Wikipedia tlwiki https://tl.wikipedia.org/wiki/Unang_Pahina MediaWiki 1.45.0-wmf.8 first-letter Midya Natatangi Usapan Tagagamit Usapang tagagamit Wikipedia Usapang Wikipedia Talaksan Usapang talaksan MediaWiki Usapang MediaWiki Padron Usapang padron Tulong Usapang tulong Kategorya Usapang kategorya Portada Usapang Portada TimedText TimedText talk Module Module talk Event Event talk Binibining Pilipinas 0 2899 2167864 2156593 2025-07-08T05:53:15Z Allyriana000 119761 2167864 wikitext text/x-wiki {{distinguish|Miss Universe Philippines|Miss World Philippines|Miss Philippines Earth|Mutya ng Pilipinas|Miss Republic of the Philippines}} {{Infobox organization | image = | alt = | caption = | motto = "Once a Binibini, Always a Binibini" | formation = 1964 | type = Patimpalak ng kagandahan | purpose = | headquarters = [[Smart Araneta Coliseum]] | language = [[Wikang Filipino|Filipino]]<br>[[Wikang Ingles|Ingles]] | leader_title = Pangulo at CEO | leader_name = Jorge León Araneta ng Araneta Group | leader_title2 = Chairperson | leader_name2 = Stella Marquez de Araneta | leader_title3 = Co-chairperson | leader_name3 = Cochitina Sevilla-Bernardo | parent_organization = Binibining Pilipinas Charities, Inc.<ref name="Inquirer: Tea Party">{{cite news | url=http://entertainment.inquirer.net/86261/tea-party-reunites-beauty-queens | title=Tea party reunites beauty queens | newspaper=[[Philippine Daily Inquirer]] | date=March 20, 2013 | accessdate=September 7, 2013 | author=Armin Adina | language=Ingles}}</ref> | name = Binibining Pilipinas | size = | location = [[Pilipinas]] | membership = [[Miss International]]<br/>Miss Globe | website = {{url|www.bbpilipinas.com}} }} Ang '''Binibining Pilipinas''' (pinaikling '''Bb. Pilipinas''') ay isang pambansang ''beauty pageant'' sa Pilipinas na pumipili ng mga kinatawan ng Filipina na sasabak sa isa sa ''Big Four international beauty pageant'': Miss International at pumili ng ibang ''titleholder'' para lumahok sa mga ''minor international pageant'' gaya ng The Miss Globe.<ref>{{Cite web |last=Severo |first=Jan Milo |date=9 Disyembre 2019 |title=Confirmed: Miss Universe Philippines no longer under Binibining Pilipinas Charities |url=https://www.philstar.com/entertainment/2019/12/09/1975667/confirmed-miss-universe-philippines-no-longer-under-binibining-pilipinas-charities |access-date=28 Agosto 2022 |website=[[Philippine Star]]}}</ref><ref>{{Cite web |last=Severo |first=Jan Milo |date=29 Hulyo 2020 |title=Binibining Pilipinas loses Miss Supranational to Miss World Philippines |url=https://www.philstar.com/entertainment/2020/07/29/2031488/binibining-pilipinas-loses-miss-supranational-miss-world-philippines |access-date=28 Agosto 2022 |website=[[Philippine Star]]}}</ref> == Kasaysayan == Pagmamay-ari ng Araneta Group of Companies ang Binibining Pilipinas na pinamumunuan ng negosyanteng Pilipino na si Jorge León Araneta, ang Presidente at CEO ng grupo. Simula sa taong 1968, ang Binibining Pilipinas Charities Incorporated ay pinamumunuan ng pambansang direktor na si [[Miss International 1960]] [[Stella Araneta|Stella Marquez de Araneta]], asawa ni Araneta, kasama si Conchitina Sevilla-Bernardo, isang negosyante at artista, bilang co-chairperson.<ref name=":4" /><ref name=":0">{{Cite web |last=Tayag |first=Voltaire |date=11 Disyembre 2019 |title=LOOK BACK: The Binibining Pilipinas legacy through the decades |url=https://www.rappler.com/entertainment/pageants/246952-legacy-through-decades/ |access-date=28 Agosto 2022 |website=[[Rappler]] |language=en-US}}</ref> Ang Binibining Pilipinas ang naging opisyal na pambansang franchise holder ng [[Miss Universe Organization]] mula 1964, matapos initong kunin ang prangkisa mula sa Miss Philippines, na siyang may hawak ng prangkisa mula 1952 hanggang 1963.<ref name=":0" /> Nakuha ng Binibining Pilipinas ang prangkisa para sa [[Miss International]] noong 1968. Nang taong ding iyon, nagdaos ng hiwalay na ''Miss Philippines'' pageant ang Binibining Pilipinas upang pumili ng kinatawan sa Miss International. Nang sumunod na taon, pinag-isa ng Binibining Pilipinas sa isang patimpalak ang paghirang ng mga kinatawan ng bansa para sa Miss Universe at Miss International.<ref name=":4" /> Nakuha ng Binibining Pilipinas mula sa [[Mutya ng Pilipinas]] ang prangkisa sa [[Miss World]] noong 1992 at nagsimulang magpadala ng kandidata ang Binibining Pilipinas ng taong ding iyon. Noong Disyembre 2010, inilipat ito sa [[Miss World Philippines]].<ref>{{Cite web |last=Esteves |first=Patricia |date=26 Enero 2011 |title=A separate Miss World-Philippines search |url=https://www.philstar.com/entertainment/2011/01/26/651164/separate-miss-world-philippines-search |access-date=28 Agosto 2022 |website=[[Philippine Star]]}}</ref> Simula noong 2013, nakuha ng Binibining Pilipinas ang iba't-ibang mga prangkisa mula sa mga ''minor international pageant'' tulad ng [[Miss Supranational]] noong 2013, [[Miss Intercontinental]] noong 2014, at [[Miss Grand International]] at Miss Globe noong 2015.<ref name=":1" /> == Mga titulo at nagwagi == === Binibining Pilipinas-International === {| class="wikitable sortable" style="font-size: 95%;" |- !width="40" |Taon !width="275" |Kandidata !width="275" |Pagkakalagay !width="275" |Espesyal na parangal |-style="background-color:#FFFACD;" ! style="text-align:center;" | [[Miss International 1968|1968]] | Nenita "Nini" Ramos<ref name=":4">{{Cite web |last=Lo |first=Ricky |date=22 Enero 2013 |title=Looking back at the first Bb. Pilipinas-Int’l pageant |url=https://www.philstar.com/entertainment/2013/01/22/899628/looking-back-first-bb-pilipinas-intl-pageant |access-date=24 Pebrero 2023 |website=[[Philippine Star]] |language=en}}</ref>|| Top 15 | |-style="background-color:#FFFACD;" ! style="text-align:center;" | [[Miss International 1969|1969]] | Margaret Rose "Binky" Orbe Montinola<ref>{{Cite web |last=Lo |first=Ricky |date=2 Marso 2016 |title=Whatever happened to Binky Montinola? |url=https://www.philstar.com/entertainment/2016/03/02/1558775/whatever-happened-binky-montinola |access-date=28 Agosto 2022 |website=[[Philippine Star]] |language=en}}</ref>|| Top 15 | |-style="background-color:gold;" ! style="text-align:center;" | [[Miss International 1970|1970]] | '''[[Aurora Pijuan|Aurora McKenney Pijuan]]'''<ref>{{Cite web |last=Dolor |first=Danny |date=9 Disyembre 2018 |title=Aurora Pijuan as ramp model |url=https://www.philstar.com/entertainment/2018/12/09/1875329/aurora-pijuan-ramp-model |access-date=23 Abril 2023 |website=[[Philippine Star]] |language=en}}</ref>|| '''Miss International 1970''' | |-style="background-color:#FFFF66;" ! style="text-align:center;" | [[Miss International 1971|1971]] | Evelyn Santos Camus<ref>{{Cite news |date=25 Mayo 1972 |title=NZ beauty wins Miss International title |pages=4 |work=The Straits Times |url=http://eresources.nlb.gov.sg/newspapers/Digitised/Page/straitstimes19710528-1.1.4 |access-date=23 Abril 2023 |via=National Library Board}}</ref>|| 2nd runner-up | |-style="background-color:#FFFF66;" ! style="text-align:center;" | [[Miss International 1972|1972]] | Yolanda "Yogi" Adriatico Dominguez<ref>{{Cite news |date=7 Oktubre 1972 |title=Model is Miss International |language=en |pages=1 |work=The Straits Times |url=http://eresources.nlb.gov.sg/newspapers/Digitised/Page/straitstimes19721007-1.1.1 |access-date=23 Abril 2023 |via=National Library Board}}</ref>|| 2nd runner-up | |-style="background-color:#FFFF66;" ! style="text-align:center;" | [[Miss International 1973|1973]] | Maria Elena "Marilen" Suarez Ojeda<ref>{{Cite news |date=15 Oktubre 1973 |title=Miss Finland wins world title |language=en |pages=3 |work=The Straits Times |url=http://eresources.nlb.gov.sg/newspapers/Digitised/Page/straitstimes19731015-1.1.3 |access-date=23 Abril 2023 |via=National Library Board}}</ref>|| 4th runner-up | |- ! style="text-align:center;" | [[Miss International 1974|1974]] | Erlynne Reyes Bernardez<ref>{{Cite web |last=Silvestre |first=Jojo G. |date=6 Disyembre 2020 |title=Karilagan Girls on Tita Conching |url=https://www.pressreader.com/philippines/daily-tribune-philippines/20201206/282746294340603 |access-date=23 Abril 2023 |website=Daily Tribune |language=en |via=PressReader}}</ref>|| Walang pagkakalagay | |-style="background-color:#FFFACD;" ! style="text-align:center;" | [[Miss International 1975|1975]] | Jaye Antonio Murphy<ref name=":3">{{Cite web |last=Lo |first=Ricky |date=29 Setyembre 2005 |title=Miss International beauties share the same fate |url=https://www.philstar.com/entertainment/2005/09/29/299065/miss-international-beauties-share-same-fate |access-date=23 Abril 2023 |website=[[Philippine Star]] |language=en}}</ref>|| Top 15 | |-style="background-color:#FFFACD;" ! style="text-align:center;" | [[Miss International 1976|1976]] | Maria Dolores "Dolly" Suarez Ascalon<ref name=":3" />|| Top 15 | |- ! style="text-align:center;" | [[Miss International 1977|1977]] | Maria Cristina Valentina "Pinky" de la Rosa Alberto<ref>{{Cite web |last=Lo |first=Ricky |date=1 Nobyembre 2010 |title=The beauty queens up there |url=https://www.philstar.com/entertainment/2010/11/01/625684/beauty-queens-there |access-date=23 Abril 2023 |website=[[Philippine Star]] |language=en}}</ref><ref>{{Cite news |date=25 Hunyo 1977 |title=Filipino beauty pulls out of parade |language=en |pages=32 |work=The Straits Times |url=http://eresources.nlb.gov.sg/newspapers/Digitised/Page/straitstimes19770625-1.1.32 |access-date=24 Abril 2023 |via=National Library Board}}</ref>|| ''Bumitiw'' | |- ! style="text-align:center;" | [[Miss International 1978|1978]] | Luz de la Cruz Policarpio<ref>{{Cite web |last=Mangonon III |first=Fidel R. |date=3 Abril 2019 |title=This former beauty queen is Ginebra's first-ever muse in the PBA |url=https://www.spin.ph/basketball/pba/former-beauty-queen-mary-anne-blas-is-ginebra-s-first-muse-in-pba-a1392-20190403 |access-date=23 Abril 2023 |website=Spin.ph |language=en}}</ref>|| Walang pagkakalagay | |-style="background-color:gold;" ! style="text-align:center;" | [[Miss International 1979|1979]] |'''[[Melanie Marquez|Mimilanie "Melanie" Laurel Marquez]]'''<ref>{{Cite news |date=14 Nobyembre 1979 |title=Filipino beauty wins title |language=en |pages=2 |work=The Straits Times |url=http://eresources.nlb.gov.sg/newspapers/Digitised/Article/straitstimes19791114-1.2.18.1 |access-date=26 Abril 2023 |via=National Library Board}}</ref>|| '''Miss International 1979''' | |- ! style="text-align:center;" | [[Miss International 1980|1980]] | Diana Jeanne Christine Alegarme Chiong || Walang pagkakalagay | |-style="background-color:#FFFACD;" ! style="text-align:center;" | [[Miss International 1981|1981]] | Alice Veronica "Peachy" Fernandez Sacasas || Top 12 | |- ! style="text-align:center;" | [[Miss International 1982|1982]] | Maria Adela Lisa Gingerwich Manibog<ref>{{Cite news |last=Angeles |first=Steve |date=17 Oktubre 2012 |title=Former beauty queen an Emmy-winning philanthropist |language=en |work=[[ABS-CBN News]] |url=https://news.abs-cbn.com/global-filipino/10/17/12/former-beauty-queen-emmy-winning-philanthropist |access-date=24 Abril 2023}}</ref>|| Walang pagkakalagay | |- ! style="text-align:center;" | [[Miss International 1983|1983]] | Flor Eden "Epang" Guano Pastrana || Walang pagkakalagay | |- ! style="text-align:center;" rowspan="2"| [[Miss International 1984|1984]] | Catherine Jane Destura Brummit{{refn|group=B|name=first|Lumahok sa [[Miss Maja International 1984]], kapalit ni Maria Bella Nachor, ngunit nanatiling Bb. Pilipinas – International.}} || style="background:lightgrey;" |''Hindi nakalahok dahil sa edad'' | |- | Maria Bella de la Peña Nachor{{refn|group=B|name=second|Tinanghal at nanatiling [[Binibining Pilipinas#Binibining Pilipinas – Maja International|Miss Maja Pilipinas]], ngunit siyang lumahok sa [[Miss International 1984]].}} || Walang pagkakalagay | |- ! style="text-align:center;" | [[Miss International 1985|1985]] | Sabrina Simonette Marie Roig Artadi<ref>{{Cite web |last=Lo |first=Ricky |date=19 Agosto 2014 |title=Sabrina Artadi: From ‘queen of the ramp’ to ‘queen of the kitchen’ |url=https://www.philstar.com/entertainment/2014/08/19/1359078/sabrina-artadi-queen-ramp-queen-kitchen |access-date=23 Abril 2023 |website=[[Philippine Star]] |language=en}}</ref>|| Walang pagkakalagay | |-style="background-color:#FFFACD;" ! style="text-align:center;" | [[Miss International 1986|1986]] | [[Alice Dixson|Jessie Alice Celones Dixson]] || Top 15 | |- ! style="text-align:center;" | [[Miss International 1987|1987]] | Maria Lourdez "Lilu" Dizon Enriquez|| Walang pagkakalagay | |- ! style="text-align:center;" | [[Miss International 1988|1988]] | Maria Anthea "Thea" Oreta Robles|| Walang pagkakalagay | |- ! style="text-align:center;" | [[Miss International 1989|1989]] | Lilia Eloisa Marfori Andanar|| Walang pagkakalagay | |- ! style="text-align:center;" | [[Miss International 1990|1990]] | Jennifer "Jenny" Perez Pingree|| Walang pagkakalagay | |-style="background-color:#FFFACD;" ! style="text-align:center;" | [[Miss International 1991|1991]] | Maria Patricia "Patty" Betita<ref>{{Cite web |last=Camposano |first=Jerni May H. |date=15 Agosto 2010 |title=Patty Betita: Discovering the meaning of life anew |url=https://www.philstar.com/lifestyle/allure/2010/08/15/602464/patty-betita-discovering-meaning-life-anew |access-date=23 Abril 2023 |website=[[Philippine Star]] |language=en}}</ref>|| Top 15 | |- ! style="text-align:center;" | [[Miss International 1992|1992]] | Joanne Timothea Barbiera Alivio|| Walang pagkakalagay | |- ! style="text-align:center;" | [[Miss International 1993|1993]] | Sheela Mae Capili Santarin || Walang pagkakalagay | |-style="background-color:#FFFACD;" ! style="text-align:center;" | [[Miss International 1994|1994]] | [[Alma Concepcion|Alma Carvajal Concepcion]] || Top 15 | * Miss Friendship |-style="background-color:#FFFACD;" ! style="text-align:center;" | [[Miss International 1995|1995]] | Gladys Andre Dinsay Dueñas|| Top 15 | |-style="background-color:#FFFACD;" ! style="text-align:center;" | [[Miss International 1996|1996]] | [[Yedda Marie Romualdez|Yedda Marie Mendoza Kittilsvedt]] || Top 15 | |-style="background-color:#FFFACD;" ! style="text-align:center;" | [[Miss International 1997|1997]] | [[Susan Jane Ritter|Susan Jane Juan Ritter]] || Top 15 | |-style="background-color:#FFFACD;" ! style="text-align:center;" | [[Miss International 1998|1998]] | Colette Centeno Glazer|| Top 15 | |- ! style="text-align:center;" rowspan="2"| [[Miss International 1999|1999]] |style="background:lightgrey;"| ''Lalaine Bognot Edson{{refn|group=B|name=third|Tinanghal na Bb. Pilipinas – International, humaliling [[Binibining Pilipinas#Binibining Pilipinas – World|Bb. Pilipinas – World]].}}''|| style="background:lightgrey;" |''Humaliling [[Binibining Pilipinas#Binibining Pilipinas – World|Binibining Pilipinas – World]]'' | |- | Georgina Anne de la Paz Sandico{{refn|group=B|name=fourth|Semi-finalist, itinalagang Bb. Pilipinas – International.}} || Walang pagkakalagay | |- ! style="text-align:center;" | [[Miss International 2000|2000]] | Joanna Maria Mijares Peñaloza|| Walang pagkakalagay | |- ! style="text-align:center;" | [[Miss International 2001|2001]] | Maricarl Canlas Tolosa|| Walang pagkakalagay | |- ! style="text-align:center;" | [[Miss International 2002|2002]] | Kristine Reyes Alzar|| Walang pagkakalagay | |- ! style="text-align:center;" | [[Miss International 2003|2003]] | Jhezarie Games Javier|| Walang pagkakalagay | |-style="background-color:#FFFACD;" ! style="text-align:center;" | [[Miss International 2004|2004]] | Margaret Ann "Maan" Awitan Bayot|| Top 15 | |-style="background-color:gold;" ! style="text-align:center;" | [[Miss International 2005|2005]] | '''[[Precious Lara Quigaman|Precious Lara San Agustin Quigaman]]''' || '''Miss International 2005''' | * Best National Costume |- ! style="text-align:center;" | [[Miss International 2006|2006]] | Denille Lou Valmonte|| Walang pagkakalagay | |- ! style="text-align:center;" | [[Miss International 2007|2007]] | Nadia Lee Cien Dela Cruz Shami|| Walang pagkakalagay | |-style="background-color:#FFFACD;" ! style="text-align:center;" | [[Miss International 2008|2008]] | Patricia Isabel Medina Fernandez || Top 15 | |-style="background-color:#FFFACD;" ! style="text-align:center;" | [[Miss International 2009|2009]] | Melody Adelheid Manuel Gersbach<sup>†</sup> || Top 15 | |-style="background-color:#FFFACD;" ! style="text-align:center;" | [[Miss International 2010|2010]] | Krista Eileen Arrieta Kleiner|| Top 15 | * Miss Talent * Miss Expressive |-style="background-color:#FFFACD;" ! style="text-align:center;" | [[Miss International 2011|2011]] | Dianne Elaine Samar Necio|| Top 15 | * Miss Internet Popularity |-style="background-color:#FFFACD;" ! style="text-align:center;" | [[Miss International 2012|2012]] | Nicole Cassandra Schmitz|| Top 15 | |-style="background-color:gold;" ! style="text-align:center;" | [[Miss International 2013|2013]] | '''[[Bea Santiago|Bea Rose Monterde Santiago]]''' || '''Miss International 2013''' | |- ! style="text-align:center;" | [[Miss International 2014|2014]] | Mary Anne Bianca Guidotti<ref>{{Cite web |last=Smith |first=Chuck |date=31 Marso 2014 |title=Mary Jean Lastimosa crowned Miss Universe Philippines 2014 |url=https://www.philstar.com/entertainment/2014/03/31/1307185/mary-jean-lastimosa-crowned-miss-universe-philippines-2014 |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20140330185944/http://www.philstar.com/entertainment/2014/03/31/1307185/mary-jean-lastimosa-crowned-miss-universe-philippines-2014 |archive-date=30 Marso 2014 |access-date=24 Abril 2023 |website=[[Philippine Star]] |language=en}}</ref><ref>{{Cite web |date=11 Nobyembre 2014 |title=Miss International 2014 journey ends for PH bet Bianca Guidotti |url=https://www.rappler.com/life-and-style/74694-bianca-guidotti-journey-miss-international-2014/ |access-date=24 Abril 2023 |website=[[Rappler]] |language=en-US}}</ref>|| Walang pagkakalagay | |-style="background-color:#FFFACD;" ! style="text-align:center;" | [[Miss International 2015|2015]] | Janicel Jaranilla Lubina<ref name=":03">{{cite web |date=15 Marso 2015 |title=FULL LIST: Winners, Bb Pilipinas 2015 coronation night |url=https://r3.rappler.com/life-and-style/specials/bb-pilipinas/2015/86936-full-list-winners-bb-pilipinas-2015-coronation-night-pia-wurtzbach |access-date=23 Abril 2023 |website=[[Rappler]] |language=en}}</ref><ref>{{cite news |date=5 Nobyembre 2015 |title=Philippine bet enters Miss International 2015 top 10 |language=Ingles |work=[[Philippine Star]] |url=http://www.philstar.com/entertainment/2015/11/05/1518689/philippine-bet-enters-miss-international-2015-top-ten |accessdate=6 Nobyembre 2015}}</ref>|| Top 10 | * Miss Best Dresser |-style="background-color:gold;" ! style="text-align:center;" | [[Miss International 2016|2016]] | '''[[Kylie Verzosa|Kylie Fausto Verzosa]]<ref>{{cite news |date=18 Abril 2016 |title=QC beauty crowned Miss Universe-Philippines 2016 |language=en |publisher=[[DZMM TeleRadyo]] |url=http://dzmm.abs-cbnnews.com/news/National/QC_beauty_crowned_Miss_Universe-Philippines_2016.html |url-status=dead |access-date=23 Abril 2023 |archive-url=https://web.archive.org/web/20160417190655/http://dzmm.abs-cbnnews.com/news/National/QC_beauty_crowned_Miss_Universe-Philippines_2016.html |archive-date=17 Abril 2016}}</ref><ref>{{Cite web |date=27 Oktubre 2016 |title=Miss Philippines Kylie Verzosa crowned Miss International 2016 |url=https://www.cnnphilippines.com/lifestyle/2016/10/27/Miss-International-2016-Kylie-Verzosa.html |access-date=23 Abril 2023 |website=[[CNN Philippines]] |language=en |archive-date=27 Abril 2022 |archive-url=https://web.archive.org/web/20220427044350/https://www.cnnphilippines.com/lifestyle/2016/10/27/Miss-International-2016-Kylie-Verzosa.html |url-status=dead }}</ref>''' || '''Miss International 2016''' | |- ! style="text-align:center;" | [[Miss International 2017|2017]] | Maria Angelica "Mariel" de Leon<ref>{{Cite web |date=1 Mayo 2017 |title=Rachel Peters wins Bb Pilipinas 2017 |url=https://www.rappler.com/entertainment/pageants/rachel-peters-wins-binibining-pilipinas-2017 |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20201024235626/https://www.rappler.com/entertainment/pageants/rachel-peters-wins-binibining-pilipinas-2017 |archive-date=24 Oktubre 2020 |access-date=23 Abril 2023 |website=[[Rappler]] |language=en}}</ref><ref>{{Cite web |date=15 Nobyembre 2017 |title=Miss International Philippines Mariel de Leon: I gave my all |url=https://www.cnnphilippines.com/entertainment/2017/11/15/Miss-International-Philippines-Mariel-de-Leon-I-gave-my-all.html |access-date=23 Abril 2023 |website=[[CNN Philippines]] |language=en |archive-date=23 Abril 2023 |archive-url=https://web.archive.org/web/20230423090701/https://www.cnnphilippines.com/entertainment/2017/11/15/Miss-International-Philippines-Mariel-de-Leon-I-gave-my-all.html |url-status=dead }}</ref>|| Walang pagkakalagay | |-style="background-color:#FFFF66;" ! [[Miss International 2018|2018]] | [[Ahtisa Manalo|Maria Ahtisa Manalo]]<ref>{{Cite web |date=18 Marso 2018 |title=FULL LIST: Winners, Binibining Pilipinas 2018 |url=https://www.rappler.com/entertainment/pageants/binibining-pilipinas-2018-winners |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20200811093327/https://rappler.com/entertainment/pageants/binibining-pilipinas-2018-winners |archive-date=11 Agosto 2020 |access-date=14 Hulyo 2021 |website=[[Rappler]] |language=en}}</ref><ref>{{Cite web |last=Afinidad-Bernardo |first=Deni Rose |date=9 Nobyembre 2018 |title=Philippines almost wins Miss International 2018 |url=https://www.philstar.com/entertainment/2018/11/09/1867223/philippines-almost-wins-miss-international-2018 |access-date=23 Abril 2023 |website=[[Philippine Star]] |language=en}}</ref>|| 1st runner-up | * Miss People's Choice Award |-style="background-color:#FFFACD;" ! [[Miss International 2019|2019]] | Bea Patricia de Guzman Magtanong<ref name=":02">{{Cite web |last=Mendez Legaspi |first=C. |date=10 Hunyo 2019 |title=LIST: Binibining Pilipinas 2019 winners, top 25, special awards, highlights |url=https://www.philstar.com/entertainment/2019/06/10/1925178/list-binibining-pilipinas-2019-winners-top-25-special-awards-highlights |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20190610211440/https://www.philstar.com/entertainment/2019/06/10/1925178/list-binibining-pilipinas-2019-winners-top-25-special-awards-highlights |archive-date=10 Hunyo 2019 |access-date=23 Abril 2023 |website=[[Philippine Star]] |language=en-US}}</ref><ref>{{Cite web |date=12 Nobyembre 2019 |title=Patch Magtanong finishes in Top 8 of Miss International |url=https://news.abs-cbn.com/life/11/12/19/patch-magtanong-finishes-in-top-8-of-miss-international |access-date=23 Abril 2023 |website=[[ABS-CBN News]] |language=en}}</ref>|| Top 8 | |-style="background-color:#FFFACD;" ! [[Miss International 2022|2022]] | Hannah Consencino Arnold<ref name=":12">{{Cite web |last=Requintina |first=Robert |date=12 Hulyo 2021 |title=Bb. Pilipinas 2021 winners |url=https://mb.com.ph/2021/07/12/bb-pilipinas-2021-winners/ |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20210711164703/https://mb.com.ph/2021/07/12/bb-pilipinas-2021-winners/ |archive-date=11 Hulyo 2021 |access-date=19 Marso 2023 |website=[[Manila Bulletin]] |language=en-US}}</ref><ref name=":13">{{Cite news |date=13 Disyembre 2022 |title=Germany wins Miss International 2022; PH finishes in Top 15 |language=en |work=[[ABS-CBN News]] |url=https://news.abs-cbn.com/life/12/13/22/germany-wins-miss-international-2022 |access-date=6 Abril 2023}}</ref>|| Top 15 | |-style="background:#FFFF66;" ! [[Miss International 2023|2023]] | Nicole Yance Borromeo<ref>{{Cite web |last=Reyes |first=Shiela |date=1 Agosto 2022 |title=Cebu's Nicole Borromeo crowned Binibining Pilipinas International 2022 |url=https://news.abs-cbn.com/life/08/01/22/cebus-nicole-borromeo-crowned-binibining-pilipinas-international-2022 |access-date=31 Enero 2023 |website=[[ABS-CBN News]] |language=en}}</ref>|| 3rd Runner-up | |- ! [[Miss International 2024|2024]] |[[Angelica Lopez|Angelica Danao Lopez]]<ref>{{Cite web |last=Caliwara |first=Karen A.P. |date=29 Mayo 2023 |title=Bb. Pilipinas International 2023 Angelica Lopez proud of humble roots |url=https://www.pep.ph/peptionary/173586/angelica-lopez-a711-20230529 |access-date=29 Mayo 2023 |website=PEP.ph |language=en}}</ref> |TBD | |- ! [[Miss International 2025|2025]] | [[Myrna Esguerra|Myrna Toribio Esguerra]]<ref>{{Cite news |last=Antonio |first=Josiah |date=8 Hulyo 2024 |title=Abra's Myrna Esguerra wins Binibining Pilipinas International 2024 |language=en |work=[[ABS-CBN News]] |url=https://news.abs-cbn.com/lifestyle/2024/7/7/abra-s-myrna-esguerra-wins-binibining-pilipinas-international-2024-114 |access-date=8 Hulyo 2024}}</ref> | TBD | |} ==== Galerya ng mga Binibining Pilipinas-International ==== <gallery> Talaksan:Aurora Pijuan (1971).jpg|{{center|'''Aurora Pijuan'''<br />{{small|1970}}}} Talaksan:Alice Dixson, 2014 (cropped).png|alt=|{{center|'''Alice Dixson'''<br />{{small|1986}}}} Talaksan:Rep. Yedda Romualdez - September 2022 (cropped).jpg|alt=|{{center|'''Yedda Marie Mendoza'''<br />{{small|1996}}}} Talaksan:Love Is... The First TeleMovie from Eat Bulaga (2017) - Precious Lara Quigaman.png|alt=|{{center|'''Precious Lara Quigaman'''<br />{{small|2005}}}} Talaksan:Nadia Lee Cien Shami at Binibining Pilipinas 2008 (cropped).jpg|alt=|{{center|'''Nadia Lee Cien Shami'''<br />{{small|2007}}}} Talaksan:Patricia Fernandez (2008).jpg|{{center|'''Patricia Fernandez'''<br />{{small|2008}}}} Talaksan:Miss International 2013 Bea Santiago.jpg|alt=|{{center|'''Bea Santiago'''<br />{{small|2013}}}} Talaksan:Kylie Verzosa by Jopet Sy.jpg|alt=|{{center|'''Kylie Verzosa'''<br />{{small|2016}}}} Talaksan:Ma. Ahtisa Manalo at Kalilayan Hall, Lucena City, Quezon Province (cropped).jpg|{{center|'''Maria Ahtisa Manalo'''<br />{{small|2018}}}} Talaksan:BBP International 2021 - Hannah Arnold (cropped).jpg|{{center|'''Hannah Arnold'''<br />{{small|2022}}}} Talaksan:BBP International 2022 - Nicole Borromeo, Cebu (52261708472) (cropped).jpg|{{center|'''Nicole Borromeo'''<br />{{small|2023}}}} Talaksan:Angelica Lopez bbp23.jpg|alt=|{{center|'''Angelica Lopez'''<br />{{small|2024}}}} Talaksan:Myrna Esguerra.webp|{{center|'''Myrna Esguerra'''<br />{{small|2025}}}} </gallery> === Binibining Pilipinas-Globe === {| class="wikitable sortable" style="font-size: 95%;" |- ! width="40" |Taon ! width="275" |Kandidata ! width="275" |Pagkakalagay ! width="275" |Espesyal na parangal |- style="background-color:gold; font-weight: bold" ! 2015 | Ann Lorraine Maniego Colis<ref>{{Cite web |last=Villano |first=Alexa |date=27 Agosto 2015 |title=Ann Colis, Parul Shah to represent PH in Miss Grand International, Miss Globe 2015 |url=https://www.rappler.com/entertainment/pageants/103886-bb-pilipinas-miss-grand-international-miss-globe-parul-shah-ann-colis/ |access-date=2 Abril 2023 |website=[[Rappler]] |language=en-US}}</ref>'''<ref>{{Cite web |date=9 Oktubre 2015 |title=IN PHOTOS: Ann Lorraine Colis wins Miss Globe 2015 pageant |url=https://www.rappler.com/life-and-style/108641-ann-lorraine-colis-miss-globe-2015-winner-bb-pilipinas/ |access-date=1 Agosto 2022 |website=[[Rappler]] |language=en}}</ref> | The Miss Globe 2015 | |- style="background-color:#ffff66" ! 2016 | Nichole Marie Ramos Manalo<ref>{{Cite web |date=14 Nobyembre 2016 |title=Nichole Manalo’s quest for a back-to-back Miss Globe crown |url=https://www.rappler.com/life-and-style/152080-nichole-manalo-miss-globe-2016-pageant-preparations-back-to-back/ |access-date=1 Agosto 2022 |website=[[Rappler]] |language=en}}</ref><ref>{{Cite web |date=29 Nobyembre 2016 |title=Surprise! PH bet is 3rd runner-up in Miss Globe 2016 |url=https://news.abs-cbn.com/life/11/29/16/surprise-ph-bet-is-3rd-runner-up-in-miss-globe-2016 |access-date=1 Agosto 2022 |website=[[ABS-CBN News and Current Affairs|ABS-CBN News]] |language=en}}</ref> | 3rd runner-up | * Miss Dream Girl of the World |- style="background-color:#ffff66" ! 2017 | Nelda Dorothea Ibe<ref>{{Cite web |date=19 Oktubre 2017 |title=6 fun facts: Bb Pilipinas Globe 2017 Nelda Ibe |url=https://www.rappler.com/entertainment/pageants/184716-fun-facts-bb-pilipinas-2017-nelda-ibe-miss-globe-pageant/ |access-date=1 Agosto 2022 |website=[[Rappler]] |language=en}}</ref><ref>{{Cite web |date=4 Nobyembre 2017 |title=PH’s Nelda Ibe is 1st runner-up in Miss Globe 2017 |url=https://www.rappler.com/life-and-style/187304-nelda-ibe-1st-runner-up-miss-globe-2017-pageant-albania/ |access-date=1 Agosto 2022 |website=[[Rappler]] |language=en}}</ref> | 1st runner-up | |- style="background-color:#fffacd" ! 2018 | Michele Theresa Imperial Gumabao<ref>{{Cite web |date=24 Marso 2018 |title=Meet Bb Pilipinas Globe 2018 Michele Gumabao |url=https://www.rappler.com/entertainment/pageants/198733-michele-gumabao-binibining-pilipinas-globe-2018/ |access-date=1 Agosto 2022 |website=[[Rappler]] |language=en}}</ref><ref>{{Cite web |date=22 Oktubre 2018 |title=Michele Gumabao finishes as top 15 finalist in Miss Globe 2018 |url=https://www.rappler.com/life-and-style/214860-miss-globe-2018-michele-gumabao-finishes-as-top-15-finalists/ |access-date=1 Agosto 2022 |website=[[Rappler]] |language=en}}</ref> | Top 15 | * Miss Dream Girl of the World * Miss Social Media |- style="background-color:#ffff66" ! 2019 | Leren Mae Magnaye Bautista<ref>{{Cite web |date=11 Hunyo 2019 |title=Who is Leren Mae Bautista, Binibining Pilipinas Globe 2019? |url=https://www.rappler.com/entertainment/pageants/232760-things-to-know-about-leren-mae-bautista/ |access-date=1 Agosto 2022 |website=[[Rappler]] |language=en}}</ref><ref>{{Cite web |date=22 Oktubre 2019 |title=PH bet Leren Mae Bautista is Miss Globe 2019 2nd runner-up |url=https://www.cnnphilippines.com/lifestyle/2019/10/22/Miss-Globe-2019-2nd-runner-up-Leren-Mae-Bautista.html?%3F%3F |access-date=1 Agosto 2022 |website=[[CNN Philippines]] |language=en |archive-date=1 Agosto 2022 |archive-url=https://web.archive.org/web/20220801072525/https://www.cnnphilippines.com/lifestyle/2019/10/22/Miss-Globe-2019-2nd-runner-up-Leren-Mae-Bautista.html?%3F%3F |url-status=dead }}</ref> | 2nd runner-up | |- style="background-color:#ffff66" !''2020'' |''Rowena “Rowee” Lucero Sasuluya''<ref>{{Cite web |last=Requintina |first=Robert |date=27 Nobyembre 2020 |title=Miss Globe 2020 4th runner-up Rowee Lucero arrives, reacts to Bb. Pilipinas disqualification |url=https://mb.com.ph/2020/11/27/miss-globe-2020-4th-runner-up-rowee-lucero-arrives-reacts-to-bb-pilipinas-disqualification |access-date=24 Abril 2023 |website=[[Manila Bulletin]] |language=en}}</ref><ref>{{Cite web |date=13 Nobyembre 2020 |title=Philippine bet Rowena Sasuluya wins 4th runner-up at Miss Globe 2020 pageant |url=https://www.rappler.com/entertainment/pageants/rowena-sasuluya-4th-runner-miss-globe-2020/ |access-date=24 Abril 2023 |website=[[Rappler]] |language=en-US}}</ref>{{refn|group=B|name=fifth|Hindi opisyal na iniluklok si Rowee Lucero ng Binibining Pilipinas bilang Binibining Pilipinas-Globe. Siya ay itinalaga lamang ng The Miss Globe Organization upang lumahok sa The Miss Globe 2020 bagama't siya ay kandidata pa lamang sa Binibining Pilipinas 2021. Tinanggihan ng Binibining Pilipinas ang paglahok nito sa Miss Globe at opisyal na tinanggal si Lucero sa listahan ng mga kandidata para sa Binibining Pilipinas 2021.}} |''4th runner-up'' | |- style="background-color:gold; font-weight: bold" ! 2021 | Maureen Ann Montagne<ref>{{Cite web |date=20 Hulyo 2021 |title=Who is Maureen Montagne, Binibining Pilipinas Globe 2021? |url=https://www.rappler.com/entertainment/pageants/things-to-know-maureen-montagne/ |access-date=1 Agosto 2022 |website=[[Rappler]] |language=en}}</ref><ref>{{Cite web |date=18 Nobyembre 2021 |title=Miss Globe 2021 Maureen Montagne tells dreamers: Don't give up |url=https://www.cnnphilippines.com/entertainment/2019/8/20/Miss-Globe-2021-Maureen-Montagne-advice-dreamers.html?_=1637194823190&fbclid=IwAR0AuUhRRSkYVuqkBQIS5PXvQyjbry6cRUOeeaeVa1yoOchM8WF_TZo96_A |access-date=1 Agosto 2022 |website=[[CNN Philippines]] |language=en |archive-date=1 Agosto 2022 |archive-url=https://web.archive.org/web/20220801072524/https://www.cnnphilippines.com/entertainment/2019/8/20/Miss-Globe-2021-Maureen-Montagne-advice-dreamers.html?_=1637194823190&fbclid=IwAR0AuUhRRSkYVuqkBQIS5PXvQyjbry6cRUOeeaeVa1yoOchM8WF_TZo96_A |url-status=dead }}</ref> | The Miss Globe 2021 | * 1st Runner-up sa Miss Bikini * Runner-up sa Head to Head Challenge |- style="background-color:#FFFACD" ! 2022 | Chelsea Lovely Cabias Fernandez<ref>{{Cite web |date=1 Agosto 2022 |title=Chelsea Fernandez – Bb Pilipinas Globe 2022 |url=https://mb.com.ph/2022/08/01/in-pictures-the-winners-of-2022-bb-pilipinas-beauty-pageant/ |access-date=1 Agosto 2022 |website=[[Manila Bulletin]] |language=en}}</ref><ref>{{Cite web |date=16 Oktubre 2022 |title=Dominican Republic’s Anabel Payano is Miss Globe 2022 |url=https://www.rappler.com/entertainment/pageants/dominican-republic-anabel-payano-is-miss-globe-2022/ |access-date=24 Abril 2023 |website=[[Rappler]] |language=en-US}}</ref> | Top 15 | * Head to Head Challenge |- style="background-color:#ffff66" ! 2023 | Annalena Valencia Lakrini<ref>{{Cite news |last=Estella |first=Andie |date=29 Mayo 2023 |title=10 Things You Need To Know About Anna Valencia Lakrini, Miss Globe Philippines 2023 |language=en |work=Cosmopolitan Philippines |url=https://www.cosmo.ph/entertainment/anna-valencia-lakrini-miss-globe-philippines-2023-a859-20230529?utm_source=Facebook-Cosmo&utm_medium=Ownshare&utm_campaign=20230529-fbnp-entertainment-anna-valencia-lakrini-miss-globe-philippines-2023-a859-20230529-fbfirst&fbclid=IwAR096vTMdTehKfOoVCKD2c72JcOUOIvdIgqNFx16UIh5HSJcHy9RlBui1Jk |access-date=29 Mayo 2023}}</ref> | 2nd runner-up | |- !2024 |Jasmine Castro Bungay | TBD | |} ==== Galerya ng mga Binibining Pilipinas-Globe ==== <gallery> Talaksan:Councilor Leren Bautista - 2023 (cropped).jpg|alt=|{{center|'''Leren Bautista'''<br />{{small|2019}}}} Talaksan:BBP Globe 2021 - Maureen Montagne (cropped).jpg|alt=|{{center|'''Maureen Montagne'''<br />{{small|2021}}}} Talaksan:Chelsea Fernandez (cropped).jpg|{{center|'''Chelsea Fernandez'''<br />{{small|2022}}}} Talaksan:-25 Annalena Lakrini, Bataan (cropped).jpg|{{center|'''Anna Lakrini'''<br />{{small|2023}}}} </gallery> ==== Mga tala ==== {{reflist|group=B}} == Mga dating titulo == === Miss Universe Philippines === Nang magsimula ang Binibining Pilipinas noong 1964, ang kandidatang nagwawaging Binibining Pilipinas ay lumalahok sa taunang [[Miss Universe]] pageant. Noong 1969, pinag-isa ng Binibining Pilipinas ang mga patimpalak nito para sa pagpili ng magiging kandidata ng bansa sa Miss Universe at [[Miss International]] pageants. Mula noon, ang magiging kandidata sa Miss Universe ay tinatanghal na ''Binibining Pilipinas – Universe''.{{fact}} Simula 2011, tinawag na itong ''Miss Universe Philippines'' upang maiayon sa mga pambansang titulo ng mga lalahok sa Miss Universe. Noong 2020 inilipat ito sa [[Miss Universe Philippines]].{{cn}} {| class="wikitable sortable" style="font-size: 95%;" |- !width="40" |Taon !width="275" |Kandidata !width="275" |Pagkakalagay !width="275" |Espesyal na parangal |- ! style="text-align:center;" | [[Miss Universe 1964|1964]] | Maria Myrna Sese Panlilio'''<ref name=":04">{{Cite web |last=Lo |first=Ricky |date=Marso 10, 2018 |title=Looking back at 1st Bb. pageant in 1964 |url=https://www.philstar.com/entertainment/2018/03/10/1795153/looking-back-1st-bb-pageant-1964 |access-date=Enero 27, 2022 |website=[[Philippine Star]] |language=en}}</ref>'''|| Walang pagkakalagay | |-style="background-color:#FFFACD;" ! style="text-align:center;" | [[Miss Universe 1965|1965]] | Louise Aurelio Vail<ref name=":6">{{Cite news |date=22 Hulyo 1965 |title=15 girls set for semifinals of beauty contest |language=en |pages=2 |work=Shamokin News-Dispatch |url=https://www.newspapers.com/clip/114445752/shamokin-news-dispatch/ |access-date=11 Disyembre 2022 |via=Newspapers.com}}</ref>|| Top 15 | |-style="background-color:#FFFACD;" ! style="text-align:center;" | [[Miss Universe 1966|1966]] | Maria Clarinda Garces Soriano || Top 15 | |- ! style="text-align:center;" | [[Miss Universe 1967|1967]] | [[Pilar Pilapil|Pilar Delilah Veloso Pilapil]]<ref>{{Cite web |last=Lato-Ruffolo |first=Cris Evert |date=14 Disyembre 2019 |title=Pilar Pilapil on beauty: ‘It can be a curse’ |url=https://cebudailynews.inquirer.net/275191/pilar-pilapil-on-beauty-it-can-be-a-curse |access-date=13 Disyembre 2022 |website=[[Philippine Daily Inquirer]] |language=en}}</ref>|| Walang pagkakalagay | |- ! style="text-align:center;" | [[Miss Universe 1968|1968]] | Rosario "Charina" Rosello Zaragoza<ref>{{Cite web |last=Lo |first=Ricky |date=11 Marso 2014 |title=Beauty is in the blood |url=https://www.philstar.com/entertainment/2014/03/11/1299365/beauty-blood |access-date=19 Disyembre 2022 |website=[[Philippine Star]] |language=en}}</ref>|| Walang pagkakalagay | |-style="background-color:gold;" ! style="text-align:center;" | [[Miss Universe 1969|1969]] | '''[[Gloria Diaz|Gloria María Aspillera Diaz]]<ref>{{Cite news |date=20 Hulyo 1969 |title=Miss Philippines Wins Title of Miss Universe |work=[[The New York Times]] |url=http://apps.beta620.nytimes.com/timesmachine/1969/07/20/90113279.html |url-status=dead |access-date=8 Disyembre 2022 |archive-url=https://web.archive.org/web/20131112182554/http://apps.beta620.nytimes.com/timesmachine/1969/07/20/90113279.html |archive-date=12 Nobyembre 2013}}</ref>''' || '''Miss Universe 1969''' | |- ! style="text-align:center;" | [[Miss Universe 1970|1970]] | Simonette Berenguer Delos Reyes<ref>{{Cite web |last=Lo |first=Ricky |date=25 Agosto 2020 |title=2 more ‘golden’ beauties |url=https://www.philstar.com/entertainment/2020/08/25/2037541/2-more-golden-beauties |access-date=24 Nobyembre 2022 |website=[[Philippine Star]] |language=en}}</ref>|| Walang pagkakalagay | |- ! style="text-align:center;" | [[Miss Universe 1971|1971]] | Vida Valentina Fernandez Doria<ref>{{Cite web |last=Alano |first=Ching M. |date=3 Nobyembre 2002 |title=La dolce Vida |url=https://www.philstar.com/lifestyle/sunday-life/2002/11/03/182464/la-dolce-vida |access-date=3 Enero 2023 |website=[[Philippine Star]] |language=en}}</ref>|| Walang pagkakalagay | * Miss Photogenic |-style="background-color:#FFFACD;" ! style="text-align:center;" | [[Miss Universe 1972|1972]] | Armi Barbara Quiray Crespo<ref name=":2">{{Cite news |date=30 Hulyo 1972 |title=Australia new Miss Universe |language=en |pages=7 |work=Democrat and Chronicle |url=https://www.newspapers.com/clip/10862646/democrat-and-chronicle/ |access-date=27 Disyembre 2022 |via=Newspapers.com}}</ref>|| Top 12 | |-style="background-color:gold;" ! style="text-align:center;" | [[Miss Universe 1973|1973]] | '''[[Margie Moran|Maria Margarita "Margie" Roxas Moran]]<ref>{{Cite news |date=22 Hulyo 1973 |title=Miss Universe Title Won By Filipino Beauty Queen |language=en |pages=1 |work=Herald-Journal |url=https://news.google.com/newspapers?id=PJoeAAAAIBAJ&sjid=Qs0EAAAAIBAJ&pg=3701%2C4202315 |access-date=18 Nobyembre 2022}}</ref>''' || '''Miss Universe 1973''' | * Miss Photogenic |-style="background-color:#FFFACD;" ! style="text-align:center;" | [[Miss Universe 1974|1974]] | Guadalupe "Guada" Cuerva Sanchez<ref>{{Cite web |last=Lo |first=Ricky |date=15 Marso 2008 |title=Whatever happened to Guada Sanchez? |url=https://www.philstar.com/entertainment/2008/03/15/50417/whatever-happened-guada-sanchez |access-date=13 Disyembre 2022 |website=[[Philippine Star]] |language=en}}</ref>|| Top 12 | |-style="background-color:#FFFF66;" ! style="text-align:center;" | [[Miss Universe 1975|1975]] | Rosemarie "Chiqui" Singson Brosas<ref>{{Cite web |last=Lo |first=Ricky |date=13 Oktubre 2015 |title=How Chiqui caught Ali’s heart |url=https://www.philstar.com/entertainment/2015/10/13/1510328/how-chiqui-caught-alis-heart |access-date=31 Disyembre 2022 |website=[[Philippine Star]] |language=en}}</ref>|| 4th runner-up | |- ! style="text-align:center;" | [[Miss Universe 1976|1976]] | Elizabeth "Lizbeth" Samson De Padua<ref>{{Cite web |last=Marangos |first=Jennifer |date=26 Enero 2016 |title=Accidental beauty contestant: Dr. Lizbeth de Padua was Miss Philippines 40 years ago |url=https://www.mcall.com/health/mc-lizbeth-de-padua-doctor-philippines-20160125-story.html |access-date=23 Disyembre 2022 |website=The Morning Call |language=en}}</ref>|| Walang pagkakalagay | |- ! style="text-align:center;" | [[Miss Universe 1977|1977]] | Anna Lorraine Tomas Kier<ref>{{Cite news |date=6 Agosto 2013 |title=Remember Bb. Pilipinas-U Anna Lorraine Kier? |language=en |work=[[Philippine Star]] |url=https://www.pressreader.com/philippines/the-philippine-star/20130806/282733404496402 |access-date=27 Enero 2023}}</ref>|| Walang pagkakalagay | |- ! style="text-align:center;" | [[Miss Universe 1978|1978]] | Jenifer Mitcheck Cortez<ref>{{Cite web |last=Lo |first=Ricky |date=16 Marso 2016 |title=Whatever happened to Jennifer Cortes? |url=https://www.philstar.com/entertainment/2016/03/16/1563640/whatever-happened-jennifer-cortes |access-date=3 Enero 2023 |website=[[Philippine Star]] |language=en}}</ref>|| Walang pagkakalagay | |- ! style="text-align:center;" | [[Miss Universe 1979|1979]] | Criselda "Dang" Flores Cecilio || Walang pagkakalagay | |-style="background-color:#FFFF66;" ! style="text-align:center;" | [[Miss Universe 1980|1980]] | [[Chat Silayan|Maria Rosario "Chat" Rivera Silayan]] || 3rd runner-up | |- ! style="text-align:center;" | [[Miss Universe 1981|1981]] | Maria Caroline "Maricar" de Vera Mendoza|| Walang pagkakalagay | |- ! style="text-align:center;" | [[Miss Universe 1982|1982]] | [[Maria Isabel Lopez|Maria Isabel Pagunsan Lopez]] || Walang pagkakalagay | |- ! style="text-align:center;" | [[Miss Universe 1983|1983]] | Rosita "Cita" Cornel Capuyon || Walang pagkakalagay | |-style="background-color:#FFFF66;" ! style="text-align:center;" | [[Miss Universe 1984|1984]] | Maria Desiree Ereso Verdadero|| 3rd runner-up | |- ! style="text-align:center;" | [[Miss Universe 1985|1985]] | Joyce Anne Fellosas Burton|| Walang pagkakalagay | |- ! style="text-align:center;" | [[Miss Universe 1986|1986]] | Violeta Arsela Enriquez Naluz || Walang pagkakalagay | |-style="background-color:#FFFACD;" ! style="text-align:center;" | [[Miss Universe 1987|1987]] | Geraldine Edith "Pebbles" Villaruz Asis || Top 10 | |- ! style="text-align:center;" | [[Miss Universe 1988|1988]] | Perfida Reyes Limpin || Walang pagkakalagay | |- ! style="text-align:center;" | [[Miss Universe 1989|1989]] | [[Sarah Jane Paez]] || Walang pagkakalagay | |- ! style="text-align:center;" | [[Miss Universe 1990|1990]] | Germelina Leah "Gem" Banal Padilla || Walang pagkakalagay | |- ! style="text-align:center;" rowspan="2"| [[Miss Universe 1991|1991]] |style="background:lightgrey;"| ''Anjanette Palencia Abayari''|| style="background:lightgrey;" |''Nagbitiw''<ref>{{cite web| url = http://push.abs-cbn.com/features/26755/anjanette-abayari-on-her-arrest-in-guam-drugs-will-do-no-one-good/ | title = Anjanette Abayari on her arrest in Guam: ‘Drugs will do no one good’ |date = 21 Pebrero 2015 | accessdate = 19 Setyembre 2015 | publisher = [[ABS-CBN|ABS-CBN Corporation]] }}</ref> | |- | Maria Lourdes "Alou" Talam Gonzales{{refn|group=A|name=first|Tinanghal na [[Binibining Pilipinas#Binibining Pilipinas – Maja International|Miss Maja Pilipinas]], humaliling Bb. Pilipinas – Universe.}} || Walang pagkakalagay | |- ! style="text-align:center;" | [[Miss Universe 1992|1992]] | Elizabeth "Liza" Garcia Beroya || Walang pagkakalagay | |- ! style="text-align:center;" | [[Miss Universe 1993|1993]] | [[Dindi Gallardo|Melinda Joanna "Dindi" Tanseco Gallardo]] || Walang pagkakalagay | |-style="background-color:#FFFACD;" ! style="text-align:center;" | [[Miss Universe 1994|1994]] | [[Charlene Gonzales|Charlene Mae Gonzales Bonnin]] || Top 6 | * Best National Costume |- ! style="text-align:center;" | [[Miss Universe 1995|1995]] | Joanne Zapanta Santos || Walang pagkakalagay | |- ! style="text-align:center;" | [[Miss Universe 1996|1996]] | Aileen Leng Marfori Damiles|| Walang pagkakalagay | * Miss Photogenic |- ! style="text-align:center;" | [[Miss Universe 1997|1997]] | Abbygale Williamson Arenas|| Walang pagkakalagay | * Miss Photogenic |- ! style="text-align:center;" rowspan="2"|[[Miss Universe 1998|1998]] |style="background:lightgrey;"| ''Olivia Tisha de Carlos Silang''|| style="background:lightgrey;" |''Tinanggalan ng korona''<ref>{{cite web | url = http://www.gmanetwork.com/news/story/452565/news/ulatfilipino/binibining-pilipinas-winners-na-tinanggalan-ng-korona | title = Binibining Pilipinas winners na tinanggalan ng korona | publisher = [[GMA Network]] | accessdate = 20 Setyembre 2015 | date = 14 Marso 2015}}</ref> | |- | Jewel May Colmenares Lobaton{{refn|group=A|name=second|1st runner-up, humaliling Bb. Pilipinas – Universe.}} || Walang pagkakalagay | |- ! style="text-align:center;" rowspan="2"| [[Miss Universe 1999|1999]] | style="background:lightgrey;"|''Janelle Delfin Bautista''|| style="background:lightgrey;" |''Tinanggalan ng korona''<ref>{{cite web | url = http://www.newsflash.org/1999/04/sb/sb000785.htm | title = Dethroned Beauty Queen Hunted to Face Criminal Charges | date = 21 Marso 1999 | accessdate = 19 Setyembre 2015 | website = Newsflash.org | publisher = Philippine Headline News Online | last = Jose Vanzi | first = Sol | language = Ingles | archive-date = 4 Marso 2016 | archive-url = https://web.archive.org/web/20160304222409/http://www.newsflash.org/1999/04/sb/sb000785.htm | url-status = dead }}</ref> | |-style="background-color:#FFFF66;" | [[Miriam Quiambao|Miriam Redito Quiambao]]{{refn|group=A|name=third|Tinanghal na [[Binibining Pilipinas#Binibining Pilipinas – World|Binibining Pilipinas – World]], humaliling Bb. Pilipinas – Universe.}} || 1st runner-up | |- ! style="text-align:center;" | [[Miss Universe 2000|2000]] | Nina Ricci Caldo Alagao || Walang pagkakalagay | |- ! style="text-align:center;" | [[Miss Universe 2001|2001]] | Zorayda Ruth Blanco Andam || Walang pagkakalagay | |- ! style="text-align:center;" | [[Miss Universe 2002|2002]] | Karen Loren Medrano Agustin || Walang pagkakalagay | |- ! style="text-align:center;" | [[Miss Universe 2003|2003]] | Carla Gay Sunga Balingit || Walang pagkakalagay | |- ! style="text-align:center;" | [[Miss Universe 2004|2004]] | Maricar "Rica" Manalaysay Balagtas || Walang pagkakalagay | |- ! style="text-align:center;" | [[Miss Universe 2005|2005]] | Gionna Jimenez Cabrera || Walang pagkakalagay | |- ! style="text-align:center;" | [[Miss Universe 2006|2006]] | Lia Andrea Aquino Ramos || Walang pagkakalagay | * Miss Photogenic |- ! style="text-align:center;" | [[Miss Universe 2007|2007]] | [[Anna Theresa Licaros|Anna Theresa Luy Licaros]] || Walang pagkakalagay | * Miss Photogenic |- ! style="text-align:center;" | [[Miss Universe 2008|2008]] | Jennifer Tarol Barrientos || Walang pagkakalagay | |- ! style="text-align:center;" | [[Miss Universe 2009|2009]] | Pamela Bianca Ramos Manalo || Walang pagkakalagay | |-style="background-color:#FFFF66;" ! style="text-align:center;" | [[Miss Universe 2010|2010]] | Maria Venus Bayonito Raj || 4th runner-up | |-style="background-color:#FFFF66;" ! style="text-align:center;" | [[Miss Universe 2011|2011]] | Shamcey Gurrea Supsup || 3rd runner-up | |-style="background-color:#FFFF66;" ! style="text-align:center;" | [[Miss Universe 2012|2012]] | Janine Mari Raymundo Tugonon || 1st runner-up | |-style="background-color:#FFFF66;" ! style="text-align:center;" | [[Miss Universe 2013|2013]] | Ariella "Ara" Hernandez Arida || [[Miss Universe 2013|3rd runner-up]] | |-style="background-color:#FFFACD;" ! style="text-align:center;" | [[Miss Universe 2014|2014]] | Mary Jean Lastimosa || [[Miss Universe 2014|Top 10]] | |-style="background-color:gold;" ! style="text-align:center;" | [[Miss Universe 2015|2015]] | '''[[Pia Wurtzbach|Pia Alonzo Wurtzbach]]''' | '''[[Miss Universe 2015]]''' | |-style="background-color:#FFFACD;" ! style="text-align:center;" | [[Miss Universe 2016|2016]] | [[Maxine Medina|Maria Mika Maxine Perez Medina]]<ref>{{cite news| url = http://lifestyle.inquirer.net/226954/maxine-medina-is-new-miss-universe-philippines | title = Maxine Medina is new Miss Universe Philippines | accessdate = 2016-04-18 | date = 2016-04-18 | language = Ingles | first = Arvin | last = Mendoza |newspaper = [[Philippine Daily Inquirer]]}}</ref> | [[Miss Universe 2016|Top 6]] | |-style="background-color:#FFFACD;" ! style="text-align:center;" | [[Miss Universe 2017|2017]] | [[Rachel Peters|Rachel Louise Obregon Peters]] || [[Miss Universe 2017|Top 10]] | |-style="background-color:gold;" ! [[Miss Universe 2018|2018]] | '''[[Catriona Gray|Catriona Elisa Magnayon Gray]]''' || '''[[Miss Universe 2018]]''' | |-style="background-color:#FFFACD;" ! [[Miss Universe 2019|2019]] | [[Gazini Ganados|Gazini Christiana Jordi Acopiado Ganados]] || [[Miss Universe 2019|Top 20]] | Best National Costume |} ==== Galerya ng mga Binibining Pilipinas-Universe ==== <gallery> Talaksan:Pilar Pilapil (1967).jpg|{{center|'''Pilar Pilapil'''<br />{{small|1967}}}} Talaksan:Charina Zaragoza.jpg|{{center|'''Rosario Zaragoza'''<br />{{small|1968}}}} Talaksan:Abreu Sodré-Miss Universo e misses II (1969) (cropped).jpg|{{center|'''Gloria Diaz'''<br />{{small|1969}}}} Talaksan:Vida Doria.jpg|{{center|'''Vida Doria'''<br />{{small|1971}}}} Talaksan:Margie Moran Miss Universe 2016.jpg|{{center|'''Margie Moran'''<br />{{small|1973}}}} Talaksan:Maria Isabel Lopez 2017.jpg|{{center|'''Maria Isabel Lopez'''<br />{{small|1982}}}} Talaksan:Charlene Gonzales.jpg|{{center|'''Charlene Gonzales'''<br />{{small|1994}}}} Talaksan:Miriam Quiambao, 2009 (cropped).jpg|{{center|'''Miriam Quiambao'''<br />{{small|1999}}}} Talaksan:Anna Theresa Licaros at Binibining Pilipinas 2008 (cropped).jpg|{{center|'''Anna Theresa Licaros'''<br />{{small|2007}}}} Talaksan:Jennifer Barrientos Binibining Pilipinas 2008 (cropped).jpg|{{center|'''Jennifer Barrientos'''<br />{{small|2008}}}} Talaksan:Venus Raj at the CPFW in Toronto, Canada, March 2014.jpg|{{center|'''Venus Raj'''<br />{{small|2010}}}} Talaksan:Shamcey Supsup on September 18, 2011.jpg|{{center|'''Shamcey Supsup'''<br />{{small|2011}}}} Talaksan:Janine Tugonon, Miss Universe Philippines 2012.jpg|{{center|'''Janine Tugonon'''<br />{{small|2012}}}} Talaksan:Ariella Arida portrait.jpg|{{center|'''Ariella Arida'''<br />{{small|2013}}}} Talaksan:Mary Jean Lastimosa at Mutya ng City of Mati.jpg|{{center|'''Mary Jean Lastimosa'''<br />{{small|2014}}}} Talaksan:Miss Universe 2015 Pia Wurtzbach 012616 (cropped).jpg|{{center|'''Pia Wurtzbach'''<br />{{small|2015}}}} Talaksan:Miss Universe Philippines 2016 Maxine Medina (cropped).jpg|{{center|'''Maxine Medina'''<br />{{small|2016}}}} Talaksan:Catriona Gray Frontrow Cares.jpg|{{center|'''Catriona Gray'''<br />{{small|2018}}}} Talaksan:Gazini Ganados in Bulwagang Katipunan on September 3, 2019.jpg|{{center|'''Gazini Ganados'''<br />{{small|2019}}}} </gallery> ==== Mga tala ==== {{reflist|group=A}} === Binibining Pilipinas – World === Nakuha ng Binibining Pilipinas mula sa [[Mutya ng Pilipinas]] ang prangkisa sa [[Miss World]] beauty pageant noong 1992 at nagsimulang magpadala ng kandidata ng taong ding iyon. Noong 2011, inilipat ito sa [[Miss World Philippines]].<ref>{{cite web | url=http://lifestyle.inquirer.net/10097/25-vie-to-represent-philippines-in-miss-world-contest | title=25 vie to represent Philippines in Miss World contest | publisher=[[Philippine Daily Inquirer]] | date=18 Agosto 2011 | accessdate=6 Oktubre 2013 | first=Armin|last= Adina|language= Ingles}}</ref> {| class="wikitable sortable" style="font-size: 95%;" |- !width="40" |Taon !width="275" |Kandidata !width="275" |Pagkakalagay !width="275" |Espesyal na parangal |- ! style="text-align:center;" rowspan="2"| 1992 | Marilen Camilen Espino{{refn|group=D|name=first|Hindi nakalahok, ngunit nanatiling Bb. Pilipinas – World.}} || style="background:lightgrey;" |''Bumitiw'' | |- | Marina Pura Abad Santos Benipayo{{refn|group=D|name=second|Tinanghal at nanatiling [[Binibining Pilipinas#Binibining Pilipinas – Maja International|Binibining Pilipinas – Maja International]] ngunit siyang lumahok sa [[Miss World 1992]].}} || Walang pagkakalagay | |-style="background-color:#FFFF66;" ! style="text-align:center;" | 1993 | [[Ruffa Gutierrez|Sharmaine Ruffa Rama Gutierrez]] || [[Miss World 1993|2nd runner-up]] | |-style="background-color:#FFFACD;" ! style="text-align:center;" | 1994 | Caroline "Cara" Villarosa Subijano|| [[Miss World 1994|Top 10]] | |- ! style="text-align:center;" | 1995 | [[Reham Snow Tago]]|| Walang pagkakalagay | |- ! style="text-align:center;" | 1996 | [[Daisy Reyes|Daisy Garcia Reyes]] || Walang pagkakalagay |Miss Personality |- ! style="text-align:center;" | 1997 | Kristine Rachel Gumabao Florendo|| Walang pagkakalagay | |- ! style="text-align:center;" | 1998 | [[Rachel Soriano|Rachel Muyot Soriano]] || Walang pagkakalagay | |- ! style="text-align:center;" rowspan="2"| 1999 | style="background:lightgrey;"|[[Miriam Quiambao|''Miriam Redito Quiambao'']] ||style="background:lightgrey;"| ''Humalili bilang [[Binibining Pilipinas#Miss Universe Philippines|Bb. Pilipinas–Universe]]'' | |- | Lalaine Bognot Edson|| Walang pagkakalagay | |- ! style="text-align:center;" | 2000 | Katherine Annwen Dantes de Guzman|| Walang pagkakalagay | |- ! style="text-align:center;" | 2001 | Gilrhea Castañeda Quinzon|| Walang pagkakalagay | |-style="background-color:#FFFACD;" ! style="text-align:center;" | 2002 | [[Katherine Anne Manalo|Katherine Anne "Kate" Ramos Manalo]] || [[Miss World 2002|Top 10]] | |-style="background-color:#FFFF66;" ! style="text-align:center;" | 2003 | Maria Rafaela "Mafae" Verdadero Yunon|| [[Miss World 2003|Top 5]] | |-style="background-color:#FFFF66;" ! style="text-align:center;" | 2004 | Maria Karla Rabanal Bautista<ref>{{Cite web |last=Padayhag |first=Michell Joy |date=7 Mayo 2019 |title=Karla Bautista-Siao: From beauty queen to lawyer |url=https://cebudailynews.inquirer.net/232595/karla-bautista-siao-from-beauty-queen-to-lawyer |access-date=21 Mayo 2023 |website=[[Philippine Daily Inquirer|CDN Life!]] |language=en}}</ref>|| [[Miss World 2004|Top 5]] | |-style="background-color:#FFFACD;" ! style="text-align:center;" | 2005 | Carlene Ang Aguilar|| [[Miss World 2005|Top 15]] | |- ! style="text-align:center;" | 2006 | Anna Maris Arcay Igpit|| Walang pagkakalagay | |- ! style="text-align:center;" | 2007 | Margaret "Maggie" Nales Wilson|| Walang pagkakalagay | |- ! style="text-align:center;" rowspan="2"| 2008 |style="background:lightgrey;"| ''Janina Miller San Miguel''|| style="background:lightgrey;" |''Bumitiw'' | |- | Danielle Kirsten Muriel Castaño|| Walang pagkakalagay | |- ! style="text-align:center;" | 2009 | Marie-Ann Bonquin Umali|| Walang pagkakalagay | |- ! style="text-align:center;" | 2010 | Czarina Catherine Ramos Gatbonton|| Walang pagkakalagay | |} ==== Mga tala ==== {{reflist|group=D}} === Binibining Pilipinas – Supranational === {| class="wikitable sortable" style="font-size: 95%;" |- ! Taon ! Kandidata ! Pagkakalagay ! Espesyal na parangal |-style="background-color:#FFFF66;" ! 2012 | Elaine Kay Tancio Moll | 3rd Runner-up | |-style="background-color:gold;" ! 2013 | '''Mutya Johanna Fontiveros Datul''' | '''Miss Supranational 2013''' | |-style="background-color:#FFFACD;" ! 2014 | Yvethe Marie Santiago | Top 20 | |-style="background-color:#FFFACD;" ! 2015 | Rogelie Ardosa Catacutan<ref>{{Cite web |last=Villano |first=Alexa |date=12 Nobyembre 2015 |title=Bb Pilipinas Supranational Rogelie Catacutan:'I want to represent the country well' |url=https://www.rappler.com/life-and-style/112354-rogelie-catacutan-bb-pilipinas-supranational-2015-poland/ |access-date=29 Mayo 2023 |website=[[Rappler]] |language=en-US}}</ref> | Top 20 | |-style="background-color:#FFFACD;" ! 2016 | Joanna Louise Deapera Eden | Top 25 | |-style="background-color:#FFFACD;" ! 2017 | Chanel Olive Villamator Thomas | Top 10 | |-style="background-color:#FFFACD;" ! 2018 | Jehza Mae Huelar<ref>{{Cite web |last=Villano |first=Alexa |date=22 Marso 2018 |title=3rd time's the charm for Jehza Huelar |url=https://www.rappler.com/entertainment/pageants/198614-jehza-huelar-journey-binibining-pilipinas-supranational-2018/ |access-date=29 Mayo 2023 |website=[[Rappler]] |language=en-US}}</ref> | Top 10 | |-style="background-color:#FFFACD;" ! 2019 | Resham Ramirez Saeed<ref>{{Cite web |date=12 Hunyo 2019 |title=Who is Resham Ramirez Saeed, Binibining Pilipinas Supranational 2019? |url=https://www.rappler.com/entertainment/pageants/232855-things-to-know-about-resham-ramirez-saeed/ |access-date=29 Mayo 2023 |website=[[Rappler]] |language=en-US}}</ref> | Top 25 | |} === Binibining Pilipinas Intercontinental === Nagsimula noong 1971 bilang ''Miss Teenage Peace International'', naging ''Miss Teenage Intercontinental'' noong 1974, ''Miss Teen Intercontinental'' noong 1979 at noong 1982 naging ''Miss Intercontinental'' na siya nitong pangalan hanggang sa kasalukuyan. Unang nagtanghal ng ''Binibining Pilipinas – Intercontinental'' noong 2014 makaraang mailipat mula sa Mutya ng Pilipinas ang pambansang prangkisa ng patimpalak. {| class="wikitable sortable" style="font-size: 95%;" |- !width="40" | Taon !width="275" | Kandidata !width="275" | Pagkakalagay !width="275" | Espeyal na parangal |-style="background-color:#ffff66" ! 2014 | Kris Tiffany Maslog Janson | 2nd Runner-up | |-style="background-color:#ffff66" ! 2015 | Christi Lynn Ashley Landrito McGarry | 1st Runner-up | |-style="background-color:#fffacd" ! 2016 | Jennifer Ruth Hammond | Top 15 | |-style="background-color:#ffff66" ! 2017 | Katarina Sonja Rodriguez | 1st Runner-up | |-style="background-color:gold ! 2018 | '''Karen Juanita Boyonas Gallman''' | '''Miss Intercontinental 2018''' | |-style="background-color:#fffacd" ! 2019 | Emma Mary Francisco Tiglao | Top 20 | |-style="background-color:gold ! 2021 | '''Cinderella Faye Elle "Cindy" Obeñita''' | '''Miss Intercontinental 2021''' | |-style="background-color:#FFFACD" ! [[Miss Intercontinental 2022|2022]] | Gabrielle Camille "Gabby" Celada Basiano | Top 20 | |} === Binibining Pilipinas – Grand International === Unang ginanap ang [[Miss Grand International]] noong 2013 kung saan naging kinatawan ng bansa si Annalie Forbes matapos siyang hirangin ni John dela Vega na siyang may hawak ng pambansang prangkisa. Noong 2014, nagtanghal ng Miss Grand Philippines kung saan ang nagwagi na si Kimberly Karlsson ang naging kinatawan sa pandaigdigang patimpalak. Nang sumunod na taon, inilipat sa Binibining Pilipinas ang prangkisa at isinama sa mga titulong iginagawad sa naturang patimpalak.<ref name=":1">{{cite web |last=Villano |first=Alexa |date=27 Agosto 2015 |title=Ann Colis, Parul Shah to represent PH in Miss Grand International, Miss Globe 2015 |url=http://www.rappler.com/life-and-style/specials/bb-pilipinas/103886-bb-pilipinas-miss-grand-international-miss-globe-parul-shah-ann-colis |access-date=26 Nobyembre 2016 |website=[[Rappler]]}}</ref> {| class="wikitable sortable" style="font-size: 95%;" |- ! Taon ! Kandidata ! Pagkakalagay ! Espesyal na parangal |-style="background-color:#ffff66" ! 2013 | Annalie "Ali" Forbes | 3rd Runner-up | |-style="background-color:#ffff66" ! 2015 | Parul Quitola Shah | 3rd Runner-up | Best National Costume |-style="background-color:#ffff66" ! 2016 | Nicole Ignacio Cordoves | 1st Runner-up | |-style="background-color:#ffff66" ! 2017 | Elizabeth Durado Clenci | 2nd Runner-up | |- ! 2018 | Eva Psychee Soroño Patalinjug | Walang pagkakalagay | |- ! 2019 | Samantha Ashley Villar Lo | Walang pagkakalagay | |-style="background-color:#ffff66" ! 2020 | Samantha Mae Adaliga Bernardo | 1st Runner-up | |- ! 2021 | Samantha Alexandra Panlilio | Walang pagkakalagay | |-style="background-color:#FFFF66" ! [[Miss Grand International 2022|2022]] | Roberta Angela Santos Tamondong | 5th Runner-up | |} === Binibining Pilipinas – Tourism === Unang nagtanghal ng Binibining Pilipinas – Tourism noong 1987 upang maging katuwang ng [[Kagawaran ng Turismo (Pilipinas)|Kagawaran ng Turismo]] sa pagpapalaganap ng turismo sa bansa. Noong 2011 lumahok sa pandaidigang patimpalak—sa [[Miss Tourism Queen International]]—ang nagwaging ang Bb. Pilipinas – Tourism. {| class="wikitable" style="text-align:center; line-height:17px; |- ! Taon ! Bb. Pilipinas – Tourism |- ! style="text-align:center;" | 1987 | Maria Avon Garcia<ref>{{cite web|url = http://www.oocities.org/zekezoeh/links_bbpilipinas87.html |publisher = MabuhayPageants.com | title = Binibining Pilipinas Pageant 1987 | accessdate = 16 Setyembre 2015}}</ref> |- ! style="text-align:center;" | 1988 | Maritoni Judith Daya |- ! style="text-align:center;" | 1989 | Marichele Lising Cruz |- ! style="text-align:center;" | 1990 | Milagros Javelosa |- | style="text-align:center;" colspan="2" | ''1991 – 1992'' |- ! style="text-align:center;" | 1993 | Jenette Fernando |- ! style="text-align:center;" | 1994 | Sheila Marie Dizon |- | style="text-align:center;" colspan="2" | ''1995 – 2004'' |- ! style="text-align:center;" | 2005 | Wendy Valdez |- | style="text-align:center;" colspan="2" | ''2006 – 2010'' |- ! style="text-align:center;" | 2011 | Isabella Angela Manjon |- ! style="text-align:center;" | 2012 | Katrina Jayne Dimaranan |- ! style="text-align:center;" | 2013 | style="background-color:#FFFACD;"|Cindy Miranda{{refn|group=G|name=1st|Lumahok sa [[Miss Tourism Queen International]].}}<br><small>[[Miss Tourism Queen International 2013|Finalist]]<ref>{{cite web | url = http://www.rappler.com/life-and-style/specials/40501-cindy-miranda-top-10-miss-tourism-queen-international-2013 | title = Cindy Miranda finishes Top 10 in Miss Tourism Queen Intl 2013 | last = Magsanoc | first = Kai | accessdate = 26 Nobyembre 2016 | date = 4 Oktubre 2013 | publisher = [[Rappler]] | archive-date = 16 Enero 2017 | archive-url = https://web.archive.org/web/20170116163533/http://www.rappler.com/life-and-style/specials/40501-cindy-miranda-top-10-miss-tourism-queen-international-2013 | url-status = dead }}</ref> |- ! style="text-align:center;" | 2014 |[[Parul Shah]] |- ! style="text-align:center;" | 2015 | [[Ann Lorraine Colis]]{{refn|group=G|name=2nd|Nagwaging Bb. Pilipinas – Tourism, itinalagang Bb. Pilipinas – Globe.}} |} {{reflist|group=G}} === Iba pang dating titulo === ;Miss Young Pilipinas (1970–1985): Nagdaos ang Binibining Pilipinas ng hiwalay na ''Miss Young Pilipinas'' pageant noong 1970 upang pumili ng kandidatang kakatawan sa Pilipinas sa gaganaping Miss Young International noong taóng iyon. Nang sumunod na taon, naging ikatlong titulo ang ''Miss Young Pilipinas'' sa mga itinatanghal sa Binibining Pilipinas. Tumagal ang paggawad ng naturang titulo hanggang 1985, makaraang hindi na ganapin ang pandaigdigang patimpalak.{{fact}} ;Miss Charming Pilipinas (1971–1972): Noong 1971, itinalaga si Milagros Guttierez, 1st runner-up ng taóng iyon na maging kinatawan sa [[Miss Charming International]] 1971, kung saan siya'y nagwagi bilang 3rd runner-up.<ref>{{cite news|url=https://www.philstar.com/entertainment/2004/03/02/240984/40-years-binibini|title= 40 years with the Binibini|last= Lo|first=Ricky|work=[[The Philippine Star]]|date=2 Marso 2004|accessdate=22 Pebrero 2019|language = Ingles}}</ref> Nang sumunod na taon, isa ang ''Miss Charming Pilipinas'' sa apat na titulong itinanghal sa Binibining Pilipinas, na napanalunan ni Isabel Seva, ngunit hindi na siya nakalahok sa pandaigdigang kompetisyon nang hindi na ito muling ganapin. ;Miss Maja Pilipinas (1973–1992, 1995): Nagsimulang ganapin ang [[Miss Maja International]] noong 1966. Lumahok ang Pilipinas sa naturang patimpalak noong 1972 kung saan si [[Bernice Romualdez]] ang naging unang kinatawan ng bansa. Noong 1973, nagsimulang magpadala ng kandidata ang Binibining Pilipinas, at itinalaga ang 1st runner-up ng taóng iyon na si [[Nanette Prodigalidad]] bilang kinatawan. Nang sumunod na taon, isa ang ''Miss Maja Pilipinas'' sa mga titulong itinatanghal na tumagal hanggang 1992. Noong 1995, nagkaroon ng hiwalay na patimpalak ang Binibining Pilipinas upang pumili ng kandidata para sa muli at naging hulí nang pagtatanghal ng pandaidigang patimpalak na tinawag nang ''Miss Maja del Mundo''. {| class="wikitable" style="text-align:center; line-height:17px; |- ! Taon ! Miss Young Pilipinas<br><small>([[Miss Young International]])</small> ! Miss Maja Pilipinas<br><small>([[Miss Maja International]])</small> |- ! style="text-align:center;" | 1970 |style="background-color:#FFFF66;"| Carmencita Avecilla<br><small>2nd runner-up</small><ref>{{cite web | url = http://www.pageantopolis.com/Int_past/young_1970.htm | accessdate = 16 Setyembre 2015 | publisher = Pageantopolis.com | title = Young International 1970–71 | language = Ingles | archive-date = 2014-08-10 | archive-url = https://web.archive.org/web/20140810182947/http://www.pageantopolis.com/int_past/young_1970.htm | url-status = dead }}</ref> ||rowspan="3"| |- ! style="text-align:center;" | 1971 | Maricar Zaldarriaga <br><small>''hindi nakapasok''</small> |- ! style="text-align:center;" | 1972 | style="background-color:#FFFACD;" |Maria Lourdes Vallejo<br><small>Semifinalist</small> |- ! style="text-align:center;" | 1973 | Milagros de la Fuente <br><small>''hindi nakapasok''</small> ||style="background-color:#FFFF66;"| Nanette Prodigalidad<br><small>1st runner-up</small> |- ! style="text-align:center;" | 1974 | Deborah Enriquez <br><small>''hindi nakapasok''</small> ||style="background-color:#FFFF66;"| Pacita Guevara<br><small>3rd runner-up</small> |- |- ! style="text-align:center;" | 1975 | [[Jean Saburit]]<br><small>''hindi nakapasok''</small> || style="background-color:#FFFF66;" | Annette Liwanag<br><small>4th runner-up</small> |- ! style="text-align:center;" | 1976 | Marilou Fernandez<br><small>''hindi nakapasok''</small> ||Cynthia Nakpil<br><small>''hindi nakapasok''</small> |- ! style="text-align:center;" | 1977 | style="background-color:#FFFF66;"| Dorothy Bradley<br><small>1st runner-up</small><ref>{{cite web | url = http://www.pageantopolis.com/Int_past/Young_1976.htm | accessdate = 16 Setyembre 2015 | publisher = Pageantopolis.com | title = Young International 1976–77 | language = Ingles | archive-date = 2014-08-10 | archive-url = https://web.archive.org/web/20140810163750/http://www.pageantopolis.com/int_past/Young_1976.htm | url-status = dead }}</ref>||Annabelle Arambulo<ref>{{Cite news |date=7 Hunyo 1978 |title=She is only 19 but has won 4 titles |language=en |pages=2 |work=New Nation |url=https://eresources.nlb.gov.sg/newspapers/digitised/article/newnation19780607-1.2.13 |access-date=17 Hulyo 2023 |via=National Library Board}}</ref><br><small>''hindi nakapasok''</small> |- ! style="text-align:center;" | 1978 | Anne Rose Blas <br><small>''hindi nakapasok''</small> ||Ligaya Pascual<br><small>''hindi nakapasok''</small> |- ! style="text-align:center;" | 1979 | Maria Theresa Carlson<br><small>''hindi nakapasok''</small> ||style="background-color:#FFFACD;"| Princess Ava Quibranza<br><small>Semifinalist</small> |- ! style="text-align:center;" | 1980 | style="background-color:#FFFF66;"| Maria Felicidad Luis <br><small>4th runner-up</small><ref>{{cite web | url = http://www.pageantopolis.com/Int_past/young_1980.htm | accessdate = 16 Setyembre 2015 | publisher = Pageantopolis.com | title = Young International 1980–81 | language = Ingles | archive-date = 2014-08-10 | archive-url = https://web.archive.org/web/20140810185643/http://www.pageantopolis.com/int_past/young_1980.htm | url-status = dead }}</ref>||style="background-color:#FFFACD;"| Maria Asuncion Spirig<br><small>Semifinalist</small> |- ! style="text-align:center;" | 1981 |style="background-color:#FFFACD;"| Joyce Burton<br><small>Semifinalist</small>||Josephine Bautista<br><small>''hindi nakapasok''</small> |- ! style="text-align:center;" | 1982 | style="background:lightgrey;"| Sharon Hughes{{refn|group=F|name=first|Tinanghal, ngunit hindi ginanap ang pandaigdigang patimpalak.}}||Nanette Cruz<br><small>''hindi nakapasok''</small> |- ! style="text-align:center;" | 1983 |style="background-color:#FFFACD;"|Shalymar Alcantara<br><small>Semifinalist</small>||style="background-color:#FFFACD;"| Maria Anna Cadiz<br><small>Semifinalist</small> |- ! style="text-align:center;" rowspan="2" | 1984 | style="background:lightgrey;" rowspan="2" | Rachel Anne Wolfe{{refn|group=F|name=first}} ||style="background:lightgrey;"|Maria Bella Nachor{{refn|group=F|name=second|Lumahok sa [[Miss International 1984]] kapalit ni Catherine Jane Brummit na lagpas na sa kinakailangang edad; nanatili pa ring Miss Maja Pilipinas.}} |- |style="background-color:#FFFACD;"| Catherine Jane Brummit{{refn|group=F|name=third|Tinanghal na [[Binibining Pilipinas#Binibining Pilipinas – International|Binibining Pilipinas – International]], ngunit siyang lumahok sa [[Miss Maja International 1984]].}}<br><small>Semifinalist</small> |- ! style="text-align:center;" | 1985 | style="background:lightgrey;"| Divina Alcala{{refn|group=F|name=first}} || style="background-color:#FFFF66;"| Maria Luisa Gonzales<br><small>2nd runner-up</small> |- ! style="text-align:center;" | 1986 |rowspan="11"| ||Maria Cristina Recto<br><small>''hindi nakapasok''</small> |- ! style="text-align:center;" | 1987 |style="background-color:#FFFACD;"| Maria Luisa Jimenez <br><small>Semifinalist</small> |- ! style="text-align:center;" | 1988 |Maria Muriel Moral<br><small>''hindi nakapasok''</small> |- ! style="text-align:center;" | 1989 | style="background-color:#FFFF66;"|Jeanne Therese Hilario<br><small>2nd runner-up</small> |- ! style="text-align:center;" | 1990 | style="background:lightgrey;"|Precious Bernadette Tongko{{refn|group=F|name=first}} |- ! style="text-align:center;" rowspan="2" | 1991 | style="background:lightgrey;"|Maria Lourdes Gonzalez{{refn|group=F|name=fourth|Humaliling [[Binibining Pilipinas#Miss Universe Philippines|Binibining Pilipinas–Universe]].}} |- | Selina Manalad{{refn|group=F|name=fifth|Tinanghal na 1st runner-up, humaliling Miss Maja Pilipinas.<ref>{{cite web|url =http://www.oocities.org/zekezoeh/links_bbpilipinas91.html | title = Binibining Pilipinas Pageant 1991 | publisher = Mabuhaypageants.com | language = Ingles | accessdate = 17 Setyembre 2015}}</ref>}}<br><small>''hindi nakapasok''</small> |- ! style="text-align:center;" | 1992 | style="background:lightgrey;"| Marina Benipayo{{refn|group=F|name=first}}{{refn|group=F|name=sixth|Lumahok sa [[Miss World 1992]] matapos mabigong makalahok ang tinanghal na [[Binibining Pilipinas#Binibining Pilipinas – World|Binibining Pilipinas – World]].<ref name=vs90>{{cite web | url = http://www.veestarz.com/mementos/paat/1990s/binibini90s/index.html | title = Binibining Pilipinas in the 90's | publisher = Veestarz.com | language = Ingles | accessdate = 17 Setyembre 2015 | archive-date = 2017-11-06 | archive-url = https://web.archive.org/web/20171106011018/http://www.veestarz.com/mementos/paat/1990s/binibini90s/index.html | url-status = dead }}</ref>}} |- ! style="text-align:center;" | 1993 | rowspan="2" | |- ! style="text-align:center;" | 1994 |- ! style="text-align:center;" | 1995 | style="background-color:#FFFACD;"|Tiffany Cuña<br><small>Semifinalist</small> |} {{reflist|group=F}} == Tingnan din == * [[Mutya ng Pilipinas]] * [[Miss World Philippines]] == Mga sanggunian == {{reflist}}{{Binibining Pilipinas}} [[Kategorya:Patimpalak ng kagandahan sa Pilipinas]] [[Kategorya:Mga taunang palatuntunang pantelebisyon]] 9wt2vclaw49wmylz3ccocb8xs0x4quw Usapang Wikipedia:Kapihan 5 3742 2167816 2167786 2025-07-07T13:44:53Z GinawaSaHapon 102500 /* Nakabase o nakahimpil? */ Tugon 2167816 wikitext text/x-wiki {{Tagagamit:Maskbot/config |maxarchivesize = 55K |counter = 19 |algo = old(90d) |archive = Usapang Wikipedia:Kapihan/Sinupan %(counter)d }} <div style="float:right; padding-left:5px; clear:right;"> {| style="text-align:left; border:1px solid #AAA;margin-bottom:4px; margin-left:1em; width: 293px;" bgcolor="#999999" |-padding:5px;padding-top:0.5em;font-size: 95%; |width="100%" bgcolor="gray" style="color: white;"|'''Usapan''' |- |width="100%" align="center" bgcolor="white"| '''<span class="plainlinks"><font size=3>[{{SERVER}}{{localurl:{{NAMESPACE}}:{{PAGENAME}}|action=edit&section=new}} '''&rArr; Magsimula ng bagong paksang mapag-uusapan.''']</font></span>''' |- |width="100%" bgcolor="gray" style="color: white;"|'''Tuwirang daan''' |- |width="100%" align="center" bgcolor="white"| [[WT:KAPE]], [[UW:KAPE]] ---- <div style="font-size:0.85em;"> __TOC__ </div> |- |width="100%" bgcolor="gray" style="color: white;"|'''Mga sinupan''' |- |width="100%" align="center" bgcolor="white"| <small> [[Wikipedia:Kapihan/Archive 1|01]] | [[Wikipedia:Kapihan/Archive 2|02]] | [[Wikipedia:Kapihan/Archive 3|03]] | [[Wikipedia:Kapihan/Archive 4|04]] | [[Wikipedia:Kapihan/Arkibo 5|05]] | [[Wikipedia:Kapihan/Arkibo 6|06]] | [[Wikipedia:Kapihan/Arkibo 7|07]] | [[Wikipedia:Kapihan/Arkibo 8|08]] | [[Wikipedia:Kapihan/Arkibo 9|09]] | [[Wikipedia:Kapihan/Arkibo 10|10]] | [[Wikipedia:Kapihan/Arkibo 11|11]] | [[Wikipedia:Kapihan/Arkibo 12|12]] | [[Wikipedia:Kapihan/Arkibo 13|13]] | [[Wikipedia:Kapihan/Sinupan 14|14]] | [[Wikipedia:Kapihan/Sinupan 15|15]] | [[Wikipedia:Kapihan/Sinupan 16|16]] | [[Usapang Wikipedia:Kapihan/Sinupan 17|17]] | [[Usapang Wikipedia:Kapihan/Sinupan 18|18]] | [[Usapang Wikipedia:Kapihan/Sinupan 19|19]] | [[Usapang Wikipedia:Kapihan/Sinupan 20|20]] | [[Usapang Wikipedia:Kapihan/Sinupan 21|21]] | [[Usapang Wikipedia:Kapihan/Sinupan 22|22]] | [[Usapang Wikipedia:Kapihan/Sinupan 23|23]] | [[Usapang Wikipedia:Kapihan/Sinupan 24|24]] | [[Usapang Wikipedia:Kapihan/Sinupan 25|25]] | [[Usapang Wikipedia:Kapihan/Sinupan 26|26]] | [[Usapang Wikipedia:Kapihan/Sinupan 27|27]] | [[Usapang Wikipedia:Kapihan/Sinupan 28|28]] | [[Usapang Wikipedia:Kapihan/Sinupan 29|29]] <inputbox> type=fulltext prefix=Usapang Wikipedia:Kapihan/ break=yes width=40 searchbuttonlabel=Maghanap mula sa mga sinupan </inputbox> </small> |} </div> <!-- Ipasok ang inyong mga usapin sa kababaan ng pahina at huwag dito. Huwag kalimutang lumagda gamit ang apat na ~~~~ :). --> == Nakaarkibo na ang nakaraang usapan == Hi, inarkibo ko na ang nakaraang usapan dito sa Kapihan. Kung mayroon pa rin nabinbin na usapan sa nakaraan o kay may pabatid na kailangan pa rin na nakapaskil, gumawa na lamang kayo ng bagong usapan o paskil dito at maari ninyo na lamang tukuyin ang nakaraang usapan o paskil mula sa [[Usapang Wikipedia:Kapihan/Sinupan 29|arkibo]]. Salamat. --[[User:Jojit fb|Jojit]] ([[User talk:Jojit fb|usapan]]) 06:07, 18 Hunyo 2025 (UTC) == <span lang="en" dir="ltr">Sister Projects Task Force reviews Wikispore and Wikinews</span> == <div lang="en" dir="ltr"> <section begin="message"/> Dear Wikimedia Community, The [[m:Wikimedia Foundation Community Affairs Committee|Community Affairs Committee (CAC)]] of the Wikimedia Foundation Board of Trustees assigned [[m:Wikimedia Foundation Community Affairs Committee/Sister Projects Task Force|the Sister Projects Task Force (SPTF)]] to update and implement a procedure for assessing the lifecycle of Sister Projects – wiki [[m:Wikimedia projects|projects supported by Wikimedia Foundation (WMF)]]. A vision of relevant, accessible, and impactful free knowledge has always guided the Wikimedia Movement. As the ecosystem of Wikimedia projects continues to evolve, it is crucial that we periodically review existing projects to ensure they still align with our goals and community capacity. Despite their noble intent, some projects may no longer effectively serve their original purpose. '''Reviewing such projects is not about giving up – it's about responsible stewardship of shared resources'''. Volunteer time, staff support, infrastructure, and community attention are finite, and the non-technical costs tend to grow significantly as our ecosystem has entered a different age of the internet than the one we were founded in. Supporting inactive projects or projects that didn't meet our ambitions can unintentionally divert these resources from areas with more potential impact. Moreover, maintaining projects that no longer reflect the quality and reliability of the Wikimedia name stands for, involves a reputational risk. An abandoned or less reliable project affects trust in the Wikimedia movement. Lastly, '''failing to sunset or reimagine projects that are no longer working can make it much harder to start new ones'''. When the community feels bound to every past decision – no matter how outdated – we risk stagnation. A healthy ecosystem must allow for evolution, adaptation, and, when necessary, letting go. If we create the expectation that every project must exist indefinitely, we limit our ability to experiment and innovate. Because of this, SPTF reviewed two requests concerning the lifecycle of the Sister Projects to work through and demonstrate the review process. We chose Wikispore as a case study for a possible new Sister Project opening and Wikinews as a case study for a review of an existing project. Preliminary findings were discussed with the CAC, and a community consultation on both proposals was recommended. === Wikispore === The [[m:Wikispore|application to consider Wikispore]] was submitted in 2019. SPTF decided to review this request in more depth because rather than being concentrated on a specific topic, as most of the proposals for the new Sister Projects are, Wikispore has the potential to nurture multiple start-up Sister Projects. After careful consideration, the SPTF has decided '''not to recommend''' Wikispore as a Wikimedia Sister Project. Considering the current activity level, the current arrangement allows '''better flexibility''' and experimentation while WMF provides core infrastructural support. We acknowledge the initiative's potential and seek community input on what would constitute a sufficient level of activity and engagement to reconsider its status in the future. As part of the process, we shared the decision with the Wikispore community and invited one of its leaders, Pharos, to an SPTF meeting. Currently, we especially invite feedback on measurable criteria indicating the project's readiness, such as contributor numbers, content volume, and sustained community support. This would clarify the criteria sufficient for opening a new Sister Project, including possible future Wikispore re-application. However, the numbers will always be a guide because any number can be gamed. === Wikinews === We chose to review Wikinews among existing Sister Projects because it is the one for which we have observed the highest level of concern in multiple ways. Since the SPTF was convened in 2023, its members have asked for the community's opinions during conferences and community calls about Sister Projects that did not fulfil their promise in the Wikimedia movement.[https://commons.wikimedia.org/wiki/File:WCNA_2024._Sister_Projects_-_opening%3F_closing%3F_merging%3F_splitting%3F.pdf <nowiki>[1]</nowiki>][https://meta.wikimedia.org/wiki/Wikimedia_Foundation_Community_Affairs_Committee/Sister_Projects_Task_Force#Wikimania_2023_session_%22Sister_Projects:_past,_present_and_the_glorious_future%22 <nowiki>[2]</nowiki>][https://meta.wikimedia.org/wiki/WikiConvention_francophone/2024/Programme/Quelle_proc%C3%A9dure_pour_ouvrir_ou_fermer_un_projet_%3F <nowiki>[3]</nowiki>] Wikinews was the leading candidate for an evaluation because people from multiple language communities proposed it. Additionally, by most measures, it is the least active Sister Project, with the greatest drop in activity over the years. While the Language Committee routinely opens and closes language versions of the Sister Projects in small languages, there has never been a valid proposal to close Wikipedia in major languages or any project in English. This is not true for Wikinews, where there was a proposal to close English Wikinews, which gained some traction but did not result in any action[https://meta.wikimedia.org/wiki/Proposals_for_closing_projects/Closure_of_English_Wikinews <nowiki>[4]</nowiki>][https://meta.wikimedia.org/wiki/WikiConvention_francophone/2024/Programme/Quelle_proc%C3%A9dure_pour_ouvrir_ou_fermer_un_projet_%3F <nowiki>[5]</nowiki>, see section 5] as well as a draft proposal to close all languages of Wikinews[https://meta.wikimedia.org/wiki/Talk:Proposals_for_closing_projects/Archive_2#Close_Wikinews_completely,_all_languages? <nowiki>[6]</nowiki>]. [[:c:File:Sister Projects Taskforce Wikinews review 2024.pdf|Initial metrics]] compiled by WMF staff also support the community's concerns about Wikinews. Based on this report, SPTF recommends a community reevaluation of Wikinews. We conclude that its current structure and activity levels are the lowest among the existing sister projects. SPTF also recommends pausing the opening of new language editions while the consultation runs. SPTF brings this analysis to a discussion and welcomes discussions of alternative outcomes, including potential restructuring efforts or integration with other Wikimedia initiatives. '''Options''' mentioned so far (which might be applied to just low-activity languages or all languages) include but are not limited to: *Restructure how Wikinews works and is linked to other current events efforts on the projects, *Merge the content of Wikinews into the relevant language Wikipedias, possibly in a new namespace, *Merge content into compatibly licensed external projects, *Archive Wikinews projects. Your insights and perspectives are invaluable in shaping the future of these projects. We encourage all interested community members to share their thoughts on the relevant discussion pages or through other designated feedback channels. === Feedback and next steps === We'd be grateful if you want to take part in a conversation on the future of these projects and the review process. We are setting up two different project pages: [[m:Public consultation about Wikispore|Public consultation about Wikispore]] and [[m:Public consultation about Wikinews|Public consultation about Wikinews]]. Please participate between 27 June 2025 and 27 July 2025, after which we will summarize the discussion to move forward. You can write in your own language. I will also host a community conversation 16th July Wednesday 11.00 UTC and 17th July Thursday 17.00 UTC (call links to follow shortly) and will be around at Wikimania for more discussions. <section end="message"/> </div> -- [[User:Victoria|Victoria]] on behalf of the Sister Project Task Force, 20:57, 27 Hunyo 2025 (UTC) <!-- Message sent by User:Johan (WMF)@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=User:Johan_(WMF)/Sister_project_MassMassage_on_behalf_of_Victoria/Target_list&oldid=28911188 --> == Paghingi ng Tulong mabago ang pamagat ng artikulo. == Magandang araw. Ako po ang sumulat ng artikulong ito tungkol sa kilalang direktor ngayon sa Pilipinas, ngunit nais ko pong baguhin ang pamagat sa mas kumpletong bersyon na “Emille B. Joson lamang.” Sapagkat mali ang aking paglalahad at nakasama ang aking username. Paumahin po at unang beses ko lamang sa Wikipedia. At dahil hindi ko magamit ang “Ilipat” o mahanap na opsyon, nais ko sanang humiling ng tulong mula sa mga tagapangasiwa upang mailipat ito sa tamang pamagat na "Emille B. Joson" po ([[Tagagamit:Theloveweadore/Emille B. Joson]]) Maraming salamat po! Sana po'y ako'y matulungan. [[Tagagamit:Theloveweadore|Theloveweadore]] ([[Usapang tagagamit:Theloveweadore|kausapin]]) 05:50, 30 Hunyo 2025 (UTC) : <small>(komento hindi galing sa tagapangasiwa)</small> – {{ping|Theloveweadore}} Sa tingin ko dapat mong i-edit ang layout bago ito ilipat sa pangunahing espasyo. [[Tagagamit:Như Gây Mê|<span style="color:orange;"><strong>Halley</strong></span>]] [[Philippines|<span style="color:#00bbe6;"><strong><sup>luv Filipino ❤</sup></strong></span>]] 06:15, 30 Hunyo 2025 (UTC) ::Salamat po sa inyong mungkahi, Ma'am Halley! 😊 Na-edit ko na po ang layout ng artikulo base sa mga pamantayan ng Filipino Wikipedia, kasama na po ang tamang lede, mga seksyon gaya ng “Karera” at “Edukasyon,” pati na rin po ang sangguniang naka-<nowiki><ref> format.</nowiki> ::Kung may karagdagan pa po kayong mungkahi bago ito mailipat sa pangunahing espasyo, ikagagalak ko pong ayusin pa ito. Maraming salamat po sa inyong gabay! 🙏 Sana po ay matulungan nyo akong maisalin ito sa "Emille B. Joson" na pangalan. [[Tagagamit:Theloveweadore|Theloveweadore]] ([[Usapang tagagamit:Theloveweadore|kausapin]]) 06:55, 30 Hunyo 2025 (UTC) == Tila 2 ang pahina == Alin po sa mga dalawa ay ''legit'' na pahina? *[[Wikipedia:Pagkakarga (Pag-aupload)]] (nakakawing sa Wikidata) *[[Wikipedia:File upload wizard]] _ <span style="color:#4169e1; font-family:Footlight MT">[[Tagagamit:JWilz12345|JWilz12345]]</span> <span style="color:#202734; font-family:Palatino">([[Usapang tagagamit:JWilz12345|''Kausapin'']]|[[Natatangi:Mga ambag/JWilz12345|''Mga ambag ko'']])</span> 06:22, 30 Hunyo 2025 (UTC) == Spam == Hello, please take a look at [[:en:User:Grnrchst/David Woodard report]] and [[:meta:Talk:Wikiproject:Antispam#Cross-wiki_self-promotion_campaign_(David_Woodard)]], and consider if the article [[David Woodard]] should be deleted. Bw [[Tagagamit:Orland|Orland]] ([[Usapang tagagamit:Orland|kausapin]]) 06:45, 5 Hulyo 2025 (UTC) == Nakabase o nakahimpil? == Alin po ang mas mainam na salin ng [[w:en:Category:Business organizations based in the Philippines]]? ::'''Kategorya:Mga organisasyon sa negosyo na nakabase sa Pilipinas''' ::'''Kategorya:Mga organisasyon sa negosyo na nakahimpil sa Pilipinas''' _ <span style="color:#4169e1; font-family:Footlight MT">[[Tagagamit:JWilz12345|JWilz12345]]</span> <span style="color:#202734; font-family:Palatino">([[Usapang tagagamit:JWilz12345|''Kausapin'']]|[[Natatangi:Mga ambag/JWilz12345|''Mga ambag ko'']])</span> 08:33, 7 Hulyo 2025 (UTC) :Kung [[:en:WP:COMMONNAME|WP:COMMONNAME]] ang batayan, mas maganda kung "nakabase" para maunawaan agad ng nagbabasa. May mga ibang kategorya bang gumagamit ng "nakahimpil"? Personally, mas pabor ako sa consistency sa ibang mga kategorya kung may naunang gumamit na ng "nakahimpil". [[Tagagamit:GinawaSaHapon|<span style="border-radius: 3px; background-color:#3366cc; color: white; font-weight: bold; padding: 5px;">GinawaSaHapon</span>]] <span style="font-size:85%;">('''[[Usapang tagagamit:GinawaSaHapon|usap tayo!]]''')</span> 13:44, 7 Hulyo 2025 (UTC) mwi7xbrv5mu54eqhrepm77eeh6ugx7y Idiyoma 0 5535 2167882 2085828 2025-07-08T11:23:30Z Cloverangel237 149506 Nagsaayos 2167882 wikitext text/x-wiki {{otheruses|Sawikain}} Ang isang '''sawikain''' o '''idyoma''' ay isang pagpapahayag na ang kahulugan ay hindi maakda &mdash; sa ibang salita, hindi binubuo ng tumpak na kahulugan ang mga kanya-kanyang salita na nabuo. Ito ay di-tuwirang pagbibigay kahulugan at pagpapakita ng kaisipan at kaugalian ng isang lugar. Isa rin itong [[parirala]] o padamdam na tipikal na pinapakita ang [[talinghaga|patalinghaga]], di-tuwid na kahulugan na nakakabit sa parirala; subalit may ilang parirala ang nagiging idiyomang patalinghaga habang pinapanatili ang tuwirang kahulugan ng parirala. Inuuri bilang wikang pormulado, ang patalinghagang kahulugan ng idiyoma ay iba mula sa tuwirang kahulugan.<ref>The Oxford companion to the English language (1992:495f.) (sa Ingles)</ref> Madalas nagkakaroon ng idiyoma sa lahat ng [[wika]]; sa [[wikang Ingles|Ingles]] pa lamang, mayroon nang tinatayang dalawampu't limang milyong padamdam na idiyomatiko.<ref>Jackendoff (1997). (sa Ingles)</ref> ==Halimbawa== # butas ang bulsa – walang pera # ilaw ng tahanan – ina # alog na ang baba – matanda na # alimuom – baho # bahag ang buntot – duwag # ikurus sa kamay (o ibang bahagi ng katawan) – tandaan # bukas ang palad – matulungin # kapilas ng buhay – asawa # nagbibilang ng poste – walang trabaho # basag ang pula – luko-luko # ibaon sa hukay – kalimutan # taingang kawali – nagbibingi-bingihan # buwayang lubog – taksil sa kapwa # pagpaging alimasag – walang laman # tagong bayawak – madaling makita sa pagkukubli # pantay na ang mga paa – patay na # mapurol ang utak – mahina sa larangan ng pag-iisip o mabagal mag-isip # maitim ang [[budhi]] – tuso # balat-sibuyas – mabilis masaktan o maselan # pusong bakal – di marunong magpatawad, matigas na kalooban # putok sa buho – ampon # may bulsa sa balat – kuripot # balat-kalabaw – matigas ang balat; hindi maselan # may gintong kutsara sa bibig – pagkapanganak ay mayaman na # kusang-palo – sariling sipag # usad pagong – mabagal kumilos # umuulan ng lalaki at babae – maraming lalaki at babae # nakalutang sa ulap – masaya # malaki ang ulo – mayabang # itaga sa bato – ilagay sa isip; matinding pagpapatunay ng pangako # ginintuang puso – mabuting kalooban # takip-silim – malapit nang gumabi # tulog langis – mahibing ang tulog # tulog manok – matagal makagawa ng tulog / mabilis magising # pagsunog sa kilay – pag-aaral ng mabuti # saling pusa – nakikisali ==Mga sanggunian== {{reflist}} ==Mga panlabas na kawing== * [http://www.seasite.niu.edu/Tagalog/Tagalog_Default_files/tagalog_idioms.htm Mga iba pang halimbawa ng mga idyoma sa Tagalog] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20051025171236/http://www.seasite.niu.edu/Tagalog/Tagalog_Default_files/tagalog_idioms.htm |date=2005-10-25 }} [[Kategorya:Lingguwistika]] [[Kategorya:Panitikan]] a6bfk9sgw1i9cw3pqu6ukpaypbkktf7 Mga Pilipino 0 5906 2167825 2167800 2025-07-07T14:27:44Z Như Gây Mê 138684 Reverted 1 edit by [[Special:Contributions/49.145.201.193|49.145.201.193]] ([[User talk:49.145.201.193|talk]]) (TwinkleGlobal) 2167825 wikitext text/x-wiki :''Para sa ibang gamit ng salita, tingnan ang [[Pilipino]].'' {{Infobox Ethnic group |group = Lahing Pilipino |image = |image_caption = |total = mahigit '''110,000,000''' |tablehdr = |region1 = |pop1 = |ref1 = <ref>{{cite web |url=https://www.cia.gov/library/publications/the-world-factbook/geos/rp.html |title=The World Factbook - Philippines |publisher=U.S. Central Intelligence Agency |accessdate=2007-06-08 |archive-date=2015-07-19 |archive-url=https://web.archive.org/web/20150719222229/https://www.cia.gov/library/publications/the-world-factbook/geos/rp.html |url-status=dead }}</ref> |languages = [[Wikang Filipino|Filipino]], [[Wikang Ingles|Ingles]], [[Mga wika sa Pilipinas]] |religions = [[Simbahang Romano Katoliko|Romano Katoliko]], [[Protestante]]<br />[[Islam]], [[Gregorio Aglipay|Aglipayan]], [[Mga Saksi ni Jehova]],[[Iglesia ni Kristo]]<br />[[Mitolohiyang Pilipino|Mga katutubong tradisyon at paniniwala]] |related=[[Austronesyo]]|pop_embed='''91,077,287''' <small>(2007)</small>|regions={{flagcountry|Philippines}}}} Ang mga '''Pilipino''' ay mga katutubo o mamamayan ng [[Pilipinas]], mga o mga itinuring na katutubong inianak na mamamayan o kaya mga naging mamamayan ng Pilipinas ayon sa batas o naturalisado<ref>{{cite web|url=https://www.officialgazette.gov.ph/constitutions/1987-constitution/|title=The Constitution of the Republic of the Philippines|website=Official Gazette of the Philippines|publisher=Philippine government|accessdate=26 September 2019|archive-date=5 Enero 2019|archive-url=https://web.archive.org/web/20190105085906/https://www.officialgazette.gov.ph/constitutions/1987-constitution/|url-status=dead}}</ref>, o kaya naman ay mga taong naidentipika, naikonekta o naiugnay sa bansang [[Pilipinas|Pilipinas]]. Tinatayang higit sa 100 milyon ang mga Pilipinong naninirahan sa Pilipinas at may mga 10.2 milyon na naninirahan sa ibang bansa.<ref>{{cite web|url=http://worldpopulationreview.com/countries/philippines-population/|title=Philippines Population 2019|website=World Population Review|publisher=World Population Review|accessdate=26 September 2019|archive-date=26 Septiyembre 2019|archive-url=https://web.archive.org/web/20190926130130/http://worldpopulationreview.com/countries/philippines-population/|url-status=dead}}</ref> Karamihan sa kasalukuyang '''mga Pilipino''' ay itinituring na mula sa pangkat etnikong Awstronesyano, ngunit malaki-laki rin ang bilang ng mga etnikong Tsino. Kasalukuyang maliit din ang bilang ng mga Aeta (o Negrito), ang mga orihinal na nakatira sa lupain ng bansa. Tinataguriang isang ''salad bowl'' ang [[Pilipinas]] at sa kadahilanang ito, ang kultura ng mga Pilipino ay halo-halo bagaman hindi iisang-tulad ng parang ''melting pot''. Gayundin, habang lubos na tinatanggap ng mga Pilipino sa Pilipinas ang pagkabilang ng kanilang bansa sa kontinente ng Asya ayon sa heograpiya, nararapat punahin na hindi nila karaniwang kinikilala kanilang sarili bilang mga Asyano (lalo na sa gamit [[Wikang Ingles|Ingles]]), at tinatanaw ng ilan, partikular na ng karamihang mga may walang lahing [[Mga Intsik|Intsik]], [[Mga Hapon|Hapon]], o [[India|Indiyano]], ang pagbabansag sa kanila nang ganito bilang ''offensive'' at labag sa likas na pagkamultikultural at multientiko ng Pilipinas. Humihigit-kumulang ng 110 milyon ang bilang ng mga Pilipino o may mga pinagmulang Pilipino sa buong daigdig. Tumutukoy ang pangalang '''[[Pinoy]]''' ('''Pinay''' kung [[kababaihan sa Pilipinas|kababaihan]]) sa mga Pilipino, kabilang lalo ang mga naninirahan sa ibang [[bansa]].<ref name="TE"> [[English, Leo James]]. ''Diksyunaryong Tagalog-Ingles'', Kongregasyon ng Kabanalbanalang Tagapag-ligtas, Maynila, ipinamamahagi ng ''National Book Store'', may 1583 na mga dahon, ISBN 971-91055-0-X</ref> ==Sistemang kasta sa kasaysayan== [[File:Ancient Filipino.jpg|left|thumb|Isang pagpipinta ng isang batang ina at ang kanyang anak na kabilang sa [[Maharlika|Maharlikang kasta]] at ang kanilang tirahan na kung saan ay ang Torogan sa likuran.]] Noong panahon ng kolonisasyon ng Kastila, noong ikalabing-anim hanggang ikalabing-siyam na siglo, may sistema kasta (''caste'') sa Pilipinas na katulad ng ginagawa sa Hispanikong Amerika, ngunit may malaking pagkakaiba. Ang mga katutubong Pilipino ay tinutukoy bilang [[Indiyo]] o [[Negrito]]. Habang tinatawag na Filipino o Insulares ang mga purong Kastila na pinanganak sa Pilipinas. Ang purong Kastila na di pinanganak sa Pilipinas ay tinatawag na Peninsulares. ==Relihiyon== Ayon sa Senso ng taong 2015, 79.5% ng mga Pilipino ay [[Katoliko]], 6.0% ay mga [[Muslim]], 2.6% ay mga naniniwala sa [[Iglesia ni Kristo]], 2.4% ay kabilang sa [[Philippine Council of Evangelical Churches]] at ang natitirang 9.4% na mga Pilipino ay kasapi ng iba pang relihiyon .<ref>{{cite web|url=https://psa.gov.ph/content/philippine-population-surpassed-100-million-mark-results-2015-census-population|title=Philippine Population Surpassed the 100 Million Mark (Results from the 2015 Census of Population)|website=Philippine Statistics Authority|publisher=Philippine Statistics Authority|accessdate=26 September 2019}}</ref> == Tingnan din == * [[Kababaihan sa Pilipinas]] * [[Pinay]] * [[Ugaling hongkong]] ==Mga sanggunian== === Talababa === {{reflist}} === Bibliyograpiya === * [http://www.elaput.org/pinsinob.htm "Mga Pilipino," Sino Ba Tayo?], Elaput.org [[Kategorya:Mga pangkat-etniko sa Pilipinas|Pil]] 7jn53p5mwrof39uj3tlpjfxmkhsb49e Gagamba 0 11383 2167837 2084291 2025-07-07T21:13:14Z Cicihwahyuni6 131443 2167837 wikitext text/x-wiki {{otheruses}} {{automatic taxobox | name = Gagamba | image = Aculepeira ceropegia1.jpg | image_width = 250px | image_caption = ''[[Aculepeira ceropegia]]'' | taxon = Araneae | authority = [[Carl Alexander Clerck|Clerck]], 1757 | subdivision_ranks = Suborders | subdivision = [[Mesothelae]]<br /> [[Mygalomorphae]]<br /> [[Araneomorphae]]<br /> &nbsp; }} [[Talaksan:Brachypelma smithi run 2009 G3.jpg|thumb|Isang uri ng gagamba na kilala sa tawag na tarantula.]] Ang '''gagamba''' ([[Orden_(biyolohiya)|Orden]]: Araneae; [[wikang Aleman|Aleman]]: ''Webspinne'', [[wikang Kastila|Kastila]]: ''araña'', [[wikang Ingles|Ingles]]: ''spider''), kilala din sa tawag na '''anlalawa''', '''alalawa''', '''lalawa''', '''lawa''' o '''lawalawa''' ay isang [[karniboro]]ng [[arachnid]].<ref name="TE"> [[English, Leo James]]. ''Diksyunaryong Tagalog-Ingles'', Kongregasyon ng Kabanalbanalang Tagapag-ligtas, Maynila, ipinamamahagi ng ''National Book Store'', mayo 1583 na mga dahon, ISBN 971-91055-0-X</ref> Nakahuhuli ng pagkain - karaniwang mga [[kulisap]] - ang mga gagamba sa pamamagitan ng kanilang mga hinabing [[sapot]], na tinatawag ding [[bahay-anlalawa]].<ref name="TE" /> Binubuo ang pulutong ito ng 111 [[Pamilya (biyolohiya)|mag-anak]] at 40,000 [[uri]]. Mga ''arthropod'' na nakakahinga sa hangin ang mga gagamba na mayroong walong mga binti at ''chelicerae'' na may mga pangil na tumuturok ng [[kamandag]]. Ang mga ito ang pinakamalaking uri ng mga ''arachnid'' na ika-pito sa kabuuang uri ng iba't ibang mga organismo. Makikita sa buong mundo at sa bawat kontinente ang mga gagamba maliban sa [[Antarctica]], at nakatira ang mga ito sa halos lahat ng uri ng tirahan maliban sa himpapawid at [[karagatan]]. Simula noong 2008, hindi bababa sa 43,678 na uri ng mga gagamba, at 109 na klase ng mga gagamba ang naitala sa pamamagitan ng mga eksperto sa [[taksonomiya]]; gayunpaman, may mga naging pag-tatalo sa siyensiya sa kung paano maiuuri ang lahat ng klase ng mga gagamba, bilang ebedensya sa mahigit 20 na iba’t ibang pag-uuri na naipanukala simula pa noong 1900. Base sa [[anatomiya]], kakaiba ang mga gagamba kumpara sa ibang mga ''arthropod'' sa kadahilanang ang karaniwang bahagi ng katawan nito ay nagsama sa dalawang "tagmata”, ang ''cephalothorax'' at ang tiyan, at sinamahan ng isang maliit, hugis ''cylinder'' na ''pedicel''. Hindi kagaya sa ibang insekto, walang sungot ang mga gagamba. Sa lahat maliban sa pinakaunang grupo, ang ''Mesothelae'', ang mga gagamba ang may pinaka-sentralisadong [[sistemang nerbiyos]] sa lahat ng mga ''arthropod'', sapagkat ang kanilang ''ganglia'' ay nasama sa isang masa sa ''cephalothorax''. Hindi tulad ng karamihan sa mga ''arthropod'', walang mga kalamnan ng ''extensor'' ang mga gagamba sa kanilang paa sa halip ay pinapalawig ang mga ito sa pamamagitan ng ''hydrolic'' na presyon. Mayroong ''appendages'' (o ekstensiyon) ang kanilang mga tiyan na tinawag na mga ''spinneret'' kung saan naglalabas ito ng sutla hanggang sa anim na uri ng glandula ng [[sutla]] sa loob ng kanilang tiyan. May malaking pagkakaiba ang mga sapot ng gagamba sa sukat, hugis at dami ng malalagkit na sapot na nagamit. Lumalabas ngayon na maaaring ang mga ''spiral orb web'' ang pinakaunang uri, at mas marami ang mga gagambang nakakagawa ng mga buhol-buhol na sapot at sari-sari kumpara sa mga gagambang ''orb-web spiders''. Natuklasaan noong panahong ''Devonian'' ang mga mala-gagambang ''arachnid'' na nakakagawa ng mga sutla na ''spigots'', mga 386 na milyong taon na ang nakakaraan, ngunit tila kulang sa mga ''spinnerets'' ang mga [[hayop]] na ito. Natagpuan sa ''Carboniferous'' na mga bato ang totoong mga gagamba noong 318 hanggang 299 na milyong taon na ang nakakaraan, at halos kapareho ang mga ito ng pinakaunang nabubuhay pa rin na uri ng gagamba, ang ''Mesothelae''. Unang natuklasan noong panahong ''Triassic'' ang mga naunang grupo ng mga modernong gagamba, ang ''Mygalomorphae'' at ''Araneomorphae'', bago pa lumipas ang 200 milyong taon na nakaraan na. Ipinakilala noong 2008 ang isang uri ng gagamba na kumakain ng mga [[halaman]] lamang ngunit mandaragit lahat ng iba pang mga kilalang uri ng gagamba, karamihan ay [[insekto]] ang kinakain at iba pang mga gagamba, pero mayroong ding mga uri ng gagamba na kumakain ng [[ibon]] at [[butiki]]. Gumagamit ng malawak na hanay ng mga diskarte ang mga gagamba upang makuha nito ang biktima: hinuhuli sa malalagkit nitong sapot, paghuli rito gamit ang malagkit na bolas, paggaya sa mga biktima upang hindi ito makilala, o paghabol dito. Karaniwang nalalaman nilang may biktima na siya dahil sa mahinang pagyanig, ngunit may matalas na paningin ang mga aktibong mandaragit, at nagpapakita ng palatandaan ng katalinuhan ang mga mandaragit na ''genus Portia'' sa kanilang napiling taktika at kakayahan upang bumuo ng mga bago. Masyadong masikip ang laman-loob ng mga gagamba para makadaan ang mga buo pang [[pagkain]], kaya ginagawa nilang parang tubig ang kanilang mga pagkain sa pamamagitan ng pagpapalabas ng mga enzymes na pangtunaw at pagdurog dito gamit ang ibaba ng kanilang ''pedipalps'', bilang wala silang totoong panga. Pinapakilala ng mga lalaking gagamba ang kanilang sarili sa pamamagitan ng iba't ibang uri ng mga kumplikadong ritwal ng panliligaw upang maiwasan ang pagkain sa kanila ng mga babaeng gagamba. Nakakaligtas pagkaraan ng ilang pagtatalik ang mga kalalakihan pero mabibilang lang dahil sila ay may maikling [[buhay]] lamang. Naghahabi sutla bilang lalagyanan ng kanilang [[itlog]] ang mga babaeng gagamba, kung saan naglalaman ng daan-daang itlog ang bawat isa. Inaalagaan ng madaming uri ng mga babaeng gagamba ang kanilang mga anak, halimbawa ay ang pagkarga sa kanila kahit saan at pagbibigay sa kanila ng mga pagkain. Mahilig makipagkapwa ang minorya ng mga uri ng gagamba, bumubuo sila ng mga pang-komunidad na mga sapot na maaaring tirhan ng hanggang sa 50,000 na mga indibidwal. May mga panlipunang pag-uugali tulad ng sa balong mga gagamba, sa mabisang pandaragit at pagbabahagi ng pagkain. Bagaman nabubuhay ang karamihan sa mga gagamba nang hindi hihigit sa dalawang taon, nabubuhay naman ang mga tarantula at mga gagambang ''mygalomorph'' hanggang sa 25 taon mula sa pagkabihag. Habang ang kamandag ng ibang uri ng gagamba ay delikado sa mga tao, gumagawa ng pag-aaral ang mga siyentista ngayon kung paano gagamitin ang kamandag ng gagamba sa [[medisina]] at bilang pestisidiyong walang [[polusyon]]. May kombinasyon ang sutlo na nilalabas ng mga gagamba ng gaan, tibay at pagkalastiko na mas nakakaangat kumpara sa ibang gawa ng tao na mga materyales, at ang [[seda]]ng ''gene'' ng gagamba ay naipasok na sa mga [[mamalya]] at mga halaman upang makita kung ano ang mga maaaring magamit bilang pagawaan ng seda. Bilang resulta ng kanilang malawak na hanay ng mga pag-uugali, naging karaniwang simbolo ang mga gagamba sa [[sining]] at [[mitolohiya]] na nagsisimbolo sa iba ibang kombinasyon ng pasensya, kalupitan at malikhaing kapangyarihan. ''Arachnophobia'' ang tawag sa abnormal na takot sa mga gagamba. ==Mga sanggunian== {{reflist}} {{stub|Biyolohiya}} [[Kategorya:Gagamba]] [[Kategorya:Arachnida]] frf4x7ryzb5c29ud2hhvld6plo6ytja Mga Bisaya 0 19023 2167877 2142322 2025-07-08T10:18:38Z 103.137.204.91 iniba ang text 2167877 wikitext text/x-wiki {{Infobox ethnic group |group = Mga<br>''Bisaya'' | image = Visayans 3.png |caption = <small>[[Rajah Humabon]] • [[Boxer Codex|Mga prehispanikong Bisaya]] • [[Francisco Dagohoy]] • [[Graciano López Jaena]]<br>[[Juan Araneta|Gen. Juan A. Araneta]] • [[Teresa Magbanua|Teresa F. Magbanua]] • [[Sergio S. Osmeña]] • [[Manuel A. Roxas]]<br>[[Carlos P. Garcia]] • [[Gabriel Elorde|Garbiel "Flash" Elorde]] • [[Jaime Sin|Cardinal Jaime Sin]] • [[Miriam Defensor Santiago]]<br>[[Pilita Corrales]] • [[Joey Ayala]] • [[Edu Manzano]] • [[Boy Abunda]]<br>Joel Torre • [[Mar Roxas]] • [[Lourd de Veyra]] • [[Kim Chiu]]</small> |population = 33,463,654 |regions = [[Visayas]], malalaking bahagi ng [[Mindanao]], [[Philippines|ang mga ibang bahagi ng Pilipinas]] at mga [[Overseas Filipino|komunidad sa ibayong dagat]] |languages = [[Wikang Cebuano|Cebuano]], [[Wikang Hiligaynon|Hiligaynon]], [[Wikang Kinaray-a|Kinaray-a]], [[Wikang Waray-Waray|Waray]],<br/>[[Mga wikang Bisaya]],<br/>[[Wikang Tagalog|Tagalog]], [[Wikang Ingles|Ingles]], [[Wikang Kastila|Kastila]], atbp. |religions = Kristiyanismo: 92% Romano Katoliko, 2% [[Aglipayano]], 1% [[Ebangelikal]], nalalabing 5% ay kabilang sa [[Nagkakaisang Simbahan ni Kristo]] sa Pilipinas, [[Iglesia ni Cristo]], 1% [[Sunni Islam]], [[Animismo]], atbp.<ref name="NSOpr0302tx">{{cite web|url=http://www.census.gov.ph/data/pressrelease/2003/pr0302tx.html|title=Central Visayas: Three in Every Five Households had Electricity (Results from the 2000 Census of Population and Housing, NSO)|date=July 15, 2003|publisher=National Statistics Office, Republic of the Philippines|accessdate=September 4, 2012|archive-date=February 21, 2012|archive-url=https://web.archive.org/web/20120221224038/http://www.census.gov.ph/data/pressrelease/2003/pr0302tx.html|url-status=dead}}</ref> |related = Mga ibang [[Filipino people|Pilipino]]<br>Mga taga-[[Sulawesi]] }} = Ang mga '''Bisaya''' ay isang multilinggwal na [[Mga pangkat etniko sa Pilipinas|pangkat-etnikong Pilipino]]. Pangunahin na naninirahan sa [[Kabisayaan]], mga timugang kapuluan ng [[Luzon]], at maraming bahagi ng [[Mindanao]]. Sila ang pinakamalaking pangkat-etniko sa [[Island groups of the Philippines|paghahating heograpikal ng bansa]] kung ituturing bilang iisang pangkat, na bumibilang ng halos 33.5 milyon. Malawakang nakikibahagi sila ng [[Kalinangan|kulturang]] pandagat na may malakas na tradisyon ng [[Roman Catholicism in the Philippines|Romano Katoliko]] na pinagsamahan sa mga elemento ng kanilang kultura sa pamamagitan ng mga siglo ng pakikipag-ugnay at kapwa pandarayuhan lalo na sa mga dagat ng [[Dagat Kabisayaan|Kabisayaan]], [[Dagat Sibuyan|Sibuyan]], [[Dagat Camotes|Camotes]], [[Dagat Bohol|Bohol]], at [[Dagat Sulu|Sulu]]; at sa mga iilang liblib na lugar ay pinagsamahan sa mga sinaunang impluwensyang [[Mitolohiyang Pilipino|animistiko-politeyistiko]] (hal. [[Folk Catholicism|Katutubong Katolisismo]]). Karamihan ng mga Bisaya ay nagsasalita ng isa o higit pang mga [[Mga wikang Bisaya|wikang Bisaya]], ang pinakasinasalita rito ang [[Wikang Sebwano|Sebwano]], kasunod ng [[Wikang Hiligaynon|Hiligaynon (Ilonggo)]] at [[Waray-Waray language|Waray-Waray]].<ref>{{citation|title=The Magellan Fallacy: Globalization and the Emergence of Asian and African Literature in Spanish|author=Lifshey, A.|date=2012|publisher=University of Michigan Press|location=Ann Arbor, MI}}</ref> = ==Terminolohiya== Tumutukoy ang [[Kabisayaan]] ({{Lang-ceb|Kabisay-an}}) sa mga Bisaya bilang isang pangkat at ang kanilang mga tinatahanang kapuluan mula noong sinaunang panginoon. Karaniwang ginagamit ang [[Anglisisasyon|isinaingles]] na salitang ''Visayas'' (mula sa [[Wikang Kastila sa Pilipinas|isinakastilang]] ''Bisayas'') upang tumukoy sa ikalawa sa mga ito. Sa [[Hilagang Mindanao]], tinutukoy rin ang mga Bisaya (kapwa katutubo sa Mindanao at dayuhan) ng mga [[Lumad]] bilang ''dumagat'' ("taong-dagat", na hindi dapat ipagkamali sa [[Mga Aeta|Dumagat Aeta]]). Ito ay upang mabukod ang mga Bisayang nakatira sa baybayin sa mga Lumad ng mga panloob na paltok at latian.<ref name="paredes">{{cite journal|author=Oona Paredes|year=2016|title=Rivers of Memory and Oceans of Difference in the Lumad World of Mindanao|journal=TRaNS: Trans-Regional and -National Studies of Southeast Asia|volume=4|issue=Special Issue 2 (Water in Southeast Asia)|pages=329&ndash;349|doi=10.1017/trn.2015.28|doi-access=free}}</ref> Ang mga sumusunod na [[Mga rehiyon ng Pilipinas|rehiyon]] at [[Mga lalawigan ng Pilipinas|lalawigan]] sa Pilipinas ay may malaki o nangingibabaw na populasyong Bisaya: {| class="wikitable" ! colspan=10 |Mga rehiyon at lalawigan na may makabuluhang populasyon ng mga Bisaya |- ! scope="col" style="width: 11%;" | [[Mimaropa]] at [[Bicol Region|Bicol]] ! scope="col" style="width: 11%;" |[[Kanlurang Kabisayaan]] ! scope="col" style="width: 11%;" |[[Gitnang Kabisayaan]] ! scope="col" style="width: 11%;" |[[Silangang Kabisayaan]] ! scope="col" style="width: 11%;" |[[Tangway ng Zamboanga]] ! scope="col" style="width: 11%;" |[[Hilagang Mindanao]] ! scope="col" style="width: 11%;" |[[Caraga|Rehiyon ng Caraga]] ! scope="col" style="width: 11%;" |[[Rehiyon ng Davao]] ! scope="col" style="width: 11%;" | [[Soccsksargen]] |- | style="font-size: 80%;" | * [[Palawan]] * [[Romblon]] * [[Masbate]] | style="font-size: 80%;" | * [[Aklan]] *[[Antique]] * [[Capiz]] * [[Iloilo]] * [[Guimaras]] * [[Negros Occidental]] | style="font-size: 80%;" | * [[Cebu]] * [[Bohol]] * [[Siquijor]] * [[Negros Oriental]] | style="font-size: 80%;" | *[[Leyte]] *[[Katimugang Leyte]] * [[Biliran]] *[[Samar (lalawigan)|Samar]] *[[Hilagang Samar]] *[[Silangang Samar]] | style="font-size: 80%;" | * [[Zamboanga del Norte]] * [[Zamboanga Sibugay]] * [[Zamboanga del Sur]] | style="font-size: 80%;" | * [[Misamis Occidental]] * [[Misamis Oriental]] * [[Camiguin]] * [[Bukidnon]] * [[Lanao del Norte]] | style="font-size: 80%;" | * [[Agusan del Norte]] * [[Agusan del Sur]] *[[Kapuluang Dinagat]] * [[Surigao del Norte]] * [[Surigao del Sur]] | style="font-size: 80%;" | *[[Davao de Oro]] * [[Davao del Norte]] * [[Davao del Sur]] * [[Davao Occidental]] * [[Davao Oriental]] | style="font-size: 80%;" | * [[Cotabato]] * [[Sultan Kudarat]] *[[Timog Cotabato]] * [[Sarangani]] |} Ayon kay [[H. Otley Beyer]] at mga ibang antropologo, ang salitang ''Visayan'' ({{Lang-tl|Bisaya}}, {{Lang-es|bisayo}}) ay dating tumutukoy lamang para sa mga tao ng [[Panay]] at kani-kanilang mga tirahan pasilangan ng isla ng Negros, at pahilaga sa mga maliliit na isla, na bumubuo ngayon sa lalawigan ng Romblon. Sa katunayan, noong unang bahagi ng kolonisasyong Kastila ng Pilipinas, ginamit ng mga [[Kastila]] ang salitang ''Bisaya'' para lang sa mga lugar na ito,<ref>G. Nye Steiger, H. Otley Beyer, Conrado Benitez, ''A History of the Orient'', Oxford: 1929, Ginn and Company, pp. 122–123.</ref> habang kilala lamang ang mga tao ng Cebu, Bohol, at kanlurang Leyte sa mahabang panahon bilang mga [[Pintados]].<ref>''"... and because I know them better, I shall start with the island of Cebu and those adjacent to it, the Pintados. Thus I may speak more at length on matters pertaining to this island of Luzon and its neighboring islands..."'' BLAIR, Emma Helen & ROBERTSON, James Alexander, eds. (1903). ''The Philippine Islands, 1493–1803'', Volume 05 of 55 (1582–1583), p. 35.</ref> {{multiple image | align = right | total_width = 320 | image1 =Visayans_3.png | alt1 = | caption1 = | image2 =Visayans_1.png | alt2 = | caption2 = | image3 =Visayans_2.png | alt3 = | caption3 = | image4 =Visayans_4.png | alt4 = | caption4 = | footer ='''Mula kaliwa pakanan''': ['''1'''] Mga larawan mula sa [[Boxer Codex]] na naglalarawan ng sinaunang magkasintahang Bisaya na ''kadatuan'' o [[Maginoo|tumao]] (marangal na klase) ng Panay, ['''2'''] ang mga ''Pintados'' ("Ang Nakatatu"), isa pang pangalan para sa mga Bisaya ng Cebu at kanyang pumapaligid na isla ayon sa mga unang [[conquistador|konkistador]], ['''3'''] marahil isang [[Maginoo|tumaong]] (marangal na klase) o [[timawang]] (klase ng mandirigma) magkasintahan ng Pintados, at ['''4'''] isang [[Royal family|maharlika]] ng mga Bisaya ng Panay. | footer_align = left }} Kalaunan, ang pangalang ''Bisaya'' ay pinalawig sa kanila noong mga simula ng dekada 1800 dahil, ayon sa mga isinulat ng mga unang manunulat (lalo na sa mga sulat ni Hesuita [[Lorenzo Hervás y Panduro]] na inilathala noong 1801),<ref>[https://books.google.it/books?id=Lm4yAgAAQBAJ&pg=PA156&lpg=PA156&dq=juan+antonio+tornos&source=bl&ots=wkhEbraoSE&sig=vWuqWRWLrlzAkkjtiRKCh4sxvww&hl=it&sa=X&redir_esc=y#v=onepage&q=juan%20antonio%20tornos&f=false Cf. Maria Fuentes Gutierez, ''Las lenguas de Filipinas en la obra de Lorenzo Hervas y Panduro (1735-1809)'' in ''Historia cultural de la lengua española en Filipinas: ayer y hoy'', Isaac Donoso Jimenez,ed., Madrid: 2012, Editorial Verbum, pp. 163-164.]</ref> kahit na mali, ang kanilang mga wika ay magkatulad sa Bisayang "[[diyalekto]]" ng Panay. Sa katunayan, maingat na sinuri ang palagay ng ganitong pagkakapareho ni David Zorc, na habang [[linguistic typology|nakapag-uri]] [[Lingguwistika|ayon sa lingguwistika]] ang subpamilyang [[Mga wikang Austronesyo|Austronesyo]] na tinawatag na mga [[Mga wikang Bisaya|wikang Bisaya]], ay nakapansin ng kanilang kabuuang koneksyon bilang isang [[dialect continuum|kontinuum ng diyalekto]]. Gayunpaman, hindi dapat ipagkamali ang mga ito bilang mga diyalekto, dahil sa kakulangan ng kapwa pagkakaintindihan.<ref name="Zorc">Zorc, David Paul. ''The Bisayan Dialects of the Philippines: Subgrouping and Reconstruction''. Canberra, Australia: Dept. of Linguistics, Research School of Pacific Studies, Australian National University, 1977.</ref> Ibinukod din ni Grabiel Ribera, kapitan ng impanterya real ng Kastila sa mga Kapuluan ng Pilipinas, ang Panay mula sa natitirang bahagi ng mga Kapuluang Pintados. Sa kanyang ulat (pinetsang 20 Marso 1579) tungkol sa kampanya upang magpatahimik sa mga katutubong nakatira sa mga ilog ng Mindanao (isang misyon na natanggap niya mula kay Dr. [[Francisco de Sande]], Gobernador at Kapitan-Heneral ng Kapuluan), sinabi ni Ribera na ang kanyang layunin ay gawin ang mga nananahan ng pulong iyon bilang "''mga kampon ni Haring Don Felipe ... tulad ng lahat ng mga katutubo sa isla ng Panay, Kapuluang Pintados, at ng mga isla ng Luzon&nbsp;...''"<ref>Cf. BLAIR, Emma Helen & ROBERTSON, James Alexander, eds. (1911). The Philippine Islands, 1493–1803. Volume 04 of 55 (1493–1803). Historical introduction and additional notes by Edward Gaylord BOURNE. Cleveland, Ohio: Arthur H. Clark Company. {{ISBN|978-0-554-25959-8}}. OCLC 769945704. "Explorations by early navigators, descriptions of the islands and their peoples, their history and records of the catholic missions, as related in contemporaneous books and manuscripts, showing the political, economic, commercial and religious conditions of those islands from their earliest relations with European nations to the beginning of the nineteenth century.", pp. 257–260.</ref> ==Kasaysayan== ===Panahong Klasikal=== [[File:Joangan, or the Spanish-built Joanga.jpg|thumb|Paglalarawan noong ika-17 siglo ng Espanyang ''joangan'' mula sa ''Historia de las islas e indios de Bisayas'' (1668) ni [[Francisco Ignacio Alcina]]<ref name="alcina">{{cite book|author=Francisco Ignacio Alcina|title =Historia de las islas e indios de Bisayas|year =1668|url =https://trove.nla.gov.au/work/21366897?selectedversion=NBD197673}}</ref>]] Unang nakaenkwentro ang mga Bisaya ng [[Mundong Kanluranin|Kanluraning Sibilasyon]] noong dumating si [[Ferdinand Magellan]], isang [[Mga Portuges|Portuges]] na manggagalugad, sa pulo ng [[Homonhon]], [[Silangang Samar]] noong 1521.<ref>{{cite journal |last=Bernad |first=Miguel |date=2002 |title=Butuan or Limasawa? The site of the first mass in the Philippines: A reexamination of the evidence |url=http://journals.ateneo.edu/ojs/index.php/budhi/article/viewFile/582/579 |journal= |publisher=Budhi |volume=3 |issue=6 |pages=133–166 |accessdate=17 April 2014 |archive-date=16 Abril 2014 |archive-url=https://web.archive.org/web/20140416211038/http://journals.ateneo.edu/ojs/index.php/budhi/article/viewFile/582/579 |url-status=dead }}</ref> Naging bahagi ang Kabisayaan ng [[Imperyong Kastila|kolonyang Kastila ng Pilipinas]] at naging magkaugnay ang kasaysayan ng mga Bisaya sa kasaysayan ng Pilipinas. Sa tatlong siglo ng pakikipag-ugnayan sa [[Imperyong Kastila]] sa pamamagitan ng [[Bireynato ng Bagong Espanya|Mehiko]] at [[Estados Unidos]], nakikibahagi ang mga kapuluan ngayon sa isang kultura<ref>{{cite news|author=Cebu Daily News |newspaper=Inquirer.net |url=http://globalnation.inquirer.net/cebudailynews/opinion/view/20090226-191144/One-Visayas-is-here |date=2009-02-26 |accessdate=2013-12-28 |title=One Visayas is here! |url-status=dead |archiveurl=https://web.archive.org/web/20091216182325/http://globalnation.inquirer.net/cebudailynews/opinion/view/20090226-191144/One-Visayas-is-here |archivedate=December 16, 2009 }}</ref> na konektado sa dagat<ref>{{cite web |author=Nath Hermosa |date=2011-08-24 |title=A Visayan reading of a Luzon artifact |url=http://imphscience.wordpress.com/2011/08/24/a-visayan-reading-of-a-luzon-artifact/ |accessdate=2013-12-28}}</ref> na kalaunan ay nabuo mula sa paghahalo ng mga impluwensya ng [[Mga Austronesyo|katutubong Bisaya ng kapatagan]], [[Tsinong Han]], [[Mga Indiano|Indyano]], Hispaniko, at Amerikano. === Pananakop ng mga Kastila === Nagtakda ang ika-16 na siglo sa pasimula ng Pagsasakristiyano ng mga Bisaya, noong binyag ni [[Raha Humabon]] at halos 800 katutubong Sebwano. Ginugunita ang Pagsasakristiyano ng mga Bisaya at Pilipino sa pangkalahatan, sa pamamagitan ng Pistang [[Ati-Atihan]] ng [[Aklan]], Pistang [[Dinagyang]] ng [[Iloilo]], at kapistahang [[Sinulog]] ng [[Santo Niño de Cebu]], ang kayumangging paglalarawan ng batang Hesus na ibinigay ni Magellan sa asawa ni Raha Humabon, Hara Amihan (bininyagan bilang si Reyna Juana). Pagsapit ng ika-17 siglo, nakilahok na ang mga Bisaya sa mga relihiyosong misyon. Noong 1672, kapwa pinaslang si [[Pedro Calungsod]], isang binatilyong katutubong Bisayang katekista, at [[Diego Luis de San Vitores]], isang Kastilang prayle, sa [[Guam]] noong kanilang misyon upang ipangaral ang Kristiyanismo sa mga [[Chamorro people|Chamorro]].<ref>{{cite web|url=http://www.gmanetwork.com/news/story/278788/pinoyabroad/worldfeatures/a-primer-life-and-works-of-blessed-pedro-calungsod|title=A primer: Life and works of Blessed Pedro Calungsod|author1=Medina, A.|author2=Pulumbarit V.|date=18 October 2012|accessdate=18 April 2015}}</ref> [[File:Water carriers in Iloilo, 1899.jpg|thumb|left|Mga tagaigib ng tubig sa [[Iloilo]], s. 1899]] Sa katapusan ng ika-19 na siglo, humina ang [[Imperyong Kastila|Imperryong Kastila]] pagkatapos ng mga serye ng digmaan laban sa kanyang mga [[Spanish American wars of independence|Amerikanong kolonya]]. Pinaunlad ng pagbugso ng mga makabagaong ideya mula sa kabihasnan salamat sa liberisasyon ng kalakal ng [[Bourbon Spain|Espanyang Bourbon]] ang medyo mas malaking populasyon ng nakiririwasa na tinatawag na mga [[Ilustrado]] o "mga Naliwanagan." Kalaunan, naging insentibo ito para sa bagong henerasyon ng mga edukadong tagapangitain sa pulitika upang tuparin ang kanilang mga pangarap ng kalayaan mula sa tatlong siglo ng pamamahalang kolonyal. Bisaya ang mga iilang kilalang pinuno ng [[Himagsikang Pilipino]] sa huling bahagi ng ika-19 na siglo. Kabilang sa mga pinuno ng Kilusang Propaganda si [[Graciano López Jaena]], ang [[Hiligaynon people|Ilonggo]] na nagtatag ng ''[[La Solidaridad]]'' (Ang Pagkakaisa), isang propagandistang publikasyon. Sa Bisayang teatro ng Himagsikan, namuno si Pantaleón Villegas (mas kilala bilang si [[León Kilat]]) ang himagsikang Sebwano sas [[Labanan ng Tres de Abril|Labanan ng ''Tres de Abril'']] (Abril 3). Ang isa sa kanyang mga kahalili, si [[Arcadio Maxilom]], ay isang tanyag na heneral sa pagsasakalayaan ng [[Cebu]].<ref>''The War against the Americans: Resistance and Collahoration in Cebu'' RB Mojares – 1999 – Quezon City: Ateneo de Manila University Press</ref> Kaagahan sa 1897, nakipaglaban ang [[Aklan]] sa mga Kastila, na sina Francisco Castillo at Candido Iban ang nasa timon. Kapwa silang pinatay pagkatapos ng nabigong pagsalakay.<ref>{{cite web|url=http://www.admu.edu.ph/offices/mirlab/panublion/r6_aklantour.html |title=Aklan |accessdate=8 September 2012 |author=Panubilon |date=12 June 2003 |url-status=dead |archiveurl=https://web.archive.org/web/20120504200713/http://www.admu.edu.ph/offices/mirlab/panublion/r6_aklantour.html |archivedate=May 4, 2012 }}</ref> Namuno sina [[Martin Delgado]] at [[Juan Araneta]] sa himagsikan sa kapitbahay na [[Iloilo]]. Nang may tulong ni [[Aniceto Lacson]], pinalaya ang [[Negros Occidental]] habang pinalay ang [[Negros Oriental]] ni Diego de la Viña. Tatawagin ang ikalawa bilang [[Himagsikang Negros]] o ang ''[[Cinco de Noviembre]]''.<ref>{{cite web |url=http://www.godumaguete.com/history-of-negros-oriental.html |title=A brief history of Negros Occidental |accessdate=8 September 2012 |author=Go Dumaguete! |year=2009 |url-status=dead |archiveurl=https://web.archive.org/web/20121208022056/http://www.godumaguete.com/history-of-negros-oriental.html |archivedate=8 December 2012 }}</ref> Namuno ang mga kilusan sa [[Capiz province|Capiz]] ni Esteban Contreras nang may tulong ni Alejandro Balgos, Santiago Bellosillo at mga iba pang Ilustrado.<ref>{{Cite journal |author=Clavel, Leothiny |year=1995 |title=Philippine Revolution in Capiz |journal=Diliman Review |volume=43 |issue=3–4 |pages=27–28 }}</ref><ref>{{cite news |author=Funtecha, H. F. |title=The great triumvirate of Capiz |url=http://www.thenewstoday.info/2009/05/15/the.great.triumvirate.of.capiz.html |newspaper=The News Today |date=15 May 2009 |accessdate=8 September 2012}}</ref> Samantala, pinangunahan ni Leandro Locsin Fullon ang pagsasakalayaan ng [[Antique]].<ref>[http://philippinelaw.info/statutes/bp309.html] {{webarchive|url=https://web.archive.org/web/20130321183510/http://philippinelaw.info/statutes/bp309.html|date=March 21, 2013}}</ref> Karamihan ng mga rebolusyonaryo ang magpapatuloy sa laban ng kalayaan hanggang [[Digmaang Pilipino–Amerikano]]. Nagkaroon din ng di-ganoong narinig at panandaliang paghihimagsik na tinatawag na Himagsikang Igbaong na naganap sa Igbaong, Antique na hinantong nina Maximo at Gregorio Palmero. Gayunpaman, naganyak itong paghihimagsik ng [[secularism|sekularismo]] dahil humiyaw sila para sa mas [[syncretic|sinkretikong]] anyo ng relihiyon batay sa mga Bisayang tradisyong animista at Kristiyanismo.<ref>{{cite news |first=Henry |last=Funtecha |title=The Babaylan-led revolt in Igbaong, Antique |url=http://www.thenewstoday.info/2007/03/16/the.babaylan.led.revolt.in.igbaong.antique.html |newspaper=The News Today |date=16 May 2007 |accessdate=8 September 2012}}</ref> ==Mga sanggunian== {{reflist}} [[Kategorya:Mga Bisaya|*]] [[Kategorya:Mga pangkat-etniko sa Pilipinas|Bis]] nggs9qtalhxlnt4xx0qyw7yehrjrlym Mga Austronesyo 0 20441 2167870 2087297 2025-07-08T07:10:35Z 2405:8D40:4080:E92F:238B:F85B:C901:F590 2167870 wikitext text/x-wiki {{Infobox ethnic group | group = Mga Austronesyo | image = [[File:Taiwanese aborigines.JPG|280px]] | image_caption = Isang tradisyonal na sayaw ng [[mga Amis]] sa [[Taiwan]] | pop = {{circa}} 400 milyon | region1 = {{flag|Indonesia}} | pop1 = {{circa}} 260.6 milyon (2016)<ref>{{Citation |title=Proyeksi penduduk Indonesia/Indonesia Population Projection 2010–2035 |year=2013 |url=http://www.bps.go.id/website/pdf_publikasi/watermark_Proyeksi%20Penduduk%20Indonesia%202010-2035.pdf |publisher=Badan Pusat Statistik |isbn=978-979-064-606-3 |access-date=15 August 2016 |archive-date=30 April 2020 |archive-url=https://web.archive.org/web/20200430071638/https://www.bps.go.id/website/pdf_publikasi/watermark_Proyeksi%20Penduduk%20Indonesia%202010-2035.pdf |url-status=live }}</ref> | region2 = {{flag|Philippines}} | pop2 = {{circa}} 109.3 milyon (2020)<ref>{{cite web|url= https://psa.gov.ph/content/2020-census-population-and-housing-2020-cph-population-counts-declared-official-president|title=2020 Census of Population and Housing (2020 CPH) Population Counts Declared Official by the President|publisher=Philippine Statistics Authority}}</ref> | region3 = {{flag|Madagascar}} | pop3 = {{circa}} 24 milyon (2016)<ref>{{cite web|url = http://data.worldbank.org/indicator/SP.POP.TOTL|title = Population, total|website = Data|publisher = World Bank Group|date = 2017|access-date = 29 April 2018|archive-date = 25 December 2018|archive-url = https://web.archive.org/web/20181225211708/https://data.worldbank.org/indicator/SP.POP.TOTL|url-status = live}}</ref> | region4 = {{flag|Malaysia}} | pop4 = {{circa}} 19.2 milyon (2017)<ref>{{cite web|url = https://www.cia.gov/the-world-factbook/countries/malaysia/|website = The World Factbook|publisher = Central Intelligence Agency|title = Malaysia|access-date = 29 April 2018}}</ref> | region6 = {{flag|Thailand}} | pop6 = {{circa}} 1.9 milyon<ref>{{cite web|url=http://lcweb2.loc.gov/cgi-bin/query/r?frd/cstdy:@field(DOCID+th0052) |title=Population movement in the Pacific: A perspective on future prospects |access-date=22 July 2013|url-status=dead |archive-url=https://web.archive.org/web/20130207215244/http://www.dol.govt.nz/publications/research/population-movement-pacific-perspective-future-prospects/05.asp |archive-date=7 February 2013 }}</ref> | region7 = {{flag|Papua New Guinea}} | pop7 = {{circa}} 1.3 milyon{{citation needed|date=December 2019}} | region8 = {{flag|East Timor}} | pop8 = {{circa}} 1.2 milyon (2015)<ref>{{Cite web |url=https://timor-leste.gov.tl/?p=13777&lang=en |title=2015 Census shows population growth moderating |publisher=Government of Timor-Leste |url-status=dead |archive-url=https://web.archive.org/web/20160207232321/http://timor-leste.gov.tl/?p=13777&lang=en |archive-date=7 February 2016 |access-date=24 July 2016 }}</ref> | region9 = {{flag|New Zealand}} | pop9 = {{circa}} 855,000 (2006)<ref>{{cite web|url=http://www.dol.govt.nz/publications/research/population-movement-pacific-perspective-future-prospects/05.asp |title=Population movement in the Pacific: A perspective on future prospects |access-date=22 July 2013|url-status=dead |archive-url=https://web.archive.org/web/20130207215244/http://www.dol.govt.nz/publications/research/population-movement-pacific-perspective-future-prospects/05.asp |archive-date=7 February 2013 }}</ref><ref>{{Cite web |url=http://www.stats.govt.nz/census/2006-census-data/national-highlights/2006-census-quickstats-national-highlights.htm?page=para025Master |title=Archived copy |access-date=23 March 2007 |archive-date=11 February 2009 |archive-url=https://web.archive.org/web/20090211074222/http://www.stats.govt.nz/census/2006-census-data/national-highlights/2006-census-quickstats-national-highlights.htm?page=para025Master |url-status=live }}</ref><ref>{{Cite web |url=http://www.stats.govt.nz/NR/rdonlyres/62F419D4-5946-407A-9553-DA9E7A847622/0/09ethnicgroup.xls |title=Archived copy |access-date=23 March 2007 |archive-date=27 November 2007 |archive-url=https://web.archive.org/web/20071127012335/http://www.stats.govt.nz/NR/rdonlyres/62F419D4-5946-407A-9553-DA9E7A847622/0/09ethnicgroup.xls |url-status=live }}</ref> | region10 = {{flag|Singapore}} | pop10 = {{circa}} 576,300<ref>About 13.5% of Singapore Residents are of Malay descent. In addition to these, many Chinese Singaporeans are also of mixed Austronesian descent. See also {{Cite web |url=http://www.singstat.gov.sg/keystats/c2000/indicators.pdf |title=Key Indicators of the Resident Population |publisher=Singapore Department of Statistics |url-status=dead |archive-url=https://web.archive.org/web/20070704025338/http://www.singstat.gov.sg/keystats/c2000/indicators.pdf |archive-date=4 July 2007 |access-date=25 April 2007 }}</ref> | region11 = {{flag|Taiwan}} | pop11 = {{circa}} 575,067 (2020)<ref>{{cite web |last1=Ramzy |first1=Austin |title=Taiwan's President Apologizes to Aborigines for Centuries of Injustice |url=https://www.nytimes.com/2016/08/02/world/asia/taiwan-aborigines-tsai-apology.html |website=The New York Times |access-date=17 January 2020 |date=1 August 2016 |archive-date=5 June 2020 |archive-url=https://web.archive.org/web/20200605024042/https://www.nytimes.com/2016/08/02/world/asia/taiwan-aborigines-tsai-apology.html |url-status=live }}</ref> | region12 = {{flag|Solomon Islands}} | pop12 = {{circa}} 478,000 (2005){{citation needed|date=December 2019}} | region13 = {{flag|Fiji}} | pop13 = {{circa}} 456,000 (2005)<ref>{{cite web|url=http://www.fiji.gov.fj/uploads/FijiToday2005-06.pdf |title=FIJI TODAY 2005 / 2006 |access-date=23 March 2007 |url-status=dead|archive-url=https://web.archive.org/web/20070403140105/http://www.fiji.gov.fj/uploads/FijiToday2005-06.pdf |archive-date=3 April 2007 }}</ref> | region14 = {{flag|Brunei}} | pop14 = {{circa}} 450,000 (2006)<ref name="brunei">{{cite web|url=https://www.cia.gov/the-world-factbook/countries/brunei/|title=Brunei|date=July 2018|work=The World Factbook|publisher=Central Intelligence Agency|access-date=10 April 2019}}</ref> | region15 = {{flag|Vanuatu}} | pop15 = {{circa}} 272,000 {{UN_Population|ref}} | region16 = {{flag|Cambodia}} | pop16 = {{circa}} 249,000 (2011)<ref>{{cite web |author=Joshua Project |url=http://www.joshuaproject.net/peopctry.php?rop3=110776&rog3=CB |title=Cham, Western in Cambodia |publisher=Joshua Project |access-date=15 October 2019 |archive-date=22 March 2016 |archive-url=https://web.archive.org/web/20160322124242/https://joshuaproject.net/peopctry.php?rog3=cb&rop3=110776 |url-status=live }}</ref> | region17 = {{flag|French Polynesia}} | pop17 = {{circa}} 230,000 (2017)<ref name=pop2017>{{cite web |url=http://www.ispf.pf/bases/Recensements/2017 |title=La population légale au 17 août 2017 : 275 918 habitants |publisher=ISPF |access-date=16 February 2018 |archive-date=9 February 2018 |archive-url=https://web.archive.org/web/20180209030600/http://ispf.pf/bases/Recensements/2017 |url-status=dead }}</ref><ref name="ethnicities">Most recent ethnic census, in 1988. {{cite web |url=http://documents.irevues.inist.fr/bitstream/2042/14394/1/HERMES_2002_32-33_367.pdf |title=Frontières ethniques et redéfinition du cadre politique à Tahiti |access-date=31 May 2011 |archive-date=26 March 2009 |archive-url=https://web.archive.org/web/20090326032004/http://documents.irevues.inist.fr/bitstream/2042/14394/1/HERMES_2002_32-33_367.pdf |url-status=live }} Approximately 87.7% of the total population (275,918) are of unmixed or mixed Polynesian descent.</ref> | region18 = {{flag|Samoa}} | pop18 = {{circa}} 195,000 (2016)<ref name=census2016>{{cite web |url=http://www.sbs.gov.ws/index.php/population-demography-and-vital-statistics |title=Population & Demography Indicator Summary |publisher=Samoa Bureau of Statistics |access-date=25 June 2018 |archive-url=https://web.archive.org/web/20190403053500/http://www.sbs.gov.ws/index.php/population-demography-and-vital-statistics |archive-date=3 April 2019 |url-status=dead }}</ref> | region19 = {{flag|Vietnam}} | pop19 = {{circa}} 162,000 (2009)<ref>''the 2009 Vietnam Population and Housing Census: Completed Results'' [http://www.gso.gov.vn/default.aspx?tabid=512&idmid=5&ItemID=10798 2009 Census] {{webarchive |url=https://web.archive.org/web/20121114131814/http://www.gso.gov.vn/default.aspx?tabid=512&idmid=5&ItemID=10798 |date=14 November 2012}}, Hà Nội, 6-2010. Table 5, page 134</ref> | region20 = {{flag|Guam}} | pop20 = {{circa}} 150,000 (2010)<ref>{{cite web|title=The Native Hawaiian and Other Pacific Islander Population: 2010|url=https://www.census.gov/prod/cen2010/briefs/c2010br-12.pdf|website=census.gov|publisher=US Census Bureau|access-date=11 August 2017|archive-date=24 July 2017|archive-url=https://web.archive.org/web/20170724093631/https://www.census.gov/prod/cen2010/briefs/c2010br-12.pdf|url-status=live}}</ref> | region21 = {{flag|Hawaii}} | pop21 = {{circa}} 140,652–401,162<ref>{{cite web|url=http://factfinder.census.gov/servlet/SAFFIteratedFacts?_event=&geo_id=01000US&_geoContext=01000US&_street=&_county=&_cityTown=&_state=&_zip=&_lang=en&_sse=on&ActiveGeoDiv=&_useEV=&pctxt=fph&pgsl=010&_submenuId=factsheet_2&ds_name=DEC_2000_SAFF&_ci_nbr=062&qr_name=DEC_2000_SAFF_R1010&reg=DEC_2000_SAFF_R1010%3A062&_keyword=&_industry=|title=U.S. 2000 Census|access-date=23 November 2014|archive-url=https://web.archive.org/web/20111118153925/http://factfinder.census.gov/servlet/SAFFIteratedFacts?_event=&geo_id=01000US&_geoContext=01000US&_street=&_county=&_cityTown=&_state=&_zip=&_lang=en&_sse=on&ActiveGeoDiv=&_useEV=&pctxt=fph&pgsl=010&_submenuId=factsheet_2&ds_name=DEC_2000_SAFF&_ci_nbr=062&qr_name=DEC_2000_SAFF_R1010&reg=DEC_2000_SAFF_R1010%3A062&_keyword=&_industry=|archive-date=18 November 2011|url-status=dead}}</ref> <small>(depending on definition)</small> | region22 = {{flag|Kiribati}} | pop22 = {{circa}} 119,940 (2020)<ref>{{cite web |title=Kiribati Stats at a Glance |url=http://www.mfed.gov.ki/statistics/ |website=Kiribati National Statistics Office |publisher=Ministry of Finance & Economic Development, Government of Kiribati |access-date=17 January 2020|archive-url=https://web.archive.org/web/20170108172952/http://www.mfed.gov.ki/statistics/ |archive-date=8 January 2017 }}</ref> | region23 = {{flag|New Caledonia|local}} | pop23 = {{circa}} 106,000 (2019)<ref>{{cite web |title=La Nouvelle-Calédonie compte 271 407 habitants en 2019. |url=http://www.isee.nc/population/recensement/structure-de-la-population-et-evolutions |website=Institut de la statistique et des études économiques |publisher=ISEE |access-date=17 January 2020 |archive-date=13 November 2014 |archive-url=https://web.archive.org/web/20141113142325/http://www.isee.nc/population/recensement/structure-de-la-population-et-evolutions |url-status=live }}</ref><ref>{{cite web |title=Recensement de la population en Nouvelle-Calédonie en 2009 |url=https://www.insee.fr/fr/statistiques/1281138 |website=ISEE |access-date=17 January 2020 |postscript=39.1% if the population are native [[Kanak people|Kanak]] |archive-date=29 February 2020 |archive-url=https://web.archive.org/web/20200229124333/https://www.insee.fr/fr/statistiques/1281138 |url-status=live }}</ref> | region24 = {{flag|Federated States of Micronesia}} | pop24 = {{circa}} 102,000{{UN_Population|ref}}<ref>Approximately 90.4% of the total population ({{UN_Population|Micronesia (Fed. States of)}}) is native Pacific Islander.</ref> | region25 = {{flag|Tonga}} | pop25 = {{circa}} 100,000 (2016)<ref>[http://tonga.prism.spc.int/PublicDocuments/Census%20of%20Population%20and%20Housing_/04_2016/01_2016_Census_Preliminary_Count_Results.pdf] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20180227034312/http://tonga.prism.spc.int/PublicDocuments/Census%20of%20Population%20and%20Housing_/04_2016/01_2016_Census_Preliminary_Count_Results.pdf |date=27 February 2018 }}. Tonga 2016 Census Results (11 November 2016).</ref> | region26 = {{flag|Suriname}} | pop26 = {{circa}} 93,000 (2017)<ref>{{cite web |url=https://www.cia.gov/the-world-factbook/countries/suriname/ |website=The World Factbook |title=Suriname |publisher=Central Intelligence Agency |access-date=29 April 2018 }}</ref> | region27 = {{flag|Marshall Islands}} | pop27 = {{circa}} 72,000 (2015)<ref name="CIAMARSHALL ISLANDS">{{cite web|url= https://www.cia.gov/the-world-factbook/countries/marshall-islands/|title= Australia-Oceania :: MARSHALL ISLANDS|publisher=CIA The World Factbook|access-date= 17 January 2020}}</ref> | region28 = {{flag|American Samoa}} | pop28 = {{circa}} 55,000 (2010)<ref name="2010 United States Census">{{cite web|url=http://2010.census.gov/news/releases/operations/cb11-cn177.html |title=Archived copy |access-date=1 October 2018 |url-status=dead |archive-url=https://web.archive.org/web/20120723145237/http://2010.census.gov/news/releases/operations/cb11-cn177.html |archive-date=23 July 2012 |work=[[2010 United States Census]]|publisher=census.gov}}</ref> | region29 = {{flag|Sri Lanka}} | pop29 = {{circa}} 40,189 (2012)<ref>{{cite web|title=A2 : Population by ethnic group according to districts, 2012|url=http://www.statistics.gov.lk/PopHouSat/CPH2011/index.php?fileName=pop42&gp=Activities&tpl=3|work=Census of Population& Housing, 2011|publisher=Department of Census& Statistics, Sri Lanka|access-date=25 April 2017|archive-date=10 March 2018|archive-url=https://web.archive.org/web/20180310011932/http://www.statistics.gov.lk/PopHouSat/CPH2011/index.php?fileName=pop42&gp=Activities&tpl=3|url-status=live}}</ref> | region30 = {{flag|Australia}}<br><small>([[Torres Strait Islands]])</small> | pop30 = {{circa}} 38,700 (2016)<ref name=censusest>{{cite web|website=Australian Bureau of Statistics|url=https://www.abs.gov.au/ausstats/abs@.nsf/mf/3238.0.55.001|title=3238.0.55.001 – Estimates of Aboriginal and Torres Strait Islander Australians, June 2016|date=31 August 2018|access-date=27 December 2019|archive-date=29 February 2020|archive-url=https://web.archive.org/web/20200229233152/https://www.abs.gov.au/ausstats/abs@.nsf/mf/3238.0.55.001|url-status=live}}</ref> | region31 = {{flag|Myanmar}} | pop31 = {{circa}} 31,600 (2019)<ref>{{cite web |author=Joshua Project |url=https://joshuaproject.net/people_groups/13437/BM |title=Malay in Myanmar (Burma) |publisher=Joshua Project |access-date=15 October 2019 |archive-date=16 October 2019 |archive-url=https://web.archive.org/web/20191016041320/https://joshuaproject.net/people_groups/13437/BM |url-status=live }}</ref><ref>{{cite web |author=Joshua Project |url=https://joshuaproject.net/people_groups/13769/BM |title=Moken, Salon in Myanmar (Burma) |publisher=Joshua Project |access-date=15 October 2019 |archive-date=16 October 2019 |archive-url=https://web.archive.org/web/20191016041321/https://joshuaproject.net/people_groups/13769/BM |url-status=live }}</ref> | region32 = {{flag|Northern Mariana Islands}} | pop32 = {{circa}} 19,000<ref>{{cite web|url=http://factfinder.census.gov/faces/tableservices/jsf/pages/productview.xhtml?pid=DEC_10_DPMP_MPDP1&prodType=table|title=American FactFinder – Results|author=Data Access and Dissemination Systems (DADS)|publisher=U.S. Census Bureau|access-date=17 January 2020|archive-url=https://archive.today/20200212212938/http://factfinder.census.gov/faces/tableservices/jsf/pages/productview.xhtml?pid=DEC_10_DPMP_MPDP1&prodType=table|archive-date=12 February 2020|url-status=dead}} Approximately 34.9% of the total population (53,883) are native Pacific Islander</ref> | region33 = {{flag|Palau}} | pop33 = {{circa}} 16,500 (2011){{UN_Population|ref}}<ref>Approximately 92.2% of the total population ({{UN_Population|Palau}}) is of Austronesian descent.</ref> | region34 = {{flag|Wallis and Futuna|local}} | pop34 = {{circa}} 11,600 (2018)<ref name=census_2018>{{cite web|url=https://www.insee.fr/fr/statistiques/3685976?sommaire=2121453|title=Les populations légales de Wallis et Futuna en 2018|author=INSEE|access-date=7 April 2019|archive-date=14 April 2019|archive-url=https://web.archive.org/web/20190414053320/https://www.insee.fr/fr/statistiques/3685976?sommaire=2121453|url-status=live}}</ref> | region35 = {{flag|Nauru}} | pop35 = {{circa}} 11,200 (2011)<ref name="Nauru Census">{{cite web |title=National Report on Population ad Housing |url = http://www.spc.int/prism/nauru/PublicDocuments/Census/Nauru_2011_Census_Report_FINAL.pdf |publisher=Nauru Bureau of Statistics |access-date=9 June 2015 |archive-url = https://web.archive.org/web/20150924120203/http://www.spc.int/prism/nauru/PublicDocuments/Census/Nauru_2011_Census_Report_FINAL.pdf |archive-date=24 September 2015 |url-status=dead }}</ref> | region36 = {{flag|Tuvalu}} | pop36 = {{circa}} 11,200 (2012)<ref name="1C2012">{{cite web |title=Population of communities in Tuvalu |publisher=world-statistics.org |date=11 April 2012 |url=http://tuvalu.popgis.spc.int/#l=en;i=ethnic.t_tuvaluan;v=map1;sid=39;z=717733,9074628,48863,33709;sly=eas_32760_xy_def_DR |access-date=20 March 2016 |archive-date=23 March 2016 |archive-url=https://web.archive.org/web/20160323020216/http://tuvalu.popgis.spc.int/#l=en;i=ethnic.t_tuvaluan;v=map1;sid=39;z=717733,9074628,48863,33709;sly=eas_32760_xy_def_DR |url-status=live }}</ref><ref name="2C2012">{{cite web |title=Population of communities in Tuvalu |publisher=Thomas Brinkhoff |date=11 April 2012 |url=http://www.citypopulation.de/Tuvalu.html |access-date=20 March 2016 |archive-date=24 March 2016 |archive-url=https://web.archive.org/web/20160324124836/http://www.citypopulation.de/Tuvalu.html |url-status=live }}</ref> | region37 = {{flag|Cook Islands}} | pop37 = {{circa}} 9,300 (2010)<ref name="CIACI">{{cite web|url= https://www.cia.gov/the-world-factbook/countries/cook-islands/|title= Australia-Oceania ::: COOK ISLANDS|publisher=CIA The World Factbook|access-date= 17 January 2020}}</ref> | region38 = {{flag|Easter Island}}<br><small>([[Easter Island|Rapa Nui]])</small> | pop38 = {{circa}} 2,290 (2002)<ref>{{cite web |title=RAPA NUI IW 2019 |url=https://www.iwgia.org/en/chile/3407-iw2019-rapa-nui |website=IWGIA |publisher=International Work Group for Indigenous Affairs |access-date=17 January 2020 |archive-date=24 October 2019 |archive-url=https://web.archive.org/web/20191024233338/https://www.iwgia.org/en/chile/3407-iw2019-rapa-nui |url-status=live }} Approximately 60% of the population of total population of Rapa Nui (3,765) is of native descent.</ref> | region39 = {{flag|Niue}} | pop39 = {{circa}} {{UN_Population|Niue}}{{UN_Population|ref}} | langs = [[Mga wikang Austronesyo]] | rels = [[#Pananampalataya|Iba't ibang mga relihiyon]] | native_name = | native_name_lang = | related_groups = }} Ang '''mga Awstronesyo''' ay isang pangkat ng mga tao sa [[Timog-Silangang Asya]], [[Oseaniya]] at [[Madagaskar]], na nagsasalita o may mga ninunong nagsasalita ng isa sa [[mga wikang Awstronesyo]]. ==Kasaysayan== {{See|Timog-Silangang Asya}} [[Talaksan:Priests traveling across kealakekua bay for first contact rituals.jpg|thumb|Nabigasyong Awstronesyo]] [[Talaksan:Naturales 4.png|thumb|[[Maharlika]]ng mag-asawa mula sa [[Boxer Codex]].]] Sa iba't ibang mga yugto ng kasaysayan, iba-iba ang mga naging tawag sa mga Awstronesyo, dalawa na dito ang ''Malay'' at ''Indiyo''. Noong taong 1775 sa kanyang disertasyon sa pagkapantas na may pamagat na ''De generi humani varietate nativa'' (Sa likas na uri ng sangkatauhan), nag-ulat ng apat na pangunahing lahi sa pagamit ng kulay ng balat ang antropologong si [[Johann Friedrich Blumenbach]]. Kasama rito ang [[Caucasiano]] (puti), Etyopya (itim), Amerikano (pula), at ang [[Monggol]] (dilaw). Nang dumating ang 1795, nagdagdag si Blumenbach ng isa pang lahi na tinatawag na ''Malay'' na siya ay itinuturing na isang subcategory ng parehong mga taga-Etyopya at Monggoloyd. Ang mga taong may "kulay kayumanggi na may balat na mapusyaw na katulad ng kamagong hanggang sa kulay ng madilim na ''clavo de comer'' o kulay kapeng kastanyas." Pinalawak ni Blumenbach ang katagang "Malay" kasama ang mga naninirahan sa [[mga Pulo ng Marianas|Marianas]], Pilipinas, [[Maluku]], [[Sunda]] gayundin ang mga naninirahan sa [[mga pulo ng Pasipiko]] tulad ng mga taga-[[Tahiti]]. Kanyang ipinalagay sa natanggap niyang bungo ng isang taga-Tahiti ang nawawalang karugtong na nagpapakita ng transisyon sa pagitan ng "pangunahing" lahi, ang Caucasiano, at ng "pinanggalingang" lahi, ang lahing itim. Mula kay Blumenbach, maraming nagpabulaan na mga [[antropolohiya|antropologo]] sa hinuha ng limang lahi dahil sa malaking komplikasyon sa pag-uuri ng lahi. Ang maling kaisipang ito ay mula, sa isang dako, kay H. Otley Beyer, isang antropologong Amerikano sa Pilipinas na nagmungkahi na ang mga Pilipino ay mga Malay na dumayo mula sa Malaysia at Indonesia. Ang kaisipang ito ay pinalawig ng mga Pilipinong manunulat sa kasaysayan at na kasalukuyan pa ring itinuturo sa mga paaralan sa Pilipinas at Singgapur.<ref name=aralingmalayo>[http://www.fas.nus.edu.sg/malay/about.htm Kagawaran ng Araling Malayo] ng Pambansang Pamantasan ng Singgapur</ref> Alalaumbaga, ang kasalukuyang pabago-bagong konsensus ng mga kontemporaneong antropologo, arkeologo, at [[linggwistika|lingguwista]] ay nagmumungkahi ng kabaliktaran nito; kasama rito ay mga iskolar sa larangan ng pag-aaral ng Austrones tulad nina Peter Bellwood, Robert Blust, Malcolm Ross, Andrew Pawley, at Lawrence Reid. Ang bagong kaisipan (Bellwood atbp) ay ang Awstronesyo ay nagmula ng Taiwan noong 4000 BCE at kumalat sa Pasipiko. Ang orihinal na wika ay Proto-Awstronesyo o PAN. Sa bagong [[antropolohiya]], ang Awstronesyo ay resulta ng paghalohalo ng mga Monggoloyd at mga Awstraloyd (na iba sa Negroyd). Ang mga Awstraloyd ay nanggaling din sa Aprika at sinakop nila ang Awstralya nang mga 60 000 taong nakalipas na. Ibang rasa ng tao ang Awstraloyd sa Negroyd sa Aprika. Ang Monggoloyd ay Asyano at ang Kawkasoyd naman ay taga-Europa. Ang kaisipan ng Hapones na si Dr. Akazawa Takeru ay may dalawa lamang bersiyon ng Monggoloyd, ang Paleo-Monggoloyd at ang Neo-Monggoloyd. Ang mga Neo-Monggoloyd ay mga Intsik, Buryat, Eskimo, Chukchi, atbp. Ang mga Paleo-Mongggoloyd ay mga Burmes, Pilipino, Polinesyano, Jōmon, Amerindiyo, atbp. Ang Awstronesyo nga ay klasipikadong Paleo-Monggoloyd. Kung minsan, ang tawag sa Awstronesyo ay Monggoloyd-Timog. Noong panahong pananakop ng mga Kastila sa Pilipinas, ang mga Awstronesyo ay tinawag na mga Indiyo (Kastila: ''indio''). ==Distribusyong heograpiko== {{See|Mga taong kayumanggi}} [[File:Location Malay Archipelago.png|thumb|Maritimong Timog-silangang Asya]] [[Talaksan:Chronological dispersal of Austronesian people across the Pacific (per Benton et al, 2012, adapted from Bellwood, 2011).png|thumb|Ang ekspansiyong Awtronesyo]] Matatagpuan ang mga Awstronesyo sa Bruney, Indonesya, Malaysia, Pilipinas at Silangang Timor, kung saan ang iba't ibang mga pangkat etniko nito ang mayorya. Matatagpuan din ang mga Awstronesyo sa Cambodia, Singgapur, Sri Lanka, Thailand at Timog Aprika, kung saan sila ay mga menorya. Malaking bahagi ng mga Awstronesyo ang mga magkakaugnay na grupo na naninirahan sa Timog-silangang Asya (hindi kasama ang mga [[Negrito]]). Kasama rito ang mga [[Aceh]], [[Minangkabau]], [[Batak]] at [[Mandailing]] na naninirahan sa Sumatra, [[Java]]; at Sunda sa Java; mga [[Banjar]], [[Iban]], [[Kadazan]] at [[Melanau]] sa Borneo; mga [[Bugi]] at [[Toraja]] ng [[Sulawesi]]; ang mga pangunahing etnikong grupo sa Pilipinas tulad ng mga [[Tagalog]], [[Ilocano]] at [[Ifugao]] ng [[Luzon]], mga [[Bisaya]] sa [[Visayas|gitna]] at [[Mindanaw|timog-silangan]] ng Pilipinas at sa Borneo, ang mga [[Maguindanao]], [[Tausug]] at [[Bajau]] ng [[Mindanaw]] at ng kapuluang Sulu; at mga mamayan ng [[Silangang Timor]] (hindi kasama ang matandang katutubong [[Papuano]].) Ang iba pang grupo na isinasama bilang mga Awstronesyo, ngunit naninirahan sa labas ng maritimong Timog-silangang Asya, ay ang [[mga Cham]] ng Cambodia at Vietnam at mga [[Utsul]] na naninirahan sa pulo ng Hainan ito ay maliit na bilang lamang. Ang mga Awstronesyo ay matatagpuan ngayon sa [[Sri Lanka]], [[Timog Aprika]] (ang ''Cape Malays'') at [[Madagascar]]. Sa Madagascar, [[Merina]] ang tawag sa kanila at isa sa pangunahing etnikong grupo sa bansang ito. Sa [[Suriname]], na isang maliit na bansa sa Caribe sa hilagang-silangang pasigan ng Timog Amerika, ay may malaking bilang ng mga Awstronesyo na mga inapo ng manggawang Javanes na nandayuhan nitong mga kamakailan. Sa Singapore, menorya ang mga Awstronesyo dahilang karamihan ng kanyang pamayanan ay binubuo ng mga mandarayuhang [[Han]] at [[Tamil]] na dumating kamakailan at mga inapo nito. Gayundin, kahit hindi teknikal na bahagi ng maritimong Timog-silangang Asya, ang katimugang bahagi ng [[Thailand]] – ang rehiyong Pattani – ay pinamamayanan din ng mga Awstronesyo. Ito ang mga inapo ng mandarayuhan mula sa karatig ng maritimong Timog-silangang Asya na nang lumaon ay nagpundar sa kaharian ng Pattani, isa sa maraming sultanang musulmano na itinatag noong panahon ng pagpapalawak ng [[Islam]] sa Timog Silangang Asya. ==Kultura== [[Talaksan:TahitiGirls.png|thumb|Tahiti]] [[Talaksan:Safiq Rahim.jpg|thumb|Malaysia]] ===Wika=== [[Talaksan:Austronesian family.png|thumb|Distribusyon ng mga wikang Awstronesyo]] Ang [[mga wikang Awstronesyo]] ang sinasalita ng mga ito. Kasama ng malaking pamilya ng mga wikang ito ang lahat ng katutubong wika ng mga Awstronesyo sa buong Timog-silangang Asya kasama rito ang [[wikang Malayo|Malayo]], [[wikang Filipino|Filipino]] at lahat ng katutubong [[mga wika ng Pilipinas|wika ng Pilipinas]], [[Tetum]] (Silangang Timorese), at ang [[wikang Malgatse]] ng [[Madagaskar]]. Ang mga ebidensiya ay nagpapahiwatig rin na ang mga Polines at Mikrones ay maaring nagmula—sa isang dako—sa mga ninunong mandaragat na nagmula sa palibot na mga Awstronesyo kasama ang mga [[Melanes]]. Ang malalayong kasapi ng malaking pamilya ng mga wika na nasa sangang Polines ay ang mga wikang ginagamit ng mga Polines tulad ng [[Wikang Samoano|Samoano]], [[Wikang Hawayano|Hawayano]], [[Wikang Rapa Nui|Rapanui]] at [[Wikang Māori|Maori]] ng [[New Zealand]]. ===Pananampalataya=== Sa pananampalataya, karamihan ng mga Awstronesyo ay naging Musulmana mula sa Hinduismo, Budismo at [[animismo]] noong unang bahagi ng siglo 15; sila ay naimpluwensiyahan na mga mandaragat na Arabe, Tsino at Muslim mula sa India noong Ginintuang Panahong Islamika. Ang Musulmana ang dominanteng grupo ng [[relihiyon]] ngayon ng mga Awstronesyo ng Indonesia, Malaysia, Brunei at Singapore. Ang kanilang pagiging Muslim mula Hinduismo at Budhismong Theravada ay nagsimula noong mga taong 1400 na malaking naimpluwensiyahan ng desisyon ng maharlikang korte ng Malaka. Karamihan ng Awstronesyo ng Thailand, Timog Aprika, [[Sri Lanka]] at Suriname ay mga Muslim din bilang inapo ng mga nabinyagang mga Muslim ng Malaysia, Indonesia, atbp. Ang mga imaheng ginto ni [[Garuda]], ang [[sarimanok]] sa tuktok ng [[Vishnu]], ay nasumpungan sa [[Palawan]] sa Pilipinas. Isang gintong may pigurang [[diyos]]a ng Hindu-Malay na 4 libra at 1 piyeng taas ang ngayon ay nanahan sa ''Field Museum'' ay natuklasan pulo ng Mindanao sa Pilipinas noong 1917. Dahilang ipinagbabawal sa Islam ang mga imahen at rebulto, nagpapakita na ang mga rebultong ito umiinog na sa Mindanao bago pa man dumating ang Islam. Maraming mga Awstronesyo ng Mindanao ay Muslim din ngunit sinasabing ika-23 at huling grupo ng alon ng madarahuyuhan na dumating sa Pilipinas mula sa katimugan. Sa Pilipinas bunga ng pagsakop ng mga [[Espanya|Kastila]] nang mahigit tatlong siglo, ang Islam ay hindi nangingibabaw. Karamihan ng kasalukuang [[mga Pilipino|Pilipino]] (alin man ang sub-grupong Awstronesyo) ay [[Kristiyano]] na karamihan ay [[Simbahang Katoliko Romano|Katoliko Romano]]. Gayunman, may malaking bilang ng Pilipino sa timoging pulo ng Mindanao at kapuluang Sulu ay Muslim ang nakibaka sa pananakop ng Espanya at magpasahanggang ngayon ay nakikibaka sa pamahalaang Pilipino. Katulad ng mga Awstronesyo ng Pilipinas, ang Awstronesyo ng [[Silangang Timor]] ay mga Kristiyano rin bunga mga pananakop ng kolonisador na [[Portugal|Portuges]]. Ang dalawang bansang ito ay minamayoriya ng mga Kristiyano sa Timog-silangang Asya. Hinduismo ang nangingibabaw na relihiyon sa pulo ng [[Bali]]. Ang mga maliliit na pulo sa maritimong Timog-silangang Asya na nakaiwas sa pagkalat ng Islam at sa pagsikat ng Kristiyanismo sa pamamagitan ng pananakop ng mga Europeo ay naniniwala sa animismo. Mayroon ding nanampalataya kay [[Gautama Buddha|Buddha]]. ==Politika== {{see also|Mapilindo}} Ang tinatawag na ''Greater Malayan Confederation'',<ref name=sakai>Sakai, M. 2009. "[http://www.sabrizain.org/malaya/library/connections.pdf Reviving Malay Connections in Southeast Asia]," sa Huhua Cao at Elizabeth Morrell (ed.), ''Regional Minorities and Development in Asia''. Routledge: Londres.</ref> o [[Mapilindo]], ay isang iminungkahing kompederasyong Awstronesyo (gamit ang makalumang katawagan na ''Malay'') ng [[Indonesya]], [[Malaysia]] at [[Pilipinas]]. Ito ang ipinangarap ni dating-[[Pangulo ng Pilipinas|Pangulong]] [[Diosdado Macapagal]] na pagsasatotoo ng pinagsamang idea nina [[José Rizal]], [[Apolinario Mabini|Mabini]], [[Wenceslao Vinzons|Vinzons]], at [[Manuel L. Quezón]] ng iisang poskolonyal na estado para sa mga Awstronesyo ng Timog-silangang Asya. Hindi natuloy ang proyektong ito nang dahil sa sumiklab na ''[[Konfrontasi]]'' sa pagitan ng Indonesya at Malaysia, ngunit ito ang pinagmulan ng mas malawak na organisasyon ng mga bansa sa rehiyon—ang [[Samahan ng mga Bansa sa Timog-Silangang Asya]]. ==Kultura ng austronesyano== {{reflist}} [[Kategorya:Mga Awstronesyo| ]] s54r9tcfe0tf5y6waeysjjs6rhjnwrp 2167871 2167870 2025-07-08T07:19:50Z Như Gây Mê 138684 Reverted 1 edit by [[Special:Contributions/2405:8D40:4080:E92F:238B:F85B:C901:F590|2405:8D40:4080:E92F:238B:F85B:C901:F590]] ([[User talk:2405:8D40:4080:E92F:238B:F85B:C901:F590|talk]]) (TwinkleGlobal) 2167871 wikitext text/x-wiki {{Infobox ethnic group | group = Mga Austronesyo | image = [[File:Taiwanese aborigines.JPG|280px]] | image_caption = Isang tradisyonal na sayaw ng [[mga Amis]] sa [[Taiwan]] | pop = {{circa}} 400 milyon | region1 = {{flag|Indonesia}} | pop1 = {{circa}} 260.6 milyon (2016)<ref>{{Citation |title=Proyeksi penduduk Indonesia/Indonesia Population Projection 2010–2035 |year=2013 |url=http://www.bps.go.id/website/pdf_publikasi/watermark_Proyeksi%20Penduduk%20Indonesia%202010-2035.pdf |publisher=Badan Pusat Statistik |isbn=978-979-064-606-3 |access-date=15 August 2016 |archive-date=30 April 2020 |archive-url=https://web.archive.org/web/20200430071638/https://www.bps.go.id/website/pdf_publikasi/watermark_Proyeksi%20Penduduk%20Indonesia%202010-2035.pdf |url-status=live }}</ref> | region2 = {{flag|Philippines}} | pop2 = {{circa}} 109.3 milyon (2020)<ref>{{cite web|url= https://psa.gov.ph/content/2020-census-population-and-housing-2020-cph-population-counts-declared-official-president|title=2020 Census of Population and Housing (2020 CPH) Population Counts Declared Official by the President|publisher=Philippine Statistics Authority}}</ref> | region3 = {{flag|Madagascar}} | pop3 = {{circa}} 24 milyon (2016)<ref>{{cite web|url = http://data.worldbank.org/indicator/SP.POP.TOTL|title = Population, total|website = Data|publisher = World Bank Group|date = 2017|access-date = 29 April 2018|archive-date = 25 December 2018|archive-url = https://web.archive.org/web/20181225211708/https://data.worldbank.org/indicator/SP.POP.TOTL|url-status = live}}</ref> | region4 = {{flag|Malaysia}} | pop4 = {{circa}} 19.2 milyon (2017)<ref>{{cite web|url = https://www.cia.gov/the-world-factbook/countries/malaysia/|website = The World Factbook|publisher = Central Intelligence Agency|title = Malaysia|access-date = 29 April 2018}}</ref> | region6 = {{flag|Thailand}} | pop6 = {{circa}} 1.9 milyon<ref>{{cite web|url=http://lcweb2.loc.gov/cgi-bin/query/r?frd/cstdy:@field(DOCID+th0052) |title=Population movement in the Pacific: A perspective on future prospects |access-date=22 July 2013|url-status=dead |archive-url=https://web.archive.org/web/20130207215244/http://www.dol.govt.nz/publications/research/population-movement-pacific-perspective-future-prospects/05.asp |archive-date=7 February 2013 }}</ref> | region7 = {{flag|Papua New Guinea}} | pop7 = {{circa}} 1.3 milyon{{citation needed|date=December 2019}} | region8 = {{flag|East Timor}} | pop8 = {{circa}} 1.2 milyon (2015)<ref>{{Cite web |url=https://timor-leste.gov.tl/?p=13777&lang=en |title=2015 Census shows population growth moderating |publisher=Government of Timor-Leste |url-status=dead |archive-url=https://web.archive.org/web/20160207232321/http://timor-leste.gov.tl/?p=13777&lang=en |archive-date=7 February 2016 |access-date=24 July 2016 }}</ref> | region9 = {{flag|New Zealand}} | pop9 = {{circa}} 855,000 (2006)<ref>{{cite web|url=http://www.dol.govt.nz/publications/research/population-movement-pacific-perspective-future-prospects/05.asp |title=Population movement in the Pacific: A perspective on future prospects |access-date=22 July 2013|url-status=dead |archive-url=https://web.archive.org/web/20130207215244/http://www.dol.govt.nz/publications/research/population-movement-pacific-perspective-future-prospects/05.asp |archive-date=7 February 2013 }}</ref><ref>{{Cite web |url=http://www.stats.govt.nz/census/2006-census-data/national-highlights/2006-census-quickstats-national-highlights.htm?page=para025Master |title=Archived copy |access-date=23 March 2007 |archive-date=11 February 2009 |archive-url=https://web.archive.org/web/20090211074222/http://www.stats.govt.nz/census/2006-census-data/national-highlights/2006-census-quickstats-national-highlights.htm?page=para025Master |url-status=live }}</ref><ref>{{Cite web |url=http://www.stats.govt.nz/NR/rdonlyres/62F419D4-5946-407A-9553-DA9E7A847622/0/09ethnicgroup.xls |title=Archived copy |access-date=23 March 2007 |archive-date=27 November 2007 |archive-url=https://web.archive.org/web/20071127012335/http://www.stats.govt.nz/NR/rdonlyres/62F419D4-5946-407A-9553-DA9E7A847622/0/09ethnicgroup.xls |url-status=live }}</ref> | region10 = {{flag|Singapore}} | pop10 = {{circa}} 576,300<ref>About 13.5% of Singapore Residents are of Malay descent. In addition to these, many Chinese Singaporeans are also of mixed Austronesian descent. See also {{Cite web |url=http://www.singstat.gov.sg/keystats/c2000/indicators.pdf |title=Key Indicators of the Resident Population |publisher=Singapore Department of Statistics |url-status=dead |archive-url=https://web.archive.org/web/20070704025338/http://www.singstat.gov.sg/keystats/c2000/indicators.pdf |archive-date=4 July 2007 |access-date=25 April 2007 }}</ref> | region11 = {{flag|Taiwan}} | pop11 = {{circa}} 575,067 (2020)<ref>{{cite web |last1=Ramzy |first1=Austin |title=Taiwan's President Apologizes to Aborigines for Centuries of Injustice |url=https://www.nytimes.com/2016/08/02/world/asia/taiwan-aborigines-tsai-apology.html |website=The New York Times |access-date=17 January 2020 |date=1 August 2016 |archive-date=5 June 2020 |archive-url=https://web.archive.org/web/20200605024042/https://www.nytimes.com/2016/08/02/world/asia/taiwan-aborigines-tsai-apology.html |url-status=live }}</ref> | region12 = {{flag|Solomon Islands}} | pop12 = {{circa}} 478,000 (2005){{citation needed|date=December 2019}} | region13 = {{flag|Fiji}} | pop13 = {{circa}} 456,000 (2005)<ref>{{cite web|url=http://www.fiji.gov.fj/uploads/FijiToday2005-06.pdf |title=FIJI TODAY 2005 / 2006 |access-date=23 March 2007 |url-status=dead|archive-url=https://web.archive.org/web/20070403140105/http://www.fiji.gov.fj/uploads/FijiToday2005-06.pdf |archive-date=3 April 2007 }}</ref> | region14 = {{flag|Brunei}} | pop14 = {{circa}} 450,000 (2006)<ref name="brunei">{{cite web|url=https://www.cia.gov/the-world-factbook/countries/brunei/|title=Brunei|date=July 2018|work=The World Factbook|publisher=Central Intelligence Agency|access-date=10 April 2019}}</ref> | region15 = {{flag|Vanuatu}} | pop15 = {{circa}} 272,000 {{UN_Population|ref}} | region16 = {{flag|Cambodia}} | pop16 = {{circa}} 249,000 (2011)<ref>{{cite web |author=Joshua Project |url=http://www.joshuaproject.net/peopctry.php?rop3=110776&rog3=CB |title=Cham, Western in Cambodia |publisher=Joshua Project |access-date=15 October 2019 |archive-date=22 March 2016 |archive-url=https://web.archive.org/web/20160322124242/https://joshuaproject.net/peopctry.php?rog3=cb&rop3=110776 |url-status=live }}</ref> | region17 = {{flag|French Polynesia}} | pop17 = {{circa}} 230,000 (2017)<ref name=pop2017>{{cite web |url=http://www.ispf.pf/bases/Recensements/2017 |title=La population légale au 17 août 2017 : 275 918 habitants |publisher=ISPF |access-date=16 February 2018 |archive-date=9 February 2018 |archive-url=https://web.archive.org/web/20180209030600/http://ispf.pf/bases/Recensements/2017 |url-status=dead }}</ref><ref name="ethnicities">Most recent ethnic census, in 1988. {{cite web |url=http://documents.irevues.inist.fr/bitstream/2042/14394/1/HERMES_2002_32-33_367.pdf |title=Frontières ethniques et redéfinition du cadre politique à Tahiti |access-date=31 May 2011 |archive-date=26 March 2009 |archive-url=https://web.archive.org/web/20090326032004/http://documents.irevues.inist.fr/bitstream/2042/14394/1/HERMES_2002_32-33_367.pdf |url-status=live }} Approximately 87.7% of the total population (275,918) are of unmixed or mixed Polynesian descent.</ref> | region18 = {{flag|Samoa}} | pop18 = {{circa}} 195,000 (2016)<ref name=census2016>{{cite web |url=http://www.sbs.gov.ws/index.php/population-demography-and-vital-statistics |title=Population & Demography Indicator Summary |publisher=Samoa Bureau of Statistics |access-date=25 June 2018 |archive-url=https://web.archive.org/web/20190403053500/http://www.sbs.gov.ws/index.php/population-demography-and-vital-statistics |archive-date=3 April 2019 |url-status=dead }}</ref> | region19 = {{flag|Vietnam}} | pop19 = {{circa}} 162,000 (2009)<ref>''the 2009 Vietnam Population and Housing Census: Completed Results'' [http://www.gso.gov.vn/default.aspx?tabid=512&idmid=5&ItemID=10798 2009 Census] {{webarchive |url=https://web.archive.org/web/20121114131814/http://www.gso.gov.vn/default.aspx?tabid=512&idmid=5&ItemID=10798 |date=14 November 2012}}, Hà Nội, 6-2010. Table 5, page 134</ref> | region20 = {{flag|Guam}} | pop20 = {{circa}} 150,000 (2010)<ref>{{cite web|title=The Native Hawaiian and Other Pacific Islander Population: 2010|url=https://www.census.gov/prod/cen2010/briefs/c2010br-12.pdf|website=census.gov|publisher=US Census Bureau|access-date=11 August 2017|archive-date=24 July 2017|archive-url=https://web.archive.org/web/20170724093631/https://www.census.gov/prod/cen2010/briefs/c2010br-12.pdf|url-status=live}}</ref> | region21 = {{flag|Hawaii}} | pop21 = {{circa}} 140,652–401,162<ref>{{cite web|url=http://factfinder.census.gov/servlet/SAFFIteratedFacts?_event=&geo_id=01000US&_geoContext=01000US&_street=&_county=&_cityTown=&_state=&_zip=&_lang=en&_sse=on&ActiveGeoDiv=&_useEV=&pctxt=fph&pgsl=010&_submenuId=factsheet_2&ds_name=DEC_2000_SAFF&_ci_nbr=062&qr_name=DEC_2000_SAFF_R1010&reg=DEC_2000_SAFF_R1010%3A062&_keyword=&_industry=|title=U.S. 2000 Census|access-date=23 November 2014|archive-url=https://web.archive.org/web/20111118153925/http://factfinder.census.gov/servlet/SAFFIteratedFacts?_event=&geo_id=01000US&_geoContext=01000US&_street=&_county=&_cityTown=&_state=&_zip=&_lang=en&_sse=on&ActiveGeoDiv=&_useEV=&pctxt=fph&pgsl=010&_submenuId=factsheet_2&ds_name=DEC_2000_SAFF&_ci_nbr=062&qr_name=DEC_2000_SAFF_R1010&reg=DEC_2000_SAFF_R1010%3A062&_keyword=&_industry=|archive-date=18 November 2011|url-status=dead}}</ref> <small>(depending on definition)</small> | region22 = {{flag|Kiribati}} | pop22 = {{circa}} 119,940 (2020)<ref>{{cite web |title=Kiribati Stats at a Glance |url=http://www.mfed.gov.ki/statistics/ |website=Kiribati National Statistics Office |publisher=Ministry of Finance & Economic Development, Government of Kiribati |access-date=17 January 2020|archive-url=https://web.archive.org/web/20170108172952/http://www.mfed.gov.ki/statistics/ |archive-date=8 January 2017 }}</ref> | region23 = {{flag|New Caledonia|local}} | pop23 = {{circa}} 106,000 (2019)<ref>{{cite web |title=La Nouvelle-Calédonie compte 271 407 habitants en 2019. |url=http://www.isee.nc/population/recensement/structure-de-la-population-et-evolutions |website=Institut de la statistique et des études économiques |publisher=ISEE |access-date=17 January 2020 |archive-date=13 November 2014 |archive-url=https://web.archive.org/web/20141113142325/http://www.isee.nc/population/recensement/structure-de-la-population-et-evolutions |url-status=live }}</ref><ref>{{cite web |title=Recensement de la population en Nouvelle-Calédonie en 2009 |url=https://www.insee.fr/fr/statistiques/1281138 |website=ISEE |access-date=17 January 2020 |postscript=39.1% if the population are native [[Kanak people|Kanak]] |archive-date=29 February 2020 |archive-url=https://web.archive.org/web/20200229124333/https://www.insee.fr/fr/statistiques/1281138 |url-status=live }}</ref> | region24 = {{flag|Federated States of Micronesia}} | pop24 = {{circa}} 102,000{{UN_Population|ref}}<ref>Approximately 90.4% of the total population ({{UN_Population|Micronesia (Fed. States of)}}) is native Pacific Islander.</ref> | region25 = {{flag|Tonga}} | pop25 = {{circa}} 100,000 (2016)<ref>[http://tonga.prism.spc.int/PublicDocuments/Census%20of%20Population%20and%20Housing_/04_2016/01_2016_Census_Preliminary_Count_Results.pdf] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20180227034312/http://tonga.prism.spc.int/PublicDocuments/Census%20of%20Population%20and%20Housing_/04_2016/01_2016_Census_Preliminary_Count_Results.pdf |date=27 February 2018 }}. Tonga 2016 Census Results (11 November 2016).</ref> | region26 = {{flag|Suriname}} | pop26 = {{circa}} 93,000 (2017)<ref>{{cite web |url=https://www.cia.gov/the-world-factbook/countries/suriname/ |website=The World Factbook |title=Suriname |publisher=Central Intelligence Agency |access-date=29 April 2018 }}</ref> | region27 = {{flag|Marshall Islands}} | pop27 = {{circa}} 72,000 (2015)<ref name="CIAMARSHALL ISLANDS">{{cite web|url= https://www.cia.gov/the-world-factbook/countries/marshall-islands/|title= Australia-Oceania :: MARSHALL ISLANDS|publisher=CIA The World Factbook|access-date= 17 January 2020}}</ref> | region28 = {{flag|American Samoa}} | pop28 = {{circa}} 55,000 (2010)<ref name="2010 United States Census">{{cite web|url=http://2010.census.gov/news/releases/operations/cb11-cn177.html |title=Archived copy |access-date=1 October 2018 |url-status=dead |archive-url=https://web.archive.org/web/20120723145237/http://2010.census.gov/news/releases/operations/cb11-cn177.html |archive-date=23 July 2012 |work=[[2010 United States Census]]|publisher=census.gov}}</ref> | region29 = {{flag|Sri Lanka}} | pop29 = {{circa}} 40,189 (2012)<ref>{{cite web|title=A2 : Population by ethnic group according to districts, 2012|url=http://www.statistics.gov.lk/PopHouSat/CPH2011/index.php?fileName=pop42&gp=Activities&tpl=3|work=Census of Population& Housing, 2011|publisher=Department of Census& Statistics, Sri Lanka|access-date=25 April 2017|archive-date=10 March 2018|archive-url=https://web.archive.org/web/20180310011932/http://www.statistics.gov.lk/PopHouSat/CPH2011/index.php?fileName=pop42&gp=Activities&tpl=3|url-status=live}}</ref> | region30 = {{flag|Australia}}<br><small>([[Torres Strait Islands]])</small> | pop30 = {{circa}} 38,700 (2016)<ref name=censusest>{{cite web|website=Australian Bureau of Statistics|url=https://www.abs.gov.au/ausstats/abs@.nsf/mf/3238.0.55.001|title=3238.0.55.001 – Estimates of Aboriginal and Torres Strait Islander Australians, June 2016|date=31 August 2018|access-date=27 December 2019|archive-date=29 February 2020|archive-url=https://web.archive.org/web/20200229233152/https://www.abs.gov.au/ausstats/abs@.nsf/mf/3238.0.55.001|url-status=live}}</ref> | region31 = {{flag|Myanmar}} | pop31 = {{circa}} 31,600 (2019)<ref>{{cite web |author=Joshua Project |url=https://joshuaproject.net/people_groups/13437/BM |title=Malay in Myanmar (Burma) |publisher=Joshua Project |access-date=15 October 2019 |archive-date=16 October 2019 |archive-url=https://web.archive.org/web/20191016041320/https://joshuaproject.net/people_groups/13437/BM |url-status=live }}</ref><ref>{{cite web |author=Joshua Project |url=https://joshuaproject.net/people_groups/13769/BM |title=Moken, Salon in Myanmar (Burma) |publisher=Joshua Project |access-date=15 October 2019 |archive-date=16 October 2019 |archive-url=https://web.archive.org/web/20191016041321/https://joshuaproject.net/people_groups/13769/BM |url-status=live }}</ref> | region32 = {{flag|Northern Mariana Islands}} | pop32 = {{circa}} 19,000<ref>{{cite web|url=http://factfinder.census.gov/faces/tableservices/jsf/pages/productview.xhtml?pid=DEC_10_DPMP_MPDP1&prodType=table|title=American FactFinder – Results|author=Data Access and Dissemination Systems (DADS)|publisher=U.S. Census Bureau|access-date=17 January 2020|archive-url=https://archive.today/20200212212938/http://factfinder.census.gov/faces/tableservices/jsf/pages/productview.xhtml?pid=DEC_10_DPMP_MPDP1&prodType=table|archive-date=12 February 2020|url-status=dead}} Approximately 34.9% of the total population (53,883) are native Pacific Islander</ref> | region33 = {{flag|Palau}} | pop33 = {{circa}} 16,500 (2011){{UN_Population|ref}}<ref>Approximately 92.2% of the total population ({{UN_Population|Palau}}) is of Austronesian descent.</ref> | region34 = {{flag|Wallis and Futuna|local}} | pop34 = {{circa}} 11,600 (2018)<ref name=census_2018>{{cite web|url=https://www.insee.fr/fr/statistiques/3685976?sommaire=2121453|title=Les populations légales de Wallis et Futuna en 2018|author=INSEE|access-date=7 April 2019|archive-date=14 April 2019|archive-url=https://web.archive.org/web/20190414053320/https://www.insee.fr/fr/statistiques/3685976?sommaire=2121453|url-status=live}}</ref> | region35 = {{flag|Nauru}} | pop35 = {{circa}} 11,200 (2011)<ref name="Nauru Census">{{cite web |title=National Report on Population ad Housing |url = http://www.spc.int/prism/nauru/PublicDocuments/Census/Nauru_2011_Census_Report_FINAL.pdf |publisher=Nauru Bureau of Statistics |access-date=9 June 2015 |archive-url = https://web.archive.org/web/20150924120203/http://www.spc.int/prism/nauru/PublicDocuments/Census/Nauru_2011_Census_Report_FINAL.pdf |archive-date=24 September 2015 |url-status=dead }}</ref> | region36 = {{flag|Tuvalu}} | pop36 = {{circa}} 11,200 (2012)<ref name="1C2012">{{cite web |title=Population of communities in Tuvalu |publisher=world-statistics.org |date=11 April 2012 |url=http://tuvalu.popgis.spc.int/#l=en;i=ethnic.t_tuvaluan;v=map1;sid=39;z=717733,9074628,48863,33709;sly=eas_32760_xy_def_DR |access-date=20 March 2016 |archive-date=23 March 2016 |archive-url=https://web.archive.org/web/20160323020216/http://tuvalu.popgis.spc.int/#l=en;i=ethnic.t_tuvaluan;v=map1;sid=39;z=717733,9074628,48863,33709;sly=eas_32760_xy_def_DR |url-status=live }}</ref><ref name="2C2012">{{cite web |title=Population of communities in Tuvalu |publisher=Thomas Brinkhoff |date=11 April 2012 |url=http://www.citypopulation.de/Tuvalu.html |access-date=20 March 2016 |archive-date=24 March 2016 |archive-url=https://web.archive.org/web/20160324124836/http://www.citypopulation.de/Tuvalu.html |url-status=live }}</ref> | region37 = {{flag|Cook Islands}} | pop37 = {{circa}} 9,300 (2010)<ref name="CIACI">{{cite web|url= https://www.cia.gov/the-world-factbook/countries/cook-islands/|title= Australia-Oceania ::: COOK ISLANDS|publisher=CIA The World Factbook|access-date= 17 January 2020}}</ref> | region38 = {{flag|Easter Island}}<br><small>([[Easter Island|Rapa Nui]])</small> | pop38 = {{circa}} 2,290 (2002)<ref>{{cite web |title=RAPA NUI IW 2019 |url=https://www.iwgia.org/en/chile/3407-iw2019-rapa-nui |website=IWGIA |publisher=International Work Group for Indigenous Affairs |access-date=17 January 2020 |archive-date=24 October 2019 |archive-url=https://web.archive.org/web/20191024233338/https://www.iwgia.org/en/chile/3407-iw2019-rapa-nui |url-status=live }} Approximately 60% of the population of total population of Rapa Nui (3,765) is of native descent.</ref> | region39 = {{flag|Niue}} | pop39 = {{circa}} {{UN_Population|Niue}}{{UN_Population|ref}} | langs = [[Mga wikang Austronesyo]] | rels = [[#Pananampalataya|Iba't ibang mga relihiyon]] | native_name = | native_name_lang = | related_groups = }} Ang '''mga Awstronesyo''' ay isang pangkat ng mga tao sa [[Timog-Silangang Asya]], [[Oseaniya]] at [[Madagaskar]], na nagsasalita o may mga ninunong nagsasalita ng isa sa [[mga wikang Awstronesyo]]. ==Kasaysayan== {{See|Timog-Silangang Asya}} [[Talaksan:Priests traveling across kealakekua bay for first contact rituals.jpg|thumb|Nabigasyong Awstronesyo]] [[Talaksan:Naturales 4.png|thumb|[[Maharlika]]ng mag-asawa mula sa [[Boxer Codex]].]] Sa iba't ibang mga yugto ng kasaysayan, iba-iba ang mga naging tawag sa mga Awstronesyo, dalawa na dito ang ''Malay'' at ''Indiyo''. Noong taong 1775 sa kanyang disertasyon sa pagkapantas na may pamagat na ''De generi humani varietate nativa'' (Sa likas na uri ng sangkatauhan), nag-ulat ng apat na pangunahing lahi sa pagamit ng kulay ng balat ang antropologong si [[Johann Friedrich Blumenbach]]. Kasama rito ang [[Caucasiano]] (puti), Etyopya (itim), Amerikano (pula), at ang [[Monggol]] (dilaw). Nang dumating ang 1795, nagdagdag si Blumenbach ng isa pang lahi na tinatawag na ''Malay'' na siya ay itinuturing na isang subcategory ng parehong mga taga-Etyopya at Monggoloyd. Ang mga taong may "kulay kayumanggi na may balat na mapusyaw na katulad ng kamagong hanggang sa kulay ng madilim na ''clavo de comer'' o kulay kapeng kastanyas." Pinalawak ni Blumenbach ang katagang "Malay" kasama ang mga naninirahan sa [[mga Pulo ng Marianas|Marianas]], Pilipinas, [[Maluku]], [[Sunda]] gayundin ang mga naninirahan sa [[mga pulo ng Pasipiko]] tulad ng mga taga-[[Tahiti]]. Kanyang ipinalagay sa natanggap niyang bungo ng isang taga-Tahiti ang nawawalang karugtong na nagpapakita ng transisyon sa pagitan ng "pangunahing" lahi, ang Caucasiano, at ng "pinanggalingang" lahi, ang lahing itim. Mula kay Blumenbach, maraming nagpabulaan na mga [[antropolohiya|antropologo]] sa hinuha ng limang lahi dahil sa malaking komplikasyon sa pag-uuri ng lahi. Ang maling kaisipang ito ay mula, sa isang dako, kay H. Otley Beyer, isang antropologong Amerikano sa Pilipinas na nagmungkahi na ang mga Pilipino ay mga Malay na dumayo mula sa Malaysia at Indonesia. Ang kaisipang ito ay pinalawig ng mga Pilipinong manunulat sa kasaysayan at na kasalukuyan pa ring itinuturo sa mga paaralan sa Pilipinas at Singgapur.<ref name=aralingmalayo>[http://www.fas.nus.edu.sg/malay/about.htm Kagawaran ng Araling Malayo] ng Pambansang Pamantasan ng Singgapur</ref> Alalaumbaga, ang kasalukuyang pabago-bagong konsensus ng mga kontemporaneong antropologo, arkeologo, at [[linggwistika|lingguwista]] ay nagmumungkahi ng kabaliktaran nito; kasama rito ay mga iskolar sa larangan ng pag-aaral ng Austrones tulad nina Peter Bellwood, Robert Blust, Malcolm Ross, Andrew Pawley, at Lawrence Reid. Ang bagong kaisipan (Bellwood atbp) ay ang Awstronesyo ay nagmula ng Taiwan noong 4000 BCE at kumalat sa Pasipiko. Ang orihinal na wika ay Proto-Awstronesyo o PAN. Sa bagong [[antropolohiya]], ang Awstronesyo ay resulta ng paghalohalo ng mga Monggoloyd at mga Awstraloyd (na iba sa Negroyd). Ang mga Awstraloyd ay nanggaling din sa Aprika at sinakop nila ang Awstralya nang mga 60 000 taong nakalipas na. Ibang rasa ng tao ang Awstraloyd sa Negroyd sa Aprika. Ang Monggoloyd ay Asyano at ang Kawkasoyd naman ay taga-Europa. Ang kaisipan ng Hapones na si Dr. Akazawa Takeru ay may dalawa lamang bersiyon ng Monggoloyd, ang Paleo-Monggoloyd at ang Neo-Monggoloyd. Ang mga Neo-Monggoloyd ay mga Intsik, Buryat, Eskimo, Chukchi, atbp. Ang mga Paleo-Mongggoloyd ay mga Burmes, Pilipino, Polinesyano, Jōmon, Amerindiyo, atbp. Ang Awstronesyo nga ay klasipikadong Paleo-Monggoloyd. Kung minsan, ang tawag sa Awstronesyo ay Monggoloyd-Timog. Noong panahong pananakop ng mga Kastila sa Pilipinas, ang mga Awstronesyo ay tinawag na mga Indiyo (Kastila: ''indio''). ==Distribusyong heograpiko== {{See|Mga taong kayumanggi}} [[File:Location Malay Archipelago.png|thumb|Maritimong Timog-silangang Asya]] [[Talaksan:Chronological dispersal of Austronesian people across the Pacific (per Benton et al, 2012, adapted from Bellwood, 2011).png|thumb|Ang ekspansiyong Awtronesyo]] Matatagpuan ang mga Awstronesyo sa Bruney, Indonesya, Malaysia, Pilipinas at Silangang Timor, kung saan ang iba't ibang mga pangkat etniko nito ang mayorya. Matatagpuan din ang mga Awstronesyo sa Cambodia, Singgapur, Sri Lanka, Thailand at Timog Aprika, kung saan sila ay mga menorya. Malaking bahagi ng mga Awstronesyo ang mga magkakaugnay na grupo na naninirahan sa Timog-silangang Asya (hindi kasama ang mga [[Negrito]]). Kasama rito ang mga [[Aceh]], [[Minangkabau]], [[Batak]] at [[Mandailing]] na naninirahan sa Sumatra, [[Java]]; at Sunda sa Java; mga [[Banjar]], [[Iban]], [[Kadazan]] at [[Melanau]] sa Borneo; mga [[Bugi]] at [[Toraja]] ng [[Sulawesi]]; ang mga pangunahing etnikong grupo sa Pilipinas tulad ng mga [[Tagalog]], [[Ilocano]] at [[Ifugao]] ng [[Luzon]], mga [[Bisaya]] sa [[Visayas|gitna]] at [[Mindanaw|timog-silangan]] ng Pilipinas at sa Borneo, ang mga [[Maguindanao]], [[Tausug]] at [[Bajau]] ng [[Mindanaw]] at ng kapuluang Sulu; at mga mamayan ng [[Silangang Timor]] (hindi kasama ang matandang katutubong [[Papuano]].) Ang iba pang grupo na isinasama bilang mga Awstronesyo, ngunit naninirahan sa labas ng maritimong Timog-silangang Asya, ay ang [[mga Cham]] ng Cambodia at Vietnam at mga [[Utsul]] na naninirahan sa pulo ng Hainan ito ay maliit na bilang lamang. Ang mga Awstronesyo ay matatagpuan ngayon sa [[Sri Lanka]], [[Timog Aprika]] (ang ''Cape Malays'') at [[Madagascar]]. Sa Madagascar, [[Merina]] ang tawag sa kanila at isa sa pangunahing etnikong grupo sa bansang ito. Sa [[Suriname]], na isang maliit na bansa sa Caribe sa hilagang-silangang pasigan ng Timog Amerika, ay may malaking bilang ng mga Awstronesyo na mga inapo ng manggawang Javanes na nandayuhan nitong mga kamakailan. Sa Singapore, menorya ang mga Awstronesyo dahilang karamihan ng kanyang pamayanan ay binubuo ng mga mandarayuhang [[Han]] at [[Tamil]] na dumating kamakailan at mga inapo nito. Gayundin, kahit hindi teknikal na bahagi ng maritimong Timog-silangang Asya, ang katimugang bahagi ng [[Thailand]] – ang rehiyong Pattani – ay pinamamayanan din ng mga Awstronesyo. Ito ang mga inapo ng mandarayuhan mula sa karatig ng maritimong Timog-silangang Asya na nang lumaon ay nagpundar sa kaharian ng Pattani, isa sa maraming sultanang musulmano na itinatag noong panahon ng pagpapalawak ng [[Islam]] sa Timog Silangang Asya. ==Kultura== [[Talaksan:TahitiGirls.png|thumb|Tahiti]] [[Talaksan:Safiq Rahim.jpg|thumb|Malaysia]] ===Wika=== [[Talaksan:Austronesian family.png|thumb|Distribusyon ng mga wikang Awstronesyo]] Ang [[mga wikang Awstronesyo]] ang sinasalita ng mga ito. Kasama ng malaking pamilya ng mga wikang ito ang lahat ng katutubong wika ng mga Awstronesyo sa buong Timog-silangang Asya kasama rito ang [[wikang Malayo|Malayo]], [[wikang Filipino|Filipino]] at lahat ng katutubong [[mga wika ng Pilipinas|wika ng Pilipinas]], [[Tetum]] (Silangang Timorese), at ang [[wikang Malgatse]] ng [[Madagaskar]]. Ang mga ebidensiya ay nagpapahiwatig rin na ang mga Polines at Mikrones ay maaring nagmula—sa isang dako—sa mga ninunong mandaragat na nagmula sa palibot na mga Awstronesyo kasama ang mga [[Melanes]]. Ang malalayong kasapi ng malaking pamilya ng mga wika na nasa sangang Polines ay ang mga wikang ginagamit ng mga Polines tulad ng [[Wikang Samoano|Samoano]], [[Wikang Hawayano|Hawayano]], [[Wikang Rapa Nui|Rapanui]] at [[Wikang Māori|Maori]] ng [[New Zealand]]. ===Pananampalataya=== Sa pananampalataya, karamihan ng mga Awstronesyo ay naging Musulmana mula sa Hinduismo, Budismo at [[animismo]] noong unang bahagi ng siglo 15; sila ay naimpluwensiyahan na mga mandaragat na Arabe, Tsino at Muslim mula sa India noong Ginintuang Panahong Islamika. Ang Musulmana ang dominanteng grupo ng [[relihiyon]] ngayon ng mga Awstronesyo ng Indonesia, Malaysia, Brunei at Singapore. Ang kanilang pagiging Muslim mula Hinduismo at Budhismong Theravada ay nagsimula noong mga taong 1400 na malaking naimpluwensiyahan ng desisyon ng maharlikang korte ng Malaka. Karamihan ng Awstronesyo ng Thailand, Timog Aprika, [[Sri Lanka]] at Suriname ay mga Muslim din bilang inapo ng mga nabinyagang mga Muslim ng Malaysia, Indonesia, atbp. Ang mga imaheng ginto ni [[Garuda]], ang [[sarimanok]] sa tuktok ng [[Vishnu]], ay nasumpungan sa [[Palawan]] sa Pilipinas. Isang gintong may pigurang [[diyos]]a ng Hindu-Malay na 4 libra at 1 piyeng taas ang ngayon ay nanahan sa ''Field Museum'' ay natuklasan pulo ng Mindanao sa Pilipinas noong 1917. Dahilang ipinagbabawal sa Islam ang mga imahen at rebulto, nagpapakita na ang mga rebultong ito umiinog na sa Mindanao bago pa man dumating ang Islam. Maraming mga Awstronesyo ng Mindanao ay Muslim din ngunit sinasabing ika-23 at huling grupo ng alon ng madarahuyuhan na dumating sa Pilipinas mula sa katimugan. Sa Pilipinas bunga ng pagsakop ng mga [[Espanya|Kastila]] nang mahigit tatlong siglo, ang Islam ay hindi nangingibabaw. Karamihan ng kasalukuang [[mga Pilipino|Pilipino]] (alin man ang sub-grupong Awstronesyo) ay [[Kristiyano]] na karamihan ay [[Simbahang Katoliko Romano|Katoliko Romano]]. Gayunman, may malaking bilang ng Pilipino sa timoging pulo ng Mindanao at kapuluang Sulu ay Muslim ang nakibaka sa pananakop ng Espanya at magpasahanggang ngayon ay nakikibaka sa pamahalaang Pilipino. Katulad ng mga Awstronesyo ng Pilipinas, ang Awstronesyo ng [[Silangang Timor]] ay mga Kristiyano rin bunga mga pananakop ng kolonisador na [[Portugal|Portuges]]. Ang dalawang bansang ito ay minamayoriya ng mga Kristiyano sa Timog-silangang Asya. Hinduismo ang nangingibabaw na relihiyon sa pulo ng [[Bali]]. Ang mga maliliit na pulo sa maritimong Timog-silangang Asya na nakaiwas sa pagkalat ng Islam at sa pagsikat ng Kristiyanismo sa pamamagitan ng pananakop ng mga Europeo ay naniniwala sa animismo. Mayroon ding nanampalataya kay [[Gautama Buddha|Buddha]]. ==Politika== {{see also|Mapilindo}} Ang tinatawag na ''Greater Malayan Confederation'',<ref name=sakai>Sakai, M. 2009. "[http://www.sabrizain.org/malaya/library/connections.pdf Reviving Malay Connections in Southeast Asia]," sa Huhua Cao at Elizabeth Morrell (ed.), ''Regional Minorities and Development in Asia''. Routledge: Londres.</ref> o [[Mapilindo]], ay isang iminungkahing kompederasyong Awstronesyo (gamit ang makalumang katawagan na ''Malay'') ng [[Indonesya]], [[Malaysia]] at [[Pilipinas]]. Ito ang ipinangarap ni dating-[[Pangulo ng Pilipinas|Pangulong]] [[Diosdado Macapagal]] na pagsasatotoo ng pinagsamang idea nina [[José Rizal]], [[Apolinario Mabini|Mabini]], [[Wenceslao Vinzons|Vinzons]], at [[Manuel L. Quezón]] ng iisang poskolonyal na estado para sa mga Awstronesyo ng Timog-silangang Asya. Hindi natuloy ang proyektong ito nang dahil sa sumiklab na ''[[Konfrontasi]]'' sa pagitan ng Indonesya at Malaysia, ngunit ito ang pinagmulan ng mas malawak na organisasyon ng mga bansa sa rehiyon—ang [[Samahan ng mga Bansa sa Timog-Silangang Asya]]. ==Mga sanggunian== {{reflist}} [[Kategorya:Mga Awstronesyo| ]] 262h32m81yofza1waj7r45w2i8in7bl MUH~ 0 24371 2167812 2121501 2025-07-07T12:40:39Z Youkokurama~tlwiki 2608 2167812 wikitext text/x-wiki {{cleanup|date=Enero 2014}} {{orphan|date=Hulyo 2009}} [[Talaksan:Imge5953b403wv7og.jpg|thumb|250px|right|Miyembro ng bandang MUH. (Mula sa kaliwa)Akie Harada(dilaw), Mori Yurika(pink), at Usami Nana(asul)]] [[Talaksan:muhanime.JPG|thumb|250px|right|Opisyal na anime version ng grupo]] [[Talaksan:akihabaraMuhGenki.jpg|thumb|100px|right|genki attire ng MUH~]] [[Talaksan:akihabaraMuhMaid.jpg|thumb|100px|right|maid attire ng MUH~]] [[Talaksan:akihabaraMuhPajama1.jpg|thumb|100px|right|pajama attire ng MUH~]] [[Talaksan:akihabaraMuhPajama2.jpg|thumb|100px|right|isa pang pajama attire ng MUH~]] Ang '''MUH~''' ay isang idol pop girl group mula sa Japan na may titolong "idol cosplay unit". Ang pangalan ng grupo na '''MUH~''' ay kinuha mula sa mga pangalan ng mga miyembro ('''M'''ori-'''U'''sami-'''H'''arada). Nagtanghal ang grupong ito ng apat na taon, mula 2003 hanggang 2007. Sa pangunguna ng kanilang leader na si Mori Yurika, ang idol cosplay unit na ito ay nagtanghal sa buong Japan sa pagkanta ng mga sikat na anime theme songs, at ng sarili nilang gawang kanta. Bilang isang cosplay unit, nagtanghal ang grupo suot ang iba't-ibang cosplay attires tulad ng mga maid costume, pajama, school uniform, pangsuot na casual,at iba pa. Pinakamadalas makita ang grupo na nagtatanghal live sa mga live houses sa Shibuya, at pati na rin sa Akihabara. Nagkaroon ng dalawang album ang grupo, Maamaamaa(まぁまぁまぁ) noong 2003 at Vitamin MUH~(ビタミン☆MUH～) naman noong 2005. Nagkaroon din ng dalawang DVD ang grupo, MUH~ Zoku (ＭＵＨ～★ぞくっ) noong 2005, saka ＭＵＨ～Thank You naman noong 2007. Bukod sa album at mga DVD, nagkaroon ng mga binentang kalendaryo, picture books, at mga posters ang grupo. Naging aktibo rin ang grupo sa mga broadband channel na mga palabas, mga programa sa radyo, mga commercial sa telebisyon, nga artikulo sa mga magazine, atbp. Bukod sa mga aktibidades ng grupo, ang bawat isang miyembro ay may kanya-kanyang kareer sa labas ng grupo. May mga solo na DVD, sariling picture book, paglabas sa mga commercial, sa mga drama, at pati na rin sa mga pelikula. Noong ika-9 ng Hunyo 2007, ipinahayag ng grupo ang kanilang opisyal na pagtiwalag noong ika-7 ng Hulyo 2007. Ito ay naipatibay sa kanilang opisyal na website noong ika-11 ng Hunyo 2007. =History= Ang mga miyembro ay napili sa pamamagitan ng kanilang pagkapanalo sa palabas sa telebisyon na 秋葉な連中 (Akiba na Renchuu). Sila ang kumanta ng anime song cover ng palabas na 秋葉☆リムジン (Akiba Limousine), kung saan sila ay opisyal na binansagang idol cosplay unit. =Mga Miyembro= ===Harada Akie=== *Profile **Pangalan: Harada Akie (原田明絵) **Palantandaang Kulay: Dilaw **Palayaw: Akie, Akichan (明絵・あきちゃん) **Kaarawan: Enero 22, 1987 **Ipinanganak sa: Saitama (埼玉県) **Tangkad: 148&nbsp;cm　 (4' 9") **Statistics: B82cm/W60cm/H81cm **Dugo: B **Zodiac Sign: Aquarius **Hobbies: Karaoke, Shopping, Computers, at certified 1st class ang kanyang kakayahan sa pagsakay sa kabayo **Kasalukuyang nakatira sa Hawaii *Kareer sa labas ng grupo **yellow☆magic - DVD **明絵にタッチ！ (Akie ni Tacchi!) - DVD **初恋センチメンタル (Hatsukoi Senchimentaru) - Picture Book **Tinuloy ang pagiging idol sa bagong pangalan na Aiba Hina (愛羽ひな) ng grupong Diamond Doll **Habang miyembro pa ng Diamond Doll, siya rin ay sumali sa idol group na Happy! Style noong Mayo 6 taong 2008 gamit ang pangalang Aoi Sasamine (笹峰 葵). **Umalis sa grupong Happy! Style noong Agusto ng taong 2008. **Ibinalik ang dalang pangalan mula sa Aiba Hina sa pagiging Harada Akie muli noong 27 Setyembre 2009. **Nag debut bilang isang AV idol sa ilalim ng label na ''Muteki'' noong Nobyembre 2010. **Naging miyembro ng Ebisu Muscats noong 2011. **Lumipat ng agency mula ''Muteki'' papuntang ''Idea Pocket'' nung Pebrero 2011, at papunta namang ''SOD Create'' noong Abril 2012. **Ipinahayag sa kanyang blog ang kanyang pag-alis mula sa industriya ng AV noong Nobyembre 21 taong 2012. **Ipinahayag sa kanyang blog noong 13 Abril 2015 na siya at ang kanyang boyfriend na Amerikano ay engaged na noong 10 Abril 2015. **Isinilang ang kanyang panganay na sanggol (lalake) noong 23 Oktubre 2016. **Isinilang naman ang kanyang pangalawang anak (lalake) noong 26 Hunyo 2021. ===Mori Yurika=== *Profile **Pangalan： Mori Yurika (森由理香) **Palantandaang Kulay: Pink **Palayaw: Mori-chan(森ちゃん) **Kaarawan: Enero 23, 1984 **Ipinanganak sa: Tokyo (東京) **Tangkad: 151&nbsp;cm (4' 11.5") **Statistics: B84/W58/H84 **Dugo: A **Zodiac sign: Aquarius **Hobbies: Volleyball *Kareer sa labas ng grupo **Pink オルゴール (Pink Orgel) - DVD **ストロベリー・メール (Strawberry Mail) - picture book **Kasama ni Akie, nagtayo ng idol group na tinawag na Diamond Doll gamit ang alyas na Yurika (優璃香) ===Usami Nana=== *Profile **Pangalan: Usami Nana (宇佐美なな) **Palantandaang Kulay: Asul **Palayaw: Nanappe (ななっぺ) **Kaarawan: Oktubre 23, 1985 **Ipinanganak sa: Chiba (千葉) **Tangkad: 152&nbsp;cm (~5') **Statistics: B83/W59/H84 **Dugo: O **Zodiac Sign: Libra **Hobbies: Paggawa ng mga minatamis, exploration, tennis, at basketball *Kareer sa labas ng grupo **na-tural blue･･･ - DVD **隙魔 (Sakima) - Movie **こちら本池上署 (Kochira Honikegamisho) - Drama **ケータイ刑事 銭形海 (Keitai Deka Zenigatakai) - Drama =Discography= == Mga Album == Sa loob ng apat na taon, nakapaglabas ng dalawang album ang grupo. Panay mga anime na kanta lamang ang laman ng unang album, at nagkaroon naman sila ng limang original na kanta sa pangalawang album nila. ===まぁまぁまぁ(MaaMaaMaa)=== [[Talaksan:Mala (cover).jpg|thumb|250px|right|Cover of まぁまぁまぁ]] Inilabas noong Agusto 20, 2003&nbsp;ng Aniplex Label, Sony Music Distributions Japan Mga Kanta Sa Album Na '''MaaMaaMaa''': # タッチ「[[:en:Touch (manga)|タッチ]]」 # 残酷な天使のテーゼ「[[:en:Neon genesis evangelion|新世紀エヴァンゲリオン]]」 # キャンディ・キャンディ「キャンディ・キャンディ」 # 風の谷のナウシカ「[[:en:Nausicaa Valley Of The Wind|風の谷のナウシカ]]」<sup>[M]</sup> # デリケートに好きして「[[:en:Magical Angel Creamy Mami|魔法の天使クリィミーマミ]]」<sup>[H]</sup> # ムーンライト伝説「[[:en:Sailor moon|美少女戦士セーラームーン]]」<sup>[U]</sup> # はじめてのチュウ「[[:en:Kiteretsu Daihyakka|キテレツ大百科]]」 # キューティーハニー「[[:en:Cutie honey|キューティーハニー]]」 # となりのトトロ「[[:en:Totoro|となりのトトロ]]」 # めざせポケモンマスター「[[Pokemon|ポケットモンスター]]」 # 勇気の神様「[[:en:Tokimeki memorial|ときめきメモリアル２]]」 # ハム太郎とっとこうた「とっとこハム太郎」 rōmaji na pagbasa: #Touch 「[[:en:Touch (manga)|Touch]]」 #Zankoku na Tenshi no Te-ze 「[[:en:Neon genesis evangelion|Neon-Genesis Evangelion]]」 #Candy Candy 「Candy Candy」 #Kaze no Tani no Nausicaa 「[[:en:Nausicaa Valley Of The Wind|Nausica of the Valley of the Wind]]」<sup>[M]</sup> #Delike-to ni Sukishite 「[[:en:Magical Angel Creamy Mami|Magical Angel Creamy Mami]]」<sup>[H]</sup> #Moonlight Densetsu 「[[:en:Sailor moon|Pretty Guardian Sailor Moon]]」<sup>[U]</sup> #Hajimete no Chuu 「[[:en:Kiteretsu Daihyakka|Kiteretsu Daihyakka]]」 #Cutie Honey 「[[:en:Cutie honey|Cutie Honey]]」 #Tonari no Totoro 「[[:en:Totoro|Tonari no Totoro]]」 #Mezase Pokemon Master 「[[Pokemon]]」 #Yuuki no Kamisama 「[[:en:Tokimeki memorial|Tokimeki Memorial]]」 #Hamtaro Tottoko Uta 「Tottoko Hamtaro」 ===ビタミン☆MUH (Vitamin MUH)=== [[Talaksan:vitamin muh.jpg|thumb|250px|right|Cover of ビタミン☆MUH]] Inilabas noong 2 Nobyembre 2005&nbsp;ng Aniplex Label, Sony Music Distributions Japan Mga Kanta Sa Album Na '''Vitamin MUH~''': # Vitamin MUH～ # タッチ「[[:en:Touch (manga)|タッチ]]」 # おなじ空の下 # 象さんのすきゃんてぃ「[[:en:Highschool! Kimen-gumi|ハイスクール！奇面組]]」 # うれしい予感「[[:en:Chibi Maruko Chan|ちびまる子ちゃん]]」<sup>[U]</sup> # お嫁さんになってあげないゾ「[[:en:Kiteretsu Daihyakka|キテレツ大百科]]」<sup>[H]</sup> # branco # 想い出がいっぱい「みゆき」 # お世話します！「花右京メイド隊」 # I do！ # Arrival # ラムのラブソング「[[:en:Urusei Yatsura|うる星やつら]]」 # 愛・おぼえていますか「[[:en:Macross: Do You Remember Love|超時空要塞マクロス]]」<sup>[M]</sup> # ゲキテイ（檄！帝国華撃団）「[[:en:Sakura Wars|サクラ大戦]]」 rōmaji na pagbasa: # Vitamin MUH～ # Touch 「[[:en:Touch (manga)|Touch]]」 # Onaji Sora no Shita # Zō-san no Scanty 「[[:en:Highschool! Kimen-gumi|Highschool! Kimen-gumi]]」 # Ureshii Yokan 「[[:en:Chibi Maruko Chan|Chibi Maruko-chan]]」<sup>[U]</sup> # Oyomesan ni Natte Agenaizo 「[[:en:Kiteretsu Daihyakka|Kiteretsu Daihyakka]]」<sup>[H]</sup> # Branco # Omoide ga Ippai 「Miyuki」 # Osewashimasu 「Hana Ukyo Maid Team」 # I do！ # Arrival # Lamu no Love Song 「[[:en:Urusei Yatsura|Urusei Yatsura]]」 # Ai Oboete Imasuka 「[[:en:Macross: Do You Remember Love|Macross]]」<sup>[M]</sup> # Gekitei (Geki! Teikoku Kagekidan)「[[:en:Sakura Wars|Sakura Wars]]」 <small> [M] - solong kinanta ni Mori Yurika<br/> [U] - solong kinanta ni Usami Nana<br/> [H] - solong kinanta ni Harada Akie<br/> </small> == Mga DVD == [[Talaksan:muhZoku.jpg|thumb|100px|Unang DVD ng banda]] ===ＭＵＨ～★ぞくっ (Unang DVD)=== *Inilabas noong Nobyembre 2, 2005 ng Aqua House *Photo and Produced by: Shin Yamagishi *Presyo: 3,990 yen *Haba ng palabas: 40 minuto ===ＭＵＨ～Thank You (Pangalawang DVD)=== [[Talaksan:muhThankYou.jpg|thumb|100px|Pangalawang DVD ng banda]] *Inilabas noong Abril 15, 2007 ng Shaten *Presyo: 3,990 yen *Haba ng palabas: 50 minuto = Mga Kantang Itinanghal Sa Mga Live Na Palabas Lamang: = #ハートビート - ''(Heartbeat)'' #*(''' Mula sa anime na: ''' [[Digi charat|Digi Charat Nyo]]) #ハッピーマテリアル - ''(Happy Material)'' #*(''' Mula sa anime na: ''' [[Negima|Mahou Sensei Negima]]) = Iba Pang Mga Binebenta = #MUH~ Juice. #*Mabibili sa GAMERS store sa Akihabara noong 14 Setyembre 2006 sa halagang 200 yen bawat isa. (Naubos agad lahat sa loob ng ilang araw lamang.) = References/External Links = *[http://www.v-muh.com/ Opisyal na MUH~ website] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20070710214336/http://www.v-muh.com/ |date=2007-07-10 }} *[http://akieharada.exblog.jp/ Opisyal na blog ni Harada Akie] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20110722091400/http://akieharada.exblog.jp/ |date=2011-07-22 }} *[http://yurikamori.exblog.jp/ Opisyal na blog ni Yurika Mori] *[http://usanana.exblog.jp/ Opisyal na blog ni Usami Nana] *[http://blog.livedoor.jp/aibahina/ Opisyal na blog ni Harada Akie/ Aiba Hina] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20090412070743/http://blog.livedoor.jp/aibahina/ |date=2009-04-12 }} *[https://archive.today/20130221010018/ameblo.jp/yuri-yurika/ Opisyal na blog ni Yurika Mori/ Yurika] *[http://www.ideapocket.com/special/harada_akie/top.htm Opisyal na website ni Harada Akie] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20140715090522/http://www.ideapocket.com/special/harada_akie/top.htm |date=2014-07-15 }} *[https://twitter.com/piggy_111 Opisyal na twitter ni Harada Akie] *[http://akie777.blog.fc2.com/ Opisyal na blog ni Harada Akie pagkatapos umalis sa industriang AV] [[Kategorya:Mga musiko mula sa Hapon]] [[Kategorya:Mga banda mula sa Hapon]] kcc1mlxd3rdnp9gyrwh7hpmp8z78zjq Globo 0 46871 2167884 2124668 2025-07-08T11:29:59Z Cloverangel237 149506 Nagpatuloy sa pagsalinwika 2167884 wikitext text/x-wiki [[File:Van_Deuren_Astronomer.jpg|thumb]] Ang '''globo''' ay ang huwaran ng [[mundo]]. Sa globo makikita ang kabuuang larawan kung saan nakalagak ang bawat [[talaan ng mga bansa|bansa]], mga [[karagatan]], at mga [[lupalop]]. ==Mga bahagi ng globo== # [[Ekwador]] - ito ang humahati sa globo sa dalawang magkasinlaking bahagi - ang hilaga at timog hatingglobo. Matatagpuan ang ekwador sa panuntunang 0°. Ito ang tinuturing na pinakamahaba sa lahat ng latitud. Ang ekwador ang bahagi na pinakamalapit sa araw kung kaya't mainit sa panig na ito ng daigdig. # [[Latitud]] - (Ingles: latitude) ito ang mga guhit na paikot sa globo na kahanay ng ekwador. Ang mga guhit na ito ay kanluran papuntang silangan. Ginagamit din ito sa pagsukat ng layo ng isang lugar, pahilaga at patimog mula sa ekwador. # [[Longhitud]] - (Ingles: longitude) ito ang mga patayong guhit na naguugnay sa pulong hilaga at pulong timog. Kahanay ito ng punong meridyano at ginagamit sa pagsukat ng layo ng isang lugar pasilangan at pakanluran mula sa punong meridyano. # [[Punong Meridyano]] - matatagpuan ang guhit na ito sa panuntunang 0°. Tinatawag din itong Greenwich dahil naglalagos ito sa Greenwich,South Villa Catalunan Grande # [[Internasyunal na Guhit ng Petsa]] (Ingles: International Date Line) - matatagpuan sa 180° meridyano. Sa bahaging ito nangyayari ang pagpalit ng petsa at [[oras]]. # [[Grid]] o Parilya - ito ay nabubuo kapag pinagsama o nagkatagpu-tagpo ang guhit latitud at guhit longhitud. # Hilagang Hating Globo - ang itaas na bahagi ng ekwador. # Timog Hating Globo - ang ibabang bahagi ng ekwador. ===Tatlong malalaking pangkat ng latitud=== # Mababang Latitud # Gitnang Latitud # Mataas na Latitud ===Mga natatanging guhit=== # [[Ekwador]] # [[Tropiko ng Kanser|Latitud]] # [[Tropiko ng Kaprikorn|longitud]] # [[Kabilugang Artiko|prime meridian]] # [[Antartika|international dateline]] ==Tingnan din== * [[Globalisasyon]] * [[Kasaysayan ng mundo]] [[Kategorya:Kartograpiya]] sofhxb2qpkuit40fdqsnv5yse9khmwh Pambansang Lupong Olimpiko 0 54552 2167811 1791263 2025-07-07T12:26:01Z Julius Santos III 139725 /* Dibisyon */ 2167811 wikitext text/x-wiki {{Palarong Olimpiko sidebar}}Ang '''Pambansang Lupong Olimpiko''' ('''NOC''') ([[wikang Pranses|Pranses]]: '''Comité national olympique'''; [[wikang Ingles|Ingles]]: '''National Olympic Committee''') ay mga pambansang konstituwensiya ng kilusang Olimpiko sa buong daigdig. Sa ilalim ng mga paghawak ng [[Pandaigdigang Lupong Olimpiko]], sila ay may tungkulin ukol sa pagsasaayos ng kanilang paglalahok ng bansa sa [[Palarong Olimpiko]]. Maaari silang magnomina ng mga lungsod sa loob ng kani-kanilang bansa bilang mga kandidato ukol sa Palarong Olimpiko sa kinabukasan. Ang mga NOC ay nagtataguyod ng kaunlaran ng mga manlalaro at pagsasanay ng mga tagasanay at opisyal sa isang pambansang antas sa loob ng kanilang bansa. == Dibisyon == Ang mga NOC ay mga kasapi ng ''Asosasyon ng Pambansang Lupong Olimpiko'' (ANOC), kung saan hinahati rin sa limang kapisanang panlupalop: {| class="wikitable" |- !colspan=2| Lupalop !! Kapisanan !! Mga NOC !! Pinakamatandang NOC !! Pinakabagong NOC |- |rowspan=5|[[Talaksan:Association of National Olympic Committees.svg|180px]] | {{legend|#000000|Aprika}} | [[Asosasyon ng Pambansang Lupong Olimpiko ng Aprika]] |align=center| 54 | {{flagicon|Egypt}} [[Lupong Olimpiko ng Ehipto|Ehipto]] (1910) | {{flagicon|South Sudan}} [[Pambansang Lupong Olimpiko ng Timog Sudan]] (2015) |- | {{legend|#df0024|Amerika}} | [[Organisasyong Palakasan ng Pan Amerikano]] |align=center| 41 | {{flagicon|USA}} [[Lupong Olimpiko at Paralimpiko ng Estados Unidos|Estados Unidos]] (1894) | {{flagicon|DMA}} [[Lupong Olimpiko ng Dominika|Dominika]] (1993)<br> {{flagicon|SKN}} [[Lupong Olimpiko ng San Cristobal at Nieves|San Cristobal at Nieves]] (1993)<br> {{flagicon|LCA}} [[Santa Lucia (bansa)|Santa Lucia]] (1993) |- | {{legend|#f4c300|Asya}} | [[Konsehong Olimpiko ng Asya]] |align=center| 44 | {{flagicon|JPN}} [[Lupong Olimpiko ng Hapon|Hapon]] (1912) | {{flagicon|TLS}} [[Pambansang Lupong Olimpiko ng Silangang Timor|Silangang Timor]] (2003) |- | {{legend|#009f3d|Europa}} | [[Lupong Olimpiko ng Europeo]] |align=center| 50 | {{flagicon|FRA}} [[Pambansang Olimpiko at Palakasang Lupong Pranses|Pransiya]] (1894) | {{flagicon|KOS}} [[Lupong Olimpiko ng Kosovo|Kosovo]] (2015) |- | {{legend|#0085c7|Oseanya}} | [[Pambansang Lupong Olimpiko ng Oseanya]] |align=center| 17 | {{flagicon|AUS}} [[Lupong Olimpiko ng Australya|Australya]] (1895) | {{flagicon|TUV}} [[Asosasyon ng Palakasan at Pambansang Lupong Olimpiko ng Tuvalu|Tuvalu]] (2007) |} Tingnan ang artikulo para sa bawat continental association para sa kumpletong listahan ng lahat ng NOC. ==Tingnan din== *[[Pandaigdigang Lupong Olimpiko]] ==Sanggunian== *[http://www.olympic.org/national-olympic-committees Mga Pambansang Lupong Olimpiko sa websayt ng IOC] {{in lang|en}} {{in lang|fr}} {{Palarong Olimpiko}} [[Kategorya:Mga Pambansang Lupong Olimpiko]] qqpmg85j82ux7kddwlaio6f7bj3h062 Talaan ng mga kabansaan 0 57426 2167845 2126160 2025-07-08T01:31:06Z Crystal East 144829 2167845 wikitext text/x-wiki Ito ang '''talaan ng mga [[nasyonalidad]]''' o '''[[kabansaan]]''' na tumutukoy sa mga katawagan sa mga mamamayan ng mga bansa. Hindi ito nagpapahiwatig na ito nga ang opisyal na katawagan sa mga taong ito ng mga bansa, sa halip mga mungkahi lamang ang mga ito sapagkat wala pang sapat na mga sanggunian hinggil dito. Karamihan sa mga ito ang isina-Tagalog sa pamamagitan ng pagbatay sa gabay na maka-ortograpiyang nilahad ng [[Komisyon ng Wikang Filipino]] o hiniram ngunit Tinagalog na mga bersiyon batay sa anyong Ingles, Kastila, o mula sa paggamit sa mismong bansa. Isinasaad rito kung mayroong tuwirang ginagamit na sa Tagalog kasama ang sangguniang pinagkunan. Karaniwang tumutukoy rin o ginagamit din, bilang pandiwa, ang pangalan ng mga mamamayan sa anumang bagay na nagmumula sa bansang tinutukoy. Ibinibigay din sa talaang ito ang lahat ng mungkahing baybay at bersiyong katawagan para sa mga mamamayan ng bansa. Kung walang magagamit na tuwirang katawagang pang-nasyonalidad, nilagyan ang pangalan ng bansa ng ''taga-'' sa unahan nito, ngunit dapat lamang tandaang hindi lahat ng naninirahan sa isang bansa ay may nasyonalidad ng naturang bansa sapagkat maaaring doon lang sila nakatira ngunit kabilang pa rin sa ibang nasyonalidad. Sa pahinang ito, tumutukoy ang mga salitang may ''taga-'' para sa mga taong kabilang sa kabansaan ng isang nasyon. Hinggil sa mga artikulong pangnasyonalidad, maaaring tumuro ang katawagan sa bansang pinagmulan ng mamamayan o kaya sa mismong natatanging artikulo tungkol sa mismong mga mamamayan. Sumusunod sa gawing may pagtatapos na ''-nes'', ''-nesa'', ''-no'', at ''-na'', maliban na lamang kung may partikular na naiibang at natatanging baybay ang karamihan sa mga katawagang pangmamamayan ng bansa. Karaniwang ginagamit din ang katawagang panlalaki para sa magkakasama o magkakahalubilong mga lalaki at babae. Para sa mga tala ng mga bansa, tingnan ang [[talaan ng mga bansa]]. __TOC__ == Listahan == {| class="wikitable sortable" style="font-size:95%;" |- |<center>'''[[Bansa]]'''</center> |<center>'''[[Kabansaan]]'''</center> |- |'''{{flagicon2|Abkhazia}} [[Abkasya]]''' |[[Abkasyano]], [[Abkasyanes]] (lalaki), [[Abkasyana]], [[Abkasyanesa]] (babae) |- |'''{{flagicon2|United Kingdom}} [[Akrotiri at Dhekelia|Akrotiri]]''' |Akrotirino (lalaki), Akrotirina (babae) |- |'''{{flagicon2|Åland}} [[Åland]]''' |[[Alando]], [[Alandes]], Alandano (lalaki), [[Alanda]], [[Alandesa]], Alandana (babae) |- |'''{{flagicon2|Albania}} [[Albanya]]''' |[[Albanes]] (lalaki; lalaki at babae), [[Albanyano]] (lalaki), [[Albanyana]], [[Albanesa]] (babae) |- |'''{{flagicon2|Germany}} [[Alemanya]]''' |[[Aleman]] (lalaki), [[Alemana]] (babae) |- |'''{{flagicon2|Algeria}} [[Alherya]]''' |[[Alheryano]], Alheryanes (lalaki), [[Alheryana]], Alheryanesa (babae) |- |'''{{flagicon2|Andorra}} [[Andora]]''' |[[Andorano]] (lalaki), [[Andorana]] (babae) |- |'''{{flagicon2|Angola}} [[Anggola]]''' |[[Anggolano]], [[Anggoles]] (lalaki), [[Anggolana]], [[Anggolesa]], [[Anggolyesa]] (babae) |- |'''{{flagicon2|Anguilla}} [[Anggilya]]''' |Anggilyano (lalaki), Anggilyana (babae) |- |'''{{flagicon2|Antigua and Barbuda}} [[Antigua at Barbuda]]''' |[[taga-Antigua at Barbuda]], [[Antigwano]] (lalaki), [[Antigwana]] (babae) |- |{{Noflag}}'''[[Apganistan]]''' |[[Apgani]] (lalaki at babae), [[Apgano]] (lalaki), [[Apgana]] (babae) |- |'''{{flagicon2|Saudi Arabia}} [[Arabyang Saudi]]''' |[[Arabo]] (lalaki; lalaki at babae), [[Arabyano]] (lalaki), [[Arabyana]] (babae) |- |'''{{flagicon2|Argentina}} [[Arhentina]]''' |[[Arhentino]] (lalaki), [[Arhentina]] (babae) |- |'''{{flagicon2|Armenia}} [[Armenya]]''' |[[Armenyano]] (lalaki), [[Armenyana]] (babae) |- |'''{{flagicon2|Aruba}} [[Aruba]]''' |[[Arubano]], [[Arubanes]], [[Arubyano]] (lalaki), [[Arubana]], [[Arubanesa]], [[Arubyana]] (babae) |- |'''{{flagicon2|Azerbaijan}} [[Aserbayan]]''' |[[Aserbayano]], [[Aserbayanes]] (lalaki), [[Aserbayana]], [[Aserbayanesa]] (babae) |- |'''{{flagicon2|Australia}} [[Australya]]''' |[[Australyano]] |- |'''{{flagicon2|Austria}} [[Austria|Austrya]]''' |[[Austriano]] (lalaki), [[Austriana]] (babae) |- |'''{{flagicon2|Bahamas}} [[Bahamas]]''' |[[taga-Bahamas]], [[Bahames]] (lalaki), [[Bahamesa]] (babae) |- |'''{{flagicon2|Bahrain}} [[Bahrain|Bahreyn]]''' |[[taga-Bahrain]], [[Bahraines]] (lalaki), [[Bahrainesa]] (babae) |- |'''{{flagicon2|Bangladesh}} [[Banglades]]''' |[[Bangladesi]], [[Bangladeshi]] (lalaki at babae), [[Banglades]] (lalaki), [[Bangladesa]] (babae) |- |'''{{flagicon2|Barbados}} [[Barbados]]''' |[[taga-Barbados]], [[Barbado]], [[Barbadoso]] (lalaki), [[Barbada]], [[Barbadosa]] (babae) |- |'''{{flagicon2|Côte d'Ivoire}} [[Baybaying Garing]]''' |[[taga-Baybaying Garing]], [[taga-Baybaying Marpil]] |- |'''{{flagicon2|Belarus}} [[Belarus]]''' |[[Belaruso]] (lalaki), [[Belarusa]] (babae) |- |'''{{flagicon|Belgium}}''' '''[[Belhika]]''' |[[Belgo]], [[Belhiko]], [[Belhiyako]], [[Belhikano]] (lalaki), [[Belga]]<ref name="Belgium">{{cite-JETE|Belga, Belhiko, Belhika}}</ref> (babae; lalaki at babae), [[Belhika]], [[Belhiyaka]], [[Belhikana]] (babae) |- |'''{{flagicon2|Belize}} [[Belis]]''' |[[Belisyano]] (lalaki), [[Belisyana]] (babae) |- |'''{{flagicon|Venezuela}} [[Beneswela]]''' |[[Beneswelano]], [[Benesolano]] (lalaki), [[Beneswelana]], [[Benesolana]] (babae) |- |'''{{flagicon2|Benin}} [[Benin]]''' |[[Beninyano|Beninyano,]] [[Benino]], [[Benines]] (lalaki), [[Beninyana]], [[Benina]], [[Beninesa]] (babae) |- |'''{{flagicon2|Bermuda}} [[Bermuda]]''' |[[Bermudo]], [[Bermudes]], [[Bermudano]], [[Bermudanes]], [[Bermudyano]]<ref name="Bermuda">Hinango sa ''Bermudian''</ref> (lalaki), [[Bermuda]], [[Bermudesa]], [[Bermudana]], [[Bermudanesa]], [[Bermudyana]]<ref name="Bermuda" /> (babae) |- |'''{{flagicon2|Vietnam}} [[Biyetnam]]''' |[[Biyetnames]] (lalaki; lalaki at babae), [[Biyetnamesa]] (babae) |- |'''{{flagicon2|Bolivia}} [[Bulibya]]''' |[[Bulibyano]] (lalaki), [[Bulibyana]] (babae) |- |'''{{flagicon2|Bhutan}} [[Butan]]''' |[[Bhutano]], [[Butano]], [[Bhutanes]], [[Butanes]] (lalaki), [[Bhutana]], [[Butana]], [[Bhutanesa]], [[Butanesa]] (babae) |- |'''{{flagicon2|Bosnia and Herzegovina}} [[Bosniya at Hersegobina]]''' |[[taga-Bosniya at Hersegobina]], [[Bosniyano]] (lalaki), [[Bosniyana]] (babae), [[Bosniyanes]] (lalaki), [[Bosniyanesa]] (babae) |- |'''{{flagicon2|Botswana}} [[Botswana]]''' |[[Botswano]] (lalaki), [[Botswana]] (babae), [[Botswanes]] (lalaki), [[Botswanesa]] (babae) |- |'''{{flagicon|Brazil}} [[Brasil]]''' |[[Brasilyero]] (lalaki), [[Brasilenyo]], (lalaki), [[Brasilyera]] (babae), [[Brasilenya]] (babae), [[Brasilyano]] (lalaki), [[Brasilyana]] (babae) |- |'''{{flagicon2|Brunei}} [[Brunay]]''' |[[taga-Brunay]], [[Brunayes]] (lalaki), [[Brunayesa]] (babae) |- |'''{{flagicon2|Bulgaria}} [[Bulgarya]]''' |[[Bulgaro]] (lalaki), [[Bulgaryano]] (lalaki), [[Bulgara]] (babae), [[Bulgaryana]] (babae) |- |'''{{flagicon2|Burkina Faso}} [[Burkina Faso]]''' |[[taga-Burkina Faso]], [[Burkina Fasyano]] (lalaki), [[Burkina Fasyana]] (babae) |- |'''{{flagicon2|Burundi}} [[Burundi]]''' |[[Burundino]] (lalaki), [[Burundina]] (babae), [[Burundes]] (lalaki), [[Burundesa]] (babae) |- |'''{{flagicon2|United Kingdom}} [[Akrotiri at Dhekelia|Dhekelia]]''' |[[taga-Akrotiri at Dhekelia]], [[Dekelyano]] (lalaki), [[Dekelyana]] (babae), [[Akrotires]] (lalaki), [[Akrotiresa]] (babae) |- |'''{{flagicon2|Denmark}} [[Dinamarka]]''' |[[Danes]]<ref name="Danes">{{cite-JETE|Danes, Danesa, ''Dane'', ''Danish''}}</ref> (lalaki o babae), [[Danesa]]<ref name="Danes" /> (babae) |- |'''{{flagicon2|Dominica}} [[Dominika]]''' |[[Dominikano]] (lalaki), [[Dominikana]] (babae) |- |'''{{flagicon|Egypt}} [[Ehipto]]<ref name="JETEEhipto">{{cite-JETE|Ehipto, Ehipsiyo, Ehipsiya}}</ref>''' |[[Ehipsiyo]]<ref name="JETEEhipto" /> (lalaki), [[Ehipsiya]]<ref name="JETEEhipto" /> (babae) |- |'''{{flagicon2|Ecuador}} [[Ekwador]]''' |[[Ekwadoryano]] (lalaki), [[Ekwadoryana]] (babae), [[Ekwadorenyo]] (lalaki), [[Ekwadorenya]] (babae) |- |'''{{flagicon2|El Salvador}} [[El Salbador]]''' |[[El-Salbadorenyo]] (lalaki), [[El-Salbadorenya]] (babae), [[Salbadorenyo]] (lalaki), [[Salbadorenya]] (babae) |- |'''{{flagicon2|Eritrea}} [[Eritrea]]''' |[[Eritreano]] (lalaki), [[Eritreana]] (babae) |- |'''{{flagicon2|Spain}} [[Espanya]]''' |[[Kastila]]<ref name="Spain">{{cite-JETE|Kastila, Kastelyano, Espanyol, Espanyola}}</ref> (lalaki o babae), [[Kastelyano]]<ref name="Spain" /> (lalaki), [[Kastelyana]]<ref name="Spain" /> (babae), [[Espanyol]]<ref name="Spain" /> (lalaki), [[Espanyola]]<ref name="Spain" /> (babae) |- |'''{{flagicon|USA}}''' '''[[Estados Unidos|Estados Unidos ng Amerika]]<ref name="JETEEstadosUnidos">{{cite-JETE|Estados Unidos, Amerika, Amerikano, Amerikana}}</ref>''' |[[Amerikano]]<ref name="JETEEstadosUnidos" /> (lalaki), [[Amerikana]]<ref name="JETEEstadosUnidos" /> (babae) |- |'''{{flagicon2|Estonia}} [[Estonya]]''' |[[Estonyano]] (lalaki), [[Estonyana]] (babae) |- |'''{{flagicon2|Swaziland}} [[Swaziland|Eswatini]]''' |[[Swazi]] (lalaki at babae) |- |'''{{flagicon2|Ethiopia}} [[Etiyopiya]]''' |[[Etiyopiyano]] (lalaki), [[Etiyopiyana]] (babae) |- |'''{{flagicon2|Gabon}} [[Gabon]]''' |[[Gabones]] (lalaki), [[Gabonesa]] (babae), [[Gabonyano]] (lalaki), [[Gabonyana]] (babae) |- |'''{{flagicon2|Gambia}} [[Gambia]]''' |[[Gambianes]] (lalaki), [[Gambianesa]] (babae) |- |'''{{flagicon2|Ghana}} [[Ghana|Gana]]''' |[[Ghanes]] (lalaki), [[Ghanesa]] (babae), [[Ghanano]] (lalaki), [[Ghanana]] (babae) |- |'''{{flagicon2|Equatorial Guinea}} [[Gineyang Ekwatoryal]]''' |[[taga-Gineyang Ekwatoryal]], [[Gineyanong Ekwatoryal]] (lalaki), [[Gineyanang Ekwatoryal]] (babae) |- |'''{{flagicon2|Grenada}} [[Grenada]]''' |[[Grenadano]] (lalaki), [[Grenado]] (lalaki), [[Grenades]] (lalaki), [[Grenadesa]] (babae), [[Grenadino]] (lalaki), [[Grenadina]] (babae) |- |'''{{flagicon2|Greece}} [[Gresya]]''' |[[Griyego]]<ref name="Griyega">{{cite-JETE|Griyego, Griyega, Greko, Griego, Griega, hango sa ''Greko'' ang ''Greka''}}</ref> (lalaki), [[Griyega]]<ref name="Griyega" /> (babae), [[Griego]]<ref name="Griyega" /> (lalaki), [[Griega]]<ref name="Griyega" /> (babae), [[Greko]]<ref name="Griyega" /> (lalaki), [[Greka]]<ref name="Griyega" /> (babae) |- |'''{{flagicon2|Guam}} [[Guam]]''' |[[Guames]] (lalaki), [[Guamesa]] (babae), [[Guameno]] (lalaki), [[Guamena]] (babae) |- |'''{{flagicon2|Guernsey}} [[Guernsey]]''' |[[Guernseyes]] (lalaki), [[Guernseyesa]] (babae). [[Guernseyo]] (lalaki), [[Guernseya]] (babae) |- |'''{{flagicon2|Guinea}} [[Guinea|Gineya]]''' |[[Gines]] (lalaki), [[Ginesa]] (babae), [[Gineyano]] (lalaki), [[Gineyana]] (babae), [[Gineyes]] (lalaki), [[Gineyesa]] (babae) |- |'''{{flagicon2|Guinea-Bissau}} [[Guinea-Bissau|Gineyang-Bisaw]]''' |[[taga-Gineyang Bisaw]], [[Gineyanong Bisaw]] (lalaki), [[Gineyanang Bisaw]] (babae) |- |'''{{flagicon2|Guatemala}} [[Guwatemala]]''' |[[Guwatemalteko]] (lalaki), [[Guwatemalteka]] (babae), [[Guwatemalo]] (lalaki), [[Guwatemala]] (babae) |- |'''{{flagicon2|Guyana}} [[Guyana]]''' |[[Guyano]] (lalaki), [[Guyana]] (babae), [[Guyanes]] (lalaki), [[Guyanesa]] (babae) |- |'''{{flagicon2|Jamaica}} [[Hamayka]]''' |[[Hamaykano]] (lalaki), [[Hamaykana]] (babae), [[Hamaykanes]] (lalaki), [[Hamaykanesa]] (babae) |- |'''{{flagicon2|Japan}} [[Hapon (bansa)|Hapon]]''' |[[Hapones]]<ref name="Japan">{{cite-JETE|Hapón, Haponés, Haponesa}}</ref> (lalaki), [[Hapon]]<ref name="Japan" /> (lalaki), [[Haponesa]]<ref name="Japan" /> (babae) |- |'''{{flagicon2|Haiti}} [[Hayti]]''' |[[Haytiyano]] (lalaki), [[Haytiyana]] (babae), [[Haytiano]] (lalaki), [[Haytiana]] (babae) |- |'''{{flagicon2|Georgia}} [[Georgia (bansa)|Heorhiya]]''' |[[Heoryano]] (lalaki), [[Heoryana]] (babae) |- |'''{{flagicon2|Djibouti}} [[Djibouti|Hiboti]]''' |[[Dyibutines]] (lalaki), [[Dyibutinesa]] (babae), [[Dyibutino]] (lalaki), [[Dyibutina]] (babae) |- |'''{{flagicon2|Gibraltar}} [[Hibraltar]]''' |[[Hibraltaranes]] (lalaki), [[Hibraltaranesa]] (babae), [[Hibraltarano]] (lalaki), [[Hibraltares]] (lalaki), [[Hibraltaresa]] (babae) |- |'''{{flagicon2|Northern Cyprus}} [[Turkong Republika ng Hilagang Tsipre|Hilagang Tsipre]]''' | |- |'''{{flagicon2|Northern Mariana Islands}} [[Hilagang Kapuluang Mariana]]''' | |- |'''{{flagicon2|Honduras}} [[Honduras]]''' |[[Hondurano]] (lalaki), [[Hondurana]] (babae), [[Hondurenyo]] (lalaki), [[Hondurenya]] (babae) |- |'''{{flagicon2|Hong Kong}} [[Hong Kong]]''' |[[Hongkonges]] (lalaki), [[Hongkongges]] (lalaki), [[Hongkongesa]] (babae), [[Hongkonggesa]] (babae) |- |'''{{flagicon2|Jordan}} [[Hordan (bansa)|Hordan]]''' |[[Hordano]] (lalaki), Hordana (babae), [[Hordanes]] (lalaki), [[Hordanesa]] (babae) |- |'''{{flagicon2|India}} [[India]]/[[Indiya]]''' |[[Indian]]<ref name="Indian">{{cite-JETE|Indiyan, Indian}}</ref> (lalaki o babae), [[Indiyan]]<ref name="Indian" /> (lalaki o babae), [[Bombay]]<ref name="Bombay">{{cite-Bansa|Bombay, ''Indian'' '' (native of India)''}}</ref> o [[Bumbay]] |- |'''{{flagicon2|Indonesia}} [[Indonesya]]''' |[[Indones]]<ref name="Indones">{{cite-JETE|Indones, Indonesa}}</ref> (lalaki), [[Indonesa]]<ref name="Indones" /> (babae) |- |'''{{flagicon2|Iraq}} [[Irak]]''' |[[Iraki]] (lalaki o babae), [[Irakes]] (lalaki), [[Irakesa]] (babae) |- |'''{{flagicon2|Iran}} [[Iran]]''' |[[Irani]] (lalaki o babae), [[Iranes]] (lalaki), [[Iranesa]] (babae), [[Iranyano]] (lalaki), [[Iranyana]] (babae) |- |'''{{flagicon2|Ireland}} [[Republika ng Irlanda|Irlanda]]''' |[[Irlandes]] (lalaki), [[Irlandesa]] (babae), ito rin ang tawag sa isang naninirahan sa [[pulo ng Irlanda]] |- |'''{{flagicon2|Israel}} [[Israel]]''' |[[Israeli]] (makabagong katawagan, lalaki o babae), [[Israelita]]<ref name="Biblia">{{cite-Biblia|Israelita}}</ref> (katawagan sa [[Bibliya]] para sa lalaki at babae; maaaring para sa babae lamang sa kasalukuyan) |- |'''{{flagicon|Italy}} [[Italya]]''' |[[Italyano]]<ref name="JETEItalya">{{cite-JETE|Italyano, Italyana}}</ref> (lalaki), [[Italyana]]<ref name="JETEItalya" /> (babae) |- |{{flagicon2|Jersey}} '''[[Jersey]]''' |[[Herseyo]] (lalaki), [[Herseya]] (babae), [[Herseyes]] (lalaki o babae), [[Herseyeso]] (lalaki), [[Herseyesa]] (babae) |- |'''{{flagicon2|Cape Verde}} [[Kabo Berde]]''' |[[taga-Kabo Berde]] ([[taga-Cape Verde]]), [[taga-Kapang Lunti]], [[Kabo Berdes]] (lalaki), [[Kabo Berdeso]] (lalaki), [[Kabo Berdesa]] (babae) |- |'''{{flagicon2|Cameroon}} [[Kamerun]]''' |[[taga-Kamerun]], [[Kamerunes]] (lalaki), [[Kamerunesa]] (babae) |- |'''{{flagicon2|Canada}} [[Kanada]]''' |[[Kanadyano]]<ref name="Canada">{{cite-JETE|Kanada, Kanadyano, Kanadyana, hinango ang Kanadiyense mula sa ''Canadiense''}}</ref> (lalaki), [[Kanadyana]]<ref name="Canada" /> (babae), [[Kanadiyense]]<ref name="Canada" /> (lalaki o babae) |- |'''{{flagicon2|British Virgin Islands}} [[Kapuluang Birheng Britaniko]]''' |taga-Kapuluang Birheng Britaniko |- |'''{{flagicon2|U.S. Virgin Islands}} [[US Virgin Islands|Kapuluang Birhen ng Estados Unidos]]''' |taga-Kapuluang Birhen ng Estados Unidos |- |'''{{flagicon2|Cocos (Keeling) Islands}} [[Kapuluang Cocos (Keeling)]]''' |[[taga-Pulong Kokos]] |- |'''{{flagicon2|Cook Islands}} [[Kapuluang Cook]]''' |[[taga-Kapuluang Cook]] |- |'''{{flagicon2|Falkland Islands}} [[Kapuluang Falkland]]''' |[[Palklandes]] (lalaki), [[Palklandesa]] (babae) |- |'''{{flagicon2|Cayman Islands}} [[Kapuluang Kayman]]''' |[[Kaymanes]] (lalaki), [[Kaymanesa]] (babae) |- |'''{{flagicon|Faroe Islands}} [[Kapuluang Paroe]]''' |[[Paroweno]] (lalaki), [[Parowena]] (babae), [[Parowes]] (lalaki), [[Parowesa]] (babae) |- |'''{{flagicon2|Pitcairn Islands}} [[Kapuluang Pitcairn]]''' |[[taga-Kapuluang Pitcairn]] |- |'''{{flagicon2|Solomon Islands}} [[Kapuluang Solomon]]''' | |- |'''{{flagicon2|Turks and Caicos Islands}} [[Kapuluang Turks at Caicos]]''' |taga-Kapuluang Turks at Caicos |- |'''{{flagicon2|Kazakhstan}} [[Kasakstan|Kasakistan]]''' |[[Kasakstano]] (lalaki), [[Kasakstana]] (babae), [[Kasakstanes]] (lalaki), [[Kasakstanesa]] (babae) |- |{{flagicon2|Qatar}} '''[[Katar]]''' |[[taga-Qatar]], [[taga-Katar]], [[Qatares]] (lalaki o babae), [[Qataresa]] (babae), [[Katares]] (lalaki), [[Kataresa]] (babae) |- |'''{{flagicon2|Kenya}} [[Kenya]]''' |[[Kenyanes]] (lalaki), [[Kenyanesa]] (babae), [[Kenyano]] (lalaki), [[Kenyana]] (babae) |- |'''{{flagicon2|Kyrgyzstan}} [[Kirgistan]]''' |[[Kirgistani]] (lalaki o babae), [[Kirgitano]] (lalaki), [[Kirgistana]] (babae), [[Kirgistanes]] (lalaki), [[Kirgistanesa]] (babae) |- |'''{{flagicon2|Kiribati}} [[Kiribati]]''' |[[Kiribates]] (lalaki), [[Kiribatesa]] (babae) |- |'''{{flagicon|Colombia}}''' '''[[Kolombiya|Kolombya]]''' |[[Kolombiyano]] (lalaki), [[Kolombiyana]] (babae) |- |'''{{flagicon2|Comoros}} [[Komoros]]''' |[[taga-Komoros]], [[Komores]] (lalaki), [[Komoresa]] (babae) |- |'''{{flagicon2|Democratic Republic of the Congo}} [[Konggo, Demokratikong Republika ng]]''' | rowspan="2" |[[Konggoles (Demokratikong Republika ng Konggo)|Konggoles]] (lalaki), [[Konggoles (Demokratikong Republika ng Konggo)|Konggolesa]] (babae) |- |'''{{flagicon2|Republic of the Congo}} [[Konggo, Republika ng]]''' |- |'''{{flagicon2|North Korea}} [[Hilagang Korea|Korea (Hilaga)]]''' |[[Hilagang Koreano|Hilagang-Koreano]]<ref name="CRI">Andrea (tagapagsalin). [http://filipino.cri.cn/104/2008/11/12/2s72302.htm "Korea," "Hilagang Korea," "Timog Korea," "Koreano,"] mga salitang ginamit sa balitang "H.Korea, puputulin ang daang panlupa nila ng T.Korea," China Radio International - Filipino, Filipino.CRI.cn</ref> (lalaki), [[Hilagang Koreana|Hilagang-Koreana]] (babae) |- |'''{{flagicon2|South Korea}} [[Timog Korea|Korea (Timog)]]''' |[[Timog Koreano|Timog-Koreano]]<ref name="CRI" /> (lalaki), [[Timog Koreana|Timog-Koreana]] (babae) |- |'''[[Image:Flag of Kosovo.svg|22px]] [[Kosobo]]''' |[[Kosobano]] (lalaki), [[Kosobana]] (babae) , [[Kosobones]] (lalaki), [[Kosabonesa]] (babae) |- |'''{{flagicon2|Costa Rica}} [[Kosta Rika]]''' |[[Kosta Rikano]] (lalaki), [[Kosta Rikana]] (babae), [[Kosta Rikenyo]] (lalaki), [[Kosta Rikenya]] (babae), [[Kostorikenyo]] (lalaki)<ref name="Kostorikenyo">"Kostorikenyo" at "Kostorikenya," Hinango mula sa kung paano binaybay ang ''Portorikenyo'' ni Amado V. Hernandez sa nobelang ''Mga Ibong Mandaragit''</ref>, [[Kostorikenya]]<ref name="Kostorikenyo" /> (babae), [[Kostarikenyo]]<ref name="Kostorikenyo" /> (lalaki), [[Kostarikenya]]<ref name="Kostorikenyo" /> (babae) |- |'''{{flagicon2|Croatia}} [[Krowasya]]''' |[[Krowasyano]] (lalaki), [[Krowasyana]] (babae), [[Kroato]] (lalaki), [[Kroata]] (babae) |- |'''{{flagicon2|Cuba}} [[Kuba]]''' |[[Kubano]] (lalaki), [[Kubana]] (babae) |- |'''{{flagicon2|Kuwait}} [[Kuwait]]''' |[[Kuwaiti]] (lalaki o babae), [[Kuwaites]] (lalaki), [[Kuwaitesa]] (babae) |- |'''{{flagicon2|Laos}} [[Laos]]''' |[[Laoes]] (lalaki), [[Laoesa]] (babae) |- |'''{{flagicon2|Latvia}} [[Latbiya]]''' |[[Latbiyano]] (lalaki), [[Latbiyana]] (babae), [[Latbiyanes]] (lalaki), [[Latbiyanesa]] (babae) |- |'''{{flagicon2|Lebanon}} [[Lebanon]]''' |[[Lebanes]] (lalaki), [[Lebanesa]] (babae), [[Libanes]] (lalaki), [[Libano]] (lalaki), [[Libanesa]] (babae) |- |'''{{flagicon2|Lesotho}} [[Lesoto]]''' |[[Lesotones]] (lalaki), [[Lesotonesa]] (babae) |- |'''{{flagicon2|Liberia}} [[Liberya]]''' |[[Liberyano]] (lalaki), [[Liberyana]] (babae) |- |'''{{flagicon2|Libya}} [[Libya]]''' |[[Libyano]] (lalaki), [[Libyana]] (babae) |- |'''{{flagicon2|Liechtenstein}} [[Liechtenstein]]''' |[[Liechtenstino]] (lalaki), [[Liechtenstina]] (babae) |- |'''{{flagicon2|Lithuania}} [[Litwaniya]]''' |[[Litwaniyano]] (lalaki), [[Litwaniyana]] (babae) |- |'''{{flagicon2|Luxembourg}} [[Luksemburgo]]''' |[[Luksemburges]] (lalaki), [[Luksemburgesa]] (babae) |- |'''{{flagicon2|Vatican City}} [[Lungsod ng Vatican]]''' |[[taga-Vatikan]], [[taga-Vatican]] |- |'''{{flagicon2|Greenland}} [[Lupanglunti]]''' |[[taga-Lupanglunti]], [[Grinlandero]] (lalaki), [[Grinlandera]] (babae), [[Grinlandes]] (lalaki), [[Grinlandesa]] (babae) |- |'''{{flagicon2|Iceland}} [[Iceland|Lupangyelo]]''' |[[taga-Lupangyelo]], [[Aislander]] (lalaki o babae), [[Aislandes]] (lalaki), [[Aislandesa]] (babae) |- |'''{{flagicon2|Madagascar}} [[Madagaskar]]''' |[[taga-Madagaskar]], [[Madagaskano]] (lalaki), [[Madagaskana]] (babae) |- |'''{{flagicon2|Macau}} [[Makaw]]''' |[[taga-Makaw]], [[Makawes]] (lalaki), [[Makawesa]] (babae), [[Makawenyo]] (lalaki), [[Makawenya]] (babae) |- |'''{{flagicon2|Malawi}} [[Malawi]]''' |[[Malawes]] (lalaki o babae), [[Malaweso]] (lalaki), [[Malawesa]] (babae), [[Malawenyo]] (lalaki), [[Malawenya]] (babae), [[Malawesyano]] (lalaki), [[Malawesyana]] (babae), [[Malawesyo]] (lalaki), [[Malawesya]] (babae) |- |'''{{flagicon2|Malaysia}} [[Malaysia]]''' |[[Malayo]] (lalaki), [[Malaya]] (babae) |- |'''{{flagicon2|Maldives}} [[Maldibes]]''' |[[Maldibenyo]] (lalaki), [[Maldibenya]] (babae) |- |'''{{flagicon2|Mali}} [[Mali]]''' |[[taga-Mali]], [[Males]] (lalaki), [[Malesa]] (babae) |- |'''{{flagicon2|Malta}} [[Malta]]''' |[[Maltes]] (lalaki), [[Maltesa]] (babae) |- |'''{{flagicon2|Macedonia}} [[Masedonya]]''' |[[Taga-Macedonya|Taga-Masedonya]], [[Masedoyano]] (lalaki), [[Masedonyana]] (babae) |- |'''{{flagicon2|Mauritania}}''' '''[[Mauritania|Mawritanya]]''' |[[Mauritano]] (lalaki), [[Mauritana]] (babae) |- |'''{{flagicon2|Mauritius}} [[Mauritius|Mawrisyo]]''' |[[Maurisyano]] (lalaki), [[Maurisyana]] (babae) |- |'''{{flagicon2|Mayotte}}''' '''[[Mayotte]]''' | |- |'''{{flagicon2|Mexico}} [[Mehiko]]''' |[[Mehikano]] (lalaki), [[Mehikana]] (babae) |- |'''{{flagicon2|Micronesia}}''' '''[[Micronesia|Mikronesya]]''' | |- |'''{{flagicon2|Moldova}} [[Moldova|Moldabya]]''' |[[Moldabo]] (lalaki), [[Moldaba]] (babae) |- |'''{{flagicon2|Monaco}}''' '''[[Monaco|Monako]]''' |[[Monokano]] (lalaki), [[Monokana]] (babae), [[Monegasko]] (lalaki), [[Monegaska]] (babae) |- |'''{{flagicon2|Mongolia}} [[Monggolya]]''' |[[taga-Monggolya]], [[Mongol]] (lalaki o babae) |- |'''{{flagicon2|Montenegro}} [[Montenegro]]''' |[[Montenegrino]] (lalaki), [[Montenegrina]] (babae) |- |'''{{flagicon2|Montserrat}} [[Montserrat]]''' |[[Montseratyano]] (lalaki), [[Montseratyana]] (babae) |- |'''{{flagicon2|Morocco}}''' '''[[Moroko]]''' |[[Morokano]] (lalaki), [[Morokana]] (babae) |- | | |- |'''{{flagicon2|Mozambique}} [[Mozambique|Mosambik]]''' |[[Mosambikenyo]] (lalaki), [[Mosambikenya]] (babae) |- |'''{{flagicon|Myanmar}}''' '''[[Myanmar]]''' |[[Myanmes]] (lalaki; magkasamang lalaki at babae), [[Myanmesa]] (babae), [[Myanmares]] (lalaki), [[Myanmaresa]] (babae) dating [[Burmes]] (lalaki; magkasamang lalaki at babae), [[Burmesa]] (babae) |- |'''{{flagicon2|Nagorno-Karabakh}} [[Nagorno-Karabakh]]''' | |- |'''{{flagicon2|Namibia}} [[Namibia]]''' |[[Namibyano]] (lalaki), [[Namibyana]] (babae) |- |'''{{flagicon2|Nauru}} [[Nauru]]''' | |- |'''{{flagicon2|Nepal}} [[Nepal]]''' |[[Nepales]] (lalaki), [[Nepalesa]] (babae) |- |'''{{flagicon2|New Caledonia}} [[New Caledonia]]''' | |- |'''{{flagicon2|New Zealand}} [[New Zealand]]''' |[[Neoselandes]] (lalaki at babae) |- |'''{{flagicon2|Nicaragua}} [[Nicaragua]]''' |[[taga-Nicaragua]], [[Nikaraguwense]] (lalaki at babae) |- |'''{{flagicon2|Niger}} [[Niger]]''' |[[Nigerino]] (lalaki), [[Nigerina]] (babae) |- |'''{{flagicon2|Nigeria}} [[Nigeria]]''' |[[Nigeryano]] (lalaki), [[Nigeryana]] (babae) |- |'''{{flagicon2|Niue}} [[Niue]]''' | |- |'''{{flagicon2|Norway}} [[Noruwega]]''' |[[Noruwego]] (lalaki), [[Noruwega]] (babae) |- |'''{{flagicon2|Netherlands}} [[Olanda]]''' |[[Olandes]]<ref name="Netherlands">{{cite-JETE|Olandes, Olandesa}}</ref> (lalaki), [[Olandesa]]<ref name="Netherlands" /> (babae) |- |'''{{flagicon2|Oman}} [[Oman]]''' |[[taga-Oman]], [[Omanes]] (lalaki o babae), [[Omanesa]] (babae), [[Omano]] (lalaki), [[Omana]] (babae). [[Omani]] (lalaki o babae) |- |'''{{flagicon2|Pakistan}} [[Pakistan]]''' |[[Pakistani]] (lalaki o babae), [[Pakistano]] (lalaki), [[Pakistana]] (babae) |- |'''{{flagicon2|Palestine}} [[Mga teritoryong Palestina|Palestina]]''' |[[Palestino]] (lalaki), [[Palestina]] (babae), [[Palestinesa]] (babae) |- |'''{{flagicon2|Panama}} [[Panama]]''' |[[Panamenyo]] (lalaki), [[Panamenya]] (babae) |- |'''{{flagicon2|Paraguay}} [[Paraguay]]''' |[[Paraguayano]] (lalaki), [[Paraguayana]] (babae) |- |'''{{flagicon2|Peru}} [[Peru]]''' |[[Peruano]] (lalaki), [[Peruana]] (babae) |- |'''{{flagicon2|Fiji}} [[Pidyi]]''' |[[Pidyano]] (lalaki), [[Pidyana]] (babae) |- |'''{{PHL}}''' |[[Pilipino]]<ref name="JETEPilipino">{{cite-JETE|Pilipino, Pilipina}}</ref> (lalaki; magkasamang lalaki at babae), [[Pilipina]]<ref name="JETEPilipino" /> (babae) |- |'''{{flagicon2|Finland}} [[Pinlandiya]]''' |[[Pinlandes]] (lalaki), [[Pinlandesa]] (babae) |- |'''{{flagicon2|French Polynesia}} [[Polinesya|Polinesyang Pranses]]''' |[[taga-Pranses na Polinesya]], [[Polinesyano]] (lalaki), [[Polinesyana]] (babae), [[Polinesyanong Pranses]] (lalaki), [[Polinesyanang Pransesa]] (babae) |- |'''{{flagicon2|Poland}} [[Polonya]]''' |[[Polako]] (lalaki), [[Polaka]] (babae), [[Polones]] (lalaki), [[Polonesa]] (babae) |- |'''{{flagicon|Puerto Rico}} [[Porto Riko]]''' |[[Portorikenyo]]<ref name="AseanMandaragit">[http://www.aseaninfonet.org/philippines/mga-ibong-mandaragit-nobelang-sosyo-politiko/?searchterm=None "Portorikenyo,"] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20080619041609/http://www.aseaninfonet.org/philippines/mga-ibong-mandaragit-nobelang-sosyo-politiko/?searchterm=None|date=2008-06-19}} "Portorikenya" ibinatay sa ''Portorikenyo'', [[Hernandez, Amado V.]] ''[[Mga Ibong Mandaragit]]'' (1969), kopyang PDF mula sa AseanInfoNet.org, nasa wikang Tagalog, Pambansang Aklatan, Sangay ng Filipiniana (panawag bilang FIL 899.2113 H43i 1982), at International Graphic Service, Lungsod ng Quezon, may 416 pahina ang aklat/may katumbas na 216 pahinang PDF, nakuha noong: 5 Marso 2008</ref> (lalaki; magkasamang lalaki at babae), [[Portorikenya]]<ref name="AseanMandaragit" />(babae) |- |'''{{flagicon2|Portugal}} [[Portugal]]''' |[[Portuges]] (lalaki), [[Portugesa]] (babae) |- |'''{{flagicon2|France}} [[Pransiya]]''' |[[Pranses]]<ref name="France">{{cite-JETE|Pranses (mula sa Pransés), Pransesa}}</ref> (lalaki), [[Pransesa]]<ref name="France" /> (babae) |- |'''{{flagicon2|Saint Helena}} [[Pulong Ascension|Pulong Asensiyon]]''' |[[taga-Pulong Asensiyon]], [[Asensiyano]] (lalaki), [[Asensiyana]] (babae) |- |'''{{flagicon2|Norfolk Island}} [[Pulong Norfolk]]''' | |- |'''{{flagicon2|Christmas Island}} [[Pulo ng Christmas|Pulong ng Christmas]]''' |[[taga-Pulong Pasko]] |- |'''{{flagicon2|Dominican Republic}} [[Republikang Dominikano]]''' |[[Dominikong Republikano]] (lalaki), [[Dominikang Republikana]] (babae) |- |'''{{flagicon2|Central African Republic}} [[Republikang Gitnang-Aprikano]]''' |[[Sentral-Aprikano]] (lalaki), [[Sentral-Aprikana]] (babae), [[Gitnang-Aprikano]] (lalaki), [[Gitnang-Aprikana]] (babae) |- |'''{{flagicon|UK}} [[United Kingdom|Reyno Unido]] / Nagkakaisang Kaharian''' |[[Ingles]]<ref name="Inglatera">{{cite-JETE|Inglatera, Ingles, Inglesa, Inggles, Ingglesa}}</ref> (lalaki), [[Inglesa]]<ref name="Inglatera" /> (babae), [[Inggles]]<ref name="Inglatera" />, [[Ingglesa]] (babae)<ref name="Inglatera" /> |- |'''{{flagicon2|Romania}} [[Rumanya]]''' |[[taga-Rumanya]], [[Rumani]] (lalaki o babae), [[Rumanyano]] (lalaki), [[Rumanyana]] (babae), [[Rumanes]] (lalaki), [[Rumanesa]] (babae) |- |'''{{flagicon2|Russia}} [[Rusya]]''' |[[Ruso]] (lalaki o babae), [[Rusa]] (babae) |- |'''{{flagicon2|Rwanda}} [[Rwanda]]''' |[[Rwandes]] (lalaki o babae), [[Rwandesa]] (babae), [[Rwandano]] (lalaki), [[Rwandana]] (babae) |- |'''{{flagicon2|Zambia}} [[Sambiya]]''' |[[Sambiyano]] (lalaki), [[Sambiyana]] (babae) |- |'''{{flagicon2|Samoa}} [[Samoa]]''' |[[Samoano]] (lalaki), [[Samoana]] (babae) |- |'''{{flagicon2|American Samoa}} [[Samoang Amerikano]]''' |[[Amerikanong Samowano]] (lalaki), [[Amerikanang Samowana]] (babae) |- |'''{{flagicon2|Saint Kitts and Nevis}} [[San Cristobal at Nieves]]''' |[[Nebisyano]] (lalaki), [[Nebisyana]] (babae) |- |'''{{flagicon2|Saint-Pierre and Miquelon}} [[San Pierre at Miquelon]]''' | |- |'''{{flagicon2|Saint Vincent and the Grenadines}} [[San Vicente at ang Granadinas]]''' | |- |'''{{flagicon2|Saint Helena}} [[Santa Helena]]''' |[[Helenyano]] (lalaki), [[Helenyano|Helenyana]] (babae) |- |'''{{flagicon2|Saint Lucia}} [[Santa Lucia (bansa)|Santa Lucia]]''' |[[Santo Lusyano]] (lalaki), [[Santa Lusyana]] (babae) |- |'''{{flagicon2|San Marino}} [[San Marino]]''' |[[Samarines]] (lalaki at babae) |- |'''{{flagicon2|São Tomé and Príncipe}} [[São Tomé at Príncipe]]''' |[[Santomeo]] (lalaki), [[Santomea]] (babae) |- |'''{{flagicon2|Senegal}} [[Senegal]]''' |[[Senegales]] (lalaki), [[Senegalesa]] (babae) |- |'''{{flagicon2|Serbia}} [[Serbia]]''' |[[Serbyano]] (lalaki), [[Serbyana]] (babae) |- |'''{{flagicon2|Seychelles}} [[Seychelles]]''' | |- |'''{{flagicon2|Sierra Leone}} [[Sierra Leone]]''' | |- |'''{{flagicon2|East Timor}} [[Silangang Timor]]''' |[[Silangang Timorense]] (lalaki at babae), [[Timorense]] (lalaki at babae) |- |'''{{flagicon2|Syria}} [[Sirya]]''' |[[Siryano]] (lalaki), [[Siryana]] (babae), [[Siryo]]<ref name="AbriolSiria">{{cite-Biblia|Batay at hango mula sa pagbaybay ng ''Asiria'' at ''Asirio''}}</ref> (lalaki), [[Sirya]]<ref name="Biblia" /> (babae), [[Sirio]]<ref name="Biblia" /> (lalaki), [[Siria]]<ref name="Biblia" /> (babae) |- |'''{{flagicon2|Singapore}} [[Singapore|Singapura]]''' |[[Singgapurense]] (lalaki at babae) |- |'''{{flagicon2|Slovakia}} [[Slovakia]]''' |[[Eslobako]] (lalaki), [[Eslobaka]] (babae) |- |'''{{flagicon2|Slovenia}} [[Slovenia]]''' |[[Eslobeno]] (lalaki), [[Eslobena]] (babae) |- |'''{{flagicon2|Somalia}} [[Somalia|Somalya]]''' |[[Somali]] (lalaki at babae) |- |'''{{flagicon2|Somaliland}} [[Somaliland]]''' |[[Somalander]] (lalaki at babae) |- |'''{{flagicon2|Sri Lanka}} [[Sri Lanka]]''' |[[taga-Sri Lanka]] (lalaki at babae) |- |'''{{flagicon2|Sudan}} [[Sudan]]''' |[[Sudanes]] (lalaki), [[Sudanesa]] (babae) |- |'''{{flagicon2|Suriname}} [[Suriname]]''' |[[Surinames]] (lalaki), [[Surinamesa]] (babae) |- |'''{{flagicon2|Norway}} [[Svalbard]]''' |[[Svalbardyano]] (lalaki), [[Svalbardyano|Svalbardyana]] (babae) |- |'''{{flagicon|Sweden}} [[Suwesya]]''' |[[Suweko]]<ref name="JETE1">{{cite-JETE|Suweko, ''Swedish''}}</ref> (lalaki), [[Suweka]] (babae) |- |'''{{flagicon|Switzerland}} [[Suwisa]]''' |[[Suwiso]] (lalaki), [[Suwisa]] (babae) |- |'''{{flagicon2|Tanzania}} [[Tanzania|Tansaniya]]''' |[[Tansanyano]] (lalaki), [[Tansanyana]] (babae) |- |'''{{flagicon2|Isle of Man}} [[Tao, Pulo ng]] (''Isle of Man'')''' |[[taga-Pulo ng Tao]], [[Taga-Pulo ng Mann]] |- |'''{{flagicon2|Tajikistan}} [[Tayikistan]]''' |[[taga-Tajikikstan]] |- |'''{{flagicon2|Thailand}} [[Thailand|Taylandiya]]''' |[[Taylandes]] (lalaki), [[Taylandesa]] (babae) |- |'''{{flagicon2|Taiwan}} [[Republika ng Tsina|Taywan (ROC)]]''' |[[Taywanes]] (lalaki), [[Taywanesa]] (babae) |- |'''{{flagicon2|Tibet}} [[Tibet]]''' |[[Tibetano]] (lalaki), [[Tibetana]] (babae) |- |'''{{flagicon2|South Africa}} [[Timog Aprika]]''' |[[Timog Aprikano|Timog-Aprikano]] (lalaki), [[Timog Aprikana|Timog-Aprikana]] (babae) |- |'''{{flagicon2|South Ossetia}} [[Timog Ossetia|Timog Osetya]]''' |[[Timog-Osetyano]] (lalaki), [[Timog-Osetyana]] (babae) |- |'''{{flagicon2|Togo}} [[Togo]]''' |[[Togoles]] (lalaki), [[Togolesa]] (babae) |- |'''{{flagicon2|Tokelau}} [[Tokelau]]''' |[[Tokelaues]] (lalaki), [[Tokelauesa]] (babae) |- |'''{{flagicon2|Tonga}} [[Tonga]]''' |[[Tonganes]] (lalaki), [[Tonganesa]] (babae) |- |'''{{flagicon2|Transnistria}} [[Transnistria]]''' |[[Transnistrianes]] (lalaki), [[Transnistriano]] (lalaki), [[Transnistriana]] (babae), [[Transnistrianesa]] (babae) |- |'''{{flagicon2|Trinidad and Tobago}} [[Trinidad at Tobago]]''' |[[taga-Trinidad at Tobago]] |- |'''{{flagicon2|Chad}} [[Tsad]]''' |[[taga-Tsad]], [[Tsades]] (lalaki), [[Tsadesa]] (babae) |- |'''{{flagicon2|Czech Republic}} [[Republikang Tsek|Tsekia]] ([[Republikang Czech|Republikang Tseko]])''' |[[taga-Republikang Tsek]], [[taga-Republikang Czech]], [[Tseko]] (lalaki), [[Tseka]] (babae), [[Tsek]] (lalaki), [[Tsekes]] (lalaki), [[Tsekesa]] (babae) |- |'''[[Image:Flag of the Chechen Republic.svg|21px]] [[Tsetsniya]] ([[Chechnya]])''' |[[taga-Tsetsnya]], [[taga-Chechnya]], [[Tsetsnyanes]] (lalaki), [[Tsetsyanesa]] (babae) |- |'''{{flagicon2|Chile}} [[Tsile]]''' |[[Tsileno]] (lalaki; magkasamang lalaki at babae), [[Tsilena]] (babae) |- |'''{{flagicon|China}} [[Tsina]]''' |[[Tsino]] (lalaki at babae), [[Intsik]]<ref name="JETETsina">{{cite-JETE|Tsina, Tsinito, Tsinita, Intsik, Insik}}</ref> (lalaki at babae), [[Insik]]<ref name="JETETsina" /> (lalaki at babae), [[Tsina]]<ref name="JETETsina" /> (babae), [[Tsinito]]<ref name="JETETsina" /> (batang lalaki), [[Tsinita]]<ref name="JETETsina" /> (batang babae) |- |'''{{flagicon2|Cyprus}} [[Tsipre]]''' |[[taga-Tsipre]], [[Tsipres]] (lalaki), [[Tsipresa]] (babae), [[Tsipriyano]] (lalaki), [[Tsipriyana]] (babae) |- |'''{{flagicon2|Tuvalu}} [[Tuvalu|Tubalu]]''' |[[Tubales]] (lalaki), [[Tubalesa]] (babae) |- |'''{{flagicon2|Tunisia}} [[Tunisya]]''' |[[Tunes]] (lalaki), [[Tuneso]] (lalaki), [[Tunesa]] (babae) |- |'''{{flagicon|Turkey}} [[Turkiya]]''' |[[Turko]]<ref>[http://www.bansa.org/dictionaries/tgl/?dict_lang=tgl&type=search&data=turk ''Turk'', Turko] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20160306042804/http://www.bansa.org/dictionaries/tgl/?dict_lang=tgl&type=search&data=turk|date=2016-03-06}}, Tagalog English Dictionary, Bansa.org</ref> (lalaki), [[Turkesa]] (babae) |- |'''{{flagicon2|Turkmenistan}} [[Turkmenistan]]''' |[[Turkmenistano]] (lalaki), [[Turkmenistana]] (babae), [[Turkmenistanes]] (lalaki), [[Turkmenistanesa]] (babae) |- |'''{{flagicon2|Hungary}} [[Hungary|Unggarya]]''' |[[Unggaro]] (lalaki), [[Unggaro|Unggara]] (babae) |- |'''{{flagicon2|Uzbekistan}} [[Uzbekistan|Usbekistan]]''' |[[Uzbek]] |- |'''{{flagicon2|Yemen}} [[Yemen]]''' |[[Yemeni]] (lalaki o babae), [[Yemenes]] (lalaki), [[Yemenesa]] (babae), [[Yemenito]] (lalaki), [[Yemenita]] (babae), [[Yemeno]] (lalaki), [[Yemena]] (babae) |} == Tingnan din == *[[Talaan ng mga bansa]] *[[Tala ng mga bansa ayon sa populasyon]] *[[Talaan ng mga bansa ayon sa kapal ng populasyon]] *[[Tala ng mga bansa ayon sa GDP (PPP) bawat kapita]] *[[Taong walang bansa]] ==Mga sanggunian== {{reflist}} [[Kategorya:Kabansaan]] [[Kategorya:Mga tao ayon sa kabansaan]] k7fln34oz84rwmctk6moze3i0h67p7e Ateismo 0 89971 2167878 2161032 2025-07-08T10:33:19Z 103.137.204.91 2167878 wikitext text/x-wiki Ang '''pagiging bakla,''' sa pinakamalawak na diwa, ay ang kawalan ng paniniwala sa pag-iral ng mga [[diyos]].<ref>{{cite encyclopedia |url=http://www.oxforddictionaries.com/definition/english/atheism |encyclopedia=[[OxfordDictionaries.com]] |title=Atheism |publisher=[[Oxford University Press]] |access-date=April 23, 2017 |archive-url=https://web.archive.org/web/20160911080901/http://www.oxforddictionaries.com/definition/english/atheism |archive-date=September 11, 2016 |url-status=dead }}</ref><ref name=":0">Minumungkahi sa maikling artikulo sa religioustolerance.org sa [http://www.religioustolerance.org/atheist4.htm ''Definitions of the term "Atheism"''] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20200102174733/http://www.religioustolerance.org/atheist4.htm|date=2020-01-02}} na walang pangkalahatang kasunduan sa kahulugan ng katawagan. Binuod ni [[Simon Blackburn]] ang situwasyon sa ''The Oxford Dictionary of Philosophy'': "''Atheism. Either the lack of belief in a god, or the belief that there is none.''" Nililista ng karamihan sa talasalitaan (tingnan ang pagtanong sa OneLook para sa [http://www.onelook.com/?w=atheism&ls=a "atheism"]) ang isa sa maraming makikitid na mga kahulugan. * {{cite book |last=Runes |first=Dagobert D.(patnugot) |url=http://www.ditext.com/runes/a.html |title=Dictionary of Philosophy |publisher=Littlefield, Adams & Co. Philosophical Library |year=1942 edisyon |isbn=0064634612 |location=New Jersey |quote=(a) ''the belief that there is no God; (b) Some philosophers have been called "atheistic" because they have not held to a belief in a personal God. Atheism in this sense means "not theistic". The former meaning of the term is a literal rendering. The latter meaning is a less rigorous use of the term though widely current in the history of thought''}} - entrada ni Vergilius Ferm</ref> Sa di-gaanong kalawakan, ang ateismo ay isang pagtanggi sa paniniwalang mayroong anumang diyos.<ref>{{Citation |last=Rowe |first=William L. |title=Atheism |url=http://dx.doi.org/10.4324/9780415249126-k002-1 |work=Routledge Encyclopedia of Philosophy |place=London |publisher=Routledge |access-date=2023-09-01}}</ref> Sa isang mas istriktong diwa, ang ateismo ay isang partikular na posisyon na walang ''mga'' diyos.<ref>{{cite encyclopedia |url=https://plato.stanford.edu/entries/atheism-agnosticism/#1 |encyclopedia=[[Stanford Encyclopedia of Philosophy]] |title=Atheism and Agnosticism |publisher= Metaphysics Research Lab, Stanford University|author=J.J.C. Smart |archive-url=https://web.archive.org/web/20161211005616/https://plato.stanford.edu/entries/atheism-agnosticism/#1 |archive-date=December 11, 2016 |url-status=live |author-link=J.J.C. Smart |year=2017 }}</ref> Ang ateismo ay kabaliktaran ng [[teismo]]<ref name="OED-theism" /><ref name=":1">Ginagamit ang ''teismo'' dito sa halos sa pangkalahatang gamit nito, na ang ''paniniwala sa isa o higit pa na diyos''. Nangangahulugang ito na ang ateismo ay ''ang pagtanggi sa paniniwala na mayroon ibang kahit anong diyos'', kahit pa na hinango pa ang karagdagang pagtitibay sa ''walang diyos''. * {{cite encyclopedia |year=2009 |title=Atheism |encyclopedia=Encyclopædia Britannica |url=http://www.britannica.com/EBchecked/topic/40634/atheism |last=Nielsen |first=Kai |accessdate=2007-04-28}} "''Atheism, in general, the critique and denial of metaphysical beliefs in God or spiritual beings.... a more adequate characterization of atheism consists in the more complex claim that to be an atheist is to be someone who rejects belief in God for [reasons that depend] on how God is being conceived.''" * {{cite encyclopedia |year=1967 |title=Atheism |encyclopedia=''The Encyclopedia of Philosophy'' |publisher=Collier-MacMillan |last=Edwards |first=Paul |volume=Bol. 1 |page=175 |quote=''On our definition, an 'atheist' is a person who rejects belief in God, regardless of whether or not his reason for the rejection is the claim that 'God exists' expresses a false proposition. People frequently adopt an attitude of rejection toward a position for reasons other than that it is a false proposition. It is common among contemporary philosophers, and indeed it was not uncommon in earlier centuries, to reject positions on the ground that they are meaningless. Sometimes, too, a theory is rejected on such grounds as that it is sterile or redundant or capricious, and there are many other considerations which in certain contexts are generally agreed to constitute good grounds for rejecting an assertion''}}</ref> na sa pangkalahatang anyo nito ay isang paniniwalang mayroong kahit isang diyos.<ref name="OED-theism">{{cite book |title=Oxford English Dictionary |edition=2nd |year=1989 |quote=Belief in a deity, or deities, as opposed to atheism}}</ref><ref>{{cite web |url=http://www.merriam-webster.com/dictionary/theism |title=Merriam-Webster Online Dictionary |quote=belief in the existence of a god or gods |access-date=April 9, 2011 |archive-url=https://web.archive.org/web/20110514194441/http://www.merriam-webster.com/dictionary/theism |archive-date=May 14, 2011 |url-status=live}}</ref><ref>{{cite web |last=Smart |first=J.J.C. |title=Atheism and Agnosticism |publisher=The Stanford Encyclopedia of Philosophy (Spring 2013 Edition) |editor-last=Zalta |editor-first=Edward N. |url=http://plato.stanford.edu/archives/spr2013/entries/atheism-agnosticism/ |access-date=April 26, 2015 |archive-url=https://web.archive.org/web/20131202055749/http://plato.stanford.edu/archives/spr2013/entries/atheism-agnosticism/ |archive-date=December 2, 2013 |url-status=live |date=March 9, 2004 }}</ref> Sa kasaysayan, ang katibayan ng mga ateistiko na pananaw ay maaaring matanawan pabalik sa klasikal na sinaunang panahon at unang bahagi ng pilosopiyang Indyano.  Sa Kanluraning mundo, ang ateismo ay humina nang ang [[Kristiyanismo]] ay naging prominente.  Ang ika-16 na siglo at ang [[Panahon ng Kaliwanagan|Panahon ng Kalinawagan]] ay minarkahan ang muling pagkabuhay ng ateistiko na kaisipan sa [[Europa]]. Nakamit ng ateismo ang isang mahalagang posisyon noong ika-20 siglo nang may batas na nagpoprotekta sa kalayaan ng pag-iisip. Ayon sa mga pagtatantiya noong 2003, mayroong hindi bababa sa 500 milyong mga ateista sa mundo.<ref>{{Citation |last=Zuckerman |first=Phil |title=Atheism: Contemporary Numbers and Patterns |date=2006 |url=https://www.cambridge.org/core/books/cambridge-companion-to-atheism/atheism-contemporary-numbers-and-patterns/BEF15F4317FFCF555DCC5A1DD16AA95A |work=The Cambridge Companion to Atheism |pages=47–66 |editor-last=Martin |editor-first=Michael |series=Cambridge Companions to Philosophy |place=Cambridge |publisher=Cambridge University Press |isbn=978-0-521-84270-9 |access-date=2024-01-19}}</ref> Ipinagtanggol ng mga organisasyong ateista ang awtonomiya ng [[agham]], sekular na etika at sekularismo. Ang mga argumento para sa ateismo ay mula sa pilosopikal hanggang sa panlipunan at pangkasaysayang tugon. Ang mga katuwiran sa di-paniniwala sa mga diyos ay kinabibilangan ng—kakulangan ng ebidensiya,<ref name=logical>{{cite web |url=http://www.infidels.org/library/modern/nontheism/atheism/logical.html |title=Logical Arguments for Atheism |publisher=[[Internet Infidels]] |website=The Secular Web Library |access-date=October 2, 2012 |archive-url=https://web.archive.org/web/20121117012714/http://www.infidels.org/library/modern/nontheism/atheism/logical.html |archive-date=November 17, 2012 |url-status=live }}</ref><ref>{{cite web |url=http://shook.pragmatism.org/skepticismaboutthesupernatural.pdf |title=Skepticism about the Supernatural |last=Shook |first=John R. |access-date=October 2, 2012 |archive-url=https://web.archive.org/web/20121018210402/http://shook.pragmatism.org/skepticismaboutthesupernatural.pdf |archive-date=October 18, 2012 |url-status=live}}</ref> problema ng kasamaan, argumento mula sa di-magkatugmang mga paghahayag, pagtanggi sa mga konsepto na hindi maaaring maipalsipikado, at argumento mula sa di-paniniwala. Iginigiit ng mga hindi naniniwala na ang ateismo ay isang mas parsimonyang posisyon kaysa sa teismo—at ang lahat ay ipinanganak na walang paniniwala sa mga diyos; samakatuwid, pinaninindigan nila na ang pasanin ng patunay o ''burden of proof'' ay wala sa pasanin ng ateista upang pabulaanan ang pagkakaroon ng mga diyos—ngunit nasa teista upang magbigay katuwiran para sa teismo.<ref>{{harvnb|Stenger|2007|pp=17–18}}, citing {{cite book |last=Parsons |first=Keith M. |title=God and the Burden of Proof: Plantinga, Swinburne, and the Analytical Defense of Theism |url=https://archive.org/details/godandtheburdeno0000pars |year=1989 |location=Amherst, New York |publisher=Prometheus Books |isbn=978-0-87975-551-5}}</ref> ==Kahulugan at uri== Hindi nagsasang-ayon ang mga manunulat sa kung paano pinakaakmang tukuyin at uriin ang ''ateismo—''pinagtatalunan kung anong mga [[Sobrenatural|supernatural]] na nilalang ang ituturing na mga diyos, kung ang ateismo ay isang pilosopikal na posisyon sa sarili nitong karapatan o kawalan lamang ng isa, at kung ito ay nangangailangan ng may malay, tahasang pagtanggi. Gayumpaman ang pamantayan ay bigyang-kahulugan ang ateismo sa mga tuntunin ng isang tahasang paninindigang salungat sa teismo.<ref>{{Citation |last=Draper |first=Paul |title=Atheism and Agnosticism |date=2022 |url=https://plato.stanford.edu/archives/sum2022/entries/atheism-agnosticism/ |work=The Stanford Encyclopedia of Philosophy |editor-last=Zalta |editor-first=Edward N. |edition=Summer 2022 |publisher=Metaphysics Research Lab, Stanford University |access-date=2023-08-27}}</ref><ref>{{Cite web |title=Atheism {{!}} Internet Encyclopedia of Philosophy |url=https://iep.utm.edu/atheism/ |access-date=2023-08-27 |language=en-US}}</ref><ref>{{Cite web |title=Where’s The Evidence? {{!}} Issue 78 {{!}} Philosophy Now |url=https://philosophynow.org/issues/78/Wheres_The_Evidence |access-date=2023-08-27 |website=philosophynow.org}}</ref> Ang ateismo ay itinuring na katugma sa [[agnostisismo]], ngunit may pinagkaiba rin dito. ===Saklaw=== [[File:AtheismImplicitExplicit3.svg|thumb|Isang diagram na nagpapakita ng kaugnayan sa pagitan ng mga kahulugan ng [[Weak and strong atheism|weak/strong]] at [[Implicit and explicit atheism|implicit/explicit]] atheism. <br /> Ang explicit strong/positive/hard atheists (sa {{Font color|purple|'''purple'''}} sa '''right''') ay iginigiit na isang maling pahayag ang ''"kahit isang diyos ang umiiral"'' <br /> Ang explicit weak/negative/soft na ateista (sa {{Font color|blue|'''blue'''}} sa '''right''') ay tinatanggihan o di-tinatanggap ang paniniwalang mayroong anumang diyos nang hindi aktwal na iginiit na isang maling pahayag ang ''" hindi bababa sa isang diyos ang umiiral".''<br /> Ang mga implicit na mahina/negatibong ateista (sa {{Font color|blue|'''blue'''}} sa '''kaliwa'''), ayon sa mga may-akda gaya ni George H. Smith, ay pinagsamasamang mga tao (tulad ng maliliit na bata at ilang agnostiko) na hindi naniniwala sa isang diyos ngunit hindi tahasang tinatanggihan ang gayong paniniwala. <br /> (Sizes in the diagram are not meant to indicate relative sizes within a population.)]] Ang ilan sa mga kalabuan at kontrobersiya na kaugnay sa pagtukoy sa ateismo ay nagmumula sa suliranin sa pag-abot ng pinag-isang kahulugan ng mga salita tulad ng diyos at banal na entidad. Ang sari-saring magkakaibang mga konsepto sa mga diyos ay humantong sa magkakaibang mga ideya kung kaugnay sa ateismo. Inakusahan ng mga sinaunang Romano ang mga Kristiyano bilang mga ateista dahil sa hindi pagsamba sa mga [[Paganismo|paganong]] diyos. Unti-unti, ang pananaw na ito ay naglaon sa hindi pagsang-ayon habang ang teismo ay naunawaan bilang sumasaklaw sa paniniwala sa anumang pagka-diyos. Kaugnay ng saklaw ng mga phenomena na tinatanggihan, ang ateismo ay maaaring sumalungat sa anumang bagay mula sa pagkakaroon ng diyos, hanggang sa pagkakaroon ng anumang [[Espiritwalidad|espirituwal]], [[Sobrenatural|supernatural]], o transendental na mga konsepto, tulad ng sa [[Budismo]], [[Hinduismo]], [[Hainismo|Jainismo]], at [[Taoismo]].<ref>{{Cite web |title=Atheism {{!}} Definition, History, Beliefs, Types, Examples, & Facts {{!}} Britannica |url=https://www.britannica.com/topic/atheism |access-date=2023-08-28 |website=www.britannica.com |language=en}}</ref> ===Implicit vs. explicit=== Nag-iiba ang mga kahulugan ng ateismo batay sa antas ng konsiderasyon na dapat ilagay ng isang tao ukol sa kamalayan sa ideya ng mga diyos para maituring na isang ateista. Ang ateismo ay karaniwang tinutukoy bilang simpleng kawalan ng paniniwala sa pag-iral ng anumang mga diyos. Kasama sa malawak na kahulugang ito, ang mga bagong silang at ibang tao na hindi pa nalalantad sa mga ideyang teistiko. Noong 1772, sinabi ni [[Baron d'Holbach]] na "Lahat ng mga bata ay isinilang na mga Ateista; wala silang ideya tungkol sa Diyos."<ref>{{Cite web |date=2011-06-23 |title=Good Sense by baron d' Paul Henri Thiry Holbach - Project Gutenberg |url=http://www.gutenberg.org/ebooks/7319 |access-date=2023-08-28 |website=web.archive.org |archive-date=2011-06-23 |archive-url=https://web.archive.org/web/20110623131908/http://www.gutenberg.org/ebooks/7319 |url-status=bot: unknown }}</ref> Katulad nito, iminungkahi ni [[George H. Smith]] na: "Ang taong hindi pamilyar sa teismo ay isang ateista dahil hindi siya naniniwala sa isang diyos. Isasama rin sa kategoryang ito ang bata na may konseptwal na kapasidad na maunawaan ang mga isyung kasangkot, ngunit walang muwang sa mga isyung iyon. Sa katotohanan na ang batang ito ay hindi naniniwala sa diyos ay nagkwakwalipakado na ituring na isang ateista. Ang "''implicit atheism''" ay ang kawalan ng teistikong paniniwala nang walang sinasadyang pagtanggi dito" at ang "''explicit atheism''" ay ang mulat o tahasang pagtanggi sa paniniwala. Para sa mga layunin ng kanyang akda sa "''pilosopikal na ateismo''", tinutulan ni [[Ernest Nagel]] ang kawalan lamang ng paniniwalang teistiko bilang isang uri ng ateismo. Inuri ni [[Graham Oppy]] bilang mga "''inosente''" ang mga hindi kailanman kinokonsidera ang mga tanong dahil wala silang anumang pag-unawa sa kung ano ang isang diyos. Ayon kay Oppy, ang mga ito ay maaaring isang buwang gulang na mga sanggol, mga taong may matinding traumatikong pinsala sa utak, o mga pasyenteng may advanced na dementia. ===Positibo vs. Negatibo=== Ang mga pilosopo tulad nina [[Anthony Flew|Antony Flew]] at [[Michael Martin]] ay pinaghambing ang positibong (malakas/matigas) ateismo sa negatibong (mahina/malambot) na ateismo. Ang positibong ateismo ay ang tahasang paninindigan na walang mga diyos. Kasama sa negatibong ateismo ang lahat ng iba pang anyo ng di-teismo. Ayon sa kategoryang ito, ang sinumang hindi teista ay alinman sa negatibo o positibong ateista. Ang mga terminong ''mahina'' at ''malakas'' ay relatibong bago, habang ang mga terminong ''negatibo'' at ''positibong'' ateismo ay mas matandang pinagmulan, na ginamit (sa bahagyang magkaibang paraan) sa pilosopikal na panitikan at sa Katolikong apologetika. Habang si Martin, halimbawa, ay iginiit na ang agnostisismo ay nauugnay sa negatibong ateismo, nakikita ng maraming agnostiko na ang kanilang pananaw ay naiiba sa ateismo,<ref>{{Cite web |date=2013-05-28 |title=Why I'm Not An Atheist: The Case For Agnosticism |url=https://www.huffpost.com/entry/why-im-not-an-atheist-the-case-for-agnosticism_b_3345544 |access-date=2023-08-30 |website=HuffPost |language=en}}</ref> na maaaring ituring nilang hindi higit na makatwiran kaysa sa teismo o na kinakailangan ng pantay na konbiksyon. Ang assertion ng di-nakakamit ng kaalaman para o laban sa pagkakaroon ng mga diyos ay minsan ay nakikita bilang isang indikasyon na ang ateismo ay nangangailangan ng isang [[lukso ng pananalig]].<ref>{{Cite web |date=2011-05-20 |title=The Irish Times - Sat, Jul 25, 2009 - Many atheists I know would be certain of a high place in heaven |url=http://www.irishtimes.com/newspaper/opinion/2009/0725/1224251303564.html |access-date=2023-08-30 |website=web.archive.org |archive-date=2011-05-20 |archive-url=https://web.archive.org/web/20110520132651/http://www.irishtimes.com/newspaper/opinion/2009/0725/1224251303564.html |url-status=dead }}</ref><ref>{{Cite web |date=2012-06-08 |title=More faith to be an atheist than a Christian |url=https://www.ncregister.com/blog/more-faith-to-be-an-atheist-than-a-christian |access-date=2023-08-30 |website=NCR |language=en}}</ref> Ang karaniwang mga tugon ng ateista sa argumentong ito ay kinabibilangan ng mga di-napatutunayang ''[[Pananampalataya|relihiyosong]]'' panukala na nararapat na hindi paniniwalaan gaya ng lahat ng ''iba'' pang di-napatunayang mga panukala, at ang di-mapapatunayang pag-iral ng isang diyos ay hindi nagpapahiwatig ng pantay na probabilidad ng alinmang posibilidad. Ang pilosopong Australian na si [[J.J.C. Smart]] ay pinapangatuwiran na "kung minsan ang isang tao na isa talagang ateista ay maaaring ilarawan ang kanyang sarili, kahit na apasyonado, bilang isang agnostiko dahil sa di-makatwirang heneralisadong [[pilosopikal na esketisismo]] na nagpipinid sa atin na sabihin na alam natin ang anumang bagay, maliban marahil sa mga katotohanan ng matematika at pormal na lohika. ."<ref>{{Cite web |date=2012-02-05 |title=Atheism and Agnosticism (Stanford Encyclopedia of Philosophy) |url=http://plato.stanford.edu/entries/atheism-agnosticism/ |access-date=2023-08-30 |website=web.archive.org |archive-date=2012-02-05 |archive-url=https://web.archive.org/web/20120205181908/http://plato.stanford.edu/entries/atheism-agnosticism/ |url-status=bot: unknown }}</ref> Dahil dito, ginusto ng ilang mga may-akdang ateista, gaya ni [[Richard Dawkins]], na kilalanin ang mga posisyong teista, agnostiko, at ateista kabuklod ang spectrum ng teistikong probabilidad—ang posibilidad na itinalaga ng bawat isa sa pahayag na "umiiral ang Diyos". ===Kahulugan bilang imposible o hindi permanente=== Bago ang ika-18 siglo, ang pagkakaroon ng Diyos ay tinanggap nang husto sa Kanluraning daigdig na kahit ang posibilidad ng tunay na ateismo ay kinuwestiyon. Ito ay tinatawag na ''theistic'' ''[[innatism]]''—ang paniwala na ang lahat ng tao ay naniniwala sa Diyos mula sa pagsilang; sa loob ng pananaw na ito ay ang konotasyon na ang mga ateista ay nasa pagtanggi. Mayroon ding isang posisyon na naggigiit na ang mga ateista ay mabilis na naniniwala sa Diyos sa panahon ng krisis, na ang mga ateista ay gumagawa ng mga [[Deathbed conversions,|deathbed conversions]], o na "[[walang mga ateista sa mga foxhole]]".<ref>{{Cite web |date=2017-10-08 |title=washingtonpost.com: Atheist Group Moves Ahead Without O'Hair |url=http://www.washingtonpost.com/wp-srv/style/features/ohair090896.htm |access-date=2023-08-31 |website=web.archive.org |archive-date=2017-10-08 |archive-url=https://web.archive.org/web/20171008044601/http://www.washingtonpost.com/wp-srv/style/features/ohair090896.htm |url-status=bot: unknown }}</ref> Gayunpaman, mayroong mga halimbawang salungat dito, kasama ng mga ito ang mga halimbawa ng literal na "mga ateista sa mga foxhole".<ref>{{Cite web |date=2011-05-22 |title=Atheism: Society and Atheism |url=http://www.infidels.org/library/modern/jeff_lowder/society.html |access-date=2023-08-31 |website=web.archive.org |archive-date=2011-05-22 |archive-url=https://web.archive.org/web/20110522025011/http://www.infidels.org/library/modern/jeff_lowder/society.html |url-status=bot: unknown }}</ref> Ang ilang mga ateista ay may hamon sa pangangailangan ng katagang "atheism". Sa kanyang aklat na [[Letter to a Christian Nation]], isinulat ni [[Sam Harris]]: <blockquote>Sa katunayan, ang "atheism" ay isang termino na ni hindi dapat umiral. Walang sinuman ang kailangang tukuyin ang kanyang sarili bilang isang "di-[[Astrolohiya|astrologer]]" o isang "di-[[alchemist]]". Wala kaming mga salita para sa mga taong nagdududa na buhay pa si Elvis o na binagtas ng mga alien ang kalawakan para lang molestiyahin ang mga rancher at kanilang mga baka. Ang ateismo ay walang iba kundi mga ingay na ginagawa ng mga makatwirang tao sa pagkakaroon ng di-makatarungang relihiyosong paniniwala</blockquote> == Etimolohiya == Sa unang bahagi ng sinaunang [[Wikang Griyego|Griyego]], ang [[pang-uri]] na {{transliteration|grc|átheos}} ({{lang|grc|[[:wikt:ἄθεος|ἄθεος]]}}, mula sa [[pribadong ἀ-]] + {{lang|grc|[[:wikt:θεός|θεός]]}}"diyos") ay nangangahulugang "walang diyos". Ito ay unang ginamit bilang isang terminong mapanira na halos na nangangahulugang "hindi makadiyos" o "pusong sa diyos". Noong ika-5 siglo BCE, ang salita ay nagsimulang magpahiwatig ng higit na tikis at aktibong kawalang-diyos sa diwa ng "pagputol ng relasyon sa mga diyos" o "pagtanggi sa mga diyos". Ang terminong {{lang|grc|[[:wikt:ἀσεβής|ἀσεβής]]}} ({{transliteration|grc|asebēs}}) noon ay inilapat laban sa mga tinuturing na di-makadiyos na tumatanggi o di-gumagalang sa mga lokal na diyos, kahit na naniniwala sila sa ibang mga diyos. Ang mga modernong pagsasalin ng mga klasikal na teksto ay minsan ay nagsasalin ng {{transliteration|grc|átheos}} bilang "atheistic". Bilang isang abstract na pangngalan, mayroon ding {{lang|grc|[[:wikt:ἀθεότης|ἀθεότης]]}} ({{transliteration|grc|atheotēs}}), "atheism". Isinalin ni [[Ciceron|Cicero]] ang salitang Griyego sa [[Wikang Latin|Latin]] na {{lang|la|[[:wikt:atheos#Latin|átheos]]}}. Ang termino ay natagpuang madalas gamitin sa debate sa pagitan ng mga sinaunang [[Kristiyano]] at [[Helenista]], kung saan ang bawat panig ay iniuugnay ito, sa mapangwasak na kahulugan, sa isa pa.<ref name="drachmann">{{cite book|last=Drachmann|first=A.B.|title=Atheism in Pagan Antiquity|url=https://books.google.com/books?id=cguq-yNii_QC&q=Atheism+in+Pagan+Antiquity|publisher=Chicago: Ares Publishers|year=1977|orig-year=1922|isbn=978-0-89005-201-3|quote=Atheism and atheist are words formed from Greek roots and with Greek derivative endings. Nevertheless, they are not Greek; their formation is not consonant with Greek usage. In Greek they said átheos and ''atheotēs''; to these the English words ungodly and ungodliness correspond rather closely. In exactly the same way as ungodly, ''átheos'' was used as an expression of severe censure and moral condemnation; this use is an old one, and the oldest that can be traced. Not till later do we find it employed to denote a certain philosophical creed.}}</ref> Ang terminong ''atheist'' (mula sa [[Wikang Pranses|Pranses]] na {{lang|fr|[[wikt:athée|athée]]}}), sa kahulugan ng "isa na ... tinatanggihan ang pagkakaroon ng Diyos o mga diyos",<ref>{{cite web |year=2009 |title=atheist |url=http://www.thefreedictionary.com/atheist |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20131127232035/http://www.thefreedictionary.com/atheist |archive-date=November 27, 2013 |access-date=November 21, 2013 |publisher=American Heritage Dictionary of the English Language}}</ref> ay nauna pa sa ateismo sa Ingles, na unang natagpuan noong 1566,<ref>{{cite book|series=English recusant literature, 1558–1640|volume=203|title=A Replie to Mr Calfhills Blasphemous Answer Made Against the Treatise of the Cross|url=https://books.google.com/books?id=20snAQAAIAAJ|first=John|last=Martiall|author-link=John Marshall (priest)|location=Louvain|year=1566|page=[https://books.google.com/books?id=20snAQAAIAAJ&pg=PA49 49]|access-date=April 23, 2017|archive-url=https://web.archive.org/web/20170423154826/https://books.google.com/books?id=20snAQAAIAAJ&printsec=frontcover|archive-date=April 23, 2017|url-status=live}}</ref> at muli noong 1571.<ref>Rendered as ''Atheistes'': {{cite book|last=Golding|first=Arthur|author-link=Arthur Golding|title=The Psalmes of David and others, with J. Calvin's commentaries|year=1571|pages=Ep. Ded. 3|quote=The Atheistes which say&nbsp;... there is no God.|title-link=John Calvin}} Translated from Latin.</ref> Ang ateista bilang isang tatak ng praktikal na kawalang-diyos ay ginamit nang hindi bababa sa taong 1577.<ref>{{cite book|last=Hanmer|first=Meredith|author-link=Meredith Hanmer|title=The auncient ecclesiasticall histories of the first six hundred years after Christ, written by Eusebius, Socrates, and Evagrius|publisher=London|year=1577|page=63|oclc=55193813|quote=The opinion which they conceaue of you, to be Atheists, or godlesse men.}}</ref> Ang terminong ''atheism'' ay nagmula sa [[Wikang Pranses|Pranses]] na {{lang|fr|[[wikt:athéisme|athéisme]]}}{{fact}} at lumilitaw sa Ingles noong mga 1587.<ref name="Golding">Rendered as ''Athisme'': {{cite book|others=Translated from French to English by [[Arthur Golding]] & [[Philip Sidney]] and published in London, 1587|author-link=Philippe de Mornay|first=Philippe|last=de Mornay|title=A Woorke Concerning the Trewnesse of the Christian Religion: Against Atheists, Epicures, Paynims, Iewes, Mahumetists, and other infidels|year=1581|trans-title=De la vérite de la religion chréstienne (1581, Paris)|quote=Athisme, that is to say, vtter godlesnes.}}</ref> Ang isang mas naunang gawain, mga mula noong mga 1534, ay gumamit ng terminong ''atheonism''.<ref>{{cite book|url=https://books.google.com/books?id=gW-gAAAAMAAJ|year=c. 1534|first=Polydore|last=Vergil|title=English history|quote=Godd would not longe suffer this impietie, or rather atheonisme.|access-date=April 9, 2011}}</ref><ref>The ''[[Oxford English Dictionary]]'' also records an earlier, irregular formation, ''atheonism'', dated from about 1534. The later and now obsolete words ''athean'' and ''atheal'' are dated to 1611 and 1612 respectively. {{cite book|title=The Oxford English Dictionary|edition=2nd|year=1989|publisher=Oxford University Press|isbn=978-0-19-861186-8|author=prep. by J.A. Simpson&nbsp;...|title-link=Oxford English Dictionary}}</ref> Isinulat ni [[Karen Armstrong]] na "Noong ika-16 at ika-17 siglo, ang salitang ''<nowiki/>'atheist''' ay nakalaan pa rin ng eksklusibo para sa [[polemic]] ... Ang terminong 'atheist' ay isang insulto. Walang sinuman ang nangangarap na tawagin ang ''kanyang sarili'' na isang ateista."{{sfn|Armstrong|1999}} Ang ateismo ay unang ginamit upang ilarawan ang isang self-avowed na paniniwala sa huling bahagi ng ika-18 siglong Europa, partikular na tumutukoy sa di-paniniwala sa [[Monoteismo|monoteistikong]] Abrahamic na diyos.{{efn|In part because of its wide use in monotheistic Western society, ''atheism'' is usually described as "disbelief in God", rather than more generally as "disbelief in deities". A clear distinction is rarely drawn in modern writings between these two definitions, but some archaic uses of ''atheism'' encompassed only disbelief in the singular God, not in [[polytheism|polytheistic]] deities. It is on this basis that the obsolete term ''[[adevism]]'' was coined in the late 19th century to describe an absence of belief in plural deities.}} Noong ika-20 siglo, ang [[globalisasyon]] ay nag-ambag sa pagpapalawak ng terminong tumutukoy sa di-paniniwala sa lahat ng diyos, bagaman nananatiling karaniwan sa lipunang Kanluranin na ilarawan ang ateismo bilang "di-paniniwala sa Diyos".{{sfn|Martin|2006}} == Talababa == <references group="lower-alpha"/> == Mga sanggunian == {{reflist}} [[Kategorya:Ateismo]] [[Kategorya:Eskeptisismo]] [[Kategorya:Sekularismo]] [[Kategorya:Pagbatikos ng relihiyon]] [[Kategorya:Pag-iwan sa relihiyon]] bv12kyi6ubg8pao97xq4y2aemo5t6sf 2167888 2167878 2025-07-08T11:48:28Z MysticWizard 128021 Kinansela ang pagbabagong 2167878 ni [[Special:Contributions/103.137.204.91|103.137.204.91]] ([[User talk:103.137.204.91|Usapan]]) 2167888 wikitext text/x-wiki Ang '''ateismo,''' sa pinakamalawak na diwa, ay ang kawalan ng paniniwala sa pag-iral ng mga [[diyos]].<ref>{{cite encyclopedia |url=http://www.oxforddictionaries.com/definition/english/atheism |encyclopedia=[[OxfordDictionaries.com]] |title=Atheism |publisher=[[Oxford University Press]] |access-date=April 23, 2017 |archive-url=https://web.archive.org/web/20160911080901/http://www.oxforddictionaries.com/definition/english/atheism |archive-date=September 11, 2016 |url-status=dead }}</ref><ref name=":0">Minumungkahi sa maikling artikulo sa religioustolerance.org sa [http://www.religioustolerance.org/atheist4.htm ''Definitions of the term "Atheism"''] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20200102174733/http://www.religioustolerance.org/atheist4.htm|date=2020-01-02}} na walang pangkalahatang kasunduan sa kahulugan ng katawagan. Binuod ni [[Simon Blackburn]] ang situwasyon sa ''The Oxford Dictionary of Philosophy'': "''Atheism. Either the lack of belief in a god, or the belief that there is none.''" Nililista ng karamihan sa talasalitaan (tingnan ang pagtanong sa OneLook para sa [http://www.onelook.com/?w=atheism&ls=a "atheism"]) ang isa sa maraming makikitid na mga kahulugan. * {{cite book |last=Runes |first=Dagobert D.(patnugot) |url=http://www.ditext.com/runes/a.html |title=Dictionary of Philosophy |publisher=Littlefield, Adams & Co. Philosophical Library |year=1942 edisyon |isbn=0064634612 |location=New Jersey |quote=(a) ''the belief that there is no God; (b) Some philosophers have been called "atheistic" because they have not held to a belief in a personal God. Atheism in this sense means "not theistic". The former meaning of the term is a literal rendering. The latter meaning is a less rigorous use of the term though widely current in the history of thought''}} - entrada ni Vergilius Ferm</ref> Sa di-gaanong kalawakan, ang ateismo ay isang pagtanggi sa paniniwalang mayroong anumang diyos.<ref>{{Citation |last=Rowe |first=William L. |title=Atheism |url=http://dx.doi.org/10.4324/9780415249126-k002-1 |work=Routledge Encyclopedia of Philosophy |place=London |publisher=Routledge |access-date=2023-09-01}}</ref> Sa isang mas istriktong diwa, ang ateismo ay isang partikular na posisyon na walang ''mga'' diyos.<ref>{{cite encyclopedia |url=https://plato.stanford.edu/entries/atheism-agnosticism/#1 |encyclopedia=[[Stanford Encyclopedia of Philosophy]] |title=Atheism and Agnosticism |publisher= Metaphysics Research Lab, Stanford University|author=J.J.C. Smart |archive-url=https://web.archive.org/web/20161211005616/https://plato.stanford.edu/entries/atheism-agnosticism/#1 |archive-date=December 11, 2016 |url-status=live |author-link=J.J.C. Smart |year=2017 }}</ref> Ang ateismo ay kabaliktaran ng [[teismo]]<ref name="OED-theism" /><ref name=":1">Ginagamit ang ''teismo'' dito sa halos sa pangkalahatang gamit nito, na ang ''paniniwala sa isa o higit pa na diyos''. Nangangahulugang ito na ang ateismo ay ''ang pagtanggi sa paniniwala na mayroon ibang kahit anong diyos'', kahit pa na hinango pa ang karagdagang pagtitibay sa ''walang diyos''. * {{cite encyclopedia |year=2009 |title=Atheism |encyclopedia=Encyclopædia Britannica |url=http://www.britannica.com/EBchecked/topic/40634/atheism |last=Nielsen |first=Kai |accessdate=2007-04-28}} "''Atheism, in general, the critique and denial of metaphysical beliefs in God or spiritual beings.... a more adequate characterization of atheism consists in the more complex claim that to be an atheist is to be someone who rejects belief in God for [reasons that depend] on how God is being conceived.''" * {{cite encyclopedia |year=1967 |title=Atheism |encyclopedia=''The Encyclopedia of Philosophy'' |publisher=Collier-MacMillan |last=Edwards |first=Paul |volume=Bol. 1 |page=175 |quote=''On our definition, an 'atheist' is a person who rejects belief in God, regardless of whether or not his reason for the rejection is the claim that 'God exists' expresses a false proposition. People frequently adopt an attitude of rejection toward a position for reasons other than that it is a false proposition. It is common among contemporary philosophers, and indeed it was not uncommon in earlier centuries, to reject positions on the ground that they are meaningless. Sometimes, too, a theory is rejected on such grounds as that it is sterile or redundant or capricious, and there are many other considerations which in certain contexts are generally agreed to constitute good grounds for rejecting an assertion''}}</ref> na sa pangkalahatang anyo nito ay isang paniniwalang mayroong kahit isang diyos.<ref name="OED-theism">{{cite book |title=Oxford English Dictionary |edition=2nd |year=1989 |quote=Belief in a deity, or deities, as opposed to atheism}}</ref><ref>{{cite web |url=http://www.merriam-webster.com/dictionary/theism |title=Merriam-Webster Online Dictionary |quote=belief in the existence of a god or gods |access-date=April 9, 2011 |archive-url=https://web.archive.org/web/20110514194441/http://www.merriam-webster.com/dictionary/theism |archive-date=May 14, 2011 |url-status=live}}</ref><ref>{{cite web |last=Smart |first=J.J.C. |title=Atheism and Agnosticism |publisher=The Stanford Encyclopedia of Philosophy (Spring 2013 Edition) |editor-last=Zalta |editor-first=Edward N. |url=http://plato.stanford.edu/archives/spr2013/entries/atheism-agnosticism/ |access-date=April 26, 2015 |archive-url=https://web.archive.org/web/20131202055749/http://plato.stanford.edu/archives/spr2013/entries/atheism-agnosticism/ |archive-date=December 2, 2013 |url-status=live |date=March 9, 2004 }}</ref> Sa kasaysayan, ang katibayan ng mga ateistiko na pananaw ay maaaring matanawan pabalik sa klasikal na sinaunang panahon at unang bahagi ng pilosopiyang Indyano.  Sa Kanluraning mundo, ang ateismo ay humina nang ang [[Kristiyanismo]] ay naging prominente.  Ang ika-16 na siglo at ang [[Panahon ng Kaliwanagan|Panahon ng Kalinawagan]] ay minarkahan ang muling pagkabuhay ng ateistiko na kaisipan sa [[Europa]]. Nakamit ng ateismo ang isang mahalagang posisyon noong ika-20 siglo nang may batas na nagpoprotekta sa kalayaan ng pag-iisip. Ayon sa mga pagtatantiya noong 2003, mayroong hindi bababa sa 500 milyong mga ateista sa mundo.<ref>{{Citation |last=Zuckerman |first=Phil |title=Atheism: Contemporary Numbers and Patterns |date=2006 |url=https://www.cambridge.org/core/books/cambridge-companion-to-atheism/atheism-contemporary-numbers-and-patterns/BEF15F4317FFCF555DCC5A1DD16AA95A |work=The Cambridge Companion to Atheism |pages=47–66 |editor-last=Martin |editor-first=Michael |series=Cambridge Companions to Philosophy |place=Cambridge |publisher=Cambridge University Press |isbn=978-0-521-84270-9 |access-date=2024-01-19}}</ref> Ipinagtanggol ng mga organisasyong ateista ang awtonomiya ng [[agham]], sekular na etika at sekularismo. Ang mga argumento para sa ateismo ay mula sa pilosopikal hanggang sa panlipunan at pangkasaysayang tugon. Ang mga katuwiran sa di-paniniwala sa mga diyos ay kinabibilangan ng—kakulangan ng ebidensiya,<ref name=logical>{{cite web |url=http://www.infidels.org/library/modern/nontheism/atheism/logical.html |title=Logical Arguments for Atheism |publisher=[[Internet Infidels]] |website=The Secular Web Library |access-date=October 2, 2012 |archive-url=https://web.archive.org/web/20121117012714/http://www.infidels.org/library/modern/nontheism/atheism/logical.html |archive-date=November 17, 2012 |url-status=live }}</ref><ref>{{cite web |url=http://shook.pragmatism.org/skepticismaboutthesupernatural.pdf |title=Skepticism about the Supernatural |last=Shook |first=John R. |access-date=October 2, 2012 |archive-url=https://web.archive.org/web/20121018210402/http://shook.pragmatism.org/skepticismaboutthesupernatural.pdf |archive-date=October 18, 2012 |url-status=live}}</ref> problema ng kasamaan, argumento mula sa di-magkatugmang mga paghahayag, pagtanggi sa mga konsepto na hindi maaaring maipalsipikado, at argumento mula sa di-paniniwala. Iginigiit ng mga hindi naniniwala na ang ateismo ay isang mas parsimonyang posisyon kaysa sa teismo—at ang lahat ay ipinanganak na walang paniniwala sa mga diyos; samakatuwid, pinaninindigan nila na ang pasanin ng patunay o ''burden of proof'' ay wala sa pasanin ng ateista upang pabulaanan ang pagkakaroon ng mga diyos—ngunit nasa teista upang magbigay katuwiran para sa teismo.<ref>{{harvnb|Stenger|2007|pp=17–18}}, citing {{cite book |last=Parsons |first=Keith M. |title=God and the Burden of Proof: Plantinga, Swinburne, and the Analytical Defense of Theism |url=https://archive.org/details/godandtheburdeno0000pars |year=1989 |location=Amherst, New York |publisher=Prometheus Books |isbn=978-0-87975-551-5}}</ref> ==Kahulugan at uri== Hindi nagsasang-ayon ang mga manunulat sa kung paano pinakaakmang tukuyin at uriin ang ''ateismo—''pinagtatalunan kung anong mga [[Sobrenatural|supernatural]] na nilalang ang ituturing na mga diyos, kung ang ateismo ay isang pilosopikal na posisyon sa sarili nitong karapatan o kawalan lamang ng isa, at kung ito ay nangangailangan ng may malay, tahasang pagtanggi. Gayumpaman ang pamantayan ay bigyang-kahulugan ang ateismo sa mga tuntunin ng isang tahasang paninindigang salungat sa teismo.<ref>{{Citation |last=Draper |first=Paul |title=Atheism and Agnosticism |date=2022 |url=https://plato.stanford.edu/archives/sum2022/entries/atheism-agnosticism/ |work=The Stanford Encyclopedia of Philosophy |editor-last=Zalta |editor-first=Edward N. |edition=Summer 2022 |publisher=Metaphysics Research Lab, Stanford University |access-date=2023-08-27}}</ref><ref>{{Cite web |title=Atheism {{!}} Internet Encyclopedia of Philosophy |url=https://iep.utm.edu/atheism/ |access-date=2023-08-27 |language=en-US}}</ref><ref>{{Cite web |title=Where’s The Evidence? {{!}} Issue 78 {{!}} Philosophy Now |url=https://philosophynow.org/issues/78/Wheres_The_Evidence |access-date=2023-08-27 |website=philosophynow.org}}</ref> Ang ateismo ay itinuring na katugma sa [[agnostisismo]], ngunit may pinagkaiba rin dito. ===Saklaw=== [[File:AtheismImplicitExplicit3.svg|thumb|Isang diagram na nagpapakita ng kaugnayan sa pagitan ng mga kahulugan ng [[Weak and strong atheism|weak/strong]] at [[Implicit and explicit atheism|implicit/explicit]] atheism. <br /> Ang explicit strong/positive/hard atheists (sa {{Font color|purple|'''purple'''}} sa '''right''') ay iginigiit na isang maling pahayag ang ''"kahit isang diyos ang umiiral"'' <br /> Ang explicit weak/negative/soft na ateista (sa {{Font color|blue|'''blue'''}} sa '''right''') ay tinatanggihan o di-tinatanggap ang paniniwalang mayroong anumang diyos nang hindi aktwal na iginiit na isang maling pahayag ang ''" hindi bababa sa isang diyos ang umiiral".''<br /> Ang mga implicit na mahina/negatibong ateista (sa {{Font color|blue|'''blue'''}} sa '''kaliwa'''), ayon sa mga may-akda gaya ni George H. Smith, ay pinagsamasamang mga tao (tulad ng maliliit na bata at ilang agnostiko) na hindi naniniwala sa isang diyos ngunit hindi tahasang tinatanggihan ang gayong paniniwala. <br /> (Sizes in the diagram are not meant to indicate relative sizes within a population.)]] Ang ilan sa mga kalabuan at kontrobersiya na kaugnay sa pagtukoy sa ateismo ay nagmumula sa suliranin sa pag-abot ng pinag-isang kahulugan ng mga salita tulad ng diyos at banal na entidad. Ang sari-saring magkakaibang mga konsepto sa mga diyos ay humantong sa magkakaibang mga ideya kung kaugnay sa ateismo. Inakusahan ng mga sinaunang Romano ang mga Kristiyano bilang mga ateista dahil sa hindi pagsamba sa mga [[Paganismo|paganong]] diyos. Unti-unti, ang pananaw na ito ay naglaon sa hindi pagsang-ayon habang ang teismo ay naunawaan bilang sumasaklaw sa paniniwala sa anumang pagka-diyos. Kaugnay ng saklaw ng mga phenomena na tinatanggihan, ang ateismo ay maaaring sumalungat sa anumang bagay mula sa pagkakaroon ng diyos, hanggang sa pagkakaroon ng anumang [[Espiritwalidad|espirituwal]], [[Sobrenatural|supernatural]], o transendental na mga konsepto, tulad ng sa [[Budismo]], [[Hinduismo]], [[Hainismo|Jainismo]], at [[Taoismo]].<ref>{{Cite web |title=Atheism {{!}} Definition, History, Beliefs, Types, Examples, & Facts {{!}} Britannica |url=https://www.britannica.com/topic/atheism |access-date=2023-08-28 |website=www.britannica.com |language=en}}</ref> ===Implicit vs. explicit=== Nag-iiba ang mga kahulugan ng ateismo batay sa antas ng konsiderasyon na dapat ilagay ng isang tao ukol sa kamalayan sa ideya ng mga diyos para maituring na isang ateista. Ang ateismo ay karaniwang tinutukoy bilang simpleng kawalan ng paniniwala sa pag-iral ng anumang mga diyos. Kasama sa malawak na kahulugang ito, ang mga bagong silang at ibang tao na hindi pa nalalantad sa mga ideyang teistiko. Noong 1772, sinabi ni [[Baron d'Holbach]] na "Lahat ng mga bata ay isinilang na mga Ateista; wala silang ideya tungkol sa Diyos."<ref>{{Cite web |date=2011-06-23 |title=Good Sense by baron d' Paul Henri Thiry Holbach - Project Gutenberg |url=http://www.gutenberg.org/ebooks/7319 |access-date=2023-08-28 |website=web.archive.org |archive-date=2011-06-23 |archive-url=https://web.archive.org/web/20110623131908/http://www.gutenberg.org/ebooks/7319 |url-status=bot: unknown }}</ref> Katulad nito, iminungkahi ni [[George H. Smith]] na: "Ang taong hindi pamilyar sa teismo ay isang ateista dahil hindi siya naniniwala sa isang diyos. Isasama rin sa kategoryang ito ang bata na may konseptwal na kapasidad na maunawaan ang mga isyung kasangkot, ngunit walang muwang sa mga isyung iyon. Sa katotohanan na ang batang ito ay hindi naniniwala sa diyos ay nagkwakwalipakado na ituring na isang ateista. Ang "''implicit atheism''" ay ang kawalan ng teistikong paniniwala nang walang sinasadyang pagtanggi dito" at ang "''explicit atheism''" ay ang mulat o tahasang pagtanggi sa paniniwala. Para sa mga layunin ng kanyang akda sa "''pilosopikal na ateismo''", tinutulan ni [[Ernest Nagel]] ang kawalan lamang ng paniniwalang teistiko bilang isang uri ng ateismo. Inuri ni [[Graham Oppy]] bilang mga "''inosente''" ang mga hindi kailanman kinokonsidera ang mga tanong dahil wala silang anumang pag-unawa sa kung ano ang isang diyos. Ayon kay Oppy, ang mga ito ay maaaring isang buwang gulang na mga sanggol, mga taong may matinding traumatikong pinsala sa utak, o mga pasyenteng may advanced na dementia. ===Positibo vs. Negatibo=== Ang mga pilosopo tulad nina [[Anthony Flew|Antony Flew]] at [[Michael Martin]] ay pinaghambing ang positibong (malakas/matigas) ateismo sa negatibong (mahina/malambot) na ateismo. Ang positibong ateismo ay ang tahasang paninindigan na walang mga diyos. Kasama sa negatibong ateismo ang lahat ng iba pang anyo ng di-teismo. Ayon sa kategoryang ito, ang sinumang hindi teista ay alinman sa negatibo o positibong ateista. Ang mga terminong ''mahina'' at ''malakas'' ay relatibong bago, habang ang mga terminong ''negatibo'' at ''positibong'' ateismo ay mas matandang pinagmulan, na ginamit (sa bahagyang magkaibang paraan) sa pilosopikal na panitikan at sa Katolikong apologetika. Habang si Martin, halimbawa, ay iginiit na ang agnostisismo ay nauugnay sa negatibong ateismo, nakikita ng maraming agnostiko na ang kanilang pananaw ay naiiba sa ateismo,<ref>{{Cite web |date=2013-05-28 |title=Why I'm Not An Atheist: The Case For Agnosticism |url=https://www.huffpost.com/entry/why-im-not-an-atheist-the-case-for-agnosticism_b_3345544 |access-date=2023-08-30 |website=HuffPost |language=en}}</ref> na maaaring ituring nilang hindi higit na makatwiran kaysa sa teismo o na kinakailangan ng pantay na konbiksyon. Ang assertion ng di-nakakamit ng kaalaman para o laban sa pagkakaroon ng mga diyos ay minsan ay nakikita bilang isang indikasyon na ang ateismo ay nangangailangan ng isang [[lukso ng pananalig]].<ref>{{Cite web |date=2011-05-20 |title=The Irish Times - Sat, Jul 25, 2009 - Many atheists I know would be certain of a high place in heaven |url=http://www.irishtimes.com/newspaper/opinion/2009/0725/1224251303564.html |access-date=2023-08-30 |website=web.archive.org |archive-date=2011-05-20 |archive-url=https://web.archive.org/web/20110520132651/http://www.irishtimes.com/newspaper/opinion/2009/0725/1224251303564.html |url-status=dead }}</ref><ref>{{Cite web |date=2012-06-08 |title=More faith to be an atheist than a Christian |url=https://www.ncregister.com/blog/more-faith-to-be-an-atheist-than-a-christian |access-date=2023-08-30 |website=NCR |language=en}}</ref> Ang karaniwang mga tugon ng ateista sa argumentong ito ay kinabibilangan ng mga di-napatutunayang ''[[Pananampalataya|relihiyosong]]'' panukala na nararapat na hindi paniniwalaan gaya ng lahat ng ''iba'' pang di-napatunayang mga panukala, at ang di-mapapatunayang pag-iral ng isang diyos ay hindi nagpapahiwatig ng pantay na probabilidad ng alinmang posibilidad. Ang pilosopong Australian na si [[J.J.C. Smart]] ay pinapangatuwiran na "kung minsan ang isang tao na isa talagang ateista ay maaaring ilarawan ang kanyang sarili, kahit na apasyonado, bilang isang agnostiko dahil sa di-makatwirang heneralisadong [[pilosopikal na esketisismo]] na nagpipinid sa atin na sabihin na alam natin ang anumang bagay, maliban marahil sa mga katotohanan ng matematika at pormal na lohika. ."<ref>{{Cite web |date=2012-02-05 |title=Atheism and Agnosticism (Stanford Encyclopedia of Philosophy) |url=http://plato.stanford.edu/entries/atheism-agnosticism/ |access-date=2023-08-30 |website=web.archive.org |archive-date=2012-02-05 |archive-url=https://web.archive.org/web/20120205181908/http://plato.stanford.edu/entries/atheism-agnosticism/ |url-status=bot: unknown }}</ref> Dahil dito, ginusto ng ilang mga may-akdang ateista, gaya ni [[Richard Dawkins]], na kilalanin ang mga posisyong teista, agnostiko, at ateista kabuklod ang spectrum ng teistikong probabilidad—ang posibilidad na itinalaga ng bawat isa sa pahayag na "umiiral ang Diyos". ===Kahulugan bilang imposible o hindi permanente=== Bago ang ika-18 siglo, ang pagkakaroon ng Diyos ay tinanggap nang husto sa Kanluraning daigdig na kahit ang posibilidad ng tunay na ateismo ay kinuwestiyon. Ito ay tinatawag na ''theistic'' ''[[innatism]]''—ang paniwala na ang lahat ng tao ay naniniwala sa Diyos mula sa pagsilang; sa loob ng pananaw na ito ay ang konotasyon na ang mga ateista ay nasa pagtanggi. Mayroon ding isang posisyon na naggigiit na ang mga ateista ay mabilis na naniniwala sa Diyos sa panahon ng krisis, na ang mga ateista ay gumagawa ng mga [[Deathbed conversions,|deathbed conversions]], o na "[[walang mga ateista sa mga foxhole]]".<ref>{{Cite web |date=2017-10-08 |title=washingtonpost.com: Atheist Group Moves Ahead Without O'Hair |url=http://www.washingtonpost.com/wp-srv/style/features/ohair090896.htm |access-date=2023-08-31 |website=web.archive.org |archive-date=2017-10-08 |archive-url=https://web.archive.org/web/20171008044601/http://www.washingtonpost.com/wp-srv/style/features/ohair090896.htm |url-status=bot: unknown }}</ref> Gayunpaman, mayroong mga halimbawang salungat dito, kasama ng mga ito ang mga halimbawa ng literal na "mga ateista sa mga foxhole".<ref>{{Cite web |date=2011-05-22 |title=Atheism: Society and Atheism |url=http://www.infidels.org/library/modern/jeff_lowder/society.html |access-date=2023-08-31 |website=web.archive.org |archive-date=2011-05-22 |archive-url=https://web.archive.org/web/20110522025011/http://www.infidels.org/library/modern/jeff_lowder/society.html |url-status=bot: unknown }}</ref> Ang ilang mga ateista ay may hamon sa pangangailangan ng katagang "atheism". Sa kanyang aklat na [[Letter to a Christian Nation]], isinulat ni [[Sam Harris]]: <blockquote>Sa katunayan, ang "atheism" ay isang termino na ni hindi dapat umiral. Walang sinuman ang kailangang tukuyin ang kanyang sarili bilang isang "di-[[Astrolohiya|astrologer]]" o isang "di-[[alchemist]]". Wala kaming mga salita para sa mga taong nagdududa na buhay pa si Elvis o na binagtas ng mga alien ang kalawakan para lang molestiyahin ang mga rancher at kanilang mga baka. Ang ateismo ay walang iba kundi mga ingay na ginagawa ng mga makatwirang tao sa pagkakaroon ng di-makatarungang relihiyosong paniniwala</blockquote> == Etimolohiya == Sa unang bahagi ng sinaunang [[Wikang Griyego|Griyego]], ang [[pang-uri]] na {{transliteration|grc|átheos}} ({{lang|grc|[[:wikt:ἄθεος|ἄθεος]]}}, mula sa [[pribadong ἀ-]] + {{lang|grc|[[:wikt:θεός|θεός]]}}"diyos") ay nangangahulugang "walang diyos". Ito ay unang ginamit bilang isang terminong mapanira na halos na nangangahulugang "hindi makadiyos" o "pusong sa diyos". Noong ika-5 siglo BCE, ang salita ay nagsimulang magpahiwatig ng higit na tikis at aktibong kawalang-diyos sa diwa ng "pagputol ng relasyon sa mga diyos" o "pagtanggi sa mga diyos". Ang terminong {{lang|grc|[[:wikt:ἀσεβής|ἀσεβής]]}} ({{transliteration|grc|asebēs}}) noon ay inilapat laban sa mga tinuturing na di-makadiyos na tumatanggi o di-gumagalang sa mga lokal na diyos, kahit na naniniwala sila sa ibang mga diyos. Ang mga modernong pagsasalin ng mga klasikal na teksto ay minsan ay nagsasalin ng {{transliteration|grc|átheos}} bilang "atheistic". Bilang isang abstract na pangngalan, mayroon ding {{lang|grc|[[:wikt:ἀθεότης|ἀθεότης]]}} ({{transliteration|grc|atheotēs}}), "atheism". Isinalin ni [[Ciceron|Cicero]] ang salitang Griyego sa [[Wikang Latin|Latin]] na {{lang|la|[[:wikt:atheos#Latin|átheos]]}}. Ang termino ay natagpuang madalas gamitin sa debate sa pagitan ng mga sinaunang [[Kristiyano]] at [[Helenista]], kung saan ang bawat panig ay iniuugnay ito, sa mapangwasak na kahulugan, sa isa pa.<ref name="drachmann">{{cite book|last=Drachmann|first=A.B.|title=Atheism in Pagan Antiquity|url=https://books.google.com/books?id=cguq-yNii_QC&q=Atheism+in+Pagan+Antiquity|publisher=Chicago: Ares Publishers|year=1977|orig-year=1922|isbn=978-0-89005-201-3|quote=Atheism and atheist are words formed from Greek roots and with Greek derivative endings. Nevertheless, they are not Greek; their formation is not consonant with Greek usage. In Greek they said átheos and ''atheotēs''; to these the English words ungodly and ungodliness correspond rather closely. In exactly the same way as ungodly, ''átheos'' was used as an expression of severe censure and moral condemnation; this use is an old one, and the oldest that can be traced. Not till later do we find it employed to denote a certain philosophical creed.}}</ref> Ang terminong ''atheist'' (mula sa [[Wikang Pranses|Pranses]] na {{lang|fr|[[wikt:athée|athée]]}}), sa kahulugan ng "isa na ... tinatanggihan ang pagkakaroon ng Diyos o mga diyos",<ref>{{cite web |year=2009 |title=atheist |url=http://www.thefreedictionary.com/atheist |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20131127232035/http://www.thefreedictionary.com/atheist |archive-date=November 27, 2013 |access-date=November 21, 2013 |publisher=American Heritage Dictionary of the English Language}}</ref> ay nauna pa sa ateismo sa Ingles, na unang natagpuan noong 1566,<ref>{{cite book|series=English recusant literature, 1558–1640|volume=203|title=A Replie to Mr Calfhills Blasphemous Answer Made Against the Treatise of the Cross|url=https://books.google.com/books?id=20snAQAAIAAJ|first=John|last=Martiall|author-link=John Marshall (priest)|location=Louvain|year=1566|page=[https://books.google.com/books?id=20snAQAAIAAJ&pg=PA49 49]|access-date=April 23, 2017|archive-url=https://web.archive.org/web/20170423154826/https://books.google.com/books?id=20snAQAAIAAJ&printsec=frontcover|archive-date=April 23, 2017|url-status=live}}</ref> at muli noong 1571.<ref>Rendered as ''Atheistes'': {{cite book|last=Golding|first=Arthur|author-link=Arthur Golding|title=The Psalmes of David and others, with J. Calvin's commentaries|year=1571|pages=Ep. Ded. 3|quote=The Atheistes which say&nbsp;... there is no God.|title-link=John Calvin}} Translated from Latin.</ref> Ang ateista bilang isang tatak ng praktikal na kawalang-diyos ay ginamit nang hindi bababa sa taong 1577.<ref>{{cite book|last=Hanmer|first=Meredith|author-link=Meredith Hanmer|title=The auncient ecclesiasticall histories of the first six hundred years after Christ, written by Eusebius, Socrates, and Evagrius|publisher=London|year=1577|page=63|oclc=55193813|quote=The opinion which they conceaue of you, to be Atheists, or godlesse men.}}</ref> Ang terminong ''atheism'' ay nagmula sa [[Wikang Pranses|Pranses]] na {{lang|fr|[[wikt:athéisme|athéisme]]}}{{fact}} at lumilitaw sa Ingles noong mga 1587.<ref name="Golding">Rendered as ''Athisme'': {{cite book|others=Translated from French to English by [[Arthur Golding]] & [[Philip Sidney]] and published in London, 1587|author-link=Philippe de Mornay|first=Philippe|last=de Mornay|title=A Woorke Concerning the Trewnesse of the Christian Religion: Against Atheists, Epicures, Paynims, Iewes, Mahumetists, and other infidels|year=1581|trans-title=De la vérite de la religion chréstienne (1581, Paris)|quote=Athisme, that is to say, vtter godlesnes.}}</ref> Ang isang mas naunang gawain, mga mula noong mga 1534, ay gumamit ng terminong ''atheonism''.<ref>{{cite book|url=https://books.google.com/books?id=gW-gAAAAMAAJ|year=c. 1534|first=Polydore|last=Vergil|title=English history|quote=Godd would not longe suffer this impietie, or rather atheonisme.|access-date=April 9, 2011}}</ref><ref>The ''[[Oxford English Dictionary]]'' also records an earlier, irregular formation, ''atheonism'', dated from about 1534. The later and now obsolete words ''athean'' and ''atheal'' are dated to 1611 and 1612 respectively. {{cite book|title=The Oxford English Dictionary|edition=2nd|year=1989|publisher=Oxford University Press|isbn=978-0-19-861186-8|author=prep. by J.A. Simpson&nbsp;...|title-link=Oxford English Dictionary}}</ref> Isinulat ni [[Karen Armstrong]] na "Noong ika-16 at ika-17 siglo, ang salitang ''<nowiki/>'atheist''' ay nakalaan pa rin ng eksklusibo para sa [[polemic]] ... Ang terminong 'atheist' ay isang insulto. Walang sinuman ang nangangarap na tawagin ang ''kanyang sarili'' na isang ateista."{{sfn|Armstrong|1999}} Ang ateismo ay unang ginamit upang ilarawan ang isang self-avowed na paniniwala sa huling bahagi ng ika-18 siglong Europa, partikular na tumutukoy sa di-paniniwala sa [[Monoteismo|monoteistikong]] Abrahamic na diyos.{{efn|In part because of its wide use in monotheistic Western society, ''atheism'' is usually described as "disbelief in God", rather than more generally as "disbelief in deities". A clear distinction is rarely drawn in modern writings between these two definitions, but some archaic uses of ''atheism'' encompassed only disbelief in the singular God, not in [[polytheism|polytheistic]] deities. It is on this basis that the obsolete term ''[[adevism]]'' was coined in the late 19th century to describe an absence of belief in plural deities.}} Noong ika-20 siglo, ang [[globalisasyon]] ay nag-ambag sa pagpapalawak ng terminong tumutukoy sa di-paniniwala sa lahat ng diyos, bagaman nananatiling karaniwan sa lipunang Kanluranin na ilarawan ang ateismo bilang "di-paniniwala sa Diyos".{{sfn|Martin|2006}} == Talababa == <references group="lower-alpha"/> == Mga sanggunian == {{reflist}} [[Kategorya:Ateismo]] [[Kategorya:Eskeptisismo]] [[Kategorya:Sekularismo]] [[Kategorya:Pagbatikos ng relihiyon]] [[Kategorya:Pag-iwan sa relihiyon]] pup31e50a838znmk78vegx5qxry2030 2167889 2167888 2025-07-08T11:54:33Z 103.137.204.91 TITEEEE 2167889 wikitext text/x-wiki Ang Dick''',''' sa pinakamalawak na diwa, ay ang kawalan ng paniniwala sa pag-iral ng mga [[diyos]].<ref>{{cite encyclopedia |url=http://www.oxforddictionaries.com/definition/english/atheism |encyclopedia=[[OxfordDictionaries.com]] |title=Atheism |publisher=[[Oxford University Press]] |access-date=April 23, 2017 |archive-url=https://web.archive.org/web/20160911080901/http://www.oxforddictionaries.com/definition/english/atheism |archive-date=September 11, 2016 |url-status=dead }}</ref><ref name=":0">Minumungkahi sa maikling artikulo sa religioustolerance.org sa [http://www.religioustolerance.org/atheist4.htm ''Definitions of the term "Atheism"''] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20200102174733/http://www.religioustolerance.org/atheist4.htm|date=2020-01-02}} na walang pangkalahatang kasunduan sa kahulugan ng katawagan. Binuod ni [[Simon Blackburn]] ang situwasyon sa ''The Oxford Dictionary of Philosophy'': "''Atheism. Either the lack of belief in a god, or the belief that there is none.''" Nililista ng karamihan sa talasalitaan (tingnan ang pagtanong sa OneLook para sa [http://www.onelook.com/?w=atheism&ls=a "atheism"]) ang isa sa maraming makikitid na mga kahulugan. * {{cite book |last=Runes |first=Dagobert D.(patnugot) |url=http://www.ditext.com/runes/a.html |title=Dictionary of Philosophy |publisher=Littlefield, Adams & Co. Philosophical Library |year=1942 edisyon |isbn=0064634612 |location=New Jersey |quote=(a) ''the belief that there is no God; (b) Some philosophers have been called "atheistic" because they have not held to a belief in a personal God. Atheism in this sense means "not theistic". The former meaning of the term is a literal rendering. The latter meaning is a less rigorous use of the term though widely current in the history of thought''}} - entrada ni Vergilius Ferm</ref> Sa di-gaanong kalawakan, ang ateismo ay isang pagtanggi sa paniniwalang mayroong anumang diyos.<ref>{{Citation |last=Rowe |first=William L. |title=Atheism |url=http://dx.doi.org/10.4324/9780415249126-k002-1 |work=Routledge Encyclopedia of Philosophy |place=London |publisher=Routledge |access-date=2023-09-01}}</ref> Sa isang mas istriktong diwa, ang ateismo ay isang partikular na posisyon na walang ''mga'' diyos.<ref>{{cite encyclopedia |url=https://plato.stanford.edu/entries/atheism-agnosticism/#1 |encyclopedia=[[Stanford Encyclopedia of Philosophy]] |title=Atheism and Agnosticism |publisher= Metaphysics Research Lab, Stanford University|author=J.J.C. Smart |archive-url=https://web.archive.org/web/20161211005616/https://plato.stanford.edu/entries/atheism-agnosticism/#1 |archive-date=December 11, 2016 |url-status=live |author-link=J.J.C. Smart |year=2017 }}</ref> Ang ateismo ay kabaliktaran ng [[teismo]]<ref name="OED-theism" /><ref name=":1">Ginagamit ang ''teismo'' dito sa halos sa pangkalahatang gamit nito, na ang ''paniniwala sa isa o higit pa na diyos''. Nangangahulugang ito na ang ateismo ay ''ang pagtanggi sa paniniwala na mayroon ibang kahit anong diyos'', kahit pa na hinango pa ang karagdagang pagtitibay sa ''walang diyos''. * {{cite encyclopedia |year=2009 |title=Atheism |encyclopedia=Encyclopædia Britannica |url=http://www.britannica.com/EBchecked/topic/40634/atheism |last=Nielsen |first=Kai |accessdate=2007-04-28}} "''Atheism, in general, the critique and denial of metaphysical beliefs in God or spiritual beings.... a more adequate characterization of atheism consists in the more complex claim that to be an atheist is to be someone who rejects belief in God for [reasons that depend] on how God is being conceived.''" * {{cite encyclopedia |year=1967 |title=Atheism |encyclopedia=''The Encyclopedia of Philosophy'' |publisher=Collier-MacMillan |last=Edwards |first=Paul |volume=Bol. 1 |page=175 |quote=''On our definition, an 'atheist' is a person who rejects belief in God, regardless of whether or not his reason for the rejection is the claim that 'God exists' expresses a false proposition. People frequently adopt an attitude of rejection toward a position for reasons other than that it is a false proposition. It is common among contemporary philosophers, and indeed it was not uncommon in earlier centuries, to reject positions on the ground that they are meaningless. Sometimes, too, a theory is rejected on such grounds as that it is sterile or redundant or capricious, and there are many other considerations which in certain contexts are generally agreed to constitute good grounds for rejecting an assertion''}}</ref> na sa pangkalahatang anyo nito ay isang paniniwalang mayroong kahit isang diyos.<ref name="OED-theism">{{cite book |title=Oxford English Dictionary |edition=2nd |year=1989 |quote=Belief in a deity, or deities, as opposed to atheism}}</ref><ref>{{cite web |url=http://www.merriam-webster.com/dictionary/theism |title=Merriam-Webster Online Dictionary |quote=belief in the existence of a god or gods |access-date=April 9, 2011 |archive-url=https://web.archive.org/web/20110514194441/http://www.merriam-webster.com/dictionary/theism |archive-date=May 14, 2011 |url-status=live}}</ref><ref>{{cite web |last=Smart |first=J.J.C. |title=Atheism and Agnosticism |publisher=The Stanford Encyclopedia of Philosophy (Spring 2013 Edition) |editor-last=Zalta |editor-first=Edward N. |url=http://plato.stanford.edu/archives/spr2013/entries/atheism-agnosticism/ |access-date=April 26, 2015 |archive-url=https://web.archive.org/web/20131202055749/http://plato.stanford.edu/archives/spr2013/entries/atheism-agnosticism/ |archive-date=December 2, 2013 |url-status=live |date=March 9, 2004 }}</ref> Sa kasaysayan, ang katibayan ng mga ateistiko na pananaw ay maaaring matanawan pabalik sa klasikal na sinaunang panahon at unang bahagi ng pilosopiyang Indyano.  Sa Kanluraning mundo, ang ateismo ay humina nang ang [[Kristiyanismo]] ay naging prominente.  Ang ika-16 na siglo at ang [[Panahon ng Kaliwanagan|Panahon ng Kalinawagan]] ay minarkahan ang muling pagkabuhay ng ateistiko na kaisipan sa [[Europa]]. Nakamit ng ateismo ang isang mahalagang posisyon noong ika-20 siglo nang may batas na nagpoprotekta sa kalayaan ng pag-iisip. Ayon sa mga pagtatantiya noong 2003, mayroong hindi bababa sa 500 milyong mga ateista sa mundo.<ref>{{Citation |last=Zuckerman |first=Phil |title=Atheism: Contemporary Numbers and Patterns |date=2006 |url=https://www.cambridge.org/core/books/cambridge-companion-to-atheism/atheism-contemporary-numbers-and-patterns/BEF15F4317FFCF555DCC5A1DD16AA95A |work=The Cambridge Companion to Atheism |pages=47–66 |editor-last=Martin |editor-first=Michael |series=Cambridge Companions to Philosophy |place=Cambridge |publisher=Cambridge University Press |isbn=978-0-521-84270-9 |access-date=2024-01-19}}</ref> Ipinagtanggol ng mga organisasyong ateista ang awtonomiya ng [[agham]], sekular na etika at sekularismo. Ang mga argumento para sa ateismo ay mula sa pilosopikal hanggang sa panlipunan at pangkasaysayang tugon. Ang mga katuwiran sa di-paniniwala sa mga diyos ay kinabibilangan ng—kakulangan ng ebidensiya,<ref name=logical>{{cite web |url=http://www.infidels.org/library/modern/nontheism/atheism/logical.html |title=Logical Arguments for Atheism |publisher=[[Internet Infidels]] |website=The Secular Web Library |access-date=October 2, 2012 |archive-url=https://web.archive.org/web/20121117012714/http://www.infidels.org/library/modern/nontheism/atheism/logical.html |archive-date=November 17, 2012 |url-status=live }}</ref><ref>{{cite web |url=http://shook.pragmatism.org/skepticismaboutthesupernatural.pdf |title=Skepticism about the Supernatural |last=Shook |first=John R. |access-date=October 2, 2012 |archive-url=https://web.archive.org/web/20121018210402/http://shook.pragmatism.org/skepticismaboutthesupernatural.pdf |archive-date=October 18, 2012 |url-status=live}}</ref> problema ng kasamaan, argumento mula sa di-magkatugmang mga paghahayag, pagtanggi sa mga konsepto na hindi maaaring maipalsipikado, at argumento mula sa di-paniniwala. Iginigiit ng mga hindi naniniwala na ang ateismo ay isang mas parsimonyang posisyon kaysa sa teismo—at ang lahat ay ipinanganak na walang paniniwala sa mga diyos; samakatuwid, pinaninindigan nila na ang pasanin ng patunay o ''burden of proof'' ay wala sa pasanin ng ateista upang pabulaanan ang pagkakaroon ng mga diyos—ngunit nasa teista upang magbigay katuwiran para sa teismo.<ref>{{harvnb|Stenger|2007|pp=17–18}}, citing {{cite book |last=Parsons |first=Keith M. |title=God and the Burden of Proof: Plantinga, Swinburne, and the Analytical Defense of Theism |url=https://archive.org/details/godandtheburdeno0000pars |year=1989 |location=Amherst, New York |publisher=Prometheus Books |isbn=978-0-87975-551-5}}</ref> ==Kahulugan at uri== Hindi nagsasang-ayon ang mga manunulat sa kung paano pinakaakmang tukuyin at uriin ang ''ateismo—''pinagtatalunan kung anong mga [[Sobrenatural|supernatural]] na nilalang ang ituturing na mga diyos, kung ang ateismo ay isang pilosopikal na posisyon sa sarili nitong karapatan o kawalan lamang ng isa, at kung ito ay nangangailangan ng may malay, tahasang pagtanggi. Gayumpaman ang pamantayan ay bigyang-kahulugan ang ateismo sa mga tuntunin ng isang tahasang paninindigang salungat sa teismo.<ref>{{Citation |last=Draper |first=Paul |title=Atheism and Agnosticism |date=2022 |url=https://plato.stanford.edu/archives/sum2022/entries/atheism-agnosticism/ |work=The Stanford Encyclopedia of Philosophy |editor-last=Zalta |editor-first=Edward N. |edition=Summer 2022 |publisher=Metaphysics Research Lab, Stanford University |access-date=2023-08-27}}</ref><ref>{{Cite web |title=Atheism {{!}} Internet Encyclopedia of Philosophy |url=https://iep.utm.edu/atheism/ |access-date=2023-08-27 |language=en-US}}</ref><ref>{{Cite web |title=Where’s The Evidence? {{!}} Issue 78 {{!}} Philosophy Now |url=https://philosophynow.org/issues/78/Wheres_The_Evidence |access-date=2023-08-27 |website=philosophynow.org}}</ref> Ang ateismo ay itinuring na katugma sa [[agnostisismo]], ngunit may pinagkaiba rin dito. ===Saklaw=== [[File:AtheismImplicitExplicit3.svg|thumb|Isang diagram na nagpapakita ng kaugnayan sa pagitan ng mga kahulugan ng [[Weak and strong atheism|weak/strong]] at [[Implicit and explicit atheism|implicit/explicit]] atheism. <br /> Ang explicit strong/positive/hard atheists (sa {{Font color|purple|'''purple'''}} sa '''right''') ay iginigiit na isang maling pahayag ang ''"kahit isang diyos ang umiiral"'' <br /> Ang explicit weak/negative/soft na ateista (sa {{Font color|blue|'''blue'''}} sa '''right''') ay tinatanggihan o di-tinatanggap ang paniniwalang mayroong anumang diyos nang hindi aktwal na iginiit na isang maling pahayag ang ''" hindi bababa sa isang diyos ang umiiral".''<br /> Ang mga implicit na mahina/negatibong ateista (sa {{Font color|blue|'''blue'''}} sa '''kaliwa'''), ayon sa mga may-akda gaya ni George H. Smith, ay pinagsamasamang mga tao (tulad ng maliliit na bata at ilang agnostiko) na hindi naniniwala sa isang diyos ngunit hindi tahasang tinatanggihan ang gayong paniniwala. <br /> (Sizes in the diagram are not meant to indicate relative sizes within a population.)]] Ang ilan sa mga kalabuan at kontrobersiya na kaugnay sa pagtukoy sa ateismo ay nagmumula sa suliranin sa pag-abot ng pinag-isang kahulugan ng mga salita tulad ng diyos at banal na entidad. Ang sari-saring magkakaibang mga konsepto sa mga diyos ay humantong sa magkakaibang mga ideya kung kaugnay sa ateismo. Inakusahan ng mga sinaunang Romano ang mga Kristiyano bilang mga ateista dahil sa hindi pagsamba sa mga [[Paganismo|paganong]] diyos. Unti-unti, ang pananaw na ito ay naglaon sa hindi pagsang-ayon habang ang teismo ay naunawaan bilang sumasaklaw sa paniniwala sa anumang pagka-diyos. Kaugnay ng saklaw ng mga phenomena na tinatanggihan, ang ateismo ay maaaring sumalungat sa anumang bagay mula sa pagkakaroon ng diyos, hanggang sa pagkakaroon ng anumang [[Espiritwalidad|espirituwal]], [[Sobrenatural|supernatural]], o transendental na mga konsepto, tulad ng sa [[Budismo]], [[Hinduismo]], [[Hainismo|Jainismo]], at [[Taoismo]].<ref>{{Cite web |title=Atheism {{!}} Definition, History, Beliefs, Types, Examples, & Facts {{!}} Britannica |url=https://www.britannica.com/topic/atheism |access-date=2023-08-28 |website=www.britannica.com |language=en}}</ref> ===Implicit vs. explicit=== Nag-iiba ang mga kahulugan ng ateismo batay sa antas ng konsiderasyon na dapat ilagay ng isang tao ukol sa kamalayan sa ideya ng mga diyos para maituring na isang ateista. Ang ateismo ay karaniwang tinutukoy bilang simpleng kawalan ng paniniwala sa pag-iral ng anumang mga diyos. Kasama sa malawak na kahulugang ito, ang mga bagong silang at ibang tao na hindi pa nalalantad sa mga ideyang teistiko. Noong 1772, sinabi ni [[Baron d'Holbach]] na "Lahat ng mga bata ay isinilang na mga Ateista; wala silang ideya tungkol sa Diyos."<ref>{{Cite web |date=2011-06-23 |title=Good Sense by baron d' Paul Henri Thiry Holbach - Project Gutenberg |url=http://www.gutenberg.org/ebooks/7319 |access-date=2023-08-28 |website=web.archive.org |archive-date=2011-06-23 |archive-url=https://web.archive.org/web/20110623131908/http://www.gutenberg.org/ebooks/7319 |url-status=bot: unknown }}</ref> Katulad nito, iminungkahi ni [[George H. Smith]] na: "Ang taong hindi pamilyar sa teismo ay isang ateista dahil hindi siya naniniwala sa isang diyos. Isasama rin sa kategoryang ito ang bata na may konseptwal na kapasidad na maunawaan ang mga isyung kasangkot, ngunit walang muwang sa mga isyung iyon. Sa katotohanan na ang batang ito ay hindi naniniwala sa diyos ay nagkwakwalipakado na ituring na isang ateista. Ang "''implicit atheism''" ay ang kawalan ng teistikong paniniwala nang walang sinasadyang pagtanggi dito" at ang "''explicit atheism''" ay ang mulat o tahasang pagtanggi sa paniniwala. Para sa mga layunin ng kanyang akda sa "''pilosopikal na ateismo''", tinutulan ni [[Ernest Nagel]] ang kawalan lamang ng paniniwalang teistiko bilang isang uri ng ateismo. Inuri ni [[Graham Oppy]] bilang mga "''inosente''" ang mga hindi kailanman kinokonsidera ang mga tanong dahil wala silang anumang pag-unawa sa kung ano ang isang diyos. Ayon kay Oppy, ang mga ito ay maaaring isang buwang gulang na mga sanggol, mga taong may matinding traumatikong pinsala sa utak, o mga pasyenteng may advanced na dementia. ===Positibo vs. Negatibo=== Ang mga pilosopo tulad nina [[Anthony Flew|Antony Flew]] at [[Michael Martin]] ay pinaghambing ang positibong (malakas/matigas) ateismo sa negatibong (mahina/malambot) na ateismo. Ang positibong ateismo ay ang tahasang paninindigan na walang mga diyos. Kasama sa negatibong ateismo ang lahat ng iba pang anyo ng di-teismo. Ayon sa kategoryang ito, ang sinumang hindi teista ay alinman sa negatibo o positibong ateista. Ang mga terminong ''mahina'' at ''malakas'' ay relatibong bago, habang ang mga terminong ''negatibo'' at ''positibong'' ateismo ay mas matandang pinagmulan, na ginamit (sa bahagyang magkaibang paraan) sa pilosopikal na panitikan at sa Katolikong apologetika. Habang si Martin, halimbawa, ay iginiit na ang agnostisismo ay nauugnay sa negatibong ateismo, nakikita ng maraming agnostiko na ang kanilang pananaw ay naiiba sa ateismo,<ref>{{Cite web |date=2013-05-28 |title=Why I'm Not An Atheist: The Case For Agnosticism |url=https://www.huffpost.com/entry/why-im-not-an-atheist-the-case-for-agnosticism_b_3345544 |access-date=2023-08-30 |website=HuffPost |language=en}}</ref> na maaaring ituring nilang hindi higit na makatwiran kaysa sa teismo o na kinakailangan ng pantay na konbiksyon. Ang assertion ng di-nakakamit ng kaalaman para o laban sa pagkakaroon ng mga diyos ay minsan ay nakikita bilang isang indikasyon na ang ateismo ay nangangailangan ng isang [[lukso ng pananalig]].<ref>{{Cite web |date=2011-05-20 |title=The Irish Times - Sat, Jul 25, 2009 - Many atheists I know would be certain of a high place in heaven |url=http://www.irishtimes.com/newspaper/opinion/2009/0725/1224251303564.html |access-date=2023-08-30 |website=web.archive.org |archive-date=2011-05-20 |archive-url=https://web.archive.org/web/20110520132651/http://www.irishtimes.com/newspaper/opinion/2009/0725/1224251303564.html |url-status=dead }}</ref><ref>{{Cite web |date=2012-06-08 |title=More faith to be an atheist than a Christian |url=https://www.ncregister.com/blog/more-faith-to-be-an-atheist-than-a-christian |access-date=2023-08-30 |website=NCR |language=en}}</ref> Ang karaniwang mga tugon ng ateista sa argumentong ito ay kinabibilangan ng mga di-napatutunayang ''[[Pananampalataya|relihiyosong]]'' panukala na nararapat na hindi paniniwalaan gaya ng lahat ng ''iba'' pang di-napatunayang mga panukala, at ang di-mapapatunayang pag-iral ng isang diyos ay hindi nagpapahiwatig ng pantay na probabilidad ng alinmang posibilidad. Ang pilosopong Australian na si [[J.J.C. Smart]] ay pinapangatuwiran na "kung minsan ang isang tao na isa talagang ateista ay maaaring ilarawan ang kanyang sarili, kahit na apasyonado, bilang isang agnostiko dahil sa di-makatwirang heneralisadong [[pilosopikal na esketisismo]] na nagpipinid sa atin na sabihin na alam natin ang anumang bagay, maliban marahil sa mga katotohanan ng matematika at pormal na lohika. ."<ref>{{Cite web |date=2012-02-05 |title=Atheism and Agnosticism (Stanford Encyclopedia of Philosophy) |url=http://plato.stanford.edu/entries/atheism-agnosticism/ |access-date=2023-08-30 |website=web.archive.org |archive-date=2012-02-05 |archive-url=https://web.archive.org/web/20120205181908/http://plato.stanford.edu/entries/atheism-agnosticism/ |url-status=bot: unknown }}</ref> Dahil dito, ginusto ng ilang mga may-akdang ateista, gaya ni [[Richard Dawkins]], na kilalanin ang mga posisyong teista, agnostiko, at ateista kabuklod ang spectrum ng teistikong probabilidad—ang posibilidad na itinalaga ng bawat isa sa pahayag na "umiiral ang Diyos". ===Kahulugan bilang imposible o hindi permanente=== Bago ang ika-18 siglo, ang pagkakaroon ng Diyos ay tinanggap nang husto sa Kanluraning daigdig na kahit ang posibilidad ng tunay na ateismo ay kinuwestiyon. Ito ay tinatawag na ''theistic'' ''[[innatism]]''—ang paniwala na ang lahat ng tao ay naniniwala sa Diyos mula sa pagsilang; sa loob ng pananaw na ito ay ang konotasyon na ang mga ateista ay nasa pagtanggi. Mayroon ding isang posisyon na naggigiit na ang mga ateista ay mabilis na naniniwala sa Diyos sa panahon ng krisis, na ang mga ateista ay gumagawa ng mga [[Deathbed conversions,|deathbed conversions]], o na "[[walang mga ateista sa mga foxhole]]".<ref>{{Cite web |date=2017-10-08 |title=washingtonpost.com: Atheist Group Moves Ahead Without O'Hair |url=http://www.washingtonpost.com/wp-srv/style/features/ohair090896.htm |access-date=2023-08-31 |website=web.archive.org |archive-date=2017-10-08 |archive-url=https://web.archive.org/web/20171008044601/http://www.washingtonpost.com/wp-srv/style/features/ohair090896.htm |url-status=bot: unknown }}</ref> Gayunpaman, mayroong mga halimbawang salungat dito, kasama ng mga ito ang mga halimbawa ng literal na "mga ateista sa mga foxhole".<ref>{{Cite web |date=2011-05-22 |title=Atheism: Society and Atheism |url=http://www.infidels.org/library/modern/jeff_lowder/society.html |access-date=2023-08-31 |website=web.archive.org |archive-date=2011-05-22 |archive-url=https://web.archive.org/web/20110522025011/http://www.infidels.org/library/modern/jeff_lowder/society.html |url-status=bot: unknown }}</ref> Ang ilang mga ateista ay may hamon sa pangangailangan ng katagang "atheism". Sa kanyang aklat na [[Letter to a Christian Nation]], isinulat ni [[Sam Harris]]: <blockquote>Sa katunayan, ang "atheism" ay isang termino na ni hindi dapat umiral. Walang sinuman ang kailangang tukuyin ang kanyang sarili bilang isang "di-[[Astrolohiya|astrologer]]" o isang "di-[[alchemist]]". Wala kaming mga salita para sa mga taong nagdududa na buhay pa si Elvis o na binagtas ng mga alien ang kalawakan para lang molestiyahin ang mga rancher at kanilang mga baka. Ang ateismo ay walang iba kundi mga ingay na ginagawa ng mga makatwirang tao sa pagkakaroon ng di-makatarungang relihiyosong paniniwala</blockquote> == Etimolohiya == Sa unang bahagi ng sinaunang [[Wikang Griyego|Griyego]], ang [[pang-uri]] na {{transliteration|grc|átheos}} ({{lang|grc|[[:wikt:ἄθεος|ἄθεος]]}}, mula sa [[pribadong ἀ-]] + {{lang|grc|[[:wikt:θεός|θεός]]}}"diyos") ay nangangahulugang "walang diyos". Ito ay unang ginamit bilang isang terminong mapanira na halos na nangangahulugang "hindi makadiyos" o "pusong sa diyos". Noong ika-5 siglo BCE, ang salita ay nagsimulang magpahiwatig ng higit na tikis at aktibong kawalang-diyos sa diwa ng "pagputol ng relasyon sa mga diyos" o "pagtanggi sa mga diyos". Ang terminong {{lang|grc|[[:wikt:ἀσεβής|ἀσεβής]]}} ({{transliteration|grc|asebēs}}) noon ay inilapat laban sa mga tinuturing na di-makadiyos na tumatanggi o di-gumagalang sa mga lokal na diyos, kahit na naniniwala sila sa ibang mga diyos. Ang mga modernong pagsasalin ng mga klasikal na teksto ay minsan ay nagsasalin ng {{transliteration|grc|átheos}} bilang "atheistic". Bilang isang abstract na pangngalan, mayroon ding {{lang|grc|[[:wikt:ἀθεότης|ἀθεότης]]}} ({{transliteration|grc|atheotēs}}), "atheism". Isinalin ni [[Ciceron|Cicero]] ang salitang Griyego sa [[Wikang Latin|Latin]] na {{lang|la|[[:wikt:atheos#Latin|átheos]]}}. Ang termino ay natagpuang madalas gamitin sa debate sa pagitan ng mga sinaunang [[Kristiyano]] at [[Helenista]], kung saan ang bawat panig ay iniuugnay ito, sa mapangwasak na kahulugan, sa isa pa.<ref name="drachmann">{{cite book|last=Drachmann|first=A.B.|title=Atheism in Pagan Antiquity|url=https://books.google.com/books?id=cguq-yNii_QC&q=Atheism+in+Pagan+Antiquity|publisher=Chicago: Ares Publishers|year=1977|orig-year=1922|isbn=978-0-89005-201-3|quote=Atheism and atheist are words formed from Greek roots and with Greek derivative endings. Nevertheless, they are not Greek; their formation is not consonant with Greek usage. In Greek they said átheos and ''atheotēs''; to these the English words ungodly and ungodliness correspond rather closely. In exactly the same way as ungodly, ''átheos'' was used as an expression of severe censure and moral condemnation; this use is an old one, and the oldest that can be traced. Not till later do we find it employed to denote a certain philosophical creed.}}</ref> Ang terminong ''atheist'' (mula sa [[Wikang Pranses|Pranses]] na {{lang|fr|[[wikt:athée|athée]]}}), sa kahulugan ng "isa na ... tinatanggihan ang pagkakaroon ng Diyos o mga diyos",<ref>{{cite web |year=2009 |title=atheist |url=http://www.thefreedictionary.com/atheist |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20131127232035/http://www.thefreedictionary.com/atheist |archive-date=November 27, 2013 |access-date=November 21, 2013 |publisher=American Heritage Dictionary of the English Language}}</ref> ay nauna pa sa ateismo sa Ingles, na unang natagpuan noong 1566,<ref>{{cite book|series=English recusant literature, 1558–1640|volume=203|title=A Replie to Mr Calfhills Blasphemous Answer Made Against the Treatise of the Cross|url=https://books.google.com/books?id=20snAQAAIAAJ|first=John|last=Martiall|author-link=John Marshall (priest)|location=Louvain|year=1566|page=[https://books.google.com/books?id=20snAQAAIAAJ&pg=PA49 49]|access-date=April 23, 2017|archive-url=https://web.archive.org/web/20170423154826/https://books.google.com/books?id=20snAQAAIAAJ&printsec=frontcover|archive-date=April 23, 2017|url-status=live}}</ref> at muli noong 1571.<ref>Rendered as ''Atheistes'': {{cite book|last=Golding|first=Arthur|author-link=Arthur Golding|title=The Psalmes of David and others, with J. Calvin's commentaries|year=1571|pages=Ep. Ded. 3|quote=The Atheistes which say&nbsp;... there is no God.|title-link=John Calvin}} Translated from Latin.</ref> Ang ateista bilang isang tatak ng praktikal na kawalang-diyos ay ginamit nang hindi bababa sa taong 1577.<ref>{{cite book|last=Hanmer|first=Meredith|author-link=Meredith Hanmer|title=The auncient ecclesiasticall histories of the first six hundred years after Christ, written by Eusebius, Socrates, and Evagrius|publisher=London|year=1577|page=63|oclc=55193813|quote=The opinion which they conceaue of you, to be Atheists, or godlesse men.}}</ref> Ang terminong ''atheism'' ay nagmula sa [[Wikang Pranses|Pranses]] na {{lang|fr|[[wikt:athéisme|athéisme]]}}{{fact}} at lumilitaw sa Ingles noong mga 1587.<ref name="Golding">Rendered as ''Athisme'': {{cite book|others=Translated from French to English by [[Arthur Golding]] & [[Philip Sidney]] and published in London, 1587|author-link=Philippe de Mornay|first=Philippe|last=de Mornay|title=A Woorke Concerning the Trewnesse of the Christian Religion: Against Atheists, Epicures, Paynims, Iewes, Mahumetists, and other infidels|year=1581|trans-title=De la vérite de la religion chréstienne (1581, Paris)|quote=Athisme, that is to say, vtter godlesnes.}}</ref> Ang isang mas naunang gawain, mga mula noong mga 1534, ay gumamit ng terminong ''atheonism''.<ref>{{cite book|url=https://books.google.com/books?id=gW-gAAAAMAAJ|year=c. 1534|first=Polydore|last=Vergil|title=English history|quote=Godd would not longe suffer this impietie, or rather atheonisme.|access-date=April 9, 2011}}</ref><ref>The ''[[Oxford English Dictionary]]'' also records an earlier, irregular formation, ''atheonism'', dated from about 1534. The later and now obsolete words ''athean'' and ''atheal'' are dated to 1611 and 1612 respectively. {{cite book|title=The Oxford English Dictionary|edition=2nd|year=1989|publisher=Oxford University Press|isbn=978-0-19-861186-8|author=prep. by J.A. Simpson&nbsp;...|title-link=Oxford English Dictionary}}</ref> Isinulat ni [[Karen Armstrong]] na "Noong ika-16 at ika-17 siglo, ang salitang ''<nowiki/>'atheist''' ay nakalaan pa rin ng eksklusibo para sa [[polemic]] ... Ang terminong 'atheist' ay isang insulto. Walang sinuman ang nangangarap na tawagin ang ''kanyang sarili'' na isang ateista."{{sfn|Armstrong|1999}} Ang ateismo ay unang ginamit upang ilarawan ang isang self-avowed na paniniwala sa huling bahagi ng ika-18 siglong Europa, partikular na tumutukoy sa di-paniniwala sa [[Monoteismo|monoteistikong]] Abrahamic na diyos.{{efn|In part because of its wide use in monotheistic Western society, ''atheism'' is usually described as "disbelief in God", rather than more generally as "disbelief in deities". A clear distinction is rarely drawn in modern writings between these two definitions, but some archaic uses of ''atheism'' encompassed only disbelief in the singular God, not in [[polytheism|polytheistic]] deities. It is on this basis that the obsolete term ''[[adevism]]'' was coined in the late 19th century to describe an absence of belief in plural deities.}} Noong ika-20 siglo, ang [[globalisasyon]] ay nag-ambag sa pagpapalawak ng terminong tumutukoy sa di-paniniwala sa lahat ng diyos, bagaman nananatiling karaniwan sa lipunang Kanluranin na ilarawan ang ateismo bilang "di-paniniwala sa Diyos".{{sfn|Martin|2006}} == Talababa == <references group="lower-alpha"/> == Mga sanggunian == {{reflist}} [[Kategorya:Ateismo]] [[Kategorya:Eskeptisismo]] [[Kategorya:Sekularismo]] [[Kategorya:Pagbatikos ng relihiyon]] [[Kategorya:Pag-iwan sa relihiyon]] gkxt36ilj5csp22thjfr4jq6txu856o Polusyon 0 105909 2167879 2070331 2025-07-08T10:41:36Z 112.206.111.54 2167879 wikitext text/x-wiki [[File:Litter.JPG|thumb|Kalat sa baybayin ng [[Guyana]]|300x300px]] Ang '''polusyon''' ay ang pagiging marumi ng [[kapaligiran]] o, sa iba pang kahulugan, kadumihan ng [[kaisipan]].<ref name=Gaboy>{{cite-Gaboy|''Pollution'', polusyon}}</ref> Tinatawag din ito bilang '''karumihan''' na nangangahulugan na nagpakilala ito ng mga nagpaparumi sa likas na kapaligiran na nagdudulot ng masamang pagbabago.<ref>{{cite web |url=http://www.merriam-webster.com/dictionary/pollution |title=Pollution – Definition from the Merriam-Webster Online Dictionary |publisher=Merriam-Webster |date=2010-08-13 |access-date=2010-08-26|language=en}}</ref> Maaring magkaroon ng anyo ang polusyon ng anumang [[Sustansiyang kimikal|sustansiya]] ([[solido]], [[likido]], o [[gas]]) o [[enerhiya]] (tulad ng [[radyoaktibidad]], init, [[tunog]], o [[liwanag]]). Ang ''pollutant'' o bagay na nagpapadumi, ay maaring mga panlabas na sustansiya/enerhiya o likas na umiiral na dumi. Bagaman maaring naidulot ng pangyayaring likas ang polusyong pangkapaligiran, pangkalahatang nagpapahiwatig ang salitang polusyon na may pinagmulang antropoheniko ang mga dumi – alalaong baga, nagmula ito sa mga aktibidad na nilikha ng tao. Noong 2015, may siyam na milyong katao sa buong mundo ang namatay dahil sa polusyon (isa sa bawat anim na kamatayan).<ref>{{cite web |url=https://www.sciencenews.org/article/pollution-killed-9-million-people-2015 |title=Pollution killed 9 million people in 2015 |first=Laura |last=Beil |date=15 Nobyembre 2017 |website=Science News |access-date=1 Disyembre 2017|language=en}}</ref><ref name="Carrington">{{cite news |last= Carrington|first=Damian|date=Oktubre 20, 2017|language=en |title=Global pollution kills 9m a year and threatens 'survival of human societies'|url=https://www.theguardian.com/environment/2017/oct/19/global-pollution-kills-millions-threatens-survival-human-societies|work=The Guardian |access-date=Oktubre 20, 2017 }}</ref> Nanatili itong hindi nagbago noong 2019, na may kaunting tunay na pag-unlad laban sa polusyong nakikilala. Naibilang ¾ sa mga naunang namatay ang polusyon sa [[hangin]].<ref>{{cite news |last1=Dickie |first1=Gloria |title=Pollution killing 9 million people a year, Africa hardest hit - study |url=https://www.reuters.com/business/environment/pollution-killing-9-million-people-year-africa-hardest-hit-study-2022-05-17/ |access-date=23 Hunyo 2022 |work=Reuters |date=18 Mayo 2022 |language=en}}</ref><ref name="10.1016/S2542-5196(22)00090-0">{{cite journal |last1=Muller |first1=Richer |last2=Landrigan |first2=Philip J |last3=Balakrishnan |first3=Kalpana |last4=Bathan |first4=Glynda |last5=Bose-O'Reilly |first5=Stephan |last6=Brauer |first6=Michael |last7=Caravanos |first7=Jack |last8=Chiles |first8=Tom |last9=Cohen |first9=Aaron |last10=Corra |first10=Lilian |last11=Cropper |first11=Maureen |date=Hunyo 2022 |title=Pollution and health: a progress update |journal=The Lancet Planetary Health |volume=6 |issue=6 |pages=e535–e547 |doi=10.1016/S2542-5196(22)00090-0 |last12=Ferraro |first12=Greg |last13=Hanna |first13=Jill |last14=Hanrahan |first14=David |last15=Hu |first15=Howard |last16=Hunter |first16=David |last17=Janata |first17=Gloria |last18=Kupka |first18=Rachael |last19=Lanphear |first19=Bruce |last20=Lichtveld |first20=Maureen |last21=Martin |first21=Keith |last22=Mustapha |first22=Adetoun |last23=Sanchez-Triana |first23=Ernesto |last24=Sandilya |first24=Karti |last25=Schaefli |first25=Laura |last26=Shaw |first26=Joseph |last27=Seddon |first27=Jessica |last28=Suk |first28=William |last29=Téllez-Rojo |first29=Martha María |last30=Yan |first30=Chonghuai |s2cid=248905224}}</ref> balagtas Kabilang sa mga pangunahing anyo ng polusyon ang polusyon sa hangin, polusyon sa liwanag, [[kalat]], polusyong ingay, polusyong plastik, karumohan sa lupa, karumihang radyoaktibo, polusyong termal, polusyong biswal, at polusyon sa tubig. == Mga sanggunian == {{reflist}} [[Kategorya:Kapaligiran]] [[Kategorya:Polusyon]] 4clxxi7gihii7559gjkj0cqk1lxwjf5 Kasariang sariling pagpapakilanlan 0 161428 2167834 2167623 2025-07-07T15:32:36Z MysticWizard 128021 2167834 wikitext text/x-wiki {{For|kinasarian|Talaan ng mga ginagamit na kasariang sariling pagpapakilanlan}} {{kinukumpuni}} Ang '''sariling-batid na kasarian,''' '''pansariling pagkakakilanlan sa kasarian''' o '''sariling-pakiramdam na kasarian''' ([[Wikang Ingles|Ingles]]: ''gender identity,'' na mailalarawan bilang ''felt sense of gender)'' ay isang konseptong [[Sikolohiya|sikolohikal]] na tumutukoy sa sariling pagkilala ng isang indibidwal sa kanyang kasarian.<ref>{{Cite web |date=2025-05-03 |title=Gender identity {{!}} Definition, Theories, & Facts {{!}} Britannica |url=https://www.britannica.com/topic/gender-identity |access-date=2025-05-24 |website=www.britannica.com |language=en}}</ref> Naiiba ito sa tunay na kasarian (sex) na batay sa [[biyolohiya]]— kung saan ang bawat indibidwal na tao bilang [[Gonokorismo|gonokorikong]] espesye ay may tiyak at natatanging kasarian batay sa sistemang sekswal—[[lalaki]] o [[babae]]—at nananatili ito sa buong buhay niya. Para sa karamihan ng tao, magkatugma ang kanilang sariling pagkakakilanlan sa kasarian at ang biyolohikal nilang kasarian sa karaniwang paraan.<ref name = "EBO gender identity">[http://www.britannica.com/EBchecked/topic/228219/gender-identity "gender identity."] Encyclopædia Britannica Online. 11 Marso 2011.</ref> Ngunit may mga taong ang sariling kasariang pagpapakilanlan ay hindi biyolohikal na kasarian; ilan sa kanila ay tinutukoy bilang ''transgender'', ''non-binary'', o ''genderqueer''. Sa paglaganap ng konsepto ng kasariang sariling pagpapakilanlan ''(gender identity''''')'''—na naiimpluwensiyahan ng iba’t ibang salik gaya ng kultura, lipunan, at personal na karanasan—sumibol din ang ilang suliraning kaakibat nito. Isa sa mga pangunahing usapin ay ang [[diperensiya sa kasariang pagpapakilanlan]] (''gender dysphoria''), na tumutukoy sa malalim at patuloy na damdamin ng hindi pagkakatugma sa kasariang itinakda sa kapanganakan, at sa hindi pagiging komportable o panatag sa sariling kasarian.<ref>"Gender Identity Disorder | Psychology Today." Psychology Today: Health, Help, Happiness Find a Therapist. Psychology Today, 24 Oktubre 2005. Web. 17 Disyembre 2010. <http://www.psychologytoday.com/conditions/gender-identity-disorder>. </ref> Sa ganitong kalagayan, may hindi pagkakaayon sa pagitan ng panlabas na kasarian o genitalya ng isang tao sa kapanganakan at ng pagkakakodang pangkasarian ng utak—kung ito man ay higit na maskulino, peminino, kumbinasyon ng dalawa, o wala sa alinman.<ref name="GID">"The term 'gender identity' was used in a press release, 21 Nobyembre 1966, to announce the new clinic for transsexuals at The Johns Hopkins Hospital. It was disseminated in the media worldwide, and soon entered the vernacular. ... gender identity is your own sense or conviction of maleness or femaleness." {{Cite journal |last1=Money |first1=John |year=1994 |title='The concept of gender identity disorder in childhood and adolescence after 39 years' |url=https://archive.org/details/sim_journal-of-sex-and-marital-therapy_fall-1994_20_3/page/163 |journal=Journal of Sex and Marital Therapy |volume=20 |issue=3 |pages=163–77 |pmid=7996589 |authorlink=John Money}}</ref> == Pinagmulan ng salita == Ang salitang ''gender identity'' ay isang bagong likhang salita o [[neolohismo]] sa [[wikang Ingles]]. Unang ginamit ito noong dekada 1960, at mas lumaganap noong dekada 1970 at mga sumunod na taon. Ito ay likhang salita ng propesor ng saykayatrya na si [[Robert J. Stoller]] noong 1964, at lalo itong pinasikat ng sikolohistang si [[John Money]]. Unang lumitaw ang salitang ''gender identity'' noong 1963 sa mga papel na ipinakita nina Robert Stoller at [[Ralph Greenson]] sa ''23rd International Psycho-Analytic Congress'' sa Stockholm. Sa kanilang pananaliksik, inilalarawan nila ang ''gender identity'' bilang ang kamalayan ng isang tao sa kanyang kasarian—kung siya man ay lalaki o babae. ==Tingnan din== * [[Maskulinidad]] * [[Peminidad]] * [[Interseksuwalidad]] * [[Katauhan (agham panlipunan)]] ==Mga sanggunian== {{Reflist|2}} {{DEFAULTSORT:Katauhang Pangkasarian}} [[Kategorya:Kasarian]] [[Kategorya:Araling pangkasarian]] [[Kategorya:Sarili]] [[Kategorya:Mga neolohismo]] [[Kategorya:Mga pagkabatid ng sarili]] {{Sex}} bxqh6eawgk6tm66jdq56r9bg7dynh0t 2167838 2167834 2025-07-07T21:29:23Z MysticWizard 128021 2167838 wikitext text/x-wiki {{For|kinasarian|Talaan ng mga ginagamit na kasariang sariling pagpapakilanlan}} {{kinukumpuni}} Ang '''sariling-batid na kasarian,''' '''pansariling pagkakakilanlan sa kasarian''' o '''sariling-pakiramdam na kasarian''' ([[Wikang Ingles|Ingles]]: ''gender identity,'' na mailalarawan bilang ''felt sense of gender)'' ay isang konseptong [[Sikolohiya|sikolohikal]] na tumutukoy sa sariling pagkilala ng isang indibidwal sa kanyang kasarian.<ref>{{Cite web |date=2025-05-03 |title=Gender identity {{!}} Definition, Theories, & Facts {{!}} Britannica |url=https://www.britannica.com/topic/gender-identity |access-date=2025-05-24 |website=www.britannica.com |language=en}}</ref> Naiiba ito sa tunay na kasarian (sex) na batay sa [[biyolohiya]]— kung saan ang bawat indibidwal na tao bilang [[Gonokorismo|gonokorikong]] espesye ay may tiyak at natatanging kasarian batay sa sistemang sekswal—[[lalaki]] o [[babae]]—at nananatili ito sa buong buhay niya. Para sa karamihan ng tao, magkatugma ang kanilang sariling pagkakakilanlan sa kasarian at ang biyolohikal nilang kasarian sa karaniwang paraan.<ref name = "EBO gender identity">[http://www.britannica.com/EBchecked/topic/228219/gender-identity "gender identity."] Encyclopædia Britannica Online. 11 Marso 2011.</ref> Ngunit may mga taong ang sariling kasariang pagpapakilanlan ay hindi ayon sa biyolohikal nilang kasarian; ilan sa kanila ay tinutukoy bilang ''transgender'', ''non-binary'', o ''genderqueer''. Sa paglaganap ng konsepto ng kasariang sariling pagpapakilanlan ''(gender identity''''')'''—na naiimpluwensiyahan ng iba’t ibang salik gaya ng kultura, lipunan, at personal na karanasan—sumibol din ang ilang suliraning kaakibat nito. Isa sa mga pangunahing usapin ay ang [[diperensiya sa kasariang pagpapakilanlan]] (''gender dysphoria''), na tumutukoy sa malalim at patuloy na damdamin ng hindi pagkakatugma sa kasariang itinakda sa kapanganakan, at sa hindi pagiging komportable o panatag sa sariling kasarian.<ref>"Gender Identity Disorder | Psychology Today." Psychology Today: Health, Help, Happiness Find a Therapist. Psychology Today, 24 Oktubre 2005. Web. 17 Disyembre 2010. <http://www.psychologytoday.com/conditions/gender-identity-disorder>. </ref> Sa ganitong kalagayan, may hindi pagkakaayon sa pagitan ng panlabas na kasarian o genitalya ng isang tao sa kapanganakan at ng pagkakakodang pangkasarian ng utak—kung ito man ay higit na maskulino, peminino, kumbinasyon ng dalawa, o wala sa alinman.<ref name="GID">"The term 'gender identity' was used in a press release, 21 Nobyembre 1966, to announce the new clinic for transsexuals at The Johns Hopkins Hospital. It was disseminated in the media worldwide, and soon entered the vernacular. ... gender identity is your own sense or conviction of maleness or femaleness." {{Cite journal |last1=Money |first1=John |year=1994 |title='The concept of gender identity disorder in childhood and adolescence after 39 years' |url=https://archive.org/details/sim_journal-of-sex-and-marital-therapy_fall-1994_20_3/page/163 |journal=Journal of Sex and Marital Therapy |volume=20 |issue=3 |pages=163–77 |pmid=7996589 |authorlink=John Money}}</ref> == Pinagmulan ng salita == Ang salitang ''gender identity'' ay isang bagong likhang salita o [[neolohismo]] sa [[wikang Ingles]]. Unang ginamit ito noong dekada 1960, at mas lumaganap noong dekada 1970 at mga sumunod na taon. Ito ay likhang salita ng propesor ng saykayatrya na si [[Robert J. Stoller]] noong 1964, at lalo itong pinasikat ng sikolohistang si [[John Money]]. Unang lumitaw ang salitang ''gender identity'' noong 1963 sa mga papel na ipinakita nina Robert Stoller at [[Ralph Greenson]] sa ''23rd International Psycho-Analytic Congress'' sa Stockholm. Sa kanilang pananaliksik, inilalarawan nila ang ''gender identity'' bilang ang kamalayan ng isang tao sa kanyang kasarian—kung siya man ay lalaki o babae. ==Tingnan din== * [[Maskulinidad]] * [[Peminidad]] * [[Interseksuwalidad]] * [[Katauhan (agham panlipunan)]] ==Mga sanggunian== {{Reflist|2}} {{DEFAULTSORT:Katauhang Pangkasarian}} [[Kategorya:Kasarian]] [[Kategorya:Araling pangkasarian]] [[Kategorya:Sarili]] [[Kategorya:Mga neolohismo]] [[Kategorya:Mga pagkabatid ng sarili]] {{Sex}} 8toaakc2sznkez95lk3vbi6a0jkuk7i Lesbiyana 0 212562 2167840 2118404 2025-07-08T00:55:03Z MysticWizard 128021 2167840 wikitext text/x-wiki [[Talaksan:Sappho and Erinna in a Garden at Mytilene.jpg|thumb|300px|Ang salitang "lesbiyana" ay maaaring tumukoy sa katauhan ng isang babae, sa pagnanais, o sa gawain sa pagitan ng mga babae. (''Sina Sappho at Erinna sa loob ng isang Halamanan sa Mytilene'' na ipininta ni [[Simeon Solomon]])]] [[Talaksan:Lesbian Pride Flag 2019.svg|right|thumb|Ang bandila ng mga lesbiyana.]] Ang isang '''lesbiana''', '''lesbiyana, lesbi''' o '''tibo''' (Ingles: ''lesbian'') ay isang babaeng [[homoseksuwal]]. Nangangahulugan ito na ang isang babae ay sekswal na naaakit sa kapwa mga babae at hindi sa kalalakihan.<ref name="oed">"Lesbian", [http://dictionary.oed.com/ Oxford English Dictionary] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20060625103623/http://dictionary.oed.com/ |date=2006-06-25 }}, Ikalawang Edisyon, 1989. Nakuha noong 7 Enero 2009.</ref> Kung minsan ang isang lesbiana ay tinatawag din bilang tomboy, tibo, babaeng bakla, at binalaki.<ref name=Bansa>[http://bansa.org/dictionaries/tgl/?dict_lang=tgl&type=search&data=lesbian ''lesbian''] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20160309102806/http://bansa.org/dictionaries/tgl?data=lesbian&dict_lang=tgl&type=search |date=2016-03-09 }}, bansa.org</ref> Maaari ding gamitin ang terminong lesbiyana kapag tinutukoy ang sekswal na pagkakakilanlan o pagkilos, na walang kinalaman sa oryentasyong pang-sexual. Maaari din itong gamitin bilang pang-uri na mag-uugnay ng mga salita sa homosexualidad sa kababaihan o atraksyon sa pagitan ng magkaparehong kasarian. Upang kilalanin ang pagkakaiba sa mga kababaihang may komon na oryentasyong pang-sexual, ang konsepto ng “lesbiyana” ay isang ideyang produkto ng ika-dalawampung siglo. Sa takbo ng kasaysayan, hindi naranasan ng mga kababaihan ang kalayaang magtaguyod ng relasyoing homosexual katulad ng kalalakihan. Ngunit hindi rin natanggap ng mga kababaihan ang kasing-rahas na kaparusahan na natanggap ng mga homosexual na lalaki sa ilang mga lipunan. Sa halip, ang mga lesbiyanang relasyon ay madalas na naituturing na hindi nakapipinsala, at hindi maikukumpara sa mga heterosexual na relasyon, maliban na lamang kung ang mga nasa relasyon ay nagtangkang kamtin ang mga pribelehiyong kadalasan ay tinatamasa ng mga kalalakihan. Dahil dito, kaunting bahagi lamang ng kasaysayan ang naitala upang makapagbigay ng wastong paglalarawan ng pagpapahayag ng homosekswalidad sa mga kababaihan. Ipinahihiwatig ng paglalarawan ng mga lesbyana sa midya na ang lipunan ay sabay na naiintriga at nababahala sa mga kababaihang hinahamon ang pangbabaeng mga tungkulin, at namamangha at namumuhi sa mga babaeng may romantikong relasyon sa iba pang mga babae. Salin mula sa [https://en.wikipedia.org/wiki/Lesbian ''Lesbian'']. ==Etimolohiya== Nagmula ang salitang "lesbiana" mula sa [[Lesbos]] (Λέσβος), isang pulo sa [[Gresya]].<ref name="oed"/> Isang sinaunang makata na may pangalang [[Sappho]] ang namuhay sa Lesbos. Nagsulat si Sappho ng mga tula na ang karamihan ay hinggil sa [[pag-ibig]]. Marami sa kanyang mga tula ng pag-ibig ang isinulat para sa mga babae. Kung kaya't ang kaniyang pangalan at ang pulong kinatitirahan niya ay nakapagpaisip sa mga tao ng mga babaeng nagmamahal ng kakapwa mga babae. Sa kung minsan ang mga lesbiana ay tinatawag din bilang mga "Sapphista" mula sa pangalang Sappho. ==Mga lesbiana at peminismo== Lumahok ang mga lesbiana sa sinaunang mga kilusang [[peminista]] (isang kilusan ng kababaihan na nais na ituring bilang kapantay ng kalalakihan). Ang [[peminismo]] ay ang mga kilusang pampolitika at panlipunan na nagtataguyod ng pagiging kapatas o kaparis ng mga babae sa mga lalaki, at ng kanilang mga karapatan. Subalit, mayroong hindi pagkakaunawaan sa pagitan ng mga lesbiana at ng mga babaeng "tuwid" o [[heteroseksuwal]] sa loob ng kilusang peminista. Noong mga dekada ng 1960 at ng 1970, mayroon ilang mga babaeng hindi homoseksuwal (mga babaeng nagkakagusto sa mga lalaki) na nagnaisa na itiwalag ang mga lesbiana magmula sa kilusang pangkarapatan ng kababaihan. Nais nilang tanggapin ng lipunan ang peminismo. Naniwala sila na ang mga lesbiana ay hindi gaanong katanggap-tanggap sa lipunan at maaaring makapagpasama sa kilusang peminista. Sa paglaon, tinanggap ng kilusan na pangkarapatan ng mga babae ang mga kasapi nitong lesbiana. Sa ngayon, marami nang mahahalagang mga pinunong peminista ang nagpahayag na sila ay mga lesbiana. ==Mga lesbiana bilang magulang== Maraming mga magkakaparehang lesbiana ang may nais na magkaroon ng mga anak. Upang magkaroon ng mga anak, [[umaampon]] sila kung minsan. Subalit, mayroong ilang mga pook na hindi nagpapahintulot na makapag-ampon ng mga bata ang mga magkakaparehang homoseksuwal. Kung kaya't marami sa kanila ang may gustong maging nakapag-aampon ng mga bata. Ilan sa mga magkakaparehang mga lesbiana ang mayroong mga anak na biyolohikal (tunay na mga anak). Upang maisagawa ito, sumasailalim sila sa proseso ng [[inseminasyong artipisyal]]. Ito ay ang paglalagay ng esperma mula sa isang lalaking tagapag-ambag sa loob ng isang babae upang makapagdalawangtao ang nasabing babae. Ilan sa mga babaeng lesbiana ang gumagawa nito sa tahanan sa piling ng isang kaibigan na nais nilang maging tagapag-ambag. Subalit, marami ang maaaring gumamit ng mga "bangko ng esperma". Ang mga ito ay mga negosyong pangmedisina na nagtutugma ng mga magkakapareha na nangangailangan ng ambag na esperma mula sa mga lalaking mag-aambag. Kung minsan, ito ay ginagawa na hindi nagpapakilala ang nag-ambag. Kung minsan naman, ginagawa ito na nakikilala ang tagapag-ambag at maaaring pinipili rin ng magkapareha. ==Mga lesbiana at ang batas== Hindi katulad ng pagtatalik na homoseksuwal na nagaganap sa pagitan ng mga lalaki, ang pagtatalik na lesbiana ay hindi labag sa batas sa maraming mga pook. Mayroong ilang mga relihiyong nagbibigay ng kaparusahan sa homoseksuwal na pagtatalik na pangkapwa mga lalaki ang hindi nagsasalita ng anuman hinggil sa pagtatalik ng mga lesbiana.{{fact|date=Enero 2013}} Subalit, inilarawan ni [[San Pablo]] sa [[Sulat sa mga taga-Roma]] 1:26 ang lesbianismo bilang hindi 'likas' at 'kahiya-hiya'. Maraming mga [[denominasyon]]ng Kristiyano, katulad ng [[Katolisismo]] at [[Southern Baptist Convention|Kumbensiyon ng Bautistang Pangkatimugan]], ang tumatanaw sa lesbianismo bilang imoral subalit mayroong minorya na tumatanaw sa Kristiyanismo at lesbianismo bilang "hiyang" (magkabagay) sa isa't isa (tingnan halimbawa mula [http://www.grace-unfolding.org/ rito] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20121221062037/http://www.grace-unfolding.org/ |date=2012-12-21 }}). Sa karamihan ng mga bahagi ng mundo, ang mga lesbiana ay hindi maaaring magpakasal. Nangangahulugan ito na wala silang mga benepisyong legal at [[same-sex marriage|proteksiyon ng kasal]]. Ito ay maaring makapagdulot ng maraming mga suliranin sa mga lesbiana at mga lalaking homoseksuwal. ==Mga sanggunian== {{reflist}} [[Kategorya:LGBT]] [[Kategorya:Lesbiyanismo]] 9au9q266ktow5pkgp681oljreckytie 2167841 2167840 2025-07-08T00:56:15Z MysticWizard 128021 2167841 wikitext text/x-wiki [[Talaksan:Sappho and Erinna in a Garden at Mytilene.jpg|thumb|300px|Ang salitang "lesbiyana" ay maaaring tumukoy sa katauhan ng isang babae, sa pagnanais, o sa gawain sa pagitan ng mga babae. (''Sina Sappho at Erinna sa loob ng isang Halamanan sa Mytilene'' na ipininta ni [[Simeon Solomon]])]] [[Talaksan:Lesbian Pride Flag 2019.svg|right|thumb|Ang bandila ng mga lesbiyana.]] Ang isang '''lesbiana''', '''lesbiyana, lesbi''' o '''tibo''' (Ingles: ''lesbian'') ay isang [[Babae|babaeng]] [[homoseksuwal]]. Nangangahulugan ito na ang isang babae ay sekswal na naaakit sa kapwa mga babae at hindi sa kalalakihan.<ref name="oed">"Lesbian", [http://dictionary.oed.com/ Oxford English Dictionary] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20060625103623/http://dictionary.oed.com/ |date=2006-06-25 }}, Ikalawang Edisyon, 1989. Nakuha noong 7 Enero 2009.</ref> Kung minsan ang isang lesbiana ay tinatawag din bilang tomboy, tibo, babaeng bakla, at binalaki.<ref name=Bansa>[http://bansa.org/dictionaries/tgl/?dict_lang=tgl&type=search&data=lesbian ''lesbian''] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20160309102806/http://bansa.org/dictionaries/tgl?data=lesbian&dict_lang=tgl&type=search |date=2016-03-09 }}, bansa.org</ref> Maaari ding gamitin ang terminong lesbiyana kapag tinutukoy ang sekswal na pagkakakilanlan o pagkilos, na walang kinalaman sa oryentasyong pang-sexual. Maaari din itong gamitin bilang pang-uri na mag-uugnay ng mga salita sa homosexualidad sa kababaihan o atraksyon sa pagitan ng magkaparehong kasarian. Upang kilalanin ang pagkakaiba sa mga kababaihang may komon na oryentasyong pang-sexual, ang konsepto ng “lesbiyana” ay isang ideyang produkto ng ika-dalawampung siglo. Sa takbo ng kasaysayan, hindi naranasan ng mga kababaihan ang kalayaang magtaguyod ng relasyoing homosexual katulad ng kalalakihan. Ngunit hindi rin natanggap ng mga kababaihan ang kasing-rahas na kaparusahan na natanggap ng mga homosexual na lalaki sa ilang mga lipunan. Sa halip, ang mga lesbiyanang relasyon ay madalas na naituturing na hindi nakapipinsala, at hindi maikukumpara sa mga heterosexual na relasyon, maliban na lamang kung ang mga nasa relasyon ay nagtangkang kamtin ang mga pribelehiyong kadalasan ay tinatamasa ng mga kalalakihan. Dahil dito, kaunting bahagi lamang ng kasaysayan ang naitala upang makapagbigay ng wastong paglalarawan ng pagpapahayag ng homosekswalidad sa mga kababaihan. Ipinahihiwatig ng paglalarawan ng mga lesbyana sa midya na ang lipunan ay sabay na naiintriga at nababahala sa mga kababaihang hinahamon ang pangbabaeng mga tungkulin, at namamangha at namumuhi sa mga babaeng may romantikong relasyon sa iba pang mga babae. Salin mula sa [https://en.wikipedia.org/wiki/Lesbian ''Lesbian'']. ==Etimolohiya== Nagmula ang salitang "lesbiana" mula sa [[Lesbos]] (Λέσβος), isang pulo sa [[Gresya]].<ref name="oed"/> Isang sinaunang makata na may pangalang [[Sappho]] ang namuhay sa Lesbos. Nagsulat si Sappho ng mga tula na ang karamihan ay hinggil sa [[pag-ibig]]. Marami sa kanyang mga tula ng pag-ibig ang isinulat para sa mga babae. Kung kaya't ang kaniyang pangalan at ang pulong kinatitirahan niya ay nakapagpaisip sa mga tao ng mga babaeng nagmamahal ng kakapwa mga babae. Sa kung minsan ang mga lesbiana ay tinatawag din bilang mga "Sapphista" mula sa pangalang Sappho. ==Mga lesbiana at peminismo== Lumahok ang mga lesbiana sa sinaunang mga kilusang [[peminista]] (isang kilusan ng kababaihan na nais na ituring bilang kapantay ng kalalakihan). Ang [[peminismo]] ay ang mga kilusang pampolitika at panlipunan na nagtataguyod ng pagiging kapatas o kaparis ng mga babae sa mga lalaki, at ng kanilang mga karapatan. Subalit, mayroong hindi pagkakaunawaan sa pagitan ng mga lesbiana at ng mga babaeng "tuwid" o [[heteroseksuwal]] sa loob ng kilusang peminista. Noong mga dekada ng 1960 at ng 1970, mayroon ilang mga babaeng hindi homoseksuwal (mga babaeng nagkakagusto sa mga lalaki) na nagnaisa na itiwalag ang mga lesbiana magmula sa kilusang pangkarapatan ng kababaihan. Nais nilang tanggapin ng lipunan ang peminismo. Naniwala sila na ang mga lesbiana ay hindi gaanong katanggap-tanggap sa lipunan at maaaring makapagpasama sa kilusang peminista. Sa paglaon, tinanggap ng kilusan na pangkarapatan ng mga babae ang mga kasapi nitong lesbiana. Sa ngayon, marami nang mahahalagang mga pinunong peminista ang nagpahayag na sila ay mga lesbiana. ==Mga lesbiana bilang magulang== Maraming mga magkakaparehang lesbiana ang may nais na magkaroon ng mga anak. Upang magkaroon ng mga anak, [[umaampon]] sila kung minsan. Subalit, mayroong ilang mga pook na hindi nagpapahintulot na makapag-ampon ng mga bata ang mga magkakaparehang homoseksuwal. Kung kaya't marami sa kanila ang may gustong maging nakapag-aampon ng mga bata. Ilan sa mga magkakaparehang mga lesbiana ang mayroong mga anak na biyolohikal (tunay na mga anak). Upang maisagawa ito, sumasailalim sila sa proseso ng [[inseminasyong artipisyal]]. Ito ay ang paglalagay ng esperma mula sa isang lalaking tagapag-ambag sa loob ng isang babae upang makapagdalawangtao ang nasabing babae. Ilan sa mga babaeng lesbiana ang gumagawa nito sa tahanan sa piling ng isang kaibigan na nais nilang maging tagapag-ambag. Subalit, marami ang maaaring gumamit ng mga "bangko ng esperma". Ang mga ito ay mga negosyong pangmedisina na nagtutugma ng mga magkakapareha na nangangailangan ng ambag na esperma mula sa mga lalaking mag-aambag. Kung minsan, ito ay ginagawa na hindi nagpapakilala ang nag-ambag. Kung minsan naman, ginagawa ito na nakikilala ang tagapag-ambag at maaaring pinipili rin ng magkapareha. ==Mga lesbiana at ang batas== Hindi katulad ng pagtatalik na homoseksuwal na nagaganap sa pagitan ng mga lalaki, ang pagtatalik na lesbiana ay hindi labag sa batas sa maraming mga pook. Mayroong ilang mga relihiyong nagbibigay ng kaparusahan sa homoseksuwal na pagtatalik na pangkapwa mga lalaki ang hindi nagsasalita ng anuman hinggil sa pagtatalik ng mga lesbiana.{{fact|date=Enero 2013}} Subalit, inilarawan ni [[San Pablo]] sa [[Sulat sa mga taga-Roma]] 1:26 ang lesbianismo bilang hindi 'likas' at 'kahiya-hiya'. Maraming mga [[denominasyon]]ng Kristiyano, katulad ng [[Katolisismo]] at [[Southern Baptist Convention|Kumbensiyon ng Bautistang Pangkatimugan]], ang tumatanaw sa lesbianismo bilang imoral subalit mayroong minorya na tumatanaw sa Kristiyanismo at lesbianismo bilang "hiyang" (magkabagay) sa isa't isa (tingnan halimbawa mula [http://www.grace-unfolding.org/ rito] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20121221062037/http://www.grace-unfolding.org/ |date=2012-12-21 }}). Sa karamihan ng mga bahagi ng mundo, ang mga lesbiana ay hindi maaaring magpakasal. Nangangahulugan ito na wala silang mga benepisyong legal at [[same-sex marriage|proteksiyon ng kasal]]. Ito ay maaring makapagdulot ng maraming mga suliranin sa mga lesbiana at mga lalaking homoseksuwal. ==Mga sanggunian== {{reflist}} [[Kategorya:LGBT]] [[Kategorya:Lesbiyanismo]] cibg2zqjqnxh3u078u2rlftebfdauyo Hermaprodit 0 226671 2167886 1857566 2025-07-08T11:44:29Z MysticWizard 128021 2167886 wikitext text/x-wiki Ang '''hermaphrodite''' ay isang organismo na seksuwal na nagpaparami at gumagawa ng parehong lalake at babaeng [[gameto]]. Sa mga hayop, ang mga indibidwal na alinman ay lalake o babae ay tinatawag na [[Gonokorismo|gonokoriko]], na kabaligtaran ng hermaphroditiko. Maraming mga pangkat taksonomiko ay walang magkahiwalay na kasariang panlalake at pambabae. Sa mga organismong ito, ang hermaproditism ay isang normal na kondisyon na pumapayag sa isang anyo ng [[reproduksiyon]]ng seksuwal na ang parehong mga [[katalik]] ay maaaring umasal na lalake o babae. Ang karamihan ng mga suso na pulmonate, mga suso na opisthobranch at mga kuhol ay mga hermaphrodite. Ang ilang mga species ng isda ay hermaphrodite rin gayundin ang ilang mga [[bertebrado]]. Ang karamihan ng mga halaman ay mga hermaphrodite. ==Sequential hermaphrodite (dichogamy)== Ang sequential hermaphrodite (dichogamy) ay isang organismong ipinanganak sa isang kasarian at kalaunang nagpapalit o nagbabago sa kabaligtarang kasarian. Ang '''Protandry''' ay kapag ang isang organismo ay ipinanganak na lalake ngunit kalaunang nagpapalit sa kasarian ng babae gaya ng isdang [[clownfish]]. Ang '''Protogyny''' ay kapag ang isang organismo ay ipinanganak na babae ngunit kalaunang nagpapalit sa kasarian ng lalake gaya ng isdang [[wrasse]]. Ang '''bidirectional Sex Changers''' ay kapag ang organismo ay may parehong mga kasariang panlalake at pambabae ngunit hindi umaasal na babae o lalake sa mga iba't ibang yugto ng buhay nito gaya ng isdang [[Lythrypnus dalli]]. Ang isang simultaneous (o synchronous) hermaphrodite (o homogamous) ay isang matandang organismo na sabay na may parehong mga organong panlalake at pambabae gaya ng ilang mga suso at mga kuhol. ==Tao== {{main|Intersex}} Bukod sa pagkakaroon ng hindi malinaw na panlabas na kasarian, ang tunay na hermaphroditism sa tao ay iba sa pseudohermaphroditism sa dahilang ang karyotype ng taong ito ay may parehong mga pares ng kromosomang XX at XY (47XXY, 46XX/46XY, 46XX/47XXY o 45X/XY mosaic) at may parehong tisyung testikular at obaryo. ==Halaman== Ang hermaphrodite ay ginagamit sa botaniya upang ilarawan ang isang bulaklak na may parehong mga bahaging staminate (lalake na lumilikha ng pollen) at carpellate (babae na lumilikha ng ovule). [[Kategorya:Reproduksiyon]] [[Kategorya:Kasarian]] 6z7bno4hvpt1dmakken49cmfrf7ifum 2167887 2167886 2025-07-08T11:47:14Z MysticWizard 128021 Ang mga intersex ay hindi hermaphrodite batay sa biyolohiya 2167887 wikitext text/x-wiki Ang '''hermaphrodite''' ay isang organismo na seksuwal na nagpaparami at gumagawa ng parehong lalake at babaeng [[gameto]]. Sa mga hayop, ang mga indibidwal na alinman ay lalake o babae ay tinatawag na [[Gonokorismo|gonokoriko]], na kabaligtaran ng hermaphroditiko. Maraming mga pangkat taksonomiko ay walang magkahiwalay na kasariang panlalake at pambabae. Sa mga organismong ito, ang hermaproditism ay isang normal na kondisyon na pumapayag sa isang anyo ng [[reproduksiyon]]ng seksuwal na ang parehong mga [[katalik]] ay maaaring umasal na lalake o babae. Ang karamihan ng mga suso na pulmonate, mga suso na opisthobranch at mga kuhol ay mga hermaphrodite. Ang ilang mga species ng isda ay hermaphrodite rin gayundin ang ilang mga [[bertebrado]]. Ang karamihan ng mga halaman ay mga hermaphrodite. ==Sequential hermaphrodite (dichogamy)== Ang sequential hermaphrodite (dichogamy) ay isang organismong ipinanganak sa isang kasarian at kalaunang nagpapalit o nagbabago sa kabaligtarang kasarian. Ang '''Protandry''' ay kapag ang isang organismo ay ipinanganak na lalake ngunit kalaunang nagpapalit sa kasarian ng babae gaya ng isdang [[clownfish]]. Ang '''Protogyny''' ay kapag ang isang organismo ay ipinanganak na babae ngunit kalaunang nagpapalit sa kasarian ng lalake gaya ng isdang [[wrasse]]. Ang '''bidirectional Sex Changers''' ay kapag ang organismo ay may parehong mga kasariang panlalake at pambabae ngunit hindi umaasal na babae o lalake sa mga iba't ibang yugto ng buhay nito gaya ng isdang [[Lythrypnus dalli]]. Ang isang simultaneous (o synchronous) hermaphrodite (o homogamous) ay isang matandang organismo na sabay na may parehong mga organong panlalake at pambabae gaya ng ilang mga suso at mga kuhol. ==Halaman== Ang hermaphrodite ay ginagamit sa botaniya upang ilarawan ang isang bulaklak na may parehong mga bahaging staminate (lalake na lumilikha ng pollen) at carpellate (babae na lumilikha ng ovule). [[Kategorya:Reproduksiyon]] [[Kategorya:Kasarian]] 8kqlp2djppkbjzf1gquj4l07puysqdu Module:Country alias/data 828 288029 2167836 2166847 2025-07-07T21:11:36Z FireDragonValo 113381 Changed color of the Canadian flag to the Pantone version as recommended by the government of Canada. 2167836 Scribunto text/plain -- Constant data used by [[Module:Country alias]]. local countryAliases = { -- Countries with identical definitions. ANG_CGF = "AIA", ATG = "ANT", BHR = "BHN", BRN = "BHN", CUW = "CUR", FRO = "FAR", GUE = "GGY", IOA = "AOI", IRN = "IRI", JEY = "JER", LIB = "LBN", MSR = "MNT", NIC = "NCA", NFK = "NFI", OMN = "OMA", ROT = "ROA", ROU = "ROM", SHN = "SHE", VIN = "SVG", SWK = "SAR", SIN = "SGP", SAF = "RSA", TON = "TGA", TTO = "TRI", TCI = "TCA", TKS = "TCA", } local countries = { EXA = { -- example for testing name = "Example Country", {1951, "Flag1951.svg"}, -- year <= 1951 {1995, "Flag1995.svg"}, -- 1951 < year <= 1995 "Flag of test.svg", -- otherwise ["Paralympics"] = "Paralympics.svg", ["Summer Olympics"] = { [1948] = "SO1948.svg", [1952] = "SO1952.svg", [1980] = "SO1980.svg", }, ["Winter Olympics"] = { [1956] = "WO1956.svg", [1964] = "WO1964.svg", }, }, ADN = { name = "Aden", "Flag of the Colony of Aden.svg", }, AFG = { name = "Afghanistan", {1973, "Flag of Afghanistan (1931–1973).svg"}, {1978, "Flag of Afghanistan (1974–1978).svg"}, {1987, "Flag of Afghanistan (1980–1987).svg"}, {1992, "Flag of Afghanistan (1987–1992).svg"}, {1996, "Flag of Afghanistan (1992–2001).svg"}, {2003, "Flag of Afghanistan (2002–2004).svg"}, "Flag of Afghanistan.svg", }, AHO = { name = "Netherlands Antilles", {1982, "Flag of the Netherlands Antilles (1959–1986).svg"}, {2010, "Flag of the Netherlands Antilles (1986–2010).svg"}, "Flag of the Netherlands.svg", ["Pan American Games"] = { [2011] = "Flag of PASO.svg", }, }, AIA = { name = "Anguilla", "Flag of Anguilla.svg", }, ALB = { name = "Albania", {1992, "Flag of Albania (1946–1992).svg"}, "Flag of Albania.svg", }, ALG = { name = "Algeria", "Flag of Algeria.svg", }, ANA = { name = "Authorised Neutral Athletes", "ANA flag (2017).svg", }, AND = { name = "Andorra", "Flag of Andorra.svg", ["Summer Olympics"] = { [1980] = "Olympic flag.svg", }, }, ANG = { name = "Angola", "Flag of Angola.svg", }, ANT = { name = "Antigua and Barbuda", {1966, "Missing Blue Ensign.svg"}, "Flag of Antigua and Barbuda.svg", }, ANZ = { name = "Australasia", "Flag of Australasian team for Olympic games.svg", }, AOI = { name = "Independent Olympic Athletes", "Olympic flag.svg", }, ARG = { name = "Argentina", "Flag of Argentina.svg", }, ARM = { name = "Armenia", "Flag of Armenia.svg", }, ART = { name = "Athlete Refugee Team", "IAAF flag (2017).svg", ["Asian Indoor and Martial Arts Games"] = { [2017] = "Olympic flag.svg", }, }, ART_AIMAG = { name = "Refugee Team", "Olympic flag.svg", }, ARU = { name = "Aruba", "Flag of Aruba.svg", }, ASA = { name = "American Samoa", "Flag of American Samoa.svg", }, AUS = { name = "Australia", {1900, "Flag of the United Kingdom.svg"}, {1909, "Flag of Australia (1903–1908).svg"}, "Flag of Australia.svg", ["Summer Olympics"] = { [1980] = "Olympic flag.svg", }, }, AUT = { name = "Austria", {1912, "Flag of the Habsburg Monarchy.svg"}, "Flag of Austria.svg", }, AZE = { name = "Azerbaijan", "Flag of Azerbaijan.svg", }, BAH = { name = "Bahamas", {1923, "Flag of the Bahamas (1904–1923).svg"}, {1953, "Flag of the Bahamas (1923–1953).svg"}, {1964, "Flag of the Bahamas (1953–1964).svg"}, {1972, "Flag of the Bahamas (1964–1973).png"}, "Flag of the Bahamas.svg", }, BAN = { name = "Bangladesh", "Flag of Bangladesh.svg", }, BAR = { name = "Barbados", {1966, "Flag of Barbados (1870–1966).svg"}, "Flag of Barbados.svg", }, BDI = { name = "Burundi", "Flag of Burundi.svg", }, BEL = { name = "Belgium", "Flag of Belgium (civil).svg", ["Summer Olympics"] = { [1980] = "Olympic flag.svg", }, }, BEN = { name = "Benin", {1990, "Flag of Benin (1975–1990).svg"}, "Flag of Benin.svg", }, BER = { name = "Bermuda", {1999, "Flag of Bermuda (1910–1999).svg"}, "Flag of Bermuda.svg", }, BGU = { name = "British Guiana", {1906, "Flag of British Guiana (1875–1906).svg"}, {1919, "Flag of British Guiana (1906–1919).svg"}, {1955, "Flag of British Guiana (1919–1955).svg"}, "Flag of British Guiana (1955–1966).svg", }, BHN = { name = "Bahrain", {2001, "Flag of Bahrain (1972–2002).svg"}, "Flag of Bahrain.svg", }, BHU = { name = "Bhutan", "Flag of Bhutan.svg", }, BIH = { name = "Bosnia and Herzegovina", {1998, "Flag of Bosnia and Herzegovina (1992–1998).svg"}, "Flag of Bosnia and Herzegovina.svg", }, BIR = { name = "Burma", {1973, "Flag of Burma (1948–1974).svg"}, {2010, "Flag of Myanmar (1974–2010).svg"}, "Flag of Myanmar.svg", }, BIZ = { name = "Belize", {1981, "Flag of British Honduras (1919-1981).svg"}, "Flag of Belize.svg", }, BLR = { name = "Belarus", {1991, "Flag of Byelorussian SSR.svg"}, {1994, "Flag of Belarus (1918, 1991-1995).svg"}, {2012, "Flag of Belarus (1995-2012).svg"}, "Flag of Belarus.svg", }, BNB = { name = "British North Borneo", "Flag of North Borneo (1948-1963).svg", }, BOH = { name = "Bohemia", "Flag of Bohemia.svg", ["Summer Olympics"] = { [1912] = "Bohemian Olympic Flag (1912).png", }, }, BOL = { name = "Bolivia", "Flag of Bolivia.svg", }, BOT = { name = "Botswana", "Flag of Botswana.svg", }, BRA = { name = "Brazil", {1960, "Flag of Brazil (1889-1960).svg"}, {1968, "Flag of Brazil (1960-1968).svg"}, {1992, "Flag of Brazil (1968-1992).svg"}, "Flag of Brazil.svg", }, BRU = { name = "Brunei", "Flag of Brunei.svg", }, BUL = { name = "Bulgaria", {1946, "Flag of Bulgaria.svg"}, {1948, "Flag of Bulgaria (1946-1948).svg"}, {1967, "Flag of Bulgaria (1948-1967).svg"}, {1971, "Flag of Bulgaria (1967-1971).svg"}, {1990, "Flag of Bulgaria (1971-1990).svg"}, "Flag of Bulgaria.svg", }, BUR = { name = "Burkina Faso", "Flag of Burkina Faso.svg", }, BWI = { name = "British West Indies", "Flag of the West Indies Federation.svg", }, CAF = { name = "Central African Republic", "Flag of the Central African Republic.svg", }, CAM = { name = "Cambodia", {1970, "Flag of Cambodia.svg"}, {1975, "Flag of the Khmer Republic.svg"}, {1989, "Flag of the People's Republic of Kampuchea.svg"}, {1991, "Flag of the State of Cambodia.svg"}, {1993, "Flag of Cambodia under UNTAC.svg"}, "Flag of Cambodia.svg", }, CAN = { name = "Canada", {1921, "Canadian Red Ensign (1868-1921).svg"}, {1957, "Canadian Red Ensign (1921-1957).svg"}, {1965, "Canadian Red Ensign (1957-1965).svg"}, "Flag of Canada (Pantone).svg", ["Summer Olympics"] = { [1936] = "Canadian Red Ensign 1921-1957 (with disc).svg", }, }, CAY = { name = "Cayman Islands", {1999, "Flag of the Cayman Islands (pre-1999).svg"}, "Flag of the Cayman Islands.svg", }, CEY = { name = "Ceylon", {1948, "British Ceylon flag.svg"}, {1951, "Flag of Ceylon (1948-1951).svg"}, {1971, "Flag of Ceylon (1951-1972).svg"}, "Flag of Sri Lanka.svg", }, CGO = { name = "Republic of the Congo", {1988, "Flag of the People's Republic of Congo.svg"}, "Flag of the Republic of the Congo.svg", }, CHA = { name = "Chad", "Flag of Chad.svg", }, CHI = { name = "Chile", "Flag of Chile.svg", }, CHN = { name = "China", "Flag of the People's Republic of China.svg", }, CIV = { name = "Ivory Coast", "Flag of Côte d'Ivoire.svg", }, CMR = { name = "Cameroon", {1975, "Flag of Cameroon (1961-1975).svg"}, "Flag of Cameroon.svg", }, COD = { name = "Democratic Republic of the Congo", {1971, "Flag of Congo-Kinshasa (1966-1971).svg"}, {1996, "Flag of Zaire.svg"}, {2003, "Flag of the Democratic Republic of the Congo (1997-2003).svg"}, {2006, "Flag of the Democratic Republic of the Congo (2003-2006).svg"}, "Flag of the Democratic Republic of the Congo.svg", }, COK = { name = "Cook Islands", {1979, "Flag of the Cook Islands (1973-1979).svg"}, "Flag of the Cook Islands.svg", }, COL = { name = "Colombia", "Flag of Colombia.svg", }, COM = { name = "Comoros", {1996, "Flag of the Comoros (1992-1996).svg"}, {2001, "Flag of the Comoros (1996-2001).svg"}, "Flag of the Comoros.svg", }, COR = { name = "Korea", "Unification flag of Korea.svg", ["Winter Olympics"] = { [2018] = "Unification flag of Korea (pre 2006).svg", }, }, CPV = { name = "Cape Verde", "Flag of Cape Verde.svg", }, CRC = { name = "Costa Rica", "Flag of Costa Rica.svg", }, CRO = { name = "Croatia", "Flag of Croatia.svg", }, CUB = { name = "Cuba", "Flag of Cuba.svg", }, CUR = { name = "Curaçao", "Flag of Curaçao.svg", }, CYP = { name = "Cyprus", {2006, "Flag of Cyprus (1960-2006).svg"}, "Flag of Cyprus.svg", }, CZE = { name = "Czech Republic", "Flag of the Czech Republic.svg", }, DAH = { name = "Dahomey", "Flag of Benin.svg", }, DEN = { name = "Denmark", "Flag of Denmark.svg", ["Summer Olympics"] = { [1980] = "Olympic flag.svg", }, }, DJI = { name = "Djibouti", "Flag of Djibouti.svg", }, DMA = { name = "Dominica", {1965, "Flag of Dominica 1955-1965.svg"}, {1978, "Flag of Dominica (1965-1978).svg"}, {1981, "Flag of Dominica (1978-1981).svg"}, {1988, "Flag of Dominica (1981-1988).svg"}, {1990, "Flag of Dominica (1988-1990).svg"}, "Flag of Dominica.svg", }, DOM = { name = "Dominican Republic", "Flag of the Dominican Republic.svg", }, ECU = { name = "Ecuador", "Flag of Ecuador.svg", }, EGY = { name = "Egypt", {1922, "Flag of Egypt (1882-1922).svg"}, {1952, "Flag of Egypt (1922–1958).svg"}, {1958, "Flag of Egypt (1952-1958).svg"}, {1971, "Flag of the United Arab Republic.svg"}, {1984, "Flag of Egypt (1972-1984).svg"}, "Flag of Egypt.svg", }, ENG = { name = "England", "Flag of England.svg", }, ERI = { name = "Eritrea", "Flag of Eritrea.svg", }, ESA = { name = "El Salvador", "Flag of El Salvador.svg", }, ESP = { name = "Spain", {1931, "Flag of Spain (1785-1873 and 1875-1931).svg"}, {1939, "Flag of Spain (1931 - 1939).svg"}, {1977, "Flag of Spain (1945–1977).svg"}, {1981, "Flag of Spain (1977 - 1981).svg"}, "Flag of Spain.svg", ["Summer Olympics"] = { [1980] = "Olympic flag.svg", }, }, EST = { name = "Estonia", "Flag of Estonia.svg", }, ETH = { name = "Ethiopia", {1974, "Flag of Ethiopia (1897-1936; 1941-1974).svg"}, {1975, "Flag of Ethiopia (1974-1975).svg"}, {1987, "Flag of Ethiopia (1975–1987).svg"}, {1991, "Flag of Ethiopia (1987–1991).svg"}, {1996, "Flag of Ethiopia (1991-1996).svg"}, "Flag of Ethiopia.svg", }, EUA = { name = "United Team of Germany", {1959, "Flag of Germany.svg"}, "Flag of the German Olympic Team (1960-1968).svg", }, EUN = { name = "Unified Team", "Olympic flag.svg", ["Winter Paralympics"] = "Paralympic flag (1988-1994).svg", ["Paralympics"] = "Paralympic flag (1988-1994).svg", ["Summer Paralympics"] = "Paralympic flag (1988-1994).svg", }, FAI = { name = "Falkland Islands", {1999, "Flag of the Falkland Islands (1948-1999).svg"}, "Flag of the Falkland Islands.svg", }, FAR = { name = "Faroe Islands", "Flag of the Faroe Islands.svg", }, FIJ = { name = "Fiji", {1970, "Flag of Fiji 1924-1970.svg"}, "Flag of Fiji.svg", }, FIN = { name = "Finland", {1912, "Flag of Russia.svg"}, "Flag of Finland.svg", }, FINA = { name = "FINA Independent Athletes", "FINA logo cropped.jpg" }, FRA = { name = "France", "Flag of France.svg", ["Summer Olympics"] = { [1980] = "Olympic flag.svg", }, }, FRG = { name = "West Germany", {1959, "Flag of Germany.svg"}, {1968, "Flag of the German Olympic Team (1960-1968).svg"}, "Flag of Germany.svg", }, FRN = { name = "Rhodesia and Nyasaland", "Flag of the Federation of Rhodesia and Nyasaland.svg", }, FSA = { name = "Federation of South Arabia", "Flag of the Federation of South Arabia.svg", }, FSM = { name = "Federated States of Micronesia", "Flag of the Federated States of Micronesia.svg", }, GAB = { name = "Gabon", "Flag of Gabon.svg", }, GAM = { name = "The Gambia", "Flag of The Gambia.svg", }, GBR = { name = "Great Britain", "Flag of the United Kingdom.svg", ["Summer Olympics"] = { [1980] = "Olympic flag.svg", }, }, GBR_WCA = { name = "Great Britain and Northern Ireland", "Flag of the United Kingdom.svg", }, GBS = { name = "Guinea-Bissau", "Flag of Guinea-Bissau.svg", }, GCO = { name = "Gold Coast", "Flag of the Gold Coast.svg", }, GDR = { name = "East Germany", {1959, "Flag of East Germany.svg"}, {1968, "Flag of the German Olympic Team (1960-1968).svg"}, "Flag of East Germany.svg", }, GEO = { name = "Georgia", {2003, "Flag of Georgia (1990–2004).svg"}, "Flag of Georgia.svg", }, GEQ = { name = "Equatorial Guinea", "Flag of Equatorial Guinea.svg", }, GER = { name = "Germany", {1912, "Flag of the German Empire.svg"}, {1932, "Flag of Germany (3-2 aspect ratio).svg"}, {1945, "Flag of the German Reich (1935–1945).svg"}, "Flag of Germany.svg", }, GGY = { name = "Guernsey", {1985, "Flag of Guernsey (1936).svg"}, "Flag of Guernsey.svg", }, GHA = { name = "Ghana", {1960, "Flag of the Gold Coast.svg"}, {1962, "Flag of the Union of African States (1961-1962).svg"}, {1966, "Flag of Ghana (1964-1966).svg"}, "Flag of Ghana.svg", }, GIB = { name = "Gibraltar", {1981, "Government Ensign of Gibraltar 1939-1999.svg"}, "Flag of Gibraltar.svg", }, GRE = { name = "Greece", {1969, "Flag of Greece (1828-1978).svg"}, {1975, "Flag of Greece (1970-1975).svg"}, {1978, "Flag of Greece (1828-1978).svg"}, "Flag of Greece.svg", }, GRN = { name = "Grenada", {1974, "Flag of Grenada 1967.svg"}, "Flag of Grenada.svg", }, GUA = { name = "Guatemala", "Flag of Guatemala.svg", }, GUI = { name = "Guinea", "Flag of Guinea.svg", }, GUM = { name = "Guam", "Flag of Guam.svg", }, GUY = { name = "Guyana", {1906, "Flag of British Guiana (1875–1906).svg"}, {1919, "Flag of British Guiana (1906-1919).svg"}, {1955, "Flag of British Guiana (1919-1955).svg"}, {1966, "Flag of British Guiana (1955–1966).svg"}, "Flag of Guyana.svg", }, HAI = { name = "Haiti", {1963, "Flag of Haiti.svg"}, {1986, "Flag of Haiti (1964–1986).svg"}, "Flag of Haiti.svg", }, HBR = { name = "British Honduras", "Flag of British Honduras.svg", }, HKG = { name = "Hong Kong", {1955, "Flag of Hong Kong (1876–1941 and 1945–1955).svg"}, {1959, "Flag of Hong Kong (1955–1959).svg"}, {1997, "Flag of Hong Kong (1959–1997).svg"}, "Flag of Hong Kong.svg", }, HKG_CGF = { name = "Hong Kong", {1955, "Flag of Hong Kong 1876.svg"}, {1959, "Flag of Hong Kong 1955.svg"}, "Flag of Hong Kong (1959–1997).svg" }, HON = { name = "Honduras", "Flag of Honduras.svg", }, HUN = { name = "Hungary", {1918, "Flag of Hungary (1867-1918).svg"}, {1946, "Flag of Hungary (1915-1918, 1919-1946; 3-2 aspect ratio).svg"}, {1949, "Flag of Hungary (1946-1949, 1956-1957).svg"}, {1955, "Flag of Hungary (1949-1956).svg"}, {1957, "Flag of Hungary (1946-1949, 1956-1957).svg"}, "Flag of Hungary.svg", }, IFS = { name = "Irish Free State", "Flag of Ireland.svg", }, IAA = { name = "Independent Asian Athletes", "Olympic flag.svg", }, INA = { name = "Indonesia", "Flag of Indonesia.svg", }, IND = { name = "India", {1946, "British Raj Red Ensign.svg"}, {2012, "Flag of India.svg"}, "Flag of India.svg", }, IOA_2000 = { name = "Individual Olympic Athletes", "Olympic flag.svg", }, IOC = { name = "Athletes from Kuwait", "Olympic flag.svg", }, IOM = { name = "Isle of Man", "Flag of the Isle of Man.svg", }, IOP = { name = "Independent Olympic Participants", "Olympic flag.svg", }, ['IOP, IOA, OAR'] = { name = "Independent Olympians", "Olympic flag.svg", }, IOW = { name = "Isle of Wight", "Flag of the Isle of Wight.svg", }, IPA = { name = "Individual Paralympic Athletes", "Paralympic flag.svg", }, IPP = { name = "Independent Paralympic Participants", "Paralympic flag (1988-1994).svg", }, IRE = { name = "Ireland", "Green harp flag of Ireland.svg", }, IRI = { name = "Iran", {1932, "Early 20th Century Qajar Flag.svg"}, {1964, "State Flag of Iran (1933-1964).svg"}, {1980, "State Flag of Iran (1964-1980).svg"}, "Flag of Iran.svg", ["Summer Olympics"] = { [1964] = "State Flag of Iran (1964-1980).svg", }, }, IRL = { name = "Ireland", "Flag of Ireland.svg", ["Summer Olympics"] = { [1980] = "Olympic flag.svg", }, }, IRQ = { name = "Iraq", {1959, "Flag of Iraq (1921–1959).svg"}, {1963, "Flag of Iraq (1959-1963).svg"}, {1991, "Flag of Iraq (1963-1991); Flag of Syria (1963-1972).svg"}, {2003, "Flag of Iraq (1991-2004).svg"}, {2007, "Flag of Iraq (2004-2008).svg"}, "Flag of Iraq.svg", }, ISL = { name = "Iceland", {1915, "Flag of Denmark.svg"}, {1944, "Light Blue Flag of Iceland.svg"}, "Flag of Iceland.svg", }, ISR = { name = "Israel", "Flag of Israel.svg", }, ISV = { name = "Virgin Islands", "Flag of the United States Virgin Islands.svg", }, ITA = { name = "Italy", {1946, "Flag of Italy (1861-1946).svg"}, {2002, "Flag of Italy.svg"}, {2006, "Flag of Italy (2003–2006).svg"}, "Flag of Italy.svg", ["Summer Olympics"] = { [1980] = "Olympic flag.svg", }, }, IVB = { name = "British Virgin Islands", "Flag of the British Virgin Islands.svg", }, JAM = { name = "Jamaica", {1957, "Flag of Jamaica (1906-1957).svg"}, {1962, "Flag of Jamaica (1957-1962).svg"}, "Flag of Jamaica.svg", }, JER = { name = "Jersey", {1980, "Flag of Jersey (pre 1981).svg"}, "Flag of Jersey.svg", }, JOR = { name = "Jordan", "Flag of Jordan.svg", }, JPN = { name = "Japan", {1999, "Flag of Japan (1870-1999).svg"}, "Flag of Japan.svg", }, KAZ = { name = "Kazakhstan", "Flag of Kazakhstan.svg", }, KEN = { name = "Kenya", {1963, "Flag of British East Africa.svg"}, "Flag of Kenya.svg", }, KGZ = { name = "Kyrgyzstan", "Flag of Kyrgyzstan.svg", }, KHM = { name = "Khmer Republic", "Flag of the Khmer Republic.svg", }, KIR = { name = "Kiribati", "Flag of Kiribati.svg", }, KOR = { name = "South Korea", {1947, "Flag of South Korea (1945-1948).svg"}, {1949, "Flag of South Korea (1948-1949).svg"}, {1983, "Flag of South Korea (1949-1984).svg"}, -- flag changed in Feb '84 {1997, "Flag of South Korea (1984-1997).svg"}, {2011, "Flag of South Korea (1997-2011).svg"}, "Flag of South Korea.svg" }, KOS = { name = "Kosovo", "Flag of Kosovo.svg", }, KSA = { name = "Saudi Arabia", {1973, "Flag of Saudi Arabia (1938-1973).svg"}, "Flag of Saudi Arabia.svg", }, KUW = { name = "Kuwait", "Flag of Kuwait.svg", }, LAO = { name = "Laos", {1975, "Flag of Laos (1952-1975).svg"}, "Flag of Laos.svg", }, LAT = { name = "Latvia", "Flag of Latvia.svg", }, LBA = { name = "Libya", {1968, "Flag of Libya (1951).svg"}, {1972, "Flag of Libya (1969–1972).svg"}, {1977, "Flag of Libya (1972–1977).svg"}, {2011, "Flag of Libya (1977-2011).svg"}, "Flag of Libya.svg", }, LBN = { name = "Lebanon", "Flag of Lebanon.svg", }, LBR = { name = "Liberia", "Flag of Liberia.svg", }, LCA = { name = "Saint Lucia", {1967, "Flag of Saint Lucia (1939-1967).svg"}, {1979, "Flag of Saint Lucia (1967-1979).svg"}, {2002, "Flag of Saint Lucia (1979-2002).svg"}, "Flag of Saint Lucia.svg", }, LES = { name = "Lesotho", {1987, "Flag of Lesotho (1966).svg"}, {2006, "Flag of Lesotho (1987-2006).svg"}, "Flag of Lesotho.svg", }, LIE = { name = "Liechtenstein", {1921, "Flag of Liechtenstein (1852-1921).svg"}, {1937, "Flag of Liechtenstein (1921-1937).svg"}, "Flag of Liechtenstein.svg", }, LTU = { name = "Lithuania", {1940, "Flag of Lithuania (1918-1940).svg"}, {2004, "Flag of Lithuania (1988-2004).svg"}, "Flag of Lithuania.svg", }, LUX = { name = "Luxembourg", "Flag of Luxembourg.svg", ["Summer Olympics"] = { [1980] = "Olympic flag.svg", }, }, MAC = { name = "Macau", {1999, "Bandeira do Leal Senado.svg"}, "Flag of Macau.svg", }, MAD = { name = "Madagascar", "Flag of Madagascar.svg", }, MAL = { name = "Malaya", "Flag of Malaya.svg", }, MAR = { name = "Morocco", "Flag of Morocco.svg", }, MAS = { name = "Malaysia", {1963, "Flag of Malaya.svg"}, "Flag of Malaysia.svg", }, MAW = { name = "Malawi", {2009, "Flag of Malawi.svg"}, {2012, "Flag of Malawi (2010-2012).svg"}, "Flag of Malawi.svg", ["Summer Olympics"] = { [2012] = "Flag of Malawi.svg", }, }, MDA = { name = "Moldova", "Flag of Moldova.svg", }, MDV = { name = "Maldives", "Flag of Maldives.svg", }, MEX = { name = "Mexico", {1916, "Flag of Mexico (1893-1916).svg"}, {1934, "Flag of the United Mexican States (1916-1934).svg"}, {1968, "Flag of Mexico (1934-1968).svg"}, "Flag of Mexico.svg", }, MGL = { name = "Mongolia", {1991, "Flag of the People's Republic of Mongolia (1940-1992).svg"}, "Flag of Mongolia.svg", ["Winter Olympics"] = { [1992] = "Flag of the People's Republic of Mongolia (1940-1992).svg", }, }, MHL = { name = "Marshall Islands", "Flag of the Marshall Islands.svg", }, MIX = { name = "Mixed-NOCs", "Olympic flag.svg", }, MKD = { name = "Macedonia", "Flag of Macedonia.svg", }, MKD_2019 = { name = "North Macedonia", "Flag of North Macedonia.svg", }, MLI = { name = "Mali", "Flag of Mali.svg", }, MLT = { name = "Malta", {1943, "Flag of Malta (1923-1943).svg"}, {1964, "Flag of Malta (1943-1964).svg"}, "Flag of Malta.svg", }, MNE = { name = "Montenegro", "Flag of Montenegro.svg", }, MNT = { name = "Montserrat", "Flag of Montserrat.svg", }, MON = { name = "Monaco", "Flag of Monaco.svg", }, MOZ = { name = "Mozambique", {1983, "Flag of Mozambique (1975-1983).svg"}, "Flag of Mozambique.svg", }, MRI = { name = "Mauritius", {1923, "Flag of Mauritius 1906.svg"}, {1968, "Flag of Mauritius 1923.svg"}, "Flag of Mauritius.svg", }, MTN = { name = "Mauritania", {2016, "Flag of Mauritania (1959–2017).svg"}, "Flag of Mauritania.svg", }, MYA = { name = "Myanmar", {1973, "Flag of Burma (1948-1974).svg"}, {2010, "Flag of Myanmar (1974-2010).svg"}, "Flag of Myanmar.svg", }, NAM = { name = "Namibia", "Flag of Namibia.svg", }, NBO = { name = "North Borneo", "Flag of North Borneo (1948-1963).svg", }, NCA = { name = "Nicaragua", "Flag of Nicaragua.svg", }, NCL = { name = "New Caledonia", "Flag of New Caledonia.svg", ["Asian Indoor and Martial Arts Games"] = { [2017] = "Flag of France.svg", }, }, NED = { name = "Netherlands", "Flag of the Netherlands.svg", ["Summer Olympics"] = { [1980] = "Olympic flag.svg", }, }, NEP = { name = "Nepal", "Flag of Nepal.svg", }, NEW = { name = "Newfoundland", "Newfoundland Red Ensign.png", }, NFI = { name = "Norfolk Island", "Flag of Norfolk Island.svg", }, NGR = { name = "Nigeria", {1960, "Flag of British Colonial Nigeria.svg"}, "Flag of Nigeria.svg", }, NIG = { name = "Niger", "Flag of Niger.svg", }, NIR = { name = "Northern Ireland", "Ulster banner.svg", }, NIU = { name = "Niue", "Flag of Niue.svg", }, NMI = { name = "Northern Mariana Islands", "Flag of the Northern Mariana Islands.svg", }, NOR = { name = "Norway", "Flag of Norway.svg", }, NPA = { name = "Neutral Paralympic Athletes", "Paralympic flag.svg", }, NRH = { name = "Northern Rhodesia", "Flag of Northern Rhodesia (1939-1953).svg", }, NRU = { name = "Nauru", "Flag of Nauru.svg", }, NZL = { name = "New Zealand", "Flag of New Zealand.svg", ["Summer Olympics"] = { [1980] = "Flag of New Zealand Olympic Committee (1979-1994).svg", }, }, OAR = { name = "Olympic Athletes from Russia", "Olympic flag.svg", }, OMA = { name = "Oman", {1995, "Flag of Oman (1970-1995).svg"}, "Flag of Oman.svg", }, PAK = { name = "Pakistan", "Flag of Pakistan.svg", }, PAN = { name = "Panama", "Flag of Panama.svg", }, PAR = { name = "Paraguay", {1954, "Flag of Paraguay (1842-1954).svg"}, {1988, "Flag of Paraguay (1954-1988).svg"}, {1990, "Flag of Paraguay (1988-1990).svg"}, {2013, "Flag of Paraguay (1990-2013).svg"}, "Flag of Paraguay.svg", }, PER = { name = "Peru", {1950, "Flag of Peru (1825-1950).svg"}, "Flag of Peru.svg", }, PHI = { name = "Pilipinas", {1936, "Flag of the Philippines (1919-1936).svg"}, {1984, "Flag of the Philippines (navy blue).svg"}, {1986, "Flag_of_the_Philippines_(light_blue).svg"}, {1997, "Flag of the Philippines (navy blue).svg"}, "Flag of the Philippines.svg", ["Asian Games"] = { [1986] = "Flag of the Philippines (navy blue).svg", }, }, PLE = { name = "Palestine", "Flag of Palestine.svg", }, PLW = { name = "Palau", "Flag of Palau.svg", }, PNG = { name = "Papua New Guinea", {1965, "Flag of the Territory of New Guinea.svg"}, {1970, "Flag of Papua New Guinea 1965.svg"}, "Flag of Papua New Guinea.svg", }, POL = { name = "Poland", {1928, "Flag of Poland (1919-1928).svg"}, {1979, "Flag of Poland (1928-1980).svg"}, "Flag of Poland.svg", }, POR = { name = "Portugal", "Flag of Portugal.svg", ["Summer Olympics"] = { [1980] = "Flag of Portugal-1980-Olympics.svg", }, }, PRK = { name = "North Korea", {1947, "Flag of the Provisional People's Committee for North Korea.svg"}, {1991, "Flag of North Korea (1948–1992).svg"}, "Flag of North Korea.svg", }, PUR = { name = "Puerto Rico", {1951, "Puerto Rico Azul Celeste.png"}, {1995, "Flag of Puerto Rico (1952-1995).svg"}, "Flag of Puerto Rico.svg", ["Summer Olympics"] = { [1948] = "Puerto rico national sport flag.svg", [1952] = "Puerto rico national sport flag.svg", [1980] = "Olympic flag.svg", }, }, PYF = { name = "French Polynesia", "Flag of French Polynesia.svg", }, QAT = { name = "Qatar", "Flag of Qatar.svg", }, RHO = { name = "Rhodesia", {1953, "Flag of Southern Rhodesia.svg"}, {1963, "Flag of the Federation of Rhodesia and Nyasaland.svg"}, {1968, "Flag of Rhodesia (1964).svg"}, "Flag of Rhodesia.svg", }, ROA = { name = "Refugee Olympic Team", "Olympic flag.svg", }, ROC = { name = "Republic of China", {1928, "Flag of the Republic of China (1912-1928).svg"}, "Flag of the Republic of China.svg", }, ROM = { name = "Romania", {1948, "Flag of Romania.svg"}, {1952, "Flag of Romania (1948-1952).svg"}, {1965, "Flag of Romania (1952-1965).svg"}, {1989, "Flag of Romania (1965-1989).svg"}, "Flag of Romania.svg", }, RSA = { name = "South Africa", {1912, "Flag of the United Kingdom.svg"}, {1928, "Red Ensign of South Africa (1912-1928).svg"}, {1994, "Flag of South Africa (1928-1994).svg"}, "Flag of South Africa.svg", ["Winter Olympics"] = { [1994] = "South African Olympic Flag 1994.gif", }, ["Summer Olympics"] = { [1992] = "South African Olympic Flag.svg", }, }, RU1 = { name = "Russian Empire", "Flag of Russia.svg", }, RUS = { name = "Russia", "Flag of Russia.svg", }, RWA = { name = "Rwanda", {1961, "Flag of Rwanda (1959-1961).svg"}, {2001, "Flag of Rwanda (1962-2001).svg"}, "Flag of Rwanda.svg", }, SAA = { name = "Saar", "Flag of Saar (1947–1956).svg", }, SAM = { name = "Samoa", "Flag of Samoa.svg", }, SAR = { name = "Sarawak", "Flag of the Crown Colony of Sarawak (1946).svg", }, SCG = { name = "Serbia and Montenegro", "Flag of Serbia and Montenegro.svg", }, SCN = { name = "Saint Christopher-Nevis-Anguilla", "Flag of Saint Christopher-Nevis-Anguilla.svg", }, SCO = { name = "Scotland", "Flag of Scotland.svg", }, SEN = { name = "Senegal", "Flag of Senegal.svg", }, SEY = { name = "Seychelles", {1996, "Flag of the Seychelles (1977-1996).svg"}, "Flag of Seychelles.svg", }, SGP = { name = "Singapore", {1959, "Flag of Singapore (1946-1959).svg"}, "Flag of Singapore.svg", }, SHE = { name = "Saint Helena", {1984, "Flag of Saint Helena (1874-1984).svg"}, "Flag of Saint Helena.svg", }, SKN = { name = "Saint Kitts and Nevis", {1983, "Flag of Saint Christopher-Nevis-Anguilla.svg"}, "Flag of Saint Kitts and Nevis.svg", }, SLE = { name = "Sierra Leone", {1961, "Flag of Sierra Leone 1916-1961.gif"}, "Flag of Sierra Leone.svg", }, SLO = { name = "Slovenia", "Flag of Slovenia.svg", }, SMR = { name = "San Marino", {2010, "Flag of San Marino (before 2011).svg"}, "Flag of San Marino.svg", ["Summer Olympics"] = { [1980] = "Olympic flag.svg", }, }, SOL = { name = "Solomon Islands", "Flag of the Solomon Islands.svg", }, SOM = { name = "Somalia", "Flag of Somalia.svg", }, SRB = { name = "Serbia", {1918, "State Flag of Serbia (1882-1918).svg"}, {1944, "Flag of Serbia, 1941-1944.svg"}, {1992, "Flag of SR Serbia.svg"}, {2004, "Flag of Serbia (1992-2004).svg"}, {2010, "Flag of Serbia (2004-2010).svg"}, "Flag of Serbia.svg", }, SRH = { name = "Southern Rhodesia", "Flag of Southern Rhodesia.svg", }, SRI = { name = "Sri Lanka", {1948, "British Ceylon flag.svg"}, {1951, "Flag of Ceylon (1948-1951).svg"}, {1971, "Flag of Ceylon (1951-1972).svg"}, "Flag of Sri Lanka.svg", }, SSD = { name = "South Sudan", "Flag of South Sudan.svg", }, STP = { name = "São Tomé and Príncipe", "Flag of Sao Tome and Principe.svg", }, SUD = { name = "Sudan", {1970, "Flag of Sudan (1956-1970).svg"}, "Flag of Sudan.svg", }, SUI = { name = "Switzerland", "Flag of Switzerland.svg", ["Summer Olympics"] = { [1980] = "Olympic flag.svg", }, }, SUR = { name = "Suriname", {1975, "Flag of Dutch Guyana.svg"}, "Flag of Suriname.svg", }, SVG = { name = "Saint Vincent and the Grenadines", {1979, "Flag of Saint Vincent and the Grenadines (1907-1979).svg"}, {1984, "Flag of Saint Vincent and the Grenadines (1979-1985).svg"}, {1985, "Flag of Saint Vincent and the Grenadines (1985).svg"}, "Flag of Saint Vincent and the Grenadines.svg", }, SVK = { name = "Slovakia", "Flag of Slovakia.svg", }, SWE = { name = "Sweden", {1905, "Swedish civil ensign (1844–1905).svg"}, "Flag of Sweden.svg", }, SWZ = { name = "Swaziland", "Flag of Swaziland.svg", }, SWZ_YO2018 = { name = "Eswatini", "Flag of Swaziland.svg", }, SYR = { name = "Syria", {1932, "Flag of Syria (1932-1958; 1961-1963).svg"}, {1963, "Flag of Syria (1963-1972).svg"}, {1972, "Flag of Syria (1972-1980).svg"}, {1980, "Flag of the United Arab Republic (1958–1971), Flag of Syria (1980–2024).svg"}, "Flag of Syria.svg", }, TAG = { name = "Tanganyika", "Flag of Tanganyika.svg", }, TAH = { name = "Tahiti", "Flag of French Polynesia.svg", }, TAN = { name = "Tanzania", {1964, "Flag of Tanganyika.svg"}, "Flag of Tanzania.svg", }, TCA = { name = "Turks and Caicos Islands", "Flag of the Turks and Caicos Islands.svg", }, TCH = { name = "Czechoslovakia", "Flag of Czechoslovakia.svg", }, TGA = { name = "Tonga", "Flag of Tonga.svg", }, THA = { name = "Thailand", "Flag of Thailand.svg", }, TJK = { name = "Tajikistan", "Flag of Tajikistan.svg", }, TKL = { name = "Tokelau", "Flag of Tokelau.svg", }, TKM = { name = "Turkmenistan", {1973, "Flag of Turkmen SSR (1956).svg"}, {1991, "Flag of the Turkmen SSR.svg"}, {1996, "Flag of Turkmenistan (1992-1997).svg"}, {2000, "Flag of Turkmenistan (1997-2001).svg"}, "Flag of Turkmenistan.svg", }, TLS = { name = "Silangang Timor", "Flag of East Timor.svg", }, TOG = { name = "Togo", "Flag of Togo.svg", }, TPE = { name = "Chinese Taipei", {1979, "Flag of the Republic of China.svg"}, "Flag of Chinese Taipei for Olympic games.svg", ["Olympics"] = "Flag of Chinese Taipei for Olympic games.svg", ["Summer Olympics"] = "Flag of Chinese Taipei for Olympic games.svg", ["Winter Olympics"] = "Flag of Chinese Taipei for Olympic games.svg", ["Asian Para Games"] = "Chinese Taipei Paralympic Flag.svg", ["Summer Paralympics"] = "Chinese Taipei Paralympic Flag.svg", ["Universiade"] = "Flag of Chinese Taipei for Universiade.svg", ["Summer Universiade"] = "Flag of Chinese Taipei for Universiade.svg", ["Winter Universiade"] = "Flag of Chinese Taipei for Universiade.svg", }, TRI = { name = "Trinidad and Tobago", {1958, "Flag of Trinidad and Tobago 1889-1958.svg"}, "Flag of Trinidad and Tobago.svg", }, TUN = { name = "Tunisia", {1999, "Pre-1999 Flag of Tunisia.svg"}, "Flag of Tunisia.svg", }, TUR = { name = "Turkey", {1936, "Flag of the Ottoman Empire.svg"}, "Flag of Turkey.svg", }, TUV = { name = "Tuvalu", "Flag of Tuvalu.svg", }, UAE = { name = "United Arab Emirates", "Flag of the United Arab Emirates.svg", }, UAR = { name = "United Arab Republic", "Flag of the United Arab Republic.svg", }, UGA = { name = "Uganda", {1962, "Flag of the Uganda Protectorate.svg"}, "Flag of Uganda.svg", }, UKR = { name = "Ukraine", "Flag of Ukraine.svg", }, URS = { name = "Soviet Union", {1936, "Flag of the Soviet Union (1924–1936).svg"}, {1955, "Flag of the Soviet Union (1936–1955).svg"}, {1980, "Flag of the Soviet Union (1955–1980).svg"}, "Flag of the Soviet Union.svg", }, URU = { name = "Uruguay", "Flag of Uruguay.svg", }, USA = { name = "United States", {1896, "US flag 44 stars.svg"}, {1908, "US flag 45 stars.svg"}, {1912, "US flag 46 stars.svg"}, {1959, "US flag 48 stars.svg"}, {1960, "US flag 49 stars.svg"}, "Flag of the United States.svg", ["Summer Olympics"] = { [1912] = "US flag 48 stars.svg", }, }, UZB = { name = "Uzbekistan", "Flag of Uzbekistan.svg", }, VAN = { name = "Vanuatu", "Flag of Vanuatu.svg", }, VEN = { name = "Venezuela", {1930, "Flag of Venezuela (1905–1930).svg"}, {1954, "Flag of Venezuela (1930–1954).svg"}, {2006, "Flag of Venezuela (1954–2006).png"}, "Flag of Venezuela.svg", }, VIE = { name = "Vietnam", {1975, "Flag of South Vietnam.svg"}, "Flag of Vietnam.svg", }, VNM = { name = "South Vietnam", {1975, "Flag of South Vietnam.svg"}, "Flag of Vietnam.svg", }, VOL = { name = "Upper Volta", "Flag of Upper Volta.svg", }, WAL = { name = "Wales", {1952, "Flag of Wales 2.svg"}, {1959, "Flag of Wales (1953-1959).svg"}, "Flag of Wales 2.svg", }, WLF = { name = "Wallis and Futuna", "Flag of Wallis and Futuna.svg", }, WSM = { name = "Western Samoa", "Flag of Samoa.svg", }, YAR = { name = "North Yemen", "Flag of North Yemen.svg", }, YEM = { name = "Yemen", "Flag of Yemen.svg", }, YMD = { name = "South Yemen", "Flag of South Yemen.svg", }, YUG = { name = "Yugoslavia", {1941, "Flag of the Kingdom of Yugoslavia.svg"}, {1946, "Flag of the Democratic Federal Yugoslavia.svg"}, {1992, "Flag of SFR Yugoslavia.svg"}, {2002, "Flag of Serbia and Montenegro.svg"}, "Flag of SFR Yugoslavia.svg", }, ZAI = { name = "Zaire", "Flag of Zaire.svg", }, ZAM = { name = "Zambia", {1953, "Flag of Northern Rhodesia (1939-1953).svg"}, {1963, "Flag of the Federation of Rhodesia and Nyasaland.svg"}, {1996, "Flag of Zambia (1964-1996).svg"}, "Flag of Zambia.svg", }, ZIM = { name = "Zimbabwe", {1953, "Flag of Southern Rhodesia.svg"}, {1963, "Flag of the Federation of Rhodesia and Nyasaland.svg"}, {1968, "Flag of Rhodesia (1964).svg"}, {1978, "Flag of Rhodesia.svg"}, {1979, "Flag of Zimbabwe Rhodesia.svg"}, "Flag of Zimbabwe.svg", }, ZZX = { name = "Mixed team", "Olympic flag.svg", }, } return { countryAliases = countryAliases, countries = countries, } bh35r62hokrld6861rbbvn6trb5xytj Padron:Radyo sa Pilipinas 10 289155 2167813 2167793 2025-07-07T13:00:04Z Superastig 11141 Di kailangang ihiwalay ang mga kumersyal na kumpanya. 2167813 wikitext text/x-wiki {{Navbox |name = Radyo sa Pilipinas |title = {{flagicon|PHI}} [[Radyo sa Pilipinas|Mga network ng radyo sa <span class = "country-name">Pilipinas</span>]] |state = {{{state|}}} |listclass = hlist |bodyclass = adr |group1 = Komersyal |list1 = * [[Aliw Broadcasting Corporation|Aliw]] ** [[DWIZ]] ** [[DWQZ|Home Radio]] * [[Audiovisual Communicators|ACI]] ** [[DWRX|Monster]] * [[Bombo Radyo Philippines|Bombo Radyo]] ** [[DWSM|Star FM]] * [[Brigada Mass Media Corporation|BMMC]]/[[Baycomms Broadcasting Corporation|Baycomms]]/[[Mareco Broadcasting Network|MBNI]] ** [[DXYM|Brigada News FM]] * [[Capitol Broadcasting Center|CBC]] ** [[DZME]] ** Like Radio * [[DCG Radio-TV Network|DCG]] * [[Eagle Broadcasting Corporation|EBC]] ** [[DZEC-AM|Radyo Agila]] ** [[DWDM-FM|Eagle FM]] * [[DYRK|Exodus (WRocK)]] * [[FBS Radio Network|FBS]] ** [[DWBL]] ** [[DWLL|Mellow 94.7]] * [[GMA Network (kompanya)|RGMA Network]] ** [[DWLS|Barangay LS]] ** [[DZBB-AM|Super Radyo]] * [[MBC Media Group|MBC]] ** [[DZRH]] ** [[Love Radio]] ** [[Easy Rock]] ** [[Aksyon Radyo]] ** [[Yes FM]] ** [[Radyo Natin]] * [[Mabuhay Broadcasting System|MBSI]] ** Win Radio * [[Philippine Collective Media Corporation|PCMC]] ** [[DWPM|DZMM Radyo Patrol]] ** [[DWFM|FM Radio]] * Prage ** [[DWSS-AM|Abante Radyo]] * [[Progressive Broadcasting Corporation|PBC/BMPI]] ** [[DZXQ|Radyo La Verdad]] ** [[DWNU|Wish 107.5]] * [[Quest Broadcasting|Quest]] ** [[DWTM|Magic 89.9]] * [[Rajah Broadcasting Network|RBN]] ** [[DZRJ-FM|RJFM]] ** [[DZRJ-AM|DZRJ 810]] * [[Radio Mindanao Network|RMN]] ** [[DWKC-FM|iFM]] * [[TV5 Network|TV5]]/[[Nation Broadcasting Corporation|NBC]] ** [[DWLA|True FM]] * [[Ultrasonic Broadcasting System|UBSI]] ** [[DWET-FM|Energy FM]] * [[Y2H Broadcasting Network|Y2H]]/[[Southern Broadcasting Network|SBN]] ** XFM ** Solid FM |group2 = [[:en:State media|Ahensya ng<br>Gobyerno]] |list2 = * [[Philippine Broadcasting Service|PBS]] ** [[Radyo Pilipinas]] *** [[DZRB-AM|Radyo Publiko]] *** [[DZRM|Radyo Magasin]] *** [[DZSR|Sports Radio]] ** [[DWFO|The Capital]] ** [[DWFT|Republika ni Juan]] * [[Intercontinental Broadcasting Corporation|IBC]] ** [[DWAN-AM|DWAN]] |group3 = [[Relihiyosong pagsasahimpapawid|Relihiyoso]] |list3 = * [[Saved Radio|Becca Music (Saved Radio)]] * [[Catholic Media Network|CMN]] ** [[DZRV|Veritas]] ** Spirit FM * [[Cathedral of Praise|COP]] ** [[DZBR|Bible Radio]] * [[Christian Era Broadcasting Service International|CEBSI]] ** [[DZEM|INC Radio]] * [[Delta Broadcasting System|DBS]] ** [[DWXI-AM|DWXI]] * [[End-Time Mission Broadcasting Service|EMBS]] ** Life Radio * [[Far East Broadcasting Company|FEBC Philippines]] * [[Notre Dame Broadcasting Corporation|NDBC]] * [[Radio Maria Philippines|Radio Maria]] * [[United Christian Broadcasters|UCB Philippines]] ** The Edge * [[ZOE Broadcasting Network|ZOE]] ** [[DZJV]] |group4 = Rehiyonal |list4 = * [[Beta Broadcasting System|BBSI]] ** K-Lite * [[Central Luzon Television|CLBC Pampanga]] * [[Century Broadcasting Network|CCMCI]] ** Magik FM * [[EMedia Productions|eMedia Zamboanga]] * [[Filipinas Broadcasting Network|FBN]] * [[Apollo Broadcast Investors|GV Radios]] * [[Kaissar Broadcasting Network|KBNI]] * [[DYSR|NCCP]] * [[Palawan Broadcasting Corporation|PBC Palawan]]/[[Bandera News Philippines|Bandera]] ** Radyo Bandera * [[PBN Broadcasting Network|PBN Bicol]] ** OKFM * [[PEC Broadcasting Corporation|PECBC]] ** Real Radio * [[Primax Broadcasting Network|Primax]] ** MemoRies * [[Prime Broadcasting Network|Prime FM]] * [[Radyo Pilipino Corporation|RadioCorp]] ** Radyo Pilipino ** One FM * [[Radio Philippines Network|RPN]] ** Radyo Ronda * [[Rizal Memorial Colleges Broadcasting Corporation|RMCBC]] * RSV/Malindang ** Juander Radyo * [[Subic Broadcasting Corporation|SBC Zambales]] * [[Times Broadcasting Network Corporation|TBNC]] ** Radyo BisDak * [[University of Mindanao|UMBN]] ** [[DXUM|News & Public Affairs]] ** [[DXKR-FM|Retro]] ** [[DXWT|Wild FM]] * [[Vanguard Radio Network|VRN]] ** Big Sound FM * [[Vimcontu Broadcasting Corporation|VBC]] * [[Viva Entertainment|Viva/Ultimate]] ** [[DYUR|Halo Halo Radio]] |group5 = [[Radyong pampaaralan|Pampaaralan]] |list5 = * [[Adamson University]] ** Falcon Radio * [[Ateneo de Manila University]] ** Magis Radio ** [[Radyo Katipunan]] * [[Colegio de San Juan de Letran]] ** Arriba Campus Radio * [[De La Salle University]] ** [[Green Giant FM]] ** [[DWSU-FM|DWSU Green FM]] ** [[DWDS|DWDS Animo! FM]] * [[Silliman University]] ** Silliman NetRadio * [[University of the Philippines]] ** [[DZUP]] ** UP-FM/Maroon FM * [[University of Santo Tomas]] ** [[DZST (defunct)|UST Tiger Radio]] ** [[DWAQ]] |group6 = Internet |list6 = * [[ABS-CBN Corporation|ABS-CBN]] ** [[MOR Entertainment]] * [[Radio Pilipinas]] * [[WXB 102]] |group7 = Shortwave |list7 = * [[Radio Veritas]] * [[Philippine Broadcasting Service|PBS]] ** [[Radyo Pilipinas Worldwide]] |group8 = Hindi Aktibo |list8 = * [[ABS-CBN Corporation|ABS-CBN]] ** [[MOR Entertainment|My Only Radio]] * [[Hot FM (Philippine radio network)|Hot FM]] * [[Inquirer Group of Companies|Trans-Radio]] ** [[DZIQ|Radyo Inquirer]] * [[Sonshine Media Network International|SMNI]] ** [[DZAR|Sonshine Radio]] }}<noinclude> {{collapsible option}} [[Kategorya:Padron ng mga kumpanyang pagsasahimpapawid]] </noinclude> c4n58axvu30h7jjiq1om93v7hi60qks Kalayaan sa panorama 0 290917 2167857 2167314 2025-07-08T05:42:31Z JWilz12345 77302 /* Unyong Europeo */ 2167857 wikitext text/x-wiki {{Good article}} {{hatnote|Para sa gabay tungkol sa paggamit ng mga larawan sa mga websayt ng Wikimedia sa ilalim ng mga tadhanang "kalayaan sa panorama", pakitingnan ang [[c:Commons:Freedom of panorama]].}} [[Talaksan:Image demonstrating freedom of panorama.jpg|thumb|Isang larawan na nagpapakita ng mga [[eskultura]] ni Sergej Alexander Dott, tinawag na ''Himmelsblumen'' at ginawa noong 2003, na matatagpuan malapit sa estasyong [[Gleisdreieck (Berlin U-Bahn)|Gleisdreieck]] ng [[Berlin U-Bahn|metro]] ng [[Berlin]], Alemanya. Angkop sa mga probisyon ng kalayaan sa panorama sa bansa ang paglathala nito sa pamamagitan ng malayang lisensiya.]] [[Talaksan:Two Statues Gugulethu Seven Memorial Redux.png|thumb|right|Walang kalayaan sa panorama sa [[Timog Aprika]], kaya kinakailangang sensurin ang estatwang ito dahil sakop ito ng mahigpit na kahulugan ng batas sa karapatang-sipi sa bansa.]] Ang '''kalayaan sa panorama''' ({{Langx|en|freedom of panorama}}, dinaglat na '''FoP''') ay isang tadhanang nakapaloob sa mga batas sa [[karapatang-sipi]] ng maraming mga hurisdiksiyon. Pinahihintulutan nito ang pagkuha ng mga [[retrato]] at [[video]] at paglikha ng ibang mga larawan (tulad ng mga [[pinta]]) ng mga [[gusali]] at kung minsan mga [[lilok]] at ibang mga gawang sining na palagiang matatagpuan sa isang [[pampublikong lugar]] nang hindi lumalabag sa anumang karapatang-sipi na maaaring manatili sa gayong mga gawa, at ang paglalathala ng gayong mga larawan.<ref name="seiler">Seiler, D.: ''[http://www.fotorecht.de/publikationen/hundertwasserhaus3.html Gebäudefotografie in der EU – Neues vom Hundertwasserhaus] {{webarchive|url=https://web.archive.org/web/20070930160856/http://www.fotorecht.de/publikationen/hundertwasserhaus3.html |date=2007-09-30 }}'', in ''Photopresse'' 1/2 (2006), p.&nbsp;16. URL last accessed 2007-09-20.</ref><ref name=DulongDeRosnay>{{Cite journal|last=Rosnay|first=Mélanie Dulong de|last2=Langlais|first2=Pierre-Carl|date=2017-02-16|title=Public artworks and the freedom of panorama controversy: a case of Wikimedia influence|url=https://policyreview.info/articles/analysis/public-artworks-and-freedom-panorama-controversy-case-wikimedia-influence|journal=Internet Policy Review|volume=6|issue=1|issn=2197-6775|deadurl=no|archiveurl=https://web.archive.org/web/20180118012615/https://policyreview.info/articles/analysis/public-artworks-and-freedom-panorama-controversy-case-wikimedia-influence|archivedate=2018-01-18|df=}}</ref> Nililimitahan ng mga batas o kaso ng batas ng kalayaan sa panorama ang mga mayhawak ng karapatang-sipi sa paggawa ng ligal na hakbang dahil sa paglabag ng karapatang-sipi laban sa mga tagalikha o tagapamahagi ng gayong mga larawan. Isa itong kataliwasan o eksepsiyon sa karaniwang alituntunin na ang mayhawak ng karapatang-sipi ay may tanging karapatan sa pagbibigay ng kapangyarihan sa paglikha at pamamahagi ng mga [[hinangong likha]]. Hango ang parirala sa salitang [[Wikang Aleman|Aleman]] na ''{{lang|de|Panoramafreiheit}}'' ("kalayaan sa panorama" o "''panorama freedom''" sa Ingles). == Kaligirang pangkasaysayan == Ipinagbawal nang husto ang potograpiya at ibang mga paraan ng pagsasalarawan ng pampublikong espasyo noong nakaraan, sa mga kadahilanang hindi kaugnay sa karapatan ng mga manlilikha ng pampublikong mga obra. Ipinagbawal ng Pransiya ang gayong mga gawain noong ika-19 na dantaon para sa pagtatanggol ng pribasidad. Sinimulang ipagbawal ng Italya ang pagsasalarawan ng mga pook arkeolohiko noong ika-18 dantaon, kahit na nasa pampublikong mga lugar ang mga pook na ito, bilang proteksiyon sa kanilang pamanang pangkalinangan.<ref name=DulongDeRosnay/> Nagsimula ang kaisipan ng kalayaan sa panorama noong ika-19 na dantaon sa Alemanya. Ipinakilala ng [[Kaharian ng Bavaria]] noong 1840 ang isang kahalintulad na eksepsyon para sa piktorikong mga paglalarawan ng "mga likha ng sining at arkitektura sa panlabas na mga anyo ng mga ito" sa pampublikong mga espasyo. Nilayon nitong bawasan ang kahigpitan ng bagong mga patakarang pangkarapatang-sipi sa [[Kumpederasyong Aleman]] na ipinagbawal ang mga pagpaparami o reproduksiyon, maliban sa "mekanikal na mga pagpaparami." Tumulad kalaunan ang ibang mga estadong bahagi ng kumpederasyon, at noong 1876 tuluyan nang ipinatupad ng parlamento ng Alemanya ang karapatang ligal na ito sa buong kumpederasyon.<ref name=DulongDeRosnay/> == Mga likhang dalawang-dimensiyonal == Sa mga bansa sa mundo, iba-iba ang tiyak na saklaw ng pahintulot na ito para makalikha ng mga retrato ng pampublikong mga lugar nang hindi na kailangang mag-alala hinggil sa mga gawang naipagsasanggalang ng karapatang-sipi na nasa larawan.<ref name="seiler"/> Sa karamihan ng mga bansa, tumutukoy lamang ito sa mga larawan ng mga likhang tatlong-dimensiyonal<ref name="uk_2">Tingnan ang ''e.g.'' Lydiate.</ref> na palagiang nakapuwesto sa isang pampublikong lugar, ang karaniwang ibig sabihin ng "palagian" ay "para sa likas na tanang buhay ng gawa."<ref name="ch"/><ref name="dix">{{cite web|last=Dix|first=Bruno|url=http://www.rechtpraktisch.de/artikel.html?id=519|title=Christo und der verhüllte Reichstag|date=2002-02-21|url-status=dead|archive-url=https://web.archive.org/web/20020722213717/http://www.rechtpraktisch.de/artikel.html?id=519|archive-date=2002-07-22|access-date=2020-05-18}}</ref> Sa [[Suwisa]], pinapayagan ang pagkuha at paglathala ng mga larawan ng mga likhang dalawang-dimensiyonal tulad ng mga miyural (mga larawang nakapinta sa pader) o graffiti, ngunit ang gayong mga larawan ay hindi maaring gamitin para sa layuning kapareho sa mga orihinal.<ref name="ch"/> == Pampublikong espasyo == [[Talaksan:José Rizal statue at Rizal Park in Wilhelmsfeld, Germany - 1.jpg|thumb|Estatwa ni Jose Rizal sa lungsod ng [[Wilhelmsfeld]], Alemanya, na itinayo noong 1978 at nilikha ng Pilipinong manlililok na si [[Anastacio Caedo]]]] Maraming mga batas ay may mailap na pagkakaiba ukol sa pampublikong espasyo (''public space'') at pampribadong ari-arian. Sa [[Austria]] walang kaugnayan sa pahintulot na kalayaan sa panorama ang kinaroroonan ng retratista ,<ref name="seiler"/> ngunit sa [[Alemanya]] ang gayong pahintulot ay kumakapit lamang kapag ang larawan ay kinunan mula sa pampublikong lupa, at walang karagdagang mga gamit tulad ng mga hagdan, platapormang pambuhat, eroplano, atbp.<ref name="de"/> Sa ilang pagkakataon, umaabot din ang saklaw ng pahintulot sa tunay na mga lupang pampribado, halimbawa ay ang pampribadong mga liwasan at kastilyo na mapapasukan ng publiko at walang kontroladong mga pasukan, subalit may katakdaan na maaaring humingi ang may-ari ng bayad para sa komersiyal na paggamit ng mga larawan.<ref>{{cite web|url=http://juris.bundesgerichtshof.de/cgi-bin/rechtsprechung/document.py?Gericht=bgh&Art=pm&Datum=2010&Sort=3&nr=54399&pos=0&anz=241|title=Decision of the German Federal Court in favour of the Stiftung Preußische Schlösser und Gärten, December 17, 2010|publisher=Juris.bundesgerichtshof.de|date=2010-12-17|access-date=2012-07-20|url-status=live|archive-url=https://web.archive.org/web/20131014190054/http://juris.bundesgerichtshof.de/cgi-bin/rechtsprechung/document.py?Gericht=bgh&Art=pm&Datum=2010&Sort=3&nr=54399&pos=0&anz=241|archive-date=2013-10-14}}</ref> Sa maraming mga bansa sa [[Silangang Europa]], nililimitahan lamang ng mga batas sa karapatang-sipi ang pahintulot na ito sa hindi pangkomersiyo na paggamit ng mga larawan.<ref name="elst">Tingnan ang Rusya bilang halimbawa: {{cite book|last=Elst|first=Michiel|title=Copyright, Freedom of Speech, and Cultural Policy in the Russian Federation|page=432f|publisher=Martinus Nijhoff|location=Leiden/Boston|year=2005|isbn=90-04-14087-5}}</ref> Mayroon ding pandaigdigang mga pagkakaiba sa tiyak na kahulugan ng isang "pampublikong espasyo." Sa maraming mga bansa, kinabibilangan lamang nito ang mga espasyo sa labas (halimbawa, sa Alemanya),<ref name="de"/> habang kasama naman sa ilan sa ibang mga bansa ang espasyo sa loob tulad ng pampublikong mga museo (halimbawa, sa [[United Kingdom|Reyno Unido]]<ref name="uk"/> at [[Rusya]]).<ref name="ru">Elst p. 432, footnote 268. Tingnan din [http://www.consultant.ru/popular/gkrf4/ article 1276 of part IV of the Civil Code] {{webarchive|url=https://web.archive.org/web/20120607021156/http://www.consultant.ru/popular/gkrf4/|date=2012-06-07}} (in force as of January 1, 2008), na nagbibigay-linaw rito.</ref> == Pandaigdigang mga kasunduan == Walang litaw na mga tuntunin hinggil sa kalayaan sa panorama sa alinman sa pandaigdigang mga kasunduan sa karapatang-sipi, tulad ng [[Kumbensiyong Berne]], [[Tratado sa Karapatang-sipi ng WIPO]], [[Unibersal na Kumbensiyon sa Karapatang-sipi]], at [[Kasunduang TRIPS]]. Gayunpaman, malimit na nagbibigay ang mga kasunduang ito ng isang [[tatlong-hakbang na pagsusulit ng Berne]] (''Berne three-step test'') bilang isang pangkalahatang takda na dapat pagbatayan laban sa pambansang mga tadhana sa kalayaan sa panorama, tulad ng ikalawang talata ng artikulo 10 ng Tratado ng WIPO, artikulo 13 ng TRIPS, at ikalawang talata ng artikulo 9 ng binagong Kumbensiyong Berne (bagaman para lamang sa pagpaparami).<ref>Reto M. Hilty at Sylvie Nérisson, ''Overview,'' sa: (ed.) na ito, ''Balancing Copyright,'' 2012, op. cit., mga pahinang 1–78, pahinang 24 f hinggil dito.</ref> May binanggit si [[Ralph Oman]], dating Direktor sa Karapatang-sipi (''Register of Copyrights'') ng [[Tanggapan sa Karapatang-sipi ng Estados Unidos]], tungkol sa isang pinagsamang pagsisikap ng [[Pandaigdigang Organisasyon sa Ari-ariang Intelektuwal]] at [[UNESCO]] noong dekada-1980 para sa isang ''Draft Model Copyright Law'', na kinabibilangan ng ilang mga simulain sa borador na nakatuon sa mga gawang pang-arkitektura. Nasa Simulaing WA7 ang tadhanang katulad ng kalayaan sa panorama: "Hindi kailangan ng pahintulot ng mga manlilikha ang pagpaparami ng panlabas na mga larawan ng arkitektura sa pamamagitan ng potograpiya, pelikula, pinta, lilok, drowing o mga kahalintulad na paraan kung para lamang ito sa pansariling layunin, o para sa layuning pangkomersiyo kapag nakatayo sa pampublikong kalye, daanan, liwasan o ibang mga lugar na karaniwang napupuntahan ng publiko ang mga gawang pang-arkitektura. Halo-halo ang mga puna hinggil dito: isang panukalang isali sa simulain ang mga larawan na kinunan mula sa himpapawid at satelayt, mga katanungan kung dapat bang isali ang panloob na arkitektura, at batikos dahil sa labis na pagsuko ng mga karapatan ng mga arkitekto sa publiko at hindi paglalaan ng kondisyon ng kabayaran sa pangkomersiyo na mga paggamit ng panlabas na mga larawan ng arkitektura. Hindi nakakuha ng sapat na pagsang-ayon ang mga panukalang ito, at ginawa ang simulaing hinggil sa panorama nang "walang mga pagbabago" ayon sa Komite ng mga Dalubhasa ng Pamahalaan.<ref>{{Cite report |url=https://www.copyright.gov/reports/architecture.pdf |title=THE REPORT OF THE REGISTER OF COPYRIGHTS ON WORKS OF ARCHITECTURE |publisher=US Copyright Office |location=Estados Unidos |date=Hunyo 19, 1989 |access-date=Mayo 30, 2025 |ISBN=0-8444-0653-8 |pages=148–155}}</ref> == Katayuan sa iba-ibang mga bansa == Maraming mga bansa ang may kahalintulad na mga tadhanang nililimitahan ang saklaw ng batas sa karapatang-sipi upang malinaw na payagan ang mga retratong nagpapakita ng mga tanawin ng pampublikong mga lugar o tanawing kinunan mula sa pampublikong mga lugar. Ngunit magkaiba ang kahulugan ng mga bansa hinggil sa prinsipyo ng kalayaan sa panorama.<ref name="seiler"/> [[Talaksan:Freedom of Panorama world map.svg|thumb|none|650px|Katayuan ng kalayaan sa panorama sa buong daigdig para sa mga larawang ginagamit sa mga layuning pangkomersiyo.]] [[Talaksan:Tallest buildings 2022 whether or not FoP.png|thumb|none|650px|Nangungunang 11 pinakamatayog na mga gusali sa mundo noong 2022, at ang katayuan ng kalayaan sa panorama ng mga bansang kinaroroonan ng mga ito: [[Talaksan:SemiPD-icon.svg|30px]] – mayroong kalayaan sa panorama ([[Malaysia]], [[Tsina]], [[Taiwan]], [[Estados Unidos]]) [[Talaksan:Red copyright.svg|30px]] – walang kalayaan sa panorama ([[Saudi Arabia]], [[Timog Korea]], [[United Arab Emirates]])]] ===Pilipinas=== Nakasaad sa Seksiyon 172 ng Kodigo ng Ari-Ariang Intelektuwal ng Pilipinas (''Intellectual Property Code of the Philippines'' o Batas Republika Blg. 8293), nakapamagat na "''Literary and Artistic Works''", na isinasanggalang ang mga "likhang sining", tulad ng arkitektura at eskultura. Walang anumang tadhana ng kalayaan sa panorama sa Seksiyon 184 ("''Limitations on Copyright''") na nagtatala ng mga gawaing hindi itinuturing na paglabag sa karapatang-sipi ng mga gumawa o nagdisenyo ng mga gusali, eskultura, atbp. mga obra, ngunit nagbibigay ang tadhanang (d) ng kataliwasan sa karapatang-sipi kung ang reproduksiyon ng "mga gawang pampanitikan, pansiyentipiko, at pansining" ay "bilang bahagi ng pag-ulat ng kasalukuyang mga kaganapan sa pamamagitan ng potograpiya, , o pamamahayag hanggang sa kinakailangang saklaw para sa layuning ito." Ang tadhanang (e) naman ay nagbibigay ng tadhanang [[patas na paggamit]] sa pagsasali ng isang gawa sa "isang publikasyon, brodkast, o ibang uri ng komunikasyon sa madla," kung para lamang sa layunin ng pagtuturo.<ref name=PHIpo>{{cite web |url=https://drive.google.com/file/d/0B2or2OrWYpIfN3BnNVNILUFjUmM/view?ts=58057027 |accessdate=3 Hunyo 2020 |title=Intellectual Property Code of the Philippines (Republic Act No. 8293) (2015 Edition) |publisher=Intellectual Property Office of the Philippines}}</ref> Kapuwang hindi malaya para sa [[Wikimedia Commons]], ang imbakan ng mga talaksang (''files'') nasa malayang mga lisensiya o pampublikong dominyo, tulad ng mga retratong ginagamit sa [[Wikipedia]]. Nakasanayan na ng pamunuan nito na [[c:Category:Philippine FOP cases/deleted|magbura]] ng mga retrato ng bagong mga estruktura at pampublikong sining sa bansa, tulad ng mga gusali, lilok, bantayog, at memoryal.{{efn|''Halimbawang mga patunay sa mga pagbura:'' ganap na bagong mga estruktura - [[c:Commons:Deletion requests/Files in Category:SM Mall of Asia|SM Mall of Asia]]; mga estrukturang nilikha o ginawa ng mga alagad ng sining na maaring buhay pa o pumanaw na ngunit hindi pa umaabot sa 50 taon ang nakararaan mula nang sila'y pumanaw - [[c:Commons:Deletion requests/Files in Category:SAF 44 Mamasapano clash (Special Action Force Monument, Angeles City, Pampanga)|Bantayog ng SAF 44 sa Angeles]] at [[c:Commons:Deletion requests/Files in Category:Leyte Landing Memorial|Bantayog ng Paglapag sa Leyte]].}} Ito ay dahil hindi pinapayagan sa Wikimedia Commons ang mga talaksang naaangkop lamang sa tadhanang patas na paggamit. === Ibang bahagi ng Timog-silangang Asya === [[Talaksan:Freedom of panorama in Southeast Asia.svg|thumb|350px|Katayuan ng kalayaan sa panorama sa Timog-silangang Asya]] ==== Biyetnam ==== Walang ganap na kalayaan sa panorama sa Biyetnam. Ayon sa Artikulo 25(h) ng kanilang bagong-amyendang batas sa karapatang-sipi ng Biyetnam (2022), maari ang potograpiya at pagsasahimpapawid sa telebisyon ng mga obrang hinulma, arkitektura, at obrang napapakinabangan na nakadispley sa publiko, "para sa layon ng pagpapakita o pagprisinta ng mga larawan ng mga obrang ito, hindi sa layuning pangkomersiyo."<ref>{{cite web|url=https://thuvienphapluat.vn/van-ban/So-huu-tri-tue/Luat-So-huu-tri-tue-sua-doi-2022-458435.aspx?v=d |title=Luật Sở hữu trí tuệ sửa đổi 2022 |access-date=Oktubre 14, 2022}}</ref> ==== Brunay ==== Nakalahad sa Seksiyon 66 ng batas sa karapatang-sipi ng Brunay ang kanilang kalayaan sa panorama, na pinahihintulutan ang pagsasalarawan ng mga likhang gusali, lilok, modelo ng mga gusali, at obra ng masining na pagkakagawa sa pampublikong mga lugar, sa pamamagitan ng pagguhit, potograpiya, sinematograpiya, at pagsasahimpapawid sa telebisyon.<ref>{{cite web|url=https://wipolex-res.wipo.int/edocs/lexdocs/laws/en/bn/bn002en.pdf |title=Emergency (Copyright) Order, 1999 |author=Brunei |website=WIPO Lex |access-date=Mayo 23, 2021}}</ref> ==== Indonesya ==== Walang tiyak na pagbanggit ng kalayaan sa panorama sa [[batas sa karapatang-sipi ng Indonesya]], bagaman umiiral ang isang kahalintulad subalit limitadong tadhana sa Artikulo 15 na pinagkakalooban ang mga may-ari ng obra, kabilang na ang arkitektura at lilok, ang karapatan na magsagawa ng pampublikong displey, sa paraang paglalathala man o pagpaparami sa isang katalogo. Nagbibigay naman ang Artikulo 43(d) ng pahintulot para sa pamamahagi ng mga nilalamang isinasanggalang ng karapatang-sipi sa teknolohiyang pang-impormasyon at midyang pangkomunikasyon, kung ang mga nabanggit na midyum ng pamamahagi ay "hindi komersiyal at/o walang halaga para sa Manlilikha o kaugnay na mga partido."<ref>{{cite web |url=https://wipolex-res.wipo.int/edocs/lexdocs/laws/en/id/id064en.pdf |title=Law of the Republic of Indonesia No. 28 of 2014 on Copyright |author=Indonesia |access-date=Mayo 12, 2021 |website=WIPO Lex}}</ref> ==== Kambodya ==== Nakasaad sa Artikulo 25 ng batas sa karapatang-sipi ng Kambodya ang limitadong kalayaan sa panorama. Pinapayagan lamang ang tadhanang ito kung ang pagpaparami ng obrang grapiko o hinulma (mga lilok) sa pampublikong lugar ay hindi pangunahing paksa ng sumunod na reproduksiyon, tulad ng mga retrato. Kapag naging pangunahing paksa ng sumunod na pagpaparami ang pampublikong mga obra, hindi ito maaaring gamitin sa anumang layunin maliban lamang sa pansarili (pampamilya at pangkaibigan) na paggamit at sa mga layuning pang-edukasyon na hindi nakikinabang (''non-profit educational purposes'').<ref>{{cite web|url=https://wipolex-res.wipo.int/edocs/lexdocs/laws/en/kh/kh003en.pdf |title=Law on Copyright and Related Rights |year=2003 |author=Cambodia |access-date=Mayo 23, 2021 |website=WIPO Lex}}</ref> ==== Laos ==== Walang kalayaan sa panorama sa Laos, ngunit may kahalintulad na probisyon sa Artikulo 115 ang kanilang batas sa karapatang-sipi, subalit nakapamagat na "''Acts Consistent with Fair Use''" ang artikulo. Nakasaad sa pangatlong sugnay ng artikulo na maaaring isipi sa pamamagitan ng potograpiya at sinematograpita ang mga obrang niyari na at nakadispley sa publiko, tulad ng pinong sining, arkitektura, at nalalapat na sining, kung ang mga obrang ito ay hindi paksa ng pagpaparami. Pinapayagan din sa artikulo ang pagpaparami ng mga obra para sa layunin ng pag-uulat ng kasalukuyang mga kaganapan, subalit hanggang sa layuning paghahatid ng balita't impormasyon lamang.<ref>{{cite web|url=https://sblaw.vn/wp-content/uploads/2018/07/Law-on-Intellectual-Property-Amended-2017-ENG-ProofreadCLEAN.pdf |title=Law on Intellectual Property |author=Lao People's Democratic Republic |access-date=Mayo 23, 2021 |website=SB Law}}</ref> ==== Malaysia ==== {{multiple image | align = right | image1 = Petronas Towers, Kuala Lumpur.jpg | image2 = Kota Kinabalu City Centre 0001.jpg | footer = ''Kaliwa:'' [[Toreng Petronas]] na dinisenyo ni arkitekto [[César Pelli]]. ''Kanan:'' Estatwa ng Merlin sa [[Kota Kinabalu]] }} Tinitiyak ng [[batas sa karapatang-sipi ng Malaysia]] ang kalayaan sa panorama sa pampublikong mga lugar. Nakasaad sa Seksiyon 13(2)(d) na hindi paglabag sa karapatang-sipi ang pagpaparami o pamamahagi ng mga kopya ng anumang obra na palagiang nakatayo sa isang pampublikong lugar. Tinutukoy ng Seksiyon 3 ang "mga likhang sining" bilang anumang gawang grapiko, retrato, lilok, kolyahe (''collage''), at gawa ng arkitektura o masining na artesaniya. Hindi kasama sa natatanging tadhanang ito ang mga disenyong plano ng mga [[integradong sirkito]].<ref>{{cite web|title=COPYRIGHT ACT 1987 (as at 30 June 2022) |url=https://www.myipo.gov.my/wp-content/uploads/2025/02/Lampiran-A1-ENG-Akta-Hak-Cipta-setakat-22-Jun-2023.pdf |website=The Official Portal of Intellectual Property Corporation of Malaysia |accessdate=Hunyo 11, 2025}}</ref> ==== Singapura ==== [[Talaksan:Merlion - 2013.04 - panoramio.jpg|thumb|left|Ang rebultong [[Merlion]] sa harap, obra ni Lim Nang Seng (namatay 1987) noong 1972. Sa likod naman ang [[Marina Bay Sands]], obra ni arkitekto [[Moshe Safdie]] noong 2010.]] Tinitiyak ng batas sa karapatang-sipi ng Singapura ang sapat na kalayaan sa panorama sa nasabing bansa, sa ilalim ng Seksiyon 265. Pinahihintulutan ang paglikha at paglalathala ng mga larawan ng mga gusali, modelo ng gusali, lilok, at masining na pagkakagawa na palagiang makikita sa isang pampublikong lugar, kung ginawa ang mga larawang ito noon o pagkaraan ng ika-10 ng Abril 1987.<ref>{{cite web|url=https://sso.agc.gov.sg/Act/CA2021?ProvIds=P15-#pr265- |title=PART 5 PERMITTED USES OF COPYRIGHT WORKS AND PROTECTED PERFORMANCES |website=Singapore Statutes Online |access-date=Nobyembre 16, 2024}}</ref> ==== Thailand ==== Itinatalakay ang kalayaan sa panorama sa mga Seksiyon 37–39 ng batas sa karapatang-sipi ng Thailand. Pinapayagan ng mga Seksiyon 37 at 38 ang mga representasyon ng mga obra sa pampublikong mga lugar at arkitektura sa pamamagitan ng "drowing, pinta, konstruksiyon, klitse, moldura, paglililok, litograpiya, potograpiya, sinematograpiya, at pamamahayag ng video", habang pinapayagan ng Seksiyon 39 ang panlarawan at pangvideo na mga representasyon ng "isang likha kung saang bahagi ang isang masining na obra."<ref>{{cite web |url=https://www.wipo.int/wipolex/en/legislation/details/19877 |title=Copyright Act B.E. 2537 (1994) (as amended up to Copyright Act B.E. 2561 (2018)) |author=Thailand |website=WIPO Lex |access-date=Hunyo 10, 2025}}</ref> === Alherya === Nagbibigay ng eksepsiyong kalayaan sa panorama ang ''Ordinansa Blg. 03-05 ng ika-19 Hulyo 2003 hinggil sa Karapatang-sipi at Kaugnay na mga Karapatan''. Sa ilalim ng Artikulo 50 ng nasabing batas, pinahihintulutang magparami ng mga larawan ng mga gawang pang-arkitektura, pampinong sining, pang-nalalapat na sining, at pampotograpiya na palagiang matatagpuan sa pampublikong mga lugar, maliban sa mga obra na matatagpuan sa mga galeriya, museo, at natukoy na mga sityong pangkultura at pangkalikasan ("''classified cultural and natural sites''").<ref>{{cite web |url=https://www.joradp.dz/FTP/jo-francais/2003/F2003044.pdf |title=Ordonnance n°03-05 du 19 Juillet 2003, relative aux droits d'auteur et aux droits |language=fr |work=Journal Officiel de la Republique Algerienne Democratique et Populaire |access-date=Marso 12, 2025 |page=8}}</ref> === Australya === [[Talaksan:Sydney Opera House 2 (30595141941).jpg|thumb|[[Sydney Opera House]], na dinisenyo ng arkitektong Dinamarkes na si [[Jørn Utzon]]]] Sa [[Australya]], tinatalakay ang kalayaan sa panorama sa pederal na ''[[Batas sa karapatang-sipi ng Australya|Copyright Act 1968]]'', mga Seksiyon 65 hanggang 68. Inilalaan ng Seksiyon 65: "Ang karapatang-sipi sa isang gawa ... na matatagpuan sa isang pampublikong lugar, o sa mga premisang bukas sa publiko, ay hindi nilalabagan ng paglikha ng isang pinta, drowing, klitse (''engraving''), o retrato ng gawa o ang pagsasali ng gawa sa isang sinematograpong pelikula o sa isang brodkast pantelebisyon, maliban kung pansamantala lamang (ang kinaroroonan nito)." Kumakapit ito sa anumang "masining na gawa" na binigyang-kahulugan sa talatang (c) ng bahaging 10: isang "obra ng masining na pagkakagawa" (pero hindi isang ''circuit layout'').<ref name="AU">{{Cite Legislation AU|Cth|act|ca1968133|Copyright Act 1968}}</ref> Nagbibigay ang Seksiyon 66 ng Batas ang hindi pagsasali sa paglabag sa karapatang-sipi ang mga retrato at larawan ng mga gusali at modelo ng mga gusali.<ref name="AU" /> Walang karapatang sumipi ng mga obrang hindi saklaw ng mga probisyong ito. Nangangahulugan itong maaring makalabang sa karapatang-sipi ang pagpaparami ng mga larawan ng "[[sining sa kalye]]".<ref name="G124v01">{{cite web|url=http://www.copyright.org.au/acc_prod/AsiCommon/Controls/BSA/Downloader.aspx?iDocumentStorageKey=62a2e433-4cab-4d6f-8dd2-dc4af24277e7&iFileTypeCode=PDF&iFileName=Street%20Art%20&%20Copyright|title=Street Art & Copyright|publisher=[[Australian Copyright Council]]|work=Information Sheet G124v01|date=Setyembre 2014|access-date=2016-05-08|url-status=live|archive-url=https://web.archive.org/web/20160322193002/http://www.copyright.org.au/acc_prod/AsiCommon/Controls/BSA/Downloader.aspx?iDocumentStorageKey=62a2e433-4cab-4d6f-8dd2-dc4af24277e7&iFileTypeCode=PDF&iFileName=Street%20Art%20&%20Copyright|archive-date=2016-03-22}}</ref><ref>{{cite web|title=Street photographer's rights|url=http://www.artslaw.com.au/info-sheets/info-sheet/street-photographers-rights/|website=Arts Law Information Sheet|publisher=Arts Law Centre of Australia|access-date=2016-05-08|archive-url=https://web.archive.org/web/20140630101936/http://www.artslaw.com.au/info-sheets/info-sheet/street-photographers-rights/|archive-date=2014-06-30|url-status=live}}</ref><ref>{{cite web|title=Photographers & Copyright|edition=17|url=http://www.copyright.org.au/admin/cms-acc1/_images/732757805533a4bbed9e2a.pdf|publisher=Australian Copyright Council|access-date=2014-10-28|archive-url=https://web.archive.org/web/20140702180313/http://www.copyright.org.au/admin/cms-acc1/_images/732757805533a4bbed9e2a.pdf|archive-date=2014-07-02|url-status=live|page=7|date=Enero 2014|quote=''You will generally need permission to photograph other public art, such as murals.''}}</ref> === Bagong Silandiya === Ang ''Copyright Act (1994)'' ng [[New Zealand|Bagong Silandiya]] ay nagbibigay ng mga pagkakapuwera para sa malayang pamamahagi ng mga retrato ng ilang mga likha gaya ng mga lilok, ngunit hindi nagbibigay ng mga pagkakapuwera para sa mga obrang grapiko tulad ng mga miyural at sining sa kalye, kahit na nasa pampublikong mga espasyo ang mga ito. Nagngangahulugan ito na kailangang kumuha ng pahintulot mula sa mga arteista o tagahawak ng karapatang-sipi para makapagkuha ng mga retrato ng gayong mga likha nang malaya para sa mga layuning pamamahagi, lalo na kung may komersiyal na pakay. Subalit binabalewala ang restriksiyon na ito, patunay rito ang patuloy na pamamahagi ng gayong mga retrato sa [[hatirang pangmadla]] at ang paggamit ng mga ''marketing company'' ng mga obrang grapiko bilang likurang mga elemento sa kanilang mga patalastas.<ref>{{cite web |url=https://theconversation.com/yes-street-art-is-on-public-display-but-that-doesnt-mean-we-should-share-it-without-credit-132000 |title=Yes, street art is on public display — but that doesn’t mean we should share it without credit |last1=Dickison |first1=Mike |last2=White |first2=Bruce |date=Hulyo 9, 2020 |website=The Conversation |access-date=Marso 18, 2021}}</ref> Kamakailan lamang, noong 2019, inihayag ng arteistang si Xoë Hall ang kaniyang pagkadismaya sa paggamit ng [[Whitcoulls]] ng mga larawan ng kaniyang miyural sa [[Wellington]] sa kanilang mga kalendaryo, at iminungkahi ang kapuwa niyang mga miyuralista sa bansa na "magkaroon ng kontrata para sa bawat dingding na kanilang ipinipinta at isinasaad kung sino ang nagmamay-ari ng karapatang-sipi, at isali ito sa miyural kalakip ng pangalan ng arteista."<ref>{{cite news |url=https://www.rnz.co.nz/news/national/406415/artist-xoe-hall-outraged-over-work-featured-on-calendar-s-cover |title=Artist Xoë Hall outraged over work featured on calendar's cover |last=Cook |first=Charlotte |date=Disyembre 30, 2019 |access-date=Marso 18, 2021 |work=[[Radio New Zealand]]}}</ref> === Brasil === [[Talaksan:Minha Janela, Cristo Redendor.JPG|thumb|Hinggil sa kaso ng tanyag na rebultong [[Kristo ang Tagapagtubos]], sinabi ni Abogado Frullani Lopes na "bagaman pribado ang pag-aari ng lugar na kinatatayuan nito, hindi hinahadlang ang pampublikong pagpasok, at hindi maipagwawalang-bahala na bahagi ito ng tanawin ng [[Rio de Janeiro]]. Sa gayong pananaw, ang lugar na kinatatayuan nito ay dapat na ituring na pampublikong lugar."<ref>{{cite web |language=pt |url=https://www.conjur.com.br/2014-ago-23/marcelo-lopes-representacao-cristo-redentor-filme-nao-vetada |title=Representação do Cristo Redentor em filme não pode ser vetada |date=23 Agosto 2014 |author=Marcelo Frullani Lopes|quote=apesar de a área ser de propriedade privada, o acesso público ao local não é restrito. Não se pode ignorar, também, que o Cristo Redentor integra a paisagem do Rio de Janeiro. Por esse ponto de vista, o local em que a obra se encontra deve ser considerado logradouro público para fins de aplicação desse dispositivo.}}</ref>]] Pinahihintulutan sa Artikulo 48 ng [https://web.archive.org/web/20110604224823/http://www.wipo.int/wipolex/en/text.jsp?file_id=125392 batas sa karapatang-sipi ng Brazil] (Blg. 9.610 / Pebrero 19, 1998) ang malayang pagpinta, potograpiya, at paggawa ng video ng anumang gawa na palagiang nakapuwesto sa isang pampublikong lugar, sa kabila ng pagiging protektado ng karapatang-sipi ang gayong mga gawa.<ref>{{cite web|title=LEI Nº 9.610, DE 19 DE FEVEREIRO DE 1998.|url=https://www.planalto.gov.br/ccivil_03/leis/L9610.htm|website=Presidência da República|accessdate=2016-10-29|archiveurl=https://web.archive.org/web/20161028220538/http://www.planalto.gov.br/ccivil_03/leis/l9610.htm|archivedate=2016-10-28|language=pt|quote=Art. 48. As obras situadas permanentemente em logradouros públicos podem ser representadas livremente, por meio de pinturas, desenhos, fotografias e procedimentos audiovisuais.}}</ref><ref>{{cite web|title=Law No. 9610 of February 19, 1998, on Copyright and Neighboring Rights|url=http://www.wipo.int/edocs/lexdocs/laws/en/br/br002en.pdf|website=World Intellectual Property Organization|accessdate=2016-10-29|archiveurl=https://web.archive.org/web/20160408030416/http://www.wipo.int/edocs/lexdocs/laws/en/br/br002en.pdf|archivedate=2016-04-08|page=12|language=en|format=PDF|date=1998-02-19|quote=48. Works permanently located in public places may be freely represented by painting, drawing, photography and audiovisual processes.}}</ref> Ang tadhanang ito ay itinuturing na nagbibigay ng katamtamang malawak na kalayaan sa panorama.<ref>{{cite journal|last1=Newell|first1=Bryce Clayton|title=Freedom of Panorama: A Comparative Look at International Restrictions on Public Photography|journal=Creighton Law Review|date=2011|volume=44|pages=421|url=http://hdl.handle.net/10504/40711|accessdate=2016-10-29|language=en|issn=0011-1155|quote=Brazilian copyright law provides very broad panorama freedom. Indeed, Article 48 of Law No. 9610 of February 19, 1998, on Copyright and Neighboring Rights provides}}</ref> === Côte d'Ivoire === Hindi kinikilala sa [[Côte d'Ivoire]] (o Baybaying Garing) ang kalayaan sa panorama. Batay sa Artikulo 27 ng ''Batas Blg. 2016-555 ng ika-26 ng Hulyo 2016'', pinahihintulutang magparami ng mga larawan ng nagawa nang mga gawang pang-arkitektura, mga gawang panlilok, at mga grapikong sining, ngunit alinsunod sa sumusunod na mga kondisyon: #Pagpaparami ng nabanggit na mga gawa sa pamamagitan ng mga lathalain, midyang awdiyo-biswal, o Internet, para lamang sa layunin ng pagpapalaganap ng impormasyon. #Pagpaparami ng mga larawan ng mga obra na inilaan upang lumabas sa mga katalogo ng mga pagbebenta ng mga obra sa loob ng bansa sa ligal na paraan, para lamang sa layuning ilarawan ang nabanggit na mga obra. #Pagpaparami ng nabanggit na mga gawa sa pamamagitan ng midyang awdiyo-biswal kung palagiang matatagpuan sa mga pampublikong espasyo ang nabanggit na mga gawa, subalit sa paraang nagkataon lamang ang pagpapakita ng mga gawa sa mga larawan. Dagdag ng probisyon: "Anumang paggamit ng nabanggit na mga pagpaparami sa artikulong ito na may layuning kumita ay napapailalim sa paunang pahintulot mula sa manlilikha."<ref>{{cite web |url=https://culture.gouv.ci/wp-content/uploads/2023/06/Loi-n%C2%B0-2016-555-du-26-JUIL.-2016-DROIT-DAUTEUR-ET-DV.pdf |title=loi n° 2016-555 du 26 juillet 2016 - relative au droit d'auteur et aux droits voisins |website=Ministère de la Culture et de la Francophonie |access-date=Marso 8, 2025 |language=fr}}</ref> === Demokratikong Republika ng Konggo === Labis na limitado ang kalayaan sa panorama na nakapaloob sa batas sa karapatang-sipi ng [[Demokratikong Republika ng Konggo]] na ipinasa noong 1986. Pinahihintulutan lamang ng Artikulo 28 ang potograpiya, sinematograpiya, at pagpapalabas sa telebisyon ng mga gawang pang-arkitektura, subalit maaari lamang gamitin sa ligal na paraan ang mga retrato sa mga pahayagan, diyornal, at batayang aklat na pampaaralan. Tumatalakay naman ang Artikulo 29 sa "pampigurang mga gawang sining na habambuhay na matatagpuan sa pampublikong lugar," datapwat maaari lamang ilarawan ang mga gawang ito sa mga pelikula at palabas sa telebisyon.<ref>{{cite web |url=https://wipolex-res.wipo.int/edocs/lexdocs/laws/en/cd/cd005en.pdf |title=Ordinance-Law No. 86-033 of April 5, 1986 on the Protection of Copyright and Neighboring Rights |author=Democratic Republic of the Congo |website=WIPO Lex |access-date=Mayo 12, 2021}}</ref> === Estados Unidos === Isinasanggalang ng karapatang-sipi ang mga gusali sa Estados Unidos na itinayo mula noong ika-1 ng Disyembre, 1990 hanggang sa kasalukuyan, pati ang mga gusaling buhat sa mga disenyong natapos bago mag-ika-1 ng Disyembre, 1990 pero itinayo sa pagitan ng ika-30 ng Nobyembre, 1990 at ika-31 ng Disyembre, 2002.<ref>{{cite web |url=https://guides.library.cornell.edu/copyright/publicdomain |title=Copyright Services: Copyright Term and the Public Domain |website=Cornell University Library |access-date=Abril 6, 2025}}</ref> Gayunpaman, taglay ng [[batas sa karapatang-sipi ng Estados Unidos]] ang sumusunod na tadhana, na ipinatupad ng ''Architectural Works Copyright Protection Act (AWCPA)'' ng 1990: {{quote|Hindi kasama sa karapatang-sipi ng isang nakatayo nang gawang pang-arkitektura ang karapatang hadlangan ang paggawa, pamamahagi, o pagpapakita sa publiko ng mga larawan, pinta, retrato, o iba pang malarawang mga representasyon ng gawa, kung ang gusali na kumakatawan sa nasabing gawa ay matatagpuan sa pampublikong lugar o karaniwang makikita mula rito.|[[:wikisource:United States Code/Title 17/Chapter 1/Section 120|17 U.S.&nbsp;Code §&nbsp;120(a)]]<ref>{{cite web|title=17 U.S. Code § 120 - Scope of exclusive rights in architectural works|url=https://www.law.cornell.edu/uscode/text/17/120|access-date=2016-04-04|url-status=live|archive-url=https://web.archive.org/web/20160419101318/https://www.law.cornell.edu/uscode/text/17/120|archive-date=2016-04-19}}</ref>}} ==== Batayan at kahulugan ==== {{multiple image | align = right | direction = vertical | total_width = 250 | image1 = NYC, WTC.jpg | caption1 = ''[[One World Trade Center]]'' sa [[Lungsod ng New York]], na natapos noong 2013. Gawa ni [[David Childs]] ng [[SOM (kompanyang pang-arkitektura)|Skidmore, Owings & Merrill LLP]]. | image2 = Walt Disney Concert Hall 2013.jpg | caption2 = ''[[Bulwagang Konsiyerto ng Walt Disney]]'' sa [[Los Angeles]], gawa ni [[Frank Gehry]] at natapos noong 2003. | image3 = Milwaukee Art Museum 18.jpg | caption3 = ''Pabilyong Quadracci'' na matatagpuan sa [[Museo ng Sining ng Milwaukee]]. Gawa ni [[Santiago Calatrava]] at natapos noong 2001. }} Ipinalagay ng Ulat Komite Blg. 101-735 ng [[Kapulungan ng mga Kinatawan ng Estados Unidos]] na hindi lumalabag ang tadhanang ito sa pagtalima ng bansa sa Kumbensiyong Berne at binigyang-diin nito na nagbibigay ng kawangis na mga karapatan ang ilan sa iba pang mga bansang lumagda sa kasunduan. Tinanggihan ang mungkahi mula sa {{ILL|Surian ng Amerika sa mga Arkitekto|en|American Institute of Architects}} (AIA) na higpitan ang paglikha ng mga larawan na nilayong "isulong ang hindi pinahihintulutang disenyo at pagtatayo ng isang kahalintulad na gawang pang-arkitektura"; tumutol ang mga pangkat ng mga retratista tulad ng [[Samahan ng Amerika sa mga Retratistang Pangmagasin]] (ASMP) sa panukala ng AIA na kanilang iginiit na maaaring "makasagabal sa masining at hindi mapagkompitensiyang pagsusuri ng mga gawang pang-arkitektura, gayon din sa kakayahan ng mga retratista na isulong ang kanilang kabuhayan."<ref>{{cite web |url=https://www.copyright.gov/reports/copyright-amendments-act-of-1990.pdf |title=Copyright Amendments Act of 1990 – Report 101-735 |website=U.S. Copyright Office |access-date=Hulyo 28, 2024}}</ref> Binanggit ni Zimand (2024) ang isa pang mungkahi mula kay David Daileda, isang kinatawan ng AIA, upang pahintulutan lamang ang mga larawan sa mga kasong "hindi pangunahing paksa ang mga gawang pang-arkitektura" sa mga larawan; tinanggihan din ng kanilang tagapagbatas ang mungkahing ito na hinango sa mga batas sa Pransiya.<ref name=Zimand>{{cite journal |last=Zimand |first=Margalit |url=https://journals.library.columbia.edu/index.php/lawandarts/article/view/12495/6180 |title=Deconstructing the Blueprint for Infringement: Remedying Flawed Interpretations of the § 120(a) Exception to Architecture Copyrights |volume=47 |issue=1 |year=2024 |pages=151–152 |journal=The Columbia Journal of Law & the Arts |access-date=Agosto 23, 2024 |doi=10.52214/jla.v47i1.12495|doi-access=free }}</ref> Ang kahulugan ng "gawang pang-arkitektura" sa kalagayang ito ay isang gusali,<ref>{{cite web|title=17 U.S. Code § 101|url=https://www.law.cornell.edu/uscode/text/17/101|access-date=2016-04-08|url-status=live|archive-url=https://web.archive.org/web/20160430034315/https://www.law.cornell.edu/uscode/text/17/101|archive-date=2016-04-30}}</ref> na binigyang-kahulugan bilang "mga estrukturang matitirhan ng tao na nilayong maging palagian at hindi nagagalaw (''permanent and stationary''), tulad ng mga bahay at gusaling pang-opisina, at ibang palagian at nakapirme na mga estrukturang idinisenyo para matutuluyan ng mga tao, kabilang na ang, ngunit hindi limitado sa, mga simbahan, museo, mirador (''gazebo''), at pabilyon ng hardin."<ref>{{cite web|title=37 CFR 202.11(b)|url=https://www.law.cornell.edu/cfr/text/37/202.11|access-date=2016-04-08|url-status=live|archive-url=https://web.archive.org/web/20160307212357/https://www.law.cornell.edu/cfr/text/37/202.11|archive-date=2016-03-07}}</ref> ==== Ibang mga gawa ==== Gayunpaman, hindi saklaw ng kalayaan sa panorama sa Estados Unidos ang ibang mga obra na naipagsasanggalang ng karapatang-sipi, tulad ng mga lilok. Maaring maging paglabag sa karapatang-sipi ng manlilikha ng isang obra kapag ginamit ang mga retrato ng kaniyang gawa sa layuning pangkomersiyo. Ipinaliwanag ni Charlie Damschen, abogado mula sa Hamilton IP Law sa [[Iowa]], na hawak pa rin ng manlilikha ang karapatang-sipi sa isang likhang sining kahit na ginawa ito upang maitayo sa pampublikong mga lugar. Malimit na pag-usapan ang usaping ito dahil sa dumaraming mga paggamit ng isinanggalang na mga sining sa [[hatirang pangmadla]] at midyang digital. Gayunpaman, umiiral ang batayan na [[patas na paggamit]] na nagpapahintulot sa "binagong" mga paggamit (o ''transformative uses'') ng protektadong mga gawa, tulad ng komentaryo, pagsusuri, balita, at parodya. Subalit kung pinarami ang gawa sa pamamagitan ng potograpiya o videograpiya at ginawa ang pagpaparaming ito na may layuning kumita, hindi na ito sakop ng depensang patas na paggamit.<ref>{{cite news |url=https://www.desmoinesregister.com/story/money/business/2019/08/26/des-moines-artist-sues-hy-vee-using-his-mural-super-bowl-ad-copyright-infringement-hyvee-commercial/2008639001/ |title=Who owns public art? Des Moines artist sues Hy-Vee for using his mural in Super Bowl ad |last=Ta |first=Linh |date=Agosto 25, 2019 |access-date=Nobyembre 27, 2023 |work=Des Moines Register}}</ref> Isinasanggalang ng karapatang-sipi ang ilang mga bantayog na matatagpuan sa ''National Mall'' sa [[Washington, D.C.]], at nangangailangan ng mga retratista na humingi ng pahintulot mula sa mga manlilikha o tagapangalaga ng mga bantayog para kumita sila sa kanilang mga larawan. Ayon sa {{ILL|Palingkuran ng Pambansang Liwasan|en|National Park Service}}, kabilang sa protektadong mga bantayog doon ay ang mga lilok sa [[Memoryal ni Franklin Delano Roosevelt]] na nilikha nina [[George Segal (manlilikha)|George Segal]], [[Tom Hardy (manlililok)|Tom Hardy]], [[Neil Estern]], [[Robert Graham (manlililok)|Robert Graham Studio]], [[Leonard Baskin]], at [[John Benson (artesano)|John Benson]]; ang [[Memoryal sa mga Beterano ng Digmaang Koreano]]; ang [[Pandigmaang Memoryal sa Hukbong Kawal Pandagat]]; ang [[Memoryal ni Martin Luther King Jr.]]; at ang [[Memoryal sa mga Beterano ng Digmaang Biyetnam]] na kinabibilangan ng estatwa ng ''[[Three Soldiers (estatwa)|Three Soldiers]]'' at ng estatwa ng ''[[Vietnam Women's Memorial]]''.<ref>{{cite web |url=https://www.nps.gov/nama/planyourvisit/filming-and-photography-permits.htm |title=Filming and Photography Permits |website=National Park Service |access-date=Disyembre 22, 2024}}</ref> Tahasang pinapayagan ng kasalukuyang tagapangalaga ng ''Vietnam Women's Memorial'' ang di-awtorisadong mga retrato ng estatwa para sa pansariling gamit at layuning pag-uulat, ngunit binibigyang-diin nito na dapat na banggitin nang maayos ng mga mamamahayag ang paunawa ng karapatang-sipi ng bantayog. Nananatili kay [[Glenna Goodacre]] na manlilikha nito ang karapatang-sipi sa bantayog. Nangangailangan ng paunang pahintulot ang pangkomersiyong mga paggamit at maaaring humiling ang pamunuan ng mga bayad sa paglilisensiya, at ang mga hakbang na ito ay upang maiwasan ang binansagan ng tagapangalaga na "walang-pakundangang mga paggamit" ng bantayog.<ref>{{cite web |url=https://vietnamwomensmemorial.org/faq/ |title=FAQ |website=Vietnam Women's Memorial |access-date=Disyembre 22, 2024}}</ref> ;Kilalang mga kaso Isang kilalang kaso ng paglabag sa karapatang-sipi ng mga obra sa Estados Unidos ay ang ''Gaylord v. United States, No.'' 09-5044. Ito ay hinggil sa paggamit ng [[United States Postal Service]] ng isang larawan ng 14 sa 19 na mga estatwa ng sundalo sa Memoryal sa mga Beterano ng Digmaang Koreano para sa kanilang [[selyo]] bilang paggunita sa ika-50 anibersaryo ng armistisyo ng [[Digmaang Koreano]] noong 2003. Walang pahintulot mula kay [[Frank Gaylord]], manlililok ng nasabing obra na kilala bilang ''The Column'', ang naturang paggamit ng U.S. Postal Service ng mga larawan ng kaniyang obra sa kanilang selyong nagkakahalaga ng 37 cents.<ref>{{cite web|url=http://www.copyright.gov/fair-use/summaries/gaylord-us-fedcir2010.pdf |title=Gaylord v. United States, 595 F.3d 1364 (Fed. Cir. 2010) |access-date=Disyembre 21, 2020}}</ref> Inireklamo niya ang U.S. Postal Service noong 2006 dahil sa ginawa nitong paglabag sa kaniyang karapatang-sipi sa lilok. Kasama rin sa kaso ang retratista ng larawan na si John Alli, isang dating Marine. Kalaunan, naging maayos ang areglo sa retratista nang pumayag si Alli na magbabayad ng 10% bayad para sa susunod pang mga benta ng kaniyang mga larawan ng lilok.<ref>{{cite news|url=https://www.usatoday.com/story/news/nation/2013/09/20/korea-memorial-sculptor-wins-settlement-in-copyright-case-/2845143/ |title=Korea memorial sculptor wins copyright case |last=D'Ambrosio |first=Dan |work=USA Today |date=Setyembre 20, 2013 |access-date=Disyembre 21, 2020}}</ref><ref>{{cite news|url=https://www.washingtonpost.com/news/federal-eye/wp/2015/02/10/court-upholds-540000-judgement-against-usps-for-korean-war-stamp/ |title=Court upholds $540,000 judgment against USPS for Korean War stamp |work=Washington Post |date=Pebrero 10, 2015 |last=Rein |first=Lisa |access-date=Disyembre 21, 2020}}</ref> [[Talaksan:Korean War Veterans Memorial Without Soldiers.jpg|thumb|Memoryal sa mga Beterano ng Digmaang Koreano, kalakip ng sinensurang larawan ng mga estatuwang isinasanggalang ng karapatang-sipi]] Sa hatol ng Court of Federal Claims noong 2008, ipinasya na hindi nilabag ng U.S. Postal Service ang karapatang-sipi ni Gaylord sapagkat pasok umano ito sa "[[patas na paggamit]]" (''fair use''). Gayunpaman, ipinasya ng hukom na hindi sakop ng ''Architectural Works Copyright Protection Act'' (AWCPA) ang ''The Column'' sapagkat hindi ito isang gawang pang-arkitektura. Umapela ang panig ng manlililok, at noong Pebrero 25, 2010 binaligtad ng Federal Circuit ang naunang pasya hinggil sa patas na paggamit. Hindi maituturing na patas na paggamit ang paggamit ng U.S. Postal Service ng larawan ng ''The Column'' sa kanilang selyo sapagkat hindi ''transformative'' ang kalikasan nito (pareho ang konteksto at kahulugan ng selyo sa mismong lilok). Mahalaga rin ang presensiya ng obra sa selyo kaya hindi pa rin ito pasok sa patas na paggamit. Maituturing na komersiyal ang layunin ng U.S. Postal Service, dahil kumita ito ng US$17 milyon mula sa pagbenta nito ng halos 48 milyong selyong taglay ang larawan ng lilok. Ipinagtibay naman ng Federal Circuit ang naunang pasya ng Court of Federal Claims na hindi isang gawang pang-arkitektura ang ''The Column''. Noong Setyembre 20, 2013, pagkaraang ibinalik ng Federal Circuit ang kaso sa Court of Federal Claims, iginawad ng huling nabanggit na hukuman ang US$684,844.94 na halaga ng bayad-pinsala na babayaran ng U.S. Postal Service kay Gaylord.<ref>{{cite web |url=https://www.finnegan.com/en/tools/gaylord-v-u-s-1/analysis.html |title=Gaylord v. U.S. |work=Finnegan, Henderson, Farabow, Garrett & Dunner, LLP |access-date=Disyembre 21, 2020 |archive-date=2021-01-21 |archive-url=https://web.archive.org/web/20210121234026/https://www.finnegan.com/en/tools/gaylord-v-u-s-1/analysis.html |url-status=dead }}</ref><ref>{{Cite web |url=http://www.uscfc.uscourts.gov/sites/default/files/opinions/WHEELER.GAYLORD092013.pdf |title=Archive copy |access-date=2020-12-21 |archive-date=2014-04-19 |archive-url=https://web.archive.org/web/20140419014614/http://www.uscfc.uscourts.gov/sites/default/files/opinions/WHEELER.GAYLORD092013.pdf |url-status=dead }}</ref> Dinemanda muli ang USPS hinggil sa kanilang paggamit ng isang larawang buhat sa [[Getty Images]] ng replika ng [[Estatwa ng Kalayaan]] sa [[New York-New York Hotel & Casino]] sa [[Las Vegas]] sa kanilang mga selyo. Bagaman nagbigay sila ng patungkol sa retratista, hindi sila nagbigay ng patungkol kay Robert Davidson, manlililok ng replika. Mula Disyembre 2010 hanggang Enero 2014, nakapagbenta ang USPS ng humigit-kumulang 4.9 bilyong selyong taglay ang replika na nagkakahalaga ng humigit-kumulang US$2.1 bilyon. Bagaman nabatid nila noong Marso 2011 na hindi sa orihinal na Estatwa ng Kalayaan ang larawang ginamit nila, hindi sila gumawa ng hakbang. Nagsampa si Davidson ng kaso laban sa USPS noong 2013. Itinaguyod ng hukuman ang paninindigan ni Davidson na orihinal ang kaniyang replika upang magkaroon ng proteksiyon ng karapatang-sipi dahil sa pagkakaroon ng mas-makabago at pambabaeng hitsura ng mukha nito. Nabigo ang USPS sa mga panuntunang "layunin" at "bahaging ginamit" sa patas na paggamit, bagaman nakapasa sila sa panuntunang "epekto ng paggamit" dahil sinabi ni Davidson na wala siyang balak na kumita sa kaniyang estatwa. Hindi kinatigan ang kapuwang panig para sa panuntunang "kalikasan ng gawang may karapatang-sipi" sa patas na paggamit. Napatunayan ng hukuman na nagkasala ang USPS sa pagsuway ng karapatang-sipi, at iginawad ang US$3.5 milyong halaga ng pinsalang babayaran ng USPS kay Davidson.<ref>{{cite web |url=https://infusionlawyers.com/the-united-states-v-davidson-copyright-infringement-of-a-replica-statue-of-liberty-copyright-for-creative-copycats/ |title=The United States v Davidson—Copyright infringement of a Replica Statue of Liberty. Copyright for creative copycats? |website=Infusion Lawyers |access-date=Pebrero 24, 2021}}</ref> Inangkin ng manlililok na si [[Arturo Di Modica]] ang karapatang-sipi sa kilalang lilok na ''[[Charging Bull]]'' sa [[Ibabang Manhattan]] ng [[Lungsod ng New York]].<ref>{{cite web |url=https://www.techdirt.com/articles/20170412/11215937137/bull-statue-copyright-claim-is-ridiculous-heres-why-it-just-might-work.shtml |title=The Bull Statue Copyright Claim Is Ridiculous... But Here's Why It Just Might Work |website=Techdirt |last=Masnick |first=Mike |date=Abril 12, 2017 |access-date=Pebrero 8, 2021}}</ref> Nagsampa siya ng iba't ibang mga kaso laban sa iba-ibang mga entidad na gumamit ng kaniyang lilok na toro para sa mga layuning pangkomersiyo, tulad ng [[Walmart]] noong 2006 dahil sa pagbenta ng mga litograpo nito, [[North Fork Bank]] noong 2006 din dahil sa pagsasali ng lilok sa isang pambansang patalastas sa telebisyon, at [[Random House]] noong 2009 hinggil sa paggamit ng isang larawan ng lilok sa pabalat ng isang aklat nila tungkol sa pagbagsak ng [[Lehman Brothers]].<ref>{{cite news |url=https://www.nytimes.com/2006/09/23/arts/arts-briefly-sculptor-files-lawsuit-against-walmart.html |title=Arts, Briefly; Sculptor Files Lawsuit Against Wal-Mart |date=Setyembre 23, 2006 |last=Kennedy |first=Randy |access-date=Marso 3, 2021 |work=[[New York Times]]}}</ref><ref>{{cite news |url=https://www.latimes.com/archives/la-xpm-2006-sep-22-fi-wrap22.1-story.html |title=Suit Alleges Illegal Use of ‘Charging Bull’ Image |date=Setyembre 22, 2006 |access-date=Marso 3, 2021 |work=[[Los Angeles Times]]}}</ref><ref>{{cite web |url=https://www.liveauctioneers.com/news/top-news/crime-and-litigation/artist-sues-random-house-in-nyc-over-book-cover/ |title=Artist sues Random House in NYC over book cover |date=Agosto 4, 2009 |access-date=Marso 3, 2021 |website=Auction Central News}}</ref> Natapos ang mga kasong ito sa pamamagitan ng mga areglo.<ref>{{cite news|url=https://www.usatoday.com/story/money/2017/04/12/charging-bull-artist-says-fearless-girl-violated-his-rights/100378556/ |title='Charging Bull' artist says 'Fearless Girl' violated his rights |last1=Bowerman |first1=Mary |last2=McCoy |first2=Kevin |work=[[USA Today]] |date=Abril 12, 2017 |access-date=Pebrero 24, 2021}}</ref> Masidhing isinasanggalang ng manlililok na si [[Raymond Kaskey]] ang kaniyang karapatang-sipi sa ikalawang pinakamalaking rebulto na yari sa "minartilyong tanso" sa bansa, ang ''[[Portlandia (rebulto)|Portlandia]]''. Binabantaan niyang kakasuhan ang sinumang nagnanais na gumamit ng anumang larawan ng lilok sa mga midya o kagamitang pangkomersiyo, tulad ng mga postkard at disenyo sa mga kamiseta. Nag-areglo ang [[Laurelwood Pub and Brewery]] (na nakabase sa [[Portland, Oregon|Portland]]) kay Kaskey pagkaraang inireklamo sila ng manlililok dahil sa paggamit nila ng isang larawan ng rebulto sa leybel ng kanilang serbesang Portlandia Pils noong 2012.<ref>{{cite web |url=https://www.techdirt.com/articles/20140911/06455028491/sculptor-says-capitalism-drives-his-aggressive-enforcement-rights-to-publicly-funded-portlandia-statue.shtml |title=Sculptor Says 'Capitalism' Drives His Aggressive Enforcement Of Rights To Publicly-Funded 'Portlandia' Statue |date=Setyembre 12, 2014 |last=Cushing |first=Tim |access-date=Marso 5, 2021 |website=Techdirt}}</ref><ref>{{cite web |url=https://www.wweek.com/portland/article-23062-so-sue-us.html |title=So Sue Us: Why the Portlandia Statue Failed to Become an Icon |last=Locanthi |first=John |date=Setyembre 9, 2014 |access-date=Marso 5, 2021 |website=Willamette Week}}</ref> ==== Mga pagtanggap at batikos ==== Sa kasagsagan ng mga talakayan sa Kongreso hinggil sa AWCPA, sinuportahan ni Richard Carney ng Pundasyong Frank Lloyd Wright ang eksepsiyong panorama para sa mga gawang pang-arkitektura, sa kondisyong hindi nito sakop ang mga guhit pang-arkitektura.<ref name=Zimand/> Sa dalawang magkahiwalay na panayam noong Nobyembre 2003, parehong "ikinalugod" nina Brian Schermer, katuwang na propesor ng Kagawaran ng Arkitektura ng [[Unibersidad ng Wisconsin–Milwaukee]], at arkitekto Patricia Frost ng Pace Architects, "ang pagkakataon na kunan ng retrato ang mga gawa ng ibang arkitekto nang walang pangamba sa alalahanin ng paglabag sa karapatang-sipi." Kaugnay nito, "bahagi ng likas na gantimpala ng arkitekto" ang isang gusaling lantad sa publiko sa pampublikong lugar, at nagbibigay ito sa kanila ng pagkakataong maipakita sa kanilang mga tagasunod ang kanilang mga gusali.<ref>{{cite journal |last=Vacca |first=Antoinette |date=2005 |title=The Architectural Works Copyright Protection Act: Much Ado About Something? |url=https://scholarship.law.marquette.edu/iplr/vol9/iss1/5/ |journal=Marquette Intellectual Property Law Review |volume=9 |issue=1 |article-number=5 |pages=126 |access-date=Agosto 21, 2024}}</ref> Sa kabilang banda, ipinahayag ni [[Jane C. Ginsburg]] ng Columbia Law School ang kaniyang pag-aalala sa eksepsiyong panorama. Ayon sa kaniya, ipinagkakaitan nito ang karapatan ng mga arkitekto na kontrolin ang mga pagpaparami ng mga larawan ng kanilang mga gusali sa hindi awtorisadong mga bagay na pangkomersiyo tulad ng mga paskil, kamiseta, at disenyo ng mga lalagyan ng pagkaing pantanghalian; sinabi rin niya na maaaring hindi ito naayon sa Kumbensiyong Berne.<ref>{{cite journal |last=Ginsberg |first=Jane C. |date=1990 |title=Copyright in the 101st Congress: Commentary on the Visual Artists Rights Act and the Architectural Works Copyright Protection Act of 1990 |url=https://scholarship.law.columbia.edu/cgi/viewcontent.cgi?article=4751&context=faculty_scholarship |journal=Scholarship Archive |publisher=Columbia Law School |volume=14 |issue= |pages=494–496 |doi= |access-date=Pebrero 16, 2024}}</ref> Inulit ni arkitekto Clark T. Thiel noong 1996 ang batikos na ito; iminungkahi pa niyang buwagin ang Seksiyon 120(a).<ref>{{cite journal |last=Thiel |first=Clark T. |url=https://via.library.depaul.edu/cgi/viewcontent.cgi?article=1351&context=jatip |title=The Architectural Works Copyright Protection Gesture of 1990, Or, "Hey, That Looks Like My Building!" |volume=7 |issue=1 |year=1996 |pages=32–35 |journal=DePaul Journal of Art, Technology & Intellectual Property Law |access-date=Mayo 23, 2024}}</ref> Iminungkahi naman ni Sierra Epke noong 2024 na higpitan na lamang ang probisyon sa hindi pangkomersiyo na mga paggamit. Iginiit niyang masasanggalang nito ang sining sa kalye na panghabambuhay na pininta sa panlabas na mga dingding ng mga gusali, sa kabila ng pagtaas ng mga kaso hinggil sa malalaking mga kompanya sa Amerika na gumagamit ng mga larawan ng mga miyural at grapiti at ginagamit ang eksepsiyong panorama bilang palusot. Sinabi ni Epke na ang unang layunin ng Kongreso nang dinagdag nila ang Seksiyon 120(a) – para makagamit ang mga iskolar at turista ng gayong mga larawan – "ay walang pangkalahatang kaisipan na ginawa [ang probisyon] sa mga may layuning kumita."<ref>{{cite journal |last=Epke |first=Sierra |date=2024 |title=No Flash Photography Please: An Analysis of Corporate Use of Street Art Under Section 120(a) of the AWCPA |url=https://repository.law.miami.edu/umlr/vol78/iss3/7 |journal=University of Miami Law Review |publisher=University of Miami School of Law |volume=78 |issue= |pages=1006–1013 |doi= |access-date=Hulyo 18, 2024}}</ref> Tungkol naman sa mga gawa na hindi pang-arkitektura, iginiit ni Andrew Inesi ng Mattel Overseas Operations Ltd. na dapat palawigin sa pampublikong sining ang probisyon sa panorama, dahil "hindi handa" ang batas na pakitunguhan ang mga pagkakataong gumagamit ang publiko ng mga larawan ng mga bantayog sa gitna ng nagbabagong mga teknolohiya na binibigyang kapangyarihan ang karaniwang mga tagagamit na magsagawa ng mga gawaing dating nakalaan sa mga propesyonal.<ref>{{cite journal |last=Inesi |first=Andrew |date=2005 |title=Images of Public Places: Extending the Copyright Exemption for Pictorial Representations of Architectural Works to Other Copyrighted Works |url=https://jipl.scholasticahq.com/article/70628-images-of-public-places-extending-the-copyright-exemption-for-pictorial-representations-of-architectural-works-to-other-copyrighted-works |journal=Journal of Intellectual Property Law |publisher=University of Georgia School of Law |volume=13 |issue=1 |pages=101 |doi= |access-date=Pebrero 16, 2024}}</ref> === Gitnang Amerika === Karamihan sa mga bansa sa [[Gitnang Amerika]] na pangunahing gumagamit ng wikang Kastila ay hindi nagbibigay ng malawak na kalayaan sa panorama. Pinahihintulutan lamang ng mga batas sa karapatang-sipi ng [[Guwatemala]],<ref>{{cite web |url=https://www.mineco.gob.gt/sites/default/files/pdfs/ley33-98.pdf |title=LEY DE DERECHO DE AUTOR Y DERECHOS CONEXOS Y SUS REFORMAS DECRETO NO. 33-98 |access-date=Nobyembre 22, 2022 |work=Ministerio de Economía |lang=es |quote=ARTÍCULO 64.40 Respecto de las obras ya divulgadas también es permitida, sin autorización del autor, además de lo dispuesto en el artículo 32: ... d) La reproducción para uso personal de una obra de arte expuesta en forma permanente en lugares públicos o en la fachada exterior de edificios, ejecutada por medio de un arte que sea distinto al empleado para la elaboración del original, siempre que se indique el nombre del autor, si se conociere, así como el título de la obra, si lo tiene, y el lugar donde se encuentra. |archive-date=2022-11-18 |archive-url=https://web.archive.org/web/20221118011209/https://www.mineco.gob.gt/sites/default/files/pdfs/ley33-98.pdf |url-status=dead }}</ref> [[Honduras]],<ref>{{cite web |url=https://wipolex-res.wipo.int/edocs/lexdocs/laws/es/hn/hn015es.pdf |title=Ley del Derecho de Autor y de los Derechos Conexos (aprobada por Decreto Nº 4-99-E, y según modificada por el Decreto N° 16-2006) |access-date=Nobyembre 22, 2022 |website=WIPO Lex |author=Honduras |lang=es |quote=ARTÍCULO 52. Es lícita, para uso personal, la reproducción de una obra de arte expuesta permanentemente en las calles, plazas u otros lugares públicos, por medio de un arte diverso al empleado para la elaboración del original. Respecto de los edificios, dicha facultad se limita a la fachada exterior.}}</ref> at [[Nicaragua]]<ref>{{cite web |url=http://legislacion.asamblea.gob.ni/normaweb.nsf/9e314815a08d4a6206257265005d21f9/87b347bc9bf5803c0625875e0076c6d9?OpenDocument |title=TEXTO CONSOLIDADO, LEY DE DERECHO DE AUTOR Y DERECHOS CONEXOS |work=Asamblea Nacional de la República de Nicaragua |lang=es |access-date=Nobyembre 22, 2022 |quote=Artículo 43. Las obras situadas permanentemente en parques, calles, plazas u otras vías públicas pueden ser reproducidas, sin autorización del autor, por medio de la pintura, el dibujo, la fotografía y las grabaciones audiovisuales para uso personal. En cuanto a las obras de arquitectura, el artículo anterior sólo se aplicará a su aspecto exterior.}}</ref> ang pansariling mga gamit ng mga larawan ng pampublikong obra na palagiang matatagpuan sa mga lansangan, plasa, at iba pang pampublikong mga espasyo, pati ang mga anyong panlabas ng mga likhang pang-arkitektura. Pinahihintulutan naman ng Artikulo 71 ng batas sa karapatang-sipi ng [[Costa Rica]] ang pagkuha ng mga retrato ng pampublikong mga obra sa pampublikong mga espasyo tulad ng mga bantayog at estatwa, pero para lamang sa mga layuning hindi pangkomersiyo.<ref>{{cite web |url=http://www.pgrweb.go.cr/scij/Busqueda/Normativa/Normas/nrm_texto_completo.aspx?param1=NRTC&nValor1=1&nValor2=3396&nValor3=80724&strTipM=TC |title=Ley sobre Derechos de Autor y Derechos Conexos N° 6683 |work=Sistema Costarricense de Información Jurídica |lang=es |access-date=Nobyembre 22, 2022 |quote=Artículo 71°. – Es lícita la reproducción fotográfica o por otros procesos pictóricos, cuando esta reproducción sea sin fines comerciales, de las estatuas, monumentos y otras obras de arte protegidas por derechos de autor, adquiridos por el poder público, expuestos en las calles, los jardines y los museos. |archive-date=2022-11-22 |archive-url=https://web.archive.org/web/20221122101858/http://www.pgrweb.go.cr/scij/Busqueda/Normativa/Normas/nrm_texto_completo.aspx?param1=NRTC&nValor1=1&nValor2=3396&nValor3=80724&strTipM=TC |url-status=dead }}</ref> Walang gayong mga paghihigpit sa mga probisyon ng kalayaan sa panorama ng mga batas sa karapatang-sipi ng [[El Salvador]]<ref>{{cite web |url=https://wipolex-res.wipo.int/edocs/lexdocs/laws/es/sv/sv043es.pdf |title=Ley de Propiedad Intelectual (modificada por el Decreto Legislativo N° 611, de 15 de febrero de 2017) |website=WIPO Lex |author=El Salvador |lang=es |access-date=Nobyembre 22, 2022 |quote=Art. 45. – Respecto de las obras ya divulgadas lícitamente, es permitida sin autorización del autor ni remuneración: ... f) La reproducción de una obra de arte expuesta permanentemente en las calles, plazas u otros lugares públicos, por medio de un arte diverso al empleado para la elaboración del original. Respecto de los edificios, dicha facultad se limita a la fachada exterior.}}</ref> at [[Panama]].<ref>{{cite web |url=https://cerlalc.org/laws_rules/ley-64-de-10-de-octubre-de-2012-sobre-derecho-de-autor-y-derechos-conexos/ |title=Ley 64 de 10 de Octubre de 2012 Sobre Derecho de Autor y Derechos Conexos |work=[[Cerlalc]] |lang=es |access-date=Nobyembre 22, 2022 |quote=Artículo 69. También en relación con las obras ya divulgadas lícitamente se permite sin autorización del autor: ... 3. La reproducción, emisión por radiodifusión o transmisión pública por cable de la imagen de una obra arquitectónica, de una obra de las bellas artes, de una obra fotográfica o de una obra de artes aplicadas que se encuentre situada en forma permanente en un lugar abierto al público. Respecto a los edificios, esta facultad se limita a la fachada exterior. |archive-date=2022-11-22 |archive-url=https://web.archive.org/web/20221122101903/https://cerlalc.org/laws_rules/ley-64-de-10-de-octubre-de-2012-sobre-derecho-de-autor-y-derechos-conexos/ |url-status=dead }}</ref> Malinaw na pinahihintulutan ng Seksiyon 78 ng ''Copyright Act'' ng [[Belis]] ang pagsasalarawan ng mga likha ng arkitektura, lilok, at masining na mga gawa (''artistic craftsmanship'') sa mga pinta, retrato, pelikila, o brodkast, hangga't palagiang makikita ang mga ito sa pampublikong mga lugar o mga lugar na mapapasukan ng publiko.<ref>{{cite web |url=https://www.belipo.bz/wp-content/uploads/2024/01/Cap_252_Copyright_Act-Revised-2020.pdf |title=COPYRIGHT ACT CHAPTER 252 REVISED EDITION 2020 |work=BELIPO |access-date=Marso 20, 2025}}</ref> === Hapon === Nagbibigay ng kaunting kalayaan sa panorama para sa panlabas na mga obra at ganap na kalayaan sa panorama para sa mga gusali ang [[batas sa karapatang-sipi ng Hapon]]. Pinapayagan ng Artikulo 46 ng ''Copyright Act (Act No. 48 of May 6, 1970, as amended 2020)'' ang paggamit at pagpaparami ng mga obrang "palagiang nakapuwesto sa isang lantad na lokasyon" at mga likhang pang-arkitektura para sa anumang layunin, ngunit may apat na mga pagpupuwera na hindi sakop ng kalayaang ito. Isa sa mga ito – nasa (iv) – ay kapag ginawa ang pagpaparami "para sa tangkang pagbebenta ng mga sipi nito, o pagbebenta ng gayong mga sipi."<ref>{{cite web |url=https://wipolex.wipo.int/en/text/577555 |title=Copyright Act (Act No. 48 of May 6, 1970, as amended 2020) |author=Japan |access-date=May 9, 2021 |website=WIPO Lex}}</ref> Ipinag-uutos ng Artikulo 48 ang mga gagamit ng gayong mga likha na tukuyin ang pinagmulan ng nasabing likha kung mayroon at naaayon sa kaugalian.<ref>{{cite web|script-title=ja:著作権法|url=http://law.e-gov.go.jp/htmldata/S45/S45HO048.html|website={{lang|ja|法令データ提供システム}}|accessdate=2016-10-29|archiveurl=https://web.archive.org/web/20161028075422/http://law.e-gov.go.jp/htmldata/S45/S45HO048.html|archivedate=2016-10-28|language=ja|date=2008-05-27}}</ref> Makabubuting pansinin ang isang pasya ng Osaka District Tribunal noong 2003, na nagsasabing kasali lamang sa gayong mga "naipagsasanggalang gawa" na isinasanggalang ng batas ang mga gusaling may taglay na mga katangiang estetika at pagkamalikhain.<ref>{{cite web|script-title=ja:著作権侵害差止等請求事件|url=http://www.courts.go.jp/app/files/hanrei_jp/737/010737_hanrei.pdf|website=裁判所|publisher=大阪地方裁判所|accessdate=2016-10-29|archiveurl=https://web.archive.org/web/20161029061305/http://www.courts.go.jp/app/files/hanrei_jp/737/010737_hanrei.pdf|archivedate=2016-10-29|page=12|language=ja|format=PDF|date=2003-07-08|quote={{lang|ja|著作権法により「建築の著作物」として保護される建築物は、同法２条１項１号の定める著作物の定義に照らして、美的な表現における創作性を有するものであることを要することは当然である。したがって、通常のありふれた建築物は、著作権法で保護される「建築の著作物」には当たらないというべきある。}}}}</ref> Mayroon ding mga pananaw na nagsasabing dapat ituring na mga gawang pansining ang ilang mga gusali sa Hapon, tulad ng {{ILL|Tore ng Araw|en|Tower of the Sun}} na ginamit sa [[Expo '70]] na idinaos sa [[Suita]], [[Prepektura ng Osaka]] noong 1970. Nagngangahulugan itong hindi maaaring gamitin sa mga layuning komersiyal ang mga retratong nagpapakita ng mga gusaling ito kahit na may tadhanang kalayaan sa panorama.<ref>{{cite web|script-title=ja:建築に関する著作物について|url=http://www.murata-law.jp/kigyou/cs-kenchiku.html|website=村田法律事務所|accessdate=2016-10-29|archiveurl=https://web.archive.org/web/20090901103724/http://www.murata-law.jp/kigyou/cs-kenchiku.html|archivedate=2009-09-01|language=ja}}</ref><ref>{{cite web|script-title=ja:著作物とは|url=http://www.chosakukenhou.jp/10work/1020copyrighttype/1020copyrighttype01.html|website={{lang|ja|虎ノ門法律特許事務所著作権法相談室}}|accessdate=2016-10-29|archiveurl=https://web.archive.org/web/20161029063255/http://www.chosakukenhou.jp/10work/1020copyrighttype/1020copyrighttype01.html|archivedate=2016-10-29|language=ja|quote={{lang|ja|岡本太郎の「太陽の塔」などは、一般的には建築の著作物ではなく、美術の著作物であると言えます。}}}}</ref> === Hilagang Korea === May sapat na tadhana sa kalayaan sa panorama sa ilalim ng [[batas sa karapatang-sipi ng Hilagang Korea]]. Ayon sa Artikulo 32(8), hindi kailangan ng pahintulot mula sa mga mayhawak ng karapatang-sipi ang pagpaparami ng mga likhang sining na "nakalagay sa pampublikong mga lugar".<ref>{{cite web |url=https://www.lawandnorthkorea.com/laws/copyright-law-2012 |title=Copyright Law of the Democratic People's Republic of Korea (2012) |website=Law and North Korea |last=Gang |first=Daye |year=2012 |access-date=Hunyo 3, 2025}}</ref> === Iceland === Hindi nagbibigay ng ganap na kalayaan sa panorama ang batas sa karapatang-sipi ng Iceland. Pinahihintulutan ng Artikulo 16 ang potograpiya at pagprisinta ng bungang mga larawan ng mga gusali at pampublikong obra na nasa lantad na lugar, ngunit kapag ang mga likhang ito ay naging pangunahing paksa ng mga larawan at ginamit ang mga larawan na ito sa komersiyal na paraan, "kailangang bayaran" ang manlilikha ng mga gusali at pampublikong obra. Hindi kailangan ang gayong remunerasyon kung ang gagamit ng mga larawang ito ay isang tagapaglathala ng pahayagan o brodkaster sa telebisyon.<ref>{{cite web |url=https://wipolex-res.wipo.int/edocs/lexdocs/laws/is/is/is122is.pdf |title=Höfundalög nr. 73/1972 frá 29. maí 1972 (eins og henni var síast breytt með lögum nr. 88/2019 frá 27. júní 2019) |author=Iceland |website=WIPO Lex |access-date=Mayo 12, 2021 |language=is}}</ref> === India === {{multiple image | align = right | total_width = 300 | image1 = Assembly 09.jpg | image2 = Statue of Unity.jpg | footer = ''Sa kaliwa:'' Ang [[Palasyo ng Asamblea (Chandigarh)|Palasyo ng Asamblea sa Chandigarh]] na inilikha ni [[Le Corbusier]]. Isa itong [[Pandaigdigang Pamanang Pook]] mula noong 2016. ''Sa kanan:'' ''[[Estatwa ng Pagkakaisa]]'', ang pinakamatayog na estatwa sa mundo na natapos noong 2018 at idinisenyo ng manlililok na si [[Ram V. Sutar]]. }} Tinatalakay ang kalayaan sa panorama sa Seksiyon 52, s–u(i) ng [[batas sa karapatang-sipi ng India]]. Kapuwa nalalapat ang (s) at (t) ng Seksiyon 52 sa mga larawan ng arkitektura, lilok, at mga obra ng masining na pagkakagawa sa pamamagitan ng pagguhit, pagpinta, klitse, at potograpiya, habang ang (u)(i) ay nalalapat sa sinematograpikong pagsasali ng lahat ng uri ng mga obra. Magagamit lamang ang mga tadhanang ito kapag ang likha ay "palagiang matatagpuan sa isang pampublikong lugar o anumang premisang mapupuntahan ng publiko." Ang (u)(ii) ay para sa nagkataong pagsasali ng mga obrang wala sa pampublikong mga espasyo sa mga pelikula.<ref>{{cite web|url=https://copyright.gov.in/Copyright_Act_1957/chapter_xi.html |title=CHAPTER XI |author=Intellectual Property India |access-date=Setyembre 18, 2024 |website=Copyright Office}}</ref> Tungkol ang kasong ''The Daily Calendar Supplying v. The United Concern'' (1958) sa komersiyal na pamamahagi ng ''Daily Calendar Supplying Bureau'' ng bahagyang binagong mga kopya ng isang gawa sa langis na pinta ni Panginoong Subramania ng kompanyang ''United Concern''. Unang nakakuha ng kompanya ang mga karapatan sa sining sa pinta mula sa manlilikhang si T. M. Subramaniam, pagkaraan ng paglikha ng pinta noong 1947. Inutusan ang tagagamit na magbayad ng 1,000 mga rupee bilang kabayaran sa pinsala sa kompanya. Tinanggihan ng [[Mataas na Hukuman ng Madras]] ang katuwiran ng ''Daily Calendar Supplying'' sa kanilang apela noong 1964 na sakop ng Seksiyon 52(t) ang kanilang kilos, dahil nasa pampribadong pangangalaga pa ng manlilikha ang orihinal na kopya ng gawa kahit na naipapamahagi na ang mga kopyang walang bayad sa ilang mga templo sa timog ng India. "Hindi katumbas ng paglalagay ng kaniyang orihinal na gawa sa isang pampublikong lugar" ang pamamahaging ito.<ref>{{cite web |url=https://indiankanoon.org/doc/1613396/ |title=The Daily Calendar Supplying ... vs The United Concern on 16 January, 1964 |last=Ramakrishnan |first=J. |website=Indian Kanoon |access-date=Disyembre 27, 2021}}</ref> === Israel === Ang kalayaan sa panorama ng Israel ay matatagpuan sa Seksiyon 23 ng ''Copyright Act, 2007 (as amended on July 28, 2011)''. Nakasaad dito na pinahihintulutan ang biswal na representasyon ng mga likhang pang-arkitektura, lilok, at sining na mapapakinabangan sa pamamagitan ng mga drowing, pagguhit, potographiya, at pamamahayag, kung ang gayong mga likha ay "palagiang matatagpuan sa isang pampublikong lugar."<ref>{{cite web|url=https://wipolex-res.wipo.int/edocs/lexdocs/laws/en/il/il033en.pdf |title=Copyright Act, 2007 (as amended on July 28, 2011) |author=Israel |access-date=Mayo 10, 2021 |website=WIPO Lex}}</ref> === Kanada === Isinasaad ng Seksiyon 32.2(1) ng Batas sa Karapatang-sipi ang mga sumusunod: {{quote|Hindi lumalabag sa karapatang-sipi (''It is not an infringement of copyright'') {{block indent|(b) ang sinumang nagpaparami, sa isang pinta, drowing, klitse, retrato, o gawang sinematograpiko (''for any person to reproduce, in a painting, drawing, engraving, photograph or cinematographic work'') {{block indent|(i) ng isang gawang pang-arkitektura, sa kondisyong hindi sa kalikasan ng isang drowing o planong pang-arkitektura ang sipi, o (''an architectural work, provided the copy is not in the nature of an architectural drawing or plan, or'')}} {{block indent|(ii) isang lilok o likha ng masining na pagkakagawa o isang hulma o modelo ng isang lilok o likha ng masining na pagkakagawa, na palagiang matatagpuan sa isang pampublikong lugar o gusali; (''a sculpture or work of artistic craftsmanship or a cast or model of a sculpture or work of artistic craftsmanship, that is permanently situated in a public place or building;'')}}}}}} Inilalaan din ng Batas sa Karapatang-sipi ang tiyak na proteksiyon para sa nagkataong pagsasali ng isa pang gawa na makikita sa likod ng isang retrato (halimbawa, isang gusali sa malayuang dako ng isang retrato). Hindi lumalabag sa karapatang-sipi ang mga retratong kasali ang gayong mga gawa nang "nagkataon at hindi sinadya." === Kolombya === Sa ilalim ng Artikulo 39 ng batas sa karapatang-sipi ng Kolombya, pinahihintulutan ang mga pagpaparami ng mga gawang "palagiang matatagpuan sa pampublikong mga daanan, kalye, o liwasang-bayan" sa pamamagitan ng potograpiya at sinematograpiya, pati na ang pamamahagi at pagpapahayag sa publiko ng naturang mga larawan. Nalalapat din ang tadhanang ito sa "panlabas na anyo" sa kaso ng mga gawang pang-arkitektura.<ref>{{cite web |url=https://www.funcionpublica.gov.co/eva/gestornormativo/norma.php?i=3431 |title=Ley 23 de 1982 |website=Función Publica |access-date=Hunyo 19, 2025 |language=es}}</ref> === Libano === Limitado lamang sa paglathala ng "midya" ng mga larawan ng arkitektura, sining biswal, retrato, o sining na napapakinabangan (''applied art'') ang kalayaan sa panorama sa [[Libano]], alinsunod sa Artikulo 31 ng ''Law No. 75 of April 3, 1999, on the Protection of Literary and Artistic Property''.<ref>{{cite web |url=https://www.sabaip.com/wp-content/uploads/2018/04/Lebanon-Copyright-Law.pdf |title=Law on the Protection of Literary and Artistic Property (No. 75 of April 3, 1999) |work=Saba & Co. Intellectual Property |access-date=Nobyembre 23, 2022}}</ref> Hindi tiyak kung anong uri ng "midya" ang tinutukoy nito. === Mehiko === Nagbibigay ng tadhanang kalayaan sa panorama ang Artikulo 148(VII) ng Pederal na Batas sa Karapatang-sipi ng Mehiko:<ref>{{cite web |url=https://wipolex.wipo.int/en/text/578998 |title=Ley Federal del Derecho de Autor (texto refundido publicado en el Diario Oficial de la Federación el 01 de julio de 2020) |author=Mehiko |website=WIPO Lex |access-date=Hulyo 12, 2021 |lang=es |quote=Artículo 148. - Las obras literarias y artísticas ya divulgadas podrán utilizarse, siempre que no se afecte la explotación normal de la obra, sin autorización del titular del derecho patrimonial y sin remuneración, citando invariablemente la fuente y sin alterar la obra, sólo en los siguientes casos:...VII. Reproducción, comunicación y distribución por medio de dibujos, pinturas, fotografías y procedimientos audiovisuales de las obras que sean visibles desde lugares públicos.}}</ref> {{quote|Ang mga likhang pampanitikan at pansining na ibinunyag na ay maaring gamitin nang walang pagpayag ng may-ari ng mga karapatang ekonomiko at nang walang bayad, sa kondisyong hindi maaapektuhan ang may-ari sa karaniwang paggamit ng likha, at sa kondisyon ding palagiang babanggitin ang pinagmulan ng likha at walang mangyayaring pagbabago sa likha {{block indent|VII. Pagpaparami, talastasan, at pamamahagi sa pamamagitan ng mga drowing, pinta, retrato, at prosesong awdiyo-biswal ng mga obrang makikita mula sa pampublikong mga lugar }}}} === Moroko === Hindi naglalaan ng ganap na kalayaan sa panorama ang batas sa karapatang-sipi ng [[Moroko]]. Sa ilalim ng Seksiyon 20, pinahihintulutan ang pagpaparami at paglalathala, pagsasahimpapawid, at komunikasyon sa publiko ng mga larawan ng arkitektura, mga gawa ng pinong sining, mga gawang panretrato, at mga gawa ng nilapatang sining na palagiang matatagpuan sa pampublikong lugar, kung hindi pangunahing paksa ng larawan ang ipinapakitang gawa. Kapag naging pangunahing paksa ito, hindi maaaring gamitin sa pangkomersiyong layunin ang larawan.<ref>{{cite web |url=https://www.haca.ma/fr/dahir-n%C2%B0-1-00-20-du-15-f%C3%A9vrier-2000 |title=Dahir n° 1-00-20 du 15 février 2000 |website=HACA |access-date=Abril 19, 2025}}</ref> Ipinasya ng Hukuman ng Apelasyon ng Rabat noong ika-12 ng Disyembre 1955 na "hindi kaakibat ng pagkawala ng mga karapatan ng masining na pag-aari [ng arkitekto] ang pagtatayo ng isang gawang pang-arkitektura sa isang pampublikong lugar."<ref>{{cite web |url=http://www.wipo.int/edocs/pubdocs/fr/copyright/120/wipo_pub_120_1956_09.pdf |title=CA Rabat, 12 décembre 1955, jurisprudence reproduite page 131 de revue Le Droit D'auteur de l'OMPI |language=fr}}</ref> === Niherya === Walang kalayaan sa panorama sa Niherya. Sa ilalim ng Seksiyon 20(1)(e) ng ''Copyright Act'' (2022) ng bansa, limitado ito sa "pagsasali sa isang likhang awdiyo-biswal o programa [sa telebisyon] ng isang obrang matatagpuan sa isang lugar na makikita ito ng publiko." Walang pagbanggit ng mga retrato.<ref>{{cite web |url=https://placng.org/i/wp-content/uploads/2023/04/Copyright-Act-2022.pdf |title=Copyright Act 2022 |lang=en |access-date=Hulyo 3, 2023 |website=Policy and Legal Advocacy Centre |archive-date=Hunyo 8, 2023 |archive-url=https://web.archive.org/web/20230608161049/https://placng.org/i/wp-content/uploads/2023/04/Copyright-Act-2022.pdf |url-status=dead }}</ref> === Noruwega === Nagbibigay ng limitadong kalayaan sa panorama ang Seksiyon 31 ng batas sa karapatang-sipi ng [[Noruwega]] para sa mga obrang palagiang matatagpuan sa pampublikong mga espasyo. Maaari lamang gamitin ang mga ito sa hindi pangkomersiyo na mga pagpaparami kapag naging pangunahing mga paksa ng mga larawan ang mga obrang ito. Ngunit maaaring paramihin nang malaya ang mga larawan ng arkitektura anuman ang layunin ng pagpaparami.<ref>{{cite web |url=https://wipolex.wipo.int/en/text/504083 |title=LOV-2018-06-15-40: Lov om opphavsrett til åndsverk m.v. (åndsverkloven) (konsolidert versjon av 20. desember 2018) |website=WIPO Lex |author=Norway |access-date=Disyembre 23, 2021 |lang=no}}</ref> === Pakistan === Nagbibigay ng kalayaan sa panorama ang Seksiyon 57 ng batas sa karapatang-sipi ng Pakistan:<ref>{{cite web |url=https://wipolex-res.wipo.int/edocs/lexdocs/laws/en/pk/pk005en.pdf |title=The Copyright Ordinance, 1962 (Act No. XXXIV) |author=Pakistan |access-date=Disyembre 23, 2021 |website=WIPO Lex |lang=en}}</ref> {{Quote|(1) Hindi maituturing na paglabag sa karapatang-sipi ang sumusunod na mga gawain: {{Block indent|(r) ang paglikha o paglathala ng pinta, guhit, klitse, o retrato ng isang obrang pang-arkitektura;}} {{Block indent|(s) ang paglikha o paglathala ng pinta, guhit, klitse, o retrato ng isang lilok o ibang obra kung habambuhay na matatagpuan ang gayong likha sa isang pampublikong lugar o anumang loobang may karapatang makapasok ang publiko;}} {{Block indent|(t) ang pagsasali sa isang obrang pampelikula ng — {{Block indent|(i) anumang obrang habambuhay na matatagpuan sa isang pampublikong lugar o anumang loobang may karapatang makapasok ang publiko; o}} {{Block indent|(ii) anumang ibang uri ng obra, kung nasa likuran lamang ang pagsasali o kung hindi, kaalinsabay sa pangunahing mga paksang inilalarawan sa obra[ng pampelikula];}} }} }} === Paraguay === Sa ilalim ng Artikulo 39(4) ng batas sa karapatang-sipi ng Paraguay, maaaring paramihin ang pampublikong sining na "palagiang makikita sa mga kalye, liwasang-bayan, o iba pang mga pampublikong lugar", pati na ang panlabas na mga harapan ng mga gusali, sa pamamagitan ng midyum na iba sa ginamit na paraan sa paglikha ng orihinal, kapagka babanggitin ang pangalan ng manlilikha ng gagamiting gawa kung kilala ito at tutukuyin ang pamagat at ang kinaroroonan ng gawa. Napapailalim ang tadhanang ito at ang iba pang mga limitasyon sa karapatang-sipi sa [[tatlong-hakbang na pagsusulit ng Berne]], na tuwirang isinama bilang isang pangkalahatang tadhana: "Ang pinahihintulutang mga pagpaparami sa ilalim ng artikulong ito ay papayagan hangga't hindi nilalabag ang karaniwang pagsasamantala [ng mga manlilikha] sa gawa o [hindi] nagdudulot ng di-makatuwirang pinsala sa tunay na pakinabang ng manlilikha."<ref>{{cite web |url=https://www.bacn.gov.py/leyes-paraguayas/908/ley-n-1328-derecho-de-autor-y-derechos-conexos |title=Ley Nº 1328 / DERECHO DE AUTOR Y DERECHOS CONEXOS |website=Biblioteca y Archivo del Congreso de la Nación |access-date=Hunyo 18, 2025 |language=es}}</ref> === Reyno Unido === [[Talaksan:Paddington Bear in bronze (19456891620).jpg|thumb|left|[[Estatwa ng Oso ng Paddington]] sa [[estasyon ng London Paddington]], obra ng eskultor na si [[Marcus Cornish]]. Sakop ito ng kalayaan sa panorama ng Reyno Unido.]] Sa ilalim ng batas ng [[United Kingdom|Reyno Unido]] (UK), sumasaklaw ang kalayaan sa panorama sa lahat ng mga gusali pati ang karamihan sa mga likhang tatlong-dimensiyonal na palagiang nakapuwesto sa pampublikong lugar, tulad ng mga lilok. Karaniwang hindi sakop ang kalayaan sa panoramang ito ang mga likhang dalawang-dimensiyonal na naipagsasanggalang pa rin ng karapatang-sipi, tulad ng mga miyural at poster. Ang isang retratong nakikinabang sa kalayaang ito ay maaaring gamitin o ilathala sa anumang paraan (kahit pangkomersiyo) nang hindi lumalabag sa karapatang-sipi ng mga nabanggit na gawa. Ipinaliliwanang ang kalayaan sa panorama sa Seksiyon 62 ng [[Batas sa Karapatang-sipi, mga Disenyo at Patente ng 1988]] (''Copyright, Designs and Patents Act 1988'').<ref name="uk">{{cite web|url=http://www.artquest.org.uk/articles/view/advertising-and-marketing-art-copyright-confusion1|title=Advertising and marketing art: Copyright confusion|last=Lydiate|first=Henry|work=Artquest|url-status=dead|archive-url=https://web.archive.org/web/20111027233307/http://www.artquest.org.uk/articles/view/advertising-and-marketing-art-copyright-confusion1|archive-date=2011-10-27|access-date=2020-05-18}} Tingnan din: {{cite web|url=http://www.opsi.gov.uk/acts/acts1988/Ukpga_19880048_en_4.htm#mdiv62|title=Section 62 of the Copyright, Designs and Patents Act 1988|publisher=Office of Public Sector Information|url-status=dead|archive-url=https://web.archive.org/web/20091210143342/http://www.opsi.gov.uk/acts/acts1988/Ukpga_19880048_en_4.htm|archive-date=2009-12-10|access-date=2020-05-18}}</ref> Mas-malawak ang sakop nito kung ihahambing sa katumbas na mga probisyong kalayaan sa panorama sa ibang mga bansa, at pumapahintulot sa mga retratistang kumuha ng mga retrato ng mga gusali, na binigyang-kahulugan sa Seksiyon 4(2) bilang "anumang nakapirming estruktura, at bahagi ng isang gusali o nakapirming estruktura." Walang rekisito na dapat nasa pampublikong lugar ang isang gusali, o nakalimita lamang ang kalayaan sa panorama sa panlabas na mga tanawin ng gusali. [[Talaksan:Angel of the North 2016 009.jpg|thumb|Lilok na ''[[Angel of the North]]'' sa Gateshead, kondado ng [[Tyne and Wear]], obra ni Sir [[Antony Gormley]]. Sakop ito ng kalayaan sa panorama ng Reyno Unido.]] Pinapayagan din ang mga retrato ng ilang mga obra na palagiang matatagpuan sa isang pampublikong lugar o sa mga premisang bukas sa publiko, tulad ng mga lilok, modelo ng mga gusali, at "mga obra ng masining na pagkakagawa" ("''works of artistic craftsmanship''"). Ayon sa pamantayang akdang sanggunian hinggil sa karapatang-sipi, ''Copinger and Skone James'', marahil kasali sa pahayag na "bukas sa publiko" ang mga premisang pinapapasok lamang ang publiko sa pamamagitan ng lisensiya o bayarin.<ref name="Copinger9-266">{{Cite book |title=Copinger and Skone James on Copyright |date=2016 |publisher=Sweet & Maxwell |edition=17th |volume=1 |at=paragraph 9-266}}</ref> Gayunpaman, mas-malawak pa rin ito sa kahulugan ng "pampublikong lugar" sa ibang mga bansa, at walang restriksiyon sa mga gawang nasa lantad na lugar. Sa ilalim ng pampook na pakikitungo sa karapatang-sipi sa UK, ibinukod ang kahulugan ng "mga obra ng masining na pagkakagawa" sa mga "gawang grapiko" (''graphic works''), at hindi sumasakop sa huling nabanggit ang kalayaan sa Seksiyon 62. Binibigyang-kahulugan sa Seksiyon 62 ang mga "gawang grapiko" bilang anumang mga pinta, drowing, dayagram, mapa, tsart o plano, anumang klitse, ''etching'',{{efn|'''''Etching''''' - sa kahulugan ng [http://gabbydictionary.com GabbyDictionary], ito ay ang "pagdidisenyo o pagguhit sa metal na gamit ang asido"}} litograpiya, lilok na yari sa kahoy, o anumang kahalintulad na gawa. Ayon sa nararapat, hindi maaaring kunan ng retrato ang mga gawa o obrang ito, pati ang mga miyural at poster, kahit na palagiang nakapuwesto ang mga ito sa isang pampublikong lugar. Hindi pa naitatag sa mga hukuman ang konsistenteng batayang kaso para sa tiyak na kahulugan ng "obra ng masining na pagkakagawa", ngunit ipinahihiwatig sa ''Copinger'' na dapat na kapuwang artesano at alagad ng sining ang taong lumikha ng naturang obra.<ref name="Copinger3-129">{{Cite book |title=Copinger and Skone James on Copyright |date=2016 |publisher=Sweet & Maxwell |edition=17th |volume=1 |at=paragraph 3-129}}</ref> Mahalaga ang katibayan sa mga layunin ng lumikha ng gawa, at ayon sa kasong ''Hensher v Restawile'' [1976] AC 64 sa House of Lords, "may katuturan at mahalaga ito, bagaman hindi isang pangunahing konsiderasyon," kung ang lumikha ay may mulat na pakay sa paglikha ng isang obra. Hindi kinakailangang ilarawan ang isang gawa bilang pinong sining. Sa gayong kaso, may binigay na mga halimbawa na karaniwang mga obra na maituturing na "obra ng masining na pagkakagawa": mga baldosang pininta ng kamay, kinulayang mga salamin ng bintana, mga tarangkahang yari sa hinubog na bakal, at mga produkto ng de-kalidad na pag-imprenta, kubyertos, paghahabi, at paggawa ng aparador. Ang ibang mga obrang binanggit sa ''Copinger'' na pinaniniwalaang nakapaloob sa kahulugang ito ay mga suweter na habing-kamay at yari sa lana, telang teksturado nang husto kasama na ang mga elementong tatlong-dimensiyonal, mga losa, at mga kasangkapan sa paghahain ng pagkain. Ang kaugnay na mga kaso ay (ayon sa pagkakasunod-sunod): ''Bonz v Cooke'' [1994] 3 NZLR 216 (Bagong Selanda), ''Coogi Australia v Hyrdrosport'' (1988) 157 ALR 247 (Australya), ''Walter Enterprises v Kearns'' (Zimbabwe) noted at [1990] 4 EntLR E-61, at ''Commissioner of Taxation v Murray'' (1990) 92 ALR 671 (Australya). Ang ''[[Design and Artists Copyright Society]]'' at ''Artquest'' ay nagbibigay ng karagdagang kabatiran hinggil sa kalayaan sa panorama sa Reyno Unido.<ref name="DACSfactsheet">{{Cite web |title=Sculpture and works of artistic craftmanship on public display |url=https://www.dacs.org.uk/knowledge-base/factsheets/sculpture-and-works-of-artistic-craftsmanship-on-p.aspx |access-date=27 November 2020 |website=DACS |archive-date=18 Abril 2021 |archive-url=https://web.archive.org/web/20210418025250/https://www.dacs.org.uk/knowledge-base/factsheets/sculpture-and-works-of-artistic-craftsmanship-on-p.aspx |url-status=dead }}</ref><ref name="ArtQuest">{{Cite web |last=Lydiate |first=Henry |date=1991 |title=Advertising and marketing art: Copyright confusion |url=http://www.artquest.org.uk/artlaw/copyright/confusion.htm |website=Artquest |access-date=2020-12-12 |archive-date=2006-04-27 |archive-url=https://web.archive.org/web/20060427214137/http://www.artquest.org.uk/artlaw/copyright/confusion.htm |url-status=bot: unknown }}</ref> === Ruwanda === Hindi pinahihintulutan sa batas ng [[Ruwanda]] ang kalayaan sa panorama. Sa ilalim ng Artikulo 298 ng kanilang batas sa karapatang-sipi noong 2024, pinahihintulutang paramihin at isahimpapawid sa publiko ang mga larawan ng mga gawang pang-arkitektura, sining na napapakinabangan, at retratong habambuhay na matatagpuan sa pampublikong mga espasyo. Ngunit "kung ang imahe ng nasabing gawa ay ang pangunahing paksa ng naturang pagpaparami, pagsasahimpapawid o komunikasyon at ginamit ito sa mga layuning pangkomersiyo, kinakailangan ang [paunang] pahintulot at pagbabayad ng mga ''royalty'' [sa manlilikha]."<ref>{{cite web |url=https://org.rdb.rw/wp-content/uploads/2024/09/official-gazette-IP-2024-1.pdf |title=Official Gazette n° Special of 31/07/2024 |pages=322–323 |access-date=Abril 4, 2025}}</ref> === Sri Lanka === Hindi naglalaman ng probisyong kalayaan sa panorama ang ''Intellectual Property Act, No. 36 of 2003'', sa talaan ng mga limitasyon sa karapatang-sipi sa Seksiyon 12.<ref>{{cite web |url=https://www.nipo.gov.lk/web/images/pdf_downloads/Intellectual_Property_Act_No_36_of_2003.pdf |title=INTELLECTUAL PROPERTY ACT, No. 36 OF 2003 |website=National Intellectual Property Office |access-date=Hulyo 13, 2022}}</ref> Pinawalang-bisa ng batas ang ''Code of Intellectual Property Act No. 52 of 1979'', na may tadhana ng isang limitadong kalayaan sa panorama sa Seksiyon 13(d) na nagbigay sa mga gumagawa ng pelikula at tagapagsahimpapawid sa telebisyon ng karapatang ipakita ang mga likha ng sining at arkitektura "na palagiang matatagpuan sa isang lugar kung saang maaaring tingnan ang mga ito ng publiko."<ref>{{cite web |url=https://wipolex-res.wipo.int/edocs/lexdocs/laws/en/lk/lk001en.pdf |title=Code of Intellectual Property Act No. 52 of 1979 (as amended by Act No. 30 of 1980, No. 2 of 1983, No. 17 of 1990, No. 13 of 1997 and No. 40 of 2000) |website=WIPO Lex |author=Sri Lanka |access-date=Hulyo 13, 2022}}</ref> === Suwisa === Ipinaliliwanang ang kalayaan sa panorama sa Suwisa sa Artikulo 27 ng kanilang ''[[Batas sa karapatang-sipi ng Suwisa|Urheberrechtsgesetz]]''.<ref name="ch">{{cite book|last=Rehbinder|first=Manfred|title=Schweizerisches Urheberrecht|edition=3rd|page=158|publisher=Stämpfli Verlag|location=Berne|date=2000|isbn=3-7272-0923-2}} Tingnan din: {{cite web|url=https://www.fedlex.admin.ch/eli/cc/1993/1798_1798_1798/de#a27 |title=URG (Switzerland) |language=de |access-date=Pebrero 11, 2023}}</ref> Nakasaad dito na maaaring ilarawan ang mga likhang panghabambuhay na matatagpuan sa pampublikong mga espasyo para sa anumang layunin, hangga't hindi sa anyong tatlong-dimensiyonal ang imahen ng likha at hindi maaaring gamitin ang imaheng ito "sa layuning kapareho sa unang layunin [ng likha]." === Tanzania === Pinahihintulutan lamang ng Seksiyon 12(6) ng batas sa karapatang-sipi ng Tanzania ng taong 1999 ang pagpaparami ng mga gawang pang-arkitektura at pansining na habambuhay nakapuwesto sa pampublikong mga lugar "sa pamamagitan ng mga rekording pang-awdio-biswal o pangvideo". Sa kabilang banda, pinapayagan lamang ng Seksiyon 26(d) ng nabanggit na batas ang "pahapyaw na paggamit" ("''incidental utilization''") ng mga bagay na naglalaman ng pagpapahayag ng kuwentong-bayan sa mga retrato, pelikula, at telebisyon, kung palagiang matatagpuan ang mga bagay na iyon sa pampublikong mga lugar.<ref>{{cite web |url=http://parliament.go.tz/polis/uploads/bills/acts/1457511754-ActNo-7-1999.pdf |title=THE COPYRIGHT AND NEIGHBOURING RIGHTS ACT, 1999 |website=Parliament of Tanzania |access-date=Abril 24, 2025}}</ref> === Taywan (Republika ng Tsina o ROC) === [[Talaksan:Taipei 101, Dec 2024 (2).jpg|thumb|[[Taipei 101]], likha nina arkitektong [[Chu-Yuan Lee]] at [[C. P. Wang]].]] Tinitiyak ng [[:wikisource:zh:著作權法 (中華民國)|Batas sa Karapatang-sipi ng Republika ng Tsina]] ang bahagyang kalayaan sa panorama sa pampublikong mga lugar. Pinahihintulutan ng Artikulo 58 ang paggamit ng mga likhang sining at likhang pang-arkitektura na nasa pampublikong mga lugar, ngunit itinadhana na hindi nalalapat sa paggamit ng mga likhang sining ang layuning pagbebenta ng mga kopya ng naturang mga gawa. Nakasaad sa Artikulo 64 ng parehong Batas na dapat malinaw na itukoy ng mga gagamit ng gayong mga likha ang pinagmulan ng mga ito, tulad ng pangalan ng manlilikha.<ref>{{cite web|title=著作權法 |url=http://law.moj.gov.tw/LawClass/LawAll.aspx?PCode=J0070017 |website=全國法規資料庫 |accessdate=2016-10-29 |archiveurl=https://archive.today/20161029141208/http://law.moj.gov.tw/LawClass/LawAll.aspx?PCode=J0070017 |archivedate=2016-10-29 |language=zh-tw |date=2014-01-22 |deadurl=yes }}</ref> === Timog Aprika === [[Talaksan:Late Nelson Mandela Statue, Pretoria South Africa Redux.png|thumb|left|Dahil sa kawalan ng kalayaan sa panorama sa Timog Aprika, kailangang sensurin ang bantayog ni [[Nelson Mandela]] sa [[Pretoria]]]] Walang ganap na kalayaan sa panorama sa Timog Aprika. Inilalahad sa Artikulo 15 (3) ng Batas sa Karapatang-sipi ng Timog Aprika (1978) ang mga hindi pagsasali ng proteksiyong karapatang-sipi sa masining na mga gawa, ngunit binanggit lamang dito ang paggamit ng mga sipi sa mga pelikula, telebisyon, at mga "serbisyong pangkomunikasyon." Ngunit binigyang-kahulugan sa Artikulo 1 ang "serbisyong pangkomunikasyon" bilang isang tiyak na serbisyo sa telekomunikasyon, hindi sa potograpiya.<ref>{{cite web|title=COPYRIGHT ACT|url=http://www.cipro.co.za/legislation%20forms/Copyright/Copyright%20Act.pdf|website=Companies and Intellectual Property Office|accessdate=2016-10-29|archiveurl=https://web.archive.org/web/20160303202547/http://www.cipro.co.za/legislation%20forms/Copyright/Copyright%20Act.pdf|archivedate=2016-03-03|language=en}}</ref> Dahil diyan, maaaring ituring na paglabag sa karapatang-sipi ang pagkuha ng mga retrato ng mga gusali o mga obra sa pampublikong mga lugar.<ref>{{cite web|title=Copyright: Wiki Loves Monuments Notice!|url=http://mapmyway.co.za/copyright-wiki-loves-monuments-notice/|website=mapmyway.co.za|accessdate=2016-10-29|archiveurl=https://web.archive.org/web/20161029130232/http://mapmyway.co.za/copyright-wiki-loves-monuments-notice/|archivedate=2016-10-29|language=en}}</ref> === Timog Korea === Nagbibigay ng tadhanang kalayaan sa panorama ang Artikulo 35(2) ng [[batas sa karapatang-sipi ng Timog Korea]], subalit limitado lamang ito sa mga layuning di-komersiyal. Sa ilalim ng nasabing probisyon, maaaring gamitin ang mga obra at ibang mga likha na palagiang matatagpuan sa bukas na mga lugar para sa anumang layunin, maliban sa mga kasong "ginawa ang pagpaparami para sa tangkang pagbebenta ng mga larawang ito."<ref>{{cite web|url=https://www.copyright.or.kr/master/file/downloadFileLibrary.do?filegroupno=51180 |title=COPYRIGHT ACT |website=Korea Copyright Commission |access-date=Abril 8, 2025 }}</ref> May isang kaso kaugnay sa kalayaan sa panorama sa Timog Korea noong 2008, hinggil sa paggamit ng isang ''production company'' ng isang gusali ng teatro sa isang patalastas nang walang pahintulot. Ipinasya ng [[Hukuman ng Distritong Sentral ng Seoul]] na nilabag ng Pomato Co., Ltd. ang karapatang-sipi ni arkitekto Min Gyu-am sa "UV House", na matatagpuan sa [[Paju]] at tinapos noong 2004, sa pamamagitan ng pagsasali nila ng gusali bilang elementong ''background'' sa isang patalastas pantelebisyon at pang-Internet ng [[Kookmin Bank]] noong 2005. Nakatanggap ang arkitekto ng bayad para sa arkila sa lugar, ngunit hindi siya nagbigay ng pahintulot ng paggamit ng karapatang-sipi ng gusaling ito. Matapos mailabas ang mga patalastas, sinabi ng arkitekto na ginamit nila ang obrang pang-arkitektura nang walang pahintulot mula sa kaniya, kaya humingi siya ng bayad-pinsala. Sa unang paglilitis, ipinasya ng Hukumang ng Distritong Sentral ng Seoul na maliit na bahagi ng gusali lamang ang ginamit patalastas at hindi ang kabuoang gusali, kaya hindi maituturing na paglabag ito ng karapatang-sipi.<ref>Seoul Central District Court, Decision of 12 September 2007, 2006GaDan208142.</ref> Noong Nobyembre 7, 2008, sa ikalawang paglilitis, sumang-ayon ang parehong panig sa kabayaran. Dahil diyan, winakasan ang ikalawang paglilitis nang walang pasya, sa pamamamagitan ng mediasyon.<ref>{{cite web |url=https://www.lawtimes.co.kr/Legal-News/Legal-News-View?serial=48365 |title=[2008년 분야별 중요판례분석] (21)지적재산권 |date=Agosto 6, 2009 |access-date=Hulyo 12, 2021 |work=Beomnyul Sinmun (법률신문) |language=ko}}</ref> Nangangailangan ng paunang pahintulot mula sa Korea Data Agency (K-DATA) at pagbabayad ng mga royalti ang paggamit ng mga larawan ng mga estatuwa ni Almirante [[Yi Sun-sin]] at [[Sejong ang Dakila|Hari Sejong]] sa [[Liwasang Gwanghwamun]] ng Seoul sa mga layuning pangkomersiyo, tulad ng patalastas at potograpiyang pangkomersiyo. Bahagi ito ng kasunduan sa pagitan ng [[Pamahalaang Metropolitano ng Seoul]] at mga mayhawak ng karapatang-sipi sa mga bantayog: sina {{ill|Kim Yeong-won|ko|김영원 (조각가)}} na tagahulma ng estatuwa ni Hari Sejong at {{ILL|Kim Namjo|ko|김남조}} na balo ng tagahulma ng estatuwa ni Yi Sun-sin. Kasabay ito ng pagpaparehistro ng mga nabanggit na estatuwa sa [[Komisyon sa Karapatang-sipi ng Korea]]. Inilalaan ang mga nakukuhang bayad sa "mga proyekto para sa kapakanan ng lipunan at bayan ayon sa naisin ng mga mayhawak ng karapatang-sipi." Hindi kailangan ng paunang pahintulot para sa mga retratong pansarili lamang.<ref>{{cite news |url=https://www.seoul.co.kr/news/society/2011/12/05/20111205010005 |title=광화문 세종·이순신 동상 상업적 촬영땐 저작권료 |date=Disyembre 5, 2011 |author=Cho Hyun-suk |work=Seoul Shinmun |access-date=Abril 8, 2025 |language=ko}}</ref> Mula noong 2013, inilipat ang pangangasiwa ng mga lisensiya sa [[Korean Culture and Information Service]] (KOCIS) ng [[Ministeryo ng Kultura, Palakasan at Turismo (Timog Korea)|Ministeryo ng Kultura, Palakasan at Turismo]]; pinawalang-bisa nito ang tungkulin ng K-DATA sa mga paglilingkod hinggil sa pampublikong pamamahala ng karapatang-sipi.<ref>{{cite web |url=https://www.kogl.or.kr/news/noticeView.do?dataIdx=31&jkouttype=external&cPage=15 |title=공지사항 |date=Hulyo 4, 2013 |website=Korea Open Government License |access-date=Abril 8, 2025 |language=ko}}</ref> === Tsina, Republikang Bayan ng (PRC) === [[Talaksan:青岛五四广场五月的风雕塑夜景 2013-07-21.jpg|thumb|left|Eskulturang May Wind ({{lang|zh|五月的风雕塑}}) sa [[Liwasang Ika-apat na Mayo]] ng lungsod ng [[Qingdao]]]] Nagbibigay ng sapat na kalayaan sa panorama ang Artikulo 22(10) ng [[batas sa karapatang-sipi ng Tsina]]. Ayon dito, pinahihintulutan ang paggamit ng isang obra "na matatagpuan o naka-displey sa isang panlabas na pampublikong lugar" sa pamamagitan ng pagguhit, potograpiya, o videograpiya nang walang pahintulot mula sa o remunerasyon sa mayhawak ng karaptang-sipi, "sa kondisyong itutukoy ang pangalan ng manlilikha at pamagat ng obra."<ref>{{cite web |url=https://wipolex.wipo.int/en/text/466268 |title=Copyright Law of the People’s Republic of China (as amended up to the Decision of February 26, 2010, by the Standing Committee of the National People's Congress on Amending the Copyright Law of the People's Republic of China) |author=China |access-date=Mayo 9, 2021 |website=WIPO Lex}}</ref> Ayon sa isang liham tugon mula sa [[Kataas-taasang Hukumang Bayan]] hinggil sa kaso ng eskulturang "''[[Liwasang Ikaapat na Mayo|May Wind]]''" sa [[Qingdao]], kahit na para sa pakinabang (''profit'') ito, ang muling paggamit ng nabanggit na gawa ay isang [[patas na paggamit]],<ref>{{cite wikisource |title=最高人民法院关于对山东省高级人民法院《关于山东天笠广告有限责任公司与青岛海信通信有限公司侵犯著作权纠纷一案的请示报告》的复函 |wslink=最高人民法院关于对山东省高级人民法院《关于山东天笠广告有限责任公司与青岛海信通信有限公司侵犯著作权纠纷一案的请示报告》的复函 |wslanguage=zh |last=中华人民共和国最高人民法院 |first= |authorlink=中华人民共和国最高人民法院 |coauthors= |year= |publisher= |location= |page= |pages= |scan=|date=2004-08-24|language=zh-cn}}</ref> ngunit pinagtatalunan ng pamayanang akademiko ang pagiging tumpak ng pagpapasyang ito,<ref>{{cite journal|last1=孟|first1=奇勋|title=室外艺术作品合理使用司法认定标准之反思|journal=武汉理工大学学报（社会科学版）|date=2013-06|volume=26|issue=3|page=457|doi=10.3963/j.issn.1671-6477.2013.03.025|url=http://www.whxbsk.net:8080/sse/showFileCount?filename=D:/sse/2013/2012-01660.pdf&title=2012-01660|accessdate=2016-10-28|trans_title=Reflections on Judicial Cognizance of Fair Use of Outdoor Art Works|publisher=武汉理工大学期刊社|language=zh-cn|issn=1671-6477|quote=当前，学术界对室外艺术作品合理使用的认定标准尚未形成共识，主要体现在对商业性使用是否属于合理使用的认识有所不同。部分学者坚持认为不能将营利性再使用纳入合理使用制度范围。|author=|archive-url=https://web.archive.org/web/20170222144856/http://www.whxbsk.net:8080/sse/showFileCount?filename=D%3A%2Fsse%2F2013%2F2012-01660.pdf&title=2012-01660|archive-date=2017-02-22|url-status=dead}}</ref> at may nangyayari ding "magkaibang mga pasya" sa paghatol sa usaping ito.<ref>{{cite journal|last1=詹|first1=启智|last2=张|first2=灵溪|title=室外公共场所艺术作品合理使用探析|journal=法制与社会|date=2014|issue=22|pages=267-269|doi=10.3969/j.issn.1009-0592.2014.22.133|url=http://www.lunwendata.com/thesis/2015/50416.html|accessdate=2016-10-28|publisher=云南法制与社会杂志社|language=zh-cn|issn=1009-0592|author=|archive-url=https://web.archive.org/web/20180205000700/http://www.lunwendata.com/thesis/2015/50416.html|archive-date=2018-02-05|url-status=live}}</ref> Dahil sa kaugnay na mga palakad ng [[isang bansa, dalawang mga sistema]], hindi ipinatutupad ang nasabing mga batas sa [[Hong Kong]] at [[Macau]].<ref>{{cite web|title=中華人民共和國香港特別行政區基本法|url=http://www.basiclaw.gov.hk/tc/basiclawtext/images/basiclaw_full_text_tc.pdf|website=基本法|publisher=香港特別行政區政府政制及內地事務局|accessdate=2016-10-28|archiveurl=https://web.archive.org/web/20151117030209/http://www.basiclaw.gov.hk/tc/basiclawtext/images/basiclaw_full_text_tc.pdf|archivedate=2015-11-17|language=zh-hk|format=PDF|date=2015-03}}</ref><ref>{{cite web|title=中華人民共和國澳門特別行政區基本法|url=http://bo.io.gov.mo/bo/i/1999/leibasica/index_cn.asp|website=澳門特別行政區政府印務局|accessdate=2016-10-28|archiveurl=https://web.archive.org/web/20160426055414/http://bo.io.gov.mo/bo/i/1999/leibasica/index_cn.asp|archivedate=2016-04-26|language=zh-mo|date=1999-12-20}}</ref> ==== Hong Kong ==== [[Talaksan:Bank of China Hong Kong.jpg|thumb|[[Toreng Bank of China (Hong Kong)|Toreng Bank of China]], dinisenyo ni arkitekto [[I. M. Pei]] (namatay noong 2019)]] Tinitiyak ng Kautusan sa Karapatang-sipi ng Hong Kong ang kalayaan sa panorama sa pampublikong mga lugar. Kumakapit ito sa kapuwa mga likhang tatlong-dimensiyonal at masining na pagkakagawa. Pinahihintulutan ng mga regulasyon sa Artikulo 71 ang pagpaparami at pamamahayag ng larawan ng mga gusali, lilok, modelo ng mga gusali, at mga masining na pagkakagawa, at hindi isang pagsuway sa karapatang-sipi ang pampublikong pagbabahagi ng gayong mga larawan. Gayunpaman, nakasaad sa Seksiyon 5 na iba ang mga obra ng masining na pagkakagawa (''works of artistic craftsmanship'') sa gawang grapiko (''graphic work''), at ibig sabihin nito hindi sakop ng tadhanang kalayaan sa panorama ang huling binanggit na uri ng gawa, na maaring pinta, drowing, dayagram, o mga gawang klitse, litograpo, grabado sa kahoy, atbp..<ref>{{cite web|title=第528章 《版權條例》 |url=http://www.legislation.gov.hk/blis_pdf.nsf/6799165D2FEE3FA94825755E0033E532/9849EA415F543AAA482575EF0014C04F/$FILE/CAP_528_c_b5.pdf |website=律政司: 雙語法例資料系統 |accessdate=2016-10-29 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20160411220758/http://www.legislation.gov.hk/blis_pdf.nsf/6799165D2FEE3FA94825755E0033E532/9849EA415F543AAA482575EF0014C04F/%24FILE/CAP_528_c_b5.pdf |archivedate=2016-04-11 |language=zh-hk |date=1997-06-30 |url-status=dead}}</ref> ==== Macau ==== Tinitiyak ng Derekto Blg. 43/99/M ang kalayaan sa panorama sa pampublikong mga lugar. Pinapayagan ng Artikulo 61 ang pagkuha ng mga obra na nakalagay sa pampublikong mga lugar sa pamamagitan ng potograpiya o videograpiya.<ref>{{cite web|title=第43/99/M號法令|url=http://bo.io.gov.mo/bo/i/99/33/declei43_cn.asp|website=澳門特別行政區政府印務局|accessdate=2016-10-29|archiveurl=https://web.archive.org/web/20160323120248/http://bo.io.gov.mo/bo/i/99/33/declei43_cn.asp|archivedate=2016-03-23|language=zh-mo|date=1999-08-16}}</ref><ref>{{cite book|last1=马|first1=海涛|last2=李|first2=亮|title=国际法学法理与实践|url=https://books.google.com/books?id=ZMQ7vQ_wTpEC&pg=PA401|accessdate=2016-10-29|edition=1|date=2006-11|publisher=中国法制出版社|language=zh-cn|isbn=978-7-80226-323-9|pages=401–402|chapter=中国内地与澳门著作权法律制度之比较研究}}</ref> Gayunpaman, sinasabi sa Artikulo 62 na hindi dapat makompromiso ng kalayaang ito ang mga kapakanan ng gawa at ng mayhawak ng karapatang-sipi nito, at kailangang itukoy ang manlilikha at pangalan ng obra hangga't maari.<ref>{{cite news|title=葡韻惹火遭禁拍攝建築物實在無理|url=http://www.shimindaily.net/v1/news/macau/%EF%BC%88%E7%89%B9%E5%AF%AB%EF%BC%89%E8%91%A1%E9%9F%BB%E6%83%B9%E7%81%AB%E9%81%AD%E7%A6%81%E6%8B%8D%E6%94%9D%E5%BB%BA%E7%AF%89%E7%89%A9%E5%AF%A6%E5%9C%A8%E7%84%A1%E7%90%86/|accessdate=2016-10-29|publisher=市民日报|date=2016-08-23|archiveurl=https://web.archive.org/web/20161029043248/http://www.shimindaily.net/v1/news/macau/%EF%BC%88%E7%89%B9%E5%AF%AB%EF%BC%89%E8%91%A1%E9%9F%BB%E6%83%B9%E7%81%AB%E9%81%AD%E7%A6%81%E6%8B%8D%E6%94%9D%E5%BB%BA%E7%AF%89%E7%89%A9%E5%AF%A6%E5%9C%A8%E7%84%A1%E7%90%86/|archivedate=2016-10-29|language=zh-mo}}</ref> === Uganda === Umiiral ang kalayaan sa panorama sa Seksiyon 15(1)(f) ng ''The Copyright and Neighbouring Rights Act, 2006'' ng Uganda, na isinasaad na maaaring isipi at ikomunika sa madla ang mga likhang arkitektura at sining na palagiang matatagpuan sa pampublikong lugar, sa pamamagitan ng potograpiya, mga likhang awdiyo-biswal, at pagsasahimpapawid sa telebisyon. Malawak ang kahulugan ng "pampublikong lugar" sa ilalim ng Seksiyon 2 ng batas, at nagngangahulugan itong "anumang gusali o daanan na ang publiko ay may pansamantalang karapatan o pahintulot para makapasok, may bayad man o wala." Kabilang dito ang mga sinehan, restoran, pasilidad ng palakasan, at liwaliwan (''resorts'').<ref>{{cite web|url=https://wipolex-res.wipo.int/edocs/lexdocs/laws/en/ug/ug001en.pdf |title=The Copyright and Neighbouring Rights Act, 2006 |author=Uganda |access-date=Oktubre 3, 2021 |website=WIPO Lex}}</ref> === United Arab Emirates === Hindi nagbibigay ng kalayaan sa panorama ang Artikulo 22(7) ng ''Federal Law No. 38 of 2021 on Copyrights and Neighboring Rights''. Pinahahintulutan lamang nito ang pagpapakita ng mga pinong sining, nalalapat na sining, hinulmang sining, at sining pang-arkitektura na palagiang matatagpuan sa pampublikong mga lugar "sa mga brodkast" lamang.<ref>{{cite web |url=https://www.moec.gov.ae/documents/20121/376326/copyright.pdf |title=Federal Decree-Law no. (38) of 2021 |access-date=Hulyo 4, 2022 |publisher=Ministry of Economy of the United Arab Emirates |date=Setyembre 20, 2021}}</ref> Ang Artikulo 22(7) ng pinawalang-bisa na ''Federal Law No. 7 of 2002 on Copyrights and Neighboring Rights'' ay nagbibigay ng kawangis na limitadong karapatang-ligal.<ref>{{cite web|url=https://wipolex.wipo.int/en/text/124611 |title=Federal Law No. 7 of 2002 on Copyrights and Neighboring Rights |author=United Arab Emirates |website=WIPO Lex |access-date=Mayo 7, 2021}}</ref> Kabilang sa mga gawa sa United Arab Emirates na isinasanggalang ng karapatang-sipi ang [[Burj Al Arab]], [[Burj Khalifa]], at [[Moske ng Sheikh Zayed]]. Inalis ang isinumiteng mga larawan na nagpapakita ng makabagong arkitektura ng bansa na walang maayos na mga pahintulot sa katapusan ng unang edisyon ng kampanyang ''Wiki Loves Emirates'' noong 2018, sanhi ng mahigpit na mga alituntunin sa paglilisensiya ng Wikimedia.<ref>{{cite web|url=https://www.thenationalnews.com/arts-culture/art/uae-wikipedia-marathon-community-effort-finally-gives-the-emirates-a-proper-place-1.722097 |title=UAE Wikipedia: Marathon community effort finally gives the Emirates a proper place |date=Abril 16, 2018 |last=Gronlund |first=Melissa |access-date=Mayo 7, 2021 |work=[[The National (Abu Dhabi)|The National]]}}</ref> === Unyong Europeo === [[Talaksan:Freedom of Panorama in Europe.svg|thumb|350px|Katayuan ng kalayaan sa panorama sa Europa {{legend|#12a53e|Okey, kasama ang mga gusali, obra at mga pampublikong loob ng mga gusali}} {{legend|#5fe442|Okey, kasama ang mga gusali at obra, ngunit hindi okey sa mga pampublikong loob ng mga gusali}} {{legend|#ffd619|Okey para lamang sa mga gusali, at hindi okey sa mga pampublikong obra}} {{legend|#f5443b|Hindi okey, o okey lamang sa hindi pangkomersiyo na paggamit}} {{legend|#bbef2e|Okey, kasama ang mga gusali, obra at ilang mga loob ng mga gusali}} {{legend|#bbb|Hindi tiyak}} ]] Sa [[Unyong Europeo]], inilalaan ng [[Direktiba 2001/29/EC]] ang posilibilidad para sa kasaping mga estado na magkaroon ng sugnay hinggil sa kalayaan sa panorama sa kanilang mga batas sa karapatang-sipi, ngunit hindi ito sapilitan.<ref name="eu">{{cite web|author=N.N.|url=http://www.fotocommunity.de/info/Panoramafreiheit#Europa_hilft|title=Panoramafreiheit|url-status=live|archive-url=https://web.archive.org/web/20150418173225/http://www.fotocommunity.de/info/Panoramafreiheit|archive-date=2015-04-18|access-date=2020-05-18}} Tingnan din [http://eur-lex.europa.eu/LexUriServ/LexUriServ.do?uri=CELEX:32001L0029:EN:HTML Article 5(3)(h) of 2001/29/EC].</ref><ref>{{cite web|url=http://ipkitten.blogspot.co.uk/2015/06/freedom-of-panorama-what-is-going-on-at.html|title=The IPKat|work=ipkitten.blogspot.co.uk|url-status=live|archive-url=https://web.archive.org/web/20150626204251/http://ipkitten.blogspot.co.uk/2015/06/freedom-of-panorama-what-is-going-on-at.html|archive-date=2015-06-26}}</ref> Noong 2015, iminungkahi ni [[Felix Reda]], dating kasapi ng [[Parlamentong Europeo]] (''MEP'') mula Alemanya, na ilapat ang kalayaan sa panorama sa lahat ng mga bansa ng Unyong Europeo. Ipinahayag niya na sa pamamagitan ng karapatang ito, malayang maibabahagi ng mga tao ang kanilang mga larawan ng mga pampublikong espasyo na maaaring maglaman ng mga gusali at pampublikong sining, upang "ipahayag at ibahagi ang kanilang mga karanasan at saloobin" at "mapangalagaan ang ating mga paglalakbay at mangasiwaan ang ating mga impresyon para sa susunod na mga salinlahi."<ref name=EUparl>{{cite web |url=https://www.europarl.europa.eu/news/en/headlines/security/20150701STO72903/debate-should-the-freedom-of-panorama-be-introduced-all-over-the-eu |title=Debate: should the freedom of panorama be introduced all over the EU? |date=Hulyo 2, 2015 |access-date=Pebrero 11, 2021}}</ref> Binatikos ni [[Jean-Marie Cavada]], dating ''MEP'' mula Pransiya, ang kaniyang mungkahi, at sa halip ay naghain ng isang kahaliling panukala na naglalayong paghigpitan ang kalayaan sa panorama ng lahat ng mga kasapi ng Unyong Europeo sa hindi pangkomersiyo na mga gamit lamang.<ref name=EuroNewsFOP1>{{cite news|url=https://www.euronews.com/2015/07/08/fight-for-freedom-of-panorama-savepos-wikipedia |title=The bitter fight for Freedom of Panorama |last=Seymat |first=Thomas |date=Hulyo 8, 2015 |work=[[Euronews]] |access-date=Pebrero 11, 2021}}</ref> Sinabi ni Cavada na nakapipinsala ang pangkomersiyo na kalayaan sa panorama sa mga karapatan ng mga manlilikha ng mga sining pang-arkitektura at pampublikong sining dahil binibigyan ito ng pahintulot sa mga korporasyon tulad ng [[Pundasyong Wikimedia|Wikimedia]] at [[Meta Platforms|Facebook]] na pakinabangan ang nabanggit na mga sining nang walang kabayaran sa mga manlilikha.<ref name=EUparl/> Idinagdag ng kaniyang tanggapan na hindi maka-aapekto ang di-komersiyal na kalayaan sa panorama sa [[Internet]], bagkus tinitiyak lamang nito na "nagbibigay ang mga platapormang pang-Internet tulad ng [[Facebook]], [[Instagram]], at [[Flickr]] ng makatarungang kabayaran sa mga manlilikha."<ref name=DWFOP1>{{cite news |url=https://www.dw.com/en/freedom-of-panorama-will-the-eu-ban-landmark-photography/a-18554383 |title="Freedom of Panorama": Will the EU ban landmark photography? |date=Hunyo 30, 2015 |last=Tost |first=Olaf |work=[[Deutsche Welle]] |access-date=Pebrero 11, 2021}}</ref> May nauna nang mga kasunduan ang [[Dailymotion]] at [[YouTube]] sa {{ill|ADAGP|fr|Société des auteurs dans les arts graphiques et plastiques}}, noong 2008 para sa Dailymotion at 2010 para sa YouTube, para sa ligal na paggamit ng mga larawan ng mga gusali at pampublikong sining sa kanilang mga plataporma. Iginiit ng ADAGP, isang samahan ng mga manlilikha ng pampublikong sining na nakahimpil sa Pransiya, na hahantong ang kalayaan sa panorama sa "pagkawala ng 3 hanggang 6 milyong euro, o 10 hanggang 19 na bahagdan ng taunang koleksiyon" sa Pransiya pa lamang.<ref>{{cite news |url=https://www.lesechos.fr/2015/07/bataille-autour-de-la-liberte-de-photographier-dans-lespace-public-267827 |title=Bataille autour de la liberté de photographier dans l'espace public |work=[[Les Echos (Pransiya)|Les Echos]] |last=Moutot |first=Anaïs |date=Hulyo 9, 2015 |access-date=Nobyembre 25, 2024 |language=fr}}</ref> Ang pagpuna ng mga netizen sa panukala ni Cavada ay nauwi sa isang online na petisyon ng mga aktibista sa karapatan sa Internet kalakip ang hashtag na #SaveFOP; nakakuha ito ng higit sa 460,000 mga lagda sa loob ng dalawang linggo matapos itong ilunsad.<ref name=EuroNewsFOP1/> Ayon sa mamamahayag ng ''[[The Register]]'' sa larangan ng [[teknolohiyang pang-impormasyon]] na si [[Andrew Orlowski]], "huwad at mapanlinlang" ang pakikialam ng Wikipedia sa usapin.<ref>{{cite news |url=https://www.theregister.com/2015/07/02/wikipedia_jumps_on_bogus_photo_scare_to_tell_us_the_internet_is_breaking_again/ |title=Wikipedia jumps aboard the bogus 'freedom of panorama' bandwagon |date=Hulyo 2, 2015 |access-date=Disyembre 9, 2021 |last=Orlowski |first=Andrew |work=[[The Register]]}}</ref> Ayon naman sa ''[[Full Fact]]'', isang websayt sa Reyno Unido na nagsusuri ng mga impormasyon, ang [[Komisyong Europeo]] lamang ang may kapangyarihang gumawa ng bagong batas, at hindi maaaring makaimpluwensiya sa komisyon ang anumang rekomendasyong inaprobahan ng parlamento.<ref>{{cite web |url=https://fullfact.org/europe/eu-gherkin-and-freedom-panorama/ |title=The EU, the Gherkin and 'freedom of panorama' |date=Hunyo 29, 2015 |website=[[Full Fact]] |access-date=Disyembre 1, 2024}}</ref> Ibinasura ng plenaryo ng Parlamentong Europeo ang mga panukala nina Reda at Cavada noong ika-9 ng Hulyo, 2015, at napanatili sa gayon ang katayuan ng kalayaan sa panorama sa buong Unyong Europeo.<ref>{{cite news |title=European Parliament as it happened: 9 July 2015 |url=https://www.bbc.com/news/live/uk-politics-33412173 |date=Hulyo 9, 2015 |access-date=Pebrero 11, 2021}}</ref> ==== Alemanya ==== Ipinaliliwanang ang ''{{lang|de|Panoramafreiheit}}'' sa Artikulo 59 ng ''{{lang|de|Urheberrechtsgesetz}}''.<ref name="de">{{cite web|url=http://www.fotorecht.de/publikationen/gebaeude.html|title=Fotografieren von und in Gebäuden|last=Seiler|first=David|work=visuell|date=2001-06-24|issue=5/2001|page=50|url-status=dead|archive-url=https://web.archive.org/web/20070930161320/http://www.fotorecht.de/publikationen/gebaeude.html|archive-date=2007-09-30|access-date=2020-05-18}} Tingnan din: {{cite web|url=http://bundesrecht.juris.de/urhg/__59.html|title=§59 UrhG (Germany)|language=de|url-status=live|archive-url=http://archive.wikiwix.com/cache/20110223132716/http://bundesrecht.juris.de/urhg/__59.html|archive-date=2011-02-23|access-date=2007-09-20}}</ref> Ayon sa 59(1), "pinahihintulutang magparami at ipamahagi, sa pamamagitan ng pinta, drowing, potograpiya, o sinematograpiya, ang mga obra na palagiang matatagpuan sa pampublikong mga daanan, kalye, o lugar at maipamahagi at maikomunika ang gayong mga sipi. Para sa mga gawang pang-arkitektura, umiiral lamang ang tadhanang ito sa panlabas na anyo [ng gusali]." Mula pa sa bersiyon ng batas noong ika-1 ng Enero, 1966 ang kasalukuyang sugnay na ito,<ref>Tingnan din: Thomas Fuchs, {{cite web |url=http://lexetius.com/UrhG/59 |title=Gesetz über Urheberrecht und verwandte Schutzrechte (Urheberrechtsgesetz) vom 9. September 1965. §&nbsp;59 |website=Historisch-synoptische Edition 1965–2016 |language=de |access-date=Abril 30, 2017}}</ref> buhat pa sa batas ng dating bansa na [[Kanlurang Alemanya]]. Hindi tinanggap ang isang panukala noong 1962 na hingan ang publiko na magbayad sa manlilikha para sa komersiyal na mga paggamit ng mga larawan, sapagkat katumbas ng "paglalaan ng mga gawa sa publiko" ang panghabambuhay na pagtatayo ng mga gawang iyon sa pampublikong mga lugar. Tinanggihan din ang isa pang panukala noong taong iyon na naglalayong isama sa karapatang panorama ang looban ng mga museo, dahil "hindi nakalaan sa publiko tulad ng mga gawang nakatayo sa pampublikong mga lugar" ang mga sining sa mga museo.<ref>{{cite web |url=https://dserver.bundestag.de/btd/04/002/0400270.pdf |title=Entwurf eines Gesetzes über Urheberrecht und verwandte Schutzrechte (Urheberrechtsgesetz) |date=Marso 23, 1962 |page=76 |access-date=Hulyo 8, 2025 |language=de}}</ref> Sa isang pasya noong 2002, tinanggihan ng {{ILL|Hukumang Pederal ng Katarungan|en|Federal Court of Justice}} ang ''panoramafreiheit'' sa mga postkard ng ''[[Wrapped Reichstag]]'', obra nina [[Christo at Jeanne-Claude]], na nilathala ng isang tagapaglathalang nakabase sa Berlin. Ayon sa hukuman, hindi pampalagian ang pagtatanghal ng obrang pang-arkitektura. Ipinalagay ng hukuman na pinahihintulutan sa batas ang pribadong paggamit ng mga larawan nito nang walang pahintulot mula sa nabanggit na mga manlilikha.<ref>{{cite web |url=https://juris.bundesgerichtshof.de/cgi-bin/rechtsprechung/document.py?Gericht=bgh&Art=pm&Datum=2002-1&nr=13376&pos=1&anz=8&Blank=1 |title=Keine Panoramafreiheit für Verhüllten Reichstag |author=Pressestelle des Bundesgerichtshofs |date=Enero 24, 2002 |access-date=Oktubre 29, 2024 |language=de}}</ref> Isang halimbawa ng [[paglilitis]] dahil sa sari-saring pagbabatas sa EU ay ang ''{{lang|de|[[:de:Hundertwasserentscheidung|Hundertwasserentscheidung]]}}'' (pasyang Hundertwasser), isang kaso sa Alemanya na naipanalo ni [[Friedensreich Hundertwasser]] laban sa isang kompanyang Aleman hinggil sa paggamit ng isang retrato ng isang gusaling [[Austria|Awstriyan]].<ref>{{cite web|url=https://dejure.org/dienste/vernetzung/rechtsprechung?Text=I%20ZR%20192/00|title=Rechtsprechung – BGH, 05.06.2003 - I ZR 192/00|website=dejure.org|url-status=live|archive-url=https://web.archive.org/web/20160820052628/https://dejure.org/dienste/vernetzung/rechtsprechung?Text=I%20ZR%20192%2F00|archive-date=2016-08-20|access-date=2020-05-18}}</ref> [[Talaksan:Die Sonnenuhr auf der der Halde Schwerin.jpg|thumb|''Sonnenuhr mit Geokreuz'' ("Sundial na may kalakip na Heo-Krus"), isang lilok ni {{ILL|Jan Bormann|de}} noong 1994 sa lungsod ng [[Castrop-Rauxel]]. Nasangkot ito sa pasya ng Hukumang Pederal ng Katarungan noong 2024 na ipinagkait ang kalayaan sa panorama sa pangkalakalang mga gamit ng mga larawan ng pampublikong sining na kinunan gamit ang mga ''drone''.<ref name=WDRDronePano/>]] Alinsunod sa isang pasya ng Hukumang Pederal ng Katarungan noong 2024, hindi sakop ng ''panoramafreiheit'' ang mga larawang kuha sa ''drone'' ng mga pampublikong sining na naipagsasanggalang pa rin ng karapatang-sipi. Sang-ayon ito sa pasya ng Nakatataas na Hukumang Panrehiyon ng Hamm noong isang taon, na sumang-ayon naman sa naunang desisyon ng Hukumang Panrehiyon ng Bochum. May kaugnayan ito sa isang tagapaglathalang nakabase sa [[Ruhr]] na nagbenta ng mga aklat na naglalaman ng mga larawan ng mga ''art installation'' na kinuha gamit ang ''drone''. Kinatawan ng nagsasakdal na ''Verwertungsgesellschaft Bild-Kunst'', isang samahan ng mga arteista, ang mga manlilikha ng nasabing mga obra. Ayon sa hukuman, pinoprotektahan lamang ng ''panoramafreiheit'', ang mga larawan ng mga obra na kinunan mula sa kalye, at hindi ang mga larawan ng kaparehong mga obra na ginamitan ng natatanging mga kagamitan tulad ng mga hagdan. Ang mga larawan na ginamitan ng mga ''drone'' ay mula sa himpapawid na "karaniwang hindi madaling puntahan ng publiko" at hindi dapat ipamahagi o ibenta sa publiko ang gayong mga larawan.<ref>{{cite web |url=https://haerting.de/en/insights/olg-hamm-drohnenperspektive-wird-nicht-von-der-panoramenfreiheit-gedeckt/ |title=OLG Hamm: Drone perspective is not covered by freedom of panoramas |website=HÄRTING Rechtsanwälte |date=Hunyo 5, 2023 |access-date=Nobyembre 3, 2023}}</ref><ref>{{cite web |url=https://www.heise.de/en/news/Bundesgerichtshof-Freedom-of-panorama-does-not-apply-to-all-drone-footage-9993735.html |title=Bundesgerichtshof: Freedom of panorama does not apply to all drone footage |date=Oktubre 24, 2024 |last=Krempl |first=Stefan |access-date=Oktubre 30, 2024 |website=Heise Online}}</ref> Ipinalagay ng abogadong si Arndt Kempgens na sakop din ng hatol ang mga tagalikha ng mga nilalaman (''content creator'') na gumagamit ng gayong mga obra sa mga plataporma katulad ng YouTube at [[TikTok]] sa pamamagitan ng potograpiya sa mga ''drone''; ipinalagay din niyang apektado ang mga larawang kuha sa ''drone'' na ginamit sa pangkomersiyo na layunin bago ang hatol, na nagpapahiwatig ng isang retroaktibong bisa ng nabanggit na hatol.<ref name=WDRDronePano>{{cite news |url=https://www1.wdr.de/nachrichten/ruhrgebiet/bgh-urteil-urheberrecht-kunst-drohnenbilder-100.html |title=BGH-Urteil: Verlag soll für Drohnenbilder von Kunstwerken bezahlen |date=Oktubre 23, 2024 |last=Wilger |first=Von Martin |work=[[Westdeutscher Rundfunk|WDR]] |access-date=Mayo 10, 2025 |language=de}}</ref> ==== Belhika ==== [[Talaksan:Atomium (UnorthodoxY) - Flickr.jpg|thumb|left|[[Atomium]] sa Bruselas]] Ipinatupad ang kalayaan sa panorama sa [[Belhika]] noong 2016. Ipinasa ng kanilang lehislatura ang probisyong XI.190 2/1° na idinagdag sa kanilang batas sa karapatang-sipi, ang Kodigo ng Batas Ekonomiko (''Code of Economic Law'') noong Hunyo 27, 2016, at sinimulan ang pagpapatupad nito noong Hulyo 15, 2016, pagkaraang nilagdaan ito ng kanilang hari at nilathala ito sa kanilang opisyal na lathalaing ''State Gazette''.<ref name=ManagingIPBelFOP>{{cite web|url=https://www.managingip.com/article/b1kbpg5bpx2rhw/belgium-freedom-of-panorama-a-new-copyright-exception |title=Belgium: Freedom of panorama – a new copyright exception |date=Setyembre 27, 2016 |access-date=Disyembre 15, 2020}}</ref><ref name=InfojusticeBelFOP>{{cite web|url=http://infojustice.org/archives/36318 |title=THERE IS NOW FREEDOM OF PANORAMA IN BELGIUM |date=Hulyo 19, 2016 |access-date=Disyembre 15, 2020}}</ref> Nakasaad sa probisyong ito na hindi maaaring hadlangan ng mga manlilikha (maaaring mga arkitekto o arteista) "ang reproduksiyon at komunikasyon sa publiko ng mga obrang biswal, grapiko, at pang-arkitektura na nilayong ipuwesto nang palagian sa pampublikong lugar, sa kondisyong tulad ng sa pagsasalarawan nito ang reproduksiyon at komunikasyon sa publiko ng naturang gawa at hindi magdudulot ang nasabing reproduksiyon at komunikasyon sa publiko ng di-makatuwirang pinsala sa tunay na karapatan ng manlilikha."<ref name=ManagingIPBelFOP/> Kasunod ng pagpasa nito, malaya na ang pagkuha ng mga retrato ng tanyag na [[Atomium]] sa [[Bruselas]], pati na ang paglathala ng mga retrato nito sa anumang midya, kabilang na ang midyang pangkomersiyo at [[hatirang pangmadla]], nang hindi inalalahanan ang maaaring hakbanging ligal mula sa mga eredero/eredera ng lumikha nitong si [[André Waterkeyn]].<ref name=ManagingIPBelFOP/><ref name=ExpertPhotoFOP>{{cite web|url=https://expertphotography.com/freedom-of-panorama-photography/ |title=Freedom of Panorama – What It Means for Photography |last=Hull |first=Craig |access-date=Disyembre 15, 2020}}</ref> ==== Dinamarka ==== Ayon sa Artikulo 24(2) ng batas sa karapatang-sipi ng [[Dinamarka]], maaring paramihin ang mga larawan (tulad ng retrato) ng anumang obrang matatagpuan sa pampublikong lugar, ngunit sa hindi pangkomersiyo na layunin lamang. Sa Artikulo 24(3) naman nakasaad na maaring isipi nang malaya ang mga gusali sa kaanyuang larawan, sa anumang layunin.<ref>{{cite web| url=http://www.wipo.int/edocs/lexdocs/laws/en/dk/dk091en.pdf |title=Consolidated Act on Copyright (Consolidated Act No. 1144 of October 23, 2014) |website=WIPO Lex |access-date=Disyembre 20, 2020 | lang=en}}</ref> [[Talaksan:Petite sirène de Copenhague (conforme à la loi danoise).JPG|thumb|Sinalang retrato ng ''The Little Mermaid'']] Hindi pa rin ganap ang kalayaan sa panorama sa Dinamarka para sa mga obrang hindi pang-arkitektura. Naipagsasanggalang ng karapatang-sipi ang lilok na ''[[The Little Mermaid (estatwa)|The Little Mermaid]]'', obra ni [[Edvard Eriksen]] (namatay 1959), hanggang taong 2034, at kilalang litihiyoso ang pamilya ng manlililok.<ref name=ExpertPhotoFOP/> Pinagmultahan ang ilang mga pahayagang Dinamarkes dahil sa paggamit ng mga retrato ng lilok nang walang pahintulot mula sa pamilyang Eriksen. Itinuturing na komersiyal ang layunin ng midya sa bansa. Winika ni Søren Lorentzen, ''photo editor'' ng ''[[Berlingske]]'' na kabilang sa mga pahayagang pinagmultahan, "Gumamit kami ng isang retrato nang walang pahintulot. Iyon ay malinaw na paglabag sa batas sa karapatang-sipi, kahit na nahihirapan akong intindihin kung bakit hindi maaring gumamit ang sinuman ng mga retrato ng isang pambansang yaman gaya ng ''Little Mermaid'' nang hindi lumalabag sa batas sa karapatang-sipi." Depensa ni Alice Eriksen, ang apo ng manlililok, ang gayong pagbabawal ay pagtalima lamang sa mga batas ng bansa. Dagdag pa niya, "pareho lamang ito sa pagtanggap ng bayad kapag itinutugtog ang isang awit."<ref>{{cite news|url=https://www.thelocal.dk/20140816/denmarks-iconic-symbol-that-we-cant-show-you |title=Denmark's icon... that we can't show you |work=The Local |date=Agosto 16, 2014 |access-date=Disyembre 20, 2020}}</ref><ref>{{cite web |url=https://petapixel.com/2014/08/20/try-publish-picture-statue-denmark-youd-better-ready-pay/ |title=If You Try to Publish a Picture of this Statue in Denmark, You’d Better be Ready to Pay Up |last=Burgett |first=Gannon |website=PetaPixel |date=Agosto 20, 2014 |access-date=Disyembre 20, 2020}}</ref> ==== Eslobenya ==== Isinasaad ng Artikulo 55 ng ''Copyright and Related Rights Act'' ng Eslobenya na "Ang mga likhang palagiang matatagpuan sa mga parke, kalye, liwasan, o ibang mga lugar na pangkalahatang mapupuntahan ng publiko ay maaaring gamitin," ngunit ipinagbabawal ito kung ang layon ng paggamit ay upang kumita.<ref>{{cite document| url=https://www.uradni-list.si/1/content?id=78529 |title=Zakon o avtorski in sorodnih pravicah (uradno prečiščeno besedilo) (ZASP-UPB3) |work=Uradni list RS |issue=16/2007 |date=Pebrero 23, 2007 |lang=sl |pages=1805}}</ref> Subalit sa gawa, nagngangahulugan itong ang mga bagay sa pampublikong espasyo, tulad ng mga gusali at rebulto, na naipagsasanggalang pa ng karapatang-sipi ay maaaring kunan ng retrato para lamang sa pansariling gamit kung walang pahintulot mula sa mga manlilikha ng gayong mga obra, at ipinagbabawal ang paglathala ng gayong mga larawan sa isang portada ng turismo (''tourism portal'') o sa isang pahayagan (sapagkat itinuturing na komersiyal ang paglilimbag ng mga pahayagan).<ref>{{cite news |url=https://www.rtvslo.si/evropska-unija/ali-bo-unija-omejila-objavo-slik-javnih-stavb-na-druzbenih-omrezjih/368889 |title=Ali bo Unija omejila objavo slik javnih stavb na družbenih omrežjih? |publisher=MMC RTV Slovenija |date=Hulyo 5, 2015 |first=Gregor |last=Cerar |lang=sl}}</ref> ==== Espanya ==== Nagbibigay ng tadhanang kalayaan sa panorama ang [[batas sa karapatang-sipi ng Espanya]]. Nakasaad sa Artikulo 35(2) na "ang mga likha na palagiang matatagpuan sa mga parke, kalye, liwasan o iba pang pampublikong mga daanan ay maaaring sipiin, ipamahagi at iparating nang malaya sa pamamagitan ng mga pinta, drowing, retrato, at mga pamamaraang awdiyo-biswal."<ref>{{cite web |url=https://www.wipo.int/wipolex/en/legislation/details/21371 |title=Consolidated Text of the Law on Intellectual Property, Regularizing, Clarifying and Harmonizing the Applicable Statutory Provisions (approved by Royal Legislative Decree No. 1/1996 of April 12, 1996, and amended up to Royal Decree-Law No. 6/2022 of March 29, 2022) |author=Spain |lang=es |access-date=Hunyo 10, 2025 |website=WIPO Lex}}</ref> ==== Estonya ==== Limitado ang kalayaan sa panorama sa Estonya sa di-komersiyal na paggamit ng mga larawan ng mga likhang pang-arkitektura, sining biswal, sining na napapakinabangan, at retrato na panghabambuhay na matatagpuan sa mga lugar na napapasukan ng publiko. Makikita ang probisyon sa Seksiyon 20¹ ng kanilang batas sa karapatang-sipi. Gayundin, hindi dapat maging pangunahing mga paksa ng mga larawan ang nasabing mga likha. May isang napakalimitadong probisyon para sa komersiyal na paggamit ng arkitektura na makikita sa Seksiyon 20²; limitado lamang ito sa mga "''real estate advertisement''".<ref>{{cite web |url=https://www.riigiteataja.ee/akt/119032019055 |title=Autoriõiguse seadus |website=Riigi Teataja |language=et |access-date=Pebrero 17, 2023}}</ref> ==== Gresya ==== Hindi umiiral ang kalayaan sa panorama sa Gresya. Nagbibigay lamang ng maghigpit ngunit hindi malinaw na eksepsiyon ang kanilang batas sa karapatang-sipi, ang Batas Blg. 2121/1993 sa Karapatang-sipi, Kaugnay na mga Karapatan, at mga Bagay Pangkalinangan, na huling inamyenda noong 2021. Pinahihintulutan lamang ang "paminsan-minsang pagpaparami at pagkomunika sa midyang pangmadla ng mga larawan ng mga likhang pang-arkitektura, pinong sining, retrato, o mga sining na napapakinabangan na panghabambuhay na nakapuwesto sa pampublikong mga lugar."<ref>{{cite web |url=https://www.opi.gr/en/library/law-2121-1993#a26 |title=Law 2121/1993 |website=Hellenic Copyright Organization |access-date=Disyembre 31, 2022 |quote=''The occasional reproduction and communication by the mass media of images of architectural works, fine art works, photographs or works of applied art, which are sited permanently in a public place.'' |archive-date=Disyembre 31, 2022 |archive-url=https://web.archive.org/web/20221231022238/https://www.opi.gr/en/library/law-2121-1993#a26 |url-status=dead }}</ref> ==== Italya ==== Walang umiiral na kalayaan sa panorama sa [[Italya]].<ref name="it">{{cite news|url=http://punto-informatico.it/2030219/PI/News/wikipedia-cede-al-diritto-autore-italiota.aspx|title=Wikipedia cede al diritto d'autore|last=Spinelli|first=Luca|work=Punto Informatico|url-status=live|archive-url=https://web.archive.org/web/20080929014738/http://punto-informatico.it/2030219/PI/News/wikipedia-cede-al-diritto-autore-italiota.aspx|archive-date=2008-09-29|access-date=2020-05-18}}</ref> Sa kabila ng maraming opisyal na mga protesta<ref>{{cite web|url=http://www.grillini.it/show.php?4884|title=Interrogazione - Diritto di panorama|trans-title=Interrogation - panorama right|last1=Grillini|first1=Franco|website=Grillini.it|language=it|url-status=dead|archive-url=https://web.archive.org/web/20081025001151/http://www.grillini.it/show.php?4884|archive-date=2008-10-25|access-date=2020-05-18}}</ref> at isang pambansang inisyatibang<ref>{{cite web|url=http://www.diritto.it/all.php?file=25583.pdf|title=Dare un senso al degrado|last1=Scorza|first1=Guido|last2=Spinelli|first2=Luca|date=2007-03-03|location=Rome|format=PDF|url-status=live|archive-url=https://web.archive.org/web/20090708045222/http://www.diritto.it/all.php?file=25583.pdf|archive-date=2009-07-08|access-date=2020-05-18}}</ref> pinamunuan ng abogadong si Guido Scorza at mamamahayag na si [[Luca Spinelli]] (na tinampok ang usapin),<ref name="it"/> pinagbabawal pa rin ang paglalathala ng larawan ng pampublikong mga lugar, alinsunod sa lumang mga batas sa karapatang-sipi ng bansa.<ref>{{cite web|url=http://www.normattiva.it/uri-res/N2Ls?urn:nir:stato:legge:1941-04-22;633!vig=|title=Legge 22 aprile 1941 n. 633|language=it|url-status=live|archive-url=https://web.archive.org/web/20141223012833/http://www.normattiva.it/uri-res/N2Ls?urn:nir:stato:legge:1941-04-22;633!vig=|archive-date=2014-12-23|access-date=2020-05-18}}</ref><ref>{{cite web|url=http://www.camera.it/parlam/leggi/deleghe/testi/04042dl.htm|title=Decreto Legislativo 22 gennaio 2004, n. 42|language=it|url-status=live|archive-url=https://web.archive.org/web/20081024122502/http://www.camera.it/parlam/leggi/deleghe/Testi/04042dl.htm|archive-date=2008-10-24|access-date=2020-05-18}}</ref> Mayroon din isang batas na tinatawag na "''{{lang|it|[[Codice Urbani]]}}''" na buhat pa sa 2004. Bukod sa ibang mga tadhana, nakasaad dito na upang makapaglathala ng mga larawan ng "pangkalinangang mga bagay" (''cultural goods'', sa teoriya lahat ng mga bagay na may katangiang pangkalinangan at pansining tulad ng mga gusali) para sa mga layuning pangkomersiyo, kailangan munang kumuha ng pahintulot mula sa pampook na sangay ng Ministeryo ng mga Sining at Pamanang Pangkultura, ang ''{{lang|it|Soprintendenza}}''. ==== Latbya ==== Walang ganap na kalayaan sa panorama sa [[Latbiya]]. Sa Tsapter V ng kanilang Batas sa Karapatang-sipi ("''Autortiesību likums''"), nakasaad na maaring gamitin ang anumang larawan ng isang obrang biswal at pang-arkitektura para lamang sa mga sumusunod na layunin: pansarili, pang-impormasyon sa balitaan o mga palatuntunan hinggil sa kasalukuyang mga pangyayari (''current affairs''), at mga akdang hindi pangkomersiyo.<ref>{{cite web|url=http://likumi.lv/doc.php?id=5138 |title=Autortiesību likums |lang=lv}}</ref> ==== Luksemburgo ==== Walang kalayaan sa panorama sa [[Luksemburgo]]. Pinahihintulutan ng Artikulo 10(7°) ng kanilang batas sa karapatang-sipi ang pagsasalarawan ng pampublikong obra na matatagpuan sa mga lugar na mapapasukan ng publiko, kung ang mga likhang iyon "ay hindi pangunahing paksa ng pagpaparami o komunikasyon."<ref>{{cite web |url=https://legilux.public.lu/eli/etat/leg/loi/2001/04/18/n2/jo |title=Loi du 18 avril 2001 sur les droits d'auteur, les droits voisins et les bases de données. |lang=fr |website=Legilux |accessdate=Disyembre 21, 2022}}</ref> ==== Olanda ==== Mayroong kalayaan sa panorama ang kaharian ng [[Netherlands|Olanda]], sa ilalim ng Artikulo 18 ng kanilang batas sa karapatang-sipi.<ref name=":0">{{cite web|access-date=Hunyo 24, 2015 |title=Artikel 18 Nederlandse Auteurswet |url=http://wetten.overheid.nl/BWBR0001886/geldigheidsdatum_24-06-2015#HoofdstukI_6_Artikel18 |language=nl}}</ref> Maaaring ibahagi nang malaya ang sariling mga retrato ng mga likhang sining, tulad ng mga gusali at lilok, na matatagpuan sa pampublikong mga espasyo, kapagka ipinapakita sa larawan ang gawa na tulad ng karaniwang nakikita [ng mga tao] sa gawa sa lugar na iyon. Sa gayon, hindi pinahihintulutang baguhin ang retrato sa paraang tanging gawa na lang ang natira (tulad ng pagtatabas ng paligid ng larawan) o paglikha ng hinangong likha na hindi na sang-ayon sa kondisyong ito (tulad ng isang silweta, anino, o naka-estilong representasyon ng gawa). Dagdag pa rito, nakasaad sa tadhana na tanging ilang mga gawa ng isang parehong manlilikha ang maaaring isali ng tagagamit ng larawan sa isang kalipunan ng mga gawa.<ref>{{cite web |last=Arnoud Engelfriet |title=Fotograferen van kunst op openbare plaatsen |url=http://www.iusmentis.com/auteursrecht/nl/foto/openbarekunst/ |website=Ius Mentis |language=nl}}</ref> Dating mahigpit ang alituntunin ng Olanda sa kalayaan sa panorama noong 1972–2004, kung kailang hindi maaaring maging pangunahing paksa ng mga larawan ang mga gawa.<ref>{{Cite book |last=Gerbrandy |first=S. |title=Kort commentaar op de Auteurswet 1912 |publisher=Gouda Quint Arnhem |year=1988 |isbn=9789060005095 |language=nl}}, Art. 18 para. 6. Reproduced here from the German translation of the law as amended on 27 October 1972 in: {{Cite book |last1=Möhring |first1=Philipp |last2=Hilty |first2=Reto M. |last3=Katzenberger |first3=Paul |title=Quellen des Urheberrechts |isbn=3472600705 |language=de}}, 4, as of 56 EL 2005, Netherlands/II.</ref> Bilang bahagi ng pagpapalawak ng saklaw ng mga kataliwasan o eksepsiyon sa karapatang-sipi noong 2004, sa pagpapatupad ng mga tadhana ng Direktiba 2001/29/EC,<ref>{{Cite book |last1=Spoor |first1=J.H. |last2=Verkade |first2=D.W.F. |last3=Visser |first3=D.J.G. |title=Auteursrecht |publisher=Kluwer |year=2005 |isbn=9789026836374 |language=nl |page=289}}, § 5:51</ref> ibinasura ang restriksiyon na ito.<ref>Quanjel-Schreurs in Grosheide/Pinckaers/Spoor, ''Intellectuele eigendom'', Stand: 51. EL 2015, Art. 18 AW, S. 4.</ref> ==== Polonya ==== May sapat na kalayaan sa panorama sa [[Polonya]], na tinitiyak ng Artikulo 33(1) ng ''Act on Copyright and Related Rights''. Nakasaad dito na "mapapahintulutan ang pamamahagi ng mga obrang palagiang nakapuwesto sa madaraanang mga daan, kalye, liwasan, o hardin, ngunit hindi sa parehong paggamit." Ang pamamahagi ay sa pamamagitan ng paggamit ng mga retrato o malarawang representasyon ng mga obra (tulad ng mga gusali at pampublikong lilok) sa anumang midya, kabilang ang komersiyal na mga larong video. Dahil hindi katulad sa orihinal na pakay ng pagtatatag ng isang obra ang layunin ng isang retrato ng naturang obra (tulad ng isang gusaling pang-opisina, isang ''shopping mall'', o isang tulay), ito ay isang mapapahintulutang paggamit sa ilalim ng batas sa karapatang-sipi ng bansa.<ref>{{cite web |url=http://www.codozasady.pl/en/freedom-of-panorama/ |title=Freedom of panorama |last=Marcinoska |first=Lena |website=In Principle - Codozasady.pl |date=Oktubre 22, 2015 |access-date=Disyembre 28, 2020 |archive-date=2021-01-16 |archive-url=https://web.archive.org/web/20210116100428/http://www.codozasady.pl/en/freedom-of-panorama/ |url-status=dead }}</ref> ==== Pinlandiya ==== Limtado ang kalayaan sa panorama ng Pinlandiya pagdating sa pampublikong sining. Matatagpuan ang probisyon sa ikatlo at ika-apat na mga talata ng Artikulo 25a ng kanilang batas sa karapatang-sipi. Hindi maaaring kunan ng retrato ang mga likhang panghabambuhay na matatagpuan sa pampublikong mga lugar para sa mga layuning komersiyal kapag naging pangunahing mga paksa ng mga retrato ang nasabing mga likha. Ngunit pinahihintulutan ng nasabing probisyon ang mga tagapaglathala ng mga pahayagan at magasin na gamitin nang lubos ang pampublikong sining, sa kondisyong may katuwang na mga kapsiyon ang nilathalang mga larawan. Salungat sa alituntuning ito ang malayang pagkuha ng mga retrato ng mga gusali, na walang anumang mga paghihigpit sa mga layunin ng mga tagagamit.<ref>{{cite web |url=https://www.finlex.fi/fi/laki/ajantasa/1961/19610404#L2P25a |title=8.7.1961/404 |access-date=Nobyembre 23, 2022 |website=FINLEX |lang=fi |archive-date=2021-01-28 |archive-url=https://web.archive.org/web/20210128162218/https://www.finlex.fi/fi/laki/ajantasa/1961/19610404#L2P25a |url-status=dead }}</ref> ==== Pransiya ==== Magmula noong Oktubre 7, 2016, inilalaan ng Artikulo L122-5 ng Kodigo ng Ari-Ariang Intelektuwal ng [[Pransiya]] ang isang limitadong kalayaan sa panorama para sa mga gawa ng arkitektura at lilok. Pinahihintulutan ng kodigo ang "mga sipi at representasyon ng mga obra ng arkitektura at lilok na palagiang nakapuwesto sa pampublikong mga lugar (''voie publique'') at nilikha ng mga {{ILL|likas na tao|en|Natural person}},{{efn|'''Likas na tao''' (''{{lang|en|natural person}}'') - sa konteksto ng batas, isang indibiduwal na tao, taliwas sa isang ligal tao (''legal person'') na maaari isang pampribado (iyan ay, entidad sa negosyo o [[organisasyong di-pampamahalaan]]) o pampublikong (iyan ay, pamahalaan) organisasyon.}} maliban sa anumang paggamit na may katangiang pangkomersiyo".<ref>{{Cite web|url=https://www.legifrance.gouv.fr/affichCodeArticle.do;jsessionid=5DD8F8800CB25AA883378CE851D89A7D.tpdila13v_2?idArticle=LEGIARTI000033219336&cidTexte=LEGITEXT000006069414&categorieLien=id&dateTexte=|title=Article 5, section 11 of Code on Intellectual Property|access-date=2016-12-26|url-status=live|archive-url=https://web.archive.org/web/20170127170315/https://www.legifrance.gouv.fr/affichCodeArticle.do|archive-date=2017-01-27}}</ref> Malamig noon ang mga mambabatas at politikong Pranses sa pagtanggap ng kalayaan sa panorama; tinawag pa ni [[Patrick Bloche]], dating kasapi ng [[Pambansang Asambleya (Pransiya)|Pambansang Asambleya]], na "amendement Wikipédia" ang kalayaan sa panorama noong 2011.<ref>{{cite web|url=http://komodo.regardscitoyens.org/public/22-panoramas/ |title=Débats de l'Assemblée nationale sur l'amendement 22 « panoramas » au projet de loi sur la copie privée (23/11/11)}}</ref> {{multiple image | align = right | image1 = Louvre pyramid - blackout.jpg | image2 = Censored-Arche de la Défense-Paris.PNG | footer = Sinalang mga larawan ng [[Piramide ng Louvre]] (sa kaliwa, gawa ni [[I. M. Pei]]) at [[Grande Arche]] (sa kanan, gawa ni [[Johan Otto von Spreckelsen]]), kapuwa isinasanggalang ng pang-arkitektura na karapatang-sipi }} May matinding dulot ang gayong mga paghihigpit sa kalayaan sa panorama sa Pransiya sa mga artikulo ng Wikipedia hinggil sa arkitektura ng bansa. Nakasanayan na ng mga tagapangasiwa sa [[Wikimedia Commons]] na [[:Commons:Category:French FOP cases/deleted|burahin]] ang anumang mga retrato ng bagong mga arkitekturang Pranses, sa kabila ng mga pagbabago sa batas, dahil hindi pinahihintulutan ng Commons ang mga retrato ng mga obrang pang-arkitektura ng mga bansang ipinagbabawal ang komersiyal na paggamit. Isinasanggalang ang mga gawang pang-arkitektura at panlilok sa ilalim ng batas sa Pransiya simula pa noong 1902, nang sinusugan ang dating batas ng 1793 upang isama sa pananggalang ng karapatang-sipi ang "mga gawa ng lilok" kasabay ang mga gawa ng mga "arkitekto" (mismong mga gusali bilang "mga gawa ng lilok" sa susog ng 1902).<ref>{{cite web |url=https://www.legifrance.gouv.fr/jorf/id/JORFTEXT000000877825 |title=Loi du 11 mars 1902 ETENDANT AUX OEUVRES DE SCULPTURE L'APPLICATION DE LA LOI DES 19-24 JUILLET 1793 SUR LA PROPRIETE ARTISTIQUE ET LITTERAIRE |website=Légifrance |date=Marso 14, 1902 |access-date=Hunyo 20, 2025}}</ref> Isinasanggalang ng karapatang-sipi ang sari-saring mga arkitekturang kontemporaneo ng Pransiya, at maaring maging paglabag sa karapatang-sipi ang pagpaparaming gawa ng mga retratista, tagagawa ng pelikula, disenyador grapiko, at iba pang mga tagagamit mula sa ikatlong panig na may layuning pangkalakalan na walang pahintulot mula sa arkitekto o entidad na ipinalipatan niya ng kaniyang karapatang patrimonyal o ekonomiko. Ipinasiya sa dalawang hiwalay na mga kaso noong 1990 na ang hindi awtorisadong mga postkard na nagpapakita ng [[Grande Arche]] at [[La Géode]] bilang pangunahing mga paksa ay lumalabag sa karapatang-sipi. Ilan pa sa kilalang mga gusaling isinasanggalang ng karapatang-sipi ay ang [[Piramide ng Louvre]], ang [[Opéra Bastille]], at ang [[Bibliothèque nationale de France#Sityong François-Mitterrand|bagong mga gusali ng Bibliothèque nationale de France]].<ref name=JournalIPFranceBldg/> [[Talaksan:Place des Terreaux Lyon.jpg|thumb|[[Place des Terreaux]] na may suplementaryong pagsasali ng mga obra tulad ng inayos na ''[[Fontaine Bartholdi]]'' at ng 14 na mga haliging granito]] Gayunpaman, itinuturing ng hurisprudensiyang Pranses na hindi lumalabag sa karapatang-sipi ang isang larawan kapag ito ay isang elementong "[[De minimis#Karapatang-sipi|aksesorya]]" o suplementaryo sa kabuoang paksa na inilalarawan nito. Sa isang kaso noong 2005 hinggil sa mga postkard ng [[Place des Terreaux]] ng [[Lyon]], ipinairal ng ''[[Hukuman ng Kasasyon (Pransiya)|Cour de cassation]]'' (katumbas ng [[Kataas-taasang Hukuman ng Pilipinas]]) ang mga pasya ng mas-mababang mga hukuman sa pansuplementaryong pagsasali sa mga postkard ng makabagong mga instalasyon ng sining na makikita sa plasa. Ayon sa hukuman, humalo ang mga obrang ito sa lumang arkitektura sa palibot ng liwasan, at "pangalawa lamang ang obra sa paksang inilalarawan" ng mga postkard, at ang nasabing paksa ay ang mismong plasa.<ref name=JournalIPFranceBldg>{{cite web |url=http://www.harlaylaw.com/wp-content/uploads/2016/08/Journal-of-Intellectual-Property-Law-Practice-2012-Lipovetsky-jiplp_jps078.pdf |title=The protection of the image of a building under French law: where judges create law |last1=Lipovetsky |first1=Sabine |last2=de Dampierre |first2=Emmanuèle |date=Mayo 24, 2012 |work=Journal of Intellectual Property Law & Practice |publisher=Oxford University Press |access-date=Marso 23, 2021}}</ref> Bilang karagdagan sa pahintulot sa pagkuha ng pelikula, nangangailangan ng karagdagang pahintulot mula sa arkitekto o kanilang kinatawan o inatasang tagapangasiwa ang pagkuha ng pelikula sa Pransiya na kinasasangkutan ng pagsasali ng isang gusaling isinasanggalang pa rin ng pang-arkitektura na karapatang-sipi. Isinasaalang-alang sa pagtantiya ng halagang babayaran sa paggamit ng gawang pang-arkitektura ang tagal ng panahon ng paggamit ng mismong gusali, ang uri ng pelikula o gawang awdiyo-biswal, ang uri ng paggamit, at ang paraan kung paanong ginamit ng mga gumagawa ng pelikula ang hitsura ng gusali. Hindi kinakailangan ng nabanggit na pahintulot kung "hindi pangunahing layunin" ng pelikula ang arkitektura.<ref>{{cite web |url=https://www.filmfrance.net/en/guidance/filming-in-france-faq/ |title=FILMING IN FRANCE – FAQ |website=Film France |access-date=Disyembre 23, 2024}}</ref> ==== Portugal ==== Matatagpuan sa Artikulo 75, talata 2, puntong q. ng ''Code of Authors' Rights and Neighbouring Rights'' ng Portugal ang kalayaan sa panorama para sa mga obra nila. Sakop nito ang panghabambuhay na mga obra sa pampublikong mga lugar tulad ng arkitektura at mga lilok. Ngunit kinakailangang ipatungkol sa manlilikha at itukoy ang pangalan ng obra sa bawat malayang paggamit ng anumang larawan o video ng gayong obra, alinsunod sa Artikulo 76, talata 1, puntong a..<ref>{{cite web |url=http://www.communia-association.org/wp-content/uploads/2016/06/BCS_Communia_FoP_study.pdf |title=Best Case Scenarios for Copyright: Freedom of Panorama in Portugal |last=Nobre |first=Teresa |work=COMMUNIA |date=Hunyo 2016 |access-date=Enero 12, 2022}}</ref> ==== Rumanya==== [[Talaksan:Palatul Parlamentului, București.jpg|thumb|left|Sinalang retrato ng [[Palasyo ng Parlamento]] sa [[Bucharest]]]] Walang ganap na kalayaan sa panorama sa [[Rumanya]]. Nakatala sa Artikulo 35 ng Tsapter VI ("Mga Limitasyon sa Pagpapatupad ng Karapatan ng Manlilikha") ng kanilang batas sa karapatang-sipi ang mga gawain na hindi na nangangailangan ng pahintulot mula sa manlilikha at pagbayad ng remunerasyon sa kanila. Ayon sa (f), maaring isipi, ipamahagi, at magkomunika sa publiko ang mga larawan ng mga likhang arkitektura, lilok, retrato, at ''applied art'' na palagiang matatagpuan sa pampublikong lugar, '''maliban na lamang''' kung ang larawan ng likhang iyon ay siyang pangunahing paksa ng pagpaparami, pamamahagi, o pagkomunikasyon, at kung ang larawang ito ay ginamit sa mga layuning pangkomersiyo.<ref>{{cite web|url=http://legislatie.just.ro/Public/DetaliiDocument/7816 |title=LEGEA nr. 8 din 14 martie 1996 (*republicată*) |website=Ministerul Justiției |access-date=Marso 22, 2021 |lang=ro}}</ref> Dinemanda ng mga tagapagmana ni [[Anca Petrescu]], arkitekto ng napakalaking [[Palasyo ng Parlamento]], ang [[Parlamento ng Romania]] dahil sa pagbebenta ng mga retrato at ibang mga [[paalaala]] (''souvenir'') kalakip ang larawan ng masagisag na gusali.<ref>{{Cite news|url=https://stirileprotv.ro/stiri/actualitate/familia-arhitectei-casei-poporului-vrea-2-din-castigurile-pe-care-camera-deputatilor-le-incaseaza.html|title=Bătălia pentru imaginea Palatului Parlamentului. Decizia luată de OSIM|lang=ro|work=Stirileprotv.ro|date=Marso 15, 2018|access-date=Mayo 6, 2022}}</ref> Kasalukuyang isinasagawa pa rin ang paglilitis hinggil sa [[pagsuway sa karapatang-sipi]] na ginawa ng Parlamento.<ref>{{Cite news |url=https://pandects.dpvue.com/2018/10/taking-photos-of-palace-of-parliament.html |title=Taking photos of the Palace of Parliament can be considered illegal |website=Pandects dpVUE |date=Oktubre 8, 2018 |access-date=Disyembre 19, 2020 |language=en-US |archive-date=Nobyembre 26, 2020 |archive-url=https://web.archive.org/web/20201126012836/https://pandects.dpvue.com/2018/10/taking-photos-of-palace-of-parliament.html |url-status=dead }}</ref>{{better source needed|date=Mayo 2022}} ==== Suwesya ==== Noong Abril 4, 2016, nagpasya ang [[Kataas-taasang Hukuman ng Suwesya]] na nilabag ng [[Talaan ng mga sangay ng Wikimedia|Wikimedia Sweden]] ang karapatang-sipi ng mga manlilikha ng pampublikong obra sa pamamagitan ng paglikha ng isang websayt at database ng pampublikong mga obra sa [[Suwesya]] na naglalaman ng mga larawan ng pampublikong obra na ikinarga o in-''upload'' ng publiko.<ref name="falkvinge-2016">{{cite web |first=Rick |last=Falkvinge |author-link=Rick Falkvinge |title=Supreme Court: Wikimedia violates copyright by posting its own photos of public, taxpayer-funded art |date=Abril 4, 2016 |website=Privacy Online News |location=Los Angeles, Estados Unidos |url=https://www.privateinternetaccess.com/blog/2016/04/supreme-court-wikipedia-violates-copyright-posting-photos-public-art/ |access-date=Setyembre 8, 2016}}{{Dead link|date=August 2021 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}</ref><ref>{{cite news |title=Wikimedia Sweden art map 'violated copyright' |url=https://www.bbc.com/news/technology-35969734 |access-date=Setyembre 9, 2016 |work=BBC News |date=Abril 5, 2016 |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20160923151732/http://www.bbc.com/news/technology-35969734 |archive-date=Setyembre 23, 2016}}</ref><ref>{{cite web |last=Paulson |first=Michelle |title=A strike against freedom of panorama: Swedish court rules against Wikimedia Sverige |url=https://blog.wikimedia.org/2016/04/04/strike-against-freedom-panorama/ |website=Wikimedia Foundation blog |access-date=Setyembre 9, 2016 |date=Abril 4, 2016 |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20160921153722/https://blog.wikimedia.org/2016/04/04/strike-against-freedom-panorama/ |archive-date=Setyembre 21, 2016}}</ref> Taglay ng batas sa karapatang-sipi ng Suwesya ang isang kataliwasan sa tanging karapatan ng mayhawak ng karapatang-sipi upang madaling makakita ng publiko ang pampublikong obra.<ref name="Wikimedia Sweden decision">{{cite court|litigants=Bildupphovsrätt i Sverige ek. för. v. Wikimedia Svierge|vol=|reporter=|opinion=|pinpoint=|court=[[Supreme Court of Sweden]]|date=04-04-2016|url=https://upload.wikimedia.org/wikipedia/foundation/e/ec/TheSwedishSupremeCourtsDecisionBUSvWikimediaFINAL-English_Translation.pdf|access-date=09-09-2016|quote=}}</ref>{{Rp|2-5}} Gumamit ang Kataas-taasang Hukuman ng Suwesya ng isang restriktibong pananaw ng kataliwasang ito sa karapatang-sipi.<ref name="Wikimedia Sweden decision"/>{{Rp|6}} Ipinasiya ng Hukuman na walang halagang pangkomersiyo ang database, para sa kapuwang nagpapatakbo nito o sa mga gumagamit ng database, at ang "halagang ito ay dapat na mapanatili sa mga manlilikha ng mga obra. Wala nang kaugnayan kung may layuning pangkomersiyo ang nagpapatakbo ng database."<ref name="Wikimedia Sweden decision"/>{{Rp|6}} Ibinalik ang kaso sa isang mababang hukuman upang malaman ang pinsalang may pananagutan ang Wikimedia Sweden sa ''Bildkonst Upphovsrätt i Sverige'' (BUS), isang ahensiya ng {{ILL|pangasiwaan ng kolektibong mga karapatan|en|Collective rights management}} na naglunsad ng demanda alang-alang sa mga alagad ng sining na kumakatawan sa kanila.<ref name="Wikimedia Sweden decision"/>{{Rp|2,7}} ==== Unggarya ==== Nakasaad sa Artikulo 68(1) ng batas sa karapatang-sipi ng Unggarya na maaaring gumawa at gamitin ang mga pagsasalarawan ng pinong sining, mga sining pang-arkitektura at sining na napapakinabangan (''applied arts'') na palagiang matatagpuan sa pampublikong lantad na mga lugar, nang walang pahintulot mula at remunerasyon sa mga manlilikha ng nasabing mga obra.<ref>{{cite web| url=https://www.sztnh.gov.hu/sites/default/files/szjt_lxxvi_1999_en_rev_1.pdf |title=Act LXXVI of 1999 on copyright |website=Hungarian Intellectual Property Office |year=2018 |access-date=Disyembre 3, 2022}}</ref> === Mga bansang bahagi rati ng Unyong Sobyet === Walang kalayaan sa panorama ang halos lahat ng mga bansang kabahagi ng dating [[Unyong Sobyet]], puwera na lamang sa tatlong mga bansa na kamakailang binago ang kanilang mga batas sa karapatang-sipi. Ang una ay [[Moldova]] noong Hulyo 2010, nang pinareho nila ang kanilang batas sa karapatang-sipi sa mga pamantayang EU.<ref>{{cite web|author1=Eugene Stuart|author2=Eduardo Fano|author3=Linda Scales|author4=Gerda Leonaviciene|author5=Anna Lazareva|title=Intellectual Property Law and Policy. Law approximation to EU standards in the Republic of Moldova|date=July 2010|publisher=IBF International Consulting, DMI, IRZ, Nomisma, INCOM, Institute of Public Policy|url=http://www.ncu.moldova.md/public/files/publication/armonizare/SLAG_IP_ENG.pdf|access-date=2015-06-29|url-status=dead|archive-url=https://web.archive.org/web/20150630171236/http://www.ncu.moldova.md/public/files/publication/armonizare/SLAG_IP_ENG.pdf|archive-date=2015-06-30}}</ref> Sinundan sila ng [[Armenya]] noong Abril 2013 kalakip ng isinapanahong [[:wikisource:Armenia. Law on Copyright and Related Rights|batas sa karapatang-sipi ng Armenya]].<ref>{{cite web|title=Legislation: National Assembly of RA|language=Armenian|publisher=parliament.am|url=http://www.parliament.am/legislation.php?sel=show&ID=4717|access-date=2015-06-28|url-status=live|archive-url=https://web.archive.org/web/20150701073128/http://www.parliament.am/legislation.php?sel=show&ID=4717|archive-date=2015-07-01}}</ref> Bahagyang ipinasa ang tadhanang kalayaan sa panorama sa [[Rusya]] noong Oktubre 1, 2014; mula sa araw na iyon, maaring kumuha ang sinuman ng mga retrato ng mga gusali at hardin na makikita mula sa pampublikong mga lugar, ngunit hindi kasali rito ang mga lilok at iba pang mga likhang tatlong-dimensiyonal.<ref>{{cite web|title=О внесении изменений в части первую, вторую и четвертую Гражданского кодекса Российской Федерации и отдельные законодательные акты Российской Федерации. Статья 3, cтраница 2|language=Russian|work=[[State Duma]]|date=2014-03-05|url=http://pravo.gov.ru/proxy/ips/?docbody=&nd=102171743&rdk=&backlink=1|access-date=2015-06-29|url-status=live|archive-url=https://web.archive.org/web/20150630234615/http://pravo.gov.ru/proxy/ips/?docbody=&nd=102171743&rdk=&backlink=1|archive-date=2015-06-30}}</ref> === Mga bansang kasapi ng OAPI === Limitado ang kalayaan sa panorama sa ilalim ng ''[[Organisation Africaine de la Propriété Intellectuelle]]'' (OAPI), na binubuo ng mga kasaping-bansa na [[Benin]], [[Burkina Faso]], [[Cameroon]], [[Republika ng Gitnang Aprika]], [[Chad]], [[Comoros]], [[Republika ng Konggo]], [[Baybaying Garing]], [[Equatorial Guinea]], [[Gabon]], [[Guinea]], [[Guinea-Bissau]], [[Mali]], [[Mauritania]], [[Niger]], [[Senegal]], at [[Togo]]. Alinsunod sa ''Annex VII, Part I, Article 16'' ng Kasunduang Bangui, pinahihintulutan ang pamamahagi at pagpapakalat ng mga larawan ng arkitektura, pinong sining, retrato, o sining na napapakinabangan na palagiang matatagpuan sa pampublikong mga lugar, pero hindi sa mga layuning pangkomersiyo kapag naging pangunahing mga paksa ng mga larawan ang nabanggit na mga likha.<ref>{{cite web |url=https://www.sgg.cg/txts-droit-reg/oapi-accord-de-bangui-instituant-une-organisation-africaine-de-la-proprit-intellectuelle-acte-du-14-dcembre-2015.pdf |title=ORGANISATION AFRICAINE DE LA PROPRIETE INTELLECTUELLE (OAPI) – ACCORD DE BANGUI INSTITUANT UNE ORGANISATION AFRICAINE DE LA PROPRIETE INTELLECTUELLE, ACTE DU 14 DECEMBRE 2015 |p=153 |access-date=Enero 2, 2023 |lang=fr}}</ref> == Tingnan din == * [[Copyleft]] * [[Malayang nilalaman]] * [[Potograpiya at batas]] * [[Pampublikong dominyo]] * [[Tatak-pangkalakal]] == Talababa == {{notelist}} == Mga sanggunian == {{Reflist|30em}} == Panlabas na mga link == {{commons category|Freedom of panorama}} * [https://web.archive.org/web/20070912005656/http://www.asmp.org/commerce/legal/copyright/publicbldg.php Photographing public buildings], mula sa [[American Society of Media Photographers]]. * [https://web.archive.org/web/20071013151300/http://chicagoist.com/2005/02/17/millennium_park_photography_the_official_scoop.php Millennium Park Photography: The Official Scoop], ''The Chicagoist'', Pebrero 17, 2005. * MacPherson, L.: ''[http://www.sirimo.co.uk/media/UKPhotographersRights.pdf Photographer's Rights in the UK] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20090325212727/http://www.sirimo.co.uk/media/UKPhotographersRights.pdf |date=March 25, 2009}}''. * {{Cite journal |url=https://washington.academia.edu/BryceNewell/Papers/535200/Freedom_of_Panorama_A_Comparative_Look_at_International_Restrictions_on_Public_Photography |archive-url=https://archive.today/20121202073320/http://washington.academia.edu/BryceNewell/Papers/535200/Freedom_of_Panorama_A_Comparative_Look_at_International_Restrictions_on_Public_Photography |archive-date=Disyembre 2, 2012 |title=Freedom of Panorama: A Comparative Look at International Restrictions on Public Photography |first=Bryce Clayton |last=Newell |volume=44 |journal=Creighton Law Review |pages=405–427 |year=2011}}{{Dead link|date=Agosto 2021}} ;Ilang mga pahinang Wikimedia na tumatalakay sa kalayaan sa panorama *[[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2015-06-17/In focus|Wikipedia:Wikipedia Signpost/2015-06-17/In focus - ''The Signpost'' ng Wikipediang Ingles]] (hinggil sa usapin ng kalayaan sa panorama sa Europa) *[[c:Commons:Freedom of panorama|Freedom of panorama sa Wikimedia Commons]] *[[:meta:Freedom of Panorama in Europe in 2015|Freedom of Panorama in Europe in 2015 - Meta Wikimedia]] {{Authority control}} [[Kategorya:Batas sa karapatang-sipi]] [[Kategorya:Potograpiya]] rxbd6elaqfugk4e470lgzmjltc4e9t6 2167859 2167857 2025-07-08T05:44:51Z JWilz12345 77302 /* Olanda */ 2167859 wikitext text/x-wiki {{Good article}} {{hatnote|Para sa gabay tungkol sa paggamit ng mga larawan sa mga websayt ng Wikimedia sa ilalim ng mga tadhanang "kalayaan sa panorama", pakitingnan ang [[c:Commons:Freedom of panorama]].}} [[Talaksan:Image demonstrating freedom of panorama.jpg|thumb|Isang larawan na nagpapakita ng mga [[eskultura]] ni Sergej Alexander Dott, tinawag na ''Himmelsblumen'' at ginawa noong 2003, na matatagpuan malapit sa estasyong [[Gleisdreieck (Berlin U-Bahn)|Gleisdreieck]] ng [[Berlin U-Bahn|metro]] ng [[Berlin]], Alemanya. Angkop sa mga probisyon ng kalayaan sa panorama sa bansa ang paglathala nito sa pamamagitan ng malayang lisensiya.]] [[Talaksan:Two Statues Gugulethu Seven Memorial Redux.png|thumb|right|Walang kalayaan sa panorama sa [[Timog Aprika]], kaya kinakailangang sensurin ang estatwang ito dahil sakop ito ng mahigpit na kahulugan ng batas sa karapatang-sipi sa bansa.]] Ang '''kalayaan sa panorama''' ({{Langx|en|freedom of panorama}}, dinaglat na '''FoP''') ay isang tadhanang nakapaloob sa mga batas sa [[karapatang-sipi]] ng maraming mga hurisdiksiyon. Pinahihintulutan nito ang pagkuha ng mga [[retrato]] at [[video]] at paglikha ng ibang mga larawan (tulad ng mga [[pinta]]) ng mga [[gusali]] at kung minsan mga [[lilok]] at ibang mga gawang sining na palagiang matatagpuan sa isang [[pampublikong lugar]] nang hindi lumalabag sa anumang karapatang-sipi na maaaring manatili sa gayong mga gawa, at ang paglalathala ng gayong mga larawan.<ref name="seiler">Seiler, D.: ''[http://www.fotorecht.de/publikationen/hundertwasserhaus3.html Gebäudefotografie in der EU – Neues vom Hundertwasserhaus] {{webarchive|url=https://web.archive.org/web/20070930160856/http://www.fotorecht.de/publikationen/hundertwasserhaus3.html |date=2007-09-30 }}'', in ''Photopresse'' 1/2 (2006), p.&nbsp;16. URL last accessed 2007-09-20.</ref><ref name=DulongDeRosnay>{{Cite journal|last=Rosnay|first=Mélanie Dulong de|last2=Langlais|first2=Pierre-Carl|date=2017-02-16|title=Public artworks and the freedom of panorama controversy: a case of Wikimedia influence|url=https://policyreview.info/articles/analysis/public-artworks-and-freedom-panorama-controversy-case-wikimedia-influence|journal=Internet Policy Review|volume=6|issue=1|issn=2197-6775|deadurl=no|archiveurl=https://web.archive.org/web/20180118012615/https://policyreview.info/articles/analysis/public-artworks-and-freedom-panorama-controversy-case-wikimedia-influence|archivedate=2018-01-18|df=}}</ref> Nililimitahan ng mga batas o kaso ng batas ng kalayaan sa panorama ang mga mayhawak ng karapatang-sipi sa paggawa ng ligal na hakbang dahil sa paglabag ng karapatang-sipi laban sa mga tagalikha o tagapamahagi ng gayong mga larawan. Isa itong kataliwasan o eksepsiyon sa karaniwang alituntunin na ang mayhawak ng karapatang-sipi ay may tanging karapatan sa pagbibigay ng kapangyarihan sa paglikha at pamamahagi ng mga [[hinangong likha]]. Hango ang parirala sa salitang [[Wikang Aleman|Aleman]] na ''{{lang|de|Panoramafreiheit}}'' ("kalayaan sa panorama" o "''panorama freedom''" sa Ingles). == Kaligirang pangkasaysayan == Ipinagbawal nang husto ang potograpiya at ibang mga paraan ng pagsasalarawan ng pampublikong espasyo noong nakaraan, sa mga kadahilanang hindi kaugnay sa karapatan ng mga manlilikha ng pampublikong mga obra. Ipinagbawal ng Pransiya ang gayong mga gawain noong ika-19 na dantaon para sa pagtatanggol ng pribasidad. Sinimulang ipagbawal ng Italya ang pagsasalarawan ng mga pook arkeolohiko noong ika-18 dantaon, kahit na nasa pampublikong mga lugar ang mga pook na ito, bilang proteksiyon sa kanilang pamanang pangkalinangan.<ref name=DulongDeRosnay/> Nagsimula ang kaisipan ng kalayaan sa panorama noong ika-19 na dantaon sa Alemanya. Ipinakilala ng [[Kaharian ng Bavaria]] noong 1840 ang isang kahalintulad na eksepsyon para sa piktorikong mga paglalarawan ng "mga likha ng sining at arkitektura sa panlabas na mga anyo ng mga ito" sa pampublikong mga espasyo. Nilayon nitong bawasan ang kahigpitan ng bagong mga patakarang pangkarapatang-sipi sa [[Kumpederasyong Aleman]] na ipinagbawal ang mga pagpaparami o reproduksiyon, maliban sa "mekanikal na mga pagpaparami." Tumulad kalaunan ang ibang mga estadong bahagi ng kumpederasyon, at noong 1876 tuluyan nang ipinatupad ng parlamento ng Alemanya ang karapatang ligal na ito sa buong kumpederasyon.<ref name=DulongDeRosnay/> == Mga likhang dalawang-dimensiyonal == Sa mga bansa sa mundo, iba-iba ang tiyak na saklaw ng pahintulot na ito para makalikha ng mga retrato ng pampublikong mga lugar nang hindi na kailangang mag-alala hinggil sa mga gawang naipagsasanggalang ng karapatang-sipi na nasa larawan.<ref name="seiler"/> Sa karamihan ng mga bansa, tumutukoy lamang ito sa mga larawan ng mga likhang tatlong-dimensiyonal<ref name="uk_2">Tingnan ang ''e.g.'' Lydiate.</ref> na palagiang nakapuwesto sa isang pampublikong lugar, ang karaniwang ibig sabihin ng "palagian" ay "para sa likas na tanang buhay ng gawa."<ref name="ch"/><ref name="dix">{{cite web|last=Dix|first=Bruno|url=http://www.rechtpraktisch.de/artikel.html?id=519|title=Christo und der verhüllte Reichstag|date=2002-02-21|url-status=dead|archive-url=https://web.archive.org/web/20020722213717/http://www.rechtpraktisch.de/artikel.html?id=519|archive-date=2002-07-22|access-date=2020-05-18}}</ref> Sa [[Suwisa]], pinapayagan ang pagkuha at paglathala ng mga larawan ng mga likhang dalawang-dimensiyonal tulad ng mga miyural (mga larawang nakapinta sa pader) o graffiti, ngunit ang gayong mga larawan ay hindi maaring gamitin para sa layuning kapareho sa mga orihinal.<ref name="ch"/> == Pampublikong espasyo == [[Talaksan:José Rizal statue at Rizal Park in Wilhelmsfeld, Germany - 1.jpg|thumb|Estatwa ni Jose Rizal sa lungsod ng [[Wilhelmsfeld]], Alemanya, na itinayo noong 1978 at nilikha ng Pilipinong manlililok na si [[Anastacio Caedo]]]] Maraming mga batas ay may mailap na pagkakaiba ukol sa pampublikong espasyo (''public space'') at pampribadong ari-arian. Sa [[Austria]] walang kaugnayan sa pahintulot na kalayaan sa panorama ang kinaroroonan ng retratista ,<ref name="seiler"/> ngunit sa [[Alemanya]] ang gayong pahintulot ay kumakapit lamang kapag ang larawan ay kinunan mula sa pampublikong lupa, at walang karagdagang mga gamit tulad ng mga hagdan, platapormang pambuhat, eroplano, atbp.<ref name="de"/> Sa ilang pagkakataon, umaabot din ang saklaw ng pahintulot sa tunay na mga lupang pampribado, halimbawa ay ang pampribadong mga liwasan at kastilyo na mapapasukan ng publiko at walang kontroladong mga pasukan, subalit may katakdaan na maaaring humingi ang may-ari ng bayad para sa komersiyal na paggamit ng mga larawan.<ref>{{cite web|url=http://juris.bundesgerichtshof.de/cgi-bin/rechtsprechung/document.py?Gericht=bgh&Art=pm&Datum=2010&Sort=3&nr=54399&pos=0&anz=241|title=Decision of the German Federal Court in favour of the Stiftung Preußische Schlösser und Gärten, December 17, 2010|publisher=Juris.bundesgerichtshof.de|date=2010-12-17|access-date=2012-07-20|url-status=live|archive-url=https://web.archive.org/web/20131014190054/http://juris.bundesgerichtshof.de/cgi-bin/rechtsprechung/document.py?Gericht=bgh&Art=pm&Datum=2010&Sort=3&nr=54399&pos=0&anz=241|archive-date=2013-10-14}}</ref> Sa maraming mga bansa sa [[Silangang Europa]], nililimitahan lamang ng mga batas sa karapatang-sipi ang pahintulot na ito sa hindi pangkomersiyo na paggamit ng mga larawan.<ref name="elst">Tingnan ang Rusya bilang halimbawa: {{cite book|last=Elst|first=Michiel|title=Copyright, Freedom of Speech, and Cultural Policy in the Russian Federation|page=432f|publisher=Martinus Nijhoff|location=Leiden/Boston|year=2005|isbn=90-04-14087-5}}</ref> Mayroon ding pandaigdigang mga pagkakaiba sa tiyak na kahulugan ng isang "pampublikong espasyo." Sa maraming mga bansa, kinabibilangan lamang nito ang mga espasyo sa labas (halimbawa, sa Alemanya),<ref name="de"/> habang kasama naman sa ilan sa ibang mga bansa ang espasyo sa loob tulad ng pampublikong mga museo (halimbawa, sa [[United Kingdom|Reyno Unido]]<ref name="uk"/> at [[Rusya]]).<ref name="ru">Elst p. 432, footnote 268. Tingnan din [http://www.consultant.ru/popular/gkrf4/ article 1276 of part IV of the Civil Code] {{webarchive|url=https://web.archive.org/web/20120607021156/http://www.consultant.ru/popular/gkrf4/|date=2012-06-07}} (in force as of January 1, 2008), na nagbibigay-linaw rito.</ref> == Pandaigdigang mga kasunduan == Walang litaw na mga tuntunin hinggil sa kalayaan sa panorama sa alinman sa pandaigdigang mga kasunduan sa karapatang-sipi, tulad ng [[Kumbensiyong Berne]], [[Tratado sa Karapatang-sipi ng WIPO]], [[Unibersal na Kumbensiyon sa Karapatang-sipi]], at [[Kasunduang TRIPS]]. Gayunpaman, malimit na nagbibigay ang mga kasunduang ito ng isang [[tatlong-hakbang na pagsusulit ng Berne]] (''Berne three-step test'') bilang isang pangkalahatang takda na dapat pagbatayan laban sa pambansang mga tadhana sa kalayaan sa panorama, tulad ng ikalawang talata ng artikulo 10 ng Tratado ng WIPO, artikulo 13 ng TRIPS, at ikalawang talata ng artikulo 9 ng binagong Kumbensiyong Berne (bagaman para lamang sa pagpaparami).<ref>Reto M. Hilty at Sylvie Nérisson, ''Overview,'' sa: (ed.) na ito, ''Balancing Copyright,'' 2012, op. cit., mga pahinang 1–78, pahinang 24 f hinggil dito.</ref> May binanggit si [[Ralph Oman]], dating Direktor sa Karapatang-sipi (''Register of Copyrights'') ng [[Tanggapan sa Karapatang-sipi ng Estados Unidos]], tungkol sa isang pinagsamang pagsisikap ng [[Pandaigdigang Organisasyon sa Ari-ariang Intelektuwal]] at [[UNESCO]] noong dekada-1980 para sa isang ''Draft Model Copyright Law'', na kinabibilangan ng ilang mga simulain sa borador na nakatuon sa mga gawang pang-arkitektura. Nasa Simulaing WA7 ang tadhanang katulad ng kalayaan sa panorama: "Hindi kailangan ng pahintulot ng mga manlilikha ang pagpaparami ng panlabas na mga larawan ng arkitektura sa pamamagitan ng potograpiya, pelikula, pinta, lilok, drowing o mga kahalintulad na paraan kung para lamang ito sa pansariling layunin, o para sa layuning pangkomersiyo kapag nakatayo sa pampublikong kalye, daanan, liwasan o ibang mga lugar na karaniwang napupuntahan ng publiko ang mga gawang pang-arkitektura. Halo-halo ang mga puna hinggil dito: isang panukalang isali sa simulain ang mga larawan na kinunan mula sa himpapawid at satelayt, mga katanungan kung dapat bang isali ang panloob na arkitektura, at batikos dahil sa labis na pagsuko ng mga karapatan ng mga arkitekto sa publiko at hindi paglalaan ng kondisyon ng kabayaran sa pangkomersiyo na mga paggamit ng panlabas na mga larawan ng arkitektura. Hindi nakakuha ng sapat na pagsang-ayon ang mga panukalang ito, at ginawa ang simulaing hinggil sa panorama nang "walang mga pagbabago" ayon sa Komite ng mga Dalubhasa ng Pamahalaan.<ref>{{Cite report |url=https://www.copyright.gov/reports/architecture.pdf |title=THE REPORT OF THE REGISTER OF COPYRIGHTS ON WORKS OF ARCHITECTURE |publisher=US Copyright Office |location=Estados Unidos |date=Hunyo 19, 1989 |access-date=Mayo 30, 2025 |ISBN=0-8444-0653-8 |pages=148–155}}</ref> == Katayuan sa iba-ibang mga bansa == Maraming mga bansa ang may kahalintulad na mga tadhanang nililimitahan ang saklaw ng batas sa karapatang-sipi upang malinaw na payagan ang mga retratong nagpapakita ng mga tanawin ng pampublikong mga lugar o tanawing kinunan mula sa pampublikong mga lugar. Ngunit magkaiba ang kahulugan ng mga bansa hinggil sa prinsipyo ng kalayaan sa panorama.<ref name="seiler"/> [[Talaksan:Freedom of Panorama world map.svg|thumb|none|650px|Katayuan ng kalayaan sa panorama sa buong daigdig para sa mga larawang ginagamit sa mga layuning pangkomersiyo.]] [[Talaksan:Tallest buildings 2022 whether or not FoP.png|thumb|none|650px|Nangungunang 11 pinakamatayog na mga gusali sa mundo noong 2022, at ang katayuan ng kalayaan sa panorama ng mga bansang kinaroroonan ng mga ito: [[Talaksan:SemiPD-icon.svg|30px]] – mayroong kalayaan sa panorama ([[Malaysia]], [[Tsina]], [[Taiwan]], [[Estados Unidos]]) [[Talaksan:Red copyright.svg|30px]] – walang kalayaan sa panorama ([[Saudi Arabia]], [[Timog Korea]], [[United Arab Emirates]])]] ===Pilipinas=== Nakasaad sa Seksiyon 172 ng Kodigo ng Ari-Ariang Intelektuwal ng Pilipinas (''Intellectual Property Code of the Philippines'' o Batas Republika Blg. 8293), nakapamagat na "''Literary and Artistic Works''", na isinasanggalang ang mga "likhang sining", tulad ng arkitektura at eskultura. Walang anumang tadhana ng kalayaan sa panorama sa Seksiyon 184 ("''Limitations on Copyright''") na nagtatala ng mga gawaing hindi itinuturing na paglabag sa karapatang-sipi ng mga gumawa o nagdisenyo ng mga gusali, eskultura, atbp. mga obra, ngunit nagbibigay ang tadhanang (d) ng kataliwasan sa karapatang-sipi kung ang reproduksiyon ng "mga gawang pampanitikan, pansiyentipiko, at pansining" ay "bilang bahagi ng pag-ulat ng kasalukuyang mga kaganapan sa pamamagitan ng potograpiya, , o pamamahayag hanggang sa kinakailangang saklaw para sa layuning ito." Ang tadhanang (e) naman ay nagbibigay ng tadhanang [[patas na paggamit]] sa pagsasali ng isang gawa sa "isang publikasyon, brodkast, o ibang uri ng komunikasyon sa madla," kung para lamang sa layunin ng pagtuturo.<ref name=PHIpo>{{cite web |url=https://drive.google.com/file/d/0B2or2OrWYpIfN3BnNVNILUFjUmM/view?ts=58057027 |accessdate=3 Hunyo 2020 |title=Intellectual Property Code of the Philippines (Republic Act No. 8293) (2015 Edition) |publisher=Intellectual Property Office of the Philippines}}</ref> Kapuwang hindi malaya para sa [[Wikimedia Commons]], ang imbakan ng mga talaksang (''files'') nasa malayang mga lisensiya o pampublikong dominyo, tulad ng mga retratong ginagamit sa [[Wikipedia]]. Nakasanayan na ng pamunuan nito na [[c:Category:Philippine FOP cases/deleted|magbura]] ng mga retrato ng bagong mga estruktura at pampublikong sining sa bansa, tulad ng mga gusali, lilok, bantayog, at memoryal.{{efn|''Halimbawang mga patunay sa mga pagbura:'' ganap na bagong mga estruktura - [[c:Commons:Deletion requests/Files in Category:SM Mall of Asia|SM Mall of Asia]]; mga estrukturang nilikha o ginawa ng mga alagad ng sining na maaring buhay pa o pumanaw na ngunit hindi pa umaabot sa 50 taon ang nakararaan mula nang sila'y pumanaw - [[c:Commons:Deletion requests/Files in Category:SAF 44 Mamasapano clash (Special Action Force Monument, Angeles City, Pampanga)|Bantayog ng SAF 44 sa Angeles]] at [[c:Commons:Deletion requests/Files in Category:Leyte Landing Memorial|Bantayog ng Paglapag sa Leyte]].}} Ito ay dahil hindi pinapayagan sa Wikimedia Commons ang mga talaksang naaangkop lamang sa tadhanang patas na paggamit. === Ibang bahagi ng Timog-silangang Asya === [[Talaksan:Freedom of panorama in Southeast Asia.svg|thumb|350px|Katayuan ng kalayaan sa panorama sa Timog-silangang Asya]] ==== Biyetnam ==== Walang ganap na kalayaan sa panorama sa Biyetnam. Ayon sa Artikulo 25(h) ng kanilang bagong-amyendang batas sa karapatang-sipi ng Biyetnam (2022), maari ang potograpiya at pagsasahimpapawid sa telebisyon ng mga obrang hinulma, arkitektura, at obrang napapakinabangan na nakadispley sa publiko, "para sa layon ng pagpapakita o pagprisinta ng mga larawan ng mga obrang ito, hindi sa layuning pangkomersiyo."<ref>{{cite web|url=https://thuvienphapluat.vn/van-ban/So-huu-tri-tue/Luat-So-huu-tri-tue-sua-doi-2022-458435.aspx?v=d |title=Luật Sở hữu trí tuệ sửa đổi 2022 |access-date=Oktubre 14, 2022}}</ref> ==== Brunay ==== Nakalahad sa Seksiyon 66 ng batas sa karapatang-sipi ng Brunay ang kanilang kalayaan sa panorama, na pinahihintulutan ang pagsasalarawan ng mga likhang gusali, lilok, modelo ng mga gusali, at obra ng masining na pagkakagawa sa pampublikong mga lugar, sa pamamagitan ng pagguhit, potograpiya, sinematograpiya, at pagsasahimpapawid sa telebisyon.<ref>{{cite web|url=https://wipolex-res.wipo.int/edocs/lexdocs/laws/en/bn/bn002en.pdf |title=Emergency (Copyright) Order, 1999 |author=Brunei |website=WIPO Lex |access-date=Mayo 23, 2021}}</ref> ==== Indonesya ==== Walang tiyak na pagbanggit ng kalayaan sa panorama sa [[batas sa karapatang-sipi ng Indonesya]], bagaman umiiral ang isang kahalintulad subalit limitadong tadhana sa Artikulo 15 na pinagkakalooban ang mga may-ari ng obra, kabilang na ang arkitektura at lilok, ang karapatan na magsagawa ng pampublikong displey, sa paraang paglalathala man o pagpaparami sa isang katalogo. Nagbibigay naman ang Artikulo 43(d) ng pahintulot para sa pamamahagi ng mga nilalamang isinasanggalang ng karapatang-sipi sa teknolohiyang pang-impormasyon at midyang pangkomunikasyon, kung ang mga nabanggit na midyum ng pamamahagi ay "hindi komersiyal at/o walang halaga para sa Manlilikha o kaugnay na mga partido."<ref>{{cite web |url=https://wipolex-res.wipo.int/edocs/lexdocs/laws/en/id/id064en.pdf |title=Law of the Republic of Indonesia No. 28 of 2014 on Copyright |author=Indonesia |access-date=Mayo 12, 2021 |website=WIPO Lex}}</ref> ==== Kambodya ==== Nakasaad sa Artikulo 25 ng batas sa karapatang-sipi ng Kambodya ang limitadong kalayaan sa panorama. Pinapayagan lamang ang tadhanang ito kung ang pagpaparami ng obrang grapiko o hinulma (mga lilok) sa pampublikong lugar ay hindi pangunahing paksa ng sumunod na reproduksiyon, tulad ng mga retrato. Kapag naging pangunahing paksa ng sumunod na pagpaparami ang pampublikong mga obra, hindi ito maaaring gamitin sa anumang layunin maliban lamang sa pansarili (pampamilya at pangkaibigan) na paggamit at sa mga layuning pang-edukasyon na hindi nakikinabang (''non-profit educational purposes'').<ref>{{cite web|url=https://wipolex-res.wipo.int/edocs/lexdocs/laws/en/kh/kh003en.pdf |title=Law on Copyright and Related Rights |year=2003 |author=Cambodia |access-date=Mayo 23, 2021 |website=WIPO Lex}}</ref> ==== Laos ==== Walang kalayaan sa panorama sa Laos, ngunit may kahalintulad na probisyon sa Artikulo 115 ang kanilang batas sa karapatang-sipi, subalit nakapamagat na "''Acts Consistent with Fair Use''" ang artikulo. Nakasaad sa pangatlong sugnay ng artikulo na maaaring isipi sa pamamagitan ng potograpiya at sinematograpita ang mga obrang niyari na at nakadispley sa publiko, tulad ng pinong sining, arkitektura, at nalalapat na sining, kung ang mga obrang ito ay hindi paksa ng pagpaparami. Pinapayagan din sa artikulo ang pagpaparami ng mga obra para sa layunin ng pag-uulat ng kasalukuyang mga kaganapan, subalit hanggang sa layuning paghahatid ng balita't impormasyon lamang.<ref>{{cite web|url=https://sblaw.vn/wp-content/uploads/2018/07/Law-on-Intellectual-Property-Amended-2017-ENG-ProofreadCLEAN.pdf |title=Law on Intellectual Property |author=Lao People's Democratic Republic |access-date=Mayo 23, 2021 |website=SB Law}}</ref> ==== Malaysia ==== {{multiple image | align = right | image1 = Petronas Towers, Kuala Lumpur.jpg | image2 = Kota Kinabalu City Centre 0001.jpg | footer = ''Kaliwa:'' [[Toreng Petronas]] na dinisenyo ni arkitekto [[César Pelli]]. ''Kanan:'' Estatwa ng Merlin sa [[Kota Kinabalu]] }} Tinitiyak ng [[batas sa karapatang-sipi ng Malaysia]] ang kalayaan sa panorama sa pampublikong mga lugar. Nakasaad sa Seksiyon 13(2)(d) na hindi paglabag sa karapatang-sipi ang pagpaparami o pamamahagi ng mga kopya ng anumang obra na palagiang nakatayo sa isang pampublikong lugar. Tinutukoy ng Seksiyon 3 ang "mga likhang sining" bilang anumang gawang grapiko, retrato, lilok, kolyahe (''collage''), at gawa ng arkitektura o masining na artesaniya. Hindi kasama sa natatanging tadhanang ito ang mga disenyong plano ng mga [[integradong sirkito]].<ref>{{cite web|title=COPYRIGHT ACT 1987 (as at 30 June 2022) |url=https://www.myipo.gov.my/wp-content/uploads/2025/02/Lampiran-A1-ENG-Akta-Hak-Cipta-setakat-22-Jun-2023.pdf |website=The Official Portal of Intellectual Property Corporation of Malaysia |accessdate=Hunyo 11, 2025}}</ref> ==== Singapura ==== [[Talaksan:Merlion - 2013.04 - panoramio.jpg|thumb|left|Ang rebultong [[Merlion]] sa harap, obra ni Lim Nang Seng (namatay 1987) noong 1972. Sa likod naman ang [[Marina Bay Sands]], obra ni arkitekto [[Moshe Safdie]] noong 2010.]] Tinitiyak ng batas sa karapatang-sipi ng Singapura ang sapat na kalayaan sa panorama sa nasabing bansa, sa ilalim ng Seksiyon 265. Pinahihintulutan ang paglikha at paglalathala ng mga larawan ng mga gusali, modelo ng gusali, lilok, at masining na pagkakagawa na palagiang makikita sa isang pampublikong lugar, kung ginawa ang mga larawang ito noon o pagkaraan ng ika-10 ng Abril 1987.<ref>{{cite web|url=https://sso.agc.gov.sg/Act/CA2021?ProvIds=P15-#pr265- |title=PART 5 PERMITTED USES OF COPYRIGHT WORKS AND PROTECTED PERFORMANCES |website=Singapore Statutes Online |access-date=Nobyembre 16, 2024}}</ref> ==== Thailand ==== Itinatalakay ang kalayaan sa panorama sa mga Seksiyon 37–39 ng batas sa karapatang-sipi ng Thailand. Pinapayagan ng mga Seksiyon 37 at 38 ang mga representasyon ng mga obra sa pampublikong mga lugar at arkitektura sa pamamagitan ng "drowing, pinta, konstruksiyon, klitse, moldura, paglililok, litograpiya, potograpiya, sinematograpiya, at pamamahayag ng video", habang pinapayagan ng Seksiyon 39 ang panlarawan at pangvideo na mga representasyon ng "isang likha kung saang bahagi ang isang masining na obra."<ref>{{cite web |url=https://www.wipo.int/wipolex/en/legislation/details/19877 |title=Copyright Act B.E. 2537 (1994) (as amended up to Copyright Act B.E. 2561 (2018)) |author=Thailand |website=WIPO Lex |access-date=Hunyo 10, 2025}}</ref> === Alherya === Nagbibigay ng eksepsiyong kalayaan sa panorama ang ''Ordinansa Blg. 03-05 ng ika-19 Hulyo 2003 hinggil sa Karapatang-sipi at Kaugnay na mga Karapatan''. Sa ilalim ng Artikulo 50 ng nasabing batas, pinahihintulutang magparami ng mga larawan ng mga gawang pang-arkitektura, pampinong sining, pang-nalalapat na sining, at pampotograpiya na palagiang matatagpuan sa pampublikong mga lugar, maliban sa mga obra na matatagpuan sa mga galeriya, museo, at natukoy na mga sityong pangkultura at pangkalikasan ("''classified cultural and natural sites''").<ref>{{cite web |url=https://www.joradp.dz/FTP/jo-francais/2003/F2003044.pdf |title=Ordonnance n°03-05 du 19 Juillet 2003, relative aux droits d'auteur et aux droits |language=fr |work=Journal Officiel de la Republique Algerienne Democratique et Populaire |access-date=Marso 12, 2025 |page=8}}</ref> === Australya === [[Talaksan:Sydney Opera House 2 (30595141941).jpg|thumb|[[Sydney Opera House]], na dinisenyo ng arkitektong Dinamarkes na si [[Jørn Utzon]]]] Sa [[Australya]], tinatalakay ang kalayaan sa panorama sa pederal na ''[[Batas sa karapatang-sipi ng Australya|Copyright Act 1968]]'', mga Seksiyon 65 hanggang 68. Inilalaan ng Seksiyon 65: "Ang karapatang-sipi sa isang gawa ... na matatagpuan sa isang pampublikong lugar, o sa mga premisang bukas sa publiko, ay hindi nilalabagan ng paglikha ng isang pinta, drowing, klitse (''engraving''), o retrato ng gawa o ang pagsasali ng gawa sa isang sinematograpong pelikula o sa isang brodkast pantelebisyon, maliban kung pansamantala lamang (ang kinaroroonan nito)." Kumakapit ito sa anumang "masining na gawa" na binigyang-kahulugan sa talatang (c) ng bahaging 10: isang "obra ng masining na pagkakagawa" (pero hindi isang ''circuit layout'').<ref name="AU">{{Cite Legislation AU|Cth|act|ca1968133|Copyright Act 1968}}</ref> Nagbibigay ang Seksiyon 66 ng Batas ang hindi pagsasali sa paglabag sa karapatang-sipi ang mga retrato at larawan ng mga gusali at modelo ng mga gusali.<ref name="AU" /> Walang karapatang sumipi ng mga obrang hindi saklaw ng mga probisyong ito. Nangangahulugan itong maaring makalabang sa karapatang-sipi ang pagpaparami ng mga larawan ng "[[sining sa kalye]]".<ref name="G124v01">{{cite web|url=http://www.copyright.org.au/acc_prod/AsiCommon/Controls/BSA/Downloader.aspx?iDocumentStorageKey=62a2e433-4cab-4d6f-8dd2-dc4af24277e7&iFileTypeCode=PDF&iFileName=Street%20Art%20&%20Copyright|title=Street Art & Copyright|publisher=[[Australian Copyright Council]]|work=Information Sheet G124v01|date=Setyembre 2014|access-date=2016-05-08|url-status=live|archive-url=https://web.archive.org/web/20160322193002/http://www.copyright.org.au/acc_prod/AsiCommon/Controls/BSA/Downloader.aspx?iDocumentStorageKey=62a2e433-4cab-4d6f-8dd2-dc4af24277e7&iFileTypeCode=PDF&iFileName=Street%20Art%20&%20Copyright|archive-date=2016-03-22}}</ref><ref>{{cite web|title=Street photographer's rights|url=http://www.artslaw.com.au/info-sheets/info-sheet/street-photographers-rights/|website=Arts Law Information Sheet|publisher=Arts Law Centre of Australia|access-date=2016-05-08|archive-url=https://web.archive.org/web/20140630101936/http://www.artslaw.com.au/info-sheets/info-sheet/street-photographers-rights/|archive-date=2014-06-30|url-status=live}}</ref><ref>{{cite web|title=Photographers & Copyright|edition=17|url=http://www.copyright.org.au/admin/cms-acc1/_images/732757805533a4bbed9e2a.pdf|publisher=Australian Copyright Council|access-date=2014-10-28|archive-url=https://web.archive.org/web/20140702180313/http://www.copyright.org.au/admin/cms-acc1/_images/732757805533a4bbed9e2a.pdf|archive-date=2014-07-02|url-status=live|page=7|date=Enero 2014|quote=''You will generally need permission to photograph other public art, such as murals.''}}</ref> === Bagong Silandiya === Ang ''Copyright Act (1994)'' ng [[New Zealand|Bagong Silandiya]] ay nagbibigay ng mga pagkakapuwera para sa malayang pamamahagi ng mga retrato ng ilang mga likha gaya ng mga lilok, ngunit hindi nagbibigay ng mga pagkakapuwera para sa mga obrang grapiko tulad ng mga miyural at sining sa kalye, kahit na nasa pampublikong mga espasyo ang mga ito. Nagngangahulugan ito na kailangang kumuha ng pahintulot mula sa mga arteista o tagahawak ng karapatang-sipi para makapagkuha ng mga retrato ng gayong mga likha nang malaya para sa mga layuning pamamahagi, lalo na kung may komersiyal na pakay. Subalit binabalewala ang restriksiyon na ito, patunay rito ang patuloy na pamamahagi ng gayong mga retrato sa [[hatirang pangmadla]] at ang paggamit ng mga ''marketing company'' ng mga obrang grapiko bilang likurang mga elemento sa kanilang mga patalastas.<ref>{{cite web |url=https://theconversation.com/yes-street-art-is-on-public-display-but-that-doesnt-mean-we-should-share-it-without-credit-132000 |title=Yes, street art is on public display — but that doesn’t mean we should share it without credit |last1=Dickison |first1=Mike |last2=White |first2=Bruce |date=Hulyo 9, 2020 |website=The Conversation |access-date=Marso 18, 2021}}</ref> Kamakailan lamang, noong 2019, inihayag ng arteistang si Xoë Hall ang kaniyang pagkadismaya sa paggamit ng [[Whitcoulls]] ng mga larawan ng kaniyang miyural sa [[Wellington]] sa kanilang mga kalendaryo, at iminungkahi ang kapuwa niyang mga miyuralista sa bansa na "magkaroon ng kontrata para sa bawat dingding na kanilang ipinipinta at isinasaad kung sino ang nagmamay-ari ng karapatang-sipi, at isali ito sa miyural kalakip ng pangalan ng arteista."<ref>{{cite news |url=https://www.rnz.co.nz/news/national/406415/artist-xoe-hall-outraged-over-work-featured-on-calendar-s-cover |title=Artist Xoë Hall outraged over work featured on calendar's cover |last=Cook |first=Charlotte |date=Disyembre 30, 2019 |access-date=Marso 18, 2021 |work=[[Radio New Zealand]]}}</ref> === Brasil === [[Talaksan:Minha Janela, Cristo Redendor.JPG|thumb|Hinggil sa kaso ng tanyag na rebultong [[Kristo ang Tagapagtubos]], sinabi ni Abogado Frullani Lopes na "bagaman pribado ang pag-aari ng lugar na kinatatayuan nito, hindi hinahadlang ang pampublikong pagpasok, at hindi maipagwawalang-bahala na bahagi ito ng tanawin ng [[Rio de Janeiro]]. Sa gayong pananaw, ang lugar na kinatatayuan nito ay dapat na ituring na pampublikong lugar."<ref>{{cite web |language=pt |url=https://www.conjur.com.br/2014-ago-23/marcelo-lopes-representacao-cristo-redentor-filme-nao-vetada |title=Representação do Cristo Redentor em filme não pode ser vetada |date=23 Agosto 2014 |author=Marcelo Frullani Lopes|quote=apesar de a área ser de propriedade privada, o acesso público ao local não é restrito. Não se pode ignorar, também, que o Cristo Redentor integra a paisagem do Rio de Janeiro. Por esse ponto de vista, o local em que a obra se encontra deve ser considerado logradouro público para fins de aplicação desse dispositivo.}}</ref>]] Pinahihintulutan sa Artikulo 48 ng [https://web.archive.org/web/20110604224823/http://www.wipo.int/wipolex/en/text.jsp?file_id=125392 batas sa karapatang-sipi ng Brazil] (Blg. 9.610 / Pebrero 19, 1998) ang malayang pagpinta, potograpiya, at paggawa ng video ng anumang gawa na palagiang nakapuwesto sa isang pampublikong lugar, sa kabila ng pagiging protektado ng karapatang-sipi ang gayong mga gawa.<ref>{{cite web|title=LEI Nº 9.610, DE 19 DE FEVEREIRO DE 1998.|url=https://www.planalto.gov.br/ccivil_03/leis/L9610.htm|website=Presidência da República|accessdate=2016-10-29|archiveurl=https://web.archive.org/web/20161028220538/http://www.planalto.gov.br/ccivil_03/leis/l9610.htm|archivedate=2016-10-28|language=pt|quote=Art. 48. As obras situadas permanentemente em logradouros públicos podem ser representadas livremente, por meio de pinturas, desenhos, fotografias e procedimentos audiovisuais.}}</ref><ref>{{cite web|title=Law No. 9610 of February 19, 1998, on Copyright and Neighboring Rights|url=http://www.wipo.int/edocs/lexdocs/laws/en/br/br002en.pdf|website=World Intellectual Property Organization|accessdate=2016-10-29|archiveurl=https://web.archive.org/web/20160408030416/http://www.wipo.int/edocs/lexdocs/laws/en/br/br002en.pdf|archivedate=2016-04-08|page=12|language=en|format=PDF|date=1998-02-19|quote=48. Works permanently located in public places may be freely represented by painting, drawing, photography and audiovisual processes.}}</ref> Ang tadhanang ito ay itinuturing na nagbibigay ng katamtamang malawak na kalayaan sa panorama.<ref>{{cite journal|last1=Newell|first1=Bryce Clayton|title=Freedom of Panorama: A Comparative Look at International Restrictions on Public Photography|journal=Creighton Law Review|date=2011|volume=44|pages=421|url=http://hdl.handle.net/10504/40711|accessdate=2016-10-29|language=en|issn=0011-1155|quote=Brazilian copyright law provides very broad panorama freedom. Indeed, Article 48 of Law No. 9610 of February 19, 1998, on Copyright and Neighboring Rights provides}}</ref> === Côte d'Ivoire === Hindi kinikilala sa [[Côte d'Ivoire]] (o Baybaying Garing) ang kalayaan sa panorama. Batay sa Artikulo 27 ng ''Batas Blg. 2016-555 ng ika-26 ng Hulyo 2016'', pinahihintulutang magparami ng mga larawan ng nagawa nang mga gawang pang-arkitektura, mga gawang panlilok, at mga grapikong sining, ngunit alinsunod sa sumusunod na mga kondisyon: #Pagpaparami ng nabanggit na mga gawa sa pamamagitan ng mga lathalain, midyang awdiyo-biswal, o Internet, para lamang sa layunin ng pagpapalaganap ng impormasyon. #Pagpaparami ng mga larawan ng mga obra na inilaan upang lumabas sa mga katalogo ng mga pagbebenta ng mga obra sa loob ng bansa sa ligal na paraan, para lamang sa layuning ilarawan ang nabanggit na mga obra. #Pagpaparami ng nabanggit na mga gawa sa pamamagitan ng midyang awdiyo-biswal kung palagiang matatagpuan sa mga pampublikong espasyo ang nabanggit na mga gawa, subalit sa paraang nagkataon lamang ang pagpapakita ng mga gawa sa mga larawan. Dagdag ng probisyon: "Anumang paggamit ng nabanggit na mga pagpaparami sa artikulong ito na may layuning kumita ay napapailalim sa paunang pahintulot mula sa manlilikha."<ref>{{cite web |url=https://culture.gouv.ci/wp-content/uploads/2023/06/Loi-n%C2%B0-2016-555-du-26-JUIL.-2016-DROIT-DAUTEUR-ET-DV.pdf |title=loi n° 2016-555 du 26 juillet 2016 - relative au droit d'auteur et aux droits voisins |website=Ministère de la Culture et de la Francophonie |access-date=Marso 8, 2025 |language=fr}}</ref> === Demokratikong Republika ng Konggo === Labis na limitado ang kalayaan sa panorama na nakapaloob sa batas sa karapatang-sipi ng [[Demokratikong Republika ng Konggo]] na ipinasa noong 1986. Pinahihintulutan lamang ng Artikulo 28 ang potograpiya, sinematograpiya, at pagpapalabas sa telebisyon ng mga gawang pang-arkitektura, subalit maaari lamang gamitin sa ligal na paraan ang mga retrato sa mga pahayagan, diyornal, at batayang aklat na pampaaralan. Tumatalakay naman ang Artikulo 29 sa "pampigurang mga gawang sining na habambuhay na matatagpuan sa pampublikong lugar," datapwat maaari lamang ilarawan ang mga gawang ito sa mga pelikula at palabas sa telebisyon.<ref>{{cite web |url=https://wipolex-res.wipo.int/edocs/lexdocs/laws/en/cd/cd005en.pdf |title=Ordinance-Law No. 86-033 of April 5, 1986 on the Protection of Copyright and Neighboring Rights |author=Democratic Republic of the Congo |website=WIPO Lex |access-date=Mayo 12, 2021}}</ref> === Estados Unidos === Isinasanggalang ng karapatang-sipi ang mga gusali sa Estados Unidos na itinayo mula noong ika-1 ng Disyembre, 1990 hanggang sa kasalukuyan, pati ang mga gusaling buhat sa mga disenyong natapos bago mag-ika-1 ng Disyembre, 1990 pero itinayo sa pagitan ng ika-30 ng Nobyembre, 1990 at ika-31 ng Disyembre, 2002.<ref>{{cite web |url=https://guides.library.cornell.edu/copyright/publicdomain |title=Copyright Services: Copyright Term and the Public Domain |website=Cornell University Library |access-date=Abril 6, 2025}}</ref> Gayunpaman, taglay ng [[batas sa karapatang-sipi ng Estados Unidos]] ang sumusunod na tadhana, na ipinatupad ng ''Architectural Works Copyright Protection Act (AWCPA)'' ng 1990: {{quote|Hindi kasama sa karapatang-sipi ng isang nakatayo nang gawang pang-arkitektura ang karapatang hadlangan ang paggawa, pamamahagi, o pagpapakita sa publiko ng mga larawan, pinta, retrato, o iba pang malarawang mga representasyon ng gawa, kung ang gusali na kumakatawan sa nasabing gawa ay matatagpuan sa pampublikong lugar o karaniwang makikita mula rito.|[[:wikisource:United States Code/Title 17/Chapter 1/Section 120|17 U.S.&nbsp;Code §&nbsp;120(a)]]<ref>{{cite web|title=17 U.S. Code § 120 - Scope of exclusive rights in architectural works|url=https://www.law.cornell.edu/uscode/text/17/120|access-date=2016-04-04|url-status=live|archive-url=https://web.archive.org/web/20160419101318/https://www.law.cornell.edu/uscode/text/17/120|archive-date=2016-04-19}}</ref>}} ==== Batayan at kahulugan ==== {{multiple image | align = right | direction = vertical | total_width = 250 | image1 = NYC, WTC.jpg | caption1 = ''[[One World Trade Center]]'' sa [[Lungsod ng New York]], na natapos noong 2013. Gawa ni [[David Childs]] ng [[SOM (kompanyang pang-arkitektura)|Skidmore, Owings & Merrill LLP]]. | image2 = Walt Disney Concert Hall 2013.jpg | caption2 = ''[[Bulwagang Konsiyerto ng Walt Disney]]'' sa [[Los Angeles]], gawa ni [[Frank Gehry]] at natapos noong 2003. | image3 = Milwaukee Art Museum 18.jpg | caption3 = ''Pabilyong Quadracci'' na matatagpuan sa [[Museo ng Sining ng Milwaukee]]. Gawa ni [[Santiago Calatrava]] at natapos noong 2001. }} Ipinalagay ng Ulat Komite Blg. 101-735 ng [[Kapulungan ng mga Kinatawan ng Estados Unidos]] na hindi lumalabag ang tadhanang ito sa pagtalima ng bansa sa Kumbensiyong Berne at binigyang-diin nito na nagbibigay ng kawangis na mga karapatan ang ilan sa iba pang mga bansang lumagda sa kasunduan. Tinanggihan ang mungkahi mula sa {{ILL|Surian ng Amerika sa mga Arkitekto|en|American Institute of Architects}} (AIA) na higpitan ang paglikha ng mga larawan na nilayong "isulong ang hindi pinahihintulutang disenyo at pagtatayo ng isang kahalintulad na gawang pang-arkitektura"; tumutol ang mga pangkat ng mga retratista tulad ng [[Samahan ng Amerika sa mga Retratistang Pangmagasin]] (ASMP) sa panukala ng AIA na kanilang iginiit na maaaring "makasagabal sa masining at hindi mapagkompitensiyang pagsusuri ng mga gawang pang-arkitektura, gayon din sa kakayahan ng mga retratista na isulong ang kanilang kabuhayan."<ref>{{cite web |url=https://www.copyright.gov/reports/copyright-amendments-act-of-1990.pdf |title=Copyright Amendments Act of 1990 – Report 101-735 |website=U.S. Copyright Office |access-date=Hulyo 28, 2024}}</ref> Binanggit ni Zimand (2024) ang isa pang mungkahi mula kay David Daileda, isang kinatawan ng AIA, upang pahintulutan lamang ang mga larawan sa mga kasong "hindi pangunahing paksa ang mga gawang pang-arkitektura" sa mga larawan; tinanggihan din ng kanilang tagapagbatas ang mungkahing ito na hinango sa mga batas sa Pransiya.<ref name=Zimand>{{cite journal |last=Zimand |first=Margalit |url=https://journals.library.columbia.edu/index.php/lawandarts/article/view/12495/6180 |title=Deconstructing the Blueprint for Infringement: Remedying Flawed Interpretations of the § 120(a) Exception to Architecture Copyrights |volume=47 |issue=1 |year=2024 |pages=151–152 |journal=The Columbia Journal of Law & the Arts |access-date=Agosto 23, 2024 |doi=10.52214/jla.v47i1.12495|doi-access=free }}</ref> Ang kahulugan ng "gawang pang-arkitektura" sa kalagayang ito ay isang gusali,<ref>{{cite web|title=17 U.S. Code § 101|url=https://www.law.cornell.edu/uscode/text/17/101|access-date=2016-04-08|url-status=live|archive-url=https://web.archive.org/web/20160430034315/https://www.law.cornell.edu/uscode/text/17/101|archive-date=2016-04-30}}</ref> na binigyang-kahulugan bilang "mga estrukturang matitirhan ng tao na nilayong maging palagian at hindi nagagalaw (''permanent and stationary''), tulad ng mga bahay at gusaling pang-opisina, at ibang palagian at nakapirme na mga estrukturang idinisenyo para matutuluyan ng mga tao, kabilang na ang, ngunit hindi limitado sa, mga simbahan, museo, mirador (''gazebo''), at pabilyon ng hardin."<ref>{{cite web|title=37 CFR 202.11(b)|url=https://www.law.cornell.edu/cfr/text/37/202.11|access-date=2016-04-08|url-status=live|archive-url=https://web.archive.org/web/20160307212357/https://www.law.cornell.edu/cfr/text/37/202.11|archive-date=2016-03-07}}</ref> ==== Ibang mga gawa ==== Gayunpaman, hindi saklaw ng kalayaan sa panorama sa Estados Unidos ang ibang mga obra na naipagsasanggalang ng karapatang-sipi, tulad ng mga lilok. Maaring maging paglabag sa karapatang-sipi ng manlilikha ng isang obra kapag ginamit ang mga retrato ng kaniyang gawa sa layuning pangkomersiyo. Ipinaliwanag ni Charlie Damschen, abogado mula sa Hamilton IP Law sa [[Iowa]], na hawak pa rin ng manlilikha ang karapatang-sipi sa isang likhang sining kahit na ginawa ito upang maitayo sa pampublikong mga lugar. Malimit na pag-usapan ang usaping ito dahil sa dumaraming mga paggamit ng isinanggalang na mga sining sa [[hatirang pangmadla]] at midyang digital. Gayunpaman, umiiral ang batayan na [[patas na paggamit]] na nagpapahintulot sa "binagong" mga paggamit (o ''transformative uses'') ng protektadong mga gawa, tulad ng komentaryo, pagsusuri, balita, at parodya. Subalit kung pinarami ang gawa sa pamamagitan ng potograpiya o videograpiya at ginawa ang pagpaparaming ito na may layuning kumita, hindi na ito sakop ng depensang patas na paggamit.<ref>{{cite news |url=https://www.desmoinesregister.com/story/money/business/2019/08/26/des-moines-artist-sues-hy-vee-using-his-mural-super-bowl-ad-copyright-infringement-hyvee-commercial/2008639001/ |title=Who owns public art? Des Moines artist sues Hy-Vee for using his mural in Super Bowl ad |last=Ta |first=Linh |date=Agosto 25, 2019 |access-date=Nobyembre 27, 2023 |work=Des Moines Register}}</ref> Isinasanggalang ng karapatang-sipi ang ilang mga bantayog na matatagpuan sa ''National Mall'' sa [[Washington, D.C.]], at nangangailangan ng mga retratista na humingi ng pahintulot mula sa mga manlilikha o tagapangalaga ng mga bantayog para kumita sila sa kanilang mga larawan. Ayon sa {{ILL|Palingkuran ng Pambansang Liwasan|en|National Park Service}}, kabilang sa protektadong mga bantayog doon ay ang mga lilok sa [[Memoryal ni Franklin Delano Roosevelt]] na nilikha nina [[George Segal (manlilikha)|George Segal]], [[Tom Hardy (manlililok)|Tom Hardy]], [[Neil Estern]], [[Robert Graham (manlililok)|Robert Graham Studio]], [[Leonard Baskin]], at [[John Benson (artesano)|John Benson]]; ang [[Memoryal sa mga Beterano ng Digmaang Koreano]]; ang [[Pandigmaang Memoryal sa Hukbong Kawal Pandagat]]; ang [[Memoryal ni Martin Luther King Jr.]]; at ang [[Memoryal sa mga Beterano ng Digmaang Biyetnam]] na kinabibilangan ng estatwa ng ''[[Three Soldiers (estatwa)|Three Soldiers]]'' at ng estatwa ng ''[[Vietnam Women's Memorial]]''.<ref>{{cite web |url=https://www.nps.gov/nama/planyourvisit/filming-and-photography-permits.htm |title=Filming and Photography Permits |website=National Park Service |access-date=Disyembre 22, 2024}}</ref> Tahasang pinapayagan ng kasalukuyang tagapangalaga ng ''Vietnam Women's Memorial'' ang di-awtorisadong mga retrato ng estatwa para sa pansariling gamit at layuning pag-uulat, ngunit binibigyang-diin nito na dapat na banggitin nang maayos ng mga mamamahayag ang paunawa ng karapatang-sipi ng bantayog. Nananatili kay [[Glenna Goodacre]] na manlilikha nito ang karapatang-sipi sa bantayog. Nangangailangan ng paunang pahintulot ang pangkomersiyong mga paggamit at maaaring humiling ang pamunuan ng mga bayad sa paglilisensiya, at ang mga hakbang na ito ay upang maiwasan ang binansagan ng tagapangalaga na "walang-pakundangang mga paggamit" ng bantayog.<ref>{{cite web |url=https://vietnamwomensmemorial.org/faq/ |title=FAQ |website=Vietnam Women's Memorial |access-date=Disyembre 22, 2024}}</ref> ;Kilalang mga kaso Isang kilalang kaso ng paglabag sa karapatang-sipi ng mga obra sa Estados Unidos ay ang ''Gaylord v. United States, No.'' 09-5044. Ito ay hinggil sa paggamit ng [[United States Postal Service]] ng isang larawan ng 14 sa 19 na mga estatwa ng sundalo sa Memoryal sa mga Beterano ng Digmaang Koreano para sa kanilang [[selyo]] bilang paggunita sa ika-50 anibersaryo ng armistisyo ng [[Digmaang Koreano]] noong 2003. Walang pahintulot mula kay [[Frank Gaylord]], manlililok ng nasabing obra na kilala bilang ''The Column'', ang naturang paggamit ng U.S. Postal Service ng mga larawan ng kaniyang obra sa kanilang selyong nagkakahalaga ng 37 cents.<ref>{{cite web|url=http://www.copyright.gov/fair-use/summaries/gaylord-us-fedcir2010.pdf |title=Gaylord v. United States, 595 F.3d 1364 (Fed. Cir. 2010) |access-date=Disyembre 21, 2020}}</ref> Inireklamo niya ang U.S. Postal Service noong 2006 dahil sa ginawa nitong paglabag sa kaniyang karapatang-sipi sa lilok. Kasama rin sa kaso ang retratista ng larawan na si John Alli, isang dating Marine. Kalaunan, naging maayos ang areglo sa retratista nang pumayag si Alli na magbabayad ng 10% bayad para sa susunod pang mga benta ng kaniyang mga larawan ng lilok.<ref>{{cite news|url=https://www.usatoday.com/story/news/nation/2013/09/20/korea-memorial-sculptor-wins-settlement-in-copyright-case-/2845143/ |title=Korea memorial sculptor wins copyright case |last=D'Ambrosio |first=Dan |work=USA Today |date=Setyembre 20, 2013 |access-date=Disyembre 21, 2020}}</ref><ref>{{cite news|url=https://www.washingtonpost.com/news/federal-eye/wp/2015/02/10/court-upholds-540000-judgement-against-usps-for-korean-war-stamp/ |title=Court upholds $540,000 judgment against USPS for Korean War stamp |work=Washington Post |date=Pebrero 10, 2015 |last=Rein |first=Lisa |access-date=Disyembre 21, 2020}}</ref> [[Talaksan:Korean War Veterans Memorial Without Soldiers.jpg|thumb|Memoryal sa mga Beterano ng Digmaang Koreano, kalakip ng sinensurang larawan ng mga estatuwang isinasanggalang ng karapatang-sipi]] Sa hatol ng Court of Federal Claims noong 2008, ipinasya na hindi nilabag ng U.S. Postal Service ang karapatang-sipi ni Gaylord sapagkat pasok umano ito sa "[[patas na paggamit]]" (''fair use''). Gayunpaman, ipinasya ng hukom na hindi sakop ng ''Architectural Works Copyright Protection Act'' (AWCPA) ang ''The Column'' sapagkat hindi ito isang gawang pang-arkitektura. Umapela ang panig ng manlililok, at noong Pebrero 25, 2010 binaligtad ng Federal Circuit ang naunang pasya hinggil sa patas na paggamit. Hindi maituturing na patas na paggamit ang paggamit ng U.S. Postal Service ng larawan ng ''The Column'' sa kanilang selyo sapagkat hindi ''transformative'' ang kalikasan nito (pareho ang konteksto at kahulugan ng selyo sa mismong lilok). Mahalaga rin ang presensiya ng obra sa selyo kaya hindi pa rin ito pasok sa patas na paggamit. Maituturing na komersiyal ang layunin ng U.S. Postal Service, dahil kumita ito ng US$17 milyon mula sa pagbenta nito ng halos 48 milyong selyong taglay ang larawan ng lilok. Ipinagtibay naman ng Federal Circuit ang naunang pasya ng Court of Federal Claims na hindi isang gawang pang-arkitektura ang ''The Column''. Noong Setyembre 20, 2013, pagkaraang ibinalik ng Federal Circuit ang kaso sa Court of Federal Claims, iginawad ng huling nabanggit na hukuman ang US$684,844.94 na halaga ng bayad-pinsala na babayaran ng U.S. Postal Service kay Gaylord.<ref>{{cite web |url=https://www.finnegan.com/en/tools/gaylord-v-u-s-1/analysis.html |title=Gaylord v. U.S. |work=Finnegan, Henderson, Farabow, Garrett & Dunner, LLP |access-date=Disyembre 21, 2020 |archive-date=2021-01-21 |archive-url=https://web.archive.org/web/20210121234026/https://www.finnegan.com/en/tools/gaylord-v-u-s-1/analysis.html |url-status=dead }}</ref><ref>{{Cite web |url=http://www.uscfc.uscourts.gov/sites/default/files/opinions/WHEELER.GAYLORD092013.pdf |title=Archive copy |access-date=2020-12-21 |archive-date=2014-04-19 |archive-url=https://web.archive.org/web/20140419014614/http://www.uscfc.uscourts.gov/sites/default/files/opinions/WHEELER.GAYLORD092013.pdf |url-status=dead }}</ref> Dinemanda muli ang USPS hinggil sa kanilang paggamit ng isang larawang buhat sa [[Getty Images]] ng replika ng [[Estatwa ng Kalayaan]] sa [[New York-New York Hotel & Casino]] sa [[Las Vegas]] sa kanilang mga selyo. Bagaman nagbigay sila ng patungkol sa retratista, hindi sila nagbigay ng patungkol kay Robert Davidson, manlililok ng replika. Mula Disyembre 2010 hanggang Enero 2014, nakapagbenta ang USPS ng humigit-kumulang 4.9 bilyong selyong taglay ang replika na nagkakahalaga ng humigit-kumulang US$2.1 bilyon. Bagaman nabatid nila noong Marso 2011 na hindi sa orihinal na Estatwa ng Kalayaan ang larawang ginamit nila, hindi sila gumawa ng hakbang. Nagsampa si Davidson ng kaso laban sa USPS noong 2013. Itinaguyod ng hukuman ang paninindigan ni Davidson na orihinal ang kaniyang replika upang magkaroon ng proteksiyon ng karapatang-sipi dahil sa pagkakaroon ng mas-makabago at pambabaeng hitsura ng mukha nito. Nabigo ang USPS sa mga panuntunang "layunin" at "bahaging ginamit" sa patas na paggamit, bagaman nakapasa sila sa panuntunang "epekto ng paggamit" dahil sinabi ni Davidson na wala siyang balak na kumita sa kaniyang estatwa. Hindi kinatigan ang kapuwang panig para sa panuntunang "kalikasan ng gawang may karapatang-sipi" sa patas na paggamit. Napatunayan ng hukuman na nagkasala ang USPS sa pagsuway ng karapatang-sipi, at iginawad ang US$3.5 milyong halaga ng pinsalang babayaran ng USPS kay Davidson.<ref>{{cite web |url=https://infusionlawyers.com/the-united-states-v-davidson-copyright-infringement-of-a-replica-statue-of-liberty-copyright-for-creative-copycats/ |title=The United States v Davidson—Copyright infringement of a Replica Statue of Liberty. Copyright for creative copycats? |website=Infusion Lawyers |access-date=Pebrero 24, 2021}}</ref> Inangkin ng manlililok na si [[Arturo Di Modica]] ang karapatang-sipi sa kilalang lilok na ''[[Charging Bull]]'' sa [[Ibabang Manhattan]] ng [[Lungsod ng New York]].<ref>{{cite web |url=https://www.techdirt.com/articles/20170412/11215937137/bull-statue-copyright-claim-is-ridiculous-heres-why-it-just-might-work.shtml |title=The Bull Statue Copyright Claim Is Ridiculous... But Here's Why It Just Might Work |website=Techdirt |last=Masnick |first=Mike |date=Abril 12, 2017 |access-date=Pebrero 8, 2021}}</ref> Nagsampa siya ng iba't ibang mga kaso laban sa iba-ibang mga entidad na gumamit ng kaniyang lilok na toro para sa mga layuning pangkomersiyo, tulad ng [[Walmart]] noong 2006 dahil sa pagbenta ng mga litograpo nito, [[North Fork Bank]] noong 2006 din dahil sa pagsasali ng lilok sa isang pambansang patalastas sa telebisyon, at [[Random House]] noong 2009 hinggil sa paggamit ng isang larawan ng lilok sa pabalat ng isang aklat nila tungkol sa pagbagsak ng [[Lehman Brothers]].<ref>{{cite news |url=https://www.nytimes.com/2006/09/23/arts/arts-briefly-sculptor-files-lawsuit-against-walmart.html |title=Arts, Briefly; Sculptor Files Lawsuit Against Wal-Mart |date=Setyembre 23, 2006 |last=Kennedy |first=Randy |access-date=Marso 3, 2021 |work=[[New York Times]]}}</ref><ref>{{cite news |url=https://www.latimes.com/archives/la-xpm-2006-sep-22-fi-wrap22.1-story.html |title=Suit Alleges Illegal Use of ‘Charging Bull’ Image |date=Setyembre 22, 2006 |access-date=Marso 3, 2021 |work=[[Los Angeles Times]]}}</ref><ref>{{cite web |url=https://www.liveauctioneers.com/news/top-news/crime-and-litigation/artist-sues-random-house-in-nyc-over-book-cover/ |title=Artist sues Random House in NYC over book cover |date=Agosto 4, 2009 |access-date=Marso 3, 2021 |website=Auction Central News}}</ref> Natapos ang mga kasong ito sa pamamagitan ng mga areglo.<ref>{{cite news|url=https://www.usatoday.com/story/money/2017/04/12/charging-bull-artist-says-fearless-girl-violated-his-rights/100378556/ |title='Charging Bull' artist says 'Fearless Girl' violated his rights |last1=Bowerman |first1=Mary |last2=McCoy |first2=Kevin |work=[[USA Today]] |date=Abril 12, 2017 |access-date=Pebrero 24, 2021}}</ref> Masidhing isinasanggalang ng manlililok na si [[Raymond Kaskey]] ang kaniyang karapatang-sipi sa ikalawang pinakamalaking rebulto na yari sa "minartilyong tanso" sa bansa, ang ''[[Portlandia (rebulto)|Portlandia]]''. Binabantaan niyang kakasuhan ang sinumang nagnanais na gumamit ng anumang larawan ng lilok sa mga midya o kagamitang pangkomersiyo, tulad ng mga postkard at disenyo sa mga kamiseta. Nag-areglo ang [[Laurelwood Pub and Brewery]] (na nakabase sa [[Portland, Oregon|Portland]]) kay Kaskey pagkaraang inireklamo sila ng manlililok dahil sa paggamit nila ng isang larawan ng rebulto sa leybel ng kanilang serbesang Portlandia Pils noong 2012.<ref>{{cite web |url=https://www.techdirt.com/articles/20140911/06455028491/sculptor-says-capitalism-drives-his-aggressive-enforcement-rights-to-publicly-funded-portlandia-statue.shtml |title=Sculptor Says 'Capitalism' Drives His Aggressive Enforcement Of Rights To Publicly-Funded 'Portlandia' Statue |date=Setyembre 12, 2014 |last=Cushing |first=Tim |access-date=Marso 5, 2021 |website=Techdirt}}</ref><ref>{{cite web |url=https://www.wweek.com/portland/article-23062-so-sue-us.html |title=So Sue Us: Why the Portlandia Statue Failed to Become an Icon |last=Locanthi |first=John |date=Setyembre 9, 2014 |access-date=Marso 5, 2021 |website=Willamette Week}}</ref> ==== Mga pagtanggap at batikos ==== Sa kasagsagan ng mga talakayan sa Kongreso hinggil sa AWCPA, sinuportahan ni Richard Carney ng Pundasyong Frank Lloyd Wright ang eksepsiyong panorama para sa mga gawang pang-arkitektura, sa kondisyong hindi nito sakop ang mga guhit pang-arkitektura.<ref name=Zimand/> Sa dalawang magkahiwalay na panayam noong Nobyembre 2003, parehong "ikinalugod" nina Brian Schermer, katuwang na propesor ng Kagawaran ng Arkitektura ng [[Unibersidad ng Wisconsin–Milwaukee]], at arkitekto Patricia Frost ng Pace Architects, "ang pagkakataon na kunan ng retrato ang mga gawa ng ibang arkitekto nang walang pangamba sa alalahanin ng paglabag sa karapatang-sipi." Kaugnay nito, "bahagi ng likas na gantimpala ng arkitekto" ang isang gusaling lantad sa publiko sa pampublikong lugar, at nagbibigay ito sa kanila ng pagkakataong maipakita sa kanilang mga tagasunod ang kanilang mga gusali.<ref>{{cite journal |last=Vacca |first=Antoinette |date=2005 |title=The Architectural Works Copyright Protection Act: Much Ado About Something? |url=https://scholarship.law.marquette.edu/iplr/vol9/iss1/5/ |journal=Marquette Intellectual Property Law Review |volume=9 |issue=1 |article-number=5 |pages=126 |access-date=Agosto 21, 2024}}</ref> Sa kabilang banda, ipinahayag ni [[Jane C. Ginsburg]] ng Columbia Law School ang kaniyang pag-aalala sa eksepsiyong panorama. Ayon sa kaniya, ipinagkakaitan nito ang karapatan ng mga arkitekto na kontrolin ang mga pagpaparami ng mga larawan ng kanilang mga gusali sa hindi awtorisadong mga bagay na pangkomersiyo tulad ng mga paskil, kamiseta, at disenyo ng mga lalagyan ng pagkaing pantanghalian; sinabi rin niya na maaaring hindi ito naayon sa Kumbensiyong Berne.<ref>{{cite journal |last=Ginsberg |first=Jane C. |date=1990 |title=Copyright in the 101st Congress: Commentary on the Visual Artists Rights Act and the Architectural Works Copyright Protection Act of 1990 |url=https://scholarship.law.columbia.edu/cgi/viewcontent.cgi?article=4751&context=faculty_scholarship |journal=Scholarship Archive |publisher=Columbia Law School |volume=14 |issue= |pages=494–496 |doi= |access-date=Pebrero 16, 2024}}</ref> Inulit ni arkitekto Clark T. Thiel noong 1996 ang batikos na ito; iminungkahi pa niyang buwagin ang Seksiyon 120(a).<ref>{{cite journal |last=Thiel |first=Clark T. |url=https://via.library.depaul.edu/cgi/viewcontent.cgi?article=1351&context=jatip |title=The Architectural Works Copyright Protection Gesture of 1990, Or, "Hey, That Looks Like My Building!" |volume=7 |issue=1 |year=1996 |pages=32–35 |journal=DePaul Journal of Art, Technology & Intellectual Property Law |access-date=Mayo 23, 2024}}</ref> Iminungkahi naman ni Sierra Epke noong 2024 na higpitan na lamang ang probisyon sa hindi pangkomersiyo na mga paggamit. Iginiit niyang masasanggalang nito ang sining sa kalye na panghabambuhay na pininta sa panlabas na mga dingding ng mga gusali, sa kabila ng pagtaas ng mga kaso hinggil sa malalaking mga kompanya sa Amerika na gumagamit ng mga larawan ng mga miyural at grapiti at ginagamit ang eksepsiyong panorama bilang palusot. Sinabi ni Epke na ang unang layunin ng Kongreso nang dinagdag nila ang Seksiyon 120(a) – para makagamit ang mga iskolar at turista ng gayong mga larawan – "ay walang pangkalahatang kaisipan na ginawa [ang probisyon] sa mga may layuning kumita."<ref>{{cite journal |last=Epke |first=Sierra |date=2024 |title=No Flash Photography Please: An Analysis of Corporate Use of Street Art Under Section 120(a) of the AWCPA |url=https://repository.law.miami.edu/umlr/vol78/iss3/7 |journal=University of Miami Law Review |publisher=University of Miami School of Law |volume=78 |issue= |pages=1006–1013 |doi= |access-date=Hulyo 18, 2024}}</ref> Tungkol naman sa mga gawa na hindi pang-arkitektura, iginiit ni Andrew Inesi ng Mattel Overseas Operations Ltd. na dapat palawigin sa pampublikong sining ang probisyon sa panorama, dahil "hindi handa" ang batas na pakitunguhan ang mga pagkakataong gumagamit ang publiko ng mga larawan ng mga bantayog sa gitna ng nagbabagong mga teknolohiya na binibigyang kapangyarihan ang karaniwang mga tagagamit na magsagawa ng mga gawaing dating nakalaan sa mga propesyonal.<ref>{{cite journal |last=Inesi |first=Andrew |date=2005 |title=Images of Public Places: Extending the Copyright Exemption for Pictorial Representations of Architectural Works to Other Copyrighted Works |url=https://jipl.scholasticahq.com/article/70628-images-of-public-places-extending-the-copyright-exemption-for-pictorial-representations-of-architectural-works-to-other-copyrighted-works |journal=Journal of Intellectual Property Law |publisher=University of Georgia School of Law |volume=13 |issue=1 |pages=101 |doi= |access-date=Pebrero 16, 2024}}</ref> === Gitnang Amerika === Karamihan sa mga bansa sa [[Gitnang Amerika]] na pangunahing gumagamit ng wikang Kastila ay hindi nagbibigay ng malawak na kalayaan sa panorama. Pinahihintulutan lamang ng mga batas sa karapatang-sipi ng [[Guwatemala]],<ref>{{cite web |url=https://www.mineco.gob.gt/sites/default/files/pdfs/ley33-98.pdf |title=LEY DE DERECHO DE AUTOR Y DERECHOS CONEXOS Y SUS REFORMAS DECRETO NO. 33-98 |access-date=Nobyembre 22, 2022 |work=Ministerio de Economía |lang=es |quote=ARTÍCULO 64.40 Respecto de las obras ya divulgadas también es permitida, sin autorización del autor, además de lo dispuesto en el artículo 32: ... d) La reproducción para uso personal de una obra de arte expuesta en forma permanente en lugares públicos o en la fachada exterior de edificios, ejecutada por medio de un arte que sea distinto al empleado para la elaboración del original, siempre que se indique el nombre del autor, si se conociere, así como el título de la obra, si lo tiene, y el lugar donde se encuentra. |archive-date=2022-11-18 |archive-url=https://web.archive.org/web/20221118011209/https://www.mineco.gob.gt/sites/default/files/pdfs/ley33-98.pdf |url-status=dead }}</ref> [[Honduras]],<ref>{{cite web |url=https://wipolex-res.wipo.int/edocs/lexdocs/laws/es/hn/hn015es.pdf |title=Ley del Derecho de Autor y de los Derechos Conexos (aprobada por Decreto Nº 4-99-E, y según modificada por el Decreto N° 16-2006) |access-date=Nobyembre 22, 2022 |website=WIPO Lex |author=Honduras |lang=es |quote=ARTÍCULO 52. Es lícita, para uso personal, la reproducción de una obra de arte expuesta permanentemente en las calles, plazas u otros lugares públicos, por medio de un arte diverso al empleado para la elaboración del original. Respecto de los edificios, dicha facultad se limita a la fachada exterior.}}</ref> at [[Nicaragua]]<ref>{{cite web |url=http://legislacion.asamblea.gob.ni/normaweb.nsf/9e314815a08d4a6206257265005d21f9/87b347bc9bf5803c0625875e0076c6d9?OpenDocument |title=TEXTO CONSOLIDADO, LEY DE DERECHO DE AUTOR Y DERECHOS CONEXOS |work=Asamblea Nacional de la República de Nicaragua |lang=es |access-date=Nobyembre 22, 2022 |quote=Artículo 43. Las obras situadas permanentemente en parques, calles, plazas u otras vías públicas pueden ser reproducidas, sin autorización del autor, por medio de la pintura, el dibujo, la fotografía y las grabaciones audiovisuales para uso personal. En cuanto a las obras de arquitectura, el artículo anterior sólo se aplicará a su aspecto exterior.}}</ref> ang pansariling mga gamit ng mga larawan ng pampublikong obra na palagiang matatagpuan sa mga lansangan, plasa, at iba pang pampublikong mga espasyo, pati ang mga anyong panlabas ng mga likhang pang-arkitektura. Pinahihintulutan naman ng Artikulo 71 ng batas sa karapatang-sipi ng [[Costa Rica]] ang pagkuha ng mga retrato ng pampublikong mga obra sa pampublikong mga espasyo tulad ng mga bantayog at estatwa, pero para lamang sa mga layuning hindi pangkomersiyo.<ref>{{cite web |url=http://www.pgrweb.go.cr/scij/Busqueda/Normativa/Normas/nrm_texto_completo.aspx?param1=NRTC&nValor1=1&nValor2=3396&nValor3=80724&strTipM=TC |title=Ley sobre Derechos de Autor y Derechos Conexos N° 6683 |work=Sistema Costarricense de Información Jurídica |lang=es |access-date=Nobyembre 22, 2022 |quote=Artículo 71°. – Es lícita la reproducción fotográfica o por otros procesos pictóricos, cuando esta reproducción sea sin fines comerciales, de las estatuas, monumentos y otras obras de arte protegidas por derechos de autor, adquiridos por el poder público, expuestos en las calles, los jardines y los museos. |archive-date=2022-11-22 |archive-url=https://web.archive.org/web/20221122101858/http://www.pgrweb.go.cr/scij/Busqueda/Normativa/Normas/nrm_texto_completo.aspx?param1=NRTC&nValor1=1&nValor2=3396&nValor3=80724&strTipM=TC |url-status=dead }}</ref> Walang gayong mga paghihigpit sa mga probisyon ng kalayaan sa panorama ng mga batas sa karapatang-sipi ng [[El Salvador]]<ref>{{cite web |url=https://wipolex-res.wipo.int/edocs/lexdocs/laws/es/sv/sv043es.pdf |title=Ley de Propiedad Intelectual (modificada por el Decreto Legislativo N° 611, de 15 de febrero de 2017) |website=WIPO Lex |author=El Salvador |lang=es |access-date=Nobyembre 22, 2022 |quote=Art. 45. – Respecto de las obras ya divulgadas lícitamente, es permitida sin autorización del autor ni remuneración: ... f) La reproducción de una obra de arte expuesta permanentemente en las calles, plazas u otros lugares públicos, por medio de un arte diverso al empleado para la elaboración del original. Respecto de los edificios, dicha facultad se limita a la fachada exterior.}}</ref> at [[Panama]].<ref>{{cite web |url=https://cerlalc.org/laws_rules/ley-64-de-10-de-octubre-de-2012-sobre-derecho-de-autor-y-derechos-conexos/ |title=Ley 64 de 10 de Octubre de 2012 Sobre Derecho de Autor y Derechos Conexos |work=[[Cerlalc]] |lang=es |access-date=Nobyembre 22, 2022 |quote=Artículo 69. También en relación con las obras ya divulgadas lícitamente se permite sin autorización del autor: ... 3. La reproducción, emisión por radiodifusión o transmisión pública por cable de la imagen de una obra arquitectónica, de una obra de las bellas artes, de una obra fotográfica o de una obra de artes aplicadas que se encuentre situada en forma permanente en un lugar abierto al público. Respecto a los edificios, esta facultad se limita a la fachada exterior. |archive-date=2022-11-22 |archive-url=https://web.archive.org/web/20221122101903/https://cerlalc.org/laws_rules/ley-64-de-10-de-octubre-de-2012-sobre-derecho-de-autor-y-derechos-conexos/ |url-status=dead }}</ref> Malinaw na pinahihintulutan ng Seksiyon 78 ng ''Copyright Act'' ng [[Belis]] ang pagsasalarawan ng mga likha ng arkitektura, lilok, at masining na mga gawa (''artistic craftsmanship'') sa mga pinta, retrato, pelikila, o brodkast, hangga't palagiang makikita ang mga ito sa pampublikong mga lugar o mga lugar na mapapasukan ng publiko.<ref>{{cite web |url=https://www.belipo.bz/wp-content/uploads/2024/01/Cap_252_Copyright_Act-Revised-2020.pdf |title=COPYRIGHT ACT CHAPTER 252 REVISED EDITION 2020 |work=BELIPO |access-date=Marso 20, 2025}}</ref> === Hapon === Nagbibigay ng kaunting kalayaan sa panorama para sa panlabas na mga obra at ganap na kalayaan sa panorama para sa mga gusali ang [[batas sa karapatang-sipi ng Hapon]]. Pinapayagan ng Artikulo 46 ng ''Copyright Act (Act No. 48 of May 6, 1970, as amended 2020)'' ang paggamit at pagpaparami ng mga obrang "palagiang nakapuwesto sa isang lantad na lokasyon" at mga likhang pang-arkitektura para sa anumang layunin, ngunit may apat na mga pagpupuwera na hindi sakop ng kalayaang ito. Isa sa mga ito – nasa (iv) – ay kapag ginawa ang pagpaparami "para sa tangkang pagbebenta ng mga sipi nito, o pagbebenta ng gayong mga sipi."<ref>{{cite web |url=https://wipolex.wipo.int/en/text/577555 |title=Copyright Act (Act No. 48 of May 6, 1970, as amended 2020) |author=Japan |access-date=May 9, 2021 |website=WIPO Lex}}</ref> Ipinag-uutos ng Artikulo 48 ang mga gagamit ng gayong mga likha na tukuyin ang pinagmulan ng nasabing likha kung mayroon at naaayon sa kaugalian.<ref>{{cite web|script-title=ja:著作権法|url=http://law.e-gov.go.jp/htmldata/S45/S45HO048.html|website={{lang|ja|法令データ提供システム}}|accessdate=2016-10-29|archiveurl=https://web.archive.org/web/20161028075422/http://law.e-gov.go.jp/htmldata/S45/S45HO048.html|archivedate=2016-10-28|language=ja|date=2008-05-27}}</ref> Makabubuting pansinin ang isang pasya ng Osaka District Tribunal noong 2003, na nagsasabing kasali lamang sa gayong mga "naipagsasanggalang gawa" na isinasanggalang ng batas ang mga gusaling may taglay na mga katangiang estetika at pagkamalikhain.<ref>{{cite web|script-title=ja:著作権侵害差止等請求事件|url=http://www.courts.go.jp/app/files/hanrei_jp/737/010737_hanrei.pdf|website=裁判所|publisher=大阪地方裁判所|accessdate=2016-10-29|archiveurl=https://web.archive.org/web/20161029061305/http://www.courts.go.jp/app/files/hanrei_jp/737/010737_hanrei.pdf|archivedate=2016-10-29|page=12|language=ja|format=PDF|date=2003-07-08|quote={{lang|ja|著作権法により「建築の著作物」として保護される建築物は、同法２条１項１号の定める著作物の定義に照らして、美的な表現における創作性を有するものであることを要することは当然である。したがって、通常のありふれた建築物は、著作権法で保護される「建築の著作物」には当たらないというべきある。}}}}</ref> Mayroon ding mga pananaw na nagsasabing dapat ituring na mga gawang pansining ang ilang mga gusali sa Hapon, tulad ng {{ILL|Tore ng Araw|en|Tower of the Sun}} na ginamit sa [[Expo '70]] na idinaos sa [[Suita]], [[Prepektura ng Osaka]] noong 1970. Nagngangahulugan itong hindi maaaring gamitin sa mga layuning komersiyal ang mga retratong nagpapakita ng mga gusaling ito kahit na may tadhanang kalayaan sa panorama.<ref>{{cite web|script-title=ja:建築に関する著作物について|url=http://www.murata-law.jp/kigyou/cs-kenchiku.html|website=村田法律事務所|accessdate=2016-10-29|archiveurl=https://web.archive.org/web/20090901103724/http://www.murata-law.jp/kigyou/cs-kenchiku.html|archivedate=2009-09-01|language=ja}}</ref><ref>{{cite web|script-title=ja:著作物とは|url=http://www.chosakukenhou.jp/10work/1020copyrighttype/1020copyrighttype01.html|website={{lang|ja|虎ノ門法律特許事務所著作権法相談室}}|accessdate=2016-10-29|archiveurl=https://web.archive.org/web/20161029063255/http://www.chosakukenhou.jp/10work/1020copyrighttype/1020copyrighttype01.html|archivedate=2016-10-29|language=ja|quote={{lang|ja|岡本太郎の「太陽の塔」などは、一般的には建築の著作物ではなく、美術の著作物であると言えます。}}}}</ref> === Hilagang Korea === May sapat na tadhana sa kalayaan sa panorama sa ilalim ng [[batas sa karapatang-sipi ng Hilagang Korea]]. Ayon sa Artikulo 32(8), hindi kailangan ng pahintulot mula sa mga mayhawak ng karapatang-sipi ang pagpaparami ng mga likhang sining na "nakalagay sa pampublikong mga lugar".<ref>{{cite web |url=https://www.lawandnorthkorea.com/laws/copyright-law-2012 |title=Copyright Law of the Democratic People's Republic of Korea (2012) |website=Law and North Korea |last=Gang |first=Daye |year=2012 |access-date=Hunyo 3, 2025}}</ref> === Iceland === Hindi nagbibigay ng ganap na kalayaan sa panorama ang batas sa karapatang-sipi ng Iceland. Pinahihintulutan ng Artikulo 16 ang potograpiya at pagprisinta ng bungang mga larawan ng mga gusali at pampublikong obra na nasa lantad na lugar, ngunit kapag ang mga likhang ito ay naging pangunahing paksa ng mga larawan at ginamit ang mga larawan na ito sa komersiyal na paraan, "kailangang bayaran" ang manlilikha ng mga gusali at pampublikong obra. Hindi kailangan ang gayong remunerasyon kung ang gagamit ng mga larawang ito ay isang tagapaglathala ng pahayagan o brodkaster sa telebisyon.<ref>{{cite web |url=https://wipolex-res.wipo.int/edocs/lexdocs/laws/is/is/is122is.pdf |title=Höfundalög nr. 73/1972 frá 29. maí 1972 (eins og henni var síast breytt með lögum nr. 88/2019 frá 27. júní 2019) |author=Iceland |website=WIPO Lex |access-date=Mayo 12, 2021 |language=is}}</ref> === India === {{multiple image | align = right | total_width = 300 | image1 = Assembly 09.jpg | image2 = Statue of Unity.jpg | footer = ''Sa kaliwa:'' Ang [[Palasyo ng Asamblea (Chandigarh)|Palasyo ng Asamblea sa Chandigarh]] na inilikha ni [[Le Corbusier]]. Isa itong [[Pandaigdigang Pamanang Pook]] mula noong 2016. ''Sa kanan:'' ''[[Estatwa ng Pagkakaisa]]'', ang pinakamatayog na estatwa sa mundo na natapos noong 2018 at idinisenyo ng manlililok na si [[Ram V. Sutar]]. }} Tinatalakay ang kalayaan sa panorama sa Seksiyon 52, s–u(i) ng [[batas sa karapatang-sipi ng India]]. Kapuwa nalalapat ang (s) at (t) ng Seksiyon 52 sa mga larawan ng arkitektura, lilok, at mga obra ng masining na pagkakagawa sa pamamagitan ng pagguhit, pagpinta, klitse, at potograpiya, habang ang (u)(i) ay nalalapat sa sinematograpikong pagsasali ng lahat ng uri ng mga obra. Magagamit lamang ang mga tadhanang ito kapag ang likha ay "palagiang matatagpuan sa isang pampublikong lugar o anumang premisang mapupuntahan ng publiko." Ang (u)(ii) ay para sa nagkataong pagsasali ng mga obrang wala sa pampublikong mga espasyo sa mga pelikula.<ref>{{cite web|url=https://copyright.gov.in/Copyright_Act_1957/chapter_xi.html |title=CHAPTER XI |author=Intellectual Property India |access-date=Setyembre 18, 2024 |website=Copyright Office}}</ref> Tungkol ang kasong ''The Daily Calendar Supplying v. The United Concern'' (1958) sa komersiyal na pamamahagi ng ''Daily Calendar Supplying Bureau'' ng bahagyang binagong mga kopya ng isang gawa sa langis na pinta ni Panginoong Subramania ng kompanyang ''United Concern''. Unang nakakuha ng kompanya ang mga karapatan sa sining sa pinta mula sa manlilikhang si T. M. Subramaniam, pagkaraan ng paglikha ng pinta noong 1947. Inutusan ang tagagamit na magbayad ng 1,000 mga rupee bilang kabayaran sa pinsala sa kompanya. Tinanggihan ng [[Mataas na Hukuman ng Madras]] ang katuwiran ng ''Daily Calendar Supplying'' sa kanilang apela noong 1964 na sakop ng Seksiyon 52(t) ang kanilang kilos, dahil nasa pampribadong pangangalaga pa ng manlilikha ang orihinal na kopya ng gawa kahit na naipapamahagi na ang mga kopyang walang bayad sa ilang mga templo sa timog ng India. "Hindi katumbas ng paglalagay ng kaniyang orihinal na gawa sa isang pampublikong lugar" ang pamamahaging ito.<ref>{{cite web |url=https://indiankanoon.org/doc/1613396/ |title=The Daily Calendar Supplying ... vs The United Concern on 16 January, 1964 |last=Ramakrishnan |first=J. |website=Indian Kanoon |access-date=Disyembre 27, 2021}}</ref> === Israel === Ang kalayaan sa panorama ng Israel ay matatagpuan sa Seksiyon 23 ng ''Copyright Act, 2007 (as amended on July 28, 2011)''. Nakasaad dito na pinahihintulutan ang biswal na representasyon ng mga likhang pang-arkitektura, lilok, at sining na mapapakinabangan sa pamamagitan ng mga drowing, pagguhit, potographiya, at pamamahayag, kung ang gayong mga likha ay "palagiang matatagpuan sa isang pampublikong lugar."<ref>{{cite web|url=https://wipolex-res.wipo.int/edocs/lexdocs/laws/en/il/il033en.pdf |title=Copyright Act, 2007 (as amended on July 28, 2011) |author=Israel |access-date=Mayo 10, 2021 |website=WIPO Lex}}</ref> === Kanada === Isinasaad ng Seksiyon 32.2(1) ng Batas sa Karapatang-sipi ang mga sumusunod: {{quote|Hindi lumalabag sa karapatang-sipi (''It is not an infringement of copyright'') {{block indent|(b) ang sinumang nagpaparami, sa isang pinta, drowing, klitse, retrato, o gawang sinematograpiko (''for any person to reproduce, in a painting, drawing, engraving, photograph or cinematographic work'') {{block indent|(i) ng isang gawang pang-arkitektura, sa kondisyong hindi sa kalikasan ng isang drowing o planong pang-arkitektura ang sipi, o (''an architectural work, provided the copy is not in the nature of an architectural drawing or plan, or'')}} {{block indent|(ii) isang lilok o likha ng masining na pagkakagawa o isang hulma o modelo ng isang lilok o likha ng masining na pagkakagawa, na palagiang matatagpuan sa isang pampublikong lugar o gusali; (''a sculpture or work of artistic craftsmanship or a cast or model of a sculpture or work of artistic craftsmanship, that is permanently situated in a public place or building;'')}}}}}} Inilalaan din ng Batas sa Karapatang-sipi ang tiyak na proteksiyon para sa nagkataong pagsasali ng isa pang gawa na makikita sa likod ng isang retrato (halimbawa, isang gusali sa malayuang dako ng isang retrato). Hindi lumalabag sa karapatang-sipi ang mga retratong kasali ang gayong mga gawa nang "nagkataon at hindi sinadya." === Kolombya === Sa ilalim ng Artikulo 39 ng batas sa karapatang-sipi ng Kolombya, pinahihintulutan ang mga pagpaparami ng mga gawang "palagiang matatagpuan sa pampublikong mga daanan, kalye, o liwasang-bayan" sa pamamagitan ng potograpiya at sinematograpiya, pati na ang pamamahagi at pagpapahayag sa publiko ng naturang mga larawan. Nalalapat din ang tadhanang ito sa "panlabas na anyo" sa kaso ng mga gawang pang-arkitektura.<ref>{{cite web |url=https://www.funcionpublica.gov.co/eva/gestornormativo/norma.php?i=3431 |title=Ley 23 de 1982 |website=Función Publica |access-date=Hunyo 19, 2025 |language=es}}</ref> === Libano === Limitado lamang sa paglathala ng "midya" ng mga larawan ng arkitektura, sining biswal, retrato, o sining na napapakinabangan (''applied art'') ang kalayaan sa panorama sa [[Libano]], alinsunod sa Artikulo 31 ng ''Law No. 75 of April 3, 1999, on the Protection of Literary and Artistic Property''.<ref>{{cite web |url=https://www.sabaip.com/wp-content/uploads/2018/04/Lebanon-Copyright-Law.pdf |title=Law on the Protection of Literary and Artistic Property (No. 75 of April 3, 1999) |work=Saba & Co. Intellectual Property |access-date=Nobyembre 23, 2022}}</ref> Hindi tiyak kung anong uri ng "midya" ang tinutukoy nito. === Mehiko === Nagbibigay ng tadhanang kalayaan sa panorama ang Artikulo 148(VII) ng Pederal na Batas sa Karapatang-sipi ng Mehiko:<ref>{{cite web |url=https://wipolex.wipo.int/en/text/578998 |title=Ley Federal del Derecho de Autor (texto refundido publicado en el Diario Oficial de la Federación el 01 de julio de 2020) |author=Mehiko |website=WIPO Lex |access-date=Hulyo 12, 2021 |lang=es |quote=Artículo 148. - Las obras literarias y artísticas ya divulgadas podrán utilizarse, siempre que no se afecte la explotación normal de la obra, sin autorización del titular del derecho patrimonial y sin remuneración, citando invariablemente la fuente y sin alterar la obra, sólo en los siguientes casos:...VII. Reproducción, comunicación y distribución por medio de dibujos, pinturas, fotografías y procedimientos audiovisuales de las obras que sean visibles desde lugares públicos.}}</ref> {{quote|Ang mga likhang pampanitikan at pansining na ibinunyag na ay maaring gamitin nang walang pagpayag ng may-ari ng mga karapatang ekonomiko at nang walang bayad, sa kondisyong hindi maaapektuhan ang may-ari sa karaniwang paggamit ng likha, at sa kondisyon ding palagiang babanggitin ang pinagmulan ng likha at walang mangyayaring pagbabago sa likha {{block indent|VII. Pagpaparami, talastasan, at pamamahagi sa pamamagitan ng mga drowing, pinta, retrato, at prosesong awdiyo-biswal ng mga obrang makikita mula sa pampublikong mga lugar }}}} === Moroko === Hindi naglalaan ng ganap na kalayaan sa panorama ang batas sa karapatang-sipi ng [[Moroko]]. Sa ilalim ng Seksiyon 20, pinahihintulutan ang pagpaparami at paglalathala, pagsasahimpapawid, at komunikasyon sa publiko ng mga larawan ng arkitektura, mga gawa ng pinong sining, mga gawang panretrato, at mga gawa ng nilapatang sining na palagiang matatagpuan sa pampublikong lugar, kung hindi pangunahing paksa ng larawan ang ipinapakitang gawa. Kapag naging pangunahing paksa ito, hindi maaaring gamitin sa pangkomersiyong layunin ang larawan.<ref>{{cite web |url=https://www.haca.ma/fr/dahir-n%C2%B0-1-00-20-du-15-f%C3%A9vrier-2000 |title=Dahir n° 1-00-20 du 15 février 2000 |website=HACA |access-date=Abril 19, 2025}}</ref> Ipinasya ng Hukuman ng Apelasyon ng Rabat noong ika-12 ng Disyembre 1955 na "hindi kaakibat ng pagkawala ng mga karapatan ng masining na pag-aari [ng arkitekto] ang pagtatayo ng isang gawang pang-arkitektura sa isang pampublikong lugar."<ref>{{cite web |url=http://www.wipo.int/edocs/pubdocs/fr/copyright/120/wipo_pub_120_1956_09.pdf |title=CA Rabat, 12 décembre 1955, jurisprudence reproduite page 131 de revue Le Droit D'auteur de l'OMPI |language=fr}}</ref> === Niherya === Walang kalayaan sa panorama sa Niherya. Sa ilalim ng Seksiyon 20(1)(e) ng ''Copyright Act'' (2022) ng bansa, limitado ito sa "pagsasali sa isang likhang awdiyo-biswal o programa [sa telebisyon] ng isang obrang matatagpuan sa isang lugar na makikita ito ng publiko." Walang pagbanggit ng mga retrato.<ref>{{cite web |url=https://placng.org/i/wp-content/uploads/2023/04/Copyright-Act-2022.pdf |title=Copyright Act 2022 |lang=en |access-date=Hulyo 3, 2023 |website=Policy and Legal Advocacy Centre |archive-date=Hunyo 8, 2023 |archive-url=https://web.archive.org/web/20230608161049/https://placng.org/i/wp-content/uploads/2023/04/Copyright-Act-2022.pdf |url-status=dead }}</ref> === Noruwega === Nagbibigay ng limitadong kalayaan sa panorama ang Seksiyon 31 ng batas sa karapatang-sipi ng [[Noruwega]] para sa mga obrang palagiang matatagpuan sa pampublikong mga espasyo. Maaari lamang gamitin ang mga ito sa hindi pangkomersiyo na mga pagpaparami kapag naging pangunahing mga paksa ng mga larawan ang mga obrang ito. Ngunit maaaring paramihin nang malaya ang mga larawan ng arkitektura anuman ang layunin ng pagpaparami.<ref>{{cite web |url=https://wipolex.wipo.int/en/text/504083 |title=LOV-2018-06-15-40: Lov om opphavsrett til åndsverk m.v. (åndsverkloven) (konsolidert versjon av 20. desember 2018) |website=WIPO Lex |author=Norway |access-date=Disyembre 23, 2021 |lang=no}}</ref> === Pakistan === Nagbibigay ng kalayaan sa panorama ang Seksiyon 57 ng batas sa karapatang-sipi ng Pakistan:<ref>{{cite web |url=https://wipolex-res.wipo.int/edocs/lexdocs/laws/en/pk/pk005en.pdf |title=The Copyright Ordinance, 1962 (Act No. XXXIV) |author=Pakistan |access-date=Disyembre 23, 2021 |website=WIPO Lex |lang=en}}</ref> {{Quote|(1) Hindi maituturing na paglabag sa karapatang-sipi ang sumusunod na mga gawain: {{Block indent|(r) ang paglikha o paglathala ng pinta, guhit, klitse, o retrato ng isang obrang pang-arkitektura;}} {{Block indent|(s) ang paglikha o paglathala ng pinta, guhit, klitse, o retrato ng isang lilok o ibang obra kung habambuhay na matatagpuan ang gayong likha sa isang pampublikong lugar o anumang loobang may karapatang makapasok ang publiko;}} {{Block indent|(t) ang pagsasali sa isang obrang pampelikula ng — {{Block indent|(i) anumang obrang habambuhay na matatagpuan sa isang pampublikong lugar o anumang loobang may karapatang makapasok ang publiko; o}} {{Block indent|(ii) anumang ibang uri ng obra, kung nasa likuran lamang ang pagsasali o kung hindi, kaalinsabay sa pangunahing mga paksang inilalarawan sa obra[ng pampelikula];}} }} }} === Paraguay === Sa ilalim ng Artikulo 39(4) ng batas sa karapatang-sipi ng Paraguay, maaaring paramihin ang pampublikong sining na "palagiang makikita sa mga kalye, liwasang-bayan, o iba pang mga pampublikong lugar", pati na ang panlabas na mga harapan ng mga gusali, sa pamamagitan ng midyum na iba sa ginamit na paraan sa paglikha ng orihinal, kapagka babanggitin ang pangalan ng manlilikha ng gagamiting gawa kung kilala ito at tutukuyin ang pamagat at ang kinaroroonan ng gawa. Napapailalim ang tadhanang ito at ang iba pang mga limitasyon sa karapatang-sipi sa [[tatlong-hakbang na pagsusulit ng Berne]], na tuwirang isinama bilang isang pangkalahatang tadhana: "Ang pinahihintulutang mga pagpaparami sa ilalim ng artikulong ito ay papayagan hangga't hindi nilalabag ang karaniwang pagsasamantala [ng mga manlilikha] sa gawa o [hindi] nagdudulot ng di-makatuwirang pinsala sa tunay na pakinabang ng manlilikha."<ref>{{cite web |url=https://www.bacn.gov.py/leyes-paraguayas/908/ley-n-1328-derecho-de-autor-y-derechos-conexos |title=Ley Nº 1328 / DERECHO DE AUTOR Y DERECHOS CONEXOS |website=Biblioteca y Archivo del Congreso de la Nación |access-date=Hunyo 18, 2025 |language=es}}</ref> === Reyno Unido === [[Talaksan:Paddington Bear in bronze (19456891620).jpg|thumb|left|[[Estatwa ng Oso ng Paddington]] sa [[estasyon ng London Paddington]], obra ng eskultor na si [[Marcus Cornish]]. Sakop ito ng kalayaan sa panorama ng Reyno Unido.]] Sa ilalim ng batas ng [[United Kingdom|Reyno Unido]] (UK), sumasaklaw ang kalayaan sa panorama sa lahat ng mga gusali pati ang karamihan sa mga likhang tatlong-dimensiyonal na palagiang nakapuwesto sa pampublikong lugar, tulad ng mga lilok. Karaniwang hindi sakop ang kalayaan sa panoramang ito ang mga likhang dalawang-dimensiyonal na naipagsasanggalang pa rin ng karapatang-sipi, tulad ng mga miyural at poster. Ang isang retratong nakikinabang sa kalayaang ito ay maaaring gamitin o ilathala sa anumang paraan (kahit pangkomersiyo) nang hindi lumalabag sa karapatang-sipi ng mga nabanggit na gawa. Ipinaliliwanang ang kalayaan sa panorama sa Seksiyon 62 ng [[Batas sa Karapatang-sipi, mga Disenyo at Patente ng 1988]] (''Copyright, Designs and Patents Act 1988'').<ref name="uk">{{cite web|url=http://www.artquest.org.uk/articles/view/advertising-and-marketing-art-copyright-confusion1|title=Advertising and marketing art: Copyright confusion|last=Lydiate|first=Henry|work=Artquest|url-status=dead|archive-url=https://web.archive.org/web/20111027233307/http://www.artquest.org.uk/articles/view/advertising-and-marketing-art-copyright-confusion1|archive-date=2011-10-27|access-date=2020-05-18}} Tingnan din: {{cite web|url=http://www.opsi.gov.uk/acts/acts1988/Ukpga_19880048_en_4.htm#mdiv62|title=Section 62 of the Copyright, Designs and Patents Act 1988|publisher=Office of Public Sector Information|url-status=dead|archive-url=https://web.archive.org/web/20091210143342/http://www.opsi.gov.uk/acts/acts1988/Ukpga_19880048_en_4.htm|archive-date=2009-12-10|access-date=2020-05-18}}</ref> Mas-malawak ang sakop nito kung ihahambing sa katumbas na mga probisyong kalayaan sa panorama sa ibang mga bansa, at pumapahintulot sa mga retratistang kumuha ng mga retrato ng mga gusali, na binigyang-kahulugan sa Seksiyon 4(2) bilang "anumang nakapirming estruktura, at bahagi ng isang gusali o nakapirming estruktura." Walang rekisito na dapat nasa pampublikong lugar ang isang gusali, o nakalimita lamang ang kalayaan sa panorama sa panlabas na mga tanawin ng gusali. [[Talaksan:Angel of the North 2016 009.jpg|thumb|Lilok na ''[[Angel of the North]]'' sa Gateshead, kondado ng [[Tyne and Wear]], obra ni Sir [[Antony Gormley]]. Sakop ito ng kalayaan sa panorama ng Reyno Unido.]] Pinapayagan din ang mga retrato ng ilang mga obra na palagiang matatagpuan sa isang pampublikong lugar o sa mga premisang bukas sa publiko, tulad ng mga lilok, modelo ng mga gusali, at "mga obra ng masining na pagkakagawa" ("''works of artistic craftsmanship''"). Ayon sa pamantayang akdang sanggunian hinggil sa karapatang-sipi, ''Copinger and Skone James'', marahil kasali sa pahayag na "bukas sa publiko" ang mga premisang pinapapasok lamang ang publiko sa pamamagitan ng lisensiya o bayarin.<ref name="Copinger9-266">{{Cite book |title=Copinger and Skone James on Copyright |date=2016 |publisher=Sweet & Maxwell |edition=17th |volume=1 |at=paragraph 9-266}}</ref> Gayunpaman, mas-malawak pa rin ito sa kahulugan ng "pampublikong lugar" sa ibang mga bansa, at walang restriksiyon sa mga gawang nasa lantad na lugar. Sa ilalim ng pampook na pakikitungo sa karapatang-sipi sa UK, ibinukod ang kahulugan ng "mga obra ng masining na pagkakagawa" sa mga "gawang grapiko" (''graphic works''), at hindi sumasakop sa huling nabanggit ang kalayaan sa Seksiyon 62. Binibigyang-kahulugan sa Seksiyon 62 ang mga "gawang grapiko" bilang anumang mga pinta, drowing, dayagram, mapa, tsart o plano, anumang klitse, ''etching'',{{efn|'''''Etching''''' - sa kahulugan ng [http://gabbydictionary.com GabbyDictionary], ito ay ang "pagdidisenyo o pagguhit sa metal na gamit ang asido"}} litograpiya, lilok na yari sa kahoy, o anumang kahalintulad na gawa. Ayon sa nararapat, hindi maaaring kunan ng retrato ang mga gawa o obrang ito, pati ang mga miyural at poster, kahit na palagiang nakapuwesto ang mga ito sa isang pampublikong lugar. Hindi pa naitatag sa mga hukuman ang konsistenteng batayang kaso para sa tiyak na kahulugan ng "obra ng masining na pagkakagawa", ngunit ipinahihiwatig sa ''Copinger'' na dapat na kapuwang artesano at alagad ng sining ang taong lumikha ng naturang obra.<ref name="Copinger3-129">{{Cite book |title=Copinger and Skone James on Copyright |date=2016 |publisher=Sweet & Maxwell |edition=17th |volume=1 |at=paragraph 3-129}}</ref> Mahalaga ang katibayan sa mga layunin ng lumikha ng gawa, at ayon sa kasong ''Hensher v Restawile'' [1976] AC 64 sa House of Lords, "may katuturan at mahalaga ito, bagaman hindi isang pangunahing konsiderasyon," kung ang lumikha ay may mulat na pakay sa paglikha ng isang obra. Hindi kinakailangang ilarawan ang isang gawa bilang pinong sining. Sa gayong kaso, may binigay na mga halimbawa na karaniwang mga obra na maituturing na "obra ng masining na pagkakagawa": mga baldosang pininta ng kamay, kinulayang mga salamin ng bintana, mga tarangkahang yari sa hinubog na bakal, at mga produkto ng de-kalidad na pag-imprenta, kubyertos, paghahabi, at paggawa ng aparador. Ang ibang mga obrang binanggit sa ''Copinger'' na pinaniniwalaang nakapaloob sa kahulugang ito ay mga suweter na habing-kamay at yari sa lana, telang teksturado nang husto kasama na ang mga elementong tatlong-dimensiyonal, mga losa, at mga kasangkapan sa paghahain ng pagkain. Ang kaugnay na mga kaso ay (ayon sa pagkakasunod-sunod): ''Bonz v Cooke'' [1994] 3 NZLR 216 (Bagong Selanda), ''Coogi Australia v Hyrdrosport'' (1988) 157 ALR 247 (Australya), ''Walter Enterprises v Kearns'' (Zimbabwe) noted at [1990] 4 EntLR E-61, at ''Commissioner of Taxation v Murray'' (1990) 92 ALR 671 (Australya). Ang ''[[Design and Artists Copyright Society]]'' at ''Artquest'' ay nagbibigay ng karagdagang kabatiran hinggil sa kalayaan sa panorama sa Reyno Unido.<ref name="DACSfactsheet">{{Cite web |title=Sculpture and works of artistic craftmanship on public display |url=https://www.dacs.org.uk/knowledge-base/factsheets/sculpture-and-works-of-artistic-craftsmanship-on-p.aspx |access-date=27 November 2020 |website=DACS |archive-date=18 Abril 2021 |archive-url=https://web.archive.org/web/20210418025250/https://www.dacs.org.uk/knowledge-base/factsheets/sculpture-and-works-of-artistic-craftsmanship-on-p.aspx |url-status=dead }}</ref><ref name="ArtQuest">{{Cite web |last=Lydiate |first=Henry |date=1991 |title=Advertising and marketing art: Copyright confusion |url=http://www.artquest.org.uk/artlaw/copyright/confusion.htm |website=Artquest |access-date=2020-12-12 |archive-date=2006-04-27 |archive-url=https://web.archive.org/web/20060427214137/http://www.artquest.org.uk/artlaw/copyright/confusion.htm |url-status=bot: unknown }}</ref> === Ruwanda === Hindi pinahihintulutan sa batas ng [[Ruwanda]] ang kalayaan sa panorama. Sa ilalim ng Artikulo 298 ng kanilang batas sa karapatang-sipi noong 2024, pinahihintulutang paramihin at isahimpapawid sa publiko ang mga larawan ng mga gawang pang-arkitektura, sining na napapakinabangan, at retratong habambuhay na matatagpuan sa pampublikong mga espasyo. Ngunit "kung ang imahe ng nasabing gawa ay ang pangunahing paksa ng naturang pagpaparami, pagsasahimpapawid o komunikasyon at ginamit ito sa mga layuning pangkomersiyo, kinakailangan ang [paunang] pahintulot at pagbabayad ng mga ''royalty'' [sa manlilikha]."<ref>{{cite web |url=https://org.rdb.rw/wp-content/uploads/2024/09/official-gazette-IP-2024-1.pdf |title=Official Gazette n° Special of 31/07/2024 |pages=322–323 |access-date=Abril 4, 2025}}</ref> === Sri Lanka === Hindi naglalaman ng probisyong kalayaan sa panorama ang ''Intellectual Property Act, No. 36 of 2003'', sa talaan ng mga limitasyon sa karapatang-sipi sa Seksiyon 12.<ref>{{cite web |url=https://www.nipo.gov.lk/web/images/pdf_downloads/Intellectual_Property_Act_No_36_of_2003.pdf |title=INTELLECTUAL PROPERTY ACT, No. 36 OF 2003 |website=National Intellectual Property Office |access-date=Hulyo 13, 2022}}</ref> Pinawalang-bisa ng batas ang ''Code of Intellectual Property Act No. 52 of 1979'', na may tadhana ng isang limitadong kalayaan sa panorama sa Seksiyon 13(d) na nagbigay sa mga gumagawa ng pelikula at tagapagsahimpapawid sa telebisyon ng karapatang ipakita ang mga likha ng sining at arkitektura "na palagiang matatagpuan sa isang lugar kung saang maaaring tingnan ang mga ito ng publiko."<ref>{{cite web |url=https://wipolex-res.wipo.int/edocs/lexdocs/laws/en/lk/lk001en.pdf |title=Code of Intellectual Property Act No. 52 of 1979 (as amended by Act No. 30 of 1980, No. 2 of 1983, No. 17 of 1990, No. 13 of 1997 and No. 40 of 2000) |website=WIPO Lex |author=Sri Lanka |access-date=Hulyo 13, 2022}}</ref> === Suwisa === Ipinaliliwanang ang kalayaan sa panorama sa Suwisa sa Artikulo 27 ng kanilang ''[[Batas sa karapatang-sipi ng Suwisa|Urheberrechtsgesetz]]''.<ref name="ch">{{cite book|last=Rehbinder|first=Manfred|title=Schweizerisches Urheberrecht|edition=3rd|page=158|publisher=Stämpfli Verlag|location=Berne|date=2000|isbn=3-7272-0923-2}} Tingnan din: {{cite web|url=https://www.fedlex.admin.ch/eli/cc/1993/1798_1798_1798/de#a27 |title=URG (Switzerland) |language=de |access-date=Pebrero 11, 2023}}</ref> Nakasaad dito na maaaring ilarawan ang mga likhang panghabambuhay na matatagpuan sa pampublikong mga espasyo para sa anumang layunin, hangga't hindi sa anyong tatlong-dimensiyonal ang imahen ng likha at hindi maaaring gamitin ang imaheng ito "sa layuning kapareho sa unang layunin [ng likha]." === Tanzania === Pinahihintulutan lamang ng Seksiyon 12(6) ng batas sa karapatang-sipi ng Tanzania ng taong 1999 ang pagpaparami ng mga gawang pang-arkitektura at pansining na habambuhay nakapuwesto sa pampublikong mga lugar "sa pamamagitan ng mga rekording pang-awdio-biswal o pangvideo". Sa kabilang banda, pinapayagan lamang ng Seksiyon 26(d) ng nabanggit na batas ang "pahapyaw na paggamit" ("''incidental utilization''") ng mga bagay na naglalaman ng pagpapahayag ng kuwentong-bayan sa mga retrato, pelikula, at telebisyon, kung palagiang matatagpuan ang mga bagay na iyon sa pampublikong mga lugar.<ref>{{cite web |url=http://parliament.go.tz/polis/uploads/bills/acts/1457511754-ActNo-7-1999.pdf |title=THE COPYRIGHT AND NEIGHBOURING RIGHTS ACT, 1999 |website=Parliament of Tanzania |access-date=Abril 24, 2025}}</ref> === Taywan (Republika ng Tsina o ROC) === [[Talaksan:Taipei 101, Dec 2024 (2).jpg|thumb|[[Taipei 101]], likha nina arkitektong [[Chu-Yuan Lee]] at [[C. P. Wang]].]] Tinitiyak ng [[:wikisource:zh:著作權法 (中華民國)|Batas sa Karapatang-sipi ng Republika ng Tsina]] ang bahagyang kalayaan sa panorama sa pampublikong mga lugar. Pinahihintulutan ng Artikulo 58 ang paggamit ng mga likhang sining at likhang pang-arkitektura na nasa pampublikong mga lugar, ngunit itinadhana na hindi nalalapat sa paggamit ng mga likhang sining ang layuning pagbebenta ng mga kopya ng naturang mga gawa. Nakasaad sa Artikulo 64 ng parehong Batas na dapat malinaw na itukoy ng mga gagamit ng gayong mga likha ang pinagmulan ng mga ito, tulad ng pangalan ng manlilikha.<ref>{{cite web|title=著作權法 |url=http://law.moj.gov.tw/LawClass/LawAll.aspx?PCode=J0070017 |website=全國法規資料庫 |accessdate=2016-10-29 |archiveurl=https://archive.today/20161029141208/http://law.moj.gov.tw/LawClass/LawAll.aspx?PCode=J0070017 |archivedate=2016-10-29 |language=zh-tw |date=2014-01-22 |deadurl=yes }}</ref> === Timog Aprika === [[Talaksan:Late Nelson Mandela Statue, Pretoria South Africa Redux.png|thumb|left|Dahil sa kawalan ng kalayaan sa panorama sa Timog Aprika, kailangang sensurin ang bantayog ni [[Nelson Mandela]] sa [[Pretoria]]]] Walang ganap na kalayaan sa panorama sa Timog Aprika. Inilalahad sa Artikulo 15 (3) ng Batas sa Karapatang-sipi ng Timog Aprika (1978) ang mga hindi pagsasali ng proteksiyong karapatang-sipi sa masining na mga gawa, ngunit binanggit lamang dito ang paggamit ng mga sipi sa mga pelikula, telebisyon, at mga "serbisyong pangkomunikasyon." Ngunit binigyang-kahulugan sa Artikulo 1 ang "serbisyong pangkomunikasyon" bilang isang tiyak na serbisyo sa telekomunikasyon, hindi sa potograpiya.<ref>{{cite web|title=COPYRIGHT ACT|url=http://www.cipro.co.za/legislation%20forms/Copyright/Copyright%20Act.pdf|website=Companies and Intellectual Property Office|accessdate=2016-10-29|archiveurl=https://web.archive.org/web/20160303202547/http://www.cipro.co.za/legislation%20forms/Copyright/Copyright%20Act.pdf|archivedate=2016-03-03|language=en}}</ref> Dahil diyan, maaaring ituring na paglabag sa karapatang-sipi ang pagkuha ng mga retrato ng mga gusali o mga obra sa pampublikong mga lugar.<ref>{{cite web|title=Copyright: Wiki Loves Monuments Notice!|url=http://mapmyway.co.za/copyright-wiki-loves-monuments-notice/|website=mapmyway.co.za|accessdate=2016-10-29|archiveurl=https://web.archive.org/web/20161029130232/http://mapmyway.co.za/copyright-wiki-loves-monuments-notice/|archivedate=2016-10-29|language=en}}</ref> === Timog Korea === Nagbibigay ng tadhanang kalayaan sa panorama ang Artikulo 35(2) ng [[batas sa karapatang-sipi ng Timog Korea]], subalit limitado lamang ito sa mga layuning di-komersiyal. Sa ilalim ng nasabing probisyon, maaaring gamitin ang mga obra at ibang mga likha na palagiang matatagpuan sa bukas na mga lugar para sa anumang layunin, maliban sa mga kasong "ginawa ang pagpaparami para sa tangkang pagbebenta ng mga larawang ito."<ref>{{cite web|url=https://www.copyright.or.kr/master/file/downloadFileLibrary.do?filegroupno=51180 |title=COPYRIGHT ACT |website=Korea Copyright Commission |access-date=Abril 8, 2025 }}</ref> May isang kaso kaugnay sa kalayaan sa panorama sa Timog Korea noong 2008, hinggil sa paggamit ng isang ''production company'' ng isang gusali ng teatro sa isang patalastas nang walang pahintulot. Ipinasya ng [[Hukuman ng Distritong Sentral ng Seoul]] na nilabag ng Pomato Co., Ltd. ang karapatang-sipi ni arkitekto Min Gyu-am sa "UV House", na matatagpuan sa [[Paju]] at tinapos noong 2004, sa pamamagitan ng pagsasali nila ng gusali bilang elementong ''background'' sa isang patalastas pantelebisyon at pang-Internet ng [[Kookmin Bank]] noong 2005. Nakatanggap ang arkitekto ng bayad para sa arkila sa lugar, ngunit hindi siya nagbigay ng pahintulot ng paggamit ng karapatang-sipi ng gusaling ito. Matapos mailabas ang mga patalastas, sinabi ng arkitekto na ginamit nila ang obrang pang-arkitektura nang walang pahintulot mula sa kaniya, kaya humingi siya ng bayad-pinsala. Sa unang paglilitis, ipinasya ng Hukumang ng Distritong Sentral ng Seoul na maliit na bahagi ng gusali lamang ang ginamit patalastas at hindi ang kabuoang gusali, kaya hindi maituturing na paglabag ito ng karapatang-sipi.<ref>Seoul Central District Court, Decision of 12 September 2007, 2006GaDan208142.</ref> Noong Nobyembre 7, 2008, sa ikalawang paglilitis, sumang-ayon ang parehong panig sa kabayaran. Dahil diyan, winakasan ang ikalawang paglilitis nang walang pasya, sa pamamamagitan ng mediasyon.<ref>{{cite web |url=https://www.lawtimes.co.kr/Legal-News/Legal-News-View?serial=48365 |title=[2008년 분야별 중요판례분석] (21)지적재산권 |date=Agosto 6, 2009 |access-date=Hulyo 12, 2021 |work=Beomnyul Sinmun (법률신문) |language=ko}}</ref> Nangangailangan ng paunang pahintulot mula sa Korea Data Agency (K-DATA) at pagbabayad ng mga royalti ang paggamit ng mga larawan ng mga estatuwa ni Almirante [[Yi Sun-sin]] at [[Sejong ang Dakila|Hari Sejong]] sa [[Liwasang Gwanghwamun]] ng Seoul sa mga layuning pangkomersiyo, tulad ng patalastas at potograpiyang pangkomersiyo. Bahagi ito ng kasunduan sa pagitan ng [[Pamahalaang Metropolitano ng Seoul]] at mga mayhawak ng karapatang-sipi sa mga bantayog: sina {{ill|Kim Yeong-won|ko|김영원 (조각가)}} na tagahulma ng estatuwa ni Hari Sejong at {{ILL|Kim Namjo|ko|김남조}} na balo ng tagahulma ng estatuwa ni Yi Sun-sin. Kasabay ito ng pagpaparehistro ng mga nabanggit na estatuwa sa [[Komisyon sa Karapatang-sipi ng Korea]]. Inilalaan ang mga nakukuhang bayad sa "mga proyekto para sa kapakanan ng lipunan at bayan ayon sa naisin ng mga mayhawak ng karapatang-sipi." Hindi kailangan ng paunang pahintulot para sa mga retratong pansarili lamang.<ref>{{cite news |url=https://www.seoul.co.kr/news/society/2011/12/05/20111205010005 |title=광화문 세종·이순신 동상 상업적 촬영땐 저작권료 |date=Disyembre 5, 2011 |author=Cho Hyun-suk |work=Seoul Shinmun |access-date=Abril 8, 2025 |language=ko}}</ref> Mula noong 2013, inilipat ang pangangasiwa ng mga lisensiya sa [[Korean Culture and Information Service]] (KOCIS) ng [[Ministeryo ng Kultura, Palakasan at Turismo (Timog Korea)|Ministeryo ng Kultura, Palakasan at Turismo]]; pinawalang-bisa nito ang tungkulin ng K-DATA sa mga paglilingkod hinggil sa pampublikong pamamahala ng karapatang-sipi.<ref>{{cite web |url=https://www.kogl.or.kr/news/noticeView.do?dataIdx=31&jkouttype=external&cPage=15 |title=공지사항 |date=Hulyo 4, 2013 |website=Korea Open Government License |access-date=Abril 8, 2025 |language=ko}}</ref> === Tsina, Republikang Bayan ng (PRC) === [[Talaksan:青岛五四广场五月的风雕塑夜景 2013-07-21.jpg|thumb|left|Eskulturang May Wind ({{lang|zh|五月的风雕塑}}) sa [[Liwasang Ika-apat na Mayo]] ng lungsod ng [[Qingdao]]]] Nagbibigay ng sapat na kalayaan sa panorama ang Artikulo 22(10) ng [[batas sa karapatang-sipi ng Tsina]]. Ayon dito, pinahihintulutan ang paggamit ng isang obra "na matatagpuan o naka-displey sa isang panlabas na pampublikong lugar" sa pamamagitan ng pagguhit, potograpiya, o videograpiya nang walang pahintulot mula sa o remunerasyon sa mayhawak ng karaptang-sipi, "sa kondisyong itutukoy ang pangalan ng manlilikha at pamagat ng obra."<ref>{{cite web |url=https://wipolex.wipo.int/en/text/466268 |title=Copyright Law of the People’s Republic of China (as amended up to the Decision of February 26, 2010, by the Standing Committee of the National People's Congress on Amending the Copyright Law of the People's Republic of China) |author=China |access-date=Mayo 9, 2021 |website=WIPO Lex}}</ref> Ayon sa isang liham tugon mula sa [[Kataas-taasang Hukumang Bayan]] hinggil sa kaso ng eskulturang "''[[Liwasang Ikaapat na Mayo|May Wind]]''" sa [[Qingdao]], kahit na para sa pakinabang (''profit'') ito, ang muling paggamit ng nabanggit na gawa ay isang [[patas na paggamit]],<ref>{{cite wikisource |title=最高人民法院关于对山东省高级人民法院《关于山东天笠广告有限责任公司与青岛海信通信有限公司侵犯著作权纠纷一案的请示报告》的复函 |wslink=最高人民法院关于对山东省高级人民法院《关于山东天笠广告有限责任公司与青岛海信通信有限公司侵犯著作权纠纷一案的请示报告》的复函 |wslanguage=zh |last=中华人民共和国最高人民法院 |first= |authorlink=中华人民共和国最高人民法院 |coauthors= |year= |publisher= |location= |page= |pages= |scan=|date=2004-08-24|language=zh-cn}}</ref> ngunit pinagtatalunan ng pamayanang akademiko ang pagiging tumpak ng pagpapasyang ito,<ref>{{cite journal|last1=孟|first1=奇勋|title=室外艺术作品合理使用司法认定标准之反思|journal=武汉理工大学学报（社会科学版）|date=2013-06|volume=26|issue=3|page=457|doi=10.3963/j.issn.1671-6477.2013.03.025|url=http://www.whxbsk.net:8080/sse/showFileCount?filename=D:/sse/2013/2012-01660.pdf&title=2012-01660|accessdate=2016-10-28|trans_title=Reflections on Judicial Cognizance of Fair Use of Outdoor Art Works|publisher=武汉理工大学期刊社|language=zh-cn|issn=1671-6477|quote=当前，学术界对室外艺术作品合理使用的认定标准尚未形成共识，主要体现在对商业性使用是否属于合理使用的认识有所不同。部分学者坚持认为不能将营利性再使用纳入合理使用制度范围。|author=|archive-url=https://web.archive.org/web/20170222144856/http://www.whxbsk.net:8080/sse/showFileCount?filename=D%3A%2Fsse%2F2013%2F2012-01660.pdf&title=2012-01660|archive-date=2017-02-22|url-status=dead}}</ref> at may nangyayari ding "magkaibang mga pasya" sa paghatol sa usaping ito.<ref>{{cite journal|last1=詹|first1=启智|last2=张|first2=灵溪|title=室外公共场所艺术作品合理使用探析|journal=法制与社会|date=2014|issue=22|pages=267-269|doi=10.3969/j.issn.1009-0592.2014.22.133|url=http://www.lunwendata.com/thesis/2015/50416.html|accessdate=2016-10-28|publisher=云南法制与社会杂志社|language=zh-cn|issn=1009-0592|author=|archive-url=https://web.archive.org/web/20180205000700/http://www.lunwendata.com/thesis/2015/50416.html|archive-date=2018-02-05|url-status=live}}</ref> Dahil sa kaugnay na mga palakad ng [[isang bansa, dalawang mga sistema]], hindi ipinatutupad ang nasabing mga batas sa [[Hong Kong]] at [[Macau]].<ref>{{cite web|title=中華人民共和國香港特別行政區基本法|url=http://www.basiclaw.gov.hk/tc/basiclawtext/images/basiclaw_full_text_tc.pdf|website=基本法|publisher=香港特別行政區政府政制及內地事務局|accessdate=2016-10-28|archiveurl=https://web.archive.org/web/20151117030209/http://www.basiclaw.gov.hk/tc/basiclawtext/images/basiclaw_full_text_tc.pdf|archivedate=2015-11-17|language=zh-hk|format=PDF|date=2015-03}}</ref><ref>{{cite web|title=中華人民共和國澳門特別行政區基本法|url=http://bo.io.gov.mo/bo/i/1999/leibasica/index_cn.asp|website=澳門特別行政區政府印務局|accessdate=2016-10-28|archiveurl=https://web.archive.org/web/20160426055414/http://bo.io.gov.mo/bo/i/1999/leibasica/index_cn.asp|archivedate=2016-04-26|language=zh-mo|date=1999-12-20}}</ref> ==== Hong Kong ==== [[Talaksan:Bank of China Hong Kong.jpg|thumb|[[Toreng Bank of China (Hong Kong)|Toreng Bank of China]], dinisenyo ni arkitekto [[I. M. Pei]] (namatay noong 2019)]] Tinitiyak ng Kautusan sa Karapatang-sipi ng Hong Kong ang kalayaan sa panorama sa pampublikong mga lugar. Kumakapit ito sa kapuwa mga likhang tatlong-dimensiyonal at masining na pagkakagawa. Pinahihintulutan ng mga regulasyon sa Artikulo 71 ang pagpaparami at pamamahayag ng larawan ng mga gusali, lilok, modelo ng mga gusali, at mga masining na pagkakagawa, at hindi isang pagsuway sa karapatang-sipi ang pampublikong pagbabahagi ng gayong mga larawan. Gayunpaman, nakasaad sa Seksiyon 5 na iba ang mga obra ng masining na pagkakagawa (''works of artistic craftsmanship'') sa gawang grapiko (''graphic work''), at ibig sabihin nito hindi sakop ng tadhanang kalayaan sa panorama ang huling binanggit na uri ng gawa, na maaring pinta, drowing, dayagram, o mga gawang klitse, litograpo, grabado sa kahoy, atbp..<ref>{{cite web|title=第528章 《版權條例》 |url=http://www.legislation.gov.hk/blis_pdf.nsf/6799165D2FEE3FA94825755E0033E532/9849EA415F543AAA482575EF0014C04F/$FILE/CAP_528_c_b5.pdf |website=律政司: 雙語法例資料系統 |accessdate=2016-10-29 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20160411220758/http://www.legislation.gov.hk/blis_pdf.nsf/6799165D2FEE3FA94825755E0033E532/9849EA415F543AAA482575EF0014C04F/%24FILE/CAP_528_c_b5.pdf |archivedate=2016-04-11 |language=zh-hk |date=1997-06-30 |url-status=dead}}</ref> ==== Macau ==== Tinitiyak ng Derekto Blg. 43/99/M ang kalayaan sa panorama sa pampublikong mga lugar. Pinapayagan ng Artikulo 61 ang pagkuha ng mga obra na nakalagay sa pampublikong mga lugar sa pamamagitan ng potograpiya o videograpiya.<ref>{{cite web|title=第43/99/M號法令|url=http://bo.io.gov.mo/bo/i/99/33/declei43_cn.asp|website=澳門特別行政區政府印務局|accessdate=2016-10-29|archiveurl=https://web.archive.org/web/20160323120248/http://bo.io.gov.mo/bo/i/99/33/declei43_cn.asp|archivedate=2016-03-23|language=zh-mo|date=1999-08-16}}</ref><ref>{{cite book|last1=马|first1=海涛|last2=李|first2=亮|title=国际法学法理与实践|url=https://books.google.com/books?id=ZMQ7vQ_wTpEC&pg=PA401|accessdate=2016-10-29|edition=1|date=2006-11|publisher=中国法制出版社|language=zh-cn|isbn=978-7-80226-323-9|pages=401–402|chapter=中国内地与澳门著作权法律制度之比较研究}}</ref> Gayunpaman, sinasabi sa Artikulo 62 na hindi dapat makompromiso ng kalayaang ito ang mga kapakanan ng gawa at ng mayhawak ng karapatang-sipi nito, at kailangang itukoy ang manlilikha at pangalan ng obra hangga't maari.<ref>{{cite news|title=葡韻惹火遭禁拍攝建築物實在無理|url=http://www.shimindaily.net/v1/news/macau/%EF%BC%88%E7%89%B9%E5%AF%AB%EF%BC%89%E8%91%A1%E9%9F%BB%E6%83%B9%E7%81%AB%E9%81%AD%E7%A6%81%E6%8B%8D%E6%94%9D%E5%BB%BA%E7%AF%89%E7%89%A9%E5%AF%A6%E5%9C%A8%E7%84%A1%E7%90%86/|accessdate=2016-10-29|publisher=市民日报|date=2016-08-23|archiveurl=https://web.archive.org/web/20161029043248/http://www.shimindaily.net/v1/news/macau/%EF%BC%88%E7%89%B9%E5%AF%AB%EF%BC%89%E8%91%A1%E9%9F%BB%E6%83%B9%E7%81%AB%E9%81%AD%E7%A6%81%E6%8B%8D%E6%94%9D%E5%BB%BA%E7%AF%89%E7%89%A9%E5%AF%A6%E5%9C%A8%E7%84%A1%E7%90%86/|archivedate=2016-10-29|language=zh-mo}}</ref> === Uganda === Umiiral ang kalayaan sa panorama sa Seksiyon 15(1)(f) ng ''The Copyright and Neighbouring Rights Act, 2006'' ng Uganda, na isinasaad na maaaring isipi at ikomunika sa madla ang mga likhang arkitektura at sining na palagiang matatagpuan sa pampublikong lugar, sa pamamagitan ng potograpiya, mga likhang awdiyo-biswal, at pagsasahimpapawid sa telebisyon. Malawak ang kahulugan ng "pampublikong lugar" sa ilalim ng Seksiyon 2 ng batas, at nagngangahulugan itong "anumang gusali o daanan na ang publiko ay may pansamantalang karapatan o pahintulot para makapasok, may bayad man o wala." Kabilang dito ang mga sinehan, restoran, pasilidad ng palakasan, at liwaliwan (''resorts'').<ref>{{cite web|url=https://wipolex-res.wipo.int/edocs/lexdocs/laws/en/ug/ug001en.pdf |title=The Copyright and Neighbouring Rights Act, 2006 |author=Uganda |access-date=Oktubre 3, 2021 |website=WIPO Lex}}</ref> === United Arab Emirates === Hindi nagbibigay ng kalayaan sa panorama ang Artikulo 22(7) ng ''Federal Law No. 38 of 2021 on Copyrights and Neighboring Rights''. Pinahahintulutan lamang nito ang pagpapakita ng mga pinong sining, nalalapat na sining, hinulmang sining, at sining pang-arkitektura na palagiang matatagpuan sa pampublikong mga lugar "sa mga brodkast" lamang.<ref>{{cite web |url=https://www.moec.gov.ae/documents/20121/376326/copyright.pdf |title=Federal Decree-Law no. (38) of 2021 |access-date=Hulyo 4, 2022 |publisher=Ministry of Economy of the United Arab Emirates |date=Setyembre 20, 2021}}</ref> Ang Artikulo 22(7) ng pinawalang-bisa na ''Federal Law No. 7 of 2002 on Copyrights and Neighboring Rights'' ay nagbibigay ng kawangis na limitadong karapatang-ligal.<ref>{{cite web|url=https://wipolex.wipo.int/en/text/124611 |title=Federal Law No. 7 of 2002 on Copyrights and Neighboring Rights |author=United Arab Emirates |website=WIPO Lex |access-date=Mayo 7, 2021}}</ref> Kabilang sa mga gawa sa United Arab Emirates na isinasanggalang ng karapatang-sipi ang [[Burj Al Arab]], [[Burj Khalifa]], at [[Moske ng Sheikh Zayed]]. Inalis ang isinumiteng mga larawan na nagpapakita ng makabagong arkitektura ng bansa na walang maayos na mga pahintulot sa katapusan ng unang edisyon ng kampanyang ''Wiki Loves Emirates'' noong 2018, sanhi ng mahigpit na mga alituntunin sa paglilisensiya ng Wikimedia.<ref>{{cite web|url=https://www.thenationalnews.com/arts-culture/art/uae-wikipedia-marathon-community-effort-finally-gives-the-emirates-a-proper-place-1.722097 |title=UAE Wikipedia: Marathon community effort finally gives the Emirates a proper place |date=Abril 16, 2018 |last=Gronlund |first=Melissa |access-date=Mayo 7, 2021 |work=[[The National (Abu Dhabi)|The National]]}}</ref> === Unyong Europeo === [[Talaksan:Freedom of Panorama in Europe.svg|thumb|350px|Katayuan ng kalayaan sa panorama sa Europa {{legend|#12a53e|Okey, kasama ang mga gusali, obra at mga pampublikong loob ng mga gusali}} {{legend|#5fe442|Okey, kasama ang mga gusali at obra, ngunit hindi okey sa mga pampublikong loob ng mga gusali}} {{legend|#ffd619|Okey para lamang sa mga gusali, at hindi okey sa mga pampublikong obra}} {{legend|#f5443b|Hindi okey, o okey lamang sa hindi pangkomersiyo na paggamit}} {{legend|#bbef2e|Okey, kasama ang mga gusali, obra at ilang mga loob ng mga gusali}} {{legend|#bbb|Hindi tiyak}} ]] Sa [[Unyong Europeo]], inilalaan ng [[Direktiba 2001/29/EC]] ang posilibilidad para sa kasaping mga estado na magkaroon ng sugnay hinggil sa kalayaan sa panorama sa kanilang mga batas sa karapatang-sipi, ngunit hindi ito sapilitan.<ref name="eu">{{cite web|author=N.N.|url=http://www.fotocommunity.de/info/Panoramafreiheit#Europa_hilft|title=Panoramafreiheit|url-status=live|archive-url=https://web.archive.org/web/20150418173225/http://www.fotocommunity.de/info/Panoramafreiheit|archive-date=2015-04-18|access-date=2020-05-18}} Tingnan din [http://eur-lex.europa.eu/LexUriServ/LexUriServ.do?uri=CELEX:32001L0029:EN:HTML Article 5(3)(h) of 2001/29/EC].</ref><ref>{{cite web|url=http://ipkitten.blogspot.co.uk/2015/06/freedom-of-panorama-what-is-going-on-at.html|title=The IPKat|work=ipkitten.blogspot.co.uk|url-status=live|archive-url=https://web.archive.org/web/20150626204251/http://ipkitten.blogspot.co.uk/2015/06/freedom-of-panorama-what-is-going-on-at.html|archive-date=2015-06-26}}</ref> Noong 2015, iminungkahi ni [[Felix Reda]], dating kasapi ng [[Parlamentong Europeo]] (''MEP'') mula Alemanya, na ilapat ang kalayaan sa panorama sa lahat ng mga bansa ng Unyong Europeo. Ipinahayag niya na sa pamamagitan ng karapatang ito, malayang maibabahagi ng mga tao ang kanilang mga larawan ng mga pampublikong espasyo na maaaring maglaman ng mga gusali at pampublikong sining, upang "ipahayag at ibahagi ang kanilang mga karanasan at saloobin" at "mapangalagaan ang ating mga paglalakbay at mangasiwaan ang ating mga impresyon para sa susunod na mga salinlahi."<ref name=EUparl>{{cite web |url=https://www.europarl.europa.eu/news/en/headlines/security/20150701STO72903/debate-should-the-freedom-of-panorama-be-introduced-all-over-the-eu |title=Debate: should the freedom of panorama be introduced all over the EU? |date=Hulyo 2, 2015 |access-date=Pebrero 11, 2021}}</ref> Binatikos ni [[Jean-Marie Cavada]], dating ''MEP'' mula Pransiya, ang kaniyang mungkahi, at sa halip ay naghain ng isang kahaliling panukala na naglalayong paghigpitan ang kalayaan sa panorama ng lahat ng mga kasapi ng Unyong Europeo sa hindi pangkomersiyo na mga gamit lamang.<ref name=EuroNewsFOP1>{{cite news|url=https://www.euronews.com/2015/07/08/fight-for-freedom-of-panorama-savepos-wikipedia |title=The bitter fight for Freedom of Panorama |last=Seymat |first=Thomas |date=Hulyo 8, 2015 |work=[[Euronews]] |access-date=Pebrero 11, 2021}}</ref> Sinabi ni Cavada na nakapipinsala ang pangkomersiyo na kalayaan sa panorama sa mga karapatan ng mga manlilikha ng mga sining pang-arkitektura at pampublikong sining dahil binibigyan ito ng pahintulot sa mga korporasyon tulad ng [[Pundasyong Wikimedia|Wikimedia]] at [[Meta Platforms|Facebook]] na pakinabangan ang nabanggit na mga sining nang walang kabayaran sa mga manlilikha.<ref name=EUparl/> Idinagdag ng kaniyang tanggapan na hindi maka-aapekto ang di-komersiyal na kalayaan sa panorama sa [[Internet]], bagkus tinitiyak lamang nito na "nagbibigay ang mga platapormang pang-Internet tulad ng [[Facebook]], [[Instagram]], at [[Flickr]] ng makatarungang kabayaran sa mga manlilikha."<ref name=DWFOP1>{{cite news |url=https://www.dw.com/en/freedom-of-panorama-will-the-eu-ban-landmark-photography/a-18554383 |title="Freedom of Panorama": Will the EU ban landmark photography? |date=Hunyo 30, 2015 |last=Tost |first=Olaf |work=[[Deutsche Welle]] |access-date=Pebrero 11, 2021}}</ref> May nauna nang mga kasunduan ang [[Dailymotion]] at [[YouTube]] sa {{ill|ADAGP|fr|Société des auteurs dans les arts graphiques et plastiques}}, noong 2008 para sa Dailymotion at 2010 para sa YouTube, para sa ligal na paggamit ng mga larawan ng mga gusali at pampublikong sining sa kanilang mga plataporma. Iginiit ng ADAGP, isang samahan ng mga manlilikha ng pampublikong sining na nakahimpil sa Pransiya, na hahantong ang kalayaan sa panorama sa "pagkawala ng 3 hanggang 6 milyong euro, o 10 hanggang 19 na bahagdan ng taunang koleksiyon" sa Pransiya pa lamang.<ref>{{cite news |url=https://www.lesechos.fr/2015/07/bataille-autour-de-la-liberte-de-photographier-dans-lespace-public-267827 |title=Bataille autour de la liberté de photographier dans l'espace public |work=[[Les Echos (Pransiya)|Les Echos]] |last=Moutot |first=Anaïs |date=Hulyo 9, 2015 |access-date=Nobyembre 25, 2024 |language=fr}}</ref> Ang pagpuna ng mga netizen sa panukala ni Cavada ay nauwi sa isang online na petisyon ng mga aktibista sa karapatan sa Internet kalakip ang hashtag na #SaveFOP; nakakuha ito ng higit sa 460,000 mga lagda sa loob ng dalawang linggo matapos itong ilunsad.<ref name=EuroNewsFOP1/> Ayon sa mamamahayag ng ''[[The Register]]'' sa larangan ng [[teknolohiyang pang-impormasyon]] na si [[Andrew Orlowski]], "huwad at mapanlinlang" ang pakikialam ng Wikipedia sa usapin.<ref>{{cite news |url=https://www.theregister.com/2015/07/02/wikipedia_jumps_on_bogus_photo_scare_to_tell_us_the_internet_is_breaking_again/ |title=Wikipedia jumps aboard the bogus 'freedom of panorama' bandwagon |date=Hulyo 2, 2015 |access-date=Disyembre 9, 2021 |last=Orlowski |first=Andrew |work=[[The Register]]}}</ref> Ayon naman sa ''[[Full Fact]]'', isang websayt sa Reyno Unido na nagsusuri ng mga impormasyon, ang [[Komisyong Europeo]] lamang ang may kapangyarihang gumawa ng bagong batas, at hindi maaaring makaimpluwensiya sa komisyon ang anumang rekomendasyong inaprobahan ng parlamento.<ref>{{cite web |url=https://fullfact.org/europe/eu-gherkin-and-freedom-panorama/ |title=The EU, the Gherkin and 'freedom of panorama' |date=Hunyo 29, 2015 |website=[[Full Fact]] |access-date=Disyembre 1, 2024}}</ref> Ibinasura ng plenaryo ng Parlamentong Europeo ang mga panukala nina Reda at Cavada noong ika-9 ng Hulyo, 2015, at napanatili sa gayon ang katayuan ng kalayaan sa panorama sa buong Unyong Europeo.<ref>{{cite news |title=European Parliament as it happened: 9 July 2015 |url=https://www.bbc.com/news/live/uk-politics-33412173 |date=Hulyo 9, 2015 |access-date=Pebrero 11, 2021}}</ref> ==== Alemanya ==== Ipinaliliwanang ang ''{{lang|de|Panoramafreiheit}}'' sa Artikulo 59 ng ''{{lang|de|Urheberrechtsgesetz}}''.<ref name="de">{{cite web|url=http://www.fotorecht.de/publikationen/gebaeude.html|title=Fotografieren von und in Gebäuden|last=Seiler|first=David|work=visuell|date=2001-06-24|issue=5/2001|page=50|url-status=dead|archive-url=https://web.archive.org/web/20070930161320/http://www.fotorecht.de/publikationen/gebaeude.html|archive-date=2007-09-30|access-date=2020-05-18}} Tingnan din: {{cite web|url=http://bundesrecht.juris.de/urhg/__59.html|title=§59 UrhG (Germany)|language=de|url-status=live|archive-url=http://archive.wikiwix.com/cache/20110223132716/http://bundesrecht.juris.de/urhg/__59.html|archive-date=2011-02-23|access-date=2007-09-20}}</ref> Ayon sa 59(1), "pinahihintulutang magparami at ipamahagi, sa pamamagitan ng pinta, drowing, potograpiya, o sinematograpiya, ang mga obra na palagiang matatagpuan sa pampublikong mga daanan, kalye, o lugar at maipamahagi at maikomunika ang gayong mga sipi. Para sa mga gawang pang-arkitektura, umiiral lamang ang tadhanang ito sa panlabas na anyo [ng gusali]." Mula pa sa bersiyon ng batas noong ika-1 ng Enero, 1966 ang kasalukuyang sugnay na ito,<ref>Tingnan din: Thomas Fuchs, {{cite web |url=http://lexetius.com/UrhG/59 |title=Gesetz über Urheberrecht und verwandte Schutzrechte (Urheberrechtsgesetz) vom 9. September 1965. §&nbsp;59 |website=Historisch-synoptische Edition 1965–2016 |language=de |access-date=Abril 30, 2017}}</ref> buhat pa sa batas ng dating bansa na [[Kanlurang Alemanya]]. Hindi tinanggap ang isang panukala noong 1962 na hingan ang publiko na magbayad sa manlilikha para sa komersiyal na mga paggamit ng mga larawan, sapagkat katumbas ng "paglalaan ng mga gawa sa publiko" ang panghabambuhay na pagtatayo ng mga gawang iyon sa pampublikong mga lugar. Tinanggihan din ang isa pang panukala noong taong iyon na naglalayong isama sa karapatang panorama ang looban ng mga museo, dahil "hindi nakalaan sa publiko tulad ng mga gawang nakatayo sa pampublikong mga lugar" ang mga sining sa mga museo.<ref>{{cite web |url=https://dserver.bundestag.de/btd/04/002/0400270.pdf |title=Entwurf eines Gesetzes über Urheberrecht und verwandte Schutzrechte (Urheberrechtsgesetz) |date=Marso 23, 1962 |page=76 |access-date=Hulyo 8, 2025 |language=de}}</ref> Sa isang pasya noong 2002, tinanggihan ng {{ILL|Hukumang Pederal ng Katarungan|en|Federal Court of Justice}} ang ''panoramafreiheit'' sa mga postkard ng ''[[Wrapped Reichstag]]'', obra nina [[Christo at Jeanne-Claude]], na nilathala ng isang tagapaglathalang nakabase sa Berlin. Ayon sa hukuman, hindi pampalagian ang pagtatanghal ng obrang pang-arkitektura. Ipinalagay ng hukuman na pinahihintulutan sa batas ang pribadong paggamit ng mga larawan nito nang walang pahintulot mula sa nabanggit na mga manlilikha.<ref>{{cite web |url=https://juris.bundesgerichtshof.de/cgi-bin/rechtsprechung/document.py?Gericht=bgh&Art=pm&Datum=2002-1&nr=13376&pos=1&anz=8&Blank=1 |title=Keine Panoramafreiheit für Verhüllten Reichstag |author=Pressestelle des Bundesgerichtshofs |date=Enero 24, 2002 |access-date=Oktubre 29, 2024 |language=de}}</ref> Isang halimbawa ng [[paglilitis]] dahil sa sari-saring pagbabatas sa EU ay ang ''{{lang|de|[[:de:Hundertwasserentscheidung|Hundertwasserentscheidung]]}}'' (pasyang Hundertwasser), isang kaso sa Alemanya na naipanalo ni [[Friedensreich Hundertwasser]] laban sa isang kompanyang Aleman hinggil sa paggamit ng isang retrato ng isang gusaling [[Austria|Awstriyan]].<ref>{{cite web|url=https://dejure.org/dienste/vernetzung/rechtsprechung?Text=I%20ZR%20192/00|title=Rechtsprechung – BGH, 05.06.2003 - I ZR 192/00|website=dejure.org|url-status=live|archive-url=https://web.archive.org/web/20160820052628/https://dejure.org/dienste/vernetzung/rechtsprechung?Text=I%20ZR%20192%2F00|archive-date=2016-08-20|access-date=2020-05-18}}</ref> [[Talaksan:Die Sonnenuhr auf der der Halde Schwerin.jpg|thumb|''Sonnenuhr mit Geokreuz'' ("Sundial na may kalakip na Heo-Krus"), isang lilok ni {{ILL|Jan Bormann|de}} noong 1994 sa lungsod ng [[Castrop-Rauxel]]. Nasangkot ito sa pasya ng Hukumang Pederal ng Katarungan noong 2024 na ipinagkait ang kalayaan sa panorama sa pangkalakalang mga gamit ng mga larawan ng pampublikong sining na kinunan gamit ang mga ''drone''.<ref name=WDRDronePano/>]] Alinsunod sa isang pasya ng Hukumang Pederal ng Katarungan noong 2024, hindi sakop ng ''panoramafreiheit'' ang mga larawang kuha sa ''drone'' ng mga pampublikong sining na naipagsasanggalang pa rin ng karapatang-sipi. Sang-ayon ito sa pasya ng Nakatataas na Hukumang Panrehiyon ng Hamm noong isang taon, na sumang-ayon naman sa naunang desisyon ng Hukumang Panrehiyon ng Bochum. May kaugnayan ito sa isang tagapaglathalang nakabase sa [[Ruhr]] na nagbenta ng mga aklat na naglalaman ng mga larawan ng mga ''art installation'' na kinuha gamit ang ''drone''. Kinatawan ng nagsasakdal na ''Verwertungsgesellschaft Bild-Kunst'', isang samahan ng mga arteista, ang mga manlilikha ng nasabing mga obra. Ayon sa hukuman, pinoprotektahan lamang ng ''panoramafreiheit'', ang mga larawan ng mga obra na kinunan mula sa kalye, at hindi ang mga larawan ng kaparehong mga obra na ginamitan ng natatanging mga kagamitan tulad ng mga hagdan. Ang mga larawan na ginamitan ng mga ''drone'' ay mula sa himpapawid na "karaniwang hindi madaling puntahan ng publiko" at hindi dapat ipamahagi o ibenta sa publiko ang gayong mga larawan.<ref>{{cite web |url=https://haerting.de/en/insights/olg-hamm-drohnenperspektive-wird-nicht-von-der-panoramenfreiheit-gedeckt/ |title=OLG Hamm: Drone perspective is not covered by freedom of panoramas |website=HÄRTING Rechtsanwälte |date=Hunyo 5, 2023 |access-date=Nobyembre 3, 2023}}</ref><ref>{{cite web |url=https://www.heise.de/en/news/Bundesgerichtshof-Freedom-of-panorama-does-not-apply-to-all-drone-footage-9993735.html |title=Bundesgerichtshof: Freedom of panorama does not apply to all drone footage |date=Oktubre 24, 2024 |last=Krempl |first=Stefan |access-date=Oktubre 30, 2024 |website=Heise Online}}</ref> Ipinalagay ng abogadong si Arndt Kempgens na sakop din ng hatol ang mga tagalikha ng mga nilalaman (''content creator'') na gumagamit ng gayong mga obra sa mga plataporma katulad ng YouTube at [[TikTok]] sa pamamagitan ng potograpiya sa mga ''drone''; ipinalagay din niyang apektado ang mga larawang kuha sa ''drone'' na ginamit sa pangkomersiyo na layunin bago ang hatol, na nagpapahiwatig ng isang retroaktibong bisa ng nabanggit na hatol.<ref name=WDRDronePano>{{cite news |url=https://www1.wdr.de/nachrichten/ruhrgebiet/bgh-urteil-urheberrecht-kunst-drohnenbilder-100.html |title=BGH-Urteil: Verlag soll für Drohnenbilder von Kunstwerken bezahlen |date=Oktubre 23, 2024 |last=Wilger |first=Von Martin |work=[[Westdeutscher Rundfunk|WDR]] |access-date=Mayo 10, 2025 |language=de}}</ref> ==== Belhika ==== [[Talaksan:Atomium (UnorthodoxY) - Flickr.jpg|thumb|left|[[Atomium]] sa Bruselas]] Ipinatupad ang kalayaan sa panorama sa [[Belhika]] noong 2016. Ipinasa ng kanilang lehislatura ang probisyong XI.190 2/1° na idinagdag sa kanilang batas sa karapatang-sipi, ang Kodigo ng Batas Ekonomiko (''Code of Economic Law'') noong Hunyo 27, 2016, at sinimulan ang pagpapatupad nito noong Hulyo 15, 2016, pagkaraang nilagdaan ito ng kanilang hari at nilathala ito sa kanilang opisyal na lathalaing ''State Gazette''.<ref name=ManagingIPBelFOP>{{cite web|url=https://www.managingip.com/article/b1kbpg5bpx2rhw/belgium-freedom-of-panorama-a-new-copyright-exception |title=Belgium: Freedom of panorama – a new copyright exception |date=Setyembre 27, 2016 |access-date=Disyembre 15, 2020}}</ref><ref name=InfojusticeBelFOP>{{cite web|url=http://infojustice.org/archives/36318 |title=THERE IS NOW FREEDOM OF PANORAMA IN BELGIUM |date=Hulyo 19, 2016 |access-date=Disyembre 15, 2020}}</ref> Nakasaad sa probisyong ito na hindi maaaring hadlangan ng mga manlilikha (maaaring mga arkitekto o arteista) "ang reproduksiyon at komunikasyon sa publiko ng mga obrang biswal, grapiko, at pang-arkitektura na nilayong ipuwesto nang palagian sa pampublikong lugar, sa kondisyong tulad ng sa pagsasalarawan nito ang reproduksiyon at komunikasyon sa publiko ng naturang gawa at hindi magdudulot ang nasabing reproduksiyon at komunikasyon sa publiko ng di-makatuwirang pinsala sa tunay na karapatan ng manlilikha."<ref name=ManagingIPBelFOP/> Kasunod ng pagpasa nito, malaya na ang pagkuha ng mga retrato ng tanyag na [[Atomium]] sa [[Bruselas]], pati na ang paglathala ng mga retrato nito sa anumang midya, kabilang na ang midyang pangkomersiyo at [[hatirang pangmadla]], nang hindi inalalahanan ang maaaring hakbanging ligal mula sa mga eredero/eredera ng lumikha nitong si [[André Waterkeyn]].<ref name=ManagingIPBelFOP/><ref name=ExpertPhotoFOP>{{cite web|url=https://expertphotography.com/freedom-of-panorama-photography/ |title=Freedom of Panorama – What It Means for Photography |last=Hull |first=Craig |access-date=Disyembre 15, 2020}}</ref> ==== Dinamarka ==== Ayon sa Artikulo 24(2) ng batas sa karapatang-sipi ng [[Dinamarka]], maaring paramihin ang mga larawan (tulad ng retrato) ng anumang obrang matatagpuan sa pampublikong lugar, ngunit sa hindi pangkomersiyo na layunin lamang. Sa Artikulo 24(3) naman nakasaad na maaring isipi nang malaya ang mga gusali sa kaanyuang larawan, sa anumang layunin.<ref>{{cite web| url=http://www.wipo.int/edocs/lexdocs/laws/en/dk/dk091en.pdf |title=Consolidated Act on Copyright (Consolidated Act No. 1144 of October 23, 2014) |website=WIPO Lex |access-date=Disyembre 20, 2020 | lang=en}}</ref> [[Talaksan:Petite sirène de Copenhague (conforme à la loi danoise).JPG|thumb|Sinalang retrato ng ''The Little Mermaid'']] Hindi pa rin ganap ang kalayaan sa panorama sa Dinamarka para sa mga obrang hindi pang-arkitektura. Naipagsasanggalang ng karapatang-sipi ang lilok na ''[[The Little Mermaid (estatwa)|The Little Mermaid]]'', obra ni [[Edvard Eriksen]] (namatay 1959), hanggang taong 2034, at kilalang litihiyoso ang pamilya ng manlililok.<ref name=ExpertPhotoFOP/> Pinagmultahan ang ilang mga pahayagang Dinamarkes dahil sa paggamit ng mga retrato ng lilok nang walang pahintulot mula sa pamilyang Eriksen. Itinuturing na komersiyal ang layunin ng midya sa bansa. Winika ni Søren Lorentzen, ''photo editor'' ng ''[[Berlingske]]'' na kabilang sa mga pahayagang pinagmultahan, "Gumamit kami ng isang retrato nang walang pahintulot. Iyon ay malinaw na paglabag sa batas sa karapatang-sipi, kahit na nahihirapan akong intindihin kung bakit hindi maaring gumamit ang sinuman ng mga retrato ng isang pambansang yaman gaya ng ''Little Mermaid'' nang hindi lumalabag sa batas sa karapatang-sipi." Depensa ni Alice Eriksen, ang apo ng manlililok, ang gayong pagbabawal ay pagtalima lamang sa mga batas ng bansa. Dagdag pa niya, "pareho lamang ito sa pagtanggap ng bayad kapag itinutugtog ang isang awit."<ref>{{cite news|url=https://www.thelocal.dk/20140816/denmarks-iconic-symbol-that-we-cant-show-you |title=Denmark's icon... that we can't show you |work=The Local |date=Agosto 16, 2014 |access-date=Disyembre 20, 2020}}</ref><ref>{{cite web |url=https://petapixel.com/2014/08/20/try-publish-picture-statue-denmark-youd-better-ready-pay/ |title=If You Try to Publish a Picture of this Statue in Denmark, You’d Better be Ready to Pay Up |last=Burgett |first=Gannon |website=PetaPixel |date=Agosto 20, 2014 |access-date=Disyembre 20, 2020}}</ref> ==== Eslobenya ==== Isinasaad ng Artikulo 55 ng ''Copyright and Related Rights Act'' ng Eslobenya na "Ang mga likhang palagiang matatagpuan sa mga parke, kalye, liwasan, o ibang mga lugar na pangkalahatang mapupuntahan ng publiko ay maaaring gamitin," ngunit ipinagbabawal ito kung ang layon ng paggamit ay upang kumita.<ref>{{cite document| url=https://www.uradni-list.si/1/content?id=78529 |title=Zakon o avtorski in sorodnih pravicah (uradno prečiščeno besedilo) (ZASP-UPB3) |work=Uradni list RS |issue=16/2007 |date=Pebrero 23, 2007 |lang=sl |pages=1805}}</ref> Subalit sa gawa, nagngangahulugan itong ang mga bagay sa pampublikong espasyo, tulad ng mga gusali at rebulto, na naipagsasanggalang pa ng karapatang-sipi ay maaaring kunan ng retrato para lamang sa pansariling gamit kung walang pahintulot mula sa mga manlilikha ng gayong mga obra, at ipinagbabawal ang paglathala ng gayong mga larawan sa isang portada ng turismo (''tourism portal'') o sa isang pahayagan (sapagkat itinuturing na komersiyal ang paglilimbag ng mga pahayagan).<ref>{{cite news |url=https://www.rtvslo.si/evropska-unija/ali-bo-unija-omejila-objavo-slik-javnih-stavb-na-druzbenih-omrezjih/368889 |title=Ali bo Unija omejila objavo slik javnih stavb na družbenih omrežjih? |publisher=MMC RTV Slovenija |date=Hulyo 5, 2015 |first=Gregor |last=Cerar |lang=sl}}</ref> ==== Espanya ==== Nagbibigay ng tadhanang kalayaan sa panorama ang [[batas sa karapatang-sipi ng Espanya]]. Nakasaad sa Artikulo 35(2) na "ang mga likha na palagiang matatagpuan sa mga parke, kalye, liwasan o iba pang pampublikong mga daanan ay maaaring sipiin, ipamahagi at iparating nang malaya sa pamamagitan ng mga pinta, drowing, retrato, at mga pamamaraang awdiyo-biswal."<ref>{{cite web |url=https://www.wipo.int/wipolex/en/legislation/details/21371 |title=Consolidated Text of the Law on Intellectual Property, Regularizing, Clarifying and Harmonizing the Applicable Statutory Provisions (approved by Royal Legislative Decree No. 1/1996 of April 12, 1996, and amended up to Royal Decree-Law No. 6/2022 of March 29, 2022) |author=Spain |lang=es |access-date=Hunyo 10, 2025 |website=WIPO Lex}}</ref> ==== Estonya ==== Limitado ang kalayaan sa panorama sa Estonya sa di-komersiyal na paggamit ng mga larawan ng mga likhang pang-arkitektura, sining biswal, sining na napapakinabangan, at retrato na panghabambuhay na matatagpuan sa mga lugar na napapasukan ng publiko. Makikita ang probisyon sa Seksiyon 20¹ ng kanilang batas sa karapatang-sipi. Gayundin, hindi dapat maging pangunahing mga paksa ng mga larawan ang nasabing mga likha. May isang napakalimitadong probisyon para sa komersiyal na paggamit ng arkitektura na makikita sa Seksiyon 20²; limitado lamang ito sa mga "''real estate advertisement''".<ref>{{cite web |url=https://www.riigiteataja.ee/akt/119032019055 |title=Autoriõiguse seadus |website=Riigi Teataja |language=et |access-date=Pebrero 17, 2023}}</ref> ==== Gresya ==== Hindi umiiral ang kalayaan sa panorama sa Gresya. Nagbibigay lamang ng maghigpit ngunit hindi malinaw na eksepsiyon ang kanilang batas sa karapatang-sipi, ang Batas Blg. 2121/1993 sa Karapatang-sipi, Kaugnay na mga Karapatan, at mga Bagay Pangkalinangan, na huling inamyenda noong 2021. Pinahihintulutan lamang ang "paminsan-minsang pagpaparami at pagkomunika sa midyang pangmadla ng mga larawan ng mga likhang pang-arkitektura, pinong sining, retrato, o mga sining na napapakinabangan na panghabambuhay na nakapuwesto sa pampublikong mga lugar."<ref>{{cite web |url=https://www.opi.gr/en/library/law-2121-1993#a26 |title=Law 2121/1993 |website=Hellenic Copyright Organization |access-date=Disyembre 31, 2022 |quote=''The occasional reproduction and communication by the mass media of images of architectural works, fine art works, photographs or works of applied art, which are sited permanently in a public place.'' |archive-date=Disyembre 31, 2022 |archive-url=https://web.archive.org/web/20221231022238/https://www.opi.gr/en/library/law-2121-1993#a26 |url-status=dead }}</ref> ==== Italya ==== Walang umiiral na kalayaan sa panorama sa [[Italya]].<ref name="it">{{cite news|url=http://punto-informatico.it/2030219/PI/News/wikipedia-cede-al-diritto-autore-italiota.aspx|title=Wikipedia cede al diritto d'autore|last=Spinelli|first=Luca|work=Punto Informatico|url-status=live|archive-url=https://web.archive.org/web/20080929014738/http://punto-informatico.it/2030219/PI/News/wikipedia-cede-al-diritto-autore-italiota.aspx|archive-date=2008-09-29|access-date=2020-05-18}}</ref> Sa kabila ng maraming opisyal na mga protesta<ref>{{cite web|url=http://www.grillini.it/show.php?4884|title=Interrogazione - Diritto di panorama|trans-title=Interrogation - panorama right|last1=Grillini|first1=Franco|website=Grillini.it|language=it|url-status=dead|archive-url=https://web.archive.org/web/20081025001151/http://www.grillini.it/show.php?4884|archive-date=2008-10-25|access-date=2020-05-18}}</ref> at isang pambansang inisyatibang<ref>{{cite web|url=http://www.diritto.it/all.php?file=25583.pdf|title=Dare un senso al degrado|last1=Scorza|first1=Guido|last2=Spinelli|first2=Luca|date=2007-03-03|location=Rome|format=PDF|url-status=live|archive-url=https://web.archive.org/web/20090708045222/http://www.diritto.it/all.php?file=25583.pdf|archive-date=2009-07-08|access-date=2020-05-18}}</ref> pinamunuan ng abogadong si Guido Scorza at mamamahayag na si [[Luca Spinelli]] (na tinampok ang usapin),<ref name="it"/> pinagbabawal pa rin ang paglalathala ng larawan ng pampublikong mga lugar, alinsunod sa lumang mga batas sa karapatang-sipi ng bansa.<ref>{{cite web|url=http://www.normattiva.it/uri-res/N2Ls?urn:nir:stato:legge:1941-04-22;633!vig=|title=Legge 22 aprile 1941 n. 633|language=it|url-status=live|archive-url=https://web.archive.org/web/20141223012833/http://www.normattiva.it/uri-res/N2Ls?urn:nir:stato:legge:1941-04-22;633!vig=|archive-date=2014-12-23|access-date=2020-05-18}}</ref><ref>{{cite web|url=http://www.camera.it/parlam/leggi/deleghe/testi/04042dl.htm|title=Decreto Legislativo 22 gennaio 2004, n. 42|language=it|url-status=live|archive-url=https://web.archive.org/web/20081024122502/http://www.camera.it/parlam/leggi/deleghe/Testi/04042dl.htm|archive-date=2008-10-24|access-date=2020-05-18}}</ref> Mayroon din isang batas na tinatawag na "''{{lang|it|[[Codice Urbani]]}}''" na buhat pa sa 2004. Bukod sa ibang mga tadhana, nakasaad dito na upang makapaglathala ng mga larawan ng "pangkalinangang mga bagay" (''cultural goods'', sa teoriya lahat ng mga bagay na may katangiang pangkalinangan at pansining tulad ng mga gusali) para sa mga layuning pangkomersiyo, kailangan munang kumuha ng pahintulot mula sa pampook na sangay ng Ministeryo ng mga Sining at Pamanang Pangkultura, ang ''{{lang|it|Soprintendenza}}''. ==== Latbya ==== Walang ganap na kalayaan sa panorama sa [[Latbiya]]. Sa Tsapter V ng kanilang Batas sa Karapatang-sipi ("''Autortiesību likums''"), nakasaad na maaring gamitin ang anumang larawan ng isang obrang biswal at pang-arkitektura para lamang sa mga sumusunod na layunin: pansarili, pang-impormasyon sa balitaan o mga palatuntunan hinggil sa kasalukuyang mga pangyayari (''current affairs''), at mga akdang hindi pangkomersiyo.<ref>{{cite web|url=http://likumi.lv/doc.php?id=5138 |title=Autortiesību likums |lang=lv}}</ref> ==== Luksemburgo ==== Walang kalayaan sa panorama sa [[Luksemburgo]]. Pinahihintulutan ng Artikulo 10(7°) ng kanilang batas sa karapatang-sipi ang pagsasalarawan ng pampublikong obra na matatagpuan sa mga lugar na mapapasukan ng publiko, kung ang mga likhang iyon "ay hindi pangunahing paksa ng pagpaparami o komunikasyon."<ref>{{cite web |url=https://legilux.public.lu/eli/etat/leg/loi/2001/04/18/n2/jo |title=Loi du 18 avril 2001 sur les droits d'auteur, les droits voisins et les bases de données. |lang=fr |website=Legilux |accessdate=Disyembre 21, 2022}}</ref> ==== Olanda ==== Mayroong kalayaan sa panorama ang kaharian ng [[Netherlands|Olanda]], sa ilalim ng Artikulo 18 ng kanilang batas sa karapatang-sipi.<ref name=":0">{{cite web|access-date=Hunyo 24, 2015 |title=Artikel 18 Nederlandse Auteurswet |url=http://wetten.overheid.nl/BWBR0001886/geldigheidsdatum_24-06-2015#HoofdstukI_6_Artikel18 |language=nl}}</ref> Maaaring ibahagi nang malaya ang sariling mga retrato ng mga likhang sining, tulad ng mga gusali at lilok, na matatagpuan sa pampublikong mga espasyo, kapagka ipinapakita sa larawan ang gawa na tulad ng karaniwang nakikita [ng mga tao] sa gawa sa lugar na iyon. Sa gayon, hindi pinahihintulutang baguhin ang retrato sa paraang tanging gawa na lang ang natira (tulad ng pagtatabas ng paligid ng larawan) o paglikha ng hinangong likha na hindi na sang-ayon sa kondisyong ito (tulad ng isang silweta, anino, o naka-estilong representasyon ng gawa). Dagdag pa rito, nakasaad sa tadhana na tanging ilang mga gawa ng isang parehong manlilikha ang maaaring isali ng tagagamit ng larawan sa isang kalipunan ng mga gawa.<ref>{{cite web |last=Arnoud Engelfriet |title=Fotograferen van kunst op openbare plaatsen |url=http://www.iusmentis.com/auteursrecht/nl/foto/openbarekunst/ |website=Ius Mentis |language=nl}}</ref> Dating mahigpit ang alituntunin ng Olanda sa kalayaan sa panorama noong 1972–2004, kung kailang hindi maaaring maging pangunahing paksa ng mga larawan ang mga gawa.<ref>{{Cite book |last=Gerbrandy |first=S. |title=Kort commentaar op de Auteurswet 1912 |publisher=Gouda Quint Arnhem |year=1988 |isbn=9789060005095 |language=nl}}, Art. 18 para. 6. Reproduced here from the German translation of the law as amended on 27 October 1972 in: {{Cite book |last1=Möhring |first1=Philipp |last2=Hilty |first2=Reto M. |last3=Katzenberger |first3=Paul |title=Quellen des Urheberrechts |isbn=3472600705 |language=de}}, 4, as of 56 EL 2005, Netherlands/II.</ref> Ibinasura ang restriksiyon na ito noong 2004,<ref>Quanjel-Schreurs in Grosheide/Pinckaers/Spoor, ''Intellectuele eigendom'', Stand: 51. EL 2015, Art. 18 AW, S. 4.</ref> bilang bahagi ng pagpapalawak ng saklaw ng mga kataliwasan o eksepsiyon sa karapatang-sipi na siyang pagsasakatuparan ng mga tadhana ng Direktiba 2001/29/EC ng Unyong Europeo.<ref>{{Cite book |last1=Spoor |first1=J.H. |last2=Verkade |first2=D.W.F. |last3=Visser |first3=D.J.G. |title=Auteursrecht |publisher=Kluwer |year=2005 |isbn=9789026836374 |language=nl |page=289}}, § 5:51</ref> ==== Polonya ==== May sapat na kalayaan sa panorama sa [[Polonya]], na tinitiyak ng Artikulo 33(1) ng ''Act on Copyright and Related Rights''. Nakasaad dito na "mapapahintulutan ang pamamahagi ng mga obrang palagiang nakapuwesto sa madaraanang mga daan, kalye, liwasan, o hardin, ngunit hindi sa parehong paggamit." Ang pamamahagi ay sa pamamagitan ng paggamit ng mga retrato o malarawang representasyon ng mga obra (tulad ng mga gusali at pampublikong lilok) sa anumang midya, kabilang ang komersiyal na mga larong video. Dahil hindi katulad sa orihinal na pakay ng pagtatatag ng isang obra ang layunin ng isang retrato ng naturang obra (tulad ng isang gusaling pang-opisina, isang ''shopping mall'', o isang tulay), ito ay isang mapapahintulutang paggamit sa ilalim ng batas sa karapatang-sipi ng bansa.<ref>{{cite web |url=http://www.codozasady.pl/en/freedom-of-panorama/ |title=Freedom of panorama |last=Marcinoska |first=Lena |website=In Principle - Codozasady.pl |date=Oktubre 22, 2015 |access-date=Disyembre 28, 2020 |archive-date=2021-01-16 |archive-url=https://web.archive.org/web/20210116100428/http://www.codozasady.pl/en/freedom-of-panorama/ |url-status=dead }}</ref> ==== Pinlandiya ==== Limtado ang kalayaan sa panorama ng Pinlandiya pagdating sa pampublikong sining. Matatagpuan ang probisyon sa ikatlo at ika-apat na mga talata ng Artikulo 25a ng kanilang batas sa karapatang-sipi. Hindi maaaring kunan ng retrato ang mga likhang panghabambuhay na matatagpuan sa pampublikong mga lugar para sa mga layuning komersiyal kapag naging pangunahing mga paksa ng mga retrato ang nasabing mga likha. Ngunit pinahihintulutan ng nasabing probisyon ang mga tagapaglathala ng mga pahayagan at magasin na gamitin nang lubos ang pampublikong sining, sa kondisyong may katuwang na mga kapsiyon ang nilathalang mga larawan. Salungat sa alituntuning ito ang malayang pagkuha ng mga retrato ng mga gusali, na walang anumang mga paghihigpit sa mga layunin ng mga tagagamit.<ref>{{cite web |url=https://www.finlex.fi/fi/laki/ajantasa/1961/19610404#L2P25a |title=8.7.1961/404 |access-date=Nobyembre 23, 2022 |website=FINLEX |lang=fi |archive-date=2021-01-28 |archive-url=https://web.archive.org/web/20210128162218/https://www.finlex.fi/fi/laki/ajantasa/1961/19610404#L2P25a |url-status=dead }}</ref> ==== Pransiya ==== Magmula noong Oktubre 7, 2016, inilalaan ng Artikulo L122-5 ng Kodigo ng Ari-Ariang Intelektuwal ng [[Pransiya]] ang isang limitadong kalayaan sa panorama para sa mga gawa ng arkitektura at lilok. Pinahihintulutan ng kodigo ang "mga sipi at representasyon ng mga obra ng arkitektura at lilok na palagiang nakapuwesto sa pampublikong mga lugar (''voie publique'') at nilikha ng mga {{ILL|likas na tao|en|Natural person}},{{efn|'''Likas na tao''' (''{{lang|en|natural person}}'') - sa konteksto ng batas, isang indibiduwal na tao, taliwas sa isang ligal tao (''legal person'') na maaari isang pampribado (iyan ay, entidad sa negosyo o [[organisasyong di-pampamahalaan]]) o pampublikong (iyan ay, pamahalaan) organisasyon.}} maliban sa anumang paggamit na may katangiang pangkomersiyo".<ref>{{Cite web|url=https://www.legifrance.gouv.fr/affichCodeArticle.do;jsessionid=5DD8F8800CB25AA883378CE851D89A7D.tpdila13v_2?idArticle=LEGIARTI000033219336&cidTexte=LEGITEXT000006069414&categorieLien=id&dateTexte=|title=Article 5, section 11 of Code on Intellectual Property|access-date=2016-12-26|url-status=live|archive-url=https://web.archive.org/web/20170127170315/https://www.legifrance.gouv.fr/affichCodeArticle.do|archive-date=2017-01-27}}</ref> Malamig noon ang mga mambabatas at politikong Pranses sa pagtanggap ng kalayaan sa panorama; tinawag pa ni [[Patrick Bloche]], dating kasapi ng [[Pambansang Asambleya (Pransiya)|Pambansang Asambleya]], na "amendement Wikipédia" ang kalayaan sa panorama noong 2011.<ref>{{cite web|url=http://komodo.regardscitoyens.org/public/22-panoramas/ |title=Débats de l'Assemblée nationale sur l'amendement 22 « panoramas » au projet de loi sur la copie privée (23/11/11)}}</ref> {{multiple image | align = right | image1 = Louvre pyramid - blackout.jpg | image2 = Censored-Arche de la Défense-Paris.PNG | footer = Sinalang mga larawan ng [[Piramide ng Louvre]] (sa kaliwa, gawa ni [[I. M. Pei]]) at [[Grande Arche]] (sa kanan, gawa ni [[Johan Otto von Spreckelsen]]), kapuwa isinasanggalang ng pang-arkitektura na karapatang-sipi }} May matinding dulot ang gayong mga paghihigpit sa kalayaan sa panorama sa Pransiya sa mga artikulo ng Wikipedia hinggil sa arkitektura ng bansa. Nakasanayan na ng mga tagapangasiwa sa [[Wikimedia Commons]] na [[:Commons:Category:French FOP cases/deleted|burahin]] ang anumang mga retrato ng bagong mga arkitekturang Pranses, sa kabila ng mga pagbabago sa batas, dahil hindi pinahihintulutan ng Commons ang mga retrato ng mga obrang pang-arkitektura ng mga bansang ipinagbabawal ang komersiyal na paggamit. Isinasanggalang ang mga gawang pang-arkitektura at panlilok sa ilalim ng batas sa Pransiya simula pa noong 1902, nang sinusugan ang dating batas ng 1793 upang isama sa pananggalang ng karapatang-sipi ang "mga gawa ng lilok" kasabay ang mga gawa ng mga "arkitekto" (mismong mga gusali bilang "mga gawa ng lilok" sa susog ng 1902).<ref>{{cite web |url=https://www.legifrance.gouv.fr/jorf/id/JORFTEXT000000877825 |title=Loi du 11 mars 1902 ETENDANT AUX OEUVRES DE SCULPTURE L'APPLICATION DE LA LOI DES 19-24 JUILLET 1793 SUR LA PROPRIETE ARTISTIQUE ET LITTERAIRE |website=Légifrance |date=Marso 14, 1902 |access-date=Hunyo 20, 2025}}</ref> Isinasanggalang ng karapatang-sipi ang sari-saring mga arkitekturang kontemporaneo ng Pransiya, at maaring maging paglabag sa karapatang-sipi ang pagpaparaming gawa ng mga retratista, tagagawa ng pelikula, disenyador grapiko, at iba pang mga tagagamit mula sa ikatlong panig na may layuning pangkalakalan na walang pahintulot mula sa arkitekto o entidad na ipinalipatan niya ng kaniyang karapatang patrimonyal o ekonomiko. Ipinasiya sa dalawang hiwalay na mga kaso noong 1990 na ang hindi awtorisadong mga postkard na nagpapakita ng [[Grande Arche]] at [[La Géode]] bilang pangunahing mga paksa ay lumalabag sa karapatang-sipi. Ilan pa sa kilalang mga gusaling isinasanggalang ng karapatang-sipi ay ang [[Piramide ng Louvre]], ang [[Opéra Bastille]], at ang [[Bibliothèque nationale de France#Sityong François-Mitterrand|bagong mga gusali ng Bibliothèque nationale de France]].<ref name=JournalIPFranceBldg/> [[Talaksan:Place des Terreaux Lyon.jpg|thumb|[[Place des Terreaux]] na may suplementaryong pagsasali ng mga obra tulad ng inayos na ''[[Fontaine Bartholdi]]'' at ng 14 na mga haliging granito]] Gayunpaman, itinuturing ng hurisprudensiyang Pranses na hindi lumalabag sa karapatang-sipi ang isang larawan kapag ito ay isang elementong "[[De minimis#Karapatang-sipi|aksesorya]]" o suplementaryo sa kabuoang paksa na inilalarawan nito. Sa isang kaso noong 2005 hinggil sa mga postkard ng [[Place des Terreaux]] ng [[Lyon]], ipinairal ng ''[[Hukuman ng Kasasyon (Pransiya)|Cour de cassation]]'' (katumbas ng [[Kataas-taasang Hukuman ng Pilipinas]]) ang mga pasya ng mas-mababang mga hukuman sa pansuplementaryong pagsasali sa mga postkard ng makabagong mga instalasyon ng sining na makikita sa plasa. Ayon sa hukuman, humalo ang mga obrang ito sa lumang arkitektura sa palibot ng liwasan, at "pangalawa lamang ang obra sa paksang inilalarawan" ng mga postkard, at ang nasabing paksa ay ang mismong plasa.<ref name=JournalIPFranceBldg>{{cite web |url=http://www.harlaylaw.com/wp-content/uploads/2016/08/Journal-of-Intellectual-Property-Law-Practice-2012-Lipovetsky-jiplp_jps078.pdf |title=The protection of the image of a building under French law: where judges create law |last1=Lipovetsky |first1=Sabine |last2=de Dampierre |first2=Emmanuèle |date=Mayo 24, 2012 |work=Journal of Intellectual Property Law & Practice |publisher=Oxford University Press |access-date=Marso 23, 2021}}</ref> Bilang karagdagan sa pahintulot sa pagkuha ng pelikula, nangangailangan ng karagdagang pahintulot mula sa arkitekto o kanilang kinatawan o inatasang tagapangasiwa ang pagkuha ng pelikula sa Pransiya na kinasasangkutan ng pagsasali ng isang gusaling isinasanggalang pa rin ng pang-arkitektura na karapatang-sipi. Isinasaalang-alang sa pagtantiya ng halagang babayaran sa paggamit ng gawang pang-arkitektura ang tagal ng panahon ng paggamit ng mismong gusali, ang uri ng pelikula o gawang awdiyo-biswal, ang uri ng paggamit, at ang paraan kung paanong ginamit ng mga gumagawa ng pelikula ang hitsura ng gusali. Hindi kinakailangan ng nabanggit na pahintulot kung "hindi pangunahing layunin" ng pelikula ang arkitektura.<ref>{{cite web |url=https://www.filmfrance.net/en/guidance/filming-in-france-faq/ |title=FILMING IN FRANCE – FAQ |website=Film France |access-date=Disyembre 23, 2024}}</ref> ==== Portugal ==== Matatagpuan sa Artikulo 75, talata 2, puntong q. ng ''Code of Authors' Rights and Neighbouring Rights'' ng Portugal ang kalayaan sa panorama para sa mga obra nila. Sakop nito ang panghabambuhay na mga obra sa pampublikong mga lugar tulad ng arkitektura at mga lilok. Ngunit kinakailangang ipatungkol sa manlilikha at itukoy ang pangalan ng obra sa bawat malayang paggamit ng anumang larawan o video ng gayong obra, alinsunod sa Artikulo 76, talata 1, puntong a..<ref>{{cite web |url=http://www.communia-association.org/wp-content/uploads/2016/06/BCS_Communia_FoP_study.pdf |title=Best Case Scenarios for Copyright: Freedom of Panorama in Portugal |last=Nobre |first=Teresa |work=COMMUNIA |date=Hunyo 2016 |access-date=Enero 12, 2022}}</ref> ==== Rumanya==== [[Talaksan:Palatul Parlamentului, București.jpg|thumb|left|Sinalang retrato ng [[Palasyo ng Parlamento]] sa [[Bucharest]]]] Walang ganap na kalayaan sa panorama sa [[Rumanya]]. Nakatala sa Artikulo 35 ng Tsapter VI ("Mga Limitasyon sa Pagpapatupad ng Karapatan ng Manlilikha") ng kanilang batas sa karapatang-sipi ang mga gawain na hindi na nangangailangan ng pahintulot mula sa manlilikha at pagbayad ng remunerasyon sa kanila. Ayon sa (f), maaring isipi, ipamahagi, at magkomunika sa publiko ang mga larawan ng mga likhang arkitektura, lilok, retrato, at ''applied art'' na palagiang matatagpuan sa pampublikong lugar, '''maliban na lamang''' kung ang larawan ng likhang iyon ay siyang pangunahing paksa ng pagpaparami, pamamahagi, o pagkomunikasyon, at kung ang larawang ito ay ginamit sa mga layuning pangkomersiyo.<ref>{{cite web|url=http://legislatie.just.ro/Public/DetaliiDocument/7816 |title=LEGEA nr. 8 din 14 martie 1996 (*republicată*) |website=Ministerul Justiției |access-date=Marso 22, 2021 |lang=ro}}</ref> Dinemanda ng mga tagapagmana ni [[Anca Petrescu]], arkitekto ng napakalaking [[Palasyo ng Parlamento]], ang [[Parlamento ng Romania]] dahil sa pagbebenta ng mga retrato at ibang mga [[paalaala]] (''souvenir'') kalakip ang larawan ng masagisag na gusali.<ref>{{Cite news|url=https://stirileprotv.ro/stiri/actualitate/familia-arhitectei-casei-poporului-vrea-2-din-castigurile-pe-care-camera-deputatilor-le-incaseaza.html|title=Bătălia pentru imaginea Palatului Parlamentului. Decizia luată de OSIM|lang=ro|work=Stirileprotv.ro|date=Marso 15, 2018|access-date=Mayo 6, 2022}}</ref> Kasalukuyang isinasagawa pa rin ang paglilitis hinggil sa [[pagsuway sa karapatang-sipi]] na ginawa ng Parlamento.<ref>{{Cite news |url=https://pandects.dpvue.com/2018/10/taking-photos-of-palace-of-parliament.html |title=Taking photos of the Palace of Parliament can be considered illegal |website=Pandects dpVUE |date=Oktubre 8, 2018 |access-date=Disyembre 19, 2020 |language=en-US |archive-date=Nobyembre 26, 2020 |archive-url=https://web.archive.org/web/20201126012836/https://pandects.dpvue.com/2018/10/taking-photos-of-palace-of-parliament.html |url-status=dead }}</ref>{{better source needed|date=Mayo 2022}} ==== Suwesya ==== Noong Abril 4, 2016, nagpasya ang [[Kataas-taasang Hukuman ng Suwesya]] na nilabag ng [[Talaan ng mga sangay ng Wikimedia|Wikimedia Sweden]] ang karapatang-sipi ng mga manlilikha ng pampublikong obra sa pamamagitan ng paglikha ng isang websayt at database ng pampublikong mga obra sa [[Suwesya]] na naglalaman ng mga larawan ng pampublikong obra na ikinarga o in-''upload'' ng publiko.<ref name="falkvinge-2016">{{cite web |first=Rick |last=Falkvinge |author-link=Rick Falkvinge |title=Supreme Court: Wikimedia violates copyright by posting its own photos of public, taxpayer-funded art |date=Abril 4, 2016 |website=Privacy Online News |location=Los Angeles, Estados Unidos |url=https://www.privateinternetaccess.com/blog/2016/04/supreme-court-wikipedia-violates-copyright-posting-photos-public-art/ |access-date=Setyembre 8, 2016}}{{Dead link|date=August 2021 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}</ref><ref>{{cite news |title=Wikimedia Sweden art map 'violated copyright' |url=https://www.bbc.com/news/technology-35969734 |access-date=Setyembre 9, 2016 |work=BBC News |date=Abril 5, 2016 |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20160923151732/http://www.bbc.com/news/technology-35969734 |archive-date=Setyembre 23, 2016}}</ref><ref>{{cite web |last=Paulson |first=Michelle |title=A strike against freedom of panorama: Swedish court rules against Wikimedia Sverige |url=https://blog.wikimedia.org/2016/04/04/strike-against-freedom-panorama/ |website=Wikimedia Foundation blog |access-date=Setyembre 9, 2016 |date=Abril 4, 2016 |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20160921153722/https://blog.wikimedia.org/2016/04/04/strike-against-freedom-panorama/ |archive-date=Setyembre 21, 2016}}</ref> Taglay ng batas sa karapatang-sipi ng Suwesya ang isang kataliwasan sa tanging karapatan ng mayhawak ng karapatang-sipi upang madaling makakita ng publiko ang pampublikong obra.<ref name="Wikimedia Sweden decision">{{cite court|litigants=Bildupphovsrätt i Sverige ek. för. v. Wikimedia Svierge|vol=|reporter=|opinion=|pinpoint=|court=[[Supreme Court of Sweden]]|date=04-04-2016|url=https://upload.wikimedia.org/wikipedia/foundation/e/ec/TheSwedishSupremeCourtsDecisionBUSvWikimediaFINAL-English_Translation.pdf|access-date=09-09-2016|quote=}}</ref>{{Rp|2-5}} Gumamit ang Kataas-taasang Hukuman ng Suwesya ng isang restriktibong pananaw ng kataliwasang ito sa karapatang-sipi.<ref name="Wikimedia Sweden decision"/>{{Rp|6}} Ipinasiya ng Hukuman na walang halagang pangkomersiyo ang database, para sa kapuwang nagpapatakbo nito o sa mga gumagamit ng database, at ang "halagang ito ay dapat na mapanatili sa mga manlilikha ng mga obra. Wala nang kaugnayan kung may layuning pangkomersiyo ang nagpapatakbo ng database."<ref name="Wikimedia Sweden decision"/>{{Rp|6}} Ibinalik ang kaso sa isang mababang hukuman upang malaman ang pinsalang may pananagutan ang Wikimedia Sweden sa ''Bildkonst Upphovsrätt i Sverige'' (BUS), isang ahensiya ng {{ILL|pangasiwaan ng kolektibong mga karapatan|en|Collective rights management}} na naglunsad ng demanda alang-alang sa mga alagad ng sining na kumakatawan sa kanila.<ref name="Wikimedia Sweden decision"/>{{Rp|2,7}} ==== Unggarya ==== Nakasaad sa Artikulo 68(1) ng batas sa karapatang-sipi ng Unggarya na maaaring gumawa at gamitin ang mga pagsasalarawan ng pinong sining, mga sining pang-arkitektura at sining na napapakinabangan (''applied arts'') na palagiang matatagpuan sa pampublikong lantad na mga lugar, nang walang pahintulot mula at remunerasyon sa mga manlilikha ng nasabing mga obra.<ref>{{cite web| url=https://www.sztnh.gov.hu/sites/default/files/szjt_lxxvi_1999_en_rev_1.pdf |title=Act LXXVI of 1999 on copyright |website=Hungarian Intellectual Property Office |year=2018 |access-date=Disyembre 3, 2022}}</ref> === Mga bansang bahagi rati ng Unyong Sobyet === Walang kalayaan sa panorama ang halos lahat ng mga bansang kabahagi ng dating [[Unyong Sobyet]], puwera na lamang sa tatlong mga bansa na kamakailang binago ang kanilang mga batas sa karapatang-sipi. Ang una ay [[Moldova]] noong Hulyo 2010, nang pinareho nila ang kanilang batas sa karapatang-sipi sa mga pamantayang EU.<ref>{{cite web|author1=Eugene Stuart|author2=Eduardo Fano|author3=Linda Scales|author4=Gerda Leonaviciene|author5=Anna Lazareva|title=Intellectual Property Law and Policy. Law approximation to EU standards in the Republic of Moldova|date=July 2010|publisher=IBF International Consulting, DMI, IRZ, Nomisma, INCOM, Institute of Public Policy|url=http://www.ncu.moldova.md/public/files/publication/armonizare/SLAG_IP_ENG.pdf|access-date=2015-06-29|url-status=dead|archive-url=https://web.archive.org/web/20150630171236/http://www.ncu.moldova.md/public/files/publication/armonizare/SLAG_IP_ENG.pdf|archive-date=2015-06-30}}</ref> Sinundan sila ng [[Armenya]] noong Abril 2013 kalakip ng isinapanahong [[:wikisource:Armenia. Law on Copyright and Related Rights|batas sa karapatang-sipi ng Armenya]].<ref>{{cite web|title=Legislation: National Assembly of RA|language=Armenian|publisher=parliament.am|url=http://www.parliament.am/legislation.php?sel=show&ID=4717|access-date=2015-06-28|url-status=live|archive-url=https://web.archive.org/web/20150701073128/http://www.parliament.am/legislation.php?sel=show&ID=4717|archive-date=2015-07-01}}</ref> Bahagyang ipinasa ang tadhanang kalayaan sa panorama sa [[Rusya]] noong Oktubre 1, 2014; mula sa araw na iyon, maaring kumuha ang sinuman ng mga retrato ng mga gusali at hardin na makikita mula sa pampublikong mga lugar, ngunit hindi kasali rito ang mga lilok at iba pang mga likhang tatlong-dimensiyonal.<ref>{{cite web|title=О внесении изменений в части первую, вторую и четвертую Гражданского кодекса Российской Федерации и отдельные законодательные акты Российской Федерации. Статья 3, cтраница 2|language=Russian|work=[[State Duma]]|date=2014-03-05|url=http://pravo.gov.ru/proxy/ips/?docbody=&nd=102171743&rdk=&backlink=1|access-date=2015-06-29|url-status=live|archive-url=https://web.archive.org/web/20150630234615/http://pravo.gov.ru/proxy/ips/?docbody=&nd=102171743&rdk=&backlink=1|archive-date=2015-06-30}}</ref> === Mga bansang kasapi ng OAPI === Limitado ang kalayaan sa panorama sa ilalim ng ''[[Organisation Africaine de la Propriété Intellectuelle]]'' (OAPI), na binubuo ng mga kasaping-bansa na [[Benin]], [[Burkina Faso]], [[Cameroon]], [[Republika ng Gitnang Aprika]], [[Chad]], [[Comoros]], [[Republika ng Konggo]], [[Baybaying Garing]], [[Equatorial Guinea]], [[Gabon]], [[Guinea]], [[Guinea-Bissau]], [[Mali]], [[Mauritania]], [[Niger]], [[Senegal]], at [[Togo]]. Alinsunod sa ''Annex VII, Part I, Article 16'' ng Kasunduang Bangui, pinahihintulutan ang pamamahagi at pagpapakalat ng mga larawan ng arkitektura, pinong sining, retrato, o sining na napapakinabangan na palagiang matatagpuan sa pampublikong mga lugar, pero hindi sa mga layuning pangkomersiyo kapag naging pangunahing mga paksa ng mga larawan ang nabanggit na mga likha.<ref>{{cite web |url=https://www.sgg.cg/txts-droit-reg/oapi-accord-de-bangui-instituant-une-organisation-africaine-de-la-proprit-intellectuelle-acte-du-14-dcembre-2015.pdf |title=ORGANISATION AFRICAINE DE LA PROPRIETE INTELLECTUELLE (OAPI) – ACCORD DE BANGUI INSTITUANT UNE ORGANISATION AFRICAINE DE LA PROPRIETE INTELLECTUELLE, ACTE DU 14 DECEMBRE 2015 |p=153 |access-date=Enero 2, 2023 |lang=fr}}</ref> == Tingnan din == * [[Copyleft]] * [[Malayang nilalaman]] * [[Potograpiya at batas]] * [[Pampublikong dominyo]] * [[Tatak-pangkalakal]] == Talababa == {{notelist}} == Mga sanggunian == {{Reflist|30em}} == Panlabas na mga link == {{commons category|Freedom of panorama}} * [https://web.archive.org/web/20070912005656/http://www.asmp.org/commerce/legal/copyright/publicbldg.php Photographing public buildings], mula sa [[American Society of Media Photographers]]. * [https://web.archive.org/web/20071013151300/http://chicagoist.com/2005/02/17/millennium_park_photography_the_official_scoop.php Millennium Park Photography: The Official Scoop], ''The Chicagoist'', Pebrero 17, 2005. * MacPherson, L.: ''[http://www.sirimo.co.uk/media/UKPhotographersRights.pdf Photographer's Rights in the UK] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20090325212727/http://www.sirimo.co.uk/media/UKPhotographersRights.pdf |date=March 25, 2009}}''. * {{Cite journal |url=https://washington.academia.edu/BryceNewell/Papers/535200/Freedom_of_Panorama_A_Comparative_Look_at_International_Restrictions_on_Public_Photography |archive-url=https://archive.today/20121202073320/http://washington.academia.edu/BryceNewell/Papers/535200/Freedom_of_Panorama_A_Comparative_Look_at_International_Restrictions_on_Public_Photography |archive-date=Disyembre 2, 2012 |title=Freedom of Panorama: A Comparative Look at International Restrictions on Public Photography |first=Bryce Clayton |last=Newell |volume=44 |journal=Creighton Law Review |pages=405–427 |year=2011}}{{Dead link|date=Agosto 2021}} ;Ilang mga pahinang Wikimedia na tumatalakay sa kalayaan sa panorama *[[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2015-06-17/In focus|Wikipedia:Wikipedia Signpost/2015-06-17/In focus - ''The Signpost'' ng Wikipediang Ingles]] (hinggil sa usapin ng kalayaan sa panorama sa Europa) *[[c:Commons:Freedom of panorama|Freedom of panorama sa Wikimedia Commons]] *[[:meta:Freedom of Panorama in Europe in 2015|Freedom of Panorama in Europe in 2015 - Meta Wikimedia]] {{Authority control}} [[Kategorya:Batas sa karapatang-sipi]] [[Kategorya:Potograpiya]] rcuuvi8ccz2qo12mtnitx3huu3npo95 2167865 2167859 2025-07-08T06:02:34Z JWilz12345 77302 Konting ayos sa isang kapsiyon. Ibinalik sa "audiovisual" mula sa "awdiyo-biswal": hindi kinikilala sa kwfdictionary at diksiyonaryo.ph ang salitang "awdiyo-biswal". 2167865 wikitext text/x-wiki {{Good article}} {{hatnote|Para sa gabay tungkol sa paggamit ng mga larawan sa mga websayt ng Wikimedia sa ilalim ng mga tadhanang "kalayaan sa panorama", pakitingnan ang [[c:Commons:Freedom of panorama]].}} [[Talaksan:Image demonstrating freedom of panorama.jpg|thumb|Isang larawan ng ''Himmelsblumen'', gawa ng manlililok na si Sergej Alexander Dott at ginawa noong 2003. Matatagpuan ito malapit sa estasyong [[Gleisdreieck (Berlin U-Bahn)|Gleisdreieck]] ng [[Berlin U-Bahn|metro]] ng [[Berlin]], Alemanya. Angkop sa mga probisyon ng kalayaan sa panorama sa nasabing bansa ang paglathala nito sa pamamagitan ng malayang lisensiya.]] [[Talaksan:Two Statues Gugulethu Seven Memorial Redux.png|thumb|right|Walang kalayaan sa panorama sa [[Timog Aprika]], kaya kinakailangang sensurin ang estatwang ito dahil sakop ito ng mahigpit na kahulugan ng batas sa karapatang-sipi sa bansa.]] Ang '''kalayaan sa panorama''' ({{Langx|en|freedom of panorama}}, dinaglat na '''FoP''') ay isang tadhanang nakapaloob sa mga batas sa [[karapatang-sipi]] ng maraming mga hurisdiksiyon. Pinahihintulutan nito ang pagkuha ng mga [[retrato]] at [[video]] at paglikha ng ibang mga larawan (tulad ng mga [[pinta]]) ng mga [[gusali]] at kung minsan mga [[lilok]] at ibang mga gawang sining na palagiang matatagpuan sa isang [[pampublikong lugar]] nang hindi lumalabag sa anumang karapatang-sipi na maaaring manatili sa gayong mga gawa, at ang paglalathala ng gayong mga larawan.<ref name="seiler">Seiler, D.: ''[http://www.fotorecht.de/publikationen/hundertwasserhaus3.html Gebäudefotografie in der EU – Neues vom Hundertwasserhaus] {{webarchive|url=https://web.archive.org/web/20070930160856/http://www.fotorecht.de/publikationen/hundertwasserhaus3.html |date=2007-09-30 }}'', in ''Photopresse'' 1/2 (2006), p.&nbsp;16. URL last accessed 2007-09-20.</ref><ref name=DulongDeRosnay>{{Cite journal|last=Rosnay|first=Mélanie Dulong de|last2=Langlais|first2=Pierre-Carl|date=2017-02-16|title=Public artworks and the freedom of panorama controversy: a case of Wikimedia influence|url=https://policyreview.info/articles/analysis/public-artworks-and-freedom-panorama-controversy-case-wikimedia-influence|journal=Internet Policy Review|volume=6|issue=1|issn=2197-6775|deadurl=no|archiveurl=https://web.archive.org/web/20180118012615/https://policyreview.info/articles/analysis/public-artworks-and-freedom-panorama-controversy-case-wikimedia-influence|archivedate=2018-01-18|df=}}</ref> Nililimitahan ng mga batas o kaso ng batas ng kalayaan sa panorama ang mga mayhawak ng karapatang-sipi sa paggawa ng ligal na hakbang dahil sa paglabag ng karapatang-sipi laban sa mga tagalikha o tagapamahagi ng gayong mga larawan. Isa itong kataliwasan o eksepsiyon sa karaniwang alituntunin na ang mayhawak ng karapatang-sipi ay may tanging karapatan sa pagbibigay ng kapangyarihan sa paglikha at pamamahagi ng mga [[hinangong likha]]. Hango ang parirala sa salitang [[Wikang Aleman|Aleman]] na ''{{lang|de|Panoramafreiheit}}'' ("kalayaan sa panorama" o "''panorama freedom''" sa Ingles). == Kaligirang pangkasaysayan == Ipinagbawal nang husto ang potograpiya at ibang mga paraan ng pagsasalarawan ng pampublikong espasyo noong nakaraan, sa mga kadahilanang hindi kaugnay sa karapatan ng mga manlilikha ng pampublikong mga obra. Ipinagbawal ng Pransiya ang gayong mga gawain noong ika-19 na dantaon para sa pagtatanggol ng pribasidad. Sinimulang ipagbawal ng Italya ang pagsasalarawan ng mga pook arkeolohiko noong ika-18 dantaon, kahit na nasa pampublikong mga lugar ang mga pook na ito, bilang proteksiyon sa kanilang pamanang pangkalinangan.<ref name=DulongDeRosnay/> Nagsimula ang kaisipan ng kalayaan sa panorama noong ika-19 na dantaon sa Alemanya. Ipinakilala ng [[Kaharian ng Bavaria]] noong 1840 ang isang kahalintulad na eksepsyon para sa piktorikong mga paglalarawan ng "mga likha ng sining at arkitektura sa panlabas na mga anyo ng mga ito" sa pampublikong mga espasyo. Nilayon nitong bawasan ang kahigpitan ng bagong mga patakarang pangkarapatang-sipi sa [[Kumpederasyong Aleman]] na ipinagbawal ang mga pagpaparami o reproduksiyon, maliban sa "mekanikal na mga pagpaparami." Tumulad kalaunan ang ibang mga estadong bahagi ng kumpederasyon, at noong 1876 tuluyan nang ipinatupad ng parlamento ng Alemanya ang karapatang ligal na ito sa buong kumpederasyon.<ref name=DulongDeRosnay/> == Mga likhang dalawang-dimensiyonal == Sa mga bansa sa mundo, iba-iba ang tiyak na saklaw ng pahintulot na ito para makalikha ng mga retrato ng pampublikong mga lugar nang hindi na kailangang mag-alala hinggil sa mga gawang naipagsasanggalang ng karapatang-sipi na nasa larawan.<ref name="seiler"/> Sa karamihan ng mga bansa, tumutukoy lamang ito sa mga larawan ng mga likhang tatlong-dimensiyonal<ref name="uk_2">Tingnan ang ''e.g.'' Lydiate.</ref> na palagiang nakapuwesto sa isang pampublikong lugar, ang karaniwang ibig sabihin ng "palagian" ay "para sa likas na tanang buhay ng gawa."<ref name="ch"/><ref name="dix">{{cite web|last=Dix|first=Bruno|url=http://www.rechtpraktisch.de/artikel.html?id=519|title=Christo und der verhüllte Reichstag|date=2002-02-21|url-status=dead|archive-url=https://web.archive.org/web/20020722213717/http://www.rechtpraktisch.de/artikel.html?id=519|archive-date=2002-07-22|access-date=2020-05-18}}</ref> Sa [[Suwisa]], pinapayagan ang pagkuha at paglathala ng mga larawan ng mga likhang dalawang-dimensiyonal tulad ng mga miyural (mga larawang nakapinta sa pader) o graffiti, ngunit ang gayong mga larawan ay hindi maaring gamitin para sa layuning kapareho sa mga orihinal.<ref name="ch"/> == Pampublikong espasyo == [[Talaksan:José Rizal statue at Rizal Park in Wilhelmsfeld, Germany - 1.jpg|thumb|Estatwa ni Jose Rizal sa lungsod ng [[Wilhelmsfeld]], Alemanya, na itinayo noong 1978 at nilikha ng Pilipinong manlililok na si [[Anastacio Caedo]]]] Maraming mga batas ay may mailap na pagkakaiba ukol sa pampublikong espasyo (''public space'') at pampribadong ari-arian. Sa [[Austria]] walang kaugnayan sa pahintulot na kalayaan sa panorama ang kinaroroonan ng retratista ,<ref name="seiler"/> ngunit sa [[Alemanya]] ang gayong pahintulot ay kumakapit lamang kapag ang larawan ay kinunan mula sa pampublikong lupa, at walang karagdagang mga gamit tulad ng mga hagdan, platapormang pambuhat, eroplano, atbp.<ref name="de"/> Sa ilang pagkakataon, umaabot din ang saklaw ng pahintulot sa tunay na mga lupang pampribado, halimbawa ay ang pampribadong mga liwasan at kastilyo na mapapasukan ng publiko at walang kontroladong mga pasukan, subalit may katakdaan na maaaring humingi ang may-ari ng bayad para sa komersiyal na paggamit ng mga larawan.<ref>{{cite web|url=http://juris.bundesgerichtshof.de/cgi-bin/rechtsprechung/document.py?Gericht=bgh&Art=pm&Datum=2010&Sort=3&nr=54399&pos=0&anz=241|title=Decision of the German Federal Court in favour of the Stiftung Preußische Schlösser und Gärten, December 17, 2010|publisher=Juris.bundesgerichtshof.de|date=2010-12-17|access-date=2012-07-20|url-status=live|archive-url=https://web.archive.org/web/20131014190054/http://juris.bundesgerichtshof.de/cgi-bin/rechtsprechung/document.py?Gericht=bgh&Art=pm&Datum=2010&Sort=3&nr=54399&pos=0&anz=241|archive-date=2013-10-14}}</ref> Sa maraming mga bansa sa [[Silangang Europa]], nililimitahan lamang ng mga batas sa karapatang-sipi ang pahintulot na ito sa hindi pangkomersiyo na paggamit ng mga larawan.<ref name="elst">Tingnan ang Rusya bilang halimbawa: {{cite book|last=Elst|first=Michiel|title=Copyright, Freedom of Speech, and Cultural Policy in the Russian Federation|page=432f|publisher=Martinus Nijhoff|location=Leiden/Boston|year=2005|isbn=90-04-14087-5}}</ref> Mayroon ding pandaigdigang mga pagkakaiba sa tiyak na kahulugan ng isang "pampublikong espasyo." Sa maraming mga bansa, kinabibilangan lamang nito ang mga espasyo sa labas (halimbawa, sa Alemanya),<ref name="de"/> habang kasama naman sa ilan sa ibang mga bansa ang espasyo sa loob tulad ng pampublikong mga museo (halimbawa, sa [[United Kingdom|Reyno Unido]]<ref name="uk"/> at [[Rusya]]).<ref name="ru">Elst p. 432, footnote 268. Tingnan din [http://www.consultant.ru/popular/gkrf4/ article 1276 of part IV of the Civil Code] {{webarchive|url=https://web.archive.org/web/20120607021156/http://www.consultant.ru/popular/gkrf4/|date=2012-06-07}} (in force as of January 1, 2008), na nagbibigay-linaw rito.</ref> == Pandaigdigang mga kasunduan == Walang litaw na mga tuntunin hinggil sa kalayaan sa panorama sa alinman sa pandaigdigang mga kasunduan sa karapatang-sipi, tulad ng [[Kumbensiyong Berne]], [[Tratado sa Karapatang-sipi ng WIPO]], [[Unibersal na Kumbensiyon sa Karapatang-sipi]], at [[Kasunduang TRIPS]]. Gayunpaman, malimit na nagbibigay ang mga kasunduang ito ng isang [[tatlong-hakbang na pagsusulit ng Berne]] (''Berne three-step test'') bilang isang pangkalahatang takda na dapat pagbatayan laban sa pambansang mga tadhana sa kalayaan sa panorama, tulad ng ikalawang talata ng artikulo 10 ng Tratado ng WIPO, artikulo 13 ng TRIPS, at ikalawang talata ng artikulo 9 ng binagong Kumbensiyong Berne (bagaman para lamang sa pagpaparami).<ref>Reto M. Hilty at Sylvie Nérisson, ''Overview,'' sa: (ed.) na ito, ''Balancing Copyright,'' 2012, op. cit., mga pahinang 1–78, pahinang 24 f hinggil dito.</ref> May binanggit si [[Ralph Oman]], dating Direktor sa Karapatang-sipi (''Register of Copyrights'') ng [[Tanggapan sa Karapatang-sipi ng Estados Unidos]], tungkol sa isang pinagsamang pagsisikap ng [[Pandaigdigang Organisasyon sa Ari-ariang Intelektuwal]] at [[UNESCO]] noong dekada-1980 para sa isang ''Draft Model Copyright Law'', na kinabibilangan ng ilang mga simulain sa borador na nakatuon sa mga gawang pang-arkitektura. Nasa Simulaing WA7 ang tadhanang katulad ng kalayaan sa panorama: "Hindi kailangan ng pahintulot ng mga manlilikha ang pagpaparami ng panlabas na mga larawan ng arkitektura sa pamamagitan ng potograpiya, pelikula, pinta, lilok, drowing o mga kahalintulad na paraan kung para lamang ito sa pansariling layunin, o para sa layuning pangkomersiyo kapag nakatayo sa pampublikong kalye, daanan, liwasan o ibang mga lugar na karaniwang napupuntahan ng publiko ang mga gawang pang-arkitektura. Halo-halo ang mga puna hinggil dito: isang panukalang isali sa simulain ang mga larawan na kinunan mula sa himpapawid at satelayt, mga katanungan kung dapat bang isali ang panloob na arkitektura, at batikos dahil sa labis na pagsuko ng mga karapatan ng mga arkitekto sa publiko at hindi paglalaan ng kondisyon ng kabayaran sa pangkomersiyo na mga paggamit ng panlabas na mga larawan ng arkitektura. Hindi nakakuha ng sapat na pagsang-ayon ang mga panukalang ito, at ginawa ang simulaing hinggil sa panorama nang "walang mga pagbabago" ayon sa Komite ng mga Dalubhasa ng Pamahalaan.<ref>{{Cite report |url=https://www.copyright.gov/reports/architecture.pdf |title=THE REPORT OF THE REGISTER OF COPYRIGHTS ON WORKS OF ARCHITECTURE |publisher=US Copyright Office |location=Estados Unidos |date=Hunyo 19, 1989 |access-date=Mayo 30, 2025 |ISBN=0-8444-0653-8 |pages=148–155}}</ref> == Katayuan sa iba-ibang mga bansa == Maraming mga bansa ang may kahalintulad na mga tadhanang nililimitahan ang saklaw ng batas sa karapatang-sipi upang malinaw na payagan ang mga retratong nagpapakita ng mga tanawin ng pampublikong mga lugar o tanawing kinunan mula sa pampublikong mga lugar. Ngunit magkaiba ang kahulugan ng mga bansa hinggil sa prinsipyo ng kalayaan sa panorama.<ref name="seiler"/> [[Talaksan:Freedom of Panorama world map.svg|thumb|none|650px|Katayuan ng kalayaan sa panorama sa buong daigdig para sa mga larawang ginagamit sa mga layuning pangkomersiyo.]] [[Talaksan:Tallest buildings 2022 whether or not FoP.png|thumb|none|650px|Nangungunang 11 pinakamatayog na mga gusali sa mundo noong 2022, at ang katayuan ng kalayaan sa panorama ng mga bansang kinaroroonan ng mga ito: [[Talaksan:SemiPD-icon.svg|30px]] – mayroong kalayaan sa panorama ([[Malaysia]], [[Tsina]], [[Taiwan]], [[Estados Unidos]]) [[Talaksan:Red copyright.svg|30px]] – walang kalayaan sa panorama ([[Saudi Arabia]], [[Timog Korea]], [[United Arab Emirates]])]] ===Pilipinas=== Nakasaad sa Seksiyon 172 ng Kodigo ng Ari-Ariang Intelektuwal ng Pilipinas (''Intellectual Property Code of the Philippines'' o Batas Republika Blg. 8293), nakapamagat na "''Literary and Artistic Works''", na isinasanggalang ang mga "likhang sining", tulad ng arkitektura at eskultura. Walang anumang tadhana ng kalayaan sa panorama sa Seksiyon 184 ("''Limitations on Copyright''") na nagtatala ng mga gawaing hindi itinuturing na paglabag sa karapatang-sipi ng mga gumawa o nagdisenyo ng mga gusali, eskultura, atbp. mga obra, ngunit nagbibigay ang tadhanang (d) ng kataliwasan sa karapatang-sipi kung ang reproduksiyon ng "mga gawang pampanitikan, pansiyentipiko, at pansining" ay "bilang bahagi ng pag-ulat ng kasalukuyang mga kaganapan sa pamamagitan ng potograpiya, , o pamamahayag hanggang sa kinakailangang saklaw para sa layuning ito." Ang tadhanang (e) naman ay nagbibigay ng tadhanang [[patas na paggamit]] sa pagsasali ng isang gawa sa "isang publikasyon, brodkast, o ibang uri ng komunikasyon sa madla," kung para lamang sa layunin ng pagtuturo.<ref name=PHIpo>{{cite web |url=https://drive.google.com/file/d/0B2or2OrWYpIfN3BnNVNILUFjUmM/view?ts=58057027 |accessdate=3 Hunyo 2020 |title=Intellectual Property Code of the Philippines (Republic Act No. 8293) (2015 Edition) |publisher=Intellectual Property Office of the Philippines}}</ref> Kapuwang hindi malaya para sa [[Wikimedia Commons]], ang imbakan ng mga talaksang (''files'') nasa malayang mga lisensiya o pampublikong dominyo, tulad ng mga retratong ginagamit sa [[Wikipedia]]. Nakasanayan na ng pamunuan nito na [[c:Category:Philippine FOP cases/deleted|magbura]] ng mga retrato ng bagong mga estruktura at pampublikong sining sa bansa, tulad ng mga gusali, lilok, bantayog, at memoryal.{{efn|''Halimbawang mga patunay sa mga pagbura:'' ganap na bagong mga estruktura - [[c:Commons:Deletion requests/Files in Category:SM Mall of Asia|SM Mall of Asia]]; mga estrukturang nilikha o ginawa ng mga alagad ng sining na maaring buhay pa o pumanaw na ngunit hindi pa umaabot sa 50 taon ang nakararaan mula nang sila'y pumanaw - [[c:Commons:Deletion requests/Files in Category:SAF 44 Mamasapano clash (Special Action Force Monument, Angeles City, Pampanga)|Bantayog ng SAF 44 sa Angeles]] at [[c:Commons:Deletion requests/Files in Category:Leyte Landing Memorial|Bantayog ng Paglapag sa Leyte]].}} Ito ay dahil hindi pinapayagan sa Wikimedia Commons ang mga talaksang naaangkop lamang sa tadhanang patas na paggamit. === Ibang bahagi ng Timog-silangang Asya === [[Talaksan:Freedom of panorama in Southeast Asia.svg|thumb|350px|Katayuan ng kalayaan sa panorama sa Timog-silangang Asya]] ==== Biyetnam ==== Walang ganap na kalayaan sa panorama sa Biyetnam. Ayon sa Artikulo 25(h) ng kanilang bagong-amyendang batas sa karapatang-sipi ng Biyetnam (2022), maari ang potograpiya at pagsasahimpapawid sa telebisyon ng mga obrang hinulma, arkitektura, at obrang napapakinabangan na nakadispley sa publiko, "para sa layon ng pagpapakita o pagprisinta ng mga larawan ng mga obrang ito, hindi sa layuning pangkomersiyo."<ref>{{cite web|url=https://thuvienphapluat.vn/van-ban/So-huu-tri-tue/Luat-So-huu-tri-tue-sua-doi-2022-458435.aspx?v=d |title=Luật Sở hữu trí tuệ sửa đổi 2022 |access-date=Oktubre 14, 2022}}</ref> ==== Brunay ==== Nakalahad sa Seksiyon 66 ng batas sa karapatang-sipi ng Brunay ang kanilang kalayaan sa panorama, na pinahihintulutan ang pagsasalarawan ng mga likhang gusali, lilok, modelo ng mga gusali, at obra ng masining na pagkakagawa sa pampublikong mga lugar, sa pamamagitan ng pagguhit, potograpiya, sinematograpiya, at pagsasahimpapawid sa telebisyon.<ref>{{cite web|url=https://wipolex-res.wipo.int/edocs/lexdocs/laws/en/bn/bn002en.pdf |title=Emergency (Copyright) Order, 1999 |author=Brunei |website=WIPO Lex |access-date=Mayo 23, 2021}}</ref> ==== Indonesya ==== Walang tiyak na pagbanggit ng kalayaan sa panorama sa [[batas sa karapatang-sipi ng Indonesya]], bagaman umiiral ang isang kahalintulad subalit limitadong tadhana sa Artikulo 15 na pinagkakalooban ang mga may-ari ng obra, kabilang na ang arkitektura at lilok, ang karapatan na magsagawa ng pampublikong displey, sa paraang paglalathala man o pagpaparami sa isang katalogo. Nagbibigay naman ang Artikulo 43(d) ng pahintulot para sa pamamahagi ng mga nilalamang isinasanggalang ng karapatang-sipi sa teknolohiyang pang-impormasyon at midyang pangkomunikasyon, kung ang mga nabanggit na midyum ng pamamahagi ay "hindi komersiyal at/o walang halaga para sa Manlilikha o kaugnay na mga partido."<ref>{{cite web |url=https://wipolex-res.wipo.int/edocs/lexdocs/laws/en/id/id064en.pdf |title=Law of the Republic of Indonesia No. 28 of 2014 on Copyright |author=Indonesia |access-date=Mayo 12, 2021 |website=WIPO Lex}}</ref> ==== Kambodya ==== Nakasaad sa Artikulo 25 ng batas sa karapatang-sipi ng Kambodya ang limitadong kalayaan sa panorama. Pinapayagan lamang ang tadhanang ito kung ang pagpaparami ng obrang grapiko o hinulma (mga lilok) sa pampublikong lugar ay hindi pangunahing paksa ng sumunod na reproduksiyon, tulad ng mga retrato. Kapag naging pangunahing paksa ng sumunod na pagpaparami ang pampublikong mga obra, hindi ito maaaring gamitin sa anumang layunin maliban lamang sa pansarili (pampamilya at pangkaibigan) na paggamit at sa mga layuning pang-edukasyon na hindi nakikinabang (''non-profit educational purposes'').<ref>{{cite web|url=https://wipolex-res.wipo.int/edocs/lexdocs/laws/en/kh/kh003en.pdf |title=Law on Copyright and Related Rights |year=2003 |author=Cambodia |access-date=Mayo 23, 2021 |website=WIPO Lex}}</ref> ==== Laos ==== Walang kalayaan sa panorama sa Laos, ngunit may kahalintulad na probisyon sa Artikulo 115 ang kanilang batas sa karapatang-sipi, subalit nakapamagat na "''Acts Consistent with Fair Use''" ang artikulo. Nakasaad sa pangatlong sugnay ng artikulo na maaaring isipi sa pamamagitan ng potograpiya at sinematograpita ang mga obrang niyari na at nakadispley sa publiko, tulad ng pinong sining, arkitektura, at nalalapat na sining, kung ang mga obrang ito ay hindi paksa ng pagpaparami. Pinapayagan din sa artikulo ang pagpaparami ng mga obra para sa layunin ng pag-uulat ng kasalukuyang mga kaganapan, subalit hanggang sa layuning paghahatid ng balita't impormasyon lamang.<ref>{{cite web|url=https://sblaw.vn/wp-content/uploads/2018/07/Law-on-Intellectual-Property-Amended-2017-ENG-ProofreadCLEAN.pdf |title=Law on Intellectual Property |author=Lao People's Democratic Republic |access-date=Mayo 23, 2021 |website=SB Law}}</ref> ==== Malaysia ==== {{multiple image | align = right | image1 = Petronas Towers, Kuala Lumpur.jpg | image2 = Kota Kinabalu City Centre 0001.jpg | footer = ''Kaliwa:'' [[Toreng Petronas]] na dinisenyo ni arkitekto [[César Pelli]]. ''Kanan:'' Estatwa ng Merlin sa [[Kota Kinabalu]] }} Tinitiyak ng [[batas sa karapatang-sipi ng Malaysia]] ang kalayaan sa panorama sa pampublikong mga lugar. Nakasaad sa Seksiyon 13(2)(d) na hindi paglabag sa karapatang-sipi ang pagpaparami o pamamahagi ng mga kopya ng anumang obra na palagiang nakatayo sa isang pampublikong lugar. Tinutukoy ng Seksiyon 3 ang "mga likhang sining" bilang anumang gawang grapiko, retrato, lilok, kolyahe (''collage''), at gawa ng arkitektura o masining na artesaniya. Hindi kasama sa natatanging tadhanang ito ang mga disenyong plano ng mga [[integradong sirkito]].<ref>{{cite web|title=COPYRIGHT ACT 1987 (as at 30 June 2022) |url=https://www.myipo.gov.my/wp-content/uploads/2025/02/Lampiran-A1-ENG-Akta-Hak-Cipta-setakat-22-Jun-2023.pdf |website=The Official Portal of Intellectual Property Corporation of Malaysia |accessdate=Hunyo 11, 2025}}</ref> ==== Singapura ==== [[Talaksan:Merlion - 2013.04 - panoramio.jpg|thumb|left|Ang rebultong [[Merlion]] sa harap, obra ni Lim Nang Seng (namatay 1987) noong 1972. Sa likod naman ang [[Marina Bay Sands]], obra ni arkitekto [[Moshe Safdie]] noong 2010.]] Tinitiyak ng batas sa karapatang-sipi ng Singapura ang sapat na kalayaan sa panorama sa nasabing bansa, sa ilalim ng Seksiyon 265. Pinahihintulutan ang paglikha at paglalathala ng mga larawan ng mga gusali, modelo ng gusali, lilok, at masining na pagkakagawa na palagiang makikita sa isang pampublikong lugar, kung ginawa ang mga larawang ito noon o pagkaraan ng ika-10 ng Abril 1987.<ref>{{cite web|url=https://sso.agc.gov.sg/Act/CA2021?ProvIds=P15-#pr265- |title=PART 5 PERMITTED USES OF COPYRIGHT WORKS AND PROTECTED PERFORMANCES |website=Singapore Statutes Online |access-date=Nobyembre 16, 2024}}</ref> ==== Thailand ==== Itinatalakay ang kalayaan sa panorama sa mga Seksiyon 37–39 ng batas sa karapatang-sipi ng Thailand. Pinapayagan ng mga Seksiyon 37 at 38 ang mga representasyon ng mga obra sa pampublikong mga lugar at arkitektura sa pamamagitan ng "drowing, pinta, konstruksiyon, klitse, moldura, paglililok, litograpiya, potograpiya, sinematograpiya, at pamamahayag ng video", habang pinapayagan ng Seksiyon 39 ang panlarawan at pangvideo na mga representasyon ng "isang likha kung saang bahagi ang isang masining na obra."<ref>{{cite web |url=https://www.wipo.int/wipolex/en/legislation/details/19877 |title=Copyright Act B.E. 2537 (1994) (as amended up to Copyright Act B.E. 2561 (2018)) |author=Thailand |website=WIPO Lex |access-date=Hunyo 10, 2025}}</ref> === Alherya === Nagbibigay ng eksepsiyong kalayaan sa panorama ang ''Ordinansa Blg. 03-05 ng ika-19 Hulyo 2003 hinggil sa Karapatang-sipi at Kaugnay na mga Karapatan''. Sa ilalim ng Artikulo 50 ng nasabing batas, pinahihintulutang magparami ng mga larawan ng mga gawang pang-arkitektura, pampinong sining, pang-nalalapat na sining, at pampotograpiya na palagiang matatagpuan sa pampublikong mga lugar, maliban sa mga obra na matatagpuan sa mga galeriya, museo, at natukoy na mga sityong pangkultura at pangkalikasan ("''classified cultural and natural sites''").<ref>{{cite web |url=https://www.joradp.dz/FTP/jo-francais/2003/F2003044.pdf |title=Ordonnance n°03-05 du 19 Juillet 2003, relative aux droits d'auteur et aux droits |language=fr |work=Journal Officiel de la Republique Algerienne Democratique et Populaire |access-date=Marso 12, 2025 |page=8}}</ref> === Australya === [[Talaksan:Sydney Opera House 2 (30595141941).jpg|thumb|[[Sydney Opera House]], na dinisenyo ng arkitektong Dinamarkes na si [[Jørn Utzon]]]] Sa [[Australya]], tinatalakay ang kalayaan sa panorama sa pederal na ''[[Batas sa karapatang-sipi ng Australya|Copyright Act 1968]]'', mga Seksiyon 65 hanggang 68. Inilalaan ng Seksiyon 65: "Ang karapatang-sipi sa isang gawa ... na matatagpuan sa isang pampublikong lugar, o sa mga premisang bukas sa publiko, ay hindi nilalabagan ng paglikha ng isang pinta, drowing, klitse (''engraving''), o retrato ng gawa o ang pagsasali ng gawa sa isang sinematograpong pelikula o sa isang brodkast pantelebisyon, maliban kung pansamantala lamang (ang kinaroroonan nito)." Kumakapit ito sa anumang "masining na gawa" na binigyang-kahulugan sa talatang (c) ng bahaging 10: isang "obra ng masining na pagkakagawa" (pero hindi isang ''circuit layout'').<ref name="AU">{{Cite Legislation AU|Cth|act|ca1968133|Copyright Act 1968}}</ref> Nagbibigay ang Seksiyon 66 ng Batas ang hindi pagsasali sa paglabag sa karapatang-sipi ang mga retrato at larawan ng mga gusali at modelo ng mga gusali.<ref name="AU" /> Walang karapatang sumipi ng mga obrang hindi saklaw ng mga probisyong ito. Nangangahulugan itong maaring makalabang sa karapatang-sipi ang pagpaparami ng mga larawan ng "[[sining sa kalye]]".<ref name="G124v01">{{cite web|url=http://www.copyright.org.au/acc_prod/AsiCommon/Controls/BSA/Downloader.aspx?iDocumentStorageKey=62a2e433-4cab-4d6f-8dd2-dc4af24277e7&iFileTypeCode=PDF&iFileName=Street%20Art%20&%20Copyright|title=Street Art & Copyright|publisher=[[Australian Copyright Council]]|work=Information Sheet G124v01|date=Setyembre 2014|access-date=2016-05-08|url-status=live|archive-url=https://web.archive.org/web/20160322193002/http://www.copyright.org.au/acc_prod/AsiCommon/Controls/BSA/Downloader.aspx?iDocumentStorageKey=62a2e433-4cab-4d6f-8dd2-dc4af24277e7&iFileTypeCode=PDF&iFileName=Street%20Art%20&%20Copyright|archive-date=2016-03-22}}</ref><ref>{{cite web|title=Street photographer's rights|url=http://www.artslaw.com.au/info-sheets/info-sheet/street-photographers-rights/|website=Arts Law Information Sheet|publisher=Arts Law Centre of Australia|access-date=2016-05-08|archive-url=https://web.archive.org/web/20140630101936/http://www.artslaw.com.au/info-sheets/info-sheet/street-photographers-rights/|archive-date=2014-06-30|url-status=live}}</ref><ref>{{cite web|title=Photographers & Copyright|edition=17|url=http://www.copyright.org.au/admin/cms-acc1/_images/732757805533a4bbed9e2a.pdf|publisher=Australian Copyright Council|access-date=2014-10-28|archive-url=https://web.archive.org/web/20140702180313/http://www.copyright.org.au/admin/cms-acc1/_images/732757805533a4bbed9e2a.pdf|archive-date=2014-07-02|url-status=live|page=7|date=Enero 2014|quote=''You will generally need permission to photograph other public art, such as murals.''}}</ref> === Bagong Silandiya === Ang ''Copyright Act (1994)'' ng [[New Zealand|Bagong Silandiya]] ay nagbibigay ng mga pagkakapuwera para sa malayang pamamahagi ng mga retrato ng ilang mga likha gaya ng mga lilok, ngunit hindi nagbibigay ng mga pagkakapuwera para sa mga obrang grapiko tulad ng mga miyural at sining sa kalye, kahit na nasa pampublikong mga espasyo ang mga ito. Nagngangahulugan ito na kailangang kumuha ng pahintulot mula sa mga arteista o tagahawak ng karapatang-sipi para makapagkuha ng mga retrato ng gayong mga likha nang malaya para sa mga layuning pamamahagi, lalo na kung may komersiyal na pakay. Subalit binabalewala ang restriksiyon na ito, patunay rito ang patuloy na pamamahagi ng gayong mga retrato sa [[hatirang pangmadla]] at ang paggamit ng mga ''marketing company'' ng mga obrang grapiko bilang likurang mga elemento sa kanilang mga patalastas.<ref>{{cite web |url=https://theconversation.com/yes-street-art-is-on-public-display-but-that-doesnt-mean-we-should-share-it-without-credit-132000 |title=Yes, street art is on public display — but that doesn’t mean we should share it without credit |last1=Dickison |first1=Mike |last2=White |first2=Bruce |date=Hulyo 9, 2020 |website=The Conversation |access-date=Marso 18, 2021}}</ref> Kamakailan lamang, noong 2019, inihayag ng arteistang si Xoë Hall ang kaniyang pagkadismaya sa paggamit ng [[Whitcoulls]] ng mga larawan ng kaniyang miyural sa [[Wellington]] sa kanilang mga kalendaryo, at iminungkahi ang kapuwa niyang mga miyuralista sa bansa na "magkaroon ng kontrata para sa bawat dingding na kanilang ipinipinta at isinasaad kung sino ang nagmamay-ari ng karapatang-sipi, at isali ito sa miyural kalakip ng pangalan ng arteista."<ref>{{cite news |url=https://www.rnz.co.nz/news/national/406415/artist-xoe-hall-outraged-over-work-featured-on-calendar-s-cover |title=Artist Xoë Hall outraged over work featured on calendar's cover |last=Cook |first=Charlotte |date=Disyembre 30, 2019 |access-date=Marso 18, 2021 |work=[[Radio New Zealand]]}}</ref> === Brasil === [[Talaksan:Minha Janela, Cristo Redendor.JPG|thumb|Hinggil sa kaso ng tanyag na rebultong [[Kristo ang Tagapagtubos]], sinabi ni Abogado Frullani Lopes na "bagaman pribado ang pag-aari ng lugar na kinatatayuan nito, hindi hinahadlang ang pampublikong pagpasok, at hindi maipagwawalang-bahala na bahagi ito ng tanawin ng [[Rio de Janeiro]]. Sa gayong pananaw, ang lugar na kinatatayuan nito ay dapat na ituring na pampublikong lugar."<ref>{{cite web |language=pt |url=https://www.conjur.com.br/2014-ago-23/marcelo-lopes-representacao-cristo-redentor-filme-nao-vetada |title=Representação do Cristo Redentor em filme não pode ser vetada |date=23 Agosto 2014 |author=Marcelo Frullani Lopes|quote=apesar de a área ser de propriedade privada, o acesso público ao local não é restrito. Não se pode ignorar, também, que o Cristo Redentor integra a paisagem do Rio de Janeiro. Por esse ponto de vista, o local em que a obra se encontra deve ser considerado logradouro público para fins de aplicação desse dispositivo.}}</ref>]] Pinahihintulutan sa Artikulo 48 ng [https://web.archive.org/web/20110604224823/http://www.wipo.int/wipolex/en/text.jsp?file_id=125392 batas sa karapatang-sipi ng Brazil] (Blg. 9.610 / Pebrero 19, 1998) ang malayang pagpinta, potograpiya, at paggawa ng video ng anumang gawa na palagiang nakapuwesto sa isang pampublikong lugar, sa kabila ng pagiging protektado ng karapatang-sipi ang gayong mga gawa.<ref>{{cite web|title=LEI Nº 9.610, DE 19 DE FEVEREIRO DE 1998.|url=https://www.planalto.gov.br/ccivil_03/leis/L9610.htm|website=Presidência da República|accessdate=2016-10-29|archiveurl=https://web.archive.org/web/20161028220538/http://www.planalto.gov.br/ccivil_03/leis/l9610.htm|archivedate=2016-10-28|language=pt|quote=Art. 48. As obras situadas permanentemente em logradouros públicos podem ser representadas livremente, por meio de pinturas, desenhos, fotografias e procedimentos audiovisuais.}}</ref><ref>{{cite web|title=Law No. 9610 of February 19, 1998, on Copyright and Neighboring Rights|url=http://www.wipo.int/edocs/lexdocs/laws/en/br/br002en.pdf|website=World Intellectual Property Organization|accessdate=2016-10-29|archiveurl=https://web.archive.org/web/20160408030416/http://www.wipo.int/edocs/lexdocs/laws/en/br/br002en.pdf|archivedate=2016-04-08|page=12|language=en|format=PDF|date=1998-02-19|quote=48. Works permanently located in public places may be freely represented by painting, drawing, photography and audiovisual processes.}}</ref> Ang tadhanang ito ay itinuturing na nagbibigay ng katamtamang malawak na kalayaan sa panorama.<ref>{{cite journal|last1=Newell|first1=Bryce Clayton|title=Freedom of Panorama: A Comparative Look at International Restrictions on Public Photography|journal=Creighton Law Review|date=2011|volume=44|pages=421|url=http://hdl.handle.net/10504/40711|accessdate=2016-10-29|language=en|issn=0011-1155|quote=Brazilian copyright law provides very broad panorama freedom. Indeed, Article 48 of Law No. 9610 of February 19, 1998, on Copyright and Neighboring Rights provides}}</ref> === Côte d'Ivoire === Hindi kinikilala sa [[Côte d'Ivoire]] (o Baybaying Garing) ang kalayaan sa panorama. Batay sa Artikulo 27 ng ''Batas Blg. 2016-555 ng ika-26 ng Hulyo 2016'', pinahihintulutang magparami ng mga larawan ng nagawa nang mga gawang pang-arkitektura, mga gawang panlilok, at mga grapikong sining, ngunit alinsunod sa sumusunod na mga kondisyon: #Pagpaparami ng nabanggit na mga gawa sa pamamagitan ng mga lathalain, midyang audiovisual, o Internet, para lamang sa layunin ng pagpapalaganap ng impormasyon. #Pagpaparami ng mga larawan ng mga obra na inilaan upang lumabas sa mga katalogo ng mga pagbebenta ng mga obra sa loob ng bansa sa ligal na paraan, para lamang sa layuning ilarawan ang nabanggit na mga obra. #Pagpaparami ng nabanggit na mga gawa sa pamamagitan ng midyang audiovisual kung palagiang matatagpuan sa mga pampublikong espasyo ang nabanggit na mga gawa, subalit sa paraang nagkataon lamang ang pagpapakita ng mga gawa sa mga larawan. Dagdag ng probisyon: "Anumang paggamit ng nabanggit na mga pagpaparami sa artikulong ito na may layuning kumita ay napapailalim sa paunang pahintulot mula sa manlilikha."<ref>{{cite web |url=https://culture.gouv.ci/wp-content/uploads/2023/06/Loi-n%C2%B0-2016-555-du-26-JUIL.-2016-DROIT-DAUTEUR-ET-DV.pdf |title=loi n° 2016-555 du 26 juillet 2016 - relative au droit d'auteur et aux droits voisins |website=Ministère de la Culture et de la Francophonie |access-date=Marso 8, 2025 |language=fr}}</ref> === Demokratikong Republika ng Konggo === Labis na limitado ang kalayaan sa panorama na nakapaloob sa batas sa karapatang-sipi ng [[Demokratikong Republika ng Konggo]] na ipinasa noong 1986. Pinahihintulutan lamang ng Artikulo 28 ang potograpiya, sinematograpiya, at pagpapalabas sa telebisyon ng mga gawang pang-arkitektura, subalit maaari lamang gamitin sa ligal na paraan ang mga retrato sa mga pahayagan, diyornal, at batayang aklat na pampaaralan. Tumatalakay naman ang Artikulo 29 sa "pampigurang mga gawang sining na habambuhay na matatagpuan sa pampublikong lugar," datapwat maaari lamang ilarawan ang mga gawang ito sa mga pelikula at palabas sa telebisyon.<ref>{{cite web |url=https://wipolex-res.wipo.int/edocs/lexdocs/laws/en/cd/cd005en.pdf |title=Ordinance-Law No. 86-033 of April 5, 1986 on the Protection of Copyright and Neighboring Rights |author=Democratic Republic of the Congo |website=WIPO Lex |access-date=Mayo 12, 2021}}</ref> === Estados Unidos === Isinasanggalang ng karapatang-sipi ang mga gusali sa Estados Unidos na itinayo mula noong ika-1 ng Disyembre, 1990 hanggang sa kasalukuyan, pati ang mga gusaling buhat sa mga disenyong natapos bago mag-ika-1 ng Disyembre, 1990 pero itinayo sa pagitan ng ika-30 ng Nobyembre, 1990 at ika-31 ng Disyembre, 2002.<ref>{{cite web |url=https://guides.library.cornell.edu/copyright/publicdomain |title=Copyright Services: Copyright Term and the Public Domain |website=Cornell University Library |access-date=Abril 6, 2025}}</ref> Gayunpaman, taglay ng [[batas sa karapatang-sipi ng Estados Unidos]] ang sumusunod na tadhana, na ipinatupad ng ''Architectural Works Copyright Protection Act (AWCPA)'' ng 1990: {{quote|Hindi kasama sa karapatang-sipi ng isang nakatayo nang gawang pang-arkitektura ang karapatang hadlangan ang paggawa, pamamahagi, o pagpapakita sa publiko ng mga larawan, pinta, retrato, o iba pang malarawang mga representasyon ng gawa, kung ang gusali na kumakatawan sa nasabing gawa ay matatagpuan sa pampublikong lugar o karaniwang makikita mula rito.|[[:wikisource:United States Code/Title 17/Chapter 1/Section 120|17 U.S.&nbsp;Code §&nbsp;120(a)]]<ref>{{cite web|title=17 U.S. Code § 120 - Scope of exclusive rights in architectural works|url=https://www.law.cornell.edu/uscode/text/17/120|access-date=2016-04-04|url-status=live|archive-url=https://web.archive.org/web/20160419101318/https://www.law.cornell.edu/uscode/text/17/120|archive-date=2016-04-19}}</ref>}} ==== Batayan at kahulugan ==== {{multiple image | align = right | direction = vertical | total_width = 250 | image1 = NYC, WTC.jpg | caption1 = ''[[One World Trade Center]]'' sa [[Lungsod ng New York]], na natapos noong 2013. Gawa ni [[David Childs]] ng [[SOM (kompanyang pang-arkitektura)|Skidmore, Owings & Merrill LLP]]. | image2 = Walt Disney Concert Hall 2013.jpg | caption2 = ''[[Bulwagang Konsiyerto ng Walt Disney]]'' sa [[Los Angeles]], gawa ni [[Frank Gehry]] at natapos noong 2003. | image3 = Milwaukee Art Museum 18.jpg | caption3 = ''Pabilyong Quadracci'' na matatagpuan sa [[Museo ng Sining ng Milwaukee]]. Gawa ni [[Santiago Calatrava]] at natapos noong 2001. }} Ipinalagay ng Ulat Komite Blg. 101-735 ng [[Kapulungan ng mga Kinatawan ng Estados Unidos]] na hindi lumalabag ang tadhanang ito sa pagtalima ng bansa sa Kumbensiyong Berne at binigyang-diin nito na nagbibigay ng kawangis na mga karapatan ang ilan sa iba pang mga bansang lumagda sa kasunduan. Tinanggihan ang mungkahi mula sa {{ILL|Surian ng Amerika sa mga Arkitekto|en|American Institute of Architects}} (AIA) na higpitan ang paglikha ng mga larawan na nilayong "isulong ang hindi pinahihintulutang disenyo at pagtatayo ng isang kahalintulad na gawang pang-arkitektura"; tumutol ang mga pangkat ng mga retratista tulad ng [[Samahan ng Amerika sa mga Retratistang Pangmagasin]] (ASMP) sa panukala ng AIA na kanilang iginiit na maaaring "makasagabal sa masining at hindi mapagkompitensiyang pagsusuri ng mga gawang pang-arkitektura, gayon din sa kakayahan ng mga retratista na isulong ang kanilang kabuhayan."<ref>{{cite web |url=https://www.copyright.gov/reports/copyright-amendments-act-of-1990.pdf |title=Copyright Amendments Act of 1990 – Report 101-735 |website=U.S. Copyright Office |access-date=Hulyo 28, 2024}}</ref> Binanggit ni Zimand (2024) ang isa pang mungkahi mula kay David Daileda, isang kinatawan ng AIA, upang pahintulutan lamang ang mga larawan sa mga kasong "hindi pangunahing paksa ang mga gawang pang-arkitektura" sa mga larawan; tinanggihan din ng kanilang tagapagbatas ang mungkahing ito na hinango sa mga batas sa Pransiya.<ref name=Zimand>{{cite journal |last=Zimand |first=Margalit |url=https://journals.library.columbia.edu/index.php/lawandarts/article/view/12495/6180 |title=Deconstructing the Blueprint for Infringement: Remedying Flawed Interpretations of the § 120(a) Exception to Architecture Copyrights |volume=47 |issue=1 |year=2024 |pages=151–152 |journal=The Columbia Journal of Law & the Arts |access-date=Agosto 23, 2024 |doi=10.52214/jla.v47i1.12495|doi-access=free }}</ref> Ang kahulugan ng "gawang pang-arkitektura" sa kalagayang ito ay isang gusali,<ref>{{cite web|title=17 U.S. Code § 101|url=https://www.law.cornell.edu/uscode/text/17/101|access-date=2016-04-08|url-status=live|archive-url=https://web.archive.org/web/20160430034315/https://www.law.cornell.edu/uscode/text/17/101|archive-date=2016-04-30}}</ref> na binigyang-kahulugan bilang "mga estrukturang matitirhan ng tao na nilayong maging palagian at hindi nagagalaw (''permanent and stationary''), tulad ng mga bahay at gusaling pang-opisina, at ibang palagian at nakapirme na mga estrukturang idinisenyo para matutuluyan ng mga tao, kabilang na ang, ngunit hindi limitado sa, mga simbahan, museo, mirador (''gazebo''), at pabilyon ng hardin."<ref>{{cite web|title=37 CFR 202.11(b)|url=https://www.law.cornell.edu/cfr/text/37/202.11|access-date=2016-04-08|url-status=live|archive-url=https://web.archive.org/web/20160307212357/https://www.law.cornell.edu/cfr/text/37/202.11|archive-date=2016-03-07}}</ref> ==== Ibang mga gawa ==== Gayunpaman, hindi saklaw ng kalayaan sa panorama sa Estados Unidos ang ibang mga obra na naipagsasanggalang ng karapatang-sipi, tulad ng mga lilok. Maaring maging paglabag sa karapatang-sipi ng manlilikha ng isang obra kapag ginamit ang mga retrato ng kaniyang gawa sa layuning pangkomersiyo. Ipinaliwanag ni Charlie Damschen, abogado mula sa Hamilton IP Law sa [[Iowa]], na hawak pa rin ng manlilikha ang karapatang-sipi sa isang likhang sining kahit na ginawa ito upang maitayo sa pampublikong mga lugar. Malimit na pag-usapan ang usaping ito dahil sa dumaraming mga paggamit ng isinanggalang na mga sining sa [[hatirang pangmadla]] at midyang digital. Gayunpaman, umiiral ang batayan na [[patas na paggamit]] na nagpapahintulot sa "binagong" mga paggamit (o ''transformative uses'') ng protektadong mga gawa, tulad ng komentaryo, pagsusuri, balita, at parodya. Subalit kung pinarami ang gawa sa pamamagitan ng potograpiya o videograpiya at ginawa ang pagpaparaming ito na may layuning kumita, hindi na ito sakop ng depensang patas na paggamit.<ref>{{cite news |url=https://www.desmoinesregister.com/story/money/business/2019/08/26/des-moines-artist-sues-hy-vee-using-his-mural-super-bowl-ad-copyright-infringement-hyvee-commercial/2008639001/ |title=Who owns public art? Des Moines artist sues Hy-Vee for using his mural in Super Bowl ad |last=Ta |first=Linh |date=Agosto 25, 2019 |access-date=Nobyembre 27, 2023 |work=Des Moines Register}}</ref> Isinasanggalang ng karapatang-sipi ang ilang mga bantayog na matatagpuan sa ''National Mall'' sa [[Washington, D.C.]], at nangangailangan ng mga retratista na humingi ng pahintulot mula sa mga manlilikha o tagapangalaga ng mga bantayog para kumita sila sa kanilang mga larawan. Ayon sa {{ILL|Palingkuran ng Pambansang Liwasan|en|National Park Service}}, kabilang sa protektadong mga bantayog doon ay ang mga lilok sa [[Memoryal ni Franklin Delano Roosevelt]] na nilikha nina [[George Segal (manlilikha)|George Segal]], [[Tom Hardy (manlililok)|Tom Hardy]], [[Neil Estern]], [[Robert Graham (manlililok)|Robert Graham Studio]], [[Leonard Baskin]], at [[John Benson (artesano)|John Benson]]; ang [[Memoryal sa mga Beterano ng Digmaang Koreano]]; ang [[Pandigmaang Memoryal sa Hukbong Kawal Pandagat]]; ang [[Memoryal ni Martin Luther King Jr.]]; at ang [[Memoryal sa mga Beterano ng Digmaang Biyetnam]] na kinabibilangan ng estatwa ng ''[[Three Soldiers (estatwa)|Three Soldiers]]'' at ng estatwa ng ''[[Vietnam Women's Memorial]]''.<ref>{{cite web |url=https://www.nps.gov/nama/planyourvisit/filming-and-photography-permits.htm |title=Filming and Photography Permits |website=National Park Service |access-date=Disyembre 22, 2024}}</ref> Tahasang pinapayagan ng kasalukuyang tagapangalaga ng ''Vietnam Women's Memorial'' ang di-awtorisadong mga retrato ng estatwa para sa pansariling gamit at layuning pag-uulat, ngunit binibigyang-diin nito na dapat na banggitin nang maayos ng mga mamamahayag ang paunawa ng karapatang-sipi ng bantayog. Nananatili kay [[Glenna Goodacre]] na manlilikha nito ang karapatang-sipi sa bantayog. Nangangailangan ng paunang pahintulot ang pangkomersiyong mga paggamit at maaaring humiling ang pamunuan ng mga bayad sa paglilisensiya, at ang mga hakbang na ito ay upang maiwasan ang binansagan ng tagapangalaga na "walang-pakundangang mga paggamit" ng bantayog.<ref>{{cite web |url=https://vietnamwomensmemorial.org/faq/ |title=FAQ |website=Vietnam Women's Memorial |access-date=Disyembre 22, 2024}}</ref> ;Kilalang mga kaso Isang kilalang kaso ng paglabag sa karapatang-sipi ng mga obra sa Estados Unidos ay ang ''Gaylord v. United States, No.'' 09-5044. Ito ay hinggil sa paggamit ng [[United States Postal Service]] ng isang larawan ng 14 sa 19 na mga estatwa ng sundalo sa Memoryal sa mga Beterano ng Digmaang Koreano para sa kanilang [[selyo]] bilang paggunita sa ika-50 anibersaryo ng armistisyo ng [[Digmaang Koreano]] noong 2003. Walang pahintulot mula kay [[Frank Gaylord]], manlililok ng nasabing obra na kilala bilang ''The Column'', ang naturang paggamit ng U.S. Postal Service ng mga larawan ng kaniyang obra sa kanilang selyong nagkakahalaga ng 37 cents.<ref>{{cite web|url=http://www.copyright.gov/fair-use/summaries/gaylord-us-fedcir2010.pdf |title=Gaylord v. United States, 595 F.3d 1364 (Fed. Cir. 2010) |access-date=Disyembre 21, 2020}}</ref> Inireklamo niya ang U.S. Postal Service noong 2006 dahil sa ginawa nitong paglabag sa kaniyang karapatang-sipi sa lilok. Kasama rin sa kaso ang retratista ng larawan na si John Alli, isang dating Marine. Kalaunan, naging maayos ang areglo sa retratista nang pumayag si Alli na magbabayad ng 10% bayad para sa susunod pang mga benta ng kaniyang mga larawan ng lilok.<ref>{{cite news|url=https://www.usatoday.com/story/news/nation/2013/09/20/korea-memorial-sculptor-wins-settlement-in-copyright-case-/2845143/ |title=Korea memorial sculptor wins copyright case |last=D'Ambrosio |first=Dan |work=USA Today |date=Setyembre 20, 2013 |access-date=Disyembre 21, 2020}}</ref><ref>{{cite news|url=https://www.washingtonpost.com/news/federal-eye/wp/2015/02/10/court-upholds-540000-judgement-against-usps-for-korean-war-stamp/ |title=Court upholds $540,000 judgment against USPS for Korean War stamp |work=Washington Post |date=Pebrero 10, 2015 |last=Rein |first=Lisa |access-date=Disyembre 21, 2020}}</ref> [[Talaksan:Korean War Veterans Memorial Without Soldiers.jpg|thumb|Memoryal sa mga Beterano ng Digmaang Koreano, kalakip ng sinensurang larawan ng mga estatuwang isinasanggalang ng karapatang-sipi]] Sa hatol ng Court of Federal Claims noong 2008, ipinasya na hindi nilabag ng U.S. Postal Service ang karapatang-sipi ni Gaylord sapagkat pasok umano ito sa "[[patas na paggamit]]" (''fair use''). Gayunpaman, ipinasya ng hukom na hindi sakop ng ''Architectural Works Copyright Protection Act'' (AWCPA) ang ''The Column'' sapagkat hindi ito isang gawang pang-arkitektura. Umapela ang panig ng manlililok, at noong Pebrero 25, 2010 binaligtad ng Federal Circuit ang naunang pasya hinggil sa patas na paggamit. Hindi maituturing na patas na paggamit ang paggamit ng U.S. Postal Service ng larawan ng ''The Column'' sa kanilang selyo sapagkat hindi ''transformative'' ang kalikasan nito (pareho ang konteksto at kahulugan ng selyo sa mismong lilok). Mahalaga rin ang presensiya ng obra sa selyo kaya hindi pa rin ito pasok sa patas na paggamit. Maituturing na komersiyal ang layunin ng U.S. Postal Service, dahil kumita ito ng US$17 milyon mula sa pagbenta nito ng halos 48 milyong selyong taglay ang larawan ng lilok. Ipinagtibay naman ng Federal Circuit ang naunang pasya ng Court of Federal Claims na hindi isang gawang pang-arkitektura ang ''The Column''. Noong Setyembre 20, 2013, pagkaraang ibinalik ng Federal Circuit ang kaso sa Court of Federal Claims, iginawad ng huling nabanggit na hukuman ang US$684,844.94 na halaga ng bayad-pinsala na babayaran ng U.S. Postal Service kay Gaylord.<ref>{{cite web |url=https://www.finnegan.com/en/tools/gaylord-v-u-s-1/analysis.html |title=Gaylord v. U.S. |work=Finnegan, Henderson, Farabow, Garrett & Dunner, LLP |access-date=Disyembre 21, 2020 |archive-date=2021-01-21 |archive-url=https://web.archive.org/web/20210121234026/https://www.finnegan.com/en/tools/gaylord-v-u-s-1/analysis.html |url-status=dead }}</ref><ref>{{Cite web |url=http://www.uscfc.uscourts.gov/sites/default/files/opinions/WHEELER.GAYLORD092013.pdf |title=Archive copy |access-date=2020-12-21 |archive-date=2014-04-19 |archive-url=https://web.archive.org/web/20140419014614/http://www.uscfc.uscourts.gov/sites/default/files/opinions/WHEELER.GAYLORD092013.pdf |url-status=dead }}</ref> Dinemanda muli ang USPS hinggil sa kanilang paggamit ng isang larawang buhat sa [[Getty Images]] ng replika ng [[Estatwa ng Kalayaan]] sa [[New York-New York Hotel & Casino]] sa [[Las Vegas]] sa kanilang mga selyo. Bagaman nagbigay sila ng patungkol sa retratista, hindi sila nagbigay ng patungkol kay Robert Davidson, manlililok ng replika. Mula Disyembre 2010 hanggang Enero 2014, nakapagbenta ang USPS ng humigit-kumulang 4.9 bilyong selyong taglay ang replika na nagkakahalaga ng humigit-kumulang US$2.1 bilyon. Bagaman nabatid nila noong Marso 2011 na hindi sa orihinal na Estatwa ng Kalayaan ang larawang ginamit nila, hindi sila gumawa ng hakbang. Nagsampa si Davidson ng kaso laban sa USPS noong 2013. Itinaguyod ng hukuman ang paninindigan ni Davidson na orihinal ang kaniyang replika upang magkaroon ng proteksiyon ng karapatang-sipi dahil sa pagkakaroon ng mas-makabago at pambabaeng hitsura ng mukha nito. Nabigo ang USPS sa mga panuntunang "layunin" at "bahaging ginamit" sa patas na paggamit, bagaman nakapasa sila sa panuntunang "epekto ng paggamit" dahil sinabi ni Davidson na wala siyang balak na kumita sa kaniyang estatwa. Hindi kinatigan ang kapuwang panig para sa panuntunang "kalikasan ng gawang may karapatang-sipi" sa patas na paggamit. Napatunayan ng hukuman na nagkasala ang USPS sa pagsuway ng karapatang-sipi, at iginawad ang US$3.5 milyong halaga ng pinsalang babayaran ng USPS kay Davidson.<ref>{{cite web |url=https://infusionlawyers.com/the-united-states-v-davidson-copyright-infringement-of-a-replica-statue-of-liberty-copyright-for-creative-copycats/ |title=The United States v Davidson—Copyright infringement of a Replica Statue of Liberty. Copyright for creative copycats? |website=Infusion Lawyers |access-date=Pebrero 24, 2021}}</ref> Inangkin ng manlililok na si [[Arturo Di Modica]] ang karapatang-sipi sa kilalang lilok na ''[[Charging Bull]]'' sa [[Ibabang Manhattan]] ng [[Lungsod ng New York]].<ref>{{cite web |url=https://www.techdirt.com/articles/20170412/11215937137/bull-statue-copyright-claim-is-ridiculous-heres-why-it-just-might-work.shtml |title=The Bull Statue Copyright Claim Is Ridiculous... But Here's Why It Just Might Work |website=Techdirt |last=Masnick |first=Mike |date=Abril 12, 2017 |access-date=Pebrero 8, 2021}}</ref> Nagsampa siya ng iba't ibang mga kaso laban sa iba-ibang mga entidad na gumamit ng kaniyang lilok na toro para sa mga layuning pangkomersiyo, tulad ng [[Walmart]] noong 2006 dahil sa pagbenta ng mga litograpo nito, [[North Fork Bank]] noong 2006 din dahil sa pagsasali ng lilok sa isang pambansang patalastas sa telebisyon, at [[Random House]] noong 2009 hinggil sa paggamit ng isang larawan ng lilok sa pabalat ng isang aklat nila tungkol sa pagbagsak ng [[Lehman Brothers]].<ref>{{cite news |url=https://www.nytimes.com/2006/09/23/arts/arts-briefly-sculptor-files-lawsuit-against-walmart.html |title=Arts, Briefly; Sculptor Files Lawsuit Against Wal-Mart |date=Setyembre 23, 2006 |last=Kennedy |first=Randy |access-date=Marso 3, 2021 |work=[[New York Times]]}}</ref><ref>{{cite news |url=https://www.latimes.com/archives/la-xpm-2006-sep-22-fi-wrap22.1-story.html |title=Suit Alleges Illegal Use of ‘Charging Bull’ Image |date=Setyembre 22, 2006 |access-date=Marso 3, 2021 |work=[[Los Angeles Times]]}}</ref><ref>{{cite web |url=https://www.liveauctioneers.com/news/top-news/crime-and-litigation/artist-sues-random-house-in-nyc-over-book-cover/ |title=Artist sues Random House in NYC over book cover |date=Agosto 4, 2009 |access-date=Marso 3, 2021 |website=Auction Central News}}</ref> Natapos ang mga kasong ito sa pamamagitan ng mga areglo.<ref>{{cite news|url=https://www.usatoday.com/story/money/2017/04/12/charging-bull-artist-says-fearless-girl-violated-his-rights/100378556/ |title='Charging Bull' artist says 'Fearless Girl' violated his rights |last1=Bowerman |first1=Mary |last2=McCoy |first2=Kevin |work=[[USA Today]] |date=Abril 12, 2017 |access-date=Pebrero 24, 2021}}</ref> Masidhing isinasanggalang ng manlililok na si [[Raymond Kaskey]] ang kaniyang karapatang-sipi sa ikalawang pinakamalaking rebulto na yari sa "minartilyong tanso" sa bansa, ang ''[[Portlandia (rebulto)|Portlandia]]''. Binabantaan niyang kakasuhan ang sinumang nagnanais na gumamit ng anumang larawan ng lilok sa mga midya o kagamitang pangkomersiyo, tulad ng mga postkard at disenyo sa mga kamiseta. Nag-areglo ang [[Laurelwood Pub and Brewery]] (na nakabase sa [[Portland, Oregon|Portland]]) kay Kaskey pagkaraang inireklamo sila ng manlililok dahil sa paggamit nila ng isang larawan ng rebulto sa leybel ng kanilang serbesang Portlandia Pils noong 2012.<ref>{{cite web |url=https://www.techdirt.com/articles/20140911/06455028491/sculptor-says-capitalism-drives-his-aggressive-enforcement-rights-to-publicly-funded-portlandia-statue.shtml |title=Sculptor Says 'Capitalism' Drives His Aggressive Enforcement Of Rights To Publicly-Funded 'Portlandia' Statue |date=Setyembre 12, 2014 |last=Cushing |first=Tim |access-date=Marso 5, 2021 |website=Techdirt}}</ref><ref>{{cite web |url=https://www.wweek.com/portland/article-23062-so-sue-us.html |title=So Sue Us: Why the Portlandia Statue Failed to Become an Icon |last=Locanthi |first=John |date=Setyembre 9, 2014 |access-date=Marso 5, 2021 |website=Willamette Week}}</ref> ==== Mga pagtanggap at batikos ==== Sa kasagsagan ng mga talakayan sa Kongreso hinggil sa AWCPA, sinuportahan ni Richard Carney ng Pundasyong Frank Lloyd Wright ang eksepsiyong panorama para sa mga gawang pang-arkitektura, sa kondisyong hindi nito sakop ang mga guhit pang-arkitektura.<ref name=Zimand/> Sa dalawang magkahiwalay na panayam noong Nobyembre 2003, parehong "ikinalugod" nina Brian Schermer, katuwang na propesor ng Kagawaran ng Arkitektura ng [[Unibersidad ng Wisconsin–Milwaukee]], at arkitekto Patricia Frost ng Pace Architects, "ang pagkakataon na kunan ng retrato ang mga gawa ng ibang arkitekto nang walang pangamba sa alalahanin ng paglabag sa karapatang-sipi." Kaugnay nito, "bahagi ng likas na gantimpala ng arkitekto" ang isang gusaling lantad sa publiko sa pampublikong lugar, at nagbibigay ito sa kanila ng pagkakataong maipakita sa kanilang mga tagasunod ang kanilang mga gusali.<ref>{{cite journal |last=Vacca |first=Antoinette |date=2005 |title=The Architectural Works Copyright Protection Act: Much Ado About Something? |url=https://scholarship.law.marquette.edu/iplr/vol9/iss1/5/ |journal=Marquette Intellectual Property Law Review |volume=9 |issue=1 |article-number=5 |pages=126 |access-date=Agosto 21, 2024}}</ref> Sa kabilang banda, ipinahayag ni [[Jane C. Ginsburg]] ng Columbia Law School ang kaniyang pag-aalala sa eksepsiyong panorama. Ayon sa kaniya, ipinagkakaitan nito ang karapatan ng mga arkitekto na kontrolin ang mga pagpaparami ng mga larawan ng kanilang mga gusali sa hindi awtorisadong mga bagay na pangkomersiyo tulad ng mga paskil, kamiseta, at disenyo ng mga lalagyan ng pagkaing pantanghalian; sinabi rin niya na maaaring hindi ito naayon sa Kumbensiyong Berne.<ref>{{cite journal |last=Ginsberg |first=Jane C. |date=1990 |title=Copyright in the 101st Congress: Commentary on the Visual Artists Rights Act and the Architectural Works Copyright Protection Act of 1990 |url=https://scholarship.law.columbia.edu/cgi/viewcontent.cgi?article=4751&context=faculty_scholarship |journal=Scholarship Archive |publisher=Columbia Law School |volume=14 |issue= |pages=494–496 |doi= |access-date=Pebrero 16, 2024}}</ref> Inulit ni arkitekto Clark T. Thiel noong 1996 ang batikos na ito; iminungkahi pa niyang buwagin ang Seksiyon 120(a).<ref>{{cite journal |last=Thiel |first=Clark T. |url=https://via.library.depaul.edu/cgi/viewcontent.cgi?article=1351&context=jatip |title=The Architectural Works Copyright Protection Gesture of 1990, Or, "Hey, That Looks Like My Building!" |volume=7 |issue=1 |year=1996 |pages=32–35 |journal=DePaul Journal of Art, Technology & Intellectual Property Law |access-date=Mayo 23, 2024}}</ref> Iminungkahi naman ni Sierra Epke noong 2024 na higpitan na lamang ang probisyon sa hindi pangkomersiyo na mga paggamit. Iginiit niyang masasanggalang nito ang sining sa kalye na panghabambuhay na pininta sa panlabas na mga dingding ng mga gusali, sa kabila ng pagtaas ng mga kaso hinggil sa malalaking mga kompanya sa Amerika na gumagamit ng mga larawan ng mga miyural at grapiti at ginagamit ang eksepsiyong panorama bilang palusot. Sinabi ni Epke na ang unang layunin ng Kongreso nang dinagdag nila ang Seksiyon 120(a) – para makagamit ang mga iskolar at turista ng gayong mga larawan – "ay walang pangkalahatang kaisipan na ginawa [ang probisyon] sa mga may layuning kumita."<ref>{{cite journal |last=Epke |first=Sierra |date=2024 |title=No Flash Photography Please: An Analysis of Corporate Use of Street Art Under Section 120(a) of the AWCPA |url=https://repository.law.miami.edu/umlr/vol78/iss3/7 |journal=University of Miami Law Review |publisher=University of Miami School of Law |volume=78 |issue= |pages=1006–1013 |doi= |access-date=Hulyo 18, 2024}}</ref> Tungkol naman sa mga gawa na hindi pang-arkitektura, iginiit ni Andrew Inesi ng Mattel Overseas Operations Ltd. na dapat palawigin sa pampublikong sining ang probisyon sa panorama, dahil "hindi handa" ang batas na pakitunguhan ang mga pagkakataong gumagamit ang publiko ng mga larawan ng mga bantayog sa gitna ng nagbabagong mga teknolohiya na binibigyang kapangyarihan ang karaniwang mga tagagamit na magsagawa ng mga gawaing dating nakalaan sa mga propesyonal.<ref>{{cite journal |last=Inesi |first=Andrew |date=2005 |title=Images of Public Places: Extending the Copyright Exemption for Pictorial Representations of Architectural Works to Other Copyrighted Works |url=https://jipl.scholasticahq.com/article/70628-images-of-public-places-extending-the-copyright-exemption-for-pictorial-representations-of-architectural-works-to-other-copyrighted-works |journal=Journal of Intellectual Property Law |publisher=University of Georgia School of Law |volume=13 |issue=1 |pages=101 |doi= |access-date=Pebrero 16, 2024}}</ref> === Gitnang Amerika === Karamihan sa mga bansa sa [[Gitnang Amerika]] na pangunahing gumagamit ng wikang Kastila ay hindi nagbibigay ng malawak na kalayaan sa panorama. Pinahihintulutan lamang ng mga batas sa karapatang-sipi ng [[Guwatemala]],<ref>{{cite web |url=https://www.mineco.gob.gt/sites/default/files/pdfs/ley33-98.pdf |title=LEY DE DERECHO DE AUTOR Y DERECHOS CONEXOS Y SUS REFORMAS DECRETO NO. 33-98 |access-date=Nobyembre 22, 2022 |work=Ministerio de Economía |lang=es |quote=ARTÍCULO 64.40 Respecto de las obras ya divulgadas también es permitida, sin autorización del autor, además de lo dispuesto en el artículo 32: ... d) La reproducción para uso personal de una obra de arte expuesta en forma permanente en lugares públicos o en la fachada exterior de edificios, ejecutada por medio de un arte que sea distinto al empleado para la elaboración del original, siempre que se indique el nombre del autor, si se conociere, así como el título de la obra, si lo tiene, y el lugar donde se encuentra. |archive-date=2022-11-18 |archive-url=https://web.archive.org/web/20221118011209/https://www.mineco.gob.gt/sites/default/files/pdfs/ley33-98.pdf |url-status=dead }}</ref> [[Honduras]],<ref>{{cite web |url=https://wipolex-res.wipo.int/edocs/lexdocs/laws/es/hn/hn015es.pdf |title=Ley del Derecho de Autor y de los Derechos Conexos (aprobada por Decreto Nº 4-99-E, y según modificada por el Decreto N° 16-2006) |access-date=Nobyembre 22, 2022 |website=WIPO Lex |author=Honduras |lang=es |quote=ARTÍCULO 52. Es lícita, para uso personal, la reproducción de una obra de arte expuesta permanentemente en las calles, plazas u otros lugares públicos, por medio de un arte diverso al empleado para la elaboración del original. Respecto de los edificios, dicha facultad se limita a la fachada exterior.}}</ref> at [[Nicaragua]]<ref>{{cite web |url=http://legislacion.asamblea.gob.ni/normaweb.nsf/9e314815a08d4a6206257265005d21f9/87b347bc9bf5803c0625875e0076c6d9?OpenDocument |title=TEXTO CONSOLIDADO, LEY DE DERECHO DE AUTOR Y DERECHOS CONEXOS |work=Asamblea Nacional de la República de Nicaragua |lang=es |access-date=Nobyembre 22, 2022 |quote=Artículo 43. Las obras situadas permanentemente en parques, calles, plazas u otras vías públicas pueden ser reproducidas, sin autorización del autor, por medio de la pintura, el dibujo, la fotografía y las grabaciones audiovisuales para uso personal. En cuanto a las obras de arquitectura, el artículo anterior sólo se aplicará a su aspecto exterior.}}</ref> ang pansariling mga gamit ng mga larawan ng pampublikong obra na palagiang matatagpuan sa mga lansangan, plasa, at iba pang pampublikong mga espasyo, pati ang mga anyong panlabas ng mga likhang pang-arkitektura. Pinahihintulutan naman ng Artikulo 71 ng batas sa karapatang-sipi ng [[Costa Rica]] ang pagkuha ng mga retrato ng pampublikong mga obra sa pampublikong mga espasyo tulad ng mga bantayog at estatwa, pero para lamang sa mga layuning hindi pangkomersiyo.<ref>{{cite web |url=http://www.pgrweb.go.cr/scij/Busqueda/Normativa/Normas/nrm_texto_completo.aspx?param1=NRTC&nValor1=1&nValor2=3396&nValor3=80724&strTipM=TC |title=Ley sobre Derechos de Autor y Derechos Conexos N° 6683 |work=Sistema Costarricense de Información Jurídica |lang=es |access-date=Nobyembre 22, 2022 |quote=Artículo 71°. – Es lícita la reproducción fotográfica o por otros procesos pictóricos, cuando esta reproducción sea sin fines comerciales, de las estatuas, monumentos y otras obras de arte protegidas por derechos de autor, adquiridos por el poder público, expuestos en las calles, los jardines y los museos. |archive-date=2022-11-22 |archive-url=https://web.archive.org/web/20221122101858/http://www.pgrweb.go.cr/scij/Busqueda/Normativa/Normas/nrm_texto_completo.aspx?param1=NRTC&nValor1=1&nValor2=3396&nValor3=80724&strTipM=TC |url-status=dead }}</ref> Walang gayong mga paghihigpit sa mga probisyon ng kalayaan sa panorama ng mga batas sa karapatang-sipi ng [[El Salvador]]<ref>{{cite web |url=https://wipolex-res.wipo.int/edocs/lexdocs/laws/es/sv/sv043es.pdf |title=Ley de Propiedad Intelectual (modificada por el Decreto Legislativo N° 611, de 15 de febrero de 2017) |website=WIPO Lex |author=El Salvador |lang=es |access-date=Nobyembre 22, 2022 |quote=Art. 45. – Respecto de las obras ya divulgadas lícitamente, es permitida sin autorización del autor ni remuneración: ... f) La reproducción de una obra de arte expuesta permanentemente en las calles, plazas u otros lugares públicos, por medio de un arte diverso al empleado para la elaboración del original. Respecto de los edificios, dicha facultad se limita a la fachada exterior.}}</ref> at [[Panama]].<ref>{{cite web |url=https://cerlalc.org/laws_rules/ley-64-de-10-de-octubre-de-2012-sobre-derecho-de-autor-y-derechos-conexos/ |title=Ley 64 de 10 de Octubre de 2012 Sobre Derecho de Autor y Derechos Conexos |work=[[Cerlalc]] |lang=es |access-date=Nobyembre 22, 2022 |quote=Artículo 69. También en relación con las obras ya divulgadas lícitamente se permite sin autorización del autor: ... 3. La reproducción, emisión por radiodifusión o transmisión pública por cable de la imagen de una obra arquitectónica, de una obra de las bellas artes, de una obra fotográfica o de una obra de artes aplicadas que se encuentre situada en forma permanente en un lugar abierto al público. Respecto a los edificios, esta facultad se limita a la fachada exterior. |archive-date=2022-11-22 |archive-url=https://web.archive.org/web/20221122101903/https://cerlalc.org/laws_rules/ley-64-de-10-de-octubre-de-2012-sobre-derecho-de-autor-y-derechos-conexos/ |url-status=dead }}</ref> Malinaw na pinahihintulutan ng Seksiyon 78 ng ''Copyright Act'' ng [[Belis]] ang pagsasalarawan ng mga likha ng arkitektura, lilok, at masining na mga gawa (''artistic craftsmanship'') sa mga pinta, retrato, pelikila, o brodkast, hangga't palagiang makikita ang mga ito sa pampublikong mga lugar o mga lugar na mapapasukan ng publiko.<ref>{{cite web |url=https://www.belipo.bz/wp-content/uploads/2024/01/Cap_252_Copyright_Act-Revised-2020.pdf |title=COPYRIGHT ACT CHAPTER 252 REVISED EDITION 2020 |work=BELIPO |access-date=Marso 20, 2025}}</ref> === Hapon === Nagbibigay ng kaunting kalayaan sa panorama para sa panlabas na mga obra at ganap na kalayaan sa panorama para sa mga gusali ang [[batas sa karapatang-sipi ng Hapon]]. Pinapayagan ng Artikulo 46 ng ''Copyright Act (Act No. 48 of May 6, 1970, as amended 2020)'' ang paggamit at pagpaparami ng mga obrang "palagiang nakapuwesto sa isang lantad na lokasyon" at mga likhang pang-arkitektura para sa anumang layunin, ngunit may apat na mga pagpupuwera na hindi sakop ng kalayaang ito. Isa sa mga ito – nasa (iv) – ay kapag ginawa ang pagpaparami "para sa tangkang pagbebenta ng mga sipi nito, o pagbebenta ng gayong mga sipi."<ref>{{cite web |url=https://wipolex.wipo.int/en/text/577555 |title=Copyright Act (Act No. 48 of May 6, 1970, as amended 2020) |author=Japan |access-date=May 9, 2021 |website=WIPO Lex}}</ref> Ipinag-uutos ng Artikulo 48 ang mga gagamit ng gayong mga likha na tukuyin ang pinagmulan ng nasabing likha kung mayroon at naaayon sa kaugalian.<ref>{{cite web|script-title=ja:著作権法|url=http://law.e-gov.go.jp/htmldata/S45/S45HO048.html|website={{lang|ja|法令データ提供システム}}|accessdate=2016-10-29|archiveurl=https://web.archive.org/web/20161028075422/http://law.e-gov.go.jp/htmldata/S45/S45HO048.html|archivedate=2016-10-28|language=ja|date=2008-05-27}}</ref> Makabubuting pansinin ang isang pasya ng Osaka District Tribunal noong 2003, na nagsasabing kasali lamang sa gayong mga "naipagsasanggalang gawa" na isinasanggalang ng batas ang mga gusaling may taglay na mga katangiang estetika at pagkamalikhain.<ref>{{cite web|script-title=ja:著作権侵害差止等請求事件|url=http://www.courts.go.jp/app/files/hanrei_jp/737/010737_hanrei.pdf|website=裁判所|publisher=大阪地方裁判所|accessdate=2016-10-29|archiveurl=https://web.archive.org/web/20161029061305/http://www.courts.go.jp/app/files/hanrei_jp/737/010737_hanrei.pdf|archivedate=2016-10-29|page=12|language=ja|format=PDF|date=2003-07-08|quote={{lang|ja|著作権法により「建築の著作物」として保護される建築物は、同法２条１項１号の定める著作物の定義に照らして、美的な表現における創作性を有するものであることを要することは当然である。したがって、通常のありふれた建築物は、著作権法で保護される「建築の著作物」には当たらないというべきある。}}}}</ref> Mayroon ding mga pananaw na nagsasabing dapat ituring na mga gawang pansining ang ilang mga gusali sa Hapon, tulad ng {{ILL|Tore ng Araw|en|Tower of the Sun}} na ginamit sa [[Expo '70]] na idinaos sa [[Suita]], [[Prepektura ng Osaka]] noong 1970. Nagngangahulugan itong hindi maaaring gamitin sa mga layuning komersiyal ang mga retratong nagpapakita ng mga gusaling ito kahit na may tadhanang kalayaan sa panorama.<ref>{{cite web|script-title=ja:建築に関する著作物について|url=http://www.murata-law.jp/kigyou/cs-kenchiku.html|website=村田法律事務所|accessdate=2016-10-29|archiveurl=https://web.archive.org/web/20090901103724/http://www.murata-law.jp/kigyou/cs-kenchiku.html|archivedate=2009-09-01|language=ja}}</ref><ref>{{cite web|script-title=ja:著作物とは|url=http://www.chosakukenhou.jp/10work/1020copyrighttype/1020copyrighttype01.html|website={{lang|ja|虎ノ門法律特許事務所著作権法相談室}}|accessdate=2016-10-29|archiveurl=https://web.archive.org/web/20161029063255/http://www.chosakukenhou.jp/10work/1020copyrighttype/1020copyrighttype01.html|archivedate=2016-10-29|language=ja|quote={{lang|ja|岡本太郎の「太陽の塔」などは、一般的には建築の著作物ではなく、美術の著作物であると言えます。}}}}</ref> === Hilagang Korea === May sapat na tadhana sa kalayaan sa panorama sa ilalim ng [[batas sa karapatang-sipi ng Hilagang Korea]]. Ayon sa Artikulo 32(8), hindi kailangan ng pahintulot mula sa mga mayhawak ng karapatang-sipi ang pagpaparami ng mga likhang sining na "nakalagay sa pampublikong mga lugar".<ref>{{cite web |url=https://www.lawandnorthkorea.com/laws/copyright-law-2012 |title=Copyright Law of the Democratic People's Republic of Korea (2012) |website=Law and North Korea |last=Gang |first=Daye |year=2012 |access-date=Hunyo 3, 2025}}</ref> === Iceland === Hindi nagbibigay ng ganap na kalayaan sa panorama ang batas sa karapatang-sipi ng Iceland. Pinahihintulutan ng Artikulo 16 ang potograpiya at pagprisinta ng bungang mga larawan ng mga gusali at pampublikong obra na nasa lantad na lugar, ngunit kapag ang mga likhang ito ay naging pangunahing paksa ng mga larawan at ginamit ang mga larawan na ito sa komersiyal na paraan, "kailangang bayaran" ang manlilikha ng mga gusali at pampublikong obra. Hindi kailangan ang gayong remunerasyon kung ang gagamit ng mga larawang ito ay isang tagapaglathala ng pahayagan o brodkaster sa telebisyon.<ref>{{cite web |url=https://wipolex-res.wipo.int/edocs/lexdocs/laws/is/is/is122is.pdf |title=Höfundalög nr. 73/1972 frá 29. maí 1972 (eins og henni var síast breytt með lögum nr. 88/2019 frá 27. júní 2019) |author=Iceland |website=WIPO Lex |access-date=Mayo 12, 2021 |language=is}}</ref> === India === {{multiple image | align = right | total_width = 300 | image1 = Assembly 09.jpg | image2 = Statue of Unity.jpg | footer = ''Sa kaliwa:'' Ang [[Palasyo ng Asamblea (Chandigarh)|Palasyo ng Asamblea sa Chandigarh]] na inilikha ni [[Le Corbusier]]. Isa itong [[Pandaigdigang Pamanang Pook]] mula noong 2016. ''Sa kanan:'' ''[[Estatwa ng Pagkakaisa]]'', ang pinakamatayog na estatwa sa mundo na natapos noong 2018 at idinisenyo ng manlililok na si [[Ram V. Sutar]]. }} Tinatalakay ang kalayaan sa panorama sa Seksiyon 52, s–u(i) ng [[batas sa karapatang-sipi ng India]]. Kapuwa nalalapat ang (s) at (t) ng Seksiyon 52 sa mga larawan ng arkitektura, lilok, at mga obra ng masining na pagkakagawa sa pamamagitan ng pagguhit, pagpinta, klitse, at potograpiya, habang ang (u)(i) ay nalalapat sa sinematograpikong pagsasali ng lahat ng uri ng mga obra. Magagamit lamang ang mga tadhanang ito kapag ang likha ay "palagiang matatagpuan sa isang pampublikong lugar o anumang premisang mapupuntahan ng publiko." Ang (u)(ii) ay para sa nagkataong pagsasali ng mga obrang wala sa pampublikong mga espasyo sa mga pelikula.<ref>{{cite web|url=https://copyright.gov.in/Copyright_Act_1957/chapter_xi.html |title=CHAPTER XI |author=Intellectual Property India |access-date=Setyembre 18, 2024 |website=Copyright Office}}</ref> Tungkol ang kasong ''The Daily Calendar Supplying v. The United Concern'' (1958) sa komersiyal na pamamahagi ng ''Daily Calendar Supplying Bureau'' ng bahagyang binagong mga kopya ng isang gawa sa langis na pinta ni Panginoong Subramania ng kompanyang ''United Concern''. Unang nakakuha ng kompanya ang mga karapatan sa sining sa pinta mula sa manlilikhang si T. M. Subramaniam, pagkaraan ng paglikha ng pinta noong 1947. Inutusan ang tagagamit na magbayad ng 1,000 mga rupee bilang kabayaran sa pinsala sa kompanya. Tinanggihan ng [[Mataas na Hukuman ng Madras]] ang katuwiran ng ''Daily Calendar Supplying'' sa kanilang apela noong 1964 na sakop ng Seksiyon 52(t) ang kanilang kilos, dahil nasa pampribadong pangangalaga pa ng manlilikha ang orihinal na kopya ng gawa kahit na naipapamahagi na ang mga kopyang walang bayad sa ilang mga templo sa timog ng India. "Hindi katumbas ng paglalagay ng kaniyang orihinal na gawa sa isang pampublikong lugar" ang pamamahaging ito.<ref>{{cite web |url=https://indiankanoon.org/doc/1613396/ |title=The Daily Calendar Supplying ... vs The United Concern on 16 January, 1964 |last=Ramakrishnan |first=J. |website=Indian Kanoon |access-date=Disyembre 27, 2021}}</ref> === Israel === Ang kalayaan sa panorama ng Israel ay matatagpuan sa Seksiyon 23 ng ''Copyright Act, 2007 (as amended on July 28, 2011)''. Nakasaad dito na pinahihintulutan ang biswal na representasyon ng mga likhang pang-arkitektura, lilok, at sining na mapapakinabangan sa pamamagitan ng mga drowing, pagguhit, potographiya, at pamamahayag, kung ang gayong mga likha ay "palagiang matatagpuan sa isang pampublikong lugar."<ref>{{cite web|url=https://wipolex-res.wipo.int/edocs/lexdocs/laws/en/il/il033en.pdf |title=Copyright Act, 2007 (as amended on July 28, 2011) |author=Israel |access-date=Mayo 10, 2021 |website=WIPO Lex}}</ref> === Kanada === Isinasaad ng Seksiyon 32.2(1) ng Batas sa Karapatang-sipi ang mga sumusunod: {{quote|Hindi lumalabag sa karapatang-sipi (''It is not an infringement of copyright'') {{block indent|(b) ang sinumang nagpaparami, sa isang pinta, drowing, klitse, retrato, o gawang sinematograpiko (''for any person to reproduce, in a painting, drawing, engraving, photograph or cinematographic work'') {{block indent|(i) ng isang gawang pang-arkitektura, sa kondisyong hindi sa kalikasan ng isang drowing o planong pang-arkitektura ang sipi, o (''an architectural work, provided the copy is not in the nature of an architectural drawing or plan, or'')}} {{block indent|(ii) isang lilok o likha ng masining na pagkakagawa o isang hulma o modelo ng isang lilok o likha ng masining na pagkakagawa, na palagiang matatagpuan sa isang pampublikong lugar o gusali; (''a sculpture or work of artistic craftsmanship or a cast or model of a sculpture or work of artistic craftsmanship, that is permanently situated in a public place or building;'')}}}}}} Inilalaan din ng Batas sa Karapatang-sipi ang tiyak na proteksiyon para sa nagkataong pagsasali ng isa pang gawa na makikita sa likod ng isang retrato (halimbawa, isang gusali sa malayuang dako ng isang retrato). Hindi lumalabag sa karapatang-sipi ang mga retratong kasali ang gayong mga gawa nang "nagkataon at hindi sinadya." === Kolombya === Sa ilalim ng Artikulo 39 ng batas sa karapatang-sipi ng Kolombya, pinahihintulutan ang mga pagpaparami ng mga gawang "palagiang matatagpuan sa pampublikong mga daanan, kalye, o liwasang-bayan" sa pamamagitan ng potograpiya at sinematograpiya, pati na ang pamamahagi at pagpapahayag sa publiko ng naturang mga larawan. Nalalapat din ang tadhanang ito sa "panlabas na anyo" sa kaso ng mga gawang pang-arkitektura.<ref>{{cite web |url=https://www.funcionpublica.gov.co/eva/gestornormativo/norma.php?i=3431 |title=Ley 23 de 1982 |website=Función Publica |access-date=Hunyo 19, 2025 |language=es}}</ref> === Libano === Limitado lamang sa paglathala ng "midya" ng mga larawan ng arkitektura, sining biswal, retrato, o sining na napapakinabangan (''applied art'') ang kalayaan sa panorama sa [[Libano]], alinsunod sa Artikulo 31 ng ''Law No. 75 of April 3, 1999, on the Protection of Literary and Artistic Property''.<ref>{{cite web |url=https://www.sabaip.com/wp-content/uploads/2018/04/Lebanon-Copyright-Law.pdf |title=Law on the Protection of Literary and Artistic Property (No. 75 of April 3, 1999) |work=Saba & Co. Intellectual Property |access-date=Nobyembre 23, 2022}}</ref> Hindi tiyak kung anong uri ng "midya" ang tinutukoy nito. === Mehiko === Nagbibigay ng tadhanang kalayaan sa panorama ang Artikulo 148(VII) ng Pederal na Batas sa Karapatang-sipi ng Mehiko:<ref>{{cite web |url=https://wipolex.wipo.int/en/text/578998 |title=Ley Federal del Derecho de Autor (texto refundido publicado en el Diario Oficial de la Federación el 01 de julio de 2020) |author=Mehiko |website=WIPO Lex |access-date=Hulyo 12, 2021 |lang=es |quote=Artículo 148. - Las obras literarias y artísticas ya divulgadas podrán utilizarse, siempre que no se afecte la explotación normal de la obra, sin autorización del titular del derecho patrimonial y sin remuneración, citando invariablemente la fuente y sin alterar la obra, sólo en los siguientes casos:...VII. Reproducción, comunicación y distribución por medio de dibujos, pinturas, fotografías y procedimientos audiovisuales de las obras que sean visibles desde lugares públicos.}}</ref> {{quote|Ang mga likhang pampanitikan at pansining na ibinunyag na ay maaring gamitin nang walang pagpayag ng may-ari ng mga karapatang ekonomiko at nang walang bayad, sa kondisyong hindi maaapektuhan ang may-ari sa karaniwang paggamit ng likha, at sa kondisyon ding palagiang babanggitin ang pinagmulan ng likha at walang mangyayaring pagbabago sa likha {{block indent|VII. Pagpaparami, talastasan, at pamamahagi sa pamamagitan ng mga drowing, pinta, retrato, at prosesong audiovisual ng mga obrang makikita mula sa pampublikong mga lugar }}}} === Moroko === Hindi naglalaan ng ganap na kalayaan sa panorama ang batas sa karapatang-sipi ng [[Moroko]]. Sa ilalim ng Seksiyon 20, pinahihintulutan ang pagpaparami at paglalathala, pagsasahimpapawid, at komunikasyon sa publiko ng mga larawan ng arkitektura, mga gawa ng pinong sining, mga gawang panretrato, at mga gawa ng nilapatang sining na palagiang matatagpuan sa pampublikong lugar, kung hindi pangunahing paksa ng larawan ang ipinapakitang gawa. Kapag naging pangunahing paksa ito, hindi maaaring gamitin sa pangkomersiyong layunin ang larawan.<ref>{{cite web |url=https://www.haca.ma/fr/dahir-n%C2%B0-1-00-20-du-15-f%C3%A9vrier-2000 |title=Dahir n° 1-00-20 du 15 février 2000 |website=HACA |access-date=Abril 19, 2025}}</ref> Ipinasya ng Hukuman ng Apelasyon ng Rabat noong ika-12 ng Disyembre 1955 na "hindi kaakibat ng pagkawala ng mga karapatan ng masining na pag-aari [ng arkitekto] ang pagtatayo ng isang gawang pang-arkitektura sa isang pampublikong lugar."<ref>{{cite web |url=http://www.wipo.int/edocs/pubdocs/fr/copyright/120/wipo_pub_120_1956_09.pdf |title=CA Rabat, 12 décembre 1955, jurisprudence reproduite page 131 de revue Le Droit D'auteur de l'OMPI |language=fr}}</ref> === Niherya === Walang kalayaan sa panorama sa Niherya. Sa ilalim ng Seksiyon 20(1)(e) ng ''Copyright Act'' (2022) ng bansa, limitado ito sa "pagsasali sa isang likhang audiovisual o programa [sa telebisyon] ng isang obrang matatagpuan sa isang lugar na makikita ito ng publiko." Walang pagbanggit ng mga retrato.<ref>{{cite web |url=https://placng.org/i/wp-content/uploads/2023/04/Copyright-Act-2022.pdf |title=Copyright Act 2022 |lang=en |access-date=Hulyo 3, 2023 |website=Policy and Legal Advocacy Centre |archive-date=Hunyo 8, 2023 |archive-url=https://web.archive.org/web/20230608161049/https://placng.org/i/wp-content/uploads/2023/04/Copyright-Act-2022.pdf |url-status=dead }}</ref> === Noruwega === Nagbibigay ng limitadong kalayaan sa panorama ang Seksiyon 31 ng batas sa karapatang-sipi ng [[Noruwega]] para sa mga obrang palagiang matatagpuan sa pampublikong mga espasyo. Maaari lamang gamitin ang mga ito sa hindi pangkomersiyo na mga pagpaparami kapag naging pangunahing mga paksa ng mga larawan ang mga obrang ito. Ngunit maaaring paramihin nang malaya ang mga larawan ng arkitektura anuman ang layunin ng pagpaparami.<ref>{{cite web |url=https://wipolex.wipo.int/en/text/504083 |title=LOV-2018-06-15-40: Lov om opphavsrett til åndsverk m.v. (åndsverkloven) (konsolidert versjon av 20. desember 2018) |website=WIPO Lex |author=Norway |access-date=Disyembre 23, 2021 |lang=no}}</ref> === Pakistan === Nagbibigay ng kalayaan sa panorama ang Seksiyon 57 ng batas sa karapatang-sipi ng Pakistan:<ref>{{cite web |url=https://wipolex-res.wipo.int/edocs/lexdocs/laws/en/pk/pk005en.pdf |title=The Copyright Ordinance, 1962 (Act No. XXXIV) |author=Pakistan |access-date=Disyembre 23, 2021 |website=WIPO Lex |lang=en}}</ref> {{Quote|(1) Hindi maituturing na paglabag sa karapatang-sipi ang sumusunod na mga gawain: {{Block indent|(r) ang paglikha o paglathala ng pinta, guhit, klitse, o retrato ng isang obrang pang-arkitektura;}} {{Block indent|(s) ang paglikha o paglathala ng pinta, guhit, klitse, o retrato ng isang lilok o ibang obra kung habambuhay na matatagpuan ang gayong likha sa isang pampublikong lugar o anumang loobang may karapatang makapasok ang publiko;}} {{Block indent|(t) ang pagsasali sa isang obrang pampelikula ng — {{Block indent|(i) anumang obrang habambuhay na matatagpuan sa isang pampublikong lugar o anumang loobang may karapatang makapasok ang publiko; o}} {{Block indent|(ii) anumang ibang uri ng obra, kung nasa likuran lamang ang pagsasali o kung hindi, kaalinsabay sa pangunahing mga paksang inilalarawan sa obra[ng pampelikula];}} }} }} === Paraguay === Sa ilalim ng Artikulo 39(4) ng batas sa karapatang-sipi ng Paraguay, maaaring paramihin ang pampublikong sining na "palagiang makikita sa mga kalye, liwasang-bayan, o iba pang mga pampublikong lugar", pati na ang panlabas na mga harapan ng mga gusali, sa pamamagitan ng midyum na iba sa ginamit na paraan sa paglikha ng orihinal, kapagka babanggitin ang pangalan ng manlilikha ng gagamiting gawa kung kilala ito at tutukuyin ang pamagat at ang kinaroroonan ng gawa. Napapailalim ang tadhanang ito at ang iba pang mga limitasyon sa karapatang-sipi sa [[tatlong-hakbang na pagsusulit ng Berne]], na tuwirang isinama bilang isang pangkalahatang tadhana: "Ang pinahihintulutang mga pagpaparami sa ilalim ng artikulong ito ay papayagan hangga't hindi nilalabag ang karaniwang pagsasamantala [ng mga manlilikha] sa gawa o [hindi] nagdudulot ng di-makatuwirang pinsala sa tunay na pakinabang ng manlilikha."<ref>{{cite web |url=https://www.bacn.gov.py/leyes-paraguayas/908/ley-n-1328-derecho-de-autor-y-derechos-conexos |title=Ley Nº 1328 / DERECHO DE AUTOR Y DERECHOS CONEXOS |website=Biblioteca y Archivo del Congreso de la Nación |access-date=Hunyo 18, 2025 |language=es}}</ref> === Reyno Unido === [[Talaksan:Paddington Bear in bronze (19456891620).jpg|thumb|left|[[Estatwa ng Oso ng Paddington]] sa [[estasyon ng London Paddington]], obra ng eskultor na si [[Marcus Cornish]]. Sakop ito ng kalayaan sa panorama ng Reyno Unido.]] Sa ilalim ng batas ng [[United Kingdom|Reyno Unido]] (UK), sumasaklaw ang kalayaan sa panorama sa lahat ng mga gusali pati ang karamihan sa mga likhang tatlong-dimensiyonal na palagiang nakapuwesto sa pampublikong lugar, tulad ng mga lilok. Karaniwang hindi sakop ang kalayaan sa panoramang ito ang mga likhang dalawang-dimensiyonal na naipagsasanggalang pa rin ng karapatang-sipi, tulad ng mga miyural at poster. Ang isang retratong nakikinabang sa kalayaang ito ay maaaring gamitin o ilathala sa anumang paraan (kahit pangkomersiyo) nang hindi lumalabag sa karapatang-sipi ng mga nabanggit na gawa. Ipinaliliwanang ang kalayaan sa panorama sa Seksiyon 62 ng [[Batas sa Karapatang-sipi, mga Disenyo at Patente ng 1988]] (''Copyright, Designs and Patents Act 1988'').<ref name="uk">{{cite web|url=http://www.artquest.org.uk/articles/view/advertising-and-marketing-art-copyright-confusion1|title=Advertising and marketing art: Copyright confusion|last=Lydiate|first=Henry|work=Artquest|url-status=dead|archive-url=https://web.archive.org/web/20111027233307/http://www.artquest.org.uk/articles/view/advertising-and-marketing-art-copyright-confusion1|archive-date=2011-10-27|access-date=2020-05-18}} Tingnan din: {{cite web|url=http://www.opsi.gov.uk/acts/acts1988/Ukpga_19880048_en_4.htm#mdiv62|title=Section 62 of the Copyright, Designs and Patents Act 1988|publisher=Office of Public Sector Information|url-status=dead|archive-url=https://web.archive.org/web/20091210143342/http://www.opsi.gov.uk/acts/acts1988/Ukpga_19880048_en_4.htm|archive-date=2009-12-10|access-date=2020-05-18}}</ref> Mas-malawak ang sakop nito kung ihahambing sa katumbas na mga probisyong kalayaan sa panorama sa ibang mga bansa, at pumapahintulot sa mga retratistang kumuha ng mga retrato ng mga gusali, na binigyang-kahulugan sa Seksiyon 4(2) bilang "anumang nakapirming estruktura, at bahagi ng isang gusali o nakapirming estruktura." Walang rekisito na dapat nasa pampublikong lugar ang isang gusali, o nakalimita lamang ang kalayaan sa panorama sa panlabas na mga tanawin ng gusali. [[Talaksan:Angel of the North 2016 009.jpg|thumb|Lilok na ''[[Angel of the North]]'' sa Gateshead, kondado ng [[Tyne and Wear]], obra ni Sir [[Antony Gormley]]. Sakop ito ng kalayaan sa panorama ng Reyno Unido.]] Pinapayagan din ang mga retrato ng ilang mga obra na palagiang matatagpuan sa isang pampublikong lugar o sa mga premisang bukas sa publiko, tulad ng mga lilok, modelo ng mga gusali, at "mga obra ng masining na pagkakagawa" ("''works of artistic craftsmanship''"). Ayon sa pamantayang akdang sanggunian hinggil sa karapatang-sipi, ''Copinger and Skone James'', marahil kasali sa pahayag na "bukas sa publiko" ang mga premisang pinapapasok lamang ang publiko sa pamamagitan ng lisensiya o bayarin.<ref name="Copinger9-266">{{Cite book |title=Copinger and Skone James on Copyright |date=2016 |publisher=Sweet & Maxwell |edition=17th |volume=1 |at=paragraph 9-266}}</ref> Gayunpaman, mas-malawak pa rin ito sa kahulugan ng "pampublikong lugar" sa ibang mga bansa, at walang restriksiyon sa mga gawang nasa lantad na lugar. Sa ilalim ng pampook na pakikitungo sa karapatang-sipi sa UK, ibinukod ang kahulugan ng "mga obra ng masining na pagkakagawa" sa mga "gawang grapiko" (''graphic works''), at hindi sumasakop sa huling nabanggit ang kalayaan sa Seksiyon 62. Binibigyang-kahulugan sa Seksiyon 62 ang mga "gawang grapiko" bilang anumang mga pinta, drowing, dayagram, mapa, tsart o plano, anumang klitse, ''etching'',{{efn|'''''Etching''''' - sa kahulugan ng [http://gabbydictionary.com GabbyDictionary], ito ay ang "pagdidisenyo o pagguhit sa metal na gamit ang asido"}} litograpiya, lilok na yari sa kahoy, o anumang kahalintulad na gawa. Ayon sa nararapat, hindi maaaring kunan ng retrato ang mga gawa o obrang ito, pati ang mga miyural at poster, kahit na palagiang nakapuwesto ang mga ito sa isang pampublikong lugar. Hindi pa naitatag sa mga hukuman ang konsistenteng batayang kaso para sa tiyak na kahulugan ng "obra ng masining na pagkakagawa", ngunit ipinahihiwatig sa ''Copinger'' na dapat na kapuwang artesano at alagad ng sining ang taong lumikha ng naturang obra.<ref name="Copinger3-129">{{Cite book |title=Copinger and Skone James on Copyright |date=2016 |publisher=Sweet & Maxwell |edition=17th |volume=1 |at=paragraph 3-129}}</ref> Mahalaga ang katibayan sa mga layunin ng lumikha ng gawa, at ayon sa kasong ''Hensher v Restawile'' [1976] AC 64 sa House of Lords, "may katuturan at mahalaga ito, bagaman hindi isang pangunahing konsiderasyon," kung ang lumikha ay may mulat na pakay sa paglikha ng isang obra. Hindi kinakailangang ilarawan ang isang gawa bilang pinong sining. Sa gayong kaso, may binigay na mga halimbawa na karaniwang mga obra na maituturing na "obra ng masining na pagkakagawa": mga baldosang pininta ng kamay, kinulayang mga salamin ng bintana, mga tarangkahang yari sa hinubog na bakal, at mga produkto ng de-kalidad na pag-imprenta, kubyertos, paghahabi, at paggawa ng aparador. Ang ibang mga obrang binanggit sa ''Copinger'' na pinaniniwalaang nakapaloob sa kahulugang ito ay mga suweter na habing-kamay at yari sa lana, telang teksturado nang husto kasama na ang mga elementong tatlong-dimensiyonal, mga losa, at mga kasangkapan sa paghahain ng pagkain. Ang kaugnay na mga kaso ay (ayon sa pagkakasunod-sunod): ''Bonz v Cooke'' [1994] 3 NZLR 216 (Bagong Selanda), ''Coogi Australia v Hyrdrosport'' (1988) 157 ALR 247 (Australya), ''Walter Enterprises v Kearns'' (Zimbabwe) noted at [1990] 4 EntLR E-61, at ''Commissioner of Taxation v Murray'' (1990) 92 ALR 671 (Australya). Ang ''[[Design and Artists Copyright Society]]'' at ''Artquest'' ay nagbibigay ng karagdagang kabatiran hinggil sa kalayaan sa panorama sa Reyno Unido.<ref name="DACSfactsheet">{{Cite web |title=Sculpture and works of artistic craftmanship on public display |url=https://www.dacs.org.uk/knowledge-base/factsheets/sculpture-and-works-of-artistic-craftsmanship-on-p.aspx |access-date=27 November 2020 |website=DACS |archive-date=18 Abril 2021 |archive-url=https://web.archive.org/web/20210418025250/https://www.dacs.org.uk/knowledge-base/factsheets/sculpture-and-works-of-artistic-craftsmanship-on-p.aspx |url-status=dead }}</ref><ref name="ArtQuest">{{Cite web |last=Lydiate |first=Henry |date=1991 |title=Advertising and marketing art: Copyright confusion |url=http://www.artquest.org.uk/artlaw/copyright/confusion.htm |website=Artquest |access-date=2020-12-12 |archive-date=2006-04-27 |archive-url=https://web.archive.org/web/20060427214137/http://www.artquest.org.uk/artlaw/copyright/confusion.htm |url-status=bot: unknown }}</ref> === Ruwanda === Hindi pinahihintulutan sa batas ng [[Ruwanda]] ang kalayaan sa panorama. Sa ilalim ng Artikulo 298 ng kanilang batas sa karapatang-sipi noong 2024, pinahihintulutang paramihin at isahimpapawid sa publiko ang mga larawan ng mga gawang pang-arkitektura, sining na napapakinabangan, at retratong habambuhay na matatagpuan sa pampublikong mga espasyo. Ngunit "kung ang imahe ng nasabing gawa ay ang pangunahing paksa ng naturang pagpaparami, pagsasahimpapawid o komunikasyon at ginamit ito sa mga layuning pangkomersiyo, kinakailangan ang [paunang] pahintulot at pagbabayad ng mga ''royalty'' [sa manlilikha]."<ref>{{cite web |url=https://org.rdb.rw/wp-content/uploads/2024/09/official-gazette-IP-2024-1.pdf |title=Official Gazette n° Special of 31/07/2024 |pages=322–323 |access-date=Abril 4, 2025}}</ref> === Sri Lanka === Hindi naglalaman ng probisyong kalayaan sa panorama ang ''Intellectual Property Act, No. 36 of 2003'', sa talaan ng mga limitasyon sa karapatang-sipi sa Seksiyon 12.<ref>{{cite web |url=https://www.nipo.gov.lk/web/images/pdf_downloads/Intellectual_Property_Act_No_36_of_2003.pdf |title=INTELLECTUAL PROPERTY ACT, No. 36 OF 2003 |website=National Intellectual Property Office |access-date=Hulyo 13, 2022}}</ref> Pinawalang-bisa ng batas ang ''Code of Intellectual Property Act No. 52 of 1979'', na may tadhana ng isang limitadong kalayaan sa panorama sa Seksiyon 13(d) na nagbigay sa mga gumagawa ng pelikula at tagapagsahimpapawid sa telebisyon ng karapatang ipakita ang mga likha ng sining at arkitektura "na palagiang matatagpuan sa isang lugar kung saang maaaring tingnan ang mga ito ng publiko."<ref>{{cite web |url=https://wipolex-res.wipo.int/edocs/lexdocs/laws/en/lk/lk001en.pdf |title=Code of Intellectual Property Act No. 52 of 1979 (as amended by Act No. 30 of 1980, No. 2 of 1983, No. 17 of 1990, No. 13 of 1997 and No. 40 of 2000) |website=WIPO Lex |author=Sri Lanka |access-date=Hulyo 13, 2022}}</ref> === Suwisa === Ipinaliliwanang ang kalayaan sa panorama sa Suwisa sa Artikulo 27 ng kanilang ''[[Batas sa karapatang-sipi ng Suwisa|Urheberrechtsgesetz]]''.<ref name="ch">{{cite book|last=Rehbinder|first=Manfred|title=Schweizerisches Urheberrecht|edition=3rd|page=158|publisher=Stämpfli Verlag|location=Berne|date=2000|isbn=3-7272-0923-2}} Tingnan din: {{cite web|url=https://www.fedlex.admin.ch/eli/cc/1993/1798_1798_1798/de#a27 |title=URG (Switzerland) |language=de |access-date=Pebrero 11, 2023}}</ref> Nakasaad dito na maaaring ilarawan ang mga likhang panghabambuhay na matatagpuan sa pampublikong mga espasyo para sa anumang layunin, hangga't hindi sa anyong tatlong-dimensiyonal ang imahen ng likha at hindi maaaring gamitin ang imaheng ito "sa layuning kapareho sa unang layunin [ng likha]." === Tanzania === Pinahihintulutan lamang ng Seksiyon 12(6) ng batas sa karapatang-sipi ng Tanzania ng taong 1999 ang pagpaparami ng mga gawang pang-arkitektura at pansining na habambuhay nakapuwesto sa pampublikong mga lugar "sa pamamagitan ng mga rekording pang-awdio-biswal o pangvideo". Sa kabilang banda, pinapayagan lamang ng Seksiyon 26(d) ng nabanggit na batas ang "pahapyaw na paggamit" ("''incidental utilization''") ng mga bagay na naglalaman ng pagpapahayag ng kuwentong-bayan sa mga retrato, pelikula, at telebisyon, kung palagiang matatagpuan ang mga bagay na iyon sa pampublikong mga lugar.<ref>{{cite web |url=http://parliament.go.tz/polis/uploads/bills/acts/1457511754-ActNo-7-1999.pdf |title=THE COPYRIGHT AND NEIGHBOURING RIGHTS ACT, 1999 |website=Parliament of Tanzania |access-date=Abril 24, 2025}}</ref> === Taywan (Republika ng Tsina o ROC) === [[Talaksan:Taipei 101, Dec 2024 (2).jpg|thumb|[[Taipei 101]], likha nina arkitektong [[Chu-Yuan Lee]] at [[C. P. Wang]].]] Tinitiyak ng [[:wikisource:zh:著作權法 (中華民國)|Batas sa Karapatang-sipi ng Republika ng Tsina]] ang bahagyang kalayaan sa panorama sa pampublikong mga lugar. Pinahihintulutan ng Artikulo 58 ang paggamit ng mga likhang sining at likhang pang-arkitektura na nasa pampublikong mga lugar, ngunit itinadhana na hindi nalalapat sa paggamit ng mga likhang sining ang layuning pagbebenta ng mga kopya ng naturang mga gawa. Nakasaad sa Artikulo 64 ng parehong Batas na dapat malinaw na itukoy ng mga gagamit ng gayong mga likha ang pinagmulan ng mga ito, tulad ng pangalan ng manlilikha.<ref>{{cite web|title=著作權法 |url=http://law.moj.gov.tw/LawClass/LawAll.aspx?PCode=J0070017 |website=全國法規資料庫 |accessdate=2016-10-29 |archiveurl=https://archive.today/20161029141208/http://law.moj.gov.tw/LawClass/LawAll.aspx?PCode=J0070017 |archivedate=2016-10-29 |language=zh-tw |date=2014-01-22 |deadurl=yes }}</ref> === Timog Aprika === [[Talaksan:Late Nelson Mandela Statue, Pretoria South Africa Redux.png|thumb|left|Dahil sa kawalan ng kalayaan sa panorama sa Timog Aprika, kailangang sensurin ang bantayog ni [[Nelson Mandela]] sa [[Pretoria]]]] Walang ganap na kalayaan sa panorama sa Timog Aprika. Inilalahad sa Artikulo 15 (3) ng Batas sa Karapatang-sipi ng Timog Aprika (1978) ang mga hindi pagsasali ng proteksiyong karapatang-sipi sa masining na mga gawa, ngunit binanggit lamang dito ang paggamit ng mga sipi sa mga pelikula, telebisyon, at mga "serbisyong pangkomunikasyon." Ngunit binigyang-kahulugan sa Artikulo 1 ang "serbisyong pangkomunikasyon" bilang isang tiyak na serbisyo sa telekomunikasyon, hindi sa potograpiya.<ref>{{cite web|title=COPYRIGHT ACT|url=http://www.cipro.co.za/legislation%20forms/Copyright/Copyright%20Act.pdf|website=Companies and Intellectual Property Office|accessdate=2016-10-29|archiveurl=https://web.archive.org/web/20160303202547/http://www.cipro.co.za/legislation%20forms/Copyright/Copyright%20Act.pdf|archivedate=2016-03-03|language=en}}</ref> Dahil diyan, maaaring ituring na paglabag sa karapatang-sipi ang pagkuha ng mga retrato ng mga gusali o mga obra sa pampublikong mga lugar.<ref>{{cite web|title=Copyright: Wiki Loves Monuments Notice!|url=http://mapmyway.co.za/copyright-wiki-loves-monuments-notice/|website=mapmyway.co.za|accessdate=2016-10-29|archiveurl=https://web.archive.org/web/20161029130232/http://mapmyway.co.za/copyright-wiki-loves-monuments-notice/|archivedate=2016-10-29|language=en}}</ref> === Timog Korea === Nagbibigay ng tadhanang kalayaan sa panorama ang Artikulo 35(2) ng [[batas sa karapatang-sipi ng Timog Korea]], subalit limitado lamang ito sa mga layuning di-komersiyal. Sa ilalim ng nasabing probisyon, maaaring gamitin ang mga obra at ibang mga likha na palagiang matatagpuan sa bukas na mga lugar para sa anumang layunin, maliban sa mga kasong "ginawa ang pagpaparami para sa tangkang pagbebenta ng mga larawang ito."<ref>{{cite web|url=https://www.copyright.or.kr/master/file/downloadFileLibrary.do?filegroupno=51180 |title=COPYRIGHT ACT |website=Korea Copyright Commission |access-date=Abril 8, 2025 }}</ref> May isang kaso kaugnay sa kalayaan sa panorama sa Timog Korea noong 2008, hinggil sa paggamit ng isang ''production company'' ng isang gusali ng teatro sa isang patalastas nang walang pahintulot. Ipinasya ng [[Hukuman ng Distritong Sentral ng Seoul]] na nilabag ng Pomato Co., Ltd. ang karapatang-sipi ni arkitekto Min Gyu-am sa "UV House", na matatagpuan sa [[Paju]] at tinapos noong 2004, sa pamamagitan ng pagsasali nila ng gusali bilang elementong ''background'' sa isang patalastas pantelebisyon at pang-Internet ng [[Kookmin Bank]] noong 2005. Nakatanggap ang arkitekto ng bayad para sa arkila sa lugar, ngunit hindi siya nagbigay ng pahintulot ng paggamit ng karapatang-sipi ng gusaling ito. Matapos mailabas ang mga patalastas, sinabi ng arkitekto na ginamit nila ang obrang pang-arkitektura nang walang pahintulot mula sa kaniya, kaya humingi siya ng bayad-pinsala. Sa unang paglilitis, ipinasya ng Hukumang ng Distritong Sentral ng Seoul na maliit na bahagi ng gusali lamang ang ginamit patalastas at hindi ang kabuoang gusali, kaya hindi maituturing na paglabag ito ng karapatang-sipi.<ref>Seoul Central District Court, Decision of 12 September 2007, 2006GaDan208142.</ref> Noong Nobyembre 7, 2008, sa ikalawang paglilitis, sumang-ayon ang parehong panig sa kabayaran. Dahil diyan, winakasan ang ikalawang paglilitis nang walang pasya, sa pamamamagitan ng mediasyon.<ref>{{cite web |url=https://www.lawtimes.co.kr/Legal-News/Legal-News-View?serial=48365 |title=[2008년 분야별 중요판례분석] (21)지적재산권 |date=Agosto 6, 2009 |access-date=Hulyo 12, 2021 |work=Beomnyul Sinmun (법률신문) |language=ko}}</ref> Nangangailangan ng paunang pahintulot mula sa Korea Data Agency (K-DATA) at pagbabayad ng mga royalti ang paggamit ng mga larawan ng mga estatuwa ni Almirante [[Yi Sun-sin]] at [[Sejong ang Dakila|Hari Sejong]] sa [[Liwasang Gwanghwamun]] ng Seoul sa mga layuning pangkomersiyo, tulad ng patalastas at potograpiyang pangkomersiyo. Bahagi ito ng kasunduan sa pagitan ng [[Pamahalaang Metropolitano ng Seoul]] at mga mayhawak ng karapatang-sipi sa mga bantayog: sina {{ill|Kim Yeong-won|ko|김영원 (조각가)}} na tagahulma ng estatuwa ni Hari Sejong at {{ILL|Kim Namjo|ko|김남조}} na balo ng tagahulma ng estatuwa ni Yi Sun-sin. Kasabay ito ng pagpaparehistro ng mga nabanggit na estatuwa sa [[Komisyon sa Karapatang-sipi ng Korea]]. Inilalaan ang mga nakukuhang bayad sa "mga proyekto para sa kapakanan ng lipunan at bayan ayon sa naisin ng mga mayhawak ng karapatang-sipi." Hindi kailangan ng paunang pahintulot para sa mga retratong pansarili lamang.<ref>{{cite news |url=https://www.seoul.co.kr/news/society/2011/12/05/20111205010005 |title=광화문 세종·이순신 동상 상업적 촬영땐 저작권료 |date=Disyembre 5, 2011 |author=Cho Hyun-suk |work=Seoul Shinmun |access-date=Abril 8, 2025 |language=ko}}</ref> Mula noong 2013, inilipat ang pangangasiwa ng mga lisensiya sa [[Korean Culture and Information Service]] (KOCIS) ng [[Ministeryo ng Kultura, Palakasan at Turismo (Timog Korea)|Ministeryo ng Kultura, Palakasan at Turismo]]; pinawalang-bisa nito ang tungkulin ng K-DATA sa mga paglilingkod hinggil sa pampublikong pamamahala ng karapatang-sipi.<ref>{{cite web |url=https://www.kogl.or.kr/news/noticeView.do?dataIdx=31&jkouttype=external&cPage=15 |title=공지사항 |date=Hulyo 4, 2013 |website=Korea Open Government License |access-date=Abril 8, 2025 |language=ko}}</ref> === Tsina, Republikang Bayan ng (PRC) === [[Talaksan:青岛五四广场五月的风雕塑夜景 2013-07-21.jpg|thumb|left|Eskulturang May Wind ({{lang|zh|五月的风雕塑}}) sa [[Liwasang Ika-apat na Mayo]] ng lungsod ng [[Qingdao]]]] Nagbibigay ng sapat na kalayaan sa panorama ang Artikulo 22(10) ng [[batas sa karapatang-sipi ng Tsina]]. Ayon dito, pinahihintulutan ang paggamit ng isang obra "na matatagpuan o naka-displey sa isang panlabas na pampublikong lugar" sa pamamagitan ng pagguhit, potograpiya, o videograpiya nang walang pahintulot mula sa o remunerasyon sa mayhawak ng karaptang-sipi, "sa kondisyong itutukoy ang pangalan ng manlilikha at pamagat ng obra."<ref>{{cite web |url=https://wipolex.wipo.int/en/text/466268 |title=Copyright Law of the People’s Republic of China (as amended up to the Decision of February 26, 2010, by the Standing Committee of the National People's Congress on Amending the Copyright Law of the People's Republic of China) |author=China |access-date=Mayo 9, 2021 |website=WIPO Lex}}</ref> Ayon sa isang liham tugon mula sa [[Kataas-taasang Hukumang Bayan]] hinggil sa kaso ng eskulturang "''[[Liwasang Ikaapat na Mayo|May Wind]]''" sa [[Qingdao]], kahit na para sa pakinabang (''profit'') ito, ang muling paggamit ng nabanggit na gawa ay isang [[patas na paggamit]],<ref>{{cite wikisource |title=最高人民法院关于对山东省高级人民法院《关于山东天笠广告有限责任公司与青岛海信通信有限公司侵犯著作权纠纷一案的请示报告》的复函 |wslink=最高人民法院关于对山东省高级人民法院《关于山东天笠广告有限责任公司与青岛海信通信有限公司侵犯著作权纠纷一案的请示报告》的复函 |wslanguage=zh |last=中华人民共和国最高人民法院 |first= |authorlink=中华人民共和国最高人民法院 |coauthors= |year= |publisher= |location= |page= |pages= |scan=|date=2004-08-24|language=zh-cn}}</ref> ngunit pinagtatalunan ng pamayanang akademiko ang pagiging tumpak ng pagpapasyang ito,<ref>{{cite journal|last1=孟|first1=奇勋|title=室外艺术作品合理使用司法认定标准之反思|journal=武汉理工大学学报（社会科学版）|date=2013-06|volume=26|issue=3|page=457|doi=10.3963/j.issn.1671-6477.2013.03.025|url=http://www.whxbsk.net:8080/sse/showFileCount?filename=D:/sse/2013/2012-01660.pdf&title=2012-01660|accessdate=2016-10-28|trans_title=Reflections on Judicial Cognizance of Fair Use of Outdoor Art Works|publisher=武汉理工大学期刊社|language=zh-cn|issn=1671-6477|quote=当前，学术界对室外艺术作品合理使用的认定标准尚未形成共识，主要体现在对商业性使用是否属于合理使用的认识有所不同。部分学者坚持认为不能将营利性再使用纳入合理使用制度范围。|author=|archive-url=https://web.archive.org/web/20170222144856/http://www.whxbsk.net:8080/sse/showFileCount?filename=D%3A%2Fsse%2F2013%2F2012-01660.pdf&title=2012-01660|archive-date=2017-02-22|url-status=dead}}</ref> at may nangyayari ding "magkaibang mga pasya" sa paghatol sa usaping ito.<ref>{{cite journal|last1=詹|first1=启智|last2=张|first2=灵溪|title=室外公共场所艺术作品合理使用探析|journal=法制与社会|date=2014|issue=22|pages=267-269|doi=10.3969/j.issn.1009-0592.2014.22.133|url=http://www.lunwendata.com/thesis/2015/50416.html|accessdate=2016-10-28|publisher=云南法制与社会杂志社|language=zh-cn|issn=1009-0592|author=|archive-url=https://web.archive.org/web/20180205000700/http://www.lunwendata.com/thesis/2015/50416.html|archive-date=2018-02-05|url-status=live}}</ref> Dahil sa kaugnay na mga palakad ng [[isang bansa, dalawang mga sistema]], hindi ipinatutupad ang nasabing mga batas sa [[Hong Kong]] at [[Macau]].<ref>{{cite web|title=中華人民共和國香港特別行政區基本法|url=http://www.basiclaw.gov.hk/tc/basiclawtext/images/basiclaw_full_text_tc.pdf|website=基本法|publisher=香港特別行政區政府政制及內地事務局|accessdate=2016-10-28|archiveurl=https://web.archive.org/web/20151117030209/http://www.basiclaw.gov.hk/tc/basiclawtext/images/basiclaw_full_text_tc.pdf|archivedate=2015-11-17|language=zh-hk|format=PDF|date=2015-03}}</ref><ref>{{cite web|title=中華人民共和國澳門特別行政區基本法|url=http://bo.io.gov.mo/bo/i/1999/leibasica/index_cn.asp|website=澳門特別行政區政府印務局|accessdate=2016-10-28|archiveurl=https://web.archive.org/web/20160426055414/http://bo.io.gov.mo/bo/i/1999/leibasica/index_cn.asp|archivedate=2016-04-26|language=zh-mo|date=1999-12-20}}</ref> ==== Hong Kong ==== [[Talaksan:Bank of China Hong Kong.jpg|thumb|[[Toreng Bank of China (Hong Kong)|Toreng Bank of China]], dinisenyo ni arkitekto [[I. M. Pei]] (namatay noong 2019)]] Tinitiyak ng Kautusan sa Karapatang-sipi ng Hong Kong ang kalayaan sa panorama sa pampublikong mga lugar. Kumakapit ito sa kapuwa mga likhang tatlong-dimensiyonal at masining na pagkakagawa. Pinahihintulutan ng mga regulasyon sa Artikulo 71 ang pagpaparami at pamamahayag ng larawan ng mga gusali, lilok, modelo ng mga gusali, at mga masining na pagkakagawa, at hindi isang pagsuway sa karapatang-sipi ang pampublikong pagbabahagi ng gayong mga larawan. Gayunpaman, nakasaad sa Seksiyon 5 na iba ang mga obra ng masining na pagkakagawa (''works of artistic craftsmanship'') sa gawang grapiko (''graphic work''), at ibig sabihin nito hindi sakop ng tadhanang kalayaan sa panorama ang huling binanggit na uri ng gawa, na maaring pinta, drowing, dayagram, o mga gawang klitse, litograpo, grabado sa kahoy, atbp..<ref>{{cite web|title=第528章 《版權條例》 |url=http://www.legislation.gov.hk/blis_pdf.nsf/6799165D2FEE3FA94825755E0033E532/9849EA415F543AAA482575EF0014C04F/$FILE/CAP_528_c_b5.pdf |website=律政司: 雙語法例資料系統 |accessdate=2016-10-29 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20160411220758/http://www.legislation.gov.hk/blis_pdf.nsf/6799165D2FEE3FA94825755E0033E532/9849EA415F543AAA482575EF0014C04F/%24FILE/CAP_528_c_b5.pdf |archivedate=2016-04-11 |language=zh-hk |date=1997-06-30 |url-status=dead}}</ref> ==== Macau ==== Tinitiyak ng Derekto Blg. 43/99/M ang kalayaan sa panorama sa pampublikong mga lugar. Pinapayagan ng Artikulo 61 ang pagkuha ng mga obra na nakalagay sa pampublikong mga lugar sa pamamagitan ng potograpiya o videograpiya.<ref>{{cite web|title=第43/99/M號法令|url=http://bo.io.gov.mo/bo/i/99/33/declei43_cn.asp|website=澳門特別行政區政府印務局|accessdate=2016-10-29|archiveurl=https://web.archive.org/web/20160323120248/http://bo.io.gov.mo/bo/i/99/33/declei43_cn.asp|archivedate=2016-03-23|language=zh-mo|date=1999-08-16}}</ref><ref>{{cite book|last1=马|first1=海涛|last2=李|first2=亮|title=国际法学法理与实践|url=https://books.google.com/books?id=ZMQ7vQ_wTpEC&pg=PA401|accessdate=2016-10-29|edition=1|date=2006-11|publisher=中国法制出版社|language=zh-cn|isbn=978-7-80226-323-9|pages=401–402|chapter=中国内地与澳门著作权法律制度之比较研究}}</ref> Gayunpaman, sinasabi sa Artikulo 62 na hindi dapat makompromiso ng kalayaang ito ang mga kapakanan ng gawa at ng mayhawak ng karapatang-sipi nito, at kailangang itukoy ang manlilikha at pangalan ng obra hangga't maari.<ref>{{cite news|title=葡韻惹火遭禁拍攝建築物實在無理|url=http://www.shimindaily.net/v1/news/macau/%EF%BC%88%E7%89%B9%E5%AF%AB%EF%BC%89%E8%91%A1%E9%9F%BB%E6%83%B9%E7%81%AB%E9%81%AD%E7%A6%81%E6%8B%8D%E6%94%9D%E5%BB%BA%E7%AF%89%E7%89%A9%E5%AF%A6%E5%9C%A8%E7%84%A1%E7%90%86/|accessdate=2016-10-29|publisher=市民日报|date=2016-08-23|archiveurl=https://web.archive.org/web/20161029043248/http://www.shimindaily.net/v1/news/macau/%EF%BC%88%E7%89%B9%E5%AF%AB%EF%BC%89%E8%91%A1%E9%9F%BB%E6%83%B9%E7%81%AB%E9%81%AD%E7%A6%81%E6%8B%8D%E6%94%9D%E5%BB%BA%E7%AF%89%E7%89%A9%E5%AF%A6%E5%9C%A8%E7%84%A1%E7%90%86/|archivedate=2016-10-29|language=zh-mo}}</ref> === Uganda === Umiiral ang kalayaan sa panorama sa Seksiyon 15(1)(f) ng ''The Copyright and Neighbouring Rights Act, 2006'' ng Uganda, na isinasaad na maaaring isipi at ikomunika sa madla ang mga likhang arkitektura at sining na palagiang matatagpuan sa pampublikong lugar, sa pamamagitan ng potograpiya, mga likhang audiovisual, at pagsasahimpapawid sa telebisyon. Malawak ang kahulugan ng "pampublikong lugar" sa ilalim ng Seksiyon 2 ng batas, at nagngangahulugan itong "anumang gusali o daanan na ang publiko ay may pansamantalang karapatan o pahintulot para makapasok, may bayad man o wala." Kabilang dito ang mga sinehan, restoran, pasilidad ng palakasan, at liwaliwan (''resorts'').<ref>{{cite web|url=https://wipolex-res.wipo.int/edocs/lexdocs/laws/en/ug/ug001en.pdf |title=The Copyright and Neighbouring Rights Act, 2006 |author=Uganda |access-date=Oktubre 3, 2021 |website=WIPO Lex}}</ref> === United Arab Emirates === Hindi nagbibigay ng kalayaan sa panorama ang Artikulo 22(7) ng ''Federal Law No. 38 of 2021 on Copyrights and Neighboring Rights''. Pinahahintulutan lamang nito ang pagpapakita ng mga pinong sining, nalalapat na sining, hinulmang sining, at sining pang-arkitektura na palagiang matatagpuan sa pampublikong mga lugar "sa mga brodkast" lamang.<ref>{{cite web |url=https://www.moec.gov.ae/documents/20121/376326/copyright.pdf |title=Federal Decree-Law no. (38) of 2021 |access-date=Hulyo 4, 2022 |publisher=Ministry of Economy of the United Arab Emirates |date=Setyembre 20, 2021}}</ref> Ang Artikulo 22(7) ng pinawalang-bisa na ''Federal Law No. 7 of 2002 on Copyrights and Neighboring Rights'' ay nagbibigay ng kawangis na limitadong karapatang-ligal.<ref>{{cite web|url=https://wipolex.wipo.int/en/text/124611 |title=Federal Law No. 7 of 2002 on Copyrights and Neighboring Rights |author=United Arab Emirates |website=WIPO Lex |access-date=Mayo 7, 2021}}</ref> Kabilang sa mga gawa sa United Arab Emirates na isinasanggalang ng karapatang-sipi ang [[Burj Al Arab]], [[Burj Khalifa]], at [[Moske ng Sheikh Zayed]]. Inalis ang isinumiteng mga larawan na nagpapakita ng makabagong arkitektura ng bansa na walang maayos na mga pahintulot sa katapusan ng unang edisyon ng kampanyang ''Wiki Loves Emirates'' noong 2018, sanhi ng mahigpit na mga alituntunin sa paglilisensiya ng Wikimedia.<ref>{{cite web|url=https://www.thenationalnews.com/arts-culture/art/uae-wikipedia-marathon-community-effort-finally-gives-the-emirates-a-proper-place-1.722097 |title=UAE Wikipedia: Marathon community effort finally gives the Emirates a proper place |date=Abril 16, 2018 |last=Gronlund |first=Melissa |access-date=Mayo 7, 2021 |work=[[The National (Abu Dhabi)|The National]]}}</ref> === Unyong Europeo === [[Talaksan:Freedom of Panorama in Europe.svg|thumb|350px|Katayuan ng kalayaan sa panorama sa Europa {{legend|#12a53e|Okey, kasama ang mga gusali, obra at mga pampublikong loob ng mga gusali}} {{legend|#5fe442|Okey, kasama ang mga gusali at obra, ngunit hindi okey sa mga pampublikong loob ng mga gusali}} {{legend|#ffd619|Okey para lamang sa mga gusali, at hindi okey sa mga pampublikong obra}} {{legend|#f5443b|Hindi okey, o okey lamang sa hindi pangkomersiyo na paggamit}} {{legend|#bbef2e|Okey, kasama ang mga gusali, obra at ilang mga loob ng mga gusali}} {{legend|#bbb|Hindi tiyak}} ]] Sa [[Unyong Europeo]], inilalaan ng [[Direktiba 2001/29/EC]] ang posilibilidad para sa kasaping mga estado na magkaroon ng sugnay hinggil sa kalayaan sa panorama sa kanilang mga batas sa karapatang-sipi, ngunit hindi ito sapilitan.<ref name="eu">{{cite web|author=N.N.|url=http://www.fotocommunity.de/info/Panoramafreiheit#Europa_hilft|title=Panoramafreiheit|url-status=live|archive-url=https://web.archive.org/web/20150418173225/http://www.fotocommunity.de/info/Panoramafreiheit|archive-date=2015-04-18|access-date=2020-05-18}} Tingnan din [http://eur-lex.europa.eu/LexUriServ/LexUriServ.do?uri=CELEX:32001L0029:EN:HTML Article 5(3)(h) of 2001/29/EC].</ref><ref>{{cite web|url=http://ipkitten.blogspot.co.uk/2015/06/freedom-of-panorama-what-is-going-on-at.html|title=The IPKat|work=ipkitten.blogspot.co.uk|url-status=live|archive-url=https://web.archive.org/web/20150626204251/http://ipkitten.blogspot.co.uk/2015/06/freedom-of-panorama-what-is-going-on-at.html|archive-date=2015-06-26}}</ref> Noong 2015, iminungkahi ni [[Felix Reda]], dating kasapi ng [[Parlamentong Europeo]] (''MEP'') mula Alemanya, na ilapat ang kalayaan sa panorama sa lahat ng mga bansa ng Unyong Europeo. Ipinahayag niya na sa pamamagitan ng karapatang ito, malayang maibabahagi ng mga tao ang kanilang mga larawan ng mga pampublikong espasyo na maaaring maglaman ng mga gusali at pampublikong sining, upang "ipahayag at ibahagi ang kanilang mga karanasan at saloobin" at "mapangalagaan ang ating mga paglalakbay at mangasiwaan ang ating mga impresyon para sa susunod na mga salinlahi."<ref name=EUparl>{{cite web |url=https://www.europarl.europa.eu/news/en/headlines/security/20150701STO72903/debate-should-the-freedom-of-panorama-be-introduced-all-over-the-eu |title=Debate: should the freedom of panorama be introduced all over the EU? |date=Hulyo 2, 2015 |access-date=Pebrero 11, 2021}}</ref> Binatikos ni [[Jean-Marie Cavada]], dating ''MEP'' mula Pransiya, ang kaniyang mungkahi, at sa halip ay naghain ng isang kahaliling panukala na naglalayong paghigpitan ang kalayaan sa panorama ng lahat ng mga kasapi ng Unyong Europeo sa hindi pangkomersiyo na mga gamit lamang.<ref name=EuroNewsFOP1>{{cite news|url=https://www.euronews.com/2015/07/08/fight-for-freedom-of-panorama-savepos-wikipedia |title=The bitter fight for Freedom of Panorama |last=Seymat |first=Thomas |date=Hulyo 8, 2015 |work=[[Euronews]] |access-date=Pebrero 11, 2021}}</ref> Sinabi ni Cavada na nakapipinsala ang pangkomersiyo na kalayaan sa panorama sa mga karapatan ng mga manlilikha ng mga sining pang-arkitektura at pampublikong sining dahil binibigyan ito ng pahintulot sa mga korporasyon tulad ng [[Pundasyong Wikimedia|Wikimedia]] at [[Meta Platforms|Facebook]] na pakinabangan ang nabanggit na mga sining nang walang kabayaran sa mga manlilikha.<ref name=EUparl/> Idinagdag ng kaniyang tanggapan na hindi maka-aapekto ang di-komersiyal na kalayaan sa panorama sa [[Internet]], bagkus tinitiyak lamang nito na "nagbibigay ang mga platapormang pang-Internet tulad ng [[Facebook]], [[Instagram]], at [[Flickr]] ng makatarungang kabayaran sa mga manlilikha."<ref name=DWFOP1>{{cite news |url=https://www.dw.com/en/freedom-of-panorama-will-the-eu-ban-landmark-photography/a-18554383 |title="Freedom of Panorama": Will the EU ban landmark photography? |date=Hunyo 30, 2015 |last=Tost |first=Olaf |work=[[Deutsche Welle]] |access-date=Pebrero 11, 2021}}</ref> May nauna nang mga kasunduan ang [[Dailymotion]] at [[YouTube]] sa {{ill|ADAGP|fr|Société des auteurs dans les arts graphiques et plastiques}}, noong 2008 para sa Dailymotion at 2010 para sa YouTube, para sa ligal na paggamit ng mga larawan ng mga gusali at pampublikong sining sa kanilang mga plataporma. Iginiit ng ADAGP, isang samahan ng mga manlilikha ng pampublikong sining na nakahimpil sa Pransiya, na hahantong ang kalayaan sa panorama sa "pagkawala ng 3 hanggang 6 milyong euro, o 10 hanggang 19 na bahagdan ng taunang koleksiyon" sa Pransiya pa lamang.<ref>{{cite news |url=https://www.lesechos.fr/2015/07/bataille-autour-de-la-liberte-de-photographier-dans-lespace-public-267827 |title=Bataille autour de la liberté de photographier dans l'espace public |work=[[Les Echos (Pransiya)|Les Echos]] |last=Moutot |first=Anaïs |date=Hulyo 9, 2015 |access-date=Nobyembre 25, 2024 |language=fr}}</ref> Ang pagpuna ng mga netizen sa panukala ni Cavada ay nauwi sa isang online na petisyon ng mga aktibista sa karapatan sa Internet kalakip ang hashtag na #SaveFOP; nakakuha ito ng higit sa 460,000 mga lagda sa loob ng dalawang linggo matapos itong ilunsad.<ref name=EuroNewsFOP1/> Ayon sa mamamahayag ng ''[[The Register]]'' sa larangan ng [[teknolohiyang pang-impormasyon]] na si [[Andrew Orlowski]], "huwad at mapanlinlang" ang pakikialam ng Wikipedia sa usapin.<ref>{{cite news |url=https://www.theregister.com/2015/07/02/wikipedia_jumps_on_bogus_photo_scare_to_tell_us_the_internet_is_breaking_again/ |title=Wikipedia jumps aboard the bogus 'freedom of panorama' bandwagon |date=Hulyo 2, 2015 |access-date=Disyembre 9, 2021 |last=Orlowski |first=Andrew |work=[[The Register]]}}</ref> Ayon naman sa ''[[Full Fact]]'', isang websayt sa Reyno Unido na nagsusuri ng mga impormasyon, ang [[Komisyong Europeo]] lamang ang may kapangyarihang gumawa ng bagong batas, at hindi maaaring makaimpluwensiya sa komisyon ang anumang rekomendasyong inaprobahan ng parlamento.<ref>{{cite web |url=https://fullfact.org/europe/eu-gherkin-and-freedom-panorama/ |title=The EU, the Gherkin and 'freedom of panorama' |date=Hunyo 29, 2015 |website=[[Full Fact]] |access-date=Disyembre 1, 2024}}</ref> Ibinasura ng plenaryo ng Parlamentong Europeo ang mga panukala nina Reda at Cavada noong ika-9 ng Hulyo, 2015, at napanatili sa gayon ang katayuan ng kalayaan sa panorama sa buong Unyong Europeo.<ref>{{cite news |title=European Parliament as it happened: 9 July 2015 |url=https://www.bbc.com/news/live/uk-politics-33412173 |date=Hulyo 9, 2015 |access-date=Pebrero 11, 2021}}</ref> ==== Alemanya ==== Ipinaliliwanang ang ''{{lang|de|Panoramafreiheit}}'' sa Artikulo 59 ng ''{{lang|de|Urheberrechtsgesetz}}''.<ref name="de">{{cite web|url=http://www.fotorecht.de/publikationen/gebaeude.html|title=Fotografieren von und in Gebäuden|last=Seiler|first=David|work=visuell|date=2001-06-24|issue=5/2001|page=50|url-status=dead|archive-url=https://web.archive.org/web/20070930161320/http://www.fotorecht.de/publikationen/gebaeude.html|archive-date=2007-09-30|access-date=2020-05-18}} Tingnan din: {{cite web|url=http://bundesrecht.juris.de/urhg/__59.html|title=§59 UrhG (Germany)|language=de|url-status=live|archive-url=http://archive.wikiwix.com/cache/20110223132716/http://bundesrecht.juris.de/urhg/__59.html|archive-date=2011-02-23|access-date=2007-09-20}}</ref> Ayon sa 59(1), "pinahihintulutang magparami at ipamahagi, sa pamamagitan ng pinta, drowing, potograpiya, o sinematograpiya, ang mga obra na palagiang matatagpuan sa pampublikong mga daanan, kalye, o lugar at maipamahagi at maikomunika ang gayong mga sipi. Para sa mga gawang pang-arkitektura, umiiral lamang ang tadhanang ito sa panlabas na anyo [ng gusali]." Mula pa sa bersiyon ng batas noong ika-1 ng Enero, 1966 ang kasalukuyang sugnay na ito,<ref>Tingnan din: Thomas Fuchs, {{cite web |url=http://lexetius.com/UrhG/59 |title=Gesetz über Urheberrecht und verwandte Schutzrechte (Urheberrechtsgesetz) vom 9. September 1965. §&nbsp;59 |website=Historisch-synoptische Edition 1965–2016 |language=de |access-date=Abril 30, 2017}}</ref> buhat pa sa batas ng dating bansa na [[Kanlurang Alemanya]]. Hindi tinanggap ang isang panukala noong 1962 na hingan ang publiko na magbayad sa manlilikha para sa komersiyal na mga paggamit ng mga larawan, sapagkat katumbas ng "paglalaan ng mga gawa sa publiko" ang panghabambuhay na pagtatayo ng mga gawang iyon sa pampublikong mga lugar. Tinanggihan din ang isa pang panukala noong taong iyon na naglalayong isama sa karapatang panorama ang looban ng mga museo, dahil "hindi nakalaan sa publiko tulad ng mga gawang nakatayo sa pampublikong mga lugar" ang mga sining sa mga museo.<ref>{{cite web |url=https://dserver.bundestag.de/btd/04/002/0400270.pdf |title=Entwurf eines Gesetzes über Urheberrecht und verwandte Schutzrechte (Urheberrechtsgesetz) |date=Marso 23, 1962 |page=76 |access-date=Hulyo 8, 2025 |language=de}}</ref> Sa isang pasya noong 2002, tinanggihan ng {{ILL|Hukumang Pederal ng Katarungan|en|Federal Court of Justice}} ang ''panoramafreiheit'' sa mga postkard ng ''[[Wrapped Reichstag]]'', obra nina [[Christo at Jeanne-Claude]], na nilathala ng isang tagapaglathalang nakabase sa Berlin. Ayon sa hukuman, hindi pampalagian ang pagtatanghal ng obrang pang-arkitektura. Ipinalagay ng hukuman na pinahihintulutan sa batas ang pribadong paggamit ng mga larawan nito nang walang pahintulot mula sa nabanggit na mga manlilikha.<ref>{{cite web |url=https://juris.bundesgerichtshof.de/cgi-bin/rechtsprechung/document.py?Gericht=bgh&Art=pm&Datum=2002-1&nr=13376&pos=1&anz=8&Blank=1 |title=Keine Panoramafreiheit für Verhüllten Reichstag |author=Pressestelle des Bundesgerichtshofs |date=Enero 24, 2002 |access-date=Oktubre 29, 2024 |language=de}}</ref> Isang halimbawa ng [[paglilitis]] dahil sa sari-saring pagbabatas sa EU ay ang ''{{lang|de|[[:de:Hundertwasserentscheidung|Hundertwasserentscheidung]]}}'' (pasyang Hundertwasser), isang kaso sa Alemanya na naipanalo ni [[Friedensreich Hundertwasser]] laban sa isang kompanyang Aleman hinggil sa paggamit ng isang retrato ng isang gusaling [[Austria|Awstriyan]].<ref>{{cite web|url=https://dejure.org/dienste/vernetzung/rechtsprechung?Text=I%20ZR%20192/00|title=Rechtsprechung – BGH, 05.06.2003 - I ZR 192/00|website=dejure.org|url-status=live|archive-url=https://web.archive.org/web/20160820052628/https://dejure.org/dienste/vernetzung/rechtsprechung?Text=I%20ZR%20192%2F00|archive-date=2016-08-20|access-date=2020-05-18}}</ref> [[Talaksan:Die Sonnenuhr auf der der Halde Schwerin.jpg|thumb|''Sonnenuhr mit Geokreuz'' ("Sundial na may kalakip na Heo-Krus"), isang lilok ni {{ILL|Jan Bormann|de}} noong 1994 sa lungsod ng [[Castrop-Rauxel]]. Nasangkot ito sa pasya ng Hukumang Pederal ng Katarungan noong 2024 na ipinagkait ang kalayaan sa panorama sa pangkalakalang mga gamit ng mga larawan ng pampublikong sining na kinunan gamit ang mga ''drone''.<ref name=WDRDronePano/>]] Alinsunod sa isang pasya ng Hukumang Pederal ng Katarungan noong 2024, hindi sakop ng ''panoramafreiheit'' ang mga larawang kuha sa ''drone'' ng mga pampublikong sining na naipagsasanggalang pa rin ng karapatang-sipi. Sang-ayon ito sa pasya ng Nakatataas na Hukumang Panrehiyon ng Hamm noong isang taon, na sumang-ayon naman sa naunang desisyon ng Hukumang Panrehiyon ng Bochum. May kaugnayan ito sa isang tagapaglathalang nakabase sa [[Ruhr]] na nagbenta ng mga aklat na naglalaman ng mga larawan ng mga ''art installation'' na kinuha gamit ang ''drone''. Kinatawan ng nagsasakdal na ''Verwertungsgesellschaft Bild-Kunst'', isang samahan ng mga arteista, ang mga manlilikha ng nasabing mga obra. Ayon sa hukuman, pinoprotektahan lamang ng ''panoramafreiheit'', ang mga larawan ng mga obra na kinunan mula sa kalye, at hindi ang mga larawan ng kaparehong mga obra na ginamitan ng natatanging mga kagamitan tulad ng mga hagdan. Ang mga larawan na ginamitan ng mga ''drone'' ay mula sa himpapawid na "karaniwang hindi madaling puntahan ng publiko" at hindi dapat ipamahagi o ibenta sa publiko ang gayong mga larawan.<ref>{{cite web |url=https://haerting.de/en/insights/olg-hamm-drohnenperspektive-wird-nicht-von-der-panoramenfreiheit-gedeckt/ |title=OLG Hamm: Drone perspective is not covered by freedom of panoramas |website=HÄRTING Rechtsanwälte |date=Hunyo 5, 2023 |access-date=Nobyembre 3, 2023}}</ref><ref>{{cite web |url=https://www.heise.de/en/news/Bundesgerichtshof-Freedom-of-panorama-does-not-apply-to-all-drone-footage-9993735.html |title=Bundesgerichtshof: Freedom of panorama does not apply to all drone footage |date=Oktubre 24, 2024 |last=Krempl |first=Stefan |access-date=Oktubre 30, 2024 |website=Heise Online}}</ref> Ipinalagay ng abogadong si Arndt Kempgens na sakop din ng hatol ang mga tagalikha ng mga nilalaman (''content creator'') na gumagamit ng gayong mga obra sa mga plataporma katulad ng YouTube at [[TikTok]] sa pamamagitan ng potograpiya sa mga ''drone''; ipinalagay din niyang apektado ang mga larawang kuha sa ''drone'' na ginamit sa pangkomersiyo na layunin bago ang hatol, na nagpapahiwatig ng isang retroaktibong bisa ng nabanggit na hatol.<ref name=WDRDronePano>{{cite news |url=https://www1.wdr.de/nachrichten/ruhrgebiet/bgh-urteil-urheberrecht-kunst-drohnenbilder-100.html |title=BGH-Urteil: Verlag soll für Drohnenbilder von Kunstwerken bezahlen |date=Oktubre 23, 2024 |last=Wilger |first=Von Martin |work=[[Westdeutscher Rundfunk|WDR]] |access-date=Mayo 10, 2025 |language=de}}</ref> ==== Belhika ==== [[Talaksan:Atomium (UnorthodoxY) - Flickr.jpg|thumb|left|[[Atomium]] sa Bruselas]] Ipinatupad ang kalayaan sa panorama sa [[Belhika]] noong 2016. Ipinasa ng kanilang lehislatura ang probisyong XI.190 2/1° na idinagdag sa kanilang batas sa karapatang-sipi, ang Kodigo ng Batas Ekonomiko (''Code of Economic Law'') noong Hunyo 27, 2016, at sinimulan ang pagpapatupad nito noong Hulyo 15, 2016, pagkaraang nilagdaan ito ng kanilang hari at nilathala ito sa kanilang opisyal na lathalaing ''State Gazette''.<ref name=ManagingIPBelFOP>{{cite web|url=https://www.managingip.com/article/b1kbpg5bpx2rhw/belgium-freedom-of-panorama-a-new-copyright-exception |title=Belgium: Freedom of panorama – a new copyright exception |date=Setyembre 27, 2016 |access-date=Disyembre 15, 2020}}</ref><ref name=InfojusticeBelFOP>{{cite web|url=http://infojustice.org/archives/36318 |title=THERE IS NOW FREEDOM OF PANORAMA IN BELGIUM |date=Hulyo 19, 2016 |access-date=Disyembre 15, 2020}}</ref> Nakasaad sa probisyong ito na hindi maaaring hadlangan ng mga manlilikha (maaaring mga arkitekto o arteista) "ang reproduksiyon at komunikasyon sa publiko ng mga obrang biswal, grapiko, at pang-arkitektura na nilayong ipuwesto nang palagian sa pampublikong lugar, sa kondisyong tulad ng sa pagsasalarawan nito ang reproduksiyon at komunikasyon sa publiko ng naturang gawa at hindi magdudulot ang nasabing reproduksiyon at komunikasyon sa publiko ng di-makatuwirang pinsala sa tunay na karapatan ng manlilikha."<ref name=ManagingIPBelFOP/> Kasunod ng pagpasa nito, malaya na ang pagkuha ng mga retrato ng tanyag na [[Atomium]] sa [[Bruselas]], pati na ang paglathala ng mga retrato nito sa anumang midya, kabilang na ang midyang pangkomersiyo at [[hatirang pangmadla]], nang hindi inalalahanan ang maaaring hakbanging ligal mula sa mga eredero/eredera ng lumikha nitong si [[André Waterkeyn]].<ref name=ManagingIPBelFOP/><ref name=ExpertPhotoFOP>{{cite web|url=https://expertphotography.com/freedom-of-panorama-photography/ |title=Freedom of Panorama – What It Means for Photography |last=Hull |first=Craig |access-date=Disyembre 15, 2020}}</ref> ==== Dinamarka ==== Ayon sa Artikulo 24(2) ng batas sa karapatang-sipi ng [[Dinamarka]], maaring paramihin ang mga larawan (tulad ng retrato) ng anumang obrang matatagpuan sa pampublikong lugar, ngunit sa hindi pangkomersiyo na layunin lamang. Sa Artikulo 24(3) naman nakasaad na maaring isipi nang malaya ang mga gusali sa kaanyuang larawan, sa anumang layunin.<ref>{{cite web| url=http://www.wipo.int/edocs/lexdocs/laws/en/dk/dk091en.pdf |title=Consolidated Act on Copyright (Consolidated Act No. 1144 of October 23, 2014) |website=WIPO Lex |access-date=Disyembre 20, 2020 | lang=en}}</ref> [[Talaksan:Petite sirène de Copenhague (conforme à la loi danoise).JPG|thumb|Sinalang retrato ng ''The Little Mermaid'']] Hindi pa rin ganap ang kalayaan sa panorama sa Dinamarka para sa mga obrang hindi pang-arkitektura. Naipagsasanggalang ng karapatang-sipi ang lilok na ''[[The Little Mermaid (estatwa)|The Little Mermaid]]'', obra ni [[Edvard Eriksen]] (namatay 1959), hanggang taong 2034, at kilalang litihiyoso ang pamilya ng manlililok.<ref name=ExpertPhotoFOP/> Pinagmultahan ang ilang mga pahayagang Dinamarkes dahil sa paggamit ng mga retrato ng lilok nang walang pahintulot mula sa pamilyang Eriksen. Itinuturing na komersiyal ang layunin ng midya sa bansa. Winika ni Søren Lorentzen, ''photo editor'' ng ''[[Berlingske]]'' na kabilang sa mga pahayagang pinagmultahan, "Gumamit kami ng isang retrato nang walang pahintulot. Iyon ay malinaw na paglabag sa batas sa karapatang-sipi, kahit na nahihirapan akong intindihin kung bakit hindi maaring gumamit ang sinuman ng mga retrato ng isang pambansang yaman gaya ng ''Little Mermaid'' nang hindi lumalabag sa batas sa karapatang-sipi." Depensa ni Alice Eriksen, ang apo ng manlililok, ang gayong pagbabawal ay pagtalima lamang sa mga batas ng bansa. Dagdag pa niya, "pareho lamang ito sa pagtanggap ng bayad kapag itinutugtog ang isang awit."<ref>{{cite news|url=https://www.thelocal.dk/20140816/denmarks-iconic-symbol-that-we-cant-show-you |title=Denmark's icon... that we can't show you |work=The Local |date=Agosto 16, 2014 |access-date=Disyembre 20, 2020}}</ref><ref>{{cite web |url=https://petapixel.com/2014/08/20/try-publish-picture-statue-denmark-youd-better-ready-pay/ |title=If You Try to Publish a Picture of this Statue in Denmark, You’d Better be Ready to Pay Up |last=Burgett |first=Gannon |website=PetaPixel |date=Agosto 20, 2014 |access-date=Disyembre 20, 2020}}</ref> ==== Eslobenya ==== Isinasaad ng Artikulo 55 ng ''Copyright and Related Rights Act'' ng Eslobenya na "Ang mga likhang palagiang matatagpuan sa mga parke, kalye, liwasan, o ibang mga lugar na pangkalahatang mapupuntahan ng publiko ay maaaring gamitin," ngunit ipinagbabawal ito kung ang layon ng paggamit ay upang kumita.<ref>{{cite document| url=https://www.uradni-list.si/1/content?id=78529 |title=Zakon o avtorski in sorodnih pravicah (uradno prečiščeno besedilo) (ZASP-UPB3) |work=Uradni list RS |issue=16/2007 |date=Pebrero 23, 2007 |lang=sl |pages=1805}}</ref> Subalit sa gawa, nagngangahulugan itong ang mga bagay sa pampublikong espasyo, tulad ng mga gusali at rebulto, na naipagsasanggalang pa ng karapatang-sipi ay maaaring kunan ng retrato para lamang sa pansariling gamit kung walang pahintulot mula sa mga manlilikha ng gayong mga obra, at ipinagbabawal ang paglathala ng gayong mga larawan sa isang portada ng turismo (''tourism portal'') o sa isang pahayagan (sapagkat itinuturing na komersiyal ang paglilimbag ng mga pahayagan).<ref>{{cite news |url=https://www.rtvslo.si/evropska-unija/ali-bo-unija-omejila-objavo-slik-javnih-stavb-na-druzbenih-omrezjih/368889 |title=Ali bo Unija omejila objavo slik javnih stavb na družbenih omrežjih? |publisher=MMC RTV Slovenija |date=Hulyo 5, 2015 |first=Gregor |last=Cerar |lang=sl}}</ref> ==== Espanya ==== Nagbibigay ng tadhanang kalayaan sa panorama ang [[batas sa karapatang-sipi ng Espanya]]. Nakasaad sa Artikulo 35(2) na "ang mga likha na palagiang matatagpuan sa mga parke, kalye, liwasan o iba pang pampublikong mga daanan ay maaaring sipiin, ipamahagi at iparating nang malaya sa pamamagitan ng mga pinta, drowing, retrato, at mga pamamaraang audiovisual."<ref>{{cite web |url=https://www.wipo.int/wipolex/en/legislation/details/21371 |title=Consolidated Text of the Law on Intellectual Property, Regularizing, Clarifying and Harmonizing the Applicable Statutory Provisions (approved by Royal Legislative Decree No. 1/1996 of April 12, 1996, and amended up to Royal Decree-Law No. 6/2022 of March 29, 2022) |author=Spain |lang=es |access-date=Hunyo 10, 2025 |website=WIPO Lex}}</ref> ==== Estonya ==== Limitado ang kalayaan sa panorama sa Estonya sa di-komersiyal na paggamit ng mga larawan ng mga likhang pang-arkitektura, sining biswal, sining na napapakinabangan, at retrato na panghabambuhay na matatagpuan sa mga lugar na napapasukan ng publiko. Makikita ang probisyon sa Seksiyon 20¹ ng kanilang batas sa karapatang-sipi. Gayundin, hindi dapat maging pangunahing mga paksa ng mga larawan ang nasabing mga likha. May isang napakalimitadong probisyon para sa komersiyal na paggamit ng arkitektura na makikita sa Seksiyon 20²; limitado lamang ito sa mga "''real estate advertisement''".<ref>{{cite web |url=https://www.riigiteataja.ee/akt/119032019055 |title=Autoriõiguse seadus |website=Riigi Teataja |language=et |access-date=Pebrero 17, 2023}}</ref> ==== Gresya ==== Hindi umiiral ang kalayaan sa panorama sa Gresya. Nagbibigay lamang ng maghigpit ngunit hindi malinaw na eksepsiyon ang kanilang batas sa karapatang-sipi, ang Batas Blg. 2121/1993 sa Karapatang-sipi, Kaugnay na mga Karapatan, at mga Bagay Pangkalinangan, na huling inamyenda noong 2021. Pinahihintulutan lamang ang "paminsan-minsang pagpaparami at pagkomunika sa midyang pangmadla ng mga larawan ng mga likhang pang-arkitektura, pinong sining, retrato, o mga sining na napapakinabangan na panghabambuhay na nakapuwesto sa pampublikong mga lugar."<ref>{{cite web |url=https://www.opi.gr/en/library/law-2121-1993#a26 |title=Law 2121/1993 |website=Hellenic Copyright Organization |access-date=Disyembre 31, 2022 |quote=''The occasional reproduction and communication by the mass media of images of architectural works, fine art works, photographs or works of applied art, which are sited permanently in a public place.'' |archive-date=Disyembre 31, 2022 |archive-url=https://web.archive.org/web/20221231022238/https://www.opi.gr/en/library/law-2121-1993#a26 |url-status=dead }}</ref> ==== Italya ==== Walang umiiral na kalayaan sa panorama sa [[Italya]].<ref name="it">{{cite news|url=http://punto-informatico.it/2030219/PI/News/wikipedia-cede-al-diritto-autore-italiota.aspx|title=Wikipedia cede al diritto d'autore|last=Spinelli|first=Luca|work=Punto Informatico|url-status=live|archive-url=https://web.archive.org/web/20080929014738/http://punto-informatico.it/2030219/PI/News/wikipedia-cede-al-diritto-autore-italiota.aspx|archive-date=2008-09-29|access-date=2020-05-18}}</ref> Sa kabila ng maraming opisyal na mga protesta<ref>{{cite web|url=http://www.grillini.it/show.php?4884|title=Interrogazione - Diritto di panorama|trans-title=Interrogation - panorama right|last1=Grillini|first1=Franco|website=Grillini.it|language=it|url-status=dead|archive-url=https://web.archive.org/web/20081025001151/http://www.grillini.it/show.php?4884|archive-date=2008-10-25|access-date=2020-05-18}}</ref> at isang pambansang inisyatibang<ref>{{cite web|url=http://www.diritto.it/all.php?file=25583.pdf|title=Dare un senso al degrado|last1=Scorza|first1=Guido|last2=Spinelli|first2=Luca|date=2007-03-03|location=Rome|format=PDF|url-status=live|archive-url=https://web.archive.org/web/20090708045222/http://www.diritto.it/all.php?file=25583.pdf|archive-date=2009-07-08|access-date=2020-05-18}}</ref> pinamunuan ng abogadong si Guido Scorza at mamamahayag na si [[Luca Spinelli]] (na tinampok ang usapin),<ref name="it"/> pinagbabawal pa rin ang paglalathala ng larawan ng pampublikong mga lugar, alinsunod sa lumang mga batas sa karapatang-sipi ng bansa.<ref>{{cite web|url=http://www.normattiva.it/uri-res/N2Ls?urn:nir:stato:legge:1941-04-22;633!vig=|title=Legge 22 aprile 1941 n. 633|language=it|url-status=live|archive-url=https://web.archive.org/web/20141223012833/http://www.normattiva.it/uri-res/N2Ls?urn:nir:stato:legge:1941-04-22;633!vig=|archive-date=2014-12-23|access-date=2020-05-18}}</ref><ref>{{cite web|url=http://www.camera.it/parlam/leggi/deleghe/testi/04042dl.htm|title=Decreto Legislativo 22 gennaio 2004, n. 42|language=it|url-status=live|archive-url=https://web.archive.org/web/20081024122502/http://www.camera.it/parlam/leggi/deleghe/Testi/04042dl.htm|archive-date=2008-10-24|access-date=2020-05-18}}</ref> Mayroon din isang batas na tinatawag na "''{{lang|it|[[Codice Urbani]]}}''" na buhat pa sa 2004. Bukod sa ibang mga tadhana, nakasaad dito na upang makapaglathala ng mga larawan ng "pangkalinangang mga bagay" (''cultural goods'', sa teoriya lahat ng mga bagay na may katangiang pangkalinangan at pansining tulad ng mga gusali) para sa mga layuning pangkomersiyo, kailangan munang kumuha ng pahintulot mula sa pampook na sangay ng Ministeryo ng mga Sining at Pamanang Pangkultura, ang ''{{lang|it|Soprintendenza}}''. ==== Latbya ==== Walang ganap na kalayaan sa panorama sa [[Latbiya]]. Sa Tsapter V ng kanilang Batas sa Karapatang-sipi ("''Autortiesību likums''"), nakasaad na maaring gamitin ang anumang larawan ng isang obrang biswal at pang-arkitektura para lamang sa mga sumusunod na layunin: pansarili, pang-impormasyon sa balitaan o mga palatuntunan hinggil sa kasalukuyang mga pangyayari (''current affairs''), at mga akdang hindi pangkomersiyo.<ref>{{cite web|url=http://likumi.lv/doc.php?id=5138 |title=Autortiesību likums |lang=lv}}</ref> ==== Luksemburgo ==== Walang kalayaan sa panorama sa [[Luksemburgo]]. Pinahihintulutan ng Artikulo 10(7°) ng kanilang batas sa karapatang-sipi ang pagsasalarawan ng pampublikong obra na matatagpuan sa mga lugar na mapapasukan ng publiko, kung ang mga likhang iyon "ay hindi pangunahing paksa ng pagpaparami o komunikasyon."<ref>{{cite web |url=https://legilux.public.lu/eli/etat/leg/loi/2001/04/18/n2/jo |title=Loi du 18 avril 2001 sur les droits d'auteur, les droits voisins et les bases de données. |lang=fr |website=Legilux |accessdate=Disyembre 21, 2022}}</ref> ==== Olanda ==== Mayroong kalayaan sa panorama ang kaharian ng [[Netherlands|Olanda]], sa ilalim ng Artikulo 18 ng kanilang batas sa karapatang-sipi.<ref name=":0">{{cite web|access-date=Hunyo 24, 2015 |title=Artikel 18 Nederlandse Auteurswet |url=http://wetten.overheid.nl/BWBR0001886/geldigheidsdatum_24-06-2015#HoofdstukI_6_Artikel18 |language=nl}}</ref> Maaaring ibahagi nang malaya ang sariling mga retrato ng mga likhang sining, tulad ng mga gusali at lilok, na matatagpuan sa pampublikong mga espasyo, kapagka ipinapakita sa larawan ang gawa na tulad ng karaniwang nakikita [ng mga tao] sa gawa sa lugar na iyon. Sa gayon, hindi pinahihintulutang baguhin ang retrato sa paraang tanging gawa na lang ang natira (tulad ng pagtatabas ng paligid ng larawan) o paglikha ng hinangong likha na hindi na sang-ayon sa kondisyong ito (tulad ng isang silweta, anino, o naka-estilong representasyon ng gawa). Dagdag pa rito, nakasaad sa tadhana na tanging ilang mga gawa ng isang parehong manlilikha ang maaaring isali ng tagagamit ng larawan sa isang kalipunan ng mga gawa.<ref>{{cite web |last=Arnoud Engelfriet |title=Fotograferen van kunst op openbare plaatsen |url=http://www.iusmentis.com/auteursrecht/nl/foto/openbarekunst/ |website=Ius Mentis |language=nl}}</ref> Dating mahigpit ang alituntunin ng Olanda sa kalayaan sa panorama noong 1972–2004, kung kailang hindi maaaring maging pangunahing paksa ng mga larawan ang mga gawa.<ref>{{Cite book |last=Gerbrandy |first=S. |title=Kort commentaar op de Auteurswet 1912 |publisher=Gouda Quint Arnhem |year=1988 |isbn=9789060005095 |language=nl}}, Art. 18 para. 6. Reproduced here from the German translation of the law as amended on 27 October 1972 in: {{Cite book |last1=Möhring |first1=Philipp |last2=Hilty |first2=Reto M. |last3=Katzenberger |first3=Paul |title=Quellen des Urheberrechts |isbn=3472600705 |language=de}}, 4, as of 56 EL 2005, Netherlands/II.</ref> Ibinasura ang restriksiyon na ito noong 2004,<ref>Quanjel-Schreurs in Grosheide/Pinckaers/Spoor, ''Intellectuele eigendom'', Stand: 51. EL 2015, Art. 18 AW, S. 4.</ref> bilang bahagi ng pagpapalawak ng saklaw ng mga kataliwasan o eksepsiyon sa karapatang-sipi na siyang pagsasakatuparan ng mga tadhana ng Direktiba 2001/29/EC ng Unyong Europeo.<ref>{{Cite book |last1=Spoor |first1=J.H. |last2=Verkade |first2=D.W.F. |last3=Visser |first3=D.J.G. |title=Auteursrecht |publisher=Kluwer |year=2005 |isbn=9789026836374 |language=nl |page=289}}, § 5:51</ref> ==== Polonya ==== May sapat na kalayaan sa panorama sa [[Polonya]], na tinitiyak ng Artikulo 33(1) ng ''Act on Copyright and Related Rights''. Nakasaad dito na "mapapahintulutan ang pamamahagi ng mga obrang palagiang nakapuwesto sa madaraanang mga daan, kalye, liwasan, o hardin, ngunit hindi sa parehong paggamit." Ang pamamahagi ay sa pamamagitan ng paggamit ng mga retrato o malarawang representasyon ng mga obra (tulad ng mga gusali at pampublikong lilok) sa anumang midya, kabilang ang komersiyal na mga larong video. Dahil hindi katulad sa orihinal na pakay ng pagtatatag ng isang obra ang layunin ng isang retrato ng naturang obra (tulad ng isang gusaling pang-opisina, isang ''shopping mall'', o isang tulay), ito ay isang mapapahintulutang paggamit sa ilalim ng batas sa karapatang-sipi ng bansa.<ref>{{cite web |url=http://www.codozasady.pl/en/freedom-of-panorama/ |title=Freedom of panorama |last=Marcinoska |first=Lena |website=In Principle - Codozasady.pl |date=Oktubre 22, 2015 |access-date=Disyembre 28, 2020 |archive-date=2021-01-16 |archive-url=https://web.archive.org/web/20210116100428/http://www.codozasady.pl/en/freedom-of-panorama/ |url-status=dead }}</ref> ==== Pinlandiya ==== Limtado ang kalayaan sa panorama ng Pinlandiya pagdating sa pampublikong sining. Matatagpuan ang probisyon sa ikatlo at ika-apat na mga talata ng Artikulo 25a ng kanilang batas sa karapatang-sipi. Hindi maaaring kunan ng retrato ang mga likhang panghabambuhay na matatagpuan sa pampublikong mga lugar para sa mga layuning komersiyal kapag naging pangunahing mga paksa ng mga retrato ang nasabing mga likha. Ngunit pinahihintulutan ng nasabing probisyon ang mga tagapaglathala ng mga pahayagan at magasin na gamitin nang lubos ang pampublikong sining, sa kondisyong may katuwang na mga kapsiyon ang nilathalang mga larawan. Salungat sa alituntuning ito ang malayang pagkuha ng mga retrato ng mga gusali, na walang anumang mga paghihigpit sa mga layunin ng mga tagagamit.<ref>{{cite web |url=https://www.finlex.fi/fi/laki/ajantasa/1961/19610404#L2P25a |title=8.7.1961/404 |access-date=Nobyembre 23, 2022 |website=FINLEX |lang=fi |archive-date=2021-01-28 |archive-url=https://web.archive.org/web/20210128162218/https://www.finlex.fi/fi/laki/ajantasa/1961/19610404#L2P25a |url-status=dead }}</ref> ==== Pransiya ==== Magmula noong Oktubre 7, 2016, inilalaan ng Artikulo L122-5 ng Kodigo ng Ari-Ariang Intelektuwal ng [[Pransiya]] ang isang limitadong kalayaan sa panorama para sa mga gawa ng arkitektura at lilok. Pinahihintulutan ng kodigo ang "mga sipi at representasyon ng mga obra ng arkitektura at lilok na palagiang nakapuwesto sa pampublikong mga lugar (''voie publique'') at nilikha ng mga {{ILL|likas na tao|en|Natural person}},{{efn|'''Likas na tao''' (''{{lang|en|natural person}}'') - sa konteksto ng batas, isang indibiduwal na tao, taliwas sa isang ligal tao (''legal person'') na maaari isang pampribado (iyan ay, entidad sa negosyo o [[organisasyong di-pampamahalaan]]) o pampublikong (iyan ay, pamahalaan) organisasyon.}} maliban sa anumang paggamit na may katangiang pangkomersiyo".<ref>{{Cite web|url=https://www.legifrance.gouv.fr/affichCodeArticle.do;jsessionid=5DD8F8800CB25AA883378CE851D89A7D.tpdila13v_2?idArticle=LEGIARTI000033219336&cidTexte=LEGITEXT000006069414&categorieLien=id&dateTexte=|title=Article 5, section 11 of Code on Intellectual Property|access-date=2016-12-26|url-status=live|archive-url=https://web.archive.org/web/20170127170315/https://www.legifrance.gouv.fr/affichCodeArticle.do|archive-date=2017-01-27}}</ref> Malamig noon ang mga mambabatas at politikong Pranses sa pagtanggap ng kalayaan sa panorama; tinawag pa ni [[Patrick Bloche]], dating kasapi ng [[Pambansang Asambleya (Pransiya)|Pambansang Asambleya]], na "amendement Wikipédia" ang kalayaan sa panorama noong 2011.<ref>{{cite web|url=http://komodo.regardscitoyens.org/public/22-panoramas/ |title=Débats de l'Assemblée nationale sur l'amendement 22 « panoramas » au projet de loi sur la copie privée (23/11/11)}}</ref> {{multiple image | align = right | image1 = Louvre pyramid - blackout.jpg | image2 = Censored-Arche de la Défense-Paris.PNG | footer = Sinalang mga larawan ng [[Piramide ng Louvre]] (sa kaliwa, gawa ni [[I. M. Pei]]) at [[Grande Arche]] (sa kanan, gawa ni [[Johan Otto von Spreckelsen]]), kapuwa isinasanggalang ng pang-arkitektura na karapatang-sipi }} May matinding dulot ang gayong mga paghihigpit sa kalayaan sa panorama sa Pransiya sa mga artikulo ng Wikipedia hinggil sa arkitektura ng bansa. Nakasanayan na ng mga tagapangasiwa sa [[Wikimedia Commons]] na [[:Commons:Category:French FOP cases/deleted|burahin]] ang anumang mga retrato ng bagong mga arkitekturang Pranses, sa kabila ng mga pagbabago sa batas, dahil hindi pinahihintulutan ng Commons ang mga retrato ng mga obrang pang-arkitektura ng mga bansang ipinagbabawal ang komersiyal na paggamit. Isinasanggalang ang mga gawang pang-arkitektura at panlilok sa ilalim ng batas sa Pransiya simula pa noong 1902, nang sinusugan ang dating batas ng 1793 upang isama sa pananggalang ng karapatang-sipi ang "mga gawa ng lilok" kasabay ang mga gawa ng mga "arkitekto" (mismong mga gusali bilang "mga gawa ng lilok" sa susog ng 1902).<ref>{{cite web |url=https://www.legifrance.gouv.fr/jorf/id/JORFTEXT000000877825 |title=Loi du 11 mars 1902 ETENDANT AUX OEUVRES DE SCULPTURE L'APPLICATION DE LA LOI DES 19-24 JUILLET 1793 SUR LA PROPRIETE ARTISTIQUE ET LITTERAIRE |website=Légifrance |date=Marso 14, 1902 |access-date=Hunyo 20, 2025}}</ref> Isinasanggalang ng karapatang-sipi ang sari-saring mga arkitekturang kontemporaneo ng Pransiya, at maaring maging paglabag sa karapatang-sipi ang pagpaparaming gawa ng mga retratista, tagagawa ng pelikula, disenyador grapiko, at iba pang mga tagagamit mula sa ikatlong panig na may layuning pangkalakalan na walang pahintulot mula sa arkitekto o entidad na ipinalipatan niya ng kaniyang karapatang patrimonyal o ekonomiko. Ipinasiya sa dalawang hiwalay na mga kaso noong 1990 na ang hindi awtorisadong mga postkard na nagpapakita ng [[Grande Arche]] at [[La Géode]] bilang pangunahing mga paksa ay lumalabag sa karapatang-sipi. Ilan pa sa kilalang mga gusaling isinasanggalang ng karapatang-sipi ay ang [[Piramide ng Louvre]], ang [[Opéra Bastille]], at ang [[Bibliothèque nationale de France#Sityong François-Mitterrand|bagong mga gusali ng Bibliothèque nationale de France]].<ref name=JournalIPFranceBldg/> [[Talaksan:Place des Terreaux Lyon.jpg|thumb|[[Place des Terreaux]] na may suplementaryong pagsasali ng mga obra tulad ng inayos na ''[[Fontaine Bartholdi]]'' at ng 14 na mga haliging granito]] Gayunpaman, itinuturing ng hurisprudensiyang Pranses na hindi lumalabag sa karapatang-sipi ang isang larawan kapag ito ay isang elementong "[[De minimis#Karapatang-sipi|aksesorya]]" o suplementaryo sa kabuoang paksa na inilalarawan nito. Sa isang kaso noong 2005 hinggil sa mga postkard ng [[Place des Terreaux]] ng [[Lyon]], ipinairal ng ''[[Hukuman ng Kasasyon (Pransiya)|Cour de cassation]]'' (katumbas ng [[Kataas-taasang Hukuman ng Pilipinas]]) ang mga pasya ng mas-mababang mga hukuman sa pansuplementaryong pagsasali sa mga postkard ng makabagong mga instalasyon ng sining na makikita sa plasa. Ayon sa hukuman, humalo ang mga obrang ito sa lumang arkitektura sa palibot ng liwasan, at "pangalawa lamang ang obra sa paksang inilalarawan" ng mga postkard, at ang nasabing paksa ay ang mismong plasa.<ref name=JournalIPFranceBldg>{{cite web |url=http://www.harlaylaw.com/wp-content/uploads/2016/08/Journal-of-Intellectual-Property-Law-Practice-2012-Lipovetsky-jiplp_jps078.pdf |title=The protection of the image of a building under French law: where judges create law |last1=Lipovetsky |first1=Sabine |last2=de Dampierre |first2=Emmanuèle |date=Mayo 24, 2012 |work=Journal of Intellectual Property Law & Practice |publisher=Oxford University Press |access-date=Marso 23, 2021}}</ref> Bilang karagdagan sa pahintulot sa pagkuha ng pelikula, nangangailangan ng karagdagang pahintulot mula sa arkitekto o kanilang kinatawan o inatasang tagapangasiwa ang pagkuha ng pelikula sa Pransiya na kinasasangkutan ng pagsasali ng isang gusaling isinasanggalang pa rin ng pang-arkitektura na karapatang-sipi. Isinasaalang-alang sa pagtantiya ng halagang babayaran sa paggamit ng gawang pang-arkitektura ang tagal ng panahon ng paggamit ng mismong gusali, ang uri ng pelikula o gawang audiovisual, ang uri ng paggamit, at ang paraan kung paanong ginamit ng mga gumagawa ng pelikula ang hitsura ng gusali. Hindi kinakailangan ng nabanggit na pahintulot kung "hindi pangunahing layunin" ng pelikula ang arkitektura.<ref>{{cite web |url=https://www.filmfrance.net/en/guidance/filming-in-france-faq/ |title=FILMING IN FRANCE – FAQ |website=Film France |access-date=Disyembre 23, 2024}}</ref> ==== Portugal ==== Matatagpuan sa Artikulo 75, talata 2, puntong q. ng ''Code of Authors' Rights and Neighbouring Rights'' ng Portugal ang kalayaan sa panorama para sa mga obra nila. Sakop nito ang panghabambuhay na mga obra sa pampublikong mga lugar tulad ng arkitektura at mga lilok. Ngunit kinakailangang ipatungkol sa manlilikha at itukoy ang pangalan ng obra sa bawat malayang paggamit ng anumang larawan o video ng gayong obra, alinsunod sa Artikulo 76, talata 1, puntong a..<ref>{{cite web |url=http://www.communia-association.org/wp-content/uploads/2016/06/BCS_Communia_FoP_study.pdf |title=Best Case Scenarios for Copyright: Freedom of Panorama in Portugal |last=Nobre |first=Teresa |work=COMMUNIA |date=Hunyo 2016 |access-date=Enero 12, 2022}}</ref> ==== Rumanya==== [[Talaksan:Palatul Parlamentului, București.jpg|thumb|left|Sinalang retrato ng [[Palasyo ng Parlamento]] sa [[Bucharest]]]] Walang ganap na kalayaan sa panorama sa [[Rumanya]]. Nakatala sa Artikulo 35 ng Tsapter VI ("Mga Limitasyon sa Pagpapatupad ng Karapatan ng Manlilikha") ng kanilang batas sa karapatang-sipi ang mga gawain na hindi na nangangailangan ng pahintulot mula sa manlilikha at pagbayad ng remunerasyon sa kanila. Ayon sa (f), maaring isipi, ipamahagi, at magkomunika sa publiko ang mga larawan ng mga likhang arkitektura, lilok, retrato, at ''applied art'' na palagiang matatagpuan sa pampublikong lugar, '''maliban na lamang''' kung ang larawan ng likhang iyon ay siyang pangunahing paksa ng pagpaparami, pamamahagi, o pagkomunikasyon, at kung ang larawang ito ay ginamit sa mga layuning pangkomersiyo.<ref>{{cite web|url=http://legislatie.just.ro/Public/DetaliiDocument/7816 |title=LEGEA nr. 8 din 14 martie 1996 (*republicată*) |website=Ministerul Justiției |access-date=Marso 22, 2021 |lang=ro}}</ref> Dinemanda ng mga tagapagmana ni [[Anca Petrescu]], arkitekto ng napakalaking [[Palasyo ng Parlamento]], ang [[Parlamento ng Romania]] dahil sa pagbebenta ng mga retrato at ibang mga [[paalaala]] (''souvenir'') kalakip ang larawan ng masagisag na gusali.<ref>{{Cite news|url=https://stirileprotv.ro/stiri/actualitate/familia-arhitectei-casei-poporului-vrea-2-din-castigurile-pe-care-camera-deputatilor-le-incaseaza.html|title=Bătălia pentru imaginea Palatului Parlamentului. Decizia luată de OSIM|lang=ro|work=Stirileprotv.ro|date=Marso 15, 2018|access-date=Mayo 6, 2022}}</ref> Kasalukuyang isinasagawa pa rin ang paglilitis hinggil sa [[pagsuway sa karapatang-sipi]] na ginawa ng Parlamento.<ref>{{Cite news |url=https://pandects.dpvue.com/2018/10/taking-photos-of-palace-of-parliament.html |title=Taking photos of the Palace of Parliament can be considered illegal |website=Pandects dpVUE |date=Oktubre 8, 2018 |access-date=Disyembre 19, 2020 |language=en-US |archive-date=Nobyembre 26, 2020 |archive-url=https://web.archive.org/web/20201126012836/https://pandects.dpvue.com/2018/10/taking-photos-of-palace-of-parliament.html |url-status=dead }}</ref>{{better source needed|date=Mayo 2022}} ==== Suwesya ==== Noong Abril 4, 2016, nagpasya ang [[Kataas-taasang Hukuman ng Suwesya]] na nilabag ng [[Talaan ng mga sangay ng Wikimedia|Wikimedia Sweden]] ang karapatang-sipi ng mga manlilikha ng pampublikong obra sa pamamagitan ng paglikha ng isang websayt at database ng pampublikong mga obra sa [[Suwesya]] na naglalaman ng mga larawan ng pampublikong obra na ikinarga o in-''upload'' ng publiko.<ref name="falkvinge-2016">{{cite web |first=Rick |last=Falkvinge |author-link=Rick Falkvinge |title=Supreme Court: Wikimedia violates copyright by posting its own photos of public, taxpayer-funded art |date=Abril 4, 2016 |website=Privacy Online News |location=Los Angeles, Estados Unidos |url=https://www.privateinternetaccess.com/blog/2016/04/supreme-court-wikipedia-violates-copyright-posting-photos-public-art/ |access-date=Setyembre 8, 2016}}{{Dead link|date=August 2021 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}</ref><ref>{{cite news |title=Wikimedia Sweden art map 'violated copyright' |url=https://www.bbc.com/news/technology-35969734 |access-date=Setyembre 9, 2016 |work=BBC News |date=Abril 5, 2016 |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20160923151732/http://www.bbc.com/news/technology-35969734 |archive-date=Setyembre 23, 2016}}</ref><ref>{{cite web |last=Paulson |first=Michelle |title=A strike against freedom of panorama: Swedish court rules against Wikimedia Sverige |url=https://blog.wikimedia.org/2016/04/04/strike-against-freedom-panorama/ |website=Wikimedia Foundation blog |access-date=Setyembre 9, 2016 |date=Abril 4, 2016 |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20160921153722/https://blog.wikimedia.org/2016/04/04/strike-against-freedom-panorama/ |archive-date=Setyembre 21, 2016}}</ref> Taglay ng batas sa karapatang-sipi ng Suwesya ang isang kataliwasan sa tanging karapatan ng mayhawak ng karapatang-sipi upang madaling makakita ng publiko ang pampublikong obra.<ref name="Wikimedia Sweden decision">{{cite court|litigants=Bildupphovsrätt i Sverige ek. för. v. Wikimedia Svierge|vol=|reporter=|opinion=|pinpoint=|court=[[Supreme Court of Sweden]]|date=04-04-2016|url=https://upload.wikimedia.org/wikipedia/foundation/e/ec/TheSwedishSupremeCourtsDecisionBUSvWikimediaFINAL-English_Translation.pdf|access-date=09-09-2016|quote=}}</ref>{{Rp|2-5}} Gumamit ang Kataas-taasang Hukuman ng Suwesya ng isang restriktibong pananaw ng kataliwasang ito sa karapatang-sipi.<ref name="Wikimedia Sweden decision"/>{{Rp|6}} Ipinasiya ng Hukuman na walang halagang pangkomersiyo ang database, para sa kapuwang nagpapatakbo nito o sa mga gumagamit ng database, at ang "halagang ito ay dapat na mapanatili sa mga manlilikha ng mga obra. Wala nang kaugnayan kung may layuning pangkomersiyo ang nagpapatakbo ng database."<ref name="Wikimedia Sweden decision"/>{{Rp|6}} Ibinalik ang kaso sa isang mababang hukuman upang malaman ang pinsalang may pananagutan ang Wikimedia Sweden sa ''Bildkonst Upphovsrätt i Sverige'' (BUS), isang ahensiya ng {{ILL|pangasiwaan ng kolektibong mga karapatan|en|Collective rights management}} na naglunsad ng demanda alang-alang sa mga alagad ng sining na kumakatawan sa kanila.<ref name="Wikimedia Sweden decision"/>{{Rp|2,7}} ==== Unggarya ==== Nakasaad sa Artikulo 68(1) ng batas sa karapatang-sipi ng Unggarya na maaaring gumawa at gamitin ang mga pagsasalarawan ng pinong sining, mga sining pang-arkitektura at sining na napapakinabangan (''applied arts'') na palagiang matatagpuan sa pampublikong lantad na mga lugar, nang walang pahintulot mula at remunerasyon sa mga manlilikha ng nasabing mga obra.<ref>{{cite web| url=https://www.sztnh.gov.hu/sites/default/files/szjt_lxxvi_1999_en_rev_1.pdf |title=Act LXXVI of 1999 on copyright |website=Hungarian Intellectual Property Office |year=2018 |access-date=Disyembre 3, 2022}}</ref> === Mga bansang bahagi rati ng Unyong Sobyet === Walang kalayaan sa panorama ang halos lahat ng mga bansang kabahagi ng dating [[Unyong Sobyet]], puwera na lamang sa tatlong mga bansa na kamakailang binago ang kanilang mga batas sa karapatang-sipi. Ang una ay [[Moldova]] noong Hulyo 2010, nang pinareho nila ang kanilang batas sa karapatang-sipi sa mga pamantayang EU.<ref>{{cite web|author1=Eugene Stuart|author2=Eduardo Fano|author3=Linda Scales|author4=Gerda Leonaviciene|author5=Anna Lazareva|title=Intellectual Property Law and Policy. Law approximation to EU standards in the Republic of Moldova|date=July 2010|publisher=IBF International Consulting, DMI, IRZ, Nomisma, INCOM, Institute of Public Policy|url=http://www.ncu.moldova.md/public/files/publication/armonizare/SLAG_IP_ENG.pdf|access-date=2015-06-29|url-status=dead|archive-url=https://web.archive.org/web/20150630171236/http://www.ncu.moldova.md/public/files/publication/armonizare/SLAG_IP_ENG.pdf|archive-date=2015-06-30}}</ref> Sinundan sila ng [[Armenya]] noong Abril 2013 kalakip ng isinapanahong [[:wikisource:Armenia. Law on Copyright and Related Rights|batas sa karapatang-sipi ng Armenya]].<ref>{{cite web|title=Legislation: National Assembly of RA|language=Armenian|publisher=parliament.am|url=http://www.parliament.am/legislation.php?sel=show&ID=4717|access-date=2015-06-28|url-status=live|archive-url=https://web.archive.org/web/20150701073128/http://www.parliament.am/legislation.php?sel=show&ID=4717|archive-date=2015-07-01}}</ref> Bahagyang ipinasa ang tadhanang kalayaan sa panorama sa [[Rusya]] noong Oktubre 1, 2014; mula sa araw na iyon, maaring kumuha ang sinuman ng mga retrato ng mga gusali at hardin na makikita mula sa pampublikong mga lugar, ngunit hindi kasali rito ang mga lilok at iba pang mga likhang tatlong-dimensiyonal.<ref>{{cite web|title=О внесении изменений в части первую, вторую и четвертую Гражданского кодекса Российской Федерации и отдельные законодательные акты Российской Федерации. Статья 3, cтраница 2|language=Russian|work=[[State Duma]]|date=2014-03-05|url=http://pravo.gov.ru/proxy/ips/?docbody=&nd=102171743&rdk=&backlink=1|access-date=2015-06-29|url-status=live|archive-url=https://web.archive.org/web/20150630234615/http://pravo.gov.ru/proxy/ips/?docbody=&nd=102171743&rdk=&backlink=1|archive-date=2015-06-30}}</ref> === Mga bansang kasapi ng OAPI === Limitado ang kalayaan sa panorama sa ilalim ng ''[[Organisation Africaine de la Propriété Intellectuelle]]'' (OAPI), na binubuo ng mga kasaping-bansa na [[Benin]], [[Burkina Faso]], [[Cameroon]], [[Republika ng Gitnang Aprika]], [[Chad]], [[Comoros]], [[Republika ng Konggo]], [[Baybaying Garing]], [[Equatorial Guinea]], [[Gabon]], [[Guinea]], [[Guinea-Bissau]], [[Mali]], [[Mauritania]], [[Niger]], [[Senegal]], at [[Togo]]. Alinsunod sa ''Annex VII, Part I, Article 16'' ng Kasunduang Bangui, pinahihintulutan ang pamamahagi at pagpapakalat ng mga larawan ng arkitektura, pinong sining, retrato, o sining na napapakinabangan na palagiang matatagpuan sa pampublikong mga lugar, pero hindi sa mga layuning pangkomersiyo kapag naging pangunahing mga paksa ng mga larawan ang nabanggit na mga likha.<ref>{{cite web |url=https://www.sgg.cg/txts-droit-reg/oapi-accord-de-bangui-instituant-une-organisation-africaine-de-la-proprit-intellectuelle-acte-du-14-dcembre-2015.pdf |title=ORGANISATION AFRICAINE DE LA PROPRIETE INTELLECTUELLE (OAPI) – ACCORD DE BANGUI INSTITUANT UNE ORGANISATION AFRICAINE DE LA PROPRIETE INTELLECTUELLE, ACTE DU 14 DECEMBRE 2015 |p=153 |access-date=Enero 2, 2023 |lang=fr}}</ref> == Tingnan din == * [[Copyleft]] * [[Malayang nilalaman]] * [[Potograpiya at batas]] * [[Pampublikong dominyo]] * [[Tatak-pangkalakal]] == Talababa == {{notelist}} == Mga sanggunian == {{Reflist|30em}} == Panlabas na mga link == {{commons category|Freedom of panorama}} * [https://web.archive.org/web/20070912005656/http://www.asmp.org/commerce/legal/copyright/publicbldg.php Photographing public buildings], mula sa [[American Society of Media Photographers]]. * [https://web.archive.org/web/20071013151300/http://chicagoist.com/2005/02/17/millennium_park_photography_the_official_scoop.php Millennium Park Photography: The Official Scoop], ''The Chicagoist'', Pebrero 17, 2005. * MacPherson, L.: ''[http://www.sirimo.co.uk/media/UKPhotographersRights.pdf Photographer's Rights in the UK] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20090325212727/http://www.sirimo.co.uk/media/UKPhotographersRights.pdf |date=March 25, 2009}}''. * {{Cite journal |url=https://washington.academia.edu/BryceNewell/Papers/535200/Freedom_of_Panorama_A_Comparative_Look_at_International_Restrictions_on_Public_Photography |archive-url=https://archive.today/20121202073320/http://washington.academia.edu/BryceNewell/Papers/535200/Freedom_of_Panorama_A_Comparative_Look_at_International_Restrictions_on_Public_Photography |archive-date=Disyembre 2, 2012 |title=Freedom of Panorama: A Comparative Look at International Restrictions on Public Photography |first=Bryce Clayton |last=Newell |volume=44 |journal=Creighton Law Review |pages=405–427 |year=2011}}{{Dead link|date=Agosto 2021}} ;Ilang mga pahinang Wikimedia na tumatalakay sa kalayaan sa panorama *[[w:en:Wikipedia:Wikipedia Signpost/2015-06-17/In focus|Wikipedia:Wikipedia Signpost/2015-06-17/In focus - ''The Signpost'' ng Wikipediang Ingles]] (hinggil sa usapin ng kalayaan sa panorama sa Europa) *[[c:Commons:Freedom of panorama|Freedom of panorama sa Wikimedia Commons]] *[[:meta:Freedom of Panorama in Europe in 2015|Freedom of Panorama in Europe in 2015 - Meta Wikimedia]] {{Authority control}} [[Kategorya:Batas sa karapatang-sipi]] [[Kategorya:Potograpiya]] pjqxlc7pmd8je6am90flsylwaxkb3al Talaan ng mga tatak sa kasariang sariling pagpapakilanlan 0 295471 2167817 2166908 2025-07-07T13:55:55Z MysticWizard 128021 2167817 wikitext text/x-wiki Ito ay isang '''talaan ng mga ginagamit na [[sariling-batid na kasarian |kasariang sariling pagpapakilanlan]]''' ([[Ingles]]: ''List of gender identities''). Ang kasariang sariling pagpapakilanlan ay maaaring maunawaan bilang kung paano inilalarawan, ipinapakita, at nararamdaman ng isang tao ang kaniyang sarili.<ref name="CC 2022">{{cite news |title=Understanding Gender Identity |url=https://health.clevelandclinic.org/what-is-gender-identity/ |access-date=4 June 2022 |work=[[Cleveland Clinic]] |date=March 30, 2022 |archive-date=8 June 2022 |archive-url=https://web.archive.org/web/20220608195644/https://health.clevelandclinic.org/what-is-gender-identity/ |url-status=live }}</ref> Ito ay hindi kapareho ng [[sekswal na oryentasyon]] o ng paraan ng [[pagpapahayag ng kasarian]]. == Mga karaniwang kasariang sariling pagpapakilanlan == Sa ibaba ay mga ilang karaniwang ginagamit na kasariang sariling pagpapakilanlan (''gender identity'') sa kontemporanyong diskurso sa [[Wikang Ingles]], kasama ang paliwanag at katumbas sa [[Wikang Tagalog]]. '''''Transgender Woman''''' – Likas na lalaki ngunit maaring may kasariang sariling pagpapakilanlan bilang babaeng adulto. '''''Transgender Man''''' – Likas na babae ngunit maaring may kasariang sariling pagpapakilanlan bilang lalaking adulto. '''''Non-Binary''''' – May kasariang sariling pagpapakilanlan bilang na hindi eksklusibong babae o lalaki. '''''Genderqueer''''' – May sariling-batid na kasarian bilang na sinasadyang lumilihis sa kinagisnang na konsepto ng babae at lalaki. '''''Agender''''' – Walang nararamdamang kasariang sariling pagpapakilanlan. '''''Bigender''''' – May dalawang kasariang sariling pagpapakilanlan. '''''Genderfluid''''' – Nagbabago-bago ang kasariang sariling pagpapakilanlan sa paglipas ng panahon. '''''Demiboy / Demiman''''' – May kasariang sariling pagpapakilanlan bilang lalaki ngunit hindi ganap. '''''Demigirl / Demiwoman''''' – May kasariang sariling pagpapakilanlan bilang babae ngunit hindi ganap. '''''Two-Spirit''''' – Isang kasariang sariling pagpapakilanlan sa ilang katutubong komunidad sa North America na may espiritwal at panlipunang papel. '''''Androgynous''''' – May kombinasyong pambabae at panlalaking katangian. '''''Neutrois''''' – Neutral ang kasariang sariling pagpapakilanlan, wala sa binary. '''''Maverique''''' – May kasariang sariling pagpapakilanlan na malaya at hiwalay sa mga umiiral na kategoryang babae, lalaki, o wala. ==Tingnan rin== * [[Kasarian]] * [[Seksuwalidad]] [[Kategorya:Sariling-batid na kasarian]] [[Kategorya:Mga neolohismo]] 0g90kma7buvwov9iftndclnxvpwyxfw 2167818 2167817 2025-07-07T14:16:08Z MysticWizard 128021 2167818 wikitext text/x-wiki Ito ay isang '''talaan ng mga ginagamit na [[sariling-batid na kasarian |kasariang sariling pagpapakilanlan]]''' ([[Ingles]]: ''List of gender identities''). Ang kasariang sariling pagpapakilanlan ay maaaring maunawaan bilang kung paano inilalarawan, ipinapakita, at nararamdaman ng isang tao ang kaniyang sarili.<ref name="CC 2022">{{cite news |title=Understanding Gender Identity |url=https://health.clevelandclinic.org/what-is-gender-identity/ |access-date=4 June 2022 |work=[[Cleveland Clinic]] |date=March 30, 2022 |archive-date=8 June 2022 |archive-url=https://web.archive.org/web/20220608195644/https://health.clevelandclinic.org/what-is-gender-identity/ |url-status=live }}</ref> Ito ay hindi kapareho ng [[sekswal na oryentasyon]] o ng paraan ng [[pagpapahayag ng kasarian]]. == Mga karaniwang kasariang sariling pagpapakilanlan == Sa ibaba ay mga ilang karaniwang tanda na ginagamit na kasariang sariling pagpapakilanlan (''gender identity'') sa kontemporanyong diskurso sa [[Wikang Ingles]], kasama ang paliwanag at katumbas sa [[Wikang Tagalog]]. '''''Transgender Woman''''' – Likas na lalaki ngunit maaring may kasariang sariling pagpapakilanlan bilang babaeng adulto. '''''Transgender Man''''' – Likas na babae ngunit maaring may kasariang sariling pagpapakilanlan bilang lalaking adulto. '''''Non-Binary''''' – May kasariang sariling pagpapakilanlan bilang na hindi eksklusibong babae o lalaki. '''''Genderqueer''''' – May sariling-batid na kasarian bilang na sinasadyang lumilihis sa kinagisnang na konsepto ng babae at lalaki. '''''Agender''''' – Walang nararamdamang kasariang sariling pagpapakilanlan. '''''Bigender''''' – May dalawang kasariang sariling pagpapakilanlan. '''''Genderfluid''''' – Nagbabago-bago ang kasariang sariling pagpapakilanlan sa paglipas ng panahon. '''''Demiboy / Demiman''''' – May kasariang sariling pagpapakilanlan bilang lalaki ngunit hindi ganap. '''''Demigirl / Demiwoman''''' – May kasariang sariling pagpapakilanlan bilang babae ngunit hindi ganap. '''''Two-Spirit''''' – Isang kasariang sariling pagpapakilanlan sa ilang katutubong komunidad sa North America na may espiritwal at panlipunang papel. '''''Androgynous''''' – May kombinasyong pambabae at panlalaking katangian. '''''Neutrois''''' – Neutral ang kasariang sariling pagpapakilanlan, wala sa binary. '''''Maverique''''' – May kasariang sariling pagpapakilanlan na malaya at hiwalay sa mga umiiral na kategoryang babae, lalaki, o wala. ==Tingnan rin== * [[Kasarian]] * [[Seksuwalidad]] [[Kategorya:Sariling-batid na kasarian]] [[Kategorya:Mga neolohismo]] cw8opqr6x2fryfwh0e36cam0rqb6fwe 2167819 2167818 2025-07-07T14:17:34Z MysticWizard 128021 2167819 wikitext text/x-wiki Ito ay isang '''talaan ng mga ginagamit na [[sariling-batid na kasarian |kasariang sariling pagpapakilanlan]]''' ([[Ingles]]: ''List of gender identities''). Ang kasariang sariling pagpapakilanlan ay maaaring maunawaan bilang kung paano inilalarawan, ipinapakita, at nararamdaman ng isang tao ang kaniyang sarili.<ref name="CC 2022">{{cite news |title=Understanding Gender Identity |url=https://health.clevelandclinic.org/what-is-gender-identity/ |access-date=4 June 2022 |work=[[Cleveland Clinic]] |date=March 30, 2022 |archive-date=8 June 2022 |archive-url=https://web.archive.org/web/20220608195644/https://health.clevelandclinic.org/what-is-gender-identity/ |url-status=live }}</ref> Ito ay hindi kapareho ng [[sekswal na oryentasyon]] o ng paraan ng [[pagpapahayag ng kasarian]]. == Mga karaniwang kasariang sariling pagpapakilanlan == Sa ibaba ay mga ilang karaniwang tatak na ginagamit na kasariang sariling pagpapakilanlan (''gender identity'') sa kontemporanyong diskurso sa [[Wikang Ingles]], kasama ang paliwanag at katumbas sa [[Wikang Tagalog]]. '''''Transgender Woman''''' – Likas na lalaki ngunit maaring may kasariang sariling pagpapakilanlan bilang babaeng adulto. '''''Transgender Man''''' – Likas na babae ngunit maaring may kasariang sariling pagpapakilanlan bilang lalaking adulto. '''''Non-Binary''''' – May kasariang sariling pagpapakilanlan bilang na hindi eksklusibong babae o lalaki. '''''Genderqueer''''' – May sariling-batid na kasarian bilang na sinasadyang lumilihis sa kinagisnang na konsepto ng babae at lalaki. '''''Agender''''' – Walang nararamdamang kasariang sariling pagpapakilanlan. '''''Bigender''''' – May dalawang kasariang sariling pagpapakilanlan. '''''Genderfluid''''' – Nagbabago-bago ang kasariang sariling pagpapakilanlan sa paglipas ng panahon. '''''Demiboy / Demiman''''' – May kasariang sariling pagpapakilanlan bilang lalaki ngunit hindi ganap. '''''Demigirl / Demiwoman''''' – May kasariang sariling pagpapakilanlan bilang babae ngunit hindi ganap. '''''Two-Spirit''''' – Isang kasariang sariling pagpapakilanlan sa ilang katutubong komunidad sa North America na may espiritwal at panlipunang papel. '''''Androgynous''''' – May kombinasyong pambabae at panlalaking katangian. '''''Neutrois''''' – Neutral ang kasariang sariling pagpapakilanlan, wala sa binary. '''''Maverique''''' – May kasariang sariling pagpapakilanlan na malaya at hiwalay sa mga umiiral na kategoryang babae, lalaki, o wala. ==Tingnan rin== * [[Kasarian]] * [[Seksuwalidad]] [[Kategorya:Sariling-batid na kasarian]] [[Kategorya:Mga neolohismo]] cnaf5t47cksbj756zz47xs3xsy5mcpv 2167820 2167819 2025-07-07T14:17:55Z MysticWizard 128021 2167820 wikitext text/x-wiki Ito ay isang '''talaan ng mga ginagamit na [[sariling-batid na kasarian |kasariang sariling pagpapakilanlan]]''' ([[Ingles]]: ''List of gender identities''). Ang kasariang sariling pagpapakilanlan ay maaaring maunawaan bilang kung paano inilalarawan, ipinapakita, at nararamdaman ng isang tao ang kaniyang sarili.<ref name="CC 2022">{{cite news |title=Understanding Gender Identity |url=https://health.clevelandclinic.org/what-is-gender-identity/ |access-date=4 June 2022 |work=[[Cleveland Clinic]] |date=March 30, 2022 |archive-date=8 June 2022 |archive-url=https://web.archive.org/web/20220608195644/https://health.clevelandclinic.org/what-is-gender-identity/ |url-status=live }}</ref> Ito ay hindi kapareho ng [[sekswal na oryentasyon]] o ng paraan ng [[pagpapahayag ng kasarian]]. == Mga tatak == Sa ibaba ay mga ilang karaniwang tatak na ginagamit na kasariang sariling pagpapakilanlan (''gender identity'') sa kontemporanyong diskurso sa [[Wikang Ingles]], kasama ang paliwanag at katumbas sa [[Wikang Tagalog]]. '''''Transgender Woman''''' – Likas na lalaki ngunit maaring may kasariang sariling pagpapakilanlan bilang babaeng adulto. '''''Transgender Man''''' – Likas na babae ngunit maaring may kasariang sariling pagpapakilanlan bilang lalaking adulto. '''''Non-Binary''''' – May kasariang sariling pagpapakilanlan bilang na hindi eksklusibong babae o lalaki. '''''Genderqueer''''' – May sariling-batid na kasarian bilang na sinasadyang lumilihis sa kinagisnang na konsepto ng babae at lalaki. '''''Agender''''' – Walang nararamdamang kasariang sariling pagpapakilanlan. '''''Bigender''''' – May dalawang kasariang sariling pagpapakilanlan. '''''Genderfluid''''' – Nagbabago-bago ang kasariang sariling pagpapakilanlan sa paglipas ng panahon. '''''Demiboy / Demiman''''' – May kasariang sariling pagpapakilanlan bilang lalaki ngunit hindi ganap. '''''Demigirl / Demiwoman''''' – May kasariang sariling pagpapakilanlan bilang babae ngunit hindi ganap. '''''Two-Spirit''''' – Isang kasariang sariling pagpapakilanlan sa ilang katutubong komunidad sa North America na may espiritwal at panlipunang papel. '''''Androgynous''''' – May kombinasyong pambabae at panlalaking katangian. '''''Neutrois''''' – Neutral ang kasariang sariling pagpapakilanlan, wala sa binary. '''''Maverique''''' – May kasariang sariling pagpapakilanlan na malaya at hiwalay sa mga umiiral na kategoryang babae, lalaki, o wala. ==Tingnan rin== * [[Kasarian]] * [[Seksuwalidad]] [[Kategorya:Sariling-batid na kasarian]] [[Kategorya:Mga neolohismo]] ao8j9tpqiwngr7nlhji5mf5wrc9kl4a 2167821 2167820 2025-07-07T14:19:20Z MysticWizard 128021 Inilipat ni MysticWizard ang pahinang [[Talaan ng mga ginagamit na kasariang sariling pagpapakilanlan]] sa [[Talaan ng mga tatak sa kasariang sariling pagpapakilanlan]] 2167820 wikitext text/x-wiki Ito ay isang '''talaan ng mga ginagamit na [[sariling-batid na kasarian |kasariang sariling pagpapakilanlan]]''' ([[Ingles]]: ''List of gender identities''). Ang kasariang sariling pagpapakilanlan ay maaaring maunawaan bilang kung paano inilalarawan, ipinapakita, at nararamdaman ng isang tao ang kaniyang sarili.<ref name="CC 2022">{{cite news |title=Understanding Gender Identity |url=https://health.clevelandclinic.org/what-is-gender-identity/ |access-date=4 June 2022 |work=[[Cleveland Clinic]] |date=March 30, 2022 |archive-date=8 June 2022 |archive-url=https://web.archive.org/web/20220608195644/https://health.clevelandclinic.org/what-is-gender-identity/ |url-status=live }}</ref> Ito ay hindi kapareho ng [[sekswal na oryentasyon]] o ng paraan ng [[pagpapahayag ng kasarian]]. == Mga tatak == Sa ibaba ay mga ilang karaniwang tatak na ginagamit na kasariang sariling pagpapakilanlan (''gender identity'') sa kontemporanyong diskurso sa [[Wikang Ingles]], kasama ang paliwanag at katumbas sa [[Wikang Tagalog]]. '''''Transgender Woman''''' – Likas na lalaki ngunit maaring may kasariang sariling pagpapakilanlan bilang babaeng adulto. '''''Transgender Man''''' – Likas na babae ngunit maaring may kasariang sariling pagpapakilanlan bilang lalaking adulto. '''''Non-Binary''''' – May kasariang sariling pagpapakilanlan bilang na hindi eksklusibong babae o lalaki. '''''Genderqueer''''' – May sariling-batid na kasarian bilang na sinasadyang lumilihis sa kinagisnang na konsepto ng babae at lalaki. '''''Agender''''' – Walang nararamdamang kasariang sariling pagpapakilanlan. '''''Bigender''''' – May dalawang kasariang sariling pagpapakilanlan. '''''Genderfluid''''' – Nagbabago-bago ang kasariang sariling pagpapakilanlan sa paglipas ng panahon. '''''Demiboy / Demiman''''' – May kasariang sariling pagpapakilanlan bilang lalaki ngunit hindi ganap. '''''Demigirl / Demiwoman''''' – May kasariang sariling pagpapakilanlan bilang babae ngunit hindi ganap. '''''Two-Spirit''''' – Isang kasariang sariling pagpapakilanlan sa ilang katutubong komunidad sa North America na may espiritwal at panlipunang papel. '''''Androgynous''''' – May kombinasyong pambabae at panlalaking katangian. '''''Neutrois''''' – Neutral ang kasariang sariling pagpapakilanlan, wala sa binary. '''''Maverique''''' – May kasariang sariling pagpapakilanlan na malaya at hiwalay sa mga umiiral na kategoryang babae, lalaki, o wala. ==Tingnan rin== * [[Kasarian]] * [[Seksuwalidad]] [[Kategorya:Sariling-batid na kasarian]] [[Kategorya:Mga neolohismo]] ao8j9tpqiwngr7nlhji5mf5wrc9kl4a Usapan:Talaan ng mga tatak sa kasariang sariling pagpapakilanlan 1 295472 2167823 2166904 2025-07-07T14:19:21Z MysticWizard 128021 Inilipat ni MysticWizard ang pahinang [[Usapan:Talaan ng mga ginagamit na kasariang sariling pagpapakilanlan]] sa [[Usapan:Talaan ng mga tatak sa kasariang sariling pagpapakilanlan]] 1747257 wikitext text/x-wiki {{Isinalinwikang pahina|en|Gender}} t7pfmemp9aaz7tqvb262k9fw0ei9kp1 Halalang pampanguluhan sa Pilipinas, 2028 0 313254 2167850 2167729 2025-07-08T03:50:42Z Theparties 48639 /* Mga potensyal na kandidato */ 2167850 wikitext text/x-wiki {{Infobox Election | election_name = Halalang pampanguluhan sa Pilipinas, 2028 | country = Pilipinas | type = Presidential | ongoing = no | previous_election = Halalang pampanguluhan sa Pilipinas, 2022 | previous_year = 2022 | election_date = 8 Mayo 2028 | next_election = Halalang pampanguluhan sa Pilipinas, 2034 | next_year = 2034 | turnout = | image1 = | candidate1 = | party1 = | alliance1 = | running_mate1 = | popular_vote1 = | percentage1 = | image2 = | candidate2 = | color2 = | party2 = | alliance2 = | running_mate2 = | popular_vote2 = | percentage2 = | image4 = | candidate4 = | color4 = | party4 = | alliance4 = | running_mate4 = | popular_vote4 = | percentage4 = | image5 = | candidate5 = | party5 = | alliance5 = | running_mate5 = | popular_vote5 = | percentage5 = | map_image = | map_size = | map_caption = | title = Pangulo | before_election = [[Bongbong Marcos]] | before_party = [[Partido Federal ng Pilipinas|PFP]] | after_election = | after_party = }} {{Politika sa Pilipinas}} Ginanap noong 8 Mayo 2028, ikalawang Lunes ng buwan ng Mayo ang isang halalang pampanguluhan ng Pilipinas. Inihalal sa araw na ito ang ika-18 Pangulo ng Pilipinas na hahalili kay [[Bongbong Marcos]], na hindi na maaaring tumakbo muli sa naturang katungkulan alinsunod sa Saligang Batas ng Pilipinas ng 1987. Ito ang ika-anim na halalang sa pagkapangulo at pangalawang pangulo sa ilalim ng 1987 [[Saligang Batas ng Pilipinas]]. ==Mga potensyal na kandidato== ===Para sa pagkapangulo=== ====Interesado==== {| class="wikitable sortable" style="text-align:center" ! colspan="2" |Kandidato ! Partido ! Kasalukuyang position ! Sanggunian |- |[[File:VPSDPortrait (cropped) (3).jpg|100px]] | [[Sara Duterte]] | [[Hugpong ng Pagbabago|HNP]] | Pangalawang Pangulo ng Pilipinas (2022–kasalukuyan) | <ref name="sara 2028">{{cite news |last=Layson |first=Mer |title=Pagtakbo sa 2028 elections ikinokonsidera ni VP Sara|url=https://www.philstar.com/pilipino-star-ngayon/bansa/2025/01/14/2414012/pagtakbo-sa-2028-elections-ikinokonsidera-ni-vp-sara |work=[[The Philippine Star|Pilipino Star Ngayon]] |date=14 Enero 2025 |access-date=28 Pebrero 2025}}</ref> |- |[[File:Lady Senators 3rd Regular Session Hontiveros (cropped).jpg|100px]] | [[Risa Hontiveros]] | [[Akbayan]] | Senador ng Pilipinas (2016–kasalukuyan) | <ref name="hontiveros">{{cite news |last1=Escudero |first1=Malou |title=Hontiveros ‘bukas’ sa posibilidad na tumakbo sa 2028 presidential race |url=https://www.philstar.com/pilipino-star-ngayon/bansa/2025/05/22/2444931/hontiveros-bukas-sa-posibilidad-na-tumakbo-sa-2028-presidential-race |access-date=22 Mayo 2025 |work=[[The Philippine Star|Pilipino Star Ngayon]] |date=22 Mayo 2025}}</ref><ref name="risa">{{cite news |last1=de Leon |first1=Richard |title=Sen. Risa, posibleng tumakbo sa 2028 presidential race? |url=https://balita.mb.com.ph/2025/05/21/sen-risa-posibleng-tumakbo-sa-2028-presidential-race/ |access-date=22 Mayo 2025 |work=[[Manila Bulletin|Balita]] |date=21 Mayo 2025 }}{{Dead link|date=Hulyo 2025 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}</ref><ref name="risa hontiveros">{{cite news |last1= |first1= |title=Sen. Hontiveros, bukas sa posibilidad na tumakbong presidente sa Eleksyon 2028? |url=https://www.gmanetwork.com/news/balitambayan/balita/946905/sen-hontiveros-bukas-sa-posibilidad-na-tumakbong-presidente-sa-eleksyon-2028/story/ |access-date=22 Mayo 2025 |work=[[GMA Network]] |date=21 Mayo 2025}}</ref> |} ====Ispekulasyon==== {| class="wikitable sortable" style="text-align:center" ! colspan="2" |Kandidato ! Partido ! Kasalukuyang position ! Sanggunian |- |[[File:Baste Duterte 2022 2.jpg|100px]] | [[Sebastian Duterte|Baste Duterte]] | [[Partido Demokratiko Pilipino|PDP]] | Alkalde ng Lungsod ng Davao (2022–kasalukuyan) | <ref name="d3">{{cite news |last1= |first1= |title=3 Duterte tatakbong senador sa 2025; Mayor Baste kandidatong pangulo sa 2028 |url= https://tnt.abante.com.ph/2024/06/25/3-duterte-tatakbong-senador-sa-2025-mayor-baste-kandidatong-pangulo-sa-2028/news/ |access-date=9 Marso 2025 |work=[[Abante]] |date=25 Hunyo 2024}}</ref> |- |[[File:Robin Padilla.jpg|100px]] | [[Robin Padilla]] | [[Partido Demokratiko Pilipino|PDP]] | Senador ng Pilipinas (2022–kasalukuyan) | <ref name="sara 2028" /> |- |[[File:Governor Jonvic Remulla (cropped).png|100px]] | [[Jonvic Remulla]] | [[National Unity Party|NUP]] | Kalihim ng Interyor at Pamahalaang Lokal (2024–kasalukuyan) | <ref name="remulla 2028">{{cite news |last= |first= |title=Johnvic Remulla para sa Pangulo sa 2028? |url=https://www.diskurso.ph/editorial/2025/01/30/johnvic-remulla-para-sa-pangulo-sa-2028? |work=Diskurso PH |date=30 Enero 2025 |access-date=1 Marso 2025}}</ref> |- |[[File:Gilbert Teodoro, 2023 official portrait.jpg|100px]] | [[Gilbert Teodoro|Gibo Teodoro]] | [[People's Reform Party|PRP]] | Kalihim ng Tanggulang Pambansa (2023–kasalukuyan) | <ref name="gibo">{{cite news |last1=Alano |first1=Kokoy |title=Gibo sa 2028? |url=https://www.philstar.com/pang-masa/punto-mo/2023/08/23/2290665/gibo-sa-2028 |access-date=9 Marso 2025 |work=Pang-Masa |date=23 Agosto 2023}}</ref> |} ====Mga tumanggi==== {| class="wikitable sortable" style="text-align:center" ! colspan="2" |Kandidato ! Partido ! Kasalukuyang position ! Tala ! Sanggunian |- | [[File:IskoMorenoOfficialPortrait.jpg|100px]] | [[Isko Moreno]] | [[Aksyon Demokratiko|Aksyon]] | Alkalde ng Maynila (2019–2022; 2025–kasalukuyan) | Tatakbo muli sa kasalukuyang posisyon | <ref name="isko">{{cite news |last1=Marcelo |first1=Nicole Therise |title=Isko Moreno, hindi na umano tatakbo sa mas mataas na posisyon sa 2028 |url=https://balita.mb.com.ph/2025/05/20/isko-moreno-hindi-na-umano-tatakbo-sa-mas-mataas-na-posisyon-sa-2028/ |access-date=22 Mayo 2025 |work=[[Manila Bulletin|Balita]] |date=20 Mayo 2025 }}{{Dead link|date=Hulyo 2025 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}</ref> |- |[[File:Leni_Robredo_Portrait.png|100px]] | [[Leni Robredo]] | [[Liberal Party (Philippines)|Liberal]] | Alkalde ng Naga, Camarines Sur (2025–kasalukuyan) | Tatakbo muli sa kasalukuyang posisyon |<ref name="robredo">{{cite news |last1=Cantos |first1=Joy |last2=Hallare |first2=Jorge |title=Leni ‘di tatakbong Pangulo sa 2028! |url=https://www.philstar.com/Pilipino-star-ngayon/bansa/2024/10/06/2390468/leni-di-tatakbong-pangulo-sa-2028 |access-date=January 31, 2025 |work=[[The Philippine Star]] |date=6 Oktubre 2024|access-date=28 Pebrero 2025}}</ref> |- |[[File:Ferdinand Martin Gomez Romualdez.jpg|100px]] | [[Martin Romualdez]] | [[Lakas–CMD]] | Miyembro ng Kapulungan ng mga Kinatawan (2019–kasalukuyan) | <ref name="romualdez">{{cite news |last1= |first1= |title=Palasyo hindi puntirya ni Romualdez sa 2028 |url=https://saksipinas.com/bansa/palasyo-hindi-puntirya-ni-romualdez-sa-2028/ |access-date=9 Marso 2025 |work=Saksi Pinas |date=14 Hunyo 2025 }}</ref> |- |[[File:Sen. Raffy Tulfo in a privilege speech on November 7, 2022.jpg|100px]] | [[Raffy Tulfo]] | Independyente | Senador ng Pilipinas (2022–kasalukuyan) | Tatakbo para sa Senado | <ref name="tulfo">{{cite news |last1=Salcedo |first1=MJ |title=Sen. Tulfo, ‘di raw tatakbong pangulo sa 2028: ‘Sakit sa ulo lang 'yan’ |url=https://balita.mb.com.ph/2024/05/09/sen-tulfo-di-raw-tatakbong-pangulo-sa-2028-sakit-sa-ulo-lang-yan/ |access-date=9 Marso 2025 |work=Balita |date=9 Mayo 2024 }}{{Dead link|date=Hulyo 2025 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}</ref> |} ====Hindi maaaring tumakbo==== {| class="wikitable sortable" style="text-align:center" ! colspan="2" |Kandidato ! Partido ! Kasalukuyang position ! Tala ! Sanggunian |- |[[File:President Rodrigo Duterte portrait (cropped).jpg|100px]] | [[Rodrigo Duterte]] | [[Partido Demokratiko Pilipino|PDP]] | Pangulo ng Pilipinas (2016–2022) | Dating pangulo, ipinagbababawal ang pagkandidato ayon sa konstitusyon | <ref name="digong 2028">{{cite news |last=Cantos |first=Joy |title=Duterte tatakbong Presidente sa 2028 |url=https://www.philstar.com/pilipino-star-ngayon/bansa/2025/02/13/2421169/duterte-tatakbong-presidente-sa-2028 |work=[[The Philippine Star|Pilipino Star Ngayon]] |date=13 Pebrero 2025 |access-date=30 Marso 2025}}</ref> |- |[[File:Rep. Ferdinand Alexander Marcos (19th Congress).jpg|100px]] | [[Sandro Marcos]] | [[Partido Federal ng Pilipinas|PFP]] | Miyembro ng Kapulungan ng mga Kinatawan (2022–kasalukuyan) | Wala pa sa ganap na taong gulang; hindi pa 40 taong gulang | <ref name="sandro 2028">{{cite news |last=Escudero |first=Malou |title=Marcos itinangging inihahanda si Sandro para maging presidente |url=https://qa.philstar.com/pilipino-star-ngayon/bansa/2023/01/25/2240074/marcos-itinangging-inihahanda-si-sandro-para-maging-presidente/ |work=[[The Philippine Star|Pilipino Star Ngayon]] |date=25 Enero 2023 |access-date=18 Abril 2025}}</ref> |- | [[File:VicoSotto2024 (cropped).png|100px]] | [[Vico Sotto]] | Independyente | Alkalde ng Pasig (2019–kasalukuyan) | Wala pa sa ganap na taong gulang; hindi pa 40 taong gulang | <ref name="sotto 2028">{{cite news |last=Santiago |first=Ervin |title= Vic: Ito na po ang susunod na presidente ng Pilipinas, Mayor Vico Sotto |url= https://bandera.inquirer.net/411212/ito-na-po-ang-susunod-na-presidente-ng-pilipinas-mayor-vico-sotto/amp |work=[[Philippine Daily Inquirer|Bandera]] |date=Marso 2025 |access-date=18 Abril 2025}}</ref> |} ===Para sa pagkapangalawang pangulo=== ====Ispekulasyon==== {| class="wikitable sortable" style="text-align:center" ! colspan="2" |Kandidato ! Partido ! Kasalukuyang position ! Sanggunian |- |[[File:President Rodrigo Duterte portrait (cropped).jpg|100px]] | [[Rodrigo Duterte]] | [[Partido Demokratiko Pilipino|PDP]] | Pangulo ng Pilipinas (2016–2022) | <ref name="rodrigo 2028">{{cite news |last=Garcia |first=Gemma |title=Duterte-Duterte sa 2028 itinutulak |url=https://www.philstar.com/pilipino-star-ngayon/bansa/2024/09/01/2382039/duterte-duterte-sa-2028-itinutulak |work=[[The Philippine Star|Pilipino Star Ngayon]] |date=1 Setyembre 2024 |access-date=28 Pebrero 2025}}</ref> |- |[[File:Imee Marcos COC 2019 elections filing (cropped).jpg|100px]] | [[Imee Marcos]] | [[Partido Nacionalista|Nacionalista]] | Senador ng Pilipinas (2019–kasalukuyan) | <ref name="imee 2028">{{cite news |last= |first= |title= Sara-Imee tandem matunog sa 2028 |url= https://www.abante.com.ph/2023/11/14/sara-imee-tandem-matunog-sa-2028/ |work=[[Abante]] |date=14 Nobyembre 2023 |access-date=21 Abril 2025}}</ref> |} ====Mga tumanggi==== {| class="wikitable sortable" style="text-align:center" ! colspan="2" |Kandidato ! Partido ! Kasalukuyang position ! Tala ! Sanggunian |- |[[File:Escudero19th.jpg|100px]] | [[Francis Escudero|Chiz Escudero]] | [[Nationalist People's Coalition|NPC]] | Pangulo ng Senado ng Pilipinas (2024–kasalukuyan) | Ikinikonsidera mag-retiro | <ref name="escudero">{{cite news |last1=Garcia |first1=Kate |title=SP Chiz, nilinaw na 'di interesado maging Vice President |url=https://balita.mb.com.ph/2025/02/23/sp-chiz-nilinaw-na-di-interesado-maging-vice-president/ |access-date=9 Marso 2025 |work=Balita |date=23 Pebrero 2025 }}{{Dead link|date=Hulyo 2025 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}</ref> |- | [[File:IskoMorenoOfficialPortrait.jpg|100px]] | [[Isko Moreno]] | [[Aksyon Demokratiko|Aksyon]] | Alkalde ng Maynila (2019–2022; 2025–kasalukuyan) | Tatakbo muli sa kasalukuyang posisyon | <ref name="isko" /> |- |[[File:Migz Zubiri - 2021.jpg|100px]] | [[Juan Miguel Zubiri|Migz Zubiri]] | Independyente | Senador ng Pilipinas (2016–kasalukuyan) | Mag-reretiro | <ref name="zubiri">{{cite news |last1=Salcedo |first1=MJ |title=Zubiri, pinag-iisipan na raw ang pagreretiro sa politika |url=https://balita.mb.com.ph/2024/04/02/zubiri-pinag-iisipan-na-raw-ang-pagreretiro-sa-politika/ |access-date=9 Marso 2025 |work=Balita |date=2 Abril 2024 }}{{Dead link|date=Hulyo 2025 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}</ref> |} ==Mga isurbey== ===Pangulo=== <div style="overflow-y:auto;"> {| class="wikitable sortable" style="text-align:center;font-size:85%;line-height:14px;" ! rowspan="2" | Fieldwork<br>date(s) ! rowspan="2" | Pollster ! rowspan="2" data-sort-type="number" | Sample<br />size ! rowspan="2" data-sort-type="number" | <abbr title="Margin of error">MoE</abbr> ! class="unsortable" style="width:60px;" | [[Rodrigo Duterte|R. Duterte]]{{efn|name=inelegible|Ineligible}}<br /><small>[[Partido Demokratiko Pilipino|PDP]]</small> ! class="unsortable" style="width:60px;" | [[Sara Duterte|Sa. Duterte]]<br /><small>[[Hugpong ng Pagbabago|HNP]]</small> ! class="unsortable" style="width:60px;" | [[Risa Hontiveros|Hontiveros]]<br /><small>[[Akbayan]]</small> ! class="unsortable" style="width:60px;" | [[Imee Marcos|Marcos]]<br /><small>[[Nacionalista Party|Nacionalista]]</small> ! class="unsortable" style="width:60px;" | [[Isko Moreno|Moreno]]{{efn|name=declined|Declined to run}}<br /><small>[[Aksyon Demokratiko|Aksyon]]</small> ! class="unsortable" style="width:60px;" | [[Manny Pacquiao|Pacquiao]]<br /><small>[[Partido Federal ng Pilipinas|PFP]]</small> ! class="unsortable" style="width:60px;" | [[Robin Padilla|Padilla]]<br /><small>[[Partido Demokratiko Pilipino|PDP]]</small> ! class="unsortable" style="width:60px;" | [[Grace Poe|Poe]]<br /><small>[[Independent politician|Ind.]]</small> ! class="unsortable" style="width:60px;" | [[Leni Robredo|Robredo]]{{efn|name=declined}}<br /><small>[[Liberal Party (Philippines)|Liberal]]</small> ! class="unsortable" style="width:60px;" | [[Martin Romualdez|Romualdez]]<br /><small>[[Lakas–CMD|Lakas]]</small> ! class="unsortable" style="width:60px;" | [[Raffy Tulfo|R. Tulfo]]{{efn|name=declined}}<br /><small>[[Independent politician|Ind.]]</small> ! rowspan="2" class="unsortable" style="width:60px;" | Others ! rowspan="2" class="unsortable" style="width:60px;" | {{abbr|Und.|Undecided}}/<br />None ! rowspan="2" class="unsortable" style="width:60px;" | {{abbr|Ref.|Refused}} ! rowspan="2" class="unsortable" style="width:60px;" | Lead |- ! {{party color cell|PDP–Laban}} ! {{party color cell|Hugpong ng Pagbabago}} ! {{party color cell|Akbayan}} ! {{party color cell|Nacionalista Party}} ! {{party color cell|Aksyon Demokratiko}} ! {{party color cell|Partido Federal ng Pilipinas}} ! {{party color cell|PDP–Laban}} ! {{party color cell|Independent}} ! {{party color cell|Liberal Party (Philippines)}} ! {{party color cell|Lakas–CMD}} ! {{party color cell|Independent}} |- | data-sort-value="2025-2-10" | 31 Marso—7 Abril 2025 | WR Numero<ref name="WR NumeroApril2025">{{Cite web |date=12 Abril 2025 |title=Luistro: Impeachment vs VP Sara, tuloy pa rin kahit manguna ito sa survey |url=https://brigada.ph/articles/read/luistro-impeachment-vs-vp-sara-tuloy-pa-rin-kahit-manguna-ito-sa-survey_8648.html |access-date=13 Abril 2025 |website=Brigada |language=tl }}</ref>|| {{formatnum:—}} || — | — || {{party color cell|Hugpong ng Pagbabago}} <span style="color:white">'''30.2'''</span> || — || — || — || — || — || — || — || — || — || — || — || — || {{party color cell|Hugpong ng Pagbabago}} <span style="color:white">'''Sa. Duterte +12.3'''</span> |- | data-sort-value="2025-2-10" | 20—26 Pebrero 2025 | Pulse Asia<ref name="Pulse AsiaFebruary2025">{{Cite web |date=14 Marso 2025 |title=VP Sara, nangunguna pa rin sa 2028 presidential survey |url=https://brigada.ph/articles/read/vp-sara-nangunguna-pa-rin-sa-2028-presidential-survey_7439.html |access-date=17 Marso 2025 |website=Brigada |language=tl }}</ref>|| {{formatnum:—}} || — | — || {{party color cell|Hugpong ng Pagbabago}} <span style="color:white">'''39'''</span> || 5 || — || — || — || — || 14 || — || 1 || 28 || — || — || — || {{party color cell|Hugpong ng Pagbabago}} <span style="color:white">'''Sa. Duterte +11'''</span> |- | data-sort-value="2024-11-18" | 5—23 Setyembre 2024 | WR Numero<ref name="WR NumeroSeptember2024">{{Cite web |date=19 Nobyembre 2024 |title=VP Sara at Sen. Raffy, nanguna sa survey para sa pagkapangulo ng ‘Pinas |url=https://balita.mb.com.ph/2024/11/19/vp-sara-at-sen-raffy-nanguna-sa-survey-para-sa-pagkapangulo-ng-pinas/ |access-date=9 Marso 2025 |website=[[Manila Bulletin|Balita]] |language=tl }}{{Dead link|date=Hulyo 2025 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}</ref>|| {{formatnum:1729}} || ±2.0% || — || {{party color cell|Hugpong ng Pagbabago}} <span style="color:white"> '''24'''</span> || 4 || 5 || — || 4 || 3 || 5 || 9 || 1 || {{party color cell|Independent}} '''24''' || — || 18 || — || Tie |- | data-sort-value="2024-06-25" | 25—30 Hunyo 2024 | Oculum<ref name="OculumJune2024">{{Cite web |date=12 Agosto 2024 |title=VP Duterte, nangunguna sa presidential survey para sa 2028 elections |url=https://www.net25.com/news/vp-duterte-nangunguna-sa-presidential-survey-para-sa-2028-elections |access-date=16 Marso 2025 |website=[[Net25]] |language=tl }}</ref>|| {{formatnum:1200}} || ±3.0% || — || {{party color cell|Hugpong ng Pagbabago}} <span style="color:white"> '''42'''</span> || — || 4 || 4 || 4 || 2 || — || 10 || 0.4 || 17 || 2 || 14 || — || {{party color cell|Hugpong ng Pagbabago}} <span style="color:white">'''Sa. Duterte +5'''</span> |- |- | data-sort-value="2024-05-23" | May 23—26, 2024 | Tangere<ref name="TangereMay2024">{{Cite web |last= |first= |date=21 Hunyo 2024 |title=VP Sara at Sen. Tulfo, tabla sa mga napipisil na maging presidente sa 2028 — Survey |url=https://radyolaverdad.com/vp-sara-at-sen-tulfo-tabla-sa-mga-napipisil-na-maging-presidente-sa-2028-survey/ |access-date=17 Marso 2025 |website=Radyo La Verdad |language=tl }}</ref>|| {{formatnum:—}} || ±2.5% | — || {{party color cell|Hugpong ng Pagbabago}} <span style="color:white">'''27.67'''</span> || 3.73 || 4.13 || 6.60 || 1.73 || 0.60 || 10.20 || 14.33 || — || ''27.07'' || 3.93 || — || — || {{party color cell|Hugpong ng Pagbabago}} <span style="color:white">'''Sa. Duterte +0.6'''</span> |- | data-sort-value="2024-11-18" | 6—10 Marso 2024 | Pulse Asia<ref name="Pulse AsiaApril2024">{{Cite web |date=3 Abril 2024 |title=Sen. Tulfo, VP Duterte nanguna sa Pulse Asia pre-election poll |url=https://www.abs-cbn.com/news/2024/4/3/sen-tulfo-vp-duterte-nanguna-sa-pulse-asia-pre-election-poll-1935 |access-date=14 Marso 2025 |website=[[ABS-CBN]] |language=tl }}</ref>|| {{formatnum:—}} || — || 0.2 || 34 || 1 || 5 || 0.1 || 3 || 2 || — || 11 || 0.5 || {{party color cell|Independent}} '''35''' || — || — || 7 || {{party color cell|Independent}} '''R. Tulfo +1''' |- | data-sort-value="2024-11-18" | 24 Nobyembre—24 Disyembre 2023 | WR Numero<ref name="WR NumeroJanuary2024">{{Cite web |date=26 Enero 2024 |title=VP Duterte, Tulfo nangunguna sa 2028 presidential survey |url=https://www.philstar.com/pilipino-star-ngayon/bansa/2024/01/26/2328711/vp-duterte-tulfo-nangunguna-sa-2028-presidential-survey |access-date=14 Marso 2025 |website=[[The Philippine Star|Pilipino Star Ngayon]] |language=tl }}</ref><ref name="WR NumeroJanuary2024copy">{{Cite web |date=27 Enero 2024 |title=Romualdez, nangulelat sa presidential bet survey |url=https://balita.mb.com.ph/2024/01/27/romualdez-nangulelat-sa-presidential-bet-survey/ |access-date=14 Marso 2025 |website=[[Manila Bulletin|Balita]] |language=tl }}{{Dead link|date=Hulyo 2025 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}</ref>|| {{formatnum:1457}} || — || — || {{party color cell|Hugpong ng Pagbabago}} <span style="color:white"> '''35.6'''</span> || 1.2 || 6.9 || — || 5.0 || 4.6 || — || 9 || 0.8 || 22.5 || — || 14.3 || — || {{party color cell|Hugpong ng Pagbabago}} <span style="color:white">'''Sa. Duterte +13'''</span> |- |}</div> ===Pangalawang pangulo=== <div style="overflow-y:auto;"> {| class="wikitable sortable" style="text-align:center;font-size:85%;line-height:14px;" ! rowspan="2" | Fieldwork<br>date(s) ! rowspan="2" | Pollster ! rowspan="2" data-sort-type="number" | Sample<br />size ! rowspan="2" data-sort-type="number" | <abbr title="Margin of error">MoE</abbr> ! class="unsortable" style="width:60px;" | [[Rodrigo Duterte|R. Duterte]]<br /><small>[[Partido Demokratiko Pilipino|PDP]]</small> ! class="unsortable" style="width:60px;" | [[Sara Duterte|Sa. Duterte]]<br /><small>[[Hugpong ng Pagbabago|HNP]]</small> ! class="unsortable" style="width:60px;" | [[Sebastian Duterte|Se. Duterte]]<br /><small>[[Partido Demokratiko Pilipino|PDP]]</small> ! class="unsortable" style="width:60px;" | [[Bong Go|Go]]<br /><small>[[Partido Demokratiko Pilipino|PDP]]</small> ! class="unsortable" style="width:60px;" | [[Risa Hontiveros|Hontiveros]]<br /><small>[[Akbayan]]</small> ! class="unsortable" style="width:60px;" | [[Imee Marcos|Marcos]]<br /><small>[[Nacionalista Party|Nacionalista]]</small> ! class="unsortable" style="width:60px;" | [[Manny Pacquiao|Pacquiao]]<br /><small>[[Partido Federal ng Pilipinas|PFP]]</small> ! class="unsortable" style="width:60px;" | [[Robin Padilla|Padilla]]<br /><small>[[Partido Demokratiko Pilipino|PDP]]</small> ! class="unsortable" style="width:60px;" | [[Francis Pangilinan|Pangilinan]]<br /><small>[[Liberal Party (Philippines)|Liberal]]</small> ! class="unsortable" style="width:60px;" | [[Grace Poe|Poe]]<br /><small>[[Independent politician|Ind.]]</small> ! class="unsortable" style="width:60px;" | [[Martin Romualdez|Romualdez]]<br /><small>[[Lakas–CMD|Lakas]]</small> ! class="unsortable" style="width:60px;" | [[Gilbert Teodoro|Teodoro]]<br /><small>[[People's Reform Party|PRP]]</small> ! class="unsortable" style="width:60px;" | [[Raffy Tulfo|R. Tulfo]]{{efn|name=declined}}<br /><small>[[Independent politician|Ind.]]</small> ! class="unsortable" style="width:60px;" | [[Juan Miguel Zubiri|Zubiri]]{{efn|name=declined}}<br /><small>[[Independent politician|Ind.]]</small> ! rowspan="2" class="unsortable" style="width:60px;" | Others ! rowspan="2" class="unsortable" style="width:60px;" | {{abbr|Und.|Undecided}}/<br />None ! rowspan="2" class="unsortable" style="width:60px;" | {{abbr|Ref.|Refused}} ! rowspan="2" class="unsortable" style="width:60px;" | Lead |- ! {{party color cell|PDP–Laban}} ! {{party color cell|Hugpong ng Pagbabago}} ! {{party color cell|PDP–Laban}} ! {{party color cell|PDP–Laban}} ! {{party color cell|Akbayan}} ! {{party color cell|Nacionalista Party}} ! {{party color cell|Partido Federal ng Pilipinas}} ! {{party color cell|PDP–Laban}} ! {{party color cell|Liberal Party (Philippines)}} ! {{party color cell|Independent}} ! {{party color cell|Lakas–CMD}} ! {{party color cell|People's Reform Party}} ! {{party color cell|Independent}} ! {{party color cell|Independent}} |- |- | data-sort-value="2024-03-06" | 6—10 Marso 2024 | Pulse Asia<ref name="Pulse AsiaApril2024" />|| — || — | 0.001 || 0.01 || 0.004 || 0.3 || 0.05 || 16 || 14 || 14 || 0.02 || {{party color cell|Independent}} '''35''' || 1 || 4 || 0.5 || 7 || — || 6 || 2 || {{party color cell|Independent}} '''Poe +19''' |- |}</div> == Mga tala == {{Notelist}} ==Sanggunian== {{reflist}} ==Mga kawing panlabas== *[http://www.comelec.gov.ph Official website of the Commission on Elections] {{Halalan sa Pilipinas}} {{DEFAULTSORT:Presidential Election, Philippines 2028}} [[Kategorya:Halalan sa Pilipinas]] [[Kategorya:2028 sa Pilipinas]] {{usbong|Politiko|Pilipinas}} bhzvtusecub1xmmqe03pu4q8nqyqzuq 2167851 2167850 2025-07-08T03:53:19Z Theparties 48639 /* Mga isurbey */ 2167851 wikitext text/x-wiki {{Infobox Election | election_name = Halalang pampanguluhan sa Pilipinas, 2028 | country = Pilipinas | type = Presidential | ongoing = no | previous_election = Halalang pampanguluhan sa Pilipinas, 2022 | previous_year = 2022 | election_date = 8 Mayo 2028 | next_election = Halalang pampanguluhan sa Pilipinas, 2034 | next_year = 2034 | turnout = | image1 = | candidate1 = | party1 = | alliance1 = | running_mate1 = | popular_vote1 = | percentage1 = | image2 = | candidate2 = | color2 = | party2 = | alliance2 = | running_mate2 = | popular_vote2 = | percentage2 = | image4 = | candidate4 = | color4 = | party4 = | alliance4 = | running_mate4 = | popular_vote4 = | percentage4 = | image5 = | candidate5 = | party5 = | alliance5 = | running_mate5 = | popular_vote5 = | percentage5 = | map_image = | map_size = | map_caption = | title = Pangulo | before_election = [[Bongbong Marcos]] | before_party = [[Partido Federal ng Pilipinas|PFP]] | after_election = | after_party = }} {{Politika sa Pilipinas}} Ginanap noong 8 Mayo 2028, ikalawang Lunes ng buwan ng Mayo ang isang halalang pampanguluhan ng Pilipinas. Inihalal sa araw na ito ang ika-18 Pangulo ng Pilipinas na hahalili kay [[Bongbong Marcos]], na hindi na maaaring tumakbo muli sa naturang katungkulan alinsunod sa Saligang Batas ng Pilipinas ng 1987. Ito ang ika-anim na halalang sa pagkapangulo at pangalawang pangulo sa ilalim ng 1987 [[Saligang Batas ng Pilipinas]]. ==Mga potensyal na kandidato== ===Para sa pagkapangulo=== ====Interesado==== {| class="wikitable sortable" style="text-align:center" ! colspan="2" |Kandidato ! Partido ! Kasalukuyang position ! Sanggunian |- |[[File:VPSDPortrait (cropped) (3).jpg|100px]] | [[Sara Duterte]] | [[Hugpong ng Pagbabago|HNP]] | Pangalawang Pangulo ng Pilipinas (2022–kasalukuyan) | <ref name="sara 2028">{{cite news |last=Layson |first=Mer |title=Pagtakbo sa 2028 elections ikinokonsidera ni VP Sara|url=https://www.philstar.com/pilipino-star-ngayon/bansa/2025/01/14/2414012/pagtakbo-sa-2028-elections-ikinokonsidera-ni-vp-sara |work=[[The Philippine Star|Pilipino Star Ngayon]] |date=14 Enero 2025 |access-date=28 Pebrero 2025}}</ref> |- |[[File:Lady Senators 3rd Regular Session Hontiveros (cropped).jpg|100px]] | [[Risa Hontiveros]] | [[Akbayan]] | Senador ng Pilipinas (2016–kasalukuyan) | <ref name="hontiveros">{{cite news |last1=Escudero |first1=Malou |title=Hontiveros ‘bukas’ sa posibilidad na tumakbo sa 2028 presidential race |url=https://www.philstar.com/pilipino-star-ngayon/bansa/2025/05/22/2444931/hontiveros-bukas-sa-posibilidad-na-tumakbo-sa-2028-presidential-race |access-date=22 Mayo 2025 |work=[[The Philippine Star|Pilipino Star Ngayon]] |date=22 Mayo 2025}}</ref><ref name="risa">{{cite news |last1=de Leon |first1=Richard |title=Sen. Risa, posibleng tumakbo sa 2028 presidential race? |url=https://balita.mb.com.ph/2025/05/21/sen-risa-posibleng-tumakbo-sa-2028-presidential-race/ |access-date=22 Mayo 2025 |work=[[Manila Bulletin|Balita]] |date=21 Mayo 2025 }}{{Dead link|date=Hulyo 2025 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}</ref><ref name="risa hontiveros">{{cite news |last1= |first1= |title=Sen. Hontiveros, bukas sa posibilidad na tumakbong presidente sa Eleksyon 2028? |url=https://www.gmanetwork.com/news/balitambayan/balita/946905/sen-hontiveros-bukas-sa-posibilidad-na-tumakbong-presidente-sa-eleksyon-2028/story/ |access-date=22 Mayo 2025 |work=[[GMA Network]] |date=21 Mayo 2025}}</ref> |} ====Ispekulasyon==== {| class="wikitable sortable" style="text-align:center" ! colspan="2" |Kandidato ! Partido ! Kasalukuyang position ! Sanggunian |- |[[File:Baste Duterte 2022 2.jpg|100px]] | [[Sebastian Duterte|Baste Duterte]] | [[Partido Demokratiko Pilipino|PDP]] | Alkalde ng Lungsod ng Davao (2022–kasalukuyan) | <ref name="d3">{{cite news |last1= |first1= |title=3 Duterte tatakbong senador sa 2025; Mayor Baste kandidatong pangulo sa 2028 |url= https://tnt.abante.com.ph/2024/06/25/3-duterte-tatakbong-senador-sa-2025-mayor-baste-kandidatong-pangulo-sa-2028/news/ |access-date=9 Marso 2025 |work=[[Abante]] |date=25 Hunyo 2024}}</ref> |- |[[File:Robin Padilla.jpg|100px]] | [[Robin Padilla]] | [[Partido Demokratiko Pilipino|PDP]] | Senador ng Pilipinas (2022–kasalukuyan) | <ref name="sara 2028" /> |- |[[File:Governor Jonvic Remulla (cropped).png|100px]] | [[Jonvic Remulla]] | [[National Unity Party|NUP]] | Kalihim ng Interyor at Pamahalaang Lokal (2024–kasalukuyan) | <ref name="remulla 2028">{{cite news |last= |first= |title=Johnvic Remulla para sa Pangulo sa 2028? |url=https://www.diskurso.ph/editorial/2025/01/30/johnvic-remulla-para-sa-pangulo-sa-2028? |work=Diskurso PH |date=30 Enero 2025 |access-date=1 Marso 2025}}</ref> |- |[[File:Gilbert Teodoro, 2023 official portrait.jpg|100px]] | [[Gilbert Teodoro|Gibo Teodoro]] | [[People's Reform Party|PRP]] | Kalihim ng Tanggulang Pambansa (2023–kasalukuyan) | <ref name="gibo">{{cite news |last1=Alano |first1=Kokoy |title=Gibo sa 2028? |url=https://www.philstar.com/pang-masa/punto-mo/2023/08/23/2290665/gibo-sa-2028 |access-date=9 Marso 2025 |work=Pang-Masa |date=23 Agosto 2023}}</ref> |} ====Mga tumanggi==== {| class="wikitable sortable" style="text-align:center" ! colspan="2" |Kandidato ! Partido ! Kasalukuyang position ! Tala ! Sanggunian |- | [[File:IskoMorenoOfficialPortrait.jpg|100px]] | [[Isko Moreno]] | [[Aksyon Demokratiko|Aksyon]] | Alkalde ng Maynila (2019–2022; 2025–kasalukuyan) | Tatakbo muli sa kasalukuyang posisyon | <ref name="isko">{{cite news |last1=Marcelo |first1=Nicole Therise |title=Isko Moreno, hindi na umano tatakbo sa mas mataas na posisyon sa 2028 |url=https://balita.mb.com.ph/2025/05/20/isko-moreno-hindi-na-umano-tatakbo-sa-mas-mataas-na-posisyon-sa-2028/ |access-date=22 Mayo 2025 |work=[[Manila Bulletin|Balita]] |date=20 Mayo 2025 }}{{Dead link|date=Hulyo 2025 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}</ref> |- |[[File:Leni_Robredo_Portrait.png|100px]] | [[Leni Robredo]] | [[Liberal Party (Philippines)|Liberal]] | Alkalde ng Naga, Camarines Sur (2025–kasalukuyan) | Tatakbo muli sa kasalukuyang posisyon |<ref name="robredo">{{cite news |last1=Cantos |first1=Joy |last2=Hallare |first2=Jorge |title=Leni ‘di tatakbong Pangulo sa 2028! |url=https://www.philstar.com/Pilipino-star-ngayon/bansa/2024/10/06/2390468/leni-di-tatakbong-pangulo-sa-2028 |access-date=January 31, 2025 |work=[[The Philippine Star]] |date=6 Oktubre 2024|access-date=28 Pebrero 2025}}</ref> |- |[[File:Ferdinand Martin Gomez Romualdez.jpg|100px]] | [[Martin Romualdez]] | [[Lakas–CMD]] | Miyembro ng Kapulungan ng mga Kinatawan (2019–kasalukuyan) | <ref name="romualdez">{{cite news |last1= |first1= |title=Palasyo hindi puntirya ni Romualdez sa 2028 |url=https://saksipinas.com/bansa/palasyo-hindi-puntirya-ni-romualdez-sa-2028/ |access-date=9 Marso 2025 |work=Saksi Pinas |date=14 Hunyo 2025 }}</ref> |- |[[File:Sen. Raffy Tulfo in a privilege speech on November 7, 2022.jpg|100px]] | [[Raffy Tulfo]] | Independyente | Senador ng Pilipinas (2022–kasalukuyan) | Tatakbo para sa Senado | <ref name="tulfo">{{cite news |last1=Salcedo |first1=MJ |title=Sen. Tulfo, ‘di raw tatakbong pangulo sa 2028: ‘Sakit sa ulo lang 'yan’ |url=https://balita.mb.com.ph/2024/05/09/sen-tulfo-di-raw-tatakbong-pangulo-sa-2028-sakit-sa-ulo-lang-yan/ |access-date=9 Marso 2025 |work=Balita |date=9 Mayo 2024 }}{{Dead link|date=Hulyo 2025 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}</ref> |} ====Hindi maaaring tumakbo==== {| class="wikitable sortable" style="text-align:center" ! colspan="2" |Kandidato ! Partido ! Kasalukuyang position ! Tala ! Sanggunian |- |[[File:President Rodrigo Duterte portrait (cropped).jpg|100px]] | [[Rodrigo Duterte]] | [[Partido Demokratiko Pilipino|PDP]] | Pangulo ng Pilipinas (2016–2022) | Dating pangulo, ipinagbababawal ang pagkandidato ayon sa konstitusyon | <ref name="digong 2028">{{cite news |last=Cantos |first=Joy |title=Duterte tatakbong Presidente sa 2028 |url=https://www.philstar.com/pilipino-star-ngayon/bansa/2025/02/13/2421169/duterte-tatakbong-presidente-sa-2028 |work=[[The Philippine Star|Pilipino Star Ngayon]] |date=13 Pebrero 2025 |access-date=30 Marso 2025}}</ref> |- |[[File:Rep. Ferdinand Alexander Marcos (19th Congress).jpg|100px]] | [[Sandro Marcos]] | [[Partido Federal ng Pilipinas|PFP]] | Miyembro ng Kapulungan ng mga Kinatawan (2022–kasalukuyan) | Wala pa sa ganap na taong gulang; hindi pa 40 taong gulang | <ref name="sandro 2028">{{cite news |last=Escudero |first=Malou |title=Marcos itinangging inihahanda si Sandro para maging presidente |url=https://qa.philstar.com/pilipino-star-ngayon/bansa/2023/01/25/2240074/marcos-itinangging-inihahanda-si-sandro-para-maging-presidente/ |work=[[The Philippine Star|Pilipino Star Ngayon]] |date=25 Enero 2023 |access-date=18 Abril 2025}}</ref> |- | [[File:VicoSotto2024 (cropped).png|100px]] | [[Vico Sotto]] | Independyente | Alkalde ng Pasig (2019–kasalukuyan) | Wala pa sa ganap na taong gulang; hindi pa 40 taong gulang | <ref name="sotto 2028">{{cite news |last=Santiago |first=Ervin |title= Vic: Ito na po ang susunod na presidente ng Pilipinas, Mayor Vico Sotto |url= https://bandera.inquirer.net/411212/ito-na-po-ang-susunod-na-presidente-ng-pilipinas-mayor-vico-sotto/amp |work=[[Philippine Daily Inquirer|Bandera]] |date=Marso 2025 |access-date=18 Abril 2025}}</ref> |} ===Para sa pagkapangalawang pangulo=== ====Ispekulasyon==== {| class="wikitable sortable" style="text-align:center" ! colspan="2" |Kandidato ! Partido ! Kasalukuyang position ! Sanggunian |- |[[File:President Rodrigo Duterte portrait (cropped).jpg|100px]] | [[Rodrigo Duterte]] | [[Partido Demokratiko Pilipino|PDP]] | Pangulo ng Pilipinas (2016–2022) | <ref name="rodrigo 2028">{{cite news |last=Garcia |first=Gemma |title=Duterte-Duterte sa 2028 itinutulak |url=https://www.philstar.com/pilipino-star-ngayon/bansa/2024/09/01/2382039/duterte-duterte-sa-2028-itinutulak |work=[[The Philippine Star|Pilipino Star Ngayon]] |date=1 Setyembre 2024 |access-date=28 Pebrero 2025}}</ref> |- |[[File:Imee Marcos COC 2019 elections filing (cropped).jpg|100px]] | [[Imee Marcos]] | [[Partido Nacionalista|Nacionalista]] | Senador ng Pilipinas (2019–kasalukuyan) | <ref name="imee 2028">{{cite news |last= |first= |title= Sara-Imee tandem matunog sa 2028 |url= https://www.abante.com.ph/2023/11/14/sara-imee-tandem-matunog-sa-2028/ |work=[[Abante]] |date=14 Nobyembre 2023 |access-date=21 Abril 2025}}</ref> |} ====Mga tumanggi==== {| class="wikitable sortable" style="text-align:center" ! colspan="2" |Kandidato ! Partido ! Kasalukuyang position ! Tala ! Sanggunian |- |[[File:Escudero19th.jpg|100px]] | [[Francis Escudero|Chiz Escudero]] | [[Nationalist People's Coalition|NPC]] | Pangulo ng Senado ng Pilipinas (2024–kasalukuyan) | Ikinikonsidera mag-retiro | <ref name="escudero">{{cite news |last1=Garcia |first1=Kate |title=SP Chiz, nilinaw na 'di interesado maging Vice President |url=https://balita.mb.com.ph/2025/02/23/sp-chiz-nilinaw-na-di-interesado-maging-vice-president/ |access-date=9 Marso 2025 |work=Balita |date=23 Pebrero 2025 }}{{Dead link|date=Hulyo 2025 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}</ref> |- | [[File:IskoMorenoOfficialPortrait.jpg|100px]] | [[Isko Moreno]] | [[Aksyon Demokratiko|Aksyon]] | Alkalde ng Maynila (2019–2022; 2025–kasalukuyan) | Tatakbo muli sa kasalukuyang posisyon | <ref name="isko" /> |- |[[File:Migz Zubiri - 2021.jpg|100px]] | [[Juan Miguel Zubiri|Migz Zubiri]] | Independyente | Senador ng Pilipinas (2016–kasalukuyan) | Mag-reretiro | <ref name="zubiri">{{cite news |last1=Salcedo |first1=MJ |title=Zubiri, pinag-iisipan na raw ang pagreretiro sa politika |url=https://balita.mb.com.ph/2024/04/02/zubiri-pinag-iisipan-na-raw-ang-pagreretiro-sa-politika/ |access-date=9 Marso 2025 |work=Balita |date=2 Abril 2024 }}{{Dead link|date=Hulyo 2025 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}</ref> |} ==Mga isurbey== ===Pangulo=== <div style="overflow-y:auto;"> {| class="wikitable sortable" style="text-align:center;font-size:85%;line-height:14px;" ! rowspan="2" | Fieldwork<br>date(s) ! rowspan="2" | Pollster ! rowspan="2" data-sort-type="number" | Sample<br />size ! rowspan="2" data-sort-type="number" | <abbr title="Margin of error">MoE</abbr> ! class="unsortable" style="width:60px;" | [[Rodrigo Duterte|R. Duterte]]{{efn|name=inelegible|Ineligible}}<br /><small>[[Partido Demokratiko Pilipino|PDP]]</small> ! class="unsortable" style="width:60px;" | [[Sara Duterte|Sa. Duterte]]<br /><small>[[Hugpong ng Pagbabago|HNP]]</small> ! class="unsortable" style="width:60px;" | [[Risa Hontiveros|Hontiveros]]<br /><small>[[Akbayan]]</small> ! class="unsortable" style="width:60px;" | [[Imee Marcos|Marcos]]<br /><small>[[Nacionalista Party|Nacionalista]]</small> ! class="unsortable" style="width:60px;" | [[Isko Moreno|Moreno]]{{efn|name=declined|Declined to run}}<br /><small>[[Aksyon Demokratiko|Aksyon]]</small> ! class="unsortable" style="width:60px;" | [[Manny Pacquiao|Pacquiao]]<br /><small>[[Partido Federal ng Pilipinas|PFP]]</small> ! class="unsortable" style="width:60px;" | [[Robin Padilla|Padilla]]<br /><small>[[Partido Demokratiko Pilipino|PDP]]</small> ! class="unsortable" style="width:60px;" | [[Grace Poe|Poe]]<br /><small>[[Independent politician|Ind.]]</small> ! class="unsortable" style="width:60px;" | [[Leni Robredo|Robredo]]{{efn|name=declined}}<br /><small>[[Liberal Party (Philippines)|Liberal]]</small> ! class="unsortable" style="width:60px;" | [[Martin Romualdez|Romualdez]]{{efn|name=declined}}<br /><small>[[Lakas–CMD|Lakas]]</small> ! class="unsortable" style="width:60px;" | [[Raffy Tulfo|R. Tulfo]]{{efn|name=declined}}<br /><small>[[Independent politician|Ind.]]</small> ! rowspan="2" class="unsortable" style="width:60px;" | Others ! rowspan="2" class="unsortable" style="width:60px;" | {{abbr|Und.|Undecided}}/<br />None ! rowspan="2" class="unsortable" style="width:60px;" | {{abbr|Ref.|Refused}} ! rowspan="2" class="unsortable" style="width:60px;" | Lead |- ! {{party color cell|PDP–Laban}} ! {{party color cell|Hugpong ng Pagbabago}} ! {{party color cell|Akbayan}} ! {{party color cell|Nacionalista Party}} ! {{party color cell|Aksyon Demokratiko}} ! {{party color cell|Partido Federal ng Pilipinas}} ! {{party color cell|PDP–Laban}} ! {{party color cell|Independent}} ! {{party color cell|Liberal Party (Philippines)}} ! {{party color cell|Lakas–CMD}} ! {{party color cell|Independent}} |- | data-sort-value="2025-2-10" | 31 Marso—7 Abril 2025 | WR Numero<ref name="WR NumeroApril2025">{{Cite web |date=12 Abril 2025 |title=Luistro: Impeachment vs VP Sara, tuloy pa rin kahit manguna ito sa survey |url=https://brigada.ph/articles/read/luistro-impeachment-vs-vp-sara-tuloy-pa-rin-kahit-manguna-ito-sa-survey_8648.html |access-date=13 Abril 2025 |website=Brigada |language=tl }}</ref>|| {{formatnum:—}} || — | — || {{party color cell|Hugpong ng Pagbabago}} <span style="color:white">'''30.2'''</span> || — || — || — || — || — || — || — || — || — || — || — || — || {{party color cell|Hugpong ng Pagbabago}} <span style="color:white">'''Sa. Duterte +12.3'''</span> |- | data-sort-value="2025-2-10" | 20—26 Pebrero 2025 | Pulse Asia<ref name="Pulse AsiaFebruary2025">{{Cite web |date=14 Marso 2025 |title=VP Sara, nangunguna pa rin sa 2028 presidential survey |url=https://brigada.ph/articles/read/vp-sara-nangunguna-pa-rin-sa-2028-presidential-survey_7439.html |access-date=17 Marso 2025 |website=Brigada |language=tl }}</ref>|| {{formatnum:—}} || — | — || {{party color cell|Hugpong ng Pagbabago}} <span style="color:white">'''39'''</span> || 5 || — || — || — || — || 14 || — || 1 || 28 || — || — || — || {{party color cell|Hugpong ng Pagbabago}} <span style="color:white">'''Sa. Duterte +11'''</span> |- | data-sort-value="2024-11-18" | 5—23 Setyembre 2024 | WR Numero<ref name="WR NumeroSeptember2024">{{Cite web |date=19 Nobyembre 2024 |title=VP Sara at Sen. Raffy, nanguna sa survey para sa pagkapangulo ng ‘Pinas |url=https://balita.mb.com.ph/2024/11/19/vp-sara-at-sen-raffy-nanguna-sa-survey-para-sa-pagkapangulo-ng-pinas/ |access-date=9 Marso 2025 |website=[[Manila Bulletin|Balita]] |language=tl }}{{Dead link|date=Hulyo 2025 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}</ref>|| {{formatnum:1729}} || ±2.0% || — || {{party color cell|Hugpong ng Pagbabago}} <span style="color:white"> '''24'''</span> || 4 || 5 || — || 4 || 3 || 5 || 9 || 1 || {{party color cell|Independent}} '''24''' || — || 18 || — || Tie |- | data-sort-value="2024-06-25" | 25—30 Hunyo 2024 | Oculum<ref name="OculumJune2024">{{Cite web |date=12 Agosto 2024 |title=VP Duterte, nangunguna sa presidential survey para sa 2028 elections |url=https://www.net25.com/news/vp-duterte-nangunguna-sa-presidential-survey-para-sa-2028-elections |access-date=16 Marso 2025 |website=[[Net25]] |language=tl }}</ref>|| {{formatnum:1200}} || ±3.0% || — || {{party color cell|Hugpong ng Pagbabago}} <span style="color:white"> '''42'''</span> || — || 4 || 4 || 4 || 2 || — || 10 || 0.4 || 17 || 2 || 14 || — || {{party color cell|Hugpong ng Pagbabago}} <span style="color:white">'''Sa. Duterte +5'''</span> |- |- | data-sort-value="2024-05-23" | May 23—26, 2024 | Tangere<ref name="TangereMay2024">{{Cite web |last= |first= |date=21 Hunyo 2024 |title=VP Sara at Sen. Tulfo, tabla sa mga napipisil na maging presidente sa 2028 — Survey |url=https://radyolaverdad.com/vp-sara-at-sen-tulfo-tabla-sa-mga-napipisil-na-maging-presidente-sa-2028-survey/ |access-date=17 Marso 2025 |website=Radyo La Verdad |language=tl }}</ref>|| {{formatnum:—}} || ±2.5% | — || {{party color cell|Hugpong ng Pagbabago}} <span style="color:white">'''27.67'''</span> || 3.73 || 4.13 || 6.60 || 1.73 || 0.60 || 10.20 || 14.33 || — || ''27.07'' || 3.93 || — || — || {{party color cell|Hugpong ng Pagbabago}} <span style="color:white">'''Sa. Duterte +0.6'''</span> |- | data-sort-value="2024-11-18" | 6—10 Marso 2024 | Pulse Asia<ref name="Pulse AsiaApril2024">{{Cite web |date=3 Abril 2024 |title=Sen. Tulfo, VP Duterte nanguna sa Pulse Asia pre-election poll |url=https://www.abs-cbn.com/news/2024/4/3/sen-tulfo-vp-duterte-nanguna-sa-pulse-asia-pre-election-poll-1935 |access-date=14 Marso 2025 |website=[[ABS-CBN]] |language=tl }}</ref>|| {{formatnum:—}} || — || 0.2 || 34 || 1 || 5 || 0.1 || 3 || 2 || — || 11 || 0.5 || {{party color cell|Independent}} '''35''' || — || — || 7 || {{party color cell|Independent}} '''R. Tulfo +1''' |- | data-sort-value="2024-11-18" | 24 Nobyembre—24 Disyembre 2023 | WR Numero<ref name="WR NumeroJanuary2024">{{Cite web |date=26 Enero 2024 |title=VP Duterte, Tulfo nangunguna sa 2028 presidential survey |url=https://www.philstar.com/pilipino-star-ngayon/bansa/2024/01/26/2328711/vp-duterte-tulfo-nangunguna-sa-2028-presidential-survey |access-date=14 Marso 2025 |website=[[The Philippine Star|Pilipino Star Ngayon]] |language=tl }}</ref><ref name="WR NumeroJanuary2024copy">{{Cite web |date=27 Enero 2024 |title=Romualdez, nangulelat sa presidential bet survey |url=https://balita.mb.com.ph/2024/01/27/romualdez-nangulelat-sa-presidential-bet-survey/ |access-date=14 Marso 2025 |website=[[Manila Bulletin|Balita]] |language=tl }}{{Dead link|date=Hulyo 2025 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}</ref>|| {{formatnum:1457}} || — || — || {{party color cell|Hugpong ng Pagbabago}} <span style="color:white"> '''35.6'''</span> || 1.2 || 6.9 || — || 5.0 || 4.6 || — || 9 || 0.8 || 22.5 || — || 14.3 || — || {{party color cell|Hugpong ng Pagbabago}} <span style="color:white">'''Sa. Duterte +13'''</span> |- |}</div> ===Pangalawang pangulo=== <div style="overflow-y:auto;"> {| class="wikitable sortable" style="text-align:center;font-size:85%;line-height:14px;" ! rowspan="2" | Fieldwork<br>date(s) ! rowspan="2" | Pollster ! rowspan="2" data-sort-type="number" | Sample<br />size ! rowspan="2" data-sort-type="number" | <abbr title="Margin of error">MoE</abbr> ! class="unsortable" style="width:60px;" | [[Rodrigo Duterte|R. Duterte]]<br /><small>[[Partido Demokratiko Pilipino|PDP]]</small> ! class="unsortable" style="width:60px;" | [[Sara Duterte|Sa. Duterte]]<br /><small>[[Hugpong ng Pagbabago|HNP]]</small> ! class="unsortable" style="width:60px;" | [[Sebastian Duterte|Se. Duterte]]<br /><small>[[Partido Demokratiko Pilipino|PDP]]</small> ! class="unsortable" style="width:60px;" | [[Bong Go|Go]]<br /><small>[[Partido Demokratiko Pilipino|PDP]]</small> ! class="unsortable" style="width:60px;" | [[Risa Hontiveros|Hontiveros]]<br /><small>[[Akbayan]]</small> ! class="unsortable" style="width:60px;" | [[Imee Marcos|Marcos]]<br /><small>[[Nacionalista Party|Nacionalista]]</small> ! class="unsortable" style="width:60px;" | [[Manny Pacquiao|Pacquiao]]<br /><small>[[Partido Federal ng Pilipinas|PFP]]</small> ! class="unsortable" style="width:60px;" | [[Robin Padilla|Padilla]]<br /><small>[[Partido Demokratiko Pilipino|PDP]]</small> ! class="unsortable" style="width:60px;" | [[Francis Pangilinan|Pangilinan]]<br /><small>[[Liberal Party (Philippines)|Liberal]]</small> ! class="unsortable" style="width:60px;" | [[Grace Poe|Poe]]<br /><small>[[Independent politician|Ind.]]</small> ! class="unsortable" style="width:60px;" | [[Martin Romualdez|Romualdez]]{{efn|name=declined}}<br /><small>[[Lakas–CMD|Lakas]]</small> ! class="unsortable" style="width:60px;" | [[Gilbert Teodoro|Teodoro]]<br /><small>[[People's Reform Party|PRP]]</small> ! class="unsortable" style="width:60px;" | [[Raffy Tulfo|R. Tulfo]]{{efn|name=declined}}<br /><small>[[Independent politician|Ind.]]</small> ! class="unsortable" style="width:60px;" | [[Juan Miguel Zubiri|Zubiri]]{{efn|name=declined}}<br /><small>[[Independent politician|Ind.]]</small> ! rowspan="2" class="unsortable" style="width:60px;" | Others ! rowspan="2" class="unsortable" style="width:60px;" | {{abbr|Und.|Undecided}}/<br />None ! rowspan="2" class="unsortable" style="width:60px;" | {{abbr|Ref.|Refused}} ! rowspan="2" class="unsortable" style="width:60px;" | Lead |- ! {{party color cell|PDP–Laban}} ! {{party color cell|Hugpong ng Pagbabago}} ! {{party color cell|PDP–Laban}} ! {{party color cell|PDP–Laban}} ! {{party color cell|Akbayan}} ! {{party color cell|Nacionalista Party}} ! {{party color cell|Partido Federal ng Pilipinas}} ! {{party color cell|PDP–Laban}} ! {{party color cell|Liberal Party (Philippines)}} ! {{party color cell|Independent}} ! {{party color cell|Lakas–CMD}} ! {{party color cell|People's Reform Party}} ! {{party color cell|Independent}} ! {{party color cell|Independent}} |- |- | data-sort-value="2024-03-06" | 6—10 Marso 2024 | Pulse Asia<ref name="Pulse AsiaApril2024" />|| — || — | 0.001 || 0.01 || 0.004 || 0.3 || 0.05 || 16 || 14 || 14 || 0.02 || {{party color cell|Independent}} '''35''' || 1 || 4 || 0.5 || 7 || — || 6 || 2 || {{party color cell|Independent}} '''Poe +19''' |- |}</div> == Mga tala == {{Notelist}} ==Sanggunian== {{reflist}} ==Mga kawing panlabas== *[http://www.comelec.gov.ph Official website of the Commission on Elections] {{Halalan sa Pilipinas}} {{DEFAULTSORT:Presidential Election, Philippines 2028}} [[Kategorya:Halalan sa Pilipinas]] [[Kategorya:2028 sa Pilipinas]] {{usbong|Politiko|Pilipinas}} frvachxjwmp103p10wid4n8uwwhbp0g 2167852 2167851 2025-07-08T03:56:39Z Theparties 48639 /* Pangulo */ 2167852 wikitext text/x-wiki {{Infobox Election | election_name = Halalang pampanguluhan sa Pilipinas, 2028 | country = Pilipinas | type = Presidential | ongoing = no | previous_election = Halalang pampanguluhan sa Pilipinas, 2022 | previous_year = 2022 | election_date = 8 Mayo 2028 | next_election = Halalang pampanguluhan sa Pilipinas, 2034 | next_year = 2034 | turnout = | image1 = | candidate1 = | party1 = | alliance1 = | running_mate1 = | popular_vote1 = | percentage1 = | image2 = | candidate2 = | color2 = | party2 = | alliance2 = | running_mate2 = | popular_vote2 = | percentage2 = | image4 = | candidate4 = | color4 = | party4 = | alliance4 = | running_mate4 = | popular_vote4 = | percentage4 = | image5 = | candidate5 = | party5 = | alliance5 = | running_mate5 = | popular_vote5 = | percentage5 = | map_image = | map_size = | map_caption = | title = Pangulo | before_election = [[Bongbong Marcos]] | before_party = [[Partido Federal ng Pilipinas|PFP]] | after_election = | after_party = }} {{Politika sa Pilipinas}} Ginanap noong 8 Mayo 2028, ikalawang Lunes ng buwan ng Mayo ang isang halalang pampanguluhan ng Pilipinas. Inihalal sa araw na ito ang ika-18 Pangulo ng Pilipinas na hahalili kay [[Bongbong Marcos]], na hindi na maaaring tumakbo muli sa naturang katungkulan alinsunod sa Saligang Batas ng Pilipinas ng 1987. Ito ang ika-anim na halalang sa pagkapangulo at pangalawang pangulo sa ilalim ng 1987 [[Saligang Batas ng Pilipinas]]. ==Mga potensyal na kandidato== ===Para sa pagkapangulo=== ====Interesado==== {| class="wikitable sortable" style="text-align:center" ! colspan="2" |Kandidato ! Partido ! Kasalukuyang position ! Sanggunian |- |[[File:VPSDPortrait (cropped) (3).jpg|100px]] | [[Sara Duterte]] | [[Hugpong ng Pagbabago|HNP]] | Pangalawang Pangulo ng Pilipinas (2022–kasalukuyan) | <ref name="sara 2028">{{cite news |last=Layson |first=Mer |title=Pagtakbo sa 2028 elections ikinokonsidera ni VP Sara|url=https://www.philstar.com/pilipino-star-ngayon/bansa/2025/01/14/2414012/pagtakbo-sa-2028-elections-ikinokonsidera-ni-vp-sara |work=[[The Philippine Star|Pilipino Star Ngayon]] |date=14 Enero 2025 |access-date=28 Pebrero 2025}}</ref> |- |[[File:Lady Senators 3rd Regular Session Hontiveros (cropped).jpg|100px]] | [[Risa Hontiveros]] | [[Akbayan]] | Senador ng Pilipinas (2016–kasalukuyan) | <ref name="hontiveros">{{cite news |last1=Escudero |first1=Malou |title=Hontiveros ‘bukas’ sa posibilidad na tumakbo sa 2028 presidential race |url=https://www.philstar.com/pilipino-star-ngayon/bansa/2025/05/22/2444931/hontiveros-bukas-sa-posibilidad-na-tumakbo-sa-2028-presidential-race |access-date=22 Mayo 2025 |work=[[The Philippine Star|Pilipino Star Ngayon]] |date=22 Mayo 2025}}</ref><ref name="risa">{{cite news |last1=de Leon |first1=Richard |title=Sen. Risa, posibleng tumakbo sa 2028 presidential race? |url=https://balita.mb.com.ph/2025/05/21/sen-risa-posibleng-tumakbo-sa-2028-presidential-race/ |access-date=22 Mayo 2025 |work=[[Manila Bulletin|Balita]] |date=21 Mayo 2025 }}{{Dead link|date=Hulyo 2025 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}</ref><ref name="risa hontiveros">{{cite news |last1= |first1= |title=Sen. Hontiveros, bukas sa posibilidad na tumakbong presidente sa Eleksyon 2028? |url=https://www.gmanetwork.com/news/balitambayan/balita/946905/sen-hontiveros-bukas-sa-posibilidad-na-tumakbong-presidente-sa-eleksyon-2028/story/ |access-date=22 Mayo 2025 |work=[[GMA Network]] |date=21 Mayo 2025}}</ref> |} ====Ispekulasyon==== {| class="wikitable sortable" style="text-align:center" ! colspan="2" |Kandidato ! Partido ! Kasalukuyang position ! Sanggunian |- |[[File:Baste Duterte 2022 2.jpg|100px]] | [[Sebastian Duterte|Baste Duterte]] | [[Partido Demokratiko Pilipino|PDP]] | Alkalde ng Lungsod ng Davao (2022–kasalukuyan) | <ref name="d3">{{cite news |last1= |first1= |title=3 Duterte tatakbong senador sa 2025; Mayor Baste kandidatong pangulo sa 2028 |url= https://tnt.abante.com.ph/2024/06/25/3-duterte-tatakbong-senador-sa-2025-mayor-baste-kandidatong-pangulo-sa-2028/news/ |access-date=9 Marso 2025 |work=[[Abante]] |date=25 Hunyo 2024}}</ref> |- |[[File:Robin Padilla.jpg|100px]] | [[Robin Padilla]] | [[Partido Demokratiko Pilipino|PDP]] | Senador ng Pilipinas (2022–kasalukuyan) | <ref name="sara 2028" /> |- |[[File:Governor Jonvic Remulla (cropped).png|100px]] | [[Jonvic Remulla]] | [[National Unity Party|NUP]] | Kalihim ng Interyor at Pamahalaang Lokal (2024–kasalukuyan) | <ref name="remulla 2028">{{cite news |last= |first= |title=Johnvic Remulla para sa Pangulo sa 2028? |url=https://www.diskurso.ph/editorial/2025/01/30/johnvic-remulla-para-sa-pangulo-sa-2028? |work=Diskurso PH |date=30 Enero 2025 |access-date=1 Marso 2025}}</ref> |- |[[File:Gilbert Teodoro, 2023 official portrait.jpg|100px]] | [[Gilbert Teodoro|Gibo Teodoro]] | [[People's Reform Party|PRP]] | Kalihim ng Tanggulang Pambansa (2023–kasalukuyan) | <ref name="gibo">{{cite news |last1=Alano |first1=Kokoy |title=Gibo sa 2028? |url=https://www.philstar.com/pang-masa/punto-mo/2023/08/23/2290665/gibo-sa-2028 |access-date=9 Marso 2025 |work=Pang-Masa |date=23 Agosto 2023}}</ref> |} ====Mga tumanggi==== {| class="wikitable sortable" style="text-align:center" ! colspan="2" |Kandidato ! Partido ! Kasalukuyang position ! Tala ! Sanggunian |- | [[File:IskoMorenoOfficialPortrait.jpg|100px]] | [[Isko Moreno]] | [[Aksyon Demokratiko|Aksyon]] | Alkalde ng Maynila (2019–2022; 2025–kasalukuyan) | Tatakbo muli sa kasalukuyang posisyon | <ref name="isko">{{cite news |last1=Marcelo |first1=Nicole Therise |title=Isko Moreno, hindi na umano tatakbo sa mas mataas na posisyon sa 2028 |url=https://balita.mb.com.ph/2025/05/20/isko-moreno-hindi-na-umano-tatakbo-sa-mas-mataas-na-posisyon-sa-2028/ |access-date=22 Mayo 2025 |work=[[Manila Bulletin|Balita]] |date=20 Mayo 2025 }}{{Dead link|date=Hulyo 2025 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}</ref> |- |[[File:Leni_Robredo_Portrait.png|100px]] | [[Leni Robredo]] | [[Liberal Party (Philippines)|Liberal]] | Alkalde ng Naga, Camarines Sur (2025–kasalukuyan) | Tatakbo muli sa kasalukuyang posisyon |<ref name="robredo">{{cite news |last1=Cantos |first1=Joy |last2=Hallare |first2=Jorge |title=Leni ‘di tatakbong Pangulo sa 2028! |url=https://www.philstar.com/Pilipino-star-ngayon/bansa/2024/10/06/2390468/leni-di-tatakbong-pangulo-sa-2028 |access-date=January 31, 2025 |work=[[The Philippine Star]] |date=6 Oktubre 2024|access-date=28 Pebrero 2025}}</ref> |- |[[File:Ferdinand Martin Gomez Romualdez.jpg|100px]] | [[Martin Romualdez]] | [[Lakas–CMD]] | Miyembro ng Kapulungan ng mga Kinatawan (2019–kasalukuyan) | <ref name="romualdez">{{cite news |last1= |first1= |title=Palasyo hindi puntirya ni Romualdez sa 2028 |url=https://saksipinas.com/bansa/palasyo-hindi-puntirya-ni-romualdez-sa-2028/ |access-date=9 Marso 2025 |work=Saksi Pinas |date=14 Hunyo 2025 }}</ref> |- |[[File:Sen. Raffy Tulfo in a privilege speech on November 7, 2022.jpg|100px]] | [[Raffy Tulfo]] | Independyente | Senador ng Pilipinas (2022–kasalukuyan) | Tatakbo para sa Senado | <ref name="tulfo">{{cite news |last1=Salcedo |first1=MJ |title=Sen. Tulfo, ‘di raw tatakbong pangulo sa 2028: ‘Sakit sa ulo lang 'yan’ |url=https://balita.mb.com.ph/2024/05/09/sen-tulfo-di-raw-tatakbong-pangulo-sa-2028-sakit-sa-ulo-lang-yan/ |access-date=9 Marso 2025 |work=Balita |date=9 Mayo 2024 }}{{Dead link|date=Hulyo 2025 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}</ref> |} ====Hindi maaaring tumakbo==== {| class="wikitable sortable" style="text-align:center" ! colspan="2" |Kandidato ! Partido ! Kasalukuyang position ! Tala ! Sanggunian |- |[[File:President Rodrigo Duterte portrait (cropped).jpg|100px]] | [[Rodrigo Duterte]] | [[Partido Demokratiko Pilipino|PDP]] | Pangulo ng Pilipinas (2016–2022) | Dating pangulo, ipinagbababawal ang pagkandidato ayon sa konstitusyon | <ref name="digong 2028">{{cite news |last=Cantos |first=Joy |title=Duterte tatakbong Presidente sa 2028 |url=https://www.philstar.com/pilipino-star-ngayon/bansa/2025/02/13/2421169/duterte-tatakbong-presidente-sa-2028 |work=[[The Philippine Star|Pilipino Star Ngayon]] |date=13 Pebrero 2025 |access-date=30 Marso 2025}}</ref> |- |[[File:Rep. Ferdinand Alexander Marcos (19th Congress).jpg|100px]] | [[Sandro Marcos]] | [[Partido Federal ng Pilipinas|PFP]] | Miyembro ng Kapulungan ng mga Kinatawan (2022–kasalukuyan) | Wala pa sa ganap na taong gulang; hindi pa 40 taong gulang | <ref name="sandro 2028">{{cite news |last=Escudero |first=Malou |title=Marcos itinangging inihahanda si Sandro para maging presidente |url=https://qa.philstar.com/pilipino-star-ngayon/bansa/2023/01/25/2240074/marcos-itinangging-inihahanda-si-sandro-para-maging-presidente/ |work=[[The Philippine Star|Pilipino Star Ngayon]] |date=25 Enero 2023 |access-date=18 Abril 2025}}</ref> |- | [[File:VicoSotto2024 (cropped).png|100px]] | [[Vico Sotto]] | Independyente | Alkalde ng Pasig (2019–kasalukuyan) | Wala pa sa ganap na taong gulang; hindi pa 40 taong gulang | <ref name="sotto 2028">{{cite news |last=Santiago |first=Ervin |title= Vic: Ito na po ang susunod na presidente ng Pilipinas, Mayor Vico Sotto |url= https://bandera.inquirer.net/411212/ito-na-po-ang-susunod-na-presidente-ng-pilipinas-mayor-vico-sotto/amp |work=[[Philippine Daily Inquirer|Bandera]] |date=Marso 2025 |access-date=18 Abril 2025}}</ref> |} ===Para sa pagkapangalawang pangulo=== ====Ispekulasyon==== {| class="wikitable sortable" style="text-align:center" ! colspan="2" |Kandidato ! Partido ! Kasalukuyang position ! Sanggunian |- |[[File:President Rodrigo Duterte portrait (cropped).jpg|100px]] | [[Rodrigo Duterte]] | [[Partido Demokratiko Pilipino|PDP]] | Pangulo ng Pilipinas (2016–2022) | <ref name="rodrigo 2028">{{cite news |last=Garcia |first=Gemma |title=Duterte-Duterte sa 2028 itinutulak |url=https://www.philstar.com/pilipino-star-ngayon/bansa/2024/09/01/2382039/duterte-duterte-sa-2028-itinutulak |work=[[The Philippine Star|Pilipino Star Ngayon]] |date=1 Setyembre 2024 |access-date=28 Pebrero 2025}}</ref> |- |[[File:Imee Marcos COC 2019 elections filing (cropped).jpg|100px]] | [[Imee Marcos]] | [[Partido Nacionalista|Nacionalista]] | Senador ng Pilipinas (2019–kasalukuyan) | <ref name="imee 2028">{{cite news |last= |first= |title= Sara-Imee tandem matunog sa 2028 |url= https://www.abante.com.ph/2023/11/14/sara-imee-tandem-matunog-sa-2028/ |work=[[Abante]] |date=14 Nobyembre 2023 |access-date=21 Abril 2025}}</ref> |} ====Mga tumanggi==== {| class="wikitable sortable" style="text-align:center" ! colspan="2" |Kandidato ! Partido ! Kasalukuyang position ! Tala ! Sanggunian |- |[[File:Escudero19th.jpg|100px]] | [[Francis Escudero|Chiz Escudero]] | [[Nationalist People's Coalition|NPC]] | Pangulo ng Senado ng Pilipinas (2024–kasalukuyan) | Ikinikonsidera mag-retiro | <ref name="escudero">{{cite news |last1=Garcia |first1=Kate |title=SP Chiz, nilinaw na 'di interesado maging Vice President |url=https://balita.mb.com.ph/2025/02/23/sp-chiz-nilinaw-na-di-interesado-maging-vice-president/ |access-date=9 Marso 2025 |work=Balita |date=23 Pebrero 2025 }}{{Dead link|date=Hulyo 2025 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}</ref> |- | [[File:IskoMorenoOfficialPortrait.jpg|100px]] | [[Isko Moreno]] | [[Aksyon Demokratiko|Aksyon]] | Alkalde ng Maynila (2019–2022; 2025–kasalukuyan) | Tatakbo muli sa kasalukuyang posisyon | <ref name="isko" /> |- |[[File:Migz Zubiri - 2021.jpg|100px]] | [[Juan Miguel Zubiri|Migz Zubiri]] | Independyente | Senador ng Pilipinas (2016–kasalukuyan) | Mag-reretiro | <ref name="zubiri">{{cite news |last1=Salcedo |first1=MJ |title=Zubiri, pinag-iisipan na raw ang pagreretiro sa politika |url=https://balita.mb.com.ph/2024/04/02/zubiri-pinag-iisipan-na-raw-ang-pagreretiro-sa-politika/ |access-date=9 Marso 2025 |work=Balita |date=2 Abril 2024 }}{{Dead link|date=Hulyo 2025 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}</ref> |} ==Mga isurbey== ===Pangulo=== <div style="overflow-y:auto;"> {| class="wikitable sortable" style="text-align:center;font-size:85%;line-height:14px;" ! rowspan="2" | Fieldwork<br>date(s) ! rowspan="2" | Pollster ! rowspan="2" data-sort-type="number" | Sample<br />size ! rowspan="2" data-sort-type="number" | <abbr title="Margin of error">MoE</abbr> ! class="unsortable" style="width:60px;" | [[Rodrigo Duterte|R. Duterte]]{{efn|name=ineligible|Ineligible}}<br /><small>[[Partido Demokratiko Pilipino|PDP]]</small> ! class="unsortable" style="width:60px;" | [[Sara Duterte|Sa. Duterte]]<br /><small>[[Hugpong ng Pagbabago|HNP]]</small> ! class="unsortable" style="width:60px;" | [[Risa Hontiveros|Hontiveros]]<br /><small>[[Akbayan]]</small> ! class="unsortable" style="width:60px;" | [[Imee Marcos|Marcos]]<br /><small>[[Nacionalista Party|Nacionalista]]</small> ! class="unsortable" style="width:60px;" | [[Isko Moreno|Moreno]]{{efn|name=declined|Declined to run}}<br /><small>[[Aksyon Demokratiko|Aksyon]]</small> ! class="unsortable" style="width:60px;" | [[Manny Pacquiao|Pacquiao]]<br /><small>[[Partido Federal ng Pilipinas|PFP]]</small> ! class="unsortable" style="width:60px;" | [[Robin Padilla|Padilla]]<br /><small>[[Partido Demokratiko Pilipino|PDP]]</small> ! class="unsortable" style="width:60px;" | [[Grace Poe|Poe]]<br /><small>[[Independent politician|Ind.]]</small> ! class="unsortable" style="width:60px;" | [[Leni Robredo|Robredo]]{{efn|name=declined}}<br /><small>[[Liberal Party (Philippines)|Liberal]]</small> ! class="unsortable" style="width:60px;" | [[Martin Romualdez|Romualdez]]{{efn|name=declined}}<br /><small>[[Lakas–CMD|Lakas]]</small> ! class="unsortable" style="width:60px;" | [[Raffy Tulfo|R. Tulfo]]{{efn|name=declined}}<br /><small>[[Independent politician|Ind.]]</small> ! rowspan="2" class="unsortable" style="width:60px;" | Others ! rowspan="2" class="unsortable" style="width:60px;" | {{abbr|Und.|Undecided}}/<br />None ! rowspan="2" class="unsortable" style="width:60px;" | {{abbr|Ref.|Refused}} ! rowspan="2" class="unsortable" style="width:60px;" | Lead |- ! {{party color cell|PDP–Laban}} ! {{party color cell|Hugpong ng Pagbabago}} ! {{party color cell|Akbayan}} ! {{party color cell|Nacionalista Party}} ! {{party color cell|Aksyon Demokratiko}} ! {{party color cell|Partido Federal ng Pilipinas}} ! {{party color cell|PDP–Laban}} ! {{party color cell|Independent}} ! {{party color cell|Liberal Party (Philippines)}} ! {{party color cell|Lakas–CMD}} ! {{party color cell|Independent}} |- | data-sort-value="2025-2-10" | 31 Marso—7 Abril 2025 | WR Numero<ref name="WR NumeroApril2025">{{Cite web |date=12 Abril 2025 |title=Luistro: Impeachment vs VP Sara, tuloy pa rin kahit manguna ito sa survey |url=https://brigada.ph/articles/read/luistro-impeachment-vs-vp-sara-tuloy-pa-rin-kahit-manguna-ito-sa-survey_8648.html |access-date=13 Abril 2025 |website=Brigada |language=tl }}</ref>|| {{formatnum:—}} || — | — || {{party color cell|Hugpong ng Pagbabago}} <span style="color:white">'''30.2'''</span> || — || — || — || — || — || — || — || — || — || — || — || — || {{party color cell|Hugpong ng Pagbabago}} <span style="color:white">'''Sa. Duterte +12.3'''</span> |- | data-sort-value="2025-2-10" | 20—26 Pebrero 2025 | Pulse Asia<ref name="Pulse AsiaFebruary2025">{{Cite web |date=14 Marso 2025 |title=VP Sara, nangunguna pa rin sa 2028 presidential survey |url=https://brigada.ph/articles/read/vp-sara-nangunguna-pa-rin-sa-2028-presidential-survey_7439.html |access-date=17 Marso 2025 |website=Brigada |language=tl }}</ref>|| {{formatnum:—}} || — | — || {{party color cell|Hugpong ng Pagbabago}} <span style="color:white">'''39'''</span> || 5 || — || — || — || — || 14 || — || 1 || 28 || — || — || — || {{party color cell|Hugpong ng Pagbabago}} <span style="color:white">'''Sa. Duterte +11'''</span> |- | data-sort-value="2024-11-18" | 5—23 Setyembre 2024 | WR Numero<ref name="WR NumeroSeptember2024">{{Cite web |date=19 Nobyembre 2024 |title=VP Sara at Sen. Raffy, nanguna sa survey para sa pagkapangulo ng ‘Pinas |url=https://balita.mb.com.ph/2024/11/19/vp-sara-at-sen-raffy-nanguna-sa-survey-para-sa-pagkapangulo-ng-pinas/ |access-date=9 Marso 2025 |website=[[Manila Bulletin|Balita]] |language=tl }}{{Dead link|date=Hulyo 2025 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}</ref>|| {{formatnum:1729}} || ±2.0% || — || {{party color cell|Hugpong ng Pagbabago}} <span style="color:white"> '''24'''</span> || 4 || 5 || — || 4 || 3 || 5 || 9 || 1 || {{party color cell|Independent}} '''24''' || — || 18 || — || Tie |- | data-sort-value="2024-06-25" | 25—30 Hunyo 2024 | Oculum<ref name="OculumJune2024">{{Cite web |date=12 Agosto 2024 |title=VP Duterte, nangunguna sa presidential survey para sa 2028 elections |url=https://www.net25.com/news/vp-duterte-nangunguna-sa-presidential-survey-para-sa-2028-elections |access-date=16 Marso 2025 |website=[[Net25]] |language=tl }}</ref>|| {{formatnum:1200}} || ±3.0% || — || {{party color cell|Hugpong ng Pagbabago}} <span style="color:white"> '''42'''</span> || — || 4 || 4 || 4 || 2 || — || 10 || 0.4 || 17 || 2 || 14 || — || {{party color cell|Hugpong ng Pagbabago}} <span style="color:white">'''Sa. Duterte +5'''</span> |- |- | data-sort-value="2024-05-23" | May 23—26, 2024 | Tangere<ref name="TangereMay2024">{{Cite web |last= |first= |date=21 Hunyo 2024 |title=VP Sara at Sen. Tulfo, tabla sa mga napipisil na maging presidente sa 2028 — Survey |url=https://radyolaverdad.com/vp-sara-at-sen-tulfo-tabla-sa-mga-napipisil-na-maging-presidente-sa-2028-survey/ |access-date=17 Marso 2025 |website=Radyo La Verdad |language=tl }}</ref>|| {{formatnum:—}} || ±2.5% | — || {{party color cell|Hugpong ng Pagbabago}} <span style="color:white">'''27.67'''</span> || 3.73 || 4.13 || 6.60 || 1.73 || 0.60 || 10.20 || 14.33 || — || ''27.07'' || 3.93 || — || — || {{party color cell|Hugpong ng Pagbabago}} <span style="color:white">'''Sa. Duterte +0.6'''</span> |- | data-sort-value="2024-11-18" | 6—10 Marso 2024 | Pulse Asia<ref name="Pulse AsiaApril2024">{{Cite web |date=3 Abril 2024 |title=Sen. Tulfo, VP Duterte nanguna sa Pulse Asia pre-election poll |url=https://www.abs-cbn.com/news/2024/4/3/sen-tulfo-vp-duterte-nanguna-sa-pulse-asia-pre-election-poll-1935 |access-date=14 Marso 2025 |website=[[ABS-CBN]] |language=tl }}</ref>|| {{formatnum:—}} || — || 0.2 || 34 || 1 || 5 || 0.1 || 3 || 2 || — || 11 || 0.5 || {{party color cell|Independent}} '''35''' || — || — || 7 || {{party color cell|Independent}} '''R. Tulfo +1''' |- | data-sort-value="2024-11-18" | 24 Nobyembre—24 Disyembre 2023 | WR Numero<ref name="WR NumeroJanuary2024">{{Cite web |date=26 Enero 2024 |title=VP Duterte, Tulfo nangunguna sa 2028 presidential survey |url=https://www.philstar.com/pilipino-star-ngayon/bansa/2024/01/26/2328711/vp-duterte-tulfo-nangunguna-sa-2028-presidential-survey |access-date=14 Marso 2025 |website=[[The Philippine Star|Pilipino Star Ngayon]] |language=tl }}</ref><ref name="WR NumeroJanuary2024copy">{{Cite web |date=27 Enero 2024 |title=Romualdez, nangulelat sa presidential bet survey |url=https://balita.mb.com.ph/2024/01/27/romualdez-nangulelat-sa-presidential-bet-survey/ |access-date=14 Marso 2025 |website=[[Manila Bulletin|Balita]] |language=tl }}{{Dead link|date=Hulyo 2025 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}</ref>|| {{formatnum:1457}} || — || — || {{party color cell|Hugpong ng Pagbabago}} <span style="color:white"> '''35.6'''</span> || 1.2 || 6.9 || — || 5.0 || 4.6 || — || 9 || 0.8 || 22.5 || — || 14.3 || — || {{party color cell|Hugpong ng Pagbabago}} <span style="color:white">'''Sa. Duterte +13'''</span> |- |}</div> ===Pangalawang pangulo=== <div style="overflow-y:auto;"> {| class="wikitable sortable" style="text-align:center;font-size:85%;line-height:14px;" ! rowspan="2" | Fieldwork<br>date(s) ! rowspan="2" | Pollster ! rowspan="2" data-sort-type="number" | Sample<br />size ! rowspan="2" data-sort-type="number" | <abbr title="Margin of error">MoE</abbr> ! class="unsortable" style="width:60px;" | [[Rodrigo Duterte|R. Duterte]]<br /><small>[[Partido Demokratiko Pilipino|PDP]]</small> ! class="unsortable" style="width:60px;" | [[Sara Duterte|Sa. Duterte]]<br /><small>[[Hugpong ng Pagbabago|HNP]]</small> ! class="unsortable" style="width:60px;" | [[Sebastian Duterte|Se. Duterte]]<br /><small>[[Partido Demokratiko Pilipino|PDP]]</small> ! class="unsortable" style="width:60px;" | [[Bong Go|Go]]<br /><small>[[Partido Demokratiko Pilipino|PDP]]</small> ! class="unsortable" style="width:60px;" | [[Risa Hontiveros|Hontiveros]]<br /><small>[[Akbayan]]</small> ! class="unsortable" style="width:60px;" | [[Imee Marcos|Marcos]]<br /><small>[[Nacionalista Party|Nacionalista]]</small> ! class="unsortable" style="width:60px;" | [[Manny Pacquiao|Pacquiao]]<br /><small>[[Partido Federal ng Pilipinas|PFP]]</small> ! class="unsortable" style="width:60px;" | [[Robin Padilla|Padilla]]<br /><small>[[Partido Demokratiko Pilipino|PDP]]</small> ! class="unsortable" style="width:60px;" | [[Francis Pangilinan|Pangilinan]]<br /><small>[[Liberal Party (Philippines)|Liberal]]</small> ! class="unsortable" style="width:60px;" | [[Grace Poe|Poe]]<br /><small>[[Independent politician|Ind.]]</small> ! class="unsortable" style="width:60px;" | [[Martin Romualdez|Romualdez]]{{efn|name=declined}}<br /><small>[[Lakas–CMD|Lakas]]</small> ! class="unsortable" style="width:60px;" | [[Gilbert Teodoro|Teodoro]]<br /><small>[[People's Reform Party|PRP]]</small> ! class="unsortable" style="width:60px;" | [[Raffy Tulfo|R. Tulfo]]{{efn|name=declined}}<br /><small>[[Independent politician|Ind.]]</small> ! class="unsortable" style="width:60px;" | [[Juan Miguel Zubiri|Zubiri]]{{efn|name=declined}}<br /><small>[[Independent politician|Ind.]]</small> ! rowspan="2" class="unsortable" style="width:60px;" | Others ! rowspan="2" class="unsortable" style="width:60px;" | {{abbr|Und.|Undecided}}/<br />None ! rowspan="2" class="unsortable" style="width:60px;" | {{abbr|Ref.|Refused}} ! rowspan="2" class="unsortable" style="width:60px;" | Lead |- ! {{party color cell|PDP–Laban}} ! {{party color cell|Hugpong ng Pagbabago}} ! {{party color cell|PDP–Laban}} ! {{party color cell|PDP–Laban}} ! {{party color cell|Akbayan}} ! {{party color cell|Nacionalista Party}} ! {{party color cell|Partido Federal ng Pilipinas}} ! {{party color cell|PDP–Laban}} ! {{party color cell|Liberal Party (Philippines)}} ! {{party color cell|Independent}} ! {{party color cell|Lakas–CMD}} ! {{party color cell|People's Reform Party}} ! {{party color cell|Independent}} ! {{party color cell|Independent}} |- |- | data-sort-value="2024-03-06" | 6—10 Marso 2024 | Pulse Asia<ref name="Pulse AsiaApril2024" />|| — || — | 0.001 || 0.01 || 0.004 || 0.3 || 0.05 || 16 || 14 || 14 || 0.02 || {{party color cell|Independent}} '''35''' || 1 || 4 || 0.5 || 7 || — || 6 || 2 || {{party color cell|Independent}} '''Poe +19''' |- |}</div> == Mga tala == {{Notelist}} ==Sanggunian== {{reflist}} ==Mga kawing panlabas== *[http://www.comelec.gov.ph Official website of the Commission on Elections] {{Halalan sa Pilipinas}} {{DEFAULTSORT:Presidential Election, Philippines 2028}} [[Kategorya:Halalan sa Pilipinas]] [[Kategorya:2028 sa Pilipinas]] {{usbong|Politiko|Pilipinas}} t0aa7it301hlg4f3fmeznyu560kbbpi 2167853 2167852 2025-07-08T03:58:49Z Theparties 48639 /* Mga tumanggi */ 2167853 wikitext text/x-wiki {{Infobox Election | election_name = Halalang pampanguluhan sa Pilipinas, 2028 | country = Pilipinas | type = Presidential | ongoing = no | previous_election = Halalang pampanguluhan sa Pilipinas, 2022 | previous_year = 2022 | election_date = 8 Mayo 2028 | next_election = Halalang pampanguluhan sa Pilipinas, 2034 | next_year = 2034 | turnout = | image1 = | candidate1 = | party1 = | alliance1 = | running_mate1 = | popular_vote1 = | percentage1 = | image2 = | candidate2 = | color2 = | party2 = | alliance2 = | running_mate2 = | popular_vote2 = | percentage2 = | image4 = | candidate4 = | color4 = | party4 = | alliance4 = | running_mate4 = | popular_vote4 = | percentage4 = | image5 = | candidate5 = | party5 = | alliance5 = | running_mate5 = | popular_vote5 = | percentage5 = | map_image = | map_size = | map_caption = | title = Pangulo | before_election = [[Bongbong Marcos]] | before_party = [[Partido Federal ng Pilipinas|PFP]] | after_election = | after_party = }} {{Politika sa Pilipinas}} Ginanap noong 8 Mayo 2028, ikalawang Lunes ng buwan ng Mayo ang isang halalang pampanguluhan ng Pilipinas. Inihalal sa araw na ito ang ika-18 Pangulo ng Pilipinas na hahalili kay [[Bongbong Marcos]], na hindi na maaaring tumakbo muli sa naturang katungkulan alinsunod sa Saligang Batas ng Pilipinas ng 1987. Ito ang ika-anim na halalang sa pagkapangulo at pangalawang pangulo sa ilalim ng 1987 [[Saligang Batas ng Pilipinas]]. ==Mga potensyal na kandidato== ===Para sa pagkapangulo=== ====Interesado==== {| class="wikitable sortable" style="text-align:center" ! colspan="2" |Kandidato ! Partido ! Kasalukuyang position ! Sanggunian |- |[[File:VPSDPortrait (cropped) (3).jpg|100px]] | [[Sara Duterte]] | [[Hugpong ng Pagbabago|HNP]] | Pangalawang Pangulo ng Pilipinas (2022–kasalukuyan) | <ref name="sara 2028">{{cite news |last=Layson |first=Mer |title=Pagtakbo sa 2028 elections ikinokonsidera ni VP Sara|url=https://www.philstar.com/pilipino-star-ngayon/bansa/2025/01/14/2414012/pagtakbo-sa-2028-elections-ikinokonsidera-ni-vp-sara |work=[[The Philippine Star|Pilipino Star Ngayon]] |date=14 Enero 2025 |access-date=28 Pebrero 2025}}</ref> |- |[[File:Lady Senators 3rd Regular Session Hontiveros (cropped).jpg|100px]] | [[Risa Hontiveros]] | [[Akbayan]] | Senador ng Pilipinas (2016–kasalukuyan) | <ref name="hontiveros">{{cite news |last1=Escudero |first1=Malou |title=Hontiveros ‘bukas’ sa posibilidad na tumakbo sa 2028 presidential race |url=https://www.philstar.com/pilipino-star-ngayon/bansa/2025/05/22/2444931/hontiveros-bukas-sa-posibilidad-na-tumakbo-sa-2028-presidential-race |access-date=22 Mayo 2025 |work=[[The Philippine Star|Pilipino Star Ngayon]] |date=22 Mayo 2025}}</ref><ref name="risa">{{cite news |last1=de Leon |first1=Richard |title=Sen. Risa, posibleng tumakbo sa 2028 presidential race? |url=https://balita.mb.com.ph/2025/05/21/sen-risa-posibleng-tumakbo-sa-2028-presidential-race/ |access-date=22 Mayo 2025 |work=[[Manila Bulletin|Balita]] |date=21 Mayo 2025 }}{{Dead link|date=Hulyo 2025 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}</ref><ref name="risa hontiveros">{{cite news |last1= |first1= |title=Sen. Hontiveros, bukas sa posibilidad na tumakbong presidente sa Eleksyon 2028? |url=https://www.gmanetwork.com/news/balitambayan/balita/946905/sen-hontiveros-bukas-sa-posibilidad-na-tumakbong-presidente-sa-eleksyon-2028/story/ |access-date=22 Mayo 2025 |work=[[GMA Network]] |date=21 Mayo 2025}}</ref> |} ====Ispekulasyon==== {| class="wikitable sortable" style="text-align:center" ! colspan="2" |Kandidato ! Partido ! Kasalukuyang position ! Sanggunian |- |[[File:Baste Duterte 2022 2.jpg|100px]] | [[Sebastian Duterte|Baste Duterte]] | [[Partido Demokratiko Pilipino|PDP]] | Alkalde ng Lungsod ng Davao (2022–kasalukuyan) | <ref name="d3">{{cite news |last1= |first1= |title=3 Duterte tatakbong senador sa 2025; Mayor Baste kandidatong pangulo sa 2028 |url= https://tnt.abante.com.ph/2024/06/25/3-duterte-tatakbong-senador-sa-2025-mayor-baste-kandidatong-pangulo-sa-2028/news/ |access-date=9 Marso 2025 |work=[[Abante]] |date=25 Hunyo 2024}}</ref> |- |[[File:Robin Padilla.jpg|100px]] | [[Robin Padilla]] | [[Partido Demokratiko Pilipino|PDP]] | Senador ng Pilipinas (2022–kasalukuyan) | <ref name="sara 2028" /> |- |[[File:Governor Jonvic Remulla (cropped).png|100px]] | [[Jonvic Remulla]] | [[National Unity Party|NUP]] | Kalihim ng Interyor at Pamahalaang Lokal (2024–kasalukuyan) | <ref name="remulla 2028">{{cite news |last= |first= |title=Johnvic Remulla para sa Pangulo sa 2028? |url=https://www.diskurso.ph/editorial/2025/01/30/johnvic-remulla-para-sa-pangulo-sa-2028? |work=Diskurso PH |date=30 Enero 2025 |access-date=1 Marso 2025}}</ref> |- |[[File:Gilbert Teodoro, 2023 official portrait.jpg|100px]] | [[Gilbert Teodoro|Gibo Teodoro]] | [[People's Reform Party|PRP]] | Kalihim ng Tanggulang Pambansa (2023–kasalukuyan) | <ref name="gibo">{{cite news |last1=Alano |first1=Kokoy |title=Gibo sa 2028? |url=https://www.philstar.com/pang-masa/punto-mo/2023/08/23/2290665/gibo-sa-2028 |access-date=9 Marso 2025 |work=Pang-Masa |date=23 Agosto 2023}}</ref> |} ====Mga tumanggi==== {| class="wikitable sortable" style="text-align:center" ! colspan="2" |Kandidato ! Partido ! Kasalukuyang position ! Tala ! Sanggunian |- | [[File:IskoMorenoOfficialPortrait.jpg|100px]] | [[Isko Moreno]] | [[Aksyon Demokratiko|Aksyon]] | Alkalde ng Maynila (2019–2022; 2025–kasalukuyan) | Tatakbo muli sa kasalukuyang posisyon | <ref name="isko">{{cite news |last1=Marcelo |first1=Nicole Therise |title=Isko Moreno, hindi na umano tatakbo sa mas mataas na posisyon sa 2028 |url=https://balita.mb.com.ph/2025/05/20/isko-moreno-hindi-na-umano-tatakbo-sa-mas-mataas-na-posisyon-sa-2028/ |access-date=22 Mayo 2025 |work=[[Manila Bulletin|Balita]] |date=20 Mayo 2025 }}{{Dead link|date=Hulyo 2025 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}</ref> |- |[[File:Leni_Robredo_Portrait.png|100px]] | [[Leni Robredo]] | [[Liberal Party (Philippines)|Liberal]] | Alkalde ng Naga, Camarines Sur (2025–kasalukuyan) | Tatakbo muli sa kasalukuyang posisyon |<ref name="robredo">{{cite news |last1=Cantos |first1=Joy |last2=Hallare |first2=Jorge |title=Leni ‘di tatakbong Pangulo sa 2028! |url=https://www.philstar.com/Pilipino-star-ngayon/bansa/2024/10/06/2390468/leni-di-tatakbong-pangulo-sa-2028 |access-date=January 31, 2025 |work=[[The Philippine Star]] |date=6 Oktubre 2024|access-date=28 Pebrero 2025}}</ref> |- |[[File:Ferdinand Martin Gomez Romualdez.jpg|100px]] | [[Martin Romualdez]] | [[Lakas–CMD]] | Miyembro ng Kapulungan ng mga Kinatawan (2019–kasalukuyan) | Mag-reretiro | <ref name="romualdez">{{cite news |last1= |first1= |title=Palasyo hindi puntirya ni Romualdez sa 2028 |url=https://saksipinas.com/bansa/palasyo-hindi-puntirya-ni-romualdez-sa-2028/ |access-date=9 Marso 2025 |work=Saksi Pinas |date=14 Hunyo 2025 }}</ref> |- |[[File:Sen. Raffy Tulfo in a privilege speech on November 7, 2022.jpg|100px]] | [[Raffy Tulfo]] | Independyente | Senador ng Pilipinas (2022–kasalukuyan) | Tatakbo para sa Senado | <ref name="tulfo">{{cite news |last1=Salcedo |first1=MJ |title=Sen. Tulfo, ‘di raw tatakbong pangulo sa 2028: ‘Sakit sa ulo lang 'yan’ |url=https://balita.mb.com.ph/2024/05/09/sen-tulfo-di-raw-tatakbong-pangulo-sa-2028-sakit-sa-ulo-lang-yan/ |access-date=9 Marso 2025 |work=Balita |date=9 Mayo 2024 }}{{Dead link|date=Hulyo 2025 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}</ref> |} ====Hindi maaaring tumakbo==== {| class="wikitable sortable" style="text-align:center" ! colspan="2" |Kandidato ! Partido ! Kasalukuyang position ! Tala ! Sanggunian |- |[[File:President Rodrigo Duterte portrait (cropped).jpg|100px]] | [[Rodrigo Duterte]] | [[Partido Demokratiko Pilipino|PDP]] | Pangulo ng Pilipinas (2016–2022) | Dating pangulo, ipinagbababawal ang pagkandidato ayon sa konstitusyon | <ref name="digong 2028">{{cite news |last=Cantos |first=Joy |title=Duterte tatakbong Presidente sa 2028 |url=https://www.philstar.com/pilipino-star-ngayon/bansa/2025/02/13/2421169/duterte-tatakbong-presidente-sa-2028 |work=[[The Philippine Star|Pilipino Star Ngayon]] |date=13 Pebrero 2025 |access-date=30 Marso 2025}}</ref> |- |[[File:Rep. Ferdinand Alexander Marcos (19th Congress).jpg|100px]] | [[Sandro Marcos]] | [[Partido Federal ng Pilipinas|PFP]] | Miyembro ng Kapulungan ng mga Kinatawan (2022–kasalukuyan) | Wala pa sa ganap na taong gulang; hindi pa 40 taong gulang | <ref name="sandro 2028">{{cite news |last=Escudero |first=Malou |title=Marcos itinangging inihahanda si Sandro para maging presidente |url=https://qa.philstar.com/pilipino-star-ngayon/bansa/2023/01/25/2240074/marcos-itinangging-inihahanda-si-sandro-para-maging-presidente/ |work=[[The Philippine Star|Pilipino Star Ngayon]] |date=25 Enero 2023 |access-date=18 Abril 2025}}</ref> |- | [[File:VicoSotto2024 (cropped).png|100px]] | [[Vico Sotto]] | Independyente | Alkalde ng Pasig (2019–kasalukuyan) | Wala pa sa ganap na taong gulang; hindi pa 40 taong gulang | <ref name="sotto 2028">{{cite news |last=Santiago |first=Ervin |title= Vic: Ito na po ang susunod na presidente ng Pilipinas, Mayor Vico Sotto |url= https://bandera.inquirer.net/411212/ito-na-po-ang-susunod-na-presidente-ng-pilipinas-mayor-vico-sotto/amp |work=[[Philippine Daily Inquirer|Bandera]] |date=Marso 2025 |access-date=18 Abril 2025}}</ref> |} ===Para sa pagkapangalawang pangulo=== ====Ispekulasyon==== {| class="wikitable sortable" style="text-align:center" ! colspan="2" |Kandidato ! Partido ! Kasalukuyang position ! Sanggunian |- |[[File:President Rodrigo Duterte portrait (cropped).jpg|100px]] | [[Rodrigo Duterte]] | [[Partido Demokratiko Pilipino|PDP]] | Pangulo ng Pilipinas (2016–2022) | <ref name="rodrigo 2028">{{cite news |last=Garcia |first=Gemma |title=Duterte-Duterte sa 2028 itinutulak |url=https://www.philstar.com/pilipino-star-ngayon/bansa/2024/09/01/2382039/duterte-duterte-sa-2028-itinutulak |work=[[The Philippine Star|Pilipino Star Ngayon]] |date=1 Setyembre 2024 |access-date=28 Pebrero 2025}}</ref> |- |[[File:Imee Marcos COC 2019 elections filing (cropped).jpg|100px]] | [[Imee Marcos]] | [[Partido Nacionalista|Nacionalista]] | Senador ng Pilipinas (2019–kasalukuyan) | <ref name="imee 2028">{{cite news |last= |first= |title= Sara-Imee tandem matunog sa 2028 |url= https://www.abante.com.ph/2023/11/14/sara-imee-tandem-matunog-sa-2028/ |work=[[Abante]] |date=14 Nobyembre 2023 |access-date=21 Abril 2025}}</ref> |} ====Mga tumanggi==== {| class="wikitable sortable" style="text-align:center" ! colspan="2" |Kandidato ! Partido ! Kasalukuyang position ! Tala ! Sanggunian |- |[[File:Escudero19th.jpg|100px]] | [[Francis Escudero|Chiz Escudero]] | [[Nationalist People's Coalition|NPC]] | Pangulo ng Senado ng Pilipinas (2024–kasalukuyan) | Ikinikonsidera mag-retiro | <ref name="escudero">{{cite news |last1=Garcia |first1=Kate |title=SP Chiz, nilinaw na 'di interesado maging Vice President |url=https://balita.mb.com.ph/2025/02/23/sp-chiz-nilinaw-na-di-interesado-maging-vice-president/ |access-date=9 Marso 2025 |work=Balita |date=23 Pebrero 2025 }}{{Dead link|date=Hulyo 2025 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}</ref> |- | [[File:IskoMorenoOfficialPortrait.jpg|100px]] | [[Isko Moreno]] | [[Aksyon Demokratiko|Aksyon]] | Alkalde ng Maynila (2019–2022; 2025–kasalukuyan) | Tatakbo muli sa kasalukuyang posisyon | <ref name="isko" /> |- |[[File:Migz Zubiri - 2021.jpg|100px]] | [[Juan Miguel Zubiri|Migz Zubiri]] | Independyente | Senador ng Pilipinas (2016–kasalukuyan) | Mag-reretiro | <ref name="zubiri">{{cite news |last1=Salcedo |first1=MJ |title=Zubiri, pinag-iisipan na raw ang pagreretiro sa politika |url=https://balita.mb.com.ph/2024/04/02/zubiri-pinag-iisipan-na-raw-ang-pagreretiro-sa-politika/ |access-date=9 Marso 2025 |work=Balita |date=2 Abril 2024 }}{{Dead link|date=Hulyo 2025 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}</ref> |} ==Mga isurbey== ===Pangulo=== <div style="overflow-y:auto;"> {| class="wikitable sortable" style="text-align:center;font-size:85%;line-height:14px;" ! rowspan="2" | Fieldwork<br>date(s) ! rowspan="2" | Pollster ! rowspan="2" data-sort-type="number" | Sample<br />size ! rowspan="2" data-sort-type="number" | <abbr title="Margin of error">MoE</abbr> ! class="unsortable" style="width:60px;" | [[Rodrigo Duterte|R. Duterte]]{{efn|name=ineligible|Ineligible}}<br /><small>[[Partido Demokratiko Pilipino|PDP]]</small> ! class="unsortable" style="width:60px;" | [[Sara Duterte|Sa. Duterte]]<br /><small>[[Hugpong ng Pagbabago|HNP]]</small> ! class="unsortable" style="width:60px;" | [[Risa Hontiveros|Hontiveros]]<br /><small>[[Akbayan]]</small> ! class="unsortable" style="width:60px;" | [[Imee Marcos|Marcos]]<br /><small>[[Nacionalista Party|Nacionalista]]</small> ! class="unsortable" style="width:60px;" | [[Isko Moreno|Moreno]]{{efn|name=declined|Declined to run}}<br /><small>[[Aksyon Demokratiko|Aksyon]]</small> ! class="unsortable" style="width:60px;" | [[Manny Pacquiao|Pacquiao]]<br /><small>[[Partido Federal ng Pilipinas|PFP]]</small> ! class="unsortable" style="width:60px;" | [[Robin Padilla|Padilla]]<br /><small>[[Partido Demokratiko Pilipino|PDP]]</small> ! class="unsortable" style="width:60px;" | [[Grace Poe|Poe]]<br /><small>[[Independent politician|Ind.]]</small> ! class="unsortable" style="width:60px;" | [[Leni Robredo|Robredo]]{{efn|name=declined}}<br /><small>[[Liberal Party (Philippines)|Liberal]]</small> ! class="unsortable" style="width:60px;" | [[Martin Romualdez|Romualdez]]{{efn|name=declined}}<br /><small>[[Lakas–CMD|Lakas]]</small> ! class="unsortable" style="width:60px;" | [[Raffy Tulfo|R. Tulfo]]{{efn|name=declined}}<br /><small>[[Independent politician|Ind.]]</small> ! rowspan="2" class="unsortable" style="width:60px;" | Others ! rowspan="2" class="unsortable" style="width:60px;" | {{abbr|Und.|Undecided}}/<br />None ! rowspan="2" class="unsortable" style="width:60px;" | {{abbr|Ref.|Refused}} ! rowspan="2" class="unsortable" style="width:60px;" | Lead |- ! {{party color cell|PDP–Laban}} ! {{party color cell|Hugpong ng Pagbabago}} ! {{party color cell|Akbayan}} ! {{party color cell|Nacionalista Party}} ! {{party color cell|Aksyon Demokratiko}} ! {{party color cell|Partido Federal ng Pilipinas}} ! {{party color cell|PDP–Laban}} ! {{party color cell|Independent}} ! {{party color cell|Liberal Party (Philippines)}} ! {{party color cell|Lakas–CMD}} ! {{party color cell|Independent}} |- | data-sort-value="2025-2-10" | 31 Marso—7 Abril 2025 | WR Numero<ref name="WR NumeroApril2025">{{Cite web |date=12 Abril 2025 |title=Luistro: Impeachment vs VP Sara, tuloy pa rin kahit manguna ito sa survey |url=https://brigada.ph/articles/read/luistro-impeachment-vs-vp-sara-tuloy-pa-rin-kahit-manguna-ito-sa-survey_8648.html |access-date=13 Abril 2025 |website=Brigada |language=tl }}</ref>|| {{formatnum:—}} || — | — || {{party color cell|Hugpong ng Pagbabago}} <span style="color:white">'''30.2'''</span> || — || — || — || — || — || — || — || — || — || — || — || — || {{party color cell|Hugpong ng Pagbabago}} <span style="color:white">'''Sa. Duterte +12.3'''</span> |- | data-sort-value="2025-2-10" | 20—26 Pebrero 2025 | Pulse Asia<ref name="Pulse AsiaFebruary2025">{{Cite web |date=14 Marso 2025 |title=VP Sara, nangunguna pa rin sa 2028 presidential survey |url=https://brigada.ph/articles/read/vp-sara-nangunguna-pa-rin-sa-2028-presidential-survey_7439.html |access-date=17 Marso 2025 |website=Brigada |language=tl }}</ref>|| {{formatnum:—}} || — | — || {{party color cell|Hugpong ng Pagbabago}} <span style="color:white">'''39'''</span> || 5 || — || — || — || — || 14 || — || 1 || 28 || — || — || — || {{party color cell|Hugpong ng Pagbabago}} <span style="color:white">'''Sa. Duterte +11'''</span> |- | data-sort-value="2024-11-18" | 5—23 Setyembre 2024 | WR Numero<ref name="WR NumeroSeptember2024">{{Cite web |date=19 Nobyembre 2024 |title=VP Sara at Sen. Raffy, nanguna sa survey para sa pagkapangulo ng ‘Pinas |url=https://balita.mb.com.ph/2024/11/19/vp-sara-at-sen-raffy-nanguna-sa-survey-para-sa-pagkapangulo-ng-pinas/ |access-date=9 Marso 2025 |website=[[Manila Bulletin|Balita]] |language=tl }}{{Dead link|date=Hulyo 2025 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}</ref>|| {{formatnum:1729}} || ±2.0% || — || {{party color cell|Hugpong ng Pagbabago}} <span style="color:white"> '''24'''</span> || 4 || 5 || — || 4 || 3 || 5 || 9 || 1 || {{party color cell|Independent}} '''24''' || — || 18 || — || Tie |- | data-sort-value="2024-06-25" | 25—30 Hunyo 2024 | Oculum<ref name="OculumJune2024">{{Cite web |date=12 Agosto 2024 |title=VP Duterte, nangunguna sa presidential survey para sa 2028 elections |url=https://www.net25.com/news/vp-duterte-nangunguna-sa-presidential-survey-para-sa-2028-elections |access-date=16 Marso 2025 |website=[[Net25]] |language=tl }}</ref>|| {{formatnum:1200}} || ±3.0% || — || {{party color cell|Hugpong ng Pagbabago}} <span style="color:white"> '''42'''</span> || — || 4 || 4 || 4 || 2 || — || 10 || 0.4 || 17 || 2 || 14 || — || {{party color cell|Hugpong ng Pagbabago}} <span style="color:white">'''Sa. Duterte +5'''</span> |- |- | data-sort-value="2024-05-23" | May 23—26, 2024 | Tangere<ref name="TangereMay2024">{{Cite web |last= |first= |date=21 Hunyo 2024 |title=VP Sara at Sen. Tulfo, tabla sa mga napipisil na maging presidente sa 2028 — Survey |url=https://radyolaverdad.com/vp-sara-at-sen-tulfo-tabla-sa-mga-napipisil-na-maging-presidente-sa-2028-survey/ |access-date=17 Marso 2025 |website=Radyo La Verdad |language=tl }}</ref>|| {{formatnum:—}} || ±2.5% | — || {{party color cell|Hugpong ng Pagbabago}} <span style="color:white">'''27.67'''</span> || 3.73 || 4.13 || 6.60 || 1.73 || 0.60 || 10.20 || 14.33 || — || ''27.07'' || 3.93 || — || — || {{party color cell|Hugpong ng Pagbabago}} <span style="color:white">'''Sa. Duterte +0.6'''</span> |- | data-sort-value="2024-11-18" | 6—10 Marso 2024 | Pulse Asia<ref name="Pulse AsiaApril2024">{{Cite web |date=3 Abril 2024 |title=Sen. Tulfo, VP Duterte nanguna sa Pulse Asia pre-election poll |url=https://www.abs-cbn.com/news/2024/4/3/sen-tulfo-vp-duterte-nanguna-sa-pulse-asia-pre-election-poll-1935 |access-date=14 Marso 2025 |website=[[ABS-CBN]] |language=tl }}</ref>|| {{formatnum:—}} || — || 0.2 || 34 || 1 || 5 || 0.1 || 3 || 2 || — || 11 || 0.5 || {{party color cell|Independent}} '''35''' || — || — || 7 || {{party color cell|Independent}} '''R. Tulfo +1''' |- | data-sort-value="2024-11-18" | 24 Nobyembre—24 Disyembre 2023 | WR Numero<ref name="WR NumeroJanuary2024">{{Cite web |date=26 Enero 2024 |title=VP Duterte, Tulfo nangunguna sa 2028 presidential survey |url=https://www.philstar.com/pilipino-star-ngayon/bansa/2024/01/26/2328711/vp-duterte-tulfo-nangunguna-sa-2028-presidential-survey |access-date=14 Marso 2025 |website=[[The Philippine Star|Pilipino Star Ngayon]] |language=tl }}</ref><ref name="WR NumeroJanuary2024copy">{{Cite web |date=27 Enero 2024 |title=Romualdez, nangulelat sa presidential bet survey |url=https://balita.mb.com.ph/2024/01/27/romualdez-nangulelat-sa-presidential-bet-survey/ |access-date=14 Marso 2025 |website=[[Manila Bulletin|Balita]] |language=tl }}{{Dead link|date=Hulyo 2025 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}</ref>|| {{formatnum:1457}} || — || — || {{party color cell|Hugpong ng Pagbabago}} <span style="color:white"> '''35.6'''</span> || 1.2 || 6.9 || — || 5.0 || 4.6 || — || 9 || 0.8 || 22.5 || — || 14.3 || — || {{party color cell|Hugpong ng Pagbabago}} <span style="color:white">'''Sa. Duterte +13'''</span> |- |}</div> ===Pangalawang pangulo=== <div style="overflow-y:auto;"> {| class="wikitable sortable" style="text-align:center;font-size:85%;line-height:14px;" ! rowspan="2" | Fieldwork<br>date(s) ! rowspan="2" | Pollster ! rowspan="2" data-sort-type="number" | Sample<br />size ! rowspan="2" data-sort-type="number" | <abbr title="Margin of error">MoE</abbr> ! class="unsortable" style="width:60px;" | [[Rodrigo Duterte|R. Duterte]]<br /><small>[[Partido Demokratiko Pilipino|PDP]]</small> ! class="unsortable" style="width:60px;" | [[Sara Duterte|Sa. Duterte]]<br /><small>[[Hugpong ng Pagbabago|HNP]]</small> ! class="unsortable" style="width:60px;" | [[Sebastian Duterte|Se. Duterte]]<br /><small>[[Partido Demokratiko Pilipino|PDP]]</small> ! class="unsortable" style="width:60px;" | [[Bong Go|Go]]<br /><small>[[Partido Demokratiko Pilipino|PDP]]</small> ! class="unsortable" style="width:60px;" | [[Risa Hontiveros|Hontiveros]]<br /><small>[[Akbayan]]</small> ! class="unsortable" style="width:60px;" | [[Imee Marcos|Marcos]]<br /><small>[[Nacionalista Party|Nacionalista]]</small> ! class="unsortable" style="width:60px;" | [[Manny Pacquiao|Pacquiao]]<br /><small>[[Partido Federal ng Pilipinas|PFP]]</small> ! class="unsortable" style="width:60px;" | [[Robin Padilla|Padilla]]<br /><small>[[Partido Demokratiko Pilipino|PDP]]</small> ! class="unsortable" style="width:60px;" | [[Francis Pangilinan|Pangilinan]]<br /><small>[[Liberal Party (Philippines)|Liberal]]</small> ! class="unsortable" style="width:60px;" | [[Grace Poe|Poe]]<br /><small>[[Independent politician|Ind.]]</small> ! class="unsortable" style="width:60px;" | [[Martin Romualdez|Romualdez]]{{efn|name=declined}}<br /><small>[[Lakas–CMD|Lakas]]</small> ! class="unsortable" style="width:60px;" | [[Gilbert Teodoro|Teodoro]]<br /><small>[[People's Reform Party|PRP]]</small> ! class="unsortable" style="width:60px;" | [[Raffy Tulfo|R. Tulfo]]{{efn|name=declined}}<br /><small>[[Independent politician|Ind.]]</small> ! class="unsortable" style="width:60px;" | [[Juan Miguel Zubiri|Zubiri]]{{efn|name=declined}}<br /><small>[[Independent politician|Ind.]]</small> ! rowspan="2" class="unsortable" style="width:60px;" | Others ! rowspan="2" class="unsortable" style="width:60px;" | {{abbr|Und.|Undecided}}/<br />None ! rowspan="2" class="unsortable" style="width:60px;" | {{abbr|Ref.|Refused}} ! rowspan="2" class="unsortable" style="width:60px;" | Lead |- ! {{party color cell|PDP–Laban}} ! {{party color cell|Hugpong ng Pagbabago}} ! {{party color cell|PDP–Laban}} ! {{party color cell|PDP–Laban}} ! {{party color cell|Akbayan}} ! {{party color cell|Nacionalista Party}} ! {{party color cell|Partido Federal ng Pilipinas}} ! {{party color cell|PDP–Laban}} ! {{party color cell|Liberal Party (Philippines)}} ! {{party color cell|Independent}} ! {{party color cell|Lakas–CMD}} ! {{party color cell|People's Reform Party}} ! {{party color cell|Independent}} ! {{party color cell|Independent}} |- |- | data-sort-value="2024-03-06" | 6—10 Marso 2024 | Pulse Asia<ref name="Pulse AsiaApril2024" />|| — || — | 0.001 || 0.01 || 0.004 || 0.3 || 0.05 || 16 || 14 || 14 || 0.02 || {{party color cell|Independent}} '''35''' || 1 || 4 || 0.5 || 7 || — || 6 || 2 || {{party color cell|Independent}} '''Poe +19''' |- |}</div> == Mga tala == {{Notelist}} ==Sanggunian== {{reflist}} ==Mga kawing panlabas== *[http://www.comelec.gov.ph Official website of the Commission on Elections] {{Halalan sa Pilipinas}} {{DEFAULTSORT:Presidential Election, Philippines 2028}} [[Kategorya:Halalan sa Pilipinas]] [[Kategorya:2028 sa Pilipinas]] {{usbong|Politiko|Pilipinas}} 0wipug6wnh5i82jhpafe1wr9a1r4h6h Tagagamit:Allyriana000 2 317584 2167848 2166535 2025-07-08T03:43:16Z Allyriana000 119761 2167848 wikitext text/x-wiki {{userboxtop|align=right|backgroundcolor=#cedff2|bordercolor=#4E78A0 solid 5px;|extra-css=border-radius: 8px; padding-bottom:3px; padding-top:5px;|textcolor=black|toptext='''Allyriana000'''}} {{User en}} {{User Wikipedian For|year=2022|month=05|day=13}} {{User contrib|15,390}} {{Userboxbottom}}Magandang araw Pilipinas! Ako si Allyriana, at ako ay mahilig sa pagsubaybay sa mga patimapalak pagandahan tulad ng Miss Universe, Miss World, Miss Earth, at Miss International. Nagsimula akong mag-edit sa English Wikipedia noong Abril 4, 2021, subalit nagsimula lamang ako sa Wikipedia Tagalog noong Mayo 13, 2022. Ako ay ipinanganak sa [[Lungsod Quezon]], kung saan ako lumaki. Ang aking mga hilig ay gumuhit ng mga ''portrait'' ng mga tao at ng mga estruktura, manood ng mga Netflix ''series'' tulad ng RuPaul's Drag Race, The Crown, Money Heist at Grey's Anatomy, at kumanta. Ang aking mga paboritong kulay ay itim, ''navy blue'', ''beige'', ''pink'', at luntian. == Mga nagawang artikulo == === Talaan ng mga artikulo === Ang mga artikulong naka-'''''bold''''' ay ang mga artikulong '''tapos nang ilikha''' o may mga '''sapat na sanggunian''' na para sa mga nilalaman ng artikulo. Ang mga artikulong hindi naka-''bold'' ay ang mga artikulo kinakailangan pang dagdagan ng sapat na impormasyon at sanggunian. Lahat na ng mga artikulo mula sa Cycle 1 ang naka-''bold''. 177 artikulo ang tapos na. Ang mga artikulong may asterisk ay mga artikulong naka-arkibo na ang mga sanggunian. ==== Cycle 1: 2021-2022 <small>(53 artikulo)</small> ==== {{hidden begin|border=#aaa 1px solid|titlestyle=text-align:center |title= Talaan ng mga artikulo mula sa Cycle 1}} {{col-begin}} {{col-2}} {| ! Hunyo |- | *'''[[Nadia Ferreira]]''' (10)* *'''[[Miss Universe Philippines]]''' (11)* |- ! Agosto |- | *'''[[Miss World 2023]]''' (2)* *'''[[Miss World 2018]]''' (3) *'''[[Miss World 2019]]''' (5) |- ! Setyembre |- | *'''[[Francisco Mañosa]]''' (1) *'''[[Andrea Meza]]''' (19) |- ! Oktubre |- | *'''[[Miss Universe 1952]]''' (4)* *'''[[Miss Universe 1953]]''' (6)* *'''[[Miss Universe 1954]]''' (7)* *'''[[Miss Universe 1955]]''' (10)* *'''[[Miss Universe 1956]]''' (10)* *'''[[Miss Universe 1957]]''' (11)* *'''[[Miss Universe 1958]]''' (12)* *'''[[Miss Universe 1959]]''' (24)* |- ! Nobyembre |- | *'''[[Miss Universe 1960]]''' (5) *'''[[Miss Universe 1961]]''' (6) *'''[[Miss Universe 1962]]''' (7) *'''[[Miss Universe 1963]]''' (8) *'''[[Miss World 1951]]''' (8) *'''[[Miss Universe 1964]]''' (9) *'''[[Miss Universe 1965]]''' (21) *'''[[Miss Universe 1966]]''' (25) *'''[[Miss Universe 1967]]''' (29) |} {{col-2}} {| |- ! Disyembre |- | *'''[[Miss Universe 1968]]''' (5)* *'''[[Miss Universe 1969]]''' (8) *'''[[Miss World 1952]]''' (8) *'''[[Miss World 1953]]''' (10) *'''[[Miss Universe 1970]]''' (11) *'''[[Miss Universe 1971]]''' (11) *'''[[Miss Universe 1972]]''' (12) *'''[[Miss Universe 1973]]''' (12) *'''[[Miss Universe 1974]]''' (13) *'''[[Miss World 1954]]''' (22) *'''[[Miss World 1955]]''' (23) *'''[[Miss Universe 1975]]''' (23) *'''[[Miss Universe 1976]]''' (23) *'''[[Miss Universe 1977]]''' (24) *'''[[Miss Universe 2012]]''' (24) *'''[[Miss Universe 1978]]''' (25) *'''[[Miss Universe 1979]]''' (25) *'''[[Miss Universe 1980]]''' (27) *'''[[Miss Universe 1981]]''' (27) *'''[[Miss Universe 1982]]''' (28) *'''[[Miss Universe 1983]]''' (28) *'''[[Miss Universe 1984]]''' (28) *'''[[Miss Universe 1985]]''' (30) *'''[[Miss Universe 1986]]''' (30) *'''[[Miss Universe 1987]]''' (30) *'''[[Miss Universe 1988]]''' (30) *'''[[Miss Universe 1989]]''' (30) *'''[[Miss Universe 2011]]''' (30) *'''[[Miss Universe 1990]]''' (31) |} {{col-end}} {{hidden end}} ==== Cycle 2: 2023 <small>(86 artikulo)</small> ==== {{hidden begin|border=#aaa 1px solid|titlestyle=text-align:center |title= Talaan ng mga artikulo mula sa Cycle 2}} {{col-begin}} {{col-2}} {| |- ! Enero |- | *'''[[Miss Universe 1991]]''' (3) *'''[[Miss World 1956]]''' (4) *'''[[Marisol Malaret]]''' (4) *'''[[Miss Universe 2023]]''' (5) *[[Miss World 2003]] (5) *'''[[Fenty Beauty]]''' (5) *'''[[Miss Universe 1992]]''' (8) *'''[[Miss Universe 2010]]''' (8) *[[Miss World 2005]] (8) *'''[[Miss Universe 1993]]''' (9) *'''[[Miss Universe 1999]]''' (9) *'''[[Miss Universe 1994]]''' (12) *'''[[Miss Universe 1995]]''' (12) *'''[[Miss Universe 1996]]''' (12) *'''[[Miss Universe 2000]]''' (12) *'''[[Miss Universe 2001]]''' (12) *'''[[Miss Universe 1997]]''' (13) *'''[[Miss Universe 1998]]''' (13) *'''[[Miss Universe 2002]]''' (13) *'''[[Miss Universe 2003]]''' (13) *'''[[Miss Universe 2004]]''' (13) *'''[[Miss Universe 2005]]''' (13) *'''[[Miss Universe 2006]]''' (13) *'''[[Miss Universe 2007]]''' (13) *'''[[R'Bonney Gabriel]]''' (15) *'''[[Mariam Habach]]''' (18) *'''[[Binibining Pilipinas 1964]]''' (23) *'''[[Binibining Pilipinas 1965]]''' (25) *'''[[Miss Universe 2008]]''' (25) *'''[[Miss World 1971]]''' (31) *'''[[Miss International 2023]]''' (31) |- ! Pebrero |- | *'''[[Binibining Pilipinas 1966]]''' (2) *'''[[Binibining Pilipinas 1967]]''' (2) *'''[[Anna Sueangam-iam]]''' (3) *'''[[Miss USA 1952]]''' (4) *'''[[Binibining Pilipinas 2023]]''' (6) *'''[[Miss World 1960]]''' (7) *'''[[Miss Universe Philippines 2023]]''' (18) *[[Julia Gama]] (22) *[[Binibining Pilipinas 1968]] (24) |- ! Marso |- | *[[Binibining Pilipinas 1969]] (4) *'''[[Miss World 1961]]''' (7) *'''[[Miss World 1962]]''' (22) *'''[[Miss World 1963]]''' (26) *'''[[Miss World 1967]]''' (30) |- ! Abril |- | *[[Miss World 2011]] (12) |} {{col-2}} *[[Miss World 2012]] (14) *[[Miss World 2013]] (14) *[[Miss World 2014]] (18) *[[Miss World 2015]] (20) *'''[[Binibining Pilipinas 2021]]''' (20) {| |- ! Mayo |- | *[[Kapuluang Mamanuca]] (1) *'''[[Miss World 1964]]''' (8) *'''[[Miss World 1976]]''' (10) *'''[[Miss World 1977]]''' (12) *'''[[Miss World 1978]]''' (12) |- ! Hunyo |- | *'''[[Miss Universe 2009]]''' (1) *'''[[Miss World 1965]]''' (1) *'''[[Miss World 1979]]''' (1) *'''[[Miss World 1966]]''' (3) *'''[[Miss World 1968]]''' (3) *'''[[Miss World 1969]]''' (3) *'''[[Miss World 1970]]''' (3) *'''[[Miss World 1972]]''' (3) *'''[[Miss World 1980]]''' (5) *'''[[Miss World 1973]]''' (6) *'''[[Miss World 1974]]''' (6) *'''[[Miss World 1981]]''' (6) *'''[[Miss World 1982]]''' (6) *'''[[Miss World 1983]]''' (7) *'''[[Miss World 1984]]''' (7) *'''[[Miss Universe Philippines 2024]]''' (10) *'''[[Miss World 1985]]''' (13) *[[Auckland]] (17) *'''[[Miss World 1986]]''' (26) |- ! Hulyo |- | *[[Zozibini Tunzi]] (6) *'''[[Miss World 1987]]''' (16) *'''[[Miss World 1988]]''' (31) |- ! Agosto |- | *'''[[Miss World 1989]]''' (1) *'''[[Miss World 2017]]''' (10) *'''[[Miss International 1960]]''' (10)* |- ! Setyembre |- | *[[Lalela Mswane]] (7) *'''[[Miss World 1990]]''' (19) |- ! Nobyembre |- | *'''[[Sheynnis Palacios]]''' (19) *'''[[Miss Universe 2024]]''' (19) |- ! Disyembre |- | *[[Miss International 2019]] (1) *'''[[Miss International 2024]]''' (12) |} {{col-end}} {{hidden end}} '''Cycle 3: 2024 <small>(95 artikulo + 2 artikulong Ingles)</small>'''{{hidden begin|border=#aaa 1px solid|titlestyle=text-align:center |title= Talaan ng mga artikulo mula sa Cycle 3}} {{col-begin}} {{col-2}} {| |- ! Enero |- | *'''[[Miss World 1991]]''' (8) *'''[[Miss World 1992]]''' (13) *'''[[Miss World 1993]]''' (14) *'''[[Miss World 1975]]''' (14) *[[Demi-Leigh Tebow]] (17) *''[[Iris Mittenaere]]'' (17) *[[Charlie Puth]] (18) *[[Gabriela Isler]] (18) *'''[[Miss World 1994]]''' (27) *'''[[Miss World 1995]]''' (27) *'''[[Miss World 1996]]''' (28) |- ! Pebrero |- | *'''[[Miss World 1997]]''' (10) |- ! Marso |- | *'''[[Miss World 1998]]''' (2)* *'''[[Miss World 1999]]''' (3) *'''[[Miss World 2000]]''' (3) *[[Miss Earth 2024]] (3) *[[Arkitekturang bernakular]] (4) *[[Miss World 2024]] (6) *'''[[Miss World 2001]]''' (8) *[[Karolina Bielawska]] (10) *[[Krystyna Pyszková]] (13) *[[Miss World 2002]] (15) *[[Nguyễn Huỳnh Kim Duyên]] (17) *[[Talaan ng mga bansa sa Miss Universe]] (17) *[[Shopee]] (21) |- ! Abril |- | *[[Ella Mai]] (3) *[[Binibining Pilipinas 2024]] (5) *[[Miss World 2004]] (8) *[[Miss World 2006]] (9) *[[Miss World 2007]] (10) *[[Miss World 2008]] (13) *[[Miss World 2016]] (20) *[[Tahanang Pilipino]] (24) |- ! Mayo |- | *[[Lacoste]] (6) *[[Adrastea (buwan)|Adrastea]] (6) *[[66391 Moshup]] (6) *[[3015 Candy]] (7) *[[3031 Houston]] (7) *[[Loewe (tatak ng moda)|Loewe]] (8) *[[Drita Ziri]] (9) *[[Bretman Rock]] (9) *[[Miss International 2018]] (10) *[[Chelsea Anne Manalo]] (23) *[[Miss Universe Philippines 2025]] (23) *[[Kim Kardashian]] (23) |- ! Hunyo |- | *'''Miss World Philippines 2024''' (4; sa Ingles) *[[Noelia Voigt]] (17) *'''Miss Universe Thailand 2024''' (19; sa Ingles) |} {{col-2}} {| *[[Binibining Pilipinas 2009]] (26) *[[Binibining Pilipinas 2019]] (27) *[[Angelica Lopez]] (30) |- ! Hulyo |- | *[[Miss Earth 2003]] (5) *[[Miss Supranational 2024]] (6) *[[Myrna Esguerra]] (8) *[[Alice Guo]] (16) *[[Krishnah Gravidez]] (20) *[[Pinoy Big Brother: Gen 11]] (21) *'''[[Talaan ng mga planetang menor: 10001–11000]]''' (21) *'''[[Talaan ng mga planetang menor: 11001–12000]]''' (21) *'''[[Talaan ng mga planetang menor: 12001–13000]]''' (21) *'''[[Talaan ng mga planetang menor: 13001–14000]]''' (22) *'''[[Talaan ng mga planetang menor: 14001–15000]]''' (23) *'''[[Talaan ng mga planetang menor: 15001–16000]]''' (23) *'''[[Talaan ng mga planetang menor: 16001–17000]]''' (24) *[[EJ Obiena]] (26) |- ! Agosto |- | *'''[[Talaan ng mga planetang menor: 17001–18000]]''' (13) *'''[[Talaan ng mga planetang menor: 18001–19000]]''' (13) *'''[[Talaan ng mga planetang menor: 19001–20000]]''' (13) *'''[[Talaan ng mga planetang menor: 20001–21000]]''' (13) *'''[[Talaan ng mga planetang menor: 21001–22000]]''' (13) *'''[[Talaan ng mga planetang menor: 22001–23000]]''' (13) *'''[[Talaan ng mga planetang menor: 23001–24000]]''' (13) *'''[[Talaan ng mga planetang menor: 24001–25000]]''' (13) *'''[[Talaan ng mga planetang menor: 25001–26000]]''' (13) *'''[[Talaan ng mga planetang menor: 26001–27000]]''' (13) *'''[[Talaan ng mga planetang menor: 27001–28000]]''' (13) *'''[[Talaan ng mga planetang menor: 28001–29000]]''' (13) *'''[[Talaan ng mga planetang menor: 29001–30000]]''' (13) *'''[[Talaan ng mga planetang menor: 30001–31000]]''' (13) *'''[[Talaan ng mga planetang menor: 31001–32000]]''' (13) *'''[[Talaan ng mga planetang menor: 32001–33000]]''' (13) *'''[[Talaan ng mga planetang menor: 33001–34000]]''' (13) *'''[[Talaan ng mga planetang menor: 34001–35000]]''' (13) *'''[[Talaan ng mga planetang menor: 35001–36000]]''' (13) *'''[[Talaan ng mga planetang menor: 36001–37000]]''' (13) *'''[[Talaan ng mga planetang menor: 37001–38000]]''' (13) *'''[[Talaan ng mga planetang menor: 38001–39000]]''' (13) *'''[[Talaan ng mga planetang menor: 39001–40000]]''' (13) *'''[[Talaan ng mga planetang menor: 40001–41000]]''' (22) *'''[[Talaan ng mga planetang menor: 41001–42000]]''' (22) *'''[[Talaan ng mga planetang menor: 42001–43000]]''' (22) *'''[[Talaan ng mga planetang menor: 43001–44000]]''' (22) *'''[[Talaan ng mga planetang menor: 44001–45000]]''' (22) |- ! Oktubre |- | *'''[[Miss International 1961]]''' (15) |- ! Nobyembre |- | *[[Miss Universe 2025]] (21) *[[Victoria Kjær Theilvig]] (21) |- ! Disyembre |- | *[[Miss International 1962]] (30) |}{{col-end}} {{hidden end}}'''Cycle 4: 2025 <small>(92 artikulo + 2 artikulong Ingles)</small>'''{{hidden begin|border=#aaa 1px solid|titlestyle=text-align:center |title= Talaan ng mga artikulo mula sa Cycle 4}} {{col-begin}} {{col-2}} {| |- ! Enero |- | *Miss USA 2025 (8; sa Ingles) *[[Miss Universe Philippines 2021]] (27) *[[Miss Universe Thailand]] (31) |- ! Pebrero |- | *[[Yllana Aduana]] (3) *[[Maison Schiaparelli]] (8) *[[Miss Grand International 2024]] (14) *[[CJ Opiaza]] (14) *[[Miss International 2025]] (21) |- ! Marso |- | *[[Miss Supranational 2025]] (3) *[[Pinoy Big Brother: Celebrity Collab Edition]] (9) *[[Sabrina Carpenter]] (21) *'''[[Aiah]]''' (23) *'''[[Colet (mang-aawit)|Colet]]''' (23) *Binibining Pilipinas 2025 (24; sa Ingles) |- ! Abril |- | *[[Miss International 1963]] (11) *[[Miss International 1964]] (11) *[[Miss International 1965]] (12) *[[Miss International 1967]] (13) *[[Miss International 1968]] (14) *[[Miss International 1969]] (14) *[[Miss International 1970]] (16) *[[Miss International 1971]] (17) *[[Miss International 1979]] (17) *[[Aurora Pijuan]] (17) *[[Miss International 1972]] (18) *[[Miss International 1973]] (21) *[[Miss International 1974]] (29) *[[Miss International 1975]] (29) *[[Miss International 1976]] (29) *[[Miss International 1977]] (29) *[[Miss International 1978]] (29) *[[Miss International 1980]] (30) |- ! Mayo |- | *[[Binibining Pilipinas 2025]] (1) *[[Miss International 1981]] (1) *[[Miss International 1982]] (2) *[[Miss International 1983]] (5) *[[Miss International 1984]] (5) *[[Miss International 1985]] (5) *[[Miss International 1986]] (5) *[[Papa Leon XIV]] (9) *[[Miss International 1987]] (11) *[[Miss International 1988]] (12) *[[Miss International 1989]] (12) *[[Miss International 1990]] (19) |} {{col-2}} {| *'''[[Talaan ng mga planetang menor: 45001–46000]]''' (23) *[[Miss International 1991]] (26) *[[Miss International 1992]] (28) *[[Miss International 1993]] (29) *[[Miss International 1994]] (29) *[[Miss International 1995]] (29) *[[Miss International 1996]] (29) *[[Miss International 1997]] (29) *[[Miss International 1998]] (29) *[[Miss International 1999]] (29) *[[Miss International 2000]] (31) *[[Miss International 2001]] (31) |- ! Hunyo |- | *[[Miss International 2002]] (3) *[[Miss International 2003]] (4) *[[Miss International 2004]] (7) *[[Miss International 2005]] (7) *[[Miss International 2006]] (7) *[[Miss International 2007]] (7) *[[Miss International 2008]] (7) *[[Miss International 2009]] (8) *[[Miss International 2010]] (8) *[[Miss International 2011]] (9) *[[Miss International 2012]] (9) *[[Miss International 2013]] (10) *[[Miss International 2014]] (11) *[[Miss International 2015]] (11) *[[Miss International 2016]] (11) *[[Miss International 2017]] (11) *[[Miss Earth 2004]] (11) *[[Miss Earth 2005]] (11) *[[Miss Earth 2025]] (11) *[[Miss Earth 2006]] (16) *[[Miss Earth 2007]] (16) *[[Katrina Johnson]] (16) *[[Miss Earth 2008]] (18) *[[Miss Earth 2009]] (18) *[[Miss Earth 2010]] (19) *[[Miss Earth 2011]] (22) *[[Miss Earth 2012]] (22) *[[Miss Earth 2013]] (22) *[[Miss Earth 2014]] (22) *[[Miss Earth 2015]] (22) *[[Miss Earth 2016]] (23) *[[Miss Earth 2017]] (23) *[[Miss Earth 2018]] (23) *[[Miss Earth 2019]] (23) *[[Miss Earth 2020]] (23) *[[Miss Earth 2021]] (23) *[[Miss Supranational 2013]] (23) *[[Miss Supranational 2022]] (27) |- ! Hulyo |- | *''[[This is For]]'' (8) |} {{col-end}} {{hidden end}} rn61o1p5wrai7qcrlkgdvclxt96ztqu 2167849 2167848 2025-07-08T03:47:31Z Allyriana000 119761 2167849 wikitext text/x-wiki {{userboxtop|align=right|backgroundcolor=#cedff2|bordercolor=#4E78A0 solid 5px;|extra-css=border-radius: 8px; padding-bottom:3px; padding-top:5px;|textcolor=black|toptext='''Allyriana000'''}} {{User en}} {{User Wikipedian For|year=2022|month=05|day=13}} {{User contrib|15,390}} {{Userboxbottom}}Magandang araw Pilipinas! Ako si Allyriana, at ako ay mahilig sa pagsubaybay sa mga patimapalak pagandahan tulad ng Miss Universe, Miss World, Miss Earth, at Miss International. Nagsimula akong mag-edit sa English Wikipedia noong Abril 4, 2021, subalit nagsimula lamang ako sa Wikipedia Tagalog noong Mayo 13, 2022. Ako ay ipinanganak sa [[Lungsod Quezon]], kung saan ako lumaki. Ang aking mga hilig ay gumuhit ng mga ''portrait'' ng mga tao at ng mga estruktura, manood ng mga Netflix ''series'' tulad ng RuPaul's Drag Race, The Crown, Money Heist at Grey's Anatomy, at kumanta. Ang aking mga paboritong kulay ay itim, ''navy blue'', ''beige'', ''pink'', at luntian. == Mga nagawang artikulo == === Talaan ng mga artikulo === Ang mga artikulong naka-'''''bold''''' ay ang mga artikulong '''tapos nang ilikha''' o may mga '''sapat na sanggunian''' na para sa mga nilalaman ng artikulo. Ang mga artikulong hindi naka-''bold'' ay ang mga artikulo kinakailangan pang dagdagan ng sapat na impormasyon at sanggunian. Lahat na ng mga artikulo mula sa Cycle 1 ang naka-''bold''. 177 artikulo ang tapos na. Ang mga artikulong may asterisk ay mga artikulong naka-arkibo na ang mga sanggunian. ==== Cycle 1: 2021-2022 <small>(53 artikulo)</small> ==== {{hidden begin|border=#aaa 1px solid|titlestyle=text-align:center |title= Talaan ng mga artikulo mula sa Cycle 1}} {{col-begin}} {{col-2}} {| ! Hunyo |- | *'''[[Nadia Ferreira]]''' (10)* *'''[[Miss Universe Philippines]]''' (11)* |- ! Agosto |- | *'''[[Miss World 2023]]''' (2)* *'''[[Miss World 2018]]''' (3) *'''[[Miss World 2019]]''' (5) |- ! Setyembre |- | *'''[[Francisco Mañosa]]''' (1) *'''[[Andrea Meza]]''' (19) |- ! Oktubre |- | *'''[[Miss Universe 1952]]''' (4)* *'''[[Miss Universe 1953]]''' (6)* *'''[[Miss Universe 1954]]''' (7)* *'''[[Miss Universe 1955]]''' (10)* *'''[[Miss Universe 1956]]''' (10)* *'''[[Miss Universe 1957]]''' (11)* *'''[[Miss Universe 1958]]''' (12)* *'''[[Miss Universe 1959]]''' (24)* |- ! Nobyembre |- | *'''[[Miss Universe 1960]]''' (5) *'''[[Miss Universe 1961]]''' (6) *'''[[Miss Universe 1962]]''' (7) *'''[[Miss Universe 1963]]''' (8) *'''[[Miss World 1951]]''' (8) *'''[[Miss Universe 1964]]''' (9) *'''[[Miss Universe 1965]]''' (21) *'''[[Miss Universe 1966]]''' (25) *'''[[Miss Universe 1967]]''' (29) |} {{col-2}} {| |- ! Disyembre |- | *'''[[Miss Universe 1968]]''' (5)* *'''[[Miss Universe 1969]]''' (8) *'''[[Miss World 1952]]''' (8) *'''[[Miss World 1953]]''' (10) *'''[[Miss Universe 1970]]''' (11) *'''[[Miss Universe 1971]]''' (11) *'''[[Miss Universe 1972]]''' (12) *'''[[Miss Universe 1973]]''' (12) *'''[[Miss Universe 1974]]''' (13) *'''[[Miss World 1954]]''' (22) *'''[[Miss World 1955]]''' (23) *'''[[Miss Universe 1975]]''' (23) *'''[[Miss Universe 1976]]''' (23) *'''[[Miss Universe 1977]]''' (24) *'''[[Miss Universe 2012]]''' (24) *'''[[Miss Universe 1978]]''' (25) *'''[[Miss Universe 1979]]''' (25) *'''[[Miss Universe 1980]]''' (27) *'''[[Miss Universe 1981]]''' (27) *'''[[Miss Universe 1982]]''' (28) *'''[[Miss Universe 1983]]''' (28) *'''[[Miss Universe 1984]]''' (28) *'''[[Miss Universe 1985]]''' (30) *'''[[Miss Universe 1986]]''' (30) *'''[[Miss Universe 1987]]''' (30) *'''[[Miss Universe 1988]]''' (30) *'''[[Miss Universe 1989]]''' (30) *'''[[Miss Universe 2011]]''' (30) *'''[[Miss Universe 1990]]''' (31) |} {{col-end}} {{hidden end}} ==== Cycle 2: 2023 <small>(86 artikulo)</small> ==== {{hidden begin|border=#aaa 1px solid|titlestyle=text-align:center |title= Talaan ng mga artikulo mula sa Cycle 2}} {{col-begin}} {{col-2}} {| |- ! Enero |- | *'''[[Miss Universe 1991]]''' (3) *'''[[Miss World 1956]]''' (4) *'''[[Marisol Malaret]]''' (4) *'''[[Miss Universe 2023]]''' (5) *[[Miss World 2003]] (5) *'''[[Fenty Beauty]]''' (5) *'''[[Miss Universe 1992]]''' (8) *'''[[Miss Universe 2010]]''' (8) *[[Miss World 2005]] (8) *'''[[Miss Universe 1993]]''' (9) *'''[[Miss Universe 1999]]''' (9) *'''[[Miss Universe 1994]]''' (12) *'''[[Miss Universe 1995]]''' (12) *'''[[Miss Universe 1996]]''' (12) *'''[[Miss Universe 2000]]''' (12) *'''[[Miss Universe 2001]]''' (12) *'''[[Miss Universe 1997]]''' (13) *'''[[Miss Universe 1998]]''' (13) *'''[[Miss Universe 2002]]''' (13) *'''[[Miss Universe 2003]]''' (13) *'''[[Miss Universe 2004]]''' (13) *'''[[Miss Universe 2005]]''' (13) *'''[[Miss Universe 2006]]''' (13) *'''[[Miss Universe 2007]]''' (13) *'''[[R'Bonney Gabriel]]''' (15) *'''[[Mariam Habach]]''' (18) *'''[[Binibining Pilipinas 1964]]''' (23) *'''[[Binibining Pilipinas 1965]]''' (25) *'''[[Miss Universe 2008]]''' (25) *'''[[Miss World 1971]]''' (31) *'''[[Miss International 2023]]''' (31) |- ! Pebrero |- | *'''[[Binibining Pilipinas 1966]]''' (2) *'''[[Binibining Pilipinas 1967]]''' (2) *'''[[Anna Sueangam-iam]]''' (3) *'''[[Miss USA 1952]]''' (4) *'''[[Binibining Pilipinas 2023]]''' (6) *'''[[Miss World 1960]]''' (7) *'''[[Miss Universe Philippines 2023]]''' (18) *[[Julia Gama]] (22) *[[Binibining Pilipinas 1968]] (24) |- ! Marso |- | *[[Binibining Pilipinas 1969]] (4) *'''[[Miss World 1961]]''' (7) *'''[[Miss World 1962]]''' (22) *'''[[Miss World 1963]]''' (26) *'''[[Miss World 1967]]''' (30) |- ! Abril |- | *[[Miss World 2011]] (12) |} {{col-2}} *[[Miss World 2012]] (14) *[[Miss World 2013]] (14) *[[Miss World 2014]] (18) *[[Miss World 2015]] (20) *'''[[Binibining Pilipinas 2021]]''' (20) {| |- ! Mayo |- | *[[Kapuluang Mamanuca]] (1) *'''[[Miss World 1964]]''' (8) *'''[[Miss World 1976]]''' (10) *'''[[Miss World 1977]]''' (12) *'''[[Miss World 1978]]''' (12) |- ! Hunyo |- | *'''[[Miss Universe 2009]]''' (1) *'''[[Miss World 1965]]''' (1) *'''[[Miss World 1979]]''' (1) *'''[[Miss World 1966]]''' (3) *'''[[Miss World 1968]]''' (3) *'''[[Miss World 1969]]''' (3) *'''[[Miss World 1970]]''' (3) *'''[[Miss World 1972]]''' (3) *'''[[Miss World 1980]]''' (5) *'''[[Miss World 1973]]''' (6) *'''[[Miss World 1974]]''' (6) *'''[[Miss World 1981]]''' (6) *'''[[Miss World 1982]]''' (6) *'''[[Miss World 1983]]''' (7) *'''[[Miss World 1984]]''' (7) *'''[[Miss Universe Philippines 2024]]''' (10) *'''[[Miss World 1985]]''' (13) *[[Auckland]] (17) *'''[[Miss World 1986]]''' (26) |- ! Hulyo |- | *[[Zozibini Tunzi]] (6) *'''[[Miss World 1987]]''' (16) *'''[[Miss World 1988]]''' (31) |- ! Agosto |- | *'''[[Miss World 1989]]''' (1) *'''[[Miss World 2017]]''' (10) *'''[[Miss International 1960]]''' (10)* |- ! Setyembre |- | *[[Lalela Mswane]] (7) *'''[[Miss World 1990]]''' (19) |- ! Nobyembre |- | *'''[[Sheynnis Palacios]]''' (19) *'''[[Miss Universe 2024]]''' (19) |- ! Disyembre |- | *[[Miss International 2019]] (1) *'''[[Miss International 2024]]''' (12) |} {{col-end}} {{hidden end}} '''Cycle 3: 2024 <small>(95 artikulo + 2 artikulong Ingles)</small>'''{{hidden begin|border=#aaa 1px solid|titlestyle=text-align:center |title= Talaan ng mga artikulo mula sa Cycle 3}} {{col-begin}} {{col-2}} {| |- ! Enero |- | *'''[[Miss World 1991]]''' (8) *'''[[Miss World 1992]]''' (13) *'''[[Miss World 1993]]''' (14) *'''[[Miss World 1975]]''' (14) *[[Demi-Leigh Tebow]] (17) *''[[Iris Mittenaere]]'' (17) *[[Charlie Puth]] (18) *[[Gabriela Isler]] (18) *'''[[Miss World 1994]]''' (27) *'''[[Miss World 1995]]''' (27) *'''[[Miss World 1996]]''' (28) |- ! Pebrero |- | *'''[[Miss World 1997]]''' (10) |- ! Marso |- | *'''[[Miss World 1998]]''' (2)* *'''[[Miss World 1999]]''' (3) *'''[[Miss World 2000]]''' (3) *[[Miss Earth 2024]] (3) *[[Arkitekturang bernakular]] (4) *[[Miss World 2024]] (6) *'''[[Miss World 2001]]''' (8) *[[Karolina Bielawska]] (10) *[[Krystyna Pyszková]] (13) *[[Miss World 2002]] (15) *[[Nguyễn Huỳnh Kim Duyên]] (17) *[[Talaan ng mga bansa sa Miss Universe]] (17) *[[Shopee]] (21) |- ! Abril |- | *[[Ella Mai]] (3) *[[Binibining Pilipinas 2024]] (5) *[[Miss World 2004]] (8) *[[Miss World 2006]] (9) *[[Miss World 2007]] (10) *[[Miss World 2008]] (13) *[[Miss World 2016]] (20) *[[Tahanang Pilipino]] (24) |- ! Mayo |- | *[[Lacoste]] (6) *[[Adrastea (buwan)|Adrastea]] (6) *[[66391 Moshup]] (6) *[[3015 Candy]] (7) *[[3031 Houston]] (7) *[[Loewe (tatak ng moda)|Loewe]] (8) *[[Drita Ziri]] (9) *[[Bretman Rock]] (9) *[[Miss International 2018]] (10) *[[Chelsea Anne Manalo]] (23) *[[Miss Universe Philippines 2025]] (23) *[[Kim Kardashian]] (23) |- ! Hunyo |- | *'''Miss World Philippines 2024''' (4; sa Ingles) *[[Noelia Voigt]] (17) *'''Miss Universe Thailand 2024''' (19; sa Ingles) |} {{col-2}} {| *[[Binibining Pilipinas 2009]] (26) *[[Binibining Pilipinas 2019]] (27) *[[Angelica Lopez]] (30) |- ! Hulyo |- | *[[Miss Earth 2003]] (5) *[[Miss Supranational 2024]] (6) *[[Myrna Esguerra]] (8) *[[Alice Guo]] (16) *[[Krishnah Gravidez]] (20) *[[Pinoy Big Brother: Gen 11]] (21) *'''[[Talaan ng mga planetang menor: 10001–11000]]''' (21) *'''[[Talaan ng mga planetang menor: 11001–12000]]''' (21) *'''[[Talaan ng mga planetang menor: 12001–13000]]''' (21) *'''[[Talaan ng mga planetang menor: 13001–14000]]''' (22) *'''[[Talaan ng mga planetang menor: 14001–15000]]''' (23) *'''[[Talaan ng mga planetang menor: 15001–16000]]''' (23) *'''[[Talaan ng mga planetang menor: 16001–17000]]''' (24) *[[EJ Obiena]] (26) |- ! Agosto |- | *'''[[Talaan ng mga planetang menor: 17001–18000]]''' (13) *'''[[Talaan ng mga planetang menor: 18001–19000]]''' (13) *'''[[Talaan ng mga planetang menor: 19001–20000]]''' (13) *'''[[Talaan ng mga planetang menor: 20001–21000]]''' (13) *'''[[Talaan ng mga planetang menor: 21001–22000]]''' (13) *'''[[Talaan ng mga planetang menor: 22001–23000]]''' (13) *'''[[Talaan ng mga planetang menor: 23001–24000]]''' (13) *'''[[Talaan ng mga planetang menor: 24001–25000]]''' (13) *'''[[Talaan ng mga planetang menor: 25001–26000]]''' (13) *'''[[Talaan ng mga planetang menor: 26001–27000]]''' (13) *'''[[Talaan ng mga planetang menor: 27001–28000]]''' (13) *'''[[Talaan ng mga planetang menor: 28001–29000]]''' (13) *'''[[Talaan ng mga planetang menor: 29001–30000]]''' (13) *'''[[Talaan ng mga planetang menor: 30001–31000]]''' (13) *'''[[Talaan ng mga planetang menor: 31001–32000]]''' (13) *'''[[Talaan ng mga planetang menor: 32001–33000]]''' (13) *'''[[Talaan ng mga planetang menor: 33001–34000]]''' (13) *'''[[Talaan ng mga planetang menor: 34001–35000]]''' (13) *'''[[Talaan ng mga planetang menor: 35001–36000]]''' (13) *'''[[Talaan ng mga planetang menor: 36001–37000]]''' (13) *'''[[Talaan ng mga planetang menor: 37001–38000]]''' (13) *'''[[Talaan ng mga planetang menor: 38001–39000]]''' (13) *'''[[Talaan ng mga planetang menor: 39001–40000]]''' (13) *'''[[Talaan ng mga planetang menor: 40001–41000]]''' (22) *'''[[Talaan ng mga planetang menor: 41001–42000]]''' (22) *'''[[Talaan ng mga planetang menor: 42001–43000]]''' (22) *'''[[Talaan ng mga planetang menor: 43001–44000]]''' (22) *'''[[Talaan ng mga planetang menor: 44001–45000]]''' (22) |- ! Oktubre |- | *'''[[Miss International 1961]]''' (15) |- ! Nobyembre |- | *[[Miss Universe 2025]] (21) *[[Victoria Kjær Theilvig]] (21) |- ! Disyembre |- | *[[Miss International 1962]] (30) |}{{col-end}} {{hidden end}}'''Cycle 4: 2025 <small>(93 artikulo + 3 artikulong Ingles)</small>'''{{hidden begin|border=#aaa 1px solid|titlestyle=text-align:center |title= Talaan ng mga artikulo mula sa Cycle 4}} {{col-begin}} {{col-2}} {| |- ! Enero |- | *Miss USA 2025 (8; sa Ingles) *[[Miss Universe Philippines 2021]] (27) *[[Miss Universe Thailand]] (31) |- ! Pebrero |- | *[[Yllana Aduana]] (3) *[[Maison Schiaparelli]] (8) *[[Miss Grand International 2024]] (14) *[[CJ Opiaza]] (14) *[[Miss International 2025]] (21) |- ! Marso |- | *[[Miss Supranational 2025]] (3) *[[Pinoy Big Brother: Celebrity Collab Edition]] (9) *[[Sabrina Carpenter]] (21) *'''[[Aiah]]''' (23) *'''[[Colet (mang-aawit)|Colet]]''' (23) *Binibining Pilipinas 2025 (24; sa Ingles) |- ! Abril |- | *[[Miss International 1963]] (11) *[[Miss International 1964]] (11) *[[Miss International 1965]] (12) *[[Miss International 1967]] (13) *[[Miss International 1968]] (14) *[[Miss International 1969]] (14) *[[Miss International 1970]] (16) *[[Miss International 1971]] (17) *[[Miss International 1979]] (17) *[[Aurora Pijuan]] (17) *[[Miss International 1972]] (18) *[[Miss International 1973]] (21) *[[Miss International 1974]] (29) *[[Miss International 1975]] (29) *[[Miss International 1976]] (29) *[[Miss International 1977]] (29) *[[Miss International 1978]] (29) *[[Miss International 1980]] (30) |- ! Mayo |- | *[[Binibining Pilipinas 2025]] (1) *[[Miss International 1981]] (1) *[[Miss International 1982]] (2) *[[Miss International 1983]] (5) *[[Miss International 1984]] (5) *[[Miss International 1985]] (5) *[[Miss International 1986]] (5) *[[Papa Leon XIV]] (9) *Miss World 2026 (9; sa Ingles) *[[Miss International 1987]] (11) *[[Miss International 1988]] (12) *[[Miss International 1989]] (12) *[[Miss International 1990]] (19) |} {{col-2}} {| *'''[[Talaan ng mga planetang menor: 45001–46000]]''' (23) *[[Miss International 1991]] (26) *[[Miss International 1992]] (28) *[[Miss International 1993]] (29) *[[Miss International 1994]] (29) *[[Miss International 1995]] (29) *[[Miss International 1996]] (29) *[[Miss International 1997]] (29) *[[Miss International 1998]] (29) *[[Miss International 1999]] (29) *[[Miss International 2000]] (31) *[[Miss International 2001]] (31) |- ! Hunyo |- | *[[Miss International 2002]] (3) *[[Miss International 2003]] (4) *[[Miss International 2004]] (7) *[[Miss International 2005]] (7) *[[Miss International 2006]] (7) *[[Miss International 2007]] (7) *[[Miss International 2008]] (7) *[[Miss International 2009]] (8) *[[Miss International 2010]] (8) *[[Miss International 2011]] (9) *[[Miss International 2012]] (9) *[[Miss International 2013]] (10) *[[Miss International 2014]] (11) *[[Miss International 2015]] (11) *[[Miss International 2016]] (11) *[[Miss International 2017]] (11) *[[Miss Earth 2004]] (11) *[[Miss Earth 2005]] (11) *[[Miss Earth 2025]] (11) *[[Miss Earth 2006]] (16) *[[Miss Earth 2007]] (16) *[[Katrina Johnson]] (16) *[[Miss Earth 2008]] (18) *[[Miss Earth 2009]] (18) *[[Miss Earth 2010]] (19) *[[Miss Earth 2011]] (22) *[[Miss Earth 2012]] (22) *[[Miss Earth 2013]] (22) *[[Miss Earth 2014]] (22) *[[Miss Earth 2015]] (22) *[[Miss Earth 2016]] (23) *[[Miss Earth 2017]] (23) *[[Miss Earth 2018]] (23) *[[Miss Earth 2019]] (23) *[[Miss Earth 2020]] (23) *[[Miss Earth 2021]] (23) *[[Miss Supranational 2013]] (23) *[[Miss Supranational 2022]] (27) |- ! Hulyo |- | *''[[This Is For]]'' (8) |} {{col-end}} {{hidden end}} hor96124d9jakscljeg7f72l6egzrcp Binibining Pilipinas 1964 0 321935 2167860 2166359 2025-07-08T05:45:29Z Allyriana000 119761 2167860 wikitext text/x-wiki {{Infobox beauty pageant|photo=|date=5 Hulyo 1964|venue=[[Araneta Coliseum]], [[Lungsod Quezon]], [[Pilipinas]]|entrants=15|presenters=|winner='''Myrna Panlilio'''|represented=|broadcaster=|before=|next=[[Binibining Pilipinas 1965|1965]]|placements=3}} Ang '''Binibining Pilipinas 1964''' ay ang unang edisyon ng [[Binibining Pilipinas]] pageant, na ginanap sa [[Smart Araneta Coliseum|Araneta Coliseum]] sa [[Lungsod Quezon]], Pilipinas noong 5 Hulyo 1964. Ito ay dapat sanang idinaos noong 3 Hulyo, ngunit ito ay inilipat dalawang araw mula sa orihinal petsa dahil sa Bagyong Danding na nakaapekto sa Maynila at Gitnang Luzon.<ref name=":0">{{Cite web |last=Lo |first=Ricky |date=Marso 10, 2018 |title=Looking back at 1st Bb. pageant in 1964 |url=https://www.philstar.com/entertainment/2018/03/10/1795153/looking-back-1st-bb-pageant-1964 |access-date=Enero 27, 2022 |website=[[Philippine Star]] |language=en}}</ref> Pagkatapos ng kompetisyon, kinoronahan ni Miss Philippines 1963 [[Lalaine Bennett]] si Myrna Panlilio bilang ang kauna-unahang Binibining Pilipinas. Siya ay kumatawan sa Pilipinas sa [[Miss Universe 1964|Miss Universe]] [[Miss Universe 1964|1964]] na ginanap sa [[Florida|Miami Beach, Florida]], Estados Unidos noong 1 Agosto 1964 kung saan siya ay hindi nakapasok sa ''semi-finals''. Nagtapos bilang Binibining Waling-waling si Milagros Cataag, samantalang nagtapos bilang Binibining Ilang-Ilang naman si Elvira Gonzales.<ref name=":0" /><ref>{{Cite web |last=Tayag |first=Voltaire |date=6 Hunyo 2019 |title=The Binibining Pilipinas legacy through the years |url=https://www.rappler.com/entertainment/pageants/232209-legacy-through-the-decades/ |access-date=18 Marso 2022 |website=[[Rappler]] |language=en-US}}</ref><ref>{{Cite web |date=17 Hulyo 2009 |title=(UPDATE) First-ever Binibining Pilipinas winner dies |url=https://news.abs-cbn.com/entertainment/07/17/09/update-first-ever-binibining-pilipinas-winner-dies |url-status=live |access-date=18 Marso 2022 |website=[[ABS-CBN News]] |language=en}}</ref> Labinlimang kandidata ang lumahok sa edisyong ito.<ref name=":2">{{Cite news |date=6 Hulyo 1964 |title=College graduate wins beauty title |language=en |pages=20 |work=Reading Eagle |url=https://books.google.com.ph/books?id=LLYhAAAAIBAJ&lpg=PA20&dq=Myrna%20Panlilio&pg=PA20#v=onepage&q=Myrna%20Panlilio&f=false |access-date=9 Pebrero 2025 |via=Google Books}}</ref> == Kompetisyon == [[Talaksan:Araneta_Coliseum_(Quezon_City,_PHI).jpg|thumb|250x250px|Araneta Coliseum, ang lokasyon ng Binibining Pilipinas 1964]] === Pormat ng kompetisyon === Unang lumabas ang labinlimang kandidata sa kanilang mga ''cocktail dress'' upang magpakilala, at pagkatapos ay lumabas ang labinlimang kandidata sa kanilang mga terno upang magbigay ng talumpati. Pagkatapos nito, lumabas ang labinlimang kandidata habang suot ang kanilang mga ''playsuit''. === Komite sa pagpili === * Romeo Gustilo * Elvira Manahan – Pilipinang aktres * Aurora Recto – Pilipinang tanyag sa lipunan * Jake Romero * Ramón Tapales – Pilipinong kompositor ng musika == Mga resulta == ; Leyenda * {{Kahong kulay|pink|border=darkgray}} Walang pagkakalagay ang kandidata. {| class="wikitable sortable" style="font-size:95%;" !Pagkakalagay ! Kandidata ! Internasyonal na pagkakalagay |- | style="background:pink;" | '''Binibining Pilipinas 1964''' | style="background:pink;" | * '''Maria Myrna Panlilio<ref name=":0" />''' | style="background:pink;" |{{Center|Walang pagkakalagay – [[Miss Universe 1964]]}} |- | Binibining Waling-Waling | * Milagros Cataag<ref name=":0" /> | |- | Binibining Ilang-Ilang | * Elvira Gonzales<ref name=":0" /> | |} == Mga kandidata == Labinlimang kandidata ang lumahok para sa titulo.<ref name=":0" /><ref name=":2" /> {| class="wikitable sortable" style="font-size: 95%;" ! Kandidata ! Edad{{efn|Edad sa panahon ng kompetisyon|group=A}} ! Bayan ! Mga tala |- | Marilou Alberto<ref name=":0" /> |– |[[Maynila]] | |- | Lilia Alvarez<ref name=":0" /> |– |[[Maynila]] | |- | Milagros Cataag<ref name=":0" /> |20 |[[Maynila]] | |- | Edna Rossana Keyes<ref name=":0" /> |– |[[Maynila]] |Nagwaging Miss Luzon sa Miss Philippines 1964<ref name=":1">{{Cite web |last=Lo |first=Ricky |date=7 Pebrero 2012 |title=Sweet Binibini memories |url=https://www.philstar.com/entertainment/2012/02/07/774721/sweet-binibini-memories |access-date=23 Enero 2023 |website=[[Philippine Star]] |language=en}}</ref> |- | Marita Dimayuga<ref name=":0" /> |– |[[Maynila]] | |- | Aida Gaerlan<ref name=":0" /> |– |[[Maynila]] | |- | Elvira Gonzales<ref>{{Cite web |last= |first= |date=13 Marso 2015 |title=TRIVIA: Mother and daughter who joined the Binibining Pilipinas pageant |url=https://www.gmanetwork.com/news/lifestyle/content/451981/trivia-mother-and-daughter-who-joined-the-binibining-pilipinas-pageant/story/ |access-date=23 Enero 2023 |website=[[GMA News]] |language=en}}</ref> |16 |[[Maynila]] |Nagtapos bilang 4th runner-up sa [[Binibining Pilipinas 1965]]<br />Nagwaging Miss Press Photography 1965<ref name=":1" /> |- | Elizabeth Gutierrez<ref name=":0" /> |– |[[Maynila]] | |- | Carmelita Larrabaster<ref name=":0" /> |– |[[Maynila]] | |- | Maria Sonia Orendain<ref name=":0" /> |– |[[Maynila]] |Nagwaging Miss Visayas sa Miss Philippines International 1963<ref name=":1" /> |- | '''Maria Myrna Panlilio<ref name=":0" />''' |21 |[[San Fernando, Pampanga|San Fernando]] |Lumahok sa [[Miss Universe 1964]] |- | Thelma Shaw<ref name=":0" /> |– |[[Maynila]] | |- | Carmencita Somes<ref>{{Cite web |last=Francisco |first=Butch |date=4 Hunyo 2009 |title=The stars of yesteryear: Where are they now? |url=https://www.philstar.com/entertainment/2009/06/04/474016/stars-yesteryear-where-are-they-now |access-date=10 Hulyo 2024 |website=[[Philippine Star]] |language=en}}</ref> |– |[[Maynila]] |Nagwaging Miss Visayas noong Miss Philippines 1963<br />Lumahok sa Queen of the Pacific 1967<ref name=":1" /> |- | Milagros Sumayao<ref name=":0" /> |– |[[Maynila]] |Nagwaging Miss Press Photography of the Philippines 1959<ref name=":1" /> |- | Nina Zaldua<ref name=":0" /> |– |[[Maynila]] |Nagwaging Miss Dance-O-Rama January 1964 at<br />Miss Nite Owl February 1964<ref name=":1" /> |} == Mga tala == <references group="lower-alpha" responsive="1"></references> == Mga sanggunian == {{Reflist|30em}} == Panlabas na kawing == * [http://www.bbpilipinas.com/ Opisyal na website] {{Binibining Pilipinas}} [[Kategorya:1964]] [[Kategorya:Binibining Pilipinas]] cslapz9yyo4aicfn1yf3pc1y75rjp1i Binibining Pilipinas 1965 0 321950 2167861 2141049 2025-07-08T05:45:56Z Allyriana000 119761 2167861 wikitext text/x-wiki {{Infobox beauty pageant|photo=|date=4 Hulyo 1965|venue=[[Araneta Coliseum]], [[Lungsod Quezon]], [[Pilipinas]]|entrants=21|presenters=[[Eddie Ilarde]]|winner='''Louise Vail Aurelio'''|represented=[[Lungsod ng Iloilo]]|broadcaster=|before=[[Binibining Pilipinas 1964|1964]]|next=[[Binibining Pilipinas 1966|1966]]|placements=5|photogenic=Isabelle Barnett Santos</br>[[Pasig]]|entertainment={{Hlist|[[Diomedes Maturan]]|[[Reycard Duet]]}}}} Ang '''Binibining Pilipinas 1965''' ay ang ikalawang edisyon ng [[Binibining Pilipinas]] pageant, na ginanap sa [[Smart Araneta Coliseum|Araneta Coliseum]] sa [[Lungsod Quezon]], Pilipinas noong 4 Hulyo 1965. Pagkatapos ng kompetisyon, kinoronahan ni Myrna Panlilio ng [[Pampanga]] si Louise Vail Aurelio ng [[Lungsod ng Iloilo]] bilang Binibining Pilipinas 1965.<ref>{{Cite news |date=11 Hulyo 1965 |title=A big smile from Miss Philippines |language=en |pages=4 |work=The Straits Times |url=http://eresources.nlb.gov.sg/newspapers/Digitised/Article/straitstimes19650711-1.2.16.14 |access-date=24 Abril 2023 |via=National Library Board}}</ref> Nagtapos bilang first runner-up si Isabel Barnett Santos, samantalang nagtapos bilang second runner-up si Sheba Mulok. Kalaunan ay iniluklok bilang kandidata ng Pilipinas sa [[Miss International]] si Isabel Barnett Santos.<ref name=":0">{{Cite web |last=Lo |first=Ricky |date=5 Marso 2005 |title=Exciting ‘firsts’ in the Bb. Pilipinas Pageant |url=https://www.philstar.com/entertainment/2005/03/05/268861/exciting-145firsts146-bb-pilipinas-pageant |access-date=25 Enero 2023 |website=[[Philippine Star]] |language=en}}</ref> Dalawampu't-isang kandidata ang lumahok sa edisyong ito. Pinangunahan ni [[Eddie Ilarde]] ang kompetisyon. Nagtanghal sina [[Diomedes Maturan]] at ang [[Reycard Duet]] sa edisyong ito. == Mga resulta == ; '''Leyenda''' * {{Color box|#FFFACD|border=darkgray}} Nagtapos bilang isang ''semi-finalist'' sa internasyonal na kompetisyon. * {{Kahong kulay|pink|border=darkgray}} Walang pagkakalagay ang kandidata. {| class="wikitable sortable" style="font-size:95%;" !Pagkakalagay !Kandidata !Internasyonal na pagkakalagay |- style="background:#FFFACD;" |'''Binibining Pilipinas 1965''' | * '''Louise Vail Aurelio'''<ref>{{Cite web |last=Tayag |first=Voltaire |date=11 Disyembre 2019 |title=LOOK BACK: The Binibining Pilipinas legacy through the decades |url=https://www.rappler.com/entertainment/pageants/246952-legacy-through-decades/ |access-date=25 Enero 2023 |website=[[Rappler]] |language=en-US}}</ref> |{{Center|Top 15 – [[Miss Universe 1965]]}} |- style="background:pink;" |1st runner-up | * Isabel Barnett Santos</br>''{{small|(Iniluklok bilang Binibining Pilipinas-International 1965)}}'' | align="center" |{{Center|Walang pagkakalagay – [[Miss International 1965]]}} |- |2nd runner-up | * Sheba Mulok | rowspan="3" | |- |3rd runner-up | * June Frances Roco |- |4th runner-up | * Elvira Gonzales |} === Mga espesyal na parangal === {| class="wikitable sortable" style="font-size:95%;" !Parangal !Kandidata |- |Miss Photogenic | * Bb. #17 – Isabel Barnett Santos<ref name=":0" /> |} == Mga kandidata == Dalawampu't-isang kandidata ang lumahok para sa titulo.<ref>{{Cite web |title=Bibinibing Pilipinas 1965 - 1st Edition |url=https://www.bbpilipinas.com/candidates/candidatelists/binibining-pilipinas-1965 |access-date=25 Enero 2023 |website=[[Binibining Pilipinas]] |language=en}}</ref> {| class="wikitable sortable" style="font-size: 95%;" !Kandidata !Edad{{efn|Mga edad sa panahon ng kompetisyon|group=A}} !Bayan !Mga tala |- |Elvira Gonzales |17 |[[Maynila]] |Nagtapos bilang 2nd runner-up sa [[Binibining Pilipinas 1964]]<ref name=":02">{{Cite web |last=Lo |first=Ricky |date=Marso 10, 2018 |title=Looking back at 1st Bb. pageant in 1964 |url=https://www.philstar.com/entertainment/2018/03/10/1795153/looking-back-1st-bb-pageant-1964 |access-date=Enero 27, 2022 |website=[[Philippine Star]] |language=en}}</ref><br>Dating Miss Press Photography 1965 |- |Sheba Mulok |– |[[Cotabato (lalawigan)|Cotabato]] | |- |Cecile Aquino |– |[[Maynila]] | |- |'''Louise Vail Aurelio'''<ref>{{Cite web |last=Lo |first=Ricky |date=26 Oktubre 2020 |title=Iloilo bet is Miss Universe Philippines 2020 |url=https://www.philstar.com/headlines/2020/10/26/2052299/iloilo-bet-miss-universe-philippines-2020 |access-date=25 Enero 2023 |website=[[Philippine Star]] |language=en}}</ref> |18 |[[Lungsod ng Iloilo]] |Isang Top 15 ''semi-finalist'' sa [[Miss Universe 1965]]<ref>{{Cite news |date=22 Hulyo 1965 |title=15 beauties semifinalists in Miss Universe Pageant |language=en |pages=2 |work=Meriden Journal |url=https://books.google.com.ph/books?id=laxIAAAAIBAJ&pg=PA2&dq=%22Louise+Vail+Aurelio%22&article_id=906,2183668&hl=en&sa=X&ved=2ahUKEwjNqcGn7LL_AhV1R2wGHejUCqQQ6AF6BAgIEAI#v=onepage&q=%22Louise%20Vail%20Aurelio%22&f=false |access-date=8 Hunyo 2023 |via=Google Books}}</ref> |- |Cynthia Borbon |– |[[Maynila]] | |- |Irene Deen |– |[[Maynila]] | |- |Corazon De Jesus |– |[[Maynila]] | |- |Wilhelmina Dulla |– |[[Maynila]] | |- |Grace Leonor |– |[[Maynila]] | |- |Ruby Natividad Lim |– |[[Maynila]] | |- |Thelma Marcelino |– |[[Maynila]] | |- |Wilhelmina Perez |– |[[Maynila]] | |- |Minaluz Rios |– |[[Maynila]] | |- |Fe Teves |– |[[Maynila]] | |- |June Frances Roco<ref>{{Cite web |last=Lo |first=Ricky |date=9 Nobyembre 2009 |title=A gallery of pre-Bb. Misses RP-Int'l (1960-67) |url=https://www.philstar.com/entertainment/2009/11/09/521333/gallery-pre-bb-misses-rp-intl-1960-67 |access-date=29 Enero 2023 |website=[[Philippine Star]] |language=en}}</ref> |– |[[Lungsod Quezon]] |Kalaunan ay naging Miss Visayas sa Miss Philippines 1967 |- |Edwina Romero |– |[[Maynila]] | |- |Fely Tabar |– |[[Maynila]] | |- |Helen Samson |– |[[Maynila]] | |- |Isabel Barnett Santos |– |[[Pasig]] |Iniluklok bilang Binibining Pilipinas-International 1965<ref name=":0" /> |- |Nenita Tanchoco |– |[[Maynila]] | |- |Lourdes Ruaya |– |[[Maynila]] | |} == Mga tala == {{Notelist}} == Mga sanggunian == {{Reflist|30em}} == Panlabas na kawing == * [http://www.bbpilipinas.com/ Opisyal na website] {{Binibining Pilipinas}} [[Kategorya:1965]] [[Kategorya:Binibining Pilipinas]] trpng7lcvaojio5kcpy7e9cnegfzowv Binibining Pilipinas 1966 0 322084 2167862 2166360 2025-07-08T05:46:25Z Allyriana000 119761 2167862 wikitext text/x-wiki {{Infobox beauty pageant|photo=|date=1 Hulyo 1966|venue=[[Araneta Coliseum]], [[Lungsod Quezon]], [[Pilipinas]]|entrants=25|presenters={{Hlist|Cris De Vera|Pete Cruzado}}|winner='''Maria Clarinda Soriano'''|represented=[[Bacoor]]|broadcaster=|before=[[Binibining Pilipinas 1965|1965]]|next=[[Binibining Pilipinas 1967|1967]]|placements=5|entertainment={{Hlist|Jean Lopez|[[Eddie Mesa]]|[[Reycard Duet]]}}}}Ang '''Binibining Pilipinas 1966''' ay ang ikatlong edition ng [[Binibining Pilipinas]] pageant, na ginanap sa [[Smart Araneta Coliseum|Araneta Coliseum]] sa [[Lungsod Quezon]], Pilipinas noong 1 Hulyo 1966. Pagkatapos ng kompetisyon, kinoronahan ni Louise Vail Aurelio ng [[Lungsod ng Iloilo]] si Maria Clarinda Soriano ng [[Bacoor]] bilang Binibining Pilipinas 1966. Nagtapos bilang first runner-up si Elizabeth Luciano Winsett ng [[Pampanga]], samantalang nagtapos bilang second runner-up si Lillian Elizabeth Carriedo.<ref name=":0">{{Cite web |last=Lo |first=Ricky |date=5 Marso 2005 |title=Exciting ‘firsts’ in the Bb. Pilipinas Pageant |url=https://www.philstar.com/entertainment/2005/03/05/268861/exciting-145firsts146-bb-pilipinas-pageant |access-date=25 Enero 2023 |website=[[Philippine Star]] |language=en}}</ref> Dalawampu't-limang kandidata ang lumahok sa edisyong ito. Pinangunahan nina Cris De Vera at Pete Cruzado ang kompetisyon. Nagtanghal sina Jean Lopez, [[Eddie Mesa]] at ang [[Reycard Duet]] sa edisyong ito. == Mga resulta == [[Talaksan:Araneta_Coliseum_(Quezon_City,_PHI).jpg|thumb|Araneta Coliseum, ang lokasyon ng Binibining Pilipinas 1966|250x250px]] '''Leyenda''' * {{Color box|#FFFACD|border=darkgray}} Nagtapos bilang isang ''semifinalist'' sa internasyonal na kompetisyon. {| class="wikitable sortable" style="font-size:95%;" !Pagkakalagay !Kandidata !Internasyonal na pagkakalagay |- style="background:#FFFACD;" |'''Binibining Pilipinas 1966''' | * '''Bb. #17''' – '''Maria Clarinda Soriano'''<ref>{{Cite web |last=Tayag |first=Voltaire |date=11 Disyembre 2019 |title=LOOK BACK: The Binibining Pilipinas legacy through the decades |url=https://www.rappler.com/entertainment/pageants/246952-legacy-through-decades/ |access-date=25 Enero 2023 |website=[[Rappler]] |language=en-US}}</ref> |{{Center|Top 15 – [[Miss Universe 1966]]}} |- |1st runner-up | * Bb. #3 – Elizabeth Ann Jolene Winsett | |- |2nd runner-up | * Bb. #10 – Lillian Elizabeth Carriedo | |- |3rd runner-up | * Bb. #19 – Mary Lou Miranda Navarro | |- |4th runner-up | * Bb. #9 – Josine Loinas Pardo de Tavera | |} == Mga kandidata == Dalawampu't-limang kandidata ang lumahok para sa titulo.<ref>{{Cite web |title=Bibinibing Pilipinas 1966 - 2nd Edition |url=https://www.bbpilipinas.com/candidates/candidatelists/binibining-pilipinas-1966 |access-date=2 Pebrero 2023 |website=[[Binibining Pilipinas]] |language=en}}</ref> {| class="wikitable sortable" style="font-size: 95%;" !Blg. !Kandidata !Edad{{efn|Edad sa panahon ng kompetisyon|group=A}} !Bayan !Mga tala |- |– |Carolina Espineli |– |[[Maynila]] | |- |– |Doris Clemente |– |[[Maynila]] | |- |– |Elizabeth Ann Jolene Winsett Luciano<ref>{{Cite web |date=15 Disyembre 2022 |title=Liza Lorena, may payo sa young stars: "Matutong mag-sorry pag late. Marunong gumalang..." |url=https://www.pep.ph/pepalerts/pep-troika/170313/liza-lorena-advises-young-stars-to-be-professional-a4118-20221215 |access-date=2 Pebrero 2023 |website=PEP.ph |language=en}}</ref> |17 |[[Pampanga]] |Naging sikat na aktres na kilala bilang si Liza Lorena |- |– |Erlinda Espiritu |– |[[Maynila]] | |- |– |Evangeline Alcid |– |[[Maynila]] | |- |– |Evelyn Duran |– |[[Maynila]] | |- |– |Josefina Abad |– |[[Maynila]] | |- |– |Josephine Miranda |– |[[Maynila]] | |- |– |Josine Pardo de Tavera<ref>{{Cite web |last=Chua |first=Paolo |date=25 Hulyo 2017 |title='It' Girls of Manila Through the Years |url=https://www.esquiremag.ph/the-good-life/pursuits/manila-it-girls-by-the-decade-a1934-20170725-lfrm9 |access-date=2 Pebrero 2023 |website=Esquire Magazine |language=en}}</ref> |– |[[Maynila]] | |- |– |Lillian Elizabeth Carriedo |– |[[Maynila]] | |- |– |Lillian Yap |– |[[Maynila]] | |- |– |Luz Torres |– |[[Maynila]] | |- |– |Marcelina Natividad |– |[[Maynila]] | |- |– |Maria Angela Padilla |– |[[Maynila]] | |- |– |Maria Aurora Escasa |– |[[Maynila]] | |- |– |Maria Carolina Alba |– |[[Maynila]] | |- |– |Maria Teresa Flores |– |[[Maynila]] | |- |– |Mary Lou Miranda Navarro |– |[[Maynila]] | |- |– |Miraflor Cruz |– |[[Maynila]] | |- |– |Moni Locsin |– |[[Maynila]] | |- |– |Raquel Alkuino |– |[[Maynila]] | |- |– |Sally Delos Reyes |– |[[Maynila]] | |- |– |Venus Carmen Pujol |– |[[Maynila]] | |- |– |Vivian Lee Austria<ref>{{Cite web |last=Lo |first=Ricky |date=12 Nobyembre 2014 |title=Never-ending quest for the ‘World’ |url=https://www.philstar.com/entertainment/2014/11/12/1390758/never-ending-quest-world |access-date=2 Pebrero 2023 |website=[[Philippine Star]] |language=en}}</ref> |24 |[[Maynila]] |Dating Miss Intercollegiate of the Philippines 1965<br>Isang kandidata sa [[Miss World 1966]]<ref>{{Cite web |last=Burton-Titular |first=Joyce |date=1 Oktubre 2013 |title=From Vivien to Megan: The PH in Miss World history |url=https://www.rappler.com/entertainment/pageants/40304-philippines-miss-world-history/ |access-date=3 Hunyo 2023 |website=[[Rappler]] |language=en-US}}</ref> |- |25 |'''Maria Clarinda Garces Soriano'''<ref>{{Cite web |last=Tayag |first=Voltaire |date=6 Hunyo 2019 |title=The Binibining Pilipinas legacy through the years |url=https://www.rappler.com/entertainment/pageants/232209-legacy-through-the-decades/ |access-date=2 Pebrero 2023 |website=[[Rappler]] |language=en-US}}</ref> |20 |[[Bacoor]] |Isang Top 15 ''semi-finalist'' sa Miss Universe 1966<ref>{{Cite news |date=17 Hulyo 1966 |title=Edna llego a la semifinal |language=es |trans-title=Edna reached the semifinal |pages=6 |work=El Tiempo |url=https://books.google.com.ph/books?id=wRMfAAAAIBAJ&pg=PA6&dq=Maria+Clarinda+Soriano&article_id=7279,2854123&hl=en&sa=X&ved=2ahUKEwj96O_J7rL_AhXQcmwGHUSCBnoQ6AF6BAgJEAI#v=onepage&q=Maria%20Clarinda%20Soriano&f=false |access-date=8 Hunyo 2023 |via=Google Books}}</ref> |} == Mga tala == {{Notelist}} == Mga sanggunian == {{Reflist|30em}} == Panlabas na kawing == * [http://www.bbpilipinas.com/ Opisyal na website] {{Binibining Pilipinas}} [[Kategorya:Binibining Pilipinas]] snqkicih1gpldkuvvlh1zdm0587noeq Binibining Pilipinas 1967 0 322085 2167858 2062727 2025-07-08T05:42:43Z Allyriana000 119761 2167858 wikitext text/x-wiki {{Infobox beauty pageant|photo=|date=12 Hunyo 1967|venue=[[Araneta Coliseum]], [[Lungsod Quezon]], [[Pilipinas]]|entrants=39|presenters=Cris De Vera|winner='''[[Pilar Pilapil|Pilar Delilah Pilapil]]'''|represented=[[Liloan, Cebu]]|broadcaster=|before=[[Binibining Pilipinas 1966|1966]]|next=[[Binibining Pilipinas 1968|1968]]|placements=15|entertainment={{Hlist|Claudine Auger|George Carl|Jimmy Melendrez}}}} Ang '''Binibining Pilipinas 1967''' ay ang ikaapat edition ng [[Binibining Pilipinas]] pageant, na ginanap sa [[Smart Araneta Coliseum|Araneta Coliseum]] sa [[Lungsod Quezon]], Pilipinas noong 12 Hunyo 1967. Pagkatapos ng kompetisyon, kinoronahan ni Maria Clarinda Soriano ng [[Bacoor]] si [[Pilar Pilapil]] ng [[Liloan, Cebu]] bilang Binibining Pilipinas 1967.<ref name=":0">{{Cite web |last=Gonzales |first=Rommel |date=19 Mayo 2022 |title=Why Pilar Pilapil, Alice Dixson never thought of becoming a first lady |url=https://www.pep.ph/lifestyle/lifestyle/165675/pilar-pilapil-alice-dixson-first-lady-a745-20220519 |access-date=2 Pebrero 2023 |website=PEP.ph |language=en}}</ref><ref>{{Cite web |last=Bracamonte |first=Earl D. C. |date=21 Agosto 2024 |title=Commemorative Binibining Pilipinas coffee table book launched |url=https://www.philstar.com/lifestyle/fashion-and-beauty/2024/08/21/2379423/commemorative-binibining-pilipinas-coffee-table-book-launched |access-date=8 Hulyo 2025 |website=[[Philippine Star]] |language=en}}</ref> Nagtapos bilang first runner-up si Maria Luisa Cordova, samantalang nagtapos bilang second runner-up si Lotis Key.<ref>{{Cite web |last=Lo |first=Ricky |date=30 Enero 2006 |title=Bb. Pilipinas trivia |url=https://www.philstar.com/entertainment/2006/01/30/319148/bb-pilipinas-trivia |access-date=2 Pebrero 2023 |website=[[Philippine Star]] |language=en}}</ref> Tatlumpu't-siyam na kandidata ang lumahok sa edisyong ito. Pinangunahan ni Cris De Vera ang kompetisyon. Nagtanghal sina Clauding Auger, George Carl, Neil Sedaka at Jimmy Melendrez sa edisyong ito. == Mga resulta == [[Talaksan:Araneta_Coliseum_(Quezon_City,_PHI).jpg|thumb|Araneta Coliseum, ang lokasyon ng Binibining Pilipinas 1967]] ; Leyenda * {{Kahong kulay|pink|border=darkgray}} Walang pagkakalagay ang kandidata. {| class="wikitable sortable" style="font-size:95%;" !Pagkakalagay !Kandidata !Internasyonal na pagkakalagay |- | style="background:pink;" |'''Binibining Pilipinas 1967''' | style="background:pink;" | * '''[[Pilar Pilapil|Pilar Delilah Pilapil]]<ref name=":0" />''' | style="background:pink;" |{{Center|Walang pagkakalagay – [[Miss Universe 1967]]}} |- |1st runner-up | * Maria Luisa Cordova | rowspan="5" | |- |2nd runner-up | * Maria Rica "Lotis" Key |- |3rd runner-up | * Maria Mercedes Uy |- |4th runner-up | * Erlinda Stuart |- |Top 15 | * Annie Manapat * Cynthia Bilbao * Diana Atizado * Flor Legarda * Grace Orgase * Lydia Patanao * Marie Mediatrix Magtibay * Susan Lopez * Teresita Planas * Zenaida Bondoc |} == Mga kandidata == Tatlumpu't-siyam na kandidata ang kumalahok para sa titulo.<ref>{{Cite web |title=Bibinibing Pilipinas 1967 - 3rd Edition |url=https://www.bbpilipinas.com/ |access-date=8 Hulyo 2025 |website=[[Binibining Pilipinas]] |language=en}}</ref> {| class="wikitable sortable" style="font-size: 95%;" !Kandidata !Edad{{efn|Mga edad sa panahon ng kompetisyon|group=A}} !Bayan !Mga tala |- |Aleth Alcid |– |– | |- |Alice Dizon |– |– | |- |Annie Manapat |– |– | |- |Azucena Alcantara |– |– | |- |Cecilia Legaspi |– |– | |- |Celia Cardozo |– |– | |- |Cleopatra Liban |– |– | |- |Cynthia Bilbao |– |– | |- |Cynthia Calzada |– |– | |- |Diana Atizado |– |– |Isang kandidata sa Miss Republic of the Philippines 1969 |- |Erlinda Stuart |– |– | |- |Flor Legarda |– |– | |- |Glenda Francisco |– |– | |- |Grace Bautista |– |– | |- |Grace Orgase |– |– | |- |Leticia Smith |– |– | |- |Ligaya Anaman |– |– | |- |Linda Cumabig |– |– | |- |Lydia Patanao |– |– | |- |Maria Lourdes Naval |– |– | |- |Maria Luisa Cordova |– |– | |- |Maria Mercedes Uy |– |[[Cebu]] |Kalaunan ay naging ''semi-finalist'' sa Miss Caltex 1968 |- |Maria Paz Amurao |– |– | |- |Maria Rica "Lotis" Key |25 |[[Maynila]] |Naging sikat na aktres na kilala bilang si Lotis Key |- |Marie Mediatrix Magtibay |– |– |Isang kandidata sa Miss Philippines 1967 |- |Merle Vicencio |– |– | |- |Nancy Jose |– |– | |- |'''[[Pilar Pilapil|Pilar Delilah Pilapil]]<ref name=":0" />''' |17 |[[Liloan, Cebu|Liloan]] |Isang kandidata sa [[Miss Universe 1967]]<ref>{{Cite web |last=Lato-Ruffolo |first=Cris Evert |date=14 Disyembre 2019 |title=Pilar Pilapil on beauty: ‘It can be a curse’ |url=https://cebudailynews.inquirer.net/275191/pilar-pilapil-on-beauty-it-can-be-a-curse |access-date=13 Disyembre 2022 |website=[[Philippine Daily Inquirer]] |language=en}}</ref><br>Kalaunan ay naging isang sikat na aktres |- |Resurrecion Viazon |– |– | |- |Rosemarie Casafranca |– |– | |- |Susan Lopez |– |– | |- |Teresita Planas |– |– | |- |Virgie Henson |– |– | |- |Zenaida Bondoc |– |– | |- |Susan Dizon |– |– | |- |Violeta Lopez |– |– | |- |Maria Lourdes Bautista |– |– | |- |Alice Raval |– |– | |- |Margarita Favis Gomez<ref>{{Cite web |last=Lo |first=Ricky |date=12 Nobyembre 2014 |title=Never-ending quest for the ‘World’ |url=https://www.philstar.com/entertainment/2014/11/12/1390758/never-ending-quest-world |access-date=2 Pebrero 2023 |website=[[Philippine Star]] |language=en}}</ref> |20 |[[Lungsod Quezon|Lungsod ng Quezon]] |Isang kandidata sa [[Miss World 1967]]<br>Kalaunan ay naging isang aktibistang politikal<ref>{{Cite web |last=Cayabyab |first=Marc Jayson |date=29 Setyembre 2019 |title=Maita Gomez, The Beauty Queen Who Chose Not Live Like One |url=https://www.onenews.ph/articles/maita-gomez-the-beauty-queen-who-chose-not-live-like-one |access-date=29 Disyembre 2023 |website=OneNews |language=en}}</ref> |} == Mga tala == <references group="lower-alpha" responsive="1"></references> == Mga sanggunian == <references responsive="0"></references> == Panlabas na kawing == * [http://www.bbpilipinas.com/ Opisyal na website] {{Binibining Pilipinas}} [[Kategorya:1967]] [[Kategorya:Binibining Pilipinas]] bu0xh8ubedsc5j5w3ej3ge1v2out4qm 2167863 2167858 2025-07-08T05:47:36Z Allyriana000 119761 2167863 wikitext text/x-wiki {{Infobox beauty pageant|photo=Pilar Pilapil (1967).jpg|date=12 Hunyo 1967|venue=[[Araneta Coliseum]], [[Lungsod Quezon]], [[Pilipinas]]|entrants=39|presenters=Cris De Vera|winner='''[[Pilar Pilapil|Pilar Delilah Pilapil]]'''|represented=[[Liloan, Cebu]]|broadcaster=|before=[[Binibining Pilipinas 1966|1966]]|next=[[Binibining Pilipinas 1968|1968]]|placements=15|entertainment={{Hlist|Claudine Auger|George Carl|Jimmy Melendrez}}|caption=Pilar Pilapil}} Ang '''Binibining Pilipinas 1967''' ay ang ikaapat edition ng [[Binibining Pilipinas]] pageant, na ginanap sa [[Smart Araneta Coliseum|Araneta Coliseum]] sa [[Lungsod Quezon]], Pilipinas noong 12 Hunyo 1967. Pagkatapos ng kompetisyon, kinoronahan ni Maria Clarinda Soriano ng [[Bacoor]] si [[Pilar Pilapil]] ng [[Liloan, Cebu]] bilang Binibining Pilipinas 1967.<ref name=":0">{{Cite web |last=Gonzales |first=Rommel |date=19 Mayo 2022 |title=Why Pilar Pilapil, Alice Dixson never thought of becoming a first lady |url=https://www.pep.ph/lifestyle/lifestyle/165675/pilar-pilapil-alice-dixson-first-lady-a745-20220519 |access-date=2 Pebrero 2023 |website=PEP.ph |language=en}}</ref><ref>{{Cite web |last=Bracamonte |first=Earl D. C. |date=21 Agosto 2024 |title=Commemorative Binibining Pilipinas coffee table book launched |url=https://www.philstar.com/lifestyle/fashion-and-beauty/2024/08/21/2379423/commemorative-binibining-pilipinas-coffee-table-book-launched |access-date=8 Hulyo 2025 |website=[[Philippine Star]] |language=en}}</ref> Nagtapos bilang first runner-up si Maria Luisa Cordova, samantalang nagtapos bilang second runner-up si Lotis Key.<ref>{{Cite web |last=Lo |first=Ricky |date=30 Enero 2006 |title=Bb. Pilipinas trivia |url=https://www.philstar.com/entertainment/2006/01/30/319148/bb-pilipinas-trivia |access-date=2 Pebrero 2023 |website=[[Philippine Star]] |language=en}}</ref> Tatlumpu't-siyam na kandidata ang lumahok sa edisyong ito. Pinangunahan ni Cris De Vera ang kompetisyon. Nagtanghal sina Clauding Auger, George Carl, Neil Sedaka at Jimmy Melendrez sa edisyong ito. == Mga resulta == [[Talaksan:Araneta_Coliseum_(Quezon_City,_PHI).jpg|thumb|Araneta Coliseum, ang lokasyon ng Binibining Pilipinas 1967]] ; Leyenda * {{Kahong kulay|pink|border=darkgray}} Walang pagkakalagay ang kandidata. {| class="wikitable sortable" style="font-size:95%;" !Pagkakalagay !Kandidata !Internasyonal na pagkakalagay |- | style="background:pink;" |'''Binibining Pilipinas 1967''' | style="background:pink;" | * '''[[Pilar Pilapil|Pilar Delilah Pilapil]]<ref name=":0" />''' | style="background:pink;" |{{Center|Walang pagkakalagay – [[Miss Universe 1967]]}} |- |1st runner-up | * Maria Luisa Cordova | rowspan="5" | |- |2nd runner-up | * Maria Rica "Lotis" Key |- |3rd runner-up | * Maria Mercedes Uy |- |4th runner-up | * Erlinda Stuart |- |Top 15 | * Annie Manapat * Cynthia Bilbao * Diana Atizado * Flor Legarda * Grace Orgase * Lydia Patanao * Marie Mediatrix Magtibay * Susan Lopez * Teresita Planas * Zenaida Bondoc |} == Mga kandidata == Tatlumpu't-siyam na kandidata ang kumalahok para sa titulo.<ref>{{Cite web |title=Bibinibing Pilipinas 1967 - 3rd Edition |url=https://www.bbpilipinas.com/ |access-date=8 Hulyo 2025 |website=[[Binibining Pilipinas]] |language=en}}</ref> {| class="wikitable sortable" style="font-size: 95%;" !Kandidata !Edad{{efn|Mga edad sa panahon ng kompetisyon|group=A}} !Bayan !Mga tala |- |Aleth Alcid |– |[[Maynila]] | |- |Alice Dizon |– |[[Maynila]] | |- |Annie Manapat |– |[[Maynila]] | |- |Azucena Alcantara |– |[[Maynila]] | |- |Cecilia Legaspi |– |[[Maynila]] | |- |Celia Cardozo |– |[[Maynila]] | |- |Cleopatra Liban |– |[[Maynila]] | |- |Cynthia Bilbao |– |[[Maynila]] | |- |Cynthia Calzada |– |[[Maynila]] | |- |Diana Atizado |– |[[Maynila]] |Isang kandidata sa Miss Republic of the Philippines 1969 |- |Erlinda Stuart |– |[[Maynila]] | |- |Flor Legarda |– |[[Maynila]] | |- |Glenda Francisco |– |[[Maynila]] | |- |Grace Bautista |– |[[Maynila]] | |- |Grace Orgase |– |[[Maynila]] | |- |Leticia Smith |– |[[Maynila]] | |- |Ligaya Anaman |– |[[Maynila]] | |- |Linda Cumabig |– |[[Maynila]] | |- |Lydia Patanao |– |[[Maynila]] | |- |Maria Lourdes Naval |– |[[Maynila]] | |- |Maria Luisa Cordova |– |[[Maynila]] | |- |Maria Mercedes Uy |– |[[Cebu]] |Kalaunan ay naging ''semi-finalist'' sa Miss Caltex 1968 |- |Maria Paz Amurao |– |[[Maynila]] | |- |Maria Rica "Lotis" Key |25 |[[Maynila]] |Naging sikat na aktres na kilala bilang si Lotis Key |- |Marie Mediatrix Magtibay |– |[[Maynila]] |Isang kandidata sa Miss Philippines 1967 |- |Merle Vicencio |– |[[Maynila]] | |- |Nancy Jose |– |[[Maynila]] | |- |'''[[Pilar Pilapil|Pilar Delilah Pilapil]]<ref name=":0" />''' |17 |[[Liloan, Cebu|Liloan]] |Isang kandidata sa [[Miss Universe 1967]]<ref>{{Cite web |last=Lato-Ruffolo |first=Cris Evert |date=14 Disyembre 2019 |title=Pilar Pilapil on beauty: ‘It can be a curse’ |url=https://cebudailynews.inquirer.net/275191/pilar-pilapil-on-beauty-it-can-be-a-curse |access-date=13 Disyembre 2022 |website=[[Philippine Daily Inquirer]] |language=en}}</ref><br>Kalaunan ay naging isang sikat na aktres |- |Resurrecion Viazon |– |[[Maynila]] | |- |Rosemarie Casafranca |– |[[Maynila]] | |- |Susan Lopez |– |[[Maynila]] | |- |Teresita Planas |– |[[Maynila]] | |- |Virgie Henson |– |[[Maynila]] | |- |Zenaida Bondoc |– |[[Maynila]] | |- |Susan Dizon |– |[[Maynila]] | |- |Violeta Lopez |– |[[Maynila]] | |- |Maria Lourdes Bautista |– |[[Maynila]] | |- |Alice Raval |– |[[Maynila]] | |- |Margarita Favis Gomez<ref>{{Cite web |last=Lo |first=Ricky |date=12 Nobyembre 2014 |title=Never-ending quest for the ‘World’ |url=https://www.philstar.com/entertainment/2014/11/12/1390758/never-ending-quest-world |access-date=2 Pebrero 2023 |website=[[Philippine Star]] |language=en}}</ref> |20 |[[Lungsod Quezon|Lungsod ng Quezon]] |Isang kandidata sa [[Miss World 1967]]<br>Kalaunan ay naging isang aktibistang politikal<ref>{{Cite web |last=Cayabyab |first=Marc Jayson |date=29 Setyembre 2019 |title=Maita Gomez, The Beauty Queen Who Chose Not Live Like One |url=https://www.onenews.ph/articles/maita-gomez-the-beauty-queen-who-chose-not-live-like-one |access-date=29 Disyembre 2023 |website=OneNews |language=en}}</ref> |} == Mga tala == <references group="lower-alpha" responsive="1"></references> == Mga sanggunian == <references responsive="0"></references> == Panlabas na kawing == * [http://www.bbpilipinas.com/ Opisyal na website] {{Binibining Pilipinas}} [[Kategorya:1967]] [[Kategorya:Binibining Pilipinas]] 57q5xljyg44zbeqp5fj9f9kjhelbafu 2167866 2167863 2025-07-08T06:32:29Z Allyriana000 119761 2167866 wikitext text/x-wiki {{Infobox beauty pageant|photo=Pilar Pilapil (1967).jpg|date=12 Hunyo 1967|venue=[[Araneta Coliseum]], [[Lungsod Quezon]], [[Pilipinas]]|entrants=39|presenters=Cris De Vera|winner='''[[Pilar Pilapil|Pilar Delilah Pilapil]]'''|represented=[[Liloan, Cebu]]|broadcaster=|before=[[Binibining Pilipinas 1966|1966]]|next=[[Binibining Pilipinas 1968|1968]]|placements=15|entertainment={{Hlist|Claudine Auger|George Carl|Jimmy Melendrez}}|caption=Pilar Pilapil}} Ang '''Binibining Pilipinas 1967''' ay ang ikaapat edition ng [[Binibining Pilipinas]] pageant, na ginanap sa [[Smart Araneta Coliseum|Araneta Coliseum]] sa [[Lungsod Quezon]], Pilipinas noong 12 Hunyo 1967. Pagkatapos ng kompetisyon, kinoronahan ni Maria Clarinda Soriano ng [[Bacoor]] si [[Pilar Pilapil]] ng [[Liloan, Cebu]] bilang Binibining Pilipinas 1967.<ref name=":0">{{Cite web |last=Gonzales |first=Rommel |date=19 Mayo 2022 |title=Why Pilar Pilapil, Alice Dixson never thought of becoming a first lady |url=https://www.pep.ph/lifestyle/lifestyle/165675/pilar-pilapil-alice-dixson-first-lady-a745-20220519 |access-date=2 Pebrero 2023 |website=PEP.ph |language=en}}</ref><ref>{{Cite web |last=Bracamonte |first=Earl D. C. |date=21 Agosto 2024 |title=Commemorative Binibining Pilipinas coffee table book launched |url=https://www.philstar.com/lifestyle/fashion-and-beauty/2024/08/21/2379423/commemorative-binibining-pilipinas-coffee-table-book-launched |access-date=8 Hulyo 2025 |website=[[Philippine Star]] |language=en}}</ref> Nagtapos bilang first runner-up si Maria Luisa Cordova, samantalang nagtapos bilang second runner-up si Lotis Key.<ref>{{Cite web |last=Lo |first=Ricky |date=30 Enero 2006 |title=Bb. Pilipinas trivia |url=https://www.philstar.com/entertainment/2006/01/30/319148/bb-pilipinas-trivia |access-date=2 Pebrero 2023 |website=[[Philippine Star]] |language=en}}</ref> Tatlumpu't-siyam na kandidata ang lumahok sa edisyong ito. Pinangunahan ni Cris De Vera ang kompetisyon. Nagtanghal sina Clauding Auger, George Carl, Neil Sedaka at Jimmy Melendrez sa edisyong ito. == Mga resulta == [[Talaksan:Araneta_Coliseum_(Quezon_City,_PHI).jpg|thumb|Araneta Coliseum, ang lokasyon ng Binibining Pilipinas 1967]] ; Leyenda * {{Kahong kulay|pink|border=darkgray}} Walang pagkakalagay ang kandidata. {| class="wikitable sortable" style="font-size:95%;" !Pagkakalagay !Kandidata !Internasyonal na pagkakalagay |- | style="background:pink;" |'''Binibining Pilipinas 1967''' | style="background:pink;" | * '''[[Pilar Pilapil|Pilar Delilah Pilapil]]<ref name=":0" />''' | style="background:pink;" |{{Center|Walang pagkakalagay – [[Miss Universe 1967]]}} |- |1st runner-up | * Maria Luisa Cordova | rowspan="5" | |- |2nd runner-up | * Maria Rica "Lotis" Key |- |3rd runner-up | * Maria Mercedes Uy |- |4th runner-up | * Erlinda Stuart |- |Top 15 | * Annie Manapat * Cynthia Bilbao * Diana Atizado * Flor Legarda * Grace Orgase * Lydia Patanao * Marie Mediatrix Magtibay * Susan Lopez * Teresita Planas * Zenaida Bondoc |} == Mga kandidata == Tatlumpu't-siyam na kandidata ang kumalahok para sa titulo.<ref>{{Cite web |title=Bibinibing Pilipinas 1967 - 3rd Edition |url=https://www.bbpilipinas.com/candidates/candidatelists/binibining-pilipinas-1967 |access-date=8 Hulyo 2025 |website=[[Binibining Pilipinas]] |language=en}}</ref> {| class="wikitable sortable" style="font-size: 95%;" !Kandidata !Edad{{efn|Mga edad sa panahon ng kompetisyon|group=A}} !Bayan !Mga tala |- |Aleth Alcid |– |[[Maynila]] | |- |Alice Dizon |– |[[Maynila]] | |- |Annie Manapat |– |[[Maynila]] | |- |Azucena Alcantara |– |[[Maynila]] | |- |Cecilia Legaspi |– |[[Maynila]] | |- |Celia Cardozo |– |[[Maynila]] | |- |Cleopatra Liban |– |[[Maynila]] | |- |Cynthia Bilbao |– |[[Maynila]] | |- |Cynthia Calzada |– |[[Maynila]] | |- |Diana Atizado |– |[[Maynila]] |Isang kandidata sa Miss Republic of the Philippines 1969 |- |Erlinda Stuart |– |[[Maynila]] | |- |Flor Legarda |– |[[Maynila]] | |- |Glenda Francisco |– |[[Maynila]] | |- |Grace Bautista |– |[[Maynila]] | |- |Grace Orgase |– |[[Maynila]] | |- |Leticia Smith |– |[[Maynila]] | |- |Ligaya Anaman |– |[[Maynila]] | |- |Linda Cumabig |– |[[Maynila]] | |- |Lydia Patanao |– |[[Maynila]] | |- |Maria Lourdes Naval |– |[[Maynila]] | |- |Maria Luisa Cordova |– |[[Maynila]] | |- |Maria Mercedes Uy |– |[[Cebu]] |Kalaunan ay naging ''semi-finalist'' sa Miss Caltex 1968 |- |Maria Paz Amurao |– |[[Maynila]] | |- |Maria Rica "Lotis" Key |25 |[[Maynila]] |Naging sikat na aktres na kilala bilang si Lotis Key |- |Marie Mediatrix Magtibay |– |[[Maynila]] |Isang kandidata sa Miss Philippines 1967 |- |Merle Vicencio |– |[[Maynila]] | |- |Nancy Jose |– |[[Maynila]] | |- |'''[[Pilar Pilapil|Pilar Delilah Pilapil]]<ref name=":0" />''' |17 |[[Liloan, Cebu|Liloan]] |Isang kandidata sa [[Miss Universe 1967]]<ref>{{Cite web |last=Lato-Ruffolo |first=Cris Evert |date=14 Disyembre 2019 |title=Pilar Pilapil on beauty: ‘It can be a curse’ |url=https://cebudailynews.inquirer.net/275191/pilar-pilapil-on-beauty-it-can-be-a-curse |access-date=13 Disyembre 2022 |website=[[Philippine Daily Inquirer]] |language=en}}</ref><br>Kalaunan ay naging isang sikat na aktres |- |Resurrecion Viazon |– |[[Maynila]] | |- |Rosemarie Casafranca |– |[[Maynila]] | |- |Susan Lopez |– |[[Maynila]] | |- |Teresita Planas |– |[[Maynila]] | |- |Virgie Henson |– |[[Maynila]] | |- |Zenaida Bondoc |– |[[Maynila]] | |- |Susan Dizon |– |[[Maynila]] | |- |Violeta Lopez |– |[[Maynila]] | |- |Maria Lourdes Bautista |– |[[Maynila]] | |- |Alice Raval |– |[[Maynila]] | |- |Margarita Favis Gomez<ref>{{Cite web |last=Lo |first=Ricky |date=12 Nobyembre 2014 |title=Never-ending quest for the ‘World’ |url=https://www.philstar.com/entertainment/2014/11/12/1390758/never-ending-quest-world |access-date=2 Pebrero 2023 |website=[[Philippine Star]] |language=en}}</ref> |20 |[[Lungsod Quezon|Lungsod ng Quezon]] |Isang kandidata sa [[Miss World 1967]]<br>Kalaunan ay naging isang aktibistang politikal<ref>{{Cite web |last=Cayabyab |first=Marc Jayson |date=29 Setyembre 2019 |title=Maita Gomez, The Beauty Queen Who Chose Not Live Like One |url=https://www.onenews.ph/articles/maita-gomez-the-beauty-queen-who-chose-not-live-like-one |access-date=29 Disyembre 2023 |website=OneNews |language=en}}</ref> |} == Mga tala == <references group="lower-alpha" responsive="1"></references> == Mga sanggunian == <references responsive="0"></references> == Panlabas na kawing == * [http://www.bbpilipinas.com/ Opisyal na website] {{Binibining Pilipinas}} [[Kategorya:1967]] [[Kategorya:Binibining Pilipinas]] l9u9opj7x3xu7xjf0ngx8slpnlmeyev Julia Gama 0 322269 2167855 2093898 2025-07-08T05:26:07Z Allyriana000 119761 2167855 wikitext text/x-wiki {{Infobox pageant titleholder|name=Julia Gama|image=|title=[[Miss Brazil World 2014|Miss Mundo Brasil 2014]]<br>[[Miss Brasil|Miss Brasil 2020]]|nationalcompetition=[[Miss Brazil World 2014|Miss Mundo Brasil 2014]]<br>(Winner)<br>[[Miss World 2014]]<br>(Top 11)<br>[[Miss Universe 2020]]<br>(1st Runner-Up)|birth_name=Julia Weissheimer Werlang Gama|birth_date={{birth date and age|1993|05|18|mf=yes}}|birth_place=[[Porto Alegre]], [[Rio Grande do Sul]], Brazil|height={{height|m=1.77}}|hair_color=Black|eye_color=}} [[Category:Articles with hCards]] Si '''Julia Weissheimer Werlang Gama''' (ipinanganak noong 18 Mayo 1993) ay isang Brasilenyang modelo at isang beauty pageant titleholder na hinirang bilang Miss Brasil 2020.<ref name=":0">{{Cite web |date=20 Agosto 2020 |title=Gaúcha Julia Ajo é a vencedora do Miss Brasil 2020 |url=https://gauchazh.clicrbs.com.br/donna/gente/noticia/2020/08/gaucha-julia-gama-e-a-vencedora-do-miss-brasil-2020-cke3fnwy400450147xc9xx09s.html |access-date=23 Pebrero 2023 |website=GZH |language=pt-BR}}</ref><ref name=":1">{{Cite web |title=Miss Brasil 2022, Julia Gama está solteira há 3 anos e brinca: 'Paqueras são bem-vindas' |url=https://gshow.globo.com/Famosos/noticia/miss-brasil-2020-julia-gama-esta-solteira-ha-3-anos-e-brinca-paqueras-sao-bem-vindas.ghtml |access-date=23 Pebrero 2023 |website=Gshow |language=pt-br}}</ref><ref name=":2">{{Cite web |title=Miss Brasil 2022, Julia Gama faz ensaio e se posiciona pelo Pantanal: ‘Insuportável assistir ao sofrimento’ |url=https://br.noticias.yahoo.com/miss-brasil-2020-julia-gama-080300659.html |access-date=23 Pebrero 2023 |website=Yahoo! Brazil |language=pt-BR}}</ref> Kinatawan niya ang bansang Brasil sa [[Miss Universe 2020]] pageant, at nagtapos bilang ''first runner-up''.<ref name=":6">{{Cite web |date=14 Mayo 2021 |title=WINNERS: Miss Universe 2020 |url=https://www.rappler.com/entertainment/pageants/updates-miss-universe-2020-coronation-night/ |access-date=13 Oktubre 2022 |website=[[Rappler]] |language=en-US}}</ref><ref>{{Cite web |last=Goldstein |first=Joelle |date=16 Mayo 2021 |title=Miss Mexico Andrea Meza Wins Miss Universe 2020 |url=https://people.com/human-interest/miss-universe-winner-2020-miss-mexico/ |access-date=10 Hunyo 2022 |website=People Magazine |language=en}}</ref> == Mga paligsahan ng kagandahan == === Miss World 2014 === Kinatawan ni Gama ang bansang Brasil sa [[Miss World 2014]] na ginanap sa ExCeL London sa Londres, Reyno Unido noong 14 Disyembre 2014.<ref>{{Cite web |last=Mcguire |first=Caroline |date=25 Nobyembre 2014 |title=Pictures show how Miss World beauty contest has changed over 60 years |url=https://www.dailymail.co.uk/femail/article-2848664/As-Miss-World-2014-contestants-assemble-London-Old-pictures-reveal-pageant-changed-1950s-glamour-retro-curls-perma-tanned-bling-60-years.html |access-date=18 Abril 2023 |website=Mail Online |language=en}}</ref> Nagtapos si Gama bilang isa sa Top 11 ''semi-finalist'', at ang nagwagi sa kompetisyon ay si [[Rolene Strauss]] ng Timog Aprika.<ref>{{Cite web |last=Grinberg |first=Emanuella |date=14 Disyembre 2014 |title=Miss South Africa Rolene Strauss crowned Miss World 2014 |url=http://www.cnn.com/2014/12/14/world/feat-miss-world-2014/index.html |access-date=18 Abril 2023 |website=[[CNN]] |language=en-US}}</ref><ref>{{Cite web |last=Ong |first=Wyatt |date=14 Disyembre 2014 |title=South Africa's Rolene Strauss wins Miss World 2014 |url=https://www.rappler.com/life-and-style/78044-rolene-strauss-south-africa-winner-miss-world-2014/ |access-date=8 Hulyo 2025 |website=[[Rappler]] |language=en-US}}</ref> Isa rin siya sa mga nagwagi ng parangal na Beauty With a Purpose, kasama sina Rafieya Husain ng Guyana, Koyal Rana ng Indiya, Maria Rahajeng ng Indonesya, at Idah Nguma ng Kenya. === Miss Universe 2020 === Iniluklok si Gama bilang Miss Brazil 2020 noong 20 Agosto 2020 matapos maging ''first runner-up'' sa Miss Brazil 2019.<ref name=":0" /> Napili siya ng bagong organisasyon nang walang kompetisyon dahil sa [[pandemya ng COVID-19]].<ref>{{Cite web |date=6 Mayo 2021 |title=Miss Brasil Julia Gama conta o que levou na mala para o Miss Universo |trans-title=Julia Gama reveals her difference in winning Miss Universe and tells us what she packed in her suitcase |url=https://gauchazh.clicrbs.com.br/donna/noticia/2021/05/julia-gama-revela-diferencial-para-ganhar-o-miss-universo-e-conta-o-que-levou-na-mala-ckoc0u3sx007q0180yxzg29t6.html |access-date=8 Hulyo 2025 |website=Donna |publisher=GZH |language=pt}}</ref> == Mga sanggunian == {{Reflist}} == Mga panlabas na kawing == * {{imdb name|9657377}} * {{instagram|juliawgama}} {{S-start}} {{S-ach}} {{S-bef|before={{flagicon|Puerto Rico}} [[Madison Anderson]]}} {{s-ttl|title=[[Miss Universe]] First Runner-Up|years=[[Miss Universe 2020|2020]]}} {{S-aft|after={{flagicon|Paraguay}} [[Nadia Ferreira]]}} {{S-bef|before= [[Júlia Horta]]}} {{s-ttl|title=[[Miss Brazil|Miss Brasil]]/Miss Universo Brasil|years=2020}} {{S-aft|after= [[Teresa Santos]]}} {{S-bef|before= [[Sancler Frantz]]}} {{s-ttl|title=Miss Mundo Brasil|years=2014}} {{S-aft|after= Catharina Choi Nunes}} {{S-bef|before=Luciane Escouto}} {{s-ttl|title=Miss Rio Grande do Sul Mundo|years=2014}} {{S-aft|after=Laís Berte}} {{S-end}} [[Kategorya:Nabubuhay na mga tao]] [[Kategorya:Ipinanganak noong 1993]] [[Kategorya:Miss Universe]] [[Kategorya:Miss World]] tqr9si4b1vyizrwvyii4xw9t458srdc 2167856 2167855 2025-07-08T05:27:11Z Allyriana000 119761 2167856 wikitext text/x-wiki {{Infobox pageant titleholder|name=Julia Gama|image=|title=[[Miss Brazil World 2014|Miss Mundo Brasil 2014]]<br>[[Miss Brasil|Miss Brasil 2020]]|nationalcompetition=[[Miss Brazil World 2014|Miss Mundo Brasil 2014]]<br>(Winner)<br>[[Miss World 2014]]<br>(Top 11)<br>[[Miss Universe 2020]]<br>(1st Runner-Up)|birth_name=Julia Weissheimer Werlang Gama|birth_date={{birth date and age|1993|05|18|mf=yes}}|birth_place=[[Porto Alegre]], [[Rio Grande do Sul]], Brazil|height={{height|m=1.77}}|hair_color=Black|eye_color=}} [[Category:Articles with hCards]] Si '''Julia Weissheimer Werlang Gama''' (ipinanganak noong 18 Mayo 1993) ay isang Brasilenyang modelo at isang beauty pageant titleholder na hinirang bilang Miss Brasil 2020.<ref name=":0">{{Cite web |date=20 Agosto 2020 |title=Gaúcha Julia Ajo é a vencedora do Miss Brasil 2020 |url=https://gauchazh.clicrbs.com.br/donna/gente/noticia/2020/08/gaucha-julia-gama-e-a-vencedora-do-miss-brasil-2020-cke3fnwy400450147xc9xx09s.html |access-date=23 Pebrero 2023 |website=GZH |language=pt-BR}}</ref><ref name=":1">{{Cite web |title=Miss Brasil 2022, Julia Gama está solteira há 3 anos e brinca: 'Paqueras são bem-vindas' |url=https://gshow.globo.com/Famosos/noticia/miss-brasil-2020-julia-gama-esta-solteira-ha-3-anos-e-brinca-paqueras-sao-bem-vindas.ghtml |access-date=23 Pebrero 2023 |website=Gshow |language=pt-br}}</ref><ref name=":2">{{Cite web |title=Miss Brasil 2022, Julia Gama faz ensaio e se posiciona pelo Pantanal: ‘Insuportável assistir ao sofrimento’ |url=https://br.noticias.yahoo.com/miss-brasil-2020-julia-gama-080300659.html |access-date=23 Pebrero 2023 |website=Yahoo! Brazil |language=pt-BR}}</ref> Kinatawan niya ang bansang Brasil sa [[Miss Universe 2020]] pageant, at nagtapos bilang ''first runner-up''.<ref name=":6">{{Cite web |date=14 Mayo 2021 |title=WINNERS: Miss Universe 2020 |url=https://www.rappler.com/entertainment/pageants/updates-miss-universe-2020-coronation-night/ |access-date=13 Oktubre 2022 |website=[[Rappler]] |language=en-US}}</ref><ref>{{Cite web |last=Goldstein |first=Joelle |date=16 Mayo 2021 |title=Miss Mexico Andrea Meza Wins Miss Universe 2020 |url=https://people.com/human-interest/miss-universe-winner-2020-miss-mexico/ |access-date=10 Hunyo 2022 |website=People Magazine |language=en}}</ref> == Mga paligsahan ng kagandahan == === Miss World 2014 === Kinatawan ni Gama ang bansang Brasil sa [[Miss World 2014]] na ginanap sa ExCeL London sa Londres, Reyno Unido noong 14 Disyembre 2014.<ref>{{Cite web |last=Mcguire |first=Caroline |date=25 Nobyembre 2014 |title=Pictures show how Miss World beauty contest has changed over 60 years |url=https://www.dailymail.co.uk/femail/article-2848664/As-Miss-World-2014-contestants-assemble-London-Old-pictures-reveal-pageant-changed-1950s-glamour-retro-curls-perma-tanned-bling-60-years.html |access-date=18 Abril 2023 |website=Mail Online |language=en}}</ref> Nagtapos si Gama bilang isa sa Top 11 ''semi-finalist'', at ang nagwagi sa kompetisyon ay si [[Rolene Strauss]] ng Timog Aprika.<ref>{{Cite web |last=Grinberg |first=Emanuella |date=14 Disyembre 2014 |title=Miss South Africa Rolene Strauss crowned Miss World 2014 |url=http://www.cnn.com/2014/12/14/world/feat-miss-world-2014/index.html |access-date=18 Abril 2023 |website=[[CNN]] |language=en-US}}</ref><ref>{{Cite web |last=Ong |first=Wyatt |date=14 Disyembre 2014 |title=South Africa's Rolene Strauss wins Miss World 2014 |url=https://www.rappler.com/life-and-style/78044-rolene-strauss-south-africa-winner-miss-world-2014/ |access-date=8 Hulyo 2025 |website=[[Rappler]] |language=en-US}}</ref> Isa rin siya sa mga nagwagi ng parangal na Beauty With a Purpose, kasama sina Rafieya Husain ng Guyana, Koyal Rana ng Indiya, Maria Rahajeng ng Indonesya, at Idah Nguma ng Kenya. === Miss Universe 2020 === Iniluklok si Gama bilang Miss Brazil 2020 noong 20 Agosto 2020 matapos maging ''first runner-up'' sa Miss Brazil 2019.<ref name=":0" /> Napili siya ng bagong organisasyon nang walang kompetisyon dahil sa [[pandemya ng COVID-19]].<ref>{{Cite web |date=6 Mayo 2021 |title=Miss Brasil Julia Gama conta o que levou na mala para o Miss Universo |trans-title=Julia Gama reveals her difference in winning Miss Universe and tells us what she packed in her suitcase |url=https://gauchazh.clicrbs.com.br/donna/noticia/2021/05/julia-gama-revela-diferencial-para-ganhar-o-miss-universo-e-conta-o-que-levou-na-mala-ckoc0u3sx007q0180yxzg29t6.html |access-date=8 Hulyo 2025 |website=Donna |publisher=GZH |language=pt}}</ref> == Mga sanggunian == {{Reflist}} == Mga panlabas na kawing == * {{imdb name|7591499}} * {{instagram|juliawgama}} {{S-start}} {{S-ach}} {{S-bef|before={{flagicon|Puerto Rico}} [[Madison Anderson]]}} {{s-ttl|title=[[Miss Universe]] First Runner-Up|years=[[Miss Universe 2020|2020]]}} {{S-aft|after={{flagicon|Paraguay}} [[Nadia Ferreira]]}} {{S-bef|before= [[Júlia Horta]]}} {{s-ttl|title=[[Miss Brazil|Miss Brasil]]/Miss Universo Brasil|years=2020}} {{S-aft|after= [[Teresa Santos]]}} {{S-bef|before= [[Sancler Frantz]]}} {{s-ttl|title=Miss Mundo Brasil|years=2014}} {{S-aft|after= Catharina Choi Nunes}} {{S-bef|before=Luciane Escouto}} {{s-ttl|title=Miss Rio Grande do Sul Mundo|years=2014}} {{S-aft|after=Laís Berte}} {{S-end}} [[Kategorya:Nabubuhay na mga tao]] [[Kategorya:Ipinanganak noong 1993]] [[Kategorya:Miss Universe]] [[Kategorya:Miss World]] eawifkmt2v9371gon5jibp31rsav5us Binibining Pilipinas 1968 0 322274 2167867 2156592 2025-07-08T06:37:38Z Allyriana000 119761 2167867 wikitext text/x-wiki {{Infobox beauty pageant|photo=Charina Zaragoza.jpg|date=15 Hunyo 1968|venue=[[Araneta Coliseum]], [[Lungsod Quezon]], [[Pilipinas]]|entrants=40|presenters=|winner='''Rosario Rosello Zaragoza'''|represented=Maynila|broadcaster=|before=[[Binibining Pilipinas 1967|1967]]|next=[[Binibining Pilipinas 1969|1969]]|placements=15|entertainment=|caption=Rosario Zaragoza}}Ang '''Binibining Pilipinas 1968''' ay ang ikalimang edisyon ng [[Binibining Pilipinas]] pageant, na ginanap sa [[Smart Araneta Coliseum|Araneta Coliseum]] sa [[Lungsod Quezon]], Pilipinas noong 15 Hunyo 1968. Ito ang unang edisyon sa ilalim ng pamumuno ni [[Miss International 1960]], [[Stella Marquez|Stella Marquez Araneta]]. Pagkatapos ng kompetisyon, kinoronahan ni [[Pilar Pilapil]] ng [[Cebu]] si Charina Zaragoza ng [[Maynila]] bilang Binibining Pilipinas 1968. Nagtapos bilang first runner-up si Maria Elena Samson, samantalang nagtapos bilang second runner-up si Benigna Rustia. Apatnapung kandidata ang lumahok sa edisyong ito. Sa taong din ito nakuha ng Binibining Pilipinas ang prangkisa para sa Miss International. Kinoronahan ni [[Miss International 1964]] [[Gemma Cruz]] si Nenita Ramos ng [[Makati]] bilang Miss Philippines 1968 sa isang hiwalay na kompetisyon.<ref name=":0">{{Cite web |last=Lo |first=Ricky |date=22 Enero 2013 |title=Looking back at the first Bb. Pilipinas-Int’l pageant |url=https://www.philstar.com/entertainment/2013/01/22/899628/looking-back-first-bb-pilipinas-intl-pageant |access-date=24 Pebrero 2023 |website=[[Philippine Star]] |language=en}}</ref> == Mga resulta == ==== Leyenda ==== * {{Kahong kulay|pink|border=darkgray}} Walang pagkakalagay ang kandidata. {| class="wikitable sortable" style="font-size:95%;" !Pagkakalagay !Kandidata !Internasyonal na pagkakalagay |- | style="background:pink;" |'''Binibining Pilipinas 1968''' | style="background:pink;" | * '''Bb. #16''' – '''Rosario Zaragoza''' | style="background:pink;" |{{Center|Walang pagkakalagay – [[Miss Universe 1968]]}} |- |1st runner-up | * Bb. #7 – Maria Elena Samson | rowspan="5" | |- |2nd runner-up | * Bb. #30 – Benigna Rustia |- |3rd runner-up | * Bb. #39 – Cristina Artillaga<ref name=":1">{{Cite web |last=Lo |first=Ricky |date=22 Enero 2013 |title=Juicy binibini bits |url=https://qa.philstar.com/entertainment/2009/02/23/442329/juicy-binibini-bits |access-date=8 Hulyo 2025 |website=[[Philippine Star]] |language=en}}</ref> |- |4th runner-up | * Bb. #40 – Georgitta Pimentel |- |Top 15 | * Bb. #3 – Elsie Jamila * Bb. #5 – Nelly Fanlo * Bb. #8 – Felicidad Ilagan * Bb. #14 – Yasmin Kelley Kiram * Bb. #15 – Maria Teresa Resurrecion * Bb. #18 – Amparo Yuviengco * Bb. #25 – Emma Mumar * Bb. #29 – Victoria Reyes * Bb. #31 – Grace Leonor * Bb. #33 – Pilar Agcaoili<ref>{{Cite web |last=Lo |first=Ricky |date=25 Hulyo 2013 |title=The 1st Mutya, 45 years ago |url=https://www.philstar.com/entertainment/2013/07/25/1009131/1st-mutya-45-years-ago |access-date=8 Hulyo 2025 |website=[[Philippine Star]] |language=en}}</ref> |} === Mga espesyal na parangal === {| class="wikitable sortable" style="font-size:95%;" !Parangal !Kandidata |- |'''Miss Popularity''' | * Bb. #7 – Maria Elena Samson |} == Mga kandidata == Apatnapung kandidata ang lumahok para sa titulo.<ref>{{Cite web |title=Bibinibing Pilipinas 1968 - 4th Edition |url=https://www.bbpilipinas.com/candidates/candidatelists/binibining-pilipinas-1968 |access-date=8 Hulyo 2025 |website=[[Binibining Pilipinas]] |language=en}}</ref> {| class="wikitable sortable" style="font-size: 95%;" !No. !Kandidata !Edad{{efn|Edad sa panahon ng kompetisyon|group=A}} !Bayan !Mga tala |- |1 |Purita Zantua |– |[[Maynila]] | |- |2 |Lessie Gonzalez |– |[[Maynila]] | |- |3 |Elsie Jamila |– |[[Maynila]] | |- |4 |Marilyn Dorillo |– |[[Maynila]] | |- |5 |Nelly Fanlo |– |[[Maynila]] | |- |6 |Mary Angeline Andrada |– |[[Maynila]] | |- |7 |Maria Elena Samson |– |[[Maynila]] |''Fourth runner-up'' sa Miss Philippines 1968<ref name=":0" /> |- |8 |Felicidad Ilagan |– |[[Maynila]] | |- |9 |Ester Henson |– |[[Maynila]] | |- |10 |Lulubelle Flores |– |[[Maynila]] | |- |11 |Maria Teresa Guerra |– |[[Maynila]] | |- |12 |Perlita Paredes |– |[[Maynila]] | |- |13 |Regina Macapili |– |[[Maynila]] | |- |14 |Yasmin Kelley Kiram<ref>{{Cite web |last=Lo |first=Ricky |date=8 Hunyo 2011 |title=A misty-eyed look at Miss Caltex beauties |url=https://www.philstar.com/entertainment/2011/06/08/693753/misty-eyed-look-miss-caltex-beauties |access-date=24 Pebrero 2023 |website=[[Philippine Star]] |language=en}}</ref> |19 |[[Kidapawan]] |Isa sa mga ''Five-Star Finalists'' ng Miss Caltex 1970 |- |15 |Maria Teresa Resurrecion |– |[[Maynila]] | |- |'''16''' |'''Rosario Rosello Zaragoza<ref>{{Cite web |last=Lo |first=Ricky |date=11 Marso 2014 |title=Beauty is in the blood |url=https://www.philstar.com/entertainment/2014/03/11/1299365/beauty-blood |archive-url=https://web.archive.org/web/20241211022750/https://www.philstar.com/entertainment/2014/03/11/1299365/beauty-blood |archive-date=11 Disyembre 2024 |access-date=19 Disyembre 2022 |website=[[Philippine Star]] |language=en}}</ref>''' |19 |[[Maynila]] |Isang sikat na mangaawit sa [[Espanya]] |- |17 |Evelyn Luis |– |[[Maynila]] | |- |18 |Amparo Yuviengco |– |[[Maynila]] | |- |19 |Marilou Arana |– |[[Maynila]] | |- |20 |Elisa Fabella |– |[[Maynila]] | |- |21 |Vivienne de Guzman |– |[[Maynila]] | |- |22 |Celina Aceias |– |[[Maynila]] | |- |23 |Bella Gumad |– |[[Maynila]] | |- |24 |Theoprolia Clarin |– |[[Sevilla, Bohol]] | |- |25 |Emma Mumar |– |[[Bohol]] | |- |26 |Corazon Chaves |– |[[Maynila]] | |- |27 |Merle Galan |– |[[Maynila]] | |- |28 |Lillia Narcisco |– |[[Maynila]] | |- |29 |Victoria Reyes |– |[[Maynila]] | |- |30 |Benigna Rustia<ref>{{Cite web |last=Tomada |first=Nathalie |date=15 Hunyo 2025 |title=Who among these Binibinis will wear the crown? |url=https://www.philstar.com/entertainment/2025/06/15/2450565/who-among-these-binibinis-will-wear-crown |access-date=8 Hulyo 2025 |website=[[Philippine Star]] |language=en}}</ref> |– |[[Batangas]] |''Second runner-up'' sa Miss Philippines 1968<ref name=":0" /> |- |31 |Grace Leonor |– |[[Maynila]] | |- |32 |Julia Delgado |– |[[Maynila]] | |- |33 |Pilar Agcaoili<ref>{{Cite web |last=Lo |first=Ricky |date=12 Setyembre 2018 |title=Stage is set for the Golden Mutya |url=https://www.philstar.com/entertainment/2018/09/12/1850630/stage-set-golden-mutya |access-date=25 Pebrero 2023 |website=[[Philippine Star]] |language=en}}</ref> |– |[[Maynila]] |Mutya ng Visayas sa Mutya ng Pilipinas 1968 |- |34 |Susan Baecher |– |[[Maynila]] | |- |35 |Gliceria Paterno |– |[[Maynila]] | |- |36 |Maria Frances Galang |– |[[Maynila]] | |- |37 |Necefrosa Labata |– |[[Maynila]] | |- |38 |Pilar Torrijos |– |[[Maynila]] | |- |39 |Cristina Artillaga<ref name=":1" /> |– |[[Maynila]] | |- |40 |Georgitta Pimentel |– |[[Maynila]] | |} == Miss Philippines 1968 == {{Infobox beauty pageant|date=18 Setyembre 1968|venue=Coral Ballroom, Manila Hilton Hotel, [[Maynila]], Pilipinas|entrants=40|presenters=|winner='''Nenita Ramos'''|represented=Makati|broadcaster=|placements=15|entertainment=|name=Miss Philippines 1968}} Matapos makuha ng Binibining Piipinas ang prangkisa ng Pilipinas para sa International, isang hiwalay na kompetisyon ang ginanap sa Coral Ballroom ng Hilton Hotel noong 18 Setyembre 1968 na tinawag na '''Miss Philippines'''.<ref name=":0" /> Ang kandidatang magwawagi ang magiging kinatawan ng Pilipinas sa Miss International. Pagkatapos ng komeptisyon, kinoronahan ni [[Miss International 1964]] [[Gemma Cruz]] si Nenita Ramos ng [[Makati]] bilang Miss Philippines 1968.<ref>{{Cite web |last=Recla |first=Joel |date=12 Hunyo 2015 |title=How I met Miss Philippines International ’68 |url=https://philippinereporter.com/index.php/2015/06/12/how-i-met-miss-philippines-international-68/ |access-date=14 Abril 2025 |website=The Philippine Reporter |language=en}}</ref> Nagtapos bilang ''first runner-up'' si Fortune Aleta,<ref>{{Cite web |date=19 Mayo 2021 |title=Style and Substance: A Day In The Life Of Society Lady Fortune Aleta Ledesma |url=https://www.tatlerasia.com/the-scene/people-parties/style-and-substance-a-glimpse-of-fortune-aleta-ledesmas-day |access-date=8 Hulyo 2025 |website=Tatler Asia |language=en}}</ref> habang nagtapos bilang ''second runner-up'' si Benigna Rustia. Labing-isang kandidata ang lumahok sa kompetisyon.<ref name=":0" /> === Mga resulta === ==== Leyenda ==== * {{Kahong kulay|pink|border=darkgray}} Walang pagkakalagay ang kandidata. {| class="wikitable sortable" style="font-size:95%;" !Pagkakalagay !Kandidata !Internasyonal na pagkakalagay |- | style="background:#FFFACD;" |'''Miss Philippines 1968''' | style="background:#FFFACD;" | * '''Nenita Ramos<ref name=":0" /><ref>{{Cite web |last=Lo |first=Ricky |date=5 Marso 2005 |title=Exciting ‘firsts’ in the Bb. Pilipinas Pageant |url=https://www.philstar.com/entertainment/2005/03/05/268993/exciting-145firsts146-bb-pilipinas-pageant |access-date=13 Abril 2025 |website=[[Philippine Star]] |language=en}}</ref>''' | style="background:#FFFACD;" |{{Center|Top 15 – [[Miss International 1968]]}} |- |1st runner-up | * Fortune Aleta<ref name=":0" /> | rowspan="4" | |- |2nd runner-up | * Benigna Rustia<ref name=":0" /> |- |3rd runner-up | * Bernadette Bayle<ref name=":0" /> |- |4th runner-up | * Maria Elena Samson<ref name=":0" /> |} == Mga tala == {{Notelist}} == Mga sanggunian == {{Reflist}} == Mga panlabas na kawing == * [http://www.bbpilipinas.com/ Opisyal na website] {{Binibining Pilipinas}} [[Kategorya:1968]] [[Kategorya:Binibining Pilipinas]] izgf6b4xk0e996v9gs4nzt7hr1i2c05 2167868 2167867 2025-07-08T06:38:36Z Allyriana000 119761 2167868 wikitext text/x-wiki {{Infobox beauty pageant|photo=Charina Zaragoza.jpg|date=15 Hunyo 1968|venue=[[Araneta Coliseum]], [[Lungsod Quezon]], [[Pilipinas]]|entrants=40|presenters=|winner='''Rosario Rosello Zaragoza'''|represented=Maynila|broadcaster=|before=[[Binibining Pilipinas 1967|1967]]|next=[[Binibining Pilipinas 1969|1969]]|placements=15|entertainment=|caption=Rosario Zaragoza}}Ang '''Binibining Pilipinas 1968''' ay ang ikalimang edisyon ng [[Binibining Pilipinas]] pageant, na ginanap sa [[Smart Araneta Coliseum|Araneta Coliseum]] sa [[Lungsod Quezon]], Pilipinas noong 15 Hunyo 1968. Ito ang unang edisyon sa ilalim ng pamumuno ni [[Miss International 1960]], [[Stella Marquez|Stella Marquez Araneta]]. Pagkatapos ng kompetisyon, kinoronahan ni [[Pilar Pilapil]] ng [[Cebu]] si Charina Zaragoza ng [[Maynila]] bilang Binibining Pilipinas 1968. Nagtapos bilang first runner-up si Maria Elena Samson, samantalang nagtapos bilang second runner-up si Benigna Rustia. Apatnapung kandidata ang lumahok sa edisyong ito. Sa taong din ito nakuha ng Binibining Pilipinas ang prangkisa para sa Miss International. Kinoronahan ni [[Miss International 1964]] [[Gemma Cruz]] si Nenita Ramos ng [[Makati]] bilang Miss Philippines 1968 sa isang hiwalay na kompetisyon.<ref name=":0">{{Cite web |last=Lo |first=Ricky |date=22 Enero 2013 |title=Looking back at the first Bb. Pilipinas-Int’l pageant |url=https://www.philstar.com/entertainment/2013/01/22/899628/looking-back-first-bb-pilipinas-intl-pageant |access-date=24 Pebrero 2023 |website=[[Philippine Star]] |language=en}}</ref> == Mga resulta == ==== Leyenda ==== * {{Kahong kulay|pink|border=darkgray}} Walang pagkakalagay ang kandidata. {| class="wikitable sortable" style="font-size:95%;" !Pagkakalagay !Kandidata !Internasyonal na pagkakalagay |- | style="background:pink;" |'''Binibining Pilipinas 1968''' | style="background:pink;" | * '''Bb. #16''' – '''Rosario Zaragoza''' | style="background:pink;" |{{Center|Walang pagkakalagay – [[Miss Universe 1968]]}} |- |1st runner-up | * Bb. #7 – Maria Elena Samson | rowspan="5" | |- |2nd runner-up | * Bb. #30 – Benigna Rustia |- |3rd runner-up | * Bb. #39 – Cristina Artillaga<ref name=":1">{{Cite web |last=Lo |first=Ricky |date=22 Enero 2013 |title=Juicy binibini bits |url=https://qa.philstar.com/entertainment/2009/02/23/442329/juicy-binibini-bits |access-date=8 Hulyo 2025 |website=[[Philippine Star]] |language=en}}</ref> |- |4th runner-up | * Bb. #40 – Georgitta Pimentel |- |Top 15 | * Bb. #3 – Elsie Jamila * Bb. #5 – Nelly Fanlo * Bb. #8 – Felicidad Ilagan * Bb. #14 – Yasmin Kelley Kiram * Bb. #15 – Maria Teresa Resurrecion * Bb. #18 – Amparo Yuviengco * Bb. #25 – Emma Mumar * Bb. #29 – Victoria Reyes * Bb. #31 – Grace Leonor * Bb. #33 – Pilar Agcaoili<ref>{{Cite web |last=Lo |first=Ricky |date=25 Hulyo 2013 |title=The 1st Mutya, 45 years ago |url=https://www.philstar.com/entertainment/2013/07/25/1009131/1st-mutya-45-years-ago |access-date=8 Hulyo 2025 |website=[[Philippine Star]] |language=en}}</ref> |} === Mga espesyal na parangal === {| class="wikitable sortable" style="font-size:95%;" !Parangal !Kandidata |- |'''Miss Popularity''' | * Bb. #7 – Maria Elena Samson |} == Mga kandidata == Apatnapung kandidata ang lumahok para sa titulo.<ref>{{Cite web |title=Bibinibing Pilipinas 1968 - 4th Edition |url=https://www.bbpilipinas.com/candidates/candidatelists/binibining-pilipinas-1968 |access-date=8 Hulyo 2025 |website=[[Binibining Pilipinas]] |language=en}}</ref> {| class="wikitable sortable" style="font-size: 95%;" !No. !Kandidata !Edad{{efn|Edad sa panahon ng kompetisyon|group=A}} !Bayan !Mga tala |- |1 |Purita Zantua |– |[[Maynila]] | |- |2 |Lessie Gonzalez |– |[[Maynila]] | |- |3 |Elsie Jamila |– |[[Maynila]] | |- |4 |Marilyn Dorillo |– |[[Maynila]] | |- |5 |Nelly Fanlo |– |[[Maynila]] | |- |6 |Mary Angeline Andrada |– |[[Maynila]] | |- |7 |Maria Elena Samson |– |[[Maynila]] |''Fourth runner-up'' sa Miss Philippines 1968<ref name=":0" /> |- |8 |Felicidad Ilagan |– |[[Maynila]] | |- |9 |Ester Henson |– |[[Maynila]] | |- |10 |Lulubelle Flores |– |[[Maynila]] | |- |11 |Maria Teresa Guerra |– |[[Maynila]] | |- |12 |Perlita Paredes |– |[[Maynila]] | |- |13 |Regina Macapili |– |[[Maynila]] | |- |14 |Yasmin Kelley Kiram<ref>{{Cite web |last=Lo |first=Ricky |date=8 Hunyo 2011 |title=A misty-eyed look at Miss Caltex beauties |url=https://www.philstar.com/entertainment/2011/06/08/693753/misty-eyed-look-miss-caltex-beauties |access-date=24 Pebrero 2023 |website=[[Philippine Star]] |language=en}}</ref> |19 |[[Kidapawan]] |Isa sa mga ''Five-Star Finalists'' ng Miss Caltex 1970 |- |15 |Maria Teresa Resurrecion |– |[[Maynila]] | |- |'''16''' |'''Rosario Rosello Zaragoza<ref>{{Cite web |last=Lo |first=Ricky |date=11 Marso 2014 |title=Beauty is in the blood |url=https://www.philstar.com/entertainment/2014/03/11/1299365/beauty-blood |archive-url=https://web.archive.org/web/20241211022750/https://www.philstar.com/entertainment/2014/03/11/1299365/beauty-blood |archive-date=11 Disyembre 2024 |access-date=19 Disyembre 2022 |website=[[Philippine Star]] |language=en}}</ref>''' |19 |[[Maynila]] |Isang sikat na mangaawit sa [[Espanya]] |- |17 |Evelyn Luis |– |[[Maynila]] | |- |18 |Amparo Yuviengco |– |[[Maynila]] | |- |19 |Marilou Arana |– |[[Maynila]] | |- |20 |Elisa Fabella |– |[[Maynila]] | |- |21 |Vivienne de Guzman |– |[[Maynila]] | |- |22 |Celina Aceias |– |[[Maynila]] | |- |23 |Bella Gumad |– |[[Maynila]] | |- |24 |Theoprolia Clarin |– |[[Sevilla, Bohol]] | |- |25 |Emma Mumar |– |[[Bohol]] | |- |26 |Corazon Chaves |– |[[Maynila]] | |- |27 |Merle Galan |– |[[Maynila]] | |- |28 |Lillia Narcisco |– |[[Maynila]] | |- |29 |Victoria Reyes |– |[[Maynila]] | |- |30 |Benigna Rustia<ref>{{Cite web |last=Tomada |first=Nathalie |date=15 Hunyo 2025 |title=Who among these Binibinis will wear the crown? |url=https://www.philstar.com/entertainment/2025/06/15/2450565/who-among-these-binibinis-will-wear-crown |access-date=8 Hulyo 2025 |website=[[Philippine Star]] |language=en}}</ref> |– |[[Batangas]] |''Second runner-up'' sa Miss Philippines 1968<ref name=":0" /> |- |31 |Grace Leonor |– |[[Maynila]] | |- |32 |Julia Delgado |– |[[Maynila]] | |- |33 |Pilar Agcaoili<ref>{{Cite web |last=Lo |first=Ricky |date=12 Setyembre 2018 |title=Stage is set for the Golden Mutya |url=https://www.philstar.com/entertainment/2018/09/12/1850630/stage-set-golden-mutya |access-date=25 Pebrero 2023 |website=[[Philippine Star]] |language=en}}</ref> |– |[[Maynila]] |Mutya ng Visayas sa Mutya ng Pilipinas 1968 |- |34 |Susan Baecher |– |[[Maynila]] | |- |35 |Gliceria Paterno |– |[[Maynila]] | |- |36 |Maria Frances Galang |– |[[Maynila]] | |- |37 |Necefrosa Labata |– |[[Maynila]] | |- |38 |Pilar Torrijos |– |[[Maynila]] | |- |39 |Cristina Artillaga<ref name=":1" /> |– |[[Maynila]] | |- |40 |Georgitta Pimentel |– |[[Maynila]] | |} == Miss Philippines 1968 == {{Infobox beauty pageant|date=18 Setyembre 1968|venue=Coral Ballroom, Manila Hilton Hotel, [[Maynila]], Pilipinas|entrants=11|presenters=|winner='''Nenita Ramos'''|represented=Makati|broadcaster=|placements=5|entertainment=|name=Miss Philippines 1968}} Matapos makuha ng Binibining Piipinas ang prangkisa ng Pilipinas para sa International, isang hiwalay na kompetisyon ang ginanap sa Coral Ballroom ng Hilton Hotel noong 18 Setyembre 1968 na tinawag na '''Miss Philippines'''.<ref name=":0" /> Ang kandidatang magwawagi ang magiging kinatawan ng Pilipinas sa Miss International. Pagkatapos ng komeptisyon, kinoronahan ni [[Miss International 1964]] [[Gemma Cruz]] si Nenita Ramos ng [[Makati]] bilang Miss Philippines 1968.<ref>{{Cite web |last=Recla |first=Joel |date=12 Hunyo 2015 |title=How I met Miss Philippines International ’68 |url=https://philippinereporter.com/index.php/2015/06/12/how-i-met-miss-philippines-international-68/ |access-date=14 Abril 2025 |website=The Philippine Reporter |language=en}}</ref> Nagtapos bilang ''first runner-up'' si Fortune Aleta,<ref>{{Cite web |date=19 Mayo 2021 |title=Style and Substance: A Day In The Life Of Society Lady Fortune Aleta Ledesma |url=https://www.tatlerasia.com/the-scene/people-parties/style-and-substance-a-glimpse-of-fortune-aleta-ledesmas-day |access-date=8 Hulyo 2025 |website=Tatler Asia |language=en}}</ref> habang nagtapos bilang ''second runner-up'' si Benigna Rustia. Labing-isang kandidata ang lumahok sa kompetisyon.<ref name=":0" /> === Mga resulta === ==== Leyenda ==== * {{Color box|#FFFACD|border=darkgray}} Nagtapos bilang isang ''semifinalist'' sa internasyonal na kompetisyon. {| class="wikitable sortable" style="font-size:95%;" !Pagkakalagay !Kandidata !Internasyonal na pagkakalagay |- | style="background:#FFFACD;" |'''Miss Philippines 1968''' | style="background:#FFFACD;" | * '''Nenita Ramos<ref name=":0" /><ref>{{Cite web |last=Lo |first=Ricky |date=5 Marso 2005 |title=Exciting ‘firsts’ in the Bb. Pilipinas Pageant |url=https://www.philstar.com/entertainment/2005/03/05/268993/exciting-145firsts146-bb-pilipinas-pageant |access-date=13 Abril 2025 |website=[[Philippine Star]] |language=en}}</ref>''' | style="background:#FFFACD;" |{{Center|Top 15 – [[Miss International 1968]]}} |- |1st runner-up | * Fortune Aleta<ref name=":0" /> | rowspan="4" | |- |2nd runner-up | * Benigna Rustia<ref name=":0" /> |- |3rd runner-up | * Bernadette Bayle<ref name=":0" /> |- |4th runner-up | * Maria Elena Samson<ref name=":0" /> |} == Mga tala == {{Notelist}} == Mga sanggunian == {{Reflist}} == Mga panlabas na kawing == * [http://www.bbpilipinas.com/ Opisyal na website] {{Binibining Pilipinas}} [[Kategorya:1968]] [[Kategorya:Binibining Pilipinas]] dh6o2sp7icch2jev8ganrqu8e7qhlka Binibining Pilipinas 1969 0 322409 2167869 2094557 2025-07-08T06:56:00Z Allyriana000 119761 2167869 wikitext text/x-wiki {{Infobox beauty pageant|photo=Gloria Diaz (cropped).jpg|date=13 Hunyo 1969|venue=[[Araneta Coliseum]], [[Lungsod Quezon]], Pilipinas|entrants=36|presenters={{hlist|[[Pepe Pimentel]]|[[Boots Anson-Roa]]}}|winner='''[[Gloria Diaz]]'''|represented=[[Maynila]]|broadcaster=|before=[[Binibining Pilipinas 1968|1968]]|next=[[Binibining Pilipinas 1970|1970]]|placements=15|entertainment=|caption=Gloria Diaz}} Ang '''Binibining Pilipinas 1969''' ay ang ikaanim na edisyon ng [[Binibining Pilipinas]] pageant, na ginanap sa [[Smart Araneta Coliseum|Araneta Coliseum]] sa [[Lungsod Quezon]], Pilipinas noong 13 Hunyo 1969. Ito ang unang edisyon na kinoronahan ang Binibining Pilipinas at Miss Philippines sa iisang kompetisyon.<ref name=":0">{{Cite web |last=Abad |first=Ysa |date=6 Hulyo 2024 |title=Binibining Pilipinas’ legacy in Philippine pageantry: A look back |url=https://www.rappler.com/entertainment/pageants/binibining-pilipinas-legacy-history-winners-queens/ |access-date=8 Hulyo 2025 |website=[[Rappler]] |language=en-US}}</ref> Pagkatapos ng kompetisyon, kinoronahan ni Charina Zaragoza ng [[Maynila]] si [[Gloria Diaz]] ng Maynila bilang Binibining Pilpinas 1969, at kinoronahan ni Nenita Ramos ng [[Makati]] si Binky Montinola ng Maynila bilang Miss Philippines 1969. Nagtapos bilang first runner-up si Nelia Sancho, samantalang nagtapos bilang second runner-up si Cynthia Quirino.<ref>{{Cite web |last=Lo |first=Ricky |date=2 Marso 2016 |title=Whatever happened to Binky Montinola? |url=https://www.philstar.com/entertainment/2016/03/02/1558775/whatever-happened-binky-montinola |access-date=4 Marso 2023 |website=[[Philippine Star]] |language=en}}</ref> Tatlumpu't-anim na kandidata ang lumahok sa edisyong ito. Pinangunahan nina [[Pepe Pimentel]] at [[Boots Anson-Roa]] ang kompetisyon. == Mga resulta == [[Talaksan:Araneta_Coliseum_(Quezon_City,_PHI).jpg|thumb|Araneta Coliseum, ang lokasyon ng Binibining Pilipinas 1969]] ==== Leyenda ==== * {{Color box|gold|border=darkgray}} Nagwagi ang kandidata sa internasyonal na kompetisyon. * {{Color box|#FFFACD|border=darkgray}} Nagtapos bilang isang ''semifinalist'' sa internasyonal na kompetisyon. {| class="wikitable sortable" style="font-size:95%;" !Pagkakalagay !Kandidata !Internasyonal na pagkakalagay |- | style="background:gold;" |'''Binibining Pilipinas 1969''' | style="background:gold;" | * '''Bb. #14''' – '''[[Gloria Diaz|Gloria Maria Diaz]]<ref name=":0" />''' | style="background:gold;" |{{Center|'''Nagwagi – [[Miss Universe 1969]]'''}} |- | style="background:#FFFACD;" |'''Miss Philippines 1969''' | style="background:#FFFACD;" | * '''Bb. #20''' – '''Margaret Rose "Binky" Montinola<ref name=":0" />''' | style="background:#FFFACD;" | {{Center|Top 15 – [[Miss International 1969]]}} |- |1st Runner-up | * Bb. #26 – Nelia Sancho | rowspan="5" | |- |2nd Runner-up | * Bb. #24 – Cynthia Quirino |- |3rd Runner-up | * Bb. #8 – Maricar Azaola |- |4th Runner-up | * Bb. #11 – Carmina Gutierrez |- |Top 15 | * Bb. #4 – Teresita Pernia * Bb. #7 – Maria Fe Atadero * Bb. #9 – Arlene de Asis Balmadrid * Bb. #10 – Carmina Diaz * Bb. #12 – Eleonor Duterte * Bb. #15 – Cynthia Fuentes * Bb. #16 – Mercedes Gaston * Bb. #28 – Mary Grace Inigo * Bb. #29 – Matilde Orozco |} === Mga espesyal na parangal === {| class="wikitable sortable" style="font-size:95%;" !Parangal !Kandidata |- |'''Miss Photogenic''' | * Bb. #16 – Mercedes Gaston |- |'''Miss Friendship''' | * Bb. #1 – Luzviminda Iris Constable |- |'''Miss Talent''' | * Bb. #11 – Carmina Gutierrez |} == Mga kandidata == 36 na kandidata ang kumalahok para sa dalawang titulo. {| class="wikitable sortable" style="font-size: 95%;" !No. !Kandidata !Edad{{efn|Edad sa panahon ng kompetisyon|group=A}} !Bayan !Mga tala |- |1 |Luzviminda Iris Constable |– |– | |- |2 |Jo Ann Garganera |– |– | |- |3 |Alma Leila de Guia |– |– | |- |4 |Teresita Pernia |– |– | |- |5 |Antonette Abion |– |– | |- |6 |Mara Paz Amurao |– |– | |- |7 |Maria Fe Atadero |– |– | |- |8 |Maricar Azaola |– |– | |- |9 |Arlene Balmadrid |– |– | |- |10 |Carmina Diaz |– |– | |- |11 |Carmina Gutierrez |– |– | |- |12 |Eleonor Duterte |– |– | |- |13 |Mae Belen Echiverri |– |– | |- |'''14''' |[[Gloria Diaz|'''Gloria Maria Diaz''']] |18 |[[Maynila]] |Nagwagi bilang [[Miss Universe 1969]] |- |15 |Cynthia Fuentes |– |– | |- |16 |Mercedes Gaston |– |– | |- |17 |Olivia Guevarra |– |– | |- |18 |Teresita Lukban |– |– | |- |19 |Lynda Ledesma |– |– | |- |'''20''' |'''Margaret Rose Montinola''' |– |[[Maynila]] |Isang Top 15 ''semifinalist'' sa [[Miss International 1969]] |- |21 |Myrna Palermo |– |– | |- |22 |Rosalia Perez |– |– | |- |23 |Maria Norma Quibranza |– |– | |- |24 |Cynthia Commans Quirino |– |– | |- |25 |Emma Rigonan |– |– | |- |26 |Nelia Sancho |17 |[[Pandan, Antique]] |Nagwagi bilang Queen of the Pacific 1971 |- |27 |Nora Valencia |– |– | |- |28 |Mary Grace Inigo |– |– | |- |29 |Matilde Orozco |– |– | |- |30 |Angelita Reformina |– |– | |- |31 |Elenita Naval |– |– | |- |32 |Evelyn Abundo |– |– | |- |33 |Feraida Carpizo |– |– | |- |34 |Lolita Lorenzana |– |– | |- |35 |Marilou Barretto |– |– | |- |36 |Ophelia Mangubat |– |– | |} == Mga tala == <references group="lower-alpha" responsive="1"></references> == Mga sanggunian == <references responsive="0"></references> == Panlabas na kawing == * [http://www.bbpilipinas.com/ Opisyal na website] {{Binibining Pilipinas}} [[Kategorya:1969]] [[Kategorya:Binibining Pilipinas]] qwb52ugxkcva1cfuh4nxk54rbz9fnhj Binibining Pilipinas 2019 0 329590 2167880 2149028 2025-07-08T10:51:59Z Allyriana000 119761 2167880 wikitext text/x-wiki {{Infobox beauty pageant|theme=Raise Your Flag|image=Gazini Ganados in Bulwagang Katipunan on September 3, 2019.jpg|image size=|caption=Gazini Ganados|date=9 Hunyo 2019|presenters={{Hlist|[[Richard Gutierrez]]|[[Anne Curtis]]|[[Nicole Cordoves]]}}|entertainment={{Hlist|Engkanto Reggae Band|[[BoybandPH]]}}|venue=[[Smart Araneta Coliseum]], [[Quezon City]], [[Metro Manila]], Philippines|broadcaster=[[ABS-CBN]]|congeniality=Marie Sherry Ann Tormes<br /> [[Polangui]], [[Albay]]|best national costume=[[Emma Tiglao|Emma Mary Tiglao]] <br /> [[Pampanga]]|photogenic=[[Gazini Ganados]] <br> [[Talisay, Cebu]]|entrants=40|placements=25|winner='''[[Gazini Ganados]]'''|represented='''[[Talisay, Cebu]]'''|before=[[Binibining Pilipinas 2018|2018]]|next=[[Binibining Pilipinas 2021|2021]]}} Ang '''Binibining Pilipinas 2019''' ay ang ika-56 edisyon ng [[Binibining Pilipinas]], na ginanap sa [[Smart Araneta Coliseum]] sa [[Lungsod Quezon]], [[Kalakhang Maynila]], Pilipinas noong 9 Hunyo 2019.<ref>{{Cite web |last=Lato-Ruffolo |first=Cris Evert |date=10 Hunyo 2019 |title=Binibining Pilipinas 2019: Coronation Night Highlights |url=https://cebudailynews.inquirer.net/238319/binibining-pilipinas-2019-coronation-night-highlights |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20190610085059/https://cebudailynews.inquirer.net/238319/binibining-pilipinas-2019-coronation-night-highlights |archive-date=10 Hunyo 2019 |access-date=27 Hunyo 2024 |website=[[Philippine Daily Inquirer]] |language=en}}</ref> Pagkatapos ng kompetisyon, kinoronahan ni [[Catriona Gray]] si [[Gazini Ganados]] ng Talisay, Cebu bilang Miss Universe Philippines 2019, kinoronahan ni [[Ahtisa Manalo]] si Bea Patricia Magtanong ng Bataan bilang Binibining Pilipinas International 2019, kinoronahan ni Jehza Huelar si Resham Saeed ng Maguindanao bilang Binibining Pilipinas Supranational 2019, kinoronahan ni Eva Patalinjug si Samantha Lo ng Cebu bilang Binibining Pilipinas Grand International 2019, kinoronahan ni Karen Gallman si Emma Tiglao ng Pampanga bilang Binibining Pilipinas Intercontinental 2019, at kinoronahan ni Michelle Gumabao si Leren Mae Bautista ng Laguna bilang Binibining Pilipinas Globe 2019. Tinanghal bilang first runner-up si Maria Andrea Abesamis ng Pasig, at tinanghal bilang second runner-up si [[Samantha Bernardo]] ng Palawan.<ref name=":02">{{Cite web |last=Mendez Legaspi |first=C. |date=10 Hunyo 2019 |title=LIST: Binibining Pilipinas 2019 winners, top 25, special awards, highlights |url=https://www.philstar.com/entertainment/2019/06/10/1925178/list-binibining-pilipinas-2019-winners-top-25-special-awards-highlights |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20190610211440/https://www.philstar.com/entertainment/2019/06/10/1925178/list-binibining-pilipinas-2019-winners-top-25-special-awards-highlights |archive-date=June 10, 2019 |access-date=12 Enero 2025 |website=[[Philippine Star]] |language=en-US}}</ref><ref>{{Cite web |last= |date=9 Hunyo 2019 |title=LIST OF WINNERS: Bb Pilipinas 2019 Coronation Night |url=https://www.thesummitexpress.com/2019/06/list-of-winners-bb-pilipinas-2019-coronation-night.html |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20190624130708/https://www.thesummitexpress.com/2019/06/list-of-winners-bb-pilipinas-2019-coronation-night.html |archive-date=24 Hunyo 2019 |access-date=12 Enero 2025 |website=The Summit Express |language=en}}</ref> Mga kandidata mula sa apatnampung lungsod at lalawigan ang kumalahok sa kompetisyong ito. Pinangunahan nina [[Richard Gutierrez]], [[Anne Curtis]], at Binibining Pilipinas-Grand International 2016 Nicole Cordoves ang edisyong ito. Nagtanghal ang Engkanto Reggae Band at ang grupong [[BoybandPH]] sa edisyong ito. == Kompetisyon == === Pagpili ng mga kalahok === Noong 4 Marso 2019, inilunsad ng organisasyon ang paghahanap nito para sa susunod na hanay ng mga kandidatang kakatawan sa Pilipinas sa iba't ibang mga ''international pageant''.<ref>{{Cite web |last=Severo |first=Jan Milo |date=4 Marso 2019 |title=Search on for Binibining Pilipinas 2019 |url=https://www.philstar.com/entertainment/2019/03/04/1898577/search-binibining-pilipinas-2019 |access-date=10 Pebrero 2025 |website=[[Philippine Star]] |language=en}}</ref> Ang huling araw ng pagsusumite ng aplikasyon ay noong 15 Marso 2019, at ang ''final screening'' at pagpili ng mga opisyal na kalahok ay ginawa noong 19 Marso 2019.<ref>{{Cite web |last= |first= |date=21 Marso 2019 |title=Bb. Pilipinas 2019 official candidates announced, early favorites emerge |url=https://www.gmanetwork.com/news/lifestyle/content/688699/bb-pilipinas-2019-official-candidates-announced-early-favorites-emerge/story/ |access-date=10 Pebrero 2025 |website=GMA News Online |language=en}}</ref><ref>{{Cite web |last=Afinidad-Bernardo |first=Deni Rose M. |date=19 Marso 2019 |title=WATCH: ‘A lot of morenas’ in Binibining Pilipinas 2019 top 40 |url=https://www.philstar.com/entertainment/2019/03/19/1902782/watch-a-lot-morenas-binibining-pilipinas-2019-top-40 |access-date=10 Pebrero 2025 |website=[[Philippine Star]] |language=en}}</ref> == Mga resulta == === Mga pagkakalagay === ==== Leyenda ==== * {{Color box|#FFFF66|border=darkgray}} Nagtapos bilang isang ''runner-up'' sa internasyonal na kompetisyon. * {{Kahong kulay|#FFFACD|border=darkgray}} Nagtapos bilang isang ''semi-finalist'' sa internasyonal na kompetisyon. * {{Kahong kulay|pink|border=darkgray}} Walang pagkakalagay ang kandidata sa internasyonal na kompetisyon. {| class="wikitable sortable" style="font-size:95%;" !Pagkakalagay !Kandidata !Internasyonal na pagkakalagay |- style="background:#FFFACD;" |'''Miss Universe Philippines 2019''' | * Bb. #12 [[:en:Talisay,_Cebu|'''Talisay, Cebu''']] – [[Gazini Ganados|'''Gazini Christiana Jordi Ganados''']]<ref name=":0">{{Cite web |last=Mendez Legaspi |first=C. |date=2019-06-10 |title=LIST: Binibining Pilipinas 2019 winners, top 25, special awards, highlights |url=https://www.philstar.com/entertainment/2019/06/10/1925178/list-binibining-pilipinas-2019-winners-top-25-special-awards-highlights |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20190610211440/https://www.philstar.com/entertainment/2019/06/10/1925178/list-binibining-pilipinas-2019-winners-top-25-special-awards-highlights |archive-date=June 10, 2019 |access-date=2021-07-13 |website=Philstar |language=en-US}}</ref> | align="center" |Top 20 – [[:en:Miss_Universe_2019|Miss Universe 2019]] |- style="background:#FFFACD;" |'''Binibining Pilipinas International 2019''' | * Bb. #17 [[:en:Bataan|'''Bataan''']] – '''Bea Patricia Magtanong'''<ref name=":0" /> | align="center" |Top 8 – [[:en:Miss_International_2019|Miss International 2019]] |- style="background:#FFFACD;" |Binibining Pilipinas Supranational 2019 | * Bb. #30 [[:en:Maguindanao|Maguindanao]] – Resham Saeed<ref name=":0" /> | align="center" |Top 25 – [[:en:Miss_Supranational_2019|Miss Supranational 2019]] |- style="background:pink;" |Binibining Pilipinas Grand International 2019 | * Bb. #25 [[:en:Cebu|Cebu]] – Samantha Ashley Lo ''(Resigned)'' | align="center" |''Unplaced – [[:en:Miss_Grand_International_2019|Miss Grand International 2019]]'' |- style="background:#FFFACD;" |Binibining Pilipinas Intercontinental 2019 | * Bb. #26 [[:en:Pampanga|Pampanga]] – Emma Mary Tiglao<ref name=":0" /> | align="center" |Top 20 – Miss Intercontinental 2019 |- style="background:#FFFF66;" |Binibining Pilipinas Globe 2019 | * Bb. #14 [[:en:Laguna_(province)|Laguna]] – Leren Mae Bautista<ref name=":0" /> | align="center" |{{nowrap|2nd Runner-Up}} – [[:en:Miss_Globe_International|Miss Globe 2019]] |- |{{nowrap|1st Runner-Up}} | * Bb. #13 [[:en:Pasig|Pasig]] – Maria Andrea Abesamis (Assumed as ''Binibining Pilipinas Grand International 2019'')<ref name=":0" /><ref name=":1">{{Cite web |last=Bigtas |first=Jannielyn Ann |date=2020-01-19 |title=Aya Abesamis replaces Samantha Lo as Bb. Pilipinas Grand International 2019 |url=https://www.gmanetwork.com/news/lifestyle/artandculture/722736/aya-abesamis-replaces-samantha-lo-as-bb-pilipinas-grand-international-2019/story/?amp |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20200121204627/https://www.gmanetwork.com/news/lifestyle/artandculture/722736/aya-abesamis-replaces-samantha-lo-as-bb-pilipinas-grand-international-2019/story/?amp |archive-date=January 21, 2020 |access-date=2021-07-13 |website=GMA Network}}</ref> |- style="background:#FFFF66;" |{{nowrap|2nd Runner-Up}} | * Bb. #27 [[:en:Palawan|Palawan]] – Samantha Mae Bernardo (Appointed as ''Binibining Pilipinas Grand International 2020'')<ref name=":0" /> | align="center" |1st Runner Up – [[:en:Miss_Grand_International|Miss Grand International 2020]] |- |Top 15 | * Bb. #1 [[:en:Malabon|Malabon]] – [[:en:Jessica_Marasigan|Jessica Marasigan]]<ref name=":0" /> * Bb. #8 [[:en:Dumaguete|Dumaguete]] – Joahnna Carla Saad<ref name=":0" /> * Bb. #10 [[:en:Marikina|Marikina]] – Marianne Marquez<ref name=":0" /> * Bb. #15 [[:en:Sorsogon|Sorsogon]] – Maria Isabela Galeria<ref name=":0" /> * Bb. #18 [[:en:Masbate|Masbate]] – [[:en:Hannah_Arnold_(beauty_queen)|Hannah Arnold]]<ref name=":0" /> * Bb. #22 [[:en:Zamboanga_City|Zamboanga City]] – April May Short<ref name=":0" /> * Bb. #38 [[:en:Negros_Occidental|Negros Occidental]] – [[:en:Vickie_Rushton|Vickie Marie Milagrosa Rushton]]<ref name=":0" /> |- |Top 25 | * Bb. #3 [[:en:Muntinlupa|Muntinlupa]] – Martina Faustina Diaz<ref name=":0" /> * Bb. #4 [[:en:Zamboanga_Sibugay|Zamboanga Sibugay]] – Malka Shaver<ref name=":0" /> * Bb. #6 [[:en:Davao_del_Sur|Davao del Sur]] – Jane Darren Genobisa<ref name=":0" /> * Bb. #7 [[:en:Rizal_(province)|Rizal]] – Honey Grace Cartasano<ref name=":0" /> * Bb. #11 [[:en:Polangui,_Albay|Polangui]], [[:en:Albay|Albay]] – Marie Sherry Ann Tormes<ref name=":0" /> * Bb. #16 [[:en:Catanduanes|Catanduanes]] – Louisielle Denise Omorog<ref name=":0" /> * Bb. #23 [[:en:Quezon_City|Quezon City]] – Larah Grace Lacap<ref name=":0" /> * Bb. #33 [[:en:Puerto_Princesa|Puerto Princesa]] – Jessarie Dumaguing<ref name=":0" /> * Bb. #35 [[:en:La_Union|La Union]] – Kimberle Mae Penchon<ref name=":0" /> * Bb. #40 [[:en:Caloocan|Caloocan]] – Joanna Rose Tolledo<ref name=":0" /> | |} == Mga kandidata == {| class="wikitable sortable" style="font-size:95%;" !No. !Locality !Contestant !Age{{Efn|Ages at the time of the pageant}} |- |1 |[[Malabon]] |Jessica Marasigan |25 |- |2 |[[Pangasinan]] |Denielle Joie Magno |25 |- |3 |[[Muntinlupa]] |Martina Faustina Diaz |22 |- |4 |[[Zamboanga Sibugay]] |Malka Shaver |24 |- |5 |[[Lungsod ng Iloilo|Iloilo City]] |Sigrid Grace Flores |27 |- |6 |[[Davao del Sur]] |Jane Darren Genobisa |22 |- |7 |[[Antipolo]] |Honey Grace Cartasano |25 |- |8 |[[Dumaguete]] |Joahnna Carla Saad |26 |- |9 |[[Negros Oriental]] |Melba Ann Macasaet |26 |- |10 |[[Marikina]] |Marianne Marquez |26 |- |11 |[[Polangui]], [[Albay]] |Marie Sherry Ann Quintana Tormes |27 |- |12 |[[Talisay, Cebu]] |[[Gazini Ganados|Gazini Christiana Jordi Ganados]] |23 |- |13 |[[Pasig]] |Maria Andrea Abesamis |27 |- |14 |[[Laguna]] |Leren Mae Bautista |26 |- |15 |[[Sorsogon]] |Maria Isabela Galeria |20 |- |16 |[[Baras, Catanduanes]] |Louisielle Denise Omorog |24 |- |17 |[[Bataan]] |Bea Patricia Magtanong |25 |- |18 |[[Masbate]] |Hannah Arnold |23 |- |19 |[[Mandaue|Mandaue City]] |Ilene Astrid de Vera |23 |- |20 |[[Daraga]], [[Albay]] |Julia Eugenie Saubier |24 |- |21 |[[Isabela (lalawigan)|Isabela]] |Pauline Anne Barker |27 |- |22 |[[Lungsod ng Zamboanga|Zamboanga City]] |April May Short |24 |- |23 |[[Lungsod Quezon|Quezon City]] |Larah Grace Lacap |25 |- |24 |[[Ilocos Sur]] |Jean Nicole Guerrero |25 |- |25 |[[Lungsod ng Cebu|Cebu City]] |Samantha Ashley Lo |26 |- |26 |[[Pampanga]] |Emma Mary Tiglao |24 |- |27 |[[Palawan]] |Samantha Mae Bernardo |26 |- |28 |[[Bulacan]] |Rubee Marie Faustino |23 |- |29 |[[Bacolod]] |Cassandra Colleen Chan |24 |- |30 |[[Maguindanao]] |Resham Saeed |25 |- |31 |[[San Pablo, Laguna]] |Danielle Isabelle Dolk |18 |- |32 |[[Tarlac]] |Mary Faye Murphy |22 |- |33 |[[Puerto Princesa]] |Jessarie Dumaguing |24 |- |34 |[[Batangas]] |Alanis Reign Binoya |22 |- |35 |[[La Union]] |Kimberle Mae Penchon |26 |- |36 |[[Libon|Libon, Albay]] |Francia Layderos |26 |- |37 |[[Kabite|Cavite]] |Samantha Mae Poblete |22 |- |38 |[[Negros Occidental]] |[[Vickie Rushton|Vickie Marie Milagrosa Rushton]] |27 |- |39 |[[Butuan]], [[Caraga]] |Dia Nicole Magno |24 |- |40 |[[Caloocan]] |Joanna Rose Tolledo |25 |} == Mga tala == <references group="lower-alpha" responsive="1"></references> == Mga sanggunian == {{Reflist}} == Panlabas na kawing == * {{Official website|https://www.bbpilipinas.com/}} {{Binibining Pilipinas}} [[Kategorya:2019 sa Pilipinas]] 09jqmp1nin7a6gh8smm4k8oh1m54v95 Times Broadcasting Network Corporation 0 331557 2167814 2139328 2025-07-07T13:03:04Z Superastig 11141 /* Mga sanggunian */ Magdagdag ng padron. 2167814 wikitext text/x-wiki {{Infobox company | name = Times Broadcasting Network Corporation | logo = | type = [[:en:Private company|Pribado]] | industry = [[Mass media|Pagsasahimpapawid]] | foundation = 1975 | founder = Emilio Sy | location = [[Ozamiz]] | key_people = Alex Velayo Sy | owner = Bisdak Media Group | parent = | revenue = | net_income = | num_employees = | homepage = }} Ang '''Times Broadcasting Network Corporation''' ay isang kumpanyang pagsasahimpapawid na pagmamay-ari ng Bisdak Media Group. Ang punong tanggapan nito ay matatagpuan nasa 2nd Floor, Paguito Yu Bldg., Mabini Ext., Brgy. Carmen Annex, [[Ozamiz]]. Nagpapatakbo ang kumpanyang ito ng mga himpilan sa Hilagang Kanlurang Mindanao at Gitnang Kabisayaan bilang '''Radyo BisDak'''.<ref>[https://thecorpusjuris.com/legislative/republic-acts/ra-no-8152.php Republic Act No. 8152]</ref><ref>[https://radioonlinenow.com/2017/01/29/the-rise-and-proliferation-of-hybrid-news-and-music-radio-format-why-some-are-successful-and-others-fail/ The Rise and Proliferation of Hybrid News and Music Radio Format, Why Some Are Successful and Others Fail]</ref> == Kasaysayan == Itinatag ang Times Broadcasting Network Corporation noong 1975 ni Emilio Sy sa pamamagitan ng DXSY. Noong 1990, pumasok ito sa pagsahimpapawid sa FM sa Hilagang Kanlurang Mindanao, kung saan lahat ng himpilan nito ay may Top 40 na format. Noong 2010, pagkatapos ng pagkamatay ni Alex Velayo Sy, nagsimulang humina ang mga himpilan nito. Noong 2016, binili ng Bisdak Media Group ang kumpanyag ito at muling binansagan ang mga himpilan nito bilang Radyo BisDak na may halong musika at balita sa format na yan. Nagbukas din ito ng ilan pang himpilan sa Gitnang Kabisayaan.<ref>[http://zamboangajournal.blogspot.com/2010/02/popular-radio-man-signs-off.html Popular radio man signs off]</ref><ref>[http://www.radiojinglespro.com/2016/10/04/ex-times-broadcasting-stations-switch-to-music-news-hybrid-format/ Ex Times Broadcasting Stations Switch to Music-News Hybrid Format]</ref> == Mga Himpilan == === AM === {| class="wikitable" |- ! Branding ! Callsign ! Frequency ! Power ! Location |- | Radyo Bantay | [[DXSY-AM|DXSY]] | 1242&nbsp;kHz | 5&nbsp;kW | [[Ozamiz]] |- |} === Radyo Bisdak === {| class="wikitable" |- ! Branding ! Callsign ! Frequency ! Power ! Location |- | Radyo BisDak Ozamiz | [[DXSY-FM|DXSY]] | 96.1&nbsp;MHz | 5&nbsp;kW | [[Ozamiz]] |- | Radyo BisDak Dipolog | [[DXAQ-FM|DXAQ]] | 95.9&nbsp;MHz | 5&nbsp;kW | [[Dipolog]] |- | Radyo BisDak Pagadian | [[DXWO]] | 99.9&nbsp;MHz | 5&nbsp;kW | [[Pagadian]] |- | Radyo BisDak Ipil | [[DXMG]] | 88.7&nbsp;MHz | 5&nbsp;kW | [[Ipil, Zamboanga Sibugay|Ipil]] |- | Radyo BisDak Siquijor | DYSQ | 105.7&nbsp;MHz | 5&nbsp;kW | [[Siquijor]] |- | Radyo BisDak Canlaon | rowspan=3 {{N/A}} | 106.1&nbsp;MHz | 5&nbsp;kW | [[Canlaon]] |- | Radyo BisDak Balamban | 100.7&nbsp;MHz | 1&nbsp;kW | [[Balamban]] |- | Radyo BisDak Bogo | 97.3&nbsp;MHz | 1&nbsp;kW | [[Bogo, Cebu|Bogo]] |- |} == Mga sanggunian == {{Reflist}} {{Radyo sa Pilipinas}} [[Kategorya:Mga kumpanyang pagsasahimpapawid]] rhoou4b1cjhhhmf8bffr42qqyf0s8mz Vimcontu Broadcasting Corporation 0 332254 2167815 2144860 2025-07-07T13:06:04Z Superastig 11141 /* Mga sanggunian */ Magdagdag ng padron. 2167815 wikitext text/x-wiki {{Infobox company | name = Vimcontu Broadcasting Corporation | logo = | type = [[:en:Private company|Pribado]] | industry = [[Mass media|Pagsasahimpapawid]] | foundation = June 19, 1965 | founder = | location = [[Lungsod ng Cebu]] | key_people = Gerard Seno<br><small>(Presidente at CEO)</small> | owner = Visayas-Mindanao Confederation of Trade Unions | parent = | revenue = | net_income = | num_employees = | homepage = }} Ang '''Vimcontu Broadcasting Corporation''' ay isang kumpanyang pagsasahimpapawid ng Visayas-Mindanao Confederation of Trade Unions, isang organisasyon ng [[unyon ng manggagawa]] sa ilalim ng Associated Labor Unions (ALU). Ang punong tanggapan nito ay matatagpuan sa 2nd Floor, JSU-PSU Mariners' Court-Cebu, ALU-VIMCONTU Welfare Center, Pier 1, [[Lungsod ng Cebu]].<ref>[https://thecorpusjuris.com/legislative/republic-acts/ra-no-4198.php Republic Act No. 4198]</ref><ref>[http://www.alu.org.ph/11/SERVICES ALU Services]</ref><ref>[http://www.alu.org.ph/19/History ALU History]</ref><ref>{{Cite web |url=https://www.kbp.org.ph/wp-content/uploads/2019/02/Vimcontu-Broadcasting-Corp.jpg |title=KBP Members |access-date=2024-12-26 |archive-date=2019-07-10 |archive-url=https://web.archive.org/web/20190710092319/https://www.kbp.org.ph/wp-content/uploads/2019/02/Vimcontu-Broadcasting-Corp.jpg |url-status=dead }}</ref><ref>[https://www.philstar.com/the-freeman/opinion/2015/03/23/1436659/vimcontu-radio-station-cebu VIMCONTU radio station in Cebu]</ref><ref>[https://www.gmanetwork.com/news/news/regions/551776/pnoy-to-visit-tucp-founder-s-wake/story/ PNoy to visit TUCP founder's wake]</ref><ref>{{Cite web |url=https://news.mb.com.ph/2019/08/31/10-broadcasting-franchises-signed-into-law/ |title=10 broadcasting franchises signed into law |access-date=2024-12-26 |archive-date=2019-11-12 |archive-url=https://web.archive.org/web/20191112003124/https://news.mb.com.ph/2019/08/31/10-broadcasting-franchises-signed-into-law/ |url-status=dead }}</ref> == Mga Himpilan == === AM === {| class="wikitable" |- ! Callsign ! Talapihitan ! Lakas ! Lokasyon |- | [[DYLA]] | 909&nbsp;kHz | 10&nbsp;kW | [[Lungsod ng Cebu]] |- |} === FM === {| class="wikitable" |- ! Pangalan ! Callsign ! Talapihitan ! Lakas ! Lokasyon ! Tagapamahala |- | FM Radio Cebu | [[DYWF]] | 93.1&nbsp;MHz | 10&nbsp;kW | [[Lungsod ng Cebu]] | [[Philippine Collective Media Corporation]] |- | Hug Radio 93.3 | [[DYJS]] | 93.3&nbsp;MHz | 5&nbsp;kW | [[Bogo, Cebu|Bogo]] | |- | Bee 92.7 | [[DYII]] | 92.7&nbsp;MHz | 5&nbsp;kW | [[Tagbilaran]] | Groove Deejayz Entertainment Solutions |- |} === Mga dating Himpilan === {| class="wikitable" |- ! Callsign ! Frequency ! Location ! Status |- | [[DYPC]] | 88.7 MHz | [[Mandaue]] | Napaso ang lisensya. |- |} == Mga sanggunian == {{Reflist}} {{Radyo sa Pilipinas}} [[Kategorya:Mga kumpanyang pagsasahimpapawid]] kckjtqwx1j0fiw2cb5l0188k7oduh8z DXAQ-FM 0 332257 2167843 2143293 2025-07-08T01:03:03Z Superastig 11141 Ayusin. 2167843 wikitext text/x-wiki {{Infobox radio station | name = Radyo Bisdak Dipolog | callsign = DXAQ | logo = | city = [[Dipolog]] | area = Eastern [[Zamboanga del Norte]] and surrounding areas | branding = 95.9 Radyo Bisdak | frequency = {{Frequency|95.9|MHz}} | airdate = 1990s | format = [[:en:Contemporary MOR|Contemporary MOR]], [[News radio|News]], [[Talk radio|Talk]] | language = [[Cebuano language|Cebuano]], [[Filipino language|Filipino]] | licensing_authority = [[National Telecommunications Commission (Philippines)|NTC]] | power = 5 kW | erp = | class = | callsign_meaning = | former_callsigns = | former_names = Q95 (1990s-2016) | network = Radyo BisDak | owner = [[Times Broadcasting Network Corporation]] | webcast = <!-- [URL Listen Live] --> | website = <!-- {{URL|example.com}} --> }} Ang '''DXAQ''' (95.9 [[:en:FM broadcasting|FM]]), sumasahimpapawid bilang '''95.9 Radyo Bisdak''', ay isang himpilan ng radyo na pagmamay-ari at pinamamahalaan ng [[Times Broadcasting Network Corporation]]. Ang estudyo at transmiter nito ay matatagpuan sa 2nd Floor, JM Building, Bonifacio St., Brgy. Central, [[Dipolog]].<ref>{{Citation |title=TABLE 20.7a |url=https://psa.gov.ph/sites/default/files/2011PY_Communications.pdf |work=2011 Philippine Yearbook |pages=18–45 |publisher=[[Philippine Statistics Authority]] |access-date=2020-07-29}}</ref><ref>{{Cite web |title=2019 NTC FM Stations |url=http://storage.googleapis.com/request-attachments/AV4y9qh3QvqYRdiDILKyN9nVIEnGnFovM9uuKB8iRaRW7PRrO633PGaXjSEULkqvEmjorBtVejJ00OBQf6uq5cH0nMZNFTt12UrY/FM%20STATIONS_2019.pdf |access-date=2020-07-29 |website=[[Freedom of Information Order (Philippines)|foi.gov.ph]]}}</ref><ref>{{Cite web |title=Ex Times Broadcasting Stations Switch to Music-News Hybrid Format |url=http://www.radiojinglespro.com/2016/10/04/ex-times-broadcasting-stations-switch-to-music-news-hybrid-format/ |access-date=2020-07-29 |website=radiojinglespro.com}}</ref> == Mga sanggunian == {{Reflist}} {{Dipolog Radio}} [[Kategorya:Mga himpilang panradyo sa Zamboanga del Norte]] fsmlkpy9xn2gxx5qzd5k88ty3sol8ox DXAA 0 332260 2167842 2143290 2025-07-08T01:00:24Z Superastig 11141 Ayusin. 2167842 wikitext text/x-wiki {{Infobox radio station | name = DXAA | logo = | city = [[Dipolog]] | area = Silangang [[Zamboanga del Norte]] at mga karatig na lugar | frequency = 92.5 MHz | branding = DXAA 92.5 | airdate = Mayo 25, 1997 | language = [[Cebuano language|Cebuano]], [[Filipino language|Filipino]], [[English language|English]] | format = [[College radio]] | licensing_authority = [[National Telecommunications Commission (Philippines)|NTC]] | power = 5,000 watts | erp = | class = | owner = [[Dalubhasaang Andres Bonifacio|Andres Bonifacio College Broadcasting System]] | callsign_meaning = '''A'''mando '''A'''matong | webcast = | website = }} Ang '''DXAA''' (92.5 [[:en:FM broadcasting|FM]]) ay isang himpilan ng radyo na pagmamay-ari at pinamamahalaan ng [[Dalubhasaang Andres Bonifacio|Andres Bonifacio College Broadcasting System]]. Ang estudyo at transmiter nito ay matatagpuan sa 3/F Amando B. Amatong Civic Center, [[Dalubhasaang Andres Bonifacio|College Park]], [[Dipolog]].<ref>{{Citation |title=TABLE 20.7a |url=https://psa.gov.ph/sites/default/files/2011PY_Communications.pdf |work=2011 Philippine Yearbook |pages=18–45 |publisher=[[Philippine Statistics Authority]] |access-date=2019-08-29}}</ref><ref>{{Cite web |date=2019-08-17 |title=NTC FM Stations via FOI website |url=http://storage.googleapis.com/request-attachments/AV4y9qh3QvqYRdiDILKyN9nVIEnGnFovM9uuKB8iRaRW7PRrO633PGaXjSEULkqvEmjorBtVejJ00OBQf6uq5cH0nMZNFTt12UrY/FM%20STATIONS_2019.pdf |website=foi.gov.ph}}</ref><ref>{{Cite web |title=City council reprimands broadcaster |url=https://cmfr-phil.org/press-freedom-protection/press-freedom/city-council-reprimands-broadcaster/ |archive-url= |archive-date= |access-date=July 8, 2019 |publisher=[[Center for Media Freedom and Responsibility]]}}</ref> == Mga pangyayari == * Noong Mayo 3, 2005, binaril ang personalidad na si Klein Cantoneros sa isang ambus sa Santa Filomena. Namatay siya kinabukasan.<ref>{{Cite web |title=Wounded Dipolog broadcaster dies |url=https://www.philstar.com/headlines/2005/05/06/276475/wounded-dipolog-broadcaster-dies |archive-url= |archive-date= |access-date=2020-09-21 |publisher=[[Philippine Star]]}}</ref><ref>{{Cite web |title=Gunmen fatally wound journalist in street attack |url=https://rsf.org/en/news/gunmen-fatally-wound-journalist-street-attack |url-status=dead |archive-url=https://web.archive.org/web/20190711001410/https://rsf.org/en/news/gunmen-fatally-wound-journalist-street-attack |archive-date=2019-07-11 |access-date=2020-09-21 |publisher=[[Reporters Without Borders]]}}</ref><ref>{{Cite web |title=Slain Dipolog City broadcaster laid to rest |url=https://www.philstar.com/nation/2005/05/21/278501/slain-dipolog-city-broadcaster-laid-rest |archive-url= |archive-date= |access-date=2020-09-21 |publisher=[[Philippine Star]]}}</ref> == Mga sanggunian == {{Reflist}} {{Dipolog Radio}} [[Kategorya:Mga himpilang panradyo sa Zamboanga del Norte]] 8m5iqcnaskiznb6bmiddeqds00be7mg DXCA 0 332432 2167844 2143896 2025-07-08T01:06:03Z Superastig 11141 Ayusin. 2167844 wikitext text/x-wiki {{Infobox radio station | name = Bell FM | callsign = DXCA | logo = | city = [[Pagadian]] | area = [[Zamboanga del Sur]] at mga karatig na lugar | branding = 106.3 Bell FM | airdate = Oktubre 2000 | frequency = 106.3 MHz | format = [[:en:Contemporary MOR|Contemporary MOR]], [[Original Pilipino Music|OPM]], [[Talk radio|Talk]] | language = [[Cebuano language|Cebuano]], [[Filipino language|Filipino]] | licensing_authority = [[National Telecommunications Commission (Philippines)|NTC]] | power = 5,000 watts | erp = | class = C, D & E | sister_stations = [[DXBZ-AM|DXBZ Radyo Bagting]] | callsign_meaning = Kabaliktaran ng '''A'''ntonio '''C'''erilles (may-ari)<ref>[https://www.ombudsman.gov.ph/docs/05%20SB%20Decisions/SB-13-CRM-0107-PP-vs-%20Aurora-Cerilles.pdf Criminal Case No. SB-13-CRM-0707]</ref> | owner = Baganian Broadcasting Corporation | website = }} Ang '''DXCA''' (106.3 [[:en:FM broadcasting|FM]]), sumasahimpapawid bilang '''106.3 Bell FM''', ay isang himpilan ng radyo na pagmamay-ari at pinamamahalaan ng Baganian Broadcasting Corporation. Ang estudyo nito ay matatagpuan sa 2nd Floor, BBC Bldg., Bana St., Brgy. Ang Sta. Maria, [[Pagadian]], at ang transmiter nito ay matatagpuan sa Mt. Pampalan, [[Pagadian]].<ref>[https://www.philstar.com/nation/2018/05/15/1815448/pagadian-city-broadcaster-killed-revenge-investigator-says Pagadian City broadcaster killed for revenge, investigator says]</ref><ref>[https://www.gmanetwork.com/news/news/regions/653211/local-broadcast-journalist-killed-in-zamboanga-del-sur-ambush/story/ Local broadcast journalist killed in Zamboanga del Sur ambush]</ref><ref>[https://radioonlinenow.com/2017/01/29/the-rise-and-proliferation-of-hybrid-news-and-music-radio-format-why-some-are-successful-and-others-fail/ The Rise and Proliferation of Hybrid News and Music Radio Format, Why Some Are Successful and Others Fail]</ref> == Mga sanggunian == {{Reflist}} {{Pagadian Radio}} [[Kategorya:Mga himpilang panradyo sa Zamboanga del Sur]] jgs4euondegieogdng60yjm27wyd4jm Maison Schiaparelli 0 332981 2167872 2160706 2025-07-08T08:27:05Z Allyriana000 119761 2167872 wikitext text/x-wiki {{Infobox company|founder=[[Elsa Schiaparelli]]|key_people=Daniel Roseberry, Christian Lacroix|owner=Diego Della Valle|website={{url|schiaparelli.com}}|hq_location_city=[[Paris]]|hq_location_country=[[Pransiya]]|founded={{ubl|Orihinal: {{start date and age|1927}}|Pagkatapos ng paglusaw: {{start date and age|1957}}|Pagkabuhay-muli: {{start date and age|2014}}}}|defunct=Original: {{end date|1954}}|logo=Schiaparelli logo.png}} Ang '''Maison Schiaparelli''' ({{IPAc-en|ˌ|s|k|æ|p|ə|ˈ|r|ɛ|l|i}} ;) ay isang ''haute couture house'' na nilikha ng ''avant-garde'' na taga-disenyong Italyana na si Elsa Schiaparelli noong 1927,<ref>{{Cite web |last=Borrelli-Persson |first=Laird |date=1 Hulyo 2022 |title=Everything You Need to Know About Elsa Schiaparelli Ahead of the Shocking! Exhibition in Paris |url=https://www.vogue.com/article/everything-you-need-to-know-about-elsa-schiaparelli-ahead-of-the-shocking-exhibition-in-paris |access-date=4 Pebrero 2025 |website=[[Vogue]] |language=en-US}}</ref> at nagtungo sa ''luxury ready-to-wear'' matapos mabili noong 2007 ni Diego Della Valle. Sikat ang bahay sa mga kakaibang damit nito, ang paggamit ng [[surrealismo]] sa mga koleksyon nito, ang pagkamapagpatawa nito, ang kulay na "Shocking Pink", ang ''gender crossing'', at ang paggamit nito ng mga paglalarawan ng anatomya ng tao, bukod sa iba pang hindi kinaugalian na mga tema.<ref>{{Cite web |title=V&A · Elsa Schiaparelli |url=https://www.vam.ac.uk/collections/elsa-schiaparelli |access-date=4 Pebrero 2025 |website=Victoria and Albert Museum |language=en}}</ref> Inilarawan ang estilo ng bahay bilang "''hard chic''".<ref>{{Cite web |title=Elsa Schiaparelli {{!}} Iconhouse |url=http://www.iconhouse.com/article/icons/elsa-schiaparelli |access-date=4 Pebrero 2025 |website=Iconhouse.com}}</ref> Matatagpuan ang kumpanya sa 21 Place Vendôme sa [[Paris|Paris, Pransiya]] . Ang kasalukuyang ''creative director'' ng Maison Schiaparelli ay si Daniel Roseberry mula noong 2019.<ref>{{Cite news |last=Cavanagh |first=Alice |date=2 Hulyo 2019 |title=Daniel Roseberry’s Schiaparelli Debut |language=en-US |work=[[The New York Times]] |url=https://www.nytimes.com/2019/07/01/t-magazine/daniel-roseberry-schiaparelli.html |access-date=4 Pebrero 2025 |issn=0362-4331}}</ref> == Sa ilalim ni Elsa Schiaparelli == [[Talaksan:1937_Elsa_Schiaparelli_evening_gown.jpg|left|thumb| Dalawang damit panggabi mula sa Schiaparelli. Itinatampok ng kaliwang damit na mula 1951, ang ''signature color'' ni Schiaparelli na ''shocking pink''. Itinatampok naman ng kanang damit mula noong 1937 ang kakaibang ''butterfly print''.]] Lumipat si [[Elsa Schiaparelli]] sa Paris matapos makipag-diborsyo sa kaniyang asawang si Wilhelm de Wendt de Kerlor at ang pagsilang ng kanilang anak na babae na dumanas ng polio.<ref name=":0">{{Cite web |last=Bougere |first=Marie-Caroline |title=Schiaparelli, l’art de la shocking Couture |trans-title=Schiaparelli, the art of shocking Couture |url=https://www.marieclaire.fr/histoire-schiaparelli,1356849.asp |access-date=4 Pebrero 2025 |website=Marie Claire |language=fr}}</ref> Bagama't hindi marunong manahi, natuklasan niya ang panlasa sa pananamit matapos makasama si Paul Poiret at nagpasyang ilunsad ang kaniyang sariling pagawaan ng damit noong 1927, sa kaniyang ''apartment'' sa ''Rue de l'Université''.<ref name=":0" /> Medyo konserbatibo ang kaniyang mga unang disenyo, na may pagtuon sa mga niniting na damit. Ang kaniyang unang likha ay ang ''[[trompe-l'œil]]'' na panglamig na may puting ribon na nakagantsilyo sa pamaraang ''trompe-l'œil'' sa itim na likuran. Ang mga panglamig ay gawa ng kaibigang Armenian ni Schiaparelli na si Aroosiag Mikaëlian, na nanatili sa bahay nang mahabang panahon.<ref>{{Cite web |last=Borrelli-Persson |first=Laird |date=29 Marso 2022 |title=A Brief History of Elsa Schiaparelli’s Iconic Bow Sweater |url=https://www.vogue.com/article/a-brief-history-of-elsa-schiaparelli-s-iconic-bow-sweater |access-date=4 Pebrero 2025 |website=[[Vogue]] |language=en-US}}</ref> Pagkatapos ay binuksan niya ang kaniyang unang tindahan, ang "Pour le Sport", sa 4, Rue de la Paix sa Paris. Noong 1928, inilunsad niya ang kaniyang unang pabango, ang "S", sa itim at puti na lalagyan.<ref>{{Cite web |last=Kim |first=Monica |date=10 Setyembre 2015 |title=5 Times Elsa Schiaparelli Revolutionized the Perfume World |url=https://www.vogue.com/article/schiaparelli-perfumes-shocking-fragrance |access-date=5 Pebrero 2025 |website=[[Vogue]] |language=en-US}}</ref> Lumago ang kaniyang negosyo sa paglipas ng panahon na pumalo ng 400 empleyado ang kaniyang bahay noong 1932, at noong 1935 ay lumipat ang bahay mula sa 4, Rue de la Paix papuntang 21 Place Vendôme sa Paris.<ref>{{Cite web |last=Mouchet |first=Sandrine |date=22 Marso 2017 |title=SAGA – Elsa Schiaparelli : la renaissance de la marque d'une créatrice star |trans-title=SAGA – Elsa Schiaparelli: the rebirth of a star designer’s brand |url=https://www.gala.fr/mode/tendances_mode/saga_-_elsa_schiaparelli_la_renaissance_de_la_marque_d_une_creatrice_star_389725 |access-date=5 Pebrero 2025 |website=Gala |language=fr}}</ref> Noong kalagitnaan ng 1930s, nakipagtulungan si Schiaparelli sa mga artista mula sa kilusang [[Surrealismo]] kasama sina Salvador Dalí, Jean Cocteau, at Leonor Fini. Sa panahong ito, napunta siya sa kung ano ang magiging kaniyang estetikang kakaiba at surrealistiko. Ang mga linya ng pabango na binuo ng bahay tulad ng ''Zut'', ''Shocking'', ''Shocking You'', ''So Sweet'', at ''Snuff'' ay may mga lalagyan na nagpapakita ng panlasa ni Schiaparelli para sa surrealismo. Pagkatapos ng Ikalawang Digmaang Pandaigdig, unti-unting nakaranas ng pagdalisdis ang Schiaparelli, at noong 1954, idineklara ng bahay ang kanilang pagkabangkarote.<ref name=":1">{{Cite web |title=Maison Schiaparelli - The History of the House |url=https://www.schiaparelli.com/en/21-place-vendome/the-story-of-the-house/ |access-date=8 Pebrero 2025 |website=Schiaparelli |language=en}}</ref> Gumawa si Elsa Schiaparelli ng isang bagong kompanya noong 1957 upang ibenta ang kaniyang mga pabango, at ito ang aktwal na kompanya ng Schiaparelli ngayon. Nagpatuloy din siya sa paglunsad ng mga pabango at pagbibigay ng mga lektura. Namatay si [[Elsa Schiaparelli]] sa kaniyang pagtulog noong 13 Nobyembre 1973 sa edad na 83.<ref name=":1" /> == Pagkabuhay-muli == === Sa ilalim ni Guido de Sassoli === Apat na taon matapos ang pagkamatay ni Elsa Schiaparelli, pumalit si Serge Lepage bilang ang ''creative director'' ng Maison Schiaparelli, na na pag-aari ni Guido de Sassoli noong panahong iyon. Sa halip na kumuha lamang ng bagong taga-disenyo ang Schiaparelli, nagsimula sila makipagtulungan kay Serge Lepage. Ang unang koleksyon ng Lepage-Schiaparelli ay inilabas noong Enero 1977 at pagkaraan ng huling dalawang taon, noong Enero 1979. Sa kabuuan, mayroong limang ''haute couture collection'', at hindi bababa sa dalawang ''ready-to-wear collection'' na tinatawag na mga ''<nowiki/>'atelier' collection''.<ref>{{Cite web |title=Schiaparelli, Elsa |url=https://vintagefashionguild.org/resources/item/label/schiaparelli-elsa/#:~:text=Her%20house%20was%20re-opened,Written%20by%20bigchief173 |access-date=8 Pebrero 2025 |website=Vintage Fashion Guild |language=en-US}}</ref> === Sa ilalim ni Diego Della Valle === Noong 2007, binili ni ng tagapangulo ng Tod's Group na si Diego Della Valle ang Schiaparelli ''perfumes company'' at ang mga karapatan sa Schiaparelli brand.<ref>{{Cite web |title=ELSA SCHIAPARELLI SAS (PARIS 1) Chiffre d'affaires, résultat, bilans sur SOCIETE.COM - 572161123 |url=https://www.societe.com/societe/elsa-schiaparelli-sas-572161123.html |access-date=8 Pebrero 2025 |website=Societe}}</ref><ref>{{Cite news |last=Bizet |first=Carine |date=2 Hulyo 2013 |title=Lacroix réveille Schiaparelli |language=fr |trans-title=Lacroix awakens Schiaparelli |work=Le Monde |url=https://www.lemonde.fr/m-styles/article/2013/07/02/lacroix-reveille-schiaparelli_3440441_4497319.html |access-date=8 Pebrero 2025}}</ref> Kinuha ni Diego Della Valle ang taga-disenyo na si Christian Lacroix upang lumikha ng isang koleksyon para sa bahay noong 2013, ngunit ito ay nabigo na magkatotoo. Kalaunan ay kinuha ni Valle ang designer taga-disenyo na si Marco Zanini bilang ''creative director''.<ref name=":2">{{Cite news |date=6 Nobyembre 2013 |title=Schiaparelli revient sur les podiums de la haute couture |language=fr |trans-title=Schiaparelli returns to the haute couture catwalks |work=Le Monde |url=https://www.lemonde.fr/mode/article/2013/11/06/schiaparelli-revient-sur-les-podiums-de-la-haute-couture_3508853_1383317.html |access-date=8 Pebrero 2025}}</ref> Sa pagtatapos ng taong 2013, pinangalanang "Guest Member" ang tatak ng Chambre Syndicale de la Haute Couture,<ref name=":2" /> at noong Enero 2014, iniharap ng bahay ang kanilang unang koleksyon ng mga damit mula noong 1954 sa ilalim ni Zanini. == Mga sanggunian == {{Reflist}} dkcfdtzg3zucga6lvfjm1skcvudi83v DXBH 0 333262 2167876 2150870 2025-07-08T10:06:06Z Superastig 11141 Ayusin. 2167876 wikitext text/x-wiki {{Infobox radio station | name = Hope Radio Western Mindanao | callsign = DXBH | city = [[Tangub]] | area = [[Misamis Occidental]] at mga karatig na lugar | branding = 103.7 Hope Radio | frequency = {{Frequency|103.7|MHz}} | airdate = {{Start date|2016|3}} | format = [[Religious radio|Religious]] | language = [[English language|English]], [[Cebuano language|Cebuano]], [[Filipino language|Filipino]] | licensing_authority = [[National Telecommunications Commission (Philippines)|NTC]] | power = 1 kW | erp = | class = | callsign_meaning = '''B'''lessed '''H'''ope | former_callsigns = | network = Hope Radio | owner = [[Hope Channel Philippines]] | licensee = Digital Broadcasting Corporation | webcast = <!-- [URL Listen Live] --> | website = {{URL|dxbh.net}} }} Ang '''DXBH''' (96.1 [[:en:FM broadcasting|FM]]), sumasahimpapawid bilang '''103.7 Hope Radio''', ay isang himpilan ng radyo na pagmamay-ari at pinamamahalaan ng Adventist Media. Ang estudyo at transmiter nito ay matatagpuan sa [[Tangub]].<ref>{{Cite web |title=2020 NTC FM Stations |url=http://storage.googleapis.com/request-attachments/krwjuYylHVSLLIneBnTI5jc9Tbe8fFM96hdHaRzlgo7uawnkM2AZ1usAzYkN26EeDvlaV0yL56GpT830ccMGHZyTnhk31ReKna5l/FM%20Listing.pdf |access-date=February 20, 2021 |website=[[Freedom of Information Order (Philippines)|foi.gov.ph]]}}</ref> == Mga sanggunian == {{Reflist}} {{Ozamiz Radio}} [[Kategorya:Mga himpilang panradyo sa Misamis Occidental]] j2chv1ge3s1nyceyc9kmvtl1ayuk5su Catholic Media Network 0 333681 2167875 2167157 2025-07-08T10:03:03Z Superastig 11141 /* FM */ Update. 2167875 wikitext text/x-wiki {{Infobox company | name = Catholic Media Network | logo = | type = | industry = [[Mass media|Pagsasahimpapawid]] | foundation = 1966 | former_names = Philippine Federation of Catholic Broadcasters (PFCB) | location = Unit 201 Sunrise Condominium, #226 Ortigas Ave., North Greenhills, [[San Juan, Kalakhang Maynila]] | key_people = Fr. Francis Lucas (Pangulo) | owner = [[Kapulungan ng mga Katolikong Obispo ng Pilipinas]] | revenue = | net_income = | num_employees = | homepage = {{url|www.catholicmedianetwork.com}} | }} Ang '''Catholic Media Network''' (CMN) ay isang [[Simbahang Katolikong Romano|Katolikong]] grupong pagsasahimpapawid ng [[Kapulungan ng mga Katolikong Obispo ng Pilipinas]], ang namumunong katawan ng [[Simbahang Katolika sa Pilipinas]].<ref name="CMN">{{Cite web |url=http://www.catholicmedianetwork.org/ |title=The Official Website of The Catholic Media Network<!-- Bot generated title --> |access-date=2007-10-19 |archive-url=https://web.archive.org/web/20070709063241/http://www.catholicmedianetwork.org/ |archive-date=2007-07-09 |url-status=dead }}</ref><ref>[https://www.kbp.org.ph/organization/kbp-members KBP Members (see Mabuhay Broadcasting System profile)] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20191114125134/http://www.kbp.org.ph/organization/kbp-members|date=November 14, 2019}} Accessed on July 10, 2019</ref> == Kasaysayan == Itinatag ang grupong ito noong 1966 bilang Philippine Federation of Catholic Broadcasters (PFCB) sa pamamagitan ng pagsisikap ni Fr. James Reuter, SJ at Fr. George Dion, OMI.<ref name="Kismadi2017">{{Cite book |last=Kismadi |first=Gloria C. |title=Remembering James B. Reuter, SJ |date=November 15, 2017 |publisher=[[Anvil Publishing|Anvil Publishing, Inc.]] |isbn=9786214201150 |editor-last=Aquino |editor-first=Cherry Castro |location=Mandaluyong |language=en |chapter=A Brief Biography |access-date=July 3, 2023 |chapter-url=https://books.google.com/books?id=YzSWDwAAQBAJ&dq=%221966%22+%22Philippine+Federation+of+Catholic+broadcasters%22&pg=PT32}}</ref> Noong 1997, upang umangkop sa misyon nito, naging Catholic Media Network ito na binansagang "The Spirit of The Philippines".<ref>{{cite web |date=July 18, 2019 |title=TV5, CBCP franchise extension bills lapse into law —Malacañang │ GMA News Online |url=https://www.gmanetwork.com/news/money/companies/701457/tv5-cbcp-franchise-extension-bills-lapse-into-law-malacanang/story/}}</ref> == Mga himpilan == Halos lahat ng mga himpilan nito ay pinatatakbo ng kani-kanilang diyosesis sa pamamagitan ng [[Kapulungan ng mga Katolikong Obispo ng Pilipinas|CBCP]] bilang tagahawak ng lisensya nila o ng mga kumpanyang pangmidya ng kani-kanilang diyosesis. Bumubuo ang mga ito sa grupong ito at nagpapakilala ang bawat isa sa kanilang bilang "mga miyembro ng" at hindi "pagmamay-ari ng" CMN.<ref>{{cite web|title=NTC AM Radio Stations via FOI website|url=https://storage.googleapis.com/request-attachments/jUmUDrpO9tvezPBRZBD7zT4rOA3dk5fle3LkTnwDf3WWSh7K5u71ujuLRFVOMUYs57yz4ZVgi8IxFKhmxhDMhZ5EY7quvQ4f0yGC/AMDec2021.pdf|website=foi.gov.ph|date=2022-08-23}}</ref><ref>{{cite web|title=NTC FM Stations (as of June 2022) via FOI website|url=https://storage.googleapis.com/request-attachments/xjhIVh0Pwai6us4v0UxPy42nuKvyym0X7MVYR25p6A4Yojr216srrwGDkTv6qhT7zwMd8IoKsIPTCoL31zkF0FDBGKRY0xCCTn52/FM%20STATIONS%20June%202022.pdf|website=foi.gov.ph|date=February 14, 2023}}</ref> === AM === Kilala ang mga himpilan ng AM ng CMN bilang '''Radyo Totoo''', maliban sa [[DWAL]] sa Batangas. Iilan sa mga ito ay may sari-sariling pangalan maliban sa Radyo Totoo. {| class="wikitable" |- ! Pangalan ! Callsign ! Talapihitan ! Lakas ! Lokasyon ! May-ari |- | Veritas 846{{efn|name=GBS|Lisensyado sa Global Broadcasting System.}} | [[DZRV]] | 846&nbsp;kHz | 50&nbsp;kW | [[Malawakang Maynila]] | [[Arkidiyosesis ng Maynila]] |- | Radyo Totoo Baguio | [[DZWT]] | 540&nbsp;kHz | 10&nbsp;kW | [[Baguio]] | [[Diyosesis ng Baguio|Mountain Province Broadcasting Corporation]] |- | Radyo Totoo Abra | [[DZPA-AM|DZPA]] | 873&nbsp;kHz | 5&nbsp;kW | [[Bangued]] | [[Diyosesis ng Bangued|Abra Community Broadcasting Corporation]] |- | Radyo Totoo Laoag | [[DZEA-AM|DZEA]] | 909&nbsp;kHz | 10&nbsp;kW | [[Laoag]] | [[Diyosesis ng Laoag]] |- | Radyo Totoo Vigan | [[DZNS]] | 963&nbsp;kHz | 5&nbsp;kW | [[Vigan]] | [[Arkidiyosesis ng Nueva Segovia]] |- | Radyo Totoo Alaminos | [[DZWM]] | 864&nbsp;kHz | 10&nbsp;kW | [[Alaminos, Pangasinan|Alaminos]] | [[Diyosesis ng Alaminos|Alaminos Community Broadcasting Corporation]] |- | Radyo Veritas Nueva Vizcaya{{efn|name=GBS}} | [[DWRV-AM|DWRV]] | 1233&nbsp;kHz | 10&nbsp;kW | [[Bayombong]] | [[Diyosesis ng Bayombong]] |- | Radyo Totoo Mindoro | [[DZVT-AM|DZVT]] | 1395&nbsp;kHz | 5&nbsp;kW | [[San Jose, Occidental Mindoro|San Jose]] | [[Bikaryato Apostoliko ng San Jose sa Mindoro]] |- | Radyo Veritas Legazpi | [[DWBS]] | 1008&nbsp;kHz | 10&nbsp;kW | [[Legazpi, Albay|Legaspi]] | [[Diyosesis ng Legazpi|Diocesan Multi-Media Services, Inc.]] |- | Ang Dios Gugma Radio | [[DYDA]] | 1053&nbsp;kHz | 10&nbsp;kW | [[Lungsod ng Iloilo]] | Ang Dios Gugma Catholic Ministries |- | Radyo Totoo Bacolod | [[DYAF]] | 1143&nbsp;kHz | 10&nbsp;kW | [[Bacolod]] | [[Diyosesis ng Bacolod]] |- | Radyo Totoo Antique | [[DYKA-AM|DYKA]] | 801&nbsp;kHz | 10&nbsp;kW | [[San Jose, Antique|San Jose]] | [[Diyosesis ng San Jose de Antique|Kauswagan Broadcasting Corporation]] |- | Radio Fuerza | [[DYRF-AM|DYRF]] | 1215&nbsp;kHz | 10&nbsp;kW | [[Lungsod ng Cebu]] | rowspan=2|[[Word Broadcasting Corporation]] |- | Radyo Diwa | [[DYDW-AM|DYDW]] | 531&nbsp;kHz | 5&nbsp;kW | [[Tacloban]] |- | DYDM | DYDM | 1548&nbsp;kHz | 5&nbsp;kW | [[Maasin]] | [[Diyosesis ng Maasin]] |- | DYVW | [[DYVW]] | 1386&nbsp;kHz | 10&nbsp;kW | [[Borongan]] | [[Diyosesis ng Borongan|Voice of the Word Media Network]] |- | Radyo Verdadero Zamboanga | [[DXVP]] | 1467&nbsp;kHz | 10&nbsp;kW | [[Lungsod ng Zamboanga]] | [[Arkidiyosesis ng Zamboanga]] |- | Radyo Totoo Malaybalay | [[DXDB-AM|DXDB]] | 594&nbsp;kHz | 5&nbsp;kW | [[Malaybalay]] | [[Diyosesis ng Malaybalay]] |- | Radyo Kampana | [[DXDD-AM|DXDD]] | 657&nbsp;kHz | 5&nbsp;kW | [[Ozamiz]] | [[Arkidiyosesis ng Ozamiz|Dan-ag sa Dakbayan Broadcasting Corporation]] |- | Heart of Mary | [[DXHM]] | 549&nbsp;kHz | 10&nbsp;kW | [[Mati]] | [[Diyosesis ng Mati]] |- | Radyo Totoo General Santos | [[DXCP]] | 585&nbsp;kHz | 10&nbsp;kW | [[Heneral Santos]] | [[Diyosesis ng Marbel|South Cotabato Communications Corporation]] |- | Radyo Bida Koronadal | [[DXOM-AM|DXOM]] | 963&nbsp;kHz | 5&nbsp;kW | [[Koronadal]] | rowspan=3|[[Notre Dame Broadcasting Corporation]] |- | Radyo Bida Kidapawan | [[DXND-AM|DXND]] | 747&nbsp;kHz | 5&nbsp;kW | [[Kidapawan]] |- | Radyo Bida Cotabato | [[DXMS-AM|DXMS]] | 882&nbsp;kHz | 10&nbsp;kW | [[Lungsod ng Kotabato]] |- | Radyo Totoo Jolo | [[DXMM-AM|DXMM]] | 927&nbsp;kHz | 5&nbsp;kW | [[Jolo, Sulu|Jolo]] | rowspan=2|[[Bikaryato Apostoliko ng Jolo|Sulu Tawi-Tawi Broadcasting Foundation]] |- | Radyo Totoo Tawi-Tawi | [[DXGD]] | 549&nbsp;kHz | 5&nbsp;kW | [[Bongao, Tawi-Tawi|Bongao]] |- | Radyo Magbalantay | [[DXSN]] | 1017&nbsp;kHz | 5&nbsp;kW | [[Lungsod ng Surigao]] | [[Diyosesis ng Surigao|Silangan Broadcasting Corporation]] |- |} === FM === Kilala ang mga himpilan ng FM ng CMN bilang '''Spirit FM''' mula 1997. Karamihan sa mga ito ay may halong pang-masa at pang-relihiyoso sa format nito, habang iilan sa mga ito ay may sari-sariling mga format o nagsisilbi bilang pang-apaw sa kanilang mga kapatid nitong himpilan sa AM. Katulad ng mga himpilan nito ng AM, iilan sa mga ito ay may sari-sariling pangalan maliban sa Spirit FM. {| class="wikitable" |- ! Pangalan ! Callsign ! Talapihitan ! Lakas ! Lokasyon ! May-ari |- | 99.9 Country | [[DZWR]] | 99.9&nbsp;MHz | 10&nbsp;kW | [[Baguio]] | [[Diyosesis ng Baguio|Mountain Province Broadcasting Corporation]] |- | Spirit FM Abra | [[DWWM]] | 96.9&nbsp;MHz | 5&nbsp;kW | [[Bangued]] | [[Diyosesis ng Bangued|Abra Community Broadcasting Corporation]] |- | Spirit FM Alaminos | [[DWTJ]] | 99.3&nbsp;MHz | 10&nbsp;kW | [[Alaminos, Pangasinan|Alaminos]] | [[Diyosesis ng Alaminos|Alaminos Community Broadcasting Corporation]] |- | [[Manaoag Dominican Radio]] | {{N/A}} | 102.7&nbsp;MHz | 500 W | [[Manaoag]] | [[Mahal na Ina ng Banal na Rosaryo ng Manaoag|Manaoag Dominican Broadcasting]] |- | rowspan=4|Radio Maria | DZRM | 99.7&nbsp;MHz | 10&nbsp;kW | [[Lungsod ng Tarlac]] | rowspan=4|[[Radio Maria Philippines]] |- | DWCX | 95.9&nbsp;MHz | 5&nbsp;kW | [[Olongapo]] |- | DZRD | 101.5&nbsp;MHz | 5&nbsp;kW | [[Tuguegarao]] |- | DZRC | 102.1&nbsp;MHz | 5&nbsp;kW | [[Santiago, Isabela|Santiago]] |- | Spirit FM Bayombong{{efn|name=GBS}} | [[DZRV-FM|DZRV]] | 90.1&nbsp;MHz | 5&nbsp;kW | [[Bayombong]] | [[Diyosesis ng Bayombong]] |- | Bright FM | [[DWBL-FM|DWBL]] | 91.9&nbsp;MHz | 1&nbsp;kW | [[San Fernando, Pampanga|San Fernando]] | [[Diyosesis ng San Fernando]] |- | Spirit FM Baler | DZJO | 101.7&nbsp;MHz | 5&nbsp;kW | [[Baler]] | [[Prelatura ng Infanta]] |- | Spirit FM Batangas | [[DWAM]] | 99.1&nbsp;MHz | 5&nbsp;kW | rowspan=2|[[Lungsod ng Batangas]] | rowspan=2|[[Arkidiyosesis ng Lipa|Radyo Bayanihan System]] |- | Radyo Totoo Batangas | [[DWAL]] | 95.9&nbsp;MHz | 1.5&nbsp;kW |- | Spirit FM Lucena | [[DWVM]] | 103.9&nbsp;MHz | 10&nbsp;kW | [[Lucena]] | [[Diyosesis ng Lucena]] |- | Spirit FM Infanta | DWJO | 92.7&nbsp;MHz | 1&nbsp;kW | [[Infanta, Quezon|Infanta]] | [[Prelatura ng Infanta]] |- | Spirit FM Calapan | [[DZSB]] | 104.1&nbsp;MHz | 10&nbsp;kW | [[Calapan]] | [[Bikaryato Apostoliko ng Calapan]] |- | Spirit FM Occidental Mindoro | [[DZVT-FM|DZVT]] | 93.7&nbsp;MHz | 5&nbsp;kW | [[San Jose, Occidental Mindoro|San Jose]] | [[Bikaryato Apostoliko ng San Jose sa Mindoro]] |- | Spirit FM Gumaca | DWDG | 91.7&nbsp;MHz | 1&nbsp;kW | [[Gumaca]] | [[Diyosesis ng Gumaca]] |- | Spirit FM Legazpi | [[DWCZ]] | 94.7&nbsp;MHz | 5&nbsp;kW | [[Legazpi, Albay|Legazpi]] | [[Diyosesis ng Legazpi|Diocesan Multi-Media Services, Inc.]] |- | The Mother's Touch{{efn|name=GBS}} | [[DWRV-FM|DWRV]] | 98.3&nbsp;MHz | 5&nbsp;kW | [[Naga, Camarines Sur|Naga]] | [[Arkidiyosesis ng Caceres]] |- | Spirit FM Sorsogon | [[DZGN]] | 102.3&nbsp;MHz | 10&nbsp;kW | [[Lungsod ng Sorsogon]] | [[Diyosesis ng Sorsogon|Good News Sorsogon Foundation]] |- | Spirit FM Masbate | [[DZIM]] | 98.3&nbsp;MHz | 5&nbsp;kW | [[Lungsod ng Masbate]] | [[Diyosesis ng Masbate]] |- | XFM Iloilo{{efn|name=XFM|Pinamamahalaan ng Y2H Broadcasting Network.}} | [[DYOZ]] | 100.7&nbsp;MHz | 10&nbsp;kW | [[Lungsod ng Iloilo]] | Global Broadcasting System |- | Spirit FM Calinog{{efn|name=GBS}} | [[DYMI]] | 94.7&nbsp;MHz | 5&nbsp;kW | [[Calinog, Iloilo|Calinog]] | [[Arkidiyosesis ng Jaro]] |- | Spirit FM Antique | [[DYKA-FM|DYKA]] | 94.1&nbsp;MHz | 5&nbsp;kW | [[San Jose, Antique|San Jose]] | [[Diyosesis ng San Jose de Antique|Kauswagan Broadcasting Corporation]] |- | Spirit FM Roxas | DYCW | 88.1&nbsp;MHz | 5&nbsp;kW | [[Lungsod ng Roxas]] | [[Arkidiyosesis ng Capiz]] |- | Power 89.1 Cebu | [[DYDW-FM|DYDW]] | 89.1&nbsp;MHz | 10&nbsp;kW | [[Lungsod ng Cebu]] | rowspan=2|[[Word Broadcasting Corporation]] |- | Power 90.3 Ormoc | [[DYAJ]] | 90.3&nbsp;MHz | 5&nbsp;kW | [[Ormoc]] |- | [[Marian Radio]] | {{N/A}} | 91.9&nbsp;MHz | 10&nbsp;kW | [[Cagayan de Oro]] | [[Arkidiyosesis ng Cagayan de Oro]] |- | Cool Radio | [[DXDD-FM|DXDD]] | 100.7&nbsp;MHz | 5&nbsp;kW | [[Ozamiz]] | [[Arkidiyosesis ng Ozamiz|Dan-ag sa Dakbayan Broadcasting Corporation]] |- | Spirit FM Davao | [[DXGN]] | 89.9&nbsp;MHz | 10&nbsp;kW | [[Lungsod ng Davao]] | [[Arkidiyosesis ng Davao|Davao Verbum Dei Media Foundation, Inc.]] |- | Spirit FM Mati | [[DXDV]] | 97.5&nbsp;MHz | 5&nbsp;kW | [[Mati, Davao Oriental|Mati]] | [[Diyosesis ng Mati]] |- | Happy FM Koronadal | [[DXOM-FM|DXOM]] | 91.7&nbsp;MHz | 5&nbsp;kW | [[Koronadal]] | rowspan=3|[[Notre Dame Broadcasting Corporation]] |- | Happy FM Kidapawan | [[DXDM]] | 88.7&nbsp;MHz | 5&nbsp;kW | [[Kidapawan]] |- | Happy FM Cotabato | [[DXOL]] | 92.7&nbsp;MHz | 5&nbsp;kW | [[Lungsod ng Kotabato]] |- | Spirit FM Surigao | DXSN | 98.1&nbsp;MHz | 5&nbsp;kW | [[Lungsod ng Surigao]] | [[Diyosesis ng Surigao|Silangan Broadcasting Corporation]] |- | Unitas Radio | [[DXMW]] | 103.1 MHz | 5 kW | [[Tandag]] | [[Diyosesis ng Tandag]] |- |} {{Notelist}} == Mga Rehiyonal na Kumpanya == {| class="wikitable" |- ! Kumpanya ! May-ari ! Lokasyon |- | [[Radio Maria Philippines]] | [[:en:The World Family of Radio Maria|Radio Maria]] | Hilagang Luzon |- | [[Word Broadcasting Corporation]] | Society of the Divine Word | Gitnang at Silangang Kabisayaan |- | [[Notre Dame Broadcasting Corporation]] | Oblate ng Maria Inmaculada | Cotabato |- |} == Mga Internasyonal na Kaanib == * [[:en:EWTN|EWTN Global Catholic Radio]] * [[:en:The World Family of Radio Maria|The World Family of Radio Maria]] == Mga sanggunian == {{Reflist}} {{Radyo sa Pilipinas}} {{Katolisismong Romano sa Pilipinas}} [[Kategorya:Mga network panradyo]] [[Kategorya:Katolisismo]] mhz8wad4dytd5kd3vakwk3761n7oyow Talaan ng mga kasarian 0 333922 2167832 2166924 2025-07-07T15:30:38Z EmausBot 20162 Robot: Kinukumpuni ang nagkadalawang pagpapapunta sa [[Talaan ng mga tatak sa kasariang sariling pagpapakilanlan]] 2167832 wikitext text/x-wiki #REDIRECT [[Talaan ng mga tatak sa kasariang sariling pagpapakilanlan]] nrkxlmzh7il43sxkw9hxkqkoi89f1x5 Usapan:Talaan ng mga kasarian 1 333923 2167831 2166944 2025-07-07T15:30:26Z EmausBot 20162 Robot: Kinukumpuni ang nagkadalawang pagpapapunta sa [[Usapan:Talaan ng mga tatak sa kasariang sariling pagpapakilanlan]] 2167831 wikitext text/x-wiki #REDIRECT [[Usapan:Talaan ng mga tatak sa kasariang sariling pagpapakilanlan]] 2dd6t6e9ge9hc54mru1uqudh0tev9q4 Talaan ng mga kinasarian 0 334375 2167827 2166950 2025-07-07T15:29:42Z EmausBot 20162 Robot: Kinukumpuni ang nagkadalawang pagpapapunta sa [[Talaan ng mga tatak sa kasariang sariling pagpapakilanlan]] 2167827 wikitext text/x-wiki #REDIRECT [[Talaan ng mga tatak sa kasariang sariling pagpapakilanlan]] nrkxlmzh7il43sxkw9hxkqkoi89f1x5 Usapan:Talaan ng mga kinasarian 1 334376 2167833 2166933 2025-07-07T15:30:49Z EmausBot 20162 Robot: Kinukumpuni ang nagkadalawang pagpapapunta sa [[Usapan:Talaan ng mga tatak sa kasariang sariling pagpapakilanlan]] 2167833 wikitext text/x-wiki #REDIRECT [[Usapan:Talaan ng mga tatak sa kasariang sariling pagpapakilanlan]] 2dd6t6e9ge9hc54mru1uqudh0tev9q4 Talaan ng mga pandamdaming kinasarian 0 334387 2167829 2166925 2025-07-07T15:30:04Z EmausBot 20162 Robot: Kinukumpuni ang nagkadalawang pagpapapunta sa [[Talaan ng mga tatak sa kasariang sariling pagpapakilanlan]] 2167829 wikitext text/x-wiki #REDIRECT [[Talaan ng mga tatak sa kasariang sariling pagpapakilanlan]] nrkxlmzh7il43sxkw9hxkqkoi89f1x5 Usapan:Talaan ng mga pandamdaming kinasarian 1 334388 2167830 2166917 2025-07-07T15:30:15Z EmausBot 20162 Robot: Kinukumpuni ang nagkadalawang pagpapapunta sa [[Usapan:Talaan ng mga tatak sa kasariang sariling pagpapakilanlan]] 2167830 wikitext text/x-wiki #REDIRECT [[Usapan:Talaan ng mga tatak sa kasariang sariling pagpapakilanlan]] 2dd6t6e9ge9hc54mru1uqudh0tev9q4 Talaan ng mga pandamdaming kasarian 0 334905 2167828 2166903 2025-07-07T15:29:53Z EmausBot 20162 Robot: Kinukumpuni ang nagkadalawang pagpapapunta sa [[Talaan ng mga tatak sa kasariang sariling pagpapakilanlan]] 2167828 wikitext text/x-wiki #REDIRECT [[Talaan ng mga tatak sa kasariang sariling pagpapakilanlan]] nrkxlmzh7il43sxkw9hxkqkoi89f1x5 Usapan:Talaan ng mga pandamdaming kasarian 1 334906 2167826 2166905 2025-07-07T15:29:30Z EmausBot 20162 Robot: Kinukumpuni ang nagkadalawang pagpapapunta sa [[Usapan:Talaan ng mga tatak sa kasariang sariling pagpapakilanlan]] 2167826 wikitext text/x-wiki #REDIRECT [[Usapan:Talaan ng mga tatak sa kasariang sariling pagpapakilanlan]] 2dd6t6e9ge9hc54mru1uqudh0tev9q4 Raymundo Favila 0 334909 2167839 2167628 2025-07-07T23:04:21Z Aghamanon 147345 added [[Category:Ipinanganak noong 1909]] using [[WP:HC|HotCat]] 2167839 wikitext text/x-wiki '''Si Raymundo Acosta Favila''' ay isang [[Pilipinas|Pilipinong]] [[Matematiko|sipnayanon]]. Nakuha niya ang kanyang paham (Ph.D.) sa Pamantasan ng California, Berkeley noong 1939 sa ilalim ng pangangasiwa ni Pauline Sperry,<ref>{{Cite web |title=Raymundo Acosta Favila |url=https://mathgenealogy.org/id.php?id=32639 |url-status=live |access-date= |website=Mathematics Genealogy Project}}</ref> at naglingkod siya sa [[Unibersidad ng Pilipinas|Pamantasan ng Pilipinas]] sa [[Maynila]].<ref>Oscar M. Alfonso, "University of the Philippines: The First 75 Years (1908-1983)" p.490</ref> Nahalal siya bilang ''Academician'' ng [[Pambansang Akademya ng Agham at Teknolohiya]] noong 1979. Isa siya sa mga unang nagpasimula ng pananaliksik sa sipnayan sa Pilipinas. Malaki rin ang ambag niya sa pag-unlad ng matematika at pag-aaral ng matematika sa bansa. Nakagawa siya ng mga pangunahing pag-aaral sa stratifiable congruences at sukgising ditumbasan. Tumulong din siya sa pag-akda ng mga aklat-aralan sa panandaan at tatsihaan. == Akda == === Aklat-Aralan === * {{Cite book |last=Villaramil |first=Ma. Mauricia |title=Geometry: Metric Edition |last2=Favila |first2=Raymundo A. |publisher=Addison-Wesley Publishing |year=1984}} == Mga sanggunian == {{Reflist}}{{Authority control}} [[Kategorya:Ipinanganak noong 1909]] gnrxicemp125bgk8lkbefyna545frla Christian Era Broadcasting Service 0 334966 2167874 2167761 2025-07-08T10:00:04Z Superastig 11141 Di na kailangan. 2167874 wikitext text/x-wiki {{Infobox company | name = Christian Era Broadcasting Service International, Inc. | logo = | type = [[:en:Private company|Pribado]] | industry = [[Mass media|Pagsasahimpapawid]] | owner = [[Iglesia ni Cristo]]| | foundation = {{Start date|1969|02|10}} (radyo)<br>{{Start date|2005|07|21}} (telebisyon) | location = 9 Central Ave. New Era, [[Lungsod Quezon]] | products = [[INC TV]] <br /> [[DZEM|INC Radio]] | subsid = CEBSI Films | founder = [[Eraño Manalo]]| | former_names = Christian Broadcasting Service (1969–1994) | homepage = {{URL|www.incmedia.org}} }} Ang '''Christian Era Broadcasting Service International, Inc.''' ('''CEBSI''') ay isang kumpanyang pagsasahimpapawid ng [[Iglesia ni Cristo]]<ref>{{Cite web|url=https://thecorpusjuris.com/legislative/republic-acts/ra-no-10772.php|title = R.A. No. 10772: An Act Renewing for Another 25 Years the Franchise Granted to Christian Era Broadcasting Service International, Inc. As Provided Under R.A. No. 7618|date = May 3, 2016}}</ref>.<ref name="FranchiseRenewed">{{Cite news |date=January 9, 2015 |title=House passes bill renewing franchise of Christian Era Broadcasting Service International, Inc. |publisher=The Philippines News Agency (PNA)}}</ref> Ang punng tanggapan nito ay matatagpuan sa [[Lungsod Quezon]].<ref name="Mariano">{{Cite news |last=Mariano |first=Dan |date=May 15, 2006 |title=Big Deal Doing Dan Brown a Favor |publisher=[[The Manila Times]]}}</ref><ref name="95thYear">{{Cite news |date=July 31, 2009 |title=Iglesia ni Cristo marks 95th year |publisher=[[Filipino Reporter]]}}</ref> == Kasaysayan == Itinatag ang CEBS ng Iglesia Ni Cristo noong 1969 bilang '''Christian Broadcasting Service''' sa pamamagitan ng [[DZEM]] na ngayo'y ''INC Radio''. Ang pangunahing misyon nito ay ang ebanghelisasyon sa pamamagitan ng radyo, telebisyon, at ang kasalukuyang uso ng Internet at social media. Noong 1994, naging '''Christian Era Broadcasting Service''' ito. Noong 2000, sumabak ito sa pagsasahimpapawid sa telebisyon sa pamamagitan ng [[DZCE-TV|Iglesia ni Cristo Television]] na ngayo'y ''INC TV''. Gumagawa din ng mga programa sa telebisyon ng Iglesia ni Cristo ang CEBS, na nagsimula noong 1983, at sa tagumpay ng kauna-unahang pelikula nito sa telebisyon noong 2017, nabuo ang isang kumpanyang pangpelikula, CEBSI Films, noong 2018. == Mga Himpilan == === Telebisyon === ;Analog {| class="wikitable" ! Pangalan ! Callsign ! Ch. # ! Lakas ! Uri ! Lokasyon |- | INC TV | [[DZCE-TV|DZCE]] | 48 | 30&nbsp;kW | Pinagmulan | [[Kalakhang Maynila]] |} ;Dihital {| class="wikitable" ! Pangalan ! Callsign ! Ch. # ! Talapihitan ! Lakas ! Uri ! Lokasyon |- | INC TV | [[DZCE-TV|DZCE]] | 49 | 683.143&nbsp;MHz | 10&nbsp;kW (Max na ERP: 25 KW) | Pinagmulan | [[Kalakhang Maynila]] |- |} === Radyo === {| class="wikitable" ! Pangalan ! Callsign ! Talapihitan ! Lakas ! Lokasyon |- | INC Radio | [[DZEM]] | 954&nbsp;kHz | 40&nbsp;kW | [[Kalakhang Maynila]] |} == Mga sanggunian == {{Reflist}} == Mga panlabas na link == * [http://www.incmedia.org/ INCMedia.org] * [http://inctv.iglesianicristo.net/ website ng INCTV] * [http://incradio.iglesianicristo.net/ INCRadio website] {{Telebisyon sa Pilipinas}} {{Radyo sa Pilipinas}} {{Iglesia ni Cristo}} [[Kategorya:Iglesia ni Cristo]] [[Kategorya:Mga kumpanyang pagsasahimpapawid]] sv5ug32ide87uh3fok4utd6ppwihjo2 Talaan ng mga ginagamit na kasariang sariling pagpapakilanlan 0 334990 2167822 2025-07-07T14:19:20Z MysticWizard 128021 Inilipat ni MysticWizard ang pahinang [[Talaan ng mga ginagamit na kasariang sariling pagpapakilanlan]] sa [[Talaan ng mga tatak sa kasariang sariling pagpapakilanlan]] 2167822 wikitext text/x-wiki #REDIRECT [[Talaan ng mga tatak sa kasariang sariling pagpapakilanlan]] nrkxlmzh7il43sxkw9hxkqkoi89f1x5 Usapan:Talaan ng mga ginagamit na kasariang sariling pagpapakilanlan 1 334991 2167824 2025-07-07T14:19:21Z MysticWizard 128021 Inilipat ni MysticWizard ang pahinang [[Usapan:Talaan ng mga ginagamit na kasariang sariling pagpapakilanlan]] sa [[Usapan:Talaan ng mga tatak sa kasariang sariling pagpapakilanlan]] 2167824 wikitext text/x-wiki #REDIRECT [[Usapan:Talaan ng mga tatak sa kasariang sariling pagpapakilanlan]] 2dd6t6e9ge9hc54mru1uqudh0tev9q4 Usapan:Menkaure 1 334992 2167835 2025-07-07T19:07:34Z 112.210.159.80 /* Ang kwento Ng Menkaure */ bagong seksiyon 2167835 wikitext text/x-wiki == Ang kwento Ng Menkaure == lahat [[Natatangi:Mga ambag/112.210.159.80|112.210.159.80]] 19:07, 7 Hulyo 2025 (UTC) gq4r3nubpu2hxvbi2o4m22peo7ma9or This Is For 0 334993 2167846 2025-07-08T03:41:24Z Allyriana000 119761 Inilikha sa pagsalin ng pahinang "[[:en:Special:Redirect/revision/1298706304|This Is For]]" 2167846 wikitext text/x-wiki {{Infobox album|Name=This Is For|Type=studio|Artist=[[Twice]]|Border=|Alt=|Released={{Start date|2025|7|11}}|Recorded=|Genre=|Length=36:10|Language={{hlist|Ingles|Koreano}}|Label=* [[JYP Entertainment|JYP]] * [[Republic Records|Republic]]|Producer=* Will Bloomfield * [[Julian Bunetta]] * [[Leroy Clampitt]] * Mick Coogan * CQ * Daoud * [[Dem Jointz]] * [[Di Genius]] * Earattack * Gustav Landell * Woo Min Lee "Collapsedone" * James Daniel Lewis * Mac & Phil * [[Kyle Buckley|Pink Slip]] * Reylt * [[John Ryan (musician)|John Ryan]] * Sim Eun-jee * Versachoi}} Ang '''''This Is For''''' ay ang paparating na pang-apat na Koreanong ''studio album'' (ika-siyam sa pangkalahatan) ng Timog Koreanong babaeng grupo na [[Twice]] . Nakatakda itong ipalabas sa 11 Hulyo 2025, ng JYP Entertainment.<ref>{{Cite web |last=Bernardo |first=Jaehwa |date=18 Mayo 2025 |title=K-pop group Twice to release 4th album in July |url=https://www.abs-cbn.com/entertainment/showbiz/music/2025/5/18/k-pop-group-twice-to-release-4th-album-in-july-2351 |access-date=8 Hulyo 2025 |website=[[ABS-CBN News]] |language=en}}</ref> == Kaligiran at paglabas == Nagsimulang tuksuhin ng Twice ang kanilang ika-apat na ''studio album'' noong 19 Mayo, sa paglabas ng isang ''teaser video'' na pinamagatang "Intro: Four".<ref>{{Cite web |last=Phillips |first=Lucy |date=19 Mayo 2025 |title=Twice announce fourth studio album, set for July release |url=https://readdork.com/news/twice-album-july-release/ |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20250519112702/https://readdork.com/news/twice-album-july-release/ |archive-date=19 Mayo 2025 |access-date=8 Hulyo 2025 |website=Dork |language=en}}</ref> Itinatampok ng maikling ''clip'' ang lahat ng siyam na miyembro, bawat isa ay nakasuot ng bughaw na palda na may nakasulat na "Four" sa kabuuan nito.<ref>{{Cite web |last=Saulog |first=Gabriel |date=19 Mayo 2025 |title=Twice Hint At New Album With 'Intro: Four' Teaser |url=https://billboardphilippines.com/music/news/twice-hint-at-new-album-with-intro-four-teaser/ |access-date=8 Hulyo 2025 |website=Billboard Philippines |language=en}}</ref> Ang ''album'' ay ang unang ''studio release'' ng grupo sa wikang Koreano mula noong ''Formula of Love: O+T=&amp;lt;3'' (2021). <ref>{{Cite news |last=Pyo |first=Kyung-min |date=21 Mayo 2025 |title=Twice to drop 1st full-length album in nearly 4 years this July |language=en |work=The Korea Times |url=https://www.koreatimes.co.kr/entertainment/20250521/twice-to-drop-1st-full-length-album-in-nearly-4-years-this-july |access-date=8 Hulyo 2025}}</ref> Ang petsa ng paglabas at pamagat ng album ay inihayag noong 21 Mayo 21.<ref>{{Cite web |last=Kang |first=Seo-jeong |date=21 Mayo 2025 |title=트와이스, 여전히 굳건한 걸그룹..7월 11일 정규 4집 발매 확정[공식] |url=https://biz.chosun.com/entertainment/enter_general/2025/05/21/ZXCW2J6PZF6UYSHDB5AYU5F3OY/ |access-date=8 Hulyo 2025 |website=ChosunBiz |language=ko}}</ref> Noong 9 Hunyo, inihayag ng Twice ang <nowiki><i>This Is For World Tour</i></nowiki> bilang suporta sa ''album''.<ref>{{Cite news |last=Bernardo |first=Jaehwa |date=8 Hunyo 2025 |title=K-pop group TWICE returning to PH with 'This Is For' tour |language=en |work=[[ABS-CBN News]] |url=https://www.abs-cbn.com/entertainment/showbiz/events/2025/6/8/k-pop-group-twice-returning-to-ph-with-this-is-for-tour-2350 |access-date=8 Hulyo 2025}}</ref> Noong Hunyo 26, inihayag ang ''tracklist'' ng ''album'' sa pamamagitan ng kanilang mga hatirang pangmadla, kabilang ang limang ''sub-unit track'', katulad ng nasa ''Formula of Love: O+T=<3'' . Ilang araw bago nito, nagbahagi ang grupo ng siyam na ''solong track'', isa para sa bawat miyembro, kahit na wala sa mga kantang ito ang kasama sa ''album''.<ref>{{Cite web |date=26 Hunyo 2025 |title=ko:트와이스, 컴백 타이틀곡은 'THIS IS FOR'..14곡 담겼다 |trans-title=The title track of Twice's comeback is "This Is For" and the album features 14 songs |url=https://biz.chosun.com/entertainment/enter_general/2025/06/26/PWOEN44S2ELOOYLSXGVDZ3ELWE/ |access-date=8 Hulyo 2025 |website=Chosun Biz |language=ko}}</ref> == Listahan ng mga ''track'' == {{track listing|headline=''This Is For'' track listing<ref>{{cite AV media |author=[[JYP Entertainment]] |date=4 Hulyo 2025 |title=TWICE 4TH FULL ALBUM "THIS IS FOR" Forward Line : Preview Mix |medium=video |url=https://www.youtube.com/watch?v=c_wfMunKJmE |access-date=8 Hulyo 2025|via=[[YouTube]]}}</ref>|extra_column=Arrangement|title_width=20%|lyrics_width=30%|music_width=30%|extra_width=20%|title1=Four|lyrics1=Sim Eun-jee|music1=Sim|extra1=Sim|length1=1:45|title2=This Is For|lyrics2={{hlist|[[Tayla Parx]]|Em Walcott}}|music2={{hlist|Parx|Walcott|Gustav Landell|[[Stephen McGregor]]|Daoud Anthony}}|extra2={{hlist|Landell|[[Di Genius]]|Daoud}}|length2=2:11|title3=Options|lyrics3={{hlist|Taet Chesterton|[[Iain James]]}}|music3={{hlist|Earattack|Chesterton|James|CQ}}|extra3={{hlist|Earattack|CQ}}|length3=3:06|title4=Mars|lyrics4=Jinli (Full8loom)|music4={{hlist|[[Kamille (musician)|Kamille]]|[[Perrie Edwards]]|[[Romans (musician)|Romans]]|Will Bloomfield}}|extra4=Bloomfield|length4=2:21|title5=Right Hand Girl|lyrics5={{hlist|Taneisha Jackson|[[Georgia Ku]]|Morgan Connie Smith|James Daniel Lewis}}|music5={{hlist|Ku|Smith|Lewis}}|extra5=Lewis|length5=2:31|title6=Peach Gelato|lyrics6={{hlist|Mick Coogan|[[John Ryan (musician)|John Ryan]]|[[Julian Bunetta]]}}|music6={{hlist|Coogan|Ryan|Bunetta}}|extra6={{hlist|Coogan|Ryan|Bunetta}}|length6=2:18|title7=Hi Hello|lyrics7={{hlist|Lee Eun-hwa (153/Joombas)|[[Megan Bülow]]|Simon Wilcox|Matthew Holmes|Phil Leigh}}|music7={{hlist|Bülow|Wilcox|Holmes|Leigh}}|extra7=Mac & Phil|length7=2:07|title8=Battitude|note8=[[Nayeon]], [[Jeongyeon]], [[Momo Hirai|Momo]], [[Mina (Japanese singer)|Mina]]|lyrics8={{hlist|Miranda Glory Inzunza|Alexis Andrea Boyd}}|music8={{hlist|Inzunza|Boyd}}|extra8=[[Dem Jointz]]|length8=2:26|title9=Dat Ahh Dat Ooh|note9=[[Sana (singer)|Sana]], [[Jihyo]], [[Dahyun]], [[Chaeyoung]], [[Tzuyu]]|lyrics9={{hlist|[[Kabba (singer)|Kabba]]|[[MNEK]]|[[Baby Tate (rapper)|Baby Tate]]|Jamal Woon}}|music9={{hlist|Kabba|MNEK|Baby Tate|Woon|Relyt}}|extra9=Relyt|length9=2:28|title10=Let Love Go|note10=Jeongyeon, Momo, Sana, Tzuyu|lyrics10={{hlist|[[Amy Allen (songwriter)|Amy Allen]]|Boy Matthews|Cleo Tighe|[[Kyle Buckley]]}}|music10={{hlist|Allen|Matthews|Tighe|Buckley}}|extra10=[[Kyle Buckley|Pink Slip]]|length10=2:58|title11=G.O.A.T.|note11=Mina, Dahyun, Chaeyoung|lyrics11={{hlist|Gusten Dahlqvist|Arineh Karimi}}|music11={{hlist|Versachoi|Dahlqvist|Karimi}}|extra11=Versachoi|length11=2:25|title12=Talk|note12=Nayeon, Jihyo|lyrics12=Chesterton|music12={{hlist|Earattack|Chesterton}}|extra12=Earattack|length12=2:48|title13=Seesaw|lyrics13=Lee Seu-ran|music13={{hlist|Allen|[[Leroy Clampitt]]|Bülow|[[James Abrahart]]}}|extra13=Clampitt|length13=3:30|title14=Heartbreak Avenue|lyrics14={{hlist|[[Ari PenSmith]]|Angelina Sherie}}|music14={{hlist|Woo Min Lee "Collapsedone"|PenSmith|Sherie}}|extra14=W. Lee|length14=3:16|total_length=36:10}} == Mga sanggunian == {{Reflist}}{{Twice}} 7nvwi6wyaw2stqilp97mr53v86rf8dj 2167847 2167846 2025-07-08T03:42:00Z Allyriana000 119761 2167847 wikitext text/x-wiki {{Infobox album|Name=This Is For|Type=studio|Artist=[[Twice]]|Border=|Alt=|Released={{Start date|2025|7|11}}|Recorded=|Genre=|Length=36:10|Language={{hlist|Ingles|Koreano}}|Label=* [[JYP Entertainment|JYP]] * [[Republic Records|Republic]]|Producer=* Will Bloomfield * [[Julian Bunetta]] * [[Leroy Clampitt]] * Mick Coogan * CQ * Daoud * [[Dem Jointz]] * [[Di Genius]] * Earattack * Gustav Landell * Woo Min Lee "Collapsedone" * James Daniel Lewis * Mac & Phil * [[Kyle Buckley|Pink Slip]] * Reylt * [[John Ryan (musician)|John Ryan]] * Sim Eun-jee * Versachoi}} Ang '''''This Is For''''' ay ang paparating na pang-apat na Koreanong ''studio album'' (ika-siyam sa pangkalahatan) ng Timog Koreanong babaeng grupo na [[Twice]]. Nakatakda itong ipalabas sa 11 Hulyo 2025, ng JYP Entertainment.<ref>{{Cite web |last=Bernardo |first=Jaehwa |date=18 Mayo 2025 |title=K-pop group Twice to release 4th album in July |url=https://www.abs-cbn.com/entertainment/showbiz/music/2025/5/18/k-pop-group-twice-to-release-4th-album-in-july-2351 |access-date=8 Hulyo 2025 |website=[[ABS-CBN News]] |language=en}}</ref> == Kaligiran at paglabas == Nagsimulang tuksuhin ng Twice ang kanilang ika-apat na ''studio album'' noong 19 Mayo, sa paglabas ng isang ''teaser video'' na pinamagatang "Intro: Four".<ref>{{Cite web |last=Phillips |first=Lucy |date=19 Mayo 2025 |title=Twice announce fourth studio album, set for July release |url=https://readdork.com/news/twice-album-july-release/ |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20250519112702/https://readdork.com/news/twice-album-july-release/ |archive-date=19 Mayo 2025 |access-date=8 Hulyo 2025 |website=Dork |language=en}}</ref> Itinatampok ng maikling ''clip'' ang lahat ng siyam na miyembro, bawat isa ay nakasuot ng bughaw na palda na may nakasulat na "Four" sa kabuuan nito.<ref>{{Cite web |last=Saulog |first=Gabriel |date=19 Mayo 2025 |title=Twice Hint At New Album With 'Intro: Four' Teaser |url=https://billboardphilippines.com/music/news/twice-hint-at-new-album-with-intro-four-teaser/ |access-date=8 Hulyo 2025 |website=Billboard Philippines |language=en}}</ref> Ang ''album'' ay ang unang ''studio release'' ng grupo sa wikang Koreano mula noong ''Formula of Love: O+T=&amp;lt;3'' (2021). <ref>{{Cite news |last=Pyo |first=Kyung-min |date=21 Mayo 2025 |title=Twice to drop 1st full-length album in nearly 4 years this July |language=en |work=The Korea Times |url=https://www.koreatimes.co.kr/entertainment/20250521/twice-to-drop-1st-full-length-album-in-nearly-4-years-this-july |access-date=8 Hulyo 2025}}</ref> Ang petsa ng paglabas at pamagat ng album ay inihayag noong 21 Mayo 21.<ref>{{Cite web |last=Kang |first=Seo-jeong |date=21 Mayo 2025 |title=트와이스, 여전히 굳건한 걸그룹..7월 11일 정규 4집 발매 확정[공식] |url=https://biz.chosun.com/entertainment/enter_general/2025/05/21/ZXCW2J6PZF6UYSHDB5AYU5F3OY/ |access-date=8 Hulyo 2025 |website=ChosunBiz |language=ko}}</ref> Noong 9 Hunyo, inihayag ng Twice ang <nowiki><i>This Is For World Tour</i></nowiki> bilang suporta sa ''album''.<ref>{{Cite news |last=Bernardo |first=Jaehwa |date=8 Hunyo 2025 |title=K-pop group TWICE returning to PH with 'This Is For' tour |language=en |work=[[ABS-CBN News]] |url=https://www.abs-cbn.com/entertainment/showbiz/events/2025/6/8/k-pop-group-twice-returning-to-ph-with-this-is-for-tour-2350 |access-date=8 Hulyo 2025}}</ref> Noong Hunyo 26, inihayag ang ''tracklist'' ng ''album'' sa pamamagitan ng kanilang mga hatirang pangmadla, kabilang ang limang ''sub-unit track'', katulad ng nasa ''Formula of Love: O+T=<3'' . Ilang araw bago nito, nagbahagi ang grupo ng siyam na ''solong track'', isa para sa bawat miyembro, kahit na wala sa mga kantang ito ang kasama sa ''album''.<ref>{{Cite web |date=26 Hunyo 2025 |title=ko:트와이스, 컴백 타이틀곡은 'THIS IS FOR'..14곡 담겼다 |trans-title=The title track of Twice's comeback is "This Is For" and the album features 14 songs |url=https://biz.chosun.com/entertainment/enter_general/2025/06/26/PWOEN44S2ELOOYLSXGVDZ3ELWE/ |access-date=8 Hulyo 2025 |website=Chosun Biz |language=ko}}</ref> == Listahan ng mga ''track'' == {{track listing|headline=''This Is For'' track listing<ref>{{cite AV media |author=[[JYP Entertainment]] |date=4 Hulyo 2025 |title=TWICE 4TH FULL ALBUM "THIS IS FOR" Forward Line : Preview Mix |medium=video |url=https://www.youtube.com/watch?v=c_wfMunKJmE |access-date=8 Hulyo 2025|via=[[YouTube]]}}</ref>|extra_column=Arrangement|title_width=20%|lyrics_width=30%|music_width=30%|extra_width=20%|title1=Four|lyrics1=Sim Eun-jee|music1=Sim|extra1=Sim|length1=1:45|title2=This Is For|lyrics2={{hlist|[[Tayla Parx]]|Em Walcott}}|music2={{hlist|Parx|Walcott|Gustav Landell|[[Stephen McGregor]]|Daoud Anthony}}|extra2={{hlist|Landell|[[Di Genius]]|Daoud}}|length2=2:11|title3=Options|lyrics3={{hlist|Taet Chesterton|[[Iain James]]}}|music3={{hlist|Earattack|Chesterton|James|CQ}}|extra3={{hlist|Earattack|CQ}}|length3=3:06|title4=Mars|lyrics4=Jinli (Full8loom)|music4={{hlist|[[Kamille (musician)|Kamille]]|[[Perrie Edwards]]|[[Romans (musician)|Romans]]|Will Bloomfield}}|extra4=Bloomfield|length4=2:21|title5=Right Hand Girl|lyrics5={{hlist|Taneisha Jackson|[[Georgia Ku]]|Morgan Connie Smith|James Daniel Lewis}}|music5={{hlist|Ku|Smith|Lewis}}|extra5=Lewis|length5=2:31|title6=Peach Gelato|lyrics6={{hlist|Mick Coogan|[[John Ryan (musician)|John Ryan]]|[[Julian Bunetta]]}}|music6={{hlist|Coogan|Ryan|Bunetta}}|extra6={{hlist|Coogan|Ryan|Bunetta}}|length6=2:18|title7=Hi Hello|lyrics7={{hlist|Lee Eun-hwa (153/Joombas)|[[Megan Bülow]]|Simon Wilcox|Matthew Holmes|Phil Leigh}}|music7={{hlist|Bülow|Wilcox|Holmes|Leigh}}|extra7=Mac & Phil|length7=2:07|title8=Battitude|note8=[[Nayeon]], [[Jeongyeon]], [[Momo Hirai|Momo]], [[Mina (Japanese singer)|Mina]]|lyrics8={{hlist|Miranda Glory Inzunza|Alexis Andrea Boyd}}|music8={{hlist|Inzunza|Boyd}}|extra8=[[Dem Jointz]]|length8=2:26|title9=Dat Ahh Dat Ooh|note9=[[Sana (singer)|Sana]], [[Jihyo]], [[Dahyun]], [[Chaeyoung]], [[Tzuyu]]|lyrics9={{hlist|[[Kabba (singer)|Kabba]]|[[MNEK]]|[[Baby Tate (rapper)|Baby Tate]]|Jamal Woon}}|music9={{hlist|Kabba|MNEK|Baby Tate|Woon|Relyt}}|extra9=Relyt|length9=2:28|title10=Let Love Go|note10=Jeongyeon, Momo, Sana, Tzuyu|lyrics10={{hlist|[[Amy Allen (songwriter)|Amy Allen]]|Boy Matthews|Cleo Tighe|[[Kyle Buckley]]}}|music10={{hlist|Allen|Matthews|Tighe|Buckley}}|extra10=[[Kyle Buckley|Pink Slip]]|length10=2:58|title11=G.O.A.T.|note11=Mina, Dahyun, Chaeyoung|lyrics11={{hlist|Gusten Dahlqvist|Arineh Karimi}}|music11={{hlist|Versachoi|Dahlqvist|Karimi}}|extra11=Versachoi|length11=2:25|title12=Talk|note12=Nayeon, Jihyo|lyrics12=Chesterton|music12={{hlist|Earattack|Chesterton}}|extra12=Earattack|length12=2:48|title13=Seesaw|lyrics13=Lee Seu-ran|music13={{hlist|Allen|[[Leroy Clampitt]]|Bülow|[[James Abrahart]]}}|extra13=Clampitt|length13=3:30|title14=Heartbreak Avenue|lyrics14={{hlist|[[Ari PenSmith]]|Angelina Sherie}}|music14={{hlist|Woo Min Lee "Collapsedone"|PenSmith|Sherie}}|extra14=W. Lee|length14=3:16|total_length=36:10}} == Mga sanggunian == {{Reflist}}{{Twice}} apr2h3ngk2qepsjaguqp3cbk9cdczor Taichi Chaser 0 334994 2167854 2025-07-08T04:52:33Z SuperMarioZaki1 150720 Bagong pahina: {{Infobox television|name=Taegeuk Cheonjamun|director=Hiroki Shibata Young Chan Kim|genre=Pantasya, Pag-aaral, Pakikipagsapalaran, Aksyon|country={{KOR}}<br>{{JPN}}|language=Koreano|num_seasons=3|num_episodes=39|company=Iconix Entertainment|network=[[Hero TV]]<br> [[Studio 23]]<br> [[Yey!]]|first_aired=Abril 29, 2007|last_aired=Enero 20, 2008|website=https://1000jamun.com}} Ang 《 Taegeuk Cheonjamun 》(太極千字文) ay isang animation na magkasamang ginawa mula sa South... 2167854 wikitext text/x-wiki {{Infobox television|name=Taegeuk Cheonjamun|director=Hiroki Shibata Young Chan Kim|genre=Pantasya, Pag-aaral, Pakikipagsapalaran, Aksyon|country={{KOR}}<br>{{JPN}}|language=Koreano|num_seasons=3|num_episodes=39|company=Iconix Entertainment|network=[[Hero TV]]<br> [[Studio 23]]<br> [[Yey!]]|first_aired=Abril 29, 2007|last_aired=Enero 20, 2008|website=https://1000jamun.com}} Ang 《 Taegeuk Cheonjamun 》(太極千字文) ay isang animation na magkasamang ginawa mula sa South Korea at Japan ng Iconix Entertainment. == balangkas == Mula pa noong unang panahon, ang mundong ito ay binubuo ng dalawang magkasalungat na poste, gaya ng ' langit at lupa ', ' liwanag at anino ', at ' lalaki at babae '. At lahat ng dalawang poste na ito ay nagpapanatili ng pagkakaisa ng mundo sa pamamagitan ng pagpapanatili ng balanse ng isa't isa, at ang mundong ginagalawan natin ay isa ring mundo kung saan ang dalawang mundo, ang makalangit na mundo at ang mundo ng tao, ay magkasamang umiral sa magkaibang dimensyon. Ang dalawang lahi ng celestial na mundo, ang Tiger Tribe at ang Dragon Tribe, ay lumikha ng 'Taegeuk Cheonjamun', na naglalaman ng mga prinsipyo ng pagpapanatili ng kaayusan ng uniberso sa isang libong mga character , at hinati ito sa kalahati upang mapanatili ang mga ito, pinapanatili ang pagkakaisa ng mundo at mapayapang namumuno sa celestial na mundo. Pagkatapos isang araw, isang masamang grupo ng Dragon Clan ang nagrebelde, at si Diga, na umakyat sa trono bilang Hari ng Dragon sa pamamagitan ng paghihimagsik, ay sumalakay sa makapangyarihang angkan upang makuha ang kapangyarihang sakupin ang mundo. Nasira ang pagkakasunud-sunod ng celestial world, at winasak ng hari, na nasa panganib, ang mahiwagang bato na may nakasulat na Thousand Character Classic para pigilan itong mahulog sa mga kamay ni Diga. Sa huli, ang mga sirang piraso ng Thousand Character Classic ay nakakalat sa dimensional na pader patungo sa mundo ng mga tao, at halos hindi nakatakas ang mga nabubuhay na maharlika sa mundo ng mga tao. Ang mga nakaligtas sa makapangyarihang angkan na nakatakas sa mundo ng mga tao ay namuhay na may kaugnayan sa mga tao, lihim na inayos ang kanilang organisasyon at hinahanap ang nakakalat na Thousand Character Classic, ngunit nang ang mga mandirigma ng Dragon Clan, sa ilalim ng utos ni Diga, ay tumawid din sa dimensional na pader at lumusot sa mundo ng tao sa paghahanap ng Thousand Character Classic, isang bagong digmaan sa pagitan ng Thousand Character Classic at ang makapangyarihang Dragon Clan. lumaganap sa mundo ng mga tao. Isang nayon sa mundo ng mga tao na mukhang mapayapa. Si Rai, isang mag-aaral sa elementarya na may matinding hustisya at pag-ayaw sa pagkatalo, ay sumali sa kumpetisyon ng Trump Tower upang kumita ng pera para ibili ang kanyang ina ng regalo sa kaarawan. Samantala, ang elite unit ng clan, ang 'Taegeuk Guardians', na nasa misyon na hanapin ang Thousand Character Classic, ay pumasok sa nayon kung saan nakatira si Rai kasunod ng tugon ng Thousand Character Classic at nakipaghabulan sa puwersa ng pagtugis ng Dragon Clan habang iniiwasan ang mga mata ng tao. Matapos manalo sa kumpetisyon sa Trump Tower, si Lai ay hinimok ng hindi kilalang puwersa at ginagamit ang kanyang premyong pera upang bumili ng kakaibang hugis na music box bilang regalo sa kaarawan para sa kanyang ina . Lumilitaw ang dragon warrior na si Luca sa harap ni Rai pagdating niya sa bahay. Tinawag ni Luca si Rai na isang tigre at inatake siya ng malakas na enerhiya. Lumilitaw ang ina ni Rai sa sandali ng krisis at hinarap si Luca upang protektahan si Rai, ngunit sa malaking pagsabog na nangyari sa panahon ng paghaharap sa pagitan ng dalawa, nawala ang ina ni Rai. Habang sumisigaw si Rai sa kalungkutan at galit sa pagkawala ng kanyang ina, nagsimulang lumitaw ang mga guhit ng tigre sa katawan ni Rai at lumabas sa music box ang isang card na may nakasulat na karakter na "apoy". Kusang hinablot ni Rai ang card sa kanyang kamay. Isang malakas na apoy ang ibinuga mula sa card, ngunit ang pag-atake ni Rai, na hindi pa alam kung paano gamitin nang maayos ang kapangyarihan ng Thousand Character Classic, ay hindi sapat para kay Luca. Gayunpaman, sa sandali ng krisis, lumitaw ang Taegeuk Guardians at ginagamit ang kapangyarihan ng Thousand Character Classic para iligtas si Rai. Si Rai, na ang buhay ay iniligtas ng mga Tagapangalaga ng Taegeuk, ay tumakas mula kay Luca at nananatili sa hideout ng mga Tagapag-alaga ng Taegeuk, ang 'Tiger House'. Doon, narinig ni Rai mula kay Komoruka, isang elder ng clan, ang tungkol sa digmaan sa pagitan ng clan at ng dragon clan sa Thousand Character Classic na nagaganap sa mundo ng mga tao, at ang nakakagulat na katotohanan na siya mismo ay isang inapo ng clan. == Mga tauhan == === Aristocrat === * Rye: 11 taong gulang. 4th grade elementary school. Isang batang mainitin ang ulo na may mahiwagang kapangyarihan. Siya ay maliwanag at aktibo, matalino at matipuno, ngunit mayroon siyang malakas na pagmamataas at isang malakas na espiritu ng pakikipagkumpitensya. Voice actor: Anak Jeong-ah * Sena: 11 taong gulang. 4th grade elementary school. Mayroon akong tatlong nakatatandang kapatid na babae at isang nakababatang kapatid na babae. Isang tiwala at responsableng babae mula sa isang prestihiyosong pamilya. Galing sa isang marangal na pamilya, siya ay may maliwanag na personalidad, maselan, at may matinding pananagutan. Isang sariwa at sensitibo, ngunit maliwanag at mainit na personalidad. Siya ay natatakot sa kanyang ama at mga kapatid na babae at nahihirapan sa kanila. Voice actor: Lee Hyun-sun (episode 1 hanggang 19) → Lee Yong-sun (episodes 20 to 39) * Finn: 11 taong gulang. 4th grade elementary school. Isang boy genius na tahimik at mapurol. Isang cold at reserved na personalidad na bihirang magpakita ng kanyang emosyon. Gayunpaman, siya ay may mainit na personalidad at palaging iniisip ang kanyang mga kasamahan at nakangiti, at siya ay napakatalino. Pero sinasabi ko pa rin. Kapag naglalaro ng mga board game, card stacking, at pocket ball kasama si Rye, nanalo si Finn. Kahit na pinagtawanan o ginulat siya ni Tori ng laruan, hindi tumawa o nagulat si Finn, at hinayaan lang ito ng malamig. Parang may nickname siya na 'Ninja'. Ang voice actor ay si Oh Gil-kyung. * Donha: 15 taong gulang. Ikalawang taon sa middle school. Mayroon akong tatlong nakababatang kapatid na lalaki. Isang batang lalaki na may madaling pakisamahan at isang mapagkakatiwalaang personalidad na mala-kuya. Hindi siya madaling magalit, mature, mabait at maamo sa lahat, pero parang barado din siya dahil sa sobrang laid-back na personalidad. Siya ay lalo na mahilig kumain at napakatalino. At magaling akong magluto at gusto ko ito. Ang voice actor ay si Sa Seong-ung. * Dori: 9 taong gulang. Ikalawang baitang sa elementarya. Isang laging masayahin at pilyong prankster. Ang pinakabatang miyembro ng koponan, palaging isang malakas na chatterbox. Mahilig siyang maglaro ng kalokohan. Ang voice actor ay si Kim Seo-young. * Hark: Ang espiritu ng puting tigre. Isang espiritu ng isang makapangyarihang angkan na hindi kailanman magkakaroon ng sandali ng kapayapaan dahil sa maliliit na alalahanin. Siya ay may kakayahang makita ang Taegeuk Cheonjamun. Ang voice actor ay si Eun Young-seon. * Hannah: 6 years old, nakababatang kapatid ni Sena. Noong una siyang nagpakita, isa siyang tomboy, sensitive, at choleric, pero simula noon, naging maamo at mabait siya. Mahina ang tingin niya kay Rai dahil gusto niyang sumali sa Taegeuk Guardians, ngunit nang siya ay nasa panganib mula sa dragon tribe, napunta siya sa paggalang kay Rai pagkatapos na mailigtas ng mga aksyon ni Rai ang kanyang buhay. Ang voice actor ay si Young-ah Ahn. * Asti, Croder, at Stra: Ang mga nakatatandang kapatid na babae ni Sena. Siya ay hindi maihahambing na mas malakas kaysa kay Sena at may posibilidad na palihim na huwag pansinin ito, ngunit kalaunan ay ipinakita na kinilala niya si Sena nang ito ay lumaki bilang isang wastong mandirigma. Ang mga voice actor ay sina Kim Seo-young , Kim Hye-mi , at Oh Gil-kyung , ayon sa pagkakabanggit. * Adan: Kumander ng angkan. Ang ama ni Sena. 41 taong gulang. Bagama't tila nagmamalasakit siya kay Sena, siya ay medyo malamig ang loob, tulad ng pagturo sa mga aksyon ni Sena na tumalon sa isang bitag upang iligtas ang kanyang sarili at pagsasabing hindi siya karapat-dapat na maging isang kapitan. Ang voice actor ay si Seol Young-beom . * Zsen: Isang heneral ng angkan na nagtitiwala kay Rai. Ang voice actor ay si Kang Su-jin. * Komoruka: Ang punong matanda ng angkan. Siya ay matagal nang kaibigan ni Pyron, at gumaganap ng isang sumusuportang papel sa Taegeuk Guardians. Ang voice actor ay si Choi Moon-ja. * Pyron: Ang numerical elder ng clan. Isang hardliner na nagtataguyod ng pagkawasak ng Dragon Clan. Mayroon akong malubhang salungatan ng opinyon kay Komorukawa. Ang voice actor ay si Moon Gwan-il . * Binhi: Regalo ni Finn. Sa katunayan, siya ang kanang kamay ni Gerba. Ang voice actor ay si Sa Seong-ung . * Tiger King: Ang emperador ng Tiger Clan, ang ama ni Luba at ang lolo ni Lai. Ang voice actor ay si Jang Gwang === tribo ng dragon === * Luca: Ang pinakamalakas na mandirigma ng Dragon Clan at ang nakatatandang kapatid ni Vivi. Siya rin ang nakamamatay na karibal ni Rye. Ang voice actor ay si Yoo Dong-gyun . * Zahara: Isang dragon warrior na humahanga kay Luca. Ang voice actor ay si Eun Young-seon . * Garnia: Isang mataas na antas na mandirigma ng Dragon Tribe. Siya ay mapagbigay, magaan, at may pagmamalaki at kumpiyansa bilang isang mandirigma. Ang voice actor ay si Sangdeok Han . * Abu: Isang mataas na antas na mandirigma ng Dragon Clan. Kinasusuklaman siya ng ibang dragon warriors dahil tuso siya at malupit. Ang voice actor ay ang yumaong Kim Kwan-jin . * Vishas: Commander ng Dragon King's Guard. Ang voice actor ay si Jang Gwang . * Misuka: Ang kahalili ni Vishas. Si Rukawa ay isang alagad ni Roroa noong kanyang kabataan. Ang voice actor ay si Kim Hye-mi . * Dran: Acting Commander at maskot ng Dragon Guard. Siya ay matagal nang kaibigan at karibal ni Hark. Ang voice actor ay si Moon Kwan-il * Digha: Dragon Emperor. Bagama't siya ay isang heneral lamang, siya ay ambisyoso at nagsimula ng isang paghihimagsik sa pamamagitan ng pagpapalaya kay Gerba (Luba) at pagsuporta sa kanya ng mga makinang sundalo. Ang voice actor ay si Seol Young-beom . * Gerba: Ang tiwala ni Diga. Ang tunay niyang pagkatao ay si Ruba, ang ama ni Rai, isang survivor ng angkan. Ang voice actor ay si Kang Su-jin . * Varg: Ang heneral ng tribo ng dragon. Ang voice actor ay si Jaegyun Ko . * Jareth: Ang adjutant ni Varg. Ang voice actor ay si Moon Gwan-il . * Jakata: Captain ng Dragon Emperor's Assault Squad. Nang malantad si Luftdrake sa makapangyarihang mga angkan, ipinadala siya sa mundo ng mga tao upang maghanda para dito. Ang voice actor ay ang yumaong Kim Kwan-jin . * Terra, Rita, Yanima, Dag: Dragon Emperor's Assault Team. Ang mga voice actor ay sina Oh Gil-kyung , Kim Seo-young , at Yoo Dong-gyun , ayon sa pagkakabanggit . * Vivi: Ang nakababatang kapatid ni Luca. Magaling siyang humawak ng mga hayop sa gubat at ayaw niyang makipag-away. Ang voice actor ay si Kim Hee-sun . * Aura: Ang ina ni Rai, ang prinsesa ng tribo ng dragon, ay umibig kay Luba, ang prinsipe ng makapangyarihang tribo, at tumakas sa mundo ng mga tao. Ang voice actor ay si Choi Moon-ja . * Loroa: Ang numerical elder ng Dragon Clan. Ang guro ni Luca at Misuka. Ang voice actor ay si Jang Gwang . * Spirit King: Ang espiritung hari na tumutulong kay Taegeuk King at nagpapanatili ng kapayapaan sa celestial na mundo. Ang mga voice actor ay sina Yoo Dong-gyun at Lee Yong-sun . * Taegeukwang: Guardian of the Thousand Character Classic. Ang voice actor ay si Jang Gwang . == Hitsura ng boses == * [[손정아|Anak Jeong-]] ah Rai * [[사성웅|Sa Seong-woong]] * [[김서영|Kim Seo-]] young at Dori * [[오길경|Oh Gil-kyung]] * [[은영선|Eunyoungseon]] * [[문관일|Moon Kwan-il]] * [[최문자|Ang huling sulat]] * [[장광|Mahabang liwanag]] * [[유동균 (성우)|Fluid bacteria]] * [[한상덕|Han Sang-deok]] * [[설영범|Seol Young-beom]] * [[김희선 (성우)|Kim Hee-sun]] * [[이용순 (성우)|Lee Yong-soon bilang]] Sena (episodes 20-39), [[이현선|Lee Hyun-sun]] (kaliwa sa kalagitnaan) * [[임경명|Lim Kyung-myeong]] * [[강수진 (남자 성우)|Kang Su-jin]] * [[김혜미|Kim Hye-mi]] * [[고재균|Sige Jae-gyun]] * [[안영아|Hello Young Ah]] * [[이현선|Lee Hyun-sun]] Sena (Episodes 1-19) Bumagsak sa kalagitnaan * [[김관진 (성우)|(Ang huli) Kim Kwan-jin]] == Production crew == === Pangunahing Palabas === * Ginawa ni: Song Seong-geun, Hiroshi Takahashi, Choi Jong-il, Park Geon-seop, Jeong Mi * Pagpaplano: Min Young-moon, Atsutoshi Umezawa * Executive Producer: * Producer: Lee Soon-joo, Lee Woo-jin, Kenji Ebato, Yoko Akiyama * Tagagawa ng Produksyon: * Pagpaplano at Komposisyon: Pangwakas na Araw * Pagsusuri ng karakter na Tsino: Lee Hee-mok * Komposisyon ng serye: Hiromu Sato * Scenario: Hiromu Sato, Kazuhisa Okamoto, Kenichi Yamada, Yoshimichi Hosoi, Takashi Ohara, Katsunori Fukuda * Disenyo ng Sining: Takashi Kurahashi * Disenyo ng kulay: Kunio Tsujita * Disenyo ng Character: Hisashi Kagawa * Disenyong Mekanikal: Shuntaro Mura * Storyboard: Hiroki Shibata, Hidehito Ueda, Tomoharu Katsumata, Masayuki Akehi, Masato Mitsuka, Ryoji Fujiwara * Direktor: Hiroki Shibata, Kim Young-chan * Producer: Atsunori Kazama * Direktor ng Animasyon: Lee Jong-hyun * Sa direksyon ni: Kim Young-chan, Shim Sang-il, Shin Hyeong-woo, Kim Sang-yeop, Park Chan-young, Lee Joo-hyun * Assistant Director: Kim Seong-cheol * Orihinal na likhang sining: Eun-kyung Kwon, Seong-beom Kim, Jeong-deok Seo, Jong-yong Kim, Jun-oh Kim * Original: Myung Ga-young, Kim Jong-yong, Lee Ju-hyeon, Oh Hyun-kyung, Lee Gi-seok, Ahn Nam-hee, Kim Sang-wook, Seo Won, Lee Gam-bae, Hong Yeong-pyo, Lee Beom-gil, Kim Dong-nam, Choi Seong-woo, Kim Yeong-chan, An Lee Oyeonghyong, Kim Yeong-chan, An Lee Oyeonghyong, Yukonghyong, Kim Yeong-chan Seong Yun-jin, Lee Du-hee, Jo Seong-gyu, Shin Yu-mi, Lee Hyun-dae, Lee Gwang-baek, Kim Chang-han, Park Yeong-sik, Lee Jong-man, Kim Seong-wan, Yang Jeong-hee, Seo Seong-cheon, Lee Dae-yong, Koo Gwang-il * Mga Manunulat ng Fairy Tale: Kim Kwan-sik, Lee Ju-ri, Jeong Yeong-hee * Fairy Tale: Park Eun-sook, Park Moon-hee, Lee Hyun-jung, Han Ji-min, Jung A-ra, Yoo Min, Kim Hyun-mi, Kim Jin-hee, Yoo Young-ja, Kang Eun-joo, Hong Soo-yeon, Lee Soo-jung, Byun Seung-hee, Im Seon-ah, Kim Hye-jung, Noh Hyo-heejin, Na Yorum, Noh Hyo-heejin, Na Yorum Joo-hyun, Lee Man-pyo, Kim Seon-ah, Jo Hyun-mi, Yoon Hye-sun, Na Do-hee, Park Hyun-ah * Pagtatalaga ng kulay: Jeong Hyeon, Jeong Ju-hyeon, Lee Eun-jeong, Ahn Hee-ran * Pangkulay: Lee Eun-jung, Son Hee-soo, Han Mi-young, Go Eun-jin, Jeong Yeong-seon, Bae Ok-ju, Ahn Hyo-jin, Seo Myeong-ju, Go Yoo-na, Yu Mi, Choi Kyung-hee, Yoon Hyun-jung, Yang Yoon-jung, Kwon Seon-yeong, Kim Mi-yeong-ok, Oh Jin Gyeong-hee, Jeon Ha-yeong * Direktor sa Background: Jeong Sang-woong * Background: Yumi Ok, Kim Hyun Joo, Kim Kyung Tae, Park So Young, Lee Joo Hee, Hwang Seon Mi, Yu Mi Ra, Lee Ji Eun, Won Hye Young * Direktor ng Potograpiya: Kim Young-ho * Filming: Jo Young-ran, Kim Soo-kyung, Lee Soo-yeon, Moon Jeong-in, Lee Hyun-hee, Lee Eun-kyung, Jang Jeong-in * Direktor ng 3D: Min-soo Jeong * 3D Production: Kim Jong-sik, Choi Jeong-min, Jeong Jong-hyeon, Song Tae-woong, Won Jong-hyeon, Yang Chan-yeop, Jo Hyeon-je, Jeong Yeong-ran, Lee Sang-heon, Kim Gi-su, Ha Su-yeon, Jin Hyeong-woo * Pambungad na Produksyon: Kim Young-chan, Go Kyung-nam * Pagtatapos ng Produksyon: Rocket Shoes === Hark at Dran's Horak Horak Thousand Character Classic === * Komposisyon: Kang Seon-hee * Animation: Han Hee-chul, Park Se-min * Direktor: Kim Do-sik * Thousand Character Classic Song: Im Ji-suk, Jeong Mi-yeong, Jo Hong-mae (Chinese), Ito Kyokyo (Japanese) * Pamamahala ng Produksyon: Jeon Hyeon-ho, Kim Chan-young, Lee Seung-shin, Choi In-seop, Jo A-ra, Kim Tae-jin, Atsunori Kazama * Pagre-record: GG Sound (Kim Hee-jip, Lee Hyang-hee) * Theme song lyrics: (huli) Min Yeong-moon, Kim Joo-hee * Binubuo ni: Bang Yong-seok * Awit: Ryu Seong-pil, Bang Dae-sik * Disenyo ng Tunog: Jaeseok Park, Seorap Kim * Paghahalo: Jaeseok Park * Disenyo ng Musika: Kim Jeong-yeon * Editor-in-Chief: Kim Jun-seok * Computer Graphics: Shin Jeong-won * Co-produced ni: Seo Hyun-soo, Kim Ui-seon * Executive Producer: Kozo Morishita, Satoko Sasaki * ⓒ: 2007~2008 KBS , Toei Animation , Iconix , Dongseo University , JM Animation * Co-production: KBS , Toei Animation , Iconix , Dongseo University , JM Animation k74sr9s3g6syt2z2fgfzhx7xtecai0k Partido Manggagawa ng Korea 0 334995 2167873 2025-07-08T09:01:23Z Senior Forte 115868 Bagong pahina: {{Infobox political party | name = Partido Manggagawa ng Korea | native_name = {{native name|ko|조선로동당}}<br>{{lang|ko|Chosŏn Rodongdang}} | abbreviation = WPK | logo = WPK symbol.svg | leader1_title = {{nowrap|[[General Secretary of the Workers' Party of Korea|General Secretary]]}} | leader1_name = [[Kim Jong Un]] | leader2_title = [[Presidium of the Politburo of the Workers' Party of Korea|Presidium]] | leader2_name =... 2167873 wikitext text/x-wiki {{Infobox political party | name = Partido Manggagawa ng Korea | native_name = {{native name|ko|조선로동당}}<br>{{lang|ko|Chosŏn Rodongdang}} | abbreviation = WPK | logo = WPK symbol.svg | leader1_title = {{nowrap|[[General Secretary of the Workers' Party of Korea|General Secretary]]}} | leader1_name = [[Kim Jong Un]] | leader2_title = [[Presidium of the Politburo of the Workers' Party of Korea|Presidium]] | leader2_name = {{plainlist| * Kim Jong Un * [[Kim Tok-hun]] * [[Choe Ryong-hae]] * [[Ri Pyong-chol]] * [[Jo Yong-won]] }} | youth_wing = Sosyalistang Makabayang Liga ng Kabataan | womens_wing = [[Socialist Women's Union of Korea]] | wing1_title = [[Pioneer movement|Children's wing]] | wing1 = [[Korean Children's Union]] | wing2_title = [[Military|Armed wing]] | wing2 = [[Hukbong Bayan ng Korea]] | wing3_title = [[Paramilitary|Paramilitary wing]] | wing3 = [[Worker-Peasant Red Guards]] | foundation = {{start date and age|1949|6|24|df=y}} | merger = {{plainlist| * [[Workers' Party of North Korea]] * [[Workers' Party of South Korea]] }} | headquarters = [[Government Complex No. 1]], [[Chung-guyok]], [[Pyongyang]] | newspaper = ''[[Rodong Sinmun]]'' | membership_year = 2021 {{estimation}} | position = <!-- This segment of the infobox is often disputed and the subject of lengthy discission. Please start a discussion to gather consensus or a more formal RfC before changing. --> | membership = {{increase}} ~6,500,000 | ideology = {{Tree list}} <!-- Do not make changes to the list of ideologies without discussing on the talk page first. --> * [[Communism]] * {{nowrap|[[Kimilsungism–Kimjongilism]]}} ** ''[[Juche]]'' ** ''[[Songun]]'' * [[Korean nationalism]] {{Tree list/end}} | national = [[Democratic Front for the Reunification of Korea|DFRK]] (1949–2024) | international = [[International Meeting of Communist and Workers' Parties|IMCWP]] | seats1_title = [[Supreme People's Assembly]] | seats1 = <!-- OUTDATED: {{Composition bar|607|687|hex={{party color|Workers' Party of Korea}}}} --> | colors = {{Color box|{{party color|Workers' Party of Korea}}|border=darkgray}} [[Political colour#Red|Red]] | anthem = "[[Long Live the Workers' Party of Korea]]" | flag = Flag of the Workers' Party of Korea.svg | website = | country = North Korea | blank3_title = Status | blank3 = Ruling party in North Korea; outlawed in [[South Korea]] under the [[National Security Act (South Korea)|National Security Act]] }} Ang '''Partido Manggagawa ng Korea''' ay ang nag-iisang naghaharing partidong pampolitika ng [[Hilagang Korea]]. Itinatag noong 1949 mula sa isang pagsasanib sa pagitan ng Workers' Party of North Korea at ng Workers' Party of South Korea, ang WPK ay ang pinakamatandang aktibong partido sa Korea. Kinokontrol din nito ang Korean People's Army, ang armed forces ng North Korea. Ang WPK ay ang pinakamalaking partido na kinakatawan sa Supreme People's Assembly at kasama ng dalawa pang legal na partido na ganap na sumusunod sa WPK at dapat tanggapin ang "nangungunang tungkulin" ng WPK bilang kondisyon ng kanilang pag-iral. Ang WPK ay pinagbawalan sa South Korea sa ilalim ng National Security Act at pinapahintulutan ng United Nations, [[Unyong Europeo]], [[Australya]], at [[Estados Unidos]]. Ang WPK ay inorganisa ayon sa Monolithic Ideological System, na binuo nina Kim Yong-ju at Kim Jong Il. Ang pinakamataas na katawan ng WPK ay pormal na kongreso ng partido; gayunpaman, bago ang panunungkulan ni Kim Jong Un bilang pinuno ng partido, bihirang mangyari ang isang kongreso. Sa pagitan ng 1980 at 2016, walang mga kongreso na ginanap. Bagama't ang WPK ay organisasyonal na katulad ng iba pang mga komunistang partido, sa praktika ito ay hindi gaanong institusyonal at ang impormal na pulitika ay gumaganap ng mas malaking papel kaysa karaniwan. Ang mga institusyon tulad ng Central Committee, Secretariat, Central Military Commission (CMC), Politburo at Politburo's Presidium ay may mas kaunting kapangyarihan kaysa sa pormal na ipinagkaloob sa kanila ng mga patakaran ng partido. Si Kim Jong Un ang kasalukuyang pinuno ng partido, na nagsisilbing Pangkalahatang Kalihim ng WPK. ==Kasaysayan== ===Pinagmulan=== Itinatag ang unang Koreanong partido komunista sa [[Shanghai]] noong 1921 ng isang maliit na grupo ng mga radikal na mag-aaral na pinangunahan ni Yi Tong-hwi, na nagtangkang mag-organisa ng isang partido sosyalista sa [[Khabarovsk]], [[Rusya]]. Kasabay nito, isang Korean branch ng Communist Party of the Soviet Union (CPSU) ang inorganisa sa Irkutsk. Ang mga grupo ng Shanghai at Irkutsk ay nagtangkang magsanib, ngunit hindi nagtagal ay nahati sa mga paksyon at kalaunan ay nagkawatak-watak. Pinalaya ng [[Hukbong Pula]] ang Hilagang Korea mula sa pananakop ng [[Imperyong Hapones]] noong Agosto 1945. Karamihan sa mga komunistang Koreano ay nasa kalahating timog na sinakop ng Amerika, kaya kakaunti lamang ang mga kadre sa sonang Sobyetiko. Kinasanayan ng mga Sobyetiko sa mga sinakop nitong bansa pagkatapos ng [[Ikalawang Digmaang Pandaigdig]] ay suportahan ang paglikha ng mga partido komunista upang baguhin dahan-dahang gumawa ng mga estadong Marxista-Leninista na malapit sa Mosku. Sa una ay naging mahirap ito sa Hilagang Korea dahil sa kakulangan ng mga komunista; ang karamihan sa kanila'y nasa pagpapatapon sa Tsina o USSR. Matapos ang digmaan ay hinikayat silang bumalik sa Korea o maging mga mamamayang Sobyetiko. 74hflvgccw1ux69g6qxpfvp3sxpftu2 Usapan:Pagpapasya 1 334996 2167881 2025-07-08T10:57:28Z 216.247.20.7 /* Pagpapasya */ bagong seksiyon 2167881 wikitext text/x-wiki == Pagpapasya == tamang pag papasya [[Natatangi:Mga ambag/216.247.20.7|216.247.20.7]] 10:57, 8 Hulyo 2025 (UTC) 8qvrqccsf4tnvya570oemo7wguyqk5a Gonokorismo 0 334997 2167883 2025-07-08T11:29:10Z MysticWizard 128021 Created by translating the opening section from the page "[[:en:Special:Redirect/revision/1297673756|Gonochorism]]" 2167883 wikitext text/x-wiki {{Lito|sexual dimorphism}}Sa [[biyolohiya]], ang '''gonokorismo''' ay isang sistemang sekswal kung saan mayroong dalawang magkahiwalay na [[Biyolohikal na kasarian|kasarian]]—[[lalaki]] at [[babae]]—at ang bawat indibidwal ay nananatiling lalaki o babae sa buong buhay nila. <ref>{{Cite book |url=https://www.oxfordreference.com/view/10.1093/acref/9780195307610.001.0001/acref-9780195307610-e-2626 |title=A Dictionary of Genetics |vauthors=King RC, Stansfield WD, Mulligan PK |date=2006-07-27 |publisher=Oxford University Press |isbn=978-0-19-976957-5 |pages=187 |language=en |chapter=Gonochorism |access-date=2021-06-11 |url-access=subscription |archive-url=https://web.archive.org/web/20210611220101/https://www.oxfordreference.com/view/10.1093/acref/9780195307610.001.0001/acref-9780195307610-e-2626 |archive-date=2021-06-11 |url-status=live}}</ref> Karamihan sa mga espesye ng hayop, kabilang ang tao, ay gonokoriko, ibig sabihin, ang kanilang kasarian ay tinutukoy ng kanilang [[Genes|hene]] ''(genes)'' at hindi nagbabago habang sila ay tumatanda.<ref name="Kliman2016">{{Cite book |url=https://books.google.com/books?id=_r4OCAAAQBAJ |title=Encyclopedia of Evolutionary Biology |vauthors=Kliman RM |date=2016 |publisher=Academic Press |isbn=978-0-12-800426-5 |veditors=Schärer L, Ramm S |volume=2 |chapter=Hermaphrodites |access-date=2021-08-05 |archive-url=https://web.archive.org/web/20240328080956/https://books.google.com/books?id=_r4OCAAAQBAJ |archive-date=2024-03-28 |url-status=live}}</ref> Ang gonokorismo ay kabaligtaran ng sabay-sabay na [[hermaphoditismo]] (''simultaneous'' ''hermaphroditism''), ngunit maaaring mahirap matukoy kung ang isang espesye ay gonokoriko o [[sunud-sunod na hermaproditiko]] ''(sequentially hermaphroditic)'' gaya ng ''parrotfish'' at ''Patella ferruginea''. <ref>{{Cite book |url=https://www.toddkshackelford.com/downloads/Holub-Shackelford-Gonochorism-EACB-2021.pdf |title=Encyclopedia of Animal Cognition and Behavior |vauthors=Holub AM, Shackelford TK |author-link2=Todd K. Shackelford |date=2020 |publisher=Springer International Publishing |isbn=978-3-319-47829-6 |veditors=Vonk J, Shackelford TK |location=Cham |pages=1–3 |language=en |chapter=Gonochorism |doi=10.1007/978-3-319-47829-6_305-1 |access-date=2021-05-02 |archive-url=https://web.archive.org/web/20210426192450/https://www.toddkshackelford.com/downloads/Holub-Shackelford-Gonochorism-EACB-2021.pdf |archive-date=2021-04-26 |url-status=live}}</ref> Gayunpaman, sa mga gonokorikong espesye, ang mga indibidwal ay nananatiling lalaki o babae sa buong buhay nila. <ref>{{Cite book |author-link=Stuart West |url=https://books.google.com/books?id=HeCZBO8J9IYC |title=Sex Allocation |vauthors=West S |date=2009-09-28 |publisher=Princeton University Press |isbn=978-1-4008-3201-9 |pages=1 |language=en}}</ref> <sup class="noprint Inline-Template" style="margin-left:0.1em; white-space:nowrap;">&#x5D;</sup> 11ju6qwv7bpwflbw9g93qtnklwy7fy1 2167885 2167883 2025-07-08T11:33:26Z MysticWizard 128021 2167885 wikitext text/x-wiki {{Lito|sexual dimorphism}}Sa [[biyolohiya]], ang '''gonokorismo''' ay isang sistemang sekswal kung saan mayroong dalawang magkahiwalay na [[Biyolohikal na kasarian|kasarian]]—[[lalaki]] at [[babae]]—at ang bawat indibidwal ay nananatiling lalaki o babae sa buong buhay nila. <ref>{{Cite book |url=https://www.oxfordreference.com/view/10.1093/acref/9780195307610.001.0001/acref-9780195307610-e-2626 |title=A Dictionary of Genetics |vauthors=King RC, Stansfield WD, Mulligan PK |date=2006-07-27 |publisher=Oxford University Press |isbn=978-0-19-976957-5 |pages=187 |language=en |chapter=Gonochorism |access-date=2021-06-11 |url-access=subscription |archive-url=https://web.archive.org/web/20210611220101/https://www.oxfordreference.com/view/10.1093/acref/9780195307610.001.0001/acref-9780195307610-e-2626 |archive-date=2021-06-11 |url-status=live}}</ref> Karamihan sa mga espesye ng hayop, kabilang ang tao, ay gonokoriko, ibig sabihin, ang kanilang kasarian ay tinutukoy ng kanilang [[Genes|hene]] ''(genes)'' at hindi nagbabago habang sila ay tumatanda.<ref name="Kliman2016">{{Cite book |url=https://books.google.com/books?id=_r4OCAAAQBAJ |title=Encyclopedia of Evolutionary Biology |vauthors=Kliman RM |date=2016 |publisher=Academic Press |isbn=978-0-12-800426-5 |veditors=Schärer L, Ramm S |volume=2 |chapter=Hermaphrodites |access-date=2021-08-05 |archive-url=https://web.archive.org/web/20240328080956/https://books.google.com/books?id=_r4OCAAAQBAJ |archive-date=2024-03-28 |url-status=live}}</ref> Ang gonokorismo ay kabaligtaran ng sabay-sabay na [[Hermaphrodite|hermaproditismo]] (''simultaneous'' ''hermaphroditism''), ngunit maaaring mahirap matukoy kung ang isang espesye ay gonokoriko o [[sunud-sunod na hermaproditiko]] ''(sequentially hermaphroditic)'' gaya ng ''parrotfish'' at ''Patella ferruginea''. <ref>{{Cite book |url=https://www.toddkshackelford.com/downloads/Holub-Shackelford-Gonochorism-EACB-2021.pdf |title=Encyclopedia of Animal Cognition and Behavior |vauthors=Holub AM, Shackelford TK |author-link2=Todd K. Shackelford |date=2020 |publisher=Springer International Publishing |isbn=978-3-319-47829-6 |veditors=Vonk J, Shackelford TK |location=Cham |pages=1–3 |language=en |chapter=Gonochorism |doi=10.1007/978-3-319-47829-6_305-1 |access-date=2021-05-02 |archive-url=https://web.archive.org/web/20210426192450/https://www.toddkshackelford.com/downloads/Holub-Shackelford-Gonochorism-EACB-2021.pdf |archive-date=2021-04-26 |url-status=live}}</ref> Gayunpaman, sa mga gonokorikong espesye, ang mga indibidwal ay nananatiling lalaki o babae sa buong buhay nila. <ref>{{Cite book |author-link=Stuart West |url=https://books.google.com/books?id=HeCZBO8J9IYC |title=Sex Allocation |vauthors=West S |date=2009-09-28 |publisher=Princeton University Press |isbn=978-1-4008-3201-9 |pages=1 |language=en}}</ref> <sup class="noprint Inline-Template" style="margin-left:0.1em; white-space:nowrap;">&#x5D;</sup> 1etnhdhypwalfxygj83fag6qqw5jmcv