Wikipedia tlwiki https://tl.wikipedia.org/wiki/Unang_Pahina MediaWiki 1.45.0-wmf.5 first-letter Midya Natatangi Usapan Tagagamit Usapang tagagamit Wikipedia Usapang Wikipedia Talaksan Usapang talaksan MediaWiki Usapang MediaWiki Padron Usapang padron Tulong Usapang tulong Kategorya Usapang kategorya Portada Usapang Portada TimedText TimedText talk Module Module talk Event Event talk Timog-silangang Asya 0 904 2165225 2165164 2025-06-17T08:11:27Z 103.61.220.5 Tae at popo 2165225 wikitext text/x-wiki Ang '''Timog-silangang Asya''' ay isang [[subrehiyon]] ng kontinenteng [[Asya]], na binubuo ng mga bansang heograpikal nasa timog ng [[Tsina|Tae]], silangan ng [[Indiya]], kanluran ng [[Bagong Guinea]] at hilaga ng [[Australya]]. Ang [[klima]] sa rehiyong ito ay karaniwang tropikal, mainit at mahalumigmig sa loob ng isang buong popokalbo. Ang Timog Silangang Asya ay binubuo ng dalawang rehiyong heograpikal: Ang kalupaang Asyano, at ang mga arkong pulo at mga kapuluan sa silangan at timog silangan. Ang mga bansang nasa kalupaang Asyano ay kinabibilangan ng [[Kambodya]], [[Laos]], [[Myanmar]], [[Taylandiya]], at ang [[Vietnam]]; ang populasyon ay pangunahing binubuo ng mga Tibeto-Burmano, mga Thai, at mga Austroasiatiko; ang pinakamalaking relihiyon ay [[Budismo]], na sinundan ng [[Islam]], at [[Kristiyanismo]]. Ang mga bansang nasa karagatan ay binubuo ng [[Brunei]], [[Silangang Timor]], [[Indonesya]], [[Malaysia]], [[Pilipinas]], at ang [[Singapore]]. Ang ibang paglalarawan sa rehiyon ay sinasama ang [[Taiwan]] sa hilaga. Ang mga [[Austronesiano]] ang dominante sa rehiyon; ang pangunahing relihiyon ay [[Islam]], na sinundan ng [[Kristiyanismo]]. == Pagkakahati == === Pampolitika === Ang paghahati sa "Timog-silangang Asya" ay nag-iiba-iba, subalit karamihan sa mga ito ay kinabibilangan ng mga bansang ito: <div class="references" style="-moz-column-count:2; column-count:2;"> * [[Brunei]] * [[Kambodya]] * [[Indonesya]] * [[Laos]] * [[Malaysia]] * [[Myanmar]] * [[Pilipinas]] * [[Singapore]] * [[Taylandiya]] * [[Vietnam]] * [[Silangang Timor]] </div> Ang lahat ng nasa itaass ay kasapi ng [[ASEAN]], maliban na lamang sa [[Silangang Timor]] (na kilala rin bilang Timor Leste), na isang kandidatong estado para sa ASEAN. Ang bahagi, na kasama ang ilang bahagi ng [[Timog Asya]], ay kilala bilang [[Indies|Silangang Indies]] o sa payak na [[Indies]] hanggang noong ika-20 dantaon. Ang [[Pulo ng Christmas]] at ang [[mga pulo ng Cocos (Keeling)]] ay kasama bilang bahagi ng Timog Silangang Asya pati na ng [[Silangang Asya]] ngunit sila ay pinamamahalaan ng [[Australya]]. Ang [[Taiwan]] kinokonsidera na bahagi ng TImog Silangang Asya pati na ng [[Silangang Asya]] subalit hindi ito kasapi ng ASEAN. Ang mga usaping pangsoberenya ay buhay sa mga pulo sa [[Dagat Timog Tsina]]. Ang [[Papua (lalawigan)|Papua]] ay pampolitika na bahagi ng Timog Silangang Asya sa pamamagitan ng Indonesya, ngunit heograpikal itong kinokonsidera bilang bahagi ng [[Oceania]]. === Heograpikal === Ang Timog Silangang Asya ay heograpikal na nahahati sa dalawang rehiyon, na tinatawag na [[Kalupaang Timog Silangang Asya]] (o ang [[Indotsina]]) at ang [[Karagatang Timog Silangang Asya]] (o ang [[Kapuluang Malay]]) (o sa wikang Indones ay [[Nusantara]]). <div class="references" style="-moz-column-count:2; column-count:2;"> Ang [[Kalupaang Timog Silangang Asya]] ay kinapapalooban ng: * [[Kambodya]] * [[Laos]] * [[Myanmar]] * [[Taylandiya]] * [[Vietnam]] Ang [[Karagatang Timog Silangang Asya]] ay kinapapalooban ng: * [[Brunei]] * [[Silangang Timor]] * [[Indonesya]] * [[Malaysia]] * [[Pilipinas]] * [[Singapore]] </div> Ang Silangang bahagi ng Indonesya at Silangang Timor (silangan ng [[Linyang Wallace]]) ay kinokonsidera bilang heograpikal na bahagi ng Oceania. Ang [[mga pulo ng Andaman at Nicobar]] ng India ay heograpikal na kinokonsidera bilang bahagi ng Timog Silangang Asya. Ang Hilagang Silangang India ay kultural na Timog Silangang Asya at minsang kinokonsidera bilang [[TImog Asyano|Timog Asyano]] at Timog Silangang Asyano. Ang [[Pulo ng Hainan]] at ang ilang mga rehiyong Tsino gaya ng [[Yunnan]], [[Guizhou]] at [[Guangxi]] ay kinokonsidera bilang [[Silangang Asya]] at Timog Silangang Asya. Ang [[Taiwan]], na tapat sa Tropiko ng Kanser ay nasa hangganan ng Dagat Timog Tsina, kaya kadalasang sinasama sa Timog silangang Asya at pati rin sa [[Silangang Asya]]. [[Talaksan:LocationSoutheastAsia.svg|thumb|Lokasyon ng Timog Silangang Asya.<ref>Ang mapang ito ay pangunahing tumutukoy sa mga bansang kasapi sa ASEAN, kaya hindi namarkahan ang [[mga pulo ng Andaman at Nicobar]], na heograpikal na bahagi din ng Timog Silangang Asya.</ref>]] [[Talaksan:Koh Samui Lipa Noi2.jpg|thumb|Isang baybayin sa [[Ko Samui]] [[Taylandiya]]]] [[Talaksan:Mayon1984.jpg|thumb|Ang [[Bulkang Mayon]] sa [[Pilipinas]] na tumutunghan sa a lupang pastulan.]] == Kasaysayan == Si Solheim at ang iba pa ay nagpapakita ng katibayan ng isang sanga sangang kalakalan "Nusantao" (''Nusantara'') sa karagatan na mula Vietnam hanggang sa kabuuan ng mga kapuluan o arkipelago noon pang 5000 BCE hanggang 1 CE.<ref>Solheim, ''Journal of East Asian Archaeology'', 2000, '''2''':1-2, pp. 273-284(12)</ref> Ang mga tao ng Timog Silangang Asya, lalo na ang mga mula sa lahing [[Austronesyano]], ay ilang libong taon nang mga mandaragat, at ang ilan pa ay naaabot ang pulo ng [[Madagascar]]. Ang kanilang mga sasakyan, gaya ng [[vinta]], ay nakapakalahaga sa karagatan. Ang paglalakbay ni [[Fernando Magallanes]] ay nagtala kung gaano mas mahusay ang mga sasakyan ng mga ito, kung ihahambing sa mga sasakyang pandagat ng mga Europeo.<ref name="Bergreen.L_Magellan">Laurence Bergreen, Over the Edge of the World: Magellan's Terrifying Circumnavigation of the Globe, HarperCollins Publishers, 2003, hardcover 480 pages, {{ISBN|0-06-621173-5}}</ref> Ang pagdaan sa [[Karagatang Indiyano]] ang nakatulong sa pagkolonisa ng Madagascar ng mga [[taong Austronesyano]], at kasabayan din nang pag-unlad ng kalakalan sa pagitang ng [[Kanlurang Asya]] at Timog Silangang Asya. Ang ginto mula [[Sumatra]] ay sinasabing umabot hanggang sa [[Roma]]. Orihinal na mga [[animista]] ang mga tao. Ito ay lumaong napalitan ng Brahmanikong Hinduismo. Ito naman ay sinundan ng [[Theravada Budismo]], noong 525. Noong 1400, pumasok sa rehiyon ang impluwensiyang Islamiko. Ito ang tumulak sa mga Hindu ng Indonesya na umatras sa Bali. Sa Kalupaang Timog Silangang Asya, napanatili ng Myanmar, Kambodya, at Taylandiya ang paniniwalang Theravada ng Budismo, na dinala doon buhat sa Sri Lanka. Ang uri ng Budismong ito ay humalo sa impluwensiyang Hindu ng kulturang Khmer. [[Talaksan:Borom That Chaiya.jpg|thumb|right|upright|Arkitektura na istilong [[Srivijaya]]. [[Surat Thani Province|Surat Thani]] [[Taylandiya]]]] Kakaunti lamang ang nalalaman sa mga paniniwalang panrelihiyon sa Timog Silangang Asya bago dumating ang mga mangangalakal na mga Indiyano at mga impluwensiyang relihiyosa mula noong ikalawang dantaon BCE. Bago mag-13 dantaon, ang [[Budismo]] at [[Hinduismo]] ay ang pangunahing relihiyon sa Timog Silangang Asya. Ang Kahariang Hindu ng [[Jawa Dwipa]] sa [[Java (pulo)|Java]] at [[Sumatra]] ay nabuo noong tinatayang 200 BCE. Ang kasaysayan ng daigdig ng taong Malay ay nagsimula sa pagdating ng mga impluwensiyang Indiyano, na tinatayang naganap noong ika-3 dantaon BC ang nakalipas. Ang mga mangangalakal na Indiyano ay dumating sa arkipelago dahil sa parehong yamang gubat at yaman ng karagatan nito at upang makipagkalakalan sa mga mangangalakal mula sa Tsina, na mas maaagang natuklasan ang daigdig ng mga Malay. Ang parehong [[Budismo]] at [[Hinduismo]] ay maayos na naitatag sa [[Tangway ng Malay]] noong simula ng ika-1 dantaon CE, at mula roon ay lumaganap sa buong kapuluan. Ang [[Kambodya]] ay ang unang naimpluwensiyahan ng Hinduismo noong unang bahagi ng kaharian ng [[Funan]]. Ang Hinduismo ay isa sa mga opisyal na relihiyon ng [[Emperyo ng Khmer]]. Ang Kambodya ay ang tahanan ng isa sa dalawang templong alay sa [[Brahma]] sa daigdig. Ang [[Angkor Wat]] ay tanyag ding templong Hindu sa Kambodya. Ang [[Emperyong Majapahit]] ay isang [[Indiyanong Kaharian]] na matatagupuan sa silangang [[Java (pulo)|Java]] mula noong 1693 hanggang 1500. Ang pinakadakilang pinuno nito ay si [[Hayam Wuruk]], na namuno mula 1350 hanggang 1389 na nagmarka ng karurukan ng emperyo nang sakupin nito ang iba pang mga kaharian sa katimugan ng [[Tangway ng Malay]], [[Borneo]], [[Sumatra]], [[Bali]] at ang [[Pilipinas]]. Ang kabuuan din ng Pilipinas ay nagbibigay din ng pagkilala sa sa emperyo Ang mga [[Cholas]] ay nagpamalas sa mga aktibidad sa karagatan, sa parehong aspeto ng sandatahan at pangangalakal. Ang kanilang pagsalakay sa [[Kedah]] at sa [[Srivijaya]], at ang kanilang patuloy na ugnayang pangkalakalan ''(commercial)'' sa [[Emperyong Tsino]], ay ang nagbigay daan sa kanila upang maimpluwensiyahan ang katutubong kultura. Karamihan sa mga natitirang halimbawa ng mga impluwensiyang kultural na Hindu na makikita ngayon sa kalakhang Timog Silangang Asya ay dulot ng mga paglalakbay ng mga Chola.<ref name="prambanan">Ang mga dakilang templo sa [[Prambanan]] sa [[Indonesya]] ay nagpapamalas ng ilang pagkakahalintulad sa mga arkitekturang Timog India. See Nilakanta Sastri, K.A. ''The CōĻas'', 1935 pp 709</ref> == Kalakalan at Kolonisasyon == === Tsina === {{see also|Talaan ng mga tributaryo ng Imperyal na Tsina}} {{see also|Imperyalismo sa Asya}} Ang mga mangangalakal na Tsino ay matagal nang nakikipagkalakalan sa rehiyon ayon na rin sa katibayan ng tala ng paglalakbay ni Magallanes na ang [[Brunei]] ay mas marami pang pagmamay-aring [[kanyon]] kung ihahambing sa mga sasakyang pandagat ng mga Europeo kaya't lumalabas na pinalakas sila ng mga Tsino.<ref name="Bergreen.L_Magellan"/> Isang alamat na Malayo ang nagsasabi na isang Tsinong emperador na Ming ang nagpadala ng prinsesa, si [[Han Li Po]] sa Malacca, na may kasamang 500 mga abay, upang pakasalan si [[Sultan Mansur Shah]] pagkatapos mamangha sa katalinuhan ng Sultan. Ang balon ni Han Li po (tinayo noong 1459) ay ngayon isa nang atraksiyong panturista, pati ang [[Bukit Cina]], kung saan ang kanyang mga abay ay nanirahan. Ang istratehiyang kahalagahan ng [[Kipot ng Malacca]], na kontrolado ng [[Sultanato ng Malacca]] noong ika-15 dantaon at noong unang bahagi ng ika-16 na dantaon. == Ekonomiya == Ang rehiyon ay isa sa pinakaproduktibo sa paggawa ng mga [[microprocessor]]. Ang mga imbak ng [[Petrolyo|langis]] ay mayroon din sa rehiyon. Labingpitong kompanyang pangtelekomunikasyon ang kumontrata upang buuin ang bagon kableng submarino upang ikonekta ang Timog Silangang Asya sa Estados Unidos.<ref>{{cite web |author=Sean Yoong |title=17 Firms to Build $500M Undersea Cable |publisher=International Business Times |date=27 Abril 2007 |url=http://www.ibtimes.com/articles/20070427/malaysia-undersea-cable.htm |accessdate=2007-07-28 }}</ref> Ito ay upang maiwasan ang pagkaabala na tulad ng nangyaring pagkaputol ng kable mula Taiwan patungong E.U. sa isang lindol. == Demograpiya == {{See also|Talaan ng mga lungsod sa ASEAN ayon sa populasyon}} [[Talaksan:Southeast Asia.JPG|thumb|250px|Isang Pie tsart na nagpapakita sa pagkakahati ng populasyon sa mga bansa sa Timog Silangang Asya at sa mga pulo ng Indonesya]]. Ang Timog Silangang Asya ay may sukat na umaabot sa 4,000,000&nbsp;km² (1.6 milyon milya parisukat). Noong 2004, mahigit sa 593 milyong katao ang nakatira sa rehiyon, Isa sa lima nito (125 milyon) ay nakatira sa pulo ng Java sa Indonesya, ang pinakamataong malaking pulo sa buong mundo. Ang pagkakahati ng mga relihiyon at tao ay malawak sa Timog Silangang Asya at nag-iiba bawat bansa. Ang ilang 30 milyong mga migranteng Tsino ay nakatira din sa Timog Silangang Asya, na madami sa [[Pulo ng Christmas]], [[Malaysia]], [[Pilipinas]], [[Singapore]], [[Indonesya]] at [[Taylandiya]], at bilang mga [[Hoa]], sa [[Vietnam]]. === Relihiyon === Ang mga bansa sa Timog Silangang Asya ay naniniwala sa maraming iba't ibang mga relihiyon. Ang mga bansang nasa kalupaang Asya—gaya ng Taylandiya, Kambodya, Laos, Myanmar, at Vietnam—ay pangunahing naniniwala sa [[Budismo]]. Ang Singapore ay pangunahin din Budista. Ang mga paniniwalang namana at [[Confucianismo]] ay malawak din pinananaligan sa Vietnam at Singapore. Sa Kapuluaang Malay, ang mga taong nakatira sa Malaysia, kanlurang Indonesya at Brunei ay pangunahing naniniwala sa [[Islam]]. Ang [[Kristiyanismo]] ay ang pangunahing relihiyon sa Pilipinas, silangang Indonesya at Silangang Timor. Ang [[Pilipinas]] ang pinakamalaking Katolikong populasyon na sinundan naman ng vietnam sa malayong agwat. Ang [[Silangang Timor]] ay isa ring predominanteng Katoliko dahil sa matagal na pananakop dito ng mga Portuges. == Mga Bansa == {{Largest cities in Southeast Asia location map}} Ang subrehiyon ay may 11 mga bansa at ito ay mahahati sa mga bansa sa pangunahing-lupain at mga kapuluan. Kabilang sa mga bansa sa pangunahing-lupain ang: <div style="clear:both"></div> {| border="1" cellpadding="4" cellspacing="0" style="border:1px solid #aaa; border-collapse:collapse" |- bgcolor="#ECECEC" ! Pangalang ng [[:en:subregion|rehiyon]]<ref>&nbsp;&nbsp;Rehiyong kontinental ayon sa [//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/0/08/United_Nations_geographical_subregions.png pag-uuri ng UN (mapa)], hindi kabilang ang 12. Depende sa depinisyon, ang ibang teritoryo sa ibaba (notes 6, 11–13, 15, 17–19, 21–23) ay maaring [[:en:sa Asya at isa sa mga sumusunod]]: [[Europa]], [[Aprika]], o [[Oceania]].<br /></ref> at<br />teritoryo, kasama ang [[watawat]] ! [[:en:List of countries by area|Lawak]]<br />(km²) ! [[:en:List of countries by population|Populasyon]]<br />(taya ng 2014) ! [[:en:List of countries by population density|Densidad ng populasyon]]<br />(bawat km²) ! [[Kabesera]] |- | colspan=5 style="background:#eee;" | '''Timog-silangang Asya:'''<ref name="ccau">Hindi kabilang ang [[:en:Christmas Island|Christmas Island]] at [[:en:Cocos (Keeling) Islands|Cocos (Keeling) Islands]] ([[:en:States and territories of Australia|panlabas na teritoryo ng Australia]] na nasa [[Karagatang Indian]] sa timog-kanluran ng [[Indonesya]]).<br /></ref> |- | {{flagicon|Brunei}} [[Brunei]] | align="right" | 5,770 | align="right" | 423,205 | align="right" | 60.8 | [[Bandar Seri Begawan]] |- | {{flagicon|Cambodia}} [[Kambodya]] | align="right" | 181,040 | align="right" | 15,408,270 | align="right" | 70.6 | [[Phnom Penh]] |- | {{flagicon|Timor-Leste}} [[Timor-Leste|East Timor (Timor-Leste)]]<ref>&nbsp;&nbsp;Ang [[East Timor]] ay kalimitang itinuturing na isang bansang transkontinental sa Timog-silangang Asya at [[Oceania]].<br /></ref> | align="right" | 15,007 | align="right" | 1,152,439 | align="right" | 63.5 | [[Dili]] |- | {{flagicon|Indonesia}} [[Indonesya]]<ref>&nbsp;&nbsp;Ang [[Indonesya]] ay itinuturing na bansang transkontinental sa Timog-silangang Asya at [[Oceania]]; hindi kasama sa pigura ang [[:en:Irian Jaya|Irian Jaya]] at [[:en:Maluku Islands|Maluku Islands]], na karaniwang itinuturing na nasa Oceania ([[:en:Melanesia|Melanesia]]/[[:en:Australasia|Australasia]]).<br /></ref> | align="right" | 1,419,588 | align="right" | 252,812,245 | align="right" | 159.9 | [[Jakarta]] |- | {{flagicon|Laos}} [[Laos]] | align="right" | 236,800 | align="right" | 6,894,098 | align="right" | 24.4 | [[Vientiane]] |- | {{flagicon|Malaysia}} [[Malaysia]] | align="right" | 329,750 | align="right" | 30,187,896 | align="right" | 68.7 | [[Kuala Lumpur]] |- | {{flagicon|Myanmar}} [[Myanmar|Myanmar (Burma)]] | align="right" | 678,500 | align="right" | 53,718,958 | align="right" | 62.3 | [[Naypyidaw]]<ref>&nbsp;&nbsp;Ang kabeserang administratibo ng [[Myanmar]] ay opisyal na inilipat mula [[:en:Naypyidaw|Naypyidaw]] sa isang ''militarised greenfield'' na nasa kanluran ng [[:en:Pyinmana|Pyinmana]] noong 6 Nobyembre 2005.</ref> |- | {{flagicon|Philippines}} [[Pilipinas]] | align="right" | 300,000 | align="right" | 100,096,496 | align="right" | 310.8 | [[Maynila]] |- | {{flagicon|Singapore}} [[Singapore]] | align="right" | 704 | align="right" | 5,517,102 | align="right" | 6,369.0 | [[Singapore]] |- | {{flagicon|Thailand}} [[Taylandiya]] | align="right" | 514,000 | align="right" | 67,222,972 | align="right" | 121.3 | [[Bangkok]] |- | {{flagicon|Vietnam}} [[Vietnam]] | align="right" | 331,690 | align="right" | 92,547,959 | align="right" | 246.1 | [[Hanoi]] |- |} [[Talaksan:Southeast asia.jpg|300px|thumb|right|[[Topograpiya]] ng Timog-silangang Asya; para sa mas detalyadong mapang-pdf silipin http://www.cia.gov/cia/publications/factbook/reference_maps/pdf/southeast_asia.pdf {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20060602033903/http://www.cia.gov/cia/publications/factbook//reference_maps/pdf/southeast_asia.pdf |date=2006-06-02 }} ]] Ang bansang Malaysia ay may dalawang parte na nahahati ng [[Dagat ng Timog Tsina]]. [[Peninsular Malaysia]] ay nasa pangunahing-lupain samantalang ang [[Silangang Malaysia]] ay nasa [[Borneo]], isa sa pinaka-malaking isla sa rehiyon. Ang bansang Malaysia ay kinikilalang bansang kapuluan. Ang Timog-silangang Asya ay may sukat na 1.6 milyon milya kwadrado (4,000,000&nbsp;km²). Noong 2004, higit sa 550 milyong tao ang nakatira sa rehiyon, 110 milyon nito sa isla ng [[Java (isla)|Java]] ng Indonesya. == Tingnan din == * [[Kapisanan ng mga Bansa sa Timog-Silangang Asya]] (ASEAN) * [[Mga wikang Austroasiatiko]] at [[Mga wikang Austronesiano]] * [[Kasaysayan ng Timog-silangang Asya]] == Mga sangguniaan == {{reflist}} {{Southeast Asia}} {{ASEAN}} <!-- {{Region}} --> [[Kategorya:Mga rehiyon ng Asya]] [[Kategorya:Timog-silangang Asya| ]] qjajt22yp5hrtlbnq8oqhzpefxz90pt Apolinario Mabini 0 10593 2165178 2165151 2025-06-16T14:00:09Z WayKurat 2259 [[w:Help:Reverting|Ibinalik]] ang mga pagbabago ni [[Special:Contributions/160.30.27.124|160.30.27.124]] ([[User talk:160.30.27.124|Usapan]]) patungo sa huling rebisyon ni [[User:119.94.63.71|119.94.63.71]] 2130687 wikitext text/x-wiki {{Infobox officeholder |name = Apolinario Mabini |image = Apolinario Mabini.jpg |caption = Larawan ni Apolinario Mabini |office = [[Punong Ministro ng Pilipinas|Unang]] [[Punong Ministro ng Pilipinas]] |president = [[Emilio Aguinaldo]] |deputy = [[Pedro A. Paterno|Pedro Paterno]] |term_start = 23 Enero 1899 |term_end = 7 Mayo 1899 |predecessor = ''Itinatag ang katungkulan'' |successor = [[Pedro A. Paterno|Pedro Paterno]] |office2 = [[Kagawaran ng Ugnayang Panlabas (Pilipinas)|Ministro ng Ugnayang Panlabas]] |term_start2 = 23 Enero 1899 |term_end2 = 7 Mayo 1899 |predecessor2 = ''Itinatag ang katungkulan'' |successor2 = Felipe Buencamino |birth_name = Apolinario Mabini y Maranan |birth_date = 23 Hulyo 1864 <ref name="Mabini@150 FAQs">{{Citation | title = Mabini@150 FAQs | url = http://mabini150.amabini.com/mabini/WebPages/FAQs.php | access-date = 2014-07-22 | archive-date = 2014-03-24 | archive-url = https://web.archive.org/web/20140324193607/http://mabini150.amabini.com/mabini/WebPages/FAQs.php | url-status = dead }}</ref> |birth_place = [[Lungsod ng Tanauan|Talaga]], [[Silangang Indiya ng Espanya]] |death_date = {{death date and age|1903|5|13|1864|7|23}} |death_place = [[Maynila]], [[Pilipinas]] |party = [[Katipunan]] |profession = [[Abogado]] |alma_mater = [[Colegio de San Juan de Letran]]{{-}}[[Pamantasan ng Santo Tomas]] |signature = Apolinario Mabini signature.PNG }} Si '''Apolinario Mabini y Maranan''' (23 Hulyo 1864 – 13 Mayo 1903) ay isang [[Mamamayang Filipino|Pilipino]]ng abogado, tagapayo sa pangulo, at punong katiwala (o punong ministro) ng pamahalaan na kumatha sa mga alituntunin ng pagkakana o [[Konstitusyon ng Pilipinas|konstitusyon]] ng Unang Republika ng [[Pilipinas]]. Ipinanganak siya sa, [[Lungsod ng Tanauan|Tanauan]], [[Batangas]] sa isang maralitang mag-anak. Ang kanyang mga magulang ay sina Inocencio Mabini at Dionisia Maranan. Siya ay naglingkod bilang kauna-unahang [[Punong Ministro ng Pilipinas|punong katiwala]] (o punong ministro) ng pamahalaan ng Pilipinas noong taong 1900. Si Mabini ay ginugunita sa kanyang larawan sa sampung pisong salapi na inilalabas ng [[Bangko Sentral ng Pilipinas]]. Siya ay may bansag na "Dakilang Lumpo" o "Dakilang Paralitiko". == Talambuhay == === Kabataan === ==== Kapanganakan ==== Si Apolinario Mabini at Maranan (''Apolinario Mabini y Maranan'') ay ipinanganak noong 23 Hulyo 1864 sa barangay ng Talaga, Tanauan, Batangas. Siya ang ikalawa sa magiging walong anak nina Dionisia Maranan at Magpantay, at Inocencio Leon Mabini at Lira. Ang kanyang ina na si Dionisia ay isang tagapagbili sa pamilihan, at ang kanyang ama na si Inocencio ay isang magsasaka subali't hindi natutong bumasa o sumulat. ==== Pangunahing pag-aaral ==== Si Mabini ay natutong bumasa mula sa kanyang ina. Ang pagsulat ay natutunan niya sa kanyang ingkong. Kalaunan, nag-aral si Mabini sa paaralan ng paring si Valerio Malabanan. === Pag-aaral === ==== Unang hakbang sa mga karunungan (''bachiller en artes'') ==== Noong taong 1881, si Mabini ay pinagkalooban ng pag-aaral na walang bayad sa [[Colegio de San Juan de Letran]] sa Maynila. Natapos niya rito ang unang hakbang sa mga karunungan (''bachiller en artes'')''.'' Siya ay naging tagaturo rin ng [[Wikang Latin|Latin]]. ==== Sa katungkulan ng manananggol o abogado ==== Nagpatuloy si Mabini at sinimulan ang pag-aaral sa katungkulan ng manananggol o sa abogasya sa [[Pamantasan ng Santo Tomas|Pamantasan ni Santo Tomas]] (''Universidad de Santo Tomas''). Habang siya ay nag-aaral, siya ay sumapi sa [[La Liga Filipina]] ("ang Pilipinong samahan") ni [[José Rizal|Jose Rizal]]. Tinapos ni Mabini ang pag-aaral na ito noong 1894. Sa makatuwid, siya ay ginawaran ng pahintulot na maging manananggol o abogado na kaagapay at kinikilala ng [[Kaharian ng Espaniya|pamahalaang Kastila]]. === Pagkakasakit at pagkalumpo === Noong 1896, si Mabini ay nagkasakit ng [[polio]] at nalumpo. === Katungkulan === Noong panahon ng himagsikan, si Mabini ay lihim na ipinatawag ni [[Heneral Emilio Aguinaldo]] at hinirang sa katungkulan ng tagapayo sa pangulo. Noong pasinayaan ni Aguinaldo ang [[Republika ng pilipinas|republika]], binigyan niya si Mabini ng katungkulan na kalihim panlabas at pangulo ng sanggunian. Sa panahong ito, isinulat niya ang tanyag niyang katha na ''Ang tunay na sampung utos ng Diyos''. === Pagkadakip === Noong 1899, si Mabini ay nadakip ng Amerika at ibinilanggo sa [[Nueva Ecija]]. Ipinahayag niya noon sa kasulatan ang ''Pagbangon at Pagbagsak ng Himagsikang Filipino'' at ''El Simil de Alejandro'' ("Ang kahalintulad ni Aléksandros"). Noong [[Enero 5|5 Enero]] 1901, si Mabini ay ipinatapon ng pamahalaan ng Amerika sa [[Guam]]. === Paglaya === Noong Pebrero 1903, pumayag si Mabini na makabalik sa Pilipinas kapalit ng panunumpa ng katapatan sa pamunuan ng [[Estados Unidos ng Amerika|Nagkakaisang mga Kapamahalaan sa Amerika]] o Estados Unidos (''United States of America''). === Pagkamatay === Siya ay nagkasakit ng kolera at namatay noong [[Mayo 13|13 Mayo]] 1903 sa [[Nagtahan]], [[Maynila]]. ==Mga larawan== {{ Gallery |File: A_mabini.jpg }} == Sanggunian == {{Reflist}} ==Iba pang babasahín== * [http://www.gutenberg.org/files/17786/17786-h/17786-h.htm#Page_38 Mga Dakilang Pilipino, ni Jose N. Sevilla sa ''Project Gutenberg''] {{Himagsikang Pilipino}} {{DEFAULTSORT:Mabini, Apolinario}} [[Kategorya:Katipunan]] [[Kategorya:Himagsikang Pilipino]] [[Kategorya:Ipinanganak noong 1864]] [[Kategorya:Namatay noong 1903]] fhfq71ynb2dclxuf1hr5k6wjll70nj4 Padron:Country data United Kingdom 10 21684 2165199 1555487 2025-06-16T18:07:22Z CommonsDelinker 1732 Replacing [[File:Naval_Ensign_of_the_United_Kingdom.svg]] with [[File:Naval_ensign_of_the_United_Kingdom.svg]] (by [[c:User:CommonsDelinker|CommonsDelinker]] because: [[:c:COM:FR|File renamed]]: [[:c:COM:FR#FR6|Criterion 6]]). 2165199 wikitext text/x-wiki {{ {{{1<noinclude>|country showdata</noinclude>}}} | alias = United Kingdom | flag alias = Flag of the United Kingdom.svg | alt attribute = Flag of the United Kingdom | flag alias-1606 = Union flag 1606 (Kings Colors).svg | flag alias-civil = Civil Ensign of the United Kingdom.svg | flag alias-government = Government Ensign of the United Kingdom.svg | flag alias-naval = Naval ensign of the United Kingdom.svg | flag alias-naval-1707 = British-White-Ensign-1707.svg | link alias-naval = Royal Navy | flag alias-air force = Air Force Ensign of the United Kingdom.svg | link alias-air force = Royal Air Force | size = {{{size|}}} | name = {{{name|}}} | altlink = {{{altlink|}}} | variant = {{{variant|}}} <noinclude> | var1 = 1606 | var2 = naval-1707 | var3 = civil | var4 = government | redir1 = UK | redir2 = the United Kingdom | related1 = Great Britain </noinclude> }}<noinclude> [[sa:फलकम्:Country data United Kingdom]] [[si:සැකිල්ල:Country data United Kingdom]] </noinclude> 1ps9u7szzft3nyum42meb86f9pz4ty9 Hwang Jini 0 35353 2165214 1998412 2025-06-17T03:09:02Z InternetArchiveBot 113521 Rescuing 1 sources and tagging 0 as dead.) #IABot (v2.0.9.5 2165214 wikitext text/x-wiki {{Unreferenced|date=Hunyo 2009}} :''Tungkol kay Hwang Jini ito na isang gisaeng.'' :''Para sa pelikula, tingan [[Hwang Jin Yi (pelikula)]]. :''Para sa seryeng pantelebisyon, tingnan [[Hwang Jini (palabas sa telebisyon)]].'' Si '''Hwang Jin-i''' (Hangul: 황진이, Hanja: 黃眞伊, Iba pang baybay: Hwang Jini, Hwang Chini, Hwang Jin Yi, Hwang Chin Yi, 1506(?) - 1560(?)), na kilala rin sa kanyang ngalang [[gisaeng]] na '''Myeongwol''' (Hangul: 명월, Hanja: 明月, McCune-Reischauer: Myongwol, Tagalog: ''Maliwanag na Buwan'') ay ang pinakakilalang mala-alamat na gisaeng noong panahon ng [[Joseon]] ('di hihigit/kukulang 1506?-1560) sa pamumuno ni [[Haring Jungjong]]. Siya ay sadyang nakilala dahil sa kaniyang di-mapantayang kagandahan, kasiya-siyang karisma, at sa pambihirang katalinuhan. Ang kanyang personal na buhay ay nagbigay-inspirasyon sa mga pelikula, mga serye sa telebisyon, mga [[opera]], at maraming [[nobela]]. Siya ang modernong ikonong pangkultura ng [[Korea]]. == Talambuhay == Bagama't hindi pa masyadong malinaw ang tungkol sa kanyang kabataan (ni ang mga eksaktong petsa ng kanyang kapanganakan at kamatayan), sinasabi sa talaan na siya ay anak ng isang [[aristokrato]] sa [[Gaeseong]]; ang kaalaman tungkol sa kanyang ina ay nagiiba-iba, ngunit marami ang nagsabing siya ay anak ng isang bulag na gisaeng na nag-ngangalang Jin Hyeon-geum (Hangul: 진현금, Hanja: 陳玄琴), na kilala sa kakayahan niya sa pagtugtog ng [[gayageum]]. Sa batas, naging gisaeng si Hwang Jin-i dahil anak siya ng isang gisaeng. Siya ay sumailalim sa tipikal na edukasyong pang-gisaeng. Kasama rin ang pag-aaral ng Araling Tsino, [[batas]], [[pilosopiya]], at [[kasaysayan]]. Naging masinsinan ang kanyang pag-aaral sa sining. Ayon sa talaan, napakapambihirang tunay ang kanyang talento sa pagtugtog ng [[geomungo]] at sa paglikha ng [[sijo]], habang naging prodihiya sa [[pagsayaw]]. == Mga gawa == Bagama't mangilan-ngilang piyesa na lang ng [[sijo]] at [[geomungo]] ang nabubuhay ngayon, ipinapakita, sa makatuwid, ang maayos na pagkakabuo sa mga salita at ng kaayusang pang-tugtugin. Ang kanyang sijo ay kadalasang ipinapakita ang kagandahan ng [[Gaeseong]] at ang mga kilalang lugar doon, gaya ng Palasyo ng [[Manwoldae]] at ang Talon ng [[Bagyeon Pokpo]]. Sabi ng iba, tungkol ang mga iyon sa mga nasawing pag-ibig. Ang iba naman ay ang mga tugon sa ilang kilalang Klasikong Pangtulang Tsino at literatura, at karamihan nito ay sinasalamin ang pumanaw na pagsinta. Dalawa sa kanyang mga pinaka-kilalang sijo ay ang mga: :"동짓달 기나긴 밤을... (DONGJI(Ť)DAL GINAGIN BAMUL)" ::동짓달 기나긴 밤을 한 허리를 버혀 내어 (dong-ji(ť)-dal gi-na-gin ba(m)-eul han heo-ri-reul beo-hyeo nae-geo) ::춘풍 니불 아래 서리서리 넣었다가 (chun-p'oong ni-bool a-rae seo-ri-seo-ri neo(h)-eo(ť)-da-ga) ::어론님 오신 날 밤이어든 굽이굽이 펴리라 (eo-ron-nim o-shin nal ba(m)-i-eo-deun gu(b)-i-gu(b)-i p'yeo-ri-ra) ::''Aba, na maaari kong mahuli ang diwa nitong malalim na gabi sa kalagitnaan ng taglamig'' ::''At dahan-dahang itiklop sa kalutangan ng balahibo ng buwan ng tagsibol,'' ::''Saka walang alinlangang ibuklat muli sa gabing babalik muli ang aking irog.'' :"청산리 벽계수(靑山裏 碧溪水)야... (CHEONGSANRI BYEOK-KYE-SOO YA)" ::청산리 벽계수(靑山裏 碧溪水)야 수이 감을 자랑 마라. (cheong-san-ri byeok-kye-soo-ya soo-i ga(m)-eul ja-rang ma-ra) ::일도창해(一到滄海)하면 다시 오기 어려워라. (il-do-chang-hae ha-myeon da-shi o-gi eo-ryeo-wo-ra) ::명월(明月)이 만공산(滿空山)할 제 쉬어간들 어떠리. (myeong-wol-i man-gong-san-hal je swi-eo-gan-duel eo-ddeo-ri) ::''Kagalang-galang na Byeok Kye Soo, huwag sanang ipagmalaki ang maagang paglisan.'' ::''Kapag ikaw ay naglayag na sa karagatan, sadyang magiging mahirap na bumalik.'' ::''Ang bilog na buwan sa taas ng bundok na kawalan, mangyari nawang manatili rito upang mamahinga.'' == Kawing panlabas == * [http://thewordshop.tripod.com/Sijo/hwangchini.html Two sijo attributed to Hwang, translated by Larry Gross] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20230720012428/https://thewordshop.tripod.com/Sijo/hwangchini.html |date=2023-07-20 }} * [http://times.hankooki.com/lpage/culture/200505/kt2005051017092111710.htm North Korean novel to be made into South Korean film] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20070304000827/http://times.hankooki.com/lpage/culture/200505/kt2005051017092111710.htm |date=2007-03-04 }} * [http://www.kbs.co.kr/drama/hwangjiny/index.html (1st) KBS Official website for the ''Hwang Jin-i'' drama series, where it is possible to watch episodes online] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20071201055307/http://www.kbs.co.kr/drama/hwangjiny/index.html |date=2007-12-01 }} * [http://www.hwangjiny.com (2nd) KBS Official website of the ''Hwang Jin-i'' drama series] * [http://www.hwangjiny-movie.com/main/index.html Official website of the ''Hwang Jin-i'' movie] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20071125083046/http://www.hwangjiny-movie.com/main/index.html |date=2007-11-25 }} * [http://www.koreasociety.org/film_blog/news/song_hye-gyo_hwang_jin-yi.html "Song Hye-Gyo as Hwang Jin-Yi" @ The Korea Society Film Journal] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20071220015723/http://www.koreasociety.org/film_blog/news/song_hye-gyo_hwang_jin-yi.html |date=2007-12-20 }} [[Kategorya:Mga Koreano]] ilw5glfsxjlstyoyqma41tqsi4ypu3z Iriga 0 45522 2165215 2087626 2025-06-17T04:19:03Z InternetArchiveBot 113521 Rescuing 1 sources and tagging 0 as dead.) #IABot (v2.0.9.5 2165215 wikitext text/x-wiki {{copyedit|date=Nobyembre 2009}} {{cleanup-translation|date=Nobyembre 2009}} {{Infobox Philippine city 2 | infoboxtitle = Lungsod ng Iriga | sealfile = irigasealnew.jpg | locatormapfile = {{PH wikidata|image_map}} | caption = Mapa ng [[Camarines Sur]] pinakikita ang lokasyon ng Lungsod ng Iriga. | region = [[Rehiyon ng Bikol]] (Rehiyon V) | province = [[Camarines Sur]] | districts = Ika-4 na distrito ng Camarines Sur | barangays = 36 | class = ika-4 na klase | mayor = Madelaine Y. Alfelor Gazmen ([[Liberal Party (Philippines)|LP]]) | founded = 1683 | cityhood = 3 Setyembre 1968 | website = [http://www.iriga.gov.ph www.iriga.gov.ph] | areakm2 = 174 | population_as_of = 2015 | population_total = 111757 | latd = 13| latm = 25| lats = 1.2| latNS = N | longd = 123| longm = 25| longs = 1.2| longEW = E }} Ang '''Lungsod ng Iriga''' ay isang [[mga lungsod ng Pilipinas|lungsod]] sa [[mga lalawigan ng Pilipinas|lalawigan]] ng [[Camarines Sur]], [[Pilipinas]]. Ito ay matatagpuan mga 400 kilometro sa timog ng Manila, 37 kilometro timog ng Naga, at mga 61 kilometro mula sa hilaga ng Legazpi City. Ito ay may hangganan sa bayan ng Buhi sa silangan, sa mga munisipyo ng Baao, Nabua at Bato sa kanluran, sa mga lalawigan ng Albay sa timog, at sa munisipyo ng Ocampo at Sangay sa hilaga. Ayon sa {{PH wikidata|population_as_of}}, ito ay may populasyon na {{PH wikidata|population_total}} sa may {{PH wikidata|household}} na kabahayan. == Kasaysayan == ===Sinaunang kasaysayan ng Camarines Sur=== Ang Camarines Sur ay nagmula sa labas ng isang orihinal na komunidad na sakop ang mga kasalukuyang mga lalawigan ng [[Albay]], [[Sorsogon]], [[Catanduanes]], [[Masbate]], Camarines Sur at [[Camarines Norte]]. Ayon sa pananaliksik na isinasagawa ng mananalaysay na si Dr. RAUL Gerona, ang salitang Camarines ay unang nalimbag nang ang apo ni [[Miguel Lopez de Legazpi]] na si Kapitan [[Juan de Salcedo]], na may kasamang 120 tao, ay naglunsad ng ilang mga ekspidisyon upang hanapin at masakop ang sikat sa pagmimina na baranggay ng [[Paracale]] at [[Mambulao]] noong 1573. Ang mga kastilya ay kinilala ang mga lugar tulad ng Camarines na ang tinutukoy ay ang buong-haba ng [[Ilog Bicol]]. Matapos ang pananakop, noong 4 Marso 1579, inutusan ni Gobernador-Heneral [[Francisco de Sande]] si Kapitan [[Juan de Guzman]] na "isama ang dalawang nakapaang paring Pransiskano at dalhin ang mga ito sa Ilog ng Bikol at sa anumang lugar ng lalawigan nila gustong pumunta ... Bumuo ng Simbahan saanman nila ipahiwatig, ipagbigay-alam ang mga kastilang naninirahan doon ang tungkol sa dalawang pari sa lugar... " Ipinagutos din ng Gobernador-Heneral sa komandante ng Kastilang mananakop na nagkakampo sa lugar sa tabing-ilog na "pag-uusapan sa mga relihisong naroon na tumira sa lalawigan ng Bikol at Camarines at sa lugar ay isang bahay (Villa) ang itayo at bigyan ito ng pangalan na sa tingin mo'y karapatdapat at iyong pamunuan ang mga encomenderos sa lalawigan na bumuo ng kanilang mga bahay doon at hindi sa ibang lugar ..." Bilang tugon sa atas na ito, ang Villa de Caceres (Naga) ay itinatag, na sa huli ay naitaas sa isang Ayuntamiento o lungsod. Ang [[Nueva Caceres]] ay nagsilbi bilang sentro sibil at tirahan ng mga pari o obispo habang ang iba pang mga encomiendas ay naitatag sa loob ng lambak ng ilog. Kabilang sa mga unang naitatag ay ang Milanit (Milaor), Guas (Goa), Magarao, Minalva (Minalabac), Carvanga (Calabanga), Aliman (Libmanan), Lagonoy, Nabua, Bula, at Buy (Buhi). ===Mga unang pamayanan sa Iriga=== Ang Iriga, mula sa isang parirala sa lokal na salita na "I raga" na nangangahulugan na may lupa, lumago mula sa pamahayan sagilid ng Ilog Bikol tinatawag na Bua (Nabua), na naghahanap ng mas mataas na kapaligiran dahil sa matagalan at mapaminsalang pagbaha sa bayan sa panahon ng tag-ulan. Ang Bua ay isang mababang latiang kalupaan na madaling lumubog sa tubig sa panahon ng tag-ulan. Dahil dito ang ilang mga tao at ilang magsasaka, sa payo ng paring si Felix de Huertas, na noon ay kura paroko ng Nabua, ang mga magsasaka upang ilipat sa I-raga na kung saan sila ay maaaring magtanim ng kanilang mga pananim nang walang pangambang malubog sa tubig. Ang mga tao ng Bua ay sa isang mas mataas na lupa na matatagpuan sa paa ng Sumagang, isang bundok sa silangan ng Bua. Ang paanan ng bundok ay may malalawak na kalupaan na magagamit para sa paglilinang at paninirahan na di-katulad ng Bua; ito ay hindi malubhang binabaha sa panahon ng masidhing tag-ulan. Ang pamayanan ay tinawag na Iraga, na ang ibig sabihin ay "may lupa" sa lokal na wika. ===Pagpapayapa at Kristiyanismo=== Nakita ng mga prayleng Pransiskano na yumapak sa [[Bicol|Bikol peninsula]] na ang mga pamayanan doon ay mahusay na lugar upang ipakalat ang ebanghelyo. Habang lumalaganap ang ebanghelyo sa lugar, ang Iraga ay umunlad sa yaman at lawak ng nasasakupan. Sa lalong madaling panahon sa gayon, ang pundasyon ay nailatag upang hirangin itong isang visita ng Nabua. Parami ng paraming mga tao ang dumating mula sa Nabua at sa Iraga nanirahan. Habang lumalaki ang populasyon at lumalaganap ang ebanghelyo, ang mga pamayanan sa paa ng Bundok ng Sumagang lumaki at lumago, dahan-dahan naitutulak ang mga katutubong Agta pataas sa mga gubat ng kabundukan. Noong taong 1578 isang simbahan na gawa sa kahoy ang itinayo. Si San Antonio de Padua ang patron ng parokya at sina Padre Pedro de Jesus at Padre Bartolome Ruiz ang naggsilbi bilang mga Kura Paroko. Noong 1583, limang taon matapos itinayo ang simbahan, Sinunog ng mga mandirigmang Agta ang simbahan. Isa pang simbahan ang itinayo ngunit ito rin ay nagiba ng isang malakas na bagyo at muling nasunog. Noong 4 Enero 1641, pumutok ang bulkang Sumagang na lumikha ng kanal sa bayan ng Buhi at ng isang matarik na bangin na dating bunganga ng bulkan. Ayon sa kuwento, ang Nuestra Senora de Angustia ay lumitaw sa Inorogan himalang nailigtas ang mga Irigueño sa isang kahila-hilakbot na pangyayari. Noong 1682, nang ang populasyon ng I-raga ay 8,909, ito ay ginawang Pueblo de la Provincia de Ambos Camarines. At sa paglaon ay binago ang pangalan nito. Mula sa I-raga ito ay ginawang Iriga. Noong 1710 binalangkas ni Don Bonifacio de los Angeles ang unang apat na baryo ng Iriga -ang San Agustin, San Isidro, San Nicolas at San Antonio Abad. Noong 1727, matapos mawasak ang ikalawang kapilya, isang bagong simbahan ang binuo, sa kasamaang-palad ito ay nawasak muli sa isang sunog noong 1841. Sa huli, di-kalaunan matapos ang matupok ang ikatlong simbahan, pinangunahan ni Padre Tomas de Alfafara pagpapatayo ng isang bagong simbahan ng parokya kasama ang dalawang kampanaryo na gawa sa tisa at mga bato. Ito muling inayos noong 1866, at sa taong 1892 ang kampanaryo ay itinayong muli na gawa sa kahoy at mga bakal. Sa taong 1823, ipinapakita sa Memorias de la Provincia de Ambos Camarines na ang bilang ng mga Barangay sa "pueblo de Iriga" ay binubuo ng San Roque, San Francisco de Asis, San Juan Bautista, Sto. Domingo de Guzman, San Miguel Arcangel, San Nicolas de Tolentino, San Agustin, San Antonio Abad, Sto. Nino at Santiago de Galicia na may populasyong 13,813. Mayroon lamang apat na daanang nababanggit at ang nga ito mula sa Nabua, papunta sa Bato, sa Buhi at sa Polangui, Albay at may isa lamang paraan ng pagpunta sa Nueva Caceres (Naga) ito ay sa pamamagitan ng Bicol River sa pamamagitan ng bangka. ===Masalimuot na panahon=== Noong 1846, sa panahon ng termino ni [[Don Juan Lomaad]], isang malalang taggutom ang tumama sa Bikol. Ang presyo ng bigas ay tumaas. Ipinag-utos ng gobyerno ng kastila sa mga tao na magtanim ng mas maraming pangunahing pagkain ngunit ito ay hindi naging sapat upang maibsan ang taggutom na kumitil ng maraming buhay. Mahigit isang dekada ang lumipas, noong 1857, tumama ang epidemyang kolera sa lugar na naging sanhi ng kamatayan ng libu-libong mga naninirahan. At parang hindi pa ito sapat, isang lindol ang tumama sa Iriga na sumira sa simbahan at iba pang gusali at kabahayan. Noong 1871, sa panahon ng termino ni Don Lucas Caayao, isang bagong epidemya, ngayon naman ay bulutong, ang kumitil ng maraming buhay. Bukod dito sinira ng mga balang ang pananim sa Iriga na naging sanhi na naman ng taggutom sa mamamayan. ===Isang papausbong na munisipyo=== Noong 1901, bilang bahagi ng diskarte ng mga Amerikanong kolonyalista na magpatahimik at maakit ang mga Pilipino, ang unang pampublikong paaralan sa Iriga, ang Paaralang Sentral ng Iriga, ay itinatag. Noong 1913 ang ''Manila Railroad Company Station'' at ang pampublikong pamilihan ay itinatag sa kanyang kasalukuyang lugar. Sa pamamagitan ng pagtatayo ng mga estasyon ng tren at ng pampublikong pamilihan, mabilis na lumago at naging sentro ng kalakalan at komersyo ang Iriga sa distrito ng Rinconada. ===Ang unang pampasaherong kompanya ng bus sa Pilipinas=== Ang pag-unlad ng bayan lalong sumigla noong itinatag ni Albert B. Ammen, isang dating sundalong amerikano, ang A.L. Ammen Transport Co., Inc.(ALATCO) noong Hulyo 1914. Ang ALATCO, na noong una ay mayroon lamang isang ''Grawbosky Truck'' na may makinang dalawa ang piston, ang unang kompanya ng bus sa Pilipinas. Ang unang ruta nito ay Iriga-Naga, gayunpaman, nang naging matagumpay ay pinalawak ng kompanya ang operasyon nito upang serbisyuhan ang iba pang mga bayan ng Camarines Sur, Camarines Norte, Albay at Sorsogon na siyang nagbukas ng mga liblib na mga nayon ng Bikol sa pag-unlad na pang-ekonomiya at panlipunan. Noon namang 1918, Itinatag ni Max L. Blouse, isa sa mga driver ng ALATCO, ang kanyang sariling kompanya ng transportasyon, ang Batangas, Laguna, Tayabas Bus Company o BLTB. ===Panahon ng Ikalwang Digmaang Pandaigdig=== Ang panahon ng pananakop ng mga Amerikano ay panandaliang natapos nang sumiklab ang [[Ikalawang Digmaang Pandaigdig]] noong 1942. Ang Hukbo ng [[Imperyo ng Hapon]] ay nagtatag ng isang garrison sa Burol ng Kalbaryo kung saan tanaw ang buong lungsod. Ang ''Iriga Central School'' ay naging isang kampo ng mga bihag sa digmaan; ang mga bihag na wala nang lugar doon ay dinala sa Ateneo de Naga. Tulad sa maraming iba pang mga lugar, nagsulputan sa Iriga ang mga bikolanong tropang gerilya matapos ang pormal na paglaban ng mga Amerikano at Pilipinong sa mga mananakop na hapones. Ang bundok ng Iriga ang naging himpilan ng paglaban na umakit sa iba pa na sumapi hindi lamang mula sa Iriga kundi maging sa Albay. Sa tulong ng Agta na pamilyar sa bawat sulok ng bundok ay hindi nakapasok ang mga hapon sa kalooblooban ng bundok. ===Bilang isang lungsod=== Sa pagtatapos ng pananakop ng Hapon noong 15 Mayo 1945, ang pwersa ng mga Hapon ay sumuko sa mga tropa ng Philippine Commonwealth at Bicolanong gerilya sa Iriga. Ang ''Iriga Central School'' ay muling binuksan. Noong 1948, ang unang kolehiyo sa Lungsod ng Iriga, ang ''Mabini Memorial College'' (ngayon ay ''University of Northeastern Philippines'' o UNEP) ay itinatag ni Atty. Felix O. Alfelor. Makalipas ang isang taon, itinatag din Dr.Santiago G. Ortega ang Saint Anthony College (ngayon ay ''University of Saint Anthony'' o USANT). Ang pagtatatag ng mga paaralang ito para sa mas mataas na pag-aaral, kasama ang ''La Consolacion Academy'' ay nakatulong sa paglago at pag-unlad ng bayan dahil na rin sa mga mag-aaral na dumayo dito mula sa lahat ng dako ng rehiyon. Noong 1960s, Ang Iriga ay dumanas ng katakut-takot na pag-unlad sa ekonomiya at lipunan. At noong Huly0 8, 1968, ang munisipyo ay ginawang isang lungsod sa pamamagitan ng ''Republic Act'' 5261. Gayunman, noon lamang Setyembre 3&nbsp;ng pareho ding taon na ang lungsod ay pormal na itinatag bilang ikatlong lungsod ng Rehiyon ng Bikol ni Pangulong Ferdinand Marcos. == Mga Barangay == Ang Lungsod ng Iriga ay nahahati sa 36 na mga barangay. <table border=0><tr> <td valign=top> * Antipolo * Cristo Rey * Del Rosario (Banao) * Francia * La Anunciacion * La Medalla * La Purisima * La Trinidad * Niño Jesus * Perpetual Help * Sagrada * Salvacion </td><td valign=top> * San Agustin * San Andres * San Antonio * San Francisco (Pob.) * San Isidro * San Jose * San Juan * San Miguel * San Nicolas * San Pedro * San Rafael * San Ramon </td><td valign=top> * San Roque (Pob.) * San Vicente Norte * San Vicente Sur * Santa Cruz Norte * Santa Cruz Sur * Santa Elena * Santa Isabel * Santa Maria * Santa Teresita * Santiago * Santo Domingo * Santo Niño </td></tr></table> ==Demograpiko== {{Populasyon}} ==Mga sanggunian== {{Reflist}} == Mga kawing panlabas == * [http://www.iriga.gov.ph Official Website of the City of Iriga] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20200319195342/http://iriga.gov.ph/ |date=2020-03-19 }} * [http://kulakog.blogspot.com FPJ's Blog "Skulakog" by H. Frank V. Peñones, Jr.] * [http://kulakog.blogspot.com/2009/01/iriga-historical-timeline-5-million.html Iriga Historical Timeline] * [[University of Northeastern Philippines]] * [http://www.nscb.gov.ph/activestats/psgc/municipality.asp?muncode=051716000&regcode=05&provcode=17 2007 NSCB information] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20160403022914/http://www.nscb.gov.ph/activestats/psgc/municipality.asp?muncode=051716000&regcode=05&provcode=17 |date=2016-04-03 }} * [http://www.nscb.gov.ph/activestats/psgc/default.asp Philippine Standard Geographic Code] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20120413163013/http://www.nscb.gov.ph/activestats/psgc/default.asp |date=2012-04-13 }} * [http://jo.ramos.tripod.com/ Iriga City, World] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20221209192940/http://jo.ramos.tripod.com/ |date=2022-12-09 }} * [http://www.angelfire.com/mac/irigacity/index.html Iriga City, Philippines : Great People, Great Destination] * [http://elgu2.ncc.gov.ph/iriga NCC Website for Iriga City] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20070311033857/http://elgu2.ncc.gov.ph/iriga/ |date=2007-03-11 }} * [http://ugat.blogspot.com News from Iriga] * [http://www.usant.edu.ph University of Saint Anthony] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20090105163500/http://www.usant.edu.ph/ |date=2009-01-05 }} {{Camarines Sur}} [[Kategorya:Mga bayan at lungsod sa Pilipinas|Iriga]] qqc2sq1hnpo1digtd2722jqjleeivcz Kapibara 0 73121 2165188 2061613 2025-06-16T15:35:27Z Ringer 15117 2165188 wikitext text/x-wiki {{cleanup-translation|date=Nobyembre 2009}} {{copyedit|date=Nobyembre 2009}} {{Taxobox | name = Kapibara<ref name=msw3>{{MSW3 Woods|id=13400218}}</ref> | status = LC | status_system = iucn3.1 | status_ref = <ref name=iucn>{{IUCN2008|assessors=Queirolo, D., Vieira, E. & Reid, F.|year=2008|id=10300|title=Hydrochoerus hydrochaeris|downloaded=5 Enero 2009}}</ref> | image = Capybara Hattiesburg Zoo (70909b-42) 2560x1600.jpg | image_width = 270px | regnum = [[Animal]]ia | phylum = [[Chordate|Chordata]] | subphylum = [[Vertebrata]] | classis = [[Mammal]]ia | ordo = [[Rodent]]ia | subordo = [[Hystricomorpha]] | familia = [[Caviidae]] | subfamilia = [[Hydrochoerinae]] | genus = '''''Hydrochoerus''''' | genus_authority = [[Brisson]], 1762 | species = '''''H. hydrochaeris''''' | binomial = ''Hydrochoerus hydrochaeris'' | binomial_authority = ([[Carolus Linnaeus|Linnaeus]], 1766) | range_map = Capybara-range.png | range_map_width = 200px | range_map_caption = Nasasakupan ng kapibara. }} Ang '''kapibara'''<ref name=Gaboy>{{cite-Gaboy|''Capybara''}}</ref> (Ingles: ''capybara'') o ''Hydrochoerus hydrochaeris''<ref name=msw3/><ref name="UMichigan">[http://animaldiversity.ummz.umich.edu/site/accounts/classification/Hydrochoerus_hydrochaeris.html Hydrochoerus hydrochaeris (capybara).] Museo ng Soolohiya ng Pamantasan ng Misigan, ''Animal Diversity Web''. Nakuha noong [[Disyembre 16]], [[2007]].</ref> ay isang uri ng hayop na may katawang kamukha ng sa [[baboy]] at ngusong kahawig naman ng [[daga]]. Natatagpuan sila [[Timog Amerika]].<ref name=Gaboy/> Kilala rin sila bilang ''capibara'', ''chigüire'' sa [[Beneswela]], ''chigüiro'', at ''carpincho'' sa [[wikang Kastila|Kastila]],<ref name="RevBiolTrop">{{in lang|es}} J. Forero-Montana, J. Betancur, J. Cavelier. [http://www.scielo.sa.cr/scielo.php?script=sci_arttext&pid=S0034-77442003000200029&lng=es&nrm=iso "Dieta del capibara ''Hydrochaeris hydrochaeris'' (Rodentia: Hydrochaeridae) en Caño Limón, Arauca, Colombia"], ''Rev. biol. trop'', Hunyo 2003, tomo 51, blg. 2, pp. 571–578. ISSN 0034-7744. [http://rbt.biologia.ucr.ac.cr/revistas/F51-2%20%5B2003%5D.pdf/29-Forero-Dieta.pdf mayroong makukuhang PDF] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20090325001404/http://rbt.biologia.ucr.ac.cr/revistas/F51-2%20%5B2003%5D.pdf/29-Forero-Dieta.pdf |date=2009-03-25 }} [http://translate.google.com/translate?u=http%3A%2F%2Fwww.scielo.sa.cr%2Fscielo.php%3Fscript%3Dsci_arttext%26pid%3DS0034-77442003000200029%26lng%3Des%26nrm%3Diso&langpair=es%7Cen&hl=en&ie=UTF8 (Salin sa Ingles)]</ref><ref name="Jungle">[http://www.junglephotos.com/amazon/amanimals/ammammals/capybaranathist.shtml Capybara Natural History.] JunglePhotos.com. Nakuha noong [[Disyembre 16]], [[2007]].</ref><ref name="inRich">[http://www.inrich.com/cva/ric/sports/outdoors.apx.-content-articles-RTD-2008-01-18-0043.html "Trip to South America gives new meaning to outdoors life" mula sa inRich.com]{{Dead link|date=August 2021 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }} (Kawing huling nakuha/napatunayan noong 17 Enero 2008)</ref> at ''capivara'' sa [[wikang Portuges|Portuges]]<ref name="Jungle"/>, ay ang pinakamalaking [[daga]] sa mundo.<ref name="SFZoo">[http://www.sfzoo.org/openrosters/ViewOrgPageLink.asp?LinkKey=13247&orgkey=1900 Capybara.] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20080121165649/http://www.sfzoo.org/openrosters/ViewOrgPageLink.asp?LinkKey=13247&orgkey=1900 |date=2008-01-21 }} Soo ng San Francisco. Nakuha noong [[Disyembre 17]], [[2007]].</ref> Kamag-anak ito ng ''[[agouti]]'', ''[[chinchilla]]'', ''[[nutria]]'' o ''[[coyphilla]]'', at [[guinea pig|dagang puti]] (kilala rin bilang [[dagang kuneho]], [[dagang kosta]] o ''[[guinea pig]]'').<ref name="Chester">[http://www.chesterzoo.org/AnimalsandPlants/Mammals/Rodents/Capybara.aspx Capybara (Hydrochoerus hydrochaeris).] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20080121143842/http://www.chesterzoo.org/AnimalsandPlants/Mammals/Rodents/Capybara.aspx |date=2008-01-21 }} Soo ng Chester (Nagkakaisang Kaharian). Nakuha noong [[Disyembre 17]], [[2007]]</ref> Hinango ang karaniwang pangalan nito mula sa ''kapiÿva'' ng [[wikang Guarani]],<ref name="Jungle"/> na may ibig sabihing "panginoon ng mga damuhan"<ref name="Bristol">[http://www.bristolzoo.org.uk/learning/animals/mammals/capybara Capybara.] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20070918183854/http://www.bristolzoo.org.uk/learning/animals/mammals/capybara |date=2007-09-18 }} Halamanang Soo ng Bristol (UK). Nakuha noong [[Disyembre 16]], [[2007]].</ref> habang mula naman sa [[wikang Griyego|Griyegong]] ''hydrochaeris'' ang pangalan nito sa agham o siyentipikong pangalan, na nangangahulugang "tubig-baboy".<ref name="Chester"/> May mabibigat na mga pangangatawan ang mga kapibara na kahugis ng bariles at may maiikling mga ulo. Mayroon din silang balahibong mamulamula't kayumanggi sa gawing itaas ng kanilang mga katawan na nagiging dilawaing kayumanggi sa ilalim. Lumalaki na hanggang {{convert|130|cm|ft|1}} at umaabot sa timbang na {{convert|65|kg|lb|abbr=on}} ang mga nasa huston gulang nang mga kabipara.<ref name="Smithsonian">[http://nationalzoo.si.edu/Animals/Amazonia/Facts/capybarafacts.cfm Mga katotohanan hinggil sa Kapibara.] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20050930231549/http://nationalzoo.si.edu/Animals/Amazonia/Facts/capybarafacts.cfm |date=2005-09-30 }} Pambansang Liwasang Soolohiko ng Smithsonian. Nakuha noong [[Disyembre 16]], [[2007]].</ref><ref name="Hattiesburg">Soo ng Hattiesburg, Hattiesburg, Misisipi ([[:Image:Capybara Hattiesburg Zoo (70909b-49) 1280x800.jpg|''Capybara exhibit marker'']])</ref><ref name="Britannica">Ang ''Encyclopædia Britannica'' (1910) ''Capybara'' (mula sa Mga Aklat ng Google)</ref><ref name="Palm Beach Zoo">[http://www.palmbeachzoo.org/animals/capybara.html Capybara.] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20120425060556/http://www.palmbeachzoo.org/animals/capybara.html |date=2012-04-25 }} Soo ng Palm Beach. Nakuha noong [[Disyembre 17]], [[2007]].</ref> May bahagyang masapot na mga paa ang mga kapibara, walang buntot,<ref name="BBC">[https://archive.today/20120720171309/www.bbc.co.uk/nature/wildfacts/factfiles/594.shtml ''Capybara''.] British Broadcasting Corp.: ''Science and Nature: Animals''. Nakuha noong [[Disyembre 16]], [[2007]].</ref> at 20 mga ngipin.<ref name="rebsig-questionable-resource">[http://www.rebsig.com/capybara/capyfacts.htm ''Capybara fact sheet'']</ref> Bahagyang mas mahaba ang panlikurang mga paa nila kaysa nasa harap at pulpol ang kanilang mga nguso na may mga mata, mga butas ng ilong, at mga taingang nasa itaas ng kanilang mga ulo.<ref name="BBC"/> Mas mabigat ng kauni ang mga kababaihan kung ihahambing sa mga kalalakihan.<ref name="Chester"/> == Mga sanggunian == {{reflist}} {{Commonscat|Hydrochoeris hydrochaeris}} [[Kategorya:Rodentia]] [[bcl:Capybara]] au8m47oibqfdm075y5eqqxy7c1zyf3j DWYS 0 115466 2165195 2160557 2025-06-16T16:58:28Z InternetArchiveBot 113521 Rescuing 1 sources and tagging 0 as dead.) #IABot (v2.0.9.5 2165195 wikitext text/x-wiki {{Infobox radio station | name = Yes FM Mayila | callsign = DWYS | logo = | logo_caption = | logo_size = 200px | city = [[Pasay]] | area = [[Malawakang Maynila]] at mga karatig na lugar | branding = 101.1 Yes FM | airdate = Mayo 31, 1968 | frequency = 101.1 MHz | format = [[:en:Middle of the road (music)|Contemporary MOR]], [[Original Pilipino Music|OPM]] | language = [[Filipino language|Filipino]] | licensing_authority = [[National Telecommunications Commission (Philippines)|NTC]] | power = 25,000 watts | erp = 75,000 watts | class = C, D, E | callsign_meaning = '''Y'''e'''S''' | former_callsigns = {{ubl|DZFX (1968–1985)|DWKS (1985–1995)|DWST (1995–1998)}} | former_names = {{ubl|DZFX (May 31, 1968 – October 11, 1985)|Kiss FM (October 11, 1985 – June 1989)|Kiss Jazz (June 1989 – December 1995)|Showbiz Tsismis (December 18, 1995 – December 5, 1998)|Yes The Best (July 18, 2016 – February 4, 2024)}} | network = Yes FM | owner = [[MBC Media Group]] | licensee = [[Pacific Broadcasting System]] | webcast = [http://www.yesthebest.com.ph/online-radio-station/listen-live/ Listen Live] | website = [http://www.yesthebest.com.ph/ Yes FM] | sister_stations = [[DZRH-TV]], [[DZRH]], [[DZMB|90.7 Love Radio]], [[DWRK|96.3 Easy Rock]] }} Ang '''DWYS''' (101.1 [[:en:FM broadcasting|FM]]), sumasahimpapawid bilang '''101.1 Yes FM''', ay isang himpilan ng radyo na pagmamay-ari at pinamamahala ng [[MBC Media Group]] sa pamamagitan ng [[Pacific Broadcasting System]] bilang tagahawak ng lisensya. Ito ay nagsisilbing punong himpilan ng Yes FM.<ref>[https://psa.gov.ph/sites/default/files/2011PY_Communications.pdf 2011 Philippine Yearbook]. Page 19.</ref> Ang estudyo nito ay matatagpuan sa Ikalawang palapag, MBC Building, Star City, Vicente Sotto St., [[Cultural Center of the Philippines|CCP Complex]], [[Pasay]], at ang transmiter nito ay matatagpuan sa [[BSA Twin Towers]], Bank Drive, [[Ortigas Center]], [[Mandaluyong]].<ref>{{cite web|url=http://luke-roxas.com/tag/st-francis-square-mal/ |title=Asia’s Largest Radio Network Now at the Philippines’ Tallest Twin Towers |date=April 18, 2012 |website=Luke Roxas Site |access-date=October 25, 2013 |url-status=dead |archive-url=https://web.archive.org/web/20131030002658/http://luke-roxas.com/tag/st-francis-square-mal/ |archive-date=October 30, 2013 }}</ref> ==Kasaysayan== ===1968–1985: DZFX=== Itinatag ang himpilang ito noong Mayo 31, 1968 sa ilalim ng pag-aari ng Makati Broadcasting Network, na pagmamay-ari nina Tony, Bob Garcia at Adolfo Duarte. Sa ilalim ng call letters na DZFX, nagpatugtog ito ng [[musikang klasiko]] at [[:en:elevator music|muzak]]. Noong Oktubre 11, 1985, bago mag-tanghali, namaalam ito sa ere. ===1985–1989: Kiss FM=== Noong Oktubre 11, 1985 ng tanghali, muling inilunsad ang himpilang ito bilang '''Kiss FM 101.1''' na may Top 40 na format. Nagpalit din ito ng call letters sa DWKS. Nung panahong yan, sumahimpapawid ito sa ika-14 na palapag ng Insular Life Building sa [[Makati]]. Kabilang sa mga personalidad ng himpilang ito ay si [[Martin Nievera]] bilang "Mad Man", na may sariling programa tuwing Sabado ng hapon. Dito nagsimula ang programang countdown na ''Top 20 at 12''. ===1989–1995: Kiss Jazz=== Noong Hunyo 1989, naging '''Kiss Jazz 101.1''' na may smooth jazz na format. Noong Disyembre 1995, namaalam ito sa ere. ===1995–1998: Showbiz Tsismis=== Noong Disyembre 18, 1995, binili ng [[Manila Broadcasting Company]] ang himpilang ito mula sa Makati Broadcasting Network at muling inilunsad ang himpilang ito bilang '''101.1 Showbiz Tsismis''', ang kauna-unahang himpilan sa bansang ito na may showbiz na format. Nagpalit din ito ng call letters sa DWST. Lumipat ito ng tahanan sa FJE Building sa Legazpi Village, Makati. Naka-riley din ito sa mga pangunahing lungsod sa bansa.<ref>[https://news.google.com/newspapers?id=k40mAAAAIBAJ&sjid=1AoEAAAAIBAJ&pg=5430%2C3084024 1st Showbiz Gossip Station to Go On Air]</ref><ref>[https://news.google.com/newspapers?id=pJUVAAAAIBAJ&sjid=IAsEAAAAIBAJ&pg=6596%2C3992606 Kiss-and-bare Izza]</ref> ===1998–kasalukuyan: Yes FM/Yes The Best=== Noong Disyembre 6, 1998, muling inilunsad ang himpilang ito bilang '''Yes FM 101.1''' na may pang-masa na format. Nagpalit din ito ng call letters sa DWYS.<ref>{{Cite web |url=https://www.pinoytechblog.com/archives/bad-taste-jokes-at-yes-fm |title=Bad taste jokes at Yes FM |access-date=2024-12-13 |archive-date=2012-07-29 |archive-url=https://web.archive.org/web/20120729040726/http://www.pinoytechblog.com/archives/bad-taste-jokes-at-yes-fm |url-status=dead }}</ref> Noong Hulyo 2002, lumipat ito sa Star City Complex sa [[Pasay]]. In 2014, pinaragan ang Yes FM ng '''Gawad Tanglaw Hall of Fame''' bilang ''Best FM Station'' sa loob ng limang taon. On July 18, 2016, naging '''Yes The Best''' ito na binansagang "The Millennials' Choice".<ref>{{Cite web |url=http://tempo.com.ph/2016/09/10/new-positioning-by-101-1-yes-fm-the-best/ |title=New positioning by 101.1 Yes FM – The Best |access-date=2024-12-13 |archive-date=2024-12-14 |archive-url=https://web.archive.org/web/20241214035926/http://tempo.com.ph/2016/09/10/new-positioning-by-101-1-yes-fm-the-best/ |url-status=dead }}</ref> On May 1, 2017, naglunsag ng Yes The Best ang sarili nitong mobile application na '''Yes! The Best App'''.<ref>[https://radioonlinenow.com/2017/10/14/manila-broadcasting-company-yes-the-best-101-1-dwss-fm-widen-social-media-reach/ Manila Broadcasting Company, Yes The Best 101.1 DWSS FM Widen Social Media Reach]</ref> Noong Oktubre 2, 2019, apektado ng sunog na galing sa Star City ang estudyo nito sa MBC Building. Dahil dito, pansamantala itong sumahimpapawid sa [[BSA Twin Towers]] sa [[Mandaluyong]], kung saan nandoon ang transmiter nito.<ref>[https://www.gmanetwork.com/news/news/metro/710107/fire-hits-part-of-star-city/story Fire hits Star City compound]</ref> Noong Nobyembre 15, 2021, bumalik ito sa bagong ayos na MBC Building. Sa parehong araw, iniluunsad ng MBC ang bansag ''Sama-Sama Tayo, Pilipino!''.<ref>{{cite news |url=https://dzrh.com.ph/post/mbc-jumsptarts-re-branding-campaign-with-new-station-logos |title=MBC jumsptarts re-branding campaign with new station logos |publisher=dzrh.com.ph |date=November 15, 2021 |access-date=November 15, 2021}}</ref> Nong Pebrero 5, 2024, ibinalik ang pangalan nito sa '''Yes FM'''. ==Mga sanggunian== {{reflist}} {{Metro Manila Radio}} [[Kategorya:Mga himpilang panradyo sa Kalakhang Maynila]] 2j5o2uxim1udry2mzmclblk3yqjf061 DZMB 0 129691 2165204 2145569 2025-06-16T18:40:27Z InternetArchiveBot 113521 Rescuing 0 sources and tagging 1 as dead.) #IABot (v2.0.9.5 2165204 wikitext text/x-wiki {{Infobox radio station | name = Love Radio Manila | callsign = DZMB | logo = | logo_caption = | logo_size = 125px | city = [[Pasay]] | area = [[Malawakang Maynila]] at mga karatig na lugar | branding = 90.7 Love Radio | airdate = {{Start date|1946|07|01}} (sa AM)<br>{{Start date|1975|02|14}} (sa FM) | frequency = 90.7 MHz {{HD Radio}} | format = [[:en:Middle of the road (music)|Contemporary MOR]], [[Original Pilipino Music|OPM]] | language = [[Filipino language|Filipino]] | licensing_authority = [[National Telecommunications Commission (Philippines)|NTC]] | power = 25,000 watts | erp = 75,000 watts | class = | former_callsigns = KZMB (1946–1948) | former_frequencies = 760 kHz (1946–1975) | callsign_meaning = '''M'''anila '''B'''roadcasting Company<br>'''M'''anila's '''B'''est | network = Love Radio | owner = [[MBC Media Group]] | licensee = Cebu Broadcasting Company | sister_stations = [[DZRH-TV]], [[DZRH]], [[DWRK|96.3 Easy Rock]], [[DWYS|101.1 Yes FM]] | webcast = [http://www.loveradio.com.ph/listen-live Listen Live] | website = [http://www.loveradio.com.ph Love Radio] | coordinates = {{coord|14|35|9.76|N|121|03|29.66|E|type:landmark}} }} Ang '''DZMB''' (90.7 [[:en:FM broadcasting|FM]]), sumasahimpapawid bilang '''90.7 Love Radio''', ay isang himpilan ng radyo na pagmamay-ari at pinamamahala ng [[MBC Media Group]] sa pamamagitan ng Cebu Broadcasting Company bilang tagahawak ng lisensya.<ref name="NTCListOfStations-2011">{{cite web|url=https://psa.gov.ph/sites/default/files/2011PY_Communications.pdf|title=2011 Philippine Yearbook (Page 18)}}</ref><ref name="NTCListOfStations-2016">{{cite web|title=NTC FM Stations via FOI website|url=http://storage.googleapis.com/request-attachments/AV4y9qh3QvqYRdiDILKyN9nVIEnGnFovM9uuKB8iRaRW7PRrO633PGaXjSEULkqvEmjorBtVejJ00OBQf6uq5cH0nMZNFTt12UrY/FM%20STATIONS_2019.pdf|website=foi.gov.ph|date=August 17, 2019}}</ref> Ito ay nagsisilbing punong himpilan ng Love Radio. Ang estudyo nito ay matatagpuan sa Ikalawang palapag, MBC Building, Star City, Vicente Sotto St., [[Cultural Center of the Philippines|CCP Complex]], [[Pasay]], at ang transmiter nito ay matatagpuan sa [[BSA Twin Towers]], Bank Drive, [[Ortigas Center]], [[Mandaluyong]].<ref>{{cite web|url=http://luke-roxas.com/tag/st-francis-square-mal/ |title=Asia’s Largest Radio Network Now at the Philippines’ Tallest Twin Towers |date=April 18, 2012 |website=Luke Roxas Site |access-date=October 25, 2013 |url-status=dead |archive-url=https://web.archive.org/web/20131030002658/http://luke-roxas.com/tag/st-francis-square-mal/ |archive-date=October 30, 2013 }}</ref> ==Kasaysayan== ===1946-1975: Unang Pagsasahimpapawid sa AM=== Itinatag ng [[MBC Media Group|Manila Broadcasting Company]] ang himpilang ito noong Hulyo 1, 1946. Nasa 760 kHz ang talapihitang ito sa ilalim ng call letters na KZMB. Noong 1948, nagpalit ang call letters nito sa DZMB.<ref>{{cite magazine|url=https://grandlodge.ph/sites/default/files/cabletow/Cabletow1948-7.pdf|title=Manila Broadcasting Company Inc.|pages=19|magazine=The Cable Tow|volume=22|issue=7|date=January 1948|publisher=[[Nielsen Business Media]]|access-date=February 25, 2024|via=Google Books}}</ref> Noong Setyembre 11, 1972, nawala ito sa ere nung naideklara ni Pangulong Marcos ang [[Batas Militar]]. Bumalik ito sa ere makalipas ng ilang buwan.<ref>{{Cite web |title=Breaking the News: Silencing the Media Under Martial Law |url=https://martiallawmuseum.ph/fl/magaral/breaking-the-news-silencing-the-media-under-martial-law/ |access-date=October 31, 2022 |website=Martial Law Museum |language=en |archive-date=Oktubre 22, 2022 |archive-url=https://web.archive.org/web/20221022151121/https://martiallawmuseum.ph/fl/magaral/breaking-the-news-silencing-the-media-under-martial-law/ |url-status=dead }}</ref> ===1975-2000: Paglipat sa FM=== Noong Pebrero 14, 1975, lumipat ang DZMB sa FM, sa pamamagitan ng 90.7 MHz. Nagsimula itong umere ng easy listening na format na binansagang "Beautiful Music". Kabilang sa mga kilalang personalidad ng DZMB noong panahong yan ay sina [[Mel Tiangco]], [[Jay Sonza]], at Reysie Amado. Sa huling bahagi ng dekada 80, naging katiwala ng himpilang ito si Manuelito "Manny" F. Luzon at naging '''90.7 Love Radio''' ito. Hindi nagtagal at naging isa ito sa mga pinakapinakikinggan na himpilan sa Kalakhang Maynila.<ref name=Love1>{{cite news|url=https://www.pep.ph/guide/music/9001/win-radio-ranks-sixth-among-metro-manila-radio-stations|title=Win Radio ranks sixth among Metro Manila radio stations|website=Philippine Entertainment Portal|date=September 27, 2011}}</ref><ref name=Love2>{{cite news|url=https://www.philstar.com/entertainment/2011/07/01/701228/changing-guards|title=Changing of the guards|last=Baquisal|first=Yui|website=[[The Philippine Star]]|date=July 11, 2011}}</ref><ref name=Love3>{{cite news|url=https://www.philstar.com/entertainment/2011/04/18/677253/no-double-meaning-songs-air|title=No double meaning songs on air|last=Baquisal|first=Yui|website=[[The Philippine Star]]|date=April 18, 2011}}</ref> ===2000-kasalukuyan: Kabisyo=== Noong Pebrero 14, 2000, sa ika-25 na anibersaryo nito, mula sa pagtagumpay ng [[DWYS|Yes FM 101.1]] nagpalit ng format ang Love Radio sa pang-masa at binansagang itong ''"Kailangan pa bang i-memorize yan? Bisyo na 'to!"''. Sa mga susunod na taon, niranggo ito bilang pinakapinakikinggan na himpilan sa Kalakhang Maynila.<ref name=Love4>{{cite news|url=http://www.bworldonline.com/content.php?id=26935|title=The changing landscape of FM radio|author=Jeffrey O. Vaslino|website=[[BusinessWorld]]|date=February 25, 2011|access-date=August 1, 2019|archive-date=March 6, 2021|archive-url=https://web.archive.org/web/20210306105222/https://www.bworldonline.com/content.php?id=26935|url-status=dead}}</ref> Kabilang sa mga kilalang personalidad ng Love Radio mula sa panahong ito ay sina Chris Tsuper at Nicole Hyala (na kilala bilang ''Tambalang Balasubas at Balahura''),<ref>{{cite web|url=https://bandera.inquirer.net/397407/tambalang-nicole-hyala-chris-tsuper-nag-goodbye-na-after-20-years|title=Tambalang Nicole Hyala, Chris Tsuper nagpaalam na makalipas ang 2 dekada|lang=Filipino|date=October 12, 2024|accessdate=October 12, 2024|website=bandera.inquirer.net}}</ref> at Papa Jack (na kilala sa panggabing programa na ''TLC: True Love Conversations).<ref>{{cite news|url=https://lifestyle.inquirer.net/195930/the-outrageous-jock-named-papa-jack-why-even-the-chi-chi-set-is-talking-about-him/|title=The outrageous jock named Papa Jack: Why even the chi-chi set is talking about him|last=Concepcion|first=Pocholo|website=[[Philippine Daily Inquirer]]|date=June 27, 2015}}</ref><ref>{{cite news|url=http://tempo.com.ph/2017/01/02/papa-jack-quits-love-radio-show/|title=Papa Jack quits Love Radio show|publisher=Tempo|date=January 2, 2017}}{{Dead link|date=Hunyo 2025 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}</ref> Noong Oktubre 2, 2019, apektado ng sunog na galing sa Star City ang estudyo nito sa MBC Building. Dahil dito, pansamantala itong sumahimpapawid sa [[BSA Twin Towers]] sa [[Mandaluyong]], kung saan nandoon ang transmiter nito.<ref>{{Cite web|url=https://www.gmanetwork.com/news/news/metro/710107/fire-hits-part-of-star-city/story/|title=Fire hits Star City compound|website=GMA News Online|access-date=September 4, 2020}}</ref> Noong Nobyembre 15, 2021, bumalik ito sa bagong ayos na MBC Building. Sa parehong araw, iniluunsad ng MBC ang bansag ''Sama-Sama Tayo, Pilipino!''.<ref>{{cite news |url=https://dzrh.com.ph/post/mbc-jumsptarts-re-branding-campaign-with-new-station-logos |title=MBC jumsptarts re-branding campaign with new station logos |publisher=dzrh.com.ph |date=November 15, 2021 |access-date=November 15, 2021}}</ref> Noong Pebrero 14, 2024, sa ika-49 na anibersaryo nito, muling inilunsad ang kanilang bansag na may konting pagbabago, ''"Kailangan pa bang i-memorize yan? Basic!"'' ==Mga Parangal== *''Best Male Disk Jockey'' - ALTA Media Icon Awards for Chris Tsuper (2016) *''Best FM Station -'' ALTA Media Icon Awards (2016) *''Best FM Station -'' 24th KBP Golden Dove Awards (2016) *''Best FM Station'' - 23rd KBP Golden Dove Awards (2015) *''Best FM Station'' - 2014 Yahoo PH Celebrity Awards *''Best Female Disk Jockey'' for Nicole Hyala - 2013 Yahoo! OMG Awards *''Best Female Disk Jockey'' for Nicole Hyala - 2012 Yahoo! OMG Awards *''Best Radio Program'': Tambalang Balasubas at Balahura for Nicole Hyala and Chris Tsuper - 2012 Yahoo! OMG Awards *''Best Male Disk Jockey'' for Papa Jack - 2012 Yahoo! OMG Awards *''Best Male Disk Jockey'' for Papa Jack - 2013 Yahoo! OMG Awards *''Male DJ of the Year'' for Papa Jack - 2014 Yahoo! Celebrity Awards *''Best Radio Comedy Program'': Tambalan for Nicole Hyala and Chris Tsuper - 27th KBP Golden Dove Awards (2019) ==Mga sanggunian== {{reflist}} {{Metro Manila Radio}} [[Kategorya:Mga himpilang panradyo sa Kalakhang Maynila]] l0zf25nji1ru6v5vm1fqrmehwwsvf03 Capannoli 0 136007 2165175 2004331 2025-06-16T13:38:55Z InternetArchiveBot 113521 Rescuing 1 sources and tagging 0 as dead.) #IABot (v2.0.9.5 2165175 wikitext text/x-wiki {{Infobox Commune Italya|name=Capannoli|province=[[Lalawigan ng Pisa|Pisa]] (PI)|website={{official website|http://www.comune.capannoli.pisa.it/}}|area_code=0587|postal_code=56033|day=|saint=|elevation_m=51|elevation_footnotes=|population_demonym=Capannolesi|population_footnotes=<ref name="istat">All demographics and other statistics: Italian statistical institute [[National Institute of Statistics (Italy)|Istat]].</ref>|area_total_km2=22.69|area_footnotes=|mayor=Arianna Cecchini|mayor_party=|frazioni=[[Santo Pietro Belvedere]]|region=[[Toscana]]|official_name=Comune di Capannoli|coordinates_footnotes=|coordinates={{coord|43|35|N|10|40|E|type:city(5,394)_region:IT|display=inline,title}}|pushpin_map_alt=|pushpin_label_position=|map_caption=|map_alt=|image_map=|shield_alt=|image_shield=|image_caption=Tanaw ng Capannoli|image_alt=|imagesize=|image_skyline=Veduta di Capannoli 01.jpg|native_name=|footnotes=}} Ang '''Capannoli''' ay isang [[komuna]] (munisipalidad) sa [[Pisa|Lalawigan ng Pisa]] sa [[Italya]]nong rehiyon ng [[Toscana]], na matatagpuan mga {{Convert|50|km|mi}} timog-kanluran ng [[Florencia]] at mga {{Convert|25|km|mi}} timog-silangan ng [[Lungsod ng Pisa|Pisa]]. Ang Capannoli ay may hangganan sa mga sumusunod na munisipalidad: [[Casciana Terme Lari]], [[Palaia]], [[Peccioli]], [[Ponsacco]], [[Pontedera]], at [[Terricciola]]. Ang bayan ng [[Santo Pietro Belvedere]] ay kasama sa munisipalidad ng Capannoli. == Pisikal na heograpiya == Tumataas ito sa lambak ng [[ilog ng Era]] sa lugar ng [[Alta Valdera]]. Ang teritoryo ng munisipalidad ay nasa pagitan ng 25 at 148 metro sa ibabaw ng antas ng dagat, na may kabuuang hanay ng altitude na 123 metro. Ang mga burol na nakapalibot sa bayan ay binubuo ng mga dilaw na clayey na buhangin (mula sa Pliocene) at isang katangiang luad, na may halong batong asin at gipsum, na tinatawag na mattaione, na kumakatawan sa mga sediment ng dagat ng [[Pliocene]] na sumasakop sa lugar sa pagitan ng 2.5 at 4.5 milyong taon. kanina. == Mga sanggunian == {{Reflist}} == Mga panlabas na link == * [http://www.comune.capannoli.pisa.it/ Opisyal na website] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20160808213627/http://www.comune.capannoli.pisa.it/ |date=2016-08-08 }} {{Clear}}{{Lalawigan ng Pisa}}{{Authority control}} 2a6fgp75hz16l2z2y19p1jwa2x5k7gp Cavaria con Premezzo 0 142722 2165179 2114117 2025-06-16T14:11:41Z InternetArchiveBot 113521 Rescuing 1 sources and tagging 0 as dead.) #IABot (v2.0.9.5 2165179 wikitext text/x-wiki {{Infobox Commune Italya|name=Cavaria con Premezzo|official_name=Comune di Cavaria con Premezzo|native_name=|image_skyline=File:La Valle del Boia.JPG|imagesize=|image_alt=|image_caption=|image_shield=|shield_alt=|image_map=|map_alt=|map_caption=|pushpin_label_position=|pushpin_map_alt=|coordinates={{coord|45|42|N|8|48|E|type:city(4,976)_region:IT|display=inline,title}}|coordinates_footnotes=|region=[[Lombardia]]|province=[[Lalawigan ng Varese|Varese]] (VA)|frazioni=|mayor_party=|mayor=Alberto Tovaglieri|area_footnotes=|area_total_km2=3.2|population_footnotes=<ref name="istat">All demographics and other statistics: Italian statistical institute [[National Institute of Statistics (Italy)|Istat]].</ref>|population_demonym=Cavariesi and Premezzesi|elevation_footnotes=|elevation_m=268|saint=|day=|postal_code=21044|area_code=0331|website=|footnotes=}} <templatestyles src="Module:Infobox/styles.css"></templatestyles> Ang '''Cavaria con Premezzo''' ay isang ''[[comune]]'' (komuna o munisipalidad) sa [[Lalawigan ng Varese]], rehiyon ng [[Lombardia]], Hilagang [[Italya]], na matatagpuan mga {{Convert|40|km|mi}} hilagang-kanluran ng [[Milan]] at mga {{Convert|13|km|mi|0}} timog ng [[Varese]]. Ang Cavaria con Premezzo ay may hangganan sa mga sumusunod na munisipalidad: [[Besnate]], [[Cassano Magnago]], [[Gallarate]], [[Jerago con Orago]], at [[Oggiona con Santo Stefano]]. Pinaglilingkuran ito ng [[Estasyon ng tren ng Cavaria-Oggiona-Jerago]]. == Kasaysayan == Hindi tiyak sa ngayon ang tungkol sa eksaktong pinagmulan ng Premezzo, ngunit ipinapalagay na ang nayon ay mula sa Romanong pinagmulan habang ang pagpapangalan sa simbahan ng parokya pagkatapos kay Sant'Antonino, isang sundalo, ay nagsimula noong pundasyon ng lugar ng pagsamba sa panahong Lombardo. Ang unang tinitirhang nukleo ay isang monasteryong Benedictino<ref name="Storia">{{Cita web |url=https://comune.cavariaconpremezzo.va.it/contenuti/238089/storia-paese |titolo=Storia del Paese |sito=Comune di Cavaria con Premezzo }} {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20231119232112/https://comune.cavariaconpremezzo.va.it/contenuti/238089/storia-paese |date=2023-11-19 }}</ref> at mula rito ang pangalan ay nagmula: Ang Cavaria ay sa katunayan isang pagpapapangit ng orihinal na La Calvaria na, sa paglipas ng panahon, nawala ang L at ang artikulo na nanatili sa pangalan ng diyalektong La Cavària at Premèzz. == Mga sanggunian == {{Reflist}}{{Lalawigan ng Varese}} [[Kategorya:Mga lungsod at bayan sa Lombardy]] [[Kategorya:Pages using infobox settlement with possible demonym list]] [[Kategorya:Mga koordinado sa Wikidata]] [[Kategorya:Mga artikulong naglalaman ng Italyano]] 8d2a9q7zhwzudxv8hagmpo8kg274roa Pandaigdigang Kasaysayan 0 174184 2165173 1355755 2025-06-16T13:03:33Z 2001:FD8:E107:6700:A741:9DFE:2554:C566 2165173 wikitext text/x-wiki :''Tungkol ito sa larangan ng pag-aaral na pangkasaysayan na nakikilala bilang Pandaigdigang Kasaysayan. Para sa mga kaganapang pangkasaysayan, tingnan ang [[Kasaysayan ng mundo]].'' Ang '''Pangmundong Kasaysayan''' na tinatawag ding '''Pandaigdigang Kasaysayan''', '''Kasaysayang Global''', '''Kasaysayang Pangglobo''', o '''Kasaysayang Transnasyunal''' (na hindi dapat ikalito sa [[Kasaysayang Diplomatiko]], na katulad ng pangmundong kasaysayan ay natatawag ding '''Kasaysayang Internasyunal''' kung minsan) ay isang larangan ng [[historyograpiya]] (paga-aaral na pangkasaysayan o pag-aaral ng [[kasaysayan]]) na umahon bilang isang namumukod-tanging larangang pang-akademya noong dekada 1980. Sinusuri nito ang kasaysayan magmula sa isang pananaw o perspektibong [[global]] o pangglobo. Hindi ito dapat maikalito mula sa [[kasaysayang pangpaghahambing]] (historyang komparatibo), na katulad ng pangmundong kasaysayan, ay tumutuon sa kasaysayan ng maramihang mga kultura at mga nasyon, subalit hindi nagsasagawa nito na nasa isang makaglobong [[scale|talaantasan]] o kaantasan. {{usbong|Kasaysayan}} [[Kategorya:Kasaysayan]] [[simple:Universal History]] l0fa1hx6u3ehum66opihkt70cmsxp4r Padron:Country data UKGBI 10 182082 2165200 1555488 2025-06-16T18:10:00Z CommonsDelinker 1732 Replacing [[File:Naval_Ensign_of_the_United_Kingdom.svg]] with [[File:Naval_ensign_of_the_United_Kingdom.svg]] (by [[c:User:CommonsDelinker|CommonsDelinker]] because: [[:c:COM:FR|File renamed]]: [[:c:COM:FR#FR6|Criterion 6]]). 2165200 wikitext text/x-wiki {{ {{{1<noinclude>|country showdata</noinclude>}}} | alias = United Kingdom of Great Britain and Ireland | shortname alias = United Kingdom | flag alias = Flag of the United Kingdom.svg | flag alias-civil = Civil Ensign of the United Kingdom.svg | flag alias-government = Government Ensign of the United Kingdom.svg | flag alias-RFA = British-Royal-Fleet-Auxiliary-Ensign.svg | flag alias-naval = Naval ensign of the United Kingdom.svg | link alias-naval = Royal Navy | flag alias-air force = Air Force Ensign of the United Kingdom.svg | link alias-air force = Royal Air Force | flag alias-army = Flag of the United Kingdom (3-5).svg | link alias-army = British Army | size = {{{size|}}} | name = {{{name|}}} | variant = {{{variant|}}} <noinclude> | var1 = civil | var2 = government | var3 = RFA | redir1 = UKGBI | related1 = United Kingdom | related2 = Kingdom of Great Britain | related3 = British Empire </noinclude> }}<noinclude> </noinclude> 82hqpkuhtxc3etqbo0cej7ncbcc1fd7 Unang Krusada 0 195476 2165184 2153067 2025-06-16T15:21:57Z Riad Salih 149906 Fictional flag, not based on a reliable source. 2165184 wikitext text/x-wiki {{Infobox military conflict | conflict = First Crusade | partof = the [[Crusades]] | image = [[Talaksan:1099jerusalem.jpg|250px|alt=A depiction of the capture of Jerusalem in 1099 from a medieval manuscript. The burning buildings of Jerusalem are centered in the image. The various crusaders are surrounding and besieging the village armed for an attack.]] | caption = The [[Siege of Jerusalem (1099)|capture of Jerusalem]] marked the First Crusade's success | date = 1096–1099 | place = [[Near East]] ([[Anatolia]], [[Levant]], [[Palestine]]) | casus = Military aid of [[Byzantine Empire|Byzantines]] against the [[Turkish people|Turks]]<br />Desired [[Christian]] control of the [[Holy Land]] | territory = [[Kingdom of Jerusalem]] and other [[Crusader states]] created | result = Decisive Crusader victory | combatant1 = '''[[Christendom]]:'''<br /> [[Talaksan:Holy Roman Empire Arms-single head.svg|15px|link=|alt=]] [[Holy Roman Empire]] * {{flag|Republic of Genoa}} * [[Talaksan:Blason Lorraine.svg|15px|link=|alt=]] [[Lower Lorraine]] * [[Talaksan:Blason Languedoc.svg|15px|link=|alt=]] [[Counts of Toulouse|County of Toulouse]] * [[Talaksan:Blason Languedoc.svg|15px|link=|alt=]] [[Provence|Marquisate of Provence]] [[Talaksan:Blason pays fr France ancien.svg|15px|link=|alt=]] [[France in the Middle Ages|Kingdom of France]] * [[Talaksan:Blason comté Champagne ancien.svg|15px|link=|alt=]] [[Counts of Blois|Blois]] * [[Talaksan:Blason comté fr Boulogne.svg|15px|link=|alt=]] [[Count of Boulogne|Boulogne]] * [[Talaksan:Blason Comté de Flandre.svg|15px|link=|alt=]] [[County of Flanders|Flanders]] * [[Talaksan:Blason ville fr PuyVelay (HauteLoire).svg|15px|link=|alt=]] [[Roman Catholic Diocese of Le Puy-en-Velay|Le Puy-en-Velay]] * [[Talaksan:Armoiries Vermandois.svg|15px|link=|alt=]] [[Vermandois]] [[Talaksan:Blason Duché de Normandie.svg|15px|link=|alt=]] [[Kingdom of England]] * [[Talaksan:Blason Duché de Normandie.svg|15px|link=|alt=]] [[Duchy of Normandy|Normandy]] [[Talaksan:Blason sicile famille Hauteville.svg|15px|link=|alt=]] [[County of Apulia|Duchy of Apulia]] * [[Talaksan:Blason sicile famille Hauteville.svg|15px|link=|alt=]] [[Taranto]] [[Talaksan:Komnenos-Isaac-Arms.svg|15px|border|link=|alt=]] [[Byzantine Empire]]<br /> [[Talaksan:Armoiries Héthoumides.svg|15px|link=|alt=]] [[Armenian Kingdom of Cilicia]] | combatant2 = '''[[Muslim world]]:'''<br /> [[Great Seljuq Empire]]<br /> [[Talaksan:Flag of Jihad.svg|22px|border|link=|alt=]] [[Danishmends]]<br /> [[Talaksan:Rectangular green flag.svg|22px|border|link=|alt=]] [[Fatimid Caliphate|Fatimids]]<br /> [[Almoravid dynasty|Almoravids]]<br /> [[Talaksan:Flag of Afghanistan pre-1901.svg|22px|border|link=|alt=]] [[Abbasid Caliphate|Abbasids]] | combatant3 = | commander1 = [[Talaksan:Blason Comté de Flandre.svg|15px|link=|alt=]] [[Godfrey of Bouillon]]<br /> [[Talaksan:Blason Languedoc.svg|15px|link=|alt=]] [[Raymond IV, Count of Toulouse|Raymond IV of Toulouse]]<br /> [[Talaksan:Blason comté Champagne ancien.svg|15px|link=|alt=]] [[Stephen II, Count of Blois|Stephen II of Blois]]<br /> [[Talaksan:Blason comté fr Boulogne.svg|15px|link=|alt=]] [[Baldwin I of Jerusalem|Baldwin of Boulogne]]<br /> [[Talaksan:Blason comté fr Boulogne.svg|15px|link=|alt=]] [[Eustace III, Count of Boulogne|Eustace III of Boulogne]]<br /> [[Talaksan:Blason Comté de Flandre.svg|15px|link=|alt=]] [[Robert II, Count of Flanders|Robert II of Flanders]]<br /> [[Talaksan:Blason ville fr PuyVelay (HauteLoire).svg|15px|link=|alt=]] [[Adhemar of Le Puy]]<br /> [[Talaksan:Armoiries Vermandois.svg|15px|link=|alt=]] [[Hugh I, Count of Vermandois|Hugh I of Vermandois]]<br /> [[Talaksan:Blason Duché de Normandie.svg|15px|link=|alt=]] [[Robert Curthose|Robert II of Normandy]]<br /> [[Talaksan:Blason sicile famille Hauteville.svg|15px|link=|alt=]] [[Bohemond I of Antioch|Bohemond of Taranto]]<br /> [[Talaksan:Blason sicile famille Hauteville.svg|15px|link=|alt=]] [[Tancred, Prince of Galilee|Tancred of Taranto]]<br /> [[Talaksan:Komnenos-Isaac-Arms.svg|15px|border|link=|alt=]] [[Alexios I Komnenos]]<br /> [[Talaksan:Komnenos-Isaac-Arms.svg|15px|border|link=|alt=]] [[Tatikios]]<br /> [[Talaksan:Komnenos-Isaac-Arms.svg|15px|border|link=|alt=]] [[Manuel Boutoumites]]<br /> <!-- [[Talaksan:Armoiries Gênes.svg|15px|link=|alt=]] -->[[Guglielmo Embriaco]]<br /> [[Talaksan:Armoiries Héthoumides.svg|15px|link=|alt=]] [[Constantine I, Prince of Armenia|Constantine I]] | commander2 = [[Kilij Arslan I]]<br /> [[Yaghi-Siyan]]<br /> [[Kerbogha]]<br /> [[Duqaq]]<br /> [[Fakhr al-Mulk Radwan]]<br /> [[Talaksan:Flag of Jihad.svg|22px|border|link=|alt=]] [[Danishmend Gazi|Ghazi ibn Danishmend]]<br /> [[Talaksan:Rectangular green flag.svg|22px|border|link=|alt=]] [[Iftikhar ad-Daula]]<br /> [[Talaksan:Rectangular green flag.svg|22px|border|link=|alt=]] [[Al-Afdal Shahanshah]] | commander3 = | strength1 = Crusaders:<br /> ~ 35,000 men * 30,000 infantry * 5,000 cavalry Byzantines:<br /> ~ 2,000 men<ref>{{harvnb|Nicolle|2003|pp=21 and 32}}.</ref> | strength2 = Unknown | strength3 = | casualties1 = High | casualties2 = High | casualties3 = | notes = | campaignbox = }} Ang '''Unang Krusada''' (1096–1099) ay isang ekspedisyong militar ng [[Romano Katoliko]]ng Europa upang muling maibalik ang mga [[banal na lupain]] na nasakop ng mga Muslim sa [[Levant]] (632–661) na sa huli ay humantong sa muling pagkakabihag ng Herusalem noong 1099.<ref>Asbridge, Thomas (2004). The First Crusade: A New History. Oxford. ISBN 0-19-517823-8.</ref><ref> Baldwin, Marshall W. (1969). A History of the Crusades: The First Hundred Years. Madison, Wisconsin: University of Wisconsin Press. ISBN 978-0-299-04834-1.</ref><ref> Bartlett, Robert (1994). The Making of Europe: Conquest, Colonization and Cultural Change 950–1350. Princeton. ISBN 0-691-03780-9.</ref> Ito ay inilunsad ni Papa [[Urban II]] noong 27 Nobyembre 1095 na may pangunahing layuin ng pagtugon mula sa apela mula sa Emperador ng [[Imperyong Byzantine]] na si [[Alexios I Komnenos]] na humiling ng mga bolunterong kanluraning upang tulungan siya at patalsikin ang mga mananakop na [[dinastiyang Sejuq|Turkong Seljuk]] mula sa [[Anatolia]]. Ang karagdagang layunin ay sandaling naging pangunahing layunin na ang [[Kristiyanismo|Kristiyanong]] pananakop ng Herusalem at Banal na Lupain at pagpapalaya ng mga [[Silangang Ortodokso|Silangang Kristiyano]] mula sa pamumunong [[Islam]]iko. Sa panahon ng unang krusada, ang mga kabalyero at mga magsasaka mula sa iba't ibang mga bansa ng Kanluraning Europa ay naglakbay sa lupain at dagat una ay sa [[Constantinople]] at pagkatapos ay tungo sa Herusalem bilang mga nagkukrusada. Ang mga magsasaka ay mas marami sa mga kabalyero. Ang mga magsasaka at mga kabalyero ay nahati sa dalawang magkakahiwalay na mga hukbo dahil ang mga magsasaka ay hindi mahusay na sinanay sa labanan gaya ng mga kabalyero. Ang kanilang hukbo ay nabigong makarating sa Herusalem. Ang mga kabalyero ay nakarating sa Herusalem at naglunsad ng pagsalakay sa siyudad. Kanila itong nasakop noong Hulyo 1099 at nang-masaker ng maraming mga Muslim at Hudyong mamamayan nito. Kanila ring itinatag ang mga [[estado ng nagkrusada]] na [[Kaharian ng Herusalem]], [[Kawnti ng Tripoli]], [[Prinsipalidad ng Antioch]] at [[Kawnti ng Edessa]]. Dahil ang Unang Krusada ay malaking nauukol sa Herusalem na isang siyudad na hindi napasailalim ng mga Kristiyano sa loob ng 461 taon, ang mga nagkrusad ay tumanggi na ibalik ang lupain sa kontrol ng [[Imperyong Byzantine]]. Ang Unang Krusada ay bahagi ng tugong Kristiyano sa mga pananakop ng Muslim. Ito ay sinundan ng [[Ikalawang Krusada]] hanggang [[Ikasiyam na Krusada]] ngunit ang mga nakamit dito ay tumagal sa kaunti sa 200 taon. Ito rin ang unang pangunahing hakbang tungo sa muling pagbubukas ng kalakalang internasyonal sa Kanluran simula ng pagbagsak ng [[Kanluraning Imperyo Romano]]. == Mga sanggunian == {{reflist}} [[Kategorya:Mga krusada]] kjljperttsoy2wptxmd0zvbfxujcnun Ikalawang Krusada 0 195478 2165185 2120088 2025-06-16T15:22:22Z Riad Salih 149906 Fictional flag, not based on a reliable source. 2165185 wikitext text/x-wiki {{Infobox military conflict | conflict = Second Crusade | partof = the [[Crusades]] | image = [[Talaksan:Asia minor 1140.jpg|200px|alt=Hand colored map of the Near East. At the top is the Byzantine Empire which encircles the Seljuq Turks on three sides, north, west, and south. Below those two groups are the Kingdom of Armenia on the west and the County of Edessa on the east. Stretching along the coast below them are the Principality of Antioch, the County of Tripoli and the Kingdom of Jerusalem. To the east of the coast is Emirate of Damascus and the Dominion of the Atabeks. At the bottom of the map is the Caliphate of Cairo.]] | caption = The fall of Edessa, seen here on the right of this map (c.1140), was the primary cause of the Second Crusade. | date = 1145–1149 | place = [[Iberian peninsula|Iberia]], [[Near East]] ([[Anatolia]], [[Levant]], [[Palestine]]), [[Egypt]] | result = Decisive Saracen victory in Holy Land <br /> Decisive Crusader victories in Iberia and the Baltic * Failure to recreate County of Edessa. * Peace treaty between Byzantine Empire and Seljuq Turks. * Beginning of Crusader advances into Egypt. * Collapse of Almoravids, and rise of the Almohads. | territory = [[Lisbon]] captured by the Portuguese and [[Tortosa]] captured by the Catalans, [[Wagria]] and [[Polabia]] captured by Saxon Crusaders, otherwise ''[[status quo ante bellum]]'' | combatant1 = '''[[Crusaders]]''' * [[Talaksan:Blason Royaume de Jérusalem.svg|15px|link=|alt=]] [[Kingdom of Jerusalem]] ** [[Talaksan:Cross of the Knights Templar.svg|15px|border|link=|alt=]] [[Knights Templar]] ** {{nowrap|[[Talaksan:Cross of the Knights Hospitaller.svg|15px|border|link=|alt=]] [[Knights Hospitaller]]}} * [[Talaksan:Arms of the Kings of France (France Ancien).svg|15px|link=|alt=]] [[France in the Middle Ages|Kingdom of France]] ** [[Talaksan:Blason Nord-Pas-De-Calais.svg|15px|link=|alt=]] [[County of Flanders|Flanders]] ** [[Talaksan:Coat of arms of the House of Alerami.svg|15px|link=|alt=]] [[March of Montferrat|Montferrat]] ** [[Talaksan:CoA House of Savoy crowned.svg|15px|link=|alt=]] [[House of Savoy|Savoy]] ** [[Talaksan:Bar Arms.svg|15px|link=|alt=]] [[Counts and Dukes of Bar|Bar]] ** [[Talaksan:Blason de l'Auvergne.svg|15px|link=|alt=]] [[Auvergne (province)|Auvergne]] ** [[Talaksan:Blason Lorraine.svg|15px|link=|alt=]] [[Lorraine (province)|Lorraine]] ** [[Talaksan:Blason Ducs Bourgogne (ancien).svg|15px|link=|alt=]] [[Duchy of Burgundy|Burgundy]] ** [[Talaksan:Armoiries Bretagne - Arms of Brittany.svg|15px|link=|alt=]] [[Brittany]] ** [[Talaksan:Blason de l'Aquitaine et de la Guyenne.svg|15px|link=|alt=]] [[Duke of Aquitaine|Aquitaine]] ** [[Talaksan:Armoiries Provence.svg|15px|link=|alt=]] [[Provence]] * [[Talaksan:Holy Roman Empire Arms-single head.svg|15px|link=|alt=]] [[Holy Roman Empire]] ** [[Talaksan:Frankenrechen.svg|15px|link=|alt=]] [[Franconia]] ** [[Talaksan:Armoiries Bavière.svg|15px|link=|alt=]] [[Bavaria]] ** [[Talaksan:Coat of arms of Baden-Württemberg (lesser).svg|15px|link=|alt=]] [[Swabia]] ** [[Talaksan:Steiermark Wappen.svg|15px|link=|alt=]] [[Styria]] ** [[Talaksan:Small coat of arms of the Czech Republic.svg|15px|link=|alt=]] [[Bohemia]] * [[Talaksan:PortugueseFlag1143.svg|15px|link=|alt=]] [[Kingdom of Portugal]] * [[Talaksan:Castile Arms.svg|15px|link=|alt=]] [[Kingdom of Castile|Castile]] * [[Talaksan:Escut de Barcelona.svg|15px|link=|alt=]] [[List of Counts of Barcelona|County of Barcelona]] * [[Talaksan:Leon Arms.svg|15px|link=|alt=]] [[Kingdom of León|León]] * [[Talaksan:Byzantine Palaiologos Eagle.svg|15px|link=|alt=]] [[Byzantine Empire]] ** [[Talaksan:Armoiries Héthoumides.svg|15px|link=|alt=]] [[Armenian Kingdom of Cilicia|Armenia]] * [[Talaksan:Royal Arms of England (1154-1189).svg|15px|link=|alt=]] [[Kingdom of England]] ** [[Talaksan:Blason duche fr Normandie.svg|15px|link=|alt=]] [[Duchy of Normandy|Normandy]] ---- [[Talaksan:Coat of Arms of the House of Hauteville (according to Agostino Inveges).svg|15px|link=|alt=]] [[Kingdom of Sicily]] | combatant2 = '''[[Saracen]]s''' * [[Seljuq Sultanate of Rûm|Seljuq Sultanate]] * [[Almoravid dynasty|Almoravids]] * [[Almohad Dynasty|Almohads]] * [[Talaksan:Flag of Jihad.svg|15px|link=|alt=]] [[Zengid Dynasty|Zengids]] ** [[Talaksan:Flag of Jihad.svg|15px|link=|alt=]] [[Mujahideen]] * [[Talaksan:Flag of Afghanistan pre-1901.svg|15px|link=|alt=]] [[Abbasid Caliphate|Abbasids]] * [[Talaksan:Fatimid flag.svg|15px|link=|alt=]] [[Fatimid Caliphate|Fatimids]] | commander1 = [[Talaksan:Blason Royaume de Jérusalem.svg|15px|link=|alt=]] [[Melisende of Jerusalem]] <br /> [[Talaksan:Blason Royaume de Jérusalem.svg|15px|link=|alt=]] [[Baldwin III of Jerusalem]] <br /> [[Talaksan:Armoiries Tripoli.svg|15px|link=|alt=]] [[Raymond II of Tripoli]] <br /> [[Talaksan:Attributed Coat of Arms of the Principality of Antioch.svg|15px|link=|alt=]] [[Raymond of Poitiers]] <br /> [[Talaksan:Arms of the Kings of France (France Ancien).svg|15px|link=|alt=]] [[Louis VII of France]] ''and'' [[Eleanor of Aquitaine]] <br /> [[Talaksan:Armoiries Héthoumides.svg|15px|link=|alt=]] [[Thoros II, Prince of Armenia|Thoros II of Armenia]] <br /> [[Talaksan:PortugueseFlag1143.svg|15px|link=|alt=]] [[Afonso I of Portugal]] <br /> [[Talaksan:Castile Arms.svg|15px|link=|alt=]] [[Alfonso VII of León and Castile]] <br /> [[Talaksan:Holy Roman Empire Arms-single head.svg|15px|link=|alt=]] [[Conrad III of Germany]] <br /> [[Talaksan:Steiermark Wappen.svg|15px|link=|alt=]] [[Ottokar III of Styria]] <br /> [[Talaksan:Byzantine Palaiologos Eagle.svg|15px|link=|alt=]] [[Manuel I Komnenos]] <br /> [[Talaksan:Blason Nord-Pas-De-Calais.svg|15px|link=|alt=]] [[Thierry, Count of Flanders|Thierry of Alsace]] <br /> [[Talaksan:Royal Arms of England (1154-1189).svg|15px|link=|alt=]] [[Stephen of England]] <br /> [[Talaksan:Blason duche fr Normandie.svg|15px|link=|alt=]] [[Geoffrey V of Anjou]] <br /> [[Talaksan:Small coat of arms of the Czech Republic.svg|15px|link=|alt=]] [[Vladislaus II of Bohemia]] ---- [[Talaksan:Coat of Arms of the House of Hauteville (according to Agostino Inveges).svg|15px|link=|alt=]] [[Roger II of Sicily]] | commander2 = [[Mesud I]] <br /> [[Talaksan:Flag of Almohad Dynasty.svg|15px|link=|alt=]] Tashfin Ibn Alibr <br /> [[Talaksan:Flag of Almohad Dynasty.svg|15px|link=|alt=]] Ibrahim ibn Tashfin <br /> [[Talaksan:Flag of Almohad Dynasty.svg|15px|link=|alt=]] Ishaq ibn Ali <br /> [[Talaksan:Flag of Almohad Dynasty.svg|15px|link=|alt=]] [[Abd al-Mu'min]] <br /> [[Talaksan:Flag of Jihad.svg|15px|link=|alt=]] [[Zengi|Imad ad-Din Zengi]] <br /> [[Talaksan:Flag of Jihad.svg|15px|link=|alt=]] [[Saif ad-Din Ghazi I]] <br /> [[Talaksan:Flag of Afghanistan pre-1901.svg|15px|link=|alt=]] [[Al-Muqtafi (Abbasid Caliph)|Al-Muqtafi]] <br /> [[Talaksan:Fatimid flag.svg|15px|link=|alt=]] [[Al-Hafiz]] | strength1 = Germans: 20,000 men{{sfn|Norwich|1995|pp=94–95}} <br /> French: 15,000 men{{sfn|Norwich|1995|pp=94–95}} | strength2 = | strength3 = | casualties1 = | casualties2 = | casualties3 = | notes = | campaignbox = }} Ang '''Ikalawang Krusada''' (1145–1149) ang ikalawang [[krusada]] na inilunsad mula sa Europa. Ang Ikalawang Krusada ay sinimulan bilang tugon sa pagbagsak ng [[Kawnti ng Edessa]] sa nakaraang taon ng mga pwersa ni [[Zengi]]. Ang Kawnti ay itinatag noong [[Unang Krusada]](1096–1099) ni [[Baldwin I of Jerusalem|Baldwin ng Boulogne]] noong 1098. Bagaman ito ang unang itinatag na [[estado ng nagkrusada]], ito rin ang una na bumagsak. Ang Ikalawang Krusada ay inanunsiyo ni Papa [[Eugene III]] at ang una sa mga krusada na pinamunuan ng mga haring Europeo na sina [[Louis VII ng Pransiya]] at [[Conrad III ng Alemanya]] na may tulong ng isang bilang ng ibang mga maharlikang Europeo. Ang mga hukbo ng mga dalawang haring ito ay nagmartsa ng magkahiwalay sa buong Europa. Pagkatapos na tumawid sa teritoryong [[Imperyong Byzantine|Byzantine]] tungo sa [[Anatolia]], ang parehong mga hukbong ito ay magkahiwalay na natalo ng mga [[Turkong Seljuq]]. Ang pangunahing sangguniang Kristiyano sa Kanluran ng Krusadang ito na si [[Odo ng Deuil]] at ang mga sangguniang [[Kristiyanismong Syriac]] ay nag-angkin na sikretong hinarang ng Emperador ng [[Imperyong Byzantine]] na si [[Manuel I Komnenos|Manuel I Comnenus]] ang pagsulong mga nagkrusada partikular na sa Anatolia kung saan inakusahan na kanyang sinadyang utusan ang mga Turko na atakihin ang mga ito. Sina Louis at Conrad at mga natitirang mga hukbo nito ay dumating sa Herusalem at noong 1148 ay lumahok sa isang hindi mahusay na napayuhang pag-atake sa [[Damascus]]. Ang krusada sa silangan ay isang pagkabigo para sa mga nagkrusada at isang malaking pagkapanalo para sa mga Muslim. Ito ay kalaunang nagkaroon ng mahalagang impluwensiya sa pagsalakay sa Herusalem at naglunsad ng [[Ikatlong Krusada]] sa wakas ng ika-12 siglo. Ang tanging tagumpay ng Ikalawang Krusada ay ang isang pinagsamang pwersa ng mga 13,000 na nagkrusadang Flemish, Frisian, Norman, Ingles, Scottish, at Aleman noong 1147. Sa paglalakbay mula sa Inglatera sa pamamagitan ng barko tungo sa Banal na Lupain, ang hukbo ay huminto at tumulong sa mas maliit na 7,000 hukbong Portuges sa pagsalakay sa [[Lisbon]] na nagpatalsik sa mga naninirahan nitong mga [[Moor]]. == Mga sanggunian == {{reflist}} [[Kategorya:Mga krusada]] qu3qwwtzg9q3iegum25e2097tyb7tjk 2165186 2165185 2025-06-16T15:23:09Z Riad Salih 149906 Fictional flag, not based on a reliable source. 2165186 wikitext text/x-wiki {{Infobox military conflict | conflict = Second Crusade | partof = the [[Crusades]] | image = [[Talaksan:Asia minor 1140.jpg|200px|alt=Hand colored map of the Near East. At the top is the Byzantine Empire which encircles the Seljuq Turks on three sides, north, west, and south. Below those two groups are the Kingdom of Armenia on the west and the County of Edessa on the east. Stretching along the coast below them are the Principality of Antioch, the County of Tripoli and the Kingdom of Jerusalem. To the east of the coast is Emirate of Damascus and the Dominion of the Atabeks. At the bottom of the map is the Caliphate of Cairo.]] | caption = The fall of Edessa, seen here on the right of this map (c.1140), was the primary cause of the Second Crusade. | date = 1145–1149 | place = [[Iberian peninsula|Iberia]], [[Near East]] ([[Anatolia]], [[Levant]], [[Palestine]]), [[Egypt]] | result = Decisive Saracen victory in Holy Land <br /> Decisive Crusader victories in Iberia and the Baltic * Failure to recreate County of Edessa. * Peace treaty between Byzantine Empire and Seljuq Turks. * Beginning of Crusader advances into Egypt. * Collapse of Almoravids, and rise of the Almohads. | territory = [[Lisbon]] captured by the Portuguese and [[Tortosa]] captured by the Catalans, [[Wagria]] and [[Polabia]] captured by Saxon Crusaders, otherwise ''[[status quo ante bellum]]'' | combatant1 = '''[[Crusaders]]''' * [[Talaksan:Blason Royaume de Jérusalem.svg|15px|link=|alt=]] [[Kingdom of Jerusalem]] ** [[Talaksan:Cross of the Knights Templar.svg|15px|border|link=|alt=]] [[Knights Templar]] ** {{nowrap|[[Talaksan:Cross of the Knights Hospitaller.svg|15px|border|link=|alt=]] [[Knights Hospitaller]]}} * [[Talaksan:Arms of the Kings of France (France Ancien).svg|15px|link=|alt=]] [[France in the Middle Ages|Kingdom of France]] ** [[Talaksan:Blason Nord-Pas-De-Calais.svg|15px|link=|alt=]] [[County of Flanders|Flanders]] ** [[Talaksan:Coat of arms of the House of Alerami.svg|15px|link=|alt=]] [[March of Montferrat|Montferrat]] ** [[Talaksan:CoA House of Savoy crowned.svg|15px|link=|alt=]] [[House of Savoy|Savoy]] ** [[Talaksan:Bar Arms.svg|15px|link=|alt=]] [[Counts and Dukes of Bar|Bar]] ** [[Talaksan:Blason de l'Auvergne.svg|15px|link=|alt=]] [[Auvergne (province)|Auvergne]] ** [[Talaksan:Blason Lorraine.svg|15px|link=|alt=]] [[Lorraine (province)|Lorraine]] ** [[Talaksan:Blason Ducs Bourgogne (ancien).svg|15px|link=|alt=]] [[Duchy of Burgundy|Burgundy]] ** [[Talaksan:Armoiries Bretagne - Arms of Brittany.svg|15px|link=|alt=]] [[Brittany]] ** [[Talaksan:Blason de l'Aquitaine et de la Guyenne.svg|15px|link=|alt=]] [[Duke of Aquitaine|Aquitaine]] ** [[Talaksan:Armoiries Provence.svg|15px|link=|alt=]] [[Provence]] * [[Talaksan:Holy Roman Empire Arms-single head.svg|15px|link=|alt=]] [[Holy Roman Empire]] ** [[Talaksan:Frankenrechen.svg|15px|link=|alt=]] [[Franconia]] ** [[Talaksan:Armoiries Bavière.svg|15px|link=|alt=]] [[Bavaria]] ** [[Talaksan:Coat of arms of Baden-Württemberg (lesser).svg|15px|link=|alt=]] [[Swabia]] ** [[Talaksan:Steiermark Wappen.svg|15px|link=|alt=]] [[Styria]] ** [[Talaksan:Small coat of arms of the Czech Republic.svg|15px|link=|alt=]] [[Bohemia]] * [[Talaksan:PortugueseFlag1143.svg|15px|link=|alt=]] [[Kingdom of Portugal]] * [[Talaksan:Castile Arms.svg|15px|link=|alt=]] [[Kingdom of Castile|Castile]] * [[Talaksan:Escut de Barcelona.svg|15px|link=|alt=]] [[List of Counts of Barcelona|County of Barcelona]] * [[Talaksan:Leon Arms.svg|15px|link=|alt=]] [[Kingdom of León|León]] * [[Talaksan:Byzantine Palaiologos Eagle.svg|15px|link=|alt=]] [[Byzantine Empire]] ** [[Talaksan:Armoiries Héthoumides.svg|15px|link=|alt=]] [[Armenian Kingdom of Cilicia|Armenia]] * [[Talaksan:Royal Arms of England (1154-1189).svg|15px|link=|alt=]] [[Kingdom of England]] ** [[Talaksan:Blason duche fr Normandie.svg|15px|link=|alt=]] [[Duchy of Normandy|Normandy]] ---- [[Talaksan:Coat of Arms of the House of Hauteville (according to Agostino Inveges).svg|15px|link=|alt=]] [[Kingdom of Sicily]] | combatant2 = '''[[Saracen]]s''' * [[Seljuq Sultanate of Rûm|Seljuq Sultanate]] * [[Almoravid dynasty|Almoravids]] * [[Almohad Dynasty|Almohads]] * [[Talaksan:Flag of Jihad.svg|15px|link=|alt=]] [[Zengid Dynasty|Zengids]] ** [[Talaksan:Flag of Jihad.svg|15px|link=|alt=]] [[Mujahideen]] * [[Talaksan:Flag of Afghanistan pre-1901.svg|15px|link=|alt=]] [[Abbasid Caliphate|Abbasids]] * [[Talaksan:Fatimid flag.svg|15px|link=|alt=]] [[Fatimid Caliphate|Fatimids]] | commander1 = [[Talaksan:Blason Royaume de Jérusalem.svg|15px|link=|alt=]] [[Melisende of Jerusalem]] <br /> [[Talaksan:Blason Royaume de Jérusalem.svg|15px|link=|alt=]] [[Baldwin III of Jerusalem]] <br /> [[Talaksan:Armoiries Tripoli.svg|15px|link=|alt=]] [[Raymond II of Tripoli]] <br /> [[Talaksan:Attributed Coat of Arms of the Principality of Antioch.svg|15px|link=|alt=]] [[Raymond of Poitiers]] <br /> [[Talaksan:Arms of the Kings of France (France Ancien).svg|15px|link=|alt=]] [[Louis VII of France]] ''and'' [[Eleanor of Aquitaine]] <br /> [[Talaksan:Armoiries Héthoumides.svg|15px|link=|alt=]] [[Thoros II, Prince of Armenia|Thoros II of Armenia]] <br /> [[Talaksan:PortugueseFlag1143.svg|15px|link=|alt=]] [[Afonso I of Portugal]] <br /> [[Talaksan:Castile Arms.svg|15px|link=|alt=]] [[Alfonso VII of León and Castile]] <br /> [[Talaksan:Holy Roman Empire Arms-single head.svg|15px|link=|alt=]] [[Conrad III of Germany]] <br /> [[Talaksan:Steiermark Wappen.svg|15px|link=|alt=]] [[Ottokar III of Styria]] <br /> [[Talaksan:Byzantine Palaiologos Eagle.svg|15px|link=|alt=]] [[Manuel I Komnenos]] <br /> [[Talaksan:Blason Nord-Pas-De-Calais.svg|15px|link=|alt=]] [[Thierry, Count of Flanders|Thierry of Alsace]] <br /> [[Talaksan:Royal Arms of England (1154-1189).svg|15px|link=|alt=]] [[Stephen of England]] <br /> [[Talaksan:Blason duche fr Normandie.svg|15px|link=|alt=]] [[Geoffrey V of Anjou]] <br /> [[Talaksan:Small coat of arms of the Czech Republic.svg|15px|link=|alt=]] [[Vladislaus II of Bohemia]] ---- [[Talaksan:Coat of Arms of the House of Hauteville (according to Agostino Inveges).svg|15px|link=|alt=]] [[Roger II of Sicily]] | commander2 = [[Mesud I]] <br /> Tashfin Ibn Alibr <br /> Ibrahim ibn Tashfin <br /> Ishaq ibn Ali <br /> [[Abd al-Mu'min]] <br /> [[Talaksan:Flag of Jihad.svg|15px|link=|alt=]] [[Zengi|Imad ad-Din Zengi]] <br /> [[Talaksan:Flag of Jihad.svg|15px|link=|alt=]] [[Saif ad-Din Ghazi I]] <br /> [[Talaksan:Flag of Afghanistan pre-1901.svg|15px|link=|alt=]] [[Al-Muqtafi (Abbasid Caliph)|Al-Muqtafi]] <br /> [[Talaksan:Fatimid flag.svg|15px|link=|alt=]] [[Al-Hafiz]] | strength1 = Germans: 20,000 men{{sfn|Norwich|1995|pp=94–95}} <br /> French: 15,000 men{{sfn|Norwich|1995|pp=94–95}} | strength2 = | strength3 = | casualties1 = | casualties2 = | casualties3 = | notes = | campaignbox = }} Ang '''Ikalawang Krusada''' (1145–1149) ang ikalawang [[krusada]] na inilunsad mula sa Europa. Ang Ikalawang Krusada ay sinimulan bilang tugon sa pagbagsak ng [[Kawnti ng Edessa]] sa nakaraang taon ng mga pwersa ni [[Zengi]]. Ang Kawnti ay itinatag noong [[Unang Krusada]](1096–1099) ni [[Baldwin I of Jerusalem|Baldwin ng Boulogne]] noong 1098. Bagaman ito ang unang itinatag na [[estado ng nagkrusada]], ito rin ang una na bumagsak. Ang Ikalawang Krusada ay inanunsiyo ni Papa [[Eugene III]] at ang una sa mga krusada na pinamunuan ng mga haring Europeo na sina [[Louis VII ng Pransiya]] at [[Conrad III ng Alemanya]] na may tulong ng isang bilang ng ibang mga maharlikang Europeo. Ang mga hukbo ng mga dalawang haring ito ay nagmartsa ng magkahiwalay sa buong Europa. Pagkatapos na tumawid sa teritoryong [[Imperyong Byzantine|Byzantine]] tungo sa [[Anatolia]], ang parehong mga hukbong ito ay magkahiwalay na natalo ng mga [[Turkong Seljuq]]. Ang pangunahing sangguniang Kristiyano sa Kanluran ng Krusadang ito na si [[Odo ng Deuil]] at ang mga sangguniang [[Kristiyanismong Syriac]] ay nag-angkin na sikretong hinarang ng Emperador ng [[Imperyong Byzantine]] na si [[Manuel I Komnenos|Manuel I Comnenus]] ang pagsulong mga nagkrusada partikular na sa Anatolia kung saan inakusahan na kanyang sinadyang utusan ang mga Turko na atakihin ang mga ito. Sina Louis at Conrad at mga natitirang mga hukbo nito ay dumating sa Herusalem at noong 1148 ay lumahok sa isang hindi mahusay na napayuhang pag-atake sa [[Damascus]]. Ang krusada sa silangan ay isang pagkabigo para sa mga nagkrusada at isang malaking pagkapanalo para sa mga Muslim. Ito ay kalaunang nagkaroon ng mahalagang impluwensiya sa pagsalakay sa Herusalem at naglunsad ng [[Ikatlong Krusada]] sa wakas ng ika-12 siglo. Ang tanging tagumpay ng Ikalawang Krusada ay ang isang pinagsamang pwersa ng mga 13,000 na nagkrusadang Flemish, Frisian, Norman, Ingles, Scottish, at Aleman noong 1147. Sa paglalakbay mula sa Inglatera sa pamamagitan ng barko tungo sa Banal na Lupain, ang hukbo ay huminto at tumulong sa mas maliit na 7,000 hukbong Portuges sa pagsalakay sa [[Lisbon]] na nagpatalsik sa mga naninirahan nitong mga [[Moor]]. == Mga sanggunian == {{reflist}} [[Kategorya:Mga krusada]] o0srvfvzge1neseo8s3njs0fd1hpfm7 Ehersisyong aerobiko 0 208915 2165234 2085145 2025-06-17T11:52:54Z Yogapamungkas866 132150 2165234 wikitext text/x-wiki Ang '''ehersisyong [[aerobiko]]''', '''ehersisyong [[kardiyobaskular]]''' o '''kardiyo''' (Ingles: ''aerobic exercise'', tinatawag ding ''cardiovascular'' o ''cardio'', na may diwang "pampuso" o "para sa puso") ay isang [[ehersisyong pisikal]] na may ukol na mababang katindihan na pangunahing nakabatay sa prosesong aerobiko na lumilikha ng [[Adenosine triphosphate|enerhiya]].<ref name="PlowmanSmith2007">{{cite book |author1=Sharon A. Plowman |url=http://books.google.com/books?id=fYiqixSbhEAC&pg=PT61 |title=Exercise Physiology for Health, Fitness, and Performance |author2=Denise L. Smith |date=1 Hunyo 2007 |publisher=Lippincott Williams & Wilkins |isbn=978-0-7817-8406-1 |page=61 |accessdate=13 Oktubre 2011}}</ref> Ang "aerobiko" ay literal na nangangahulugang "nabubuhay sa hangin",<ref name="Cooper1997">{{cite book|author=Kenneth H. Cooper|title=Can stress heal?|url=http://books.google.com/books?id=k75y6g5-aQAC&pg=PT40|accessdate=19 Oktubre 2011|year=1997|publisher=Thomas Nelson Inc|isbn=978-0-7852-8315-7|page=40}}</ref> at tumutukoy sa paggamit ng [[oksiheno]] upang may kasapatang maabot ang mga pangangailangan ng enerhiysa sa pamamagitan ng [[metabolismo]]ng aerobiko.<ref name="McArdleKatch2006">{{cite book|author1=William D. McArdle|author2=Frank I. Katch|author3=Victor L. Katch|title=Essentials of exercise physiology|url=http://books.google.com/books?id=L4aZIDbmV3oC&pg=PA204|accessdate=13 Oktubre 2011|year=2006|publisher=Lippincott Williams & Wilkins|isbn=978-0-7817-4991-6|page=204}}</ref> Sa pangkalahatan, ang mga gawaing may kasidhiang magaan hanggang bahagya lamang na sapat na nasusuportahan ng metabolismong aerobiko ay maaaring gawin sa loob ng nadurugtungang mga kahabaan ng oras.<ref name="PlowmanSmith2007" /> Kapag isinasagawa sa ganitong paraan, ang mga halimbawa ng ehersisyong kardiyobaskular/aerobiko ay ang pagtakbo o pagdi-''jogging'', [[paglangoy ng tao|paglangoy]], [[pamimisikleta]], at [[paglalakad]] sa distansiyang hindi gaanong kalayuan o sadyang malayuan, ayon sa unang masaklaw na pananaliksik hinggil sa ehersisyong aerobiko, na isinagawa ni [[Kenneth H. Cooper|Dr. Kenneth H. Cooper]] noong dekada ng 1960 na kinasangkutan ng mahigit sa 5,000 mga tauhan ng [[Hukbong Panghimpapawid ng Estados Unidos]].<ref>{{cite book |last= Cooper |first= Kenneth H. |title= Aerobics |url=http://books.google.com/books?id=_k-TTEFQTkkC |edition= may pagbabago, muling paglalabas |year= 1983 |origyear= 1968 |publisher= [[Bantam Books]] |isbn= 0553274473 }}</ref><ref>{{Citation | last = Netburn | first = Deborah | title = Dr. Kenneth Cooper got a nation moving through aerobics | newspaper = [[Los Angeles Times]] | date = Marso 30, 2009 | url = http://articles.latimes.com/2009/mar/30/health/he-aerobics30 }}</ref> ==Mga sanggunian== {{Reflist}} {{usbong|Palakasan}} [[Kategorya:Ehersisyo]] 3ettajxkbsv09cg2f2b8it1amxcba8z Matang Tubig 0 239741 2165177 2165144 2025-06-16T14:00:07Z WayKurat 2259 [[w:Help:Reverting|Ibinalik]] ang mga pagbabago ni [[Special:Contributions/139.135.200.131|139.135.200.131]] ([[User talk:139.135.200.131|Usapan]]) patungo sa huling rebisyon ni [[User:Ivan P. Clarin|Ivan P. Clarin]] 2161242 wikitext text/x-wiki {{For|yungib|Villa Cueba}} {{Infobox waterfall | name = Matang Tubig Cave | alt_name = Laguna Western Water Park | photo = Matang Tubig Cave.jpg | photo_caption = Kuha sa Matang Tubig Cave sa Cabuyao, Laguna noong Mayo 2014 | location = Casile, [[Cabuyao]], [[Laguna]], [[Pilipinas]] | elevation = sea level | coords = {{Coord|14|11|39|N|121|2|27|E|region:PH_type:waterbody|display=inline, title}} | type = Kuweba, Bukal (sarado) | height_longest = {{convert|51|m|ft}} | number_drops = 3 (one is hidden) | watercourse = [[Tagaytay]], Diezmo River (''Cabuyao'') }} Ang '''''Matang Tubig''''' ay isang (tourist spot) ito ay matatagpuan sa sityo (Balagbag Araw) at bungad nang Barangay Casile sa [[Cabuyao]], [[Laguna]]. At ito ay bahagi nang Canlubang Golf Course and Country Club at sa Bahay ni Marcos. Dumadaloy ang mga tubig ilog sa buong barangay nang [[Calamba, Laguna|Calamba]] at [[Cabuyao]]. Itinayo ito noong 1932 panahon pa nang mga hapon (''japanese''). At itinuturing itong "Laguna Water Park".<ref>https://prezi.com/ixgrb3hd4lqq/history-of-matang-tubig-river-and-falls</ref><ref>{{Cite web |url=https://www.tripmondo.com/philippines/calabarzon/province-of-laguna/matang-tubig |title=Archive copy |access-date=2018-11-12 |archive-date=2023-08-22 |archive-url=https://web.archive.org/web/20230822124448/https://www.tripmondo.com/philippines/calabarzon/province-of-laguna/matang-tubig/ |url-status=dead }}</ref> ==Ilog ng San Cristobal== {{Infobox waterfall | name = [[Ilog San Cristobal|Matang Tubig Falls]] | alt_name = Laguna Western Water Park | photo = Matang Tubig Down Falls.jpg | photo_caption = Ang Ilog ng San Cristobal sa Canlubang, Calamba, Laguna noong Mayo 2014 | location = Casile, [[Cabuyao]], [[Laguna]], [[Philippines]] | elevation = sea level | type = Falls, River (bukas) | height_longest = {{convert|50|m|ft}} | number_drops = 2 (one is hidden) | watercourse = Tagaytay & San Cristobal River (''Calamba'') }} Ang ''Ilog ng San Cristobal'' o ''San Cristobal River'' ay isang mahabang ilog na matatagpuan sa kanluran ng lalawigang Laguna na nag uumpisa sa [[Canlubang]] at mag tatapos sa [[Lawa ng Laguna]]. ==Heograpiya== Lokasyon: * '''Matang Tubig Cave'''; Casile, [[Cabuyao]] * '''Ilog San Cristobal'''; [[Canlubang]], [[Calamba, Laguna|Calamba]] Bungad: * Hilaga- Casile, Cabuyao * Kanluran- [[Tagaytay]], [[Cavite]] * Silangan- Sitio Putol, Sitio Buntog * Timog- Barangay Mabato Herritage: * Kuweba, Ilog, Talon ==Canlubang Faultline== {{Main|Marikina Valley Fault System}} Ang Marikina Valley Fault System o West Valley Fault System o tinagurian "The Big One" dito sa [[Pilipinas]] ay isang Faultline na magmumula sa [[Angat, Bulacan]] at daraanan ang mga lungsod sa [[Kalakhang Maynila]], [[San Pedro, Laguna|San Pedro]], [[Biñan]], [[Santa Rosa, Laguna|Santa Rosa]], [[Cabuyao]], [[Canlubang]] at ang huling dadaanan ang [[Calamba, Laguna|Calamba]] sa Barangay Mabato. At ito ay may taglay na Moderate to Heavy o ang lakas nang pagyanig at pag-uga nang lupa kung sakaling gumalaw ang ''[[Marikina Valley Fault System|West Valley Fault System]]''. ==Sanggunian== {{reflist}} [[Kategorya:Canlubang]] [[Kategorya:Calamba, Laguna]] [[Kategorya:Cabuyao]] puntjy6lisx5y2ep5j2og4gg1xhii7s Ronald Stuart 0 255274 2165201 1893835 2025-06-16T18:12:46Z CommonsDelinker 1732 Replacing [[File:Naval_Ensign_of_the_United_Kingdom.svg]] with [[File:Naval_ensign_of_the_United_Kingdom.svg]] (by [[c:User:CommonsDelinker|CommonsDelinker]] because: [[:c:COM:FR|File renamed]]: [[:c:COM:FR#FR6|Criterion 6]]). 2165201 wikitext text/x-wiki {{Infobox military person |name=Ronald Niel Stuart |image=VCRonaldNielStuart.jpg |caption=Ronald Niel Stuart VC |birth_date={{birth date|1886|8|26|df=yes}} |birth_place=[[Toxteth]], [[Liverpool]] |death_date={{death date and age|1954|2|8|1886|8|26|df=yes}}|death_place=[[Charing]], [[Kent]] |placeofburial=Charing Cemetery|allegiance={{UK}} |branch=[[File:Naval ensign of the United Kingdom.svg|22px]] [[Royal Naval Reserve]]<br>[[File:Civil Ensign of the United Kingdom.svg|22px]] [[British Merchant Navy|Merchant Navy]] |serviceyears=1914–1951 |rank=[[Captain (Royal Navy)|Captain]] and [[Commodore (rank)|Commodore]] |unit=[[Royal Naval Reserve]]|commands='''Royal Navy:''' [[Q-ship]] HMS ''Tamarisk''<br/> '''Merchant Navy:''' SS ''Brandon'', [[SS Minnedosa|SS ''Minnedosa'']], [[SS Duchess of York|SS ''Duchess of York'']], [[RMS Empress of Britain (1931)|RMS ''Empress of Britain'']] |battles=[[World War I]] *[[Atlantic U-boat Campaign (World War I)|Atlantic U-boat Campaign]] [[World War II]] |awards=[[Victoria Cross]]<br />[[Distinguished Service Order]]<br />[[Decoration for Officers of the Royal Naval Reserve|Royal Navy Reserve Decoration]]<br />[[Mentioned in Despatches]]<br />[[Croix de guerre 1914–1918 (France)|Croix de Guerre]] (France)<br />[[Navy Cross (United States)|Navy Cross]] (United States) }} Si ''' Ronald Niel Stuart''', VC, DSO, RD, RNR (26 agosto 1886 – pebrero 8, 1954) ay isang British Merchant Navy commodore at Royal Navy captain na ay lubos na   sumusunod na malawak at kilalang serbisyo sa dagat sa loob ng isang panahon ng higit sa tatlumpung-limang taon. Sa panahon ng [[Unang Digmaang Pandaigdig]] siya ay iginawad ng Victoria Cross, ang Distinguished Service Order, ang pranses Croix de Guerre avec Palmes at ang  Navy Cross ng Estados Unidos para sa isang serye ng matapang na mga operasyon na isinasagawa siya habang naglilingkod sa Maharlikang Hukbong-dagat sa panahon ng Digmaan sa Dagat. natanggap si Stuart ang kanyang Victoria Cross sumusunod na ng isang balota sa pamamagitan ng ang mga lalaki sa ilalim ng kanyang command. Ito hindi pangkaraniwang paraan ng pagpili ay ginagamit pagkatapos ng Admiralty board ay hindi nagawang upang piliin kung aling mga miyembro ng crew marapat ang karangalan pagkatapos ng isang lulong sa panganib ng pakikipag-ugnayan sa pagitan ng isang Q-ship at isang aleman sa ilalim ng tubig off ang Irish baybayin. Sa kanyang mamaya karera kasama ng utos ng ang liner RMS ''Empress ng Britain'' at ang pamamahala ng London opisina ng isang pangunahing transatlantiko kumpanya sa pagpapadala. Mga sumusunod na ang kanyang pagreretiro noong 1951, Stuart inilipat sa kanyang kapatid na babae maliit na bahay sa Kent at namatay tatlong taon na ang lumipas. Isang minsan masungit na tao, reportedly siya ay napahiya sa pamamagitan ng anumang pagkabahala sa mga walang kabuluhang na nakapalibot sa kanyang tanyag na tao at ay kilala upang mapasigaw ng "Putik!" sa anumang ng pagpapakita ng mga malakas na damdamin. == Unang bahagi ng buhay == Ronald Niel Stuart ay isinilang noong 1886 sa [[Liverpool]] sa Neil Stuart at Maria Harrison, parehong mula sa nakaranas ng mga naglalayag sa mga pamilya.<ref>There is some discrepancy in the spelling of Ronald Stuart's middle name. </ref> Neil Sr. ay ipinanganak sa [[Prince Edward Island]] sa [[Canada]] at ay nakilala at nagpakasal kay Maria sa [[Montréal, Québec|Montreal]]. Siya ay ang anak na babae ng isang master mariner mula sa [[Australia]]. Sa 1880s ang pamilya inilipat sa Liverpool, kung saan Stuart ay ipinanganak bilang ang bunsong ng anim na mga bata. Neil nagtrabaho sa lungsod bilang isang dock superintendente at ang may-ari ng isang pakyawan tea shop bago namamatay bigla habang naghahanda para sa isang bumalik sa ang Merchant Navy. Si Stuart ay isang sa mga  pamamagitan ng oras na ito ng isang pandak, blonde, asul-mata mga tao na inilarawan bilang "malakas na" ngunit "napaka-malungkot at matalino". Siya ay una aral sa Shaw Kalye sa Kolehiyo, ngunit ang mga sumusunod na kamatayan ang kanyang ama ay pinilit na umalis at kumuha ng isang trabaho bilang isang clerk sa isang opisina.<ref>Shaw Street College later became [//en.wikipedia.org/wiki/Liverpool_College Liverpool College].</ref> Stuart ' s anak na nagkomento na "Siya kinasusuklaman ito [ang trabaho]. Siya kinasusuklaman sa Liverpool".<ref name="P140">p. 140, ''The Naval VCs'', Stephen Snelling</ref> Sa 1902, Stuart ay nagpasya na mag-iwan ang mga lungsod at makahanap ng trabaho sa isang iba ' t ibang mga kapaligiran. Kinuha niya ang isang pag-aaral sa mga kumpanya sa pagpapadala Steele & Co at ay ipinadala upang malaman ang kanyang kalakalan sa sailing barque ''Kirkhill''. == Mga tala == {{Reflist}} [[Kategorya:Ipinanganak noong 1886]] [[Kategorya:Namatay noong 1954]] itwfdk57q6c2lhr60lk0q2i4q5b308y Padron:Koronadal Radio 10 275732 2165216 2161024 2025-06-17T04:30:04Z Superastig 11141 Ayusin. 2165216 wikitext text/x-wiki {{navbox |name=Koronadal Radio |title=Mga himpilan ng radyo sa [[Koronadal]] |state={{{state|}}} |bodyclass=hlist |group1=Batay sa AM frequency |list1= *[[DXKR-AM|DXKR 639]] *[[DXOM-AM|DXOM 963]] *[[DXMC|DXMC 1026]] *[[DXKI-AM|DXKI 1062]] |group2=Batay sa FM frequency |list2= *88.1 *[[DXPD|DXPD 89.7]] *90.1 *[[Iddes Broadcast Group|90.5]] *[[Lake Sebu, South Cotabato|DXUS 90.9]] *[[DXOM-FM|DXOM 91.7]] *[[DXKG|DXKG 92.5]] *93.9 *[[DXCE|DXCE 95.7]] *[[Ultrasonic Broadcasting System|DXUC 96.9]] *[[DXCF|DXCF 97.9]] *[[Bandera News Philippines|98.1]] *[[Kagawaran ng Agrikultura|98.7]] *[[Nutriskwela Community Radio|DXNM 99.3]] *[[DXME|DXME 100.1]] *[[DXQK|DXQK 106.5]] *[[Subic Broadcasting Corporation|DXSU 107.3]] |group3=Callsign na hindi aktibo |list3= *[[DXCP|DXAL 103.9]] *[[DXCJ|DXAX 102.5]] *[[Bombo Radyo Philippines|DXFC 91.1]] *[[DZBB-AM|DXRL 1341]] |below={{Philippine Radio Markets}} }}<noinclude> {{collapsible option}} [[Category:Nabigasyong Panradyo]] </noinclude> h1ie2fm8fy4bdrscl1de5fz7z6ix0hg Freestyle Script 0 276395 2165212 2134599 2025-06-16T23:15:47Z InternetArchiveBot 113521 Rescuing 1 sources and tagging 0 as dead.) #IABot (v2.0.9.5 2165212 wikitext text/x-wiki {{Infobox font | name = Freestyle Script | image = FreestyleScriptSp.png|300px | style = [[talaan ng mga pamilya ng tipo ng titik na script|Script]] | releasedate = 1981 | creator = Martin Wait |}} Ang '''Freestyle Script''' ay isang impormal na iskrip na pagpapakita na pamilya ng [[tipo ng titik]] na dinisenyo noong 1969 ni Colin Brignal at noong 1981 ni Martin Wait. Sikat ang Freestyle Script sa paggamit nito sa mga patalastas noong dekada-1980, mga kard ng kaarawan, dekoratibo, mga logo, at marami pang iba. Ang makapal na bersyon ng tipo ng titik na ito ay dinisenyo noong 1986. Ang mga tagapaglungsad nito ay ang [[Adobe Systems|Adobe]], ITC, Monotype Imaging, Elsner+Flake, Esselte Corporation (noong taong 1997), Scangraphic Type, Linotype, Image Club, at Letraset. Ang pamilya ng tipo ng titik na ito ay may ilang bersyon: ang Regular, Bold, LT, Plain, LET, EF, SB, SH, SH Reg Alt, at SB Reg Alt.<ref>{{cite web|title=Freestyle Script Font Family|url=https://www.fonts.com/font/adobe/freestyle-script|website=Fonts.com|accessdate=14 Disyembre 2017|language=Ingles|archive-date=25 Disyembre 2018|archive-url=https://web.archive.org/web/20181225232455/https://www.fonts.com/font/adobe/freestyle-script|url-status=dead}}</ref> Ang tipo ng titik na Freestyle Script ay sinusuportahan ng 78 wika sa cursive (plain) at 33 wika sa iba pang estilo (Regular, Bold, Alt, etc.). Ang bersiyong [[Siriliko]] ng Freestyle Script ay nilikha noong 1993, na ang mga titik sa Siriliko ay nasa [[Latin-1 Supplement (Unicode block)|Latin supplement]].<ref>{{Cite web|url=http://allfont.net/download/freestyle-script-normal/|title=Font: Freestyle Script Normal|last=Team|first=AllFont net|website=AllFont.net|language=en|access-date=2019-02-14|archive-date=2019-11-22|archive-url=https://web.archive.org/web/20191122051210/http://allfont.net/download/freestyle-script-normal/|url-status=dead}}</ref> Ang tipo ng titik na iyo ay nasama sa [[MyFonts]] nagmula noong 2000. ==Kasaysayan== [[File:Freestyle Script Versions.png|thumb|200px|Mga bersyon ng Freestyle Script|alt=]] Ang Freestyle Script ay unang dinisenyo ni Colin Brignall noong 1969 at pagkatapos, si Martin Wait noong 1981 para sa bersiong regular at kursibo. Ang makapal na bersyon ay nilabas noong 1986, na ang digital na bersyon nito ay kulang sa tamang bigat. Noong 1993, ang mga pamilya ng tipo ng titik na katulad sa Freestyle Script ay ang "VI My Ha Hoa" and "VI My Ha", na lahat kapital at dinisenyo ng VISCII Fonts. Noong 2003, ang Freestyle Script ay dinagdag sa Microsoft Word, at sa mga sumunod na bersyon tulad ng Word 2007, Word 2010, Word 2013, Word 2016 at Word 2019.<ref>{{Cite web|url=https://support.microsoft.com/en-us/help/2121313/fonts-that-are-installed-with-microsoft-office-2010-products|title=Fonts that are installed with Microsoft Office 2010 Products|last=|first=|date=|website=support.microsoft.com|archive-url=|archive-date=|access-date=2019-02-14|language=Ingles}}</ref><ref>{{Cite web|url=https://docs.microsoft.com/en-us/typography/font-list/|title=Fonts and supported products - Typography|last=mijacobs|website=docs.microsoft.com|language=Ingles|access-date=2019-02-14}}</ref> Nasa ayos na TrueType ang tipo ng titik na ito. ==Mga komento== ===Pagtanggi=== Noong 19 Pebrero 2011, ipinagbawal ni Brittany Sangastiano ang paggamit ng 40 mga tipo ng titik, kasama na ang Freestyle Script na inulat ng [[BuzzFeed]].<ref>{{Cite web|url=https://www.buzzfeed.com/brittanyls/list-of-banned-fonts-2pq5|title=List of Banned Fonts|last=deuces|website=BuzzFeed Community|language=Ingles|access-date=2019-02-14}}</ref> Noong 8 Marso 2018, naipaliwanag ng isang websayt na Illumine 8 ang Freestyle Script na "ang paraan ng panloloko ng Adobe na ang tipo ng titik ay sulat-kamay at naglalabas ng pangit na paglinya". Nirangguhan ang Freestyle Script ng Illumine 8 bilang ika-labingapat na pinakapangit na sulat-kamay na tipo ng titik sa unang yugto ng pagboto.<ref>{{Cite web|url=https://blog.illumine8.com/font-madness-first-round-handwriting-region|title=Font Madness: First Round (Handwriting Region)|last=Pitzer|first=Erik|website=blog.illumine8.com|language=en-us|access-date=14 Disyembre 2020|archive-date=3 Abril 2019|archive-url=https://web.archive.org/web/20190403133520/https://blog.illumine8.com/font-madness-first-round-handwriting-region|url-status=dead}}</ref> Subalit, ang Freestyle Script ay hindi na sinali sa mga sumunod na mga yugto. Sa lahat ng ginagawang pagbabawal sa tipo ng titik ng Freestyle Script, ang lingid sa kaalaman ng mga nagbabawal nito, ay mayroon ding higit na magandang bersyon nito na magiging angkop sa anumang pangkaraniwang tipograpiya nito gaya ng "Plain" at iba pang kahalintulad nito. Wala pang ebidensya sa anumang eksperto tipograpiya na opisyal nang ipinagbawal na ang partikular na tipo ng titik na ito sapagkat ito ay isa lamang paninira sa orihinal na nagdidisenyo nito. ===Panggagaya ng mga glipo sa ibang tipo ng titik=== Dahil sa ilang pagtanggi ng mga ilang tagatipograpiya sa tipo ng titik na Freestyle Script, mayroon na ring mga gaya-gayang tipo ng titik ng Freestyle Script na lumalabag din sa karapatang-ari ng orihinal na nagdisenyo ng tipo ng titik na ito (dahil walang opisyal na permiso sa anumang kompanyang nagpapasakamay nito), gaya ng Photoshoot<ref>{{Cite web|url=https://www.dafont.com/photoshoot.font|title=Photoshoot Font|website=dafont.com|language=en-us|access-date=16 Hulyo 2021}}</ref> na makikita ang ilang glipo na naging inspirasyon sa ilang teknik para sa tipo ng titik na Freestyle Script. Mayroon ding tipo ng titik na halos magkapareho ng estilo mula sa Freestyle Script na lehitimong ginawa kahit pambukas na batayan lamang, gaya ng Yellowtail. ===Panggagaya ng pangalan ng tipo ng titik=== Mayroong isang tipo ng titik na kaligrapiyang "faux" na tinatawag na "Freestyle" (na tinawag ding "Freestyle Script")<ref>{{Cite web|url=https://www.creativefabrica.com/product/freestyle/|title=Freestyle Font|website=creativefabrica.com|access-date=16 Disyembre 2021|lang=en}}</ref> na maaaring ikalito sa karamihang tagadisenyo ng grapika na gumagamit ng Microsoft upang maghanap (sa word o sa internet) o mag-download ng orihinal na tipo ng titik na iyon. Una itong itinala noong 23 Hunyo 2016, at nagkakahalaga ng higit na mababa sa [[Dolyar ng Estados Unidos|US$]]14 o ~₱700 (na ang ginayang tipo ng titik na iyon ay US$15 o ~₱750) kaysa sa orihinal na tipo ng titik na iyon na makikita sa MyFonts. Mayroon ding isang tipo ng titik na ginamit ang parehong pangalan ("Freestyle Script" sa tipo ng titik na "brush calligraphy")<ref>{{Cite web|url=https://textfonts.net/freestyle-script.html/|title=Freestyle Script|website=textfonts.net|access-date=20 Disyembre 2021|lang=en|archive-date=14 Disyembre 2021|archive-url=https://web.archive.org/web/20211214105750/https://textfonts.net/freestyle-script.html/|url-status=dead}}</ref>, na maaari ring ikalito sa mga tagapagdisenyo ng grapika na gumagamit din ng orihinal na tipo ng titik nito. Subalit ang mga tagapagdisenyo, ay hindi pa sumasagot sa komento kung bakit ang pangalan ng mga tipo ng titik iyon ay pareho kaysa ipalit ito sa ibang pangalan. Sa totoo, ang tagapagdisenyo ng tipo ng titik na iyon ay nais lituhin ang mga tao na gumagamit ng orihinal na tipo ng titik na Freestyle Script upang mapabagsak ang negosyo nito sa orihinal na nagdisenyo ng tipo ng titik na yaon. ===Pagtanggap=== * Mula sa pook-sapot na blog na ''The Creative Hustler'': Ang Freestyle Script ay nirangguhan ng ika-29 sa pinakamagandang sulat-kamay na tipo ng titik.<ref>{{Cite web|url=https://www.thecreativehustler.com/30-best-cursive-fonts/|title=30 Best Cursive Fonts|date=2015-11-24|website=The Creative Hustler|language=Ingles|access-date=2019-12-13|archive-date=2019-04-03|archive-url=https://web.archive.org/web/20190403133630/https://www.thecreativehustler.com/30-best-cursive-fonts/|url-status=dead}}</ref> * Mula sa ''Allfonts.co'': Isinama ang tipo ng titik na Freestyle Script bilang isa sa pinakamagandang tipo ng titik na sulat-kamay para sa taong 2021. Winika nito ng manunulat nito na "Hindi ito tulad ng tradisyunal na tipo ng titik na sulat-kamay, at hiwalay ang mga karakter. Ito ang sulat-kamay na tipo ng titik na makukuha ang kalahagahan ng sulat-kamay na walang hindi-kinakailangang kalabisan.<ref>{{Cite web|url=https://allfonts.co/best-cursive-fonts/|title=Best Cursive Fonts To Use In 2021|website=The Creative Hustler|language=Ingles|access-date=21 Hulyo 2021|archive-date=21 Hulyo 2021|archive-url=https://web.archive.org/web/20210721105351/https://allfonts.co/best-cursive-fonts/|url-status=dead}}</ref> ==Mga larawan== Paghahambing ng mga bersyon ng Freestyle Script: <gallery class="center" caption="" widths="200px" heights="160px"> File:Freestyle_Script_Plain.png|alt=Freestyle Script Plain|Freestyle Script Plain FreestyleScriptPlainSp.png|alt=Ispesimen ng Freestyle Script Plain|Ispesimen ng Freestyle Script Plain File:Freestyle_Script_PlainBold.png|alt=Freestyle Script Plain Bold|Freestyle Script Plain Bold File:Freestyle_Script_Regular.png|alt=Freestyle Script Regular|Freestyle Script Regular File:Freestyle Script Comparison - Plain vs regular.png|alt=Further samples of comparison|Malayuang halimbawa ng paghahambing </gallery> ==Mga sanggunian== {{reflist}} [[Kategorya:Tipo ng titik]] 5wj4wy75gj5re20hvcjc3ykbhqrnnce Whang-od 0 292349 2165176 2165169 2025-06-16T13:59:25Z WayKurat 2259 [[w:Help:Reverting|Ibinalik]] ang mga pagbabago ni [[Special:Contributions/2001:4452:487:E700:19B8:8AB5:E6A5:F4A4|2001:4452:487:E700:19B8:8AB5:E6A5:F4A4]] ([[User talk:2001:4452:487:E700:19B8:8AB5:E6A5:F4A4|Usapan]]) patungo sa huling rebisyon ni [[User:InternetArchiveBot|InternetArchiveBot]] 2159919 wikitext text/x-wiki {{Infobox person |image=Whang-od tattooing.jpg |image_size= |alt= |caption=Whang-od na nambabatok noong Hunyo 30, 2016 |other_names=Maria Oggay<ref>{{cite news|url=http://www.sunstar.com.ph/baguio/local-news/2016/10/05/chasing-whang-od-oldest-kalinga-mambabatok-501830|title=Chasing Whang–od, the oldest Kalinga Mangdadamo|last=Catalan|first=Maria Elena|date=October 5, 2016|accessdate=February 28, 2017|newspaper=''Sun Star Baguio''|archive-date=Marso 27, 2018|archive-url=https://web.archive.org/web/20180327150916/http://www.sunstar.com.ph/baguio/local-news/2016/10/05/chasing-whang-od-oldest-kalinga-mambabatok-501830|url-status=dead}}</ref><br/> ''Alternatibong baybay ng pangalan'': {{flatlist| * Whang Od * Wang Od * Wang Od * Fang-od * Whang-ud }} |birth_name=<!-- only use if different than name --> |birth_date={{Birth date and age|1917|2|17}} |birth_place= |death_date=<!-- {{Death date and age|YYYY|MM|DD|YYYY|MM|DD}} --> |death_place= |resting_place= |resting_place_coordinates=<!-- {{Coord|LAT|LONG|type:landmark|display=inline}} --> |nationality=[[Philippines|Filipino]] |education= |alma_mater= |known_for=Pinakahuli at pinakamatandang praktista ng mambabatok na taga-Kalinga.<ref name=inq>{{cite news | last = Melanes | first = Maurice | date = September 10, 2013 | title = Skin as archive of history, culture, identity | url = http://newsinfo.inquirer.net/485029/skin-as-archive-of-history-culture-identity | newspaper = [[Philippine Daily Inquirer]] | access-date = October 19, 2015}}</ref><ref>{{cite news |date = 2014 |title = Whang-Od |url = http://travel.nationalgeographic.com/travel/traveler-magazine/photo-contest/2014/entries/281595/view/ |newspaper = [[National Geographic Society|National Geographic]] |access-date = October 19, 2015 |archive-date = Agosto 3, 2014 |archive-url = https://web.archive.org/web/20140803044253/http://travel.nationalgeographic.com/travel/traveler-magazine/photo-contest/2014/entries/281595/view/ |url-status = dead }}</ref> |notable_works= |style= |movement= |spouse= |partner= |awards=[[File:PHL Order of Lakandula.png|100px]]<br>[[Gawad sa Manlilikha ng Bayan]] |elected= |patrons= |memorials= |website=<!-- {{URL|Example.com}} --> |module= }} Si '''Whang-od Oggay''' (<small>Pagbigkas ng unang pangalan:</small> <span class="IPA" title="Representation in the International Phonetic Alphabet (IPA)">[ˈɸɐŋ.ˈʔɘd]</span>; ipinanganak noong Pebrero 17, 1917),<ref name=":13">{{Cite web|url=https://www.youtube.com/watch?v=bXfwrL9COI0|title=Kapuso Mo, Jessica Soho: Munting Obra para kay Apo Whang-Od|trans-title=Kapuso Mo, Jessica Soho: Small Art for Apo Whang-Od|date=February 26, 2017|website=Official YouTube channel of GMA Public Affairs|publisher=GMA News|language=Tagalog|type=Video of the February 26, 2017 episode of ''[[Kapuso Mo, Jessica Soho]]'' where the host said that Whang-od turned 100 on February 17, 2017|access-date=February 28, 2017}}</ref> na kilala rin bilang '''Maria Oggay''',<ref>{{cite news|url=http://www.sunstar.com.ph/baguio/local-news/2016/10/05/chasing-whang-od-oldest-kalinga-mambabatok-501830|title=Chasing Whang–od, the oldest Kalinga mambabatok|last=Catalan|first=Maria Elena|date=October 5, 2016|accessdate=February 28, 2017|newspaper=''Sun Star Baguio''|archive-date=Marso 27, 2018|archive-url=https://web.archive.org/web/20180327150916/http://www.sunstar.com.ph/baguio/local-news/2016/10/05/chasing-whang-od-oldest-kalinga-mambabatok-501830|url-status=dead}}</ref> ay isang Pilipinang mambabatok mula sa Buscalan, [[Tinglayan, Kalinga|Tinglayan]], [[Kalinga]], [[Pilipinas]].<ref>{{cite news | date = August 12, 2015 | title = Whang-od, el mito de la última tatuadora de la tribu filipina Kalinga | trans-title = Whang-od, the Myth of the Last Tattoist from the Philippine Kalinga tribe | url = http://www.lavanguardia.com/cultura/20150812/54435777390/whang-od-el-mito-de-la-ultima-tatuadora-de-la-tribu-filipina-kalinga.html | newspaper = [[La Vanguardia]] | location = Spain | language = Spanish | access-date = October 19, 2015 }}</ref> Madalas siyang inilalarawan bilang ang "huling" at pinakamatandang [[mambabatok]] (tradisyonal na tatuador na taga-Kalinga) at bahagi ng mga Butbut ng mas malaking pangkat etniko ng Kalinga.<ref name=":3">{{cite web|url=https://www.nytimes.com/2017/05/15/world/asia/tattoo-artist-kalinga-buscalan.html|title=At 100 or So, She Keeps a Philippine Tattoo Tradition Alive|last=Almendral|first=Aurora|date=15 May 2017|website=[[The New York Times]]|access-date=October 19, 2017|via=NYTimes.com}}</ref> Nambabatok siya ng mga [[mampupugot-ulo]] at kababaihan ng mga katutubong tao ng Butbut sa Buscalan, Kalinga, mula noong 15 taong gulang siya, ngunit wala na ang mga mandirigma ng Butbut na dating umiipon ng tattoo sa pagpoprotekta sa mga nayon o pagpatay sa mga kaaway. Sa kabila nito, patuloy na inilalapat ni Whang-od ang kanyang tradisyonal na sining sa mga turistang bumibisita sa Buscalan. Iginawad ng [[Pambansang Komisyon para sa Kultura at mga Sining]] (NCCA) kay Whang-od ang prestihiyosong ''Dangal ng Haraya Award'' sa [[Tabuk]], ang kabisera ng [[Kalinga]], ang etnikong lalawigan ni Whang-od, sa 2018. Hinirang siya para sa [[Pambansang Kayamanan ng Buhay (Pilipinas)|Gawad Manlilikha ng Bayan]] noong 2017. Pinoproseso pa rin ng NCCA ang kanyang nominasyon.<ref name="news.mb.com.ph">{{Cite web |url=https://news.mb.com.ph/2018/06/22/apo-whang-od-commended-for-raising-kalinga-culture/ |title=Archive copy |access-date=2019-11-04 |archive-date=2018-06-22 |archive-url=https://web.archive.org/web/20180622135210/https://news.mb.com.ph/2018/06/22/apo-whang-od-commended-for-raising-kalinga-culture/ |url-status=dead }}</ref><ref name="rappler.com">{{Cite web |title=Archive copy |url=https://www.rappler.com/life-and-style/arts-and-culture/art/204710-whang-od-ncca-dangal-ng-haraya-award |access-date=2019-11-04 |archive-date=2019-11-04 |archive-url=https://web.archive.org/web/20191104101431/https://www.rappler.com/life-and-style/arts-and-culture/art/204710-whang-od-ncca-dangal-ng-haraya-award |url-status=dead }}</ref><ref name="news.abs-cbn.com">http://news.abs-cbn.com/life/06/13/18/whang-od-to-receive-award-for-contribution-to-ph-culture-arts</ref><ref name="cnnphilippines.com">{{Cite web |url=http://cnnphilippines.com/lifestyle/2018/06/13/Whang-od-Dangal-ng-Haraya-2018-NCCA.html |title=Archive copy |access-date=2019-11-04 |archive-date=2021-05-10 |archive-url=https://web.archive.org/web/20210510142438/https://cnnphilippines.com/lifestyle/2018/06/13/Whang-od-Dangal-ng-Haraya-2018-NCCA.html |url-status=dead }}</ref> == Talambuhay == [[Talaksan:Whang-od and a recently tattooed visitor..jpg|thumb|Si Whang-od kasama ng isang bisitang may tatu.]] Sinimulan ni Whang-od ang kanyang pagbabatok noong siya ay 15 taong gulang<ref name=":4" /> na natutunan niya mula sa kanyang tatay at mambabatok na si Onggay.<ref name=":15">{{Cite web|url=http://www.larskrutak.com/the-last-kalinga-tattoo-artist-of-the-philippines/|title=Lars Krutak {{!}} The Last Kalinga Tattoo Artist of the Philippines {{!}} Lars Krutak|last=Krutak|first=Lars|authorlink=Lars Krutak|date=2009|website=www.larskrutak.com|language=en-US|access-date=October 23, 2017}}</ref> Ayon sa kaugalian, pinapayagan lamang ang mga kalalakihan na may kanunu-nunuan ng pagbabatok na matututo ng kasiningan. Isang kataliwasan si Whang-od dahil sa talento na nakita ng kanyang ama. Sa paglaon ng buhay, bumuo lamang ng mga [[Babae|kababaihan]] ang mga napiling aralan ni Whang-od na nakapaglabag sa tradisyong patrimonial sa kauna-unahang beses sa naitalang kasaysayan ng Kalinga. Sa kabila nito, tinanggap ng kanyang taong-bayan ang kanyang pasya. Siya ay nambabatok, ang tradisyunal na pagtatatung tapik-kamay, ng mga lalaking mampupugot-ulo na nakaiipon ng mga batok sa pamamagitan ng pagprotekta sa mga nayon o pagpatay sa mga kaaway.<ref name="bbc">{{cite news|url=https://www.bbc.com/news/world-asia-27539510|title=Reviving the art of Filipino tribal tattoos|last=Lowe|first=Aya|date=May 27, 2014|access-date=October 19, 2015|location=[[United Kingdom]]|newspaper=[[BBC]]}}</ref> Nambabatok din siya ng mga kababaihan ng mga Butbut sa Buscalan, Kalinga, pangunahin para sa mga estetikang layunin.<ref name=":4">{{cite web|url=http://edition.cnn.com/travel/article/philippines-oldest-tattoo-artist/index.html|title=Meet Whang Od Oggay: The Philippines' oldest tattoo artis|last=Springer|first=Kate|date=August 6, 2017|website=[[CNN]]|access-date=October 19, 2017}}</ref><ref name="bbc" /> Bilang isang tradisyonal na mambabatok ng Kalinga, nanghula at umawit siya dati habang nambabatok.<ref name=":12" /> Ang bawat disenyong nilikha niya ay may simbolikong kahulugan na konektado dito.<ref name=":12" /> Halimbawa, nagpapahiwatig ang tatu ng agila na matagumpay ang mandirigma sa pagpapatay ng isang kaaway sa kanyang pagbabalik mula sa isang labanan.<ref name="rebirth">{{cite news|url=http://www.bbc.com/travel/story/20160106-an-ancient-ink-technique-sees-new-blood|title=The rebirth of a 1,000-year tradition|last=Howard|first=Anne Collins|date=January 18, 2016|newspaper=[[BBC]]|accessdate=August 22, 2016}}</ref> Nabatok siya mismo noong dalagita siya at ang kanyang unang tatu ay binubuo ng isang hagdan at isang sawa.<ref name=":5" /> Ang ''fatok'' ay ang salitang ginamit para sa pambabatok ng mga kababaihan upang magpakita ng kagandahan at kayamanan.<ref name=":6">{{Cite news|url=http://newsinfo.inquirer.net/738487/saving-kalingas-dying-art-of-tattooing|title=Saving Kalinga’s dying art of tattooing|last=Albano Jr.|first=Estanislao|date=November 11, 2015|work=[[Philippine Daily Inquirer]]|access-date=October 19, 2017|language=en}}</ref> Kapag nabatok ang braso ng babe tulad ng mga tatu ni Whang-od mismo, obligadong bayaran ng pamilya ng babae ang nambatok ng isang biik o isang bungkos ng naaning palay (kilala rin bilang ''dalan'').<ref name=":6" /> Sa kabilang banda, ang ''fi-ing'' ay ang salitang ginagamit para sa mga tatu ng mga lalaking mandirigma ng Butbut sa kanilang mga dibdib at braso.<ref name=":6" /> Nag-''fi-ing'' si Whang-od hanggang sa pinigilan ang pagpupugot-ulo ng pamahalaan. Huling isinagawa ang ''fi-ing'' noong 1972.<ref name=":6" /> Kahit wala na ang mga mampupugot-ulo, nambabatok pa rin si Whang-od ng mga tatu sa mga turista ng Buscalan.<ref name=":3" /> Gayunpaman, hindi na siya umaawit habang nambabatok ng mga turista, dahil ang mga awit ay para lamang sa pagpapaganda ng mga kababaihan ng Kalinga at para sa pagdiriwang ng mga tagumpay ng kalalakihan ng Kalinga sa labanan.<ref name=":12" /> Kabilang sa mga sikat na parokyano niya sina [[Rhian Ramos]],<ref>{{cite news|url=http://www.abs-cbnnews.com/entertainment/12/05/14/look-rhian-ramos-gets-traditional-tattoos|title=LOOK: Rhian Ramos gets traditional tattoos|date=December 5, 2014|access-date=October 19, 2015|location=Philippines|newspaper=[[ABS-CBN News]]|archive-date=Nobiyembre 15, 2015|archive-url=https://web.archive.org/web/20151115015738/http://www.abs-cbnnews.com/entertainment/12/05/14/look-rhian-ramos-gets-traditional-tattoos|url-status=dead}}</ref> [[Drew Arellano]],<ref>{{cite news|url=http://www.gmanetwork.com/news/story/360250/newstv/biyahenidrew/biyahe-ni-drew-heads-to-kalinga-meets-apo-whang-od|title='Biyahe ni Drew' heads to Kalinga, meets Apo Whang-Od|date=May 9, 2014|access-date=October 19, 2015|location=Philippines|newspaper=GMA News}}</ref> [[Liza Diño]]<ref name=":0">{{Cite news|url=http://news.abs-cbn.com/life/02/19/17/look-liza-dino-gets-traditional-tattoo|title=LOOK: Liza Dino gets traditional tattoo|date=February 19, 2017|work=[[ABS-CBN News]]|access-date=February 28, 2017}}</ref> at [[Aiza Seguerra|Ice Seguerra]].<ref name="aiza">{{cite news|url=http://lifestyle.inquirer.net/255021/look-aiza-seguerra-liza-dino-visit-centenarian-apo-whang-od/|title=LOOK: Aiza Seguerra, Liza Diño visit centenarian Apo Whang-od|newspaper=[[Philippine Daily Inquirer]]|author=Gianna Francesca Catolico|date=February 20, 2017|accessdate=March 13, 2017}}</ref> Mayroon ding mga hindi Pilipino na may tatu na binatok ni Whang-od sa kanilang balat.<ref name="newsau" /> Dati, hindi siya kumita sa kanyang mga batok<ref name="newsau">{{cite news|url=http://www.news.com.au/travel/travel-advice/the-lost-tribe-and-the-tattoo-master/story-fnndib5x-1227370674164|title=The lost tribe and the ‘tattoo master’|date=May 27, 2015|access-date=October 19, 2015|location=Australia|newspaper=[[news.com.au]]|archive-date=Nobiyembre 7, 2015|archive-url=https://web.archive.org/web/20151107144131/http://www.news.com.au/travel/travel-advice/the-lost-tribe-and-the-tattoo-master/story-fnndib5x-1227370674164|url-status=dead}}</ref> ngunit dahil sa pagdagsa ng mga turista sa kanyang bayan, kumita siya ng hindi bababa sa [[Piso ng Pilipinas|Php]] 5,000 kada araw sa pagbabatok noong 2015.<ref name=":6" /> Tumatanggap siya ng dalawampu hanggang tatlumpung mga parokyano araw-araw.<ref name=":12" /> Lumilikha siya ng mga simpleng tatu na lamang sa kasalukuyan dahil sa kanyang matandang edad. Ang kanyang mga aralan, lahat babae, ay nagpapatuloy ng tradisyon para sa kanya at sa kanilang mga taong-bayan.<ref>{{Cite news|url=http://news.abs-cbn.com/life/02/13/17/apo-whang-od-maayos-na-ang-kalusugan|title=Apo Whang-Od, maayos na ang kalusugan|last=Valencia|first=Angelyn|date=February 13, 2017|work=ABS-CBN News|access-date=October 23, 2017|language=Tagalog}}</ref> Tulad ng iba pang mga kasiningang [[indihenismo]], binubuo ang kanyang tintang pambatok ng mga katutubong materyales: pinaghalong uling at tubig na ibabatok sa balat sa pamamagitan ng tinik o sait ng punong [[kalamansi]] o [[suha]].<ref name="Henson">{{Cite news|url=http://www.philstar.com/sports/2017/07/20/1727861/nba-star-get-body-tattoo-local-artist|title=NBA star to get body tattoo from local artist|last=Henson|first=Joaquin|date=July 20, 2017|work=[[The Philippine Star]]|access-date=October 19, 2017}}</ref> Kumpara sa iba pang mga maginoong pamamaraan, medyo masakit ang sinaunang kasiningan ng batok na nagmula noong isang libong taon bago ang kanyang oras.<ref name="Henson"/> Gumagamit siya ng mga disenyo na matatagpuan sa kalikasan at ng mga basikong heometrikong hugis.<ref name="bbc" /> Marami siyang mabunying tatu, ngunit mula noong 2017, ang kanyang mabunying tatu ay binubuo ng tatlong tuldok na kumakatawan sa kanyang sarili at ang kanyang dalawang aralan na inilalarawan bilang pagpapatuloy ng kasiningan mula sa mas matanda patungo sa susunod na henerasyon.<ref name=":12">{{Cite web|url=http://news.abs-cbn.com/specials/ph/tattoo/whang-ud|title=How an old woman tattooed an age-old tradition on the global map|last=Buccat|first=Rhys|website=ABS-CBN News|language=en-US|access-date=October 23, 2017}}</ref> Bukod sa pagiging isang mambabatok, si Whang-od ay isang respetadong [[Elder (pamagat na pang-administratibo)|matanda sa bayan]]<ref name="rappler">{{cite news|url=http://www.rappler.com/life-and-style/arts-and-culture/109139-whang-od-indigenous-tattoo-artist-memories|title=Indelible moments with Whang-od, a living legend|date=October 13, 2015|newspaper=[[Rappler]]|access-date=October 19, 2015|location=Philippines|archive-date=Oktubre 16, 2015|archive-url=https://web.archive.org/web/20151016181152/http://www.rappler.com/life-and-style/arts-and-culture/109139-whang-od-indigenous-tattoo-artist-memories|url-status=dead}}</ref> at tumutugtog ng [[tongali]].<ref name=":19">{{Cite news|url=http://lifestyle.inquirer.net/276858/apo-whang-od-behind-ink-lemon-thorns/|title=Apo Whang-od behind the ink and lemon thorns|last=Lejano|first=Don|date=October 25, 2017|work=Philippine Daily Inquirer|access-date=October 30, 2017|language=en}}</ref> Gumagawa rin siya ng mga gawaing pang-agrikultura tulad ng pagpapakain ng mga baboy<ref name=":12" /> at manok;<ref name=":19" /> at nagtatrabaho sa palayan ng pamilya.<ref name=":15" /> === Personal na buhay === Dati, kasintahan ni Whang-od si Ang-Batang, isang mandirigmang Butbut, bilang kanyang kasintahan. Nambatok siya mismo kay Ang-Batang pagkatapos ng kanyang unang tagumpay sa isang digmaan.<ref name=":2" /> Sumalungat ang maraming matatanda sa kanyang relasyon kay Ang-Batang dahil marami ang naniniwala na [[Ang kadalisayan ng lahi|hindi puro]] ang kanyang dugo.<ref name=":2" /> Nagkaroon ng isang [[napagkasunduang kasal]] nina Ang-Batang at Hogkajon, ang pinakamatalik na kaibigan ni Whang-od.<ref name=":2" /> Kalaunan ay namatay si Ang-Batang noong [[Ikalawang Digmaang Pandaigdig]] dahil sa aksidente sa pagtotroso<ref name="bbc" /> noong 25 taong gulang pa si Whang-od.<ref name=":5">{{Cite news|url=http://www.huffingtonpost.co.uk/entry/100-year-old-female-tattoo-artist_uk_58db6db1e4b0546370634646|title=This 100-Year-Old Female Tattoo Artist Is Cool AF|last=Daveney|first=Susan|date=March 29, 2017|work=[[HuffPost|HuffPost UK]]|access-date=October 19, 2017}}</ref> [[Talaksan:Grace Palicas doing a facial tattoo.jpg|thumb|Si Grace Palicas, apong babae ni Whang-od at nakatataas na aralan na gumagawa ng tatung pangmukha at nagpapatuloy sa tradisyon ng batok.]] Kalaunan ay nagpasya siyang hindi magpakasal, at sa gayon ay hindi siya nagkaroon ng anak<ref name=":3" /> at walang naiwang direktang inapo upang ipagpatuloy ang kanyang legasiya bilang mambabatok. Nagkaroon siya ng mga relasyon sa iba pang mga mandirigma ng Kalinga, ngunit nanatiling soltera dahil sa kanyang pangako. Ayon sa tradisyon, maaari lamang manahin ang kanyang mga kasiningan ng kanyang kadugo.<ref name="bbc" /> Naniniwala si Whang-od na kung nagsimula sa pagbabatok ang isang hindi niya kadugo, mahahawahan ang tatu.<ref name="bbc" /> Dahil sa modernong pamumuhay, hindi na naging interesado ang mga kabataan ng kanyang nayon na yakapin ang mga pagbabatok ng kanilang nakagugulang sa loob ng ilang mga dekada, hanggang sa nagbunga ang biglang taas ng pagpapahalaga sa katutubo sa ika-21 siglo ng pangangalaga ng kasiningan sa nayon ng Buscalan. Nagtuturo si Whang-od kay Grace Palicas, ang kanyang apo,<ref name="rebirth" /> at si Ilyang Wigan, isa pang kahaliling kadugo, upang ipagpatuloy ang katutubong kasiningan sa pagbabatok ng kanyang bayan.<ref name="rappler" /> Marami pang mga kahaliling kadugo ang naging interesado sa sining ng kanilang nayon kalaunan, kabilang ang isang 12 taong gulang na nagngangalang Den Wigan.<ref name=":17">{{Cite news|url=https://www.rappler.com/views/imho/186345-wang-od-brand-name-tattoo|title=Whang-od as a brand name|last=Salvador-Amores|first=Analyn|date=October 25, 2017|work=Rappler|access-date=October 30, 2017|language=en}}</ref> Gayunpaman, hindi nagsagawa ang mga kahaliling ito ng iba pang mga gawaing mambabatok'','' at hindi gaanong masalimuot ang kanilang tatu kumpara sa mga tatu ni Whang-od.<ref name=":12" /> Bukod dito, ayon sa kay Analyn Salvador-Amores, isang Pilipinang dalubtao, maaaring mawala ang mga iba pang tradisyon ng batok, kabilang ang pag-aawit at paghuhula, at ang simbolikong kahulugan ng mga tattoo kay Whang-od dahil hindi inilipatang mga ito sa kanyang mga kahalili.<ref name=":12" /> Maisasagawa lamang itong mga orasyon at paghuhula sa mga taga-Kalinga, hindi kailanman sa mga taong di-kapangkat-etniko. Dahil doon, marahil na si Whang-od ang huling mambabatok ng kanyang nayon, maliban kung (1) kung pormal na nagpasiya ang mga katutubong Kalinga mismo na magpabatok bilang bahagi ng kanilang modernong kultura, at (2) kung nagpakadalubhasa ang kanyang mga aprentis ng napakamadetalye at napakahirap na kasiningan ng orasyon bago siya sumakabilang-buhay.<ref name=":12" /> === Sentenaryo === Ayon sa mga iba't ibang sanggunian, ipinanganak si Whang-od noong Pebrero 17, 1917, at [[Centenarian|naging 100 taong gulang]] siya sa 2017,<ref name=":13" /><ref name=":14">{{Cite web|url=https://businessmirror.com.ph/phlpost-gives-kalinga-tattoo-artist-tribe-first-id-cards/|title=PHLPost gives Kalinga tattoo artist, tribe first ID cards {{!}} BusinessMirror|last=Pablo|first=Faye|date=June 17, 2017|website=businessmirror.com.ph|publisher=[[BusinessMirror]]|language=en-US|access-date=October 23, 2017}}</ref> kaya naging karapat-dapat siyang makatanggap ng mga benepisyo mula sa pamahalaan ng Pilipinas base sa ''Centenarians Act of 2016'' o ''[[Mga Batas Republika ng Pilipinas|Republic Act]] 10868''.<ref>{{Cite web|url=http://usa.inquirer.net/3389/centenarians-increasing-worldwide-benefits-await-born-ph|title=Centenarians increasing worldwide; benefits await those born in PH {{!}} INQUIRER.net|last=Garcia|first=Grace|date=May 4, 2017|website=usa.inquirer.net|language=en|access-date=October 23, 2017}}</ref> Bagaman, nagduda ang gobyerno at ilang mga grupo sa kanyang pag-angkin dahil hindi siya nagpakita ng anumang mga wastong dokumento upang patunayan ang kanyang kapanganakan. Walang mga rekording ng petsa ng kapanganakan sa maraming mga lugar ng kabundukan sa Pilipinas, tulad ng Buscalan, noong panahong sinabing ipinanganak si Whang-od, dahil sa: imposibilidad ng pagdagan ng lugar noong panahong iyon; hindi bahagi ng kultura ng komunidad noon ang mga pagrekord ng mga petsa ng kapanganakan sa papel; at mga nakaraang away-etniko na naglakas ng mga digmaang panlipi.<ref name=":9" /> Noong Hunyo 2017, nakatanggap siya ng [[Philippine Postal Corporation|Pilipinong postal]] ID na nagpatunay sa kanyang petsa ng kapanganakan at epektibong ginagawa siyang karapat-dapat sa ''Centenarians Act''.<ref name=":14" /><ref>{{Cite news|url=http://www.sunstar.com.ph/baguio/local-news/2017/06/16/whang-od-receives-postal-id-547919|title=Whang-od receives postal ID|last=Fabian|first=Larry|date=June 16, 2017|work=[[Sun.Star]]|access-date=October 23, 2017|language=en|archive-date=Oktubre 23, 2017|archive-url=https://web.archive.org/web/20171023175209/http://www.sunstar.com.ph/baguio/local-news/2017/06/16/whang-od-receives-postal-id-547919|url-status=dead}}</ref> == Pagkilala == Dahil sa katayuan ni Whang-od bilang huling mambabatok ng kanyang henerasyon,<ref name=":7" /> ang kanyang papel sa pagsisikat ng isang anyo ng tradisyunal na pagtatatu at paghuhubog ng ilang mga praktikante,<ref name="rebirth" /><ref name="rappler" /> ipinangampanya siya ng maraming ''[[netizen]]'' na maging isa sa mga [[Pambansang Alagad ng Sining ng Pilipinas]]. Nagsimula ang isang [[Aktibismo ng Hashtag|kampanyang hashtag]] (#WangOdNationalArtist) noong Setyembre 2015 at ibinahagi ang [[hashtag]] sa pamamagitan ng ''social media'' nang mga 11 libong beses pagkatapos ng halos isang buwan.<ref>{{cite news|url=http://newsinfo.inquirer.net/726963/campaign-to-declare-whang-od-as-national-artist-hits-11k-mark|title=Campaign to declare Whang-Od as National Artist hits 11k mark|date=October 1, 2015|newspaper=Philippine Daily Inquirer|access-date=October 19, 2015|location=Philippines}}</ref> Sa halip nito, ipinangampanya siya ng ilang mga netizen na bigyan ng [[Pambansang Kayamanan ng Buhay (Pilipinas)|Gawad sa Manlilikha ng Bayan]].<ref>{{cite news|url=http://www.rappler.com/move-ph/107663-cordilleran-tattooer-whang-od-oggay-national-living-treasure|title='Cordilleran tattooer should get Nat'l Living Treasure, not Nat'l Artist Award'|last=Tupaz|first=Voltaire|date=September 30, 2015|newspaper=[[Rappler]]|access-date=October 19, 2015|location=Philippines|archive-date=Oktubre 3, 2015|archive-url=https://web.archive.org/web/20151003235140/http://www.rappler.com/move-ph/107663-cordilleran-tattooer-whang-od-oggay-national-living-treasure|url-status=dead}}</ref> Noong 2015, hinikayat naman ni Senadora [[Miriam Defensor–Santiago|Miriam Defensor Santiago]] ang kanyang mga kasamahan sa [[Senado ng Pilipinas]] sa pamamagitan ng resolusyon na dapat na hirangin si Whang-od bilang isa sa Gawad Manlilikha ng Bayan (GAMABA), na kapantay sa ranggo ng mga Gawad Pambansang Alagad ng Sining.<ref>{{cite news|url=http://www.rappler.com/move-ph/107885-miram-santiago-wang-od-oggay-ligaya-amilbangsa-national-living-treasure|title=Miriam: Wang-od Oggay and Ligaya Amilbangsa, national living treasures|date=October 2, 2015|newspaper=[[Rappler]]|access-date=October 19, 2015|location=Philippines|archive-date=Oktubre 5, 2015|archive-url=https://web.archive.org/web/20151005004756/http://www.rappler.com/move-ph/107885-miram-santiago-wang-od-oggay-ligaya-amilbangsa-national-living-treasure|url-status=dead}}</ref><ref>{{cite news|url=http://www.gmanetwork.com/news/story/539301/lifestyle/artandculture/miriam-urges-colleagues-to-nominate-wang-od-amilbangsa-as-national-living-treasures|title=Miriam urges colleagues to nominate Wang-Od, Amilbangsa as ‘National Living Treasures’|date=October 2, 2015|newspaper=[[GMA News]]|access-date=October 19, 2015|location=Philippines}}</ref> Nagtagubilin sa senado ng Pilipinas si Senadora [[Nancy Binay]] sa pamamagitan ng resolusyon sa senado noong Hunyo 2016 na italaga si Whang-od bilang Gawad Manlilikha ng Bayan.<ref>{{Cite web|url=https://www.senate.gov.ph/lis/bill_res.aspx?congress=17&q=SRN-2|title=NATIONAL LIVING TREASURES AWARD|last=Binay|first=Maria Lourdes S.|authorlink=Nancy Binay|date=June 30, 2017|website=[[Senate of the Philippines]]|access-date=October 18, 2017}}</ref> Gayundin, sinusuportahan ni [[Loren Legarda]], isang Senadora at emabahadora ng United Nations ang kanyang nominasyon bilang Gawad Pambansang Alagad ng Sining o Gawad Manlilikha ng Bayan sa pamamagitan ng isa pang resolusyon sa Senado.<ref>{{cite web|url=http://www.senate.gov.ph/press_release/2015/1005_legarda1.asp|title=Press Release - Legarda Pays Tribute To Kalinga's Oldest Traditional Tattoo Artist|date=October 5, 2015|website=www.senate.gov.ph|access-date=October 18, 2017}}</ref> Ang dating tagapangulo ng [[Pambansang Komisyon para sa Kultura at mga Sining]] (NCCA) na si Felipe de Leon Jr. ay nagpahayag din ng kanyang suporta sa paghirang ni Whang-od at nagtalo na ang papel ng isang mambabatok ay magiging parola sa pagkakakaisa at suporta ng komunidad.<ref name=":1" /> Idinagdag din niya na tumutulong siya sa kanyang pamayanan sa pamamagitan ng mga pagbabatok ng turista at nagpapraktis siya ng tradisyonal na kasiningan ng Kalinga bilang hanapbuhay at samakatuwid ay dapat mapili para sa Gawad Manlilikha ng Bayan at Gawad Pambansang Alagad ng Sining.<ref name=":1" /> Ayon kay Analyn Salvado-Amores, isang Pilipinang dalubtao at propesor sa [[Unibersidad ng Pilipinas, Baguio]], kahit wala siyang pagsalangsang sa nominasyon ni Whang-od sa GAMABA, maaaring hindi mapagbigyan si Whang-od dahil kumikita siya mula sa pagbabatok at isa sa mga kinakailangan para sa GAMABA ay hindi pinagkikitaan ang kasiningan. Gayunpaman, kung mahahadlangan ang kanyang badya bilang Gawad Manlilikha ng Bayan ng itinaas na isyu, maaari pa rin siyang hirangin para sa Gawad Pambansang Alagad ng Sining, na may kaparehong ranggo sa Gawad Manlilikha ng Bayan.<ref name=":17" /> Pormal na hinirang si Whang-od sa Gawad Manlilikha ng Bayan noong ika-66 na kaganapan ng Manila Fame noong Oktubre 21, 2017.<ref name=":10" /><ref name=":16" /> Tinanggap ang nominasyon ng NCCA sa pamamagitan ng isang seremonya sa loob ng kaganapan.<ref name=":7" /> Itinatapos ng NCCA ang mga dokumento upang maipagkaloob si Whang-od at papirmahan ang mga ito ng [[Pangulo ng Pilipinas]].<ref name=":12" /> Sa sandaling igagawad, makakakuha si Whang-od ng isang gintong medalyon, isang buwanang gastahin na Php 14,000 at isang panimulang gantimpala ng Php 100,000.<ref name=":12" /> Noong Pebrero 28, 2018, lubos na nagkakaisang ipinasa ng Senado ng Pilipinas ang resolusyon na sumusuporta at hinihirang si Whang-od para sa GAMABA.<ref>{{Cite news|url=http://www.gmanetwork.com/news/lifestyle/artandculture/644975/whang-od-nominated-for-gawad-manlilikha-ng-bayan/story/|title=Whang-Od nominated for Gawad Manlilikha ng Bayan|last=Legaspi|first=Amita|date=February 28, 2018|work=GMA News Online|access-date=March 22, 2018|language=en-US}}</ref> Noong Hunyo 12, 2018, inihayag ng [[Pambansang Komisyon para sa Kultura at mga Sining]]Pambansang Komisyon para sa Kultura at mga Sining na ibibigay ang prestihiyosong Dangal ng Haraya Award kay Whang-od sa Hunyo 25 sa [[Tabuk|Tabuk, Kalinga]], ang kabisera ng lalawigan ni Whang-od. Patuloy pa rin ang pangwakas na yugto ng GAMABA.<ref name="news.mb.com.ph"/><ref name="rappler.com"/><ref name="news.abs-cbn.com"/><ref name="cnnphilippines.com"/> == Mga highlight sa mga kaganapan == Naroon si Whang-od noong ng Dutdutan Tattoo Expo 2012 na ginanap sa Pilipinas kung saan mayroon siyang sariling kubol.<ref>{{Cite web|url=http://www.dutdutan.com.ph/2012/events2012_Attending%20Artist.htm|title=Tribal Gear/Dutdutan - Tattoo Festival|website=dutdutan.com.ph|access-date=June 9, 2017}}</ref> Bahagi ang imahe ni Whang-od sa isang eksibit sa [[Museum ng Royal Ontario|Marangal na Museo ng Ontario]] sa [[Canada]]. ''Tattoos: Ritual. Identity. Obsession.'' ''Art'' ang pamagat ng eksibit at unang ipinakita ito noong Abril 2, 2016.<ref name="exhibit" /> Pinili ng mga nagtatanghal ang larawan mula sa maraming mga larawan mula sa isa pang eksibit sa Musee Du Quai Branly sa [[Paris]].<ref name="exhibit">{{cite web|title=Kalinga tattoo artist’s work draws raves in Toronto museum|url=http://globalnation.inquirer.net/138622/138622|website=Philippine Daily Inquirer|publisher=Global Nation|accessdate=August 22, 2016|last=De la Cruz|first=Jhong|date=April 16, 2016}}</ref> Hindi nila kilala si Whang-od hanggang sa sinabihan sila ng isang bisita.<ref name="exhibit" /> === Pagbisita sa Maynila 2017 === Noong Oktubre 2017, pumunta sina Whang-od kasama nina Palicas at Wigan, ang kanyang mga aprentis at apong babae, sa [[Kalakhang Maynila]] upang ipakita ang kanilang likhang-sining sa ika-66 na tanghalan ng Manila Fame.<ref name=":7">{{Cite news|url=http://www.gmanetwork.com/news/lifestyle/artandculture/630424/netizens-say-manila-fame-trade-show-exploiting-tattoo-artist-apo-whang-od/story/|title=Netizens say Manila FAME trade show exploited tattoo artist Apo Whang-Od|last=Bondoc|first=Marlly Rome|date=October 22, 2017|work=GMA News Online|access-date=October 23, 2017|language=en-US}}</ref><ref>{{Cite news|url=https://coconuts.co/manila/lifestyle/traditional-filipino-tattoo-artist-apo-whang-od-manila/|title=Traditional Filipino tattoo artist Apo Whang Od is in Manila {{!}} Coconuts Manila|date=October 19, 2017|work=Coconuts Manila|access-date=October 20, 2017|language=en-US}}</ref><ref>{{Cite web|url=http://www.laht.com/article.asp?ArticleId=2445076&CategoryId=13003|title=Centenarian Tattoo Artist Draws Thousands of Young Fans in the Philippines|website=www.laht.com|publisher=[[Latin American Herald Tribune]]|access-date=October 23, 2017|archive-date=Oktubre 23, 2017|archive-url=https://web.archive.org/web/20171023173726/http://www.laht.com/article.asp?ArticleId=2445076&CategoryId=13003|url-status=dead}}</ref> Sinamahan sila ng Hukbong Himpapawid ng Pilipinas sa pamamagitan helikopter sa kanilang paglalakbay sa Maynila.<ref name=":8">{{Cite news|url=http://news.abs-cbn.com/life/10/22/17/honored-or-exploited-whang-uds-trip-to-manila-stirs-online-debate|title=Honored or exploited? Whang-ud's trip to Manila stirs online debate|last=Buccat|first=Rhys|date=October 22, 2017|work=ABS-CBN News|access-date=October 23, 2017|language=en-US}}</ref> Bukod sa pagdalo sa tanghalan, nagkita sina Whang-od at [[Coco Martin]], ang kanyang paboritong aktor.<ref>{{Cite news|url=https://www.rappler.com/entertainment/news/185756-tattoo-artist-whang-od-meeting-coco-martin|title=IN PHOTOS: Tattoo artist Whang-od meets Coco Martin|date=October 19, 2017|work=Rappler|access-date=October 23, 2017|language=en}}</ref> Samantala, binisita ni Palicas ang [[Intramuros]] kasama ang iba pang mambabatok sa Kalinga.<ref name=":8" /> Binatikos ang mga tagapag-ayos ng Manila Fame matapos lumitaw ang isang larawan na [[Hindi pangkaraniwang bagay|sumikat]] sa [[Social Media|''social media'']].<ref name=":9">{{Cite news|url=https://www.rappler.com/move-ph/186028-viral-tattoo-artist-whang-od-manila-fame|title=VIRAL: Was Whang Od exploited at Manila FAME?|last=Rey|first=Aika|date=October 22, 2017|work=Rappler|access-date=October 23, 2017|last2=Serafica|first2=Raisa|language=en|archive-date=Oktubre 22, 2017|archive-url=https://web.archive.org/web/20171022104956/https://www.rappler.com/move-ph/186028-viral-tattoo-artist-whang-od-manila-fame|url-status=dead}}</ref> Sa larawan, ipinakita na natutulog si Whang-od sa forum sa tanghalan.<ref name=":10">{{Cite news|url=http://www.interaksyon.com/manila-fame-issues-statement-on-apo-whang-od-exploitation-issue/|title=Manila FAME issues statement on Apo Whang-Od 'exploitation' issue|date=October 23, 2017|work=[[News5|InterAksyon]]|access-date=October 23, 2017|language=en-US}}</ref> Inakusahan ng ilang netizen ang mga nag-ayos ng paggamit kay Whang-od sa pamamagitan ng pagpayag sa kanya na mambtok ng maraming mga kalahok ng kaganapan.<ref name=":7" /> Idinagdag din ng mga kritiko na ang pagkadalo ni Whang-od sa tanghalan ay isang [[Commodification|komodipikasyon]] ng kanyang kultura dahil sa sinigilan ng mga bayarin ang mga kalahok.<ref name=":9" /><ref name=":8" /> Ayon sa Pangulo ng ''Philippine Tattoo Artists Guild'' na si Ricky Sta. Si Ana, hindi alam ng mga pinuno ng nayong Buscalan na mambabatok si Whang-od sa kaganapan at hindi bahagi ng kasunduan sa pagitan ng mga pinuno ng nayon at ng mga tagapag-ayos ng Manila Fame ang pagbabatok sa tanghalan.<ref name=":9" /> Salungat dito, isinaad sa kontrata na pinirmahan ni Whang-od at ng kanyang mga apo para sumali sa kaganapan ang pagbabatok at mga pagsasalita.<ref name=":9" /> Ipinagtanggol ng ''Center for International Trade and Expositions and Missions'' (CITEM), ang tagapag-ayos ng kaganapan, sa pamamagitan ng ''Executive Director'' na si Clayton Tugonon, ang pakikilahok ni Whang-od sa Manila Fame.<ref name=":11">{{Cite news|url=http://cnnphilippines.com/lifestyle/2017/10/22/Manila-FAME-organizers-whang-od.html|title=Manila FAME organizers defend 100-year-old Whang-Od's participation|date=October 22, 2017|work=CNN Philippines|access-date=October 23, 2017|language=en|archive-date=Oktubre 23, 2017|archive-url=https://web.archive.org/web/20171023115923/http://cnnphilippines.com/lifestyle/2017/10/22/Manila-FAME-organizers-whang-od.html|url-status=dead}}</ref> Sinabi niya na dumaan ang pagsasama ng Whang-od sa nasabing kaganapan sa mga matatanda sa nayon ng Kalinga at mga tamang ahensya ng gobyerno: [[Hukbong Himpapawid ng Pilipinas]], [[Hukbong Katihan ng Pilipinas]], [[Pambansang Komisyon sa mga Katutubong Mamamayan]], [[Kagawaran ng Turismo (Pilipinas)|Kagawaran ng Turismo]] at ang [[Kagawaran ng Kalakalan at Industriya (Pilipinas)|Kagawaran ng Kalakalan at Industriya]].<ref name=":10" /> Inaalagaan ang kalusugan ni Whang-od ng isang pangkat na inatasan ng mga tagapag-ayos<ref name=":11" /> habang pinrotektahan ang kanyang paglalakbay ng Hukbong Katihan ng Pilipinas at Hukbong Himpapawid ng Pilipinas.<ref name=":7" /> Nilinaw niya na buong pinamahalaan ng mga matatanda sa Kalinga ang lahat ng kita na nakuha mula sa mga pagbabatok ni Whang-od at ang kanyang mga apo noong tanghalan.<ref name=":10" /> Itinanggi rin niya na mayroong pagsasamantala dahil iginiit ni Whang-od na mambatok at hindi siya mapigilan ng mga tagapag-ayos.<ref name=":7" /> Nagkomento pa siya sa ''viral photo'' na kumalat sa ''social media'' na nagpapakita kay Whang-od na natutulog at sinabi na nainip lang siya sa paghihintay para matapos ang isang talumpati sa pagtitipon.<ref name=":7" /> Nagkomento si Analyn Salvador-Amores, isang Pilipinang dalubtao sa isyu at sinabing dapat may nagtanong kay Whang-od mismo kung talagang pinagsamantalahan siya.<ref name=":17" /> Hinimok din niya na dapat magkaroon ng sensibilidad at pagkamapagdamdam sa kultura, at paggalang sa tradisyon ng mambabatok, hindi alintana kung saan matatagpuan ang praktikante.<ref name=":17" /> Pinuri niya ang mga nag-organisa para sa paghatid kay Whang-od at para sa lahat ng kinakailangang paghahanda ngunit maaaring mas mahusay itong pinlano.<ref name=":17" /> Inalimura niya rin ang mga nag-organisa para sa pagkokordon ng mga mamambatok na nagmukha sila na tilang binayaran na pampublikong tagapaglabas.<ref name=":17" /> Iminungkahi niya na maaaring maging mas maganda sana ang kaganapan kung maraming mga pakikipag-ugnay at hindi eksklusibo.<ref name=":17" /> Sa gitna ng debate ng eksplotasyon, nagpadala si Palicas ng isang [[SMS|mensaheng SMS]] sa mga tagapag-ayos na nagsasabi sa kanila na pinarangalan silang dumalaw sa Maynila at ninais ni Whang-od na makaranas ng iba't ibang kultura.<ref name=":16">{{Cite news|url=https://www.rappler.com/move-ph/186119-whang-od-exploited-manila-fame-dti-citem|title=Whang Od not 'exploited,' says Manila FAME organizers|last=Rey|first=Aika|work=Rappler|access-date=2017-10-23|language=en|archive-date=2017-10-23|archive-url=https://web.archive.org/web/20171023083440/https://www.rappler.com/move-ph/186119-whang-od-exploited-manila-fame-dti-citem|url-status=dead}}</ref> Sinabi rin niya sa isang post sa [[Social Media|social media]] na pumirma sila (ang mga mambabatok) ng isang kontrata para sa kaganapan at nambatok sa kaganapan sa kanilang kagustuhan.<ref name=":18">{{Cite news|url=http://www.philstar.com/headlines/2017/10/24/1752032/whang-ods-grandniece-shuts-down-exploitation-claims|title=Whang-Od’s grandniece shuts down ‘exploitation’ claims|last=Adel|first=Rosette|date=October 24, 2017|work=[[The Philippine Star]]|access-date=October 30, 2017}}</ref> Idinagdag din niya na mamumukha silang mga hangal na tao kung magpatuloy ang mga isyu tungkol sa mga kaganapan.<ref name=":18" /> Nagpaskil sa social media si Eva Oggay, isa pang kamag-anak ng Whang-od, na masaya ang mga Kalinga na bahagi ng kaganapan na dumating sa Maynila at masaya si Whang-od na nakapagkilala siya ng mga tao sa Maynila.<ref name=":16" /> == Mga tampok sa telebisyon == Dumalaw sa Kalinga si [[Lars Krutak]], isang Amerikanong [[antropologo|dalubtao]], noong 2007 at dinokumento ang mga pagbabatok ni Whang-od.<ref name=":15" /> Ang itinampok na episodyo ng ''Tattoo Hunter'', isang serye ni Krutak na may 10 bahagi sa [[Discovery Channel]] ay naging simula ng pagpapahayag ng kulturang Kalinga at Whang-od sa pandaigdigang madla.<ref name=":12" /> Noong 2010, itinampok din siya sa [[i-Witness]], isang dokumentaryong programa sa telebisyon ng [[GMA Network]], na dinokumento ni [[Kara David]].<ref>{{Cite news|url=http://www.gmanetwork.com/news/publicaffairs/iwitness/196315/ang-huling-mambabatok-documentary-by-kara-david/story/|title='Ang Huling Mambabatok' (Documentary by Kara David)|date=July 17, 2010|work=GMA News Online|access-date=October 30, 2017|language=English, Tagalog}}</ref> Noong 2017, itinampok si Whang-od sa seryeng Dayaw ng NCCA at [[ABS-CBN News Channel]], kung saan inilahad ni dating NCCA Chairman Felipe De Leon Jr at Senadora [[Loren Legarda]] ang kanyang mga kontribusyon sa pambansang pagkakakilanlan at pamana ng bansa.<ref name=":1">{{Cite news|url=http://ncca.gov.ph/about-culture-and-arts/in-focus/dayaw-season-2-episode-5/|title=Dayaw Season 2: Our Knowledge, Our Pride|work=National Commission for Culture and the Arts|access-date=April 20, 2017|archive-date=Abril 20, 2017|archive-url=https://web.archive.org/web/20170420145909/http://ncca.gov.ph/about-culture-and-arts/in-focus/dayaw-season-2-episode-5/|url-status=dead}}</ref> Itinampok ang kanyang kwento ng buhay sa Wagas, isang seryng drama sa [[GMA News TV]] noong 2017, kung saan nagpanggap si [[Janine Gutierrez]] bilang si Whang-od.<ref name=":2">{{Cite web|url=http://www.gmanetwork.com/entertainment/showbiznews/news/21824/ang-pag-ibig-ni-whang-od-ngayong-sabado-sa-wagas/story/|title=Ang pag-ibig ni Whang Od ngayong Sabado sa 'Wagas'|trans-title=The Romance of Whang Od this Sunday at 'Wagas'|date=March 1, 2016|website=www.gmanetwork.com|publisher=GMA Network|language=Tagalog|access-date=April 20, 2017}}</ref> == Tingnan din == * [[Kalinga|Kalinga (lalawigan)]] * [[Macli-ing Dulag]] == Mga sanggunian == {{Reflist}} [[Kategorya:Nabubuhay na mga tao]] [[Kategorya:Ipinanganak noong 1917]] [[Kategorya:Pilipinong manlilikha]] [[Kategorya:Mga Pilipino]] f8i7zgtym361c4xmzm401jn7kzxf49l Bisher Al-Khasawneh 0 292579 2165172 2070161 2025-06-16T12:22:00Z InternetArchiveBot 113521 Rescuing 1 sources and tagging 0 as dead.) #IABot (v2.0.9.5 2165172 wikitext text/x-wiki {{Infobox officeholder |honorific_prefix= |name=Bisher Al-Khasawneh |native_name=<!--The person's name in their own language, if different.--> |native_name_lang=<!--ISO 639-1 code, e.g., "fr" for French. If more than one, use {{lang}} in |native_name= instead.--> |honorific_suffix= |image=Bisher Al-Khasawneh (cropped).jpg<!-- Bisher Al-Khasawneh 01.jpg --> |image_size= |image_upright= |smallimage=<!--If this is specified, "image" should not be.--> |alt= |caption=Si Khasawneh noong 2020 |order= | office = [[Punong Ministro ng Jordan]] | monarch = [[Abdullah II of Jordan|Abdullah II]] | term_start = 12 Oktubre 2020 | term_end = | predecessor = [[Omar Razzaz]] | successor = |status=<!--If this is specified, overrides Incumbent.--> |president= |governor_general= |primeminister= |taoiseach= |chancellor= |governor= |vicepresident= |viceprimeminister= |deputy= |lieutenant= |succeeding=<!--For President-elect or equivalent--> |parliamentarygroup= |constituency= |majority= |prior_term= |order2=<!--Can be repeated up to 16 times by changing the number--> |office2=<!--Can be repeated up to 16 times by changing the number--> |term_start2=<!--Can be repeated up to 16 times by changing the number--> |term_end2=<!--Can be repeated up to 16 times by changing the number--> |alongside2=<!--Can be repeated up to 16 times by changing the number--> |monarch2=<!--Can be repeated up to 16 times by changing the number--> |president2=<!--Can be repeated up to 16 times by changing the number--> |governor_general2=<!--Can be repeated up to 16 times by changing the number--> |primeminister2=<!--Can be repeated up to 16 times by changing the number--> |chancellor2=<!--Can be repeated up to 16 times by changing the number--> |taoiseach2=<!--Can be repeated up to 16 times by changing the number--> |governor2=<!--Can be repeated up to 16 times by changing the number--> |vicepresident2=<!--Can be repeated up to 16 times by changing the number--> |viceprimeminister2=<!--Can be repeated up to 16 times by changing the number--> |deputy2=<!--Can be repeated up to 16 times by changing the number--> |lieutenant2=<!--Can be repeated up to 16 times by changing the number--> |succeeding2=<!--Can be repeated up to 16 times by changing the number--> |predecessor2=<!--Can be repeated up to 16 times by changing the number--> |successor2=<!--Can be repeated up to 16 times by changing the number--> |parliamentarygroup2=<!--Can be repeated up to 16 times by changing the number--> |constituency2=<!--Can be repeated up to 16 times by changing the number--> |majority2=<!--Can be repeated up to 16 times by changing the number--> |prior_term2=<!--Can be repeated up to 16 times by changing the number--> |pronunciation= |birth_name=Bisher Hani Al-Khasawneh |birth_date={{Birth date and age|1969|01|27}} |birth_place= |death_date=<!-- {{Death date and age|YYYY|MM|DD|YYYY|MM|DD}} --> |death_place= |death_cause= |resting_place= |resting_place_coordinates= |citizenship= |nationality={{flag|Jordan}} |party= |otherparty=<!--For additional political affiliations--> |height=<!-- "X cm", "X m" or "X ft Y in" plus optional reference (conversions are automatic) --> |spouse=[[Rana Sultan]] |partner=<!--For those with a domestic partner and not married--> |relations= |children=Hani, Zein, and Nour. |parents=<!-- overrides mother and father parameters --> |mother=<!-- may be used (optionally with father parameter) in place of parents parameter (displays "Parent(s)" as label) --> |father=<!-- may be used (optionally with mother parameter) in place of parents parameter (displays "Parent(s)" as label) --> |relatives= |residence= |education= |alma_mater= |occupation= |profession= |known_for= |salary= |net_worth=<!-- Net worth should be supported with a citation from a reliable source --> |cabinet= |committees= |portfolio= |awards=[[Order of the Star of Jordan]], [[Order of Independence (Jordan) |Order of Independence]] |blank1= |data1= |blank2= |data2= |blank3= |data3= |blank4= |data4= |blank5= |data5= |signature= |signature_alt= |website=<!--Military service--> |nickname= |allegiance= |branch= |serviceyears= |rank= |unit= |commands= |battles= |mawards=<!-- for military awards - appears as "Awards" if |awards= is not set --> |military_blank1= |military_data1= |military_blank2= |military_data2= |military_blank3= |military_data3= |military_blank4= |military_data4= |military_blank5= |military_data5=<!--Embedded templates / Footnotes--> |module= |module2= |module3= |module4= |module5= |footnotes= }} Si '''Bisher Al Khasawneh''' ay isang Jordanian Diplomat at Politiko na nagsisilbing Tagapayo sa Haring [[Haring Abdullah II|Abdullah II]] para sa Komunikasyon at Koordinasyon sa [[Ang Royal Hashemite Court|The Royal Hashemite Court]] .<ref>[http://petra.gov.jo/Include/InnerPage.jsp?ID=15149&lang=en&name=en_news petra.gov.jo].</ref><ref>[http://jordanembassyus.org/news/king-stresses-importance-private-sector-enhancing-trust-economy Jordan embassy us] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20190603200231/http://jordanembassyus.org/news/king-stresses-importance-private-sector-enhancing-trust-economy |date=2019-06-03 }}.</ref> Siya ay isang [[Ministro para sa Legal Affairs |Ministro para sa Legal Affairs sa]] pagitan ng 2017 at 2018 <ref>[https://2017.worldscienceforum.org/participants/al-khasawneh-bisher-16255 worldscience forum] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20190603200222/https://2017.worldscienceforum.org/participants/al-khasawneh-bisher-16255 |date=2019-06-03 }}.</ref> at isang [[Ministro ng Ugnayang Panlabas]] sa pagitan ng 2016 at 2017. Si Al-Khasawneh ay isang dating Ambassador ng Jordan patungong [[Ehipto|Egypt]], [[Pransiya|Pransya]] <ref>[http://petra.gov.jo/Include/InnerPage.jsp?ID=11173&lang=en&name=en_news petra jordan].</ref>, [[Kenya]], [[Ethiopia]], [[Unyong Aprikano|Union Union]], [[Ligang Arabo|Liga ng Arab States]], at sa [[UNESCO]] . Nagsilbi rin siya bilang Coordinator General at Direktor ng Peace Proseso ng Negosasyon at Kawanihan ng Negosasyon sa Jordan.<ref>[https://books.google.com/books?id=C4yHDAAAQBAJ&pg=PA104&lpg=PA104&dq=bisher+al+khasawneh&source=bl&ots=JAQpEQfl5g&sig=ACfU3U05GU5eqxtbUt8K42EVT7NKVxCDUg&hl=en&sa=X&ved=2ahUKEwi-5YiBk87iAhWC1aYKHXMeAAs4ChDoATAJegQIBxAB The External Dimension of EU Justice and Home Affairs].</ref> == Mga Kwalipikasyon == * Bachelor degree sa Law mula sa [[Unibersidad ng Jordan|University of Jordan]] . * Executive Diploma sa kontra-radicalization at [[kontra-terorismo]] mula sa [[National Defense University]] . * Executive Diploma sa Public Policies mula sa [[Harvard Kennedy School|John F. Kennedy School of Government]] sa [[Pamantasang Harvard|Harvard University]] . * Master degree sa International Affaires, Diplomacy at Economics mula sa [[SOAS University of London|SOAS, University of London]] . * [[Master of Laws]] sa International Law at [[Doctor of philosophy|Ph.D]] sa Batas mula sa [[London School of Economics|The London School of Economics and Political Science]] .<ref>[https://www.jordantimes.com/sites/default/files/users/emrani/profilesnewministers2016_0.pdf Jordan times] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20190604112200/https://www.jordantimes.com/sites/default/files/users/emrani/profilesnewministers2016_0.pdf |date=2019-06-04 }}.</ref> == Mga Posisyon == * Ministro ng Ugnayang Panlabas. * Ministro ng Legal na Ugnayang Panlabas. * Pangulo ng Legal Committee [[Konseho ng mga Ministro ng Jordan|Council of Ministro ng Jordan]] . * Miyembro ng Economic Development and Services at Social Affairs Committees [[Konseho ng mga Ministro ng Jordan|Council of Ministro ng Jordan]] . * Part time Lecturer sa Faculty of Law sa [[Unibersidad ng Jordan]] at Jordanian Institute of Diplomacy. * [[Direktor ng Heneral|Director General]] ng [[Sentro ng Impormasyon sa Jordan|Jordan Information Center]] . * Tagapayo sa [[Punong Ministro ng Jordan]] sa Bureau of Legislation sa Punong Ministro. * Ambasador ng kaharian ng Hashemite ng jordan hanggang sa cairo. == Mga Gantimpala == * [[Order ng Star ng Jordan|Orden ng Bituwin ng Jordan]] (Pangatlong klase). * [[Order ng Kalayaan (Jordan)|Orden ng Kalayaan]] (Una at pangalawang klase). == Sanggunian == {{Reflist}}{{Portada|jordan}} [[Kategorya:Nabubuhay na mga tao]] [[Kategorya:Ipinanganak noong 1969]] [[Kategorya:Mga politiko ng Jordan]] lzwcv6gdz7dylvnnkaw8cnq2sbgl448 Talaan ng mga punong-abalang lungsod ng Palarong Olimpiko 0 296574 2165219 2137057 2025-06-17T05:25:55Z Cicihwahyuni6 131443 2165219 wikitext text/x-wiki [[File:Olympic_games_host_cities.svg|link={{filepath:Olympic_games_host_cities.svg}}|thumb|400x400px|Mapa ng mga punong-abalang lungsod at bansa ng modern Palarong Olimpiko sa Tag-init (kahel) at Taglamig (asul). {{nobr|Sa [{{filepath:Olympic_games_host_cities.svg}} SVG file na ito,]}} maaring i-tap or itapat sa lungsod upang malaman ang pangalan nito.]] {{Palarong Olimpiko sidebar}}Ito ay talaan ng mga punong-abalang lungsod ng [[Palarong Olimpiko]] sa [[Palarong Olimpiko sa Tag-init|Tag-init]] at [[Palarong Olimpiko sa Taglamig|Taglamig]], simula noong nagsimula ang modernong Olimpiko noong 1896. Mula noon, ang Palaro sa Tag-init ay kadalasan, ngunit hindi palaging, ipinagdiriwang ng apat na taon na kilala bilang Olimpiyad. Sa kasalukuyan, mayroon nang 28 Palarong Olimpiko sa Tag-init na ginanap sa 23 mga lungsod, at 23 Palarong Olimpiko sa Taglamig na ginanap sa 20 mga lungsod. Dagdag dito ang tatlong edisyon ng Palaro sa Tag-init at dalawang edisyon ng Palaro sa Taglamig na itinakdang gaganapin ngunit sa kalaunan ay nakansela dahil sa digmaan: [[Berlin]] (Tag-init) noong [[Palarong Olimpiko sa Tag-init 1916|1916]]; [[Tokyo]]/[[Helsinki]] (Tag-init) at [[Sapporo, Hokkaido|Sapporo]]/Garmisch-Partenkirchen (Taglamig) noong 1940; at [[Londres]] (Tag-init) at [[Cortina d'Ampezzo]], [[Italya]] (Taglamig) noong 1944. Ang Palarong Olimpiko sa Tag-init ng 1906 ay opisyal na pinahintulutan ganapin sa [[Atenas]]. Gayunpaman, noong 1949, napagpasyahan ng [[Pandaigdigang Lupong Olimpiko]] (IOC) na hindi kilalanin ang Palaro ng 1906.<ref>{{cite book|last=Findling|first=John E.|author2=Pelle, Kimberly D.|title=Encyclopedia of the Modern Olympic Movement|publisher=Greenwood Publishing Group|year=2004|pages=41|url=https://books.google.com/?id=QmXi_-Jujj0C|isbn=978-0-313-32278-5}}</ref> Ang [[Palarong Olimpiko ng Kabataan]] ay ginaganap tuwing apat na taon sa magkakasunod na mga kaganapan sa tag-init at taglamig na naaayon sa kasalukuyang format ng Palarong Olimpiko, bagaman baligtad sapagkat ang Palaro sa Taglamig ang ginaganap tuwing luksong taon sa halip na Palaro sa Tag-init. Ang unang edisyon ng Palaro sa Tag-init ay ginanap sa [[Singapore]] mula 14 hanggang 26 Agosto 2010 habang ang unang edisyon ng Palaron sa Taglamig ay ginanap sa Innsbruck, [[Austria|Awstriya]] mula 13 hanggang 22 Enero 2012.<ref name="FIS">{{cite news |date=8 Mayo 2007 |title=FIS in favor of Youth Olympic Games |publisher=[[International Ski Federation|FIS]] |url=http://www.fasterskier.com/racing4278.html |accessdate=20 Mayo 2007 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20070927021042/http://www.fasterskier.com/racing4278.html <!-- Bot retrieved archive --> |archivedate=27 Setyembre 2007}}</ref> Limang lungsod ang napili ng IOC upang pangunahan ng paparating na mga Palarong Olimpiko: Tokyo para sa [[Palarong Olimpiko sa Tag-init 2020]], [[Beijing]] para sa [[Palarong Olimpiko sa Taglamig 2022]], [[Paris]] para sa [[Palarong Olimpiko sa Tag-init 2024]], [[Lungsod ng Milano|Milan]]-Cortina d'Ampezzo para sa [[Palarong Olimpiko sa Taglamig 2026]], at [[Los Angeles, California|Los Angeles]] para sa [[Palarong Olimpiko sa Tag-init 2028]]. Karagdagang dalawang lungsod naman ang napili ng IOC upang pangunahan ang paparating na Palarong Olimpiko ng Kabataan: [[Dakar]] para sa Palarong Olimpiko ng Kabataan sa Tag-init 2022 at ang lalawigan ng [[Gangwon]] para sa Palarong Olimpiko ng Kabataan sa Taglamig 2024. Sa 2022, ang Beijing ang magiging kauna-unahang lungsod na gaganapan ng Palarong Olimpiko sa Tag-init at Taglamig. Labing-isang lungsod na ang naging punong-abala sa Palarong Olimpiko ng higit sa isang beses: Athens ([[Palarong Olimpiko sa Tag-init ng 1896|Palarong Olimpiko sa Tag-init 1896]] at [[Palarong Olimpiko sa Tag-init 2004|2004]]), Paris ([[Palarong Olimpiko sa Tag-init 1900]], 1924 at 2024), Londres ([[Palarong Olimpiko sa Tag-init 1908]], 1948 at [[Palarong Olimpiko sa Tag-init 2012|2012]]), St. Moritz (Palarong Olimpiko sa Taglamig 1928 at 1948), Lake Placid (Palarong Olimpiko sa Taglamig 1932 at 1980), Los Angeles (Palarong Olimpiko sa Tag-init 1932, [[Palarong Olimpiko sa Tag-init 1984|1984]] at 2028), Cortina d'Ampezzo (Palarong Olimpiko sa Taglamig 1956 at 2026), Innsbruck (Palarong Olimpiko sa Taglamig 1964 at 1976 at Palarong Olimpiko ng Kabataan sa Taglamig 2012), Tokyo ([[Palarong Olimpiko sa Tag-init 1964]] at 2020), Lillehammer (Palarong Olimpiko sa Taglamig 1994 at Palarong Olimpiko ng Kabataan sa Taglamig 2016), ang lalawigan ng [[Gangwon]] ([[Palarong Olimpiko sa Taglamig 2018|Pyeongchang) (Palarong Olimpiko sa Taglamig 2018]] at Palarong Olimpiko ng Kabataan sa Taglamig 2024) at Beijing ([[Palarong Olimpiko sa Tag-init 2008]] at Palarong Olimpiko sa Taglamig 2022). Ang [[Estokolmo]] ang pinagganapan ng [[Palarong Olimpiko sa Tag-init 1912]] at pangangabayong bahagi ng Palarong Olimpiko sa Tag-init 1956.{{Ref label|D|d|d}} Ang Londres ang naging unang lungsod na naging abala sa tatlong Palarong Olimpiko sa Tag-init noong 2012. Ang Paris ay magiging pangalawang lungsod na gagawin ito sa Palarong Olimpiko sa Tag-init 2024, na susundan ng Los Angeles bilang ikatlo sa 2028. Ang [[Estados Unidos]] ay naging abala sa walong Olimpikong Laro, higit sa anumang bansa, na sinundan ng [[Pransiya|Pransya]] na may limang edisyon. Ang [[Suwisa]], [[Gran Britanya]], [[Austria|Awstriya]], [[Canada|Kanada]], [[Italya]], [[Hapon]] at [[Alemanya]] ay naging bawat punong-abala sa tatlong Palarong Olimpiko. Naging pangunahing punong-abala ng Palarong Olimpiko ang kontinente ng [[Europa]] (32 edisyon) at [[Kaamerikahan]] (14 na edisyon); pitong palaro naman ang pinangunahan ng [[Asya]] at dalawa naman sa [[Oceania]]. Noong 2010, ang Singapore ang naging kauna-unahang punong-abalang lungsod ng Palarong Olimpiko sa [[Timog-silangang Asya]] para sa kauna-unahang Palarong Olimpiko ng Kabataan, habang ang [[Rio de Janeiro]] ay naging kaunaunahang punong-abalang lungsod ng Palarong Olimpiko sa [[Timog Amerika]] sa [[Palarong Olimpiko sa Tag-init 2016]], kasunod ng [[Lungsod ng Buenos Aires|Buenos Aires]] sa Palarong Olimpiko ng Kabataan sa Tag-init 2018. Ang Palarong Olimpiko ng Kabataan sa Tag-init 2022 sa [[Dakar]] ay magiging kauna-unahang Palaro na gaganapin sa kontinente ng [[Aprika]]. Ang iba pang mga pangunahing rehiyong heograpiya na hindi pa naging punong-abala sa Palarong Olimpiko ay kinabibilangan ng [[Gitnang Silangan|Gitnang Silangang Asya]], [[Gitnang Asya]], ang [[subkontinenteng Indiyano]], [[Gitnang Amerika]] at ang [[Karibe]]. Ang pagpili sa mga punong-abalang lungsod ng Palaro ay karaniwang pinagbobotohan ng mga kasapi ng IOC ng pitong taon ang aga.<ref>{{cite book|title=The Europa World Yearbook|publisher=Taylor and Francis Group|year=2003|pages=247|url=https://books.google.com/?id=XLvU9lroRuUC&pg=PA247&lpg=PA247&dq=olympic+hosts+six+years+in+advance|isbn=978-1-85743-227-5|author1=Group, Taylor Francis}}</ref> Ang proseso ng pagpili ay tumatagal ng humigit-kumulang dalawang taon. Sa unang yugto, ang anumang lungsod sa mundo ay maaaring magsumite ng isang aplikasyon upang maging isang punong-abalang lungsod. Pagkalipas ng 10 buwan, ang kumiteng ehekutibo ng IOC ay magpapasiya kung alin sa mga aplikanteng lungsod ang magiging opisyal na mga kandidato batay sa rekomendasyon ng isang tinalagang kumiteng tagapagsuri na sisiyasat sa mga aplikasyon. Sa ikalawang yugto, ang mga ang mga kandidatong sa pagkapunong-abalang lungsod ay sisiyasatin nang mabuti ng isang kumiteng tagapasuri, at pagkatapos ay magususmite ng huling maikling talaan ng mga lungsod na isasaalang-alang para sa pagpili. Ang punong-abalang lungsod ay pipiliin sa pamamagitan ng pagboto sa sesyon ng IOC, isang pangkalahatang pagpupulong ng mga kasapi ng IOC.<ref>{{cite web|title=Choice of the Host City|work=olympic.org|publisher=International Olympic Committee|url=http://www.olympic.org/uk/organisation/missions/cities_uk.asp|access-date=2009-06-04}}</ref> == Mga punong-abalang lungsod ng Palarong Olimpiko == {| class="sortable wikitable" style="font-size:90%; width:100%;" ! Taon ! style="width:12%;"| Punong-abalang lungsod ! style="width:16%;"| Punong-abalang bansa ! style="width:12%;"| Kontinente ! style="width:8%;"|Tag-init ! style="width:8%;"|Taglamig ! style="width:6%;"|Tag-init<br>(Kabataan) ! style="width:6%;"|Taglamig<br>(Kabataan) ! class="unsortable" |Pagbubukas na seremonya ! class="unsortable" |Pagsasara na seremonya !Sang. |- | rowspan="1" style="text-align:center" |1896 | style="text-align:center" |[[Athens|Atenas]] |{{Flagicon|Kingdom of Greece|1863}} [[Gresya]] | rowspan="2" style="text-align:center" |Europa | style="text-align:center" |[[Palarong Olimpiko sa Tag-init ng 1896|<span style="display:none">S005</span>I]]|| {{N/a|}} || {{N/a|}} || {{N/a|}} |{{Dts|1896-04-06|format=md}} |{{Dts|1896-04-15|format=md}} | |- | rowspan="1" style="text-align:center" |1900 | style="text-align:center" |[[Paris]] |{{Flagcountry|France|1794}} | style="text-align:center" |[[Palarong Olimpiko sa Tag-init 1900|<span style="display:none">S005</span>II]]|| {{N/a|}} || {{N/a|}} || {{N/a|}} |{{Dts|1900-05-14|format=md}} |{{Dts|1900-10-28|format=md}} | |- | rowspan="1" style="text-align:center" |1904 | style="text-align:center" |[[St. Louis|San Luis]]{{Ref label|A|a|a}} |{{Flagcountry|United States|1896}} | style="text-align:center" |Hilagang Amerika | style="text-align:center" |[[Palarong Olimpiko sa Tag-init 1904|<span style="display:none">S005</span>III]]|| {{N/a|}} || {{N/a|}} || {{N/a|}} |{{Dts|1904-07-01|format=md}} |{{Dts|1904-11-23|format=md}} | |- | rowspan="1" style="text-align:center" |1908 | style="text-align:center" |[[London|Londres]]{{Ref label|C|c|c}} |{{Flagicon|GBR}} [[Gran Britanya]] | rowspan="2" style="text-align:center" |Europa | style="text-align:center" |[[Palarong Olimpiko sa Tag-init 1908|<span style="display:none">S005</span>IV]]|| {{N/a|}} || {{N/a|}} || {{N/a|}} |{{Dts|1908-04-27|format=md}} |{{Dts|1908-10-31|format=md}} | |- | rowspan="1" style="text-align:center" |1912 | style="text-align:center" |[[Stockholm|Estokolmo]] |{{Flagcountry|Sweden}} | style="text-align:center" |[[Palarong Olimpiko sa Tag-init 1912|<span style="display:none">S005</span>V]]|| {{N/a|}} || {{N/a|}} || {{N/a|}} |{{Dts|1912-05-05|format=md}} |{{Dts|1912-07-22|format=md}} | |- style="background:#FCC" | rowspan="1" style="text-align:center" |1916 | style="text-align:center" |[[Berlin]] |{{Flagicon|German Empire}} [[Alemanya]] | style="text-align:center" |Europa | style="text-align:center" |[[Palarong Olimpiko sa Tag-init 1916|<span style="display:none">S006</span><s>VI</s>]] | | | | colspan="2" style="text-align:center" |''Ipinagpaliban dulot ng [[World War I|WWI]].'' |<ref name="world war">{{Cite journal |last=Durántez |first=Conrado |date=Abril–Mayo 1997 |title=The Olympic Movement, a twentieth-century phenomenon |url=http://www.la84foundation.org/OlympicInformationCenter/OlympicReview/1997/oreXXVI14/oreXXVI14zl.pdf |url-status=dead |journal=Olympic Review |volume=XXVI |issue=14 |pages=56–57 |doi= |id= |archive-url=https://web.archive.org/web/20120318234618/http://www.la84foundation.org/OlympicInformationCenter/OlympicReview/1997/oreXXVI14/oreXXVI14zl.pdf |archive-date=2012-03-18 |access-date=2020-04-15 |postscript=<!--None-->}}</ref> |- | rowspan="1" style="text-align:center" |1920 | style="text-align:center" |[[Antwerp]]{{Ref label|D|d|d}} |{{Flagcountry|Belgium}} | rowspan="5" style="text-align:center" |Europa | style="text-align:center" |[[Palarong Olimpiko sa Tag-init 1920|<span style="display:none">S007</span>VII]]|| {{N/a|}} || {{N/a|}} || {{N/a|}} |{{Dts|1920-04-20|format=md}} |{{Dts|1920-09-12|format=md}} |<ref>{{Cite web |title=Antwerp 1920 |url=http://www.olympic.org/antwerp-1920-summer-olympics |publisher=olympic.org |accessdate=23 Enero 2011}}</ref> |- | rowspan="2" style="text-align:center" |1924 | style="text-align:center" |Chamonix |{{Flagcountry|France|1794}}|| {{N/a|}} | style="text-align:center" |[[Palarong Olimpiko sa Taglamig 1984|<span style="display:none">W001</span>I]]|| {{N/a|}} || {{N/a|}} |{{Dts|1924-01-25|format=md}} |{{Dts|1924-02-05|format=md}} |<ref>{{Cite web |title=Chamonix 1924 |url=http://www.olympic.org/chamonix-1924-winter-olympics |publisher=olympic.org |accessdate=23 Enero 2011}}</ref> |- | style="text-align:center" |[[Paris]] |{{Flagcountry|France|1794}} | style="text-align:center" |[[Palarong Olimpiko sa Tag-init 1924|<span style="display:none">S008</span>VIII]]|| {{N/a|}} || {{N/a|}} || {{N/a|}} |{{Dts|1924-05-04|format=md}} |{{Dts|1924-07-27|format=md}} |<ref>{{Cite web |title=Paris 1924 |url=http://www.olympic.org/paris-1924-summer-olympics |publisher=olympic.org |accessdate=23 Enero 2011}}</ref> |- | rowspan="2" style="text-align:center" |1928 | style="text-align:center" |San Moritz |{{Flagicon|Switzerland}} [[Suwisa]]|| {{N/a|}} | style="text-align:center" |[[Palarong Olimpiko sa Taglamig 1928|<span style="display:none">W002</span>II]]|| {{N/a|}} || {{N/a|}} |{{Dts|1928-02-11|format=md}} |{{Dts|1928-02-19|format=md}} |<ref>{{Cite web |title=St. Moritz 1928 |url=http://www.olympic.org/st-moritz-1928-winter-olympics |publisher=olympic.org |accessdate=23 Enero 2011}}</ref> |- | style="text-align:center" |[[Amsterdam]] |{{Flagicon|Netherlands}} [[Olanda]] | style="text-align:center" |[[Palarong Olimpiko sa Tag-init 1928|<span style="display:none">S009</span>IX]]|| {{N/a|}} || {{N/a|}} || {{N/a|}} |{{Dts|1928-05-17|format=md}} |{{Dts|1928-08-12|format=md}} |<ref>{{Cite web |title=Amsterdam 1928 |url=http://www.olympic.org/amsterdam-1928-summer-olympics |publisher=olympic.org |accessdate=23 Enero 2011}}</ref> |- | rowspan="2" style="text-align:center" |1932 | style="text-align:center" |Lawang Plasido |{{Flagcountry|United States|1912}} | rowspan="2" style="text-align:center" |Hilagang Amerika|| {{N/a|}} | style="text-align:center" |[[Palarong Olimpiko sa Taglamig 1932|<span style="display:none">W003</span>III]]|| {{N/a|}} || {{N/a|}} |{{Dts|1932-02-04|format=md}} |{{Dts|1932-02-15|format=md}} |<ref>{{Cite web |title=Lake Placid 1932 |url=http://www.olympic.org/lake-placid-1932-winter-olympics |publisher=olympic.org |accessdate=23 Enero 2011}}</ref> |- | style="text-align:center" |[[Los Angeles]] |{{Flagcountry|United States|1912}} | style="text-align:center" |[[Palarong Olimpiko sa Tag-init 1932|<span style="display:none">S010</span>X]]|| {{N/a|}} || {{N/a|}} || {{N/a|}} |{{Dts|1932-07-30|format=md}} |{{Dts|1932-08-14|format=md}} |<ref>{{Cite web |title=Los Angeles 1932 |url=http://www.olympic.org/los-angeles-1932-summer-olympics |publisher=olympic.org |accessdate=23 Enero 2011}}</ref> |- | rowspan="2" style="text-align:center" |1936 | style="text-align:center" |Garmisch-Partenkirchen |{{flagicon|Germany|Nazi}} [[Alemanyang Nazi]] | rowspan="2" style="text-align:center" |Europa|| {{N/a|}} | style="text-align:center" |[[Palarong Olimpiko sa Taglamig 1936|<span style="display:none">W004</span>IV]]|| {{N/a|}} || {{N/a|}} |{{Dts|1936-02-06|format=md}} |{{Dts|1936-02-16|format=md}} |<ref>{{Cite web |title=Garmisch-Partenkirchen 1936 |url=http://www.olympic.org/garmisch-partenkirchen-1936-winter-olympics |publisher=olympic.org |accessdate=23 Enero 2011}}</ref> |- | style="text-align:center" |[[Berlin]] |{{flagicon|Germany|Nazi}} [[Alemanyang Nazi]] | style="text-align:center" |[[Palarong Olimpiko sa Tag-init 1936|<span style="display:none">S011</span>XI]]|| {{N/a|}} || {{N/a|}} || {{N/a|}} |{{Dts|1936-08-01|format=md}} |{{Dts|1936-08-16|format=md}} |<ref>{{Cite web |title=Berlin 1936 |url=http://www.olympic.org/berlin-1936-summer-olympics |publisher=olympic.org |accessdate=23 Enero 2011}}</ref> |- style="background:#FCC" | rowspan="2" style="text-align:center" |1940 | style="text-align:center" |[[Sapporo]]<br>Garmisch-Partenkirchen{{Ref label|E|e|e}} |{{Flagicon|Empire of Japan}} [[Imperyo ng Hapon|Imperyong Hapon]]<br>{{flagicon|Germany|Nazi}} [[Alemanyang Nazi]] | rowspan="2" style="text-align:center" |Asya<br>Europa | style="text-align:center" | | style="text-align:center" |[[Palarong Olimpiko sa Taglamig 1940|<span style="display:none">W005a</span><s>V</s>]] | | | colspan="2" rowspan="4" style="text-align:center" |''Ipinagpaliban dulot ng'' ''[[World War II|WWII]].'' | rowspan="4" |<ref name="world war" /> |- style="background:#FCC" | style="text-align:center" |[[Tokyo]]<br>[[Helsinki]]{{Ref label|F|f|f}} |{{Flagicon|Empire of Japan}} [[Imperyo ng Hapon|Imperyong Hapon]]<br>{{flagicon|Finland}} [[Pinlandiya]] | style="text-align:center" |[[Palarong Olimpiko sa Tag-init 1940|<span style="display:none">S012</span><s>XII</s>]] | | | |- style="background:#FCC" | rowspan="2" style="text-align:center" |1944 | style="text-align:center" |[[Cortina d'Ampezzo]] |{{Flagicon|Kingdom of Italy}} [[Italya]] | rowspan="2" style="text-align:center" |Europa | style="text-align:center" | | style="text-align:center" |[[Palarong Olimpiko sa Taglamig 1944|<span style="display:none">W005b</span><s>V</s>]] | | |- style="background:#FCC" | style="text-align:center" |[[London|Londres]] |{{Flagicon|GBR}} [[Gran Britanya]] | style="text-align:center" |[[Palarong Olimpiko sa Tag-init 1944|<span style="display:none">S013</span><s>XIII</s>]] | | | |- | rowspan="2" style="text-align:center" |1948 | style="text-align:center" |San Moritz |{{Flagicon|Switzerland}} [[Suwisa]] | rowspan="5" style="text-align:center" |Europa|| {{N/a|}} | style="text-align:center" |[[Palarong Olimpiko sa Taglamig 1948|<span style="display:none">W005c</span>V]]|| {{N/a|}} || {{N/a|}} |{{Dts|1948-01-30|format=md}} |{{Dts|1948-02-08|format=md}} | |- | style="text-align:center" |[[London|Londres]] |{{Flagicon|GBR}} [[Gran Britanya]] | style="text-align:center" |[[Palarong Olimpiko sa Tag-init 1948|<span style="display:none">S014</span>XIV]]|| {{N/a|}} || {{N/a|}} || {{N/a|}} |{{Dts|1948-07-29|format=md}} |{{Dts|1948-08-14|format=md}} | |- | rowspan="2" style="text-align:center" |1952 | style="text-align:center" |[[Oslo]] |{{Flagicon|Norway}} [[Noruwega]]|| {{N/a|}} | style="text-align:center" |[[Palarong Olimpiko sa Taglamig 1952|<span style="display:none">W006</span>VI]]|| {{N/a|}} || {{N/a|}} |{{Dts|1952-02-14|format=md}} |{{Dts|1952-02-25|format=md}} | |- | style="text-align:center" |[[Helsinki]] |{{flagicon|Finland}} [[Pinlandiya]] | style="text-align:center" |[[Palarong Olimpiko sa Tag-init 1952|<span style="display:none">S015</span>XV]]|| {{N/a|}} || {{N/a|}} || {{N/a|}} |{{Dts|1952-07-19|format=md}} |{{Dts|1952-08-03|format=md}} | |- | rowspan="2" style="text-align:center" |1956 | style="text-align:center" |[[Cortina d'Ampezzo]] |{{Flagcountry|Italy}}|| {{N/a|}} | style="text-align:center" |[[Palarong Olimpiko sa Taglamig 1956|<span style="display:none">W007</span>VII]]|| {{N/a|}} || {{N/a|}} |{{Dts|1956-01-26|format=md}} |{{Dts|1956-02-05|format=md}} | |- | style="text-align:center" |[[Melbourne]]<br>[[Stockholm|Estokolmo]] {{Ref label|G|g|g}} |{{flagicon|Australia}} [[Australia|Awstralya]]<br>{{flagicon|Sweden}} [[Sweden|Suwesa]]{{cref|B}} | style="text-align:center" |Oceania<br>Europa | style="text-align:center" |[[Palarong Olimpiko sa Tag-init 1956|<span style="display:none">S016</span>XVI]]|| {{N/a|}} || {{N/a|}} || {{N/a|}} |{{Dts|1956-11-22|format=md}}<br>{{Dts|1956-06-10|format=md}} |{{Dts|1956-12-08|format=md}}<br>{{Dts|1956-06-17|format=md}} | |- | rowspan="2" style="text-align:center" |1960 | style="text-align:center" |Lambak Squaw |{{Flagcountry|United States|1959}} | style="text-align:center" |Hilagang Amerika|| {{N/a|}} | style="text-align:center" |[[Palarong Olimpiko sa Taglamig 1960|<span style="display:none">W008</span>VIII]]|| {{N/a|}} || {{N/a|}} |{{Dts|1960-02-18|format=md}} |{{Dts|1960-02-28|format=md}} | |- | style="text-align:center" |[[Rome|Roma]] |{{Flagcountry|Italy}} | rowspan="2" style="text-align:center" |Europa | style="text-align:center" |[[Palarong Olimpiko sa Tag-init 1960|<span style="display:none">S017</span>XVII]]|| {{N/a|}} || {{N/a|}} || {{N/a|}} |{{Dts|1960-08-25|format=md}} |{{Dts|1960-09-11|format=md}} | |- | rowspan="2" style="text-align:center" |1964 | style="text-align:center" |Innsbruck |{{Flagicon|Austria}} [[Austria|Awstriya]]|| {{N/a|}} | style="text-align:center" |[[Palarong Olimpiko sa Taglamig 1964|<span style="display:none">W009</span>IX]]|| {{N/a|}} || {{N/a|}} |{{Dts|1964-01-29|format=md}} |{{Dts|1964-02-09|format=md}} | |- | style="text-align:center" |[[Tokyo]] |{{flagicon|Japan}} [[Hapon]] | style="text-align:center" |Asya | style="text-align:center" |[[Palarong Olimpiko sa Tag-init 1964|<span style="display:none">S018</span>XVIII]]|| {{N/a|}} || {{N/a|}} || {{N/a|}} |{{Dts|1964-10-10|format=md}} |{{Dts|1964-10-24|format=md}} | |- | rowspan="2" style="text-align:center" |1968 | style="text-align:center" |Grenoble |{{Flagcountry|France}} | style="text-align:center" |Europa|| {{N/a|}} | style="text-align:center" |[[Palarong Olimpiko sa Taglamig 1968|<span style="display:none">W010</span>X]]|| {{N/a|}} || {{N/a|}} |{{Dts|1968-02-06|format=md}} |{{Dts|1968-02-18|format=md}} | |- | style="text-align:center" |[[Mexico City|Lungsod ng Mehiko]] |{{flagicon|Mexico}} [[Mehiko]] | style="text-align:center" |Hilagang Amerika | style="text-align:center" |[[Palarong Olimpiko sa Tag-init 1968|<span style="display:none">S019</span>XIX]]|| {{N/a|}} || {{N/a|}} || {{N/a|}} |{{Dts|1968-10-12|format=md}} |{{Dts|1968-10-27|format=md}} | |- | rowspan="2" style="text-align:center" |1972 | style="text-align:center" |[[Sapporo]] |{{flagicon|Japan}} [[Hapon]] | style="text-align:center" |Asya|| {{N/a|}} | style="text-align:center" |[[Palarong Olimpiko sa Taglamig 1972|<span style="display:none">W011</span>XI]]|| {{N/a|}} || {{N/a|}} |{{Dts|1972-02-03|format=md}} |{{Dts|1972-02-13|format=md}} | |- | style="text-align:center" |[[Munich|Myunik]] |{{flagicon|West Germany}} [[Kanlurang Alemanya]] | rowspan="2" style="text-align:center" |Europa | style="text-align:center" |[[Palarong Olimpiko sa Tag-init 1972|<span style="display:none">S020</span>XX]]|| {{N/a|}} || {{N/a|}} || {{N/a|}} |{{Dts|1972-08-26|format=md}} |{{Dts|1972-09-11|format=md}} | |- | rowspan="2" style="text-align:center" |1976 | style="text-align:center" |Innsbruck{{Ref label|J|j|j}} |{{Flagicon|Austria}} [[Austria|Awstriya]]|| {{N/a|}} | style="text-align:center" |[[Palarong Olimpiko sa Taglamig 1976|<span style="display:none">W012</span>XII]]|| {{N/a|}} || {{N/a|}} |{{Dts|1976-02-04|format=md}} |{{Dts|1976-02-15|format=md}} | |- | style="text-align:center" |[[Montreal]] |{{Flagicon|Canada}} [[Canada|Kanada]] | rowspan="2" style="text-align:center" |Hilagang Amerika | style="text-align:center" |[[Palarong Olimpiko sa Tag-init 1976|<span style="display:none">S021</span>XXI]]|| {{N/a|}} || {{N/a|}} || {{N/a|}} |{{Dts|1976-07-17|format=md}} |{{Dts|1976-08-01|format=md}} | |- | rowspan="2" style="text-align:center" |1980 | style="text-align:center" |Lawang Plasido |{{Flagcountry|United States}}|| {{N/a|}} | style="text-align:center" |[[Palarong Olimpiko sa Taglamig 1980|<span style="display:none">W013</span>XIII]]|| {{N/a|}} || {{N/a|}} |{{Dts|1980-02-13|format=md}} |{{Dts|1980-02-24|format=md}} | |- | style="text-align:center" |[[Moscow|Moskow]] |{{Flagcountry|Soviet Union|1955}} | style="text-align:center" |Europa{{Ref label|H|h|h}} | style="text-align:center" |[[Palarong Olimpiko sa Tag-init 1980|<span style="display:none">S022</span>XXII]]|| {{N/a|}} || {{N/a|}} || {{N/a|}} |{{Dts|1980-07-19|format=md}} |{{Dts|1980-08-03|format=md}} | |- | rowspan="2" style="text-align:center" |1984 | style="text-align:center" |[[Sarajevo]] |{{Flagcountry|SFR Yugoslavia}} | style="text-align:center" |Europa|| {{N/a|}} | style="text-align:center" |[[Palarong Olimpiko sa Taglamig ng 1984|<span style="display:none">W014</span>XIV]]|| {{N/a|}} || {{N/a|}} |{{Dts|1984-02-07|format=md}} |{{Dts|1984-02-19|format=md}} | |- | style="text-align:center" |[[Los Angeles]] |{{Flagcountry|United States}} | rowspan="2" style="text-align:center" |Hilagang Amerika | style="text-align:center" |[[Palarong Olimpiko sa Tag-init 1984|<span style="display:none">S023</span>XXIII]]|| {{N/a|}} || {{N/a|}} || {{N/a|}} |{{Dts|1984-07-28|format=md}} |{{Dts|1984-08-12|format=md}} | |- | rowspan="2" style="text-align:center" |1988 | style="text-align:center" |[[Calgary]] |{{Flagicon|Canada}} [[Canada|Kanada]]|| {{N/a|}} | style="text-align:center" |[[Palarong Olimpiko sa Taglamig 1988|<span style="display:none">W015</span>XV]]|| {{N/a|}} || {{N/a|}} |{{Dts|1988-02-13|format=md}} |{{Dts|1988-02-28|format=md}} | |- | style="text-align:center" |[[Seoul]] |{{Flagcountry|South Korea|1984}} | style="text-align:center" |Asya | style="text-align:center" |[[Palarong Olimpiko sa Tag-init 1988|<span style="display:none">S024</span>XXIV]]|| {{N/a|}} || {{N/a|}} || {{N/a|}} |{{Dts|1988-09-17|format=md}} |{{Dts|1988-10-02|format=md}} | |- | rowspan="2" style="text-align:center" |1992 | style="text-align:center" |Albertville |{{Flagcountry|France}} | rowspan="3" style="text-align:center" |Europa|| {{N/a|}} | style="text-align:center" |[[Palarong Olimpiko sa Taglamig 1992|<span style="display:none">W016</span>XVI]]|| {{N/a|}} || {{N/a|}} |{{Dts|1992-02-08|format=md}} |{{Dts|1992-02-23|format=md}} | |- | style="text-align:center" |[[Barcelona|Barselona]] |{{Flagcountry|Spain}} | style="text-align:center" |[[Palarong Olimpiko sa Tag-init 1992|<span style="display:none">S025</span>XXV]]|| {{N/a|}} || {{N/a|}} || {{N/a|}} |{{Dts|1992-07-25|format=md}} |{{Dts|1992-08-09|format=md}} | |- | rowspan="1" style="text-align:center" |1994 | style="text-align:center" |Lillehammer |{{Flagicon|Norway}} [[Noruwega]]|| {{N/a|}} | style="text-align:center" |[[Palarong Olimpiko sa Taglamig 1994|<span style="display:none">W017</span>XVII]]|| {{N/a|}} || {{N/a|}} |{{Dts|1994-02-12|format=md}} |{{Dts|1994-02-27|format=md}} | |- | rowspan="1" style="text-align:center" |1996 | style="text-align:center" |[[Atlanta]] |{{Flagcountry|United States}} | style="text-align:center" |Hilagang Amerika | style="text-align:center" |[[Palarong Olimpiko sa Tag-init 1996|<span style="display:none">S026</span>XXVI]]|| {{N/a|}} || {{N/a|}} || {{N/a|}} |{{Dts|1996-07-19|format=md}} |{{Dts|1996-08-04|format=md}} | |- | rowspan="1" style="text-align:center" |1998 | style="text-align:center" |[[Nagano, Nagano|Nagano]] |{{flagicon|Japan}} [[Hapon]] | style="text-align:center" |Asya|| {{N/a|}} | style="text-align:center" |[[Palarong Olimpiko sa Taglamig 1998|<span style="display:none">W018</span>XVIII]]|| {{N/a|}} || {{N/a|}} |{{Dts|1998-02-07|format=md}} |{{Dts|1998-02-22|format=md}} | |- | rowspan="1" style="text-align:center" |2000 | style="text-align:center" |[[Sydney|Sidney]] |{{flagicon|Australia}} [[Australia|Awstralya]] | style="text-align:center" |Oceania | style="text-align:center" |[[Palarong Olimpiko sa Tag-init 2000|<span style="display:none">S027</span>XXVII]]|| {{N/a|}} || {{N/a|}} || {{N/a|}} |{{Dts|2000-09-15|format=md}} |{{Dts|2000-10-01|format=md}} | |- | rowspan="1" style="text-align:center" |2002 | style="text-align:center" |[[Salt Lake City|Lungsod ng Lawang Asin]] |{{Flagcountry|United States}} | style="text-align:center" |Hilagang Amerika|| {{N/a|}} | style="text-align:center" |[[Palarong Olimpiko sa Taglamig 2002|<span style="display:none">W019</span>XIX]]|| {{N/a|}} || {{N/a|}} |{{Dts|2002-02-08|format=md}} |{{Dts|2002-02-24|format=md}} | |- | rowspan="1" style="text-align:center" |2004 | style="text-align:center" |[[Athens|Atenas]] |{{flagicon|Greece}} [[Gresya]] | rowspan="2" style="text-align:center" |Europa | style="text-align:center" |[[Palarong Olimpiko sa Tag-init 2004|<span style="display:none">S028</span>XXVIII]]|| {{N/a|}} || {{N/a|}} || {{N/a|}} |{{Dts|2004-08-13|format=md}} |{{Dts|2004-08-29|format=md}} | |- | rowspan="1" style="text-align:center" |2006 | style="text-align:center" |[[Turin|Turino]] |{{Flagcountry|Italy|2003}}|| {{N/a|}} | style="text-align:center" |[[Palarong Olimpiko sa Taglamig 2006|<span style="display:none">W020</span>XX]]|| {{N/a|}} || {{N/a|}} |{{Dts|2006-02-10|format=md}} |{{Dts|2006-02-26|format=md}} | |- | rowspan="1" style="text-align:center" |2008 | style="text-align:center" |[[Beijing]]{{Ref label|I|i|i}} |{{Flagcountry|China}} | style="text-align:center" |Asya | style="text-align:center" |[[Palarong Olimpiko sa Tag-init 2008|<span style="display:none">S029</span>XXIX]]|| {{N/a|}} || {{N/a|}} || {{N/a|}} |{{Dts|2008-08-08|format=md}} |{{Dts|2008-08-24|format=md}} | |- | rowspan="2" style="text-align:center" |2010 | style="text-align:center" |[[Vancouver]] |{{Flagicon|Canada}} [[Canada|Kanada]] | style="text-align:center" |Hilagang Amerika|| {{N/a|}} | style="text-align:center" |[[Palarong Olimpiko sa Taglamig 2010|<span style="display:none">W021</span>XXI]]|| {{N/a|}} || {{N/a|}} |{{Dts|2010-02-12|format=md}} |{{Dts|2010-02-28|format=md}} | |- | style="text-align:center" |[[Singapore|Singgapur]] |{{flagicon|Singapore}} [[Singapore|Singgapur]] | style="text-align:center" |Asya|| {{N/a|}} || {{N/a|}} | style="text-align:center" |[[Palarong Olimpiko ng Kabataan sa Tag-init 2010|<span style="display:none">SY01</span>I]]|| {{N/a|}} |{{Dts|2010-08-14|format=md}} |{{Dts|2010-08-26|format=md}} | |- | rowspan="2" style="text-align:center" |2012 | style="text-align:center" |Innsbruck |{{Flagicon|Austria}} [[Austria|Awstriya]] | rowspan="3" style="text-align:center" |Europa|| {{N/a|}} || {{N/a|}} || {{N/a|}} | style="text-align:center" |[[Palarong Olimpiko ng Kabataan sa Taglamig 2012|<span style="display:none">WY01</span>I]] |{{Dts|2012-01-13|format=md}} |{{Dts|2012-01-22|format=md}} | |- | style="text-align:center" |[[London|Londres]] |{{Flagicon|GBR}} [[Gran Britanya]] | style="text-align:center" |[[Palarong Olimpiko sa Tag-init 2012|<span style="display:none">S030</span>XXX]]|| {{N/a|}} || {{N/a|}} || {{N/a|}} |{{Dts|2012-07-27|format=md}} |{{Dts|2012-08-12|format=md}} | |- | rowspan="2" style="text-align:center" |2014 | style="text-align:center" |[[Sochi]] |{{Flagcountry|Russia}}|| {{N/a|}} | style="text-align:center" |[[Palarong Olimpiko sa Taglamig 2014|<span style="display:none">W022</span>XXII]]|| {{N/a|}} || {{N/a|}} |{{Dts|2014-02-07|format=md}} |{{Dts|2014-02-23|format=md}} | |- | style="text-align:center" |[[Nanjing]] |{{Flagcountry|China}} | style="text-align:center" |Asya|| {{N/a|}} || {{N/a|}} | style="text-align:center" |[[Palarong Olimpiko ng Kabataan sa Tag-init 2014|<span style="display:none">SY02</span>II]]|| {{N/a|}} |{{Dts|2014-08-16|format=md}} |{{Dts|2014-08-28|format=md}} | |- | rowspan="2" style="text-align:center" |2016 | style="text-align:center" |Lillehammer |{{Flagicon|Norway}} [[Noruwega]] | style="text-align:center" |Europa|| {{N/a|}} || {{N/a|}} || {{N/a|}} | style="text-align:center" |[[Palarong Olimpiko ng Kabataan sa Taglamig 2016|<span style="display:none">WY02</span>II]] |{{Dts|2016-02-12|format=md}} |{{Dts|2016-02-21|format=md}} | |- | style="text-align:center" |[[Rio de Janeiro]] |{{flagicon|Brazil}} [[Brasil]] | style="text-align:center" |Timog Amerika | style="text-align:center" |[[Palarong Olimpiko sa Tag-init 2016|<span style="display:none">S031</span>XXXI]]|| {{N/a|}} || {{N/a|}} || {{N/a|}} |{{Dts|2016-08-05|format=md}} |{{Dts|2016-08-21|format=md}} | |- | rowspan="2" style="text-align:center" |2018 | style="text-align:center" |Pyeongchang |{{Flagcountry|South Korea}} | style="text-align:center" |Asya|| {{N/a|}} | style="text-align:center" |[[Palarong Olimpiko sa Taglamig 2018|<span style="display:none">W023</span>XXIII]]|| {{N/a|}} || {{N/a|}} |{{Dts|2018-02-09|format=md}} |{{Dts|2018-02-25|format=md}} | |- | style="text-align:center" |[[Buenos Aires]] |{{Flagicon|Argentina}} [[Arhentina]] | style="text-align:center" |Timog Amerika|| {{N/a|}} || {{N/a|}} | style="text-align:center" |[[Palarong Olimpiko ng Kabataan sa Tag-init 2018|<span style="display:none">SY03</span>III]]|| {{N/a|}} |{{Dts|2018-10-06|format=md}} |{{Dts|2018-10-18|format=md}} | |- | rowspan="1" style="text-align:center" |2020 | style="text-align:center" |Lausanne |{{Flagicon|Switzerland}} [[Suwisa]] | style="text-align:center" |Europa|| {{N/a|}} || {{N/a|}} || {{N/a|}} | style="text-align:center" |[[Palarong Olimpiko ng Kabataan sa Taglamig 2020|<span style="display:none">WY03</span>III]] |{{Dts|2020-01-09|format=md}} |{{Dts|2020-01-22|format=md}} | |- style="background:lightgrey" | rowspan="1" style="text-align:center" |2021 | style="text-align:center" |[[Tokyo]] |{{flagicon|Japan}} [[Hapon]] | rowspan="1" style="text-align:center" |Asya | style="text-align:center" |[[Palarong Olimpiko sa Tag-init 2020|<span style="display:none">S032</span>XXXII]] | rowspan="1" | | rowspan="1" | | rowspan="1" | |{{Dts|2021-07-23|format=md}}<ref>{{cite web |last1=IOC Media Relations Team |title=IOC, IPC, TOKYO 2020 ORGANISING COMMITTEE AND TOKYO METROPOLITAN GOVERNMENT ANNOUNCE NEW DATES FOR THE OLYMPIC AND PARALYMPIC GAMES TOKYO 2020 |url=https://www.olympic.org/news/ioc-ipc-tokyo-2020-organising-committee-and-tokyo-metropolitan-government-announce-new-dates-for-the-olympic-and-paralympic-games-tokyo-2020 |website=olympic.org |accessdate=30 Marso 2020}}</ref> |{{Dts|2021-08-08|format=md}}{{Ref label|K|k|k}} | |- | style="text-align:center" |2022 | style="text-align:center" |[[Beijing]] |{{Flagcountry|China}} | rowspan="1" style="text-align:center" |Asya|| {{N/a|}} | style="text-align:center" |[[Palarong Olimpiko sa Taglamig 2022|<span style="display:none">W024</span>XXIV]]|| {{N/a|}} || {{N/a|}} |{{Dts|2022-02-04|format=md}} |{{Dts|2022-02-20|format=md}} | |- | rowspan="2" style="text-align:center" |2024 | style="text-align:center" |Gangwon |{{Flagcountry|South Korea}} | rowspan="1" style="text-align:center" |Asya|| {{N/a|}} || {{N/a|}} || {{N/a|}} | style="text-align:center" |[[Palarong Olimpiko ng Kabataan sa Taglamig 2024|<span style="display:none">WY03</span>IV]] |{{Dts|2024-01-19|format=md}} |{{Dts|2024-02-02|format=md}} | |- | style="text-align:center" |[[Paris]] |{{Flagcountry|France}} | rowspan="3" style="text-align:center" |Europa | style="text-align:center" |[[Palarong Olimpiko sa Tag-init 2024|<span style="display:none">S033</span>XXXIII]]|| {{N/a|}} || {{N/a|}} || {{N/a|}} |{{Dts|2024-07-26|format=md}} |{{Dts|2024-08-11|format=md}} | |- | rowspan="2" style="text-align:center" |2026 | style="text-align:center" |[[Dakar]] |{{Flagcountry|Senegal}}|| {{N/a|}} || {{N/a|}} | style="text-align:center" |[[Palarong Olimpiko ng Kabataan sa Tag-init 2022|<span style="display:none">SY04</span>IV]]|| {{N/a|}} | style="text-align:center" |{{Dts|2022-10-22|format=md}} |{{Dts|2022-11-09|format=md}} | |- | style="text-align:center" |[[Milan]]<br>[[Cortina d'Ampezzo]] |{{Flagcountry|Italy}}|| {{N/a|}} | style="text-align:center" |[[Palarong Olimpiko sa Taglamig 2026|<span style="display:none">W025</span>XXV]]|| {{N/a|}} || {{N/a|}} |{{Dts|2026-02-06|format=md}} |{{Dts|2026-02-22|format=md}} | |- | rowspan="2" style="text-align:center" |2028 | style="text-align:center" |[[Los Angeles]] |{{Flagcountry|United States}} | style="text-align:center" |Hilagang Amerika | style="text-align:center" |<span style="display:none">S034</span>[[Palarong Olimpiko sa Tag-init 2028|XXXIV]]|| {{N/a|}} || {{N/a|}} || {{N/a|}} |{{Dts|2028-07-21|format=md}} |{{Dts|2028-08-06|format=md}} | |- | colspan="3" style="text-align:center" |''Hinaharap na kaganapang Palarong Olimpiko ng Kabataan sa Taglamig''|| {{N/a|}} || {{N/a|}} || {{N/a|}} | style="text-align:center" |[[Palarong Olimpiko ng Kabataan sa Taglamig 2028|<span style="display:none">WY05</span>V]] | colspan="2" style="text-align:center" |''Hinaharap na kaganapan'' | |- | rowspan="2" style="text-align:center" |2030 | colspan="3" style="text-align:center" |''Hinaharap na kaganapang Palarong Olimpiko sa Taglamig''|| {{N/a|}} | style="text-align:center" |[[Palarong Olimpiko sa Taglamig 2030|<span style="display:none">W025</span>XXVI]]|| {{N/a|}} || {{N/a|}} | colspan="2" style="text-align:center" |''Hinaharap na kaganapan'' | |- | colspan="3" style="text-align:center" |''Hinaharap na kaganapang Palarong Olimpiko ng Kabataan sa Tag-init''|| {{N/a|}} || {{N/a|}} | style="text-align:center" |[[Palarong Olimpiko ng Kabataan sa Tag-init 2022|V]]|| {{N/a|}} | colspan="2" style="text-align:center" |''Hinaharap na kaganapan'' | |} === Mga punong-abalang lungsod ng ilang Palarong Olimipiko sa Tag-init, Taglamig at ng Kabataan === {| class="sortable wikitable" style="font-size: 95%; width: 100%" " |+Talaan ng mga punong-abalang lungsod na nagdaos ng ilang edisyon ng Palarong Olimpiko !Hanay ! style="width:12%;"| Punong-abalang lungsod ! style="width:16%;"| Punong-abalang bansa ! style="width:12%;"| Kontinente ! style="width:16%;"|Tag-init ! style="width:16%;"|Taglamig ! style="width:14%;"|Tag-init<br>(Kabataan) ! style="width:14%;"|Taglamig<br>(Kabataan) ! Kabuuan |- | style="text-align:center" rowspan="4" |1 | style="text-align:center" |[[London]] |{{Flagicon|GBR}} [[Gran Britanya]] | rowspan="2" style="text-align:center" |Europa |3 ([[1908|1908]], [[1948|1948]], [[2012|2012]])|| {{N/a|}} || {{N/a|}} || {{N/a|}} | style="text-align:center" rowspan="4" |3 |- | style="text-align:center" |[[Paris]] |{{Flagcountry|France}} |3 ([[1900|1900]], [[1924|1924]], ''[[2024|2024]]'')|| {{N/a|}} || {{N/a|}} || {{N/a|}} |- | style="text-align:center" |[[Los Angeles]] |{{Flagcountry|United States}} | style="text-align:center" |Hilangang Amerika |3 ([[1932|1932]], [[1984|1984]], ''[[2028|2028]]'')|| {{N/a|}} || {{N/a|}} || {{N/a|}} |- | style="text-align:center" |[[Innsbruck]] |{{Flagicon|Austria}} [[Austria|Awstriya]] | style="text-align:center" rowspan="2" |Europa|| {{N/a|}} |2 ([[1968|1968]], [[1976|1976]])|| {{N/a|}} |1 ([[2012 Winter Youth Olympics|2012]]) |- | style="text-align:center" rowspan="8" |5 | style="text-align:center" |[[Athens]] |{{flagicon|Greece}} [[Gresya]] |2 ([[1896|1896]], [[2004|2004]])|| {{N/a|}} || {{N/a|}} || {{N/a|}} | style="text-align:center" rowspan="8" |2 |- | style="text-align:center" |[[Tokyo]] |{{flagicon|Japan}} [[Hapon]] | rowspan="2" style="text-align:center" |Asya |2 ([[1964|1964]], ''[[2020|2021]])''|| {{N/a|}} || {{N/a|}} || {{N/a|}} |- | style="text-align:center" |[[Beijing]] |{{Flagcountry|China}} |1 ([[2008|2008]]) |1 ([[2022|''2022'']])|| {{N/a|}} || {{N/a|}} |- | style="text-align:center" |[[St. Moritz]] |{{Flagicon|Switzerland}} [[Suwisa]] | style="text-align:center" |Europa|| {{N/a|}} |2 ([[1928|1928]], [[1948|1948]])|| {{N/a|}} || {{N/a|}} |- | style="text-align:center" |[[Lake Placid, New York|Lake Placid]] |{{Flagcountry|United States}} | style="text-align:center" |Hilagang Amerika|| {{N/a|}} |2 ([[1932|1932]], [[1980|1980]])|| {{N/a|}} || {{N/a|}} |- | style="text-align:center" |[[Lillehammer]] |{{Flagicon|Norway}} [[Noruwega]] | style="text-align:center" rowspan="2" |Europa|| {{N/a|}} |1 ([[1994|1994]])|| {{N/a|}} |1 ([[Palarong Olimpiko ng Kabataan sa Taglamig 2016|2016]]) |- | style="text-align:center" |[[Cortina d'Ampezzo]] |{{Flagcountry|Italy|2003}}|| {{N/a|}} |2 ([[1956|1956]], [[2026|''2026'']])|| {{N/a|}} || {{N/a|}} |- | style="text-align:center" |Gangwon (Pyeongchang) |{{Flagcountry|South Korea}} | style="text-align:center" |Asya|| {{N/a|}} |1 ([[2018|2018]])|| {{N/a|}} |1 ([[2024 Winter Youth Olympics|''2024'']]) |} == Bilang ng mga Palarong Olimpiko batay sa bansa == [[File:Host Nations of Summer Olympics.svg|thumb|250x250px|Mga nasyon na naging o magiging punong-abalang lungsod ng Palarong Olimpiko sa Tag-init{{legend|#450000|5 beses}}{{legend|#800000|4 beses (walang pasok)}}{{legend|#d40000|3 beses}}{{legend|#ff2a2a|2 beses}}{{legend|#ff8080|1 beses}}{{legend|#e0e0e0|Hindi kailanman naging punong-abalang lungsod}}|alt=|border]] [[File:Host Nations of Winter Olympics.svg|thumb|250x250px|Mga nasyon na naging o magiging punong-abalang lungsod ng Palarong Olimpiko sa Taglamig{{legend|#000080|4 beses}}{{legend|#0000d4|3 beses}}{{legend|#2a2aff|2 beses}}{{legend|#8080ff|1 beses}}{{legend|#e0e0e0|Hindi kailanman naging punong-abalang lungsod}}|alt=|border]] {| class="sortable wikitable" style="font-size:90%; width:75%" |+Talaan ng mga bansang nakahanay ayon sa bilang ng beses na naging punong-abalang lungsod ng Palarong Olimpiko |- !Hanay ! style="width:6%;"|Unang taon ! style="width:6%;"|Huling taon ! style="width:16%;"| Punong-abalang bansa ! style="width:12%;"| Kontinente ! style="width:15%;"|Tag-init ! style="width:15%;"|Taglamig ! style="width:12%;"|Tag-init<br>(Kabataan) ! style="width:12%;"|Taglamig<br>(Kabataan) ! style="width:6%;"|Kabuuan |- |1 |{{Dts|1904|format=y}} |''{{Dts|2028|format=y}}'' |{{Flagcountry|United States}} |Hilagang Amerika |5 ([[Palarong Olimpiko sa Tag-init 1904|1904]], [[Palarong Olimpiko sa Tag-init 1932|1932]], [[Palarong Olimpiko sa Tag-init 1984|1984]], [[Palarong Olimpiko sa Tag-init 1996|1996]], [[Palarong Olimpiko sa Tag-init 2028|''2028'']]) |4 ([[Palarong Olimpiko sa Taglamig 1932|1932]], [[Palarong Olimpiko sa Taglamig 1960|1960]], [[Palarong Olimpiko sa Taglamig 1980|1980]], [[Palarong Olimpiko sa Taglamig 2002|2002]])|| {{N/a|}} || {{N/a|}} |9 |- |2 |{{Dts|1900|format=y}} |''{{Dts|2024|format=y}}'' |{{Flagcountry|France}} | rowspan="2" |Europa |3 ([[Palarong Olimpiko sa Tag-init 1900|1900]], [[Palarong Olimpiko sa Tag-init 1924|1924]], [[Palarong Olimpiko sa Tag-init 2004|''2024'']]) |3 ([[Palarong Olimpiko sa Taglamig 1924|1924]], [[Palarong Olimpiko sa Taglamig 1968|1968]], [[Palarong Olimpiko sa Taglamig 1992|1992]])|| {{N/a|}} || {{N/a|}} |6 |- | rowspan="2" |3 |{{Dts|1956|format=y}} |''{{Dts|2026|format=y}}'' |{{Flagcountry|Italy}} |1 ([[Palarong Olimpiko sa Tag-init 1960|1960]]) |3 ([[Palarong Olimpiko sa Taglamig 1944|<s>1944</s>]], [[Palarong Olimpiko sa Taglamig 1956|1956]], [[Palarong Olimpiko sa Taglamig 2006|2006]], [[Palarong Olimpiko sa Taglamig 2026|''2026'']])|| {{N/a|}} || {{N/a|}} | rowspan="2" |4 |- |{{Dts|1964|format=y}} |''{{Dts|2020|format=y}}'' |{{flagicon|Japan}} [[Hapon]] |Asya |2 ([[Palarong Olimpiko sa Tag-init 1940|<s>1940</s>]], [[Palarong Olimpiko sa Tag-init 1964|1964]], [[Palarong Olimpiko sa Tag-init 2020|''2020'']]) |2 ([[Palarong Olimpiko sa Taglamig 1940|<s>1940</s>]], [[Palarong Olimpiko sa Taglamig 1972|1972]], [[Palarong Olimpiko sa Taglamig 1998|1998]])|| {{N/a|}} || {{N/a|}} |- | rowspan="8" |5 |{{Dts|1908|format=y}} |{{Dts|2012|format=y}} |{{Flagicon|GBR}} [[Gran Britanya]] | rowspan="5" |Europa |3 ([[:en:1908_Summer_Olympics|1908]], [[:en:1944_Summer_Olympics|<s>1944</s>]], [[:en:1948_Summer_Olympics|1948]], [[:en:2012_Summer_Olympics|2012]])|| {{N/a|}} || {{N/a|}} || {{N/a|}} | rowspan="8" |3 |- |{{Dts|1928|format=y}} |{{Dts|2020|format=y}} |{{Flagicon|Switzerland}} [[Suwisa]]|| {{N/a|}} |2 ([[:en:1928_Winter_Olympics|1928]], [[:en:1940_Winter_Olympics|<s>1940</s>]], [[:en:1948_Winter_Olympics|1948]])|| {{N/a|}} |1 ([[:en:2020_Winter_Youth_Olympics|2020]]) |- |{{Dts|1936|format=y}} |{{Dts|1972|format=y}} |{{flagicon|West Germany}} [[Kanlurang Alemanya|Alemanya]], ''only as part of former:''<nowiki><br></nowiki><s>{{Flagicon|German Empire}} [[Alemanya|Imperyong Alemanya]]</s>,<nowiki><br></nowiki>{{flagicon|Germany|Nazi}} [[Alemanyang Nazi]], <nowiki><br></nowiki>{{flagicon|West Germany}} [[Kanlurang Alemanya]] |2 ([[:en:1916_Summer_Olympics|<s>1916</s>]], [[:en:1936_Summer_Olympics|1936]], [[:en:1972_Summer_Olympics|1972]]) |1 ([[:en:1936_Winter_Olympics|1936]], [[:en:1940_Winter_Olympics|<s>1940</s>]])|| {{N/a|}} || {{N/a|}} |- |{{Dts|1952|format=y}} |{{Dts|2016|format=y}} |{{Flagicon|Norway}} [[Noruwega]]|| {{N/a|}} |2 ([[:en:1952_Winter_Olympics|1952]], [[:en:1994_Winter_Olympics|1994]])|| {{N/a|}} |1 ([[:en:2016_Winter_Youth_Olympics|2016]]) |- |{{Dts|1964|format=y}} |{{Dts|2012|format=y}} |{{Flagicon|Austria}} [[Austria|Awstriya]]|| {{N/a|}} |2 ([[:en:1964_Winter_Olympics|1964]], [[:en:1976_Winter_Olympics|1976]])|| {{N/a|}} |1 ([[:en:2012_Winter_Youth_Olympics|2012]]) |- |{{Dts|1976|format=y}} |{{Dts|2010|format=y}} |{{Flagicon|Canada}} [[Canada|Kanada]] |Hilagang Amerika |1 ([[:en:1976_Summer_Olympics|1976]]) |2 ([[:en:1988_Winter_Olympics|1988]], [[:en:2010_Winter_Olympics|2010]])|| {{N/a|}} || {{N/a|}} |- |{{Dts|1988|format=y}} |''{{Dts|2024|format=y}}'' |{{Flagcountry|South Korea}} | rowspan="2" |Asya |1 ([[:en:1988_Summer_Olympics|1988]]) |1 ([[:en:2018_Winter_Olympics|2018]])|| {{N/a|}} |1 ([[:en:2024_Winter_Youth_Olympics|''2024'']]) |- |{{Dts|2008|format=y}} |''{{Dts|2022|format=y}}'' |{{Flagcountry|China}} |1 ([[:en:2008_Summer_Olympics|2008]]) |1 ([[:en:2022_Winter_Olympics|''2022'']]) |1 ([[:en:2014_Summer_Youth_Olympics|2014]])|| {{N/a|}} |- | rowspan="3" |13 |{{Dts|1896|format=y}} |{{Dts|2004|format=y}} |{{flagicon|Greece}} [[Gresya]] |Europa |2 ([[:en:1896_Summer_Olympics|1896]], [[:en:2004_Summer_Olympics|2004]])|| {{N/a|}} || {{N/a|}} || {{N/a|}} | rowspan="3" |2 |- |{{Dts|1956|format=y}} |{{Dts|2000|format=y}} |{{flagicon|Australia}} [[Australia|Awstralya]] |Oceania |2 ([[:en:1896_Summer_Olympics|1896]], [[:en:2004_Summer_Olympics|2004]])|| {{N/a|}} || {{N/a|}} || {{N/a|}} |- |{{Dts|1980|format=y}} |{{Dts|2014|format=y}} |{{Flagcountry|Russia}}, ''and as part of former:''<nowiki><br></nowiki>{{Flagcountry|Soviet Union|1955}} |Europa{{Ref label|H|h|h}} |1 ([[:en:1980_Summer_Olympics|1980]]) |1 ([[:en:2014_Winter_Olympics|2014]])|| {{N/a|}} || {{N/a|}} |- | rowspan="11" |16 |{{Dts|1912|format=y}} |{{Dts|1912|format=y}} |{{flagicon|Sweden}} [[Sweden|Suwesa]] | rowspan="4" |Europa |1 ([[:en:1912_Summer_Olympics|1912]])|| {{N/a|}} || {{N/a|}} || {{N/a|}} | rowspan="11" |1 |- |{{Dts|1920|format=y}} |{{Dts|1920|format=y}} |{{Flagcountry|Belgium}} |1 ([[:en:1920_Summer_Olympics|1920]])|| {{N/a|}} || {{N/a|}} || {{N/a|}} |- |{{Dts|1928|format=y}} |{{Dts|1928|format=y}} |{{Flagicon|Netherlands}} [[Olanda]] |1 ([[:en:1928_Summer_Olympics|1928]])|| {{N/a|}} || {{N/a|}} || {{N/a|}} |- |{{Dts|1952|format=y}} |{{Dts|1952|format=y}} |{{flagicon|Finland}} [[Pinlandiya]] |1 ([[:en:1940_Summer_Olympics|<s>1940</s>]], [[:en:1952_Summer_Olympics|1952]])|| {{N/a|}} || {{N/a|}} || {{N/a|}} |- |{{Dts|1968|format=y}} |{{Dts|1968|format=y}} |{{flagicon|Mexico}} [[Mehiko]] |Hilagang Amerika |1 ([[:en:1968_Summer_Olympics|1968]])|| {{N/a|}} || {{N/a|}} || {{N/a|}} |- |{{Dts|1984|format=y}} |{{Dts|1984|format=y}} |{{Flag|Bosnia and Herzegovina}}, ''only as part of former:'' {{Flag|SFR Yugoslavia}} | rowspan="2" |Europa|| {{N/a|}} |1 ([[:en:1984_Winter_Olympics|1984]])|| {{N/a|}} || {{N/a|}} |- |{{Dts|1992|format=y}} |{{Dts|1992|format=y}} |{{Flagcountry|Spain}} |1 ([[:en:1992_Summer_Olympics|1992]])|| {{N/a|}} || {{N/a|}} || {{N/a|}} |- |{{Dts|2010|format=y}} |{{Dts|2010|format=y}} |{{flagicon|Singapore}} [[Singapore|Singgapur]] |Asya|| {{N/a|}} || {{N/a|}} |1 ([[:en:2010_Summer_Youth_Olympics|2010]])|| {{N/a|}} |- |{{Dts|2016|format=y}} |{{Dts|2016|format=y}} |{{flagicon|Brazil}} [[Brasil]] | rowspan="2" |Timog Amerika |1 ([[:en:2016_Summer_Olympics|2016]])|| {{N/a|}} || {{N/a|}} || {{N/a|}} |- |{{Dts|2018|format=y}} |{{Dts|2018|format=y}} |{{Flagicon|Argentina}} [[Arhentina]]|| {{N/a|}} || {{N/a|}} |1 ([[:en:2018_Summer_Youth_Olympics|2018]])|| {{N/a|}} |- |''{{Dts|2022-07-01|format=y}}'' |''{{Dts|2022-07-01|format=y}}'' |{{Flagcountry|Senegal}} |Aprika|| {{N/a|}} || {{N/a|}} |1 ([[:en:2022_Summer_Youth_Olympics|''2022'']])|| {{N/a|}} |- <!--|style="text-align:right"| 13--> <!--|style="text-align:right"| 2--> |- <!--|style="text-align:right"| 13--> <!--|style="text-align:right"| 2--> |- |- <!--|style="text-align:right"| 16--> <!--|style="text-align:right"| 1--> |- <!--|style="text-align:right"| 16--> <!--|style="text-align:right"| 1--> |- <!--|style="text-align:right"| 16--> <!--|style="text-align:right"| 1--> |- <!--|style="text-align:right"| 16--> <!--|style="text-align:right"| 1--> |- <!--|style="text-align:right"| 16--> <!--|style="text-align:right"| 1--> |- <!--|style="text-align:right"| 16--> <!--|style="text-align:right"| 1--> |- <!--|style="text-align:right"| 16--> <!--|style="text-align:right"| 1--> |- <!--|style="text-align:right"| 16--> <!--|style="text-align:right"| 1--> |- <!--|style="text-align:right"| 16--> <!--|style="text-align:right"| 1--> |- <!--|style="text-align:right"| 16--> <!--|style="text-align:right"| 1--> |} == Bilang ng mga Palarong Olimpiko batay sa kontinente == {| class="sortable wikitable" style="font-size: 95%; width: 100%" ! scope="col" |No ! scope="col" |First Year<!--Date of Opening Ceremony--> ! scope="col" |Last Year<!--Date of Closing Ceremony--> ! scope="col" |Continent ! scope="col" |Summer<br>Olympics ! scope="col" |Winter<br>Olympics ! scope="col" |Summer<br>Youth Olympics ! scope="col" |Winter<br>Youth Olympics ! scope="col" |Total |- | style="text-align:center" |1 | style="text-align:center" |{{Dts|1896-04-06|format=y}} | style="text-align:center" |''{{Dts|2026-02-22|format=y}}'' | style="white-space:nowrap" |[[Europe|Europa]] |17 ([[1896 Summer Olympics|1896]], [[1900 Summer Olympics|1900]], [[1908 Summer Olympics|1908]], [[1912 Summer Olympics|1912]], [[1916 Summer Olympics|<s>1916</s>]], [[1920 Summer Olympics|1920]], [[1924 Summer Olympics|1924]], [[1928 Summer Olympics|1928]], [[1936 Summer Olympics|1936]], [[1940 Summer Olympics|<s>1940</s>]], [[1944 Summer Olympics|<s>1944</s>]], [[1948 Summer Olympics|1948]], [[1952 Summer Olympics|1952]], [[1960 Summer Olympics|1960]], [[1972 Summer Olympics|1972]], [[1980 Summer Olympics|1980]]{{Ref label|H|h|h}}, [[1992 Summer Olympics|1992]], [[2004 Summer Olympics|2004]], [[2012 Summer Olympics|2012]], [[2024 Summer Olympics|''2024'']]) |15 ([[1924 Winter Olympics|1924]], [[1928 Winter Olympics|1928]], [[1936 Winter Olympics|1936]], [[1940 Winter Olympics|<s>1940</s>]], [[1944 Winter Olympics|<s>1944</s>]], [[1948 Winter Olympics|1948]], [[1952 Winter Olympics|1952]], [[1956 Winter Olympics|1956]], [[1964 Winter Olympics|1964]], [[1968 Winter Olympics|1968]], [[1976 Winter Olympics|1976]], [[1984 Winter Olympics|1984]], [[1992 Winter Olympics|1992]], [[1994 Winter Olympics|1994]], [[2006 Winter Olympics|2006]], [[2014 Winter Olympics|2014]]{{Ref label|H|h|h}}, [[2026 Winter Olympics|''2026'']]) | {{N/a|}} |<span style="display:none">0</span>3 ([[2012 Winter Youth Olympics|2012]], [[2016 Winter Youth Olympics|2016]], [[2020 Winter Youth Olympics|''2020'']]) | style="text-align:center" |35 |- | style="text-align:center" |2 | style="text-align:center" |{{Dts|1904-08-29|format=y}} | style="text-align:center" |''{{Dts|2028-08-06|format=y}}'' | style="white-space:nowrap" |Kaamerikahan |<span style="display:none">0</span>8 ([[1904 Summer Olympics|1904]], [[1932 Summer Olympics|1932]], [[1968 Summer Olympics|1968]], [[1976 Summer Olympics|1976]], [[1984 Summer Olympics|1984]], [[1996 Summer Olympics|1996]], [[2016 Summer Olympics|2016]], [[2028 Summer Olympics|''2028'']]) |<span style="display:none">0</span>6 ([[1932 Winter Olympics|1932]], [[1960 Winter Olympics|1960]], [[1980 Winter Olympics|1980]], [[1988 Winter Olympics|1988]], [[2002 Winter Olympics|2002]], [[2010 Winter Olympics|2010]]) |<span style="display:none">0</span>1 ([[2018 Summer Youth Olympics|2018]]) | {{N/a|}} | style="text-align:center" |15 |- | style="text-align:center" |3 | style="text-align:center" |{{Dts|1964-10-10|format=y}} | style="text-align:center" |''{{Dts|2024-01-19|format=y}}'' | style="white-space:nowrap" |Asya |<span style="display:none">0</span>4 ([[1940 Summer Olympics|<s>1940</s>]], [[1964 Summer Olympics|1964]], [[1988 Summer Olympics|1988]], [[2008 Summer Olympics|2008]], [[2020 Summer Olympics|''2020'']]) |<span style="display:none">0</span>4 ([[1940 Winter Olympics|<s>1940</s>]], [[1972 Winter Olympics|1972]], [[1998 Winter Olympics|1998]], [[2018 Winter Olympics|2018]], [[2022 Winter Olympics|''2022'']]) |<span style="display:none">0</span>2 ([[2010 Summer Youth Olympics|2010]], [[2014 Summer Youth Olympics|2014]]) |<span style="display:none">0</span>1 ([[2024 Winter Youth Olympics|''2024'']]) | style="text-align:center" |11 |- | style="text-align:center" |4 | style="text-align:center" |{{Dts|1956-11-22|format=y}} | style="text-align:center" |{{Dts|2000-10-01|format=y}} | style="white-space:nowrap" |[[Oceania]] |<span style="display:none">0</span>2 ([[1956 Summer Olympics|1956]], [[2000 Summer Olympics|2000]]) | {{N/a|}} | {{N/a|}} | {{N/a|}} | style="text-align:center" |2 |- | style="text-align:center" |5 | style="text-align:center" |''{{Dts|2022-07-01|format=y}}'' | style="text-align:center" |''{{Dts|2022-07-01|format=y}}'' | style="white-space:nowrap" |[[Africa|Aprika]] | {{N/a|}} | {{N/a|}} |<span style="display:none">0</span>1 ([[2022 Summer Youth Olympics|''2022'']]) | {{N/a|}} | style="text-align:center" |1 |} == Mga tala == {{Portal|Olympics}} {{notelist}}{{refbegin}} * {{Note label|A|a|a}}Unang ginawad sa [[Chicago]], ngunit nilipat [[St. Louis, Missouri|St. Louis]] upang makiisa sa [[Louisiana Purchase Exposition|World's Fair]].<ref>{{Cite web |title=St Louis 1904 |url=http://www.olympic.org/uk/games/past/index_uk.asp?OLGT=1&OLGY=1904 |publisher=International Olympic Committee |accessdate=29 July 2008 }}</ref><ref>{{Cite news |title=St. Louis gets Olympic Games; International Committee Sanctions the Change for the World's Fair in 1904 |url=https://timesmachine.nytimes.com/timesmachine/1903/02/12/101972758.pdf |newspaper=The New York Times |issue=12 February 1903 |accessdate=29 July 2008 }}</ref> * {{Note label|B|b|b}} The 1906 Games were sanctioned and treated as an Olympic Games when held, and they were recognized as an Olympic Games by the IOC until 1949<ref>{{Cite news |author=Karl Lennartz |title=The 2nd International Olympic Games In Athens 1906 |url=http://library.la84.org/SportsLibrary/JOH/JOHv10n1/JOHv10n1i.pdf |newspaper=Journal of Olympic History |issue=Dec. 2001–Jan. 2002 |accessdate=26 May 2019 |archive-date=23 Septiyembre 2018 |archive-url=https://web.archive.org/web/20180923114728/http://library.la84.org/SportsLibrary/JOH/JOHv10n1/JOHv10n1i.pdf |url-status=dead }}</ref> * {{Note label|C|c|c}} The 1908 Games were originally given to [[Rome]], but were moved to London when [[Mount Vesuvius]] erupted.<ref>{{Cite web |title=Rome Games moved to London |url=http://www.realclearsports.com/lists/disasters_affecting_sports/1908_olympics.html |publisher=realclearsports.com |date=2008 |accessdate=23 January 2011 |archive-date=9 May 2015 |archive-url=https://web.archive.org/web/20150509042647/http://www.realclearsports.com/lists/disasters_affecting_sports/1908_olympics.html |url-status=dead }}</ref> * {{Note label|D|d|d}} The [[Sailing at the 1920 Summer Olympics|sailing events]] in 1920 were held in [[Ostend]], [[Belgium]] and in [[Amsterdam]], [[Netherlands]]. * {{Note label|E|e|e}} The 1940 winter games were originally awarded to [[Sapporo]], [[Japan]], but the launch of the [[Second Sino-Japanese War]] in 1937 caused them to be relocated to [[Garmisch-Partenkirchen]], [[Nazi Germany]], before being cancelled in 1939 because of the expansion of [[World War II]]. * {{Note label|F|f|f}} The 1940 summer games were originally awarded to [[Tokyo]], [[Japan]], but the launch of the [[Second Sino-Japanese War]] in 1937 caused them to be relocated [[Helsinki]], [[Finland]], before being cancelled in 1939 because of the expansion of [[World War II]]. * {{Note label|G|g|g}} [[Equestrianism|Equestrian]] events were held in [[Stockholm]], [[Sweden]]. Stockholm had to bid for the equestrian competition separately; it received its own Olympic flame and had its own formal invitations and opening and closing ceremonies, just like the regular Summer Olympics.<ref>{{Cite web |title=Stockholm/Melbourne 1956 |url=http://www.sok.se/inenglish/stockholmmelbourne1956.4.18ea16851076df63622800011093.html |url-status=dead |publisher=Swedish Olympic Committee |archiveurl=https://web.archive.org/web/20081009043255/http://www.sok.se/inenglish/stockholmmelbourne1956.4.18ea16851076df63622800011093.html |archivedate=9 October 2008 |accessdate=1 August 2008 }}</ref> * {{Note label|H|h|h}} [[Russia]] (like the former [[Soviet Union]]) spans the continents of [[Europe]] and [[Asia]]. However, the [[Russian Olympic Committee|Russian]] [[National Olympic Committee|Olympic Committee]] is part of the [[European Olympic Committees]] and has its official seat in [[Moscow]] (this was also the case for the former [[Soviet Olympic Committee]]). Also, Moscow is on the European side of the most commonly recognized [[Boundaries between continents#Europe and Asia|boundary between Europe and Asia]]. ([[Sochi]] is in Asia per the usual geographic boundary, being just south of the [[Greater Caucasus]]' western end; but political approximations of the continental boundary place it in Europe.) * {{Note label|I|i|i}} [[equestrianism|Equestrian]] events were held in China's [[Hong Kong|Hong Kong SAR]].<ref>{{Cite news |author=Tim Pile |title=Hong Kong saddles up for the Olympics |url=https://www.telegraph.co.uk/global/main.jhtml?xml=/global/2008/06/25/expat-in-hong--kong.xml |newspaper=The Daily Telegraph |issue=25 June 2008 |location=London |accessdate=29 July 2008 }}</ref> Although Hong Kong's separate NOC conducted the equestrian competition, it was an integral part of the Beijing Games (unlike the 1956 Stockholm equestrian competition it was not conducted under a separate Hong Kong bid, separate flame, etc.).<ref>{{Cite web |title=2008 Beijing Olympic home page |url=http://www.olympic.org/uk/games/beijing/index_uk.asp |publisher=International Olympic Committee |accessdate=4 May 2008 }}</ref> * {{Note label|J|j|j}} The 1976 Winter Games were originally awarded to [[Denver]], [[Colorado]], [[United States]] in 1969, but in 1972, after a referendum, Denver voluntarily gave up its right, citing environmental concerns for the Colorado area. The IOC eventually decided to relocate those games to [[Innsbruck]], [[Austria]]. * {{Note label|K|k|k}} The 2020 Summer Olympics was originally scheduled on 24 July to 9 August 2020, but it was postponed to 2021 due to the [[2020 coronavirus pandemic in Japan]]. {{refend}} == Mga sanggunian == <references responsive="" /> {{Palarong Olimpiko}} t73uyss5531n3w2qkm7i6psvoisbvjh Courtney Barnett 0 296629 2165187 2043327 2025-06-16T15:33:23Z InternetArchiveBot 113521 Rescuing 1 sources and tagging 0 as dead.) #IABot (v2.0.9.5 2165187 wikitext text/x-wiki {{Infobox musical artist|associated_acts={{hlist|[[Jen Cloher]]|[[Immigrant Union]]|[[Kurt Vile]]}}|background=solo_singer|birth_date={{birth date and age|1987|11|03|df=y}}|birth_name=Courtney Melba Barnett|birth_place=[[Sydney]], Australia|genre={{hlist|[[Indie rock]]|[[alternative rock]]|[[psychedelic rock]]|[[dolewave]]}}|image=Courtney_Barnett_2014.jpg|instrument={{hlist|[[Vocals]]|[[guitar]]|[[piano]]}}|label={{hlist|[[Matador Records]]|[[Milk! Records]]|[[Marathon Artist]]|[[Mom + Pop Music|Mom + Pop]]|House Anxiety}}|name=Courtney Barnett|occupation={{hlist|Singer|songwriter|musician}}|origin=[[Melbourne]], Australia|website={{URL|courtneybarnett.com.au}}|years_active=2009–kasalukuyan}} Si '''Courtney Melba Barnett''' (ipinanganak noong 3 Nobyembre 1987) ay isang Australian mang-aawit, manunulat ng kanta, at musikero sa. Kilala sa kanyang estilo ng pagkanta ng deadpan at nakakatawa, nakakadilim na lyrics,<ref name=pitchfork>{{cite news | last=Greene | first=Jayson | title=Rising: Courtney Barnett | url=http://pitchfork.com/features/rising/9230-courtney-barnett/ | accessdate=26 October 2013 | newspaper=Pitchfork | date=1 October 2013}}</ref> naakit niya ang atensyon sa paglabas ng kanyang debut na EP, ''I've Got a Friend Called Emily Ferris''. Ang interes sa internasyonal mula sa British at American music press ay dumating sa paglabas ng ''[[The Double EP: A Ship of Split Peas]]'' noong Oktubre 2013.<ref>{{cite news | last=Newstead | first=Al | title=It's An Aussie Invasion, Local Artists Making Waves Overseas | url=http://www.tonedeaf.com.au/features/columns/351030/its-an-aussie-invasion-local-artists-making-waves-overseas.htm | accessdate=26 October 2013 | newspaper=Tonedeaf | date=4 October 2013}}</ref> Ang debut album ni Barnett, ''[[Sometimes I Sit and Think, and Sometimes I Just Sit]]'', pinakawalan noong 2015 sa laganap na pag-akit. Sa 2015 ARIA Music Awards, nanalo siya ng apat na parangal mula sa walong nominasyon. Siya ay hinirang para sa Best New Artist sa 58th Annual Grammy Awards at International Female Solo Artist sa 2016 Brit Awards.<ref>{{cite web|url=http://themusic.com.au/news/all/2016/01/16/courtney-barnett-and-tame-impala-nominated-in-2016-brit-awards/|title=Courtney Barnett & Tame Impala Nominated In 2016 Brit Awards|website=TheMusic.com.au|accessdate=15 October 2017|archive-date=22 Disyembre 2019|archive-url=https://web.archive.org/web/20191222075504/https://themusic.com.au/news/all/2016/01/16/courtney-barnett-and-tame-impala-nominated-in-2016-brit-awards/|url-status=dead}}</ref><ref>{{cite web|url=https://www.grammy.com/nominees|title=Awards|date=30 April 2017|website=Grammy.com|accessdate=15 October 2017}}</ref> Noong 2017, pinakawalan niya ang ''[[Lotta Sea Lice]]'', isang collaborative album kasama si [[Kurt Vile]].<ref>{{Cite news|url=https://www.pastemagazine.com/articles/2017/08/new-details-on-kurt-vile-and-courtney-barnetts-col.html|title=Kurt Vile and Courtney Barnett Reveal Details About Their New Joint Album|work=pastemagazine.com|access-date=2017-09-23|archive-date=2017-09-24|archive-url=https://web.archive.org/web/20170924045426/https://www.pastemagazine.com/articles/2017/08/new-details-on-kurt-vile-and-courtney-barnetts-col.html|url-status=dead}}</ref><ref name=":0">{{Cite news|url=https://www.rollingstone.com/music/news/see-kurt-vile-courtney-barnetts-deadpan-over-everything-w500353|title=See Kurt Vile, Courtney Barnett's Deadpan 'Over Everything' Video|work=Rolling Stone|access-date=2017-09-23|archive-date=2017-09-24|archive-url=https://web.archive.org/web/20170924045743/http://www.rollingstone.com/music/news/see-kurt-vile-courtney-barnetts-deadpan-over-everything-w500353|url-status=dead}}</ref> Ang pangalawang album ni Barnett, ''[[Tell Me How You Really Feel]]'', ay pinakawalan sa 2018.<ref name="Pitchfork18">{{Cite web|url=https://pitchfork.com/news/courtney-barnett-announces-new-album-and-tour-shares-new-song-listen/|title=Courtney Barnett Announces New Album and Tour, Shares New Song: Listen {{!}} Pitchfork|website=Pitchfork.com|access-date=2018-02-15}}</ref> == Maagang buhay == Si Courtney Melba Barnett<ref name=thatmag>{{cite web|url=http://www.thatmusicmag.com/index.php/courtney-barnett-on-what-makes-her-different/|title=Courtney Barnett on What Makes Her Different|work=That Music Magazine|accessdate=21 September 2015}}</ref> ay ipinanganak sa [[Sydney]] noong 3 Nobyembre 1987.<ref>{{cite web|author= |url=https://www.thestar.com/entertainment/music/2015/03/18/sxsw-indie-it-girl-courtney-barnett-is-bracing-for-the-backlash.html |title=SXSW: Indie ‘it’ girl Courtney Barnett is bracing for the backlash |publisher=Thestar.com |date=18 March 2015 |accessdate=26 March 2015}}</ref> Lumaki siya sa lugar ng Northern Beaches ng Sydney. Ang kanyang ina ay isang ballerina.<ref name="auto">{{Cite web|url=https://www.youtube.com/watch?v=J0W_CTO4EFU|title=Courtney Barnett @ Osheaga 2014|date=7 August 2014|via=YouTube}}</ref> Nang siya ay 16 na, lumipat ang kanyang pamilya sa Hobart. Siya ay pumasok sa [[St Michael's Collegiate School]] at [[Tasmanian School of Art]].<ref name=merc_apr2014>{{cite news|last=Young|first=Kane|title=Ex Hobart rocker Courtney Barnett wows US crowds on The Tonight Show|url=http://www.themercury.com.au/entertainment/ex-hobart-rocker-courtney-barnett-wows-us-crowds-on-the-tonight-show/story-fnj3tycr-1226898243657|accessdate=29 April 2014|newspaper=[[The Mercury (Hobart)|The Mercury]]|date=28 April 2014|archive-date=26 Hunyo 2015|archive-url=https://web.archive.org/web/20150626132813/http://www.themercury.com.au/entertainment/ex-hobart-rocker-courtney-barnett-wows-us-crowds-on-the-tonight-show/story-fnj3tycr-1226898243657|url-status=dead}}</ref> Sa paglaki ng mga banda ng Amerikano, natuklasan niya ang mang-aawit ng mang-aawit na taga-Australia na sina [[Darren Hanlon]] at [[Paul Kelly]], na nagbigay inspirasyon sa kanya na magsimulang magsulat ng mga kanta.<ref>{{cite web|url=http://pitchfork.com/features/rising/9230-courtney-barnett/ |title=Rising: Courtney Barnett &#124; Features |publisher=Pitchfork.com |date=1 October 2013 |accessdate=3 July 2015}}</ref> Habang hinahabol ang isang karera ng musika, nagtatrabaho siya bilang driver ng paghahatid ng pizza.<ref>{{Cite web|url=https://www.gourmettraveller.com.au/news/food-and-culture/courtney-barnett-how-i-eat-16846|title=Courtney Barnett: How I eat|first=Lee Tran|last=Lam|website=Gourmettraveller.com.au}}</ref> == Karera == [[Talaksan:Courtney Barnett at Rough Trade.jpg|thumb|Gumaganap ang Barnett noong Marso 2015]] Mula 2010 hanggang 2011, naglaro si Barnett ng pangalawang gitara sa Melbourne garage grunge band na Rapid Transit. Inilabas nila ang isang self-titled album sa cassette, na ngayon ay isang bihirang item ng kolektor. Naitala din ni Barnett ang maraming mga unang bersyon ng kanyang mga kanta na may isang banda na tinawag na Courtney Barnett and the Olivettes, na sa kalaunan ay pinaikling sa The Olivettes.<ref>{{Cite web|url=http://paper-deer.blogspot.com/2010/12/interview-olivettes.html|title=paper-deer : a music blog in melbourne: INTERVIEW: The Olivettes|first=Paige X.|last=Cho|date=12 December 2010}}</ref> Inilabas nila ang isang live na EP demo CD, na may 100 kopya lamang ang ginawa na bilang ng kamay.<ref>{{Cite web|url=https://www.reddit.com/r/CourtneyBarnett/comments/7sms1p/the_olivettes_live_ep_demo/|title=r/CourtneyBarnett - The Olivettes - Live EP Demo|website=Reddit.com|accessdate=26 July 2019}}</ref> Sa pagitan ng 2011 at 2013, siya ay isang miyembro ng Australian banda sa psych-country na [[Immigrant Union]], isang musikal na proyekto na itinatag ni [[Brent DeBoer]] (ng [[The Dandy Warhols]]) at Bob Harrow. Kasabay ng pagbabahagi ng mga tungkulin sa tinig, si Barnett ay nakararami na nilalaro ang slide gitara at nasa pangalawang studio ng band ng bandang, ''Anyway''. Nag-play din ng mga drums si DeBoer sa unang EP ni Barnett, ''I've Got a Friend called Emily Ferris''.<ref>{{cite web | work= The Age| title=City just fine and Dandy| first = Martin | last = Boulton | url=http://www.theage.com.au/entertainment/music/city-just-fine-and-dandy-20120510-1yeom.html|accessdate=1 June 2014|date=11 May 2012}}</ref> Lumitaw ito noong 2012 sa sariling label ng Barnett, [[Milk! Records]]. Noong 2013, naglaro si Barnett ng lead gitara sa ikatlong studio album ni [[Jen Cloher]], ''In Blood Memory'', na pinakawalan sa [[Milk! Records]]. Kasunod ng pagpapalabas ng kanyang unang EP, nag-sign si Barnett sa [[Marathon Artists]] (sa pamamagitan ng imprint na House Anxiety). Noong Agosto 2013, inilabas ng Marathon Artists ang ''The Double EP: A Sea of Split Peas'', isang pinagsama na pakete ng unang EP ni Barnett at ang kanyang pangalawang EP, ''How to Carve a Carrot Into a Rose''.<ref>{{cite news | last=Henriques-Gomes | first=Luke | title=Courtney Barnett Talks Shadow Electric, Her Double EP, & Accidentally Making It Overseas | url=http://www.tonedeaf.com.au/features/interviews/356038/courtney-barnett-talks.htm | accessdate=26 October 2013 | newspaper=Tonedeaf | date=22 October 2013 | archive-url=https://archive.today/20131026151051/http://www.tonedeaf.com.au/features/interviews/356038/courtney-barnett-talks.htm | archive-date=26 October 2013 | url-status=dead }}</ref> Dinala ng Double EP ang pandaigdigang kritikal na pag-acclaim ng Barnett, kasama ang "Avant Gardener", ang nangunguna sa solong, pinangalanan ang Track of the Day ni ''Q Magazine'' at Best New Track by ''Pitchfork'' noong 2013.<ref>{{cite web |title=Courntey Barnett 'Avant Gardener' named Track of the Day |url=http://news.qthemusic.com/2013/12/courtney_barnett_-_avant_garde.html |work=[[Q Magazine]] |accessdate=21 January 2015 |archive-url=https://web.archive.org/web/20131209141540/http://news.qthemusic.com/2013/12/courtney_barnett_-_avant_garde.html |archive-date=9 December 2013 |url-status=dead }}</ref><ref>{{cite web |url=http://pitchfork.com/features/staff-lists/9288-the-top-tracks-of-2013/6/ |title=The Top 100 Tracks of 2013 |work=[[Pitchfork (website)|Pitchfork]] |date= |accessdate=18 March 2015 |archive-date=17 Marso 2015 |archive-url=https://web.archive.org/web/20150317190139/http://pitchfork.com/features/staff-lists/9288-the-top-tracks-of-2013/6/ |url-status=dead }}</ref> Ito ay pinangalanang album ng linggo ng ''Stereogum''<ref>{{cite news | last=Breihan | first=Tom | title=Album of the Week: Courtney Barnett The Double EP: A Sea Of Split Peas | url=http://www.stereogum.com/1522822/album-of-the-week-courtney-barnett-the-double-ep-a-sea-of-split-peas/franchises/album-of-the-week/ | accessdate=26 October 2013 | newspaper=Stereogum | date=15 October 2013}}</ref> Ang track na "History Eraser" ay hinirang para sa APRA Song of the Year.<ref>{{cite web |url=http://www.remotecontrolrecords.com.au/tag/avant-gardener/ |title=Avant Gardener |work=[[Remote Control Records]] |date=1 May 2014 |accessdate=18 March 2015 |url-status=dead |archiveurl=https://web.archive.org/web/20150405102003/http://www.remotecontrolrecords.com.au/tag/avant-gardener/ |archivedate=5 April 2015 |df=dmy-all }}</ref> ''How to Carve a Carrot Into a Rose'' ay pinakawalan sa isang limitadong pagtakbo ng [[Milk! Records]] bilang isang nakapag-iisang EP noong Oktubre 2013. Ang [[Marathon Artists]] at House An pagkabahala ay nakipagtulungan sa [[Mom + Pop Music]] para sa paglabas ng Estados Unidos ng The Double EP noong 2014.<ref name=billboard>{{cite web|last1=Goodman|first1=Lizzy|title=Meet Courtney Barnett, Music's Lena Dunham: 'I Like the Extreme Form of Not Bottling Things Up'|url=http://www.billboard.com/articles/news/6509480/courtney-barnett-interview-sometimes-i-sit-and-think-sometimes-i-just-sit-album|website=[[Billboard (magazine)|Billboard]]|accessdate=25 March 2015|date=23 March 2015}}</ref> [[Talaksan:Courtney Barnett Coachella.jpg|left|thumb|Gumaganap si Barnett sa Coachella noong 2016]] [[Milk! Records]] ay naglabas ng isang compilation EP, ''A Pair of Pears (with Shadows)'', sa 10" puting vinyl noong Setyembre 2014, kasunod ng isang kampanya na nakikibahagi sa maraming tao noong Hulyo ng taong iyon. Ang EP ay nagsasama ng isang track ng Barnett," Pickles from the Jar ", ang ang kanta ay bumoto sa numero 51 sa Pinakamainit na 100&nbsp;ng Triple J's Hottest 100 sa 2014.<ref>{{cite web|url=http://www.abc.net.au/triplej/hottest100/14/countdown/ |title=Triple J: Hottest 100 2014 |work=[[Australian Broadcasting Corporation]] |date= |accessdate=18 March 2015}}</ref> Noong 30 Enero 2015, naglabas si Barnett ng mga detalye sa kanyang paparating na buong-buo na album, na naitala noong Abril 2014 kasama si Burke Reid, kasama ang dalawang walang kapareha, "Pedestrian at Best" at "Depreston" at kasamang mga video ng musika. Ang music video para sa "Pedestrian at Best" ay nagtatampok ng Cloher at Fraser A Gorman. Ang kanyang debut album, ''[[Sometimes I Sit and Think, and Sometimes I Just Sit]]'', at Minsan na lang Akong Umupo, pinakawalan sa buong mundo sa pamamagitan ng [[Milk! Records]] (Australia), Marathon Artists / House Anxiety (UK & Rest of World),<ref>{{cite news |last=Bakare |first=Lanre |title=Courtney Barnett: Sometimes I Sit and Think, and Sometimes I Just Sit review – acerbic and staunchly down-to-earth |url=https://www.theguardian.com/music/2015/mar/19/courtney-barnett-sometimes-i-sit-and-think-and-sometimes-i-just-sit-album-review |accessdate=19 January 2016 |newspaper=The Guardian |date=19 March 2015}}</ref> at [[Mom + Pop Music]] (US) noong 23 Marso 2015,<ref>{{cite web|last1=Wilson|first1=Martin|title=Courtney Barnett Shares Video & Album Details|url=http://overblown.co.uk/courtney-barnett-shares-video-album-details/|publisher=Overblown|accessdate=3 March 2015|archive-date=14 Pebrero 2015|archive-url=https://web.archive.org/web/20150214111410/http://overblown.co.uk/courtney-barnett-shares-video-album-details/|url-status=dead}}</ref> at sinamahan ng mga paglilibot sa UK at Europa, Amerika, at Australasia.<ref>{{cite web|last=Terry |first=Josh |url=http://consequenceofsound.net/2015/02/courtney-barnett-announces-us-tour-dates/ |title=Courtney Barnett announces US tour dates |publisher=Consequenceofsound.net |date=4 February 2015 |accessdate=22 May 2015}}</ref><ref>{{cite web|last=Newsdesk |first=NME |url=http://www.nme.com/news/courtney-barnett/82653 |title=Courtney Barnett announces UK tour dates |date=3 February 2015 |accessdate=19 January 2016}}</ref> ''Sometimes I Sit and Think'' ay nakilala sa kritikal na pag-akit,<ref>[https://www.rollingstone.com/music/lists/50-best-albums-of-2015-20151201/courtney-barnett-sometimes-i-sit-and-think-and-sometimes-i-just-sit-20151130 50 Best Albums of 2015 | ''Rolling Stone''] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20180617165808/https://www.rollingstone.com/music/lists/50-best-albums-of-2015-20151201/courtney-barnett-sometimes-i-sit-and-think-and-sometimes-i-just-sit-20151130 |date=2018-06-17 }}. ''Rolling Stone''. 1 December 2015. Retrieved 9 January 2016.</ref> ''[[The Guardian]]'',<ref>[https://www.theguardian.com/music/2015/dec/10/best-albums-of-2015-no-7-sometimes-i-sit-and-think-and-sometimes-i-just-sit-courtney-barnett Best albums of 2015: No 7 – ''Sometimes I Sit and Think, and Sometimes I Just Sit'' by Courtney Barnett | The Guardian Culture]. ''The Guardian''. 10 December 2015. Retrieved 9 January 2016.</ref> ''[[The Times]]'',<ref>[http://www.thesundaytimes.co.uk/sto/culture/music/article1640169.ece 100 best records of the year | The Times] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20160915033657/http://www.thesundaytimes.co.uk/sto/culture/music/article1640169.ece |date=2016-09-15 }}. ''The Times''. 6 December 2015. Retrieved 21 Jan 2016.</ref> ''[[Pitchfork]]''<ref>[http://pitchfork.com/features/staff-lists/9764-the-50-best-albums-of-2015/5/ The Best 50 Albums of 2015 | ''Pitchfork''] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20151218153005/http://pitchfork.com/features/staff-lists/9764-the-50-best-albums-of-2015/5/ |date=2015-12-18 }}. Pitchfork. 16 December 2015. Retrieved 9 January 2016.</ref> at ang ''[[Chicago Tribune]]''.<ref>[http://www.chicagotribune.com/entertainment/music/kot/sc-best-pop-rock-albums-2015-ent-1202-20151203-column.html Best albums of 2015: Kendrick Lamar, Courtney Barnett and more | ''Chicago Tribune'']. Chicago Tribune. 3 December 2015. Retrieved 9 January 2016.</ref> Hanggang sa paglaya ng ''[[Sometimes I Sit and Think, and Sometimes I Just Sit]]'', sina Courtney Barnett, Bones Sloane, at Dave Mudie ay naglalakbay bilang Courtney Barnett and the Courtney Barnetts.<ref name="auto" /><ref>{{Cite web|url=https://www.spin.com/2013/11/5-best-new-artists-november-2013-physical-therapy-denzel-curry-hookworms-courtney-barnett-perera-elsewhere/131101-courtney-barnett/|title=Courtney Barnett|website=Spin.com|accessdate=26 July 2019|archive-date=12 Hulyo 2019|archive-url=https://web.archive.org/web/20190712150704/https://www.spin.com/2013/11/5-best-new-artists-november-2013-physical-therapy-denzel-curry-hookworms-courtney-barnett-perera-elsewhere/131101-courtney-barnett/|url-status=dead}}</ref><ref>{{Cite web|url=https://www.thecurrent.org/feature/2014/06/24/courtney-barnett-live|title=Courtney Barnett performs live in The Current studio|first=Mark Wheat and Leah|last=Garaas|website=Thecurrent.org|accessdate=26 July 2019}}</ref> [[Talaksan:Courtneybarnett-miamimarketta-1.jpg|thumb|Gumaganap ang Barnett noong Marso 2016]] Noong Agosto 2015, ang label ng UK ng Barnett, Marathon Artists, sa pakikipagtulungan sa [[Mom + Pop Music]] at [[Milk! Records]] Ang mga rekord, naglunsad ng isang pandaigdigan, kampanya ng gerilya para sa pagpapalaya ng kanyang nag-iisang ''Nobody Really Cares If You Don't Go to the Party''.<ref>{{cite web |last=Moskovitch |first=Greg |title=Courtney Barnett Guerilla Marketing Campaign Goes Global, Confuses Everyone |url=http://www.tonedeaf.com.au/456403/courtney-barnett-guerilla-marketing-campaign-goes-global-confuses-everyone.htm |accessdate=12 August 2015 |website=Tonedeaf.com.au |date=19 January 2016}}</ref> Ang mga billboard at poster na nagdadala ng pamagat ng kanta ay umakyat sa London, New York, LA, Melbourne at Sydney.<ref>{{cite news |last=Quine |first=Oscar |title=Courtney Barnett interview: The Melbourne singer-songwriter is the voice-of-a-generation |url=https://www.independent.co.uk/arts-entertainment/music/features/courtney-barnett-interview-the-melbourne-singer-songwriter-is-the-voice-of-a-generation-10475269.html |accessdate=28 August 2015 |newspaper=The Independent |date=19 January 2016}}</ref> Ang kampanya ay nakakuha ng maraming interes sa online at sa buong social media at nagtapos sa isang sorpresa na busking gig sa Camden, London.<ref>{{cite web |last=Hearon |first=Lisa |title=Londoners didn't know they were at a Courtney Barnett gig |url=http://mashable.com/2015/08/17/courtney-barnett-video/#kjWr8s1Sosqf |accessdate=17 August 2015 |website=Mashable.com |date=19 January 2016}}</ref> Sa konsyerto, si [[Dan Luscombe]] (of [[The Drones]]) ay madalas na naglaro ng lead gitara at mga keyboard, na nagtampok sa pareho, ''How to Carve a Carrot Into a Rose'' and ''Sometimes I Sit and Think, and Sometimes I Just Sit'', ang huli kung saan siya din co-gawa. Kapag hindi magagamit ang Luscombe, ang banda ay gumanap bilang isang trio, kasama ang Barnett na humawak ng lahat ng mga tungkulin sa gitara. Hindi nag-play si Luscombe sa 2015 na paglilibot ni Barnett, gayunpaman, at tinutukoy niya ngayon ang banda bilang "CB3" sa kanyang pahina sa Facebook. Nagtatampok din ang CB3 moniker sa kilalang drummer na si Dave Mudie. Inihalal si Barnett sa walong kategorya sa ARIA Music Awards ng 2015, at nanalo ng apat na tropeyo: Breakthrough Artist, Best Female Artist, Best Independent Release at Best Cover Art para sa ''Sometimes I Sit and Think, and Sometimes I Just Sit''.<ref name="ARIA List">ARIA Music Awards for Courtney Barnett: * Search Results 'Courtney Barnett': {{cite web | url = http://www.ariaawards.com.au/history/search/?view=list&text=Courtney%20Barnett | title = Winners by Year: Search Results for 'Courtney Barnett' | publisher = [[Australian Recording Industry Association]] (ARIA) | accessdate = 12 December 2015 }} * 2014 winners and nominees: {{cite web | url = http://www.ariaawards.com.au/history/year/2014?view=list | title = Winners by Year 2014 | publisher = Australian Recording Industry Association (ARIA) | accessdate = 12 December 2015 }} * 2015 winners and nominees: {{cite web | url = http://www.ariaawards.com.au/nominees/2015/Aria-Awards/Telstra-Album-of-the-Year | title = Aria Awards Nominees 2015 | publisher = Australian Recording Industry Association (ARIA) | accessdate = 12 December 2015 | archive-date = 8 December 2015 | archive-url = https://web.archive.org/web/20151208163914/http://www.ariaawards.com.au/nominees/2015/aria-awards/telstra-album-of-the-year | url-status = dead }} * 2015 winners: {{cite web | url = http://www.ariaawards.com.au/news/2015/and-the-aria-award-goes-to%E2%80%A6 | title = And the ARIA Awards Goes to... | publisher = Australian Recording Industry Association (ARIA) | date = 27 November 2015 | accessdate = 12 December 2015 | archive-date = 18 January 2016 | archive-url = https://web.archive.org/web/20160118102200/http://www.ariaawards.com.au/news/2015/and-the-aria-award-goes-to%E2%80%A6 | url-status = dead }} * 2016 winners and nominees: {{cite web | url = https://ariaawards.com.au/history/year/2016?view=list | title = Winners by Year 2016 | publisher = Australian Recording Industry Association (ARIA) | accessdate = 11 October 2017 }} * 2018 winners and nominees: {{cite web | url = https://www.ariaawards.com.au/News/2018/And-The-ARIA-Award-Goes-To | title = And the ARIA Award Goes To... | last = Australian Recording Industry Association (ARIA) | publisher = Australian Recording Industry Association (ARIA) | date = 28 November 2018 | accessdate = 29 November 2018 }}</ref> Sa pagtatapos ng 2015, si Barnett ay hinirang para sa isang Grammy Award sa kategoryang Best New Artist.<ref>{{cite web |title=Grammys 2016 Preview: What You Need to Know About Best New Artist Nominees From Courtney Barnett to James Bay | url=http://www.billboard.com/articles/news/magazine-feature/6812893/grammys-2016-preview-best-new-artist-nominees |accessdate=21 January 2016 | website=Billboard.com | date=5 January 2016}}</ref> Kalaunan ay hinirang siyang Best International Female noong 2016 para sa Brit Awards.<ref>{{cite news |title=Brit Awards 2016 Nominations and Winners |url=https://www.telegraph.co.uk/music/news/brit-awards-2016-nominations-and-winners/ |accessdate=1 January 2017 | newspaper=The Telegraph | date=14 January 2016}}</ref> Noong 21 Mayo 2016, siya ang musikal na panauhin sa season finale ng ika-41 na season ng ''[[Saturday Night Live]]'', na pinangungunahan ni Fred Armisen.<ref name="snlarchives">{{cite web |url=http://snlarchives.net/Episodes/?20160521 |title=SNL Archives {{!}} Episodes {{!}} 05.21.2016 |work=SNL Archives |last=Navaroli |first=Joel |accessdate=28 May 2016}}</ref> Noong Enero 2016, lumitaw si Barnett sa takip ng magazine ng musika ng Australia, ang ''Happy Mag''.<ref>{{Cite web|url=http://store.hhhhappy.com/product/happy-mag-issue-one-january-2016/|title=Happy Mag issue # 1|last=|first=|date=|website=Store.hhhhappy.com|access-date=15 October 2017}}</ref> At noong 27 Mayo 2016, siya ang naging musikal na panauhin sa ''[[The Tonight Show|The Tonight Show Starring Jimmy Fallon]]''. Noong 2017, naitala ni Barnett at [[Kurt Vile]] ang nagtulungang album ng ''[[Lotta Sea Lice]]'', na inilabas sa pamamagitan ng [[Matador Records]], [[Marathon Artists]] at [[Milk! Records]] sa Oktubre 13.<ref name=":0" /><ref>{{Cite news|url=https://www.pastemagazine.com/articles/2017/08/new-details-on-kurt-vile-and-courtney-barnetts-col.html|title=Kurt Vile and Courtney Barnett Reveal Details About Their New Joint Album|work=pastemagazine.com|access-date=2017-09-23|language=en|archive-date=2017-09-24|archive-url=https://web.archive.org/web/20170924045426/https://www.pastemagazine.com/articles/2017/08/new-details-on-kurt-vile-and-courtney-barnetts-col.html|url-status=dead}}</ref> Ang ilan sa mga album ng album ay kasama sina [[Stella Mozgawa]], [[Mick Harvey]] and the [[Dirty Three]]'s [[Mick Tuner]] at [[Jim White]].<ref name=":0" /> Ang lead single na "Over Everything" ay inilabas noong 30 Agosto 2017 na sinamahan ng music video na pinamunuan ni Danny Cohen. Ang "Over Everything" sa una ay pinasimulan ang pakikipagtulungan ng pares, pagkatapos na isinulat ni Vile na batay sa Philadelphia ang kanta gamit ang boses na nakabase sa Melbourne na si Barnett.<ref name=":0" /> Ang pangalawang solong "Continental Breakfast" ay pinakawalan noong 26 Setyembre 2017. Noong Hunyo 2017 inihayag ni Vile at Barnett ang isang paglilibot sa North American. Ang duo ay sinusuportahan ng Sea Lice, isang banda na nagtatampok kay [[Janet Weiss]] ([[Sleater-Kinney]], [[Wild Flag]]), [[Rob Laakso]] (The Violators, [[Swirlies|The Swirlies]], [[Mice Parade]]), Stella Mozgawa ([[Warpaint]]), at [[Katie Harkin]] ([[Sky Larkin]], touring member ng [[Sleater-Kinney]] at [[Wild Beast]]).<ref>{{Cite web|url=https://pitchfork.com/news/73817-kurt-vile-and-courtney-barnett-announce-tour-new-collaborative-album/|title=Kurt Vile and Courtney Barnett Announce Tour, New Collaborative Album {{!}} Pitchfork|website=Pitchfork.com|language=en|access-date=2017-09-23}}</ref><ref>{{Cite web|url=https://pitchfork.com/news/kurt-vile-and-courtney-barnett-reveal-new-album-title/|title=Kurt Vile and Courtney Barnett Reveal New Album Title {{!}} Pitchfork|website=Pitchfork.com|language=en|access-date=2017-09-23}}</ref> [[File:Courtney Barnett 2019.jpg|thumb|Si Barnett performing noong Hunyo 2019]] Noong 12 Pebrero 2018, tinukso ni Barnett ang isang bagong album sa kanyang mga social media account, na nagtatampok ng Barnett na sinubukan ang iba't ibang mga instrumento sa musika na nagtatapos sa clip na may tagline ''Tell Me How You Really Feel''.<ref>{{Cite web|url=https://pitchfork.com/news/courtney-barnett-teases-new-music-watch/|title=Courtney Barnett Teases New Music: Watch {{!}} Pitchfork|website=Pitchfork.com|language=en|access-date=2018-02-13}}</ref> Inilabas ni Barnett ang mga walang kaparehong "Nameless, Faceless", "Need A Little Time", "City Looks Pretty", at "Sunday Roast" mula sa kanyang album na sophomore solo, na inilunsad sa isang pribadong pagpapaandar sa Sydney's Lansdowne Hotel noong Abril 2018 at magtagumpay ni ex-[[The Go-Betweens|Go-Between]] na si [[Lindy Morrison]]. Ang album ay kalaunan ay pinakawalan noong 18 Mayo 2018 at may pamagat na ''[[Tell Me How You Really Feel]]''. Bahagi ang album, sa bahagi ng mga saloobin ni Barnett tungkol sa paghihiwalay sa edad ng [[social media]].<ref>Greenhaus, Mike https://relix.com/articles/detail/you_must_be_having_so_much_fun_everythings_amazing/ Relix</ref> Ang "City Looks Pretty" ay itinampok sa soundtrack ng video game ''[[FIFA 19]]''.<ref>{{Cite web|url=https://www.ea.com/games/fifa/fifa-19/news/fifa-19-soundtrack|title=FIFA 19 Soundtrack, featuring Childish Gambino, Gorillaz, Logic, and More|date=31 August 2018|website=Ea.com|accessdate=26 July 2019}}</ref> Noong 2019, idinagdag siya sa panukalang batas ng [[Woodstock 50]], ngunit ang pagdiriwang ay nakansela noong Mayo nang walang mga kadahilanan na ibinigay.<ref>{{Cite web|url=http://undertheradarmag.com/news/woodstock_50_lineup_announced_courtney_barnett_boygenius_the_black_keys_and|title=Woodstock 50 Lineup Announced – Courtney Barnett, boygenius, The Black Keys, and More|last=Roberts|first=Christopher|website=Undertheradarmag.com|language=en|access-date=2019-03-24}}</ref> == Kagamitan at estilo ng paglalaro == Nagpe-play ang kaliwang kamay ni Barnett, gamit ang karamihan sa mga gitnang itinayo na gitara, na may karaniwang pag-tune at pagkakasunud-sunod ng string para sa mga left player na kamay (mababang mga string sa tuktok, mataas na mga string sa ilalim).<ref name=thatmag /> Paminsan-minsan siya ay gumaganap ng mga gitnang kanan na hinagupit, ngunit hindi ginusto ito. Natuto siyang maglaro sa acoustic gitara, at hindi gusto ang tunog ng isang pick, binuo ang kanyang sariling pamamaraan ng fingertyle gitara na kalaunan ay isinalin niya upang magamit sa electric gitara. Siya ay may kakayahang gumamit ng isang pick (at inaangkin na maaaring siya ay maglaro ng mas mahusay sa isa), ngunit mas pinipiling maglaro kasama lamang ang kanyang mga daliri, nakikipag-ugnay sa parehong hinlalaki at hintuturo sa mga bahagi ng ritmo, at gamit ang kanyang hintuturo bilang isang gumamit ng isang pumili ng mga bahagi ng tingga. Mas pinipili niyang maglaro sa karaniwang pag-tune, kahit na naglalaro sa tabi ng iba pang mga artista na gumagamit ng mga kahaliling tono.<ref name = PG>{{cite web|last1=Gluckin|first1=Tzvi|title=Courtney Barnett: The New Sensation (interview)|url=https://www.premierguitar.com/articles/22424-courtney-barnett-the-new-sensation|website=Premier Guitar|accessdate=4 April 2018}}</ref> Kabilang sa kanyang mga gitara na ginagamit niya para sa pagganap at pagrekord ay isang Harmony H59, at isang bilang ng mga Fenders, kasama na ang Jaguars, Stratocasters, at Telecasters, na tinuturo niya sa Ernie Ball Power Slinky strings sa 0.011−0.048 gauge. Nagpe-play siya sa pamamagitan ng Fender Hot Rod Deville at Fender Deluxe amplifier, na may isang bilang ng mga epekto ng pedal, kabilang ang isang overtone na OCD overdrive pedal, isang "cheap delay pedal", at isang koro pedal.<ref name = PG/><ref>{{cite web|title=Courtney Barnett|url=http://equipboard.com/pros/courtney-barnett|website=Equipboard.com|accessdate=4 April 2018}}</ref> == Personal na buhay == Si Barnett ay nasa isang pakikipag-ugnay sa kapwa musikero na si [[Jen Cloher]] mula 2012 hanggang 2018.<ref>{{Cite web|url=http://controlzine.com/interviews/listen-music-death-and-memory-jen-cloher-and-jo-syme-in-conversation/|title=Listen {{!}} Music, Death and Memory – Jen Cloher and Jo Syme in Conversation {{!}} Control|language=en-US|access-date=2019-02-28|archive-date=2019-02-28|archive-url=https://web.archive.org/web/20190228130340/http://controlzine.com/interviews/listen-music-death-and-memory-jen-cloher-and-jo-syme-in-conversation/|url-status=dead}}</ref><ref>{{Cite web|url=http://xpressmag.com.au/jen-cloher-happy-wife/|title=JEN CLOHER Happy wife... |website=Xpressmag.com.au|access-date=2018-03-15}}</ref> Ang awiting "Numbers" ay isinulat nina Barnett at Cloher tungkol sa kanilang relasyon. Ang kanta ni Barnett na "Pickles from the Jar" ay detalyado rin ang kanilang relasyon, at si Cloher ay binanggit sa unang linya ng "Dead Fox". Tinawag ni Barnett si Cloher isang "malaking patuloy na impluwensya" sa kanyang musika.<ref>{{cite web |url=https://www.theguardian.com/music/2017/oct/14/courtney-barnett-kurt-vile-album-lotta-see-lice-interview |title=Courtney Barnett: ‘It’s easy to feel hopeless and lost in this weird world’ |publisher=The Observer |date=2017-10-14 |author=Kathryn Bromwich |accessdate=2017-10-14}}</ref> Tumugtog din siya ng gitara sa banda ni Cloher mula 2012 hanggang 2018. == Pag-back ng mga miyembro ng banda == [[Talaksan:Courtney Barnett Brisbane 2018.jpg|thumb|Gumaganap si Barnett kasama ang kanyang banda sa Brisbane noong Agosto 2018. Mula sa kaliwa hanggang kanan: Katie Harkin, Barnett, Dave Mudie at Mga Bones Sloane.]] '''Mga kasalukuyang kasapi''' * Mga buto ng Sloane - bass, pag-back vocals (2013-kasalukuyan) * Dave Mudie - mga tambol, pagtambulin, pag-back vocals (2013-kasalukuyan) '''Mga dating myembro''' * Dan Luscombe - gitara, keyboard, pag-back vocals (2013–2014; session/touring member 2017) * Pete Convery - bass (2012, 2013) * Alex Hamilton - gitara, pag-back vocals (2012, 2013) '''Mga sesyon/paglilibot sa mga miyembro''' * Katie Harkin - gitara, keyboard, pag-back vocals (2018-kasalukuyan) * [[Kim Deal]] - gitara, backing vocals (2017) * Kelley Deal - mga backing vocals (2017) == Discography == {{main|Diskograpiya ni Courtney Barnett}} * ''[[Sometimes I Sit and Think, and Sometimes I Just Sit]]'' <small>(2015)</small> * ''[[Tell Me How You Really Feel]]'' <small>(2018)</small> == Mga parangal at nominasyon == === APRA Music Awards (Australasian Performing Right Association) === {| class="wikitable" !Taon !Trabaho ng Tanggap / Nominated na Gawain !Award !Resulta |- | rowspan="2" |2016 |Courtney Barnett |Songwriter of the Year |Nanalo |- |"Pedestrian at Best" |Song of the Year |Nakilala |} === ARIA Music Awards (Australian Recording Industry Association) === Nanalo si Barnett ng 6 ARIA Music Awards mula sa 20 mga nominasyon.<ref name="ARIA List"/> {| class="wikitable" |+ !Taon !Trabaho ng Tanggap / Nominated na Gawain !Award !Resulta |- |2014 |"Avant Gardener" – Charlie Ford (Director) |Best Video |Nakilala |- | rowspan="8" |2015 | rowspan="4" |''Sometimes I Sit and Think, and Sometimes I Just Sit'' |Best Cover Art |Nanalo |- |Best Independent Release |Nanalo |- |Album of the Year |Nakilala |- |Best Rock Album |Nakilala |- | rowspan="3" |Courtney Barnett |Breakthrough Artist |Nanalo |- |Best Female Artist |Nanalo |- |Best Australian Live Act |Nakilala |- |"Pedestrian at Best" – Charlie Ford (Director) |Best Video |Nakilala |- | rowspan="2" |2016 |Courtney Barnett |Best Australian Live Act |Nakilala |- |"Elevator Operator" – Sunny Leunig (Director) |Best Video |Nakilala |- | rowspan="9" |2018 | rowspan="4" |''Tell Me How You Really Feel'' |Album of the Year |Nakilala |- |Best Female Artist |Nakilala |- |Best Rock Album |Nanalo |- |Best Independent Album |Nakilala |- |''Lotta Sea Lice'' <small>(with Kurt Vile)</small> |Best Adult Contemporary Album |Nakilala |- |Danny Cohen and Courtney Barnett - "Need a Little Time" |Best Video |Nakilala |- |Courtney Barnett - Tell Me How You Really Feel National Tour |Best Australian Live Act |Nakilala |- |Barnett, Dan Luscombe & Burke Reid for ''Tell Me How You Really Feel'' |Producer of the Year |Nakilala |- |Burke Reid for ''Tell Me How You Really Feel'' |Engineer of the Year |Nanalo |} === Grammy Awards === {| class="wikitable" |+ !Taon !Trabaho ng Tanggap / Nominated na Gawain !Award !Resulta |- |2016 |Courtney Barnett |Best New Artist |Nakilala |} === Brit Awards === {| class="wikitable" |+ !Taon !Trabaho ng Tanggap / Nominated na Gawain !Award !Resulta |- |2016 |Courtney Barnett |International Female Solo Artist |Nakilala |} === AIR Awards === {| class="wikitable" |+ !Taon !Trabaho ng Tanggap / Nominated na Gawain !Award !Resulta |- | rowspan="3" |2019 |Courtney Barnett |Best Independent Artist |Nanalo |- |''Tell Me How You Really Feel'' |Best Independent Album or EP |Nanalo (Itali) |- |Nameless, Faceless |Best Independent Single |Nakilala |} === Sweden GAFFA Awards === {| class="wikitable" |+ !Taon !Trabaho ng Tanggap !Award !Resulta |- | rowspan="2" |2019 |Court Barnett |Best Foreign Solo Act |Nakilala |- |''Tell Me How You Really Feel'' |Best Foreign Album |Nakilala |} == Mga Sanggunian == <references /> == Mga panlabas na link == * {{Official website}} {{DEFAULTSORT:Barnett, Courtney}} [[Kategorya:Ipinanganak noong 1987]] [[Kategorya:Nabubuhay na mga tao]] [[Kategorya:Mga Australyano]] [[Kategorya:Mga mang-aawit mula sa Australia]] 16t8zjafcg14us4bd6yge2zw8u60zah Grand Theft Auto V at Online soundtrack 0 296712 2165213 2141163 2025-06-17T00:53:03Z InternetArchiveBot 113521 Rescuing 2 sources and tagging 0 as dead.) #IABot (v2.0.9.5 2165213 wikitext text/x-wiki Ang musika para sa 2013 na aksyon-pakikipagsapalaran na video game ''[[Grand Theft Auto V|'''Grand Theft Auto V''']]'' & '''''Grand Theft Auto Online''''', na binuo ng Rockstar North at nai-publish sa pamamagitan ng Rockstar Games, ay binubuo ng The Alchemist, Oh No at Tangerine Dream sa pakikipagtulungan kay Woody Jackson. Ang laro ay ang unang entry sa serye ng Grand Theft Auto upang magamit ng isang orihinal na marka. Sa pakikipagtulungan sa bawat isa, ang mga musikero ay nagawa ng higit sa dalawampung oras ng musika na marka ng mga misyon ng laro. Ang ilan sa mga gawa na ginawa ng mga musikero sa buong pag-unlad ng laro ay naiimpluwensyahan ang ilan sa mga in-game na misyon at nag-spark ng inspirasyon para sa karagdagang pag-unlad ng puntos. Ang Grand Theft Auto V ay mayroon ding isang in-game radio na maaaring ibagay sa labing-anim na istasyon na naglalaro ng higit sa 441 na mga track ng lisensyadong musika, pati na rin ang dalawang istasyon ng radyo ng pag-uusap. Ang mga kompositor ng marka ay nais na samahan ang lisensyadong musika, kumpara sa pag-alis mula rito. Dahil ang lokasyon ng laro ay na-modelo sa Southern California, tinangka ng mga developer na lumikha ng isang tumpak na representasyon ng musika ng California. Ang paggawa ng soundtrack ay binubuo rin ng paglilisensya ng musika para sa mga istasyon ng radyo, at pagpili ng isang DJ na tumutugma sa genre ng musika na nag-host ng istasyon. Ang soundtrack ay binubuo ng isang iba't ibang mga istasyon ng radyo na naglalaro ng iba't ibang mga genre ng musika, kabilang ang [[reggae]], [[Musikang hip hop|hip hop]], [[Musikang pop|pop]] at [[Country (musika)|country]]. Nagtatampok din ang laro ng isang orihinal at dynamic na iskor na binubuo ng Tangerine Dream, Woody Jackson, Alchemist at Oh No na gumaganap sa maraming mga pumipili na misyon. == Mga istasyon ng Radyo == === Radio Los Santos === [[FIle:Pulitzer2018-portraits-kendrick-lamar.jpg|thumb|right|120px|Kendrick Lamar]] [[File:Jay Rock - Openair Frauenfeld 2019 05.jpg|thumb|right|120px|Jay Rock]] [[File:South by Southwest 2019 4 - 46628270064 (cropped).jpg|thumb|right|120px|A$AP Rocky]] [[File:MadGibbs2014 (cropped).jpg|thumb|right|120px|Freddie Gibbs]] '''DJ''': Big Boy '''Genre''': [[Musikang hip hop|Contemporary hip-hop]], trap {| class="wikitable" |+Tracklist<ref>{{Citation|last=|title=Radio Los Santos (from GTA V)|url=https://open.spotify.com/playlist/4YZw3PA0vgivVgJ51ZXhmo?si=9uITFjnAQj20Yo0EpzGZ_w|accessdate=2020-07-13|website=Spotify}}</ref> !Mga artista !Mga awit !Note |- |YG |"I'm a Real 1" | |- |100s |"Life of a Mack" | |- |Ab-Soul feat. [[Kendrick Lamar]] |"ILLuminate" | |- |A$AP Rocky feat. Aston Matthews & Joey Fatts |"R-Cali" | |- |Marion Band$ feat. Nipsey Hussle |"Hold Up" | |- |BJ the Chicago Kid feat. [[Freddie Gibbs]] & Problem |"Smokin' and Ridin'" | |- |[[Kendrick Lamar]] |"A.D.H.D" | |- |[[Jay Rock]] feat. [[Kendrick Lamar]] |"Hood Gone Love It" | |- |The Game feat. 2 Chainz & Rick Ross |"All Bomaye" | |- |[[Freddie Gibbs]] |"Still Livin'" | |- |DJ Esco feat. Future |"How It Was" | |- |Problem feat. Glasses Malone |"Say That Then" | |- |Clyde Carson feat. The Team |"Slow Down" | |- |Gucci Mane feat. Ciara |"Too Hood" | |- |Gangrene |"Bassheads" | |- |[[Danny Brown]] & Action Bronson |"Bad News" |'''Eksklusibo para sa mga bersyon ng PS4, Xbox One, at PC''' |- |G-Side feat. G-Mane |"Relaxin'" |'''Eksklusibo para sa mga bersyon ng PS4, Xbox One, at PC''' |- |A$AP Ferg |"Work" |'''Eksklusibo para sa mga bersyon ng PS4, Xbox One, at PC''' |- |Trouble feat. Gucci Mane |"Everyday" |'''Eksklusibo para sa mga bersyon ng PS4, Xbox One, at PC''' |- |[[Kendrick Lamar]] |"Swimming Pools (Drank)" |'''Eksklusibo para sa mga bersyon ng PS4, Xbox One, at PC''' |- |Travi$ Scott feat. 2 Chainz & T.I. |"Upper Echlon" |'''Eksklusibo para sa mga bersyon ng PS4, Xbox One, at PC''' |- |[[Danny Brown]] feat. A$AP Rocky & Zelooperz |"Kush Coma" |'''Eksklusibo para sa mga bersyon ng PS4, Xbox One, at PC''' |- |Ace Hood feat. Future & Rick Ross |"Bugatti" |'''Eksklusibo para sa mga bersyon ng PS4, Xbox One, at PC''' |- |Schoolboy Q feat. [[Kendrick Lamar]] |"Collard Greens" |'''Eksklusibo para sa mga bersyon ng PS4, Xbox One, at PC''' |- |Chuck Inglish feat. Ab-Soul & Mac Miller |"Came Thru/Easily" |'''Eksklusibo para sa mga bersyon ng PS4, Xbox One, at PC''' |- |Young Scooter feat. Gucci Mane |"Work" |'''Eksklusibo para sa mga bersyon ng PS4, Xbox One, at PC''' |- |Problem & IamSu feat. Bad Lucc & Sage The Gemini |"Do It Big" |'''Eksklusibo para sa mga bersyon ng PS4, Xbox One, at PC''' |- |Skeme |"Milions" |'''Eksklusibo para sa mga bersyon ng PS4, Xbox One, at PC''' |- |Ab-Soil feat Schoolboy Q |Hunnid Stax |'''Eksklusibo para sa mga bersyon ng PS4, Xbox One, at PC''' |- |[[Freddie Gibbs]] & Mike Dean |"Sellin Dope" |'''Eksklusibo para sa mga bersyon ng PS4, Xbox One, at PC''' |- |Young Scooter feat. Trinidad James |"I Can't Wait" |'''Eksklusibo para sa mga bersyon ng PS4, Xbox One, at PC''' |} [[File:Ty Dolla Sign 2018 (Cropped).jpg|thumb|right|120px|Ty Dolla Sign]] [[File:Abel Makkonen Tesfaye The Weeknd.png|thumb|right|120px|The Weeknd]] [[File:Juice WRLD - Les Ardentes 2019 (cropped).jpg|thumb|right|120px|Juice WRLD]] [[File:Saweetie (cropped).jpg|thumb|right|120px|Saweetie]] {| class="wikitable" |+The Contract tracklist !Mga artista !Mga awit !Note |- |2 Chainz feat. [[Ty Dolla $ign]], Trey Songz & [[Jhené Aiko]] |It’s A Vibe" | |- |A$AP Ferg |"Plain Jane" | |- |Big Sean & Hit-Boy |"What A Life" | |- |Cordae |"Kung Fu" | |- |D-Block Europe & Offset |"Chrome Hearts" | |- |Fredo Santana feat. Chief Keef, Ball Out & Tadoe |"Go Live" | |- |French Montana feat. Kodak Black |"Lockjaw" | |- |Future |"Feed Me Dope" | |- |Future feat. The Weeknd |"Low Life" | |- |Jay Rock feat. [[Kendrick Lamar]] |"Wow Freestyle" | |- |Kodak Black feat. Travis Scott & Offset |"ZEZE" | |- |[[Migos]] |"Stir Fry" | |- |Mount Westmore |"Big Subwoofer" | |- |Polo G feat. Juice WRLD |"Flex" | |- |[[Roddy Ricch]] |"The Box" | |- |[[Saweetie]] |"My Type" | |- |[[Tyler, The Creator]] feat. 42 Dugg |"LEMONHEAD" | |- |Vince Staples |"Big Fish" | |- |Young Stoner Life, Young Thug & Gunna |"Ski" | |- |Freddie Gibbs feat. Pusha T & Kevin Cossom |"Miami Vice" | |- |Freddie Gibbs feat. Juicy J |"Pick The Phone Up" | |- |Hit-Boy feat. Dom Kennedy |"XL" | |- |Mike Dean and Offset |"So Fancy" | |- |Mike Dean and Rich the Kid |"Blue Cheese" | |- |Mozzy feat. YG |"Hoppin’ Out" | |- |ScHoolboy Q |"Let’s Get It" | |- |Tia Corine |"Coochie" | |- |[[Dr. Dre]] |"Black Privilege" |Idinagdag sa playlist na may '''I-Wagen Week'''. |- |[[Dr. Dre]] feat. Nipsey Hustle & Ty Dolla Sign |"Diamond Mind" |Idinagdag sa playlist na may '''I-Wagen Week'''. |- |[[Dr. Dre]] feat. [[Anderson .Paak]], [[Snoop Dogg]] & [[Busta Rhymes]] |"ETA" |Idinagdag sa playlist na may '''I-Wagen Week'''. |- |[[Dr. Dre]] feat. THURZ & Cocoa Sarai |"Falling Up" |Idinagdag sa playlist na may '''I-Wagen Week'''. |- |[[Dr. Dre]] feat. Rick Ross & [[Anderson .Paak]] |"The Scenic Route" |Idinagdag sa playlist na may '''I-Wagen Week'''. |- |[[Dr. Dre]] feat. [[Eminem]] |"Gospel" |Idinagdag sa playlist na may '''I-Wagen Week'''. |} === Space 103.2 === [[File:Eddie Murphy by David Shankbone.jpg|thumb|right|120px|Eddie Murphy]] [[File:Stevie Wonder June 30, Montreal.jpg|thumb|right|120px|Stevie Wonder]] '''DJ''': Bootsy Collins '''Genre''': Funk, [[R&B]], [[groove]], [[disco]], [[post-disco]] {| class="wikitable" |+Tracklist<ref>{{Citation|last=|title=Space 103.2 (from GTA V)|url=https://open.spotify.com/playlist/2uOWUtbcUr1mhXGYAiMnlq?si=u_VX4nraTXSvOOsHgRNDQQ|accessdate=2020-05-06|website=Spotify}}</ref> !Mga artista !Mga awit !Lista |- |Bootsy's Rubber Band |"I'd Rather Be With You" | |- |D-Train |"You're the One for Me" | |- |[[Eddie Murphy]] |"Party All the Time" | |- |Evelyn "Champagne" King |"I'm in Love" (12" Version) | |- |Kano |"Can't Hold Back (Your Loving)" | |- |Kleeer |"Tonight" | |- |Bernard Wright |"Haboglabotribin'" | |- |One Way |"Cutie Pie" | |- |Rick James |"Give It to Me Baby" | |- |Sho Nuff |"Funkasize You" | |- |[[Stevie Wonder]] |"Skeletons" | |- |Taana Gardner |"Heartbeat" (Club Version) | |- |Zapp |"Heartbreaker, Pts 1-2" | |- |Dazz Band |"Joystick" |'''Eksklusibo para sa mga bersyon ng PS4, Xbox One, at PC''' |- |Roger |"Do It Roger" |'''Eksklusibo para sa mga bersyon ng PS4, Xbox One, at PC''' |- |Imagination |"Flashback" |'''Eksklusibo para sa mga bersyon ng PS4, Xbox One, at PC''' |- |Parliament |"Mothership Connection (Star Child)" |'''Eksklusibo para sa mga bersyon ng PS4, Xbox One, at PC''' |- |The Fatback Band |"Gotta Get My Hands On Some (Money)" |'''Eksklusibo para sa mga bersyon ng PS4, Xbox One, at PC''' |- |Billy Ocean |"Nights (Feel Like Gettin' Down)" |'''Eksklusibo para sa mga bersyon ng PS4, Xbox One, at PC''' |- |Parliament |"Flash Light" |'''Eksklusibo para sa mga bersyon ng PS4, Xbox One, at PC''' |- |Cameo |"Back and Forth" |'''Eksklusibo para sa mga bersyon ng PS4, Xbox One, at PC''' |- |Central Line |"Walking Into Sunshine" |'''Eksklusibo para sa mga bersyon ng PS4, Xbox One, at PC''' |} === West Coast Classics === [[File:Dr. Dre 2013.jpg|thumb|right|120px|Dr. Dre]] [[File:Snoop Dogg (16486829371).jpg|thumb|right|120px|Snoop Dogg]] Ang '''West Coast Classics (WCC)''' ay isang istasyon ng radyo na itinampok sa Grand Theft Auto V na gumaganap ng West Coast rap at hip hop.Ang istasyon ay nai-host ng rapper at record ng tagagawa na si DJ Pooh, na nag-handpicked sa buong playlist para sa istasyon. Maaaring batay ito sa 93.5 KDAY sa Los Angeles, na gumaganap ng isang katulad na genre ng musika. [[Grand Theft Auto V soundtrack#The Lowdown 91.1|The Lowdown 91.1]] ay kapatid na istasyon ng WCC. '''DJ''': DJ Pooh '''Genre''': West coast hip-hop, gangsta rap {| class="wikitable" |+Tracklist<ref>{{Citation|last=|title=West Coast Classics (from GTA V)|url=https://open.spotify.com/playlist/3bBnNTOrw8xexrNE2jaBzM?si=-GntEdvUSJ2z_Dwn7pf3RA|accessdate=2020-05-06|website=Spotify}}</ref> !Mga artista !Mga awit !Lista |- |[[Tupac Shakur|2Pac]] |"Ambitionz Az a Ridah" | |- |Compton's Most Wanted |"Late Night High" | |- |DJ Quik |"Dollaz + Sense" | |- |[[Dr. Dre]] feat. [[Snoop Dogg]] |"Still D.R.E." | |- |King Tee |"Play Like a Piano" | |- |[[Dr. Dre]] feat. [[Snoop Dogg]], Kurupt & Nate Dogg |"The Next Episode" | |- |[[Ice Cube]] |"You Know How We Do It" | |- |Kausion feat. [[Ice Cube]] |"What You Wanna Do?" | |- |Kurupt |"C-Walk" | |- |Mack 10 & The Dogg Pound |"Nothin' But the Cavi Hit" | |- |MC Eiht |"Streiht Up Menace" | |- |N.W.A |"Appetite for Destruction" | |- |N.W.A |"Gangsta Gangsta" | |- |The Dogg Pound |"What Would U Do?" | |- |[[Snoop Dogg]] |"Gin and Juice" | |- |Geto Boys |"Mind Playing Tricks on Me" | |- |Too $hort |"So You Want to Be a Gangster" | |- |Jayo Felony |"Sherm Stick" |'''Eksklusibo para sa mga bersyon ng PS4, Xbox One, at PC''' |- |Warren G |"This D.J." |'''Eksklusibo para sa mga bersyon ng PS4, Xbox One, at PC''' |- |CPO feat. MC Ren |"Ballad Of A Menace" |'''Eksklusibo para sa mga bersyon ng PS4, Xbox One, at PC''' |- |E-40 feat. The Click |"Captain Save a Hoe" |'''Eksklusibo para sa mga bersyon ng PS4, Xbox One, at PC''' |- |The Conscious Daughters |"We Roll Deep" |'''Eksklusibo para sa mga bersyon ng PS4, Xbox One, at PC''' |- |[[Eazy-E]] feat. [[Ice Cube]] |"No More?'s" |'''Eksklusibo para sa mga bersyon ng PS4, Xbox One, at PC''' |- |South Central Cartel |"Servin' 'Em Heat" |'''Eksklusibo para sa mga bersyon ng PS4, Xbox One, at PC''' |- |The Lady of Rage feat. [[Snoop Dogg]] |"Afro Puffs" |'''Eksklusibo para sa mga bersyon ng PS4, Xbox One, at PC''' |- |Westside Connection |"Bow Down" |'''Eksklusibo para sa mga bersyon ng PS4, Xbox One, at PC''' |- |Spice 1 feat. MC Eiht |"The Murda Show" |'''Eksklusibo para sa mga bersyon ng PS4, Xbox One, at PC''' |- |Bone Thugs-N-Harmony |"1st of Tha Month" |'''Eksklusibo para sa mga bersyon ng PS4, Xbox One, at PC''' |- |Luniz feat. Michael Marshall |"I Got 5 on It" |'''Eksklusibo para sa mga bersyon ng PS4, Xbox One, at PC''' |} [[File:Jay-Z 2, 2011.jpg|thumb|right|120px|Jay-Z]] [[File:Eminem - Concert for Valor in Washington, D.C. Nov. 11, 2014 (2) (cropped).jpg|thumb|right|120px|Eminem]] {| class="wikitable" |+Dre Day playlist (The Contract tracklist)<ref>{{Citation|last=|title=West Coast Classics - Dre Day|url=https://open.spotify.com/playlist/4Etr7FbRmndCuS6ryiWroU|accessdate=2022-04-03|website=Spotify}}</ref> !Mga artista !Mga awit !Lista |- |[[2Pac]] feat. Roger Troutman & Dr. Dre |"California Love" | |- |[[2Pac]] |"Cant C-Me" | |- |40 Glocc |"Pa Pa’s Lil Soldier" | |- |[[50 Cent]] |"[[In Da Club]]" | |- |[[50 Cent]] feat. [[Mobb Deep]] |"Outta Control" (Remix) | |- |Blackstreet feat. [[Dr. Dre]] & Queen Pen |"No Diggity" | |- |[[Dr. Dre]] |"Keep Their Heads Ringin'" | |- |[[Dr. Dre]] feat. [[Snoop Dogg]], Kurupt & Nate Dogg |"The Next Episode" |Ulitin mula sa regular na tracklist |- |[[Dr. Dre]] feat. Hittman, Six-Two, Nate Dogg & Kurupt |"Xxplosive" | |- |[[Dr. Dre]] feat. Daz & [[Snoop Dogg]] |"Lil' Ghetto Boy" | |- |[[Ice Cube]] feat. [[Dr. Dre]] & MC Ren |"Hello" | |- |[[Jay-Z]] |"Trouble" | |- |[[Mary J. Blige]] |"[[Family Affair]]" | |- |[[Nas]] feat. Dr. Dre |"Nas Is Coming" | |- |Obie Trice feat. [[Dr. Dre]] & [[Eminem]] |"Shit Hits The Fan" | |- |Sam Sneed feat. [[Dr. Dre]] |"U Better Recognize" | |- |Truth Hurts feat. Rakim |"Addictive" | |} === Rebel Radio === [[File:JohnnyCash1969.jpg|thumb|right|120px|Johnny Cash]] [[File:Tammy Wynette.JPG|thumb|right|120px|Tammy Wynette]] '''DJ''': Jesco White '''Genre''': [[Country (musika)|Country]] {| class="wikitable" |+Tracklist<ref>{{Citation|last=|title=Rebel Radio (from GTA V)|url=https://open.spotify.com/playlist/1zrm5j4hZIqSp3ZBeMFaCH?si=urLQe1WxRHWsC1iiQpHVlA|accessdate=2020-04-27|website=Spotify}}</ref> !Mga artista !Mga awit !Lista |- |Charlie Feathers |"Can't Hardly Stand It" | |- |Hank Thompson |"It Don't Hurt Anymore" | |- |Hasil Adkins |"Get Outta My Car" | |- |Jerry Reed |"You Took All the Ramblin' Out of Me" | |- |[[Johnny Cash]] |"The General Lee" | |- |Johnny Payback |"(It Won't Be Long) Ald I'll Be Hating You" | |- |Ozark Mountain Daredevils |"If You Wanna Get to Heaven" | |- |Waylon Jennings |"Are You Sure Hank Done It This Way" | |- |Willie Nelson |"Whiskey River" | |- |C.W. McCall |"Convoy" | |- |Homer & Jethro |"She Made Toothpicks Of The Timber Of My Heart" |'''Eksklusibo para sa mga bersyon ng PS4, Xbox One, at PC''' |- |The Highwaymen |"Highwaymen" |'''Eksklusibo para sa mga bersyon ng PS4, Xbox One, at PC''' |- |Tammy Wynette |"D-I-V-O-R-C-E" |'''Eksklusibo para sa mga bersyon ng PS4, Xbox One, at PC''' |- |Ray Prince |"Crazy Arms" |'''Eksklusibo para sa mga bersyon ng PS4, Xbox One, at PC''' |- |Marvin Jackson |"Dippin' Snuff" |'''Eksklusibo para sa mga bersyon ng PS4, Xbox One, at PC''' |- |Charlie Feathers |"Get With It" |'''Eksklusibo para sa mga bersyon ng PS4, Xbox One, at PC''' |} === Los Santos Rock Radio === [[File:DefLepRAH250318-56 (26174950317).jpg|thumb|right|120px|Def Leppard]] [[File:Elton John 2011 Shankbone 2 (cropped).JPG|thumb|right|120px|Elton John]] [[File:Loggins FP5 (cropped).jpg|thumb|right|120px|Kenny Loggins]] [[File:Queen 1984 011.jpg|thumb|right|120px|Queen]] [[File:-NIMES -170618 Nimes SM2018 mk2 MG 9308-Edit.jpg|thumb|right|120px|Simple Minds]] [[File:Small Faces 1967.png|thumb|right|120px|Small Faces]] [[File:Creedence Clearwater Revival 1968.jpg|thumb|right|120px|Creedence Clearwater Revival]] [[File:Survivor band 2013.jpg|thumb|right|120px|Survivor]] [[File:Yes concert.jpg|thumb|right|120px|Yes]] '''DJ''': Kenny Loggins '''Genre''': Classic rock, [[soft rock]], [[hard rock]], [[pop rock]] {| class="wikitable" |+Tracklist<ref>{{Citation|last=|title=GTA V - Los Santos Rock Radio|url=https://open.spotify.com/playlist/6S2O62NCkH45pA3RItARob?si=7X6_iaqPSmGWKbZp_KqYwA|accessdate=2020-06-25|website=Spotify}}</ref> !Mga artista !Mga awit !Lista |- |Billy Squier |"Lonely Is the Night" | |- |Bob Seger & The Silver Bullet Band |"Hollywood Nights" | |- |Bob Seger & The Silver Bullet Band |"Night Moves" | |- |Chicago |"If You Leave Me Now" | |- |[[Def Leppard]] |"Photograph" | |- |Don Johnson |"Heartbeat" | |- |[[Elton John]] |"Saturday Night's Alright for Fighting" | |- |Foreigner |"Dirty White Boy" | |- |Gerry Rafferty |"Baker Street" | |- |The Greg Kihn Band |"The Breakup Song (They Don't Write Em')" | |- |[[Julian Lennon]] |"Too Late for Goodbyes" | |- |[[Kenny Loggins]] |"I'm Free (Heaven Helps the Man)" | |- |[[Phil Collins]] |"I Don't Care Anymore" | |- |[[Queen]] |"Radio Ga Ga" | |- |[[Robert Plant]] |"Big Log" | |- |[[Simple Minds]] |"All the Things She Said" | |- |[[Small Faces]] |"Odgens' Nut Gone" | |- |Steve Winwood |"Higher Love" | |- |[[Stevie Nicks]] |"I Can't Wait" | |- |The Alan Parsons Project |"I Wouldn't Want To Be Like You" | |- |The Doobie Brothers |"What a Fool Believes" | |- |[[The Cult]] |"Rain" | |- |Steve Miller Band |"Rock'n Me" | |- |[[Creedence Clearwater Revival]] |"Fortunate Son" |'''Eksklusibo para sa mga bersyon ng PS4, Xbox One, at PC''' |- |[[Starship]] |"[[We Built This City]]" |'''Eksklusibo para sa mga bersyon ng PS4, Xbox One, at PC''' |- |Mountain |"Mississippi Queen" |'''Eksklusibo para sa mga bersyon ng PS4, Xbox One, at PC''' |- |[[Kenny Loggins]] |"Danger Zone" |'''Eksklusibo para sa mga bersyon ng PS4, Xbox One, at PC''' |- |Alannah Myles |"Black Velvet" |'''Eksklusibo para sa mga bersyon ng PS4, Xbox One, at PC''' |- |[[Pat Benatar]] |"Shadows of the Night" |'''Eksklusibo para sa mga bersyon ng PS4, Xbox One, at PC''' |- |[[Berlinda Carlisle]] |"Circle in the Sand" |'''Eksklusibo para sa mga bersyon ng PS4, Xbox One, at PC''' |- |Kansas |"Carry On Wayward Son" |'''Eksklusibo para sa mga bersyon ng PS4, Xbox One, at PC''' |- |Boston |"Peace On Mind" |'''Eksklusibo para sa mga bersyon ng PS4, Xbox One, at PC''' |- |Harry Chaplin |"Cat's In the Cradle" |'''Eksklusibo para sa mga bersyon ng PS4, Xbox One, at PC''' |- |[[Survivor (banda)|Survivor]] |"Burning Heart" |'''Eksklusibo para sa mga bersyon ng PS4, Xbox One, at PC''' |- |[[Humble Pie]] |"30 Days In the Hole" |'''Eksklusibo para sa mga bersyon ng PS4, Xbox One, at PC''' |- |[[ZZ Top]] |"Gimme All Your Lovin'" |'''Eksklusibo para sa mga bersyon ng PS4, Xbox One, at PC''' |- |[[Yes (banda)|Yes]] |"[[Roundabout (kanta ni Yes)|Roundabout]]" |'''Eksklusibo para sa mga bersyon ng PS4, Xbox One, at PC''' |- |Broken English |"Comin' On Strong" |'''Eksklusibo para sa mga bersyon ng PS4, Xbox One, at PC''' |} === The Lowdown 91.1 === [[File:The trammps-1554472728.jpg|thumb|right|120px|The Trammps]] [[File:Ohio Players band.jpg|thumb|right|120px|Ohio Players]] '''The Lowdown 91.1''' ay isang istasyon ng radyo na itinampok sa Grand Theft Auto V na gumaganap ng funk, jazz, soul, at disco. Ang istasyon ay pinamamahalaan ng aktres na si Mama G ([[Pam Grier]]). Ang [[Grand Theft Auto V soundtrack#West Coast Classics|West Coast Classics]] ay ang istasyon ng kapatid na The Lowdown. '''DJ''': Mama G '''Genre''': [[Musikang Soul|Soul]], [[R&B]], funk, [[disco]], quiet storm, [[jazz]] {| class="wikitable" |+Tracklist<ref>{{Citation|last=|title=The Lowdown 91.1 (from GTA V)|url=https://open.spotify.com/playlist/2qwSJhz86HkuDVNmpmF3i6?si=pFEeM43hS5SahZ5p-tOziw|accessdate=2020-07-13|website=Spotify}}</ref> !Mga artista !Mga awit !Lista |- |Aaron Neville |"Hercules" | |- |B.T. Express |"Do It ('Til You're Satisfied)" | |- |El Chicano |"Viva Tirado" | |- |George McCrae |"I Get Lifted" | |- |[[Marlena Shaw]] |"California Soul" | |- |Smokey Robinson |"Cruisin'" | |- |The Delfonics |"Ready or Not Here I Come (Can't Hide from Love)" | |- |The Five Stairsteps |"O-o-h Child" | |- |The Soul Searchers |"Ashley's Roachclip" | |- |The Trammps |"Rubber Band" | |- |The Undisputed Truth |"Smiling Faces Sometimes" | |- |[[War (banda)|War]] |"The Cisco Kid" | |- |Brass Construction |"Changin'" |'''Eksklusibo para sa mga bersyon ng PS4, Xbox One, at PC''' |- |Johnny "Guitar" Watson |"Superman Lover" |'''Eksklusibo para sa mga bersyon ng PS4, Xbox One, at PC''' |- |Ohio Players |"Climax" |'''Eksklusibo para sa mga bersyon ng PS4, Xbox One, at PC''' |- |Pleasure |"Bouncy Lady" |'''Eksklusibo para sa mga bersyon ng PS4, Xbox One, at PC''' |- |The Delfonics |"Funny Feeling" |'''Eksklusibo para sa mga bersyon ng PS4, Xbox One, at PC''' |- |The Chakachas |"Stories" |'''Eksklusibo para sa mga bersyon ng PS4, Xbox One, at PC''' |- |The Jackson Sisters |"I Believe In Miracles" |'''Eksklusibo para sa mga bersyon ng PS4, Xbox One, at PC''' |- |[[Eric Burdon]] & [[War (banda)|War]] |"Magic Mountain" |'''Eksklusibo para sa mga bersyon ng PS4, Xbox One, at PC''' |} === Blue Ark === [[File:Lee Scratch Perry 2016 (13 von 13).jpg|thumb|right|120px|Lee "Scratch" Perry]] [[File:Yellowman backed by Sagittarius Band, Bersenbrueck 2007 -1 (cropped).jpg|thumb|right|120px|Yellowman]] '''DJ''': Lee "Scratch" Perry '''Genre''': [[Reggae]], [[dub]], [[dancehall]] {| class="wikitable" |+Tracklist<ref>{{Citation|last=|title=Blue Ark (from GTA V)|url=https://open.spotify.com/playlist/0MCQslmiifNpj0zBso6Oyj?si=mSQVlYzyRsyzbYyJTFGFSQ|accessdate=2020-04-27|website=Spotify}}</ref> !Mga artista !Mga awit !Lista |- |Chronixx |"Odd Ras" | |- |Dennis Brown |"Money In My Pocket" | |- |Gregory Isaacs |"Night Nurse" | |- |Half Pint |"Crazy Girl" | |- |Joe Gibbs & The Professionals |"Chapter Three" | |- |Junior Delgado |"Sons of Slaves" | |- |Konshens |"Gun Shot A Fire" | |- |Lee "Scratch" Perry & The Upsetters |"I Am A Madman" | |- |Lee "Scratch" Perry & The Full Experience |"Disco Devil" | |- |The Upsetters |"Grumblin' Dub" | |- |Tommy Lee Sparta |"Psycho" | |- |Vybz Kartel feat. Popcaan |"We Never Fear Dem" | |- |Yellowman |"Nobody Move, Nobody Get Hurt" | |- |Protoje |"Kingston Be Wise" | |- |Demarco |"Loyal" (Royals Remix) |'''Eksklusibo para sa mga bersyon ng PS4, Xbox One, at PC''' |- |Busy Signal feat. Damian "Jr. Gong" Marley |"Kingston Town" (Remix) |'''Eksklusibo para sa mga bersyon ng PS4, Xbox One, at PC''' |- |I-Cotane |"Topic of the Day" |'''Eksklusibo para sa mga bersyon ng PS4, Xbox One, at PC''' |- |Vybz Kartel |"Addi Truth |'''Eksklusibo para sa mga bersyon ng PS4, Xbox One, at PC''' |- |Lee "Scratch" Perry |"Money Come and Money Go" |'''Eksklusibo para sa mga bersyon ng PS4, Xbox One, at PC''' |- |Lee "Scratch" Perry |"Roast Fish & Cornbread" |'''Eksklusibo para sa mga bersyon ng PS4, Xbox One, at PC''' |- |Danny Hensworth |"Mr. Money Man" |'''Eksklusibo para sa mga bersyon ng PS4, Xbox One, at PC''' |} === Non-Stop-Pop FM === [[File:Black Eyed Peas at Walmart meeting.jpg|thumb|right|120px|The Black Eyed Peas]] [[File:Britney Spears, Roundhouse, London (Apple Music Festival 2016) (30072929931) (cropped).jpg|thumb|right|120px|Britney Spears]] [[File:Fergie (cropped).jpg|thumb|right|120px|Fergie]] [[File:Gorillaz @ Barclays Center, Brooklyn, 10-13-2018.jpg|thumb|right|120px|Gorillaz]] [[File:Lady Gaga Variety Royal Perfomance.jpg|thumb|right|120px|Lady Gaga]] [[File:Maroon 5 performing in Sydney.jpg|thumb|right|120px|Maroon 5]] [[File:Christina Aguilera Sanremo.jpg|thumb|right|120px|Christina Aguilera]] [[File:Rihanna - Live in Paris (1).jpg|thumb|right|120px|Rihanna]] [[File:Wham! circa 1984-1985 (editing).jpg|thumb|right|120px|Wham!]] [[File:Cassie cropped by David Shankbone.jpg|thumb|right|120px|Cassie]] '''DJ''': [[Cara Delevinge]] '''Genre''': [[dance-pop]], [[synth-pop]], [[contemporary R&B]] {| class="wikitable" |+Tracklist<ref>{{Citation|last=|title=Non-Stop-Pop FM (from GTA V)|url=https://open.spotify.com/playlist/44sgkWbI8jG3J78OavRKuJ?si=_2Po5maYR-S68tEa3lle6w|accessdate=2020-07-13|website=Spotify}}</ref> !Mga artista !Mga awit !Lista |- |All Saints |"Pure Shores" | |- |[[Britney Spears]] |"Gimme More" | |- |Corona |"The Rhythm of the Night" (Rapino Bros. 7" Single) | |- |[[Fergie]] feat. [[Ludacris]] |"Glamorous" | |- |[[Hall & Oates]] |"Adult Education" | |- |Jane Child |"Don't Wanna Fall in Love" | |- |[[Kelly Rowland]] |"Work" (Freemasons Remix) | |- |Mis-Teeq |"Scandalous" | |- |Modgo |"Lady (Hear Me Tonight)" | |- |N-Joi |"Anthem" | |- |[[Pet Shop Boys]] |"West End Girls" | |- |[[Rihanna]] |"[[Only Girl (in the World)|Only Girl (In The World)]]" | |- |Robyn feat. Kleerup |"With Every Heartbeat" | |- |Stardust |"Music Sounds Better With You" | |- |[[Wham!]] |"Everything She Wants" | |- |Amerie |"1 Thing" | |- |Robert Howard & Kym Mazelle |"Wait" |'''Eksklusibo para sa mga bersyon ng PS4, Xbox One, at PC''' |- |Sly Fox |"Let's Go All the Way" |'''Eksklusibo para sa mga bersyon ng PS4, Xbox One, at PC''' |- |Taylor Dayne |"Tell It to My Heart" |'''Eksklusibo para sa mga bersyon ng PS4, Xbox One, at PC''' |- |Living In A Box |"Living In A Box" |'''Eksklusibo para sa mga bersyon ng PS4, Xbox One, at PC''' |- |[[INXS]] |"New Sensation" |'''Eksklusibo para sa mga bersyon ng PS4, Xbox One, at PC''' |- |[[Bobby Brown]] |"On Your Own" |'''Eksklusibo para sa mga bersyon ng PS4, Xbox One, at PC''' |- |Bronski Beat |"Smalltown Boy" |'''Eksklusibo para sa mga bersyon ng PS4, Xbox One, at PC''' |- |Naked Eye |"Promises, Promises" |'''Eksklusibo para sa mga bersyon ng PS4, Xbox One, at PC''' |- |Simply Red |"Something Got Me Started" |'''Eksklusibo para sa mga bersyon ng PS4, Xbox One, at PC''' |- |Sneaker Pimps |"6 Underground" |'''Eksklusibo para sa mga bersyon ng PS4, Xbox One, at PC''' |- |[[Backstreet Boys]] |"[[I Want It That Way]]" |'''Eksklusibo para sa mga bersyon ng PS4, Xbox One, at PC''' |- |[[Jamiroquai]] |"Alright" |'''Eksklusibo para sa mga bersyon ng PS4, Xbox One, at PC''' |- |Morcheeba |"Tape Loop" (Shortcheeba Mix) |'''Eksklusibo para sa mga bersyon ng PS4, Xbox One, at PC''' |- |Moloko |"This Time Is Now" |'''Eksklusibo para sa mga bersyon ng PS4, Xbox One, at PC''' |- |[[Gorillaz]] feat. De La Soul |"Feel Good Inc." |'''Eksklusibo para sa mga bersyon ng PS4, Xbox One, at PC''' |- |[[Robbie Williams]] & [[Kylie Minogue]] |"Kids" |'''Eksklusibo para sa mga bersyon ng PS4, Xbox One, at PC''' |- |Dirty Vegas |"Days Go By" |'''Eksklusibo para sa mga bersyon ng PS4, Xbox One, at PC''' |- |[[Cassie Ventura|Cassie]] |"Me & U" |'''Eksklusibo para sa mga bersyon ng PS4, Xbox One, at PC''' |- |[[Maroon 5]] feat. [[Christina Aguilera]] |"[[Moves like Jagger|Moves Like Jagger]]" |'''Eksklusibo para sa mga bersyon ng PS4, Xbox One, at PC''' |- |[[M.I.A.]] |"Bad Girls" |'''Eksklusibo para sa mga bersyon ng PS4, Xbox One, at PC''' |- |[[M83]] |"Midnight City" |'''Eksklusibo para sa mga bersyon ng PS4, Xbox One, at PC''' |- |[[Lady Gaga]] |"Applause" |'''Eksklusibo para sa mga bersyon ng PS4, Xbox One, at PC''' |- |Mike Posner |"Cooler Than Me" |'''Eksklusibo para sa mga bersyon ng PS4, Xbox One, at PC''' |- |[[Lorde]] |"Tennis Court" |'''Eksklusibo para sa mga bersyon ng PS4, Xbox One, at PC''' |- |[[The Black Eyed Peas]] |"Meet Me Halfway" |'''Eksklusibo para sa mga bersyon ng PS4, Xbox One, at PC''' |- |Real Life |"Send Me An Angel '89" |'''Eksklusibo para sa mga bersyon ng PS4, Xbox One, at PC''' |} === East Los FM === [[File:MalditaVecindad.jpg|thumb|right|120px|Maldita Vecindad y los Hijos del Quinto Patio]] [[File:Los Tigres del Norte 02.jpg|thumb|right|120px|Los Tigres del Norte]] [[File:Instituto Mexicano del Sonido - Palencia Sonora 2019 07.jpg|thumb|right|120px|Mexican Institute of Sound]] '''DJs''': Don Cheto at Camilo Lara '''Genre''': Latin {| class="wikitable" |+Tracklist<ref>{{Citation|last=|title=East Los FM (from GTA V)|url=https://open.spotify.com/playlist/0PKc7RtUCQyowQ1jn9iAfd?si=KL5ozLwHSk2jy7ZxR8jvrQ|accessdate=2020-04-27|website=Spotify}}</ref> !Mga artista !Mga awit |- |Los Buitres de Culiacan Sinalloa |"El Cocaino" |- |Mexican Institute of Sound |"Es-toy" |- |Niña Dioz |"Criminal Sound" (El Hijo De La Cumbia Remix) |- |La Vida Bohème |"Radio Capital" |- |Fandango |"Autos, moda y rock and roll" |- |Don Cheto |"El tatuado" |- |La Sonora Dinamita |"Se Me Perdió La Cadenita" |- |She's A Tease |"Fibre de Jack" |- |Maldita Vecindad y los Hijos del Quinto Patio |"Pachuco" |- |Hechiceros Band |"El Sonidito" |- |Milkman |"Fresco" |- |Jessy Bulbo |"Maldito" |- |La Liga feat. Alika |"Yo tengo el don" |- |Los Tigres del Norte |"La granja" |- |Los Ángeles Negros |"El rey y yo" |} === WorldWide FM === [[File:DjangoDjango-SSW2012.jpg|thumb|right|120px|Django Django]] [[File:Sinkane.jpg|thumb|right|120px|Sinkane]] [[File:Earl Sweatshirt Day N Night Festival.png|thumb|right|120px|Earl Sweatshirt]] [[File:Portishead (6209685628).jpg|thumb|right|120px|Portishead]] [[File:Chvrches 09 23 2018 -111 (39757141743).jpg|thumb|right|120px|Chvrches]] '''DJ''': [[Gilles Peterson]] '''Genre''': [[Chillwave]], [[jazz-funk]], [[worldbeat]] {| class="wikitable" |+GTA V Tracklist<ref>{{Citation|last=|title=WorldWide FM (from GTA V)|url=https://open.spotify.com/playlist/68USXqy5oROIWnWOybY33L?si=hinci1B7T-C2HECfdIn2qw|accessdate=2020-07-08|website=Spotify}}</ref> !Mga artista !Mga awit !Lista |- |Cashmere Cat |"Mirror Maru" | |- |The Hics |"Cold Air" | |- |inc. |"The Place" | |- |Trickski |"Beginning" | |- |Mala |"Ghost" | |- |Swindle |"Forest Funk" | |- |Tom Browne |"Throw Down" | |- |Donald Byrd |"You And The Music" | |- |Candido |"Thousand Finger Man" | |- |[[Toro y Moi]] |"Harm in Change" | |- |Kyodai |"Breaking" | |- |[[Django Django]] |"Waveforms" | |- |The Gaslamp Killer |"Nissim" | |- |Owiny Sigoma Band |"Harpoon Land" | |- |Guts |"Brand New Revolution" | |- |[[Yuna]] |"Live Your Life" (MELO-X-MOTHERLAND GOD MIX) | |- |Tucillo & Kiko Navarro feat. Amor |"Lovery" (Slow Cuban Vibe Mix) | |- |Richard Spaven |"1759" (Outro) | |- |Hackman |"Forgotten Notes" | |- |Sinkane feat. Salvatore Principato |"Shark Week" |'''Eksklusibo para sa mga bersyon ng PS4, Xbox One, at PC''' |- |[[William Onyeabor]] |"Body & Soul" |'''Eksklusibo para sa mga bersyon ng PS4, Xbox One, at PC''' |- |Four Tet |"Kool FM" |'''Eksklusibo para sa mga bersyon ng PS4, Xbox One, at PC''' |- |Mount Kimble |"Made To Stray" |'''Eksklusibo para sa mga bersyon ng PS4, Xbox One, at PC''' |- |Anushka |"World in a Room" |'''Eksklusibo para sa mga bersyon ng PS4, Xbox One, at PC''' |- |Smokey Robinson |"Why You Wanna See My Bad Side?" |'''Eksklusibo para sa mga bersyon ng PS4, Xbox One, at PC''' |- |Randy Reawford |"Street Life" |'''Eksklusibo para sa mga bersyon ng PS4, Xbox One, at PC''' |- |Flume |"What You Need" |'''Eksklusibo para sa mga bersyon ng PS4, Xbox One, at PC''' |- |[[Earl Sweatshirt]] feat. Vince Staples & Casey Veggies |"Hive" |'''Eksklusibo para sa mga bersyon ng PS4, Xbox One, at PC''' |- |[[Portishead]] |"Numb" |'''Eksklusibo para sa mga bersyon ng PS4, Xbox One, at PC''' |- |Jonwayne |"Black Magic" |'''Eksklusibo para sa mga bersyon ng PS4, Xbox One, at PC''' |- |Roman GianArthur |"I-69" |'''Eksklusibo para sa mga bersyon ng PS4, Xbox One, at PC''' |- |Lion Babe |"Treat Me Like Fire" |'''Eksklusibo para sa mga bersyon ng PS4, Xbox One, at PC''' |- |Dam-Funk |"Killdat" |'''Eksklusibo para sa mga bersyon ng PS4, Xbox One, at PC''' |- |Jamie Lindell |"Runaway" |'''Eksklusibo para sa mga bersyon ng PS4, Xbox One, at PC''' |- |[[Chvurches|CHVRCHES]] |"Recover" (Cid Rim Remix) |'''Eksklusibo para sa mga bersyon ng PS4, Xbox One, at PC''' |- |Jimmy Edgar |"Let Yrself Be" |'''Eksklusibo para sa mga bersyon ng PS4, Xbox One, at PC''' |- |Clap! Clap! |"Viajero" |'''Eksklusibo para sa mga bersyon ng PS4, Xbox One, at PC''' |- |Maga Bo feat. Rosangela Macedo and Marcelo Yuka |"No Balanço da Canoa" |'''Eksklusibo para sa mga bersyon ng PS4, Xbox One, at PC''' |} [[File:POS17 @Kristsll-397 (36005903335) (cropped).jpg|thumb|right|120px|Kamasi Washington]] [[File:Khruangbin am Haldern Pop Festival 2019 - 08 - Foto Alexander Kellner.jpg|thumb|right|120px|Khruangbin]] [[File:Jamiroquai 2018 Coachella18W1-121 (27188172187).jpg|thumb|right|120px|Jamiroquai]] [[File:BadBadNotGood Massey Hall 2017.png|thumb|right|120px|BadBadNotGood]] {| class="wikitable" |+The Cayo Perico Heist Tracklist<ref>{{Citation|last=|title=GTAV-Worldwide FM by Giles Peterson w/ Cayo Perico Heist-updated 2021-Grand Theft Auto V|url=https://open.spotify.com/playlist/0SYuJOa8nojbqeVdo7nSsQ|accessdate=2022-02-12|website=Spotify}}</ref> !Mga artista !Mga awit |- |[[Kamasi Washington]] |"The Message "(GP And 2bo4 Remix) |- |Sarathy Korwar |"Birthright" |- |The Undisputed Truth |"Sandman" |- |Duval Timothy feat. Mr. Mitch |"Lost Touch" |- |Photay |"The People" |- |Idris Muhammad |"Could Heaven Ever Be Like This" |- |Azymuth |"Jazz Carnival" |- |Gafacci |"Azza" (Branko Edit) |- |KOKOKO! |"Bin Bam Bam" |- |TSVI |"Labyrinth" |- |Jahari Massamba Unit |"Riesling Pour Robert" (Rhythm Heavy Version) |- |Joe Armon-Jones Feat. Obongjayar |"Self:Love" |- |KOKOROKO |"Baba Ayoola" |- |[[Khruangbin]] |"Time (You And I)" (Original And GP Dub) |- |Arthur Adams |"Fight For Your Rights" |- |MFSB |"Mysteries of the World" |- |Str4ta |"Aspects" (Demus Dub) |- |[[Jamiroquai]] |"Emergency On Planet Earth" (London Rican Mix) |- |Roni Size |"Natural Thing" |- |DRS & Dynamite MC |"Worldwide FM" (Dubplate Special) |- |Jeff Parker |"Fusion Swirl" |- |Sauce & Dogs |"Wax & Buff" |- |[[BadBadNotGood]] feat. [[MF Doom]] |"THE CHOCOLATE CONQUISTADORS" |- |[[ESG]] |"The Beat" |- |ThE DiAboLIcaL LibERTieS |"Kimchi King Kong" |- |Swindle feat. Greentea Peng |"What More" |- |Fuselage |"Time's Up" |- |Madlib |"Muslem & Christian" |- |Kaytranada |"Pure Agony" |- |Lyam |"Why Don't I Feel" |- |JAB |"Directions" |- |José James |"Desire" (Moodymann Remix) |- |Call Super |"Ekkles" |- |Jonny Faith |"State Of Mind" (Alex Patchwork Remix) |- |Catching Flies |"New Gods" (Ron Basejam Remix) |- |Dele Sosimi & Medlar |"Full Moon" (Full Length Version) |- |Emma-Jean Thackray |"Movementt" |- |Bruise |"Grand Hi" |- |Kassa Overall feat. Carlos Overall |"Landline" |- |Secret Night Gang |"The Sun" (Full length Mix) |} === Channel X === [[File:Black Flag performing at the Electric Ballroom Camden 2019.jpg|thumb|right|120px|Black Flag]] [[File:Agent Orange 2011-10-03 06.jpg|thumb|right|120px|Agent Orange]] [[File:Descendents 2011-12-18 01.JPG|thumb|right|120px|Descendents]] [[File:Jeff McDonald, with Jason Shapiro, Redd Kross at Room 205, 2012-11-29.jpg|thumb|right|120px|Redd Kross]] [[File:X 2004.jpg|thumb|right|120px|X]] '''DJ''': Keith Morris '''Genre''': [[Punk rock]], [[hardcore punk]] {| class="wikitable" |+Tracklist<ref>{{Citation|last=|title=GTA V - Channel X|url=https://open.spotify.com/playlist/1nDCoNCYgucXOvnwc2KDHx|accessdate=2020-04-27|website=Spotify}}</ref> !Mga artista !Mga awit !Lista |- |[[Agent Orange]] |"Bored of You" | |- |[[Black Flag]] |"My War" | |- |Circle Jerks |"Rock House" | |- |Fear |"The Mouth Don't Stop (The Trouble with Women Is)" | |- |OFF! |"What's Next" | |- |Adolescents |"Amoeba" | |- |[[Descendents]] |"Pervert" | |- |The Germs |"Lexicon Devil" | |- |The Weirdos |"Life of Crime" | |- |T.S.O.L. |"Abolish Government/Silent Majority" | |- |Youth Bridgade |"Blown Away" | |- |Suicidal Tendencies |"Subliminal" | |- |D.O.A. |"The Enemy" |'''Eksklusibo para sa mga bersyon ng PS4, Xbox One, at PC''' |- |MDC |"John Wayne Was a Nazi" |'''Eksklusibo para sa mga bersyon ng PS4, Xbox One, at PC''' |- |The Zeros |"Don't Push Me Around" |'''Eksklusibo para sa mga bersyon ng PS4, Xbox One, at PC''' |- |[[X (banda)|X]] |"Los Angeles" |'''Eksklusibo para sa mga bersyon ng PS4, Xbox One, at PC''' |- |D.R.I. |"I Don't Need Society" |'''Eksklusibo para sa mga bersyon ng PS4, Xbox One, at PC''' |- |[[Redd Kross]] |"Linda Blair" |'''Eksklusibo para sa mga bersyon ng PS4, Xbox One, at PC''' |} === Radio Mirror Park === [[File:Chkchkchk.jpg|thumb|right|120px|!!!]] [[File:Dan Croll - Way Back When Festival 2017 - Alexander Kellner - 3.jpg|thumb|right|120px|Dan Croll]] [[File:Hot Chip (4867651683).jpg|thumb|right|120px|Hot Chip]] [[File:North Coast Music Fest, Chicago 8 30 2014 (15076642540).jpg|thumb|right|120px|Little Dragon]] [[File:Toro y Moi in Camden 2.jpg|thumb|right|120px|Toro y Moi]] '''DJ''': [[Twin Shadow]] '''Genre''': [[Indie pop]], [[synth-pop]], [[indietronica]], [[electronic rock]], [[chillwave]] {| class="wikitable" |+Tracklist<ref>{{Citation|last=|title=GTA V - Radio Mirror Park|url=https://open.spotify.com/playlist/2QlzG1eNLTnKETy0BXSdM7?si=COOXel5_QUmw6UL1O7ZiYg|accessdate=2020-04-27|website=Spotify|archive-date=2020-07-10|archive-url=https://web.archive.org/web/20200710233931/https://open.spotify.com/playlist/2QlzG1eNLTnKETy0BXSdM7?si=COOXel5_QUmw6UL1O7ZiYg|url-status=dead}}</ref> !Mga artista !Mga awit !Lista |- |[[Battle Tapes]] |"Feel The Same" | |- |[[Dan Croll]] |"From Nowhere" (Baardsen Remix) | |- |DJ Mehdo |"Lucky Boy" (Outlines Remix) | |- |Feathers |"Dark Matter" | |- |Jai Paul |"Jasmine" (Demo) | |- |Living Days |"Little White Lie" | |- |Miami Horror |"Sometimes" | |- |Tony Castles |"Heart In The Pipes" (KAUF Remix) | |- |[[Toro y Moi]] |"So Many Details" | |- |[[Twin Shadow]] |"Shooting Holes" | |- |[[Twin Shadow]] |"[[Old Love? New Love]]" | |- |Y.A.C.H.T. |"Psychic City" (Classixx Remix) | |- |Black Strobe |"Boogie in Zero Gravity" | |- |Age of Consent |"Colours" | |- |Favoured Nations |"The Set Up" | |- |Neon Indian |"Change of Coast" | |- |Nite Jewel |"Nowhere To Go" | |- |[[Yeasayer]] |"Don't Come Close" | |- |[[The Chain Gang of 1974]] |"[[Sleepwalking]]" | |- |[[Poolside]] |"Do You Believe?" | |- |The C90s |"Shine A Light" (Flight Facilities Remix) | |- |HEALTH |"High Pressure Dave" | |- |The Ruby Suns |"In Real Life" |'''Eksklusibo para sa mga bersyon ng PS4, Xbox One, at PC''' |- |Neon Indian |"Polish Girl" |'''Eksklusibo para sa mga bersyon ng PS4, Xbox One, at PC''' |- |Mitzi |"Truly Alive" |'''Eksklusibo para sa mga bersyon ng PS4, Xbox One, at PC''' |- |KAUF |"When You're Out" |'''Eksklusibo para sa mga bersyon ng PS4, Xbox One, at PC''' |- |Panama |"Always" |'''Eksklusibo para sa mga bersyon ng PS4, Xbox One, at PC''' |- |[[Twin Shadow]] |"Forget" |'''Eksklusibo para sa mga bersyon ng PS4, Xbox One, at PC''' |- |[[!!!]] |"One Girl/One Boy" |'''Eksklusibo para sa mga bersyon ng PS4, Xbox One, at PC''' |- |SBTRKT feat. Roses Gabor |"Pharaohs" |'''Eksklusibo para sa mga bersyon ng PS4, Xbox One, at PC''' |- |[[Yeasayer]] |"O.N.E." |'''Eksklusibo para sa mga bersyon ng PS4, Xbox One, at PC''' |- |[[Toro y Moi]] |"New Beat" |'''Eksklusibo para sa mga bersyon ng PS4, Xbox One, at PC''' |- |Niki and the Dove |"The Drummer" |'''Eksklusibo para sa mga bersyon ng PS4, Xbox One, at PC''' |- |[[Little Dragon]] |"Crystalfilm" |'''Eksklusibo para sa mga bersyon ng PS4, Xbox One, at PC''' |- |[[Hot Chip]] |"Flutes" |'''Eksklusibo para sa mga bersyon ng PS4, Xbox One, at PC''' |- |Dom |"Living In America" |'''Eksklusibo para sa mga bersyon ng PS4, Xbox One, at PC''' |- |[[Holy Ghost!]] |"Hold On" |'''Eksklusibo para sa mga bersyon ng PS4, Xbox One, at PC''' |- |Scenic |"Mesmerised" |'''Eksklusibo para sa mga bersyon ng PS4, Xbox One, at PC''' |- |[[Cut Copy]] |"Strangers in the Wind" |'''Eksklusibo para sa mga bersyon ng PS4, Xbox One, at PC''' |- |Age of Consent |"Heartbreak" |'''Eksklusibo para sa mga bersyon ng PS4, Xbox One, at PC''' |} === Vinewood Boulevard Radio === [[File:METZ (24951146157).jpg|thumb|right|120px|METZ]] [[File:FIDLAR 2013.jpg|thumb|right|120px|FIDLAR]] [[File:Thee Oh Sees (33425516242).jpg|thumb|right|120px|Thee Oh Sees]] [[File:Ty Segall at Bumbershoot.JPG|thumb|right|120px|Ty Segall]] [[File:Wavves at Sasquatch 2011.jpg|thumb|right|120px|Wavves]] '''DJs''': Nate Williams, Stephen Pope '''Genre''': [[Indie rock]], [[punk rock]], [[post-punk]], [[garage rock]], [[noise rock]], [[alternative rock]] {| class="wikitable" |+Tracklist<ref>{{Citation|last=|title=GTA V - Vinewood Boulevard Radio|url=https://open.spotify.com/playlist/3Atu65yI0OU9WLguDckGU5?si=jhAnazPnQYmGB8T0HLeNNg|accessdate=2020-06-25|website=Spotify}}</ref> !Mga artista !Mga awit !Lista |- |[[Wavves]] |"Nine Is God" | |- |[[Fidlar|FIDLAR]] |"Cocaine" | |- |[[Bass Drum of Death]] |"Crawling After You" | |- |[[Hot Snakes]] |"This Mystic Decade" | |- |Moon Duo |"Sleepwalker" | |- |Sam Flax |"Fire Dosen't Burn Itself" | |- |[[Shark?]] |"California Grrls" | |- |[[The Black Angels]] |"Black Grease" | |- |[[Metz (banda)|METZ]] |"Wet Blanket" | |- |[[Ceremony]] |"Hysteria" | |- |[[Ty Segall|Ty Segall Band]] |"Diddy Wah Diddy" | |- |[[Thee Oh Sees]] |"The Dream" | |- |[[Bleached]] |"Next Stop" |'''Eksklusibo para sa mga bersyon ng PS4, Xbox One, at PC''' |- |[[Coliseum]] |"Used Blood" |'''Eksklusibo para sa mga bersyon ng PS4, Xbox One, at PC''' |- |[[JEFF the Brotherhood]] |"Sixpack" |'''Eksklusibo para sa mga bersyon ng PS4, Xbox One, at PC''' |- |Mind Spiders |"Fall in Line" |'''Eksklusibo para sa mga bersyon ng PS4, Xbox One, at PC''' |- |[[Nobunny]] |"Gone For Good" |'''Eksklusibo para sa mga bersyon ng PS4, Xbox One, at PC''' |- |[[The Men]] |"Turn It Around" |'''Eksklusibo para sa mga bersyon ng PS4, Xbox One, at PC''' |- |[[The Orwells]] |"Who Needs You" |'''Eksklusibo para sa mga bersyon ng PS4, Xbox One, at PC''' |- |[[The Soft Pack]] |"Answer to Yourself" |'''Eksklusibo para sa mga bersyon ng PS4, Xbox One, at PC''' |} === Soulwax FM === [[File:Pulp 2012 cropped.jpg|thumb|right|120px|Pulp]] [[File:Rock en Seine 2007, 2 Many DJs.jpg|thumb|right|120px|Soulwax]] '''DJ''': [[Soulwax]] '''Genre''': [[Dance-punk]], [[acid house]] {| class="wikitable" |+Tracklist<ref>{{Citation|last=|title=Soulwax FM (from GTA V)|url=https://open.spotify.com/playlist/6LUgv9JrUtO7MWWZiBzeLx?si=pCTrlJ54TJ2WDa-46z-M5Q|accessdate=2020-04-27|website=Spotify}}</ref> !Mga artista !Mga awit |- |Palmbomen |"Stock" ([[Soulwax]] Remix) |- |Fatal Error |"Fatal Error" |- |Supersempfft |"Let's Beam Him Up" |- |Mim Suleiman |"Mingi" |- |FKClub |"The Strange Art" (In Flagranti Remix) |- |Matias Aguayo |"El Sucu Tucu" |- |Daniel Avery |"Naive Response" |- |Joe Goddard feat. Valentine |"Gabriel" |- |Daniel Maloso |"Body Music" (Original Mix) |- |Green Velvet & Havard Bass |"Lazer Beams" |- |Zombie Nation |"Tryouts" |- |Tom Rolands |"Nothing But Pleasure" (Boys Noize Pressure Fix) |- |Jackson and His Computerband |"Arp #1" |- |Goose |"Synrise" ([[Soulwax]] Remix) |- |Transistorcake |"Mr. Croissant Taker" |- |Tiga |"Plush" (Jacques Lu Cont Remix) |- |The Hacker |"Shockwave" (Gesafflstein Remix) |- |[[Pulp]] |"[[After You]]" ([[Soulwax]] Remix) |} === FlyLo FM === [[File:Flying-Lotus.jpg|thumb|right|120px|Flying Lotus]] [[File:MF Doom - Hultsfred 2011 (cropped).jpg|thumb|right|120px|MF Doom]] [[File:Tyler the Creator (52163761341) (cropped).jpg|thumb|right|120px|Tyler, the Creator]] [[File:OutKast 2001.jpg|thumb|right|120px|OutKast]] [[File:Aphex Twin, 2007.jpg|thumb|right|120px|Aphex Twin]] [[File:Thundercat (41418816450) (cropped).jpg|thumb|right|120px|Thundercat]] '''DJ''': [[Flying Lotus]] '''Genre''': Alternative hip-hop, experimental {| class="wikitable" |+GTA V Tracklist !Mga artista<ref>{{Citation|last=|title=FlyLo FM (from GTA V)|url=https://open.spotify.com/playlist/21N1vkrlzDcIbYPP3jxceP?si=2RBfqcmnRSOD76WO3y6RTg|accessdate=2020-07-13|website=Spotify}}</ref> !Mga awit !Lista |- |[[Flying Lotus]] feat. Niki Randa |"Getting There" | |- |Clams Casino |"Crystals" | |- |[[Flying Lotus]] |"Crosswerved" | |- |[[Flying Lotus]] |"Be Spin" | |- |[[Flying Lotus]] feat. Erykah Badu |"See Thru To U" | |- |[[Flying Lotus]] |"The Diddler" | |- |[[Flying Lotus]] |"Computer Face Rmx" | |- |Hudson Mohawke |"100hm" | |- |[[Flying Lotus]] feat. Niki Randa |"The Kill" | |- |[[Tyler, the Creator]] |"Garbage" | |- |[[Outkast]] |"Elevators (Me & You)" | |- |[[Flying Lotus|Captain Murphy]] |"Evil Grin" | |- |[[Flying Lotus]] |"Catapult Man" | |- |Dabryne |"Encoded Flow" | |- |Machinedrum |"She Dies There" | |- |DJ Rashad |"It's Wack" | |- |[[Thundercat]] |"Oh Sheit It's X" | |- |[[Flying Lotus]] |"Stonecutters" | |- |Shadow Child |"23" | |- |Kingdom |"Stalker Ha" | |- |[[Aphex Twin]] |"Windowlicker" | |- |[[Curtis Mayfield]] |"Eddie You Should Know Better" |'''Eksklusibo para sa mga bersyon ng PS4, Xbox One, at PC''' |- |Doris |"You Never Come Closer" |'''Eksklusibo para sa mga bersyon ng PS4, Xbox One, at PC''' |- |[[Flying Lotus]] feat. Krayzie Bone |"Medication Medication" |'''Eksklusibo para sa mga bersyon ng PS4, Xbox One, at PC''' |- |XXYYXX |"Work Title: What We Want" |'''Eksklusibo para sa mga bersyon ng PS4, Xbox One, at PC''' |- |Lapalux |"Make Money" |'''Eksklusibo para sa mga bersyon ng PS4, Xbox One, at PC''' |- |The Gaslamp Killer |"Shred You To Bits" |'''Eksklusibo para sa mga bersyon ng PS4, Xbox One, at PC''' |- |Mono/Poly & Thundercat |"B Adams" |'''Eksklusibo para sa mga bersyon ng PS4, Xbox One, at PC''' |- |[[Flying Lotus]] |"Osaka Trade" |'''Eksklusibo para sa mga bersyon ng PS4, Xbox One, at PC''' |- |[[MF DOOM]] |"Masquatch" |'''Eksklusibo para sa mga bersyon ng PS4, Xbox One, at PC''' |- |[[Flying Lotus]] |"Early Mountain" |'''Eksklusibo para sa mga bersyon ng PS4, Xbox One, at PC''' |- |Dimlite |"Into Vogon Skulls" |'''Eksklusibo para sa mga bersyon ng PS4, Xbox One, at PC''' |- |[[Knower|KNOWER]] |"Fuck the Makeup, Skip the Shower" |'''Eksklusibo para sa mga bersyon ng PS4, Xbox One, at PC''' |- |Kaskade |"4 AM" (Arrabmuik Remix) |'''Eksklusibo para sa mga bersyon ng PS4, Xbox One, at PC''' |} [[File:Denzel Curry Red Rocks 06.05.19 (48012894102) (crop).jpg|thumb|right|120px|Denzel Curry]] [[File:MadlibMarch2014Echo (cropped).jpg|thumb|right|120px|Madlib]] [[File:Uncertain Times Japan Tour 2018 Photo 3.jpg|thumb|right|120px|King Crimson]] {| class="wikitable" |+The Cayo Perico Heist Tracklist !Mga artista !Mga awit |- |[[Flying Lotus|Captain Murphy]] |"Possessed" |- |[[J Dilla]] |"Fuck the Police" |- |Flying Lotus & Ras G |"Black Heaven" |- |Ras G |"Been Cosmic" |- |Ross from Friends |"The Daisy" |- |Channel Tres |"Topdown" |- |Flying Lotus & Smoke DZA |"Spiritual" |- |[[Flying Lotus]] & [[MF DOOM]] |"Lunch Break" |- |[[Thundercat]] |"Dragonball Durag" |- |Syunsuke Ono |"Glomerulonephrophaty" |- |Zack Fox |"The Bean Kicked In" |- |[[Flying Lotus]] ft. [[Denzel Curry]] |"Black Balloons Reprise" |- |[[Freddie Gibbs]] |"Automatic" |- |Little Snake |"Homicidal Thoughts" |- |Tierra Whack |"Arrogant" |- |Dorian Concept |"You're Untouchable" |- |Flying Lotus |"U Have To Be Odd" |- |[[Louis Cole]] |"Planet X" |- |Knxwledge ft. Anderson .Paak, NxWorries |"Itkanbe" |- |Shabazz Palaces ft. Thaddillac |"Shine A Light" |- |[[Madlib]] |"Road Of The Lonely Ones" |- |[[King Crimson]] |"In the Wake of Poseidon" |} === The Lab === '''DJs''': The Alchemist & Oh No '''Genre''': [[Musikang hip hop|Hip-hop]], [[electronica]], [[Musikang rock|rock]], [[dancehall]], [[R&B]], [[gangsta rap]], [[pop rap]] {| class="wikitable" |+Tracklist<ref>{{Citation|last=|title=The Lab (from GTA V)|url=https://open.spotify.com/playlist/1Wb9YgmyekEvutYs8b2V5N?si=GBPsMwZQRKSBiXMKRjyBrA|accessdate=2020-07-13|website=Spotify}}</ref> !Mga artista !Mga awit |- |Gangrene feat. Samuel T. Herring & Earl Sweatshirt |"Play It Cool" |- |Ab-Soul feat. Aloe Blacc |"Trouble" |- |[[Tunde Adebimpe]] feat. Sal P & Sinkane |"Speedline Miracle Masterpiece" |- |MC Eiht & Freddie Gibbs feat. Kokane |"Welcome to Los Santos" |- |Phantogram |"K.Y.S.A" |- |Vybz Kartel |"Fast Life" |- |King Avriel feat. A$AP Ferg |"20's 50's 100's" |- |MNDR feat. Killer Mike |"Lock & Load" |- |Popcann feat. Freddie Gibbs |"Born Bad" |- |E-40 feat. Dam-Funk & [[Ariel Pink]] |"California" |- |[[Wavves]] |"Leave" |- |Curren$y & Freddie Gibbs |"Fetti" |- |[[Little Dragon]] |"Wanderer" |} === blonded Los Santos 97.8 FM === [[File:Frank Ocean.jpg|thumb|right|right|120px|Frank Ocean]] [[File:Todd Rundgren (8470849856).jpg|thumb|right|120px|Todd Rundgren]] [[File:Jay-Z @ Shawn 'Jay-Z' Carter Foundation Carnival (crop 2).jpg|thumb|right|120px|Jay-Z]] [[File:Marvin Gaye (1973 publicity photo).jpg|thumb|right|120px|Marvin Gaye]] [[File:Lil Uzi Vert (2018).png|thumb|right|120px|Lil Uzi Vert]] '''DJs''': Frank Ocean, Vegyn, Roof Access, at Fed '''Genre''': Contemporary R&B, soul, psychedelic rock, rap, hip-hop, experimental electronica, grime, soukous {| class="wikitable" |+Tracklist<ref>{{Citation|last=|title=blonded Los Santos 97.8FM|url=https://open.spotify.com/playlist/2XQpcYV7oU7bwNzTuabw27|accessdate=2022-02-02|website=Spotify}}</ref> !Mga artista !Mga awit |- |Todd Rundgren |"International Feel" |- |Panda Bear |"Mr. Noah" |- |[[Frank Ocean]] |"Provider" |- |[[ScHoolboy Q]] feat. Lance Skiiiwalker |"Kno Ya Wrong" |- |SWV |"Rain" |- |Joy Again |"On A Farm" |- |[[Frank Ocean]] |"Ivy" |- |[[Curtis Mayfield]] |"So In Love" |- |[[Marvin Gaye]] |"When Did You Stop Loving Me, When Did I Stop Loving You" |- |Les Ya Toupas Du Zaire |"Je ne bois pas beaucoup" |- |Drexciya |"Andreaen Sand Dunes" |- |[[Jay-Z]] |"Dead Presidents II" |- |[[Frank Ocean]] |"Crack Rock" |- |MC Mack |"EZ Come, EZ Go" |- |[[Aphex Twin]] |"IZ-US" |- |Burial |"Hiders" |- |Future |"Codeine Crazy" |- |[[Frank Ocean]] |"Chanel" |- |[[Lil Uzi Vert]] |"For Real" |- |Migos |"First 48" |- |Suspect |"FBG" |- |[[Frank Ocean]] |"Nights" |- |Gunna feat. Playboi Carti |"YSL" |- |Chief Keef feat. King Louie |"Winnin'" |- |Lil Sko |"Miss White Cocaine" |- |Jme feat. Giggs |"Man Don't Care" |- |(Sandy) Alex G |"Master" |- |[[Frank Ocean]] |"Pretty Sweet" |} === Los Santos Underground Radio === '''Genre''': Techno '''Tracklist''': {| class="wikitable" |+Solomun Playlist !Mga artista !Mga awit |- |Am$trad Billionaire |"The Plan" |- |Ara Koufax |"Natural States" (Edit) |- |Swayzak |"In The Car Crash" (Headgear 'Always Crashing In The Same Car' Mix) |- |D. Lynnwood |"Bitcoins" (Original Mix) |- |[[Bryan Ferry]] |"Don't Stop The Dance" (Todd Terje Remix) |- |Denis Horvat |"Madness Of Many" |- |Johannes Brecht |"Incoherence" |- |Solomun |"Ich Muss Los" |- |Matthew Dear |"Monster" |- |Truncate |"WRKTRX3" |- |Floorplan |"Spin" (Original Mix) |- |Cevin Fisher |"The Freaks Come Out" (Original 2000 Freak Mix) |- |Chris Lum |"You're Mine" (Clean Version) |- |Alex Metric & Ten Ven |"The Q" |- |Solomun |"Customer Is King" |- |Adam Port |"Planet 9" |- |Dubfire |"The End To My Beginning" |- |Leonard Cohen |"You Want It Darker" (Solomun Remix) |} {| class="wikitable" |+Tale of Us Playlist !Mga artista !Mga awit |- |Tale of Us |"Overture" |- |Tale of Us |"1911" |- |Tale of Us |"Trevor's Dream" |- |Tale of Us |"Vinewood Blues" |- |Tale of Us |"Anywhere" |- |Tale of Us |"Symphony of the Night" |- |Tale of Us |"Another World" |- |Tale of Us |"The Portal" |- |Tale of Us |"Solitude" |- |Tale of Us |"Morgan's Fate" |- |Tale of Us |"Fisherman's Horizon" |- |Tale of Us |"Myst" |- |Tale of Us |"Seeds" |- |Tale of Us |"Endless Journeys" |- |Tale of Us |"Valkyr" |- |Tale of Us |"In Hyrule" |- |Tale of Us |"Disgracelands" |- |Tale of Us |"Heart of Darkness" |} {| class="wikitable" |+Dixon Playlist !Mga artista !Mga awit |- |Carl Finlow |"Convergence" |- |Caravaca |"Yes I Do" |- |Warp Factor 9 |"The Atmospherian" (Tornado Wallace Remix) |- |Mashrou' Leila |"Roman" (Bas Ibellini Mix) |- |Future Four |"Connection" (I-Cube Rework) |- |Rite De Passage |"Quinquerime" |- |The Egyptian Lover |"Electro Pharaoh" (Instrumental) |- |Marcus L. |"Telstar" |- |Romanthony |"Bring U Up" (Deetron Edit) |- |Solar |"5 Seconds" |- |Sharif Laffrey |"And Dance" |- |Ron Hardy |"Sensation" (Dub Version) |- |Aux 88 |"Sharivari" (Digital Original Aux 88 Mix) |- |Oni Ayhun |"OAR03-B" |- |Tuff City Kids ft. Joe Goddard |"Reach Out" (Erol Alkan Rework) - GTA Edit |} {| class="wikitable" |+The Black Madonna Playlist !Mga artista !Mga awit |- |Ron Hardy |"Sensation" |- |Derrick Carter |"Where U At (Where Ya At, Now?)" |- |Tiga |"Bugatti" |- |Metro Area |"Miura" |- |The Black Madonna |"A Jealous Heart Never Rests" |- |[[Art of Noise]] |"Beat Box"<ref>Bumabalik sa ''[[Grand Theft Auto: Vice City Stories soundtrack]]''.</ref> |- |The Black Madonna ft. Jamie Principle |"We Still Believe" |- |Nancy Martin |"Can't Believe" |- |P-Funk All Stars |"Hydraulic Pump Pt. 3" |- |Steve Poindexter |"Computer Madness" |- |Ten City |"Devotion" |- |The Black Madonna |"We Can Never Be Apart" |- |Joe Jackson |"Steppin' Out"<ref>Bumabalik sa ''[[Grand Theft Auto: Vice City soundtrack]]''.</ref> |- |The Black Madonna |"He Is The Voice I Hear" |} === iFruit Radio === [[File:Danny Brown at Project Pabst, May 2017.jpg|thumb|right|120px|Danny Brown]] [[File:Megan Thee Stallion (cropped).jpeg|thumb|right|120px|Megan Thee Stallion]] [[File:Travis Scott February 2016.jpg|thumb|right|120px|Travis Scott]] '''DJs''': [[Danny Brown]] & Skepta '''Genre''': [[Hip-hop]], afro-fusion, uk garage {| class="wikitable" |+Tracklist<ref>{{Citation|last=|title=iFruit Radio (GTAV)|url=https://open.spotify.com/playlist/3WBZcZ9qV7vyht2H1RcOEJ?si=1oTyFmSLTA-2g6PEVOoqaA|accessdate=2020-07-13|website=Spotify}}</ref> !Mga artista !Mga awit |- |[[Megan Thee Stallion]] feat. DaBaby |"Cash Shit" |- |[[Freddie Gibbs]] & [[Madlib]] |"Crime Pays" |- |Skepta & Nafe Smalls |"Graze Mode" |- |Pop Smoke |"100k on the Coupe" |- |[[slowthai]] |"I Need" |- |[[Danny Brown]] |"Dance in the Water" |- |The Egyptian Lover |"Everything She Wants" |- |Burna Boys feat. Zlatan |"Killin Dem" |- |Skepta & AJ Tracey |"Kiss and Tell" |- |D-Block Europe |"Kitchen Kings" |- |JME feat. Giggs |"Knock Your Block Off" |- |[[Travis Scott]] |"HIGHEST IN THE ROOM" |- |Yung Thug feat. Gunna and [[Travis Scott]] |"Hot" (remix) |- |DaBaby feat. Kevin Gates |"POP STAR" |- |Kranium feat. AJ Tracey |"Money in the Bank" |- |J Hus |"Must Be" |- |Channel Tres feat. [[Danny Brown]] |"Ready to Go" |- |D Double E and Watch the Ride feat. DJ Die, Dismantle and DJ Randall |"Original Format" |- |Shoreline Mafia |"Wings" |- |Alkaline |"With the Thing" |- |Headie One feat. Skepta |"Back to Basics" (Floating Points remix) |- |City Girls |"Act Up" |- |[[Denzel Curry]] and YBN Cordae |"Alienz" |- |Koffee feat. Gunna |"W" |- |DaBaby |"BOP" |- |Naira Marley |"Optoyi" |- |ScHoolboy Q |"Numb Numb Juice" |- |ESSIE GANNG feat. SQ Diesel |"Pattern Chanel" |} === Kult FM 99.1 === [[File:IggyChesterRocks.jpg|thumb|right|120px|Iggy Pop]] [[File:Velvet Underground & Nico publicity photo (retouched).jpg|thumb|right|120px|The Velvet Underground]] [[File:Mac DeMarco NOS Primavera Sound 2015 (cropped).jpg|thumb|right|120px|Mac DeMarco]] [[File:Nick Lowe at Ealing Blues Festival (48364537641).jpg|thumb|right|120px|Nick Lowe]] [[File:Ramones Toronto 1976.jpg|thumb|right|120px|Ramones]] [[File:The Strokes live collage 2019–2020.jpg|thumb|right|120px|The Strokes]] '''DJs''': [[Julian Casablancas]], Zachary (tininigan ni [[David Cross]]), Tony Mac, [[Mac DeMarco]] '''Genre''': [[Indie rock]], [[post-punk]], [[new wave]], [[art rock]], [[hypnagogic pop]] {| class="wikitable" |+Tracklist<ref>{{Citation|last=|title=GTA V - Kult FM|url=https://open.spotify.com/playlist/3bJ5jHIM7OPXltlPsfh02w|accessdate=2021-03-20|website=Spotify}}</ref> !Mga artista !Mga awit |- |[[LL Cool J]] |"Going Back to Cali" |- |[[Nick Lowe]] |"[[So It Goes]]" |- |Automatic |"Too Much Money" |- |[[New Order]] |"[[Age of Consent]]" |- |Grauzone |"Eisbär" |- |[[Joy Division]] |"[[She's Lost Control]]" |- |[[Connie Francis]] |"[[Many Tears Ago]]" |- |Crack Cloud |"Drab Measure" |- |[[The Strokes]] |"[[The Adults Are Talking]]" |- |[[Misfits]] |"TV Casuality" |- |Danzig |"Deep" |- |DAF |"Liebe Auf Den Ersten Blick" |- |A Certain Ratio |"Faceless" |- |[[Gloria Jones]] |"[[Tainted Love]]"<ref>Bumabalik sa ''[[Grand Theft Auto: San Andreas soundtrack]]''.</ref> |- |[[Viagra Boys]] |"Girls and Boys" |- |[[Ramones]] |"Time Bomb" |- |MC Shan feat. TJ Swan |"Left Me Lonely" |- |[[The Voidz]] |"Where No Eagles Fly" |- |[[The Velvet Underground]] |"Rock and Roll" |- |The Cramps |"Human Fly" |- |Colourbox |"Baby I Love You So" |- |[[The Stooges]] |"Down On The Street" |- |T La Rock & Jazzy Jay |"It's Yours"<ref>Bumabalik sa ''[[Grand Theft Auto IV soundtrack]]''.</ref> |- |[[Mac DeMarco]] |"On the Level" |- |Charanjit Singh |"Raga Madhuvanti" |- |[[Ariel Pink]] |"Four Shadows" |- |Lea Porcelain |"Pool Song" |- |Promiseland |"Take Down The House" |- |[[The Strokes]] |"[[Hard to Explain]]" |- |[[The Voidz]] |"Alien Crime Lord" |- |[[Iggy Pop]] |"Nightclubbing" |- |[[The The]] |"This Is the Day" |- |Icky Blossoms |"Cycle" |- |[[The Slits]] |"Typical Girls" |} === Still Slipping Los Santos === '''DJ''': Joy Orbison '''Genre''': experimental electronic, UK hip-hop, dancehall {| class="wikitable" |+Tracklist<ref>{{Citation|last=|title=Still Slipping Los Santos (GTA Online)|url=https://open.spotify.com/playlist/0L5ooIRUfpGE75W3DsaoqS|accessdate=2021-12-15|website=Spotify}}</ref> !Mga artista !Mga awit |- |N***a Fox |"5 Violinos" |- |Mr. Mankwa |"Feediback" |- |Mr. Mitch |"Not Modular" |- |Josi Devil |"The Devil's Dance" |- |Kemikal |"A Wah!" |- |Joy Orbison |"Coyp" |- |Cruel Santino / Robert Fleck |"Sparky / Hi Press" (Dub) |- |Pa Salieu |"No Warnin" |- |L U C Y |"Almost Blue" |- |Time Cow & RTKAL |"Elephant Man" |- |Frank Ocean |"Cayendo" (Sango Remix) |- |DJ Scud |"No Love" |- |Frankel & Harper |"Trimmers" (Instinct Remix) |- |Horsepower Productions |"Givin' Up On Love" |- |Blanco |"Shippuden" |- |Pearly |"Polar" |- |Dj Byano |"Digdim Patrol 2016" |- |Instinct |"Operation" |- |KO |"Whip" (Acapella) |- |Overmono |"Pieces of 8" |- |Joy Orbison & Overmono |"Bromley" |- |Mez |"Babylon Can't Roll" |- |Spooky Bizzle |"Joyride" (Instrumental) |- |Céline Gillain |"Wealthy Humans" |- |Kwengface |"Mad About Bars" |- |M1llionz |"No Rap Crap" |- |Backroad Gee |"Party Popper" |- |Waifer |"Shower Hour" |- |KO & Joy Orbison |"Movements" |- |RAP |"Mad Friday" |- |Thomas Bush |"Presence: Martin" |- |Poison Anna |"Submission" |} === Music Locker Radio === [[File:Sonar 2010 - Moodymann.jpg|thumb|right|120px|Moodymann]] '''Genre''': House '''Tracklist:''' {| class="wikitable" |+Moodymann Playlist !Mga artista !Mga awit |- |Moodymann |"I Can’t Kick This Feeling When It Hits" |- |Dopplereffekt |"Pornoviewer" |- |The Dirtbombs |"Sharivari" |- |Andres |"New for U" (Live) |- |Kyle Hall & Kero |"Zug Island" |- |Norm Talley |"Cosmic Wave" (Delano Smith Remix) |- |AUX 88 |"My A.U.X. Mind" |- |Cybonix |"Cybonix Groove" |- |Moodymann |"I Think Of Saturday" |- |Moodymann |"I’ll Provide" |- |Paperclip People |"Oscillator" |- |Blake Baxter |"When We Used To Play" |- |Moodymann |"JAN" |- |Norma Jean Bell |"I'm The Baddest Bitch" |- |Moodymann & Roberta Sweed |"Runaway" (ft. Roberta Sweed) |- |GMI/UHM |"Formula for Passion" |- |Waajeed |"Power In Numbers" |- |Eddie Fowlkes |"Time To Express" |- |Sheefy McFly |"Thinkin Bout You" |- |Amp Fiddler |"Over U" |- |[[Gil Scott-Heron]] |"We Almost Lost Detroit" |- |Apollo Bronw ft. Planet Asia |"Get Back" |- |EGB |"Shhhh" |- |EGB |"Clout" |- |Moodymann |"Sinner" |- |Pirahnahead & Diviniti |"Love" |- |Moodymann |"Got Me Coming Back Rite Now" |- |Theo Parrish |"Soul Control" |- |Marcellus Pittman |"Red Dogon Star" |- |Moodymann |"Rectify" |- |Moodymann ft. Pitch Black City |"Runaway" |- |Moodymann |"Let Me Show You Love" |- |Amp Fiddler ft. Moodymann |"I Get Moody Sometimes" |- |Moodymann |"No" |- |Moodymann |"It’s 2 Late 4 U And Me" |- |Moodymann |"Got 2 Make It 2 Heaven" |- |Moodymann |"Freeki Muthafucka" |- |Moodymann |"I Got Werk" |- |Moodymann |"1988" |} {| class="wikitable" |+Palms Trax Playlist !Mga artista !Mga awit |- |Professor Rhythm |"Professor 3" |- |Palms Trax |"Petu" (Dub Mix) |- |Klein & MBO |"The MBO Theme" (Single Version) |- |Plastic Mode |"Baja Imperial" (Maxi Version) |- |L´Amour feat. Krystal |"Let´s Make Love Tonight" |- |Shirley Lites |"Heat You Up" (Melt You Down Mix) (Instrumental) |- |Shannon |"Let the Music Play" (Dub Mix) |- |Night Moves |"Transdance" (New York Disco Mix) |- |N.O.I.A (Prins Thomas Diskomiks) |"The Rule To Survive" |- |Tobias Bernstrup |"27" (Laser Mix) |- |Baby's Gang |"Happy Song" (12" Remix) |- |Masalo |"New Dance" |- |Diva |"Get Up" (Club Mix) |- |Mario Diaz feat. Mr Lee |"Can You Feel It" (Jackin Up the Dub 12“Mix) |- |Scrappy |"Freeze" (Limelight Mix) |- |B Beat Girls |"For The Same Man" |- |Greg Lee |"Got U On My Mind" |- |Robert Owens |"Visions" |- |Lisa Lee |"When I Call You" (Tommy Musto & Frankie Bones British Telecom Mix) |- |Pierre´s Pfantasy Club |"Dream Girl" (Ralphi Rosario Club Mix) |- |S.L.F. |"Show Me What You Got" (Acid Mix - Part 1) |- |Phortune |"String Free" (12“ Club Leray Mix) |- |Kamazu |"Indaba Kabani" |} {| class="wikitable" |+Keinemusik (Club Set) !Mga artista !Mga awit |- |Adam Port |"White Noise Romantica" |- |Pastaboys ft. Osunlade |"Deep Musique" (Rampa Remix) |- |&ME |"After Dark" |- |Reznik & Good Guy Mikesh |"It's Not You It's Me" (Adam Port Remix) |- |&ME |"Shadows" |- |Simple Symmetry |"Enkidu" (Adam Port Tulum By Night Edit) |- |Rampa |"2000" |- |&ME |"1995" |- |Rampa |"Terrace" |- |&ME |"Woods" |- |Télépopmusik ft. Young & Sick |"Connection" (Reznik & Good Guy Mikesh Remix) |- |Bell Towers |"Want You" (Adam Port Remix) |- |Keinemusik |"Civilist" |- |Rampa |"Bimma" |- |Adam Port & Stereo MCs |"Place" |- |Honey Dijon & Tim K ft. John Mendelsohn |"Thunda" (Rampa Remix) |- |&ME |"Solaris" |- |Adam Port |"Do You Still Think Of Me?" |- |&ME ft. Sabota |"Trilogy" |- |Rampa |"Purge" |- |Simian Mobile Disco ft. Deep Throat Choir |"Caught In A Wave" (&ME Remix) |- |Yeah But No |"Run Run Run" (Adam Port Remix) |- |Rampa |"528Hz" |} {| class="wikitable" |+Keinemusik (Beach Set) !Mga artista !Mga awit !Note |- |Rampa |"Newborn Soul" | |- |&ME |"The Rapture Pt.II" | |- |Jai Paul |"Crush (Unfinished)" (Adam Port Edit) | |- |Rampa and WhoMadeWho |"Tell Me Are We" | |- |Joris Voorn |"Homeland" (&ME Remix + Jinadu Vocals) | |- |RÜFÜS DU SOL |"Underwater" (Adam Port Remix) | |- |&ME |"Garden" | |- |Adam Port |"Ganesha Song" | |- |Âme |"No War" (Rampa Remix) | |- |Westbam feat. Richard Butler |"You Need the Drugs" (&ME Remix) | |- |Rampa |"Inside" | |- |Cubicolor |"No Dancers" (Adam Port Remix) | |- |Manqo |"Won't Change" (Rampa Retouch) | |- |&ME feat. Atelier |"Starting Again" | |- |Xinobi |"Faraway Place" (Rampa Remix) | |- |&ME |"The Rapture" | |- |Keinemusik |"Muyè" | |- |&ME |"In Your Eyes" | |- |Rampa |"Sunday" | |- |NTEIBINT & Stella |"A State Nearby" (Adam Port Calypso Remix) | |- |&ME |"Fair Child" | |- |Rampa feat. Chiara Noriko |"For This" | |- |Here Is Why |"Tonight by Here Is Why" (Adam Port 12" Autobahn Edit) |Isang maliit na sample lang ang maririnig bago magsimula ang susunod na tracklist. |} === MOTOMAMI Los Santos === [[File:Rosalia 2019-portrait.jpg|thumb|right|120px|Rosalía]] [[File:Caroline Polachek of Chairlift, 2016.jpg|thumb|right|120px|Caroline Polachek]] [[File:Justice.png|thumb|right|120px|Justice]] [[File:Raw alejandro.jpg|thumb|right|120px|Rauw Alejandro]] '''DJs''': [[Rosalía]], Arca '''Genre''': Latin, house, disco, techno {| class="wikitable" |+Tracklist<ref>{{Citation|last=|title=MOTOMAMI LOS SANTOS (from Grand Theft Auto Online: The Contract)|url=https://open.spotify.com/playlist/5H6hgOX5CIVLDHthSwVgNv|accessdate=2022-01-26|website=Spotify}}</ref> !Mga artista !Mga awit |- |Bad Gyal |"A La Mía" |- |La Goony Chonga |"Duro 2005" |- |Likkle Vybz & Likkle Addi |"Skinny Jeans" |- |[[Rauw Alejandro]] |"Nubes" |- |Arca |"Machote" |- |DJ Spinn |"Bounce N Break Yo Back" |- |Monarchy & Alexandra |"Dos Locos" |- |Camarón de la Isla |"Volando Voy" |- |Armando |"100% of Disin’ You" |- |Rosalía |"A Palé" |- |Rosalía & J Balvin feat. El Guincho |"Con Altura" |- |Rosalía feat. [[The Weekend]] |"La Fama" |- |Mr. Fingers |"Mystery of Love" |- |[[Daddy Yankee]] |"Salgo Pa’ la Calle" |- |Tokischa, Haraca Kiko, El Cherry Scom |"Tukuntazo" |- |Q |"Take Me Where Your Heart Is" |- |Ñejo & Dalmata |"Vacilar Contigo" |- |Young Cister feat. Kaydy Cain |"XULITA" |- |Popcann |"Body So Good" |- |Willie Colon & Héctor Lavoe |"Calle Luna Calle Sol" |- |Alberto Stylee |"Tumbando Fronte" |- |Chucky73 |"Dominicana" |- |Aventura |"Mi Corazoncito" |- |DJ Slugo |"418" (Bounce Mix) |- |Kaydy Cain feat. Los Del Control |"Algo Como Tú" |- |[[Caroline Polachek]] |"Bunny Is A Rider" |- |Arca feat. [[Rosalía]] |"KLK" |- |Tokischa & [[Rosalía]] |"Linda" |- |[[Rosalía]] |"Di mi nombre" |- |Justice |"Stress" |- |Las Guanabanas |"Vamos Pa la Disco" |- |[[Playboy Carti]] |"Rockstar Made" |- |[[Soulja Boy|Soulja Boy Tell’em]] |"Snap And Roll" |} == Makipag-usap sa Radyo == === Blaine County Radio === Ang Blaine County Radio ay isang istasyon ng radikal na pahayag sa publiko na itinampok sa Grand Theft Auto V. Itinatag ito noong 1998, tulad ng nakasaad sa pahina ng Lifeinvader ni Duane Earl. Ang istasyong ito ay maaari lamang makinig sa Blaine County. Kung ang player ay tumatawid sa linya ng county papunta sa County ng Los Santos, nawawala ang signal ng radyo at awtomatikong muling i-tune ang radyo sa [[Grand Theft Auto V soundtrack#Blue Ark|Blue Ark]]. '''Mga Programa:''' * Bless Your Heart: Naka-host sa pamamagitan ng Bobby June. * Blaine County Radio Community Hour: Naka-host sa pamamagitan ng Ron Jakowski * Beyond Insemination: Naka-host sa pamamagitan ng Duane Earl, Beyond Insemination ay isang palabas na palabas sa pagsasaka, ngunit hinatulan ng host ang artipisyal na inseminasyon (tatak bilang "hindi likas na" at "kalapastangan"), at labis na maling pag-uugali; sa isang punto, hinihikayat niya ang isang tumatawag upang malunod ang kanyang kasosyo. Ang istasyon ay lilitaw na isang istasyon ng Conservative-leaning, kumpara sa programming ng Liberal-leiling na programa ng West Coast Talk Radio. === WCTR === Ang West Coast Talk Radio (WCTR) ay isang istasyon ng radyo ng talk na itinampok sa Grand Theft Auto V. Ipinagsapalaran ito mula sa West Vinewood, Los Santos. Ang istasyong ito ay maaari lamang matanggap sa Los Santos County. Kung ang player ay tumatawid sa linya ng county sa Blaine County, mawawala ang signal at awtomatikong lumipat ang radio sa [[Grand Theft Auto V soundtrack#Soulwax FM|Soulwax FM]]. '''Mga Programa:''' * Chattersphere: Isang palabas sa talk na naka-host sa pamamagitan ng Lazlow Jones kasama ang kanyang co-host na si Michele Makes. Ang dalawang host ay patuloy na nagbibigay ng insulto at panggulo sa bawat isa. Tinawag ni Lazlow si Michele na isang feminist habang tinawag ni Michele si Lazlow na isang tulala. * Chakra Attack: Ang isang palabas sa talk na kumukuha ng isang diskarte sa kanluran sa baybayin. Ang host ni Dr. Ray De Angelo Harris kasama ang prodyuser na si Nurse Cheryl Fawkes. * The Fernando Show: Ang isang palabas sa talk na naka-host sa pamamagitan ng Fernando Martinez at tagagawa na si Jo na pangunahing binubuo ng isang pakikipanayam kay Sue Murry. == Self Radio == Pinapayagan nito ang mga manlalaro na makinig sa kanilang sariling musika sa in-game radio, katulad ng Independence FM at ang User Track Player. Matapos lumikha ng mga shortcut sa mga kanta (o paglalagay ng mga kopya ng mga kanta) sa isang tiyak na folder (karaniwang C: \Users\[username]\Dokumento\Rockstar Games\GTA V\User Music), ang mga manlalaro ay maaaring makinig sa kanila sa istasyon ng Self Radio. Ang isang auto scan ay makikilala ang mga bagong kanta sa pagsisimula ng laro at ang istasyon ng Self Radio ay awtomatikong maidaragdag sa gulong ng radyo. Ang mga manlalaro ay may ilang iba't ibang mga pagpipilian para sa pakikinig sa mga pasadyang mga soundtrack. Maaari silang i-play nang sunud-sunod, shuffled, o ipagsama ang mga ito sa isang karanasan sa radyo na kumpleto sa komersyal na pahinga, mga istasyon ng istasyon, mga bumpers, at pag-uusap sa pagitan ng mga DJs Cliff Lane at Andee, na nag-host din ng Lips 106 sa [[Grand Theft Auto: Liberty City Stories|GTA: Liberty City Stories]]. Sa menu ng i-pause ang mga manlalaro ay maaaring pumili kung nais nilang i-play ang mga kanta sa pagkakasunud-sunod na mayroon sila sa folder o hayaan ang laro na pag-aralan ang koleksyon at bumuo ng isang playlist. == Iba pang Mga Kanta at Pre-Millennium Radio == Nagtatampok ang Grand Theft Auto V ng ilang iba pang mga kanta na narinig sa ilang mga misyon. Ang mga awiting ito ay hindi lilitaw sa alinman sa mga istasyon ng radyo. * Samantha Muldoon - "I Like Things Just the Way They Are" '''Pinatugtog kapag may guni-guni si Michael''' * [[Danny Elfman]] - "Clown Dream" '''Itinampok sa panahon ng Grass Roots - Trevor''' * Visitors - "V-I-S-I-T-O-R-S" '''Itinampok sa panahon ng Grass Roots - Michael''' * [[Wavves]] - "Dog" (itinampok sa panahon ng The Third Way) === Pre-Millennium Radio === Ang Pre-Millennium Radio ay isang istasyon ng rock na pinutol mula sa panghuling paglaya ng Grand Theft Auto V. Ang Pre-Millennium Radio ay, tulad ng iminungkahi, marahil isang 90s na [[alternative rock]]/[[Alternative metal|metal]], [[britpop]], [[post-grunge]], at [[indie rock]] radio station, pinutol bago ang huling pagpapalaya ng GTA V. Ang mga natitirang istasyon ng radyo ay kasama ang dinaglat na logo ng istasyon, malamang inilaan na magamit sa Radio Wheel, pati na rin ang buong pangalan at istasyon ng track na matatagpuan sa isang PlayStation 3 developer build ng GTA V. Ayon sa mga file ng laro, ang [[Grand Theft Auto V soundtrack#Vinewood Boulevard Radio|Vinewood Boulevard Radio]] ay tinawag na "RADIO_18_90S_ROCK", kaya malamang na VBR pinalitan ang PMR. Ang playlist ng radio na ito ay maaaring marinig sa Spotify.<ref>{{Citation|last=|title=Pre-Millennium Radio - Grand Theft Auto V|url=https://open.spotify.com/playlist/2t2hgj6sUFU9N0Dnxk8eEl?si=7ImvyGxJQ1iCWoxLN6iG3w|accessdate=2020-07-13|website=Spotify|archive-date=2020-07-12|archive-url=https://web.archive.org/web/20200712191801/https://open.spotify.com/playlist/2t2hgj6sUFU9N0Dnxk8eEl?si=7ImvyGxJQ1iCWoxLN6iG3w|url-status=dead}}</ref> * [[Faith No More]] - "The Real Thing" * Mansun - "Wide Open Space" *[[Oasis (banda)|Oasis]] - "(It's Good) To Be Free" * Staind - "It's Been Awhile" *[[Stereophonics]] - "Mr. Writer" *[[The Charlatans]] - "[[The Only One I Know]]" * Travis - "Side" == Mga Sanggunian == <references /> == Mga panlabas na link == * Official Website {{GTA}} {{DEFAULTSORT:Grand Theft Auto V soundtrack}} [[Kategorya:Musika ng Grand Theft Auto|*]] 9r0pkgx7ax0pjabhhldk53xmhm7omol Kelvin Miranda 0 299685 2165226 1931883 2025-06-17T09:05:27Z InternetArchiveBot 113521 Rescuing 0 sources and tagging 1 as dead.) #IABot (v2.0.9.5 2165226 wikitext text/x-wiki {{Infobox person | name = Kelvin Miranda | image = | alt = | caption = Si Miranda noong Nobyembre 2019 sa premiere ng ''Dead Kids''. | birth_name = Kelvin Manalili Miranda | birth_date = {{Birth date and age|df=yes|1999|1|8}} | birth_place = | nationality = [[Pilipino]] | occupation = Aktor | years_active = 2016–kasalukuyan }} Si '''Kelvin Miranda''', ay (ipinanganak noong Enero 8, 1999) sa [[Caloocan]] ay isang aktor, modelo sa Pilipinas, ay kasalukuyang naka-base sa [[GMA Network]]. ==Pilmograpiya== ===Pelikula=== {| class="wikitable sortable" <!-- Do not center --> |- <!-- Never add unnecessary background colors --> ! Taon ! Pamagat ! Ginampanan ! class="unsortable" | Notes <!-- Do not replace with or add a Producer/Studio column. Notes column is not limited to titles. --> ! class="unsortable" | {{abbr|Ref(s)|Reference(s)}} <!-- Use third party sources other than the actor's IMDB page --> |- <!-- Do not use rowspan on year --> | 2016 | ''[[Vince and Kath and James]]'' | Kelvin | Uncredited |<ref name="Abante1">{{cite web|url=https://archive.tonite.abante.com.ph/kelvin-miranda-nakipagharutan-online/|title=Kelvin Miranda nakipagharutan online|website=tonite.abante.com.ph|accessdate=23 December 2019}}</ref> |- | rowspan=2"|2017 | ''Jose Bartolome: Guro'' | Student | [[Independent film]], [[bit part]] | <ref name="Abante1"/> |- | ''[[Haunted Forest (2017 film)|Haunted Forest]]'' | Abner | Bit part | <ref name="Abante1"/> |- | rowspan="5"|2018 | ''Accidental Idols'' (a.k.a. ''Simplicity, the Movie'') | Brett Primo | Independent film; credited but cut from final film | |- | ''The Hopeful Romantic'' | James | Bit part | <ref name="Abante1"/> |- | ''Walwal'' | Tony | Bit part | <ref name="Abante1"/> |- | ''Fieldtrip'' | | Independent film, supporting role | <ref name="Abante1"/> |- | ''[[Class of 2018]]'' | Ishmael | | <ref>{{cite web|url=https://net25.tv/barkada-thriller-film-na-class-of-2018-showing-na/|title=Barkada thriller film na Class of 2018, showing na!|website=net25.tv|accessdate=23 December 2019}}{{Dead link|date=Hunyo 2025 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}</ref> |- | rowspan="4"|2019 | ''One Hugot Away: Beauty and the Hypebeast'' | Joe | Digital short film | |- | ''The Fate'' | Karl | Independent film | <ref>{{cite web|url=https://www.gmanetwork.com/radio/articles/2019-08-23/1070/kelvin-miranda-ramdam-ang-pressure-sa-pelikula-niya-na-the-fate|title=Kelvin Miranda ramdam ang pressure sa pelikula niya na The Fate|website=gmanetwork.com|accessdate=22 December 2019}}</ref> |- | ''Ang Henerasyong Sumuko Sa Love'' | Kerwin | Supporting role | <ref>{{cite web|url=https://www.philstar.com/entertainment/2019/09/30/1955963/tony-in-or-out|title=Is Tony ‘in’ or ‘out’?|website=philstar.com|accessdate=23 December 2019}}</ref> |- | ''[[Dead Kids (film)|Dead Kids]]'' | Mark Sta. Maria | | <ref>{{cite news | url=https://www.msn.com/en-ph/entertainment/celebrity/kelvin-miranda-is-super-happy-to-be-part-of-dead-kids-the-first-netflix-film-from-the-philippines/ar-AAJcRmW | title= Kelvin Miranda is super happy to be part of 'Dead Kids,' the first Netflix Film from the Philippines | first=Jannielyn Ann | last=Bigtas | publisher=GMA News | via=MSN | date=23 October 2019 | accessdate=23 December 2019 }}</ref> |- | 2020 | ''D'Ninang'' | Buchoy | | |- | TBA | ''[[Ang mga Kaibigan ni Mama Susan|''Ang Mga Kaibigan Ni Mama Susan'']]'' | Louie | | <ref>{{cite web |title=LOOK: Joshua Garcia joins cast of Bob Ong's 'Ang Mga Kaibigan ni Mama Susan' |url=https://entertainment.inquirer.net/364000/look-joshua-garcia-joins-cast-of-bob-ongs-ang-mga-kaibigan-ni-mama-susan |website=Inquirer |access-date=18 December 2020}}</ref> |} ===Telebisyon=== {|class="wikitable" style="font-size:100% |'''Taon''' |'''Pamagat''' |'''Ginampanan''' |'''Himpilan''' |'''Sulat''' |'''{{abbr|Ref(s)|Reference(s)}}''' |- | 2017 || ''[[Kambal, Karibal]]'' || Julio Magpantay | rowspan="11" |[[GMA Network]]|| | |- | rowspan="3"|2018 || ''[[Ang Forever Ko'y Ikaw]]'' || Raki || | |- | ''[[Contessa (TV series)|Contessa]]'' || || | |- | ''[[Ika-5 Utos]]'' || Zach || | |- | rowspan="2"|2018-19 || ''[[Tadhana]]'' || Popo, James, Kim || | |- | ''[[Dear Uge]]'' || Peter, Tomas, Tom|| | |- | rowspan="2"|2018-20 || ''[[Maynila (TV program)|Maynila]]'' || || | |- | ''[[Magpakailanman]]'' ||Various || | |- | 2019||''[[Stories for the Soul]]'' || Pol || | |- | 2019-20 ||''[[Madrasta (TV series)|Madrasta]]'' || Barry Segundo || | |- | 2020 ||''[[Daig Kayo ng Lola Ko]]'' || Gerald || | |- | rowspan="2"|2021 ||''[[The Lost Recipe]]'' || Harvey Napoleon/Marcelo |[[GTV (Philippine TV network)|GTV]]|| | |- | ''[[Stories from the Heart]]'' || Marcus Villareal |[[GMA Network]]|| Series title: "Loving Miss Bridgette" |<ref>{{cite web|url=https://www.pep.ph/pepalerts/pep-troika/158853/beauty-gonzalez-kelvin-miranda-kapuso-show-a4118-20210612 |title=Beauty Gonzalez, itatambal kay Kelvin Miranda sa unang project ng aktres bilang Kapuso? |date=12 June 2021 |access-date=31 July 2021}}</ref> |- |TBA |''Tols'' | |[[GTV (Philippine TV network)|GTV]] | |<ref>{{Cite web|date=2022-02-20|title=Break from drama: Kelvin Miranda to top bill upcoming sitcom|url=https://www.lionheartv.net/2022/02/break-from-drama-kelvin-miranda-to-top-bill-upcoming-sitcom/|access-date=2022-02-21|website=LionhearTV|language=en-US}}</ref> |} ===Musikang bidyo=== {| class="wikitable" |- ! Taon !! Pamagat !! Performer !! Direktor !! {{abbr|Ref.|References}} |- |2020 |''Nakikinig Ka Ba Sa Akin'' |[[Ben&Ben]] |Jorel Lising |<ref>{{cite news|url=https://www.rappler.com/entertainment/music/video-ben-ben-nakikinig-ka-ba-sa-akin|title=WATCH: Ben&Ben release 'Nakikinig ka ba sa Akin' music video |date=11 July 2020 |website=Rappler |access-date=31 August 2021 |archive-url=https://web.archive.org/web/20210521045140/https://www.rappler.com/entertainment/music/video-ben-ben-nakikinig-ka-ba-sa-akin |archive-date=21 May 2021 |url-status=live}}</ref> |} ==Talababa== * {{IMDb name|9450267}} {{DEFAULTSORT:Miranda, Kelvin}} [[Kategorya:Ipinanganak noong 1999]] [[Kategorya:Mga Pilipino]] [[Kategorya:Mga artista mula sa Pilipinas]] q7w6y28awl678lw8xx67spx7esowfs5 Cervia 0 306638 2165180 2004891 2025-06-16T14:20:50Z InternetArchiveBot 113521 Rescuing 1 sources and tagging 0 as dead.) #IABot (v2.0.9.5 2165180 wikitext text/x-wiki {{Infobox Italian comune|thumb|population_demonym=Cervesi|mayor=Massimo Medri|area_footnotes=|area_total_km2=82|population_footnotes=<ref>[http://www.comunecervia.it/ae/dossier/residenti.htm Dati statistici sulla popolazione] {{webarchive |url=https://web.archive.org/web/20080416100833/http://www.comunecervia.it/ae/dossier/residenti.htm |date=16 April 2008 }}</ref>|population_total=28700|population_as_of=Abril 16, 2018|elevation_footnotes=|frazioni=Cannuzzo, Castiglione di Cervia, [[Milano Marittima]], Montaletto, [[Pinarella]], Pisignano, Savio di Cervia, Tagliata, Terme, Villa Inferno|elevation_m=3|saint=[[San Paterniano]]|day=Nobyembre 13|postal_code=48015, 48016, 48010|area_code=0544|website={{official website|http://www.turismo.comunecervia.it/}}|mayor_party=|province={{ProvinciaIT|sigla=RA}} (RA)||image_shield=|name=Cervia|official_name=Comune di Cervia|image_skyline=Municipio Cervia.jpg|imagesize=|image_alt=|image_caption=Munisipyo|shield_alt=|region={{RegioneIT|sigla=EMR}}|image_map=|map_alt=|map_caption=|pushpin_label_position=|pushpin_map_alt=|coordinates={{coord|44|15|31|N|12|21|21|E|region:IT-RA_type:city(27493)|display=inline,title}}|coordinates_footnotes=|footnotes=}} Ang '''Cervia''' (Romagnol: ''Zirvia'') ay isang tabing-dagat na resort na bayan sa lalawigan ng [[Lalawigan ng Ravenna|Ravenna]], na matatagpuan sa hilagang rehiyon ng Italya ng [[Emilia-Romaña]]. Ang Cervia ay isang pangunahing [[tabing-dagat na resort]] sa [[Emilia-Romaña]], Hilagang Italya. Ang populasyon nito ay 28,700 sa senso noong 2018. Ito ay lubos na naiimpluwensiyahan ng pag-iral ng palakasan, sining, at lutuin. Malaking ambag ito sa pagpili ng Cervia bilang unang lungsod ng Italya upang mag-host ng isang IRONMAN Triathlon, na nagbibigay sa katimugang Europa ng pagkakataon para sa pinakasikat na pang-atletikong pangyayari sa buong mundo, na umakit ng mga atletang pambansa mula sa buong mundo at ipinakita ang pangunahing katayuan ni Cervia bilang isang pandaigdigang dausan. == Mga tala at sanggunian == {{Reflist}} == Mga panlabas na link == * [http://www.comunecervia.it Munisipalidad ng Cervia] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20190531071813/http://www.comunecervia.it/ |date=2019-05-31 }} {{In lang|it}} * [http://www.turismo.comunecervia.it/en/discover-the-area/tourist-locations/cervia Opisyal na lugar ng impormasyon sa turista ng Cervia, Milano Marittima, Pinarella at Tagliata] [[Kategorya:Pages with unreviewed translations]] b5tbgakjt9gyb4s6paeewtkl2z2e9a1 Katedral ng Santa Sofia, Kyiv 0 308653 2165224 2140302 2025-06-17T08:06:56Z InternetArchiveBot 113521 Rescuing 0 sources and tagging 1 as dead.) #IABot (v2.0.9.5 2165224 wikitext text/x-wiki {{Infobox church|name=Saint Sophia Cathedral, Kyiv|native_name=Собор святої Софії/Софійський собор|image=80-391-0151 Kyiv St.Sophia's Cathedral RB 18 2 (cropped).jpg|caption=Saint Sophia Cathedral|mapframe=yes|mapframe-caption=Interactive fullscreen map|mapframe-zoom=13|mapframe-wikidata=yes|coordinates={{WikidataCoord|display=it}}|location=National Sanctuary "Sophia of Kyiv"<br />Holy Sophia Cathedral Complex<br />[[Shevchenkivskyi District, Kyiv|Shevchenkivskyi District]], [[Kyiv]]|country=[[Ukraine]]|length={{convert|41.7|m|abbr=on}}|width={{convert|54.6|m|abbr=on}}|dome height inner={{convert|28.6 |m|abbr=on}}|dedication=[[Hagia Sophia]]|heritage designation=[[Seven Wonders of Ukraine]]<ref>{{cite web|url=http://7chudes.in.ua/info/20.htm|title=7 чудес України - Новини|access-date=10 July 2015|url-status=dead|archive-url=https://web.archive.org/web/20070818074340/http://7chudes.in.ua/info/20.htm|archive-date=18 August 2007}}</ref>|years built=11th century|style=[[Byzantine architecture]],<br /> [[Ukrainian Baroque]]|website={{Official website|https://st-sophia.org.ua/}}|embedded={{Infobox UNESCO World Heritage Site | Official_name = Kyiv: Saint-Sophia Cathedral and Related Monastic Buildings, [[Kyiv Pechersk Lavra|Kyiv-Pechersk Lavra]] | Location = [[Lists of World Heritage sites in Europe|Europe]] | Criteria = i, ii, iii, iv | ID = 527 | Year = 1990 | child = yes }}}}Ang '''Katedral ng Santa Sofia sa Kyiv''', [[Ukraine]], ay isang architectural monument ng [[Kievan Rus']]. Ang dating katedral ay isa sa mga pinakakilalang landmark ng lungsod at ang unang [[heritage site]] sa Ukraine na nakalagay sa [[World Heritage List]] kasama ang [[Kyiv Cave Monastery complex]]. Bukod sa pangunahing gusali nito, ang katedral ay may kasamang grupo ng mga sumusuportang istruktura tulad ng bell tower at House of Metropolitan. Noong 2011, ang makasaysayang lugar ay inilipat mula sa hurisdiksyon ng Ministry of Regional Development ng Ukraine patungo sa Ministry of Culture ng Ukraine. Isa sa mga dahilan ng paglipat ay ang parehong Saint Sophia Cathedral at [[Kyiv Pechersk Lavra]] ay kinikilala ng [[UNESCO World Heritage Program]] bilang isang complex, habang sa Ukraine ang dalawa ay pinamamahalaan ng iba't ibang entity ng gobyerno. Ito ay kasalukuyang museo. Sa Ukrainian ang katedral ay kilala bilang Sobor Sviatoii Sofii (Собор Святої Софії) o Sofiiskyi sobor (Софійський собор). Ang complex ng katedral ay ang pangunahing bahagi at museo ng National Sanctuary "Sophia of Kyiv" na siyang institusyon ng estado na responsable para sa pangangalaga ng cathedral complex pati na rin ang apat na iba pang makasaysayang landmark sa buong bansa. == Kasaysayan == [[Talaksan:Interior_of_Saint_Sophia_Cathedral_in_Kyiv_Ukraine_in_August_2019.jpg|right|406x406px]] Ang katedral ay pinangalanan pagkatapos ng ika-6 na siglo na Hagia Sophia (Holy Wisdom) na katedral sa Constantinople (kasalukuyang Istanbul), na nakatuon sa Banal na Karunungan sa halip na sa isang partikular na santo na pinangalanang Sophia. Ang mga unang pundasyon ay inilatag noong 1037 o 1011, ngunit ang katedral ay tumagal ng dalawang dekada upang makumpleto. Ayon sa isang teorya, si Yaroslav the Wise ay nag-sponsor ng pagtatayo ng Saint Sophia Cathedral noong 1037 upang ipagdiwang ang kanyang mapagpasyang tagumpay laban sa mga nomadic na Pechenegs noong 1036 (na pagkatapos noon ay hindi naging banta sa Kyiv). Ayon kay Dr. Nadia Nikitenko, isang mananalaysay na nag-aral ng katedral sa loob ng 30 taon, ang katedral ay itinatag noong 1011, sa ilalim ng paghahari ng ama ni Yaroslav, Grand Prince ng Kievan Rus, [[Vladimir ang Dakila]]. Ito ay tinanggap ng parehong UNESCO at Ukraine, na opisyal na nagdiwang ng ika-1000 anibersaryo ng katedral noong 2011. Ang istraktura ay may 5 naves, 5 apses, at (medyo nakakagulat para sa Byzantine architecture) 13 cupola. Napapaligiran ito ng mga two-tier gallery mula sa tatlong panig. May sukat na 37 hanggang 55 m (121 hanggang 180 ft), ang panlabas ay dating nahaharap sa mga plinth. Sa loob, pinapanatili nito ang mga mosaic at fresco mula sa ika-11 siglo, kabilang ang isang sira-sirang representasyon ng pamilya ni Yaroslav, at ng mga Oran. Ang orihinal na katedral ay isang libingan ng mga pinuno ng Kievan kasama sina Vladimir Monomakh, Vsevolod Yaroslavich at ang tagapagtatag ng katedral na si Yaroslav I the Wise, bagaman ang libingan lamang ng huli ang nakaligtas hanggang sa araw na ito (tingnan ang larawan). [[Talaksan:Saint_Sofia,_Kyiv.jpg|left|thumb| Saint Sophia Cathedral, noong 1889, [https://www.nga.gov/research/library/imagecollections/features/watsons_russia.html Department of Image Collections], National Gallery of Art Library, Washington, DC]] Matapos ang pandarambong sa Kyiv ni Andrei Bogolyubsky ng Vladimir-Suzdal noong 1169, na sinundan ng pagsalakay ng Mongol sa Rus' noong 1240, ang katedral ay nahulog sa pagkasira. Ito ay lubos na itinayong muli sa modernong karilagan nito noong ika-16 na siglo, nang ang Polish–Lithuanian Commonwealth ay nagsisikap na pagsamahin ang mga simbahang Katoliko at Ortodokso. Kasunod ng 1595-96 Union of Brest, ang Cathedral of Holy Sophia ay kabilang sa Ukrainian Greek Catholic Church na nag-atas sa pagkukumpuni at ang itaas na bahagi ng gusali ay lubusang itinayong muli, na ginawang modelo ng Italian architect na si Octaviano Mancini sa natatanging Ukrainian Baroque style. , habang pinapanatili ang interior ng Byzantine, pinananatiling buo ang ningning nito. Nagpatuloy ang gawain sa ilalim ng Cossack Hetman Ivan Mazepa hanggang 1767. Sa panahong ito sa paligid ng Holy Sophia Cathedral isang bell tower, isang monasteryo canteen, isang panaderya, isang "House of Metropolitan", ang western gates (Zborovski gates), isang Monastic Inn, isang Ang kampus ng kapatiran at isang bursa (seminary) ay itinayo lahat. Ang lahat ng mga gusaling ito, pati na rin ang katedral pagkatapos ng muling pagtatayo, ay may mga natatanging katangian ng Ukrainian Baroque. [[Talaksan:USSR-1988-5rubles-CuNi-Monuments_SaintSophiaCathedral-b.jpg|thumb|160x160px| Ang museo ay inilalarawan sa isang 1988 5 ruble na Sobyet na barya na may inskripsiyong Ruso]] Pagkatapos ng [[Rebolusyong Oktubre]] ng 1917 sa Russia at sa panahon ng kampanyang anti-relihiyoso ng Sobyet noong 1920s, nanawagan ang plano ng gobyerno para sa pagkawasak at pagbabagong-anyo ng katedral sa mga bakuran sa isang parke na "Mga Bayani ng Perekop" (pagkatapos ng tagumpay ng Red Army sa Russian. Digmaang Sibil sa Crimea). Ang katedral ay nailigtas mula sa demolisyon (ang kabaligtaran ng St. Michael's Golden-Domed Monastery ay pinasabog noong 1935) lalo na sa pagsisikap ng maraming mga siyentipiko at istoryador. Gayunpaman, noong 1934, kinumpiska ng mga awtoridad ng Sobyet ang istraktura mula sa simbahan, kabilang ang nakapalibot na 17th–18th-century architectural complex at itinalaga ito bilang isang architectural at historical museum. Mula noong huling bahagi ng dekada 1980, Sobyet, at nang maglaon ay Ukrainian, nangako ang mga pulitiko na ibabalik ang gusali sa Simbahang Ortodokso. Dahil sa iba't ibang schisms at factions sa loob ng Simbahan ang pagbabalik ay ipinagpaliban bilang lahat ng Orthodox at ang Greek-Catholic Churches ay umaangkin dito. Bagama't ang lahat ng mga simbahang Ortodokso ay pinahintulutan na magsagawa ng mga serbisyo sa iba't ibang petsa, sa iba pang mga pagkakataon ay hindi sila nakapasok. Isang matinding insidente ang libing kay Patriarch Volodymyr ng Ukrainian Orthodox Church - Kyiv Patriarchate noong 1995 nang mapilitan ang riot police na pigilan ang paglilibing sa lugar ng museo at isang madugong sagupaan ang naganap. Pagkatapos ng mga kaganapan tulad ng wala pang relihiyosong katawan ang nabigyan ng mga karapatan para sa mga regular na serbisyo. Ang complex ay nananatiling isang sekular na museo ng Kristiyanismo ng Ukraine, na karamihan sa mga bisita nito ay mga turista. Noong 21 Agosto 2007, ang Holy Sophia Cathedral ay pinangalanang isa sa Seven Wonders of Ukraine, batay sa mga boto ng mga eksperto at ng internet community. Noong Setyembre 2023, nakalista ang Kyiv bilang isang World Heritage "nasa panganib" dahil sa digmaan ng Russia sa Ukraine. Ang hakbang na ito ng United Nations ay isang pagsisikap na makagawa ng tulong at proteksyon para sa site. == Galeriya == {{Gallery|File:Oranta-Kyiv.jpg|The Virgin [[Orans]], c. 1000|file: Church Fathers Order (left part) - Google Art Project.jpg|Church Fathers Order, c. 1000|file: The Deesis - Google Art Project.jpg|The Deesis, 1000|file: Princely group portrait. South wall of the nave. - Google Art Project.jpg|Princely group portrait. South wall of the nave, c. 1000.|file:Саркофаг Ярослава Мудрого.jpg|Sarcophagus of Yaroslav the Wise|file:The Annunciation. The Archangel Gabriel - Google Art Project.jpg|The Annunciation. The Archangel Gabriel, 1000.|file: Saint Sophia The Wisdom of God - Google Art Project.jpg|Saint Sophia The Wisdom of God, 1700|height=160|mode=packed}} == Cathedral complex == [[Talaksan:ChristmasTree2016.jpg|thumb| Mga pagdiriwang ng Pasko sa harap ng St. Sophia Cathedral bell tower]] [[Talaksan:2_hryvnia_2005_back.jpg|thumb| Modelo ng orihinal na Holy Sophia Cathedral sa ₴2 note]] * Sophia Cathedral * Bell tower * Bahay ng Metropolitan * Refectory Church * Pagbuo ng kapatiran * Bursa (mataas na paaralan) * Consistory * Southern entrance tower * Gate ng Zaborovski * Mga cell * Monastic Inn * Memorial Stela ng Yaroslav's library == Tingnan din == {{Portada|Ukraine|Christianity}} * Arkitektura ng Kyivan Rus * Listahan ng UNESCO World Heritage Sites sa Ukraine * Holy Sophia Cathedral sa Novgorod * Saint Sophia Cathedral sa Polotsk == Mga Tala == Noong huling bahagi ng 2010 isang UNESCO monitoring mission ang bumisita sa Kyiv Pechersk Lavra upang suriin ang sitwasyon ng site. Noong panahong sinabi ng Ministro ng Kultura na si Mykhailo Kulynyak na ang makasaysayang lugar kasama ang Holy Sophia Cathedral ay hindi pinagbantaan ng "itim na listahan" ng organisasyon. Ang World Heritage Committee ng UNESCO ay nagpasya noong Hunyo 2013 na ang Kyiv Pechersk Lavra, at St Sophia Cathedral kasama ang mga kaugnay nitong monasteryo na gusali ay mananatili sa World Heritage List. == Mga sanggunian == {{Reflist}} == Mga panlabas na link == * [https://my.matterport.com/show/?m=XxDnKGZfXJG 3D na modelo ng Sophia Cathedral (3.2 Mb)] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20240804184139/https://my.matterport.com/show/?m=XxDnKGZfXJG |date=2024-08-04 }} * {{In lang|uk}} [https://st-sophia.org.ua/ Opisyal na Website ng museo]{{Dead link|date=Hunyo 2025 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }} * [https://web.archive.org/web/20071109144802/http://oldkyiv.org.ua/data/sophia.php?lang=ua Holy Sophia Cathedral - Kyiv History Site] * {{In lang|ru}} [https://web.archive.org/web/20090425162243/http://sobory.ru/article/index.html?object=01028 Sobory.ru] - impormasyon tungkol sa katedral * [http://travel.kyiv.org/old/churches/uach2_e.htm Travel.kyiv.org] - impormasyon para sa mga turista * [http://www.icon-art.info/location.php?lng=en&loc_id=148 Mga mosaic at fresco ng St. Sophia Cathedral] * {{In lang|uk}} [http://wek.kiev.ua/wiki/index.php/%D0%A1%D0%BE%D1%84%D1%96%D0%B9%D1%81%D1%8C%D0%BA%D0%B8%D0%B9_%D1%81%D0%BE%D0%B1%D0%BE%D1%80 Софійський собор] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20071112081317/http://wek.kiev.ua/wiki/index.php/%D0%A1%D0%BE%D1%84%D1%96%D0%B9%D1%81%D1%8C%D0%BA%D0%B8%D0%B9_%D1%81%D0%BE%D0%B1%D0%BE%D1%80 |date=2007-11-12 }} sa [http://wek.kiev.ua/ ''Wiki-Encyclopedia Kyiv''] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20071107095536/http://wek.kiev.ua/ |date=2007-11-07 }} * {{In lang|en}} ''[http://kiev-assist.com/saint-sophia-cathedral Dapat makita ang mga lugar sa Kiev - Holy Sophia Cathedral]'' {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20191023135022/http://kiev-assist.com/saint-sophia-cathedral |date=2019-10-23 }} * [http://en.uartlib.org/books/mosaics-and-frescoes-of-st-sophias-cathedral-of-kyiv/ Mga Mosaic at Fresco ng Saint Sophia Cathedral ng Kyiv.] [http://en.uartlib.org/books/mosaics-and-frescoes-of-st-sophias-cathedral-of-kyiv/ Photoalbum.] [http://en.uartlib.org/books/mosaics-and-frescoes-of-st-sophias-cathedral-of-kyiv/ Kyiv, Mistecvo, 1975.] * [https://artsandculture.google.com/partner/st-sophia-of-kyiv?hl=en Saint Sophia Cathedral] sa loob ng Google Arts &amp;amp; Culture * {{Commonscatinline}}</img> {{Cathedrals of Ukraine}} [[Kategorya:Official website different in Wikidata and Wikipedia]] [[Kategorya:Mga koordinado sa Wikidata]] [[Kategorya:Infobox mapframe without OSM relation ID on Wikidata]] bjvjml0duba3qssp5nymvxu6krqggtl Kalliope Amorphous 0 309820 2165220 1854001 2025-06-17T06:08:10Z InternetArchiveBot 113521 Rescuing 1 sources and tagging 0 as dead.) #IABot (v2.0.9.5 2165220 wikitext text/x-wiki {{Infobox person | image = | image_size = | alt = kalliope amorphous | caption = Kalliope Amorphous in 2013 | name = Kalliope Amorphous | birth_date = {{birth year and age|1978}} | birth_place = [[Providence, RI]], [[United States]] | occupation = Artist, photographer | website = {{url|kalliopeamorphous.com}} }} Si '''Kalliope Amorphous''' (ipinanganak noong 1978){{Fact|date=November 2018}} ay isang Amerikanong artista-biswal, makata, fine-art na litratista, at artista sa pagganap. Nakatira siya at nagtatrabaho sa [[Lungsod ng Bagong York|New York City]] at gumagawa ng sariling potograpiya. == Istilo == Gumagamit si Amorphous ng mga in-camera na epekto, binagong mga lente, salamin, at mga kagamitang camera na gawa sa kamay. Ang kanyang istilo, tulad ng kanyang paglalarawan dito, ay haka-haka na potograpiya na may diin sa pagsasalin sa larawan at [[Surrealismo|surealismo]] . <ref>"[http://astrumpeople.com/kalliope-amorphous-photography-conceptual-pictorial-self-portraits/ Kalliope Amorphous Photography: Conceptual Pictorial Self Portraits] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20140426215626/http://astrumpeople.com/kalliope-amorphous-photography-conceptual-pictorial-self-portraits/ |date=2014-04-26 }}". Astrum People. Retrieved April 22, 2014</ref> Kumikilos bilang kanyang sariling modelo, sinisiyasat niya ang kahulugan ng pagkakakilanlan sa pamamagitan ng pag-aako ng iba't ibang mga tungkulin. <ref>"[http://www.dazeddigital.com/photography/article/9506/1/kalliope-amorphous Kalliope Amorphous]". Dazed, 2011. Retrieved April 22, 2014</ref> Inilahad ni Amorphous na ang "pag-aaral ng [[kamalayan]] " at ang konsepto ng duende ay pangunahing impluwensya sa kanyang trabaho. Binanggit din niya ang butoh bilang isang impluwensya. == Pangkalahatang-ideya == Ipinanganak sa [[Providence, Rhode Island]], si Amorphous ay nag-aral ng high school sa Rehboth, Massachusetts . Nang makapagtapos, lumipat siya sa [[Lungsod ng Bagong York|New York City]], kung saan nag-eksperimento siya sa pagmomodelo, pag-arte, at pagganap ng tula. Sa isang pakikipanayam noong 2008 sa kritiko ng sining na si Brian Sherwin, binanggit niya ang kanyang maagang paglahok sa lipunan sa mga eksenang teatro at cabaret ng New York City bilang mga impluwensya sa kanyang maagang gawaing potograpiya. <ref>[http://myartspace-blog.blogspot.com/2008/03/art-space-talk-kalliope-amorphous.html Interview with Brian Sherwin, March 2008] Retrieved April 22, 2014</ref> == Mga Sanggunian == [[Kategorya:Nabubuhay na mga tao]] [[Kategorya:Ipinanganak noong 1978]] 9dtmn5fmyz9qo3bkfwrypaoxt4d7y2j Karl-Marx-Allee 0 319370 2165221 2019534 2025-06-17T07:01:24Z InternetArchiveBot 113521 Rescuing 1 sources and tagging 0 as dead.) #IABot (v2.0.9.5 2165221 wikitext text/x-wiki [[Talaksan:Berlin_karlmarxallee_kl.jpg|thumb| Aerial view ng Karl-Marx-Allee na may kambal na tore ng [[Frankfurter Tor]] na nakikita sa likod]] [[Talaksan:Bundesarchiv_Bild_183-F0416-0025-001,_Berlin,_Karl-Marx-Allee,_Milchbar,_Terrasse.jpg|thumb| Ang kanlurang bahagi ng boulevard ay minarkahan ng mga [[Plattenbau|gusaling panel]] (1967)]] Ang '''Karl-Marx-Allee''' ay isang monumental na [[Sosyalistang realismo|sosyalistang]] [[bulebar]] na itinayo ng [[Silangang Alemanya|GDR]] sa pagitan ng 1952 at 1960 sa [[Berlin]] [[Friedrichshain]] at [[Mitte]] . Ngayon ang bulebar ay ipinangalan kay [[Karl Marx]]. Hindi ito dapat malito sa ''Karl-Marx-Straße'' sa distrito ng [[Neukölln]] ng Berlin. Ang boulevard ay pinangalanang '''Stalinallee''' sa pagitan ng 1949 at 1961 (dating ''Große Frankfurter Straße''), at isang taas-noong proyektong rekonstruksiyon ng Silangang Alemanya pagkatapos ng [[Ikalawang Digmaang Pandaigdig]]. Idinisenyo ito ng mga arkitektng sina [[Hermann Henselmann]], [[Egon Hartmann|Hartmann]], Hopp, Leucht, Paulick, at Souradny upang maglaman ng mga maluluwag at mararangyang apartment para sa mga manggagawa, pati na rin ang mga tindahan, restaurant, cafe, otel pangturista, at isang napakalaking sinehan, ang [[Kino International]]. == Pamimili == Matapos itong makompleto noong 1950s, ang boulevard ay napakapopular sa mga Berlines at mga bisita. Nagsisiksikan ang mga tao sa mga tindahan. "Ang pagkuha sa [[U5 (Berlin U-Bahn)|E line]] tungo sa mga tindahan sa Bulebar Stalin" ay hindi lamang isang kaakit-akit na slogan, ito rin ay katangian ng pang-araw-araw na buhay sa kabesera ng Silangang Alemanya. Ang mga tao ay makakahanap ng mga bagay na hindi nila makikita sa ibang lugar, at ang mga pasilidad sa pamimili ay nagpapakita ng halimbawa para sa buong GDR. Ang mga tindahan ay nag-aalok ng mahusay na pagkakaiba-iba at pinalamutian nang kaakit-akit. Maaaring mag-relax ang mga tao sa mga café gaya ng ''Sybylle'' o sa {{Interlanguage link|Kosmos (cinema)|de|Kosmos (Berlin)}} na sinehan, at sa gabi ay maaari nilang dalhin ang kanilang mga bisita sa isa sa mga kinatawan na restaurant na may napakagandang pangalan gaya ng ''Warschau'' (Barsobya), ''Bukarest'' (Bucharest) (kilala sa 18% alcohol na Rumanong serbesa nito), o ''Budapest''.<ref name="flickr1">{{Cite web |date=2012-12-11 |title=Karl-Marx-Allee, Berlin, information board &#124; Flickr - Photo Sharing! |url=https://www.flickr.com/photos/eliotlovell/8267865564/in/photostream/ |access-date=2014-02-04 |publisher=Flickr}}</ref> == Mga sanggunian == {{Reflist}} == Mga panlabas na link == Media related to Karl-Marx-Allee (Berlin) at Wikimedia Commons * [http://www.mustseeberlin.com/see/karl-marx-allee/ Isang photo tour ni Karl-Marx-Allee] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20151117030023/http://www.mustseeberlin.com/see/karl-marx-allee/ |date=2015-11-17 }} {{Visitor attractions in Berlin}} [[Kategorya:Berlin]] jygcfl8qz1m1e7tbgth1vvsbvk78goe Usapan:Mitolohiya 1 324872 2165233 2042182 2025-06-17T11:14:54Z 124.105.197.5 /* anything topic about mitolohiya? */ bagong seksiyon 2165233 wikitext text/x-wiki == anything topic about mitolohiya? == anything topic about mitolohiya [[Natatangi:Mga ambag/124.105.197.5|124.105.197.5]] 11:14, 17 Hunyo 2025 (UTC) 6ue5thapsvaohhosf09cho7ntwt2loa Kataas-taasang Konseho ng Ukranya 0 326894 2165223 2100503 2025-06-17T07:38:02Z InternetArchiveBot 113521 Rescuing 1 sources and tagging 0 as dead.) #IABot (v2.0.9.5 2165223 wikitext text/x-wiki {{multiple issues| {{MOS|date=Enero 2024}} {{cleanup|date=Enero 2024|reason=Kailangan ayusin ang balarila at pagkakasulat. Kailangan isalin din ang mga banyagang salita.}} }} {{Infobox legislature | legislature = [[9th Ukrainian Verkhovna Rada|9th Ukrainian Parliament]] | name = Kataas-taasang Konseho ng Ukranya | native_name = {{nobold|{{native name|uk|Верховна Рада України}}}} | transcription_name = {{small|{{nobold|{{transl|uk|Verkhovna Rada Ukrainy}}}}}} | background_color = #1C49A4 | logo = Verkhovna Rada (UK logo, 2023).png | logo_res = 270px | logo_caption = Logo | house_type = [[Unicameralism|Unicameral]] | foundation = 1991 | preceded_by = [[Kataas-taasang Sobyetiko ng SSR ng Ukranya|Kataas-taasang Sobyetiko]] | leader1_type = [[Chairman of the Verkhovna Rada|Chairman]] | leader1 = [[Ruslan Stefanchuk]] | party1 = [[Servant of the People]] | election1 = 8 October 2021 | leader2_type = 1st Deputy Chairman | leader2 = [[Oleksandr Kornienko]] | party2 = [[Servant of the People]] | election2 = 19 October 2021 | leader3_type = 2nd Deputy Chairwoman | leader3 = [[Olena Kondratiuk]] | party3 = [[Batkivshchyna]] | election3 = 29 August 2019 | members = 450 | structure1 = [[File:Verkhovna Rada 2023.svg|250px]] | political_groups1 = '''[[Shmyhal Government|Government]] (235)''' * {{Color box|{{party color|Servant of the People (political party)}}|border=silver}} [[Lingkod Bayan (Ukranya)|LB]] (235) '''Supported by (36)''' * {{Color box|{{party color|For the Future (political party)}}|border=silver}} [[Para sa Kinabukasan (Ukranya)|PK]] (17){{efn| * {{Color box|{{party color|UKROP}}|border=silver}} [[UKROP]] (3) * {{Color box|{{party color|Our Land (Ukraine)}}|border=silver}} [[Our Land (Ukraine)|Our Land]] (2) * {{Color box|{{party color|Agrarian Party of Ukraine}}|border=silver}} [[Agrarian Party of Ukraine]] ([[Ivan Chaikivskyi|1]]) * {{Color box|{{party color|Andriy Baloha's Team}}|border=silver}} [[Andriy Baloha's Team]] ([[Viktor Baloha|1]])}} * {{Color box|{{party color|Dovira}}|border=silver}} [[Dovira]] (19){{efn| * {{Color box|{{party color|Bila Tserkva Together}}|border=silver}} [[Bila Tserkva Together]] ([[Mykola Babenko|1]]) * {{Color box|{{party color|Self Reliance (political party)}}|border=silver}} [[Self Reliance (political party)|Samopomich]] ([[Pavlo Bakunets|1]])}} '''[[Parliamentary opposition|Opposition]] (71)''' * {{nowrap|{{Color box|{{party color|European Solidarity}}|border=silver}} [[Europeong Solidaridad|ES]] (27)}} * {{Color box|{{party color|Batkivshchyna}}|border=silver}} [[Amang Bayan (Ukranya)|AB]] (24) * {{Color box|{{party color|Holos (political party)}}|border=silver}} [[Holos (political party)|Holos]] (20){{efn| * {{Color box|#223673|border=silver}} [[Justice (parliamentary group)|Justice]] (11){{efn|In July 2021, seven Voice MPs announced that they were leaving the party due to disagreements with leader [[Kira Rudyk]], and creating a parliamentary group called Justice. In turn, all seven were expelled from Voice; since then, four more MPs have joined the breakaway group. However, they officially remain part of the Voice faction in the Rada.<ref>{{cite news|publisher=[[Ukrainian Independent Information Agency|UNIAN]]|title=Ще один нардеп перейшов з фракції "Голосу" до групи "Справедливість" – тепер вона в більшості|language=Ukrainian|date=7 September 2021|access-date=8 November 2021|url=https://www.unian.ua/politics/shche-odin-nardep-pereyshov-z-frakciji-golosu-do-grupi-spravedlivist-teper-vona-v-bilshosti-novini-ukrajina-11537329.html}}</ref>}}}} '''Others (63)''' * {{nowrap|{{Color box|{{party color|Platform for Life and Peace}}|border=silver}} [[Platform for Life and Peace]] (22)}}{{efn|Parliamentary group formed from former deputies of [[Opposition Platform — For Life]], which was suspended due to suspected Russian government ties.<ref>{{cite web |last1=Sauer |first1=Pjotr |title=Ukraine suspends 11 political parties with links to Russia |url=https://www.theguardian.com/world/2022/mar/20/ukraine-suspends-11-political-parties-with-links-to-russia |website=The Guardian |access-date=28 March 2022 |language=en |date=20 March 2022}}</ref><ref>{{cite web |last1=Shapero |first1=Julia |title=Ukraine to ban 11 political parties with ties to Russia |url=https://www.axios.com/ukraine-ban-political-parties-russian-ties-af264ecd-9ad4-4e98-9f87-76f32300fd5f.html |website=Axios |access-date=28 March 2022 |language=en |date=20 March 2022 |archive-date=27 Marso 2022 |archive-url=https://web.archive.org/web/20220327005803/https://www.axios.com/ukraine-ban-political-parties-russian-ties-af264ecd-9ad4-4e98-9f87-76f32300fd5f.html |url-status=dead }}</ref> In the 24 March 2022 parliamentary sitting, five deputies announced their resignation from the OPFL. The Rada is consulting with the [[Ministry of Justice (Ukraine)|Ministry of Justice]] against the remaining deputies as Ukrainian law does not provide for a single mechanism for suspending the activities of a party represented in parliament.<ref>{{cite web |title=5 people's deputies of OPFL left the faction |url=https://www.pravda.com.ua/news/2022/03/24/7334209/ |website=Українська правда |access-date=28 March 2022 |language=uk}}</ref> On 24 April 2022, MPs from OPFL created a deputy group Platform for Life and Peace<ref>{{cite web |title=People's deputies from the OPFL decided to call themselves PFLP|url=https://www.pravda.com.ua/news/2022/04/21/7341150/|website=Українська правда|access-date=21 April 2022|language=uk}}</ref>}} * {{Color box|{{party color|Restoration of Ukraine}}|border=silver}} [[Restoration of Ukraine]] (17) * {{Color box|{{party color|Independent politician}}|border=silver}} [[Independent politician|Independent]] (24){{efn| * {{Color box|{{party color|All-Ukrainian Union "Svoboda"}}|border=silver}} [[Svoboda (political party)|Svoboda]] ([[Oksana Savchuk|1]])}} '''Vacant (46)''' * {{Color box|{{party color|Vacant}}|border=silver}} [[Casual vacancy|Vacant]] (46) | voting_system1 = [[Parallel voting]]:<br />[[First past the post]] (225 seats)<br />[[Party-list proportional representation]] (225 seats) with 5% [[electoral threshold]] | last_election1 = [[2019 Ukrainian parliamentary election|21 July 2019]] | next_election1 = [[Next Ukrainian parliamentary election|No earlier than 13 February 2024]] (initially the election was scheduled to take place by 29 October 2023, but martial law was extended to 13 February 2024) | session_room = | session_room2 = File:Petro Poroshenko on Day of Constitution of Ukraine 2016-06-28 16.jpg | session_res = 250px | meeting_place = [[Verkhovna Rada building]], [[Kyiv]], [[Ukraine]]<ref>{{cite web | url = http://mportal.rada.gov.ua/en | title = Official website. Administrative and territorial division. | date = March 2017 | access-date = 9 June 2020 | archive-date = 20 April 2020 | archive-url = https://web.archive.org/web/20200420060427/http://mportal.rada.gov.ua/en | url-status = dead }}</ref> | constitution = [[Constitution of Ukraine]]: Chapter IV, Articles 75–101 | website = {{official url}} | footnotes = Due to the [[Russian military intervention in Ukraine (2014–present)]] and the [[Annexation of Crimea by the Russian Federation|annexation]] of [[Crimea]], only 424 of the parliament's 450 seats were elected in the 2019 election, leaving 26 vacant. The number of vacant seats had grown to 27 as of June 2020.<ref name=27sIU2510>[http://en.interfax.com.ua/news/general/230595.html Parliamentary elections not to be held at nine constituencies in Donetsk region and six constituencies in Luhansk region – CEC], [[Interfax-Ukraine]] (25 October 2014)</ref><ref name=BBCtsP25814>[https://www.bbc.com/news/world-europe-28931054 Ukraine crisis: President calls snap vote amid fighting], [[BBC News]] (25 August 2014)</ref><ref name="Runners and risks">{{cite news|date=22 May 2014|url=https://www.bbc.com/news/world-europe-27518989|title=Ukraine elections: Runners and risks|work=[[BBC News]]|access-date=29 May 2014|archive-url=https://web.archive.org/web/20140527092109/http://www.bbc.com/news/world-europe-27518989|archive-date=27 May 2014|url-status=dead}}</ref> }} Ang '''Kataas-taasang Konseho''' ({{lang-uk|Верховна Рада}}) ay ang parlamentong unikameral ng estado ng [[Ukranya]]. Ang Verkhovna Rada ay binubuo ng 450 [[Deputy (mambabatas)|deputies]], na pinamumunuan ng isang tagapagsalita. Ang Verkhovna Rada ay nagpupulong sa [[Verkhovna Rada building]] sa kabisera ng Ukraine [[Kyiv]]. Ang mga kinatawan na inihalal noong 21 Hulyo [[2019 Ukrainian parliamentary election]] ay pinasinayaan noong 29 Agosto 2019.<ref>{{cite web|title=Their first time. VoxCheck ng unang session ng IXth Verkhovna Rada convocation {{!}} VoxUkraine|url=https://voxukraine.org/en/their-first-time-voxcheck-of-the-first-session-of-the- ixth-verkhovna-rada-convocation|access-date=1 Disyembre 2021|website=voxukraine.org|language=en-US}}</ref> Ang Verkhovna Rada ay binuo mula sa mga sistema ng katawan ng kinatawan ng republika na kilala sa [[Soviet Union]] bilang [[Supreme Soviet]] (Supreme Council) na unang itinatag noong 26 Hunyo 1938 bilang isang uri ng lehislatura ng [[ Ukrainian Soviet Socialist Republic|Ukrainian SSR]] pagkatapos ng pagbuwag ng [[All-Ukrainian Congress of Soviets|Congress of Soviets of the Ukrainian SSR]].<ref name="history">[http://history.org. ua/?termin=Verkhovna_Rada_Ukrainy Verkhovna Rada] sa [[Encyclopedia of History of Ukraine]]</ref> Ang ika-12 pagpupulong ng [[Supreme Soviet of the Ukrainian SSR]] ([[1990 Ukrainian parliamentary election|elected in 1990]]) ay naglabas ng [[Declaration of Independence of Ukraine]],<ref name=history/> nagpakilala ng mga elemento ng isang [[ekonomiyang pamilihan]] at [[liberalisasyong pampulitika]], at opisyal na binago ang pagbilang ng mga sesyon nito,<ref name=history/> na nagpapahayag ng sarili nitong unang pagpupulong ng "Verkhovna Rada ng Ukraine".<ref name= history/> Ang kasalukuyang parlyamento ay ang ikasiyam na pagpupulong. Dahil sa [[Digmaan sa Donbas (2014–2022)|digmaan sa Donbas]] at sa [[Annexation of Crimea by the Russian Federation|unilateral annexation]] ng [[Crimea]] ng Russia, mga halalan para sa [[constituencies]] nasa [[Donbas]] at Crimea ay hindi ginanap sa [[2014 Ukrainian parliamentary election|2014]] at [[2019 Ukrainian parliamentary election|2019 elections]]; kaya ang kasalukuyang komposisyon ng Verkhovna Rada ay binubuo ng 424 na kinatawan.<ref name=27sIU2510/><ref name=BBCtsP25814/><ref name="Runners and risks"/> ==Pangalan == Ang pangalang ''[[Rada]]'' ({{lang-uk|Рада}}) ay nangangahulugang "konseho", "rede". Nagmula ang institusyon noong panahon ni [[Kyivan Rus]] at pagkatapos ay kumakatawan sa isang konseho ng [[boyar]]s at ng mas mataas na klero.<ref>{{cite encyclopedia|last= Padokh|first= Y.|url= http://www.encyclopediaofukraine.com/display.asp?AddButton=pages\B\O\BoyarCouncil.htm|title= Boyar Council|access-date= 13 Oktubre 2007|encyclopedia= Encyclopedia of Ukraine}}</ref> Noong ika-17 at ika-18 na siglo, ginamit ng [[Dnieper Cossacks]] ang termino upang tumukoy sa mga pagpupulong kung saan ginawa ang mga malalaking desisyon; ang Cossacks ay naghalal ng mga bagong konseho sa pamamagitan ng popular na boto.<ref>{{cite encyclopedia|url= http://www.encyclopediaofukraine.com/display.asp?linkPath=pages\G\E\GeneralMilitaryCouncil.htm|title= General Military Council |access-date= 13 Oktubre 2007|encyclopedia= Encyclopedia of Ukraine}}</ref> Ang [[Ukrainian People's Republic]] sa pagitan ng 17 Marso 1917 at 29 Abril 1918 ay nagkaroon ng [[Central Rada]].<ref> {{cite encyclopedia |huling= Zhukovsky|una= A. |url= http://www.encyclopediaofukraine.com/display.asp?AddButton=pages\C\E\CentralRada.htm |title= Central Rada|access-date= 13 Oktubre 2007|encyclopedia= Encyclopedia of Ukraine }} </ref> Ang [[West Ukrainian People's Republic]] at ang Ukrainian government-in-exile ay may UNRada (Ukrainian National Rada). Ang kasalukuyang pangalan ng parlamento ay nagmula sa [[Soviet Union|Sobyet]] na kasanayan sa pagtawag sa pambansang parlamento at mga parlyamento ng mga bumubuo nitong republika na ''Supreme Soviets'' ({{lang-ru|Верховный совет|Verkhovnyy soviet}}). Tulad ng maraming iba pang republika ng Sobyet, ang ''Verkhovna Rada'' ay isang lokal na bersyon ng terminong ito na ginamit sa [[Ukrainian SSR]]. Matapos mabawi ng Ukraine ang kalayaan noong 1991, ang terminong ''Verkhovnaya Rada'' ({{lang-ru|Верховная Рада}}) ay ginamit sa parehong Russian at Ukrainian-based [[Russian language|russophone]] media bilang isang [ [Calque|loan translation]] ng terminong Ukrainian. Ang ''Verkhovna'', ang pambabae na anyo ng pang-uri na {{lang|uk|"верховний"}} na nangangahulugang ''supremo'', ay nagmula sa [[Ukrainian language|Ukrainian]] salitang {{lang|uk|"верх "}} na nangangahulugang "itaas". Ang isa pang pangalan, na hindi gaanong ginagamit, ay ang ''Parliament of Ukraine'' ({{lang-uk|Парламент України}}). ==Kasaysayan== <!-- Inalis ang larawang may hindi kilalang copyright status: [[File:VR URSR 1938.JPG|thumb|225px|{{Deletable image-caption|date=May 2012}}<br />Meeting chamber ng Verkhovna Rada ng [[Ukrainian Soviet Socialist Republic|Ukrainian SSR]]. 1938.]] --> ===1917–1990=== * [[Central Rada]] noong 1917–18 * Ukrainian National Rada noong 1918 (West Ukraine) * Labor Congress of Ukraine noong 1919 (kasama ang mga delegado ng West Ukrainian) * Rada of the Republic noong 1921 (napatapon sa [[Tarnów]], Poland)<ref>{{cite encyclopedia|url=http://www.encyclopediaofukraine.com/display.asp?linkpath=pages%5CG%5CO% 5CGovernment6in6exileoftheUkrainianNationalRepublic.htm|title=Government-in-exile of the Ukrainian National Republic|encyclopedia=Encyclopedia of Ukraine|year=2008|access-date=8 Setyembre 2016}}</ref> {{tingnan din|Supreme Soviet of the Ukrainian SSR|Ukrainian National Council}} Pinalitan ng [[Supreme Soviet of the Ukrainian Soviet Socialist Republic]] ang [[All-Ukrainian Congress of Soviets]] at isang uri ng legislative authority ng Soviet Ukraine ayon sa 1937 [[Constitution of the Ukrainian SSR]]. Ang All-Ukrainian Congress of Soviets ay pinalitan na ng Supreme Council noong 1927.<ref>[[Serhy Yekelchyk]] '"Ukraine: Birth of a Modern Nation'', [[Oxford University Press]]<nowiki> (2007), { {ISBN|978-0-19-530546-3}}, pahina 89</nowiki>''</ref> Ang Kongreso ng mga Sobyet ay pinasimulan ng [[All-Ukrainian Central Executive Committee|Central Executive Committee]], na inihalal at Ang huling tagapangulo ng komite ay si [[Hryhoriy Petrovsky]] (kilala rin bilang Grigoriy Petrovskiy sa Russian transliterasyon). Ang [[1938 Ukrainian Supreme Soviet election|first elections]] sa Supreme Council of the Ukrainian SSR ay naganap noong 26 Hunyo 1938. Ang unang sesyon ng parlyamento ay naganap sa Kyiv mula Hulyo 25 hanggang Hulyo 28, 1938. Ang unang Tagapangulo ng konseho ay [[Mykhailo Burmystenko]] na kalaunan ay namatay noong [[World War II]]. Noong 1938, isang [[Presidium of the Supreme Soviet of the Ukrainian Soviet Socialist Republic|Presidium]] ang inihalal ng konseho na pinamumunuan ni [[Leonid Korniyets]]. Kinakatawan ng Presidium ang konseho tuwing wala ito sa sesyon. Sa panahon ng digmaan, ang Presidium ay inilikas sa lungsod ng [[Saratov]] sa [[Russian SFSR]]. Noong 29 Hunyo 1943, ang Presidium ay naglabas ng utos na ipagpaliban ang mga halalan para sa bagong convocation sa loob ng isang taon habang pinalawig ang unang convocation. Noong 8 Enero 1944, ang [[Council of Ministers of the Ukrainian SSR]] sa kasunduan sa Communist Party ay nagpasya na ilipat ang Presidium ng Supreme Council mula Kharkiv patungong Kyiv. Ang mga bagong halalan ay naka-iskedyul para sa 9 Pebrero 1947 para sa Konseho. [[File:Tymoshenko Appointment Feb04 2005.jpg|thumb|[[Yulia Tymoshenko]] ay hinirang [[Punong Ministro ng Ukraine]] sa Rada noong 4 Pebrero 2005.]] ===1990–kasalukuyan=== Hanggang Agosto 24, 1991, pinanatili ni Verkhovna Rada ang pangalang [[Supreme Soviet of the Ukrainian SSR]].<ref name=history/> Ang [[1990 Ukrainian Supreme Soviet election|first partially free elections]] sa Verkhovna Rada at mga lokal na konseho ng mga kinatawan ng mga tao ay ginanap noong 4 Marso 1990.<ref name=history/><ref name="subtelny">{{Cite book|title=Ukraine: A History|author=Subtelny, Orest|publisher=[[University of Toronto Press]]|year=2000|isbn=0-8020-8390-0|pages=s. 576–577|author-link=Orest Subtelny|url-access=registration|url=https://archive.org/details/ukrainehistory00subt_0}}</ref> Bagama't ang [[Communist Party (Bolsheviks) of Ukraine|Communist Party ]] nanatili pa rin sa kontrol, isang "[[Democratic Bloc (Ukraine)|Democratic Bloc]]" ay binuo ng maraming partido, kabilang ang [[People's Movement of Ukraine]] (''Rukh''), [[Ukrainian Helsinki Group |Helsinki Watch Committee of Ukraine]], [[Party of Greens of Ukraine]], at marami pang iba.<ref name="subtelny"/> Ang ikalabindalawang convocation ng Supreme Council of the Ukrainian SSR ay naglabas ng [[Declaration of State Sovereignty of Ukraine]] noong 16 Hulyo 1990, at nagdeklara ng [[Act of Independence of Ukraine|Ukrainian independence]] noong 24 Agosto 1991, sa humigit-kumulang 6 p.m. lokal na oras.<ref>{{cite web|url=http://gska2.rada.gov.ua:7777/site/postanova_eng/Rres_Declaration_Independence_rev12.htm|title=Verkhovna Rada ng Ukraine Resolution On Declaration of Independence of Ukraine|access -date=11 Oktubre 2007|work=Opisyal na website ng Verkhovna Rada|url-status=dead|archive-url=https://web.archive.org/web/20070930203430/http://gska2.rada.gov./|archive-date=30 Septiyembre 2007|access-date=14 Enero 2024}}</ref> Noong panahong iyon, ang [[Chairman of the Verkhovna Rada]] ay si [[Leonid Kravchuk]]. Ang Act of Ukrainian Independence ay labis na sinusuportahan sa isang [[1991 Ukrainian independence referendum|pambansang reperendum]] na ginanap noong 1 Disyembre 1991. Noong 12 Setyembre 1991, pinagtibay ng parliyamento ang batas na "On the Legal Succession of Ukraine".<ref name= "zakon2.rada.gov.ua"/> Kaya, ang VR ay naging ''Supreme Council of Ukraine''. ==Lokasyon== {{Pangunahing|Gusali ng Verkhovna Rada}} Nagpupulong ang Verkhovna Rada sa isang [[Neoclassical architecture|neo-classical]] na gusali sa Kyiv's [[Hrushevsky Street (Kyiv)|vulytsia Mykhaila Hrushevskoho]] (Mykhaila Hrushevsky Street) at [[Constitution Square (Kyiv)|Ploshcha Konstytutsii]] (Constitution Square). Ang gusali ay magkadugtong sa [[Mariinskyi Park]] at sa ika-18 siglo [[Mariinskyi Palace]], na dinisenyo ni [[Bartolomeo Rastrelli]], na nagsisilbing opisyal na tirahan ng [[Pangulo ng Ukraine]]. Pagkatapos ng paglipat ng kabisera ng Ukrainian SSR mula sa [[Kharkiv]] patungong Kyiv noong 1934, isang buong hanay ng mga gusali ng pamahalaan ang binalak para sa lungsod.<ref name="observer">{{cite news|first=Svitlana|last=Mefford|url=http://www.ukraine-observer.com/articles/184/106|title=The Building of Verkhovna Rada. Kasaysayan ng inuupuan ng Parliament ng Ukrainian|work=The Ukrainian Observer|issue=184|access-date=12 October 2007|url-status=dead|archive-url=https://web.archive.org/web/20070927235608/http://www.ukraine-observer.com/articles/184/106|archive-date=27 Septiyembre 2007}}</ref> Noong 1936, isang paligsahan para sa pagtatayo ng bagong parliament building ang napanalunan ng arkitekto [[Volodymyr Zabolotnyi (architect)|Volodymyr Zabolotny]]. Ang orihinal na gusali ay itinayo mula 1936 hanggang 1938. Dahil nawasak noong [[Ikalawang Digmaang Pandaigdig]], ang gusali ay muling itinayo mula 1945 hanggang 1947, na may muling itinayong glass dome na isang metro ang taas kaysa sa orihinal.<ref name="observer "/> ===Ibang mga lokasyon=== * [[Palace Ukraina]] (ang panunumpa ng pangulo noong 1999 ni [[Leonid Kuchma]]) * [[Ukrainian House]] (21 Enero 2000) * Pagbuo ng komite ng badyet (6–8 vulytsia Bankova noong Abril 4, 2013) ==Misyon at awtoridad== {{Pulitika ng Ukraine}} {{pangunahing|Batas ng Ukraine}} Ang Verkhovna Rada ay ang tanging katawan ng [[lehislasyon|lehislatibo]] na kapangyarihan sa Ukraine. Tinutukoy ng parliyamento ang mga prinsipyo ng domestic at foreign policy, nagpapakilala ng mga susog sa [[Konstitusyon ng Ukraine]], nagpatibay ng mga batas, nag-apruba sa estado [[badyet]], nagtatalaga ng mga halalan para sa [[Pangulo ng Ukraine]], nag-impeach sa pangulo , nagdedeklara ng digmaan at kapayapaan, humirang ng [[Punong Ministro ng Ukraine]], humirang o nagkukumpirma ng ilang opisyal, humirang ng isang-katlo ng [[Konstitusyonal na Hukuman ng Ukraine]], niratipikahan at tinuligsa ang mga internasyonal na kasunduan, at nagsasagawa ng ilang mga tungkulin sa pagkontrol. <ref name="c-85">{{cite web|url=http://en.wikisource.org/wiki/Constitution_of_Ukraine#Article_85|title=Article 85|access-date=11 Oktubre 2007|work=[[ Wikisource]]}}</ref> Itinatakda ng Konstitusyon ng Ukraine na ang Verkhovna Rada ay awtorisado na gampanan ang mga tungkulin nito sa ilalim ng kondisyon na hindi bababa sa dalawang-katlo ng konstitusyonal na komposisyon nito (300 o higit pang mga kinatawan ng mga tao) ay ihahalal.<ref name="Chesnopost5807">{{in lang|uk}} [https://www.chesno.org/post/5807/ Isang talaan na bilang ng mga kinatawan ng mga tao ang nanatili sa Konseho. Ano ang susunod?], [[Kilusang sibil "Chesno"]] (8 Disyembre 2023)</ref> Sa Ukraine ay walang mga kinakailangan para sa pinakamababang bilang ng mga lagda (ng mga kinatawan) upang magrehistro ng isang panukalang batas.<ref name="7095011 Legislativespam"/> Sa pangkalahatan, ang parlamento ay nagpapatibay ng humigit-kumulang 200 mga panukalang batas bawat taon.<ref name="7095011 Legislativespam" >{{Cite web |trans-title=Legislative spam: bakit hindi naaabot ng Konseho ang mga kamay ng talagang mahahalagang inisyatiba |script-title=uk:Законодавчий спам: чому в Ради не доходять руки до до спраівих url | //www.eurointegration.com.ua/experts/2019/04/17/7095011/ |access-date=2023-07-06 |website=[[Ukrainska Pravda]] |language=uk}}</ref> Isang average na lima hanggang anim na panukalang batas ang nakarehistro araw-araw sa parliament.<ref name="7095011 Legislativespam"/> Bilang resulta nito noong tagsibol ng 2019, ang parlyamento ay nagkaroon ng higit sa 10 libong mga rehistrado at nasa ilalim ng pagsasaalang-alang na mga panukalang batas na hindi pa nito pinagdebatehan.<ref name="7095011 Legislativespam"/> ==Mga pananda== {{notelist}} ==Mga sanggunian== {{reflist}} [[Kategorya:Ukraine]] lvl0x8c8nz3yz2d40nvac55ee3rcvun Eskudo ng Costa Rica 0 327219 2165211 2164885 2025-06-16T22:22:13Z InternetArchiveBot 113521 Rescuing 0 sources and tagging 1 as dead.) #IABot (v2.0.9.5 2165211 wikitext text/x-wiki {{Infobox coat of arms |name = Coat of arms of Costa Rica |image = Coat of arms of Costa Rica.svg |image_width = 250 |middle = |middle_width = |middle_caption = |lesser = |lesser_width = |lesser_caption = |armiger = [[Costa Rica|Republic of Costa Rica]] |year_adopted = 1848 <br> (5 May 1998 alteration added smoke to volcanoes<ref>[http://www.visitcostarica.com/ict/paginas/informacion.asp National Symbols, Instituto Costarricense de Turismo] {{webarchive|url=https://web.archive.org/web/20110717215236/http://www.visitcostarica.com/ict/paginas/informacion.asp |date=2011-07-17 }} Accessed 2011-07-19</ref>) |crest = An ribbon azure bearing the legend "[[Central America|AMÉRICA CENTRAL]]". |torse = |shield = |supporters = |compartment = |motto = [[Costa Rica|REPÚBLICA DE COSTA RICA]] |orders = |other_elements = A [[Console (heraldry)|console]] or. |earlier_versions = |use = }} Ang '''eskudo ng Costa Rica''' {{lang-es|escudo de Costa Rica}} ay idinisenyo noong 1848, na may mga pagbabago noong 1906, 1964, at 1998. Ang pinakahuling pagbabago ay ang pagdaragdag ng usok upang makilala ang tatlong bulkan.<ref name= "1998ExecDecree">[http://196.40.56.12/scij/scripts/TextoCompleto.dll?Texto&nNorma=43741&nVersion=46098&nTamanoLetra=10&strWebNormativa=http://www.pODgSCj/NSCJ. =sa;PWD=scij;DATABASE=SCIJ_NRM;&strServidor=\\pgr04&strUnidad=D:&strJavaScript=NO Ang 1998 Executive Decree]{{Dead link|date=Hunyo 2025 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}{{Dead link|date=Hunyo 2025 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}{{Dead link|date=Hunyo 2025 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}{{Dead link|date=Hunyo 2025 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}{{Dead link|date=Hunyo 2025 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}{{Dead link|date=Mayo 2025 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}{{Dead link|date=Mayo 2025 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}{{Dead link|date=Mayo 2025 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}{{Dead link|date=Mayo 2025 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}{{Dead link|date=Mayo 2025 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}{{Dead link|date=Mayo 2025 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}{{Dead link|date=Mayo 2025 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}{{Dead link|date=Mayo 2025 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}{{Dead link|date=Mayo 2025 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}{{Dead link|date=Mayo 2025 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}{{Dead link|date=Mayo 2025 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}{{Dead link|date=Mayo 2025 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}{{Dead link|date=Mayo 2025 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}{{Dead link|date=Abril 2025 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}{{Dead link|date=Abril 2025 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}{{Dead link|date=Abril 2025 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}{{Dead link|date=Abril 2025 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}{{Dead link|date=Abril 2025 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}{{Dead link|date=Abril 2025 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}{{Dead link|date=Abril 2025 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}{{Dead link|date=Abril 2025 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}{{Dead link|date=Marso 2025 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}{{Dead link|date=Marso 2025 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}{{Dead link|date=Marso 2025 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}{{Dead link|date=Marso 2025 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}{{Dead link|date=Marso 2025 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}{{Dead link|date=Marso 2025 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}{{Dead link|date=Marso 2025 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}{{Dead link|date=Marso 2025 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}{{Dead link|date=Marso 2025 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}{{Dead link|date=Pebrero 2025 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}{{Dead link|date=Pebrero 2025 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}{{Dead link|date=Pebrero 2025 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}{{Dead link|date=Pebrero 2025 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}{{Dead link|date=Pebrero 2025 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}{{Dead link|date=Pebrero 2025 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}{{Dead link|date=Pebrero 2025 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}{{Dead link|date=Pebrero 2025 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}{{Dead link|date=Pebrero 2025 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}{{Dead link|date=Enero 2025 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}{{Dead link|date=Enero 2025 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}{{Dead link|date=Enero 2025 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}{{Dead link|date=Enero 2025 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}{{Dead link|date=Enero 2025 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}{{Dead link|date=Enero 2025 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}{{Dead link|date=Enero 2025 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}{{Dead link|date=Enero 2025 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}{{Dead link|date=Enero 2025 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}{{Dead link|date=Enero 2025 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}{{Dead link|date=Disyembre 2024 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}{{Dead link|date=Disyembre 2024 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}{{Dead link|date=Disyembre 2024 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}{{Dead link|date=Disyembre 2024 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}{{Dead link|date=Disyembre 2024 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}{{Dead link|date=Disyembre 2024 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}{{Dead link|date=Disyembre 2024 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}{{Dead link|date=Disyembre 2024 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}{{Dead link|date=Disyembre 2024 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}{{Dead link|date=Disyembre 2024 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}{{Dead link|date=Disyembre 2024 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}{{Dead link|date=Nobiyembre 2024 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}{{Dead link|date=Nobiyembre 2024 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}{{Dead link|date=Nobiyembre 2024 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}{{Dead link|date=Nobiyembre 2024 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}{{Dead link|date=Nobiyembre 2024 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}{{Dead link|date=Nobiyembre 2024 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}{{Dead link|date=Nobiyembre 2024 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}{{Dead link|date=Nobiyembre 2024 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}{{Dead link|date=Oktubre 2024 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}{{Dead link|date=Oktubre 2024 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}{{Dead link|date=Oktubre 2024 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}{{Dead link|date=Oktubre 2024 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}{{Dead link|date=Septiyembre 2024 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}{{Dead link|date=Septiyembre 2024 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}{{Dead link|date=Septiyembre 2024 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}{{Dead link|date=Septiyembre 2024 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}{{Dead link|date=Septiyembre 2024 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}{{Dead link|date=Septiyembre 2024 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}{{Dead link|date=Septiyembre 2024 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}{{Dead link|date=Septiyembre 2024 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}{{Dead link|date=Septiyembre 2024 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}{{Dead link|date=Septiyembre 2024 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}{{Dead link|date=Agosto 2024 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}{{Dead link|date=Agosto 2024 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}{{Dead link|date=Agosto 2024 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}{{Dead link|date=Agosto 2024 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}{{Dead link|date=Agosto 2024 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}{{Dead link|date=Agosto 2024 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}{{Dead link|date=Agosto 2024 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}{{Dead link|date=Agosto 2024 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}{{Dead link|date=Agosto 2024 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}{{Dead link|date=Agosto 2024 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}{{Dead link|date=Agosto 2024 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}{{Dead link|date=Hulyo 2024 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}{{Dead link|date=Hulyo 2024 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}{{Dead link|date=Hulyo 2024 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}{{Dead link|date=Hulyo 2024 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}{{Dead link|date=Hulyo 2024 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}{{Dead link|date=Hunyo 2024 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}{{Dead link|date=Hunyo 2024 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}{{Dead link|date=Hunyo 2024 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}{{Dead link|date=Hunyo 2024 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}{{Dead link|date=Hunyo 2024 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}{{Dead link|date=Hunyo 2024 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}{{Dead link|date=Hunyo 2024 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}{{Dead link|date=Mayo 2024 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}{{Dead link|date=Mayo 2024 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}{{Dead link|date=Mayo 2024 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}{{Dead link|date=Mayo 2024 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}{{Dead link|date=Mayo 2024 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}{{Dead link|date=Mayo 2024 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}{{Dead link|date=Mayo 2024 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}{{Dead link|date=Mayo 2024 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}{{Dead link|date=Mayo 2024 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}{{Dead link|date=Abril 2024 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}{{Dead link|date=Abril 2024 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}{{Dead link|date=Abril 2024 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}{{Dead link|date=Abril 2024 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}{{Dead link|date=Abril 2024 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}{{Dead link|date=Abril 2024 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}{{Dead link|date=Abril 2024 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}{{Dead link|date=Abril 2024 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}{{Dead link|date=Abril 2024 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}{{Dead link|date=Marso 2024 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}{{Dead link|date=Marso 2024 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}{{Dead link|date=Marso 2024 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}{{Dead link|date=Marso 2024 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}{{Dead link|date=Marso 2024 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}{{Dead link|date=Marso 2024 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}{{Dead link|date=Marso 2024 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}{{Dead link|date=Marso 2024 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}{{Dead link|date=Marso 2024 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}{{Dead link|date=Marso 2024 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}{{Dead link|date=Pebrero 2024 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}{{Dead link|date=Pebrero 2024 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}{{Dead link|date=Pebrero 2024 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}{{Dead link|date=Pebrero 2024 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}{{Dead link|date=Marso 2022 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=1998 Executive Decree]{{Dead link|date=Marso 2022 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=1 -07-19 {{in lang|es}}</ref> == Pre-1821 colony of Spanish Empire == Bago ang 1821, [[Costa Rica]] ay bahagi ng [[Imperyong Espanyol]] at walang lokal na eskudo. Ang mga braso ng naghaharing monarko ang ginamit sa halip. Ang tanging lungsod na nagkaroon ng lokal na eskudo ay ang lungsod ng [[Cartago, Costa Rica|Cartago]], na iginawad ni Haring [[Philip II ng Espanya|Phillip II]] noong 1565. Pagkatapos ng kalayaan nito mula sa [[Spain] ] noong 1821, ang [[Costa Rica]] ay nagtatag ng iba't ibang lupon ng pamahalaan na nagsisikap na magpasya sa hinaharap nito, na nagdedebate sa pagitan ng pagiging malaya (republikano) o sumali sa [[Mexican Empire]] (imperyalista). Ang kawalan ng desisyon ay humantong sa [[Labanan ng Ochomogo]] noong 5 Abril 1823, na may desisyon na manatiling independyente at ilipat ang kabiserang lungsod mula Cartago patungong San José. Dahil sa malalayong distansya at mahirap na komunikasyon noong panahong iyon, napagtanto ng mga imperyalista na ang [[Mexican Empire]] ay hindi na umiiral mula noong Marso 1823. == Sandata ng pederal at estado == Noong Marso 1824, nang sumali ang Costa Rica sa [[Federal Republic of Central America|United Provinces of Central America]] na mga armas na ipinahayag ng konstitusyon ng bagong republika ay naging mga sandata ng Estado ng Costa Rica. Ang coat of arm na ito ay binubuo ng isang tatsulok, kung saan limang bulkan ang tumaas mula sa dagat na sumisimbolo sa limang miyembrong estado ng United Provinces; sa itaas ng mga bulkan ay may nagniningning na pulang [[Phrygian cap]] at isang [[bahaghari]]. Ang coat of arm na ito na may maliliit na pagbabago ay ginagamit pa rin ng pambansang coat of arms ng [[El Salvador]] at [[Nicaragua]]. Noong 2 Nobyembre 1824, pinagtibay ng Costa Rica ang unang eskudo nito bilang isang estado sa loob ng pederasyon na nagpapakita ng kanang bahagi ng dibdib ng isang hubad na lalaki at nakataas na braso na napapalibutan ng bilog ng berdeng mga bundok at ang malayang estado ng Costa Rica.<ref name="historia">[http://www.historia.fcs.ucr.ac.cr/mod-cole/2004/bandyescudos/escudos.htm History of the Coat of Arms of Costa Rica] {{webarchive|url= https://web.archive.org/web/20090120045345/http://historia.fcs.ucr.ac.cr/mod-cole/2004/bandyescudos/escudos.htm |date=2009-01-20 }} Na-access 2008-02-01 {{in lang|es}}</ref> == Mga armas ng isang malayang estado == Noong 1840, pagkatapos ng pag-alis ng Costa Rica mula sa federation, isang bagong coat of arms ang pinagtibay, ang una para sa Costa Rica bilang isang soberanya at independiyenteng estado. Binubuo ito ng isang walong-tulis na nagniningning na bituin sa isang asul na patlang na napapalibutan ng dilaw na bilog na may alamat na Estado ng Costa Rica. Ang coat of arm na ito ay pinigilan noong 1842 ni [[Francisco Morazán]] sa panahon ng kanyang bigong bid na muling pagsamahin ang [[Federal Republic of Central America]]. Ang 1824 na armas ay ginamit sa panahong ito.<ref name="historia" /> ==Makasaysayang eskudo ng republika== [[File:Unang postal stamp CR 4 Reales 1863.jpg|thumb|150px|Ang disenyo ng 1848 coat of arms ay itinampok sa unang Costa Rican [[postal stamp]], na inilabas noong 1863.]] Ang batayan ng kasalukuyang pambansang coat of arms ng Costa Rica ay pinagtibay noong Setyembre 29, 1848, sa panahon ng pagkapangulo ni Dr [[Jose Maria Castro Madriz]] kasama ang bagong watawat. Ang parehong mga disenyo ay iniuugnay kay Pacifica Fernandez, asawa ni Mr Castro Madriz. Ang mga sandata na ito ay makabuluhang binago ng batas bilang 18 ng 27 Nobyembre 1906, na nag-alis ng mga simbolo ng militar, pambansang watawat at sungay ng kasaganaan na nakapaloob sa disenyo noong 1848.<ref name="historia" /> 17m8gs5pxsbu4wuujb5rgskmyymh6kn Miss World 2001 0 327705 2165191 2165047 2025-06-16T16:12:38Z Allyriana000 119761 2165191 wikitext text/x-wiki {{Infobox beauty pageant|photo=Agbani Darego Miss World 2001.jpg|caption=[[Agbani Darego]]|date=16 Nobyembre 2001|venue=Super Bowl, Sun City Entertainment Centre, Sun City, [[Timog Aprika]]|winner='''[[Agbani Darego]]'''|represented={{flagu|Niherya}}|broadcaster={{Hlist|E!|ITV2|SABC 3}}|presenters={{Hlist|Jerry Springer|Claire Elizabeth Smith}}|acts={{Hlist|Umoja}}|placements=10|entrants=93|debuts={{Hlist|Malawi}}|withdraws={{Hlist|Bahamas|Biyelorusya|Curaçao|Dinamarka|Guwatemala|Honduras|Kasakistan|Litwanya|Moldabya|Nepal|Paragway|Sri Lanka|Taywan}}|returns={{Hlist|Antigua at Barbuda|Tsina|Guyana|Hawaii|Letonya|Masedonya|Nikaragwa|Sint Maarten|Taylandiya|Uganda}}|before=[[Miss World 2000|2000]]|next=[[Miss World 2002|2002]]}} Ang '''Miss World 2001''', ang ika-51 edisyon ng [[Miss World]] pageant, na ginanap sa Super Bowl ng Sun City Entertainment Center sa Sun City, Timog Aprika noong 16 Nobyembre 2001.<ref>{{Cite news |last=Deans |first=Jason |date=24 Oktubre 2001 |title=ITV to bring back Miss World |language=en-GB |work=The Guardian |url=https://www.theguardian.com/media/2001/oct/24/broadcasting3 |access-date=8 Marso 2024 |archive-url=https://web.archive.org/web/20250327185214/https://www.theguardian.com/media/2001/oct/24/broadcasting3 |archive-date=27 Marso 2025 |issn=0261-3077}}</ref><ref>{{Cite news |date=6 Nobyembre 2001 |title=Miss World live on IBC |language=en |pages=21 |work=Manila Standard |url=https://books.google.com.ph/books?id=ZpxOAAAAIBAJ&lpg=PA21&dq=%22Miss%20World%22&pg=PA21#v=onepage&q=%22Miss%20World%22&f=false |access-date=18 Mayo 2025 |via=Google Books}}</ref> Pagkatapos ng kompetisyon, kinoronahan ni Priyanka Chopra ng Indiya si Agbani Darego ng Niherya bilang Miss World 2001.<ref>{{Cite news |date=19 Nobyembre 2001 |title=Miss World win boosts Nigeria |language=en-GB |publisher=[[BBC]] |url=http://news.bbc.co.uk/2/hi/africa/1661191.stm |access-date=8 Marso 2024 |archive-url=https://web.archive.org/web/20250327185214/http://news.bbc.co.uk/2/hi/africa/1661191.stm |archive-date=27 Marso 2025}}</ref><ref>{{Cite news |last=Kraft |first=Dina |date=18 Nobyembre 2001 |title=Miss Nigeria becomes first ever African Miss World |language=en |pages=4 |work=Daily Union |url=https://books.google.com.ph/books?id=weREAAAAIBAJ&lpg=PA4&dq=%22Miss%20World%22&pg=PA4#v=onepage&q=%22Miss%20World%22&f=false |access-date=18 Mayo 2025 |via=Google Books}}</ref> Ito ang unang beses na nanalo ang Niherya bilang Miss World.<ref>{{Cite news |date=18 Nobyembre 2001 |title=Nigerian student wins Miss World |language=en |pages=10 |work=Philippine Daily Inquirer |url=https://books.google.com.ph/books?id=BqhjAAAAIBAJ&lpg=PA10&dq=%22Miss%20World%22&pg=PA10#v=onepage&q=%22Miss%20World%22&f=false |access-date=18 Mayo 2025 |via=Google Books}}</ref><ref>{{Cite news |date=15 Nobyembre 2001 |title=Miss Nigeria becomes first Miss World to come from Africa |language=en |pages=36 |work=The Item |url=https://books.google.com.ph/books?id=GnUiAAAAIBAJ&lpg=PA36&dq=%22Miss%20World%22&pg=PA36#v=onepage&q=%22Miss%20World%22&f=false |access-date=18 Mayo 2025 |via=Google Books}}</ref><ref>{{Cite news |date=17 Nobyembre 2001 |title=Nigerian 1st black African to win Miss World title |language=en |pages=2 |work=Toledo Blade |url=https://books.google.com.ph/books?id=8ZJKAAAAIBAJ&lpg=PA2&dq=%22Miss%20World%22&pg=PA2#v=onepage&q=%22Miss%20World%22&f=false |access-date=18 Mayo 2025 |via=Google Books}}</ref> Nagtapos bilang first runner-up si Zizi Lee ng Aruba, habang nagtapos bilang second-runner-up si Juliet-Jane Horne ng Eskosya.<ref>{{Cite news |date=16 Nobyembre 2001 |title=Nigerian is crowned Miss World |language=en |pages=45 |work=The Vindicator |url=https://books.google.com.ph/books?id=TMNIAAAAIBAJ&lpg=PA45&dq=%22Miss%20World%22&pg=PA45#v=onepage&q=%22Miss%20World%22&f=false |access-date=18 Mayo 2025 |via=Google Books}}</ref><ref>{{Cite news |date=17 Nobyembre 2001 |title=Miss Nigeria makes history at Miss World |language=en |pages=8 |work=Sarasota Herald-Tribune |url=https://books.google.com.ph/books?id=rWNhAAAAIBAJ&lpg=PA8&dq=%22Miss%20World%22&pg=PA8#v=onepage&q=%22Miss%20World%22&f=false |access-date=18 Mayo 2025 |via=Google Books}}</ref><ref>{{Cite news |date=17 Nobyembre 2001 |title=Miss World pageant crowns first African |language=en |pages=12 |work=Lodi News-Sentinel |url=https://books.google.com.ph/books?id=bBQ0AAAAIBAJ&lpg=PA12&dq=%22Miss%20World%22&pg=PA12#v=onepage&q=%22Miss%20World%22&f=false |access-date=18 Mayo 2025 |via=Google Books}}</ref> Mga kandidata mula sa siyamnapu't-tatlong mga bansa at teritoryo ang lumahok sa kompetisyong ito. Pinangunahan nina Jerry Springer at Claire Elizabeth Smith ang kompetisyon. Nagtanghal ang grupong Umoja sa edisyong ito. == Kasaysayan == [[Talaksan:Sun_City_Casino,_Sun_City,_North_West,_South_Africa_(20530983455).jpg|thumb|250x250px|Sun City, ang lokasyon ng Miss World 2001]] === Lokasyon at petsa === Dapat sanang idaraos ang edisyong ito ng Miss World sa Londres, at ang ''pre-recorded swimwear segment'' ay gagawin sa Portugal. Gayunpaman, hindi nagpatuloy ang mga planong ito matapos hindi panumbalikin ng Channel 5 ang kontrata nito sa Miss World.<ref name=":3">{{Cite news |last=Deans |first=Jason |date=24 Oktubre 2001 |title=ITV to bring back Miss World |language=en-GB |work=[[The Guardian]] |url=https://www.theguardian.com/media/2001/oct/24/broadcasting3 |access-date=17 Mayo 2025 |archive-url=https://web.archive.org/web/20250327185214/https://www.theguardian.com/media/2001/oct/24/broadcasting3 |archive-date=27 Marso 2025 |issn=0261-3077}}</ref> Dahil dito, ang lokasyon ng kompetisyon ay napunta sa Durban, Timog Aprika, matapos pirmahan ng alkalde ng Durban na si Obed Mlaba ang kontrata upang idaos ang Miss World sa lungsod noong 9 Hulyo 2001. Sa Durban na rin ginawa ang ''pre-recorded swimwear segment'' ng mga kandidata. Gayunpaman, bagama't nakamtan na ng Durban ang mga karapatan na idaos ang kompetisyon, hindi natuloy ang mga planong idaos ang Miss World sa Durban, at nalipat ang lokasyon ng kompetisyon sa Sun City, Timog Aprika.<ref name=":3" /><ref>{{Cite news |date=16 Nobyembre 2001 |title=Kanshebbers Miss World in Sun City |language=nl |trans-title=Miss World Candidates in Sun City |pages=1 |work=Algemeen Dagblad |url=https://resolver.kb.nl/resolve?urn=KBPERS01:003194014:mpeg21:p00001 |access-date=18 Mayo 2025 |via=Delpher}}</ref> === Pagpili ng mga kandidata === Ang mga kandidata mula sa siyamnapu't-tatlong bansa at teritoryo ay napili upang lumahok sa kompetisyon. Tatlong kandidata ang nailuklok matapos ang pag-urong ng orihinal na kandidata. ==== Mga pagpalit ==== Pinalitan ni Jeisyl Amparo Velez si Miss Mundo Colombia 2001 Karol Inés de la Torre upang kumatawan sa Kolombya dahil sa mga paratang na siya ay kasal na.<ref name=":2" /> Pinalitan ni Miss Latvia 1999–2000 Dina Kalandārova si Miss Latvia 2001 Gunta Rudzīte bilang kinatawan ng Letonya sa edisyong ito dahil sa hindi isiniwalat na dahilan.<ref>{{Cite web |date=30 December 2000 |title="Mis Latvija 2000" - Gunta Rudzīte, "Misters Latvija 2000" - Ilmārs Lipskis . |trans-title="Miss Latvia 2000" - Gunta Rudzīte, "Mister Latvia 2000" - Ilmārs Lipskis. |url=https://www.tvnet.lv/6394173/mis-latvija-2000-gunta-rudzite-misters-latvija-2000-ilmars-lipskis |archive-url=https://web.archive.org/web/20250127003848/https://www.tvnet.lv/6394173/mis-latvija-2000-gunta-rudzite-misters-latvija-2000-ilmars-lipskis |archive-date=27 Enero 2025 |access-date=27 March 2023 |website=Latvijā |language=lv}}</ref> Pinalitan ng ''runner-up'' ng Miss České republiky 2001 na si Andrea Fišerova si Miss České republiky 2001 Diana Kobzanová matapos nitong lumitaw para sa isang pornograpikong [[magasin]].<ref>{{Cite web |date=23 Agosto 2005 |title=Former Miss - and one-off centrefold - wins her day in court |url=https://english.radio.cz/former-miss-and-one-centrefold-wins-her-day-court-8628481 |archive-url=https://web.archive.org/web/20241127081518/https://english.radio.cz/former-miss-and-one-centrefold-wins-her-day-court-8628481 |archive-date=27 Nobyembre 2024 |access-date=18 Mayo 2025 |website=Radio Prague International |language=en}}</ref><ref>{{Cite web |last= |first= |date=20 Hunyo 2006 |title=Kobzanová nemusí Zapletalovi platit za porno |trans-title=Kobzanova doesn't have to pay Zapletal for porn |url=https://www.idnes.cz/nastaveni-souhlasu?url=https%3a%2f%2fwww.idnes.cz%2fzpravy%2frevue%2fspolecnost%2fkobzanova-nemusi-zapletalovi-platit-za-porno.A060620_103811_lidicky_lf |archive-url=https://web.archive.org/web/20250518054505/https://www.idnes.cz/zpravy/revue/spolecnost/kobzanova-nemusi-zapletalovi-platit-za-porno.A060620_103811_lidicky_lf |archive-date=18 Mayo 2025 |access-date=18 Mayo 2025 |website=iDNES.cz |language=cs}}</ref> ==== Mga unang pagsali, pagbalik at pag-urong ==== Lumahok sa unang pagkakataon ang bansang Malawi, at bumalik sa edisyong ito ang mga bansang [[Hawaii]] na huling sumali noong [[Miss World 1959|1959]]; [[Antigua at Barbuda]] na huling sumali noong [[Miss World 1991|1991]]; [[Tsina]] na huling sumali noong [[Miss World 1994|1994]]; [[Hilagang Masedonya|Masedonya]] na huling sumali noong [[Miss World 1996|1996]]; [[Uganda]] na huling sumali noong [[Miss World 1997|1997]]; [[Nicaragua|Nikaragwa]] na huling sumali noong [[Miss World 1998|1998]]; at [[Guyana]], [[Letonya]], [[Sint Maarten]], at [[Taylandiya]] na huling sumali noong [[Miss World 1999|1999]]. Hindi sumali si Kiara Sherman ng [[Bahamas]] dahil sa kakulangan sa pag-eensayo.<ref>{{cite web |last= |first= |title=No contestant for Miss World Pageant |url=http://www.bahamaslibraries.org/index.php?option=com_content&view=article&id=176:no-contestant-for-miss-world-pageant&Itemid=111 |archive-url=https://web.archive.org/web/20231031063238/http://www.bahamaslibraries.org/index.php?option=com_content&view=article&id=176:no-contestant-for-miss-world-pageant&Itemid=111 |archive-date=31 Oktubre 2023 |access-date=17 Mayo 2025 |website=The Nassau Guardian |via=National Library and Information Service}}</ref> Hindi sumali si Anna Stychinskaya ng [[Biyelorusya]] dahil hindi ito pasok sa ''age limit'' ng Miss World.<ref>{{Cite web |last=Minakova |first=Lyudmila |date= |title=Life after bright triumph: fates of Miss Belarus queens |url=https://www.sb.by/articles/life-after-bright-triumph-fates-of-miss-belarus-queens.html |archive-url=https://web.archive.org/web/20220524102019/https://www.sb.by/articles/life-after-bright-triumph-fates-of-miss-belarus-queens.html |archive-date=24 Mayo 2022 |access-date=17 Mayo 2025 |website=Belarus Today |language=ru-RU}}</ref> Hindi sumali sina Fatima St. Jago ng Curaçao at Maj Petersen ng Dinamarka dahil sa kakulangan sa kalangbahala. Kalaunan, lumahok si Petersen sa [[Miss World 2003]].<ref>{{cite web |last=Christensen |first=Bo |date=18 Oktubre 2003 |title=Mor sender Maj til Miss World |trans-title=Mom sends Maj to Miss World |url=https://www.bt.dk/content/item/629494 |archive-url=https://web.archive.org/web/20250124194830/https://www.bt.dk/underholdning/mor-sender-maj-til-miss-world |archive-date=24 Enero 2025 |access-date=17 Mayo 2025 |website=B.T. |language=da}}</ref> Hindi sumali sina Claudia Sarti Sturge ng Guwatemala at Gulmira Makhambetova ng Kasakistan dahil sa hindi isiniwalat na dahilan. Hindi sumali si Nadezhda Corcimari ng [[Moldabya]] dahil hindi rin ito pasok sa ''age limit'' ng Miss World. Kalaunan ay pinalitan siya ni Diana Spatarel bilang kinatawan ng Moldabya, ngunit hindi rin ito nagpatuloy dahil sa suliranin sa kaniyang visa. Hindi sumali ang mga bansang Honduras, Litwanya, Nepal, Paragway, Sri Laka, at Taywan sa edisyong ito matapos na mabigo ang kanilang mga organisasyong pambansa na magdaos ng kompetisyong pambansa o magtalaga ng kandidata. Hindi tumuloy sina Miss Egypt World 2001 Sally Shaheen at Miss Uzbekistan 2001 Olesya Loshkareva sa kompetisyon dahil sa kawalang-tatag ng [[Gitnang Silangan]] bunsod ng [[Setyembre 11|mga pag-atake ng mga terorista noong Setyembre 11]] sa New York. Hindi rin tumuloy si Miss Swaziland 2001 Glenda Mabuza dahil hindi makaabot sa isang kasunduan ang mga tagapag-ayos ng Miss Swaziland tungkol sa lisensya para sa Miss World.<ref>{{Cite web |last=Kunene |first=Baphelele |date=28 Pebrero 2011 |title=Glenda refuses to be part of miss Pigg's Peak rot |url=http://www.times.co.sz/entertainment/62169-glenda-refuses-to-be-part-of-miss-pigg-s-peak-rot.html |access-date=17 Mayo 2025 |website=Times of Swaziland |language=en}}</ref><ref>{{Cite news |last=Dlamini |first=Mxolisi |date=19 Oktubre 2023 |title=Remove govt from Miss Eswatini |language=en |work=Times of Eswatini |url=https://www.pressreader.com/eswatini/times-of-eswatini/20231019/282273850035946?srsltid=AfmBOoq-F3q9TkvUAmhTG2KoJvP5ZH9TWRD2MZFaL0wV7I0Tn_VQ-NHO |access-date=16 Mayo 2025 |archive-url=https://web.archive.org/web/20250516025736/https://www.pressreader.com/eswatini/times-of-eswatini/20231019/282273850035946?srsltid=AfmBOoq-F3q9TkvUAmhTG2KoJvP5ZH9TWRD2MZFaL0wV7I0Tn_VQ-NHO |archive-date=16 Mayo 2025 |via=PressReader}}</ref> == Mga resulta == === Mga pagkakalagay === {| class="wikitable sortable" style="font-size:95%;" !Pagkakalagay !Kandidata |- | '''Miss World 2001''' | * {{flagicon|NGR}} [[Nigeria|'''Niherya''']] – '''[[Agbani Darego]]'''<ref name="BBC">{{Cite news |date=17 Nobyembre 2001 |title=Scot is third in Miss World contest |language=en-GB |publisher=[[BBC]] |url=http://news.bbc.co.uk/2/hi/uk_news/scotland/1661647.stm |access-date=8 Marso 2024}}</ref> |- | 1st runner-up | * '''{{flagicon|ARU}}''' [[Aruba]] – Zizi Lee<ref name="BBC" /> |- | 2nd runner-up | * '''{{Flagicon|SCO}}''' [[Scotland|Eskosya]] – Juliet-Jane Horne<ref name="BBC" /> |- | Top 5 | * {{flagicon|NIC}} [[Nicaragua|Nikaragwa]] – Ligia Cristina Argüello<ref>{{Cite news |date=19 Oktubre 2017 |title=Ligia Argüello, la Miss Nicaragua que conquisto Sudáfrica |language=es |trans-title=Ligia Argüello, the Miss Nicaragua who conquered South Africa |work=Viva Nicaragua |url=https://www.vivanicaragua.com.ni/2017/10/19/espectaculos/mis-mundo-nicaragua-2017-se-va-con-solo-tres-maletas/ |access-date=8 Marso 2024}}</ref> * {{flagicon|CHN}} [[Tsina]] – Bing Li<ref name=":1">{{Cite web |date=4 Setyembre 2012 |title=A model to follow |url=https://www.chinadaily.com.cn/fashion/2012-09/04/content_15731254.htm |access-date=8 Marso 2024 |website=China Daily |language=en}}</ref> |- | Top 10 | * {{flagicon|SPA}} [[Espanya]] – Macarena Garcia * {{Flagicon|RUS}} [[Rusya]] – Irina Kovalenko * {{flagicon|ZAF}} [[South Africa|Timog Aprika]] – Jo-Ann Strauss * {{flagicon|UKR}} [[Ukraine|Ukranya]] – Oleksandra Nikolayenko * {{flagicon|SCG}} [[Yugoslavia]] – Tijana Stajšić<ref>{{Cite web |date=21 Pebrero 2024 |title=Prije 23 godine bila je najljepša žena Jugoslavije, a danas je prozivaju da je pretjerala s estetskim operacijama |trans-title=23 years ago she was the most beautiful woman in Yugoslavia, and today she is being called out for going too far with cosmetic surgery |url=https://www.jutarnji.hr/scena/strane-zvijezde/prije-23-godine-bila-je-najljepsa-zena-jugoslavije-a-danas-je-prozivaju-da-je-pretjerala-s-estetskim-operacijama-15430390 |access-date=17 Mayo 2025 |website=Jutarnji list |language=hr-hr}}</ref> |} === Mga ''Continental Queens of Beauty'' === {| class="wikitable sortable" style="font-size:95%;" !Kontinente !Kandidata |- |Aprika | * {{flagicon|NGR}} [[Nigeria|Niherya]] – Agbani Darego<ref>{{Cite web |last=Dayo |first=Bernard |date=18 Nobyembre 2001 |title=How Beauty Looks In Nigeria Today, 20 Years After Miss World |url=https://www.okayafrica.com/nigeria-agbani-darego-miss-world/ |access-date=18 Mayo 2025 |website=OkayAfrica |language=en}}</ref> |- |Asya | * {{flagicon|CHN}} [[Tsina]] – Bing Li |- |Europa | * '''{{Flagicon|SCO}}''' [[Scotland|Eskosya]] – Juliet-Jane Horne<ref>{{Cite web |date=27 Setyembre 2024 |title=Romy McCahill crowned Miss World Scotland 2017 |url=https://www.femina.in/beauty-pageants/miss-world/romy-mccahill-crowned-miss-world-scotland-2017/eventshow/60258550.cms |access-date=18 Mayo 2025 |website=Femina |language=en}}</ref> |- |Kaamerikahan | * {{flagicon|NIC}} [[Nicaragua|Nikaragwa]] – Ligia Cristina Argüello<ref>{{Cite web |last= |date=14 Disyembre 2023 |title=Una Miss Universo, 23 reinas y cuatro llamados al top: el legado de Karen Celebertti desde Miss Nicaragua |trans-title=One Miss Universe, 23 queens, and four nominations: Karen Celebertti's legacy from Miss Nicaragua |url=https://www.despacho505.com/entretenimiento/17755-una-miss-universo-23-reinas-y-cuatro-llamados-al-t/ |archive-url=https://web.archive.org/web/20250518053256/https://www.despacho505.com/entretenimiento/17755-una-miss-universo-23-reinas-y-cuatro-llamados-al-t/ |archive-date=18 Mayo 2025 |access-date=18 Mayo 2025 |website=Despacho505 |language=es}}</ref> |- |Karibe | * '''{{flagicon|ARU}}''' [[Aruba]] – Zizi Lee |} === Mga natatanging parangal === {| class="wikitable sortable" style="font-size:95%;" !Parangal !Nagwagi |- |Miss Photogenic | * {{flagicon|THA}} [[Thailand|Taylandiya]] – Lada Engchawadechasilp<ref>{{Cite web |date=19 Abril 2018 |title=เปิดภาพครอบครัว “ลดา เองชวเดชาศิลป์” นางงามที่คนไทยไม่เคยลืม |trans-title=Revealing the family photos of "Lada Engchawadetsasin", a beauty queen that Thai people will never forget. |url=https://www.sanook.com/news/6116782/ |access-date=18 Mayo 2025 |website=Sanook |language=th}}</ref> |- |Best in Talent | * {{Flagicon|BAR}} [[Barbados]] – Stephanie Chase<ref name=":4" /> |- |Best Gown | * {{flagicon|KOR}} [[Timog Korea]] – Hyun-jin Seo |- |Miss World Scholarship | * {{flagicon|CRI}} [[Costa Rica|Kosta Rika]] – Piarella Peralta |} == Kompetisyon == === Pormat ng kompetisyon === Sa unang pakakataon sa kasaysayan ng Miss World ay maaaring bumoto ang madla upang makapasok ang kanilang mga kandidata sa ''semi-finals''.<ref>{{Cite news |date=26 Nobyembre 2001 |title=Miss World: A celebration for Nigeria? |language=en-GB |work=[[BBC News]] |url=http://news.bbc.co.uk/2/hi/talking_point/debates/african_debates/1665239.stm |access-date=18 Mayo 2025}}</ref> Maaaring lumahok ang mga manonood sa pagboto sa programang ''U Decide'' na umere sa telebisyon isang linggo bagong ang pangwakas. Habang pinapakilala ang bawat kandidata, mayroong kodigo sa pagboto na lalabas, at ang kodigong iyon ang gagamitin para bumoto gamit ang telepono. Pagkatapos ng programa, iipunin ang lahat ng mga boto sa bawat bansa na siyang katumbas ng 50% ng puntos para sa ''swimwear segment''. Ang kalahati ng 50% ay ibibigay ng komite sa pagpili. Upang maging mabisa ang boto, tatlong magkakaibang kodigo ng tatlong kandidata ang kailangang ilagay sa boto. Ipinarada ng lahat ng mga kandidata ang kanilang mga ''evening gown'' na gawa ng isang taga-disenyo sa kanilang bansa, kasabay ng kanilang ''pre-recorded swimwear segment'' na ginawa sa Timog Aprika. Pagkatapos nito, sampung ''semi-finalist'' ang napili para sa ''personal interview round'', at limang pinalista ang napili para sa ''question-and-answer round''. Pagkatapos nito ay inanunsyo ang dalawang runner-up at ang bagong Miss World. === Komite sa pagpili === * Ashok Amritraj – Indiyano-Amerikanong prodyuser ng pelikula * Elliot M. Cohen – Ingles-Israeling tagapaglathala ng musika * Ben de Lisi – Amerikanong taga-disenyo * Fiona Ellis – ''Recruiting director'' ng ''Models One'' * Jo Elvin – Patnugot ng ''Glamour Magazine'' * Bruce Forsyth – Ingles na tagapaglibang * Zindziswa Mandela – Pilantropo, anak ni [[Nelson Mandela]] * Julia Morley CBE – Tagapangulo at punong ehekutibo ng Miss World Organization * Terry O’Neill – Ingles na litratista == Mga kandidata == Siyamnapu't-tatlong kandidata ang lumahok para sa titulo. {| class="wikitable sortable" style="font-size:95%;" !Bansa/Teritoryo !Kandidata !Edad{{efn|Mga edad sa panahon ng kompetisyon|group=A|name=A}} !Bayan |- |{{flagicon|GER}} [[Alemanya]] |Adina Wilhelmi<ref>{{Cite news |date=3 Oktubre 2001 |title="Miss-Wahl": Schönheit aus dem Schwarzwald |language=de |trans-title=Beauty from the Black Forest |work=Der Spiegel |url=https://www.spiegel.de/panorama/miss-wahl-schoenheit-aus-dem-schwarzwald-a-160558.html |access-date=8 Marso 2024 |issn=2195-1349}}</ref> |21 |Wolfach |- |{{flagicon|ANG}} [[Angola|Anggola]] |Adalgisa Gonçalves<ref>{{Cite web |date=18 Disyembre 2000 |title=Angola: Hidianeth Wins Miss Angola 2001 Prize |url=https://allafrica.com/stories/200012180543.html |access-date=22 Agosto 2024 |website=Panafrican News Agency (Dakar) |language=en}}</ref> |21 |[[Luanda]] |- |{{flagicon|ATG}} [[Antigua at Barbuda]] |Janelle Williams<ref>{{Cite news |date=19 Nobyembre 2001 |title=What's Miss World got to do with war and peace? |language=en |pages=37 |work=Manila Standard |url=https://books.google.com.ph/books?id=-JkVAAAAIBAJ&lpg=PA37&dq=%22Miss%20World%22&pg=PA37#v=onepage&q=%22Miss%20World%22&f=false |access-date=18 Mayo 2025 |via=Google Books}}</ref> |23 |[[Saint John's]] |- |{{flagicon|ARG}} [[Arhentina]] |Virginia di Salvo |22 |[[Rosario, Arhentina|Rosario]] |- |'''{{flagicon|ARU}}''' [[Aruba]] |Zizi Lee<ref>{{Cite web |last=Van Peel |first=Valerie |last2=Lambrechts |first2=Dirk |date=11 Marso 2006 |title=Vlaming strikt Miss Aruba |trans-title=Fleming strictly Miss Aruba |url=https://www.nieuwsblad.be/cnt/gd1pd5mj |access-date=22 Abril 2023 |website=Het Nieuwsblad |language=nl-BE}}</ref> |19 |Oranjestad |- |{{Flagicon image|Flag of Australia (converted).svg}} [[Australia|Australya]] |Eva Milic<ref>{{Cite news |date=7 Enero 2020 |title=Channel 9 presenter Eva Milic lists Gold Coast home for $1m |language=en |work=[[The Courier Mail]] |url=https://www.news.com.au/finance/real-estate/brisbane-qld/channel-9-presenter-eva-milic-lists-gold-coast-home-for-1m/news-story/e5309488a2aeab8e05bd53b107bd4cf5 |access-date=8 Marso 2024 |via=News.com.au}}</ref> |23 |Gold Coast |- |{{Flagicon|AUT}} [[Austria|Austrya]] |Daniela Rockenschaub<ref>{{Cite web |date=26 Marso 2001 |title=Oberösterreich-Doppel- sieg bei der Wahl der "Miss Austria 2001" |trans-title=Upper Austria double victory in the election of "Miss Austria 2001" |url=https://www.derstandard.at/story/522726/oberoesterreich-doppel--sieg-bei-der-wahl-der-miss-austria-2001 |access-date=8 Marso 2024 |website=Der Standard |language=de-AT}}</ref> |23 |Wels |- |{{flagicon|NZL}} [[New Zealand|Bagong Silandiya]] |Amie Hewitt |18 |Lungsod ng Manukau |- |'''{{Flagicon|BAN}}''' [[Bangladesh|Bangglades]] |Tabassum Ferdous Shaon<ref>{{Cite news |date=26 Oktubre 2001 |title=Beauty contest |language=en |work=The Independent |url=http://www.highbeam.com/doc/1P1-47773985.html |url-status=dead |access-date=8 Marso 2024 |archive-url=https://web.archive.org/web/20121025065306/http://www.highbeam.com/doc/1P1-47773985.html |archive-date=25 Oktubre 2012}}</ref> |18 |[[Dhaka]] |- |{{Flagicon|BAR}} [[Barbados]] |Stephanie Chase<ref name=":4">{{Cite news |date=19 Setyembre 2016 |title=A quick recap of Barbados' track record at international beauty pageants |language=en |work=Loop News |url=https://barbados.loopnews.com/content/quick-recap-barbados-track-record-international-beauty-pageants |access-date=8 Marso 2024}}</ref> |22 |[[Bridgetown]] |- |{{flagicon|BEL}} [[Belhika]] |Dina Tersago<ref>{{Cite web |date=14 Enero 2021 |title=Van 'mooiste meisje' tot gewilde presentatrice: 20 jaar geleden werd Dina Tersago tot Miss België gekroond |trans-title=From 'most beautiful girl' to popular presenter: 20 years ago Dina Tersago was crowned Miss Belgium |url=https://myprivacy.dpgmedia.be/consent?siteKey=Uqxf9TXhjmaG4pbQ&callbackUrl=https%3A%2F%2Fwww.hln.be%2Fprivacy-gate%2Faccept-tcf2%3FredirectUri%3D%252Fshowbizz%252Fvan-mooiste-meisje-tot-gewilde-presentatrice-20-jaar-geleden-werd-dina-tersago-tot-miss-belgie-gekroond~a2b044d0%252F |access-date=8 Marso 2024 |website=Het Nieuwsblad |language=nl}}</ref> |22 |Puurs |- |{{flagicon|Venezuela|variant=1954}} [[Venezuela|Beneswela]] |Andreína Prieto<ref>{{Cite news |last= |first= |date=30 Hulyo 2001 |title=Miss Surgery |language=en-US |work=Wired |url=https://www.wired.com/2001/07/miss-surgery/ |access-date=18 Mayo 2025 |archive-url=https://web.archive.org/web/20250518051145/https://www.wired.com/2001/07/miss-surgery/ |archive-date=18 Mayo 2025 |issn=1059-1028}}</ref> |19 |Maracaibo |- |{{flagicon|BIH}} [[Bosnia at Herzegovina|Bosnya at Hersegobina]] |Ana Mirjana Račanović<ref>{{Cite web |date=6 Oktubre 2022 |title=Kako danas izgleda jedna od najljepših missica Bosne i Hercegovine |trans-title=What does one of the most beautiful Misses of Bosnia and Herzegovina look like today? |url=https://www.klix.ba/lifestyle/modailjepota/kako-danas-izgleda-jedna-od-najljepsih-missica-bosne-i-hercegovine/221006070 |access-date=8 Marso 2024 |website=Klix.ba |language=hr}}</ref> |18 |Bijeljina |- |{{flagicon|BOT}} [[Botswana]] |Masego Sebedi<ref>{{Cite web |last=Morewagae |first=Isaiah |date=17 Setyembre 2010 |title=Kgari in hot soup again! |url=https://www.mmegi.bw/news/kgari-in-hot-soup-again/news |access-date=8 Marso 2024 |website=Mmegi Online |language=en}}</ref> |22 |[[Gaborone]] |- |{{flagicon|BRA}} [[Brazil|Brasil]] |Joyce Aguiar<ref>{{Cite web |date=25 Hulyo 2024 |title=De faixa a coroa: Quinta negra eleita Miss SP, Milla Vieira vendia doces em barraca: 'Orgulho das minhas origens' |url=https://f5.folha.uol.com.br/colunistas/de-faixa-a-coroa/2024/07/quinta-negra-eleita-miss-sp-milla-vieira-vendia-doces-em-barraca-orgulho-das-minhas-origens.shtml |access-date=22 Agosto 2024 |website=Folha de S.Paulo |language=pt-BR}}</ref> |18 |Votuporanga |- |{{flagicon|BUL}} [[Bulgarya]] |Stanislava Karabelova |23 |[[Sofia]] |- |{{flagicon|BOL}} [[Bulibya]] |Claudia Ettmüller<ref>{{Cite web |date=4 Marso 2018 |title=Claudia Ettmüller, la miss que hoy se dedica a la cocina |trans-title=Claudia Ettmüller, the miss who is dedicated to cooking today |url=https://eldeber.com.bo/sociales/claudia-ettmuller-la-miss-que-hoy-se-dedica-a-la-cocina_118514 |access-date=8 Marso 2024 |website=El Deber |language=es-ES |archive-date=4 Oktubre 2023 |archive-url=https://web.archive.org/web/20231004070041/https://eldeber.com.bo/sociales/claudia-ettmuller-la-miss-que-hoy-se-dedica-a-la-cocina_118514 |url-status=dead }}</ref> |19 |[[Santa Cruz de la Sierra]] |- |{{flagicon|ECU}} [[Ecuador|Ekwador]] |Carla Lorena Revelo |19 |[[Quito]] |- |{{flagicon|SCO}} [[Scotland|Eskosya]] |Juliet-Jane Horne<ref>{{Cite web |last=Week |first=Marketing |date=14 Nobyembre 2002 |title=The world is her oyster, honestly |url=https://www.marketingweek.com/the-world-is-her-oyster-honestly/ |access-date=8 Marso 2024 |website=Marketing Week |language=en}}</ref> |18 |[[Aberdeen]] |- |'''{{Flagicon|SVK}}''' [[Slovakia|Eslobakya]] |Jana Ivanova<ref>{{Cite web |last= |first= |date=22 Abril 2002 |title=Novou Miss 2001sa stala Jana Ivanová z Nemšovej |trans-title=Jana Ivanová from Nemšová became the new Miss 2001 |url=https://domov.sme.sk/c/38358/novou-miss-2001sa-stala-jana-ivanova-z-nemsovej.html |access-date=8 Marso 2024 |website=SME |language=sk}}</ref> |19 |Trenčín |- |'''{{Flagicon|SLO}}''' [[Eslobenya]] |Rebeka Dremelj<ref>{{Cite web |date=30 Setyembre 2001 |title=Miss Slovenije 2001 |trans-title=Miss Slovenia 2001 |url=https://www.24ur.com/miss-slovenije-2001.html |access-date=8 Marso 2024 |website=24UR |language=sl}}</ref> |21 |Brežice |- |{{Flagicon|ESP}} [[Espanya]] |Macarena García<ref>{{Cite web |last=Gallardo |first=Francisco Andrés |date=27 Setyembre 2022 |title=Cuando Rusia alteró el destino de Miss España con una pregunta |trans-title=When Russia changed the destiny of Miss Spain with a question |url=https://www.diariodesevilla.es/television/Rusia-destino-Miss-Espana-pregunta-video_0_1724228750.html |access-date=22 Agosto 2024 |website=Diario de Sevilla |language=es}}</ref> |23 |[[Sevilla, Espanya|Sevilla]] |- |{{flagicon|USA}} [[Estados Unidos]] |Carrie Stroup<ref>{{Cite web |last=Phillips |first=Carey |date=16 Agosto 2001 |title=Stroup to compete in Miss World Pageant |url=http://www.thesylvaherald.com/news/article_c498c81c-9648-566c-9913-969f933913d7.html |access-date=8 Marso 2024 |website=The Sylva Herald |language=en}}</ref> |19 |[[Fort Lauderdale, Florida|Fort Lauderdale]] |- |{{Flagicon|EST}} [[Estonia|Estonya]] |Liina Helstein<ref>{{Cite news |last=Mõttus |first=Elo |date=12 Nobyembre 2001 |title=Liina Helstein pürib Miss Worldiks |language=Estonian |trans-title=Liina Helstein aspires to be Miss World |work=Õhtuleht |url=https://www.ohtuleht.ee/114114/liina-helstein-purib-miss-worldiks |url-status=dead |access-date=8 Marso 2024 |archive-url=https://web.archive.org/web/20190215050710/https://www.ohtuleht.ee/114114/liina-helstein-purib-miss-worldiks |archive-date=15 Pebrero 2019}}</ref> |23 |[[Tartu]] |- |{{flagicon|WAL}} [[Wales|Gales]] |Charlotte Faicheney<ref>{{Cite web |last= |date=26 Marso 2013 |orig-date=16 Nobyembre 2001 |title=Miss Wales takes on best of world |url=https://www.walesonline.co.uk/news/wales-news/miss-wales-takes-best-world-1969460 |access-date=22 Agosto 2024 |website=Wales Online |language=en}}</ref> |18 |Wrexham |- |'''{{Flagicon|GHA}}''' [[Ghana|Gana]] |Selasi Kwawu<ref>{{Cite web |date=1 Oktubre 2001 |title=Selasi is Miss Ghana |url=https://www.ghanaweb.com/GhanaHomePage/entertainment/Selasi-is-Miss-Ghana-18450 |access-date=8 Marso 2024 |website=GhanaWeb |language=en}}</ref> |20 |[[Accra]] |- |'''{{Flagicon|GRE}}''' [[Gresya]] |Valentini Daskaloudi<ref>{{Cite web |last= |first= |date=24 Disyembre 2012 |title=Δείτε πως είναι σήμερα και άβαφη η Μις Ελλάς του 2001 Βαλεντίνη Δασκαλούδη |trans-title=See what Miss Greece 2001 Valentini Daskaloudis looks like today and unpainted |url=https://www.gossip-tv.gr/g-fashion/models/story/236395/deite-pos-einai-simera-kai-avafi-i-mis-ellas-toy-2001-valentini-daskaloydi |access-date=22 Agosto 2024 |website=Gossip-tv |language=el}}</ref> |22 |[[Atenas]] |- |{{Flag|Guyana}} |Olive Gopaul<ref>{{Cite web |last=Alleyne |first=Oluatoyin |date=10 Enero 2009 |title=Olive Gopaul: Mixing beauty with business |url=https://www.stabroeknews.com/2009/01/10/the-scene/olive-gopaul-mixing-beauty-with-business/ |access-date=8 Marso 2024 |website=Stabroek News |language=en}}</ref> |22 |[[Georgetown]] |- |{{Flagicon|JAM}} [[Hamayka]] |Regina Beavers<ref>{{Cite web |date=21 Setyembre 2015 |title=Regina and Rasheed say 'I do' |url=https://jamaica-gleaner.com/article/flair/20150921/regina-and-rasheed-say-i-do |access-date=22 Agosto 2024 |website=The Gleaner |language=en}}</ref> |17 |[[Kingston, Jamaica|Kingston]] |- |{{Flagicon|JPN|1947}} [[Hapon]] |Yuka Humano |21 |[[Nagoya]] |- |{{Flag|Hawaii}} |Radasha Ho'ohuli<ref>{{Cite web |last=Chillingworth |first=Shaun |date=15 Disyembre 2009 |title=A Beautiful Hula |url=https://www.honolulumagazine.com/a-beautiful-hula/ |access-date=22 Agosto 2024 |website=Honolulu Magazine |language=en-US}}</ref> |21 |[[Honolulu]] |- |{{flagicon|GIB}} [[Gibraltar|Hibraltar]] |Luann Richardson |18 |Hibraltar |- |{{flagicon|NIR}} [[Hilagang Irlanda]] |Angela McCarthy<ref>{{Cite news |last=Bell |first=Jane |date=26 Nobyembre 2001 |title=Woman 2 woman - My Secret - I live for Two People |language=en-GB |work=Belfast Telegraph |url=https://www.belfasttelegraph.co.uk/news/woman-2-woman-my-secret-i-live-for-two-people/28364851.html |access-date=22 Agosto 2024 |issn=0307-1235}}</ref> |21 |[[Belfast]] |- |{{Flagicon|HKG}} [[Hong Kong]] |Pui Chi Chung<ref>{{Cite web |date=20 Marso 2024 |title=Miss World contestants Hong Kong's Gigi Chung Pui Chi and... |url=https://www.gettyimages.co.uk/detail/news-photo/miss-world-contestants-hong-kongs-gigi-chung-pui-chi-and-news-photo/2092450554 |access-date=17 Mayo 2025 |website=Getty Images |language=en-gb}}</ref> |19 |Hong Kong |- |{{flagicon|IND}} [[Indiya]] |Sara Corner<ref>{{Cite news |date=20 Nobyembre 2001 |title=Sarah failed to turn the corner |work=The Times of India |url=https://timesofindia.indiatimes.com/city/bengaluru/sarah-failed-to-turn-the-corner/articleshow/1443810675.cms |access-date=8 Marso 2024 |issn=0971-8257}}</ref> |21 |[[Karnataka]] |- |{{flagicon|ENG}} [[Inglatera]] |Sally Kettle<ref>{{Cite web |last=McGreevy |first=Hannah |date=25 Disyembre 2022 |title=James Martin's ex Miss England Sally Kettle wows in snaps decades on |url=https://www.express.co.uk/celebrity-news/1713392/James-Martin-ex-girlfriend-Miss-England-Sally-Kettle-instagram-saturday |access-date=8 Marso 2024 |website=Daily Express |language=en}}</ref> |21 |[[Leicester]] |- |{{flagicon|IRL}} [[Republika ng Irlanda|Irlanda]] |Catrina Supple<ref>{{Cite web |last=Riegel |first=Ralph |date=5 Setyembre 2001 |title=Fame runs in family for new Miss Ireland |url=https://www.independent.ie/irish-news/fame-runs-in-family-for-new-miss-ireland/26073226.html |access-date=8 Marso 2024 |website=Irish Independent |language=en}}</ref> |18 |Youghal |- |{{Flagicon|ISR}} [[Israel]] |Karen Shlimovitz<ref>{{Cite web |date=15 Nobyembre 2001 |title=Madiba is Miss World fav |url=https://www.news24.com/news24/madiba-is-miss-world-fav-20011115 |access-date=8 Marso 2024 |website=News24 |language=en-US}}</ref> |22 |[[Tel-Abib]] |- |{{Flagicon|ITA}} [[Italya]] |Paola D'Antonino<ref>{{Cite web |date=29 Setyembre 2001 |title=Miss Mondo: Siciliana candidata italiana a finali di Sun City |trans-title=Miss World: Sicilian Italian candidate for finals of Sun City |url=https://www.adnkronos.com/Archivio/AdnAgenzia/2001/09/29/Spettacolo/MISS-MONDO-SICILIANA-CANDIDATA-ITALIANA-A-FINALI-DI-SUN-CITY_121400.php |access-date=8 Marso 2024 |website=Adnkronos |language=it}}</ref> |19 |[[Mesina]] |- |{{flagicon|CAN}} [[Canada|Kanada]] |Tara Hall<ref>{{Cite news |date=25 Agosto 2001 |title='It's like inhabiting another world' |language=en-CA |work=The Globe and Mail |url=https://www.theglobeandmail.com/life/its-like-inhabiting-another-world/article25446179/ |access-date=8 Marso 2024}}</ref> |21 |[[Toronto]] |- |{{Flagicon|IVB}} [[Kapuluang Birheng Britaniko]] |Melinda McGlore |23 |Road Town |- |'''{{Flagicon|ISV}}''' [[US Virgin Islands|Kapuluang Birhen ng Estados Unidos]] |Cherrisse Woods<ref>{{Cite web |date=16 Abril 2001 |title=Cherrisse Woods is Carnival Queen 2001 |url=https://stthomassource.com/content/2001/04/16/cherrisse-woods-carnival-queen-2001/ |access-date=22 Agosto 2024 |website=St. Thomas Source |language=en}}</ref> |18 |Saint Thomas |- |{{flagicon|CAY}} [[Kapuluang Kayman]] |Shannon McLean |24 |George Town |- |'''{{Flagicon|KEN}}''' [[Kenya]] |Daniella Kimaru<ref>{{Cite web |last=Mukonyo |first=Rose |title=Dr Daniella Munene: From Miss Kenya, she stuck to pharmacy |url=https://www.standardmedia.co.ke/health/health-science/article/2001447803/dr-daniella-munene-from-miss-kenya-she-stuck-to-pharmacy |access-date=22 Agosto 2024 |website=The Standard |language=en}}</ref> |21 |[[Nairobi]] |- |{{flagicon|COL}} [[Colombia|Kolombya]] |Jeisyl Vélez<ref name=":2">{{Cite web |last= |first= |date=30 Agosto 2001 |title=Renunció Miss Mundo Colombia |trans-title=Miss World Colombia resigned |url=https://www.eltiempo.com/archivo/documento/MAM-472789 |archive-url=https://web.archive.org/web/20250124190943/https://www.eltiempo.com/archivo/documento/MAM-472789 |archive-date=24 Enero 2025 |access-date=22 Agosto 2024 |website=El Tiempo |language=es}}</ref> |20 |[[Caldas]] |- |{{flagicon|CRI}} [[Costa Rica|Kosta Rika]] |Piarella Peralta<ref>{{Cite web |date=16 Nobyembre 2001 |title=Piarella ya ganó |trans-title=Piarella has already won |url=https://www.nacion.com/archivo/piarella-ya-gano/F6LQTMNNVFGMVFSAE5PY6XZFUQ/story/ |access-date=22 Agosto 2024 |website=La Nación |language=es}}</ref> |20 |[[San José, Costa Rica|San José]] |- |'''{{Flagicon|CRO}}''' [[Croatia|Kroasya]] |Rajna Raguž<ref>{{Cite web |date=22 Nobyembre 2017 |title=Bivša Miss Hrvatske rodila sina |trans-title=The former Miss Croatia gave birth to a son |url=https://www.gloria.hr/gl/scena/zvjezdane-staze/bivsa-miss-hrvatske-rodila-sina-6769260 |access-date=8 Marso 2024 |website=Gloria.hr |language=hr-hr}}</ref> |17 |Drenovci |- |'''{{Flagicon|LAT}}''' [[Letonya]] |Dina Kalandorova<ref>{{Cite news |last=Tiļļa |first=Andris |date=21 Abril 2018 |title=30 gadi kopš skaistumkonkursā “Mis Rīga”. Latvijas šovbiznesa balvas, skandāli, izaicinājumi, etaloni |language=lv |trans-title=30 years since the beauty contest "Miss Riga". Latvian show business awards, scandals, challenges, benchmarks |website=Latvijas Avīze |url=https://www.la.lv/skaistums-uz-izkersanu |url-status=live |access-date=18 Mayo 2025 |archive-url=https://web.archive.org/web/20250401173245/https://www.la.lv/skaistums-uz-izkersanu |archive-date=1 Abril 2025}}</ref> |21 |Valmiera |- |'''{{Flagicon|LIB}}''' [[Libano]] |Christina Sawaya<ref>{{Cite web |date=8 Setyembre 2019 |title=From Beauty to Acting: Check Former Miss Lebanon Winners Turned to Actresses |url=https://www.albawaba.com/slideshow/beauty-acting-check-former-miss-lebanon-winners-turned-actresses-1307351 |access-date=18 Mayo 2025 |website=Al Bawaba |language=en}}</ref> |21 |Bourj Hammoud |- |{{flagicon|ISL}} [[Iceland|Lupangyelo]] |Kolbrún Helgadottir<ref>{{Cite web |last=Jónasdóttir |first=Marta María Winkel |date=19 Mayo 2011 |title=Kolbrún Pálína sér ekki eftir neinu |trans-title=Kolbrún Pálína has no regrets |url=https://www.mbl.is/smartland/stars/2011/05/19/kolbrun_palina_ser_ekki_eftir_neinu/ |access-date=8 Marso 2024 |website=Morgunblaðið |language=is}}</ref> |21 |[[Reikiavik|Reykjavík]] |- |'''{{Flagicon|Macedonia}}''' [[Hilagang Masedonya|Masedonya]] |Sandra Spasovska |21 |[[Skopje]] |- |{{flagicon|MDG}} [[Madagascar|Madagaskar]] |Tassiana Boba |18 |[[Antananarivo]] |- |{{flagicon|MWI}} [[Malawi]] |Elizabeth Pullu<ref name=":0">{{Cite news |last=Banda Jr. |first=Sam |last2=Lunda |first2=Patience |date=6 Nobyembre 2022 |title=Pushing Miss Malawi beauty pageant atop |language=en |work=The Daily Times |url=https://times.mw/pushing-miss-malawi-beauty-pageant-atop/ |access-date=8 Marso 2024 |archive-date=26 Marso 2023 |archive-url=https://web.archive.org/web/20230326173323/https://times.mw/pushing-miss-malawi-beauty-pageant-atop/ |url-status=dead }}</ref> |22 |Mzuzu |- |{{flagicon|MYS}} [[Malaysia]] |Sasha Tan |24 |[[Johor]] |- |{{flagicon|MLT}} [[Malta]] |Christine Camilleri |19 |[[Valeta|Valletta]] |- |{{flagicon|MEX}} [[Mehiko]] |Tatiana Rodríguez |20 |Campeche |- |{{flagicon|NAM}} [[Namibia|Namibya]] |Michelle Heitha<ref>{{Cite web |date=12 Abril 2007 |title=Beauty Pageant Launched |url=https://neweralive.na/posts/beauty-pageant-launched |access-date=18 Enero 2024 |website=New Era Live |language=en}}</ref> |25 |[[Windhoek]] |- |{{flagicon|NIC}} [[Nicaragua|Nikaragwa]] |Ligia Cristina Argüello<ref>{{Cite web |date=8 Mayo 2001 |title=Ligia Cristina brilla entre las mejores |url=https://www.laprensani.com/2001/05/08/nacionales/799706-ligia-cristina-brilla-entre-las-mejores |access-date=21 Marso 2023 |website=La Prensa |language=es}}</ref> |21 |[[Managua]] |- |'''{{flagicon|NGA}} [[Nigeria|Niherya]]''' |'''Agbani Darego<ref>{{Cite web |last=Anaja |first=Hauwa Abubakar |date=16 Nobyembre 2021 |title=Agbani Darego celebrates 20th Anniversary of Miss World Victory |url=https://von.gov.ng/agbani-darego-marks-20th-anniversary-of-her-miss-world-victory/ |access-date=15 Enero 2024 |website=Voice of Nigeria |language=en-US |archive-date=14 Enero 2024 |archive-url=https://web.archive.org/web/20240114213720/https://von.gov.ng/agbani-darego-marks-20th-anniversary-of-her-miss-world-victory/ |url-status=dead }}</ref>''' |18 |[[Lagos]] |- |{{Flagicon|NOR}} [[Noruwega]] |Malin Johansen<ref>{{Cite web |date=17 Oktubre 2001 |title=Malins missekjole ferdig |trans-title=Malin's prom dress finished |url=https://www.nordlys.no/1-79-570488 |access-date=8 Marso 2024 |website=Nordlys |language=Norwegian}}</ref> |22 |Troms |- |{{flagicon|Netherlands}} [[Netherlands|Olanda]] |Irena Pantelic<ref>{{Cite web |date=16 Oktubre 2001 |title=Irena de mooiste |trans-title=Irena the most beautiful |url=http://krant.telegraaf.nl/krant/archief/20011016/teksten/bin.miss.zuid.mooiste.land.html |url-status=dead |archive-url=https://web.archive.org/web/20011121000835/http://krant.telegraaf.nl/krant/archief/20011016/teksten/bin.miss.zuid.mooiste.land.html |archive-date=21 Nobyembre 2001 |access-date=8 Marso 2024 |website=De Telegraaf |language=nl}}</ref> |22 |[[Rotterdam]] |- |{{Flagicon|PAN}} [[Panama]] |Lourdes Gonzalez<ref>{{Cite web |date=9 Abril 2014 |title=Hoy coronan a la miss Panamá Mundo 2014 |trans-title=Miss Panama World 2014 is crowned today |url=https://portal.critica.com.pa/archivo/11172001/portada_pix.html |access-date=18 Mayo 2025 |website=Critica |language=es}}</ref> |20 |[[Lungsod ng Panama]] |- |{{flagicon|PER}} [[Peru]] |Viviana Rivasplata<ref>{{Cite web |last= |first= |date=16 Marso 2023 |title=Viviana Rivasplata se pronuncia sobre resultados ‘Miss Perú: la pre’ |url=https://peru21.pe/espectaculos/viviana-rivasplata-se-pronuncia-sobre-resultados-miss-peru-la-pre-rmmn-noticia/ |access-date=21 Marso 2023 |website=Peru21 |language=es}}</ref> |24 |Lambayeque |- |{{flagicon|PHI}} [[Pilipinas]] |Gilrhea Quinzon<ref name=":02">{{Cite web |last=Lo |first=Ricky |date=24 Setyembre 2001 |title=Who will bring home the crown? |url=https://www.philstar.com/entertainment/2001/09/24/134577/who-will-bring-home-crown |access-date=8 Marso 2024 |website=[[Philippine Star]] |language=en-US}}</ref> |19 |[[San Fernando, La Union|San Fernando]] |- |{{flagicon|FIN}} [[Pinlandiya]] |Jenni Dahlman<ref>{{Cite web |date=24 Oktubre 2000 |title=Jenni Dahlman: Minä en Suvin missikruunua huoli |trans-title=Jenni Dahlman: I don't care about Suvi's miss crown |url=https://www.is.fi/viihde/art-2000000068042.html |access-date=8 Marso 2024 |website=Ilta-Sanomat |language=fi}}</ref> |21 |Turku |- |{{flagicon|POL}} [[Polonya]] |Joanna Drozdowska<ref>{{Cite web |last=Sawicka |first=Magdalena |date=30 Hunyo 2020 |title=Miss Polonia 2001 została mamą. Pochwaliła się mężem i słodką córeczką |trans-title=Miss Polonia 2001 became a mother. She boasted about her husband and sweet daughter |url=https://teleshow.wp.pl/miss-polonia-2001-zostala-mama-joanna-drozdowska-pochwalila-sie-mezem-i-corka-6527077596187168a |access-date=17 Enero 2024 |website=Teleshow |language=pl}}</ref> |22 |[[Szczecin]] |- |{{flagicon|PUR}} [[Puerto Rico|Porto Riko]] |Bárbara Serrano<ref>{{Cite web |last=Correa Henry |first=Pedro |date=1 Abril 2025 |title=Bárbara Serrano: “Yo quiero que Miss Mundo de Puerto Rico deje un legado” |url=https://www.primerahora.com/entretenimiento/reinas-belleza/notas/barbara-serrano-yo-quiero-que-miss-mundo-de-puerto-rico-deje-un-legado/ |access-date=17 Mayo 2025 |website=Primera Hora |language=es}}</ref> |23 |Vieques |- |{{flagicon|POR}} [[Portugal]] |Claudia Jesus López |18 |[[Lisboa|Lisbon]] |- |{{flagicon|FRA}} [[Pransiya]] |Emmanuelle Chossat<ref>{{Cite web |date=16 Hulyo 2021 |title=Jura. Une Miss Jura dans Maison à Vendre avec Stéphane Plaza |trans-title=A Miss Jura in House for Sale with Stéphane Plaza |url=https://www.leprogres.fr/culture-loisirs/2021/07/16/une-miss-jura-dans-maison-a-vendre-avec-stephane-plaza |access-date=8 Marso 2024 |website=Le Progrès |language=fr}}</ref> |22 |[[Bourg-en-Bresse]] |- |{{flagicon|DOM}} [[Republikang Dominikano]] |Jeimy Castillo<ref>{{Cite web |last=Vicioso |first=Dolores |date=8 Abril 2001 |title=Dominican beauty queens chosen |url=https://dr1.com/news/2001/04/09/dominican-beauty-queens-chosen/ |access-date=8 Marso 2024 |website=DR1.com |language=en-US}}</ref> |23 |[[Santo Domingo, Republikang Dominikano|Santo Domingo]] |- |'''{{Flagicon|CZE}}''' [[Republikang Tseko]] |Andrea Fišerova<ref>{{Cite web |date=5 Mayo 2016 |title=Objevili jsme holku, která o sobě tvrdí, že je Miss. Víte, kdo je Andrea Fišerová? |trans-title=We discovered a girl who claims to be Miss. Do you know who Andrea Fišerová is? |url=https://www.extra.cz/objevili-jsme-holku-ktera-o-sobe-tvrdi-ze-je-miss-vite-kdo-je-andrea-fiserova |access-date=8 Marso 2024 |website=Extra.cz |language=cs |archive-date=27 Marso 2023 |archive-url=https://web.archive.org/web/20230327013132/https://www.extra.cz/objevili-jsme-holku-ktera-o-sobe-tvrdi-ze-je-miss-vite-kdo-je-andrea-fiserova |url-status=dead }}</ref> |19 |[[Litoměřice]] |- |'''{{Flagicon|ROM}}''' [[Romania|Rumanya]] |Vanda Petre<ref>{{Cite web |last=Voicu |first=Andreea |date=5 Pebrero 2020 |title=Poze inedite! Cum arătau primele Miss România! Mărioara a fost prima câștigătoare a concursului, în 1928 |trans-title=Unpublished photos! What the first Miss Romania looked like! Mărioara was the first winner of the contest, in 1928 |url=https://ciao.ro/cum-aratau-primele-miss-romania-marioara-a-fost-prima-castigatoare-a-concursului-in-1928/ |access-date=17 Mayo 2025 |website=Ciao.ro |language=ro}}</ref> |18 |[[Bukarest|Bucharest]] |- |'''{{Flagicon|RUS}}''' [[Rusya]] |Irina Kovalenko<ref>{{Cite web |date=15 Abril 2017 |title=Жизнь после "Мисс мира": что стало с конкурсантками от СССР и России |trans-title=Life after Miss World: what happened to the contestants from the USSR and Russia |url=https://ria.ru/20170415/1492077450.html |access-date=18 Mayo 2025 |website=RIA Novosti |language=ru}}</ref> |17 |[[Murmansk]] |- |'''{{Flagicon|ZIM}}''' [[Zimbabwe|Simbabwe]] |Nokhuthula Mpuli<ref>{{Cite web |last= |first= |date=5 Setyembre 2012 |title=The most beautiful Miss Zimbabwes since 1980 |url=https://nehandaradio.com/2012/09/05/the-most-beautiful-miss-zimbabwes-since-1980/ |access-date=17 Mayo 2025 |website=Nehanda Radio |language=en-US}}</ref> |18 |[[Harare]] |- |'''{{Flagicon|SIN}}''' [[Singapore|Singapura]] |Angelina Johnson<ref>{{Cite web |date=20 Marso 2024 |orig-date=30 Oktubre 2001 |title=Miss World contestants Singapore Angelina Johnson and China Li Bing... |url=https://www.gettyimages.com/detail/news-photo/miss-world-contestants-singapore-angelina-johnson-and-china-news-photo/2092450480 |access-date=18 Mayo 2025 |website=Getty Images |language=en-us}}</ref> |20 |Singapura |- |{{Flagicon|SXM}} [[Sint Maarten]] |Genesis Romney |18 |Philipsburg |- |{{flagicon|SWE}} [[Suwesya]] |Camilla Bäck<ref>{{Cite web |date=17 Marso 2001 |title=Fröken Dalarna blev hela Sveriges miss |trans-title=Miss Dalarna became Miss Sweden |url=https://www.sydsvenskan.se/artikel/froken-dalarna-blev-hela-sveriges-miss/#:~:text=18-%C3%A5riga%20Malin%20f%C3%A5r%20nu,en%20av%20tre%20segertippade%20sydsvenskor. |access-date=17 Mayo 2025 |website=Sydsvenskan |language=sv}}</ref> |22 |Gothenburg |- |{{flagicon|SUI}} [[Suwisa]] |Mascha Santschi<ref>{{Cite web |date=15 Hulyo 2010 |title=Vize-Miss-Schweiz Mascha Santschi wird Info-Beauftragte der Luzerner Gerichte |trans-title=Vice-Miss Switzerland Mascha Santschi becomes information officer for the Lucerne courts |url=https://www.aargauerzeitung.ch/zentralschweiz/luzern/mascha-santschi-vize-miss-schweiz-wird-info-beauftragte-ld.23544 |access-date=17 Mayo 2025 |website=Aargauer Zeitung |language=de}}</ref> |21 |[[Bern]] |- |{{Flagicon|PYF|state}} [[French Polynesia|Tahiti]] |Ravanui Terriitaumihau<ref>{{Cite web |last=Barrais |first=Delphine |title=Ravanui Teriitaumihau, Miss Tahiti 2001 |url=https://www.tahiti-infos.com/Ravanui-Teriitaumihau-Miss-Tahiti-2001_a201079.html |access-date=17 Mayo 2025 |website=Tahiti Infos |language=fr}}</ref> |19 |Papeete |- |{{Flagicon|TAN}} [[Tanzania|Tansaniya]] |Happiness Magese<ref>{{Cite web |last=Cox-Henry |first=Joanie |date=11 Abril 2018 |title=Former Miss Tanzania Millen Magese: Endo Sent Me To The Hospital 'Every Month' |url=https://www.endofound.org/former-miss-tanzania-millen-magese-endo-sent-me-to-the-hospital-every-month |access-date=17 Mayo 2025 |website=Endometriosis Foundation of America |language=en}}</ref> |22 |[[Dar es Salaam]] |- |{{flagicon|THA}} [[Thailand|Taylandiya]] |Lada Engchawadechasilp<ref>{{Cite web |date=20 Marso 2024 |orig-date=1 Nobyembre 2001 |title=Miss World contestants Lebanon Christina Sawaya and Thailand Lada... |url=https://www.gettyimages.com/detail/news-photo/miss-world-contestants-lebanon-christina-sawaya-and-news-photo/2092450659 |access-date=17 Mayo 2025 |website=Getty Images |language=en-us}}</ref> |21 |Songkhla |- |'''{{Flagicon|RSA}}''' [[Timog Aprika]] |Jo-Ann Strauss<ref>{{Cite web |last=Malatsi |first=Lethabo |date=5 Hunyo 2023 |title=Jo-Ann Strauss on being selected to host Miss Supranational 2023 - 'I am extremely excited' |url=https://www.snl24.com/truelove/celebrity/jo-ann-strauss-on-being-selected-to-host-miss-supranational-2023-i-am-extremely-excited-20230605 |access-date=16 Enero 2024 |website=TrueLove |language=en-US}}</ref> |20 |[[Lungsod ng Cabo|Cape Town]] |- |{{flagicon|KOR}} [[Timog Korea]] |Hyun-jin Seo<ref>{{Cite web |last=Kim |first=Seunghye |date=3 Pebrero 2025 |title=Announcer-turned-TV broadcaster Seo Hyun-jin caught the eye with his stylish travel fashion. |url=https://www.mk.co.kr/en/entertain/11230619 |access-date=17 Mayo 2025 |website=Maeil Kyungjae |language=en}}</ref> |21 |[[Daegu]] |- |{{flagicon|TTO}} [[Trinidad at Tobago]] |Sacha St. Hill<ref>{{Cite web |date=11 Marso 2024 |orig-date=26 Oktubre 2001 |title=Two Miss world contestants Ana Racanovic of Bosnia and Herzegovina and Sacha St Hill of Trinidad and Tobago flash a thumb-up |url=https://www.gettyimages.com/detail/news-photo/two-miss-world-contestants-ana-racanovic-of-bosnia-and-news-photo/2068293734 |access-date=17 Mayo 2025 |website=Getty Images |language=en-us}}</ref> |22 |[[Puerto Espanya|Port of Spain]] |- |{{flagicon|CHL}} [[Chile|Tsile]] |Christianne Balmelli<ref>{{Cite web |date=16 Nobyembre 2001 |title=Miss Mundo 2001: favoritismo de chilena no convenció al jurado |trans-title=Miss World 2001: Chilean favoritism did not convince the jury |url=https://cooperativa.cl/noticias/cultura/miss-mundo-2001-favoritismo-de-chilena-no-convencio-al-jurado/2001-11-16/185400.html |access-date=8 Marso 2024 |website=Radio Cooperativa |language=es}}</ref> |22 |Temuco |- |{{flagicon|CHN}} [[Tsina]] |Bing Li<ref name=":1" /> |18 |[[Sanya]] |- |'''{{flagicon|CYP|1960}}''' [[Tsipre]] |Christiana Aristotelous<ref>{{Cite web |last=Agapiou |first=Gina |date=12 Disyembre 2024 |title=Police probe ex-footballer Malekkos’ sexist remarks |url=https://cyprus-mail.com/2024/12/12/police-probe-ex-footballer-malekkos-sexist-remarks |access-date=18 Mayo 2025 |website=Cyprus Mail |language=en}}</ref> |18 |[[Nikosya|Nicosia]] |- |{{Flagicon|TUR}} [[Turkya|Turkiya]] |Tuğçe Kazaz<ref>{{Cite news |last=Üyesi |first=Onedio |date=13 February 2019 |title=Hepsi Zirveye Çıktı Ama Orada Kalamadı: Türkiye'nin Son 25 Yıldaki Türkiye Güzelleri Şimdi Ne Yapıyor? |language=Turkish |trans-title=They All Reached the Top But Couldn't Stay There: What Are Türkiye's Beauties of the Last 25 Years Doing Now? |website=Onedio |url=https://onedio.com/haber/hepsi-zirveye-cikti-ancak-hepsi-orada-kalamadi-turkiye-nin-son-25-yildaki-turkiye-guzelleri-simdi-ne-yapiyor-860708 |url-status=live |access-date=25 April 2025 |archive-url=https://web.archive.org/web/20240724212547/https://onedio.com/haber/hepsi-zirveye-cikti-ancak-hepsi-orada-kalamadi-turkiye-nin-son-25-yildaki-turkiye-guzelleri-simdi-ne-yapiyor-860708 |archive-date=24 July 2024}}</ref> |19 |Edremit |- |{{Flag|Uganda}} |Victoria Nabunya<ref>{{Cite web |date=16 Disyembre 2021 |title=Miss World finale: A celebration of Uganda's beauty queens through the years |url=https://www.bukedde.co.ug/entertainment/NV_122438/miss-world-finale-a-celebration-of-ugandas-be |archive-url=https://web.archive.org/web/20250121174049/https://www.bukedde.co.ug/entertainment/NV_122438/miss-world-finale-a-celebration-of-ugandas-be |archive-date=21 Enero 2025 |access-date=18 Mayo 2025 |website=Bukedde |language=en}}</ref> |20 |[[Kampala]] |- |{{Flagicon|UKR}} [[Ukranya]] |Oleksandra Nikolayenko<ref>{{Cite web |last=Nemtsova |first=Anna |date=9 Abril 2017 |title=Made Desperate by War, Odessa's Women Look to Model's Cinderella Story |url=https://www.thedailybeast.com/driven-desperate-by-war-odessas-women-look-to-models-cinderella-story/ |access-date=18 Mayo 2025 |website=The Daily Beast |language=en}}</ref> |20 |[[Odessa|Odesa]] |- |{{flagicon|HUN}} [[Hungary|Unggarya]] |Zsoka Kapocs<ref>{{Cite web |date=5 Setyembre 2020 |title=Eltelt 20 év! Ennyit változott az egykori Szépségkirálynő, Kapócs Zsóka |trans-title=It's been 20 years! That's how much the former beauty queen Zsóka Kapócs has changed |url=https://nlc.hu/sztarok/20200905/kapocs-zsoka-akkor-es-most-fotok/ |access-date=8 Marso 2024 |website=NLC |language=hu}}</ref> |22 |[[Budapest]] |- |'''{{flagicon|URU}}''' [[Uruguay|Urugway]] |María Abasolo Cugnetti |22 |[[Montevideo]] |- |{{Flag|FR Yugoslavia|name=Yugoslavia}} |Tijana Stajšić<ref>{{Cite web |last=Ilić |first=Tamara |date=29 Hunyo 2024 |title=Tijana je 2001. bila Mis Jugoslavije, a OVAKO IZGLEDA posle 23 godine: Nikada nećete pogoditi čime se DANAS BAVI |trans-title=Tijana was Miss Yugoslavia in 2001, and THIS IS WHAT SHE LOOKS LIKE 23 years later: You'll never guess what she does TODAY |url=https://zena.blic.rs/lepota/tijana-je-2001-bila-mis-jugoslavije-a-ovako-izgleda-danas/tjmvtyz |access-date=18 Mayo 2025 |website=Zena |language=sr}}</ref> |17 |[[Belgrado|Belgrade]] |} == Mga tala == <references group="lower-alpha" responsive="1"></references> == Mga sanggunian == {{Reflist}} == Panlabas na kawing == * {{official website|http://www.missworld.com}} {{Miss World}} [[Kategorya:Miss World]] 8e4u54dqeu3skel5r5v0ys1pdzvpd66 2165206 2165191 2025-06-16T18:52:08Z Allyriana000 119761 2165206 wikitext text/x-wiki {{Infobox beauty pageant|photo=Agbani Darego Miss World 2001.jpg|caption=[[Agbani Darego]]|date=16 Nobyembre 2001|venue=Super Bowl, Sun City Entertainment Centre, Sun City, [[Timog Aprika]]|winner='''[[Agbani Darego]]'''|represented={{flagu|Niherya}}|broadcaster={{Hlist|E!|ITV2|SABC 3}}|presenters={{Hlist|Jerry Springer|Claire Elizabeth Smith}}|acts={{Hlist|Umoja}}|placements=10|entrants=93|debuts={{Hlist|Malawi}}|withdraws={{Hlist|Bahamas|Biyelorusya|Curaçao|Dinamarka|Guwatemala|Honduras|Kasakistan|Litwanya|Moldabya|Nepal|Paragway|Sri Lanka|Taywan}}|returns={{Hlist|Antigua at Barbuda|Tsina|Guyana|Hawaii|Letonya|Masedonya|Nikaragwa|Sint Maarten|Taylandiya|Uganda}}|before=[[Miss World 2000|2000]]|next=[[Miss World 2002|2002]]}} Ang '''Miss World 2001''', ang ika-51 edisyon ng [[Miss World]] pageant, na ginanap sa Super Bowl ng Sun City Entertainment Center sa Sun City, Timog Aprika noong 16 Nobyembre 2001.<ref>{{Cite news |last=Deans |first=Jason |date=24 Oktubre 2001 |title=ITV to bring back Miss World |language=en-GB |work=The Guardian |url=https://www.theguardian.com/media/2001/oct/24/broadcasting3 |access-date=8 Marso 2024 |archive-url=https://web.archive.org/web/20250327185214/https://www.theguardian.com/media/2001/oct/24/broadcasting3 |archive-date=27 Marso 2025 |issn=0261-3077}}</ref><ref>{{Cite news |date=6 Nobyembre 2001 |title=Miss World live on IBC |language=en |pages=21 |work=Manila Standard |url=https://books.google.com.ph/books?id=ZpxOAAAAIBAJ&lpg=PA21&dq=%22Miss%20World%22&pg=PA21#v=onepage&q=%22Miss%20World%22&f=false |access-date=18 Mayo 2025 |via=Google Books}}</ref> Pagkatapos ng kompetisyon, kinoronahan ni Priyanka Chopra ng Indiya si Agbani Darego ng Niherya bilang Miss World 2001.<ref>{{Cite news |date=19 Nobyembre 2001 |title=Miss World win boosts Nigeria |language=en-GB |publisher=[[BBC]] |url=http://news.bbc.co.uk/2/hi/africa/1661191.stm |access-date=8 Marso 2024 |archive-url=https://web.archive.org/web/20250327185214/http://news.bbc.co.uk/2/hi/africa/1661191.stm |archive-date=27 Marso 2025}}</ref><ref>{{Cite news |last=Kraft |first=Dina |date=18 Nobyembre 2001 |title=Miss Nigeria becomes first ever African Miss World |language=en |pages=4 |work=Daily Union |url=https://books.google.com.ph/books?id=weREAAAAIBAJ&lpg=PA4&dq=%22Miss%20World%22&pg=PA4#v=onepage&q=%22Miss%20World%22&f=false |access-date=18 Mayo 2025 |via=Google Books}}</ref> Ito ang unang beses na nanalo ang Niherya bilang Miss World.<ref>{{Cite news |date=18 Nobyembre 2001 |title=Nigerian student wins Miss World |language=en |pages=10 |work=Philippine Daily Inquirer |url=https://books.google.com.ph/books?id=BqhjAAAAIBAJ&lpg=PA10&dq=%22Miss%20World%22&pg=PA10#v=onepage&q=%22Miss%20World%22&f=false |access-date=18 Mayo 2025 |via=Google Books}}</ref><ref>{{Cite news |date=15 Nobyembre 2001 |title=Miss Nigeria becomes first Miss World to come from Africa |language=en |pages=36 |work=The Item |url=https://books.google.com.ph/books?id=GnUiAAAAIBAJ&lpg=PA36&dq=%22Miss%20World%22&pg=PA36#v=onepage&q=%22Miss%20World%22&f=false |access-date=18 Mayo 2025 |via=Google Books}}</ref><ref>{{Cite news |date=17 Nobyembre 2001 |title=Nigerian 1st black African to win Miss World title |language=en |pages=2 |work=Toledo Blade |url=https://books.google.com.ph/books?id=8ZJKAAAAIBAJ&lpg=PA2&dq=%22Miss%20World%22&pg=PA2#v=onepage&q=%22Miss%20World%22&f=false |access-date=18 Mayo 2025 |via=Google Books}}</ref> Nagtapos bilang first runner-up si Zizi Lee ng Aruba, habang nagtapos bilang second-runner-up si Juliet-Jane Horne ng Eskosya.<ref>{{Cite news |date=16 Nobyembre 2001 |title=Nigerian is crowned Miss World |language=en |pages=45 |work=The Vindicator |url=https://books.google.com.ph/books?id=TMNIAAAAIBAJ&lpg=PA45&dq=%22Miss%20World%22&pg=PA45#v=onepage&q=%22Miss%20World%22&f=false |access-date=18 Mayo 2025 |via=Google Books}}</ref><ref>{{Cite news |date=17 Nobyembre 2001 |title=Miss Nigeria makes history at Miss World |language=en |pages=8 |work=Sarasota Herald-Tribune |url=https://books.google.com.ph/books?id=rWNhAAAAIBAJ&lpg=PA8&dq=%22Miss%20World%22&pg=PA8#v=onepage&q=%22Miss%20World%22&f=false |access-date=18 Mayo 2025 |via=Google Books}}</ref><ref>{{Cite news |date=17 Nobyembre 2001 |title=Miss World pageant crowns first African |language=en |pages=12 |work=Lodi News-Sentinel |url=https://books.google.com.ph/books?id=bBQ0AAAAIBAJ&lpg=PA12&dq=%22Miss%20World%22&pg=PA12#v=onepage&q=%22Miss%20World%22&f=false |access-date=18 Mayo 2025 |via=Google Books}}</ref> Mga kandidata mula sa siyamnapu't-tatlong mga bansa at teritoryo ang lumahok sa kompetisyong ito. Pinangunahan nina Jerry Springer at Claire Elizabeth Smith ang kompetisyon. Nagtanghal ang grupong Umoja sa edisyong ito. == Kasaysayan == [[Talaksan:Sun_City_Casino,_Sun_City,_North_West,_South_Africa_(20530983455).jpg|thumb|250x250px|Sun City, ang lokasyon ng Miss World 2001]] === Lokasyon at petsa === Dapat sanang idaraos ang edisyong ito ng Miss World sa Londres, at ang ''pre-recorded swimwear segment'' ay gagawin sa Portugal. Gayunpaman, hindi nagpatuloy ang mga planong ito matapos hindi panumbalikin ng Channel 5 ang kontrata nito sa Miss World.<ref name=":3">{{Cite news |last=Deans |first=Jason |date=24 Oktubre 2001 |title=ITV to bring back Miss World |language=en-GB |work=[[The Guardian]] |url=https://www.theguardian.com/media/2001/oct/24/broadcasting3 |access-date=17 Mayo 2025 |archive-url=https://web.archive.org/web/20250327185214/https://www.theguardian.com/media/2001/oct/24/broadcasting3 |archive-date=27 Marso 2025 |issn=0261-3077}}</ref> Dahil dito, ang lokasyon ng kompetisyon ay napunta sa Durban, Timog Aprika, matapos pirmahan ng alkalde ng Durban na si Obed Mlaba ang kontrata upang idaos ang Miss World sa lungsod noong 9 Hulyo 2001. Sa Durban na rin ginawa ang ''pre-recorded swimwear segment'' ng mga kandidata. Gayunpaman, bagama't nakamtan na ng Durban ang mga karapatan na idaos ang kompetisyon, hindi natuloy ang mga planong idaos ang Miss World sa Durban, at nalipat ang lokasyon ng kompetisyon sa Sun City, Timog Aprika.<ref name=":3" /><ref>{{Cite news |date=16 Nobyembre 2001 |title=Kanshebbers Miss World in Sun City |language=nl |trans-title=Miss World Candidates in Sun City |pages=1 |work=Algemeen Dagblad |url=https://resolver.kb.nl/resolve?urn=KBPERS01:003194014:mpeg21:p00001 |access-date=18 Mayo 2025 |via=Delpher}}</ref> === Pagpili ng mga kandidata === Ang mga kandidata mula sa siyamnapu't-tatlong bansa at teritoryo ay napili upang lumahok sa kompetisyon. Tatlong kandidata ang nailuklok matapos ang pag-urong ng orihinal na kandidata. ==== Mga pagpalit ==== Pinalitan ni Jeisyl Amparo Velez si Miss Mundo Colombia 2001 Karol Inés de la Torre upang kumatawan sa Kolombya dahil sa mga paratang na siya ay kasal na.<ref name=":2" /> Pinalitan ni Miss Latvia 1999–2000 Dina Kalandārova si Miss Latvia 2001 Gunta Rudzīte bilang kinatawan ng Letonya sa edisyong ito dahil sa hindi isiniwalat na dahilan.<ref>{{Cite web |date=30 December 2000 |title="Mis Latvija 2000" - Gunta Rudzīte, "Misters Latvija 2000" - Ilmārs Lipskis . |trans-title="Miss Latvia 2000" - Gunta Rudzīte, "Mister Latvia 2000" - Ilmārs Lipskis. |url=https://www.tvnet.lv/6394173/mis-latvija-2000-gunta-rudzite-misters-latvija-2000-ilmars-lipskis |archive-url=https://web.archive.org/web/20250127003848/https://www.tvnet.lv/6394173/mis-latvija-2000-gunta-rudzite-misters-latvija-2000-ilmars-lipskis |archive-date=27 Enero 2025 |access-date=27 March 2023 |website=Latvijā |language=lv}}</ref> Pinalitan ng ''runner-up'' ng Miss České republiky 2001 na si Andrea Fišerova si Miss České republiky 2001 Diana Kobzanová matapos nitong lumitaw para sa isang pornograpikong [[magasin]].<ref>{{Cite web |date=23 Agosto 2005 |title=Former Miss - and one-off centrefold - wins her day in court |url=https://english.radio.cz/former-miss-and-one-centrefold-wins-her-day-court-8628481 |archive-url=https://web.archive.org/web/20241127081518/https://english.radio.cz/former-miss-and-one-centrefold-wins-her-day-court-8628481 |archive-date=27 Nobyembre 2024 |access-date=18 Mayo 2025 |website=Radio Prague International |language=en}}</ref><ref>{{Cite web |last= |first= |date=20 Hunyo 2006 |title=Kobzanová nemusí Zapletalovi platit za porno |trans-title=Kobzanova doesn't have to pay Zapletal for porn |url=https://www.idnes.cz/nastaveni-souhlasu?url=https%3a%2f%2fwww.idnes.cz%2fzpravy%2frevue%2fspolecnost%2fkobzanova-nemusi-zapletalovi-platit-za-porno.A060620_103811_lidicky_lf |archive-url=https://web.archive.org/web/20250518054505/https://www.idnes.cz/zpravy/revue/spolecnost/kobzanova-nemusi-zapletalovi-platit-za-porno.A060620_103811_lidicky_lf |archive-date=18 Mayo 2025 |access-date=18 Mayo 2025 |website=iDNES.cz |language=cs}}</ref> ==== Mga unang pagsali, pagbalik at pag-urong ==== Lumahok sa unang pagkakataon ang bansang Malawi, at bumalik sa edisyong ito ang mga bansang [[Hawaii]] na huling sumali noong [[Miss World 1959|1959]]; [[Antigua at Barbuda]] na huling sumali noong [[Miss World 1991|1991]]; [[Tsina]] na huling sumali noong [[Miss World 1994|1994]]; [[Hilagang Masedonya|Masedonya]] na huling sumali noong [[Miss World 1996|1996]]; [[Uganda]] na huling sumali noong [[Miss World 1997|1997]]; [[Nicaragua|Nikaragwa]] na huling sumali noong [[Miss World 1998|1998]]; at [[Guyana]], [[Letonya]], [[Sint Maarten]], at [[Taylandiya]] na huling sumali noong [[Miss World 1999|1999]]. Hindi sumali si Kiara Sherman ng [[Bahamas]] dahil sa kakulangan sa pag-eensayo.<ref>{{cite web |last= |first= |title=No contestant for Miss World Pageant |url=http://www.bahamaslibraries.org/index.php?option=com_content&view=article&id=176:no-contestant-for-miss-world-pageant&Itemid=111 |archive-url=https://web.archive.org/web/20231031063238/http://www.bahamaslibraries.org/index.php?option=com_content&view=article&id=176:no-contestant-for-miss-world-pageant&Itemid=111 |archive-date=31 Oktubre 2023 |access-date=17 Mayo 2025 |website=The Nassau Guardian |via=National Library and Information Service}}</ref> Hindi sumali si Anna Stychinskaya ng [[Biyelorusya]] dahil hindi ito pasok sa ''age limit'' ng Miss World.<ref>{{Cite web |last=Minakova |first=Lyudmila |date= |title=Life after bright triumph: fates of Miss Belarus queens |url=https://www.sb.by/articles/life-after-bright-triumph-fates-of-miss-belarus-queens.html |archive-url=https://web.archive.org/web/20220524102019/https://www.sb.by/articles/life-after-bright-triumph-fates-of-miss-belarus-queens.html |archive-date=24 Mayo 2022 |access-date=17 Mayo 2025 |website=Belarus Today |language=ru-RU}}</ref> Hindi sumali sina Fatima St. Jago ng Curaçao at Maj Petersen ng Dinamarka dahil sa kakulangan sa kalangbahala. Kalaunan, lumahok si Petersen sa [[Miss World 2003]].<ref>{{cite web |last=Christensen |first=Bo |date=18 Oktubre 2003 |title=Mor sender Maj til Miss World |trans-title=Mom sends Maj to Miss World |url=https://www.bt.dk/content/item/629494 |archive-url=https://web.archive.org/web/20250124194830/https://www.bt.dk/underholdning/mor-sender-maj-til-miss-world |archive-date=24 Enero 2025 |access-date=17 Mayo 2025 |website=B.T. |language=da}}</ref> Hindi sumali sina Claudia Sarti Sturge ng Guwatemala at Gulmira Makhambetova ng Kasakistan dahil sa hindi isiniwalat na dahilan. Hindi sumali si Nadezhda Corcimari ng [[Moldabya]] dahil hindi rin ito pasok sa ''age limit'' ng Miss World. Kalaunan ay pinalitan siya ni Diana Spatarel bilang kinatawan ng Moldabya, ngunit hindi rin ito nagpatuloy dahil sa suliranin sa kaniyang visa. Hindi sumali ang mga bansang Honduras, Litwanya, Nepal, Paragway, Sri Laka, at Taywan sa edisyong ito matapos na mabigo ang kanilang mga organisasyong pambansa na magdaos ng kompetisyong pambansa o magtalaga ng kandidata. Hindi tumuloy sina Miss Egypt World 2001 Sally Shaheen at Miss Uzbekistan 2001 Olesya Loshkareva sa kompetisyon dahil sa kawalang-tatag ng [[Gitnang Silangan]] bunsod ng [[Setyembre 11|mga pag-atake ng mga terorista noong Setyembre 11]] sa New York. Hindi rin tumuloy si Miss Swaziland 2001 Glenda Mabuza dahil hindi makaabot sa isang kasunduan ang mga tagapag-ayos ng Miss Swaziland tungkol sa lisensya para sa Miss World.<ref>{{Cite web |last=Kunene |first=Baphelele |date=28 Pebrero 2011 |title=Glenda refuses to be part of miss Pigg's Peak rot |url=http://www.times.co.sz/entertainment/62169-glenda-refuses-to-be-part-of-miss-pigg-s-peak-rot.html |access-date=17 Mayo 2025 |website=Times of Swaziland |language=en}}</ref><ref>{{Cite news |last=Dlamini |first=Mxolisi |date=19 Oktubre 2023 |title=Remove govt from Miss Eswatini |language=en |work=Times of Eswatini |url=https://www.pressreader.com/eswatini/times-of-eswatini/20231019/282273850035946?srsltid=AfmBOoq-F3q9TkvUAmhTG2KoJvP5ZH9TWRD2MZFaL0wV7I0Tn_VQ-NHO |access-date=16 Mayo 2025 |archive-url=https://web.archive.org/web/20250516025736/https://www.pressreader.com/eswatini/times-of-eswatini/20231019/282273850035946?srsltid=AfmBOoq-F3q9TkvUAmhTG2KoJvP5ZH9TWRD2MZFaL0wV7I0Tn_VQ-NHO |archive-date=16 Mayo 2025 |via=PressReader}}</ref> == Mga resulta == === Mga pagkakalagay === {| class="wikitable sortable" style="font-size:95%;" !Pagkakalagay !Kandidata |- | '''Miss World 2001''' | * {{flagicon|NGR}} [[Nigeria|'''Niherya''']] – '''[[Agbani Darego]]'''<ref name="BBC">{{Cite news |date=17 Nobyembre 2001 |title=Scot is third in Miss World contest |language=en-GB |publisher=[[BBC]] |url=http://news.bbc.co.uk/2/hi/uk_news/scotland/1661647.stm |access-date=8 Marso 2024}}</ref> |- | 1st runner-up | * '''{{flagicon|ARU}}''' [[Aruba]] – Zizi Lee<ref name="BBC" /> |- | 2nd runner-up | * '''{{Flagicon|SCO}}''' [[Scotland|Eskosya]] – Juliet-Jane Horne<ref name="BBC" /> |- | Top 5 | * {{flagicon|NIC}} [[Nicaragua|Nikaragwa]] – Ligia Cristina Argüello<ref>{{Cite news |date=19 Oktubre 2017 |title=Ligia Argüello, la Miss Nicaragua que conquisto Sudáfrica |language=es |trans-title=Ligia Argüello, the Miss Nicaragua who conquered South Africa |work=Viva Nicaragua |url=https://www.vivanicaragua.com.ni/2017/10/19/espectaculos/mis-mundo-nicaragua-2017-se-va-con-solo-tres-maletas/ |access-date=8 Marso 2024}}</ref> * {{flagicon|CHN}} [[Tsina]] – Bing Li<ref name=":1">{{Cite web |date=4 Setyembre 2012 |title=A model to follow |url=https://www.chinadaily.com.cn/fashion/2012-09/04/content_15731254.htm |access-date=8 Marso 2024 |website=China Daily |language=en}}</ref> |- | Top 10 | * {{flagicon|SPA}} [[Espanya]] – Macarena Garcia * {{Flagicon|RUS}} [[Rusya]] – Irina Kovalenko * {{flagicon|ZAF}} [[South Africa|Timog Aprika]] – Jo-Ann Strauss * {{flagicon|UKR}} [[Ukraine|Ukranya]] – Oleksandra Nikolayenko * {{flagicon|SCG}} [[Yugoslavia]] – Tijana Stajšić<ref>{{Cite web |date=21 Pebrero 2024 |title=Prije 23 godine bila je najljepša žena Jugoslavije, a danas je prozivaju da je pretjerala s estetskim operacijama |trans-title=23 years ago she was the most beautiful woman in Yugoslavia, and today she is being called out for going too far with cosmetic surgery |url=https://www.jutarnji.hr/scena/strane-zvijezde/prije-23-godine-bila-je-najljepsa-zena-jugoslavije-a-danas-je-prozivaju-da-je-pretjerala-s-estetskim-operacijama-15430390 |access-date=17 Mayo 2025 |website=Jutarnji list |language=hr-hr}}</ref> |} === Mga ''Continental Queens of Beauty'' === {| class="wikitable sortable" style="font-size:95%;" !Kontinente !Kandidata |- |Aprika | * {{flagicon|NGR}} [[Nigeria|Niherya]] – Agbani Darego<ref>{{Cite web |last=Dayo |first=Bernard |date=18 Nobyembre 2001 |title=How Beauty Looks In Nigeria Today, 20 Years After Miss World |url=https://www.okayafrica.com/nigeria-agbani-darego-miss-world/ |access-date=18 Mayo 2025 |website=OkayAfrica |language=en}}</ref> |- |Asya | * {{flagicon|CHN}} [[Tsina]] – Bing Li |- |Europa | * '''{{Flagicon|SCO}}''' [[Scotland|Eskosya]] – Juliet-Jane Horne<ref>{{Cite web |date=27 Setyembre 2024 |title=Romy McCahill crowned Miss World Scotland 2017 |url=https://www.femina.in/beauty-pageants/miss-world/romy-mccahill-crowned-miss-world-scotland-2017/eventshow/60258550.cms |access-date=18 Mayo 2025 |website=Femina |language=en}}</ref> |- |Kaamerikahan | * {{flagicon|NIC}} [[Nicaragua|Nikaragwa]] – Ligia Cristina Argüello<ref>{{Cite web |last= |date=14 Disyembre 2023 |title=Una Miss Universo, 23 reinas y cuatro llamados al top: el legado de Karen Celebertti desde Miss Nicaragua |trans-title=One Miss Universe, 23 queens, and four nominations: Karen Celebertti's legacy from Miss Nicaragua |url=https://www.despacho505.com/entretenimiento/17755-una-miss-universo-23-reinas-y-cuatro-llamados-al-t/ |archive-url=https://web.archive.org/web/20250518053256/https://www.despacho505.com/entretenimiento/17755-una-miss-universo-23-reinas-y-cuatro-llamados-al-t/ |archive-date=18 Mayo 2025 |access-date=18 Mayo 2025 |website=Despacho505 |language=es}}</ref> |- |Karibe | * '''{{flagicon|ARU}}''' [[Aruba]] – Zizi Lee |} === Mga natatanging parangal === {| class="wikitable sortable" style="font-size:95%;" !Parangal !Nagwagi |- |Miss Photogenic | * {{flagicon|THA}} [[Thailand|Taylandiya]] – Lada Engchawadechasilp<ref>{{Cite web |date=19 Abril 2018 |title=เปิดภาพครอบครัว “ลดา เองชวเดชาศิลป์” นางงามที่คนไทยไม่เคยลืม |trans-title=Revealing the family photos of "Lada Engchawadetsasin", a beauty queen that Thai people will never forget. |url=https://www.sanook.com/news/6116782/ |access-date=18 Mayo 2025 |website=Sanook |language=th}}</ref> |- |Best in Talent | * {{Flagicon|BAR}} [[Barbados]] – Stephanie Chase<ref name=":4" /> |- |Best Gown | * {{flagicon|KOR}} [[Timog Korea]] – Hyun-jin Seo |- |Miss World Scholarship | * {{flagicon|CRI}} [[Costa Rica|Kosta Rika]] – Piarella Peralta |} == Kompetisyon == === Pormat ng kompetisyon === Sa unang pakakataon sa kasaysayan ng Miss World ay maaaring bumoto ang madla upang makapasok ang kanilang mga kandidata sa ''semi-finals''.<ref>{{Cite news |date=26 Nobyembre 2001 |title=Miss World: A celebration for Nigeria? |language=en-GB |work=[[BBC News]] |url=http://news.bbc.co.uk/2/hi/talking_point/debates/african_debates/1665239.stm |access-date=18 Mayo 2025}}</ref> Maaaring lumahok ang mga manonood sa pagboto sa programang ''U Decide'' na umere sa telebisyon isang linggo bagong ang pangwakas. Habang pinapakilala ang bawat kandidata, mayroong kodigo sa pagboto na lalabas, at ang kodigong iyon ang gagamitin para bumoto gamit ang telepono. Pagkatapos ng programa, iipunin ang lahat ng mga boto sa bawat bansa na siyang katumbas ng 50% ng puntos para sa ''swimwear segment''. Ang kalahati ng 50% ay ibibigay ng komite sa pagpili. Upang maging mabisa ang boto, tatlong magkakaibang kodigo ng tatlong kandidata ang kailangang ilagay sa boto. Sa pangwakas na kompetisyon, Ipinarada ng lahat ng mga kandidata ang kanilang mga ''evening gown'' na gawa ng isang taga-disenyo sa kanilang bansa, kasabay ng kanilang ''pre-recorded swimwear segment'' na ginawa sa Timog Aprika. Pagkatapos nito, sampung ''semi-finalist'' ang napili para sa ''personal interview round'', at limang pinalista ang napili para sa ''question-and-answer round''. Pagkatapos nito ay inanunsyo ang dalawang runner-up at ang bagong Miss World. === Komite sa pagpili === * Ashok Amritraj – Indiyano-Amerikanong prodyuser ng pelikula * Elliot M. Cohen – Ingles-Israeling tagapaglathala ng musika * Ben de Lisi – Amerikanong taga-disenyo * Fiona Ellis – ''Recruiting director'' ng ''Models One'' * Jo Elvin – Patnugot ng ''Glamour Magazine'' * Bruce Forsyth – Ingles na tagapaglibang * Zindziswa Mandela – Pilantropo, anak ni [[Nelson Mandela]] * Julia Morley CBE – Tagapangulo at punong ehekutibo ng Miss World Organization * Terry O’Neill – Ingles na litratista == Mga kandidata == Siyamnapu't-tatlong kandidata ang lumahok para sa titulo. {| class="wikitable sortable" style="font-size:95%;" !Bansa/Teritoryo !Kandidata !Edad{{efn|Mga edad sa panahon ng kompetisyon|group=A|name=A}} !Bayan |- |{{flagicon|GER}} [[Alemanya]] |Adina Wilhelmi<ref>{{Cite news |date=3 Oktubre 2001 |title="Miss-Wahl": Schönheit aus dem Schwarzwald |language=de |trans-title=Beauty from the Black Forest |work=Der Spiegel |url=https://www.spiegel.de/panorama/miss-wahl-schoenheit-aus-dem-schwarzwald-a-160558.html |access-date=8 Marso 2024 |issn=2195-1349}}</ref> |21 |Wolfach |- |{{flagicon|ANG}} [[Angola|Anggola]] |Adalgisa Gonçalves<ref>{{Cite web |date=18 Disyembre 2000 |title=Angola: Hidianeth Wins Miss Angola 2001 Prize |url=https://allafrica.com/stories/200012180543.html |access-date=22 Agosto 2024 |website=Panafrican News Agency (Dakar) |language=en}}</ref> |21 |[[Luanda]] |- |{{flagicon|ATG}} [[Antigua at Barbuda]] |Janelle Williams<ref>{{Cite news |date=19 Nobyembre 2001 |title=What's Miss World got to do with war and peace? |language=en |pages=37 |work=Manila Standard |url=https://books.google.com.ph/books?id=-JkVAAAAIBAJ&lpg=PA37&dq=%22Miss%20World%22&pg=PA37#v=onepage&q=%22Miss%20World%22&f=false |access-date=18 Mayo 2025 |via=Google Books}}</ref> |23 |[[Saint John's]] |- |{{flagicon|ARG}} [[Arhentina]] |Virginia di Salvo |22 |[[Rosario, Arhentina|Rosario]] |- |'''{{flagicon|ARU}}''' [[Aruba]] |Zizi Lee<ref>{{Cite web |last=Van Peel |first=Valerie |last2=Lambrechts |first2=Dirk |date=11 Marso 2006 |title=Vlaming strikt Miss Aruba |trans-title=Fleming strictly Miss Aruba |url=https://www.nieuwsblad.be/cnt/gd1pd5mj |access-date=22 Abril 2023 |website=Het Nieuwsblad |language=nl-BE}}</ref> |19 |Oranjestad |- |{{Flagicon image|Flag of Australia (converted).svg}} [[Australia|Australya]] |Eva Milic<ref>{{Cite news |date=7 Enero 2020 |title=Channel 9 presenter Eva Milic lists Gold Coast home for $1m |language=en |work=[[The Courier Mail]] |url=https://www.news.com.au/finance/real-estate/brisbane-qld/channel-9-presenter-eva-milic-lists-gold-coast-home-for-1m/news-story/e5309488a2aeab8e05bd53b107bd4cf5 |access-date=8 Marso 2024 |via=News.com.au}}</ref> |23 |Gold Coast |- |{{Flagicon|AUT}} [[Austria|Austrya]] |Daniela Rockenschaub<ref>{{Cite web |date=26 Marso 2001 |title=Oberösterreich-Doppel- sieg bei der Wahl der "Miss Austria 2001" |trans-title=Upper Austria double victory in the election of "Miss Austria 2001" |url=https://www.derstandard.at/story/522726/oberoesterreich-doppel--sieg-bei-der-wahl-der-miss-austria-2001 |access-date=8 Marso 2024 |website=Der Standard |language=de-AT}}</ref> |23 |Wels |- |{{flagicon|NZL}} [[New Zealand|Bagong Silandiya]] |Amie Hewitt |18 |Lungsod ng Manukau |- |'''{{Flagicon|BAN}}''' [[Bangladesh|Bangglades]] |Tabassum Ferdous Shaon<ref>{{Cite news |date=26 Oktubre 2001 |title=Beauty contest |language=en |work=The Independent |url=http://www.highbeam.com/doc/1P1-47773985.html |url-status=dead |access-date=8 Marso 2024 |archive-url=https://web.archive.org/web/20121025065306/http://www.highbeam.com/doc/1P1-47773985.html |archive-date=25 Oktubre 2012}}</ref> |18 |[[Dhaka]] |- |{{Flagicon|BAR}} [[Barbados]] |Stephanie Chase<ref name=":4">{{Cite news |date=19 Setyembre 2016 |title=A quick recap of Barbados' track record at international beauty pageants |language=en |work=Loop News |url=https://barbados.loopnews.com/content/quick-recap-barbados-track-record-international-beauty-pageants |access-date=8 Marso 2024}}</ref> |22 |[[Bridgetown]] |- |{{flagicon|BEL}} [[Belhika]] |Dina Tersago<ref>{{Cite web |date=14 Enero 2021 |title=Van 'mooiste meisje' tot gewilde presentatrice: 20 jaar geleden werd Dina Tersago tot Miss België gekroond |trans-title=From 'most beautiful girl' to popular presenter: 20 years ago Dina Tersago was crowned Miss Belgium |url=https://myprivacy.dpgmedia.be/consent?siteKey=Uqxf9TXhjmaG4pbQ&callbackUrl=https%3A%2F%2Fwww.hln.be%2Fprivacy-gate%2Faccept-tcf2%3FredirectUri%3D%252Fshowbizz%252Fvan-mooiste-meisje-tot-gewilde-presentatrice-20-jaar-geleden-werd-dina-tersago-tot-miss-belgie-gekroond~a2b044d0%252F |access-date=8 Marso 2024 |website=Het Nieuwsblad |language=nl}}</ref> |22 |Puurs |- |{{flagicon|Venezuela|variant=1954}} [[Venezuela|Beneswela]] |Andreína Prieto<ref>{{Cite news |last= |first= |date=30 Hulyo 2001 |title=Miss Surgery |language=en-US |work=Wired |url=https://www.wired.com/2001/07/miss-surgery/ |access-date=18 Mayo 2025 |archive-url=https://web.archive.org/web/20250518051145/https://www.wired.com/2001/07/miss-surgery/ |archive-date=18 Mayo 2025 |issn=1059-1028}}</ref> |19 |Maracaibo |- |{{flagicon|BIH}} [[Bosnia at Herzegovina|Bosnya at Hersegobina]] |Ana Mirjana Račanović<ref>{{Cite web |date=6 Oktubre 2022 |title=Kako danas izgleda jedna od najljepših missica Bosne i Hercegovine |trans-title=What does one of the most beautiful Misses of Bosnia and Herzegovina look like today? |url=https://www.klix.ba/lifestyle/modailjepota/kako-danas-izgleda-jedna-od-najljepsih-missica-bosne-i-hercegovine/221006070 |access-date=8 Marso 2024 |website=Klix.ba |language=hr}}</ref> |18 |Bijeljina |- |{{flagicon|BOT}} [[Botswana]] |Masego Sebedi<ref>{{Cite web |last=Morewagae |first=Isaiah |date=17 Setyembre 2010 |title=Kgari in hot soup again! |url=https://www.mmegi.bw/news/kgari-in-hot-soup-again/news |access-date=8 Marso 2024 |website=Mmegi Online |language=en}}</ref> |22 |[[Gaborone]] |- |{{flagicon|BRA}} [[Brazil|Brasil]] |Joyce Aguiar<ref>{{Cite web |date=25 Hulyo 2024 |title=De faixa a coroa: Quinta negra eleita Miss SP, Milla Vieira vendia doces em barraca: 'Orgulho das minhas origens' |url=https://f5.folha.uol.com.br/colunistas/de-faixa-a-coroa/2024/07/quinta-negra-eleita-miss-sp-milla-vieira-vendia-doces-em-barraca-orgulho-das-minhas-origens.shtml |access-date=22 Agosto 2024 |website=Folha de S.Paulo |language=pt-BR}}</ref> |18 |Votuporanga |- |{{flagicon|BUL}} [[Bulgarya]] |Stanislava Karabelova |23 |[[Sofia]] |- |{{flagicon|BOL}} [[Bulibya]] |Claudia Ettmüller<ref>{{Cite web |date=4 Marso 2018 |title=Claudia Ettmüller, la miss que hoy se dedica a la cocina |trans-title=Claudia Ettmüller, the miss who is dedicated to cooking today |url=https://eldeber.com.bo/sociales/claudia-ettmuller-la-miss-que-hoy-se-dedica-a-la-cocina_118514 |access-date=8 Marso 2024 |website=El Deber |language=es-ES |archive-date=4 Oktubre 2023 |archive-url=https://web.archive.org/web/20231004070041/https://eldeber.com.bo/sociales/claudia-ettmuller-la-miss-que-hoy-se-dedica-a-la-cocina_118514 |url-status=dead }}</ref> |19 |[[Santa Cruz de la Sierra]] |- |{{flagicon|ECU}} [[Ecuador|Ekwador]] |Carla Lorena Revelo |19 |[[Quito]] |- |{{flagicon|SCO}} [[Scotland|Eskosya]] |Juliet-Jane Horne<ref>{{Cite web |last=Week |first=Marketing |date=14 Nobyembre 2002 |title=The world is her oyster, honestly |url=https://www.marketingweek.com/the-world-is-her-oyster-honestly/ |access-date=8 Marso 2024 |website=Marketing Week |language=en}}</ref> |18 |[[Aberdeen]] |- |'''{{Flagicon|SVK}}''' [[Slovakia|Eslobakya]] |Jana Ivanova<ref>{{Cite web |last= |first= |date=22 Abril 2002 |title=Novou Miss 2001sa stala Jana Ivanová z Nemšovej |trans-title=Jana Ivanová from Nemšová became the new Miss 2001 |url=https://domov.sme.sk/c/38358/novou-miss-2001sa-stala-jana-ivanova-z-nemsovej.html |access-date=8 Marso 2024 |website=SME |language=sk}}</ref> |19 |Trenčín |- |'''{{Flagicon|SLO}}''' [[Eslobenya]] |Rebeka Dremelj<ref>{{Cite web |date=30 Setyembre 2001 |title=Miss Slovenije 2001 |trans-title=Miss Slovenia 2001 |url=https://www.24ur.com/miss-slovenije-2001.html |access-date=8 Marso 2024 |website=24UR |language=sl}}</ref> |21 |Brežice |- |{{Flagicon|ESP}} [[Espanya]] |Macarena García<ref>{{Cite web |last=Gallardo |first=Francisco Andrés |date=27 Setyembre 2022 |title=Cuando Rusia alteró el destino de Miss España con una pregunta |trans-title=When Russia changed the destiny of Miss Spain with a question |url=https://www.diariodesevilla.es/television/Rusia-destino-Miss-Espana-pregunta-video_0_1724228750.html |access-date=22 Agosto 2024 |website=Diario de Sevilla |language=es}}</ref> |23 |[[Sevilla, Espanya|Sevilla]] |- |{{flagicon|USA}} [[Estados Unidos]] |Carrie Stroup<ref>{{Cite web |last=Phillips |first=Carey |date=16 Agosto 2001 |title=Stroup to compete in Miss World Pageant |url=http://www.thesylvaherald.com/news/article_c498c81c-9648-566c-9913-969f933913d7.html |access-date=8 Marso 2024 |website=The Sylva Herald |language=en}}</ref> |19 |[[Fort Lauderdale, Florida|Fort Lauderdale]] |- |{{Flagicon|EST}} [[Estonia|Estonya]] |Liina Helstein<ref>{{Cite news |last=Mõttus |first=Elo |date=12 Nobyembre 2001 |title=Liina Helstein pürib Miss Worldiks |language=Estonian |trans-title=Liina Helstein aspires to be Miss World |work=Õhtuleht |url=https://www.ohtuleht.ee/114114/liina-helstein-purib-miss-worldiks |url-status=dead |access-date=8 Marso 2024 |archive-url=https://web.archive.org/web/20190215050710/https://www.ohtuleht.ee/114114/liina-helstein-purib-miss-worldiks |archive-date=15 Pebrero 2019}}</ref> |23 |[[Tartu]] |- |{{flagicon|WAL}} [[Wales|Gales]] |Charlotte Faicheney<ref>{{Cite web |last= |date=26 Marso 2013 |orig-date=16 Nobyembre 2001 |title=Miss Wales takes on best of world |url=https://www.walesonline.co.uk/news/wales-news/miss-wales-takes-best-world-1969460 |access-date=22 Agosto 2024 |website=Wales Online |language=en}}</ref> |18 |Wrexham |- |'''{{Flagicon|GHA}}''' [[Ghana|Gana]] |Selasi Kwawu<ref>{{Cite web |date=1 Oktubre 2001 |title=Selasi is Miss Ghana |url=https://www.ghanaweb.com/GhanaHomePage/entertainment/Selasi-is-Miss-Ghana-18450 |access-date=8 Marso 2024 |website=GhanaWeb |language=en}}</ref> |20 |[[Accra]] |- |'''{{Flagicon|GRE}}''' [[Gresya]] |Valentini Daskaloudi<ref>{{Cite web |last= |first= |date=24 Disyembre 2012 |title=Δείτε πως είναι σήμερα και άβαφη η Μις Ελλάς του 2001 Βαλεντίνη Δασκαλούδη |trans-title=See what Miss Greece 2001 Valentini Daskaloudis looks like today and unpainted |url=https://www.gossip-tv.gr/g-fashion/models/story/236395/deite-pos-einai-simera-kai-avafi-i-mis-ellas-toy-2001-valentini-daskaloydi |access-date=22 Agosto 2024 |website=Gossip-tv |language=el}}</ref> |22 |[[Atenas]] |- |{{Flag|Guyana}} |Olive Gopaul<ref>{{Cite web |last=Alleyne |first=Oluatoyin |date=10 Enero 2009 |title=Olive Gopaul: Mixing beauty with business |url=https://www.stabroeknews.com/2009/01/10/the-scene/olive-gopaul-mixing-beauty-with-business/ |access-date=8 Marso 2024 |website=Stabroek News |language=en}}</ref> |22 |[[Georgetown]] |- |{{Flagicon|JAM}} [[Hamayka]] |Regina Beavers<ref>{{Cite web |date=21 Setyembre 2015 |title=Regina and Rasheed say 'I do' |url=https://jamaica-gleaner.com/article/flair/20150921/regina-and-rasheed-say-i-do |access-date=22 Agosto 2024 |website=The Gleaner |language=en}}</ref> |17 |[[Kingston, Jamaica|Kingston]] |- |{{Flagicon|JPN|1947}} [[Hapon]] |Yuka Humano |21 |[[Nagoya]] |- |{{Flag|Hawaii}} |Radasha Ho'ohuli<ref>{{Cite web |last=Chillingworth |first=Shaun |date=15 Disyembre 2009 |title=A Beautiful Hula |url=https://www.honolulumagazine.com/a-beautiful-hula/ |access-date=22 Agosto 2024 |website=Honolulu Magazine |language=en-US}}</ref> |21 |[[Honolulu]] |- |{{flagicon|GIB}} [[Gibraltar|Hibraltar]] |Luann Richardson |18 |Hibraltar |- |{{flagicon|NIR}} [[Hilagang Irlanda]] |Angela McCarthy<ref>{{Cite news |last=Bell |first=Jane |date=26 Nobyembre 2001 |title=Woman 2 woman - My Secret - I live for Two People |language=en-GB |work=Belfast Telegraph |url=https://www.belfasttelegraph.co.uk/news/woman-2-woman-my-secret-i-live-for-two-people/28364851.html |access-date=22 Agosto 2024 |issn=0307-1235}}</ref> |21 |[[Belfast]] |- |{{Flagicon|HKG}} [[Hong Kong]] |Pui Chi Chung<ref>{{Cite web |date=20 Marso 2024 |title=Miss World contestants Hong Kong's Gigi Chung Pui Chi and... |url=https://www.gettyimages.co.uk/detail/news-photo/miss-world-contestants-hong-kongs-gigi-chung-pui-chi-and-news-photo/2092450554 |access-date=17 Mayo 2025 |website=Getty Images |language=en-gb}}</ref> |19 |Hong Kong |- |{{flagicon|IND}} [[Indiya]] |Sara Corner<ref>{{Cite news |date=20 Nobyembre 2001 |title=Sarah failed to turn the corner |work=The Times of India |url=https://timesofindia.indiatimes.com/city/bengaluru/sarah-failed-to-turn-the-corner/articleshow/1443810675.cms |access-date=8 Marso 2024 |issn=0971-8257}}</ref> |21 |[[Karnataka]] |- |{{flagicon|ENG}} [[Inglatera]] |Sally Kettle<ref>{{Cite web |last=McGreevy |first=Hannah |date=25 Disyembre 2022 |title=James Martin's ex Miss England Sally Kettle wows in snaps decades on |url=https://www.express.co.uk/celebrity-news/1713392/James-Martin-ex-girlfriend-Miss-England-Sally-Kettle-instagram-saturday |access-date=8 Marso 2024 |website=Daily Express |language=en}}</ref> |21 |[[Leicester]] |- |{{flagicon|IRL}} [[Republika ng Irlanda|Irlanda]] |Catrina Supple<ref>{{Cite web |last=Riegel |first=Ralph |date=5 Setyembre 2001 |title=Fame runs in family for new Miss Ireland |url=https://www.independent.ie/irish-news/fame-runs-in-family-for-new-miss-ireland/26073226.html |access-date=8 Marso 2024 |website=Irish Independent |language=en}}</ref> |18 |Youghal |- |{{Flagicon|ISR}} [[Israel]] |Karen Shlimovitz<ref>{{Cite web |date=15 Nobyembre 2001 |title=Madiba is Miss World fav |url=https://www.news24.com/news24/madiba-is-miss-world-fav-20011115 |access-date=8 Marso 2024 |website=News24 |language=en-US}}</ref> |22 |[[Tel-Abib]] |- |{{Flagicon|ITA}} [[Italya]] |Paola D'Antonino<ref>{{Cite web |date=29 Setyembre 2001 |title=Miss Mondo: Siciliana candidata italiana a finali di Sun City |trans-title=Miss World: Sicilian Italian candidate for finals of Sun City |url=https://www.adnkronos.com/Archivio/AdnAgenzia/2001/09/29/Spettacolo/MISS-MONDO-SICILIANA-CANDIDATA-ITALIANA-A-FINALI-DI-SUN-CITY_121400.php |access-date=8 Marso 2024 |website=Adnkronos |language=it}}</ref> |19 |[[Mesina]] |- |{{flagicon|CAN}} [[Canada|Kanada]] |Tara Hall<ref>{{Cite news |date=25 Agosto 2001 |title='It's like inhabiting another world' |language=en-CA |work=The Globe and Mail |url=https://www.theglobeandmail.com/life/its-like-inhabiting-another-world/article25446179/ |access-date=8 Marso 2024}}</ref> |21 |[[Toronto]] |- |{{Flagicon|IVB}} [[Kapuluang Birheng Britaniko]] |Melinda McGlore |23 |Road Town |- |'''{{Flagicon|ISV}}''' [[US Virgin Islands|Kapuluang Birhen ng Estados Unidos]] |Cherrisse Woods<ref>{{Cite web |date=16 Abril 2001 |title=Cherrisse Woods is Carnival Queen 2001 |url=https://stthomassource.com/content/2001/04/16/cherrisse-woods-carnival-queen-2001/ |access-date=22 Agosto 2024 |website=St. Thomas Source |language=en}}</ref> |18 |Saint Thomas |- |{{flagicon|CAY}} [[Kapuluang Kayman]] |Shannon McLean |24 |George Town |- |'''{{Flagicon|KEN}}''' [[Kenya]] |Daniella Kimaru<ref>{{Cite web |last=Mukonyo |first=Rose |title=Dr Daniella Munene: From Miss Kenya, she stuck to pharmacy |url=https://www.standardmedia.co.ke/health/health-science/article/2001447803/dr-daniella-munene-from-miss-kenya-she-stuck-to-pharmacy |access-date=22 Agosto 2024 |website=The Standard |language=en}}</ref> |21 |[[Nairobi]] |- |{{flagicon|COL}} [[Colombia|Kolombya]] |Jeisyl Vélez<ref name=":2">{{Cite web |last= |first= |date=30 Agosto 2001 |title=Renunció Miss Mundo Colombia |trans-title=Miss World Colombia resigned |url=https://www.eltiempo.com/archivo/documento/MAM-472789 |archive-url=https://web.archive.org/web/20250124190943/https://www.eltiempo.com/archivo/documento/MAM-472789 |archive-date=24 Enero 2025 |access-date=22 Agosto 2024 |website=El Tiempo |language=es}}</ref> |20 |[[Caldas]] |- |{{flagicon|CRI}} [[Costa Rica|Kosta Rika]] |Piarella Peralta<ref>{{Cite web |date=16 Nobyembre 2001 |title=Piarella ya ganó |trans-title=Piarella has already won |url=https://www.nacion.com/archivo/piarella-ya-gano/F6LQTMNNVFGMVFSAE5PY6XZFUQ/story/ |access-date=22 Agosto 2024 |website=La Nación |language=es}}</ref> |20 |[[San José, Costa Rica|San José]] |- |'''{{Flagicon|CRO}}''' [[Croatia|Kroasya]] |Rajna Raguž<ref>{{Cite web |date=22 Nobyembre 2017 |title=Bivša Miss Hrvatske rodila sina |trans-title=The former Miss Croatia gave birth to a son |url=https://www.gloria.hr/gl/scena/zvjezdane-staze/bivsa-miss-hrvatske-rodila-sina-6769260 |access-date=8 Marso 2024 |website=Gloria.hr |language=hr-hr}}</ref> |17 |Drenovci |- |'''{{Flagicon|LAT}}''' [[Letonya]] |Dina Kalandorova<ref>{{Cite news |last=Tiļļa |first=Andris |date=21 Abril 2018 |title=30 gadi kopš skaistumkonkursā “Mis Rīga”. Latvijas šovbiznesa balvas, skandāli, izaicinājumi, etaloni |language=lv |trans-title=30 years since the beauty contest "Miss Riga". Latvian show business awards, scandals, challenges, benchmarks |website=Latvijas Avīze |url=https://www.la.lv/skaistums-uz-izkersanu |url-status=live |access-date=18 Mayo 2025 |archive-url=https://web.archive.org/web/20250401173245/https://www.la.lv/skaistums-uz-izkersanu |archive-date=1 Abril 2025}}</ref> |21 |Valmiera |- |'''{{Flagicon|LIB}}''' [[Libano]] |Christina Sawaya<ref>{{Cite web |date=8 Setyembre 2019 |title=From Beauty to Acting: Check Former Miss Lebanon Winners Turned to Actresses |url=https://www.albawaba.com/slideshow/beauty-acting-check-former-miss-lebanon-winners-turned-actresses-1307351 |access-date=18 Mayo 2025 |website=Al Bawaba |language=en}}</ref> |21 |Bourj Hammoud |- |{{flagicon|ISL}} [[Iceland|Lupangyelo]] |Kolbrún Helgadottir<ref>{{Cite web |last=Jónasdóttir |first=Marta María Winkel |date=19 Mayo 2011 |title=Kolbrún Pálína sér ekki eftir neinu |trans-title=Kolbrún Pálína has no regrets |url=https://www.mbl.is/smartland/stars/2011/05/19/kolbrun_palina_ser_ekki_eftir_neinu/ |access-date=8 Marso 2024 |website=Morgunblaðið |language=is}}</ref> |21 |[[Reikiavik|Reykjavík]] |- |'''{{Flagicon|Macedonia}}''' [[Hilagang Masedonya|Masedonya]] |Sandra Spasovska |21 |[[Skopje]] |- |{{flagicon|MDG}} [[Madagascar|Madagaskar]] |Tassiana Boba |18 |[[Antananarivo]] |- |{{flagicon|MWI}} [[Malawi]] |Elizabeth Pullu<ref name=":0">{{Cite news |last=Banda Jr. |first=Sam |last2=Lunda |first2=Patience |date=6 Nobyembre 2022 |title=Pushing Miss Malawi beauty pageant atop |language=en |work=The Daily Times |url=https://times.mw/pushing-miss-malawi-beauty-pageant-atop/ |access-date=8 Marso 2024 |archive-date=26 Marso 2023 |archive-url=https://web.archive.org/web/20230326173323/https://times.mw/pushing-miss-malawi-beauty-pageant-atop/ |url-status=dead }}</ref> |22 |Mzuzu |- |{{flagicon|MYS}} [[Malaysia]] |Sasha Tan |24 |[[Johor]] |- |{{flagicon|MLT}} [[Malta]] |Christine Camilleri |19 |[[Valeta|Valletta]] |- |{{flagicon|MEX}} [[Mehiko]] |Tatiana Rodríguez |20 |Campeche |- |{{flagicon|NAM}} [[Namibia|Namibya]] |Michelle Heitha<ref>{{Cite web |date=12 Abril 2007 |title=Beauty Pageant Launched |url=https://neweralive.na/posts/beauty-pageant-launched |access-date=18 Enero 2024 |website=New Era Live |language=en}}</ref> |25 |[[Windhoek]] |- |{{flagicon|NIC}} [[Nicaragua|Nikaragwa]] |Ligia Cristina Argüello<ref>{{Cite web |date=8 Mayo 2001 |title=Ligia Cristina brilla entre las mejores |url=https://www.laprensani.com/2001/05/08/nacionales/799706-ligia-cristina-brilla-entre-las-mejores |access-date=21 Marso 2023 |website=La Prensa |language=es}}</ref> |21 |[[Managua]] |- |'''{{flagicon|NGA}} [[Nigeria|Niherya]]''' |'''Agbani Darego<ref>{{Cite web |last=Anaja |first=Hauwa Abubakar |date=16 Nobyembre 2021 |title=Agbani Darego celebrates 20th Anniversary of Miss World Victory |url=https://von.gov.ng/agbani-darego-marks-20th-anniversary-of-her-miss-world-victory/ |access-date=15 Enero 2024 |website=Voice of Nigeria |language=en-US |archive-date=14 Enero 2024 |archive-url=https://web.archive.org/web/20240114213720/https://von.gov.ng/agbani-darego-marks-20th-anniversary-of-her-miss-world-victory/ |url-status=dead }}</ref>''' |18 |[[Lagos]] |- |{{Flagicon|NOR}} [[Noruwega]] |Malin Johansen<ref>{{Cite web |date=17 Oktubre 2001 |title=Malins missekjole ferdig |trans-title=Malin's prom dress finished |url=https://www.nordlys.no/1-79-570488 |access-date=8 Marso 2024 |website=Nordlys |language=Norwegian}}</ref> |22 |Troms |- |{{flagicon|Netherlands}} [[Netherlands|Olanda]] |Irena Pantelic<ref>{{Cite web |date=16 Oktubre 2001 |title=Irena de mooiste |trans-title=Irena the most beautiful |url=http://krant.telegraaf.nl/krant/archief/20011016/teksten/bin.miss.zuid.mooiste.land.html |url-status=dead |archive-url=https://web.archive.org/web/20011121000835/http://krant.telegraaf.nl/krant/archief/20011016/teksten/bin.miss.zuid.mooiste.land.html |archive-date=21 Nobyembre 2001 |access-date=8 Marso 2024 |website=De Telegraaf |language=nl}}</ref> |22 |[[Rotterdam]] |- |{{Flagicon|PAN}} [[Panama]] |Lourdes Gonzalez<ref>{{Cite web |date=9 Abril 2014 |title=Hoy coronan a la miss Panamá Mundo 2014 |trans-title=Miss Panama World 2014 is crowned today |url=https://portal.critica.com.pa/archivo/11172001/portada_pix.html |access-date=18 Mayo 2025 |website=Critica |language=es}}</ref> |20 |[[Lungsod ng Panama]] |- |{{flagicon|PER}} [[Peru]] |Viviana Rivasplata<ref>{{Cite web |last= |first= |date=16 Marso 2023 |title=Viviana Rivasplata se pronuncia sobre resultados ‘Miss Perú: la pre’ |url=https://peru21.pe/espectaculos/viviana-rivasplata-se-pronuncia-sobre-resultados-miss-peru-la-pre-rmmn-noticia/ |access-date=21 Marso 2023 |website=Peru21 |language=es}}</ref> |24 |Lambayeque |- |{{flagicon|PHI}} [[Pilipinas]] |Gilrhea Quinzon<ref name=":02">{{Cite web |last=Lo |first=Ricky |date=24 Setyembre 2001 |title=Who will bring home the crown? |url=https://www.philstar.com/entertainment/2001/09/24/134577/who-will-bring-home-crown |access-date=8 Marso 2024 |website=[[Philippine Star]] |language=en-US}}</ref> |19 |[[San Fernando, La Union|San Fernando]] |- |{{flagicon|FIN}} [[Pinlandiya]] |Jenni Dahlman<ref>{{Cite web |date=24 Oktubre 2000 |title=Jenni Dahlman: Minä en Suvin missikruunua huoli |trans-title=Jenni Dahlman: I don't care about Suvi's miss crown |url=https://www.is.fi/viihde/art-2000000068042.html |access-date=8 Marso 2024 |website=Ilta-Sanomat |language=fi}}</ref> |21 |Turku |- |{{flagicon|POL}} [[Polonya]] |Joanna Drozdowska<ref>{{Cite web |last=Sawicka |first=Magdalena |date=30 Hunyo 2020 |title=Miss Polonia 2001 została mamą. Pochwaliła się mężem i słodką córeczką |trans-title=Miss Polonia 2001 became a mother. She boasted about her husband and sweet daughter |url=https://teleshow.wp.pl/miss-polonia-2001-zostala-mama-joanna-drozdowska-pochwalila-sie-mezem-i-corka-6527077596187168a |access-date=17 Enero 2024 |website=Teleshow |language=pl}}</ref> |22 |[[Szczecin]] |- |{{flagicon|PUR}} [[Puerto Rico|Porto Riko]] |Bárbara Serrano<ref>{{Cite web |last=Correa Henry |first=Pedro |date=1 Abril 2025 |title=Bárbara Serrano: “Yo quiero que Miss Mundo de Puerto Rico deje un legado” |url=https://www.primerahora.com/entretenimiento/reinas-belleza/notas/barbara-serrano-yo-quiero-que-miss-mundo-de-puerto-rico-deje-un-legado/ |access-date=17 Mayo 2025 |website=Primera Hora |language=es}}</ref> |23 |Vieques |- |{{flagicon|POR}} [[Portugal]] |Claudia Jesus López |18 |[[Lisboa|Lisbon]] |- |{{flagicon|FRA}} [[Pransiya]] |Emmanuelle Chossat<ref>{{Cite web |date=16 Hulyo 2021 |title=Jura. Une Miss Jura dans Maison à Vendre avec Stéphane Plaza |trans-title=A Miss Jura in House for Sale with Stéphane Plaza |url=https://www.leprogres.fr/culture-loisirs/2021/07/16/une-miss-jura-dans-maison-a-vendre-avec-stephane-plaza |access-date=8 Marso 2024 |website=Le Progrès |language=fr}}</ref> |22 |[[Bourg-en-Bresse]] |- |{{flagicon|DOM}} [[Republikang Dominikano]] |Jeimy Castillo<ref>{{Cite web |last=Vicioso |first=Dolores |date=8 Abril 2001 |title=Dominican beauty queens chosen |url=https://dr1.com/news/2001/04/09/dominican-beauty-queens-chosen/ |access-date=8 Marso 2024 |website=DR1.com |language=en-US}}</ref> |23 |[[Santo Domingo, Republikang Dominikano|Santo Domingo]] |- |'''{{Flagicon|CZE}}''' [[Republikang Tseko]] |Andrea Fišerova<ref>{{Cite web |date=5 Mayo 2016 |title=Objevili jsme holku, která o sobě tvrdí, že je Miss. Víte, kdo je Andrea Fišerová? |trans-title=We discovered a girl who claims to be Miss. Do you know who Andrea Fišerová is? |url=https://www.extra.cz/objevili-jsme-holku-ktera-o-sobe-tvrdi-ze-je-miss-vite-kdo-je-andrea-fiserova |access-date=8 Marso 2024 |website=Extra.cz |language=cs |archive-date=27 Marso 2023 |archive-url=https://web.archive.org/web/20230327013132/https://www.extra.cz/objevili-jsme-holku-ktera-o-sobe-tvrdi-ze-je-miss-vite-kdo-je-andrea-fiserova |url-status=dead }}</ref> |19 |[[Litoměřice]] |- |'''{{Flagicon|ROM}}''' [[Romania|Rumanya]] |Vanda Petre<ref>{{Cite web |last=Voicu |first=Andreea |date=5 Pebrero 2020 |title=Poze inedite! Cum arătau primele Miss România! Mărioara a fost prima câștigătoare a concursului, în 1928 |trans-title=Unpublished photos! What the first Miss Romania looked like! Mărioara was the first winner of the contest, in 1928 |url=https://ciao.ro/cum-aratau-primele-miss-romania-marioara-a-fost-prima-castigatoare-a-concursului-in-1928/ |access-date=17 Mayo 2025 |website=Ciao.ro |language=ro}}</ref> |18 |[[Bukarest|Bucharest]] |- |'''{{Flagicon|RUS}}''' [[Rusya]] |Irina Kovalenko<ref>{{Cite web |date=15 Abril 2017 |title=Жизнь после "Мисс мира": что стало с конкурсантками от СССР и России |trans-title=Life after Miss World: what happened to the contestants from the USSR and Russia |url=https://ria.ru/20170415/1492077450.html |access-date=18 Mayo 2025 |website=RIA Novosti |language=ru}}</ref> |17 |[[Murmansk]] |- |'''{{Flagicon|ZIM}}''' [[Zimbabwe|Simbabwe]] |Nokhuthula Mpuli<ref>{{Cite web |last= |first= |date=5 Setyembre 2012 |title=The most beautiful Miss Zimbabwes since 1980 |url=https://nehandaradio.com/2012/09/05/the-most-beautiful-miss-zimbabwes-since-1980/ |access-date=17 Mayo 2025 |website=Nehanda Radio |language=en-US}}</ref> |18 |[[Harare]] |- |'''{{Flagicon|SIN}}''' [[Singapore|Singapura]] |Angelina Johnson<ref>{{Cite web |date=20 Marso 2024 |orig-date=30 Oktubre 2001 |title=Miss World contestants Singapore Angelina Johnson and China Li Bing... |url=https://www.gettyimages.com/detail/news-photo/miss-world-contestants-singapore-angelina-johnson-and-china-news-photo/2092450480 |access-date=18 Mayo 2025 |website=Getty Images |language=en-us}}</ref> |20 |Singapura |- |{{Flagicon|SXM}} [[Sint Maarten]] |Genesis Romney |18 |Philipsburg |- |{{flagicon|SWE}} [[Suwesya]] |Camilla Bäck<ref>{{Cite web |date=17 Marso 2001 |title=Fröken Dalarna blev hela Sveriges miss |trans-title=Miss Dalarna became Miss Sweden |url=https://www.sydsvenskan.se/artikel/froken-dalarna-blev-hela-sveriges-miss/#:~:text=18-%C3%A5riga%20Malin%20f%C3%A5r%20nu,en%20av%20tre%20segertippade%20sydsvenskor. |access-date=17 Mayo 2025 |website=Sydsvenskan |language=sv}}</ref> |22 |Gothenburg |- |{{flagicon|SUI}} [[Suwisa]] |Mascha Santschi<ref>{{Cite web |date=15 Hulyo 2010 |title=Vize-Miss-Schweiz Mascha Santschi wird Info-Beauftragte der Luzerner Gerichte |trans-title=Vice-Miss Switzerland Mascha Santschi becomes information officer for the Lucerne courts |url=https://www.aargauerzeitung.ch/zentralschweiz/luzern/mascha-santschi-vize-miss-schweiz-wird-info-beauftragte-ld.23544 |access-date=17 Mayo 2025 |website=Aargauer Zeitung |language=de}}</ref> |21 |[[Bern]] |- |{{Flagicon|PYF|state}} [[French Polynesia|Tahiti]] |Ravanui Terriitaumihau<ref>{{Cite web |last=Barrais |first=Delphine |title=Ravanui Teriitaumihau, Miss Tahiti 2001 |url=https://www.tahiti-infos.com/Ravanui-Teriitaumihau-Miss-Tahiti-2001_a201079.html |access-date=17 Mayo 2025 |website=Tahiti Infos |language=fr}}</ref> |19 |Papeete |- |{{Flagicon|TAN}} [[Tanzania|Tansaniya]] |Happiness Magese<ref>{{Cite web |last=Cox-Henry |first=Joanie |date=11 Abril 2018 |title=Former Miss Tanzania Millen Magese: Endo Sent Me To The Hospital 'Every Month' |url=https://www.endofound.org/former-miss-tanzania-millen-magese-endo-sent-me-to-the-hospital-every-month |access-date=17 Mayo 2025 |website=Endometriosis Foundation of America |language=en}}</ref> |22 |[[Dar es Salaam]] |- |{{flagicon|THA}} [[Thailand|Taylandiya]] |Lada Engchawadechasilp<ref>{{Cite web |date=20 Marso 2024 |orig-date=1 Nobyembre 2001 |title=Miss World contestants Lebanon Christina Sawaya and Thailand Lada... |url=https://www.gettyimages.com/detail/news-photo/miss-world-contestants-lebanon-christina-sawaya-and-news-photo/2092450659 |access-date=17 Mayo 2025 |website=Getty Images |language=en-us}}</ref> |21 |Songkhla |- |'''{{Flagicon|RSA}}''' [[Timog Aprika]] |Jo-Ann Strauss<ref>{{Cite web |last=Malatsi |first=Lethabo |date=5 Hunyo 2023 |title=Jo-Ann Strauss on being selected to host Miss Supranational 2023 - 'I am extremely excited' |url=https://www.snl24.com/truelove/celebrity/jo-ann-strauss-on-being-selected-to-host-miss-supranational-2023-i-am-extremely-excited-20230605 |access-date=16 Enero 2024 |website=TrueLove |language=en-US}}</ref> |20 |[[Lungsod ng Cabo|Cape Town]] |- |{{flagicon|KOR}} [[Timog Korea]] |Hyun-jin Seo<ref>{{Cite web |last=Kim |first=Seunghye |date=3 Pebrero 2025 |title=Announcer-turned-TV broadcaster Seo Hyun-jin caught the eye with his stylish travel fashion. |url=https://www.mk.co.kr/en/entertain/11230619 |access-date=17 Mayo 2025 |website=Maeil Kyungjae |language=en}}</ref> |21 |[[Daegu]] |- |{{flagicon|TTO}} [[Trinidad at Tobago]] |Sacha St. Hill<ref>{{Cite web |date=11 Marso 2024 |orig-date=26 Oktubre 2001 |title=Two Miss world contestants Ana Racanovic of Bosnia and Herzegovina and Sacha St Hill of Trinidad and Tobago flash a thumb-up |url=https://www.gettyimages.com/detail/news-photo/two-miss-world-contestants-ana-racanovic-of-bosnia-and-news-photo/2068293734 |access-date=17 Mayo 2025 |website=Getty Images |language=en-us}}</ref> |22 |[[Puerto Espanya|Port of Spain]] |- |{{flagicon|CHL}} [[Chile|Tsile]] |Christianne Balmelli<ref>{{Cite web |date=16 Nobyembre 2001 |title=Miss Mundo 2001: favoritismo de chilena no convenció al jurado |trans-title=Miss World 2001: Chilean favoritism did not convince the jury |url=https://cooperativa.cl/noticias/cultura/miss-mundo-2001-favoritismo-de-chilena-no-convencio-al-jurado/2001-11-16/185400.html |access-date=8 Marso 2024 |website=Radio Cooperativa |language=es}}</ref> |22 |Temuco |- |{{flagicon|CHN}} [[Tsina]] |Bing Li<ref name=":1" /> |18 |[[Sanya]] |- |'''{{flagicon|CYP|1960}}''' [[Tsipre]] |Christiana Aristotelous<ref>{{Cite web |last=Agapiou |first=Gina |date=12 Disyembre 2024 |title=Police probe ex-footballer Malekkos’ sexist remarks |url=https://cyprus-mail.com/2024/12/12/police-probe-ex-footballer-malekkos-sexist-remarks |access-date=18 Mayo 2025 |website=Cyprus Mail |language=en}}</ref> |18 |[[Nikosya|Nicosia]] |- |{{Flagicon|TUR}} [[Turkya|Turkiya]] |Tuğçe Kazaz<ref>{{Cite news |last=Üyesi |first=Onedio |date=13 February 2019 |title=Hepsi Zirveye Çıktı Ama Orada Kalamadı: Türkiye'nin Son 25 Yıldaki Türkiye Güzelleri Şimdi Ne Yapıyor? |language=Turkish |trans-title=They All Reached the Top But Couldn't Stay There: What Are Türkiye's Beauties of the Last 25 Years Doing Now? |website=Onedio |url=https://onedio.com/haber/hepsi-zirveye-cikti-ancak-hepsi-orada-kalamadi-turkiye-nin-son-25-yildaki-turkiye-guzelleri-simdi-ne-yapiyor-860708 |url-status=live |access-date=25 April 2025 |archive-url=https://web.archive.org/web/20240724212547/https://onedio.com/haber/hepsi-zirveye-cikti-ancak-hepsi-orada-kalamadi-turkiye-nin-son-25-yildaki-turkiye-guzelleri-simdi-ne-yapiyor-860708 |archive-date=24 July 2024}}</ref> |19 |Edremit |- |{{Flag|Uganda}} |Victoria Nabunya<ref>{{Cite web |date=16 Disyembre 2021 |title=Miss World finale: A celebration of Uganda's beauty queens through the years |url=https://www.bukedde.co.ug/entertainment/NV_122438/miss-world-finale-a-celebration-of-ugandas-be |archive-url=https://web.archive.org/web/20250121174049/https://www.bukedde.co.ug/entertainment/NV_122438/miss-world-finale-a-celebration-of-ugandas-be |archive-date=21 Enero 2025 |access-date=18 Mayo 2025 |website=Bukedde |language=en}}</ref> |20 |[[Kampala]] |- |{{Flagicon|UKR}} [[Ukranya]] |Oleksandra Nikolayenko<ref>{{Cite web |last=Nemtsova |first=Anna |date=9 Abril 2017 |title=Made Desperate by War, Odessa's Women Look to Model's Cinderella Story |url=https://www.thedailybeast.com/driven-desperate-by-war-odessas-women-look-to-models-cinderella-story/ |access-date=18 Mayo 2025 |website=The Daily Beast |language=en}}</ref> |20 |[[Odessa|Odesa]] |- |{{flagicon|HUN}} [[Hungary|Unggarya]] |Zsoka Kapocs<ref>{{Cite web |date=5 Setyembre 2020 |title=Eltelt 20 év! Ennyit változott az egykori Szépségkirálynő, Kapócs Zsóka |trans-title=It's been 20 years! That's how much the former beauty queen Zsóka Kapócs has changed |url=https://nlc.hu/sztarok/20200905/kapocs-zsoka-akkor-es-most-fotok/ |access-date=8 Marso 2024 |website=NLC |language=hu}}</ref> |22 |[[Budapest]] |- |'''{{flagicon|URU}}''' [[Uruguay|Urugway]] |María Abasolo Cugnetti |22 |[[Montevideo]] |- |{{Flag|FR Yugoslavia|name=Yugoslavia}} |Tijana Stajšić<ref>{{Cite web |last=Ilić |first=Tamara |date=29 Hunyo 2024 |title=Tijana je 2001. bila Mis Jugoslavije, a OVAKO IZGLEDA posle 23 godine: Nikada nećete pogoditi čime se DANAS BAVI |trans-title=Tijana was Miss Yugoslavia in 2001, and THIS IS WHAT SHE LOOKS LIKE 23 years later: You'll never guess what she does TODAY |url=https://zena.blic.rs/lepota/tijana-je-2001-bila-mis-jugoslavije-a-ovako-izgleda-danas/tjmvtyz |access-date=18 Mayo 2025 |website=Zena |language=sr}}</ref> |17 |[[Belgrado|Belgrade]] |} == Mga tala == <references group="lower-alpha" responsive="1"></references> == Mga sanggunian == {{Reflist}} == Panlabas na kawing == * {{official website|http://www.missworld.com}} {{Miss World}} [[Kategorya:Miss World]] dl84skwrc33bx0amvvp1y04gth0o1ke 2165207 2165206 2025-06-16T18:52:36Z Allyriana000 119761 2165207 wikitext text/x-wiki {{Infobox beauty pageant|photo=Agbani Darego Miss World 2001.jpg|caption=[[Agbani Darego]]|date=16 Nobyembre 2001|venue=Super Bowl, Sun City Entertainment Centre, Sun City, [[Timog Aprika]]|winner='''[[Agbani Darego]]'''|represented={{flagu|Niherya}}|broadcaster={{Hlist|E!|ITV2|SABC 3}}|presenters={{Hlist|Jerry Springer|Claire Elizabeth Smith}}|acts={{Hlist|Umoja}}|placements=10|entrants=93|debuts={{Hlist|Malawi}}|withdraws={{Hlist|Bahamas|Biyelorusya|Curaçao|Dinamarka|Guwatemala|Honduras|Kasakistan|Litwanya|Moldabya|Nepal|Paragway|Sri Lanka|Taywan}}|returns={{Hlist|Antigua at Barbuda|Tsina|Guyana|Hawaii|Letonya|Masedonya|Nikaragwa|Sint Maarten|Taylandiya|Uganda}}|before=[[Miss World 2000|2000]]|next=[[Miss World 2002|2002]]}} Ang '''Miss World 2001''' ang ika-51 edisyon ng [[Miss World]] pageant, na ginanap sa Super Bowl ng Sun City Entertainment Center sa Sun City, Timog Aprika noong 16 Nobyembre 2001.<ref>{{Cite news |last=Deans |first=Jason |date=24 Oktubre 2001 |title=ITV to bring back Miss World |language=en-GB |work=The Guardian |url=https://www.theguardian.com/media/2001/oct/24/broadcasting3 |access-date=8 Marso 2024 |archive-url=https://web.archive.org/web/20250327185214/https://www.theguardian.com/media/2001/oct/24/broadcasting3 |archive-date=27 Marso 2025 |issn=0261-3077}}</ref><ref>{{Cite news |date=6 Nobyembre 2001 |title=Miss World live on IBC |language=en |pages=21 |work=Manila Standard |url=https://books.google.com.ph/books?id=ZpxOAAAAIBAJ&lpg=PA21&dq=%22Miss%20World%22&pg=PA21#v=onepage&q=%22Miss%20World%22&f=false |access-date=18 Mayo 2025 |via=Google Books}}</ref> Pagkatapos ng kompetisyon, kinoronahan ni Priyanka Chopra ng Indiya si Agbani Darego ng Niherya bilang Miss World 2001.<ref>{{Cite news |date=19 Nobyembre 2001 |title=Miss World win boosts Nigeria |language=en-GB |publisher=[[BBC]] |url=http://news.bbc.co.uk/2/hi/africa/1661191.stm |access-date=8 Marso 2024 |archive-url=https://web.archive.org/web/20250327185214/http://news.bbc.co.uk/2/hi/africa/1661191.stm |archive-date=27 Marso 2025}}</ref><ref>{{Cite news |last=Kraft |first=Dina |date=18 Nobyembre 2001 |title=Miss Nigeria becomes first ever African Miss World |language=en |pages=4 |work=Daily Union |url=https://books.google.com.ph/books?id=weREAAAAIBAJ&lpg=PA4&dq=%22Miss%20World%22&pg=PA4#v=onepage&q=%22Miss%20World%22&f=false |access-date=18 Mayo 2025 |via=Google Books}}</ref> Ito ang unang beses na nanalo ang Niherya bilang Miss World.<ref>{{Cite news |date=18 Nobyembre 2001 |title=Nigerian student wins Miss World |language=en |pages=10 |work=Philippine Daily Inquirer |url=https://books.google.com.ph/books?id=BqhjAAAAIBAJ&lpg=PA10&dq=%22Miss%20World%22&pg=PA10#v=onepage&q=%22Miss%20World%22&f=false |access-date=18 Mayo 2025 |via=Google Books}}</ref><ref>{{Cite news |date=15 Nobyembre 2001 |title=Miss Nigeria becomes first Miss World to come from Africa |language=en |pages=36 |work=The Item |url=https://books.google.com.ph/books?id=GnUiAAAAIBAJ&lpg=PA36&dq=%22Miss%20World%22&pg=PA36#v=onepage&q=%22Miss%20World%22&f=false |access-date=18 Mayo 2025 |via=Google Books}}</ref><ref>{{Cite news |date=17 Nobyembre 2001 |title=Nigerian 1st black African to win Miss World title |language=en |pages=2 |work=Toledo Blade |url=https://books.google.com.ph/books?id=8ZJKAAAAIBAJ&lpg=PA2&dq=%22Miss%20World%22&pg=PA2#v=onepage&q=%22Miss%20World%22&f=false |access-date=18 Mayo 2025 |via=Google Books}}</ref> Nagtapos bilang first runner-up si Zizi Lee ng Aruba, habang nagtapos bilang second-runner-up si Juliet-Jane Horne ng Eskosya.<ref>{{Cite news |date=16 Nobyembre 2001 |title=Nigerian is crowned Miss World |language=en |pages=45 |work=The Vindicator |url=https://books.google.com.ph/books?id=TMNIAAAAIBAJ&lpg=PA45&dq=%22Miss%20World%22&pg=PA45#v=onepage&q=%22Miss%20World%22&f=false |access-date=18 Mayo 2025 |via=Google Books}}</ref><ref>{{Cite news |date=17 Nobyembre 2001 |title=Miss Nigeria makes history at Miss World |language=en |pages=8 |work=Sarasota Herald-Tribune |url=https://books.google.com.ph/books?id=rWNhAAAAIBAJ&lpg=PA8&dq=%22Miss%20World%22&pg=PA8#v=onepage&q=%22Miss%20World%22&f=false |access-date=18 Mayo 2025 |via=Google Books}}</ref><ref>{{Cite news |date=17 Nobyembre 2001 |title=Miss World pageant crowns first African |language=en |pages=12 |work=Lodi News-Sentinel |url=https://books.google.com.ph/books?id=bBQ0AAAAIBAJ&lpg=PA12&dq=%22Miss%20World%22&pg=PA12#v=onepage&q=%22Miss%20World%22&f=false |access-date=18 Mayo 2025 |via=Google Books}}</ref> Mga kandidata mula sa siyamnapu't-tatlong mga bansa at teritoryo ang lumahok sa kompetisyong ito. Pinangunahan nina Jerry Springer at Claire Elizabeth Smith ang kompetisyon. Nagtanghal ang grupong Umoja sa edisyong ito. == Kasaysayan == [[Talaksan:Sun_City_Casino,_Sun_City,_North_West,_South_Africa_(20530983455).jpg|thumb|250x250px|Sun City, ang lokasyon ng Miss World 2001]] === Lokasyon at petsa === Dapat sanang idaraos ang edisyong ito ng Miss World sa Londres, at ang ''pre-recorded swimwear segment'' ay gagawin sa Portugal. Gayunpaman, hindi nagpatuloy ang mga planong ito matapos hindi panumbalikin ng Channel 5 ang kontrata nito sa Miss World.<ref name=":3">{{Cite news |last=Deans |first=Jason |date=24 Oktubre 2001 |title=ITV to bring back Miss World |language=en-GB |work=[[The Guardian]] |url=https://www.theguardian.com/media/2001/oct/24/broadcasting3 |access-date=17 Mayo 2025 |archive-url=https://web.archive.org/web/20250327185214/https://www.theguardian.com/media/2001/oct/24/broadcasting3 |archive-date=27 Marso 2025 |issn=0261-3077}}</ref> Dahil dito, ang lokasyon ng kompetisyon ay napunta sa Durban, Timog Aprika, matapos pirmahan ng alkalde ng Durban na si Obed Mlaba ang kontrata upang idaos ang Miss World sa lungsod noong 9 Hulyo 2001. Sa Durban na rin ginawa ang ''pre-recorded swimwear segment'' ng mga kandidata. Gayunpaman, bagama't nakamtan na ng Durban ang mga karapatan na idaos ang kompetisyon, hindi natuloy ang mga planong idaos ang Miss World sa Durban, at nalipat ang lokasyon ng kompetisyon sa Sun City, Timog Aprika.<ref name=":3" /><ref>{{Cite news |date=16 Nobyembre 2001 |title=Kanshebbers Miss World in Sun City |language=nl |trans-title=Miss World Candidates in Sun City |pages=1 |work=Algemeen Dagblad |url=https://resolver.kb.nl/resolve?urn=KBPERS01:003194014:mpeg21:p00001 |access-date=18 Mayo 2025 |via=Delpher}}</ref> === Pagpili ng mga kandidata === Ang mga kandidata mula sa siyamnapu't-tatlong bansa at teritoryo ay napili upang lumahok sa kompetisyon. Tatlong kandidata ang nailuklok matapos ang pag-urong ng orihinal na kandidata. ==== Mga pagpalit ==== Pinalitan ni Jeisyl Amparo Velez si Miss Mundo Colombia 2001 Karol Inés de la Torre upang kumatawan sa Kolombya dahil sa mga paratang na siya ay kasal na.<ref name=":2" /> Pinalitan ni Miss Latvia 1999–2000 Dina Kalandārova si Miss Latvia 2001 Gunta Rudzīte bilang kinatawan ng Letonya sa edisyong ito dahil sa hindi isiniwalat na dahilan.<ref>{{Cite web |date=30 December 2000 |title="Mis Latvija 2000" - Gunta Rudzīte, "Misters Latvija 2000" - Ilmārs Lipskis . |trans-title="Miss Latvia 2000" - Gunta Rudzīte, "Mister Latvia 2000" - Ilmārs Lipskis. |url=https://www.tvnet.lv/6394173/mis-latvija-2000-gunta-rudzite-misters-latvija-2000-ilmars-lipskis |archive-url=https://web.archive.org/web/20250127003848/https://www.tvnet.lv/6394173/mis-latvija-2000-gunta-rudzite-misters-latvija-2000-ilmars-lipskis |archive-date=27 Enero 2025 |access-date=27 March 2023 |website=Latvijā |language=lv}}</ref> Pinalitan ng ''runner-up'' ng Miss České republiky 2001 na si Andrea Fišerova si Miss České republiky 2001 Diana Kobzanová matapos nitong lumitaw para sa isang pornograpikong [[magasin]].<ref>{{Cite web |date=23 Agosto 2005 |title=Former Miss - and one-off centrefold - wins her day in court |url=https://english.radio.cz/former-miss-and-one-centrefold-wins-her-day-court-8628481 |archive-url=https://web.archive.org/web/20241127081518/https://english.radio.cz/former-miss-and-one-centrefold-wins-her-day-court-8628481 |archive-date=27 Nobyembre 2024 |access-date=18 Mayo 2025 |website=Radio Prague International |language=en}}</ref><ref>{{Cite web |last= |first= |date=20 Hunyo 2006 |title=Kobzanová nemusí Zapletalovi platit za porno |trans-title=Kobzanova doesn't have to pay Zapletal for porn |url=https://www.idnes.cz/nastaveni-souhlasu?url=https%3a%2f%2fwww.idnes.cz%2fzpravy%2frevue%2fspolecnost%2fkobzanova-nemusi-zapletalovi-platit-za-porno.A060620_103811_lidicky_lf |archive-url=https://web.archive.org/web/20250518054505/https://www.idnes.cz/zpravy/revue/spolecnost/kobzanova-nemusi-zapletalovi-platit-za-porno.A060620_103811_lidicky_lf |archive-date=18 Mayo 2025 |access-date=18 Mayo 2025 |website=iDNES.cz |language=cs}}</ref> ==== Mga unang pagsali, pagbalik at pag-urong ==== Lumahok sa unang pagkakataon ang bansang Malawi, at bumalik sa edisyong ito ang mga bansang [[Hawaii]] na huling sumali noong [[Miss World 1959|1959]]; [[Antigua at Barbuda]] na huling sumali noong [[Miss World 1991|1991]]; [[Tsina]] na huling sumali noong [[Miss World 1994|1994]]; [[Hilagang Masedonya|Masedonya]] na huling sumali noong [[Miss World 1996|1996]]; [[Uganda]] na huling sumali noong [[Miss World 1997|1997]]; [[Nicaragua|Nikaragwa]] na huling sumali noong [[Miss World 1998|1998]]; at [[Guyana]], [[Letonya]], [[Sint Maarten]], at [[Taylandiya]] na huling sumali noong [[Miss World 1999|1999]]. Hindi sumali si Kiara Sherman ng [[Bahamas]] dahil sa kakulangan sa pag-eensayo.<ref>{{cite web |last= |first= |title=No contestant for Miss World Pageant |url=http://www.bahamaslibraries.org/index.php?option=com_content&view=article&id=176:no-contestant-for-miss-world-pageant&Itemid=111 |archive-url=https://web.archive.org/web/20231031063238/http://www.bahamaslibraries.org/index.php?option=com_content&view=article&id=176:no-contestant-for-miss-world-pageant&Itemid=111 |archive-date=31 Oktubre 2023 |access-date=17 Mayo 2025 |website=The Nassau Guardian |via=National Library and Information Service}}</ref> Hindi sumali si Anna Stychinskaya ng [[Biyelorusya]] dahil hindi ito pasok sa ''age limit'' ng Miss World.<ref>{{Cite web |last=Minakova |first=Lyudmila |date= |title=Life after bright triumph: fates of Miss Belarus queens |url=https://www.sb.by/articles/life-after-bright-triumph-fates-of-miss-belarus-queens.html |archive-url=https://web.archive.org/web/20220524102019/https://www.sb.by/articles/life-after-bright-triumph-fates-of-miss-belarus-queens.html |archive-date=24 Mayo 2022 |access-date=17 Mayo 2025 |website=Belarus Today |language=ru-RU}}</ref> Hindi sumali sina Fatima St. Jago ng Curaçao at Maj Petersen ng Dinamarka dahil sa kakulangan sa kalangbahala. Kalaunan, lumahok si Petersen sa [[Miss World 2003]].<ref>{{cite web |last=Christensen |first=Bo |date=18 Oktubre 2003 |title=Mor sender Maj til Miss World |trans-title=Mom sends Maj to Miss World |url=https://www.bt.dk/content/item/629494 |archive-url=https://web.archive.org/web/20250124194830/https://www.bt.dk/underholdning/mor-sender-maj-til-miss-world |archive-date=24 Enero 2025 |access-date=17 Mayo 2025 |website=B.T. |language=da}}</ref> Hindi sumali sina Claudia Sarti Sturge ng Guwatemala at Gulmira Makhambetova ng Kasakistan dahil sa hindi isiniwalat na dahilan. Hindi sumali si Nadezhda Corcimari ng [[Moldabya]] dahil hindi rin ito pasok sa ''age limit'' ng Miss World. Kalaunan ay pinalitan siya ni Diana Spatarel bilang kinatawan ng Moldabya, ngunit hindi rin ito nagpatuloy dahil sa suliranin sa kaniyang visa. Hindi sumali ang mga bansang Honduras, Litwanya, Nepal, Paragway, Sri Laka, at Taywan sa edisyong ito matapos na mabigo ang kanilang mga organisasyong pambansa na magdaos ng kompetisyong pambansa o magtalaga ng kandidata. Hindi tumuloy sina Miss Egypt World 2001 Sally Shaheen at Miss Uzbekistan 2001 Olesya Loshkareva sa kompetisyon dahil sa kawalang-tatag ng [[Gitnang Silangan]] bunsod ng [[Setyembre 11|mga pag-atake ng mga terorista noong Setyembre 11]] sa New York. Hindi rin tumuloy si Miss Swaziland 2001 Glenda Mabuza dahil hindi makaabot sa isang kasunduan ang mga tagapag-ayos ng Miss Swaziland tungkol sa lisensya para sa Miss World.<ref>{{Cite web |last=Kunene |first=Baphelele |date=28 Pebrero 2011 |title=Glenda refuses to be part of miss Pigg's Peak rot |url=http://www.times.co.sz/entertainment/62169-glenda-refuses-to-be-part-of-miss-pigg-s-peak-rot.html |access-date=17 Mayo 2025 |website=Times of Swaziland |language=en}}</ref><ref>{{Cite news |last=Dlamini |first=Mxolisi |date=19 Oktubre 2023 |title=Remove govt from Miss Eswatini |language=en |work=Times of Eswatini |url=https://www.pressreader.com/eswatini/times-of-eswatini/20231019/282273850035946?srsltid=AfmBOoq-F3q9TkvUAmhTG2KoJvP5ZH9TWRD2MZFaL0wV7I0Tn_VQ-NHO |access-date=16 Mayo 2025 |archive-url=https://web.archive.org/web/20250516025736/https://www.pressreader.com/eswatini/times-of-eswatini/20231019/282273850035946?srsltid=AfmBOoq-F3q9TkvUAmhTG2KoJvP5ZH9TWRD2MZFaL0wV7I0Tn_VQ-NHO |archive-date=16 Mayo 2025 |via=PressReader}}</ref> == Mga resulta == === Mga pagkakalagay === {| class="wikitable sortable" style="font-size:95%;" !Pagkakalagay !Kandidata |- | '''Miss World 2001''' | * {{flagicon|NGR}} [[Nigeria|'''Niherya''']] – '''[[Agbani Darego]]'''<ref name="BBC">{{Cite news |date=17 Nobyembre 2001 |title=Scot is third in Miss World contest |language=en-GB |publisher=[[BBC]] |url=http://news.bbc.co.uk/2/hi/uk_news/scotland/1661647.stm |access-date=8 Marso 2024}}</ref> |- | 1st runner-up | * '''{{flagicon|ARU}}''' [[Aruba]] – Zizi Lee<ref name="BBC" /> |- | 2nd runner-up | * '''{{Flagicon|SCO}}''' [[Scotland|Eskosya]] – Juliet-Jane Horne<ref name="BBC" /> |- | Top 5 | * {{flagicon|NIC}} [[Nicaragua|Nikaragwa]] – Ligia Cristina Argüello<ref>{{Cite news |date=19 Oktubre 2017 |title=Ligia Argüello, la Miss Nicaragua que conquisto Sudáfrica |language=es |trans-title=Ligia Argüello, the Miss Nicaragua who conquered South Africa |work=Viva Nicaragua |url=https://www.vivanicaragua.com.ni/2017/10/19/espectaculos/mis-mundo-nicaragua-2017-se-va-con-solo-tres-maletas/ |access-date=8 Marso 2024}}</ref> * {{flagicon|CHN}} [[Tsina]] – Bing Li<ref name=":1">{{Cite web |date=4 Setyembre 2012 |title=A model to follow |url=https://www.chinadaily.com.cn/fashion/2012-09/04/content_15731254.htm |access-date=8 Marso 2024 |website=China Daily |language=en}}</ref> |- | Top 10 | * {{flagicon|SPA}} [[Espanya]] – Macarena Garcia * {{Flagicon|RUS}} [[Rusya]] – Irina Kovalenko * {{flagicon|ZAF}} [[South Africa|Timog Aprika]] – Jo-Ann Strauss * {{flagicon|UKR}} [[Ukraine|Ukranya]] – Oleksandra Nikolayenko * {{flagicon|SCG}} [[Yugoslavia]] – Tijana Stajšić<ref>{{Cite web |date=21 Pebrero 2024 |title=Prije 23 godine bila je najljepša žena Jugoslavije, a danas je prozivaju da je pretjerala s estetskim operacijama |trans-title=23 years ago she was the most beautiful woman in Yugoslavia, and today she is being called out for going too far with cosmetic surgery |url=https://www.jutarnji.hr/scena/strane-zvijezde/prije-23-godine-bila-je-najljepsa-zena-jugoslavije-a-danas-je-prozivaju-da-je-pretjerala-s-estetskim-operacijama-15430390 |access-date=17 Mayo 2025 |website=Jutarnji list |language=hr-hr}}</ref> |} === Mga ''Continental Queens of Beauty'' === {| class="wikitable sortable" style="font-size:95%;" !Kontinente !Kandidata |- |Aprika | * {{flagicon|NGR}} [[Nigeria|Niherya]] – Agbani Darego<ref>{{Cite web |last=Dayo |first=Bernard |date=18 Nobyembre 2001 |title=How Beauty Looks In Nigeria Today, 20 Years After Miss World |url=https://www.okayafrica.com/nigeria-agbani-darego-miss-world/ |access-date=18 Mayo 2025 |website=OkayAfrica |language=en}}</ref> |- |Asya | * {{flagicon|CHN}} [[Tsina]] – Bing Li |- |Europa | * '''{{Flagicon|SCO}}''' [[Scotland|Eskosya]] – Juliet-Jane Horne<ref>{{Cite web |date=27 Setyembre 2024 |title=Romy McCahill crowned Miss World Scotland 2017 |url=https://www.femina.in/beauty-pageants/miss-world/romy-mccahill-crowned-miss-world-scotland-2017/eventshow/60258550.cms |access-date=18 Mayo 2025 |website=Femina |language=en}}</ref> |- |Kaamerikahan | * {{flagicon|NIC}} [[Nicaragua|Nikaragwa]] – Ligia Cristina Argüello<ref>{{Cite web |last= |date=14 Disyembre 2023 |title=Una Miss Universo, 23 reinas y cuatro llamados al top: el legado de Karen Celebertti desde Miss Nicaragua |trans-title=One Miss Universe, 23 queens, and four nominations: Karen Celebertti's legacy from Miss Nicaragua |url=https://www.despacho505.com/entretenimiento/17755-una-miss-universo-23-reinas-y-cuatro-llamados-al-t/ |archive-url=https://web.archive.org/web/20250518053256/https://www.despacho505.com/entretenimiento/17755-una-miss-universo-23-reinas-y-cuatro-llamados-al-t/ |archive-date=18 Mayo 2025 |access-date=18 Mayo 2025 |website=Despacho505 |language=es}}</ref> |- |Karibe | * '''{{flagicon|ARU}}''' [[Aruba]] – Zizi Lee |} === Mga natatanging parangal === {| class="wikitable sortable" style="font-size:95%;" !Parangal !Nagwagi |- |Miss Photogenic | * {{flagicon|THA}} [[Thailand|Taylandiya]] – Lada Engchawadechasilp<ref>{{Cite web |date=19 Abril 2018 |title=เปิดภาพครอบครัว “ลดา เองชวเดชาศิลป์” นางงามที่คนไทยไม่เคยลืม |trans-title=Revealing the family photos of "Lada Engchawadetsasin", a beauty queen that Thai people will never forget. |url=https://www.sanook.com/news/6116782/ |access-date=18 Mayo 2025 |website=Sanook |language=th}}</ref> |- |Best in Talent | * {{Flagicon|BAR}} [[Barbados]] – Stephanie Chase<ref name=":4" /> |- |Best Gown | * {{flagicon|KOR}} [[Timog Korea]] – Hyun-jin Seo |- |Miss World Scholarship | * {{flagicon|CRI}} [[Costa Rica|Kosta Rika]] – Piarella Peralta |} == Kompetisyon == === Pormat ng kompetisyon === Sa unang pakakataon sa kasaysayan ng Miss World ay maaaring bumoto ang madla upang makapasok ang kanilang mga kandidata sa ''semi-finals''.<ref>{{Cite news |date=26 Nobyembre 2001 |title=Miss World: A celebration for Nigeria? |language=en-GB |work=[[BBC News]] |url=http://news.bbc.co.uk/2/hi/talking_point/debates/african_debates/1665239.stm |access-date=18 Mayo 2025}}</ref> Maaaring lumahok ang mga manonood sa pagboto sa programang ''U Decide'' na umere sa telebisyon isang linggo bagong ang pangwakas. Habang pinapakilala ang bawat kandidata, mayroong kodigo sa pagboto na lalabas, at ang kodigong iyon ang gagamitin para bumoto gamit ang telepono. Pagkatapos ng programa, iipunin ang lahat ng mga boto sa bawat bansa na siyang katumbas ng 50% ng puntos para sa ''swimwear segment''. Ang kalahati ng 50% ay ibibigay ng komite sa pagpili. Upang maging mabisa ang boto, tatlong magkakaibang kodigo ng tatlong kandidata ang kailangang ilagay sa boto. Sa pangwakas na kompetisyon, ipinarada ng lahat ng mga kandidata ang kanilang mga ''evening gown'' na gawa ng isang taga-disenyo sa kanilang bansa, kasabay ng kanilang ''pre-recorded swimwear segment'' na ginawa sa Timog Aprika. Pagkatapos nito, sampung ''semi-finalist'' ang napili para sa ''personal interview round'', at limang pinalista ang napili para sa ''question-and-answer round''. Pagkatapos nito ay inanunsyo ang dalawang runner-up at ang bagong Miss World. === Komite sa pagpili === * Ashok Amritraj – Indiyano-Amerikanong prodyuser ng pelikula * Elliot M. Cohen – Ingles-Israeling tagapaglathala ng musika * Ben de Lisi – Amerikanong taga-disenyo * Fiona Ellis – ''Recruiting director'' ng ''Models One'' * Jo Elvin – Patnugot ng ''Glamour Magazine'' * Bruce Forsyth – Ingles na tagapaglibang * Zindziswa Mandela – Pilantropo, anak ni [[Nelson Mandela]] * Julia Morley CBE – Tagapangulo at punong ehekutibo ng Miss World Organization * Terry O’Neill – Ingles na litratista == Mga kandidata == Siyamnapu't-tatlong kandidata ang lumahok para sa titulo. {| class="wikitable sortable" style="font-size:95%;" !Bansa/Teritoryo !Kandidata !Edad{{efn|Mga edad sa panahon ng kompetisyon|group=A|name=A}} !Bayan |- |{{flagicon|GER}} [[Alemanya]] |Adina Wilhelmi<ref>{{Cite news |date=3 Oktubre 2001 |title="Miss-Wahl": Schönheit aus dem Schwarzwald |language=de |trans-title=Beauty from the Black Forest |work=Der Spiegel |url=https://www.spiegel.de/panorama/miss-wahl-schoenheit-aus-dem-schwarzwald-a-160558.html |access-date=8 Marso 2024 |issn=2195-1349}}</ref> |21 |Wolfach |- |{{flagicon|ANG}} [[Angola|Anggola]] |Adalgisa Gonçalves<ref>{{Cite web |date=18 Disyembre 2000 |title=Angola: Hidianeth Wins Miss Angola 2001 Prize |url=https://allafrica.com/stories/200012180543.html |access-date=22 Agosto 2024 |website=Panafrican News Agency (Dakar) |language=en}}</ref> |21 |[[Luanda]] |- |{{flagicon|ATG}} [[Antigua at Barbuda]] |Janelle Williams<ref>{{Cite news |date=19 Nobyembre 2001 |title=What's Miss World got to do with war and peace? |language=en |pages=37 |work=Manila Standard |url=https://books.google.com.ph/books?id=-JkVAAAAIBAJ&lpg=PA37&dq=%22Miss%20World%22&pg=PA37#v=onepage&q=%22Miss%20World%22&f=false |access-date=18 Mayo 2025 |via=Google Books}}</ref> |23 |[[Saint John's]] |- |{{flagicon|ARG}} [[Arhentina]] |Virginia di Salvo |22 |[[Rosario, Arhentina|Rosario]] |- |'''{{flagicon|ARU}}''' [[Aruba]] |Zizi Lee<ref>{{Cite web |last=Van Peel |first=Valerie |last2=Lambrechts |first2=Dirk |date=11 Marso 2006 |title=Vlaming strikt Miss Aruba |trans-title=Fleming strictly Miss Aruba |url=https://www.nieuwsblad.be/cnt/gd1pd5mj |access-date=22 Abril 2023 |website=Het Nieuwsblad |language=nl-BE}}</ref> |19 |Oranjestad |- |{{Flagicon image|Flag of Australia (converted).svg}} [[Australia|Australya]] |Eva Milic<ref>{{Cite news |date=7 Enero 2020 |title=Channel 9 presenter Eva Milic lists Gold Coast home for $1m |language=en |work=[[The Courier Mail]] |url=https://www.news.com.au/finance/real-estate/brisbane-qld/channel-9-presenter-eva-milic-lists-gold-coast-home-for-1m/news-story/e5309488a2aeab8e05bd53b107bd4cf5 |access-date=8 Marso 2024 |via=News.com.au}}</ref> |23 |Gold Coast |- |{{Flagicon|AUT}} [[Austria|Austrya]] |Daniela Rockenschaub<ref>{{Cite web |date=26 Marso 2001 |title=Oberösterreich-Doppel- sieg bei der Wahl der "Miss Austria 2001" |trans-title=Upper Austria double victory in the election of "Miss Austria 2001" |url=https://www.derstandard.at/story/522726/oberoesterreich-doppel--sieg-bei-der-wahl-der-miss-austria-2001 |access-date=8 Marso 2024 |website=Der Standard |language=de-AT}}</ref> |23 |Wels |- |{{flagicon|NZL}} [[New Zealand|Bagong Silandiya]] |Amie Hewitt |18 |Lungsod ng Manukau |- |'''{{Flagicon|BAN}}''' [[Bangladesh|Bangglades]] |Tabassum Ferdous Shaon<ref>{{Cite news |date=26 Oktubre 2001 |title=Beauty contest |language=en |work=The Independent |url=http://www.highbeam.com/doc/1P1-47773985.html |url-status=dead |access-date=8 Marso 2024 |archive-url=https://web.archive.org/web/20121025065306/http://www.highbeam.com/doc/1P1-47773985.html |archive-date=25 Oktubre 2012}}</ref> |18 |[[Dhaka]] |- |{{Flagicon|BAR}} [[Barbados]] |Stephanie Chase<ref name=":4">{{Cite news |date=19 Setyembre 2016 |title=A quick recap of Barbados' track record at international beauty pageants |language=en |work=Loop News |url=https://barbados.loopnews.com/content/quick-recap-barbados-track-record-international-beauty-pageants |access-date=8 Marso 2024}}</ref> |22 |[[Bridgetown]] |- |{{flagicon|BEL}} [[Belhika]] |Dina Tersago<ref>{{Cite web |date=14 Enero 2021 |title=Van 'mooiste meisje' tot gewilde presentatrice: 20 jaar geleden werd Dina Tersago tot Miss België gekroond |trans-title=From 'most beautiful girl' to popular presenter: 20 years ago Dina Tersago was crowned Miss Belgium |url=https://myprivacy.dpgmedia.be/consent?siteKey=Uqxf9TXhjmaG4pbQ&callbackUrl=https%3A%2F%2Fwww.hln.be%2Fprivacy-gate%2Faccept-tcf2%3FredirectUri%3D%252Fshowbizz%252Fvan-mooiste-meisje-tot-gewilde-presentatrice-20-jaar-geleden-werd-dina-tersago-tot-miss-belgie-gekroond~a2b044d0%252F |access-date=8 Marso 2024 |website=Het Nieuwsblad |language=nl}}</ref> |22 |Puurs |- |{{flagicon|Venezuela|variant=1954}} [[Venezuela|Beneswela]] |Andreína Prieto<ref>{{Cite news |last= |first= |date=30 Hulyo 2001 |title=Miss Surgery |language=en-US |work=Wired |url=https://www.wired.com/2001/07/miss-surgery/ |access-date=18 Mayo 2025 |archive-url=https://web.archive.org/web/20250518051145/https://www.wired.com/2001/07/miss-surgery/ |archive-date=18 Mayo 2025 |issn=1059-1028}}</ref> |19 |Maracaibo |- |{{flagicon|BIH}} [[Bosnia at Herzegovina|Bosnya at Hersegobina]] |Ana Mirjana Račanović<ref>{{Cite web |date=6 Oktubre 2022 |title=Kako danas izgleda jedna od najljepših missica Bosne i Hercegovine |trans-title=What does one of the most beautiful Misses of Bosnia and Herzegovina look like today? |url=https://www.klix.ba/lifestyle/modailjepota/kako-danas-izgleda-jedna-od-najljepsih-missica-bosne-i-hercegovine/221006070 |access-date=8 Marso 2024 |website=Klix.ba |language=hr}}</ref> |18 |Bijeljina |- |{{flagicon|BOT}} [[Botswana]] |Masego Sebedi<ref>{{Cite web |last=Morewagae |first=Isaiah |date=17 Setyembre 2010 |title=Kgari in hot soup again! |url=https://www.mmegi.bw/news/kgari-in-hot-soup-again/news |access-date=8 Marso 2024 |website=Mmegi Online |language=en}}</ref> |22 |[[Gaborone]] |- |{{flagicon|BRA}} [[Brazil|Brasil]] |Joyce Aguiar<ref>{{Cite web |date=25 Hulyo 2024 |title=De faixa a coroa: Quinta negra eleita Miss SP, Milla Vieira vendia doces em barraca: 'Orgulho das minhas origens' |url=https://f5.folha.uol.com.br/colunistas/de-faixa-a-coroa/2024/07/quinta-negra-eleita-miss-sp-milla-vieira-vendia-doces-em-barraca-orgulho-das-minhas-origens.shtml |access-date=22 Agosto 2024 |website=Folha de S.Paulo |language=pt-BR}}</ref> |18 |Votuporanga |- |{{flagicon|BUL}} [[Bulgarya]] |Stanislava Karabelova |23 |[[Sofia]] |- |{{flagicon|BOL}} [[Bulibya]] |Claudia Ettmüller<ref>{{Cite web |date=4 Marso 2018 |title=Claudia Ettmüller, la miss que hoy se dedica a la cocina |trans-title=Claudia Ettmüller, the miss who is dedicated to cooking today |url=https://eldeber.com.bo/sociales/claudia-ettmuller-la-miss-que-hoy-se-dedica-a-la-cocina_118514 |access-date=8 Marso 2024 |website=El Deber |language=es-ES |archive-date=4 Oktubre 2023 |archive-url=https://web.archive.org/web/20231004070041/https://eldeber.com.bo/sociales/claudia-ettmuller-la-miss-que-hoy-se-dedica-a-la-cocina_118514 |url-status=dead }}</ref> |19 |[[Santa Cruz de la Sierra]] |- |{{flagicon|ECU}} [[Ecuador|Ekwador]] |Carla Lorena Revelo |19 |[[Quito]] |- |{{flagicon|SCO}} [[Scotland|Eskosya]] |Juliet-Jane Horne<ref>{{Cite web |last=Week |first=Marketing |date=14 Nobyembre 2002 |title=The world is her oyster, honestly |url=https://www.marketingweek.com/the-world-is-her-oyster-honestly/ |access-date=8 Marso 2024 |website=Marketing Week |language=en}}</ref> |18 |[[Aberdeen]] |- |'''{{Flagicon|SVK}}''' [[Slovakia|Eslobakya]] |Jana Ivanova<ref>{{Cite web |last= |first= |date=22 Abril 2002 |title=Novou Miss 2001sa stala Jana Ivanová z Nemšovej |trans-title=Jana Ivanová from Nemšová became the new Miss 2001 |url=https://domov.sme.sk/c/38358/novou-miss-2001sa-stala-jana-ivanova-z-nemsovej.html |access-date=8 Marso 2024 |website=SME |language=sk}}</ref> |19 |Trenčín |- |'''{{Flagicon|SLO}}''' [[Eslobenya]] |Rebeka Dremelj<ref>{{Cite web |date=30 Setyembre 2001 |title=Miss Slovenije 2001 |trans-title=Miss Slovenia 2001 |url=https://www.24ur.com/miss-slovenije-2001.html |access-date=8 Marso 2024 |website=24UR |language=sl}}</ref> |21 |Brežice |- |{{Flagicon|ESP}} [[Espanya]] |Macarena García<ref>{{Cite web |last=Gallardo |first=Francisco Andrés |date=27 Setyembre 2022 |title=Cuando Rusia alteró el destino de Miss España con una pregunta |trans-title=When Russia changed the destiny of Miss Spain with a question |url=https://www.diariodesevilla.es/television/Rusia-destino-Miss-Espana-pregunta-video_0_1724228750.html |access-date=22 Agosto 2024 |website=Diario de Sevilla |language=es}}</ref> |23 |[[Sevilla, Espanya|Sevilla]] |- |{{flagicon|USA}} [[Estados Unidos]] |Carrie Stroup<ref>{{Cite web |last=Phillips |first=Carey |date=16 Agosto 2001 |title=Stroup to compete in Miss World Pageant |url=http://www.thesylvaherald.com/news/article_c498c81c-9648-566c-9913-969f933913d7.html |access-date=8 Marso 2024 |website=The Sylva Herald |language=en}}</ref> |19 |[[Fort Lauderdale, Florida|Fort Lauderdale]] |- |{{Flagicon|EST}} [[Estonia|Estonya]] |Liina Helstein<ref>{{Cite news |last=Mõttus |first=Elo |date=12 Nobyembre 2001 |title=Liina Helstein pürib Miss Worldiks |language=Estonian |trans-title=Liina Helstein aspires to be Miss World |work=Õhtuleht |url=https://www.ohtuleht.ee/114114/liina-helstein-purib-miss-worldiks |url-status=dead |access-date=8 Marso 2024 |archive-url=https://web.archive.org/web/20190215050710/https://www.ohtuleht.ee/114114/liina-helstein-purib-miss-worldiks |archive-date=15 Pebrero 2019}}</ref> |23 |[[Tartu]] |- |{{flagicon|WAL}} [[Wales|Gales]] |Charlotte Faicheney<ref>{{Cite web |last= |date=26 Marso 2013 |orig-date=16 Nobyembre 2001 |title=Miss Wales takes on best of world |url=https://www.walesonline.co.uk/news/wales-news/miss-wales-takes-best-world-1969460 |access-date=22 Agosto 2024 |website=Wales Online |language=en}}</ref> |18 |Wrexham |- |'''{{Flagicon|GHA}}''' [[Ghana|Gana]] |Selasi Kwawu<ref>{{Cite web |date=1 Oktubre 2001 |title=Selasi is Miss Ghana |url=https://www.ghanaweb.com/GhanaHomePage/entertainment/Selasi-is-Miss-Ghana-18450 |access-date=8 Marso 2024 |website=GhanaWeb |language=en}}</ref> |20 |[[Accra]] |- |'''{{Flagicon|GRE}}''' [[Gresya]] |Valentini Daskaloudi<ref>{{Cite web |last= |first= |date=24 Disyembre 2012 |title=Δείτε πως είναι σήμερα και άβαφη η Μις Ελλάς του 2001 Βαλεντίνη Δασκαλούδη |trans-title=See what Miss Greece 2001 Valentini Daskaloudis looks like today and unpainted |url=https://www.gossip-tv.gr/g-fashion/models/story/236395/deite-pos-einai-simera-kai-avafi-i-mis-ellas-toy-2001-valentini-daskaloydi |access-date=22 Agosto 2024 |website=Gossip-tv |language=el}}</ref> |22 |[[Atenas]] |- |{{Flag|Guyana}} |Olive Gopaul<ref>{{Cite web |last=Alleyne |first=Oluatoyin |date=10 Enero 2009 |title=Olive Gopaul: Mixing beauty with business |url=https://www.stabroeknews.com/2009/01/10/the-scene/olive-gopaul-mixing-beauty-with-business/ |access-date=8 Marso 2024 |website=Stabroek News |language=en}}</ref> |22 |[[Georgetown]] |- |{{Flagicon|JAM}} [[Hamayka]] |Regina Beavers<ref>{{Cite web |date=21 Setyembre 2015 |title=Regina and Rasheed say 'I do' |url=https://jamaica-gleaner.com/article/flair/20150921/regina-and-rasheed-say-i-do |access-date=22 Agosto 2024 |website=The Gleaner |language=en}}</ref> |17 |[[Kingston, Jamaica|Kingston]] |- |{{Flagicon|JPN|1947}} [[Hapon]] |Yuka Humano |21 |[[Nagoya]] |- |{{Flag|Hawaii}} |Radasha Ho'ohuli<ref>{{Cite web |last=Chillingworth |first=Shaun |date=15 Disyembre 2009 |title=A Beautiful Hula |url=https://www.honolulumagazine.com/a-beautiful-hula/ |access-date=22 Agosto 2024 |website=Honolulu Magazine |language=en-US}}</ref> |21 |[[Honolulu]] |- |{{flagicon|GIB}} [[Gibraltar|Hibraltar]] |Luann Richardson |18 |Hibraltar |- |{{flagicon|NIR}} [[Hilagang Irlanda]] |Angela McCarthy<ref>{{Cite news |last=Bell |first=Jane |date=26 Nobyembre 2001 |title=Woman 2 woman - My Secret - I live for Two People |language=en-GB |work=Belfast Telegraph |url=https://www.belfasttelegraph.co.uk/news/woman-2-woman-my-secret-i-live-for-two-people/28364851.html |access-date=22 Agosto 2024 |issn=0307-1235}}</ref> |21 |[[Belfast]] |- |{{Flagicon|HKG}} [[Hong Kong]] |Pui Chi Chung<ref>{{Cite web |date=20 Marso 2024 |title=Miss World contestants Hong Kong's Gigi Chung Pui Chi and... |url=https://www.gettyimages.co.uk/detail/news-photo/miss-world-contestants-hong-kongs-gigi-chung-pui-chi-and-news-photo/2092450554 |access-date=17 Mayo 2025 |website=Getty Images |language=en-gb}}</ref> |19 |Hong Kong |- |{{flagicon|IND}} [[Indiya]] |Sara Corner<ref>{{Cite news |date=20 Nobyembre 2001 |title=Sarah failed to turn the corner |work=The Times of India |url=https://timesofindia.indiatimes.com/city/bengaluru/sarah-failed-to-turn-the-corner/articleshow/1443810675.cms |access-date=8 Marso 2024 |issn=0971-8257}}</ref> |21 |[[Karnataka]] |- |{{flagicon|ENG}} [[Inglatera]] |Sally Kettle<ref>{{Cite web |last=McGreevy |first=Hannah |date=25 Disyembre 2022 |title=James Martin's ex Miss England Sally Kettle wows in snaps decades on |url=https://www.express.co.uk/celebrity-news/1713392/James-Martin-ex-girlfriend-Miss-England-Sally-Kettle-instagram-saturday |access-date=8 Marso 2024 |website=Daily Express |language=en}}</ref> |21 |[[Leicester]] |- |{{flagicon|IRL}} [[Republika ng Irlanda|Irlanda]] |Catrina Supple<ref>{{Cite web |last=Riegel |first=Ralph |date=5 Setyembre 2001 |title=Fame runs in family for new Miss Ireland |url=https://www.independent.ie/irish-news/fame-runs-in-family-for-new-miss-ireland/26073226.html |access-date=8 Marso 2024 |website=Irish Independent |language=en}}</ref> |18 |Youghal |- |{{Flagicon|ISR}} [[Israel]] |Karen Shlimovitz<ref>{{Cite web |date=15 Nobyembre 2001 |title=Madiba is Miss World fav |url=https://www.news24.com/news24/madiba-is-miss-world-fav-20011115 |access-date=8 Marso 2024 |website=News24 |language=en-US}}</ref> |22 |[[Tel-Abib]] |- |{{Flagicon|ITA}} [[Italya]] |Paola D'Antonino<ref>{{Cite web |date=29 Setyembre 2001 |title=Miss Mondo: Siciliana candidata italiana a finali di Sun City |trans-title=Miss World: Sicilian Italian candidate for finals of Sun City |url=https://www.adnkronos.com/Archivio/AdnAgenzia/2001/09/29/Spettacolo/MISS-MONDO-SICILIANA-CANDIDATA-ITALIANA-A-FINALI-DI-SUN-CITY_121400.php |access-date=8 Marso 2024 |website=Adnkronos |language=it}}</ref> |19 |[[Mesina]] |- |{{flagicon|CAN}} [[Canada|Kanada]] |Tara Hall<ref>{{Cite news |date=25 Agosto 2001 |title='It's like inhabiting another world' |language=en-CA |work=The Globe and Mail |url=https://www.theglobeandmail.com/life/its-like-inhabiting-another-world/article25446179/ |access-date=8 Marso 2024}}</ref> |21 |[[Toronto]] |- |{{Flagicon|IVB}} [[Kapuluang Birheng Britaniko]] |Melinda McGlore |23 |Road Town |- |'''{{Flagicon|ISV}}''' [[US Virgin Islands|Kapuluang Birhen ng Estados Unidos]] |Cherrisse Woods<ref>{{Cite web |date=16 Abril 2001 |title=Cherrisse Woods is Carnival Queen 2001 |url=https://stthomassource.com/content/2001/04/16/cherrisse-woods-carnival-queen-2001/ |access-date=22 Agosto 2024 |website=St. Thomas Source |language=en}}</ref> |18 |Saint Thomas |- |{{flagicon|CAY}} [[Kapuluang Kayman]] |Shannon McLean |24 |George Town |- |'''{{Flagicon|KEN}}''' [[Kenya]] |Daniella Kimaru<ref>{{Cite web |last=Mukonyo |first=Rose |title=Dr Daniella Munene: From Miss Kenya, she stuck to pharmacy |url=https://www.standardmedia.co.ke/health/health-science/article/2001447803/dr-daniella-munene-from-miss-kenya-she-stuck-to-pharmacy |access-date=22 Agosto 2024 |website=The Standard |language=en}}</ref> |21 |[[Nairobi]] |- |{{flagicon|COL}} [[Colombia|Kolombya]] |Jeisyl Vélez<ref name=":2">{{Cite web |last= |first= |date=30 Agosto 2001 |title=Renunció Miss Mundo Colombia |trans-title=Miss World Colombia resigned |url=https://www.eltiempo.com/archivo/documento/MAM-472789 |archive-url=https://web.archive.org/web/20250124190943/https://www.eltiempo.com/archivo/documento/MAM-472789 |archive-date=24 Enero 2025 |access-date=22 Agosto 2024 |website=El Tiempo |language=es}}</ref> |20 |[[Caldas]] |- |{{flagicon|CRI}} [[Costa Rica|Kosta Rika]] |Piarella Peralta<ref>{{Cite web |date=16 Nobyembre 2001 |title=Piarella ya ganó |trans-title=Piarella has already won |url=https://www.nacion.com/archivo/piarella-ya-gano/F6LQTMNNVFGMVFSAE5PY6XZFUQ/story/ |access-date=22 Agosto 2024 |website=La Nación |language=es}}</ref> |20 |[[San José, Costa Rica|San José]] |- |'''{{Flagicon|CRO}}''' [[Croatia|Kroasya]] |Rajna Raguž<ref>{{Cite web |date=22 Nobyembre 2017 |title=Bivša Miss Hrvatske rodila sina |trans-title=The former Miss Croatia gave birth to a son |url=https://www.gloria.hr/gl/scena/zvjezdane-staze/bivsa-miss-hrvatske-rodila-sina-6769260 |access-date=8 Marso 2024 |website=Gloria.hr |language=hr-hr}}</ref> |17 |Drenovci |- |'''{{Flagicon|LAT}}''' [[Letonya]] |Dina Kalandorova<ref>{{Cite news |last=Tiļļa |first=Andris |date=21 Abril 2018 |title=30 gadi kopš skaistumkonkursā “Mis Rīga”. Latvijas šovbiznesa balvas, skandāli, izaicinājumi, etaloni |language=lv |trans-title=30 years since the beauty contest "Miss Riga". Latvian show business awards, scandals, challenges, benchmarks |website=Latvijas Avīze |url=https://www.la.lv/skaistums-uz-izkersanu |url-status=live |access-date=18 Mayo 2025 |archive-url=https://web.archive.org/web/20250401173245/https://www.la.lv/skaistums-uz-izkersanu |archive-date=1 Abril 2025}}</ref> |21 |Valmiera |- |'''{{Flagicon|LIB}}''' [[Libano]] |Christina Sawaya<ref>{{Cite web |date=8 Setyembre 2019 |title=From Beauty to Acting: Check Former Miss Lebanon Winners Turned to Actresses |url=https://www.albawaba.com/slideshow/beauty-acting-check-former-miss-lebanon-winners-turned-actresses-1307351 |access-date=18 Mayo 2025 |website=Al Bawaba |language=en}}</ref> |21 |Bourj Hammoud |- |{{flagicon|ISL}} [[Iceland|Lupangyelo]] |Kolbrún Helgadottir<ref>{{Cite web |last=Jónasdóttir |first=Marta María Winkel |date=19 Mayo 2011 |title=Kolbrún Pálína sér ekki eftir neinu |trans-title=Kolbrún Pálína has no regrets |url=https://www.mbl.is/smartland/stars/2011/05/19/kolbrun_palina_ser_ekki_eftir_neinu/ |access-date=8 Marso 2024 |website=Morgunblaðið |language=is}}</ref> |21 |[[Reikiavik|Reykjavík]] |- |'''{{Flagicon|Macedonia}}''' [[Hilagang Masedonya|Masedonya]] |Sandra Spasovska |21 |[[Skopje]] |- |{{flagicon|MDG}} [[Madagascar|Madagaskar]] |Tassiana Boba |18 |[[Antananarivo]] |- |{{flagicon|MWI}} [[Malawi]] |Elizabeth Pullu<ref name=":0">{{Cite news |last=Banda Jr. |first=Sam |last2=Lunda |first2=Patience |date=6 Nobyembre 2022 |title=Pushing Miss Malawi beauty pageant atop |language=en |work=The Daily Times |url=https://times.mw/pushing-miss-malawi-beauty-pageant-atop/ |access-date=8 Marso 2024 |archive-date=26 Marso 2023 |archive-url=https://web.archive.org/web/20230326173323/https://times.mw/pushing-miss-malawi-beauty-pageant-atop/ |url-status=dead }}</ref> |22 |Mzuzu |- |{{flagicon|MYS}} [[Malaysia]] |Sasha Tan |24 |[[Johor]] |- |{{flagicon|MLT}} [[Malta]] |Christine Camilleri |19 |[[Valeta|Valletta]] |- |{{flagicon|MEX}} [[Mehiko]] |Tatiana Rodríguez |20 |Campeche |- |{{flagicon|NAM}} [[Namibia|Namibya]] |Michelle Heitha<ref>{{Cite web |date=12 Abril 2007 |title=Beauty Pageant Launched |url=https://neweralive.na/posts/beauty-pageant-launched |access-date=18 Enero 2024 |website=New Era Live |language=en}}</ref> |25 |[[Windhoek]] |- |{{flagicon|NIC}} [[Nicaragua|Nikaragwa]] |Ligia Cristina Argüello<ref>{{Cite web |date=8 Mayo 2001 |title=Ligia Cristina brilla entre las mejores |url=https://www.laprensani.com/2001/05/08/nacionales/799706-ligia-cristina-brilla-entre-las-mejores |access-date=21 Marso 2023 |website=La Prensa |language=es}}</ref> |21 |[[Managua]] |- |'''{{flagicon|NGA}} [[Nigeria|Niherya]]''' |'''Agbani Darego<ref>{{Cite web |last=Anaja |first=Hauwa Abubakar |date=16 Nobyembre 2021 |title=Agbani Darego celebrates 20th Anniversary of Miss World Victory |url=https://von.gov.ng/agbani-darego-marks-20th-anniversary-of-her-miss-world-victory/ |access-date=15 Enero 2024 |website=Voice of Nigeria |language=en-US |archive-date=14 Enero 2024 |archive-url=https://web.archive.org/web/20240114213720/https://von.gov.ng/agbani-darego-marks-20th-anniversary-of-her-miss-world-victory/ |url-status=dead }}</ref>''' |18 |[[Lagos]] |- |{{Flagicon|NOR}} [[Noruwega]] |Malin Johansen<ref>{{Cite web |date=17 Oktubre 2001 |title=Malins missekjole ferdig |trans-title=Malin's prom dress finished |url=https://www.nordlys.no/1-79-570488 |access-date=8 Marso 2024 |website=Nordlys |language=Norwegian}}</ref> |22 |Troms |- |{{flagicon|Netherlands}} [[Netherlands|Olanda]] |Irena Pantelic<ref>{{Cite web |date=16 Oktubre 2001 |title=Irena de mooiste |trans-title=Irena the most beautiful |url=http://krant.telegraaf.nl/krant/archief/20011016/teksten/bin.miss.zuid.mooiste.land.html |url-status=dead |archive-url=https://web.archive.org/web/20011121000835/http://krant.telegraaf.nl/krant/archief/20011016/teksten/bin.miss.zuid.mooiste.land.html |archive-date=21 Nobyembre 2001 |access-date=8 Marso 2024 |website=De Telegraaf |language=nl}}</ref> |22 |[[Rotterdam]] |- |{{Flagicon|PAN}} [[Panama]] |Lourdes Gonzalez<ref>{{Cite web |date=9 Abril 2014 |title=Hoy coronan a la miss Panamá Mundo 2014 |trans-title=Miss Panama World 2014 is crowned today |url=https://portal.critica.com.pa/archivo/11172001/portada_pix.html |access-date=18 Mayo 2025 |website=Critica |language=es}}</ref> |20 |[[Lungsod ng Panama]] |- |{{flagicon|PER}} [[Peru]] |Viviana Rivasplata<ref>{{Cite web |last= |first= |date=16 Marso 2023 |title=Viviana Rivasplata se pronuncia sobre resultados ‘Miss Perú: la pre’ |url=https://peru21.pe/espectaculos/viviana-rivasplata-se-pronuncia-sobre-resultados-miss-peru-la-pre-rmmn-noticia/ |access-date=21 Marso 2023 |website=Peru21 |language=es}}</ref> |24 |Lambayeque |- |{{flagicon|PHI}} [[Pilipinas]] |Gilrhea Quinzon<ref name=":02">{{Cite web |last=Lo |first=Ricky |date=24 Setyembre 2001 |title=Who will bring home the crown? |url=https://www.philstar.com/entertainment/2001/09/24/134577/who-will-bring-home-crown |access-date=8 Marso 2024 |website=[[Philippine Star]] |language=en-US}}</ref> |19 |[[San Fernando, La Union|San Fernando]] |- |{{flagicon|FIN}} [[Pinlandiya]] |Jenni Dahlman<ref>{{Cite web |date=24 Oktubre 2000 |title=Jenni Dahlman: Minä en Suvin missikruunua huoli |trans-title=Jenni Dahlman: I don't care about Suvi's miss crown |url=https://www.is.fi/viihde/art-2000000068042.html |access-date=8 Marso 2024 |website=Ilta-Sanomat |language=fi}}</ref> |21 |Turku |- |{{flagicon|POL}} [[Polonya]] |Joanna Drozdowska<ref>{{Cite web |last=Sawicka |first=Magdalena |date=30 Hunyo 2020 |title=Miss Polonia 2001 została mamą. Pochwaliła się mężem i słodką córeczką |trans-title=Miss Polonia 2001 became a mother. She boasted about her husband and sweet daughter |url=https://teleshow.wp.pl/miss-polonia-2001-zostala-mama-joanna-drozdowska-pochwalila-sie-mezem-i-corka-6527077596187168a |access-date=17 Enero 2024 |website=Teleshow |language=pl}}</ref> |22 |[[Szczecin]] |- |{{flagicon|PUR}} [[Puerto Rico|Porto Riko]] |Bárbara Serrano<ref>{{Cite web |last=Correa Henry |first=Pedro |date=1 Abril 2025 |title=Bárbara Serrano: “Yo quiero que Miss Mundo de Puerto Rico deje un legado” |url=https://www.primerahora.com/entretenimiento/reinas-belleza/notas/barbara-serrano-yo-quiero-que-miss-mundo-de-puerto-rico-deje-un-legado/ |access-date=17 Mayo 2025 |website=Primera Hora |language=es}}</ref> |23 |Vieques |- |{{flagicon|POR}} [[Portugal]] |Claudia Jesus López |18 |[[Lisboa|Lisbon]] |- |{{flagicon|FRA}} [[Pransiya]] |Emmanuelle Chossat<ref>{{Cite web |date=16 Hulyo 2021 |title=Jura. Une Miss Jura dans Maison à Vendre avec Stéphane Plaza |trans-title=A Miss Jura in House for Sale with Stéphane Plaza |url=https://www.leprogres.fr/culture-loisirs/2021/07/16/une-miss-jura-dans-maison-a-vendre-avec-stephane-plaza |access-date=8 Marso 2024 |website=Le Progrès |language=fr}}</ref> |22 |[[Bourg-en-Bresse]] |- |{{flagicon|DOM}} [[Republikang Dominikano]] |Jeimy Castillo<ref>{{Cite web |last=Vicioso |first=Dolores |date=8 Abril 2001 |title=Dominican beauty queens chosen |url=https://dr1.com/news/2001/04/09/dominican-beauty-queens-chosen/ |access-date=8 Marso 2024 |website=DR1.com |language=en-US}}</ref> |23 |[[Santo Domingo, Republikang Dominikano|Santo Domingo]] |- |'''{{Flagicon|CZE}}''' [[Republikang Tseko]] |Andrea Fišerova<ref>{{Cite web |date=5 Mayo 2016 |title=Objevili jsme holku, která o sobě tvrdí, že je Miss. Víte, kdo je Andrea Fišerová? |trans-title=We discovered a girl who claims to be Miss. Do you know who Andrea Fišerová is? |url=https://www.extra.cz/objevili-jsme-holku-ktera-o-sobe-tvrdi-ze-je-miss-vite-kdo-je-andrea-fiserova |access-date=8 Marso 2024 |website=Extra.cz |language=cs |archive-date=27 Marso 2023 |archive-url=https://web.archive.org/web/20230327013132/https://www.extra.cz/objevili-jsme-holku-ktera-o-sobe-tvrdi-ze-je-miss-vite-kdo-je-andrea-fiserova |url-status=dead }}</ref> |19 |[[Litoměřice]] |- |'''{{Flagicon|ROM}}''' [[Romania|Rumanya]] |Vanda Petre<ref>{{Cite web |last=Voicu |first=Andreea |date=5 Pebrero 2020 |title=Poze inedite! Cum arătau primele Miss România! Mărioara a fost prima câștigătoare a concursului, în 1928 |trans-title=Unpublished photos! What the first Miss Romania looked like! Mărioara was the first winner of the contest, in 1928 |url=https://ciao.ro/cum-aratau-primele-miss-romania-marioara-a-fost-prima-castigatoare-a-concursului-in-1928/ |access-date=17 Mayo 2025 |website=Ciao.ro |language=ro}}</ref> |18 |[[Bukarest|Bucharest]] |- |'''{{Flagicon|RUS}}''' [[Rusya]] |Irina Kovalenko<ref>{{Cite web |date=15 Abril 2017 |title=Жизнь после "Мисс мира": что стало с конкурсантками от СССР и России |trans-title=Life after Miss World: what happened to the contestants from the USSR and Russia |url=https://ria.ru/20170415/1492077450.html |access-date=18 Mayo 2025 |website=RIA Novosti |language=ru}}</ref> |17 |[[Murmansk]] |- |'''{{Flagicon|ZIM}}''' [[Zimbabwe|Simbabwe]] |Nokhuthula Mpuli<ref>{{Cite web |last= |first= |date=5 Setyembre 2012 |title=The most beautiful Miss Zimbabwes since 1980 |url=https://nehandaradio.com/2012/09/05/the-most-beautiful-miss-zimbabwes-since-1980/ |access-date=17 Mayo 2025 |website=Nehanda Radio |language=en-US}}</ref> |18 |[[Harare]] |- |'''{{Flagicon|SIN}}''' [[Singapore|Singapura]] |Angelina Johnson<ref>{{Cite web |date=20 Marso 2024 |orig-date=30 Oktubre 2001 |title=Miss World contestants Singapore Angelina Johnson and China Li Bing... |url=https://www.gettyimages.com/detail/news-photo/miss-world-contestants-singapore-angelina-johnson-and-china-news-photo/2092450480 |access-date=18 Mayo 2025 |website=Getty Images |language=en-us}}</ref> |20 |Singapura |- |{{Flagicon|SXM}} [[Sint Maarten]] |Genesis Romney |18 |Philipsburg |- |{{flagicon|SWE}} [[Suwesya]] |Camilla Bäck<ref>{{Cite web |date=17 Marso 2001 |title=Fröken Dalarna blev hela Sveriges miss |trans-title=Miss Dalarna became Miss Sweden |url=https://www.sydsvenskan.se/artikel/froken-dalarna-blev-hela-sveriges-miss/#:~:text=18-%C3%A5riga%20Malin%20f%C3%A5r%20nu,en%20av%20tre%20segertippade%20sydsvenskor. |access-date=17 Mayo 2025 |website=Sydsvenskan |language=sv}}</ref> |22 |Gothenburg |- |{{flagicon|SUI}} [[Suwisa]] |Mascha Santschi<ref>{{Cite web |date=15 Hulyo 2010 |title=Vize-Miss-Schweiz Mascha Santschi wird Info-Beauftragte der Luzerner Gerichte |trans-title=Vice-Miss Switzerland Mascha Santschi becomes information officer for the Lucerne courts |url=https://www.aargauerzeitung.ch/zentralschweiz/luzern/mascha-santschi-vize-miss-schweiz-wird-info-beauftragte-ld.23544 |access-date=17 Mayo 2025 |website=Aargauer Zeitung |language=de}}</ref> |21 |[[Bern]] |- |{{Flagicon|PYF|state}} [[French Polynesia|Tahiti]] |Ravanui Terriitaumihau<ref>{{Cite web |last=Barrais |first=Delphine |title=Ravanui Teriitaumihau, Miss Tahiti 2001 |url=https://www.tahiti-infos.com/Ravanui-Teriitaumihau-Miss-Tahiti-2001_a201079.html |access-date=17 Mayo 2025 |website=Tahiti Infos |language=fr}}</ref> |19 |Papeete |- |{{Flagicon|TAN}} [[Tanzania|Tansaniya]] |Happiness Magese<ref>{{Cite web |last=Cox-Henry |first=Joanie |date=11 Abril 2018 |title=Former Miss Tanzania Millen Magese: Endo Sent Me To The Hospital 'Every Month' |url=https://www.endofound.org/former-miss-tanzania-millen-magese-endo-sent-me-to-the-hospital-every-month |access-date=17 Mayo 2025 |website=Endometriosis Foundation of America |language=en}}</ref> |22 |[[Dar es Salaam]] |- |{{flagicon|THA}} [[Thailand|Taylandiya]] |Lada Engchawadechasilp<ref>{{Cite web |date=20 Marso 2024 |orig-date=1 Nobyembre 2001 |title=Miss World contestants Lebanon Christina Sawaya and Thailand Lada... |url=https://www.gettyimages.com/detail/news-photo/miss-world-contestants-lebanon-christina-sawaya-and-news-photo/2092450659 |access-date=17 Mayo 2025 |website=Getty Images |language=en-us}}</ref> |21 |Songkhla |- |'''{{Flagicon|RSA}}''' [[Timog Aprika]] |Jo-Ann Strauss<ref>{{Cite web |last=Malatsi |first=Lethabo |date=5 Hunyo 2023 |title=Jo-Ann Strauss on being selected to host Miss Supranational 2023 - 'I am extremely excited' |url=https://www.snl24.com/truelove/celebrity/jo-ann-strauss-on-being-selected-to-host-miss-supranational-2023-i-am-extremely-excited-20230605 |access-date=16 Enero 2024 |website=TrueLove |language=en-US}}</ref> |20 |[[Lungsod ng Cabo|Cape Town]] |- |{{flagicon|KOR}} [[Timog Korea]] |Hyun-jin Seo<ref>{{Cite web |last=Kim |first=Seunghye |date=3 Pebrero 2025 |title=Announcer-turned-TV broadcaster Seo Hyun-jin caught the eye with his stylish travel fashion. |url=https://www.mk.co.kr/en/entertain/11230619 |access-date=17 Mayo 2025 |website=Maeil Kyungjae |language=en}}</ref> |21 |[[Daegu]] |- |{{flagicon|TTO}} [[Trinidad at Tobago]] |Sacha St. Hill<ref>{{Cite web |date=11 Marso 2024 |orig-date=26 Oktubre 2001 |title=Two Miss world contestants Ana Racanovic of Bosnia and Herzegovina and Sacha St Hill of Trinidad and Tobago flash a thumb-up |url=https://www.gettyimages.com/detail/news-photo/two-miss-world-contestants-ana-racanovic-of-bosnia-and-news-photo/2068293734 |access-date=17 Mayo 2025 |website=Getty Images |language=en-us}}</ref> |22 |[[Puerto Espanya|Port of Spain]] |- |{{flagicon|CHL}} [[Chile|Tsile]] |Christianne Balmelli<ref>{{Cite web |date=16 Nobyembre 2001 |title=Miss Mundo 2001: favoritismo de chilena no convenció al jurado |trans-title=Miss World 2001: Chilean favoritism did not convince the jury |url=https://cooperativa.cl/noticias/cultura/miss-mundo-2001-favoritismo-de-chilena-no-convencio-al-jurado/2001-11-16/185400.html |access-date=8 Marso 2024 |website=Radio Cooperativa |language=es}}</ref> |22 |Temuco |- |{{flagicon|CHN}} [[Tsina]] |Bing Li<ref name=":1" /> |18 |[[Sanya]] |- |'''{{flagicon|CYP|1960}}''' [[Tsipre]] |Christiana Aristotelous<ref>{{Cite web |last=Agapiou |first=Gina |date=12 Disyembre 2024 |title=Police probe ex-footballer Malekkos’ sexist remarks |url=https://cyprus-mail.com/2024/12/12/police-probe-ex-footballer-malekkos-sexist-remarks |access-date=18 Mayo 2025 |website=Cyprus Mail |language=en}}</ref> |18 |[[Nikosya|Nicosia]] |- |{{Flagicon|TUR}} [[Turkya|Turkiya]] |Tuğçe Kazaz<ref>{{Cite news |last=Üyesi |first=Onedio |date=13 February 2019 |title=Hepsi Zirveye Çıktı Ama Orada Kalamadı: Türkiye'nin Son 25 Yıldaki Türkiye Güzelleri Şimdi Ne Yapıyor? |language=Turkish |trans-title=They All Reached the Top But Couldn't Stay There: What Are Türkiye's Beauties of the Last 25 Years Doing Now? |website=Onedio |url=https://onedio.com/haber/hepsi-zirveye-cikti-ancak-hepsi-orada-kalamadi-turkiye-nin-son-25-yildaki-turkiye-guzelleri-simdi-ne-yapiyor-860708 |url-status=live |access-date=25 April 2025 |archive-url=https://web.archive.org/web/20240724212547/https://onedio.com/haber/hepsi-zirveye-cikti-ancak-hepsi-orada-kalamadi-turkiye-nin-son-25-yildaki-turkiye-guzelleri-simdi-ne-yapiyor-860708 |archive-date=24 July 2024}}</ref> |19 |Edremit |- |{{Flag|Uganda}} |Victoria Nabunya<ref>{{Cite web |date=16 Disyembre 2021 |title=Miss World finale: A celebration of Uganda's beauty queens through the years |url=https://www.bukedde.co.ug/entertainment/NV_122438/miss-world-finale-a-celebration-of-ugandas-be |archive-url=https://web.archive.org/web/20250121174049/https://www.bukedde.co.ug/entertainment/NV_122438/miss-world-finale-a-celebration-of-ugandas-be |archive-date=21 Enero 2025 |access-date=18 Mayo 2025 |website=Bukedde |language=en}}</ref> |20 |[[Kampala]] |- |{{Flagicon|UKR}} [[Ukranya]] |Oleksandra Nikolayenko<ref>{{Cite web |last=Nemtsova |first=Anna |date=9 Abril 2017 |title=Made Desperate by War, Odessa's Women Look to Model's Cinderella Story |url=https://www.thedailybeast.com/driven-desperate-by-war-odessas-women-look-to-models-cinderella-story/ |access-date=18 Mayo 2025 |website=The Daily Beast |language=en}}</ref> |20 |[[Odessa|Odesa]] |- |{{flagicon|HUN}} [[Hungary|Unggarya]] |Zsoka Kapocs<ref>{{Cite web |date=5 Setyembre 2020 |title=Eltelt 20 év! Ennyit változott az egykori Szépségkirálynő, Kapócs Zsóka |trans-title=It's been 20 years! That's how much the former beauty queen Zsóka Kapócs has changed |url=https://nlc.hu/sztarok/20200905/kapocs-zsoka-akkor-es-most-fotok/ |access-date=8 Marso 2024 |website=NLC |language=hu}}</ref> |22 |[[Budapest]] |- |'''{{flagicon|URU}}''' [[Uruguay|Urugway]] |María Abasolo Cugnetti |22 |[[Montevideo]] |- |{{Flag|FR Yugoslavia|name=Yugoslavia}} |Tijana Stajšić<ref>{{Cite web |last=Ilić |first=Tamara |date=29 Hunyo 2024 |title=Tijana je 2001. bila Mis Jugoslavije, a OVAKO IZGLEDA posle 23 godine: Nikada nećete pogoditi čime se DANAS BAVI |trans-title=Tijana was Miss Yugoslavia in 2001, and THIS IS WHAT SHE LOOKS LIKE 23 years later: You'll never guess what she does TODAY |url=https://zena.blic.rs/lepota/tijana-je-2001-bila-mis-jugoslavije-a-ovako-izgleda-danas/tjmvtyz |access-date=18 Mayo 2025 |website=Zena |language=sr}}</ref> |17 |[[Belgrado|Belgrade]] |} == Mga tala == <references group="lower-alpha" responsive="1"></references> == Mga sanggunian == {{Reflist}} == Panlabas na kawing == * {{official website|http://www.missworld.com}} {{Miss World}} [[Kategorya:Miss World]] jabtaszdq87pefj2gwvokhfitsjfadc Miss World 2002 0 327775 2165202 2162773 2025-06-16T18:37:21Z Allyriana000 119761 2165202 wikitext text/x-wiki {{Infobox beauty pageant|photo=Azra Akın.jpg|caption=Azra Akın|winner='''[[Azra Akın]]'''|represented={{flagicon|Turkey}} Turkiya|date=7 Disyembre 2002|presenters={{Hlist|Sean Kanan|Claire Elizabeth Smith}}|acts={{Hlist|[[Chayanne]]|BBMak}}|entrants=88|placements=20|venue=Alexandra Palace, Londres, Reyno Unido|broadcaster=[[E!]]|debuts={{Hlist|Albanya|Alherya|Biyetnam}}|withdraws={{Hlist|Austrya|Bangglades|Guwatemala|Hawaii|Kapuluang Kayman|Kosta Rika|Lupangyelo|Madagaskar|Malawi|Mawrisyo|Sri Lanka|Sint Maarten|Suwisa|Timog Korea}}|returns={{Hlist|Bahamas|Kasakistan|Suwasilandiya}}|before=[[Miss World 2001|2001]]|next=[[Miss World 2003|2003]]}} Ang '''Miss World 2002''' ay ang ika-52 edisyon ng [[Miss World]] pageant, na ginanap sa Alexandra Palace sa [[Londres]], [[United Kingdom|Reyno Unido]] noong 7 Disyembre 2002.<ref>{{Cite news |last=Astill |first=James |date=23 Nobyembre 2002 |title=Miss World's Nigerian odyssey abandoned after three days of rioting leave 100 dead |language=en-GB |work=[[The Guardian]] |url=https://www.theguardian.com/world/2002/nov/23/jamesastill |access-date=21 Mayo 2002 |issn=0261-3077}}</ref><ref>{{Cite news |date=23 Nobyembre 2002 |title=Nigeria calls off Miss World show |language=en-GB |work=[[BBC]] |url=http://news.bbc.co.uk/2/hi/africa/2505353.stm |access-date=21 Mayo 2025}}</ref> Dapat sanang gaganapin ang edisyong ito sa [[Abuja]], Niherya, ngunit dahil sa mga relihiyosong kaguluhan sa kalapit na lungsod ng Kaduna dulot ng Miss World (ang binansagang "[[Kaguluhan sa Miss World|Miss World riots]]"), nilipat ang kompetisyon sa Alexandra Palace sa Londres.<ref>{{cite web |last=Hoge |first=Warren |date=8 Disyembre 2002 |title=Miss World named despite ongoing protests |url=https://news.google.com/newspapers?nid=1817&dat=20021208&id=RD4dAAAAIBAJ&pg=2551,1877676&hl=en |access-date=10 Marso 2024 |website=The Tuscaloosa News |language=en |via=Google News Archive}}</ref><ref>{{Cite web |last=Freeman |first=Hadley |date=7 Disyembre 2002 |title=Keep smiling through |url=https://www.theguardian.com/uk/2002/dec/07/fashion.gender |access-date=15 Marso 2024 |website=[[The Guardian]] |language=en}}</ref> Pagkatapos ng kompetisyon, kinoronahan ni Agbani Darego ng Niherya si Azra Akın ng Turkiya bilang Miss World 2002.<ref name="google.com">{{cite web |last=Johnson |first=Ed |date=8 Disyembre 2002 |title=Miss Turkey crowned Miss World |url=https://news.google.com/newspapers?nid=1696&dat=20021208&id=BEUbAAAAIBAJ&pg=5650,948472&hl=en |access-date=15 Marso 2024 |website=Daily News |language=en |via=Google News Archive}}</ref><ref name="google.com1">{{Cite web |date=28 Nobyembre 2002 |title=Texters can help Miss RP |url=https://news.google.com/newspapers?nid=2479&dat=20021128&id=fFY1AAAAIBAJ&pg=961,6212895&hl=en |access-date=15 Marso 2024 |website=[[Philippine Daily Inquirer]] |language=en |via=Google News Archive}}</ref> Ito ang unang beses na nanalo ang Turkiya bilang Miss World.<ref>{{Cite web |date=21 Hunyo 2003 |title=Morley's global vision for Miss World |url=https://www.telegraph.co.uk/finance/2855671/Morleys-global-vision-for-Miss-World.html |access-date=15 Marso 2024 |website=The Daily Telegraph |language=en}}</ref> Nagtapos bilang first runner-up si Natalia Peralta ng Kolombya, habang nagtapos bilang second-runner-up si Marina Mora ng Peru. 110 kandidata ang unang inimbitahan upang lumahok sa kompetisyon, ngunit ilang sa mga ito ay bumitiw sa kompetisyon bilang protesta para sa hatol na kamatayan sa pamamagitan ng pagbato na itinakda ng Korte ng Sharia kay Amina Lawal, isang babaeng Niheryano na inakusahan ng pangangalunya, na siyang dahilang kung bakit bumaba an bilang ng kanidata sa walumpu't-walo.<ref>{{Cite news |date=31 Agosto 2002 |title=Beauty queens protest over treatment of single mom |language=en |pages=14 |work=Today |url=https://eresources.nlb.gov.sg/newspapers/digitised/page/today20020831-1.1.14 |access-date=21 Mayo 2025 |via=National Library Board}}</ref> Ito ang unang pagkakataon sa loob ng limampu't-limang taon na hindi ito ipinalabas ang kompetisyon sa Reyno Unido; walang himpilang Ingles ang sumang-ayon na isahimpapawid ang konmpetisyon.<ref>{{cite web |last=Freeman |first=Hadley |date=7 Disyembre 2002 |title=Dogged by criticism and ridicule, the Miss World pageant continues |url=https://www.theguardian.com/uk/2002/dec/07/fashion.gender |access-date=21 Mayo 2025 |work=[[The Guardian]] |language=en}}</ref> Pinangunahan nina Sean Kanan at Claire Elizabeth Smith ang kompetisyon. Nagtanghal sina [[Chayanne]] at ang bandang BBMak sa edisyong ito. == Kasaysayan == === Lokasyon at petsa === [[Talaksan:ABUJA STADIUM.jpg|left|thumb|250x250px|National Stadium sa Abuja, ang orihinal na lokasyon ng Miss World 2002 bago lumipat ang kompetisyon sa Londres.]] Noong 22 Mayo 2002, kinumpirma ng Miss World Organization na magaganap ang kompetisyon sa Niherya.<ref>{{Cite web |date=Enero 2003 |title=The show must go on |url=https://www.pbs.org/frontlineworld/stories/nigeria/2000s.html |access-date=21 Mayo 2025 |website=PBS |language=en}}</ref> Naiulat na nanalo ang bansa ng karapatang idaos ang kompetisyon matapos talunin ang iba pang mga bansa kabilang ang Singapura at Porto Riko. Ang lokasyon para sa kompetisyon ay ang National Stadium sa Abuja, kung saan patapos na ang pagtatayo nito.<ref>{{Cite web |date=14 Nobyembre 2002 |title=Clash of cultures over Miss World |url=https://edition.cnn.com/2002/WORLD/africa/11/14/nigeria.contest.otsc/index.html |access-date=21 Mayo 2025 |website=[[CNN]] |language=en}}</ref> Orihinal na nakatadang idaos ang kompetisyon sa 30 Nobyembre, ngunit inusog ito ng isang linggo sa 7 Disyembre dahil kasabay ito sa panahon ng [[Ramadan]], na matatapos sa 5 Disyembre.<ref>{{Cite news |date=5 Oktubre 2002 |title=Pageant postponed for Ramadan |language=en |pages=14 |work=Today |url=https://eresources.nlb.gov.sg/newspapers/digitised/page/today20021005-1.1.14 |access-date=21 Mayo 2025 |via=National Library Board}}</ref> Dumating ang mga kandidata sa Londres noong 1 Nobyembre at dumalo ang mga kandidata sa isang maharlikang pagdiriwang na hatid ng pamilyang maharlika ng Reyno Unido noong 3 Nobyembre. Pagkatapos ng pagdiriwang ay lumipad na ang mga kandidata papuntang Abuja para sa kompetisyon. Sa pagdating ng mga kandidata sa Niherya, inabisuhan sila na iwasan ang mga bahagi ng bansa kung saan ipinapatupad ang [[Sharia]] matapos magbanta ang mga militanteng grupong [[Muslim]] na manggulo sa kompetisyon. Tinuligsa ng mga grupong Muslim sa Niherya ang paligsahan bilang malaswa at sinabi nilang pipigilan nila itong maganap, ngunit hindi nagbanta sa anumang pihikang gawain.<ref>{{Cite news |date=23 Nobyembre 2002 |title=2002: Riots force Miss World out of Nigeria |language=en-GB |work=[[BBC]] |url=http://news.bbc.co.uk/onthisday/hi/dates/stories/november/23/newsid_3226000/3226740.stm |access-date=26 Mayo 2025}}</ref> Sa mga linggo bago ang pangwakas na kompetisyon sa Abuja, nagkaroon ng ilang mga mababang antas na mga protesta sa iba't-ibang bahagi ng Niherya na sumalungat sa paligsahan sa Niherya, lalo na sa hilaga, at karamihan ay mga konserbatibong Muslim. Bagama't nagkaroon ng maraming pakikipagtalo sa medya at iba pang mga pagtitipon, ang mga protestang ito sa pangkalahatan ay lumipas nang walang karahasan.<ref>{{Cite journal |date=22 Hulyo 2003 |title=The Miss World Riots |url=https://www.hrw.org/report/2003/07/22/miss-world-riots/continued-impunity-killings-kaduna |journal=Human Rights Watch |language=en |access-date=26 Mayo 2025}}</ref> Lalo pang tumuligsa ang mga konserbatibong grupong Muslim sa Miss World nang manindigan ito sa kaso ng babaeng Niheryano na si Amina Lawal.<ref name=":1" /><ref>{{Cite web |date=16 Disyembre 2003 |title=Miss World vs. Muslim law |url=https://www.nbcnews.com/id/wbna3340492 |access-date=17 Hunyo 2025 |website=NBC News |language=en}}</ref> Si Lawal ay hinatulan ng kamatayan sa pamamagitan ng pagbato ng isang panrehiyong hukumang Islam dahil sa umano'y pangangalunya.<ref>{{Cite news |last=Duodu |first=Cameron |date=31 Agosto 2002 |title=Nigeria faces walkout by Miss World |language=en-GB |work=[[The Guardian]] |url=https://www.theguardian.com/world/2002/sep/01/theobserver |access-date=17 Hunyo 2025 |issn=0261-3077}}</ref> [[Talaksan:Alexandra Palace Sept. 2016 05.jpg|thumb|250x250px|Alexandra Palace sa Londres, ang lokasyon ng Miss World 2002]] Pagkatapos nito, lumabas ang isang kulumna sa pahayagang Kristiyano sa Lagos na ''ThisDay'' kung saan isinulat ng mamamahayag na si Isioma Daniel na malamang na inaprubahan ng propetang Islam na si Muhammad ang kompetisyon ng Miss World, at maaaring kumuha ang propeta ng isa sa mga kandidata bilang asawa nito.<ref name="Daniel">{{Cite news |author=Daniel |first=Isioma |date=16 Nobyembre 2002 |title=Miss World 2002 – The World at their Feet... |language=en |publisher=ThisDay |url=http://www.isioma.net/sds03002.html |access-date=17 Hunyo 2025}}</ref> Nagdulot ang pahayg na ito ng galit sa ilang mga Muslim,<ref>{{Cite web |last=Murphy |first=Jarrett |date=22 Nobyembre 2002 |title=Scores Slain In Miss World Riots |url=https://www.cbsnews.com/news/scores-slain-in-miss-world-riots/ |access-date=17 Hunyo 2025 |website=CBS News |language=en-US}}</ref> at mula 20 Nobyembre hanggang 23 Nobyembre, nagkaroon ng madugong kaguluhan sa pagitan ng mga Kristiyano at Muslim sa lungsod ng Kaduna, na humantong sa pagkamatay ng higit sa 200 katao.<ref>{{Cite news |last= |date=22 Nobyembre 2002 |title=Miss World riots leave 100 dead |language=en-GB |work=[[The Guardian]] |url=https://www.theguardian.com/world/2002/nov/22/2 |access-date=17 Hunyo 2025 |issn=0261-3077}}</ref><ref>{{Cite news |last=Press |first=The Associated |date=22 Nobyembre 2002 |title=Miss World Article Sets Off Deadly Riot |language=en-US |work=[[The New York Times]] |url=https://www.nytimes.com/2002/11/22/world/miss-world-article-sets-off-deadly-riot.html |access-date=17 Hunyo 2025 |issn=0362-4331}}</ref> Dahil sa naganap na kaguluhan sa lungsod ng Kaduna, nagpasya ang Miss World Organization na ilipat ang kompetisyon sa Alexandra Palace sa Londres, ngunit nanatili pa rin ang petsa ng panghuling kompetisyon sa 7 Disyembre.<ref>{{Cite web |last=Koinange |first=Jeff |date=23 Nobyembre 2002 |title=Miss World moved after protests |url=https://edition.cnn.com/2002/WORLD/africa/11/22/nigeria.miss.world/index.html |access-date=17 Hunyo 2025 |website=[[CNN]] |language=en}}</ref> Walang himpilang Ingles ang sumang-ayon na isahimpapawid ang edisyong ito. == Mga resulta == === Mga pagkakalagay === {| class="wikitable sortable" style="font-size:95%;" !Pagkakalagay !Kandidata |- | '''Miss World 2002''' | * {{Flagicon|TUR}} [[Turkya|'''Turkiya''']]– '''Azra Akın<ref>{{Cite news |date=7 Disyembre 2002 |title=In pictures: Miss World 2002 |language=en-GB |work=[[BBC]] |url=http://news.bbc.co.uk/2/hi/uk_news/england/2554503.stm |access-date=15 Marso 2024}}</ref>''' |- | 1st runner-up | * {{flagicon|COL}} [[Colombia|Kolombya]] – Natalia Peralta |- | 2nd runner-up | * {{flagicon|PER}} [[Peru]] – Marina Mora |- | Top 10 | * {{Flagicon image|Flag of Australia (converted).svg}} [[Australia|Australya]] – Nicole Gazal * {{flagicon|Venezuela|variant=1954}} [[Venezuela|Beneswela]] – [[Goizeder Azúa]] * {{flagicon|USA}} [[Estados Unidos]] – Rebekah Revels * '''{{flagicon|NGA}}''' [[Nigeria|Niherya]] – Chinenye Ochuba * {{Flagicon|NOR}} [[Noruwega]] – Kathrine Sørland * {{flagicon|PHI}} [[Pilipinas]] – Katherine Ann Manalo * {{flagicon|CHN}} [[Tsina]] – Wu Ying Na |- | Top 20 | * '''{{flagicon|ARU}}''' [[Aruba]] – Rachelle Oduber * {{Flagicon|VIE}} [[Vietnam|Biyetnam]] – Phạm Thị Mai Phương * {{flagicon|BIH}} [[Bosnia at Herzegovina|Bosnya at Hersegobina]] – Danijela Vins * {{Flag|Curaçao}} – Ayannette Mary Ann Statia * {{flagicon|IND}} [[Indiya]] – Shruti Sharma * {{Flagicon|ITA}} [[Italya]] – Susanne Zuber * {{flagicon|Netherlands}} [[Netherlands|Olanda]] – Elise Boulogne * {{flagicon|PUR}} [[Puerto Rico|Porto Riko]] – Cassandra Polo Berrios * '''{{Flagicon|RUS}}''' [[Rusya]] – Anna Tatarintseva * {{Flag|FR Yugoslavia|name=Yugoslavia}} – Ana Šargić |} == Mga kandidata == Walumpu't-walong kandidata ang lumahok para sa titulo. {| class="wikitable sortable" style="font-size:95%;" !Bansa/Teritoryo !Kandidata !Edad{{efn|Mga edad sa panahon ng kompetisyon|group=A|name=A}} !Bayan |- |{{flagicon|ALB}} [[Albanya]] |Anjeza Maja |21 |[[Tirana]] |- |{{flagicon|GER}} [[Alemanya]] |Indira Selmic<ref>{{Cite news |date=22 Agosto 2002 |title=Miss Germany in contract row |language=en-GB |work=[[BBC News]] |url=http://news.bbc.co.uk/2/hi/europe/2210637.stm |access-date=18 Mayo 2025}}</ref> |24 |[[Berlin]] |- |{{Flag|Alherya}} |Lamia Saoudi<ref>{{Cite news |last=Awoyokun |first=Damola |date=16 Pebrero 2010 |title=The Chilling Advertisement for Al-Qaeda |language=en |website=iNigerian.com |url=https://www.inigerian.com/the-chilling-advertisement-for-al-qaeda/ |url-status=live |access-date=18 Mayo 2025 |archive-url=https://web.archive.org/web/20241009200150/https://www.inigerian.com/the-chilling-advertisement-for-al-qaeda/ |archive-date=9 Oktubre 2024}}</ref> |22 |[[Lalawigan ng Algiers|Algiers]] |- |{{flagicon|ANG}} [[Angola|Anggola]] |Rosa Mujinga Muxito |21 |[[Luanda]] |- |{{flagicon|ATG}} [[Antigua at Barbuda]] |Zara Razzaq |19 |[[Saint John's]] |- |{{flagicon|ARG}} [[Arhentina]] |Tamara Henriksen<ref name=":0">{{Cite web |last=Koinange |first=Jeff |date=19 Nobyembre 2002 |title=Nigeria wrestles weighty issue |url=https://edition.cnn.com/2002/WORLD/africa/11/18/missworld.nigeria/ |access-date=21 Mayo 2025 |website=[[CNN]] |language=en}}</ref> |25 |[[Lungsod ng Buenos Aires|Buenos Aires]] |- |'''{{flagicon|ARU}}''' [[Aruba]] |Rachelle Oduber<ref name=":0" /> |21 |Oranjestad |- |{{Flagicon image|Flag of Australia (converted).svg}} [[Australia|Australya]] |Nicole Gazal<ref>{{Cite web |last=Haydar |first=Amanda |last2=Bula |first2=Olivia |date=17 Hunyo 2024 |title=From Miss Lebanon to Miss Australia, up close with Real Housewife Nicole Gazal-O’Neil |url=https://today.lorientlejour.com/article/1417393/from-miss-lebanon-to-miss-australia-up-close-with-real-housewife-nicole-gazal-oneil.html |access-date=21 Mayo 2025 |website=L'Orient Today |language=en}}</ref> |23 |Gold Coast |- |{{Flagicon|Bahamas}} [[Bahamas]] |T’Shura Ambrose<ref>{{Cite web |last=Doran |first=D'Arcy |date=22 Nobyembre 2002 |title=Miss World Moves After Deadly Riots |url=https://www.theintelligencer.com/news/article/Miss-World-Moves-After-Deadly-Riots-10517839.php |access-date=21 Mayo 2025 |website=The Intelligencer |language=en}}</ref> |25 |[[Nassau]] |- |{{Flagicon|BAR}} [[Barbados]] |Natalie Webb-Howell<ref>{{Cite news |date=7 Disyembre 2002 |title=Parade der beschimpften Kandidatinnen |language=de |trans-title=Parade of insulted candidates |work=Der Spiegel |url=https://www.spiegel.de/panorama/miss-world-wahl-2002-parade-der-beschimpften-kandidatinnen-a-226190.html |access-date=21 Mayo 2025 |issn=2195-1349}}</ref> |20 |[[Bridgetown]] |- |{{flagicon|BEL}} [[Belhika]] |Sylvie Doclot<ref name=":1">{{Cite web |last=Bachrach |first=Judy |date=4 Hunyo 2007 |title=Debt, Death, and Disaster: Inside the 2002 Miss World Pageant |url=https://www.vanityfair.com/news/2003/03/missworld200303?srsltid=AfmBOorbnrh6lVwYkr5vc6wzUbQYl3sUKn8NfbXgH_zlZC3V7jCXYnkS |access-date=21 Mayo 2025 |website=Vanity Fair |language=en-US}}</ref> |22 |[[Bruselas]] |- |{{Flagicon|BLZ}} [[Belize|Belis]] |Karen Russell<ref>{{Cite web |date=3 Disyembre 2001 |title=Karen Russell is Miss Belize |url=https://archive.channel5belize.com/archives/18059 |access-date=21 Mayo 2025 |website=Channel 5 Belize |language=en}}</ref> |24 |Lungsod ng Belis |- |{{flagicon|Venezuela|variant=1954}} [[Venezuela|Beneswela]] |[[Goizeder Azúa]] |18 |San Felipe |- |{{flagicon|VIE}} [[Vietnam|Biyetnam]] |Phạm Thị Mai Phương |17 |Hải Phòng |- |{{flagicon|BIH}} [[Bosnia at Herzegovina|Bosnya at Hersegobina]] |Danijela Vinš<ref>{{Cite web |last= |first= |date=8 Nobyembre 2023 |title=Ukrajinu napustila zbog rata: Pogledajte kako danas izgleda nekadašnja Miss BiH Daniela Vinš |trans-title=She left Ukraine because of the war: Look how the former Miss BiH Daniela Vinš looks today |url=https://azra.ba/vijesti/318232/vratila-se-iz-ukrajine-pocetkom-rata-pogledajte-kako-danas-izgleda-nekadasnja-miss-bih-daniela-vins/ |access-date=17 Hunyo 2025 |website=Azra Magazin |language=bs-BA}}</ref> |17 |[[Sarajevo]] |- |{{flagicon|BOT}} [[Botswana]] |Lomaswati Dlamini |20 |[[Gaborone]] |- |{{flagicon|BRA}} [[Brazil|Brasil]] |Taísa Thomsen |20 |Joinville |- |{{flagicon|BUL}} [[Bulgarya]] |Desislava Antoniya Guleva |18 |Pleven |- |{{flagicon|BOL}} [[Bulibya]] |Alejandra Montero |17 |Iténez |- |{{Flag|Curaçao}} |Ayannette Mary Ann Statia |19 |Willemstad |- |{{flagicon|ECU}} [[Ecuador|Ekwador]] |Jessica Angulo |20 |Santo Domingo |- |{{flagicon|SCO}} [[Scotland|Eskosya]] |Paula Murphy |24 |[[Stirling]] |- |'''{{Flagicon|SVK}}''' [[Slovakia|Eslobakya]] |Eva Veresova |22 |Nitra |- |'''{{Flagicon|SLO}}''' [[Eslobenya]] |Nataša Krajnc |21 |Celje |- |{{Flagicon|ESP}} [[Espanya]] |Lola Alcocer |21 |[[Sevilla, Espanya|Seville]] |- |{{flagicon|USA}} [[Estados Unidos]] |Rebekah Revels<ref>{{Cite web |date=28 Oktubre 2002 |title=Revels to Compete in Miss World |url=https://www.theintelligencer.com/news/article/Revels-to-Compete-in-Miss-World-10508317.php |access-date=15 Marso 2024 |website=The Edwardsville Intelligencer |language=en-US}}</ref> |22 |St. Pauls |- |{{Flagicon|EST}} [[Estonia|Estonya]] |Triin Sommer<ref>{{Cite web |last=Tava |first=Marge |date=17 Hulyo 2008 |title=Maili & Tene: Miamis on täiesti stressivaba elu |trans-title=Maili & Tene: Life in Miami is completely stress-free |url=https://buduaar.tv3.ee/nadala-kuumimad-teemad/maili-tene-miamis-on-taiesti-stressivaba-elu/ |access-date=15 Marso 2024 |website=Buduaar |language=Estonian}}</ref> |19 |Pärnu |- |{{flagicon|WAL}} [[Wales|Gales]] |Michelle Bush |22 |[[Cardiff]] |- |'''{{Flagicon|GHA}}''' [[Ghana|Gana]] |Shaida Buari |20 |[[Accra]] |- |'''{{Flagicon|GRE}}''' [[Gresya]] |Katerina Georgiadou |21 |[[Atenas]] |- |{{Flag|Guyana}} |Odessa Phillips |19 |Vergenoegen |- |{{Flagicon|JAM}} [[Hamayka]] |Danielle O'Hayon |18 |[[Kingston, Jamaica|Kingston]] |- |{{Flagicon|JPN|1947}} [[Hapon]] |Yuko Nabeta |19 |[[Tokyo]] |- |{{flagicon|GIB}} [[Gibraltar|Hibraltar]] |Damaris Hollands |21 |Hibraltar |- |{{flagicon|NIR}} [[Hilagang Irlanda]] |Gayle Williamson<ref>{{Cite news |date=10 Hulyo 2008 |title=Me and my health: Gayle Williamson |language=en-GB |work=Belfast Telegraph |url=https://www.belfasttelegraph.co.uk/news/health/me-and-my-health-gayle-williamson-28394266.html |access-date=15 Marso 2024 |issn=0307-1235}}</ref> |22 |Dollingstown |- |{{Flagicon|HKG}} [[Hong Kong]] |Victoria Jolly |20 |Hong Kong |- |{{flagicon|IND}} [[Indiya]] |Shruti Sharma |22 |[[New Delhi]] |- |{{flagicon|ENG}} [[Inglatera]] |Danielle Luan |22 |Oxford |- |{{flagicon|IRL}} [[Republika ng Irlanda|Irlanda]] |Lynda Duffy<ref>{{Cite web |last=Khan |first=Frank |date=23 Nobyembre 2002 |title=Please come home Lynda, begs mum |url=https://www.independent.ie/irish-news/please-come-home-lynda-begs-mum-26028399.html |access-date=15 Marso 2024 |website=Irish Independent |language=en}}</ref> |22 |Galway |- |{{Flagicon|ISR}} [[Israel]] |Karol Lowenstein |19 |[[Haifa]] |- |{{Flagicon|ITA}} [[Italya]] |Susanne Zuber |21 |[[Merano]] |- |{{flagicon|CAN}} [[Canada|Kanada]] |Lynsey Bennett |22 |[[Ottawa]] |- |'''{{Flagicon|ISV}}''' [[US Virgin Islands|Kapuluang Birhen ng Estados Unidos]] |Hailey Cagan |17 |Saint John |- |{{Flagicon|KAZ}} [[Kasakistan]] |Olga Sidorenko |19 |[[Almaty]] |- |{{flagicon|KEN}} [[Kenya]] |Marianne Kariuki<ref>{{Cite web |last=Okande |first=Austine |date=4 Hulyo 2014 |title=Behold! These are the "Queens of our days" |url=https://www.standardmedia.co.ke/entertainment/features/article/2000126900/behold-these-are-the-queens-of-our-days |access-date=15 Marso 2024 |website=The Standard |language=en}}</ref> |18 |[[Nairobi]] |- |{{flagicon|COL}} [[Colombia|Kolombya]] |Natalia Peralta |21 |[[Departamento ng Antioquia|Antioquia]] |- |'''{{Flagicon|CRO}}''' [[Croatia|Kroasya]] |Nina Slamić |18 |Šibenik |- |'''{{Flagicon|LAT}}''' [[Letonya]] |Baiba Svarca |20 |[[Riga]] |- |'''{{Flagicon|LIB}}''' [[Libano]] |Bethany Kehdy |21 |[[Beirut]] |- |{{flagicon|LTU}} [[Lithuania|Litwanya]] |Oksana Semenišina<ref>{{Cite web |date=29 Hunyo 2009 |title=Oksana Semenišina: džiaugsmo ieškanti rimtuolė |url=https://www.15min.lt/zmones/naujiena/archyvas/oksana-semenisina-dziaugsmo-ieskanti-rimtuole-1060-69747 |access-date=15 Marso 2024 |website=15min |language=lt}}</ref> |20 |[[Vilna|Vilnius]] |- |{{flagicon|MYS}} [[Malaysia]] |Mabel Ng Chin Mei |24 |Pulau Tikus |- |{{flagicon|MLT}} [[Malta]] |Joyce Gatt<ref>{{Cite web |date=23 Setyembre 2002 |title=New beauty queen, 18, an old hand at modelling |url=https://timesofmalta.com/articles/view/new-beauty-queen-18-an-old-hand-at-modelling.166622 |access-date=15 Marso 2024 |website=The Times |language=en-gb}}</ref> |18 |Balzan |- |'''{{Flagicon|Macedonia}}''' [[Hilagang Masedonya|Masedonya]] |Jasna Spasovska |20 |[[Skopje]] |- |{{flagicon|MEX}} [[Mehiko]] |Blanca Zumárraga |20 |Córdoba |- |{{flagicon|NAM}} [[Namibia|Namibya]] |Ndapewa Alfons |23 |Kaisosi |- |{{flagicon|NGA}} [[Nigeria|Niherya]] |Chinenye Ochuba |18 |[[Lagos]] |- |{{flagicon|NIC}} [[Nicaragua|Nikaragwa]] |Hazel Calderón |25 |León |- |{{flagicon|NZL}} [[New Zealand|Nuweba Selandiya]] |Rachel Huljich |18 |[[Auckland]] |- |{{Flagicon|NOR}} [[Noruwega]] |Kathrine Sørland<ref>{{Cite web |date=18 Oktubre 2002 |title=Missekjole fra Bryne |url=https://www.nrk.no/rogaland/missekjole-fra-bryne-1.222311 |access-date=15 Marso 2024 |website=NRK |publisher= |language=nb-NO}}</ref> |21 |Sola |- |{{flagicon|Netherlands}} [[Netherlands|Olanda]] |Elise Boulogne |20 |Leiden |- |{{Flagicon|PAN}} [[Panama]] |Yoselin Sánchez |21 |Los Santos |- |{{flagicon|PER}} [[Peru]] |Marina Mora |22 |[[Lungsod ng Lima|Lima]] |- |{{flagicon|PHI}} [[Pilipinas]] |Katherine Anne Manalo<ref name=":13">{{cite news |last=Brizuela |first=Jayson |date=18 Marso 2002 |title=Bb, Pilipinas winners set new standars in beauty |language=en |pages=11 |work=Manila Standard |url=https://news.google.com/newspapers?id=3pkVAAAAIBAJ&sjid=nQsEAAAAIBAJ&pg=4001%2C2009364 |access-date=4 Setyembre 2021 |via=Google News Archive}}</ref> |23 |[[Parañaque]] |- |{{flagicon|FIN}} [[Pinlandiya]] |Hanne Hynynen |21 |Ylivieska |- |{{flagicon|POL}} [[Polonya]] |Marta Matyjasik |20 |Zgorzelec |- |{{flagicon|PUR}} [[Puerto Rico|Porto Riko]] |Cassandra Polo Berrios |18 |Guaynabo |- |{{flagicon|FRA}} [[Pransiya]] |Caroline Chamorand |21 |[[Paris]] |- |'''{{Flagicon|CZE}}''' [[Republikang Tseko]] |Kateřina Smržová |23 |[[Praga|Prague]] |- |'''{{Flagicon|ROM}}''' [[Romania|Rumanya]] |Cleopatra Popescu<ref>{{Cite news |date=9 Marso 2021 |title=Cleopatra Popescu, MISS ROMÂNIA |language=ro |trans-title=Cleopatra Popescu, MISS ROMANIA |website=Ziarul Mesagerul de Sibiu |url=https://mesageruldesibiu.ro/cleopatra-popescu-miss-romania/ |url-status=live |access-date=18 Mayo 2025 |archive-url=https://web.archive.org/web/20211019212025/https://mesageruldesibiu.ro/cleopatra-popescu-miss-romania/ |archive-date=19 Oktubre 2021}}</ref> |23 |Sibiu |- |'''{{Flagicon|RUS}}''' [[Rusya]] |Anna Tatarintseva<ref>{{Cite news |date=26 Hulyo 2002 |title=Главной красавицей России стала москвичка Анна Татаринцева |language=ru |trans-title=Moscow resident Anna Tatarintseva has become the main beauty of Russia |website=Lenta Russia |url=https://lenta.ru/news/2002/07/26/krasa/ |url-status=live |access-date=18 Mayo 2025 |archive-url=https://web.archive.org/web/20241013201414/https://lenta.ru/news/2002/07/26/krasa/ |archive-date=13 Oktubre 2024}}</ref> |24 |[[Nizhny Novgorod]] |- |'''{{Flagicon|ZIM}}''' [[Zimbabwe|Simbabwe]] |Linda Van Beek |20 |[[Harare]] |- |'''{{Flagicon|SIN}}''' [[Singapore|Singapura]] |Sharon Cintamani |23 |[[Singapore]] |- |{{flagicon|SWZ}} [[Eswatini|Suwasilandiya]] |Nozipho Shabangu |20 |[[Mbabane]] |- |{{flagicon|SWE}} [[Suwesya]] |Sophia Hedmark<ref>{{Cite web |date=12 November 2002 |title=Fröken Sverige på plats i Nigeria |url=https://www.aftonbladet.se/a/P3o1le |access-date=6 November 2002 |website=[[Aftonbladet]] |language=sv}}</ref> |20 |[[Estokolmo|Stockholm]] |- |{{Flag|Tahiti}} |Rava Maiarii |19 |Taha'a |- |{{Flagicon|TAN}} [[Tanzania|Tansaniya]] |Angela Damas Mtalima |20 |[[Dar es Salaam]] |- |{{flagicon|THA}} [[Thailand|Taylandiya]] |Ticha Lueng-Pairoj |21 |[[Lalawigan ng Nakhon Pathom|Nakhon Pathom]] |- |'''{{Flagicon|RSA}}''' [[Timog Aprika]] |Claire Sabbagha<ref>{{Cite web |date=29 Nobyembre 2002 |title=3rd time lucky at Miss World |url=https://www.news24.com/news24/3rd-time-lucky-at-miss-world-20021129 |access-date=15 Marso 2024 |website=News24 |language=en-US}}</ref> |25 |[[Johannesburg]] |- |{{flagicon|TTO}} [[Trinidad at Tobago]] |Janelle Rajnauth |21 |[[Puerto Espanya|Port of Spain]] |- |{{flagicon|CHL}} [[Chile|Tsile]] |Daniela Sofía Casanova |22 |[[Valparaiso]] |- |{{flagicon|CHN}} [[Tsina]] |Wu Ying Na |17 |[[Hainan]] |- |'''{{flagicon|CYP|1960}}''' [[Tsipre]] |Anjela Drousiotou |21 |[[Nikosya|Nicosia]] |- |'''{{Flagicon|TUR}} [[Turkya|Turkiya]]''' |'''Azra Akın''' |20 |[[Istanbul]] |- |{{Flag|Uganda}} |Rehema Nakuya<ref>{{Cite web |last=Kabuye |first=Kalungi |date=12 Agosto 2002 |title=Medical Doctor New Miss Uganda |url=https://www.newvision.co.ug/articledetails/1075392 |access-date=15 Marso 2024 |website=New Vision |language=en}}</ref> |20 |Mbarara |- |{{Flagicon|UKR}} [[Ukranya]] |Irina Udovenko |21 |[[Azov]] |- |{{flagicon|HUN}} [[Hungary|Unggarya]] |Renata Rozs |21 |Janossomorja |- |'''{{flagicon|URU}}''' [[Uruguay|Urugway]] |Natalia Figueras |21 |[[Montevideo]] |- |{{Flag|FR Yugoslavia|name=Yugoslavia}} |Ana Šargić |19 |Valjevo |} == Mga tala == <references group="lower-alpha" responsive="1"></references> == Mga sanggunian == {{Reflist|colwidth=30em|refs=}} == Panlabas na kawing == * {{official website|http://www.missworld.com}} {{Miss World}} [[Kategorya:Miss World]] d56s18cuib6u7yzlyxejbgtl042l783 2165203 2165202 2025-06-16T18:37:54Z Allyriana000 119761 2165203 wikitext text/x-wiki {{Infobox beauty pageant|photo=Azra Akın.jpg|caption=Azra Akın|winner='''[[Azra Akın]]'''|represented={{flagicon|Turkey}} Turkiya|date=7 Disyembre 2002|presenters={{Hlist|Sean Kanan|Claire Elizabeth Smith}}|acts={{Hlist|[[Chayanne]]|BBMak}}|entrants=88|placements=20|venue=Alexandra Palace, Londres, Reyno Unido|broadcaster=[[E!]]|debuts={{Hlist|Albanya|Alherya|Biyetnam}}|withdraws={{Hlist|Austrya|Bangglades|Guwatemala|Hawaii|Kapuluang Kayman|Kosta Rika|Lupangyelo|Madagaskar|Malawi|Mawrisyo|Sri Lanka|Sint Maarten|Suwisa|Timog Korea}}|returns={{Hlist|Bahamas|Kasakistan|Suwasilandiya}}|before=[[Miss World 2001|2001]]|next=[[Miss World 2003|2003]]}} Ang '''Miss World 2002''' ay ang ika-52 edisyon ng [[Miss World]] pageant, na ginanap sa Alexandra Palace sa [[Londres]], [[United Kingdom|Reyno Unido]] noong 7 Disyembre 2002.<ref>{{Cite news |last=Astill |first=James |date=23 Nobyembre 2002 |title=Miss World's Nigerian odyssey abandoned after three days of rioting leave 100 dead |language=en-GB |work=[[The Guardian]] |url=https://www.theguardian.com/world/2002/nov/23/jamesastill |access-date=21 Mayo 2002 |issn=0261-3077}}</ref><ref>{{Cite news |date=23 Nobyembre 2002 |title=Nigeria calls off Miss World show |language=en-GB |work=[[BBC]] |url=http://news.bbc.co.uk/2/hi/africa/2505353.stm |access-date=21 Mayo 2025}}</ref> Dapat sanang gaganapin ang edisyong ito sa [[Abuja]], Niherya, ngunit dahil sa mga relihiyosong kaguluhan sa kalapit na lungsod ng Kaduna dulot ng Miss World (ang binansagang "[[Kaguluhan sa Miss World|Miss World riots]]"), nilipat ang kompetisyon sa Alexandra Palace sa Londres.<ref>{{cite web |last=Hoge |first=Warren |date=8 Disyembre 2002 |title=Miss World named despite ongoing protests |url=https://news.google.com/newspapers?nid=1817&dat=20021208&id=RD4dAAAAIBAJ&pg=2551,1877676&hl=en |access-date=10 Marso 2024 |website=The Tuscaloosa News |language=en |via=Google News Archive}}</ref><ref>{{Cite web |last=Freeman |first=Hadley |date=7 Disyembre 2002 |title=Keep smiling through |url=https://www.theguardian.com/uk/2002/dec/07/fashion.gender |access-date=15 Marso 2024 |website=[[The Guardian]] |language=en}}</ref> Pagkatapos ng kompetisyon, kinoronahan ni Agbani Darego ng Niherya si Azra Akın ng Turkiya bilang Miss World 2002.<ref name="google.com">{{cite web |last=Johnson |first=Ed |date=8 Disyembre 2002 |title=Miss Turkey crowned Miss World |url=https://news.google.com/newspapers?nid=1696&dat=20021208&id=BEUbAAAAIBAJ&pg=5650,948472&hl=en |access-date=15 Marso 2024 |website=Daily News |language=en |via=Google News Archive}}</ref><ref name="google.com1">{{Cite web |date=28 Nobyembre 2002 |title=Texters can help Miss RP |url=https://news.google.com/newspapers?nid=2479&dat=20021128&id=fFY1AAAAIBAJ&pg=961,6212895&hl=en |access-date=15 Marso 2024 |website=[[Philippine Daily Inquirer]] |language=en |via=Google News Archive}}</ref> Ito ang unang beses na nanalo ang Turkiya bilang Miss World.<ref>{{Cite web |date=21 Hunyo 2003 |title=Morley's global vision for Miss World |url=https://www.telegraph.co.uk/finance/2855671/Morleys-global-vision-for-Miss-World.html |access-date=15 Marso 2024 |website=The Daily Telegraph |language=en}}</ref> Nagtapos bilang first runner-up si Natalia Peralta ng Kolombya, habang nagtapos bilang second-runner-up si Marina Mora ng Peru. 110 kandidata ang unang inimbitahan upang lumahok sa kompetisyon, ngunit ilang sa mga ito ay bumitiw sa kompetisyon bilang protesta para sa hatol na kamatayan sa pamamagitan ng pagbato na itinakda ng Korte ng Sharia kay Amina Lawal, isang babaeng Niheryano na inakusahan ng pangangalunya, na siyang dahilang kung bakit bumaba an bilang ng kanidata sa walumpu't-walo.<ref>{{Cite news |date=31 Agosto 2002 |title=Beauty queens protest over treatment of single mom |language=en |pages=14 |work=Today |url=https://eresources.nlb.gov.sg/newspapers/digitised/page/today20020831-1.1.14 |access-date=21 Mayo 2025 |via=National Library Board}}</ref> Ito ang unang pagkakataon sa loob ng limampu't-limang taon na hindi ito ipinalabas ang kompetisyon sa Reyno Unido; walang himpilang Ingles ang sumang-ayon na isahimpapawid ang konmpetisyon.<ref>{{cite web |last=Freeman |first=Hadley |date=7 Disyembre 2002 |title=Dogged by criticism and ridicule, the Miss World pageant continues |url=https://www.theguardian.com/uk/2002/dec/07/fashion.gender |access-date=21 Mayo 2025 |work=[[The Guardian]] |language=en}}</ref> Pinangunahan nina Sean Kanan at Claire Elizabeth Smith ang kompetisyon. Nagtanghal sina [[Chayanne]] at ang bandang BBMak sa edisyong ito. == Kasaysayan == === Lokasyon at petsa === [[Talaksan:ABUJA STADIUM.jpg|left|thumb|250x250px|National Stadium sa Abuja, ang orihinal na lokasyon ng Miss World 2002 bago lumipat ang kompetisyon sa Londres.]] Noong 22 Mayo 2002, kinumpirma ng Miss World Organization na magaganap ang kompetisyon sa Niherya.<ref>{{Cite web |date=Enero 2003 |title=The show must go on |url=https://www.pbs.org/frontlineworld/stories/nigeria/2000s.html |access-date=21 Mayo 2025 |website=PBS |language=en}}</ref> Naiulat na nanalo ang bansa ng karapatang idaos ang kompetisyon matapos talunin ang iba pang mga bansa kabilang ang Singapura at Porto Riko. Ang lokasyon para sa kompetisyon ay ang National Stadium sa Abuja, kung saan patapos na ang pagtatayo nito.<ref>{{Cite web |date=14 Nobyembre 2002 |title=Clash of cultures over Miss World |url=https://edition.cnn.com/2002/WORLD/africa/11/14/nigeria.contest.otsc/index.html |access-date=21 Mayo 2025 |website=[[CNN]] |language=en}}</ref> Orihinal na nakatadang idaos ang kompetisyon sa 30 Nobyembre, ngunit inusog ito ng isang linggo sa 7 Disyembre dahil kasabay ito sa panahon ng [[Ramadan]], na matatapos sa 5 Disyembre.<ref>{{Cite news |date=5 Oktubre 2002 |title=Pageant postponed for Ramadan |language=en |pages=14 |work=Today |url=https://eresources.nlb.gov.sg/newspapers/digitised/page/today20021005-1.1.14 |access-date=21 Mayo 2025 |via=National Library Board}}</ref> Dumating ang mga kandidata sa Londres noong 1 Nobyembre at dumalo ang mga kandidata sa isang maharlikang pagdiriwang na hatid ng pamilyang maharlika ng Reyno Unido noong 3 Nobyembre. Pagkatapos ng pagdiriwang ay lumipad na ang mga kandidata papuntang Abuja para sa kompetisyon.[[Talaksan:Alexandra Palace Sept. 2016 05.jpg|thumb|250x250px|Alexandra Palace sa Londres, ang lokasyon ng Miss World 2002]]Sa pagdating ng mga kandidata sa Niherya, inabisuhan sila na iwasan ang mga bahagi ng bansa kung saan ipinapatupad ang [[Sharia]] matapos magbanta ang mga militanteng grupong [[Muslim]] na manggulo sa kompetisyon. Tinuligsa ng mga grupong Muslim sa Niherya ang paligsahan bilang malaswa at sinabi nilang pipigilan nila itong maganap, ngunit hindi nagbanta sa anumang pihikang gawain.<ref>{{Cite news |date=23 Nobyembre 2002 |title=2002: Riots force Miss World out of Nigeria |language=en-GB |work=[[BBC]] |url=http://news.bbc.co.uk/onthisday/hi/dates/stories/november/23/newsid_3226000/3226740.stm |access-date=26 Mayo 2025}}</ref> Sa mga linggo bago ang pangwakas na kompetisyon sa Abuja, nagkaroon ng ilang mga mababang antas na mga protesta sa iba't-ibang bahagi ng Niherya na sumalungat sa paligsahan sa Niherya, lalo na sa hilaga, at karamihan ay mga konserbatibong Muslim. Bagama't nagkaroon ng maraming pakikipagtalo sa medya at iba pang mga pagtitipon, ang mga protestang ito sa pangkalahatan ay lumipas nang walang karahasan.<ref>{{Cite journal |date=22 Hulyo 2003 |title=The Miss World Riots |url=https://www.hrw.org/report/2003/07/22/miss-world-riots/continued-impunity-killings-kaduna |journal=Human Rights Watch |language=en |access-date=26 Mayo 2025}}</ref> Lalo pang tumuligsa ang mga konserbatibong grupong Muslim sa Miss World nang manindigan ito sa kaso ng babaeng Niheryano na si Amina Lawal.<ref name=":1" /><ref>{{Cite web |date=16 Disyembre 2003 |title=Miss World vs. Muslim law |url=https://www.nbcnews.com/id/wbna3340492 |access-date=17 Hunyo 2025 |website=NBC News |language=en}}</ref> Si Lawal ay hinatulan ng kamatayan sa pamamagitan ng pagbato ng isang panrehiyong hukumang Islam dahil sa umano'y pangangalunya.<ref>{{Cite news |last=Duodu |first=Cameron |date=31 Agosto 2002 |title=Nigeria faces walkout by Miss World |language=en-GB |work=[[The Guardian]] |url=https://www.theguardian.com/world/2002/sep/01/theobserver |access-date=17 Hunyo 2025 |issn=0261-3077}}</ref> Pagkatapos nito, lumabas ang isang kulumna sa pahayagang Kristiyano sa Lagos na ''ThisDay'' kung saan isinulat ng mamamahayag na si Isioma Daniel na malamang na inaprubahan ng propetang Islam na si Muhammad ang kompetisyon ng Miss World, at maaaring kumuha ang propeta ng isa sa mga kandidata bilang asawa nito.<ref name="Daniel">{{Cite news |author=Daniel |first=Isioma |date=16 Nobyembre 2002 |title=Miss World 2002 – The World at their Feet... |language=en |publisher=ThisDay |url=http://www.isioma.net/sds03002.html |access-date=17 Hunyo 2025}}</ref> Nagdulot ang pahayg na ito ng galit sa ilang mga Muslim,<ref>{{Cite web |last=Murphy |first=Jarrett |date=22 Nobyembre 2002 |title=Scores Slain In Miss World Riots |url=https://www.cbsnews.com/news/scores-slain-in-miss-world-riots/ |access-date=17 Hunyo 2025 |website=CBS News |language=en-US}}</ref> at mula 20 Nobyembre hanggang 23 Nobyembre, nagkaroon ng madugong kaguluhan sa pagitan ng mga Kristiyano at Muslim sa lungsod ng Kaduna, na humantong sa pagkamatay ng higit sa 200 katao.<ref>{{Cite news |last= |date=22 Nobyembre 2002 |title=Miss World riots leave 100 dead |language=en-GB |work=[[The Guardian]] |url=https://www.theguardian.com/world/2002/nov/22/2 |access-date=17 Hunyo 2025 |issn=0261-3077}}</ref><ref>{{Cite news |last=Press |first=The Associated |date=22 Nobyembre 2002 |title=Miss World Article Sets Off Deadly Riot |language=en-US |work=[[The New York Times]] |url=https://www.nytimes.com/2002/11/22/world/miss-world-article-sets-off-deadly-riot.html |access-date=17 Hunyo 2025 |issn=0362-4331}}</ref> Dahil sa naganap na kaguluhan sa lungsod ng Kaduna, nagpasya ang Miss World Organization na ilipat ang kompetisyon sa Alexandra Palace sa Londres, ngunit nanatili pa rin ang petsa ng panghuling kompetisyon sa 7 Disyembre.<ref>{{Cite web |last=Koinange |first=Jeff |date=23 Nobyembre 2002 |title=Miss World moved after protests |url=https://edition.cnn.com/2002/WORLD/africa/11/22/nigeria.miss.world/index.html |access-date=17 Hunyo 2025 |website=[[CNN]] |language=en}}</ref> Walang himpilang Ingles ang sumang-ayon na isahimpapawid ang edisyong ito. == Mga resulta == === Mga pagkakalagay === {| class="wikitable sortable" style="font-size:95%;" !Pagkakalagay !Kandidata |- | '''Miss World 2002''' | * {{Flagicon|TUR}} [[Turkya|'''Turkiya''']]– '''Azra Akın<ref>{{Cite news |date=7 Disyembre 2002 |title=In pictures: Miss World 2002 |language=en-GB |work=[[BBC]] |url=http://news.bbc.co.uk/2/hi/uk_news/england/2554503.stm |access-date=15 Marso 2024}}</ref>''' |- | 1st runner-up | * {{flagicon|COL}} [[Colombia|Kolombya]] – Natalia Peralta |- | 2nd runner-up | * {{flagicon|PER}} [[Peru]] – Marina Mora |- | Top 10 | * {{Flagicon image|Flag of Australia (converted).svg}} [[Australia|Australya]] – Nicole Gazal * {{flagicon|Venezuela|variant=1954}} [[Venezuela|Beneswela]] – [[Goizeder Azúa]] * {{flagicon|USA}} [[Estados Unidos]] – Rebekah Revels * '''{{flagicon|NGA}}''' [[Nigeria|Niherya]] – Chinenye Ochuba * {{Flagicon|NOR}} [[Noruwega]] – Kathrine Sørland * {{flagicon|PHI}} [[Pilipinas]] – Katherine Ann Manalo * {{flagicon|CHN}} [[Tsina]] – Wu Ying Na |- | Top 20 | * '''{{flagicon|ARU}}''' [[Aruba]] – Rachelle Oduber * {{Flagicon|VIE}} [[Vietnam|Biyetnam]] – Phạm Thị Mai Phương * {{flagicon|BIH}} [[Bosnia at Herzegovina|Bosnya at Hersegobina]] – Danijela Vins * {{Flag|Curaçao}} – Ayannette Mary Ann Statia * {{flagicon|IND}} [[Indiya]] – Shruti Sharma * {{Flagicon|ITA}} [[Italya]] – Susanne Zuber * {{flagicon|Netherlands}} [[Netherlands|Olanda]] – Elise Boulogne * {{flagicon|PUR}} [[Puerto Rico|Porto Riko]] – Cassandra Polo Berrios * '''{{Flagicon|RUS}}''' [[Rusya]] – Anna Tatarintseva * {{Flag|FR Yugoslavia|name=Yugoslavia}} – Ana Šargić |} == Mga kandidata == Walumpu't-walong kandidata ang lumahok para sa titulo. {| class="wikitable sortable" style="font-size:95%;" !Bansa/Teritoryo !Kandidata !Edad{{efn|Mga edad sa panahon ng kompetisyon|group=A|name=A}} !Bayan |- |{{flagicon|ALB}} [[Albanya]] |Anjeza Maja |21 |[[Tirana]] |- |{{flagicon|GER}} [[Alemanya]] |Indira Selmic<ref>{{Cite news |date=22 Agosto 2002 |title=Miss Germany in contract row |language=en-GB |work=[[BBC News]] |url=http://news.bbc.co.uk/2/hi/europe/2210637.stm |access-date=18 Mayo 2025}}</ref> |24 |[[Berlin]] |- |{{Flag|Alherya}} |Lamia Saoudi<ref>{{Cite news |last=Awoyokun |first=Damola |date=16 Pebrero 2010 |title=The Chilling Advertisement for Al-Qaeda |language=en |website=iNigerian.com |url=https://www.inigerian.com/the-chilling-advertisement-for-al-qaeda/ |url-status=live |access-date=18 Mayo 2025 |archive-url=https://web.archive.org/web/20241009200150/https://www.inigerian.com/the-chilling-advertisement-for-al-qaeda/ |archive-date=9 Oktubre 2024}}</ref> |22 |[[Lalawigan ng Algiers|Algiers]] |- |{{flagicon|ANG}} [[Angola|Anggola]] |Rosa Mujinga Muxito |21 |[[Luanda]] |- |{{flagicon|ATG}} [[Antigua at Barbuda]] |Zara Razzaq |19 |[[Saint John's]] |- |{{flagicon|ARG}} [[Arhentina]] |Tamara Henriksen<ref name=":0">{{Cite web |last=Koinange |first=Jeff |date=19 Nobyembre 2002 |title=Nigeria wrestles weighty issue |url=https://edition.cnn.com/2002/WORLD/africa/11/18/missworld.nigeria/ |access-date=21 Mayo 2025 |website=[[CNN]] |language=en}}</ref> |25 |[[Lungsod ng Buenos Aires|Buenos Aires]] |- |'''{{flagicon|ARU}}''' [[Aruba]] |Rachelle Oduber<ref name=":0" /> |21 |Oranjestad |- |{{Flagicon image|Flag of Australia (converted).svg}} [[Australia|Australya]] |Nicole Gazal<ref>{{Cite web |last=Haydar |first=Amanda |last2=Bula |first2=Olivia |date=17 Hunyo 2024 |title=From Miss Lebanon to Miss Australia, up close with Real Housewife Nicole Gazal-O’Neil |url=https://today.lorientlejour.com/article/1417393/from-miss-lebanon-to-miss-australia-up-close-with-real-housewife-nicole-gazal-oneil.html |access-date=21 Mayo 2025 |website=L'Orient Today |language=en}}</ref> |23 |Gold Coast |- |{{Flagicon|Bahamas}} [[Bahamas]] |T’Shura Ambrose<ref>{{Cite web |last=Doran |first=D'Arcy |date=22 Nobyembre 2002 |title=Miss World Moves After Deadly Riots |url=https://www.theintelligencer.com/news/article/Miss-World-Moves-After-Deadly-Riots-10517839.php |access-date=21 Mayo 2025 |website=The Intelligencer |language=en}}</ref> |25 |[[Nassau]] |- |{{Flagicon|BAR}} [[Barbados]] |Natalie Webb-Howell<ref>{{Cite news |date=7 Disyembre 2002 |title=Parade der beschimpften Kandidatinnen |language=de |trans-title=Parade of insulted candidates |work=Der Spiegel |url=https://www.spiegel.de/panorama/miss-world-wahl-2002-parade-der-beschimpften-kandidatinnen-a-226190.html |access-date=21 Mayo 2025 |issn=2195-1349}}</ref> |20 |[[Bridgetown]] |- |{{flagicon|BEL}} [[Belhika]] |Sylvie Doclot<ref name=":1">{{Cite web |last=Bachrach |first=Judy |date=4 Hunyo 2007 |title=Debt, Death, and Disaster: Inside the 2002 Miss World Pageant |url=https://www.vanityfair.com/news/2003/03/missworld200303?srsltid=AfmBOorbnrh6lVwYkr5vc6wzUbQYl3sUKn8NfbXgH_zlZC3V7jCXYnkS |access-date=21 Mayo 2025 |website=Vanity Fair |language=en-US}}</ref> |22 |[[Bruselas]] |- |{{Flagicon|BLZ}} [[Belize|Belis]] |Karen Russell<ref>{{Cite web |date=3 Disyembre 2001 |title=Karen Russell is Miss Belize |url=https://archive.channel5belize.com/archives/18059 |access-date=21 Mayo 2025 |website=Channel 5 Belize |language=en}}</ref> |24 |Lungsod ng Belis |- |{{flagicon|Venezuela|variant=1954}} [[Venezuela|Beneswela]] |[[Goizeder Azúa]] |18 |San Felipe |- |{{flagicon|VIE}} [[Vietnam|Biyetnam]] |Phạm Thị Mai Phương |17 |Hải Phòng |- |{{flagicon|BIH}} [[Bosnia at Herzegovina|Bosnya at Hersegobina]] |Danijela Vinš<ref>{{Cite web |last= |first= |date=8 Nobyembre 2023 |title=Ukrajinu napustila zbog rata: Pogledajte kako danas izgleda nekadašnja Miss BiH Daniela Vinš |trans-title=She left Ukraine because of the war: Look how the former Miss BiH Daniela Vinš looks today |url=https://azra.ba/vijesti/318232/vratila-se-iz-ukrajine-pocetkom-rata-pogledajte-kako-danas-izgleda-nekadasnja-miss-bih-daniela-vins/ |access-date=17 Hunyo 2025 |website=Azra Magazin |language=bs-BA}}</ref> |17 |[[Sarajevo]] |- |{{flagicon|BOT}} [[Botswana]] |Lomaswati Dlamini |20 |[[Gaborone]] |- |{{flagicon|BRA}} [[Brazil|Brasil]] |Taísa Thomsen |20 |Joinville |- |{{flagicon|BUL}} [[Bulgarya]] |Desislava Antoniya Guleva |18 |Pleven |- |{{flagicon|BOL}} [[Bulibya]] |Alejandra Montero |17 |Iténez |- |{{Flag|Curaçao}} |Ayannette Mary Ann Statia |19 |Willemstad |- |{{flagicon|ECU}} [[Ecuador|Ekwador]] |Jessica Angulo |20 |Santo Domingo |- |{{flagicon|SCO}} [[Scotland|Eskosya]] |Paula Murphy |24 |[[Stirling]] |- |'''{{Flagicon|SVK}}''' [[Slovakia|Eslobakya]] |Eva Veresova |22 |Nitra |- |'''{{Flagicon|SLO}}''' [[Eslobenya]] |Nataša Krajnc |21 |Celje |- |{{Flagicon|ESP}} [[Espanya]] |Lola Alcocer |21 |[[Sevilla, Espanya|Seville]] |- |{{flagicon|USA}} [[Estados Unidos]] |Rebekah Revels<ref>{{Cite web |date=28 Oktubre 2002 |title=Revels to Compete in Miss World |url=https://www.theintelligencer.com/news/article/Revels-to-Compete-in-Miss-World-10508317.php |access-date=15 Marso 2024 |website=The Edwardsville Intelligencer |language=en-US}}</ref> |22 |St. Pauls |- |{{Flagicon|EST}} [[Estonia|Estonya]] |Triin Sommer<ref>{{Cite web |last=Tava |first=Marge |date=17 Hulyo 2008 |title=Maili & Tene: Miamis on täiesti stressivaba elu |trans-title=Maili & Tene: Life in Miami is completely stress-free |url=https://buduaar.tv3.ee/nadala-kuumimad-teemad/maili-tene-miamis-on-taiesti-stressivaba-elu/ |access-date=15 Marso 2024 |website=Buduaar |language=Estonian}}</ref> |19 |Pärnu |- |{{flagicon|WAL}} [[Wales|Gales]] |Michelle Bush |22 |[[Cardiff]] |- |'''{{Flagicon|GHA}}''' [[Ghana|Gana]] |Shaida Buari |20 |[[Accra]] |- |'''{{Flagicon|GRE}}''' [[Gresya]] |Katerina Georgiadou |21 |[[Atenas]] |- |{{Flag|Guyana}} |Odessa Phillips |19 |Vergenoegen |- |{{Flagicon|JAM}} [[Hamayka]] |Danielle O'Hayon |18 |[[Kingston, Jamaica|Kingston]] |- |{{Flagicon|JPN|1947}} [[Hapon]] |Yuko Nabeta |19 |[[Tokyo]] |- |{{flagicon|GIB}} [[Gibraltar|Hibraltar]] |Damaris Hollands |21 |Hibraltar |- |{{flagicon|NIR}} [[Hilagang Irlanda]] |Gayle Williamson<ref>{{Cite news |date=10 Hulyo 2008 |title=Me and my health: Gayle Williamson |language=en-GB |work=Belfast Telegraph |url=https://www.belfasttelegraph.co.uk/news/health/me-and-my-health-gayle-williamson-28394266.html |access-date=15 Marso 2024 |issn=0307-1235}}</ref> |22 |Dollingstown |- |{{Flagicon|HKG}} [[Hong Kong]] |Victoria Jolly |20 |Hong Kong |- |{{flagicon|IND}} [[Indiya]] |Shruti Sharma |22 |[[New Delhi]] |- |{{flagicon|ENG}} [[Inglatera]] |Danielle Luan |22 |Oxford |- |{{flagicon|IRL}} [[Republika ng Irlanda|Irlanda]] |Lynda Duffy<ref>{{Cite web |last=Khan |first=Frank |date=23 Nobyembre 2002 |title=Please come home Lynda, begs mum |url=https://www.independent.ie/irish-news/please-come-home-lynda-begs-mum-26028399.html |access-date=15 Marso 2024 |website=Irish Independent |language=en}}</ref> |22 |Galway |- |{{Flagicon|ISR}} [[Israel]] |Karol Lowenstein |19 |[[Haifa]] |- |{{Flagicon|ITA}} [[Italya]] |Susanne Zuber |21 |[[Merano]] |- |{{flagicon|CAN}} [[Canada|Kanada]] |Lynsey Bennett |22 |[[Ottawa]] |- |'''{{Flagicon|ISV}}''' [[US Virgin Islands|Kapuluang Birhen ng Estados Unidos]] |Hailey Cagan |17 |Saint John |- |{{Flagicon|KAZ}} [[Kasakistan]] |Olga Sidorenko |19 |[[Almaty]] |- |{{flagicon|KEN}} [[Kenya]] |Marianne Kariuki<ref>{{Cite web |last=Okande |first=Austine |date=4 Hulyo 2014 |title=Behold! These are the "Queens of our days" |url=https://www.standardmedia.co.ke/entertainment/features/article/2000126900/behold-these-are-the-queens-of-our-days |access-date=15 Marso 2024 |website=The Standard |language=en}}</ref> |18 |[[Nairobi]] |- |{{flagicon|COL}} [[Colombia|Kolombya]] |Natalia Peralta |21 |[[Departamento ng Antioquia|Antioquia]] |- |'''{{Flagicon|CRO}}''' [[Croatia|Kroasya]] |Nina Slamić |18 |Šibenik |- |'''{{Flagicon|LAT}}''' [[Letonya]] |Baiba Svarca |20 |[[Riga]] |- |'''{{Flagicon|LIB}}''' [[Libano]] |Bethany Kehdy |21 |[[Beirut]] |- |{{flagicon|LTU}} [[Lithuania|Litwanya]] |Oksana Semenišina<ref>{{Cite web |date=29 Hunyo 2009 |title=Oksana Semenišina: džiaugsmo ieškanti rimtuolė |url=https://www.15min.lt/zmones/naujiena/archyvas/oksana-semenisina-dziaugsmo-ieskanti-rimtuole-1060-69747 |access-date=15 Marso 2024 |website=15min |language=lt}}</ref> |20 |[[Vilna|Vilnius]] |- |{{flagicon|MYS}} [[Malaysia]] |Mabel Ng Chin Mei |24 |Pulau Tikus |- |{{flagicon|MLT}} [[Malta]] |Joyce Gatt<ref>{{Cite web |date=23 Setyembre 2002 |title=New beauty queen, 18, an old hand at modelling |url=https://timesofmalta.com/articles/view/new-beauty-queen-18-an-old-hand-at-modelling.166622 |access-date=15 Marso 2024 |website=The Times |language=en-gb}}</ref> |18 |Balzan |- |'''{{Flagicon|Macedonia}}''' [[Hilagang Masedonya|Masedonya]] |Jasna Spasovska |20 |[[Skopje]] |- |{{flagicon|MEX}} [[Mehiko]] |Blanca Zumárraga |20 |Córdoba |- |{{flagicon|NAM}} [[Namibia|Namibya]] |Ndapewa Alfons |23 |Kaisosi |- |{{flagicon|NGA}} [[Nigeria|Niherya]] |Chinenye Ochuba |18 |[[Lagos]] |- |{{flagicon|NIC}} [[Nicaragua|Nikaragwa]] |Hazel Calderón |25 |León |- |{{flagicon|NZL}} [[New Zealand|Nuweba Selandiya]] |Rachel Huljich |18 |[[Auckland]] |- |{{Flagicon|NOR}} [[Noruwega]] |Kathrine Sørland<ref>{{Cite web |date=18 Oktubre 2002 |title=Missekjole fra Bryne |url=https://www.nrk.no/rogaland/missekjole-fra-bryne-1.222311 |access-date=15 Marso 2024 |website=NRK |publisher= |language=nb-NO}}</ref> |21 |Sola |- |{{flagicon|Netherlands}} [[Netherlands|Olanda]] |Elise Boulogne |20 |Leiden |- |{{Flagicon|PAN}} [[Panama]] |Yoselin Sánchez |21 |Los Santos |- |{{flagicon|PER}} [[Peru]] |Marina Mora |22 |[[Lungsod ng Lima|Lima]] |- |{{flagicon|PHI}} [[Pilipinas]] |Katherine Anne Manalo<ref name=":13">{{cite news |last=Brizuela |first=Jayson |date=18 Marso 2002 |title=Bb, Pilipinas winners set new standars in beauty |language=en |pages=11 |work=Manila Standard |url=https://news.google.com/newspapers?id=3pkVAAAAIBAJ&sjid=nQsEAAAAIBAJ&pg=4001%2C2009364 |access-date=4 Setyembre 2021 |via=Google News Archive}}</ref> |23 |[[Parañaque]] |- |{{flagicon|FIN}} [[Pinlandiya]] |Hanne Hynynen |21 |Ylivieska |- |{{flagicon|POL}} [[Polonya]] |Marta Matyjasik |20 |Zgorzelec |- |{{flagicon|PUR}} [[Puerto Rico|Porto Riko]] |Cassandra Polo Berrios |18 |Guaynabo |- |{{flagicon|FRA}} [[Pransiya]] |Caroline Chamorand |21 |[[Paris]] |- |'''{{Flagicon|CZE}}''' [[Republikang Tseko]] |Kateřina Smržová |23 |[[Praga|Prague]] |- |'''{{Flagicon|ROM}}''' [[Romania|Rumanya]] |Cleopatra Popescu<ref>{{Cite news |date=9 Marso 2021 |title=Cleopatra Popescu, MISS ROMÂNIA |language=ro |trans-title=Cleopatra Popescu, MISS ROMANIA |website=Ziarul Mesagerul de Sibiu |url=https://mesageruldesibiu.ro/cleopatra-popescu-miss-romania/ |url-status=live |access-date=18 Mayo 2025 |archive-url=https://web.archive.org/web/20211019212025/https://mesageruldesibiu.ro/cleopatra-popescu-miss-romania/ |archive-date=19 Oktubre 2021}}</ref> |23 |Sibiu |- |'''{{Flagicon|RUS}}''' [[Rusya]] |Anna Tatarintseva<ref>{{Cite news |date=26 Hulyo 2002 |title=Главной красавицей России стала москвичка Анна Татаринцева |language=ru |trans-title=Moscow resident Anna Tatarintseva has become the main beauty of Russia |website=Lenta Russia |url=https://lenta.ru/news/2002/07/26/krasa/ |url-status=live |access-date=18 Mayo 2025 |archive-url=https://web.archive.org/web/20241013201414/https://lenta.ru/news/2002/07/26/krasa/ |archive-date=13 Oktubre 2024}}</ref> |24 |[[Nizhny Novgorod]] |- |'''{{Flagicon|ZIM}}''' [[Zimbabwe|Simbabwe]] |Linda Van Beek |20 |[[Harare]] |- |'''{{Flagicon|SIN}}''' [[Singapore|Singapura]] |Sharon Cintamani |23 |[[Singapore]] |- |{{flagicon|SWZ}} [[Eswatini|Suwasilandiya]] |Nozipho Shabangu |20 |[[Mbabane]] |- |{{flagicon|SWE}} [[Suwesya]] |Sophia Hedmark<ref>{{Cite web |date=12 November 2002 |title=Fröken Sverige på plats i Nigeria |url=https://www.aftonbladet.se/a/P3o1le |access-date=6 November 2002 |website=[[Aftonbladet]] |language=sv}}</ref> |20 |[[Estokolmo|Stockholm]] |- |{{Flag|Tahiti}} |Rava Maiarii |19 |Taha'a |- |{{Flagicon|TAN}} [[Tanzania|Tansaniya]] |Angela Damas Mtalima |20 |[[Dar es Salaam]] |- |{{flagicon|THA}} [[Thailand|Taylandiya]] |Ticha Lueng-Pairoj |21 |[[Lalawigan ng Nakhon Pathom|Nakhon Pathom]] |- |'''{{Flagicon|RSA}}''' [[Timog Aprika]] |Claire Sabbagha<ref>{{Cite web |date=29 Nobyembre 2002 |title=3rd time lucky at Miss World |url=https://www.news24.com/news24/3rd-time-lucky-at-miss-world-20021129 |access-date=15 Marso 2024 |website=News24 |language=en-US}}</ref> |25 |[[Johannesburg]] |- |{{flagicon|TTO}} [[Trinidad at Tobago]] |Janelle Rajnauth |21 |[[Puerto Espanya|Port of Spain]] |- |{{flagicon|CHL}} [[Chile|Tsile]] |Daniela Sofía Casanova |22 |[[Valparaiso]] |- |{{flagicon|CHN}} [[Tsina]] |Wu Ying Na |17 |[[Hainan]] |- |'''{{flagicon|CYP|1960}}''' [[Tsipre]] |Anjela Drousiotou |21 |[[Nikosya|Nicosia]] |- |'''{{Flagicon|TUR}} [[Turkya|Turkiya]]''' |'''Azra Akın''' |20 |[[Istanbul]] |- |{{Flag|Uganda}} |Rehema Nakuya<ref>{{Cite web |last=Kabuye |first=Kalungi |date=12 Agosto 2002 |title=Medical Doctor New Miss Uganda |url=https://www.newvision.co.ug/articledetails/1075392 |access-date=15 Marso 2024 |website=New Vision |language=en}}</ref> |20 |Mbarara |- |{{Flagicon|UKR}} [[Ukranya]] |Irina Udovenko |21 |[[Azov]] |- |{{flagicon|HUN}} [[Hungary|Unggarya]] |Renata Rozs |21 |Janossomorja |- |'''{{flagicon|URU}}''' [[Uruguay|Urugway]] |Natalia Figueras |21 |[[Montevideo]] |- |{{Flag|FR Yugoslavia|name=Yugoslavia}} |Ana Šargić |19 |Valjevo |} == Mga tala == <references group="lower-alpha" responsive="1"></references> == Mga sanggunian == {{Reflist|colwidth=30em|refs=}} == Panlabas na kawing == * {{official website|http://www.missworld.com}} {{Miss World}} [[Kategorya:Miss World]] si01mx44ytwqx40smneqvp4nn6xhecw 2165205 2165203 2025-06-16T18:48:09Z Allyriana000 119761 Isinapanahon ang artikulo; nagdagdag ng mga sanggunian. 2165205 wikitext text/x-wiki {{Infobox beauty pageant|photo=Azra Akın.jpg|caption=Azra Akın|winner='''[[Azra Akın]]'''|represented={{flagicon|Turkey}} Turkiya|date=7 Disyembre 2002|presenters={{Hlist|Sean Kanan|Claire Elizabeth Smith}}|acts={{Hlist|[[Chayanne]]|BBMak}}|entrants=88|placements=20|venue=Alexandra Palace, Londres, Reyno Unido|broadcaster=[[E!]]|debuts={{Hlist|Albanya|Alherya|Biyetnam}}|withdraws={{Hlist|Austrya|Bangglades|Guwatemala|Hawaii|Kapuluang Kayman|Kosta Rika|Lupangyelo|Madagaskar|Malawi|Mawrisyo|Sri Lanka|Sint Maarten|Suwisa|Timog Korea}}|returns={{Hlist|Bahamas|Kasakistan|Suwasilandiya}}|before=[[Miss World 2001|2001]]|next=[[Miss World 2003|2003]]}} Ang '''Miss World 2002''' ay ang ika-52 edisyon ng [[Miss World]] pageant, na ginanap sa Alexandra Palace sa [[Londres]], [[United Kingdom|Reyno Unido]] noong 7 Disyembre 2002.<ref>{{Cite news |last=Astill |first=James |date=23 Nobyembre 2002 |title=Miss World's Nigerian odyssey abandoned after three days of rioting leave 100 dead |language=en-GB |work=[[The Guardian]] |url=https://www.theguardian.com/world/2002/nov/23/jamesastill |access-date=21 Mayo 2002 |issn=0261-3077}}</ref><ref>{{Cite news |date=23 Nobyembre 2002 |title=Nigeria calls off Miss World show |language=en-GB |work=[[BBC]] |url=http://news.bbc.co.uk/2/hi/africa/2505353.stm |access-date=21 Mayo 2025}}</ref> Dapat sanang gaganapin ang edisyong ito sa [[Abuja]], Niherya, ngunit dahil sa mga relihiyosong kaguluhan sa kalapit na lungsod ng Kaduna dulot ng Miss World (ang binansagang "[[Kaguluhan sa Miss World|Miss World riots]]"), nilipat ang kompetisyon sa Alexandra Palace sa Londres.<ref>{{cite web |last=Hoge |first=Warren |date=8 Disyembre 2002 |title=Miss World named despite ongoing protests |url=https://news.google.com/newspapers?nid=1817&dat=20021208&id=RD4dAAAAIBAJ&pg=2551,1877676&hl=en |access-date=10 Marso 2024 |website=The Tuscaloosa News |language=en |via=Google News Archive}}</ref><ref>{{Cite web |last=Freeman |first=Hadley |date=7 Disyembre 2002 |title=Keep smiling through |url=https://www.theguardian.com/uk/2002/dec/07/fashion.gender |access-date=15 Marso 2024 |website=[[The Guardian]] |language=en}}</ref> Pagkatapos ng kompetisyon, kinoronahan ni Agbani Darego ng Niherya si Azra Akın ng Turkiya bilang Miss World 2002.<ref name="google.com">{{cite web |last=Johnson |first=Ed |date=8 Disyembre 2002 |title=Miss Turkey crowned Miss World |url=https://news.google.com/newspapers?nid=1696&dat=20021208&id=BEUbAAAAIBAJ&pg=5650,948472&hl=en |access-date=15 Marso 2024 |website=Daily News |language=en |via=Google News Archive}}</ref><ref name="google.com1">{{Cite web |date=28 Nobyembre 2002 |title=Texters can help Miss RP |url=https://news.google.com/newspapers?nid=2479&dat=20021128&id=fFY1AAAAIBAJ&pg=961,6212895&hl=en |access-date=15 Marso 2024 |website=[[Philippine Daily Inquirer]] |language=en |via=Google News Archive}}</ref> Ito ang unang beses na nanalo ang Turkiya bilang Miss World.<ref>{{Cite web |date=21 Hunyo 2003 |title=Morley's global vision for Miss World |url=https://www.telegraph.co.uk/finance/2855671/Morleys-global-vision-for-Miss-World.html |access-date=15 Marso 2024 |website=The Daily Telegraph |language=en}}</ref><ref>{{Cite web |date=29 Oktubre 2009 |orig-date=7 Disyembre 2002 |title=Miss Turkey Wins Controversial Miss World Beauty Contest |url=https://www.voanews.com/a/a-13-a-2002-12-07-8-miss-67412932/383548.html |access-date=17 Hunyo 2025 |website=Voice of America |language=en}}</ref> Nagtapos bilang first runner-up si Natalia Peralta ng Kolombya, habang nagtapos bilang second-runner-up si Marina Mora ng Peru.<ref>{{Cite web |last= |first= |date=8 Disyembre 2002 |title=Colombiana, virreina en Londres |trans-title=Colombian, viceroy in London |url=https://www.eltiempo.com/archivo/documento/MAM-1341850 |access-date=17 Hunyo 2025 |website=El Tiempo |language=es}}</ref> 110 kandidata ang unang inimbitahan upang lumahok sa kompetisyon, ngunit ilang sa mga ito ay bumitiw sa kompetisyon bilang protesta para sa hatol na kamatayan sa pamamagitan ng pagbato na itinakda ng Korte ng Sharia kay Amina Lawal, isang babaeng Niheryano na inakusahan ng pangangalunya, na siyang dahilang kung bakit bumaba an bilang ng kanidata sa walumpu't-walo.<ref>{{Cite news |date=31 Agosto 2002 |title=Beauty queens protest over treatment of single mom |language=en |pages=14 |work=Today |url=https://eresources.nlb.gov.sg/newspapers/digitised/page/today20020831-1.1.14 |access-date=21 Mayo 2025 |via=National Library Board}}</ref> Ito ang unang pagkakataon sa loob ng limampu't-limang taon na hindi ito ipinalabas ang kompetisyon sa Reyno Unido; walang himpilang Ingles ang sumang-ayon na isahimpapawid ang konmpetisyon.<ref>{{cite web |last=Freeman |first=Hadley |date=7 Disyembre 2002 |title=Dogged by criticism and ridicule, the Miss World pageant continues |url=https://www.theguardian.com/uk/2002/dec/07/fashion.gender |access-date=21 Mayo 2025 |work=[[The Guardian]] |language=en}}</ref> Pinangunahan nina Sean Kanan at Claire Elizabeth Smith ang kompetisyon. Nagtanghal sina [[Chayanne]] at ang bandang BBMak sa edisyong ito. == Kasaysayan == === Lokasyon at petsa === [[Talaksan:ABUJA STADIUM.jpg|left|thumb|250x250px|National Stadium sa Abuja, ang orihinal na lokasyon ng Miss World 2002 bago lumipat ang kompetisyon sa Londres.]] Noong 22 Mayo 2002, kinumpirma ng Miss World Organization na magaganap ang kompetisyon sa Niherya.<ref>{{Cite web |date=Enero 2003 |title=The show must go on |url=https://www.pbs.org/frontlineworld/stories/nigeria/2000s.html |access-date=21 Mayo 2025 |website=PBS |language=en}}</ref> Naiulat na nanalo ang bansa ng karapatang idaos ang kompetisyon matapos talunin ang iba pang mga bansa kabilang ang Singapura at Porto Riko. Ang lokasyon para sa kompetisyon ay ang National Stadium sa Abuja, kung saan patapos na ang pagtatayo nito.<ref>{{Cite web |date=14 Nobyembre 2002 |title=Clash of cultures over Miss World |url=https://edition.cnn.com/2002/WORLD/africa/11/14/nigeria.contest.otsc/index.html |access-date=21 Mayo 2025 |website=[[CNN]] |language=en}}</ref> Orihinal na nakatadang idaos ang kompetisyon sa 30 Nobyembre, ngunit inusog ito ng isang linggo sa 7 Disyembre dahil kasabay ito sa panahon ng [[Ramadan]], na matatapos sa 5 Disyembre.<ref>{{Cite news |date=5 Oktubre 2002 |title=Pageant postponed for Ramadan |language=en |pages=14 |work=Today |url=https://eresources.nlb.gov.sg/newspapers/digitised/page/today20021005-1.1.14 |access-date=21 Mayo 2025 |via=National Library Board}}</ref> Dumating ang mga kandidata sa Londres noong 1 Nobyembre at dumalo ang mga kandidata sa isang maharlikang pagdiriwang na hatid ng pamilyang maharlika ng Reyno Unido noong 3 Nobyembre. Pagkatapos ng pagdiriwang ay lumipad na ang mga kandidata papuntang Abuja para sa kompetisyon.[[Talaksan:Alexandra Palace Sept. 2016 05.jpg|thumb|250x250px|Alexandra Palace sa Londres, ang lokasyon ng Miss World 2002]]Sa pagdating ng mga kandidata sa Niherya, inabisuhan sila na iwasan ang mga bahagi ng bansa kung saan ipinapatupad ang [[Sharia]] matapos magbanta ang mga militanteng grupong [[Muslim]] na manggulo sa kompetisyon. Tinuligsa ng mga grupong Muslim sa Niherya ang paligsahan bilang malaswa at sinabi nilang pipigilan nila itong maganap, ngunit hindi nagbanta sa anumang pihikang gawain.<ref>{{Cite news |date=23 Nobyembre 2002 |title=2002: Riots force Miss World out of Nigeria |language=en-GB |work=[[BBC]] |url=http://news.bbc.co.uk/onthisday/hi/dates/stories/november/23/newsid_3226000/3226740.stm |access-date=26 Mayo 2025}}</ref> Sa mga linggo bago ang pangwakas na kompetisyon sa Abuja, nagkaroon ng ilang mga mababang antas na mga protesta sa iba't-ibang bahagi ng Niherya na sumalungat sa paligsahan sa Niherya, lalo na sa hilaga, at karamihan ay mga konserbatibong Muslim. Bagama't nagkaroon ng maraming pakikipagtalo sa medya at iba pang mga pagtitipon, ang mga protestang ito sa pangkalahatan ay lumipas nang walang karahasan.<ref>{{Cite journal |date=22 Hulyo 2003 |title=The Miss World Riots |url=https://www.hrw.org/report/2003/07/22/miss-world-riots/continued-impunity-killings-kaduna |journal=Human Rights Watch |language=en |access-date=26 Mayo 2025}}</ref> Lalo pang tumuligsa ang mga konserbatibong grupong Muslim sa Miss World nang manindigan ito sa kaso ng babaeng Niheryano na si Amina Lawal.<ref name=":1" /><ref>{{Cite web |date=16 Disyembre 2003 |title=Miss World vs. Muslim law |url=https://www.nbcnews.com/id/wbna3340492 |access-date=17 Hunyo 2025 |website=NBC News |language=en}}</ref> Si Lawal ay hinatulan ng kamatayan sa pamamagitan ng pagbato ng isang panrehiyong hukumang Islam dahil sa umano'y pangangalunya.<ref>{{Cite news |last=Duodu |first=Cameron |date=31 Agosto 2002 |title=Nigeria faces walkout by Miss World |language=en-GB |work=[[The Guardian]] |url=https://www.theguardian.com/world/2002/sep/01/theobserver |access-date=17 Hunyo 2025 |issn=0261-3077}}</ref> Pagkatapos nito, lumabas ang isang kulumna sa pahayagang Kristiyano sa Lagos na ''ThisDay'' kung saan isinulat ng mamamahayag na si Isioma Daniel na malamang na inaprubahan ng propetang Islam na si Muhammad ang kompetisyon ng Miss World, at maaaring kumuha ang propeta ng isa sa mga kandidata bilang asawa nito.<ref name="Daniel">{{Cite news |author=Daniel |first=Isioma |date=16 Nobyembre 2002 |title=Miss World 2002 – The World at their Feet... |language=en |publisher=ThisDay |url=http://www.isioma.net/sds03002.html |access-date=17 Hunyo 2025}}</ref> Nagdulot ang pahayg na ito ng galit sa ilang mga Muslim,<ref>{{Cite web |last=Murphy |first=Jarrett |date=22 Nobyembre 2002 |title=Scores Slain In Miss World Riots |url=https://www.cbsnews.com/news/scores-slain-in-miss-world-riots/ |access-date=17 Hunyo 2025 |website=CBS News |language=en-US}}</ref> at mula 20 Nobyembre hanggang 23 Nobyembre, nagkaroon ng madugong kaguluhan sa pagitan ng mga Kristiyano at Muslim sa lungsod ng Kaduna, na humantong sa pagkamatay ng higit sa 200 katao.<ref>{{Cite news |last= |date=22 Nobyembre 2002 |title=Miss World riots leave 100 dead |language=en-GB |work=[[The Guardian]] |url=https://www.theguardian.com/world/2002/nov/22/2 |access-date=17 Hunyo 2025 |issn=0261-3077}}</ref><ref>{{Cite news |last=Press |first=The Associated |date=22 Nobyembre 2002 |title=Miss World Article Sets Off Deadly Riot |language=en-US |work=[[The New York Times]] |url=https://www.nytimes.com/2002/11/22/world/miss-world-article-sets-off-deadly-riot.html |access-date=17 Hunyo 2025 |issn=0362-4331}}</ref> Dahil sa naganap na kaguluhan sa lungsod ng Kaduna, nagpasya ang Miss World Organization na ilipat ang kompetisyon sa Alexandra Palace sa Londres, ngunit nanatili pa rin ang petsa ng panghuling kompetisyon sa 7 Disyembre.<ref>{{Cite web |last=Koinange |first=Jeff |date=23 Nobyembre 2002 |title=Miss World moved after protests |url=https://edition.cnn.com/2002/WORLD/africa/11/22/nigeria.miss.world/index.html |access-date=17 Hunyo 2025 |website=[[CNN]] |language=en}}</ref> Walang himpilang Ingles ang sumang-ayon na isahimpapawid ang edisyong ito. == Mga resulta == === Mga pagkakalagay === {| class="wikitable sortable" style="font-size:95%;" !Pagkakalagay !Kandidata |- | '''Miss World 2002''' | * {{Flagicon|TUR}} [[Turkya|'''Turkiya''']]– '''Azra Akın<ref>{{Cite news |date=7 Disyembre 2002 |title=In pictures: Miss World 2002 |language=en-GB |work=[[BBC]] |url=http://news.bbc.co.uk/2/hi/uk_news/england/2554503.stm |access-date=15 Marso 2024}}</ref>''' |- | 1st runner-up | * {{flagicon|COL}} [[Colombia|Kolombya]] – Natalia Peralta<ref name=":2">{{Cite web |date=7 Disyembre 2002 |title=Tyrkiet vinder af Miss World |trans-title=Turkey wins Miss World |url=https://politiken.dk/internationalt/art5671151/Tyrkiet-vinder-af-Miss-World |access-date=17 Hunyo 2025 |website=Politiken |language=da-DK}}</ref> |- | 2nd runner-up | * {{flagicon|PER}} [[Peru]] – Marina Mora<ref name=":2" /> |- | Top 10 | * {{Flagicon image|Flag of Australia (converted).svg}} [[Australia|Australya]] – Nicole Gazal * {{flagicon|Venezuela|variant=1954}} [[Venezuela|Beneswela]] – [[Goizeder Azúa]] * {{flagicon|USA}} [[Estados Unidos]] – Rebekah Revels * '''{{flagicon|NGA}}''' [[Nigeria|Niherya]] – Chinenye Ochuba * {{Flagicon|NOR}} [[Noruwega]] – Kathrine Sørland * {{flagicon|PHI}} [[Pilipinas]] – Katherine Ann Manalo * {{flagicon|CHN}} [[Tsina]] – Wu Ying Na |- | Top 20 | * '''{{flagicon|ARU}}''' [[Aruba]] – Rachelle Oduber * {{Flagicon|VIE}} [[Vietnam|Biyetnam]] – Phạm Thị Mai Phương * {{flagicon|BIH}} [[Bosnia at Herzegovina|Bosnya at Hersegobina]] – Danijela Vins * {{Flag|Curaçao}} – Ayannette Mary Ann Statia * {{flagicon|IND}} [[Indiya]] – Shruti Sharma * {{Flagicon|ITA}} [[Italya]] – Susanne Zuber * {{flagicon|Netherlands}} [[Netherlands|Olanda]] – Elise Boulogne * {{flagicon|PUR}} [[Puerto Rico|Porto Riko]] – Cassandra Polo Berrios * '''{{Flagicon|RUS}}''' [[Rusya]] – Anna Tatarintseva * {{Flag|FR Yugoslavia|name=Yugoslavia}} – Ana Šargić |} == Mga kandidata == Walumpu't-walong kandidata ang lumahok para sa titulo. {| class="wikitable sortable" style="font-size:95%;" !Bansa/Teritoryo !Kandidata !Edad{{efn|Mga edad sa panahon ng kompetisyon|group=A|name=A}} !Bayan |- |{{flagicon|ALB}} [[Albanya]] |Anjeza Maja |21 |[[Tirana]] |- |{{flagicon|GER}} [[Alemanya]] |Indira Selmic<ref>{{Cite news |date=22 Agosto 2002 |title=Miss Germany in contract row |language=en-GB |work=[[BBC News]] |url=http://news.bbc.co.uk/2/hi/europe/2210637.stm |access-date=18 Mayo 2025}}</ref> |24 |[[Berlin]] |- |{{Flag|Alherya}} |Lamia Saoudi<ref>{{Cite news |last=Awoyokun |first=Damola |date=16 Pebrero 2010 |title=The Chilling Advertisement for Al-Qaeda |language=en |website=iNigerian.com |url=https://www.inigerian.com/the-chilling-advertisement-for-al-qaeda/ |url-status=live |access-date=18 Mayo 2025 |archive-url=https://web.archive.org/web/20241009200150/https://www.inigerian.com/the-chilling-advertisement-for-al-qaeda/ |archive-date=9 Oktubre 2024}}</ref> |22 |[[Lalawigan ng Algiers|Algiers]] |- |{{flagicon|ANG}} [[Angola|Anggola]] |Rosa Mujinga Muxito |21 |[[Luanda]] |- |{{flagicon|ATG}} [[Antigua at Barbuda]] |Zara Razzaq |19 |[[Saint John's]] |- |{{flagicon|ARG}} [[Arhentina]] |Tamara Henriksen<ref name=":0">{{Cite web |last=Koinange |first=Jeff |date=19 Nobyembre 2002 |title=Nigeria wrestles weighty issue |url=https://edition.cnn.com/2002/WORLD/africa/11/18/missworld.nigeria/ |access-date=21 Mayo 2025 |website=[[CNN]] |language=en}}</ref> |25 |[[Lungsod ng Buenos Aires|Buenos Aires]] |- |'''{{flagicon|ARU}}''' [[Aruba]] |Rachelle Oduber<ref name=":0" /> |21 |Oranjestad |- |{{Flagicon image|Flag of Australia (converted).svg}} [[Australia|Australya]] |Nicole Gazal<ref>{{Cite web |last=Haydar |first=Amanda |last2=Bula |first2=Olivia |date=17 Hunyo 2024 |title=From Miss Lebanon to Miss Australia, up close with Real Housewife Nicole Gazal-O’Neil |url=https://today.lorientlejour.com/article/1417393/from-miss-lebanon-to-miss-australia-up-close-with-real-housewife-nicole-gazal-oneil.html |access-date=21 Mayo 2025 |website=L'Orient Today |language=en}}</ref> |23 |Gold Coast |- |{{Flagicon|Bahamas}} [[Bahamas]] |T’Shura Ambrose<ref>{{Cite web |last=Doran |first=D'Arcy |date=22 Nobyembre 2002 |title=Miss World Moves After Deadly Riots |url=https://www.theintelligencer.com/news/article/Miss-World-Moves-After-Deadly-Riots-10517839.php |access-date=21 Mayo 2025 |website=The Intelligencer |language=en}}</ref> |25 |[[Nassau]] |- |{{Flagicon|BAR}} [[Barbados]] |Natalie Webb-Howell<ref>{{Cite news |date=7 Disyembre 2002 |title=Parade der beschimpften Kandidatinnen |language=de |trans-title=Parade of insulted candidates |work=Der Spiegel |url=https://www.spiegel.de/panorama/miss-world-wahl-2002-parade-der-beschimpften-kandidatinnen-a-226190.html |access-date=21 Mayo 2025 |issn=2195-1349}}</ref> |20 |[[Bridgetown]] |- |{{flagicon|BEL}} [[Belhika]] |Sylvie Doclot<ref name=":1">{{Cite web |last=Bachrach |first=Judy |date=4 Hunyo 2007 |title=Debt, Death, and Disaster: Inside the 2002 Miss World Pageant |url=https://www.vanityfair.com/news/2003/03/missworld200303?srsltid=AfmBOorbnrh6lVwYkr5vc6wzUbQYl3sUKn8NfbXgH_zlZC3V7jCXYnkS |access-date=21 Mayo 2025 |website=Vanity Fair |language=en-US}}</ref> |22 |[[Bruselas]] |- |{{Flagicon|BLZ}} [[Belize|Belis]] |Karen Russell<ref>{{Cite web |date=3 Disyembre 2001 |title=Karen Russell is Miss Belize |url=https://archive.channel5belize.com/archives/18059 |access-date=21 Mayo 2025 |website=Channel 5 Belize |language=en}}</ref> |24 |Lungsod ng Belis |- |{{flagicon|Venezuela|variant=1954}} [[Venezuela|Beneswela]] |[[Goizeder Azúa]] |18 |San Felipe |- |{{flagicon|VIE}} [[Vietnam|Biyetnam]] |Phạm Thị Mai Phương |17 |Hải Phòng |- |{{flagicon|BIH}} [[Bosnia at Herzegovina|Bosnya at Hersegobina]] |Danijela Vinš<ref>{{Cite web |last= |first= |date=8 Nobyembre 2023 |title=Ukrajinu napustila zbog rata: Pogledajte kako danas izgleda nekadašnja Miss BiH Daniela Vinš |trans-title=She left Ukraine because of the war: Look how the former Miss BiH Daniela Vinš looks today |url=https://azra.ba/vijesti/318232/vratila-se-iz-ukrajine-pocetkom-rata-pogledajte-kako-danas-izgleda-nekadasnja-miss-bih-daniela-vins/ |access-date=17 Hunyo 2025 |website=Azra Magazin |language=bs-BA}}</ref> |17 |[[Sarajevo]] |- |{{flagicon|BOT}} [[Botswana]] |Lomaswati Dlamini |20 |[[Gaborone]] |- |{{flagicon|BRA}} [[Brazil|Brasil]] |Taísa Thomsen |20 |Joinville |- |{{flagicon|BUL}} [[Bulgarya]] |Desislava Antoniya Guleva |18 |Pleven |- |{{flagicon|BOL}} [[Bulibya]] |Alejandra Montero |17 |Iténez |- |{{Flag|Curaçao}} |Ayannette Mary Ann Statia |19 |Willemstad |- |{{flagicon|ECU}} [[Ecuador|Ekwador]] |Jessica Angulo |20 |Santo Domingo |- |{{flagicon|SCO}} [[Scotland|Eskosya]] |Paula Murphy |24 |[[Stirling]] |- |'''{{Flagicon|SVK}}''' [[Slovakia|Eslobakya]] |Eva Veresova |22 |Nitra |- |'''{{Flagicon|SLO}}''' [[Eslobenya]] |Nataša Krajnc |21 |Celje |- |{{Flagicon|ESP}} [[Espanya]] |Lola Alcocer |21 |[[Sevilla, Espanya|Seville]] |- |{{flagicon|USA}} [[Estados Unidos]] |Rebekah Revels<ref>{{Cite web |date=28 Oktubre 2002 |title=Revels to Compete in Miss World |url=https://www.theintelligencer.com/news/article/Revels-to-Compete-in-Miss-World-10508317.php |access-date=15 Marso 2024 |website=The Edwardsville Intelligencer |language=en-US}}</ref> |22 |St. Pauls |- |{{Flagicon|EST}} [[Estonia|Estonya]] |Triin Sommer<ref>{{Cite web |last=Tava |first=Marge |date=17 Hulyo 2008 |title=Maili & Tene: Miamis on täiesti stressivaba elu |trans-title=Maili & Tene: Life in Miami is completely stress-free |url=https://buduaar.tv3.ee/nadala-kuumimad-teemad/maili-tene-miamis-on-taiesti-stressivaba-elu/ |access-date=15 Marso 2024 |website=Buduaar |language=Estonian}}</ref> |19 |Pärnu |- |{{flagicon|WAL}} [[Wales|Gales]] |Michelle Bush |22 |[[Cardiff]] |- |'''{{Flagicon|GHA}}''' [[Ghana|Gana]] |Shaida Buari |20 |[[Accra]] |- |'''{{Flagicon|GRE}}''' [[Gresya]] |Katerina Georgiadou |21 |[[Atenas]] |- |{{Flag|Guyana}} |Odessa Phillips |19 |Vergenoegen |- |{{Flagicon|JAM}} [[Hamayka]] |Danielle O'Hayon |18 |[[Kingston, Jamaica|Kingston]] |- |{{Flagicon|JPN|1947}} [[Hapon]] |Yuko Nabeta |19 |[[Tokyo]] |- |{{flagicon|GIB}} [[Gibraltar|Hibraltar]] |Damaris Hollands |21 |Hibraltar |- |{{flagicon|NIR}} [[Hilagang Irlanda]] |Gayle Williamson<ref>{{Cite news |date=10 Hulyo 2008 |title=Me and my health: Gayle Williamson |language=en-GB |work=Belfast Telegraph |url=https://www.belfasttelegraph.co.uk/news/health/me-and-my-health-gayle-williamson-28394266.html |access-date=15 Marso 2024 |issn=0307-1235}}</ref> |22 |Dollingstown |- |{{Flagicon|HKG}} [[Hong Kong]] |Victoria Jolly |20 |Hong Kong |- |{{flagicon|IND}} [[Indiya]] |Shruti Sharma |22 |[[New Delhi]] |- |{{flagicon|ENG}} [[Inglatera]] |Danielle Luan |22 |Oxford |- |{{flagicon|IRL}} [[Republika ng Irlanda|Irlanda]] |Lynda Duffy<ref>{{Cite web |last=Khan |first=Frank |date=23 Nobyembre 2002 |title=Please come home Lynda, begs mum |url=https://www.independent.ie/irish-news/please-come-home-lynda-begs-mum-26028399.html |access-date=15 Marso 2024 |website=Irish Independent |language=en}}</ref> |22 |Galway |- |{{Flagicon|ISR}} [[Israel]] |Karol Lowenstein |19 |[[Haifa]] |- |{{Flagicon|ITA}} [[Italya]] |Susanne Zuber |21 |[[Merano]] |- |{{flagicon|CAN}} [[Canada|Kanada]] |Lynsey Bennett |22 |[[Ottawa]] |- |'''{{Flagicon|ISV}}''' [[US Virgin Islands|Kapuluang Birhen ng Estados Unidos]] |Hailey Cagan |17 |Saint John |- |{{Flagicon|KAZ}} [[Kasakistan]] |Olga Sidorenko |19 |[[Almaty]] |- |{{flagicon|KEN}} [[Kenya]] |Marianne Kariuki<ref>{{Cite web |last=Okande |first=Austine |date=4 Hulyo 2014 |title=Behold! These are the "Queens of our days" |url=https://www.standardmedia.co.ke/entertainment/features/article/2000126900/behold-these-are-the-queens-of-our-days |access-date=15 Marso 2024 |website=The Standard |language=en}}</ref> |18 |[[Nairobi]] |- |{{flagicon|COL}} [[Colombia|Kolombya]] |Natalia Peralta |21 |[[Departamento ng Antioquia|Antioquia]] |- |'''{{Flagicon|CRO}}''' [[Croatia|Kroasya]] |Nina Slamić |18 |Šibenik |- |'''{{Flagicon|LAT}}''' [[Letonya]] |Baiba Svarca |20 |[[Riga]] |- |'''{{Flagicon|LIB}}''' [[Libano]] |Bethany Kehdy |21 |[[Beirut]] |- |{{flagicon|LTU}} [[Lithuania|Litwanya]] |Oksana Semenišina<ref>{{Cite web |date=29 Hunyo 2009 |title=Oksana Semenišina: džiaugsmo ieškanti rimtuolė |url=https://www.15min.lt/zmones/naujiena/archyvas/oksana-semenisina-dziaugsmo-ieskanti-rimtuole-1060-69747 |access-date=15 Marso 2024 |website=15min |language=lt}}</ref> |20 |[[Vilna|Vilnius]] |- |{{flagicon|MYS}} [[Malaysia]] |Mabel Ng Chin Mei |24 |Pulau Tikus |- |{{flagicon|MLT}} [[Malta]] |Joyce Gatt<ref>{{Cite web |date=23 Setyembre 2002 |title=New beauty queen, 18, an old hand at modelling |url=https://timesofmalta.com/articles/view/new-beauty-queen-18-an-old-hand-at-modelling.166622 |access-date=15 Marso 2024 |website=The Times |language=en-gb}}</ref> |18 |Balzan |- |'''{{Flagicon|Macedonia}}''' [[Hilagang Masedonya|Masedonya]] |Jasna Spasovska |20 |[[Skopje]] |- |{{flagicon|MEX}} [[Mehiko]] |Blanca Zumárraga |20 |Córdoba |- |{{flagicon|NAM}} [[Namibia|Namibya]] |Ndapewa Alfons |23 |Kaisosi |- |{{flagicon|NGA}} [[Nigeria|Niherya]] |Chinenye Ochuba |18 |[[Lagos]] |- |{{flagicon|NIC}} [[Nicaragua|Nikaragwa]] |Hazel Calderón |25 |León |- |{{flagicon|NZL}} [[New Zealand|Nuweba Selandiya]] |Rachel Huljich |18 |[[Auckland]] |- |{{Flagicon|NOR}} [[Noruwega]] |Kathrine Sørland<ref>{{Cite web |date=18 Oktubre 2002 |title=Missekjole fra Bryne |url=https://www.nrk.no/rogaland/missekjole-fra-bryne-1.222311 |access-date=15 Marso 2024 |website=NRK |publisher= |language=nb-NO}}</ref> |21 |Sola |- |{{flagicon|Netherlands}} [[Netherlands|Olanda]] |Elise Boulogne |20 |Leiden |- |{{Flagicon|PAN}} [[Panama]] |Yoselin Sánchez |21 |Los Santos |- |{{flagicon|PER}} [[Peru]] |Marina Mora |22 |[[Lungsod ng Lima|Lima]] |- |{{flagicon|PHI}} [[Pilipinas]] |Katherine Anne Manalo<ref name=":13">{{cite news |last=Brizuela |first=Jayson |date=18 Marso 2002 |title=Bb, Pilipinas winners set new standars in beauty |language=en |pages=11 |work=Manila Standard |url=https://news.google.com/newspapers?id=3pkVAAAAIBAJ&sjid=nQsEAAAAIBAJ&pg=4001%2C2009364 |access-date=4 Setyembre 2021 |via=Google News Archive}}</ref> |23 |[[Parañaque]] |- |{{flagicon|FIN}} [[Pinlandiya]] |Hanne Hynynen |21 |Ylivieska |- |{{flagicon|POL}} [[Polonya]] |Marta Matyjasik |20 |Zgorzelec |- |{{flagicon|PUR}} [[Puerto Rico|Porto Riko]] |Cassandra Polo Berrios |18 |Guaynabo |- |{{flagicon|FRA}} [[Pransiya]] |Caroline Chamorand |21 |[[Paris]] |- |'''{{Flagicon|CZE}}''' [[Republikang Tseko]] |Kateřina Smržová |23 |[[Praga|Prague]] |- |'''{{Flagicon|ROM}}''' [[Romania|Rumanya]] |Cleopatra Popescu<ref>{{Cite news |date=9 Marso 2021 |title=Cleopatra Popescu, MISS ROMÂNIA |language=ro |trans-title=Cleopatra Popescu, MISS ROMANIA |website=Ziarul Mesagerul de Sibiu |url=https://mesageruldesibiu.ro/cleopatra-popescu-miss-romania/ |url-status=live |access-date=18 Mayo 2025 |archive-url=https://web.archive.org/web/20211019212025/https://mesageruldesibiu.ro/cleopatra-popescu-miss-romania/ |archive-date=19 Oktubre 2021}}</ref> |23 |Sibiu |- |'''{{Flagicon|RUS}}''' [[Rusya]] |Anna Tatarintseva<ref>{{Cite news |date=26 Hulyo 2002 |title=Главной красавицей России стала москвичка Анна Татаринцева |language=ru |trans-title=Moscow resident Anna Tatarintseva has become the main beauty of Russia |website=Lenta Russia |url=https://lenta.ru/news/2002/07/26/krasa/ |url-status=live |access-date=18 Mayo 2025 |archive-url=https://web.archive.org/web/20241013201414/https://lenta.ru/news/2002/07/26/krasa/ |archive-date=13 Oktubre 2024}}</ref> |24 |[[Nizhny Novgorod]] |- |'''{{Flagicon|ZIM}}''' [[Zimbabwe|Simbabwe]] |Linda Van Beek |20 |[[Harare]] |- |'''{{Flagicon|SIN}}''' [[Singapore|Singapura]] |Sharon Cintamani |23 |[[Singapore]] |- |{{flagicon|SWZ}} [[Eswatini|Suwasilandiya]] |Nozipho Shabangu |20 |[[Mbabane]] |- |{{flagicon|SWE}} [[Suwesya]] |Sophia Hedmark<ref>{{Cite web |date=12 November 2002 |title=Fröken Sverige på plats i Nigeria |url=https://www.aftonbladet.se/a/P3o1le |access-date=6 November 2002 |website=[[Aftonbladet]] |language=sv}}</ref> |20 |[[Estokolmo|Stockholm]] |- |{{Flag|Tahiti}} |Rava Maiarii |19 |Taha'a |- |{{Flagicon|TAN}} [[Tanzania|Tansaniya]] |Angela Damas Mtalima |20 |[[Dar es Salaam]] |- |{{flagicon|THA}} [[Thailand|Taylandiya]] |Ticha Lueng-Pairoj |21 |[[Lalawigan ng Nakhon Pathom|Nakhon Pathom]] |- |'''{{Flagicon|RSA}}''' [[Timog Aprika]] |Claire Sabbagha<ref>{{Cite web |date=29 Nobyembre 2002 |title=3rd time lucky at Miss World |url=https://www.news24.com/news24/3rd-time-lucky-at-miss-world-20021129 |access-date=15 Marso 2024 |website=News24 |language=en-US}}</ref> |25 |[[Johannesburg]] |- |{{flagicon|TTO}} [[Trinidad at Tobago]] |Janelle Rajnauth |21 |[[Puerto Espanya|Port of Spain]] |- |{{flagicon|CHL}} [[Chile|Tsile]] |Daniela Sofía Casanova |22 |[[Valparaiso]] |- |{{flagicon|CHN}} [[Tsina]] |Wu Ying Na |17 |[[Hainan]] |- |'''{{flagicon|CYP|1960}}''' [[Tsipre]] |Anjela Drousiotou |21 |[[Nikosya|Nicosia]] |- |'''{{Flagicon|TUR}} [[Turkya|Turkiya]]''' |'''Azra Akın''' |20 |[[Istanbul]] |- |{{Flag|Uganda}} |Rehema Nakuya<ref>{{Cite web |last=Kabuye |first=Kalungi |date=12 Agosto 2002 |title=Medical Doctor New Miss Uganda |url=https://www.newvision.co.ug/articledetails/1075392 |access-date=15 Marso 2024 |website=New Vision |language=en}}</ref> |20 |Mbarara |- |{{Flagicon|UKR}} [[Ukranya]] |Irina Udovenko |21 |[[Azov]] |- |{{flagicon|HUN}} [[Hungary|Unggarya]] |Renata Rozs |21 |Janossomorja |- |'''{{flagicon|URU}}''' [[Uruguay|Urugway]] |Natalia Figueras |21 |[[Montevideo]] |- |{{Flag|FR Yugoslavia|name=Yugoslavia}} |Ana Šargić |19 |Valjevo |} == Mga tala == <references group="lower-alpha" responsive="1"></references> == Mga sanggunian == {{Reflist|colwidth=30em|refs=}} == Panlabas na kawing == * {{official website|http://www.missworld.com}} {{Miss World}} [[Kategorya:Miss World]] l8o2fvm6a06hi75ist40pr4pxld5b6y 2165222 2165205 2025-06-17T07:13:30Z Allyriana000 119761 2165222 wikitext text/x-wiki {{Infobox beauty pageant|photo=Azra Akın.jpg|caption=Azra Akın|winner='''[[Azra Akın]]'''|represented={{flagicon|Turkey}} Turkiya|date=7 Disyembre 2002|presenters={{Hlist|Sean Kanan|Claire Elizabeth Smith}}|acts={{Hlist|[[Chayanne]]|BBMak}}|entrants=88|placements=20|venue=Alexandra Palace, Londres, Reyno Unido|broadcaster=[[E!]]|debuts={{Hlist|Albanya|Alherya|Biyetnam}}|withdraws={{Hlist|Austrya|Bangglades|Guwatemala|Hawaii|Kapuluang Kayman|Kosta Rika|Lupangyelo|Madagaskar|Malawi|Mawrisyo|Sri Lanka|Sint Maarten|Suwisa|Timog Korea}}|returns={{Hlist|Bahamas|Kasakistan|Suwasilandiya}}|before=[[Miss World 2001|2001]]|next=[[Miss World 2003|2003]]}} Ang '''Miss World 2002''' ay ang ika-52 edisyon ng [[Miss World]] pageant, na ginanap sa Alexandra Palace sa [[Londres]], [[United Kingdom|Reyno Unido]] noong 7 Disyembre 2002.<ref>{{Cite news |last=Astill |first=James |date=23 Nobyembre 2002 |title=Miss World's Nigerian odyssey abandoned after three days of rioting leave 100 dead |language=en-GB |work=[[The Guardian]] |url=https://www.theguardian.com/world/2002/nov/23/jamesastill |access-date=21 Mayo 2002 |issn=0261-3077}}</ref><ref>{{Cite news |date=23 Nobyembre 2002 |title=Nigeria calls off Miss World show |language=en-GB |work=[[BBC]] |url=http://news.bbc.co.uk/2/hi/africa/2505353.stm |access-date=21 Mayo 2025}}</ref> Dapat sanang gaganapin ang edisyong ito sa [[Abuja]], Niherya, ngunit dahil sa mga relihiyosong kaguluhan sa kalapit na lungsod ng Kaduna dulot ng Miss World (ang binansagang "[[Kaguluhan sa Miss World|Miss World riots]]"), nilipat ang kompetisyon sa Alexandra Palace sa Londres.<ref>{{cite web |last=Hoge |first=Warren |date=8 Disyembre 2002 |title=Miss World named despite ongoing protests |url=https://news.google.com/newspapers?nid=1817&dat=20021208&id=RD4dAAAAIBAJ&pg=2551,1877676&hl=en |access-date=10 Marso 2024 |website=The Tuscaloosa News |language=en |via=Google News Archive}}</ref><ref>{{Cite web |last=Freeman |first=Hadley |date=7 Disyembre 2002 |title=Keep smiling through |url=https://www.theguardian.com/uk/2002/dec/07/fashion.gender |access-date=15 Marso 2024 |website=[[The Guardian]] |language=en}}</ref> Pagkatapos ng kompetisyon, kinoronahan ni Agbani Darego ng Niherya si Azra Akın ng Turkiya bilang Miss World 2002.<ref name="google.com">{{cite web |last=Johnson |first=Ed |date=8 Disyembre 2002 |title=Miss Turkey crowned Miss World |url=https://news.google.com/newspapers?nid=1696&dat=20021208&id=BEUbAAAAIBAJ&pg=5650,948472&hl=en |access-date=15 Marso 2024 |website=Daily News |language=en |via=Google News Archive}}</ref><ref name="google.com1">{{Cite web |date=28 Nobyembre 2002 |title=Texters can help Miss RP |url=https://news.google.com/newspapers?nid=2479&dat=20021128&id=fFY1AAAAIBAJ&pg=961,6212895&hl=en |access-date=15 Marso 2024 |website=[[Philippine Daily Inquirer]] |language=en |via=Google News Archive}}</ref> Ito ang unang beses na nanalo ang Turkiya bilang Miss World.<ref>{{Cite web |date=21 Hunyo 2003 |title=Morley's global vision for Miss World |url=https://www.telegraph.co.uk/finance/2855671/Morleys-global-vision-for-Miss-World.html |access-date=15 Marso 2024 |website=The Daily Telegraph |language=en}}</ref><ref>{{Cite web |date=29 Oktubre 2009 |orig-date=7 Disyembre 2002 |title=Miss Turkey Wins Controversial Miss World Beauty Contest |url=https://www.voanews.com/a/a-13-a-2002-12-07-8-miss-67412932/383548.html |access-date=17 Hunyo 2025 |website=Voice of America |language=en}}</ref> Nagtapos bilang first runner-up si Natalia Peralta ng Kolombya, habang nagtapos bilang second-runner-up si Marina Mora ng Peru.<ref>{{Cite web |last= |first= |date=8 Disyembre 2002 |title=Colombiana, virreina en Londres |trans-title=Colombian, viceroy in London |url=https://www.eltiempo.com/archivo/documento/MAM-1341850 |access-date=17 Hunyo 2025 |website=El Tiempo |language=es}}</ref> Mga kandidata mula sa walumpu't-walong mga bansa at teritoryo ang lumahok sa kompetisyong ito. Ito ang unang pagkakataon sa loob ng limampu't-limang taon na hindi ito ipinalabas ang kompetisyon sa Reyno Unido; walang himpilang Ingles ang sumang-ayon na isahimpapawid ang konmpetisyon.<ref>{{cite web |last=Freeman |first=Hadley |date=7 Disyembre 2002 |title=Dogged by criticism and ridicule, the Miss World pageant continues |url=https://www.theguardian.com/uk/2002/dec/07/fashion.gender |access-date=21 Mayo 2025 |work=[[The Guardian]] |language=en}}</ref> Pinangunahan nina Sean Kanan at Claire Elizabeth Smith ang kompetisyon. Nagtanghal sina [[Chayanne]] at ang bandang BBMak sa edisyong ito. == Kasaysayan == === Lokasyon at petsa === [[Talaksan:ABUJA STADIUM.jpg|left|thumb|250x250px|National Stadium sa Abuja, ang orihinal na lokasyon ng Miss World 2002 bago lumipat ang kompetisyon sa Londres.]] Noong 22 Mayo 2002, kinumpirma ng Miss World Organization na magaganap ang kompetisyon sa Niherya.<ref>{{Cite web |date=Enero 2003 |title=The show must go on |url=https://www.pbs.org/frontlineworld/stories/nigeria/2000s.html |access-date=21 Mayo 2025 |website=PBS |language=en}}</ref> Naiulat na nanalo ang bansa ng karapatang idaos ang kompetisyon matapos talunin ang iba pang mga bansa kabilang ang Singapura at Porto Riko. Ang lokasyon para sa kompetisyon ay ang National Stadium sa Abuja, kung saan patapos na ang pagtatayo nito.<ref>{{Cite web |date=14 Nobyembre 2002 |title=Clash of cultures over Miss World |url=https://edition.cnn.com/2002/WORLD/africa/11/14/nigeria.contest.otsc/index.html |access-date=21 Mayo 2025 |website=[[CNN]] |language=en}}</ref> Orihinal na nakatadang idaos ang kompetisyon sa 30 Nobyembre, ngunit inusog ito ng isang linggo sa 7 Disyembre dahil kasabay ito sa panahon ng [[Ramadan]], na matatapos sa 5 Disyembre.<ref>{{Cite news |date=5 Oktubre 2002 |title=Pageant postponed for Ramadan |language=en |pages=14 |work=Today |url=https://eresources.nlb.gov.sg/newspapers/digitised/page/today20021005-1.1.14 |access-date=21 Mayo 2025 |via=National Library Board}}</ref> Dumating ang mga kandidata sa Londres noong 1 Nobyembre at dumalo ang mga kandidata sa isang maharlikang pagdiriwang na hatid ng pamilyang maharlika ng Reyno Unido noong 3 Nobyembre. Pagkatapos ng pagdiriwang ay lumipad na ang mga kandidata papuntang Abuja para sa kompetisyon.[[Talaksan:Alexandra Palace Sept. 2016 05.jpg|thumb|250x250px|Alexandra Palace sa Londres, ang lokasyon ng Miss World 2002]]Sa pagdating ng mga kandidata sa Niherya, inabisuhan sila na iwasan ang mga bahagi ng bansa kung saan ipinapatupad ang [[Sharia]] matapos magbanta ang mga militanteng grupong [[Muslim]] na manggulo sa kompetisyon. Tinuligsa ng mga grupong Muslim sa Niherya ang paligsahan bilang malaswa at sinabi nilang pipigilan nila itong maganap, ngunit hindi nagbanta sa anumang pihikang gawain.<ref>{{Cite news |date=23 Nobyembre 2002 |title=2002: Riots force Miss World out of Nigeria |language=en-GB |work=[[BBC]] |url=http://news.bbc.co.uk/onthisday/hi/dates/stories/november/23/newsid_3226000/3226740.stm |access-date=26 Mayo 2025}}</ref> Sa mga linggo bago ang pangwakas na kompetisyon sa Abuja, nagkaroon ng ilang mga mababang antas na mga protesta sa iba't-ibang bahagi ng Niherya na sumalungat sa paligsahan sa Niherya, lalo na sa hilaga, at karamihan ay mga konserbatibong Muslim. Bagama't nagkaroon ng maraming pakikipagtalo sa medya at iba pang mga pagtitipon, ang mga protestang ito sa pangkalahatan ay lumipas nang walang karahasan.<ref>{{Cite journal |date=22 Hulyo 2003 |title=The Miss World Riots |url=https://www.hrw.org/report/2003/07/22/miss-world-riots/continued-impunity-killings-kaduna |journal=Human Rights Watch |language=en |access-date=26 Mayo 2025}}</ref> Lalo pang tumuligsa ang mga konserbatibong grupong Muslim sa Miss World nang manindigan ito sa kaso ng babaeng Niheryano na si Amina Lawal.<ref name=":1" /><ref>{{Cite web |date=16 Disyembre 2003 |title=Miss World vs. Muslim law |url=https://www.nbcnews.com/id/wbna3340492 |access-date=17 Hunyo 2025 |website=NBC News |language=en}}</ref> Si Lawal ay hinatulan ng kamatayan sa pamamagitan ng pagbato ng isang panrehiyong hukumang Islam dahil sa umano'y pangangalunya.<ref>{{Cite news |last=Duodu |first=Cameron |date=31 Agosto 2002 |title=Nigeria faces walkout by Miss World |language=en-GB |work=[[The Guardian]] |url=https://www.theguardian.com/world/2002/sep/01/theobserver |access-date=17 Hunyo 2025 |issn=0261-3077}}</ref> Pagkatapos nito, lumabas ang isang kulumna sa pahayagang Kristiyano sa Lagos na ''ThisDay'' kung saan isinulat ng mamamahayag na si Isioma Daniel na malamang na inaprubahan ng propetang Islam na si Muhammad ang kompetisyon ng Miss World, at maaaring kumuha ang propeta ng isa sa mga kandidata bilang asawa nito.<ref name="Daniel">{{Cite news |author=Daniel |first=Isioma |date=16 Nobyembre 2002 |title=Miss World 2002 – The World at their Feet... |language=en |publisher=ThisDay |url=http://www.isioma.net/sds03002.html |access-date=17 Hunyo 2025}}</ref> Nagdulot ang pahayg na ito ng galit sa ilang mga Muslim,<ref>{{Cite web |last=Murphy |first=Jarrett |date=22 Nobyembre 2002 |title=Scores Slain In Miss World Riots |url=https://www.cbsnews.com/news/scores-slain-in-miss-world-riots/ |access-date=17 Hunyo 2025 |website=CBS News |language=en-US}}</ref> at mula 20 Nobyembre hanggang 23 Nobyembre, nagkaroon ng madugong kaguluhan sa pagitan ng mga Kristiyano at Muslim sa lungsod ng Kaduna, na humantong sa pagkamatay ng higit sa 200 katao.<ref>{{Cite news |last= |date=22 Nobyembre 2002 |title=Miss World riots leave 100 dead |language=en-GB |work=[[The Guardian]] |url=https://www.theguardian.com/world/2002/nov/22/2 |access-date=17 Hunyo 2025 |issn=0261-3077}}</ref><ref>{{Cite news |last=Press |first=The Associated |date=22 Nobyembre 2002 |title=Miss World Article Sets Off Deadly Riot |language=en-US |work=[[The New York Times]] |url=https://www.nytimes.com/2002/11/22/world/miss-world-article-sets-off-deadly-riot.html |access-date=17 Hunyo 2025 |issn=0362-4331}}</ref> Dahil sa naganap na kaguluhan sa lungsod ng Kaduna, nagpasya ang Miss World Organization na ilipat ang kompetisyon sa Alexandra Palace sa Londres, ngunit nanatili pa rin ang petsa ng panghuling kompetisyon sa 7 Disyembre.<ref>{{Cite web |last=Koinange |first=Jeff |date=23 Nobyembre 2002 |title=Miss World moved after protests |url=https://edition.cnn.com/2002/WORLD/africa/11/22/nigeria.miss.world/index.html |access-date=17 Hunyo 2025 |website=[[CNN]] |language=en}}</ref> Walang himpilang Ingles ang sumang-ayon na isahimpapawid ang edisyong ito. === Pagpili ng mga kandidata === 110 kandidata ang unang inimbitahan upang lumahok sa kompetisyon, ngunit ilang sa mga ito ay bumitiw sa kompetisyon bilang protesta para sa hatol na kamatayan sa pamamagitan ng pagbato na itinakda ng Korte ng Sharia kay Amina Lawal, isang babaeng Niheryano na inakusahan ng pangangalunya, na siyang dahilang kung bakit bumaba ang bilang ng mga kanidata sa walumpu't-walo.<ref>{{Cite news |date=31 Agosto 2002 |title=Beauty queens protest over treatment of single mom |language=en |pages=14 |work=Today |url=https://eresources.nlb.gov.sg/newspapers/digitised/page/today20020831-1.1.14 |access-date=21 Mayo 2025 |via=National Library Board}}</ref> Sampung kandidata ang nailuklok matapos ang pag-urong ng orihinal na kandidata, tatlo sa mga ito ay dahil sa hatol kay Lawal. ==== Mga pagpalit ==== Iniluklok ang ''second runner-up'' ng Miss Germany-Wahl 2002 na si Indira Selmic bilang kinatawan ng Alemanya matapos piliin ng orihinal na nagwagi na si Katrin Wrobel na pagtuunan-pansin ang kaniyang karera sa pagmomodelo, at magkaroon ng sakit ang ''first runner-up'' na si Simone Wolf-Reinfurt ilang araw bago lumipad papuntang Niherya.<ref>{{Cite web |date=3 Setyembre 2002 |title=Miss Germany Wants to Be Miss No More |url=https://www.dw.com/en/miss-germany-wants-to-be-miss-no-more/a-615712 |access-date=17 Hunyo 2025 |website=Deutsche Welle |language=en}}</ref> Pinalitan ng ''second runner-up'' ng Miss Bulgaria na si Desislava Guleva ang orihinal na nagwagi na si Teodora Burgazlieva bilang kinatawan ng Bulgarya dahil gumawa siya ng ilang mga hubad na larawan para sa magasin na Club M.<ref name=":3">{{Cite web |last= |date=10 Nobyembre 2002 |title=Конкурсът "Мис Свят" предизвика протест срещу смъртната присъда в Нигерия |trans-title=Miss World pageant sparks protest against death penalty in Nigeria |url=https://www.dnevnik.bg/sviat/2002/11/10/140298_konkursut_mis_sviat_predizvika_protest_sreshtu/ |access-date=17 Hunyo 2025 |website=Dnevnik |language=bg}}</ref> Pinalitan ni Kateřina Smržová si Miss České republiky 2002 Kateřina Průšová bilang kinatawan ng Republikang Tseko dahil sa mahina si Průšová sa pakikipag-usap gamit ang wikang Ingles.<ref>{{Cite web |last=Kizek |first=Marian |date=8 Abril 2002 |title=Najkrajšou dievčinou ČR sa stala Kateřina Průšová z Chrastavy |trans-title=Kateřina Průšová from Chrastava became the most beautiful girl of the Czech Republic |url=https://korzar.sme.sk/c/4661674/najkrajsou-dievcinou-cr-sa-stala-katerina-prusova-z-chrastavy.html |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20231114104557/https://korzar.sme.sk/c/4661674/najkrajsou-dievcinou-cr-sa-stala-katerina-prusova-z-chrastavy.html |archive-date=14 Nobyembre 2023 |access-date=20 Enero 2024 |website=SME |language=sk}}</ref><ref name=":4">{{Cite web |date=5 Pebrero 2003 |title=Průšová nejede na Miss Universe |trans-title=Průšová is not going to Miss Universe |url=http://revue.idnes.cz/prusova-nejede-na-miss-universe-dnv-/lidicky.aspx?c=A030205_165336_lidicky_jup |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20170803212305/http://revue.idnes.cz/prusova-nejede-na-miss-universe-dnv-/lidicky.aspx?c=A030205_165336_lidicky_jup |archive-date=3 Agosto 2017 |access-date=20 Enero 2024 |website=iDNES.cz |language=cs}}</ref> Iniluklok si Iryna Udovenko, isa sa mga ''runner-up'' ng Miss Ukraine, upang palitan ang orihinal na nagwagi na si Olena Stohniy bilang kinatawan ng Ukranya dahil lumagpas na ito sa limitasyon ng edad sa Miss World. Hindi sumali sila Ann Van Elsen ng Belhika, Sylvie Tellier ng Pransiya, at Vanessa Carreira ng Timog Aprika bilang protesta para sa hatol na kamatay kay Lawal.<ref name=":1" /><ref>{{Cite web |last=Botte |first=Tom |date=10 Abril 2021 |title=Ann Van Elsen over haar tijd als Miss België: “Na mij hebben ze de wetten en regels verstrengd” |trans-title=Ann Van Elsen on her time as Miss Belgium: “After me they tightened the laws and regulations” |url=https://myprivacy.dpgmedia.be/consent?siteKey=Uqxf9TXhjmaG4pbQ&callbackUrl=https%3A%2F%2Fwww.hln.be%2Fprivacy-gate%2Faccept-tcf2%3FredirectUri%3D%252Fshowbizz%252Fann-van-elsen-over-haar-tijd-als-miss-belgie-na-mij-hebben-ze-de-wetten-en-regels-verstrengd%7Ea3afdcaf%252F |access-date=17 Hunyo 2025 |website=Het Laatste Nieuws |language=nl}}</ref> == Mga resulta == === Mga pagkakalagay === {| class="wikitable sortable" style="font-size:95%;" !Pagkakalagay !Kandidata |- | '''Miss World 2002''' | * {{Flagicon|TUR}} [[Turkya|'''Turkiya''']] – '''Azra Akın<ref>{{Cite news |date=7 Disyembre 2002 |title=In pictures: Miss World 2002 |language=en-GB |work=[[BBC]] |url=http://news.bbc.co.uk/2/hi/uk_news/england/2554503.stm |access-date=15 Marso 2024}}</ref>''' |- | 1st runner-up | * {{flagicon|COL}} [[Colombia|Kolombya]] – Natalia Peralta<ref name=":2">{{Cite web |date=7 Disyembre 2002 |title=Tyrkiet vinder af Miss World |trans-title=Turkey wins Miss World |url=https://politiken.dk/internationalt/art5671151/Tyrkiet-vinder-af-Miss-World |access-date=17 Hunyo 2025 |website=Politiken |language=da-DK}}</ref> |- | 2nd runner-up | * {{flagicon|PER}} [[Peru]] – Marina Mora<ref name=":2" /> |- | Top 10 | * {{Flagicon image|Flag of Australia (converted).svg}} [[Australia|Australya]] – Nicole Gazal * {{flagicon|Venezuela|variant=1954}} [[Venezuela|Beneswela]] – [[Goizeder Azúa]] * {{flagicon|USA}} [[Estados Unidos]] – Rebekah Revels * '''{{flagicon|NGA}}''' [[Nigeria|Niherya]] – Chinenye Ochuba * {{Flagicon|NOR}} [[Noruwega]] – Kathrine Sørland * {{flagicon|PHI}} [[Pilipinas]] – Katherine Ann Manalo * {{flagicon|CHN}} [[Tsina]] – Wu Ying Na |- | Top 20 | * '''{{flagicon|ARU}}''' [[Aruba]] – Rachelle Oduber * {{Flagicon|VIE}} [[Vietnam|Biyetnam]] – Phạm Thị Mai Phương * {{flagicon|BIH}} [[Bosnia at Herzegovina|Bosnya at Hersegobina]] – Danijela Vins * {{Flag|Curaçao}} – Ayannette Mary Ann Statia * {{flagicon|IND}} [[Indiya]] – Shruti Sharma * {{Flagicon|ITA}} [[Italya]] – Susanne Zuber * {{flagicon|Netherlands}} [[Netherlands|Olanda]] – Elise Boulogne * {{flagicon|PUR}} [[Puerto Rico|Porto Riko]] – Cassandra Polo Berrios * '''{{Flagicon|RUS}}''' [[Rusya]] – Anna Tatarintseva * {{Flag|FR Yugoslavia|name=Yugoslavia}} – Ana Šargić |} == Mga kandidata == Walumpu't-walong kandidata ang lumahok para sa titulo. {| class="wikitable sortable" style="font-size:95%;" !Bansa/Teritoryo !Kandidata !Edad{{efn|Mga edad sa panahon ng kompetisyon|group=A|name=A}} !Bayan |- |{{flagicon|ALB}} [[Albanya]] |Anjeza Maja |21 |[[Tirana]] |- |{{flagicon|GER}} [[Alemanya]] |Indira Selmic<ref>{{Cite news |date=22 Agosto 2002 |title=Miss Germany in contract row |language=en-GB |work=[[BBC News]] |url=http://news.bbc.co.uk/2/hi/europe/2210637.stm |access-date=18 Mayo 2025}}</ref> |24 |[[Berlin]] |- |{{Flag|Alherya}} |Lamia Saoudi<ref>{{Cite news |last=Awoyokun |first=Damola |date=16 Pebrero 2010 |title=The Chilling Advertisement for Al-Qaeda |language=en |website=iNigerian.com |url=https://www.inigerian.com/the-chilling-advertisement-for-al-qaeda/ |url-status=live |access-date=18 Mayo 2025 |archive-url=https://web.archive.org/web/20241009200150/https://www.inigerian.com/the-chilling-advertisement-for-al-qaeda/ |archive-date=9 Oktubre 2024}}</ref> |22 |[[Lalawigan ng Algiers|Algiers]] |- |{{flagicon|ANG}} [[Angola|Anggola]] |Rosa Mujinga Muxito |21 |[[Luanda]] |- |{{flagicon|ATG}} [[Antigua at Barbuda]] |Zara Razzaq |19 |[[Saint John's]] |- |{{flagicon|ARG}} [[Arhentina]] |Tamara Henriksen<ref name=":0">{{Cite web |last=Koinange |first=Jeff |date=19 Nobyembre 2002 |title=Nigeria wrestles weighty issue |url=https://edition.cnn.com/2002/WORLD/africa/11/18/missworld.nigeria/ |access-date=21 Mayo 2025 |website=[[CNN]] |language=en}}</ref> |25 |[[Lungsod ng Buenos Aires|Buenos Aires]] |- |'''{{flagicon|ARU}}''' [[Aruba]] |Rachelle Oduber<ref name=":0" /> |21 |Oranjestad |- |{{Flagicon image|Flag of Australia (converted).svg}} [[Australia|Australya]] |Nicole Gazal<ref>{{Cite web |last=Haydar |first=Amanda |last2=Bula |first2=Olivia |date=17 Hunyo 2024 |title=From Miss Lebanon to Miss Australia, up close with Real Housewife Nicole Gazal-O’Neil |url=https://today.lorientlejour.com/article/1417393/from-miss-lebanon-to-miss-australia-up-close-with-real-housewife-nicole-gazal-oneil.html |access-date=21 Mayo 2025 |website=L'Orient Today |language=en}}</ref> |23 |Gold Coast |- |{{Flagicon|Bahamas}} [[Bahamas]] |T’Shura Ambrose<ref>{{Cite web |last=Doran |first=D'Arcy |date=22 Nobyembre 2002 |title=Miss World Moves After Deadly Riots |url=https://www.theintelligencer.com/news/article/Miss-World-Moves-After-Deadly-Riots-10517839.php |access-date=21 Mayo 2025 |website=The Intelligencer |language=en}}</ref> |25 |[[Nassau]] |- |{{Flagicon|BAR}} [[Barbados]] |Natalie Webb-Howell<ref>{{Cite news |date=7 Disyembre 2002 |title=Parade der beschimpften Kandidatinnen |language=de |trans-title=Parade of insulted candidates |work=Der Spiegel |url=https://www.spiegel.de/panorama/miss-world-wahl-2002-parade-der-beschimpften-kandidatinnen-a-226190.html |access-date=21 Mayo 2025 |issn=2195-1349}}</ref> |20 |[[Bridgetown]] |- |{{flagicon|BEL}} [[Belhika]] |Sylvie Doclot<ref name=":1">{{Cite web |last=Bachrach |first=Judy |date=4 Hunyo 2007 |title=Debt, Death, and Disaster: Inside the 2002 Miss World Pageant |url=https://www.vanityfair.com/news/2003/03/missworld200303?srsltid=AfmBOorbnrh6lVwYkr5vc6wzUbQYl3sUKn8NfbXgH_zlZC3V7jCXYnkS |access-date=21 Mayo 2025 |website=Vanity Fair |language=en-US}}</ref> |22 |[[Bruselas]] |- |{{Flagicon|BLZ}} [[Belize|Belis]] |Karen Russell<ref>{{Cite web |date=3 Disyembre 2001 |title=Karen Russell is Miss Belize |url=https://archive.channel5belize.com/archives/18059 |access-date=21 Mayo 2025 |website=Channel 5 Belize |language=en}}</ref> |24 |Lungsod ng Belis |- |{{flagicon|Venezuela|variant=1954}} [[Venezuela|Beneswela]] |[[Goizeder Azúa]]<ref>{{Cite web |last= |first= |date=18 Hulyo 2024 |title=Exclusive interview with Jacqueline Aguilera, Miss World 1995 |url=https://www.missworld.com/news/exclusive-interview-with-jacqueline-aguilera-miss-world-1995 |access-date=17 Hunyo 2025 |website=[[Miss World]] |language=en}}</ref> |18 |San Felipe |- |{{flagicon|VIE}} [[Vietnam|Biyetnam]] |Phạm Thị Mai Phương<ref>{{Cite web |last=Anh |first=Ha |date=22 Hulyo 2024 |title=Hoa hậu đầu tiên thi Miss World: Du học ở Anh, kết hôn với mối tình đầu và nhan sắc hiện tại gây bất ngờ |trans-title=The first Miss World: Studied in England, married her first love and her current beauty is surprising |url=https://kenh14.vn/hoa-hau-dau-tien-thi-miss-world-du-hoc-o-anh-ket-hon-voi-moi-tinh-dau-va-nhan-sac-hien-tai-gay-bat-ngo-215240722144835485.chn |access-date=17 Hunyo 2025 |website=Kênh 14 |language=vi}}</ref> |17 |Hải Phòng |- |{{flagicon|BIH}} [[Bosnia at Herzegovina|Bosnya at Hersegobina]] |Danijela Vinš<ref>{{Cite web |last= |first= |date=8 Nobyembre 2023 |title=Ukrajinu napustila zbog rata: Pogledajte kako danas izgleda nekadašnja Miss BiH Daniela Vinš |trans-title=She left Ukraine because of the war: Look how the former Miss BiH Daniela Vinš looks today |url=https://azra.ba/vijesti/318232/vratila-se-iz-ukrajine-pocetkom-rata-pogledajte-kako-danas-izgleda-nekadasnja-miss-bih-daniela-vins/ |access-date=17 Hunyo 2025 |website=Azra Magazin |language=bs-BA}}</ref> |17 |[[Sarajevo]] |- |{{flagicon|BOT}} [[Botswana]] |Lomaswati Dlamini |20 |[[Gaborone]] |- |{{flagicon|BRA}} [[Brazil|Brasil]] |Taísa Thomsen |20 |Joinville |- |{{flagicon|BUL}} [[Bulgarya]] |Desislava Guleva<ref name=":3" /> |18 |Pleven |- |{{flagicon|BOL}} [[Bulibya]] |Alejandra Montero |17 |Iténez |- |{{Flag|Curaçao}} |Ayannette Mary Ann Statia |19 |Willemstad |- |{{flagicon|ECU}} [[Ecuador|Ekwador]] |Jessica Angulo |20 |Santo Domingo |- |{{flagicon|SCO}} [[Scotland|Eskosya]] |Paula Murphy |24 |[[Stirling]] |- |'''{{Flagicon|SVK}}''' [[Slovakia|Eslobakya]] |Eva Veresova |22 |Nitra |- |'''{{Flagicon|SLO}}''' [[Eslobenya]] |Nataša Krajnc |21 |Celje |- |{{Flagicon|ESP}} [[Espanya]] |Lola Alcocer |21 |[[Sevilla, Espanya|Seville]] |- |{{flagicon|USA}} [[Estados Unidos]] |Rebekah Revels<ref>{{Cite web |date=28 Oktubre 2002 |title=Revels to Compete in Miss World |url=https://www.theintelligencer.com/news/article/Revels-to-Compete-in-Miss-World-10508317.php |access-date=15 Marso 2024 |website=The Edwardsville Intelligencer |language=en-US}}</ref> |22 |St. Pauls |- |{{Flagicon|EST}} [[Estonia|Estonya]] |Triin Sommer<ref>{{Cite web |last=Tava |first=Marge |date=17 Hulyo 2008 |title=Maili & Tene: Miamis on täiesti stressivaba elu |trans-title=Maili & Tene: Life in Miami is completely stress-free |url=https://buduaar.tv3.ee/nadala-kuumimad-teemad/maili-tene-miamis-on-taiesti-stressivaba-elu/ |access-date=15 Marso 2024 |website=Buduaar |language=Estonian}}</ref> |19 |Pärnu |- |{{flagicon|WAL}} [[Wales|Gales]] |Michelle Bush |22 |[[Cardiff]] |- |'''{{Flagicon|GHA}}''' [[Ghana|Gana]] |Shaida Buari |20 |[[Accra]] |- |'''{{Flagicon|GRE}}''' [[Gresya]] |Katerina Georgiadou |21 |[[Atenas]] |- |{{Flag|Guyana}} |Odessa Phillips |19 |Vergenoegen |- |{{Flagicon|JAM}} [[Hamayka]] |Danielle O'Hayon |18 |[[Kingston, Jamaica|Kingston]] |- |{{Flagicon|JPN|1947}} [[Hapon]] |Yuko Nabeta |19 |[[Tokyo]] |- |{{flagicon|GIB}} [[Gibraltar|Hibraltar]] |Damaris Hollands |21 |Hibraltar |- |{{flagicon|NIR}} [[Hilagang Irlanda]] |Gayle Williamson<ref>{{Cite news |date=10 Hulyo 2008 |title=Me and my health: Gayle Williamson |language=en-GB |work=Belfast Telegraph |url=https://www.belfasttelegraph.co.uk/news/health/me-and-my-health-gayle-williamson-28394266.html |access-date=15 Marso 2024 |issn=0307-1235}}</ref> |22 |Dollingstown |- |{{Flagicon|HKG}} [[Hong Kong]] |Victoria Jolly |20 |Hong Kong |- |{{flagicon|IND}} [[Indiya]] |Shruti Sharma |22 |[[New Delhi]] |- |{{flagicon|ENG}} [[Inglatera]] |Danielle Luan |22 |Oxford |- |{{flagicon|IRL}} [[Republika ng Irlanda|Irlanda]] |Lynda Duffy<ref>{{Cite web |last=Khan |first=Frank |date=23 Nobyembre 2002 |title=Please come home Lynda, begs mum |url=https://www.independent.ie/irish-news/please-come-home-lynda-begs-mum-26028399.html |access-date=15 Marso 2024 |website=Irish Independent |language=en}}</ref> |22 |Galway |- |{{Flagicon|ISR}} [[Israel]] |Karol Lowenstein |19 |[[Haifa]] |- |{{Flagicon|ITA}} [[Italya]] |Susanne Zuber |21 |[[Merano]] |- |{{flagicon|CAN}} [[Canada|Kanada]] |Lynsey Bennett |22 |[[Ottawa]] |- |'''{{Flagicon|ISV}}''' [[US Virgin Islands|Kapuluang Birhen ng Estados Unidos]] |Hailey Cagan |17 |Saint John |- |{{Flagicon|KAZ}} [[Kasakistan]] |Olga Sidorenko |19 |[[Almaty]] |- |{{flagicon|KEN}} [[Kenya]] |Marianne Kariuki<ref>{{Cite web |last=Okande |first=Austine |date=4 Hulyo 2014 |title=Behold! These are the "Queens of our days" |url=https://www.standardmedia.co.ke/entertainment/features/article/2000126900/behold-these-are-the-queens-of-our-days |access-date=15 Marso 2024 |website=The Standard |language=en}}</ref> |18 |[[Nairobi]] |- |{{flagicon|COL}} [[Colombia|Kolombya]] |Natalia Peralta |21 |[[Departamento ng Antioquia|Antioquia]] |- |'''{{Flagicon|CRO}}''' [[Croatia|Kroasya]] |Nina Slamić |18 |Šibenik |- |'''{{Flagicon|LAT}}''' [[Letonya]] |Baiba Svarca |20 |[[Riga]] |- |'''{{Flagicon|LIB}}''' [[Libano]] |Bethany Kehdy |21 |[[Beirut]] |- |{{flagicon|LTU}} [[Lithuania|Litwanya]] |Oksana Semenišina<ref>{{Cite web |date=29 Hunyo 2009 |title=Oksana Semenišina: džiaugsmo ieškanti rimtuolė |url=https://www.15min.lt/zmones/naujiena/archyvas/oksana-semenisina-dziaugsmo-ieskanti-rimtuole-1060-69747 |access-date=15 Marso 2024 |website=15min |language=lt}}</ref> |20 |[[Vilna|Vilnius]] |- |{{flagicon|MYS}} [[Malaysia]] |Mabel Ng Chin Mei |24 |Pulau Tikus |- |{{flagicon|MLT}} [[Malta]] |Joyce Gatt<ref>{{Cite web |date=23 Setyembre 2002 |title=New beauty queen, 18, an old hand at modelling |url=https://timesofmalta.com/articles/view/new-beauty-queen-18-an-old-hand-at-modelling.166622 |access-date=15 Marso 2024 |website=The Times |language=en-gb}}</ref> |18 |Balzan |- |'''{{Flagicon|Macedonia}}''' [[Hilagang Masedonya|Masedonya]] |Jasna Spasovska |20 |[[Skopje]] |- |{{flagicon|MEX}} [[Mehiko]] |Blanca Zumárraga |20 |Córdoba |- |{{flagicon|NAM}} [[Namibia|Namibya]] |Ndapewa Alfons |23 |Kaisosi |- |{{flagicon|NGA}} [[Nigeria|Niherya]] |Chinenye Ochuba |18 |[[Lagos]] |- |{{flagicon|NIC}} [[Nicaragua|Nikaragwa]] |Hazel Calderón |25 |León |- |{{flagicon|NZL}} [[New Zealand|Nuweba Selandiya]] |Rachel Huljich |18 |[[Auckland]] |- |{{Flagicon|NOR}} [[Noruwega]] |Kathrine Sørland<ref>{{Cite web |date=18 Oktubre 2002 |title=Missekjole fra Bryne |url=https://www.nrk.no/rogaland/missekjole-fra-bryne-1.222311 |access-date=15 Marso 2024 |website=NRK |publisher= |language=nb-NO}}</ref> |21 |Sola |- |{{flagicon|Netherlands}} [[Netherlands|Olanda]] |Elise Boulogne |20 |Leiden |- |{{Flagicon|PAN}} [[Panama]] |Yoselin Sánchez |21 |Los Santos |- |{{flagicon|PER}} [[Peru]] |Marina Mora |22 |[[Lungsod ng Lima|Lima]] |- |{{flagicon|PHI}} [[Pilipinas]] |Katherine Anne Manalo<ref name=":13">{{cite news |last=Brizuela |first=Jayson |date=18 Marso 2002 |title=Bb, Pilipinas winners set new standars in beauty |language=en |pages=11 |work=Manila Standard |url=https://news.google.com/newspapers?id=3pkVAAAAIBAJ&sjid=nQsEAAAAIBAJ&pg=4001%2C2009364 |access-date=4 Setyembre 2021 |via=Google News Archive}}</ref> |23 |[[Parañaque]] |- |{{flagicon|FIN}} [[Pinlandiya]] |Hanne Hynynen |21 |Ylivieska |- |{{flagicon|POL}} [[Polonya]] |Marta Matyjasik |20 |Zgorzelec |- |{{flagicon|PUR}} [[Puerto Rico|Porto Riko]] |Cassandra Polo Berrios |18 |Guaynabo |- |{{flagicon|FRA}} [[Pransiya]] |Caroline Chamorand |21 |[[Paris]] |- |'''{{Flagicon|CZE}}''' [[Republikang Tseko]] |Kateřina Smržová |23 |[[Praga|Prague]] |- |'''{{Flagicon|ROM}}''' [[Romania|Rumanya]] |Cleopatra Popescu<ref>{{Cite news |date=9 Marso 2021 |title=Cleopatra Popescu, MISS ROMÂNIA |language=ro |trans-title=Cleopatra Popescu, MISS ROMANIA |website=Ziarul Mesagerul de Sibiu |url=https://mesageruldesibiu.ro/cleopatra-popescu-miss-romania/ |url-status=live |access-date=18 Mayo 2025 |archive-url=https://web.archive.org/web/20211019212025/https://mesageruldesibiu.ro/cleopatra-popescu-miss-romania/ |archive-date=19 Oktubre 2021}}</ref> |23 |Sibiu |- |'''{{Flagicon|RUS}}''' [[Rusya]] |Anna Tatarintseva<ref>{{Cite news |date=26 Hulyo 2002 |title=Главной красавицей России стала москвичка Анна Татаринцева |language=ru |trans-title=Moscow resident Anna Tatarintseva has become the main beauty of Russia |website=Lenta Russia |url=https://lenta.ru/news/2002/07/26/krasa/ |url-status=live |access-date=18 Mayo 2025 |archive-url=https://web.archive.org/web/20241013201414/https://lenta.ru/news/2002/07/26/krasa/ |archive-date=13 Oktubre 2024}}</ref> |24 |[[Nizhny Novgorod]] |- |'''{{Flagicon|ZIM}}''' [[Zimbabwe|Simbabwe]] |Linda Van Beek |20 |[[Harare]] |- |'''{{Flagicon|SIN}}''' [[Singapore|Singapura]] |Sharon Cintamani |23 |[[Singapore]] |- |{{flagicon|SWZ}} [[Eswatini|Suwasilandiya]] |Nozipho Shabangu |20 |[[Mbabane]] |- |{{flagicon|SWE}} [[Suwesya]] |Sophia Hedmark<ref>{{Cite web |date=12 November 2002 |title=Fröken Sverige på plats i Nigeria |url=https://www.aftonbladet.se/a/P3o1le |access-date=6 November 2002 |website=[[Aftonbladet]] |language=sv}}</ref> |20 |[[Estokolmo|Stockholm]] |- |{{Flag|Tahiti}} |Rava Maiarii |19 |Taha'a |- |{{Flagicon|TAN}} [[Tanzania|Tansaniya]] |Angela Damas Mtalima |20 |[[Dar es Salaam]] |- |{{flagicon|THA}} [[Thailand|Taylandiya]] |Ticha Lueng-Pairoj |21 |[[Lalawigan ng Nakhon Pathom|Nakhon Pathom]] |- |'''{{Flagicon|RSA}}''' [[Timog Aprika]] |Claire Sabbagha<ref>{{Cite web |date=29 Nobyembre 2002 |title=3rd time lucky at Miss World |url=https://www.news24.com/news24/3rd-time-lucky-at-miss-world-20021129 |access-date=15 Marso 2024 |website=News24 |language=en-US}}</ref> |25 |[[Johannesburg]] |- |{{flagicon|TTO}} [[Trinidad at Tobago]] |Janelle Rajnauth |21 |[[Puerto Espanya|Port of Spain]] |- |{{flagicon|CHL}} [[Chile|Tsile]] |Daniela Sofía Casanova |22 |[[Valparaiso]] |- |{{flagicon|CHN}} [[Tsina]] |Wu Ying Na |17 |[[Hainan]] |- |'''{{flagicon|CYP|1960}}''' [[Tsipre]] |Anjela Drousiotou |21 |[[Nikosya|Nicosia]] |- |'''{{Flagicon|TUR}} [[Turkya|Turkiya]]''' |'''Azra Akın''' |20 |[[Istanbul]] |- |{{Flag|Uganda}} |Rehema Nakuya<ref>{{Cite web |last=Kabuye |first=Kalungi |date=12 Agosto 2002 |title=Medical Doctor New Miss Uganda |url=https://www.newvision.co.ug/articledetails/1075392 |access-date=15 Marso 2024 |website=New Vision |language=en}}</ref> |20 |Mbarara |- |{{Flagicon|UKR}} [[Ukranya]] |Irina Udovenko |21 |[[Azov]] |- |{{flagicon|HUN}} [[Hungary|Unggarya]] |Renata Rozs |21 |Janossomorja |- |'''{{flagicon|URU}}''' [[Uruguay|Urugway]] |Natalia Figueras |21 |[[Montevideo]] |- |{{Flag|FR Yugoslavia|name=Yugoslavia}} |Ana Šargić |19 |Valjevo |} == Mga tala == <references group="lower-alpha" responsive="1"></references> == Mga sanggunian == {{Reflist|colwidth=30em|refs=}} == Panlabas na kawing == * {{official website|http://www.missworld.com}} {{Miss World}} [[Kategorya:Miss World]] 2m4nu7xtwb2wahstxcytlgcl8t01r4j Lutuing Singapurense 0 329939 2165232 2159615 2025-06-17T10:50:14Z InternetArchiveBot 113521 Rescuing 1 sources and tagging 0 as dead.) #IABot (v2.0.9.5 2165232 wikitext text/x-wiki [[Talaksan:Smith_Street_2.JPG|thumb|275x275px| Isang ''hawker centre'' sa Kalye Smith, Singapura. Bahagi ng laganap na kultura sa lutuin ng mga Singapurense ang pagkakain sa mga hokeran.]] Hinango ang '''lutuing Singapurense''' mula sa ilang pangkat etniko sa [[Singapore|Singapura]] at nabuo sa daan-daang taon ng mga pagbabago sa politika, ekonomiya, at lipunan sa kosmopolitang estadong-lungsod. Kabilang sa mga impluwensiya nito ang mga lutuin ng mga Malay/[[Lutuing Indones|Indones]], [[Lutuing Tsino|Tsino]] at Indiyano pati na rin ang mga tradisyon ng mga [[Lutuing Peranakan|Peranakan]] at taga-Kanluran (lalo na Eurasyano na naimpluwensiyahan ng mga lutuing Ingles at Portuges, na kilala bilang Kristang). Makikita rin ang impluwensiya mula sa mga kalapit na rehiyon tulad ng [[Lutuing Hapones|Hapon]], [[Lutuing Koreano|Korea]], at [[Lutuing Taylandes|Taylandiya]]. Sa Singapura, itinuturing ang pagkain na mahalaga sa pambansang pagkakakilanlan nito at tagapagkaisa ng kultura. Idineklara ng panitikang Singapurense na pambansang libangan ang kainan at pambansang kinahuhumalingan ang pagkain. Madalas na pinag-uusapan ng mga Singapurense ang pagkain. May mga paghihigpit sa diyeta ayon sa relihiyon; hindi kumakain ang mga [[Muslim]] ng baboy at hindi kumakain ang mga Hindu ng baka, at marami-rami ang mga [[Panggugulayin|behetaryano]]/begano. Nagsisikain ang mga tao mula sa mga iba't ibang komunidad habang iniisip ang kultura ng bawat isa at pinipili ang pagkain na katanggap-tanggap para sa lahat. == Kasaysayan == [[Talaksan:John_Edmund_Taylor,_A_Chinese_Soup_Seller_Trading_in_Singapore_(c_1880,_Wellcome_V0037508).jpg|thumb| Tsinong tagabenta ng sabaw sa Singapura noong 1880.]] Mula nang itinatag ang Singapura bilang daungang Briton noong 1819, naimpluwensiyahan ang lutuing Singapurense ng iba't ibang kultura dahil sa puwesto nito bilang internasyonal na daungan ng pagpapadala.<ref>{{Cite web |title=A history of Singapore cuisine |trans-title=Isang kasaysayan ng lutuing Singapurense |url=https://www.seasonedpioneers.com/a-history-of-singapore-cuisine/ |access-date=Setyembre 25, 2021 |publisher=Seasoned Pioneers |language=en}}</ref> Sa usapang heograpiya, matatagpuan ito sa gitna ng mga karagatang Pasipiko at Indiyano at malatangway at malapulo rin ang hugis nito, kung saan umiral at umiiral ang mga iba't ibang kultura at kalakalan. Napapaligiran ang Singapura ng iba't ibang Asyanong bansa, kaya napakasari-sari ang pagkain at kultura rito.<ref name="Sood, BBC Travel">{{Cite web |last=Sood |first=Suemedha |date=15 Disyembre 2010 |title=Singaporean Food's past and Present |trans-title=Nakaraan at Kasalukuyan ng Pagkaing Singapurense |url=http://www.bbc.com/travel/story/20101214-travelwise-singaporean-foods-past-and-present |access-date=22 Hunyo 2017 |publisher=BBC Travel |language=en}}</ref> Matatagpuan sa timog nito ang Indonesya, habang matatagpuan sa hilaga nito ang Taylandiya, Tsina, Pilipinas at Malaysia, at sa kanluran naman, matatagpuan ang Indiya. Binubuo ang kultura ng Singapura ng mga samu't saring impluwensiya mula sa iba't ibang kontinente at bansa. Kaya masasabing napayaman sa kultura ang lutuing Singapurense. Naimpluwensiyahan din ang lutuing Singapurense ng kasaysayang kolonyal nito, dahil itinatag ito bilang [[Straits Settlements|kolonya]] ng [[Imperyong Britaniko|Britanya]] mula noong pasimula ng ika-19 na siglo hanggang sa gitna ng ika-20 siglo kung kailan naging bahagi ito ng Malaysia bago naging malaya; inokupahan din ang Singapura ng [[Imperyo ng Hapon]] noong [[Ikalawang Digmaang Pandaigdig]].<ref name="Tarulevicz">{{cite book |last1=Tarulevicz |first1=Nicole |title=Eating Her Curries and Kway: A Cultural History of Food in Singapore |date=Disyembre 2013 |publisher=University of Illinois Press |isbn=978-0252095368 |page=11 |language=en |trans-title=Kinakain Ang Kanyang Kari at Kway: Isang Kasaysayang Kultural ng Pagkain sa Singapura}}</ref> Pinaniniwalaan na ang ilang mga pagkain na bahagi ng lutuing Singapurense ngayon ay nauna pa sa pagdating ng Raffles noong 1819; kabilang sa mga putaheng ito ang [[laksa]], [[biryani]] at [[ikmo]]. Subalit hindi tiyak kung kailan dumating itong mga pagkain sa Singapura, dahil kalat-kalat at di-tumpak ang mga makasaysayang rekord sa mga ito dahil kadalasang ginawa ang mga pagkaing ito ng mga naunang imigrante sa Singapura sa bahay at hindi inihain sa isang establisimyento.<ref name="sgFood">{{cite web |last=Pakiam |first=Geoffrey |last2=Yeo |first2=Michael |date=Oktubre 1, 2020 |title=Culinary Biographies: Charting Singapore's History Through Cooking and Consumption |trans-title=Mga Talambuhay sa Kulinarya: Pagmamapa sa Kasaysayan ng Singapura sa Pagluluto at Pagkokonsumo |url=https://www.iseas.edu.sg/wp-content/uploads/2021/02/NHB-HRG-024-Culinary-Biographies-Final-Report-20201018a.pdf |publisher=ISEAS – Yusof Ishak Institute |language=en |accessdate=Setyembre 25, 2021}}</ref> Nabuo ang ilan sa mga putahe sa pag-aangkop ng mga iba't ibang pagkaing inihanda ng mga naunang imigrante sa Singapura ayon sa mga kagustuhan sa sangkap at lasa;<ref name="sgFood"/> kabilang sa mga halimbawa ng ganitong putahe ang kinaring ulo ng isda,<ref name="FHCSG">{{cite news |date=10 Disyembre 2017 |title=The man behind fish head curry |language=en |trans-title=Ang tao sa likod ng kinaring ulo ng isda |work=The Straits Times |url=https://www.straitstimes.com/singapore/the-man-behind-fish-head-curry |quote=Dumating siya ('''M.J. Gomez''') sa '''Singapura''' mula sa Trivandrum, ang kabisera ng Kerala, noong d. 1930 bago siya umuwi para magpakasal. Pagkasilang sa kanyang unang anak, isang babae, bumalik siya sa Singapura, para lamang mahuli rito sa panahon ng digmaan. Bumalik muli sa Singapura si G. Gomez, at kalaunan, idinala niya ang kanyang pamilya. Nakatira sila sa '''Kalye Sophia''', kung saan sinimulan niya ang kanyang restoran, '''Gomez Curry''', na kalaunan ay inilipat sa malapit na '''Kalye Selegie'''. (Isinalin mula sa Ingles) |access-date=24 Hulyo 2024 |archive-date=11 Oktubre 2020 |archive-url=https://web.archive.org/web/20201011091245/https://www.straitstimes.com/singapore/the-man-behind-fish-head-curry |url-status=dead }}</ref> ''kaya toast''<ref>{{cite web |title=Kaya Toast |url=https://www.tasteatlas.com/kaya-toast |publisher=TasteAtlas |language=en |accessdate=Hulyo 16, 2020}}</ref> at Hainanes na manok at kanin,<ref name="farleyBBC6nov20152">{{cite web |last1=Farley |first1=David |title=The Dish Worth the 15-Hour Flight |trans-title=Ang Ulam na Sulit sa 15 Oras na Paglipad |url=http://www.bbc.com/travel/story/20151105-the-singapore-dish-worth-a-15-hour-flight |publisher=BBC |language=en}}</ref> na bahagi ng mga isteypol sa lutuing Singapurense ngayon.<ref name="sgCuisine">{{cite web |title=Singapore Famous Local Food & Cuisine |trans-title=Singapura Mga Sikat na Pagkaing Lokal & Lutuin |url=https://www.visitsingapore.com/dining-drinks-singapore/local-dishes/ |publisher=Visit Singapore Official Site |language=en |accessdate=Setyembre 25, 2021}}</ref> ===Mga hawker centre=== [[Talaksan:Bugis Village 13.JPG|thumb|right|Isang ''hawker centre'' sa nayon ng Bugis]] Isang malaking bahagi ng lutuing Singapurense ang mga ''hawker centre'' (o hokeran kung isasatagalog), kung saan unang itinayo ang mga tindahan noong gitna ng ika-19 na siglo, at karamihan sa mga ito ay mga tindahan ng mga iba't ibang uri ng pagkaing kalye.<ref>{{cite web |title=Hawker Culture in Singapore – Heritage Plan |trans-title=Kultura ng Hawker sa Singapura – Plano ng Pamana |url=https://www.oursgheritage.gov.sg/hawker-culture-in-singapore |publisher=Our SG Heritage |language=en |accessdate=Setyembre 25, 2021}}</ref> Dati, nagbenta ang mga tindero sa mga tabi-tabi ng kalye mula sa kanilang mga kariton o bisikleta at naghain ng mga pagkaing mumurahin at pangmadalian sa mga kuli, empleyado sa opisina at mga hindi nagluluto sa bahay.<ref>{{cite web |date=Nobyembre 6, 1905 |title=Our Street Hawkers, p. 2 |trans-title=Aming Mga Hawker sa Kalye, pa. 2 |url=https://eresources.nlb.gov.sg/newspapers/Digitised/Article/easterndaily19051106-1.2.14 |publisher=Eastern Daily Mail and Straits Morning Advertiser, Archived by National Library Board |language=en |accessdate=Setyembre 27, 2021}}</ref><ref name="hawkerHistory">{{cite web |date=2 Hunyo 2022 |title=Hawker centres – Where did they come from? |trans-title=Mga hawker centre – Saan nanggaling ang mga ito? |url=https://expatliving.sg/want-to-know-the-history-of-your-local-hawker-centre-the-rise-of-singapores-iconic-kitchens-uncovered/ |publisher=Expat Living |language=en}}</ref> Bagama't nakakain ang mga unang imigrante sa Singapura ng mga pagkaing mura at agaran dahil sa mga nagtitinda sa kalye, hindi malinis ang mga tindahang ito, dahil sa kakulangan ng imprastrakturang pansuporta tulad ng pagtatapon ng basura at patuluyang suplay ng sariwang tubig, at mga limitadong kaugalian ukol sa kalinisan.<ref name="hawkerHistory"/> Mula noong d. 1960, sinimulan ng pamahalaan ng Singapura na ang paghihigpit ng mga patakaran at regulasyon para sa mga nagtitinda sa kalye, at inilipat sila sa mga mas permanenteng lokasyon sa pagtatayo ng mga palengke at hokeran sa buong bansa.<ref>{{Cite book |last=Yeoh |first=Brenda S.A. |url=https://nuspress.nus.edu.sg/products/contesting-space-in-colonial-singapore |title=Contesting Space in Colonial Singapore: Power Relations and the Urban Built Environment |date=2003 |publisher=NUS Press |isbn=9789971692681 |pages=262–266 |language=en |trans-title=Paglalaban para sa Puwesto sa Kolonyal na Singapura: Ugnayan ng Kapangyarihan at Itinayong Kapaligirang Urbano}}</ref> Ngayon, kapag kumakain sa labas, kadalasan kumakain ang mga Singapurense sa mga hokeran, ''kopi tiam'' (kapihan), o kainan sa halip ng mga restoran, dahil sa kalwanan, pagkasari-sari at kagaanan sa bulsa. Karaniwang nagtatampok ang mga ito ng dose-dosenang tindahan sa iisang kompleks, at nag-aalok ang bawat tindahan ng kani-kanilang mga espesyalidad. Kabilang sa mga kilalang hokeran ang Telok Ayer Market, Maxwell Food Center, Lau Pa Sat at Newton Food Centre. Parang kainan na walang erkon ang mga kapihan na karaniwang matatagpuan sa buong pulo, kadalasan sa ilalim ng mga bloke ng ''HDB flat''. Sa larangan ng pagkain, naging depinisyon ng kulturang Singapurense ang mga hokeran at walang-bubong na kainan. Nag-aalok ang mga sikat na merkado tulad ng Old Airport Road Food Centre sa Geylang, Golden Mile Food Centre sa Beach Road at Maxwell Road Food Centre sa [[Barrio Tsino, Singapur|Chinatown]] ng mga pinakamaayos na pagluluto ng mga Tsino, Malasyo at Indiyano na pinagsama-sama upang makabuo ng mga pagkain na katangi-tangi sa Singapura.<ref name="Sood, BBC Travel"/> Kabilang sa mga pagkain na kilalang-kilala sa mga hokeran at ''kopitiam'' ang ''kaya toast'', [[alimango sa sili]], kinaring ulo ng isda, laksa, roti prata<ref name="sgCuisine"/> at ''chicken rice'' ng Hainan na malawakang itinuturing bilang isa sa mga pambansang pagkain ng Singapura.<ref>{{Cite web |last=Celjo |first=Farah |date=21 Enero 2019 |title=Dipping sauce and a little controversy: who knew chicken rice had such 'wow' factor |trans-title=Sawsawan at kaunting kontrobersiya: nakaka-'wow' pala ang chicken rice |url=https://www.sbs.com.au/food/article/2019/01/21/dipping-sauce-and-little-controversy-who-knew-chicken-rice-had-such-wow-factor |access-date=2020-11-14 |website=[[SBS (Australian TV channel)|SBS Food]] |language=en}}</ref><ref>{{Cite web |last=Benton |first=G. A. |title=10 Best Restaurants of 2019: #4 Service Bar |trans-title=10 Pinakamasarap na Restoran ng 2019: #4 Service Bar |url=https://www.columbusmonthly.com/foodanddining/20191031/10-best-restaurants-of-2019-4-service-bar |access-date=2020-11-14 |website=[[Columbus Monthly]] |language=en |archive-date=2021-09-25 |archive-url=https://web.archive.org/web/20210925100235/https://www.columbusmonthly.com/foodanddining/20191031/10-best-restaurants-of-2019-4-service-bar |url-status=dead }}</ref><ref>{{cite web |date=Enero 24, 2017 |title=A Brief History of Hainanese Chicken Rice, Singapore's National Dish |trans-title=Isang Maikling Kasaysayan ng Chicken Rice ng Hainan, Pambansang Pagkain ng Singapura |url=https://theculturetrip.com/asia/singapore/articles/a-brief-history-of-hainanese-chicken-rice-singapores-national-dish/ |publisher=The Culture Trip |accessdate=Hulyo 15, 2020 |archive-date=Hulyo 16, 2020 |archive-url=https://web.archive.org/web/20200716230247/https://theculturetrip.com/asia/singapore/articles/a-brief-history-of-hainanese-chicken-rice-singapores-national-dish/ |url-status=dead }}</ref> ==Mga sanggunian== {{Reflist}} [[Kategorya:Mga artikulong naglalaman ng teksto sa wikang Tsino]] [[Kategorya:Mga artikulong naglalaman ng teksto sa wikang Tsinong tradisyonal]] [[Kategorya:Mga artikulong naglalaman ng teksto sa wikang Tsinong pinapayak]] [[Kategorya:Lutuing Singapurense]] o0c5tm216jwjxdiov5yoakzwsopjjlq DXCF 0 331013 2165217 2136345 2025-06-17T04:33:05Z Superastig 11141 Ayusin. 2165217 wikitext text/x-wiki {{Infobox radio station | name = Spring Radio | callsign = DXCF | logo = | city = [[Tampakan]] | area = Hilagang [[Timog Cotabato]] | branding = 97.9 Spring Radio | airdate = 2010 | frequency = 97.9 MHz | format = [[Community radio]] | language = [[Hiligaynon language|Hiligaynon]], [[Filipino language|Filipino]] | licensing_authority = [[National Telecommunications Commission (Philippines)|NTC]] | power = 3,000 watts | erp = 5,000 watts | callsign_meaning = | former_callsigns = | former_frequencies = 100.9 MHz<ref>[https://psa.gov.ph/sites/default/files/2011PY_Communications.pdf 2011 Philippine Yearbook]. Page 18.</ref> (2010–2013) | class = | owner = [[Tampakan|Pamahalaang Lungsod ng Tampakan]] | webcast = | website = }} Ang '''DXCF''' (97.9 [[:en:FM broadcasting|FM]]), sumasahimpapawid bilang '''97.9 Spring Radio''', ay isang himpilan ng radyo na pagmamay-ari at pinamamahalaan ng Pamahalaan ng Tampakan. Ang estudyo at transmiter nito ay matatagpuan sa 2nd Floor, Fitz Bldg., Brgy. Poblacion, [[Tampakan]].<ref>[http://southcotabato.gov.ph/tampakan-cdic-bdic-undergo-broadcasting-seminar/ Tampakan CDIC, BDIC undergo Broadcasting Seminar]</ref><ref>[http://ati.da.gov.ph/rtc12/news/2010/lgu-tampakan-radio-station-transferred-fits-center LGU-Tampakan Radio Station transferred at FITS Center]{{Dead link|date=Nobiyembre 2024 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}</ref> ==Kasaysayan== Ito ay dating pagmamay-ari ng [[MBC Media Group|Manila Broadcasting Company]] sa ilalim ng Radyo Natin Network mula 2010 hanggang 2012, nang binili ng Gobyerno ng Tampakan ang mga operasyon ng himpilang ito at ginawang Spring Radio. Noong Enero 2013, lumipat ito mula 100.9 FM patungong 97.9 FM. == Mga sanggunian == {{Reflist}} {{Koronadal Radio}} [[Kategorya:Mga himpilang panradyo sa South Cotabato]] 285wm3j75uv8oyvg0lmsqhfshbb6a4s DXQK 0 331014 2165197 2161025 2025-06-16T17:42:12Z InternetArchiveBot 113521 Rescuing 1 sources and tagging 0 as dead.) #IABot (v2.0.9.5 2165197 wikitext text/x-wiki {{Infobox radio station | name = Top Gun Radio | callsign = DXQK | logo = | city = [[Koronadal]] | area = Hilagang [[Timog Cotabato]], bahagi ng [[Sultan Kudarat]] | branding = Top Gun Radio | airdate = October 28, 2018 (as Jack Radio)<br>December 1, 2019 (as Top Gun Radio) | frequency = 106.5 MHz | former_frequencies = {{ubl|90.5 MHz (2018–2019)|90.7 MHz (2019–2020)}} | format = [[:en:Contemporary MOR|Contemporary MOR]], [[News radio|News]], [[Talk radio|Talk]] | language = [[Hiligaynon language|Hiligaynon]], [[Filipino language|Filipino]] | licensing_authority = [[National Telecommunications Commission (Philippines)|NTC]] | power = 5,000 watts | erp = 10,000 watts | callsign_meaning = | class = | owner = [[Rizal Memorial Colleges Broadcasting Corporation]] | operator = Zabala Mass Media Broadcasting Services | website = }} Ang '''DXQK''' (106.5 [[:en:FM broadcasting|FM]]), sumasahimpapawid bilang '''106.5 Top Gun Radio''', ay isang himpilan ng radyo na pagmamay-ari ng Rizal Memorial Colleges Broadcasting Corporation at pinamamahalaan ng Zabala Mass Media Broadcasting Services. Ang mga studio at transmitter nito ay matatagpuan sa Lower Aurora cor. Gensan Drive, [[Koronadal]].<ref>[https://mb.com.ph/2020/08/01/ntc-orders-closure-of-radio-station-formerly-operated-by-kapa-ministry/ NTC orders closure of radio station formerly operated by KAPA Ministry]</ref> ==Kasaysayan== Dati itong pagmamay-ari ng Iddes Broadcast Group at pinamamahalaan ng KAPA Media at Marketing Network. Noong panahong iyon, sumahimpapawid ito sa 90.5 FM bilang '''Jack Radio''' mula Oktubre 28, 2018 hanggang Hunyo 13, 2019, nang mawala ito sa ere. Nagbalik ito sa ere noong Agosto 19, 2019 sa ilalim ng ibang pamamahala. Noong Setyembre 2019, muli itong nawala sa ere matapos makuha ng Zabala Mass Media Broadcasting Services na pinag-arian ni Ryan Zabala ang operasyon nito.<ref>[https://www.bomboradyo.com/koronadal/plano-nga-iligal-nga-operasyon-sang-kapa-radio-station-sa-koronadal-nabuyagyag-nag-usar-pa-sang-ibang-nga-pangalan-agod-nga-makalusot/ Plano nga iligal nga operasyon sang KAPA radio station sa Koronadal, nabuyagyag; nag usar pa sang ibang nga pangalan]</ref> Noong Disyembre 1, 2019, itinatag ang '''Top Gun Radio''' at inilipat ang frequency nito sa 90.5 FM. Noong nakaraang Agosto 1, 2020, nawala ito sa ere matapos itong bigyan ng paghinto mula sa NTC dahil sa pagsasahimpapawid nang walang pahintulot. Bago iyon, nakakuha ito ng business permit mula sa lokal na pamahalaan.<ref>{{Cite web |url=http://tempo.com.ph/2020/08/01/ntc-orders-closure-of-radio-station-previously-owned-by-kapa/ |title=NTC orders closure of radio station previously owned by KAPA |access-date=2024-10-25 |archive-date=2020-08-05 |archive-url=https://web.archive.org/web/20200805224653/http://tempo.com.ph/2020/08/01/ntc-orders-closure-of-radio-station-previously-owned-by-kapa/ |url-status=dead }}</ref><ref>[https://www.bomboradyo.com/koronadal/operasyon-sang-radio-station-sa-koronadal-nga-ginaangot-sa-kapa-investment-scam-ginapauntat-sang-ntc-sandig-sa-cease-and-desist-order/ Operasyon sang radio station sa Koronadal nga ginaangot sa KAPA investment scam ginapauntat sang NTC sandig sa cease and desist order]</ref> Noong Setyembre 1, 2020, bumalik ito sa ere sa 106.5 FM na pinag-aarian ng RMCBC. == Mga sanggunian == {{Reflist}} {{Koronadal Radio}} [[Kategorya:Mga himpilang panradyo sa South Cotabato]] p3w3g6lwducukfxh0jjsols9i4iovw9 DXDX-AM 0 331022 2165229 2134243 2025-06-17T10:00:05Z Superastig 11141 Ayusin. 2165229 wikitext text/x-wiki {{Infobox radio station | name = Radyo Ronda Heneral Santos | callsign = DXDX | logo = | city = [[Heneral Santos]] | area = [[Soccsksargen]] | branding = RPN DXDX Radyo Ronda | airdate = 1961 | frequency = 693 kHz | format = [[News radio|News]], [[:en:Public affairs (broadcasting)|Public Affairs]], [[Talk radio|Talk]], [[Drama]] | language = [[Cebuano language|Cebuano]], [[Filipino language|Filipino]] | licensing_authority = [[National Telecommunications Commission (Philippines)|NTC]] | power = 5,000 watts | erp = | class = | network = Radyo Ronda | owner = [[Radio Philippines Network]] | callsign_meaning = | former_frequencies = 680 kHz (1961–1978) | webcast = https://tunein.rpnradio.com/gensan | website = http://rpnradio.com/dxdx-gensan/ }} Ang '''DXDX''' (693 [[:en:AM broadcasting|AM]]) '''Radyo Ronda''' ay isang himpilan ng radyo na pagmamay-ari at pinamamahalaan ng [[Radio Philippines Network]]. Ang estudyo ito ay matatagpuan sa kahabaan ng P. Acharon Blvd., Brgy. Dadiangas West, [[Heneral Santos]].<ref>[https://rmn.ph/rmn-gensan-ug-ifm-gensan-back-to-back-number-1-sa-pinakalatest-nga-kbp-kantar-media-survey/ RMN Gensan ug IFM Gensan Back to Back number 1 sa pinakalatest nga KBP-Kantar Media Survey]</ref><ref>[https://www.philstar.com/nation/2000/11/03/105710/hard-hitting-gensan-broadcaster-suicide Hard-hitting GenSan broadcaster a suicide?]</ref><ref>[https://cebudailynews.inquirer.net/204644/families-of-dead-journalists-cry-for-justice Families of dead journalists cry for justice]</ref> == Mga sanggunian == {{Reflist}} {{General Santos Radio}} [[Kategorya:Radio Philippines Network]] [[Kategorya:Mga himpilang panradyo sa Heneral Santos]] dop89qsqzz2cne4qb7tsbu1vtbaothe DXGS 0 331023 2165231 2134242 2025-06-17T10:06:05Z Superastig 11141 Ayusin. 2165231 wikitext text/x-wiki {{Infobox radio station | name = Radyo Pilipino Heneral Santos | callsign = DXGS | logo = | city = [[Heneral Santos]] | area = [[Soccsksargen]] | branding = DXGS 765 Radyo Pilipino | airdate = 1965 | frequency = 765 kHz | format = [[News radio|News]], [[:en:Public affairs (broadcasting)|Public Affairs]], [[Talk radio|Talk]] | language = [[Cebuano language|Cebuano]], [[Filipino language|Filipino]] | licensing_authority = [[National Telecommunications Commission (Philippines)|NTC]] | power = 10,000 watts | erp = | class = | former_callsigns = | former_frequencies = 750 kHz (1965–1978) | callsign_meaning = '''G'''eneral '''S'''antos | network = Radyo Pilipino | owner = [[Radyo Pilipino Corporation]] | licensee = Radio Audience Developers Integrated Organization, Inc. | website = }} Ang '''DXGS''' (765 [[:en:AM broadcasting|AM]]) '''Radyo Pilipino''' ay isang himpilan ng radyo na pagmamay-ari at pinamamahalaan ng [[Radyo Pilipino Corporation]] sa pamamagitan ng Radio Audience Developers Integrated Organization (RADIO), Inc. bilang tagahawak ng lisensya nito. Ang estudyo nito ay matatagpuan sa Brgy. Lagao, [[Heneral Santos]].<ref>[http://www.notredamegensan.org/gscbk5.pdf BUAYAN TO GENERAL SANTOS: MORE THAN JUST PHYSICAL CHANGE]. p.21</ref><ref>[https://www.mindanews.com/top-stories/2013/05/road-accidents-alarm-authorities-as-death-toll-reaches-23/ Road accidents alarm authorities as death toll reaches 23]</ref><ref>[https://www.philstar.com/nation/2000/11/03/105710/hard-hitting-gensan-broadcaster-suicide Hard-hitting GenSan broadcaster a suicide?]</ref><ref>[https://cmfr-phil.org/uncategorized/radio-blocktimer-found-dead-in-general-santos-city/ Radio blocktimer found dead in General Santos City]</ref> ==Kasaysayan== Itinatag noong 1965 ang DXGS sa ilalim ng Filipinas Broadcasting Network. Ito ang kauna-unahang himpilan sa lungsod na ito. Noong 1983, ibinebenta ito sa RadioCorp. == Mga sanggunian == {{Reflist}} {{General Santos Radio}} [[Kategorya:Mga himpilang panradyo sa Heneral Santos]] dp5qwwkf6kabv6554utnt3gdgnk4fm3 DXEP 0 331025 2165208 2136974 2025-06-16T22:00:04Z Superastig 11141 Ayusin. 2165208 wikitext text/x-wiki {{Infobox radio station | name = Pacman Radio | callsign = DXEP | logo = | city = [[Heneral Santos]] | area = [[Timog Cotabato]], ilang bahagi ng [[Sarangani]] | branding = 91.1 Pacman Radio | airdate = 2011 | frequency = 91.1 MHz | format = [[:en:Contemporary MOR|Contemporary MOR]], [[Original Pilipino Music|OPM]], [[Talk radio|Talk]] | language = [[Cebuano language|Cebuano]], [[Filipino language|Filipino]] | licensing_authority = [[National Telecommunications Commission (Philippines)|NTC]] | power = 10,000 watts | erp = | callsign_meaning = [[Manny Pacquiao|'''E'''mmanuel '''P'''acquiao]] | class = CDE | former_names = Kee's FM (2011-June 2018) | owner = [[Manny Pacquiao|JMP Mass Media Production]] | licensee = Soccsksargen Broadcasting Network | website = }} Ang '''DXEP''' (91.1 [[:en:FM broadcasting|FM]]), sumasahimpapawid bilang '''91.1 Pacman Radio''', ay isang himpilann ng radyo na pagmamay-ari at pinamamahalaan ng [[Manny Pacquiao|JMP Mass Media Production]]. Ang estudyo nito ay matatagpuan sa kahabaan ng Yumang St., Brgy. San Isidro, [[Heneral Santos]].<ref>{{Cite web |url=http://www.gensantos.com/2011/03/27/upcoming-radyo-alerto-pacquaio-owned/ |title=Upcoming Radyo Alerto Pacquaio-owned? |access-date=2014-04-06 |archive-date=2011-04-05 |archive-url=https://web.archive.org/web/20110405035949/http://www.gensantos.com/2011/03/27/upcoming-radyo-alerto-pacquaio-owned/ |url-status=dead }}</ref><ref>[https://kami.com.ph/82973-grabe-talaga-ang-yaman-15-businesses-umano-nina-jinkee-manny-pacquiao.html 15 Businesses umano nina Jinkee at Manny Pacquiao]</ref><ref>[https://www.bulgaronline.com/single-post/2019/12/02/Payaman-nang-payaman%E2%80%A6-Pacquiao-may-15-negosyo-na Payaman nang payaman: Pacquiao, may 15 negosyo na!]{{Dead link|date=Nobiyembre 2024 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}</ref> == Kasaysayan == Itinatag ang himpilang ito noong 2011 bilang ''Kee's FM'' na nakapangalan kay Jinky Pacquiao. Nung panahong yan, umere yan ng pang-masang format. Noong 2018, naging '''Pacman Radio''' ito na may halong balita at musika. == Mga sanggunian == {{Reflist}} {{General Santos Radio}} [[Kategorya:Mga himpilang panradyo sa Heneral Santos]] d4tyysvvo4on335gpo9839zl61ji41i DXES 0 331054 2165230 2134521 2025-06-17T10:03:05Z Superastig 11141 Ayusin. 2165230 wikitext text/x-wiki {{Infobox radio station | name = Bombo Radyo Heneral Santos | callsign = DXES | logo = | city = [[Heneral Santos]] | area = [[Soccsksargen]] | branding = DXES Bombo Radyo | airdate = 1968 | frequency = 801 kHz | format = [[News radio|News]], [[:en:Public affairs (broadcasting)|Public Affairs]], [[Talk radio|Talk]], [[Drama]] | language = [[Cebuano language|Cebuano]], [[Filipino language|Filipino]] | licensing_authority = [[National Telecommunications Commission (Philippines)|NTC]] | power = 5,000 watts | erp = | callsign_meaning = | network = Bombo Radyo | owner = [[Bombo Radyo Philippines]] | licensee = People's Broadcasting Service, Inc. | former_frequencies = 790 kHz (1968–1978) | webcast = [http://www.bomboradyo.com/gensan Listen Live] | website = [http://www.bomboradyo.com/gensan Bombo Radyo General Santos] | coordinates = {{Coord|6|6|20.4|N|125|12|2.2|E|type:landmark}} }} Ang '''DXES''' (801 [[:en:AM broadcasting|AM]]) '''Bombo Radyo''' ay isang himpilan ng radyo na pagmamay-ari at pinamamahalaan ng [[Bombo Radyo Philippines]] sa pamamagitan ng People's Broadcasting Service bilang tagahawak ng lisensya. Ang estudyo at transmiter nito ay matatagpuan sa Bombo Radyo Broadcast Center, Amao Rd., Brgy. Bula, [[Heneral Santos]].<ref>[https://coconuts.co/manila/news/bombo-radyo-radio-station-in-general-santos-city-attacked-by-gunmen/ Bombo Radyo radio station in General Santos City attacked by gunmen]</ref><ref>[https://www.mindanews.com/top-stories/2018/09/2-bombo-radyo-gensan-biggies-nabbed-in-p5-million-extortion/ 2 Bombo Radyo GenSan biggies nabbed in P5-million extortion]</ref><ref>[https://www.mindanews.com/top-stories/2019/01/gensan-radio-station-manager-arrested-for-failing-to-attend-court-hearing/ GenSan radio station manager arrested for failing to attend court hearing]</ref> == Mga sanggunian == {{Reflist}} {{General Santos Radio}} [[Kategorya:Mga himpilang panradyo sa Heneral Santos]] pn4w4ytwwzxgoh085yqs30l7uatqbct DXCJ 0 331057 2165218 2134542 2025-06-17T04:36:04Z Superastig 11141 Ayusin. 2165218 wikitext text/x-wiki {{Infobox radio station | name = Barangay FM Heneral Santos | callsign = DXCJ | logo = | city = [[Heneral Santos]] | area = [[Timog Cotabato]], ilang bahagi ng [[Sarangani]] | branding = Barangay FM 102.3<br>Barangay FM 102.3 Super Radyo <small>(para sa mga programang pang-balita at talakayan)</small> | airdate = May 18, 1996 | frequency = 102.3 MHz | format = [[:en:Contemporary MOR|Contemporary MOR]], [[News radio|News]], [[Talk radio|Talk]] | language = [[Cebuano language|Cebuano]], [[Filipino language|Filipino]] | licensing_authority = [[National Telecommunications Commission (Philippines)|NTC]] | power = 10,000 watts | erp = 15,000 watts | class = | callsign_meaning = '''C'''ampus '''J'''am | sister_stations = [[DXBG-TV|GMA TV-8 General Santos]]<br>GTV 26 General Santos | former_names = Campus Radio (May 18, 1996-February 16, 2014) | network = Barangay FM<br>Super Radyo | owner = [[GMA Network (company)|GMA Network Inc.]] | website = [https://www.facebook.com/barangayfmgensan Official Facebook Page] }} Ang '''DXCJ''' (102.3 [[:en:FM broadcasting|FM]]), sumasahimpapawid bilang '''Barangay FM 102.3''' (o '''Barangay FM 102.3 Super Radyo'''), ay isang himpilan ng radyo na pagmamay-ari at pinamamahalaan ng [[GMA Network (kompanya)|GMA Network]]. Ang estudyo at transmiter ng istasyon ay matatagpuan sa ika-3 palapag ng PBC Building, Cagampang St., [[Heneral Santos]].<ref>[https://www.philstar.com/entertainment/2014/03/24/1304255/barangay-ls-one-country-one-barangay-one-sound Barangay LS: One country, one barangay, one sound]</ref><ref>[https://rmn.ph/local-rmn-network-back-to-back-number-1-sa-pinaka-latest-nga-kbp-kantar-media-survey/ RMN Network Back to Back number 1 sa pinaka-latest nga KBP-Kantar Media Survey]</ref> == Kasaysayan == Itinatag ang himpilang ito at ang dati nitong kapatid na DXBB-AM noong Mayo 18, 1996 bilang Campus Radio. Ang una nitong slogan ay "Always and Forever". Noong 2001, binago ang slogan nito sa "Kuyawa Ui!" (nakakabigla). Dahil sa sunod-sunod na pambobomba sa lungsod noong 2003 at ang mga negatibong epekto ng slogan sa himpilang ito, binago ulit ang slogan nito sa "Wow! Nindutah Ah!", na ginagamit din sa Campus Radio na nakabase sa Davao. Noong 2010, binago ang slogan nito sa "The Best!", na ginamit ng DWLS-FM na nakabase sa Maynila noong dekada 80. Noong 2012, binago ang slogan nito sa "Ayos!".<ref>[https://www.southcotabatonews.com/2012/02/campus-radio-gensan.html Be a Campus Radio DJ]</ref><ref>{{Cite web |url=http://gensanportal.com/news-blog/37-gensan-news-blog/13521-tanduay-first-5-rock-royalty-live-tonite-in-gensan.html |title=Tanduay First 5 Rock Royalty LIVE tonite in GenSan |access-date=2020-06-09 |archive-date=2020-06-09 |archive-url=https://web.archive.org/web/20200609061536/http://gensanportal.com/news-blog/37-gensan-news-blog/13521-tanduay-first-5-rock-royalty-live-tonite-in-gensan.html |url-status=dead }}</ref> [[Talaksan:Billboard_of_Barangay_102.3_Gensan.jpg|thumb| Isang Billboard ng Barangay 102.3 Gensan sa General Santos]] Noong Pebrero 17, 2014, pinalitan ang pangalan nito sa Barangay 102.3 bilang bahagi ng pag-iisa ng tatak ng RGMA. Noong 2021, nagdagdag ang himpilang ito ng mga programmang pang-balita at talakayan sa ilalim ng '''Super Radyo''', katulad ng Barangay RU na nakabase sa [[Kalibo]]. ==Mga pangyayaro== Noong Disyembre 21, 2014, naganap ang hostage-taking nang pumunta sa himpilan ang isang nagngangalang Gabby Batican para humingi ng tulong matapos pagbabantaang papatayin. Matapos magduda kay Batican, na pinsan ng isa sa mga DJ ng istasyon (DJ Angel), inalerto ng staff ng radio station ang pulisya. Maaaring nasa ilalim ng impluwensya ng droga si Batican nang binihag niya ang biktima, at mahigit isang oras ang tumagal dito.<ref>[http://news.abs-cbn.com/nation/regions/12/20/14/6-hurt-radio-station-hostage-drama 6 hurt in radio station hostage drama]</ref><ref>[https://www.gmanetwork.com/news/news/regions/394038/man-enters-gensan-radio-station-briefly-holds-dj-hostage/story/ Man enters GenSan radio station, briefly holds DJ hostage]</ref> == Mga sanggunian == {{Reflist}} {{General Santos Radio}} [[Kategorya:Mga himpilang panradyo sa Heneral Santos]] ja520ev42yeu6cnxmc9vaed6pyyvs92 DXLK 0 331077 2165210 2136349 2025-06-16T22:06:04Z Superastig 11141 Ayusin. 2165210 wikitext text/x-wiki {{Infobox radio station | name = GFM | callsign = DXLK | logo = | city = [[Heneral Santos]] | area = [[Timog Cotabato]], ilang bahagi ng [[Sarangani]] | branding = GFM 103.9 One Life Radio | frequency = 103.9 MHz | repeater = | airdate = 2010 | format = [[Religious radio|Religious]] | language = [[Cebuano language|Cebuano]], [[Filipino language|Filipino]] | licensing_authority = | power = 10,000 watts | erp = | coordinates = | callsign_meaning = Inverted as '''K'''a'''L'''ayaan | former_callsigns = DXWW (2010–2013) | former_names = {{ubl|Mango Radio (2010-2013)|Gold FM (2013-2020)}} | network = Gold FM | owner = [[Kalayaan Broadcasting System]] | operator = One Accord Mass Media Management | webcast = | website = }} Ang '''DXLK''' (103.9 [[:en:FM broadcasting|FM]]), sumasahimpapawid bilang '''GFM 103.9 One Life Radio''', ay isang himpilan ng radyo na pagmamay-ari ng [[Kalayaan Broadcasting System]] at pinamamahalaan ng One Life Ministries. Ang studio nito ay matatagpuan sa COMPHIL Compound, Purok Kauswagan, Brgy. Apopong, [[Heneral Santos]].<ref>[https://news.mb.com.ph/2020/03/08/pro-12-asked-to-enforce-arrest-warrant-vs-alleged-brains-behind-broadcasters-murder/ PRO-12 asked to enforce arrest warrant vs alleged brains behind broadcaster’s murder]{{Dead link|date=Nobiyembre 2024 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}</ref><ref>[https://godsloveministryworldwideinc.org/podcasts/media/2021-10-17-shield-of-faith Shield of Faith]</ref> Kasapi ang himpilang ito ng '''Mango Radio''' mula 2010 hanggang 2013, nang kinuha ng One Accord Mass Media Management ang operasyon nito at ginawang '''Gold FM'''. == Mga sanggunian == {{Reflist}} {{General Santos Radio}} [[Kategorya:Mga himpilang panradyo sa Heneral Santos]] tb41ed0jztg4oy25kcpw6xz090pibc7 DXIC-FM 0 331078 2165209 2134863 2025-06-16T22:03:04Z Superastig 11141 Ayusin. 2165209 wikitext text/x-wiki {{Infobox radio station | name = Hope Radio Heneral Santos | callsign = DXIC | city = [[Heneral Santos]] | area = [[Timog Cotabato]], ilang bahagi ng [[Sarangani]] | branding = 95.3 Hope Radio | frequency = {{Frequency|95.3|MHz}} | airdate = {{Start date|2016|10|9}} | format = [[Religious radio|Religious]] | language = [[English language|English]], [[Cebuano language|Cebuano]], [[Filipino language|Filipino]] | licensing_authority = [[National Telecommunications Commission (Philippines)|NTC]] | power = 5 kW | erp = | class = | callsign_meaning = | former_callsigns = DXXM<ref name="DXXM"/> | former_frequencies = | sister_stations = AWR Mavia 89.7 | network = Hope Radio | owner = [[Hope Channel Philippines]] | licensee = Iddes Broadcast Group | webcast = <!-- [URL Listen Live] --> | website = <!-- {{URL|example.com}} --> }} Ang '''DXIC''' (95.3 [[:en:FM broadcasting|FM]]), sumasahimpapawid bilang '''95.3 Hope Radio''', ay isang himpilan ng radyo na pagmamay-ari at pinamamahalaan ng Adventist Media. Ang estudyo nito ay matatagpuan sa Salvany St. cor. Mabuhay Rd., [[Heneral Santos]].<ref>{{Cite web |title=2019 NTC FM Stations |url=http://storage.googleapis.com/request-attachments/AV4y9qh3QvqYRdiDILKyN9nVIEnGnFovM9uuKB8iRaRW7PRrO633PGaXjSEULkqvEmjorBtVejJ00OBQf6uq5cH0nMZNFTt12UrY/FM%20STATIONS_2019.pdf |access-date=December 2, 2019 |website=[[Freedom of Information Order (Philippines)|foi.gov.ph]]}}</ref> Dating pagmamay-ari ng Matutum Broadcasting Network ang talapihitang ito.<ref name="DXXM">{{Citation |title=TABLE 20.7a |url=https://psa.gov.ph/sites/default/files/2011PY_Communications.pdf |work=2011 Philippine Yearbook |pages=18–45 |publisher=[[Philippine Statistics Authority]] |access-date=December 2, 2019}}</ref> == Mga sanggunian == {{Reflist}} == Mga panlabas na link == * [http://www.facebook.com/hoperadiosouthern Pag-asa Radio Southern Mindanao FB Page] * [http://www.facebook.com/hopechannelsouthern Hope Channel Southern Mindanao FB Page] {{General Santos Radio}} [[Kategorya:Mga himpilang panradyo sa Heneral Santos]] 6rjykpkq3oc25bv6d0xo2zg6jqgn2q7 DXIM-FM 0 332690 2165196 2162578 2025-06-16T17:19:07Z InternetArchiveBot 113521 Rescuing 1 sources and tagging 0 as dead.) #IABot (v2.0.9.5 2165196 wikitext text/x-wiki {{Infobox radio station | name = Hope Radio Butuan | callsign = DXIM | logo = | city = [[Butuan]] | area = [[Agusan del Norte]] at mga karatig na lugar | branding = Hope Radio | airdate = {{start date|2012|1|11}} | frequency = 93.5 MHz | repeater = | format = [[:en:Religious Radio|Religious Radio]] ([[Seventh-day Adventist Church]]) | language = [[English language|English]], [[Cebuano language|Cebuano]], [[Filipino language|Filipino]] | licensing_authority = [[National Telecommunications Commission (Philippines)|NTC]] | power = 5,000 watts | erp = | class = | former_callsigns = DXHR (2012–2016) | former_frequencies = 1323 kHz (2012–2016) | network = Hope Radio | owner = [[Hope Channel Philippines|Adventist Media]] | licensee = Digital Broadcasting Corporation | website = [http://www.nemmadventist.org/hope-radio-philippines] }} Ang '''DXIM''' (93.5 [[:en:FM_broadcasting|FM]]) '''Hope Radio''' ay isang himpilan ng radyo na pagmamay-ari at pinamamahalaan ng Adventist Media. Ang estudyo at transmiter niito ay matatagpuan sa KM 3, Ba-an Hi-way, [[Butuan]].<ref>{{Cite web |date=February 3, 2012 |title=Hope Radio Inauguration |url=http://www.nemmadventist.org/news/hope-radio-inauguration |website=NEMM Adventist |access-date=Enero 19, 2025 |archive-date=Pebrero 4, 2023 |archive-url=https://web.archive.org/web/20230204094548/https://www.nemmadventist.org/news/hope-radio-inauguration |url-status=dead }}</ref><ref>{{Cite web |title=SOA programs capture audience in the airwaves |url=http://ati.da.gov.ph/ati-13/news/05312018-1714/soa-programs-capture-audience-airwaves |url-status=dead |archive-url=https://web.archive.org/web/20220211065819/https://ati.da.gov.ph/ati-13/news/05312018-1714/soa-programs-capture-audience-airwaves |archive-date=February 11, 2022 |access-date=February 11, 2022}}</ref><ref>{{Cite web |last=Region |first=Caraga Administrative |title=Monday, September 26, 2016 |url=http://www.piacaraga.com/2016/09/monday-september-26-2016.html}}</ref><ref>{{Cite web |title=BSP Recognizes NRO Caraga as Outstanding Partner for 2019 &#124; National Economic and Development Authority Caraga |url=https://nro13.neda.gov.ph/bsp-recognizes-nro-caraga-as-outstanding-partner-for-2019/ |access-date=2025-01-19 |archive-date=2025-01-24 |archive-url=https://web.archive.org/web/20250124011022/https://nro13.neda.gov.ph/bsp-recognizes-nro-caraga-as-outstanding-partner-for-2019/ |url-status=dead }}</ref><ref>[https://pia.gov.ph/news/articles/1026243 BSP recognizes outstanding partners in NorMin, CARAGA]</ref> == Kasaysayan == Itinatag ang Hope Radio noong Enero 11, 2012 sa 1323 kHz ilalim ng call letters na DXHR. Ito ang pangalawang himpilan ng Hope Radio Philippines na itinatag pagkatapos ng DXCR na nakabase sa [[Bukidnon]].<ref name="o12">{{Cite news |date=January–March 2012 |title=Church inaugurates radio station |pages=12–13 |work=Outlook |location=[[Silang, Cavite]], [[Philippines]] |url=http://www.adventist.asia/site/assets/files/5558/outlook_1st_qt_2012.pdf |access-date=December 20, 2023 |via=[[Seventh-day Adventist Church|Adventist Asia]]}}</ref><ref>{{Cite web |last=Bruce Portzer |date=August 16, 2016 |title=The Pacific-Asian Log |url=https://www.radioheritage.com/?mdocs-file=22695 |access-date=December 27, 2023 |website= |publisher= |page=98, 126 |via=Radio Heritage}}</ref> Noong 2016, lumipat ito sa FM sa pamamagitan ng 93.5 MHz.<ref name="aiias22">{{Cite web |last=Jerson Arellano |date=September 2022 |title=Reaching radio listeners in Northeastern Mindanao Mission, Philippines: a case study |url=https://dspace.aiias.edu/handle/3442/530 |access-date=December 27, 2023 |website=AIIAS Repository |publisher=Adventist International Institute of Advanced Studies |archive-date=Disyembre 27, 2023 |archive-url=https://web.archive.org/web/20231227100211/https://dspace.aiias.edu/handle/3442/530 |url-status=dead }}</ref> == Mga sanggunian == {{Reflist}} {{Butuan Radio}} [[Kategorya:Mga himpilang panradyo sa Butuan]] r8row5g8iez0ss27v4u1btkjt8yczy1 DWNH 0 332752 2165193 2151452 2025-06-16T16:28:44Z InternetArchiveBot 113521 Rescuing 1 sources and tagging 0 as dead.) #IABot (v2.0.9.5 2165193 wikitext text/x-wiki {{Infobox radio station | name = Radyo Kapalayawan | callsign = DWNH | logo = | city = [[Paluan]] | area = [[Paluan]] at mga karatig na lugar | branding = 100.1 Radyo Kapalayawan | airdate = November 17, 2017 | frequency = 100.1 MHz | format = [[Community radio]] | language = [[Mangyan]], [[Filipino language|Filipino]] | licensing_authority = [[National Telecommunications Commission (Philippines)|NTC]] | power = 200 watts | erp = 500 watts | callsign_meaning = '''N'''utriskwela '''H'''ealth | class = | network = Nutriskwela Community Radio | owner = [[Pambansang Sanggunian sa Nutrisyon]] | webcast = | website = }} Ang '''DWNH''' (100.1 [[:en:FM broadcasting|FM]]), sumasahimpapawid bilang '''100.1 Radyo Kapalayawan''', ay isang himpilan ng radyo na pagmamay-ari at pinamamahalaan ng [[Pambansang Sanggunian sa Nutrisyon]] sa ilalim ng Nutriskwela Community Radio. Ang estudyo at transmiter nito ay matatagpuan sa Pamilihang Bayan, [[Paluan]]. Ang "Kapalayawan" ay nangangahulugang pagmamahal sa [[Mangyan]].<ref>[https://www.nnc.gov.ph/phase-5/radyo-kapalayawan Nutriskwela Radyo Kapalayawan]</ref><ref>[https://www.nnc.gov.ph/regional-offices/luzon/region-iv-b-mimaropa/2359-nutriskwela-community-radio-station-radyo-kapalayawan-now-on-air NUTRISKWELA COMMUNITY RADIO STATION - RADYO KAPALAYAWAN NOW ON-AIR!]</ref><ref>[https://pia.gov.ph/news/articles/1003034 Radyo Kapalayawan maririnig na sa himpapawid ng bayan ng Paluan]</ref><ref>{{Cite web |url=http://www.ilocostimes.com/pdf-issues/nov06-nov12-17.pdf |title=THE ILOCOS TIMES: Vol. 61, No. 4 |access-date=2025-01-24 |archive-date=2025-01-21 |archive-url=https://web.archive.org/web/20250121193139/http://www.ilocostimes.com/pdf-issues/nov06-nov12-17.pdf |url-status=dead }}</ref><ref>{{Cite web |title=Isang siglo at isang dekada ng bayan ng Paluan, paano ipinagdiwang? |url=https://puntomindoro.com/paluan-110th-foundation-paano-ipinagdiwang/ |url-status=dead |archive-url=https://web.archive.org/web/20201126203217/https://puntomindoro.com/paluan-110th-foundation-paano-ipinagdiwang/ |archive-date=2020-11-26 |access-date=2020-12-22}}</ref> == Mga sanggunian == {{Reflist}} {{Calapan Radio}} [[Kategorya:Mga himpilang panradyo sa Occidental Mindoro]] adegr460svhrq38i64vj8g7hgx06pzo DWRN 0 333835 2165194 2156248 2025-06-16T16:42:40Z InternetArchiveBot 113521 Rescuing 0 sources and tagging 1 as dead.) #IABot (v2.0.9.5 2165194 wikitext text/x-wiki {{Infobox radio station | name = Radyo Pilipino Naga | callsign = DWRN | logo = | city = [[Naga, Camarines Sur|Naga]] | area = [[Camarines Sur]] at mga karatig na lugar | branding = DWRN 657 Radyo Pilipino | airdate = 1983 | frequency = 657 kHz | format = [[News radio|News]], [[:en:Public affairs programming|Public Affairs]], [[Talk radio|Talk]] | language = [[Wikang Gitnang Bikol|Bicolano]], [[Filipino language|Filipino]] | licensing_authority = [[National Telecommunications Commission (Philippines)|NTC]] | power = 10,000 watts | erp = | class = C/D/E | callsign_meaning = '''R'''adyo '''N'''aga | former_names = Radyo Asenso | network = Radyo Pilipino | affiliations = [[Radio Mindanao Network]] | owner = [[Radyo Pilipino Corporation]] | licensee = Philippine Radio Corporation | sister_stations = | website = }} Ang '''DWRN''' (657 [[:en:AM_broadcasting|AM]]) '''Radyo Pilipino''' ay isang himpilan ng radyo na pagmamay-ari at pinamamahalaan ng [[Radyo Pilipino Corporation]] sa pamamagitan ng Philippine Radio Corporation bilang tagahawak ng lisensya. Ang estudyo at transmiter nito ay matatagpuan sa kahabaan ng Pan-Philippine Hi-way, [[Naga, Camarines Sur]].<ref>{{Cite web |title=2015 ANNUAL PERFORMANCE REPORT {{!}} NTC Region 5 |url=http://ntc5.ntc.gov.ph/wp-content/uploads/2016/04/2015-Annual-Performance-Report.pdf |url-status=dead |archive-url=https://web.archive.org/web/20221025131109/https://ntc5.ntc.gov.ph/wp-content/uploads/2016/04/2015-Annual-Performance-Report.pdf |archive-date=October 25, 2022 |access-date=December 13, 2020}}</ref><ref>[http://naga.gov.ph/uncategorized/media/ Media in Naga]</ref><ref>{{Cite web |title=City Hall press corps elects new officers |url=https://naga.gov.ph/news/city-hall-press-corps-elects-new-officers/ |url-status=dead |archive-url=https://web.archive.org/web/20190801152656/https://naga.gov.ph/news/city-hall-press-corps-elects-new-officers/ |archive-date=August 1, 2019 |access-date=August 1, 2019}}</ref><ref>[http://www.chanrobles.com/cralaw/1990aprildecisions.php?id=429 G.R. No. 78750]</ref><ref>[https://www.saipantribune.com/index.php/bc6d5e20-1dfb-11e4-aedf-250bc8c9958e/ Jimmy B on his career choices]{{Dead link|date=Hunyo 2025 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}</ref> == Mga sanggunian == {{Reflist}} {{Naga Radio}} [[Kategorya:Mga himpilang panradyo sa Camarines Sur]] ecj8fkplroartyfzz1cghejd67wdz7i Type Dangerous 0 334694 2165181 2164943 2025-06-16T15:08:55Z LknFenix 125962 + Panimula 2165181 wikitext text/x-wiki {{Infobox song|name=Type Dangerous|cover=|type=single|border=yes|artist=[[Mariah Carey]]|album=|released={{start date|2025|06|06}}|recorded=|studio=|genre=* Hip hop soul * R&B|length=2:55|label=Gamma|writer=* Mariah Carey * Brandon Paak Anderson * Daniel Moore II * Eric Barrier * Jairus Mozee * Jason Pounds * Rae Khalil * William Griffin|producer=* Mariah Carey * Daniel Moore * NWi|prev_title=Portrait|prev_year=2024|next_title=|next_year=|misc={{External music video|header=Lyric video|{{YouTube|04-s6uSHlro|"Type Dangerous"}}}}}} Ang "'''Type Dangerous'''" ({{Literal na pagsasalin|Tipong Mapanganib}}) ay isang kanta ng Amerikanang mang-aawit at manunulat ng kanta na si [[Mariah Carey]]. Inilabas ito noong Hunyo 6, 2025, bilang pangunahing single mula sa kanyang paparating na ikalabing-anim na album sa estudyo, sa pamamagitan ng Gamma. Isinulat at ipinrodyus ni Carey ang single kasama sina Anderson .Paak, NWi, at Daniel Moore. Gumamit ang kanta ng sampol mula sa kantang 'Eric B. Is President' nina Eric B. & Rakim noong 1987. Ang "Type Dangerous" ay isang kantang hip hop soul at R&B na may mga elementong [[Musikang Soul|soul]] at [[Musikang pop|pop]], na may pundasyong new jack swing at produksiyong patambulin. Ineeksplor ng mga liriko nito ang pang-akit sa isang taong maaaring mapanganib, at inilarawan ni Carey ang kanta bilang simula ng isang bagong malikhaing kabanata. == Sanligan == Unang ipinahiwatig ang "Type Dangerous" sa isang maikling bidyo sa hatirang pangmadla ni Carey, kung saan pinakinggan niya ang isang kantang may label na "T:D_MC16.mp3" habang nakaupo sa isang kotse na may plakang may nakasulat na "MC16" — na nag-udyok ng espekulasyon tungkol sa kanyang ika-labing-anim na album sa estudyo.<ref>{{Cite magazine |last=Wang |first=Steffanee |date=Hunyo 2, 2025 |title=What's Mariah Carey teasing? |trans-title=Ano'ng ipinapahiwatig ni Mariah Carey? |url=https://www.thefader.com/2025/06/02/whats-mariah-carey-teasing/amp |access-date=Hunyo 6, 2025 |magazine=The Fader |location=New York |language=en |issn=1533-5194}}</ref><ref>{{Cite magazine |last=Zemler |first=Emily |date=Hunyo 6, 2025 |title=Mariah Carey Returns with Fiery Single 'Type Dangerous' |trans-title=Nagbabalik si Mariah Carey na may Napakainit na Single na 'Type Dangerous' |url=https://www.rollingstone.com/music/music-news/mariah-carey-type-dangerous-single-1235357427/ |url-access=subscription |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20250606085554/https://www.rollingstone.com/music/music-news/mariah-carey-type-dangerous-single-1235357427/ |archive-date=June 6, 2025 |access-date=Hunyo 6, 2025 |magazine=Rolling Stone |publisher=[[Penske Media Corporation]] |language=en |issn=0035-791X |oclc=969027590}}</ref><ref>{{Cite magazine |last=Dailey |first=Hannah |date=Hunyo 3, 2025 |title=Mariah Carey Seemingly Teases New Album, With Single Possibly Coming Really Soon |trans-title=Mukhang Nagpapahiwatig si Mariah Carey ng Bagong Album, Na May Single na Posibleng Paparating Na |url=https://www.billboard.com/music/music-news/mariah-carey-new-album-single-coming-soon-hints-1235988030/ |access-date=Hunyo 6, 2025 |magazine=Billboard |publisher=[[Penske Media Corporation]] |location=United States |language=en |issn=0006-2510 |oclc=732913734}}</ref> Minamarka ng single ang unang pangunahing solong paglabas ni Carey mula noong kanyang album noong 2018 na ''Caution'',<ref>{{cite magazine |last=Dailey |first=Hannah |date=Hunyo 6, 2025 |title=Mariah Carey Makes a 'Dangerous' Comeback With First New Song in Years: Stream It Now |trans-title=Mapanganib’ na Pagbabalik ni Mariah Carey sa Unang Bagong Kanta sa Loob ng Ilang Taon: I-stream Ito Ngayon |url=https://www.billboard.com/music/music-news/mariah-carey-new-song-type-dangerous-1235990699/ |access-date=Hunyo 6, 2025 |magazine=Billboard |publisher=[[Penske Media Corporation]] |location=Estados Unidos |language=en |ISSN=0006-2510 |OCLC=732913734}}</ref><ref>{{cite magazine |last=Renshaw |first=David |date=Hunyo 6, 2025 |title=Mariah Carey samples Erik B. and Rakim on "Type Dangerous" |trans-title=Erik B. at Rakim, sinampol ni Mariah Carey sa "Type Dangerous" |url=https://www.thefader.com/2025/06/06/mariah-carey-type-dangerous/amp |access-date=Hunyo 6, 2025 |magazine=The Fader |location=New York |language=en |ISSN=1533-5194}}</ref> kasunod ito ng isang panahong nakatuon sa mga pana-panahong promosyon at mga edisyong pang-anibersaryo ng kanyang naunang likha, kabilang na ang isang kamakailang pinalawig na reisyu ng ''The Emancipation of Mimi'', na inilabas noong Mayo upang ipagdiwang ang ika-20 anibersaryo ng album.<ref>{{cite magazine |last=Rowley |first=Glenn |date=Mayo 30, 2025 |title=Mariah Carey's 'The Emancipation of Mimi': All 18 Original Tracks Ranked for Its 20th Anniversary (Staff Picks) |trans-title='The Emancipation of Mimi' ni Mariah Carey: Lahat ng 18 Orihinal na Track, Niranggo para sa Ika-20 Anibersaryo Nito (Mga Pinili ng Staff) |url=https://www.billboard.com/lists/mariah-carey-emancipation-of-mimi-songs-ranked/ |access-date=Hunyo 6, 2025 |magazine=Billboard |publisher=[[Penske Media Corporation]] |location=Estados Unidos |language=en |ISSN=0006-2510 |OCLC=732913734}}</ref><ref>{{cite magazine |last=Dailey |first=Hannah |date=Hunyo 4, 2025 |title=Mariah Carey Is 'Looking for the Dangerous Type' on First New Single in Years: Here's When It Arrives |trans-title=Mariah Carey, ‘Naghahanap ng Mapanganib na Tipo’ sa Unang Bagong Single sa Ilang Taon: Heto Kung Kailan Ito Ilalabas |url=https://www.billboard.com/music/music-news/mariah-carey-new-song-type-dangerous-release-date-1235988958/ |access-date=Hunyo 6, 2025 |magazine=Billboard |publisher=[[Penske Media Corporation]] |location=Estados Unidos |language=en |ISSN=0006-2510 |OCLC=732913734}}</ref><ref name="Stereogum">{{cite magazine |last=Chelosky |first=Danielle |date=Hunyo 6, 2025 |title=Mariah Carey – "Type Dangerous" |url=https://www.stereogum.com/2310876/mariah-carey-type-dangerous/music/ |access-date=Hunyo 6, 2025 |magazine=Stereogum |language=en |OCLC=1142733705}}</ref> Ang kanta, na ipinrodyus ni Carey kasama sina NWi at Daniel Moore, ay nagsasampol ng klasiko noong 1987 nina Eric B. & Rakim na "Eric B. Is President".<ref name="Stereogum" /><ref>{{cite web |last=Singh |first=Surej |date=Hunyo 6, 2025 |title=Mariah Carey teases new album with fiery new single 'Type Dangerous' |trans-title=Mariah Carey, nagpahiwatig ng bagong album na may napakainit na bagong single 'Type Dangerous' |url=https://www.nme.com/news/music/mariah-carey-teases-new-album-with-fiery-new-single-type-dangerous-3867692 |access-date=Hunyo 6, 2025 |website=NME |location=Reyno Unido |language=en |ISSN=0028-6362}}</ref><ref>{{cite web |last=Keates |first=Emma |date=Hunyo 6, 2025 |title=After 6 years, Mariah Carey's music has left the North Pole |trans-title=Pagkatapos ng 6 na taon, umalis sa Hilagang Polo musika ni Mariah Carey |url=https://www.avclub.com/mariah-carey-single-type-dangerous |access-date=Hunyo 7, 2025 |website=The A.V. Club |publisher=[[Paste Media Group]] |language=en}}</ref> Sa isang pahayag sa midya, nagpahayag si Carey ng pananabik para sa pagpapalabas, tinawag itong simula ng isang bagong kabanata, at binanggit na gumugol siya ng makabuluhang oras sa studio sa paglikha ng bagong materyal.<ref>{{cite web |last=Strauss |first=Matthew |date=Hunyo 6, 2025 |title=Carey's first original solo track since 2019 samples Eric B. & Rakim's "Eric B. Is President" |trans-title=Ang unang solong kanta ni Carey mula noong 2019, sinasampol ang "Eric B. Is President ni Eric B. & Rakim |url=https://pitchfork.com/news/listen-to-mariah-carey-new-song-type-dangerous/ |access-date=Hunyo 6, 2025 |website=Pitchfork |language=en}}</ref><ref>{{cite news |last=Dresdale |first=Andrea |date=Hunyo 6, 2025 |title=Mariah Carey releases new single 'Type Dangerous,' confirms 16th album is coming |language=en |trans-title=Mariah Carey, nagpalabas ng bagong single na 'Type Dangerous,' nagkumpirmang may darating na ika-16 na album |publisher=ABC News |url=https://abcnews.go.com/culture/story/mariah-carey-releases-new-single-type-dangerous-confirms/?id=122585350 |access-date=Hunyo 7, 2025}}</ref> ==Komposisyon== Ang "Type Dangerous" ay isang awiting R&B na nagsasampol ng klasiko ng [[Hip hop music|hip hop]] noong 1987 na "Eric B. Is President" nina Eric B. & Rakim, na pinaparesan ng ikonikong grubo sa patambuling produksiyon na pinaghalo ang mga elemento ng new jack swing, [[Musikang Soul|soul]] at [[Musikang pop|pop]].<ref name="stickler">{{cite web |last=Stickler |first=Jon |date=Hunyo 6, 2025 |title=Mariah Carey Returns With New Single Type Dangerous |trans-title=Bumabalik si Mariah Carey na May Bagong Single Type Dangerous |url=https://www.stereoboard.com/content/view/247873/9 |access-date=Hunyo 6, 2025 |website=Stereoboard |language=en}}</ref> Kumpiyansang umaandap ang hip hop soul na awitin habang ipinahahayag ni Carey ang kanyang pagkahumaling sa isang taong maaaring magdulot ng problema — ngunit siya ang uri ng problema na handa niyang yakapin.<ref name="RatedR&B">{{cite web |last=Samuels |first=Keithan |date=Hunyo 6, 2025 |title=Mariah Carey Returns With New Single 'Type Dangerous' |trans-title=Nagbabalik si Mariah Carey na May Bagong Single na 'Type Dangerous' |url=https://ratedrnb.com/2025/06/mariah-carey-type-dangerous/ |access-date=Hunyo 6, 2025 |website=Rated R&B |language=en}}</ref> ==Mga sanggunian== {{Reflist}} ago519b2wpcu5bvphjk6vn3oau7dohc 2165182 2165181 2025-06-16T15:14:35Z LknFenix 125962 + Infobox 2165182 wikitext text/x-wiki {{Infobox song|name=Type Dangerous|cover=|type=single|border=yes|artist=[[Mariah Carey]]|album=|released={{start date|2025|06|06}}|recorded=|studio=|genre=* Hip hop soul * R&B|length=2:55|label=Gamma|writer=* Mariah Carey * Brandon Paak Anderson * Daniel Moore II * Eric Barrier * Jairus Mozee * Jason Pounds * Rae Khalil * William Griffin|producer=* Mariah Carey * Daniel Moore * NWi|prev_title=Portrait|prev_year=2024|next_title=|next_year=|misc={{External music video|header=Bidyong pangmusika|{{YouTube|_NPe8d6n8qU&pp |"Type Dangerous"}}}} {{External music video|header=Bidyo ng liriko|{{YouTube|04-s6uSHlro|"Type Dangerous"}}}}}}}} Ang "'''Type Dangerous'''" ({{Literal na pagsasalin|Tipong Mapanganib}}) ay isang kanta ng Amerikanang mang-aawit at manunulat ng kanta na si [[Mariah Carey]]. Inilabas ito noong Hunyo 6, 2025, bilang pangunahing single mula sa kanyang paparating na ikalabing-anim na album sa estudyo, sa pamamagitan ng Gamma. Isinulat at ipinrodyus ni Carey ang single kasama sina Anderson .Paak, NWi, at Daniel Moore. Gumamit ang kanta ng sampol mula sa kantang 'Eric B. Is President' nina Eric B. & Rakim noong 1987. Ang "Type Dangerous" ay isang kantang hip hop soul at R&B na may mga elementong [[Musikang Soul|soul]] at [[Musikang pop|pop]], na may pundasyong new jack swing at produksiyong patambulin. Ineeksplor ng mga liriko nito ang pang-akit sa isang taong maaaring mapanganib, at inilarawan ni Carey ang kanta bilang simula ng isang bagong malikhaing kabanata. == Sanligan == Unang ipinahiwatig ang "Type Dangerous" sa isang maikling bidyo sa hatirang pangmadla ni Carey, kung saan pinakinggan niya ang isang kantang may label na "T:D_MC16.mp3" habang nakaupo sa isang kotse na may plakang may nakasulat na "MC16" — na nag-udyok ng espekulasyon tungkol sa kanyang ika-labing-anim na album sa estudyo.<ref>{{Cite magazine |last=Wang |first=Steffanee |date=Hunyo 2, 2025 |title=What's Mariah Carey teasing? |trans-title=Ano'ng ipinapahiwatig ni Mariah Carey? |url=https://www.thefader.com/2025/06/02/whats-mariah-carey-teasing/amp |access-date=Hunyo 6, 2025 |magazine=The Fader |location=New York |language=en |issn=1533-5194}}</ref><ref>{{Cite magazine |last=Zemler |first=Emily |date=Hunyo 6, 2025 |title=Mariah Carey Returns with Fiery Single 'Type Dangerous' |trans-title=Nagbabalik si Mariah Carey na may Napakainit na Single na 'Type Dangerous' |url=https://www.rollingstone.com/music/music-news/mariah-carey-type-dangerous-single-1235357427/ |url-access=subscription |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20250606085554/https://www.rollingstone.com/music/music-news/mariah-carey-type-dangerous-single-1235357427/ |archive-date=June 6, 2025 |access-date=Hunyo 6, 2025 |magazine=Rolling Stone |publisher=[[Penske Media Corporation]] |language=en |issn=0035-791X |oclc=969027590}}</ref><ref>{{Cite magazine |last=Dailey |first=Hannah |date=Hunyo 3, 2025 |title=Mariah Carey Seemingly Teases New Album, With Single Possibly Coming Really Soon |trans-title=Mukhang Nagpapahiwatig si Mariah Carey ng Bagong Album, Na May Single na Posibleng Paparating Na |url=https://www.billboard.com/music/music-news/mariah-carey-new-album-single-coming-soon-hints-1235988030/ |access-date=Hunyo 6, 2025 |magazine=Billboard |publisher=[[Penske Media Corporation]] |location=United States |language=en |issn=0006-2510 |oclc=732913734}}</ref> Minamarka ng single ang unang pangunahing solong paglabas ni Carey mula noong kanyang album noong 2018 na ''Caution'',<ref>{{cite magazine |last=Dailey |first=Hannah |date=Hunyo 6, 2025 |title=Mariah Carey Makes a 'Dangerous' Comeback With First New Song in Years: Stream It Now |trans-title=Mapanganib’ na Pagbabalik ni Mariah Carey sa Unang Bagong Kanta sa Loob ng Ilang Taon: I-stream Ito Ngayon |url=https://www.billboard.com/music/music-news/mariah-carey-new-song-type-dangerous-1235990699/ |access-date=Hunyo 6, 2025 |magazine=Billboard |publisher=[[Penske Media Corporation]] |location=Estados Unidos |language=en |ISSN=0006-2510 |OCLC=732913734}}</ref><ref>{{cite magazine |last=Renshaw |first=David |date=Hunyo 6, 2025 |title=Mariah Carey samples Erik B. and Rakim on "Type Dangerous" |trans-title=Erik B. at Rakim, sinampol ni Mariah Carey sa "Type Dangerous" |url=https://www.thefader.com/2025/06/06/mariah-carey-type-dangerous/amp |access-date=Hunyo 6, 2025 |magazine=The Fader |location=New York |language=en |ISSN=1533-5194}}</ref> kasunod ito ng isang panahong nakatuon sa mga pana-panahong promosyon at mga edisyong pang-anibersaryo ng kanyang naunang likha, kabilang na ang isang kamakailang pinalawig na reisyu ng ''The Emancipation of Mimi'', na inilabas noong Mayo upang ipagdiwang ang ika-20 anibersaryo ng album.<ref>{{cite magazine |last=Rowley |first=Glenn |date=Mayo 30, 2025 |title=Mariah Carey's 'The Emancipation of Mimi': All 18 Original Tracks Ranked for Its 20th Anniversary (Staff Picks) |trans-title='The Emancipation of Mimi' ni Mariah Carey: Lahat ng 18 Orihinal na Track, Niranggo para sa Ika-20 Anibersaryo Nito (Mga Pinili ng Staff) |url=https://www.billboard.com/lists/mariah-carey-emancipation-of-mimi-songs-ranked/ |access-date=Hunyo 6, 2025 |magazine=Billboard |publisher=[[Penske Media Corporation]] |location=Estados Unidos |language=en |ISSN=0006-2510 |OCLC=732913734}}</ref><ref>{{cite magazine |last=Dailey |first=Hannah |date=Hunyo 4, 2025 |title=Mariah Carey Is 'Looking for the Dangerous Type' on First New Single in Years: Here's When It Arrives |trans-title=Mariah Carey, ‘Naghahanap ng Mapanganib na Tipo’ sa Unang Bagong Single sa Ilang Taon: Heto Kung Kailan Ito Ilalabas |url=https://www.billboard.com/music/music-news/mariah-carey-new-song-type-dangerous-release-date-1235988958/ |access-date=Hunyo 6, 2025 |magazine=Billboard |publisher=[[Penske Media Corporation]] |location=Estados Unidos |language=en |ISSN=0006-2510 |OCLC=732913734}}</ref><ref name="Stereogum">{{cite magazine |last=Chelosky |first=Danielle |date=Hunyo 6, 2025 |title=Mariah Carey – "Type Dangerous" |url=https://www.stereogum.com/2310876/mariah-carey-type-dangerous/music/ |access-date=Hunyo 6, 2025 |magazine=Stereogum |language=en |OCLC=1142733705}}</ref> Ang kanta, na ipinrodyus ni Carey kasama sina NWi at Daniel Moore, ay nagsasampol ng klasiko noong 1987 nina Eric B. & Rakim na "Eric B. Is President".<ref name="Stereogum" /><ref>{{cite web |last=Singh |first=Surej |date=Hunyo 6, 2025 |title=Mariah Carey teases new album with fiery new single 'Type Dangerous' |trans-title=Mariah Carey, nagpahiwatig ng bagong album na may napakainit na bagong single 'Type Dangerous' |url=https://www.nme.com/news/music/mariah-carey-teases-new-album-with-fiery-new-single-type-dangerous-3867692 |access-date=Hunyo 6, 2025 |website=NME |location=Reyno Unido |language=en |ISSN=0028-6362}}</ref><ref>{{cite web |last=Keates |first=Emma |date=Hunyo 6, 2025 |title=After 6 years, Mariah Carey's music has left the North Pole |trans-title=Pagkatapos ng 6 na taon, umalis sa Hilagang Polo musika ni Mariah Carey |url=https://www.avclub.com/mariah-carey-single-type-dangerous |access-date=Hunyo 7, 2025 |website=The A.V. Club |publisher=[[Paste Media Group]] |language=en}}</ref> Sa isang pahayag sa midya, nagpahayag si Carey ng pananabik para sa pagpapalabas, tinawag itong simula ng isang bagong kabanata, at binanggit na gumugol siya ng makabuluhang oras sa studio sa paglikha ng bagong materyal.<ref>{{cite web |last=Strauss |first=Matthew |date=Hunyo 6, 2025 |title=Carey's first original solo track since 2019 samples Eric B. & Rakim's "Eric B. Is President" |trans-title=Ang unang solong kanta ni Carey mula noong 2019, sinasampol ang "Eric B. Is President ni Eric B. & Rakim |url=https://pitchfork.com/news/listen-to-mariah-carey-new-song-type-dangerous/ |access-date=Hunyo 6, 2025 |website=Pitchfork |language=en}}</ref><ref>{{cite news |last=Dresdale |first=Andrea |date=Hunyo 6, 2025 |title=Mariah Carey releases new single 'Type Dangerous,' confirms 16th album is coming |language=en |trans-title=Mariah Carey, nagpalabas ng bagong single na 'Type Dangerous,' nagkumpirmang may darating na ika-16 na album |publisher=ABC News |url=https://abcnews.go.com/culture/story/mariah-carey-releases-new-single-type-dangerous-confirms/?id=122585350 |access-date=Hunyo 7, 2025}}</ref> ==Komposisyon== Ang "Type Dangerous" ay isang awiting R&B na nagsasampol ng klasiko ng [[Hip hop music|hip hop]] noong 1987 na "Eric B. Is President" nina Eric B. & Rakim, na pinaparesan ng ikonikong grubo sa patambuling produksiyon na pinaghalo ang mga elemento ng new jack swing, [[Musikang Soul|soul]] at [[Musikang pop|pop]].<ref name="stickler">{{cite web |last=Stickler |first=Jon |date=Hunyo 6, 2025 |title=Mariah Carey Returns With New Single Type Dangerous |trans-title=Bumabalik si Mariah Carey na May Bagong Single Type Dangerous |url=https://www.stereoboard.com/content/view/247873/9 |access-date=Hunyo 6, 2025 |website=Stereoboard |language=en}}</ref> Kumpiyansang umaandap ang hip hop soul na awitin habang ipinahahayag ni Carey ang kanyang pagkahumaling sa isang taong maaaring magdulot ng problema — ngunit siya ang uri ng problema na handa niyang yakapin.<ref name="RatedR&B">{{cite web |last=Samuels |first=Keithan |date=Hunyo 6, 2025 |title=Mariah Carey Returns With New Single 'Type Dangerous' |trans-title=Nagbabalik si Mariah Carey na May Bagong Single na 'Type Dangerous' |url=https://ratedrnb.com/2025/06/mariah-carey-type-dangerous/ |access-date=Hunyo 6, 2025 |website=Rated R&B |language=en}}</ref> ==Mga sanggunian== {{Reflist}} 153fhpcfaw5sd4ynq5pzrn7al28glfn 2165183 2165182 2025-06-16T15:15:12Z LknFenix 125962 May inayos na typo 2165183 wikitext text/x-wiki {{Infobox song|name=Type Dangerous|cover=|type=single|border=yes|artist=[[Mariah Carey]]|album=|released={{start date|2025|06|06}}|recorded=|studio=|genre=* Hip hop soul * R&B|length=2:55|label=Gamma|writer=* Mariah Carey * Brandon Paak Anderson * Daniel Moore II * Eric Barrier * Jairus Mozee * Jason Pounds * Rae Khalil * William Griffin|producer=* Mariah Carey * Daniel Moore * NWi|prev_title=Portrait|prev_year=2024|next_title=|next_year=|misc={{External music video|header=Bidyong pangmusika|{{YouTube|_NPe8d6n8qU&pp |"Type Dangerous"}}}} {{External music video|header=Bidyo ng liriko|{{YouTube|04-s6uSHlro|"Type Dangerous"}}}}}} Ang "'''Type Dangerous'''" ({{Literal na pagsasalin|Tipong Mapanganib}}) ay isang kanta ng Amerikanang mang-aawit at manunulat ng kanta na si [[Mariah Carey]]. Inilabas ito noong Hunyo 6, 2025, bilang pangunahing single mula sa kanyang paparating na ikalabing-anim na album sa estudyo, sa pamamagitan ng Gamma. Isinulat at ipinrodyus ni Carey ang single kasama sina Anderson .Paak, NWi, at Daniel Moore. Gumamit ang kanta ng sampol mula sa kantang 'Eric B. Is President' nina Eric B. & Rakim noong 1987. Ang "Type Dangerous" ay isang kantang hip hop soul at R&B na may mga elementong [[Musikang Soul|soul]] at [[Musikang pop|pop]], na may pundasyong new jack swing at produksiyong patambulin. Ineeksplor ng mga liriko nito ang pang-akit sa isang taong maaaring mapanganib, at inilarawan ni Carey ang kanta bilang simula ng isang bagong malikhaing kabanata. == Sanligan == Unang ipinahiwatig ang "Type Dangerous" sa isang maikling bidyo sa hatirang pangmadla ni Carey, kung saan pinakinggan niya ang isang kantang may label na "T:D_MC16.mp3" habang nakaupo sa isang kotse na may plakang may nakasulat na "MC16" — na nag-udyok ng espekulasyon tungkol sa kanyang ika-labing-anim na album sa estudyo.<ref>{{Cite magazine |last=Wang |first=Steffanee |date=Hunyo 2, 2025 |title=What's Mariah Carey teasing? |trans-title=Ano'ng ipinapahiwatig ni Mariah Carey? |url=https://www.thefader.com/2025/06/02/whats-mariah-carey-teasing/amp |access-date=Hunyo 6, 2025 |magazine=The Fader |location=New York |language=en |issn=1533-5194}}</ref><ref>{{Cite magazine |last=Zemler |first=Emily |date=Hunyo 6, 2025 |title=Mariah Carey Returns with Fiery Single 'Type Dangerous' |trans-title=Nagbabalik si Mariah Carey na may Napakainit na Single na 'Type Dangerous' |url=https://www.rollingstone.com/music/music-news/mariah-carey-type-dangerous-single-1235357427/ |url-access=subscription |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20250606085554/https://www.rollingstone.com/music/music-news/mariah-carey-type-dangerous-single-1235357427/ |archive-date=June 6, 2025 |access-date=Hunyo 6, 2025 |magazine=Rolling Stone |publisher=[[Penske Media Corporation]] |language=en |issn=0035-791X |oclc=969027590}}</ref><ref>{{Cite magazine |last=Dailey |first=Hannah |date=Hunyo 3, 2025 |title=Mariah Carey Seemingly Teases New Album, With Single Possibly Coming Really Soon |trans-title=Mukhang Nagpapahiwatig si Mariah Carey ng Bagong Album, Na May Single na Posibleng Paparating Na |url=https://www.billboard.com/music/music-news/mariah-carey-new-album-single-coming-soon-hints-1235988030/ |access-date=Hunyo 6, 2025 |magazine=Billboard |publisher=[[Penske Media Corporation]] |location=United States |language=en |issn=0006-2510 |oclc=732913734}}</ref> Minamarka ng single ang unang pangunahing solong paglabas ni Carey mula noong kanyang album noong 2018 na ''Caution'',<ref>{{cite magazine |last=Dailey |first=Hannah |date=Hunyo 6, 2025 |title=Mariah Carey Makes a 'Dangerous' Comeback With First New Song in Years: Stream It Now |trans-title=Mapanganib’ na Pagbabalik ni Mariah Carey sa Unang Bagong Kanta sa Loob ng Ilang Taon: I-stream Ito Ngayon |url=https://www.billboard.com/music/music-news/mariah-carey-new-song-type-dangerous-1235990699/ |access-date=Hunyo 6, 2025 |magazine=Billboard |publisher=[[Penske Media Corporation]] |location=Estados Unidos |language=en |ISSN=0006-2510 |OCLC=732913734}}</ref><ref>{{cite magazine |last=Renshaw |first=David |date=Hunyo 6, 2025 |title=Mariah Carey samples Erik B. and Rakim on "Type Dangerous" |trans-title=Erik B. at Rakim, sinampol ni Mariah Carey sa "Type Dangerous" |url=https://www.thefader.com/2025/06/06/mariah-carey-type-dangerous/amp |access-date=Hunyo 6, 2025 |magazine=The Fader |location=New York |language=en |ISSN=1533-5194}}</ref> kasunod ito ng isang panahong nakatuon sa mga pana-panahong promosyon at mga edisyong pang-anibersaryo ng kanyang naunang likha, kabilang na ang isang kamakailang pinalawig na reisyu ng ''The Emancipation of Mimi'', na inilabas noong Mayo upang ipagdiwang ang ika-20 anibersaryo ng album.<ref>{{cite magazine |last=Rowley |first=Glenn |date=Mayo 30, 2025 |title=Mariah Carey's 'The Emancipation of Mimi': All 18 Original Tracks Ranked for Its 20th Anniversary (Staff Picks) |trans-title='The Emancipation of Mimi' ni Mariah Carey: Lahat ng 18 Orihinal na Track, Niranggo para sa Ika-20 Anibersaryo Nito (Mga Pinili ng Staff) |url=https://www.billboard.com/lists/mariah-carey-emancipation-of-mimi-songs-ranked/ |access-date=Hunyo 6, 2025 |magazine=Billboard |publisher=[[Penske Media Corporation]] |location=Estados Unidos |language=en |ISSN=0006-2510 |OCLC=732913734}}</ref><ref>{{cite magazine |last=Dailey |first=Hannah |date=Hunyo 4, 2025 |title=Mariah Carey Is 'Looking for the Dangerous Type' on First New Single in Years: Here's When It Arrives |trans-title=Mariah Carey, ‘Naghahanap ng Mapanganib na Tipo’ sa Unang Bagong Single sa Ilang Taon: Heto Kung Kailan Ito Ilalabas |url=https://www.billboard.com/music/music-news/mariah-carey-new-song-type-dangerous-release-date-1235988958/ |access-date=Hunyo 6, 2025 |magazine=Billboard |publisher=[[Penske Media Corporation]] |location=Estados Unidos |language=en |ISSN=0006-2510 |OCLC=732913734}}</ref><ref name="Stereogum">{{cite magazine |last=Chelosky |first=Danielle |date=Hunyo 6, 2025 |title=Mariah Carey – "Type Dangerous" |url=https://www.stereogum.com/2310876/mariah-carey-type-dangerous/music/ |access-date=Hunyo 6, 2025 |magazine=Stereogum |language=en |OCLC=1142733705}}</ref> Ang kanta, na ipinrodyus ni Carey kasama sina NWi at Daniel Moore, ay nagsasampol ng klasiko noong 1987 nina Eric B. & Rakim na "Eric B. Is President".<ref name="Stereogum" /><ref>{{cite web |last=Singh |first=Surej |date=Hunyo 6, 2025 |title=Mariah Carey teases new album with fiery new single 'Type Dangerous' |trans-title=Mariah Carey, nagpahiwatig ng bagong album na may napakainit na bagong single 'Type Dangerous' |url=https://www.nme.com/news/music/mariah-carey-teases-new-album-with-fiery-new-single-type-dangerous-3867692 |access-date=Hunyo 6, 2025 |website=NME |location=Reyno Unido |language=en |ISSN=0028-6362}}</ref><ref>{{cite web |last=Keates |first=Emma |date=Hunyo 6, 2025 |title=After 6 years, Mariah Carey's music has left the North Pole |trans-title=Pagkatapos ng 6 na taon, umalis sa Hilagang Polo musika ni Mariah Carey |url=https://www.avclub.com/mariah-carey-single-type-dangerous |access-date=Hunyo 7, 2025 |website=The A.V. Club |publisher=[[Paste Media Group]] |language=en}}</ref> Sa isang pahayag sa midya, nagpahayag si Carey ng pananabik para sa pagpapalabas, tinawag itong simula ng isang bagong kabanata, at binanggit na gumugol siya ng makabuluhang oras sa studio sa paglikha ng bagong materyal.<ref>{{cite web |last=Strauss |first=Matthew |date=Hunyo 6, 2025 |title=Carey's first original solo track since 2019 samples Eric B. & Rakim's "Eric B. Is President" |trans-title=Ang unang solong kanta ni Carey mula noong 2019, sinasampol ang "Eric B. Is President ni Eric B. & Rakim |url=https://pitchfork.com/news/listen-to-mariah-carey-new-song-type-dangerous/ |access-date=Hunyo 6, 2025 |website=Pitchfork |language=en}}</ref><ref>{{cite news |last=Dresdale |first=Andrea |date=Hunyo 6, 2025 |title=Mariah Carey releases new single 'Type Dangerous,' confirms 16th album is coming |language=en |trans-title=Mariah Carey, nagpalabas ng bagong single na 'Type Dangerous,' nagkumpirmang may darating na ika-16 na album |publisher=ABC News |url=https://abcnews.go.com/culture/story/mariah-carey-releases-new-single-type-dangerous-confirms/?id=122585350 |access-date=Hunyo 7, 2025}}</ref> ==Komposisyon== Ang "Type Dangerous" ay isang awiting R&B na nagsasampol ng klasiko ng [[Hip hop music|hip hop]] noong 1987 na "Eric B. Is President" nina Eric B. & Rakim, na pinaparesan ng ikonikong grubo sa patambuling produksiyon na pinaghalo ang mga elemento ng new jack swing, [[Musikang Soul|soul]] at [[Musikang pop|pop]].<ref name="stickler">{{cite web |last=Stickler |first=Jon |date=Hunyo 6, 2025 |title=Mariah Carey Returns With New Single Type Dangerous |trans-title=Bumabalik si Mariah Carey na May Bagong Single Type Dangerous |url=https://www.stereoboard.com/content/view/247873/9 |access-date=Hunyo 6, 2025 |website=Stereoboard |language=en}}</ref> Kumpiyansang umaandap ang hip hop soul na awitin habang ipinahahayag ni Carey ang kanyang pagkahumaling sa isang taong maaaring magdulot ng problema — ngunit siya ang uri ng problema na handa niyang yakapin.<ref name="RatedR&B">{{cite web |last=Samuels |first=Keithan |date=Hunyo 6, 2025 |title=Mariah Carey Returns With New Single 'Type Dangerous' |trans-title=Nagbabalik si Mariah Carey na May Bagong Single na 'Type Dangerous' |url=https://ratedrnb.com/2025/06/mariah-carey-type-dangerous/ |access-date=Hunyo 6, 2025 |website=Rated R&B |language=en}}</ref> ==Mga sanggunian== {{Reflist}} 7qau42e2b7e0p8r1zwimaeglafyzse3 2165189 2165183 2025-06-16T15:36:37Z LknFenix 125962 + Sanligan at paglabas 2165189 wikitext text/x-wiki {{Infobox song|name=Type Dangerous|cover=|type=single|border=yes|artist=[[Mariah Carey]]|album=|released={{start date|2025|06|06}}|recorded=|studio=|genre=* Hip hop soul * R&B|length=2:55|label=Gamma|writer=* Mariah Carey * Brandon Paak Anderson * Daniel Moore II * Eric Barrier * Jairus Mozee * Jason Pounds * Rae Khalil * William Griffin|producer=* Mariah Carey * Daniel Moore * NWi|prev_title=Portrait|prev_year=2024|next_title=|next_year=|misc={{External music video|header=Bidyong pangmusika|{{YouTube|_NPe8d6n8qU&pp |"Type Dangerous"}}}} {{External music video|header=Bidyo ng liriko|{{YouTube|04-s6uSHlro|"Type Dangerous"}}}}}} Ang "'''Type Dangerous'''" ({{Literal na pagsasalin|Tipong Mapanganib}}) ay isang kanta ng Amerikanang mang-aawit at manunulat ng kanta na si [[Mariah Carey]]. Inilabas ito noong Hunyo 6, 2025, bilang pangunahing single mula sa kanyang paparating na ikalabing-anim na album sa estudyo, sa pamamagitan ng Gamma. Isinulat at ipinrodyus ni Carey ang single kasama sina Anderson .Paak, NWi, at Daniel Moore. Gumamit ang kanta ng sampol mula sa kantang 'Eric B. Is President' nina Eric B. & Rakim noong 1987. Ang "Type Dangerous" ay isang kantang hip hop soul at R&B na may mga elementong [[Musikang Soul|soul]] at [[Musikang pop|pop]], na may pundasyong new jack swing at produksiyong patambulin. Ineeksplor ng mga liriko nito ang pang-akit sa isang taong maaaring mapanganib, at inilarawan ni Carey ang kanta bilang simula ng isang bagong malikhaing kabanata. == Sanligan at paglabas == Noong Hunyo 3, 2025, unang ipinahiwatig ang "Type Dangerous" sa isang maikling bidyo sa hatirang pangmadla ni Carey, kung saan pinakinggan niya ang isang kantang may label na "T:D_MC16.mp3" habang nakaupo sa isang kotse na may plakang may nakasulat na "MC16", na nag-udyok ng espekulasyon tungkol sa kanyang ika-labing-anim na album sa estudyo.<ref>{{Cite magazine |last=Wang |first=Steffanee |date=Hunyo 2, 2025 |title=What's Mariah Carey teasing? |trans-title=Ano'ng ipinapahiwatig ni Mariah Carey? |url=https://www.thefader.com/2025/06/02/whats-mariah-carey-teasing/amp |access-date=Hunyo 6, 2025 |magazine=The Fader |location=New York |language=en |issn=1533-5194}}</ref><ref>{{Cite magazine |last=Zemler |first=Emily |date=Hunyo 6, 2025 |title=Mariah Carey Returns with Fiery Single 'Type Dangerous' |trans-title=Nagbabalik si Mariah Carey na may Napakainit na Single na 'Type Dangerous' |url=https://www.rollingstone.com/music/music-news/mariah-carey-type-dangerous-single-1235357427/ |url-access=subscription |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20250606085554/https://www.rollingstone.com/music/music-news/mariah-carey-type-dangerous-single-1235357427/ |archive-date=June 6, 2025 |access-date=Hunyo 6, 2025 |magazine=Rolling Stone |publisher=[[Penske Media Corporation]] |language=en |issn=0035-791X |oclc=969027590}}</ref> Inanunsiyo ang single na pinamagatang "Type Dangerous" at nakatakdang ipalabas tatlong araw pagkatapos noong Hunyo 6.<ref>{{Cite magazine |last=Dailey |first=Hannah |date=Hunyo 3, 2025 |title=Mariah Carey Seemingly Teases New Album, With Single Possibly Coming Really Soon |trans-title=Mukhang Nagpapahiwatig si Mariah Carey ng Bagong Album, Na May Single na Posibleng Paparating Na |url=https://www.billboard.com/music/music-news/mariah-carey-new-album-single-coming-soon-hints-1235988030/ |access-date=Hunyo 6, 2025 |magazine=Billboard |publisher=[[Penske Media Corporation]] |location=United States |language=en |issn=0006-2510 |oclc=732913734}}</ref> Sa isang pahayag sa midya, nagpahayag si Carey ng pananabik para sa pagpapalabas, tinawag itong simula ng isang bagong kabanata, at binanggit na gumugol siya ng makabuluhang oras sa studio sa paglikha ng bagong materyal.<ref>{{cite news |last=Dresdale |first=Andrea |date=Hunyo 6, 2025 |title=Mariah Carey releases new single 'Type Dangerous,' confirms 16th album is coming |language=en |trans-title=Mariah Carey, nagpalabas ng bagong single na 'Type Dangerous,' nagkumpirmang may darating na ika-16 na album |publisher=ABC News |url=https://abcnews.go.com/culture/story/mariah-carey-releases-new-single-type-dangerous-confirms/?id=122585350 |access-date=Hunyo 7, 2025}}</ref> Minarkahan ng single ang unang pangunahing solong paglabas ni Carey mula sa "In the Mix" noong 2019,<ref>{{cite web |last=Strauss |first=Matthew |date=Hunyo 6, 2025 |title=Carey's first original solo track since 2019 samples Eric B. & Rakim's "Eric B. Is President" |trans-title=Ang unang solong kanta ni Carey mula noong 2019, sinasampol ang "Eric B. Is President ni Eric B. & Rakim |url=https://pitchfork.com/news/listen-to-mariah-carey-new-song-type-dangerous/ |access-date=Hunyo 6, 2025 |website=Pitchfork |language=en}}</ref> kasunod ng kanyang album noong 2018 na ''Caution'',<ref>{{cite magazine |last=Dailey |first=Hannah |date=Hunyo 6, 2025 |title=Mariah Carey Makes a 'Dangerous' Comeback With First New Song in Years: Stream It Now |trans-title=Mapanganib’ na Pagbabalik ni Mariah Carey sa Unang Bagong Kanta sa Loob ng Ilang Taon: I-stream Ito Ngayon |url=https://www.billboard.com/music/music-news/mariah-carey-new-song-type-dangerous-1235990699/ |access-date=Hunyo 6, 2025 |magazine=Billboard |publisher=[[Penske Media Corporation]] |location=Estados Unidos |language=en |ISSN=0006-2510 |OCLC=732913734}}</ref><ref>{{cite magazine |last=Renshaw |first=David |date=Hunyo 6, 2025 |title=Mariah Carey samples Erik B. and Rakim on "Type Dangerous" |trans-title=Erik B. at Rakim, sinampol ni Mariah Carey sa "Type Dangerous" |url=https://www.thefader.com/2025/06/06/mariah-carey-type-dangerous/amp |access-date=Hunyo 6, 2025 |magazine=The Fader |location=New York |language=en |ISSN=1533-5194}}</ref> at ng isang panahong nakatuon sa mga pana-panahong promosyon at mga edisyong pang-anibersaryo ng kanyang naunang likha, kabilang na ang isang kamakailang pinalawig na muling paglalathala ng ''The Emancipation of Mimi'', na inilabas ilang linggo bago, noong Mayo 2025, upang ipagdiwang ang ika-20 anibersaryo ng album.<ref>{{cite magazine |last=Rowley |first=Glenn |date=Mayo 30, 2025 |title=Mariah Carey's 'The Emancipation of Mimi': All 18 Original Tracks Ranked for Its 20th Anniversary (Staff Picks) |trans-title='The Emancipation of Mimi' ni Mariah Carey: Lahat ng 18 Orihinal na Track, Niranggo para sa Ika-20 Anibersaryo Nito (Mga Pinili ng Staff) |url=https://www.billboard.com/lists/mariah-carey-emancipation-of-mimi-songs-ranked/ |access-date=Hunyo 6, 2025 |magazine=Billboard |publisher=[[Penske Media Corporation]] |location=Estados Unidos |language=en |ISSN=0006-2510 |OCLC=732913734}}</ref><ref>{{cite magazine |last=Dailey |first=Hannah |date=Hunyo 4, 2025 |title=Mariah Carey Is 'Looking for the Dangerous Type' on First New Single in Years: Here's When It Arrives |trans-title=Mariah Carey, ‘Naghahanap ng Mapanganib na Tipo’ sa Unang Bagong Single sa Ilang Taon: Heto Kung Kailan Ito Ilalabas |url=https://www.billboard.com/music/music-news/mariah-carey-new-song-type-dangerous-release-date-1235988958/ |access-date=Hunyo 6, 2025 |magazine=Billboard |publisher=[[Penske Media Corporation]] |location=Estados Unidos |language=en |ISSN=0006-2510 |OCLC=732913734}}</ref><ref name="Stereogum">{{cite magazine |last=Chelosky |first=Danielle |date=Hunyo 6, 2025 |title=Mariah Carey – "Type Dangerous" |url=https://www.stereogum.com/2310876/mariah-carey-type-dangerous/music/ |access-date=Hunyo 6, 2025 |magazine=Stereogum |language=en |OCLC=1142733705}}</ref> ==Komposisyon== Ang "Type Dangerous" ay isang awiting R&B na nagsasampol ng klasiko ng [[Hip hop music|hip hop]] noong 1987 na "Eric B. Is President" nina Eric B. & Rakim, na pinaparesan ng ikonikong grubo sa patambuling produksiyon na pinaghalo ang mga elemento ng new jack swing, [[Musikang Soul|soul]] at [[Musikang pop|pop]].<ref name="stickler">{{cite web |last=Stickler |first=Jon |date=Hunyo 6, 2025 |title=Mariah Carey Returns With New Single Type Dangerous |trans-title=Bumabalik si Mariah Carey na May Bagong Single Type Dangerous |url=https://www.stereoboard.com/content/view/247873/9 |access-date=Hunyo 6, 2025 |website=Stereoboard |language=en}}</ref> Kumpiyansang umaandap ang hip hop soul na awitin habang ipinahahayag ni Carey ang kanyang pagkahumaling sa isang taong maaaring magdulot ng problema — ngunit siya ang uri ng problema na handa niyang yakapin.<ref name="RatedR&B">{{cite web |last=Samuels |first=Keithan |date=Hunyo 6, 2025 |title=Mariah Carey Returns With New Single 'Type Dangerous' |trans-title=Nagbabalik si Mariah Carey na May Bagong Single na 'Type Dangerous' |url=https://ratedrnb.com/2025/06/mariah-carey-type-dangerous/ |access-date=Hunyo 6, 2025 |website=Rated R&B |language=en}}</ref> ==Mga sanggunian== {{Reflist}} t5as6331n7v7imubol7gfhrf0lqrruz 2165190 2165189 2025-06-16T16:00:06Z LknFenix 125962 + Bidyong pangmusika 2165190 wikitext text/x-wiki {{Infobox song|name=Type Dangerous|cover=|type=single|border=yes|artist=[[Mariah Carey]]|album=|released={{start date|2025|06|06}}|recorded=|studio=|genre=* Hip hop soul * R&B|length=2:55|label=Gamma|writer=* Mariah Carey * Brandon Paak Anderson * Daniel Moore II * Eric Barrier * Jairus Mozee * Jason Pounds * Rae Khalil * William Griffin|producer=* Mariah Carey * Daniel Moore * NWi|prev_title=Portrait|prev_year=2024|next_title=|next_year=|misc={{External music video|header=Bidyong pangmusika|{{YouTube|_NPe8d6n8qU&pp |"Type Dangerous"}}}} {{External music video|header=Bidyo ng liriko|{{YouTube|04-s6uSHlro|"Type Dangerous"}}}}}} Ang "'''Type Dangerous'''" ({{Literal na pagsasalin|Tipong Mapanganib}}) ay isang kanta ng Amerikanang mang-aawit at manunulat ng kanta na si [[Mariah Carey]]. Inilabas ito noong Hunyo 6, 2025, bilang pangunahing single mula sa kanyang paparating na ikalabing-anim na album sa estudyo, sa pamamagitan ng Gamma. Isinulat at ipinrodyus ni Carey ang single kasama sina Anderson .Paak, NWi, at Daniel Moore. Gumamit ang kanta ng sampol mula sa kantang 'Eric B. Is President' nina Eric B. & Rakim noong 1987. Ang "Type Dangerous" ay isang kantang hip hop soul at R&B na may mga elementong [[Musikang Soul|soul]] at [[Musikang pop|pop]], na may pundasyong new jack swing at produksiyong patambulin. Ineeksplor ng mga liriko nito ang pang-akit sa isang taong maaaring mapanganib, at inilarawan ni Carey ang kanta bilang simula ng isang bagong malikhaing kabanata. == Sanligan at paglabas == Noong Hunyo 3, 2025, unang ipinahiwatig ang "Type Dangerous" sa isang maikling bidyo sa hatirang pangmadla ni Carey, kung saan pinakinggan niya ang isang kantang may label na "T:D_MC16.mp3" habang nakaupo sa isang kotse na may plakang may nakasulat na "MC16", na nag-udyok ng espekulasyon tungkol sa kanyang ika-labing-anim na album sa estudyo.<ref>{{Cite magazine |last=Wang |first=Steffanee |date=Hunyo 2, 2025 |title=What's Mariah Carey teasing? |trans-title=Ano'ng ipinapahiwatig ni Mariah Carey? |url=https://www.thefader.com/2025/06/02/whats-mariah-carey-teasing/amp |access-date=Hunyo 6, 2025 |magazine=The Fader |location=New York |language=en |issn=1533-5194}}</ref><ref>{{Cite magazine |last=Zemler |first=Emily |date=Hunyo 6, 2025 |title=Mariah Carey Returns with Fiery Single 'Type Dangerous' |trans-title=Nagbabalik si Mariah Carey na may Napakainit na Single na 'Type Dangerous' |url=https://www.rollingstone.com/music/music-news/mariah-carey-type-dangerous-single-1235357427/ |url-access=subscription |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20250606085554/https://www.rollingstone.com/music/music-news/mariah-carey-type-dangerous-single-1235357427/ |archive-date=June 6, 2025 |access-date=Hunyo 6, 2025 |magazine=Rolling Stone |publisher=[[Penske Media Corporation]] |language=en |issn=0035-791X |oclc=969027590}}</ref> Inanunsiyo ang single na pinamagatang "Type Dangerous" at nakatakdang ipalabas tatlong araw pagkatapos noong Hunyo 6.<ref>{{Cite magazine |last=Dailey |first=Hannah |date=Hunyo 3, 2025 |title=Mariah Carey Seemingly Teases New Album, With Single Possibly Coming Really Soon |trans-title=Mukhang Nagpapahiwatig si Mariah Carey ng Bagong Album, Na May Single na Posibleng Paparating Na |url=https://www.billboard.com/music/music-news/mariah-carey-new-album-single-coming-soon-hints-1235988030/ |access-date=Hunyo 6, 2025 |magazine=Billboard |publisher=[[Penske Media Corporation]] |location=United States |language=en |issn=0006-2510 |oclc=732913734}}</ref> Sa isang pahayag sa midya, nagpahayag si Carey ng pananabik para sa pagpapalabas, tinawag itong simula ng isang bagong kabanata, at binanggit na gumugol siya ng makabuluhang oras sa studio sa paglikha ng bagong materyal.<ref>{{cite news |last=Dresdale |first=Andrea |date=Hunyo 6, 2025 |title=Mariah Carey releases new single 'Type Dangerous,' confirms 16th album is coming |language=en |trans-title=Mariah Carey, nagpalabas ng bagong single na 'Type Dangerous,' nagkumpirmang may darating na ika-16 na album |publisher=ABC News |url=https://abcnews.go.com/culture/story/mariah-carey-releases-new-single-type-dangerous-confirms/?id=122585350 |access-date=Hunyo 7, 2025}}</ref> Minarkahan ng single ang unang pangunahing solong paglabas ni Carey mula sa "In the Mix" noong 2019,<ref>{{cite web |last=Strauss |first=Matthew |date=Hunyo 6, 2025 |title=Carey's first original solo track since 2019 samples Eric B. & Rakim's "Eric B. Is President" |trans-title=Ang unang solong kanta ni Carey mula noong 2019, sinasampol ang "Eric B. Is President ni Eric B. & Rakim |url=https://pitchfork.com/news/listen-to-mariah-carey-new-song-type-dangerous/ |access-date=Hunyo 6, 2025 |website=Pitchfork |language=en}}</ref> kasunod ng kanyang album noong 2018 na ''Caution'',<ref>{{cite magazine |last=Dailey |first=Hannah |date=Hunyo 6, 2025 |title=Mariah Carey Makes a 'Dangerous' Comeback With First New Song in Years: Stream It Now |trans-title=Mapanganib’ na Pagbabalik ni Mariah Carey sa Unang Bagong Kanta sa Loob ng Ilang Taon: I-stream Ito Ngayon |url=https://www.billboard.com/music/music-news/mariah-carey-new-song-type-dangerous-1235990699/ |access-date=Hunyo 6, 2025 |magazine=Billboard |publisher=[[Penske Media Corporation]] |location=Estados Unidos |language=en |ISSN=0006-2510 |OCLC=732913734}}</ref><ref>{{cite magazine |last=Renshaw |first=David |date=Hunyo 6, 2025 |title=Mariah Carey samples Erik B. and Rakim on "Type Dangerous" |trans-title=Erik B. at Rakim, sinampol ni Mariah Carey sa "Type Dangerous" |url=https://www.thefader.com/2025/06/06/mariah-carey-type-dangerous/amp |access-date=Hunyo 6, 2025 |magazine=The Fader |location=New York |language=en |ISSN=1533-5194}}</ref> at ng isang panahong nakatuon sa mga pana-panahong promosyon at mga edisyong pang-anibersaryo ng kanyang naunang likha, kabilang na ang isang kamakailang pinalawig na muling paglalathala ng ''The Emancipation of Mimi'', na inilabas ilang linggo bago, noong Mayo 2025, upang ipagdiwang ang ika-20 anibersaryo ng album.<ref>{{cite magazine |last=Rowley |first=Glenn |date=Mayo 30, 2025 |title=Mariah Carey's 'The Emancipation of Mimi': All 18 Original Tracks Ranked for Its 20th Anniversary (Staff Picks) |trans-title='The Emancipation of Mimi' ni Mariah Carey: Lahat ng 18 Orihinal na Track, Niranggo para sa Ika-20 Anibersaryo Nito (Mga Pinili ng Staff) |url=https://www.billboard.com/lists/mariah-carey-emancipation-of-mimi-songs-ranked/ |access-date=Hunyo 6, 2025 |magazine=Billboard |publisher=[[Penske Media Corporation]] |location=Estados Unidos |language=en |ISSN=0006-2510 |OCLC=732913734}}</ref><ref>{{cite magazine |last=Dailey |first=Hannah |date=Hunyo 4, 2025 |title=Mariah Carey Is 'Looking for the Dangerous Type' on First New Single in Years: Here's When It Arrives |trans-title=Mariah Carey, ‘Naghahanap ng Mapanganib na Tipo’ sa Unang Bagong Single sa Ilang Taon: Heto Kung Kailan Ito Ilalabas |url=https://www.billboard.com/music/music-news/mariah-carey-new-song-type-dangerous-release-date-1235988958/ |access-date=Hunyo 6, 2025 |magazine=Billboard |publisher=[[Penske Media Corporation]] |location=Estados Unidos |language=en |ISSN=0006-2510 |OCLC=732913734}}</ref><ref name="Stereogum">{{cite magazine |last=Chelosky |first=Danielle |date=Hunyo 6, 2025 |title=Mariah Carey – "Type Dangerous" |url=https://www.stereogum.com/2310876/mariah-carey-type-dangerous/music/ |access-date=Hunyo 6, 2025 |magazine=Stereogum |language=en |OCLC=1142733705}}</ref> ==Komposisyon== Ang "Type Dangerous" ay isang awiting R&B na nagsasampol ng klasiko ng [[Hip hop music|hip hop]] noong 1987 na "Eric B. Is President" nina Eric B. & Rakim, na pinaparesan ng ikonikong grubo sa patambuling produksiyon na pinaghalo ang mga elemento ng new jack swing, [[Musikang Soul|soul]] at [[Musikang pop|pop]].<ref name="stickler">{{cite web |last=Stickler |first=Jon |date=Hunyo 6, 2025 |title=Mariah Carey Returns With New Single Type Dangerous |trans-title=Bumabalik si Mariah Carey na May Bagong Single Type Dangerous |url=https://www.stereoboard.com/content/view/247873/9 |access-date=Hunyo 6, 2025 |website=Stereoboard |language=en}}</ref> Kumpiyansang umaandap ang hip hop soul na awitin habang ipinahahayag ni Carey ang kanyang pagkahumaling sa isang taong maaaring magdulot ng problema — ngunit siya ang uri ng problema na handa niyang yakapin.<ref name="RatedR&B">{{cite web |last=Samuels |first=Keithan |date=Hunyo 6, 2025 |title=Mariah Carey Returns With New Single 'Type Dangerous' |trans-title=Nagbabalik si Mariah Carey na May Bagong Single na 'Type Dangerous' |url=https://ratedrnb.com/2025/06/mariah-carey-type-dangerous/ |access-date=Hunyo 6, 2025 |website=Rated R&B |language=en}}</ref> == Bidyong pangmusika == Idinirek ang bidyong pangmusika ng kanta ni Joseph Kahn at nakatakdang ipalabas noong Hunyo 13.<ref>{{Cite web |last=Dresdale |first=Andrea |date=2025-06-10 |title=Mariah Carey releases new single 'Type Dangerous,' confirms 16th album is coming |trans-title=Mariah Carey, naglabas ng bagong single na 'Type Dangerous', nagkumpirma na na darating ang ika-16 na album |url=https://abcnews.go.com/GMA/Culture/mariah-carey-releases-new-single-type-dangerous-confirms/story?id=122585350 |url-status=live |access-date=2025-06-10 |website=ABC News |language=en}}</ref><ref>{{Cite web |last=Saulog |first=Gabriel |date=2025-06-10 |title=Mariah Carey Drops New Single "Type Dangerous" – Listen |trans-title=Mariah Carey, Nag-drop ng Bagong Single na "Type Dangerous" – Pakinggan |url=https://billboardphilippines.com/music/news/mariah-carey-new-album-type-dangerous-2025/ |url-status=live |access-date=2025-06-10 |website=Billboard Philippines |language=en-US}}</ref> Bago ang paglalabas, inihayag ni Kahn ang isang "sorpresang makabagbag-lupa" sa bidyo.<ref>{{Cite web |author=BANG Showbiz |date=2025-06-12 |title='Brace yourselves': Mariah Carey's Type Dangerous video includes 'earth shattering surprise' |trans-title='Humanda kayo': Bidyo ng Type Dangerous ni Mariah Carey, may 'sorpresang makabagbag-lupa' |url=https://uk.news.yahoo.com/brace-yourselves-mariah-careys-type-080000321.html |access-date=2025-06-13 |website=[[Yahoo News|Yahoo! News UK]] |language=en}}</ref> Kalaunan, naantala ito ng isang araw para sa layuning pang-edit at inilabas noong Hunyo 14.<ref name="slant1">{{Cite web |last=Camp |first=Alexa |date=Hunyo 14, 2025 |title=Mariah Carey Can Make Men Disappear in Music Video for "Type Dangerous" |trans-title=Pinapawala ni Mariah Carey ang mga Lalaki sa Bidyo ng "Type Dangerous'" |url=https://www.slantmagazine.com/music/mariah-carey-type-dangerous-music-video/ |website=[[Slant (magazine)|Slant]] |language=en |accessdate=Hunyo 15, 2025}}</ref> ==Mga sanggunian== {{Reflist}} 2o9e6aoz95s9ca9bti00mokdtmpwqs7 2165192 2165190 2025-06-16T16:19:34Z LknFenix 125962 + Bidyong pangmusika 2165192 wikitext text/x-wiki {{Infobox song|name=Type Dangerous|cover=|type=single|border=yes|artist=[[Mariah Carey]]|album=|released={{start date|2025|06|06}}|recorded=|studio=|genre=* Hip hop soul * R&B|length=2:55|label=Gamma|writer=* Mariah Carey * Brandon Paak Anderson * Daniel Moore II * Eric Barrier * Jairus Mozee * Jason Pounds * Rae Khalil * William Griffin|producer=* Mariah Carey * Daniel Moore * NWi|prev_title=Portrait|prev_year=2024|next_title=|next_year=|misc={{External music video|header=Bidyong pangmusika|{{YouTube|_NPe8d6n8qU&pp |"Type Dangerous"}}}} {{External music video|header=Bidyo ng liriko|{{YouTube|04-s6uSHlro|"Type Dangerous"}}}}}} Ang "'''Type Dangerous'''" ({{Literal na pagsasalin|Tipong Mapanganib}}) ay isang kanta ng Amerikanang mang-aawit at manunulat ng kanta na si [[Mariah Carey]]. Inilabas ito noong Hunyo 6, 2025, bilang pangunahing single mula sa kanyang paparating na ikalabing-anim na album sa estudyo, sa pamamagitan ng Gamma. Isinulat at ipinrodyus ni Carey ang single kasama sina Anderson .Paak, NWi, at Daniel Moore. Gumamit ang kanta ng sampol mula sa kantang 'Eric B. Is President' nina Eric B. & Rakim noong 1987. Ang "Type Dangerous" ay isang kantang hip hop soul at R&B na may mga elementong [[Musikang Soul|soul]] at [[Musikang pop|pop]], na may pundasyong new jack swing at produksiyong patambulin. Ineeksplor ng mga liriko nito ang pang-akit sa isang taong maaaring mapanganib, at inilarawan ni Carey ang kanta bilang simula ng isang bagong malikhaing kabanata. == Sanligan at paglabas == Noong Hunyo 3, 2025, unang ipinahiwatig ang "Type Dangerous" sa isang maikling bidyo sa hatirang pangmadla ni Carey, kung saan pinakinggan niya ang isang kantang may label na "T:D_MC16.mp3" habang nakaupo sa isang kotse na may plakang may nakasulat na "MC16", na nag-udyok ng espekulasyon tungkol sa kanyang ika-labing-anim na album sa estudyo.<ref>{{Cite magazine |last=Wang |first=Steffanee |date=Hunyo 2, 2025 |title=What's Mariah Carey teasing? |trans-title=Ano'ng ipinapahiwatig ni Mariah Carey? |url=https://www.thefader.com/2025/06/02/whats-mariah-carey-teasing/amp |access-date=Hunyo 6, 2025 |magazine=The Fader |location=New York |language=en |issn=1533-5194}}</ref><ref>{{Cite magazine |last=Zemler |first=Emily |date=Hunyo 6, 2025 |title=Mariah Carey Returns with Fiery Single 'Type Dangerous' |trans-title=Nagbabalik si Mariah Carey na may Napakainit na Single na 'Type Dangerous' |url=https://www.rollingstone.com/music/music-news/mariah-carey-type-dangerous-single-1235357427/ |url-access=subscription |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20250606085554/https://www.rollingstone.com/music/music-news/mariah-carey-type-dangerous-single-1235357427/ |archive-date=June 6, 2025 |access-date=Hunyo 6, 2025 |magazine=Rolling Stone |publisher=[[Penske Media Corporation]] |language=en |issn=0035-791X |oclc=969027590}}</ref> Inanunsiyo ang single na pinamagatang "Type Dangerous" at nakatakdang ipalabas tatlong araw pagkatapos noong Hunyo 6.<ref>{{Cite magazine |last=Dailey |first=Hannah |date=Hunyo 3, 2025 |title=Mariah Carey Seemingly Teases New Album, With Single Possibly Coming Really Soon |trans-title=Mukhang Nagpapahiwatig si Mariah Carey ng Bagong Album, Na May Single na Posibleng Paparating Na |url=https://www.billboard.com/music/music-news/mariah-carey-new-album-single-coming-soon-hints-1235988030/ |access-date=Hunyo 6, 2025 |magazine=Billboard |publisher=[[Penske Media Corporation]] |location=United States |language=en |issn=0006-2510 |oclc=732913734}}</ref> Sa isang pahayag sa midya, nagpahayag si Carey ng pananabik para sa pagpapalabas, tinawag itong simula ng isang bagong kabanata, at binanggit na gumugol siya ng makabuluhang oras sa studio sa paglikha ng bagong materyal.<ref>{{cite news |last=Dresdale |first=Andrea |date=Hunyo 6, 2025 |title=Mariah Carey releases new single 'Type Dangerous,' confirms 16th album is coming |language=en |trans-title=Mariah Carey, nagpalabas ng bagong single na 'Type Dangerous,' nagkumpirmang may darating na ika-16 na album |publisher=ABC News |url=https://abcnews.go.com/culture/story/mariah-carey-releases-new-single-type-dangerous-confirms/?id=122585350 |access-date=Hunyo 7, 2025}}</ref> Minarkahan ng single ang unang pangunahing solong paglabas ni Carey mula sa "In the Mix" noong 2019,<ref>{{cite web |last=Strauss |first=Matthew |date=Hunyo 6, 2025 |title=Carey's first original solo track since 2019 samples Eric B. & Rakim's "Eric B. Is President" |trans-title=Ang unang solong kanta ni Carey mula noong 2019, sinasampol ang "Eric B. Is President ni Eric B. & Rakim |url=https://pitchfork.com/news/listen-to-mariah-carey-new-song-type-dangerous/ |access-date=Hunyo 6, 2025 |website=Pitchfork |language=en}}</ref> kasunod ng kanyang album noong 2018 na ''Caution'',<ref>{{cite magazine |last=Dailey |first=Hannah |date=Hunyo 6, 2025 |title=Mariah Carey Makes a 'Dangerous' Comeback With First New Song in Years: Stream It Now |trans-title=Mapanganib’ na Pagbabalik ni Mariah Carey sa Unang Bagong Kanta sa Loob ng Ilang Taon: I-stream Ito Ngayon |url=https://www.billboard.com/music/music-news/mariah-carey-new-song-type-dangerous-1235990699/ |access-date=Hunyo 6, 2025 |magazine=Billboard |publisher=[[Penske Media Corporation]] |location=Estados Unidos |language=en |ISSN=0006-2510 |OCLC=732913734}}</ref><ref>{{cite magazine |last=Renshaw |first=David |date=Hunyo 6, 2025 |title=Mariah Carey samples Erik B. and Rakim on "Type Dangerous" |trans-title=Erik B. at Rakim, sinampol ni Mariah Carey sa "Type Dangerous" |url=https://www.thefader.com/2025/06/06/mariah-carey-type-dangerous/amp |access-date=Hunyo 6, 2025 |magazine=The Fader |location=New York |language=en |ISSN=1533-5194}}</ref> at ng isang panahong nakatuon sa mga pana-panahong promosyon at mga edisyong pang-anibersaryo ng kanyang naunang likha, kabilang na ang isang kamakailang pinalawig na muling paglalathala ng ''The Emancipation of Mimi'', na inilabas ilang linggo bago, noong Mayo 2025, upang ipagdiwang ang ika-20 anibersaryo ng album.<ref>{{cite magazine |last=Rowley |first=Glenn |date=Mayo 30, 2025 |title=Mariah Carey's 'The Emancipation of Mimi': All 18 Original Tracks Ranked for Its 20th Anniversary (Staff Picks) |trans-title='The Emancipation of Mimi' ni Mariah Carey: Lahat ng 18 Orihinal na Track, Niranggo para sa Ika-20 Anibersaryo Nito (Mga Pinili ng Staff) |url=https://www.billboard.com/lists/mariah-carey-emancipation-of-mimi-songs-ranked/ |access-date=Hunyo 6, 2025 |magazine=Billboard |publisher=[[Penske Media Corporation]] |location=Estados Unidos |language=en |ISSN=0006-2510 |OCLC=732913734}}</ref><ref>{{cite magazine |last=Dailey |first=Hannah |date=Hunyo 4, 2025 |title=Mariah Carey Is 'Looking for the Dangerous Type' on First New Single in Years: Here's When It Arrives |trans-title=Mariah Carey, ‘Naghahanap ng Mapanganib na Tipo’ sa Unang Bagong Single sa Ilang Taon: Heto Kung Kailan Ito Ilalabas |url=https://www.billboard.com/music/music-news/mariah-carey-new-song-type-dangerous-release-date-1235988958/ |access-date=Hunyo 6, 2025 |magazine=Billboard |publisher=[[Penske Media Corporation]] |location=Estados Unidos |language=en |ISSN=0006-2510 |OCLC=732913734}}</ref><ref name="Stereogum">{{cite magazine |last=Chelosky |first=Danielle |date=Hunyo 6, 2025 |title=Mariah Carey – "Type Dangerous" |url=https://www.stereogum.com/2310876/mariah-carey-type-dangerous/music/ |access-date=Hunyo 6, 2025 |magazine=Stereogum |language=en |OCLC=1142733705}}</ref> ==Komposisyon== Ang "Type Dangerous" ay isang awiting R&B na nagsasampol ng klasiko ng [[Hip hop music|hip hop]] noong 1987 na "Eric B. Is President" nina Eric B. & Rakim, na pinaparesan ng ikonikong grubo sa patambuling produksiyon na pinaghalo ang mga elemento ng new jack swing, [[Musikang Soul|soul]] at [[Musikang pop|pop]].<ref name="stickler">{{cite web |last=Stickler |first=Jon |date=Hunyo 6, 2025 |title=Mariah Carey Returns With New Single Type Dangerous |trans-title=Bumabalik si Mariah Carey na May Bagong Single Type Dangerous |url=https://www.stereoboard.com/content/view/247873/9 |access-date=Hunyo 6, 2025 |website=Stereoboard |language=en}}</ref> Kumpiyansang umaandap ang hip hop soul na awitin habang ipinahahayag ni Carey ang kanyang pagkahumaling sa isang taong maaaring magdulot ng problema — ngunit siya ang uri ng problema na handa niyang yakapin.<ref name="RatedR&B">{{cite web |last=Samuels |first=Keithan |date=Hunyo 6, 2025 |title=Mariah Carey Returns With New Single 'Type Dangerous' |trans-title=Nagbabalik si Mariah Carey na May Bagong Single na 'Type Dangerous' |url=https://ratedrnb.com/2025/06/mariah-carey-type-dangerous/ |access-date=Hunyo 6, 2025 |website=Rated R&B |language=en}}</ref> == Bidyong pangmusika == Idinirek ang bidyong pangmusika ng kanta ni Joseph Kahn at nakatakdang ipalabas noong Hunyo 13.<ref>{{Cite web |last=Dresdale |first=Andrea |date=2025-06-10 |title=Mariah Carey releases new single 'Type Dangerous,' confirms 16th album is coming |trans-title=Mariah Carey, naglabas ng bagong single na 'Type Dangerous', nagkumpirma na na darating ang ika-16 na album |url=https://abcnews.go.com/GMA/Culture/mariah-carey-releases-new-single-type-dangerous-confirms/story?id=122585350 |url-status=live |access-date=2025-06-10 |website=ABC News |language=en}}</ref><ref>{{Cite web |last=Saulog |first=Gabriel |date=2025-06-10 |title=Mariah Carey Drops New Single "Type Dangerous" – Listen |trans-title=Mariah Carey, Nag-drop ng Bagong Single na "Type Dangerous" – Pakinggan |url=https://billboardphilippines.com/music/news/mariah-carey-new-album-type-dangerous-2025/ |url-status=live |access-date=2025-06-10 |website=Billboard Philippines |language=en-US}}</ref> Bago ang paglalabas, inihayag ni Kahn ang isang "sorpresang makabagbag-lupa" sa bidyo.<ref>{{Cite web |author=BANG Showbiz |date=2025-06-12 |title='Brace yourselves': Mariah Carey's Type Dangerous video includes 'earth shattering surprise' |trans-title='Humanda kayo': Bidyo ng Type Dangerous ni Mariah Carey, may 'sorpresang makabagbag-lupa' |url=https://uk.news.yahoo.com/brace-yourselves-mariah-careys-type-080000321.html |access-date=2025-06-13 |website=[[Yahoo News|Yahoo! News UK]] |language=en}}</ref> Kalaunan, naantala ito ng isang araw para sa layuning pang-edit at inilabas noong Hunyo 14.<ref name="slant1">{{Cite web |last=Camp |first=Alexa |date=Hunyo 14, 2025 |title=Mariah Carey Can Make Men Disappear in Music Video for "Type Dangerous" |trans-title=Pinapawala ni Mariah Carey ang mga Lalaki sa Bidyo ng "Type Dangerous'" |url=https://www.slantmagazine.com/music/mariah-carey-type-dangerous-music-video/ |website=[[Slant (magazine)|Slant]] |language=en |accessdate=Hunyo 15, 2025}}</ref> Itinatampok sa bidyo si Carey na “dumaraan sa sunod-sunod na mga batselor at tinatanggihan sila isa-isa” sa pitong magkakaibang eksena, at may tampok na paglabas ang Amerikanong [[YouTuber]] na si [[MrBeast]].<ref name="slant1"/> Tinatanggihan ni Carey ang mga iba't ibang "tipo" ng lalaki kabilang sina G. Manlalaro ({{Lang|en|Mr. Player}}), G. Delikado ({{Lang|en|Mr. Danger}}), G. Taksil ({{Lang|en|Mr. Traitor}}), G. Karerista ({{Lang|en|Mr. Racer}}), G. Tagatulak ({{Lang|en|Mr. Dealer}}), at Mr. Beast, at pinapawala niya silang lahat.<ref>{{Cite web |date=Hunyo 15, 2025 |title=Mariah Carey makes MrBeast disappear in surprise 'Type Dangerous' video cameo |trans-title=Pinawala ni Mariah Carey si MrBeast sa sorpresang kameo sa bidyo ng 'Type Dangerous' |url=https://tribune.com.pk/story/2550886/mariah-carey-makes-mrbeast-disappear-in-surprise-type-dangerous-video-cameo |website=[[The Express Tribune]] |language=en |accessdate=Hunyo 15, 2025}}</ref> ==Mga sanggunian== {{Reflist}} 7odz37pg2qqhfngt8occf95js52lywa Katrina Johnson 0 334733 2165174 2025-06-16T13:31:25Z Allyriana000 119761 Inilikha sa pagsalin ng pahinang "[[:en:Special:Redirect/revision/1295880038|Katrina Johnson (beauty queen)]]" 2165174 wikitext text/x-wiki {{Infobox pageant titleholder|image=|name=|caption=|birth_name=Katrina Anne Castañeda Johnson|birth_date={{birth date and age|1998|01|26}}|birth_place=[[Lungsod ng Dabaw]], Pilipinas|education=|alma_mater=|title=[[Binibining Pilipinas 2025|Binibining Pilipinas International 2025]]|competitions={{Ubl|[[Binibining Pilipinas 2023]]|(1st runner-up)|Binibining Pilipinas 2025|(Nagwagi – Binibining Pilipinas International 2025)|Miss International 2026|(TBD)}}|occupation={{hlist|Modelo|titulado ng patimpalak ng kagandahan}}}} Si '''Katrina Anne Castañeda Johnson''' (ipinanganak noong 26 Enero 1998) ay isang Pilipinong modelo at titulado sa patimpalak ng kagandahan na kinoronahang [[Binibining Pilipinas 2025|Binibining Pilipinas International 2025]]. Kakatawanin niya ang Pilipinas sa [[Miss International|Miss International 2026]]. Naunang lumahok si Johnson sa [[Binibining Pilipinas 2023]], kung saan nagtapos siya bilang first runner-up. == Maagang buhay at pag-aaral == Ipinanganak si Johnson noong 26 Enero 1998. Ang kaniyang ina na si Melody, ay naghangad na lumahok sa [[Binibining Pilipinas]] noong kaniyang kabataan, ngunit hindi siya nagpatuloy.<ref>{{Cite web |last=Adina |first=Armin P. |date=4 Hunyo 2023 |title=Bb. Pilipinas 2023 runner-up Katrina Anne Johnson fulfills late mom’s wish |url=https://entertainment.inquirer.net/502835/binibining-pilipinas-2023-first-runner-up-katrina-anne-johnson-fulfills-late-moms-wish |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20240117152217/https://entertainment.inquirer.net/502835/binibining-pilipinas-2023-first-runner-up-katrina-anne-johnson-fulfills-late-moms-wish |archive-date=17 Enero 2024 |access-date=16 Hunyo 2025 |website=[[Philippine Daily Inquirer]] |language=en}}</ref> == Mga patimpalak ng kagandahan == Nagsimulang lumahok si Johnson sa mga patimpalak ng kagandahan noong 2015, nang lumahok siya sa isang patimpalak ng kagandahan na pinangunahan ng kaniyang ''alma mater'', ang University of Immaculate Conception, na nagbigay-daan sa kaniya na kumatawan sa institusyon sa isang patimpalak ng kagandahan na ''inter-school'' na nakabase sa Dabaw.<ref>{{Cite web |last=Bracamonte |first=Earl D. C. |date=2 Hulyo 2023 |title=Binibining Pilipinas 2023 1st runner-up Katrina Anne Johnson fulfills promise to late mother |url=https://www.philstar.com/lifestyle/fashion-and-beauty/2023/07/02/2278140/binibining-pilipinas-2023-1st-runner-katrina-anne-johnson-fulfills-promise-late-mother |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20241210202312/https://www.philstar.com/lifestyle/fashion-and-beauty/2023/07/02/2278140/binibining-pilipinas-2023-1st-runner-katrina-anne-johnson-fulfills-promise-late-mother |archive-date=10 Disyembre 2024 |access-date=16 Hunyo 2025 |website=[[Philippine Star]] |language=en}}</ref> == Mga sanggunian == {{Reflist}} [[Kategorya:Ipinanganak noong 1998]] [[Kategorya:Nabubuhay na mga tao]] [[Kategorya:Binibining Pilipinas]] 8vxlfv36eqw800n14bz3j4icybmv6hb Miss Earth 2007 0 334734 2165198 2025-06-16T17:48:59Z Allyriana000 119761 Inilikha sa pagsalin ng pahinang "[[:en:Special:Redirect/revision/1293041097|Miss Earth 2007]]" 2165198 wikitext text/x-wiki {{Infobox beauty pageant|winner='''[[Jessica Trisko]]'''|represented={{flagu|Kanada}}|congeniality=Amale Al-Khoder<br>{{flagu|Libano}}|best national costume=Jiraporn Sing-ieam<br>{{flagu|Taylandiya}}|photogenic=[[Jeanne Harn]]<br>{{flagu|Pilipinas}}|image=MissEarth2007Court.png|image size=|caption=Ang elemental court (mula sa kaliwa): Silvana Santaella ng Beneswela, Jessica Trisko ng Kanada, Pooja Chitgopekar ng Indiya, at Angela Gomez ng Espanya.|date=11 Nobyembre 2007|presenters={{Hlist|Utt Panichkul|[[Priscilla Meirelles]]|Ginger Conejero}}|acts=[[Richard Poon]]|entrants=88|placements=16|venue=University of the Philippines Theater, [[Lungsod Quezon]], Pilipinas|broadcaster={{Hlist|[[ABS-CBN]]|[[Star World]]|[[The Filipino Channel]]}}|debuts={{Hlist|Belis|Hilagang Irlanda|Kapuluang Birhen ng Estados Unidos|Kuba|Lupangyelo|Pidyi|Republika ng Konggo|Sierra Leone|Simbabwe|Suriname}}|withdraws={{Hlist|Curaçao|Ehipto|Eskosya|Gresya|Hayti|Irlanda|Kapuluang Cayman|Masedonya|Pakistan|Panama|Porto Riko|Rusya|Samoa|Serbiya at Montenegro|Tahiti|Tsile}}|returns={{Hlist|Eslobenya|Hong Kong|Israel|Kamerun|Kasakistan|Kolombya|Letonya|Makaw|Niue|Sambia|Trinidad at Tobago|Uganda}}|before=[[Miss Earth 2006|2006]]|next=[[Miss Earth 2008|2008]]}} Ang '''Miss Earth 2007''' ay ang ikapitong edisyon ng [[Miss Earth]] pageant, na ginanap sa University of the Philippines Theater, [[Lungsod Quezon]], [[Kalakhang Maynila]], Pilipinas noong 12 Nobyembre 2007.<ref name=":0">{{Cite web |date=30 Enero 2009 |title=Miss Earth 2007 gallery |url=https://www.pep.ph/lifestyle/669/miss-earth-2007-gallery |access-date=17 Hunyo 2025 |website=Philippine Entertainment Portal |language=en}}</ref><ref>{{Cite web |last=Lo |first=Ricky |date=10 Nobyembre 2007 |title=So who will ‘rule’ the Earth? |url=https://www.philstar.com/entertainment/2007/11/10/26604/so-who-will-lsquorulersquo-earth |access-date=17 Hunyo 2025 |website=[[Philippine Star]] |language=en}}</ref> Pagkatapos ng kompetisyon, kinoronahan ni Hil Hernández ng Tsile si Jessica Trisko ng Kanada bilang Miss Earth 2007.<ref>{{Cite news |title=Fil-Canadian Jessica Nicole Trisko crowned Ms. Earth 2007 |language=en |work=Philippine Entertainment Portal |url=http://www.pep.ph/news/15431/Fil-Canadian-Jessica-Nicole-Trisko-crowned-Ms.-Earth-2007 |url-status=dead |access-date=17 Hunyo 2025 |archive-url=https://web.archive.org/web/20150725190100/http://www.pep.ph/news/15431/Fil-Canadian-Jessica-Nicole-Trisko-crowned-Ms.-Earth-2007 |archive-date=25 Hulyo 2015}}</ref> Ito ang unang pagkakataon na nanalo ang Kanada bilang Miss Earth. Kinoronahan si Pooja Chitgopekar ng Indiya bilang Miss Air, si Silvana Santaella ng Beneswela bilang Miss Water, at si Ángela Gómez ng Espanya bilang Miss Fire. Mga kandidata mula sa walumpu't-walong bansa at teritoryo ang lumahok sa edisyong ito. Pinagunahan nina MTV Asia VJ Utt Panichkul, [[Miss Earth 2004]] Priscilla Meirelles, at Ginger Conejero ang kompetisyon. Nagtanghal ang Pilipinong mang-aawit na si Richard Poon sa edisyong ito. == Mga resulta == === Mga pagkakalagay === {| class="wikitable sortable" style="font-size:95%;" !Pagkakalagay !Kandidata |- | '''Miss Earth 2007''' | * {{flagicon|CAN}} [[Canada|'''Kanada''']] – [[Jessica Trisko|'''Jessica Trisko''']]<ref name=":0" /> |- |Miss Earth-Air 2007 | * {{flagicon|IND}} [[Indiya]] – Pooja Chitgopekar<ref name=":0" /> |- |Miss Earth-Water 2007 | * {{flagicon|VEN}} [[Venezuela|Beneswela]] – Silvana Santaella<ref name=":0" /> |- |Miss Earth-Fire 2007 | * {{flagicon|SPA}} [[Espanya]] – Ángela Gómez<ref name=":0" /> |- | Top 8 | * {{Flagicon|GEO}} [[Heorhiya]] – Nanka Mamasakhlisi<ref name=":0" /> * {{flagicon|PER}} [[Peru]] – Odilia Garcia<ref name=":0" /> * {{flagicon|SWI}} [[Suwisa]] – [[Stefanie Gossweiler]]<ref name=":0" /> * {{flagicon|THA}} [[Taylandiya]] – Jiraporn Sing-ieam<ref name=":0" /> |- | Top 16 | * {{Flagicon|LBN}} [[Libano|Líbano]] – Amale Al-Khoder<ref name=":0" /> * {{flagicon|Martinique}} [[Martinika]] – Élodie Delor<ref name=":0" /> * {{flagicon|NGA}} [[Nigeria|Niherya]] – Stacey Garvey<ref name=":0" /> * {{flagicon|DOM}} [[Republikang Dominikano]] – Themys Febriel<ref name=":0" /> * {{flagicon|CZE}} [[Republikang Tseko]] – Eva Čerešňáková<ref name=":0" /> * {{flagicon|ROU}} [[Romania|Rumanya]] – Alina Gheorge<ref name=":0" /> * {{flagicon|ZAF}} [[South Africa|Timog Aprika]] – Bokang Montjane<ref name=":0" /> * {{flagicon|SWE}} [[Sweden|Suwesya]] – Ivana Gagula<ref name=":0" /> |} == Mga sanggunian == {{Reflist}} == Mga panlabas na kawing == * {{Official website|http://www.missearth.tv/}} {{Miss Earth}} [[Kategorya:Patimpalak ng kagandahan sa Biyetnam]] [[Kategorya:Patimpalak ng kagandahan sa Pilipinas]] [[Kategorya:2007 sa Pilipinas]] [[Kategorya:Miss Earth]] g8m0ssvbxryhr2u3i485vw04w6koczt Araw ng Ama 0 334735 2165227 2025-06-17T09:31:36Z ThatPB95 Fan 143458 Inilikha sa pagsalin ng pahinang "[[:en:Special:Redirect/revision/1295896583|Father's Day]]" 2165227 wikitext text/x-wiki {{Infobox holiday|image=Josephus Laurentius Dyckmans - Paternal advice.jpg|caption=Ang ''Paternal Advice'', na ipininta ni [[Josephus Laurentius Dyckmans]]|holiday_name=Araw ng Ama|type=buong mundo|observedby=112+ mga bansa|significance=Ipinaparangal ang mga ama at ang paternidad|date=Nag-iiba sa bawat bansa|duration=Buong araw|frequency=Taon-taon|observances=|relatedto={{hlist|[[Araw ng mga Anak]]|[[Araw ng mga Kapatid]]|[[Araw ng mga Ina]]|[[Araw ng mga Magulang]]|[[Araw ng Lolo at Lola]]}}}} '''Ang Araw ng Ama''' ay isang araw na inilaan para sa paggalang sa [[ama]], gayundin sa pagiging ama, ang mga ugnayan ng ama, at impluwensya ng mga ama sa lipunan. Ang "Araw ng Mga Ama" ay umaakma sa mga katulad na pagdiriwang na nagpaparangal sa mga miyembro ng pamilya, gaya ng Araw ng mga Ina at, sa ilang bansa, Araw ng Mga Kapatid, at Araw ng mga Lola. Ang araw ay ginaganap sa iba't ibang petsa sa buong mundo, at ang iba't ibang rehiyon ay nagpapanatili ng kanilang sariling mga tradisyon ng paggalang sa pagiging ama. Sa mga Katolikong bansa sa Europa, ito ay ipinagdiriwang noong ika-19 ng Marso bilang Araw ni San Jose mula noong [[Gitnang Kapanahunan]]. Sa Estados Unidos, ang Father's Day ay itinatag sa estado ng [[Washington (estado)|Washington]] ni Sonora Smart Dodd noong 1910.<ref>{{Cite magazine |last=Gilbert |first=Daniel |author-link=Daniel Gilbert (psychologist) |date=11 June 2006 |title=Does Fatherhood Make You Happy? |url=https://content.time.com/time/subscriber/article/0,33009,1202940,00.html |magazine=[[Time (magazine)|Time]]}}</ref><ref>{{Cite web |title=Father's Day |url=http://melrosemirror.media.mit.edu/servlet/pluto?state=303034706167653030375765625061676530303269643030353138303431 |url-status=dead |archive-url=https://web.archive.org/web/20110806231338/http://melrosemirror.media.mit.edu/servlet/pluto?state=303034706167653030375765625061676530303269643030353138303431 |archive-date=6 August 2011 |access-date=18 June 2012 |publisher=Melrosemirror.media.mit.edu}}</ref><ref>{{Cite web |date=19 February 2010 |title=Sonora Louise Smart Dodd |url=http://www.spokaneknoxpc.org/documents/SonoraSmartDodd_Biography.pdf |url-status=dead |archive-url=https://web.archive.org/web/20160812053653/http://spokaneknoxpc.org/documents/SonoraSmartDodd_Biography.pdf |archive-date=12 August 2016 |access-date=22 August 2016 |publisher=Spokane Regional Convention & Visitor Bureau}}</ref> Ang Araw ng Ama ay isang kinikilalang pampublikong holiday sa [[Litwanya|Lithuania]] at ilang bahagi ng [[Espanya]] at itinuring na ganoon sa [[Italya]] hanggang 1977. Ito ay isang pambansang holiday sa [[Estonya]], [[Samoa]], at kapareho sa [[Timog Korea]], kung saan ito ay ipinagdiriwang bilang Araw ng mga Magulang. == Kasaysayan == Sa loob ng maraming siglo, itinalaga ng [[Simbahang Ortodokso ng Silangan]] ang ikalawang Linggo bago ang [[kapanganakan ni Jesus]] bilang Linggo ng mga Ninuno upang gunitain ang mga ninuno ni [[Hesus|Kristo]] ayon sa laman, simula kay [[Adan]] at bigyang-diin ang patriyarkang [[Abraham|si Abraham]], kung saan sinabi ng Diyos, "Sa pamamagitan ng iyong lahi, pagpapalain ang lahat ng bansa sa daigdig" (Genesis 12:3, 22:18). Maaaring mahulog ang kapistahan na ito sa pagitan ng Disyembre 11 at 17.<ref>{{Citation |title=Orthodox Christian |url=http://orthochristian.com/109437.html}}.</ref> Kasama sa pistahang ito ang mga ninuno ni [[Maria|Maria, ina ni Hesus]] at ang iba't ibang propeta. Ang isang nakagawiang araw para sa pagdiriwang ng pagiging ama sa [[Simbahang Katolikong Romano|Katolikong]] [[Europa]] ay kilala noong hindi bababa sa 1508. Karaniwan itong ipinagdiriwang tuwing ika-19 ng Marso, bilang araw ng kapistahan ni [[Jose ng Nazareth|San Jose]], na tinutukoy bilang ang makaamang ''Nutritor Domini'' ("Nourisher of the Lord") sa Katolisismo at "ang pinaniniwalaang ama ni [[Hesus]]" sa tradisyon ng timog Europa. Ang pagdiriwang na ito ay dinala sa mga [[Kaamerikahan]] ng mga Espanyol at Portuges. Ang [[Simbahang Katolikong Romano|Simbahang Katoliko]] ay aktibong sumuporta sa kaugalian ng isang pagdiriwang ng pagiging ama sa Araw ni San Jose mula sa alinman sa mga huling taon ng ika-14 na siglo o mula sa unang bahagi ng ika-15 siglo,<ref name="natgeo">{{Cite magazine |last=Emily |first=Jan |date=20 June 2015 |title=For Father's Day, 15 Images of Awesome Dads |url=https://news.nationalgeographic.com/2015/06/150621-pictures-fathers-around-the-world/ |url-status=dead |archive-url=https://web.archive.org/web/20150620211446/http://news.nationalgeographic.com/2015/06/150621-pictures-fathers-around-the-world/ |archive-date=20 June 2015 |magazine=[[National Geographic]]}}</ref> na tila sa inisyatiba ng mga [[Franciscano|Pransiskano]]. Sa [[Koptikong Ortodoksong Simbahan ng Alehandriya|Koptikong Ortodoksong Simbahan]], ang pagdiriwang ng pagiging ama ay ginaganap din sa Araw ni San Jose, ngunit ang mga Koptiko ay ipinagdiriwang ito noong ika-20 ng Hulyo. Ang pagdiriwang ng mga Koptiko ay maaaring itinayo noong ikalimang siglo. <ref name="natgeo">{{Cite magazine |last=Emily |first=Jan |date=20 June 2015 |title=For Father's Day, 15 Images of Awesome Dads |url=https://news.nationalgeographic.com/2015/06/150621-pictures-fathers-around-the-world/ |url-status=dead |archive-url=https://web.archive.org/web/20150620211446/http://news.nationalgeographic.com/2015/06/150621-pictures-fathers-around-the-world/ |archive-date=20 June 2015 |magazine=[[National Geographic]]}}<cite class="citation magazine cs1" data-ve-ignore="true" id="CITEREFEmily2015">Emily, Jan (20 June 2015). [https://web.archive.org/web/20150620211446/http://news.nationalgeographic.com/2015/06/150621-pictures-fathers-around-the-world/ "For Father's Day, 15 Images of Awesome Dads"]. ''[[National Geographic]]''. Archived from [https://news.nationalgeographic.com/2015/06/150621-pictures-fathers-around-the-world/ the original] on 20 June 2015.</cite></ref> Sa Estados Unidos, kung ipagdiriwang ang araw na ito sa buong bansa o hindi ay nasa usapan. Noong 1908, iminungkahi ni Grace Golden Clayton ang araw para parangalan ang mga lalaking namatay sa isang aksidente sa pagmimina sa Amerika. Bagama't hindi ito tinanggap noon, noong 1909 si Sonora Smart Dodd, na kasama ng kanyang limang kapatid na lalaki ay pinalaki ng kanyang ama lamang, pagkatapos dumalo sa Araw ng mga Ina sa isang simbahan, ay nakumbinsi ang Asosasyon ng mga Ministro ng Spokane na ipagdiwang ang Araw ng Ama sa buong bansa. <ref>{{Cite news |date=18 June 2017 |title=Meet Sonora Smart Dodd, the woman who started the tradition of Father's Day |work=[[The Economic Times]] |url=https://economictimes.indiatimes.com/magazines/panache/meet-sonora-smart-dodd-the-woman-who-started-the-tradition-of-fathers-day/articleshow/59202599.cms |access-date=20 June 2020}}</ref> Bilang karagdagan sa Father's Day, ang Pandaigdigang Araw ng mga Lalaki ay ipinagdiriwang sa maraming bansa tuwing ika-19 ng Nobyembre bilang parangal sa mga lalaki.<ref>{{Cite web |date=19 November 2018 |title=International Men's Day: Here are the top 5 diet, health and fitness tips for men |url=https://www.timesnownews.com/health/article/international-mens-day-top-5-health-tips-for-men-to-stay-fit-and-healthy/316547 |access-date=20 June 2020 |website=[[Times Now]]}}</ref> == Pagbaybay == Sa Ingles, ang "Araw ng Ama" ay binabaybay bilang isang singular na pagmamay-aring salita (Father's Day) kasunod ng hulma na itinatag ng hinalinhan nito, ang Araw ng mga Ina (Mother's Day). Noong 1912, nilagyan ng trademark [[Anna Jarvis|ni Anna Jarvis]] ang pariralang "Ikalawang Linggo ng Mayo, Araw ng mga Ina, Anna Jarvis, Tagapagtatag."<ref>Ang footnote 51 sa LaRossa, Ralph (1997). The Modernization of Fatherhood: A Social and Political History. University of Chicago Press. p. 272. <nowiki>ISBN 978-0226469041</nowiki>. Retrieved 28 April 2016. Technically, at least, Mother's Day was 'owned' by Jarvis. She managed not only to incorporate the Mother's Day International Association but also to register 'Second Sunday in May, Mother's Day, Anna Jarvis, Founder,' as the organization's trademark.</ref> Partikular na binanggit ni Jarvis na ang "Ina" ay dapat "maging isang pang-isahan na nagmamay-ari, para igalang ng bawat pamilya ang sarili nitong ina, hindi isang pangmaramihang pagmamay-aring salita na ginugunita ang lahat ng mga ina sa mundo." [[Kategorya:Mga pinagmulan sa wikang Kastila ng CS1 (es)]] [[Kategorya:Mga artikulong naglalaman ng teksto sa wikang Tsino]] mr7sx82foiv1koc3yekha625y08tb7t 2165228 2165227 2025-06-17T09:34:23Z ThatPB95 Fan 143458 2165228 wikitext text/x-wiki {{Infobox holiday|image=Josephus Laurentius Dyckmans - Paternal advice.jpg|caption=Ang ''Paternal Advice'', na ipininta ni [[Josephus Laurentius Dyckmans]]|holiday_name=Araw ng Ama|type=buong mundo|observedby=112+ mga bansa|significance=Ipinaparangal ang mga ama at ang paternidad|date=Nag-iiba sa bawat bansa|duration=Buong araw|frequency=Taon-taon|observances=|relatedto={{hlist|[[Araw ng mga Anak]]|[[Araw ng mga Kapatid]]|[[Araw ng mga Ina]]|[[Araw ng mga Magulang]]|[[Araw ng Lolo at Lola]]}}}} '''Ang Araw ng Ama''' ay isang araw na inilaan para sa paggalang sa [[ama]], gayundin sa pagiging ama, ang mga ugnayan ng ama, at impluwensya ng mga ama sa lipunan. Ang "Araw ng Mga Ama" ay umaakma sa mga katulad na pagdiriwang na nagpaparangal sa mga miyembro ng pamilya, gaya ng Araw ng mga Ina at, sa ilang bansa, Araw ng Mga Kapatid, at Araw ng mga Lola. Ang araw ay ginaganap sa iba't ibang petsa sa buong mundo, at ang iba't ibang rehiyon ay nagpapanatili ng kanilang sariling mga tradisyon ng paggalang sa pagiging ama. Sa mga Katolikong bansa sa Europa, ito ay ipinagdiriwang noong ika-19 ng Marso bilang Araw ni San Jose mula noong [[Gitnang Kapanahunan]]. Sa Estados Unidos, ang Father's Day ay itinatag sa estado ng [[Washington (estado)|Washington]] ni Sonora Smart Dodd noong 1910.<ref>{{Cite magazine |last=Gilbert |first=Daniel |author-link=Daniel Gilbert (psychologist) |date=11 June 2006 |title=Does Fatherhood Make You Happy? |url=https://content.time.com/time/subscriber/article/0,33009,1202940,00.html |magazine=[[Time (magazine)|Time]]}}</ref><ref>{{Cite web |title=Father's Day |url=http://melrosemirror.media.mit.edu/servlet/pluto?state=303034706167653030375765625061676530303269643030353138303431 |url-status=dead |archive-url=https://web.archive.org/web/20110806231338/http://melrosemirror.media.mit.edu/servlet/pluto?state=303034706167653030375765625061676530303269643030353138303431 |archive-date=6 August 2011 |access-date=18 June 2012 |publisher=Melrosemirror.media.mit.edu}}</ref><ref>{{Cite web |date=19 February 2010 |title=Sonora Louise Smart Dodd |url=http://www.spokaneknoxpc.org/documents/SonoraSmartDodd_Biography.pdf |url-status=dead |archive-url=https://web.archive.org/web/20160812053653/http://spokaneknoxpc.org/documents/SonoraSmartDodd_Biography.pdf |archive-date=12 August 2016 |access-date=22 August 2016 |publisher=Spokane Regional Convention & Visitor Bureau}}</ref> Ang Araw ng Ama ay isang kinikilalang pampublikong holiday sa [[Litwanya|Lithuania]] at ilang bahagi ng [[Espanya]] at itinuring na ganoon sa [[Italya]] hanggang 1977. Ito ay isang pambansang holiday sa [[Estonya]], [[Samoa]], at kapareho sa [[Timog Korea]], kung saan ito ay ipinagdiriwang bilang Araw ng mga Magulang. == Kasaysayan == Sa loob ng maraming siglo, itinalaga ng [[Simbahang Ortodokso ng Silangan]] ang ikalawang Linggo bago ang [[kapanganakan ni Jesus]] bilang Linggo ng mga Ninuno upang gunitain ang mga ninuno ni [[Hesus|Kristo]] ayon sa laman, simula kay [[Adan]] at bigyang-diin ang patriyarkang [[Abraham|si Abraham]], kung saan sinabi ng Diyos, "Sa pamamagitan ng iyong lahi, pagpapalain ang lahat ng bansa sa daigdig" (Genesis 12:3, 22:18). Maaaring mahulog ang kapistahan na ito sa pagitan ng Disyembre 11 at 17.<ref>{{Citation |title=Orthodox Christian |url=http://orthochristian.com/109437.html}}.</ref> Kasama sa pistahang ito ang mga ninuno ni [[Maria|Maria, ina ni Hesus]] at ang iba't ibang propeta. Ang isang nakagawiang araw para sa pagdiriwang ng pagiging ama sa [[Simbahang Katolikong Romano|Katolikong]] [[Europa]] ay kilala noong hindi bababa sa 1508. Karaniwan itong ipinagdiriwang tuwing ika-19 ng Marso, bilang araw ng kapistahan ni [[Jose ng Nazareth|San Jose]], na tinutukoy bilang ang makaamang ''Nutritor Domini'' ("Nourisher of the Lord") sa Katolisismo at "ang pinaniniwalaang ama ni [[Hesus]]" sa tradisyon ng timog Europa. Ang pagdiriwang na ito ay dinala sa mga [[Kaamerikahan]] ng mga Espanyol at Portuges. Ang [[Simbahang Katolikong Romano|Simbahang Katoliko]] ay aktibong sumuporta sa kaugalian ng isang pagdiriwang ng pagiging ama sa Araw ni San Jose mula sa alinman sa mga huling taon ng ika-14 na siglo o mula sa unang bahagi ng ika-15 siglo,<ref name="natgeo">{{Cite magazine |last=Emily |first=Jan |date=20 June 2015 |title=For Father's Day, 15 Images of Awesome Dads |url=https://news.nationalgeographic.com/2015/06/150621-pictures-fathers-around-the-world/ |url-status=dead |archive-url=https://web.archive.org/web/20150620211446/http://news.nationalgeographic.com/2015/06/150621-pictures-fathers-around-the-world/ |archive-date=20 June 2015 |magazine=[[National Geographic]]}}</ref> na tila sa inisyatiba ng mga [[Franciscano|Pransiskano]]. Sa [[Koptikong Ortodoksong Simbahan ng Alehandriya|Koptikong Ortodoksong Simbahan]], ang pagdiriwang ng pagiging ama ay ginaganap din sa Araw ni San Jose, ngunit ang mga Koptiko ay ipinagdiriwang ito noong ika-20 ng Hulyo. Ang pagdiriwang ng mga Koptiko ay maaaring itinayo noong ikalimang siglo. <ref name="natgeo"></ref> Sa Estados Unidos, kung ipagdiriwang ang araw na ito sa buong bansa o hindi ay nasa usapan. Noong 1908, iminungkahi ni Grace Golden Clayton ang araw para parangalan ang mga lalaking namatay sa isang aksidente sa pagmimina sa Amerika. Bagama't hindi ito tinanggap noon, noong 1909 si Sonora Smart Dodd, na kasama ng kanyang limang kapatid na lalaki ay pinalaki ng kanyang ama lamang, pagkatapos dumalo sa Araw ng mga Ina sa isang simbahan, ay nakumbinsi ang Asosasyon ng mga Ministro ng Spokane na ipagdiwang ang Araw ng Ama sa buong bansa. <ref>{{Cite news |date=18 June 2017 |title=Meet Sonora Smart Dodd, the woman who started the tradition of Father's Day |work=[[The Economic Times]] |url=https://economictimes.indiatimes.com/magazines/panache/meet-sonora-smart-dodd-the-woman-who-started-the-tradition-of-fathers-day/articleshow/59202599.cms |access-date=20 June 2020}}</ref> Bilang karagdagan sa Father's Day, ang Pandaigdigang Araw ng mga Lalaki ay ipinagdiriwang sa maraming bansa tuwing ika-19 ng Nobyembre bilang parangal sa mga lalaki.<ref>{{Cite web |date=19 November 2018 |title=International Men's Day: Here are the top 5 diet, health and fitness tips for men |url=https://www.timesnownews.com/health/article/international-mens-day-top-5-health-tips-for-men-to-stay-fit-and-healthy/316547 |access-date=20 June 2020 |website=[[Times Now]]}}</ref> == Pagbaybay == Sa Ingles, ang "Araw ng Ama" ay binabaybay bilang isang singular na pagmamay-aring salita (Father's Day) kasunod ng hulma na itinatag ng hinalinhan nito, ang Araw ng mga Ina (Mother's Day). Noong 1912, nilagyan ng trademark [[Anna Jarvis|ni Anna Jarvis]] ang pariralang "Ikalawang Linggo ng Mayo, Araw ng mga Ina, Anna Jarvis, Tagapagtatag."<ref>Ang footnote 51 sa LaRossa, Ralph (1997). The Modernization of Fatherhood: A Social and Political History. University of Chicago Press. p. 272. <nowiki>ISBN 978-0226469041</nowiki>. Retrieved 28 April 2016. Technically, at least, Mother's Day was 'owned' by Jarvis. She managed not only to incorporate the Mother's Day International Association but also to register 'Second Sunday in May, Mother's Day, Anna Jarvis, Founder,' as the organization's trademark.</ref> Partikular na binanggit ni Jarvis na ang "Ina" ay dapat "maging isang pang-isahan na nagmamay-ari, para igalang ng bawat pamilya ang sarili nitong ina, hindi isang pangmaramihang pagmamay-aring salita na ginugunita ang lahat ng mga ina sa mundo." [[Kategorya:Mga pinagmulan sa wikang Kastila ng CS1 (es)]] [[Kategorya:Mga artikulong naglalaman ng teksto sa wikang Tsino]] 6vdaprhvplygqjgps4u5068x5mn8i0r