satelitor pa pagesë. [[Gjermania]] është nder lideret në transmetimet falas me afërsisht 250 kanale dixhitale (duke përfshirë 83 kanale HDTV dhe kanale të ndryshme rajonale) të transmetuara nga konstelacioni satelitor Astra 19.2°E . <ref>{{Cite web |title=Satellitenfernsehen in Deutschland |trans-title=Satellite TV in Germany |url=http://www.kabelfernsehen-kabelanschluss.de/artikel/satellitenfernsehen-in-deutschland |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20160415182906/http://www.kabelfernsehen-kabelanschluss.de/artikel/satellitenfernsehen-in-deutschland |archive-date=15 April 2016 |access-date=5 April 2016 |website=kabelfernsehen-kabelanschluss.de |language=de}}</ref> Këto nuk promovohen si një shërbim DBS, por pranohen në afërsisht 18 milionë shtëpi, si dhe në çdo shtëpi që përdor sistemin komercial ''Sky Deutschland'' . Të gjitha transmetimet analoge satelitore gjermane pushuan më 30 prill 2012.<ref>{{Cite web |date=13 March 2012 |title=ZDFneo, 3sat, BR, NDR, SWR, WDR, Phoenix, KiKa starten HD Kanäle |trans-title=ZDFneo, 3sat, BR, NDR, SWR, WDR, Phoenix, KiKa launch HD channels |url=http://www.kabel-internet-telefon.de/news/36645-zdfneo-3sat-br-ndr-swr-wdr-phoenix-kika-starten-hd-kanaele |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20190227181957/http://kabel-internet-telefon.de/news/36645-zdfneo-3sat-br-ndr-swr-wdr-phoenix-kika-starten-hd-kanaele |archive-date=27 February 2019 |access-date=8 April 2012 |website=kabel-internet-telefon.de |language=de}}</ref> <ref>{{Cite web |date=20 January 2012 |title=HDTV: Neue HD-Kanäle von ARD und ZDF ab 30. April 2012 |trans-title=HDTV: New HD channels from ARD and ZDF after 30 April 2012 |url=http://digital.t-online.de/hdtv-neue-hd-kanaele-von-ard-und-zdf-ab-30-april-2012/id_53311006/index |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20121227104827/http://digital.t-online.de/hdtv-neue-hd-kanaele-von-ard-und-zdf-ab-30-april-2012/id_53311006/index |archive-date=27 December 2012 |access-date=8 April 2012 |website=T-online.de |language=de}}</ref> [[Mbretëria e Bashkuar]] ka afërsisht 160 kanale dixhitale (duke përfshirë variacionet rajonale të kanaleve [[BBC]], kanalet ITV, Kanalin 4 dhe Kanalin 5 ) që transmetohen pa enkriptim nga konstelacioni satelitor Astra 28.2°E dhe mund të pranohen nga çdo marrës DVB-S ( për disa shërbime televizive me definicion të lartë kerkohet nje marres DVB-S2). Shumica e këtyre kanaleve janë përfshirë brenda [[Electronic Program Guide|EPG te Sky]], dhe një numër gjithnjë e më i madh po përfshihen edhe në EPG-ne e Freesat. Transmetuesi kombëtar i [[India|Indisë]], Doordarshan, promovon një paketë DBS falas si "DD Free Dish", e cila shërben si mbulim plotësues për rrjetin tokësor të transmetimit të vendit. Kjo paketë transmetohe nga GSAT-15 në 93.5°E dhe përmban rreth 80 kanale FTA. Ndërsa fillimisht u lansuan si backhaul(mbulim i pasem) për shërbimin e tyre televiziv tokesor dixhital, një numër i madh kanalesh franceze transmetohen falas në satelitë në 5°W dhe së fundmi janë shpallur zyrtarisht si mbulim plotesues për rrjetin DTT. Në Amerikën e Veriut (Shtetet e Bashkuara, [[Kanadaja|Kanada]] dhe [[Meksika|Meksikë]]) janë të disponueshme mbi 80 kanale dixhitale FTA në satelitin Galaxy 19 (shumica prej të cilave janë me natyrë etnike ose fetare). Satelitë të tjerë që transmetojnë FTA përfshijnë AMC-4, AMC-6, Galaxy 18 dhe Satmex 5. Një kompani e quajtur GloryStar promovon transmetuesit fetarë FTA në satelitn Galaxy 19. Televizioni satelitor ka shenuar një rënie të konsumatorëve që nga vitet 2010 për shkak të trendit të ndërprerjes së kabllove (cord-cutting), ku njerëzit po kalojnë drejt transmetimeve televizive të bazuar në internet dhe televizionit pa pagese permes antenes tokesore(over-the-air). <ref>{{Cite web |last=Newman |first=Jared |date=2019-02-13 |title=Cable and satellite TV companies need a miracle to save them from cord-cutting |url=https://www.fastcompany.com/90306775/cord-cutting-q4-2018-cable-and-satellite-providers-need-a-miracle-now |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20200226224538/https://www.fastcompany.com/90306775/cord-cutting-q4-2018-cable-and-satellite-providers-need-a-miracle-now |archive-date=2020-02-26 |access-date=2019-07-05 |website=Fast Company |language=en-US}}</ref> === Televizioni vetëm për pranim ===   [[Skeda:Satellite_dish_1_C-Band.jpg|majtas|parapamje|190x190px| Një antenë satelitore brezit C, e kompanise Andrew Corporation e përdorur nga sistemet TVRO.]] Termi "televizion vetëm për pranim", ose TVRO, u shfaq gjatë ditëve të hershme të pranimit të sinjaleve satelitore televizive për ta dalluar atë nga operacionet komerciale te uplink dhe downlink(transmetim dhe pranim). Kjo ishte metoda kryesore e transmetimeve televizive satelitore përpara se industria të kalonte ne perdorimin e satelitëve DBS me fuqi më të lartë në fillim të viteve 1990, të cilët transmetonin sinjalin e tyre në frekuencat e brezit K <nowiki><sub id="mwAmU">u</sub></nowiki>.<ref name="fcc">{{Cite web |title=Installing Consumer-Owned Antennas and Satellite Dishes |url=http://www.fcc.gov/cgb/consumerfacts/consumerdish.html |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20110429095843/http://www.fcc.gov/cgb/consumerfacts/consumerdish.html |archive-date=2011-04-29 |access-date=2008-11-21 |publisher=FCC}}</ref><ref name="latimes">James, Meg. [http://www.latimes.com/entertainment/news/business/la-fi-gaspin26jul26,1,4482109.story?coll=la-headlines-business-enter NBC tacks on Telemundo oversight to Gaspin's tasks] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20200226121452/https://www.latimes.com/archives/la-xpm-2007-jul-26-fi-gaspin26-story.html|date=2020-02-26}}. Los Angeles Times, July 26, 2007. Retrieved on May 14, 2010.</ref> Në atë kohë, kanalet televizive satelitore ishin krijuar per t'u përdorur nga rrjetet [[Televizioni kabllor|televizive kabllore]] dhe jo per shikuesit individual ne shtepi.<ref>{{Cite journal |date=February 1986 |title=Satellite Communications Training from NRI! |url=https://books.google.com/books?id=113OPTBSLVkC&q=tvro |journal=Popular Science |publisher=Bonnier Corporation |volume=228 |access-date=16 December 2014}}</ref> Sistemet e hershme të pranimit satelitor u ndërtuan kryesisht nga hobistë dhe inxhinierë dhe operonin ne frekuencat e brezit C. Antenat e perdorura ishin të mëdha; zakonisht mbi {{Convert|3|m|ft}} në diametër. <ref>{{Cite book |last=Prentiss |first=Stan |title=TVRO technology |date=1989 |publisher=Prentice Hall |isbn=9780139333262 |page=274}}</ref> Per kete arsyje, TVRO shpesh quhet televizion satelitor "antena e madhe" ose "Big Ugly Dish" (BUD). Sistemet TVRO u projektuan për të pranuar sinjale [[Komunikimet satelitore|satelitore]] analoge dhe dixhitale si per televizion ashtu edhe për audio nga transponderët e brezit C dhe brezit K- u në satelitë te tipit FSS.{{Sfn|Prentiss|1989|p=246}} {{Sfn|Prentiss|1989|p=1}} Sistemet qe perdorin brezin K <nowiki><sub id="mwAok">-u</sub></nowiki> per shkak te frekuences me te larte kanë tendencë të ngjajnë me sistemet DBS dhe mund të përdorin antena më të vogël për shkak të fuqisë me te larte te transmetimit dhe fitimit më të madh të antenës. Ne te kunderten, sistemet TVRO kanë tendencë të përdorin antena satelitore më të mëdha në vend të atyre më të vogla, pasi ka më shumë të ngjarë që pronari i një sistemi TVRO të ketë një konfigurim vetëm për brez C në vend të një konfigurimi vetëm për brezin K <nowiki><sub id="mwAow">u</sub></nowiki>.Per me teper, kutitë marrëse shtesë mundesojn pranimin e lloje të ndryshme të sinjalit dixhital satelitor, siç janë DVB/MPEG-2 dhe 4DTV . Gjerësia e ngushtë e rrezes së një antene satelitore parabolike normale do të thotë se ajo mund të pranoj sinjale vetëm nga një satelit i vetëm në të njëjtën kohë. {{Sfn|Prentiss|1989|p=293}} Simulsat-i ose Vertex-RSI TORUS, është një antenë tokesore satelitore kuazi-parabolike që është e aftë të pranoj njëkohësisht transmetime nga 35 ose më shumë satelitë në brezin C dhe K <nowiki><sub id="mwApY">-u</sub></nowiki>.<ref>{{Cite news |date=1 November 2009 |title=Sensing SATCOM Success Is New Simulsat From ATCi |work=Satnews |url=http://www.satnews.com/story.php?number=1617607397 |url-status=live |access-date=16 December 2014 |archive-url=https://web.archive.org/web/20141216221448/http://www.satnews.com/story.php?number=1617607397 |archive-date=16 December 2014}}</ref> == Historia == === Historia e hershme === Në vitin 1945, shkrimtari britanik [[Shkenca fiktive|i fantashkences,]] [[Arthur C. Clarke|Arthur C. Clarke,]] propozoi një sistem komunikimi mbarëbotëror i cili do të funksiononte me anë të tre satelitëve të vendosur në mënyrë të barabartë në orbitën e Tokës.<ref>{{Cite web |title=The Arthur C. Clarke Foundation |url=http://www.clarkefoundation.org/archives/1996.php |url-status=dead |archive-url=https://web.archive.org/web/20110725175706/http://www.clarkefoundation.org/archives/1996.php |archive-date=July 25, 2011 |access-date=2016-06-01}}</ref> <ref>{{Cite book |last=Campbell |first=Richard |url=https://books.google.com/books?id=WuqjReIZ4TcC&q=satellite+tv+1945+arthur+c.+clarke&pg=PA152 |title=Media and Culture: An Introduction to Mass Communication |last2=Martin |first2=Christopher R. |last3=Fabos |first3=Bettina |date=23 February 2011 |publisher=[[Macmillan Publishers]] |isbn=978-1457628313 |location=London, UK |page=152 |access-date=15 August 2014}}</ref> Ky propozim u botua në numrin e tetorit të vitit 1945 të revistës Wireless World dhe me vone ne vitin 1963, ai fitoi Medaljen Stuart Ballantine të Institutit Franklin per kete ide.<ref>{{Cite web |title=The 1945 Proposal by Arthur C. Clarke for Geostationary Satellite Communications |url=http://lakdiva.org/clarke/1945ww/ |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20200308041008/http://lakdiva.org/clarke/1945ww/ |archive-date=2020-03-08 |access-date=2019-12-06 |website=lakdiva.org}}</ref> <ref>{{Cite book |url=https://books.google.com/books?id=S2f8q2c0R5cC&q=arthur+c.+clarke+october+1945+wireless+world&pg=PA138 |title=Wireless technologies and the national information infrastructure. |date=September 1995 |publisher=DIANE Publishing |isbn=0160481805 |page=138 |access-date=15 August 2014 |archive-url=https://web.archive.org/web/20240502060537/https://books.google.com/books?id=S2f8q2c0R5cC&q=arthur+c.+clarke+october+1945+wireless+world&pg=PA138#v=snippet&q=arthur%20c.%20clarke%20october%201945%20wireless%20world&f=false |archive-date=2 May 2024 |url-status=live}}</ref> Komunikimi i parë me anë të një sateliti u arrit herët në epokën hapësinore, pasi testi i parë i relesë u krye nga Pioneer 1 dhe transmetimi i parë radiofonik u krye nga sateliti SCORE në fund të vitit 1958. Kjo ndodhi pas një momenti historik të rëndësishëm në fillim të atij viti, kur [[Sputnik 1|Sputnik I]] u bë sateliti i parë në histori. [[Skeda:TIROS-1-Earth.png|parapamje| Në vitin 1960, TIROS 1 dërgoi imazhin e parë televiziv të Tokës nga hapësira, duke u bërë sateliti i parë meteorologjik ne histori. <ref name="n834">{{Cite web |date=7 March 2024 |title=20 Years Ago: First Image of Earth from Mars and Other Postcards of Home |url=https://www.nasa.gov/history/20-years-ago-first-image-of-earth-from-mars-and-other-postcards-of-home/ |access-date=28 September 2024 |website=NASA}}</ref>]] === Transmetimet e para të transmetuara permes satelitit === [[Skeda:Master-pnp-ppmsca-39600-39668u.tif|parapamje| Testi [[AT&T|i AT+T]] Telstar 1 (transmetimi i parë televiziv satelitor, 11 korrik 1962)]] Sinjalet e para publike televizive satelitore nga [[Evropa]] në [[Amerika Veriore|Amerikën e Veriut]] u transmetuan nëpërmjet satelitit Telstar mbi oqeanin [[Oqeani Atlantik|Atlantik]] më 23 korrik 1962, megjithëse një transmetim provë ishte kryer pothuajse dy javë më herët, më 11 korrik. <ref name="histchannel">{{Cite web |last=Klein |first=Christopher |date=23 July 2012 |title=The Birth of Satellite TV, 50 Years Ago |url=http://www.history.com/news/the-birth-of-satellite-tv-50-years-ago |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20141025145749/http://www.history.com/news/the-birth-of-satellite-tv-50-years-ago |archive-date=25 October 2014 |access-date=5 June 2014 |website=History.com |publisher=History Channel}}</ref> Keto sinjale u pranuan dhe u transmetuan në vendet e Amerikës së Veriut dhe Evropës dhe u shikuan nga mbi 100 milionë njerëz.<ref name="histchannel" /> Sateliti Reley 1 ii lansuar në vitin 1962,ishte sateliti i parë që transmetoi sinjale televizive nga SHBA-ja në Japoni. <ref name="relay1">{{Cite web |title=Relay 1 |url=https://nssdc.gsfc.nasa.gov/nmc/spacecraft/display.action?id=1962-068A |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20190714115947/https://nssdc.gsfc.nasa.gov/nmc/spacecraft/display.action?id=1962-068A |archive-date=2019-07-14 |access-date=2014-07-20 |website=NASA.gov |publisher=NASA}}</ref> [[Komunikimet satelitore|Sateliti i parë i komunikimit]] gjeosinkron, ishte Syncom 2, i lansuar më 26 korrik 1963.<ref>{{Cite web |last=Darcey |first=RJ |date=16 August 2013 |title=Syncom 2 |url=https://nssdc.gsfc.nasa.gov/nmc/spacecraft/display.action?id=1963-031A |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20190714115947/https://nssdc.gsfc.nasa.gov/nmc/spacecraft/display.action?id=1963-031A |archive-date=14 July 2019 |access-date=5 June 2014 |website=NASA.gov |publisher=NASA}}</ref> Me pas Syncom 3, sateliti i parë gjeostacionar i mëvonshëm, që orbiton pranë Vijës Ndërkombëtare të të Dhënave, u përdor për të transmetuar Lojërat Olimpike të vitit 1964 nga [[Tokio]] në [[Shtetet e Bashkuara të Amerikës|Shtetet e Bashkuara]] .<ref name="NASA-SP-93">{{Cite web |year=1966 |title=Significant Achievements in Space Communications and Navigation, 1958–1964 |url=https://ntrs.nasa.gov/archive/nasa/casi.ntrs.nasa.gov/19660009169_1966009169.pdf |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20131103023426/http://ntrs.nasa.gov/archive/nasa/casi.ntrs.nasa.gov/19660009169_1966009169.pdf |archive-date=2013-11-03 |access-date=2009-10-31 |website=NASA-SP-93 |publisher=NASA |pages=30–32}}</ref> <ref>{{Cite web |date=26 April 2011 |title=Syncom 3 |url=https://nssdc.gsfc.nasa.gov/nmc/spacecraft/display.action?id=1964-047A |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20200214081046/https://nssdc.gsfc.nasa.gov/nmc/spacecraft/display.action?id=1964-047A |archive-date=14 February 2020 |access-date=16 May 2011 |publisher=[[NASA]]}}</ref> [[Skeda:INTELSAT_I_(Early_Bird).jpg|parapamje| Intelsat I (1965), sateliti i parë komercial i komunikimeve në botë, u përdor ndër të tjera për të transmetuar transmetimin shumëkombësh Our World (1967),i cili ishte transmetimi i parë televiziv i realizuar permes disa satelitëve njekohesisht.]] Sateliti i parë komercial i komunikimeve në botë, i quajtur si Intelsat I dhe me nofkën "Zogu i Hershëm (Early Bird)", u lëshua në orbitën gjeosinkrone më 6 prill 1965. <ref>{{Cite web |title=Encyclopedia Astronautica - Intelsat I |url=http://www.astronautix.com/craft/intlsat1.htm |url-status=dead |archive-url=https://web.archive.org/web/20100116224556/http://astronautix.com/craft/intlsat1.htm |archive-date=16 January 2010 |access-date=5 April 2010}}</ref> Rrjeti i parë kombëtar i satelitëve televizivë, i quajtur Orbita, u krijua nga [[Bashkimi Sovjetik]] në tetor 1967 dhe bazohej në parimin e përdorimit të satelitit me orbite shumë eliptike Molniya për ritransmetimin dhe shperndarjen e sinjaleve televizive në stacionet tokësore marrese. [[Skeda:Apollo_11_Landing_-_first_steps_on_the_moon.ogv|djathtas|parapamje| Klipi i transmetimit ndërkombëtar të uljes së parë në Hënë, [[Neil Armstrong|ku Neil Armstrong]] bën hapin e parë të njerëzimit ne një trup jashtëtokësor, ku u transmetua nga Stacioni i Gjurmimit Honeysuckle Creek <ref name="f242">{{Cite web |last=Hitch |first=Georgia |date=18 July 2019 |title=The Dish made Parkes famous, but the first pictures from the Moon actually came from Honeysuckle Creek |url=https://www.abc.net.au/news/2019-07-18/the-dish-is-a-great-comedy-but-certainly-not-a-documentary/11318862 |access-date=28 September 2024 |website=ABC News}}</ref> dhe u shpërnda globalisht nëpërmjet satelitit Intelsat III F-4 . <ref name="d664">{{Cite web |date=15 July 1972 |title=TV seen in Western Australia |url=https://honeysucklecreek.net/Apollo_11/A11_TV_Perth.html |access-date=28 September 2024 |website=A Tribute to Honeysuckle Creek Tracking Station}}</ref>]] === Zhvillimi i industrisë së televizionit direkt përmes satelitit === Sateliti i parë vendas që mbarti transmetime televizive ishte sateliti gjeostacionar [[Kanadaja|kanadez]] Anik 1, i cili u lansua më 9 nëntor 1972. <ref>{{Cite news |last=Robertson |first=Lloyd |date=1972-11-09 |title=Anik A1 launching: bridging the gap |publisher=CBC English TV |url=http://archives.cbc.ca/500f.asp?id=1-75-92-594 |url-status=live |access-date=2007-01-25 |archive-url=https://web.archive.org/web/20071219220502/http://archives.cbc.ca/500f.asp?id=1-75-92-594 |archive-date=2007-12-19}}</ref> [[Skeda:Elvis_Presley_-_Aloha_From_Hawaii_Publicity_-_Australia.jpg|parapamje| Një reklamë nga Komisioni Australian i Telekomunikimeve Nderkombetare (OTC) për koncertin "Aloha nga Hawaii via Satellite", transmetuar nëpërmjet satelitit Intelsat IV F-4, një nga ngjarje e para te transmetuara ndërkombëtarisht, ku [[Elvis Presley]] performoi drejtpërdrejt në koncert.]] ATS-6, [[Televizioni satelitor|sateliti i parë eksperimental në botë për edukim dhe transmetim të drejtpërdrejtë]] (DBS), u lansua më 30 maj 1974.<ref name="ats">{{Cite web |last=Ezell |first=Linda N. |date=22 January 2010 |title=NASA - ATS |url=http://www.nasa.gov/centers/goddard/missions/ats_prt.htm |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20130406164505/http://www.nasa.gov/centers/goddard/missions/ats_prt.htm |archive-date=6 April 2013 |access-date=1 July 2014 |website=Nasa.gov |publisher=[[NASA]]}}</ref> Ai transmetonte në frekuencen 860&nbsp;MHz duke përdorur modulim FM me brez të gjerë dhe kishte dy kanale audio. Transmetimet u përqendruan në nënkontinentin Indian, por eksperimentuesit në Evropën Perëndimore ishin në gjendje ta merrnin sinjalin duke përdorur pajisje të ndërtuara në shtëpi, bazuar në teknikat e projektimit të televizionit UHF që ishin tashmë në përdorim.<ref name="tvdx">Long Distance Television Reception (TV-DX) For the Enthusiast, Roger W. Bunney, {{ISBN|0900162716}}</ref> I pari, në një seri satelitësh gjeostacionarë sovjetikë për transmetim televiziv [[Televizioni satelitor|direkt në shtëpi]], Ekran 1, u lansua më 26 tetor 1976. <ref>{{Cite web |year=2007 |title=Ekran |url=http://www.astronautix.com/craft/ekran.htm |url-status=dead |archive-url=https://web.archive.org/web/20131112153322/http://www.astronautix.com/craft/ekran.htm |archive-date=12 November 2013 |access-date=1 July 2014 |website=Astronautix.com |publisher=Astronautix}}</ref> Ai përdorte frekuence zbritese UHF prej 714MHz në mënyrë që transmetimet të mund të pranohej me teknologjinë ekzistuese televizive UHF në jo me teknologji mikrovalësh.<ref name="Ekran">{{Cite web |title=Ekran (11F647) |url=https://space.skyrocket.de/doc_sdat/ekran.htm |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20200102171328/https://space.skyrocket.de/doc_sdat/ekran.htm |archive-date=2020-01-02 |access-date=2019-12-06 |website=space.skyrocket.de}}</ref> Industria e televizionit satelitor në SHBA u zhvillua nga industria [[Televizioni kabllor|e televizionit kabllor]], pasi satelitët e komunikimit filluan te përdoren për shpërndarjen e programet televizive në qendrat ( headend-et) e largëta të rrjeteve kabllore. [[HBO|Home Box Office]] (HBO), Turner Broadcasting System (TBS) dhe Christian Broadcasting Network (CBN, më vonë The Family Channel ) ishin ndër të parët që përdorën televizionin satelitor për të shpërndarë përmbajtje. Ne vitin 1976, Taylor Howard nga San Andreas, [[Kalifornia|Kaliforni]], u bë personi i parë që pranoi sinjale satelitore të brezit C me nje sistem të ndërtuar vetë në shtëpi. <ref name="tayhoward">{{Cite news |last=Feder |first=Barnaby J. |date=15 November 2002 |title=Taylor Howard, 70, Pioneer In Satellite TV for the Home |work=[[New York Times]] |url=https://www.nytimes.com/2002/11/15/business/taylor-howard-70-pioneer-in-satellite-tv-for-the-home.html |url-status=live |access-date=19 July 2014 |archive-url=https://web.archive.org/web/20240502060517/https://www.nytimes.com/2002/11/15/business/taylor-howard-70-pioneer-in-satellite-tv-for-the-home.html |archive-date=2 May 2024}}</ref> Në SHBA, PBS, një shërbim publik jofitimprurës i transmetimit , filloi të shpërndante programet e veta televizive përmes të satelitit në vitin 1978. <ref name="pbs78">Public Service Broadcasting in the Age of Globalization, Editors: Indrajit Banerjee, Kalinga Seneviratne. {{ISBN|9789814136013}}</ref> Në vitin 1979, inxhinierët sovjetikë zhvilluan sistemin Moskva (ose [[Moska]] ) për transmetimin dhe shpërndarjes e sinjaleve televizive nëpërmjet satelitëve. Ata nisën satelitët e komunikimit Gorizont më vonë po atë vit. Këta satelitë përdornin orbita gjeostacionare . <ref name="gorizont">{{Cite web |last=Wade |first=Mark |title=Gorizont |url=http://www.astronautix.com/craft/gorizont.htm |url-status=dead |archive-url=https://web.archive.org/web/20080617211454/http://www.astronautix.com/craft/gorizont.htm |archive-date=2008-06-17 |access-date=2008-06-29 |publisher=Encyclopedia Astronautica}}</ref> Ato ishin të pajisura me transponderë të fuqishëm në bord, kështu që madhësia e antenave parabolike marrëse të stacioneve të lidhjes poshtë u zvogëlua në 4 dhe 2.5 metra. <ref name="gorizont" /> Më 18 tetor 1979, Komisioni Federal i Komunikimeve (FCC) filloi t'u lejonte njerëzve të kishin stacione satelitore tokësore në shtëpi pa një licencë nga qeveria federale. <ref name="dms">{{Cite web |title=The "Glory Days" of Satellite |url=http://www.dmsiusa.com/glory-days.html |url-status=dead |archive-url=https://web.archive.org/web/20140303133328/http://dmsiusa.com/glory-days.html |archive-date=March 3, 2014}}</ref> Kopertina e katalogut të Krishtlindjeve Neiman-Marcus të vitit 1979 paraqiste stacionet e para televizive satelitore për shtëpi në shitje për 36,500 dollarë. <ref name="uspopcult">{{Cite book |last=Browne |first=Ray |url=https://books.google.com/books?id=U3rJxPYT32MC&q=neiman+marcus+satellite+dish+1979&pg=PA706 |title=The Guide to United States Popular Culture |publisher=Popular Press |year=2001 |isbn=9780879728212 |location=[[Madison, Wisconsin]] |page=706 |access-date=1 July 2014 |archive-url=https://web.archive.org/web/20240502060549/https://books.google.com/books?id=U3rJxPYT32MC&q=neiman+marcus+satellite+dish+1979&pg=PA706#v=snippet&q=neiman%20marcus%20satellite%20dish%201979&f=false |archive-date=2 May 2024 |url-status=live}}</ref> Enët ishin gati {{Convert|20|ft|m}} në diametër <ref name="lat">{{Cite news |last=Giarrusso |first=Michael |date=28 July 1996 |title=Tiny Satellite Dishes Sprout in Rural Areas |work=[[Los Angeles Times]] |location=[[Los Angeles]] |url=https://www.latimes.com/archives/la-xpm-1996-07-28-mn-28792-story.html |url-status=live |access-date=1 July 2014 |archive-url=https://web.archive.org/web/20140715000736/http://articles.latimes.com/1996-07-28/news/mn-28792_1_small-dishes |archive-date=15 July 2014}}</ref> dhe kontrolloheshin me telekomandë. <ref name="denverpost">{{Cite news |last=Keating |first=Stephen |year=1999 |title=Stealing Free TV, Part 2 |work=[[The Denver Post]] |publisher=The Denver Post |location=[[Denver, CO]] |url=http://extras.denverpost.com/business/cutt1101.htm |url-status=live |access-date=3 July 2014 |archive-url=https://web.archive.org/web/20140714124304/http://extras.denverpost.com/business/cutt1101.htm |archive-date=14 July 2014}}</ref> Çmimi u përgjysmua menjëherë pas kësaj, por kishte vetëm tetë kanale të tjera. <ref name="Stein">{{Cite news |last=Stein |first=Joe |date=1989-01-24 |title=Whatta dish : Home satellite reception a TV turn-on |page=C-8 |work=[[Evening Tribune]]}}</ref> Shoqata për Stacione Tokësore Private dhe Komerciale (SPACE), një organizatë që përfaqësonte konsumatorët dhe pronarët e sistemeve televizive satelitore, u themelua në vitin 1980. <ref>{{Cite news |date=21 December 1980 |title=Earth Station Is Very Popular Dish |work=[[Reading Eagle]] |location=[[Kansas City, Missouri]] |url=https://news.google.com/newspapers?nid=1955&dat=19801221&id=v_UhAAAAIBAJ&pg=3196,441027 |url-status=live |access-date=21 July 2014 |archive-url=https://web.archive.org/web/20210813113156/https://news.google.com/newspapers?nid=1955&dat=19801221&id=v_UhAAAAIBAJ&pg=3196,441027 |archive-date=13 August 2021}}</ref> Sistemet e hershme televizive satelitore nuk ishin shumë të njohura për shkak të kostos së tyre dhe madhësisë së madhe të antenës.<ref name="baltsun">{{Cite news |last=Brooks |first=Andree |date=10 October 1993 |title=Old satellite dish restrictions under fire New laws urged for smaller models |work=[[The Baltimore Sun]] |publisher=The Baltimore Sun |location=[[Baltimore, MD]] |url=https://www.baltimoresun.com/1993/10/10/old-satellite-dish-restrictions-under-fire-new-laws-urged-for-smaller-models/ |url-status=live |access-date=1 July 2014 |archive-url=https://web.archive.org/web/20140714140527/http://articles.baltimoresun.com/1993-10-10/business/1993283244_1_community-association-satellite-dish-associations-institute |archive-date=14 July 2014}}</ref> Antenat televizive satelitore të sistemeve në fund të viteve 1970 dhe fillim të viteve 1980 ishin {{Convert|10|to|16|ft|m}} në diametër, <ref name="deseret">{{Cite news |last=Nye |first=Doug |date=14 January 1990 |title=SATELLITE DISHES SURVIVE GREAT SCRAMBLE OF 1980S |work=[[Deseret News]] |publisher=Deseret News |location=[[Salt Lake City]] |url=http://www.deseretnews.com/article/81378/SATELLITE-DISHES-SURVIVE-GREAT-SCRAMBLE-OF-1980S.html?pg=all |url-status=dead |access-date=30 June 2014 |archive-url=https://web.archive.org/web/20171007120130/https://www.deseretnews.com/article/81378/SATELLITE-DISHES-SURVIVE-GREAT-SCRAMBLE-OF-1980S.html?pg=all |archive-date=7 October 2017}}</ref> të bëra prej fibrash qelqi ose [[alumini]] apo [[çeliku]] të ngurtë, <ref name="baylin">''Ku-Band Satellite TV: Theory, Installation and Repair''. Frank Baylin et al. {{ISBN|9780917893148}}.</ref> ku në Shtetet e Bashkuara kushtojnë më shumë se 5,000 dollarë, ndonjëherë deri në 10,000 dollarë. <ref name="Stecklow">{{Cite news |last=Stecklow |first=Steve |date=1984-07-07 |title=America's Favorite Dish |page=1C |work=[[The Miami Herald]] |agency=[[Knight-Ridder News Service]]}}</ref> Programet e dërguara nga stacionet tokësore u transmetuan nga tetëmbëdhjetë satelitë në orbitën gjeostacionare të vendosura {{Convert|22,300|mi|km}} mbi Tokë. <ref name="Reibstein">{{Cite news |last=Reibstein |first=Larry |date=1981-09-27 |title=Watching TV Via Satellite Is Their Dish |page=E01 |work=[[The Philadelphia Inquirer]]}}</ref> <ref name="Akron">{{Cite news |last=Dawidziak |first=Mark |date=1984-12-30 |title=Satellite TV Dishes Getting Good Reception |page=F-1 |work=[[Akron Beacon-Journal]]}}</ref> === Epoka e satelitëve TVRO/Brezi C, 1980–1986 === Deri në vitin 1980, televizioni satelitor i ishte tashmë i konsoliduar në SHBA dhe Evropë. Më 26 prill 1982, u lansua kanali i parë satelitor në Mbretërinë e Bashkuar, Satellite Television Ltd. (më vonë Sky One ). <ref name="bbcable">{{Cite web |title=Broadband Cable 10th Anniversary |url=http://tinypic.com/view.php?pic=2eedi1l&s=6 |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20140306214801/http://tinypic.com/view.php?pic=2eedi1l&s=6 |archive-date=6 March 2014 |access-date=5 May 2013 |publisher=TinyPic}}</ref> Sinjalet e tij transmetoheshin nga Satelitët e Testimit Orbital të [[Agjencia Hapësinore Evropiane|ESA]] -s. <ref name="bbcable" /> Ndërmjet viteve 1981 dhe 1985, shitjet e sistemeve TVRO u rritën ndjeshem pasi çmimet ranë. Përparimet në teknologjinë e pranuesve dhe përdorimi i teknologjisë [[Tranzistori me efekt të fushës|FET]] me arsenidit të galiumit mundësuan përdorimin e antenave më të vogla. Vetem ne SHBA 500,000 sisteme u shiten ne vitin 1984, disa prej të cilave kushtonin vetëm 2000 dollarë.<ref name="Stecklow">{{Cite news |last=Stecklow |first=Steve |date=1984-07-07 |title=America's Favorite Dish |page=1C |work=[[The Miami Herald]] |agency=[[Knight-Ridder News Service]]}}</ref> Antenat që drejtoheshin vetëm nga një satelit ishin edhe më të lira. <ref name="wichita">{{Cite news |last=Stecklow |first=Steve |date=1984-10-25 |title=Research Needed in Buying Dish: High Cost Is Important Consideration for Consumer |page=6C |work=[[Wichita Eagle]] |agency=Knight-Ridder News Service}}</ref> Njerëzit qe jetonin në zonat pa stacione lokale transmetimi ose shërbim televiziv kabllor mund të merrnin sinjal me cilësi të mirë pa tarifa mujore.<ref name="Stecklow">{{Cite news |last=Stecklow |first=Steve |date=1984-07-07 |title=America's Favorite Dish |page=1C |work=[[The Miami Herald]] |agency=[[Knight-Ridder News Service]]}}<cite class="citation news cs1" data-ve-ignore="true" id="CITEREFStecklow1984">Stecklow, Steve (1984-07-07). "America's Favorite Dish". ''[[The Miami Herald]]''. [[Knight-Ridder News Service]]. p.&nbsp;1C.</cite></ref> <ref name="Akron">{{Cite news |last=Dawidziak |first=Mark |date=1984-12-30 |title=Satellite TV Dishes Getting Good Reception |page=F-1 |work=[[Akron Beacon-Journal]]}}</ref> Antenate mëdha parabolike u bënë objekt pakënaqësie, pasi shumë njerëz i konsideronin të shëmtuara. Në SHBA shumica e apartamenteve, lagjeve dhe shoqatave të pronarëve vendosën kufizime të rrepta për përdorimin e tyre, përveç rasteve kur një gjë e tillë ishte e ndaluar me ligj.<ref name="fcc">{{Cite web |title=Installing Consumer-Owned Antennas and Satellite Dishes |url=http://www.fcc.gov/cgb/consumerfacts/consumerdish.html |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20110429095843/http://www.fcc.gov/cgb/consumerfacts/consumerdish.html |archive-date=2011-04-29 |access-date=2008-11-21 |publisher=FCC}}</ref> Këto kufizime ndryshuan në vitin 1986 kur Komisioni Federal i Komunikimeve i shpalli ato të paligjshme. <ref name="baltsun">{{Cite news |last=Brooks |first=Andree |date=10 October 1993 |title=Old satellite dish restrictions under fire New laws urged for smaller models |work=[[The Baltimore Sun]] |publisher=The Baltimore Sun |location=[[Baltimore, MD]] |url=https://www.baltimoresun.com/1993/10/10/old-satellite-dish-restrictions-under-fire-new-laws-urged-for-smaller-models/ |url-status=live |access-date=1 July 2014 |archive-url=https://web.archive.org/web/20140714140527/http://articles.baltimoresun.com/1993-10-10/business/1993283244_1_community-association-satellite-dish-associations-institute |archive-date=14 July 2014}}</ref> Një komune mund të kërkonte që pronari ta zhvendoste antenën nëse ajo shkelte rregulla të tjera të urbanizimit (si p.sh. distanca nga rruga), por nuk mund te ndalonte perdorimin e saj. <ref name="baltsun" /> Me kalimin e kohës, nevoja për këto kufizime u pakësua, pasi antenat u bënë më të vogla. <ref name="baltsun" /> Fillimisht, të gjitha kanalet transmetoheshin te pakoduara (ITC-in the clear) sepse pajisjet e nevojshme për të marrë sinjalin ishin shumë të shtrenjta për konsumatorët. Me rritjen e numrit të sistemeve TVRO, ofruesit e programeve dhe transmetuesit u detyruan te kodonin sinjalin dhe të zhvillonin sisteme abonimi për të kontrolluar qasjen në përmbajtje. Në tetor të vitit 1984, [[Kongresi i Shteteve të Bashkuara|Kongresi i SHBA]] miratoi Ligjin per Politikat e Komunikimeve Kabllor të vitit 1984, i cili u dha perdoruesve të sistemeve TVRO të drejtën për të marrë sinjale falas, përveç rasteve kur ato ishin të koduara. Ligji kërkonte gjithashtu që kanalet që kodonin sinjalin e tyre, ta ofronin atë kundrejt një tarife të arsyeshme.<ref name="Akron">{{Cite news |last=Dawidziak |first=Mark |date=1984-12-30 |title=Satellite TV Dishes Getting Good Reception |page=F-1 |work=[[Akron Beacon-Journal]]}}</ref> <ref name="Chicago">{{Cite news |last=Takiff |first=Jonathan |date=1987-05-22 |title=Satellite TV Skies Brighten As War With Programmers Ends |work=[[Chicago Tribune]] |agency=[[Knight-Ridder Newspapers]] |url=https://www.chicagotribune.com/1987/05/22/satellite-tv-skies-brighten-as-war-with-programmers-ends/ |url-status=live |access-date=2014-04-10 |archive-url=https://web.archive.org/web/20140415124849/http://articles.chicagotribune.com/1987-05-22/entertainment/8702080056_1_satellite-dish-satellite-tv-week-dish-owners |archive-date=2014-04-15}}</ref> Meqenëse kanalet kabllore mund të parandalonin marrjen e sinjalit nga antenat e mëdha, kjo kerkoi një nxitje per kompani tjera që të ofronin konkurrencë.<ref name="Turned">{{Cite news |last=Wolf |first=Ron |date=1985-01-20 |title=Direct-Broadcast TV Is Still Not Turned On |page=C01 |work=The Philadelphia Inquirer}}</ref> Në Janar të vitit 1986, [[HBO]] filloi të përdorte sistemin tashmë të vjetëruar VideoCipher II, për të enkriptuar/transmetuar të koduar kanalet e tyre.<ref name="deseret">{{Cite news |last=Nye |first=Doug |date=14 January 1990 |title=SATELLITE DISHES SURVIVE GREAT SCRAMBLE OF 1980S |work=[[Deseret News]] |publisher=Deseret News |location=[[Salt Lake City]] |url=http://www.deseretnews.com/article/81378/SATELLITE-DISHES-SURVIVE-GREAT-SCRAMBLE-OF-1980S.html?pg=all |url-status=dead |access-date=30 June 2014 |archive-url=https://web.archive.org/web/20171007120130/https://www.deseretnews.com/article/81378/SATELLITE-DISHES-SURVIVE-GREAT-SCRAMBLE-OF-1980S.html?pg=all |archive-date=7 October 2017}}</ref> Kanale të tjera përdorën sisteme me pak te sigurt për enkriptim. Kodi i sinjalit nga HBO u prit me shumë protesta nga pronarët e antenave të mëdha, të cilët shpesh nuk kishin alternativa të tjera për të parë këto kanale. Ata pretendonin se sinjalet e qarta nga kanalet kabllore do të bëheshin shumë të vështira për t'u marrë.<ref name="philly" /> Përfundimisht, HBO u lejoi pronarëve të antenave të abonoheshin direkt në shërbimin e tyre për 12.95 dollarë në muaj, një çmim qe ishte i barabartë ose më i lartë se ai që paguanin abonentët e kablloreve, dhe kërkonte blerjen e një dekoderi për 395 dollarë.<ref name="philly" /> Kjo çoi në nje sulm ndaj transponderit Galaxy 1 të HBO-së i kryer nga John R. MacDougall në prill të vitit 1986 si formë proteste.<ref name="philly">{{Cite web |last=Lyman |first=Rick |last2=Borowski |first2=Neill |date=April 29, 1986 |title=On The Trail Of 'Captain Midnight' |url=http://articles.philly.com/1986-04-29/news/26079191_1_satellite-transmissions-captain-midnight-satellite-industry-officials |url-status=dead |archive-url=https://web.archive.org/web/20140521032227/http://articles.philly.com/1986-04-29/news/26079191_1_satellite-transmissions-captain-midnight-satellite-industry-officials |archive-date=May 21, 2014 |access-date=May 20, 2014 |publisher=Philly}}</ref>Më pas, të gjitha kanalet komerciale filluan një nga një te ndjekin shembullin e HBO-së dhe filluan të kodonin kanalet e tyre. <ref name="prodpiracy">{{Cite book |last=Paradise |first=Paul R. |url=https://books.google.com/books?id=ny0vvUpBzCYC&q=black+market+for+illegal+satellite+signal+descramblers&pg=PA147 |title=Trademark Counterfeiting, Product Piracy, and the Billion Dollar Threat to the U.S. Economy |date=1 January 1999 |publisher=[[Greenwood Publishing Group]] |isbn=1567202500 |location=[[Westport, Connecticut]] |page=147 |access-date=3 July 2014 |archive-url=https://web.archive.org/web/20240502060550/https://books.google.com/books?id=ny0vvUpBzCYC&q=black+market+for+illegal+satellite+signal+descramblers&pg=PA147 |archive-date=2 May 2024 |url-status=live}}</ref> Shoqata e Transmetimeve dhe Komunikimeve Satelitore (SBCA) u themelua më 2 dhjetor 1986, si rezultat i një bashkimi midis SPACE dhe Shoqatës së Transmetimeve Satelitore të Drejtpërdrejta (DBSA). Videocipher II përdorte ndërhyrje analoge per sinjalin video dhe enkriptim të bazuar në standardin DES (Data Encryption Standard) për sinjalin audio. VideoCipher II u mund dhe u shfaq një [[Tregu i zi|treg të zi]] për pajisjet dekoder të cilat fillimisht u shitën si pajisje "testuese". <ref name="prodpiracy">{{Cite book |last=Paradise |first=Paul R. |url=https://books.google.com/books?id=ny0vvUpBzCYC&q=black+market+for+illegal+satellite+signal+descramblers&pg=PA147 |title=Trademark Counterfeiting, Product Piracy, and the Billion Dollar Threat to the U.S. Economy |date=1 January 1999 |publisher=[[Greenwood Publishing Group]] |isbn=1567202500 |location=[[Westport, Connecticut]] |page=147 |access-date=3 July 2014 |archive-url=https://web.archive.org/web/20240502060550/https://books.google.com/books?id=ny0vvUpBzCYC&q=black+market+for+illegal+satellite+signal+descramblers&pg=PA147 |archive-date=2 May 2024 |url-status=live}}</ref> === 1987 deri më sot === Deri në vitin 1987, nëntë kanale ishin të koduara, por 99 të tjera ishin ende falas. <ref name="Chicago">{{Cite news |last=Takiff |first=Jonathan |date=1987-05-22 |title=Satellite TV Skies Brighten As War With Programmers Ends |work=[[Chicago Tribune]] |agency=[[Knight-Ridder Newspapers]] |url=https://www.chicagotribune.com/1987/05/22/satellite-tv-skies-brighten-as-war-with-programmers-ends/ |url-status=live |access-date=2014-04-10 |archive-url=https://web.archive.org/web/20140415124849/http://articles.chicagotribune.com/1987-05-22/entertainment/8702080056_1_satellite-dish-satellite-tv-week-dish-owners |archive-date=2014-04-15}}</ref> Fillimisht HBO tarifonte një tarifë mujore prej 19.95 dollarësh, por shpejt u bë e mundur të çkodoheshin të gjitha kanalet për 200 dollarë në vit përmes pajisjeve të paligjshme.<ref name="Chicago" /> Shitjet e antenave ranë nga 600,000 në vitin 1985 në 350,000 në vitin 1986, por shërbimet televizive me pagesë filluan t'i shihnin perdorimin e antenave si diçka pozitive, pasi disa njerëz nuk do të kishin kurrë shërbim kabllor. Si pasoj industria filloi të rikuperohej.<ref name="Chicago" /> Kodimi i sinjaleve çoi gjithashtu në zhvillimin e eventeve "pay-per-view"(pagesë për shikim të vetëm).<ref name="Chicago" /> Më 1 nëntor 1988, [[NBC]] filloi të kodonte sinjalin e saj të brezit C, por e la te hapur sinjalin e brezit <nowiki><sub id="mwBCg">K</sub></nowiki> u në mënyrë që degët rajonale të mos humbnin shikues që t'i shikonin reklamat e tyre. <ref name="sfc" /> Në atë kohë, shumica e dy milionë përdoruesve të antenave satelitore në Shtetet e Bashkuara ende përdornin brezin C. <ref name="sfc" /> [[American Broadcasting Company|ABC]] dhe [[Columbia Broadcasting System|CBS]] po konsideronin kodimin e sinjaleve te tyre, por CBS ngurronte për shkak të numrit të njerëzve që nuk kishin qasje ne kanalet lokale. <ref name="sfc">{{Cite news |date=1988-11-03 |title=Scrambled NBC Bad News for Satellite Pirates |page=E3 |work=[[The San Francisco Chronicle]] |agency=United Press International}}</ref> Pirateria në rrjetet televizive satelitore në SHBA çoi në miratimin e Ligjit të Mbrojtjes së Konsumatorit dhe Konkurrencës së Televizionit Kabllor në vitit 1992. Ky ligj parashikonte kushdo që kapej duke vjedhur sinjal televiziv të denohej deri në 50,000 dollarë dhe të dënohej me një maksimum prej dy vjetësh burg. Për shkelësit e përsëritur, gjoba mund të arrinte deri në 100,000 dollarë dhe denimi me burg deri në pesë vite. <ref name="cableact" /> Televizioni satelitor ishte zhvilluar gjithashtu në Evropë, por fillimisht përdorte satelitë komunikimi me fuqi të ulët te cilet kërkonin antena me diameter mbi 1.7 metra per te marre sinjalin. Megjithatë, më 11 dhjetor 1988, [[Luksemburgu]] lansoi Astra 1A, satelitin e parë që ofroi mbulim satelitor me fuqi mesatare për Evropën Perëndimore.<ref name="n2yo">{{Cite web |date=9 July 2014 |title=ASTRA 1A Satellite details 1988-109B NORAD 19688 |url=http://www.n2yo.com/satellite/?s=19688 |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20140630055725/http://n2yo.com/satellite/?s=19688 |archive-date=30 June 2014 |access-date=12 July 2014 |publisher=N2YO}}</ref> Ky ishte një nga satelitët e parë me fuqi të mesme, që transmetonte sinjale në brezin K <nowiki><sub id="mwBEs">u</sub></nowiki> dhe lejonte marrjen e sinjalit me antena me të vogla (90 cm).<ref name="n2yo" /> Lansimi i Astra-s arriti të dalë në treg para konkurrentit zyrtar britanik, British Satellite Broadcasting ,e cila kishte fituar licencën shtetërore për transmetim satelitor direkt në Mbreterin e Bashkuar. Transmetimet satelitore komerciale në Japoni kanë ekzistuar që nga viti 1992, të udhëhequra nga NHK, e cila ka ndikur në zhvillimin e rregulloreve dhe ka qasje në fonde qeveritare për kërkime. Hyrja e tyre në treg u mbrojt nga Ministria e Postave dhe Telekomunikacionit (MPT), duke rezultuar në krijimin e kanalit WOWOW, nje kanal që është i enkriptuar dhe mund të shikohet permes pajisjeve dekoduese dhe antenave satelitore te NHK. <ref>{{Cite book |last=Buckley |first=Sandra |title=Encyclopedia of Contemporary Japanese Culture |date=2002 |publisher=Routledge}}</ref> Në SHBA, në fillim të viteve 1990, katër kompani të mëdha kabllore lansuan PrimeStar, një kompani per transmetim të drejtpërdrejtë që përdorte satelitë me fuqi të mesme. Transmetimet relativisht të fuqishme lejuan përdorimin e antenave më të vogla (90 cm). Popullariteti i saj ra pas lansimit në vitin 1994 të sistemeve më të avancuara te televizionit satelitor Hughes DirecTV dhe Dish Network. Transmetimet satelitore dixhitale filluan në vitin 1994 në Shtetet e Bashkuara përmes DirecTV duke përdorur formatin DSS. Ato u lansuan (me standardin DVB-S ) në [[Afrika e Jugut|Afrikën e Jugut]], [[Lindja e Mesme|Lindjen e Mesme]], [[Afrika veriore|Afrikën e Veriut]] dhe Rajonin Azi-Paqësor në vitet 1994 dhe 1995, dhe me pas në vitet 1996 dhe 1997 në vendet evropiane duke përfshirë Francën, Gjermaninë, Spanjën, Portugalinë, Italinë dhe Holandën, si dhe Japoninë, Amerikën e Veriut dhe Amerikën Latine. Transmetimet dixhitale DVB-S në Mbretërinë e Bashkuar dhe Irlandë filluan në vitin 1998. Japonia filloi transmetimin dixhital me standardin ISDB-S në vitin 2000. Më 4 mars 1996, EchoStar prezantoi sherbimin Digital Sky Highway (Dish Network) duke përdorur satelitin EchoStar 1.<ref name="ctu10e">{{Cite book |last=Grant |first=August E. |title=Communication Technology Update |publisher=[[Taylor & Francis]] |year=2010 |isbn=978-0-240-81475-9 |edition=10th |page=87}}</ref> EchoStar lansoi një satelit të dytë në shtator të vitit 1996 për të rritur numrin e kanaleve të disponueshme në Dish Network në 170. <ref name="ctu10e" /> Këto sisteme ofruan imazh më të paster dhe tingull stereo në 150–200 kanale video dhe audio, dhe lejuan përdorimin e antenave të vogla. Kjo e uli shumë popullaritetin e sistemeve TVRO. Në mesin e viteve 1990, shume kanale filluan të zhvendosnin transmetimet e tyre në transmetim televiziv dixhital duke përdorur sistemin e aksesit te kushtezuar DigiCipher . <ref name="insead">{{Cite journal |last=Bell-Jones |first=Robin |last2=Berbner |first2=Jochen |last3=Chai |first3=Jianfeng |last4=Farstad |first4=Thomas |last5=Pham |first5=Minh |date=June 2001 |title=High Technology Strategy and Entrepreneurship |url=http://faculty.insead.edu/adner/projects/Set%20Top%20Boxes.pdf |url-status=dead |journal=INSEAD Journal |location=[[Fontainebleau]] |publisher=INSEAD |archive-url=https://web.archive.org/web/20140724233622/http://faculty.insead.edu/adner/projects/Set%20Top%20Boxes.pdf |archive-date=2014-07-24}}</ref> Përveç enkriptimit, disponueshmëria e gjerë e shërbimeve DBS në SHBA si PrimeStar dhe DirecTV kishte ulur popullaritetin e sistemeve TVRO që nga fillimi i viteve 1990. Sinjalet nga satelitët DBS (që veprojnë në brezin më të fundit K <nowiki><sub id="mwBHw">u</sub></nowiki> ) janë më të larta si në frekuencë ashtu edhe në fuqi (për shkak të përmirësimeve në [[Paneli diellor|panelet diellore]] dhe efikasitetit energjetik të satelitëve modernë) dhe për këtë arsye kërkojnë antena shumë më të vogla se brezi C, dhe metodat e modulimit dixhital që përdoren tani kërkojnë më pak [[Forca e sinjalit në telekomunikim|forcë sinjali]] në marrës sesa metodat e modulimit analog. Çdo satelit mund të mbajë gjithashtu deri në 32 transponderë në brezin K <nowiki><sub id="mwBIc">u</sub></nowiki>, por vetëm 24 në brezin C, dhe disa nën-kanale dixhitale mund të multipleksohen (MCPC) ose të mbahen veçmas ( SCPC ) në një transponder të vetëm.<ref name="artcn">{{Cite book |last=Khaplil |first=Vidya R. |url=https://books.google.com/books?id=QchLipDixBUC&q=32+transponders+ku+band+24+c+band+multiplexed+satellite&pg=PA119 |title=Advances in Recent Trends in Communication and Networks |last2=Bhalachandra |first2=Anjali R. |date=April 2008 |publisher=Allied Publishers |isbn=978-1466651708 |location=[[New Delhi]] |page=119 |access-date=16 July 2014 |archive-url=https://web.archive.org/web/20240502060519/https://books.google.com/books?id=QchLipDixBUC&q=32+transponders+ku+band+24+c+band+multiplexed+satellite&pg=PA119#v=snippet&q=32%20transponders%20ku%20band%2024%20c%20band%20multiplexed%20satellite&f=false |archive-date=2 May 2024 |url-status=live}}</ref> Përparimet në uljen e zhurmës për shkak të teknologjisë së përmirësuar të mikrovalëve dhe materialeve [[Gjysmëpërcjellësi|gjysmëpërçuese]] kanë pasur gjithashtu një efekt. <ref name="artcn" /> Megjithatë, një pasojë e frekuencave më të larta të përdorura për shërbimet DBS është fenomeni "zbehja e shiut"(rain fade), ku shikuesit humbasin sinjalin gjatë reshjeve të dendura. Sinjalet televizive satelitore të brezit C janë më pak të prirura të zbehen për shkak të shiut. <ref name="dishcable">{{Cite web |year=2010 |title=Rain fade: satellite TV signal and adverse weather |url=http://dish-cable.com/rain_fade.htm |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20140615055718/http://dish-cable.com/rain_fade.htm |archive-date=15 June 2014 |access-date=16 July 2014 |website=Dish-cable.com}}</ref> Në një rikthim te teknologjitë më të vjetra (por të provuara) të komunikimit satelitor, ofruesit aktualë të televizionit satelitor në SHBA (Dish Network dhe DirecTV) kanë filluar te përdorin kapacitet shtesë në transponderët e brezit K <nowiki><sub id="mwBJ4">u</sub></nowiki> të satelitëve ekzistues të klases FSS, krahas flotes se tyre ekzistuese të satelitëve DBS në orbitë. Kjo u bë me qëllim që të rritej më shumë kapacitet kanalesh për sistemet e tyre, siç kërkohet nga numri në rritje i kanaleve të stacioneve lokale me definicion të lartë dhe të njëkohshme. Marrja e kanaleve të transmetuara në transponderët përkatës të satelitit K- u brezit FSS është arritur nga DirecTV dhe Dish Network, duke u lëshuar abonenteve të tyre antena dy herë më të mëdha në diametër (36") sesa antenat e mëparshme 18" (& 20" për Dish Network "Dish500") që shërbimet e përdorura fillimisht, të pajisura me 2 LNBF me polarizim rrethor (për marrjen e 2 satelitëve DBS vendas të ofruesit, 1 për LNBF) dhe 1 LNB standard me polarizim linear për marrjen e kanaleve nga një satelit i tipit FSS. Këto antena më të reja hibride DBS/FSS, të tregtuara nga DirecTV dhe Dish Network si modelet "SlimLine" dhe " SuperDish " përkatësisht, tani janë standardi aktual për të dy ofruesit, me antenat e tyre origjinale 18"/20" me një ose dy antena LNBF ose tani të vjetruara, ose përdoren vetëm për paketa programi, kanale të ndara ose shërbime që transmetohen vetëm përmes satelitëve DBS të ofruesve. Më 29 nëntor 1999, Presidenti i SHBA-së, [[Bill Klinton|Bill Clinton,]] nënshkroi [[Satellite Home Viewer Improvement Act|Aktin për Përmirësimin e Marrjes së Transmetimeve Satelitore në Shtëpi]] (SHVIA). Ky akti për herë të parë u lejoi amerikanëve të merrnin transmetime lokale nëpërmjet sistemeve të transmetimit të drejtpërdrejtë nga sateliti. <ref name="shvia" /> == Legjislacioni == [[1963 Radio Regulations|Rregulloret Radiofonike të vitit 1963]] të [[Bashkimi Ndërkombëtar i Telekomunikacionit|Unionit Ndërkombëtar të Telekomunikacionit]] (ITU) e përkufizuan "shërbimin e transmetimit satelitor" si një "shërbim hapësinor në të cilin sinjalet e transmetuara ose të ritransmetuara nga stacionet hapësinore, ose të transmetuara me reflektim nga objekte në orbitë rreth [[Toka|Tokës]], janë të destinuara për marrje të drejtpërdrejtë nga publiku i gjerë". <ref>{{Cite journal |last=Gotlieb |first=A.E. |year=1969 |title=Direct Satellite Broadcasting: A Case Study in the Development of the Law of Space Communications |journal=The Canadian Yearbook of International Law 1969 |volume=7 |pages=33–60 |doi=10.1017/S0069005800011826}}</ref> Në vitet 1970, disa shtete u shqetësuan se transmetimet e jashtme permes satelitit mund të ndikonin ne identitetin kulturor ose politik të një shteti, duke çuar në propozimin e Rendit të Ri Botëror të Informacionit dhe Komunikimit (NWICO). Megjithatë, per shkak te kufizimeve, transmetimet satelitore nuk mund të kufizohen sipas shteteve individuale. Rreth kohës kur u publikua raporti MacBride, transmetimet satelitore po diskutoheshin edhe në Komitetin e OKB-së për Përdorimet Paqësore të Hapësirës së Jashtme (COPUOS), ku shumica e anëtarëve mbështetën kerkesen per pëlqim paraprak për transmetim brenda territoreve te tyre, por disa argumentuan se kjo do të shkelte lirinë e informacionit. Për shkak të mungesës së konsensusit, në vitin 1982 u paraqit ne [[Asambleja e Përgjithshme e Kombeve të Bashkuara|Asamblenë e Përgjithshme të OKB-së]] [[UNGA Res 37/92|rezoluta UNGA 37/92]] ("Parimet per DBS"), e cila u miratua me shumicë votash, megjithatë, shumica e shteteve që kishin kapacitet për DBS votuan kundër saj. Rezoluta "Parimet e DBS" në përgjithësi konsiderohet si joefektive. == Shih edhe ==   == Referencat == {{Reflist}} == Lidhje të jashtme == * Media related to Satellite television at Wikimedia Commons * [https://org.uib.no/smi/ksv/DigFaq.html Digital Satellite Television by Chris Muriel (June 21st, 2000)] [[Kategoria:Terminologji televizive]] [[Kategoria:Transmetime ndërkombëtare]] [[Kategoria:Teknologji televizive]] [[Kategoria:Faqe me përkthime të pashqyrtuara]] 4oysndlv63897a2uerca16oun7ih4mx 14 361140 2807152 2691018 2025-06-06T23:46:30Z Leutrim.P 113691 Leutrim.P zhvendosi faqen [[Kategoria:Ekonomia joformale]] te [[Kategoria:Ekonomi joformale]] pa lënë një ridrejtim 2691018 wikitext text/x-wiki [[Kategoria:Sisteme ekonomike]] [[Kategoria:Zhvillim ekonomik]] ii2ueebaud11jlkdc2yo4erf5ds5nf8 0 361926 2807274 2717883 2025-06-07T04:00:00Z InternetArchiveBot 115207 Lidhje të jashtme të shpëtuara: 0 Lidhje të jashtme të etiketuara si të vdekura: 1) #IABot (v2.0.9.5 2807274 wikitext text/x-wiki '''Budjon Xhelo''' është një figurë e njohur kulturore në Shqipëri, i cili ka shërbyer si drejtor i Pallatit të Kulturës në Pogradec dhe ka qenë korrespondent për Radio Televizionin Shqiptar (RTSH). Ai njihet për lidhjen e tij me shkrimtarin e madh [[Ismail Kadare]]<ref>https://lajme.rtsh.al/artikull/kujtime-per-ismail-kadarene-budjon-xhelo-na-celi-horizonte-te-paimagjinueshme/{{Lidhje e vdekur}}</ref>, me të cilin u njoh për herë të parë në vitin 1971, kur ishte student dhe pati rastin të ndiqte leksione nga Kadareja. Xhelo<ref>https://www.youtube.com/watch?v=Yx-kQZbZkOA/</ref> përshkruan se këto leksione ishin një dritare e re në një kohë kur Shqipëria ishte e izoluar, duke ofruar një mentalitet të ri dhe duke i hapur horizonte të reja. Përgjatë pesë dekadave, Xhelo ka pasur rastin të takojë shpesh Kadarenë dhe ka mësuar gjithmonë gjëra të reja prej tij, duke ndjerë madhështinë e shkrimtarit, të cilin e cilëson si "Shekspiri i kohës së sotme". Budjon Xhelo ndan me publikun kujtimet e tij me Kadarenë, të fiksuara në foto të shumta, të cilat tani janë kthyer në relike të vyera për të. Ai kujton me krenari vizitat e Kadarese në qytetin e Pogradecit, ku shkrimtari i madh nuk harroi të nderojë edhe shkrimtarët e njohur të qytetit, [[Lasgush Poradeci|Lasgush Poradecin]] dhe [[Mitrush Kuteli|Mitrush Kutelin]]. == Burimet == [[Kategoria:Biografi shqiptarësh]] [[Kategoria:Njerëz nga Pogradeci]] lchm4pu8k3cq1nlqj7x70m02ayk6axg 0 364687 2806972 2796122 2025-06-06T15:33:10Z 77.28.64.37 Ndryshimi i drejtoreve 2806972 wikitext text/x-wiki {{Infobox school | name = Shkolla e Mesme Komunale e Mjekësisë "Nikolla Shtejn" | image = Skeda:ОСМУ_Никола_Штејн_Тетово_-_SHMKM_Nikolla_Shtejn_Tetovë.jpg | alt = | motto = | address = Rruga "Ilindenit", nr. 1200 | city = [[Tetovë]] | state = | zipcode = | country = [[Maqedona e Veriut]] | coordinates = | other_names = | former_name = | type = Shkollë e mesme | established = {{Start date|1961}} | district = | us_nces_school_id = | principal = Malsore Ramadani <br> (Zv. Teuta Salihi) | teaching_staff = 200 | grades = 9–12 | enrollment = 700 | ratio = | campus_size = 13 500 m2 | campus_type = | colors = | mascot = | rival = | newspaper = | yearbook = | website = {{URL|https://www.nstejn.edu.mk/}} | footnotes = }} '''Shkolla e Mesme Komunale e Mjekësisë "Nikolla Shtejn"''' është një shkollë e mesme në [[Tetova|Tetovë]], [[Komuna e Tetovës|Komuna e Tetovës.]] == Historiku == Qendra mjekësore shkollore "Nikola Stein" - Tetovë është themeluar në vitin 1961 me vendim nr. 05-5685 nga Kuvendi i Komunës së Tetovës me emrin Shkolla e mesme mjekësore për infermierë dhe teknikë. Selia e qendrës shkollore është në qytetin e Tetovës, në rr. "Gjorçe Petrov" nr. 23, ndodhet përgjatë lumit Pena. Në vitin 1979, me vendim të Gjykatës Ekonomike të Qarkut në Shkup, nr. 1811/79, shkolla mori titullin Qendra Mjekësore Shkollore “Nikola Stein” si organizatë pune pa organizime themelore të punës së bashkuar. Në vitin 1961 filloi të funksionojë Shkolla e mesme e mjekësisë me vetëm dy paralele në gjuhën maqedonase, ndërsa në vitin shkollor 1967/68 u hap paralelja në gjuhën shqipe dhe për herë të parë mësimi në gjuhën turke në vitin 1987/ 88. Objekti i shkollës, ose më saktë objekti ku mbahet mësimi në këtë qendër shkollore, është ndërtuar në vitin 1906. Në qendrën shkollore janë shkolluar nxënës me përqindje më të lartë të lodhjes nga pjesa perëndimore e Maqedonisë, që do të thotë se kohëve të fundit në shkollë janë regjistruar edhe nxënës nga Maqedonia qendrore dhe lindore.<ref>https://csoo.edu.mk/images/stories/lista%20na%20sredni%20ucilista.pdf</ref> == Shih edhe == * [[Arsimi në Maqedoninë e Veriut]] == Lidhje të jashtme == * [http://nikolastejnmedicalte.schools.edu.mk www.nstejn.edu.mk] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20090519194749/http://nikolastejnmedicalte.schools.edu.mk/ |date=19 maj 2009 }} Faqja e internetit e shkollës * [http://www.schools.edu.mk/ Portali për shkollat fillore dhe të mesme në Maqedoni] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20111016115711/http://www.schools.edu.mk/ |date=16 tetor 2011 }} * [http://www.mon.gov.mk/ Faqja zyrtare e Ministrisë së Arsimit dhe Shkencës] == Referime == {{DEFAULTSORT:Никола Штејн, Тетово}} [[Kategoria:Komuna e Tetovës]] [[Kategoria:Shkolla të mesme në Tetovë]] [[Kategoria:Shkolla të mesme në Maqedoni të Veriut]] [[Kategoria:Shkolla të mesme shqipe në Maqedoni të Veriut]] nb81yolu7q1i0nsl980llocmstwo20r 1 366002 2807288 2727803 2025-06-07T04:21:24Z MajavahBot 122738 U arkivua 1 diskutim nga faqja [[Diskutim:Arkitektura e Dhakës]] 2807288 wikitext text/x-wiki {{Arkivi}} == Internet Archive Bot == Përshëndetje, redaktorë! Sapo ndryshova 1 lidhje të jashtme te artikulli ''[[Arkitektura e Dhakës]]''. Ju lutem, shpenzoni pak kohë për të shqyrtuar [https://sq.wikipedia.org/w/index.php?diff=prev&oldid=2668222 redaktimin tim]. Nëse keni ndonjë pyetje ose dëshironi që t'i injoroj lidhjet apo faqet krejtësisht në të ardhmen, ju lutem, vizitoni [[:m:InternetArchiveBot/FAQ/sq|këtë faqe]] për informacione të mëtejshme. Ndër të tjera, aty mund të gjeni dhe informacion se si mund të rregulloni problemet që mund të kem shkaktuar. Kam bërë këto ndryshime: *U shtua ky version i arkivuar i faqes https://web.archive.org/web/20190723003514/http://www.bl.uk/onlinegallery/onlineex/apac/photocoll/b/019pho0000125s3u00037000.html për lidhjen http://www.bl.uk/onlinegallery/onlineex/apac/photocoll/b/019pho0000125s3u00037000.html. Gjithë të mirat!—[[:User:InternetArchiveBot|'''<span style="color:darkgrey;font-family:Courier New">InternetArchiveBot</span>''']] <span style="color:green;font-family:Rockwell">([[:en:User talk:InternetArchiveBot|Raportoni probleme]])</span> 5 qershor 2024 07:32 (CEST) == Internet Archive Bot == Përshëndetje, redaktorë! Sapo ndryshova 1 lidhje të jashtme te artikulli ''[[Arkitektura e Dhakës]]''. Ju lutem, shpenzoni pak kohë për të shqyrtuar [https://sq.wikipedia.org/w/index.php?diff=prev&oldid=2669157 redaktimin tim]. Nëse keni ndonjë pyetje ose dëshironi që t'i injoroj lidhjet apo faqet krejtësisht në të ardhmen, ju lutem, vizitoni [[:m:InternetArchiveBot/FAQ/sq|këtë faqe]] për informacione të mëtejshme. Ndër të tjera, aty mund të gjeni dhe informacion se si mund të rregulloni problemet që mund të kem shkaktuar. Kam bërë këto ndryshime: *U shtua ky version i arkivuar i faqes https://web.archive.org/web/20180831141417/http://archive.thedailystar.net/2007/04/22/d704222501120.htm për lidhjen http://archive.thedailystar.net/2007/04/22/d704222501120.htm. Gjithë të mirat!—[[:User:InternetArchiveBot|'''<span style="color:darkgrey;font-family:Courier New">InternetArchiveBot</span>''']] <span style="color:green;font-family:Rockwell">([[:en:User talk:InternetArchiveBot|Raportoni probleme]])</span> 10 qershor 2024 23:40 (CEST) == Internet Archive Bot == Përshëndetje, redaktorë! Sapo ndryshova 1 lidhje të jashtme te artikulli ''[[Arkitektura e Dhakës]]''. Ju lutem, shpenzoni pak kohë për të shqyrtuar [https://sq.wikipedia.org/w/index.php?diff=prev&oldid=2684373 redaktimin tim]. Nëse keni ndonjë pyetje ose dëshironi që t'i injoroj lidhjet apo faqet krejtësisht në të ardhmen, ju lutem, vizitoni [[:m:InternetArchiveBot/FAQ/sq|këtë faqe]] për informacione të mëtejshme. Ndër të tjera, aty mund të gjeni dhe informacion se si mund të rregulloni problemet që mund të kem shkaktuar. Kam bërë këto ndryshime: *U shtua ky version i arkivuar i faqes https://web.archive.org/web/20240123104129/https://beautifulbangladesh.gov.bd/newsletter/single/479 për lidhjen https://beautifulbangladesh.gov.bd/newsletter/single/479. Gjithë të mirat!—[[:User:InternetArchiveBot|'''<span style="color:darkgrey;font-family:Courier New">InternetArchiveBot</span>''']] <span style="color:green;font-family:Rockwell">([[:en:User talk:InternetArchiveBot|Raportoni probleme]])</span> 18 gusht 2024 16:39 (CEST) == Internet Archive Bot == Përshëndetje, redaktorë! Sapo ndryshova 3 lidhje të jashtme te artikulli ''[[Arkitektura e Dhakës]]''. Ju lutem, shpenzoni pak kohë për të shqyrtuar [https://sq.wikipedia.org/w/index.php?diff=prev&oldid=2713848 redaktimin tim]. Nëse keni ndonjë pyetje ose dëshironi që t'i injoroj lidhjet apo faqet krejtësisht në të ardhmen, ju lutem, vizitoni [[:m:InternetArchiveBot/FAQ/sq|këtë faqe]] për informacione të mëtejshme. Ndër të tjera, aty mund të gjeni dhe informacion se si mund të rregulloni problemet që mund të kem shkaktuar. Kam bërë këto ndryshime: *U shtua ky version i arkivuar i faqes https://web.archive.org/web/20190723003514/http://www.bl.uk/onlinegallery/onlineex/apac/photocoll/b/019pho0000125s3u00037000.html për lidhjen http://www.bl.uk/onlinegallery/onlineex/apac/photocoll/b/019pho0000125s3u00037000.html. *U shtua ky version i arkivuar i faqes https://web.archive.org/web/20180831141417/http://archive.thedailystar.net/2007/04/22/d704222501120.htm për lidhjen http://archive.thedailystar.net/2007/04/22/d704222501120.htm. *U shtua ky version i arkivuar i faqes https://web.archive.org/web/20160313143917/http://archive.thedailystar.net/suppliments/2006/15thanniv/celebrating_bd/celeb_bd18.htm për lidhjen http://archive.thedailystar.net/suppliments/2006/15thanniv/celebrating_bd/celeb_bd18.htm. Gjithë të mirat!—[[:User:InternetArchiveBot|'''<span style="color:darkgrey;font-family:Courier New">InternetArchiveBot</span>''']] <span style="color:green;font-family:Rockwell">([[:en:User talk:InternetArchiveBot|Raportoni probleme]])</span> 8 nëntor 2024 13:26 (CET) == Internet Archive Bot == Përshëndetje, redaktorë! Sapo ndryshova 1 lidhje të jashtme te artikulli ''[[Arkitektura e Dhakës]]''. Ju lutem, shpenzoni pak kohë për të shqyrtuar [https://sq.wikipedia.org/w/index.php?diff=prev&oldid=2716671 redaktimin tim]. Nëse keni ndonjë pyetje ose dëshironi që t'i injoroj lidhjet apo faqet krejtësisht në të ardhmen, ju lutem, vizitoni [[:m:InternetArchiveBot/FAQ/sq|këtë faqe]] për informacione të mëtejshme. Ndër të tjera, aty mund të gjeni dhe informacion se si mund të rregulloni problemet që mund të kem shkaktuar. Kam bërë këto ndryshime: *U shtua ky version i arkivuar i faqes https://web.archive.org/web/20191007231634/https://archnet.org/collections/1215/sites/15120 për lidhjen https://archnet.org/collections/1215/sites/15120. Gjithë të mirat!—[[:User:InternetArchiveBot|'''<span style="color:darkgrey;font-family:Courier New">InternetArchiveBot</span>''']] <span style="color:green;font-family:Rockwell">([[:en:User talk:InternetArchiveBot|Raportoni probleme]])</span> 18 nëntor 2024 03:04 (CET) == Internet Archive Bot == Përshëndetje, redaktorë! Sapo ndryshova 1 lidhje të jashtme te artikulli ''[[Arkitektura e Dhakës]]''. Ju lutem, shpenzoni pak kohë për të shqyrtuar [https://sq.wikipedia.org/w/index.php?diff=prev&oldid=2720453 redaktimin tim]. Nëse keni ndonjë pyetje ose dëshironi që t'i injoroj lidhjet apo faqet krejtësisht në të ardhmen, ju lutem, vizitoni [[:m:InternetArchiveBot/FAQ/sq|këtë faqe]] për informacione të mëtejshme. Ndër të tjera, aty mund të gjeni dhe informacion se si mund të rregulloni problemet që mund të kem shkaktuar. Kam bërë këto ndryshime: *U shtua ky version i arkivuar i faqes https://web.archive.org/web/20240123104129/https://beautifulbangladesh.gov.bd/newsletter/single/479 për lidhjen https://beautifulbangladesh.gov.bd/newsletter/single/479. Gjithë të mirat!—[[:User:InternetArchiveBot|'''<span style="color:darkgrey;font-family:Courier New">InternetArchiveBot</span>''']] <span style="color:green;font-family:Rockwell">([[:en:User talk:InternetArchiveBot|Raportoni probleme]])</span> 24 nëntor 2024 02:42 (CET) == Internet Archive Bot == Përshëndetje, redaktorë! Sapo ndryshova 1 lidhje të jashtme te artikulli ''[[Arkitektura e Dhakës]]''. Ju lutem, shpenzoni pak kohë për të shqyrtuar [https://sq.wikipedia.org/w/index.php?diff=prev&oldid=2801007 redaktimin tim]. Nëse keni ndonjë pyetje ose dëshironi që t'i injoroj lidhjet apo faqet krejtësisht në të ardhmen, ju lutem, vizitoni [[:m:InternetArchiveBot/FAQ/sq|këtë faqe]] për informacione të mëtejshme. Ndër të tjera, aty mund të gjeni dhe informacion se si mund të rregulloni problemet që mund të kem shkaktuar. Kam bërë këto ndryshime: *U shtua ky version i arkivuar i faqes https://web.archive.org/web/20240529183424/https://heritage.info.bd/the-beautiful-curzon-hall/ për lidhjen https://heritage.info.bd/the-beautiful-curzon-hall/. Gjithë të mirat!—[[:User:InternetArchiveBot|'''<span style="color:darkgrey;font-family:Courier New">InternetArchiveBot</span>''']] <span style="color:green;font-family:Rockwell">([[:en:User talk:InternetArchiveBot|Raportoni probleme]])</span> 23 maj 2025 06:41 (CEST) 14a3co8072vljnu88bpy2hjdf23875l 1 366699 2807375 2718764 2025-06-07T11:37:18Z InternetArchiveBot 115207 Ndryshime te burimet/lidhjet e jashtme.) #IABot (v2.0.9.5 2807375 wikitext text/x-wiki == Internet Archive Bot == Përshëndetje, redaktorë! Sapo ndryshova 3 lidhje të jashtme te artikulli ''[[Erbim Fagu]]''. Ju lutem, shpenzoni pak kohë për të shqyrtuar [https://sq.wikipedia.org/w/index.php?diff=prev&oldid=2718763 redaktimin tim]. Nëse keni ndonjë pyetje ose dëshironi që t'i injoroj lidhjet apo faqet krejtësisht në të ardhmen, ju lutem, vizitoni [[:m:InternetArchiveBot/FAQ/sq|këtë faqe]] për informacione të mëtejshme. Ndër të tjera, aty mund të gjeni dhe informacion se si mund të rregulloni problemet që mund të kem shkaktuar. Kam bërë këto ndryshime: *U shtua ky version i arkivuar i faqes https://web.archive.org/web/20200818181854/https://uk.soccerway.com/matches/2008/12/13/albania/super-league/ks-elbasani/ks-dinamo-tirana/685567/ për lidhjen http://uk.soccerway.com/matches/2008/12/13/albania/super-league/ks-elbasani/ks-dinamo-tirana/685567/. *U shtua ky version i arkivuar i faqes https://web.archive.org/web/20160404161706/http://uk.soccerway.com/matches/2009/01/31/albania/super-league/ks-teuta-durres/ks-elbasani/685584/ për lidhjen http://uk.soccerway.com/matches/2009/01/31/albania/super-league/ks-teuta-durres/ks-elbasani/685584/. *U shtua ky version i arkivuar i faqes https://web.archive.org/web/20160404165935/http://uk.soccerway.com/matches/2009/08/23/albania/super-league/ks-besa-kavaje/ks-vllaznia-shkoder/827803/ për lidhjen http://uk.soccerway.com/matches/2009/08/23/albania/super-league/ks-besa-kavaje/ks-vllaznia-shkoder/827803/. Gjithë të mirat!—[[:User:InternetArchiveBot|'''<span style="color:darkgrey;font-family:Courier New">InternetArchiveBot</span>''']] <span style="color:green;font-family:Rockwell">([[:en:User talk:InternetArchiveBot|Raportoni probleme]])</span> 21 nëntor 2024 13:11 (CET) == Internet Archive Bot == Përshëndetje, redaktorë! Sapo ndryshova 1 lidhje të jashtme te artikulli ''[[Erbim Fagu]]''. Ju lutem, shpenzoni pak kohë për të shqyrtuar [https://sq.wikipedia.org/w/index.php?diff=prev&oldid=2807374 redaktimin tim]. Nëse keni ndonjë pyetje ose dëshironi që t'i injoroj lidhjet apo faqet krejtësisht në të ardhmen, ju lutem, vizitoni [[:m:InternetArchiveBot/FAQ/sq|këtë faqe]] për informacione të mëtejshme. Ndër të tjera, aty mund të gjeni dhe informacion se si mund të rregulloni problemet që mund të kem shkaktuar. Kam bërë këto ndryshime: *U shtua ky version i arkivuar i faqes https://web.archive.org/web/20240224031539/https://sport.rtsh.al/artikull/zyrtare-erbim-fagu-eshte-trajneri-i-ri-i-tiranes për lidhjen https://sport.rtsh.al/artikull/zyrtare-erbim-fagu-eshte-trajneri-i-ri-i-tiranes. Gjithë të mirat!—[[:User:InternetArchiveBot|'''<span style="color:darkgrey;font-family:Courier New">InternetArchiveBot</span>''']] <span style="color:green;font-family:Rockwell">([[:en:User talk:InternetArchiveBot|Raportoni probleme]])</span> 7 qershor 2025 13:37 (CEST) j2m6ukoynet883jd3tkqa0lybjwkgkt 0 367407 2807261 2741417 2025-06-07T01:51:37Z InternetArchiveBot 115207 Lidhje të jashtme të shpëtuara: 1 Lidhje të jashtme të etiketuara si të vdekura: 0) #IABot (v2.0.9.5 2807261 wikitext text/x-wiki [[Skeda:Object-Oriented_Model.svg|parapamje|320x320px| Shembull i një modeli të orientuar ne objekte ]] Një '''bazë e të dhënave me objekte''' ose '''një bazë e të dhënave e orientuar në objekte''' është një [[Baza e të dhënave|sistem i menaxhimit të bazës së të dhënave]] në të cilin informacioni përfaqësohet në formën e objekteve siç përdoren në [[Programimi i orientuar në objekte|programimin e orientuar në objekte]]. Bazat e të dhënave të bazuara në objekte janë të ndryshme nga bazat e të dhënave relative të cilat janë të orientuara nga tabelat. Një lloj i tretë, bazat e të dhënave objekt-relative, është një hibrid i të dyja qasjeve. Bazat e të dhënave të objekteve janë konsideruar që nga fillimi i viteve 1980.<ref>{{Cite web |title=ODBMS (2013-08-31) |url=http://odbms.org/Introduction/history.aspx |language=en |access-date=16 dhjetor 2024 |archive-date=6 mars 2014 |archive-url=https://web.archive.org/web/20140306143204/http://odbms.org/Introduction/history.aspx |url-status=dead }}</ref> == Vështrim i përgjithshëm == Sistemet e menaxhimit të bazës së të dhënave të orientuara në objekte (OODBMS) të quajtura gjithashtu ODBMS (Sistemi i Menaxhimit të Bazave të të Dhënave të Objekteve) kombinojnë aftësitë e bazës së të dhënave me aftësitë e gjuhës [[Programimi i orientuar në objekte|programuese të orientuara në objekte]]. OODBMS-të i lejojnë programuesit e orientuar në objekte të zhvillojnë produktin, t'i ruajnë ato si objekte dhe të përsërisin ose modifikojnë objektet ekzistuese për të krijuar objekte të reja brenda OODBMS. Për shkak se baza e të dhënave është e integruar me gjuhën e programimit, programuesi mund të ruajë qëndrueshmërinë brenda një mjedisi, në atë që si OODBMS ashtu edhe gjuha e programimit do të përdorin të njëjtin model përfaqësimi. Projektet relative DBMS, për dallim, mbajnë një ndarje më të qartë midis [[Modelet e databazave|modelit të bazës së të dhënave]] dhe aplikacionit. Teksa përdorimi i teknologjisë së bazuar në web rritet me zbatimin e Intraneteve dhe ekstraneteve, kompanitë kanë një interes të veçantë në OODBMS për të shfaqur të dhënat e tyre komplekse. Përdorimi i një DBMS që është krijuar veçanërisht për të ruajtur të dhënat si objekte u jep një përparësi atyre kompanive që janë të orientuara drejt prezantimit multimedial ose organizatave që përdorin dizajnin me ndihmën e kompjuterit (CAD)<ref>{{Cite book |last=O’Brien, J. A., |first=& Marakas |title=Management Information Systems (9th ed) |language=en}}</ref>. Disa baza të dhënash të orientuara në objekte janë krijuar për të punuar mirë me [[Programimi i orientuar në objekte|gjuhë programimi të orientuara ne objekte]] si Delphi, [[Ruby (gjuhë programuese)|Ruby]], [[Python]], [[Node.js|JavaScript]], [[Perl]], [[Java (gjuhë programimi)|Java]], [[Gjuha Programuese C Sharp|C#]], Visual Basic. NET, [[C++]], Objective-C dhe Smalltalk; të tjerët si JADE kanë gjuhët e tyre të programimit. OODBMS përdorin saktësisht të njëjtin model si gjuhët e programimit të orientuara ne objekte. == Historia == Sistemet e menaxhimit të bazës së të dhënave të objekteve u zhvilluan nga hulumtimi gjatë fillimit e deri në mes të viteve 1970, duke pasur një mbështetje të brendshme të menaxhimit të bazës së të dhënave për objektet e strukturuara në grafe. Termi "sistem i bazës së të dhënave të orientuar në objekte" u shfaq për herë të parë rreth vitit 1985.<ref>{{Cite book |title="An Object-Oriented DBMS for Design Support Applications", Proceedings of the IEEE COMPINT 85, pp. 299-307, September 1985; N. Derrett, W. Kent, and P. Lyngbaek, "Some Aspects of Operations in an Object-Oriented Database", Database Engineering, vol. 8, no. 4, IEEE Computer Society, December 1985; D. Maier, A. Otis, and A. Purdy, "Object-Oriented Database Development at Servio Logic", Database Engineering, vol. 18, no.4, December 1985. |language=en}}</ref> Projekte të shquara kërkimore përfshinin Encore-Ob/Server ([[Brown University|Universiteti Brown]]), EXODUS (Universiteti i Wisconsin-Madison), IRIS (Hewlett-Packard), ODE (Bell Labs), ORION (Mikroelektronikë dhe Teknologji Kompjuterike Korporata ose MCC), Vodak (GMD-IPSI), dhe Zeitgeist (Texas Instruments). Projekti ORION kishte më shumë punime të botuara se çdo përpjekje tjetër. Won Kim i MCC-së përpiloi më të mirët nga këto punime në një libër të botuar nga The MIT Press.<ref>{{Cite book |last=Won |first=Kim |title=Introduction to Object-Oriented Databases. The MIT Press, 1990. |publisher=The MIT Press, 1990. |language=en}}</ref> Produktet e hershme komerciale përfshinin Gemstone (Servio Logic, emri i ndryshuar në GemStone Systems), Gbase (Graphael) dhe Vbase (Ontologjik). Produkte komerciale shtesë hynë në treg në fund të viteve 1980 deri në mesin e viteve 1990. Këto përfshinin ITASCA (Itasca Systems), Jasmine (Fujitsu, i tregtuar nga Computer Associates), Matisse (Matisse Software), Objectivity/DB (Objectivity, Inc.), ObjectStore (Progress Software, i blerë nga eXcelon i cili fillimisht ishte Object Design, Incorporated), ONTOS (Ontos, Inc., emri u ndryshua nga Ontologic), O₂<ref>{{Cite book |title=Bancilhon, Francois; Delobel, Claude; and Kanellakis, Paris. Building an Object-Oriented Database System: The Story of O2. Morgan Kaufmann Publishers, 1992. |language=en}}</ref> (O₂ Technology, u shkri me disa kompani, të blera nga Informix, e cila nga ana tjetër u ble nga [[IBM]]), POET (tani [http://www.versant.com/developer FastObjects] nga Versant që bleu Poet Software), Versant Object Database ([http://www.versant.com Versant] Corporation), VOSS (Logic Arts) dhe JADE (Jade Software Corporation). Disa nga këto produkte mbeten në treg dhe u janë bashkuar produkte të reja me kod të hapur dhe produkte komerciale si InterSystems Cache. Sistemet e menaxhimit të bazës së të dhënave të objekteve shtuan konceptin e qëndrueshmërisë në gjuhët e programimit të objekteve. Produktet e hershme komerciale u përfshinë me gjuhë të ndryshme: GemStone (Smalltalk), Gbase ([[Lisp|LISP]]), Vbase (COP) dhe VOSS (Sistemi i ruajtjes së objekteve virtuale për Smalltalk). Për pjesën më të madhe të viteve 1990, [[C++]] dominoi tregun e menaxhimit të bazës së të dhënave të objekteve komerciale. Shitësit shtuan [[Java (gjuhë programimi)|Java]] në fund të viteve 1990 dhe së fundmi, [[Gjuha Programuese C Sharp|C#]]. Duke filluar nga viti 2004, bazat e të dhënave të objekteve kanë pasur një periudhë të dytë të rritjes kur u shfaqën bazat e të dhënave të objekteve [[Softuerët me burim të hapur|me burim të hapur]] që ishin gjerësisht të arsyeshme dhe të lehta për t'u përdorur, sepse ato janë shkruar tërësisht në gjuhët [[Programimi i orientuar në objekte|OOP]] si Smalltalk, Java ose C#, siç është db4o e Versant-it (db4objects), DTS/S1 nga Obsidian Dynamics dhe Perst (McObject), i disponueshëm me burim të dyfishtë të hapur dhe komercial licencimi. == Afati kohor == * 1966 ** MUMPS * 1979 ** InterSystems M * 1980 ** TORNADO – an object database for CAD/CAM<ref>{{Cite journal |last=Ulfsby |display-authors=etal |date=korrik 1981 |title=TORNADO: a DBMS for CAD/CAM systems |journal=[[Computer-Aided Design Journal|Computer-Aided Design]] |language=en |volume=13 |issue=4 |pages=193–197 |doi=10.1016/0010-4485(81)90140-8}}</ref> * 1982 ** Gemstone started (as Servio Logic) to build a set theoretic model data base machine. * 1985 – Term Object Database first introduced * 1986 ** Servio Logic (Gemstone Systems) Ships Gemstone 1.0 * 1988 ** Object Design, Incorporated founded, development of ObjectStore begun ** Versant Corporation started (as Object Sciences Corp) ** Objectivity, Inc. founded * Early 1990s ** Servio Logic changes name to Gemstone Systems ** Gemstone (Smalltalk)-([[C++]])-([[Java (gjuhë programimi)|Java]]) ** GBase ([[Lisp|LISP]]) ** VBase (O2- ONTOS – INFORMIX) ** Objectivity/DB * Mid 1990s ** InterSystems Caché ** Versant Object Database ** ODABA ** ZODB ** Poet ** JADE ** Matisse ** Illustra Informix * 2000s ** [https://www.researchgate.net/publication/242787423_l-DB_an_ODMG-based_object-oriented_DBMS lambda-DB:] An ODMG-Based Object-Oriented DBMS by Leonidas Fegaras, Chandrasekhar Srinivasan, Arvind Rajendran, David Maier ** db4o project started by Carl Rosenberger ** ObjectDB * 2001 [[IBM]] acquires Informix * 2003 odbpp public release * 2004 db4o's commercial launch as db4objects, Inc. * 2008 db4o acquired by Versant Corporation * 2010 VMware acquires GemStone<ref>{{Cite web |date=6 maj 2010 |title=SpringSource to Acquire Gemstone Systems Data Management Technology |url=http://www.vmware.com/company/news/releases/spring-gemstone.html |url-status=dead |archive-url=https://web.archive.org/web/20140808042307/http://www.vmware.com/company/news/releases/spring-gemstone.html |archive-date=8 gusht 2014 |access-date=5 gusht 2014 |publisher=WMware |language=en}}</ref> * 2011 db4o's development stopped. * 2012 Wakanda first production versions with open source and commercial licenses * 2012 Actian acquires Versant Corporation * 2013 GemTalk Systems acquires Gemstone products from VMware<ref name="gemtalk1">{{Cite web |last=GemTalk Systems |date=2 maj 2013 |title=GemTalk Systems Acquires GemStone/S Products from VMware |url=http://www.prweb.com/releases/gemtalksystems/acquires-gemstone-s/prweb10652596.htm |url-status=dead |archive-url=https://web.archive.org/web/20140810224807/http://www.prweb.com/releases/gemtalksystems/acquires-gemstone-s/prweb10652596.htm |archive-date=10 gusht 2014 |access-date=5 gusht 2014 |publisher=PRWeb |language=en}}</ref> * 2014 db4o's commercial offering is officially discontinued by Actian (which had acquired Versant)<ref>{{Cite web |title=restructuring our Versant Community Website |url=http://supportservices-old.actian.com/versant/default.html |language=en}}</ref> * 2014 Realm<ref>{{Cite web |title=Realm Releases Object Database for Node.js |url=https://www.infoq.com/news/2016/11/Realm-database-nodejs |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20170202043544/https://www.infoq.com/news/2016/11/Realm-database-nodejs |archive-date=2017-02-02 |website=InfoQ |language=en}}</ref> * 2017 ObjectBox<ref>{{Cite web |last=DB-Engines |title=Object Database Ranking on DB-Engines |url=https://db-engines.com/en/ranking/object+oriented+dbms |access-date=2021-05-21 |website=DB-Engines |language=en}}</ref> == Adaptimi i bazave të të dhënave të objekteve == Bazat e të dhënave në objekte, të bazuara në programimin e qëndrueshëm, kanë fituar një vend të veçantë në fusha aplikimi të tilla si inxhinieri dhe bazat e të dhënave hapësinore,, [[Telekomunikimet|telekomunikacioni]] dhe fusha shkencore si fizika e energjisë së lartë<ref>{{Cite web |title=Stanford Linear Accelerator (SLAC) |url=https://www.service-architecture.com/articles/object-oriented-databases/stanford-linear-accelerator.html |language=en}}</ref> dhe [[biologjia molekulare]].<ref>{{Cite book |last=Herde |first=Patrick |title=Addendum to the proceedings on Object-oriented programming systems, languages, and applications (Addendum) - OOPSLA '92 |last2=Sibbald |first2=Peter R. |year=1992 |isbn=0897916107 |pages=177–178 |language=en |chapter=Integration of molecular biology data collections using object oriented databases and programming |doi=10.1145/157709.157747 |chapter-url=https://dl.acm.org/doi/10.1145/157709.157747}}</ref> Një grup tjetër i bazave të të dhënave të objekteve fokusohet në përdorimin e integruar në pajisje, softuer të paketuar dhe sisteme në kohë reale. == Karakteristikat teknike == Shumica e bazave të të dhënave të objekteve ofrojnë gjithashtu një lloj gjuhe të pyetjeve, duke lejuar që objektet të gjenden duke përdorur një qasje programimi deklarative. Është në fushën e gjuhëve të pyetjeve të objekteve, dhe integrimit të pyetjeve dhe ndërfaqeve të orientimit, që gjenden dallimet më të mëdha midis produkteve. Një përpjekje për standardizim u bë nga ODMG me gjuhën e pyetjes së objektit, OQL. Qasja në të dhëna mund të jetë më e shpejtë sepse një objekt mund të merret direkt pa kërkim, duke i ndjekur [[Pointeri|treguesit]]. Një fushë tjetër e dallimit midis produkteve është në mënyrën se si skema e një baze të të dhënave përcaktohet. Megjithatë, një karakteristikë e përgjithshme është se gjuha e programimit dhe skema e bazës të të dhënave përdorin përkufizime të të njëjtit lloj. Aplikimet multimediale lehtësohen sepse metodat e klasës të lidhura me të dhënat janë përgjegjëse për interpretimin e saktë të tyre. Shumë baza të të dhënave të objekteve, për shembull Gemstone ose VOSS, ofrojnë mbështetje për versionimin. Një objekt mund të shihet si grup i të gjitha versioneve të tij. Gjithashtu, versionet e objekteve mund të trajtohen si objekte më vete. Disa baza të të dhënave të objekteve ofrojnë gjithashtu mbështetje sistematike për shkaktarët dhe kufizimet të cilat janë baza e bazave të të dhënave aktive. Efikasiteti i një baze të të dhënave të tillë është përmirësuar gjithashtu shumë në fushat që kërkojnë sasi masive të dhënash për një artikull. Për shembull, një institucion bankar mund të marrë informacionin e llogarisë së përdoruesit dhe t'i sigurojë atyre në mënyrë efikase informacione të gjera si transaksionet, hyrjet e informacionit të llogarisë e të tjera. == Standardet == Grupi i Menaxhimit të të Dhënave të Objekteve ishte një konsorcium i shitësve të bazës së të dhënave të objekteve dhe hartës relative-objekt, anëtarë të komunitetit akademik dhe palëve të interesuara. Qëllimi i tij ishte të krijonte një sërë specifikimesh që do të lejonin aplikacione portative që ruajnë objektet në sistemet e menaxhimit të bazës së të dhënave. Ai publikoi disa versione të specifikimeve të tij. Lëshimi i fundit ishte ODMG 3.0. Deri në vitin 2001, shumica e bazës së të dhënave kryesore të objekteve dhe shitësve të hartës relative objekt pretenduan përputhshmëri me ODMG Java Language Binding. Pajtueshmëria me komponentët e tjerë të specifikimit ishte e përzier. Në vitin 2001, ODMG Java Language Binding iu dorëzua Procesit të Komunitetit Java si bazë për specifikimin e Objekteve të të Dhënave Java. Më pas, kompanitë anëtare të ODMG vendosën të përqendrojnë përpjekjet e tyre në specifikimin e Objekteve të të Dhënave Java. Si rezultat, ODMG u shpërbë në 2001. Shumë ide të bazës së të dhënave të objekteve u absorbuan gjithashtu në SQL:1999 dhe janë zbatuar në shkallë të ndryshme në produktet e bazës së të dhënave objekt-relacionale. Në vitin 2005 Cook, Rai dhe Rosenberger propozuan të hiqnin dorë nga të gjitha përpjekjet e standardizimit për të futur API shtesë të pyetjeve të orientuara nga objekti, por më tepër të përdornin vetë gjuhën e programimit OO, p.sh. Java dhe .NET, për të shprehur pyetje. Si rezultat, u shfaqën [[Native Queries|pyetje vendase]]. Në mënyrë të ngjashme, Microsoft njoftoi [[Pyetësori i integruar në gjuhë programuese|Language Integrated Query]] (LINQ) dhe DLINQ, një zbatim i LINQ, në shtator 2005, për të ofruar aftësi të afërta, të integruara në bazën e të dhënave të gjuhës me gjuhët e tij të programimit C# dhe VB.NET 9. Në shkurt 2006, Grupi i Menaxhimit të Objekteve (OMG) njoftoi se atyre iu dha e drejta për të zhvilluar specifikime të reja bazuar në specifikimet ODMG 3.0 dhe formimin e Grupit të Punës të Teknologjisë së Bazave të të Dhënave të Objekteve (ODBT WG). ODBT GP planifikoi të krijonte një sërë normash që do të përfshinin përparimet në teknologjinë e bazës së të dhënave të objekteve (p.sh. replikimin), menaxhimin e të dhënave (p.sh. indeksimin hapësinor) dhe formatet e të dhënave (p.sh., XML) dhe të përfshinte veçori të reja në këto norma domenet mbështetëse ku janë duke u adoptuar bazat e të dhënave të objekteve (p.sh. sistemet në kohë reale). Puna e GP ODBT u ndërpre në mars 2009, si pasojë e trazirave ekonomike në fund të 2008, shitësit e ODB-së të përfshirë në këtë përpjekje vendosën t'i përqëndrojnë burimet e tyre dikund tjetër. Në janar 2007, [[Konsorciumi i World Wide Web|World Wide Web Consortium]] i dha statusin e sugjerimit përfundimtar gjuhës XQuery. XQuery përdor [[XML]] si modelin e tij të të dhënave. Disa nga idetë e zhvilluara për bazat e të dhënave të objekteve gjetën rrugën e tyre në XQuery, por XQuery nuk është në thelb i orientuar drejt objektit. Për shkak të famës të XML, motorët XQuery garojnë me bazat e të dhënave të objekteve si një mjet për ruajtjen e të dhënave që janë shumë komplekse ose të ndryshueshme për t'u mbajtur në mënyrë të përshtatshme në një bazë të dhënash relative. XQuery gjithashtu lejon që modulet të shkruhen për të ofruar veçori të kapsulimit që janë ofruar nga sistemet e orientuara në objekte. XQuery v1 dhe XPath v2 dhe më vonë janë të fuqishëm dhe janë të disponueshëm si në softuerin me kod të hapur ashtu edhe në libre (FOSS),<ref>{{Cite web |title=BaseX XQuery Processor |url=https://basex.org/basex/xquery/ |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20231216035330/https://basex.org/basex/xquery/ |archive-date=2023-12-16 |website=basex.org |language=en}}</ref><ref>{{Cite web |title=XQuery in eXist-db |url=https://exist-db.org/exist/apps/doc/xquery |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20231202052435/https://exist-db.org/exist/apps/doc/xquery |archive-date=2023-12-02 |website=exist-db.org |language=en}}</ref><ref>{{Cite web |title=Saxon - Using XQuery |url=https://www.saxonica.com/html/documentation/using-xquery/index.html |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20200923004515/https://www.saxonica.com/html/documentation/using-xquery/index.html |archive-date=2020-09-23 |website=www.saxonica.com |language=en}}</ref> si dhe në sistemet komerciale. Ato janë të lehta për t'u mësuar dhe përdorur, dhe shumë të fuqishme dhe të shpejta. Ato nuk janë relacionale dhe XQuery nuk bazohet në SQL (megjithëse një nga njerëzit që projektoi XQuery gjithashtu shpiku SQL). Por ato gjithashtu nuk janë të orientuara nga objekti, në kuptimin e programimit: XQuery nuk përdor kapsulimin me fshehje, dërgim të nënkuptuar dhe klasa dhe metoda. Bazat e të dhënave XQuery në përgjithësi përdorin XML dhe JSON si një format shkëmbimi, megjithëse përdoren formate të tjera. Që nga fillimi i viteve 2000, [[JSON]] ka fituar miratimin dhe famën e komunitetit në aplikacionet ku zhvilluesit kontrollojnë formatin e të dhënave. JSONiq, një analog pyetësor i XQuery për JSON (duke ndarë shprehjet dhe operacionet thelbësore të XQuery), demonstroi ekuivalencën funksionale të formateve JSON dhe XML për informacionin e orientuar drejt të dhënave. Në janar 2016, me [[PostgreSQL|publikimin e PostgreSQL 9.5]]<ref>{{Cite web |title=PostgreSQL: Documentation: 10: 9.15. JSON Functions and Operators |url=https://www.postgresql.org/docs/current/static/functions-json.html |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20160518071030/http://www.postgresql.org/docs/current/static/functions-json.html |archive-date=2016-05-18 |website=www.postgresql.org |language=en}}</ref> OODBMS FOSS ishte i pari që ofroi një tip të të dhënave të brendshme efikase JSON (JSONB) me një bashkësi të plotë funksionesh dhe operacionesh, për të gjitha manipulimet bazë relative dhe jo-relative. == Krahasimi me RDBMS == Një bazë e të dhënave e objekteve ruan të dhëna komplekse dhe marrëdhënie midis të dhënave drejtpërdrejt, pa hartuar në rreshta dhe kolona relative, dhe kjo i bën ato të përshtatshme për aplikacione që kanë të bëjnë me të dhëna shumë komplekse.<ref>{{Cite journal |last=Radding |first=Alan |year=1995 |title=So what the Hell is ODBMS? |journal=Computerworld |language=en |volume=29 |issue=45 |pages=121–122, 129}}</ref> Objektet kanë një marrëdhënie shumë-me-shumë dhe arrihen me anë të përdorimit të treguesve. Treguesit janë të lidhur me objekte për të vendosur marrëdhënie. Një përfitim tjetër i një OODBMS është se ai mund të programohet me dallime të vogla procedurale pa ndikuar në të gjithë sistemin.<ref>{{Cite book |last=Donald |first=Burleson |title=. OODBMSs gaining MIS ground but RDBMSs still own the road. Software Magazine, 14(11), 63 |publisher=Software Magazine, 14(11), 63 |language=en}}</ref> == Shihni gjithashtu == * Krahasimi i sistemeve të menaxhimit të bazës së të dhënave të objekteve * Baza e të dhënave e orientuar nga komponentët * Baza e të dhënave EDA * Korniza e objekteve të ndërmarrjes * NoSQL * Grupi i menaxhimit të të dhënave të objekteve * Baza e të dhënave objekt-relacionale * Qëndrueshmëria (shkenca kompjuterike) * Modeli relacional * Sistemi i menaxhimit të bazës së të dhënave relacionale (RDbMS) == Referime == {{Reflist|30em}} == Lidhje të jashtme == * [http://www.odbms.org/ Portali i burimeve të objektit DBMS] * [http://db-engines.com/en/ranking/object+oriented+dbms Renditja e DBMS-ve të orientuara nga objekti] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20241201172721/https://db-engines.com/en/ranking/object%2Boriented%2Bdbms |date=1 dhjetor 2024 }} - sipas popullaritetit, përditësuar çdo muaj nga DB-Engines <nowiki> [[Kategoria:Sistemi i menaxhimit të Database]]</nowiki> btbgdlcfdc3g4j6xy2f3ack6fsy90z8 1 368966 2807262 2731373 2025-06-07T01:51:38Z InternetArchiveBot 115207 Ndryshime te burimet/lidhjet e jashtme.) #IABot (v2.0.9.5 2807262 wikitext text/x-wiki == Internet Archive Bot == Përshëndetje, redaktorë! Sapo ndryshova 1 lidhje të jashtme te artikulli ''[[Baza e të dhënave e bazuar në objeke]]''. Ju lutem, shpenzoni pak kohë për të shqyrtuar [https://sq.wikipedia.org/w/index.php?diff=prev&oldid=2731372 redaktimin tim]. Nëse keni ndonjë pyetje ose dëshironi që t'i injoroj lidhjet apo faqet krejtësisht në të ardhmen, ju lutem, vizitoni [[:m:InternetArchiveBot/FAQ/sq|këtë faqe]] për informacione të mëtejshme. Ndër të tjera, aty mund të gjeni dhe informacion se si mund të rregulloni problemet që mund të kem shkaktuar. Kam bërë këto ndryshime: *U rregullua formatimi/përdorimi për lidhjen http://odbms.org/Introduction/history.aspx. Gjithë të mirat!—[[:User:InternetArchiveBot|'''<span style="color:darkgrey;font-family:Courier New">InternetArchiveBot</span>''']] <span style="color:green;font-family:Rockwell">([[:en:User talk:InternetArchiveBot|Raportoni probleme]])</span> 17 dhjetor 2024 07:27 (CET) == Internet Archive Bot == Përshëndetje, redaktorë! Sapo ndryshova 1 lidhje të jashtme te artikulli ''[[Baza e të dhënave e bazuar në objeke]]''. Ju lutem, shpenzoni pak kohë për të shqyrtuar [https://sq.wikipedia.org/w/index.php?diff=prev&oldid=2807261 redaktimin tim]. Nëse keni ndonjë pyetje ose dëshironi që t'i injoroj lidhjet apo faqet krejtësisht në të ardhmen, ju lutem, vizitoni [[:m:InternetArchiveBot/FAQ/sq|këtë faqe]] për informacione të mëtejshme. Ndër të tjera, aty mund të gjeni dhe informacion se si mund të rregulloni problemet që mund të kem shkaktuar. Kam bërë këto ndryshime: *U shtua ky version i arkivuar i faqes https://web.archive.org/web/20241201172721/https://db-engines.com/en/ranking/object%2Boriented%2Bdbms për lidhjen http://db-engines.com/en/ranking/object+oriented+dbms. Gjithë të mirat!—[[:User:InternetArchiveBot|'''<span style="color:darkgrey;font-family:Courier New">InternetArchiveBot</span>''']] <span style="color:green;font-family:Rockwell">([[:en:User talk:InternetArchiveBot|Raportoni probleme]])</span> 7 qershor 2025 03:51 (CEST) 7whocmsdj8i4xzhpzofu8m7ynvlcekz 0 369142 2807326 2743993 2025-06-07T09:47:07Z Velocitas34 161876 2807326 wikitext text/x-wiki {{Infobox football club | clubname = Luton Town | image = | upright = 0.8 | fullname = Luton Town Football Club | nickname = The Hatters | founded = [[11 prill]] [[1885]] | ground = [[Kenilworth Road]] | capacity = 12,056<ref>{{cite web |url=https://www.lutontown.co.uk/en/club-information/supporters/getting-to-kenilworth-road |title=Getting to Kenilworth Road |publisher=Luton Town F.C. |access-date=28 qershor 2024 |language=en}}</ref> | owner = Luton Town Football Club 2020 Ltd<ref>{{cite web |title=Luton Town F.C. Club Contacts |url=http://www.lutontown.co.uk/club/contact_us/ |publisher=Luton Town F.C. |date=15 qershor 2015 |access-date=15 dhjetor 2016 |archive-date=3 dhjetor 2016 |archive-url=https://web.archive.org/web/20161203155808/http://www.lutontown.co.uk/club/contact_us/ |url-status=live |language=en}}</ref> | chairman = {{Flamuri|Britania e Madhe}} David Wilkinson | manager = {{Flamuri|Uellsi}} [[Rob Edwards]] | league = [[EFL League One]] | season = 2024–25 | position = [[EFL Championship]], 22të nga 24 {{decrease}} | website = https://www.lutontown.co.uk/ | pattern_la1 = _luton2324h | pattern_b1 = _luton2324h | pattern_ra1 = _luton2324h | pattern_sh1 = _luton2324h | pattern_so1 = _luton2324hl | leftarm1 = FF4000 | body1 = FF4000 | rightarm1 = FF4000 | shorts1 = 002244 | socks1 = FF4000 | pattern_la2 = | pattern_b2 = | pattern_ra2 = | pattern_sh2 = | pattern_so2 = | leftarm2 = | body2 = | rightarm2 = | shorts2 = | socks2 = | pattern_la3 = | pattern_b3 = | pattern_ra3 = | pattern_sh3 = | pattern_so3 = | leftarm3 = | body3 = | rightarm3 = | shorts3 = | socks3 = | current = 2024–25 Luton Town F.C. season }} '''Luton Town Football Club''' është një klub futbolli anglez, me qendër në qytetin [[Luton]], [[Bedfordshire]]. Ajo u themelua më 11 prill 1885, pas bashkimit të Luton Town Wanderers dhe Excelsior. Ai do të luajë në [[EFL Championship]] nga sezoni 2024-25, kategoria e dytë e futbollit anglez. == Historia == === Themelimi === == Referime == {{reflist}} == Shih edhe == * [[EFL Championship]] {{cung}} [[Kategoria:Klube futbolli në Angli]] 9wqtbr1gukeaqgbc228ix6mug99tqy6 2807327 2807326 2025-06-07T09:47:55Z Velocitas34 161876 2807327 wikitext text/x-wiki {{Infobox football club | clubname = Luton Town | image = | upright = 0.8 | fullname = Luton Town Football Club | nickname = The Hatters | founded = [[11 prill]] [[1885]] | ground = [[Kenilworth Road]] | capacity = 12,056<ref>{{cite web |url=https://www.lutontown.co.uk/en/club-information/supporters/getting-to-kenilworth-road |title=Getting to Kenilworth Road |publisher=Luton Town F.C. |access-date=28 qershor 2024 |language=en}}</ref> | owner = Luton Town Football Club 2020 Ltd<ref>{{cite web |title=Luton Town F.C. Club Contacts |url=http://www.lutontown.co.uk/club/contact_us/ |publisher=Luton Town F.C. |date=15 qershor 2015 |access-date=15 dhjetor 2016 |archive-date=3 dhjetor 2016 |archive-url=https://web.archive.org/web/20161203155808/http://www.lutontown.co.uk/club/contact_us/ |url-status=live |language=en}}</ref> | chairman = {{Flamuri|Britania e Madhe}} David Wilkinson | manager = {{Flamuri|Uellsi}} [[Rob Edwards]] | league = [[EFL League One]] | season = 2024–25 | position = [[EFL Championship]], 22të nga 24 {{decrease}} | website = https://www.lutontown.co.uk/ | pattern_la1 = _luton2324h | pattern_b1 = _luton2324h | pattern_ra1 = _luton2324h | pattern_sh1 = _luton2324h | pattern_so1 = _luton2324hl | leftarm1 = FF4000 | body1 = FF4000 | rightarm1 = FF4000 | shorts1 = 002244 | socks1 = FF4000 | pattern_la2 = | pattern_b2 = | pattern_ra2 = | pattern_sh2 = | pattern_so2 = | leftarm2 = | body2 = | rightarm2 = | shorts2 = | socks2 = | pattern_la3 = | pattern_b3 = | pattern_ra3 = | pattern_sh3 = | pattern_so3 = | leftarm3 = | body3 = | rightarm3 = | shorts3 = | socks3 = | current = 2024–25 Luton Town F.C. season }} '''Luton Town Football Club''' është një klub futbolli anglez, me qendër në qytetin [[Luton]], [[Bedfordshire]]. Ajo u themelua më 11 prill 1885, pas bashkimit të Luton Town Wanderers dhe Excelsior. Luton Town do luaj në [[EFL League One]] nga sezoni 2025–26, kategoria e tretë e futbollit anglez. == Historia == === Themelimi === == Referime == {{reflist}} == Shih edhe == * [[EFL Championship]] {{cung}} [[Kategoria:Klube futbolli në Angli]] h6yz6r57u4lnk2qjm4el6lxqamkz98d 2807328 2807327 2025-06-07T09:48:36Z Velocitas34 161876 2807328 wikitext text/x-wiki {{Infobox football club | clubname = Luton Town | image = 600px chequered HEX-FF7F2A HEX-002255 with White Latin cross.svg | upright = 0.8 | fullname = Luton Town Football Club | nickname = The Hatters | founded = [[11 prill]] [[1885]] | ground = [[Kenilworth Road]] | capacity = 12,056<ref>{{cite web |url=https://www.lutontown.co.uk/en/club-information/supporters/getting-to-kenilworth-road |title=Getting to Kenilworth Road |publisher=Luton Town F.C. |access-date=28 qershor 2024 |language=en}}</ref> | owner = Luton Town Football Club 2020 Ltd<ref>{{cite web |title=Luton Town F.C. Club Contacts |url=http://www.lutontown.co.uk/club/contact_us/ |publisher=Luton Town F.C. |date=15 qershor 2015 |access-date=15 dhjetor 2016 |archive-date=3 dhjetor 2016 |archive-url=https://web.archive.org/web/20161203155808/http://www.lutontown.co.uk/club/contact_us/ |url-status=live |language=en}}</ref> | chairman = {{Flamuri|Britania e Madhe}} David Wilkinson | manager = {{Flamuri|Uellsi}} [[Rob Edwards]] | league = [[EFL League One]] | season = 2024–25 | position = [[EFL Championship]], 22të nga 24 {{decrease}} | website = https://www.lutontown.co.uk/ | pattern_la1 = _luton2324h | pattern_b1 = _luton2324h | pattern_ra1 = _luton2324h | pattern_sh1 = _luton2324h | pattern_so1 = _luton2324hl | leftarm1 = FF4000 | body1 = FF4000 | rightarm1 = FF4000 | shorts1 = 002244 | socks1 = FF4000 | pattern_la2 = | pattern_b2 = | pattern_ra2 = | pattern_sh2 = | pattern_so2 = | leftarm2 = | body2 = | rightarm2 = | shorts2 = | socks2 = | pattern_la3 = | pattern_b3 = | pattern_ra3 = | pattern_sh3 = | pattern_so3 = | leftarm3 = | body3 = | rightarm3 = | shorts3 = | socks3 = | current = 2024–25 Luton Town F.C. season }} '''Luton Town Football Club''' është një klub futbolli anglez, me qendër në qytetin [[Luton]], [[Bedfordshire]]. Ajo u themelua më 11 prill 1885, pas bashkimit të Luton Town Wanderers dhe Excelsior. Luton Town do luaj në [[EFL League One]] nga sezoni 2025–26, kategoria e tretë e futbollit anglez. == Historia == === Themelimi === == Referime == {{reflist}} == Shih edhe == * [[EFL Championship]] {{cung}} [[Kategoria:Klube futbolli në Angli]] 6024hfjic4v4udb2d34bl2nvm9dv4wk 0 369359 2807305 2741501 2025-06-07T07:15:51Z InternetArchiveBot 115207 Lidhje të jashtme të shpëtuara: 1 Lidhje të jashtme të etiketuara si të vdekura: 0) #IABot (v2.0.9.5 2807305 wikitext text/x-wiki [[File:Medea_rappresentation_(2009)_07.JPG|parapamje|''Deus ex machina'' në ''Medean'' e Euripidit, interpretuar në vitin 2009 në Sirakuzë, Itali; perëndia e diellit dërgon një karrocë të artë për të shpëtuar Medean.]] '''''Deus ex machina''''' (latinisht), shumës: ''dei ex machina,'' shqip'':'' "zoti nga një makinë" është një pajsije komploti ku një problem në dukje i pazgjidhshëm në një histori zgjidhet befas nga një dukuri e papritur dhe e pamundur. == Origjina e shprehjes == Termi u shpik nga konventat e teatrit të lashtë grek, ku aktorët që luanin perënditë silleshin në skenë duke përdorur një makinë. Makina mund ishte një vinç, që përdorej për të ulur aktorët nga lart, ose një ngritës, që i afronte ata përmes një dere të fshehtë. [[Eskili]] prezantoi idenë dhe ajo u përdor shpesh për të zgjidhur konfliktin dhe për të përfunduar dramën. Pajisja lidhet kryesisht me tragjedinë greke, megjithëse u shfaq edhe në komedi. <ref name="machine">{{Cite journal |last=Chondros |first=Thomas G. |last2=Milidonis |first2=Kypros |last3=Vitzilaios |first3=George |last4=Vaitsis |first4=John |date=shtator 2013 |title="Deus-Ex-Machina" reconstruction in the Athens theater of Dionysus |journal=Mechanism and Machine Theory |volume=67 |pages=172–191 |doi=10.1016/j.mechmachtheory.2013.04.010}}</ref> === Shembuj të lashtë === [[Eskili]] e përdori pajisjen në ''tragjeditë'' e tij, por ajo u bë një makinë skenike e përdorur dhe nga [[Euripidi]] . Më shumë se gjysma e tragjedive ekzistuese të Euripidit përdorin një ''deus ex machina'' në zgjidhjen e tyre dhe disa kritikë pretendojnë se Euripidi e shpiku atë, jo Eskili. Një shembull i përmendur shpesh është ''Medea'' e Euripidit, në të cilën ''deus ex machina'' është një karrocë e tërhequr nga dragoi, e dërguar nga perëndia e diellit [[Heliu|Helios]], e përdorur për të përcjellë mbesën e tij [[Medea]] larg burrit të saj Jason në sigurinë e Athinës. Në ''Alcestis'', heroina pranon të heqë dorë nga jeta e saj për të kursyer jetën e burrit të saj Admetus. Në fund, [[Herakliu]] shfaqet dhe rrëmben Alkestis nga Vdekja, duke e rikthyer në jetë dhe në Admetus. Drama e [[Aristofani|Aristofanit]] ''Thesmophoriazusae'' parodizon përdorimin e shpeshtë të vinçit nga Euripidi duke e bërë vetë Euripidin personazh në shfaqje dhe duke e sjellë në skenë me anë të ''mekanizmit'' . Pajisja prodhoi një reagim të menjëhershëm emocional në audiencën greke. Ata kishin një ndjenjë habie nga pamja e perëndive, gjë që shtoi efektin moral të dramës. <ref>{{Cite journal |last=Cunningham |first=Maurice P. |date=korrik 1954 |title=Medea ΑΠΟ ΜΗΧΑΝΗΣ |journal=Classical Philology |volume=49 |issue=3 |pages=151–160 |doi=10.1086/363788 |jstor=265931}}</ref> === Shembuj modernë teatrorë === [[File:Set_design_Act5_of_Andromède_by_P_Corneille_1650_-_Gallica_2010.jpg|parapamje|Personazhet ngjiten në qiell për t'u bërë perëndi në fund të shfaqjes së vitit 1650 ''Andromède'' .]] [[William Shakespeare|Shekspiri]] e përdor pajisjen në komedinë e tij ''Ashtu si ju pëlqen'', te ''Perikliu, Princi i Tiros'' dhe ''Cymbeline'' . John Gay e përdor atë në ''The Beggar's Opera'' ku një personazh thyen veprimin dhe rishkruan fundin si një pushim nga varja për MacHeath. == Pajisja e komplotit<p></p> == [[Aristoteli]] ishte i pari që përdori një term grek ekuivalent me frazën latine ''deus ex machina'' për të përshkruar teknikën e zgjidhjes së komplotit të tragjedive. Kjo lloj teknike shpesh nënkupton mungesë krijimtarie nga ana e autorit. === Shembuj === * Në pjesën kur Shqiponjat e Mëdha në ''[[The Lord of the Rings (libri)|"The Lord of the Rings"]]'' të [[J. R. R. Tolkien|JRR Tolkien]] nxjerrin Frodon dhe Samuajsin nga Mordori , është përdorur një ''deus ex machina'' . <ref>{{Cite web |title=Top 10 Deus Ex Machina moments |url=https://bestforfilm.com/film-blog/top-10-deus-ex-machina-moments/ |access-date=2024-12-23 |website=Best For Film |language=en-GB |archive-date=2 maj 2020 |archive-url=https://web.archive.org/web/20200502180545/https://bestforfilm.com/film-blog/top-10-deus-ex-machina-moments/ |url-status=dead }}</ref> <ref>{{Cite book |last=Vaninskaya |first=Anna |url=https://books.google.al/books?id=tRvHDwAAQBAJ&dq=deus+ex+machina+eagles+Tolkien+OR+%22lord+of+the+rings%22&pg=PA184&redir_esc=y#v=onepage&q=deus%20ex%20machina%20eagles%20Tolkien%20OR%20%22lord%20of%20the%20rings%22&f=false |title=Fantasies of Time and Death: Dunsany, Eddison, Tolkien |date=2019-12-26 |publisher=Springer Nature |isbn=978-1-137-51838-5 |language=en}}</ref> * ''Zoti i mizave'': Një oficer i marinës që kalon, shpëton disa fëmijë të ngecur në një ishull. [[William Golding|Uilliam Golding]] e quajti atë një "mashtrim"; kritikë të tjerë e shohin atë si një ''deus ex machina'' . Fundi i papritur përcjell fatin e tmerrshëm që do t'i kishte goditur fëmijët nëse oficeri nuk do të kishte mbërritur në atë moment. <ref>{{Cite book |last=Bloom |first=Harold |url=https://books.google.al/books?id=j1ZJcFqQ7V8C&q=Lord+of+the+Flies,+deus+ex+machina&pg=PA67&redir_esc=y#v=snippet&q=Lord%20of%20the%20Flies,%20deus%20ex%20machina&f=false |title=William Golding's Lord of the Flies |date=2008 |publisher=Infobase Publishing |isbn=978-0-7910-9826-4 |language=en}}</ref> * ''[[Oliver Twist|Oliver Tuist]]'': [[Çarls Dikens]] e përdori teknikën kur Roz Mejli rezulton të jetë motra e humbur prej kohësh e Agnes, dhe rrjedhimisht tezja e Oliverit; ajo martohet me të dashurin e saj prej shumë kohësh, Harrin, duke e lejuar Oliverin të jetojë i lumtur me shpëtimtarin e tij z. Braunlou. * ''[[Lufta mes boteve|Lufta e Botëve]]'': Marsianët në romanin e H.G. Uells kanë shkatërruar gjithçka në rrugën e tyre dhe me sa duket kanë triumfuar mbi njerëzimin, por ata vriten papritur nga bakteret. <ref name="Greenwood">{{Cite book |title=The Greenwood Encyclopedia of Science Fiction and Fantasy: Themes, Works, and Wonders, Volume 1 |date=2005 |publisher=Greenwood Publishing Group |isbn=0313329516 |editor-last=Westfahl |editor-first=Gary |page=[https://books.google.com/books?id=SQMQQyIaACYC&pg=PA195 195]}}</ref> ==Referime== ls7s4dcojc9mwbpcw831om7qrbm2o0r 0 372186 2807301 2784592 2025-06-07T06:53:06Z InternetArchiveBot 115207 Lidhje të jashtme të shpëtuara: 1 Lidhje të jashtme të etiketuara si të vdekura: 0) #IABot (v2.0.9.5 2807301 wikitext text/x-wiki '''Dekovili Vlorë-Selenicë''' (Ferrovia Decauville a Valona) ishte një hekurudhë me gjatësi të hkurtër 30 kilometra në [[Shqipëria|Shqipëri]], e ndërtuar nga [[Forcat e Armatosura Italiane|forcat e armatosura italiane]] në vitin 1915, e cila fillimisht u përdor për të transportuar furnizime luftarake dhe më vonë asfalt nga [[Selenica]] në portin e [[Vlora|Vlorës (Valona)]] në [[Vlora|Skelë]] . <ref name=":1">{{Cite book |url={{Google Buch |BuchID=H_vNAAAAMAAJ |Band=2 |Seite=4 |Linktext=Volltext |Hervorhebung=Decauville}} |title=Foreign Minerals Survey: A Regional Review of Mineral Resources, Production and Trade |date=1944-01 |volume=1 |issue=3 – The Mineral Resources of Albania}}</ref> {{Rp|4}} == Historia == === Ndërtimi i Ferrovia Decauville a Valona === [[Skeda:Sur_le_front_de_la_Vojussa_(décembre_1916)_-_Valona_(anciennement)_;_Vlorë_(actuellement)_(environs)_-_Médiathèque_de_l'architecture_et_du_patrimoine_-_APOR079752.jpg|majtas|parapamje| Hekurudha fushore italiane në Luftën e Parë Botërore në Luginën e Vllahinës]] [[Skeda:Albania_-_treno_sulla_ferrovia_Decauville_di_Valona,_1915_(02).jpg|parapamje| Treni i mallrave rreth vitit 1915 <ref name="Paoletti">{{Cite book |url=http://calameo.download/005182420c0b515c45cf3 |title=Treni e militari italiani |date=2017 |pages=162–167}}</ref>]] Gjatë [[Lufta e Parë Botërore|Luftës së Parë Botërore,]] Shqipëria u pushtua nga forcat italiane dhe austro-hungareze . Për të furnizuar trupat e tyre, të dyja ushtritë ndërtuan hekurudha fushore . Italianët ndërtuan një linjë 30 kilometra <ref name=":2">{{Cite book |title=Fjalor enciklopedik shqiptar |date=1985 |pages=938}}</ref> të gjatë nga porti i Vlorës në Selenicë direkt në [[Vjosa|Vjosë]], <ref>{{Cite book |title=The First Albanian Railroad |date=1917-09-07 |volume=63 |pages=429 f. |issue=10}}</ref> që formoi frontin për një kohë të gjatë. Nga kjo linjë kryesore, pas urës mbi [[Lumi i Shushicës|Shushicë]] (227 metra gjatësi) <ref>{{Cite book |url=https://issuu.com/aaleme/docs/lillustration1917jj/34 |title=Avec les Italiens en Albanie |date=1917-01-06 |pages=20 |issue=3853 |access-date=8 shkurt 2025 |archive-date=9 dhjetor 2024 |archive-url=https://web.archive.org/web/20241209100812/https://issuu.com/aaleme/docs/lillustration1917jj/34 |url-status=dead }}</ref> një linjë në jug të [[Kota (Albanien)|Kotës]] nga. Linjat e mëtejshme të degëve të çonin në [[Gërnec]] në lindje dhe në zonën e [[Llakatund|Llakatundit]] në veri të Vlorës. Përveç kësaj, ushtria italiane ndërtoi 15 teleferikë për të sjellë mallra në front. Tuneli pranë Babicës është ndërtuar në tetor të vitit 1917. <ref name=":5"/> {{Rp|39}} Asokohe u përdorën lokomotiva me avull me dy boshte nga Breda, Henschel dhe Hanomag . <ref name=":5"/> [[Skeda:Albania_-_treno_sulla_ferrovia_Decauville_di_Valona,_1915_(01).jpg|parapamje| Tren me lokomotivë Hanomag 40 kf të tipit Spunterei në Vlorë, 1915 <ref name="Paoletti">{{Cite book |url=http://calameo.download/005182420c0b515c45cf3 |title=Treni e militari italiani |date=2017 |pages=162–167}}</ref>]] [[Skeda:Italian_narrow_gauge_steam_locomotive_in_Valona_(24_July_1916).jpg|parapamje| Lokomotiva me avull Borsig 20 kf e furnizuar nga Decauville në Vlorë, 1916]] Gjerësia e gjurmës zakonisht jepet si 600 mm. <ref name="ggb">{{Cite book |title=Mit Bus und Bahn durchs Land der Skipetaren |date=1986 |publisher=Bufe-Fachbuch-Verlag |pages=72}}</ref> <ref name="bowen"/> Burime të tjera përmendin një diametër prej 950 mm dhe se pista është ndryshuar në një kohë të panjohur. Mölter ia atribuon konfuzionin informacionit të pasaktë në dokumentet bashkëkohore dhe thekson se seksioni kryq i tunelit tregon qartë një gjerësi gjurmësh prej 600 mm. <ref name=":5"/> {{Rp|39}} [[Akademia e Shkencave e Shqipërisë]] përmend një gjerësi trase prej 650 mm. <ref name=":2"/> Ka të ngjarë që operatorët francezë të minierave të kishin ndërtuar tashmë një hekurudhë fushore në Selenicë para luftës, të cilën italianët mund ta përdornin për linjën kryesore. <ref name=":5"/> {{Rp|37}} <ref name=":3">{{Cite book |url={{Webarchiv |url=http://www.dep.unimore.it/materiali_discussione/0339.pdf |text=unimore.it |wayback=20160304071846}} |title=La storia economica albanese 1912–1939 e lo stabilirsi dell’ egemonia italiana. |date=2000-10 |format=PDF}}</ref> {{Rp|28}} Rruga ndoshta është përdorur edhe për qëllime jo ushtarake gjatë viteve të luftës, veçanërisht për transportin e asfaltit. === Shoqëria Italiane e Minierave të Selenicës === Bitumi, një lëndë e parë natyrale për [[Betoni i asfaltit|asfaltin,]] është nxjerrë për tregti në Selenicë që nga viti 1875. Vendburimet e bitumit ndodheshin pranë bregdetit, gjë që lehtësonte eksportin. [[Kontratë Koncesioni|Koncesioni]] i kërkuar për minierat, i cili fillimisht i ishte dhënë nga [[Perandoria Osmane|osmanët]] një kompanie franceze të lidhur me [[Banka Osmane|Bankën Otomane]], u transferua në vitin 1918 tek kompania italiane e sapothemeluar ''Società Italiana delle Miniere di Selenizza'' nga [[Leopoldo Parodi Delfino]] . <ref name=":1" /> {{Rp|13}} {{Rp|32}} Koncesionarëve të minierës iu dha edhe përgjegjësia për funksionimin e hekurudhës Decauville. <ref name=":2" /> <ref name="Calmes"/> Përdorimi i këtij koncesioni solli deri në 5000 tonë asfalt dhe bitum në vit. Në fillim të viteve 1920, shteti mori një tarifë fikse për licencën prej 5 frangash. për ton dhe një honorar të ndryshueshëm prej 5 % e të ardhurave. <ref name="Calmes" /> Me gjithë përfundimin e luftës, territori i shtetit modern shqiptar vazhdoi të pushtohej nga disa vende të tjera edhe pas vitit 1918. Në marrëveshjen e armëpushimit të 11 nëntorit 1918, u ra dakord që për Shqipërinë të ruhej status quo-ja. Pas përfundimit të luftës, u desh kohë që qeveria e krijuar në [[Kongresi i Lushnjes|Kongresin e Lushnjës]] (janar 1920) të njihej ndërkombëtarisht dhe nga ana tjetër Italia nuk pranoi të tërhiqej nga zona e Vlorës. Vlora dhe pjesë të mëdha të Shqipërisë jugperëndimore mbetën të pushtuara nga Italia deri në shtator 1920. Dëbimi i italianëve nga Ballkani e vendosi Società italiana delle miniere di Selenizza në një zonë gri të ligjshme, e cila ndoshta nuk bllokoi funksionimin e saj të mëtejshëm, por të paktën zgjerimin e saj. <ref name=":1"/> {{Rp|13}} <ref name="Calmes" /> Qeveria shqiptare kundërshtoi minierat e burimeve minerale. <ref name="Calmes"/> Vetëm më 10 mars 1925 [[Mbretëria e Italisë]] dhe Shqipërisë lidhën një marrëveshje tregtare dhe ekonomike, e cila rregullonte edhe koncesionin e minierave në Selenicë. Koncesionari i ri ishte ''Azienda Italiana Petroli Albania'', një kompani e sapothemeluar e Ministrisë Italiane delle Comunicazioni dhe Ferrovie dello Stato Italiane . Miniera vazhdoi të operohej nga ''Società Italiana delle Miniere di Selenizza'' . <ref name=":1" /> {{Rp|13}} <ref>{{Cite book |title=Albania and King Zog. Independence, Republic and Monarchy 1908–1939 |date=2004 |publisher=I.B. Tauris |isbn=1-84511-013-7 |series=Albania in the Twentieth Century: A History |pages=245}}</ref> ''Società Italiana delle Miniere di Selenizza'' përdori koncesionin për minierën deri në vitin 1943 dhe regjistroi një prodhim vjetor prej 20,000 ton bitum. <ref name="ChimicaIndustria">{{Cite book |title=Petrolio e bitume d'Albania, ritorno al passato |date=2010 |pages=91–94 |issue=92}}</ref> Sipas burimeve të tjera, ishte e mundur vetëm rritja e prodhimit nga 2,000 tonë në 1923 në pothuajse 13,000 ton në 1938. <ref name=":3"/> Koncesionari ishte i detyruar të transportonte postën dhe punonjësit me hekurudhë pa pagesë. <ref name=":0">{{Internetquelle|titel=Vlorë-Selenicë-Kotë, pikënisja e sistemit hekurudhor në Shqipëri para 100 vjetësh|datum=2014-07-21}}</ref> Pas skadimit të koncesionit, miniera, hekurudha Decauville dhe objektet do të bëheshin pronë shtetërore në vitin 1960. <ref name="Calmes">{{Cite book |url=https://archive.org/details/economicfinancia00calm/page/9 |title=The Economic and Financial Situation of Albania |date=1922 |pages=9 u. 14}}</ref> === Nacionalizimi === Gjatë Luftës së Dytë Botërore miniera u shkatërrua plotësisht. <ref name="schappelwein2">{{Cite book |title=Bergbau und Energiewirtschaft |date=1993 |publisher=Vandenhoeck & Ruprecht |isbn=3-525-36207-2 |series=Südosteuropa-Handbuch |volume=Band VII |pages=376–390}}</ref> Pas ardhjes në pushtet të komunistëve në vitin 1944, minierat e bitumit dhe linja hekurudhore u shtetëzuan nga [[Republika Popullore e Shqipërisë|Republika Popullore Socialiste e Shqipërisë]] . Linja hekurudhore përdorej për të transportuar mallra dhe punëtorë. <ref name="gg">{{Cite book |title=Mit Bus und Bahn durchs Land der Skipetaren |date=1986 |publisher=Bufe-Fachbuch-Verlag |pages=79}}</ref> Në shumicën e rasteve, makinat e thjeshta të pasagjerëve ngjiteshin në trenat e mallrave dhe ndaleshin në të gjitha vendet ku kalonin. <ref name=":5">{{Cite book |title=Die vergessene Eisenbahn: Eine Reise in die Geschichte der albanischen Eisenbahnen 1916–2020 |date=2020 |publisher=Railway-Media-Group |isbn=978-3-902894-87-8 |pages=39–47}}</ref> {{Rp|40}} Për një periudhë të panjohur kohore u operua linja e degëzimit katër kilometra nga Peshkëpia në Mavrovë. <ref name="gg" /> <ref name="bowen"/> Më së voni në fillim të viteve 1980, seksioni i fundit nga Babica deri në port u mbyll ( „provisorischer Endbahnhof ‚Babicë‘“ (Gerhard Gürsch)[1]) ose përdoret shumë rrallë.[2] Sipas hartës ushtarake shqiptare nga viti 1982, linja përfundonte në një fabrikë çimentoje dy kilometra në verilindje të portit. Në mesin e viteve 1980 ishte planifikuar zhvendosja e një pjese të madhe të linjës me diametër të ngushtë dhe shtrirja e saj në [[Njësia administrative Novoselë (Vlorë)|Novoselë]] midis [[Fieri|Fierit]] dhe Vlorës. <ref>{{Cite book |title=Mit Bus und Bahn durchs Land der Skipetaren |date=1986 |publisher=Bufe-Fachbuch-Verlag |pages=72 und 92}}</ref> Ashtu si Selenica, Novosela ndodhet në bregun jugor të Vjosës, rreth 17 kilometra në veriperëndim të minierave. Në vitin 1994, linja, e cila nuk i përkiste asnjëherë kompanisë hekurudhore [[Hekurudha Shqiptare]], u mbyll. <ref name="hsh">{{Internetquelle|autor=Frank Valoczy, Geoff Sarbutt|titel=SIMS – Societa Italiana delle Miniere di Selenizza|datum=1998-03-07}}</ref> Në vjeshtën e vitit 1996, të gjitha binarët u çmontuan. Në atë kohë, një lokomotivë dhe mjete hekurudhore ishin parkuar në Babicë, të tjera në hekurudhën e minierës së kripës në [[Laguna e Nartës|lagunën e Nartës,]] në veriperëndim të Vlorës. <ref name="bowen">{{Cite book |title=Albanische Schmalspur |date=1998 |publisher=Eigenverlag |isbn=3-921700-76-0 |series=Eisenbahnen und Museen. Monographien der DGEG |pages=29–31}}</ref> Në vitin 1985, në Babicë u panë këto lokomotiva: <ref name="ggb"/> * Lokomotiva me avull 03, e ndërtuar në vitin 1954 nga Lokomotivbau Karl Marx Babelsberg (Nr. 127 091) * dy lokomotiva me naftë, të dorëzuara në 1978 nga Aktiebolaget Gävle Vagnverkstad (Nr. 456 dhe 457) <ref name="bowen"/> * dy lokomotiva me naftë, të ndërtuara nga Lokomotivfabrik 23. Gusht (Nr. 458 dhe 459) <ref name="hsh"/> Lokomotivat me avull, nga të cilat ishin tre, ishin në përdorim deri në mesin e viteve 1980. <ref name="hsh"/> == Kursi == [[Skeda:Selenica_from_the_distance_3.jpg|parapamje| Selenica me minierën majtas, fundi i linjës]] Në kohën e zgjerimit të saj më të madh, linja hekurudhore të çonte nga porti i Vlorës mbi një varg kodrash në luginën e [[Lumi i Shushicës|Shushicës]], e kalonte atë në Peshkëpia, ndiqte lumin në drejtim të veriut në fushën e sheshtë deri në grykëderdhjen e tij në Vjosë dhe më pas të çonte drejt lindjes përgjatë bregut të tij jugor deri në Selenicë. Miniera ndodhet në veri të qytetit. <ref name=":5"/> {{Rp|39}} Në gjashtë kilometrat e parë deri në Babicë, itinerarit iu desh të fitonte rreth 100 metra lartësi, duke përmbysur kthesat e shumta. Linja hekurudhore kalonte nën kalimin në një [[Tuneli|tunel]] të shkurtër samiti. <ref name="bowen"/> Në anën lindore të kodrave, shtegu zbret paksa poshtë deri te Ura e Shushicës, rreth tetë kilometra larg (rreth 40 m ü. A. ), të cilën ndoshta e ndante me rrugën. Nga ura në Peshkëpia, një linjë dege afërsisht katër <ref name=":5"/> {{Rp|39}} <ref name="gg"/> deri në shtatë <ref name="bowen" /> kilometra e gjatë thuhet se ka çuar drejt jugut deri pak përpara Mavrovës. Depoja ndodhej në Babicë, në lindje të tunelit. <ref name=":5"/> {{Rp|39}} == Hekurudha të tjera me diametër të ngushtë == Gjatë Luftës së Parë Botërore, forcat e armatosura të Austro-Hungarisë në Shqipëri ndërtuan hekurudha fushore nga [[Shkodra|Shkodra (Scutari)]] në [[Durrësi|Durrës (Durazo)]], [[Lushnja|Lushnjë]] dhe [[Berati|Berat]] me linja degëzimi në [[Tirana|Tiranë]], [[Elbasani|Elbasan]] dhe [[Fieri|Fier (Fier)]], të cilat në periudhën e pasluftës rreth vitit 1922 kishin ende shumë nevojë për rinovim. <ref name="Calmes"/> Gjatë Luftës së Dytë Botërore, rreth portit të Vlorës u ndërtua një rrjet i vogël binarësh me gjerësi binarësh 950 mm. <ref name="bowen"/> <ref name="quail">{{Cite book |title=Albania Railway Map/Eisenbahnkarte Albanien |date=1990 |publisher=Quail Map Company |isbn=0-900609-68-0}}</ref> == Shih edhe == * [[Hekurudhat ushtarake Austro-Hungareze në Shqipëri]] == Literatura == * Gerhard Gürsch: Mit Bus und Bahn durchs Land der Skipetaren. Bufe-Fachbuch-Verlag, Egglham 1986, S. 72 (Reisebericht von einer Besichtigung im Jahr 1985). * R.A. Bowen: Albanische Schmalspur. In: Deutsche Gesellschaft für Eisenbahngeschichte e. V. (Hrsg.): Die Albanischen Eisenbahnen. Ein Statusbericht vom Herbst 1996 (= Eisenbahnen und Museen. Monographien der DGEG. Folge 44). Eigenverlag, Karlsruhe 1998, ISBN 3-921700-76-0, S. 29–31. * Romano Mölter: Die vergessene Eisenbahn: Eine Reise in die Geschichte der albanischen Eisenbahnen 1916–2020. Railway-Media-Group, Wien 2020, ISBN 978-3-902894-87-8, Die erste Eisenbahn, S. 39–47. * [http://www.angelfire.com/ak/hekurudha/sims.html SIMS – Societa Italiana delle Miniere di Selenizza] (englisch) == Referime == [[Kategoria:Shqipëria në Luftën e Parë Botërore]] [[Kategoria:Linja hekurudhore në Shqipëri]] [[Kategoria:Historia e transportit në Shqipëri]] [[Kategoria:Themelime në Shqipëri në 1915]] foxscmk82kw6vpserl4wrq80jd8ubj7 0 372731 2807251 2752576 2025-06-07T01:19:14Z InternetArchiveBot 115207 Lidhje të jashtme të shpëtuara: 0 Lidhje të jashtme të etiketuara si të vdekura: 1) #IABot (v2.0.9.5 2807251 wikitext text/x-wiki '''Banka e Kosovës''' ose e njohur edhe si '''BANKKOS''' ka qenë një bankë e vendosur në [[Prishtina|Prishtinë]] e cila ka funksionuar deri në qershor të vitit 1999.<ref>https://www.pak-ks.org/desk/inc/media/0CCD3259-8095-4D78-879E-3346F4EE7DBF.pdf</ref> == Historia == Banka e Kosovës është themeluar në vitin 1979. Banka e Kosovës (Bankos) ishte një nga institucionet kryesore financiare në Kosovë gjatë periudhës së ish-Jugosllavisë. Ajo funksiononte si një bankë tregtare dhe investuese, duke ofruar shërbime financiare për individë, ndërmarrje dhe institucione shtetërore. Pas shpërbërjes së Jugosllavisë dhe zhvillimeve politike në Kosovë, Banka e Kosovës u ballafaqua me vështirësi të mëdha dhe më vonë u shpërbë. Ajo luajti një rol të rëndësishëm në ekonominë e Kosovës, veçanërisht gjatë periudhës së administrimit autonom të krahinës.<ref>{{Cite web |title=Lessons Learned and Analysis Unit of the EU Pillar of UNMIK European Stability Initiative |url=https://www.esiweb.org/pdf/esi_document_id_33.pdf |url-status=live |website=esiweb.org |pages=6-7 |language=en}}</ref> Selia e bankës ka qenë në [[Prishtina|Prishtinë]] dhe ndodhej në rrugën Marshali Tito 4 <ref>{{Cite web |title=Kosovska banka DD |url=https://www.ekapija.com/company/59966/kosovska-banka-dd |access-date=2024-07-08 |website=www.ekapija.com |language=sr}}</ref> . Përveç degës kryesore në Prishtinë, Banka e Kosovës kishte degët e saj edhe në Ferizaj, Gjilan, Gjakovë, Pejë, Mitrovicë dhe Prizren.<ref>{{Cite book |last=Kosovës (Prishtinë) |first=Bankkos banka e bashkuar e |url=https://books.google.com/books/about/Annual_report_1989.html?id=296YOwAACAAJ |title=Annual report 1989: of Bankkos banka e bashkuar e Kosovës, Prishtinë |date=1991 |publisher=Bankkos |language=en}}</ref> == Objekti në Prishtinë == [[Skeda:Ex_Bankkos_01.jpg|parapamje| Pamja e ndërtesës në vitin 2020. ]] Projektuar nga Shefqet Mullafazliu në vitin 1970 ndërtesa e Bankës së Kosovës u organizua në një strukturë me dy krahë. E ndërtuar në një kryqëzim që lidh tre nga rrugët kryesore të qytetit, plani i tij flutur lejon këmbësorët të kenë një pamje të qartë pavarësisht se ku janë. Kjo qasje u mirëprit nga komuniteti arkitektonik, i cili e konsideroi këtë zgjidhje inovative për kohën e tij. E ndërtuar me mermer të gjelbër me burim lokal, fasada ishte tipari më dallues i ndërtesës. <ref name=":0">{{Cite web |title=Bankkos |url=https://oralhistorykosovo.org/points_of_interests/bankkos/ |url-status=live |access-date=2024-07-08 |website=Oral History Kosovo |language=en}}</ref> [[Ndërmarrja ndërtimore “Ramiz Sadiku”]] ishte përgjegjëse për ndërtimin, ndërsa në këtë kompani punoi Shefqet Mullafazliu. <ref>{{Cite web |title=Šefćet Mulafazljiu |url=https://oralhistorykosovo.org/sr/shefqet-mullafazliu/ |access-date=2024-07-08 |website=Oral History Kosovo }}{{Lidhje e vdekur}}</ref> Ndërtesa ka shërbyer si bankë deri në vitin 1999. Pas [[Lufta e Kosovës|Luftës Çlirimtare të Kosovës]], ajo ra nën kontrollin e [[Misioni i Organizatës së Kombeve të Bashkuara në Kosovë|UNMIK-ut]] dhe autoriteteve të Kosovës. Objekti është rinovuar në vitin 2011 dhe kryearkitekti Adriatik Bytyci ka bërë ndërhyrë të vogla në fasadën dhe brendësinë e objektit. <ref name=":0" /> == Shih edhe == * [[Ekonomia e Kosovës]] == Referime == [[Kategoria:Ndërmarrje në Prishtinë]] [[Kategoria:Banka në Kosovë]] 5hvbfm1d57gxhzr5jnrrjhlcrlplkht 1 374456 2807134 2768186 2025-06-06T23:22:19Z Leutrim.P 113691 2807134 wikitext text/x-wiki {{Përdoruesi:MajavahBot/config |archive = Diskutim:Lëvizja për braktisjen e fesë islame/Arkivi %(counter)d |algo = old(14d) |counter = 1 |maxarchivesize = 1M |minthreadsleft = 0 |minthreadstoarchive = 1 |archiveheader = {{Arkivi}} }} {{Arkiva|age=14|bot=MajavahBot}} == Fshirja e tekstit me burime pa arsye. == @[[Përdoruesi:Lëvizja e Deçanit|Lëvizja e Deçanit]], pershendetje, per qfare arsye e ke fshire, 50% te tekstit me burime qe une kisha shtuar?<span id="Leutrim.P:1741177874935:DiskutimFTTCLNLëvizja_për_braktisjen_e_fesë_islame" class="FTTCmt"> —&nbsp;[[Përdoruesi:Leutrim.P|Leutrim.P]] ([[Përdoruesi diskutim:Leutrim.P|diskutimet]]) 5 mars 2025 13:31 (CET)</span> 44t6n685xz87kmctbvqiy8utmgwkfwc 2807136 2807134 2025-06-06T23:23:03Z Leutrim.P 113691 2807136 wikitext text/x-wiki {{Përdoruesi:MajavahBot/config |archive = Diskutim:Lëvizja për braktisjen e fesë islame/Arkivi %(counter)d |algo = old(14d) |counter = 1 |maxarchivesize = 1M |minthreadsleft = 0 |minthreadstoarchive = 1 |archiveheader = {{Arkivi}} }} {{Arkiva|age=14|bot=MajavahBot}} bfjdew322n91tmsviy5v98z78ygjvh6 0 375368 2807163 2785627 2025-06-06T23:57:21Z Leutrim.P 113691 removed [[Category:Zona 51]] using [[Help:Gadget-HotCat|HotCat]] 2807163 wikitext text/x-wiki [[Skeda:Area51 gate.JPG|parapamje|Porta e rrugës [[Zona 51]].]] Një '''sekret i hapur''' është [[informacioni]] që fillimisht synohej të ishte [[Konfidencialiteti|konfidencial]], por në një moment është zbuluar dhe është i njohur për shumë njerëz. Sekretet e hapura janë sekrete në kuptimin që ato janë të përjashtuara nga ligjërimi formal ose zyrtar, por janë të hapura në kuptimin që janë të njohura dhe të referuara në idioma dhe lojëra gjuhësore, megjithëse këto shpesh kërkojnë shpjegime për të huajt.<ref>{{Cite journal |date=2017-01-19 |title=Economies of Favour after Socialism |url=https://academic.oup.com/book/8677?login=false |journal=OUP Academic |language=en |doi=10.1093/acprof:o}}</ref> Sekretet e hapura shpesh mund të krijojnë situata të çuditshme, ku shumë njerëz e dinë informacionin, por askush nuk e thotë hapur për shkak të normave sociale ose politike. Kjo mund të çojë në keqkuptime dhe krijimin e një atmosfere të pasigurisë, ku të gjithë e dinë, por askush nuk është i gatshëm të pranojë publikisht realitetin. == Shiko edhe == * [[Fshehtësia]] == Referime == [[Kategoria:Fshehtësi]] 3nuaitze0niy9n0nlguxave8pktdr5x 14 375661 2807184 2775313 2025-06-07T00:13:57Z Leutrim.P 113691 removed [[Category:Ekonomia e energjisë]]; added [[Category:Ekonomi e energjisë]] using [[Help:Gadget-HotCat|HotCat]] 2807184 wikitext text/x-wiki [[Kategoria:Ekonomi e energjisë]] [[Kategoria:Industria e energjisë]] s9wlc8sajuo43qv5wt88ha5dfw047xl 1 376353 2807284 2805800 2025-06-07T04:20:34Z MajavahBot 122738 U arkivua 1 diskutim nga faqja [[Diskutim:Cfir]] 2807284 wikitext text/x-wiki {{Arkivi}} == Internet Archive Bot == Përshëndetje, redaktorë! Sapo ndryshova 0 lidhje të jashtme te artikulli ''[[Cfir]]''. Ju lutem, shpenzoni pak kohë për të shqyrtuar [https://sq.wikipedia.org/w/index.php?diff=prev&oldid=2194673 redaktimin tim]. Nëse keni ndonjë pyetje ose dëshironi që t'i injoroj lidhjet apo faqet krejtësisht në të ardhmen, ju lutem, vizitoni [[:m:InternetArchiveBot/FAQ/sq|këtë faqe]] për informacione të mëtejshme. Ndër të tjera, aty mund të gjeni dhe informacion se si mund të rregulloni problemet që mund të kem shkaktuar. Kam bërë këto ndryshime: *U shtua etiketa {{tlx|lidhje e vdekur}} te lidhja https://www.instat.al/. Gjithë të mirat!—[[:User:InternetArchiveBot|'''<span style="color:darkgrey;font-family:Courier New">InternetArchiveBot</span>''']] <span style="color:green;font-family:Rockwell">([[:en:User talk:InternetArchiveBot|Raportoni probleme]])</span> 24 shkurt 2021 02:54 (CET) == Internet Archive Bot == Përshëndetje, redaktorë! Sapo ndryshova 1 lidhje të jashtme te artikulli ''[[Cfir]]''. Ju lutem, shpenzoni pak kohë për të shqyrtuar [https://sq.wikipedia.org/w/index.php?diff=prev&oldid=2376856 redaktimin tim]. Nëse keni ndonjë pyetje ose dëshironi që t'i injoroj lidhjet apo faqet krejtësisht në të ardhmen, ju lutem, vizitoni [[:m:InternetArchiveBot/FAQ/sq|këtë faqe]] për informacione të mëtejshme. Ndër të tjera, aty mund të gjeni dhe informacion se si mund të rregulloni problemet që mund të kem shkaktuar. Kam bërë këto ndryshime: *U shtua ky version i arkivuar i faqes https://web.archive.org/web/20130715160210/http://w/ për lidhjen https://w/. Gjithë të mirat!—[[:User:InternetArchiveBot|'''<span style="color:darkgrey;font-family:Courier New">InternetArchiveBot</span>''']] <span style="color:green;font-family:Rockwell">([[:en:User talk:InternetArchiveBot|Raportoni probleme]])</span> 28 dhjetor 2021 20:42 (CET) == Internet Archive Bot == Përshëndetje, redaktorë! Sapo ndryshova 1 lidhje të jashtme te artikulli ''[[Cfir]]''. Ju lutem, shpenzoni pak kohë për të shqyrtuar [https://sq.wikipedia.org/w/index.php?diff=prev&oldid=2774790 redaktimin tim]. Nëse keni ndonjë pyetje ose dëshironi që t'i injoroj lidhjet apo faqet krejtësisht në të ardhmen, ju lutem, vizitoni [[:m:InternetArchiveBot/FAQ/sq|këtë faqe]] për informacione të mëtejshme. Ndër të tjera, aty mund të gjeni dhe informacion se si mund të rregulloni problemet që mund të kem shkaktuar. Kam bërë këto ndryshime: *U shtua ky version i arkivuar i faqes https://web.archive.org/web/20210122093318/https://www.fhf.edu.al/ për lidhjen https://www.fhf.edu.al/. Gjithë të mirat!—[[:User:InternetArchiveBot|'''<span style="color:darkgrey;font-family:Courier New">InternetArchiveBot</span>''']] <span style="color:green;font-family:Rockwell">([[:en:User talk:InternetArchiveBot|Raportoni probleme]])</span> 23 mars 2025 03:42 (CET) == Internet Archive Bot == Përshëndetje, redaktorë! Sapo ndryshova 1 lidhje të jashtme te artikulli ''[[Cfir]]''. Ju lutem, shpenzoni pak kohë për të shqyrtuar [https://sq.wikipedia.org/w/index.php?diff=prev&oldid=2776833 redaktimin tim]. Nëse keni ndonjë pyetje ose dëshironi që t'i injoroj lidhjet apo faqet krejtësisht në të ardhmen, ju lutem, vizitoni [[:m:InternetArchiveBot/FAQ/sq|këtë faqe]] për informacione të mëtejshme. Ndër të tjera, aty mund të gjeni dhe informacion se si mund të rregulloni problemet që mund të kem shkaktuar. Kam bërë këto ndryshime: *U shtua ky version i arkivuar i faqes https://web.archive.org/web/20210122093318/https://www.fhf.edu.al/ për lidhjen https://www.fhf.edu.al/. Gjithë të mirat!—[[:User:InternetArchiveBot|'''<span style="color:darkgrey;font-family:Courier New">InternetArchiveBot</span>''']] <span style="color:green;font-family:Rockwell">([[:en:User talk:InternetArchiveBot|Raportoni probleme]])</span> 27 mars 2025 16:13 (CET) == Internet Archive Bot == Përshëndetje, redaktorë! Sapo ndryshova 1 lidhje të jashtme te artikulli ''[[Cfir]]''. Ju lutem, shpenzoni pak kohë për të shqyrtuar [https://sq.wikipedia.org/w/index.php?diff=prev&oldid=2778088 redaktimin tim]. Nëse keni ndonjë pyetje ose dëshironi që t'i injoroj lidhjet apo faqet krejtësisht në të ardhmen, ju lutem, vizitoni [[:m:InternetArchiveBot/FAQ/sq|këtë faqe]] për informacione të mëtejshme. Ndër të tjera, aty mund të gjeni dhe informacion se si mund të rregulloni problemet që mund të kem shkaktuar. Kam bërë këto ndryshime: *U shtua ky version i arkivuar i faqes https://web.archive.org/web/20210122093318/https://www.fhf.edu.al/ për lidhjen https://www.fhf.edu.al/. Gjithë të mirat!—[[:User:InternetArchiveBot|'''<span style="color:darkgrey;font-family:Courier New">InternetArchiveBot</span>''']] <span style="color:green;font-family:Rockwell">([[:en:User talk:InternetArchiveBot|Raportoni probleme]])</span> 30 mars 2025 11:54 (CEST) == Internet Archive Bot == Përshëndetje, redaktorë! Sapo ndryshova 1 lidhje të jashtme te artikulli ''[[Cfir]]''. Ju lutem, shpenzoni pak kohë për të shqyrtuar [https://sq.wikipedia.org/w/index.php?diff=prev&oldid=2778878 redaktimin tim]. Nëse keni ndonjë pyetje ose dëshironi që t'i injoroj lidhjet apo faqet krejtësisht në të ardhmen, ju lutem, vizitoni [[:m:InternetArchiveBot/FAQ/sq|këtë faqe]] për informacione të mëtejshme. Ndër të tjera, aty mund të gjeni dhe informacion se si mund të rregulloni problemet që mund të kem shkaktuar. Kam bërë këto ndryshime: *U shtua ky version i arkivuar i faqes https://web.archive.org/web/20210122093318/https://www.fhf.edu.al/ për lidhjen https://www.fhf.edu.al/. Gjithë të mirat!—[[:User:InternetArchiveBot|'''<span style="color:darkgrey;font-family:Courier New">InternetArchiveBot</span>''']] <span style="color:green;font-family:Rockwell">([[:en:User talk:InternetArchiveBot|Raportoni probleme]])</span> 2 prill 2025 15:19 (CEST) == Internet Archive Bot == Përshëndetje, redaktorë! Sapo ndryshova 1 lidhje të jashtme te artikulli ''[[Cfir]]''. Ju lutem, shpenzoni pak kohë për të shqyrtuar [https://sq.wikipedia.org/w/index.php?diff=prev&oldid=2780889 redaktimin tim]. Nëse keni ndonjë pyetje ose dëshironi që t'i injoroj lidhjet apo faqet krejtësisht në të ardhmen, ju lutem, vizitoni [[:m:InternetArchiveBot/FAQ/sq|këtë faqe]] për informacione të mëtejshme. Ndër të tjera, aty mund të gjeni dhe informacion se si mund të rregulloni problemet që mund të kem shkaktuar. Kam bërë këto ndryshime: *U shtua ky version i arkivuar i faqes https://web.archive.org/web/20210122093318/https://www.fhf.edu.al/ për lidhjen https://www.fhf.edu.al/. Gjithë të mirat!—[[:User:InternetArchiveBot|'''<span style="color:darkgrey;font-family:Courier New">InternetArchiveBot</span>''']] <span style="color:green;font-family:Rockwell">([[:en:User talk:InternetArchiveBot|Raportoni probleme]])</span> 6 prill 2025 21:18 (CEST) == Internet Archive Bot == Përshëndetje, redaktorë! Sapo ndryshova 1 lidhje të jashtme te artikulli ''[[Cfir]]''. Ju lutem, shpenzoni pak kohë për të shqyrtuar [https://sq.wikipedia.org/w/index.php?diff=prev&oldid=2783936 redaktimin tim]. Nëse keni ndonjë pyetje ose dëshironi që t'i injoroj lidhjet apo faqet krejtësisht në të ardhmen, ju lutem, vizitoni [[:m:InternetArchiveBot/FAQ/sq|këtë faqe]] për informacione të mëtejshme. Ndër të tjera, aty mund të gjeni dhe informacion se si mund të rregulloni problemet që mund të kem shkaktuar. Kam bërë këto ndryshime: *U shtua ky version i arkivuar i faqes https://web.archive.org/web/20210122093318/https://www.fhf.edu.al/ për lidhjen https://www.fhf.edu.al/. Gjithë të mirat!—[[:User:InternetArchiveBot|'''<span style="color:darkgrey;font-family:Courier New">InternetArchiveBot</span>''']] <span style="color:green;font-family:Rockwell">([[:en:User talk:InternetArchiveBot|Raportoni probleme]])</span> 9 prill 2025 13:23 (CEST) == Internet Archive Bot == Përshëndetje, redaktorë! Sapo ndryshova 1 lidhje të jashtme te artikulli ''[[Cfir]]''. Ju lutem, shpenzoni pak kohë për të shqyrtuar [https://sq.wikipedia.org/w/index.php?diff=prev&oldid=2787731 redaktimin tim]. Nëse keni ndonjë pyetje ose dëshironi që t'i injoroj lidhjet apo faqet krejtësisht në të ardhmen, ju lutem, vizitoni [[:m:InternetArchiveBot/FAQ/sq|këtë faqe]] për informacione të mëtejshme. Ndër të tjera, aty mund të gjeni dhe informacion se si mund të rregulloni problemet që mund të kem shkaktuar. Kam bërë këto ndryshime: *U shtua ky version i arkivuar i faqes https://web.archive.org/web/20210122093318/https://www.fhf.edu.al/ për lidhjen https://www.fhf.edu.al/. Gjithë të mirat!—[[:User:InternetArchiveBot|'''<span style="color:darkgrey;font-family:Courier New">InternetArchiveBot</span>''']] <span style="color:green;font-family:Rockwell">([[:en:User talk:InternetArchiveBot|Raportoni probleme]])</span> 19 prill 2025 04:27 (CEST) == Internet Archive Bot == Përshëndetje, redaktorë! Sapo ndryshova 1 lidhje të jashtme te artikulli ''[[Cfir]]''. Ju lutem, shpenzoni pak kohë për të shqyrtuar [https://sq.wikipedia.org/w/index.php?diff=prev&oldid=2789072 redaktimin tim]. Nëse keni ndonjë pyetje ose dëshironi që t'i injoroj lidhjet apo faqet krejtësisht në të ardhmen, ju lutem, vizitoni [[:m:InternetArchiveBot/FAQ/sq|këtë faqe]] për informacione të mëtejshme. Ndër të tjera, aty mund të gjeni dhe informacion se si mund të rregulloni problemet që mund të kem shkaktuar. Kam bërë këto ndryshime: *U shtua ky version i arkivuar i faqes https://web.archive.org/web/20210122093318/https://www.fhf.edu.al/ për lidhjen https://www.fhf.edu.al/. Gjithë të mirat!—[[:User:InternetArchiveBot|'''<span style="color:darkgrey;font-family:Courier New">InternetArchiveBot</span>''']] <span style="color:green;font-family:Rockwell">([[:en:User talk:InternetArchiveBot|Raportoni probleme]])</span> 23 prill 2025 05:39 (CEST) == Internet Archive Bot == Përshëndetje, redaktorë! Sapo ndryshova 1 lidhje të jashtme te artikulli ''[[Cfir]]''. Ju lutem, shpenzoni pak kohë për të shqyrtuar [https://sq.wikipedia.org/w/index.php?diff=prev&oldid=2790375 redaktimin tim]. Nëse keni ndonjë pyetje ose dëshironi që t'i injoroj lidhjet apo faqet krejtësisht në të ardhmen, ju lutem, vizitoni [[:m:InternetArchiveBot/FAQ/sq|këtë faqe]] për informacione të mëtejshme. Ndër të tjera, aty mund të gjeni dhe informacion se si mund të rregulloni problemet që mund të kem shkaktuar. Kam bërë këto ndryshime: *U shtua ky version i arkivuar i faqes https://web.archive.org/web/20210122093318/https://www.fhf.edu.al/ për lidhjen https://www.fhf.edu.al/. Gjithë të mirat!—[[:User:InternetArchiveBot|'''<span style="color:darkgrey;font-family:Courier New">InternetArchiveBot</span>''']] <span style="color:green;font-family:Rockwell">([[:en:User talk:InternetArchiveBot|Raportoni probleme]])</span> 26 prill 2025 03:41 (CEST) == Internet Archive Bot == Përshëndetje, redaktorë! Sapo ndryshova 1 lidhje të jashtme te artikulli ''[[Cfir]]''. Ju lutem, shpenzoni pak kohë për të shqyrtuar [https://sq.wikipedia.org/w/index.php?diff=prev&oldid=2791263 redaktimin tim]. Nëse keni ndonjë pyetje ose dëshironi që t'i injoroj lidhjet apo faqet krejtësisht në të ardhmen, ju lutem, vizitoni [[:m:InternetArchiveBot/FAQ/sq|këtë faqe]] për informacione të mëtejshme. Ndër të tjera, aty mund të gjeni dhe informacion se si mund të rregulloni problemet që mund të kem shkaktuar. Kam bërë këto ndryshime: *U shtua ky version i arkivuar i faqes https://web.archive.org/web/20210122093318/https://www.fhf.edu.al/ për lidhjen https://www.fhf.edu.al/. Gjithë të mirat!—[[:User:InternetArchiveBot|'''<span style="color:darkgrey;font-family:Courier New">InternetArchiveBot</span>''']] <span style="color:green;font-family:Rockwell">([[:en:User talk:InternetArchiveBot|Raportoni probleme]])</span> 29 prill 2025 06:09 (CEST) == Internet Archive Bot == Përshëndetje, redaktorë! Sapo ndryshova 1 lidhje të jashtme te artikulli ''[[Cfir]]''. Ju lutem, shpenzoni pak kohë për të shqyrtuar [https://sq.wikipedia.org/w/index.php?diff=prev&oldid=2792682 redaktimin tim]. Nëse keni ndonjë pyetje ose dëshironi që t'i injoroj lidhjet apo faqet krejtësisht në të ardhmen, ju lutem, vizitoni [[:m:InternetArchiveBot/FAQ/sq|këtë faqe]] për informacione të mëtejshme. Ndër të tjera, aty mund të gjeni dhe informacion se si mund të rregulloni problemet që mund të kem shkaktuar. Kam bërë këto ndryshime: *U shtua ky version i arkivuar i faqes https://web.archive.org/web/20210122093318/https://www.fhf.edu.al/ për lidhjen https://www.fhf.edu.al/. Gjithë të mirat!—[[:User:InternetArchiveBot|'''<span style="color:darkgrey;font-family:Courier New">InternetArchiveBot</span>''']] <span style="color:green;font-family:Rockwell">([[:en:User talk:InternetArchiveBot|Raportoni probleme]])</span> 2 maj 2025 08:44 (CEST) == Internet Archive Bot == Përshëndetje, redaktorë! Sapo ndryshova 1 lidhje të jashtme te artikulli ''[[Cfir]]''. Ju lutem, shpenzoni pak kohë për të shqyrtuar [https://sq.wikipedia.org/w/index.php?diff=prev&oldid=2793878 redaktimin tim]. Nëse keni ndonjë pyetje ose dëshironi që t'i injoroj lidhjet apo faqet krejtësisht në të ardhmen, ju lutem, vizitoni [[:m:InternetArchiveBot/FAQ/sq|këtë faqe]] për informacione të mëtejshme. Ndër të tjera, aty mund të gjeni dhe informacion se si mund të rregulloni problemet që mund të kem shkaktuar. Kam bërë këto ndryshime: *U shtua ky version i arkivuar i faqes https://web.archive.org/web/20210122093318/https://www.fhf.edu.al/ për lidhjen https://www.fhf.edu.al/. Gjithë të mirat!—[[:User:InternetArchiveBot|'''<span style="color:darkgrey;font-family:Courier New">InternetArchiveBot</span>''']] <span style="color:green;font-family:Rockwell">([[:en:User talk:InternetArchiveBot|Raportoni probleme]])</span> 5 maj 2025 04:41 (CEST) == Internet Archive Bot == Përshëndetje, redaktorë! Sapo ndryshova 1 lidhje të jashtme te artikulli ''[[Cfir]]''. Ju lutem, shpenzoni pak kohë për të shqyrtuar [https://sq.wikipedia.org/w/index.php?diff=prev&oldid=2794992 redaktimin tim]. Nëse keni ndonjë pyetje ose dëshironi që t'i injoroj lidhjet apo faqet krejtësisht në të ardhmen, ju lutem, vizitoni [[:m:InternetArchiveBot/FAQ/sq|këtë faqe]] për informacione të mëtejshme. Ndër të tjera, aty mund të gjeni dhe informacion se si mund të rregulloni problemet që mund të kem shkaktuar. Kam bërë këto ndryshime: *U shtua ky version i arkivuar i faqes https://web.archive.org/web/20210122093318/https://www.fhf.edu.al/ për lidhjen https://www.fhf.edu.al/. Gjithë të mirat!—[[:User:InternetArchiveBot|'''<span style="color:darkgrey;font-family:Courier New">InternetArchiveBot</span>''']] <span style="color:green;font-family:Rockwell">([[:en:User talk:InternetArchiveBot|Raportoni probleme]])</span> 8 maj 2025 08:51 (CEST) == Internet Archive Bot == Përshëndetje, redaktorë! Sapo ndryshova 1 lidhje të jashtme te artikulli ''[[Cfir]]''. Ju lutem, shpenzoni pak kohë për të shqyrtuar [https://sq.wikipedia.org/w/index.php?diff=prev&oldid=2797430 redaktimin tim]. Nëse keni ndonjë pyetje ose dëshironi që t'i injoroj lidhjet apo faqet krejtësisht në të ardhmen, ju lutem, vizitoni [[:m:InternetArchiveBot/FAQ/sq|këtë faqe]] për informacione të mëtejshme. Ndër të tjera, aty mund të gjeni dhe informacion se si mund të rregulloni problemet që mund të kem shkaktuar. Kam bërë këto ndryshime: *U shtua ky version i arkivuar i faqes https://web.archive.org/web/20210122093318/https://www.fhf.edu.al/ për lidhjen https://www.fhf.edu.al/. Gjithë të mirat!—[[:User:InternetArchiveBot|'''<span style="color:darkgrey;font-family:Courier New">InternetArchiveBot</span>''']] <span style="color:green;font-family:Rockwell">([[:en:User talk:InternetArchiveBot|Raportoni probleme]])</span> 12 maj 2025 14:13 (CEST) == Internet Archive Bot == Përshëndetje, redaktorë! Sapo ndryshova 1 lidhje të jashtme te artikulli ''[[Cfir]]''. Ju lutem, shpenzoni pak kohë për të shqyrtuar [https://sq.wikipedia.org/w/index.php?diff=prev&oldid=2798214 redaktimin tim]. Nëse keni ndonjë pyetje ose dëshironi që t'i injoroj lidhjet apo faqet krejtësisht në të ardhmen, ju lutem, vizitoni [[:m:InternetArchiveBot/FAQ/sq|këtë faqe]] për informacione të mëtejshme. Ndër të tjera, aty mund të gjeni dhe informacion se si mund të rregulloni problemet që mund të kem shkaktuar. Kam bërë këto ndryshime: *U shtua ky version i arkivuar i faqes https://web.archive.org/web/20210122093318/https://www.fhf.edu.al/ për lidhjen https://www.fhf.edu.al/. Gjithë të mirat!—[[:User:InternetArchiveBot|'''<span style="color:darkgrey;font-family:Courier New">InternetArchiveBot</span>''']] <span style="color:green;font-family:Rockwell">([[:en:User talk:InternetArchiveBot|Raportoni probleme]])</span> 15 maj 2025 06:56 (CEST) == Internet Archive Bot == Përshëndetje, redaktorë! Sapo ndryshova 1 lidhje të jashtme te artikulli ''[[Cfir]]''. Ju lutem, shpenzoni pak kohë për të shqyrtuar [https://sq.wikipedia.org/w/index.php?diff=prev&oldid=2799455 redaktimin tim]. Nëse keni ndonjë pyetje ose dëshironi që t'i injoroj lidhjet apo faqet krejtësisht në të ardhmen, ju lutem, vizitoni [[:m:InternetArchiveBot/FAQ/sq|këtë faqe]] për informacione të mëtejshme. Ndër të tjera, aty mund të gjeni dhe informacion se si mund të rregulloni problemet që mund të kem shkaktuar. Kam bërë këto ndryshime: *U shtua ky version i arkivuar i faqes https://web.archive.org/web/20210122093318/https://www.fhf.edu.al/ për lidhjen https://www.fhf.edu.al/. Gjithë të mirat!—[[:User:InternetArchiveBot|'''<span style="color:darkgrey;font-family:Courier New">InternetArchiveBot</span>''']] <span style="color:green;font-family:Rockwell">([[:en:User talk:InternetArchiveBot|Raportoni probleme]])</span> 18 maj 2025 12:21 (CEST) == Internet Archive Bot == Përshëndetje, redaktorë! Sapo ndryshova 1 lidhje të jashtme te artikulli ''[[Cfir]]''. Ju lutem, shpenzoni pak kohë për të shqyrtuar [https://sq.wikipedia.org/w/index.php?diff=prev&oldid=2801026 redaktimin tim]. Nëse keni ndonjë pyetje ose dëshironi që t'i injoroj lidhjet apo faqet krejtësisht në të ardhmen, ju lutem, vizitoni [[:m:InternetArchiveBot/FAQ/sq|këtë faqe]] për informacione të mëtejshme. Ndër të tjera, aty mund të gjeni dhe informacion se si mund të rregulloni problemet që mund të kem shkaktuar. Kam bërë këto ndryshime: *U shtua ky version i arkivuar i faqes https://web.archive.org/web/20210122093318/https://www.fhf.edu.al/ për lidhjen https://www.fhf.edu.al/. Gjithë të mirat!—[[:User:InternetArchiveBot|'''<span style="color:darkgrey;font-family:Courier New">InternetArchiveBot</span>''']] <span style="color:green;font-family:Rockwell">([[:en:User talk:InternetArchiveBot|Raportoni probleme]])</span> 23 maj 2025 12:07 (CEST) ltquhabakv408les2g5m55hwyoqdkim 0 376565 2807354 2790576 2025-06-07T10:45:41Z 95.107.162.34 added birthday and his childrens 2807354 wikitext text/x-wiki {{Infobox person | image = Shefqet_Kastrati.jpg | name = Shefqet Kastrati | birth_date = 5 Qershor 1961 | nationality = {{flagicon|Albania}} [[Shqiptar]] | occupation = Sipërmarrës | known_for = Themelues i [[Kastrati Group]] | children = 3 (Një vajzë dhe Dy djem ) }} '''Shefqet Kastrati''' (lindur në vitin 1961) është një sipërmarrës shqiptar dhe themelues<ref>{{Cite web |last=kastrati |title=Rreth nesh |url=https://kastrati.al/sq/rreth-nesh/ |access-date=2025-04-06 |website=Kastrati |language=sq}}</ref> i [[Kastrati Group]], një kompani private që operon në disa sektorë ekonomikë në Shqipëri, përfshirë tregtinë e karburanteve, ndërtimin, sigurimet, hotelerinë, aviacionin dhe automobilizmin <ref>{{Cite web |last=kastrati |title=Kompanitë Tona |url=https://kastrati.al/sq/bizneset-tona/ |access-date=2025-04-06 |website=Kastrati |language=sq}}</ref>. == Karriera == Në vitin 1991, pas ndryshimeve politike në Shqipëri, Kastrati themeloi kompaninë Kastrati Group, fillimisht me një pikë karburanti në Tiranë. Më vonë, kompania zgjeroi aktivitetin në të gjithë territorin, duke ndërtuar një rrjet të shpërndarjes së karburanteve me më shumë se 150 pika dhe një kapacitet magazinimi në Porto Romano, [[Durrësi|Durrës]]. Në vitin 2020, Kastrati Group bleu <ref>{{Cite web |title=Zyrtarizohet kalimi i Aeroportit të Rinasit te “Kastrati group”, për 71 milionë euro |url=https://top-channel.tv/2020/12/25/zyrtarizohet-kalimi-i-aeroportit-te-rinasit-te-kastrati-group-per-71-milione-euro/ |access-date=2025-04-06 |website=top-channel.tv |language=en-US}}</ref> për 71 milionë euro aksionet e China Everbright Limited në koncesionin e [[Aeroporti Ndërkombëtar i Tiranës]]. Sipas të dhënave të publikuara nga aeroporti, në vitin 2024 janë regjistruar mbi 7.3 milionë pasagjerë. Në sektorin e sigurimeve, kompania operon përmes kompanisë Albsig. Në ndërtim, një nga projektet më të njohura është Downtown One në Tiranë, ndërtesë me 37 kate, projektuar nga studio holandeze [https://en.wikipedia.org/wiki/MVRDV]MVRDV. Në sektorin e automobilizmit, Auto Star Albania është përfaqësues zyrtar<ref>{{Cite web |last=Hoxha |first=Blerina |date=2017-12-08 |title=Kastrati increases the shares of Auto Star Albania (the distributor of BENZ), takes full ownership of the company |url=https://monitor.al/en/Kastrati-increases-the-shares-of-Auto-Star-Albania,-the-Benz-distributor-takes-full-ownership-of-the-company/ |access-date=2025-04-06 |website=Revista Monitor |language=en |archive-date=6 prill 2025 |archive-url=https://web.archive.org/web/20250406134538/https://monitor.al/en/Kastrati-increases-the-shares-of-Auto-Star-Albania,-the-Benz-distributor-takes-full-ownership-of-the-company/ |url-status=dead }}</ref> i markës [[Mercedes-Benz]] në Shqipëri që prej vitit 2015. Grupi është aktiv edhe në industrinë e hotelerisë dhe në vitin 2023 realizoi<ref>{{Cite web |date=2023-10-08 |title=‘Kastrati Group’ blen për 55 milionë dollarë hotelin nga familjet mbretërore të Katarit |url=https://opinion.al/kastrati-group-blen-per-55-milione-dollare-hotelin-nga-familjet-mbreterore-te-katarit/ |access-date=2025-04-06 |website=Opinion.al |language=sq}}</ref> një investim në [[Shtetet e Bashkuara të Amerikës]], përmes blerjes së një hoteli në [[Miami]]. == Aktivitetet sociale == Shefqet Kastrati ka kontribuar<ref>{{Cite web |last=Edda |date=2019-11-28 |title=Tërmeti, Shefqet Kastrati dhuron 1.5 mln euro |url=https://tvklan.al/termeti-shefqet-kastrati-dhuron-1-5-mln-euro |access-date=2025-04-06 |website=Tv Klan |language=sq}}</ref> në raste të fatkeqësive natyrore në Shqipëri, përmes ndihmave financiare dhe logjistike për komunitetet e prekura. == Vlerësime == Në dhjetor 2017, u shpall “Biznesmeni i Vitit” <ref>{{Cite web |title=Shefqet Kastrati Biznesmeni i Vitit. Njihuni me njeriun e investimeve marramendëse! |url=https://www.oranews.tv/article/shefqet-kastrati-biznesmeni-i-vitit-njihuni-me-njeriun-e-investimeve-marramendese |access-date=2025-04-06 |website=Ora News}}</ref> nga gazeta [[Koha Jonë]], ndërsa në të njëjtin vit u dekorua me titullin “Mjeshtër i Madh” nga qeveria shqiptare. == Referime == [[Kategoria:Biznesmenë shqiptarë]] [[Kategoria:Personazhe publike shqiptare]] [[Kategoria:Lindje 1961]] odqj2b1crs3p1njo2b3c6h00sy78n9k 2807357 2807354 2025-06-07T10:54:56Z Er elezi 165555 added birth place 2807357 wikitext text/x-wiki {{Infobox person | image = Shefqet_Kastrati.jpg | name = Shefqet Kastrati | birth_date = 5 Qershor 1961 | birth_place = [[Kukes]] | nationality = {{flagicon|Albania}} [[Shqiptar]] | occupation = Sipërmarrës | known_for = Themelues i [[Kastrati Group]] | children = 3 (Një vajzë dhe Dy djem ) }} '''Shefqet Kastrati''' (lindur në vitin 1961) është një sipërmarrës shqiptar dhe themelues<ref>{{Cite web |last=kastrati |title=Rreth nesh |url=https://kastrati.al/sq/rreth-nesh/ |access-date=2025-04-06 |website=Kastrati |language=sq}}</ref> i [[Kastrati Group]], një kompani private që operon në disa sektorë ekonomikë në Shqipëri, përfshirë tregtinë e karburanteve, ndërtimin, sigurimet, hotelerinë, aviacionin dhe automobilizmin <ref>{{Cite web |last=kastrati |title=Kompanitë Tona |url=https://kastrati.al/sq/bizneset-tona/ |access-date=2025-04-06 |website=Kastrati |language=sq}}</ref>. == Karriera == Në vitin 1991, pas ndryshimeve politike në Shqipëri, Kastrati themeloi kompaninë Kastrati Group, fillimisht me një pikë karburanti në Tiranë. Më vonë, kompania zgjeroi aktivitetin në të gjithë territorin, duke ndërtuar një rrjet të shpërndarjes së karburanteve me më shumë se 150 pika dhe një kapacitet magazinimi në Porto Romano, [[Durrësi|Durrës]]. Në vitin 2020, Kastrati Group bleu <ref>{{Cite web |title=Zyrtarizohet kalimi i Aeroportit të Rinasit te “Kastrati group”, për 71 milionë euro |url=https://top-channel.tv/2020/12/25/zyrtarizohet-kalimi-i-aeroportit-te-rinasit-te-kastrati-group-per-71-milione-euro/ |access-date=2025-04-06 |website=top-channel.tv |language=en-US}}</ref> për 71 milionë euro aksionet e China Everbright Limited në koncesionin e [[Aeroporti Ndërkombëtar i Tiranës]]. Sipas të dhënave të publikuara nga aeroporti, në vitin 2024 janë regjistruar mbi 7.3 milionë pasagjerë. Në sektorin e sigurimeve, kompania operon përmes kompanisë Albsig. Në ndërtim, një nga projektet më të njohura është Downtown One në Tiranë, ndërtesë me 37 kate, projektuar nga studio holandeze [https://en.wikipedia.org/wiki/MVRDV]MVRDV. Në sektorin e automobilizmit, Auto Star Albania është përfaqësues zyrtar<ref>{{Cite web |last=Hoxha |first=Blerina |date=2017-12-08 |title=Kastrati increases the shares of Auto Star Albania (the distributor of BENZ), takes full ownership of the company |url=https://monitor.al/en/Kastrati-increases-the-shares-of-Auto-Star-Albania,-the-Benz-distributor-takes-full-ownership-of-the-company/ |access-date=2025-04-06 |website=Revista Monitor |language=en |archive-date=6 prill 2025 |archive-url=https://web.archive.org/web/20250406134538/https://monitor.al/en/Kastrati-increases-the-shares-of-Auto-Star-Albania,-the-Benz-distributor-takes-full-ownership-of-the-company/ |url-status=dead }}</ref> i markës [[Mercedes-Benz]] në Shqipëri që prej vitit 2015. Grupi është aktiv edhe në industrinë e hotelerisë dhe në vitin 2023 realizoi<ref>{{Cite web |date=2023-10-08 |title=‘Kastrati Group’ blen për 55 milionë dollarë hotelin nga familjet mbretërore të Katarit |url=https://opinion.al/kastrati-group-blen-per-55-milione-dollare-hotelin-nga-familjet-mbreterore-te-katarit/ |access-date=2025-04-06 |website=Opinion.al |language=sq}}</ref> një investim në [[Shtetet e Bashkuara të Amerikës]], përmes blerjes së një hoteli në [[Miami]]. == Aktivitetet sociale == Shefqet Kastrati ka kontribuar<ref>{{Cite web |last=Edda |date=2019-11-28 |title=Tërmeti, Shefqet Kastrati dhuron 1.5 mln euro |url=https://tvklan.al/termeti-shefqet-kastrati-dhuron-1-5-mln-euro |access-date=2025-04-06 |website=Tv Klan |language=sq}}</ref> në raste të fatkeqësive natyrore në Shqipëri, përmes ndihmave financiare dhe logjistike për komunitetet e prekura. == Vlerësime == Në dhjetor 2017, u shpall “Biznesmeni i Vitit” <ref>{{Cite web |title=Shefqet Kastrati Biznesmeni i Vitit. Njihuni me njeriun e investimeve marramendëse! |url=https://www.oranews.tv/article/shefqet-kastrati-biznesmeni-i-vitit-njihuni-me-njeriun-e-investimeve-marramendese |access-date=2025-04-06 |website=Ora News}}</ref> nga gazeta [[Koha Jonë]], ndërsa në të njëjtin vit u dekorua me titullin “Mjeshtër i Madh” nga qeveria shqiptare. == Referime == [[Kategoria:Biznesmenë shqiptarë]] [[Kategoria:Personazhe publike shqiptare]] [[Kategoria:Lindje 1961]] kgfn1sz8e5l01p81mmin44bv6ijnhn8 2807358 2807357 2025-06-07T10:55:34Z Er elezi 165555 2807358 wikitext text/x-wiki {{Infobox person | image = Shefqet_Kastrati.jpg | name = Shefqet Kastrati | birth_date = 5 Qershor 1961 | birth_place = [[Kukës]] | nationality = {{flagicon|Albania}} [[Shqiptar]] | occupation = Sipërmarrës | known_for = Themelues i [[Kastrati Group]] | children = 3 (Një vajzë dhe Dy djem ) }} '''Shefqet Kastrati''' (lindur në vitin 1961) është një sipërmarrës shqiptar dhe themelues<ref>{{Cite web |last=kastrati |title=Rreth nesh |url=https://kastrati.al/sq/rreth-nesh/ |access-date=2025-04-06 |website=Kastrati |language=sq}}</ref> i [[Kastrati Group]], një kompani private që operon në disa sektorë ekonomikë në Shqipëri, përfshirë tregtinë e karburanteve, ndërtimin, sigurimet, hotelerinë, aviacionin dhe automobilizmin <ref>{{Cite web |last=kastrati |title=Kompanitë Tona |url=https://kastrati.al/sq/bizneset-tona/ |access-date=2025-04-06 |website=Kastrati |language=sq}}</ref>. == Karriera == Në vitin 1991, pas ndryshimeve politike në Shqipëri, Kastrati themeloi kompaninë Kastrati Group, fillimisht me një pikë karburanti në Tiranë. Më vonë, kompania zgjeroi aktivitetin në të gjithë territorin, duke ndërtuar një rrjet të shpërndarjes së karburanteve me më shumë se 150 pika dhe një kapacitet magazinimi në Porto Romano, [[Durrësi|Durrës]]. Në vitin 2020, Kastrati Group bleu <ref>{{Cite web |title=Zyrtarizohet kalimi i Aeroportit të Rinasit te “Kastrati group”, për 71 milionë euro |url=https://top-channel.tv/2020/12/25/zyrtarizohet-kalimi-i-aeroportit-te-rinasit-te-kastrati-group-per-71-milione-euro/ |access-date=2025-04-06 |website=top-channel.tv |language=en-US}}</ref> për 71 milionë euro aksionet e China Everbright Limited në koncesionin e [[Aeroporti Ndërkombëtar i Tiranës]]. Sipas të dhënave të publikuara nga aeroporti, në vitin 2024 janë regjistruar mbi 7.3 milionë pasagjerë. Në sektorin e sigurimeve, kompania operon përmes kompanisë Albsig. Në ndërtim, një nga projektet më të njohura është Downtown One në Tiranë, ndërtesë me 37 kate, projektuar nga studio holandeze [https://en.wikipedia.org/wiki/MVRDV]MVRDV. Në sektorin e automobilizmit, Auto Star Albania është përfaqësues zyrtar<ref>{{Cite web |last=Hoxha |first=Blerina |date=2017-12-08 |title=Kastrati increases the shares of Auto Star Albania (the distributor of BENZ), takes full ownership of the company |url=https://monitor.al/en/Kastrati-increases-the-shares-of-Auto-Star-Albania,-the-Benz-distributor-takes-full-ownership-of-the-company/ |access-date=2025-04-06 |website=Revista Monitor |language=en |archive-date=6 prill 2025 |archive-url=https://web.archive.org/web/20250406134538/https://monitor.al/en/Kastrati-increases-the-shares-of-Auto-Star-Albania,-the-Benz-distributor-takes-full-ownership-of-the-company/ |url-status=dead }}</ref> i markës [[Mercedes-Benz]] në Shqipëri që prej vitit 2015. Grupi është aktiv edhe në industrinë e hotelerisë dhe në vitin 2023 realizoi<ref>{{Cite web |date=2023-10-08 |title=‘Kastrati Group’ blen për 55 milionë dollarë hotelin nga familjet mbretërore të Katarit |url=https://opinion.al/kastrati-group-blen-per-55-milione-dollare-hotelin-nga-familjet-mbreterore-te-katarit/ |access-date=2025-04-06 |website=Opinion.al |language=sq}}</ref> një investim në [[Shtetet e Bashkuara të Amerikës]], përmes blerjes së një hoteli në [[Miami]]. == Aktivitetet sociale == Shefqet Kastrati ka kontribuar<ref>{{Cite web |last=Edda |date=2019-11-28 |title=Tërmeti, Shefqet Kastrati dhuron 1.5 mln euro |url=https://tvklan.al/termeti-shefqet-kastrati-dhuron-1-5-mln-euro |access-date=2025-04-06 |website=Tv Klan |language=sq}}</ref> në raste të fatkeqësive natyrore në Shqipëri, përmes ndihmave financiare dhe logjistike për komunitetet e prekura. == Vlerësime == Në dhjetor 2017, u shpall “Biznesmeni i Vitit” <ref>{{Cite web |title=Shefqet Kastrati Biznesmeni i Vitit. Njihuni me njeriun e investimeve marramendëse! |url=https://www.oranews.tv/article/shefqet-kastrati-biznesmeni-i-vitit-njihuni-me-njeriun-e-investimeve-marramendese |access-date=2025-04-06 |website=Ora News}}</ref> nga gazeta [[Koha Jonë]], ndërsa në të njëjtin vit u dekorua me titullin “Mjeshtër i Madh” nga qeveria shqiptare. == Referime == [[Kategoria:Biznesmenë shqiptarë]] [[Kategoria:Personazhe publike shqiptare]] [[Kategoria:Lindje 1961]] aqohu57etc209ofg2ks39g1tzpm06nk 0 377557 2807350 2805826 2025-06-07T10:30:37Z InternetArchiveBot 115207 Lidhje të jashtme të shpëtuara: 0 Lidhje të jashtme të etiketuara si të vdekura: 1) #IABot (v2.0.9.5 2807350 wikitext text/x-wiki {{Infobox economy|country=Kazakistan|caption=|currency=[[Tenge e Kazakistanit |Tenge]] (KZT, ₸)|fixed exchange=|year=viti kalendarik|organs=[[Organizata Botërore e Tregëtisë|OBT]], [[Shtetet e Pavarura të Komonuelthit |ShPK]], [[Bashkimi Ekonomik Euro-Aziatik|BEEA]], [[Bashkimi Euro-Aziatik i Doganave|BEAD]], [[Organizata e Bashkëpunimit Ekonomik|OBE]], [[Organizata e Bashkëpunimit të Shangait|OBSh]], [[Zona e Tregtisë së Lirë të Shteteve të Pavarura të Komonuelthit|ZTLShPK]]|group={{plainlist| *[[Vend në Zhvillim|Në Zhvillim]]<ref>{{cite web |url=https://www.imf.org/external/pubs/ft/weo/2019/01/weodata/weoselco.aspx?g=2200&sg=All+countries+%2f+Emerging+market+and+developing+economies |title=World Economic Outlook Database, April 2019 |publisher=[[International Monetary Fund]] |website=IMF.org |access-date=29 shtator 2019 |archive-date=22 dhjetor 2019 |archive-url=https://web.archive.org/web/20191222001529/https://www.imf.org/external/pubs/ft/weo/2019/01/weodata/weoselco.aspx?g=2200&sg=All+countries+%2f+Emerging+market+and+developing+economies |url-status=live }}</ref> *Upper-middle income economy<ref>{{cite web |url=https://datahelpdesk.worldbank.org/knowledgebase/articles/906519-world-bank-country-and-lending-groups |title=World Bank Country and Lending Groups |publisher=[[World Bank]] |website=datahelpdesk.worldbank.org |access-date=29 shtator 2019 |archive-date=28 tetor 2019 |archive-url=https://web.archive.org/web/20191028223324/https://datahelpdesk.worldbank.org/knowledgebase/articles/906519-world-bank-country-and-lending-groups |url-status=live }}</ref>}}|population={{increase}} 20,225,000 (2024 est.)<ref name="CIAWFKZ"/>|gdp={{plainlist| *{{growth}} $296 billion (nominal, 2024 est.)<ref name="IMFWEOKZ">{{cite web |url=https://www.imf.org/en/Publications/WEO/weo-database/2024/April/weo-report?c=916,&s=NGDP_RPCH,NGDPD,PPPGDP,NGDPDPC,PPPPC,PCPIPCH,&sy=2022&ey=2029&ssm=0&scsm=1&scc=0&ssd=1&ssc=0&sic=0&sort=country&ds=.&br=1 |title=World Economic Outlook Database, April 2024|publisher=[[International Monetary Fund]] |website=IMF.org}}</ref> *{{increase}} $693 billion ([[Purchasing power parity|PPP]], 2024 est.)<ref name="IMFWEOKZ"/>}}|gdp rank={{plainlist| *[[Lista e vendeve sipas PBB (nominal)|48 (nominal, 2024)]] *[[Lista e vendeve sipas PBB (PPP)|42 (PPP, 2024)]]}}|growth={{plainlist| *5.1%&nbsp;(2023) *3.1%&nbsp;(2024) *5.6%&nbsp;(2025)<ref name="IMFWEOKZ"/>}}|per capita={{plainlist| *{{increase}} $14,778 (nominal, 2024 est.)<ref name="IMFWEOKZ"/> *{{increase}} $41,366 (PPP, 2024 est.)<ref name="IMFWEOKZ"/>}}|per capita rank={{plainlist| *[[Lista e vendeve sipas PBB (nominal) për frymë |64 (nominal, 2024)]] *[[Lista e vendeve sipas PBB (PPP) për frymë|50 (PPP, 2024)]]}}|sectors={{plainlist| *[[Sektori primar i ekonomisë|Bujqësia]]: 4.7% *[[Sektori dytësor i ekonomisë|Industria]]: 34.1% *[[Sektori i tretë i ekonomisë|Shërbimet]]: 61.2% *(2017 est.)<ref name="CIAWFKZ">{{cite web |url=https://www.cia.gov/the-world-factbook/countries/kazakhstan/ |title=The World Factbook |publisher=[[Central Intelligence Agency]] |website=CIA.gov |access-date=12 mars 2019 |archive-date=9 janar 2021 |archive-url=https://web.archive.org/web/20210109132304/https://www.cia.gov/the-world-factbook/countries/kazakhstan |url-status=live }}</ref>}}|components=|inflation=8.7% (2024 est.)<ref name="IMFWEOKZ"/>|poverty={{plainlist| *{{steady}} 2.5% (2017)<ref>{{cite web |url=https://data.worldbank.org/indicator/SI.POV.NAHC?locations=KZ |title=Poverty headcount ratio at national poverty lines (% of population) |publisher=[[World Bank]] |website=data.worldbank.org |access-date=7 maj 2019 |archive-date=18 shkurt 2022 |archive-url=https://web.archive.org/web/20220218021114/https://data.worldbank.org/indicator/SI.POV.NAHC?locations=KZ |url-status=live }}</ref> *{{decreasePositive}} 11% on less than $6.85/day (2021)<ref>{{cite web |title=Poverty headcount ratio at $6.85 a day (2017 PPP) (% of population) - Kazakhstan |url=https://data.worldbank.org/indicator/SI.POV.UMIC?locations=KZ |website=data.worldbank.org |publisher=[[World Bank]]}}</ref>}}|gini={{increaseNegative}} 29.2 {{color|green|low}} (2021)<ref>{{cite web |url=https://data.worldbank.org/indicator/SI.POV.GINI?locations=KZ |title=GINI index (World Bank estimate) |publisher=[[World Bank]] |website=data.worldbank.org |access-date=7 maj 2024 |archive-date=18 maj 2020 |archive-url=https://web.archive.org/web/20200518140724/https://data.worldbank.org/indicator/SI.POV.GINI?locations=KZ |url-status=live }}</ref>|hdi={{plainlist| *{{increase}} 0.802 {{color|darkgreen|very high}} (2022)<ref>{{cite web |url=https://hdr.undp.org/data-center/specific-country-data#/countries/KAZ |title=Human Development Index (HDI) |publisher=[[Human Development Report|HDRO (Human Development Report Office)]] [[United Nations Development Programme]] |website=hdr.undp.org |access-date=17 nëntor 2022 |archive-date=19 mars 2022 |archive-url=https://web.archive.org/web/20220319173759/http://hdr.undp.org/en/indicators/137506 |url-status=live }}</ref> ([[List of countries by Human Development Index|67th]]) *{{increase}} 0.734 {{color|green|high}} [[List of countries by inequality-adjusted HDI|IHDI]] (2022, [[List of countries by inequality-adjusted HDI|47th rank]])<ref>{{cite web |url=http://hdr.undp.org/en/content/table-3-inequality-adjusted-human-development-index-ihdi |title=Inequality-adjusted Human Development Index (IHDI) |publisher=[[Human Development Report|HDRO (Human Development Report Office)]] [[United Nations Development Programme]] |website=hdr.undp.org |access-date=17 nëntor 2022 |archive-date=12 dhjetor 2020 |archive-url=https://web.archive.org/web/20201212055527/http://hdr.undp.org/en/content/table-3-inequality-adjusted-human-development-index-ihdi |url-status=dead }}</ref>}}|cpi={{increase}} 39 nga 100 pikë (2023, [[Indeksi i Perceptimit të Korrupsionit|vendi 93]])|labor={{plainlist| *{{increase}} 9,262,539 (2019)<ref>{{cite web |url=https://data.worldbank.org/indicator/SL.TLF.TOTL.IN?locations=KZ&name_desc=false |title=Labor force, total – Kazakhstan |publisher=[[World Bank]] |website=data.worldbank.org |access-date=3 nëntor 2019 |archive-date=4 dhjetor 2022 |archive-url=https://web.archive.org/web/20221204121124/https://data.worldbank.org/indicator/SL.TLF.TOTL.IN?locations=KZ&name_desc=false |url-status=live }}</ref> *{{decrease}} 67.3% employment rate (2018)<ref>{{cite web |url=https://data.worldbank.org/indicator/SL.EMP.TOTL.SP.ZS?locations=KZ&name_desc=false |title=Employment to population ratio, 15+, total (%) (modelled ILO estimate) – Kazakhstan |publisher=[[World Bank]] |website=data.worldbank.org |access-date=12 tetor 2019 |archive-date=19 janar 2022 |archive-url=https://web.archive.org/web/20220119081743/https://data.worldbank.org/indicator/SL.EMP.TOTL.SP.ZS?locations=KZ&name_desc=false |url-status=live }}</ref>}}|average gross salary=[[Lista e vendeve aziatike sipas pagës mesatare |₸ 400,000]] (US$ 895) në muaj|average net salary=[[Lista e vendeve aziatike sipas pagës mesatare|₸ 382,267]] (US$ 868) në muaj|occupations={{plainlist| *[[Primary sector of the economy|agriculture]]: 18.1% *[[Secondary sector of the economy|industry]]: 20.4% *[[Tertiary sector of the economy|services]]: 61.6% *(2017 est.)<ref name="CIAWFKZ"/>}}|unemployment={{plainlist| *{{increaseNegative}} 7.8% (2020 est.)<ref name="2020/01">{{cite web |title=World Economic Outlook Database, October 2023 |url=https://www.imf.org/external/pubs/ft/weo/2020/01/weodata/weorept.aspx?pr.x=63&pr.y=14&sy=2017&ey=2021&scsm=1&ssd=1&sort=country&ds=.&br=1&c=916&s=NGDP_RPCH%2CPPPGDP%2CPCPIPCH%2CLUR&grp=0&a= |website=IMF.org |publisher=International Monetary Fund |access-date=15 October 2023 |archive-date=22 tetor 2022 |archive-url=https://web.archive.org/web/20221022051506/https://www.imf.org/external/pubs/ft/weo/2020/01/weodata/weorept.aspx?pr.x=63&pr.y=14&sy=2017&ey=2021&scsm=1&ssd=1&sort=country&ds=.&br=1&c=916&s=NGDP_RPCH,PPPGDP,PCPIPCH,LUR&grp=0&a= |url-status=live }}</ref> *{{steady}} 5% (2017 est.)<ref name="CIAWFKZ"/>}}|industries=naftë, qymyr, xeheror hekuri, mangan, krom, plumb, zink, bakër, titan, boksit, ar, argjend, fosfate, teknologji informacioni, squfur, uranium, hekur dhe çelik; traktorë dhe makineri të tjera bujqësore, motorë elektrikë, materiale ndërtimi|exports={{decrease}} $78.7 billion (2023)<ref name="trade2023">{{cite web |title=Close-Up Look at Kazakhstan's Foreign Trade: China Becomes Top Trade Partner, as Non-Commodity Exports to Asia Rise |url=https://astanatimes.com/2024/02/close-up-look-at-kazakhstans-foreign-trade-china-becomes-top-trade-partner-as-non-commodity-exports-to-asia-rise |website=Astana Times |access-date=15 June 2024 |archive-date=15 qershor 2024 |archive-url=https://web.archive.org/web/20240615175452/https://astanatimes.com/2024/02/close-up-look-at-kazakhstans-foreign-trade-china-becomes-top-trade-partner-as-non-commodity-exports-to-asia-rise/ |url-status=live }}</ref>|export-goods=nafta dhe produktet e naftës, gazi natyror, metalet me ngjyra, kimikatet, makineritë, drithi, leshi, mishi, qymyri|export-partners={{plainlist| *{{flag|Bashkimi Evropian}} 35.1% *{{flag|Kina}} 13.6% *{{flag|Rusia}} 8.9% *{{flag|Mbretëria e Bashkuar}} 8.1% *{{flag|Turqia}} 5.1% *{{flag|Koreja e Jugut}} 4.7% *{{flag|Zvicra}} 3.8% *{{flag|Uzbekistani}} 3.7% (2022)<ref>{{cite web |title=Ku shkojnë eksportet e Kazakistanit? (2022) |url=https://oec.world/en/visualize/tree_map/hs92/export/kaz/show/all/2022 |publisher=[[Obzervatori i Kompleksitetit Ekonomik]] |access-date=7 Tetor 2024 |archive-date=7 Tetor 2024 |archive-url=https://web.archive.org/web/20241007214201/https://oec.world/en/visualize/tree_map/hs92/export/kaz/show/all/2022 |url-status=live }}</ref>}}|imports={{increase}} $61.2 billion (2023)<ref name="trade2023"/>|import-goods=makineri dhe pajisje, produkte metalike, produkte ushqimore|import-partners={{plainlist| *{{flag|Rusia}} 28.5% *{{flag|Kina}} 27.9% *{{flag|Bashkimi Evropian}} 16.3% *{{flag|Koreja e Jugut}} 3.6% *{{flag|Turqia}} 2.9% *{{flag|Shtetet e Bashkuara}} 2.5% *{{flag|Uzbekistani}} 2.2% *{{flag|Japonia}} 1.4% (2022)<ref>{{cite web |title=Where does Kazakhstan import from? (2022) |url=https://oec.world/en/visualize/tree_map/hs92/import/kaz/show/all/2022 |publisher=[[The Observatory of Economic Complexity]] |access-date=7 October 2024 |archive-date=7 tetor 2024 |archive-url=https://web.archive.org/web/20241007214249/https://oec.world/en/visualize/tree_map/hs92/import/kaz/show/all/2022 |url-status=live }}</ref>}}|current account={{increase}} −US$7.86 billion (2021 est.)<ref name="CIAWFKZ"/>|FDI={{plainlist| *{{increase}} US$4.58 Billion (31 December 2017 est.)<ref name="CIAWFKZ"/> }}|gross external debt={{increaseNegative}} $165.8 billion (31 December 2020 est.)<ref name="CIAWFKZ"/>|debt={{decreasePositive}} 11.4% of GDP (2024 est.)<ref name="2025debt">{{cite web |url=https://nationalbank.kz/en/news/vneshniy-dolg |title=Kazakhstan's National Bank of Kazakhstan: External Debt}}</ref>|revenue=US$40.95 billion (2025 est.)<ref name="2025budget">{{cite web |url=https://astanatimes.com/2024/12/kazakhstans-budget-spending-to-grow-by-7-in-2025/ |title=Kazakhstan's Budget Spending to Grow by 7% in 2025}}</ref>|expenses=US$48.2 billion (2025 est.)<ref name="2025budget"/>|balance=−2.7% (e PBB) (2025 est.)<ref name="2025budget"/>|credit={{plainlist| *[[Standard & Poor's]]:<ref>{{cite web |title=Sovereigns rating list |publisher=Standard & Poor's |url=http://www.standardandpoors.com/ratings/sovereigns/ratings-list/en/eu/?subSectorCode=39 |access-date=26 maj 2011 |archive-date=28 shtator 2011 |archive-url=https://web.archive.org/web/20110928234500/http://www.standardandpoors.com/ratings/sovereigns/ratings-list/en/eu/?subSectorCode=39 |url-status=live }}</ref> *BBB- *Outlook: Negative<ref name=guardian>{{cite news |title=How Fitch, Moody's and S&P rate each country's credit rating |date=15 prill 2011 |first1=Simon |last1=Rogers |first2=Ami |last2=Sedghi |work=The Guardian |url=https://www.theguardian.com/news/datablog/2010/apr/30/credit-ratings-country-fitch-moodys-standard |access-date=31 maj 2011 |archive-date=1 gusht 2013 |archive-url=https://web.archive.org/web/20130801105234/http://www.theguardian.com/news/datablog/2010/apr/30/credit-ratings-country-fitch-moodys-standard |url-status=live }}</ref> *(2011) *[[Moody's]]:<ref name=guardian/> *Baa2 *Outlook: Stable *(2011) *[[Fitch Group|Fitch]]:<ref name=guardian/> *BBB *Outlook: Stable *(2022)}}|reserves={{increase}} $45 billion (February 2025 est.)<ref name="2025reserves">{{cite news |title=Kazakhstan's International Reserves Surpass $45 Billion Due to Gold Purchases |url=https://astanatimes.com/2025/02/kazakhstans-international-reserves-surpass-45-billion-due-to-gold-purchases/ }}</ref>|spelling=US}} '''Ekonomia e Kazakistanit''' është ekonomia më e madhe në [[Azia Qendrore|Azinë Qendrore]] si në terma absolute ashtu edhe për frymë. Që nga viti 2023, [[Kazakistani]] tërhoqi më shumë se 370 miliardë dollarë investime të huaja, kur u bë një republikë e pavarur pas shpërbërjes së ish [[Bashkimi Sovjetik|Bashkimit Sovjetik]].<ref name="370Bfdi">{{Cite news |last=SATUBALDINA |first=ASSEL |date=6 December 2021 |title=Kazakhstan Attracts Over US$370 Billion in FDI Since Independence |publisher=THE ASTANA TIMES |url=https://astanatimes.com/2021/12/kazakhstan-attracts-over-us370-billion-in-fdi-since-independence/ |url-status=live |access-date=13 December 2021 |archive-url=https://web.archive.org/web/20211213101015/https://astanatimes.com/2021/12/kazakhstan-attracts-over-us370-billion-in-fdi-since-independence/ |archive-date=13 dhjetor 2021}}</ref> Ai posedon rezerva nafte, si dhe minerale dhe metale. Pothuajse çdo element i njohur në tabelën periodike mund të gjendet në Kazakistan.<ref name="telegraph">{{Cite news |date=2023-02-02 |title=Why Kazakhstan's economy is going from strength-to-strength |work=The Telegraph |url=https://www.telegraph.co.uk/business/exporting-from-uk/eecan-export-opportunities/kazakhstan-financial-outlook/ |url-status=live |access-date=2024-11-11 |archive-url=https://web.archive.org/web/20241111232326/https://www.telegraph.co.uk/business/exporting-from-uk/eecan-export-opportunities/kazakhstan-financial-outlook/ |archive-date=11 nëntor 2024 |issn=0307-1235}}</ref> Ai, gjithashtu, ka potencial të konsiderueshëm bujqësor, me tokat e gjera të [[Stepa|stepës]] që përdoren si për blegtorinë edhe për prodhimin e drithit. Malet në jug janë të rëndësishme për kultivimin e[[Molla|mollëve]] dhe [[Arra|arrave]]. Të dy këto specie rriten në gjendje të egër atje. Sektori industrial i Kazakistanit mbështetet kryesisht në nxjerrjen dhe përpunimin e burimeve natyrore.<ref name="telegraph" /> [[Shpërbërja e Bashkimit Sovjetik]] dhe rënia e kërkesës për produktet tradicionale të industrisë së rëndë të Kazakistanit kanë rezultuar në një rënie të mprehtë të ekonomisë që nga viti 1991, me rënien më të madhe vjetore që ka ndodhur në vitin 1994. Në vitet 1995–97, ritmi i programit qeveritar të reformës ekonomike dhe privatizimit u shpejtua, duke rezultuar në një zhvendosje të konsiderueshme të aseteve në sektorin privat. Kazakistanit iu dha statusi i "vendit të ekonomisë së tregut" nga [[Bashkimi Evropian]] dhe Shtetet e Bashkuara, përkatësisht në 2000 dhe 2002. Nënshkrimi në Dhjetor 1996 i [[:en:Caspian_Pipeline_Consortium|Marrëveshjes së Konsorciumit të Gazsjellësit Kaspik]] për të ndërtuar një tubacion të ri nga Fusha Tengiz e Kazakistanit Perëndimor përmes [[Rusia|Rusisë]] deri në [[Deti i Zi|Detin e Zi]] i rriti perspektivat për eksporte konsiderueshëm më të mëdha të naftës derisa Putini u kundërshtua me mbështetjen e vakët nga presidenti kazak [[:en:Kassym-Jomart_Tokayev|Kassym-Jomart Tokayev]] në vazhdën e [[Pushtimi rus i Ukrainës në 2022|pushtimit rus të Ukrainës në vitin 2022]]. Ekonomia e Kazakistanit pati rënie më 1998 prej 2.5% në rritjen e PBB-së për shkak të rënies së çmimeve të naftës dhe krizës financiare të gushtit në [[Rusia|Rusi]]. Një pikë e ndritur në vitin 1999 ishte rimëkëmbja e çmimeve ndërkombëtare [[Nafta e papërpunuar|të naftës]], e cila, e kombinuar me një zhvlerësim të kohëve të duhura të tenges dhe një korrje të fortë të grurit, e nxori ekonominë nga recesioni. Një pikë e ndritshme në vitin 1999 ishte rimëkëmbja e çmimeve ndërkombëtare të naftës, që e kombinuar me një zhvlerësim të [[:en:Kazakhstani_tenge|tenges]] në kohën e duhur dhe një korrje e mbarë e grurit, e nxori ekonominë nga recesioni. GDP për frymë u tkurr me 26% në vitet 1990.<ref>{{Cite web |title=What We Do |url=http://earthtrends.wri.org/text/economics-business/variable-638.html |url-status=dead |archive-url=https://web.archive.org/web/20090220134324/http://earthtrends.wri.org/text/economics-business/variable-638.html |archive-date=20 shkurt 2009 |website=wri.org}}</ref> Në vitet 2000, ekonomia e Kazakistanit u rrit ndjeshëm, e ndihmuar nga rritja e çmimeve në tregjet botërore për eksportet kryesore të Kazakistanit: naftë, metale dhe drithëra. PBB u rrit me 9.6% në vitin 2000, nga 1.7% në 1999. Në vitin 2006, rritja jashtëzakonisht e lartë e PBB ishte e qëndrueshme dhe u rrit me 10.6%.<ref>{{Cite web |title=RosBusinessConsulting – News Online |url=http://www.rbcnews.com/free/20070403193147.shtml |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20160304000848/http://www.rbcnews.com/free/20070403193147.shtml |archive-date=4 mars 2016 |access-date=17 prill 2007 |website=rbcnews.com}}</ref> Biznesi me ekonomitë në lulëzim të Rusisë dhe Kinës, si dhe me vendet fqinje [[Bashkësia e Shteteve të Pavarura|të Komonuelthit të Shteteve të Pavarura]] (CIS) kanë ndihmuar në nxitjen e kësaj rritjeje. Rritja e zhvillimit ekonomik çoi gjithashtu në një kthesë në financat e qeverisë, me kalimin e buxhetit nga një deficit monetar prej 3.7% të PBB më 1999 në 0.1% suficit në vitin 2000. Vendi përjetoi një ngadalësim të rritjes ekonomike nga viti 2014, i shkaktuar nga rënia e çmimeve të naftës dhe efektet e [[Lufta Ruso-Ukrainase|Luftës Ruso-Ukrainase]] .<ref name="ftmay14">[http://www.ft.com/intl/cms/s/0/c4a55aa6-dd04-11e3-b73c-00144feabdc0.html#axzz3mCiNSOzr Kazakhs battle to stave off chill blowing in from Russian steppe] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20200519084837/http://www.ft.com/intl/cms/s/0/c4a55aa6-dd04-11e3-b73c-00144feabdc0.html#axzz3mCiNSOzr|date=19 May 2020}}, [[Financial Times]], 21 May 2014</ref> Monedha e vendit u zhvlerësua me 19% në 2014 dhe me 22% në 2015. Në vitin 2023, Instituti Ndërkombëtar për Zhvillimin e Menaxhimit përpiloi Renditjen Botërore të Konkurrueshmërisë, duke e renditur Kazakistanin në vendin e 37-të nga 64 vende.<ref>{{Cite web |date=2024-06-12 |title=World Competitiveness Ranking 2024 - IMD business school for management and leadership courses |url=https://www.imd.org/centers/wcc/world-competitiveness-center/rankings/world-competitiveness-ranking/ |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20240502085232/https://www.imd.org/centers/wcc/world-competitiveness-center/rankings/world-competitiveness-ranking/ |archive-date=2 maj 2024 |access-date=2024-11-11 |website=imd.org}}</ref> Renditja analizon dhe rendit vendet sipas mënyrës se si ato menaxhojnë kompetencat e tyre për të arritur krijimin e vlerave në afatgjatë. Cyril Muller, Zëvendës Presidenti [[Banka Botërore|i Bankës Botërore]] për Evropën dhe Azinë Qendrore, vizitoi [[Astanaja|Astanën]] në Janar 2017. Ai vlerësoi progresin e vendit, të bërë gjatë partneritetit 25-vjeçar me Bankën Botërore. Muller foli gjithashtu për përmirësimin e pozicionimit të Kazakistanit në Raportin e të Bërit Biznes të Bankës Botërore 2017, ku Kazakistani u rendit i 35-ti nga 190 vende në mbarë botën.<ref>{{Cite web |title=World Bank Vice President Visits Kazakhstan, Discusses 25 Year Partnership and New Opportunities to Benefit People |url=http://www.worldbank.org/en/news/press-release/2017/01/16/world-bank-vice-president-visits-kazakhstan-discusses-25-year-partnership-and-new-opportunities-to-benefit-people?cid=ECA_TT_ECA_EN_EXT |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20170203081317/http://www.worldbank.org/en/news/press-release/2017/01/16/world-bank-vice-president-visits-kazakhstan-discusses-25-year-partnership-and-new-opportunities-to-benefit-people?cid=ECA_TT_ECA_EN_EXT |archive-date=3 February 2017 |access-date=2 shkurt 2017 |website=worldbank.org}}</ref> Pas vitit 2000, qeveria kreu disa reforma në sektorin publik dhe miratoi qasjen e Menaxhimit të Ri Publik (MKP), e cila kishte për qëllim uljen e kostove dhe rritjen e efikasitetit të ofrimit të shërbimeve publike. Kazakistani siguroi pozicionin e 3-të në renditjen rajonale të Azisë Qendrore dhe Jugore të Indeksit Global të Inovacionit 2018 (GII) të publikuar nga Organizata Botërore e Pronësisë Intelektuale.<ref>{{Cite web |title=Global Innovation Index 2018 |url=https://www.globalinnovationindex.org/media-press-releases |url-status=dead |archive-url=https://web.archive.org/web/20190523010214/https://www.globalinnovationindex.org/media-press-releases |archive-date=23 maj 2019 |access-date=2018-07-21 |website=globalinnovationindex.org}}</ref> Prodhuesi kryesor i lules së pambukut në Kazakistan është Khlopkoprom. Duke gjykuar nga një numër transaksionesh, produktet e tij u janë dhënë prodhuesve të barutit në Federatën Ruse që nga viti 2022. Shumica e fabrikave që importonin pambuk nga Kazakistani për prodhimin e eksplozivëve janë nën sanksionet e SHBA-së dhe Ukrainës. Sipas OCCRP, Vlast dhe iStories, u identifikua një rritje e konsiderueshme në eksportet e Kazakistanit të lules së pambukut dhe derivateve të saj në Federatën Ruse pas 24 shkurtit 2022. Komponentët e eksportuar janë kyç në prodhimin e eksplozivëve dhe barutit. Ka kontrata për furnizimin e lëndëve të para për Uzinën e Barutit të Kazanit nga Kazakistani deri në vitin 2026, dhe për Uzinën Kimike Aleksinsky (e cila prodhon gjithashtu barut) deri në vitin 2024.<ref>{{Cite web |title=Central Asian Cotton Powers Russia's Sanctioned Gunpowder Plants |url=https://www.occrp.org/en/investigations/central-asian-cotton-powers-russias-sanctioned-gunpowder-plants |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20240202104349/https://www.occrp.org/en/investigations/central-asian-cotton-powers-russias-sanctioned-gunpowder-plants |archive-date=2 shkurt 2024 |access-date=15 janar 2024}}</ref> <ref>{{Cite web |title=White and fluffy death. How Uzbekistan and Kazakhstan help Russians produce gunpowder |url=https://www.pravda.com.ua/eng/articles/2024/01/10/7436569/ |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20240204111607/https://www.pravda.com.ua/eng/articles/2024/01/10/7436569/ |archive-date=4 shkurt 2024 |access-date=15 janar 2024}}</ref> == Trendi makroekonomik == [[Skeda:Historical_economic_growth_of_Kazakhstan.jpg|djathtas|parapamje| Zhvillimi i PBB për frymë, që nga viti 1973]] Në Indeksin e Lirisë Ekonomike 2014 të botuar nga The Heritage Foundation në Washington, DC, Kazakistani ka fituar 22 pikë gjatë 17 viteve të fundit, gjë që vërehet nga autorët si ndër 20 përmirësimet më të mira të regjistruara nga çdo vend.<ref name="EFI">{{Cite web |title=2018 Economic Freedom Index: Kazakhstan |url=https://www.heritage.org/index/country/kazakhstan |url-status=unfit |archive-url=https://web.archive.org/web/20191208235406/https://www.heritage.org/index/country/kazakhstan |archive-date=8 dhjetor 2019 |access-date=21 korrik 2018 |publisher=The Heritage Foundation}}</ref> Rezultati i lirisë ekonomike të Kazakistanit është 69.1, i barabartë me "mesatarisht lirë". Rezultati i tij i përgjithshëm është rritur me 0.1 pikë, me përmirësime të rëndësishme në lirinë e investimeve dhe integritetin e qeverisë që kompensojnë rëniet e mëdha të shëndetit fiskal dhe lirisë monetare. Kazakistani renditet i 11-ti midis 43 vendeve në rajonin Azi-Paqësor dhe rezultati i tij i përgjithshëm është mbi mesataren rajonale dhe botërore.<ref name="EFI" /> Sipas përditësimit të fundit ekonomik të Kazakistanit nga Banka Botërore në "Rimëkëmbja Ekonomike gjatë Kohërave Sfiduese" (Pranverë, 2023), ekonomia pritet të përjetojë një përshpejtim të moderuar të rritjes, me parashikimin e PBB reale me 3.5% në 2023 dhe 4% në 2024 të mbështetur kryesisht nga sektori i hidrokarbureve ndërsa rritet prodhimi i naftës.<ref>{{Cite web |title=Amid Challenging Times, Kazakhstan's Economy to Recover Modestly in 2023, Says World Bank |url=https://www.worldbank.org/en/news/press-release/2023/04/25/amid-challenging-times-kazakhstan-s-economy-to-recover-modestly-in-2023-says-world-bank |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20241111233939/https://www.worldbank.org/en/news/press-release/2023/04/25/amid-challenging-times-kazakhstan-s-economy-to-recover-modestly-in-2023-says-world-bank |archive-date=11 nëntor 2024 |access-date=2024-11-11 |website=World Bank}}</ref> Në Indeksin e Lirisë Ekonomike 2023 të botuar nga The Heritage Foundation në Uashington, DC, Kazakistani renditet i 71-ti nga 176 vende, duke rënë në grupin e vendeve "mesatarisht lirë".<ref>{{Cite web |title=Index of Economic Freedom: All Country Scores |url=https://www.heritage.org/index/pages/all-country-scores |url-status=unfit |archive-url=https://web.archive.org/web/20240829052459/https://www.heritage.org/index/pages/all-country-scores |archive-date=29 gusht 2024 |access-date=2024-11-11 |website=Index of Economic Freedom |publisher=The Heritage Foundation}}</ref> Rezultati i lirisë ekonomike të Kazakistanit është 62.1. Kazakistani renditet i 13-ti nga 39 vende në rajonin Azi-Paqësor dhe rezultati i tij i përgjithshëm është mbi mesataret botërore dhe rajonale.<ref>{{Cite web |title=Index of Economic Freedom: Kazakhstan |url=https://www.heritage.org/index/pages/country-pages/kazakhstan |url-status=unfit |archive-url=https://web.archive.org/web/20241111232352/https://www.heritage.org/index/pages/country-pages/kazakhstan |archive-date=11 nëntor 2024 |access-date=2024-11-11 |website=Index of Economic Freedom |publisher=The Heritage Foundation}}</ref> Ky grafik tregon tendencat në produktin e brendshëm bruto të Kazakistanit me çmimet e tregut të vlerësuara nga [[Fondi Monetar Ndërkombëtar]], me shifra në miliona [[:en:Kazakhstani_tenge|tenge]].<ref>{{Cite web |title=Edit/Review Countries |url=http://www.imf.org/external/pubs/ft/weo/2006/01/data/dbcselm.cfm?G=2001 |url-status=dead |archive-url=https://web.archive.org/web/20100611172746/http://www.imf.org/external/pubs/ft/weo/2006/01/data/dbcselm.cfm?G=2001 |archive-date=11 qershor 2010 |website=imf.org}}</ref> {| class="wikitable" !viti ! Prodhimi i Brendshëm Bruto (miliona&nbsp;₸) ! Kursi i këmbimit të dollarëve amerikanë ! Indeksi i Inflacionit<br /><br /><br /><br /> (2000=100) ! Të ardhurat për frymë<br /><br /><br /><br /> (si % e SHBA) |- | 1995 | 78,014,200 | T&nbsp;61.11 | 64 | 3.81 |- | 2000 | 102,599,902 | T&nbsp;142,26 | 100 | 3.53 |- | 2005 | 147,453,000 | T&nbsp;132,88 | 140 | 9.01 |- | 2017 | 159,406,930 | 344,18 ₸ | | |} Tabela e mëposhtme paraqet treguesit kryesorë ekonomikë në vitet 1980–2023. Inflacioni nën 5% është me ngjyrë të gjelbër. <ref>{{Cite web |title=World Economic Outlook database: October 2023 |url=https://www.imf.org/en/Publications/WEO/weo-database/2023/October/weo-report?c=916,&s=NGDP_RPCH,NGDPD,PPPGDP,PPPPC,PCPIPCH,LUR,GGXWDG_NGDP,&sy=1980&ey=2028&ssm=0&scsm=1&scc=0&ssd=1&ssc=0&sic=0&sort=country&ds=.&br=1 |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20240227130700/https://www.imf.org/en/Publications/WEO/weo-database/2023/October/weo-report?c=916,&s=NGDP_RPCH,NGDPD,PPPGDP,PPPPC,PCPIPCH,LUR,GGXWDG_NGDP,&sy=1980&ey=2028&ssm=0&scsm=1&scc=0&ssd=1&ssc=0&sic=0&sort=country&ds=.&br=1 |archive-date=27 February 2024 |access-date=27 shkurt 2024 |website=IMF}}</ref> {| class="wikitable" style="text-align:center;" !Viti !PBB<br /><br /><small>(në bn. US$ PPP)</small> !PBB për frymë<br /><br /><small>(në US$ PPP)</small> !<small>PBB (bn. US$ nominal)</small> !Rritja e PBB <br /><small>(real)</small> !Norma e Inflacionit<br /><small>(%)</small> !Papunësia <br /><br /><small>(%)</small> !Borxhi qeveritar<br /><br /><small>(% e PBB)</small> |- |1992 |120.2 |7,052 |2.9 |n/a |n/a |n/a |n/a |- |1993 |{{Decrease}}111.8 |{{Decrease}}6,613 |{{Rritje}}5.2 |{{Decrease}}−9.2% |{{increaseNegative}}1,662.3% |n/a |n/a |- |1994 |{{Decrease}}99.8 |{{Decrease}}6,315 |{{Rritje}}11.9 |{{Decrease}}−12.6% |{{RëniePozitive}}1,402.0% |10.1% |n/a |- |1995 |{{Decrease}}93.5 |{{Decrease}}5,966 |{{Rritje}}16.6 |{{Decrease}}−8.2% |{{RëniePozitive}}176.3% |{{increaseNegative}}11.0% |n/a |- |1996 |{{Rritje}}95.7 |{{Rritje}}6,183 |{{Rritje}}21.0 |{{Rritje}}0.5% |{{RëniePozitive}}39.1% |{{increaseNegative}}13.0% |n/a |- |1997 |{{Rritje}}99.0 |{{Rritje}}6,519 |{{Rritje}}22.2 |{{Rritje}}1.7% |{{RëniePozitive}}17.4% |{{Steady}}13.0% |n/a |- |1998 |{{Decrease}}98.2 |{{Rritje}}6,568 |{{Decrease}}22.1 |{{Decrease}}−1.9% |{{RëniePozitive}}7.3% |{{increaseNegative}}13.1% |n/a |- |1999 |{{Rritje}}102.3 |{{Rritje}}6,865 |{{Decrease}}16.9 |{{Rritje}}2.7% |{{increaseNegative}}8.4% |{{increaseNegative}}13.5% |n/a |- |2000 |{{Rritje}}114.9 |{{Rritje}}7,727 |{{Rritje}}18.3 |{{Rritje}}9.8% |{{increaseNegative}}13.3% |{{increaseNegative}}12.8% |n/a |- |2001 |{{Rritje}}133.3 |{{Rritje}}8,977 |{{Rritje}}22.2 |{{Rritje}}13.5% |{{RëniePozitive}}8.4% |{{RëniePozitive}}10.4% |n/a |- |2002 |{{Rritje}}148.7 |{{Rritje}}9,999 |{{Rritje}}24.6 |{{Rritje}}9.8% |{{RëniePozitive}}5.9% |{{RëniePozitive}}9.3% |17.6% |- |2003 |{{Rritje}}165.7 |{{Rritje}}11,082 |{{Rritje}}30.8 |{{Rritje}}9.3% |{{increaseNegative}}6.5% |{{RëniePozitive}}8.8% |{{RëniePozitive}}15.0% |- |2004 |{{Rritje}}186.5 |{{Rritje}}12,370 |{{Rritje}}43.2 |{{Rritje}}9.6% |{{increaseNegative}}6.9% |{{RëniePozitive}}8.4% |{{RëniePozitive}}11.4% |- |2005 |{{Rritje}}211.0 |{{Rritje}}13,862 |{{Rritje}}57.1 |{{Rritje}}9.7% |{{increaseNegative}}7.5% |{{RëniePozitive}}8.1% |{{RëniePozitive}}8.1% |- |2006 |{{Rritje}}240.8 |{{Rritje}}15,637 |{{Rritje}}81.0 |{{Rritje}}10.7% |{{increaseNegative}}8.6% |{{RëniePozitive}}7.8% |{{RëniePozitive}}6.7% |- |2007 |{{Rritje}}269.3 |{{Rritje}}17,293 |{{Rritje}}104.9 |{{Rritje}}8.9% |{{increaseNegative}}10.8% |{{RëniePozitive}}7.3% |{{RëniePozitive}}5.9% |- |2008 |{{Rritje}}283.5 |{{Rritje}}17,737 |{{Rritje}}133.4 |{{Rritje}}3.3% |{{increaseNegative}}17.1% |{{RëniePozitive}}6.6% |{{increaseNegative}}6.8% |- |2009 |{{Rritje}}288.7 |{{Rritje}}17,819 |{{Decrease}}115.3 |{{Rritje}}1.2% |{{increaseNegative}}7.3% |{{Steady}}6.6% |{{increaseNegative}}10.2% |- |2010 |{{Rritje}}313.5 |{{Rritje}}19,071 |{{Rritje}}148.0 |{{Rritje}}7.3% |{{increaseNegative}}7.1% |{{RëniePozitive}}5.8% |{{increaseNegative}}10.7% |- |2011 |{{Rritje}}344.0 |{{Rritje}}20,634 |{{Rritje}}192.6 |{{Rritje}}7.5% |{{increaseNegative}}8.3% |{{RëniePozitive}}5.4% |{{RëniePozitive}}10.1% |- |2012 |{{Rritje}}369.9 |{{Rritje}}21,878 |{{Rritje}}208.0 |{{Rritje}}5.0% |{{increaseNegative}}5.1% |{{RëniePozitive}}5.3% |{{increaseNegative}}12.1% |- |2013 |{{Rritje}}417.5 |{{Rritje}}24,326 |{{Rritje}}236.6 |{{Rritje}}5.9% |{{increaseNegative}}5.8% |{{RëniePozitive}}5.2% |{{increaseNegative}}12.6% |- |2014 |{{Rritje}}427.5 |{{Rritje}}24,545 |{{Decrease}}221.4 |{{Rritje}}4.3% |{{increaseNegative}}6.7% |{{RëniePozitive}}5.0% |{{increaseNegative}}14.5% |- |2015 |{{Rritje}}407.4 |{{Decrease}}23,057 |{{Decrease}}184.4 |{{Rritje}}1.0% |{{increaseNegative}}6.7% |{{Steady}}5.0% |{{increaseNegative}}21.9% |- |2016 |{{Rritje}}423.8 |{{Rritje}}23,654 |{{Decrease}}137.3 |{{Rritje}}0.9% |{{increaseNegative}}14.6% |{{RëniePozitive}}4.9% |{{RëniePozitive}}19.6% |- |2017 |{{Rritje}}448.5 |{{Rritje}}24,699 |{{Rritje}}166.8 |{{Rritje}}3.9% |{{increaseNegative}}7.4% |{{Steady}}4.9% |{{increaseNegative}}19.9% |- |2018 |{{Rritje}}478.1 |{{Rritje}}25,989 |{{Rritje}}179.3 |{{Rritje}}4.1% |{{increaseNegative}}6.0% |{{RëniePozitive}}4.8% |{{increaseNegative}}20.2% |- |2019 |{{Rritje}}508.6 |{{Rritje}}27,295 |{{Rritje}}181.7 |{{Rritje}}4.5% |{{increaseNegative}}5.2% |{{Steady}}4.8% |{{RëniePozitive}}19.9% |- |2020 |{{Decrease}}501.8 |{{Decrease}}26,582 |{{Decrease}}171.1 |{{Decrease}}−2.6% |{{increaseNegative}}6.8% |{{increaseNegative}}4.9% |{{increaseNegative}}26.4% |- |2021 |{{Rritje}}545.8 |{{Rritje}}27,987 |{{Rritje}}197.1 |{{Rritje}}4.1% |{{increaseNegative}}8.0% |{{RëniePozitive}}4.9% |{{RëniePozitive}}25.1% |- |2022 |{{Rritje}}603.3 |{{Rritje}}30,523 |{{Rritje}}225.5 |{{Rritje}}3.3% |{{increaseNegative}}15.0% |{{Steady}}4.9% |{{RëniePozitive}}23.5% |- |2023 |{{Rritje}}654.1 |{{Rritje}}32,712 |{{Rritje}}259.3 |{{Rritje}}4.6% |{{increaseNegative}}15.0% |{{RëniePozitive}}4.8% |{{RëniePozitive}}23.4% |} == Rritja ekonomike dhe PBB == Sipas Bankës Botërore, ekonomia e Kazakistanit u rrit me 5.1% në gjysmën e parë të 2023, e nxitur nga eksportet dhe stimuli fiskal. PBB parashikohet të rritet me 4.5% në 2023 dhe në vitet pasuese, e ndihmuar nga prodhimi i ri i naftës që vjen në qarkullim.<ref>{{Cite web |title=Overview |url=https://www.worldbank.org/en/country/kazakhstan/overview |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20191222090629/https://www.worldbank.org/en/country/kazakhstan/overview |archive-date=22 dhjetor 2019 |access-date=2024-11-11 |website=World Bank}}</ref> Ekonomia e Kazakistanit regjistroi një normë mesatare të rritjes së PBB-së reale prej 3.0% përgjatë një dekade deri në vitin 2022, mbi mesataren prej 2.5% për Evropën Lindore. Në vitin 2022, rritja reale e PBB-së ishte 3.3%.<ref>{{Cite web |date=2024-10-31 |title=Kazakhstan GDP |url=https://www.focus-economics.com/country-indicator/kazakhstan/gdp/#:~:text=Kazakhstan's%20economy%20recorded%20an%20average,information,%20visit%20our%20dedicated%20page |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20241111232349/https://www.focus-economics.com/country-indicator/kazakhstan/gdp/#:~:text=Kazakhstan's%20economy%20recorded%20an%20average,information,%20visit%20our%20dedicated%20page |archive-date=11 nëntor 2024 |access-date=2024-11-11 |website=FocusEconomics}}</ref> Vlerësimi zyrtar për PBB e Kazakistanit ishte 512 miliardë dollarë në fund të vitit 2022 në terma të barazisë së fuqisë blerëse.<ref>{{Cite web |title=Kazakhstan GDP |url=https://www.worldeconomics.com/Country-Size/Kazakhstan.aspx |access-date=2024-11-11 |website=World Economics}}</ref> Vendi zhvlerësoi monedhën e tij me 19% në Shkurt 2014. Vendi përjetoi një ngadalësim të rritjes ekonomike nga viti 2014, i shkaktuar nga rënia e çmimeve të naftës dhe efektet e [[Lufta Ruso-Ukrainase|Luftës Ruso-Ukrainase]] të vitit 2014.<ref name="ftmay14"/> Qeveria e Kazakistanit nënshkroi një Marrëveshje Kuadër Partneriteti me IBRD, IFC, MIGA më 1 maj 2014. Sipas kësaj Marrëveshjeje, Banka Botërore do të ndajë 2.5 trilion dollarë për Kazakistanin, për diversifikimin e ekonomisë dhe arritjen e [[Zhvillimi i qëndrueshëm|zhvillimit të qëndrueshëm]].<ref name="the WB to KZ $2.5 trillion for diversification of the economy">{{Cite web |date=5 janar 2014 |title=$2.5 trillion will be allocated by the World Bank for the diversification of the Kazakhstans' economy |url=http://kapital.kz/economic/29548/2-5-mlrd-potratyat-na-diversifikaciyu-ekonomiki.html |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20140502190235/http://kapital.kz/economic/29548/2-5-mlrd-potratyat-na-diversifikaciyu-ekonomiki.html |archive-date=2 maj 2014 |access-date=2 maj 2014 |publisher=kapital.kz}}</ref> Raporti i Bankës Botërore tregon se Kazakistani, që nga viti 2015, arriti nivelin e një vendi me të ardhura të mesme të larta me një GDP prej 170 miliardë dollarësh.<ref>{{Cite web |title=Kazakhstan Overview |url=http://www.worldbank.org/en/country/kazakhstan/overview#1 |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20160513120433/http://www.worldbank.org/en/country/kazakhstan/overview#1 |archive-date=13 maj 2016 |access-date=2 maj 2016 |website=worldbank.org}}</ref> Një tjetër zhvlerësim prej 22% ndodhi në Gusht 2015.<ref>[https://www.nytimes.com/2015/08/21/business/international/kazakhstans-currency-plunges.html Kazakhstan's currency plunges] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20170205174742/https://www.nytimes.com/2015/08/21/business/international/kazakhstans-currency-plunges.html|date=5 February 2017}}, ''[[The New York Times]]'', 21 August 2015</ref> Investimet e huaja direkte u rritën me 30% në vitin 2015 në industrinë bujqësore të Kazakistanit dhe 80% në sektorin e produkteve të naftës në vend.<ref>{{Cite web |date=20 maj 2016 |title=Kazakhstan Shows Economic Growth in Key Sectors, President Tells Officials |url=http://astanatimes.com/2016/05/kazakhstan-shows-economic-growth-in-key-sectors-president-tells-officials/ |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20160521134813/http://astanatimes.com/2016/05/kazakhstan-shows-economic-growth-in-key-sectors-president-tells-officials/ |archive-date=21 maj 2016 |access-date=22 shtator 2016 |website=astanatimes.com}}</ref> Në vitin 2016 ekonomia e Kazakistanit filloi të rikuperohej nga kriza e shkaktuar nga çmimet e ulëta të naftës dhe zhvlerësimi i tenges. Sipas Ministrit të Ekonomisë Kombëtare të Kazakistanit, në nëntë muajt e 2016 rritja e PBB arriti në 0.4%. Sektorët e ekonomisë që shënuan rritjen më të lartë përfshinin ndërtimin (6.9%), bujqësinë (4.9%) dhe sektorin e transportit (4.0%).<ref>{{Cite web |date=25 tetor 2016 |title=0.4% GDP growth observed in Kazakhstan since Jan 2016 |url=http://www.inform.kz/en/0-4-gdp-growth-observed-in-kazakhstan-since-jan-2016_a2962419 |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20161221094308/http://www.inform.kz/en/0-4-gdp-growth-observed-in-kazakhstan-since-jan-2016_a2962419 |archive-date=21 December 2016 |access-date=20 dhjetor 2016 |website=inform.kz}}</ref> PBB për frymë në US$ aktual në Kazakistan ra me rreth 40% midis 2013 dhe 2017.<ref>{{Cite web |title=GDPpc in current USD |url=https://data.worldbank.org/indicator/NY.GDP.PCAP.CD?locations=KZ |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20180721192426/https://data.worldbank.org/indicator/NY.GDP.PCAP.CD?locations=KZ |archive-date=21 July 2018 |access-date=21 korrik 2018 |website=worldbank.org}}</ref> Kazakistani u rendit i 25-ti nga 190 vende në raportin e Bankës Botërore "Raporti i të Bërit Biznes 2020". Vendi ka përmirësuar pozicionin e tij me 3 pikë, nga 28 në 25, në renditjen e vitit 2020 krahasuar me një vit më parë. Kjo e vendosi Kazakistanin përpara vendeve si Islanda (vendi 26), Austria (vendi 27), Rusia (vendi 28), Japonia (vendi 29), etj.<ref>{{Cite web |title=Doing Business 2020 |url=https://www.doingbusiness.org/content/dam/doingBusiness/country/k/kazakhstan/KAZ.pdf |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20200105075707/https://www.doingbusiness.org/content/dam/doingBusiness/country/k/kazakhstan/KAZ.pdf |archive-date=5 janar 2020 |access-date=24 tetor 2019 |website=doingbusiness.org}}</ref> Kazakistani ka prioritet zhvillimin e sektorëve të ekonomisë jo të lidhur me naftën, të cilët përbënin 85% të rritjes ekonomike të vendit në vitin 2019.<ref>{{Cite web |date=24 June 2020 |title=Kazakh Government to Update Strategic Development Plan For 2025, Liberalize Regulations on Businesses |url=https://astanatimes.com/2020/06/kazakh-government-to-update-strategic-development-plan-for-2025-liberalize-regulations-on-businesses/ |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20200628013705/https://astanatimes.com/2020/06/kazakh-government-to-update-strategic-development-plan-for-2025-liberalize-regulations-on-businesses/ |archive-date=28 June 2020 |access-date=30 qershor 2020 |website=The Astana Times}}</ref> Rritja më e madhe në vitin 2020 është shënuar në industrinë e automobilave (+53,6%), farmaceutikë (+39,7%), produkte metalike të përpunuara (+19,5%), inxhinieri mekanike (+16,5%), si dhe në industrinë e lehtë (+16,4%) <ref name="Economy">{{Cite web |date=10 nëntor 2020 |title=Kazakh Economy Records Growth in Real Sector, Says Economy Minister |url=https://astanatimes.com/2020/11/kazakh-economy-records-growth-in-real-sector-says-economy-minister/ |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20230328000631/https://astanatimes.com/2020/11/kazakh-economy-records-growth-in-real-sector-says-economy-minister/ |archive-date=28 mars 2023 |access-date=6 dhjetor 2020 |website=The Astana Times}}</ref> Industritë në sektorin e shërbimeve që treguan rritje përfshinin: ndërtimin (+10.7%) dhe teknologjinë e informacionit dhe komunikimit (+8.2%).<ref name="Economy" /> Banka Botërore raportoi se ekonomia e Kazakistanit regjistroi një rritje të produktit të brendshëm bruto (PBB) prej 3.2% në 2022. Kjo ishte një pjesë e tendencës ku ekonomia parashikohej të rritej me 3.9% në vitin 2023, e nxitur kryesisht nga sektori i hidrokarbureve dhe rritja e prodhimit të naftës.<ref>{{Cite web |title=Kazakhstan Economic Update – Spring 2023 |url=https://www.worldbank.org/en/country/kazakhstan/publication/economic-update-spring-2023#:~:text=Kazakhstan%E2%80%99s%20economy%20is%20projected%20to,GDP%20growth |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20241111232344/https://www.worldbank.org/en/country/kazakhstan/publication/economic-update-spring-2023#:~:text=Kazakhstan%E2%80%99s%20economy%20is%20projected%20to,GDP%20growth |archive-date=11 nëntor 2024 |access-date=2024-11-11 |website=World Bank}}</ref> == Sektorët e ekonomisë == === Kryesore === ==== Energjia ==== Kazakistani është vendi kryesor në botë për vëllimet e prodhimit [[Urani (element kimik)|të uraniumit]] me 35% të prodhimit global,<ref>{{Cite web |title=Uranium in Kazakhstan – Nuclear Power in Kazakhstan |url=http://www.world-nuclear.org/info/Country-Profiles/Countries-G-N/Kazakhstan/#.UayAdpVXI65 |url-status=dead |archive-url=https://web.archive.org/web/20130326045234/http://www.world-nuclear.org/info/Country-Profiles/Countries-G-N/Kazakhstan/#.UayAdpVXI65 |archive-date=26 mars 2013 |access-date=3 qershor 2013 |website=world-nuclear.org}}</ref> dhe ka rezervat e dyta më të mëdha të uraniumit në botë pas [[Australia|Australisë]].<ref>{{Cite web |title=Uranium Supplies: Supply of Uranium |url=http://www.world-nuclear.org/info/Nuclear-Fuel-Cycle/Uranium-Resources/Supply-of-Uranium/#.Uax_LpVXI64 |url-status=dead |archive-url=https://web.archive.org/web/20151017065906/http://www.world-nuclear.org/info/Nuclear-Fuel-Cycle/Uranium-Resources/Supply-of-Uranium/#.Uax_LpVXI64 |archive-date=17 tetor 2015 |access-date=3 qershor 2013 |website=world-nuclear.org}}</ref> ==== Naftë dhe gaz ==== Nafta dhe gazi janë sektori kryesor ekonomik. Në vitin 2000, Kazakistani prodhoi 35,252,000 tonë metrikë naftë (700,000 fuçi në ditë), një rritje prej 17,4% krahasuar me 30,025,000 tonë të vitit 1999. Ai eksportoi 28,883,000 ton naftë në vitin 2000, 38,8% më shumë nga 20,813,000 ton në 1999. Prodhimi në vitin 2001 është rritur me afërsisht 20%, me synimin për të përmbushur parashikimin e qeverisë për 40,100,000 ton naftë (800,000 fuçi në ditë). Në vitin 2000, prodhimi arriti në 11.5km ³ gaz natyror, nga 8.2km ³ në 1999. Kazakistani ka potencialin për të qenë një eksportues i klasit botëror të naftës në afat të mesëm. Investimi i huaj historik në Kazakistan është sipërmarrja e përbashkët TengizChevroil, e zotëruar 50% nga ChevronTexaco, 25% nga ExxonMobil, 20% nga KazMunaiGas e Kazakistanit dhe 5% nga LukArco e Rusisë.<ref>{{Cite web |title=Company Overview |url=http://www.tengizchevroil.com/about/overview |url-status=dead |archive-url=https://web.archive.org/web/20151012093104/http://www.tengizchevroil.com/about/overview |archive-date=12 tetor 2015 |access-date=26 shkurt 2014 |website=tengizchevroil.com}}</ref> Fusha e gazit natyror dhe të kondensuar të Karachaganak po zhvillohet nga BG, Agip, ChevronTexaco dhe Lukoil. Konsorciumi Offshore (në det të hapur) i Kazakistanit i udhëhequr nga Agip ka zbuluar një fushë potencialisht të madhe nafte Kashagan në Kaspikun Verior. E ardhmja ekonomike e Kazakistanit është e lidhur me zhvillimin e naftës dhe gazit. Rritja e PBB do të varet nga çmimi i naftës, si dhe nga aftësia për të zhvilluar depozita të reja. Janari i vitit 2022 filloi me mijëra njerëz që dilnin në rrugët e Kazakistanit për të protestuar kundër rritjes së çmimeve të gazit, duke regjistruar katër ditë me radhë demonstrata, të cilat pretendohet të jenë protestat më të mëdha në dekada që janë zhvilluar në vendin e pasur me naftë. Protestuesit pushtuan ndërtesat qeveritare dhe morën automjetet e policisë pavarësisht nga masat e rrepta të menjëhershme të ndhrmarra nga hteti.<ref>{{Cite web |last=Hopkins |first=Valerie |last2=Nechepurenko |first2=Ivan |date=5 January 2022 |title=Protests Over Gas Prices Rage On in Kazakhstan |url=https://www.nytimes.com/2022/01/05/world/europe/kazakhstan-protests-gas-prices.html |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20220105203224/https://www.nytimes.com/2022/01/05/world/europe/kazakhstan-protests-gas-prices.html |archive-date=5 January 2022 |access-date=5 janar 2022 |website=The New York Times}}</ref> ==== Minierat ==== Kazakistani është prodhuesi kryesor i shumë mallrave minerale, duke përfshirë [[Kripa|kripën]], [[Urani (element kimik)|uraniumin]], ferrokromin, [[Titani|sfungjerin e titanit]], [[Kadmiumi|kadmiumin]], potasin, [[Magneziumi|magnezin]], [[Reniumi|reniumin]], [[Bakri|bakrin]], boksitin, [[Galiumi|galiumin]] dhe [[Zinku|zinkun]].<ref>{{Cite web |title=USGS Minerals Information: Europe and Central Eurasia |url=http://minerals.usgs.gov/minerals/pubs/country/europe.html#kz |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20160314053120/http://minerals.usgs.gov/minerals/pubs/country/europe.html#kz |archive-date=14 mars 2016 |access-date=3 qershor 2013 |website=usgs.gov}}</ref> Vendi ishte prodhuesi më i madh në botë i [[Urani (element kimik)|uraniumit]] në vitin 2022.<ref>{{Cite web |title=World Uranium Mining |url=http://www.world-nuclear.org/info/inf23.html |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20181226012424/http://www.world-nuclear.org/information-library/nuclear-fuel-cycle/mining-of-uranium/world-uranium-mining-production.aspx |archive-date=26 dhjetor 2018 |access-date=28 prill 2021}}</ref> Në vitin 2019, vendi ishte prodhuesi i 10 më i madh në botë i [[Ari|arit]], <ref>{{Cite web |title=USGS Gold Production Statistics |url=https://pubs.usgs.gov/periodicals/mcs2021/mcs2021-gold.pdf |url-status=live |archive-url=https://ghostarchive.org/archive/20221009/https://pubs.usgs.gov/periodicals/mcs2021/mcs2021-gold.pdf |archive-date=9 tetor 2022 |access-date=28 prill 2021}}</ref> prodhuesi i 11 më i madh në botë i [[Bakri|bakrit.,]]<ref>{{Cite web |title=USGS Copper Production Statistics |url=https://pubs.usgs.gov/periodicals/mcs2021/mcs2021-copper.pdf |url-status=live |archive-url=https://ghostarchive.org/archive/20221009/https://pubs.usgs.gov/periodicals/mcs2021/mcs2021-copper.pdf |archive-date=9 tetor 2022 |access-date=28 prill 2021}}</ref> prodhuesi i 3 më i madh në mbarë botën i [[Kromi|kromit]],<ref>{{Cite web |title=USGS Chromium Production Statistics |url=https://pubs.usgs.gov/periodicals/mcs2021/mcs2021-chromium.pdf |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20221022151417/https://pubs.usgs.gov/periodicals/mcs2021/mcs2021-chromium.pdf |archive-date=22 tetor 2022 |access-date=28 prill 2021}}</ref> prodhuesi i 9 më i madh në botë i boksitit,<ref>{{Cite web |title=USGS Bauxite Production Statistics |url=https://pubs.usgs.gov/periodicals/mcs2021/mcs2021-bauxite-alumina.pdf |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20211208035529/https://pubs.usgs.gov/periodicals/mcs2021/mcs2021-bauxite-alumina.pdf |archive-date=8 dhjetor 2021 |access-date=28 prill 2021}}</ref> prodhuesi i 9 më i madh në botë i [[Zinku|zinkut]],<ref>{{Cite web |title=USGS Zinc Production Statistics |url=https://pubs.usgs.gov/periodicals/mcs2021/mcs2021-zinc.pdf |url-status=live |archive-url=https://ghostarchive.org/archive/20221009/https://pubs.usgs.gov/periodicals/mcs2021/mcs2021-zinc.pdf |archive-date=9 tetor 2022 |access-date=28 prill 2021}}</ref> prodhuesi i 10 më i madh në mbarë botën i [[Antimoni|antimonit,]] <ref>{{Cite web |title=USGS Antimony Production Statistics |url=https://pubs.usgs.gov/periodicals/mcs2021/mcs2021-antimony.pdf |url-status=live |archive-url=https://ghostarchive.org/archive/20221009/https://pubs.usgs.gov/periodicals/mcs2021/mcs2021-antimony.pdf |archive-date=9 tetor 2022 |access-date=28 prill 2021}}</ref> prodhuesi i 12 më i madh në botë i mineralit të hekurit, <ref>{{Cite web |title=USGS Iron Ore Production Statistics |url=https://pubs.usgs.gov/periodicals/mcs2021/mcs2021-iron-ore.pdf |url-status=live |archive-url=https://ghostarchive.org/archive/20221009/https://pubs.usgs.gov/periodicals/mcs2021/mcs2021-iron-ore.pdf |archive-date=9 tetor 2022 |access-date=28 prill 2021}}</ref> prodhuesi i 12 më i madh në botë i [[Plumbi (element kimik)|plumbit,]] <ref>{{Cite web |title=USGS Lead Production Statistics |url=https://pubs.usgs.gov/periodicals/mcs2021/mcs2021-lead.pdf |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20210515091715/https://pubs.usgs.gov/periodicals/mcs2021/mcs2021-lead.pdf |archive-date=15 maj 2021 |access-date=28 prill 2021}}</ref> prodhuesi i 14 më i madh në botë i [[Mangani|manganit]],<ref>{{Cite web |title=USGS Manganese Production Statistics |url=https://pubs.usgs.gov/periodicals/mcs2021/mcs2021-manganese.pdf |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20210625143322/https://pubs.usgs.gov/periodicals/mcs2021/mcs2021-manganese.pdf |archive-date=25 qershor 2021 |access-date=28 prill 2021}}</ref> prodhuesi i 17 më i madh në botë i fosfatit,<ref>{{Cite web |title=USGS Phosphate Production Statistics |url=https://pubs.usgs.gov/periodicals/mcs2021/mcs2021-phosphate.pdf |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20210502135915/https://pubs.usgs.gov/periodicals/mcs2021/mcs2021-phosphate.pdf |archive-date=2 maj 2021 |access-date=28 prill 2021}}</ref> prodhuesi i 6 më i madh në botë i [[Bismuti|bismutit]],<ref>{{Cite web |title=USGS Bismuth Production Statistics |url=https://pubs.usgs.gov/periodicals/mcs2021/mcs2021-bismuth.pdf |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20221022151458/https://pubs.usgs.gov/periodicals/mcs2021/mcs2021-bismuth.pdf |archive-date=22 tetor 2022 |access-date=28 prill 2021}}</ref> dhe prodhuesi i 7 më i madh në botë i [[Sulfuri|squfurit]].<ref>{{Cite web |title=USGS Sulfur Production Statistics |url=https://pubs.usgs.gov/periodicals/mcs2021/mcs2021-sulfur.pdf |url-status=live |archive-url=https://ghostarchive.org/archive/20221009/https://pubs.usgs.gov/periodicals/mcs2021/mcs2021-sulfur.pdf |archive-date=9 tetor 2022 |access-date=28 prill 2021}}</ref> === Industria === ==== Makinat me motor ==== Në Qershor të vitit 2014, u lançua në Kostanay, Kazakistan<ref name="toyota">{{Cite web |date=17 qershor 2014 |title=Production of Toyota Fortuner kicks off in Kostanay |url=http://en.tengrinews.kz/industry_infrastructure/Production-of-Toyota-Fortuner-kicks-off-in-Kostanay-254151/ |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20150715175933/http://en.tengrinews.kz/industry_infrastructure/Production-of-Toyota-Fortuner-kicks-off-in-Kostanay-254151/ |archive-date=15 korrik 2015 |access-date=6 shkurt 2015 |website=en.tengrinews.kz}}</ref> montimi CKD (Knock-Down i plotë) i Toyota Fortuner. Prodhimi i pritshëm vjetor është rreth 3000 makina.<ref name="toyota" /> Industria e makinave në Kazakistan po zhvillohej me shpejtësi në vitin 2014 duke prodhuar produkte me vlerë 2 miliardë dollarë në vit. <ref name="cars">{{Cite web |date=29 dhjetor 2014 |title=Kazakhstan expands car production |url=http://en.tengrinews.kz/industry_infrastructure/Kazakhstan-expands-car-production-258112/ |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20150927131602/http://en.tengrinews.kz/industry_infrastructure/Kazakhstan-expands-car-production-258112/ |archive-date=27 shtator 2015 |access-date=5 shkurt 2015 |website=en.tengrinews.kz}}</ref> Fatkeqësisht, industria pësoi një rënie pavarësisht shpresave të mëdha, me shitjet që u pakësuan në vetëm 47,000 në 2016. <ref>{{Cite web |title=Focus2move{{!}} Kazakhstan Automotive Industry Outlook 2017–2022 |url=https://focus2move.com/kazakhstan-automotive-2/ |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20180721192029/https://focus2move.com/kazakhstan-automotive-2/ |archive-date=21 korrik 2018 |access-date=2018-07-21 |website=focus2move.com}}</ref> Në vitin 2020, ekonomia e Kazakistanit shënoi rritjen më të madhe në industrinë e saj të automobilave, e cila pati një rritje prej 53.6%, pavarësisht nga pandemia COVID-19.<ref name="Economy"/> Mbështetja e vazhdueshme shtetërore për industrinë vendase të automjeteve, kryesisht përmes tarifave të riciklimit, është një çështje e diskutueshme. Për 20 vjet, industria ka funksionuar kryesisht si një qendër e thjeshtë montimi, duke importuar pjesë këmbimi nga jashtë dhe duke kryer detyrat bazë të montimit, të tilla si montimi i rrotave - vështirë se ka avancuar drejt krijimit të një marke të vërtetë kazake në sektorin e automobilave. Kjo situatë ka nxitur mospajtimin publik, veçanërisht nga grupe si #Нетутильсбору [pa tarifë riciklimi], të cilët argumentojnë se politika të tilla në mënyrë të padrejtë i japin përparësi mbështetjes së industrisë mbi nevojat e qytetarëve të zakonshëm. Kjo ka kontribuar në një rritje të moshës mesatare të automjeteve në të gjithë Kazakistanin, pasi opsionet më të reja dhe të përballueshme mbeten të paarritshme për shumë individë. Kërkesat kryesore të grupit përfshijnë heqjen e këtyre tarifave të riciklimit dhe një ridrejtim të mbështetjes drejt nevojave më të ngutshme publike, duke sfiduar mbështetjen e vazhdueshme të qeverisë që, sipas tyre, në mënyrë efektive "mumifikon" një industri joproduktive.<ref>{{Cite web |date=2022-01-21 |title=Kazakhstan: Nazarbayev's daughter was forced to give up her company to the state |url=https://acca.media/en/9877/kazakhstan-nazarbayevs-daughter-was-forced-to-give-up-her-company-to-the-state/ |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20240902003505/https://acca.media/en/9877/kazakhstan-nazarbayevs-daughter-was-forced-to-give-up-her-company-to-the-state/ |archive-date=2 shtator 2024 |access-date=2024-09-02 |website=ACCA}}</ref> ==== Hekurudha ==== "GE Transportation" bleu 50% të aksioneve të [[Lokomotiv Kurastyru Zauyty]] në një sipërmarrje të përbashkët me kompaninë hekurudhore kombëtare të Kazakistanit [[Temir Zholy]].<ref name="GEjv">{{Cite news |title=GE Transportation acquires 50% stake in Lokomotiv Kurastyru Zauyty |work=Railway Gazette |url=http://www.railwaygazette.com/news/business/single-view/view/ge-transportation-acquires-50-stake-in-kazakh-loco-manufacturer.html |url-status=dead |access-date=20 prill 2017 |archive-url=https://web.archive.org/web/20200804135328/https://www.railwaygazette.com/news/business/single-view/view/ge-transportation-acquires-50-stake-in-kazakh-loco-manufacturer.html |archive-date=4 gusht 2020}}</ref> === Shërbimet === ==== Teknologjia ==== Më 22 dhjetor 2014, Banka Botërore miratoi 88 milion dollarë amerikanë hua për të mbështetur përpjekjet e Kazakistanit për të lehtësuar inovacionet e qëndrueshme komerciale dhe shoqërore në teknologji.<ref name="WB">{{Cite web |title=World Bank finances innovation in Kazakhstan |url=http://cistranfinance.com/news/world-bank-finances-innovation-in-kazakhstan/5746/ |url-status=dead |archive-url=https://web.archive.org/web/20150418070243/http://cistranfinance.com/news/world-bank-finances-innovation-in-kazakhstan/5746/ |archive-date=18 prill 2015 |access-date=5 shkurt 2015 |website=cistranfinance.com}}</ref> Projekti për nxitjen e inovacionit produktiv synon të përmirësojë vendin në fusha që janë në gjendje të nxisin dhe mbështesin inovacionin teknologjik.<ref name="WB" /> ==== Shitje me pakicë ==== Sipas Indeksit Global të Zhvillimit të Shitjes me Pakicë të AT Kearney 2015, Kazakistani u rendit i 13-ti nga 30. <ref>{{Cite web |title=Global Retail Development Index 2015 |url=https://www.kearney.com/documents/291362523/291368136/GRDI_2015.pdf/aa5f3909-9f68-23ae-c9db-347b662fe583?t=1608447645000 |url-status=dead |archive-url=https://web.archive.org/web/20160903132746/https://www.atkearney.com/consumer-products-retail/global-retail-development-index/2015 |archive-date=3 shtator 2016 |website=kearney.com}}</ref> Në Indeksin 2016, Kazakistani renditet si vendi i 4-t më i mirë në zhvillim për investimet me pakicë, duke shënuar 56.5 nga 100.<ref>{{Cite web |title=Global Retail: Expansion at a Crossroads |url=https://www.kearney.com/documents/291362523/291368136/2016+-+Global+Retail+Expansion+at+a+Crossroads.pdf/2a4cde48-ef34-f3df-cc79-2465416ca1d3?t=1608447646000 |url-status=dead |archive-url=https://web.archive.org/web/20180721223738/https://www.atkearney.com/documents/10192/8226719/Global+Retail+Expansion+at+a+Crossroads%E2%80%932016+GRDI.pdf/dc845ffc-fe28-4623-bdd4-b36f3a443787 |archive-date=21 korrik 2018 |access-date=30 nëntor 2019 |website=kearney.com}}</ref> Tregu i Kazakistanit tërhoqi shitës të mëdhenj ndërkombëtarë, si rrjetin francezë të shitjes me pakicë Carrefour dhe Leroy Merlin, si dhe gjigantët e ushqimit [[McDonald's]] dhe KFC.<ref>{{Cite web |date=7 qershor 2016 |title=Kazakhstan follows China, India and Malaysia in Offering Potential for Retailers |url=https://www.cnbc.com/2016/06/06/kazakhstan-follows-china-india-and-malaysia-in-offering-potential-for-retailers-at-kearney-says.html |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20210219012459/https://www.cnbc.com/2016/06/06/kazakhstan-follows-china-india-and-malaysia-in-offering-potential-for-retailers-at-kearney-says.html |archive-date=19 shkurt 2021 |access-date=9 shtator 2017 |website=cnbc.com}}</ref> ==== Turizmi ==== {{excerpt|Tourism in Kazakhstan}} ==== Lojërat e fatit ==== Kumari është zhvilluar në Kazakistan që nga koha e Rusisë Cariste, pastaj u shfaqën llotaritë. Në vitin 1698, Cari Pjetri I nënshkroi një dekret që lejonte llotaritë e organizuara për herë të parë. Në vitet e mëvonshme llotaritë u organizuan nga Ministria e Financave e [[Bashkimi Sovjetik|Bashkimit të Republikave Socialiste Sovjetike]], e që përfshinte edhe Kazakistanin. Ministria e Financave e Republikës së Kazakistanit filloi dhënien e licencave për aktivitetin e lojërave të fatit në vitin 1999. Në vitin 2007 qeveria e Kazakistanit prezantoi një ligj të ri i cili urdhëronte ndalimin e lojërave të fatit në territorin e Kazakistanit, përveç 2 vendeve që do të bëheshin shembuj të zonave të veçanta të lojërave të fatit të Rusisë. Kazinotë që ekzistonin jashtë këtyre dy zonave duhej të mbylleshin ose të zhvendoseshin në vende ku mund të vepronin legalisht. Kazinoja e parë ligjërisht e rregullt e hapur pas futjes së ligjit të ri ishte ''Casino Flamingo'' në Kapchagay, e cila u hap më 1 tetor 2008. Në vitin 2018, të ardhurat e kompanive të lojërave të fatit në Kazakistan arritën vlerën 19,5 miliardë ₸. Kjo është 16.1% më shumë se në vitin 2017. Më pas, kjo shumë arriti në nivelin 16.8 miliardë ₸.<ref>{{Cite web |title=Casinos and gambling in Kazakhstan |url=http://www.worldcasino.expert/casinos-and-gambling-kazakhstan |url-status=dead |archive-url=https://web.archive.org/web/20200731200238/http://www.worldcasino.expert/casinos-and-gambling-kazakhstan |archive-date=31 korrik 2020 |access-date=7 dhjetor 2020 |website=worldcasino.expert}}</ref> == Shiko edhe == * [[KazKuat (2005)]], organizatë shtetërore për sektorin e brendshëm hidroelektrik * [[Yerbolat Dosayev]], Ministër i Ekonomisë Kombëtare * [[Vladimir Shkolnik]], Ministër i Energjisë == Referime == {{Reflist}} == Lidhje të jashtme == * [http://wits.worldbank.org/CountryProfile/Country/KAZ/Year/2012/Summary Përmbledhja e statistikave tregtare të Kazakistanit të Bankës Botërore] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20151023152736/http://wits.worldbank.org/CountryProfile/Country/KAZ/Year/2012/Summary|date=23 October 2015}} * [http://www.eia.doe.gov/emeu/cabs/kazak.html Përmbledhje e Analizës së Vendit të Departamentit të Energjisë së SHBA-] {{Webarchive|url=https://archive.today/20121212131208/http://www.eia.doe.gov/emeu/cabs/kazak.html|date=12 December 2012}} * [https://www.bloomberg.com/apps/news?pid=20601085&sid=a1uHU_qaeIYo Kazakistani planifikon të ndërtojë autostradë që lidh Kinën dhe Evropën] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20070930055703/http://www.bloomberg.com/apps/news?pid=20601085&sid=a1uHU_qaeIYo|date=30 September 2007}} * [https://www.nbcnews.com/id/wbna15316714 Banka qendrore e Kazakistanit shkruan gabimisht 'bankë' në para] * [https://web.archive.org/web/20120930183201/http://select.nytimes.com/gst/abstract.html?res=F40C15FE35550C748DDDAA0894DE404482&n=Top%2fNews%2fWorld%2fCountries%20and%20Territories%2fKazakhstan Biznesi Ndërkombëtar; Kina paguan shtrenjtë naftën e Kazakistanit] * [https://web.archive.org/web/20070310223122/http://www.rferl.org/features/features_Article.aspx?m=10&y=2006&id=E6D03F65-19D6-481E-8D8C-C27473F2D624 Vajza e Presidentit të Kazakistanit Chides Steel Baron Mittal] * [https://web.archive.org/web/20061219010032/http://www.mineweb.net/junior_mining/312680.htm Zbulime komerciale të arit dhe bakrit në Kazakistan] * [https://web.archive.org/web/20061124022052/http://www.kommersant.com/p715515/r_528/Kazakhstan_Changes_Energy_Strategy Kazakistani ndryshon strategjinë e energjisë në rrugën drejt OBT-së] * [http://in.news.yahoo.com/061128/139/69t2b.html Kazakistani do të jetë prodhuesi kryesor i naftës deri në vitin 2011: Nazarbayev]{{Lidhje e vdekur|date=April 2018}} * [https://web.archive.org/web/20130927154528/http://bs-agro.com/index.php/news/kazakhstan "Bujqësia në Kazakistan"] * Tarifat e aplikuara nga Kazakistani siç parashikohen nga [http://www.macmap.org/QuickSearch/FindTariff/FindTariff.aspx?subsite=open_access&country=398&source=1 Harta e Hyrjes në Treg]{{Lidhje e vdekur}} të ITC-së, një bazë të dhënash online e tarifave doganore dhe kërkesave të tregut. {{DEFAULTSORT:Economy of Kazakhstan}} [[Kategoria:Faqe me përkthime të pashqyrtuara]] [[Kategoria:Artikuj nga CEE Spring 2025]] hagpir8c2o38itri6xzns9qt1h1iy27 0 377972 2807069 2792403 2025-06-06T20:44:02Z Qendrimi15 122927 2807069 wikitext text/x-wiki {{Infobox film | name = Mission: Impossible –<br />The Final Reckoning | image = | caption = | director = [[Christopher McQuarrie]] | writer = {{Plainlist| * Christopher McQuarrie * [[Erik Jendresen]] }} | based_on = {{Bazuar mbi|''[[Mission: Impossible (seri televizive 1966)|Mission: Impossible]]''|[[Bruce Geller]]}} | producer = {{Plainlist| * [[Tom Cruise]] * Christopher McQuarrie }} | starring = {{Plainlist| * Tom Cruise * [[Hayley Atwell]] * [[Ving Rhames]] * [[Simon Pegg]] * [[Henry Czerny]] * [[Angela Bassett]] }} | cinematography = Fraser Taggart | editing = [[Eddie Hamilton]] | music = {{Plainlist| * Max Aruj * Alfie Godfrey }} | studio = {{Plainlist| * [[Skydance Media]] * [[Tom Cruise|TC Productions]] }} | distributor = [[Paramount Pictures]] | released = 14 maj 2025 ([[Festivali i Filmit në Kanë 2025|Kanë]])<br />23 maj 2025 (Shtetet e Bashkuara) | runtime = 171 minuta<ref>{{Cite web |date=2025-04-27 |title='Mission: Impossible - The Final Reckoning' confirms its runtime and breaks the franchise record - 3DVF |url=https://3dvf.com/en/mission-impossible-the-final-reckoning-confirms-its-runtime-and-breaks-the-franchise-record/ |access-date=2025-04-29 |website=3DVF |language=en-US}}</ref> | country = Shtetet e Bashkuara | language = Anglisht | budget = $400 million<<ref name="THR-110124">{{cite web |url=https://www.hollywoodreporter.com/movies/movie-news/tom-cruise-days-of-thunder-sequel-paramount-1236051723/ |title=Tom Cruise Eyeing 'Days of Thunder' Sequel for Paramount (Exclusive) |last1=Masters |first1=Kim |last2=Hibberd |first2=James |website=[[The Hollywood Reporter]] |date=1 nëntor 2024 |access-date=1 nëntor 2024 |language=en}}</ref> | gross = }} '''''Mission: Impossible – The Final Reckoning''''' është një [[film aksion]] [[Film spiun|spiun]] amerikan i vitit 2025 me regji nga [[Christopher McQuarrie]] nga një skenar që ai bashkë-shkroi me [[Erik Jendresen]]. Vazhdimi i drejtpërdrejtë i ''[[Mission: Impossible – Dead Reckoning Part One]]'' (2023), është pjesa e tetë në [[Mission: Impossible (seri filmike)|serinë e filmave ''Mission: Impossible'']].<ref>{{Cite web|last=Dick|first=Jeremy|access-date=20 qershor 2023|title=Christopher McQuarrie Says Mission: Impossible Series Won't End With Dead Reckoning|url=https://movieweb.com/mission-impossible-not-ending-dead-reckoning/|website=[[MovieWeb]]|date=18 qershor 2023|archive-date=20 qershor 2023|language=en|archive-url=https://web.archive.org/web/20230620001207/https://movieweb.com/mission-impossible-not-ending-dead-reckoning/|url-status=live}}</ref> [[Tom Cruise]], [[Hayley Atwell]], [[Ving Rhames]], [[Simon Pegg]], [[Henry Czerny]], dhe [[Angela Bassett]] ripërsëritin rolet e tyre nga filmat e mëparshëm.<ref>{{Cite web |last=Calnan |first=Ellie |title=2024 film and high-end TV productions shooting in the UK and Ireland: latest updates |url=https://www.screendaily.com/news/2024-film-and-high-end-tv-productions-shooting-in-the-uk-and-ireland-latest-updates/5189068.article |access-date=27 tetor 2024 |website=Screen |language=en |archive-date=25 shtator 2024 |archive-url=https://web.archive.org/web/20240925122316/https://www.screendaily.com/news/2024-film-and-high-end-tv-productions-shooting-in-the-uk-and-ireland-latest-updates/5189068.article |url-status=live }}</ref><ref>{{Cite news |title=Must-watch Tom Cruise movies: Unforgettable roles that made him a Hollywood legend |url=https://timesofindia.indiatimes.com/entertainment/english/hollywood/news/must-watch-tom-cruise-movies-unforgettable-roles-that-made-him-a-hollywood-legend/featureshow/114585983.cms?pcode=461 |access-date=27 tetor 2024 |work=The Times of India |language=en |issn=0971-8257}}</ref> Në janar 2019, Cruise njoftoi se filmat e shtatë dhe të tetë të ''Mission: Impossible'' do të xhiroheshin njëra pas tjetrës, me McQuarrie që do të shkruante dhe do të drejtonte të dy filmat. Planet për filmin e tetë ndryshuan më vonë në shkurt 2021. Kthimi dhe anëtarët e rinj të kastit u njoftuan menjëherë pas kësaj, përfshirë [[Lorne Balfe]], i cili kompozoi muzikën për dy filma të tjerë në ekskluzivitet, duke u rikthyer për të shkruar muzikën për ''Final Reckoning'', megjithëse Balfe më vonë u largua nga prodhimi dhe u zëvendësua nga Max Aruj dhe Alfie Godfrey. Xhirimet filluan në mars 2022 në Mbretërinë e Bashkuar, me vende të tjera xhirimi duke përfshirë Maltën, Afrikën e Jugut dhe Norvegjinë. Prodhimi u ndërpre në korrik 2023 për shkak të ''[[Grevat SAG-AFTRA 2023|grevës së SAG-AFTRA]], rifilloi në mars 2024 dhe përfundoi në nëntor 2024. Filmi, i titulluar fillimisht ''Mission: Impossible – Dead Reckoning Part Two'', hoqi nëntitujt në tetor 2023 dhe nëntitulli i ri u njoftua në nëntor 2024. Me një buxhet të vlerësuar prej 400 milionë dollarësh, është një nga [[Lista e filmave sipas buxhetit|filmat më të shtrenjtë të bërë ndonjëherë]]. ''The Final Reckoning'' pati premierën botërore në Tokio më 5 maj 2025, u shfaq jashtë konkurrencës në [[Festivali i Filmit në Kanë 2025|Festivalin e 78-të të Filmit në Kanë]] më 14 maj dhe u publikua në kinema në Shtetet e Bashkuara më 23 maj nga [[Paramount Pictures]]. Filmi mori kritika pozitive nga kritikët dhe ka fituar 389 milionë dollarë në të gjithë botën, duke u bërë filmi i shtatë me fitimet më të larta të vitit 2025, përveçse pati fundjavën më të madhe të hapjes të ekskluzivitetit. == Përmbajtja == Dy muaj pasi mori çelësin e [[Kodi burimor|kodit burimor]] për inteligjencën artificiale të dëmshme të njohur si Entiteti, agjenti i Forcës së Misioneve të Pamundura, [[Ethan Hunt]], merr një mesazh nga Presidentja e SHBA-së, Erika Sloane: Entiteti vazhdon të marrë kontrollin e sistemeve bërthamore globale, i ndihmuar nga një kult i fshehtë i ditës së fundit; Ethanit i urdhërohet të dorëzojë çelësin, por ai refuzon dhe vazhdon të ndjekë Gabrielin, ish-përfaqësuesin e Entitetit. Në Londër, Ethan dhe kolegu i tij agjent i FMN-së, Grace, kapen nga Gabriel; Gabriel e detyron Ethanin të marrë modulin "Podkova", i cili zbulohet të jetë "Këmba e Lepurit", nga nëndetësja ruse e fundosur, ''Sevastopol'', gjë që do t'i jepte Gabrielit kontroll mbi kodin burimor të Entitetit. Ethan dhe Grace ikin me ndihmën e agjentit të FMN-së, Benji Dunn, dhe rekrutojnë ish-togeren e Gabrielit, Paris dhe Theo Degas, një agjent të [[CIA]]-s i ngarkuar më parë me kapjen e Ethanit. Një pajisje e përdorur nga Gabrieli për të komunikuar me Entitetin i tregon Ethanit një vizion të një [[apokalipsi bërthamor]] që po vjen, dhe Entiteti kërkon qasje në një bunker dixhital në Afrikën e Jugut për të siguruar mbijetesën e tij fizike. Ethan dërgon ekipin e tij për të rikuperuar koordinatat dhe garat e ''Sevastopol'' për të shpëtuar [[Luther Stickell]] nga Gabrieli, i cili vjedh [[malueri]]n "Poison Pill" për Entitetin e zhvilluar nga Luther dhe e bllokon atë me një bombë bërthamore me sahat. Luther sakrifikon veten, duke aktivizuar paraprakisht një nga detonatorët e pajisjes për të minimizuar shpërthimin, dhe Ethan çohet në [[Qendra e Operacioneve të Emergjencave në Mount Weather|Qendrën e Operacioneve të Emergjencës Mount Weather]]. Me katër ditë deri sa Entiteti të nisë Armagedonin bërthamor, Ethan bind Sloane që ta lejojë të gjejë ''Sevastopolin'', kundër kundërshtimeve të Drejtorit të CIA-s Eugene Kittridge. Ndërsa Ethan bashkohet me aeroplanmbajtësen [[USS George H. W. Bush|USS ''George H. W. Bush'']] në [[Oqeani Paqësor i Veriut|Oqeanin Paqësor të Veriut]], ekipi i tij udhëton për në [[Ishulli St. Matthew|Ishullin St. Matthew]] në [[Deti Bering|Detin Bering]], shtëpia e një grupi [[SOSUS|sonarësh detarë]] të epokës së [[Lufta e Ftohtë|Luftës së Ftohtë]] që zbuloi fundosjen e ''Sevastopolit''. Ata takojnë ish-analistin e CIA-s William Donloe, i cili u internua në ishull dekada më parë pas hyrjes së Ethan në selinë e CIA-s, dhe i mësoi përmendësh koordinatat e ''Sevastopolit''. Të kapur nga forcat speciale ruse që kërkonin koordinatat, Grace dhe gruaja e Donloe, Tapeesa, ikin me sajë qensh, dhe të tjerët luftojnë me ushtarët ndërsa Donloe ia transmeton koordinatat Ethanit. Duke marrë koordinatat në bordin e nëndetëses [[USS Ohio (SSGN 726)|USS ''Ohio'']], Ethan shpëtohet nga një operativ i fundit të botës dhe përdor një kostum zhytjeje eksperimental për të arritur në ''Sevastopol'' dhe për të rimarrë Podkovën, ndërsa rrënojat rrëshqasin poshtë shelfit kontinental. Duke shpëtuar ngushtë pa furnizimin e tij me ajër, Ethan ringjallet nga sëmundja e dekompresionit nga Grace dhe Tapeesa duke përdorur një dhomë portative dekompresimi. I ribashkuar me ekipin e tij, Ethan planifikon të lidhë Pilulën e Helmimit në Podkova, duke e mashtruar Entitetin që të bllokohet në bunker në një pajisje fizike. Në bunker, ekipi bie në pritë nga Gabriel me një tjetër pajisje bërthamore të kohëmatuar. Ai kërkon Podkovën, por dorëzimi ndërpritet nga Kittridge, e cila dëshiron kontrollin e Entitetit me urdhër të qeverisë amerikane. Bomba aktivizohet në shkëmbimin e zjarrit që pason dhe Gabriel ikën, duke e ditur se Ethan do ta ndjekë. Paris kryen një operacion urgjent tek një Benji i plagosur rëndë, ndërsa ai udhëzon Grace përmes rinisjes së sistemeve të bunkerit për të bllokuar Entitetin. Ashtu si Luther, Donloe e parandalon bombën, por blen kohë të mjaftueshme për veten dhe të tjerët për t'i shpëtuar shpërthimit. Sloane zgjedh të mos sakrifikojë miliona jetë me një sulm parandalues, dhe Kryetari i Shtabit të Përbashkët të Ushtrisë plagoset për vdekje duke e mbrojtur atë nga një vrasës i fundit të botës. Entiteti fiton kontroll të plotë të armëve bërthamore të botës. Ethan ndjek Gabrielin në një biplan dhe ngjitet në aeroplanin e Gabrielit në ajër, duke rikuperuar Pilulën e Helmimit. Gabrieli i mburrur përpiqet të hidhet me parashutë në siguri, por vritet ndërsa godet timonin e aeroplanit. Ethan gjen një parashutë të dytë dhe e fut Pilulën e Helmimit në Podkova në ajër, duke i lejuar Grace të shkarkojë dhe të kapë Entitetin brenda një të dhjetës së sekondës para se të lëshohen të gjitha armët bërthamore. Ethan paraqet një Kittridge të zhgënjyer me Podkovën e shkatërruar, dhe agjenti Jasper Briggs - i cili zbulohet të jetë djali i udhëheqësit origjinal të ekipit të Ethanit, Jim Phelps - bën paqe me Ethanin për ekspozimin e babait të tij si tradhtar. Duke u ribashkuar në Londër, Grace i jep Ethanit drejtimin që përmban Entitetin, dhe ekipi i FMP-së ndjekin rrugët e tyre të ndara. == Rolet == {{Cast listing| *[[Tom Cruise]] si [[Ethan Hunt]]: Një agjent i FMP-së dhe udhëheqës i një ekipi operativësh. *[[Hayley Atwell]] si Grace: Një ish-hajdute e kthyer në agjente të FMP-së dhe aleate e Ethanit. *[[Ving Rhames]] si [[Luther Stickell]]: Një teknik kompjuterash i FMP-së dhe anëtar i ekipit të Ethanit. *[[Simon Pegg]] si Benji Dunn: Një agjent teknik në terren i FMP-së dhe anëtar i ekipit të Ethanit. *[[Esai Morales]] si Gabriel: Një vrasës me lidhje me të kaluarën e Ethanit përpara FMP-së, i cili më parë vepronte si ndërlidhës i Entitetit. *[[Pom Klementieff]] si Paris: Një vrasëse franceze e cila u tradhtua nga Gabrieli dhe u bë aleate e Ethanit për të vrarë Gabrielin. *[[Henry Czerny]] si Eugene Kittridge: Ish-drejtori i FMP-së në filmin e parë, i cili tani është drejtor i CIA-s nga ''Dead Reckoning''. *[[Angela Bassett]] si Erika Sloane: Ishs-drejtoresha e CIA-s, tani Presidente e Shteteve të Bashkuara. *[[Holt McCallany]] si Serling Bernstein: Sekretari i Mbrojtjes *[[Janet McTeer]] si Walters: Sekretare e Shtetit *[[Nick Offerman]] si Gjenerali Sidney: Një gjeneral i [[Ushtria e Shteteve të Bashkuara|Ushtrisë Amerikane]] dhe Kryetar i Shefave të Përbashkët të Shtabeve. *[[Hannah Waddingham]] si Rear Admiral Neely: [[Marina e Shteteve të Bashkuara|USN]], komandante e [[Carrier Strike Group 10]]. *[[Tramell Tillman]] si Kapiten Jack Bledsoe: USN, komandanti i nëndetëses së shpëtimit USS ''Ohio'' *[[Shea Whigham]] si Jasper Briggs / Jim Phelps Jr.: Një agjent i inteligjencës amerikane i caktuar për të gjurmuar Ethanin dhe ekipin e tij. Djali i ish-udhëheqësit të ekipit të Ethanit i kthyer në armik, Jim Phelps. *[[Greg Tarzan Davis]] si Theo Degas: Një agjent i inteligjencës amerikane dhe ish-partner i Briggs, i cili ishte caktuar të gjurmonte Ethan-in dhe ekipin e tij. Ai i bashkohet ekipit të Ethan-it në këtë film. *[[Charles Parnell (aktor)|Charles Parnell]] si Richards: [[Drejtori i Inteligjencës Kombëtare]], dhe kreu i [[Zyra Kombëtare e Njoftimeve Amerikane|NRO]]. *[[Mark Gatiss]] si Angstrom: Kreu i NSA *[[Rolf Saxon]] si William Donloe: një analist i CIA-s, i cili u pa për herë të fundit në filmin e parë, duke u transferuar në [[Alaska]]. *[[Lucy Tulugarjuk]] si Tapeesa: Gruaja e Donloe. *[[Katy O'Brian]] si Kodiak, një zhytëse e Marinës Amerikane në bordin e nëndetëses. *[[Stephen Oyoung]] si Pills: një zhytës i Marinës Amerikane në bordin e nëndetëses. *[[Mariela Garriga]] si Marie: Një grua nga e kaluara e Ethanit dhe Gabrielit, shihet vetëm në flashback të shkurtër. *[[Pasha D. Lychnikoff]] si Kapiteni Koltsov *[[Tommie Earl Jenkins]] si Koloneli Burdick: Asistent ekzekutiv i Gjeneral Sidney në Ushtrinë Amerikane. *[[Cary Elwes]] si Denlinger: [[Drejtori i Inteligjencës Kombëtare]] në ''Dead Reckoning'', shihet vetëm në flashback të shkurtër. }} == Referime == {{reflist}} == Lidhje të jashtme == {{imdb titull|id=9603208|titulli=Mission: Impossible – The Final Reckoning}} [[Kategoria:Filma 2025]] [[Kategoria:Filma aksion thriller 2025]] [[Kategoria:Filma aksion thriller të viteve 2020]] [[Kategoria:Filma aksion thriller amerikanë]] [[Kategoria:Filma aksion spiunë amerikanë]] [[Kategoria:Filma amerikanë të viteve 2020]] [[Kategoria:Filma në anglisht të viteve 2020]] [[Kategoria:Filma të bazuar në seriale televizive]] [[Kategoria:Filma të shtyrë për shkak të pandemisë COVID-19]] [[Kategoria:Filma me regji nga Christopher McQuarrie]] [[Kategoria:Filma të prodhuar nga Christopher McQuarrie]] [[Kategoria:Filma të prodhuar nga Tom Cruise]] [[Kategoria:Filma të shënuar nga Max Aruj]] [[Kategoria:Filma me skenar nga Christopher McQuarrie]] [[Kategoria:Filma me skenar nga Erik Jendresen]] [[Kategoria:Filma të Mission: Impossible]] [[Kategoria:Filma të Paramount Pictures]] [[Kategoria:Filma të Skydance Media]] 8l7dedtghsjeaczc3qqkdo4ovwjr40b 0 377974 2807295 2795001 2025-06-07T05:59:31Z InternetArchiveBot 115207 Lidhje të jashtme të shpëtuara: 0 Lidhje të jashtme të etiketuara si të vdekura: 1) #IABot (v2.0.9.5 2807295 wikitext text/x-wiki {{Infobox company |company_name = '''DOK-ING''' |company_logo = File:Doking, Croatian Car Company - Flickr - Moto@Club4AG.jpg |company_type = Shoqëri Aksionere |foundation = [[1992]] |location_city = [[Zagreb]] |location_country = [[Kroaci]] |parent = |key_people = |industry = Pëpunime metali dhe mekanike, Mjete tokësore pa pilot, mjete elektrike |products = [[autovetura]] , fishekë minash, automjete zjarrfikëse, automjete minierash, automjete elektrike |homepage = https://dok-ing.hr/ }} '''DOK-ING doo''' është një kompani kroate e themeluar në vitin 1992 që prodhon automjete shumëfunksionale pa pilot, automjete elektrike dhe sisteme robotike.<ref>{{cite web|url=http://dok-ing.hr/|title=Dok-Ing.Hr|publisher=dok-ing.hr|language=hr|accessdate=1 maj 2025|url-status=live}}</ref> Produktet e saj përbëjnë 80% të makinave të robotizuara për pastrimin e minave në botë.<ref>{{cite web|url=https://lidermedia.hr/poslovna-scena/hrvatska/zivotna-prica-vjekoslav-majetic-lovac-na-mine-razvija-robota-za-sve-moguce-krizne-situacije-140515|title=[Histori Jete] Vjekoslav Majetić: Minahedhësi zhvillon robot për të gjitha situatat e mundshme të krizës|publisher=lidermedia.hr|language=hr|accessdate=1 maj 2025|url-status=live}}</ref> == Historia == Kompania u formua në vitin 1992 nga Vjekoslav Majetić. Kryesisht zhvillon dhe prodhon sisteme robotike dhe autonome të destinuara për përdorim në situata të ndryshme. Automjetet e tyre përdoren për çminim , zjarrfikje, miniera nëntokësore dhe qëllime kundër terrorizmit.<ref>{{cite web|url=https://www.amcham.hr/dok-ing-doo-m421|title=DOK-ING është një pionier në prodhimin e sistemeve dhe pajisjeve robotike dhe autonome për qëllime të veçanta|publisher=amcham.hr|language=hr|accessdate=1 maj 2025|url-status=live}}</ref> Motorët elektrikë për automjetet e tyre furnizohen kryesisht nga kompania Tema me seli në [[Pula]].<ref>{{cite web|url=http://www.tema.hr/mobile-equipment/|title=Pajisje Automobile – tema.hr|publisher=tema.hr|language=hr|accessdate=1 maj 2025|url-status=live}}</ref> Gjatë vitit 2023, pas pushtimit rus të Ukrainës, u raportua se po zhvilloheshin negociata me Ministrinë e Mbrojtjes së Ukrainës për të lokalizuar prodhimin e automjetit të saj të pastrimit të minave MV-4 në Ukrainë.<ref>{{cite web|url=https://en.interfax.com.ua/news/general/936171.html|title=Ministria e Mbrojtjes e Ukrainës po negocion me DOK-ING dhe Way Industries për të lokalizuar prodhimin e makinerive mekanike të minierave|publisher=interfax.com.ua|language=en|accessdate=1 maj 2025|url-status=live}}</ref> Një numër i këtyre automjeteve ishin blerë ose dhuruar më parë për Ukrainën.<ref>{{cite web|url=https://www.armyrecognition.com/ukraine_-_russia_conflict_war_2022/estonia_counters_russian_anti-tank_mines_in_ukraine_with_dok-ing_mv-4_scorpion.html|title=Estonia kundërvepron me minat ruse antitank në Ukrainë me Dok-Ing MV-4 Scorpion – Konflikti Ukrainë-Rusi - lufta 2022 – analiza, fokus, ushtri, mbrojtje, industri ushtarake ushtri|publisher=armyrecognition.com|language=en|accessdate=1 maj 2025|url-status=dead|archive-date=19 mars 2024|archive-url=https://web.archive.org/web/20240319011022/https://www.armyrecognition.com/ukraine_-_russia_conflict_war_2022/estonia_counters_russian_anti-tank_mines_in_ukraine_with_dok-ing_mv-4_scorpion.html}}</ref> Në vitin 2024, kompania hapi zyrën e saj përfaqësuese në Kiev.<ref>{{cite web|url=https://www.kmu.gov.ua/en/news/khorvatiia-nadaie-ukraini-viiskovu-dopomohu-ta-finansy-dlia-enerhetyky-premier-ministr|title=Kroacia po i ofron Ukrainës ndihmë ushtarake dhe financim për sektorin e energjisë: Kryeministri|publisher=kmu.gov.ua|language=en|accessdate=1 maj 2025|url-status=live}}</ref> Gjatë vitit 2024, kompania hyri në një sipërmarrje të përbashkët me Rheinmetall, me qëllim zhvillimin e automjeteve pa pilot të destinuara për shpërndarjen e minave, mbështetjen e tankeve, mbrojtjen ajrore dhe zbulimin.<ref>{{cite web|url=https://www.reuters.com/business/aerospace-defense/rheinmetall-croatias-dok-ing-eye-joint-venture-unmanned-military-vehicles-2024-10-28/|title=Rheinmetall dhe DOK-ING e Kroacisë synojnë një sipërmarrje të përbashkët për automjete ushtarake pa pilot|publisher=reuters.com|language=en|accessdate=1 maj 2025|url-status=live}}</ref> == Dok-Ing Automotiv == Divizioni i automobilave u formua me prezantimin e makinës elektrike Dok-Ing XD në vitin 2010.<ref>{{cite web|url=http://dok-ing.hr/index.php?option=com_content&view=article&id=66&Itemid=144&lang=en|title=Makinë elektrike XD - DOK-ING|publisher=dok-ing.hr|language=en|accessdate=1 maj 2025|url-status=live}}</ref> Makina mbeti në fazën e prototipit dhe nuk hyri kurrë zyrtarisht në prodhim serial, megjithëse një njësi iu shit Fakultetit të Inxhinierisë Elektrike në Zagreb. Në vitin 2015, kompania prodhoi dy autobusë elektrikë për qytetin e Koprivnicës, si pjesë e projektit evropian Civitas Dyn@mo.<ref>{{cite web|url=http://koprivnica.hr/novosti/predstavljeni-elektricni-autobusi/|title=Prezantohen autobusët elektrikë|publisher=dok-ing.hr|language=hr|accessdate=1 maj 2025|url-status=live}}</ref> Vitin pasardhës, ajo zbuloi një automjet shumëfunksional komunal TOM TOM, i cili mori çmime nga panaire të ndryshme ndërkombëtare.<ref>{{cite web|url=http://dnevnik.hr/vijesti/hrvatska/hrvatska-pamet-osvojila-svijet-ove-su-hrvatske-inovacije-pomele-kunkurenciju---460421.html|title=Zgjuarsia Kroate Pushtoi Botën – Inovacione që shkatërruan konkurrencën|publisher=dnevnik.hr|language=hr|accessdate=1 maj 2025|url-status=live}}</ref> Gjatë të njëjtit vit, ajo nisi një prodhim serik të skuterëve elektrikë nën emrin "Core",<ref>{{cite web|url=https://lider.media/kategorije/aktualno/tvrtke-i-trzista/poslovna-scena/dok-ing-stvara-svoje-elektricne-skutere/|title=Dok-Ing krijon skuterët e vet elektrikë|publisher=lider.media|language=hr|accessdate=1 maj 2025|url-status=live}}{{Lidhje e vdekur}}</ref> me 800 prej tyre të eksportuara tashmë në Spanjë, Meksikë, Francë, Itali dhe Maltë në vitin 2017.<ref>{{cite web|url=http://www.poslovni.hr/poduzetnik/veliki-uspjeh-hrvatske-tvrtke-inovativne-elektricne-skutere-izvoze-po-cijelom-svijetu-324970|title=Sukses i madh i kompanisë kroate: Skuterët elektrikë inovativë eksportohen në të gjithë botën|publisher=poslovni.hr|language=hr|accessdate=1 maj 2025|url-status=live}}</ref> Bateritë prodhohen nga Dok-Ing.<ref>{{cite web|url=https://www.jutarnji.hr/vijesti/hrvatska/kako-zagrebacki-dok-ing-stvara-cestovnu-flotu-buducnosti-tvrtka-koja-je-stvorila-prvi-domaci-automobil-pogonjen-elektricnom-energijom-ima-nove-adute/6512533/|title=Jutarnji list - Si po e krijon DOK-ING e Zagrebit flotën rrugore të së ardhmes – Kompania që krijoi makinën e parë elektrike vendase ka avantazhe të reja|publisher=jutarnji.hr|language=hr|accessdate=1 maj 2025|url-status=live}}</ref> Kompania gjithashtu lançoi një seri biçikletash elektrike të quajtura "Leo". Në vitin 2017, ajo njoftoi një model të ri të makinës elektrike, nën emrin zyrtar YD, që pritet të ketë një autonomi prej 300-400 km.<ref>{{cite web|url=http://www.poslovni.hr/hrvatska/dok-ing-u-tajnosti-razvio-paletu-elektricnih-vozila-328882|title=Dok-Ing zhvilloi fshehurazi një gamë të gjerë automjetesh elektrike|publisher=poslovni.hr|language=hr|accessdate=1 maj 2025|url-status=live}}</ref><ref>{{cite web|url=https://www.24sata.hr/tech/novi-hrvatski-elektricni-auto-krece-u-serijsku-proizvodnju-515033|title=Makina e re elektrike kroate do të hyjë në prodhim serik|publisher=24sata.hr|language=hr|accessdate=1 maj 2025|url-status=live}}</ref> Në vitin 2019, divizioni u shit dhe u përjashtua nga DOK-ING gjatë ristrukturimit të kompanisë në tërësi. DOK-ING Automotiv filloi të operonte me një emër të ri më pas.<ref>{{cite web|url=https://lidermedia.hr/aktualno/gordan-macek-preuzeo-tvrtku-dok-ing-automotive-od-vjekoslava-majetica-37181|title=Gordan Maček mori përsipër kompaninë Dok-Ing Automotive nga Vjekoslav Majetić|publisher=lidermedia.hr|language=hr|accessdate=1 maj 2025|url-status=live}}</ref> == Referime == {{reflist}} ==Lidhje të jashtme== https://www.dok-ing.hr (Faqja web zyrtare) [[Kategoria:Kompani të Kroacisë]] [[Kategoria:Marka kroate]] 6h5366nqkwqlnwganil5w86zvcdqpwd 1 378425 2807296 2795002 2025-06-07T05:59:32Z InternetArchiveBot 115207 Ndryshime te burimet/lidhjet e jashtme.) #IABot (v2.0.9.5 2807296 wikitext text/x-wiki == Internet Archive Bot == Përshëndetje, redaktorë! Sapo ndryshova 1 lidhje të jashtme te artikulli ''[[DOK-ING]]''. Ju lutem, shpenzoni pak kohë për të shqyrtuar [https://sq.wikipedia.org/w/index.php?diff=prev&oldid=2795001 redaktimin tim]. Nëse keni ndonjë pyetje ose dëshironi që t'i injoroj lidhjet apo faqet krejtësisht në të ardhmen, ju lutem, vizitoni [[:m:InternetArchiveBot/FAQ/sq|këtë faqe]] për informacione të mëtejshme. Ndër të tjera, aty mund të gjeni dhe informacion se si mund të rregulloni problemet që mund të kem shkaktuar. Kam bërë këto ndryshime: *U shtua ky version i arkivuar i faqes https://web.archive.org/web/20240319011022/https://www.armyrecognition.com/ukraine_-_russia_conflict_war_2022/estonia_counters_russian_anti-tank_mines_in_ukraine_with_dok-ing_mv-4_scorpion.html për lidhjen https://www.armyrecognition.com/ukraine_-_russia_conflict_war_2022/estonia_counters_russian_anti-tank_mines_in_ukraine_with_dok-ing_mv-4_scorpion.html. Gjithë të mirat!—[[:User:InternetArchiveBot|'''<span style="color:darkgrey;font-family:Courier New">InternetArchiveBot</span>''']] <span style="color:green;font-family:Rockwell">([[:en:User talk:InternetArchiveBot|Raportoni probleme]])</span> 8 maj 2025 09:57 (CEST) == Internet Archive Bot == Përshëndetje, redaktorë! Sapo ndryshova 0 lidhje të jashtme te artikulli ''[[DOK-ING]]''. Ju lutem, shpenzoni pak kohë për të shqyrtuar [https://sq.wikipedia.org/w/index.php?diff=prev&oldid=2807295 redaktimin tim]. Nëse keni ndonjë pyetje ose dëshironi që t'i injoroj lidhjet apo faqet krejtësisht në të ardhmen, ju lutem, vizitoni [[:m:InternetArchiveBot/FAQ/sq|këtë faqe]] për informacione të mëtejshme. Ndër të tjera, aty mund të gjeni dhe informacion se si mund të rregulloni problemet që mund të kem shkaktuar. Kam bërë këto ndryshime: *U shtua etiketa {{tlx|lidhje e vdekur}} te lidhja https://lider.media/kategorije/aktualno/tvrtke-i-trzista/poslovna-scena/dok-ing-stvara-svoje-elektricne-skutere/. Gjithë të mirat!—[[:User:InternetArchiveBot|'''<span style="color:darkgrey;font-family:Courier New">InternetArchiveBot</span>''']] <span style="color:green;font-family:Rockwell">([[:en:User talk:InternetArchiveBot|Raportoni probleme]])</span> 7 qershor 2025 07:59 (CEST) rgcs3ua9ts6r6wedim7gzu0kzdac9pf 0 378538 2807291 2799869 2025-06-07T04:34:09Z InternetArchiveBot 115207 Adding 1 book for [[Wikipedia:Vërtetueshmëria]] (20250606sim)) #IABot (v2.0.9.5) ([[User:GreenC bot|GreenC bot]] 2807291 wikitext text/x-wiki   '''Bakla''' në [[Filipinet|Filipine]] është një person i cili është i përcaktuar mashkull në lindje i cili gjatë jetës ka përvetësuar shprehi të gjinisë femërore. <ref name="Tan2001">{{Cite journal |last=Tan |first=Michael L. |date=2001 |title=Survival Through Pluralism: Emerging Gay Communities in the Philippines |journal=Journal of Homosexuality |volume=40 |issue=3/4 |pages=117–42 |doi=10.1300/j082v40n03_07 |pmid=11386330}}</ref> Ata shpesh konsiderohen si gjini e tretë. <ref name="Aggleton">{{Cite book |last=Aggleton |first=Peter |url=https://books.google.com/books?id=6WYZ0wNpZfIC&pg=RA3-PA246 |title=Men who sell sex: international perspectives on male prostitution and HIV/AIDS |publisher=Temple University Press |year=1999 |isbn=1-56639-669-7 |page=246 |access-date=5 qershor 2010}}</ref> Shumë bakla tërhiqen nga burrat <ref name="Diaz">{{Cite journal |last=Diaz |first=Robert |date=2015 |title=The Limits of Bakla and Gay: Feminist Readings of My Husband's Lover, Vice Ganda, and Charice Pempengco |url=https://archive.org/details/sim_signs_spring-2015_40_3/page/n190 |journal=Signs |volume=40 |issue=3 |pages=721–745 |doi=10.1086/679526}}</ref> dhe disa identifikohen si gra. <ref>{{Cite news |last=Gonzalo |first=Ally |date=2 tetor 2019 |title='There's no shame in being who you are': Photographer explores Filipino 'bakla' culture |work=[[Canadian Broadcasting Corporation|CBC]] |url=https://www.cbc.ca/news/canada/manitoba/filipino-winnipegger-bakla-portraits-explore-queer-culture-1.5268560 |access-date=1 mars 2023 |quote=The term includes individuals who identify as trans, non-binary, bisexual, etc. While most bakla are attracted to men, collectively referring to them as "gay" would be inaccurate as some self-identify as women.}}</ref> E kundërta e kësaj fjale në kulturën filipinase është ''tomboy'' (në origjinë ''lakin-on'' ose ''binalaki'' ) dhe i referohet grave me shprehi të gjinisë mashkullore (zakonisht janë lesbike, por jo gjithmonë është e zbatueshme). <ref name="Ceperiano">{{Cite journal |last=Ceperiano |first=Arjohn M. |last2=Santos |first2=Emmanuel C. Jr. |last3=Alonzo |first3=Danielle Celine P. |last4=Ofreneo |first4=Mira Alexis |date=2016 |title="Girl, Bi, Bakla, Tomboy": The Intersectionality of Sexuality, Gender, and Class in Urban Poor Contexts |url=https://www.researchgate.net/publication/323613635 |journal=Philippine Journal of Psychology |volume=49 |issue=2 |pages=5–34}}</ref> Bakla si fjalë përdoret gabimisht për gratë transgjinore. <ref name="Tamayo">{{Cite book |last=Tamayo |first=Kristine Jazz |url=https://www.undp.org/sites/g/files/zskgke326/files/migration/ph/rbap-hhd-2018-legal-gender-recognition-in-the-philippines.pdf |title=Legal Gender Recognition in the Philippines: A Legal and Policy Review |date=2018 |publisher=UNDP, Commission on Human Rights of the Philippines}}</ref> Baklat janë të integruar mirë ekonomikisht në shoqërinë filipinase. Ata janë pranuar nga shoqëria para kolonizimit perëndimor dhe shumë prej tyre trajtoheshin me respekt dhe ishin udhëheqës shpirtërorë të njohur si ''babaylan'', ''katalonan'' dhe shamanë të ndryshëm në fetë popullore indigjene filipinase. Në kohët moderne, një grup minoritar filipinas nuk e miraton ose refuzon baklasin, zakonisht për arsye [[Feja në Filipine|fetare]] që supozohet se vijnë nga besimet e krishtera ose myslimane. Stereotipi i një baklasi është një ''parlorista,'' një person ekstravagant, i veshur si transgjinor në kamp që punon në një sallon bukurie. Në realitet, ''baklai'' gjendet në sektorë të shumtë të shoqërisë, nga nivelet e ulëta deri te ato të larta. <ref name="Benedicto">{{Cite journal |last=Benedicto |first=Bobby |year=2008 |title=The Haunting of Gay Manila: Global Space-Time and the specter of Kabaklaan |journal=GLQ: A Journal of Lesbian and Gay Studies |volume=14 |issue=2–3 |pages=317–338 |doi=10.1215/10642684-2007-035}}</ref> <ref name="Poushter">{{Cite web |last=Poushter |first=Jacob |last2=Kent |first2=Nicholas |date=25 qershor 2020 |title=The Global Divide on Homosexuality Persists |url=https://www.pewresearch.org/global/2020/06/25/global-divide-on-homosexuality-persists/ |access-date=30 tetor 2020 |website=Pew Research Center}}</ref> <ref name="Patiag">{{Cite news |last=Patiag |first=Vonne |date=3 mars 2019 |title=In the Philippines they think about gender differently. We could too |work=The Guardian |url=https://www.theguardian.com/world/2019/mar/03/in-the-philippines-they-think-about-gender-differently-we-could-too |access-date=30 tetor 2020}}</ref> == Etimologjia == Në gjuhën moderne filipinase dhe cebuano, termi "bakla" zakonisht përdoret për të nënkuptuar ose "burrë femëror" ose "homoseksual" <ref>{{Cite web |year=2004 |title=bakla |url=http://www.tagalog-dictionary.com/cgi-bin/search.pl?s=bakla |access-date=5 dhjetor 2009 |website=Tagalog Dictionary}}</ref> Martin F. Manalansan, një antropolog filipinas, ka identifikuar dy origjina të mundshme të këtij termi. Njëra është se mund të jetë një fjalë e përbërë nga fjalët ''babae'' ("grua") dhe ''lalaki'' ("burrë"). Tjetra është se rrjedh nga fjala që përdorej për shamanen para-koloniale në shumicën e grupeve etnike filipinase, ''babaylan''. Megjithatë, vetë fjala është përdorur prej shekujsh, edhe pse në kontekste të ndryshme. Në Tagalogun e Vjetër, ''bacla'' do të thoshte "pasiguri" ose "hezitim". <ref name="Manalansan">{{Cite journal |last=Manalansan |first=Martin F. |date=2015 |title=Bakla (Philippines) |journal=The International Encyclopedia of Human Sexuality |pages=113–196 |doi=10.1002/9781118896877.wbiehs042 |isbn=9781118896877}}</ref> Gjatë periudhës koloniale spanjolle, burrat homoseksualë me sjellje femërore quheshin ''binabaé'' ("si grua") ose ''bayogin'' (gjithashtu shkruhej ''bayugin'' ose ''bayoguin'', që do të thotë "i pafrytshëm"). <ref name="Noceda">{{Cite book |last=Noceda |first=Jose |url=https://books.google.com/books?id=kC1ZPrtPwwEC&q=bayoguin |title=Vocabulario de la lengua tagala: compuesto por varios religiosos doctos y graves, y coordinado |publisher=Ramirez y Giraudier |year=1860 |page=454 |access-date=26 prill 2020}}</ref> Poeti tagalog Francisco Balagtas e ka përdorur fjalën ''bacla'' për t’iu referuar “mungesës së përkohshme të vendosmërisë”, siç shihet në veprat e tij të njohura ''Florante at Laura'' dhe ''Orosman at Zafira''. <ref name="Garcia2">{{Cite book |last=Garcia |first=J. Neil C. |url=https://books.google.com/books?id=93lag7tXriIC |title=Philippine Gay Culture: Binabae to Bakla, Silahis to MSM |publisher=UP Press |year=2008 |isbn=978-9715425773 |location=Manila, Philippines |quote="Also, another semantic space that bakla occupies refers to a state of mental confusion and undecidedness. This may be used to bear a linguistic affinity to the way Tagalog poet Francisco Balagtas used the word bakla in the context of a temporary lack of resolve, an emotional wavering in several scenes in at least two of his best known works, the romance Florante at Laura and the play Orosman at Zafira; later, prewar Tagalog writers used bakla to mean fearful and weakened. |access-date=18 nëntor 2013}}</ref> Ky përdorim arkaik haset gjithashtu në epopenë fetare tagaloge të shekullit të 17-të ''Casaysayan nang Pasiong Mahal ni Jesucristong Panginoon Natin na Sucat Ipag-alab nang Puso nang Sinomang Babasa'' ("Historia e Mundimeve të Jezu Krishtit, Zotit Tonë, që me siguri do t’i ndezë zemrën kujtdo që e lexon"), e cila këndohet gjatë Javës së Shenjtë. Pjesa që rrëfen Agoninë në Kopsht përmban një varg që thotë: ''"Si Cristo'y nabacla"'' ("Krishti u hutua").<ref name="Katipunan">{{Cite web |last=de Veyra |first=Lourd |date=24 tetor 2013 |title=HISTORY: MAY BAKLA NGA BA NA KASAPI SA KATIPUNAN? |url=http://n5e.interaksyon.com/top/41CEF311DF0F4E4/1003/history-may-bakla-nga-ba-na-kasapi-sa-katipunan |url-status=dead |archive-url=https://web.archive.org/web/20140305101402/http://n5e.interaksyon.com/top/41CEF311DF0F4E4/1003/history-may-bakla-nga-ba-na-kasapi-sa-katipunan |archive-date=5 mars 2014 |access-date=17 nëntor 2013 |website=News5 Everywhere}}</ref> Me shpërthimin e Luftës së Dytë Botërore, termi ''bakla'' në gjuhën tagaloge kishte evoluar për të nënkuptuar "i frikësuar" ose "i dobët", dhe u bë një term përçmues për burrat me sjellje prej gruaje.<ref name="Garcia2">{{Cite book |last=Garcia |first=J. Neil C. |url=https://books.google.com/books?id=93lag7tXriIC |title=Philippine Gay Culture: Binabae to Bakla, Silahis to MSM |publisher=UP Press |year=2008 |isbn=978-9715425773 |location=Manila, Philippines |quote="Also, another semantic space that bakla occupies refers to a state of mental confusion and undecidedness. This may be used to bear a linguistic affinity to the way Tagalog poet Francisco Balagtas used the word bakla in the context of a temporary lack of resolve, an emotional wavering in several scenes in at least two of his best known works, the romance Florante at Laura and the play Orosman at Zafira; later, prewar Tagalog writers used bakla to mean fearful and weakened. |access-date=18 nëntor 2013}}<cite class="citation book cs1" data-ve-ignore="true" id="CITEREFGarcia2008">Garcia, J. Neil C. (2008). [https://books.google.com/books?id=93lag7tXriIC ''Philippine Gay Culture: Binabae to Bakla, Silahis to MSM'']. Manila, Philippines: UP Press. [[ISBN]]&nbsp;[[Special:BookSources/978-9715425773|<bdi>978-9715425773</bdi>]]<span class="reference-accessdate">. Retrieved <span class="nowrap">November 18,</span> 2013</span>. <q>"Also, another semantic space that bakla occupies refers to a state of mental confusion and undecidedness. This may be used to bear a linguistic affinity to the way Tagalog poet Francisco Balagtas used the word bakla in the context of a temporary lack of resolve, an emotional wavering in several scenes in at least two of his best known works, the romance Florante at Laura and the play Orosman at Zafira; later, prewar Tagalog writers used bakla to mean fearful and weakened.</q></cite></ref> Një [[Eufemizmi|eufemizëm]] i zakonshëm për ''baklâ'' gjatë kësaj periudhe ishte ''pusong babae'' (në kuptimin e parë "me zemër gruaje"). Vetëm në vitet 1990, kur diskursi për identitetet queer dhe homoseksuale filloi të bëhej më i pranuar në rrafshin publik, ''baklâ'' e humbi kuptimin e saj fillestar përçmues. <ref name="Manalansan">{{Cite journal |last=Manalansan |first=Martin F. |date=2015 |title=Bakla (Philippines) |journal=The International Encyclopedia of Human Sexuality |pages=113–196 |doi=10.1002/9781118896877.wbiehs042 |isbn=9781118896877}}<cite class="citation journal cs1" data-ve-ignore="true" id="CITEREFManalansan2015">Manalansan, Martin F. (2015). "Bakla (Philippines)". ''The International Encyclopedia of Human Sexuality'': <span class="nowrap">113–</span>196. [[Identifikues digjital objektesh|doi]]:[[doi:10.1002/9781118896877.wbiehs042|10.1002/9781118896877.wbiehs042]]. [[ISBN]]&nbsp;[[Special:BookSources/9781118896877|<bdi>9781118896877</bdi>]].</cite></ref> <ref name="McSherry">{{Cite journal |last=McSherry |first=Alice |last2=Manalastas |first2=Eric Julian |last3=Gaillard |first3=J. C. |last4=Dalisay |first4=Soledad Natalia M. |date=2 janar 2015 |title=From Deviant to ''Bakla'', Strong to Stronger: Mainstreaming Sexual and Gender Minorities into Disaster Risk Reduction in the Philippines |journal=Forum for Development Studies |volume=42 |issue=1 |pages=27–40 |doi=10.1080/08039410.2014.952330}}</ref> Përveç kësaj, ekzistojnë shumë [[neologjizma]] për fjalën ''bakla'', veçanërisht brenda zhargonit ''swardspeak'', në nivele të ndryshme pranimi. Këtu përfshihen terma si ''badáf'', ''badíng'', ''beki'', ''judíng'', ''shokì'', ''shoklâ'', ''sward'' dhe ''vaklúsh''. <ref name="Bediones">{{Cite book |last=Bediones |first=Gray |url=https://www.academia.edu/40891956 |title=Bekilipino: "Ang Paglaladlad ng Gay Lingo sa Kultura at Wikang Filipino" |date=2018}}</ref> <ref>{{Cite news |last=Yuson |first=Alfred A. |date=9 janar 2017 |title=Neologisms |work=PhilStar Global |url=https://www.philstar.com/lifestyle/arts-and-culture/2017/01/09/1660777/neologisms |access-date=31 tetor 2020}}</ref> == Përkufizimi == Bakla është një [[Identiteti gjinor|identitet gjinor]] që karakterizohet nga adoptimi i një shprehjeje gjinore femërore nga burrat. Kjo përfshin sjellje dhe të folur femëror, përdorim të grimit, veshje të kundërt me gjininë dhe modele flokësh të gjata; të gjitha këto përfshihen në termin e përgjithshëm ''kabaklaan'' (femërorësi). Megjithatë, ''bakla'' nuk lidhet drejtpërdrejt me seksualitetin dhe nuk është një orientim seksual, prandaj nuk është ekuivalent i drejtpërdrejtë i termit anglisht "gay". ''Baklat'' zakonisht janë burra homoseksualë, por në raste të rralla mund të jenë edhe burra heteroseksualë ose biseksualë. <ref name="Garcia2">{{Cite book |last=Garcia |first=J. Neil C. |url=https://books.google.com/books?id=93lag7tXriIC |title=Philippine Gay Culture: Binabae to Bakla, Silahis to MSM |publisher=UP Press |year=2008 |isbn=978-9715425773 |location=Manila, Philippines |quote="Also, another semantic space that bakla occupies refers to a state of mental confusion and undecidedness. This may be used to bear a linguistic affinity to the way Tagalog poet Francisco Balagtas used the word bakla in the context of a temporary lack of resolve, an emotional wavering in several scenes in at least two of his best known works, the romance Florante at Laura and the play Orosman at Zafira; later, prewar Tagalog writers used bakla to mean fearful and weakened. |access-date=18 nëntor 2013}}<cite class="citation book cs1" data-ve-ignore="true" id="CITEREFGarcia2008">Garcia, J. Neil C. (2008). [https://books.google.com/books?id=93lag7tXriIC ''Philippine Gay Culture: Binabae to Bakla, Silahis to MSM'']. Manila, Philippines: UP Press. [[ISBN]]&nbsp;[[Special:BookSources/978-9715425773|<bdi>978-9715425773</bdi>]]<span class="reference-accessdate">. Retrieved <span class="nowrap">November 18,</span> 2013</span>. <q>"Also, another semantic space that bakla occupies refers to a state of mental confusion and undecidedness. This may be used to bear a linguistic affinity to the way Tagalog poet Francisco Balagtas used the word bakla in the context of a temporary lack of resolve, an emotional wavering in several scenes in at least two of his best known works, the romance Florante at Laura and the play Orosman at Zafira; later, prewar Tagalog writers used bakla to mean fearful and weakened.</q></cite></ref> <ref name="Banzhaf">{{Cite thesis |last=Banzhaf |first=Jane S. |date=1969 |title=Toward the Exploration of the Bakla Personality |degree=Thesis |publisher=Ateneo de Manila University}}</ref> <ref name="Garcia3">{{Cite journal |last=Garcia |first=Neil C. |date=1992 |title=Closet Quivers: Politics and Poetics |journal=Diliman Review |volume=40 |issue=2 |pages=5–10}}</ref> <ref name="Garcia">{{Cite journal |last=Garcia |first=J. Nelia C. |year=2000 |title=Performativity, the bakla and the orienting gaze |journal=Inter-Asia Cultural Studies |volume=1 |issue=2 |pages=265–281 |doi=10.1080/14649370050141140}}</ref> Edhe pse fjala ''bakla'' nënkupton specifikisht femërorësinë, tradicionalisht nuk përdoret për burrat homoseksualë me sjellje mashkullore. Megjithatë, për shkak të globalizimit në rritje dhe ndikimit nga kategoritë perëndimore të orientimit seksual, ''bakla'' ka filluar të barazohet gabimisht me identitetin homoseksual dhe përdoret në mënyrë të përgjithshme për burrat homoseksualë, pa marrë parasysh nëse paraqitja e tyre është mashkullore apo femërore. <ref name="Garcia2">{{Cite book |last=Garcia |first=J. Neil C. |url=https://books.google.com/books?id=93lag7tXriIC |title=Philippine Gay Culture: Binabae to Bakla, Silahis to MSM |publisher=UP Press |year=2008 |isbn=978-9715425773 |location=Manila, Philippines |quote="Also, another semantic space that bakla occupies refers to a state of mental confusion and undecidedness. This may be used to bear a linguistic affinity to the way Tagalog poet Francisco Balagtas used the word bakla in the context of a temporary lack of resolve, an emotional wavering in several scenes in at least two of his best known works, the romance Florante at Laura and the play Orosman at Zafira; later, prewar Tagalog writers used bakla to mean fearful and weakened. |access-date=18 nëntor 2013}}<cite class="citation book cs1" data-ve-ignore="true" id="CITEREFGarcia2008">Garcia, J. Neil C. (2008). [https://books.google.com/books?id=93lag7tXriIC ''Philippine Gay Culture: Binabae to Bakla, Silahis to MSM'']. Manila, Philippines: UP Press. [[ISBN]]&nbsp;[[Special:BookSources/978-9715425773|<bdi>978-9715425773</bdi>]]<span class="reference-accessdate">. Retrieved <span class="nowrap">November 18,</span> 2013</span>. <q>"Also, another semantic space that bakla occupies refers to a state of mental confusion and undecidedness. This may be used to bear a linguistic affinity to the way Tagalog poet Francisco Balagtas used the word bakla in the context of a temporary lack of resolve, an emotional wavering in several scenes in at least two of his best known works, the romance Florante at Laura and the play Orosman at Zafira; later, prewar Tagalog writers used bakla to mean fearful and weakened.</q></cite></ref> <ref name="McSherry">{{Cite journal |last=McSherry |first=Alice |last2=Manalastas |first2=Eric Julian |last3=Gaillard |first3=J. C. |last4=Dalisay |first4=Soledad Natalia M. |date=2 janar 2015 |title=From Deviant to ''Bakla'', Strong to Stronger: Mainstreaming Sexual and Gender Minorities into Disaster Risk Reduction in the Philippines |journal=Forum for Development Studies |volume=42 |issue=1 |pages=27–40 |doi=10.1080/08039410.2014.952330}}<cite class="citation journal cs1" data-ve-ignore="true" id="CITEREFMcSherryManalastasGaillardDalisay2015">McSherry, Alice; Manalastas, Eric Julian; Gaillard, J. C.; Dalisay, Soledad Natalia M. (January 2, 2015). "From Deviant to ''Bakla'', Strong to Stronger: Mainstreaming Sexual and Gender Minorities into Disaster Risk Reduction in the Philippines". ''Forum for Development Studies''. '''42''' (1): <span class="nowrap">27–</span>40. [[Identifikues digjital objektesh|doi]]:[[doi:10.1080/08039410.2014.952330|10.1080/08039410.2014.952330]]. [[S2CID (identifier)|S2CID]]&nbsp;[https://api.semanticscholar.org/CorpusID:154043405 154043405].</cite></ref> Bakla shpesh konsiderohet si “gjini e tretë” në kulturën filipinase <ref name="Garcia2">{{Cite book |last=Garcia |first=J. Neil C. |url=https://books.google.com/books?id=93lag7tXriIC |title=Philippine Gay Culture: Binabae to Bakla, Silahis to MSM |publisher=UP Press |year=2008 |isbn=978-9715425773 |location=Manila, Philippines |quote="Also, another semantic space that bakla occupies refers to a state of mental confusion and undecidedness. This may be used to bear a linguistic affinity to the way Tagalog poet Francisco Balagtas used the word bakla in the context of a temporary lack of resolve, an emotional wavering in several scenes in at least two of his best known works, the romance Florante at Laura and the play Orosman at Zafira; later, prewar Tagalog writers used bakla to mean fearful and weakened. |access-date=18 nëntor 2013}}<cite class="citation book cs1" data-ve-ignore="true" id="CITEREFGarcia2008">Garcia, J. Neil C. (2008). [https://books.google.com/books?id=93lag7tXriIC ''Philippine Gay Culture: Binabae to Bakla, Silahis to MSM'']. Manila, Philippines: UP Press. [[ISBN]]&nbsp;[[Special:BookSources/978-9715425773|<bdi>978-9715425773</bdi>]]<span class="reference-accessdate">. Retrieved <span class="nowrap">November 18,</span> 2013</span>. <q>"Also, another semantic space that bakla occupies refers to a state of mental confusion and undecidedness. This may be used to bear a linguistic affinity to the way Tagalog poet Francisco Balagtas used the word bakla in the context of a temporary lack of resolve, an emotional wavering in several scenes in at least two of his best known works, the romance Florante at Laura and the play Orosman at Zafira; later, prewar Tagalog writers used bakla to mean fearful and weakened.</q></cite></ref> <ref name="Aggleton">{{Cite book |last=Aggleton |first=Peter |url=https://books.google.com/books?id=6WYZ0wNpZfIC&pg=RA3-PA246 |title=Men who sell sex: international perspectives on male prostitution and HIV/AIDS |publisher=Temple University Press |year=1999 |isbn=1-56639-669-7 |page=246 |access-date=5 qershor 2010}}<cite class="citation book cs1" data-ve-ignore="true" id="CITEREFAggleton1999">Aggleton, Peter (1999). [https://books.google.com/books?id=6WYZ0wNpZfIC&pg=RA3-PA246 ''Men who sell sex: international perspectives on male prostitution and HIV/AIDS'']. Temple University Press. p.&nbsp;246. [[ISBN]]&nbsp;[[Special:BookSources/1-56639-669-7|<bdi>1-56639-669-7</bdi>]]<span class="reference-accessdate">. Retrieved <span class="nowrap">June 5,</span> 2010</span>.</cite></ref> Kjo ilustrohet në një rimë për fëmijë që fillon duke renditur katër gjini të dallueshme: “vajzë, djalë, bakla, tomboy.” <ref name="McSherry">{{Cite journal |last=McSherry |first=Alice |last2=Manalastas |first2=Eric Julian |last3=Gaillard |first3=J. C. |last4=Dalisay |first4=Soledad Natalia M. |date=2 janar 2015 |title=From Deviant to ''Bakla'', Strong to Stronger: Mainstreaming Sexual and Gender Minorities into Disaster Risk Reduction in the Philippines |journal=Forum for Development Studies |volume=42 |issue=1 |pages=27–40 |doi=10.1080/08039410.2014.952330}}<cite class="citation journal cs1" data-ve-ignore="true" id="CITEREFMcSherryManalastasGaillardDalisay2015">McSherry, Alice; Manalastas, Eric Julian; Gaillard, J. C.; Dalisay, Soledad Natalia M. (January 2, 2015). "From Deviant to ''Bakla'', Strong to Stronger: Mainstreaming Sexual and Gender Minorities into Disaster Risk Reduction in the Philippines". ''Forum for Development Studies''. '''42''' (1): <span class="nowrap">27–</span>40. [[Identifikues digjital objektesh|doi]]:[[doi:10.1080/08039410.2014.952330|10.1080/08039410.2014.952330]]. [[S2CID (identifier)|S2CID]]&nbsp;[https://api.semanticscholar.org/CorpusID:154043405 154043405].</cite></ref> <ref name="Garcia">{{Cite journal |last=Garcia |first=J. Nelia C. |year=2000 |title=Performativity, the bakla and the orienting gaze |journal=Inter-Asia Cultural Studies |volume=1 |issue=2 |pages=265–281 |doi=10.1080/14649370050141140}}<cite class="citation journal cs1" data-ve-ignore="true" id="CITEREFGarcia2000">Garcia, J. Nelia C. (2000). "Performativity, the bakla and the orienting gaze". ''Inter-Asia Cultural Studies''. '''1''' (2): <span class="nowrap">265–</span>281. [[Identifikues digjital objektesh|doi]]:[[doi:10.1080/14649370050141140|10.1080/14649370050141140]]. [[S2CID (identifier)|S2CID]]&nbsp;[https://api.semanticscholar.org/CorpusID:145490503 145490503].</cite></ref> Ashtu si në anglisht, termi ''tomboy'' (dikur ''lakin-on'' ose ''binalaki'') i referohet grave me sjellje mashkullore (zakonisht lezbike), dhe kuptohet si e kundërta e ''bakla''. <ref name="Ceperiano">{{Cite journal |last=Ceperiano |first=Arjohn M. |last2=Santos |first2=Emmanuel C. Jr. |last3=Alonzo |first3=Danielle Celine P. |last4=Ofreneo |first4=Mira Alexis |date=2016 |title="Girl, Bi, Bakla, Tomboy": The Intersectionality of Sexuality, Gender, and Class in Urban Poor Contexts |url=https://www.researchgate.net/publication/323613635 |journal=Philippine Journal of Psychology |volume=49 |issue=2 |pages=5–34}}<cite class="citation journal cs1" data-ve-ignore="true" id="CITEREFCeperianoSantosAlonzoOfreneo2016">Ceperiano, Arjohn M.; Santos, Emmanuel C. Jr.; Alonzo, Danielle Celine P.; Ofreneo, Mira Alexis (2016). [https://www.researchgate.net/publication/323613635 ""Girl, Bi, Bakla, Tomboy": The Intersectionality of Sexuality, Gender, and Class in Urban Poor Contexts"]. ''Philippine Journal of Psychology''. '''49''' (2): <span class="nowrap">5–</span>34.</cite></ref> ''Bakla'' përdoret gjithashtu shpesh si një term për gratë transgjinore <ref name="Nadal">{{Cite journal |last=Nadal |first=Kevin L. |last2=Corpus |first2=Melissa J. H. |date=shtator 2013 |title="Tomboys" and "baklas": Experiences of lesbian and gay Filipino Americans. |journal=Asian American Journal of Psychology |volume=4 |issue=3 |pages=166–175 |doi=10.1037/a0030168}}</ref> megjithëse kjo është e pasaktë dhe nuk rekomandohet. Kjo ndodh kryesisht për shkak të mungesës së termave lokalë modernë për personat transgjinorë, si dhe për shkak të mungesës së njohurive të përgjithshme të publikut mbi dallimin mes homoseksualitetit dhe transseksualitetit. Disa organizata kanë bërë përpjekje për të nxitur përdorimin e terminologjisë së re që dallon personat transgjinorë nga ''bakla'', për të shmangur keqkuptimin përçmues të zakonshëm se gratë dhe burrat trans janë thjesht ''bakla'' dhe ''tomboy'' që kanë bërë ndërhyrje kirurgjikale për ndryshim gjinie. Një propozim i tillë në vitin 2008 nga Shoqata e Grave Transseksuale të Filipineve (STRAP) ishte përdorimi i termave ''transpinay'' (për gratë trans) dhe ''transpinoy'' (për burrat trans), të dy të nxjerrë nga endonimi filipinas "pinoy". Megjithatë, këta terma ende nuk janë pranuar gjerësisht. <ref name="Natividad">{{Cite news |last=Natividad |first=Celine D. |date=2 korrik 2017 |title=Watching your language |work=The Guidon |url=https://theguidon.com/1112/main/2017/07/watching-your-language/ |access-date=22 nëntor 2021}}</ref> <ref>{{Cite news |last=Pascual |first=Patrick King |date=15 tetor 2014 |title=Use 'she' for Jennifer Laude |work=Yahoo! News |url=https://ph.news.yahoo.com/blogs/the-inbox/use-she-for-jennifer-laude-200508656.html |access-date=22 nëntor 2021}}</ref> <ref name="Tamayo">{{Cite book |last=Tamayo |first=Kristine Jazz |url=https://www.undp.org/sites/g/files/zskgke326/files/migration/ph/rbap-hhd-2018-legal-gender-recognition-in-the-philippines.pdf |title=Legal Gender Recognition in the Philippines: A Legal and Policy Review |date=2018 |publisher=UNDP, Commission on Human Rights of the Philippines}}<cite class="citation book cs1" data-ve-ignore="true" id="CITEREFTamayo2018">Tamayo, Kristine Jazz (2018). [https://www.undp.org/sites/g/files/zskgke326/files/migration/ph/rbap-hhd-2018-legal-gender-recognition-in-the-philippines.pdf ''Legal Gender Recognition in the Philippines: A Legal and Policy Review''] <span class="cs1-format">(PDF)</span>. UNDP, Commission on Human Rights of the Philippines.</cite></ref> <ref name="Pikramenou">{{Cite book |last=Pikramenou |first=Nikoletta |title=Intersex Rights: Living Between Sexes |date=2019 |publisher=Springer |isbn=978-3-030-27554-9 |page=120}}</ref> <ref name="Lorway">{{Cite book |last=Lorway |first=Robert |title=The Social Life of Standards: Ethnographic Methods for Local Engagement |date=2021 |publisher=UBC Press |isbn=9780774865241 |editor-last=Graham |editor-first=Janice E. |page=123 |chapter=Check Your Denominator: Geographic Mapping, Activisim, and the Standardization of Sexual Risk |editor-last2=Holmes |editor-first2=Christina |editor-last3=McDonald |editor-first3=Fiona |editor-last4=Darnell |editor-first4=Regna}}</ref> <ref name="Dumaual">{{Cite news |last=Dumaual |first=Miguel |date=2 korrik 2021 |title=He or she? Either, Vice Ganda says, in viral explanation of gender identity |work=ABS-CBN News |url=https://news.abs-cbn.com/entertainment/07/02/21/he-or-she-either-vice-ganda-says-in-viral-explanation-of-gender-identity |access-date=22 nëntor 2021}}</ref> <ref name="Gingoyon">{{Cite news |last=Gingoyon |first=Maki |date=17 qershor 2015 |title=Transgender women in PH: Accepted or merely tolerated? |work=Rappler |url=https://www.rappler.com/voices/ispeak/transgender-women-accepted-tolerated |access-date=22 nëntor 2021}}</ref> == Historia == [[Skeda:Potters_at_work._The_one_on_the_right_is_a_man_in_woman's_garb_(Itneg_people,_1922).jpg|parapamje| Qeramistë Itneg ; ai në të djathtë është një ''bajok'' me veshje femërore ( {{Rreth|1922}} ) <ref name="cole">{{Cite journal |last=Cole |first=Fay-Cooper |last2=Gale |first2=Albert |year=1922 |title=The Tinguian; Social, Religious, and Economic life of a Philippine tribe |url=https://archive.org/details/tinguiansocialre142cole |journal=Field Museum of Natural History: Anthropological Series |volume=14 |issue=2 |pages=[https://archive.org/details/tinguiansocialre142cole/page/235 235]–493}}</ref>]] Marrëdhëniet homoseksuale në të dy gjinitë ishin të zakonshme dhe nuk mbanin asnjë stigmë në Filipinet para-koloniale . Në të dhënat e hershme spanjolle ka shumë të dhëna për burra të feminizuar. <ref name="brewer99">{{Cite journal |last=Brewer |first=Carolyn |year=1999 |title=''Baylan'', ''Asog'', Transvestism, and Sodomy: Gender, Sexuality and the Sacred in Early Colonial Philippines |url=http://intersections.anu.edu.au/issue2/carolyn2.html#t50 |journal=Intersections: Gender, History and Culture in the Asian Context |issue=2 |archive-url=https://web.archive.org/web/20200212210957/http://intersections.anu.edu.au/issue2/carolyn2.html |archive-date=12 shkurt 2020}}</ref> Ato përshkruheshin si të veshura si gra, punonin në role tradicionale femërore dhe trajtoheshin si gra nga komuniteti. Ato konsideroheshin të krahasueshme me gratë biologjike, përveç paaftësisë së tyre për të lindur fëmijë. <ref name="garcia2004">{{Cite journal |last=Garcia |first=J. Neil C. |date=2004 |title=Male Homosexuality in the Philippines: a short history |url=https://pdfs.semanticscholar.org/d860/3912ca73927c43667dbf0f1306f68c8d9687.pdf |url-status=dead |journal=IIAS Newsletter |issue=35 |page=13 |archive-url=https://web.archive.org/web/20191208131132/https://pdfs.semanticscholar.org/d860/3912ca73927c43667dbf0f1306f68c8d9687.pdf |archive-date=8 dhjetor 2019}}</ref> <ref name="De Leon" /> Madje u regjistruan edhe si të martuara me burra. <ref name="Garcia2">{{Cite book |last=Garcia |first=J. Neil C. |url=https://books.google.com/books?id=93lag7tXriIC |title=Philippine Gay Culture: Binabae to Bakla, Silahis to MSM |publisher=UP Press |year=2008 |isbn=978-9715425773 |location=Manila, Philippines |quote="Also, another semantic space that bakla occupies refers to a state of mental confusion and undecidedness. This may be used to bear a linguistic affinity to the way Tagalog poet Francisco Balagtas used the word bakla in the context of a temporary lack of resolve, an emotional wavering in several scenes in at least two of his best known works, the romance Florante at Laura and the play Orosman at Zafira; later, prewar Tagalog writers used bakla to mean fearful and weakened. |access-date=18 nëntor 2013}}<cite class="citation book cs1" data-ve-ignore="true" id="CITEREFGarcia2008">Garcia, J. Neil C. (2008). [https://books.google.com/books?id=93lag7tXriIC ''Philippine Gay Culture: Binabae to Bakla, Silahis to MSM'']. Manila, Philippines: UP Press. [[ISBN]]&nbsp;[[Special:BookSources/978-9715425773|<bdi>978-9715425773</bdi>]]<span class="reference-accessdate">. Retrieved <span class="nowrap">November 18,</span> 2013</span>. <q>"Also, another semantic space that bakla occupies refers to a state of mental confusion and undecidedness. This may be used to bear a linguistic affinity to the way Tagalog poet Francisco Balagtas used the word bakla in the context of a temporary lack of resolve, an emotional wavering in several scenes in at least two of his best known works, the romance Florante at Laura and the play Orosman at Zafira; later, prewar Tagalog writers used bakla to mean fearful and weakened.</q></cite></ref> <ref name="kroeber">{{Cite journal |last=Kroeber |first=A. L. |year=1918 |title=The History of Philippine Civilization as Reflected in Religious Nomenclature |url=http://digitallibrary.amnh.org/bitstream/handle/2246/286/A019a02.pdf;jsessionid=EB1447C19043A20F8A2BCE9726E4A3D1?sequence=1 |journal=Anthropological Papers of the American Museum of Natural History |volume=XXI |issue=Part II |pages=35–37}}</ref> <ref name="De Leon">{{Cite journal |last=De Leon |first=John Angelo Vinuya |last2=Jintalan |first2=Joseph |date=29 shtator 2018 |title=Accepted or Not: Homosexuality, Media, and the Culture of Silence in the Philippine Society |journal=Jurnal Komunikasi, Malaysian Journal of Communication |volume=34 |issue=3 |pages=408–425 |doi=10.17576/JKMJC-2018-3403-25 |doi-access=free}}</ref> Disa u martuan edhe me gra, megjithëse kjo nuk përjashtonte marrëdhëniet homoseksuale. <ref name="brewer99" /> Në përgjithësi, këta burra femërorë njiheshin si ''bayog'' (gjithashtu ''bayok'' ose ''bayogin'' ; shkruhet {{Lang|es|bayoc}} ose {{Lang|es|bayoquin}} në spanjisht) në Luzon, dhe ''asog'' në ishujt Visayas, të dyja me kuptime që tregojnë "infertilitet" ose "impotencë". <ref name="Lachica">{{Cite journal |last=Lachica |first=Maria Milagros Geremia |date=1996 |title=Panay's Babaylan: The Male Takeover |url=https://journals.upd.edu.ph/index.php/rws/article/view/3092 |journal=Review of Women's Studies |volume=6 |issue=1 |pages=53–60}}</ref> == Feja == == Shih edhe == * Ladlad * LGBT në Filipine * Të drejtat LGBT në Filipine * Kultura e Filipineve * Shtëpia për Gejtë e Artë * Babaylan * Gara Drag në Filipine * {{Lang|haw|[[Māhū]]}} – ekuivalenti i bakla në Hawaii. * Fa'afafine - ekuivalent i bakla (' {{Lang|tl|binabae}} ') në [[Samoa]] * {{Lang|mi|[[Takatāpui]]}} – ekuivalenti i baklasë në mesin e [[Māori|maoritëve]] * Kathoey – ekuivalenti i baklës në [[Tajlanda|Tajlandë]] * Seksualiteti në Filipine == Referime == [[Kategoria:LGBTQ]] [[Kategoria:Faqe me përkthime të pashqyrtuara]] ietqv0ur0yi6ysmpdss21mbstcs6rlt 0 378817 2807265 2802393 2025-06-07T02:23:51Z InternetArchiveBot 115207 Adding 1 book for [[Wikipedia:Vërtetueshmëria]] (20250606sim)) #IABot (v2.0.9.5) ([[User:GreenC bot|GreenC bot]] 2807265 wikitext text/x-wiki [[Skeda:Puang_Matoa_2004.JPG|parapamje| Në shoqërinë Bugis, {{Lang|bug|bissu}} androgjene janë priftërinj, shamanë, magjistarë ose mediumë.]] '''Bugis''' si popullsi është është grupi etnik më i madh ndër 3 grupet kryesore etnike të Sulawesit Jugor në [[Indonezia|Indonezi]], <ref>{{Cite book |last=Peletz |first=Michael G. |title=Gender Pluralism: Southeast Asia Since Early Modern Times |publisher=Routledge |year=2009 |isbn=978-0-415-93161-8 |language=en |oclc=351812201}}</ref> <ref>{{Cite journal |last=Pelras |first=Christian |date=1996 |title=The Bugis (abstract) |url=https://www.cambridge.org/core/journals/journal-of-southeast-asian-studies/article/bugis-by-christian-pelras-oxford-blackwell-1996-ppxiii-386-maps-bibliography-index/209A651A9FDEBBE3A751BEBA48EA9822 |journal=Journal of Southeast Asian Studies |language=en |publisher=Blackwell |volume=30 |issue=2 |page=xiii, 386}}</ref> me rreth 3 milionë banorë. Shumica e Bugisëve janë myslimanë, por shumë rite paraislame vazhdojnë të respektohen në kulturën e tyre, përfshirë edhe këndvështrimin se gjinia ekziston në një spektër. <ref>{{Cite web |last=Davies |first=Sharyn Graham |date=17 qershor 2016 |title=What we can learn from an Indonesian ethnicity that recognizes five genders |url=https://theconversation.com/what-we-can-learn-from-an-indonesian-ethnicity-that-recognizes-five-genders-60775 |access-date=27 shkurt 2019 |website=The Conversation |language=en}}</ref> Shumica e Bugisëve u konvertuan nga animizmi në Islam në fillim të shekullit të 17-të; <ref>{{Cite book |last=Pelras |first=Christian |url=https://books.google.com/books?id=hw-CQgAACAAJ |title=The Bugis |publisher=John Wiley & Sons |year=1997 |isbn=978-0-631-17231-4 |pages=4 |language=en}}</ref> një numër i vogël është konvertuar në krishterim, por ndikimi i Islamit mbetet shumë i theksuar në shoqërinë e tyre. <ref>{{Cite web |last=June |first=Karlana |date=23 February 2015 |title=The Bugis Five Genders and Belief in a Harmonious World |url=https://prezi.com/yhh0sdzysou5/the-bugis-five-genders-and-belief-in-a-harmonious-world/ |access-date=27 shkurt 2019 |website=Prezi |language=en}}</ref> Në kontrast me binarin gjinor, shoqëria Bugis njeh pesë gjini: ''makunrai'', ''oroané'', ''bisu'', k''alabai'' dhe k''alalai''. <ref>{{Cite book |last=Graham Davies |first=Sharyn |title=Challenging Gender Norms: Five Genders Among Bugis in Indonesia |publisher=Thomson Wadsworth |year=2006 |isbn=978-0-495-09280-3 |series=Case Studies in Cultural Anthropology |page=xi |language=en |oclc=476076313}}</ref> Sipas antropologes Sharyn Graham Davies, koncepti i pesë gjinive ka qenë një pjesë thelbësore e kulturës së tyre për të paktën gjashtë shekuj, duke përmendur tradita të ngjashme edhe në [[Tajlanda|Tajlandë]], [[Malajzia|Malajzi]], [[India|Indi]] dhe [[Bangladeshi|Bangladesh]]. <ref>{{Cite news |last=Ibrahim |first=Farid M |date=27 February 2019 |title=Homophobia and rising Islamic intolerance push Indonesia's intersex bissu priests to the brink |language=en |publisher=Australian Broadcasting Corporation News |url=https://www.abc.net.au/news/2019-02-27/indonesia-fifth-gender-might-soon-disappear/10846570 |url-status=live |access-date=27 February 2019 |archive-url=https://web.archive.org/web/20190227045350/https://www.abc.net.au/news/2019-02-27/indonesia-fifth-gender-might-soon-disappear/10846570 |archive-date=27 shkurt 2019}}</ref> Oroané krahasohen në mënyrë të përafërt me burrat cisgjinorë, makkunrai me gratë cisgjinore, calalai me burrat transgjinorë dhe calabai me gratë transgjinore,<ref>{{Cite book |last=Graham Davies |first=Sharyn |title=Challenging Gender Norms: Five Genders Among Bugis in Indonesia |publisher=Thomson Wadsworth |year=2006 |isbn=978-0-495-09280-3 |series=Case Studies in Cultural Anthropology |page=xi |language=en |oclc=476076313}}</ref> ndërsa bisutë krahasohen me persona androgjenë ose interseks dhe janë të nderuar si shamanë apo priftërinj të komunitetit.<ref>{{Cite news |last=Ibrahim |first=Farid M |date=27 February 2019 |title=Homophobia and rising Islamic intolerance push Indonesia's intersex bissu priests to the brink |language=en |publisher=Australian Broadcasting Corporation News |url=https://www.abc.net.au/news/2019-02-27/indonesia-fifth-gender-might-soon-disappear/10846570 |url-status=live |access-date=27 February 2019 |archive-url=https://web.archive.org/web/20190227045350/https://www.abc.net.au/news/2019-02-27/indonesia-fifth-gender-might-soon-disappear/10846570 |archive-date=27 shkurt 2019}}</ref> Klasifikimi i calabai, calalai dhe bissu si gjini të treta është subjekt debatesh. Këto role shihen gjithashtu si thirrje thelbësore profesionale dhe shpirtërore, të cilat nuk lidhen drejtpërdrejt me ndarjen gjinore mashkull-femër.<ref name="Boellstorff">{{Cite book |last=Boellstorff |first=Tom |title=The Gay Archipelago: Sexuality and Nation in Indonesia |url=https://archive.org/details/gayarchipelagose0000boel |publisher=Princeton University Press |year=2005 |pages=[https://archive.org/details/gayarchipelagose0000boel/page/n57 38]–40 |language=en}}</ref><ref name="NII">{{Cite book |last=Idrus |first=Nurul Ilmi |title=Gender Relations in an Indonesian Society |publisher=Brill |year=2016 |pages=32–35 |language=en}}</ref> Në jetën e përditshme shoqërore, bisutë, calabai dhe calalai mund të hyjnë si në banesat ashtu edhe në fshatrat e burrave dhe grave. == Bisutë == ''Bisutë'' janë një nga 5 gjinitë e bugive. Ka teori të ndryshme në lidhje me origjinën e tyre përfundimtare. <ref>{{Cite web |title=Sex, Gender, and Priests in South Sulawesi, Indonesia |url=http://www.iias.nl/iiasn/29/IIASNL29_27.pdf |url-status=dead |archive-url=https://web.archive.org/web/20110721074825/http://www.iias.nl/iiasn/29/IIASNL29_27.pdf |archive-date=21 korrik 2011 |access-date=2011-07-25 |publisher=[[International Institute for Asian Studies]] |language=en}}</ref> Që dikush të konsiderohet bisu, të gjitha aspektet e gjinisë duhet të ndërthuren për të formuar një tërësi. Besohet se lind me prirjen për t’u bërë bissu, gjë që zbulohet tek një foshnjë me gjenitali të paqartë. Këto gjenitali të paqarta nuk kanë pse të jenë të dukshme; një mashkull normativ që bëhet bissu besohet të jetë femër nga brenda. Kjo ndërthurje e gjinive mundëson shfaqjen e një identiteti "meta-gjinor". Megjithatë, vetëm gjenitalet e paqarta nuk mjaftojnë për të qenë bisu.<ref>{{Cite journal |title=Sulawesi's fifth gender |url=http://www.insideindonesia.org/edition-66/sulawesi-s-fifth-gender-3007484 |journal=[[Inside Indonesia]] |language=en |archive-url=https://web.archive.org/web/20120728104208/http://www.insideindonesia.org/edition-66-apr-jun-2001/sulawesi-s-fifth-gender-3007484 |archive-date=28 korrik 2012 |access-date=2011-07-25}}</ref> Personi duhet gjithashtu të mësojë gjuhën, këngët dhe magjitë tradicionale dhe të ketë dhunti për të dhënë bekime. Për t’u konsideruar një bisu i “vërtetë”, individi duhet të kalojë nëpër rituale të nisjes dhe të ketë mentorim nga një bissu tjetër, por kjo praktikë është në rënie për shkak të pakësimit të njerëzve që marrin këtë rol.<ref>{{Cite book |last=Andaya |first=Leonard |title=Other Pasts: Women, Gender and History in Early Modern Southeast Asia |publisher=Univ of Hawaii at Manoa |year=2001 |pages=35–44 |language=en}}</ref> Pritet që bisutë të qëndrojnë të celibatarë dhe të veshin rroba konservatore. <ref name="ABC">{{Cite news |last=Ibrahim |first=Farid M |date=27 February 2019 |title=Homophobia and rising Islamic intolerance push Indonesia's intersex bissu priests to the brink |language=en |publisher=Australian Broadcasting Corporation News |url=https://www.abc.net.au/news/2019-02-27/indonesia-fifth-gender-might-soon-disappear/10846570 |url-status=live |access-date=27 February 2019 |archive-url=https://web.archive.org/web/20190227045350/https://www.abc.net.au/news/2019-02-27/indonesia-fifth-gender-might-soon-disappear/10846570 |archive-date=27 shkurt 2019}}</ref> Në praktikë, shumë bissu përfshihen në marrëdhënie seksuale (veçanërisht me oroané), por kjo nuk pranohet hapur dhe njohja publike e këtyre marrëdhënieve shihet si rrënuese për fuqinë shpirtërore të bisusë. <ref>{{Cite book |last=Nanda |first=Serena |title=Gender Diversity: Crosscultural Variations |url=https://archive.org/details/genderdiversityc00nand_0 |publisher=Waveland Press |year=1999 |pages=[https://archive.org/details/genderdiversityc00nand_0/page/n101 92]–94 |language=en}}</ref> Në kulturën bugis paraislamike, bisutë shiheshin si ndërmjetës midis njerëzve dhe perëndive, sipas antropologut indonezian, profesorit Halilintar Lathief. Bisutë lidhen ngushtë me perëndeshën e hënës, e cila është një figurë femërore, por androgjene, dhe konsiderohen si pasardhës shpirtërorë. <ref>{{Cite book |last=Andaya |first=Leonard |title=Other Pasts: Women, Gender and History in Early Modern Southeast Asia |publisher=Univ of Hawaii at Manoa |year=2001 |pages=35–44 |language=en}}</ref> Deri në vitet 1940, bisutë kishin ende një rol qendror në ruajtjen e riteve të lashta të pallateve mbretërore, përfshirë kurorëzimet e mbretërve dhe mbretëreshave. <ref>{{Cite news |last=Ibrahim |first=Farid M |date=27 February 2019 |title=Homophobia and rising Islamic intolerance push Indonesia's intersex bissu priests to the brink |language=en |publisher=Australian Broadcasting Corporation News |url=https://www.abc.net.au/news/2019-02-27/indonesia-fifth-gender-might-soon-disappear/10846570 |url-status=live |access-date=27 February 2019 |archive-url=https://web.archive.org/web/20190227045350/https://www.abc.net.au/news/2019-02-27/indonesia-fifth-gender-might-soon-disappear/10846570 |archive-date=27 shkurt 2019}}</ref> Historikisht, bisutë kanë pasur një rol të rëndësishëm edhe në ceremoni të tjera, veçanërisht në dasma dhe lindje. Vetë kategoria e bisuve, ka nënkategori me role të ndryshme, ashtu siç përshkruhen në poemat tradicionale si La Galigo. Njëra prej tyre përfshin ata që rrjedhin drejtpërdrejt nga perënditë dhe që kanë lidhje të ngushta me oborret mbretërore dhe fisnikërinë. Kategoria e dytë përfshin bisutë që janë pronarë tokash, por që nuk marrin pjesë në role shpirtërore. Kategoria e fundit përbëhet nga bisutë që kanë rol kryesor në drejtimin e riteve fetare. === Persekutimi === Shoqëria bugi ka një besim kulturor se të pesë gjinitë duhet të bashkëjetojnë në harmoni, <ref>{{Cite web |last=June |first=Karlana |date=23 February 2015 |title=The Bugis Five Genders and Belief in a Harmonious World |url=https://prezi.com/yhh0sdzysou5/the-bugis-five-genders-and-belief-in-a-harmonious-world/ |access-date=27 shkurt 2019 |website=Prezi |language=en}}</ref> por deri në vitin 2019, numri i bisuve kishte rënë ndjeshëm, pas viteve me përndjekje në rritje dhe zbehjes së traditës që i nderonte ata si priftërinj tradicionalë të komunitetit. Bisutë kanë arritur të mbijetojnë kryesisht duke marrë pjesë në dasma si “nuse nderi” (''maids of honour''), duke punuar si fermerë, si dhe duke ushtruar rolet e tyre kulturore si priftërinj. Grupet islamike radikale, policia dhe politikanët kanë kontribuar në shtimin e ngacmimeve dhe diskriminimit ndaj personave joheteroseksualë në Indonezi. Gjatë sundimit kolonial holandez, toleranca ndaj bisusë ishte e përzier. Qeveria koloniale lejonte disa struktura shoqërore vendase të qëndronin në fuqi për të ruajtur produktivitetin bujqësor dhe sepse i shihte traditat vendase si një mjet për të frenuar përhapjen e islamizmit. <ref>{{Cite journal |last=Thamrin |first=Umar |date=nëntor 2015 |title=How Economy Matters to Indigenous Identity of Bissu, Transgender Priests of South Sulawesi, Indonesia |journal=Asia Research Institute |language=en |volume=Working Paper Series |issue=241}}</ref> <ref>{{Cite journal |last=Pelras |first=Christian |date=1994 |title=Religion, Tradition, and the Dynamics of Islamization in South Sulawesi |url=https://archive.org/details/sim_indonesia_1994-04_57/page/n140 |journal=Indonesia |language=en |volume=57 |issue=57 |pages=133–154 |doi=10.2307/3351245 |jstor=3351245 |hdl-access=free}}</ref> Megjithatë, kolonët holandezë kontribuan në krijimin e një mjedisi armiqësor ndaj praktikave dhe identiteteve seksuale që i konsideronin si “amorale”, duke i përdorur këto dallime për të theksuar distancën nga popullsia vendase. <ref>{{Cite book |last=Gouda |first=Frances |title=Dutch Culture Overseas: Colonial Practice in the Netherlands Indies, 1900-1942 |publisher=Amsterdam University Press |year=1995 |language=en}}</ref> Pas pavarësisë në vitin 1949, mbretëritë e lashta bugi u përfshinë në republikën e re dhe roli i bisusë u shty gjithnjë e më shumë në periferi për shkak të lidhjeve të tyre me fisnikërinë bugi. Edhe pse traditat e tyre bashkëjetuan për një kohë të gjatë me idealet islame para pavarësisë, një rebelim islamik rajonal në Sulawesi Jugore (i njohur si ''Operasi Tobat'', pjesë e kryengritjes së Darul Islam) çoi në një shtim të përndjekjes. Me përkeqësimin e klimës ndaj personave joheteroseksualë, gjithnjë e më pak njerëz ishin të gatshëm të merrnin rolin e bisusë. <ref>{{Cite news |last=Ibrahim |first=Farid M |date=27 February 2019 |title=Homophobia and rising Islamic intolerance push Indonesia's intersex bissu priests to the brink |language=en |publisher=Australian Broadcasting Corporation News |url=https://www.abc.net.au/news/2019-02-27/indonesia-fifth-gender-might-soon-disappear/10846570 |url-status=live |access-date=27 February 2019 |archive-url=https://web.archive.org/web/20190227045350/https://www.abc.net.au/news/2019-02-27/indonesia-fifth-gender-might-soon-disappear/10846570 |archive-date=27 shkurt 2019}}</ref> Me ardhjen në pushtet të regjimit të Rendit të Ri të Suhartos, bisutë u margjinalizuan duke u trajtuar si elementë devijantë dhe jo-islamikë në shoqërinë indoneziane. Ata u shënjestruan gjithashtu për shkak të lidhjeve të supozuara me Partinë Komuniste të Indonezisë.<ref>{{Cite book |last=Boellstorff |first=Tom |title=The Gay Archipelago: Sexuality and Nation in Indonesia |url=https://archive.org/details/gayarchipelagose0000boel |publisher=Princeton University Press |year=2005 |pages=[https://archive.org/details/gayarchipelagose0000boel/page/n57 38]–40 |language=en}}</ref> <ref>{{Cite book |last=Lathief |first=Halilintar |title=Bissu: pergulatan dan peranannya di masyarakat Bugis |publisher=Desantara |year=2004 |language=id}}</ref> Përndjekja përfshinte ndalimin e praktikave të bisuve, shkatërrimin e objekteve me rëndësi shpirtërore, asimilimin e detyruar në role mashkullore dhe ekzekutimin e shumë individëve bisu. Në periudhën pas-Suharto, janë bërë përpjekje për të ringjallur praktikat tradicionale të bisuve ku shumë elemente të zakonit të tyre janë ndërthurur me traditën islame. Bisutë mund të gjenden duke dhënë bekime për pelegrinët që shkojnë në Haxh dhe madje duke marrë vetë pjesë në pelegrinazh. <ref>{{Cite book |last=Nanda |first=Serena |title=Gender Diversity: Crosscultural Variations |url=https://archive.org/details/genderdiversityc00nand_0 |publisher=Waveland Press |year=1999 |pages=[https://archive.org/details/genderdiversityc00nand_0/page/n101 92]–94 |language=en}}</ref> Megjithatë, kjo ringjallje ka bërë që zakonet e bissu të shihen gjithnjë e më shumë si atraksione për turistët, çka i redukton ato në argëtim dhe shpërfill sfondin shpirtëror mbi të cilin janë ndërtuar. Bisutë përjetojnë më shumë pranim dhe respekt shoqëror kur shihen duke përmbushur rolet e tyre shpirtërore, por në rastet kur nuk e bëjnë këtë, shpesh pritet që të përshtaten me rolet më të ngurta mashkull/femër. Megjithëse bissu janë shpirtërisht të veçantë nga personat jobinare apo interseks, kjo ndarje po bëhet gjithnjë e më e paqartë. Sot, shumë bisu janë angazhuar në profesione që lidhen më ngushtë me rolet varia, si për shembull grimi i nuseve. Edhe brenda vetë shoqërisë bugi, roli i bissu kohët e fundit është ngatërruar me ato të calalai dhe calabai. Për shkak të rënies së numrit të bisuve, disa rite kanë filluar të zëvendësojnë bisutë me kalalai dhe kalabai. <ref>{{Cite book |last=Andaya |first=Leonard |title=Other Pasts: Women, Gender and History in Early Modern Southeast Asia |publisher=Univ of Hawaii at Manoa |year=2001 |pages=35–44 |language=en}}</ref> == Kalabai == Sipas sistemit gjinor të bugive, kalabai janë njerëzit të cilët lindin me gjini mashkull, por marrin rolin shoqëror të grave heteroseksuale. Veshja dhe shprehja e tyre gjinore janë dukshëm femërore, por nuk përputhen drejtpërdrejt me ato të grave “tipike” heteroseksuale. Veçanërisht në epokën moderne, moda e kalabait është e ndikuar edhe nga stile jashtë kulturës tradicionale bugi, si nga burime islame apo të krishtera. Roli tipik kalabai përfshin organizimin e dasmave dhe parukerinë.[[Skeda:Indonesian_dancer,_Wanita_di_Indonesia_p109_(Charles_Breyer).jpg|parapamje| Balerinë Calabai, 1953]] == Kalalai == Kalalai janë persona që lindin me gjini femër, por marrin rolet shoqërore të burrave heteroseksualë. Ata paraqiten si burra, kryejnë punë burrash dhe jetojnë me partnere femra, me të cilat adoptojnë fëmijë. Edhe pse zakonisht vishen në mënyrë mashkullore, shumë kalalai përfshijnë elementë të veçantë që tregojnë identitetin e tyre unik, si për shembull vendosja e një vathi vetëm në veshin e djathtë (ndryshe nga oroané që e vendosin në të majtë dhe makunrai që i vendosin në të dy veshët). Kalalai janë një përzierje të virtyteve femërore dhe mashkullore, si përkushtimi dhe trimëria. Ata mund të shfaqin sjellje si mashkullore ashtu edhe femërore, dhe kjo shprehje është shpesh fluide, në varësi të rastit apo kontekstit. Numri i kalalave është më i vogël edhe në krahasim me bisutë apo kalabai, pasi shumë persona shkurajohen të identifikohen si kalalai. Në përgjithësi, ekziston një nivel më i lartë diskriminimi ndaj personave që lindin femra dhe heqin dorë nga roli tradicional i nënës dhe bashkëshortes, pasi shpesh stereotipizohen si dembele. Gjithashtu, puna e tyre është më pak e dukshme për publikun, pasi shpesh përqendrohet në bujqësi, ndryshe nga kalabai, që shihen më shpesh në role si kuzhinierë, parukierë dhe organizatorë dasmash, një ndryshim që mund të ushqejë më tej këto stereotipe. == Referime == {{reflist}} == Lidhje të jashtme == * {{Cite AV media |url=https://www.youtube.com/watch?v=K9VmLJ3niVo |title=Five Genders? |date=21 tetor 2008 |type=video |language=en |publisher=[[National Geographic Channel]] |archive-url=https://web.archive.org/web/20250120030940/https://www.youtube.com/watch?v=K9VmLJ3niVo |archive-date=20 janar 2025 |url-status=bot: unknown |via=YouTube |access-date=13 maj 2025 }} * {{Cite journal |last=Perkins |first=Roberta |date=nëntor 1994 |editor-last=Skinner |editor-first=Craig |title=Soft Minded Men: South-East Asian Gender Crossing |url=http://www.gendercentre.org.au/resources/polare-archive/archived-articles/soft-minded-men.htm |url-status=dead |journal=Polare |language=en |issue=5 |archive-url=https://web.archive.org/web/20130927132638/http://www.gendercentre.org.au/resources/polare-archive/archived-articles/soft-minded-men.htm |archive-date=27 shtator 2013}} [[Kategoria:LGBTQ dhe Islami]] [[Kategoria:LGBT]] [[Kategoria:LGBTQ]] 7lhqeysxxxpmadtuywl6ucomk22tn7p 0 379117 2807307 2800241 2025-06-07T07:41:15Z InternetArchiveBot 115207 Lidhje të jashtme të shpëtuara: 0 Lidhje të jashtme të etiketuara si të vdekura: 1) #IABot (v2.0.9.5 2807307 wikitext text/x-wiki {{Infobox person |name = Diego Granese |image = DiegoGranese.jpg |caption = Diego Granese |birth_date = 28 shtator 1990 |birth_place = [[Vigevano]], [[Itali]] |nationality = Italian |occupation = Sipërmarrës, influencer, këshilltar fiskal ndërkombëtar |years_active = 2010–sot }} '''Diego Granese''' (i lindur më [[28 shtator]] [[1990]] në [[Vigevano]], [[Itali]]) është një sipërmarrës italian, influencer dhe këshilltar fiskal me profil ndërkombëtar. Ai ka fituar njohje për aktivitetin e tij në fushat e biznesit dixhital, internacionalizimit të kompanive dhe zhvendosjes së tyre në juridiksione me optimizim fiskal, veçanërisht drejt [[Dubai]]-t. Granese është një figurë e njohur mediatike dhe ka marrë pjesë në disa nga programet më të ndjekura të televizionit italian si ''[[Pomeriggio Cinque]]'' (Canale 5), ''[[Non è la D'Urso]]'', ''[[Dritto e rovescio]]'' (Rete 4), ''[[BLOB]]'', ''[[Restart]]'' dhe ''[[FarWest]]'' (RAI 3).<ref>{{Cite web |title=Diego Granese: La fidanzata di Brosio sta con lui per andare in TV |url=https://mediasetinfinity.mediaset.it/video/pomeriggiocinque/diego-granese-la-fidanzata-di-brosio-sta-con-lui-per-andare-in-tv_F310547801079C13 |publisher=Mediaset}}</ref><ref>{{Cite web |title=Restart - Puntata del 15/01/2025 |url=https://www.raiplay.it/video/2025/01/Restart---Puntata-del-15012025-aa8772df-bbdc-4a6e-9779-5501f2eb0343.html |publisher=RAI}}</ref> == Biografia dhe fillimet == Granese lindi në një familje të klasës së mesme në qytetin Vigevano. Babai i tij ishte punëtor fabrike dhe nëna punonjëse administrative. Ai tregoi interes për sipërmarrjen që në moshë të re dhe themeloi biznesin e tij të parë në fushën e sportit në moshën 21-vjeçare.<ref>{{Cite web |title=Television Personality and an Influencer, Diego Granese Loves Taking Up New Projects |url=https://www.americadailypost.com/television-personality-and-an-influencer-diego-granese-loves-taking-up-new-projects-to-keep-his-hands-full-all-the-time/ |publisher=America Daily Post}}</ref> == Karriera == Granese është bashkëthemelues i rrjetit të palestrave ''Fitup Europe'', me mbi 50 qendra në mbarë Evropën, i cili integron inteligjencën artificiale në trajnimet sportive.<ref>{{Cite web |title=FitUp: l'intelligenza artificiale è il futuro dell'allenamento in palestra |url=https://www.adnkronos.com/Archivio/lavoro/dati/ia-fitup-lintelligenza-artificiale-e-il-futuro-dellallenamento-in-palestra_5reUOp3wN661fzA5gDlGg |publisher=Adnkronos}}</ref> Ai themeloi ''El Original S.r.l.'', kompani që hodhi në treg verën e parë të gazuar me ngjyra, ''Aviva Wines'', si dhe markën ''Au Vodka'', e cila arriti të kryesonte tregjet në Itali dhe Mbretërinë e Bashkuar, duke konkurruar marka si Belvedere dhe Grey Goose.<ref>{{Cite web |title=Exclusive: Diego Granese Will bring Aviva Wines to Dubai |url=https://medium.com/@slattagency/exclusive-diego-granese-will-bring-aviva-wines-to-dubai-after-conquering-the-italian-market-51f17df6724c |publisher=Medium}}</ref> E njëjta kompani u bë e njohur gjithashtu për prodhimin e birrat zyrtare të klubeve italiane si [[Juventus FC]], [[AC Milan]] dhe [[SSC Napoli]].<ref>{{Cite web |title=Juventus Beer: quanto costa e dove si potrà acquistare |url=https://www.ilgiornale.it/news/calcio/juventus-beer-quanto-costa-e-dove-si-potr-acquistare-birra-2124962.html |publisher=Il Giornale}}</ref> Ai ka qenë bashkëpunëtor në projekte me figura të njohura si reperi italian [[Guè Pequeno]], me të cilin lançoi markën ''Tequila Tequiero''.<ref>{{Cite web |title=E-commerce, il nuovo business di Khaby Lame |url=https://movida.tgcom24.it/2021/09/10/e-commerce-il-nuovo-business-di-khaby-lame-il-re-dei-social-punta-in-alto/ |publisher=TGcom24}}</ref> == Aktiviteti ndërkombëtar dhe në Dubai == Pas suksesit në Itali, Granese u zhvendos në [[Dubai]] dhe themeloi kompaninë ''BILLIONAIRE DMCC'' (emër tregtar: ''Billionize''), e cila ofron shërbime konsulence fiskale, zhvendosje kompanish dhe eksport produktesh italiane. Ai është gjithashtu bashkëthemelues i markës së modës ''Offshore'' dhe i revistës së financave ''Capitalist.it''.<ref>{{Cite web |title=Internazionalizzazione: Diego Granese a Dubai per affari |url=https://www.affaritaliani.it/blog/ascensore-top-flop-tv/granese-721438.html |publisher=Affaritaliani.it}}</ref> Në maj 2025, Granese u vlerësua me vizën e artë [[Golden Visa (VAE)|Golden Visa]] të Emirateve të Bashkuara Arabe si një figurë me ndikim në Dubai.<ref>{{Cite web |title=Diego Granese was awarded the UAE's Golden Visa as an influential person in Dubai |url=https://www.gulftoday.ae/business/2025/05/13/diego-granese-was-awarded-the-uaes-golden-visa-as-an-influential-person-in-dubai |publisher=Gulf Today}}</ref> Të njëjtin vlerësim e kanë marrë dhe emra të njohur si [[Cristiano Ronaldo]] (sport) dhe [[Giorgio Armani]] (modë). Që nga maji 2021, Granese është gjithashtu këshilltar i një Princit të Lindjes së Mesme për çështje strategjike të zhvillimit ndërkombëtar.<ref>{{Cite web |title=Diego Granese, one of the most famous entrepreneur influencers! |url=http://markets.buffalonews.com/buffnews/news/read/40266341 |publisher=Buffalo News }}{{Lidhje e vdekur}}</ref> == Dan Ink Group == Në vitin 2024, Granese bashkëthemeloi ''Dan Ink Group'', një rrjet ekskluziv studiosh tatuazhesh në Itali, së bashku me Steven Basalari dhe Christopher Geraldino. Studioja e parë në Monza arriti qarkullim mbi 600.000 € në vitin e parë. Koncepti u bazua në eksperiencë luksoze dhe marketing përmes rrjeteve sociale.<ref>{{Cite web |title=Fabrizio Corona a Montano Lucino |url=https://www.quicomo.it/attualita/fabrizio-corona-palestra-fitup-montano-lucino.html |publisher=QuiComo}}</ref> == Festivali i Filmit në Venecia == Granese ka marrë pjesë si i ftuar nderi në tapetin e kuq të edicioneve të 78-të dhe 79-të të [[Festivali Ndërkombëtar i Filmit në Venecia|Festivalit Ndërkombëtar të Filmit në Venecia]] në vitet 2021 dhe 2022.<ref>{{Cite web |title=Diego Granese, Gemma Lenoci fidanzata: red carpet a Venezia 79 |url=https://www.iltempo.it/general/2022/09/08/news/diego-granese-gemma-lenoci-fidanzata-venezia-79-gossip-dubai-32994223/ |publisher=Il Tempo}}</ref><ref>{{Cite web |title=Venezia 78, Diego Granese sul red carpet con due misteriose ragazze mascherate |url=https://www.liberoquotidiano.it/news/gossip-e-trash/28625244/venezia_78_diego_granese_red_carpet_due_misteriose_ragazze_mascherate/ |publisher=Libero Quotidiano}}</ref> == Media dhe ndikimi == Granese është përfolur në shumë media të rëndësishme italiane dhe ndërkombëtare si ''[[Il Tempo]]'', ''[[Libero Quotidiano]]'', ''[[Il Giornale]]'', ''[[Novella 2000]]'', ''[[Affaritaliani.it]]'', ''[[ANSA]]'', ''Disrupt Magazine'', ''Gulf Today'' dhe ''RAI''.<ref>{{Cite web |title=Consigli per diventare imprenditori di successo |url=https://www.ansa.it/pressrelease/economia/2019/09/11/diego-granese-consigli-per-diventare-imprenditori-di-successo_9c3ce717-a0b6-4add-9445-8e48a6134f3c.html |publisher=ANSA}}</ref> == Lidhje të jashtme == * [https://commons.wikimedia.org/wiki/File:DiegoGranese.jpg Wikimedia Commons: Foto zyrtare] {{DEFAULTSORT:Granese, Diego}} [[Kategoria:Personalitete televizive italiane]] [[Kategoria:Sipërmarrës italianë]] [[Kategoria:Këshilltarë fiskalë]] [[Kategoria:Personat e gjallë]] [[Kategoria:Lindjet në 1990]] ds133yw2tizp7j08nzjf4dc4ywwu3em 0 379123 2806966 2800427 2025-06-06T13:40:46Z Lanceloth345 172573 2806966 wikitext text/x-wiki {{Infobox sezon televiziv | bgcolour = #32CD32 | image = | caption = | module1 = {{Infobox reality competition season | host = [[Luana Vjollca]] | num_days = 90 | num_contestants = 16 | winner = | runner_up = | companion_show = }} | num_episodes = | network = [[Vizion Plus]] | first_aired = {{Start date|2025|03|31|df=y}} | last_aired = aktualisht }} '''''Ferma VIP 2''''', njohur dhe si '''''Ferma VIP 2 Albania''''', është sezoni i dytë i variantit shqiptar të reality show-t ''franchise'' suedez ''The Farm''.<ref>{{Cite web|url=https://www.imalbania.com/rikthehet-ferma-vip-kush-do-te-jene-konkurrentet-dhe-moderatori-e-edicionit-te-dyte/|language=sq|title=Rikthehet "Ferma VIP" – Kush do të jenë konkurrentët dhe moderatori e edicionit të dytë?|date=19 mars 2025|website=imalbania.com}}</ref> Ky sezon nisi transmetimin më 31 mars 2025 në [[Vizion Plus]] dhe [[Tring (kompani)|Tring]], me [[Luana Vjollca]] si prezantuesja kryesore, duke zëvendësuar Fjoralba Ponarin.<ref>{{Cite web|url=https://darling.al/2025/03/20/e-konfirmuar-luana-vjollca-do-te-moderoje-ferma-vip-2-foto/|language=sq|title=E konfirmuar! Luana Vjollca do të moderojë "Ferma Vip" 2. (Foto)|date=20 mars 2025|website=darling.al}}</ref> Opinionistët e sezonit ishin [[Kastro Zizo]] dhe Inida Gjata (Zhaku), ndërsa drejtuesi i fermës ishte [[Albano Bogdo]].<ref>{{Cite web|url=https://www.anabelmagazine.com/news/81502/priiit-cfare-zhaku-dhe-kastro-opinioniste-te-ferma-vip|language=sq|title=Priiit, çfarë?! Zhaku dhe Kastro, opinionistë të "Ferma VIP"|date=31 mars 2025|website=Anabel Magazine}}</ref> Ashtu si sezoni i parë, konkurrentët VIP jetojnë në një fermë të izoluar për rreth 90 ditë, ku përballen me sfida ditore dhe kushte të jetesës tradicionale. Programi transmetohet drejtpërdrejt në dy kanale të dedikuara ''[[pay-per-view]]'', Ferma VIP 1 dhe Ferma VIP 2, përmes platformës [[Tring (kompani)|Tring TV]].<ref>{{Cite web|url=https://www.vizionplus.tv/ferma-vip-2-nis-me-spektakel-dhe-surpriza-te-medha-16-fermere-ne-gare-per-100000e/|language=sq|title="Ferma VIP 2" nis me spektakël dhe surpriza të mëdha, 16 fermerë në garë për 100,000€|date=1 prill 2025|website=Vizion Plus}}</ref> == Konkurrentët == Më 31 mars 2025, në natën e parë të transmetimit, në fermë hynë 16 personazhe të njohur nga bota e medias, muzikës, artit dhe sportit.<ref>{{Cite web|url=https://www.anabelmagazine.com/news/81503/njihuni-me-16-fermeret-e-ferma-vip-2/|language=sq|title=Njihuni me 16 fermerët e "Ferma VIP 2"|date=1 prill 2025|website=Anabel Magazine}}</ref> {| class="wikitable sortable" style="text-align: center; width: 100%" |+ '''Lista e konkurrentëve të "Ferma VIP 2"''' ! Konkurrenti !! Mosha !! Profili/Arsyeja e famës !! Hyrja !! Dalja !! Statusi !! Pozicioni përfundimtar |- | | | | Dita 1 | | | |- | | | | Dita 1 | | | |- | | | | Dita 1 | | | |- | | | | Dita 1 | | | |- | | | | Dita 1 | | | |- | | | | Dita 1 | | | |- | | | | Dita 1 | | | |- | | | | Dita 1 | | | |- | | | | Dita 1 | | | |- | | | | Dita 1 | | | |- | | | | Dita 1 | | | |- | | | | Dita 1 | | | |- | | | | Dita 1 | | | |- | | | | Dita 1 | | | |- | | | | Dita 1 | | | |} == Shiko edhe == * [[Ferma VIP]] * [[Luana Vjollca]] == Referime == {{Reflist}} == Lidhje të jashtme == * [https://www.vizionplus.tv/kategori/ferma-vip-2/ Faqja zyrtare e sezonit në Vizion Plus] {{Ferma VIP}} [[Kategoria:Ferma VIP]] [[Kategoria:Programe televizive shqiptare të viteve 2020]] [[Kategoria:Programe televizive shqiptare të gjinisë reality show të viteve 2020]] [[Kategoria:Programe televizive nga Vizion Plus]] [[Kategoria:Programe televizive nga Fremantle]] [[Kategoria:Programe televizive të xhiruara në Shqipëri]] 0xkdgo3fauy1hjnh0beyqbqyffux1if 4 379182 2807127 2805900 2025-06-06T22:52:49Z Leutrim.P 113691 /* Edukatori */ - Votim. 2807127 wikitext text/x-wiki <!-- Mos e ndryshoni pjesën më poshtë. --> == [[Wikipedia:Administrata/Administratorë/Kandidatura/Edukatori|Edukatori]] == <div style="background-color:#F0FBFD;"> {{User|Edukatori}} - '''Kandidatura përfundon minimalisht më ''5 qershor 2025, 09:28 (CEST)'', maksimalisht më ''20 qershor 2025, 09:28 (CEST)'''''<!--Burokratë, zëvendësoni datën me {{safesubst:#time: j F Y, H:i "(CEST)"|+30 days}} nëse e kërkojnë kushtet dhe hiqni ngjyrën e diskutimit para arkivimit. --> <!-- Mos e ndryshoni pjesën më lartë. --> <!-- Shpjegoni arsyen e kandidimit më poshtë. Mos harroni të firmosni! --> === Votimi === <!-- Para se të votoni, shikoni në krye të faqes së Administratës për të parë nëse i përmbushni kushtet. Nëse nuk i përmbushni, mund të jepni mendimin tuaj te pjesa e diskutimit. --> * {{PËR}} - Edukatori ka mbështetjen time të plotë. Është kontribuues i madh në një gamë të gjerë temash, bashkëpunues online dhe offline dhe kontributi i tij në nivel administratori do të jetë vlerë e shtuar për komunitetin tonë. --[[Përdoruesi:Arianit|Arianit]] ([[Përdoruesi diskutim:Arianit|diskutimet]]) 29 maj 2025 09:19 (CEST) * {{PËR}} - [[Përdoruesi:Edukatori|Edukatori]] është prej anëtarëve më punëtorë në komunitet dhe mendoj se do të kontribuojë akoma më shumë edhe si administrator. E ka mbështetjen time! [[Përdoruesi:Berishasinan|Berishasinan]] ([[Përdoruesi diskutim:Berishasinan|diskutimet]]) 29 maj 2025 09:37 (CEST) * {{PËR}} -@[[User:Edukatori|Edukatori]] është një nga kontribuesit më të angazhuar dhe seriozë që kontribuon rregullisht në Wikipedia dhe i ka dhuruar komunitetit tonë artikuj me vlerë. E meriton të jetë administrator.--[[Përdoruesi:Vyolltsa|Vyolltsa]] ([[Përdoruesi diskutim:Vyolltsa|diskutimet]]) 29 maj 2025 09:40 (CEST) * {{PËR}} - Kontribute të shumta, sidomos me kategoritë. Vullneti i mirë për punë e justifikon kërkesën. - [[Përdoruesi:Klein Muçi|Klein Muçi]] ([[Përdoruesi diskutim:Klein Muçi|diskutimet]]) 2 qershor 2025 18:40 (CEST) * {{PËR}} - @[[User:Edukatori|Edukatori]], Një kontribues intensiv, me një cilësi shumë të mirë në artikuj, vështirë t’i gjenden gabime. Gjatë krijimit të artikujve të rinj prek tema esenciale që janë të dhëna të një rëndësie të veçantë për lexuesin shqiptar. Personalisht, aq sa kemi pasur komunikim, mund të them se ka një qasje të pjekur dhe të matur. Komuniteti ka nevojë në këtë moment për administratorë të rinj, por në veçanti për administratorë me përvojë të gjatë dhe largpamës, siç është Edukatori. - [[Përdoruesi:Leutrim.P|Leutrim.P]] ([[Përdoruesi diskutim:Leutrim.P|diskutimet]]) 7 qershor 2025 00:52 (CEST) === Diskutimi === === Reagimi i kandidatit të vetë propozuar === Përshëndetje komunitet, Jam duke paraqitur kandidaturën time për të marrë përgjegjësitë e administratorit në Wikipedia në gjuhën shqipe. Që prej fillimit të angazhimit tim si përdorues aktiv, kam kontribuar me mbi 53,000 redaktime në Wikipedia shqip dhe mbi 94,000 redaktime në të gjitha projektet Wikimedia, përfshirë edhe Wikidata, Wikimedia Commons, si dhe Wikipedia në gjuhë të tjera si anglishtja, italishtja, serbokroatishtja e të tjera. Gjatë angazhimit tim shumëvjeçar si wikipedian, me këtë llogari me emrin Edukatori që nga 9 marsi 2019, kam krijuar mbi 10 000 faqe në Wikipedia Shqip dhe mbi 100 faqe në Wikipedia Anglisht. (Do theksuar se si wikipedian "eksperimental" kam kontribuar që nga 28 nëntori 2015) Kam marrë pjesë në edit-a-thone, konferenca dhe seminare organizuar nga komuniteti në Shqipëri dhe Kosovë duke nisur që nga [[Open Source Conference Albania|OSCAL 2016]] (14-15 Maj 2016) e deri më sot. Kontributet e mia janë përqendruar në: * krijimin e artikujve të rinj dhe përmirësimin e artikujve ekzistues në fusha si arsimi, shkollat, edukimi, mësimdhënia, pedagogjia dhe shkencat (kryesisht ato shoqërore), historia, kultura, etj. * mirëmbajtjen e përmbajtjes dhe përmirësimin e strukturës së artikujve, * pastrimin e vandalizmit dhe respektimin e politikave enciklopedike, Qëllimi im si administrator do të ishte të kontribuoj në mënyrë edhe më të efektshme në ruajtjen e cilësisë së përmbajtjes, mbështetjen e përdoruesve dhe menaxhimin e çështjeve teknike e administrative me maturi dhe paanshmëri. Besoj se përvoja ime ndërprojektuale dhe përkushtimi im afatgjatë ndaj misionit të Wikipedia-s janë dëshmi e seriozitetit dhe vullnetit për ta çuar këtë komunitet përpara. Ju falënderoj për konsideratën dhe ju ftoj të shprehni lirshëm mendimin tuaj. Me respekt, --[[Përdoruesi:Edukatori|Edukatori]] ([[Përdoruesi diskutim:Edukatori|diskutimet]]) 21 maj 2025 11:28 (CEST) </div> m3vslokr1xk347g8m7cnawnh0ppxuan 0 379186 2807309 2800636 2025-06-07T07:53:05Z InternetArchiveBot 115207 Lidhje të jashtme të shpëtuara: 0 Lidhje të jashtme të etiketuara si të vdekura: 1) #IABot (v2.0.9.5 2807309 wikitext text/x-wiki '''Dita Botërore e Bletës''' <ref>https://ata.gov.al/2025/05/20/dita-boterore-e-bletes/{{Lidhje e vdekur}}</ref>, e shpallur nga [[Organizata e Kombeve të Bashkuara]] (OKB), festohet çdo vit më 20 maj. Qëllimi i saj është të rritet ndërgjegjësimi për rëndësinë e pjalmuesve, kërcënimet me të cilat ata përballen dhe kontributin e tyre në zhvillimin e qëndrueshëm. ==Zgjedhja e datës== Kjo datë <ref>https://motilokal.com/lajmet/2565/20-maj-dita-boterore-e-bletes/</ref> përkujton Anton Janša-n (1734–1773), një bletar slloven, i njohur si një nga pionierët e bletarisë moderne. Ai vlerësohej për përkushtimin ndaj bletëve dhe për njohuritë e tij për rolin që ato luajnë në natyrë. ==Rëndësia e pjalmuesve== Bletët dhe pjalmuesit e tjerë – si fluturat, lakuriqët e natës, zogjtë kolibra, e shumë të tjerë – janë thelbësorë për ekosistemet tona dhe për prodhimin ushqimor. Ata ndihmojnë në pjalmimin e luleve të egra dhe të kulturave bujqësore, duke siguruar shumë nga ushqimet që konsumojmë çdo ditë. * Gati 90% e bimëve të egra me lule në botë varen, tërësisht ose pjesërisht, nga pjalmimi i kafshëve. * Më shumë se 75% e kulturave ushqimore globale dhe 35% e tokës bujqësore varen nga pjalmuesit. * Më shumë se 200,000 lloje kafshësh janë pjalmues – përfshirë mbi 20,000 lloje bletësh, shumica e të cilave janë të egra. ==Kërcënimet ndaj bletëve dhe pjalmuesve== Pjalmuesit janë gjithnjë e më të kërcënuar nga aktivitetet njerëzore, si: * Përdorimi i pesticideve * Humbja e habitateve natyrore * Ndryshimet klimatike * Sëmundjet dhe speciet pushtuese OKB-ja bën thirrje për masa urgjente për mbrojtjen e bletëve <ref>https://www.botasot.info/lajme/1814448/sot-shenohet-dita-boterore-e-bletes/</ref> dhe pjalmuesve të tjerë, duke theksuar se ata janë kyç për sigurinë ushqimore, zhvillimin e qëndrueshëm, dhe eliminimin e urisë, veçanërisht në vendet në zhvillim. ==Bletët si tregues mjedisorë== Bletët dhe pjalmuesit e tjerë shërbejnë edhe si tregues të shëndetit të mjedisit. Ndryshimet në sjelljen, numrin apo shëndetin e tyre mund të tregojnë probleme më të mëdha në ekosistemet natyrore, si ndotja, ndryshimi i klimës apo rënia e biodiversitetit. ==Ndikimi i njeriut== * Të mbjellim bimë vendase që tërheqin pjalmuesit * Të evitojmë përdorimin e pesticideve * Të mbështesim bletarët lokalë duke blerë mjaltë vendas * Të edukojmë veten dhe të tjerët për rëndësinë e pjalmuesve Dita Botërore e Bletës <ref>https://www.gazetatema.net/kulture/dita-boterore-e-bletes-i495533/</ref> është një kujtesë e fuqishme se jeta jonë dhe natyra janë të lidhura ngushtë. Mbrojtja e bletëve <ref>https://abcnews.al/dita-boterore-e-bletes-cfare-i-ben-te-vecanta/</ref> do të thotë mbrojtje e ushqimit, mjedisit dhe së ardhmes sonë. ==Burime== [[Kategoria:Ditë ndërkombëtare]] ohvj5qk2vzm82bpqwyok70x6j7l3wez 1 379346 2807282 2801271 2025-06-07T04:20:09Z MajavahBot 122738 U arkivua 1 diskutim nga faqja [[Diskutim:F. A. Mitchell-Hedges]] 2807282 wikitext text/x-wiki {{Arkivi}} == Internet Archive Bot == Përshëndetje, redaktorë! Sapo ndryshova 1 lidhje të jashtme te artikulli ''[[F. A. Mitchell-Hedges]]''. Ju lutem, shpenzoni pak kohë për të shqyrtuar [https://sq.wikipedia.org/w/index.php?diff=prev&oldid=2145763 redaktimin tim]. Nëse keni ndonjë pyetje ose dëshironi që t'i injoroj lidhjet apo faqet krejtësisht në të ardhmen, ju lutem, vizitoni [[:m:InternetArchiveBot/FAQ/sq|këtë faqe]] për informacione të mëtejshme. Ndër të tjera, aty mund të gjeni dhe informacion se si mund të rregulloni problemet që mund të kem shkaktuar. Kam bërë këto ndryshime: *U rregullua formatimi/përdorimi për lidhjen http://www.indianajones.com/raiders/bts/news/news20030923.html. Gjithë të mirat!—[[:User:InternetArchiveBot|'''<span style="color:darkgrey;font-family:Courier New">InternetArchiveBot</span>''']] <span style="color:green;font-family:Rockwell">([[:en:User talk:InternetArchiveBot|Raportoni probleme]])</span> 19 gusht 2020 01:17 (CEST) == Internet Archive Bot == Përshëndetje, redaktorë! Sapo ndryshova 1 lidhje të jashtme te artikulli ''[[F. A. Mitchell-Hedges]]''. Ju lutem, shpenzoni pak kohë për të shqyrtuar [https://sq.wikipedia.org/w/index.php?diff=prev&oldid=2169682 redaktimin tim]. Nëse keni ndonjë pyetje ose dëshironi që t'i injoroj lidhjet apo faqet krejtësisht në të ardhmen, ju lutem, vizitoni [[:m:InternetArchiveBot/FAQ/sq|këtë faqe]] për informacione të mëtejshme. Ndër të tjera, aty mund të gjeni dhe informacion se si mund të rregulloni problemet që mund të kem shkaktuar. Kam bërë këto ndryshime: *U shtua ky version i arkivuar i faqes https://web.archive.org/web/20090724085651/http://www.howgego.co.uk/explorers/frederick_albert_mitchell-hedges.htm për lidhjen http://www.howgego.co.uk/explorers/frederick_albert_mitchell-hedges.htm. Gjithë të mirat!—[[:User:InternetArchiveBot|'''<span style="color:darkgrey;font-family:Courier New">InternetArchiveBot</span>''']] <span style="color:green;font-family:Rockwell">([[:en:User talk:InternetArchiveBot|Raportoni probleme]])</span> 29 dhjetor 2020 04:41 (CET) == Internet Archive Bot == Përshëndetje, redaktorë! Sapo ndryshova 1 lidhje të jashtme te artikulli ''[[F. A. Mitchell-Hedges]]''. Ju lutem, shpenzoni pak kohë për të shqyrtuar [https://sq.wikipedia.org/w/index.php?diff=prev&oldid=2247249 redaktimin tim]. Nëse keni ndonjë pyetje ose dëshironi që t'i injoroj lidhjet apo faqet krejtësisht në të ardhmen, ju lutem, vizitoni [[:m:InternetArchiveBot/FAQ/sq|këtë faqe]] për informacione të mëtejshme. Ndër të tjera, aty mund të gjeni dhe informacion se si mund të rregulloni problemet që mund të kem shkaktuar. Kam bërë këto ndryshime: *U shtua ky version i arkivuar i faqes https://web.archive.org/web/20130508174730/http://www.britishmuseum.org/research/search_the_collection_database/search_object_details.aspx?objectid=662974&partid=1 për lidhjen http://www.britishmuseum.org/research/search_the_collection_database/search_object_details.aspx?objectid=662974&partid=1. Gjithë të mirat!—[[:User:InternetArchiveBot|'''<span style="color:darkgrey;font-family:Courier New">InternetArchiveBot</span>''']] <span style="color:green;font-family:Rockwell">([[:en:User talk:InternetArchiveBot|Raportoni probleme]])</span> 2 shtator 2021 17:40 (CEST) == Internet Archive Bot == Përshëndetje, redaktorë! Sapo ndryshova 1 lidhje të jashtme te artikulli ''[[F. A. Mitchell-Hedges]]''. Ju lutem, shpenzoni pak kohë për të shqyrtuar [https://sq.wikipedia.org/w/index.php?diff=prev&oldid=2262131 redaktimin tim]. Nëse keni ndonjë pyetje ose dëshironi që t'i injoroj lidhjet apo faqet krejtësisht në të ardhmen, ju lutem, vizitoni [[:m:InternetArchiveBot/FAQ/sq|këtë faqe]] për informacione të mëtejshme. Ndër të tjera, aty mund të gjeni dhe informacion se si mund të rregulloni problemet që mund të kem shkaktuar. Kam bërë këto ndryshime: *U shtua ky version i arkivuar i faqes https://web.archive.org/web/20031207015023/http://www.indianajones.com/raiders/bts/news/news20030923.html për lidhjen http://www.indianajones.com/raiders/bts/news/news20030923.html. Gjithë të mirat!—[[:User:InternetArchiveBot|'''<span style="color:darkgrey;font-family:Courier New">InternetArchiveBot</span>''']] <span style="color:green;font-family:Rockwell">([[:en:User talk:InternetArchiveBot|Raportoni probleme]])</span> 9 tetor 2021 14:58 (CEST) == Internet Archive Bot == Përshëndetje, redaktorë! Sapo ndryshova 1 lidhje të jashtme te artikulli ''[[F. A. Mitchell-Hedges]]''. Ju lutem, shpenzoni pak kohë për të shqyrtuar [https://sq.wikipedia.org/w/index.php?diff=prev&oldid=2801128 redaktimin tim]. Nëse keni ndonjë pyetje ose dëshironi që t'i injoroj lidhjet apo faqet krejtësisht në të ardhmen, ju lutem, vizitoni [[:m:InternetArchiveBot/FAQ/sq|këtë faqe]] për informacione të mëtejshme. Ndër të tjera, aty mund të gjeni dhe informacion se si mund të rregulloni problemet që mund të kem shkaktuar. Kam bërë këto ndryshime: *U shtua ky version i arkivuar i faqes https://web.archive.org/web/20160826164106/http://www.unmuseum.org/cryskull.htm për lidhjen http://www.unmuseum.org/cryskull.htm. Gjithë të mirat!—[[:User:InternetArchiveBot|'''<span style="color:darkgrey;font-family:Courier New">InternetArchiveBot</span>''']] <span style="color:green;font-family:Rockwell">([[:en:User talk:InternetArchiveBot|Raportoni probleme]])</span> 23 maj 2025 16:19 (CEST) nryp3a55r2rkoj06t3ci278gj2wfs57 1 379347 2807286 2801273 2025-06-07T04:20:54Z MajavahBot 122738 U arkivua 1 diskutim nga faqja [[Diskutim:Daniel Pennac]] 2807286 wikitext text/x-wiki {{Arkivi}} == Internet Archive Bot == Përshëndetje, redaktorë! Sapo ndryshova 0 lidhje të jashtme te artikulli ''[[Daniel Pennac]]''. Ju lutem, shpenzoni pak kohë për të shqyrtuar [https://sq.wikipedia.org/w/index.php?diff=prev&oldid=2226769 redaktimin tim]. Nëse keni ndonjë pyetje ose dëshironi që t'i injoroj lidhjet apo faqet krejtësisht në të ardhmen, ju lutem, vizitoni [[:m:InternetArchiveBot/FAQ/sq|këtë faqe]] për informacione të mëtejshme. Ndër të tjera, aty mund të gjeni dhe informacion se si mund të rregulloni problemet që mund të kem shkaktuar. Kam bërë këto ndryshime: *U shtua etiketa {{tlx|lidhje e vdekur}} te lidhja https://www.regione.basilicata.it/giunta/files/docs/GIORNALE_FILE_593030.pdf. Gjithë të mirat!—[[:User:InternetArchiveBot|'''<span style="color:darkgrey;font-family:Courier New">InternetArchiveBot</span>''']] <span style="color:green;font-family:Rockwell">([[:en:User talk:InternetArchiveBot|Raportoni probleme]])</span> 6 qershor 2021 20:22 (CEST) == Internet Archive Bot == Përshëndetje, redaktorë! Sapo ndryshova 1 lidhje të jashtme te artikulli ''[[Daniel Pennac]]''. Ju lutem, shpenzoni pak kohë për të shqyrtuar [https://sq.wikipedia.org/w/index.php?diff=prev&oldid=2371470 redaktimin tim]. Nëse keni ndonjë pyetje ose dëshironi që t'i injoroj lidhjet apo faqet krejtësisht në të ardhmen, ju lutem, vizitoni [[:m:InternetArchiveBot/FAQ/sq|këtë faqe]] për informacione të mëtejshme. Ndër të tjera, aty mund të gjeni dhe informacion se si mund të rregulloni problemet që mund të kem shkaktuar. Kam bërë këto ndryshime: *U shtua ky version i arkivuar i faqes https://web.archive.org/web/20201129190339/https://www.regione.basilicata.it/giunta/files/docs/GIORNALE_FILE_593030.pdf për lidhjen https://www.regione.basilicata.it/giunta/files/docs/GIORNALE_FILE_593030.pdf. Gjithë të mirat!—[[:User:InternetArchiveBot|'''<span style="color:darkgrey;font-family:Courier New">InternetArchiveBot</span>''']] <span style="color:green;font-family:Rockwell">([[:en:User talk:InternetArchiveBot|Raportoni probleme]])</span> 21 dhjetor 2021 19:52 (CET) == Internet Archive Bot == Përshëndetje, redaktorë! Sapo ndryshova 0 lidhje të jashtme te artikulli ''[[Daniel Pennac]]''. Ju lutem, shpenzoni pak kohë për të shqyrtuar [https://sq.wikipedia.org/w/index.php?diff=prev&oldid=2488290 redaktimin tim]. Nëse keni ndonjë pyetje ose dëshironi që t'i injoroj lidhjet apo faqet krejtësisht në të ardhmen, ju lutem, vizitoni [[:m:InternetArchiveBot/FAQ/sq|këtë faqe]] për informacione të mëtejshme. Ndër të tjera, aty mund të gjeni dhe informacion se si mund të rregulloni problemet që mund të kem shkaktuar. Kam bërë këto ndryshime: *U shtua etiketa {{tlx|lidhje e vdekur}} te lidhja https://www.gazeta-shqip.com/2012/05/20/librat-e-rin-20-maj/. Gjithë të mirat!—[[:User:InternetArchiveBot|'''<span style="color:darkgrey;font-family:Courier New">InternetArchiveBot</span>''']] <span style="color:green;font-family:Rockwell">([[:en:User talk:InternetArchiveBot|Raportoni probleme]])</span> 21 tetor 2022 19:09 (CEST) == Internet Archive Bot == Përshëndetje, redaktorë! Sapo ndryshova 1 lidhje të jashtme te artikulli ''[[Daniel Pennac]]''. Ju lutem, shpenzoni pak kohë për të shqyrtuar [https://sq.wikipedia.org/w/index.php?diff=prev&oldid=2770307 redaktimin tim]. Nëse keni ndonjë pyetje ose dëshironi që t'i injoroj lidhjet apo faqet krejtësisht në të ardhmen, ju lutem, vizitoni [[:m:InternetArchiveBot/FAQ/sq|këtë faqe]] për informacione të mëtejshme. Ndër të tjera, aty mund të gjeni dhe informacion se si mund të rregulloni problemet që mund të kem shkaktuar. Kam bërë këto ndryshime: *U shtua ky version i arkivuar i faqes https://web.archive.org/web/20220313134537/https://www.standard.al/2014/10/21/lindja-e-alkimistit/ për lidhjen http://www.standard.al/2014/10/21/lindja-e-alkimistit/. Gjithë të mirat!—[[:User:InternetArchiveBot|'''<span style="color:darkgrey;font-family:Courier New">InternetArchiveBot</span>''']] <span style="color:green;font-family:Rockwell">([[:en:User talk:InternetArchiveBot|Raportoni probleme]])</span> 12 mars 2025 04:54 (CET) == Internet Archive Bot == Përshëndetje, redaktorë! Sapo ndryshova 0 lidhje të jashtme te artikulli ''[[Daniel Pennac]]''. Ju lutem, shpenzoni pak kohë për të shqyrtuar [https://sq.wikipedia.org/w/index.php?diff=prev&oldid=2801038 redaktimin tim]. Nëse keni ndonjë pyetje ose dëshironi që t'i injoroj lidhjet apo faqet krejtësisht në të ardhmen, ju lutem, vizitoni [[:m:InternetArchiveBot/FAQ/sq|këtë faqe]] për informacione të mëtejshme. Ndër të tjera, aty mund të gjeni dhe informacion se si mund të rregulloni problemet që mund të kem shkaktuar. Kam bërë këto ndryshime: *U shtua etiketa {{tlx|lidhje e vdekur}} te lidhja https://issuu.com/arsalbania/docs/ars_19. Gjithë të mirat!—[[:User:InternetArchiveBot|'''<span style="color:darkgrey;font-family:Courier New">InternetArchiveBot</span>''']] <span style="color:green;font-family:Rockwell">([[:en:User talk:InternetArchiveBot|Raportoni probleme]])</span> 23 maj 2025 12:58 (CEST) 3n88zigsjjtii3w1r37asqojs4whk2k 0 379384 2807317 2801615 2025-06-07T09:05:25Z InternetArchiveBot 115207 Lidhje të jashtme të shpëtuara: 0 Lidhje të jashtme të etiketuara si të vdekura: 1) #IABot (v2.0.9.5 2807317 wikitext text/x-wiki {{Faqe për grisje}} __NOINDEX__ <!-- Një artikull tipik biografik nis me emrin e personit të cilit i referohet të vendosur në shkrim të trashë, ditëlindjen-ditëvdekjen e tij në kllapa rrethore, ndjekur me profesionet/arsyet që e bënë të njohur personin në fjalë. Përpara të gjitha këtyre vendoset Stampa:Infobox person. Fshijeni këtë koment përpara se të publikoni ndryshimet. -->[[Skeda:Andri Cabeli.png|parapamje|393x393px|'''Dr. Andri Çabeli -''' Mjek Kardiolog]] '''Dr. Andri Çabeli''' është mjek kardiolog shqiptar, themelues i “Dr. Medical Clinic & Lab” dhe “Dr. Pharmacy”. I njohur për përkushtimin ndaj pacientëve dhe kontributin e tij në përmirësimin e shërbimeve shëndetësore në Shqipëri, Dr. Çabeli është gjithashtu aktiv në fushën akademike dhe kërkimore. === Arsimi dhe formimi profesional === Dr. Çabeli është diplomuar në '''[https://www.umed.edu.al/ Universitetin e Mjekësisë]{{Lidhje e vdekur}} në Tiranë''' për Mjekësi të Përgjithshme. Ai ka përfunduar specializimin në '''Kardiologji''', duke ndjekur gjithashtu një pjesë të studimeve të tij pranë '''Universitetit të Bolonjës''' në Itali. Ai ka marrë pjesë në një sërë trajnimesh dhe specializimesh ndërkombëtare në fushën e kardiologjisë dhe mjekësisë klinike, duke thelluar vazhdimisht njohuritë e tij profesionale. === Karriera === Në vitin 2019, Dr. Çabeli themeloi “Dr. Medical Clinic & Lab”, një klinikë multidisiplinare që ofron shërbime të avancuara diagnostikuese dhe konsulta të specializuara. Pas këtij suksesi, ai hapi edhe “Dr. Pharmacy”, një farmaci moderne që operon sipas standardeve bashkëkohore të kujdesit farmaceutik. Paralelisht me punën klinike, Dr. Çabeli është pedagog pranë [[:en:Aldent_University|Universitetit “Aldent”]] në Tiranë, ku kontribuon në përgatitjen akademike të studentëve të mjekësisë. === Aktiviteti shkencor === Dr. Çabeli është '''autor dhe bashkautor''' në disa publikime mjekësore të botuara në revista dhe konferenca shkencore. Ai është pjesëmarrës i rregullt në '''kongrese dhe konferenca kombëtare dhe ndërkombëtare''', ku trajtohen zhvillimet më të fundit në fushën e kardiologjisë dhe mjekësisë moderne. == Shikoni dhe == https://www.instagram.com/andri.cabeli/ https://www.researchgate.net/profile/Andri-Cabeli == Referimet == {{reflist}} {{NIA}}https://abcnews.al/etiketa/andri-cabeli/ https://albeu.com/lajme/andri-cabeli/ https://www.oranews.tv/newsmobile/1058855/ https://www.youtube.com/shorts/kJVw0wTPvq0 https://www.youtube.com/watch?v=yz_qEAD5FLk&ab_channel=TIBORadioFM https://www.youtube.com/watch?v=SREqFhFMTLY&ab_channel=DritareTV https://www.youtube.com/watch?v=ZvU2vbRLepg&t=264s&ab_channel=OraNews https://www.youtube.com/watch?v=B7i-HMRo61E&t=14s&ab_channel=VizionPlusTV 690p117bol8rrcbx4ust48eq9d7po78 0 379453 2807248 2801844 2025-06-07T01:13:31Z InternetArchiveBot 115207 Adding 1 book for [[Wikipedia:Vërtetueshmëria]] (20250606sim)) #IABot (v2.0.9.5) ([[User:GreenC bot|GreenC bot]] 2807248 wikitext text/x-wiki {{Infobox officeholder | name = William Bradford | image = File:Williambradford bw.jpg | caption = A conjectural image of Bradford, produced as a postcard in 1904 by A.S. Burbank of Plymouth<ref>Addison, 101.</ref> | order = 2nd, 5th, 7th, 9th & 11th | office = Governor of Plymouth Colony | termstart = May 1621 | termend = 1 January 1633 | predecessor = [[John Carver (Plymouth Colony governor)|John Carver]] | successor = [[Edward Winslow]] | termstart1 = 3 March 1635 | termend1 = 1 March 1636 | predecessor1 = [[Thomas Prence]] | successor1 = Edward Winslow | termstart2 = 7 March 1637 | termend2 = 5 June 1638 | predecessor2 = Edward Winslow | successor2 = Thomas Prence | birth_date = ca. 19 March 1590 | birth_place = [[Austerfield]], [[West Riding of Yorkshire]], England | death_date = {{death date and age|1657|5|9|1590|3|19|df=y}} | death_place = [[Plymouth Colony]] | spouse = Dorothy May<ref>p. 209 The Great Migration Begins: Immigrants to New England, 1620–1633</ref><br>Alice (Carpenter) Southworth<ref>pg. 208 The Great Migration Begins: Immigrants to New England, 1620–1633</ref> | relations = | children = 4 | residence = | alma_mater = | occupation = Weaver, settler | profession = Colonial governor, judge | cabinet = | committees = | portfolio = Treasurer, chief magistrate | signature = William Bradford signature.svg | footnotes = }} '''William Bradford''' ( {{Rreth}} 19 Mars 1590){{Snd}}9 maj 1657) ishte një separatist [[Puritanët|puritan]] anglez me origjinë nga West Riding i Yorkshire në Anglinë Veriore. Ai u zhvendos në [[Leiden]] në Republikën Holandeze për t'i shpëtuar persekutimit nga [[Xhejmes VI i Skocisë dhe unë i Anglisë|Mbreti James I i Anglisë]] dhe më pas emigroi në Koloninë Plymouth në ''Mayflower'' në vitin 1620. Ai ishte nënshkrues i Paktit të Mayflower dhe shërbeu si Guvernator i Kolonisë së Plymouth me ndërprerje për rreth 30 vjet midis viteve 1621 dhe 1657. Ai shërbeu si komisioner i Kolonive të Bashkuara të Anglisë së Re në shumë raste dhe shërbeu dy herë si president. <ref>{{Cite book |last=E. Paul Yarbro |url=https://books.google.com/books?id=uaMuEAAAQBAJ&pg=PT104 |title=Forged in the Fires: How Providence, Purpose, and Perseverance Shaped America |year=2020 |isbn=9781098025335 |pages=104}}</ref> Revista e tij ''"Of Plymouth Plantation"'' mbulonte vitet nga viti 1620 deri në vitin 1646 në Plymouth. == Jeta e hershme == [[Skeda:WilliamBradfordBirthplace.jpg|majtas|parapamje| Manor House, Austerfield — vendi i lindjes i supozuar i William Bradford]] William Bradford lindi nga Alice Hanson dhe William Bradford në Austerfield, West Riding të Yorkshire-it, dhe u pagëzua më 19 mars 1590. <ref name="DNB">{{Cite book |url=http://archive.org/details/dictionaryofnati06stepuoft |title=Dictionary of National Biography |date=1886 |publisher=Macmillan |editor-last=Stephen |editor-first=Leslie |volume=VI |location=New York City, NY |pages=161}}</ref> Familja zotëronte një fermë të madhe dhe konsiderohej e pasur dhe me ndikim në komunitetin e vogël. Gjyshi i Bradford-it ishte William Bradforthe, i cili kishte të paktën katër fëmijë, përfshirë babain e Bradford-it, dhe sipas studiuesit George J. Hill, ai ishte ndoshta me prejardhje fisnike. Fëmijëria e Bradford-it u shënua nga vdekje të shumta në familje. Ai ishte vetëm një vjeç kur i vdiq i ati. Nëna e tij u martua përsëri kur ai ishte katër vjeç dhe ai u dërgua të jetonte me gjyshin e tij. Gjyshi i tij vdiq dy vjet më vonë dhe ai u kthye të jetonte me nënën dhe njerkun e tij. Nëna e tij vdiq një vit më vonë, në vitin 1597, dhe kështu Bradfordi mbeti jetim në moshën shtatë vjeç dhe u dërgua të jetonte me dy xhaxhallarët e tij. <ref name="Schmidt6" /> Xhaxhallarët e tij prisnin që ai t'i ndihmonte ata me punët e fermës, por më vonë Brandford-i shkroi në ditarin e tij se në atë kohë kishte vuajtur nga një "sëmundje e gjatë" dhe nuk ishte në gjendje të punonte. Në vend të kësaj, ai iu përkushtua leximit dhe u njoh me Biblën dhe veprat klasike të letërsisë. Kjo është parë nga disa studiues si një faktor kyç që ndikoi në zhvillimin e kureshtjes së tij intelektual dhe tërheqjen e tij përfundimtare ndaj degës separatiste të teologjisë [[Puritanët|puritane]]. == Themelimi i Kolonisë Plymouth == === Nisja në bordin e ''Speedwell'' === Për vitin 1617, kongregacioni i Scrooby-t filloi të planifikonte krijimin e një kolonie të vetën në Amerikë . Separatistët mund të praktikonin fenë siç dëshironin në Republikën e Dajç, por ata shqetësoheshin nga fakti që fëmijët e tyre po ndikoheshin nga zakonet dhe gjuha holandeze, pas gati dhjetë vjetësh qëndrimi në [[Holanda|Holandë.]] <ref>{{Cite web |last=Leiden American Pilgrim Museum |date= |title=Pilgrim Life in Leiden: Why the Pilgrims Left |url=https://leidenamericanpilgrimmuseum.org/en/page/pilgrim-life-in-leiden-why-the-pilgrims-left |access-date=2 September 2023 |website= |publisher=}}</ref> Prandaj, ata filluan tre vjet negociatash të vështira në Angli duke kërkuar leje për t'u vendosur në pjesët veriore të Kolonisë së Virxhinias (e cila më pas shtrihej në veri deri në [[Lumi Hudson|lumin Hudson]]). Kolonistët gjithashtu patën vështirësi për të negociuar kushtet me një grup mbështetësish financiarë në Londër të njohur si Aventurierët Tregtarë. Deri në korrik të vitit 1620, Robert Cushman dhe John Carver kishin bërë rregullimet e nevojshme dhe afërsisht pesëdhjetë separatistë u nisën nga Delftshaven me anijen <nowiki><i id="mw2Q">Speedwell</i></nowiki>. Ishte një largim emocional. Shumë familje u ndanë, pasi disa separatistë qëndruan në [[Holanda|Holandë]], duke planifikuar të bënin udhëtimin për në [[Bota e Re|Botën e Re]] pasi të ishte themeluar kolonia. William dhe Dorothy Bradford e lanë djalin e tyre trevjeçar, John, te prindërit e Dorothy-t në [[Amsterdami|Amsterdam]], ndoshta sepse ai ishte shumë i dobët për të bërë udhëtimin. Sipas marrëveshjeve të bëra nga Carver dhe Cushman, ''Speedwell'' duhej të takohej me ''<nowiki><b>Mayflower</b></nowiki>''-in në brigjet e Anglisë dhe të dyja anijet do të niseshin për në pjesën veriore të Kolonisë së Virxhinias. Megjithatë, ''Speedwell'' nuk ishte e mjaftueshme nga ana strukturore për të realizuar udhëtimin, dhe disa nga pasagjerët u transferuan në ''Mayflower'', duke shkaktuar kushte të mbipopulluara. Bashkë me kongregatën e Scrooby, ishin rreth 50 kolonë të tjerë që ishin rekrutuar nga "Merchant Adventurers" për aftësitë e tyre profesionale, të cilat do të ishin shumë të dobishme për themelimin e kolonisë. Këta pasagjerë të ''Mayflower'', si separatistë ashtu edhe joseparatistë, sot quhen zakonisht "Pelegrinë". Termi rrjedh nga një pasazh në ditarin e Bradfordit, i shkruar vite më vonë, ku përshkruhet largimi i tyre nga Holanda (vetë një aludim për Hebrenjve 11:13 në Bibël):<blockquote>... Me përqafime të ndërsjella dhe shumë lot, ata u ndanë nga njëri-tjetri, gjë që rezultoi të ishte lamtumira e fundit për shumë prej tyre... por ata e dinin se ishin pelegrinë dhe nuk i kushtonin shumë vëmendje këtyre gjërave, por i ngritën sytë nga qielli, vendi i tyre më i dashur dhe qetësuan shpirtrat e tyre... </blockquote> == Referencat == * {{Cite book |last=Abrams |first=Ann Uhry |url=https://archive.org/details/pilgrimspocahont00annu |title=The Pilgrims and Pocahontas: Rival Myths of American Origin |publisher=Westview Press |year=1999 |isbn=0-8133-3497-7 |location=Boulder |url-access=registration}} * {{Cite book |last=Addison |first=Albert Christopher |url=https://archive.org/details/romanticstoryma00addigoog |title=The Romantic Story of the Mayflower Pilgrims |publisher=L.C. Page & Company |year=1911 |location=Boston |oclc=1356038}} * {{Cite book |last=Doherty |first=Kieran |url=https://archive.org/details/williambradfordr00dohe |title=William Bradford: Rock of Plymouth |publisher=Twenty-First Century Books |year=1999 |isbn=0-585-21305-4 |location=Brookfield, Connecticut |url-access=registration}} * {{Cite book |last=Goodwin |first=John A. |url=https://archive.org/details/pilgrimrepublic01goodgoog |title=The Pilgrim Republic: An Historical Review of the Colony of New Plymouth |publisher=Houghton Mifflin Co |year=1920 |location=Boston |oclc=316126717}} * {{Cite book |last=Gould |first=Philip |title=The Heath Anthology of American Literature: Beginnings to 1800 |publisher=Houghton Mifflin |year=2009 |isbn=978-0-618-89799-5 |editor-last=Lauter |editor-first=Paul |volume=A |location=Boston |pages=348–50 |chapter=William Bradford 1590–1657}} * {{Cite book |last=Haxtun |first=Annie A. |title=Signers of the Mayflower Compact |publisher=The Mail and Express |year=1899 |location=Baltimore |oclc=2812063}} * {{Cite web |last= |first= |date= |title=Pilgrim Life in Leiden: Why the Pilgrims Left |url=https://leidenamericanpilgrimmuseum.org/en/page/pilgrim-life-in-leiden-why-the-pilgrims-left |access-date=2 September 2023 |website= |publisher=Leiden American Pilgrim Museum}} * {{Cite book |last=Philbrick |first=Nathaniel |url=https://archive.org/details/mayflower00nath |title=Mayflower: A Story of Community, Courage and War |publisher=Penguin Books |year=2006 |isbn=978-0-14-311197-9 |location=New York |author-link=Nathaniel Philbrick |url-access=registration}} * {{Cite journal |last=Sargent |first=Mark L. |year=1992 |title=William Bradford's 'Dialogue' with History |url=https://archive.org/details/sim_new-england-quarterly_1992-09_65_3/page/n40 |journal=The New England Quarterly |location=Boston |publisher=Colonial Society of Massachusetts and Northeastern University |volume=65 |issue=3 |pages=389–421 |doi=10.2307/366325 |issn=0028-4866 |jstor=366325}} * {{Cite book |last=Schmidt |first=Gary D. |url=https://books.google.com/books?id=BijffNh7pLAC |title=William Bradford: Plymouth's Faithful Pilgrim |publisher=[[William B. Eerdmans Publishing Co.]] |year=1999 |isbn=978-0-8028-5148-2 |location=Grand Rapids |author-link=Gary D. Schmidt}} * {{Cite book |last=Stratton |first=Eugene A. |url=https://books.google.com/books?id=17zCU76ZtH0C |title=Plymouth Colony: Its History & People, 1620–1691 |publisher=Ancestry Incorporated |year=1986 |isbn=0-916489-13-2 |location=Salt Lake City}} * {{Cite journal |last=Wenska |first=Walter P. |date=Fall 1978 |title=Bradford's Two Histories: Pattern and Paradigm in 'Of Plymouth Plantation' |journal=Early American Literature |location=Chapel Hill |publisher=University of North Carolina Press |volume=13 |issue=2 |pages=151–64 |issn=0012-8163}} [[Kategoria:Vdekje 1657]] [[Kategoria:Lindje 1590]] qxvasbobj0xo41tkn90zdc4f9vm9sgb 0 379620 2807330 2802809 2025-06-07T09:49:38Z Velocitas34 161876 2807330 wikitext text/x-wiki {{Infobox football club | clubname = Ipswich Town | image = Blu e Rosso (Bordato) con cavallo Bianco.svg | image_size = 170px | fullname = Ipswich Town Football Club | nickname = The Blues<br>The Tractor Boys | founded = {{Start date and age|df=yes|1878|10|16}} | ground = [[Portman Road]] | capacity = 30,056<ref name="portmanroad">{{cite web|url=https://www.itfc.co.uk/portmanroad/visitus |title=Visit Us |work=Ipswich Town F.C. |access-date=21 qershor 2024|lang=en}}</ref> | owner = Gamechanger 20 Ltd | chairman = {{Flagicon|England}} Mark Ashton | manager = {{Flagicon|Northern Ireland}} [[Kieran McKenna]] | league = [[EFL Championship]] | season = 2024–25 | position = [[Premier League]], 19të nga 20 {{decrease}} | website = {{URL|https://itfc.co.uk}} | clubcolors = [[Skeda:Blu e Rosso (Bordato) con cavallo Bianco.svg|20px]] |pattern_la1 = _ipswich2425h |pattern_b1 = _ipswich2425h |pattern_ra1 = _ipswich2425h |pattern_sh1 = _ipswich2425h |pattern_so1 = _ipswich2425hl |leftarm1 = 1927CD |body1 = 1927CD |rightarm1 = 1927CD |shorts1 = FEFEFE |socks1 = 1927CD |pattern_la2 = _ipswich2425a |pattern_b2 = _ipswich2425a |pattern_ra2 = _ipswich2425a |pattern_sh2 = _ipswich2425a |pattern_so2 = _ipswich2425al |leftarm2 = |body2 = |rightarm2 = |shorts2 = |socks2 = |pattern_la3 = _ipswich2425t |pattern_b3 = _ipswich2425t |pattern_ra3 = _ipswich2425t |pattern_sh3 = _ipswich2425t |pattern_so3 = _ipswich2425tl |leftarm3 = |body3 = |rightarm3 = |shorts3 = |socks3 = }} '''Ipswich Town Football Club''' është një klub profesionist futbolli me seli në [[Ipswich]], [[Suffolk]], Angli. Klubi aktualisht garon në [[Premier League]], nivelin më të lartë të futbollit anglez, por do të luajë në [[EFL Championship|Championship]] në sezonin 2025–26 pas rënies nga Premier Liga. Ipswich Town u themelua në vitin 1878, por nuk u bë profesionist deri në vitin 1936; Klubi u zgjodh në [[Ligën Angleze të Futbollit|Ligën e Futbollit]] në vitin 1938. Ipswich fitoi [[Listën e kampionëve të futbollit anglez|titullin e ligës]] në [[Ligën e Futbollit 1961–62|1961–62]], sezonin e tyre të parë në ligën e parë, dhe përfunduan nënkampionë në [[Ligën e Futbollit 1980–81|1980–81]] dhe [[Ligën e Futbollit 1981–82|1981–82]]. Ata përfunduan në gjashtë vendet e para në Divizionin e Parë për dhjetë vjet, dhe fituan [[Kupën FA]] në [[Kupën FA 1977–78|1978]] dhe [[UEFA Europa League|Kupën UEFA]] në [[Kupën UEFA 1980–81|1981]]. Ata nuk kanë humbur kurrë në shtëpi në garat evropiane, duke mposhtur ekipe të tilla si [[Real Madrid CF|Real Madrid]], [[A.C. Milan|AC Milan]], [[Inter Milan]], [[S.S. Lazio|Lazio]] dhe [[FC Barcelona|Barcelona]].<ref>{{cite news |last=Alexander |first=David |date=1 nëntor 2002 |title=Bent relives Ipswich glory days to give Royle perfect start |language=en |work=The Guardian |location=Londra |url=https://www.theguardian.com/football/2002/nov/01/newsstory.sport8 |url-status=live |access-date=28 prill 2013 |archive-url=https://web.archive.org/web/20131231160442/http://www.theguardian.com/football/2002/nov/01/newsstory.sport8 |archive-date=31 dhjetor 2013}}</ref> Ipswich Town ka luajtur ndeshjet e tyre në shtëpi në [[Portman Road]] që nga viti 1884. Ngjyrat tradicionale të klubit në shtëpi janë fanellat blu me pantallona të shkurtra të bardha dhe çorape blu. Ata kanë një rivalitet të gjatë me [[Norwich City F.C.|Norwich City]], kundër të cilëve ata luajnë [[Derbin East Anglian]].<ref name="derby">{{cite web |title=East Anglian Derby |url=http://www.itfc.premiumtv.co.uk/page/ClubHistory/0,,10272~1027174,00.html |url-status=dead |archive-url=https://web.archive.org/web/20080503223958/http://www.itfc.premiumtv.co.uk/page/ClubHistory/0%2C%2C10272~1027174%2C00.html |archive-date=3 maj 2008 |access-date=16 mars 2007 |work=Ipswich Town F.C. |language=en}}</ref> == Historia == === Vitet e para dhe hyrja në Ligën e Futbollit (1878–1954) === === Ngjitja dhe suksesi në Divizionin e Parë (1954–1963) === === Zbritja dhe ringjallja pas Ramsey-t (1963–1969) === === Epoka e Bobby Robson (1969–1982) === === Zbritja nga kategoria pas Robson dhe ngritja në kategori nën drejtimin e Lyall (1982–1994) === === Zbritja nga kategoria dhe ringjallja nën drejtimin e George Burley (1994–2002) === === Vite në EFL Championship (2002–2019) === === League One dhe ngjitja në Premier League (2019–aktualisht) === == Stema dhe ngjyrat == == Stadiumi == == Tifozët == === Rivalitetet === == Lojtarët == === Skuadra aktuale === {{Updated|11 mars 2025}}<!--N.B. Please update the date when updating the squad list.--><ref>{{cite web |url=https://www.itfc.co.uk/teams |title=First Team Squad |access-date=31 korrik 2024|lang=en}}</ref> <!----------------------------- READ THIS NOTICE FIRST BEFORE EDITING ---------------------------------- – Do NOT add new players before their signing is officially announced by the club through the Ipswich Town F.C. website, including medical and signing the contract. – Do NOT remove players before their exit is officially announced by the club. – Do NOT add or change squad numbers until it is official on the Ipswich Town F.C. website. – Only add numberless players that are new signings or youth players who have become part of the first team. – Pre-season numbers can be added temporarily with A REFERENCE. – This is Wikipedia, not a football gazette. Anything unconfirmed and unsourced will be removed on sight. ------------------------------------------------------------------------------------------------------>{{Fs start|nonumber=|bg=0000FF|color=FFFFFF|border=FFFFFF}} {{fs player|no=1|nat=KVX|pos=GK|name=[[Arijanet Muric]]}} {{Fs player|no=3|nat=ENG|pos=DF|name=[[Leif Davis]]|other=}} {{Fs player|no=5|nat=Egypt|pos=MF|name=[[Sam Morsy]]|other=[[captain (association football)|kapiteni]]}} {{Fs player|no=6|nat=ENG|pos=DF|name=[[Luke Woolfenden]]|other=}} {{Fs player|no=7|nat=WAL|pos=MF|name=[[Wes Burns]]|other=}} {{Fs player|no=8|nat=ENG|pos=MF|name=[[Kalvin Phillips]]|other=<small>në huazim nga [[Manchester City F.C.|Manchester City]]</small>}} {{Fs player|no=9|nat=PAR|pos=FW|name=[[Julio Enciso (footballer, born 2004)|Julio Enciso]]|other=<small>në huazim nga [[Brighton & Hove Albion F.C.|Brighton & Hove Albion]]</small>}} {{Fs player|no=10|nat=ENG|pos=FW|name=[[Conor Chaplin]]|other=}} {{Fs player|no=12|nat=SWE|pos=MF|name=[[Jens Cajuste]]|other=<small>në huazim nga [[S.S.C. Napoli|Napoli]]</small>}} {{Fs player|no=13|nat=SCO|pos=GK|name=[[Cieran Slicker]]|other=}} {{Fs player|no=14|nat=IRL|pos=MF|name=[[Jack Taylor (footballer, born 1998)|Jack Taylor]]|other=}} {{Fs player|no=15|nat=AUS|pos=DF|name=[[Cameron Burgess]]|other=}} {{Fs player|no=18|nat=ENG|pos=DF|name=[[Ben Johnson (footballer, born 2000)|Ben Johnson]]|other=}} {{Fs player|no=19|nat=ENG|pos=FW|name=[[Liam Delap]]|other=}} {{Fs player|no=20|nat=ENG|pos=FW|name=[[Omari Hutchinson]]|other=}} {{Fs mid|nonumber=|bg=0000FF|color=FFFFFF|border=FFFFFF}} {{Fs player|no=21|nat=IRL|pos=FW|name=[[Chiedozie Ogbene]]}} {{Fs player|no=22|nat=ENG|pos=DF|name=[[Conor Townsend]]|other=}} {{Fs player|no=23|nat=IRL|pos=FW|name=[[Sammie Szmodics]]|other=}} {{Fs player|no=24|nat=ENG|pos=DF|name=[[Jacob Greaves]]|other=}} {{Fs player|no=25|nat=AUS|pos=MF|name=[[Massimo Luongo]]|other=}} {{Fs player|no=26|nat=IRL|pos=DF|name=[[Dara O'Shea]]|other=}} {{Fs player|no=27|nat=SCO|pos=FW|name=[[George Hirst (footballer)|George Hirst]]|other=}} {{Fs player|no=28|nat=ENG|pos=GK|name=[[Christian Walton]]|other=}} {{Fs player|no=29|nat=ENG|pos=FW|name=[[Jaden Philogene]]|other=}} {{Fs player|no=31|nat=ENG|pos=GK|name=[[Alex Palmer]]|other=}} {{Fs player|no=33|nat=WAL|pos=FW|name=[[Nathan Broadhead]]|other=}} {{Fs player|no=40|nat=Republika Demokratike e Kongos|pos=DF|name=[[Axel Tuanzebe]]|other=}} {{Fs player|no=44|nat=ENG|pos=DF|name=[[Ben Godfrey]]|other=<small>në huazim nga [[Atalanta B.C.|Atalanta]]</small>}} {{Fs player|no=47|nat=ENG|pos=FW|name=[[Jack Clarke (footballer, born 2000)|Jack Clarke]]|other=}} {{Fs end}} ==== Në huazim ==== {{fs start|nonumber=|bg=0000FF|color=FFFFFF|border=FFFFFF}} {{Fs player|no=2|nat=ENG|pos=DF|name=[[Harry Clarke (footballer, born 2001)|Harry Clarke]]|other=tek [[Sheffield United F.C.|Sheffield United]] deri më 31 maj 2025}} {{Fs player|no=11|nat=IRL|pos=MF|name=[[Marcus Harness]]|other=tek [[Derby County F.C.|Derby County]] deri më 31 maj 2025}} {{fs player|no=16|nat=Iraq|pos=FW|name=[[Ali Al-Hamadi]]|other=tek [[Stoke City F.C.|Stoke City]] deri më 31 maj 2025}} {{Fs player|no=30|nat=ENG|pos=MF|name=[[Cameron Humphreys (footballer, born 2003)|Cameron Humphreys]]|other=tek [[Wycombe Wanderers F.C.|Wycombe Wanderers]] deri më 31 maj 2025}} {{Fs player|no=|nat=Indonesia|pos=DF|name=[[Elkan Baggott]]|other=tek [[Blackpool F.C.|Blackpool]] deri më 31 maj 2025}} {{fs end}} === Nën-21 vjeç dhe Akademia === === Lojtari i Vitit === === Salla e Famës === == Trofe == {{further|Lista e rekordeve dhe statistikave të Ipswich Town F.C.}} ===Vendore=== ===Kontinentale=== == Referime == {{reflist}} == Lidhje të jashtme == {{commons category}} * [https://www.skysports.com/ipswich-town Ipswich Town] tek Sky Sports * [https://www.premierleague.com/clubs/8/Ipswich-Town/overview Ipswich Town FC] tek Premier League * [https://www.uefa.com/nationalassociations/teams/62301--ipswich/ Ipswich Town FC] tek [[UEFA]] [[Kategoria:Klube futbolli në Angli]] rf0ez4znqe86iepli57ouvh80j3553f 0 379703 2807122 2804155 2025-06-06T22:24:47Z Edukatori 112234 added [[Category:Shkolla të emërtuara sipas Abetares]] using [[Help:Gadget-HotCat|HotCat]] 2807122 wikitext text/x-wiki {{Infobox school | name = SHFMU "Abetarja", Softaj | image = | alt = | motto = | address = | city = Softaj, Komuna Ferizaj | state = | zipcode = | country = Kosovë | coordinates = | other_names = | former_name = | type = [[Shkollë publike]] | established = | district = | us_nces_school_id = | principal = | teaching_staff = | grades = | enrollment = | ratio = | campus_size = | campus_type = | colors = | mascot = | rival = | newspaper = | yearbook = | website = | footnotes = }} '''SHFMU "Abetarja", Softaj''' është institucion arsimor parafillor, shkollë fillore dhe shkollë e mesme e ulët në Softaj, Komuna Ferizaj, Kosovë. ==Shih edhe== * [[Arsimi në Kosovë]] [[Kategoria:Shkolla fillore dhe të mesme të ulëta në Kosovë]] [[Kategoria:Shkolla të emërtuara sipas Abetares]] jwunf3co3k60xvujvckiekwulbq2g4o 0 379711 2807006 2804610 2025-06-06T18:57:18Z Edukatori 112234 U kopjua nga [[Kategoria:Shkolla fillore dhe të mesme të ulëta në Kosovë]] te [[Kategoria:Shkolla të emërtuara sipas Vëllezërve Frashëri]] me anë të [[c:Help:Cat-a-lot|Cat-a-lot]] 2807006 wikitext text/x-wiki {{Infobox school | name = SHFMU "Vëllezërit Frashëri", Dobreva e Ultë | image = | alt = | motto = | address = | city = Dobreva e Ultë, Komuna Fushë Kosovë | state = | zipcode = | country = Kosovë | coordinates = | other_names = | former_name = | type = [[Shkollë publike]] | established = | district = | us_nces_school_id = | principal = | teaching_staff = | grades = | enrollment = | ratio = | campus_size = | campus_type = | colors = | mascot = | rival = | newspaper = | yearbook = | website = | footnotes = }} '''SHFMU "Vëllezërit Frashëri", Dobreva e Ultë''' është shkollë fillore dhe shkollë e mesme e ulët në Dobreva e Ultë, Komuna Fushë Kosovë, Kosovë. ==Shih edhe== * [[Arsimi në Kosovë]] [[Kategoria:Shkolla fillore dhe të mesme të ulëta në Kosovë]] [[Kategoria:Shkolla të emërtuara sipas Vëllezërve Frashëri]] jp8ocyrk11ayhydk44uiat5uw2xd3ju 0 379728 2807334 2805921 2025-06-07T09:52:46Z Edukatori 112234 added [[Category:Damjani (Gjakovë)]] using [[Help:Gadget-HotCat|HotCat]] 2807334 wikitext text/x-wiki {{Infobox school | name = SHFMU "Hamëz Cena", Damjan | image = | alt = | motto = | address = | city = Damjan, Komuna Gjakovë | state = | zipcode = | country = Kosovë | coordinates = | other_names = | former_name = | type = [[Shkollë publike]] | established = | district = | us_nces_school_id = | principal = | teaching_staff = | grades = | enrollment = | ratio = | campus_size = | campus_type = | colors = | mascot = | rival = | newspaper = | yearbook = | website = | footnotes = }} '''SHFMU "Hamëz Cena", Damjan''' është institucion arsimor parafillor, shkollë fillore dhe shkollë e mesme e ulët në Damjan, Komuna Gjakovë, Kosovë. ==Shih edhe== * [[Arsimi në Kosovë]] [[Kategoria:Shkolla fillore dhe të mesme të ulëta në Kosovë]] [[Kategoria:Shkolla në Gjakovë]] [[Kategoria:Damjani (Gjakovë)]] ggc8htagve38g2ppsh2k3deikljl940 0 379729 2807335 2805923 2025-06-07T09:53:11Z Edukatori 112234 added [[Category:Damjani (Gjakovë)]] using [[Help:Gadget-HotCat|HotCat]] 2807335 wikitext text/x-wiki {{Infobox school | name = SHFMU "Kongresi i Manastirit", Damjan | image = | alt = | motto = | address = | city = Damjan, Komuna Gjakovë | state = | zipcode = | country = Kosovë | coordinates = | other_names = | former_name = | type = [[Shkollë publike]] | established = | district = | us_nces_school_id = | principal = | teaching_staff = | grades = | enrollment = | ratio = | campus_size = | campus_type = | colors = | mascot = | rival = | newspaper = | yearbook = | website = | footnotes = }} '''SHFMU "Kongresi i Manastirit", Damjan''' është shkollë fillore dhe shkollë e mesme e ulët në Damjan, Komuna Gjakovë, Kosovë. ==Shih edhe== * [[Arsimi në Kosovë]] [[Kategoria:Shkolla fillore dhe të mesme të ulëta në Kosovë]] [[Kategoria:Shkolla të emërtuara sipas Kongresit të Manastirit]] [[Kategoria:Shkolla në Gjakovë]] [[Kategoria:Damjani (Gjakovë)]] 4w9reuf077etyucefjglwer7uw4ekys 0 379730 2807336 2805905 2025-06-07T09:54:02Z Edukatori 112234 added [[Category:Damjani (Gjakovë)]] using [[Help:Gadget-HotCat|HotCat]] 2807336 wikitext text/x-wiki {{Infobox school | name = SHFMU "Pjetër Bogdani", Damjan | image = | alt = | motto = | address = | city = Damjan, Komuna Gjakovë | state = | zipcode = | country = Kosovë | coordinates = | other_names = | former_name = | type = [[Shkollë publike]] | established = | district = | us_nces_school_id = | principal = | teaching_staff = | grades = | enrollment = | ratio = | campus_size = | campus_type = | colors = | mascot = | rival = | newspaper = | yearbook = | website = | footnotes = }} '''SHFMU "Pjetër Bogdani", Damjan''' është shkollë fillore dhe shkollë e mesme e ulët në Damjan, Komuna Gjakovë, Kosovë. ==Shih edhe== * [[Arsimi në Kosovë]] [[Kategoria:Shkolla fillore dhe të mesme të ulëta në Kosovë]] [[Kategoria:Shkolla në Gjakovë]] [[Kategoria:Damjani (Gjakovë)]] gwqndj5odagdhwaa6e9ouqcufw579xa 0 379946 2807008 2804612 2025-06-06T18:57:19Z Edukatori 112234 U kopjua nga [[Kategoria:Shkolla fillore dhe të mesme të ulëta në Kosovë]] te [[Kategoria:Shkolla të emërtuara sipas Vëllezërve Frashëri]] me anë të [[c:Help:Cat-a-lot|Cat-a-lot]] 2807008 wikitext text/x-wiki {{Infobox school | name = SHFMU "Vëllezërit Frashëri", Lipjan | image = | alt = | motto = | address = | city = Lipjan, Komuna Lipjan | state = | zipcode = | country = Kosovë | coordinates = | other_names = | former_name = | type = [[Shkollë publike]] | established = | district = | us_nces_school_id = | principal = | teaching_staff = | grades = | enrollment = | ratio = | campus_size = | campus_type = | colors = | mascot = | rival = | newspaper = | yearbook = | website = | footnotes = }} '''SHFMU "Vëllezërit Frashëri", Lipjan''' është institucion arsimor parafillor, shkollë fillore dhe shkollë e mesme e ulët në Lipjan, Komuna Lipjan, Kosovë. ==Shih edhe== * [[Arsimi në Kosovë]] [[Kategoria:Shkolla fillore dhe të mesme të ulëta në Kosovë]] [[Kategoria:Shkolla të emërtuara sipas Vëllezërve Frashëri]] hmd7o0zkyt47ugxmjudv4ccjyq7g321 0 380210 2807053 2806796 2025-06-06T19:52:00Z Edukatori 112234 Edukatori zhvendosi faqen [[SHFMU "Brigada125", Medvec]] tek [[SHFMU "Brigada 125", Medvec]] 2806796 wikitext text/x-wiki {{Infobox school | name = SHFMU "Brigada125", Medvec | image = | alt = | motto = | address = | city = Medvec, Komuna Prizren | state = | zipcode = | country = Kosovë | coordinates = | other_names = | former_name = | type = [[Shkollë publike]] | established = | district = | us_nces_school_id = | principal = | teaching_staff = | grades = | enrollment = | ratio = | campus_size = | campus_type = | colors = | mascot = | rival = | newspaper = | yearbook = | website = | footnotes = }} '''SHFMU "Brigada125", Medvec''' është institucion arsimor parafillor, shkollë fillore dhe shkollë e mesme e ulët në Medvec, Komuna Prizren, Kosovë. ==Shih edhe== * [[Arsimi në Kosovë]] [[Kategoria:Shkolla fillore dhe të mesme të ulëta në Kosovë]] [[Kategoria:Shkolla në Prizren]] irdtu89c5hs2c4g5q9lchjd0fo8wxbg 0 380214 2807002 2806801 2025-06-06T18:54:23Z Edukatori 112234 added [[Category:Shkolla të emërtuara sipas Vëllezërve Frashëri]] using [[Help:Gadget-HotCat|HotCat]] 2807002 wikitext text/x-wiki {{Infobox school | name = SHFMU "Vëllezërit Frashëri", Pllanejë | image = | alt = | motto = | address = | city = Pllanejë, Komuna Prizren | state = | zipcode = | country = Kosovë | coordinates = | other_names = | former_name = | type = [[Shkollë publike]] | established = | district = | us_nces_school_id = | principal = | teaching_staff = | grades = | enrollment = | ratio = | campus_size = | campus_type = | colors = | mascot = | rival = | newspaper = | yearbook = | website = | footnotes = }} '''SHFMU "Vëllezërit Frashëri", Pllanejë''' është shkollë fillore dhe shkollë e mesme e ulët në Pllanejë, Komuna Prizren, Kosovë. ==Shih edhe== * [[Arsimi në Kosovë]] [[Kategoria:Shkolla fillore dhe të mesme të ulëta në Kosovë]] [[Kategoria:Shkolla në Prizren]] [[Kategoria:Shkolla të emërtuara sipas Vëllezërve Frashëri]] 3h6m0g8uua36zjdeanakfxt0djvkxnu 0 380215 2806961 2806799 2025-06-06T12:37:08Z Edukatori 112234 Edukatori zhvendosi faqen [[SHFMU "Pllanjan", Pllanjan]] tek [[SHFMU "Pllanjani", Pllanjan]] 2806799 wikitext text/x-wiki {{Infobox school | name = SHFMU "Pllanjan", Pllanjan | image = | alt = | motto = | address = | city = Pllanjan, Komuna Prizren | state = | zipcode = | country = Kosovë | coordinates = | other_names = | former_name = | type = [[Shkollë publike]] | established = | district = | us_nces_school_id = | principal = | teaching_staff = | grades = | enrollment = | ratio = | campus_size = | campus_type = | colors = | mascot = | rival = | newspaper = | yearbook = | website = | footnotes = }} '''SHFMU "Pllanjan", Pllanjan''' është institucion arsimor parafillor, shkollë fillore dhe shkollë e mesme e ulët në Pllanjan, Komuna Prizren, Kosovë. ==Shih edhe== * [[Arsimi në Kosovë]] [[Kategoria:Shkolla fillore dhe të mesme të ulëta në Kosovë]] [[Kategoria:Shkolla në Prizren]] 7yxwjnh0wvi7f47hg01y30fg3p7cxso 0 380218 2807009 2803918 2025-06-06T19:22:16Z Edukatori 112234 U kopjua nga [[Kategoria:Shkolla në Prizren]] te [[Kategoria:Shkolla fillore dhe të mesme të ulëta në Kosovë]] me anë të [[c:Help:Cat-a-lot|Cat-a-lot]] 2807009 wikitext text/x-wiki {{Infobox school | name = SHFMU "Abdyl Frasheri", Prizren | image = | alt = | motto = | address = | city = Prizren, Komuna Prizren | state = | zipcode = | country = Kosovë | coordinates = | other_names = | former_name = | type = [[Shkollë publike]] | established = | district = | us_nces_school_id = | principal = | teaching_staff = | grades = | enrollment = | ratio = | campus_size = | campus_type = | colors = | mascot = | rival = | newspaper = | yearbook = | website = | footnotes = }} '''SHFMU "Abdyl Frasheri", Prizren''' është institucion arsimor parafillor, shkollë fillore dhe shkollë e mesme e ulët në Prizren, Komuna Prizren, Kosovë. ==Shih edhe== * [[Arsimi në Kosovë]] [[Kategoria:Shkolla në Prizren]] [[Kategoria:Shkolla fillore dhe të mesme të ulëta në Kosovë]] ilunfe0i2egxyg20xiwzutes2h1dfz8 0 380220 2807010 2803909 2025-06-06T19:22:17Z Edukatori 112234 U kopjua nga [[Kategoria:Shkolla në Prizren]] te [[Kategoria:Shkolla fillore dhe të mesme të ulëta në Kosovë]] me anë të [[c:Help:Cat-a-lot|Cat-a-lot]] 2807010 wikitext text/x-wiki {{Infobox school | name = SHFMU "Fadil Hisari", Prizren | image = | alt = | motto = | address = | city = Prizren, Komuna Prizren | state = | zipcode = | country = Kosovë | coordinates = | other_names = | former_name = | type = [[Shkollë publike]] | established = | district = | us_nces_school_id = | principal = | teaching_staff = | grades = | enrollment = | ratio = | campus_size = | campus_type = | colors = | mascot = | rival = | newspaper = | yearbook = | website = | footnotes = }} '''SHFMU "Fadil Hisari", Prizren''' është institucion arsimor parafillor, shkollë fillore dhe shkollë e mesme e ulët në Prizren, Komuna Prizren, Kosovë. ==Shih edhe== * [[Arsimi në Kosovë]] [[Kategoria:Shkolla në Prizren]] [[Kategoria:Shkolla fillore dhe të mesme të ulëta në Kosovë]] 5ki0m6ube830ukbidekujj6tpmtmtep 0 380221 2807011 2803910 2025-06-06T19:22:17Z Edukatori 112234 U kopjua nga [[Kategoria:Shkolla në Prizren]] te [[Kategoria:Shkolla fillore dhe të mesme të ulëta në Kosovë]] me anë të [[c:Help:Cat-a-lot|Cat-a-lot]] 2807011 wikitext text/x-wiki {{Infobox school | name = SHFMU "Fatmir Berisha", Prizren | image = | alt = | motto = | address = | city = Prizren, Komuna Prizren | state = | zipcode = | country = Kosovë | coordinates = | other_names = | former_name = | type = [[Shkollë publike]] | established = | district = | us_nces_school_id = | principal = | teaching_staff = | grades = | enrollment = | ratio = | campus_size = | campus_type = | colors = | mascot = | rival = | newspaper = | yearbook = | website = | footnotes = }} '''SHFMU "Fatmir Berisha", Prizren''' është shkollë fillore dhe shkollë e mesme e ulët në Prizren, Komuna Prizren, Kosovë. ==Shih edhe== * [[Arsimi në Kosovë]] [[Kategoria:Shkolla në Prizren]] [[Kategoria:Shkolla fillore dhe të mesme të ulëta në Kosovë]] 2m0s76n85nnnnq7r2pzbgme5pc95xz6 0 380223 2807066 2804064 2025-06-06T20:39:45Z Edukatori 112234 Përcjellim te [[Gjimnazi Gjon Buzuku]] 2807066 wikitext text/x-wiki #RIDREJTO [[Gjimnazi Gjon Buzuku]] ghkubd0vgrgofj8qgg01yu17081g4om 0 380224 2807012 2803911 2025-06-06T19:22:17Z Edukatori 112234 U kopjua nga [[Kategoria:Shkolla në Prizren]] te [[Kategoria:Shkolla fillore dhe të mesme të ulëta në Kosovë]] me anë të [[c:Help:Cat-a-lot|Cat-a-lot]] 2807012 wikitext text/x-wiki {{Infobox school | name = SHFMU "Haziz Tola", Prizren | image = | alt = | motto = | address = | city = Prizren, Komuna Prizren | state = | zipcode = | country = Kosovë | coordinates = | other_names = | former_name = | type = [[Shkollë publike]] | established = | district = | us_nces_school_id = | principal = | teaching_staff = | grades = | enrollment = | ratio = | campus_size = | campus_type = | colors = | mascot = | rival = | newspaper = | yearbook = | website = | footnotes = }} '''SHFMU "Haziz Tola", Prizren''' është institucion arsimor parafillor, shkollë fillore dhe shkollë e mesme e ulët në Prizren, Komuna Prizren, Kosovë. ==Shih edhe== * [[Arsimi në Kosovë]] [[Kategoria:Shkolla në Prizren]] [[Kategoria:Shkolla fillore dhe të mesme të ulëta në Kosovë]] kkp4towufgu251mjugjnnkawdihzv0j 0 380226 2807013 2803912 2025-06-06T19:22:17Z Edukatori 112234 U kopjua nga [[Kategoria:Shkolla në Prizren]] te [[Kategoria:Shkolla fillore dhe të mesme të ulëta në Kosovë]] me anë të [[c:Help:Cat-a-lot|Cat-a-lot]] 2807013 wikitext text/x-wiki {{Infobox school | name = SHFMU "Ibrahim Fehmiu", Prizren | image = | alt = | motto = | address = | city = Prizren, Komuna Prizren | state = | zipcode = | country = Kosovë | coordinates = | other_names = | former_name = | type = [[Shkollë publike]] | established = | district = | us_nces_school_id = | principal = | teaching_staff = | grades = | enrollment = | ratio = | campus_size = | campus_type = | colors = | mascot = | rival = | newspaper = | yearbook = | website = | footnotes = }} '''SHFMU "Ibrahim Fehmiu", Prizren''' është institucion arsimor parafillor, shkollë fillore dhe shkollë e mesme e ulët në Prizren, Komuna Prizren, Kosovë. ==Shih edhe== * [[Arsimi në Kosovë]] [[Kategoria:Shkolla në Prizren]] [[Kategoria:Shkolla fillore dhe të mesme të ulëta në Kosovë]] h2t484rew0tjpplnl3ks46nflyhyap5 0 380231 2807074 2804037 2025-06-06T20:48:05Z Edukatori 112234 Përcjellim te [[SHMM "Luciano Motroni", Prizren]] 2807074 wikitext text/x-wiki #RIDREJTO [[SHMM "Luciano Motroni", Prizren]] oyrnx80fw9bc4rbhizoaoj4du7fr3hw 0 380233 2807014 2803896 2025-06-06T19:22:18Z Edukatori 112234 U kopjua nga [[Kategoria:Shkolla në Prizren]] te [[Kategoria:Shkolla fillore dhe të mesme të ulëta në Kosovë]] me anë të [[c:Help:Cat-a-lot|Cat-a-lot]] 2807014 wikitext text/x-wiki {{Infobox school | name = SHFMU "Motrat Qiriazi", Prizren | image = | alt = | motto = | address = | city = Prizren, Komuna Prizren | state = | zipcode = | country = Kosovë | coordinates = | other_names = | former_name = | type = [[Shkollë publike]] | established = | district = | us_nces_school_id = | principal = | teaching_staff = | grades = | enrollment = | ratio = | campus_size = | campus_type = | colors = | mascot = | rival = | newspaper = | yearbook = | website = | footnotes = }} '''SHFMU "Motrat Qiriazi", Prizren''' është institucion arsimor parafillor, shkollë fillore dhe shkollë e mesme e ulët në Prizren, Komuna Prizren, Kosovë. ==Shih edhe== * [[Arsimi në Kosovë]] [[Kategoria:Shkolla në Prizren]] [[Kategoria:Shkolla fillore dhe të mesme të ulëta në Kosovë]] 6kfvu347rpori8mgqc8zesscbllzhe2 0 380234 2807015 2803897 2025-06-06T19:22:18Z Edukatori 112234 U kopjua nga [[Kategoria:Shkolla në Prizren]] te [[Kategoria:Shkolla fillore dhe të mesme të ulëta në Kosovë]] me anë të [[c:Help:Cat-a-lot|Cat-a-lot]] 2807015 wikitext text/x-wiki {{Infobox school | name = SHFMU "Mustafa Bakiu", Prizren | image = | alt = | motto = | address = | city = Prizren, Komuna Prizren | state = | zipcode = | country = Kosovë | coordinates = | other_names = | former_name = | type = [[Shkollë publike]] | established = | district = | us_nces_school_id = | principal = | teaching_staff = | grades = | enrollment = | ratio = | campus_size = | campus_type = | colors = | mascot = | rival = | newspaper = | yearbook = | website = | footnotes = }} '''SHFMU "Mustafa Bakiu", Prizren''' është shkollë fillore dhe shkollë e mesme e ulët në Prizren, Komuna Prizren, Kosovë. ==Shih edhe== * [[Arsimi në Kosovë]] [[Kategoria:Shkolla në Prizren]] [[Kategoria:Shkolla fillore dhe të mesme të ulëta në Kosovë]] ias4lp1qnginm4k588keqyktc4eqtgq 0 380235 2807016 2803898 2025-06-06T19:22:18Z Edukatori 112234 U kopjua nga [[Kategoria:Shkolla në Prizren]] te [[Kategoria:Shkolla fillore dhe të mesme të ulëta në Kosovë]] me anë të [[c:Help:Cat-a-lot|Cat-a-lot]] 2807016 wikitext text/x-wiki {{Infobox school | name = SHFMU "Nazim Kokollari-Budakova", Prizren | image = | alt = | motto = | address = | city = Prizren, Komuna Prizren | state = | zipcode = | country = Kosovë | coordinates = | other_names = | former_name = | type = [[Shkollë publike]] | established = | district = | us_nces_school_id = | principal = | teaching_staff = | grades = | enrollment = | ratio = | campus_size = | campus_type = | colors = | mascot = | rival = | newspaper = | yearbook = | website = | footnotes = }} '''SHFMU "Nazim Kokollari-Budakova", Prizren''' është institucion arsimor parafillor, shkollë fillore dhe shkollë e mesme e ulët në Prizren, Komuna Prizren, Kosovë. ==Shih edhe== * [[Arsimi në Kosovë]] [[Kategoria:Shkolla në Prizren]] [[Kategoria:Shkolla fillore dhe të mesme të ulëta në Kosovë]] 6qsamgsdhg6v48thlhdd4m8k237hnmk 0 380237 2807060 2804038 2025-06-06T20:30:09Z Edukatori 112234 Edukatori zhvendosi faqen [[SHML "Qendra e Kompetencës Prizren", Prizren]] tek [[SHML "Qendra e Kompetencës", Prizren]] 2804038 wikitext text/x-wiki {{Infobox school | name = SHML "Qendra e Kompetencës Prizren", Prizren | image = | alt = | motto = | address = | city = Prizren, Komuna Prizren | state = | zipcode = | country = Kosovë | coordinates = | other_names = | former_name = | type = [[Shkollë publike]] | established = | district = | us_nces_school_id = | principal = | teaching_staff = | grades = | enrollment = | ratio = | campus_size = | campus_type = | colors = | mascot = | rival = | newspaper = | yearbook = | website = | footnotes = }} '''SHML "Qendra e Kompetencës Prizren", Prizren''' është shkollë e mesme e lartë në Prizren, Komuna Prizren, Kosovë. Drejtimi i kësaj shkolle është qendër e kompetencës. ==Shih edhe== * [[Arsimi në Kosovë]] [[Kategoria:Shkolla në Prizren]] [[Kategoria:Shkolla të mesme në Kosovë]] kt4766ff1og8xl32c9rxp4gkrpwmxec 0 380240 2807017 2803901 2025-06-06T19:22:19Z Edukatori 112234 U kopjua nga [[Kategoria:Shkolla në Prizren]] te [[Kategoria:Shkolla fillore dhe të mesme të ulëta në Kosovë]] me anë të [[c:Help:Cat-a-lot|Cat-a-lot]] 2807017 wikitext text/x-wiki {{Infobox school | name = SHFMU "Sh e ulët e muzikës", Prizren | image = | alt = | motto = | address = | city = Prizren, Komuna Prizren | state = | zipcode = | country = Kosovë | coordinates = | other_names = | former_name = | type = [[Shkollë publike]] | established = | district = | us_nces_school_id = | principal = | teaching_staff = | grades = | enrollment = | ratio = | campus_size = | campus_type = | colors = | mascot = | rival = | newspaper = | yearbook = | website = | footnotes = }} '''SHFMU "Sh e ulët e muzikës", Prizren''' është shkollë fillore dhe shkollë e mesme e ulët në Prizren, Komuna Prizren, Kosovë. Drejtimi i kësaj shkolle është shkollë e mesme e muzikës. ==Shih edhe== * [[Arsimi në Kosovë]] [[Kategoria:Shkolla në Prizren]] [[Kategoria:Shkolla fillore dhe të mesme të ulëta në Kosovë]] 03j0g3t514xi0wk6qnvog5dcgzd234h 0 380241 2807018 2803899 2025-06-06T19:22:19Z Edukatori 112234 U kopjua nga [[Kategoria:Shkolla në Prizren]] te [[Kategoria:Shkolla fillore dhe të mesme të ulëta në Kosovë]] me anë të [[c:Help:Cat-a-lot|Cat-a-lot]] 2807018 wikitext text/x-wiki {{Infobox school | name = SHFMU "Xhevat Berisha", Prizren | image = | alt = | motto = | address = | city = Prizren, Komuna Prizren | state = | zipcode = | country = Kosovë | coordinates = | other_names = | former_name = | type = [[Shkollë publike]] | established = | district = | us_nces_school_id = | principal = | teaching_staff = | grades = | enrollment = | ratio = | campus_size = | campus_type = | colors = | mascot = | rival = | newspaper = | yearbook = | website = | footnotes = }} '''SHFMU "Xhevat Berisha", Prizren''' është institucion arsimor parafillor, shkollë fillore dhe shkollë e mesme e ulët në Prizren, Komuna Prizren, Kosovë. ==Shih edhe== * [[Arsimi në Kosovë]] [[Kategoria:Shkolla në Prizren]] [[Kategoria:Shkolla fillore dhe të mesme të ulëta në Kosovë]] 6msjvt81l9o3q53lo2vtkoh3ke8v032 0 380249 2807058 2806787 2025-06-06T20:16:51Z Edukatori 112234 Edukatori zhvendosi faqen [[SHFMU "Herojntë e Lumës", Vërmicë]] tek [[SHFMU "Heronjtë e Lumës", Vërmicë]] 2806787 wikitext text/x-wiki {{Infobox school | name = SHFMU "Herojntë e Lumës", Vërmicë | image = | alt = | motto = | address = | city = Vërmicë, Komuna Prizren | state = | zipcode = | country = Kosovë | coordinates = | other_names = | former_name = | type = [[Shkollë publike]] | established = | district = | us_nces_school_id = | principal = | teaching_staff = | grades = | enrollment = | ratio = | campus_size = | campus_type = | colors = | mascot = | rival = | newspaper = | yearbook = | website = | footnotes = }} '''SHFMU "Herojntë e Lumës", Vërmicë''' është shkollë fillore dhe shkollë e mesme e ulët në Vërmicë, Komuna Prizren, Kosovë. ==Shih edhe== * [[Arsimi në Kosovë]] [[Kategoria:Shkolla fillore dhe të mesme të ulëta në Kosovë]] [[Kategoria:Shkolla në Prizren]] 5l14weil3r7nbvfgcj60fkm5f90lsld 0 380254 2807043 2804435 2025-06-06T19:38:33Z Edukatori 112234 added [[Category:Shkolla në Rahovec]] using [[Help:Gadget-HotCat|HotCat]] 2807043 wikitext text/x-wiki {{Infobox school | name = SHFMU "Liria", Bellacërkë | image = | alt = | motto = | address = | city = Bellacërkë, Komuna Rahovec | state = | zipcode = | country = Kosovë | coordinates = | other_names = | former_name = | type = [[Shkollë publike]] | established = | district = | us_nces_school_id = | principal = | teaching_staff = | grades = | enrollment = | ratio = | campus_size = | campus_type = | colors = | mascot = | rival = | newspaper = | yearbook = | website = | footnotes = }} '''SHFMU "Liria", Bellacërkë''' është institucion arsimor parafillor, shkollë fillore dhe shkollë e mesme e ulët në Bellacërkë, Komuna Rahovec, Kosovë. ==Shih edhe== * [[Arsimi në Kosovë]] [[Kategoria:Shkolla fillore dhe të mesme të ulëta në Kosovë]] [[Kategoria:Shkolla të emërtuara sipas Lirisë]] [[Kategoria:Shkolla në Rahovec]] 2thjms5042myif2j5t1gg55s6btycbk 0 380255 2807030 2804297 2025-06-06T19:31:13Z Edukatori 112234 added [[Category:Shkolla në Rahovec]] using [[Help:Gadget-HotCat|HotCat]] 2807030 wikitext text/x-wiki {{Infobox school | name = SHFMU "Faik Konica", Celinë | image = | alt = | motto = | address = | city = Celinë, Komuna Rahovec | state = | zipcode = | country = Kosovë | coordinates = | other_names = | former_name = | type = [[Shkollë publike]] | established = | district = | us_nces_school_id = | principal = | teaching_staff = | grades = | enrollment = | ratio = | campus_size = | campus_type = | colors = | mascot = | rival = | newspaper = | yearbook = | website = | footnotes = }} '''SHFMU "Faik Konica", Celinë''' është institucion arsimor parafillor, shkollë fillore dhe shkollë e mesme e ulët në Celinë, Komuna Rahovec, Kosovë. ==Shih edhe== * [[Arsimi në Kosovë]] [[Kategoria:Shkolla fillore dhe të mesme të ulëta në Kosovë]] [[Kategoria:Shkolla në Rahovec]] 4m2wv8zg7ze8xuamzkhdyjud7uzt6iq 2807031 2807030 2025-06-06T19:31:32Z Edukatori 112234 added [[Category:Shkolla të emërtuara sipas Faik Konicës]] using [[Help:Gadget-HotCat|HotCat]] 2807031 wikitext text/x-wiki {{Infobox school | name = SHFMU "Faik Konica", Celinë | image = | alt = | motto = | address = | city = Celinë, Komuna Rahovec | state = | zipcode = | country = Kosovë | coordinates = | other_names = | former_name = | type = [[Shkollë publike]] | established = | district = | us_nces_school_id = | principal = | teaching_staff = | grades = | enrollment = | ratio = | campus_size = | campus_type = | colors = | mascot = | rival = | newspaper = | yearbook = | website = | footnotes = }} '''SHFMU "Faik Konica", Celinë''' është institucion arsimor parafillor, shkollë fillore dhe shkollë e mesme e ulët në Celinë, Komuna Rahovec, Kosovë. ==Shih edhe== * [[Arsimi në Kosovë]] [[Kategoria:Shkolla fillore dhe të mesme të ulëta në Kosovë]] [[Kategoria:Shkolla në Rahovec]] [[Kategoria:Shkolla të emërtuara sipas Faik Konicës]] gi4489ftz2j20ebfv3e5qcog91lhmup 0 380256 2807019 2804530 2025-06-06T19:25:12Z Edukatori 112234 added [[Category:Shkolla në Rahovec]] using [[Help:Gadget-HotCat|HotCat]] 2807019 wikitext text/x-wiki {{Infobox school | name = SHFMU "Rilindja", Çifllak | image = | alt = | motto = | address = | city = Çifllak, Komuna Rahovec | state = | zipcode = | country = Kosovë | coordinates = | other_names = | former_name = | type = [[Shkollë publike]] | established = | district = | us_nces_school_id = | principal = | teaching_staff = | grades = | enrollment = | ratio = | campus_size = | campus_type = | colors = | mascot = | rival = | newspaper = | yearbook = | website = | footnotes = }} '''SHFMU "Rilindja", Çifllak''' është institucion arsimor parafillor, shkollë fillore dhe shkollë e mesme e ulët në Çifllak, Komuna Rahovec, Kosovë. ==Shih edhe== * [[Arsimi në Kosovë]] [[Kategoria:Shkolla fillore dhe të mesme të ulëta në Kosovë]] [[Kategoria:Shkolla në Rahovec]] b4lc6y0pvwfeekpt2m9o0688xm04ppn 0 380257 2807040 2804537 2025-06-06T19:36:04Z Edukatori 112234 added [[Category:Shkolla në Rahovec]] using [[Help:Gadget-HotCat|HotCat]] 2807040 wikitext text/x-wiki {{Infobox school | name = SHFMU "Rudolf Walther", Dejnë | image = | alt = | motto = | address = | city = Dejnë, Komuna Rahovec | state = | zipcode = | country = Kosovë | coordinates = | other_names = | former_name = | type = [[Shkollë publike]] | established = | district = | us_nces_school_id = | principal = | teaching_staff = | grades = | enrollment = | ratio = | campus_size = | campus_type = | colors = | mascot = | rival = | newspaper = | yearbook = | website = | footnotes = }} '''SHFMU "Rudolf Walther", Dejnë''' është institucion arsimor parafillor, shkollë fillore dhe shkollë e mesme e ulët në Dejnë, Komuna Rahovec, Kosovë. ==Shih edhe== * [[Arsimi në Kosovë]] [[Kategoria:Shkolla fillore dhe të mesme të ulëta në Kosovë]] [[Kategoria:Shkolla në Rahovec]] rt6sjj3y7ep14p3h8mafviaebse2g2h 0 380258 2807007 2804609 2025-06-06T18:57:18Z Edukatori 112234 U kopjua nga [[Kategoria:Shkolla fillore dhe të mesme të ulëta në Kosovë]] te [[Kategoria:Shkolla të emërtuara sipas Vëllezërve Frashëri]] me anë të [[c:Help:Cat-a-lot|Cat-a-lot]] 2807007 wikitext text/x-wiki {{Infobox school | name = SHFMU "Vëllezërit Frashëri", Drenoc | image = | alt = | motto = | address = | city = Drenoc, Komuna Rahovec | state = | zipcode = | country = Kosovë | coordinates = | other_names = | former_name = | type = [[Shkollë publike]] | established = | district = | us_nces_school_id = | principal = | teaching_staff = | grades = | enrollment = | ratio = | campus_size = | campus_type = | colors = | mascot = | rival = | newspaper = | yearbook = | website = | footnotes = }} '''SHFMU "Vëllezërit Frashëri", Drenoc''' është institucion arsimor parafillor, shkollë fillore dhe shkollë e mesme e ulët në Drenoc, Komuna Rahovec, Kosovë. ==Shih edhe== * [[Arsimi në Kosovë]] [[Kategoria:Shkolla fillore dhe të mesme të ulëta në Kosovë]] [[Kategoria:Shkolla të emërtuara sipas Vëllezërve Frashëri]] jnpxvykvg62j8o9u11mv5pim3xg316e 2807029 2807007 2025-06-06T19:30:53Z Edukatori 112234 added [[Category:Shkolla në Rahovec]] using [[Help:Gadget-HotCat|HotCat]] 2807029 wikitext text/x-wiki {{Infobox school | name = SHFMU "Vëllezërit Frashëri", Drenoc | image = | alt = | motto = | address = | city = Drenoc, Komuna Rahovec | state = | zipcode = | country = Kosovë | coordinates = | other_names = | former_name = | type = [[Shkollë publike]] | established = | district = | us_nces_school_id = | principal = | teaching_staff = | grades = | enrollment = | ratio = | campus_size = | campus_type = | colors = | mascot = | rival = | newspaper = | yearbook = | website = | footnotes = }} '''SHFMU "Vëllezërit Frashëri", Drenoc''' është institucion arsimor parafillor, shkollë fillore dhe shkollë e mesme e ulët në Drenoc, Komuna Rahovec, Kosovë. ==Shih edhe== * [[Arsimi në Kosovë]] [[Kategoria:Shkolla fillore dhe të mesme të ulëta në Kosovë]] [[Kategoria:Shkolla të emërtuara sipas Vëllezërve Frashëri]] [[Kategoria:Shkolla në Rahovec]] 6k6nds8xg6a25425y94u5gxnou9tsym 0 380259 2807024 2804359 2025-06-06T19:28:53Z Edukatori 112234 added [[Category:Shkolla në Rahovec]] using [[Help:Gadget-HotCat|HotCat]] 2807024 wikitext text/x-wiki {{Infobox school | name = SHFMU "Heronjtë e Kosovës", Hocë e Vogël | image = | alt = | motto = | address = | city = Hocë e Vogël, Komuna Rahovec | state = | zipcode = | country = Kosovë | coordinates = | other_names = | former_name = | type = [[Shkollë publike]] | established = | district = | us_nces_school_id = | principal = | teaching_staff = | grades = | enrollment = | ratio = | campus_size = | campus_type = | colors = | mascot = | rival = | newspaper = | yearbook = | website = | footnotes = }} '''SHFMU "Heronjtë e Kosovës", Hocë e Vogël''' është institucion arsimor parafillor, shkollë fillore dhe shkollë e mesme e ulët në Hocë e Vogël, Komuna Rahovec, Kosovë. ==Shih edhe== * [[Arsimi në Kosovë]] [[Kategoria:Shkolla fillore dhe të mesme të ulëta në Kosovë]] [[Kategoria:Shkolla në Rahovec]] 46kemh3ii9jtrpg7gxohiubvbf5acr7 0 380260 2807042 2804474 2025-06-06T19:37:42Z Edukatori 112234 added [[Category:Shkolla në Rahovec]] using [[Help:Gadget-HotCat|HotCat]] 2807042 wikitext text/x-wiki {{Infobox school | name = SHFMU "Mustafë Ibishi", Kramovik | image = | alt = | motto = | address = | city = Kramovik, Komuna Rahovec | state = | zipcode = | country = Kosovë | coordinates = | other_names = | former_name = | type = [[Shkollë publike]] | established = | district = | us_nces_school_id = | principal = | teaching_staff = | grades = | enrollment = | ratio = | campus_size = | campus_type = | colors = | mascot = | rival = | newspaper = | yearbook = | website = | footnotes = }} '''SHFMU "Mustafë Ibishi", Kramovik''' është institucion arsimor parafillor, shkollë fillore dhe shkollë e mesme e ulët në Kramovik, Komuna Rahovec, Kosovë. ==Shih edhe== * [[Arsimi në Kosovë]] [[Kategoria:Shkolla fillore dhe të mesme të ulëta në Kosovë]] [[Kategoria:Shkolla në Rahovec]] 5sca6dxxdep2y5phnstjpjm30l68z9r 0 380261 2807026 2805086 2025-06-06T19:29:41Z Edukatori 112234 added [[Category:Shkolla në Rahovec]] using [[Help:Gadget-HotCat|HotCat]] 2807026 wikitext text/x-wiki {{Infobox school | name = SHFMU "Bajram Curri", Krushë e Madhe | image = | alt = | motto = | address = | city = Krushë e Madhe, Komuna Rahovec | state = | zipcode = | country = Kosovë | coordinates = | other_names = | former_name = | type = [[Shkollë publike]] | established = | district = | us_nces_school_id = | principal = | teaching_staff = | grades = | enrollment = | ratio = | campus_size = | campus_type = | colors = | mascot = | rival = | newspaper = | yearbook = | website = | footnotes = }} '''SHFMU "Bajram Curri", Krushë e Madhe''' është institucion arsimor parafillor, shkollë fillore dhe shkollë e mesme e ulët në Krushë e Madhe, Komuna Rahovec, Kosovë. ==Shih edhe== * [[Arsimi në Kosovë]] [[Kategoria:Shkolla fillore dhe të mesme të ulëta në Kosovë]] [[Kategoria:Shkolla të emërtuara sipas Bajram Currit]] [[Kategoria:Shkolla në Rahovec]] grv8tvz2w93r8krsb3ntddyumzxbalt 0 380262 2807023 2804704 2025-06-06T19:28:26Z Edukatori 112234 added [[Category:Shkolla në Rahovec]] using [[Help:Gadget-HotCat|HotCat]] 2807023 wikitext text/x-wiki {{Infobox school | name = SHML "Ukshin Hoti", Krushë e Madhe | image = | alt = | motto = | address = | city = Krushë e Madhe, Komuna Rahovec | state = | zipcode = | country = Kosovë | coordinates = | other_names = | former_name = | type = [[Shkollë publike]] | established = | district = | us_nces_school_id = | principal = | teaching_staff = | grades = | enrollment = | ratio = | campus_size = | campus_type = | colors = | mascot = | rival = | newspaper = | yearbook = | website = | footnotes = }} '''SHML "Ukshin Hoti", Krushë e Madhe''' është shkollë e mesme e lartë në Krushë e Madhe, Komuna Rahovec, Kosovë. Drejtimi i kësaj shkolle është shkollë e mesme profesionale. ==Shih edhe== * [[Arsimi në Kosovë]] [[Kategoria:Shkolla të mesme në Kosovë]] [[Kategoria:Shkolla në Rahovec]] q31y1fn0wobep6b91uzrvxzk3xkpvz5 0 380263 2807037 2804511 2025-06-06T19:33:51Z Edukatori 112234 added [[Category:Shkolla në Rahovec]] using [[Help:Gadget-HotCat|HotCat]] 2807037 wikitext text/x-wiki {{Infobox school | name = SHFMU "Nesimi Elshani", Nagavc | image = | alt = | motto = | address = | city = Nagavc, Komuna Rahovec | state = | zipcode = | country = Kosovë | coordinates = | other_names = | former_name = | type = [[Shkollë publike]] | established = | district = | us_nces_school_id = | principal = | teaching_staff = | grades = | enrollment = | ratio = | campus_size = | campus_type = | colors = | mascot = | rival = | newspaper = | yearbook = | website = | footnotes = }} '''SHFMU "Nesimi Elshani", Nagavc''' është institucion arsimor parafillor, shkollë fillore dhe shkollë e mesme e ulët në Nagavc, Komuna Rahovec, Kosovë. ==Shih edhe== * [[Arsimi në Kosovë]] [[Kategoria:Shkolla fillore dhe të mesme të ulëta në Kosovë]] [[Kategoria:Shkolla në Rahovec]] kavbqndlywlmk0p4klf23oaatk8fpxn 0 380264 2807028 2804432 2025-06-06T19:30:21Z Edukatori 112234 added [[Category:Shkolla në Rahovec]] using [[Help:Gadget-HotCat|HotCat]] 2807028 wikitext text/x-wiki {{Infobox school | name = SHFMU "Lidhja e Prizrenit", Opterushë | image = | alt = | motto = | address = | city = Opterushë, Komuna Rahovec | state = | zipcode = | country = Kosovë | coordinates = | other_names = | former_name = | type = [[Shkollë publike]] | established = | district = | us_nces_school_id = | principal = | teaching_staff = | grades = | enrollment = | ratio = | campus_size = | campus_type = | colors = | mascot = | rival = | newspaper = | yearbook = | website = | footnotes = }} '''SHFMU "Lidhja e Prizrenit", Opterushë''' është institucion arsimor parafillor, shkollë fillore dhe shkollë e mesme e ulët në Opterushë, Komuna Rahovec, Kosovë. ==Shih edhe== * [[Arsimi në Kosovë]] [[Kategoria:Shkolla fillore dhe të mesme të ulëta në Kosovë]] [[Kategoria:Shkolla të emërtuara sipas Lidhjes së Prizrenit]] [[Kategoria:Shkolla në Rahovec]] 3h22hra07fiz0dfm3cxyzrdzfvudy1n 0 380265 2807034 2804463 2025-06-06T19:32:46Z Edukatori 112234 added [[Category:Shkolla në Rahovec]] using [[Help:Gadget-HotCat|HotCat]] 2807034 wikitext text/x-wiki {{Infobox school | name = SHFMU "Milaim Krasniqi", Pastasellë | image = | alt = | motto = | address = | city = Pastasellë, Komuna Rahovec | state = | zipcode = | country = Kosovë | coordinates = | other_names = | former_name = | type = [[Shkollë publike]] | established = | district = | us_nces_school_id = | principal = | teaching_staff = | grades = | enrollment = | ratio = | campus_size = | campus_type = | colors = | mascot = | rival = | newspaper = | yearbook = | website = | footnotes = }} '''SHFMU "Milaim Krasniqi", Pastasellë''' është institucion arsimor parafillor, shkollë fillore dhe shkollë e mesme e ulët në Pastasellë, Komuna Rahovec, Kosovë. ==Shih edhe== * [[Arsimi në Kosovë]] [[Kategoria:Shkolla fillore dhe të mesme të ulëta në Kosovë]] [[Kategoria:Shkolla në Rahovec]] t0987zj78j5u7khsce3pjfq9p576oni 0 380266 2807027 2804543 2025-06-06T19:30:01Z Edukatori 112234 added [[Category:Shkolla në Rahovec]] using [[Help:Gadget-HotCat|HotCat]] 2807027 wikitext text/x-wiki {{Infobox school | name = SHFMU "Sakip Bellaqa", Pataçan i Epërm | image = | alt = | motto = | address = | city = Pataçan i Epërm, Komuna Rahovec | state = | zipcode = | country = Kosovë | coordinates = | other_names = | former_name = | type = [[Shkollë publike]] | established = | district = | us_nces_school_id = | principal = | teaching_staff = | grades = | enrollment = | ratio = | campus_size = | campus_type = | colors = | mascot = | rival = | newspaper = | yearbook = | website = | footnotes = }} '''SHFMU "Sakip Bellaqa", Pataçan i Epërm''' është institucion arsimor parafillor, shkollë fillore dhe shkollë e mesme e ulët në Pataçan i Epërm, Komuna Rahovec, Kosovë. ==Shih edhe== * [[Arsimi në Kosovë]] [[Kategoria:Shkolla fillore dhe të mesme të ulëta në Kosovë]] [[Kategoria:Shkolla në Rahovec]] e4u0z5buuackdo1e0f8k3y0utpyn36y 0 380267 2807025 2804246 2025-06-06T19:29:16Z Edukatori 112234 added [[Category:Shkolla në Rahovec]] using [[Help:Gadget-HotCat|HotCat]] 2807025 wikitext text/x-wiki {{Infobox school | name = SHFMU "Dëshmorët e Lirisë", Pataçan i Poshtëm | image = | alt = | motto = | address = | city = Pataçan i Poshtëm, Komuna Rahovec | state = | zipcode = | country = Kosovë | coordinates = | other_names = | former_name = | type = [[Shkollë publike]] | established = | district = | us_nces_school_id = | principal = | teaching_staff = | grades = | enrollment = | ratio = | campus_size = | campus_type = | colors = | mascot = | rival = | newspaper = | yearbook = | website = | footnotes = }} '''SHFMU "Dëshmorët e Lirisë", Pataçan i Poshtëm''' është institucion arsimor parafillor, shkollë fillore dhe shkollë e mesme e ulët në Pataçan i Poshtëm, Komuna Rahovec, Kosovë. ==Shih edhe== * [[Arsimi në Kosovë]] [[Kategoria:Shkolla fillore dhe të mesme të ulëta në Kosovë]] [[Kategoria:Shkolla në Rahovec]] doqbictxbt97rq9x4wqum5zqweqhcwc 0 380268 2807032 2804148 2025-06-06T19:31:54Z Edukatori 112234 added [[Category:Shkolla në Rahovec]] using [[Help:Gadget-HotCat|HotCat]] 2807032 wikitext text/x-wiki {{Infobox school | name = SHFMU "31 Marsi", Petkoviq | image = | alt = | motto = | address = | city = Petkoviq, Komuna Rahovec | state = | zipcode = | country = Kosovë | coordinates = | other_names = | former_name = | type = [[Shkollë publike]] | established = | district = | us_nces_school_id = | principal = | teaching_staff = | grades = | enrollment = | ratio = | campus_size = | campus_type = | colors = | mascot = | rival = | newspaper = | yearbook = | website = | footnotes = }} '''SHFMU "31 Marsi", Petkoviq''' është institucion arsimor parafillor, shkollë fillore dhe shkollë e mesme e ulët në Petkoviq, Komuna Rahovec, Kosovë. ==Shih edhe== * [[Arsimi në Kosovë]] [[Kategoria:Shkolla fillore dhe të mesme të ulëta në Kosovë]] [[Kategoria:Shkolla në Rahovec]] kz6h9618te90w8o7dyfsg8jr3aj5r1e 0 380269 2807038 2804566 2025-06-06T19:35:14Z Edukatori 112234 added [[Category:Shkolla në Rahovec]] using [[Help:Gadget-HotCat|HotCat]] 2807038 wikitext text/x-wiki {{Infobox school | name = SHFMU "Sylejman Vokshi", Polluzhë | image = | alt = | motto = | address = | city = Polluzhë, Komuna Rahovec | state = | zipcode = | country = Kosovë | coordinates = | other_names = | former_name = | type = [[Shkollë publike]] | established = | district = | us_nces_school_id = | principal = | teaching_staff = | grades = | enrollment = | ratio = | campus_size = | campus_type = | colors = | mascot = | rival = | newspaper = | yearbook = | website = | footnotes = }} '''SHFMU "Sylejman Vokshi", Polluzhë''' është institucion arsimor parafillor, shkollë fillore dhe shkollë e mesme e ulët në Polluzhë, Komuna Rahovec, Kosovë. ==Shih edhe== * [[Arsimi në Kosovë]] [[Kategoria:Shkolla fillore dhe të mesme të ulëta në Kosovë]] [[Kategoria:Shkolla në Rahovec]] 6k1vfprr2roiuxingi9jar219yd5pui 0 380270 2807036 2804554 2025-06-06T19:33:27Z Edukatori 112234 added [[Category:Shkolla në Rahovec]] using [[Help:Gadget-HotCat|HotCat]] 2807036 wikitext text/x-wiki {{Infobox school | name = SHFMU "Skender Kastrati", Radostë | image = | alt = | motto = | address = | city = Radostë, Komuna Rahovec | state = | zipcode = | country = Kosovë | coordinates = | other_names = | former_name = | type = [[Shkollë publike]] | established = | district = | us_nces_school_id = | principal = | teaching_staff = | grades = | enrollment = | ratio = | campus_size = | campus_type = | colors = | mascot = | rival = | newspaper = | yearbook = | website = | footnotes = }} '''SHFMU "Skender Kastrati", Radostë''' është institucion arsimor parafillor, shkollë fillore dhe shkollë e mesme e ulët në Radostë, Komuna Rahovec, Kosovë. ==Shih edhe== * [[Arsimi në Kosovë]] [[Kategoria:Shkolla fillore dhe të mesme të ulëta në Kosovë]] [[Kategoria:Shkolla në Rahovec]] ag3iy4ikm9hz4c8j65zstji65bo5lnn 0 380271 2807052 2804213 2025-06-06T19:42:36Z Edukatori 112234 added [[Category:Shkolla në Rahovec]] using [[Help:Gadget-HotCat|HotCat]] 2807052 wikitext text/x-wiki {{Infobox school | name = SHFMU "Bekim Sylka", Rahovec | image = | alt = | motto = | address = | city = Rahovec, Komuna Rahovec | state = | zipcode = | country = Kosovë | coordinates = | other_names = | former_name = | type = [[Shkollë publike]] | established = | district = | us_nces_school_id = | principal = | teaching_staff = | grades = | enrollment = | ratio = | campus_size = | campus_type = | colors = | mascot = | rival = | newspaper = | yearbook = | website = | footnotes = }} '''SHFMU "Bekim Sylka", Rahovec''' është shkollë fillore dhe shkollë e mesme e ulët në Rahovec, Komuna Rahovec, Kosovë. ==Shih edhe== * [[Arsimi në Kosovë]] [[Kategoria:Shkolla fillore dhe të mesme të ulëta në Kosovë]] [[Kategoria:Shkolla në Rahovec]] hqi211xj1s53dn4d7y8h56mpyw8uaw0 0 380272 2807049 2804324 2025-06-06T19:41:32Z Edukatori 112234 added [[Category:Shkolla në Rahovec]] using [[Help:Gadget-HotCat|HotCat]] 2807049 wikitext text/x-wiki {{Infobox school | name = SHFMU "Gëzim Hamza - Piktori", Rahovec | image = | alt = | motto = | address = | city = Rahovec, Komuna Rahovec | state = | zipcode = | country = Kosovë | coordinates = | other_names = | former_name = | type = [[Shkollë publike]] | established = | district = | us_nces_school_id = | principal = | teaching_staff = | grades = | enrollment = | ratio = | campus_size = | campus_type = | colors = | mascot = | rival = | newspaper = | yearbook = | website = | footnotes = }} '''SHFMU "Gëzim Hamza - Piktori", Rahovec''' është institucion arsimor parafillor, shkollë fillore dhe shkollë e mesme e ulët në Rahovec, Komuna Rahovec, Kosovë. ==Shih edhe== * [[Arsimi në Kosovë]] [[Kategoria:Shkolla fillore dhe të mesme të ulëta në Kosovë]] [[Kategoria:Shkolla në Rahovec]] bdae08z10r94xu5ccfj3m4i35t92dk4 0 380273 2807051 2804385 2025-06-06T19:42:17Z Edukatori 112234 added [[Category:Shkolla në Rahovec]] using [[Help:Gadget-HotCat|HotCat]] 2807051 wikitext text/x-wiki {{Infobox school | name = SHFMU "Isa Boletini", Rahovec | image = | alt = | motto = | address = | city = Rahovec, Komuna Rahovec | state = | zipcode = | country = Kosovë | coordinates = | other_names = | former_name = | type = [[Shkollë publike]] | established = | district = | us_nces_school_id = | principal = | teaching_staff = | grades = | enrollment = | ratio = | campus_size = | campus_type = | colors = | mascot = | rival = | newspaper = | yearbook = | website = | footnotes = }} '''SHFMU "Isa Boletini", Rahovec''' është institucion arsimor parafillor, shkollë fillore dhe shkollë e mesme e ulët në Rahovec, Komuna Rahovec, Kosovë. ==Shih edhe== * [[Arsimi në Kosovë]] [[Kategoria:Shkolla fillore dhe të mesme të ulëta në Kosovë]] [[Kategoria:Shkolla në Rahovec]] srlxcjecniq3q7urm6lpk9hjtsbkekp 0 380274 2807050 2804539 2025-06-06T19:41:53Z Edukatori 112234 added [[Category:Shkolla në Rahovec]] using [[Help:Gadget-HotCat|HotCat]] 2807050 wikitext text/x-wiki {{Infobox school | name = SHFMU "Sadedin Hajda", Rahovec | image = | alt = | motto = | address = | city = Rahovec, Komuna Rahovec | state = | zipcode = | country = Kosovë | coordinates = | other_names = | former_name = | type = [[Shkollë publike]] | established = | district = | us_nces_school_id = | principal = | teaching_staff = | grades = | enrollment = | ratio = | campus_size = | campus_type = | colors = | mascot = | rival = | newspaper = | yearbook = | website = | footnotes = }} '''SHFMU "Sadedin Hajda", Rahovec''' është institucion arsimor parafillor, shkollë fillore dhe shkollë e mesme e ulët në Rahovec, Komuna Rahovec, Kosovë. ==Shih edhe== * [[Arsimi në Kosovë]] [[Kategoria:Shkolla fillore dhe të mesme të ulëta në Kosovë]] [[Kategoria:Shkolla në Rahovec]] hn1bm46qylh94f0gfor6wgw786brp6z 0 380275 2807048 2804695 2025-06-06T19:41:13Z Edukatori 112234 added [[Category:Shkolla në Rahovec]] using [[Help:Gadget-HotCat|HotCat]] 2807048 wikitext text/x-wiki {{Infobox school | name = SHML "Selajdin Mullaabazi-Mici", Rahovec | image = | alt = | motto = | address = | city = Rahovec, Komuna Rahovec | state = | zipcode = | country = Kosovë | coordinates = | other_names = | former_name = | type = [[Shkollë publike]] | established = | district = | us_nces_school_id = | principal = | teaching_staff = | grades = | enrollment = | ratio = | campus_size = | campus_type = | colors = | mascot = | rival = | newspaper = | yearbook = | website = | footnotes = }} '''SHML "Selajdin Mullaabazi-Mici", Rahovec''' është shkollë e mesme e lartë në Rahovec, Komuna Rahovec, Kosovë. Drejtimi i kësaj shkolle është shkollë e mesme profesionale. ==Shih edhe== * [[Arsimi në Kosovë]] [[Kategoria:Shkolla të mesme në Kosovë]] [[Kategoria:Shkolla në Rahovec]] sghpcdhjxidqex4h8i2fsrjnfqdctic 0 380276 2807047 2804581 2025-06-06T19:40:47Z Edukatori 112234 added [[Category:Shkolla në Rahovec]] using [[Help:Gadget-HotCat|HotCat]] 2807047 wikitext text/x-wiki {{Infobox school | name = SHFMU "Shkolla e ulët e muzikës", Rahovec | image = | alt = | motto = | address = | city = Rahovec, Komuna Rahovec | state = | zipcode = | country = Kosovë | coordinates = | other_names = | former_name = | type = [[Shkollë publike]] | established = | district = | us_nces_school_id = | principal = | teaching_staff = | grades = | enrollment = | ratio = | campus_size = | campus_type = | colors = | mascot = | rival = | newspaper = | yearbook = | website = | footnotes = }} '''SHFMU "Shkolla e ulët e muzikës", Rahovec''' është shkollë fillore dhe shkollë e mesme e ulët në Rahovec, Komuna Rahovec, Kosovë. ==Shih edhe== * [[Arsimi në Kosovë]] [[Kategoria:Shkolla fillore dhe të mesme të ulëta në Kosovë]] [[Kategoria:Shkolla në Rahovec]] 9ye1bqw5bamvz4anglvqhoisb1zr8ze 0 380278 2807046 2804706 2025-06-06T19:40:19Z Edukatori 112234 added [[Category:Shkolla në Rahovec]] using [[Help:Gadget-HotCat|HotCat]] 2807046 wikitext text/x-wiki {{Infobox school | name = SHML "Xhelal Hajda Toni", Rahovec | image = | alt = | motto = | address = | city = Rahovec, Komuna Rahovec | state = | zipcode = | country = Kosovë | coordinates = | other_names = | former_name = | type = [[Shkollë publike]] | established = | district = | us_nces_school_id = | principal = | teaching_staff = | grades = | enrollment = | ratio = | campus_size = | campus_type = | colors = | mascot = | rival = | newspaper = | yearbook = | website = | footnotes = }} '''SHML "Xhelal Hajda Toni", Rahovec''' është shkollë e mesme e lartë në Rahovec, Komuna Rahovec, Kosovë. Drejtimi i kësaj shkolle është gjimnaz i përgjithshëm. ==Shih edhe== * [[Arsimi në Kosovë]] [[Kategoria:Shkolla të mesme në Kosovë]] [[Kategoria:Shkolla në Rahovec]] r1ithjcxtp5eh7e0mj3xkaaso00z64x 0 380279 2807022 2804649 2025-06-06T19:28:05Z Edukatori 112234 added [[Category:Shkolla në Rahovec]] using [[Help:Gadget-HotCat|HotCat]] 2807022 wikitext text/x-wiki {{Infobox school | name = SHML "12 Maji", Ratkoc | image = | alt = | motto = | address = | city = Ratkoc, Komuna Rahovec | state = | zipcode = | country = Kosovë | coordinates = | other_names = | former_name = | type = [[Shkollë publike]] | established = | district = | us_nces_school_id = | principal = | teaching_staff = | grades = | enrollment = | ratio = | campus_size = | campus_type = | colors = | mascot = | rival = | newspaper = | yearbook = | website = | footnotes = }} '''SHML "12 Maji", Ratkoc''' është shkollë e mesme e lartë në Ratkoc, Komuna Rahovec, Kosovë. Drejtimet e kësaj shkolle janë gjimnaz i përgjithshëm, gjimnaz i shkencave natyrore, gjimnaz i shkencave shoqërore, shkollë e mesme teknike dhe Shm Ek. ==Shih edhe== * [[Arsimi në Kosovë]] [[Kategoria:Shkolla të mesme në Kosovë]] [[Kategoria:Shkolla në Rahovec]] 5a3pl2e2ykk4ps77n0hroxuzucdaby3 0 380280 2807041 2804121 2025-06-06T19:37:16Z Edukatori 112234 added [[Category:Shkolla në Rahovec]] using [[Help:Gadget-HotCat|HotCat]] 2807041 wikitext text/x-wiki {{Infobox school | name = SHFMU "4 Dëshmorët", Ratkoc | image = | alt = | motto = | address = | city = Ratkoc, Komuna Rahovec | state = | zipcode = | country = Kosovë | coordinates = | other_names = | former_name = | type = [[Shkollë publike]] | established = | district = | us_nces_school_id = | principal = | teaching_staff = | grades = | enrollment = | ratio = | campus_size = | campus_type = | colors = | mascot = | rival = | newspaper = | yearbook = | website = | footnotes = }} '''SHFMU "4 Dëshmorët", Ratkoc''' është institucion arsimor parafillor, shkollë fillore dhe shkollë e mesme e ulët në Ratkoc, Komuna Rahovec, Kosovë. ==Shih edhe== * [[Arsimi në Kosovë]] [[Kategoria:Shkolla fillore dhe të mesme të ulëta në Kosovë]] [[Kategoria:Shkolla në Rahovec]] qxsl7rlzcnzxg9uu8409dkyubotz343 0 380281 2807044 2804548 2025-06-06T19:38:53Z Edukatori 112234 added [[Category:Shkolla në Rahovec]] using [[Help:Gadget-HotCat|HotCat]] 2807044 wikitext text/x-wiki {{Infobox school | name = SHFMU "Sapniq", Sapniq | image = | alt = | motto = | address = | city = Sapniq, Komuna Rahovec | state = | zipcode = | country = Kosovë | coordinates = | other_names = | former_name = | type = [[Shkollë publike]] | established = | district = | us_nces_school_id = | principal = | teaching_staff = | grades = | enrollment = | ratio = | campus_size = | campus_type = | colors = | mascot = | rival = | newspaper = | yearbook = | website = | footnotes = }} '''SHFMU "Sapniq", Sapniq''' është institucion arsimor parafillor, shkollë fillore dhe shkollë e mesme e ulët në Sapniq, Komuna Rahovec, Kosovë. ==Shih edhe== * [[Arsimi në Kosovë]] [[Kategoria:Shkolla fillore dhe të mesme të ulëta në Kosovë]] [[Kategoria:Shkolla në Rahovec]] 5xpn3ur2pyo8ylq48ubipqc008wld99 0 380282 2807035 2804119 2025-06-06T19:33:07Z Edukatori 112234 added [[Category:Shkolla në Rahovec]] using [[Help:Gadget-HotCat|HotCat]] 2807035 wikitext text/x-wiki {{Infobox school | name = SHFMU "3 Dëshmorët", Vrajak | image = | alt = | motto = | address = | city = Vrajak, Komuna Rahovec | state = | zipcode = | country = Kosovë | coordinates = | other_names = | former_name = | type = [[Shkollë publike]] | established = | district = | us_nces_school_id = | principal = | teaching_staff = | grades = | enrollment = | ratio = | campus_size = | campus_type = | colors = | mascot = | rival = | newspaper = | yearbook = | website = | footnotes = }} '''SHFMU "3 Dëshmorët", Vrajak''' është institucion arsimor parafillor, shkollë fillore dhe shkollë e mesme e ulët në Vrajak, Komuna Rahovec, Kosovë. ==Shih edhe== * [[Arsimi në Kosovë]] [[Kategoria:Shkolla fillore dhe të mesme të ulëta në Kosovë]] [[Kategoria:Shkolla në Rahovec]] cbjayunwhc7lf1942pchskbncmlsj8a 0 380283 2807039 2804340 2025-06-06T19:35:45Z Edukatori 112234 added [[Category:Shkolla në Rahovec]] using [[Help:Gadget-HotCat|HotCat]] 2807039 wikitext text/x-wiki {{Infobox school | name = SHFMU "Hamëz Thaqi", Xërxë | image = | alt = | motto = | address = | city = Xërxë, Komuna Rahovec | state = | zipcode = | country = Kosovë | coordinates = | other_names = | former_name = | type = [[Shkollë publike]] | established = | district = | us_nces_school_id = | principal = | teaching_staff = | grades = | enrollment = | ratio = | campus_size = | campus_type = | colors = | mascot = | rival = | newspaper = | yearbook = | website = | footnotes = }} '''SHFMU "Hamëz Thaqi", Xërxë''' është institucion arsimor parafillor, shkollë fillore dhe shkollë e mesme e ulët në Xërxë, Komuna Rahovec, Kosovë. ==Shih edhe== * [[Arsimi në Kosovë]] [[Kategoria:Shkolla fillore dhe të mesme të ulëta në Kosovë]] [[Kategoria:Shkolla në Rahovec]] e13kuoao31czyd51varqxk09tjuq3ya 0 380284 2807045 2804628 2025-06-06T19:39:13Z Edukatori 112234 added [[Category:Shkolla në Rahovec]] using [[Help:Gadget-HotCat|HotCat]] 2807045 wikitext text/x-wiki {{Infobox school | name = SHFMU "Zatriq", Zatriq | image = | alt = | motto = | address = | city = Zatriq, Komuna Rahovec | state = | zipcode = | country = Kosovë | coordinates = | other_names = | former_name = | type = [[Shkollë publike]] | established = | district = | us_nces_school_id = | principal = | teaching_staff = | grades = | enrollment = | ratio = | campus_size = | campus_type = | colors = | mascot = | rival = | newspaper = | yearbook = | website = | footnotes = }} '''SHFMU "Zatriq", Zatriq''' është shkollë fillore dhe shkollë e mesme e ulët në Zatriq, Komuna Rahovec, Kosovë. ==Shih edhe== * [[Arsimi në Kosovë]] [[Kategoria:Shkolla fillore dhe të mesme të ulëta në Kosovë]] [[Kategoria:Shkolla në Rahovec]] 7h0fvo877l7fu2u9qirvzb2qbcw1zmd 0 380285 2807033 2804335 2025-06-06T19:32:23Z Edukatori 112234 added [[Category:Shkolla në Rahovec]] using [[Help:Gadget-HotCat|HotCat]] 2807033 wikitext text/x-wiki {{Infobox school | name = SHFMU "Haki Stërmilli", Zoçishtë | image = | alt = | motto = | address = | city = Zoçishtë, Komuna Rahovec | state = | zipcode = | country = Kosovë | coordinates = | other_names = | former_name = | type = [[Shkollë publike]] | established = | district = | us_nces_school_id = | principal = | teaching_staff = | grades = | enrollment = | ratio = | campus_size = | campus_type = | colors = | mascot = | rival = | newspaper = | yearbook = | website = | footnotes = }} '''SHFMU "Haki Stërmilli", Zoçishtë''' është institucion arsimor parafillor, shkollë fillore dhe shkollë e mesme e ulët në Zoçishtë, Komuna Rahovec, Kosovë. ==Shih edhe== * [[Arsimi në Kosovë]] [[Kategoria:Shkolla fillore dhe të mesme të ulëta në Kosovë]] [[Kategoria:Shkolla në Rahovec]] 8yqxwweluhtrs67ji6uucs309wgu0cp 0 380303 2807005 2804611 2025-06-06T18:57:17Z Edukatori 112234 U kopjua nga [[Kategoria:Shkolla fillore dhe të mesme të ulëta në Kosovë]] te [[Kategoria:Shkolla të emërtuara sipas Vëllezërve Frashëri]] me anë të [[c:Help:Cat-a-lot|Cat-a-lot]] 2807005 wikitext text/x-wiki {{Infobox school | name = SHFMU "Vëllezërit Frashëri", Çubrel | image = | alt = | motto = | address = | city = Çubrel, Komuna Skënderaj | state = | zipcode = | country = Kosovë | coordinates = | other_names = | former_name = | type = [[Shkollë publike]] | established = | district = | us_nces_school_id = | principal = | teaching_staff = | grades = | enrollment = | ratio = | campus_size = | campus_type = | colors = | mascot = | rival = | newspaper = | yearbook = | website = | footnotes = }} '''SHFMU "Vëllezërit Frashëri", Çubrel''' është institucion arsimor parafillor, shkollë fillore dhe shkollë e mesme e ulët në Çubrel, Komuna Skënderaj, Kosovë. ==Shih edhe== * [[Arsimi në Kosovë]] [[Kategoria:Shkolla fillore dhe të mesme të ulëta në Kosovë]] [[Kategoria:Shkolla të emërtuara sipas Vëllezërve Frashëri]] oyyjtsiopkimvrov8bx50nags47wgej 0 380330 2807004 2804608 2025-06-06T18:57:17Z Edukatori 112234 U kopjua nga [[Kategoria:Shkolla fillore dhe të mesme të ulëta në Kosovë]] te [[Kategoria:Shkolla të emërtuara sipas Vëllezërve Frashëri]] me anë të [[c:Help:Cat-a-lot|Cat-a-lot]] 2807004 wikitext text/x-wiki {{Infobox school | name = SHFMU "Vëllezërit Frashëri", Bukosh I | image = | alt = | motto = | address = | city = Bukosh I, Komuna Suharekë | state = | zipcode = | country = Kosovë | coordinates = | other_names = | former_name = | type = [[Shkollë publike]] | established = | district = | us_nces_school_id = | principal = | teaching_staff = | grades = | enrollment = | ratio = | campus_size = | campus_type = | colors = | mascot = | rival = | newspaper = | yearbook = | website = | footnotes = }} '''SHFMU "Vëllezërit Frashëri", Bukosh I''' është institucion arsimor parafillor, shkollë fillore dhe shkollë e mesme e ulët në Bukosh I, Komuna Suharekë, Kosovë. ==Shih edhe== * [[Arsimi në Kosovë]] [[Kategoria:Shkolla fillore dhe të mesme të ulëta në Kosovë]] [[Kategoria:Shkolla të emërtuara sipas Vëllezërve Frashëri]] 0zv0421tmdwvx98209h5c6kcwsu9zbq 2807118 2807004 2025-06-06T22:09:23Z Edukatori 112234 Edukatori zhvendosi faqen [[SHFMU "Vëllezërit Frashëri", Bukosh I]] tek [[SHFMU "Vëllezërit Frashëri", Bukosh]] 2807004 wikitext text/x-wiki {{Infobox school | name = SHFMU "Vëllezërit Frashëri", Bukosh I | image = | alt = | motto = | address = | city = Bukosh I, Komuna Suharekë | state = | zipcode = | country = Kosovë | coordinates = | other_names = | former_name = | type = [[Shkollë publike]] | established = | district = | us_nces_school_id = | principal = | teaching_staff = | grades = | enrollment = | ratio = | campus_size = | campus_type = | colors = | mascot = | rival = | newspaper = | yearbook = | website = | footnotes = }} '''SHFMU "Vëllezërit Frashëri", Bukosh I''' është institucion arsimor parafillor, shkollë fillore dhe shkollë e mesme e ulët në Bukosh I, Komuna Suharekë, Kosovë. ==Shih edhe== * [[Arsimi në Kosovë]] [[Kategoria:Shkolla fillore dhe të mesme të ulëta në Kosovë]] [[Kategoria:Shkolla të emërtuara sipas Vëllezërve Frashëri]] 0zv0421tmdwvx98209h5c6kcwsu9zbq 2807120 2807118 2025-06-06T22:10:15Z Edukatori 112234 2807120 wikitext text/x-wiki {{Infobox school | name = SHFMU "Vëllezërit Frashëri", Bukosh | image = | alt = | motto = | address = | city = Bukosh, Komuna Suharekë | state = | zipcode = | country = Kosovë | coordinates = | other_names = | former_name = | type = [[Shkollë publike]] | established = | district = | us_nces_school_id = | principal = | teaching_staff = | grades = | enrollment = | ratio = | campus_size = | campus_type = | colors = | mascot = | rival = | newspaper = | yearbook = | website = | footnotes = }} '''SHFMU "Vëllezërit Frashëri"''' është institucion arsimor parafillor, shkollë fillore dhe shkollë e mesme e ulët në Bukosh, Komuna Suharekë, Kosovë. ==Shih edhe== * [[Arsimi në Kosovë]] [[Kategoria:Shkolla fillore dhe të mesme të ulëta në Kosovë]] [[Kategoria:Shkolla të emërtuara sipas Vëllezërve Frashëri]] ofe97qmk8icyne2uhbiu6qmrnlju031 2807121 2807120 2025-06-06T22:10:42Z Edukatori 112234 added [[Category:Shkolla në Suharekë]] using [[Help:Gadget-HotCat|HotCat]] 2807121 wikitext text/x-wiki {{Infobox school | name = SHFMU "Vëllezërit Frashëri", Bukosh | image = | alt = | motto = | address = | city = Bukosh, Komuna Suharekë | state = | zipcode = | country = Kosovë | coordinates = | other_names = | former_name = | type = [[Shkollë publike]] | established = | district = | us_nces_school_id = | principal = | teaching_staff = | grades = | enrollment = | ratio = | campus_size = | campus_type = | colors = | mascot = | rival = | newspaper = | yearbook = | website = | footnotes = }} '''SHFMU "Vëllezërit Frashëri"''' është institucion arsimor parafillor, shkollë fillore dhe shkollë e mesme e ulët në Bukosh, Komuna Suharekë, Kosovë. ==Shih edhe== * [[Arsimi në Kosovë]] [[Kategoria:Shkolla fillore dhe të mesme të ulëta në Kosovë]] [[Kategoria:Shkolla të emërtuara sipas Vëllezërve Frashëri]] [[Kategoria:Shkolla në Suharekë]] 47qox2eexjjteqiej8dbubwuny80ugm 0 380655 2807273 2805970 2025-06-07T03:55:58Z InternetArchiveBot 115207 Adding 3 books for [[Wikipedia:Vërtetueshmëria]] (20250606sim)) #IABot (v2.0.9.5) ([[User:GreenC bot|GreenC bot]] 2807273 wikitext text/x-wiki [[File:British in the Americas.PNG|thumb|339px|Kolonitë e [[Mbretëria e Bashkuar e Britanisë së Madhe dhe Irlandës|Britanisë së Madhe]] në [[Amerika britanike|Amerikë]]]] '''Kolonizimi Britanik i Amerikës''' është historia e vendosjes së kontrollit, ngulimeve dhe kolonizimit të kontinenteve të Amerikës nga [[Zotërimet Angleze të Përtejdetit|Anglia]], [[Kolinizimi skocez i Amerikës|Skocia]], dhe, pas vitit [[1707]], [[Mbretëria e Britanisë së Madhe|Britania e Madhe]]. Përpjekjet e kolonizimit filluan në fundin e [[shekulli XVI|shekullit të XVI]] me orvatjet e dështuara nga [[Mbretëria e Anglisë|Anglia]] për të themeluar koloni permanente në Veri. [[Zotërimet Angleze të Përtejdetit|Kolonia e parë angleze në Amerikë]] u themelua në [[Jamestown]], në vitin [[1607]]. Koloni u themeluan në [[Amerika Veriore|Amerikën Veriore]], [[Amerika Qendrore|Amerikën Qendrore]], [[Amerika Jugore|Amerikën Jugore]] dhe në [[Karaibet|Karaibe]]. Megjithëse shumica e kolonive britanike në [[Amerika|Amerikë]] në vijim fituan pavarësinë, disa koloni mbetën nën juridiksionin e Britanisë si [[Territoret e Jashtme Britanike|Territore Britanike Përtejdetit]]. Ngulimi i parë i dokumentuar i evropianëve në Amerikë u themelua nga [[Fiset Nordike]] rreth vitit [[1000]] në atë që tani është [[Toka e Re dhe Labradori|Njufaundlandi]], i quajtur [[Vinlanda|Vinland]] nga nordikët. [[Kolonizimi Evropian i Amerikës|Eksplorimet e mëvonshme evropiane]] të [[Amerika Veriore|Amerikës Veriore]] do të nisnin me [[Udhëtimet e Kristofor Kolombit|ekspeditën e vitit 1492]] të [[Kristofor Kolombi]]t të sponsorizuar nga [[Spanja]]. Ngulimet angleze do të fillonin pothuajse një shekull më vonë. Sir [[Walter Raleigh]] krijoi koloninë jetëshkurtër të Roanokes në vitin [[1585]]. Ngulimi i vitit [[1607]] të [[Jamestown|Kolonisë së Jamestown-it]] do të zhvillohej në Koloninë e Virxhinias. ''Virgineola''—e kolonizuar jo qëllimisht nga anija e shkatërruar e Kompanisë së Virxinias ''Sea Venture'' në vitin [[1609]] dhe e riemërtuar ''The Somers Isles'' — njihet akoma me emrin e saj të vjetër spanjoll [[Bermuda]]. Në vitin [[1620]], një grup kryesisht pelegrinësh separatistë fetarë themeluan një koloni të dytë permanente në territorin kontinental, në brigjet e [[Masaçusec|Masaçusetsit]]. Gjatë [[shekulli XVII|shekujve të XVII]] dhe [[shekulli XVIII|të XVIII]] u themeluan mjaft koloni të tjera angleze në [[Amerika Veriore|Amerikën Veriore]]. Me autorizimin e një karte mbretërore, kompania e Gjirit të Hjudsonit themeloi territorin e Tokës së Rupertit në basenin kullues të Gjirit të Hjudsonit. [[Anglezët]] themeluan ose pushtuan gjithashtu mjaft koloni në [[Karaibet|Karaibe]], duke përfshirë [[Historia e Ishujve Barbados|Barbadosin]] dhe [[Xhamajka|Xhamaikën]]. [[Mbretëria e Anglisë|Anglia]] do të zaptonte koloninë e Holandës së Re gjatë Lutërave Anglo-Holandeze të mesit të [[shekulli XVII|shekullit të XVII]], duke e ndarë [[Amerika Veriore|Amerikën Veriore]] midis [[Zotërimet Angleze të Përtejdetit|Anglisë]], [[Amerika Spanjolle|Spanjës]] dhe [[Amerika franceze|Francës]]. Pas dekadash luftimi me [[Mbretëria e Francës|Francën]], [[Mbretëria e Britanisë së Madhe|Britania]] do të merte kontrollin e kolonisë franceze të [[Kanadaja|Kanadasë]] dhe territorin francez në lindje të [[Lumi i Misisipit|Lumit të Misisipit]], ashtu si dhe mjaft territore të [[Karaibet|Karaibeve]], në vitin [[1763]]. Shumë nga kolonitë e [[Amerika Veriore|Amerikës Veriore]] do të fitonin pavarësinë nga Britania nëpërmjet fitores në [[Lufta Revolucionare Amerikane|Luftën Revolucionare Amerikane]], që përfundoi në vitin [[1783]]. Historianët e përmendin [[Perandoria Britanike|Perandorinë Britanike]] pas vitit [[1783]] si "Perandoria e Dytë Britanike"; Kjo periudhë pa përqëndrim të rritur të Britanisë mbi [[Azia|Azinë]] dhe [[Afrika|Afrikën]] në vend të [[Amerika|Amerikës]] dhe përqëndrim në rritje në zgjerimin e tregtisë në vend të zotërimeve tregtare. Megjithatë, Britania vazhdoi të kolonizonte pjesë të Amerikës në [[shekulli XIX|shekullin e XIX]], duke marrë kontrollin e [[Kolumbia Britanike|Kolumbias Britanike]] dhe themelimin e kolonive të [[Ishujt Falkland|Ishujve Folkland]] dhe [[Historia e Belizës|Hondurasit Britanik]]. Ajo fitoi gjithashtu kontrollin e mjaft kolonive, duke përfshirë [[Trinidadi dhe Tobago|Trinidadit]] dhe [[Historia e Guajanës|Guajanës Britanike]], duke pasuar humbjen e vitit [[1815]] të [[Franca|Francës]] në [[Luftërat Napoleonike]]. Në mesin e [[shekulli XIX|shekullit të XIX]], Britania nisi proçesin e dhënies së vetë-qeverisjes kolonive të saja të mbetura në [[Amerika Veriore|Amerikën Veriore]]. Shumica e këtyre kolonive iu bashkuan Konfederatës së Kanadasë në vitet [[1860]] ose [[1870]], megjithëse [[Toka e Re dhe Labradori|Njufaundlandi]] nuk do ti bashkohej Kanadasë deri në vitin [[1949]]. [[Kanadaja]] do të fitonte autonominë e plotë pas kalimit të Statutit të Uestminsterit në vitin [[1931]], megjithëse ajo mbajti lidhje të ndryshme me Britaninë dhe akoma e njeh monarkun britanik si kreun e shtetit. Duke pasuar vendosjen e [[Lufta e Ftohtë|Luftës së Ftohtë]], shumica e kolonive të mbetura britanike në Amerikë fituan pavarësinë midis viteve [[1962]] dhe [[1983]]. Shumë nga kolonitë e mëparshme britanike janë pjesë e [[Komonuelthi i Kombeve|Komonuelthit të Kombeve]], Një organizatë që përbëhet kryesisht nga ish-kolonitë e [[Perandoria Britanike|Perandorisë Britanike]]. ==Sfondi: eksplorimet dhe kolonizimet e hershme të Amerikës== [[File:Spanish Empire in 1598.png|thumb|left|422px|Nga fundi i [[Shekulli XVI|shek. të XVI]], Bashkimi Iberik i Spanjës dhe Portugalisë kolonizuan një pjesë të rëndësishme të Amerikës, por pjesët e tjera të saj nuk ishin kolonizuar akoma nga fuqitë evropiane]] {{Further|Epoka parakolumbiane|Epoka e zbulimeve|Kolonizimi Evropian i Amerikës}} Duke ndjekur [[Udhëtimet e Kristofor Kolombit|udhëtimin e parë]] të [[Kristofor Kolombi]]t në vitin [[1492]], [[Spanja]] dhe [[Portugalia]] vendosën koloni në [[Bota e Re|Botën e Re]], duke nisur [[Kolonizimi Evropian i Amerikës|kolonizimin evropian të Amerikës]].<ref name=69Richter70>{{cite book|author = Daniel K. Richter|year = 2011|title = Before the Revolution: America's Ancient Pasts|publisher = Harvard University Press|language = en|isbn = 978-0-674-06124-8|pages =69–70}}</ref> [[Kolonizimi Francez i Amerikës|Franca]] dhe [[Zotërimet Angleze të Përtejdetit|Anglia]], dy fuqi të tjera madhore të [[shekulli XV|shekullit të XV]] të [[Evropa Perëndimore|Evropës Perëndimore]], përdorën eksploratorë menjëherë pas kthimit të udhëtimit të parë të [[Kristofor Kolombi|Kolombit]]. Në vitin [[1497]], mbreti Henri VII i Anglisë dërgoi një ekspeditë të drejtuar nga John Cabot, për të eksploruar brigjet e [[Amerika Veriore|Amerikës Veriore]], por mungesa e metaleve të çmuara ose pasurive të tjera i shkurajoi si spanjollët ashtu dhe anglezët nga ngulimi i përhershëm në [[Amerika Veriore|Amerikën Veriore]] gjatë fillimit të [[shekulli XVII|shekullit të XVII]].<ref name=83Richter85>{{cite book|author = Daniel K. Richter|title = Before the Revolution: America's Ancient Pasts|publisher = Harvard University Press|year = 2011|language = en|isbn = 978-0-674-06124-8|pages =83–85}}</ref> Eksploratorët e mëvonshëm si Martin Frobisher dhe Henry Hudson, lundruan drejtë [[Bota e Re|Botës së Re]] në kërkim të Kalimit Veri-Perëndimor, midis [[Oqeani Atlantik|Oqeanit Atlantik]] dhe [[Azia|Azisë]], por qenë të paaftë të gjenin një itinerar të realizueshëm.<ref name=121Richter123>{{cite book|author = Daniel K. Richter|year = 2011|title = Before the Revolution: America's Ancient Pasts|publisher = Harvard University Press|language = en|isbn = 978-0-674-06124-8|pages = 121–23}}</ref> Evropianët krijuan baza peshkimi në Brigjet e Mëdha të Njufaundlandit dhe tregtuan metale, qelq dhe veshje për ushqime dhe gëzofë, duke nisur tregtinë e gëzofëve të Amerikës Veriore.<ref name=129Richter130>{{cite book|author = Daniel K. Richter|year = 2011|title = Before Revolution: America's Ancient Pasts|publisher = Harvard University Press|language = en|isbn = 978-0-674-06124-8|pages = 129–30}}</ref> Gjatë mesit të vitit [[1585]] Bernard Drake nisi një ekspeditë drejtë Njufaundlandit, që i gjymtoi flotat spanjolle dhe portugeze të peshkimit aty, nga e cila ato nuk do të rikuperoheshin kurrë më. Kjo do të kishte pasoja në këndvështrimin e zgjerimit dhe ngulimit kolonial anglez. Në [[Deti i Karaibeve|Detin e Karaibeve]], lundërtarët anglezë i shpërfillën kufizimet tregtare spanjolle dhe plaçkisnin anijet e thesarit spanjoll.<ref>{{cite book|author = Lawrence James|year = 1997|title =The Rise and Fall of the British Empire|publisher =St. Martin's Griffin|language = en|isbn = 978-031216985-5|pages =16–17}}</ref> [[Zotërimet Angleze të Përtejdetit|Kolonizimi anglez i Amerikës]] ishte mbështetur te kolonizimi anglez i [[Irlanda|Irlandës]], veçanërisht ngulimet e [[Munsteri]]t, kolonia e parë e [[Mbretëria e Anglisë|Anglisë]],<ref>{{cite journal|last1 = Doan|first1 = James E.|title ='An Island in the Virginian Sea': Native Americans and the Irish in English Discourse, 1585–1640|journal = New Hibernia Review|date = 1997|volume = 1|issue = 1|doi = 10.1353/nhr.1997.a925184|jstor = 20557371|language = en|pages =79–99}}</ref> duke përdorur të njëjtat taktika si Ngulimet në Irlandë. Shumë nga kolonistët e parë të [[Amerika Veriore|Amerikës Veriore]] e kishin filluar në kolonizimin e Irlandës, duke përfshirë një grup të njohur si ''Ëest Country Men''. Kur Sir [[Walter Raleigh]] zbarkoi në [[Virxhinia]], ai i krahasoi [[Popujt indigjenë të Amerikës|amerikanët vendas]] me irlandezët e egër.<ref>{{cite news|last1 = Halley|first1 = Catherine|title =The Construction of America, in the Eyes of the English|date =4 dhjetor 2019|url = https://daily.jstor.org/the-construction-of-america-in-the-eyes-of-the-english/|work = JSTOR Daily|language = en}}</ref><ref>{{Cite web|title = From Carrigaline to Virginia, USA|language = en|url = https://www.carrigdhoun.com/post/from-carrigaline-to-virginia-usa|date =14 tetor 2020|work = carrigdhoun.com}}</ref><ref>{{cite book|author = Alan Taylor|title = American Colonies: The Setting of North America|publisher = Penguin Books|language = en|isbn = 978-014200210-0|pages = 119, 123}}</ref> Si Roanoke ashtu dhe [[Jamestown]] kishin qenë mbështetur në modin e kolonizimit irlandez.<ref>{{cite thesis|date = 1992|last1 = Duff|first1 = Meaghan|title ='This Famous Island In The Virginia Sea': The Influence Of The Irish Tudor And Stuart Plantation Experiences in the Evolution of American Colonial Theory and Practice|doi = 10.21220/s2-kvrp-3b47|language = en}}</ref> Në fundin e [[shekulli XVI|shekullin e XVI]], [[Anglia]] [[Protestantizmi|protestante]] u përfshi në një luftë fetare me [[Spanja|Spanjën]] [[Katolicizmi|katolike]]. Duke kërkuar ta dobësonte fuqinë ekonomike dhe ushtarake të Spanjës, [[korsari|korsarët]] anglezë si [[Francis Drake]] dhe Humphrey Gilbert sulmonin anijet transportuese spanjolle.<ref name=98Richter100>{{cite book|author = Daniel K. Richter|year = 2011|title = Before Revolution: America's Ancient Pasts|publisher = Harvard University Press|language = en|isbn = 978-0-674-06124-8|pages =98–100}}</ref> Gilberti propozoi [[Amerika Veriore Britanike|kolonizimin e Amerikës Veriore]] sipas modelit spanjoll, me synimin e krijimit të një perandorie fitimprurëse angleze, që mund të shërbente edhe si një bazë për [[korsari]]në. Pas vdekjes së Gilbertit, kauzën e kolonizimit të [[Amerika Veriore|Amerikës Veriore]] e mori [[Walter Raleigh]], duke sponsorizuar një ekspeditë prej 500 vetash në Ishullin Roanoke. Në vitin [[1584]], kolonistët themeluan koloninë e parë permanente në Amerikën Veriore,<ref name=100Richter102>{{cite book|author = Daniel K. Richter|year = 2011|title = Before Revolution: America's Ancient Pasts|publisher = Harvard University Press|language = en|isbn = 978-0-674-06124-8|pages = 100–02}}</ref> por kolonët ishin pak të përgatitur për jetën në [[Bota e Re|Botën e Re]] dhe nga viti [[1590]] ata ishin zhdukur. Ka një larmi teorish se çfarë u ndodhi kolonëve aty. Teoria më popullore është se kolonët u larguan në kërkim të një zone të re për tu ngulitur në Çisëpik, duke i lënë kolonët e mbetur të integroheshin me tributë vendore amerikane.<ref name=103Richter107>{{cite book|author = Daniel K. Richter|year = 2011|title = Before Revolution: America's Ancient Pasts|language = en|isbn = 978-0-674-06124-8|pages = 103–07}}</ref> Një orvatje e veçuar kolonizimi në Njufaundland gjithashtu dështoi.<ref>{{cite book|author = Lawrence James|year = 1997|title =The Rise and Fall of the British Empire|publisher =St. Martin's Griffin|language = en|isbn = 978-031216985-5|page =5}}</ref> Megjithë dështimin e këtyre ngulimeve të hershme, [[anglezët]] mbetën të interesuar në [[Amerika Veriore Britanike|kolonizimin e Amerikës Veriore]] për arsye ekonomike dhe ushtarake.<ref name=Richter112>{{cite book|author = Daniel K. Richter|year = 2011|title = Before Revolution: America's Ancient Pasts|language = en|isbn = 978-0-674-06124-8|page = 112}}</ref> ==Kolonizimi i hershëm, 1607–1630== {{Further|Zotërimet Angleze të Përtejdetit|Kolonizimi skocez i Amerikës}} [[File:James I of England 404446.jpg|thumb|[[Jamestown]], ngulimi i parë permanent anglez në Amerikën Veriore, i krijuar gjatë mbretërimit të [[Xhejmsi VI i Skocisë dhe I i Anglisë|Xhejmsit I të Anglisë]] (1603–1625)]] Në vitin [[1606]], mbreti [[Xhejmsi VI i Skocisë dhe I i Anglisë|Xhejmsi I i Anglisë]] i dha karta si Kompanisë së Plajmuthit ashtu dhe Kompanisë së Londrës me qëllimin e themelimit të ngulimeve permanente në [[Amerika Veriore|Amerikën Veriore]]. Në vitin [[1607]], Kompania e Londrës themeloi një koloni permanente në [[Jamestown]], në Gjirin Çesëpik, por Kolonia e Pofamit të Kompanisë së Plajmuthit rezultoi jetëshkurtër. Afërsisht 30,000 banorë algonkianë jetonin në rajon në atë kohë.<ref>{{cite web|title = English Colonization Begins|website = Digital History|publisher = University of Houston|language = en|url = https://www.digitalhistory.uh.edu/disp_textbook.cfm?smtid=2&psid=3574}}</ref> Kolonët në [[Jamestown]] u përballën me vështirësi të skajshme dhe nga viti [[1617]] kishte vetëm 351 të mbijetuar nga 1700 kolonë, që ishin transferuar në [[Jamestown]].<ref name=113Richter115>{{cite book|author = Daniel K. Richter|year = 2011|title = Before the Revolution: America's Ancient Pasts|publisher = Harvard University Press|language = en|isbn = 978-0-674-06124-8|pages = 113–15}}</ref> Pasi virxhiniasit zbuluan rritjen fitimprurëse të [[duhani]]t, popullsia e ngulimit u rrit nga 400 kolonë në vitin [[1617]], në 1240 të tillë në vitin [[1622]]. Kompania e Londrës falimentoi pjesërisht për shkak të luftërave të shpeshta me indianët e afërt amerikanë, duke çuar që kurora angleze të merte kontrollin e drejtpërdrejtë të Kolonisë së Virxhinias, pasi [[Jamestown]] dhe mjediset e tij rrethuese u bënë të njohura.<ref name=116Richter117>{{cite book|author = Daniel K. Richter|year = 2011|title = Before the Revolution: America's Ancient Pasts|publisher = Harvard University Press|language = en|isbn = 978-0-674-06124-8|pages = 116–17}}</ref> Në vitin [[1609]], ''Sea Venture'', anija flamurtare e Kompanisë angleze të Londrës, një divizion i Kompanisë së Virxhinias, që bartëte admiral Sir George Somers dhe zv.guvernatorin e ri të [[Jamestown]]-it, Sir Thomas Gates, u shty qëllimisht në bregun pran pranë arkipelagut të [[Bermuda|Bermudës]] për të parandaluar fundosjen e saj gjatë një [[uragani]] më 25 korrik. 150 pasagjerët dhe ekuipazhi ndërtuan dy anije të reja, ''Deliverance'' dhe ''Patience'' dhe shumica u larguan nga [[Bermuda]] prapë për në [[Jamestown]] më 11 maj [[1610]]. Dy veta qëndruan pas dhe u bashkuan nga një i tretë pasi anija ''Patience'' u kthye prapë, pastaj u largua për në [[Anglia|Angli]] (synohej të kthehej në [[Jamestown]], pasi të grumbullonte më shumë ushqime në Bermude), duke siguruar se Bermuda të mbetej e banuar dhe në zotërim të [[Mbretëria e Anglisë|Anglisë]] dhe Kompanisë së Londrës nga vitit [[1609]] deri në vitin [[1612]], kur mbërritën më shumë kolonë dhe zv. guvernatori i parë nga [[Anglia]], duke pasuar zgjatjen e Kartës Mbretërore të Kompanisë së Londrës, për të shtuar zyrtarisht Bermudën në territorin e [[Virxhinia]]s. Arkipelagu u emërtua zyrtarisht ''Virgineola'', megjithëse ai u ndryshua shpejtë në ''The Somers Isles'', që mbeti një emërtim zyrtar, megjithëse arkipelagu tashmë ishte famëkeq si ''[[Bermuda]]'' dhe emërtimi i vjetër spanjoll do ti rezistonte zëvendësimit. Zv. Gvernatori dhe kolonët që mbërritën në vitin [[1612]], menjëherë u vendosën në Ishullin e Smithit, ku tre të mbeturit pas nga anija ''Sea Venture'' po lulëzonin, para se të zhvendoseshin në Ishullin e Sant Xhorxhit, ku themeluan qytetin e ''Londrës së Re'', që shpejt u riemërtua qyteti i Sant Xhorxhit (qyteti i parë vërtet i suksesshëm i themeluar nga anglezët në [[Bota e Re|Botën e Re]], pasi [[Jamestown]]-it në të vërtetë ishte ''Fortesa Xhejms'', një strukturë rudimentare mbrojtëse, në vitin [[1612]]).<ref>{{cite web|title = Bermuda – History and Heritage|url = https://www.smithsonianmag.com/travel/bermuda-history-and-heritage-14340790/|website = Smithsonian.com|language = en|access-date =6 shtator 2019}}</ref> [[Bermuda]] shpejt u bë më e populluar, e vetë-mjaftueshme dhe e begatë, sesa [[Jamestown]]-i dhe një kompani e dytë, ''Company of the City of London for the Plantacion of The Somers Isles'' (e njohur më shumë si Kompania e Ishujve Somers) e dalë nga Kompania e Londrës në vitin [[1615]] dhe vijoi ta administronte Bermudën pasi karta mbretërore e Kompanisë së Londrës u revokua në vitin [[1624]] (karta mbretërore e Kompanisë së Ishujve Somers do të revokohej ngjashmërisht në vitin [[1684]]). [[Bermuda]] provoi e para kultivimin e [[duhani]]t si motorin ekonomik të zhvillimit të saj, por pasi bujqësia e duhati të Virxhinias do ta tejkalonte atë në vitet [[1620]] dhe kolonitë e reja në [[Inditë Perëndimore]] gjithashtu krijuan industrinë e duhanit, çmimi i duhanit bermudian ra dhe kolonia u bë jo fitimprurëse për aksionerët e shumtë të kompanisë, që kishin qëndruar kryesisht në Angli, ndërsa menaxherët kultivonin tokën e tyre me punën e shërbyesëve të borxhit. Dhoma e Asamblesë së Bermudës zhvilloi sesionin e saj të parë në vitin [[1620]] (Dhoma e Përfaqësuesve të Virxhinias e kishte zhvilluar sesionin e parë në vitin [[1619]]), por me pronarët e tokave rezidentë në [[Bermuda]] në vijim nuk pati kualifikim pronësor, ndryshe nga [[Dhoma e Komunëve të Mbretërisë së Bashkuar|Dhoma e Komunëve]]. Pas rënies së [[duhani]]t, shumë aksionerë në mungesë (ose {{lang|en|Adventurers}}) i shitën aksionet e tyre te menaxherët, me industrinë bujqësore, që do të shkonte me shpejtësi drejtë fermave familjare që kultivonin të mbjella për mbajtjen e familjes në vend të duhanit. Bermudianët shpejtë gjetën se ata mund ti shisnin ushqimet e tyre të tepërta në [[Inditë Perëndimore, ku koloni si [[Barbadosi]] kultivonte duhan, duke i përjashtuar drithrat. Pasi anija depo e kompanisë nuk do ti bartëte eksportet e tyre ushqimore në [[Inditë Perëndimore]], bermudianët filluan të ndërtonin anijet e tyre nga dëllënja e Bermudeve, duke zhvilluar slupin e shpejtë dhe të zhdërvjellët të Bermudeve dhe velaturën bermudiane. Midis fundit të viteve [[1610]] dhe [[Revolucioni Amerikan|Revolucionit Amerikan]], britanikët llogaritet se transportuan 50,000 deri në 120,000 të dënuar në kolonitë e tyre amerikane.<ref>{{cite journal|last = Butler|first = James Davie|title = British Convicts Shipped to American Colonies|url = https://archive.org/details/sim_american-historical-review_1896-10_2_1/page/n12|journal =The American Historical Review|date = 1896|volume = 2|issue = 1|language = en|doi = 10.2307/1833611|jstor = 1833611|pages =12–33}}</ref><ref>{{Cite book|last = Keneally|first = Thomas|title =The Commonwealth of thieves: the story of the founding of Australia|date = 2007|publisher = Vintage|isbn = 978-0-09-948374-8|oclc = 1280753515|language = en|location = Londër|page =7|quote = Midis viteve [[1650]] dhe [[1775]], disa dhjetëra mijëra të burgosur u dërguan sipas këtyre parimeve në Amerikë, ndoshta deri në 120,000.}}</ref> Ndërkohë, Këshilli i Anglisë së Re sponsorizoi mjaft projekte kolonizimi, duke përfshirë një koloni të themeluar nga një grup [[puritanët|puritanësh]] anglezë, tashmë të njohur si Pelegrinët.<ref name=152Richter153>{{cite book|author = Daniel K. Richter|year = 2011|title = Before the Revolution: America's Ancient Pasts|publisher = Harvard University Press|language = en|isbn = 978-0-674-06124-8|pages = 152–53}}</ref> [[Puritanët]] përqafuan një formë emocionalisht intensive të [[Protestantizmi]]t [[Kalvinizmi|Kalvinist]] dhe kërkonin pavarësinë nga [[Kisha Anglikane]].<ref name=178Richter179>{{cite book|author = Daniel K. Richter|year = 2011|title = Before the Revolution: America's Ancient Pasts|publisher = Harvard University Press|language = en|isbn = 978-0-674-06124-8|pages = 178–79}}</ref> Në vitin [[1620]], anija ''Mayflower'' i barti Pelegrinët përmes [[Oqeani Atlantik|Atlantikut]] dhe ata do të themelonin Koloninë e Plajmuthit në Kepin Kod. Pelegrinët përballuan një dimër të parë skajshmërisht të vështirë, me afërsisht pesëdhjetë nga njëqint kolonët që vdiqën. Në vitin [[1621]], Kolonia e Plajmuthit qe e aftë të krijonte një aleancë tribunë e afërt Vampanoag, që e ndihmoi Koloninë e Plajmuthit të përdorte praktika efektive bujqësore dhe të angazhohej në tregtinë e [[gëzofi]]t dhe materialeve të tjera.<ref name=153Richter157>{{cite book|author = Daniel K. Richter|year = 2011|title = Before the Revolution: America's Ancient Pasts|publisher = Harvard University Press|language = en|isbn = 978-0-674-06124-8|pages = 153–57}}</ref> Më në veri, [[anglezët]] do të themeluan gjithashtu Koloninë e Njufaundlandit në vitin [[1610]], që u përqëndrua mbi të gjitha në peshkimin e merlucit.<ref>{{cite book|author = Lawrence James|year = 1997|title =The Rise and Fall of the British Empire|publisher =St. Martin's Griffin|language = en|isbn = 978-031216985-5|page =7–8}}</ref> [[Karaibet]] do të mundësonin disa nga [[Zotërimet Angleze të Përtejdetit|kolonitë më të rëndësishme dhe fitimprurëse të Anglisë]], por jo para përpjekjeve të shumta të dështuara kolonizuese. Një orvatje për të themeluar një koloni në [[Historia e Guajanës|Guajana]] në vitin [[1604]] zgjati vetëm dy vjetë dhe dështoi në synimin e saj kryesor për të gjetur depozita [[ari]].<ref>{{cite book|editor1 = Nicholas Canny|year = 1998|language = en|url = https://books.google.al/books?id=QjtqIPbxPv0C&pg=PA71|title =The Oxford History of the British Empire|volume = 1. The Origins of Empire: British Overseas Enterprise to the Close of the Seventeenth Century|editor2 = William Roger Louis|publisher = [[Oxford University Press]]|isbn = 978-0-19-820562-3|page = 71}}</ref> Kolonitë në [[Shën Luçia|Santa Luçia]] ([[1605]]) dhe [[Grenada]] ([[1609]]) gjithashtu dështuan me shpejtësi.<ref>{{cite book|editor1 = Nicholas Canny|title =The Oxford History of the British Empire|editor2 = William Roger Louis|url = https://books.google.al/books?id=QjtqIPbxPv0C&pg=PA221|volume =1. The Origins of Empire: British Overseas Enterprise to the Close of the Seventeenth Century|year = 1998|publisher = [[Oxford University Press]]|language = en|isbn = 978-0-19-820562-3|page = 221}}</ref> Të inkurajuar nga suksesi i Virxhinias, në vitin [[1627]] mbreti Çarlsi I i dha një kartë Kompanisë së Barbadosit për ngulimin e ishullit të pabanuar [[Karaibet|karaibian]] të [[Historia e Ishujve Barbados]]. Kolonët e parë dështuan në përpjekjet e tyre për të kultivuar [[duhani]]n, por gjetën sukses të madh në kultivimin e [[kallam sheqeri]]t.<ref name=james17>{{cite book|author = Lawrence James|year = 1997|title =The Rise and Fall of the British Empire|publisher =St. Martin's Griffin|language = en|isbn = 978-031216985-5|page =17}}</ref> ==Zhvillimi, 1630–1689== ===Kolonitë e Indive Perëndimore=== [[File:English overseas possessions in 1700.png|thumb|left|422px|[[Zotërimet Angleze të Përtejdetit]] në vitin [[1700]]]] {{Further|Inditë Perëndimore Britanike}} Suksesi i përpjekjeve të kolonizimit në [[Barbadosi|Barbados]] inkurajoi themelimin e më shumë kolonive në [[Karaibet|Karaibe]] dhe nga viti [[1660]] [[Mbretëria e Anglisë|Anglia]] kishte themeluar koloni karaibiane sheqeri në [[Shën Kits dhe Nevis|Saint Kitts]], [[Historia e Antiguas dhe Barbudës|Antigua]], [[Shën Kits dhe Nevis|Nevis]], dhe [[Montserrati|Montserrat]],<ref name=james17/> Kolonizimi anglez i [[Historia e Ishujve Bahamas|Bahamasit]] filloi në vitin [[1648]], pasi një [[puritanët|grup puritan]] i njohur si ''Eleutheran Adventurers'' themeluan një koloni në ishullin e Eleutherës. [[Mbretëria e Anglisë|Anglia]] themeloi një tjetër koloni sheqeri në vitin [[1655]], duke ndjekur pushtimin e suksesshëm të [[Xhamaika|Xhamajkës]] gjatë Luftës Anglo-Spanjolle.<ref>{{cite book|author = Lawrence James|year = 1997|title =The Rise and Fall of the British Empire|publisher =St. Martin's Griffin|language = en|isbn = 978-031216985-5|pages =30–31}}</ref> [[Spanja]] i njohu zotërimet angleze të Xhamaikës dhe [[Ishujt Cayman]] në traktatin e vitit [[1670]] të Madridit. [[Mbretëria e Anglisë|Anglia]] zaptoi Tortolën nga [[holandezët]] në vitin [[1670]] dhe në vijim mori zotërimin e ishujve të afërt të Anegadës dhe Virxhin Gordës; këta ishuj më vonë do të formonin [[Ishujt e Virgjër Britanikë|Ishujt Britanik Virxhin]]. Gjatë [[shekulli XVII|shekullit të XVII]], kolonitë e sheqerit adoptuan sistemin e plantacioneve të sheqerit, të përdorur në mënyrë të suksesshme nga [[portugezët]] në [[Brazili|Brazil]], që varej nga puna e skllevërve.<ref>{{cite book|author = Trevor Owen Lloyd|year = 1996|url = https://books.google.al/books?id=LSPSmgEACAAJ|title = The British Empire 1558–1995|publisher = [[Oxford University Press]]|language = en|isbn = 978-019873134-4|pages =22–23}}</ref> Qevera angleze e vlerësonte rëndësinë ekonomike të këtyre ishujve mbi atë të [[Anglia e Re|Anglisë së Re]].<ref>{{cite book|author = Hilary Beckles|chapter =The 'Hub of Empire': The Caribbean and Britain in the Seventeenth Century|title =The Oxford History of the British Empire|url = https://books.google.al/books?id=QjtqIPbxPv0C&pg=PA222|volume = 1. The Origins of Empire: British Overseas Enterprise to the Close of the Seventeenth Century|year = 1998|editor = Nicholas Canny|publisher = [[Oxford University Press]]|language = en|isbn = 978-0-19-820562-3|place = Oksford|page = 222}}</ref> Deri në shfuqizimin e tregtisë së saj të skllevërve në vitin [[1807]], Britania qe përgjegjëse për transferimin e 3.5 milionë skllevërve afrikanë në [[Amerika|Amerikë]], një e treta e të gjithë skllevërve të transportuar përmes Atlantikut.<ref>{{cite book|author = Niall Ferguson|year = 2004|publisher = Basic Books|url = https://archive.org/details/empire00nial|title = Empire: The Rise and Demise of the British World Order and the Lessons for Global Power|language = en|place = Nju Jork|isbn = 978-046502329-5|page = 62}}</ref> Shumë nga skllevërit ishin kapur nga ''Royal African Company'' në [[Afrika Perëndimore|Afrikën Perëndimore]], megjithëse të tjerët vinin nga [[Madagaskari]].<ref>{{cite book|author = Lawrence James|year = 1997|title =The Rise and Fall of the British Empire|publisher =St. Martin's Griffin|language = en|isbn = 978-031216985-5|page = 24}}</ref> Këta skllevër shpejtë do të formonin shumicën e popullsisë në kolonitë e Karaibeve, si [[Barbadosi]] dhe [[Xhamajka]], ku u vendosën kode strikte skllevërish, pjesërisht për të penguar rrebelimet e tyre.<ref>{{cite book|author = Lawrence James|year = 1997|title =The Rise and Fall of the British Empire|publisher =St. Martin's Griffin|language = en|isbn = 978-031216985-5|pages =42–43}}</ref> ===Themelimi i Trembëdhjetë Kolonive=== {{Main|Trembëdhjetë Kolonitë}} {{Further|Historia e Shteteve të Bashkuara të Amerikës}} [[File:Thirteencolonies politics cropped.jpg|thumb|[[Trembëdhjetë Kolonitë]] e Amerikës Veriore:<br /> E kuqe e errët = Kolonitë e Anglisë së Re.<br /> E kuqe e hapur = Kolonitë e Atlantikut të mesëm.<br /> E kuqe në kafe = Kolonitë Jugore.]] ====Kolonitë e Anglisë së Re==== {{Main|Anglia e Re}} Duke pasuar suksesin e kolonive të [[Jamestown]]-it dhe Plajmuthit, shumë më tepër grupe angleze themeluan koloni në rajonin që do të bëhej i njohur si [[Anglia e Re|''New England'']]. Në vitin [[1629]], një tjetër grup [[puritanët|puritanësh]], të drejtuar nga John Winthrop themeluan Koloninë e Gjirit të Masaçusetsit dhe nga viti [[1635]], në rajon jetonin afërsisht dhjetë mijë kolonë anglezë, midis lumenjve Konektikat dhe Kenebek.<ref name=157Richter159>{{cite book|author = Daniel K. Richter|year = 2011|title = Before the Revolution: America's Ancient Pasts|publisher = Harvard University Press|language = en|isbn = 978-0-674-06124-8|pages = 157–59}}</ref> Pasi mundën indianët Pekuot, në Luftën Pekuote, kolonët [[puritanët|puritanë]] themeluan Koloninë e Konektikatit në rajonin që më parë e kontrollonin Pekuotët.<ref name=161Richter167>{{cite book|author = Daniel K. Richter|year = 2011|title = Before the Revolution: America's Ancient Pasts|publisher = Harvard University Press|language = en|isbn = 978-0-674-06124-8|pages = 161–67}}</ref> Kolonia e Rod Ailandit dhe Plantacionit të Providencës u themelua nga Roger Williams, një udhëheqës puritan që ishte përzënë nga Kolonia e Gjirit të Masaçusetsit, pas mbështetjes së një ndarjeje formale nga [[Kisha Anglikane]].<ref name=196Richter197>{{cite book|author = Daniel K. Richter|year = 2011|title = Before the Revolution: America's Ancient Pasts|publisher = Harvard University Press|language = en|isbn = 978-0-674-06124-8|pages = 196–97}}</ref> Pasi [[Anglia e Re]] ishte një rajon relativisht i ftohtë dhe jo pjellor, Kolonitë e Nju Englandit u mbështetën te peshkimi dhe tregtia e largësisë së madhe për të mbajtur ekonominë.<ref name="Taylor 2016, p. 19">{{cite book|author = Alan Taylor|title = American Revolutions: A Continental History, 1750–1804|url = https://books.google.al/books?id=E92aCwAAQBAJ|year = 2016|publisher = W. W. Norton & Company|language = en|isbn = 978-039325387-0|page = 19}}</ref> ====Kolonitë Jugore==== Në vitin [[1632]], Cecil Calvert, Baroni i II-të i Baltimores themeloi Provincën e Merilandit në veri të [[Virxhinia]]s.<ref name=262Richter63>{{cite book|author = Daniel K. Richter|year = 2011|title = Before the Revolution: America's Ancient Pasts|publisher = Harvard University Press|language = en|isbn = 978-0-674-06124-8|pages = 262–63}}</ref> [[Merilënd]]i dhe [[Virxhinia]] u bënë të njohura si Kolonitë Çisëpik, që përjetuan emigrime dhe veprimtari ekonomike të ngjashme.<ref name=203Richter04>{{cite book|author = Daniel K. Richter|year = 2011|title = Before the Revolution: America's Ancient Pasts|publisher = Harvard University Press|language = en|isbn = 978-0-674-06124-8|pages = 203–04}}</ref> Megjithëse [[Baltimore]]ja dhe pasardhësit e saj sunonin për një koloni që të ishte strehë për katolikët, ajo tërhoqi kryesisht mërgimtarë protestantë, shumë prej të cilëve e tallnin politikën e toleracës fetare të familjes së Calvert-it.<ref name=303Richter04>{{cite book|author = Daniel K. Richter|year = 2011|title = Before the Revolution: America's Ancient Pasts|publisher = Harvard University Press|language = en|isbn = 978-0-674-06124-8|pages = 303–04}}</ref> Në mesin e [[shekulli XVII|shekullit të XVII]], Kolonitë Çisëpik, të frymëzuara nga suksesi i skllavërisë në [[Barbadosi|Barbados]], filluan importimin në masë të skllevërve afrikanë. Megjithëse shumë skllevër të hershëm në vijim fituan lirinë e tyre, pas vitit [[1662]] [[Virxhinia]] adoptoi politika që e trashëgonin statusin e skllavit nga nëna te fëmija dhe u dhanë pronarëve të skllevërve pothuajse fuqi të plota mbi pronën e tyre njerëzore.<ref name=Richter272>{{cite book|author = Daniel K. Richter|year = 2011|title = Before the Revolution: America's Ancient Pasts|publisher = Harvard University Press|language = en|isbn = 978-0-674-06124-8|page = 272}}</ref> 640 milje (1,030 km.) në lindje-juglindje të Kepit Hateras, në ngulimet e tjera të mëparshme të Kompanisë së Virxhinias, Ishujt Somers, d.m.th. [[Bermuda|Ishujt e Bermudeve]], ku kompania pasuese e Ishujve Somers administronte akoma, kompania dhe aksionerët e saj në [[Anglia|Angli]] morën fitime vetëm nga eksporti i [[duhani]]t, duke i vendosur ata gjithmonë e më shumë mospëlqim me bermudianët, për të cilët duhani ishte bërë jo fitimprurës për tu kultivuar. Pasi vetëm ata pronarë tokash që mund të ndiqnin takimet vjetore të kompanisë në Angli lejoheshin të votonin mbi politikën e kompanisë, kompania punoi për ta ndaluar zhvillimin e ekonomisë detare të kolonëve dhe detyrimin për të prodhuar duhan, që kërkonte praktika të paqëndrueshme kultivimi pasi kërkohej të prodhohej për të plotësuar vlerën e humbur. Aq persona të klasës së sipërmarrësve të pasur që ishin përfshirë te kompania, ishin të pozicionuar me kauzën parlamentare gjatë [[Historia e Anglisë|Luftës Civile Angleze]], [[Bermuda]] ishte një nga [[Zotërimet Angleze të Përtejdetit|kolonitë që mbështetën kurorën gjatë luftës]], duke qenë e para që njohur Çarlsin II, pas ekzekutimit të babait të tij. Me kontrollin e asamblesë së tyre dhe milicisë dhe artilerisë bregdetare vullnetare, shumica rojaliste e shkarkoi guvernatorin e emëruar nga kompania (në vitet [[1630]], kompania kishte pushuar së dërguari guvernatorë në Bermude dhe në vend të kësaj caktonte një pasim bermudianësh të shquar në rol, duke përfshirë të pavarurin fetar dhe parlamentarin William Sayle) me forcën e armëve dhe zgjodhën John Trimingham për ta zëvendësuar atë. Shumë nga të pavarurit fetarë të Bermudeve, që kishin mbështetur parlamentin, u detyruan të largoheshin në ekzil. Megjithëse disa nga kolonitë më të reja kontinentale u populluan gjerësisht nga protestantë anti-peshkopianë mbështetën parlamentin gjatë luftës, [[Virxhinia]] dhe kolonitë e tjera si [[Bermuda]], mbështetën kurorën dhe qenë subjeke të masave të ndërmarra në aktin për ndalimin e tregtisë me Ishujt Barbados, [[Virxhinia]]n, Bermudet dhe Antegon, derisa parlamenti qe i aftë ti detyronte të njihnin sovranitetin e tij. Mëria bermudiane ndaj politikave të Kompanisë së Ishujve Somers në fund i pa ata të ankoheshin te kurora, pas Restaurimit, duke çuar në shfuqizimin nga kurora të kartës mbretërore të Kompanisë së Ishujve Somers dhe marrjen e kontrollit të drejtpërdrejtë të administrimit të [[Bermuda|Bermudeve]] në vitin [[1684]]. Nga ajo datë, bermudianët e braktisën bujqësinë, duke e diversifikuar industrinë e tyre detare për të zhvilluar shumë fusha të tregtisë ndër-koloniale midis [[Amerika Veriore|Amerikës Veriore]] dhe [[Inditë Perëndimore|Indive Perëndimore]]. Masa e kufizuar tokësore bermudiane dhe niveli i lartë i lindjeve nënkuptonin se një rrjedhje jashtë e qëndrueshme nga kolonia kontribuoi rreth 10,000 kolonë në kolonitë e tjera, më së shumti në kolonitë jugore kontinentale (duke përfshirë Provincën e Karolinës, që u popullua nga Bermuda në vitin [[1670]]), ashtu si dhe ngulimet e Indive Perëndimore, duke përfshirë koloninë e Ishullit të Providencës në vitin [[1631]], [[Bahamasi]]n (të populluar nga ''Eleutheran Adventurers'', të syrgjynosurit nga Bermuda për mbështetjen e parlamentit, nën William Sayle-in në vitet [[1640]]) dhe të banimit stinor të [[Turks dhe Kaikos|Ishujt Turks]] nga viti [[1681]]. Të inkurajuar nga dobësia e dukshme e sundimit spanjoll në [[Florida]], zotëruesi barbadian i plantacioneve, John Colleton dhe shtatë mbështetës të tjerë të Çarlsit II të Anglisë, në vitin [[1663]], themeluan Provincën e Karolinës.<ref name=236Richter38>{{cite book|author = Daniel K. Richter|year = 2011|title = Before the Revolution: America's Ancient Pasts|publisher = Harvard University Press|language = en|isbn = 978-0-674-06124-8|pages = 236–38}}</ref> Kolonët në Koloninë e Karolinës themeluan dy qendra kryesore të banuara, me shumë virxhinias që u vendosën në veri të provincës dhe shumë anglezë barbadianë që u vendosën në portin jugor të [[Charleston, South Carolina|Çarls Taun]].<ref name=Richter319>{{cite book|author = Daniel K. Richter|year = 2011|title = Before the Revolution: America's Ancient Pasts|publisher = Harvard University Press|language = en|isbn = 978-0-674-06124-8|page = 319}}</ref> Në vitin [[1712]], Karolina u nda në koloni të kurorës së [[Karolina e Veriut|Karolinës së Veriut]] dhe [[Karolina e Jugut|Karolinës së Jugut]].<ref>{{cite book|author1 = Hugh T. Lefler|author2 = William S. Powell|year = 1973|url = https://archive.org/details/colonialnorthcar00hugh|title = Colonial North Carolina: A History|url-access = registration|publisher = Charles Scribner's Sons|language = en|place = Nju Jork|isbn = 978-068413536-6|page =80}}</ref> Kolonitë e [[Merilënd]]it, [[Virxhinia]]s, [[Karolina e Veriut|Karolinës së Veriut]] dhe [[Karolina e Jugut|Karolinës së Jugut]] (ashtu si dhe Provincën e Xhorxhas, që u themelua në vitin [[1732]]) u bënë të njohura si Kolonitë Jugore.<ref>{{Cite web|title =The Southern Colonies|work = ushistory.org|language = en|url = https://www.ushistory.org/us/5.asp|access-date =15 shtator 2020}}</ref><ref>{{Cite web|title = Settling the Southern Colonies|publisher = Boundless US History|language = en|url = https://courses.lumenlearning.com/boundless-ushistory/chapter/settling-the-southern-colonies/|access-date =15 shtator 2020|work = courses.lumenlearning.com}}</ref> ====Kolonitë e Mesme==== [[File:James II (1685).jpg|thumb|left|Xhejmsi II themeloi Koloninë e Nju Jorkut dhe Zotërimet e Nju Englandit. Ai pasoi babain e tij si mbret i Anglisë në vitin [[1685]], por u përmbys nga Revolucioni i Lavdishëm i vitit [[1688]].]] Duke filluar në vitin [[1609]], tregtarët holandezë kishin krijuar pika tregtie [[gëzofi]] përgjatë [[Lumi Hudson|lumenjve Hudson]], [[Delaware|Delauer]] dhe [[Kënektikëti|Konektikat]], duke krijuar në fund koloninë holandeze të Holandës së Re, me kryeqytet në Amsterdamin e Ri.<ref name=138Richter40>{{cite book|author = Daniel K. Richter|year = 2011|title = Before the Revolution: America's Ancient Pasts|publisher = Harvard University Press|language = en|isbn = 978-0-674-06124-8|pages = 138–40}}</ref> Në vitin [[1657]], Holanda e Re u zgjerua nëpërmjet pushtimit të Suedisë së Re, një koloni suedeze e përqëndruar në Luginën e Delauerit.<ref name=Richter262>{{cite book|author = Daniel K. Richter|year = 2011|title = Before the Revolution: America's Ancient Pasts|publisher = Harvard University Press|language = en|isbn = 978-0-674-06124-8|page = 262}}</ref> Megjithë suksesin tregtar, Holanda e Re dështoi të tërhiqte të njëjtin nivel popullsie si kolonitë angleze.<ref name=215Richter17>{{cite book|author = Daniel K. Richter|year = 2011|title = Before the Revolution: America's Ancient Pasts|publisher = Harvard University Press|language = en|isbn = 978-0-674-06124-8|pages = 215–17}}</ref> Në vitin [[1664]], gjatë një serie luftërash midis [[Mbretëria e Anglisë|anglezëve]] dhe [[Holanda|holandezëve]], ushtari anglez Richard Nicolls do ta zaptonte Holandën e Re.<ref name=248Richter49>{{cite book|author = Daniel K. Richter|year = 2011|title = Before the Revolution: America's Ancient Pasts|publisher = Harvard University Press|language = en|isbn = 978-0-674-06124-8|pages = 248–49}}</ref> [[Holandezët]] rifituan shkurtimisht kontrollin e disa pjesëve të Holandës së Re në Luftën e Tretë Anglo-Holandeze, por hoqën dorë nga pretendimet për territorin në Traktatin e vitit [[1674]] të Uestminsterit, duke i dhënë fund [[Kolonizimi Holandez i Amerikës|pranisë koloniale holandeze]] në [[Amerika Veriore|Amerikën Veriore]].<ref name=Richter261>{{cite book|author = Daniel K. Richter|year = 2011|title = Before the Revolution: America's Ancient Pasts|publisher = Harvard University Press|language = en|isbn = 978-0-674-06124-8|page = 261}}</ref> Në vitin [[1664]], duka i Jorkut, më vonë i njohur si Xhejmsi II i Anglisë, iu dha kontrollin e [[Zotërimet Angleze të Përtejdetit|kolonive angleze]] në veri të lumit të Delauerit. Ai krijoi Provincën e [[Nju Jorku]]t nga territori i mëparshëm holandez dhe e riemërtoi ''Amsterdamin e Ri'' si [[Nju Jork Siti]].<ref name=247Richter49>{{cite book|author = Daniel K. Richter|year = 2011|title = Before the Revolution: America's Ancient Pasts|publisher = Harvard University Press|language = en|isbn = 978-0-674-06124-8|pages = 247–49}}</ref> Ai krijoi edhe provincat e Xhersit Perëndimor dhe Lindor, nga ish-territoret holandeze të vendosura në perëndim të [[Nju Jork Siti]]t, duke ia dhënë ato John Berkeley-t, Baroni Berkeley i I-rë i Stratonit dhe George Carteret-t.<ref name=249Richter51>{{cite book|author = Daniel K. Richter|year = 2011|title = Before the Revolution: America's Ancient Pasts|publisher = Harvard University Press|language = en|isbn = 978-0-674-06124-8|pages = 249–51}}</ref> Xhersi Lindor dhe Perëndimor më vonë do të bashkoheshin si [[Nju Xhersi|Provinca e Nju Xhersit]] në vitin [[1702]].<ref name=252Richter53>{{cite book|author = Daniel K. Richter|year = 2011|title = Before the Revolution: America's Ancient Pasts|publisher = Harvard University Press|language = en|isbn = 978-0-674-06124-8|pages = 252–53}}</ref> Çarlsi II e shpërbleu [[William Penn]]-in, të birin e [[admirali]]t të shquar William Penn, me toka të vendosura midis [[Merilënd]]it dhe Xhersit. Penn-i e emërtoi këtë tokë Provinca e Pensilvanisë.<ref name=Richter373>{{cite book|author = Daniel K. Richter|year = 2011|title = Before the Revolution: America's Ancient Pasts|publisher = Harvard University Press|language = en|isbn = 978-0-674-06124-8|page = 373}}</ref> Gjithashtu Penn-it iu dha me qira Kolonia e Delauerit, që do të fitonte legjislaturën e saj në vitin [[1701]]. Një [[Kuakerët|kuaker]] i devotshëm, Penn-i kërkoi të krijonte një liman të [[Toleranca fetare|tolerancës fetare]] në [[Bota e Re|Botën e Re]].<ref name=Richter251>{{cite book|author = Daniel K. Richter|year = 2011|title = Before the Revolution: America's Ancient Pasts|publisher = Harvard University Press|language = en|isbn = 978-0-674-06124-8|page = 251}}</ref> [[Pensilvania]] tërhoqi [[kuakerët|kuakerë]] dhe kolonë të tjerë nga e gjithë [[Evropa]] dhe qyteti i [[Filadelfia]]s shpejt do të shfqej si një qytet-port i lulëzuar.<ref name=Richter357>{{cite book|author = Daniel K. Richter|year = 2011|title = Before the Revolution: America's Ancient Pasts|publisher = Harvard University Press|language = en|isbn = 978-0-674-06124-8|page = 357}}</ref> Me tokën e sajë pjellore dhe të lirë, [[Pensilvania]] u bë një nga destinacionet më tërheqëse për emigrantët në fundin e [[shekulli XVII|shekullit të XVII]].<ref name=Richter358>{{cite book|author = Daniel K. Richter|year = 2011|title = Before the Revolution: America's Ancient Pasts|publisher = Harvard University Press|language = en|isbn = 978-0-674-06124-8|page = 358}}</ref> [[Nju Jorku]], [[Pensilvania]], [[Nju Xhersi]] dhe [[Delaware|Delaueri]] do të bëheshin të njohura si Kolonitë e Mesme.<ref>{{Cite book|title =The Economy of British America, 1607–1789|last1 = McCusker|first1 = John J.|last2 = Menard|first2 = Russell R.|year = 1991|jstor = 10.5149/9781469600000_mccusker|publisher = University of North Carolina Press|language = en}}</ref> ===Kompania e Gjirit Hjudson=== Në vitin [[1670]], Çarlsi II përfshiu, nëpërmjet kartës mbretërore, Kompaninë e Gjirit Hjudson (''Hudson's Bay Company'', HBC), duke i dhënë [[monopoli]]n e tregtisë së [[gëzofi]]t në zonën e njohur si Toka e Rupertit. Fortesat dhe stacionet e tregtimit të themeluara nga Kompania e Gjirit Hjudson ishin shpesh shënjestër e sulmeve nga [[Amerika franceze|francezët]].<ref>{{cite book|author = Phillip Buckner|year = 2008|title = Canada and the British Empire|url = https://books.google.al/books?id=SJA7Olinf4MC|publisher = [[Oxford University Press]]|language = en|isbn = 978-0-19-927164-1|page = 25}}</ref> ===Skema e Darienit=== Në vitin [[1695]], Parliamenti i [[Skocia|Skocisë]] i dha një kartë Kompanisë së Skocisë, që themeloi një ngulim në vitin [[1698]] në Istmin e Panamasë. I rrethuar nga kolonët fqinjë spanjollë të Granadës së Re dhe i prekur nga [[malaria]], kolonia u braktis dy vjet më vonë. Skema e Darienit ishte një katastrof financiare për Skocinë — një e katërta e kapitalit skocez<ref>{{cite book|author = Magnus Magnusson|title = Scotland: The Story of a Nation|url = https://books.google.al/books?id=sEV4zgXOJLsC|publisher = Grove Press|language = en|year = 2003|isbn = 978-080213932-0|page = 531}}</ref> humbi në këtë sipërmarrje—dhe përfundoi shpresat skoceze për themelimin e [[kolonizimi skocez i Amerikës|perandorisë së saj përtejdetit]]. Episodi pati gjithashtu rrjedhoja të rëndësishme politike, duke i bindur qeveritë si të [[Mbretëria e Anglisë|Anglisë]] ashtu dhe të [[Skocia|Skocisë]] për dobitë e një bashkimi të vendeve, në vend të vetëm kurorave.<ref>{{cite book|author = Thomas Babington Macaulay|year = 1979|title =The History of England From the Accession of James Second|url = https://books.google.al/books?id=tUwyBBFNwvAC|editor = Hugh Redwald Trevor-Roper|orig-year = 1849|publisher = Penguin Books ltd.|language = en|isbn = 978-014043133-9|page = 509}}</ref> Kjo do të ndodhte në vitin [[1707]] me [[Traktati i Bashkimit|Traktatin e Bahkimit]], duke themeluar [[Mbretëria e Britanisë së Madhe|Mbretërinë e Britanisë së Madhe]]. ==Zgjerimet dhe konfliktet, 1689–1763== ===Ngulimet dhe zgjerimet në Amerikën Veriore=== {{further|Amerika Veriore Britanike|Eksplorimi i Amerikës Veriore}} Pas pasimit të vëllait të tij në vitin [[1685]], mbreti Xhejmsi II dhe mëkëmbësi i tij, Edmund Andros, kërkuan të vendosnin autoritetin e kurorës mbi çështjet koloniale.<ref name=290Richter94>{{cite book|author = Daniel K. Richter|year = 2011|title = Before the Revolution: America's Ancient Pasts|publisher = Harvard University Press|language = en|isbn = 978-0-674-06124-8|pages = 290–94}}</ref> Xhejmsi u shkarkua nga një moarki e re e bashkuar me Uilliamin dhe Merin në Revolucionin e Lavdishëm,<ref name=300Richter01>{{cite book|author = Daniel K. Richter|year = 2011|title = Before the Revolution: America's Ancient Pasts|publisher = Harvard University Press|language = en|isbn = 978-0-674-06124-8|pages = 300–01}}</ref> por Uilliami dhe Meri rivendosën shpejtë shumë nga politikat koloniale të Xhejmsit, duke përfshirë Aktet e Lundrimit [[Merkantilizmi|merkantilist]] dhe Bordin e Tregtisë.<ref name=310Richter11,28>{{cite book|author = Daniel K. Richter|year = 2011|title = Before the Revolution: America's Ancient Pasts|publisher = Harvard University Press|language = en|isbn = 978-0-674-06124-8|pages = 310–11, 328}}</ref> Kolonia e Gjirit të Masaçusetsit, Kolonia e Plajmuthit dhe Provinca e Mejnit u përfshinë në Provincën e Gjirit të Masaçusetsit dhe [[Nju Jorku|Kolonia e Nju Jorkut]] dhe Gjirit të Masaçusetsit u riorganizuan si koloni mbretërore, me një guvernator të caktuar nga mbreti.<ref name=314Richter15>{{cite book|author = Daniel K. Richter|year = 2011|title = Before the Revolution: America's Ancient Pasts|publisher = Harvard University Press|language = en|isbn = 978-0-674-06124-8|pages = 314–15}}</ref> [[Merilënd]]i, që kishte përjetuar një revolucion kundër familjes Calvert, u bë gjithashtu një koloni mbretërore, megjithëse familja Calvert ruajti shumë nga tokat dhe të ardhurat e saj në koloni.<ref name=Richter315>{{cite book|author = Daniel K. Richter|year = 2011|title = Before the Revolution: America's Ancient Pasts|publisher = Harvard University Press|language = en|isbn = 978-0-674-06124-8|page = 315}}</ref> Madje edhe ato koloni që ruajtën kartat ose pronarët e tyre u detyruan të pranonin kontroll më të madh mbretëror sesa kishte ekzistuar para viteve[[1690]].<ref name=315Richter16>{{cite book|author = Daniel K. Richter|year = 2011|title = Before the Revolution: America's Ancient Pasts|publisher = Harvard University Press|language = en|isbn = 978-0-674-06124-8|pages = 315–16}}</ref> Midis emigrimit, importimi i skllevërve dhe rritjes natyrore, popullsia koloniale në [[Amerika Veriore Britanike|Amerikën Veriore Britanike]] u rrit jashtzakonisht në [[shekulli XVIII|shekullin e XVIII]]. Sipas [[historiani]]t Alan Taylor, popullsia e [[Trembëdhjetë Kolonitë|Trembëdhjetë Kolonive]] (kolonitë britanike amerikano veriore, që në vijim do të formonin [[Shtetet e Bashkuara të Amerikës]]) ishte në 1.5&nbsp;milion në vitin [[1750]].<ref>{{cite book|author = Alan Taylor|title = American Revolutions: A Continental History, 1750–1804|url = https://books.google.al/books?id=E92aCwAAQBAJ|publisher =W. W. Norton & Company|year = 2016|language = en|isbn = 978-039325387-0|page = 20}}</ref> Më shumë se nëntëdhjetë përqint e kolonëve jetonin si fermerë, megjithëse qytete si [[Filadelfia]], [[Nju Jork Siti|Nju Jorku]] dhe [[Boston]]i lulëzonin.<ref>{{cite book|author = Alan Taylor|url = https://books.google.al/books?id=E92aCwAAQBAJ|year = 2016|title = American Revolutions: A Continental History, 1750–1804|publisher =W. W. Norton & Company|language = en|isbn = 978-039325387-0|page = 23}}</ref> Me mundjen e holandezëve dhe imponimin e Akteve të Lundrimit, [[Amerika Veriore Britanike|Kolonitë britanike në Amerikën Veriore]] u bënë pjesë të [[Perandoria Britanike|rrjetit tregtar global të Britanisë]]. Kolonët tregtonin ushqime, lëndë drursore, duhan dhe burime të tjera të ndryshme për [[çaji]]n [[azia]]tik, kafenë e Indisë Perëndimore dhe sheqerin e Indisë Perëndimore, mes mallrave të tjera.<ref name=329Richter30>{{cite book|author = Daniel K. Richter|year = 2011|title = Before the Revolution: America's Ancient Pasts|publisher = Harvard University Press|language = en|isbn = 978-0-674-06124-8|pages = 329–30}}</ref> [[Popujt indigjenë të Amerikës|Amerikanët vendas]] largë nga brigjet e [[Oqeani Atlantik|Atlantike]] e furnizonin tregun Atlantik me gëzofë lundërzash dhe [[dreri]], duke kërkuar të ruanin pavarësinë e tyre nëpërmjet ruajtjes së një baraspeshimi të fuqisë midis [[francezët|francezëve]] dhe [[anglezët|anglezëve]].<ref name=332Richter36>{{cite book|author = Daniel K. Richter|year = 2011|title = Before the Revolution: America's Ancient Pasts|publisher = Harvard University Press|language = en|isbn = 978-0-674-06124-8|pages = 332–36}}</ref> Nga viti [[1770]], prodhimi ekonomik i [[Trembëdhjetë Kolonitë|Trembëdhjetë Kolonive]] përbënte dyzet përqint të prodhimit të brendshëm bruto të [[Perandoria Britanike|Perandorisë Britanike]].<ref>{{cite book|author = Alan Taylor|year = 2016|publisher =W. W. Norton & Company|url = https://books.google.al/books?id=E92aCwAAQBAJ|title = American Revolutions: A Continental History, 1750–1804|language = en|isbn = 978-039325387-0|page = 25}}</ref> Para vitit [[1660]], pothuajse të gjithë emigratët në kolonitë angleze të [[Amerika Veriore|Amerikës Veriore]] kishin emigruar lirisht, megjithëse shumica paguanin për kalimin e tyre duke u bërë shërbyes borxhi.<ref>{{cite book|author = Lawrence James|year = 1997|title =The Rise and Fall of the British Empire|publisher =St. Martin's Griffin|language = en|isbn = 978-031216985-5|pages =10–11}}</ref> Kushtet e përmirësuara ekonomike dhe lehtësimi i [[përndjekja fetare|përndjekjes fetare]] në Evropë e bënë gjithmonë e më të vështirë rekrutimin e krahut të punës në koloni në [[shekulli XVII|shekujt e XVII]] dhe [[shekulli XVIII|të XVIII]]. Pjesërisht për shkak të kësaj mungese të krahut të lirë të punës, popullsia e skllevërve në [[Amerika Veriore Britanike|Amerikën Veriore Britanike]] u rrit në mënyrë dramatike midis viteve [[1680]] dhe [[1750]]; rritja u nxit nga një përzierje e emigrimit të detyruar dhe riprodhimit të skllevërve.<ref name=346Richter47>{{cite book|author = Daniel K. Richter|year = 2011|title = Before the Revolution: America's Ancient Pasts|publisher = Harvard University Press|language = en|isbn = 978-0-674-06124-8|pages = 346–47}}</ref> Në kolonitë jugore, që mbështeteshin më fort në punën e skllevërve, skllevërit e mbështesnin ekonomi të plantacioneve të gjera, të zotëruara nga elitat gjithmonë e më të pasura.<ref name="346-7Richter351-2">{{cite book|author = Daniel K. Richter|year = 2011|title = Before the Revolution: America's Ancient Pasts|publisher = Harvard University Press|language = en|isbn = 978-0-674-06124-8|pages = 346–47, 351–52}}</ref> Nga viti [[1775]], skllevërit përbënin një të pestën e popullsisë së [[Trembëdhjetë Kolonitë|Trembëdhjetë Kolonive]] dhe kolonive të [[Anglia e Re|Nju Englandit]].<ref>{{cite book|author = Alan Taylor|url = https://books.google.al/books?id=E92aCwAAQBAJ|year = 2016|title = American Revolutions: A Continental History, 1750–1804|publisher =W. W. Norton & Company|language = en|isbn = 978-039325387-0|page = 21}}</ref> Megjithëse një pjesë e vogël e popullsisë angleze mërgoi në [[Amerika Veriore Britanike|Amerikën Veriore Britanike]] pas vitit [[1700]], kolonitë tërhoqën emigrantë të rinj nga vendet e tjera evropiane,<ref>{{cite book|author = Alan Taylor|year = 2016|publisher =W. W. Norton & Company|url = https://books.google.al/books?id=E92aCwAAQBAJ|title = American Revolutions: A Continental History, 1750–1804|language = en|isbn = 978-039325387-0|pages =18–19}}</ref> duke përfshirë banorë katolikë nga [[Irlanda]]<ref name=Richter360>{{Cite book|author = Daniel K. Richter|year = 2011|title = Before the Revolution: America's Ancient Pasts|publisher = Harvard University Press|language = en|isbn = 978-0-674-06124-8|page = 360}}</ref> dhe protestantë gjermanë.<ref name=Richter362>{{cite book|author = Daniel K. Richter|year = 2011|title = Before the Revolution: America's Ancient Pasts|publisher = Harvard University Press|language = en|isbn = 978-0-674-06124-8|page = 362}}</ref> Me përparimin e [[shekulli XVIII|shekullit të XVIII]], kolonët nisën të vendosen largë nga brigjet e [[Oqeani Atlantik|Atlantikut]]. [[Pensilvania]], [[Virxhinia]], [[Konektikati]] dhe [[Merilënd]]i, të tëra pretendonin tokat në luginën e lumit të Ohajos dhe kolonitë u angazhuan në një përpjekje për tu zgjeruar në perëndim.<ref name=373Richter74>{{cite book|author = Daniel K. Richter|year = 2011|title = Before the Revolution: America's Ancient Pasts|publisher = Harvard University Press|language = en|isbn = 978-0-674-06124-8|pages = 373–74}}</ref> Duke pasuar revokimin e vitit [[1684]] të kartës mbretërore të Kompanisë së Ishujve Somers, bermudianët lundërtarë themeluan një rrjet tregtar ndër-kolonial, me [[Charleston, South Carolina|Çarlestonin, Karolinë]] (të banuar nga [[Bermuda]] në vitin [[1670]] nën drejtimin e William Sayle dhe në të njëjtën gjerësi si Bermuda, megjithëse Kepi Hateras, [[Karolina e Veriut|Karolina Veriore]], është masa më e afërt tokësore me [[Bermuda|Bermudet]]) duke formuar një qendër kontinentale për tregtinë e tyre (vetë Bermudet prodhonin vetëm anije dhe detarë).<ref>{{Cite book|author = Michael Jarvis|title =In the Eye of All Trade|publisher = University of North Carolina Press|year = 2010|language = en|isbn = 978-080787284-0|place = Chapel Hill|pages = 386–91}}</ref> Veprimtaritë dhe vendbanimet e përhapura më gjerësisht të bermudianëve kanë rezultuar në shumë vendbanime të emërtuara sipas Bermudeve, në hartën e [[Amerika Veriore|Amerikës Veriore]]. [[File:Non-Native Nations Claim over NAFTA countries 1763.png|thumb|334px|Pas përfundimit të Luftës Franceze dhe Indiane në vitin [[1763]], [[Amerika Veriore]] mbizotërohej nga [[Perandoria Britanike|Perandoritë Britanike]] dhe [[Perandoria Spanjolle|Spanjolle]]]] ===Konfliktet me francezët dhe spanjollët=== {{Further|Amerika franceze|Amerika Spanjolle}} Revolucioni i Lavdishëm dhe pasimi i Uilliamit të III, që i kishte rezistuar prej kohësh hegjemonisë franceze si ''stadtholder'' i [[Holanda|Republikës Holandeze]], siguroi se [[Mbretëria e Anglisë|Anglia]] dhe kolonitë e saj do të hynin në konflikt me [[Perandoria koloniale franceze|Perandorinë Franceze]] të [[Luigji XIV|Luigjit të XIV]] pas vitit [[1689]].<ref name=296Richter98>{{cite book|author = Daniel K. Richter|year = 2011|title = Before the Revolution: America's Ancient Pasts|publisher = Harvard University Press|language = en|isbn = 978-0-674-06124-8|pages = 296–98}}</ref> Nën udhëheqjen e Samuel de Champlain, [[francezët]] kishin themeluar [[Kebeku (qytet)|qytetin e Kebekut]] në lumin Saint Lorenc, në vitin [[1608]], që u bë qendra e kolonisë franceze të [[Kanadaja|Kanadasë]].<ref name=130Richter35>{{cite book|author = Daniel K. Richter|year = 2011|title = Before the Revolution: America's Ancient Pasts|publisher = Harvard University Press|language = en|isbn = 978-0-674-06124-8|pages = 130–35}}</ref> [[Mbretëria e Francës|Franca]] dhe [[Mbretëria e Anglisë|Anglia]] u angazhuan në një luftë të ndërmjetme nëpërmjet aleatëve [[popujt indigjenë të Amerikës|vendasve amerikanë]] gjatë dhe pas Luftës Nëntë Vjeçare, ndërsa irokuoit e fuqishëm shpallën asnjanësinë e tyre.<ref name=317Richter18>{{Cite book|author = Daniel K. Richter|year = 2011|title = Before the Revolution: America's Ancient Pasts|publisher = Harvard University Press|language = en|isbn = 978-0-674-06124-8|pages = 317–18}}</ref> Lufta midis Francës dhe Anglisë vazhdoi në Luftën e Mbretëreshës Ana, përbërësi [[Amerika Veriore|amerikano verior]] i Luftës më të madhe të Trashëgimisë Spanjolle. Në vitin [[1713]], Traktati i Utrehtit, që i dha fund Luftës së Trashëgimisë Spanjolle, i dha [[Mbretëria e Britanisë së Madhe|Britanisë së Madhe]] zotërimin e territoreve franceze të [[Toka e Re dhe Labradori|Njufaundlandit]] dhe Akadisë, kjo e fundim më vonë do të riemërtohej [[Skocia e Re]].<ref name="Taylor 2016, p. 19"/> Në vitet [[1730]], James Oglethorpe propozoi që zona në jug të Karolinës të kolonizohej për të mundësuar një zonë të ndërmjetme kundër Floridës Spanjolle, dhe ai ishte pjesë e një grupi të besuarish që iu dha pronësia e përkohshme mbi Provincën e Xhorxhias. Oglethorpe dhe bashkëpatriotët e tij shpresonin të themelonin një koloni utopike, që do ta ndalonte skllavërinë, por nga viti [[1750]], kolonia mbeti i populluar rrallë dhe në vitin [[1752]], [[Xhorxhia]] do të bëhej një koloni e kurorës.<ref name=358Richter59>{{Cite book|author = Daniel K. Richter|year = 2011|title = Before the Revolution: America's Ancient Pasts|publisher = Harvard University Press|language = en|isbn = 978-0-674-06124-8|pages = 358–59}}</ref> Në vitin [[1754]], Kompania e Ohajos nisi të ndërtonte një fortesë në vendbashkimin e lumenjve Allegeni dhe Monongahela. Një forcë e madhe franceze fillimisht i largoi virxhiniasit, por u detyrua të tërhiqej pas Betejës së Jumonville Glenit.<ref name=385Richter87>{{cite book|author = Daniel K. Richter|year = 2011|title = = Before the Revolution: America's Ancient Pasts|publisher = Harvard University Press|language = en|isbn = 978-0-674-06124-8|pages =385–387}}</ref> Pasi raportet e betejës mbërritën kryeqytetet franceze dhe britanike në vitin [[1756]], shpërtheu Lufta Shtatë Vjeçare; përbërësi amerikano-verior i së cilës njihet si Lufta Franceze dhe Indiane.<ref name=388Richter89>{{cite book|author = Daniel K. Richter|year = 2011|title = Before the Revolution: America's Ancient Pasts|publisher = Harvard University Press|language = en|isbn = 978-0-674-06124-8|pages = 388–89}}</ref> Pasi duka i Njukasëllit, Thomas Pelham-Holles, u rikthye si kryeministër në vitin [[1757]], ai dhe ministri i tij i jashtëm, William Pitt, i kushtuan burime të jashtëzakonshme finaciare konfliktit transoqeanik.<ref>{{cite book|author = Alan Taylor|year = 2016|url = https://books.google.al/books?id=E92aCwAAQBAJ|title = American Revolutions: A Continental History, 1750–1804|publisher =W. W. Norton & Company|language = en|isbn = 978-039325387-0|page = 45}}</ref> [[Mbretëria e Britanisë së Madhe|Britanikët]] arritën një seri fitoresh pas vitit [[1758]], duke pushtuar shumë pjesë të [[Amerika franceze|Francës së Re]] nga fundi i vitit [[1760]]. [[Perandoria Spanjolle|Spanja]] hyri në luftë në anën e [[Mbretëria e Francës|Francës]] në vitin [[1762]], duke humbur menjëherë mjaft [[Amerika Spanjolle|territore amerikane]] ndaj Britanisë.<ref name=396Richter98>{{cite book|author = Daniel K. Richter|year = 2011|title = Before the Revolution: America's Ancient Pasts|publisher = Harvard University Press|language = en|isbn = 978-0-674-06124-8|pages = 396–98}}</ref> Traktati i Parisit në vitin [[1763]] i dha fund luftës dhe [[Mbretëria e Francës|Franca]] dorëzoi pothuajse të gjitha pjesët e Francës së Re në lindje të [[Lumi i Misisipit|lumit Misisipi]] ndaj [[Mbretëria e Britanisë së Madhe|Britanisë]]. [[Franca]] i çedoi ndarazi tokat e saj në perëndim të [[Lumi i Misisipit|Misisipit]] ndaj [[Perandoria Spanjolle|Spanjës]], ndërsa [[Spanja]] do t'i çedonte [[Florida|Floridën]] [[Perandoria Britanike|Britanisë]].<ref name=406Richter07>{{cite book|author = Daniel K. Richter|year = 2011|title = Before the Revolution: America's Ancient Pasts|publisher = Harvard University Press|language = en|isbn = 978-0-674-06124-8|pages = 406–07}}</ref> Me territoret e reja të fituara, [[Amerika britanike|britanikët]] krijuan provincat e Floridës Lindore, Floridës Perëndimore dhe [[Kebeku (provincë)|Kebekut]], të gjitha të vendosura nën qeverisje ushtarake.<ref name=407Richter09>{{cite book|author = Daniel K. Richter|year = 2011|title = Befpre the Revolution: America's Ancient Pasts|publisher = Harvard University Press|language = en|isbn = 978-0-674-06124-8|pages = 407–09}}</ref> Në [[Karaibet|Karaibe]], [[Perandoria Britanike|Britania]] mbajti [[Grenada|Grenadën]], [[Shën Vincenti dhe Grenadinet|Saint Vincentin]], [[Domenika|Domenikën]] dhe [[Trinidadi dhe Tobago|Tobagon]], por riktheu kontrollin e [[Martinika|Martinikës]], [[Havana|Havanës]] dhe zotërimet e tjera koloniale te [[Kolonizimi francez i Amerikës|Franca]] ose [[Kolonizimi spanjoll i Amerikës|Spanja]].<ref>{{cite book|author = Lawrence James|year = 1997|title =The Rise and Fall of the British Empire|publisher =St. Martin's Griffin|language = en|isbn = 978-031216985-5|page = 76}}</ref> ==Amerikanët shkëputen, 1763–1783== [[File:Non-Native Nations Claim over NAFTA countries 1783.png|thumb|left|334px|[[Amerika Veriore]] pas [[Traktati i Parisit (1783)|Traktatit të Parisit (1783)]]]] {{Further|Revolucioni Amerikan|Lufta Revolucionare Amerikane}} [[Amerika Veriore Britanike|Subjektet Britanike të Amerikës Veriore]] besonin se [[Kushtetuta e Mbretërisë së Bashkuar|kushtetuta e pashkruar britanike]] i mbronte të drejtat e tyre dhe se sistemi qeverisës—me [[Dhoma e Komunëve të Mbretërisë së Bashkuar|Dhomën e Komunëve]], Dhomën e Lordëve dhe monarku që ndante pushtetin—gjenin një baraspeshë ideale mes demokracisë, oligarkisë dhe tiranisë.<ref>{{cite book|author = Alan Taylor|url = https://books.google.al/books?id=E92aCwAAQBAJ|year = 2016|title = American Revolutions: A Continental History, 1750–1804|publisher =W. W. Norton & Company|language = en|isbn = 978-039325387-0|pages =31–35}}</ref> Megjithatë, [[britanikët]] ishin të ngarkuar me borxhe tepër të mëdha në vijim të Luftës Franceze dhe Indiane. Aq sa borxhet britanike kishin qenë prodhuar nga mbrojtja e [[Amerika britanike|kolonive]], udhëheqësit britanikë mendonin se kolonitë duhet të kontribuonin më shumë fonde, dhe në këtë mënyrë filluan të impononin taksa të tilla si ''Sugar Act 1764''.<ref>{{cite book|author = Alan Taylor|year = 2016|language = en|url = https://books.google.al/books?id=E92aCwAAQBAJ|title = American Revolutions: A Continental History, 1750–1804|publisher = W. W. Norton & Company|isbn = 978-039325387-0|pages =51–53, 94–96}}</ref> Kontrolli i rritur britanik i [[Trembëdhjetë Kolonitë|Trembëdhjetë Kolonive]] i mërziti kolonët dhe i dha fund mendimit që shumë kolonë kishin: se ishin partnerë të barabartë në [[Perandoria Britanike|Perandorinë Britanike]].<ref>{{cite book|author = Alan Taylor|publisher =W. W. Norton & Company|url = https://books.google.al/books?id=E92aCwAAQBAJ|year = 2016|title = American Revolutions: A Continental History, 1750–1804|language = en|isbn = 978-039325387-0|pages = 51–52}}</ref> Ndërkohë, duke u përpjekur të shmangnin një tjetër luftë të kushtueshme me [[popujt indigjenë të Amerikës|amerikanët vendas]], [[Perandoria Britanike|Britania]] nxori shpalljen mbretërore të vitit [[1763]], që e kufizonte ngulimin në perëndim të [[Malet Apalashe|Maleve Apalashe]]. Megjithatë, do të zëvendësohej efektivisht pesë vjetë më vonë falë Traktatit të Fortesës Stenuiks.<ref>{{cite book|author = Alan Taylor|year = 2016|publisher =W. W. Norton & Company|language = en|url = https://books.google.al/books?id=E92aCwAAQBAJ|title = American Revolutions: A Continental History, 1750–1804|isbn = 978-039325387-0|pages = 60–61}}</ref> [[Trembëdhjetë Kolonitë]] u përcanë gjithmonë e më shumë midis ''patriotëve'', që i kundërviheshin taksimit parlamentar pa përfaqësim, dhe ''besnikëve'', apo ''rojalistëve'' që mbështesnin mbretin. Në [[Amerika britanike|kolonitë britanike]] më afër [[Trembëdhjetë Kolonitë|Trembëdhjetë Kolonive]], gjithësesi, protestat ishin të heshtura, pasi shumica e kolonëve i pranuan taksat e reja. Këto provinca kishin popullata më të vogla, ishin gjerësisht të varura nga [[Forcat e Armatosura Britanike|Ushtria Britanike]] dhe kishin më pak traditë vetë-qeverisëse.<ref>{{cite book|author = Alan Taylor|title = American Revolutions: A Continental History, 1750–1804|language = en|url = https://books.google.al/books?id=E92aCwAAQBAJ|year = 2016|publisher =W. W. Norton & Company|isbn = 978-039325387-0|pages = 102–03, 137–38}}</ref> Në Betejat e Leksingtonit dhe Konkordit në prill [[1775]], ''patriotët'' smprapsën një forcë britanike të ngarkuar me kapjen e arsenalit të milicisë.<ref>{{cite book|year = 2016|author = Alan Taylor|url = https://books.google.al/books?id=E92aCwAAQBAJ|title = American Revolutions: A Continental History, 1750–1804|publisher =W. W. Norton & Company|language = en|isbn = 978-039325387-0|pages = 132–33}}</ref> Kongresi i Dytë Kontinental i mbledhur në maj [[1775]], kërkoi të bashkërendonte rezistencën e armatosur ndaj [[Perandoria Britanike|Britanisë]]. Ai themeloi një qeveri të përkohshme që rekrutoi ushtarë dhe shtypi kartmonedhën e sajë. Duke shpallur një shkëputje të përhershme nga [[Perandoria Britanike]], delegatët adoptuan një [[Deklarata e Pavarësisë së Shteteve të Bashkuara|Deklaratë Pavarësie]] më 4 korrik [[1776]] për [[Shtetet e Bashkuara të Amerikës]].<ref>{{cite book|author = Alan Taylor|publisher = W. W. Norton & Company|url = https://books.google.al/books?id=E92aCwAAQBAJ|title = American Revolutions: A Continental History, 1750–1804|year = 2016|language = en|isbn = 978-039325387-0|pages = 139–41, 160–61}}</ref> [[Francezët]] formuan një aleancë ushtarake me [[ShBA|Shtetet e Bashkuara]] në vitin [[1778]], duke ndjekur mundjen e [[Perandoria Britanike|Britanikëve]] në Betejën e Saratogës. [[Perandoria Spanjolle|Spanja]] iu bashkuar [[Franca|Francës]] për të rifituar [[Gjibraltari]]n nga [[Perandoria Britanike|Britania]].<ref>{{cite book|author = Alan Taylor|url = https://books.google.al/books?id=E92aCwAAQBAJ|title = American Revolutions: A Continental History, 1750–1804|year = 2016|publisher = W. W. Norton & Company|language = en|isbn = 978-039325387-0|pages = 187–91}}</ref> Një operacion i bashkërenduar Franko-Amerikan e vuri ushtrinë pushtuese britanike në kurth në [[York County (Virginia)|Jorktaun, Virxhinia]], duke i detyruar të dorëzoheshin në tetor të vitit [[1781]].<ref>{{cite book|author = Alan Taylor|year = 2016|url = https://books.google.al/books?id=E92aCwAAQBAJ|title = American Revolutions: A Continental History, 1750–1804|publisher =W. W. Norton & Company|language = en|isbn = 978-039325387-0|pages = 293–95}}</ref> Dorëzimi e tronditi [[Perandoria Britanike|Britaninë]]. Mbreti donte të vazhdonte të luftonte, por humbi kontrollin e parlamentit dhe negociatat e paqes nisën.<ref>{{cite book|author = Alan Taylor|language = en|url = https://books.google.al/books?id=E92aCwAAQBAJ|year = 2016|title = American Revolutions: A Continental History, 1750–1804|publisher =W. W. Norton & Company|isbn = 978-039325387-0|pages = 295–97}}</ref> Në [[Traktati i Parisit (1783)|Traktatin e Parisit]], në vitin [[1783]] [[Perandoria Britanike|Britania]] çedoi të gjithë territorin e saj në [[Amerika Veriore|Amerikën Veriore]] në jug të [[Liqenet e Mëdha|Liqeneve të Mëdha]], përveç dy kolonive të [[Florida|Floridës]], që iu kthyen [[Perandoria Spanjolle|Spanjës]].<ref>{{cite book|author = Alan Taylor|url = https://books.google.al/books?id=E92aCwAAQBAJ|year = 2016|title = American Revolutions: A Continental History, 1750–1804|publisher =W. W. Norton & Company|language = en|isbn = 978-039325387-0|pages = 306–08}}</ref> Me lidhjet e tyre të afërta të gjakut dhe tregtisë me kolonitë kontinentale, veçanërisht [[Virxhinia]]n dhe [[Karolina e Jugut|Karolinën e Jugut]], bermudianët anuan drejtë rrebelëve gjatë [[Lufta Revolucionare Amerikane|Luftës së Pavarësisë Amerikane]], duke i furnizuar ata me anije [[korsari]]e dhe [[baruti|barut]], por fuqia e Marinës Mbretërore Britanike në [[Oqeani Atlantik|Atlantikun]] përreth nuk u la mundësi për bashkimin e tyre me rrebelimin, dhe në vijim shfrytëzuan mundësitë e [[korsari]]së kundër të afërmve të tyre të mëparshëm. Megjithëse shpesh të ngatërruar se ishin në [[Inditë Perëndimore]], [[Bermuda]] është më afër [[Kanadaja|Kanadasë]] (dhe fillimisht e grupuar brenda [[Amerika Veriore Britanike|Amerikën Veriore Britanike]], duke mbajtur lidhje të ngushta veçanërisht me [[Skocia e Re|Skocinë e Re]] dhe [[Toka e Re dhe Labradori|Njufaundlandin]], deri sa kolonitë kontinentale u konfederuan me Kanadanë) sesa me [[Inditë Perëndimore]], dhe masa më e afërt tokësore është [[Karolina e Veriut]]. Duke ndjekur pavarësin e [[ShBA|Shteteve të Bashkuara]], kjo do ti jepte [[Bermuda|Bermudeve]] rëndësi kryesore për kontrollin strategjik të rajonit nga [[Perandoria Britanike|Britania]], duke përfshirë aftësinë e saj për të mbrojtur anijet e saj transportuese në zonë dhe aftësinë e saj për ta [[Projeksioni i fuqisë|projektuar fuqinë]] e saj kundër bregdetit [[Oqeani Atlantik|Atlantik]] të [[ShBA|Shteteve të Bashkuara]], siç do të tregohej gjatë [[Lufta e vitit 1812|Luftës amerikane të vitit 1812]]. Duke mundur një forcë navale të përbashkët Franko-Spanjolle në betejën vendimtare të Saintes, në vitin [[1782]], [[Perandoria Britanike|Britania]] mbajti kontrollin e [[Gjibraltari]]t dhe të gjitha zotërimeve të saj para luftës së Karaibeve, përveç [[Trinidadi dhe Tobago|Tobagos]].<ref>{{cite book|author = Lawrence James|year = 1997|title =The Rise and Fall of the British Empire|publisher =St. Martin's Griffin|language = en|isbn = 978-031216985-5|pages =80–82}}</ref> Ekonomikisht, shteti i ri u bë një partner i rëndësishëm i [[Mbretëria e Bashkuar|Britanisë]]. [[File:British Empire 1921.png|thumb|422px|[[Perandoria Britanike]] në vitin [[1921]]]] ==Perandoria e Dytë Britanike, 1783–1945== Humbja e një pjese të madhe të [[Amerika britanike|Amerikës britanike]] përcaktoi kalimin midis perandorisë së "parë" dhe "të dytë" Britanike, në të cilën [[Mbretëria e Britanisë së Madhe|Britania]] e zhvendosi vëmendjen e saj largë nga [[Amerika]], drejtë [[Azia|Azisë]], [[Oqeani Paqësor|Paqësorit]] dhe më vonë drejtë [[Afrika Britanike|Afrikës]].<ref name=canny92>{{cite book|editor1 = Nicholas Canny|title =The Oxford History of the British Empire|url = https://books.google.al/books?id=QjtqIPbxPv0C&pg=PA71|volume = 1. The Origins of Empire: British Overseas Enterprise to the Close of the Seventeenth Century|year = 1998|editor2 = William Roger Louis|publisher = [[Oxford University Press]]|language = en|isbn = 978-0-19-820562-3|page = 92}}</ref> E ndikuar nga idetë e [[Adam Smith]]it, [[Mbretëria e Britanisë së Madhe|Britania]] u largua edhe nga idealet merkantile dhe filloi ti jepte përparësi zgjerimit të tregtisë, në vend të zotërimeve territoriale.<ref name=james119165>{{cite book|author = Lawrence James|title =The Rise and Fall of the British Empire|year = 1997|publisher =St. Martin's Griffin|language = en|isbn = 978-031216985-5|pages = 119–21, 165}}</ref> Gjatë [[shekulli XIX|shekullit të XIX]], disa vëzhgues e përshkruan [[Perandoria Britanike|Britaninë]] se kishte një perandori "jozyrtare" të bazuar mbi eksportet e mallrave dhe investimet financiare përreth botës, duke përfshirë republikat e reja të pavarura të [[Amerika Latine|Amerikës Latine]]. Megjithëse kjo perandori jozyrtare nuk kërkonte kontrollin e drejtpërdrejtë politik britanik, ajo përfshinte përdorimin e diplomacisë së luftanijeve dhe ndërhyrjen ushtarake për të mbrojtur investimet britanike dhe për të siguruar qarkullimin e lirë të tregtisë.<ref>{{cite book|author = Lawrence James|title =The Rise and Fall of the British Empire|publisher =St. Martin's Griffin|year = 1997|language = en|isbn = 978-031216985-5|pages = 173–74, 177}}</ref> Nga viti [[1793]] deri në vitin [[1815]], [[Perandoria Britanike|Britania]] ishte pothuajse vazhdimisht në luftë, në fillim gjatë [[Luftërat Revolucionare Franceze|Luftërave Revolucionare Franceze]] dhe pastaj në [[Luftërat Napoleonike]].<ref>{{cite book|author = Lawrence James|year = 1997|title =The Rise and Fall of the British Empire|publisher =St. Martin's Griffin|language = en|isbn = 978-031216985-5|page = 151}}</ref> Gjatë luftërave, ajo mori kontrollin e shumë kolonive karaibike të [[Amerika franceze|francezëve]], [[Amerika Spanjolle|spanjollëve]] dhe [[Karaibet Holandeze|holandezëve]].<ref>{{cite book|author = Lawrence James|year = 1997|title =The Rise and Fall of the British Empire|publisher =St. Martin's Griffin|language = en|isbn = 978-031216985-5|page = 154}}</ref> Tensionet midis [[Mbretëria e Bashkuar e Britanisë së Madhe dhe Irlandës|Britanisë]] dhe [[ShBA|Shteteve të Bahkuara]] u përshkallëzuan gjatë [[Luftërat Napoleonike|Luftërave Napoleonike]], pasi [[ShBA|Shtetet e Bashkuara]] shfrytëzuan asnjanësinë e tyre për të anashkaluar embargon britanike ndaj porteve të kontrolluara nga [[francezët]] dhe [[Mbretëria e Britanisë së Madhe|Britania]] u përpoq ta ndërpriste tregtinë amerikane me [[Perandoria e Parë Franceze|Francën]]. Marina Mbretërore Britanike, të cilës i mungonin dëshpërimisht detarë të trajnuar dhe që humbiste vazhdimisht dezertorë, që kërkonin punë të paguara më mirë nën një disiplinë më pak drakoniane në bordin e [[Anija tregtare|anijeve tregtare]] [[amerika]]ne, u angazhuan në anijet amerikane për të kërkuar për dezertorë, ndonjëherë duke rezultuar në rekrutime me forcë të lundërtarëve amerikanë në Marinën Mbretërore. [[ShBA|Shtetet e Bashkuara]], ndërkohë, dëshironin marrjen e [[Kanadaja|Kanadasë]], të cilën [[Mbretëria e Bashkuar e Britanisë së Madhe dhe Irlandës|Britania]] nuk mund ta përballonte të humbiste flotat e saj luftarake dhe tregtare, i kishte ndërtuar gjerësisht nga [[druri]] amerikan para pavarësisë së [[ShBA|Shteteve të Bashkuara]], dhe nga [[druri]] kanadez në vazhdim. Duke përfituar nga përqëndrimi i [[Perandoria Britanike|Britanisë]] në luftën e saj me [[Perandoria e Parë Franceze|Francën]], [[ShBA|Shtetet e Bashkuara]] filluan [[Lufta e vitit 1812|Luftën Amerikane të vitit 1812]] me pushtimin e Kanadasë, por [[Forcat e Armatosura Britanike|Ushtria Britanike]] arriti një mbrojtje të suksesshme me forca të rregullta minimale, të mbështetura nga milicia dhe aleatët vendas, ndërsa Marina Mbretërore vuri nën [[bllokada|bllokadë]] vijën bregdetare [[Oqeani Atlantik|Atlantike]] të [[ShBA|Shteteve të Bashkuara të Amerikës]] nga [[Bermuda]], duke e mbytur tregtinë e saj dhe zhvilloi sulme amfibe, duke përfshirë Fushatën e Çisëpikut me Djegien e Uashingtonit. Pasi Shtetet e Bashkuara dështuan të arrinin ndonjë përparim para fitores britanike kundër [[Perandoria koloniale franceze|Francës]] në vitin [[1814]] i liroi [[Forcat e Armatosura Britanike|forcat britanike]] nga [[Evropa]], për tu angazhuar kundër saj, dhe pasi [[Perandoria Britanike|Britania]] nuk kishte sunime në luftën e saj me ish kolonitë, përveç se të mbronte [[Amerika britanike|territorin e mbetur kontinental]], lufta përfundoi me kufijtë e paraluftës të riafermuar nga Traktati i Gentit në vitin [[1814]], duke siguruar që e ardhmja e [[Kanadaja|Kanadasë]] do të ishte e shkëputur nga ajo e Shteteve të Bashkuara.<ref>{{cite book|author = Jeremy Black|title =The War of 1812 in the Age of Napoleon|year = 2009|publisher = |language = en|pages = 204–37}}</ref> Duke pasuar mundjen përfundimtare të [[Perandoria e Parë Franceze|perandorit francez]] [[Napoleon Bonaparti|Napoleon Bonaparti]] në vitin [[1815]], [[Perandoria Britanike|Britania]] fitoi zotërimin e [[Trinidadi dhe Tobago|Trinidadit]], [[Trinidadi dhe Tobago|Tobagos]], [[Historia e Guajanës|Guajanës Britanike]], dhe [[Shën Luçia]]s, ashtu si dhe territore të tjera jashtë [[Hemisfera Perëndimore|Hemisferës Perëndimore]].<ref>{{cite book|author = Lawrence James|year = 1997|title =The Rise and Fall of the British Empire|publisher =St. Martin's Griffin|language = en|isbn = 978-031216985-5|page = 165}}</ref> Traktati i vitit [[1818]] me [[ShBA|Shtetet e Bashkuara]] e vendosën një pjesë të madhe të kufirit Kanada–Shtetet e Bahkuara në paralelin e 49-të dhe vendosën një pushtim të përbashkët Sh.B.A.–Britani të Vendit të Oregonit.<ref name=JMforeign>{{cite web|title = James Monroe: Foreign Affairs|url = https://millercenter.org/president/monroe/foreign-affairs|publisher = Miller Center of Public Affairs, University of Virginia|language = en|date = 4 tetor 2016|access-date =25 shkurt 2017}}</ref> Në Traktatin e vitit [[1846]] të Oregonit, [[Sh.B.A|Shtetet e Bashkuara]] dhe [[Mbretëria e Bashkuar e Britanisë së Madhe dhe Irlandës|Britania]] pranuan ta ndanin Vendin e Oregonit përgjatë paralelit të 49-të në veri, me përjashtim të Ishullit të Vankuverit, që iu caktua tërësisht [[Perandoria Britanike|Britanisë]].<ref name="Noakes (2006)">{{cite encyclopedia|last1 = Noakes|first1 = Taylor C.|title = Oregon Treaty|language = en|url = https://www.thecanadianencyclopedia.ca/en/article/oregon-treaty|encyclopedia =The Canadian Encyclopedia}}</ref> Pas luftërave përgjatë [[shekulli XVIII|shekujve të XVIII]] dhe [[shekulli XIX|të XIX]] si në Evropë ashtu dhe në [[Amerika|Amerikë]], [[britanikët]] dhe [[francezët]] arritën një paqe jetëgjatë pas vitit [[1815]]. [[Perandoria Britanike|Britania]] do të kryente vetëm një luftë ([[Lufta e Krimesë]]) kundër një fuqie evropiane gjatë pjesës së mbetur të [[Shekulli XIX|shekullit të XIX]], por që megjithatë nuk do të shkaktonte ndryshime territoriale në [[Amerika|Amerikë]].<ref>{{cite book|author = Lawrence James|year = 1997|title =The Rise and Fall of the British Empire|publisher =St. Martin's Griffin|language = en|isbn = 978-031216985-5|pages = 179–82}}</ref> Megjithatë, [[Perandoria Britanike]] vijoi të angazhohej në luftëra si [[Luftërat e Opiumit|Lufta e Parë e Opiumit]] Kundër [[Kina|Kinës]]; ajo gjithashtu shtypi rrebelime si [[Rebelimi indian i vitit 1857]], rrebelimet kanadeze të viteve [[1837]]–[[1838]], dhe Rrebelimin [[xhamajka]]n të Gjirit Morant në vitin [[1865]].<ref>{{cite book|author = Lawrence James|year = 1997|title =The Rise and Fall of the British Empire|publisher =St. Martin's Griffin|language = en|isbn = 978-031216985-5|pages = 190, 193}}</ref> Një lëvizje e fortë abolicioniste ishte shfaqur në [[Mbretëria e Bashkuar e Britanisë së Madhe dhe Irlandës|Mbretërinë e Bashkuar]] në fundin e [[shekulli XVIII|shekullit të XVIII]], duke bërë që ajo ta shfuqizonte tregtinë e skllevërve në vitin [[1807]].<ref>{{cite book|author = Lawrence James|year = 1997|title =The Rise and Fall of the British Empire|publisher =St. Martin's Griffin|language = en|isbn = 978-031216985-5|pages = 185–86}}</ref> Në mesin e [[shekulli XIX|shekullit të XIX]], ekonomitë e kolonive britanike të [[Karaibet|Karaibeve]] do të vuanin si rrjedhojë e Aktit të Shfuqizimit të Skllavërisë të vitit 1833, që e shquqizoi skllavërinë përgjatë gjithë [[Perandoria Britanike|Perandorisë Britanike]] dhe ''Sugar Duties Act 1846'', që o dja fimd tarifave preferenciale për importin e [[sheqeri]]t nga [[Karaibet]].<ref>{{cite book|author = Lawrence James|year = 1997|title =The Rise and Fall of the British Empire|publisher =St. Martin's Griffin|language = en|isbn = 978-031216985-5|pages = 171–72}}</ref> Për të zëvendësuar skllevërit e mëparshëm, plantancionet britanike në [[Trinidadi dhe Tobago|Trinidad]] dhe pjesë të tjera të [[Karaibet|Karaibeve]], filluan të merrnin shërbyes borxhi nga [[Raxhi Britanik|India]] dhe [[Kina]].<ref>{{cite book|author = Lawrence James|year = 1997|title =The Rise and Fall of the British Empire|publisher =St. Martin's Griffin|language = en|isbn = 978-031216985-5|page = 188}}</ref> ===Themelimi i Zotërimit të Kanadasë=== Megjithë mundjen e saj në [[Lufta Revolucionare Amerikane|Luftën Revolucionare Amerikane]] dhe zhvendosjen drejtë një forme të re [[imperializmi]] gjatë [[shekulli XIX|shekullit të XIX]],<ref name=canny92/><ref name=james119165/> [[Perandoria Britanike]] mbajti koloni të shumta në [[Amerika britanike|Amerikë]] pas vitit [[1783]]. Gjatë dhe pas [[Lufta Revolucionare Amerikane|Luftës Revolucionare Amerikane]], midis 40,000 dhe 100,000 ''besnikë'' mërguan nga [[ShBA|Shtetet e Bashkuara]] drejtë [[Kanadaja|Kanadasë]].<ref>{{cite book|author = Aristide R. Zolberg|year = 2006|title =A Nation by Design: Immigration Policy in the Fashioning of America|publisher = Russell Sage|language = en|isbn = 978-067402218-8|page = 496}}</ref> 14,000 ''besnikët'' që shkuan në luginat e lumenjve Saint John dhe Saint Croix, atëherë pjesë e [[Skocia e Re|Skocisë së Re]], u ndjenë tepër të larguar nga qeverisja provinciale në [[Halifax (Skocia e Re)|Halifaks]], kështu që [[Londra]] e ndau [[New Brunswick]]-un si një koloni të veçantë në vitin [[1784]].<ref>{{cite book|author1 = Ninette Kelley|author2 = Michael Trebilcock|year = 2010|title =The Making of the Mosaic|publisher = University of Toronto Press|language = en|isbn = 978-080209536-7|page = 43}}</ref> Akti Kushtetues i 1791-ës krijoi provincat e Kanadas së Sipërme (kryesisht anglisht-folëse) dhe Kanadasë së Poshtme (kryesisht [[gjuha frënge|frëngjisht-folëse]]) për të zbutur tensionet midis bashkësive franceze dhe angleze, dhe për të zbatuar sisteme qeverisëse të ngjashme me ato të përdorura në [[Mbretëria e Britanisë së Madhe|Britani]], me synimin e pohimit të autoritetit perandorak dhe mos lejimin e kontrollit popullor të qeverisjes që perceptohej se kishte çuar në [[Revolucioni Amerikan|Revolucionin Amerikan]].<ref name=smith2829>{{cite book|author = Simon Smith|url = https://archive.org/details/britishimperiali00smit|title = British Imperialism 1750–1970|year = 1998|publisher = [[Cambridge University Press]]|language = en|isbn = 978-312580640-5|page = 28}}</ref> [[Perandoria Britanike|Britanikët]] zgjeruan gjithashtu interesat e tyre tregtare në Paqësorin Verior. [[Perandoria Spanjolle|Spanja]] dhe [[Perandoria Britanike|Britania]] ishin bërë rivalë në zonën, e cila do të dilte në pah me Krizën e Nutkës në vitin [[1789]]. Të dyja anët u mobilizuan për luftë, ndërsa [[Perandoria Spanjolle|Spanja]] llogariste mbështetjen e [[Franca|Francës]], por kur ajo refuzoi, [[Spanja]] u desh të tërhiqej dhe të kapitullonte ndaj kërkesave britanike që çuan në Konventën e Nutkës. Rezultati i krizës ishte një poshtërim për [[Perandoria Spanjolle|Spanjën]] dhe një triumf për [[Perandoria Britanike|Britaninë]], pasi e para praktikisht kishte hequr dorë nga i gjithë sovraniteti në brigjet e Paqësorit Verior.<ref>{{cite book|last = Blackmar|first = Frank Wilson|title = Spanish Institutions of the Southwest Issue 10 of Johns Hopkins University studies in historical and political science|year = 1891|url = https://books.google.al/books?id=F11GAAAAYAAJ|publisher = Hopkins Press|language = en|page = 335}}</ref> Kjo i hapi rrugën zgjerimit britanik në atë rajon, duke u zhvilluar një numër zgjerimesh; së pari një ekspeditë e drejtuar nga George Vancouver, që eksploroi Paqësorin Veri-Perëndimor, veçanërisht përreth Ishullit të Vankuverit.<ref name=pethick0>{{cite book|last = Pethick|first = Derek|publisher = Douglas & McIntyre|url = https://archive.org/details/nootkaconnection0000peth|title =The Nootka Connection: Europe and the Northwest Coast 1790–1795|year = 1980|language = en|isbn = 978-0-88894-279-1|location = Vankuver|url-access = registration|page = [https://archive.org/details/nootkaconnection0000peth/page/18 18]}}</ref> Në tokë, ekspeditat u zhvilluan duke shpresuar për zbulimin e një rruge të praktikueshme lumore drejtë [[Oqeani Paqësor|Paqësorit]] për shtrirjen e tregtisë amerikano-veriore të [[gëzofi]]t (Kompania Veri-Perandimore). Sir Alexander Mackenzie drejtoi të parën që filloi në vitin [[1792]] dhe një vit më vonë ai do të bëhej evropiani i parë që arriti [[Oqeani Paqësor|Paqësorin]] përgjatë tokës në veri të [[Rio Grande]]s, duke e arritur oqeanin afër Bella Coola-s së tanishme. Kjo vijoi nga ekspedita Lewis dhe Clark për dymbëdhjetë vjetë. Pak pas kësaj, shoku i Mackenzie-t, John Finlay, themeloi ngulimin e parë të përhershëm evropian në [[Kolumbia Britanike|Kolumbinë Britanike]], në Fortesën Saint John. Kompania Veri-Perëndimore kërkoi eksplorime të mëtejshme, së pari nëpërmjet David Thompsonit, duke nisur në vitin [[1797]] dhe më vonë nga Simon Fraser. Ekspedita të tjera u zhvilluan në fillim të viteve [[1800]], që u shtynë në territoret e egra të [[Malet Shkëmbore|Maleve Shkëmbore]] dhe Rrafshin e Brendshëm ashtu dhe të gjithë rrugën drejtë Ngushticës së Xhorxhas në Bregdetin Paqësor, duke zgjeruar [[Amerika Veriore Britanike|Amerikën Veriore Britanike]] drejtë perëndimit.<ref name=innes>{{cite book|last = Innis|first = Harold A.|title =The Fur Trade in Canada: An Introduction to Canadian Economic History|url = https://books.google.al/books?id=eCgps70cHV4C|publisher = University of Toronto Press|year = 2001|language = en|orig-year = 1930|edition = rishtypje|location = Toronto, Ontario|isbn = 978-0-8020-8196-4}}</ref> Në vitin [[1815]], gjeneral lejtnanti Sir [[George Prevost]] ishte ''Kapiteni-Përgjithshëm dhe krye-guvernatori aty dhe mbi provincat e Kanadasë së Sipërme, Kanadasë së Poshtme, [[Skocia e Re|Skocisë së Re]] dhe Nju Brunsuikut, si dhe varësive të tyre, nën-admiral i po atyre, gjeneral lejtnant dhe komandant i të gjitha forcave të Madhërisë së Tij në Provincat e Kanadasë së Sipërme dhe të Poshtme, [[Skocia e Re|Skocisë së Re]] dhe [[New Brunswick|Nju Brunsuikut]] dhe varësive të tyre, si dhe ishujve të [[Toka e Re dhe Labradori|Njufaundlandit]], [[Ishulli i Princit Eduard|Princ Eduardit]], [[Kontea Cape Breton|Kepit Breton]] dhe [[Bermuda|Bermudeve]] etj. etj. etj.''. Poshtë Prevostit, stafi i Ushtrisë Britanike në ''[[Provincat dhe territoret e Kanadasë|Provincat]] e [[Skocia e Re|Skocisë së Re]], [[New Brunswick|Nju Brunsuikut]] dhe varësive të tyre, duke përfshirë ishujt e Njufaundlandit, [[Kontea Cape Breton|Kepit Breton]], [[Ishulli i Princit Eduard|Princ Eduardit]] dhe Bermudeve'' ishin nën komandën e gjeneral lejtnantit Sir John Coape Sherbrooke. Poshtë Sherbrooke-ut, Garnizoni i Bermudeve ishte nën kontrollin e drejtpërdrejtë të zëvendës guvernatorit të Bermudeve, gjeneral majorit George Horsford (megjithëse zëvendës guvernatorit të Bermudeve në vijim iu rikthye qeverisja e plotë, në rolin e tij ushtarak si krye-komandant i Bermudeve ai mbeti vartës i krye-komandantit në [[Halifax (Skocia e Re)|Halifaks]] dhe lidhjet navale dhe kishtare midis [[Bermuda|Bermudeve]] dhe ''Provincave Maritimes'' gjithashtu mbetën; Lidhjet ushtarake do të shkëputeshin nga Konfederata Kanadeze në fund të viteve [[1860]], që rezultuan në largimin e [[Forcat e Armatosura Britanike|Ushtrisë Britanike]] nga [[Kanadaja]] dhe kryekomandanti i saj nga [[Halifax (Skocia e Re)|Halifaksi]], kur Qeveria Kanadeze mori përgjegjësinë për mbrojtjen e Kanadasë; Lidhjet navale mbetën deri sa [[Marina Mbretërore Britanike]] u tërhoq nga [[Halifax (Skocia e Re)|Halifaksi]] në vitin [[1905]], duke ia dorëzuar kantierin naval të atyshëm [[Marina Mbretërore Kanadeze|Marinës Mbretërore Kanadeze]]; [[Kisha Anglikane]] e themeluar në Bermude, brenda të cilës guvernatori kishte detyrën e Ordinarit, mbeti e lidhur me koloninë e Njufaundlandit, nën peshkopin e saj deri në vitin [[1919]]).<ref>{{cite book|title =The Quebec Almanack, and British American Royal Kalendar, for the year 1815: Being the Third After Leap Year|url = https://books.google.al/books?id=n3SitAEACAAJ|year = 2018|publisher = FB&C ltd.|language = en|orig-year = 1815|isbn = 978-036503303-5}}</ref> Në përgjigje të Rrebelimeve të viteve [[1837]]–[[1838]],<ref name=smith2829/> [[Mbretëria e Bashkuar e Britanisë së Madhe dhe Irlandës|Britania]] Kaloi Aktin e Bashkimit në vitin [[1840]], që bashkonte Kanadanë e Sipërme dhe të Poshtme në Provincën e Kanadasë. Qeverisë përgjegjëse në fillim iu dha [[Skocia e Re|Skocisë së Re]] në vitin [[1848]], por më vonë u shtri në kolonitë e tjera [[Amerika Veriore Britanike|Amerikës Veriore Britanike. Me kalimin e Aktit të Amerikës Veriore Britanike, 1867 nga parlamenti britanik, Kanadaj e Sipërme dhe e Poshtme, [[New Brunswick]]-u dhe [[Skocia e Re]] do të formonin Konfederatën e Kanadasë.<ref>{{cite book|editor = Andrew Porter|year = 1998|language = en|url = https://books.google.al/books?id=oo3F2X8IDeEC|title =The Oxford History of the British Empire|volume = 3. The Nineteenth Century|publisher = [[Oxford University Press]]|isbn = 978-0-19-924678-6|page = 187}}</ref> Toka e Rupertit (që ishte ndarë midis [[Manitoba|Manitobës]] dhe [[Territoret Veri-Perëndimore|Territoreve Veri-Perëndimore]]), [[Kolumbia Britanike]] dhe [[Ishulli i Princit Eduard]] iu bashkuan Kanadasë nga fundi i vitit [[1873]], por [[Toka e Re dhe Labradori|Njufaundlandi]] nuk do ti bashkohej Kanadasë deri në vitin [[1949]]. Si zotërimet e tjera britanike, si [[Australia]], [[Zelanda e Re]] dhe [[Afrika e Jugut]], [[Kanadaja]] gëzonte autonomi mbi punët e saj të brendshme, por njihte monarkun britanik si [[kreu i shtetit|kreun e shtetit]] dhe bashkëpunonte ngushtësisht me [[Mbretëria e Bashkuar e Britanisë së Madhe dhe Irlandës|Britaninë]] mbi çështjet e mbrotjes.<ref>{{cite book|author = Lawrence James|title =The Rise and Fall of the British Empire|publisher =St. Martin's Griffin|year = 1997|language = en|isbn = 978-031216985-5|pages = 311–12, 341}}</ref> Pas kalimit të Statutit të Uestminsterit në vitin [[1931]],<ref>{{cite book|author1 =R. A. W. Rhodes|author2 = John Wanna|author3 = Patrick Weller|year = 2009|title = Comparing Westminster|publisher = [[Oxford University Press]]|language = en|isbn = 978-0-19-956349-4|pages =5–15}}</ref> [[Kanadaja]] dhe zotërimet e tjera ishin plotësisht të pavarura nga kontrolli legjislativ britanik; ato do ti nulizonin ligjet britanike dhe [[Mbretëria e Bashkuar e Britanisë së Madhe dhe Irlandës|Britania]] nuk mund të kalonte më ligje për ta, pa miratimin e tyre.<ref>{{cite book|author1 = Colin Turpin|author2 = Adam Tomkins|year = 2007|title = British Government and the Constitution|publisher = [[Cambridge University Press]]|language = en|edition =i 6-të|isbn = 978-052169029-4|page = 48}}</ref> Pavarësia e [[ShBA|Shteteve të Bashkuara]] dhe mbyllja e porteve të sajë për tregtinë britanike, kombinuar me paqen në rritje në rajon, që e pakësoi rrezikun për të transportuar (duke rezultuar në tregtarë të vegjël evazivë, si ata që kryenin ndërtuesit navalë bermudianë, duke humbur favoret e kliperave më të mëdhenj), dhe hyrja e trupave prej metali dhe [[makina me avull|motorëve me avull]], po e mbysnin ngadalë ekonominë detare të Bermudeve, ndërsa rëndësia e sapo zbuluar, pasi baza e Marinës Mbretërore dhe [[Forcat e Armatosura Britanike|Ushtrisë Britanike]] nga e cila [[Amerika Veriore|Amerika e Veriut]] dhe Stacioni i Indive Perëndimore mund të kontrolloheshin, nënkuptonte interes në rritje nga [[Qeveria e Mbretërisë së Bashkuar|Qeveria Britanike]] për qeverisjen e saj. Bermuda u grupua me [[Amerika Veriore Britanike|Amerikën Veriore Britanike]], veçanërisht [[Skocia e Re|Skocinë e Re]] dhe [[Toka e Re dhe Labradori|Njufaundlandin]] (fqinjët e saj më të afërt britanikë), duke pasuar Pavarësinë e [[ShBA|Shteteve të Bashkuara]]. Kur lufta me [[Franca|Francën]] ndoqi [[Revolucioni Francez|Revolucionin Francez]], një kantjer naval mbretëror u krijuar në [[Bermuda|Bermude]] në vitin [[1795]], që do të alternohej me kantierin naval të [[Halifax (Skocia e Re)|Halifaksit]] ([[Bermuda]] gjatë verave dhe [[Halifax (Skocia e Re)|Halifaksi]] gjatë dimrave) si qendra e Marinës Mbretërore dhe baza kryesore për ''Stacionin e Lumit Sejnt Lorenc dhe e Bregdetit të Amerikës'' (që do të bëhej ''Stacioni i Amerikës Veriore'' në vitin [[1813]], ''Stacioni i Amerikës Veriore dhe Liqeneve të Kanadasë'' në vitin [[1816]], ''Stacioni i Amerikës Veriore dhe Njufaundlandit'' në vitin [[1821]], Stacioni i Amerikës Veriore dhe Indive Perëndimore rreth vitit [[1820]] dhe në fund ''Stacioni i Amerikës dhe Indive Perëndimore'' nga viti [[1915]] deri në vitin [[1956]]) para se të bëhej selia e gjithë vitit dhe baza kryesore nga viti [[1818]]. Garnizoni i rregullt i ushtrisë (i krijuar në vitin [[1701]], por i tërhequr në vitin [[1784]]) u rivendos në vitin [[1794]], duke u zhvilluar gjatë [[shekulli XIX|Shekullit të Nëntëmbëdhjetë]] për tu bërë një nga më të mëdhenjtë e [[Forcat e Armatosura Britanike|Ushtrisë Britanike]], në lidhje me përmasat e [[Bermuda|Bermudeve]]. [[Bllokada]] e porteve të bregdetit [[Oqeani Atlantik|Atlantik]] të [[ShBA|Shteteve të Bashkuara]] dhe Fushata e Çisëpikut (duke përfshirë Djegjen e [[Uashingtoni]]t) u orkestruan nga [[Bermuda|Bermudet]] gjatë [[Lufta e vitit 1812|Luftës Amerikane të vitit 1812]]. Pregatotjet për operacione të ngjashme u zhvilluan në [[Bermuda|Bermude]], kur Çështja Trent gati e çoi [[Mbretëria e Bashkuar e Britanisë së Madhe dhe Irlandës|Britaninë]] në luftë me [[ShBA|Shtetet e Bashkuara]] gjatë [[Lufta Civile Amerikane|Luftës Civile Amerikane]] ([[Bermuda|Bermudet]] tashmë po shërbenin si pikë parësore transporimi për armët e prodhimit britanik dhe evropian, që trafikoheshin në portet e [[Shtetet e Konfederatës së Amerikës|Konfederatës]], veçanërisht në [[Charleston, South Carolina]], në thyerësit e [[bllokada|bllokadës]]; [[pambuku]] sillej nga të njëjtët porte nga thyerësit e bllokadës, për tu tregtuar në Bermude si material lufte) dhe Bermudet lujtën role të rëndësishme (si një bazë navale, pikë e formimit të konvojeve trans-atlantike, si një pikë lidhëse në ''Cable and Ëireless'' kabllit nëndetar telegrafik Skoci e Re-Inditë Perëndimore Britanike, si një stacion pa tela dhe nga vitet [[1930]] si një vend për bazat ajrore të përdorura si pika ndalimi për fluturimet trans-atlantike dhe për operimin e patrullave ajrore kundër-nëndetëseve mbi [[Oqeani Atlantik|Atlantikun Verior]]) në teatrin Atlantik të [[Lufta e Parë Botërore|Luftës së Parë Botërore]] dhe në [[Beteja e Atlantikut|Betejën e Atlantikut]] gjatë [[Lufta e Dytë Botërore|Luftës së Dytë Botërore]], kur bazat ekzistuese të Marinës Mbretërore, Ushtrisë Britanike dhe Forcave Ajrore Mbretërore u bashkuar nga një bazë e Marinës Mbretërore Kanadeze dhe bazat navale dhe ajrore të aleate të [[ShBA|Shteteve të Bashkuara]]. Ajo mbeti një bazë navale dhe ajrore jetësore gjatë [[Lufta e Ftohtë|Luftës së Ftohtë]], me bazat amerikane dhe kanadeze që ekzistonin përkrahë atyre britanike nga [[Lufta e Dytë Botërore]] deri në vitin [[1995]]. ===Hondurasi Britanik dhe Ishujt Folkland=== Në fillim të [[shekulli XVII|shekullit të XVII]], lundërtarët anglezë kishin filluar të prisnin drurë ''haematoxylum campechianum'' në pjesët bregdetare të [[Amerika Qendrore|Amerikës Qendrore]] mbi të cilën [[Amerika Spanjolle|spanjollët]] ushtronin pak kontroll. Nga fillimi i [[shekulli XVIII|shekullit të XVIII]], një ngulim i vogël britanik ishte themeluar në lumin e Belizes, megjithëse spanjollët refuzuan ta njihnin kontrollin britanik mbi rajonin dhe shpesh i shpërnguli kolonët britanikë. Në [[Traktati i Parisit (1783)|Traaktatin e Parisit]] të vitit [[1783]] dhe Konventën e Londërsa së vitit [[1786]], [[Perandoria Spanjolle|Spanja]] i dha [[Mbretëria e Britanisë së Madhe|Britanisë]] të drejtën për të prerë dru ''haematoxylum campechianum'' dhe mogani në rajonin midis lumit Hondo dhe atij Belize, por [[Spanja]] e ruajti sovranitetin mbi këtë rajon. Duke ndjekur Traktatin Clayton–Bulwer të vitit [[1850]] me [[ShBA|Shtetet e Bashkuara]], [[Mbretëria e Bashkuar e Britanisë së Madhe dhe Irlandës|Britania]] ra dakord ti shpërngulte kolonët nga Ishujt e Gjirit dhe Bregdetin e Moskitos, por ruajti kontrollin e ngulimit në lumin Belize. Në vitin [[1862]], Britania themeloi koloninë e kurorës të [[Historia e Belizës|Hondurasi Britanik]] në këtë vend.<ref name=cs>{{Cite book|author = Nigel Bolland|chapter = Belize: Historical Setting|language = en|url = https://web.archive.org/web/19990117033536/http://lcweb2.loc.gov/frd/cs/bztoc.html|title =A Country Study: Belize|editor = Tim Merrill|publisher = Library of Congress, Federal Research Division|date = janar 1992}}</ref> Britanikët në fillim krijuan një prani në [[Ishujt Falkland]] në vitin [[1765]], por u detyruan të tërhiqeshin për arsye ekonomike të lidhura me [[Lufta Revolucionare Amerikane|Luftën Amerikane për Pavarësi]] në vitin [[1774]].<ref>{{cite book|last = Gibran|first = Daniel|title =The Falklands War: Britain Versus the Past in the South Atlantic|year = 1998|publisher = McFarland & Company, Inc.|language = en|isbn = 978-0-7864-0406-3|location = Xheferson, Karolina e Veriut|pages =26–27}}</ref> Ishujt vijuan të përdoreshin nga gjuetarët britanikë të [[foka]]ve dhe [[balena]]ve, megjithë ngulimi i Port Egmont u shkatërrua nga [[Perandoria Spanjolle|spanjollët]] në vitin [[1780]]. [[Argjentina]] u përpoq të krijonte një koloni në rrënojat e ngulimit të mëparshëm spanjoll të Puerto Soledadit, që përfundoi me rikthimin britanik në vitin [[1833]]. [[Mbretëria e Bashkuar e Britanisë së Madhe dhe Irlandës|Britanikët]] qeverisnin ishullin e pabanuar të Xhorxhias Jugore, që ishte pretenduar nga [[kapiteni i anijes|kapiteni]] [[Xhejms Kuk]] në vitin [[1775]], si një varësi e [[Ishujt Falkland|Ishujve Folkland]].<ref>{{Cite book|author =R. K. Headland|title =The Island of South Georgia|url = https://books.google.com/books?id=lZ04AAAAIAAJ|publisher = [[Cambridge University Press]]|year = 1984|language = en|ISBN =0-521-25274-1}}</ref> [[File:Member states of the Commonwealth of Nations.svg|thumb|389px|[[Komonuelthi i Kombeve]] i përbërë nga ish territoret e [[Perandoria Britanike|Perandorisë Britanike]] në [[Amerika britanike|Amerikë]] dhe gjetkë]] ==Ç'kolonizimi dhe territoret përtejdetit, 1945–tani== ===Lëvizjet e suksesshme të pavarësisë=== Me fillimin e [[Lufta e Ftohtë|Luftës së Ftohtë]] në fundin e viteve [[1940]], Qeveria Britanike filloi të formonte plane për pavarësinë e kolonive të [[Perandoria Britanike|Perandorisë]] në [[Afrika Britanike|Afrikë]], [[India Britanike|Azi]] dhe [[Amerika britanike|Amerikë]]. Autoritetet Britanike fillimisht planifikuan për një proçes që do të zgjaste tre dekada në të cilin secila koloni do të zhvillonte një parlament vetë-qeverisës dhe demokratik, por paqëndrueshmëria dhe frikat e depërtimit komunist në koloni i inkurajoi britanikët ta nxitonin lëvizjen drejtë vetë-qeverisjes.<ref>{{cite book|author = Lawrence James|year = 1997|title =The Rise and Fall of the British Empire|publisher =St. Martin's Griffin|language = en|isbn = 978-031216985-5|pages = 538–39}}</ref> Krahasuar me perandoritë e tjera evropiane, që përjetuan luftëra pavarësie si [[Lufta Algjeriane]] dhe Lufta Koloniale Portugeze, proçesi britanik pas luftës i ç'kolonizimit në [[Karaibet|Karaibe]] ishte relativisht paqësor.<ref>{{cite book|author = Lawrence James|year = 1997|title =The Rise and Fall of the British Empire|publisher =St. Martin's Griffin|language = en|isbn = 978-031216985-5|pages = 588–89}}</ref> Në një përpjekje për ti bashkuar kolonitë e Karaibeve, në vitin [[1958]] [[Mbretëria e Bashkuar e Britanisë së Madhe dhe Irlandës së Veriut|Britania]] themeloi Federatën e Indive Perëndimore. Federata u rrëzua në vijim të humbjes së dy anëtarëve të saj më të mëdhenjë, [[Xhamajka|Xhamajkës]] dhe [[Trinidadi dhe Tobago|Trinidadit]], secila pre të cilave mori pavarësinë në vitin [[1962]]; [[Trinidadi dhe Tobago|Trinidadi]] formoi një bashkim me Tobagon për tu bërë shteti i [[Trinidadi dhe Tobago|Trinidadit dhe Tobagos]]. Ishujt lindorë të [[Karaibet|Karaibeve]], ashtu si [[Bahamasi]], fituan pavarësinë në vitet [[1960]], [[1970]] dhe [[1980]].<ref name=knight14>{{cite book|author1 = Franklin W. Knight|author2 = Colin A. Palmer|year = 1989|title =The Modern Caribbean|publisher = University of North Carolina Press|language = en|isbn = 978-080781825-1|pages =14–15}}</ref> [[Guajana]] e arriti pavarësinë në vitin [[1966]]. Kolonia e fundit e [[Mbretëria e Bashkuar e Britanisë së Madhe dhe Irlandës së Veriut|Britaniss]] në tokën kryesore amerikane, [[Historia e Belizës|Hondurasi Britanik]], u bë një koloni vetë-qeverisëse në vitin [[1964]] dhe u riemërtua [[Belize]] në vitin [[1973]], duke e marrë pavarësinë e plotë në vitin [[1981]]. Një debat me [[Guatemala|Guatemalën mbi pretendimet ndaj [[Belize]]s u lanë të pazgjidhura.<ref>{{cite book|author = Trevor Owen Lloyd|year = 1996|title = The British Empire 1558–1995|url = https://books.google.al/books?id=LSPSmgEACAAJ|publisher = [[Oxford University Press]]|language = en|isbn = 978-019873134-4|pages = 401, 427–29}}</ref> ===Territoret e Mbetura=== {{main|Territoret e Jashtme Britanike}} Megjithëse shumë nga territoret karaibike të [[Perandoria Britanike|Perandorisë Britanike]] fituan pavarësinë, [[Anguilla]] dhe [[Turks dhe Kaikos|Ishujt Turks dhe Kaikos]] zgjodhën të mbanin sundimin britanik, edhe pse tashmë kishin filluar rrugën e pavarësisë.<ref>{{cite book|author = Peter Clegg|year = 2005|chapter =The UK Caribbean Overseas Territories|editor1 = Lammert de Jong|editor2 = Dirk Kruijt|title = Extended Statehood in the Caribbean|publisher = Rozenberg Publishers|language = en|isbn = 978-905170686-4|page = 128}}</ref> [[Ishujt e Virgjër Britanikë|Ishujt Virxhinë Britanikë]], [[Bermuda]], [[Ishujt Cayman]], [[Montserrati]] dhe [[Ishujt Falkland]] gjithashtu qëndruan nën jurisdiksionin e [[Mbretëria e Bashkuar e Britanisë së Madhe dhe Irlandës së Veriut|Britanisë]].<ref>{{cite book|author = Lawrence James|year = 1997|title =The Rise and Fall of the British Empire|publisher =St. Martin's Griffin|language = en|isbn = 978-031216985-5|page = 622}}</ref> Në vitin [[1982]], [[Mbretëria e Bashkuar e Britanisë së Madhe dhe Irlandës së Veriut|Britania]] mundi [[Argjentina|Argjentinën]] në [[Lufta e Falklandit|Luftën e Folklandeve]], një luftë e pashpallur në të cilën [[Argjentina]] u orvat të merrte kontrollin e [[Ishujt Falkland|Ishujve Folkland]].<ref>{{cite book|author = Lawrence James|year = 1997|title =The Rise and Fall of the British Empire|publisher =St. Martin's Griffin|language = en|isbn = 978-031216985-5|pages = 624–26}}</ref> Në vitin [[1983]], Akti i Shtetësisë Britanike në vitin [[1981]] i riemërtoi kolonitë ekzistuese britanikesi "''Territoret e Varura Britanike''".<ref group=Shpjegimi>Dispozita 6 e Aktit të Shtetësisë Britanike 1981 {{cite web|title = British Nationality Act 1981, Schedule 6|language = en|url = http://www.legislation.gov.uk/ukpga/1981/61/schedule/6/enacted|access-date =18 mars 2019|url-status = live|archive-date =1 prill 2019|archive-url = https://web.archive.org/web/20190401094630/http://www.legislation.gov.uk/ukpga/1981/61/schedule/6/enacted}} i riklasifikoi kolonitë e mbetura vetë-qeverisëse (ato me legjislaturat e tyre të zgjedhura dhe me një shkallë autonomie, si [[Bermuda|Bermudet]]) dhe Kolonitë e Kurorës (ato pa legjislatura të zgjedhura, që qeveriseshin tërësisht nga guvernatorët e caktuar nga [[Qeveria e Mbretërisë së Bashkuar|Qeveria Britanike]] me këshilla rekomandues, si [[Hong Kongu]]) si "''[[Territoret e Jashtme Britanike|Territoret e Varura Britanike]]''".</ref> Historikisht, kolonët ndanin të njëjtën qytetari (megjithëse [[Magna Carta]] kishte krijuar efektivisht qytetarinë angleze, qytetarët etiketoheshin akoma ''subjekte të mbretit të Anglisë'' ose ''subjekte angleze''. Me bashkimin e mbretërive të [[Mbretëria e Anglisë|Anglisë]] dhe [[Historia e Skocisë|Skocisë]], kjo u zëvendësua me ''subjekte britanike'', që përfshinte qytetarët e gjithë territorit sovran të [[Qeveria e Mbretërisë së Bashkuar|Qeverisë Britanike]], duke përfshirë edhe kolonitë) si britonë. Megjithëse historikisht, të gjithë subjektet britanike kishin [[e drejta e votës|të drejtën për të votuar]] për kandidatët, ose të kandidonin vetë për tu zgjedhur në [[Dhoma e Komunëve të Mbretërisë së Bashkuar|Dhomën e Komunëve]] (duke llogaritur se ata ishin [[burri|burra]], para [[E drejta e grave për të votuar|të drejtës së votimit të grave]] dhe plotësonin kushtin e pronësisë, kur aplikonin). [[Qeveria e Mbretërisë së Bashkuar|Qeveria Britanike]] (si me Qeverinë e [[Mbretëria e Anglisë|Mbretërisë së Anglisë]] para saj) nuk kishte caktuar kurrë vende në [[Dhoma e Komunëve të Mbretërisë së Bashkuar|Dhomën e Komunëve]] për ndonjë koloni, efektivisht duke ua hequr të drejtën kolonëve në niveln sovran të qeverisë së tyre. Gjithashtu nuk ka pasur kurrë një fisnik në Dhomën e Lordëve, që të përfaqësonte ndonjë koloni. Kolonët ishin në këtë mënyrë të pa llogaritur, ose nuk u kërkohej të jepnin miratimin për ndonjë gjë, në një seri aktesh që u kaluan nga parlamenti i [[Mbretëria e Bashkuar|Mbretërisë së Bashkuar]] midis viteve [[1968]] dhe [[1982]], që kërkonin të kufizonin të drejtat e tyre dhe në fund të ndryshonin qytetarinë. Kur mjaft koloni u ngritën para [[Lufta e Dytë Botërore|Luftës së Dytë Botërore]] në statusin e ''zotërimit'', duke formuar kolektivisht [[Komonuelthi i Kombeve|Komonuelthin e vjetër Britanik]] (të veçuar nga [[Mbretëria e Bashkuar]] dhe kolonitë e varura të saj), qytetarët e saj mbetën subjekte britanike dhe në teori, çdo subjekt britanik i lindur kudo në botë, kishte të njëjtat të drejta themelore për të hyrë, qëndruar dhe punuar në [[Mbretëria e Bashkuar|Mbretërinë e Bashkuar]] si një subjekt britanik në Mbretëria e Bashkuar e Britanisë së Madhe dhe Irlandës së Veriut|Mbretërinë e Bashkuar]], prindërit e të cilit ishin të dy subjekte britanike të lindura në Mbretërinë e Bashkuar (megjithëse shumë politika dhe praktika qeveritare vepronin për ta shmangur ushtrimin e lirë të këtyre të drejtave për grupe të ndryshme demografike të kolonëve, duke përfshirë [[grekët qipriotë]]). Kur zotërimet dhe një numër gjithmonë e më i madh kolonish filluan të pavarësoheshin tërësisht nga [[Mbretëria e Bashkuar|Mbretëria e Bashkuar Britanike]] pas [[Lufta e Dytë Botërore|Luftës së Dytë Botërore]], [[Komonuelthi i Kombeve|Komonuelthi]] u shndërrua në një bashkësi shtetesh të pavarura, secile prej të cilëve njihte monarkun britanik si [[kreu i shtetit|kreun e tyre të shtetit]] (duke krijuar monarki të veçanta me të njëjtin person që zinte të gjithë fronet e veçanta; me përjashtim të [[India|Indisë]] republikane). ''Subjektet Britanike'' u zëvendësua nga Akti i Shtetësisë Britanike në vitin [[1948]] me ''qytetar i Mbretërisë së Bashkuar dhe kolonive'' për rezidentët e [[Mbretëria e Bashkuar|Mbretërisë së Bashkuar]] dhe kolonive të saj, ashtu si dhe [[Varësitë e Kurorës|Varësive të Kurorës]]. Megjithatë, pasi dëshirohej që të ruhej lëvizja e lirë për të gjithë qytetarët, në të gjithë [[Komonuelthi i Kombeve|Komonuelthin]], ''Subjektet Britanike'' u mbajt si një shtetësi që mbulonte të gjithë qytetarët e [[Mbretëria e Bashkuar|Mbretërisë së Bashkuar]] dhe kolonive si qytetarë të mbretërive të tjera të Komunuelthit. Rrjedhja drejtë [[Mbretëria e Bashkuar e Britanisë së Madhe dhe Irlandës|Mbretërisë së Bashkuar]] të qytetarëve me ''ngjyrë'' gjatë viteve [[1940]] dhe [[1950]], si nga [[Territoret e Jashtme Britanike|kolonitë e mbetura]] ashtu dhe nga [[Komonuelthi i Kombeve|Komunuelthi i ri i pavarur i Kombeve]] iu përgjigjën me një shtypje rraciste, që çoi në kalimin e Aktit të Emigrantëve të Komunuealthit në vitin [[1962]], që i kufizonte të drejtat e shtetasve të komunuelthit të hynin, qëndronin dhe punonin në [[Mbretëria e Bashkuar|Mbretërinë e Bashkuar]]. Ky akt lejonte gjithashtu disa kolonë (kryesisht indianë etnikë në [[Afrika Britanike|Kolonitë Afrikane]]) të mbanin qytetarinë e [[Mbretëria e Bashkuar|Mbretërisë së Bashkuar]] dhe kolonive, nëse kolonitë e tyre bëheshin të pavarura, duke mundësuar një masë për të siguruar që këta persona të mos bëheshin [[Pashtetësia|apatridë]], nëse atyre u mohohej qytetaria e shtetit të tyre të ri të pavarur. Shumë indianë etnikë, e gjetën veten e tyre të margjinalizuar në shtetet e reja të pavarura (në mënyrë të shquar [[Kenia]]) dhe u zhvendosën për në [[Mbretëria e Bashkuar|Mbretërinë e Bashkuar]], në përgjigje të së cilës u kalua me shpejtësi Akti i Emigrantëve të Komunuealthit në vitin [[1968]], duke i zhveshur të gjithë subjektet britanike (duke përfshirë qytetarët e [[Mbretëria e Bashkuar|Mbretërisë së Bashkuar]] dhe kolonive), që nuk kishin lindur në [[Mbretëria e Bashkuar|Mbretërinë e Bashkuar]] dhe që nuk kishin një qytetari të [[Mbretëria e Bashkuar|Mbretërisë së Bashkuar]] dhe kolonive të prindërve të lindur [[Mbretëria e Bashkuar e Britanisë së Madhe dhe Irlandës|Mbretërinë e Bashkuar]] ose kualifikime të tjera (siç ishte statusi ezistues i rezidencës), të të drejtave për të hyrë lirisht, qëndruar dhe punuar në [[Mbretëria e Bashkuar|Mbretërinë e Bashkuar]]. Kjo u ndoq nga Akti i Emigracionit të vitit [[1971]], që efektivisht i ndante ''qytetarët e Mbretërisë së Bashkuar dhe kolonive'' në dy tipe, megjithëse qytetaria e tyre mbetej e njëjtë: Ata nga vetë [[Mbretëria e Bashkuar e Britanisë së Madhe dhe Irlandës së Veriut|Mbretëria e Bashkuar]], që ruanin të drejtat e hyrjes së lirë, banimit dhe punimit në [[Mbretëria e Bashkuar|Mbretërinë e Bashkuar]]; dhe ata që kishin lindur në koloni (ose vendet e huaja me prindër kolonialë britanikë), të cilët iu mohoheshin ato të drejta. Akti i Shtetësisë Britanike i vitit [[1981]], që hyri në fuqi më 1 janar [[1983]],<ref>{{cite web|title =The British Nationality Act 1981 (Commencement) Order 1982|url = http://www.legislation.gov.uk/uksi/1982/933/made|work = legislation.gov.uk|language = en|access-date =18 mars 2019|url-status = live|archive-date =1 prill 2019|archive-url = https://web.archive.org/web/20190401134239/http://www.legislation.gov.uk/uksi/1982/933/made}}</ref> e shfuqizoi statusin e ''Subjektit Britanik'' dhe i zhveshi kolonët nga qytetaria e tyre e plotë britanike si ''qytetarë të Mbretërisë së Bashkuar dhe kolonive'', duke e zëvendësuar atë me ''qytetarinë e territoreve të varura britanike'', që nuk gëzonin të drejtën e banimit ose të punonin kudo (në të njëjtën kohë u krijuan kategori të tjera edhe me më pak të drejta, duke përfshirë qytetarinë britanike të përtejdetit, për ish qytetarët e [[Mbretëria e Bashkuar e Britanisë së Madhe dhe Irlandës së Veriut|Mbretërisë së Bashkuar]] dhe kolonive të lindur në ish kolonitë). Përjashtime u bënë për [[gjibraltari|gjibraltarianët]] (të lejuar të mbanin shtetësinë britanike për të mbajtur [[Shtetësia e Bashkimit Evropian|qytetarinë e Bashkimit Europian]]) dhe [[Ishujt Falkland|folklandezët]], që u lejuan të mbanin të njëtën ''qytetari të re britanike'', që u bë qytetaria automatike për atë që ishin nga [[Mbretëria e Bashkuar]] dhe [[Varësitë e Kurorës]]. Pasi akti u kuptua gjerësisht se kishte kaluar në përgatitje të dorëzimit të [[Hong Kongu]]t në vitin [[1997]] te [[Kina]] (për të parandaluar shtetasit britanikë [[kinezët|kinezë etnikë]] për të mërguar në [[Mbretëria e Bashkuar|Mbretërinë e Bashkuar]]) dhe duke parë historinë e shpërfilljes dhe racizmit, këto koloni me ''jo-evropianë'' të konsiderueshëm (për të përdorur të folurën e [[Qeveria e Mbretërisë së Bashkuar|Qeverisë Britanike]]) populsitë kishin përballuar nga nga Qeveria Britanike që nga ''fundi i [[Perandoria Britanike|Perandorisë]]'', zbatimi i aktit vetëm për ato koloni në të cilat qytetaria kishte ndryshuar në ''qytetarinë e territoreve të varura britanike'', u perceptua si një shembull veçanërisht famëkeq i racizmit të [[Qeveria e Mbretërisë së Bashkuar|Qeverisë Britanike]]. Zhveshja nga të drejtat e lindjes për të paktën disa prej kolonive të statusit të ''subjekteve britanike'' në vitet [[1968]] dhe [[1971]], si dhe ndryshimi i qytetarisë së tyre në vitin [[1983]], në fakt shkelte të drejtat e dhëna atyre nga Kartat Mbretërore në themelimin e kolonive. [[Bermuda]] (emërtimi i plotë ''Ishujt Somers ose Ishujt e Bermudës''), për shembull, kishin qenë vendosur nga Kompania e Londrës (që e kishte banuar arkipelagun që nga shkatërrimi i anijes ''Sea Venture'' në vitin [[1609]]) në vitin [[1612]], kur ajo mori kartën e tretë mbretërore nga [[Xhejmsi VI i Skocisë dhe I i Anglisë|Mbreti Xhejmsi I]], duke korrigjuar kufijtë e Kolonisë së parë të Virxhinias, mjaftueshëm largë përgjatë [[Oqeani Atlantik|Atlantikut]] për të përfshirë [[Bermuda|Bermudet]]. Të drejtat e qytetarisë të garantuara kolonëve nga [[Xhejmsi VI i Skocisë dhe I i Anglisë|Mbreti Xhejmsi I]] në kartën origjinale të 10 [[prilli]]t [[1606]], të zbatuar në këtë mënyrë për bermudianët: «''Gjithashtu ne, për ne, trashëgimtarët dhe pasuesit tanë, deklarojmë nëpërmjet këtyre dhuratave se të gjithë dhe çdo person që është subjekti ynë, që duhet të banojë dhe jetoi brenda çdo apo ndonjë nga mjaft nga këto koloni dhe plantacione dhe secili nga fëmijët e tyre, që mund të ndodh të lind brenda kufijve dhe zotërimeve të këtyre koloni dhe plantacioneve do të gëzoi të gjitha liritë, [[e drejta e votës|të drejtën e votës]] dhe imunitetet brenda ndonjë nga zotërimet tona të tjera për të gjitha synimet dhe qëllimet sikur ata të kishin qenë duke banuar dhe lindur brenda mbretërisë sonë të Anglisë ose në ndonjë nga zotërimet tona''.»<ref>{{Cite web|url=https://www.gutenberg.org/files/36181/36181-h/36181-h.htm|title =The Project Gutenburg ebook of The Three Charters of the Virginia Company of London, by Samuel M. Bemiss|website = www.gutenberg.org|language = en}}</ref> Këto të drejta u konfirmuan në kartën mbretërore të dhënë trashëgimtares së Kompanisë së Londrës, Kompanisë së Qytetit të Londrës për Plantacionin e Ishujve Somers, në vitin [[1615]] në [[Bermuda|Bermude]] që u nda nga Virxhinia: «''Dhe ne sigurojmë për trashëgimtarët dhe pasuesit tanë, deklarojmë nëpërmjet këtyre pikave, se të gjithë dhe çdo person që është janë subjektet tona, që duhet të shkoi të banoi brenda këtyre Ishujve Somer dhe secili nga fëmijët dhe pasardhësit e tyre që mund të ndodh të ketë lindur brenda kufijve të atyshëm do të ketë dhe gozoi të gjitha liritë, [[e drejta e votës|të drejtën e votës]] dhe imunitetet e qytetarëve të lirë dhe të gjitha subjekteve natyrore brenda ndonjërës nga zotërimet për të gjitha synimet dhe qëllimet, sikur të jetë duke jetuar dhe lindur brenda kësaj [[Mbretëria e Anglisë|Mbretërisë sonë të Anglisë]] ose në ndonjë tjetër nga zotërimet tona''.»<ref>{{cite book|chapter = Letters Patent of King James I, 1615|title = Memorials of the Discovery and Early Settlement of The Bermudas or Somers Islands|volume = 1|first = gjeneral lejtnant Sir John Henry|last = Lefroy, guvernator dhe krye-komandant i Bermudeve|year = 1981|publisher =The Bermuda Historical Society and The Bermuda National Trust|language = en|orig-year = 1877}}</ref> Në lidhje me ish subjektet britanike të [[Ishulli Shën Elena|Shën Helenës]], Lord Beaumont i Whitley në Dhomën e Lordëve debatoi mbi Dokumentet e ''[[Territoret e Jashtme Britanike|Territoreve Britanike Përtejdetit]]'' më 10 korrik [[2001]], duke pohuar: «''Qytetaria u dha në mënyrë të parevokueshme nga Çarlsi I. U hoq, në mënyrë mjaft të gabuar, nga parlamenti dorëzim të kundërshtimit gjerësisht rracist ndaj emigrimit në atë kohë''.»<ref>{{Cite web|title = British Overseas Territories Bill [H.L.]|language = en|url = https://api.parliament.uk/historic-hansard/lords/2001/jul/10/british-overseas-territories-bill-hl|website = Parliamentary Debates (Hansard)|date = 10 korrik 2001}}</ref> Disa mbështetës të [[Partia Konservatore e Mbretërisë së Bashkuar|Partisë Konservatore]] pohuan se ishte synimi i padeklaruar i Qeverisë Konservatore Britanike të kthimit në një qytetari të vetme për [[Mbretëria e Bashkuar e Britanisë së Madhe dhe Irlandës së Veriut|Mbretërinë e Bashkuar]] dhe të gjitha territoret e mbetura kur [[Hong Kongu]] ti dorëzohej [[Kina|Kinës]]. Nëse ky ishte vullneti, nuk do të dihet kurrë, pasi nga viti [[1997]] në qeveri ishte [[Partia Laburiste]]. [[Partia Laburiste]] kishte deklaruar para zgjedhjeve, se kolonitë ishin keqtrajtuar nga Akti i Shtetësisë Britanike të vitit [[1981]], dhe ajo premtoi të kthente një qytetari të vetme për [[Mbretëria e Bashkuar e Britanisë së Madhe dhe Irlandës së Veriut|Mbretërinë e Bashkuar]] dhe territoret e mbetura pjesë e saj programit të saj elektoral. Çështje të tjera morën përparësi, gjithësesi, dhe ky premtim nuk u zbatua gjatë mandatit të parë qeverisës të qeverisë laburiste. Dhoma e Lordëve, në të cilën shumë ish guvernatorë të mëparshëm kolonialë uleshin, e humbi durimin dhe shqyrtoi dhe kaloi dokumentin e saj, atëherë dorëzuar [[Dhoma e Komunëve të Mbretërisë së Bashkuar|Dhomës së Komunëve]] për ta konfirmuar. Si pasojë, Territoret e Varura Britanike u riemërtuan [[Territoret e Jashtme Britanike|Territoret Britanike Përtejdetit]] në vitin [[2002]] (termi ''territore të varura'' kishte shkaktuar shumë mëri te ish kolonitë, si [[Bermuda|Bermudet]] e pasura që kishin qenë gjerësisht të vetë-qëndrueshme dhe vetë-qeverisura për afërsisht katër shekuj, pasi kjo nënkuptonte jo vetëm se ata ishin ''jo britanikë'', por se marrëdhënia e tyre me [[Mbretëria e Bashkuar|Britaninë]] dhe ''popullin e vërtetë britanik'' ishte inferiore dhe parazitare).<ref name=FAC>{{cite web|title = Global Britain and the British Overseas Territories: Resetting the relationship – Fifteenth Report of Session 2017–2019|publisher = House of Commons – Foreign Affairs Committee|url = https://publications.parliament.uk/pa/cm201719/cmselect/cmfaff/1464/1464.pdf|date =21 shkurt 2019|language = en-uk|pages = 24–27}}</ref><ref>{{Cite web|first = Professor John|last = Warwick|url = https://john-warwick.blogspot.com/2007/09/race-and-development-of-immigration.html|title = Professor John Warwick: Race and the development of Immigration policy during the 20th century|date =24 shtator 2007|work = john-warwick.blogsp[ot.com|language = en}}</ref><ref>{{Cite web|title = Windrush scandal shows how 'Britishness' stinks|date =1 maj 2018|url = https://socialistworker.co.uk/comment/windrush-scandal-shows-how-britishness-stinks/|website = Socialist Worker|language = en}}</ref> Në të njëjtën kohë, megjithëse laburistët kishin premtuar një rikthim të një qytetarie të vetme për [[Mbretëria e Bashkuar e Britanisë së Madhe dhe Irlandës së Veriut|Mbretërinë e Bashkuar]], [[Varësitë e Kurorës]] dhe të gjitha [[Territoret e Jashtme Britanike|Territoret e mbetura]], ''qytetaria e territoreve të varura britanike '', u riemërtua ''qytetaria e Territoreve Britanike Përtejdetit'', duke mbetur qytetaria automatike për territoret e përtejdetit, përveç [[Ishujt Falkland|Ishujve Folkland]] dhe [[Gjibraltari]]t (për të cilët ''qytetaria britanike'' ishte akoma qytaria automatike). Pengesat për qëndrimin dhe punimin në [[Mbretëria e Bashkuar e Britanisë së Madhe dhe Irlandës së Veriut|Mbretërinë e Bashkuar]] që ishin ngritur kundë mbajtësve të ''qytetarisë së Territoreve të Varura Britanike'' nga Akti i Shtetësisë Britanike të vitit [[1981]], megjithatë u hoqën dhe ''Qytetaria Britanike'' u bë e arritshme thjeshtë nëpërmjet një pasaporte të dytë britanike me qytetarinë e rregjistruar si ''qytetar britanik'' (që kërkonte një ndryshim të legjislacionit të pasaportës si përpara vitit [[2002]], ishte bërë e paligjshme të zotëroje dy pasaporta britanike).<ref>[https://api.parliament.uk/historic-hansard/lords/2001/jul/10/british-overseas-territories-bill-hl ''British Overseas Territories Bill [H.L.&#93;'']; House of Lords Debate, 10 July 2001. Volume 626, cc1014-37. UK Parliament website</ref> Para vitit [[2002]], të gjitha pasaportat britanike të marra në një territor të varur britanik, ishin të një dizajni të modifikuar nga ato të nxjera në [[Mbretëria e Bashkuar e Britanisë së Madhe dhe Irlandës së Veriut|Mbretërinë e Bashkuar]], pasi u mungonte emri ''[[Bashkimi Evropian]]'' në kapakun ballor, duke pasur emrin e qeverisë specifike territoriale të shënuar në kapakun ballor poshtë "pasaportë britanike", dhe në brendësi të kapakut kishin kërkesën normalisht të nxjerë nga shteti në emër të mbretëreshës, në vend të nxjerrjes nga guvernatori i territorit në emër të mbretëreshës. Megjithëse ky dizajn e bëri më të lehtë Kontrollin Kufitar të Mbretërisë së Bashkuar të dallonte një kolon nga një qytetar 'i vërtet' britanik, këto pasaporta i nxorën brenda territorit të mbajtësit në ndonjë lloji të qytetarisë britanike me qytetarinë përkatëse të shtypur në brendësi. Pasaportat ''normale'' britanike të nxjera në [[Mbretëria e Bashkuar|Mbretërinë e Bashkuar]] dhe nga konsullatat britanike në [[Mbretëria e Komonuelthit|Komonuealth]] dhe vendet e huaja ishin në mënyrë të ngjashme të nxjera për mbajtësit e ndonjë lloj qytetarie britanike me qytetarinë ose ''qytetaritë'' përkatëse, të shtypura në brendësi. Nga vitit [[2002]], kështu qeveritë vendore të [[Territoret e Jashtme Britanike|Territoreve Britanike Përtejdetit]], në të cilat qytetaria britanike e territoreve përtejdetit ishte qytetaria automatike, nuk lejoheshin më të nxirnin ose të zëvendësonin ndonjë pasaportë britanike, përveç llojit për territorin e tyre vetëm me qytetarin britanik përtejdetit të rregjistruar brenda (dhe një shtypje nga qeveria vendore që tregonte se mbajtësi kishte statusin ligjor si një vendas (Në [[Bermuda|Bermude]], për shembull, shtypja rregjistronte se "mbajtësi është rregjistruar si një bermudian"), pasi as qytetaria e Territoreve të Varura Britanike, as qytetaria e Territoreve Britanike Përtejdetit faktikisht nuk i jepte mbajtësit ndonjë të drejtë më shumë në ndonjë territor jashtë [[Mbretëria e Bashkuar e Britanisë së Madhe dhe Irlandës së Veriut|Mbretërisë së Bashkuar]], thjeshtë duke shërbyer për tu mundësuar kolonëve të dalloheshin nga ''banorët e vërtetë britanikë'' për dobinë e Kontrollit Kufitar të Mbretërisë së Bashkuar. Që nga viti [[2002]], Vetëm [[Qeveria e Mbretërisë së Bashkuar]] ka nxjerë pasaporta ''normale'' britanike me qytetarinë të shtypur si ''qytetar britanik''. Që nga [[qershori]] [[2016]], vetëm ''Passport Office'' në [[Mbretëria e Bashkuar e Britanisë së Madhe dhe Irlandës së Veriut|Mbretërinë e Bashkuar]] lejohet të nxjeri ndonjë lloj pasaporte britanike. Qeveritë vendore të territoreve mund të pranojnë akoma aplikime për pasaporta, por duhet ti dorëzojnë ato te Zyra e Pasaportave. Kjo nënkupton se modelet territoriale të pasaportës britanike, nuk janë më të disponueshme, me të gjitha pasaportat e nxjera që atëherë, që janë të llojit standard të nxjera në [[Mbretëria e Bashkuar e Britanisë së Madhe dhe Irlandës së Veriut|Mbretërinë e Bashkuar]], me llojin përkatës të qytetarisë britanike të rregjistruar brenda; një problem për bermudianët, pasi ata kishin gëzuar gjithmonë hyrje të lirë në [[Shtetet e Bashkuara të Amerikës|Shtetet e Bashkuara]] përkundrejtë qytetarëve të tjerë britanikë, por [[Shtetet e Bashkuara të Amerikës|Shtetet e Bashkuara]] i kishin përditësuar kërkesat e saj për hyrjen (para [[sulmet e 11 shtatorit|sulmeve terroriste të vitit 2001]] në [[Nju Jork Siti]] dhe [[Uashington D.C.]], bermudianët nuk kishin nevojë për një pasaportë për të hyrë në [[ShBA]], dhe amerikanët nuk kishin nevojë për një pasaportë për të hyrë në [[Bermuda|Bermude]]. Që atëherë, kushdo që hynë në [[ShBA]], duke përfshirë qytetarët amerikanë, duhet të paraqesë një pasaportë) për të specifikuar se, për tu pranuar si një bermudian, pasaporta duhet të jetë e llojit territorial specifike për [[Bermuda|Bermudet]], me kodin e vendit brenda që përdoret për Bermudet si dalluese nga pjesët e tjera të [[Monarkia e Mbretërisë së Bashkuar|Mbretërisë Britanike]], me qytetarinë të stampuar si ''qytetarinë e Territoreve të Varura Britanike'' ose ''qytetarinë e Territoreve Britanike Përtejdetit'' dhe pullën nga Emigracioni i Bermudeve, që tregon se mbajtësi ka statusin bermudian. Nga këndvështrimi i Emigracionit të Bermudeve, vetëm pulla që tregon se mbajtësi ka statusin bermudian tregon se mbajtësi është bermudian dhe se mund të hyjë në ndonjë lloj pasaporte britanike me çdo lloj qytetarie britanike të rregjistruar, kështu kërkesat e [[Shtetet e Bashkuara të Amerikës|Shteteve të Bashkuara]] janë më kufizuese sesa të [[Bermuda|Bermudeve]] dhe është e pamundur të takohesh me ndonjë pasaportë britanike të nxjerë për një bermudian që nga fundi i [[qershori]]t [[2016]].<ref>{{Cite web|url = https://bm.usconsulate.gov/u-s-immigration-policy-related-bermuda-passports/|title = U.S. immigration policy related to Bermuda Passports|website = United States Consulate General in Bermuda|language = en}}</ref><ref>{{Cite web|first1 = Tim|last1 = Smith|date =12 gusht 2019|url = https://www.royalgazette.com/other/news/article/20190812/government-working-to-resolve-passport-issues/|title = Government Working to resolve passport issues|language = en|website = www.royalgazette.com}}</ref><ref>{{Cite web|title =A British passport to prejudice|url = https://socialistworker.co.uk/features/a-british-passport-to-prejudice/|date =15 maj 2018|website = Socialist Worker|language = en}}</ref><ref>{{Cite web|title = Illegitimate children denied British citizenship by 'archaic' law|date =12 nëntor 2018|language = en|url = https://newint.org/features/2018/11/12/illegitimate-children-denied-british-citizenship-%E2%80%98archaic%E2%80%99-law|website = New Internationalist}}</ref> Njëmbëdhjetë territoret e banuara vetë-qeverisen në shkallë të ndryshme dhe mbështeten te [[Mbretëria e Bashkuar]] për marrëdhëniet e jashtme dhe mbrojtjen.<ref>{{cite web|title = Foreign Affairs Committee – Overseas Territories – Seventh Report of Session 2007–08|url = https://publications.parliament.uk/pa/cm200708/cmselect/cmfaff/147/147i.pdf|publisher = House of Commons – Foreign Affairs Committee|language = en-UK|date =6 korrik 2008|pages = 16–17}}</ref> Shumica e ish Kolonive dhe Proktektorateve Britanike janë mes 52 shteteve anëtare të [[Komonuelthi i Kombeve|Komonuealthit të Kombeve]], një shoqëri jo politike, vullnetare anëtarësh të barabartë, që përfshin një popullsi prej rreth 2.2&nbsp;miliardë banorësh.<ref>[http://thecommonwealth.org/about-us The Commonwealth – About Us] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20130927182840/http://thecommonwealth.org/about-us|date =27 shtator 2013}}; shtator 2014</ref> Pesëmbëdhjetë anëtarë të [[Mbretëria e Komonuelthit|Komunuelthit të Mbretërisë]], duke përfshirë [[Kanadaja|Kanadanë]] dhe mjaft vende në [[Karaibet|Karaibe]], vijojnë vullnetarisht të njohin [[Monarkia e Mbretërisë së Bashkuar|Monarkun Britanik]], mbretin [[Karli III|Çarlsi III]], si [[kreu i shtetit|kreun e tyre të shtetit]].<ref>{{cite web|title = Head of the Commonwealth|publisher = Commonwealth Secretariat|language = en|url = http://www.thecommonwealth.org/Internal/150757/head_of_the_commonwealth/|archive-date =6 korrik 2010|archive-url = https://web.archive.org/web/20100706045334/http://www.thecommonwealth.org/Internal/150757/head_of_the_commonwealth/}}</ref><ref>{{cite journal|last1 = Jowett|first1 =A. J.|last2 = Findlay|first2 =A. M.|last3 = Li|first3 =F. L.|last4 = Skeldon|first4 = R.|journal = Applied Geography (Sevenoaks, England)|title =The British who are not British and the immigration policies that are not: the case of Hong Kong|volume = 15|issue = 3|date = korrik 1995|doi = 10.1016/0143-6228(95)00009-s|pmid = 12291184|language = en|bibcode = 1995AppGe..15..245J|pages = 245–265}}</ref> ==Lista e kolonive== === Ish kolonitë amerikano veriore === ====Territoret kanadeze==== {{main|Provincat dhe territoret e Kanadasë}} Këto koloni dhe territore (të njohura, bashkë me [[Bermuda|Bermudet]], si [[Amerika Veriore Britanike]] pasuan pavarësinë e [[Shtetet e Bashkuara të Amerikës|Shteteve të Bashkuara të Amerikës]]) u konfederuan për të formuar Kanadanë moderne midis viteve [[1867]] dhe [[1873]], përveç se nëse shënohej ndryshe: :* [[Kolumbia Britanike]] (më parë pjesë e Vendit të Oregonit para ndarjes së tij të vitit [[1846]] midis [[Mbretëria e Bashkuar e Britanisë së Madhe dhe Irlandës|Britanisë]] dhe [[Shtetet e Bashkuara të Amerikës|Shteteve të Bashkuara]]) :* Provinca e Kanadasë (e formuar nga bashkimi i Kanadasë së Epërme dhe Kanadasë së Poshtme në vitin [[1841]]) :* [[Skocia e Re|Nova Scotia]] e bërë pjesë e Konfederatës Kanadeze në vitin [[1867]]. :* [[New Brunswick]]-u i përfshirë në Konfederatën Kanadeze në vitin [[1867]]. :* Zotërimi i Njufaundlandit (i bërë pjesë e Kanadasë në vitin [[1949]]) :* [[Ishulli i Princit Eduard]] i bërë pjesë e Konfederatës Kanadeze në vitin [[1873]]. :* Toka e Rupertit (u bë pjesë e Konfederatës Kanadeze si [[Manitoba]] dhe [[Territoret Veri-Perëndimore]] në vitin [[1870]]) ====Trembëdhjetë Kolonitë==== [[Trembëdhjetë Kolonitë]], që u bënë shtetet fillestare të [[Shtetet e Bashkuara të Amerikës|Shteteve të Bashkuara]] në vijim të ratifikimit të vitit [[1781]] të Paragrafeve të Konfederatës: :* Provinca e Gjirit të [[Masaçusec|Masaçusetsit]] :* Provinca e [[Nju Hëmpshër|Nju Hempshajër]] :* Kolonia e [[Rod Ajlënd]]it dhe [[Providence County|Plantacioneve të Providencës]] :* Kolonia e [[Kënektikëti|Konektikatit]] :* Provinca e [[Nju Jorku]]t :* Provinca e [[Nju Xhersi]]t :* Provinca e [[Pensilvania|Pensilvanisë]] :* Kolonia e [[Delaware|Delauerit]] :* Provinca e [[Merilënd|Merilandit]] :* Kolonia e [[Virxhinia]]s :* Provinca e [[Karolina e Veriut|Karolinës së Veriut]] :* Provinca e [[Karolina e Jugut|Karolinës së Jugut]] :* Provinca e [[Xhorxhia]]s ====Koloni të tjera amerikano veriore==== Këto koloni u fituan në vitin [[1763]] dhe iu çeduan [[Spanja|Spanjës]] në vitin [[1783]]: :* Provinca e Floridës Lindore (nga [[Spanja]], rikthyer po Spanjës) :* Provinca e Floridës Perëndimore (nga [[Franca]] si pjesë e [[Luiziana|Luizianës]] lindore franceze, dorëzuar [[Spanja|Spanjës]]) === Ish kolonitë e Karaibeve dhe Amerikës Jugore === Këto përfaqësojnë vendet e tanishme që bënin pjesë te [[Inditë Perëndimore Britanike]] para se të fitonin pavarësinë gjatë [[shekulli XX|shekullit të XX]]: :* [[Antigua dhe Barbuda]] (e fitoi pavarësinë në vitin [[1981]]). :* [[Bahamasi]] (e fitoi pavarësinë në vitin [[1973]]). :* [[Barbadosi]] (e fitoi pavarësinë në vitin [[1966]]). :* [[Beliza]] (e fitoi pavarësinë në vitin [[1981]]; më parë njihej si Hondurasi Britanik). :* [[Domenika]] (e fitoi pavarësinë në vitin [[1978]]). :* [[Grenada]] (e fitoi pavarësinë në vitin [[1974]]). :* [[Guajana]] (e fitoi pavarësinë në vitin [[1966]]; më parë e njohur si [[Historia e Guajanës|Guajana Britanike]]). :* [[Xhamajka]] (e fitoi pavarësinë në vitin [[1962]]). :* [[Shën Kits dhe Nevis]] (e fitoi pavarësinë në vitin [[1983]]). :* [[Shën Luçia]] (e fitoi pavarësinë në vitin [[1979]]). :* [[Shën Vincenti dhe Grenadinet]] (e fitoi pavarësinë në vitin [[1979]]). :* [[Trinidadi dhe Tobago]] (e fitoi pavarësinë në vitin [[1962]]). ===Territoret e tanishme=== Këto [[Territoret e Jashtme Britanike|Territore Britanike Përtejdetit]] në [[Amerika|Amerikë]] mbeten nën jurisdiksionin e [[Mbretëria e Bashkuar e Britanisë së Madhe dhe Irlandës së Veriut|Mbretërisë së Bashkuar]]: :* [[Anguilla]] :* [[Bermuda]] :* [[Ishujt e Virgjër Britanikë]] :* [[Ishujt Cayman]] :* [[Ishujt Falkland]] :* [[Montserrati]] :* [[Turks dhe Kaikos|Ishujt Turks dhe Kaikos]] ==Shiko edhe== {{div col|rules=yes|colwidth=12em|gap=1em|style=column-count:3|small=yes}} * [[Perandoria Britanike]] * [[Epoka parakolumbiane]] * [[Historia e Mbretërisë së Bashkuar]] * [[Historia e Anglisë]] * [[Zotërimet Angleze të Përtejdetit]] * [[Historia e Skocisë]] * [[Kolonizimi Skocez i Amerikës]] * [[Historia e Belizës]] * [[Historia e Guajanës]] * [[Historia e Irlandës]] * [[Historia e Ishujve Britanikë]] * [[Popujt indigjenë të Amerikës]] * [[Presidencat dhe provincat e Indisë Britanike]] * [[Amerika britanike]] * [[Amerika Veriore Britanike]] * [[Trembëdhjetë Kolonitë]] * [[Anglia e Re]] * [[Bota e Re]] * [[Kolonizimi Evropian i Amerikës]] * [[Vala e parë e kolonizimit evropian]] * [[Amerika franceze]] * [[Kolonizimi Francez i Amerikës]] * [[Amerika Spanjolle]] * [[Ngulimi i baskëve në Amerikë]] * [[Kolonizmi Spanjoll i Amerikës]] * [[Amerika Portugeze]] * [[Kolonizimi Portugez i Amerikës]] * [[Eksplorimet detare portugeze]] * [[Kolonizimi Holandez i Amerikës]] * [[Kolonizimi Gjerman i Amerikës]] * [[Kolonizimi Nordik i Amerikës Veriore]] * [[Kolonitë Suedeze në Amerikë]] * [[Kolonizimi Danez i Amerikës]] * [[Italia dhe kolonizimi i Amerikës]] * [[Kolonizimi Kuronian i Amerikës]] * [[Kolonizimi i Kalorësve Hospitalerë në Amerikë]] * [[Kolonizimi Rus i Amerikës]] * [[Vinlanda]] * [[Ishujt Sverdrup]] * [[L'Anse aux Meadows]] * [[Shkëmbimi Kolumbian]] * [[Epoka e zbulimeve]] * [[Imperializmi]] {{div col end}} ==Shpjegime== <references group=Shpjegimi/> ==Referencat== {{Reflist|2}} ===Bibliografia=== {{refbegin|2}} * {{cite book|last1 = Anderson|first1 = Fred|title =The Crucible of War|year = 2000|publisher = Knopf|url = https://archive.org/details/crucibleofwarsev00ande_0|language = en|isbn = 978-037540642-3|location = Nju Jork|url-access = registration}} * {{cite book|last1 = Anderson|first1 = Fred|title =The War That Made America|year = 2005|url = https://archive.org/details/warthatmadeameri00ande|publisher = Viking|language = en|isbn = 978-067003454-3|location = Nju Jork|url-access = registration}} * {{cite book|last1 = Bailyn|first1 = Bernard|title =The Barbarous Years: The Peopling of British North America – The Conflict of Civilizations, 1600–1675|year = 2012|publisher = Knopf|language = en}} * {{cite book|author = Hilary Beckles|title =The Oxford History of the British Empire|url = https://books.google.al/books?id=QjtqIPbxPv0C&pg=PA222|chapter =The 'Hub of Empire': The Caribbean and Britain in the Seventeenth Century|volume = 1. The Origins of Empire: British Overseas Enterprise to the Close of the Seventeenth Century|year = 1998|editor = Nicholas Canny|publisher = [[Oxford University Press]]|language = en|isbn = 978-0-19-820562-3|place = Oksford|page = 222}} * {{cite book|last1 = Berlin|first1 = Ira|title = Many Thousands Gone: The First Two Centuries of Slavery in North America|url = https://archive.org/details/manythousandsgon00berl|year = 1998|publisher = Belknap Press|language = en|isbn = 978-0674810921|url-access = registration}} * {{Cite book|author = Conrad Black|title = Rise to Greatness: The History of Canada From the Vikings to the Present|url = https://w[w[w[.amazon.com/gp/product/077101354X|publisher = MecClelland & Stewart|year = 2014|language = en}} * {{cite book|author = Jeremy Black|title =The War of 1812 in the Age of Napoleon|year = 2012|url = https://books.google.al/books?id=5cFMIJ1gsgAC&lpg=PP1&pg=PA204|publisher = University of Oklahoma Press|language = en|isbn = 978-0-8061-4078-0|volume = 21 of Campaign and Commanders Series|pages = 204–37}} * {{cite book|last = Blackmar|first = Frank Wilson|title = Spanish Institutions of the Southwest Issue 10 of Johns Hopkins University studies in historical and political science|year = 1891|url = https://books.google.al/books?id=F11GAAAAYAAJ|publisher = Hopkins Press|language = en}} * {{cite book|last1 = Breen|first1 =T. H.|last2 = Hall|first2 = Timothy|title = Colonial America in an Atlantic World|year = 2016|publisher = Pearson|language = en|edition =i 2-të}} * {{Cite book|first = Piers|last = Brendon|title =The Decline and Fall of the British Empire, 1781–1997|year = 2007|publisher = Random House|language = en|isbn = 978-022406222-0}} * {{Cite book|first = Phillip|last = Buckner|title = Canada and the British Empire|year = 2008|url = https://books.google.com/books?id=SJA7OIinf4MC|publisher = [[Oxford University Press]]|language = en|isbn = 978-019927164-1}} * {{Cite book|first = Kathleen|last = Burk|title = Old World, New World: Great Britain and America from the Beginning|url = https://archive.org/details/oldworldnewworld00kath|year = 2008|publisher = Atlantic Monthly Press|language = en|isbn = 978-087113971-9|url-access = registration}} * {{cite journal|last = Butler|first = James Davie|title = British Convicts Shipped to American Colonies|url = https://archive.org/details/sim_american-historical-review_1896-10_2_1/page/n12|journal =The American Historical Review|date = 1896|volume = 2|issue = 1|language = en|doi = 10.2307/1833611|jstor = 1833611|pages =12–33}} * {{cite book|editor1 = Nicholas Canny|title =The Oxford History of the British Empire|url = https://books.google.al/books?id=QjtqIPbxPv0C|volume =1. The Origins of Empire: British Overseas Enterprise to the Close of the Seventeenth Century|year = 1998|editor2 = William Roger Louis|publisher = [[Oxford University Press]]|language = en|isbn = 978-0-19-820562-3}} * {{cite book|last1 = Canny|first1 = Nicholas|title =The Origins of Empire: British Overseas Enterprise to the Close of the Seventeenth Century|year = 1998|publisher = [[Oxford University Press]]|language = en}} * {{cite journal|last1 = Canny|first1 = Nicholas|date = 1999|title = Writing Atlantic History; or, Reconfiguring the History of Colonial British America|journal =The Journal of American History|volume = 86|issue = 3|doi = 10.2307/2568607|language = en|jstor = 2568607|pages = 1093–1114}} * {{cite book|last1 = Carr|first1 =J. Revell|title = Seeds of Discontent: The Deep Roots of the American Revolution, 1650–1750|year = 2008|publisher = Walker Books|language = en}} * {{cite journal|last1 = Chandler|first1 = Ralph Clark|title = Public Administration Under the Articles of Confederation|url = https://archive.org/details/sim_public-administration-quarterly_winter-1990_13_4/page/n12|journal = Public Administration Quarterly|volume = 13|issue = 4|date = dimër 1990|jstor = 40862257|language = en|pages = 433–450}} * {{cite book|author = Peter Clegg|year = 2005|chapter =The UK Caribbean Overseas Territories|editor1 = Lammert de Jong|editor2 = Dirk Kruijt|title = Extended Statehood in the Caribbean|publisher = Rozenberg Publishers|language = en|isbn = 978-905170686-4|page = 128}} * {{cite book|author1 = Margaret Conrad|author2 = Alvin Finkel|author3 = Donald Fyson|title = Canada: A History|year = 2012|publisher = Pearson|language = en|place = Toronto}} * {{cite book|author1 = Jacob Ernest Cooke|title = Encyclopedia of the North American Colonies|url = https://books.google.al/books?id=glYYAAAAIAAJ|volume = 1|year = 1993|publisher = Scribner's Sons|language = en|isbn = 978-068419609-1}} * {{cite book|author1 = Jacob Ernest Cooke|title = Encyclopedia of the North American Colonies|url = https://books.google.al/books?id=nOob0AEACAAJ|volume = 2. Old World Expansion. The Age of Reconnaissance; Emergence of Empires: Spain, France, Britain, The Netherlands|year = 1993|publisher = Scribner's Sons|language = en}} * {{cite book|author1 = Jacob Ernest Cooke|title = Encyclopedia of the North American Colonies|year = 1993|url = https://books.google.al/books?id=5u8pAQAAMAAJ|volume = 3. Colonial Settings. Norse Settlements; Settlements in the Spanish borderlands: Southwest, Southeast; French settlements; Dutch and Swedish settlements; Britisht settlements; The West Indies and North America; The Russian settlements|publisher = Scribner's Sons|language = en}} * {{Cite book|first = Nigel|last = Dalziel|title =The Penguin Historical Atlas of the British Empire|url = https://books.google.com/books?id=u0wUAQAAIAAJ|publisher = Penguin|year = 2006|language = en|isbn = 978-014101844-7}} * {{cite journal|last1 = Doan|first1 = James E.|title ='An Island in the Virginian Sea': Native Americans and the Irish in English Discourse, 1585–1640|journal = New Hibernia Review|date = 1997|volume = 1|issue = 1|doi = 10.1353/nhr.1997.a925184|jstor = 20557371|language = en|pages = 79–99}} * {{cite thesis|last1 = Duff|first1 = Meaghan|title ='This Famous Island In The Virginia Sea': The Influence Of The Irish Tudor And Stuart Plantation Experiences in the Evolution of American Colonial Theory and Practice|date = 1992|doi = 10.21220/s2-kvrp-3b47|language = en}} * {{cite book|last1 = Elliott|first1 = John|title = Empires of the Atlantic World: Britain and Spain in America 1492-1830|url = https://archive.org/details/empiresofatlanti00john|publisher = Yale University Press|year = 2006|language = en|url-access = registration}} * {{Cite book|first = Niall|last = Ferguson|title = Empire: The Rise and Demise of the British World Order and the Lessons for Global Power|publisher = Basic Books|year = 2004|url = https://archive.org/details/empire00nial|language = en|location = Nju Jork|isbn = 978-046502329-5}} * {{cite book|last1 = Ferling|first1 = John|title =A Leap in the Dark: The Struggle to Create the American Republic|url = https://archive.org/details/leapindark00ferl|year = 2003|publisher = [[Oxford University Press]]|language = en|url-access = registration|isbn = 978-019515924-0}} * {{cite book|last1 = Games|first1 = Alison|title =The Web of Empire: English Cosmopolitans in an Age of Expansion, 1560–1660|year = 2008|publisher = [[Oxford University Press]]|language = en}} * {{cite book|last1 = Gaskill|first1 = Malcolm|title = Between Two Worlds: How the English Became Americans|year = 2014|publisher = Basic Books|language = en}} * {{cite book|last = Gibran|first = Daniel|title =The Falklands War: Britain Versus the Past in the South Atlantic|year = 1998|publisher = McFarland & Company, Inc.|language = en|isbn = 978-0-7864-0406-3|location = Xheferson, [[Karolina e Veriut]]}} * {{cite book|author = Lawrence Gipson|title =The British Empire Before the American Revolution|publisher = Knopf|year = 1966|url = https://books.google.al/books?id=rH1wmgEACAAJ|volume = 1—3|language = en}} * {{cite book|author = Lawrence Henry Gipson|title =The British Empire Before the American Revolution|publisher = Knopf|year = 1965|url = https://books.google.al/books?id=yXrhoAEACAAJ|volume = 4―5|language = en}} * {{cite book|author = Lawrence Henry Gipson|title =The British Empire Before the American Revolution|publisher = Knopf|year = 1965|url = https://books.google.al/books?id=7t61oAEACAAJ|volume = 6―8|language = en}} * {{cite book|author = Lawrence Henry Gipson|title =The British Empire Before the American Revolution|publisher = Knopf|year = 1965|url = https://books.google.al/books?id=9mGhoAEACAAJ|volume = 9―13|language = en}} * {{Cite book|author =R. K. Headland|title =The Island of South Georgia|year = 1984|url = https://books.google.com/books?id=lZ04AAAAIAAJ|publisher = [[Cambridge University Press]]|language = en|ISBN =0-521-25274-1}} * {{cite journal|last1 = Hinderaker|first1 = Eric|last2 = Horn|first2 = Rebecca|title = Territorial Crossings: Histories and Historiographies of the Early Americas|journal =The William and Mary Quarterly|date = 2010|volume = 67|issue = 3|doi = 10.5309/willmaryquar.67.3.395|language = en|jstor = 10.5309/willmaryquar.67.3.395|pages = 395–432}} * {{cite book|last1 = Horn|first1 = James|title =A Land As God Made It: Jamestown and the Birth of America|url = https://archive.org/details/isbn_9780465030941|year = 2005|publisher = Basic Books|language = en|isbn = 978-046503094-1|url-access = registration}} * {{cite book|last1 = Horn|first1 = James|title =A Kingdom Strange: The Brief and Tragic History of the Lost Colony of Roanoke|year = 2011|publisher = Basic Book|language = en|url = https://archive.org/details/kingdomstrangeb00horn|url-access = registration|isbn = 978-046502490-2|location = Filadelfia}} * {{cite book|last = Innis|first = Harold A.|title =The Fur Trade in Canada: An Introduction to Canadian Economic History|url = https://books.google.al/books?id=eCgps70cHV4C|publisher = University of Toronto Press|year = 2001|language = en|orig-year = 1930|location = Toronto, Ontario|edition = rishtypje|isbn = 978-0-8020-8196-4}} * {{cite book|last1 = James|first1 = Lawrence|title =The Rise and Fall of the British Empire|year = 1997|publisher =St. Martin's Griffin|language = en|isbn = 978-031216985-5}} * {{Cite book|author = Michael Jarvis|title =In the Eye of All Trade|publisher = University of North Carolina Press|year = 2010|language = en|isbn = 978-080787284-0|place = Chapel Hill}} * {{cite journal|last1 = Jowett|first1 =A. J.|last2 = Findlay|first2 =A. M.|last3 = Li|first3 =F. L.|last4 = Skeldon|first4 = R.|journal = Applied Geography (Sevenoaks, England)|title =The British who are not British and the immigration policies that are not: the case of Hong Kong|volume = 15|issue = 3|date = korrik 1995|doi = 10.1016/0143-6228(95)00009-s|pmid = 12291184|language = en|bibcode = 1995AppGe..15..245J|pages = 245–265}} * {{cite book|last = Kelley|first = Ninette|title =The Making of the Mosaic (2nd ed.)|author2 = Michael Trebilcock|year = 2010|publisher = University of Toronto Press|language = en|isbn = 978-080209536-7}} * {{Cite book|last = Keneally|first = Thomas|title =The Commonwealth of thieves: the story of the founding of Australia|date = 2007|publisher = Vintage|isbn = 978-0-09-948374-8|oclc = 1280753515|language = en|location = Londër}} * {{cite book|last = Knight|first = Franklin W.|title =The Modern Caribbean|author2= Colin A. Palmer|year = 1989|publisher = University of North Carolina Press|language = en|isbn = 978-080781825-1}} * {{cite book|author1 = Hugh T. Lefler|author2 = William S. Powell|year = 1973|publisher = Charles Scribner's Sons|language = en|url = https://archive.org/details/colonialnorthcar00hugh|title = Colonial North Carolina: A History|place = Nju Jork|isbn = 978-068413536-6|url-access = registration}} * {{cite book|first = Gjeneral-lejtnant Sir John Henry Lefroy|last = Guvernator dhe krye-komandant i Bermudeve 1871–1877|chapter = Letters Patent of King James I, 1615|title = Memorials of the Discovery and Early Settlement of The Bermudas or Somers Islands|volume = 1|year = 1981|publisher =The Bermuda Historical Society and The Bermuda National Trust|language = en|orig-year = 1877}} * {{cite book|last1 = Lepore|first1 = Jill|title =The Name of War: King Philip's War and the Origins of American Identity|url = https://archive.org/details/nameofwarkingphi0000lepo|year = 1999|publisher = Vintage|language = en|isbn = 978-037570262-4|url-access = registration}} * {{Cite book|first = Trevor Owen|last = Lloyd|title =The British Empire 1558–1995|year = 1996|url = https://books.google.com/books?id=gIBgQgAACAAJ|publisher = [[Oxford University Press]]|language = en|isbn = 978-019873134-4}} * {{cite book|editor1 = William Roger Louis|title =The Oxford History of the British Empire|editor2 = Nicholas Canny|volume = 1. The Origins of Empire|publisher = [[Oxford University Press]]|language = en}} * {{cite book|editor1 = William Roger Louis|volume = 2. The Eighteenth Century|editor2 =P. J. Marshall|title =The Oxford History of the British Empire|publisher = [[Oxford University Press]]|language = en}} * {{cite book|first = Thomas Babington|last = Macaulay|title =The History of England From the Accession of James Second|url = https://books.google.al/books?id=tUwyBBFNwvAC|year = 1979|editor = Hugh Redwald Trevor-Roper|publisher = Penguin Books ltd.|language = en|orig-year = 1849|isbn = 978-014043133-9}} * {{Cite book|first = Magnus|last = Magnusson|title = Scotland: The Story of a Nation|publisher = Grove Press|url = https://books.google.com/books?id=sEV4zgXOJLsC|year = 2003|language = en|isbn = 978-080213932-0}} * {{cite book|last1 = Mann|first1 = Charles C.|title = 1493: Uncovering the New World Columbus Created|year = 2011|publisher = Knopf|language = en}} * {{cite book|editor =P. J. Marshall|title =The Cambridge Illustrated History of the British Empire|url = https://www.amazon.com/dp/0521002540|publisher = [[Cambridge University Press]]|year = 1996|language = en}} * {{cite book|author = Spencer Mawby|title = Ordering Independence: The End of Empire in the Anglophone Caribbean, 1947–69|year = 2012|publisher = Springer|language = en}} * {{Cite book|last1 = McCusker|first1 = John J.|title =The Economy of British America, 1607–1789|year =1991|jstor = 10.5149/9781469600000_mccusker|last2 = Menard|first2 = Russell R.|publisher = University of North Carolina Press|language = en}} * {{cite book|author = Kenneth McNaught|title =The Penguin History of Canada|publisher = Penguin books|year = 1988|language = en}} * {{cite book|last1 = Meinig|first1 = Donald William|title =The Shaping of America: Atlantic America, 1492–1800|url = https://archive.org/details/shapingofamerica03mein|publisher = Yale University Press|year = 1986|language = en|url-access = registration}} * {{cite book|last1 = Middleton|first1 = Richard|last2 = Lombard|first2 = Anne|title = Colonial America: A History to 1763|year = 2011|publisher = Wiley-Blackwell|language = en|edition =i 4-rt}} * {{cite book|last1 = Middlekauff|first1 = Robert|title =The Glorious Cause: the American Revolution, 1763–1789|year = 2005|publisher = [[Oxford University Press]]|language = en}} * {{cite encyclopedia|last1 = Noakes|first1 = Taylor C.|title = Oregon Treaty|language = en|url = https://www.thecanadianencyclopedia.ca/en/article/oregon-treaty|encyclopedia =The Canadian Encyclopedia}} * {{cite book|last = Pethick|first = Derek|year = 1980|publisher = Douglas & McIntyre|url = https://archive.org/details/nootkaconnection0000peth|title =The Nootka Connection: Europe and the Northwest Coast 1790–1795|language = en|isbn = 978-0-88894-279-1|url-access = registration|location = Vankuver}} * {{Cite book|first = Andrew|last = Porter|year = 1998|title =The Oxford History of the British Empire|url = https://books.google.com/books?id=oo3F2X8IDeEC|volume = III. The Nineteenth Century|publisher = [[Oxford University Press]]|language = en|isbn = 978-019924678-6}} * {{cite book|title =The Quebec Almanack, and British American Royal Kalendar, for the year 1815: Being the Third After Leap Year|year = 2018|publisher = FB&C ltd.|language = en|url = https://books.google.al/books?id=n3SitAEACAAJ|orig-year = 1815|isbn = 978-036503303-5}} * {{cite book|last1 = Richter|first1 = Daniel K.|title = Before the Revolution: America's Ancient Pasts|url = https://books.google.al/books?id=O2hJBj7aN1sC|year = 2011|publisher = Harvard University Press|language = en|isbn = 978-0-674-06124-8}} * {{cite book|last = Rhodes|first =R. A. W.|title = Comparing Westminster|author2 = John Wanna|author3 = Patrick Weller|year = 2009|publisher = [[Oxford University Press]]|language = en|isbn = 978-019956349-4}} * {{cite book|editor1 =J. Holland Rose|editor2 =A. P. Newton|editor3 =E. A. Benians|title =The Cambridge History of the British Empire|volume = 1. The Old Empire from the Beginnings to 1783|url = https://www.questia.com/PM.qst?a=o&d=99039834|publisher = [[Cambridge University Press]]|year = 1929|language = en|archive-url = https://web.archive.org/web/20071227020238/https://www.questia.com/PM.qst?a=o&d=99039834|archive-date =27 dhjetor 2007}} * {{Cite book|first = Ronald|last = Hyam|title = Britain's Imperial Century, 1815–1914: A Study of Empire and Expansion|url = https://books.google.com/books?id=2eMoHQAACAAJ|publisher = Palgrave Macmillan|year = 2002|language = en|isbn = 978-071343089-9}} * {{cite book|last1 = Shorto|first1 = Russell|title =The Island at the Center of the World: The Epic Story of Dutch Manhattan and the Forgotten Colony that Shaped America|year = 2004|url = https://archive.org/details/islandatcenterof00shor|publisher = Doubleday|language = en|isbn = 978-038550349-5|url-access = registration}} * {{Cite book|first = Simon|last = Smith|title = British Imperialism 1750–1970|year = 1998|url = https://archive.org/details/britishimperiali00smit|publisher = [[Cambridge University Press]]|language = en|isbn = 978-312580640-5|url-access = registration}} * {{cite book|author = Sebastian Sobecki|title = New World Discovery|publisher = [[Oxford University Press]]|year = 2015|doi = 10.1093/oxfordhb/9780199935338.013.141|language = en}} * {{cite book|last = Springhall|first = John|title = Decolonization since 1945: the collapse of European overseas empires|url = https://archive.org/details/decolonizationsi00john|year = 2001|publisher = Palgrave|language = en|isbn = 978-033374600-4|url-access = registration}} * {{cite book|last1 = Taylor|first1 = Alan|title = American Colonies: The Settling of North America|url = https://archive.org/details/americancolonies00tayl|year = 2002|publisher = Penguin Books|language = en|isbn = 978-014200210-0|location = Nju Jork|url-access = registration}} * {{cite book|author = Alan Taylor|title = American Revolutions: A Continental History, 1750–1804|url = https://books.google.al/books?id=E92aCwAAQBAJ|publisher =W. W. Norton & Company|year = 2016|language = en|isbn = 978-039325387-0}} * {{cite book|author = Alan Taylor|title = American Colonies: The Setting of North America|publisher = Penguin Books|language = en|isbn = 978-014200210-0}} * {{cite book|last = Turpin|first = Colin|title = British Government and the Constitution|author2= Adam Tomkins|year = 2007|publisher = [[Cambridge University Press]]|language = en|edition =i 6-të |isbn = 978-052169029-4}} * {{cite book|last1 = Weidensaul|first1 = Scott|title =The First Frontier: The Forgotten History of Struggle, Savagery, and Endurance in Early America|year = 2012|publisher = Houghton Mifflin Harcourt|language = en}} * {{cite book|last = Zolberg|first = Aristide R.|title =A Nation by Design: Immigration Policy in the Fashioning of America|year = 2006|publisher = Russell Sage|language = en|isbn = 978-067402218-8}} {{refend}} ==Lidhje të jashtme== {{Commons category|Kategoria:British colonization of the Americas|Kolonizimi Britanik i Amerikës}} [[Kategoria:Kolonizimi britanik i Amerikës]] [[Kategoria:Perandoria Britanike]] [[Kategoria:Historia e Amerikës]] flqdhvyagagw553wxhkimdt3ubr4u0o 0 380824 2806962 2025-06-06T12:37:09Z Edukatori 112234 Edukatori zhvendosi faqen [[SHFMU "Pllanjan", Pllanjan]] tek [[SHFMU "Pllanjani", Pllanjan]] 2806962 wikitext text/x-wiki #RIDREJTO [[SHFMU "Pllanjani", Pllanjan]] kf8u3bbpvisovk1yvwl6qr8fcc4jjom 3 380825 2806964 2025-06-06T13:06:08Z Komuniteti 117282 Mirëpritje 2806964 wikitext text/x-wiki {{Stampa:Tung|realName=|name=Saraa009}} -- [[Përdoruesi:Komuniteti|Komuniteti]] ([[Përdoruesi diskutim:Komuniteti|diskutimet]]) 6 qershor 2025 15:06 (CEST) 7p1vzo296nzegesgtreg6q6di1ov2p7 0 380826 2806970 2025-06-06T14:43:26Z Lanceloth345 172573 Lanceloth345 zhvendosi faqen [[Poliçani]] tek [[Poliçan]]: sintaksa e duhur e emrit. 2806970 wikitext text/x-wiki #RIDREJTO [[Poliçan]] 4ezjo0jxpvqixdzw8jlaeg7cyjb0dq0 0 380827 2806976 2025-06-06T17:51:26Z Edukatori 112234 Krijuar nga përkthimi i faqes "[[:mk:Special:Redirect/revision/5308933|ОУ „Пенестија“ - Дебар]]" 2806976 wikitext text/x-wiki '''Shkolla Fillore "Penestia"''' (zyrtarisht: '''Shkolla Fillore Komunale "Penestia" - Dibër''') është një [[Shkolla fillore|shkollë fillore]] qendrore në qytetin e [[Dibra|Dibrës]], [[Komuna e Dibrës]] . <ref>{{Cite web |title=Листа на активни регистри |url=https://mon.gov.mk/page/?id=2053 |access-date=2024-12-06 |website=[[Министерство за образование и наука на Македонија|Министерство за образование и наука]]}}</ref> Shkolla mban emrin e fisit paleo-ballkanik [[Penestët|Penesti]], ose sipas historianëve shqiptarë sipas emrit të vjetër të Dibrës. <ref>{{Cite web |last=НМ |date=2018-11-28 |title=Сменети имињата на училиштата во Дебар |url=https://novamakedonija.com.mk/makedonija/republika/%D1%81%D0%BC%D0%B5%D0%BD%D0%B5%D1%82%D0%B8-%D0%B8%D0%BC%D0%B8%D1%9A%D0%B0%D1%82%D0%B0-%D0%BD%D0%B0-%D1%83%D1%87%D0%B8%D0%BB%D0%B8%D1%88%D1%82%D0%B0%D1%82%D0%B0-%D0%B2%D0%BE-%D0%B4%D0%B5%D0%B1%D0%B0/ |access-date=2024-12-06 |website=Нова Македонија |language=mk-MK}}</ref> == Vështrim == Shkolla fillore “Penestia” është një institucion arsimor publik në qytetin e Dibrës, në Maqedoninë e Veriut. Ajo zhvillon mësimin në të dy gjuhët zyrtare të komunës, shqip dhe maqedonisht, dhe shërben si model i arsimit shumëetnik në rajon. Shkolla mban emrin “Penestia”, që lidhet me emërtimin e lashtë të kësaj treve, i cili besohet të jetë me prejardhje ilire dhe të ketë qenë një emër historik i qytetit të Dibrës. Shkolla “Penestia” është themeluar në vitet e gjysmës së dytë të shekullit XX, fillimisht nën emrin “Vëllazërim-Bashkim”, por në vitin 2012 ajo mori emërtimin aktual përmes një vendimi të Komunës së Dibrës, si pjesë e përpjekjeve për afirmimin e identitetit lokal dhe historik. Në këtë institucion zhvillohet mësimi në nivelin 9-vjeçar dhe numërohen disa qindra nxënës të ndarë në paralele sipas gjuhës mësimore. Shkolla ka përfituar nga disa projekte zhvillimore të financuara nga Bashkimi Evropian dhe partnerë të tjerë ndërkombëtarë, që kanë përmirësuar infrastrukturën, aksesin për nxënësit me aftësi të kufizuara dhe kabinetet e mësimdhënies. Me një staf profesional shumëgjuhësh, “Penestia” synon ndërtimin e një ambienti edukativ të hapur dhe gjithëpërfshirës, duke ruajtur vlerat e bashkëjetesës, tolerancës dhe respektit ndëretnik. Shkolla mbetet një nga institucionet më të rëndësishme arsimore në Dibër, me rol të qenësishëm në edukimin dhe zhvillimin kulturor të komunitetit. == Paralele të ndara == Shkolla përfshin edhe paralelen e ndarë fizike (degën) e mëposhtme të shkollës: * SH "Penestia" - Xhepishte, degë e shkollës. [[Kategoria:Shkolla fillore në Maqedoni të Veriut]] [[Kategoria:Shkolla fillore në Dibër]] [[Kategoria:Shkolla fillore në Komunën e Dibrës]] [[Kategoria:Shkolla të emërtuara sipas Penestisë]] 4x1rwzs4u9myvxwmtyxfw8cepfaxs4i 2806977 2806976 2025-06-06T17:53:47Z Edukatori 112234 2806977 wikitext text/x-wiki '''Shkolla Fillore "Penestia"''' (zyrtarisht: '''Shkolla Fillore Komunale "Penestia" - Dibër''') është një [[Shkolla fillore|shkollë fillore]] qendrore në qytetin e [[Dibra|Dibrës]], [[Komuna e Dibrës]] . <ref>{{Cite web |title=Листа на активни регистри |url=https://mon.gov.mk/page/?id=2053 |access-date=2024-12-06 |website=[[Министерство за образование и наука на Македонија|Министерство за образование и наука]]}}</ref> Shkolla mban emrin e krahinës paleo-ballkanike [[Penestia]] ku banonin fisi ilir i [[Penestët|penestëve]], ose sipas historianëve shqiptarë sipas emrit të vjetër të Dibrës. <ref>{{Cite web |last=НМ |date=2018-11-28 |title=Сменети имињата на училиштата во Дебар |url=https://novamakedonija.com.mk/makedonija/republika/%D1%81%D0%BC%D0%B5%D0%BD%D0%B5%D1%82%D0%B8-%D0%B8%D0%BC%D0%B8%D1%9A%D0%B0%D1%82%D0%B0-%D0%BD%D0%B0-%D1%83%D1%87%D0%B8%D0%BB%D0%B8%D1%88%D1%82%D0%B0%D1%82%D0%B0-%D0%B2%D0%BE-%D0%B4%D0%B5%D0%B1%D0%B0/ |access-date=2024-12-06 |website=Нова Македонија |language=mk-MK}}</ref> == Vështrim == Shkolla fillore “Penestia” është një institucion arsimor publik në qytetin e Dibrës, në Maqedoninë e Veriut. Ajo zhvillon mësimin në të dy gjuhët zyrtare të komunës, shqip dhe maqedonisht, dhe shërben si model i arsimit shumëetnik në rajon. Shkolla mban emrin “Penestia”, që lidhet me emërtimin e lashtë të kësaj treve, i cili besohet të jetë me prejardhje ilire dhe të ketë qenë një emër historik i qytetit të Dibrës. Shkolla “Penestia” është themeluar në vitet e gjysmës së dytë të shekullit XX, fillimisht nën emrin “Vëllazërim-Bashkim”, por në vitin 2012 ajo mori emërtimin aktual përmes një vendimi të Komunës së Dibrës, si pjesë e përpjekjeve për afirmimin e identitetit lokal dhe historik. Në këtë institucion zhvillohet mësimi në nivelin 9-vjeçar dhe numërohen disa qindra nxënës të ndarë në paralele sipas gjuhës mësimore. Shkolla ka përfituar nga disa projekte zhvillimore të financuara nga Bashkimi Evropian dhe partnerë të tjerë ndërkombëtarë, që kanë përmirësuar infrastrukturën, aksesin për nxënësit me aftësi të kufizuara dhe kabinetet e mësimdhënies. Me një staf profesional shumëgjuhësh, “Penestia” synon ndërtimin e një ambienti edukativ të hapur dhe gjithëpërfshirës, duke ruajtur vlerat e bashkëjetesës, tolerancës dhe respektit ndëretnik. Shkolla mbetet një nga institucionet më të rëndësishme arsimore në Dibër, me rol të qenësishëm në edukimin dhe zhvillimin kulturor të komunitetit. == Paralele të ndara == Shkolla përfshin edhe paralelen e ndarë fizike (degën) e mëposhtme të shkollës: * SH "Penestia" - Xhepishte, degë e shkollës. == Shih edhe == * [[Arsimi në Maqedoni të Veriut]] == Referime == [[Kategoria:Shkolla fillore në Maqedoni të Veriut]] [[Kategoria:Shkolla fillore në Dibër]] [[Kategoria:Shkolla fillore në Komunën e Dibrës]] [[Kategoria:Shkolla të emërtuara sipas Penestisë]] sl26ayiy66g7wekk1vd2q4nc9jlkxzn 2806978 2806977 2025-06-06T17:56:01Z Edukatori 112234 /* Vështrim */ 2806978 wikitext text/x-wiki '''Shkolla Fillore "Penestia"''' (zyrtarisht: '''Shkolla Fillore Komunale "Penestia" - Dibër''') është një [[Shkolla fillore|shkollë fillore]] qendrore në qytetin e [[Dibra|Dibrës]], [[Komuna e Dibrës]] . <ref>{{Cite web |title=Листа на активни регистри |url=https://mon.gov.mk/page/?id=2053 |access-date=2024-12-06 |website=[[Министерство за образование и наука на Македонија|Министерство за образование и наука]]}}</ref> Shkolla mban emrin e krahinës paleo-ballkanike [[Penestia]] ku banonin fisi ilir i [[Penestët|penestëve]], ose sipas historianëve shqiptarë sipas emrit të vjetër të Dibrës. <ref>{{Cite web |last=НМ |date=2018-11-28 |title=Сменети имињата на училиштата во Дебар |url=https://novamakedonija.com.mk/makedonija/republika/%D1%81%D0%BC%D0%B5%D0%BD%D0%B5%D1%82%D0%B8-%D0%B8%D0%BC%D0%B8%D1%9A%D0%B0%D1%82%D0%B0-%D0%BD%D0%B0-%D1%83%D1%87%D0%B8%D0%BB%D0%B8%D1%88%D1%82%D0%B0%D1%82%D0%B0-%D0%B2%D0%BE-%D0%B4%D0%B5%D0%B1%D0%B0/ |access-date=2024-12-06 |website=Нова Македонија |language=mk-MK}}</ref> == Vështrim == Shkolla fillore “Penestia” është një institucion arsimor publik në qytetin e Dibrës, në Maqedoninë e Veriut. Ajo zhvillon mësimin në të dy gjuhët zyrtare të komunës, shqip dhe maqedonisht, dhe shërben si model i arsimit shumëetnik në rajon. Shkolla mban emrin “Penestia”, që lidhet me emërtimin e lashtë të kësaj treve, i cili besohet të jetë me prejardhje ilire dhe të ketë qenë një emër historik i qytetit të Dibrës. Shkolla “Penestia” është themeluar në vitet e gjysmës së dytë të shekullit XX, ndërkaq vitin 2012 ajo mori emërtimin aktual përmes një vendimi të [[Komuna e Dibrës|Komunës së Dibrës]], si pjesë e përpjekjeve për afirmimin e identitetit lokal dhe historik. Në këtë institucion zhvillohet mësimi në nivelin 9-vjeçar dhe numërohen disa qindra nxënës të ndarë në paralele sipas gjuhës mësimore. Shkolla ka përfituar nga disa projekte zhvillimore të financuara nga [[Bashkimi Evropian]] dhe partnerë të tjerë ndërkombëtarë, që kanë përmirësuar infrastrukturën, aksesin për nxënësit me aftësi të kufizuara dhe kabinetet e mësimdhënies. Me një staf profesional shumëgjuhësh, “Penestia” synon ndërtimin e një ambienti edukativ të hapur dhe gjithëpërfshirës, duke ruajtur vlerat e bashkëjetesës, tolerancës dhe respektit ndëretnik. Shkolla mbetet një nga institucionet më të rëndësishme arsimore në Dibër, me rol të qenësishëm në edukimin dhe zhvillimin kulturor të komunitetit. == Paralele të ndara == Shkolla përfshin edhe paralelen e ndarë fizike (degën) e mëposhtme të shkollës: * SH "Penestia" - Xhepishte, degë e shkollës. == Shih edhe == * [[Arsimi në Maqedoni të Veriut]] == Referime == [[Kategoria:Shkolla fillore në Maqedoni të Veriut]] [[Kategoria:Shkolla fillore në Dibër]] [[Kategoria:Shkolla fillore në Komunën e Dibrës]] [[Kategoria:Shkolla të emërtuara sipas Penestisë]] 0mznibclq7gh2kbjr0gq7cmt7lx3xuc 0 380828 2806979 2025-06-06T18:01:03Z Edukatori 112234 Faqe e re: '''Penestia''' është një emërtim historik dhe kulturor i lidhur ngushtësisht me qytetin e Dibrës dhe rajonin përreth në Maqedoninë e Veriut dhe Shqipërinë verilindore. Fjala Penestia ([[Penestët]]) lidhet me një fis ilir, të njohur nga burimet antike, që banonte në viset e Dibrës së sotme, në luginën e lumit Drini i Zi. == Vështrim == Emri Penestia rrjedh nga Penestët (Penestae, Penestai), një fis ilir i përmendur nga autorët antikë si Ptolemeu, Livi dh... 2806979 wikitext text/x-wiki '''Penestia''' është një emërtim historik dhe kulturor i lidhur ngushtësisht me qytetin e Dibrës dhe rajonin përreth në Maqedoninë e Veriut dhe Shqipërinë verilindore. Fjala Penestia ([[Penestët]]) lidhet me një fis ilir, të njohur nga burimet antike, që banonte në viset e Dibrës së sotme, në luginën e lumit Drini i Zi. == Vështrim == Emri Penestia rrjedh nga Penestët (Penestae, Penestai), një fis ilir i përmendur nga autorët antikë si Ptolemeu, Livi dhe Straboni. Penestët përmenden si banorë të një zone strategjike malore, të aftë në luftë dhe me lidhje të forta me qytetërimet e tjera ilire dhe epirote. Zona që ata banonin përputhet kryesisht me trevën e Dibrës, duke përfshirë një pjesë të Alpeve Lindore shqiptare dhe rrjedhën e sipërme të Drinit të Zi. Disa studiues kanë supozuar se Dibra e sotme, si toponim, mund të ketë pasuar emra të mëhershëm si Penestia, duke mbijetuar në formën e emërtimeve të tjera vendore, siç është edhe emri i shkollës fillore “Penestia” në qytetin e Dibrës në Maqedoninë e Veriut. Përdorimi i emrit Penestia sot bart një vlerë identitare dhe historike, sidomos për shqiptarët e rajonit, si një mënyrë për të ruajtur lidhjen me rrënjët ilire të popullsisë autoktone. Emërtimi përdoret për të nënvizuar kontinuitetin historik dhe për të afirmuar trashëgiminë kulturore të trevës dibrane në një kontekst bashkëkohor arsimor dhe qytetar. == Shih edhe == * [[Ilirët]] * [[Ilirologjia]] == Referime == kdyfogm6kyxogod2lymjkd0pha8rphv 2806981 2806979 2025-06-06T18:03:01Z Edukatori 112234 /* Vështrim */ 2806981 wikitext text/x-wiki '''Penestia''' është një emërtim historik dhe kulturor i lidhur ngushtësisht me qytetin e Dibrës dhe rajonin përreth në Maqedoninë e Veriut dhe Shqipërinë verilindore. Fjala Penestia ([[Penestët]]) lidhet me një fis ilir, të njohur nga burimet antike, që banonte në viset e Dibrës së sotme, në luginën e lumit Drini i Zi. == Vështrim == Emri Penestia rrjedh nga Penestët (Penestae, Penestai), një fis ilir i përmendur nga autorët antikë si Ptolemeu, Livi dhe Straboni. Penestët përmenden si banorë të një zone strategjike malore, të aftë në luftë dhe me lidhje të forta me qytetërimet e tjera ilire dhe epirote. Zona që ata banonin përputhet kryesisht me trevën e Dibrës, duke përfshirë një pjesë të Alpeve Lindore shqiptare dhe rrjedhën e sipërme të Drinit të Zi. Disa studiues kanë supozuar se Dibra e sotme, si toponim, mund të ketë pasuar emra të mëhershëm si Penestia, duke mbijetuar në formën e emërtimeve të tjera vendore, siç është edhe emri i shkollës fillore “Penestia” në qytetin e Dibrës në Maqedoninë e Veriut.<ref>{{Cite web |title=SHKOLLA FILLORE KOMUNALE PENESTIA – Komuna Dibër |url=https://dibra.gov.mk/shkolla-fillore-komunale-penestia/ |access-date=2025-06-06 |language=en-US}}</ref> Përdorimi i emrit Penestia sot bart një vlerë identitare dhe historike, sidomos për shqiptarët e rajonit, si një mënyrë për të ruajtur lidhjen me rrënjët ilire të popullsisë autoktone. Emërtimi përdoret për të nënvizuar kontinuitetin historik dhe për të afirmuar trashëgiminë kulturore të trevës dibrane në një kontekst bashkëkohor arsimor dhe qytetar. == Shih edhe == * [[Ilirët]] * [[Ilirologjia]] == Referime == i6ee98vae341h1xye5qysz75adcejvn 2806982 2806981 2025-06-06T18:08:54Z Edukatori 112234 2806982 wikitext text/x-wiki '''Penestia''' është një emërtim historik dhe kulturor i lidhur ngushtësisht me qytetin e Dibrës dhe rajonin përreth në Maqedoninë e Veriut dhe Shqipërinë verilindore. Fjala Penestia ([[Penestët]]) lidhet me një fis ilir, të njohur nga burimet antike, që banonte në viset e Dibrës së sotme, në luginën e lumit Drini i Zi.<ref>{{cite thesis|last=Jaupaj|first=Lavdosh|year=2019|title=Etudes des interactions culturelles en aire Illyro-épirote du VII au III siècle av. J.-C.|publisher=Université de Lyon; Instituti i Arkeologjisë (Albanie)|url=https://tel.archives-ouvertes.fr/tel-02493973/document|lang=fr, sq}} </ref> == Vështrim == Emri Penestia rrjedh nga Penestët (Penestae, Penestai), një fis ilir i përmendur nga autorët antikë si Ptolemeu, Livi dhe Straboni. Penestët përmenden si banorë të një zone strategjike malore, të aftë në luftë dhe me lidhje të forta me qytetërimet e tjera ilire dhe epirote. Zona që ata banonin përputhet kryesisht me trevën e Dibrës, duke përfshirë një pjesë të Alpeve Lindore shqiptare dhe rrjedhën e sipërme të Drinit të Zi. Disa studiues kanë supozuar se Dibra e sotme, si toponim, mund të ketë pasuar emra të mëhershëm si Penestia, duke mbijetuar në formën e emërtimeve të tjera vendore, siç është edhe emri i shkollës fillore “Penestia” në qytetin e Dibrës në Maqedoninë e Veriut.<ref>{{Cite web |title=SHKOLLA FILLORE KOMUNALE PENESTIA – Komuna Dibër |url=https://dibra.gov.mk/shkolla-fillore-komunale-penestia/ |access-date=2025-06-06 |language=en-US}}</ref> Përdorimi i emrit Penestia sot bart një vlerë identitare dhe historike, sidomos për shqiptarët e rajonit, si një mënyrë për të ruajtur lidhjen me rrënjët ilire të popullsisë autoktone. Emërtimi përdoret për të nënvizuar kontinuitetin historik dhe për të afirmuar trashëgiminë kulturore të trevës dibrane në një kontekst bashkëkohor arsimor dhe qytetar. == Shih edhe == * [[Ilirët]] * [[Ilirologjia]] == Referime == huyjskpjjfz5yamrudmj9yhtxw7w31v 2806985 2806982 2025-06-06T18:20:29Z Edukatori 112234 2806985 wikitext text/x-wiki '''Penestia''' është një emërtim historik dhe kulturor i lidhur ngushtësisht me qytetin e Dibrës dhe rajonin përreth në Maqedoninë e Veriut dhe Shqipërinë verilindore. Fjala Penestia ([[Penestët]]) lidhet me një fis ilir, të njohur nga burimet antike, që banonte në viset e Dibrës së sotme, në luginën e lumit Drini i Zi.<ref>{{cite thesis|last=Jaupaj|first=Lavdosh|year=2019|title=Etudes des interactions culturelles en aire Illyro-épirote du VII au III siècle av. J.-C.|publisher=Université de Lyon; Instituti i Arkeologjisë (Albanie)|url=https://tel.archives-ouvertes.fr/tel-02493973/document|lang=fr, sq}} </ref> == Vështrim == Emri Penestia rrjedh nga Penestët (Penestae, Penestai), një fis ilir i përmendur nga autorët antikë si Ptolemeu, Livi dhe Straboni. Penestët përmenden si banorë të një zone strategjike malore, të aftë në luftë dhe me lidhje të forta me qytetërimet e tjera ilire dhe epirote. Zona që ata banonin përputhet kryesisht me trevën e Dibrës, duke përfshirë një pjesë të Alpeve Lindore shqiptare dhe rrjedhën e sipërme të Drinit të Zi. Disa studiues kanë supozuar se Dibra e sotme, si toponim, mund të ketë pasuar emra të mëhershëm si Penestia, duke mbijetuar në formën e emërtimeve të tjera vendore, siç është edhe emri i [[SHF "Penestia", Dibër|shkollës fillore “Penestia”]] në qytetin e Dibrës në Maqedoninë e Veriut.<ref>{{Cite web |title=SHKOLLA FILLORE KOMUNALE PENESTIA – Komuna Dibër |url=https://dibra.gov.mk/shkolla-fillore-komunale-penestia/ |access-date=2025-06-06 |language=en-US}}</ref> Përdorimi i emrit Penestia sot bart një vlerë identitare dhe historike, sidomos për shqiptarët e rajonit, si një mënyrë për të ruajtur lidhjen me rrënjët ilire të popullsisë autoktone. Emërtimi përdoret për të nënvizuar kontinuitetin historik dhe për të afirmuar trashëgiminë kulturore të trevës dibrane në një kontekst bashkëkohor arsimor dhe qytetar. == Shih edhe == * [[Ilirët]] * [[Ilirologjia]] == Referime == iol1a3ebjhbq6vth2s9dcx2y7m8vn7k 2806986 2806985 2025-06-06T18:20:56Z Edukatori 112234 added [[Category:Gjeografia ilire]] using [[Help:Gadget-HotCat|HotCat]] 2806986 wikitext text/x-wiki '''Penestia''' është një emërtim historik dhe kulturor i lidhur ngushtësisht me qytetin e Dibrës dhe rajonin përreth në Maqedoninë e Veriut dhe Shqipërinë verilindore. Fjala Penestia ([[Penestët]]) lidhet me një fis ilir, të njohur nga burimet antike, që banonte në viset e Dibrës së sotme, në luginën e lumit Drini i Zi.<ref>{{cite thesis|last=Jaupaj|first=Lavdosh|year=2019|title=Etudes des interactions culturelles en aire Illyro-épirote du VII au III siècle av. J.-C.|publisher=Université de Lyon; Instituti i Arkeologjisë (Albanie)|url=https://tel.archives-ouvertes.fr/tel-02493973/document|lang=fr, sq}} </ref> == Vështrim == Emri Penestia rrjedh nga Penestët (Penestae, Penestai), një fis ilir i përmendur nga autorët antikë si Ptolemeu, Livi dhe Straboni. Penestët përmenden si banorë të një zone strategjike malore, të aftë në luftë dhe me lidhje të forta me qytetërimet e tjera ilire dhe epirote. Zona që ata banonin përputhet kryesisht me trevën e Dibrës, duke përfshirë një pjesë të Alpeve Lindore shqiptare dhe rrjedhën e sipërme të Drinit të Zi. Disa studiues kanë supozuar se Dibra e sotme, si toponim, mund të ketë pasuar emra të mëhershëm si Penestia, duke mbijetuar në formën e emërtimeve të tjera vendore, siç është edhe emri i [[SHF "Penestia", Dibër|shkollës fillore “Penestia”]] në qytetin e Dibrës në Maqedoninë e Veriut.<ref>{{Cite web |title=SHKOLLA FILLORE KOMUNALE PENESTIA – Komuna Dibër |url=https://dibra.gov.mk/shkolla-fillore-komunale-penestia/ |access-date=2025-06-06 |language=en-US}}</ref> Përdorimi i emrit Penestia sot bart një vlerë identitare dhe historike, sidomos për shqiptarët e rajonit, si një mënyrë për të ruajtur lidhjen me rrënjët ilire të popullsisë autoktone. Emërtimi përdoret për të nënvizuar kontinuitetin historik dhe për të afirmuar trashëgiminë kulturore të trevës dibrane në një kontekst bashkëkohor arsimor dhe qytetar. == Shih edhe == * [[Ilirët]] * [[Ilirologjia]] == Referime == [[Kategoria:Gjeografia ilire]] 7rsmquthw8yvf2927iui8wcmprfaodh 2806987 2806986 2025-06-06T18:22:35Z Edukatori 112234 2806987 wikitext text/x-wiki '''Penestia''' është një emërtim historik dhe kulturor i lidhur ngushtësisht me qytetin e Dibrës dhe rajonin përreth në Maqedoninë e Veriut dhe Shqipërinë verilindore. Fjala Penestia lidhet me një fis ilir, [[Penestët]], të njohur nga burimet antike, që banonte në viset e Dibrës së sotme, në luginën e lumit Drini i Zi.<ref>{{cite thesis|last=Jaupaj|first=Lavdosh|year=2019|title=Etudes des interactions culturelles en aire Illyro-épirote du VII au III siècle av. J.-C.|publisher=Université de Lyon; Instituti i Arkeologjisë (Albanie)|url=https://tel.archives-ouvertes.fr/tel-02493973/document|lang=fr, sq}} </ref> == Vështrim == Emri Penestia rrjedh nga Penestët (Penestae, Penestai), një fis ilir i përmendur nga autorët antikë si Ptolemeu, Livi dhe Straboni. Penestët përmenden si banorë të një zone strategjike malore, të aftë në luftë dhe me lidhje të forta me qytetërimet e tjera ilire dhe epirote. Zona që ata banonin përputhet kryesisht me trevën e Dibrës, duke përfshirë një pjesë të Alpeve Lindore shqiptare dhe rrjedhën e sipërme të Drinit të Zi. Disa studiues kanë supozuar se Dibra e sotme, si toponim, mund të ketë pasuar emra të mëhershëm si Penestia, duke mbijetuar në formën e emërtimeve të tjera vendore, siç është edhe emri i [[SHF "Penestia", Dibër|shkollës fillore “Penestia”]] në qytetin e Dibrës në Maqedoninë e Veriut.<ref>{{Cite web |title=SHKOLLA FILLORE KOMUNALE PENESTIA – Komuna Dibër |url=https://dibra.gov.mk/shkolla-fillore-komunale-penestia/ |access-date=2025-06-06 |language=en-US}}</ref> Përdorimi i emrit Penestia sot bart një vlerë identitare dhe historike, sidomos për shqiptarët e rajonit, si një mënyrë për të ruajtur lidhjen me rrënjët ilire të popullsisë autoktone. Emërtimi përdoret për të nënvizuar kontinuitetin historik dhe për të afirmuar trashëgiminë kulturore të trevës dibrane në një kontekst bashkëkohor arsimor dhe qytetar. == Shih edhe == * [[Ilirët]] * [[Ilirologjia]] == Referime == [[Kategoria:Gjeografia ilire]] 7k4pxug57b8pw2ulrwcmok70kcmbc04 0 380829 2806980 2025-06-06T18:01:53Z Zbulimi 166213 Faqe e re: '''Orkestra Frymore “Zana e Malit”''' <ref>https://liberale.al/magazine/art-dhe-kulture/foto-historike-orkestra-frymore-zana-malite-fotografuar-i131341/</ref> është një formacion muzikor historik shqiptar i themeluar në janar të vitit 1910 në qytetin e Shkupit, në kuadër të lëvizjes kulturore dhe atdhetare shqiptare në prag të Pavarësisë. Ajo konsiderohet si një ndër orkestrat më të hershme të organizuara në mënyrë institucionale nga shqiptarët në trev... 2806980 wikitext text/x-wiki '''Orkestra Frymore “Zana e Malit”''' <ref>https://liberale.al/magazine/art-dhe-kulture/foto-historike-orkestra-frymore-zana-malite-fotografuar-i131341/</ref> është një formacion muzikor historik shqiptar i themeluar në janar të vitit 1910 në qytetin e Shkupit, në kuadër të lëvizjes kulturore dhe atdhetare shqiptare në prag të Pavarësisë. Ajo konsiderohet si një ndër orkestrat më të hershme të organizuara në mënyrë institucionale nga shqiptarët në trevat jashtë Shqipërisë londineze. ==Themelimi dhe konteksti historik== Orkestra u themelua me mbështetjen e “Klubit Shqip” <ref>https://tradita.org/2020/11/24/klubi-shqip-i-shkupit-dhe-orkestra-frymore-zana-e-malit/</ref> , një ndër institucionet kryesore kulturore dhe kombëtare të shqiptarëve në Shkup në fillim të shekullit XX. Qëllimi i saj ishte promovimi i kulturës muzikore kombëtare dhe forcimi i vetëdijes kombëtare në mesin e shqiptarëve të Maqedonisë dhe më gjerë. Themelimi i saj përkoi me një periudhë të rëndësishme të zgjimit kombëtar shqiptar, ku kultura dhe arsimi luajtën një rol të dorës së parë në mobilizimin e masave. ==Përbërja dhe figurat e njohura== Në radhët e kësaj orkestre frymore bënin pjesë shumë intelektualë dhe muzikantë të njohur të kohës. Një nga figurat më të spikatura ishte Kolë Bojaxhiu (1874–1919), atdhetar dhe trompetist, i njohur gjithashtu si babai i Drane Bojaxhiut – nëna e shenjtores shqiptare Nënë Tereza. Ai u dallua për veprimtarinë e tij kulturore e patriotike dhe ishte pjesë e pleqësisë së “Klubit Shqip”. Në një fotografi të realizuar më 25 mars 1912 <ref>https://www.gazetatema.net/kulture/foto-historike-orkestra-frymore-zana-e-malit-e-fotografuar-me-25-mars-19-i498495/</ref>, e cila ruhet si dëshmi e rrallë historike, shfaqen anëtarët e orkestrës në oborrin e Kishës së Vjetër të Shkupit, përkrah drejtuesve të klubit. Në qendër ndodhet dirigjenti, ndërsa një djalë në plan të parë mban një tabelë me mbishkrimin “Zana e Malit”. ==Roli dhe ndikimi== Orkestra “Zana e Malit” luajti një rol të rëndësishëm në zhvillimin e jetës kulturore shqiptare në Shkup. Ajo interpretoi vepra frymore dhe marshe kombëtare, duke kontribuar në ruajtjen dhe përçimin e identitetit kombëtar përmes muzikës. Përmes koncerteve, pjesëmarrjes në tubime patriotike dhe bashkëpunimit me organizata të tjera kombëtare, orkestra ndihmoi në forcimin e ndërgjegjes kombëtare. ==Trashëgimia== Trashëgimia e “Zanës së Malit” nuk qëndron vetëm në aktivitetin muzikor, por në rolin e saj si simbol i organizimit qytetar dhe patriotik të shqiptarëve në qytete të rëndësishme jashtë kufijve politikë të Shqipërisë së pavarur. Ajo mbetet një shembull i hershëm i fuqisë së kulturës në ndërtimin e identitetit kombëtar. Shënime: * Orkestra shpesh përmendet në kontekstin e zhvillimeve arsimore e kulturore të shqiptarëve në Shkup para vitit 1912. * Kontributi i figurave si Kolë Bojaxhiu është një urë lidhëse mes kësaj periudhe dhe trashëgimisë më të gjerë shqiptare në botë. == Burimet == [[Kategoria:Muzikë]] [[Kategoria:Shkup]] 87qbbdks2x4a052kv9dx2dulj0wy3o5 3 380830 2806983 2025-06-06T18:12:49Z Komuniteti 117282 Mirëpritje 2806983 wikitext text/x-wiki {{Stampa:Tung|realName=|name=Frasher thaqi}} -- [[Përdoruesi:Komuniteti|Komuniteti]] ([[Përdoruesi diskutim:Komuniteti|diskutimet]]) 6 qershor 2025 20:12 (CEST) g5hv59ru867vtbgjytaxynoyijk81en 3 380831 2806984 2025-06-06T18:14:10Z Komuniteti 117282 Mirëpritje 2806984 wikitext text/x-wiki {{Stampa:Tung|realName=|name=Frasher Zebervoki}} -- [[Përdoruesi:Komuniteti|Komuniteti]] ([[Përdoruesi diskutim:Komuniteti|diskutimet]]) 6 qershor 2025 20:14 (CEST) taoqxoinxezvutnn07z797in77dxgbx 14 380832 2806988 2025-06-06T18:23:32Z Edukatori 112234 Faqe e re: [[Kategoria:Shkolla sipas emërtimit]] 2806988 wikitext text/x-wiki [[Kategoria:Shkolla sipas emërtimit]] 0x2y3w6tsebzint86yxlua5q6q2lqee 0 380833 2806995 2025-06-06T18:44:22Z Edukatori 112234 Krijuar nga përkthimi i faqes "[[:mk:Special:Redirect/revision/5308454|ОУ „Сабедин Бајрами“ - Камењане]]" 2806995 wikitext text/x-wiki '''Shkolla Fillore "Sabedin Bajrami"''' (zyrtarisht: '''Shkolla Fillore Komunale "Sabedin Bajrami" - Kamjan''' ; shkurtuar: '''Shkolla Fillore "Sabedin Bajrami"''' ) është një shkollë fillore qendrore në fshatin [[Kamjani|Kamjan]], [[Komuna e Bogovinës]] . <ref>{{Cite web |title=Листа на активни регистри |url=https://mon.gov.mk/page/?id=2053 |access-date=2024-11-25 |website=[[Министерство за образование и наука на Македонија|Министерство за образование и наука]]}}</ref> == Vështrim == Shkolla Fillore “Sabedin Bajrami” – Kamjan është një institucion arsimor në fshatin Kamjan të Komunës së Bogovinës, në Maqedoninë e Veriut. Kjo shkollë mban emrin e veprimtarit Sabedin Bajrami, si shenjë nderimi ndaj kontributit të tij për komunitetin lokal shqiptar. Shkolla është themeluar në vitin 1979, dhe ka funksionuar si një qendër e rëndësishme e arsimit fillor për fëmijët e Kamjanit dhe fshatrave përreth. Me kalimin e viteve, ajo ka përjetuar një numër ndryshimesh infrastrukturore dhe arsimore, duke reflektuar zhvillimet shoqërore dhe demografike të rajonit. Deri në fund të viteve 1990, shkolla numëronte mbi 1000 nxënës, ndërsa në dekadat e fundit ky numër ka rënë ndjeshëm për shkak të emigrimit dhe rënies së natalitetit. Në kuadër të përpjekjeve për përmirësimin e kushteve të mësimdhënies, në vitin 2019 pranë shkollës u ndërtua një sallë sportive moderne me sipërfaqe prej 1300 m². Ndërsa në vitin 2022, shkolla iu nënshtrua një rikonstruksioni të përgjithshëm, që përfshinte rinovimin e fasadës, sistemit sanitar, çatisë dhe ndërtimin e infrastrukturës ndihmëse për personat me aftësi të kufizuara. Projekti u financua nga Ministria e Arsimit dhe Shkencës në bashkëpunim me Bankën Evropiane për Rindërtim dhe Zhvillim, me një shumë prej mbi 21 milionë denarësh. Shkolla “Sabedin Bajrami” përfaqëson një nga institucionet kryesore arsimore shqipe në rajonin e Tetovës, dhe mbetet një shembull i përpjekjeve për të ruajtur dhe zhvilluar arsimin në gjuhën shqipe në mjedise rurale të Maqedonisë së Veriut. == Shih edhe == * [[Arsimi në Maqedoni të Veriut]] [[Kategoria:Shkolla fillore në Maqedoni të Veriut]] [[Kategoria:Shkolla fillore në Komunën e Bogovinës]] [[Kategoria:Kamjani]] [[Kategoria:Shkolla të emërtuara sipas Sabedin Bajramit]] llzg5dc56nwsi6ylyfzdbn4mzwy4yaw 2806996 2806995 2025-06-06T18:44:59Z Edukatori 112234 2806996 wikitext text/x-wiki '''Shkolla Fillore "Sabedin Bajrami"''' (zyrtarisht: '''Shkolla Fillore Komunale "Sabedin Bajrami" - Kamjan''' ; shkurtuar: '''Shkolla Fillore "Sabedin Bajrami"''' ) është një shkollë fillore qendrore në fshatin [[Kamjani|Kamjan]], [[Komuna e Bogovinës]] . <ref>{{Cite web |title=Листа на активни регистри |url=https://mon.gov.mk/page/?id=2053 |access-date=2024-11-25 |website=[[Министерство за образование и наука на Македонија|Министерство за образование и наука]]}}</ref> == Vështrim == Shkolla Fillore “Sabedin Bajrami” – Kamjan është një institucion arsimor në fshatin Kamjan të Komunës së Bogovinës, në Maqedoninë e Veriut. Kjo shkollë mban emrin e veprimtarit Sabedin Bajrami, si shenjë nderimi ndaj kontributit të tij për komunitetin lokal shqiptar. Shkolla është themeluar në vitin 1979, dhe ka funksionuar si një qendër e rëndësishme e arsimit fillor për fëmijët e Kamjanit dhe fshatrave përreth. Me kalimin e viteve, ajo ka përjetuar një numër ndryshimesh infrastrukturore dhe arsimore, duke reflektuar zhvillimet shoqërore dhe demografike të rajonit. Deri në fund të viteve 1990, shkolla numëronte mbi 1000 nxënës, ndërsa në dekadat e fundit ky numër ka rënë ndjeshëm për shkak të emigrimit dhe rënies së natalitetit. Në kuadër të përpjekjeve për përmirësimin e kushteve të mësimdhënies, në vitin 2019 pranë shkollës u ndërtua një sallë sportive moderne me sipërfaqe prej 1300 m². Ndërsa në vitin 2022, shkolla iu nënshtrua një rikonstruksioni të përgjithshëm, që përfshinte rinovimin e fasadës, sistemit sanitar, çatisë dhe ndërtimin e infrastrukturës ndihmëse për personat me aftësi të kufizuara. Projekti u financua nga Ministria e Arsimit dhe Shkencës në bashkëpunim me Bankën Evropiane për Rindërtim dhe Zhvillim, me një shumë prej mbi 21 milionë denarësh. Shkolla “Sabedin Bajrami” përfaqëson një nga institucionet kryesore arsimore shqipe në rajonin e Tetovës, dhe mbetet një shembull i përpjekjeve për të ruajtur dhe zhvilluar arsimin në gjuhën shqipe në mjedise rurale të Maqedonisë së Veriut. == Shih edhe == * [[Arsimi në Maqedoni të Veriut]] == Referime == [[Kategoria:Shkolla fillore në Maqedoni të Veriut]] [[Kategoria:Shkolla fillore në Komunën e Bogovinës]] [[Kategoria:Kamjani]] [[Kategoria:Shkolla të emërtuara sipas Sabedin Bajramit]] 5kkglylo1onk2adryw674lteb69j67z 14 380834 2806997 2025-06-06T18:45:45Z Edukatori 112234 Faqe e re: [[Kategoria:Fshatra në komunën e Bogovinës]] 2806997 wikitext text/x-wiki [[Kategoria:Fshatra në komunën e Bogovinës]] b9qw0r2paazeqwsvul9ezca0bslfgun 14 380835 2806999 2025-06-06T18:48:46Z Edukatori 112234 Faqe e re: [[Kategoria:Shkolla sipas emërtimit]] 2806999 wikitext text/x-wiki [[Kategoria:Shkolla sipas emërtimit]] 0x2y3w6tsebzint86yxlua5q6q2lqee 14 380836 2807003 2025-06-06T18:55:03Z Edukatori 112234 Faqe e re: [[Kategoria:Shkolla sipas emërtimit]] 2807003 wikitext text/x-wiki [[Kategoria:Shkolla sipas emërtimit]] 0x2y3w6tsebzint86yxlua5q6q2lqee 14 380837 2807020 2025-06-06T19:25:53Z Edukatori 112234 Faqe e re: [[Kategoria:Shkolla në Kosovë]] 2807020 wikitext text/x-wiki [[Kategoria:Shkolla në Kosovë]] lmw1r6fa765jvi9a96qhmdkcu9ywfm0 0 380838 2807054 2025-06-06T19:52:00Z Edukatori 112234 Edukatori zhvendosi faqen [[SHFMU "Brigada125", Medvec]] tek [[SHFMU "Brigada 125", Medvec]] 2807054 wikitext text/x-wiki #RIDREJTO [[SHFMU "Brigada 125", Medvec]] s77xjyaozzckhiw7pi00ogno9ynd94i 0 380839 2807059 2025-06-06T20:16:51Z Edukatori 112234 Edukatori zhvendosi faqen [[SHFMU "Herojntë e Lumës", Vërmicë]] tek [[SHFMU "Heronjtë e Lumës", Vërmicë]] 2807059 wikitext text/x-wiki #RIDREJTO [[SHFMU "Heronjtë e Lumës", Vërmicë]] rab9gfpx2gq5zsy8nz0713vept7esze 0 380840 2807061 2025-06-06T20:30:09Z Edukatori 112234 Edukatori zhvendosi faqen [[SHML "Qendra e Kompetencës Prizren", Prizren]] tek [[SHML "Qendra e Kompetencës", Prizren]] 2807061 wikitext text/x-wiki #RIDREJTO [[SHML "Qendra e Kompetencës", Prizren]] enega0wt2obtpfujvr40nl69fvz3pes 0 380841 2807062 2025-06-06T20:34:45Z Velocitas34 161876 Faqe e re: {{Infobox football club | clubname = Middlesbrough | image = | upright = 0.8 | nickname = {{ubl|Boro|Smoggies (tifozët)}} | alt = Middlesbrough Football Club crest | fullname = Middlesbrough Football Club | short name = MFC, Boro | founded = {{Start date and age|df=yes|1876|3|23}} | ground = [[Riverside Stadium]] | capacity = 34,742 | owntitle = | owner = [[Steve Gibson (businessman)|Steve Gibson]] | chrtitle... 2807062 wikitext text/x-wiki {{Infobox football club | clubname = Middlesbrough | image = | upright = 0.8 | nickname = {{ubl|Boro|Smoggies (tifozët)}} | alt = Middlesbrough Football Club crest | fullname = Middlesbrough Football Club | short name = MFC, Boro | founded = {{Start date and age|df=yes|1876|3|23}} | ground = [[Riverside Stadium]] | capacity = 34,742 | owntitle = | owner = [[Steve Gibson (businessman)|Steve Gibson]] | chrtitle = | chairman = [[Steve Gibson (businessman)|Steve Gibson]] | manager = Vakant | league = [[EFL Championship]] | season = 2024–25 | position = 10të nga 24 |pattern_la1 = _middlesbrough2425h |pattern_b1 = _middlesbrough2425h |pattern_ra1 = _middlesbrough2425h |pattern_sh1 = _middlesbrough2425h |pattern_so1 = _middlesbrough2425hl |leftarm1 = FF0000 |body1 = FF0000 |rightarm1 = FF0000 |shorts1 = FF0000 |socks1 = FF0000 |pattern_la2 = _middlesbrough2425a |pattern_b2 = _middlesbrough2425a |pattern_ra2 = _middlesbrough2425a |pattern_sh2 = _middlesbrough2425a |pattern_so2 = _middlesbrough2425al |leftarm2 = FFFFFF |body2 = FFFFFF |rightarm2 = FFFFFF |shorts2 = FFFFFF |socks2 = FFFFFF |pattern_la3 = |pattern_b3 = |pattern_ra3 = |pattern_sh3 = |pattern_so3 = |leftarm3 = |body3 = |rightarm3 = |shorts3 = |socks3 = | current = 2024–25 Middlesbrough F.C. season | website = {{URL|https://mfc.co.uk}} }} '''Middlesbrough Football Club''', i njohur zakonisht si '''Middlesbrough''' dhe ndonjëherë i shkurtuar në '''Boro''', është një klub futbolli anglez i themeluar në vitin 1876 dhe me seli në qytetin e [[Middlesbrough]], i cili ka luajtur në [[EFL Championship]] që nga viti 2017. Një nga anëtarët themelues të [[Premier League]] në vitin 1992, ata kanë luajtur ndeshjet e tyre në shtëpi në [[Riverside Stadium]] me 35,000 vende që nga viti 1995, pasi kanë braktisur [[Ayresome Park]] të vjetër ku kanë luajtur për nëntëdhjetë e dy vjet. Ngjyrat e tyre janë të kuqe dhe të bardha dhe stema e tyre përfshin një luan të shfrenuar. Middlesbrough fitoi një [[EFL Cup]] në vitin 2004 dhe arriti në [[Finalen (sportive)|finalen]] të [[UEFA Europa League|Kupës UEFA]] në vitin 2006, duke humbur 0–4 ndaj [[Sevilla FC|Sevilla-së]]. == Referime == {{Reflist}} == Lidhje të jashtme == * [https://mfc.co.uk Faqja zyrtare] [[Kategoria:Klube futbolli në Angli]] id2lrmj1a0u74y3i1cl8drupazoo3ea 2807064 2807062 2025-06-06T20:37:41Z Velocitas34 161876 2807064 wikitext text/x-wiki {{Infobox football club | clubname = Middlesbrough | image = 600px Colori di Middlesborough.png | upright = 0.8 | nickname = {{ubl|Boro|Smoggies (tifozët)}} | alt = Middlesbrough Football Club crest | fullname = Middlesbrough Football Club | short name = MFC, Boro | founded = {{Start date and age|df=yes|1876|3|23}} | clubcolors = [[Skeda:600px Colori di Middlesborough.png|20px]] | ground = [[Riverside Stadium]] | capacity = 34,742 | owntitle = | owner = [[Steve Gibson (businessman)|Steve Gibson]] | chrtitle = | chairman = [[Steve Gibson (businessman)|Steve Gibson]] | manager = Vakant | league = [[EFL Championship]] | season = 2024–25 | position = 10të nga 24 |pattern_la1 = _middlesbrough2425h |pattern_b1 = _middlesbrough2425h |pattern_ra1 = _middlesbrough2425h |pattern_sh1 = _middlesbrough2425h |pattern_so1 = _middlesbrough2425hl |leftarm1 = FF0000 |body1 = FF0000 |rightarm1 = FF0000 |shorts1 = FF0000 |socks1 = FF0000 |pattern_la2 = _middlesbrough2425a |pattern_b2 = _middlesbrough2425a |pattern_ra2 = _middlesbrough2425a |pattern_sh2 = _middlesbrough2425a |pattern_so2 = _middlesbrough2425al |leftarm2 = FFFFFF |body2 = FFFFFF |rightarm2 = FFFFFF |shorts2 = FFFFFF |socks2 = FFFFFF |pattern_la3 = |pattern_b3 = |pattern_ra3 = |pattern_sh3 = |pattern_so3 = |leftarm3 = |body3 = |rightarm3 = |shorts3 = |socks3 = | current = 2024–25 Middlesbrough F.C. season | website = {{URL|https://mfc.co.uk}} }} '''Middlesbrough Football Club''', i njohur zakonisht si '''Middlesbrough''' dhe ndonjëherë i shkurtuar në '''Boro''', është një klub futbolli anglez i themeluar në vitin 1876 dhe me seli në qytetin e [[Middlesbrough]], i cili ka luajtur në [[EFL Championship]] që nga viti 2017. Një nga anëtarët themelues të [[Premier League]] në vitin 1992, ata kanë luajtur ndeshjet e tyre në shtëpi në [[Riverside Stadium]] me 35,000 vende që nga viti 1995, pasi kanë braktisur [[Ayresome Park]] të vjetër ku kanë luajtur për nëntëdhjetë e dy vjet. Ngjyrat e tyre janë të kuqe dhe të bardha dhe stema e tyre përfshin një luan të shfrenuar. Middlesbrough fitoi një [[EFL Cup]] në vitin 2004 dhe arriti në [[Finalen (sportive)|finalen]] të [[UEFA Europa League|Kupës UEFA]] në vitin 2006, duke humbur 0–4 ndaj [[Sevilla FC|Sevilla-së]]. == Referime == {{Reflist}} == Lidhje të jashtme == * [https://mfc.co.uk Faqja zyrtare] [[Kategoria:Klube futbolli në Angli]] ajw795m12yetsgvqphk3ykhtv0cl0ju 2807075 2807064 2025-06-06T20:48:54Z Velocitas34 161876 2807075 wikitext text/x-wiki {{Infobox football club | clubname = Middlesbrough | image = 600px Colori di Middlesborough.png | upright = 0.8 | nickname = {{ubl|Boro|Smoggies (tifozët)}} | alt = Middlesbrough Football Club crest | fullname = Middlesbrough Football Club | short name = MFC, Boro | founded = {{Start date and age|df=yes|1876|3|23}} | clubcolors = [[Skeda:600px Colori di Middlesborough.png|20px]] | ground = [[Riverside Stadium]] | capacity = 34,742 | owntitle = | owner = [[Steve Gibson (businessman)|Steve Gibson]] | chrtitle = | chairman = [[Steve Gibson (businessman)|Steve Gibson]] | manager = Vakant | league = [[EFL Championship]] | season = 2024–25 | position = 10të nga 24 |pattern_la1 = _middlesbrough2425h |pattern_b1 = _middlesbrough2425h |pattern_ra1 = _middlesbrough2425h |pattern_sh1 = _middlesbrough2425h |pattern_so1 = _middlesbrough2425hl |leftarm1 = FF0000 |body1 = FF0000 |rightarm1 = FF0000 |shorts1 = FF0000 |socks1 = FF0000 |pattern_la2 = _middlesbrough2425a |pattern_b2 = _middlesbrough2425a |pattern_ra2 = _middlesbrough2425a |pattern_sh2 = _middlesbrough2425a |pattern_so2 = _middlesbrough2425al |leftarm2 = FFFFFF |body2 = FFFFFF |rightarm2 = FFFFFF |shorts2 = FFFFFF |socks2 = FFFFFF |pattern_la3 = |pattern_b3 = |pattern_ra3 = |pattern_sh3 = |pattern_so3 = |leftarm3 = |body3 = |rightarm3 = |shorts3 = |socks3 = | current = 2024–25 Middlesbrough F.C. season | website = {{URL|https://mfc.co.uk}} }} '''Middlesbrough Football Club''', i njohur zakonisht si '''Middlesbrough''' dhe ndonjëherë i shkurtuar në '''Boro''', është një klub futbolli anglez i themeluar në vitin 1876 dhe me seli në qytetin e [[Middlesbrough]], i cili ka luajtur në [[EFL Championship]] që nga viti 2017. Një nga anëtarët themelues të [[Premier League]] në vitin 1992, ata kanë luajtur ndeshjet e tyre në shtëpi në [[Riverside Stadium]] me 35,000 vende që nga viti 1995, pasi kanë braktisur [[Ayresome Park]] të vjetër ku kanë luajtur për nëntëdhjetë e dy vjet. Ngjyrat e tyre janë të kuqe dhe të bardha dhe stema e tyre përfshin një luan të shfrenuar. Middlesbrough fitoi një [[EFL Cup]] në vitin 2004 dhe arriti në [[Finalen (sportive)|finalen]] të [[UEFA Europa League|Kupës UEFA]] në vitin 2006, duke humbur 0–4 ndaj [[Sevilla FC|Sevilla-së]]. == Nderimet == * '''[[EFL Cup]]: 1''' ** 2004 == Referime == {{Reflist}} == Lidhje të jashtme == * [https://mfc.co.uk Faqja zyrtare] [[Kategoria:Klube futbolli në Angli]] el70mps20x5luywtboelxbiz6sikt6u 2807079 2807075 2025-06-06T20:52:57Z Velocitas34 161876 2807079 wikitext text/x-wiki {{Infobox football club | clubname = Middlesbrough | image = 600px Colori di Middlesborough.png | upright = 0.8 | nickname = {{ubl|Boro|Smoggies (tifozët)}} | alt = Middlesbrough Football Club crest | fullname = Middlesbrough Football Club | short name = MFC, Boro | founded = {{Start date and age|df=yes|1876|3|23}} | clubcolors = [[Skeda:600px Colori di Middlesborough.png|20px]] | ground = [[Riverside Stadium]] | capacity = 34,742 | owntitle = | owner = {{Flagicon|UK}} [[Steve Gibson (businessman)|Steve Gibson]] | chrtitle = | chairman = {{Flagicon|UK}} [[Steve Gibson (businessman)|Steve Gibson]] | manager = Vakant | league = [[EFL Championship]] | season = 2024–25 | position = 10të nga 24 |pattern_la1 = _middlesbrough2425h |pattern_b1 = _middlesbrough2425h |pattern_ra1 = _middlesbrough2425h |pattern_sh1 = _middlesbrough2425h |pattern_so1 = _middlesbrough2425hl |leftarm1 = FF0000 |body1 = FF0000 |rightarm1 = FF0000 |shorts1 = FF0000 |socks1 = FF0000 |pattern_la2 = _middlesbrough2425a |pattern_b2 = _middlesbrough2425a |pattern_ra2 = _middlesbrough2425a |pattern_sh2 = _middlesbrough2425a |pattern_so2 = _middlesbrough2425al |leftarm2 = FFFFFF |body2 = FFFFFF |rightarm2 = FFFFFF |shorts2 = FFFFFF |socks2 = FFFFFF |pattern_la3 = |pattern_b3 = |pattern_ra3 = |pattern_sh3 = |pattern_so3 = |leftarm3 = |body3 = |rightarm3 = |shorts3 = |socks3 = | current = 2024–25 Middlesbrough F.C. season | website = {{URL|https://mfc.co.uk}} }} '''Middlesbrough Football Club''', i njohur zakonisht si '''Middlesbrough''' dhe ndonjëherë i shkurtuar në '''Boro''', është një klub futbolli anglez i themeluar në vitin 1876 dhe me seli në qytetin e [[Middlesbrough]], i cili ka luajtur në [[EFL Championship]] që nga viti 2017. Një nga anëtarët themelues të [[Premier League]] në vitin 1992, ata kanë luajtur ndeshjet e tyre në shtëpi në [[Riverside Stadium]] me 35,000 vende që nga viti 1995, pasi kanë braktisur [[Ayresome Park]] të vjetër ku kanë luajtur për nëntëdhjetë e dy vjet. Ngjyrat e tyre janë të kuqe dhe të bardha dhe stema e tyre përfshin një luan të shfrenuar. Middlesbrough fitoi një [[EFL Cup]] në vitin 2004 dhe arriti në [[Finalen (sportive)|finalen]] të [[UEFA Europa League|Kupës UEFA]] në vitin 2006, duke humbur 0–4 ndaj [[Sevilla FC|Sevilla-së]]. == Nderimet == * '''[[EFL Cup]]: 1''' ** 2004 == Referime == {{Reflist}} == Lidhje të jashtme == * [https://mfc.co.uk Faqja zyrtare] [[Kategoria:Klube futbolli në Angli]] fkxqqpdty2p9g49ehs2gob0kbkqbb8q 2807325 2807079 2025-06-07T09:44:42Z Velocitas34 161876 /* Nderimet */ 2807325 wikitext text/x-wiki {{Infobox football club | clubname = Middlesbrough | image = 600px Colori di Middlesborough.png | upright = 0.8 | nickname = {{ubl|Boro|Smoggies (tifozët)}} | alt = Middlesbrough Football Club crest | fullname = Middlesbrough Football Club | short name = MFC, Boro | founded = {{Start date and age|df=yes|1876|3|23}} | clubcolors = [[Skeda:600px Colori di Middlesborough.png|20px]] | ground = [[Riverside Stadium]] | capacity = 34,742 | owntitle = | owner = {{Flagicon|UK}} [[Steve Gibson (businessman)|Steve Gibson]] | chrtitle = | chairman = {{Flagicon|UK}} [[Steve Gibson (businessman)|Steve Gibson]] | manager = Vakant | league = [[EFL Championship]] | season = 2024–25 | position = 10të nga 24 |pattern_la1 = _middlesbrough2425h |pattern_b1 = _middlesbrough2425h |pattern_ra1 = _middlesbrough2425h |pattern_sh1 = _middlesbrough2425h |pattern_so1 = _middlesbrough2425hl |leftarm1 = FF0000 |body1 = FF0000 |rightarm1 = FF0000 |shorts1 = FF0000 |socks1 = FF0000 |pattern_la2 = _middlesbrough2425a |pattern_b2 = _middlesbrough2425a |pattern_ra2 = _middlesbrough2425a |pattern_sh2 = _middlesbrough2425a |pattern_so2 = _middlesbrough2425al |leftarm2 = FFFFFF |body2 = FFFFFF |rightarm2 = FFFFFF |shorts2 = FFFFFF |socks2 = FFFFFF |pattern_la3 = |pattern_b3 = |pattern_ra3 = |pattern_sh3 = |pattern_so3 = |leftarm3 = |body3 = |rightarm3 = |shorts3 = |socks3 = | current = 2024–25 Middlesbrough F.C. season | website = {{URL|https://mfc.co.uk}} }} '''Middlesbrough Football Club''', i njohur zakonisht si '''Middlesbrough''' dhe ndonjëherë i shkurtuar në '''Boro''', është një klub futbolli anglez i themeluar në vitin 1876 dhe me seli në qytetin e [[Middlesbrough]], i cili ka luajtur në [[EFL Championship]] që nga viti 2017. Një nga anëtarët themelues të [[Premier League]] në vitin 1992, ata kanë luajtur ndeshjet e tyre në shtëpi në [[Riverside Stadium]] me 35,000 vende që nga viti 1995, pasi kanë braktisur [[Ayresome Park]] të vjetër ku kanë luajtur për nëntëdhjetë e dy vjet. Ngjyrat e tyre janë të kuqe dhe të bardha dhe stema e tyre përfshin një luan të shfrenuar. Middlesbrough fitoi një [[EFL Cup]] në vitin 2004 dhe arriti në [[Finalen (sportive)|finalen]] të [[UEFA Europa League|Kupës UEFA]] në vitin 2006, duke humbur 0–4 ndaj [[Sevilla FC|Sevilla-së]]. == Nderimet == * '''[[EFL Cup]]: 1''' ** 2004 ==Lojtarët== ===Skuadra aktuale=== {{updated|16 maj 2025}}<ref>{{cite web |title=Club Confirm Retained List |url= https://www.mfc.co.uk/news/2025/may/16/club-confirm-retained-list/ |access-date= 16 maj 2025 |website=News - Middlesbrough FC |date= 16 maj 2025 |lang=en}}</ref> {{Fs start}} {{Fs player|no=1|nat=SEN|pos=GK|name=[[Seny Dieng]]}} {{Fs player|no=3|nat=NED|pos=DF|name=[[Rav van den Berg]]}} {{Fs player|no=4|nat=ENG|pos=MF|name=[[Daniel Barlaser]]}} {{Fs player|no=6|nat=ENG|pos=DF|name=[[Dael Fry]]}} {{Fs player|no=7|nat=ENG|pos=MF|name=[[Hayden Hackney]]|other=[[Captain (association football)|kapiteni]]}} {{Fs player|no=8|nat=AUS|pos=MF|name=[[Riley McGree]]}} {{Fs player|no=10|nat=Suriname|pos=MF|name=[[Delano Burgzorg]]}} {{Fs player|no=11|nat=ENG|pos=FW|name=[[Morgan Whittaker]]}} {{Fs player|no=12|nat=ENG|pos=DF|name=[[Luke Ayling]]}} {{Fs player|no=16|nat=ENG|pos=MF|name=[[Jonny Howson]]}} {{Fs player|no=17|nat=ENG|pos=MF|name=[[Micah Hamilton]]}} {{Fs player|no=18|nat=USA|pos=MF|name=[[Aidan Morris]]}} {{Fs player|no=19|nat=ENG|pos=MF|name=[[Josh Coburn]]}} {{Fs player|no=20|nat=IRL|pos=MF|name=[[Finn Azaz]]}} {{Fs player|no=21|nat=FIN|pos=FW|name=[[Marcus Forss]]}} {{Fs player|no=22|nat=SCO|pos=FW|name=[[Tommy Conway]]}} {{Fs mid}} {{Fs player|no=23|nat=AUS|pos=GK|name=[[Tom Glover (soccer)|Tom Glover]]}} {{Fs player|no=24|nat=SLE|pos=DF|name=[[Alex Bangura]]}} {{Fs player|no=25|nat=ENG|pos=DF|name=[[George Edmundson (footballer)|George Edmundson]]}} {{Fs player|no=26|nat=IRL|pos=DF|name=[[Darragh Lenihan]]}} {{Fs player|no=30|nat=BRA|pos=DF|name=[[Neto Borges]]}} {{Fs player|no=31|nat=ENG|pos=GK|name=[[Sol Brynn]]}} {{Fs player|no=37|nat=ENG|pos=DF|name=[[George McCormick (footballer)|George McCormick]]}} {{Fs player|no=38|nat=ENG|pos=GK|name=[[Shea Connor]]}} {{Fs player|no=39|nat=ENG|pos=FW|name=[[Sonny Finch]]}} {{Fs player|no=40|nat=ENG|pos=MF|name=[[Fin Cartwright]]}} {{Fs player|no=41|nat=ENG|pos=DF|name= Harley Hunt}} {{Fs player|no=42|nat=ENG|pos=DF|name=James Wilson}} {{Fs player|no=43|nat=ENG|pos=FW|name=[[Charlie Lennon (English footballer)|Charlie Lennon]]}} {{Fs player|no=47|nat=ENG|pos=MF|name=[[Bailey Palmer]]}} {{Fs player|no=49|nat=ENG|pos=MF|name=[[Law McCabe]]}} {{fs player|no= |nat=AUS|pos=MF|name=[[Samuel Silvera]]}} {{Fs end}} == Referime == {{Reflist}} == Lidhje të jashtme == * [https://mfc.co.uk Faqja zyrtare] [[Kategoria:Klube futbolli në Angli]] iksfulvdg4m0uh0uozjzqrvy7ksrzfx 0 380842 2807068 2025-06-06T20:40:51Z Edukatori 112234 Edukatori zhvendosi faqen [[SHMM "Luciano Motroni" në Prizren]] tek [[SHMM "Luciano Motroni", Prizren]] 2807068 wikitext text/x-wiki #RIDREJTO [[SHMM "Luciano Motroni", Prizren]] oyrnx80fw9bc4rbhizoaoj4du7fr3hw 0 380843 2807083 2025-06-06T20:54:39Z Flladimi 79965 Flladimi zhvendosi faqen [[Bahamet]] tek [[Bahamasi]]: nuk eshte nje emertim i pershtatshem 2807083 wikitext text/x-wiki #RIDREJTO [[Bahamasi]] fgitfzmfjcb3iwoqoi5gs476bpmjyb9 1 380844 2807085 2025-06-06T20:54:39Z Flladimi 79965 Flladimi zhvendosi faqen [[Diskutim:Bahamet]] tek [[Diskutim:Bahamasi]]: nuk eshte nje emertim i pershtatshem 2807085 wikitext text/x-wiki #RIDREJTO [[Diskutim:Bahamasi]] 09z52y0p8iax1kdfec0i7wu9l5ym0ie 14 380845 2807087 2025-06-06T20:55:27Z Flladimi 79965 Flladimi zhvendosi faqen [[Kategoria:Bahame]] tek [[Kategoria:Bahamas]]: nje emertim jo i pershtatshem 2807087 wikitext text/x-wiki #RIDREJTO [[:Kategoria:Bahamas]] n3aqltrzs3z6097e517qxv2cqvlkncz 0 380846 2807092 2025-06-06T20:58:26Z Edukatori 112234 Edukatori zhvendosi faqen [[SHMM "Luciano Motroni", Prizren]] tek [[SHML "Luciano Motroni" Prizren]] 2807092 wikitext text/x-wiki #RIDREJTO [[SHML "Luciano Motroni" Prizren]] lnmta53p1vyi05cozcpzhwf67v6v19w 0 380847 2807117 2025-06-06T22:00:44Z Qendrimi15 122927 Faqe e re: {{Infobox film | name = K-9 | image = | caption = | producer = {{plainlist| * [[Lawrence Gordon (producer)|Lawrence Gordon]] * Charles Gordon }} | director = [[Rod Daniel]] | writer = {{plainlist| * Steven Siegel * Scott Myers }} | starring = {{plainlist| * [[James Belushi]] * Jerry Lee * [[Mel Harris]] }} | music = [[Miles Goodman]] | cinematography = [[Dean Semler]] | editing = Lois Freeman-Fox | studio... 2807117 wikitext text/x-wiki {{Infobox film | name = K-9 | image = | caption = | producer = {{plainlist| * [[Lawrence Gordon (producer)|Lawrence Gordon]] * Charles Gordon }} | director = [[Rod Daniel]] | writer = {{plainlist| * Steven Siegel * Scott Myers }} | starring = {{plainlist| * [[James Belushi]] * Jerry Lee * [[Mel Harris]] }} | music = [[Miles Goodman]] | cinematography = [[Dean Semler]] | editing = Lois Freeman-Fox | studio = Gordon Company<ref name="afi">{{cite web|url=http://www.afi.com/members/Catalog/DetailView.aspx?s=&Movie=58128|title=K-9|work=[[AFI Catalog of Feature Films]]|language=en|access-date=2017-08-26}}</ref> | distributor = [[Universal Pictures]]<ref name="afi" /> | released = 28 prill 1989 | runtime = 102 minuta<ref name=afi/> | country = Shtetet e Bashkuara<ref name=afi/> | language = Anglisht | budget = | gross = $43.2&nbsp;million<ref>{{cite web |url=http://www.boxofficemojo.com/movies/?id=k-9.htm |title=K-9 |work=[[Box Office Mojo]] |language=en |access-date=21 dhjetor 2014 }}</ref> }} '''''K-9''''' është një film [[komedi aksion]] amerikan i vitit 1989 me protagonistë [[Jim Belushi]] dhe [[Mel Harris]], me regji nga [[Rod Daniel]], skenar nga Steven Siegel dhe Scott Myers, prodhuar nga [[Lawrence Gordon]] dhe Charles Gordon, dhe publikuar nga [[Universal Pictures]]. Belushi luan rolin e detektivit të policisë së [[San Diego]]s, Michael Dooley, i cili është etiketuar për ekzekutim nga një trafikant i madh ndërkombëtar droge i quajtur Ken Lyman (i luajtur nga [[Kevin Tighe]]). Për të ndihmuar, rreshteri Brannigan i K-9 (i luajtur nga [[Ed O'Neill]]) i jep Dooley një [[qen policie]] të pazakontë për nuhatjen e drogës të quajtur "Jerry Lee" (i emëruar sipas këngëtarit të rock-and-roll [[Jerry Lee Lewis]]).<ref name="LATimes">{{cite web |url=https://www.latimes.com/archives/la-xpm-1989-04-28-ca-1646-story.html |title=Movie Reviews : 'K-9' a Serviceable Outing for Belushi |first=Kevin |last=Thomas |work=[[Los Angeles Times]] |date=28 prill 1989 |access-date=21 gusht 2012 |language=en}}</ref> Dyshja përpiqet ta fusë Lyman pas hekurave, por Dooley shpejt mëson se Jerry Lee është një djallëzor dhe i zgjuar që punon vetëm kur dhe si dëshiron. Shumë nga shakatë e filmit sillen rreth episodeve të Jerry Lee me shaka dhe shkatërrim. Filmi u pasua nga dy vazhdime të transmetuara direkt në video,''[[K-911]]'' (1999) dhe ''[[K-9: P.I.]]'' (2002); si dhe një film televiziv spin-off të titulluar ''[[K-9000]]'', që ishte menduar të ishte episodi pilot i një seriali televiziv që nuk ishte porositur. == Përmbajtja == Detektivi i Policisë së San Diegos, Michael Dooley, largohet nga makina e tij e policisë gjatë një vëzhgimi për të kontaktuar të dashurën e tij, Tracy, kur një helikopter sulmon dhe shkatërron makinën. Në stacionin e policisë, Dooley i rrëfen togerit të tij, Byers, se sulmi ka të ngjarë të jetë urdhëruar nga Ken Lyman, [[lordi i drogës]] që Dooley e ka ndjekur prej dy vitesh, por Dooley ende këmbëngul të punojë vetëm, pavarësisht përpjekjeve të Byers për t'i gjetur një partner. Pas një informacioni në lidhje me një informator, Freddie, ai kalon natën në makinën e tij personale. Të nesërmen në mëngjes, Dooley e detyron Freddie të zbulojë se Lyman e urdhëroi sulmin dhe të japë një informacion në lidhje me një depo ku ndodhet droga e Lyman, por madhësia e saj e madhe e bën të pamundur gjetjen e saj. Pasi ndihmon në një operacion të ndërlikuar kundër drogës, Dooley i kërkon kolegut të tij Brannigan t'i japë hua një qen K-9 për të gjetur drogën. Brannigan i jep Dooley një [[Bariu Gjerman|qen bari gjerman]] me përvojë, por të çuditshëm, të quajtur Jerry Lee. Dooley dhe Jerry Lee shkojnë në depo ku kërkimi është i pasuksesshëm - Jerry Lee fillimisht i injoron urdhrat e Dooley dhe vetëm një cigare marihuane gjendet përfundimisht. Megjithatë, në një pub ku Dooley gjurmon një ndërmjetës, Benny the Mule, Jerry Lee shpëton Dooley kur mbulimi i tij zbulohet. Me ndihmën e qenit, Dooley nënshtron Benny dhe mëson vendndodhjen e ngarkesës së ardhshme të Lyman. Ndërkohë, Lyman vret Freddie dhe kërkon që ndihmësi i tij Dillon ta vrasë Dooley para se të mbërrijë ngarkesa. Në apartamentin e Dooley, Jerry Lee tërheq vëmendjen pasi Tracy pranon historinë e Dooley-t se ai e shpëtoi qenin nga rrugët. Të nesërmen, Dooley dhe Jerry Lee lidhen kur hanë së bashku dhe spiunojnë Lyman. Të dy gati vriten kur dikush qëllon mbi ta dhe ata e ndjekin sulmuesin në një ndërtesë të zbrazët. Jerry Lee e çon Dooley te burri, i cili bie për vdekje. Në makinën e burrit, Dooley gjen një të dhënë që e çon atë në një dyqan makinash. Atje, Jerry Lee identifikon një Mercedes të kuq me drogë brenda, dhe Dooley mëson se Halstead, pronari i koncesionarit, punon për Lyman. Më vonë, Jerry Lee bie në dashuri me një qen qimedredhur, gjë që nuk i pëlqen pronarit të tij. Kur Dooley kthehet në shtëpi, ai zbulon se Lyman ka rrëmbyer Tracy. I tërbuar, ai organizon një festë në rezidencën e Lyman, duke bërë që ai të arrestohet nga departamenti i tij, por Dooley i informon Byers se kjo ishte e qëllimshme për të mashtruar Lymanin që të nxitonte dërgesën. Byers, megjithatë, e merr Dooley-n brenda. Duke përdorur gazrat e Jerry Lee-t në avantazh, Dooley arratiset me qenin. Ndërsa Dooley i tregon Jerry Lee-t se si e takoi Tracy-n, ai sheh një kamion të drejtuar nga Halstead që po tërheq një rimorkio me Mercedesin e kuq. Dooley dhe Jerry Lee ndjekin kamionin dhe arrestojnë Halstead. Dooley e çon kamionin në një shkretëtirë të bllokuar ku Lyman, me Tracy peng në limuzinën e tij, po pret. Duke përdorur lojën e tij video si një detonator të rremë, Dooley e nxit Lymanin të dorëzojë Tracy-n ose të rrezikojë që kamioni të shpërthejë dhe të shkaktojë zemërimin e blerësit kryesor, Gilliam. Megjithatë, loja ia del mbanë Dooley-t dhe fillon një shkëmbim zjarri ku Dooley vret Dillon ndërsa Jerry Lee ndjek Lyman-in. I paaftë për t'ia dalë mbanë, Lyman qëllon Jerry Lee. I tërbuar, Dooley qëllon Lyman, por Lyman qëllohet dhe vritet nga ndihmësit e Gilliam. Dooley dhe Tracy e çojnë me nxitim Jerry Lee-n në një spital, ku kirurgu ngurrues e operon. Në dhomën e rikuperimit, Dooley i mban një fjalim lamtumire Jerry Lee, pastaj zbulon se ai është gjallë. Duke marrë një pushim nga puna në polici, Dooley, Tracy, Jerry Lee dhe një qenush kalojnë pushime së bashku në Las Vegas. {{cast list| * [[Jim Belushi]] si Detektivi Michael Dooley * [[Mel Harris]] si Tracy * [[Kevin Tighe]] si Ken Lyman * [[Ed O'Neill]] si Rreshter Brannigan * [[James Handy]] si Lieutenant Roger Byers * [[Sherman Howard]] si Dillon * [[Daniel Davis (aktor)|Daniel Davis]] si Halstead * [[Cotter Smith]] si Gilliam * John Snyder si Freddie * [[Pruitt Taylor Vince]] si Benny "The Mule" * [[David Haskell]] si Doctor * [[Alan Blumenfeld]] si Salesman * [[William Sadler (aktor)|William Sadler]] si Don * [[Marjorie Bransfield]] si Receptionist * [[Jerry Levine]] si Ernie * [[Dan Castallaneta]] si Maitre D' * [[Wendel Meldrum]] si Pretty Girl * [[John Castellanos]] si Rolls Royce Man }} Roli i "Jerry Lee", megjithëse në titrat e filmit përmendet se luhet nga Jerry Lee, në të vërtetë u luajt nga më shumë se një qen, duke përfshirë backups dhe stand-in.<ref>{{cite magazine |author1=Neill, Michael |author2=Marie Moneysmith |date=1989-05-22 |title=Get Used to It, Cybill—there's a New Shepherd in Hollywood |url=http://www.people.com/people/archive/article/0,,20120355,00.html |url-status=dead |magazine=[[People (revistë)|People]] |archive-url=https://web.archive.org/web/20110310201744/https://people.com/people/archive/article/0,,20120355,00.html |archive-date=2011-03-10 |access-date=2011-12-21 |language=en}}</ref><ref>{{cite news|url=https://www.latimes.com/archives/la-xpm-1988-12-11-tm-21-story.html|title=The Cruelty Question : How Do They Get a Horse to Flip Flapjacks, an Elephant to Ring for Champagne, a Chimpanzee to Sit Still? Hollywood Animal Trainers Explain Their Side of the Controversy.|newspaper=[[Los Angeles Times]]|date=1988-12-11|author=Hearne, Vicki|authorlink=Vicki Hearne|access-date=2011-12-24|language=en}}</ref> == Referime == {{reflist}} == Lidhje të jashtme == {{imdb titull|id=0097637|titulli=K-9}} [[Kategoria:Filma 1989]] [[Kategoria:Filma aksion komedi 1989]] [[Kategoria:Filma aksion komedi amerikanë]] [[Kategoria:Filma amerikanë të viteve 1980]] [[Kategoria:Filma anglisht të viteve 1980]] [[Kategoria:Filma me regji nga Rod Daniel]] [[Kategoria:Filma të prodhuar nga Lawrence Gordon]] [[Kategoria:Filma me muzikë nga Miles Goodman]] [[Kategoria:Filma të Universal Pictures]] 5qig5jdjls69krjr0llz4oenewrz80g 0 380848 2807119 2025-06-06T22:09:23Z Edukatori 112234 Edukatori zhvendosi faqen [[SHFMU "Vëllezërit Frashëri", Bukosh I]] tek [[SHFMU "Vëllezërit Frashëri", Bukosh]] 2807119 wikitext text/x-wiki #RIDREJTO [[SHFMU "Vëllezërit Frashëri", Bukosh]] 0t4wpzxh93bve1q4cd6n5n1wwc1juhy 14 380849 2807123 2025-06-06T22:25:31Z Edukatori 112234 Faqe e re: [[Kategoria:Shkolla sipas emërtimit]] 2807123 wikitext text/x-wiki [[Kategoria:Shkolla sipas emërtimit]] 0x2y3w6tsebzint86yxlua5q6q2lqee 2807124 2807123 2025-06-06T22:25:58Z Edukatori 112234 added [[Category:Abetare]] using [[Help:Gadget-HotCat|HotCat]] 2807124 wikitext text/x-wiki [[Kategoria:Shkolla sipas emërtimit]] [[Kategoria:Abetare]] 644nsqa1nxobinybycna3zadhkvars5 0 380850 2807125 2025-06-06T22:31:33Z 213.163.119.191 Faqe e re: Komiteti Qendror i Partisë Komuniste të Shqipërisë, i njohur shpesh si Komiteti Qendror Shqiptar Komunist, ishte organi më i lartë drejtues dhe politik i partisë që mbajti pushtetin në Shqipëri gjatë periudhës komuniste, nga themelimi i partisë në vitin 1941 deri në rrëzimin e regjimit në vitin 1991. '''Themelimi dhe organizimi''' Partia Komuniste e Shqipërisë u themelua më 8 nëntor 1941 në tubimin themelues të saj, duke ardhur si një organizatë politik... 2807125 wikitext text/x-wiki Komiteti Qendror i Partisë Komuniste të Shqipërisë, i njohur shpesh si Komiteti Qendror Shqiptar Komunist, ishte organi më i lartë drejtues dhe politik i partisë që mbajti pushtetin në Shqipëri gjatë periudhës komuniste, nga themelimi i partisë në vitin 1941 deri në rrëzimin e regjimit në vitin 1991. '''Themelimi dhe organizimi''' Partia Komuniste e Shqipërisë u themelua më 8 nëntor 1941 në tubimin themelues të saj, duke ardhur si një organizatë politike që synonte të drejtonte luftën antifashiste dhe më pas ndërtimin e një shteti socialist. Komiteti Qendror u krijua menjëherë pas themelimit të partisë si organi kryesor drejtues ndërmjet Kongreseve të partisë. Ai ishte përbërë nga anëtarët më të rëndësishëm dhe besnikë të partisë dhe shërbente si forum ku mblidheshin dhe merrnin vendime për vijën politike, strategjinë dhe funksionimin e përgjithshëm të partisë dhe shtetit. '''Struktura dhe funksionimi''' Komiteti Qendror përbëhej nga një numër anëtarësh të cilët zgjidheshin në Kongreset e Partisë. Brenda tij vepronte Byroja Politike, një grup më i ngushtë prej disa anëtarësh që merrej me vendimmarrjen më të rëndësishme dhe drejtonte punën e përditshme të partisë. Kryetar i Komitetit Qendror ishte Sekretari i Parë, pozicion që shpesh ishte edhe udhëheqësi suprem i shtetit. Gjatë pjesës më të madhe të periudhës komuniste ky post mbahej nga Enver Hoxha, i cili pati ndikim të jashtëzakonshëm në jetën politike dhe shoqërore të Shqipërisë. Komiteti Qendror kishte kompetenca të shumta, përfshirë hartimin dhe miratimin e politikave të brendshme dhe të jashtme, drejtimin e ekonomisë sipas planifikimit qendror, kontrollin mbi armatën dhe organet e sigurisë, si dhe mbikëqyrjen e arsimit, kulturës dhe medias për t’i përshtatur ato me linjën ideologjike marksiste-leniniste. Vendimet e Komitetit Qendror ishin detyruese për të gjithë institucionet shtetërore dhe organizatat e tjera të vendit. '''Roli në jetën politike dhe shoqërore''' Komiteti Qendror ishte zemra e pushtetit komunist dhe kishte ndikim absolut në të gjitha aspektet e jetës në Shqipëri. Ai ishte përgjegjës për ruajtjen e unitetit të partisë dhe për eliminimin e çdo forme kundërshtie apo devijimi nga linja e partisë. Në periudha të ndryshme, ai kishte rol vendimtar në ndëshkimin e kundërshtarëve politikë, përmes mekanizmave të Sigurimit të Shtetit dhe gjykatave politike. Në nivelin praktik, Komiteti Qendror vendoste për zhvillimin ekonomik të vendit, që në shumicën e rasteve nënkuptonte industrializimin e detyruar, kolektivizimin e bujqësisë dhe izolimin ekonomik nga Perëndimi dhe Bashkimi Sovjetik pas prishjes së marrëdhënieve me të dyja këto blloqe. Ai ishte gjithashtu përgjegjës për propagandën dhe edukimin ideologjik, duke përcaktuar se cilat ishin temat dhe qëndrimet zyrtare për të gjitha fushat. '''Periudha pas Luftës së Dytë Botërore dhe ndryshimet''' Pas përfundimit të Luftës së Dytë Botërore dhe formimit të shtetit socialist, Komiteti Qendror u konsolidua si organi më i fuqishëm në Shqipëri. Ai udhëhoqi vendin gjatë periudhës së izolimit të thellë dhe diktaturës së Enver Hoxhës, kur Shqipëria mbeti një nga vendet më të izoluar dhe më të kontrolluara në botë. Me kalimin e viteve, Komiteti Qendror vazhdoi të jetë vendimmarrësi kryesor në politika të ndryshme, përfshirë ato ushtarake, ekonomike dhe sociale. Në fund të viteve 1980, me rënien e regjimeve komuniste në Evropën Lindore dhe ndryshimet që po ndodhnin në botë, Komiteti Qendror dhe Partia e Punës u përballën me presion të madh për reformë. Pas një periudhe trazirash dhe ndryshimesh politike, më 1991 u shpall pluralizmi politik dhe regjimi komunist u rrëzua, duke shënuar edhe fundin e rolit dominues të Komitetit Qendror në jetën politike shqiptare. jok6ghj5iu261qmgwuykb50howkyp5q 0 380851 2807129 2025-06-06T23:06:50Z Leutrim.P 113691 Përcjellim te [[Fajdeja]] 2807129 wikitext text/x-wiki #RIDREJTO [[Fajdeja]] prd834fbcqgaxnyn98ldxxuerrm2cr8 0 380852 2807130 2025-06-06T23:06:53Z Leutrim.P 113691 Përcjellim te [[Fajdeja]] 2807130 wikitext text/x-wiki #RIDREJTO [[Fajdeja]] prd834fbcqgaxnyn98ldxxuerrm2cr8 0 380853 2807131 2025-06-06T23:06:55Z Leutrim.P 113691 Përcjellim te [[Fajdeja]] 2807131 wikitext text/x-wiki #RIDREJTO [[Fajdeja]] prd834fbcqgaxnyn98ldxxuerrm2cr8 1 380854 2807133 2025-06-06T23:21:52Z Leutrim.P 113691 Faqe e re: {{Arkivi}} 2807133 wikitext text/x-wiki {{Arkivi}} spn2369tt16rgvwl592wm3r2i9b3cr0 2807135 2807133 2025-06-06T23:22:55Z Leutrim.P 113691 Arkivim manual. 2807135 wikitext text/x-wiki {{Arkivi}} == Fshirja e tekstit me burime pa arsye. == @[[Përdoruesi:Lëvizja e Deçanit|Lëvizja e Deçanit]], pershendetje, per qfare arsye e ke fshire, 50% te tekstit me burime qe une kisha shtuar?<span id="Leutrim.P:1741177874935:DiskutimFTTCLNLëvizja_për_braktisjen_e_fesë_islame" class="FTTCmt"> —&nbsp;[[Përdoruesi:Leutrim.P|Leutrim.P]] ([[Përdoruesi diskutim:Leutrim.P|diskutimet]]) 5 mars 2025 13:31 (CET)</span> 8vx3bn14x8sl5162auer8bc1d84yg0b 14 380855 2807137 2025-06-06T23:25:07Z Leutrim.P 113691 Krijoi faqe të zbrazët 2807137 wikitext text/x-wiki phoiac9h4m842xq45sp7s6u21eteeq1 2807138 2807137 2025-06-06T23:25:32Z Leutrim.P 113691 added [[Category:Kronologjia e Luftës së Dytë Botërore]] using [[Help:Gadget-HotCat|HotCat]] 2807138 wikitext text/x-wiki [[Kategoria:Kronologjia e Luftës së Dytë Botërore]] 2pbyt9laam8y82npi7n7uovmxnh3svc 14 380856 2807139 2025-06-06T23:25:38Z Leutrim.P 113691 Krijoi faqe të zbrazët 2807139 wikitext text/x-wiki phoiac9h4m842xq45sp7s6u21eteeq1 2807140 2807139 2025-06-06T23:26:15Z Leutrim.P 113691 +[[Kategoria:Kronologji e luftërave]]; +[[Kategoria:Lufta e Dytë Botërore]] using [[Help:Gadget-HotCat|HotCat]] 2807140 wikitext text/x-wiki [[Kategoria:Kronologji e luftërave]] [[Kategoria:Lufta e Dytë Botërore]] 5xw1zdevxzzxkc8659gsakg9m4zypp6 14 380857 2807141 2025-06-06T23:26:30Z Leutrim.P 113691 Krijoi faqe të zbrazët 2807141 wikitext text/x-wiki phoiac9h4m842xq45sp7s6u21eteeq1 2807142 2807141 2025-06-06T23:27:07Z Leutrim.P 113691 +[[Kategoria:Luftëra]]; +[[Kategoria:Kronologji e luftës]] using [[Help:Gadget-HotCat|HotCat]] 2807142 wikitext text/x-wiki [[Kategoria:Luftëra]] [[Kategoria:Kronologji e luftës]] awnnmpt0gxoknuuye2gi7e9qm3xc7pl 14 380858 2807143 2025-06-06T23:27:21Z Leutrim.P 113691 Krijoi faqe të zbrazët 2807143 wikitext text/x-wiki phoiac9h4m842xq45sp7s6u21eteeq1 2807144 2807143 2025-06-06T23:27:45Z Leutrim.P 113691 +[[Kategoria:Luftë]]; +[[Kategoria:Kronologji]] using [[Help:Gadget-HotCat|HotCat]] 2807144 wikitext text/x-wiki [[Kategoria:Luftë]] [[Kategoria:Kronologji]] 8u3j22g1266ejmgpzifjgkgvfn2ee36 0 380859 2807146 2025-06-06T23:44:22Z Leutrim.P 113691 Përcjellim te [[Evazioni fiskal]] 2807146 wikitext text/x-wiki #RIDREJTO [[Evazioni fiskal]] rs4z1cowe7mdxxppeoawdopwc6by3ds 0 380860 2807147 2025-06-06T23:44:25Z Leutrim.P 113691 Përcjellim te [[Evazioni fiskal]] 2807147 wikitext text/x-wiki #RIDREJTO [[Evazioni fiskal]] rs4z1cowe7mdxxppeoawdopwc6by3ds 0 380861 2807148 2025-06-06T23:44:27Z Leutrim.P 113691 Përcjellim te [[Evazioni fiskal]] 2807148 wikitext text/x-wiki #RIDREJTO [[Evazioni fiskal]] rs4z1cowe7mdxxppeoawdopwc6by3ds 0 380862 2807149 2025-06-06T23:44:30Z Leutrim.P 113691 Përcjellim te [[Evazioni fiskal]] 2807149 wikitext text/x-wiki #RIDREJTO [[Evazioni fiskal]] rs4z1cowe7mdxxppeoawdopwc6by3ds 0 380863 2807150 2025-06-06T23:44:32Z Leutrim.P 113691 Përcjellim te [[Evazioni fiskal]] 2807150 wikitext text/x-wiki #RIDREJTO [[Evazioni fiskal]] rs4z1cowe7mdxxppeoawdopwc6by3ds 0 380864 2807151 2025-06-06T23:44:34Z Leutrim.P 113691 Përcjellim te [[Evazioni fiskal]] 2807151 wikitext text/x-wiki #RIDREJTO [[Evazioni fiskal]] rs4z1cowe7mdxxppeoawdopwc6by3ds 0 380865 2807155 2025-06-06T23:49:04Z Leutrim.P 113691 Përcjellim te [[Përgjimi]] 2807155 wikitext text/x-wiki #RIDREJTO [[Përgjimi]] t0q9jv5ugjxnbncsvc1ch0d89uzlb9e 14 380866 2807156 2025-06-06T23:50:12Z Leutrim.P 113691 Krijoi faqe të zbrazët 2807156 wikitext text/x-wiki phoiac9h4m842xq45sp7s6u21eteeq1 2807157 2807156 2025-06-06T23:51:46Z Leutrim.P 113691 +[[Kategoria:Vëzhgim audio]]; +[[Kategoria:Privatësi e telekomunikimeve]] using [[Help:Gadget-HotCat|HotCat]] 2807157 wikitext text/x-wiki [[Kategoria:Vëzhgim audio]] [[Kategoria:Privatësi e telekomunikimeve]] 6eujuw44u5zadxkz4kelanqp7z03q69 14 380867 2807158 2025-06-06T23:51:55Z Leutrim.P 113691 Krijoi faqe të zbrazët 2807158 wikitext text/x-wiki phoiac9h4m842xq45sp7s6u21eteeq1 2807159 2807158 2025-06-06T23:52:37Z Leutrim.P 113691 +[[Kategoria:Telekomunikime]]; +[[Kategoria:Siguri kombëtare]]; +[[Kategoria:Privatësi]]; +[[Kategoria:Telefoni]] using [[Help:Gadget-HotCat|HotCat]] 2807159 wikitext text/x-wiki [[Kategoria:Telekomunikime]] [[Kategoria:Siguri kombëtare]] [[Kategoria:Privatësi]] [[Kategoria:Telefoni]] pxb3mtl1sa6tpg7tvjf73c1rqq6t666 14 380868 2807160 2025-06-06T23:53:50Z Leutrim.P 113691 Krijoi faqe të zbrazët 2807160 wikitext text/x-wiki phoiac9h4m842xq45sp7s6u21eteeq1 2807161 2807160 2025-06-06T23:54:17Z Leutrim.P 113691 +[[Kategoria:Vëzhgim]]; +[[Kategoria:Regjistrim i tingullit]] using [[Help:Gadget-HotCat|HotCat]] 2807161 wikitext text/x-wiki [[Kategoria:Vëzhgim]] [[Kategoria:Regjistrim i tingullit]] 9ynt16sf0jmotzo97d2o9eijii23d24 0 380869 2807162 2025-06-06T23:56:19Z Leutrim.P 113691 Përcjellim te [[Hutimi]] 2807162 wikitext text/x-wiki #RIDREJTO [[Hutimi]] 2dupyrcu23v9zigkamfuf40bla3dnd3 14 380870 2807164 2025-06-06T23:57:53Z Leutrim.P 113691 Krijoi faqe të zbrazët 2807164 wikitext text/x-wiki phoiac9h4m842xq45sp7s6u21eteeq1 2807165 2807164 2025-06-06T23:58:36Z Leutrim.P 113691 +[[Kategoria:Vendndodhje në historinë e spiunazhit]]; +[[Kategoria:Agjencia Qendrore e Inteligjencës (ShBA)]] using [[Help:Gadget-HotCat|HotCat]] 2807165 wikitext text/x-wiki [[Kategoria:Vendndodhje në historinë e spiunazhit]] [[Kategoria:Agjencia Qendrore e Inteligjencës (ShBA)]] 97skpyqbrcaelc6ezjadp5bpwsfy37h 14 380871 2807167 2025-06-07T00:04:21Z Leutrim.P 113691 Krijoi faqe të zbrazët 2807167 wikitext text/x-wiki phoiac9h4m842xq45sp7s6u21eteeq1 2807168 2807167 2025-06-07T00:05:52Z Leutrim.P 113691 +[[Kategoria:Rrjet elektrik]]; +[[Kategoria:Kriza energjetike]]; +[[Kategoria:Cilësi e energjisë elektrike]]; +[[Kategoria:Aksidente dhe incidente energjetike]] using [[Help:Gadget-HotCat|HotCat]] 2807168 wikitext text/x-wiki [[Kategoria:Rrjet elektrik]] [[Kategoria:Kriza energjetike]] [[Kategoria:Cilësi e energjisë elektrike]] [[Kategoria:Aksidente dhe incidente energjetike]] 1etutk01c7fupczoafzhkqnl9l3qa9p 14 380872 2807169 2025-06-07T00:06:18Z Leutrim.P 113691 Krijoi faqe të zbrazët 2807169 wikitext text/x-wiki phoiac9h4m842xq45sp7s6u21eteeq1 2807172 2807169 2025-06-07T00:08:05Z Leutrim.P 113691 +[[Kategoria:Infrastrukturë e energjisë elektrike]]; +[[Kategoria:Rrjete]]; +[[Kategoria:Shpërndarje e energjisë elektrike]] using [[Help:Gadget-HotCat|HotCat]] 2807172 wikitext text/x-wiki [[Kategoria:Infrastrukturë e energjisë elektrike]] [[Kategoria:Rrjete]] [[Kategoria:Shpërndarje e energjisë elektrike]] 49nsmdbgs9g92iueolnrkenmu2nextg 2807173 2807172 2025-06-07T00:08:51Z Leutrim.P 113691 ± 2 categories using [[Help:Gadget-HotCat|HotCat]] 2807173 wikitext text/x-wiki [[Kategoria:Infrastrukturë e rrymës elektrike]] [[Kategoria:Rrjete]] [[Kategoria:Shpërndarje e rrymës elektrike]] m8nw8x34yjl5po9jkq68g7qagpv0fq5 14 380873 2807170 2025-06-07T00:06:20Z Leutrim.P 113691 Krijoi faqe të zbrazët 2807170 wikitext text/x-wiki phoiac9h4m842xq45sp7s6u21eteeq1 2807182 2807170 2025-06-07T00:12:54Z Leutrim.P 113691 +[[Kategoria:Ekonomi e energjisë]]; +[[Kategoria:Kriza ekonomike]]; +[[Kategoria:Histori e energjisë]] using [[Help:Gadget-HotCat|HotCat]] 2807182 wikitext text/x-wiki [[Kategoria:Ekonomi e energjisë]] [[Kategoria:Kriza ekonomike]] [[Kategoria:Histori e energjisë]] hoeetpdo8zr8sd3g2fssmjap5rl2e5c 14 380874 2807171 2025-06-07T00:06:21Z Leutrim.P 113691 Krijoi faqe të zbrazët 2807171 wikitext text/x-wiki phoiac9h4m842xq45sp7s6u21eteeq1 2807186 2807171 2025-06-07T00:15:03Z Leutrim.P 113691 +[[Kategoria:Energji]]; +[[Kategoria:Fatkeqësi mjedisore]]; +[[Kategoria:Historia e energjisë]]; +[[Kategoria:Aksidente dhe incidente industriale]] using [[Help:Gadget-HotCat|HotCat]] 2807186 wikitext text/x-wiki [[Kategoria:Energji]] [[Kategoria:Fatkeqësi mjedisore]] [[Kategoria:Historia e energjisë]] [[Kategoria:Aksidente dhe incidente industriale]] cnedwer8zklwiavc7804v83qbgn23ki 14 380875 2807174 2025-06-07T00:09:03Z Leutrim.P 113691 Krijoi faqe të zbrazët 2807174 wikitext text/x-wiki phoiac9h4m842xq45sp7s6u21eteeq1 2807176 2807174 2025-06-07T00:10:21Z Leutrim.P 113691 +[[Kategoria:Rrymë elektrike]]; +[[Kategoria:Infrastrukturë energjetike]]; +[[Kategoria:Inxhinieri e rrymës]] using [[Help:Gadget-HotCat|HotCat]] 2807176 wikitext text/x-wiki [[Kategoria:Rrymë elektrike]] [[Kategoria:Infrastrukturë energjetike]] [[Kategoria:Inxhinieri e rrymës]] 7eis3fek5a00k6naiznwdzsdatlja9w 14 380876 2807175 2025-06-07T00:09:05Z Leutrim.P 113691 Krijoi faqe të zbrazët 2807175 wikitext text/x-wiki phoiac9h4m842xq45sp7s6u21eteeq1 2807179 2807175 2025-06-07T00:11:44Z Leutrim.P 113691 added [[Category:Sisteme]] using [[Help:Gadget-HotCat|HotCat]] 2807179 wikitext text/x-wiki [[Kategoria:Sisteme]] alw1737uavm6b7wcfdlcm85mwdx5os8 14 380877 2807177 2025-06-07T00:10:40Z Leutrim.P 113691 Krijoi faqe të zbrazët 2807177 wikitext text/x-wiki phoiac9h4m842xq45sp7s6u21eteeq1 2807178 2807177 2025-06-07T00:11:17Z Leutrim.P 113691 +[[Kategoria:Energji]]; +[[Kategoria:Infrastrukturë]] using [[Help:Gadget-HotCat|HotCat]] 2807178 wikitext text/x-wiki [[Kategoria:Energji]] [[Kategoria:Infrastrukturë]] fpd2vim44xf64sbpz626lut8mr34x4e 14 380878 2807183 2025-06-07T00:13:03Z Leutrim.P 113691 Krijoi faqe të zbrazët 2807183 wikitext text/x-wiki phoiac9h4m842xq45sp7s6u21eteeq1 2807185 2807183 2025-06-07T00:14:17Z Leutrim.P 113691 added [[Category:Energji]] using [[Help:Gadget-HotCat|HotCat]] 2807185 wikitext text/x-wiki [[Kategoria:Energji]] g3e7kd4kdm9clnuomyvros9dyz1i0ru 14 380879 2807187 2025-06-07T00:15:24Z Leutrim.P 113691 Krijoi faqe të zbrazët 2807187 wikitext text/x-wiki phoiac9h4m842xq45sp7s6u21eteeq1 2807190 2807187 2025-06-07T00:17:49Z Leutrim.P 113691 +[[Kategoria:Fatkeqësi të shkaktuara nga njeriu]]; +[[Kategoria:Ndikim i njeriut në mjedis]]; +[[Kategoria:Historia e mjedisit]] using [[Help:Gadget-HotCat|HotCat]] 2807190 wikitext text/x-wiki [[Kategoria:Fatkeqësi të shkaktuara nga njeriu]] [[Kategoria:Ndikim i njeriut në mjedis]] [[Kategoria:Historia e mjedisit]] 7b3ixnillk6fps9twvgc3baplzgby15 14 380880 2807188 2025-06-07T00:15:25Z Leutrim.P 113691 Krijoi faqe të zbrazët 2807188 wikitext text/x-wiki phoiac9h4m842xq45sp7s6u21eteeq1 2807193 2807188 2025-06-07T00:20:19Z Leutrim.P 113691 +[[Kategoria:Aksidente]]; +[[Kategoria:Historia industriale]]; +[[Kategoria:Siguria dhe shëndeti në punë]] using [[Help:Gadget-HotCat|HotCat]] 2807193 wikitext text/x-wiki [[Kategoria:Aksidente]] [[Kategoria:Historia industriale]] [[Kategoria:Siguria dhe shëndeti në punë]] houio4vw3wh8cj0w3bzv6530j1agx6o 14 380881 2807189 2025-06-07T00:15:27Z Leutrim.P 113691 Krijoi faqe të zbrazët 2807189 wikitext text/x-wiki phoiac9h4m842xq45sp7s6u21eteeq1 2807192 2807189 2025-06-07T00:19:23Z Leutrim.P 113691 +[[Kategoria:Energji]]; +[[Kategoria:Histori e teknologjisë]] using [[Help:Gadget-HotCat|HotCat]] 2807192 wikitext text/x-wiki [[Kategoria:Energji]] [[Kategoria:Histori e teknologjisë]] h9t0mb9jv4a7llzbypo1080oys0ojkm 2807196 2807192 2025-06-07T00:22:30Z Leutrim.P 113691 removed [[Category:Histori e teknologjisë]]; added [[Category:Historia e teknologjisë]] using [[Help:Gadget-HotCat|HotCat]] 2807196 wikitext text/x-wiki [[Kategoria:Energji]] [[Kategoria:Historia e teknologjisë]] 2pokxnp3advgyvl2pun5xutudxfia7u 14 380882 2807195 2025-06-07T00:22:23Z Leutrim.P 113691 Leutrim.P zhvendosi faqen [[Kategoria:Histori e teknologjisë]] tek [[Kategoria:Historia e teknologjisë]] 2807195 wikitext text/x-wiki #RIDREJTO [[:Kategoria:Historia e teknologjisë]] 0uenl5bzmg9t6x3se03r7y6h8y5whz2 0 380883 2807201 2025-06-07T00:29:59Z Leutrim.P 113691 Leutrim.P zhvendosi faqen [[Urbanistika]] tek [[Planifikimi Urban]] 2807201 wikitext text/x-wiki #RIDREJTO [[Planifikimi Urban]] 199i68r7jtk8hcu4ae2gjwn7rrzlrpv 2807211 2807201 2025-06-07T00:31:55Z Leutrim.P 113691 Changed redirect target from [[Planifikimi Urban]] to [[Planifikimi urban]] 2807211 wikitext text/x-wiki #RIDREJTO [[Planifikimi urban]] eweh1sgph5j9mxt5y6fcurhiwxy3emt 1 380884 2807203 2025-06-07T00:30:00Z Leutrim.P 113691 Leutrim.P zhvendosi faqen [[Diskutim:Urbanistika]] tek [[Diskutim:Planifikimi Urban]] 2807203 wikitext text/x-wiki #RIDREJTO [[Diskutim:Planifikimi Urban]] j79rgbdqxeu15moizpf000qmbj39xkd 0 380887 2807208 2025-06-07T00:31:02Z Leutrim.P 113691 Përcjellim te [[Planifikimi urban]] 2807208 wikitext text/x-wiki #RIDREJTO [[Planifikimi urban]] eweh1sgph5j9mxt5y6fcurhiwxy3emt 2807209 2807208 2025-06-07T00:31:13Z Leutrim.P 113691 Leutrim.P zhvendosi faqen [[Planifikim Urban]] te [[Planifikim urban]] pa lënë një ridrejtim 2807208 wikitext text/x-wiki #RIDREJTO [[Planifikimi urban]] eweh1sgph5j9mxt5y6fcurhiwxy3emt 0 380888 2807210 2025-06-07T00:31:20Z Leutrim.P 113691 Përcjellim te [[Planifikimi urban]] 2807210 wikitext text/x-wiki #RIDREJTO [[Planifikimi urban]] eweh1sgph5j9mxt5y6fcurhiwxy3emt 0 380889 2807215 2025-06-07T00:35:03Z Leutrim.P 113691 Leutrim.P zhvendosi faqen [[Planifikimi urban në Egjiptin e Lashtë]] tek [[Planifikimi urban në Egjiptin e lashtë]] 2807215 wikitext text/x-wiki #RIDREJTO [[Planifikimi urban në Egjiptin e lashtë]] iga2kkgzjaeou3hxyzccty1jx6vmzfy 14 380891 2807223 2025-06-07T00:42:38Z Leutrim.P 113691 Krijoi faqe të zbrazët 2807223 wikitext text/x-wiki phoiac9h4m842xq45sp7s6u21eteeq1 2807224 2807223 2025-06-07T00:43:33Z Leutrim.P 113691 +[[Kategoria:Gjyqësorë]]; +[[Kategoria:Terminologji ligjore gjyqësore]]; +[[Kategoria:Procedurë civile]] using [[Help:Gadget-HotCat|HotCat]] 2807224 wikitext text/x-wiki [[Kategoria:Gjyqësorë]] [[Kategoria:Terminologji ligjore gjyqësore]] [[Kategoria:Procedurë civile]] 5rtfnvjiudayfqd4h2vzswy8qm0make 0 380892 2807226 2025-06-07T00:45:57Z Leutrim.P 113691 Përcjellim te [[Ekonomia informale]] 2807226 wikitext text/x-wiki #RIDREJTO [[Ekonomia informale]] q1sel9r8pzejqqgxn50l157rtwshsbd 0 380893 2807227 2025-06-07T00:45:59Z Leutrim.P 113691 Përcjellim te [[Ekonomia informale]] 2807227 wikitext text/x-wiki #RIDREJTO [[Ekonomia informale]] q1sel9r8pzejqqgxn50l157rtwshsbd 2807236 2807227 2025-06-07T00:50:05Z Leutrim.P 113691 Leutrim.P zhvendosi faqen [[Ekonomi informale]] te [[Ekonomi joformale]] pa lënë një ridrejtim 2807227 wikitext text/x-wiki #RIDREJTO [[Ekonomia informale]] q1sel9r8pzejqqgxn50l157rtwshsbd 2807237 2807236 2025-06-07T00:50:16Z Leutrim.P 113691 Changed redirect target from [[Ekonomia informale]] to [[Ekonomia joformale]] 2807237 wikitext text/x-wiki #RIDREJTO [[Ekonomia joformale]] fl3v10rwwwk0kxpmickjvhfu78vsf7m 14 380895 2807229 2025-06-07T00:46:16Z Leutrim.P 113691 Krijoi faqe të zbrazët 2807229 wikitext text/x-wiki phoiac9h4m842xq45sp7s6u21eteeq1 2807233 2807229 2025-06-07T00:47:44Z Leutrim.P 113691 +[[Kategoria:Ekonomi]]; +[[Kategoria:Komponentë]] using [[Help:Gadget-HotCat|HotCat]] 2807233 wikitext text/x-wiki [[Kategoria:Ekonomi]] [[Kategoria:Komponentë]] onf2rir3igko2ul08c6gkc6gv0zkld1 14 380897 2807234 2025-06-07T00:47:56Z Leutrim.P 113691 Krijoi faqe të zbrazët 2807234 wikitext text/x-wiki phoiac9h4m842xq45sp7s6u21eteeq1 2807235 2807234 2025-06-07T00:48:27Z Leutrim.P 113691 +[[Kategoria:Sisteme teknologjike]]; +[[Kategoria:Strukturë]] using [[Help:Gadget-HotCat|HotCat]] 2807235 wikitext text/x-wiki [[Kategoria:Sisteme teknologjike]] [[Kategoria:Strukturë]] nvuj7606uldxogtj7jq51czhmdzelw9 14 380898 2807243 2025-06-07T00:56:35Z Leutrim.P 113691 Krijoi faqe të zbrazët 2807243 wikitext text/x-wiki phoiac9h4m842xq45sp7s6u21eteeq1 2807244 2807243 2025-06-07T00:57:52Z Leutrim.P 113691 +[[Kategoria:Kriza në veri të Kosovës]]; +[[Kategoria:2023 në Kosovë]]; +[[Kategoria:Sulme terroriste në Kosovë]]; +[[Kategoria:Zveçan]] using [[Help:Gadget-HotCat|HotCat]] 2807244 wikitext text/x-wiki [[Kategoria:Kriza në veri të Kosovës]] [[Kategoria:2023 në Kosovë]] [[Kategoria:Sulme terroriste në Kosovë]] [[Kategoria:Zveçan]] jzsnmg4fqdkerjswc9zras36g9uv91s 1 380899 2807252 2025-06-07T01:19:18Z InternetArchiveBot 115207 Ndryshime te burimet/lidhjet e jashtme.) #IABot (v2.0.9.5 2807252 wikitext text/x-wiki == Internet Archive Bot == Përshëndetje, redaktorë! Sapo ndryshova 0 lidhje të jashtme te artikulli ''[[Banka e Kosovës (BanKos)]]''. Ju lutem, shpenzoni pak kohë për të shqyrtuar [https://sq.wikipedia.org/w/index.php?diff=prev&oldid=2807251 redaktimin tim]. Nëse keni ndonjë pyetje ose dëshironi që t'i injoroj lidhjet apo faqet krejtësisht në të ardhmen, ju lutem, vizitoni [[:m:InternetArchiveBot/FAQ/sq|këtë faqe]] për informacione të mëtejshme. Ndër të tjera, aty mund të gjeni dhe informacion se si mund të rregulloni problemet që mund të kem shkaktuar. Kam bërë këto ndryshime: *U shtua etiketa {{tlx|lidhje e vdekur}} te lidhja https://oralhistorykosovo.org/sr/shefqet-mullafazliu/. Gjithë të mirat!—[[:User:InternetArchiveBot|'''<span style="color:darkgrey;font-family:Courier New">InternetArchiveBot</span>''']] <span style="color:green;font-family:Rockwell">([[:en:User talk:InternetArchiveBot|Raportoni probleme]])</span> 7 qershor 2025 03:19 (CEST) h9qv65ipcohaawexabt2ate6s1bnmtj 1 380900 2807258 2025-06-07T01:44:54Z InternetArchiveBot 115207 Ndryshime te burimet/lidhjet e jashtme.) #IABot (v2.0.9.5 2807258 wikitext text/x-wiki == Internet Archive Bot == Përshëndetje, redaktorë! Sapo ndryshova 1 lidhje të jashtme te artikulli ''[[Baskin-Robbins]]''. Ju lutem, shpenzoni pak kohë për të shqyrtuar [https://sq.wikipedia.org/w/index.php?diff=prev&oldid=2807257 redaktimin tim]. Nëse keni ndonjë pyetje ose dëshironi që t'i injoroj lidhjet apo faqet krejtësisht në të ardhmen, ju lutem, vizitoni [[:m:InternetArchiveBot/FAQ/sq|këtë faqe]] për informacione të mëtejshme. Ndër të tjera, aty mund të gjeni dhe informacion se si mund të rregulloni problemet që mund të kem shkaktuar. Kam bërë këto ndryshime: *U shtua ky version i arkivuar i faqes https://web.archive.org/web/20120531181853/http://www.baskinrobbins.com/ për lidhjen http://www.baskinrobbins.com/. Gjithë të mirat!—[[:User:InternetArchiveBot|'''<span style="color:darkgrey;font-family:Courier New">InternetArchiveBot</span>''']] <span style="color:green;font-family:Rockwell">([[:en:User talk:InternetArchiveBot|Raportoni probleme]])</span> 7 qershor 2025 03:44 (CEST) 9idnn4r5u4k38myt1o0n35o7biuf6jn 1 380901 2807275 2025-06-07T04:00:00Z InternetArchiveBot 115207 Ndryshime te burimet/lidhjet e jashtme.) #IABot (v2.0.9.5 2807275 wikitext text/x-wiki == Internet Archive Bot == Përshëndetje, redaktorë! Sapo ndryshova 0 lidhje të jashtme te artikulli ''[[Budjon Xhelo]]''. Ju lutem, shpenzoni pak kohë për të shqyrtuar [https://sq.wikipedia.org/w/index.php?diff=prev&oldid=2807274 redaktimin tim]. Nëse keni ndonjë pyetje ose dëshironi që t'i injoroj lidhjet apo faqet krejtësisht në të ardhmen, ju lutem, vizitoni [[:m:InternetArchiveBot/FAQ/sq|këtë faqe]] për informacione të mëtejshme. Ndër të tjera, aty mund të gjeni dhe informacion se si mund të rregulloni problemet që mund të kem shkaktuar. Kam bërë këto ndryshime: *U shtua etiketa {{tlx|lidhje e vdekur}} te lidhja https://lajme.rtsh.al/artikull/kujtime-per-ismail-kadarene-budjon-xhelo-na-celi-horizonte-te-paimagjinueshme/. Gjithë të mirat!—[[:User:InternetArchiveBot|'''<span style="color:darkgrey;font-family:Courier New">InternetArchiveBot</span>''']] <span style="color:green;font-family:Rockwell">([[:en:User talk:InternetArchiveBot|Raportoni probleme]])</span> 7 qershor 2025 06:00 (CEST) oqbfi6sec1pe7rgh78d39got6w3cf2f 1 380902 2807300 2025-06-07T06:35:09Z InternetArchiveBot 115207 Ndryshime te burimet/lidhjet e jashtme.) #IABot (v2.0.9.5 2807300 wikitext text/x-wiki == Internet Archive Bot == Përshëndetje, redaktorë! Sapo ndryshova 0 lidhje të jashtme te artikulli ''[[David Hume]]''. Ju lutem, shpenzoni pak kohë për të shqyrtuar [https://sq.wikipedia.org/w/index.php?diff=prev&oldid=2807299 redaktimin tim]. Nëse keni ndonjë pyetje ose dëshironi që t'i injoroj lidhjet apo faqet krejtësisht në të ardhmen, ju lutem, vizitoni [[:m:InternetArchiveBot/FAQ/sq|këtë faqe]] për informacione të mëtejshme. Ndër të tjera, aty mund të gjeni dhe informacion se si mund të rregulloni problemet që mund të kem shkaktuar. Kam bërë këto ndryshime: *U shtua etiketa {{tlx|lidhje e vdekur}} te lidhja http://www.syri3.com/index.php?id_kat=17&shkrimi=877. Gjithë të mirat!—[[:User:InternetArchiveBot|'''<span style="color:darkgrey;font-family:Courier New">InternetArchiveBot</span>''']] <span style="color:green;font-family:Rockwell">([[:en:User talk:InternetArchiveBot|Raportoni probleme]])</span> 7 qershor 2025 08:35 (CEST) hn2u5dc7z4dixckklxui8om7mcu9l80 1 380903 2807302 2025-06-07T06:53:07Z InternetArchiveBot 115207 Ndryshime te burimet/lidhjet e jashtme.) #IABot (v2.0.9.5 2807302 wikitext text/x-wiki == Internet Archive Bot == Përshëndetje, redaktorë! Sapo ndryshova 1 lidhje të jashtme te artikulli ''[[Dekovili Vlorë-Selenicë]]''. Ju lutem, shpenzoni pak kohë për të shqyrtuar [https://sq.wikipedia.org/w/index.php?diff=prev&oldid=2807301 redaktimin tim]. Nëse keni ndonjë pyetje ose dëshironi që t'i injoroj lidhjet apo faqet krejtësisht në të ardhmen, ju lutem, vizitoni [[:m:InternetArchiveBot/FAQ/sq|këtë faqe]] për informacione të mëtejshme. Ndër të tjera, aty mund të gjeni dhe informacion se si mund të rregulloni problemet që mund të kem shkaktuar. Kam bërë këto ndryshime: *U shtua ky version i arkivuar i faqes https://web.archive.org/web/20241209100812/https://issuu.com/aaleme/docs/lillustration1917jj/34 për lidhjen https://issuu.com/aaleme/docs/lillustration1917jj/34. Gjithë të mirat!—[[:User:InternetArchiveBot|'''<span style="color:darkgrey;font-family:Courier New">InternetArchiveBot</span>''']] <span style="color:green;font-family:Rockwell">([[:en:User talk:InternetArchiveBot|Raportoni probleme]])</span> 7 qershor 2025 08:53 (CEST) 33bbdl3pkejhu2xerqc4uua6s1lnayx 0 380904 2807303 2025-06-07T07:09:57Z Velocitas34 161876 Përcjellim te [[Sheffield United F.C.]] 2807303 wikitext text/x-wiki #RIDREJTO [[Sheffield United F.C.]] p2k0ji3zwubz13cbr6zq7uoogvz16u5 1 380905 2807306 2025-06-07T07:15:52Z InternetArchiveBot 115207 Ndryshime te burimet/lidhjet e jashtme.) #IABot (v2.0.9.5 2807306 wikitext text/x-wiki == Internet Archive Bot == Përshëndetje, redaktorë! Sapo ndryshova 1 lidhje të jashtme te artikulli ''[[Deus ex machina]]''. Ju lutem, shpenzoni pak kohë për të shqyrtuar [https://sq.wikipedia.org/w/index.php?diff=prev&oldid=2807305 redaktimin tim]. Nëse keni ndonjë pyetje ose dëshironi që t'i injoroj lidhjet apo faqet krejtësisht në të ardhmen, ju lutem, vizitoni [[:m:InternetArchiveBot/FAQ/sq|këtë faqe]] për informacione të mëtejshme. Ndër të tjera, aty mund të gjeni dhe informacion se si mund të rregulloni problemet që mund të kem shkaktuar. Kam bërë këto ndryshime: *U shtua ky version i arkivuar i faqes https://web.archive.org/web/20200502180545/https://bestforfilm.com/film-blog/top-10-deus-ex-machina-moments/ për lidhjen https://bestforfilm.com/film-blog/top-10-deus-ex-machina-moments/. Gjithë të mirat!—[[:User:InternetArchiveBot|'''<span style="color:darkgrey;font-family:Courier New">InternetArchiveBot</span>''']] <span style="color:green;font-family:Rockwell">([[:en:User talk:InternetArchiveBot|Raportoni probleme]])</span> 7 qershor 2025 09:15 (CEST) g29ccnxjdkb7cyuqn3brnu8ezae0v3l 1 380906 2807308 2025-06-07T07:41:16Z InternetArchiveBot 115207 Ndryshime te burimet/lidhjet e jashtme.) #IABot (v2.0.9.5 2807308 wikitext text/x-wiki == Internet Archive Bot == Përshëndetje, redaktorë! Sapo ndryshova 0 lidhje të jashtme te artikulli ''[[Diego Granese]]''. Ju lutem, shpenzoni pak kohë për të shqyrtuar [https://sq.wikipedia.org/w/index.php?diff=prev&oldid=2807307 redaktimin tim]. Nëse keni ndonjë pyetje ose dëshironi që t'i injoroj lidhjet apo faqet krejtësisht në të ardhmen, ju lutem, vizitoni [[:m:InternetArchiveBot/FAQ/sq|këtë faqe]] për informacione të mëtejshme. Ndër të tjera, aty mund të gjeni dhe informacion se si mund të rregulloni problemet që mund të kem shkaktuar. Kam bërë këto ndryshime: *U shtua etiketa {{tlx|lidhje e vdekur}} te lidhja http://markets.buffalonews.com/buffnews/news/read/40266341. Gjithë të mirat!—[[:User:InternetArchiveBot|'''<span style="color:darkgrey;font-family:Courier New">InternetArchiveBot</span>''']] <span style="color:green;font-family:Rockwell">([[:en:User talk:InternetArchiveBot|Raportoni probleme]])</span> 7 qershor 2025 09:41 (CEST) marnwzuj0nxu3m9b6p62r3cj1lh5x1y 1 380907 2807310 2025-06-07T07:53:06Z InternetArchiveBot 115207 Ndryshime te burimet/lidhjet e jashtme.) #IABot (v2.0.9.5 2807310 wikitext text/x-wiki == Internet Archive Bot == Përshëndetje, redaktorë! Sapo ndryshova 0 lidhje të jashtme te artikulli ''[[Dita Botërore e Bletës]]''. Ju lutem, shpenzoni pak kohë për të shqyrtuar [https://sq.wikipedia.org/w/index.php?diff=prev&oldid=2807309 redaktimin tim]. Nëse keni ndonjë pyetje ose dëshironi që t'i injoroj lidhjet apo faqet krejtësisht në të ardhmen, ju lutem, vizitoni [[:m:InternetArchiveBot/FAQ/sq|këtë faqe]] për informacione të mëtejshme. Ndër të tjera, aty mund të gjeni dhe informacion se si mund të rregulloni problemet që mund të kem shkaktuar. Kam bërë këto ndryshime: *U shtua etiketa {{tlx|lidhje e vdekur}} te lidhja https://ata.gov.al/2025/05/20/dita-boterore-e-bletes/. Gjithë të mirat!—[[:User:InternetArchiveBot|'''<span style="color:darkgrey;font-family:Courier New">InternetArchiveBot</span>''']] <span style="color:green;font-family:Rockwell">([[:en:User talk:InternetArchiveBot|Raportoni probleme]])</span> 7 qershor 2025 09:53 (CEST) elp23on2nbtpspf5853q3l258qrs83x 1 380908 2807314 2025-06-07T08:07:03Z InternetArchiveBot 115207 Ndryshime te burimet/lidhjet e jashtme.) #IABot (v2.0.9.5 2807314 wikitext text/x-wiki == Internet Archive Bot == Përshëndetje, redaktorë! Sapo ndryshova 1 lidhje të jashtme te artikulli ''[[Docker (softuer)]]''. Ju lutem, shpenzoni pak kohë për të shqyrtuar [https://sq.wikipedia.org/w/index.php?diff=prev&oldid=2807313 redaktimin tim]. Nëse keni ndonjë pyetje ose dëshironi që t'i injoroj lidhjet apo faqet krejtësisht në të ardhmen, ju lutem, vizitoni [[:m:InternetArchiveBot/FAQ/sq|këtë faqe]] për informacione të mëtejshme. Ndër të tjera, aty mund të gjeni dhe informacion se si mund të rregulloni problemet që mund të kem shkaktuar. Kam bërë këto ndryshime: *U shtua ky version i arkivuar i faqes https://web.archive.org/web/20230716100924/https://gizmoxo.com/install-docker-on-raspberry-pi/ për lidhjen https://gizmoxo.com/install-docker-on-raspberry-pi/. Gjithë të mirat!—[[:User:InternetArchiveBot|'''<span style="color:darkgrey;font-family:Courier New">InternetArchiveBot</span>''']] <span style="color:green;font-family:Rockwell">([[:en:User talk:InternetArchiveBot|Raportoni probleme]])</span> 7 qershor 2025 10:07 (CEST) 719pvzyr80rxuvss71ymuk4ku7hftv3 1 380909 2807318 2025-06-07T09:05:25Z InternetArchiveBot 115207 Ndryshime te burimet/lidhjet e jashtme.) #IABot (v2.0.9.5 2807318 wikitext text/x-wiki == Internet Archive Bot == Përshëndetje, redaktorë! Sapo ndryshova 0 lidhje të jashtme te artikulli ''[[Dr. Andri Çabeli]]''. Ju lutem, shpenzoni pak kohë për të shqyrtuar [https://sq.wikipedia.org/w/index.php?diff=prev&oldid=2807317 redaktimin tim]. Nëse keni ndonjë pyetje ose dëshironi që t'i injoroj lidhjet apo faqet krejtësisht në të ardhmen, ju lutem, vizitoni [[:m:InternetArchiveBot/FAQ/sq|këtë faqe]] për informacione të mëtejshme. Ndër të tjera, aty mund të gjeni dhe informacion se si mund të rregulloni problemet që mund të kem shkaktuar. Kam bërë këto ndryshime: *U shtua etiketa {{tlx|lidhje e vdekur}} te lidhja https://www.umed.edu.al/. Gjithë të mirat!—[[:User:InternetArchiveBot|'''<span style="color:darkgrey;font-family:Courier New">InternetArchiveBot</span>''']] <span style="color:green;font-family:Rockwell">([[:en:User talk:InternetArchiveBot|Raportoni probleme]])</span> 7 qershor 2025 11:05 (CEST) l3gujgrewm347xitdb9f8fhzo4h20mo 1 380910 2807320 2025-06-07T09:32:15Z InternetArchiveBot 115207 Ndryshime te burimet/lidhjet e jashtme.) #IABot (v2.0.9.5 2807320 wikitext text/x-wiki == Internet Archive Bot == Përshëndetje, redaktorë! Sapo ndryshova 0 lidhje të jashtme te artikulli ''[[Dritaret e fjalës]]''. Ju lutem, shpenzoni pak kohë për të shqyrtuar [https://sq.wikipedia.org/w/index.php?diff=prev&oldid=2807319 redaktimin tim]. Nëse keni ndonjë pyetje ose dëshironi që t'i injoroj lidhjet apo faqet krejtësisht në të ardhmen, ju lutem, vizitoni [[:m:InternetArchiveBot/FAQ/sq|këtë faqe]] për informacione të mëtejshme. Ndër të tjera, aty mund të gjeni dhe informacion se si mund të rregulloni problemet që mund të kem shkaktuar. Kam bërë këto ndryshime: *U shtua etiketa {{tlx|lidhje e vdekur}} te lidhja http://185.62.175.93:9001/pmb_3.5/opac_css/index.php?lvl=author_see&id=7432/. Gjithë të mirat!—[[:User:InternetArchiveBot|'''<span style="color:darkgrey;font-family:Courier New">InternetArchiveBot</span>''']] <span style="color:green;font-family:Rockwell">([[:en:User talk:InternetArchiveBot|Raportoni probleme]])</span> 7 qershor 2025 11:32 (CEST) el722wxolcnzijflx3gwpx4vu8xbjej 1 380911 2807322 2025-06-07T09:35:16Z InternetArchiveBot 115207 Ndryshime te burimet/lidhjet e jashtme.) #IABot (v2.0.9.5 2807322 wikitext text/x-wiki == Internet Archive Bot == Përshëndetje, redaktorë! Sapo ndryshova 0 lidhje të jashtme te artikulli ''[[Dritë që çante errësirën]]''. Ju lutem, shpenzoni pak kohë për të shqyrtuar [https://sq.wikipedia.org/w/index.php?diff=prev&oldid=2807321 redaktimin tim]. Nëse keni ndonjë pyetje ose dëshironi që t'i injoroj lidhjet apo faqet krejtësisht në të ardhmen, ju lutem, vizitoni [[:m:InternetArchiveBot/FAQ/sq|këtë faqe]] për informacione të mëtejshme. Ndër të tjera, aty mund të gjeni dhe informacion se si mund të rregulloni problemet që mund të kem shkaktuar. Kam bërë këto ndryshime: *U shtua etiketa {{tlx|lidhje e vdekur}} te lidhja http://185.62.175.93:9001/pmb_3.5/opac_css/index.php?lvl=author_see&id=353/. Gjithë të mirat!—[[:User:InternetArchiveBot|'''<span style="color:darkgrey;font-family:Courier New">InternetArchiveBot</span>''']] <span style="color:green;font-family:Rockwell">([[:en:User talk:InternetArchiveBot|Raportoni probleme]])</span> 7 qershor 2025 11:35 (CEST) rlmseadrz3dz90tvklfaebgqlnb315i 14 380912 2807333 2025-06-07T09:51:44Z Edukatori 112234 Faqe e re: [[Kategoria:Fshatra në komunën e Gjakovës]] 2807333 wikitext text/x-wiki [[Kategoria:Fshatra në komunën e Gjakovës]] 0bemnigr03vxnhyrnmp1dnl347p3h9r 0 380913 2807338 2025-06-07T10:08:41Z Edukatori 112234 Faqe e re: '''Konsulta Gjuhësore e Prishtinës''' ishte një organizim shkencor dhe kulturor me rëndësi të veçantë për standardizimin e gjuhës shqipe në Kosovë dhe viset e tjera shqiptare në ish-Jugosllavi. Konsulta u mbajt në Prishtinë më 12–16 prill 1968 dhe u organizua nga [[Instituti Albanologjik i Prishtinës]], në bashkëpunim me institucione të tjera kulturore e arsimore të krahinës së atëhershme autonome të Kosovës. Në këtë Konsultë morën pjesë gjuhët... 2807338 wikitext text/x-wiki '''Konsulta Gjuhësore e Prishtinës''' ishte një organizim shkencor dhe kulturor me rëndësi të veçantë për standardizimin e gjuhës shqipe në Kosovë dhe viset e tjera shqiptare në ish-Jugosllavi. Konsulta u mbajt në Prishtinë më 12–16 prill 1968 dhe u organizua nga [[Instituti Albanologjik i Prishtinës]], në bashkëpunim me institucione të tjera kulturore e arsimore të krahinës së atëhershme autonome të Kosovës. Në këtë Konsultë morën pjesë gjuhëtarë, shkrimtarë, pedagogë dhe veprimtarë të kulturës nga Kosova, Maqedonia, Mali i Zi dhe Lugina e Preshevës. Ajo kishte për synim përafrimin e gjuhës së shkruar shqipe në këto vise me normën gjuhësore të përdorur në Shqipëri dhe zyrtarizimin e saj si gjuhë e përbashkët standarde për të gjithë shqiptarët. Ndër vendimet themelore të Konsultës Gjuhësore të Prishtinës ishte 'përdorimi i normës letrare të shqipes së Shqipërisë në tekstet mësimore, në botimet zyrtare dhe në mediat e shkruara', duke lënë mënjanë variantet lokale apo ndikimet nga gjuhët sllave. Konsulta përbënte një hap vendimtar drejt pjesëmarrjes së shqiptarëve të Kosovës dhe viseve tjera përreth në [[Kongresi i Drejtshkrimit të Gjuhës Shqipe|Kongresin e Drejtshkrimit të Gjuhës Shqipe]] (Tiranë, 1972), ku u vendos përfundimisht standardi i shqipes moderne. Konsulta Gjuhësore e Prishtinës u konsiderua si akt i rëndësishëm kulturor dhe politik, që shprehte përpjekjet e shqiptarëve për ruajtjen dhe forcimin e identitetit kombëtar nëpërmjet gjuhës së përbashkët. Ajo u vlerësua nga studiuesit si themel për krijimin e një standardi unik të shqipes në gjithë hapësirën shqiptare. kfn2ehqj7qqv4f794dyzhbd0zf1dawf 2807339 2807338 2025-06-07T10:12:05Z Edukatori 112234 2807339 wikitext text/x-wiki '''Konsulta Gjuhësore e Prishtinës''' ishte një organizim shkencor dhe kulturor me rëndësi të veçantë për standardizimin e gjuhës shqipe në Kosovë dhe viset e tjera shqiptare në ish-Jugosllavi. Konsulta u mbajt në Prishtinë më 12–16 prill 1968 dhe u organizua nga [[Instituti Albanologjik i Prishtinës]], në bashkëpunim me institucione të tjera kulturore e arsimore të krahinës së atëhershme autonome të Kosovës.<ref>{{Cite journal |last=Zeqiri |first=Melihate |date=2022 |title=Konsulta gjuhësore e Prishtinës, 1968 |url=https://albanica.al/univers/article/view/618 |journal=Univers |language=sq |volume=23 |issue=23 |pages=128–141 |doi=10.59164/univers.v23i23.618 |issn=2959-1856}}</ref> Në këtë Konsultë morën pjesë gjuhëtarë, shkrimtarë, pedagogë dhe veprimtarë të kulturës nga Kosova, Maqedonia, Mali i Zi dhe Lugina e Preshevës. Ajo kishte për synim përafrimin e gjuhës së shkruar shqipe në këto vise me normën gjuhësore të përdorur në Shqipëri dhe zyrtarizimin e saj si gjuhë e përbashkët standarde për të gjithë shqiptarët. Ndër vendimet themelore të Konsultës Gjuhësore të Prishtinës ishte 'përdorimi i normës letrare të shqipes së Shqipërisë në tekstet mësimore, në botimet zyrtare dhe në mediat e shkruara', duke lënë mënjanë variantet lokale apo ndikimet nga gjuhët sllave. Konsulta përbënte një hap vendimtar drejt pjesëmarrjes së shqiptarëve të Kosovës dhe viseve tjera përreth në [[Kongresi i Drejtshkrimit të Gjuhës Shqipe|Kongresin e Drejtshkrimit të Gjuhës Shqipe]] (Tiranë, 1972), ku u vendos përfundimisht standardi i shqipes moderne. Konsulta Gjuhësore e Prishtinës u konsiderua si akt i rëndësishëm kulturor dhe politik, që shprehte përpjekjet e shqiptarëve për ruajtjen dhe forcimin e identitetit kombëtar nëpërmjet gjuhës së përbashkët. Ajo u vlerësua nga studiuesit si themel për krijimin e një standardi unik të shqipes në gjithë hapësirën shqiptare. e1o4rqonc21ead2vy7sqclntjahjst4 2807340 2807339 2025-06-07T10:16:02Z Edukatori 112234 2807340 wikitext text/x-wiki '''Konsulta Gjuhësore e Prishtinës''' ishte një organizim shkencor dhe kulturor me rëndësi të veçantë për standardizimin e gjuhës shqipe në Kosovë dhe viset e tjera shqiptare në ish-Jugosllavi. Konsulta u mbajt në Prishtinë më 12–16 prill 1968 dhe u organizua nga [[Instituti Albanologjik i Prishtinës]], në bashkëpunim me institucione të tjera kulturore e arsimore të krahinës së atëhershme autonome të Kosovës.<ref>{{Cite journal |last=Zeqiri |first=Melihate |date=2022 |title=Konsulta gjuhësore e Prishtinës, 1968 |url=https://albanica.al/univers/article/view/618 |journal=Univers |language=sq |volume=23 |issue=23 |pages=128–141 |doi=10.59164/univers.v23i23.618 |issn=2959-1856}}</ref> Në këtë Konsultë morën pjesë gjuhëtarë, shkrimtarë, pedagogë dhe veprimtarë të kulturës nga Kosova, Maqedonia, Mali i Zi dhe Lugina e Preshevës. Ajo kishte për synim përafrimin e gjuhës së shkruar shqipe në këto vise me normën gjuhësore të përdorur në Shqipëri dhe zyrtarizimin e saj si gjuhë e përbashkët standarde për të gjithë shqiptarët. Ndër vendimet themelore të Konsultës Gjuhësore të Prishtinës ishte 'përdorimi i normës letrare të shqipes së Shqipërisë në tekstet mësimore, në botimet zyrtare dhe në mediat e shkruara', duke lënë mënjanë variantet lokale apo ndikimet nga gjuhët sllave. Konsulta përbënte një hap vendimtar drejt pjesëmarrjes së shqiptarëve të Kosovës dhe viseve tjera përreth në [[Kongresi i Drejtshkrimit të Gjuhës Shqipe|Kongresin e Drejtshkrimit të Gjuhës Shqipe]] (Tiranë, 1972), ku u vendos përfundimisht standardi i shqipes moderne. Konsulta Gjuhësore e Prishtinës u konsiderua si akt i rëndësishëm kulturor dhe politik, që shprehte përpjekjet e shqiptarëve për ruajtjen dhe forcimin e identitetit kombëtar nëpërmjet gjuhës së përbashkët. Ajo u vlerësua nga studiuesit si themel për krijimin e një standardi unik të shqipes në gjithë hapësirën shqiptare.<ref>{{Cite web |title=Konsulta Gjuhësore e Prishtinës dhe rëndësia e vendimeve të saj |url=https://www.kultplus.com/libri/konsulta-gjuhesore-e-prishtines-dhe-rendesia-e-vendimeve-te-saj/ |access-date=2025-06-07 |website=www.kultplus.com |language=sq}}</ref> olk2jfr8wtvcln2gsg78qt92krinhua 2807341 2807340 2025-06-07T10:16:31Z Edukatori 112234 2807341 wikitext text/x-wiki '''Konsulta Gjuhësore e Prishtinës''' ishte një organizim shkencor dhe kulturor me rëndësi të veçantë për standardizimin e gjuhës shqipe në Kosovë dhe viset e tjera shqiptare në ish-Jugosllavi. Konsulta u mbajt në Prishtinë më 12–16 prill 1968 dhe u organizua nga [[Instituti Albanologjik i Prishtinës]], në bashkëpunim me institucione të tjera kulturore e arsimore të krahinës së atëhershme autonome të Kosovës.<ref>{{Cite journal |last=Zeqiri |first=Melihate |date=2022 |title=Konsulta gjuhësore e Prishtinës, 1968 |url=https://albanica.al/univers/article/view/618 |journal=Univers |language=sq |volume=23 |issue=23 |pages=128–141 |doi=10.59164/univers.v23i23.618 |issn=2959-1856}}</ref> Në këtë Konsultë morën pjesë gjuhëtarë, shkrimtarë, pedagogë dhe veprimtarë të kulturës nga Kosova, Maqedonia, Mali i Zi dhe Lugina e Preshevës. Ajo kishte për synim përafrimin e gjuhës së shkruar shqipe në këto vise me normën gjuhësore të përdorur në Shqipëri dhe zyrtarizimin e saj si gjuhë e përbashkët standarde për të gjithë shqiptarët. Ndër vendimet themelore të Konsultës Gjuhësore të Prishtinës ishte 'përdorimi i normës letrare të shqipes së Shqipërisë në tekstet mësimore, në botimet zyrtare dhe në mediat e shkruara', duke lënë mënjanë variantet lokale apo ndikimet nga gjuhët sllave. Konsulta përbënte një hap vendimtar drejt pjesëmarrjes së shqiptarëve të Kosovës dhe viseve tjera përreth në [[Kongresi i Drejtshkrimit të Gjuhës Shqipe|Kongresin e Drejtshkrimit të Gjuhës Shqipe]] (Tiranë, 1972), ku u vendos përfundimisht standardi i shqipes moderne. Konsulta Gjuhësore e Prishtinës u konsiderua si akt i rëndësishëm kulturor dhe politik, që shprehte përpjekjet e shqiptarëve për ruajtjen dhe forcimin e identitetit kombëtar nëpërmjet gjuhës së përbashkët. Ajo u vlerësua nga studiuesit si themel për krijimin e një standardi unik të shqipes në gjithë hapësirën shqiptare.<ref>{{Cite web |title=Konsulta Gjuhësore e Prishtinës dhe rëndësia e vendimeve të saj |url=https://www.kultplus.com/libri/konsulta-gjuhesore-e-prishtines-dhe-rendesia-e-vendimeve-te-saj/ |access-date=2025-06-07 |website=www.kultplus.com |language=sq}}</ref> == Referime == f33awfznmvjax61du7x4o5j7vptmfaw 2807342 2807341 2025-06-07T10:17:55Z Edukatori 112234 added [[Category:Gjuha shqipe]] using [[Help:Gadget-HotCat|HotCat]] 2807342 wikitext text/x-wiki '''Konsulta Gjuhësore e Prishtinës''' ishte një organizim shkencor dhe kulturor me rëndësi të veçantë për standardizimin e gjuhës shqipe në Kosovë dhe viset e tjera shqiptare në ish-Jugosllavi. Konsulta u mbajt në Prishtinë më 12–16 prill 1968 dhe u organizua nga [[Instituti Albanologjik i Prishtinës]], në bashkëpunim me institucione të tjera kulturore e arsimore të krahinës së atëhershme autonome të Kosovës.<ref>{{Cite journal |last=Zeqiri |first=Melihate |date=2022 |title=Konsulta gjuhësore e Prishtinës, 1968 |url=https://albanica.al/univers/article/view/618 |journal=Univers |language=sq |volume=23 |issue=23 |pages=128–141 |doi=10.59164/univers.v23i23.618 |issn=2959-1856}}</ref> Në këtë Konsultë morën pjesë gjuhëtarë, shkrimtarë, pedagogë dhe veprimtarë të kulturës nga Kosova, Maqedonia, Mali i Zi dhe Lugina e Preshevës. Ajo kishte për synim përafrimin e gjuhës së shkruar shqipe në këto vise me normën gjuhësore të përdorur në Shqipëri dhe zyrtarizimin e saj si gjuhë e përbashkët standarde për të gjithë shqiptarët. Ndër vendimet themelore të Konsultës Gjuhësore të Prishtinës ishte 'përdorimi i normës letrare të shqipes së Shqipërisë në tekstet mësimore, në botimet zyrtare dhe në mediat e shkruara', duke lënë mënjanë variantet lokale apo ndikimet nga gjuhët sllave. Konsulta përbënte një hap vendimtar drejt pjesëmarrjes së shqiptarëve të Kosovës dhe viseve tjera përreth në [[Kongresi i Drejtshkrimit të Gjuhës Shqipe|Kongresin e Drejtshkrimit të Gjuhës Shqipe]] (Tiranë, 1972), ku u vendos përfundimisht standardi i shqipes moderne. Konsulta Gjuhësore e Prishtinës u konsiderua si akt i rëndësishëm kulturor dhe politik, që shprehte përpjekjet e shqiptarëve për ruajtjen dhe forcimin e identitetit kombëtar nëpërmjet gjuhës së përbashkët. Ajo u vlerësua nga studiuesit si themel për krijimin e një standardi unik të shqipes në gjithë hapësirën shqiptare.<ref>{{Cite web |title=Konsulta Gjuhësore e Prishtinës dhe rëndësia e vendimeve të saj |url=https://www.kultplus.com/libri/konsulta-gjuhesore-e-prishtines-dhe-rendesia-e-vendimeve-te-saj/ |access-date=2025-06-07 |website=www.kultplus.com |language=sq}}</ref> == Referime == [[Kategoria:Gjuha shqipe]] l6f22dtrmpzv3wouoyhpwfkczjlxawj 2807343 2807342 2025-06-07T10:18:20Z Edukatori 112234 added [[Category:1968 në Kosovë]] using [[Help:Gadget-HotCat|HotCat]] 2807343 wikitext text/x-wiki '''Konsulta Gjuhësore e Prishtinës''' ishte një organizim shkencor dhe kulturor me rëndësi të veçantë për standardizimin e gjuhës shqipe në Kosovë dhe viset e tjera shqiptare në ish-Jugosllavi. Konsulta u mbajt në Prishtinë më 12–16 prill 1968 dhe u organizua nga [[Instituti Albanologjik i Prishtinës]], në bashkëpunim me institucione të tjera kulturore e arsimore të krahinës së atëhershme autonome të Kosovës.<ref>{{Cite journal |last=Zeqiri |first=Melihate |date=2022 |title=Konsulta gjuhësore e Prishtinës, 1968 |url=https://albanica.al/univers/article/view/618 |journal=Univers |language=sq |volume=23 |issue=23 |pages=128–141 |doi=10.59164/univers.v23i23.618 |issn=2959-1856}}</ref> Në këtë Konsultë morën pjesë gjuhëtarë, shkrimtarë, pedagogë dhe veprimtarë të kulturës nga Kosova, Maqedonia, Mali i Zi dhe Lugina e Preshevës. Ajo kishte për synim përafrimin e gjuhës së shkruar shqipe në këto vise me normën gjuhësore të përdorur në Shqipëri dhe zyrtarizimin e saj si gjuhë e përbashkët standarde për të gjithë shqiptarët. Ndër vendimet themelore të Konsultës Gjuhësore të Prishtinës ishte 'përdorimi i normës letrare të shqipes së Shqipërisë në tekstet mësimore, në botimet zyrtare dhe në mediat e shkruara', duke lënë mënjanë variantet lokale apo ndikimet nga gjuhët sllave. Konsulta përbënte një hap vendimtar drejt pjesëmarrjes së shqiptarëve të Kosovës dhe viseve tjera përreth në [[Kongresi i Drejtshkrimit të Gjuhës Shqipe|Kongresin e Drejtshkrimit të Gjuhës Shqipe]] (Tiranë, 1972), ku u vendos përfundimisht standardi i shqipes moderne. Konsulta Gjuhësore e Prishtinës u konsiderua si akt i rëndësishëm kulturor dhe politik, që shprehte përpjekjet e shqiptarëve për ruajtjen dhe forcimin e identitetit kombëtar nëpërmjet gjuhës së përbashkët. Ajo u vlerësua nga studiuesit si themel për krijimin e një standardi unik të shqipes në gjithë hapësirën shqiptare.<ref>{{Cite web |title=Konsulta Gjuhësore e Prishtinës dhe rëndësia e vendimeve të saj |url=https://www.kultplus.com/libri/konsulta-gjuhesore-e-prishtines-dhe-rendesia-e-vendimeve-te-saj/ |access-date=2025-06-07 |website=www.kultplus.com |language=sq}}</ref> == Referime == [[Kategoria:Gjuha shqipe]] [[Kategoria:1968 në Kosovë]] q1d5ewgh2yrzfv5ugutdhh3weutkf5a 2807346 2807343 2025-06-07T10:21:50Z Edukatori 112234 2807346 wikitext text/x-wiki '''Konsulta Gjuhësore e Prishtinës''' ishte një organizim shkencor dhe kulturor me rëndësi të veçantë për standardizimin e gjuhës shqipe në Kosovë dhe viset e tjera shqiptare në ish-Jugosllavi. Konsulta u mbajt në Prishtinë më 12–16 prill 1968 dhe u organizua nga [[Instituti Albanologjik i Prishtinës]], në bashkëpunim me institucione të tjera kulturore e arsimore të krahinës së atëhershme autonome të Kosovës. Në këtë Konsultë morën pjesë gjuhëtarë, shkrimtarë, pedagogë dhe veprimtarë të kulturës nga Kosova, Maqedonia, Mali i Zi dhe Lugina e Preshevës. Ajo kishte për synim përafrimin e gjuhës së shkruar shqipe në këto vise me normën gjuhësore të përdorur në Shqipëri dhe zyrtarizimin e saj si gjuhë e përbashkët standarde për të gjithë shqiptarët. Ndër vendimet themelore të Konsultës Gjuhësore të Prishtinës ishte 'përdorimi i normës letrare të shqipes së Shqipërisë në tekstet mësimore, në botimet zyrtare dhe në mediat e shkruara', duke lënë mënjanë variantet lokale apo ndikimet nga gjuhët sllave. Konsulta përbënte një hap vendimtar drejt pjesëmarrjes së shqiptarëve të Kosovës dhe viseve tjera përreth në [[Kongresi i Drejtshkrimit të Gjuhës Shqipe|Kongresin e Drejtshkrimit të Gjuhës Shqipe]] (Tiranë, 1972), ku u vendos përfundimisht standardi i shqipes moderne.<ref>{{Cite journal |last=Zeqiri |first=Melihate |date=2022 |title=Konsulta gjuhësore e Prishtinës, 1968 |url=https://albanica.al/univers/article/view/618 |journal=Univers |language=sq |volume=23 |issue=23 |pages=128–141 |doi=10.59164/univers.v23i23.618 |issn=2959-1856}}</ref> Konsulta Gjuhësore e Prishtinës u konsiderua si akt i rëndësishëm kulturor dhe politik, që shprehte përpjekjet e shqiptarëve për ruajtjen dhe forcimin e identitetit kombëtar nëpërmjet gjuhës së përbashkët. Ajo u vlerësua nga studiuesit si themel për krijimin e një standardi unik të shqipes në gjithë hapësirën shqiptare.<ref>{{Cite web |title=Konsulta Gjuhësore e Prishtinës dhe rëndësia e vendimeve të saj |url=https://www.kultplus.com/libri/konsulta-gjuhesore-e-prishtines-dhe-rendesia-e-vendimeve-te-saj/ |access-date=2025-06-07 |website=www.kultplus.com |language=sq}}</ref> == Referime == [[Kategoria:Gjuha shqipe]] [[Kategoria:1968 në Kosovë]] jg5pjcrhbhg0wcbfeczlma8qvlv0a5d 2807347 2807346 2025-06-07T10:25:34Z Edukatori 112234 2807347 wikitext text/x-wiki '''Konsulta Gjuhësore e Prishtinës''' ishte një organizim shkencor dhe kulturor me rëndësi të veçantë për standardizimin e gjuhës shqipe në Kosovë dhe viset e tjera shqiptare në ish-Jugosllavi. Konsulta u mbajt në Prishtinë më 12–16 prill 1968 dhe u organizua nga [[Instituti Albanologjik i Prishtinës]], në bashkëpunim me institucione të tjera kulturore e arsimore të krahinës së atëhershme autonome të Kosovës.<ref>{{Cite web |title=FJALORI ENCIKLOPEDIK I KOSOVËS I, A-K – Akademia e Shkencave dhe e Arteve e Kosovës |url=https://ashak.org/botime/fjalori-enciklopedik-i-kosoves-i-a-k/ |access-date=2025-06-07 |website=ashak.org |page=847 |language=sq}}</ref> Në këtë Konsultë morën pjesë gjuhëtarë, shkrimtarë, pedagogë dhe veprimtarë të kulturës nga Kosova, Maqedonia, Mali i Zi dhe Lugina e Preshevës. Ajo kishte për synim përafrimin e gjuhës së shkruar shqipe në këto vise me normën gjuhësore të përdorur në Shqipëri dhe zyrtarizimin e saj si gjuhë e përbashkët standarde për të gjithë shqiptarët. Ndër vendimet themelore të Konsultës Gjuhësore të Prishtinës ishte 'përdorimi i normës letrare të shqipes së Shqipërisë në tekstet mësimore, në botimet zyrtare dhe në mediat e shkruara', duke lënë mënjanë variantet lokale apo ndikimet nga gjuhët sllave. Konsulta përbënte një hap vendimtar drejt pjesëmarrjes së shqiptarëve të Kosovës dhe viseve tjera përreth në [[Kongresi i Drejtshkrimit të Gjuhës Shqipe|Kongresin e Drejtshkrimit të Gjuhës Shqipe]] (Tiranë, 1972), ku u vendos përfundimisht standardi i shqipes moderne.<ref>{{Cite journal |last=Zeqiri |first=Melihate |date=2022 |title=Konsulta gjuhësore e Prishtinës, 1968 |url=https://albanica.al/univers/article/view/618 |journal=Univers |language=sq |volume=23 |issue=23 |pages=128–141 |doi=10.59164/univers.v23i23.618 |issn=2959-1856}}</ref> Konsulta Gjuhësore e Prishtinës u konsiderua si akt i rëndësishëm kulturor dhe politik, që shprehte përpjekjet e shqiptarëve për ruajtjen dhe forcimin e identitetit kombëtar nëpërmjet gjuhës së përbashkët. Ajo u vlerësua nga studiuesit si themel për krijimin e një standardi unik të shqipes në gjithë hapësirën shqiptare.<ref>{{Cite web |title=Konsulta Gjuhësore e Prishtinës dhe rëndësia e vendimeve të saj |url=https://www.kultplus.com/libri/konsulta-gjuhesore-e-prishtines-dhe-rendesia-e-vendimeve-te-saj/ |access-date=2025-06-07 |website=www.kultplus.com |language=sq}}</ref> == Referime == [[Kategoria:Gjuha shqipe]] [[Kategoria:1968 në Kosovë]] apb8t3czi312z7zectgj949h40v3736 2807348 2807347 2025-06-07T10:28:35Z Edukatori 112234 2807348 wikitext text/x-wiki '''Konsulta Gjuhësore e Prishtinës''' ishte një organizim shkencor dhe kulturor me rëndësi të veçantë për standardizimin e gjuhës shqipe në Kosovë dhe viset e tjera shqiptare në ish-Jugosllavi. Konsulta u mbajt në Prishtinë më 12–16 prill 1968 dhe u organizua nga [[Instituti Albanologjik i Prishtinës]], në bashkëpunim me institucione të tjera kulturore e arsimore të krahinës së atëhershme autonome të Kosovës.<ref>{{Cite web |title=FJALORI ENCIKLOPEDIK I KOSOVËS I, A-K – Akademia e Shkencave dhe e Arteve e Kosovës |url=https://ashak.org/botime/fjalori-enciklopedik-i-kosoves-i-a-k/ |access-date=2025-06-07 |website=ashak.org |page=847 |language=sq}}</ref> Në këtë Konsultë morën pjesë 150 intelektualë të fushave të ndryshme (gjuhëtarë, shkrimtarë, pedagogë dhe veprimtarë të kulturës) nga Kosova, Maqedonia, Mali i Zi dhe Lugina e Preshevës. Ajo kishte për synim përafrimin e gjuhës së shkruar shqipe në këto vise me normën gjuhësore të përdorur në Shqipëri dhe zyrtarizimin e saj si gjuhë e përbashkët standarde për të gjithë shqiptarët. Ndër vendimet themelore të Konsultës Gjuhësore të Prishtinës ishte 'përdorimi i normës letrare të shqipes së Shqipërisë në tekstet mësimore, në botimet zyrtare dhe në mediat e shkruara', duke lënë mënjanë variantet lokale apo ndikimet nga gjuhët sllave. Konsulta përbënte një hap vendimtar drejt pjesëmarrjes së shqiptarëve të Kosovës dhe viseve tjera përreth në [[Kongresi i Drejtshkrimit të Gjuhës Shqipe|Kongresin e Drejtshkrimit të Gjuhës Shqipe]] (Tiranë, 1972), ku u vendos përfundimisht standardi i shqipes moderne.<ref>{{Cite journal |last=Zeqiri |first=Melihate |date=2022 |title=Konsulta gjuhësore e Prishtinës, 1968 |url=https://albanica.al/univers/article/view/618 |journal=Univers |language=sq |volume=23 |issue=23 |pages=128–141 |doi=10.59164/univers.v23i23.618 |issn=2959-1856}}</ref> Konsulta Gjuhësore e Prishtinës u konsiderua si akt i rëndësishëm kulturor dhe politik, që shprehte përpjekjet e shqiptarëve për ruajtjen dhe forcimin e identitetit kombëtar nëpërmjet gjuhës së përbashkët. Ajo u vlerësua nga studiuesit si themel për krijimin e një standardi unik të shqipes në gjithë hapësirën shqiptare.<ref>{{Cite web |title=Konsulta Gjuhësore e Prishtinës dhe rëndësia e vendimeve të saj |url=https://www.kultplus.com/libri/konsulta-gjuhesore-e-prishtines-dhe-rendesia-e-vendimeve-te-saj/ |access-date=2025-06-07 |website=www.kultplus.com |language=sq}}</ref> == Referime == [[Kategoria:Gjuha shqipe]] [[Kategoria:1968 në Kosovë]] c3dvn3jhpsslrwi79l8srifj4rlz1q5 2807349 2807348 2025-06-07T10:29:37Z Edukatori 112234 2807349 wikitext text/x-wiki '''Konsulta Gjuhësore e Prishtinës''' ishte një organizim shkencor dhe kulturor me rëndësi të veçantë për standardizimin e gjuhës shqipe në Kosovë dhe viset e tjera shqiptare në ish-Jugosllavi. Konsulta u mbajt në Prishtinë më 12–16 prill 1968 dhe u organizua nga [[Instituti Albanologjik i Prishtinës]], në bashkëpunim me institucione të tjera kulturore e arsimore të krahinës së atëhershme autonome të Kosovës.<ref>{{Cite web |title=FJALORI ENCIKLOPEDIK I KOSOVËS I, A-K – Akademia e Shkencave dhe e Arteve e Kosovës |url=https://ashak.org/botime/fjalori-enciklopedik-i-kosoves-i-a-k/ |access-date=2025-06-07 |website=ashak.org |page=847 |language=sq}}</ref> Në këtë Konsultë morën pjesë 150 intelektualë të fushave të ndryshme (gjuhëtarë, shkrimtarë, pedagogë dhe veprimtarë të kulturës) nga Kosova, Maqedonia, Mali i Zi dhe Lugina e Preshevës. Ajo kishte për synim përafrimin e gjuhës së shkruar shqipe në këto vise me normën gjuhësore të përdorur në Shqipëri dhe zyrtarizimin e saj si gjuhë e përbashkët standarde për të gjithë shqiptarët pa dallim. Ndër vendimet themelore të Konsultës Gjuhësore të Prishtinës ishte 'përdorimi i normës letrare të shqipes së Shqipërisë në tekstet mësimore, në botimet zyrtare dhe në mediat e shkruara', duke lënë mënjanë variantet lokale apo ndikimet nga gjuhët sllave. Konsulta përbënte një hap vendimtar drejt pjesëmarrjes së shqiptarëve të Kosovës dhe viseve tjera përreth në [[Kongresi i Drejtshkrimit të Gjuhës Shqipe|Kongresin e Drejtshkrimit të Gjuhës Shqipe]] (Tiranë, 1972), ku u vendos përfundimisht standardi i shqipes moderne.<ref>{{Cite journal |last=Zeqiri |first=Melihate |date=2022 |title=Konsulta gjuhësore e Prishtinës, 1968 |url=https://albanica.al/univers/article/view/618 |journal=Univers |language=sq |volume=23 |issue=23 |pages=128–141 |doi=10.59164/univers.v23i23.618 |issn=2959-1856}}</ref> Konsulta Gjuhësore e Prishtinës u konsiderua si akt i rëndësishëm kulturor dhe politik, që shprehte përpjekjet e shqiptarëve për ruajtjen dhe forcimin e identitetit kombëtar nëpërmjet gjuhës së përbashkët. Ajo u vlerësua nga studiuesit si themel për krijimin e një standardi unik të shqipes në gjithë hapësirën shqiptare.<ref>{{Cite web |title=Konsulta Gjuhësore e Prishtinës dhe rëndësia e vendimeve të saj |url=https://www.kultplus.com/libri/konsulta-gjuhesore-e-prishtines-dhe-rendesia-e-vendimeve-te-saj/ |access-date=2025-06-07 |website=www.kultplus.com |language=sq}}</ref> == Referime == [[Kategoria:Gjuha shqipe]] [[Kategoria:1968 në Kosovë]] 947iw2y5lg3eli7jyyfpbkdlmzuaavc 2807356 2807349 2025-06-07T10:50:58Z Edukatori 112234 2807356 wikitext text/x-wiki '''Konsulta Gjuhësore e Prishtinës''' ishte një organizim shkencor dhe kulturor me rëndësi të veçantë për standardizimin e gjuhës shqipe në Kosovë dhe viset e tjera shqiptare në ish-Jugosllavi. Konsulta u mbajt në Prishtinë më 12–16 prill 1968 dhe u organizua nga [[Instituti Albanologjik i Prishtinës]], në bashkëpunim me institucione të tjera kulturore e arsimore të krahinës së atëhershme autonome të Kosovës.<ref>{{Cite web |title=FJALORI ENCIKLOPEDIK I KOSOVËS I, A-K – Akademia e Shkencave dhe e Arteve e Kosovës |url=https://ashak.org/botime/fjalori-enciklopedik-i-kosoves-i-a-k/ |access-date=2025-06-07 |website=ashak.org |page=847 |language=sq}}</ref> Në këtë Konsultë morën pjesë 150 intelektualë të fushave të ndryshme (gjuhëtarë, shkrimtarë, pedagogë dhe veprimtarë të kulturës) nga Kosova, Maqedonia, Mali i Zi dhe Lugina e Preshevës. Ajo kishte për synim përafrimin e gjuhës së shkruar shqipe në këto vise me normën gjuhësore të përdorur në Shqipëri dhe zyrtarizimin e saj si gjuhë e përbashkët standarde për të gjithë shqiptarët pa dallim.<ref>{{Cite book |url=https://books.google.com/books/about/Fjalor_enciklopedik_shqiptar_H_M.html?id=G_wnAQAAIAAJ |title=Fjalor enciklopedik shqiptar: H-M |date=2008 |publisher=Akademia e Shkencave e Shqipërisë |pages=1268-1269 |language=sq}}</ref> Ndër vendimet themelore të Konsultës Gjuhësore të Prishtinës ishte 'përdorimi i normës letrare të shqipes së Shqipërisë në tekstet mësimore, në botimet zyrtare dhe në mediat e shkruara', duke lënë mënjanë variantet lokale apo ndikimet nga gjuhët sllave. Konsulta përbënte një hap vendimtar drejt pjesëmarrjes së shqiptarëve të Kosovës dhe viseve tjera përreth në [[Kongresi i Drejtshkrimit të Gjuhës Shqipe|Kongresin e Drejtshkrimit të Gjuhës Shqipe]] (Tiranë, 1972), ku u vendos përfundimisht standardi i shqipes moderne.<ref>{{Cite journal |last=Zeqiri |first=Melihate |date=2022 |title=Konsulta gjuhësore e Prishtinës, 1968 |url=https://albanica.al/univers/article/view/618 |journal=Univers |language=sq |volume=23 |issue=23 |pages=128–141 |doi=10.59164/univers.v23i23.618 |issn=2959-1856}}</ref> Konsulta Gjuhësore e Prishtinës u konsiderua si akt i rëndësishëm kulturor dhe politik, që shprehte përpjekjet e shqiptarëve për ruajtjen dhe forcimin e identitetit kombëtar nëpërmjet gjuhës së përbashkët. Ajo u vlerësua nga studiuesit si themel për krijimin e një standardi unik të shqipes në gjithë hapësirën shqiptare.<ref>{{Cite web |title=Konsulta Gjuhësore e Prishtinës dhe rëndësia e vendimeve të saj |url=https://www.kultplus.com/libri/konsulta-gjuhesore-e-prishtines-dhe-rendesia-e-vendimeve-te-saj/ |access-date=2025-06-07 |website=www.kultplus.com |language=sq}}</ref> == Referime == [[Kategoria:Gjuha shqipe]] [[Kategoria:1968 në Kosovë]] 3se91vlyt5mqkty8t1ge7r74xwbm9ih 2807360 2807356 2025-06-07T11:12:25Z Edukatori 112234 2807360 wikitext text/x-wiki '''Konsulta Gjuhësore e Prishtinës''' ishte një organizim shkencor dhe kulturor me rëndësi të veçantë për standardizimin e gjuhës shqipe në Kosovë dhe viset e tjera shqiptare në ish-Jugosllavi. Konsulta u mbajt në Prishtinë më 12–16 prill 1968 dhe u organizua nga [[Instituti Albanologjik i Prishtinës]] në bashkëpunim me [[Fakulteti Filozofik i Universitetit të Prishtinës|Fakultetin Filozofik të Universitetit të Prishtinës]] dhe institucione të tjera kulturore e arsimore të krahinës së atëhershme autonome të Kosovës.<ref>{{Cite web |title=FJALORI ENCIKLOPEDIK I KOSOVËS I, A-K – Akademia e Shkencave dhe e Arteve e Kosovës |url=https://ashak.org/botime/fjalori-enciklopedik-i-kosoves-i-a-k/ |access-date=2025-06-07 |website=ashak.org |page=847 |language=sq}}</ref> Në këtë Konsultë morën pjesë 150 intelektualë të fushave të ndryshme (gjuhëtarë, shkrimtarë, pedagogë dhe veprimtarë të kulturës) nga Kosova, Maqedonia, Mali i Zi dhe Lugina e Preshevës. Ajo kishte për synim përafrimin e gjuhës së shkruar shqipe në këto vise me normën gjuhësore të përdorur në Shqipëri dhe zyrtarizimin e saj si gjuhë e përbashkët standarde për të gjithë shqiptarët pa dallim.<ref>{{Cite book |url=https://books.google.com/books/about/Fjalor_enciklopedik_shqiptar_H_M.html?id=G_wnAQAAIAAJ |title=Fjalor enciklopedik shqiptar: H-M |date=2008 |publisher=Akademia e Shkencave e Shqipërisë |pages=1268-1269 |language=sq}}</ref> Ndër vendimet themelore të Konsultës Gjuhësore të Prishtinës ishte 'përdorimi i normës letrare të shqipes së Shqipërisë në tekstet mësimore, në botimet zyrtare dhe në mediat e shkruara', duke lënë mënjanë variantet lokale apo ndikimet nga gjuhët sllave. Konsulta përbënte një hap vendimtar drejt pjesëmarrjes së shqiptarëve të Kosovës dhe viseve tjera përreth në [[Kongresi i Drejtshkrimit të Gjuhës Shqipe|Kongresin e Drejtshkrimit të Gjuhës Shqipe]] (Tiranë, 1972), ku u vendos përfundimisht standardi i shqipes moderne.<ref>{{Cite journal |last=Zeqiri |first=Melihate |date=2022 |title=Konsulta gjuhësore e Prishtinës, 1968 |url=https://albanica.al/univers/article/view/618 |journal=Univers |language=sq |volume=23 |issue=23 |pages=128–141 |doi=10.59164/univers.v23i23.618 |issn=2959-1856}}</ref> Konsulta Gjuhësore e Prishtinës u konsiderua si akt i rëndësishëm kulturor dhe politik, që shprehte përpjekjet e shqiptarëve për ruajtjen dhe forcimin e identitetit kombëtar nëpërmjet gjuhës së përbashkët. Ajo u vlerësua nga studiuesit si themel për krijimin e një standardi unik të shqipes në gjithë hapësirën shqiptare.<ref>{{Cite web |title=Konsulta Gjuhësore e Prishtinës dhe rëndësia e vendimeve të saj |url=https://www.kultplus.com/libri/konsulta-gjuhesore-e-prishtines-dhe-rendesia-e-vendimeve-te-saj/ |access-date=2025-06-07 |website=www.kultplus.com |language=sq}}</ref> == Referime == [[Kategoria:Gjuha shqipe]] [[Kategoria:1968 në Kosovë]] 34v4xas4asza11he9kez2ghkuz7gpui 14 380914 2807344 2025-06-07T10:19:01Z Edukatori 112234 Faqe e re: [[Kategoria:1968]] 2807344 wikitext text/x-wiki [[Kategoria:1968]] 7uo4vmeqo8xzpdidburk4emked72y3f 2807345 2807344 2025-06-07T10:19:18Z Edukatori 112234 added [[Category:Vitet 1960 në Kosovë]] using [[Help:Gadget-HotCat|HotCat]] 2807345 wikitext text/x-wiki [[Kategoria:1968]] [[Kategoria:Vitet 1960 në Kosovë]] 2v9sayb4ewdl2v854bg0rf8x1hw2lw7 1 380915 2807351 2025-06-07T10:30:38Z InternetArchiveBot 115207 Ndryshime te burimet/lidhjet e jashtme.) #IABot (v2.0.9.5 2807351 wikitext text/x-wiki == Internet Archive Bot == Përshëndetje, redaktorë! Sapo ndryshova 0 lidhje të jashtme te artikulli ''[[Ekonomia e Kazakistanit]]''. Ju lutem, shpenzoni pak kohë për të shqyrtuar [https://sq.wikipedia.org/w/index.php?diff=prev&oldid=2807350 redaktimin tim]. Nëse keni ndonjë pyetje ose dëshironi që t'i injoroj lidhjet apo faqet krejtësisht në të ardhmen, ju lutem, vizitoni [[:m:InternetArchiveBot/FAQ/sq|këtë faqe]] për informacione të mëtejshme. Ndër të tjera, aty mund të gjeni dhe informacion se si mund të rregulloni problemet që mund të kem shkaktuar. Kam bërë këto ndryshime: *U shtua etiketa {{tlx|lidhje e vdekur}} te lidhja http://www.macmap.org/QuickSearch/FindTariff/FindTariff.aspx?subsite=open_access&country=398&source=1. Gjithë të mirat!—[[:User:InternetArchiveBot|'''<span style="color:darkgrey;font-family:Courier New">InternetArchiveBot</span>''']] <span style="color:green;font-family:Rockwell">([[:en:User talk:InternetArchiveBot|Raportoni probleme]])</span> 7 qershor 2025 12:30 (CEST) 17wz2efpqtypy659m7ntyiu0sh0ujeg 3 380916 2807359 2025-06-07T11:00:35Z Komuniteti 117282 Mirëpritje 2807359 wikitext text/x-wiki {{Stampa:Tung|realName=|name=DeaRamaj10}} -- [[Përdoruesi:Komuniteti|Komuniteti]] ([[Përdoruesi diskutim:Komuniteti|diskutimet]]) 7 qershor 2025 13:00 (CEST) 1idbw1m6yhpe6ssaj35qvdopxavvr68 1 380917 2807362 2025-06-07T11:15:39Z InternetArchiveBot 115207 Ndryshime te burimet/lidhjet e jashtme.) #IABot (v2.0.9.5 2807362 wikitext text/x-wiki == Internet Archive Bot == Përshëndetje, redaktorë! Sapo ndryshova 1 lidhje të jashtme te artikulli ''[[Enea Mihaj]]''. Ju lutem, shpenzoni pak kohë për të shqyrtuar [https://sq.wikipedia.org/w/index.php?diff=prev&oldid=2807361 redaktimin tim]. Nëse keni ndonjë pyetje ose dëshironi që t'i injoroj lidhjet apo faqet krejtësisht në të ardhmen, ju lutem, vizitoni [[:m:InternetArchiveBot/FAQ/sq|këtë faqe]] për informacione të mëtejshme. Ndër të tjera, aty mund të gjeni dhe informacion se si mund të rregulloni problemet që mund të kem shkaktuar. Kam bërë këto ndryshime: *U shtua ky version i arkivuar i faqes https://web.archive.org/web/20240602083228/https://www.paokfc.gr/profiles/enea-mihaj-a-team/ për lidhjen https://www.paokfc.gr/profiles/enea-mihaj-a-team/. Gjithë të mirat!—[[:User:InternetArchiveBot|'''<span style="color:darkgrey;font-family:Courier New">InternetArchiveBot</span>''']] <span style="color:green;font-family:Rockwell">([[:en:User talk:InternetArchiveBot|Raportoni probleme]])</span> 7 qershor 2025 13:15 (CEST) 5uvqbj5km65km7rhsmpgo7u3ieltj7e 1 380918 2807366 2025-06-07T11:23:13Z InternetArchiveBot 115207 Ndryshime te burimet/lidhjet e jashtme.) #IABot (v2.0.9.5 2807366 wikitext text/x-wiki == Internet Archive Bot == Përshëndetje, redaktorë! Sapo ndryshova 1 lidhje të jashtme te artikulli ''[[Enkileda Carja]]''. Ju lutem, shpenzoni pak kohë për të shqyrtuar [https://sq.wikipedia.org/w/index.php?diff=prev&oldid=2807365 redaktimin tim]. Nëse keni ndonjë pyetje ose dëshironi që t'i injoroj lidhjet apo faqet krejtësisht në të ardhmen, ju lutem, vizitoni [[:m:InternetArchiveBot/FAQ/sq|këtë faqe]] për informacione të mëtejshme. Ndër të tjera, aty mund të gjeni dhe informacion se si mund të rregulloni problemet që mund të kem shkaktuar. Kam bërë këto ndryshime: *U shtua ky version i arkivuar i faqes https://web.archive.org/web/20240621084809/https://sport.rtsh.al/artikull/enkileda-carja-kampione-evrope/ për lidhjen https://sport.rtsh.al/artikull/enkileda-carja-kampione-evrope/. Gjithë të mirat!—[[:User:InternetArchiveBot|'''<span style="color:darkgrey;font-family:Courier New">InternetArchiveBot</span>''']] <span style="color:green;font-family:Rockwell">([[:en:User talk:InternetArchiveBot|Raportoni probleme]])</span> 7 qershor 2025 13:23 (CEST) r169csy0rsf8k5nr7kt5b4pnwhdvh0u 2 380919 2807367 2025-06-07T11:25:39Z DeaRamaj10 173965 Ndryshova disa informacione rreth Dea Ramaj. 2807367 wikitext text/x-wiki <nowiki>''</nowiki>'''Dea Ramaj'''<nowiki>'' (lindur më 2 shkurt 2010 në Vlorë) është një këngëtare shqiptare. Ajo u bë e njohur me këngën e saj debutuese ''</nowiki>Shpirti i lumenjve", e publikuar në vitin 2025 në Spotify dhe YouTube. Muzika e saj i përket zhanrit pop dhe përçon emocione të thella, mesazhe sociale dhe ndjeshmëri artistike. '''Jeta dhe karriera''' p3c4dvvuugdq8jnv6ad8lufq5fabyeo 2807369 2807367 2025-06-07T11:33:20Z DeaRamaj10 173965 Rregullova disa gabime të vogla drejtshkrimore. 2807369 wikitext text/x-wiki ''Dea Ramaj'' (lindur më 2 shkurt 2010 në Vlorë) është një këngëtare shqiptare. Ajo u bë e njohur me këngën e saj debutuese "Shpirti i lumenjve", e publikuar në vitin 2025 në Spotify dhe YouTube. Muzika e saj i përket zhanrit pop dhe përçon emocione të thella, mesazhe sociale dhe ndjeshmëri artistike. == Jeta dhe karriera == Dea Ramaj ka lindur në qytetin e Vlorës dhe ka treguar interes për muzikën që në fëmijëri. Ajo ka marrë pjesë në disa festivale dhe konkurse të rëndësishme për artistë të rinj, ku është vlerësuar për vokalin, tekstet dhe paraqitjen skenike. Në vitin 2023, ajo fitoi çmimin ''Best Singer'' në festivalin ''Golden Star Kids''. Në vitin 2024, mori pjesë në dy edicione të konkursit ''Tirana Talent'', ku u rendit përkatësisht në vendin e tretë dhe të dytë. Në vitin 2025, u nominua për çmimin ''Best Lyrics'' në festivalin ndërkombëtar ''Twinkle Twinkle Festival''. Po në vitin 2025, Dea mori pjesë në festivalin ''Supreme International Voice Festival'', ku fitoi dy çmime: * ''Çmimi i vendit të 3-të'' * ''Çmimi për "Stage Presence" Kënga e saj debutuese "Shpirti i lumenjve" trajton temën e mbrojtjes së natyrës dhe ndërgjegjësimit për ndotjen e lumenjve, duke u pritur me nota pozitive nga dëgjuesit. == Diskografia == * ''Shpirti i lumenjve'' (2025) == Pjesëmarrje në festivale == * ''Golden Star Kids 2023'' – Çmimi "Best Singer" * ''Tirana Talent 2024'' – Vend i 3-të dhe vend i 2-të * ''Twinkle Twinkle Festival 2025'' – Nominim për "Best Lyrics" * ''Supreme International Voice Festival 2025'' – Vend i 3-të & Çmimi "Stage Presence" == Lidhje të jashtme == * [https://open.spotify.com/intl-tr/track/0u2KSyVswoObuWnsoQwJR2 ''Shpirti i lumenjve'' në Spotify] * [https://youtube.com/@dea8563?si=Jrz8njyY_JGjffqH Kanali zyrtar në YouTube] * [https://www.instagram.com/ramajdea?igsh=MTVuY2doZ2IxZ3Izbw== Instagram] * [https://www.facebook.com/share/v/1YpZpz9acs/ Përmendje në media në Facebook] [[Kategoria:Këngëtarë shqiptarë]] [[Kategoria:Artistë shqiptarë]] [[Kategoria:Pop muzikantë]] [[Kategoria:Personazhe publike nga Vlora]] [[Kategoria:Të lindur më 2010]] 2um49lpirhr8fihg2djlwho64y5l1gy 2 380920 2807376 2025-06-07T11:45:47Z DeaRamaj10 173965 Faqe e re: '''Dea Ramaj''' (lindur më [[2 shkurt]] [[2010]] në [[Vlorë]]) është një këngëtare e re shqiptare. Ajo nisi të merret me muzikë që në moshë të vogël dhe ka marrë pjesë në disa festivale kombëtare dhe ndërkombëtare për fëmijë. Në vitin [[2025]], Dea publikoi këngën e saj të parë me titullin '''"Shpirti i lumenjve"''', një këngë pop me një mesazh të fortë për mbrojtjen e natyrës dhe ndërgjegjësimin për ndotjen e lumenjve. Kënga është e di... 2807376 wikitext text/x-wiki '''Dea Ramaj''' (lindur më [[2 shkurt]] [[2010]] në [[Vlorë]]) është një këngëtare e re shqiptare. Ajo nisi të merret me muzikë që në moshë të vogël dhe ka marrë pjesë në disa festivale kombëtare dhe ndërkombëtare për fëmijë. Në vitin [[2025]], Dea publikoi këngën e saj të parë me titullin '''"Shpirti i lumenjve"''', një këngë pop me një mesazh të fortë për mbrojtjen e natyrës dhe ndërgjegjësimin për ndotjen e lumenjve. Kënga është e disponueshme në platformën [[Spotify]] dhe në kanalin e saj në [[YouTube]]. Ajo ka marrë pjesë në konkurse të ndryshme muzikore si: * ''Twinkle Twinkle Festival 2025'' – ku u nominua për çmimin '''Best Lyrics'''. * ''Golden Star Kids 2023'' – ku fitoi çmimin '''Best Singer'''. * ''Tirana Talent 2024'' – ku arriti vendin e 3-të dhe më pas vendin e 2-të. * ''Supreme International Voice Festival'' – ku fitoi çmimin e '''vendit të 3-të''' dhe '''çmimin Stage Presence'''. == Lidhje të jashtme == * [https://open.spotify.com/intl-tr/track/0u2KSyVswoObuWnsoQwJR2 "Shpirti i lumenjve" në Spotify] * [https://youtube.com/@dea8563 Kanali zyrtar në YouTube] * [https://www.instagram.com/ramajdea Profili në Instagram] [[Kategoria:Këngëtarë shqiptarë]] [[Kategoria:Këngëtarë fëmijë]] [[Kategoria:Këngëtarë pop]] [[Kategoria:Personalitete nga Vlora]] [[Kategoria:Të lindur më 2010]] 9zcd7h8mld2qzqak1vuts1wr1egyqif 0 380921 2807377 2025-06-07T11:54:00Z DeaRamaj10 173965 Shtova përmbajtje. Dea Ramaj jam unë. Kërkova në Spotify dhe në YouTube. 2807377 wikitext text/x-wiki '''Dea Ramaj''' (lindur më [[2 shkurt]] [[2010]] në [[Vlorë]]) është një këngëtare e re shqiptare. Ajo nisi të merret me muzikë që në moshë të vogël dhe ka marrë pjesë në disa festivale kombëtare dhe ndërkombëtare për fëmijë. Në vitin [[2025]], Dea publikoi këngën e saj të parë me titullin '''"Shpirti i lumenjve"''', një këngë pop me një mesazh të fortë për mbrojtjen e natyrës dhe ndërgjegjësimin për ndotjen e lumenjve. Kënga është e disponueshme në platformën [[Spotify]] dhe në kanalin e saj në [[YouTube]]. Ajo ka marrë pjesë në konkurse të ndryshme muzikore si: * ''Twinkle Twinkle Festival 2025'' – ku u nominua për çmimin '''Best Lyrics'''. * ''Golden Star Kids 2023'' – ku fitoi çmimin '''Best Singer'''. * ''Tirana Talent 2024'' – ku arriti vendin e 3-të dhe më pas vendin e 2-të. * ''Supreme International Voice Festival'' – ku fitoi çmimin e '''vendit të 3-të''' dhe '''çmimin Stage Presence'''. == Lidhje të jashtme == * [https://open.spotify.com/intl-tr/track/0u2KSyVswoObuWnsoQwJR2 "Shpirti i lumenjve" në Spotify] * [https://youtube.com/@dea8563 Kanali zyrtar në YouTube] * [https://www.instagram.com/ramajdea Profili në Instagram] [[Kategoria:Këngëtarë shqiptarë]] [[Kategoria:Këngëtarë fëmijë]] [[Kategoria:Këngëtarë pop]] [[Kategoria:Personalitete nga Vlora]] [[Kategoria:Të lindur më 2010]] 9zcd7h8mld2qzqak1vuts1wr1egyqif 2807378 2807377 2025-06-07T11:58:37Z DeaRamaj10 173965 Rregullova disa gabime drejtshkrimore. 2807378 wikitext text/x-wiki '''Dea Ramaj''' (lindur më 2 shkurt 2010 në [[Vlorë]]) është një këngëtare shqiptare. Ajo u bë e njohur me këngën e saj debutuese '''"Shpirti i lumenjve"''', e publikuar në vitin 2025 në [[Spotify]] dhe [[YouTube]]. Muzika e saj i përket zhanrit pop dhe përçon emocione të thella, mesazhe sociale dhe ndjeshmëri artistike. == Jeta dhe karriera == Dea Ramaj ka lindur në qytetin e [[Vlorë]]s dhe ka treguar interes për muzikën që në fëmijëri. Ajo ka marrë pjesë në disa festivale dhe konkurse të rëndësishme për artistë të rinj, ku është vlerësuar për vokalin, tekstet dhe paraqitjen skenike. Në vitin 2023, ajo fitoi çmimin '''Best Singer''' në festivalin '''Golden Star Kids'''. Në vitin 2024, mori pjesë në dy edicione të konkursit '''Tirana Talent''', ku u rendit përkatësisht në vendin e tretë dhe të dytë. Në vitin 2025, u nominua për çmimin '''Best Lyrics''' në festivalin ndërkombëtar '''Twinkle Twinkle Festival'''. Po në vitin 2025, Dea mori pjesë në festivalin '''Supreme International Voice Festival''', ku fitoi dy çmime: * '''Çmimi i vendit të 3-të''' * '''Çmimi për "Stage Presence"''' Kënga e saj debutuese '''"Shpirti i lumenjve"''' trajton temën e mbrojtjes së natyrës dhe ndërgjegjësimit për ndotjen e lumenjve, duke u pritur me nota pozitive nga dëgjuesit. == Diskografia == * ''Shpirti i lumenjve'' (2025) == Pjesëmarrje në festivale == * '''Golden Star Kids 2023''' – Çmimi "Best Singer" * '''Tirana Talent 2024''' – Vend i 3-të dhe vend i 2-të * '''Twinkle Twinkle Festival 2025''' – Nominim për "Best Lyrics" * '''Supreme International Voice Festival 2025''' – Vend i 3-të & Çmimi "Stage Presence" == Lidhje të jashtme == * [https://open.spotify.com/intl-tr/track/0u2KSyVswoObuWnsoQwJR2 ''Shpirti i lumenjve'' në Spotify] * [https://youtube.com/@dea8563?si=Jrz8njyY_JGjffqH Kanali zyrtar në YouTube] * [https://www.instagram.com/ramajdea?igsh=MTVuY2doZ2IxZ3Izbw== Instagram] * [https://www.facebook.com/share/v/1YpZpz9acs/ Përmendje në media në Facebook] [[Kategoria:Këngëtarë shqiptarë]] [[Kategoria:Artistë shqiptarë]] [[Kategoria:Pop muzikantë]] [[Kategoria:Personazhe publike nga Vlora]] [[Kategoria:Të lindur më 2010]] == Lidhje të jashtme == * [https://open.spotify.com/intl-tr/track/0u2KSyVswoObuWnsoQwJR2 "Shpirti i lumenjve" në Spotify] * [https://youtube.com/@dea8563 Kanali zyrtar në YouTube] * [https://www.instagram.com/ramajdea Profili në Instagram] [[Kategoria:Këngëtarë shqiptarë]] [[Kategoria:Këngëtarë fëmijë]] [[Kategoria:Këngëtarë pop]] [[Kategoria:Personalitete nga Vlora]] [[Kategoria:Të lindur më 2010]] gewmansb0gzms4xuvarp2i0buz49hxj