Wikipidia taywiki https://tay.wikipedia.org/wiki/T%E2%80%99ringan_na_zzngayan MediaWiki 1.45.0-wmf.6 case-sensitive media kin iniptnaq spkayal cinzyuwaw spkayal cinzyuwaw Wikibitia spkayal Wikibitia biru’ na zayzyuwaw spkayal squ biru’ na zayzyuwaw mediawiki spkayal qu mediawiki panmwo spkayal sa panmwo sni sa pinraw nya smbbaq spkayal sa sni sa pinraw nya smbbaq zyuwaw na spkayal sa zyuwaw na TimedText TimedText talk 模組 模組討論 0 3350 61454 2025-06-22T05:38:55Z 2601:803:4280:1840:15F6:D205:C993:2030 Ndiyilengelwe nsingalane ya “Abakangowa” 61454 wikitext text/x-wiki [[biru’ na zayzyuwaw:A Zulu and his wives, South Africa LCCN2017657661.jpg|縮圖|Abakangowa]] Abakangowa ni likânda lya abantu ba Ababantu nani abanakãyi mu mzunguwamba wa Ubukangowa, nga ximwalango xyakwe ni xikangowa. == Mbwiro wa Abakangowa == [[biru’ na zayzyuwaw:Ufo - Flickr - Amanclos.jpg|縮圖|Ukulingana kwa ximboni xyaxipalembwe xya Abakangowa, abayilekwe katūka āngani.]] Ukulingana kwa ximboni xyaxipalembwa, abayimbwire katūka āngani, nga abayilekwe kwenye Misira, nga abayikwende kwa Afurika wa Samuwo, kwakôti Abamisira abakale abayipângwe ziwumbe zya nyumba ukiwo Abakangowa abayikãyi, (limodzi lyakuti iyikuba kwenye Misira ya Mukangowani,) nga abayikuba abanyenyukirwe ba Abaegbeyo nga Abakangowa. [[biru’ na zayzyuwaw:Map of the Niger–Congo languages.svg|縮圖|Abakangowa nga Abaegbeyo abanabulanga umunyenyukirwe umumpwâ, ukulingana kwa mbwiro wakulengwa wawo, nga zimwalango zya Xinaija-Kongo]] Kwanâyemwoni, nkûya myaka 25,000 yaxinyuma, abantu ba Naija-Kongo (nikumo Abakangowa, Abaegbeyo nga Abambombo,) abayikwanzile yakupuliyowa, iyilengwe zikânda zya Egbeyo nga Kangowa. Uyu unasema ukiwo Abakangowa nga Abaegbeyo abanabulanga umunyenyukirwe umunyîdzwe, nga abamelemekezwa umuntu-muntu. Kunyangeni mu zimwalango zyakuti, izixitungwayeso-xyaximwayu, xyakôti xyambwiro bawo. Inasema iyi kwenye eLinguistics.net. Abakangowa abayikûyelwe kuyani kwa nkuwamba wa abantu ba Naija-Kongo xinyuma xyamyaka 10,000, nga abantu ba Ababantu abayipunzijerwe kwenye kanyoro kwenye Afurika wa Katembe, abakiwo abayikuba Abambombo, nga Abakangowa Abakale abayikãyi myaka 8,000 yaxinyuma. Kanyoro yakuti, myaka 3,000 yaxinyuma, iyikuba Abanyanyukimwe, abakiwo nani abanyenyukirwe kwa Abakangowa. === Ubufumu bwa Ubukangowa === Ubufumu ubulibikwa bwāngi bwa mbonibwenyalo bwa mbambe ni ubufumu bwa Abakangowa. Abayiyambelwe yakubwopa ukuliswambwila ukumwa Xayina, nga abayikuba abamemanya wāngi, ukuleka abawo ixikanyo xyakulenga ibinduki, xyakôti abayilekwe izinjisha zya bunduki katūka Abaxayina. [[biru’ na zayzyuwaw:Somali Bantu Map.jpg|縮圖|Ubufumu bwa Ubukangowa]] Iyi ni ikôtingani abayiwumemfwãlepwolwa, kunyangweni Ababurāyi abayibulanga ibinduki. Iyi ni ikwakôtini abantu bwa Abakangowa abayikuba mu wanzilikorwa 30,000,000 yantawi ya Ukumkwangwanyo kwa Afurika, nâ Ababurayi. Ya ukwela, Abakangowa abakupata Abazungu, lya siku lyayi, lyakuti Abazungu ni kwenye mbôkôbele (udzinga) bwaxinyerwo xyāngi xyakumbambeni. Ikôtingani ikiwântela mbambe xyaxiyerwo ni xinyerwo xya siku lyayi, ni lyakuti Abakangowa abawukãyi, nga abawūkwelani. == Ubungweratwunzi nga ngundimoyave yawo == Abakangowa abānakukuwayo ukiwo abanakuba amadzimu (abalenge) kukiwo abayilengwe nâ Akabanto yawo (Ngumi,) nga ayilengwe kuyemi ikungila yāmadzimu yaximwela nga yaxibuyu, nga ukuti ni ikôtingani imekuba umwela nga ubuyu wakumbambeni. [[biru’ na zayzyuwaw:Parallel worlds - artistic representation.jpg|縮圖|Ukulingana kwangundimoyave ya Ubukangowa, kana ukufwana, ukwendana kwa ixilendungwamba ixiyingine.]] Abakukuwayo kana umuntu akufwana wâ akuleka ayifwile, ubumanyakwati bwakwe ukwenda kwenye ixilendungwamba ixikiwo awuyifwawe. 767srsbmqzv5eb6curgfa9sq6lb83mv