Wikipedia ttwiki https://tt.wikipedia.org/wiki/%D0%91%D0%B0%D1%88_%D0%B1%D0%B8%D1%82 MediaWiki 1.45.0-wmf.8 first-letter Медиа Махсус Бәхәс Кулланучы Кулланучы бәхәсе Википедия Википедия бәхәсе Файл Файл бәхәсе МедиаВики МедиаВики бәхәсе Калып Калып бәхәсе Ярдәм Ярдәм бәхәсе Төркем Төркем бәхәсе Портал Портал бәхәсе TimedText TimedText talk Модуль Обсуждение модуля Event Event talk Алабуга 0 11791 4452276 4449276 2025-07-09T10:55:03Z ListeriaBot 24345 Wikidata list updated [V2] 4452276 wikitext text/x-wiki {{мәгънәләр|Алабуга (мәгънәләр)}} {{ТП |халәт = [[шәһәр]] ([[1780 ел]]дан) |татар исеме = Алабуга |чын исем = |сурәт = Памятник эмиру Ибрагиму I (Елабуга).jpg |ил = Россия |герб =Coat_of_Arms_of_Elabuga_(Tatarstan)_(2006).png |байрак = |герб киңлеге = |байрак киңлеге = |lat_deg = 55|lat_min = 46|lat_sec = 00 |lon_deg = 52|lon_min = 02|lon_sec = 00 |ЯндексХарита = http://maps.yandex.ru/map_search.xml?map=5&lay=28&id=2438 |ил харитасы зурлыгы = |төбәк харитасы зурлыгы = |район харитасы зурлыгы = |төбәк төре = Җөмһүрият |төбәк = Татарстан |төбәк җәдвәлдә = |район төре = |район = Алабуга районы |район җәдвәлдә = |җәмгыять төре = |җәмгыять = |җәмгыять таблицада = |ил харитасы = |төбәк харитасы = |район харитасы = |эчке бүленеш = |башлык төре = Шәһәр башлыгы |башлык = Рөстәм Нуриев<ref>{{Citation |title=Рөстәм Нуриев Алабуга районы башкарма комитеты җитәкчесе вазифаларын башкаручы итеп билгеләнде |url=http://tat.gossov.tatarstan.ru/news/show/6719 |access-date=2019-09-21 |archive-date=2019-09-21 |archive-url=https://web.archive.org/web/20190921165752/http://tat.gossov.tatarstan.ru/news/show/6719 |dead-url=yes }}</ref> |нигезләү датасы = XI гасыр |бере телгә алу = |элеккеге исемнәр = |халәт = |мәйдан = |биеклек төре = |ТП мәркәзе биеклеге = |климат = уртача |рәсми тел = |халык саны = 70 750 |исәп елы = 2010 |халык тыгызлыгы = |агломерация = |милли состав = |дини состав = [[мөселманнар]], [[христианнар]] |этнохороним = |сәгать кушагы = +3 |DST = |телефон коды = +7 85557 |почта индексы = 423600 |почта индекслары = |автомобил коды = 16, 116 |Commons-та төркем = |сайт = http://www.elabugacity.ru/ |сайт теле = }} '''Алабуга''' ({{lang-tt2|Alabuğa}}, {{lang-ru|Елабуга}}) — Россия шәһәре, [[Татарстан]]ның [[Алабуга районы]]ның административ үзәге. [[2007]] елда Алабуга шәһәре үзенең меңьеллыгын билгеләп үтте. Халкының саны – 73 333 кеше ([[2016 ел|2016]]).<ref>https://ru.wikipedia.org/wiki/Елабуга</ref> Шәһәрдә күп кенә мәшһүр шәхес яшәгән: рәссам [[Иван Шишкин]], хәрби, соңыннан язучы буларак билгеле [[Надежда Дурова]], шагыйрә [[Марина Цветаева]], язучы [[Дмитрий Стахеев]], галим-медик [[Владимир Бехтерев]]. 2024 елның 2 апрелендә Алабуга предприятиеләренә пилотсыз очу аппаратлары һөҗүме ясала. Һөҗүм нәтиҗәсендә җитди җимерелүләр юк, предприятиеләрнең эше өзелмәгән. ~14 кеше зыян күргән<ref>[https://tatar-inform.tatar/news/alabuga-ham-tuban-kama-predpriyatielarena-pilotsyz-ocu-apparatlary-houme-yasaldy-5885645 Алабуга һәм Түбән Кама предприятиеләренә пилотсыз очу аппаратлары һөҗүме ясалды.] [[Татар-информ]], 2.04.2024</ref>. == География == Алабуга {{RUS}}ндәге {{Татарстан республикасы байрагы}}ның төньяк-көнчыгыш өлешендә, Казаннан 215 км көньяккарак урнашкан шәһәр, [[Чулман|Кама]] елгасына [[Туйма]] елгасы кушылган урынында уң ярындагы пристань. [[Әгерҗе]] – [[Акбаш]] юлының Тихоново тимер юл станциясенең көньяк-көнбатышына таба 14 км ераклыкта урнашкан. === Климат === <div style="width:92%"> {{Шәһәр климаты |Шәһәр=Алабуга |Чыганак=[http://pogoda.yandex.ru/28506/climate/ Яндекс-погода] | Гый_ур= | Гый_ур_явым=38 | Фев_ур= | Фев_ур_явым=41 | Мар_ур= | Мар_ур_явым=33 | Апр_ур= | Апр_ур_явым=36 | Май_ур= | Май_ур_явым=51 | Июн_ур= | Июн_ур_явым=53 | Июл_ур= | Июл_ур_явым=46 | Авг_ур= | Авг_ур_явым=46 | Сен_ур= | Сен_ур_явым=53 | Окт_ур= | Окт_ур_явым=61 | Ноя_ур= | Ноя_ур_явым=48 | Дек_ур= | Дек_ур_явым=51 | Ел_ур= | Ел_ур_явым=557 | Гый_ур_мин=-17 | Гый_ур_макс=-11 | Фев_ур_мин=-16 | Фев_ур_макс=-9 | Мар_ур_мин=-9 | Мар_ур_макс=-2 | Апр_ур_мин=-1 | Апр_ур_макс=8 | Май_ур_мин=8 | Май_ур_макс=19 | Июн_ур_мин=12 | Июн_ур_макс=22 | Июл_ур_мин=14 | Июл_ур_макс=25 | Авг_ур_мин=12 | Авг_ур_макс=23 | Сен_ур_мин=7 | Сен_ур_макс=16 | Окт_ур_мин=1 | Окт_ур_макс=6 | Ноя_ур_мин=-6 | Ноя_ур_макс=-2 | Дек_ур_мин=-12 | Дек_ур_макс=-7 | Ел_ур_мин=-1 | Ел_ур_макс=7 | Гый_а_макс= | Гый_а_мин= | Фев_а_макс= | Фев_а_мин= | Мар_а_макс= | Мар_а_мин= | Апр_а_макс= | Апр_а_мин= | Май_а_макс= | Май_а_мин= | Июн_а_макс= | Июн_а_мин= | Июл_а_макс= | Июл_а_мин= | Авг_а_макс= | Авг_а_мин= | Сен_а_макс= | Сен_а_мин= | Окт_а_макс= | Окт_а_мин= | Ноя_а_макс= | Ноя_а_мин= | Дек_а_макс= | Дек_а_мин= | Ел_а_макс= | Ел_а_мин= |}} </div> == Тарих == [[Файл:Г.Елабуга, Чёртово городище.JPG|thumb|200px|left|Шәһәр символы — [[:ru:Чёртово городище (Елабуга)|«Шайтан шәһәрчеге» манарасы]]]] * Алабуга җиренә кешеләр б.э.к. VI-V гасырларда килеп урнашкан<ref>Ф. Баһманов. Ак мәчет шәһәрчегендә. «''Алабуга нуры''», 2006 ел, 5 сентябрь, № 108</ref>. * X-XI гасырларда [[Чулман]] буйларына Азак-Тын далаларыннан борынгы болгарлар күтәрелә. * Шәһәр тибындагы бистә буларак, 1005 — 1010 елларда формалаша. [[Идел Болгарстаны]]ның үзәк өлешеннән төньякка, вису җирләренә илтүче сәүдә юлының бер чылбыры булып тора. * XII гасырда шәһәрдә сигез манаралы Ак мәчете булган кирмән төзелгән. [[Урта гасырлар]] тарихи һәйкәле буларак, [[:ru:Чертово городище (Елабуга)|«Шайтан шәһәрчеге»]] дип аталган манара сакланган. * [[1236 ел]]да Идел Болгарстаны яулап алына, [[Алтын Урда]] эчендә кала. Кирмәннәр җимертелә. * [[1552 ел]]да [[Казан ханлыгы]]н [[Иван IV]] басып алгач, Чулман буен [[христиан дине|христианлаштыру]], җирләрне сарай крестьяннарына бирү башлана. * [[1614 ел]]да Трёхсвятское авылына нигез салына. [[1708 ел]]дан — вулыс үзәге. * [[1708]]-[[1780 ел]]ларда хәзерге Алабуга җирләре [[Казан губернасы]]на кергән. * [[1774 ел]]да [[Емельян Пугачев]] гаскәре Трёхсвятское авылы аша [[Мамадыш]]ка уза. * [[1780 ел]]ның [[11 сентябрь|11 сентябрендә]] [[Екатерина II]] фәрманы белән 13 өяздән торган Вятка {{коммент|калгайлыгы|наместниклыгы}} оештырыла. [[Алабуга өязе]] шуңа буйсындырыла. Шул ук фәрман белән Трёхсвятское авылына өяз шәһәре статусы бирелә. Ул Алабуга атамасын ала. Шәһәрдә ул вакытта 3 (берсе таштан, икесе агачтан салынган) чиркәү, 3 бакыр эретү заводы, 376 йорт була, 1 800 кеше яши. * [[1781 ел]]ның [[28 май]] фәрманы белән Алабуга шәһәренең гербы раслана. * XIX гасырның II яртысыннан Алабуга сәүдәгәрләр шәһәре буларак дан ала. [[1784 ел]]да шәһәрдә 432 таш һәм агач йорт исәпләнә. 156 сәүдәгәр гаиләсе яши. Яр буе һәм Покрау урамнарында иң бай сәүдәгәрләрнең һәрберсе аерым проект буенча салынган мәһабәт йортлары, Казан урамында урта хәлле сәүдәгәрләрнең йортлары, Малмыж һәм Мәскәү урамнарында III [[гилдия]] сәүдәгәрләрнең йортлары урнашкан була. * [[1876 ел]]да шәһәрдә 10 мең кеше яши, шуларның 600е — сәүдәгәр, 12 миллионер (Стахеевлар, Гирбасовлар, Ушковлар, Черновлар һ.б.) була. Татар сәүдәгәрләре Кушаевлар, Хәмзиннар, Әлмәтовлар вак сәүдә челтәрен кулларында тота. * [[1833 ел]]да шәһәрдә суүткәргеч корыла. * [[1902 ел]]да шәһәрнең үзәк урамнарында (''[[Казан урамы (Алабуга)|Казан]], Яр буе, Покрау урамнары'') [[электр]] челтәре сузыла. * [[1903 ел]]да [[хатын-кыз]]лар өчен [[Алабуга епархия хатын-кызлар училищесы|урта уку йорты]] ачыла. * [[1917 ел]]ның [[16 ноябрь|16 ноябрендә]] Алабугада, өяз шәһәрләреннән бере булып, Советлар хакимияте урнаша. Крестьян депутаталарының Алабуга өяз корылтае хакимиятнең Советларга күчүе турында карар кабул итә. * [[1918 ел]]ның [[16 февраль|16 февралендә]] шәһәрдә протоиерей Дернов җитәкчелегендә кораллы фетнә башлана. Алабуга өяз советы башкарма комитеты шәһәрне ташлап китә. 21 февральдә [[Сарапул]]дан килгән отряд фетнәне бастыра. * [[1918 ел]]ның октябре ахырына Алабуга өязендә 507 ярлылар комитеты оештырыла. * [[1918 ел]]ның декабрендә [[КПСС|РСДРП (б)]] Алабуга өяз комитеты ([[1920 ел]]дан Алабуга канткомы) оештырыла. * [[1918 ел]]ның [[22 март]]ында кабул ителгән РСФСР Милләтләр эше буенча халык комиссариатының «Татар-башкорт җөмһүриятен төзү турындагы нигезләмәсе»ндә [[Алабуга өязе]]н [[Вятка губернасы]]ннан алып, [[Казан губернасы]]на кушу каралган була. * [[1918 ел]]ның 29 сентябрендә чехлар һәм {{коммент|[[КомУч]]|Учредительное собрание комитеты}} гаскәрләре Алабуганы калдыра. * [[1919 ел]]ның 29 маенда [[Александр Колчак|Колчак]] гаскәре Алабугадан чыгып китә. * [[1920 ел]]ның 27 маенда [[Татарстан АССР]] төзелә. РСФСР Милләтләр эшләре буенча халык комиссариаты Вятка губернасының Алабуга һәм Малмыж өязләрен бүлү турындагы тәкъдимен кертә. Татар җөмһүриятенә 9 вулысы белән Алабуга шәһәрен һәм элек [[Сарапул өязе]]нә караган 2 вулысы белән [[Әгерҗе]] шәһәрен кертү карары кабул ителә. [[Вятка губернасы]] башкарма комитеты вәкилләре Алабуга шәһәрен Татар республикасына бирүгә каршы чыгалар, ләкин Үзәк хакимият карарны хуплый. * [[1921 ел]]да өязнең төньяк өлеше [[Вәтәк автономияле өлкәсе]]нә [[Можга өязе]] буларак кертелгән; өязнең көньягы [[1921 ел]]да Татарстан АССРга [[Алабуга кантоны]] буларак кертелгән. Алабуга кантоны Вятка губернасының Алабуга өязе өлешеннән төзелә. * [[1922 ел]]да Алабугада тауар биржасы ачыла. * [[1928 ел]]да Алабуга кантоны юкка чыгарыла; аның территориясе [[Чаллы кантоны]] (үзәге — Чаллы авылы) составына кертелгән. Шәһәр административ рәвештә авылга җавап бирә башлый. * [[1927 ел]]ның 13 мартында ТАССР ҮБК карары белән бере районнар ([[Әгерҗе районы|Әгерҗе]], [[Балык Бистәсе районы|Балык бистәсе]], [[Казан районы (ТАССР)|Казан]], [[Кайбыч районы|Кайбыч]], [[Лаеш районы|Лаеш]], Норлат-Ачасыр, [[Зөя районы|Свияжск]], [[Тәмте районы|Тәмте]]) оештырыла. [[1929 ел]]ның 3-8 маенда узган ТАССР советларының VIII корылтае карары белән республикада 45 район оештырыла. [[Алабуга районы]] [[1930 ел]]ның [[10 август]]ында оештырыла. * [[1930]] елдан башлап Алабуга районы үзәге. [[1921]] елның ахырында Мамадышта эшләп килгән педагогия курслары ябыла. Сәбәбе: укыту өчен әсбаплар, кабинетлар, мастерскойлар һәм иң мөһиме — педагоглар җитешмәү. Күп кенә фәннәр бөтенләй укытылмый. Курсларны Алабугадагы шундый ук курсларга кушалар. Ә бу уку йортының да аянычлы хәле хакында кантон мәгариф бүлеге отчётында мондый сүзләр язылган: «Курста укучыларның барысы да Татарстаннан, күбесе уңыш булмаган ач районнардан. Күпчелек укучыларның әти-әниләре ачтан үлгәннәр. Берничә укучыны хастаханәгә җибәрергә мәҗбүр булдык, чөнки алар ачтан шешенделәр...» == Халык == {| class='standard' style='text-align: center;' width=65% |- class='shadow' ! [[1866]]<ref>[[Казан губернасы]] торак урыннары исемлеге, 1866</ref>!! [[1897]]<ref>Населенныя мѣста [[Россия империясе|Россійской Имперіи]] въ 500 и болѣе жителей. [[Санкт-Петербург|Санктъ-Петербургъ]], [[1905]].</ref> !! [[1913]]<ref name="mojgorod">http://www.mojgorod.ru/r_tatarstan/elabuga/index.html</ref> !! [[1926]]<ref name="mojgorod"/> !! [[1939]]<ref name="mojgorod"/> !! [[1959]]<ref>[http://demoscope.ru/weekly/ssp/rus59_reg2.php 1959 елның Бөтенсоюз җанисәбе. РСФСР, аның территориаль берәмлекләренең, шәһәр җирлекләренең һәм шәһәр районнарының җенес буенча халык саны]</ref> !! [[1970]]<ref>[http://demoscope.ru/weekly/ssp/rus70_reg2.php 1970 елның Бөтенсоюз җанисәбе. РСФСР, аның территориаль берәмлекләренең, шәһәр җирлекләренең һәм шәһәр районнарының җенес буенча халык саны]</ref> !! [[1979]]<ref>[http://demoscope.ru/weekly/ssp/rus79_reg2.php 1979 елның Бөтенсоюз җанисәбе. РСФСР, аның территориаль берәмлекләренең, шәһәр җирлекләренең һәм шәһәр районнарының җенес буенча халык саны]</ref> !! [[1989]]<ref>[http://demoscope.ru/weekly/ssp/rus89_reg2.php 1989 елның Бөтенсоюз җанисәбе. РСФСР, аның территориаль берәмлекләренең, шәһәр җирлекләренең һәм шәһәр районнарының җенес буенча халык саны]</ref> !! [[2002]]<ref>[http://demoscope.ru/weekly/ssp/rus02_reg2.php 2002 елгы Бөтенроссия җанисәбе. РФ, аның территориаль берәмлекләренең, шәһәр җирлекләренең һәм шәһәр районнарының җенес буенча халык саны]</ref> !! [[2010]]<ref name="гкс">{{Citation |title=архив күчермәсе |url=http://www.gks.ru/free_doc/new_site/population/demo/perepis2010/svod.xls |access-date=2013-02-07 |archive-date=2011-06-27 |archive-url=https://www.webcitation.org/5zkxwkUEt?url=http://www.gks.ru/free_doc/new_site/population/demo/perepis2010/svod.xls |dead-url=yes }}</ref> |- |5 563 |9 764 |~10 300 |~11 200 |~15 000 |21 992 |31 728 |35 574 |53 537 |68 663 |70 750 |} Төп милләтләр: * [[1989 ел]]гы җанисәп буенча: [[татарлар]] — 34,3%, [[руслар]] — 58,7%, [[чуашлар]] — 1,7%, [[украиннар]] — 1,0%, [[башкортлар]] — 1,0%. * [[2002 ел]]гы җанисәп буенча: [[татарлар]] — 40,1%, [[руслар]] — 52,1%, [[чуашлар]] — 1,3%, [[украиннар]] — 0,7%, [[башкортлар]] — 0,8%. == Сәнәгать == [[Файл: М.Цветаеваның әдәби музее.jpg|150px|thumb|right|<small>[[М.И. Цветаеваның мемориаль комплексы|М. Цветаеваның Хәтер йорты]]</small>]] [[Файл: И.И.Шишкин музее.jpg|150px|thumb|right|<small>[[И.И. Шишкинның музей-йорты|Рәссам И.И. Шишкин музее]]</small>]] [[Файл: Museibehtereva.jpg|150px|thumb|right|<small>[[В.М. Бехтерев исемендәге өяз медицинасы музее|Өяз медицинасы музее]]</small>]] [[Файл: Н.А.Дурованың музей-утары.jpg|150px|thumb|right|<small>[[Н.А. Дурованың музей-утары]]</small>]] [[Файл:Алабуга тыюлыгы.jpg|150px|thumb|right|<small>[[Алабуга дәүләт тыюлыгы]] дирекциясеө</small>]] [[Файл:Д. Стахеев һәйкәле.jpeg|150px|thumb|right|<small>[[Дмитрий Стахеев һәйкәле (Алабуга)|Д. И. Стахеев һәйкәле]]</small>]] * "Прикамнефть" нефть-газ чыгару идарәсе * җиңел машиналар заводы * металл арматура заводы * [[тимер-бетон]] конструкцияләре заводы * кирпеч заводы * мәктәп җиһазы фабрикасы * тегү фабрикасы * ит-консерва комбинаты * сөт комбинаты * ипи заводы * сыра заводы * ЗАСС Алабуга – Делонги заводы, майлы радиатор эшлэу == Мәгариф == Шәһәрдәге махсус урта уку йортларының саны 4 әү: [[Алабуга мәдәният һәм сәнгать көллияте|Алабуга мәдәният училищесы]] (''[[2013 ел]]дан'' [[Алабуга мәдәният һәм сәнгать көллияте|көллият]]), [[Алабуга Суворов хәрби училищесы|Россия Федерациясе Эчке эшләр министрлыгының Алабугадагы Суворов хәрби училищесы]], [[Алабуга медицина училищесы]], Алабуга политехник көллияте. Алабугада 4 югары уку йорты бар. Алар арасында 100 елдан артык тарихы булган [[Алабуга дәүләт педагогика университеты|Педагогика институты]] (хәзер КФУның филиалы санала). Алабугада янә А.Туполев исемендәге [[Казан илкүләм фәнни-тикшеренү техник университеты]]ның филиалы, социаль белем академиясе, социаль һәм гуманитар белгечлекләр буенча институт бар.<ref>[http://www.madanizhomga.ru/tt/hbrl/item/528-firdәves-huҗin-үze-shәһәr-үze-muzey.html Фирдәвес Хуҗин: Үзе шәһәр, үзе музей. «Мәдәни җомга» гәз.] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20160305032757/http://madanizhomga.ru/tt/hbrl/item/528-fird%d3%99ves-hu%d2%97in-%d2%afze-sh%d3%99%d2%bb%d3%99r-%d2%afze-muzey.html |date=2016-03-05 }}</ref> == Мәдәният == ==== Әдәби берләшмә ==== * [[Чулман (әдәби берләшмә)|«Чулман»]] ==== Музейлар ==== * [[Алабуга дәүләт тыюлыгы]] * [[И.И. Шишкинның музей-йорты]] * [[Н.А. Дурованың музей-утары]] * [[М.И. Цветаеваның мемориаль комплексы]] * [[М.И. Цветаеваның әдәби музее]] * [[В.М. Бехтерев исемендәге өяз медицинасы музее]] ==== Һәйкәлләр ==== * [[Дмитрий Стахеев һәйкәле (Алабуга)|Д. И. Стахеев һәйкәле]] (''[[2003 ел|2003]]'') * [[Япон хәрби әсирләренә һәйкәл (Алабуга)|Япон хәрби әсирләренә куелган һәйкәл]] (''[[2000 ел|2000]]'') == Мәйданнар == * [[Ленин мәйданы (Алабуга)|Ленин мәйданы]] (''элекке Икмәк мәйданы'') == Урамнар == Шәһәрнең үсеше берничә этапта бара. Беренче этап: Алабуганы руслар яулап алганнан соң, Трёхсвятское авылы килеп чыккан чорларны кушып, 1780 елның ахырында Вятка җирлеге оеша һәм Алабугага шәһәр статусы бирелү белән тәмамлана. Икенче этап: Алабуга өчен үзгәртеп кору проекты эшләнә, ул 1784 елның 13 августында югарыда расланып, 1796 елда губерна архитекторы, Ф.Росляков тарафыннан аныкланыла. Шәһәрнең көнчыгыш һәм төньяк чикләрен билгеләгәндә, таяну пункты булып Покров чиркәве һәм элеккеге Сарапул, хәзерге Тугаров урамы хезмәт иткән.Көнбатыш чиге зират ягына, Малмыж юлына таба борыла. Шәһәрнең төп мәйданы итеп Спас чиркәве тирәсе билгеләнә. Төньяктан ул, Покров чиркәвенә илтүче, Покров урамы белән чикләнә. Мәйданнан төньякка Спас соборына таба Спас урамы (Маленкова) салына. Бу урамнардан кала тагы ике урам проектка кертелгән була. Төньяктагы- Малмыж – Ленин – Нефтьчеләр урамы, Малмыж юлына таба шәһәрдән чыгу уңаена илтсә, уртадагысы Казан — К.Маркс — Казан урамы капма-каршы юнәлештә, көнчыгыш яктан, шәһәрдән чыгу уңаена илтә. Бу урамнар аркылыга җиде урам белән кисешкәннәр :Көнбатышка таба – Полевая (Гассара), Луговая (Говоров) урамнары. Көнчыгышка таба — Урта (элеккеге Дзержинский, хәзерге Стахеев ) урам. Никольская (Татарстанның 10 еллыгы), Николь чиркәвенә юнәлтелгән урам.(Исеме дә шуннан алынган).Тойма урамы. Сарапул (Тугаров) урамы. Шәһәрдә тагын ике зур мәйдан төзү проектка кертелгән булган. Болар — Печән һәм Утын базары, Икмәк базары өчен билгеләнгән була. Көньяктан Казан урамына барып тоташа. Аларның берсе Полевая (Кыр) һәм Луговая (Болын) урамнары аралыгында урын алган. Бу — Печән базары, 1846 елдан соң Икмәк базары (хәзерге Ленин мәйданы). Икенчесе — Средняя (Урта) урам белән Никольская урамы аралыгында. «Купецлар Алабугасы»нда — Никольская һәм Тойма аралыгында Икмәк базары, 1846 елдан Печән, 1880 елдан Балык базары булган. Шәһәр кварталлары төрле һөҗүмнәрдән сакланыр өчен ныгытмалар белән уратып алынган булган. Ул ныгытмалар яшеренү, саклану өчен бик кирәкле чара булып саналган. Көнчыгышта — Покров, көнбатышта — Городищенская, төньякта — Полевая, көнчыгыш-көнбатыштан — Яр буе урамы (Набережная) белән чикләнгәннәр. Өченче этап: 1846 елның 29 маенда расланган.Элеккеге өч буй урамга тагы 2 урам өстәлә: Мәскәү Һәм Алексеевск (Азин) урамнары. Элеккеге Покров урамы Олы Покров исемен йөртә башлый. Элек халык телендә бу урам Миллионная дип йөртелгән, чөнки бу урамда 1-2 гильдия купецлары яшәгән, алар шәһәр хуҗалары булганнар. Покров урамы кырыеннан кече Покров урамы сузылып китә. Бу урамнан көнчыгышкарак Заовражная (Чокыр арты) урамы сузылган.Шул тәртиптә киңәйтелгән шәҺәр кварталлары челтәре «гласис» урамнарын үз рамасы эченә ала: көнчыгыштан-Кече Гласис, көнбатыштан-Троицк, элеккеге Садовая, хәзерге Н.Дурова Һәм төньяктан — Олы Гласис, хәзерге М.Горький урамнары. 1850 елның 22 августында булган зур янгыннан соң, шәһәргә янадан төзелеш кичерергә туры килә. 1855 елның планында шәһәр тирәли Башиловка, Ховановка, Пановка, Елисеевка, Ерзовка һәм Татар бистәләре барлыкка килә. Дүртенче этап: 1886 елдан башлана. Көнчыгышка таба, кече Гласис урамыннан, бер-бер атлы кыскара баручы урамнар барлыкка килә. Болар Татар -Тукай урамы, Кладбищенская ( Зират) — хәзерге Г.Камал урамы. Зур Гласис урамыннан төньякка таба, элеккеге Солдат Башиловка бистәсе артыннан, Казан — Богородица хатын-кызлар монастырена илтүче, Монастырьская (хәзерге Красногвардейская урамы) сузыла. 1918 елның 25 февралендә кызылгвардеецлар катнашында массакүләм шәһәр халкының демонстрациясе була. Митингта Колчин отрядыннан Смагин исемле кеше чыгыш ясаганда, контрреволюционерлар аңа яшерен урыннан аталар. Шушы моряк истәлегенә урамны да Диңгез урамы дип атыйлар. Тора-бара бу урамга Гоголь исеме бирәләр. Хәзерге вакытта бу урамга яңадан бере исеме кайтарылган. Инкыйблабтан соң, яна тенденция таләбе буенча, Алабугада Коммунистлар, Ленин, К.Маркс һәм башка шундый исемнәрдәге урамнар барлыкка килә. Бары тик 90 елларда гына шәһәрнең тыюлыклы — иске өлешендәге урамнарга элеккеге, тарих тарафыннан билгеләнгән, исемнәре кайтарып бирелә. == Шәхесләр == === Шәһәрдә туган танылган кешеләр === {{seealso|Төркем:Алабугада туганнар}} * [[Азат Аббасов]] — җырчы, ССРБ халык артисты. * [[Леонид Барышев]] — Алабугада майонез бизнесы булдыручы, Алабуганың шәрәфле ватандашы. * [[Булат Гильванов]] — рәссам. * [[Марс Исмәгыйлев]] — ТР кулланучылар берлеге шурасы рәисе. * [[Айдар Кәлимуллин]] — КФУ профессоры, институт директоры. * [[Диләрә Мироваева]] (1984), җырчы, педагог, [[Татарстанның атказанган артисты]] (2016). * [[Алексей Силин-Бикчурин]], гидрогеолог. * [[Николай Стахеев]] — сәнәгатькәр, сәүдәгәр, хәйрияче. * [[Ислам Фәләхов]] (1998), [[билбау көрәше]] буенча дөнья чемпионы (2015, 2017, 2019), Россиянең халыкара класслы спорт мастеры (2020). {{notice|Түбәндәге төзмә [[кеше]]ләр һәм [[робот]]лар аңларлык күп телле халыкара [[Викимәгълүмат]] белем базасында теркәлгән мәгълүматка нигезләнә һәм тулы түгел. Бәйле шәхес турында белем блокларын тутыру һәм соңыннан уң яктагы <u>'''яңарт'''</u>ка басу белән аны баетуда ярдәм итә аласыз.}} {{Wikidata list |sparql=SELECT ?item WHERE { ?item wdt:P19 wd:Q135650. ?item wdt:P31 wd:Q5 } |section= |sort=p569 |columns=p569:туу,label:Исем,p69,p106,p108,p373,p570}} {| class='wikitable sortable' ! туу ! Исем ! әлма-матер ! һөнәр төре ! эш урыны ! Викиҗыентыктагы төркем ! үлем датасы |- | 1794-07-07 | [[Варлаам (Зотиков)|Варлаам]] | | | | | 1874-12-06 |- | 1816-02-28 | [[Капитон Невоструев]] | ''[[:d:Q841804|Мәскәү руханилар академиясе]]'' | [[галим]]<br/>''[[:d:Q1743122|church historian]]''<br/>''[[:d:Q3621491|археолог]]''<br/>''[[:d:Q1234713|илаһиятче]]''<br/>''[[:d:Q1622272|университет профессоры]]'' | | | 1872-11-29 |- | 1831-01-13 | [[Иван Шишкин]] | ''[[:d:Q1949325|Мәскәү рәсем сәнгате, һәйкәл ясау һәм мигъмарият укуханәсе]]''<br/>''[[:d:Q628254|Император сынлы сәнгать академиясе]]''<br/>[[Беренче Казан ирләр гимназиясе]] | ''[[:d:Q1028181|рәссам]]''<br/>''[[:d:Q11569986|printmaker]]''<br/>''[[:d:Q3391743|сынлы сәнгать эшлеклесе]]''<br/>''[[:d:Q1925963|graphic artist]]'' | ''[[:d:Q59421313|Югары сынлы сәнгать академиясе]]'' | [[:commons:Category:Ivan Shishkin|Ivan Shishkin]] | 1898-03-08 |- | 1840-02-02<br/>1840-02-14 | [[Дмитрий Стахеев]] | | [[язучы]] | | [[:commons:Category:Dmitriy Stakheev|Dmitriy Stakheev]] | 1918-03-02 |- | 1852 | [[Николай Стахеев]] | | ''[[:d:Q215536|сәүдәгәр]]'' | | | 1933 |- | 1862-07-04 | [[Хәбибрахман Мәсәгутов|Хәбибрахман Мәсәгутев]] | | ''[[:d:Q82955|сәясәтче]]'' | | [[:commons:Category:Masagutov Habirahman|Masagutov Habirahman]] | 1921-04 |- | 1869 | ''[[:d:Q65124981|Стахеев, Иван Иванович]]'' | | ''[[:d:Q43845|эшмәкәр]]'' | | | 1918 |- | 1870 | [[Фёдор Стахеев]] | ''[[:d:Q58039437|Imperial Moscow Technical School]]'' | [[инженер]] | | | 1945 |- | 1871-12-30 | [[Василий Ушков]] | | ''[[:d:Q593644|химик]]'' | ''[[:d:Q1472245|Мәскәү дәүләт техника университеты]]'' | | 1931-07-02 |- | 1874-01-07 | [[Василий Виноградов (1874)|Vasili Vinogradov]] | | [[композитор]]<br/>''[[:d:Q1259917|эскрипкәче]]'' | | [[:commons:Category:Vasiliy Vinogradov (composer)|Vasiliy Vinogradov (composer)]] | 1948-11-12 |- | 1880-11-19 | [[Михаил Ортин]] | ''[[:d:Q2654435|Санкт-Петербург дәүләт технология институты]]'' | [[галим]] | [[Урал дәүләт тау университеты]] | | 1958-09-08 |- | 1881-03-28 | [[Иван Козьминых]] | ''[[:d:Q28667234|Тум император университеты]]'' | | ''[[:d:Q28729082|Санкт-Петербург император университеты]]''<br/>[[Н. Г. Чернышевский исемендәге Сарытау дәүләт университеты]] | | |- | 1883-05-10 | [[Николай Пинегин]] | | [[язучы]]<br/>''[[:d:Q1028181|рәссам]]''<br/>''[[:d:Q2526255|кинорежиссёр]]''<br/>''[[:d:Q1208175|кинооператор]]'' | | [[:commons:Category:Nikolay Pinegin|Nikolay Pinegin]] | 1940-10-18 |- | 1886-12-01 | ''[[:d:Q108671495|Зубарєв Микола Гаврилович]]'' | ''[[:d:Q64438412|Музыкально-драматическое училище Московского филармонического общества]]'' | [[җырчы]]<br/>''[[:d:Q16145150|музыка педагогы]]'' | | | 1964-09-11 |- | 1888 | [[Иван Антропов]] | [[Казан Император университеты]] | [[адвокат]] | [[Казан (Идел буе) федераль университеты]] | | 1938-08-08 |- | 1900-12-08<br/>1900 | [[Алексей Силин-Бикчурин]] | ''[[:d:Q4303883|Мәскәү тау эше академиясе]]'' | ''[[:d:Q520549|җирбелгеч]]''<br/>''[[:d:Q13416354|mineralogist]]'' | ''[[:d:Q4135690|Geological Institute]]'' | | 1971-12-03 |- | 1902-12-26 | [[Иннокентий (Петров)|Иннокентий]] | | ''[[:d:Q19340487|пыраваслау рухание]]'' | | | 1987-12-23 |- | 1903-11-15 | ''[[:d:Q60833523|Андрэй Пятровіч Эльман]]'' | ''[[:d:Q1246977|Кызыл профессура институты]]'' | ''[[:d:Q82955|сәясәтче]]'' | ''[[:d:Q2026214|Mozyr State Pedagogical University named after I.P. Shamyakin]]'' | | 1995 |- | 1904-06 | ''[[:d:Q37149262|Vladimir Michaylovitsj Perov]]'' | | ''[[:d:Q372436|дәүләт эшлеклесе]]'' | | | 1987-12-23 |- | 1904-12-27 | [[Степан Спирьков]] | | ''[[:d:Q47064|хәрби хезмәткәр]]'' | | | 1982-09-02 |- | 1908-03-31 | [[Сергей Целищев]] | | [[галим]] | | | 1991-08-04 |- | 1916-01-02 | [[Борис Шабалин]] | | | | | 1962-09-24 |- | 1917-03-27 | ''[[:d:Q4507939|Nikolay Nikolaevitsj Tsjebaevskiy]]'' | | [[язучы]] | | | 1989-01-23 |- | 1921-03-21 | ''[[:d:Q62713625|Меньшикова, Татьяна Сергеевна]]'' | ''[[:d:Q4497731|МДУның химия факультеты]]'' | [[галим]] | ''[[:d:Q4101968|A. A. Bochvar National Research Institute]]'' | | |- | 1925-01-19 | [[Азат Аббасов]] | [[Мәскәү дәүләт консерваториясе]] | ''[[:d:Q2865819|опера җырчысы]]'' | | | 2006-10-11 |- | 1928-11-22 | [[Александр Дерюгин]] | [[Казан (Идел буе) федераль университеты]]<br/>''[[:d:Q3064300|Санкт-Петербург дәүләт университетының филология факультеты]]'' | [[галим]] | ''[[:d:Q4198174|Ижау дәүләт тыйб академиясе]]''<br/>[[Н. Г. Чернышевский исемендәге Сарытау дәүләт университеты]] | | 1988-09-22 |- | 1929-07-23 | [[Леонард Растригин]] | ''[[:d:Q1719898|Мәскәү авиация институты]]'' | [[галим]] | ''[[:d:Q411895|Рига техника университеты]]'' | | 1998-01-30 |- | 1930-03-03 | [[Геннадий Герасимов]] | [[Мәскәү дәүләт халыкара мөнәсәбәтләр институты]] | ''[[:d:Q82955|сәясәтче]]''<br/>''[[:d:Q193391|дипломат]]''<br/>[[Jurnalist|журналист]] | | [[:commons:Category:Gennadi Gerasimov|Gennadi Gerasimov]] | 2010-09-14 |- | 1932-05-19 | [[Владилен Котельников]] | [[А.Н. Туполев исемендәге Казан илкүләм тикшеренү техник университеты]] | [[галим]] | ''[[:d:Q4192427|Зылатаус машиналар төзү заводы]]'' | | 1974-12-30 |- | 1936-09-21 | [[Айрат Гафаров]] | | ''[[:d:Q7888586|мөһәндис-химик]]'' | | | |- | 1941-10-28 | [[Рубен Амбарцумян]] | ''[[:d:Q2367115|МДУ механика-математика факультеты]]'' | [[математик]]<br/>''[[:d:Q1622272|университет профессоры]]'' | ''[[:d:Q4201580|Әрмәнстан фәннәр академиясенең математика институты]]''<br/>''[[:d:Q1474624|Ереван дәүләт университеты]]'' | | |- | 1943-05-02 | [[Наталия Толстая]] | ''[[:d:Q3064300|Санкт-Петербург дәүләт университетының филология факультеты]]'' | ''[[:d:Q13418253|филолог]]''<br/>[[язучы]]<br/>''[[:d:Q14467526|телбелгеч]]''<br/>''[[:d:Q333634|тәрҗемәче]]''<br/>''[[:d:Q1622272|университет профессоры]]'' | [[Санкт-Петербург дәүләт университеты]] | | 2010-06-15<br/>2010-06-16 |- | 1951-06-19 | ''[[:d:Q51097564|Леонид Якунин]]'' | [[Россия Федерациясе хөкүмәте каршындагы финанс университеты|Русия Федерациясе хөкүмәте каршындагы финанс университеты]] | | | | |- | 1951-12-21 | [[Мулланур Ганиев]] | | ''[[:d:Q82955|сәясәтче]]''<br/>''[[:d:Q17276321|РФ Дәүләт думасы депутаты]]'' | | | 2005-07-18 |- | 1954-08-05 | [[Александр Епанешников]] | | | | [[:commons:Category:Aleksandr Yepaneshnikov|Aleksandr Yepaneshnikov]] | 1993-08-23 |- | 1961-06-06 | [[Виктор Демидов]] | [[Казан (Идел буе) федераль университеты]] | [[хокук белгече]]<br/>''[[:d:Q16533|хөкемче]]''<br/>''[[:d:Q372436|дәүләт эшлеклесе]]'' | [[Казан юридик институты|РФ ЭЭМ Казан юридик институты]] | [[:commons:Category:Viktor Demidov|Viktor Demidov]] | |- | 1969-06-09 | [[Айдар Кәлимуллин]] | | | [[Казан (Идел буе) федераль университеты]] | | |- | 1970-06-25 | [[Марс Исмәгыйлев]] | ''[[:d:Q2177105|Россия дәүләт сәүдә-икътисад университеты]]'' | ''[[:d:Q1622272|университет профессоры]]'' | | | |- | 1973-11-03 | [[Леонид Барышев]] | | | | | |- | 1980 | [[Ландыш Гавина]] | | ''[[:d:Q2066131|спортчы]]'' | | | |- | 1982-01-03 | [[Евгений Косинцев]] | | ''[[:d:Q16029547|биатлонист]]'' | | | |- | 1984-02-21 | [[Диләрә Мироваева]] | [[Казан дәүләт мәдәният институты]]<br/>[[Алабуга дәүләт педагогика университеты|Алабуга дәүләт педагогика институты]] | [[җырчы]] | [[Алабуга мәдәният һәм сәнгать көллияте]] | | |- | 1984-03-20 | ''[[:d:Q12292732|Röstäm Şahitef]]'' | | ''[[:d:Q855091|гитарачы]]''<br/>''[[:d:Q12360214|bass guitarist]]''<br/>''[[:d:Q753110|җырлар автыры]]'' | | | |- | 1986-04-01 | ''[[:d:Q12151772|Savva Seleznyov]]'' | | ''[[:d:Q11774891|алкалы һоккей уйнаучы]]'' | | | |- | 1989-08-04 | [[Яков Селезнёв]] | | ''[[:d:Q11774891|алкалы һоккей уйнаучы]]'' | | | |- | 2000-01-07 | [[Артур Сәгыйтов]] | | ''[[:d:Q937857|футболчы]]'' | | [[:commons:Category:Artur Sagitov|Artur Sagitov]] | |} {{Wikidata list end}} === Шәһәрдә яшәгән танылган кешеләр === * [[Надежда Дурова]] (1783—1866), 1812 елгы Ватан сугышында М. И. Кутузовның ординарецы, соңрак язучы. [[1831]]―[[1866 ел]]ларда Алабугада яшәгән. == Искәрмәләр == {{искәрмәләр}} == Әдәбият == # А. Кәбиров. Алабуга мөһере ни сөйли. Яр Чаллы, 2007. # Елабуга (путеводитель). СПб: ИД «Маматов», 2015.ISBN 978-5-91076-065-7 # Абзянов М.Д., Лапшин Н.П. Здрвствуй, Елабуга. Казань: ТКН, 1980. # Хуҗин Ф.Ш. Алабугага ничә яшь? «[[Казан утлары]]», 2007, № 2. == Сылтамалар == {{Тышкы сылтамалар}} == Шулай ук карагыз == {{Портал|Татарстан|Россия}} * [[Алабуганың меңьеллыгы]] * [[Абу Исхак Ибраһим ибн Мөхәммәд]] * [[Спас ярминкәсе]] * [[Николай Стахеев]] * [[Казан урамы (Алабуга)|Казан урамы]] ('' элекке Карл Маркс урамы'') {{Татарстан}} {{Татарлар саны буенча Россия торак пунктлары}} {{MyTatarstan2020}} [[Төркем:Татарстан шәһәрләре]] [[Төркем:Татарстан район үзәкләре]] [[Төркем:Алабуга районының торак пунктлары]] oko9yi45ei7y8t61q6bn36m0rtlv29s Лениногорск 0 12182 4452275 4445302 2025-07-09T10:35:11Z ListeriaBot 24345 Wikidata list updated [V2] 4452275 wikitext text/x-wiki {{ТП|татар исеме=Лениногорск|исем=Лениногорск|сайт=http://leninogorsk.tatarstan.ru/tat/|язык сайта=[[татар теле]]|милли состав=[[татарлар]], [[руслар]]|рәсми тел=[[татарча]], [[русча]]|климат=уртача|халык саны={{ Население | Лениногорск | тс }}|дини состав=[[мөселман]]нар, [[христиан]]нар һ.&nbsp;б.|төбәк=Татарстан|халәт=[[Шәһәр]]|төбәк төре=Республика}} '''Лениногорск''' ({{lang-tt2|Leninogorsk}}, {{lang-ru|Лениногорск}}) — [[Татарстан Республикасы]]ның көньяк-көнчыгыш өлешендә урнашкан шәһәр, [[Лениногорск районы]]ның үзәге. Ул [[Бөгелмә-Бәләбәй калкулыгы|Бөгелмә-Бәләбәй ике дәрәҗәле калкулыклы]] платосы өстендә, [[Дала Зәе|Зәй]] елгасының өске агымында урнаша. [[Әлмәт]]–[[Бөгелмә]]–Лениногорск агломерациясендә өченче шәһәр. Мәйдан – 34,04 [[км²]]. Халык саны – 63 314 кеше ([[2016 ел|2016]]). Лениногорск [[2006]] һәм [[2008]] елларда [[Россия]] шәһәрләрнең иң җыйнакларыннан берсе дәрәҗәсенә лаек булган. == Физик-географик тасвирлама == === Географик урнашуы === [[Рәсем:52.46076E 54.59931N1.png|thumb|left|250px|Космостан күренеш]] Лениногорск шәһәре [[Татарстан]]ның көньяк-көнчыгышында, [[Бөгелмә]]-[[Бәләбәй]] калулыгы өстендә, [[Ромашкино нефть чыганагы|Ромашкино нефть табылдыгы]] урынында, [[Казан]]нан көньяк-көнчыгышка 322 км, [[Мәскәү]]дән көнчыгышка 1126 км ераклыкта урнашкан<ref>[http://www.ati.su/Trace АвтоТрансИнфо] {{ref-ru}}</ref>. Шәһәр чикләре булып түбәндәгеләр тора: төньяктан — дәүләт урман фондының урман кварталлары; көнчыгыштан һәм көньяктан — төбәк дәрәҗәсендәге ике автомагистральне берләштерә торган әйләнеч юл һәм дәүләт урман фондының урман массивы; көнбатыштан – тимер юл магистрале һәм дәүләт урман фондының урман массивы<ref name="2_1" />. Лениногорскиның географик координаталары {{coord|54|36|16.97|N|52|26|50.22|E|type:city(65600)_region:RU}} (төп нигез итеп, үзәк почтамп алынган). Шәһәр җирлегендә көнбатыштан-көнчыгышка таба [[Камышлы]] елгасы ага, ул үзенең башлангычын Лениногорскидан төньяк-көнбатыштарак урнашкан сөзәклекләрдәге күпсанлы чыганаклардан ала<ref name="2_1" />. Шәһәрнең зур туристик һәм сәнәгать мөмкинлекләре бар, ул урман-парк зонасы һәм урман фондының яшел зонасында урнашкан. Лениногорск – [[Россиянең]] бары тик чишмә суы белән генә тәэмин ителгән уникаль шәһәрләренең берсе. Шәһәргә чишмә суы төче суның җир астындагы бик зур табигый саклагычында урнашкан [[Сугышлы (Лениногорск районы)|Сугышлы]] һәм [[Иске Писмән]] су алгычларыннан килә<ref name="2_1">[https://www.webcitation.org/query?id=1320544590109048&url=leninogorsk.tatar.ru/rus/file/pub/pub_60373.doc Проект генерального плана города Лениногорска, пояснительная записка] {{ref-ru}}</ref><ref name = "1_14">[https://www.mnr.gov.ru/.../3236__nformatsiya_o_predostavlenii_vodnih_obektov_%20v_polzovanie_na_161.12.2010_g..xls Информация о предоставлении водных объектов в пользование на основании договоров водопользования и решений о предоставлении водных объектов в пользование по зоне деятельности Нижне-Волжского БВУ (Республика Татарстан) по состоянию на 16.12.2010 г.] {{ref-ru}}</ref>. === Сәгать поясы === [[Рәсем:Map of Russia - Moscow time zone.svg|left|100px]] Лениногорск шәһәре, бөтен [[Татарстан]] кебек үк, халыкара стандарт буенча [[Мәскәү вакыты|Moscow Time Zone (MSK/MSD)]] дип билгеләнелә торган сәгать поясында урнашкан. Ул [[UTC]] буенча исәпләгәндә, 3:00 гә тигез. === Климат === Лениногорск III уртача континенталь районда урнашкан, шуңа күрә салкын һәм суык кыш һәм уртача эссе җәй белән тасвирланв. . Уртача еллык температура +3,3&nbsp;°C. Иң салкын ае - [[гыйнвар]] (−11,5&nbsp;°C), иң җылы - июль (18,5&nbsp;°C). Абсолют температура максимумы +37&nbsp;°C, ә абсолют температура минимумы -37&nbsp;°C. {{Шәһәр климаты |Шәһәр = Лениногорск |Чыганак = [http://www.myweather2.com/City-Town/Russia/Leninogorsk.aspx MyWeather.com] | Гый_ср = -11.5 | Гый_ур_явым = 22 | Фев_ср = -11.5 | Фев_ур_явым = 19 | Мар_ср = -5 | Мар_ур_явым = 13 | Апр_ср = 4.5 | Апр_ур_явым = 18 | Май_ср = 12 | Май_ур_явым = 34 | Июн_ср = 16.5 | Июн_ур_явым = 52 | Июл_ср = 18.5 | Июл_ур_явым = 42 | Авг_ср = 16.5 | Авг_ур_явым = 41 | Сен_ср = 11 | Сен_ур_явым = 31 | Окт_ср = 4 | Окт_ур_явым = 45 | Ноя_ср = -5 | Ноя_ур_явым = 33 | Дек_ср = -10 | Дек_ур_явым = 20 | Ел_ср = 3.3 | Ел_ур_явым = 370 | Гый_ур_мин=-15 | Гый_ур_макс=-8 | Фев_ур_мин=-15 | Фев_ур_макс=-8 | Мар_ур_мин=-9 | Мар_ур_макс=-1 | Апр_ур_мин=0 | Апр_ур_макс=9 | Май_ур_мин=6 | Май_ур_макс=18 | Июн_ур_мин=11 | Июн_ур_макс=22 | Июл_ур_мин=13 | Июл_ур_макс=24 | Авг_ур_мин=11 | Авг_ур_макс=22 | Сен_ур_мин=6 | Сен_ур_макс=16 | Окт_ур_мин=1 | Окт_ур_макс=7 | Ноя_ур_мин=-8 | Ноя_ур_макс=-2 | Дек_ур_мин=-13 | Дек_ур_макс=-7 | Ел_ур_мин= -1 | Год_ур_макс=7.7 | Гый_а_макс=3 | Гый_а_мин=-37 | Фев_а_макс=7 | Фев_а_мин=-35 | Мар_а_макс=10 | Мар_а_мин=-24 | Апр_а_макс= 28 | Апр_а_мин=-18 | Май_а_макс=32 | Май_а_мин=-9 | Июн_а_макс= 37 | Июн_а_мин=-1 | Июл_а_макс=34 | Июл_а_мин=-4 | Авг_а_макс= 34 | Авг_а_мин=1 | Сен_а_макс= 33 | Сен_а_мин=-5 | Окт_а_макс= 22 | Окт_а_мин=-14 | Ноя_а_макс=13 | Ноя_а_мин=-27 | Дек_а_макс=6 | Дек_а_мин=-37 | Ел_а_макс= 37 | Ел_а_мин=-37 |}} == Халык == [[Рәсем:L`ninogorsk demografija tat.png|right|500px|thumb|Лениногорск халык саны демографиясе (1939-2010 еллар)]] [[2012 ел]]ның [[1 гыйнвар]]ына Лениногорскиның халык саны 63 716 кеше тәшкил иткән, бу бөтен [[Татарстан]]ның халык саныннан 1,67%, шәһәр халык саныннан 2,21 % тәшкил итә. Халык тыгызлыгы - 1817 кеше/км². Халык саныннан 16,9% бала һәм яшүсмерләр, 63,9% яшьләр һәм 19,2% өлкән яшьтәге кешеләр тәшкил итәләр. Шәһәр җирлегендә 25 милләт вәкиле яши, шул исәптән: [[руслар]] — 43,3%, [[татарлар]] – 42,8%, [[чуашлар]] – 5,3%, [[мордвалар]] – 5,8%, башка халыклар – 2,8%. Шәһәр халык саны соңгы елларда, табигый тискәре артым һәм халыкның тискәре күчеше нәтиҗәсендә, бик кимегән. [[2008 ел]]да 1 мең кешегә туулар дәрәҗәсе 11,2%, ә үлем дәрәҗәсе 14,6% булган. [[2010 ел]]да туганнарның саны 982 кеше була, ләкин бу [[2009 ел]]га караганда 4% азрак. Ә вафат булучылар саны 5% арткан һәм 1254 кеше булган.<ref>[http://leninogorsk.tatarstan.ru/rus/doklad.htm?pub_id=80768 Отчетный доклад Главы муниципального образования «Лениногорский муниципальный район» «Об итогах социально-экономического развития Лениногорского района в 2010 г. и задачах на 2011 год»]{{Deadlink|date=August 2021 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }} {{ref-ru}}</ref> Татарстан Республикасы Икътисад министрлыгы фаразлавы буенча, халык саны [[2020-еллар]]да ул 65 250 билгесенә, ә [[2030 ел]]га хәтле 62 840 санына төшәчәк. {| class="standard" |+ Лениногорск шәһәренең халык саны еллар буенча <ref name = "1_13">[http://www.mojgorod.ru/r_tatarstan/leninogorsk/index.html «Минем шәһәр» Россия шәһәрләре һәм төбәкләре буенча халык энциклопедиясе] {{Ref-ru}}</ref><ref>[http://fr.wikipedia.org/wiki/Leninogorsk француз википедиясендә Лениногорск шәһәре]{{ref-fr}}</ref><ref>[http://demoscope.ru/weekly/ssp/rus89_reg.php 1989 елгы җанисәп. Автоном җөмһүриятләр, өлкәләр, һ.б. ]{{ref-ru}}</ref><ref>[http://www.perepis2002.ru/ct/doc/1_TOM_01_04.xls 2002 елгы җанисәп нәтиҗәләре.] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20171025233850/http://www.perepis2002.ru/ct/doc/1_TOM_01_04.xls |date=2017-10-25 }} {{ref-ru}}</ref> !Ел !1864 !1883 !1900 !1910 !1939 !1959 !1967 !1970 !1976 !1979 !1982 !1986 !1989 !1991 |- |Саны |1 416 |1 481 |2 058 |1 948 |2 300 |38 600 |42 000 |46 600 |51 000 |53 600 |57 000 |60 000 |62 093 |64 100 |- |Ел !1996 !1999 !2000 !2001 !2002 !2003 !2005 !2006 !2007 !2008 !2009 !2010 !2011 !2012 |- |Саны |67 100 |67 900 |68 100 |68 200 |65 592 |65 600 |65 600 |65 500 |65 700 |65 751 |65 486 |65 452 |64 036 |63 176 |} == Тарих == === Россия империясе периоды === Лениногорск - [[1795 ел]]да барлыкка килгән Яңа Писмән һәм [[Иске Писмән]] исемле татар авылы өстенә корылган яңа шәһәр. [[Иске Писмән]] авылы, башка [[Россия империясе]]нең чик буенда урнаштырылган кебек, качкын крестьяннар һәм солдатлар белән нигезләнгән. Башта ул '''Писмән бистәсе''', аннары соң '''Ясач Писмән''', соңрак кына [[Иске Писмән]] авылы исемен алган. Шулай ук, биш ел үтәвеннән соң, авылда 109 йорт, 384 ир һәм 327 хатын-кыз булды. Халык саны арткан, һәм кешеләр Камышлы елгасының башка ягына күчтеләр. Шулай Яңа Писмән авылы нигезләнгән. [[1775 ел]]дагы [[Екатерина II]]нең губерния реформасы буенча, [[Бөгелмә|Бөгелмә бистәсе]] һәм тирә-як авыллар [[Бөгелмә өязе]]нең үзәге игълан итә. Шулай итеп Яңа Писмән авылы Бөгелмә өязенә дә керә. Яңа Писмән авылы тиз арта, һәм озакламыйча село статусын ала. [[1883 ел]]да селода 1481 кеше яшәгән. [[Беренче бөтендөнья сугышы]] алдыннан Яңа Писмән төбәкнең иң зур авылларыннан берсе булган. === Совет периоды === Гражданнар сугышы вакытында бөтен Идел буе районнарда ачлык котырынган. Яңа Писмән авылы да моннан искәрмә булмаган. [[1935 ел]]да [[Яңа Писмән районы]] барлыкка килгән. [[Бөек Ватан сугышы]]нда район 6789 кеше югалткан. Яңа Писмән 12 [[Советлар Берлегенең каһарманы|Советлар Берлегенең каһарман]]ларның ватаны. Аның санында: [[Гыйльми Баһаветдинов]], [[Газинур Гафиятуллин|Газинур Гафият улы Гафиятуллин]], [[Иван Денисов|Иван Федор улы Денисов]], [[Иван Заварыкин|Иван Александр улы Заварыкин]], [[Ибраһим Мурзин|Ибраһим Хөсәен улы Мурзин]], [[Самат Садриев]], [[Григорий Ушполис|Григорий Саул улы Ушполис]], [[Әкрәм Хәйретдинов]], [[Ислам Халиков]], [[Мисбах Хәлиуллин]], [[Евстафий Яковлев|Евстафий Григорий улы Яковлев]], [[Василий Яницкий|Василий Иван улы Яницкий]]. 1943 елның 2 августында [[Яңа Шөгер]] авылы янындагы беренче скважинада 617-618 метр тирәнлектә нефть табыла. Соңрак - 1948 елның 28 июлендә [[Тимәш]] авылы янындагы 3 скважинада девон нефте барлыгы ачыклана. Ул [[Ромашкино нефть чыганагы]] атала. Шушы бай чыганак табылу белән Татарстанның көньяк-көнчыгышы өчен яңа тарих битләре ачыла. Яңа Писмәндә «Бөгелмәнефть» һәм «Татбурнефть» трестлары идарәләре урнаша. Авылга [[Баку]], [[Грозный]], [[Краснодар]], [[Башкортстан]], [[Сахалин]]нан күпсанлы боралау, төзү осталары килә. 1950-1955 елларда биредә 126,5 мең квадрат торак йорт сафка баса, һәм 1955 елның 18 августыннан [[СССР|ССРБ]] Югары Советы Президиумы Указы белән эшчеләр бистәсенә Лениногорск исеме һәм шәһәр статусы бирелә. === Советтан соңгы дәвер === Бүгенге Лениногорск – яшел һәм җыйнак шәһәр. [[Ромашкино нефть чыганагы]] хәзерге вакытта дөньяда иң зурысы дип таныла. Шәһәрдә мәдәният үзәге, “Ихлас” мәчете, “Яшьлек” стадионы, 2 бассейн, тау чаңгысы базасы, трамплин, Боз сарае һәм нефть музее эшли. Күптән түгел автовокзал, [[Писмән (станция)|тимер юлы станицясе]] эшли башлады. == Икътисад == [[Рәсем:Татарстанның нефть табылышлары харитасы.jpg|left|350px|thumb|Татарстанның нефть табылмалары харитасы]] Лениногорск – зур үсешкә ия сәнәгый җитештерүле күп тармаклы шәһәр. Икътисад өлкәсендә [[нефть]]-[[газ]] сферасы ширкәтләре (41,1%); төзелеш (24,5%); транспорт (9,6%); җитештерү сферасы (4,8%); электр энергиясе, газ, пар һәм су җитештерү, тапшыру һәм бүлү өлкәсе (4,1%); авыл хуҗалыгы (3,1%) әйдәп баралар<ref name="05082011_1">{{cite web |url = http://leninogorsk.tatarstan.ru/rus/pokazateli.htm?pub_id=85468 |title = Основные показатели социально-экономического развития Лениногорского муниципального района на 01.05.2011 |publisher = ТР Муниципаль берәмлекләр порталы |accessdate = 2011-11-15 |archiveurl = https://www.webcitation.org/63CIW1uwR?url=http://leninogorsk.tatarstan.ru/rus/pokazateli.htm?pub_id=85468 |archivedate = 2011-11-14 }}</ref>. [[2011]] ел башында сәнәгый җитештерү индексы 108% ны тәшкил итте. [[2010]] ел өчен күрсәтелгән эш һәм хезмәт күрсәтүләр продукциясе күләме – 21 млрд сум ({{үсү}} 112%); тулаем җирле продукт ([[2010]] ел өчен) – 32, 72 млрд сум ({{үсү}} 113,6%; сәнәгый җитештерү күләме ([[2010]] ел өчен) – 16, 64 млрд сум ({{үсү}} 108,6%)<ref name="05082011_1"/>. === Сәнәгать === Лениногорск шәһәре [[Татарстан]]ның иң зур [[нефть]] һәм [[газ]] сәнәгате үзәкләренең берсе, чөнки ул уникаль [[Ромашкино]] нефть ятмасына бик якын урнашкан. Ул дөньядагы иң зур нефть чыгару урыннарының берсе (ә табылган вакытта исә иң зурысы була). Аны эшкәртү эшен [[1948]] елдан башлап «[[Татнефть]]» алып бара. Бу Татарстанда беренче булып ачылган нефть ятмаларының берсе. Miller and Lets билгеләмәсенә караганда, SPE классификациясе буенча исбатланган запаслар [[2006]] елның [[1 гыйнвар]]ында 3255 млрд баррель тәшкил иткән, ягъни компаниянең исбатланган нефть запасларының 55,6%.<ref name="э_1">{{cite web |url = http://www.neftegaz.ru/news/view/65549 |title = Продлена лицензия на Ромашкинское нефтяное месторождение {{ref-ru}} |publisher = Neftegaz.RU |accessdate = 2011-11-15 |archiveurl = https://www.webcitation.org/63CIk5BgT?url=http://neftegaz.ru/news/view/65549 |archivedate = 2011-11-14 }}</ref>. Нефть сәнәгатенең иң зур вәкиллләре исә түбәндәге ширкәтләр: «[[Татнефть|Лениногорскнефть]]» нефть һәм газ табу идарәсе, «Лениногорск тампонаж эшләре идарәсе», «Татнефть-лениногоркскремсервис», геологик разведка һәм геофизик эшләр предприятиесе («Геотех»)<ref name="05082011_1"/>. Машина эшләү тармагы түбәндәге оешмалардан гыйбарәт: автокомпонетлар җитештерүче «Лениногорск механик заводы», төрле эшләр өчен махсус техника ясаучы «АгроИдея», «АвтоСпецОборудование» Лениногорск заводы», нефть һәм газ сәнәгате өчен җиһазлар һәм автоматлаштыру чаралары эшләүче «Лениногорск нефтеавтоматика тәҗрибә заводы», нефть чыгару һәм бурлау җиһазлары җитештерүче «ТМС-Буровой Сервис», коррозиягә каршы өслекле һәм җылылыкны изоляцияләүче торбалар һәм фасон җайланмалар ясаучы «Квинтал» оешмасы<ref name="05082011_1"/>. [[Төзелеш]] тармагындагы оешмалар: тимербетон җайланмалар ясаучы ике завод, махсус объектлар төзүче компанияләр («Контакт-С», «Лениногорскнефтьстрой», «Ортэкс») һ.б<ref name="05082011_1"/>. Шулай ук шәһәрдә җиңел һәм [[азык-төлек сәнәгате]] ширкәтләре дә эшли: ике икмәк заводы («Колос», «Лениногорск икмәк заводы»), май-сыр эшләүче комбинат, сөт заводы («Торос-Молоко»), минераль сулар һәм алкогольсез эчемлекләр җитештерү заводы («Агропак-Татарстан»), кош фабрикасы, тегү фабрикасы, йорт җиһазлары фабрикасы<ref name="05082011_1"/>. === Халыкның эш белән тәэмин ителүе === [[Рәсем:Dinamika bezrabotnix2 tat.png|right|500px|thumb]] 2011 елның 22 сентябрь мәгълүматларына караганда, [[эшсезлек]] дәрәҗәсе {{үсү}} 1, 09 % тәшкил иткән, исәптә {{үсү}} 475 кеше тора<ref name="05082011_3">{{cite web |url = http://www.leninogorsktrud.ru/otcheti.html |title = Отчеты о работе Центра занятости населения г. Лениногорск |publisher = ГБУ «Центр занятости населения г. Лениногорска» |accessdate = 2011-11-13 |archiveurl = https://www.webcitation.org/63CJ5Lbir?url=http://www.leninogorsktrud.ru/otcheti.html |archivedate = 2011-11-14 }}</ref>. Уртача айлык хезмәт хакы 2011 елның маенда 17 868, 36 сум ({{кимү}} 99, 0 %, ТР буенча 17 788, 7 сум). [[Яшәү минимумы]] 4733 сум (2011 елның 1 гыйнварында), минималь куллану бюджеты 9250 сум<ref name="05082011_1" />. 2011 елда төрле тармаклар буенча уртача айлык хезмәт хакы түбәндәгечә: авыл хуҗалыгында 7256 сум ({{үсү}} 106, 5 %, ТР буенча 8724), файдалы казылмалар табу ширкәтләрендә 26 133, 5 сум ( {{кимү}} 87, 0 %, ТР буенча 27 380, 5), эшкәртү сәнәгате ширкәтләрендә 14 065, 3 сум ( {{кимү}} 96, 0 %, ТР буенча 18 492, 7), коммуналь хуҗалыкта 19 361, 2 сум ( {{кимү}} 97,7 %, ТР буенча 26 814, 9), төзелештә 23 989, 1 ({{үсү}} 122, 1 %, ТР буенча 20 000, 5), транспорт һәм элемтәдә 21 250, 6 сум ( {{кимү}} 91, 9 %, ТР буенча 19 867, 7), сәүдә һәм ашатуда 6000 сум ({{үзгәрешсез}}, ТР буенча 16 487, 9), мәгарифта 9370, 4 сум ({{үсү}} 119, 2 % ТР буенча 12 057, 1), сәламәтлек саклауда 10, 768, 1 сум ({{үсү}} 108, 3%, ТР буенча 11 809, 1)<ref name="05082011_1" /><ref name="05082011_2">{{cite web |url = http://leninogorsk.tatarstan.ru/rus/file/pub/pub_86225.doc |title = Пояснительная записка к докладу главы Лениногорского муниципального района Республики Татарстан о достигнутых значениях показателей для оценки эффективности деятельности органов местного самоуправления за 2010 год и их планируемых значениях на 3-х летний период {{ref-ru}} |publisher = Муниципаль берәмлекләр порталы |accessdate = 2011-11-13 |archiveurl = https://www.webcitation.org/63CJPN6XX?url=http://leninogorsk.tatarstan.ru/rus/file/pub/pub_86225.doc |archivedate = 2011-11-14 }}</ref><ref>{{cite web |url = http://prav.tatarstan.ru/rus/file/pub/pub_84043.doc |title = Социально-экономическое положение Республики Татарстан (Комплексный информационно-аналитический доклад) Январь-Апрель 2011 года., № 4 {{ref-ru}} |publisher = Татарстан Республикасы Хөкүмәте Порталы |accessdate = 2011-11-15 |archiveurl = https://www.webcitation.org/63CTshslx?url=http://prav.tatarstan.ru/rus/file/pub/pub_84043.doc |archivedate = 2011-11-14 }}</ref>. Икътисад тармаклары буенча мәшгуль булучылар (2010 елның башы) <ref name="05082011_1" />: {| class="wikitable" |- ! № !! Икътисад тармаклары !! кешеләр саны !! % |- | 1 || Сәнәгать || 6036 || 15,6 |- | 2 || Транспорт һәм элемтә || 5097 || 13,1 |- | 3 || Төзелеш || 4056 || 10,5 |- | 4 || Сәүдә һәм җәмәгать туклануы || 4431 || 11,4 |- | 5 || Мәгариф || 3496 || 9,0 |- | 6 || Башка эшчәнлек төрләре|| 15689 || 40,4 |- ! colspan="2"| Җәмгысе: || 38805 || 100 |- |} Эшкә сәләтле халыкның кимүе һәм пенсионерлар саны артуы күзәтелә. Эшкә сәләтле яшьтән яшьрәк булучы халык санының аз булуы сәбәпле, эшкә сәләтлеләрнең күбәюе фараз ителми <ref name="05082011_2" />. === Инвестицияләр === Лениногорскида 10 инвестицияләр мәйданчыгы эшли, шуларның өчесе «Идея-Юго-Восток» инновацион-җитештерү технопаркы кысаларында<ref name="27112011_1">{{cite web |url = http://leninogorsk.tatarstan.ru/rus/leninogorsk/investment_area.htm |title = Реестр инвестиционных площадок |publisher = Портал муниципальных образований |accessdate = 2011-11-27 |archiveurl = https://www.webcitation.org/63W0pRiaM?url=http://leninogorsk.tatarstan.ru/rus/leninogorsk/investment_area.htm |archivedate = 2011-11-27 }}</ref> Общая сумма [[Инвестиции|инвестиций]] в основной капитал за 2010 год составляет 3,131 млрд рублей, что составило {{рост}} 144,2 % от значений 2009 года.<ref name="27112011_2">{{cite web |url = http://leninogorsk.tatarstan.ru/rus/acting.htm?pub_id=98673 |title = "О Программе социально-экономического развития муниципального образования «Лениногорский муниципальный район» на 2011 – 2015 годы" от 25.10.2011 №99 |publisher = Портал муниципальных образований |accessdate = 2011-11-27 |archiveurl = https://www.webcitation.org/63W0y1vSL?url=http://leninogorsk.tatarstan.ru/rus/acting.htm?pub_id=98673 |archivedate = 2011-11-27 }}</ref>. [[2010]] елда төп капиталга инвестицияләрнең гомуми суммасы 3, 131 млрд сум тәшкил итә, бу исә [[2009]] ел саннарының {{үсү}} 144,2 %. Соңгы елларда гамәлгә ашырылучы инвестицион проектларның иң зурысы - «Татсталь» электрометаллургия заводын төзү һәм гамәлгә кертү, аның бәясе 21, 533 млрд сум, ә җитештерүчәнлеге елына 2 млн тонна металл продукциясен тәшкил итә<ref name="27112011_3">{{cite web |url = http://invest.tatar.ru/upload/presentation_materials/catalogue_of_priority_investment_projects_ru.pdf |title = Каталог инвестиционных проектов Республики Татарстан |publisher = Инвестиционный портал Республики Татарстан |accessdate = 2011-11-27 |archiveurl = https://www.webcitation.org/63W0OGn8z?url=http://invest.tatar.ru/upload/presentation_materials/catalogue_of_priority_investment_projects_ru.pdf |archivedate = 2011-11-27 }}</ref> Основным инвестором проекта выступает Екатеринбургская группа металлургических предприятий [[Макси-групп|ОАО «Макси-групп»]].<ref name="27112011_4">{{cite web |url = http://sdelanounas.ru/blogs/7349/ |title = В Татарстане(Лениногорск) началось строительство завода «Татсталь» |publisher = Сделано у нас |accessdate = 2011-11-27 |archiveurl = https://web.archive.org/web/20111115171511/http://sdelanounas.ru/blogs/7349/ |archivedate = 2011-11-15 }}</ref>. Проектның төп инвесторы Екатеринбурның «Макси-групп» ААҖ металлургия ширкәтләре төркеме<ref name="27112011_4"/>. «Идея-Юго-Восток» инновация-җитештерү технопаркы “ИПТ «Идея» ААҖ тарафыннан «Татнефть» ААҖ белән берлектә 2004 елда Татарстан Республикасы Хөкүмәте хуплавы белән ачыла. ИПТ «Идея-Юго-Восток» оешмасының составында гомуми мәйданы 40 000 м² булган җитештерү, склад һәм офис корылмалары бар, аларда 45 резидент компанияләре эшчәнлек алып баралар. Технопаркның гамәлгә ашырылган проектларының иң әһәмиятлеләре арасында «АГРОИДЕЯ» ҖЧҖ, «ТАНДЕМ-Д» Фәнни-җитештерү предприятиясе” ҖЧҖ, «Лениногорск Прибор Заводы»ААҖ кебекләр бар. Гамәлгә ашырылып килүче проектлар: шина эшкәртү заводын төзү (Санкт-Петербургның «Ингрия» технопаркы белән берлектә), армирланган сеткалар ясау предприятиесен төзү, «Планета Идей» эшлекле комплексы<ref name="27112011_3"/><ref name="27112011_5">{{cite web |url = http://www.tpidea.ru/index.php?nodeid=27 |title = ООО "ИПТ "Идея-Юго-Восток" |publisher = Инновационный Технопарк Идея |accessdate = 2011-11-27 |archiveurl = https://www.webcitation.org/63W1EgzGy?url=http://www.tpidea.ru/index.php?nodeid=27 |archivedate = 2011-11-27 }}</ref><ref name="27112011_7">{{cite web |url = http://www.ingria-startup.ru/novosti1/publikacii_v_smi/tehnoparki_tatarstana_i_sankt-peterburga_dogovorilis_sotrudnichat/ |title = Технопарки Татарстана и Санкт-Петербурга договорились сотрудничать |publisher = Regnum |accessdate = 2011-11-28 |archiveurl = https://www.webcitation.org/63X91ssQO?url=http://www.ingria-startup.ru/novosti1/publikacii_v_smi/tehnoparki_tatarstana_i_sankt-peterburga_dogovorilis_sotrudnichat/ |archivedate = 2011-11-28 }}</ref>. === Шәһәр бюджеты === Лениногорск шәһәр [[бюджет]]ының 2010 елда табышы 932 миллион сум, ә чыгымнары 961 миллион сум тәшкил итте. 2011 елга бюджет 998974, 6 мең сумлык табыш һәм 1107690,7 мең сумлык чыгымнарны фаразлый. Табышларның төп чыганагы исә кире кайтарылмый торган республика һәм федераль [[субсидия]]ләр – алар 64,2% тәшкил итәләр, калганнары салым һәм салымныкы булмаган табышлар (шул исәптән шәһәр милке сатудан кергән акчалар) – 35,8 %. === Кече һәм урта эшмәкәрлек === Лениногорск районы территориясендә 2160 шәхси эшкуар һәм 802 кече бизнес оешмасы (шуларның 542се икътисади актив) эшчәнлек алып бара. Кече ширкәтләрдә мәшгуль булучыларның гомуми саны 2010 елда 5,5 мең кеше тәшкил иткән (2009 елд – 4,5 мең кеше)<ref name="05082011_1"/> . Тулаем җирле продуктта кече бизнесның өлеше 15% артык тәшкил итә. [[2010]] елда аларның әйләнеше 5 миллиард сум була. Мәшгуль булучыларның саны исә гомуми исәпнең 17,3 % (5 мең кеше), уртача хезмәт хакы 5, 5 мең сум.<ref name="05082011_1"/> === Кулланучылар базары === Татарстан Республикасы дәүләт статистикасы хезмәте мәгълүматларына караганда, [[2009]] елда шәһәрнең сәүдә челтәре халыкка тоткарлыксыз хезмәт күрсәтә, һәм 400 дән артык ваклап сату һәм җәмәгать туклануы объектыннан тора. Моңа 311 кибет (сәүдә үзәкләреннән башка) һәм 49 җәмәгать туклануы объекты керә. Гомуми сәүдә мәйданы 27, 02 мең м², җәмәгать туклануы объектларында кулланучыларга хезмәт күрсәтү залының гомуми мәйданы 6, 786 мең м²<ref name="12112011_1">{{cite web |url = http://www.gks.ru/scripts/db_inet2/passport/table.aspx?opt=926361012009 |title = БД ПМО РТ Показатели, характеризующие состояние экономики и социальной сферы муниципального образования город Лениногорск за 2009 год |publisher = Территориальный орган Федеральной службы государственной статистики по Республике Татарстан |accessdate = 2011-11-12 |archiveurl = https://www.webcitation.org/638Wktt56?url=http://www.gks.ru/scripts/db_inet2/passport/table.aspx?opt=926361012009 |archivedate = 2011-11-12 }}</ref>. 2010 ел эчендә ваклап сату әйләнеше 3 миллиард сумнан артыграк тәшкил итте. Шәһәрдә җирле «SHIFA», «Медуница», «Сәлам», «Реал» кебек челтәр кибетләре дә, федераль әһәмиятле «Эльдорадо», «Магнит», «Пятерочка», «Корпорация Центр», «Аптечная сеть 36,6», «Казанские аптеки» һ.б. кибетләр дә бар. == Транспорт == {|align="right" |<div style="overflow:hidden;"> <div style="margin: -50px 0px -200px 0px;"> [[Рәсем:Shema transporta Leninogorsk.jpg|400px]] </div> </div> |} Лениногорск шәһәре транспорт-географик яктан уңайлы җирдә урнашып, башка шәһәрләр белән төбәк әһәмиятендәге юллар белән бәйләнгән. === Юл транспорты === Лениногорск транспорт системасын нигездә автомобилләр тәшкил итә. Шәһәрдә эчке, шәһәр ягындагы һәм шәһәрләр арасында [[автобус]] системасы бар. [[2010 ел]]ның [[1 март]]ына Лениногорскта 193 урам бар. Иң мөһимнәре: Даллы, Камышлы, Заварыкин, Шашин, Менделеев, Вахитов, Ленинград, Гагарин, Куйбышев, Тукай, Агадуллин, Төзүчеләр, Югары Көчәнешле, Асфальт, Октябрь, Белинский, Чишмә урамнары. Шәһәрнең транспорт магистрале дип Чайковский урамы санала. === Тимер юл транспорты === Шәһәр аша [[Куйбышев тимер юлы]] ([[РТЮ]] филиалы), [[Әгерҗе]]-[[Круглое Поле]]-[[Акбаш]] линиясе буенча бара. Шәһәрнең көньяк-көнбатыш өлешендә [[1956 ел]]да төзелгән «Писмән» тимер юл станциясе урнашкан. === Башка транспорт === Шәһәрдән 12 км ераклыкта [[Бөгелмә аэропорты]] урнашкан. == Торак-коммуналь хуҗалык == «Лениногорск шәһәре» муниципаль берәмлегенең торак фонды мәйданы 2010 ел башына 1 389, 5 мең м², шуның авария халәтендәге яки иске торак мәйданы 1 150, 42 м². Күпфатирлы йортларның саны – 513. === ТКХ өлкәсендә оешмалар === Лениногорскида күпфатирлы йортларга ике идарә компаниясе («Торак сервисы ИК» ҖЧҖ, «Уютный дом» ИК” ҖЧҖ – гомуми идарә мәйданы 1049 мең м² ) һәм 22 торак хуҗалары ширкәте (гомуми идарә мәйданы 1049 мең м² ) хезмәт күрсәтә<ref name="05082011_1"/><ref name="autogenerated2">{{cite web |url = http://leninogorsk.tatar.ru/rus/sadriev.htm |title = Интервью генерального директора АУ «Департамент ЖКХ и строительства» Исхака Садриева |publisher = Портал муниципальных образований РТ |author = Сафарова Р. |accessdate = 2011-11-13 |archiveurl = https://www.webcitation.org/63AUDugBw?url=http://leninogorsk.tatarstan.ru/rus/sadriev.htm |archivedate = 2011-11-13 }}</ref>. === Су белән тәэмин ителеш === «Водоканал» ҖЧҖ – Лениногорскта су белән тәэмин ителешне һәм су чыгаруны башкаручы бердәнбер оешма. Предприятие базасында 190 560 метр су үткәргеч һәм 151 530 м канализация челтәре, 9 су үткәргеч һәм 5 канализация суырткыч станциясе, канализация чистарткыч корылмасы бар<ref name="1_15">{{cite web |url = http://leninogorsk.tatar.ru/rusvoda1.htm |title = ООО «Водоканал» |publisher = Портал муниципальных образований РТ |accessdate = 2011-11-12 |archiveurl = https://www.webcitation.org/638XMBRXm?url=http://leninogorsk.tatarstan.ru/rusvoda1.htm |archivedate = 2011-11-12 }}</ref> . Шәһәр су белән җир асты чыганаклары аша тәэмин ителә. === Җылылык === «Лениногорск җылылык челтәре» ААҖ – Лениногорскта җылылык энергиясе белән тәэмин итүче бердәнбер оешма. Хәзерге вакытта шәһәрдә үзәкләштерелгән җылык системасы эшли. === [[Электр]] белән тәэмин итү === Шәһәрдә [[электр энергиясе]] «Татэнергосбыт» ААҖның Лениногорск электр челтәрләре районы тарафыннан бирелә<ref>{{cite web |url = http://www.tatenergosbyt.ru/structure.jsp |title = Структура ОАО "Татэнергосбыт" |publisher = Официальный сайт ОАО "Татэнергосбыт" |accessdate = 2011-11-12 |archiveurl = https://www.webcitation.org/63AV8MO3c?url=http://www.tatenergosbyt.ru/structure.jsp |archivedate = 2011-11-13 }}</ref>. == Мәдәният == [[Рәсем:Leninogorsk DK.jpg|thumb|left|270px|Лениногорск шәһәренең Мәдәният сарае]] Лениногорск - [[Лениногорск районы]]ның мәдәният һәм фәнни үзәге. Шәһәрдә фәнни, проек-төзелеш организациялар, урта техник оешмалары, югары мәгариф оешмалары тупланган. Шәһәрдә ике музей, сигез китапханә, күргәзмә залы һәм ирмәкләшү цетры эшли. === Спорт === Шәһәр территориясендә 171 спорт биналары урнашкан, шул исәптән: «Яшьлек» стадионы, 4 йөзү бассейны, 32 спорт залы, 80 яссы корылышлары, 2 чаңгы базалары һәм трамплиннары, 5 шәһәр читендәге ял итү базалары, 6 бала-яшүсмер спорт мәктәпләре, боз сарае һәм җиңел атлетика манежы. Шәһәрдә төрле спорт төрләреннән ярышлар үткәрәләр. Лениногорскта Олимиада резерв мәктәбе урнаша, ул спортсмненарын чаңгы белән трамплинлардан сикерергә өйрәтә. Хәзерге вакытта шәһәрдә өч трамплин: К-29, К-75 һәм К-48 эшлиләр. [[1961 ел]]да шәһәрдә [[«Нефтяник» хоккей клубы]] нигезләнгән, ләкин хәзерге вакытта финанслар аз булу өчен клуб асылда эшләми. === Мәгариф === Шәһәрнең мәгариф системасында 55 дәүләт мәгариф учреждениесы хезмәт күрсәтә, шул санда 13 гомуми белем мәктәбе, 3 өстәмә мәгариф учреждениесы (Балалар иҗат йорты, сәнгать һәм музыка мәктәпләре), кичке мәктәп, 31 балалар бакчасы, 1 бала йорты һ.б. Шулай ук шәһәрдә [[Лениногорск политехник көллияте]], [[Лениногорск музыка-сәнгать педагогика көллияте]], [[Лениногорск нефть техникумы]] һәм [[Казан дәүләт техника университеты]]ның филиалы урнашкан. Росстат мәгълүматы буенча, 2010/2011 нче уку елында мәктәпкәчә мәгариф учреждениеларында 3209 бала, гомуми белем мәгариф учреждениеларында 6895 бала укыган. Шулай ук, гомуми белем мәктәпләрендә 461 укытучы, балалар бакчаларында 1160 хезмәткәр эшли. === Дин === Лениногорскта халыкның күбесе [[православие]] һәм [[Ислам]] диннәрен тоталар . Башка диннәрнең саны зур түгел. [[Бөек Октябрь инкыйлабы|1917 елның октябрь революциягә]] кадәр шәһәрдә 2 [[чиркәү]] урнашып торган, ләкин хәзер алар җимерелгән һәм юк ителгәнәр. Хәзерге вакытта Лениногорскида ике чиркәү: Изге-Троицк гыйбадәтханәсе, Бөтен Изгеләрнең кәшәнәсе һәм манаралы «Ихлас» мәчете урнашкан. == Архитектурасы == [[Рәсем:Plohad Leninogorsk.jpg|thumb|right|280px|Шәһәрнең үзәк мәйданы]] {{Төп мәкалә|Лениногорск истәлекле урыннары исемлеге}} Шәһәрдә күп санлы һәйкәлләр, истәлек билгеләре, мемориаль такталар һәм мемориаль комплекслар урнашкан. Аларның иң билгеле булганары түбәндәгеләр<ref name="12072012_01"> {{китап |автор = |исем = Свод памятников истории и культуры Республики Татарстан |сылтама = |җаваплы = |урын = Казань |нәшрият = Мастер Лайн |ел = 1999 |том = 1 |страниц = |страницы = |isbn = }}</ref>: [[Рәсем:Pr Lenina.JPG|thumb|right|280px|Ленин проспекты, Татарстан нефтен табучыларга монумент (2015нче елга чаклы күренеш)]] [[Рәсем:Парк Юбилейный, Лениногорск.jpg|thumb|right|280px|«Юбилейный» паркы]] [[Рәсем:Парк Мэхэббэт, Лениногорск.jpg|thumb|left|280px|«Мәхәббәт» паркы]] * '''Татарстан нефтен табучыларга монумент'''. Монумент проекты архитектор А. Печеркин һәм скульптор Б.Н.Фузеев белән берлектә төзелә һәм [[1975 ел]]ның сентябрендә Ленин һәм Җиңүнең 50 еллыгы проспектлары кисешүендә (Свердлов ур.) ачыла. Монумент үзе тутыкмый торган тимердән эшләнгән, улҗир астыннан бәреп чыгучы 33 метрлы<ref>Заветы Ильича. от 01.09.2005.</ref> нефть фонтаныннан һәм аны чолгап алган 18 м диаметрлы, 2, 5 биеклектәге скульптур рельеф әйләнәсеннән гыйбарәт. Бу гигант әйләнә-балдак мрамор белән тышланган ныклы пилоннарда тора. Үзендә көчле символика һәм тарихи хикәятне берләштереп, бу корылма Татарстанда нефть табыла башлауның әһәмиятен ачып бирә<ref>{{cite web |url = http://www.hrono.info/text/2005/sor06_05.html |title = Творец, гражданин и солдат |publisher = Бельские просторы |accessdate = 2012-07-06 |archiveurl = https://www.webcitation.org/68xSEo0qD?url=http://www.hrono.info/text/2005/sor06_05.html |archivedate = 2012-07-06 }}</ref>. * '''В.Д. Шашинга һәйкәл'''. Ул [[1981 ел]]да [[Валентин Шашин|Валентин Дмитрий улы Шашинның]] Татарстанда нефть табу сәнәгате үсешенә керткән өлеше хөрмәтенә ачыла. Һәйкәл Шашин проспекты һәм Моряков урамында урнашкан<ref name="06072012_03">{{cite web |url = http://jubilee.tatneft.ru/wps/wcm/connect/tatneft/jubilee/publikatsii/tvoi_lyudi_tatneft/shashin_est_shashin_po-drugomu_i_ne_skazhesh../ |title = Шашин есть Шашин, по-другому и не скажешь... {{ref-ru}} |publisher = газета «Нефтяные вести», №68 |author = София Гарифуллина |date = 4 сентября 2010 года |accessdate = 2012-07-06 |archiveurl = https://www.webcitation.org/68xhZhS08?url=http://jubilee.tatneft.ru/wps/wcm/connect/tatneft/jubilee/publikatsii/tvoi_lyudi_tatneft/shashin_est_shashin_po-drugomu_i_ne_skazhesh../ |archivedate = 2012-07-06 }}</ref><ref name="06072012_04">{{cite web |url = http://www.nto-ng.sitecity.ru/ltext_2010112408.phtml?p_ident=ltext_2010112408.p_2010174632 |title = Юбилейная конференция, посвященная 85-летию со дня рождения В.Д. Шашина {{ref-ru}} |publisher = Межрегиональная общественная организация «Научно-техническое общество нефтяников и газовиков имени академика И. М. Губкина» |author = |date = 22 июня 2001 года |accessdate = 2012-07-06 |archiveurl = https://www.webcitation.org/68xhqGbn2?url=http://sitecity.ru/ |archivedate = 2012-07-06 }}</ref> * '''Батырлар аллеясы'''. Бу мемориаль комплексны [[Бөек Ватан сугышы]]нда җиңүгә өлеш керткәннәрнең батырлыгына мәңгелек истәлек һәм ихлас рәхмәт билгесе буларак, [[1970 ел]]да Җиңүгә 50 ел проспетында (Свердлов ур.) Советлар Союзы Герое [[Самат Садриев]] тарафыннан ачыла<ref name="08112011_30">{{cite web |url = http://pobeda.lencbs.ru/index.php?option=com_content&view=article&id=2&Itemid=1 |title = Наша Победа! |publisher = Интернет-портал, посвященный 65-летию Победы в Великой Отечественной войне |accessdate = 2011-11-08 |archiveurl = https://www.webcitation.org/632tTyzYQ?url=http://pobeda.lencbs.ru/index.php?option=com_content |archivedate = 2011-11-08 }}</ref>. Хәзер мемориал территорисендә һәлак булучыларга һәйкәл (1970 елгы), Мәңгелек ут (1970), Советлар Берлеге Геройлары бюстлары белән 12 обелиск (1998), Дан Обелискы (2002), Дан Орденының өч тулы кавалерына барельеф (2010), тыл хезмәтчәннәренә барельеф (2011), һәлак булучыларның истәлеген мәңгеләштерүче барельеф (2011) урнашкан<ref name="autogenerated1">{{cite web |url = http://prav.tatar.ru/rus/index.htm/news/61975.htm |title = Премьер-министр Республики Татарстан Ильдар Халиков находится с рабочей поездкой в Лениногорске |publisher = Портал правительства РТ |accessdate = 2011-11-08 |archiveurl = https://www.webcitation.org/632trib7l?url=http://prav.tatarstan.ru/rus/index.htm/news/61975.htm |archivedate = 2011-11-08 }}</ref><ref name="08112011_31">{{cite web |url = http://prav.tatarstan.ru/rus/index.htm/news/107828.htm |title = Ильдар Халиков открыл в Лениногорске памятник труженикам тыла |publisher = Портал правительства РТ |accessdate = 2011-11-08 |archiveurl = https://www.webcitation.org/632u1hFNb?url=http://prav.tatarstan.ru/rus/index.htm/news/107828.htm |archivedate = 2011-11-08 }}</ref><ref>''Добрынина Р. И., Игнатьев Н. М., Исхаков М. Ш., Каюмов Р. Х., Мусин Ф. Ш., Рахимов З. Г.'' Здравствуй мой добрый город. — Лениногорск, 1995. — С.213.</ref><ref name="08112011_32">{{cite web |url = http://www.tatveteran.ru/news/?id=182 |title = В Республике Татарстан к 65 -летию Великой Победы установлены новые объекты, связанные с увековечением событий ВОВ, Героев Советского Союза и полных кавалеров Ордена Славы |publisher = Общественная организация ветеранов (инвалидов) войны и военной службы РТ |accessdate = 2011-11-08 |archiveurl = https://www.webcitation.org/632teqMdY?url=http://www.tatveteran.ru/news/?id=182 |archivedate = 2011-11-08 }}</ref>. * '''В.И. Ленинга һәйкәл'''. Аны тантаналы рәвештә [[1960 ел]]да Ленин исемендәге үзәк мәйданда ачалар. Скульптура [[Владимир Ленин|В. И. Ленинны]] чыгыш ясаган мизгелдә сурәтли, аның уң кулы халыкка юнәлтелгән. * '''Атказанган нефтьчеләр аллесы'''. Бу мемориаль комплекс [[2002 ел]]да Җиңүгә 50 ел проспекты буйлап ачыла. Мемориал территориясендә фонтан һәм атаклы нефтьчеләрнең исемнәре һәм портретлары куелган 22 барельеф бар. * '''М. Вахитовка һәйкәл'''. Һәйкәл 1970 елда Ленин проспекты һәм Кутузов ур. Киселешендә ачыла. Һәйкәл татар инкыйлабчысы һәм иҗтимагый-сәяси эшлеклесе [[Мулланур Вахитов]]ның постаментка куелган бюстыннан гыйбарәт, һәйкәл тирәсендә кечкенә сквер ачылган. * '''Г. Тукайга һәйкәл'''. Һәйкәлнең ачылу тантанасы 2000 елда, Ленин пр. Һәм Тукай ур. Киселешендә була. Һәйкәл атаклы татар шагыйре [[Габдулла Тукай]]ның постаментка куелган бюстыннан гыйбарәт<ref name="06072012_05">{{cite web |url = http://gabdullatukay.ru/rus/index.php?option=com_content&task=view&id=1018&Itemid=67 |title = В Лениногорске открыли памятник Тукаю |publisher = Интернет-портал, посвященный татарскому поэту Габдулле Тукаю |author = |date = 30 ноября 2011 года |accessdate = 2012-07-07 |archiveurl = https://www.webcitation.org/68xoV77g3?url=http://gabdullatukay.ru/rus/index.php?option=com_content |archivedate = 2012-07-06 }}</ref>. * '''«Вакыт» монументы'''. Ул [[1998 ел]]да Набережная, Промысловая, Беренче май, Халыклар дуслыгы урамнарының әйләнә чишелешендә урнашкан. Монумент сәгать механизмын сурәтли. Бу урында кайчандыр шәһәргә нигез салган нефтяникларның палаткалары урнашкан. * '''Шәһәр төзелә башлауга багышланган ротонда-стела'''. Ротонда [[1955 ел]]да М. Горький исемендәге ял һәм мәдәният паркында ачыла. * '''Кара ротонда'''. Ул [[2005 ел]]да М.Горький исемендәге парка шәһәрнең илле еллыгы хөрмәтенә ачыла. * '''М. Горькийга һәйкәл'''. Ул Горький паркында урнашкан. Постаментка куелган һәйкәл рус язучысы, прозаик һәм драматург [[Максим Горький]]ны парк буйлап йөргән халәттә сурәтли<ref name="06082012_01">{{cite web |url = http://83.229.186.246/graddoc/files/gp/len_leninagorsk/PZ_ARCH_OB%20.pdf |title = Пояснительная записка. Обоснование положений о территориальном планировании г. Лениногорска |publisher = Министерство строительства, архитектуры и ЖКХ Республики Татарстан |author = ГУП «Татинвестгражданпроект» |date = |accessdate = 2012.06.12 |archiveurl = https://www.webcitation.org/68Mm6VPxM?url=http://83.229.186.246/graddoc/files/gp/len_leninagorsk/PZ_ARCH_OB%20.pdf |archivedate = 2012-06-12 }}</ref>. * '''[[ЧАЭС]] авариясе ликвидаторларына һәйкәл'''. Ул тантаналы рәвештә 2011 елның ноябрендә ачыла<ref name="22112011_1">{{cite web |url = http://etp.zakazrf.ru/ViewReductionPrint.aspx?id=29497 |title = Строительство памятников для ИК МО "город Лениногорск" |publisher = Агентство по государственному заказу Республики Татарстан |accessdate = 2011-11-22 |archiveurl = https://www.webcitation.org/63Nz36RTU?url=http://etp.zakazrf.ru/ViewReductionPrint.aspx?id=29497 |archivedate = 2011-11-22 }}</ref><ref name="01122011_1">{{cite web |url = http://news16.ru/141817 |title = Фарид Мухаметшин: «Депутаты от Татарстана в Госдуме следующего созыва должны консолидировано отстаивать участие республики в масштабных федеральных программах» |publisher = Государственный совет Татарстана |accessdate = 2011-12-01 |archiveurl = https://www.webcitation.org/63bMmufDr?url=http://news16.ru/141817 |archivedate = 2011-12-01 }}</ref>. Шәһәр территориясендә, шулай ук якын-тирәдә археология һәйкәлләре юк. == ММЧ һәм элемтә == === Телевидение === Лениногорскида [[1958 ел]]да нигезләнгән телевышка, ә аның төбәсендә телестудия эшлиләр. Аннан [[ТНВ]] алмаштырып, Лениногорск каналы тапшыра. Программа төбендә [[ТНВ]] тапшырулардан тора, ләкин каналның үз яңалыклар һәм махсус тапшырулар да бар. Шәһәр территориясендә «[[Первый канал]]», «[[Россия-1]]», «[[Россия-2]]», «[[Россия К]]», «[[5 канал]]», «[[НТВ]]», «[[ТВЦ]]», «[[СТС]]», «[[РЕН ТВ]]», «[[Домашний]]», «[[Disney (канал)|Disney]]», «[[ТНВ-Лениногорск]]», «[[ТНТ-Лениногорск]]», «[[РТК Альметьевск]]». Кабель телевидениесен «[[ТВТ]]» компаниясе хезмәт итә. === Радио === {| class="standard" |+ ! |<small>Ешлык<br />МГц</small> ! |Исем ! |<small>[[Radio Data System|RDS]]</small> |----- | 66,89 | «[[Радио Маяк]]» | - |----- | 68,63 | «[[Радио России]]» / «[[Татарстан радиосы]]» | - |----- | 91,4 | «Европа Плюс» | + |----- | 95,5 | «Брежнев FM» | - |----- | 97,7 | «[[Татар радиосы]]» | - |----- | 98,1 | «Дорожное радио» | + |----- | 99,2 | «Love Radio» | + |----- | 101,0 | «Русское Радио» | - |----- | 102,1 | «Лениногорская волна» / «[[Болгар радиосы]]» | - |----- | 102,5 | «DFM» | - |----- | 103,0 | «Шансон» радиосы | - |----- | 104,6 | «БИМ-радио» | - |----- | 105,2 | «Хит FM» | - |----- | 105,6 | «Радио Рекорд» | - |----- | 105,9 | «[[Авторадио]]» / НТВ-Бөгелмә | - |----- | 106,7 | «[[Милицейская волна]]» радиосы | - |----- | 107,4 | «Energy FM» | - |----- |} === Бастыру һәм электрон басмалары === * '''«Лениногорские вести» газеты;''' * '''[[Заман сулышы|«Заман сулышы»]] газеты;''' * '''«ЧП на Юго-Востоке» газеты;''' * '''«Ярмарка» газеты;''' * '''«Кошелек Татарстана» газеты;''' * '''«Лениногорский журнал»;''' * '''«За нефть» газеты;''' * '''«Ромашкинский феномен» газеты.''' === Элемтә === Шәһәр [[Телефония|телефон элемтәсенең]] тарихы [[1956]] елда башлана. Нәкъ шул елны Мичурин урамында 600 номер өчен кулдан эшләүче беренче коммутатор куела. Аңа бер юлы 6 телефонистка хезмәт күрсәтә. [[1960]] елда исә тагын 400 номер өчен коммутатор куела. [[1967]] елда Ленин проспектында беренче автомат телефон станциясе ачыла, башта анда 2100 номер булса, соңрак күләме [[1972]] һәм [[1982]] елда арттырыла <ref>''Добрынина Р. И., Игнатьев Н. М., Исхаков М. Ш., Каюмов Р. Х., Мусин Ф. Ш., Рахимов З. Г.'' Здравствуй мой добрый город. — Лениногорск, 1995. — С.138—139.</ref>. [[1998]] елда Куйбышев урамында Элемтә йорты ачыла, анда 20 000 номер эшләтелә. Хәзерге көндә шәһәрдә 5-урынлы телефон номерлары EWSD электрон станциясе һәм 7 күчмә астстанция ярдәмендә эшли. Аларның гомуми сыешлыгы – 16688 номер<ref name="s_1">{{cite web |url = http://leninogorsk.tatarstan.ru/rusrus1.htm |title = Лениногорский районный узел электрической связи |publisher = ТР Муниципаль берәмлекләр порталы |accessdate = 2011-11-15 |archiveurl = https://www.webcitation.org/63CF9trMV?url=http://leninogorsk.tatarstan.ru/rusrus1.htm |archivedate = 2011-11-14 }}</ref>. Шәһәрнең телефон коды – 85595 <ref name="s_2">{{cite web |url = http://www.btk-online.ru/phcode/?srchCId=1&srchTName=%D0%BB%D0%B5%D0%BD%D0%B8%D0%BD%D0%BE%D0%B3%D0%BE%D1%80%D1%81%D0%BA&srchCCode=&srchTCode= |title = Лениногорск |publisher = Зур Телефон Кенәгәсе |accessdate = 2011-11-15 |archiveurl = https://www.webcitation.org/63CFMS4X4?url=http://www.btk-online.ru/phcode/?srchCId=1 |archivedate = 2011-11-14 }}</ref>. Стационар телефон хезмәтен Таттелеком һәм «ТатАИС» ҖЧҖ операторлары күрсәтә. Кәрәзле элемтә хезмәтен шәһәрдә түбәндәге операторлар күрсәтә: * «[[МТС]]» - [[GSM]], [[UMTS|3G]] * «[[МегаФон]]» - [[GSM]], [[UMTS|3.5G]] * «[[Билайн]]» - [[GSM]], [[UMTS|3G]] * «[[НСС]]» - [[GSM]] Интернетка керү мөмкинлеген өч оператор бирә: * [[Таттелеком]] – [[ADSL]], [[Ethernet]], [[Dial-Up]], [[WiMAX]]; * «ТатАИС» ҖЧҖ – [[ADSL]], [[Ethernet]], [[Dial-Up]], [[WiMAX]]; * «[[ТВТ]]» - [[ADSL]], [[Ethernet]]. == Шәһәрдә туган танылган кешеләр == {{seealso|Төркем:Лениногорскида туганнар}} * [[Рауль Ганиев]] (11.02.1964), Россия һәм Америка кино артисты. * [[Дамир Исламов (1996) |Дамир Исламов]] (1996–2022), танк командиры, өлкән лейтенант, [[Россия Федерациясе Каһарманы]] (2022, үлгәннән соң). * [[Булат Нәсыйхов]] (02.11.1960), [[Туфан Миңнуллин исемендәге Түбән Кама татар дәүләт драма театры]]ның баш рәссамы, [[ТР атказанган сәнгать эшлеклесе]]. {{notice|Түбәндәге төзмә [[кеше]]ләр һәм [[робот]]лар аңларлык күп телле халыкара [[Викимәгълүмат]] белем базасында теркәлгән мәгълүматка нигезләнә һәм тулы түгел. Бәйле шәхес турында белем блокларын тутыру һәм соңыннан уң яктагы <u>'''яңарт'''</u>ка басу белән аны баетуда ярдәм итә аласыз.}} {{Wikidata list |sparql=SELECT ?item WHERE { ?item wdt:P19 wd:Q157458. ?item wdt:P31 wd:Q5 } |section= |sort=p569 |columns=p569:туу,label:Исем,p69,p106,p108,p373,p570}} {| class='wikitable sortable' ! туу ! Исем ! әлма-матер ! һөнәр төре ! эш урыны ! Викиҗыентыктагы төркем ! үлем датасы |- | 1924-12-19 | [[Иван Денисов]] | | | | | 1995-05-14 |- | 1938-09-02 | ''[[:d:Q17562544|Владимир Ларицкий]]'' | [[Новосибирск дәүләт аграр университеты]] | ''[[:d:Q82955|сәясәтче]]''<br/>''[[:d:Q17276321|РФ Дәүләт думасы депутаты]]'' | | | |- | 1949-10-07 | [[Рәшит Бәшәр]] | | ''[[:d:Q4853732|балалар язучысы]]'' | | | |- | 1950-10-02 | [[Әлви Кәримов]] | | [[Jurnalist|журналист]] | | | 2023-10-19 |- | 1951-05-07 | [[Альберт Нәдершин]] | | [[инженер]] | | | |- | 1958-08-30 | [[Равил Ибәтуллин]] | [[Россия дәүләт нефть һәм газ университеты|И. М. Губкин исемендә Россия дәүләт нефть һәм газ университеты]] | | | [[:commons:Category:Ravil Ibatullin|Ravil Ibatullin]] | |- | 1960-11-02 | [[Булат Насыйхов]] | ''[[:d:Q2381477|Россия дәүләт сәхнә сәнгатьләре институты]]''<br/>[[Казан сынлы сәнгать укуханәсе]] | ''[[:d:Q1028181|рәссам]]''<br/>''[[:d:Q2962070|куючы-рәссам]]''<br/>''[[:d:Q706364|арт-директор]]'' | [[Әлмәт татар драма театры|Әлмәт татар дәүләт драма театры]]<br/>[[Яр Чаллы дәүләт курчак театры]]<br/>[[Минзәлә татар дәүләт драма театры|Сабир Өметбаев исемендәге Минзәлә дәүләт татар драма театры]]<br/>[[Түбән Кама татар дәүләт драма театры|Туфан Миңнуллин исемендәге Түбән Кама татар дәүләт драма театры]] | | |- | 1963-05-09 | ''[[:d:Q119009448|Юрий Мордвинцев]]'' | | ''[[:d:Q11774891|алкалы һоккей уйнаучы]]'' | | | |- | 1963-10-26 | ''[[:d:Q1898225|Марина Чуксеева]]'' | | ''[[:d:Q15117302|воллейболчы]]'' | | | |- | 1964-07-17 | ''[[:d:Q18176398|Игорь Грамоткин]]'' | | [[инженер]] | | | |- | 1965-02-11 | [[Рауль Ганиев]] | ''[[:d:Q2177054|Россия театр сәнгате университеты — ГИТИС]]'' | ''[[:d:Q33999|актёр]]'' | | | |- | 1966-01-28 | ''[[:d:Q16196536|Андрей Кирдяшов]]'' | | ''[[:d:Q5137576|хоккей тренеры]]'' | | | |- | 1966-08-25 | ''[[:d:Q133310175|Сергей Мордвинцев]]'' | | ''[[:d:Q11774891|алкалы һоккей уйнаучы]]'' | | | |- | 1979-06-04 | ''[[:d:Q11792197|Николай Петрушин]]'' | | ''[[:d:Q13382603|чаңгыда сикерүче]]'' | | | |- | 1982-11-26 | ''[[:d:Q110233549|Андрей Родной]]'' | ''[[:d:Q4446469|Соргыт дәүләт университеты]]'' | ''[[:d:Q33999|актёр]]''<br/>''[[:d:Q245068|кәмитче]]''<br/>''[[:d:Q947873|телеалыпбаручы]]''<br/>''[[:d:Q2722764|радиотапшырулар алып баручысы]]'' | | | |- | 1986-11-19 | ''[[:d:Q12171782|Линар Шиһапов]]'' | | ''[[:d:Q11774891|алкалы һоккей уйнаучы]]'' | | | |- | 1987-07-22 | [[Иван Панин (1987)|Иван Панин]] | | ''[[:d:Q13382605|ике төр чаңгы ярышчысы]]'' | | | |- | 1989-01-31 | [[Рафаил Әхмәтов]] | | ''[[:d:Q11774891|алкалы һоккей уйнаучы]]'' | | | |- | 1989-06-08 | [[Игорь Бортников]] | | ''[[:d:Q11774891|алкалы һоккей уйнаучы]]'' | | | |- | 1989-11-19 | [[Роман Трофимов]] | | ''[[:d:Q13382603|чаңгыда сикерүче]]'' | | [[:commons:Category:Roman Trofimov|Roman Trofimov]] | |- | 1990-04-01<br/>1990-07-31 | ''[[:d:Q97933427|Лена Тронина]]'' | | ''[[:d:Q10800557|киноактер]]'' | | | |- | 1996-10-13 | [[Дамир Исламов (1996)|Дамир Исламов]] | [[Казан танк университеты|Казан югары хәрби башлыклар уку йорты]] | ''[[:d:Q47064|хәрби хезмәткәр]]'' | | | 2022-03-07 |- | 1999-06-16 | ''[[:d:Q24955803|Максим Сергеев]]'' | | ''[[:d:Q13382603|чаңгыда сикерүче]]'' | | | |- | 2000-12-18 | ''[[:d:Q62387056|Александр Логинов]]'' | | ''[[:d:Q13382603|чаңгыда сикерүче]]'' | | | |- | 2003-05-07 | [[Данил Садриев]] | | ''[[:d:Q13382603|чаңгыда сикерүче]]'' | | [[:commons:Category:Danil Sadreev|Danil Sadreev]] | |} {{Wikidata list end}} == Панорама == [[Рәсем:Панорама площади им. Ленина Лениногорск.jpg|1000px|thumb|<center>[[Ленин]] мәйданы</center>|үзәк]] == Искәрмәләр == {{Искәрмәләр}} == Сылтамалар == {{Тышкы сылтамалар}} * [http://leninogorsk.tatarstan.ru/rus/about.htm Шәһәрнең рәсми вэб-бите] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20151114082041/http://leninogorsk.tatarstan.ru/rus/about.htm |date=2015-11-14 }} * [http://shaimiev.tatar.ru/tat/news/view/10973 3 сентябрьдә Лениногорскида шәһәргә - 50, "Лениногорскнефть" нефть-газ табу идарәсенең 60 еллыгы билгеләп үтелде]{{Deadlink|date=August 2021 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }} == Шулай ук карагыз == {{Лениногорскиның истәлекле урыннары}} {{Лениногорск районы}} {{Татарстан}} {{Татарлар саны буенча Россия торак пунктлары}} {{сайланган мәкалә}} [[Төркем:Татарстан шәһәрләре]] [[Төркем:Татарстан район үзәкләре]] [[Төркем:Лениногорск]] o5bs5lw7cjms4y2o4d6getei0m2r47i Россиянең федератив төзелеше 0 13068 4452258 4412796 2025-07-08T20:47:05Z CommonsDelinker 176 Removing [[:c:File:Coat_of_arms_of_Tula_Oblast.svg|Coat_of_arms_of_Tula_Oblast.svg]], it has been deleted from Commons by [[:c:User:The Squirrel Conspiracy|The Squirrel Conspiracy]] because: [[:c:COM:PCP|]] - every file from this user that I've checked ha 4452258 wikitext text/x-wiki Бүгенге Россия РСФСР-нан төбәкләр исемлеген мирас итеп ала. [[2014]] елның 18 мартыннан бирле [[Кырым Җөмһүрияте]] һәм [[Акъяр]] Россия Федерациясе составына керү сәбәпле Россия федерациясе субъектларының саны — 85. {{Россия сәясәте}} == 2014 елның 24 мартына Россиянең федератив төзелеше == Исемлектә федерация субъектлары [[1993 елның Россия Федерациясе Конституциясе|Россия Федерациясе Конституциясенең]] 65нче мәкаләсендәге тәртиптә бирелгән. {|class="wikitable sortable" style="text-align: center; font-size: 90%;" |-style="background:#ddd;" ! № ! Федерация субъекты ! Байрак ! Герб ! Мәйдан, <br />км² ! Халык исәбе <br />([[2014]])<ref>{{Citation |title=архив күчермәсе |url=http://www.gks.ru/free_doc/new_site/population/demo/Popul2014.xls |access-date=2014-03-18 |archive-date=2014-04-13 |archive-url=https://www.webcitation.org/6Oo40u47f?url=http://www.gks.ru/free_doc/new_site/population/demo/Popul2014.xls |dead-url=yes }}</ref> ! Мәркәз ! Административ <br />бүленеш <br />''([[ОКАТО]])'' ! Код [[ОКАТО]] ! Муниципаль <br />берәмлекләр<br /> ! Федерация <br />субъектының<br /> административ<br /> бүленеше (тәфсилле) |-style="background:#eee;" | &nbsp; || align="left" colspan="10" | '''[[Россия Федерациясенең республикалары|Республикалар]]''' |- | 01 || [[Адыгея Республикасы]] || [[Räsem:Flag of Adygea.svg|45x45px|border]] || [[Räsem:Coat of arms of Adygea.svg|45x45px]] || align="right" | 7.600 || align="right" | ↗446 406 || [[Майкоп]] || 7 район һәм 2 шәһәр || 79 || 7 муниципаль район, 2&nbsp;шәһәр округы || [[Адыгея Республикасының административ бүленеше|тулырак]] |- | 02 || [[Алтай Республикасы]] || [[Räsem:Flag of Altai Republic.svg|45x45px|border]] || [[Räsem:Coat of Arms of Altai Republic.svg|45x45px]] || align="right" | 92.600 || align="right" | ↗211 645 || [[Таулы Алтай]] || 10 район һәм 1 шәһәр || 84 || 10 муниципаль район, 1&nbsp;шәһәр округы || [[Алтай Республикасының административ бүленеше|тулырак]] |- | 03 || [[Башкортстан Республикасы]] || [[Räsem:Flag of Bashkortostan.svg|45x45px|border]] || [[Räsem:Coat of Arms of Bashkortostan.svg|45x45px]] || align="right" | 143.600 || align="right" | ↗4 069 698 || [[Уфа]] || 54 район һәм 21 шәһәр || 80 || 54 муниципаль район, 9&nbsp;шәһәр округы || [[Башкортстан Республикасының административ бүленеше|тулырак]] |- | 04 || [[Бурятия Республикасы]] || [[Räsem:Flag of Buryatia.svg|45x45px|border]] || [[Räsem:Coat of Arms of Buryatiya.svg|45x45px]] || align="right" | 351.300 || align="right" | ↗973 860 || [[Улан-Удэ]] || 21 район һәм 2 шәһәр || 81 || 21 муниципаль район, 2&nbsp;шәһәр округы || [[Бүрәтия Республикасының административ бүленеше|тулырак]] |- | 05 || [[Дагстан Республикасы]] || [[Räsem:Flag of Dagestan.svg|45x45px|border]] || [[Räsem:Coat of Arms of Dagestan.svg|45x45px]] || align="right" | 50.300 || align="right" | ↗2 963 918 || [[Махачкала]] || 41 район һәм 10 шәһәр || 82 || 41 муниципаль район, 10&nbsp;шәһәр округы || [[Дагстан Республикасының административ бүленеше|тулырак]] |- | 06 || [[Ингушетия Республикасы]] || [[Räsem:Flag of Ingushetia.svg|45x45px|border]] || [[Räsem:Coat of Arms of Ingushetia.svg|45x45px]] || align="right" | 4.000 || align="right" | ↗453 010 || [[Магас]] || 4 район һәм 4 шәһәр || 26 || 4 муниципаль район, 4&nbsp;шәһәр округы || [[Ингушетия Республикасының административ бүленеше|тулырак]] |- | 07 || [[Кабарда-Балкар Республикасы]] || [[Räsem:Flag of Kabardino-Balkaria.svg|45x45px|border]] || [[Рәсем:Coat of Arms of Kabardino-Balkaria.svg|45x45px]] || align="right" | 12.500 || align="right" | ↘858 397 || [[Налчык]] || 10 район һәм 3 шәһәр || 83 || 3 шәһәр округы, 10&nbsp;муниципаль район || [[Кабарда-Балкар Республикасының административ бүленеше|тулырак]] |- | 08 || [[Калмыкия Республикасы]] || [[Räsem:Flag of Kalmykia.svg|45x45px|border]] || [[Räsem:Coat of Arms of Kalmykia.svg|45x45px]] || align="right" | 76.100 || align="right" | ↘282 021 || [[Әлиста]] || 13 район һәм 1 шәһәр || 85 || 13 муниципаль район, 1&nbsp;шәһәр округы || [[Калмыкия Республикасының административ бүленеше|тулырак]] |- | 09 || [[Карачай-Чиркәс Республикасы]] || [[Räsem:Flag of Karachay-Cherkessia.svg|45x45px|border]] || [[Räsem:Coat of Arms of Karachay-Cherkessia.svg|45x45px]] || align="right" | 14.100 || align="right" | ↘469 837 || [[Черкесск]] || 8 район һәм 2 шәһәр || 91 || 8 муниципаль район, 2&nbsp;шәһәр округы || [[Карачай-Чиркәс Республикасының административ бүленеше|тулырак]] |- | 10 || [[Карелия Республикасы]] || [[Räsem:Flag of Karelia.svg|45x45px|border]] || [[Räsem:Coat of arms of the Republic of Karelia.svg|45x45px]] || align="right" | 172.400 || align="right" |↘634 402 || [[Петрозаводск]] || 16 район һәм 13 шәһәр || 86 || 16 муниципаль район, 2&nbsp;шәһәр округы || [[Карелия Республикасының административ бүленеше|тулырак]] |- | 11 || [[Коми Республикасы]] || [[Räsem:Flag of Komi.svg|45x45px|border]] || [[Räsem:Coat of Arms of the Komi Republic.svg|45x45px]] || align="right" | 415.900 || align="right" | ↘872 057 || [[Сыктывкар]] || 12 район һәм 8 шәһәр || 87 || 15 муниципаль район, 5&nbsp;шәһәр округы || [[Коми Республикасының административ бүленеше|тулырак]] |- | 12 || [[Кырым Республикасы|Кырым]] || [[Файл:Flag of Crimea.svg|45x45px|border]] || [[Файл:Emblem of Crimea.svg|45x45px]] || align="right" | 26 945 || ↗1 967 119 || [[Симферополь]] || 18 район, 11 шәһәр округы, 16 шәһәр || || 14 район (күбесенчә авыл халкы белән), 11 шәһәр округы || |- |- | 13 || [[Мари Ил Республикасы]] || [[Räsem:Flag of Mari El.svg|45x45px|border]] || [[Räsem:Coat of Arms of Mari El.svg|45x45px]] || align="right" | 23.200 || align="right" | ↘688 686 || [[Йошкар-Ола]] || 14 район һәм 4 шәһәр || 88 || 14 муниципаль район, 3&nbsp;шәһәр округы || [[Марий Эл Республикасының административ бүленеше|тулырак]] |- | 14 || [[Мордовия Республикасы]] || [[Räsem:Flag of Mordovia.svg|45x45px|border]] || [[Räsem:Coat of Arms of Mordovia.svg|45x45px]] || align="right" | 26.200 || align="right" | ↘812 156|| [[Саранск]] || 22 район һәм 7 шәһәр || 89 || 22 муниципаль район, 1&nbsp;шәһәр округ || [[Мордовия Республикасының административ бүленеше|тулырак]] |- | 15 || [[Саха (Якутия) Республикасы]] || [[Räsem:Flag of Sakha.svg|45x45px|border]] || [[Räsem:Coat of Arms of Sakha (Yakutia).svg|45x45px]] || align="right" | 3.103.000 || align="right" | ↘954 803 || [[Якутск]] || 33 район һәм 5 шәһәр || 98 || 34 муниципаль район, 2&nbsp;шәһәр округы || [[Саха Республикасының административ бүленеше|тулырак]] |- | 16 || [[Төньяк Осетия — Алания Республикасы]] || [[Räsem:Flag of North Ossetia.svg|45x45px|border]] || [[Räsem:Wapen Ossetien.svg|45x45px]] || align="right" | 8.000 || align="right" | ↘703 977 || [[Владикавказ]] || 8 район һәм 1 шәһәр || 90 || 8 муниципаль район, 1&nbsp;шәһәр округы || [[Төньяк Осетия Республикасының административ бүленеше|тулырак]] |- | 17 || [[Татарстан Республикасы]] || [[Räsem:Flag of Tatarstan.svg|45x45px|border]] || [[Räsem:Coat of Arms of Tatarstan.svg|45x45px]] || align="right" | 68.000 || align="right" | ↗3 838 230|| [[Казан]] || 43 район һәм 14 шәһәр || 92 || 43 муниципаль район, 2&nbsp;шәһәр округы || [[Татарстан Республикасының административ бүленеше|тулырак]] |- | 18 || [[Тыва Республикасы]] || [[Räsem:Flag of Tuva.svg|45x45px|border]] || [[Räsem:Coat of arms of Tuva.svg|45x45px]] || align="right" | 170.500 || align="right" | ↗311 761 || [[Кызыл]] || 17 район һәм 2 шәһәр || 93 || 17 муниципаль район, 2&nbsp;шәһәр округы || [[Тыва Республикасының административ бүленеше|тулырак]] |- | 19 || [[Удмурт Республикасы]] || [[Räsem:Flag of Udmurtia.svg|45x45px|border]] || [[Räsem:Coat of arms of Udmurtia.svg|45x45px]] || align="right" | 42.100 || align="right" | ↘1 517 050|| [[Ижау]] || 25 район һәм 5 шәһәр || 94 || || [[Удмурт Республикасының административ бүленеше|тулырак]] |- | 20 || [[Хакасия Республикасы]] || [[Räsem:Flag of Khakassia.svg|45x45px|border]] || [[Файл:Coat of arms of Khakassia.svg|безрамки|48x48пкс]]|| align="right" | 61.900 || align="right" | ↗534 079 || [[Абакан]] || 8 район һәм 5 шәһәр || 95 || 8 муниципаль район, 5&nbsp;шәһәр округы || [[Хакасия Республикасының административ бүленеше|тулырак]] |- | 21 || [[Чечен Республикасы]] || [[Räsem:Flag of Chechen Republic since 2004.svg|45x45px|border]] || [[Räsem:Coat of arms of Chechnya.svg|45x45px]] || align="right" | 15.300 || align="right" | ↗1 346 438 || [[Грозный]] || 16 район һәм 5 шәһәр || 96 || муниципаль берәмлекләр чикләре һәм статусы куелмаган || [[Чечен Республикасының административ бүленеше|тулырак]] |- | 22 || [[Чуаш Республикасы]] || [[Räsem:Flag of Chuvashia.svg|45x45px|border]] || [[Räsem:Coat of Arms of Chuvashia.svg|45x45px]] || align="right" | 18.300 || align="right" | ↘1 239 984 || [[Чабаксар]] || 21 район һәм 9 шәһәр || 97 || 21 муниципаль район, 5&nbsp;шәһәр округы || [[Чуаш Республикасының административ бүленеше|тулырак]] |-style="background:#eee;" | &nbsp; || align="left" colspan="10" | '''[[Россия Федерациясенең крайлары|Крайлар]]''' |- | 23 || [[Алтай крае]] || [[Räsem:Flag of Altai Krai.svg|45x45px|border]] || [[Räsem:Coat of Arms of Altai Krai.svg|45x45px]] || align="right" | 169.100 || align="right" | ↘2 390 638 || [[Барнавыл]] || 60 район һәм 11 шәһәр || 01 || 60 муниципаль район, 12&nbsp;шәһәр округы || [[Алтай краеның административ бүленеше|тулырак]] |- | 24 || [[Байкал арты крае]] || [[Räsem:Flag of Zabaykalsky Krai.svg|45x45px|border]] || [[Räsem:Coat of arms of Zabaykalsky Krai.svg|45x45px]] || align="right" | 431.500 || align="right" | ↘1 090 344 || [[Чита]] || 31 район һәм 5 шәһәр || 67 || 28 муниципаль район, 4&nbsp;шәһәр округы (Ага Бурят АО дан тыш) || [[Байкал арты краеның административ бүленеше|тулырак]] |- | 25 || [[Камчатка крае]] || [[Räsem:Flag of Kamchatka Krai.svg|45x45px|border]] || [[Räsem:Coat of Arms of Kamchatka Krai.svg|45x45px]] || align="right" | 472.300 || align="right" | ↘319 864 || [[Камчаткалы Петропавловск]] || &nbsp; || 30 || 11 муниципаль район, 3&nbsp;шәһәр округы || [[Камчатка краеның административ бүленеше|тулырак]] |- | 26 || [[Краснодар крае]] || [[Räsem:Flag of Krasnodar Krai.svg|45x45px|border]] || [[Räsem:Coat of Arms of Krasnodar Krai.svg|45x45px]] || align="right" | 76.000 || align="right" | ↗5 404 273 || [[Краснодар]] || 38 район һәм 15 шәһәр || 03 || 37 муниципаль район, 11&nbsp;шәһәр округы || [[Краснодар краеның административ бүленеше|тулырак]] |- | 27 || [[Красноярск крае]] || [[Räsem:Flag of Krasnoyarsk Krai.svg|45x45px|border]] || [[Räsem:Coat of arms of Krasnoyarsk Krai.svg|45x45px]] || align="right" | 2.339.700 || align="right" | ↗2 852 810 || [[Красноярск]] || 54 район һәм 19 шәһәр || 04 || || [[Красноярск краеның административ бүленеше|тулырак]] |- | 28 || [[Пермь крае]] || [[Räsem:Flag of Perm Krai.svg|45x45px|border]] || [[Räsem:Coat of Arms of Perm.svg|45x45px]] || align="right" | 160.600 || align="right" |↗2 636 154|| [[Пермь]] || 33 район һәм 14 шәһәр || 57 || || [[Пермь краеның административ бүленеше|тулырак]] |- | 29 || [[Диңгез буе крае]] || [[Räsem:Flag of Primorsky Krai.svg|45x45px|border]] || [[Räsem:Coat of arms of Primorsky Krai.svg|45x45px]] || align="right" | 165.900 || align="right" |↘1 938 516 || [[Владивосток]] || 22 район һәм 12 шәһәр || 05 || 22 муниципаль район, 12&nbsp;шәһәр округы || [[Диңгез буе краеның административ бүленеше|тулырак]] |- | 30 || [[Ставрополь крае]] || [[Räsem:Flag of Stavropol Krai.svg|45x45px|border]] || [[Räsem:Coat of arms of Stavropol Krai.svg|45x45px]] || align="right" | 66.500 || align="right" | ↗2 794 508 || [[Ставрополь]] || 26 район һәм 10 шәһәр || 07 || 26 муниципаль район, 9&nbsp;шәһәр округы || [[Ставрополь краеның административ бүленеше|тулырак]] |- | 31 || [[Хабарау крае]] || [[Räsem:Flag of Khabarovsk Krai.svg|45x45px|border]] || [[Räsem:Coat of arms of Khabarovsk Krai.svg|45x45px]] || align="right" | 788.600 || align="right" |↘1 339 912|| [[Хабарау]] || 17 район һәм 6 шәһәр || 08 || || [[Хабарау краеның административ бүленеше|тулырак]] |-style="background:#eee;" | &nbsp; || align="left" colspan="10" | '''[[Россия Федерациясенең өлкәләре|Өлкәләр]]''' |- | 32 || [[Амур өлкәсе]] || [[Räsem:Flag of Amur Oblast.svg|45x45px|border]] || [[Räsem:Coat of Arms of Amur Oblast.svg|45x45px]] || align="right" | 363.700 || align="right" | 903.000 || [[Благовещенск]] || 20 район һәм 7 шәһәр || 10 || || [[Амур өлкәсенең административ бүленеше|тулырак]] |- | 33 ||[[Архангельск өлкәсе]] <ref name="arh">&nbsp;&nbsp; [[Архангельск өлкәсе]] эченә [[Ненец автономияле округы]] керә.<br /></ref> || [[Файл:Flag of Arkhangelsk Oblast.svg|безрамки|42x42пкс]]|| [[Räsem:Coat of Arms of Arkhangelsk oblast.svg|45x45px]] || align="right" | 587.400 || align="right" | 1.336.000 || [[Архангельск]] || 20 район һәм 8 шәһәр || 11 || 19 муниципаль район, 7&nbsp;шәһәр округы || [[Архангельск өлкәсенең административ бүленеше|тулырак]] |- | 34 || [[Әстерхан өлкәсе]] || [[Räsem:Flag of Astrakhan Oblast.svg|45x45px|border]] || [[Räsem:Coat of Arms of Astrakhan Oblast.svg|45x45px]] || align="right" | 44.100 || align="right" | 1.007.000 || [[Әстерхан]] || 11 район һәм 3 шәһәр || 12 || 11 муниципаль район, 2&nbsp;шәһәр округы || [[Әстерхан өлкәсенең административ бүленеше|тулырак]] |- | 35 || [[Белгород өлкәсе]] || [[Räsem:Flag of Belgorod Oblast.svg|45x45px|border]] || [[Räsem:Coat of Arms Belgorod Oblast.svg|45x45px]] || align="right" | 27.100 || align="right" | 1.512.000 || [[Белгород]] || 21 район һәм 6 шәһәр || 14 || 21 муниципаль район, 1&nbsp;шәһәр округы || [[Белгород өлкәсенең административ бүленеше|тулырак]] |- | 36 || [[Брянск өлкәсе]] || [[Räsem:Flag of Bryansk Oblast.svg|45x45px|border]] || [[Räsem:Coat of Arms of Bryansk Oblast.svg|45x45px]] || align="right" | 34.900 || align="right" | 1.379.000 || [[Брянск]] || 27 район һәм 5 шәһәр || 15 || 27 муниципаль район, 7&nbsp;шәһәр округы || [[Брянск өлкәсенең административ бүленеше|тулырак]] |- | 37 || [[Владимир өлкәсе]] || [[Räsem:Flag of Vladimirskaya Oblast.svg|45x45px|border]] || [[Räsem:Coat of arms of Vladimiri Oblast.svg|45x45px]] || align="right" | 29.000 || align="right" | 1.525.000 || [[Владимир (шәһәр)|Владимир]] || 16 район һәм 10 шәһәр || 17 || 16 муниципаль район, 5&nbsp;шәһәр округы || [[Владимир өлкәсенең административ бүленеше|тулырак]] |- | 38 || [[Волгоград өлкәсе]] || [[Räsem:Flag of Volgograd Oblast.svg|45x45px|border]] || [[Räsem:Coat of Arms of Volgograd oblast.svg|45x45px]] || align="right" | 113.900 || align="right" | 2.703.000 || [[Волгоград]] || 33 район һәм 6 шәһәр || 18 || 33 муниципаль район, 6&nbsp;шәһәр округы || [[Административное деление Волгоградской области нең административ бүленеше|тулырак]] |- | 39 || [[Вологда өлкәсе]] || [[Räsem:Flag of Vologda oblast.svg|45x45px|border]] || [[Räsem:Coat of arms of Vologda oblast.svg|45x45px]] || align="right" | 145.700 || align="right" | 1.270.000 || [[Вологда]] || 26 район һәм и 4 шәһәр || 19 || 26 муниципаль район, 2&nbsp;шәһәр округы || [[Волгоград өлкәсенең административ бүленеше|тулырак]] |- | 40 || [[Воронеж өлкәсе]] || [[Räsem:Flag of Voronezh Oblast.svg|45x45px]] || [[Räsem:Coat of arms of Voronezh Oblast.svg|45x45px]] || align="right" | 52.400 || align="right" | 2.379.000 || [[Воронеж]] || 32 район һәм 7 шәһәр || 20 || 31 муниципаль район, 3&nbsp;шәһәр округы || [[Воронеж өлкәсенең административ бүленеше|тулырак]] |- | 41 || [[Иваново өлкәсе]] || [[Räsem:Flag of Ivanovo Oblast.svg|45x45px|border]] || [[Räsem:Coat of Arms of Ivanovo Oblast.svg|45x45px]] || align="right" | 21.800 || align="right" | 1.149.000 || [[Иваново]] || 21 район һәм 6 шәһәр || 24 || 21 муниципаль район, 6&nbsp;шәһәр округы || [[Административное деление Ивановской области нең административ бүленеше|тулырак]] |- | 42 || [[Иркутск өлкәсе]] || [[Räsem:Flag of Irkutsk Oblast.svg|45x45px|border]] || [[Räsem:Coat of arms of Irkutsk Oblast.svg|45x45px]] || align="right" | 767.900 || align="right" | 2.582.000 || [[Иркутск]] || 33 район һәм 14 шәһәр || 25 || 27 муниципаль район, 9&nbsp;шәһәр округы || [[Иваново өлкәсенең административ бүленеше|тулырак]] |- | 43 || [[Калининград өлкәсе]] || [[Räsem:Flag of Kaliningrad Oblast.svg|45x45px|border]] || [[Räsem:Kaliningrad Oblast Coat of Arms 2006.svg|45x45px]] || align="right" | 15.100 || align="right" | 943.000 || [[Калининград]] || 13 район һәм 6 шәһәр || 27 || 15 муниципаль район, 6&nbsp;шәһәр округы || [[Калининград өлкәсенең административ бүленеше|тулырак]] |- | 44 || [[Калуга өлкәсе]] || [[Räsem:Flag of Kaluga Oblast.svg|45x45px|border]] || [[Räsem:Coat of arms of Kaluga Oblast.svg|45x45px]] || align="right" | 29.900 || align="right" | 1.041.000 || [[Калуга]] || 24 район һәм 4 шәһәр || 29 || 24 муниципаль район, 2&nbsp;шәһәр округы || [[Калуга өлкәсенең административ бүленеше|тулырак]] |- | 45 || [[Кемерово өлкәсе]] || [[Räsem:Flag of Kemerovo oblast.svg|45x45px|border]] || [[Räsem:Coat of arms of Kemerovo Oblast.svg|45x45px]] || align="right" | 95.500 || align="right" | 2.900.000 || [[Кемерово]] || 19 район һәм 18 шәһәр || 32 || 28 муниципаль район, 16&nbsp;шәһәр округы || [[Кемерово өлкәсенең административ бүленеше|тулырак]] |- | 46 || [[Киров өлкәсе]] || [[Räsem:Flag of Kirov Region.svg|45x45px|border]] || [[Räsem:Coat of arms of Kirov Region.svg|45x45px]] || align="right" | 120.800 || align="right" | 1.504.000 || [[Киров (Киров өлкәсе)|Киров]] || 39 район һәм 5 шәһәр || 33 || 39 муниципаль район, 6&nbsp;шәһәр округы || [[Киров өлкәсенең административ бүленеше|тулырак]] |- | 47 || [[Кострома өлкәсе]] || [[Räsem:Flag of Kostroma Oblast (2000-06).svg|45x45px|border]] || [[Räsem:Coat of arms of Kostroma Oblast.svg|45x45px]] || align="right" | 60.100 || align="right" | 738.000 || [[Кострома]] || 24 район һәм 8 шәһәр || 34 || 24 муниципаль район, 6&nbsp;шәһәр округы || [[Кострома өлкәсенең административ бүленеше|тулырак]] |- | 48 || [[Корган өлкәсе]] || [[Räsem:Flag of Kurgan Oblast.svg|45x45px|border]] || [[Räsem:Coat of arms of Kurgan Oblast.svg|45x45px]] || align="right" | 71.000 || align="right" | 1.020.000 || [[Корган (город)|Корган]] || 24 район һәм 9 шәһәр || 37 || 24 муниципаль район, 2&nbsp;шәһәр округы || [[Корган өлкәсенең административ бүленеше|тулырак]] |- | 49 || [[Курск өлкәсе]] || [[Räsem:Flag of Kursk Oblast.svg|45x45px|border]] || [[Räsem:Coat of Arms of Kursk oblast.svg|45x45px]] || align="right" | 29.800 || align="right" | 1.236.000 || [[Курск]] || 28 район һәм 5 шәһәр || 38 || 28 муниципаль район, 5&nbsp;шәһәр округы || [[Курск өлкәсенең административ бүленеше|тулырак]] |- | 50 || [[Ленинград өлкәсе]] || [[Räsem:Flag of Leningrad Oblast.svg|45x45px|border]] || [[Räsem:Coat of arms of Leningrad Oblast.svg|45x45px]] || align="right" | 84.000 || align="right" | 1.671.000 || [[Петербург]]<ref>&nbsp;&nbsp; Административ мәркәз — [[Петербург]] шәһәре [[Ленинград өлкәсе]] эченә керми.<br /></ref>|| 17 район һәм 20 шәһәр || 41 || 17 муниципаль район, 1&nbsp;шәһәр округы || [[Ленинград өлкәсенең административ бүленеше|тулырак]] |- | 51 || [[Липецк өлкәсе]] || [[Räsem:Flag of Lipetsk Oblast.svg|45x45px|border]] || [[Räsem:Coat of Arms of Lipetsk oblast.svg|45x45px]] || align="right" | 24.100 || align="right" | 1.213.000 || [[Липецк]] || 18 район һәм 2 шәһәр || 42 || 18 муниципаль район, 2&nbsp;шәһәр округы || [[Липецк өлкәсенең административ бүленеше|тулырак]] |- | 52 || [[Магадан өлкәсе]] || [[Räsem:Flag of Magadan Oblast.svg|45x45px|border]] || [[Räsem:Coat of Arms of Magadan oblast.svg|45x45px]] || align="right" | 461.400 || align="right" | 183.000 || [[Магадан]] || 8 район һәм 1 шәһәр || 44 || 8 муниципаль район, 1&nbsp;шәһәр округы || [[Магадан өлкәсенең административ бүленеше|тулырак]] |- | 53 || [[Мәскәү өлкәсе]] || [[Räsem:Flag of Moscow oblast.svg|45x45px|border]] || [[Räsem:Coat of Arms of Moscow oblast.svg|45x45px]] || align="right" | 46.000 || align="right" | 6.627.000 || [[Мәскәү]]<ref>&nbsp;&nbsp; Административ мәркәз — [[Мәскәү]] шәһәре [[Мәскәү өлкәсе]] эченә керми.<br /></ref> || 38 район һәм 56 шәһәр || 46 || 36 муниципаль район, 36&nbsp;шәһәр округы || [[Мәскәү өлкәсенең административ бүленеше|тулырак]] |- | 54 || [[Мурманск өлкәсе]] || [[Räsem:Flag of Murmansk Oblast.svg|45x45px|border]] || [[Räsem:Герб Мурманской области.svg|45x45px]] || align="right" | 144.900 || align="right" | 893.000 || [[Мурманск]] || 5 район һәм 13 шәһәр || 47 || 5 муниципаль район, 14&nbsp;шәһәр округы || [[Мурманск өлкәсенең административ бүленеше|тулырак]] |- | 55 || [[Түбән Новгород өлкәсе]] || [[Räsem:Flag of Nizhny Novgorod Region.svg|45x45px|border]] || [[Räsem:Coat of arms of Nizhny Novgorod Region.svg|45x45px]] || align="right" | 76.900 || align="right" | 3.524.000 || [[Түбән Новгород]] || 48 район һәм 12 шәһәр || 22 || 48 муниципаль район, 4&nbsp;шәһәр округы || [[Түбән Новгород өлкәсенең административ бүленеше|тулырак]] |- | 56 || [[Новгород өлкәсе]] || [[Räsem:Flag of Novgorod Oblast.svg|45x45px|border]] || [[Räsem:Coat of arms of Novgorod Oblast.svg|45x45px]] || align="right" | 55.300 || align="right" | 695.000 || [[Олуг Новгород]] || 21 район һәм 3 города || 49 || 21 муниципаль район, 1&nbsp;шәһәр округ || [[Новгород өлкәсенең административ бүленеше|тулырак]] |- | 57 || [[Новосибирск өлкәсе]] || [[Räsem:Flag of Novosibirsk Oblast.svg|45x45px|border]] || [[Räsem:Coat of arms of Novosibirsk oblast.svg|45x45px]] || align="right" | 178.200 || align="right" | 2.692.000 || [[Новосибирск]] || 30 район һәм 7 шәһәр || 50 || 30 муниципаль район, 5&nbsp;шәһәр округы || [[Новосибирск өлкәсенең административ бүленеше|тулырак]] |- | 58 || [[Омск өлкәсе]] || [[Räsem:Flag of Omsk Oblast.svg|45x45px|border]] || [[Räsem:Coat of arms of Omsk Oblast.svg|45x45px]] || align="right" | 139.700 || align="right" | 2.079.000 || [[Омск]] || 32 район һәм 6 шәһәр || 52 || 32 муниципаль район, 1&nbsp;шәһәр округы || [[Омск өлкәсенең административ бүленеше|тулырак]] |- | 59 || [[Ырынбур өлкәсе]] || [[Räsem:Flag of Orenburg Oblast.svg|45x45px|border]] || [[Räsem:Coat of arms of Orenburg Oblast.svg|45x45px]] || align="right" | 124.000 || align="right" | 2.178.000 || [[Ырынбур]] || 35 район һәм 12 шәһәр || 53 || || [[Ырынбур өлкәсенең административ бүленеше|тулырак]] |- | 60 || [[Орел өлкәсе]] || [[Räsem:Flag of Oryol Oblast.svg|45x45px|border]] || [[Räsem:Coat of arms of Oryol Oblast (small).svg|45x45px]] || align="right" | 24.700 || align="right" | 861.000 || [[Орел]] || 24 район һәм 3 шәһәр || 54 || 24 муниципаль район, 3&nbsp;шәһәр округы || [[Орел өлкәсенең административ бүленеше|тулырак]] |- | 61 || [[Пенза өлкәсе]] || [[Файл:Flag of Penza Oblast.svg|безрамки|51x51пкс]]|| [[Räsem:Coat of arms of Penza Oblast (large).svg|45x45px]] || align="right" | 43.200 || align="right" | 1.453.000 || [[Пенза]] || 28 район һәм 5 шәһәр || 56 || 28 муниципаль район, 5&nbsp;шәһәр округы || [[Пенза өлкәсенең административ бүленеше|тулырак]] |- | 62 || [[Псков өлкәсе]] || [[Файл:Flag of Pskov Oblast.svg|безрамки|50x50пкс]]|| [[Räsem:Coat of Arms of Pskov Oblast.svg|45x45px]] || align="right" | 55.300 || align="right" | 761.000 || [[Псков]] || 24 район һәм 2 шәһәр || 58 || 24 муниципаль район, 2&nbsp;шәһәр округы || [[Псков өлкәсенең административ бүленеше|тулырак]] |- | 63 || [[Ростов өлкәсе]] || [[Räsem:Flag of Rostov Oblast.svg|45x45px|border]] || [[Räsem:Coat of arms of Rostov Oblast.svg|45x45px]] || align="right" | 100.800 || align="right" | 4.407.000 || [[Дон буе Ростов]] || 43 район һәм 16 шәһәр || 60 || 43 муниципаль район, 12&nbsp;шәһәр округы || [[Ростов өлкәсенең административ бүленеше|тулырак]] |- | 64 || [[Рязань өлкәсе]] || [[Räsem:Flag of Ryazan Oblast.svg|45x45px|border]] || [[Räsem:Coat of arms of Ryazan Oblast.svg|45x45px]] || align="right" | 39.600 || align="right" | 1.228.000 || [[Рязань]] || 25 район һәм 4 шәһәр || 61 || 25 муниципаль район, 4&nbsp;шәһәр округы || [[Рязань өлкәсенең административ бүленеше|тулырак]] |- | 65 || [[Самар өлкәсе]] || [[Räsem:Flag of Samara Oblast.svg|45x45px|border]] || [[Räsem:Coat of arms of Samara Oblast.svg|45x45px]] || align="right" | 53.600 || align="right" | 3.240.000 || [[Самар]] || 27 район һәм 10 шәһәр || 36 || 27 муниципаль район, 10&nbsp;шәһәр округы || [[Самар өлкәсенең административ бүленеше|тулырак]] |- | 66 || [[Сарытау өлкәсе]] || [[Räsem:Flag of Saratov Oblast.svg|45x45px|border]] || [[Räsem:Coat of Arms of Saratov oblast.svg|45x45pxpx]] || align="right" | 100.200 || align="right" | 2.669.000 || [[Сарытау]] || 38 район һәм 13 шәһәр || 63 || 38 муниципаль район, 4&nbsp;шәһәр округы || [[Сарытау өлкәсенең административ бүленеше|тулырак]] |- | 67 || [[Сахалин өлкәсе]] || [[Räsem:Flag of Sakhalin Oblast.svg|45x45px|border]] || [[Räsem:Sakhalin Oblast Coat of Arms.svg|45x45px]] || align="right" | 87.100 || align="right" | 547.000 || [[Көньяк Сахалинск]] || 17 район һәм 9 шәһәр || 64 || 2 муниципаль район, 17&nbsp;шәһәр округы || [[Сахалин өлкәсенең административ бүленеше|тулырак]] |- | 68 || [[Свердловск өлкәсе]] || [[Räsem:Flag of Sverdlovsk Oblast.svg|45x45px|border]] || [[Räsem:Coat of Arms of Sverdlovsk oblast.svg|45x45px]] || align="right" | 194.800 || align="right" | 4.490.000 || [[Екатеринбург]] || 30 район һәм 34 шәһәр || 65 || 5 муниципаль район, 67&nbsp;шәһәр округы || [[Свердловск өлкәсенең административ бүленеше|тулырак]] |- | 69 || [[Смоленск өлкәсе]] || [[Räsem:Flag of Smolensk oblast.svg|45x45px|border]] || [[Räsem:Coat of arms of Smolensk oblast.svg|45x45px]] || align="right" | 49.800 || align="right" | 1.051.000 || [[Смоленск]] || 25 район һәм 2 шәһәр || 66 || 25 муниципаль район, 2&nbsp;шәһәр округы || [[Смоленск өлкәсенең административ бүленеше|тулырак]] |- | 69 || [[Тамбов өлкәсе]] || [[Räsem:Flag of Tambov Oblast.svg|45x45px|border]] || [[Räsem:Coat of arms of Tambov Oblast.svg|45x45px]] || align="right" | 34.300 || align="right" | 1.180.000 || [[Тамбов]] || 23 район һәм 7 шәһәр || 68 || 23 муниципаль район, 7&nbsp;шәһәр округы || [[Тамбов өлкәсенең административ бүленеше|тулырак]] |- | 71 || [[Тверь өлкәсе]] || [[Räsem:Flag of Tver Oblast.svg|45x45px|border]] || [[Räsem:Coat of Arms of Tver oblast.svg|45x45px]] || align="right" | 84.100 || align="right" | 1.473.000 || [[Тверь]] || 36 район һәм 12 шәһәр || 28 || 36 муниципаль район, 7&nbsp;шәһәр округы || [[Тверь өлкәсенең административ бүленеше|тулырак]] |- | 72 || [[Тум өлкәсе]] || [[Räsem:Flag of Tomsk Oblast.svg|45x45px|border]] || [[Räsem:Coat of arms of Tomsk Oblast, Russia.svg|45x45px]] || align="right" | 316.900 || align="right" | 1.046.000 || [[Тум]] || 16 район һәм 6 шәһәр || 69 || 16 муниципаль район, 4&nbsp;шәһәр округы || [[Тум өлкәсенең административ бүленеше|тулырак]] |- | 73 || [[Тула өлкәсе]] || [[Räsem:Flag of Tula Oblast.svg|45x45px|border]] || || align="right" | 25.700 || align="right" | 1.676.000 || [[Тула]] || 23 район һәм 9 шәһәр || 70 || 23 муниципаль район, 3&nbsp;шәһәр округы || [[Тула өлкәсенең административ бүленеше|тулырак]] |- | 74 || [[Төмән өлкәсе]]<ref name="tumen">&nbsp;&nbsp; [[Төмән өлкәсе]] эченә [[Хант-Манси автономияле округы]] һәм [[Ямал-Ненец автономияле округы]] керәләр.<br /></ref> || [[Räsem:Flag of Tyumen Oblast.svg|45x45px|border]] || [[Räsem:Coat of arms of Tyumen Oblast.svg|45x45px]] || align="right" | 1.435.200 || align="right" | 3.266.000 || [[Төмән]] || 38 район һәм 26 шәһәр (ХМАО һәм ЯНАО белән)|| 71 || 21 муниципаль район, 5&nbsp;шәһәр округы <br /> (ХМАО һәм ЯНАО дан тыш)|| [[Төмән өлкәсенең административ бүленеше|тулырак]] |- | 75 || [[Сембер өлкәсе]] || [[Räsem:Флаг Ульяновской области (2013).svg|45x45px|border]] || [[Räsem:Герб Ульяновской области (2013).svg|45x45px]] || align="right" | 37.300 || align="right" | 1.382.000 || [[Ульяновск]] || 21 район һәм 6 шәһәр || 73 || 21 муниципаль район, 4&nbsp;шәһәр округы || [[Сембер өлкәсенең административ бүленеше|тулырак]] |- | 76 || [[Чиләбе өлкәсе]] || [[Räsem:Flag of Chelyabinsk Oblast.svg|45x45px|border]] || [[Räsem:Coat of arms of Chelyabinsk Oblast.svg|45x45px]] || align="right" | 87.900 || align="right" | 3.606.000 || [[Чиләбе]] || 24 район һәм 23 шәһәр || 75 || 27 муниципаль район, 16&nbsp;шәһәр округы <!--надо разобраться, откуда взялись 3 "лишних" МР--> || [[Чиләбе өлкәсенең административ бүленеше|тулырак]] |- | 77 || [[Ярославль өлкәсе]] || [[Räsem:Flag of Yaroslavl Oblast.svg|45x45px|border]] || [[Räsem:Coat of arms of Yaroslavl Oblast.svg|45x45px]] || align="right" | 36.400 || align="right" | 1.368.000 || [[Ярославль]] || 17 район һәм 6 шәһәр || 78 || 17 муниципаль район, 3&nbsp;шәһәр округы || [[Ярославль өлкәсенең административ бүленеше|тулырак]] |-style="background:#eee;" | &nbsp; || align="left" colspan="10" | '''[[Россия Федерациясенең автономияле округлары|Автономияле округлар]]''' |- | 78 || [[Ненец автономияле округы]]<ref name="arh" /> || [[Räsem:Flag of Nenets Autonomous District.svg|45x45px|border]] || [[Räsem:Coat of arms of Nenets Autonomous Okrug.svg|45x45px]] || align="right" | 176.700 || align="right" | 42.000 || [[Нарьян-Мар]] || 1 шәһәр || 11 || 1 муниципаль район, 1&nbsp;шәһәр округы || [[Ненец автономияле округының административ бүленеше|тулырак]] |- | 79 || [[Хант-Манси автономияле округы]]<ref name="tumen" /> || [[Räsem:Bandera Khanti mansi.svg|45x45px|border]] || [[Räsem:Coat of arms of Yugra (Khanty-Mansia).svg|45x45px]] || align="right" | 523.100 || align="right" | 1.433.000 || [[Ханты-Мансийск]] || 9 район һәм 14 шәһәр || 71 || 9 муниципаль район, 13&nbsp;шәһәр округы || [[Ханты-Манси автономияле округының административ бүленеше|тулырак]] |- | 80 || [[Чукотка автономияле округы]] || [[Räsem:Flag of Chukotka.svg|45x45px|border]] || [[Räsem:Coat of Arms of Chukotka.svg|45x45px]] || align="right" | 737.700 || align="right" | 54.000 || [[Анадыр]] || 8 район һәм 1 шәһәр || 77 || 8 муниципаль район, 1&nbsp;шәһәр округы || [[Чукотка автономияле округының административ бүленеше|тулырак]] |- | 81 || [[Ямал-Ненец автономияле округы]]<ref name="tumen" /> || [[Räsem:Flag of Yamal-Nenets Autonomous District.svg|45x45px|border]] || [[Räsem:Coat of Arms of Yamal Nenetsia.svg|45x45px]] || align="right" | 750.300 || align="right" | 507.000 || [[Салехард]] || 7 район һәм 7 шәһәр || 71 || 7 муниципаль районы, 6&nbsp;шәһәр округы || [[Ямал-Ненец автономияле округының административ бүленеше|тулырак]] |-style="background:#eee;" | &nbsp; || align="left" colspan="10" | '''[[Россия Федерациясенең автономияле өлкәләре|Автономияле өлкә]]''' |- | 82 || [[Яһуд автономияле өлкәсе|Яһүд автономияле өлкәсе]] || [[Räsem:Flag of the Jewish Autonomous Oblast.svg|45x45px|border]] || [[Räsem:Coat of arms of the Jewish Autonomous Oblast.svg|45x45px]] || align="right" | 36.000 || align="right" | 191.000 || [[Биробиҗан]] || 5 район һәм 1 шәһәр || 99 || 5 муниципаль район, 1&nbsp;шәһәр округы || [[Яһуд автономияле өлкәсенең административ бүленеше|тулырак]] |- style="background:#eee;" | &nbsp; || align="left" colspan="10" | '''[[Федерация әһәмиятендәге шәһәр|Федерация күләме шәһәрләре]]''' |- | 83 || [[Мәскәү]] || [[Räsem:Flag of Moscow.svg|45x45px|border]] || [[Räsem:Coat of Arms of Moscow.svg|45x45px]] || align="right" | 1.064 || align="right" | 10.358.000 || [[Мәскәү]] || 10 округ һәм 1 шәһәр, 125 район || 45 || 125 шәһәръэче муниципаль берәмлеге|| [[Мәскәүнең административ бүленеше|тулырак]] |- | 84 || [[Петербург]] || [[Räsem:Flag of Saint Petersburg Russia.svg|45x45px|border]] || [[Räsem:Coat of Arms of Saint Petersburg (2003).svg|45x45px]] || align="right" | 1.433 || align="right" | 4.669.000 || [[Петербург]] || 20 район һәм 1 шәһәр || 40 || 111 шәһәръэче муниципаль берәмлеге || [[Петербургның административ бүленеше|тулырак]] |- | 85 || [[Севастополь]] || [[Файл:Flag of Sevastopol.svg|45x45px|border]] || [[Файл:COA of Sevastopol.svg|45x45px]] || 864 || ↗385 462  || [[Севастополь]] || 4 административ район || || 1 шәһәр (Инкерман), 28 авыл, 1 бистә һәм тагын 30 торак урыны |-style="background:#eee;" |- style=" font-weight:bold; " class="sortbottom" | — || Бөтен [[Россия]] || [[Räsem:Flag of Russia.svg|45x45px|border]] || [[Räsem:Coat of Arms of the Russian Federation.svg|45x45px]] || 17 098 242 || 143 666 931|| [[Мәскәү]] || 1 864 район һәм 650 шәһәр районы || || || |} == Искәрмәләр == {{искәрмәләр}} == Шулай ук карагыз == [[Россия Федерациясе субьектларының КПҮИ күрсәткечләре]] {{Россия субъектлары}} {{Россия Федерациясе субъектлары җитәкчеләре}} [[Tөркем:Википедия:География проектлары]] [[Төркем:Россия федератив төзелеше|*]] pe3i8iv9sa5fu8rm9f6bagelhr2dd6a Психология 0 15698 4452230 4451693 2025-07-08T12:32:00Z ListeriaBot 24345 Wikidata list updated [V2] 4452230 wikitext text/x-wiki {{УК}} {{Портал|Психология|Җәмгыять|Фән}} '''Психоло́гия''' (''песихалугия''<ref>Имлә сүзлеге. И.Рәми, Казан, 1928</ref>, {{lang-grc|ψυχή}} — [[җан]]; {{lang-grc|λόγος}} — [[белем]]) — [[кеше]]ләрнең һәм [[хайван]]нарның [[психика]]сы һәм үз-үзләрен [[тотыш]]ы турындагы белемне [[өйрәнү]]че академик һәм [[гамәл]]и [[фән]]не, шулай да бу тармактагы [[процесс]]ларның бөтенлеген билгеләүче [[термин]]<ref>[https://kursy.guru/top-kursov-psihologiya/ Курслар буенча психология өйрәнүчеләр өчен]</ref>. Психология объекты — төрле психик күренешләрне йөртүчеләрнең бергәлеге, аларның төп максаты-үз-үзеңне тоту, эшчәнлек, зур һәм кече социаль төркемнәрдә кешеләрнең үзара мөнәсәбәтләре. == Тарих == {{seealso|Төркем:Психология тарихы|en:Category:History of psychology|ru:Категория:История психологии}} == Бүлекләр == {{seealso|Төркем:Психология бүлекләре|en:Category:Branches of psychology|ru:Категория:Разделы психологии}} {{notice|Түбәндәге төзмә [[кеше]]ләр һәм [[робот]]лар аңларлык күп телле халыкара [[Викимәгълүмат]] белем базасында теркәлгән мәгълүматка нигезләнә һәм тулы түгел. Бәйле шәхес турында белем блокларын тутыру һәм соңыннан уң яктагы <u>'''яңарт'''</u>ка басу белән аны баетуда ярдәм итә аласыз.}} {{Wikidata list |sparql=SELECT ?item WHERE { ?item wdt:P31 wd:Q60680430 } |section= |sort=label |columns=label:исем,description:тасвир,p2578}} {| class='wikitable sortable' ! исем ! тасвир ! өйрәнелгән тармак |- | ''[[:d:Q124334761|La psychologie sociale]]'' | | |- | ''[[:d:Q130257029|auto-psychology]]'' | | |- | ''[[:d:Q2994659|color psychology]]'' | | ''[[:d:Q3769299|кешенең үз-үзен тотышы]]'' |- | ''[[:d:Q4390239|counseling]]'' | | |- | ''[[:d:Q12166572|counseling psychology]]'' | | |- | ''[[:d:Q5429092|faculty psychology]]'' | | |- | ''[[:d:Q6054789|international psychology]]'' | | |- | ''[[:d:Q12036081|matrimoniología]]'' | | |- | ''[[:d:Q337432|numerical cognition]]'' | | |- | ''[[:d:Q2054164|occupational health psychology]]'' | | |- | ''[[:d:Q127676320|pathematology]]'' | | ''[[:d:Q335046|дәрт]]''<br/>[[Тойгы|хис]] |- | ''[[:d:Q362682|perceptual psychology]]'' | | |- | ''[[:d:Q127675913|personology]]'' | | |- | ''[[:d:Q1350015|prenatal and perinatal psychology]]'' | | |- | ''[[:d:Q12595379|purposive behaviorism]]'' | | |- | ''[[:d:Q7268941|quantitative psychology]]'' | | |- | ''[[:d:Q1452527|systems psychology]]'' | | |- | ''[[:d:Q116255688|youth counseling]]'' | | |- | ''[[:d:Q4681112|аддиктив психология]]'' | психология бүлеге | [[аддикция]] |- | ''[[:d:Q3411686|бала психологиясе]]'' | | ''[[:d:Q407784|бала үсеше]]'' |- | ''[[:d:Q5097916|бала психопатологиясе]]'' | | ''[[:d:Q3087172|developmental disorder]]'' |- | ''[[:d:Q113097664|балалар клиник психологиясе]]'' | | |- | ''[[:d:Q6090400|белем бирүнең социаль психологиясе]]'' | | |- | ''[[:d:Q1008659|бизнес психологиясе]]'' | | |- | ''[[:d:Q4781686|бәяләү теориясе]]'' | | |- | ''[[:d:Q1361345|гомуми психология]]'' | | |- | ''[[:d:Q368498|дин психологиясе]]'' | психология бүлеге | ''[[:d:Q1553701|диндарлык]]''<br/>''[[:d:Q111252415|дини төркем]]''<br/>''[[:d:Q375159|индоктринация]]'' |- | ''[[:d:Q1224394|дифференциаль психология]]'' | | |- | ''[[:d:Q6746725|идарәчелек психологиясе]]'' | | |- | ''[[:d:Q490354|инженерлык психологиясе]]'' | | |- | ''[[:d:Q132658957|иҗтимагый транспорт психологиясе]]'' | | |- | ''[[:d:Q7256417|кинематограф психологиясе]]'' | | |- | ''[[:d:Q86762046|климат үзгәрешен инкяр итү психологиясе]]'' | | |- | ''[[:d:Q1362632|клиник нейропсихология]]'' | | |- | ''[[:d:Q199906|клиник психология]]'' | | |- | ''[[:d:Q18634|когнитив нейропсихология]]'' | | |- | ''[[:d:Q23373|когнитив психология]]'' | | |- | ''[[:d:Q25054415|космос психологиясе]]'' | | |- | ''[[:d:Q1421211|медиапсихология]]'' | | |- | ''[[:d:Q1916597|медицина психологиясе]]'' | | |- | ''[[:d:Q476590|музыкаль психология]]'' | | |- | ''[[:d:Q1378247|мәдәни психология]]'' | | |- | ''[[:d:Q2084504|мәдәниятара психология]]'' | | |- | ''[[:d:Q11160374|мәктәп психологиясе]]'' | | |- | ''[[:d:Q932219|мәхкәмәи психология]]'' | | |- | ''[[:d:Q846566|мөгамәләи нейрофән]]'' | кешеләр һәм башка хайваннарның үз-үзләрен тотуларын билгеләүче психологик, генетик һәм үсеш механизмарны өйрәнүдә биология принципларны кулланучы тикшеренү аланы | |- | ''[[:d:Q3872|нейропсихология]]'' | | |- | ''[[:d:Q2045692|оешма психологиясе]]'' | | |- | ''[[:d:Q16270338|оешмалар психологиясе]]'' | | |- | ''[[:d:Q1987782|патопсихология]]'' | | |- | ''[[:d:Q59157|педагогик психология]]'' | | |- | ''[[:d:Q2355242|персонал психологиясе]]'' | оешма штатына хезмәткәрләрне җәлеп итү, сайлау, бәяләү, аның хәлен, кәнәгатьлелеген, эшлекле мөнәсәбәтләр климатын өйрәнү-күзәтү белән бәйле сәнәгый һәм оешма психологиясе бүлекчәсе | |- | ''[[:d:Q718809|позитив психология]]'' | | |- | ''[[:d:Q7209601|полиция психологиясе]]'' | психология һөнәрендә махсус специализация, хезмәткәрләренең үз бурычларын имин, нәтиҗәле, этик һәм кануни килеш башкара алуларын кайгыра | |- | ''[[:d:Q557399|психоакустика]]'' | | |- | ''[[:d:Q2115942|психобиология]]'' | | |- | ''[[:d:Q3410068|психогенеалогия]]'' | | |- | ''[[:d:Q1322052|психодиагностика]]'' | | |- | ''[[:d:Q506132|психометрия]]'' | | |- | ''[[:d:Q129676870|психонозология]]'' | | |- | ''[[:d:Q624758|психопатология]]'' | | |- | ''[[:d:Q500096|психофизика]]'' | | |- | ''[[:d:Q1428943|психофизиология]]'' | | |- | ''[[:d:Q135013295|рациональ психология]]'' | | |- | ''[[:d:Q1534610|реклама психологиясе]]'' | | |- | ''[[:d:Q170912|сексология]]'' | | [[Кеше сексуальлеге|кешенең сексуальлеге]] |- | ''[[:d:Q161272|социаль психология]]'' | | |- | ''[[:d:Q632190|спорт психологиясе]]'' | | |- | ''[[:d:Q4445242|суггестология]]'' | | ''[[:d:Q690194|suggestion]]'' |- | ''[[:d:Q30314556|сызлау психологиясе]]'' | хроник сызлау шартларында шәхеснең психологик һәм үз-үзен тотышындагы процессларны өйрәнүче дисциплина | |- | ''[[:d:Q1403186|сәламәтлек психологиясе]]'' | | |- | ''[[:d:Q1064195|сәнгать психологиясе]]'' | | |- | ''[[:d:Q5695016|сәнәгый психология]]'' | | |- | ''[[:d:Q1596387|сәяси психология]]'' | | |- | ''[[:d:Q7782373|теоретик психология]]'' | | |- | ''[[:d:Q1326691|трансперсональ психология]]'' | | |- | ''[[:d:Q7878687|туклану психологиясе]]'' | шәхесләрнең карашлары ризыкларны сайлауга, психологик һәм гомуми сәләмәтлеккә тәэсир итүен өйрәнүче психология бүлеге | |- | ''[[:d:Q15838814|тынычлык психологиясе]]'' | тынычлык, көч куллану һәм сугыш тирәсендәге психологик аспектларны өйрәнүче психология бүлеге | |- | ''[[:d:Q135179633|уку психологиясе]]'' | | |- | ''[[:d:Q2299654|физиологик психология]]'' | | |- | ''[[:d:Q2479662|хокукый психология]]'' | | |- | ''[[:d:Q1483503|чагыштырма психология]]'' | | |- | ''[[:d:Q271716|шәхес психологиясе]]'' | | |- | ''[[:d:Q4530195|экзистенциаль психология]]'' | | |- | ''[[:d:Q15088481|экопсихология]]'' | | |- | ''[[:d:Q475042|эксперименталь психология]]'' | | |- | ''[[:d:Q5374252|эмпирик психология]]'' | | |- | ''[[:d:Q12572036|этнопсихология]]'' | | |- | ''[[:d:Q6096488|эш психологиясе]]'' | кешеләрнең эштәге үз-үзләрен тоту һәм мөгамәләләрен тикшерүче психология бүлеге | ''[[:d:Q268378|хезмәт]]'' |- | ''[[:d:Q1362446|юл хәрәкәте психологиясе]]'' | | |- | ''[[:d:Q11943008|яшүсмер психологиясе]]'' | | |- | ''[[:d:Q1139238|җинаи психология]]'' | | |- | ''[[:d:Q1500547|җәмгыять психологиясе]]'' | | |- | ''[[:d:Q175002|үсеш психологиясе]]'' | | ''[[:d:Q2330667|сөйләм теле үсеше]]'' |- | ''[[:d:Q129260008|һөнәри психология]]'' | | |- | ''[[:d:Q83602206|әдәбият психологиясе]]'' | | [[әдәбият]] |- | ''[[:d:Q618752|әйләнә-тирә мохит психологиясе]]'' | | |- | ''[[:d:Q4355306|әхлак психологиясе]]'' | | ''[[:d:Q65065102|әхлакый хисләр]]''<br/>''[[:d:Q5190255|әхлакый җаваплылык]]''<br/>''[[:d:Q6909101|әхлакый үсеш]]''<br/>''[[:d:Q6909140|moral reasoning]]''<br/>''[[:d:Q2116020|affective forecasting]]'' |- | ''[[:d:Q1362435|өйрәнү психологиясе]]'' | | |- | ''[[:d:Q11072125|心理测量学]]'' | | |- | ''[[:d:Q11073580|意动心理学]]'' | | |} {{Wikidata list end}} == Теорияләр == {{seealso|Төркем:Психологик теорияләр|en:Category:Psychological theories|ru:Категория:Психологические теории}} {{notice|Түбәндәге төзмә [[кеше]]ләр һәм [[робот]]лар аңларлык күп телле халыкара [[Викимәгълүмат]] белем базасында теркәлгән мәгълүматка нигезләнә һәм тулы түгел. Бәйле шәхес турында белем блокларын тутыру һәм соңыннан уң яктагы <u>'''яңарт'''</u>ка басу белән аны баетуда ярдәм итә аласыз.}} {{Wikidata list |sparql=SELECT ?item WHERE { ?item wdt:P31 wd:Q20679883} |section= |sort=label |columns=label:исем,description:тасвир,p61,p1269}} {| class='wikitable sortable' ! исем ! тасвир ! ачучы яки уйлап табучы ! нәрсәнең аспекты |- | [[Мин төшенчәсе|"Мин" төшенчәсе]] | | | |- | ''[[:d:Q548488|Anima and Animus]]'' | | | |- | ''[[:d:Q4781712|Approach/Inhibition Theory of Power]]'' | | ''[[:d:Q5207597|Дэшер Келтнер]]'' | |- | ''[[:d:Q109546940|Double empathy problem]]'' | | ''[[:d:Q113163188|Дамиан Милтон]]'' | |- | ''[[:d:Q1383665|Exemplar theory]]'' | | | |- | ''[[:d:Q1343085|Freud's seduction theory]]'' | | [[Zigmund Freyd]] | |- | ''[[:d:Q1316979|Interkulturelle Zusammenarbeit]]'' | | | |- | ''[[:d:Q1194783|Lawrence Kohlberg's stages of moral development]]'' | | ''[[:d:Q311745|Лоренц Кольберг]]'' | |- | ''[[:d:Q29574788|Modes of religiosity]]'' | | ''[[:d:Q5677682|Харви Уайтхаус]]'' | |- | ''[[:d:Q18387641|Perceptual Load Theory]]'' | | | |- | ''[[:d:Q7439224|Script theory]]'' | | ''[[:d:Q571698|Сильван Томкинс]]'' | |- | ''[[:d:Q1380588|Self-perception theory]]'' | | | ''[[:d:Q2267842|self-perception]]'' |- | ''[[:d:Q7552788|Socioemotional selectivity theory]]'' | | | |- | ''[[:d:Q2896873|bevestigingsleer]]'' | | ''[[:d:Q4767543|Анна Терруве]]'' | |- | ''[[:d:Q17009164|correspondent inference theory]]'' | | ''[[:d:Q5342698|Эдвард Джонс]]'' | |- | ''[[:d:Q121898744|dispositional optimism]]'' | | | |- | ''[[:d:Q121898932|dispositional pessimism]]'' | | | |- | ''[[:d:Q7551870|distributed cognition]]'' | | | |- | ''[[:d:Q48997552|dual systems model]]'' | | | |- | ''[[:d:Q125744751|désilience]]'' | | | |- | ''[[:d:Q656598|ego depletion]]'' | | ''[[:d:Q2170769|Рой Баумайстер]]'' | |- | ''[[:d:Q1811616|equipotentiality]]'' | | | |- | ''[[:d:Q5395722|error management theory]]'' | | ''[[:d:Q1173874|Дэвид Басс]]'' | |- | ''[[:d:Q1402884|field theory]]'' | | | |- | ''[[:d:Q3526812|generalized theory of seduction]]'' | | ''[[:d:Q611015|Жан Лапланш]]'' | |- | ''[[:d:Q10504468|gerotranscendence]]'' | | ''[[:d:Q6213746|Ларс Торнстам]]'' | |- | ''[[:d:Q3503927|hereditarianism]]'' | | | |- | ''[[:d:Q11710095|hormism]]'' | | ''[[:d:Q503315|Уильям Мак-Дугалл]]'' | |- | ''[[:d:Q28515119|image theory]]'' | | | |- | ''[[:d:Q18208182|interpersonal theory of suicide]]'' | | ''[[:d:Q7791362|Томас Джойнер]]'' | |- | ''[[:d:Q6510090|learning-by-doing]]'' | | | ''[[:d:Q201413|эвристика]]'' |- | ''[[:d:Q1972973|personal construct theory]]'' | | ''[[:d:Q935436|Джордж Келли]]'' | |- | ''[[:d:Q3924971|psicología evolutiva]]'' | | ''[[:d:Q3769570|Джулио Чезаре Джакоббе]]'' | |- | ''[[:d:Q854502|relational frame theory]]'' | | | |- | ''[[:d:Q17163239|self-discrepancy theory]]'' | | | |- | ''[[:d:Q7448232|self-verification theory]]'' | | | |- | ''[[:d:Q125821349|sludge theory]]'' | | | ''[[:d:Q16515105|difficulty]]'' |- | ''[[:d:Q125635294|the self-actional perspective]]'' | | | |- | ''[[:d:Q261719|theory of multiple intelligences]]'' | | ''[[:d:Q176515|Говард Гарднер]]'' | |- | ''[[:d:Q1139225|Павлов эте]]'' | | [[Иван Павлов (1849)|Иван Павлов]] | |- | ''[[:d:Q6312760|Юнгның когнитив функцияләре]]'' | | ''[[:d:Q41532|Карл Густав Юнг]]'' | |- | ''[[:d:Q7858709|индивидуальлекнең ике факторлы моделләре]]'' | | | |- | ''[[:d:Q29574785|кемлекләр кушылуы]]'' | | | |- | ''[[:d:Q5141207|когнитив бәяләү теориясе]]'' | | | |- | ''[[:d:Q1405334|конструктивизм]]'' | | | |- | ''[[:d:Q6913447|морфологик психология]]'' | | ''[[:d:Q2574799|Вильгельм Зальбер]]'' | |- | ''[[:d:Q19321851|нигез кеше кыйммәтләре теориясе]]'' | | | |- | ''[[:d:Q2290753|планлаштырылган мөгамәлә теориясе]]'' | шәхеснең ышанычларны гамәлләре белән бәйләүче психологик теория | | |- | ''[[:d:Q3045129|позитив дезинтеграция]]'' | | | |- | ''[[:d:Q1752500|психосинтез]]'' | | ''[[:d:Q724752|Роберто Ассаджиоли]]'' | |- | ''[[:d:Q383646|социаль-когнитив теория]]'' | | | |- | ''[[:d:Q968447|сөюнең өч компонентлылыгы теориясе]]'' | сөюнең компонентлары турында психологик теория | ''[[:d:Q362357|Роберт Стернберг]]'' | |- | ''[[:d:Q9357054|тойгылар теориясе]]'' | | ''[[:d:Q1664215|Роберт Плутчик]]'' | |- | ''[[:d:Q2914808|туу тәртибе]]'' | | | |} {{Wikidata list end}} == Төшенчәләр == {{seealso|Төркем:Психология төшенчәләре|en:Category:Psychological concepts|ru:Категория:Психологические понятия}} == Оешмалар == {{seealso|Төркем:Психология өлкәсе оешмалары|en:Category:Psychology organizations|ru:Категория:Психологические организации}} == Бүләкләр == {{seealso|Төркем:Психология өлкәсе бүләкләре|en:Category:Psychology awards|ar:تصنيف:جوائز علم النفس}} == Журналлар == {{seealso|Төркем:Психология журналлары|en:Category:Psychology journals|ru:Категория:Психологические журналы}} == Мәгариф == {{seealso|Төркем:Психология өлкәсендә белем алу|en:Category:Psychology education|ru:Категория:Психологическое образование}} == Ысуллар == {{seealso|Төркем:Психология ысуллары|hy:Կատեգորիա:Հոգեբանության մեթոդներ|ru:Категория:Методы психологии}} == Психологлар == {{seealso|Төркем:Психологлар|en:Category:Psychologists|ru:Категория:Психологи}} == Искәрмәләр == {{Reflist}} == Сылтамалар == {{тышкы сылтамалар}} == Моны да карагыз == {{Фәннәр}} [[Төркем:Психология]] {{rq|stub}} nmhzmvyraticsx0sf1p97kyl0i0dbjw 4452237 4452230 2025-07-08T15:03:01Z ListeriaBot 24345 Wikidata list updated [V2] 4452237 wikitext text/x-wiki {{УК}} {{Портал|Психология|Җәмгыять|Фән}} '''Психоло́гия''' (''песихалугия''<ref>Имлә сүзлеге. И.Рәми, Казан, 1928</ref>, {{lang-grc|ψυχή}} — [[җан]]; {{lang-grc|λόγος}} — [[белем]]) — [[кеше]]ләрнең һәм [[хайван]]нарның [[психика]]сы һәм үз-үзләрен [[тотыш]]ы турындагы белемне [[өйрәнү]]че академик һәм [[гамәл]]и [[фән]]не, шулай да бу тармактагы [[процесс]]ларның бөтенлеген билгеләүче [[термин]]<ref>[https://kursy.guru/top-kursov-psihologiya/ Курслар буенча психология өйрәнүчеләр өчен]</ref>. Психология объекты — төрле психик күренешләрне йөртүчеләрнең бергәлеге, аларның төп максаты-үз-үзеңне тоту, эшчәнлек, зур һәм кече социаль төркемнәрдә кешеләрнең үзара мөнәсәбәтләре. == Тарих == {{seealso|Төркем:Психология тарихы|en:Category:History of psychology|ru:Категория:История психологии}} == Бүлекләр == {{seealso|Төркем:Психология бүлекләре|en:Category:Branches of psychology|ru:Категория:Разделы психологии}} {{notice|Түбәндәге төзмә [[кеше]]ләр һәм [[робот]]лар аңларлык күп телле халыкара [[Викимәгълүмат]] белем базасында теркәлгән мәгълүматка нигезләнә һәм тулы түгел. Бәйле шәхес турында белем блокларын тутыру һәм соңыннан уң яктагы <u>'''яңарт'''</u>ка басу белән аны баетуда ярдәм итә аласыз.}} {{Wikidata list |sparql=SELECT ?item WHERE { ?item wdt:P31 wd:Q60680430 } |section= |sort=label |columns=label:исем,description:тасвир,p2578}} {| class='wikitable sortable' ! исем ! тасвир ! өйрәнелгән тармак |- | ''[[:d:Q124334761|La psychologie sociale]]'' | | |- | ''[[:d:Q4390239|counseling]]'' | | |- | ''[[:d:Q12166572|counseling psychology]]'' | | |- | ''[[:d:Q5429092|faculty psychology]]'' | | |- | ''[[:d:Q12036081|matrimoniología]]'' | | |- | ''[[:d:Q337432|numerical cognition]]'' | | |- | ''[[:d:Q2054164|occupational health psychology]]'' | | |- | ''[[:d:Q127676320|pathematology]]'' | | ''[[:d:Q335046|дәрт]]''<br/>[[Тойгы|хис]] |- | ''[[:d:Q127675913|personology]]'' | | |- | ''[[:d:Q1350015|prenatal and perinatal psychology]]'' | | |- | ''[[:d:Q12595379|purposive behaviorism]]'' | | |- | ''[[:d:Q7268941|quantitative psychology]]'' | | |- | ''[[:d:Q1452527|systems psychology]]'' | | |- | ''[[:d:Q116255688|youth counseling]]'' | | |- | ''[[:d:Q4681112|аддиктив психология]]'' | психология бүлеге | [[аддикция]] |- | ''[[:d:Q130257029|аутопсихология]]'' | | |- | ''[[:d:Q3411686|бала психологиясе]]'' | | ''[[:d:Q407784|бала үсеше]]'' |- | ''[[:d:Q5097916|бала психопатологиясе]]'' | | ''[[:d:Q3087172|developmental disorder]]'' |- | ''[[:d:Q113097664|балалар клиник психологиясе]]'' | | |- | ''[[:d:Q6090400|белем бирүнең социаль психологиясе]]'' | | |- | ''[[:d:Q1008659|бизнес психологиясе]]'' | | |- | ''[[:d:Q4781686|бәяләү теориясе]]'' | | |- | ''[[:d:Q1361345|гомуми психология]]'' | | |- | ''[[:d:Q368498|дин психологиясе]]'' | психология бүлеге | ''[[:d:Q1553701|диндарлык]]''<br/>''[[:d:Q111252415|дини төркем]]''<br/>''[[:d:Q375159|индоктринация]]'' |- | ''[[:d:Q1224394|дифференциаль психология]]'' | | |- | ''[[:d:Q6746725|идарәчелек психологиясе]]'' | | |- | ''[[:d:Q490354|инженерлык психологиясе]]'' | | |- | ''[[:d:Q132658957|иҗтимагый транспорт психологиясе]]'' | | |- | ''[[:d:Q7256417|кинематограф психологиясе]]'' | | |- | ''[[:d:Q86762046|климат үзгәрешен инкяр итү психологиясе]]'' | | |- | ''[[:d:Q1362632|клиник нейропсихология]]'' | | |- | ''[[:d:Q199906|клиник психология]]'' | | |- | ''[[:d:Q18634|когнитив нейропсихология]]'' | | |- | ''[[:d:Q23373|когнитив психология]]'' | | |- | ''[[:d:Q25054415|космос психологиясе]]'' | | |- | ''[[:d:Q1421211|медиапсихология]]'' | | |- | ''[[:d:Q1916597|медицина психологиясе]]'' | | |- | ''[[:d:Q476590|музыкаль психология]]'' | | |- | ''[[:d:Q1378247|мәдәни психология]]'' | | |- | ''[[:d:Q2084504|мәдәниятара психология]]'' | | |- | ''[[:d:Q11160374|мәктәп психологиясе]]'' | | |- | ''[[:d:Q932219|мәхкәмәи психология]]'' | | |- | ''[[:d:Q846566|мөгамәләи нейрофән]]'' | кешеләр һәм башка хайваннарның үз-үзләрен тотуларын билгеләүче психологик, генетик һәм үсеш механизмарны өйрәнүдә биология принципларны кулланучы тикшеренү аланы | |- | ''[[:d:Q3872|нейропсихология]]'' | | |- | ''[[:d:Q2045692|оешма психологиясе]]'' | | |- | ''[[:d:Q16270338|оешмалар психологиясе]]'' | | |- | ''[[:d:Q1987782|патопсихология]]'' | | |- | ''[[:d:Q59157|педагогик психология]]'' | | |- | ''[[:d:Q2355242|персонал психологиясе]]'' | оешма штатына хезмәткәрләрне җәлеп итү, сайлау, бәяләү, аның хәлен, кәнәгатьлелеген, эшлекле мөнәсәбәтләр климатын өйрәнү-күзәтү белән бәйле сәнәгый һәм оешма психологиясе бүлекчәсе | |- | ''[[:d:Q718809|позитив психология]]'' | | |- | ''[[:d:Q7209601|полиция психологиясе]]'' | психология һөнәрендә махсус специализация, хезмәткәрләренең үз бурычларын имин, нәтиҗәле, этик һәм кануни килеш башкара алуларын кайгыра | |- | ''[[:d:Q557399|психоакустика]]'' | | |- | ''[[:d:Q2115942|психобиология]]'' | | |- | ''[[:d:Q3410068|психогенеалогия]]'' | | |- | ''[[:d:Q1322052|психодиагностика]]'' | | |- | ''[[:d:Q506132|психометрия]]'' | | |- | ''[[:d:Q129676870|психонозология]]'' | | |- | ''[[:d:Q624758|психопатология]]'' | | |- | ''[[:d:Q500096|психофизика]]'' | | |- | ''[[:d:Q1428943|психофизиология]]'' | | |- | ''[[:d:Q135013295|рациональ психология]]'' | | |- | ''[[:d:Q1534610|реклама психологиясе]]'' | | |- | ''[[:d:Q170912|сексология]]'' | | [[Кеше сексуальлеге|кешенең сексуальлеге]] |- | ''[[:d:Q161272|социаль психология]]'' | | |- | ''[[:d:Q632190|спорт психологиясе]]'' | | |- | ''[[:d:Q4445242|суггестология]]'' | | ''[[:d:Q690194|suggestion]]'' |- | ''[[:d:Q30314556|сызлау психологиясе]]'' | хроник сызлау шартларында шәхеснең психологик һәм үз-үзен тотышындагы процессларны өйрәнүче дисциплина | |- | ''[[:d:Q1403186|сәламәтлек психологиясе]]'' | | |- | ''[[:d:Q1064195|сәнгать психологиясе]]'' | | |- | ''[[:d:Q5695016|сәнәгый психология]]'' | | |- | ''[[:d:Q1596387|сәяси психология]]'' | | |- | ''[[:d:Q7782373|теоретик психология]]'' | | |- | ''[[:d:Q1326691|трансперсональ психология]]'' | | |- | ''[[:d:Q7878687|туклану психологиясе]]'' | шәхесләрнең карашлары ризыкларны сайлауга, психологик һәм гомуми сәләмәтлеккә тәэсир итүен өйрәнүче психология бүлеге | |- | ''[[:d:Q15838814|тынычлык психологиясе]]'' | тынычлык, көч куллану һәм сугыш тирәсендәге психологик аспектларны өйрәнүче психология бүлеге | |- | ''[[:d:Q2994659|төсләрне тою психологиясе]]'' | төсләрнең кешеләргә тәэсир итүен өйрәнү | ''[[:d:Q3769299|кешенең үз-үзен тотышы]]'' |- | ''[[:d:Q135179633|уку психологиясе]]'' | | |- | ''[[:d:Q2299654|физиологик психология]]'' | | |- | ''[[:d:Q6054789|халыкара психология]]'' | | |- | ''[[:d:Q2479662|хокукый психология]]'' | | |- | ''[[:d:Q1483503|чагыштырма психология]]'' | | |- | ''[[:d:Q271716|шәхес психологиясе]]'' | | |- | ''[[:d:Q4530195|экзистенциаль психология]]'' | | |- | ''[[:d:Q15088481|экопсихология]]'' | | |- | ''[[:d:Q475042|эксперименталь психология]]'' | | |- | ''[[:d:Q5374252|эмпирик психология]]'' | | |- | ''[[:d:Q12572036|этнопсихология]]'' | | |- | ''[[:d:Q6096488|эш психологиясе]]'' | кешеләрнең эштәге үз-үзләрен тоту һәм мөгамәләләрен тикшерүче психология бүлеге | ''[[:d:Q268378|хезмәт]]'' |- | ''[[:d:Q1362446|юл хәрәкәте психологиясе]]'' | | |- | ''[[:d:Q11943008|яшүсмер психологиясе]]'' | | |- | ''[[:d:Q1139238|җинаи психология]]'' | | |- | ''[[:d:Q1500547|җәмгыять психологиясе]]'' | | |- | ''[[:d:Q362682|үзләштерү психологиясе]]'' | яңалыкларның субъектив тоелу һәм үзләштерелүен өйрәнүче психология бүлеге | |- | ''[[:d:Q175002|үсеш психологиясе]]'' | | ''[[:d:Q2330667|сөйләм теле үсеше]]'' |- | ''[[:d:Q129260008|һөнәри психология]]'' | | |- | ''[[:d:Q83602206|әдәбият психологиясе]]'' | | [[әдәбият]] |- | ''[[:d:Q618752|әйләнә-тирә мохит психологиясе]]'' | | |- | ''[[:d:Q4355306|әхлак психологиясе]]'' | | ''[[:d:Q65065102|әхлакый хисләр]]''<br/>''[[:d:Q5190255|әхлакый җаваплылык]]''<br/>''[[:d:Q6909101|әхлакый үсеш]]''<br/>''[[:d:Q6909140|moral reasoning]]''<br/>''[[:d:Q2116020|affective forecasting]]'' |- | ''[[:d:Q1362435|өйрәнү психологиясе]]'' | | |- | ''[[:d:Q11072125|心理测量学]]'' | | |- | ''[[:d:Q11073580|意动心理学]]'' | | |} {{Wikidata list end}} == Теорияләр == {{seealso|Төркем:Психологик теорияләр|en:Category:Psychological theories|ru:Категория:Психологические теории}} {{notice|Түбәндәге төзмә [[кеше]]ләр һәм [[робот]]лар аңларлык күп телле халыкара [[Викимәгълүмат]] белем базасында теркәлгән мәгълүматка нигезләнә һәм тулы түгел. Бәйле шәхес турында белем блокларын тутыру һәм соңыннан уң яктагы <u>'''яңарт'''</u>ка басу белән аны баетуда ярдәм итә аласыз.}} {{Wikidata list |sparql=SELECT ?item WHERE { ?item wdt:P31 wd:Q20679883} |section= |sort=label |columns=label:исем,description:тасвир,p61,p1269}} {| class='wikitable sortable' ! исем ! тасвир ! ачучы яки уйлап табучы ! нәрсәнең аспекты |- | [[Мин төшенчәсе|"Мин" төшенчәсе]] | | | |- | ''[[:d:Q548488|Anima and Animus]]'' | | | |- | ''[[:d:Q4781712|Approach/Inhibition Theory of Power]]'' | | ''[[:d:Q5207597|Дэшер Келтнер]]'' | |- | ''[[:d:Q109546940|Double empathy problem]]'' | | ''[[:d:Q113163188|Дамиан Милтон]]'' | |- | ''[[:d:Q1383665|Exemplar theory]]'' | | | |- | ''[[:d:Q1343085|Freud's seduction theory]]'' | | [[Zigmund Freyd]] | |- | ''[[:d:Q1316979|Interkulturelle Zusammenarbeit]]'' | | | |- | ''[[:d:Q1194783|Lawrence Kohlberg's stages of moral development]]'' | | ''[[:d:Q311745|Лоренц Кольберг]]'' | |- | ''[[:d:Q29574788|Modes of religiosity]]'' | | ''[[:d:Q5677682|Харви Уайтхаус]]'' | |- | ''[[:d:Q18387641|Perceptual Load Theory]]'' | | | |- | ''[[:d:Q7439224|Script theory]]'' | | ''[[:d:Q571698|Сильван Томкинс]]'' | |- | ''[[:d:Q1380588|Self-perception theory]]'' | | | ''[[:d:Q2267842|self-perception]]'' |- | ''[[:d:Q7552788|Socioemotional selectivity theory]]'' | | | |- | ''[[:d:Q2896873|bevestigingsleer]]'' | | ''[[:d:Q4767543|Анна Терруве]]'' | |- | ''[[:d:Q17009164|correspondent inference theory]]'' | | ''[[:d:Q5342698|Эдвард Джонс]]'' | |- | ''[[:d:Q121898744|dispositional optimism]]'' | | | |- | ''[[:d:Q121898932|dispositional pessimism]]'' | | | |- | ''[[:d:Q7551870|distributed cognition]]'' | | | |- | ''[[:d:Q48997552|dual systems model]]'' | | | |- | ''[[:d:Q125744751|désilience]]'' | | | |- | ''[[:d:Q656598|ego depletion]]'' | | ''[[:d:Q2170769|Рой Баумайстер]]'' | |- | ''[[:d:Q1811616|equipotentiality]]'' | | | |- | ''[[:d:Q5395722|error management theory]]'' | | ''[[:d:Q1173874|Дэвид Басс]]'' | |- | ''[[:d:Q1402884|field theory]]'' | | | |- | ''[[:d:Q3526812|generalized theory of seduction]]'' | | ''[[:d:Q611015|Жан Лапланш]]'' | |- | ''[[:d:Q10504468|gerotranscendence]]'' | | ''[[:d:Q6213746|Ларс Торнстам]]'' | |- | ''[[:d:Q3503927|hereditarianism]]'' | | | |- | ''[[:d:Q11710095|hormism]]'' | | ''[[:d:Q503315|Уильям Мак-Дугалл]]'' | |- | ''[[:d:Q28515119|image theory]]'' | | | |- | ''[[:d:Q18208182|interpersonal theory of suicide]]'' | | ''[[:d:Q7791362|Томас Джойнер]]'' | |- | ''[[:d:Q6510090|learning-by-doing]]'' | | | ''[[:d:Q201413|эвристика]]'' |- | ''[[:d:Q1972973|personal construct theory]]'' | | ''[[:d:Q935436|Джордж Келли]]'' | |- | ''[[:d:Q3924971|psicología evolutiva]]'' | | ''[[:d:Q3769570|Джулио Чезаре Джакоббе]]'' | |- | ''[[:d:Q854502|relational frame theory]]'' | | | |- | ''[[:d:Q17163239|self-discrepancy theory]]'' | | | |- | ''[[:d:Q7448232|self-verification theory]]'' | | | |- | ''[[:d:Q125821349|sludge theory]]'' | | | ''[[:d:Q16515105|difficulty]]'' |- | ''[[:d:Q125635294|the self-actional perspective]]'' | | | |- | ''[[:d:Q261719|theory of multiple intelligences]]'' | | ''[[:d:Q176515|Говард Гарднер]]'' | |- | ''[[:d:Q1139225|Павлов эте]]'' | | [[Иван Павлов (1849)|Иван Павлов]] | |- | ''[[:d:Q6312760|Юнгның когнитив функцияләре]]'' | | ''[[:d:Q41532|Карл Густав Юнг]]'' | |- | ''[[:d:Q7858709|индивидуальлекнең ике факторлы моделләре]]'' | | | |- | ''[[:d:Q29574785|кемлекләр кушылуы]]'' | | | |- | ''[[:d:Q5141207|когнитив бәяләү теориясе]]'' | | | |- | ''[[:d:Q1405334|конструктивизм]]'' | | | |- | ''[[:d:Q6913447|морфологик психология]]'' | | ''[[:d:Q2574799|Вильгельм Зальбер]]'' | |- | ''[[:d:Q19321851|нигез кеше кыйммәтләре теориясе]]'' | | | |- | ''[[:d:Q2290753|планлаштырылган мөгамәлә теориясе]]'' | шәхеснең ышанычларны гамәлләре белән бәйләүче психологик теория | | |- | ''[[:d:Q3045129|позитив дезинтеграция]]'' | | | |- | ''[[:d:Q1752500|психосинтез]]'' | | ''[[:d:Q724752|Роберто Ассаджиоли]]'' | |- | ''[[:d:Q383646|социаль-когнитив теория]]'' | | | |- | ''[[:d:Q968447|сөюнең өч компонентлылыгы теориясе]]'' | сөюнең компонентлары турында психологик теория | ''[[:d:Q362357|Роберт Стернберг]]'' | |- | ''[[:d:Q9357054|тойгылар теориясе]]'' | | ''[[:d:Q1664215|Роберт Плутчик]]'' | |- | ''[[:d:Q2914808|туу тәртибе]]'' | | | |} {{Wikidata list end}} == Төшенчәләр == {{seealso|Төркем:Психология төшенчәләре|en:Category:Psychological concepts|ru:Категория:Психологические понятия}} == Оешмалар == {{seealso|Төркем:Психология өлкәсе оешмалары|en:Category:Psychology organizations|ru:Категория:Психологические организации}} == Бүләкләр == {{seealso|Төркем:Психология өлкәсе бүләкләре|en:Category:Psychology awards|ar:تصنيف:جوائز علم النفس}} == Журналлар == {{seealso|Төркем:Психология журналлары|en:Category:Psychology journals|ru:Категория:Психологические журналы}} == Мәгариф == {{seealso|Төркем:Психология өлкәсендә белем алу|en:Category:Psychology education|ru:Категория:Психологическое образование}} == Ысуллар == {{seealso|Төркем:Психология ысуллары|hy:Կատեգորիա:Հոգեբանության մեթոդներ|ru:Категория:Методы психологии}} == Психологлар == {{seealso|Төркем:Психологлар|en:Category:Psychologists|ru:Категория:Психологи}} == Искәрмәләр == {{Reflist}} == Сылтамалар == {{тышкы сылтамалар}} == Моны да карагыз == {{Фәннәр}} [[Төркем:Психология]] {{rq|stub}} 0asfuk1b6wkrdp56hob3foni1wcahmh Калып:Баш бит/Вакыйгалар/8 июль 10 19504 4452233 4119124 2025-07-08T13:30:32Z 178.207.22.212 4452233 wikitext text/x-wiki {{BRA}}дә — ''[[Тынычлык]] булдыручылар, [[ипи]] пешерүчеләр һәм [[фән]] көннәре'', {{RUS}}ндә — ''[[Гаилә]], [[сөю]] һәм тугрылык көне'', һ.б. [[Файл:Rifat Salah.jpg|right|100px|Рифат Сәлах]] * [[1686 ел|1686]] — [[Госманлы империясе]] гаскәрләрен [[Будапешт]]тан куалар. * [[1709 ел|1709]] — [[Полтава сугышы]]. * [[1816 ел|1816]] — рус шагыйре һәм дәүләт эшлеклесе [[Гавриил Державин]] вафат була. * [[1885 ел|1885]] — [[алманнар|алман]] фәлсәфәчесе [[Эрнст Блох]] дөньяга килә. * [[1901 ел|1901]] — {{FRA}} шәһәрләрендә [[юл хәрәкәте]] тизлеген чикләүче закон гамәлгә керә. * [[1920 ел|1920]] — ''Көнчыгыш Африка'' инглиз колониясе исеме {{KEN}}гә үзгәртелә. * [[1920 ел|1920]] — [[татар]] язучысы [[Җәвад Тәрҗеманов]] дөньяга килә. * [[1926 ел|1926]] — {{SAU}}на нигез салына. * [[1937 ел|1937]] — борынгы татар әдәбияты белгече [[Альберт Фәтхи]] туа. * [[1938 ел|1938]] — журналист, милли хәрәкәт һәм җәмәгать эшлеклесе [[Әлмира Әдиятуллина-Сарьяз]] туа. * [[1951 ел|1951]] — татар опера җырчысы [[Рафаэль Сәхәбиев]] туа. * [[1983 ел|1983]] — татар җырчысы [[Раяз Фасихов]] туа. * [[1987 ел|1987]] — [[татар]] [[шагыйрь|шагыйре]] '''[[Рифат Сәлах]]''' дөньяга килә. * [[1992]] — [[Татарстан телләре турындагы канун]] кабул ителә. * [[2011 ел|2011]] — [[Татар Википедиясе]] [[Википедия:Пресс-релиз:10 мең мәкалә|10 мең мәкалә]] чиген уза. <noinclude>[[Төркем:Калыплар:Көннәрнең вакыйгалары]] </noinclude> cww3ze8o7b553p40k2q4kowax8gdq01 Җәлил Фазлыев 0 30334 4452235 4108046 2025-07-08T13:59:33Z Il Nur 6874 /* Биография */ 4452235 wikitext text/x-wiki {{Шәхес | исем = Җәлил Фазлыев | рәсем = Җәлил Фазлыев.jpg | рәсем_зурлыгы = 150px | alt = | рәсем язуы = | тулы исем = | һөнәр = дин эшлеклесе | туу датасы = 24.09.1956 | туу җире = [[Татарстан АССР|ТАССР]] [[Бөрбаш]] авылы | гражданлык = | милләт = татар | үлем датасы = | үлем җире = | әни = | ир = | хатын = | балалар = | бүләк һәм премияләр = Татарстан Республикасының атказанган икътисадчысы ([[1991 ел|1991]]), ТР «Фидакарь хезмәт өчен» медале белән һәм ТҖМДН медале<br/>{{II дәрәҗә «Ватан алдында хезмәтләр өчен» орденының медале}} | сайт = | башка мәгълүмат = }} {{Фш|Фазлыев}} '''Фазлыев Җәлил Васыйл улы''' — татар дин эшлеклесе, авыл хуҗалыгы белгече, икътисадчы һәм хаҗи-әкбәр. Татарстан республикасының баш казые. == Биография == [[1956 ел]]ның [[24 сентябрь|24 сентябрендә]] [[Бөрбаш]] авылында туган. Урта белем алганнан соң [[Казан авыл хуҗалыгы институты]]ның икътисад факультетында укый, [[1979 ел]]да икътисадчы-оештыручы белгечлеге ала. [[1979 ел|1979]]-[[1980 ел]]ларда — Совет Армиясендә. [[1981 ел|1981]]-[[1988 ел]]ларда район авыл хуҗалыгы һәм азык-төлек идарәсендә, [[1988 ел|1988]]-[[1994 ел]]ларда «Бөрбаш» совхозында баш икътисадчы була. Шушы елларда Җ.Фазлыев үзен бөтен район күләмендә тирән хәзерлекле, авыл хуҗалыгы производствосын яхшы белүче, аңа икътисадый юнәлеш бирергә сәләтле белгеч итеп танытты, югары абруй казанды. [[1989 ел|1989]] һәм [[1994 ел]]ларда районның иң яхшы иктисадчысы дип танылды һәм район хакимиятенең Мактау Таныклыгы, кыйммәтле бүләкләр белән бүләкләнде. [[1991 ел]]ның декабрендә аңа [[Татарстан Республикасының Атказанган икътисадчысы|Татарстан Республикасының атказанган икътисадчысы]] исеме бирелде. 1995 елдан, илнең икътисады базар системасына күчү белән «Бөрбаш» совхозында коммерция буенча директор урынбасары вазыйфасы булдырыла һәм ул Җ.Фазлыевка тапшырыла. Совхозда ярдәмчел җитештерү тармаклары булдыру, [[бартер]] тәртибендә товар алмашу оештыру юнәлешләрендә эшләп ул хуҗалыкның икътисадын ныгытуга зур өлеш кертә. Балачактан ук дингә ихлас бирелгән кеше буларак, Җ.Фазлыев Балтач районында дини хәрәкәтне торгызучыларның берсе һәм башлап йөрүчесе була. [[1990 ел]]да ул экстерн тәртибендә имтихан тапшырып имамлыкка шәһадәтнамә ала. [[1990 ел]]дан — Бөрбаш мәчетенең имамы. Аның инициативасы һәм җитәкчелеге белән [[1992 ел]]да районда беренчеләрдән булып Бөрбашта яңа мәчет төзелде, бүгенге көндә бу мәчет яшьләр өчен физкультура-спорт, ял итү бүлмәләре һәм җайланмалары булган заманча дин һәм мәдәният үзәге. Җ.Фазлыев инициативасы белән район мәктәпләрендә балаларны ислам дине нигезләренә, ислам әхлагына укыту башланды. Үзенең тирән гыйлеме, ихласлыгы, инандыру сәләте, ару-талуны белмәс эшчәнлеге белән Россия ислам җәмәгатьчелегендә иң абруйлы шәхесләрнең берсенә әверелде. Дин мәсьәләләренә багышланган мәкаләләре белән вакытлы матбугатта еш чыгышлар ясый. Аның «Җәлил хәзрәт вәгазьләре», «Җәлил хәзрәт дәресләре», «Иманлы бала», «Имам вазыйфалары», «Ягез, бер дога» һ.б. китаплары дингә килүчеләрнең өстәл китабына әверелделәр. [[2005 ел]]да «Йөз дә бер вәгазь» исемле зур вәгазьләр китабы басылып чыкты. [[1994 ел]]дан районның, [[2000 ел]]дан — Татарстанның баш мөхтәсибе. [[1995 ел]]да Татарстан республикасындагы диния нәзарәтендә Үзәк {{коммент|ревизия|ревизия}} комиссиясе рәисе итеп сайлана. [[1998 ел]]дан — Татарстанның төньяк районнарын, [[Киров өлкәсе]]нең чиктәш районнарын берләштергән Төньяк казыятның баш казые. 2006 һәм 2010 мөселман корылтайларында Татарстанның Баш казые итеп сайлана. [[1993 ел|1993]] һәм [[1997 ел]]ларда [[Хаҗ]] сәфәре кылды һәм хаҗи-әкбәр дәрәҗәсен алды. == Бүләкләр == * ТР «Фидакарь хезмәт өчен» медале * ТҖ МДН медале * [[2023 ел|2023]] ― II дәрәҗә [[Ватан алдындагы хезмәтләр өчен ордены|«Ватан алдында казанышлар өчен» орденының]] медале ― ''ирешкән хезмәт уңышлары һәм күпьеллык намуслы эше өчен'' <ref>[http://publication.pravo.gov.ru/document/0001202307100052?index=6 Указ Президента Российской Федерации от 10.07.2023 № 512]</ref> == Искәрмәләр == {{искәрмәләр}} == Сылтамалар == {{Тышкы сылтамалар}} == Моны да карагыз == {{Татарстан Республикасының Атказанган икътисадчылары}} {{«Фидакарь хезмәт өчен» медале белән бүләкләнгәннәр}} [[Төркем:Татарстан имамнары]] [[Төркем:Авыл хуҗалыгы белгечләре]] [[Төркем:II дәрәҗә «Ватан алдында казанышлар өчен» орденының медале белән бүләкләнгәннәр]] [[Төркем:Татарстанның атказанган икътисадчылары]] awtkiopcgfmo3fge5y78jf67yge946i 4452236 4452235 2025-07-08T13:59:46Z Il Nur 6874 4452236 wikitext text/x-wiki {{Шәхес | исем = Җәлил Фазлыев | рәсем = Җәлил Фазлыев.jpg | рәсем_зурлыгы = 150px | alt = | рәсем язуы = | тулы исем = | һөнәр = дин эшлеклесе | туу датасы = 24.09.1956 | туу җире = [[Татарстан АССР|ТАССР]] [[Бөрбаш]] авылы | гражданлык = | милләт = татар | үлем датасы = | үлем җире = | әни = | ир = | хатын = | балалар = | бүләк һәм премияләр = Татарстан Республикасының атказанган икътисадчысы ([[1991 ел|1991]]), ТР «Фидакарь хезмәт өчен» медале белән һәм ТҖМДН медале<br/>{{II дәрәҗә «Ватан алдында хезмәтләр өчен» орденының медале}} | сайт = | башка мәгълүмат = }} {{Фш|Фазлыев}} '''Фазлыев Җәлил Васыйл улы''' — татар дин эшлеклесе, авыл хуҗалыгы белгече, икътисадчы һәм хаҗи-әкбәр. Татарстан республикасының баш казые. == Биография == [[1956 ел]]ның [[24 сентябрь|24 сентябрендә]] [[Бөрбаш]] авылында туган. Урта белем алганнан соң [[Казан авыл хуҗалыгы институты]]ның икътисад факультетында укый, [[1979 ел]]да икътисадчы-оештыручы белгечлеге ала. [[1979 ел|1979]]-[[1980 ел]]ларда — Совет Армиясендә. [[1981 ел|1981]]-[[1988 ел]]ларда район авыл хуҗалыгы һәм азык-төлек идарәсендә, [[1988 ел|1988]]-[[1994 ел]]ларда «Бөрбаш» совхозында баш икътисадчы була. Шушы елларда Җ.Фазлыев үзен бөтен район күләмендә тирән хәзерлекле, авыл хуҗалыгы производствосын яхшы белүче, аңа икътисадый юнәлеш бирергә сәләтле белгеч итеп танытты, югары абруй казанды. [[1989 ел|1989]] һәм [[1994 ел]]ларда районның иң яхшы иктисадчысы дип танылды һәм район хакимиятенең Мактау Таныклыгы, кыйммәтле бүләкләр белән бүләкләнде. [[1991 ел]]ның декабрендә аңа [[Татарстан Республикасының Атказанган икътисадчысы|Татарстан Республикасының атказанган икътисадчысы]] исеме бирелде. 1995 елдан, илнең икътисады базар системасына күчү белән «Бөрбаш» совхозында коммерция буенча директор урынбасары вазыйфасы булдырыла һәм ул Җ.Фазлыевка тапшырыла. Совхозда ярдәмчел җитештерү тармаклары булдыру, [[бартер]] тәртибендә товар алмашу оештыру юнәлешләрендә эшләп ул хуҗалыкның икътисадын ныгытуга зур өлеш кертә. Балачактан ук дингә ихлас бирелгән кеше буларак, Җ.Фазлыев Балтач районында дини хәрәкәтне торгызучыларның берсе һәм башлап йөрүчесе була. [[1990 ел]]да ул экстерн тәртибендә имтихан тапшырып имамлыкка шәһадәтнамә ала. [[1990 ел]]дан — Бөрбаш мәчетенең имамы. Аның инициативасы һәм җитәкчелеге белән [[1992 ел]]да районда беренчеләрдән булып Бөрбашта яңа мәчет төзелде, бүгенге көндә бу мәчет яшьләр өчен физкультура-спорт, ял итү бүлмәләре һәм җайланмалары булган заманча дин һәм мәдәният үзәге. Җ.Фазлыев инициативасы белән район мәктәпләрендә балаларны ислам дине нигезләренә, ислам әхлагына укыту башланды. Үзенең тирән гыйлеме, ихласлыгы, инандыру сәләте, ару-талуны белмәс эшчәнлеге белән Россия ислам җәмәгатьчелегендә иң абруйлы шәхесләрнең берсенә әверелде. Дин мәсьәләләренә багышланган мәкаләләре белән вакытлы матбугатта еш чыгышлар ясый. Аның «Җәлил хәзрәт вәгазьләре», «Җәлил хәзрәт дәресләре», «Иманлы бала», «Имам вазыйфалары», «Ягез, бер дога» һ.б. китаплары дингә килүчеләрнең өстәл китабына әверелделәр. [[2005 ел]]да «Йөз дә бер вәгазь» исемле зур вәгазьләр китабы басылып чыкты. [[1994 ел]]дан районның, [[2000 ел]]дан — Татарстанның баш мөхтәсибе. [[1995 ел]]да Татарстан республикасындагы диния нәзарәтендә Үзәк {{коммент|ревизия|ревизия}} комиссиясе рәисе итеп сайлана. [[1998 ел]]дан — Татарстанның төньяк районнарын, [[Киров өлкәсе]]нең чиктәш районнарын берләштергән Төньяк казыятның баш казые. 2006 һәм 2010 мөселман корылтайларында Татарстанның Баш казые итеп сайлана. [[1993 ел|1993]] һәм [[1997 ел]]ларда [[Хаҗ]] сәфәре кылды һәм хаҗи-әкбәр дәрәҗәсен алды. == Бүләкләр == * ТР «Фидакарь хезмәт өчен» медале * ТҖ МДН медале * [[2023 ел|2023]] ― II дәрәҗә [[Ватан алдындагы хезмәтләр өчен ордены|«Ватан алдында казанышлар өчен» орденының]] медале ― ''ирешкән хезмәт уңышлары һәм күпьеллык намуслы эше өчен''<ref>[http://publication.pravo.gov.ru/document/0001202307100052?index=6 Указ Президента Российской Федерации от 10.07.2023 № 512]</ref> == Искәрмәләр == {{искәрмәләр}} == Сылтамалар == {{Тышкы сылтамалар}} == Моны да карагыз == {{Татарстан Республикасының Атказанган икътисадчылары}} {{«Фидакарь хезмәт өчен» медале белән бүләкләнгәннәр}} [[Төркем:Татарстан имамнары]] [[Төркем:Авыл хуҗалыгы белгечләре]] [[Төркем:II дәрәҗә «Ватан алдында казанышлар өчен» орденының медале белән бүләкләнгәннәр]] [[Төркем:Татарстанның атказанган икътисадчылары]] l9uxa2fbjic0gbj8bq95o2a70xiwgfj Франция регионнары 0 41467 4452262 4451972 2025-07-09T00:43:37Z ListeriaBot 24345 Wikidata list updated [V2] 4452262 wikitext text/x-wiki {{Чистартырга|out of date since 2016}} [[Файл:France-Regions et blasons.svg|right|350px|thumb|Франция регионнары һәм тугралары]] '''Регион''' ({{lang-fr|région}}) — [[Франса|Франция]]нең югары дәрәҗәле [[Франциянең административ-территориаль бүленеше|административ-территориаль берәмлеге]]. Ил 18 регионга бүленгән, аларның 13 се кыйтгада урнаша, 5 се — диңгез арты җирләрдә. Шулай ук [[Корсика]] утравын еш кына регион дип атыйлар. Регионнар [[Франция департаментлары|департаментларга]] бүленә. == Хокукый халәте == [[Франса|Франция]] — [[унитар дәүләт]]. Регионнар үз кануннарны чыгара алмый. Регионнар, хөкүмәттән салымнарның бер өлешен алып, үз бюджетын формалаштыралар. Кайбер вакытларда регионнарга автономия бирү мәсьәләсе күтәрелә, тик бу тәкъдим зур тәнкыйтькә дучар ителә. == Франция регионнары == {{notice|Түбәндәге төзмә [[кеше]]ләр һәм [[робот]]лар аңларлык күп телле халыкара [[Викимәгълүмат]] белем базасында теркәлгән мәгълүматка нигезләнә һәм тулы түгел. Бәйле шәхес турында белем блокларын тутыру һәм соңыннан уң яктагы <u>'''яңарт'''</u>ка басу белән аны баетуда ярдәм итә аласыз.}} {{Wikidata list |sparql=SELECT ?item WHERE { ?item wdt:P31 wd:Q36784 } |section= |sort=p571 |columns=p242,p94,label:исем,p571,p2046,p1082,p2936,p36,p150,p6}} {| class='wikitable sortable' ! харита сурәте ! илтамга сурәте ! исем ! нигезләнү датасы ! мәйдан ! халык саны ! кулланылган тел ! башкала ! административ бүленеше ! башкарма хакимият башлыгы |- | [[Файл:French Guiana (orthographic projection).svg|center|128px]] | [[Файл:Coat of arms of French Guiana, according to the original displayed at the Museum Franconie, at Cayenne.svg|center|128px]] | [[Француз Гвианасы|Франса Гвиянәсе]] | 1946-03-21 | 83534 | 288382 | ''[[:d:Q1363072|гвианалы креол теле]]''<br/>[[француз теле]]<br/>''[[:d:Q2655664|аравак теле]]''<br/>''[[:d:Q3588942|эмерильон теле]]''<br/>''[[:d:Q3073448|паликур теле]]''<br/>''[[:d:Q5908753|ваяна теле]]''<br/>''[[:d:Q7975842|ваямпи теле]]''<br/>''[[:d:Q2659044|Businenge Tongo]]'' | [[Кайенна]] | [[Кайенна (округ)]]<br/>[[Сен-Лоран-дю-Марони (округ)]] | ''[[:d:Q3108632|Rodolphe Alexandre]]'' |- | [[Файл:Guadeloupe in France 2016.svg|center|128px]] | [[Файл:Coat of arms of Guadeloupe.svg|center|128px]] | [[Гваделупа]] | 1946-03-21 | 1628 | 383569 | [[француз теле]]<br/>''[[:d:Q3006280|Guadeloupean Creole]]'' | [[Бас-Тер]] | [[Бас-Тер (округ)]]<br/>[[Пуэнт-а-Питр (округ)]]<br/>[[Лез-Абим]]<br/>[[Бас-Тер]]<br/>[[Пуэнт-а-Питр]]<br/>[[Сент-Анн (Гваделупа)|Сент-Анн]]<br/>[[Труа-Ривьер (Гваделупа)|Труа-Ривьер]]<br/>[[Анс-Бертран]]<br/>[[Сен-Франсуа (Гваделупа)|Сен-Франсуа]]<br/>[[Гран-Бур]]<br/>[[Бэ-Мао]]<br/>[[Пти-Канал]]<br/>[[Байиф]]<br/>[[Пти-Бур]]<br/>[[Ле-Муль]]<br/>[[Буйант]]<br/>[[Ле-Госье]]<br/>[[Капестер-де-Мари-Галант]]<br/>[[Порт-Луи (Гваделупа)|Порт-Луи]]<br/>[[Вьё-Фор]]<br/>[[Тер-де-О (Гваделупа)|Тер-де-О]]<br/>[[Гурбер]]<br/>[[Десе]]<br/>[[Морн-а-л'О]]<br/>[[Вьё-Абитан]]<br/>[[Сент-Роз (Гваделупа)|Сент-Роз]]<br/>[[Сен-Клод (Гваделупа)|Сен-Клод]]<br/>[[Сен-Луи (Гваделупа)|Сен-Луи]]<br/>[[Гуайав (Гваделупа)|Гуайав]]<br/>[[Пуэнт-Нуар (Гваделупа)|Пуэнт-Нуар]]<br/>[[Ламантен (Гваделупа)|Ламантен]]<br/>[[Капестер-Бель-О]]<br/>[[Тер-де-Ба (Гваделупа)|Тер-де-Ба]]<br/>[[Ла-Дезирад (Гваделупа)|Ла-Дезирад]] | ''[[:d:Q2866091|Ary Chalus]]'' |- | [[Файл:Martinique-CIA WFB Map.png|center|128px]] | | [[Мартиника]] | 1946-03-21 | 1128 | 361019 | [[француз теле]]<br/>''[[:d:Q3006280|Guadeloupean Creole]]'' | [[Фор-де-Франс]] | [[Фор-де-Франс (округ)]]<br/>[[Ле-Марен (округ)]]<br/>''[[:d:Q702429|arrondissement of Saint-Pierre]]''<br/>[[Ла-Трините (округ)]]<br/>[[Фор-де-Франс]]<br/>''[[:d:Q265373|Le Marin]]''<br/>''[[:d:Q282944|Le François]]''<br/>''[[:d:Q545210|Macouba]]''<br/>''[[:d:Q589980|Saint-Pierre]]''<br/>''[[:d:Q595351|Le Lorrain]]''<br/>''[[:d:Q617806|Schœlcher]]''<br/>''[[:d:Q655146|Sainte-Anne]]''<br/>''[[:d:Q671787|La Trinité]]''<br/>''[[:d:Q747519|Le Carbet]]''<br/>''[[:d:Q918737|Saint-Joseph]]''<br/>''[[:d:Q943994|Le Morne-Vert]]''<br/>''[[:d:Q947069|Le Lamentin]]''<br/>''[[:d:Q974759|Le Morne-Rouge]]''<br/>''[[:d:Q1234080|L'Ajoupa-Bouillon]]''<br/>''[[:d:Q1617674|Le Robert]]''<br/>''[[:d:Q1648481|Basse-Pointe]]''<br/>''[[:d:Q1650045|Grand'Rivière]]''<br/>''[[:d:Q1650786|Les Trois-Îlets]]''<br/>''[[:d:Q1758414|Sainte-Marie]]''<br/>''[[:d:Q1772486|Sainte-Luce]]''<br/>''[[:d:Q1778157|Le Prêcheur]]''<br/>''[[:d:Q1778187|Bellefontaine]]''<br/>''[[:d:Q1778192|Gros-Morne]]''<br/>''[[:d:Q1778234|Le Marigot]]''<br/>''[[:d:Q1831094|Le Vauclin]]''<br/>''[[:d:Q1918091|Rivière-Pilote]]''<br/>''[[:d:Q1928039|Saint-Esprit]]''<br/>''[[:d:Q1928049|Case-Pilote]]''<br/>''[[:d:Q1928060|Fonds-Saint-Denis]]''<br/>''[[:d:Q1928084|Le Diamant]]''<br/>''[[:d:Q1928099|Rivière-Salée]]''<br/>''[[:d:Q1928126|Les Anses-d'Arlet]]'' | ''[[:d:Q608242|Serge Letchimy]]'' |- | [[Файл:Département 974 in France.svg|center|128px]] | [[Файл:Armoiries Réunion.svg|center|128px]] | [[Реюньон]] | 1946-03-21 | 2512 | 881348 | ''[[:d:Q13198|Реюньон креол теле]]''<br/>[[француз теле]] | [[Сен-Дени (Реюньон)|Сен-Дени]] | [[Сен-Бенуа (округ)]]<br/>''[[:d:Q653514|arrondissement of Saint-Denis]]''<br/>[[Сен-Поль (округ)]]<br/>[[Сен-Пьер (округ)]] | ''[[:d:Q3142774|Huguette Bello]]'' |- | | | ''[[:d:Q43309861|Rhône]]'' | 1956-12-06 | | | | | | |- | | | ''[[:d:Q43311297|Alpes]]'' | 1956-12-06 | | | | | | |- | [[Файл:Rhône-Alpes region locator map.svg|center|128px]] | [[Файл:Blason Rhône-Alpes Gendarmerie.svg|center|128px]] | ''[[:d:Q463|Rhône-Alpes]]'' | 1960-06-04 | 43698 | 6399927 | | [[Лион]] | ''[[:d:Q3083|Ain]]''<br/>''[[:d:Q46130|Rhône]]''<br/>''[[:d:Q12569|Loire]]''<br/>''[[:d:Q3148|Ardèche]]''<br/>''[[:d:Q3364|Drôme]]''<br/>''[[:d:Q12559|Isère]]''<br/>''[[:d:Q12745|Savoie]]''<br/>''[[:d:Q12751|Haute-Savoie]]''<br/>''[[:d:Q16665897|Metropolis of Lyon]]''<br/>''[[:d:Q18914778|departmental district of the Rhône]]'' | |- | [[Файл:Bourgogne in France.svg|center|128px]] | [[Файл:Blason fr Bourgogne.svg|center|128px]] | ''[[:d:Q1173|Burgundy]]'' | 1960-06-04 | 31582 | 1642687 | | [[Дижон]] | ''[[:d:Q3342|Côte-d’Or]]''<br/>''[[:d:Q12657|Nièvre]]''<br/>''[[:d:Q12736|Saône-et-Loire]]''<br/>''[[:d:Q12816|Yonne]]'' | |- | [[Файл:Aquitaine in France.svg|center|128px]] | [[Файл:Arms of Aquitaine and Guyenne.svg|center|128px]] | ''[[:d:Q1179|Aquitaine]]'' | 1960-06-04 | 41309 | 3316889 | ''[[:d:Q1122188|Erromintxela]]''<br/>[[окситан теле]] | [[Бордо]] | ''[[:d:Q3357|Dordogne]]''<br/>''[[:d:Q12526|Gironde]]''<br/>''[[:d:Q12563|Landes]]''<br/>''[[:d:Q12578|Ло һәм Гаронна]]''<br/>''[[:d:Q12703|Pyrénées-Atlantiques]]''<br/>[[Басклар Иле]] | |- | [[Файл:Limousin map.png|center|128px]] | | ''[[:d:Q1190|Limousin]]'' | 1960-06-04 | 16942 | | [[окситан теле]] | [[Лимож]] | ''[[:d:Q12808|Югары Вьенна]]''<br/>''[[:d:Q3353|Creuse]]''<br/>''[[:d:Q3326|Corrèze]]'' | |- | [[Файл:Bretagne in France.svg|center|128px]] | [[Файл:Armoiries Bretagne - Arms of Brittany.svg|center|128px]] | [[Бретань|Бретань ярымутравы]] | 1960-06-04 | 27208 | 3422845 | | [[Ренн]] | ''[[:d:Q3349|Côtes-d'Armor]]''<br/>''[[:d:Q3389|Finistère]]''<br/>''[[:d:Q12549|Ille-et-Vilaine]]''<br/>''[[:d:Q12642|Морбиаң]]'' | ''[[:d:Q29579537|Loïg Chesnais-Girard]]'' |- | [[Файл:Île-de-France in France 2016.svg|center|128px]] | | [[Иль-де-Франс|Ил-де-Франс]] | 1960-06-04 | 12012 | 12380964 | | [[Париж]] | [[Париж]]<br/>''[[:d:Q12753|Сена һәм Марна]]''<br/>''[[:d:Q12820|Yvelines]]''<br/>''[[:d:Q3368|Essonne]]''<br/>''[[:d:Q12543|Hauts-de-Seine]]''<br/>''[[:d:Q12761|Seine-Saint-Denis]]''<br/>''[[:d:Q12788|Val-de-Marne]]''<br/>''[[:d:Q12784|Val-d'Oise]]'' | ''[[:d:Q455023|Valérie Pécresse]]'' |- | [[Файл:Centre-Val de Loire region locator map.svg|center|128px]] | [[Файл:Blason Centre-Val de Loire.svg|center|128px]] | [[Үзәк-Валь-де-Лвар|Үзәк-Луара үзәне]] | 1960-06-04 | 39151 | 2581597 | [[француз теле]] | [[Орлеан]] | ''[[:d:Q3286|Cher]]''<br/>''[[:d:Q12556|Indre-et-Loire]]''<br/>''[[:d:Q3377|Eure-et-Loir]]''<br/>''[[:d:Q12553|Indre]]''<br/>''[[:d:Q12564|Loir-et-Cher]]''<br/>''[[:d:Q12574|Loiret]]'' | ''[[:d:Q3084029|François Bonneau]]'' |- | [[Файл:Picardie in France.svg|center|128px]] | [[Файл:BlasonPicardie.svg|center|128px]] | ''[[:d:Q13950|Picardy]]'' | 1960-06-04 | 19399 | 1927142 | | [[Амьен]] | ''[[:d:Q12770|Somme]]''<br/>''[[:d:Q12675|Oise]]''<br/>''[[:d:Q3093|Aisne]]'' | |- | [[Файл:Champagne-Ardenne in France.svg|center|128px]] | [[Файл:Blason région fr Champagne-Ardenne.svg|center|128px]] | ''[[:d:Q14103|Champagne-Ardenne]]'' | 1960-06-04 | 25606 | 1339008 | | [[Шалон-ан-Шампань]] | ''[[:d:Q3164|Ardennes]]''<br/>''[[:d:Q12594|Marne]]''<br/>''[[:d:Q3194|Aube]]''<br/>''[[:d:Q12607|Югары Марна]]'' | |- | [[Файл:Midi-Pyrénées in France.svg|center|128px]] | | ''[[:d:Q16393|Midi-Pyrénées]]'' | 1960-06-04 | 45348 | 2954157 | [[окситан теле]] | [[Тулуза]] | ''[[:d:Q3184|Ariège]]''<br/>''[[:d:Q3216|Aveyron]]''<br/>''[[:d:Q12517|Gers]]''<br/>''[[:d:Q12538|Югары Гаронна]]''<br/>''[[:d:Q12576|Lot]]''<br/>''[[:d:Q12772|Tarn]]''<br/>''[[:d:Q12779|Tarn-et-Garonne]]''<br/>''[[:d:Q12700|Hautes-Pyrénées]]'' | |- | [[Файл:Basse-Normandie region locator map.svg|center|128px]] | [[Файл:Blason region fr Normandie.svg|center|128px]] | ''[[:d:Q16954|Lower Normandy]]'' | 1960-06-04 | 17589 | 1478712 | | [[Кан (шәһәр)|Кан]] | ''[[:d:Q3249|Calvados]]''<br/>''[[:d:Q12589|Manche]]''<br/>''[[:d:Q12679|Orne]]'' | |- | [[Файл:Haute-Normandie region locator map.svg|center|128px]] | [[Файл:Blason region fr Normandie.svg|center|128px]] | ''[[:d:Q16961|Upper Normandy]]'' | 1960-06-04 | 12317 | 1849652 | | [[Руан]] | ''[[:d:Q12758|Seine-Maritime]]''<br/>''[[:d:Q3372|Eure]]'' | |- | [[Файл:Nord-Pas-de-Calais in France.svg|center|128px]] | [[Файл:Blason Nord-Pas-De-Calais.svg|center|128px]] | ''[[:d:Q16987|Nord-Pas-de-Calais]]'' | 1960-06-04 | 12414 | 4060741 | ''[[:d:Q34024|пикард теле]]'' | [[Лилль]] | ''[[:d:Q12661|Nord]]''<br/>''[[:d:Q12689|Pas-de-Calais]]'' | |- | [[Файл:Pays de la Loire region locator map2.svg|center|128px]] | [[Файл:Blason région fr Pays-de-la-Loire.svg|center|128px]] | [[Пеи-де-ла-Лвар]] | 1960-06-04 | 32082 | 3879216 | [[бретон теле]]<br/>''[[:d:Q37300|Gallo]]''<br/>''[[:d:Q514123|Poitevin-Saintongeais]]''<br/>''[[:d:Q56782|Angevin]]''<br/>''[[:d:Q3302952|Mayennais]]''<br/>[[француз теле]] | [[Нант]] | ''[[:d:Q3068|Атлантик Луара]]''<br/>''[[:d:Q12798|Vendée]]''<br/>''[[:d:Q12620|Mayenne]]''<br/>''[[:d:Q12740|Sarthe]]''<br/>''[[:d:Q12584|Мен һәм Луара]]'' | ''[[:d:Q42072121|Christelle Morançais]]'' |- | [[Файл:Languedoc-Roussillon in France.svg|center|128px]] | | ''[[:d:Q17005|Languedoc-Roussillon]]'' | 1960-06-04 | 23376 | 2729721 | [[окситан теле]] | [[Монпелье]] | ''[[:d:Q12580|Lozère]]''<br/>''[[:d:Q12709|Көнчыгыш Пиренейлар]]''<br/>''[[:d:Q3207|Aude]]''<br/>''[[:d:Q12545|Эро]]''<br/>''[[:d:Q12515|Gard]]'' | |- | [[Файл:Poitou-Charentes region locator map.svg|center|128px]] | [[Файл:Poitou-Charentes blason.svg|center|128px]] | ''[[:d:Q17009|Poitou-Charentes]]'' | 1960-06-04 | 25809 | 1789779 | [[окситан теле]] | [[Пуатье]] | ''[[:d:Q3266|Charente]]''<br/>''[[:d:Q3278|Charente-Maritime]]''<br/>''[[:d:Q12765|Deux-Sèvres]]''<br/>''[[:d:Q12804|Vienne]]'' | |- | [[Файл:Alsace region locator map.svg|center|128px]] | [[Файл:Blason région fr Alsace.svg|center|128px]] | ''[[:d:Q22010895|région Alsace]]'' | 1960-06-04 | 8280 | 1915915 | | [[Страсбург]] | ''[[:d:Q12722|Югары Рейн]]''<br/>''[[:d:Q12717|Bas-Rhin]]'' | |- | | | ''[[:d:Q22248793|Lorraine]]'' | 1960-06-04 | | | | [[Мец]] | ''[[:d:Q12631|Meuse]]''<br/>''[[:d:Q12626|Мёрт һәм Мозель]]''<br/>''[[:d:Q12652|Moselle]]''<br/>''[[:d:Q3105|Vosges]]'' | |- | [[Файл:Auvergne region locator map.svg|center|128px]] | [[Файл:Blason de l'Auvergne.svg|center|128px]] | ''[[:d:Q24082791|Auvergne]]'' | 1960-06-04 | 26013 | 1357668 | [[француз теле]]<br/>[[окситан теле]] | [[Клермон-Ферран]] | ''[[:d:Q3113|Allier]]''<br/>''[[:d:Q3259|Cantal]]''<br/>''[[:d:Q12572|Haute-Loire]]''<br/>''[[:d:Q12694|Puy-de-Dôme]]'' | |- | | | ''[[:d:Q60846019|Franche-Comté]]'' | 1960-06-04 | 16202 | 1179601 | | [[Безансон]] | ''[[:d:Q12782|Бельфор җире]]''<br/>''[[:d:Q3361|Doubs]]''<br/>''[[:d:Q12730|Haute-Saône]]''<br/>''[[:d:Q3120|Jura]]'' | |- | | | ''[[:d:Q124954445|Provence-Côte d'Azur-Corse]]'' | 1960-06-04 | | | | [[Марсель]] | | |- | [[Файл:Corsica in France 2016.svg|center|128px]] | [[Файл:Coat of Arms of Corsica.svg|center|128px]] | [[Корсика]] | 1970-01-11 | 8680 | 351276 | ''[[:d:Q33111|корсика теле]]''<br/>[[француз теле]] | [[Аяччо]] | ''[[:d:Q3334|Haute-Corse]]''<br/>''[[:d:Q3336|Көньяк Корсика]]'' | ''[[:d:Q3106502|Gilles Simeoni]]'' |- | [[Файл:Provence-Alpes-Côte d'Azur region locator map2.svg|center|128px]] | [[Файл:Blason région fr Provence-Alpes-Côte d'Azur.svg|center|128px]] | [[Проваңс-Әлп-Кот д'Азур]] | 1970-01-11 | 31400 | 5170312 | [[окситан теле]] | [[Марсель]] | ''[[:d:Q3125|Hautes-Alpes]]''<br/>''[[:d:Q3131|Alpes-de-Haute-Provence]]''<br/>''[[:d:Q3139|Диңгез буе Әлпләре]]''<br/>''[[:d:Q12789|Var]]''<br/>''[[:d:Q12792|Vaucluse]]''<br/>''[[:d:Q3240|Bouches-du-Rhône]]'' | ''[[:d:Q3424934|Renaud Muselier]]'' |- | [[Файл:Mayotte (orthographic projection).svg|center|128px]] | [[Файл:Blason département fr Mayotte.svg|center|128px]] | [[Майотта]] | 1974 | 374 | 320901 | [[Суахили|суахили теле]]<br/>''[[:d:Q34075|маоре теле]]''<br/>[[малагаси теле]]<br/>''[[:d:Q5150795|буши теле]]''<br/>[[француз теле]] | ''[[:d:Q132676|Mamoudzou]]''<br/>''[[:d:Q846048|Dzaoudzi]]'' | ''[[:d:Q2936643|canton of Acoua]]''<br/>''[[:d:Q2936664|canton of Bandraboua]]''<br/>''[[:d:Q2936666|canton of Bandrélé]]''<br/>''[[:d:Q2936679|canton of Bouéni]]''<br/>''[[:d:Q2936691|Canton of Chiconi]]''<br/>''[[:d:Q2936692|canton of Chirongui]]''<br/>''[[:d:Q2936707|canton of Dembeni]]''<br/>''[[:d:Q2936712|canton of Dzaoudzi]]''<br/>''[[:d:Q2936728|canton of Kani-Kéli]]''<br/>''[[:d:Q2936730|canton of Koungou]]''<br/>''[[:d:Q2936751|canton of Mamoudzou-1]]''<br/>''[[:d:Q2936752|canton of Mamoudzou-2]]''<br/>''[[:d:Q2936750|canton of Mamoudzou-3]]''<br/>''[[:d:Q2936771|canton of Mtsamboro]]''<br/>''[[:d:Q2936748|canton of M'tsangamouji]]''<br/>''[[:d:Q2936777|canton of Ouangani]]''<br/>''[[:d:Q2936778|canton of Pamandzi]]''<br/>''[[:d:Q2936794|canton of Sada]]''<br/>''[[:d:Q2936828|canton of Tsingoni]]''<br/>''[[:d:Q132676|Mamoudzou]]''<br/>''[[:d:Q427213|Ouangani]]''<br/>''[[:d:Q691779|Bandraboua]]''<br/>''[[:d:Q745108|Mtsamboro]]''<br/>''[[:d:Q770411|Koungou]]''<br/>''[[:d:Q846048|Dzaoudzi]]''<br/>''[[:d:Q955825|M'Tsangamouji]]''<br/>''[[:d:Q1010634|Pamandzi]]''<br/>''[[:d:Q1920630|Sada]]''<br/>''[[:d:Q2086991|Acoua]]''<br/>''[[:d:Q2087001|Chirongui]]''<br/>''[[:d:Q2087010|Chiconi]]''<br/>''[[:d:Q2087020|Tsingoni]]''<br/>''[[:d:Q2087041|Dembeni]]''<br/>''[[:d:Q2087082|Bouéni]]''<br/>''[[:d:Q2087092|Kani-Kéli]]''<br/>''[[:d:Q2087100|Bandrele]]'' | ''[[:d:Q63765801|Ben Issa Ousseni]]'' |- | [[Файл:Auvergne-Rhône-Alpes region locator map.svg|center|128px]] | [[Файл:Blason Auvergne-Rhône-Alpes.svg|center|128px]] | [[Оверн-Рона-Әлп]] | 2016-01-01 | 69711 | 8163884 | [[француз теле]] | [[Лион]] | ''[[:d:Q3083|Ain]]''<br/>''[[:d:Q3113|Allier]]''<br/>''[[:d:Q3259|Cantal]]''<br/>''[[:d:Q3364|Drôme]]''<br/>''[[:d:Q12569|Loire]]''<br/>''[[:d:Q12572|Haute-Loire]]''<br/>''[[:d:Q12559|Isère]]''<br/>''[[:d:Q12694|Puy-de-Dôme]]''<br/>''[[:d:Q46130|Rhône]]''<br/>''[[:d:Q16665897|Metropolis of Lyon]]''<br/>''[[:d:Q12745|Savoie]]''<br/>''[[:d:Q12751|Haute-Savoie]]''<br/>''[[:d:Q3148|Ardèche]]'' | |- | [[Файл:Bourgogne-Franche-Comté region locator map.svg|center|128px]] | [[Файл:Blason région fr Bourgogne-Franche-Comté.svg|center|128px]] | [[Бургундия-Фраңш-Коңте]] | 2016-01-01 | 47784 | 2803977 | | [[Дижон]]<br/>[[Безансон]] | ''[[:d:Q3342|Côte-d’Or]]''<br/>''[[:d:Q3361|Doubs]]''<br/>''[[:d:Q3120|Jura]]''<br/>''[[:d:Q12657|Nièvre]]''<br/>''[[:d:Q12730|Haute-Saône]]''<br/>''[[:d:Q12736|Saône-et-Loire]]''<br/>''[[:d:Q12816|Yonne]]''<br/>''[[:d:Q12782|Бельфор җире]]'' | ''[[:d:Q446672|Marie-Guite Dufay]]'' |- | [[Файл:Normandie2014 region locator map.svg|center|128px]] | [[Файл:Blason region fr Normandie.svg|center|128px]] | [[Нормандия]] | 2016-01-01 | 29906 | 3339074 | ''[[:d:Q34024|пикард теле]]'' | [[Руан]]<br/>[[Кан (шәһәр)|Кан]] | ''[[:d:Q3249|Calvados]]''<br/>''[[:d:Q3372|Eure]]''<br/>''[[:d:Q12589|Manche]]''<br/>''[[:d:Q12679|Orne]]''<br/>''[[:d:Q12758|Seine-Maritime]]'' | ''[[:d:Q521021|Hervé Morin]]'' |- | [[Файл:Alsace-Champagne-Ardenne-Lorraine region locator map.svg|center|128px]] | | [[Граңд-Эст]] | 2016-01-01 | 57433 | 5560079 | ''[[:d:Q131339|алеманн теле]]''<br/>''[[:d:Q503906|Moselle Franconian]]''<br/>[[француз теле]]<br/>''[[:d:Q671198|Лотарингия теле]]'' | [[Страсбург]] | ''[[:d:Q3164|Ardennes]]''<br/>''[[:d:Q3194|Aube]]''<br/>''[[:d:Q12594|Marne]]''<br/>''[[:d:Q12607|Югары Марна]]''<br/>''[[:d:Q12626|Мёрт һәм Мозель]]''<br/>''[[:d:Q12631|Meuse]]''<br/>''[[:d:Q12652|Moselle]]''<br/>''[[:d:Q12717|Bas-Rhin]]''<br/>''[[:d:Q12722|Югары Рейн]]''<br/>''[[:d:Q3105|Vosges]]'' | ''[[:d:Q3082186|Franck Leroy]]'' |- | [[Файл:Auvergne region locator map.svg|center|128px]] | [[Файл:Blason de l'Auvergne.svg|center|128px]] | ''[[:d:Q1152|Auvergne]]'' | | | | [[француз теле]]<br/>[[окситан теле]] | | | |- | [[Файл:Franche-Comté in France.svg|center|128px]] | [[Файл:Blason fr Franche-Comté.svg|center|128px]] | ''[[:d:Q16394|Franche-Comté]]'' | | 16202 | | | [[Безансон]] | | |- | [[Файл:Hauts-de-France region locator map.svg|center|128px]] | [[Файл:Escutcheon fr region Hauts-de-France.svg|center|128px]] | [[О-де-Фраңс]] | | 31813 | 5998916 | | [[Лилль]] | ''[[:d:Q12661|Nord]]''<br/>''[[:d:Q12689|Pas-de-Calais]]''<br/>''[[:d:Q12770|Somme]]''<br/>''[[:d:Q12675|Oise]]''<br/>''[[:d:Q3093|Aisne]]'' | ''[[:d:Q203793|Xavier Bertrand]]'' |- | [[Файл:Nouvelle-Aquitaine region locator map.svg|center|128px]] | [[Файл:BlasonNouvelleAquitaine.svg|center|128px]] | [[Яңа Аквитания]] | | 84061 | 6113384 | | [[Бордо]] | ''[[:d:Q3266|Charente]]''<br/>''[[:d:Q3278|Charente-Maritime]]''<br/>''[[:d:Q3326|Corrèze]]''<br/>''[[:d:Q3353|Creuse]]''<br/>''[[:d:Q3357|Dordogne]]''<br/>''[[:d:Q12526|Gironde]]''<br/>''[[:d:Q12563|Landes]]''<br/>''[[:d:Q12578|Ло һәм Гаронна]]''<br/>''[[:d:Q12703|Pyrénées-Atlantiques]]''<br/>''[[:d:Q12765|Deux-Sèvres]]''<br/>''[[:d:Q12804|Vienne]]''<br/>''[[:d:Q12808|Югары Вьенна]]'' | ''[[:d:Q1768192|Alain Rousset]]'' |- | [[Файл:Languedoc-Roussillon-Midi-Pyrénées region locator map.svg|center|128px]] | [[Файл:Blason région fr Occitanie.svg|center|128px]] | [[Окситания]] | | 72724 | 6080731 | [[француз теле]]<br/>[[каталан теле]]<br/>[[окситан теле]] | [[Тулуза]] | ''[[:d:Q3184|Ariège]]''<br/>''[[:d:Q3207|Aude]]''<br/>''[[:d:Q3216|Aveyron]]''<br/>''[[:d:Q12515|Gard]]''<br/>''[[:d:Q12538|Югары Гаронна]]''<br/>''[[:d:Q12517|Gers]]''<br/>''[[:d:Q12545|Эро]]''<br/>''[[:d:Q12576|Lot]]''<br/>''[[:d:Q12580|Lozère]]''<br/>''[[:d:Q12700|Hautes-Pyrénées]]''<br/>''[[:d:Q12709|Көнчыгыш Пиренейлар]]''<br/>''[[:d:Q12772|Tarn]]''<br/>''[[:d:Q12779|Tarn-et-Garonne]]'' | ''[[:d:Q2939880|Carole Delga]]'' |} {{Wikidata list end}} == Регионнар исемлеге (1982-2016) == {| class="wikitable sortable collapsible collapsed" border="1" style="font-size:90%" ! Атама ! Код<br />[[INSEE]] ! Код<br />[[ISO 3166-2]] ! Башкала ! Халык саны<br />(кеше, 2007) ! Мәйдан<br />(км²) ! Халык тыгызлыгы<br />(кеше/км²) |- | '''[[Аквитания (регион)|Аквитания]] ''' | align="center" | 72 | align="center" | FR-B | [[Бордо]] | align="right" | {{Nts|3150890}} | align="right" | {{Nts|41309}} | align="right" | {{Nts|76}} |- | '''[[Бретань]] ''' | align="center" | 53 | align="center" | FR-E | [[Ренн]] | align="right" | {{Nts|3120288}} | align="right" | {{Nts|27208}} | align="right" | {{Nts|115}} |- | '''[[Бургундия]] ''' | align="center" | 26 | align="center" | FR-D | [[Дижон]] | align="right" | {{Nts|1633891}} | align="right" | {{Nts|31582}} | align="right" | {{Nts|52}} |- | '''[[Югары Нормандия]]''' | align="center" | 23 | align="center" | FR-Q | [[Руан]] | align="right" | {{Nts|1816716}} | align="right" | {{Nts|12317}} | align="right" | {{Nts|147}} |- | '''[[Иль-де-Франс]]''' | align="center" | 11 | align="center" | FR-J | [[Париж]] | align="right" | {{Nts|11598866}} | align="right" | {{Nts|12011}} | align="right" | {{Nts|966}} |- | '''[[Корсика]]''' | align="center" | 94 | align="center" | FR-H | [[Аяччо]] | align="right" | {{Nts|299209}} | align="right" | {{Nts|8680}} | align="right" | {{Nts|34}} |- | '''[[Лангедок — Руссильон]]''' | align="center" | 91 | align="center" | FR-K | [[Монпелье]] | align="right" | {{Nts|2560870}} | align="right" | {{Nts|27376}} | align="right" | {{Nts|94}} |- | '''[[Лимузен (регион)|Лимузен]]''' | align="center" | 74 | align="center" | FR-L | [[Лимож]] | align="right" | {{Nts|737001}} | align="right" | {{Nts|16942}} | align="right" | {{Nts|44}} |- | '''[[Лотарингия]]''' | align="center" | 41 | align="center" | FR-M | [[Мец]] | align="right" | {{Nts|2339881}} | align="right" | {{Nts|23547}} | align="right" | {{Nts|99}} |- | '''[[Түбән Нормандия]]''' | align="center" | 25 | align="center" | FR-P | [[Кан (Нормандия)|Кан]] | align="right" | {{Nts|1461429}} | align="right" | {{Nts|17589}} | align="right" | {{Nts|83}} |- | '''[[Нор — Па-де-Кале]] ''' | align="center" | 31 | align="center" | FR-O | [[Лилль]] | align="right" | {{Nts|4021676}} | align="right" | {{Nts|12414}} | align="right" | {{Nts|324}} |- | '''[[Овернь]] ''' | align="center" | 83 | align="center" | FR-C | [[Клермон-Ферран]] | align="right" | {{Nts|1339247}} | align="right" | {{Nts|26013}} | align="right" | {{Nts|51}} |- | '''[[Луара җирләре|Пеи-де-ла-Луар]]''' | align="center" | 52 | align="center" | FR-R | [[Нант]] | align="right" | {{Nts|3553353}} | align="right" | {{Nts|32082}} | align="right" | {{Nts|109}} |- | '''[[Пикардия]]''' | align="center" | 22 | align="center" | FR-S | [[Амьен]] | align="right" | {{Nts|1900354}} | align="right" | {{Nts|19399}} | align="right" | {{Nts|98}} |- | '''[[Прованс — Альплар — Лазур яры]]''' | align="center" | 93 | align="center" | FR-U | [[Марсель]] | align="right" | {{Nts|4864015}} | align="right" | {{Nts|31400}} | align="right" | {{Nts|155}} |- | '''[[Пуату — Шаранта]]''' | align="center" | 54 | align="center" | FR-T | [[Пуатье]] | align="right" | {{Nts|1738780}} | align="right" | {{Nts|25810}} | align="right" | {{Nts|67}} |- | '''[[Рона — Альплар]]''' | align="center" | 82 | align="center" | FR-V | [[Лион]] | align="right" | {{Nts|6065959}} | align="right" | {{Nts|43698}} | align="right" | {{Nts|139}} |- | '''[[Франш-Конте]]''' | align="center" | 43 | align="center" | FR-I | [[Безансон]] | align="right" | {{Nts|1158671}} | align="right" | {{Nts|16202}} | align="right" | {{Nts|72}} |- | '''[[Үзәк (Франция регионы)|Үзәк]] ''' | align="center" | 24 | align="center" | FR-F | [[Орлеан]] | align="right" | {{Nts|2526919}} | align="right" | {{Nts|39151}} | align="right" | {{Nts|65}} |- | '''[[Шампань — Арден]]''' | align="center" | 21 | align="center" | FR-G | [[Шалон-ан-Шампань]] | align="right" | {{Nts|1338004}} | align="right" | {{Nts|25606}} | align="right" | {{Nts|52}} |- | '''[[Эльзас]] ''' | align="center" | 42 | align="center" | FR-A | [[Страсбург]] | align="right" | {{Nts|1827248}} | align="right" | {{Nts|8280}} | align="right" | {{Nts|221}} |- | '''[[Көньяк — Пиренейлар]]''' | align="center" | 73 | align="center" | FR-N | [[Тулуза]] | align="right" | {{Nts|2810559}} | align="right" | {{Nts|45348}} | align="right" | {{Nts|62}} |- bgcolor="#f0f0f0" | '''[[Гваделупа]]''' <br /><small>Диңгез арты регион</small> | align="center" | 01 | align="center" | FR-GP | [[Бас-Тер]] | align="right" | {{Nts|405500}}<br /><small>(2008)</small> | align="right" | {{Nts|1628}} | align="right" | {{Nts|246}} |- bgcolor="#f0f0f0" | '''[[Француз Гвианасы|Гвиана]]'''<br /><small>Диңгез арты регион</small> | align="center" | 03 | align="center" | FR-GF | [[Кайенна]] | align="right" | {{Nts|220000}}<br /><small>(2009)</small> | align="right" | {{Nts|86504}} | align="right" | {{Nts|2}} |- bgcolor="#f0f0f0" | '''[[Майотта]]''' <br /><small>Диңгез арты регион</small> | align="center" | 05 | align="center" | FR-YT | [[Мамудзу]] | align="right" | {{Nts|186452}}<br /><small>(2007)</small> | align="right" | {{Nts|376}} | align="right" | {{Nts|499}} |- bgcolor="#f0f0f0" | '''[[Мартиника]]''' <br /><small>Диңгез арты регион</small> | align="center" | 02 | align="center" | FR-MQ | [[Фор-де-Франс]] | align="right" | {{Nts|397732}}<br /><small>(2006)</small> | align="right" | {{Nts|1128}} | align="right" | {{Nts|352}} |- bgcolor="#f0f0f0" | '''[[Реюньон]]''' <br /><small>Диңгез арты регион</small> | align="center" | 04 | align="center" | FR-RE | [[Сен-Дени (Реюньон)|Сен-Дени]] | align="right" | {{Nts|810000}}<br /><small>(2009)</small> | align="right" | {{Nts|2512}} | align="right" | {{Nts|313}} |} == Сылтамалар == * [http://www.dmoz.org/Regional/Europe/France/Regions/ Франция регионнары] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20160301130905/http://www.dmoz.org/Regional/Europe/France/Regions/ |date=2016-03-01 }} {{ref-en}} * [http://lannuaire.service-public.fr/ Җирле сайтлар] {{ref-fr}} == Искәрмәләр == *<references /> {{Франция регионнары}} ovnd7opxj5jcd5qazbkleyw9myjccfq Лаяшты 0 46538 4452263 4123599 2025-07-09T03:24:11Z ListeriaBot 24345 Wikidata list updated [V2] 4452263 wikitext text/x-wiki {{ТП/ВМ |халәт = Авыл |татар исеме = Лаяшты |чын исем = |чын исем = |герб = |байрак = |lat_deg = |lat_min = |lat_sec = |lon_deg = |lon_min = |lon_sec = |CoordAddon = |CoordScale = |ил харитасы = |төбәк харитасы = |район харитасы = |ил харитасы зурлыгы = |төбәк харитасы зурлыгы = |район харитасы зурлыгы = |төбәк = Башкортстан |төбәк җәдвәлдә = Башкортстан |район төре = |район = Илеш районы{{!}}Башкортстанның Илеш районы |район җәдвәлдә = Илеш районы |җирлек төре = Авыл җирлеге |җирлек = |җирлек җәдвәлдә = |эчке бүленеш = |башлык = |нигезләнү елы = |беренче язма искә алу = |элекке исемнәр = |бирле = |мәйдан = |ТП үзәге биеклеге = |халык саны = 460 |исәп елы = 2010 |тыгызлык = |агломерация = |милли состав = |дини состав = |этнохороним = |почта индексы = 452281 |сәгать кушагы = +6 |почта индекслары = |телефон коды = |санлы идентификатор = 80230840004 |Commons та төркем = |сайт = }} '''Лаяшты''' — [[Башкортстан]]ның [[Илеш районы]]нда урнашкан авыл. Почта индексы — 452281, {{коммент|ГАТОБК коды|Гомумроссия административ-территориаль объектлары бүленеше классификаторы коды, ОКАТО}} — 80230840004. == Демография == {{Халык саны.wd||Таблица}} Рәсми буенча милли состав ([[2002]]): татар телле [[башкортлар]] — 81%.<ref>Население Башкортостана: XIX—XXI века: статистический сборник/ Территориальный орган Федеральной службы государственной статистики по Республике Башкортостан.- Уфа: Китап, 2008.- 448 с.:ил. 2002 ел сан алу базасы</ref>. == Авыл белән бәйле шәхесләр == {{Wikidata list|sparql=SELECT DISTINCT ?item ?itemLabel WHERE { ?item (wdt:P19|wdt:P551|wdt:P20|wdt:P937) wd:Q1063439. } |columns=label |sort=label |autolist=fallback |row_template=subst:Wikidata list/Тамгалы исемлек |skip_table=1 |col_count=3 }} * ''[[:d:Q124544749|Рима Сәрвәрова]]'' * [[Фәйрүзә Шәйдуллина]] {{Wikidata list end}} * [[Зөһрә Шәрәфетдинова]] (1974), [[Уфа дәүләт «Нур» татар театры|«Нур» театры]] актрисасы, [[Башкортстанның атказанган артисты]] (2009). == Искәрмәләр == {{Искәрмәләр}} == Сылтамалар == * [http://www.asmo-rb.ru Башкортостан Республикасының муниципаль берәмлекләр советы]. {{Илеш районы}} [[Төркем:Башкортстан авыллары]] {{Bashkir-geo-stub}} bkf0g9hg16pd3y77bxydyozry5t18iw Минзәлә татар дәүләт драма театры 0 48657 4452254 4421539 2025-07-08T19:38:16Z ListeriaBot 24345 Wikidata list updated [V2] 4452254 wikitext text/x-wiki {{УК}} '''{{Label|Q20587200|lang=tt}}''' ({{lang-ru|{{Label|Q20587200|lang=ru}}}}, {{lang-en|{{Label|Q20587200|lang=en}}}}) — һөнәри татар театр коллективы.<br/> Адресы: [[Минзәлә]], [[Муса Җәлил урамы (Минзәлә)|М. Җәлил урамы]], 19 йорт == Тарих == ===Колхоз-совхоз театры чоры=== Минзәлә татар драма театры үзенең башлангычы белән [[Чистай]] якларына бәйле. [[1930 ел]]да биредә [[Беренче районара колхоз-совхоз театры]] (''«Шоңкар театры» исеме белән популярлаша'') оештырыла. Биш ел театрның режиссеры, артисты, автор-язучысы, администраторы-директоры булып, [[Казан театр укуханәсе|Казан Сәнгатьләр техникумын]] тәмамлаган (''[[1931 ел|1931]]'') [[Әнәс Камал]] эшләгән. [[1935 ел]]да Беренче районара колхоз-совхоз театры нигезендә Минзәлә һөнәри колхоз-совхоз театры төзелә<ref>''[[Рәис Даутов|Р. Даутов]]''. Театр, сәнгатькә багышланган гомер. ''Китапта'': ''[[Әнәс Камал]]''. Март бураннары. К.: [[ТКН]], 1988, 4-5нче бит.</ref>. [[1935 ел]]да [[Сабир Өметбаев]] коллектив туплап, биредә беренче тапкыр «[[Зәңгәр шәл (спиктәкел)|Зәңгәр шәл]]» спектаклен сәхнәгә куеп, эшчәнлеген башлый. [[1936 ел]]да хөкүмәт карары белән театр [[Минзәлә]] шәһәренә күчерелә, Минзәлә колхоз – совхоз театры дип йөртелә башлый. Сабир Өметбаев үзе белән Минзәләгә Казан театр студиясеннән Хәдичә Сәлимова, Габдулла Шәрифҗанов, Нурия Гыйззәтуллина, Гөлҗиһан һәм Тайфур Кичүбаевлар, Фәридун һәм Галия Юнысовларны һәм элеккеге труппа составыннан [[Гыйләҗ Казанский]], Мөхәррәм Зәйнуллин, Хәмит Үтәгәнов, Камәр Зәйнуллина, [[Оркыя Ибраһимова]]ларны алып килә. Театрның башлангыч чорында '''рус труппасы''' һәм '''татар труппасы''' эшли. Рус труппасының беренче актерлары — ''ирле-хатынлы'' Семен Исаак улы Абрамович, Фәнисә Сәлах кызы Зәйнетдинова (''ТАССР атказанган артисты''). Соңыннан рус труппасы бетерелә<ref>[http://www.proza.ru/2016/07/24/126 Марина Май. Мензелинский театр. Смешные истории. «''Проза.ру''»]</ref>. ===Дәүләт драма театры чоры=== [[1957 ел]]да театр Мәскәүдә үткәрелгән татар әдәбияты һәм сәнгате декасында [[Юныс Әминов|Ю.Әминовның]] «Язылмаган законнар» (режиссер С.Өметбаев) һәм [[Мирхәйдәр Фәйзи|М.Фәйзи]]нең «[[Галиябану (спиктәкел)|Галиябану]]» (режиссер М.Мостафин) спектакльләре белән катнаша. Хәдичә Сәлимова, Әнвәр Фәсхетдинов, Нәсимә Җиһаншиналарга «РСФСРның атказанган артисты» дигән мактаулы исем бирелә. Күп кенә артистлар орден һәм медальләр белән бүләкләнә. Декададан соң театр Минзәлә татар дәүләт драма театры дип үзгәртелә. ===Яңа чор=== [[1985 ел]]да театр бинасы капиталь ремонтка ябыла һәм [[1999 ел]]да Татарстан Республикасы Президенты М.Ш. Шәймиев катнашында тантаналы төстә ачыла. [[1996 ел]]да хөкүмәт карары белән театрга [[Тукай премиясе|Габдулла Тукай бүләге]] иясе Сабир Өметбаев исеме бирелде. Минзәләдә аның исемендәге премия дә булдырылды. Бүгенге көнгә 11 кеше бу бүләккә лаек булды. Сабир Өметбаевның 100 еллыгына истәлек тактасы куелды, бинада аның сыны тора. Театр артистларының исемнәре Минзәлә шәһәре урамнарына бирелә, танылган артистлар яшәгән йортларга истәлек такталары эленә. Балаларда [[Гаяз Исхакый]] иҗаты белән кызыксыну тәрбияләгән өчен театрга [[Муса Җәлил премиясе]] бирелә ([[2005]]). == Репертуар == {{col-begin}} {{col-2}} * «Козгыннар оясында» [[Шәриф Камал]] * «Мактаулы заман» [[Таҗи Гыйззәт]] * «Кыю кызлар» [[Таҗи Гыйззәт]] * «Васса Железнова» [[Максим Горький]] * «Мәкер һәм мәхәббәт» [[Фридрих Шиллер]] * «Гаепсез гаеплеләр» [[Александр Островский]] * «Кичеккән мәхәббәт» Александр Островский * «Ирексездән табип» [[Жан-Батист Мольер]] * «Өйләнү» [[Николай Гоголь]] * «Тавык кетәклегендә гауга, яки күңелле яшибез» [[Ильяс Закиров]] балалар өчен әкият 0+ * «[[Галиябану (спиктәкел)|Галиябану]]» [[Мирхәйдәр Фәйзи]] * «Намус» [[Гомәр Бәширов]] * «Туган авылым» [[Гамир Насрый]] * «Балан куагы» А. Корнейчук * «Ил гизү еллары» А. Арбузов * «Фамилияләрен әйтмичә генә» В. Минко * «Язылмаган законнар» [[Юныс Әминов]] * «Гөлчәчәк» [[Юныс Әминов]] * «Әни» [[Ильяс Закиров]] * «Югалган вакыт турында әкият», Д.Сәмирханов * «Тычкан баласы маҗаралары» * «Өлүф, яки гүзәл кыз Хәдичә», [[Заһир Бигиев]] * «Ситса туй», [[Илгиз Зәйниев]] * «Җинаять һәм җәза» [[Федор Достоевский]] * «Белоснежка һәм гномнар», [[Д.Сәмерханов]] * «Хәтәр мәҗлес» [[Александр Пушкин]] * «Ирек һәм читлек», [[Ильяс Закиров]] * «Булмас димә», [[Тәүфик әл Хәким]] * «Сертотмас үрдәк», [[Абдулла Алиш]] * «Макбет», [[Уильям Шекспир]] * «Җәмилә», [[Чыңгыз Айтматов]] * «Казан сөлгесе», [[Кәрим Тинчурин]] * «Солдат хатыны», [[Николай Анкилов]] * «Кайнана», [[Мәҗит Шамхалов]] * «Щелкунчик», [[Э.Т.А. Гофман]] * «Кыз урлау», [[Мостай Кәрим]]{{col-2}} * «Тамырлар» [[Юныс Әминов]] * «Кошның да үз канаты бар» [[Юныс Әминов]] * «Балдыз» [[Юныс Әминов]] * «Сатучылар» [[Юныс Әминов]] * «Иң гади кеше» Б. Нушич * «Хәйләкәр Будамша» Жаг Жин * «Профессор кияве» [[Шәриф Хөсәенов]] * «Тормыш бусагасында» [[Сәет Шәкүров]] * «Кара бүре» Н. Арбан * «Беренче мәхәббәт» [[Хәй Вахит]] * «Соңгы хат» [[Хәй Вахит]] * «Әй, кызлар, ай» Шынгытбаев * «Онытылмас еллар» [[Әминә Бикчәнтәева]] * «Уракчы кызы» [[Сәет Шәкүров]] * «Синең бабаң» Мдивани * «Шайтан шәкерте» [[Бернард Шоу]] * «Бабайның бабасы» [[А. Ибраһимов]] * «Хәтерләрне яңартып» [[Ильяс Закиров]] * «Кыйпылчыклар» [[Антон Чехов]] * «Ул кайтты» [[Әнгам Атнабаев]] * «Син генә җитмәгән идең» [[Равил Сабыр]] * «Гаҗәеп көн», Юрий һәм Ольга Устюговлар * «Гөлҗәннәтнең җәннәте», [[Юныс Әминов]] * «Йолдыз егет», [[Оскар Уайлд|О. Уайльд]] * «Шулай булды шул», [[Туфан Миңнуллин]] * «Хаталы хат», [[Зөлфәт Хәким]] * «Патша малае Куян» * «Кызыксынучан фил баласы», [[Редьярд Киплинг|Р. Киплинг]] * «Карлы джунглилар», [[Булат Бәдриев]] * «Зазеркалье», [[Диләрә һәм Рөстәм Зиннуровлар]] * «Онытмаска иде үткәнне», [[Ильяс Закиров]] * «Сөясеңме, сөймисеңме», [[Флорид Бүләков]] * «Син кайда идең?», [[Айгөл Әхмәтгалиева]] * «Ташлап китмә», [[Аманулла]] * «Салкын кын», [[Михаил Башкиров]] * «Сүнгән йолдызлар», [[Кәрим Тинчурин]] * «Ревизор», [[Николай Гоголь]] * «Яшенле яңгыр», [[Александр Островский]] * «Иблис», [[Хөсәин Җәвит]] * «Бер яшәп калыйк әле», [[Эсфир Яһудин]] * «Түтиләр», [[Александ Коровкин]] * «Тапкыр кәҗә турында әкият», [[Габдулла Тукай]] * «Сәхнә арты серләре»{{col-end}} ==Театр бинасы== Минзәлә театры 1894 елда төзелгән бинада урнашкан. Ул «Халык аудиториясе бинасы» буларак, Уфа земствосы акчасына төзелгән. 1999 елда капиталь төзекләндерү эше тәмамлана. Янкорма өстәлә.<ref>https://16.nnrf.ru/files/assets/basic-html/page-548.html#</ref> == Шәхесләр == {{seealso|Төркем:Шәхесләр:Минзәлә театры}} === Баш режиссерлар === {{seealso|Төркем:Минзәлә татар дәүләт драма театры режиссерлары}} * [[1935 ел|1935]]―[[1964 ел|1964]] ― [[Сабир Өметбаев]] * [[1964 ел|1964]]―[[1982 ел|1982]] ― [[Мулланур Мостафин]] * [[1985 ел|1985]]―[[1990 ел|1990]] ― [[Фаил Ибраһимов]] * ... * [[2009 ел|2009]]―[[2021 ел|2021]] ― [[Дамир Самерханов]] * [[2021 ел]]дан ― [[Булат Бәдриев]]<ref>''Рузилә Мөхәммәтова''.[https://tatar-inform.tatar/news/culture/17-10-2021/minz-l-teatry-ya-a-bash-rezhissyoryn-tamashachysyna-t-k-dim-itte-5841268 Минзәлә театры яңа баш режиссёрын тамашачысына тәкъдим итте.] [[Татар-информ]], 17.10.2021</ref> === Театр директорлары === * [[1967 ел|1967]]―[[1971 ел|1971]] ― [[Әзһәр Хөсәенов]] * .... * [[1992 ел|1992]]―[[2020 ел|2020]] ― [[Роберт Шәймәрдәнов]] * [[2020 ел|2020]]―[[2024 ел|2024]] ― [[Илнур Гайниев|Илнур Зөфәр улы Гайниев]] * 2024 елның 3 сентябреннән ― [[Фаяз Хизбуллин|Фаяз Гомәр улы Хизбуллин]]<ref>''Рузилә Мөхәммәтова.'' [https://tatar-inform.tatar/news/minzala-teatryna-yana-direktor-bilgelande-5892741 Минзәлә театрына яңа директор билгеләнде.] [[Татар-информ]], 3.09.2024</ref><ref>[https://minzalateatr.ru/teatr-turynda/personal/hizbullin-fayaz-g-m-r-uly/ Хизбуллин Фаяз Гомәр улы.] Сабир Өметбаев исемендәге Минзәлә татар дәүләт драма театры</ref>. === Актерлар === {{seealso|Төркем:Минзәлә театры актерлары|Төркем:Шәхесләр:Минзәлә театры актерлары}} [[Сабир Өметбаев]], Хәдичә Сәлимова, Габдулла Шәрифҗанов, Нурия Гыйззәтуллина, Гөлҗиһан Кичүбаева, Тайфур Кичүбаев, Фәридун Юнысов, Галия Юнысова, [[Гыйләҗ Казанский]], Мөхәррәм Зәйнуллин, Хәмит Үтәгәнов (сугышта һәлак була), Камәр Зәйнуллина, Оркыя Ибраһимова.<br/> [[1936 ел]]дан [[Хуҗа Шоңкаров]], Рәбига Таканаева, [[Мөхит Кичүбаев]], Рәбига Шакирова, Гомәр Калинин, Гомәр Бикмуллин (''сугышта һәлак була''), Мидхәт Рафиков (''сугышта һәлак була''), Газиз Мөхәммәдиев (''сугышта һәлак була''), Габдулла Мәкъсүтов (''сугышта һәлак була''), Габдулла Ибраһимов (''сугышта һәлак була''), Нур Яһудин, Рәбига Трегулова эшли башлый.<br/> [[Бөек Ватан сугышы|Сугыш]]тан соң Әбүәп Афзалов, Бәһия Вәлиева, Нәсимә Мансурова – Җиһаншина, [[Әнвәр Фәсхетдинов]], Җиһангир Җиһаншин, Әхмәдиша Җиһаншин, Роза Җиһаншина, Мәбрүрә Рәхмәтуллина, Шамил Сабиров, [[Рәшит Мәрдиханов]], [[Мөслимә Гарифуллина]], Мөнәвәрә Нигъмәтҗанова труппага кушыла.<br/> [[1960]]-[[1970 ел]]ларда Фәез Бәдриев, Илүсә Бәдриева, Ания Фәттахова, Мәүҗит Фәттахов, Анатолий Богатырев, Әлфия Мусина, Мәйсәрә Нурмөхәммәтова, Фидәес Мөхәммәдиев, Ринат Юзикеев, Нәсилә Гәрәева, Фәнисә Зәйнетдинова, Венера Туктарова, Гөлфинә Газизуллина, Әхмәт Гәрәев, Венера Нигъмәтуллина килә.<br/> [[1970]]-[[1980 ел]]ларда театрга Рөстәм Муллин, [[Инсаф Фәхретдинов]], Таһир Хәлиуллин, Рәзилә Харисова – Муллина, Венера Хәмидуллина – Иванова, Әлфидә Теряева, Әхнәф Исрафилов, [[Хафиз Хамматуллин]], Гөлшаһидә Сәлахова, Раушания Галиуллина килә.<br/> [[2015|Хәзерге составта]] шулай ук Эльмира Әхмәтханова, Эльмира Гәрәева, Ләйсән Әхмәтшина, Гүзәл Хамматуллина, Чулпан Бәдретдинова, Динара Акматова, Руслан Әхмәтҗанов, Рания Хәлимова, Илсинә Миннемуллина, [[Ленар Миннемуллин]], Эльвира Хәйретдинова, Рифат Хафизов, Ильяс Закиров, Зилия Хөсәенова, Гөлназ Биктаһирова, Илдус Кәримов, Рәзилә Нуриева, Язгөл Хәбибуллина, Рөстәм Зиннуров, Раушан Зиннуров, Илнар Әхмәтҗанов эшли<ref>{{Citation |title=Минзәлә теары сайтында |url=http://minzalateatr.ru/group/ |access-date=2015-12-30 |archive-date=2016-03-04 |archive-url=https://web.archive.org/web/20160304204647/http://minzalateatr.ru/group/ |dead-url=yes }}</ref>. === Танылган хезмәткәрләр (автоматик исемлек) === {{notice|Түбәндәге төзмә [[кеше]]ләр һәм [[робот]]лар аңларлык күп телле халыкара [[Викимәгълүмат]] белем базасында теркәлгән мәгълүматка нигезләнә һәм тулы түгел. Бәйле шәхес турында белем блокларын тутыру һәм соңыннан уң яктагы <u>'''яңарт'''</u>ка басу белән аны баетуда ярдәм итә аласыз.}} {{Wikidata list |sparql=SELECT ?item WHERE { ?item wdt:P108 wd:Q20587200. ?item wdt:P31 wd:Q5 } |section= |sort=p569 |columns=p108/Q20587200/p580:башлау,p108/Q20587200/p582:тәмамлау,label:Исем,p569,p19,p69,p106,p373,p570}} {| class='wikitable sortable' ! башлау ! тәмамлау ! Исем ! туу датасы ! туу урыны ! әлма-матер ! һөнәр төре ! Викиҗыентыктагы төркем ! үлем датасы |- | 1936 | | [[Мөхит Кичүбаев]] | 1910-08-16 | [[Сыскы]] | | ''[[:d:Q2259451|театр актеры]]'' | | 1979-06-24 |- | 1961 | 1962 | [[Туфан Миңнуллин]] | 1935-08-25 | [[Олы Мәрәтхуҗа]] | [[М. С. Щепкин исемендәге Югары театр училищесы|М. С. Щепкин ис. Югары театр укуханәсе]]<br/>''[[:d:Q30197878|А.М. Горький ис. Әдәбият институтының Югары әдәби курслары]]'' | ''[[:d:Q28389|сценаричы]]''<br/>[[язучы]]<br/>''[[:d:Q82955|сәясәтче]]''<br/>[[Драматурглар|драматург]]<br/>''[[:d:Q6051619|публицист]]''<br/>''[[:d:Q15949613|навилис]]'' | [[:commons:Category:Tufan Minnullin|Tufan Minnullin]] | 2012-05-02 |- | 1983 | 1990 | [[Инсаф Фәхретдинов]] | 1951-04-27 | [[Губаха]]<br/>''[[:d:Q846866|Пермь өлкәсе]]'' | ''[[:d:Q2381477|Россия дәүләт сәхнә сәнгатьләре институты]]'' | ''[[:d:Q33999|актёр]]'' | [[:commons:Category:Insaf Fahretdinov|Insaf Fahretdinov]] | |- | 1980 | 1981 | [[Рөстәм Галиев (1960)|Рөстәм Галиев]] | 1960-08-27 | [[Киекле]] | [[Казан театр укуханәсе|Шәүкәт Хәсән улы Биктимеров исемендәге Казан театр укуханәсе]]<br/>''[[:d:Q4304098|Мәскәү дәүләт мәдәният университеты]]'' | ''[[:d:Q2259451|театр актеры]]''<br/>''[[:d:Q3387717|театр режиссеры]]''<br/>''[[:d:Q1797162|сәнгать җитәкчесе]]''<br/>''[[:d:Q1776724|театр директоры]]'' | | |- | 1998 | 2000 | [[Булат Насыйхов]] | 1960-11-02 | [[Лениногорск]] | ''[[:d:Q2381477|Россия дәүләт сәхнә сәнгатьләре институты]]''<br/>[[Казан сынлы сәнгать укуханәсе]] | ''[[:d:Q1028181|рәссам]]''<br/>''[[:d:Q2962070|куючы-рәссам]]''<br/>''[[:d:Q706364|арт-директор]]'' | | |- | | | [[Роберт Шәймәрдәнов]] | 1963-12-23 | [[Татар Шураны]] | [[Алабуга мәдәният һәм сәнгать көллияте]]<br/>[[Казан дәүләт мәдәният институты]] | ''[[:d:Q484876|chief executive officer]]'' | | 2022-12-19 |} {{Wikidata list end}} == Искәрмәләр == {{искәрмәләр}} == Әдәбият == # [[Баян Гыйззәт|Б. Гыйззәт]]. Минзәлә татар дәүләт драма театры. ''Фотоальбом''. [[Казан]]: «Татполиграф», 196?. == Сылтамалар == {{Тышкы сылтамалар}} * [http://www.azatliq.org/content/article/24469993.html Минзәлә театры 75 еллыгын бәйрәм итте] * [http://minzalateatr.ru/about/ Театр сәхифәсе] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20200219192546/http://minzalateatr.ru/about/ |date=2020-02-19 }} == Моны да карагыз == {{Татар театрлары}}{{Татарстан театрлары}} [[Төркем:Әлифба буенча театрлар]] [[Төркем:1935 елда барлыкка килгәннәр]] [[Төркем:Татар театрлары]] [[Төркем:Җәлил премиясе лауреатлары]] [[Төркем:Минзәлә театры]] [[Төркем:Минзәләнең Муса Җәлил урамы]] euqh20x3u3n8grgib36ureax99i22w6 Стәрлетамак өязе 0 49564 4452274 4421250 2025-07-09T10:32:01Z ListeriaBot 24345 Wikidata list updated [V2] 4452274 wikitext text/x-wiki {{Русия империясе өязе |исем = Стәрлетамак өязе<br/>{{lang-ru|Стерлитамакский уезд}} |губерна гербы =Coat of Arms of Ufa gubernia (Russian empire).png |губерна = Уфа губернасы |герб= Sterlitamak COA (Ufa Governorate) (1782).png |герб киңлеге = |харита = Ufimskaya gubernia Sterlitamaksky uezd.png |үзәк =Стәрлетамак |нигезләү датасы = [[1780 ел]] |юкка чыгару датасы =[[1920 ел]] |мәйдан =18&nbsp;690,6 чакрым² ([[1897]]) |халык саны =327&nbsp;382 кеше<ref name="Демоскоп Weekly">{{cite web|url=http://demoscope.ru/weekly/ssp/rus_gub_97.php?reg=45|title=Демоскоп Weekly. Первая всеобщая перепись населения Российской Империи 1897 г. Наличное население в губерниях, уездах, городах Российской Империи (без Финляндии)|archiveurl=https://www.webcitation.org/65iADqMlG?url=http://demoscope.ru/weekly/ssp/rus_gub_97.php?reg=28|archivedate=2012-02-25|accessdate=2012-04-07}}</ref> ([[1897]]) |халык саны исәбе елы = 1897 }}'''Стәрлетамак өязе''' ({{lang-ru|Стерлитамакский уезд}}, {{lang-ba|Стәрлетамаҡ өйәҙе}}) — [[Ырынбур губернасы|Ырынбур]] һәм [[Уфа губернасы]] эчендә [[административ-территориаль берәмлек]]. Өяз үзәге — [[Стәрлетамак]] шәһәре. == География == === Чиктәшлек === {| class="wikitable" |- ! Як !! Өяз яки губерна |- | Төньяк || [[Уфа өязе]] |- | Көнбатыш || [[Бәләбәй өязе]] |- | Көньяк<br/>Көнчыгыш || [[Ырынбур губернасы]] |} == Тарих == [[Файл:Стерлитамакский уезд.png|left|мини]] Стәрлетамак өязе [[1781 ел]]да Уфа {{коммент|калгайлыгы|наместниклыгы}} эчендә оештырыла. [[1796]]—[[1865]] елларда [[Ырынбур губернасы]] составында, [[1865 ел]]дан — [[Уфа губернасы]] составында. [[1919]]—[[1922 ел]]ларда ул кисәкләп [[Башкорт АССР]] составына кертелә. == Административ бүленеш == [[1879 ел]]да 34 вулыска бүленгән. == Халык == Туган тел буенча состав ([[1897 ел]]дагы җанисәбе буенча): {| |- style="vertical-align: top;" |Тубыл губернасы (1 433 043 кеше): {| class="wikitable" |- ! Тел !! Кешеләр саны !! % |- | рус || 130 883 || 39,98 |- | башкорт || 115 796 || 35,37 |- | чуаш || 23 882 || 7,29 |- | татар || 20 193 || 6,17 |- | мордва || 15 963 || 4,88 |- | мишәр || 12 295 || 3,76 |- | типтәр || 3 800 || 1,16 |- | латыш || 1 955 || 0,60 |- | украин || 1 585 || 0,48 |- | төрек || 413 || 0,13 |- | удмурт || 121 || 0,05 |- | мари || 117 || 0,04 |- | яһуд || 78 || 0,02 |- | поляк || 52 || 0,02 |- | алман || 51 || 0,02 |- | эстон || 25 || 0,01 |- | белорус || 21 || 0,01 |- | '''башка телләр''' || '''152''' || '''0,05''' |} |[[Стәрлетамак|Стәрлетамак шәһәре]] (15 550 кеше) {| class="wikitable" |- ! Тел !! Кешеләр саны !! % |- | рус || 9 742 || 62,65 |- | татар || 3 779 || 24,30 |- | башкорт || 1 274 || 8,19 |- | мордва || 209 || 1,34 |- | типтәр || 185 || 1,19 |- | чуаш || 143 || 0,92 |- | мишәр || 80 || 0,51 |- | '''башка телләр''' || '''55''' || '''0,89''' |} |} == Шәхесләр == {{Wikidata list|sparql=SELECT DISTINCT ?item ?itemLabel WHERE { ?item (wdt:P19|wdt:P551|wdt:P20|wdt:P937) wd:Q4442384. } |columns=label |autolist=fallback |row_template=subst:Wikidata list/Тамгалы исемлек |skip_table=1 |col_count=3 }} * ''[[:d:Q4059385|Ишембай Аҡбирҙин]]'' * [[Тихон Алехин|Тихон Алөхин]] * [[Иван Антипов-Каратаев]] * ''[[:d:Q4194790|Pyotr Mitrofanovich Zybin]]'' * [[Мөхәмәтшакир Тукаев]] * [[Габделвахит Сөләйманов]] * ''[[:d:Q13056689|Ғабдулла ишан Сәиди]]'' * ''[[:d:Q15066351|Fedot Yeliseyev]]'' * ''[[:d:Q15071565|Jakov Tarasovitsj Tkatsjenko]]'' * ''[[:d:Q108800670|Ғөзәйеров Ғарифулла Вәли улы]]'' {{Wikidata list end}} == Моны да карагыз == * [[Стәрлетамак өлкәсе]] * [[Стәрлетамак районы]] == Искәрмәләр == {{искәрмәләр}} {{Уфа губернасы}} [[Төркем:Уфа губернасы]] tfiid4amte8rebshq7xc7fo649mg3b2 Акмулла исемендәге Башкортстан дәүләт педагогика университеты 0 49841 4452232 4451927 2025-07-08T13:20:59Z ListeriaBot 24345 Wikidata list updated [V2] 4452232 wikitext text/x-wiki {{УК}} {{бутамагыз|К.А. Тимирязев исемендәге Башкорт педагогия институты}} '''Мифтахетдин Акмулла исемендәге Башкортстан дәүләт педагогика университеты''' ({{lang-ru|Башкирский государственный педагогический университет им. М. Акмуллы́}}; {{lang-ba|М. Аҡмулла исемендәге Башҡорт дәүләт педагогия университеты}}) – Уфадагы педагогик югары уку йорты. == Тарихи белешмә == Уфада педадогик югары уку йортын ике тапкыр ачарга туры килгән. Патша заманында ук ачылган Укытучылар институты нигезендә советлар чорында [[К.А. Тимирязев исемендәге Башкорт дәүләт педагогия институты|Тимирязев исемендәге педагогия институты]] эшләп килгән. Ләкин [[1956 ел]]да институтлар һәм Фәннәр академиясе үзәге өчен кадрлар әзерләү максатында Тимирязев исемендәге педагогия институты урынына классик юнәлешле [[Башкортстан дәүләт университеты]] оештырыла. Нәк шул чорда илдә тулы урта мәктәпләр күпләп ачыла башлаган. Башкортстанда югары белемле укытучыларга кытлык үзен сиздерде. [[Бөре педагогия институты|Бөре]] һәм [[Стәрлетамак педагогия институты|Стәрлетамак]] укытучылар институтлары, берничә педагогия училищесы ихтыяҗны каплый алмады. Ун ел узуга, [[1967 ел]]да Башкортстан дәүләт педагогия институты яңадан диярлек ачыла. Аңа ректор итеп партиянең Уфа шәһәре комитетының беренче секретаре [[Мәрван Янгиров]] билгеләнә. Педагогия институты өч факультеттан тора. [[1971 ел]]да Мәрван Янгиров персональ пенсиягә киткәч, ректор вазыйфасы [[Рөстәм Кузеев]]ка тапшырыла. Институтның өченче ректоры [[Эдуард Хәмитов]] йөкне 22 ел буе тартты. Бу чорда факультет һәм кафедралар саны кискен артты, анда эшләүче профессорлар һәм доцентлар Мәскәү һәм башка шәһәрләрдәге иң алдынгы югары уку йортлары базасында үз квалификацияләрен күтәрде. Уннан артык профессор академик дәрәҗәсе алды. Хәмитов Россия Федерациясе Дәүләт думасына депутатлыкка сайлангач, 2005 елдан университет белән җитәкчелек итү дилбегәсе яшь профессор [[Раил Әсәдуллин]] кулына күчте. Аның тырышлыгы белән [[2000 ел]]да педагогия университетына мәгърифәтче [[Мифтахетдин Акмулла]] исеме бирелгән. [[2018 ел]]да [[Башкортстан Корылтае|Башкортстан Дәүләт Җыелышының]] мәгариф, мәдәният, спорт һәм яшьләр сәясәте комитеты рәисе итеп сайлануы сәбәпле, Раил Әсәдуллин ректор вазифасыннан китә<ref>[https://www.azatliq.org/a/29514931.htmlУфада БДПУ ректоры Раил Әсәдуллин вазифасыннан китте.] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20210508222645/https://www.azatliq.org/a/29514931.html%D0%A3%D1%84%D0%B0%D0%B4%D0%B0 |date=2021-05-08 }} [[Азатлык радиосы]], 28.09.2018</ref> 12 факультет һәм институтларында 55 кафедрада 2007 елда 580 кеше укыту-тәрбия эше алып бара. Алар арасында 75 фән докторы, профессор һәм академик, 267 фән кандидаты һәм доцент студентлар саны — 7880. == Галерея == <gallery> Akmullah monument in Ufa.jpg|[[Мифтахетдин Акмулла]] монументы университетнын 1-че корпусы янында Bashkir State Pedagogical University.jpg|Акмулла исемендәге Башкортстан дәүләт педагогика университеты 1-че корпусы </gallery> == Шәхесләр == ===Ректорлар=== * [[1967 ел|1967]]-[[1971 ел|1971]] — [[Мәрван Янгиров]] * [[1971 ел|1971]]-[[1983 ел|1983]] — [[Рөстәм Кузеев]] * [[1983 ел|1983]]-[[2005 ел|2005]] — [[Эдуард Хәмитов]] * [[2005 ел|2005]]-[[2018 ел|2018]] — [[Раил Әсәдуллин]] * [[2018 ел|2018]]-[[{{CURRENTYEAR}} ел|{{CURRENTYEAR}}]] — [[Салават Сәгыйтов]] === Укытучылар === {{seealso|Төркем:Башкорт дәүләт педагогика университеты укытучылары}} {{notice|Түбәндәге төзмә [[кеше]]ләр һәм [[робот]]лар аңларлык күп телле халыкара [[Викимәгълүмат]] белем базасында теркәлгән мәгълүматка нигезләнә һәм тулы түгел. Бәйле шәхес турында белем блокларын тутыру һәм соңыннан уң яктагы <u>'''яңарт'''</u>ка басу белән аны баетуда ярдәм итә аласыз.}} {{Wikidata list |sparql=SELECT ?item WHERE { ?item wdt:P108 wd:Q4080166. ?item wdt:P31 wd:Q5 } |section= |sort=p569 |columns=p108/Q4080166/p580:башлау,p108/Q4080166/p582:тәмамлау,label:Исем,p569,p19,p69,p106,p373,p570}} {| class='wikitable sortable' ! башлау ! тәмамлау ! Исем ! туу датасы ! туу урыны ! әлма-матер ! һөнәр төре ! Викиҗыентыктагы төркем ! үлем датасы |- | | | [[Гобәй Дәүләтшин|Гобәй Дәүләтштин]] | 1893-12-29 | [[Самар губернасы]] | | [[язучы]] | | 1938-07-10 |- | | | [[Андрей Ушаков]] | 1900-12-13 | [[Красноусол]] | | [[укытучы]] | | 1992-05-25 |- | 1940 | 1942 | ''[[:d:Q64995503|Махлаев, Василий Георгиевич]]'' | 1910-01-29 | ''[[:d:Q4084430|Беразіно (Смаленская вобласць)]]'' | ''[[:d:Q323681|А. И. Герцен исемендәге Россия дәүләт педагогика университеты]]''<br/>''[[:d:Q4398063|Серго Орджоникидзе исемендәге Россия дәүләт геология разведкасы университеты]]'' | ''[[:d:Q520549|җирбелгеч]]''<br/>''[[:d:Q1622272|университет профессоры]]'' | | 1974-01-07 |- | | | [[Әхим Кәримов]] | 1917-12-05 | [[Актаныш]]<br/>[[Уфа]] | ''[[:d:Q4406337|Сәмәрканд дәүләт университеты]]'' | ''[[:d:Q16335312|гияхимик]]'' | | 2015-08-28 |- | | | [[Рөстәм Кузеев]] | 1923-01-05 | [[Әмин]] | ''[[:d:Q4475228|Сембер танк укуханәсе]]''<br/>[[К. А. Тимирязев исемендәге Башкорт педагогия институты|К.А. Тимирязев исемендәге Башкорт педагогия институты]]<br/>''[[:d:Q4059245|СБКФ ҮК каршындагы иҗтимагый фәннәр академиясе]]'' | ''[[:d:Q201788|тарихчы]]''<br/>''[[:d:Q1622272|университет профессоры]]'' | | 1998-03-23 |- | | | ''[[:d:Q18274782|Ников Григорий Петрович]]'' | 1924-07-28 | [[Воронеж губернасы]] | | [[язучы]] | | |- | | | [[Талмас Гарипов]] | 1928-07-31 | [[Мәскәү]] | ''[[:d:Q4484266|Мәскәү дәүләт университетының филология факультеты]]'' | [[галим]] | | 2022-05-19 |- | | | [[Раил Кузеев]] | 1929-01-10 | [[Әмин]] | [[К. А. Тимирязев исемендәге Башкорт педагогия институты|К.А. Тимирязев исемендәге Башкорт педагогия институты]] | ''[[:d:Q201788|тарихчы]]''<br/>''[[:d:Q12347522|ethnographer]]''<br/>''[[:d:Q1622272|университет профессоры]]''<br/>''[[:d:Q1055894|deputy]]'' | | 2005-08-02<br/>2005-08-01 |- | | | [[Камил Әхияров]] | 1930-02-19 | [[Югары Манчар]] | [[Башкорт дәүләт университеты]] | [[укытучы]] | | |- | | | ''[[:d:Q108253678|Хисматов, Мухамедьян Фазыльянович]]'' | 1930-09-10 | [[Кыдрач (Әбҗәлил районы)|Кыдрач]] | [[Башкорт дәүләт университеты]] | ''[[:d:Q901402|географ]]''<br/>''[[:d:Q188094|икътисадчы]]'' | | 2010-03-18 |- | | | [[Суфиян Сафуанов]] | 1931-10-02 | [[Бикмәт (Туймазы районы)|Бикмәт]] | [[Татар дәүләт гуманитар-педагогика университеты]] | [[галим]]<br/>''[[:d:Q6430706|тәнкыйтьче]]'' | | 2009-11-30 |- | 1969 | 2014 | [[Вадим Сафин]] | 1933-04-11 | [[Яңа Чебенле]] | | [[галим]]<br/>''[[:d:Q212980|психолог]]''<br/>[[укытучы]] | | 2021-09-07 |- | | | ''[[:d:Q31750937|Ғиләжев Мансаф Тажетдин улы]]'' | 1933-05-17 | [[Чакмагыш районы]] | | [[шагыйрь]] | | |- | | | [[Владимир Сухов]] | 1934-02-11 | [[Электросталь]] | [[Санкт-Петербург дәүләт университеты]] | ''[[:d:Q1231865|педагог]]'' | | 2016-02-26 |- | | | [[Рәисә Халикова|Рәисә Халикыва]] | 1934-03-16 | [[Каршы (шәһәр)|Каршы]] | [[Мәскәү дәүләт университеты]] | [[галим]] | | 2005 |- | 1989 | | [[Әхмәр Азнабаев]] | 1934-05-23 | [[Кобагыш (Башкортстан)|Кобагыш]] | [[Башкорт дәүләт университеты]] | [[галим]] | | 2021-10-04 |- | 1967 | 1989 | [[Салават Касыймов]] | 1934-12-19 | [[Белорет]] | [[Башкорт дәүләт университеты]] | ''[[:d:Q201788|тарихчы]]'' | | 2018-11-21 |- | | | [[Лира Камалова|Лира Камалыва]] | 1935-11-07 | [[Сәеткол (Күгәрчен районы)|Сәеткол]] | [[Башкорт дәүләт университеты]] | ''[[:d:Q1231865|педагог]]''<br/>''[[:d:Q11130536|water burial]]''<br/>''[[:d:Q12771457|methodologist]]'' | | |- | 1998 | 2012 | [[Рәшит Шәкүр]] | 1937-01-11 | [[Яңа Габдрахман (Стәрлетамак районы)|Яңа Абдрахман]] | [[Башкорт дәүләт университеты]] | ''[[:d:Q13418253|филолог]]''<br/>''[[:d:Q11424130|toponymist]]''<br/>[[шагыйрь]]<br/>''[[:d:Q6051619|публицист]]''<br/>''[[:d:Q1622272|университет профессоры]]'' | | 2024-06-23 |- | | | ''[[:d:Q112115043|Смирнов Виталий Борисович]]'' | 1937-04-13 | [[Волгоград]] | [[Н. Г. Чернышевский исемендәге Сарытау дәүләт университеты]] | ''[[:d:Q13418253|филолог]]'' | | 2019-01-25 |- | | | ''[[:d:Q13055763|Дәүләтбаев Булат Сабир улы]]'' | 1937-07-27 | [[Олы Ака]] | [[Башкорт дәүләт университеты]] | [[галим]] | | 2020-07-03 |- | | | [[Рифат Вәлиәхмәтов]] | 1938-02-04 | [[Башкортстан]] | | | | 2014-06-25 |- | | | ''[[:d:Q74823817|Фәтҡуллин Ринат Абдулла улы]]'' | 1939-02-23 | [[Илче (Учалы районы)|Илче]] | [[Башкорт дәүләт аграр университеты]] | ''[[:d:Q901402|географ]]'' | | |- | | | [[Александр Антышев]] | 1942-02-20 | [[Иглин районы]]<br/>[[Олы Теләк (Иглин районы)|Олы Теләк]] | [[Башкорт дәүләт университеты]] | ''[[:d:Q14467526|телбелгеч]]''<br/>''[[:d:Q106368265|linguistics teacher]]'' | | |- | | | ''[[:d:Q23655021|Valeriy Bashenev]]'' | 1942-02-22 | [[Карпинск]] | ''[[:d:Q372040|Gnessin Russian Academy of Music]]'' | [[укытучы]] | [[:commons:Category:Valeriy Bashenev|Valeriy Bashenev]] | 2024-02-01 |- | | | [[Зөлфирә Фәрхетдинова]] | 1943-04-08 | [[Балтач районы (Башкортстан)|Балтач районы]] | | [[җырчы]] | | |- | | | ''[[:d:Q20604422|Дәүләтҡолов Әхмәт Хажмөхәмәт улы]]'' | 1944-07-17 | [[Архангель районы (Башкортстан)|Архангель районы]] | [[Башкорт дәүләт университеты]] | [[галим]] | | |- | | | [[Әхәт Вилданов]] | 1944-08-01 | [[Ишембай районы]] | [[Башкорт дәүләт университеты]] | [[язучы]]<br/>''[[:d:Q17167049|әдәбият белгече]]'' | | |- | | | [[Венер Вахитов]] | 1945-11-11 | [[Солтанморат]] | [[Башкорт дәүләт аграр университеты]] | [[галим]] | | |- | | | [[Усеин Җәмилев]] | 1946-05-15 | | | ''[[:d:Q593644|химик]]''<br/>''[[:d:Q1650915|тикшеренүче]]'' | | |- | | | [[Вәкил Хаҗин]] | 1946-07-11 | [[Бирдегол]] | [[Башкорт дәүләт университеты]] | ''[[:d:Q13418253|филолог]]'' | | |- | | | [[Идрис Фәхретдинов]] | 1947-01-01 | [[Кызыл Бүләк (Бакалы районы)|Кызыл Бүләк]] | [[Башкорт дәүләт университеты]] | ''[[:d:Q169470|физик]]'' | | |- | | | [[Валентина Горбунова]] | 1947-07-21 | [[Ярмәкәй районы|Ярмәкәй райуны]] | [[Башкорт дәүләт университеты]] | ''[[:d:Q1622272|университет профессоры]]''<br/>''[[:d:Q3126128|генетик]]'' | | 2025-03-22 |- | 1988 | 2014 | [[Валерий Гуров]] | 1949-01-05 | [[Маяк (Миякә районы)|Маяк]] | | [[галим]] | | |- | | | [[Валентина Старикова]] | 1949-02-24 | [[Уфа]] | | ''[[:d:Q486748|пианист]]''<br/>''[[:d:Q16145150|музыка педагогы]]'' | | |- | | | [[Фирдәвес Хисаметдинова]] | 1950-01-01 | [[Рәхмәт (авыл)|Рәхмәт]] | Мифтахетдин Акмулла исемендәге Башкорт дәүләт педагогика университеты | [[галим]] | [[:commons:Category:Firdaus Khisametdinova|Firdaus Khisametdinova]] | 2023-10-03 |- | | | [[Владимир Иванов (1950)|Владимир Иванов]] | 1950-04-28 | [[Уфа]] | [[Башкорт дәүләт университеты]] | ''[[:d:Q201788|тарихчы]]'' | | |- | | | [[Миңсылу Усманова]] | 1950-05-01 | [[Баймак районы]] | [[Башкорт дәүләт университеты]] | [[галим]] | [[:commons:Category:Minsylyu Usmanova|Minsylyu Usmanova]] | |- | | | [[Василий Бабенко]] | 1950-06-20 | ''[[:d:Q25436462|Verkhny Kulchum]]'' | [[Башкорт дәүләт университеты]] | ''[[:d:Q1595570|өлкәне өйрәнүче]]'' | | |- | | | [[Рәсимә Уракчына|Рәсимә Ураксина]] | 1950-10-19 | [[Яңа Яппар]] | [[Башкорт дәүләт университеты]] | [[язучы]]<br/>[[шагыйрь]]<br/>[[Драматурглар|драматург]] | | 2015-08-23 |- | | | ''[[:d:Q113535182|Кашапова Ләлә Мөхәмәтдин ҡыҙы]]'' | 1952-08-22 | [[Төньяк Шакша]] | [[Казан (Идел буе) федераль университеты]] | ''[[:d:Q1569495|мөгаллим]]''<br/>[[галим]] | | |- | | | [[Светлана Горбушина]] | 1952-11-13 | [[Уфа]] | [[Башкорт дәүләт университеты]] | [[укытучы]] | | |- | | | [[Валентина Борисова]] | 1953-04-16<br/>1953 | [[Бишбүләк районы]] | [[Башкорт дәүләт университеты]] | [[галим]]<br/>''[[:d:Q17167049|әдәбият белгече]]''<br/>''[[:d:Q13570226|literary historian]]''<br/>''[[:d:Q1622272|университет профессоры]]''<br/>''[[:d:Q11499929|man of letters]]'' | | |- | | | [[Раил Әсәдуллин]] | 1953-04-25 | [[Чишмә (Башкортстан)|Чишмә эшчеләр бистәсе]] | Мифтахетдин Акмулла исемендәге Башкорт дәүләт педагогика университеты | [[галим]] | | |- | | | ''[[:d:Q124460548|Хәйруллина Рәйсә Хәниф ҡыҙы]]'' | 1953-05-15 | [[Уфа]] | [[Бакы дәүләт университеты]] | ''[[:d:Q1622272|университет профессоры]]''<br/>[[Jurnalist|журналист]]<br/>[[галим]] | | |- | | | ''[[:d:Q76252896|Фәтихов Миңлехан Әбүҙәр улы]]'' | 1953-06-09 | [[Кушкаран]] | [[Башкорт дәүләт университеты]] | ''[[:d:Q1622272|университет профессоры]]'' | | |- | | | [[Ринат Харисов (1953)]] | 1953-06-12 | [[Ленин Бүләге]] | [[Уфа дәүләт сәнгать институты|Заһир Исмәгыйлев исемендәге Уфа дәүләт сәнгать институты]] | ''[[:d:Q4685922|adult educator]]''<br/>''[[:d:Q1028181|рәссам]]'' | | |- | | | ''[[:d:Q134621888|Харисов Ринат Зөфәр улы]]'' | 1953-06-12 | [[Ленин Бүләге]] | [[Уфа дәүләт сәнгать институты|Заһир Исмәгыйлев исемендәге Уфа дәүләт сәнгать институты]] | ''[[:d:Q4685922|adult educator]]''<br/>''[[:d:Q1028181|рәссам]]'' | | |- | | | ''[[:d:Q75433019|Ivan Borisov]]'' | 1953-07-30 | [[Казакъ Совет Социалистик Республикасы|Казакъ Cовет Социалистик Республикаcы]] | [[Башкорт дәүләт университеты]] | [[галим]] | | |- | | | [[Миңлегали Нәдергулов]] | 1953-10-07 | [[Ишбулды (Җылаер районы)|Ишбулды]] | [[Башкорт дәүләт университеты]] | [[галим]] | | |- | | | ''[[:d:Q110458205|Михаил Бикмеев]]'' | 1954-05-04 | [[Кашкалаша]]<br/>[[Болгавар районы|Благовар районы]] | | | [[:commons:Category:Mikhail Bikmeev|Mikhail Bikmeev]] | |- | | | [[Ринат Солтанов]] | 1954-05-09 | [[Сибай]] | [[Мәскәү дәүләт университеты]] | [[галим]]<br/>''[[:d:Q82955|сәясәтче]]''<br/>''[[:d:Q17276321|РФ Дәүләт думасы депутаты]]'' | | 2021-05-26 |- | | | [[Эльза Хөснетдинова|Илзә Хөснетдинева]] | 1954-05-24 | [[Уфа]] | [[Башкорт дәүләт университеты]] | ''[[:d:Q3126128|генетик]]'' | [[:commons:Category:Elza Khusnutdinova|Elza Khusnutdinova]] | |- | | | ''[[:d:Q74850778|Бенин Владислав Львович]]'' | 1954-07-24 | [[Пенза]] | [[Башкорт дәүләт университеты]] | ''[[:d:Q19829999|cultural studies scholar]]''<br/>''[[:d:Q1622272|университет профессоры]]'' | | |- | | | [[Рөстәм Гаделшин]] | 1955-04-14 | [[Уфа]] | [[Башкорт дәүләт университеты]] | [[математик]] | | 2016-05-10 |- | 1982<br/>1987 | 1983<br/>1994 | [[Лариса Ямаева]] | 1955-11-07 | [[Улан-Удэ]] | [[Башкорт дәүләт университеты]] | [[галим]] | | 2022-01-05 |- | | | ''[[:d:Q65334233|Борханова Флүрә Булат ҡыҙы]]'' | 1956-01-10 | [[Әзербайҗан]] | [[Башкорт дәүләт университеты]] | [[галим]] | | |- | | | [[Әлфис Гаязов]] | 1956-06-03 | [[Иске Казанчы]] | | [[шагыйрь]] | | |- | | | [[Рамил Мөдәрисов]] | 1956-07-18 | [[Уфа]] | [[Башкорт дәүләт университеты]] | ''[[:d:Q201788|тарихчы]]''<br/>''[[:d:Q1569495|мөгаллим]]'' | | |- | | | [[Гүзәл Әбсаттарова|Гүзәл Габделсаттарыва]] | 1957-10-01 | [[Уфа]] | | ''[[:d:Q5716684|биюче]]'' | | |- | | | ''[[:d:Q76143966|Әпсәләмова Әминә Ғәбделәхәт ҡыҙы‎]]'' | 1958-08-17 | [[Иске Турай]] | [[Адыгея дәүләт университеты]] | [[укытучы]] | | |- | | | [[Сергей Ковалёв (1958)]] | 1958-10-30 | [[Төньяк Шакша]] | [[Башкорт дәүләт университеты]] | ''[[:d:Q520549|җирбелгеч]]''<br/>''[[:d:Q38053159|geomorphologist]]'' | | |- | | | [[Ришат Нигъмәтуллин (1959)]] | 1959-01-11 | [[Зиянчура районы]]<br/>[[Исәнгол (Зиянчура районы)|Исәнгол]] | [[Башкорт дәүләт университеты]] | [[хокук белгече]] | | |- | | | ''[[:d:Q111902233|Сөләймәнов Ринат Рәмил улы]]'' | 1960-05-21 | [[Чакмагыш районы]] | Мифтахетдин Акмулла исемендәге Башкорт дәүләт педагогика университеты | ''[[:d:Q1622272|университет профессоры]]'' | | |- | | | [[Гөлнур Бохарова]] | 1960-11-29 | [[Гафури районы]] | [[Башкорт дәүләт университеты]] | [[галим]] | | |- | | | ''[[:d:Q109614624|Абдуллин Рәмил Рәйес улы]]'' | 1961-10-22 | ''[[:d:Q4065333|Andijan (village)]]'' | Мифтахетдин Акмулла исемендәге Башкорт дәүләт педагогика университеты | ''[[:d:Q1028181|рәссам]]'' | | |- | | | ''[[:d:Q117280356|Хөсәйенова Ләйлә Миҙхәт ҡыҙы]]'' | 1970-07-29 | [[Усман (Торымбәт авыл советы)|Усман]] | | ''[[:d:Q1622272|университет профессоры]]'' | | |- | | | ''[[:d:Q74698266|Баймиев Алексей Хәниф улы]]'' | 1971-04-23 | [[Тәтешле районы]] | [[Башкорт дәүләт университеты]] | [[галим]]<br/>''[[:d:Q1622272|университет профессоры]]'' | | |- | | | [[Илүзә Ногманова]] | 1972-08-22 | [[Баймак]] | ''[[:d:Q4080164|Башкортстан дәүләт хореография көллияте]]''<br/>[[Рус балеты академиясе]] | ''[[:d:Q5716684|биюче]]'' | | |- | | | [[Луиза Сәмситова]] | 1973-02-14 | [[Балакатай районы]] | Мифтахетдин Акмулла исемендәге Башкорт дәүләт педагогика университеты | ''[[:d:Q1622272|университет профессоры]]'' | | |- | | | ''[[:d:Q55104373|Вахитова, Юлия Венеровна]]'' | 1973-10-17 | | | ''[[:d:Q864503|биолог]]'' | | |- | | | [[Лилия Хәйбуллина]] | 1974-04-18 | [[Гомәр (Ишембай районы)|Гомәр]] | Мифтахетдин Акмулла исемендәге Башкорт дәүләт педагогика университеты | ''[[:d:Q2374149|ботаник]]'' | | 2007-05-06 |- | | | ''[[:d:Q60831159|Denis Borisov]]'' | 1978-07-18 | [[Уфа]] | [[Башкорт дәүләт университеты]]<br/>''[[:d:Q159630|Хемниц тихникә үнивирситите]]'' | [[математик]] | | |- | 2002-08-28 | | ''[[:d:Q60393785|Nikolai Shcherbakov]]'' | | | | ''[[:d:Q1650915|тикшеренүче]]'' | | |- | 1999 | | ''[[:d:Q64500283|Zolya Khusnutdinova]]'' | | | [[Башкорт дәүләт медицина университеты]] | ''[[:d:Q1650915|тикшеренүче]]'' | | |- | 2006-07-01 | | ''[[:d:Q87479824|Lira A Gaysina]]'' | | | Мифтахетдин Акмулла исемендәге Башкорт дәүләт педагогика университеты | ''[[:d:Q1650915|тикшеренүче]]''<br/>''[[:d:Q12358881|phycologist]]'' | | |} {{Wikidata list end}} ===Тәмамлаучылар=== {{seealso|Төркем:Башкорт дәүләт педагогия институтын тәмамлаучылар}} {{notice|Түбәндәге төзмә [[кеше]]ләр һәм [[робот]]лар аңларлык күп телле халыкара [[Викимәгълүмат]] белем базасында теркәлгән мәгълүматка нигезләнә һәм тулы түгел. Бәйле шәхес турында белем блокларын тутыру һәм соңыннан уң яктагы <u>'''яңарт'''</u>ка басу белән аны баетуда ярдәм итә аласыз.}} {{Wikidata list |sparql=SELECT ?item WHERE { ?item wdt:P69 wd:Q4080166. ?item wdt:P31 wd:Q5 } |section= |sort=p569 |columns=p69/Q4080166/p580:башлау,p69/Q4080166/p582:тәмамлау,label:Исем,p569,p19,p106,p108,p373,p570}} {| class='wikitable sortable' ! башлау ! тәмамлау ! Исем ! туу датасы ! туу урыны ! һөнәр төре ! эш урыны ! Викиҗыентыктагы төркем ! үлем датасы |- | | | [[Хәй Мөхәмәдьяров]] | 1911-09-02 | [[Пермь губернасы]] | [[язучы]]<br/>[[шагыйрь]] | | | 1942-12 |- | | | ''[[:d:Q106998190|Вәлиев Баҡый Вәли улы]]'' | 1916-12-28 | [[Түбән Таулыкай]]<br/>[[Югары Таулыкай]] | ''[[:d:Q47064|хәрби хезмәткәр]]'' | | | 2007 |- | | | [[Мостай Кәрим]] | 1919-10-20 | [[Келәш]] | [[шагыйрь]]<br/>[[Драматурглар|драматург]]<br/>''[[:d:Q12144794|прозачы]]'' | | [[:commons:Category:Mustai Karim|Mustai Karim]] | 2005-09-21 |- | | | [[Лия Шакирова|Лия Шакирыва]] | 1921-02-09 | [[Уфа]] | [[галим]] | [[Татар дәүләт гуманитар-педагогика университеты]] | | 2015-07-29 |- | | | [[Суфия Китапова]] | 1922-11-12 | [[Бүздәк]] | ''[[:d:Q188094|икътисадчы]]'' | | | 1997-12-24 |- | | | ''[[:d:Q109014661|Кәримов Зәки Вәли улы]]'' | 1925-01-15 | [[Үрнәк (Чакмагыш районы)|Үрнәк]] | ''[[:d:Q1622272|университет профессоры]]''<br/>''[[:d:Q201788|тарихчы]]'' | | | 2011-05-18 |- | | | [[Флүрә Әхмәрева]] | 1928-11-14 | [[Карышбаш]] | ''[[:d:Q1595570|өлкәне өйрәнүче]]'' | | | 2004-03-20 |- | | 1974 | [[Фирдәвес Хисаметдинова]] | 1950-01-01 | [[Рәхмәт (авыл)|Рәхмәт]] | [[галим]] | [[Тарих, тел һәм әдәбият институты (Уфа)|РФА УФҮ Тарих, тел һәм әдәбият иниституты]]<br/>Мифтахетдин Акмулла исемендәге Башкорт дәүләт педагогика университеты | [[:commons:Category:Firdaus Khisametdinova|Firdaus Khisametdinova]] | 2023-10-03 |- | | | ''[[:d:Q111008033|Шәрәфетдинова Әлфиә Мазһар ҡыҙы]]'' | 1951-07-06 | [[Иске Собхангол (Бөрҗән районы)|Иске Собхангол]] | ''[[:d:Q1231865|педагог]]''<br/>''[[:d:Q372436|дәүләт эшлеклесе]]'' | [[Башкортстан Корылтае]] | | |- | | | ''[[:d:Q18396335|Нариман Гаетмөхәммәтев]]'' | 1951-10-20 | [[Шәехләр (Омск өлкәсе)|Шәехләр]] | ''[[:d:Q11513337|җиңел атлет]]'' | [[Башкорт дәүләт медицина университеты]] | | |- | | | ''[[:d:Q112655565|Абдуллина Миңһылыу Фәйзрахман ҡыҙы]]'' | 1952-07-05 | [[Башкорт Илчекәе|Баш-Ильчикей]] | ''[[:d:Q2251335|мәктәп укытучысы]]''<br/>''[[:d:Q1595570|өлкәне өйрәнүче]]''<br/>''[[:d:Q41546637|викимедиачы]]'' | | | |- | | | ''[[:d:Q112324671|Ғүмәрова Роза Шәриф ҡыҙы]]'' | 1952-08-11 | [[Иске Собхангол (Бөрҗән районы)|Иске Собхангол]] | [[укытучы]] | | | |- | | | ''[[:d:Q16713210|Mavletbay Khalilov]]'' | 1952-12-02 | [[Ишембай]] | ''[[:d:Q1028181|рәссам]]'' | | | |- | | | [[Раил Әсәдуллин]] | 1953-04-25 | [[Чишмә (Башкортстан)|Чишмә эшчеләр бистәсе]] | [[галим]] | Мифтахетдин Акмулла исемендәге Башкорт дәүләт педагогика университеты | | |- | | | ''[[:d:Q57203463|Шәйбәков Ринат Гәрәй улы]]'' | 1954-12-20 | [[Зөяк]] | ''[[:d:Q1231865|педагог]]'' | | | |- | | | ''[[:d:Q20596083|Вәгыйзь Шәйхетдинов]]'' | 1955-03-08 | [[Бүздәк районы]] | ''[[:d:Q1028181|рәссам]]'' | | | |- | | | [[Вәгыйзь Шәйхетдинов|Шәйхетдинов Вәгыйз Гайнелгыйлем улы]] | 1955-03-08 | [[Кәпәй-Кобау]] | ''[[:d:Q1028181|рәссам]]'' | | | |- | | | [[Розалия Солтангәрәева]] | 1955-03-28 | [[Яңа Сәпәш (Әлшәй районы)|Яңа Сәпәш]] | [[язучы]]<br/>''[[:d:Q52107355|folklore collector]]''<br/>''[[:d:Q3075052|фольклорчы]]''<br/>''[[:d:Q13418253|филолог]]''<br/>[[шагыйрь]] | | | |- | | | [[Зифа Нагаева]] | 1956-03-01 | [[Иске Итекәй]] | [[композитор]]<br/>[[җырчы]] | [[Юлдаш радиосы]]<br/>''[[:d:Q4080194|GTRK Bashkortostan]]''<br/>[[Туган тел (телеканал)|Туган тел]] | | |- | | | ''[[:d:Q112065058|Шәйәхмәтов Өлфәт Шәйхизаман улы]]'' | 1956-04-15 | [[Яңа Катай]] | ''[[:d:Q169470|физик]]'' | | | |- | | | ''[[:d:Q113561556|Ҡаҙыева Розалия Мәүләүи ҡыҙы]]'' | 1956-06-15 | [[Абдулла (Мәчетле районы)|Абдулла]] | [[укытучы]] | | | |- | | 1979 | ''[[:d:Q4519486|Шаймөхәмәтов Фәнил Сафуан улы]]'' | 1957-03-21 | [[Әлшәй районы]] | ''[[:d:Q1028181|рәссам]]'' | | | |- | | | [[Рафаил Кадыйров (1957)|Рафаил Кадыйров]] | 1957-09-02 | [[Тугай (Гафури районы, Үтәк авыл советы)|Тугай]] | ''[[:d:Q1028181|рәссам]]'' | | | |- | | | [[Борис Самосюк]] | 1957-09-29 | [[Башкортстан]] | ''[[:d:Q1028181|рәссам]]'' | | | |- | | | [[Айрат Терегулов|Айрат Тереголыв]] | 1957-10-30 | [[Уфа]] | ''[[:d:Q1028181|рәссам]]'' | | [[:commons:Category:Airat Teregulov|Airat Teregulov]] | |- | | | [[Муллаян Дәүләтьяров|Муллаҗан Дәүләтъяров]] | 1957-11-02 | [[Ишмәмәт]] | ''[[:d:Q1028181|рәссам]]'' | | | 2015-07-07 |- | | | ''[[:d:Q49240256|Хәмитова Гөлнур Карамат ҡыҙы]]'' | 1957-11-14 | [[Төйлегән районы|Төлген районы]] | | | | |- | | | ''[[:d:Q60475897|Диярова Зиниә Әнүәр ҡыҙы]]'' | 1959-01-05 | [[Искуҗа (Әбҗәлил районы)|Искуҗа]] | ''[[:d:Q8359428|җәмгыять активисты]]''<br/>''[[:d:Q2251335|мәктәп укытучысы]]'' | | | |- | | | [[Салават Исхаков (1959)]] | 1959-09-07<br/>1959 | [[Миңҗитәр]] | ''[[:d:Q201788|тарихчы]]'' | ''[[:d:Q4201714|РФА Россия тарихы институты]]'' | | |- | | | [[Әхмәр Үтәбаев]] | 1960-01-29 | [[Баймак районы]] | [[шагыйрь]] | | | |- | | | ''[[:d:Q111902233|Сөләймәнов Ринат Рәмил улы]]'' | 1960-05-21 | [[Чакмагыш районы]] | ''[[:d:Q1622272|университет профессоры]]'' | Мифтахетдин Акмулла исемендәге Башкорт дәүләт педагогика университеты | | |- | | | ''[[:d:Q4454377|Matveï Teliatnikov]]'' | 1961-05-18 | | ''[[:d:Q19827985|track and field coach]]'' | | | |- | | | ''[[:d:Q109614624|Абдуллин Рәмил Рәйес улы]]'' | 1961-10-22 | ''[[:d:Q4065333|Andijan (village)]]'' | ''[[:d:Q1028181|рәссам]]'' | Мифтахетдин Акмулла исемендәге Башкорт дәүләт педагогика университеты | | |- | | | [[Айрат Янчур улы Зарипов|Айрат Янчура улы Зарипов]] | 1962-10-12 | [[Ләмәзтамак]] | ''[[:d:Q1231865|педагог]]''<br/>[[фәлсәфәче]] | ''[[:d:Q4080157|Bashkir Encyclopedia, publisher]]'' | | |- | | | ''[[:d:Q109280343|Хәлитов Ғайса Әхәт улы]]'' | 1962-12-05 | | ''[[:d:Q1231865|педагог]]''<br/>''[[:d:Q11130536|water burial]]'' | | | |- | | | ''[[:d:Q84081220|Алсынбаев Нияз Зәбихулла улы]]'' | 1963-05-01 | [[Ишморза (Баймак районы)|Ишморза]] | [[Jurnalist|журналист]]<br/>[[язучы]] | | | |- | | | ''[[:d:Q122962443|Ҡылысов Урал Ишбирҙе улы]]'' | 1963-09-10 | [[Иске Сибай]] | ''[[:d:Q1569495|мөгаллим]]'' | | | 2013-05-08 |- | | | [[Чулпан Билалова]] | 1965-03-16 | [[Борай районы]] | ''[[:d:Q1028181|рәссам]]'' | | | |- | 2005 | | [[Зөлфия Шакирова]] | 1965-06-05 | [[Югары Аташ]] | [[җырчы]] | [[Габдулла Тукай исемендәге Татар дәүләт филармониясе]] | | |- | | | ''[[:d:Q116959969|Алғышаева Гөлшат Әбдрәхим ҡыҙы]]'' | 1965-10-01 | [[Галиәкбәр (Бөрҗән районы)|Галиәкбәр]] | ''[[:d:Q1231865|педагог]]'' | [[мәктәп]] | | |- | | | [[Рөстәм Әхмәдинуров]] | 1968-04-11 | [[Уфа]] | ''[[:d:Q188094|икътисадчы]]''<br/>''[[:d:Q2306091|социолог]]'' | ''[[:d:Q4398068|Русия дәүләт социаль университеты]]''<br/>[[Башкортстан Корылтае]] | | |- | | | ''[[:d:Q110751287|Ситдиков, Ринат Даянович]]'' | 1968-10-08 | [[Лагыр (Башкортстан)|Лагыр]] | ''[[:d:Q2251335|мәктәп укытучысы]]''<br/>''[[:d:Q1056391|мәктәп директоры]]'' | | | |- | | | [[Марат Кәбиров|Марат Кәбирев]] | 1970-08-23 | [[Чуракай]] | [[шагыйрь]]<br/>''[[:d:Q28389|сценаричы]]''<br/>''[[:d:Q12406482|юмырчы]]''<br/>[[язучы]] | | | |- | 1988 | 1993 | [[Гөл Мирһади]] | 1971-04-23 | [[Түбән Карыш]] | [[язучы]]<br/>''[[:d:Q1231865|педагог]]''<br/>[[Jurnalist|журналист]] | | | |- | | | [[Лена Абдрахманова]] | 1971-06-10 | [[Күгәрчен районы]] | [[Jurnalist|журналист]] | | | |- | | | ''[[:d:Q109278764|Хәкимова Фәнүзә Әҡсән ҡыҙы]]'' | 1972-02-09 | [[Ишембай районы]] | ''[[:d:Q1231865|педагог]]'' | [[мәктәп]] | | |- | | | [[Аббас Галләмов]] | 1972-05-30 | [[Чиләбе]] | ''[[:d:Q8125919|political adviser]]''<br/>''[[:d:Q175301|нотыклар язучы]]''<br/>''[[:d:Q5027838|campaign manager]]''<br/>''[[:d:Q49176591|public relations executive]]''<br/>''[[:d:Q1238570|сәясәт белгече]]''<br/>''[[:d:Q1642960|pundit]]'' | ''[[:d:Q686098|Уң көчләр берлеге]]'' | | |- | | | [[Лилия Гомәрова]] | 1972-12-16 | [[Учалы]] | ''[[:d:Q82955|сәясәтче]]''<br/>''[[:d:Q372436|дәүләт эшлеклесе]]'' | | [[:commons:Category:Lilia Gumerova|Lilia Gumerova]] | |- | | | [[Луиза Сәмситова]] | 1973-02-14 | [[Балакатай районы]] | ''[[:d:Q1622272|университет профессоры]]'' | Мифтахетдин Акмулла исемендәге Башкорт дәүләт педагогика университеты | | |- | | | ''[[:d:Q60040332|Aibulat Khazhin]]'' | 1973-09-30 | [[Уфа]] | ''[[:d:Q1231865|педагог]]''<br/>''[[:d:Q1569495|мөгаллим]]''<br/>''[[:d:Q212238|дәүләт хезмәткәре]]'' | | | |- | | | ''[[:d:Q62072691|Vener Yashaev]]'' | 1974-03-16 | [[Уфа]] | ''[[:d:Q2066131|спортчы]]''<br/>''[[:d:Q11513337|җиңел атлет]]'' | | | |- | | | [[Лилия Хәйбуллина]] | 1974-04-18 | [[Гомәр (Ишембай районы)|Гомәр]] | ''[[:d:Q2374149|ботаник]]'' | Мифтахетдин Акмулла исемендәге Башкорт дәүләт педагогика университеты | | 2007-05-06 |- | | | [[Гүзәл Вилданова]] | 1975-06-28 | [[Учалы районы]] | [[галим]] | [[Башкорт дәүләт университеты]] | | |- | | | ''[[:d:Q118954303|Мөхәмәтйәнова Гөлназ Әнүәр ҡыҙы]]'' | 1976-01-16 | [[Байназар (Бөрҗән районы)|Байназар]] | ''[[:d:Q2251335|мәктәп укытучысы]]'' | | | |- | 1993 | 1998 | [[Илнур Миргалиев]] | 1976-10-25 | [[Якуп (Кушнарин районы)|Якуп]] | ''[[:d:Q201788|тарихчы]]'' | [[Шиһабетдин Мәрҗани исемендәге Тарих институты|Татарстан Республикасы Фәннәр академиясенең Шиһабетдин Мәрҗани исемендәге Тарих институты]] | | |- | | | ''[[:d:Q16854264|Андрей Строкин]]'' | 1977-05-09 | [[Чернушка (шәһәр)|Чурныш]] | ''[[:d:Q10843402|йөзүче]]'' | | | |- | | 2022 | ''[[:d:Q115088212|Хәйбуллин Ишморат Нәзир улы]]'' | 1977-12-04 | [[Мәскәү (Учалы районы)|Мәскәү]] | ''[[:d:Q620573|гарәбиятче]]''<br/>''[[:d:Q333634|тәрҗемәче]]''<br/>''[[:d:Q212980|психолог]]''<br/>''[[:d:Q6051619|публицист]]'' | | | |- | | | [[Елизавета Гречишникова]] | 1983-12-12 | [[Уфа]] | ''[[:d:Q11513337|җиңел атлет]]'' | | [[:commons:Category:Elizaveta Grechishnikova|Elizaveta Grechishnikova]] | |- | | | [[Оксана Савченко]] | 1990-10-10 | [[Петропавловск-Камчатский]] | ''[[:d:Q10843402|йөзүче]]'' | | [[:commons:Category:Oksana Savchenko|Oksana Savchenko]] | |- | 1998-09-01 | 2004-06-01 | ''[[:d:Q56866786|Rustam G Rakhmeyev]]'' | | | ''[[:d:Q1650915|тикшеренүче]]'' | ''[[:d:Q48625422|Institute of Physics of Molecules and Crystals]]'' | | |- | 2000-09-01 | 2005-07-02 | ''[[:d:Q60321122|Irek I. Musabirov]]'' | | | ''[[:d:Q1650915|тикшеренүче]]'' | ''[[:d:Q30263254|Institute of Metal Superplasticity Problems]]'' | | |- | 1991-09-01 | 1996-06-26 | ''[[:d:Q87479824|Lira A Gaysina]]'' | | | ''[[:d:Q1650915|тикшеренүче]]''<br/>''[[:d:Q12358881|phycologist]]'' | ''[[:d:Q30263261|Russian Research Institute for Phytopathology]]''<br/>Мифтахетдин Акмулла исемендәге Башкорт дәүләт педагогика университеты | | |- | 2016-09-01 | 2018-06-30 | ''[[:d:Q90594116|Mansaf Tayupov]]'' | | | ''[[:d:Q1650915|тикшеренүче]]'' | ''[[:d:Q48625422|Institute of Physics of Molecules and Crystals]]'' | | |} {{Wikidata list end}} == Искәрмәләр == <small>{{искәрмәләр}}</small> == Чыганак == * [http://ktrb.ru/trubrik/page_430.html/trub4/6683.html Зәки Кәримов, Киләчәге якты, өметле]{{Deadlink|date=August 2021 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }} == Сылтамалар == {{Тышкы сылтамалар}} == Моны да карагыз == {{Башкортстан мәгарифе}} [[Төркем:Әлифба буенча университетлар]] [[Төркем:1967 елда нигезләнгән уку йортлары]] [[Төркем:Педагогика юнәлешле югары уку йортлары]] [[Төркем:Уфа университетлары]] hpsw252d6g4yyb2ssgwtujydxdq6mst Казан дәүләт мәдәният институты 0 54442 4452261 4451963 2025-07-08T22:15:41Z ListeriaBot 24345 Wikidata list updated [V2] 4452261 wikitext text/x-wiki {{Университет турында мәгълүмат |исеме = Казан дәүләт мәдәният институты |халыкара исем =Kazan State Institute of Culture |элек исем =Казан дәүләт мәдәният һәм сәнгать университеты |сурәт_исеме = [[Рәсем:КДМСУ.jpg|200px]] |оештырылган = [[1969]] |реорганизацияләү елы = [[2015]] |ректор = [[Роза Әхмәдиева]] |урнашу = {{байрак/Казан}} [[Казан]], {{байрак/Россия}}[[Россия]] |сайт = http://kazgik.ru/ |адрес = 420059, Казан, Ырынбур тракты, 3 }} {{УК}} '''Казан дәүләт мәдәният институты''' — [[Татарстан]]ның [[Казан шәһәре]]ндә урнашкан югары белем бирүче уку йорты. {{Тәрҗемә ителмәгән 3|Санкт-Петербург дәүләт мәдәният институты|Н.К. Крупская исемендәге Ленинград дәүләт мәдәният институты|ru|Санкт-Петербургский государственный институт культуры}} филиалы буларак [[1969 ел]]да ачыла. == Тарихы == [[1974 ел]]да Казан дәүләт мәдәният институты итеп үзгәртелә. [[1991 ел]]да Казан дәүләт сәнгать һәм мәдәният институты исеме бирелә. [[1995 ел]]ның маенда академия статусын, [[2002 ел]]ның 4 июленнән [[2015 ел]]ның 25 июненә кадәр Казан дәүләт мәдәният һәм сәнгать университеты дип йөртелә<ref>{{Citation |title=архив күчермәсе |url=http://kazgik.ru/kcontent/home/dokumenty/YSTAV_ISM.pdf |access-date=2016-01-14 |archive-date=2016-03-04 |archive-url=https://web.archive.org/web/20160304205820/http://kazgik.ru/kcontent/home/dokumenty/YSTAV_ISM.pdf |dead-url=yes }}</ref>. 1999 һәм 2000 елларда мәдәният һәм сәнгать өлкәсендә уңышлы рәвештә белгечләр әзерләү, укыту, фән һәм иҗат эшендәге уңышлары өчен Университет белем бирүче уку йортлары һәм оешмаларының “Культура: Окно в Россию” Бөтенрусия конкурсының Лауреаты исеменә лаек булды һәм 2000нче елда [[ЮНЕСКО]]ның “Памятная ветвь мира” дигән алтын медале белән бүләкләнде. 2006нчы елда Университетның бер төркем укытучылары “Урта Иделнең иҗитимагый-мәдәни һәм сәнгать өлкәсендә өзлексез һөнәри белем бирү системасының методологиясен һәм технологиясен тормышка ашыру” дигән хезмәтләре өчен Россия Федерациясе хөкүмәтенең мәгариф өлкәсендәге премиясенә лаек булдылар. 2011нче елда Урта Идел республикаларының 20дән артык мәдәният һәм сәнгать уку йортларын берләштергән Региональ университет белем бирү округы оештырыла, аның методик һәм фәнни үзәге булып Казан дәүләт мәдәният һәм сәнгать университеты билгеләнә. Университетның региондагы динамик үсешендә үзәк урын булып Санкт-Петербург мәдәният һәм сәнгать университеты мирасы санала, шул ук вакытта, төп игътибар региондагы халык иҗаты һәм классик сәнгатьнең узара бәйләнешенә, бер-берсенә тәэсирен өйрәнүгә дә юнәлдерелә. == Төзелеше == === Факультет, кафедра һәм программалары === Институт 9 факультет һәм 30 кафедрадан тора. Төп белем бирү программалары тормышка ашыралар: 14-е бакалавриат дәрәҗесендә, 29-ы специалитет дәрәҗесендә, 3-е магистрлар әзерләү программасы буенча; 7 аспирантура, 1 докторантура, 3 докторлык диссертациясе яклау буенча; өстәмә белем бирү программасын тормышка ашыручы белем тапшыру (трансфер) Институты (төп профессиональ белем бирү программасы буенча квалификацияне күтәрү; югары уку йортына керергә әзерлек; өстәмә профессиональ белем). Китапханә — мәгълүмат оешмалары белән берлектә [[Татарстан Җөмһүриятенең Милли китапханәсе|Татарстан Республикасының Милли китапханәсе]], [[Казан дәүләт университеты]]ның [[Н. И. Лобачевский исемендәге Фәнни китапханә|Н.И. Лобачевский исемендәге Фәнни китапханәсе]], Республикасының яшьләр китапханәсе һ.б.) китапханә — мәгълүмәт эше, информатика, документ белән эш итү өлкәсендә белгечләр әзерләнә. === Инфраструктурасы === Университетта заман таләпләренә туры килә торган мультимедийный һәм компьютерлары булган уку класслары, лабораторияләре, мастерскойлар, [[Җәйге Универсиада 2013|Универсиада 2013]] объектлары исәбенә керүче “Итил” спорт комплексы, студентлар кафесы бар. “Студентлар йорты” күп еллар буе Казандагы иң яхшы студентлар торагы булып исәпләнә. == Конференцияләр == КДМИ укытучылары фән һәм иҗат эшендә актив катнашалар. Тарих, фәлсәфә, классик сәнгать, милли сәнгать, Идел буе халыклары этнографиясе һәм фольклоры, культурология, музей эше, иҗтимагый педагогика, китап тарату эше, идарә итүне документлаштыру, китпаханә-магълүмат эше буенча проблемаларны чишү өстендә эшлиләр. Ел саен университетта региональ, бөтенроссия һәм халыкара статусында булган конференцияләр уздырала. == Студентлар практика үткән оешмалар == КДМИ студентларының практика уза торган урыннары булып 250дән артык мәдәният сәнгать оешмалары, социаль сфера, мәгариф, туризм һәм кунакчылык өлкәсе, җәмәгатьчелек оешмалары торалар. Эшкә алучылар соравы буенча 80% якын чыгарылыш студентлары эш урыннарына җибәреләләр. [[Г.Камал исемендәге татар дәүләт академия театры]], [[К.Тинчурин исемендәге Татар дәүләт драма һәм комедия театры]], [[Татар дәүләт яшь тамашачы театры]], курчак театры һәм [[Татарстан — Яңа Гасыр]] телекомпаниясе белән берлектә Татарстан өчен генә түгел, РФ регионнары өчен дә профессиональ актерлар һәм режиссерлар әзерләү алып барыла. == Студент тормышы == Көндез һәм читән торып 3меңгә якын студент укый, шул исәптән 1600дән артык укучы укудагы, фәнни-тикшерү һәм иҗат эшендәге югары уңышлары өчен Россия Федерациясе бюджеты исәбенә академик һәм социаль стипендия алалар. КДМИ халык инструментлары оркестрлары һәм ансамбльләре, катнаш һәм татар хорлары, бию коллективлары бар һәм алар уңышлы эшләп киләләр. == Уку йортында укыткан шәхесләр == {{seealso|Төркем:Казан мәдәният институты укытучылары}} Университет кафедрларында 300дән артык укытучы эшли, алар арасында 42 професор, 123 доцент, 80нән артык Россиянең һәм Татарстанның атказанган фән, мәдәният, сәнгать эшлекләре, 46 Россиянең һәм Татарстанның атказанган һәм халык артистлары. {{notice|Түбәндәге төзмә [[кеше]]ләр һәм [[робот]]лар аңларлык күп телле халыкара [[Викимәгълүмат]] белем базасында теркәлгән мәгълүматка нигезләнә һәм тулы түгел. Бәйле шәхес турында белем блокларын тутыру һәм соңыннан уң яктагы <u>'''яңарт'''</u>ка басу белән аны баетуда ярдәм итә аласыз.}} {{Wikidata list |sparql=SELECT ?item WHERE { ?item wdt:P108 wd:Q6380876 . ?item wdt:P31 wd:Q5 } |section= |sort=p569 |columns=p569,label:Исем,p69,p106,p373,p570}} {| class='wikitable sortable' ! туу датасы ! Исем ! әлма-матер ! һөнәр төре ! Викиҗыентыктагы төркем ! үлем датасы |- | 1907-01-08 | [[Гай Таһиров]] | | ''[[:d:Q2490358|choreographer]]'' | [[:commons:Category:Gay Tagirov|Gay Tagirov]] | 1995-09-16 |- | 1921-05-15 | [[Фуат Вәлиев (1921)|Фуат Вәлиев]] | ''[[:d:Q1741154|Киев милли төзелеш һәм архитектура университеты]]'' | | [[:commons:Category:Fuad Valeev|Fuad Valeev]] | 1984-10-11 |- | 1921-07-15 | [[Асия Хәйруллина]] | ''[[:d:Q2177054|Россия театр сәнгате университеты — ГИТИС]]''<br/>[[Татар дәүләт гуманитар-педагогика университеты]] | ''[[:d:Q2259451|театр актеры]]''<br/>''[[:d:Q2449921|театр мөгаллиме]]'' | | 2004-11-04 |- | 1926-02-27 | [[Халит Кумысников]] | ''[[:d:Q2177054|Россия театр сәнгате университеты — ГИТИС]]'' | ''[[:d:Q10379007|тиятыр белгече]]'' | | 2008-05-12 |- | 1928-04-17 | [[Бату Мулюков]] | [[Казан дәүләт консерваториясе]] | [[композитор]] | | 1999-10-25 |- | 1932-02-08 | [[Ильтани Илялова]] | ''[[:d:Q4146801|Үзбәкстан дәүләт сәнгать институты]]''<br/>''[[:d:Q2177054|Россия театр сәнгате университеты — ГИТИС]]'' | ''[[:d:Q17337766|театраль тәнкыйтьче]]'' | | |- | 1933-04-20 | ''[[:d:Q125251566|Гомәр Сабирҗанов]]'' | [[И. Н. Ульянов исемендәге Сембер дәүләт педагогия университеты]]<br/>''[[:d:Q4059245|СБКФ ҮК каршындагы иҗтимагый фәннәр академиясе]]'' | ''[[:d:Q201788|тарихчы]]'' | [[:commons:Category:Gumer Sabirzyanov|Gumer Sabirzyanov]] | |- | 1934-11-07 | [[Марсель Сәлимҗанов]] | ''[[:d:Q2177054|Россия театр сәнгате университеты — ГИТИС]]''<br/>[[Казан (Идел буе) федераль университеты]] | ''[[:d:Q487596|драматург]]''<br/>''[[:d:Q3387717|театр режиссеры]]''<br/>''[[:d:Q2449921|театр мөгаллиме]]'' | [[:commons:Category:Marcel Salimzhanov|Marcel Salimzhanov]] | 2002-03-26 |- | 1936-05-02 | [[Флера Хәмитова]] | [[М. С. Щепкин исемендәге Югары театр училищесы|М. С. Щепкин ис. Югары театр укуханәсе]]<br/>[[Казан педагогика көллияте]] | ''[[:d:Q33999|актёр]]''<br/>''[[:d:Q1231865|педагог]]'' | | 2025-05-31 |- | 1937-02-10<br/>1937 | [[Юрий Благов (1937)|Юрий Благов]] | [[Казан (Идел буе) федераль университеты]]<br/>''[[:d:Q4453555|Мәскәү театр институты]]''<br/>[[94-нче гимназия (Казан)|94 нче гимназия]] | | | 2014-10-23 |- | 1938-03-26 | [[Рабит Батулла]] | [[М. С. Щепкин исемендәге Югары театр училищесы|М. С. Щепкин ис. Югары театр укуханәсе]]<br/>''[[:d:Q4129798|Югары сценарийчеләр һәм режиссерлар курслары]]''<br/>[[А. М. Горький исемендәге Әдәбият институты|А. М. Горький ис. Әдәбият институты]] | [[язучы]]<br/>[[Драматурглар|драматург]]<br/>''[[:d:Q6051619|публицист]]''<br/>''[[:d:Q9334029|satirist]]'' | [[:commons:Category:Rabit Batulla|Rabit Batulla]] | |- | 1940-03-11 | ''[[:d:Q131823768|Анатолий Василевский]]'' | [[Казан дәүләт консерваториясе]] | ''[[:d:Q29169123|баянчы]]''<br/>''[[:d:Q158852|дирижёр]]'' | [[:commons:Category:Anatoliy Vasilevskiy|Anatoliy Vasilevskiy]] | 2022-11-19 |- | 1940-08-04 | [[Энгель Таһиров]] | [[Казан (Идел буе) федераль университеты]] | ''[[:d:Q201788|тарихчы]]''<br/>''[[:d:Q3400985|фәнни хезмәткәр]]'' | [[:commons:Category:Engel Tagirov|Engel Tagirov]] | |- | 1943-05-20 | [[Айдар Хафиз|Ай­дар Ха­физ]] | [[Казан театр укуханәсе|Шәүкәт Хәсән улы Биктимеров исемендәге Казан театр укуханәсе]] | ''[[:d:Q2259451|театр актеры]]''<br/>''[[:d:Q2449921|театр мөгаллиме]]''<br/>''[[:d:Q3387717|театр режиссеры]]''<br/>''[[:d:Q61817103|principal director]]''<br/>''[[:d:Q33999|актёр]]'' | [[:commons:Category:Aydar Hafizov|Aydar Hafizov]] | 2020-12-13 |- | 1945-08-03 | [[Лима Кустабаева]] | [[Казан дәүләт консерваториясе]] | ''[[:d:Q483501|сәнгатькәр]]'' | | |- | 1946-07-06 | [[Анатолий Шутиков]] | [[Казан дәүләт консерваториясе]] | ''[[:d:Q158852|дирижёр]]''<br/>''[[:d:Q16145150|музыка педагогы]]'' | [[:commons:Category:Anatoliy Shutikov|Anatoliy Shutikov]] | |- | 1947 | [[Әнвәр Хәйри]] | [[Казан (Идел буе) федераль университеты]] | [[галим]] | | 2014-07-20 |- | 1947-02-12 | [[Рафаил Хәким]] | [[Казан (Идел буе) федераль университеты]] | ''[[:d:Q82955|сәясәтче]]''<br/>''[[:d:Q201788|тарихчы]]''<br/>[[фәлсәфәче]]<br/>''[[:d:Q1238570|сәясәт белгече]]'' | [[:commons:Category:Raphail Hakimov|Raphail Hakimov]] | |- | 1948-06-12 | [[Фәридә Салитова]] | [[Казан музыка көллияте]]<br/>[[Казан дәүләт консерваториясе]] | ''[[:d:Q639669|музыкачы]]'' | | |- | 1949-09-19 | ''[[:d:Q119846918|Юрий Гвоздь]]'' | ''[[:d:Q1130457|С. А. Герасимов исемендәге Бөтенрусия дәүләт кинематография институты]]'' | ''[[:d:Q1208175|кинооператор]]''<br/>''[[:d:Q61817103|principal director]]''<br/>''[[:d:Q2526255|кинорежиссёр]]''<br/>''[[:d:Q69423232|film screenwriter]]''<br/>''[[:d:Q28389|сценаричы]]'' | [[:commons:Category:Yuri Gvozd|Yuri Gvozd]] | |- | 1950-06-06 | [[Илдар Хәйруллин (1950)|Илдар Хәйруллин]] | [[Казан театр укуханәсе|Шәүкәт Хәсән улы Биктимеров исемендәге Казан театр укуханәсе]] | ''[[:d:Q2259451|театр актеры]]''<br/>''[[:d:Q2449921|театр мөгаллиме]]''<br/>''[[:d:Q3387717|театр режиссеры]]''<br/>''[[:d:Q10800557|киноактер]]''<br/>''[[:d:Q33999|актёр]]'' | [[:commons:Category:Ildar Khairullin (actor)|Ildar Khairullin (actor)]] | |- | 1951-02-11 | [[Шәмси Закиров]] | Казан дәүләт мәдәният институты | ''[[:d:Q1622272|университет профессоры]]''<br/>''[[:d:Q3387717|театр режиссеры]]'' | | |- | 1952-01-02 | [[Гүзәл Вәлиева-Сөләйманова]] | [[Казан дәүләт архитектура-төзелеш университеты]] | ''[[:d:Q1792450|сәнгать белгече]]'' | [[:commons:Category:Guzel Valeeva-Suleymanova|Guzel Valeeva-Suleymanova]] | |- | 1952-03-21 | [[Геннадий Макаров (1952)|Геннадий Макаров]] | [[Татар дәүләт гуманитар-педагогика университеты]] | ''[[:d:Q3075052|фольклорчы]]''<br/>''[[:d:Q14915627|музыка белгече]]''<br/>''[[:d:Q12347522|ethnographer]]''<br/>[[композитор]] | [[:commons:Category:Gennady Mikhaylovich Makarov|Gennady Mikhaylovich Makarov]] | |- | 1955-04-20 | [[Мәхмүт Ваһапов]] | [[Казан сынлы сәнгать укуханәсе]]<br/>''[[:d:Q4304069|Мәскәү дәүләт академия сәнгать институты]]'' | ''[[:d:Q1028181|рәссам]]'' | [[:commons:Category:Makhmut Vagapov|Makhmut Vagapov]] | |- | 1959-03-03 | ''[[:d:Q120065318|Елена Алексеева]]'' | ''[[:d:Q1130457|С. А. Герасимов исемендәге Бөтенрусия дәүләт кинематография институты]]'' | ''[[:d:Q4220878|кина́ белгече]]''<br/>''[[:d:Q4220892|film critic]]''<br/>''[[:d:Q20971250|film historian]]''<br/>''[[:d:Q2526255|кинорежиссёр]]''<br/>''[[:d:Q69423232|film screenwriter]]'' | [[:commons:Category:Elena Alekseeva|Elena Alekseeva]] | |- | 1961-02-10 | ''[[:d:Q112305322|Гөлчәчәк Нәҗипова]]'' | | ''[[:d:Q10333969|museologist]]'' | | |- | 1962-08-11 | [[Илсур Сафин (1962)|Илсур Сафин]] | [[Казан дәүләт консерваториясе]] | ''[[:d:Q1622272|университет профессоры]]'' | | |- | 1978-11-21 | [[Алинә Шәрипҗанова]] | Казан дәүләт мәдәният институты<br/>[[В. Г. Тимирясов исемендәге Казан инновацион университеты]] | [[җырчы]] | | |- | 1979-08-13 | [[Роза Әхмәдиева]] | Казан дәүләт мәдәният институты | | | |- | 1988-03-01 | [[Илмир Ямалов]] | Казан дәүләт мәдәният институты<br/>[[Алабуга мәдәният һәм сәнгать көллияте]] | ''[[:d:Q639669|музыкачы]]''<br/>''[[:d:Q81759238|музыка укытучысы]]''<br/>[[җырчы]] | | |} {{Wikidata list end}} == Уку йортын тәмамлаган шәхесләр == {{seealso|Төркем:Казан дәүләт мәдәният институтын тәмамлаучылар|Төркем:Казан дәүләт мәдәният һәм сәнгать университетын тәмамлаучылар}} * [[Рәйхан Габдуллина]] * [[Ләйсән Фәйзуллина]] * [[Ләйсән Гатауллина]] * [[Лилия Камалиева]] * [[Ландыш Ибәтуллина]] * [[Камилә Шакирова]] * [[Альбина Ногманова]], "НЕТАНЦЫ" комьюнитисының амбассадоры, [[Казан татар дәүләт яшь тамашачылар театры|Габдулла Кариев исемендәге Казан Татар дәүләт яшь тамашачы театры]] артисты. * [[Рузанна Хәбибуллина]], [[Казан татар дәүләт яшь тамашачылар театры|Габдулла Кариев театры]] артисты ([[2015 ел|2015 елдан]]). * [[Алсинә Закирова]], [[Казан татар дәүләт яшь тамашачылар театры|Габдулла Кариев исемендәге Казан Татар дәүләт яшь тамашачы театры]] артисты ([[2013 ел|2013 елдан]]). * [[Гөлназ Галимуллина]], [[Казан татар дәүләт яшь тамашачылар театры|Казан дәүләт яшь тамашачы театры]] артисты ([[2009 ел|2009 елдан]]), Татарстан театр әһелләре берлеге әгъзасы. * [[Диләрә Зиннәтова]], [[Казан татар дәүләт яшь тамашачылар театры|Кариев театры]] артисты ([[2003 ел|2003 елдан]]). * [[Энҗе Яруллина]], [[Казан татар дәүләт яшь тамашачылар театры|Казан Татар дәүләт яшь тамашачы театры]] артисты ([[2005 ел|2005 елдан]]). * [[Алсу Шакирова]], [[Казан татар дәүләт яшь тамашачылар театры|Габдулла Кариев исемендәге Казан Татар дәүләт яшь тамашачы театры]] артисты ([[2007 ел|2007 елдан]]), [[Татарстан|Татарстан Республикасы]] Театр әһелләре берлеге әгъзасы. * [[Гөлчәчәк Гайфетдинова]], [[Татарстанның атказанган артисты]] (2016). * [[Гүзәл Гөлвердиева]], драма актрисасы, [[Камал театры]] артисты (2013 елдан). * [[Гүзәл Шакирова (актриса)|Гүзәл Шакирова]], [[Татарстан Республикасының Атказанган артисты|Татарстанның атказанган артисты]] (2015). * [[Гүзәл Гафарова (1992)|Гүзәл Гафарова]], драма актрисасы, [[Татар дәүләт драма һәм комедия театры|Кәрим Тинчурин театры]] артисты ([[2013 ел|2013 елдан]]). * [[Гүзәл Гайнуллина]], [[Татарстан Республикасының Атказанган артисты|Татарстан Республикасының атказанган артисты]] (2018). * [[Айгөл Шәкүрова]], драма актрисасы, [[Камал театры]] артисты. * [[Айгөл Миңнуллина]], драма актрисасы, [[Камал театры]] артисты. * [[Рәзилә Мөхлисуллина]], драма актрисасы, [[Әтнә татар дәүләт драма театры]] артисты. * [[Энҗе Сәйфетдинова]], драма актрисасы, Дамирә Кузаева исемендәге премиясе лауреаты ([[2019 ел|2019]]). * [[Алсу Сибгатуллина]], драма актрисасы. * [[Алмаз Борһанов]], драма актеры, [[Камал театры]] артисты. * [[Илнур Закиров]], драма актеры, [[Татарстан Республикасының Атказанган артисты|Татарстанның атказанган артисты]], [[Муса Җәлил премиясе|М. Җәлил премиясе]] лауреаты. === Автоматик исемлек === {{notice|Түбәндәге төзмә [[кеше]]ләр һәм [[робот]]лар аңларлык күп телле халыкара [[Викимәгълүмат]] белем базасында теркәлгән мәгълүматка нигезләнә һәм тулы түгел. Бәйле шәхес турында белем блокларын тутыру һәм соңыннан уң яктагы <u>'''яңарт'''</u>ка басу белән аны баетуда ярдәм итә аласыз.}} {{Wikidata list |sparql=SELECT ?item WHERE { ?item wdt:P69 wd:Q6380876 . ?item wdt:P31 wd:Q5 } |section= |sort=p569 |columns=p569,label:Исем,p106,p108,p373,p570}} {| class='wikitable sortable' ! туу датасы ! Исем ! һөнәр төре ! эш урыны ! Викиҗыентыктагы төркем ! үлем датасы |- | 1942-01-20 | [[Рәфкать Гомәров]] | ''[[:d:Q29169123|баянчы]]'' | | | |- | 1942-06-01 | [[Флера Хөрмәтова]] | ''[[:d:Q806349|bandleader]]'' | | | |- | 1946-01-06 | [[Рәшит Мостафин]] | ''[[:d:Q158852|дирижёр]]'' | | | |- | 1947 | [[Гали Арсланов]] | [[галим]] | | | |- | 1947-01-03 | [[Фәридун Ибраһимов]] | | | | |- | 1950-01-18 | [[Илдус Тарханов]] | ''[[:d:Q3104508|cultural manager]]''<br/>''[[:d:Q193391|дипломат]]'' | | [[:commons:Category:Ildus Tarhanov|Ildus Tarhanov]] | |- | 1950-07-01 | [[Камил Кәримов]] | [[язучы]]<br/>[[шагыйрь]]<br/>''[[:d:Q9334029|satirist]]'' | | [[:commons:Category:Kamil Karimov|Kamil Karimov]] | |- | 1950-07-15 | [[Римма Ибраһимова]] | ''[[:d:Q1622272|университет профессоры]]'' | | | |- | 1950-11-29 | [[Фаил Ибраһимов]] | ''[[:d:Q3387717|театр режиссеры]]'' | [[Чаллы дәүләт татар драма театры|Аяз Гыйләҗев исемендәге Чаллы татар дәүләт драма театры]] | [[:commons:Category:Fail Ibragimov|Fail Ibragimov]] | |- | 1951-01-10 | [[Гаптрәүф Нуриев]] | ''[[:d:Q1569495|мөгаллим]]''<br/>''[[:d:Q23037330|reciter]]''<br/>''[[:d:Q13418253|филолог]]'' | [[Казан театр укуханәсе|Шәүкәт Хәсән улы Биктимеров исемендәге Казан театр укуханәсе]]<br/>[[Болгар ислам академиясе]]<br/>[[«Мөхәммәдия» мәдрәсәсе]]<br/>[[Татар дәүләт гуманитар-педагогика университеты]] | [[:commons:Category:Gaptrauf Nuriev|Gaptrauf Nuriev]] | |- | 1951-02-11 | [[Шәмси Закиров]] | ''[[:d:Q1622272|университет профессоры]]''<br/>''[[:d:Q3387717|театр режиссеры]]'' | Казан дәүләт мәдәният институты<br/>[[«Мунча ташы» театры]] | | |- | 1951-08-25 | [[Вәсим Әхмәтшин]] | ''[[:d:Q639669|музыкачы]]'' | | | |- | 1952-01-03 | [[Мөхәммәт Мирза]] | ''[[:d:Q1607826|мөхәррир]]''<br/>[[шагыйрь]]<br/>''[[:d:Q6051619|публицист]]''<br/>''[[:d:Q4263842|әдәби тәнкыйтьче]]'' | | [[:commons:Category:Muhammat Mirza|Muhammat Mirza]] | |- | 1952-03-21 | [[Булат Сәлахов]] | [[язучы]]<br/>[[Драматурглар|драматург]]<br/>''[[:d:Q2259451|театр актеры]]'' | [[Чаллы дәүләт татар драма театры|Аяз Гыйләҗев исемендәге Чаллы татар дәүләт драма театры]]<br/>[[КамАЗ]] | [[:commons:Category:Bulat Salyakhov|Bulat Salyakhov]] | |- | 1952-06-03 | [[Гөлүсә Гайнетдинова]] | ''[[:d:Q2259451|театр актеры]]'' | [[Әлмәт татар драма театры|Әлмәт татар дәүләт драма театры]]<br/>[[Чаллы дәүләт татар драма театры|Аяз Гыйләҗев исемендәге Чаллы татар дәүләт драма театры]] | | |- | 1953-07-17 | [[Тәслимә Фәйзуллина]] | ''[[:d:Q1622272|университет профессоры]]'' | | | |- | 1954-10-12 | [[Рәсиха Хәмидуллина]] | ''[[:d:Q639669|музыкачы]]''<br/>''[[:d:Q1231865|педагог]]'' | [[Сарман балалар сәнгать мәктәбе]] | | |- | 1954-11-09 | [[Ирек Наскаев]] | ''[[:d:Q805253|ballet master]]'' | | | |- | 1954-12-11 | [[Владимир Мироваев]] | ''[[:d:Q81759238|музыка укытучысы]]''<br/>[[композитор]]<br/>[[шагыйрь]]<br/>''[[:d:Q29169123|баянчы]]'' | [[Алабуга мәдәният һәм сәнгать көллияте]] | | |- | 1955-01-01 | [[Илсөяр Проскурякова]] | ''[[:d:Q182436|китапханәче]]''<br/>''[[:d:Q1500610|community leader]]''<br/>''[[:d:Q4109969|Əmək veteranı]]'' | | | |- | 1955-03-26 | [[Символ Гайнетдинов]] | ''[[:d:Q2259451|театр актеры]]'' | [[Әлмәт татар драма театры|Әлмәт татар дәүләт драма театры]]<br/>[[Чаллы дәүләт татар драма театры|Аяз Гыйләҗев исемендәге Чаллы татар дәүләт драма театры]]<br/>[[Уфа дәүләт «Нур» татар театры]] | | |- | 1955-09-17 | [[Венера Юмагулова]] | ''[[:d:Q2526255|кинорежиссёр]]''<br/>''[[:d:Q22976182|television journalist]]'' | ''[[:d:Q16535915|Bashkortostan]]'' | | |- | 1956-03-31 | [[Роберт Андреев]] | [[композитор]] | | [[:commons:Category:Robert Andreev|Robert Andreev]] | |- | 1957-01-01 | [[Зөфәр Галиуллин]] | [[мөфти]] | [[Татарстан (телерадиокомпания)]]<br/>[[Һөнәри училище|һөнәри-техника укуханәсе]]<br/>''[[:d:Q2426237|Urengoy–Pomary–Uzhhorod pipeline]]''<br/>[[Мәрҗани мәчете]]<br/>[[Борнай мәчете|Bornay mäçete]]<br/>[[Колшәриф мәчете]]<br/>[[Киров өлкәсе мөселманнарының төбәк Диния нәзарәте]] | | |- | 1957-03-20 | [[Фәридә Сафина]] | ''[[:d:Q2259451|театр актеры]]''<br/>''[[:d:Q2449921|театр мөгаллиме]]''<br/>''[[:d:Q33999|актёр]]''<br/>[[җырчы]] | [[Галиәсгар Камал исемендәге Татар дәүләт академия театры|Галиәсгар Камал исемендәге Татар театры]] | [[:commons:Category:Farida Safina|Farida Safina]] | |- | 1958-09-15 | ''[[:d:Q131919496|Трусов, Сергей Алексеевич]]'' | ''[[:d:Q3075052|фольклорчы]]'' | [[Каравон]] | [[:commons:Category:Sergey Trusov|Sergey Trusov]] | 2021-10-14 |- | 1958-11-19 | [[Хәбир Ибраһим]] | ''[[:d:Q4853732|балалар язучысы]]'' | | | |- | 1959-02-18 | [[Раушания Юкачева]] | ''[[:d:Q2259451|театр актеры]]''<br/>''[[:d:Q33999|актёр]]'' | [[Әлмәт татар драма театры|Әлмәт татар дәүләт драма театры]]<br/>[[Галиәсгар Камал исемендәге Татар дәүләт академия театры|Галиәсгар Камал исемендәге Татар театры]] | [[:commons:Category:Raushaniya Yukachyova|Raushaniya Yukachyova]] | 2022-07-17 |- | 1959-06-12 | [[Наилә Ахунова]] | [[язучы]]<br/>[[шагыйрь]]<br/>''[[:d:Q12144794|прозачы]]''<br/>''[[:d:Q9363889|әдәби тәрҗемәче]]'' | | [[:commons:Category:Nailya Akhunova|Nailya Akhunova]] | |- | 1959-07-03 | [[Наталья Горбачёва]] | [[язучы]]<br/>[[Jurnalist|журналист]]<br/>[[шагыйрь]] | | | 2014-11-09 |- | 1960-01-10 | [[Салават Фәтхетдинов|Салават Фәтхетдинев]] | [[җырчы]]<br/>''[[:d:Q10349745|автоузышчы]]''<br/>[[композитор]] | | [[:commons:Category:Salavat Fathutdinov|Salavat Fathutdinov]] | |- | 1960-04-10 | [[Габдерәззак Миңгалиев]] | [[композитор]] | | | 2025-01-07 |- | 1960-09-04 | [[Гөлдания Хәйруллина]] | | | | |- | 1960-10-11 | [[Венера Шакирова]] | ''[[:d:Q2259451|театр актеры]]'' | [[Галиәсгар Камал исемендәге Татар дәүләт академия театры|Галиәсгар Камал исемендәге Татар театры]]<br/>[[Казан театр укуханәсе|Шәүкәт Хәсән улы Биктимеров исемендәге Казан театр укуханәсе]] | | |- | 1961-01-18 | ''[[:d:Q133289944|Лукач Марина Анатоліївна]]'' | ''[[:d:Q1028181|рәссам]]'' | | | |- | 1961-01-19 | [[Рәфыйк Таҗетдинов]] | [[җырчы]] | | | |- | 1961-08-02 | [[Рәфикъ Каюмов]] | ''[[:d:Q2259451|театр актеры]]'' | [[Чаллы дәүләт татар драма театры|Аяз Гыйләҗев исемендәге Чаллы татар дәүләт драма театры]] | | |- | 1962-01-02 | [[Рәмзия Безус]] | | | [[:commons:Category:Ramziya Bezus|Ramziya Bezus]] | |- | 1963-08-30 | [[Рәмзия Хөсәенова]] | ''[[:d:Q56441264|гармунчы]]''<br/>[[җырчы]]<br/>''[[:d:Q2259451|театр актеры]]''<br/>''[[:d:Q28532974|иҗтимагый оештыручысы]]'' | [[Зур Сәрдек халык театры]]<br/>[[Зур Сәрдек мәдәният йорты]] | | |- | 1963-12-23 | [[Роберт Шәймәрдәнов]] | ''[[:d:Q484876|chief executive officer]]'' | [[Татарстан Республикасы Мәдәният министрлыгы]]<br/>[[Минзәлә татар дәүләт драма театры|Сабир Өметбаев исемендәге Минзәлә дәүләт татар драма театры]] | | 2022-12-19 |- | 1966-01-10 | [[Резидә Шәрәфиева]] | [[җырчы]] | [[«Энергетик» мәдәният сарае (Яр Чаллы)|«Энергетик» мәдәният сарае]]<br/>[[Казан шәһәренең музей комплексы|«Казан» милли-мәдәни үзәге]]<br/>[[Казан шәһәр филармониясе]] | | |- | 1966-07-16 | [[Рушания Таһирова]] | ''[[:d:Q2259451|театр актеры]]'' | [[Чаллы дәүләт татар драма театры|Аяз Гыйләҗев исемендәге Чаллы татар дәүләт драма театры]] | | |- | 1967-10-20 | [[Әлфия Ильясова]] | ''[[:d:Q1028181|рәссам]]'' | | [[:commons:Category:Alfiya Sargin|Alfiya Sargin]] | |- | 1968-01-27 | [[Зөфәр Сафин (1968)|Зөфәр Сафин]] | [[җырчы]] | | [[:commons:Category:Zufar Safin|Zufar Safin]] | 2023-05-21 |- | 1969-09-19 | [[Сәлимә Әминова|Сәлимә Әминева]] | ''[[:d:Q805253|ballet master]]'' | [[Галиәсгар Камал исемендәге Татар дәүләт академия театры|Галиәсгар Камал исемендәге Татар театры]] | | |- | 1970-04-03 | [[Фәрит Гафиятуллин]] | [[җырчы]] | [[Татар дәүләт җыр һәм бию ансамбле]] | [[:commons:Category:Farid Gafiyatullin|Farid Gafiyatullin]] | |- | 1970-06-30 | [[Радик Зөфәр улы Бариев|Радик Бариев]] | ''[[:d:Q1622272|университет профессоры]]''<br/>''[[:d:Q33999|актёр]]''<br/>''[[:d:Q3387717|театр режиссеры]]'' | | [[:commons:Category:Radik Bariev (actor)|Radik Bariev (actor)]] | |- | 1970-08-02 | [[Лилия Хәмитова]] | [[җырчы]] | | | |- | 1971-03-02 | [[Айрат Хәмитов]] | ''[[:d:Q5716684|биюче]]''<br/>''[[:d:Q2490358|choreographer]]'' | [[Татар дәүләт җыр һәм бию ансамбле]] | [[:commons:Category:Ayrat Hametov|Ayrat Hametov]] | |- | 1971-03-09 | [[Ринат Вәлиев (1971)|Ринат Вәлиев]] | ''[[:d:Q639669|музыкачы]]''<br/>''[[:d:Q29169123|баянчы]]''<br/>[[композитор]]<br/>''[[:d:Q1643514|music arranger]]'' | [[Казан шәһәренең музей комплексы|«Казан» милли-мәдәни үзәге]]<br/>[[Татар дәүләт җыр һәм бию ансамбле]] | | |- | 1972-06-01 | [[Фәнис Җиһанша]] | ''[[:d:Q2259451|театр актеры]]''<br/>''[[:d:Q10800557|киноактер]]'' | [[Галиәсгар Камал исемендәге Татар дәүләт академия театры|Галиәсгар Камал исемендәге Татар театры]] | [[:commons:Category:Fanis Ziganshin|Fanis Ziganshin]] | |- | 1972-10-09 | [[Миләүшә Шәй­хет­ди­но­ва|Миләүшә Шәйхетдинева]] | | | | |- | 1972-11-11 | [[Армандо Диамантэ]] | ''[[:d:Q3387717|театр режиссеры]]'' | | | |- | 1972-12-11 | [[Искәндәр Сираҗи]] | [[Jurnalist|журналист]]<br/>''[[:d:Q662729|җәмәгать эшлеклесе]]''<br/>''[[:d:Q2516866|нәшир]]'' | [[Татарстан (телерадиокомпания)]]<br/>[[«Шәһри Казан» газетасы]]<br/>[[«Мәдәни Җомга» газетасы|«Мәдәни Җомга»]]<br/>[[«Ватаным Татарстан» газетасы|«Ватаным Татарстан»]]<br/>[[Татарстан яшьләре (газета)|«Татарстан яшьләре»]]<br/>[[Акчарлак (газета)|Акчарлак]]<br/>[[«Идел» журналы]]<br/>[[«Сираҗи сүзе» газетасы]] | | |- | 1973-03-04 | [[Фёдор Кузнецов (1973)|Фёдор Кузнецов]] | [[җырчы]] | | | |- | 1973-08-12 | [[Илфат Әскәров]] | | | [[:commons:Category:Ilfat Askarov|Ilfat Askarov]] | |- | 1973-09-27 | [[Рамил Вәҗиев]] | | | | |- | 1974-08-22 | [[Айгөл Бариева]] | [[җырчы]] | | | |- | 1974-08-31 | [[Искәндәр Хәйруллин]] | ''[[:d:Q2259451|театр актеры]]'' | | | |- | 1975-02-14 | [[Айгөл Нәбиуллина]] | ''[[:d:Q33999|актёр]]''<br/>''[[:d:Q1607826|мөхәррир]]''<br/>''[[:d:Q13590141|алыпбаручы]]''<br/>[[җырчы]]<br/>''[[:d:Q60687737|мәдәният өлкәсе оешма җитәкчесе]]'' | [[Казан шәһәренең музей комплексы|«Казан» милли-мәдәни үзәге]]<br/>[[Казан шәһәр филармониясе]]<br/>''[[:d:Q123054919|Мәйдан TV]]''<br/>[[Тәртип радиосы|Тәртип FM]] | | |- | 1975-10-06 | [[Екатерина Болдырева]] | ''[[:d:Q488205|автор-башкаручы]]'' | | [[:commons:Category:Ekaterina Boldyreva|Ekaterina Boldyreva]] | |- | 1976-09-21 | [[Гүзәл Гайнуллина]] | ''[[:d:Q2259451|театр актеры]]'' | [[Татар дәүләт драма һәм комедия театры|Кәрим Тинчурин исемендәге Татар дәүләт драма һәм комедия театры]] | | |- | 1976-12-14 | [[Алсу Әбүлханова|Алсу Әбелханова]] | [[җырчы]] | ''[[:d:Q1589584|Europa Plus]]''<br/>[[Габдулла Тукай исемендәге Татар дәүләт филармониясе]]<br/>[[Казан шәһәренең музей комплексы|«Казан» милли-мәдәни үзәге]] | | |- | 1978-08-02 | ''[[:d:Q95230996|Ирина Волынец]]'' | [[Jurnalist|журналист]]<br/>''[[:d:Q82955|сәясәтче]]'' | | [[:commons:Category:Irina Volynets|Irina Volynets]] | |- | 1978-10-20 | [[Алсу Каюмова]] | ''[[:d:Q33999|актёр]]'' | | | |- | 1978-11-21 | [[Алинә Шәрипҗанова]] | [[җырчы]] | Казан дәүләт мәдәният институты<br/>[[Татар академия дәүләт опера һәм балет театры|Муса Җәлил исемендәге Татар академия дәүләт опера һәм балет театры]] | | |- | 1979-06-10 | [[Гүзәл Сөләйманова (1979)|Гүзәл Сөләйманова]] | ''[[:d:Q805221|балет артисты]]'' | | | |- | 1979-08-13 | [[Роза Әхмәдиева]] | | Казан дәүләт мәдәният институты | | |- | 1979-09-23 | [[Мәдинә Гайнуллина]] | ''[[:d:Q33999|актёр]]'' | [[Әлмәт татар драма театры|Әлмәт татар дәүләт драма театры]] | | |- | 1979-09-29 | [[Лилия Муллагалиева]] | [[җырчы]] | [[Казан шәһәр филармониясе]]<br/>[[Татарстан — Яңа Гасыр]] | | |- | 1980-11-04 | [[Гүзәл Шакирова (актриса)|Гүзәл Шакирова]] | ''[[:d:Q2259451|театр актеры]]''<br/>''[[:d:Q1371925|диктор]]'' | [[Галиәсгар Камал исемендәге Татар дәүләт академия театры|Галиәсгар Камал исемендәге Татар театры]] | [[:commons:Category:Guzel Shakirova|Guzel Shakirova]] | |- | 1980-12-13 | [[Диләрә Зиннәтова]] | ''[[:d:Q2259451|театр актеры]]''<br/>''[[:d:Q483501|сәнгатькәр]]'' | [[Казан татар дәүләт яшь тамашачылар театры]] | | |- | 1981-02-04 | [[Илсөя Бәдретдинова]] | [[җырчы]] | [[Татарстан яшьләре (газета)|«Татарстан яшьләре»]] | | |- | 1982-05-25 | [[Илфир Якупов]] | ''[[:d:Q1797162|сәнгать җитәкчесе]]'' | | [[:commons:Category:Ilfir Yakupov|Ilfir Yakupov]] | |- | 1983-03-05 | [[Ләйсән Каюмова]] | ''[[:d:Q2259451|театр актеры]]''<br/>''[[:d:Q483501|сәнгатькәр]]'' | | | |- | 1983-06-06 | [[Айгөл Сагынбаева]] | [[җырчы]] | | | |- | 1983-07-08 | [[Раяз Фасихов]] | [[җырчы]] | | | |- | 1983-08-26 | [[Рәдиф Зарипов]] | [[җырчы]] | [[Кәрвансарай (төркем)|Кәрвансарай]]<br/>[[Башкортстан дәүләт опера һәм балет театры|Башкорт дәүләт опера һәм балет театры]] | | |- | 1983-12-14 | [[Алмаз Сабирҗанов]] | ''[[:d:Q33999|актёр]]'' | | | |- | 1984-01-27 | [[Эмиль Талипов|Имил Талипов]] | | | [[:commons:Category:Emil Talipov|Emil Talipov]] | |- | 1984-02-21 | [[Диләрә Мироваева]] | [[җырчы]] | [[Алабуга мәдәният һәм сәнгать көллияте]] | | |- | 1985-01-17 | [[Илнур Закиров]] | ''[[:d:Q2259451|театр актеры]]'' | [[Галиәсгар Камал исемендәге Татар дәүләт академия театры|Галиәсгар Камал исемендәге Татар театры]] | [[:commons:Category:Ilnur Zakirov|Ilnur Zakirov]] | |- | 1986 | [[УСАЛ|Назим Исмәгыйлев]] | [[җырчы]] | | | |- | 1986-01-23 | [[Алсу Шакирова]] | ''[[:d:Q2259451|театр актеры]]'' | [[Казан татар дәүләт яшь тамашачылар театры]] | [[:commons:Category:Alsu Shakirova|Alsu Shakirova]] | |- | 1986-02-08 | [[Энҗе Яруллина]] | ''[[:d:Q33999|актёр]]'' | | [[:commons:Category:Endzhe Yarullina|Endzhe Yarullina]] | |- | 1986-06-24 | [[Илназ Сафиуллин]] | | | | |- | 1986-06-24 | [[Вадим Захаров (1986)|Вадим Захаров]] | [[җырчы]] | [[Габдулла Тукай исемендәге Татар дәүләт филармониясе]] | | |- | 1987-05-07 | [[Айгөл Миңнуллина]] | ''[[:d:Q2259451|театр актеры]]'' | [[Галиәсгар Камал исемендәге Татар дәүләт академия театры|Галиәсгар Камал исемендәге Татар театры]] | | |- | 1987-05-23 | [[Илгиз Зәйниев]] | ''[[:d:Q3387717|театр режиссеры]]''<br/>[[Драматурглар|драматург]]<br/>[[язучы]]<br/>''[[:d:Q33999|актёр]]''<br/>''[[:d:Q12144794|прозачы]]''<br/>[[шагыйрь]]<br/>''[[:d:Q28389|сценаричы]]''<br/>''[[:d:Q2449921|театр мөгаллиме]]''<br/>''[[:d:Q15949613|навилис]]'' | [[Татар дәүләт «Әкият» курчак театры]]<br/>[[Галиәсгар Камал исемендәге Татар дәүләт академия театры|Галиәсгар Камал исемендәге Татар театры]] | [[:commons:Category:Ilgiz Zayniev|Ilgiz Zayniev]] | |- | 1987-06-30 | [[Ләйсән Фәйзуллина]] | ''[[:d:Q2259451|театр актеры]]''<br/>''[[:d:Q483501|сәнгатькәр]]'' | [[Галиәсгар Камал исемендәге Татар дәүләт академия театры|Галиәсгар Камал исемендәге Татар театры]] | | |- | 1988-02-03 | [[Нәфисә Хәйруллина]] | | | | |- | 1988-03-01 | [[Илмир Ямалов]] | ''[[:d:Q639669|музыкачы]]''<br/>''[[:d:Q81759238|музыка укытучысы]]''<br/>[[җырчы]] | Казан дәүләт мәдәният институты<br/>[[Болгар радиосы]]<br/>[[Алабуга мәдәният һәм сәнгать көллияте]] | | |- | 1988-07-07 | [[Гөлназ Галимуллина]] | ''[[:d:Q2259451|театр актеры]]''<br/>''[[:d:Q483501|сәнгатькәр]]'' | [[Казан татар дәүләт яшь тамашачылар театры]] | | |- | 1988-07-10 | ''[[:d:Q126373607|Илгиз Шәйхразиев]]'' | [[җырчы]]<br/>''[[:d:Q1076502|хор дирижёры]]''<br/>''[[:d:Q355242|showman]]'' | [[Татарстан дәүләт камера хоры]] | [[:commons:Category:Ilgiz Shaykhraziev|Ilgiz Shaykhraziev]] | |- | 1988-07-10 | [[Илгиз Шәйхразыев]] | [[җырчы]] | | | |- | 1989-11-26 | [[Алмаз Борһанов]] | ''[[:d:Q2259451|театр актеры]]'' | [[Галиәсгар Камал исемендәге Татар дәүләт академия театры|Галиәсгар Камал исемендәге Татар театры]] | | |- | 1991-07-29 | [[Раушан Мөхәммәтҗанов]] | ''[[:d:Q33999|актёр]]'' | [[Әлмәт татар драма театры|Әлмәт татар дәүләт драма театры]] | | |- | 1991-09-10 | [[Илнат Фәрхуллин]] | [[җырчы]] | [[Татарстан дәүләт фольклор музыкасы ансамбле]]<br/>[[Казан егетләре (төркем)]] | | |- | 1992-03-06 | [[Ильмира Нәгыймова|Илмира Нәгыймова]] | [[җырчы]] | | | |- | 1992-08-20 | [[Гүзәл Гафарова (1992)]] | ''[[:d:Q2259451|театр актеры]]'' | [[Татар дәүләт драма һәм комедия театры|Кәрим Тинчурин исемендәге Татар дәүләт драма һәм комедия театры]] | | |- | 1992-12-10 | [[Алсинә Закирова]] | ''[[:d:Q2259451|театр актеры]]'' | [[Казан татар дәүләт яшь тамашачылар театры]] | [[:commons:Category:Alsina Zakirova|Alsina Zakirova]] | |- | 1993-03-06 | [[Алсу Сибгатуллина]] | ''[[:d:Q2259451|театр актеры]]'' | [[Оренбург дәүләт татар драма театры|Мирхәйдәр Фәйзи исемендәге Ырынбур дәүләт татар драма театры]]<br/>[[Әлмәт татар драма театры|Әлмәт татар дәүләт драма театры]] | | |- | 1993-05-19 | [[Камилә Шакирова]] | ''[[:d:Q2259451|театр актеры]]''<br/>''[[:d:Q483501|сәнгатькәр]]'' | [[Татар дәүләт драма һәм комедия театры|Кәрим Тинчурин исемендәге Татар дәүләт драма һәм комедия театры]] | | |- | 1993-05-30 | [[Гүзәл Гөлвердиева]] | ''[[:d:Q2259451|театр актеры]]'' | [[Галиәсгар Камал исемендәге Татар дәүләт академия театры|Галиәсгар Камал исемендәге Татар театры]] | | |- | 1993-08-08 | [[Ландыш Ибәтуллина]] | ''[[:d:Q2259451|театр актеры]]''<br/>''[[:d:Q483501|сәнгатькәр]]'' | [[Татар дәүләт драма һәм комедия театры|Кәрим Тинчурин исемендәге Татар дәүләт драма һәм комедия театры]] | | |- | 1994-02-27 | [[Рузанна Хәбибуллина]] | ''[[:d:Q2259451|театр актеры]]''<br/>''[[:d:Q483501|сәнгатькәр]]'' | [[Казан татар дәүләт яшь тамашачылар театры]] | | |- | 1995-01-23 | [[Лилия Камалиева]] | ''[[:d:Q2259451|театр актеры]]''<br/>''[[:d:Q483501|сәнгатькәр]]'' | [[Татар дәүләт драма һәм комедия театры|Кәрим Тинчурин исемендәге Татар дәүләт драма һәм комедия театры]] | | |- | 1995-09-25 | [[Рәзилә Мөхлисуллина]] | ''[[:d:Q2259451|театр актеры]]''<br/>''[[:d:Q483501|сәнгатькәр]]'' | [[Әтнә татар дәүләт драма театры|Әтнә дәүләт драма театры]] | | |- | 1995-12-21 | [[Айгөл Шәкүрова]] | ''[[:d:Q2259451|театр актеры]]'' | [[Галиәсгар Камал исемендәге Татар дәүләт академия театры|Галиәсгар Камал исемендәге Татар театры]] | | |- | 1996-01-06 | [[Алия Карачурина]] | [[җырчы]] | | | |- | 1997-07-02 | [[Альбина Ногманова]] | ''[[:d:Q2259451|театр актеры]]''<br/>''[[:d:Q5716684|биюче]]'' | [[Казан татар дәүләт яшь тамашачылар театры]] | | |- | 1997-07-18 | [[Булат Гатауллин]] | ''[[:d:Q33999|актёр]]'' | | | |- | 1997-12-23 | [[Рәйхан Габдуллина]] | ''[[:d:Q2259451|театр актеры]]''<br/>''[[:d:Q483501|сәнгатькәр]]'' | [[Галиәсгар Камал исемендәге Татар дәүләт академия театры|Галиәсгар Камал исемендәге Татар театры]] | | |- | 1998-04-09 | [[Ләйсән Большова]] | ''[[:d:Q2259451|театр актеры]]''<br/>''[[:d:Q483501|сәнгатькәр]]'' | [[Казан татар дәүләт яшь тамашачылар театры]] | | |- | | [[Айвар Гыймаев]] | ''[[:d:Q33999|актёр]]'' | | | |} {{Wikidata list end}} == Искәрмәләр == {{искәрмәләр}} == Чыганаклар == * [http://www.kazguki.ru/kcontent/perevod/index.php Казан дәүләт мәдәният һәм сәнгать университеты] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20130204235026/http://www.kazguki.ru/kcontent/perevod/index.php |date=2013-02-04 }} == Сылтамалар == {{Тышкы сылтамалар}} == Моны да карагыз == {{Портал|Мәгариф|Сәнгать|Мәдәният|Җәмгыять}} [[Төркем:Казан югары уку йортлары]] [[Төркем:Казан дәүләт мәдәният институты]] {{Татарстан мәгарифе}} 8i6o6dpo9xx6nzkit65ncwmsazyl8ng Удмурт Ошьясы 0 60220 4452264 3735571 2025-07-09T03:30:09Z ListeriaBot 24345 Wikidata list updated [V2] 4452264 wikitext text/x-wiki {{ТП/ВМ-Россия |халәт = Авыл |татар исеме = Удмурт Ошьясы |чын исем = |чын исем = |герб = |байрак = |lat_deg = 56.4004|lat_min = |lat_sec = |lon_deg = 54.7824|lon_min = |lon_sec = |CoordAddon = |CoordScale = |ил харитасы = |төбәк харитасы = |район харитасы = |ил харитасы зурлыгы = |төбәк харитасы зурлыгы = |район харитасы зурлыгы = |төбәк = Башкортстан |төбәк җәдвәлдә = Башкортстан |район төре = |район = Яңавыл районы{{!}}Башкортстанның Яңавыл районы |район җәдвәлдә = Яңавыл районы |җирлек төре = Авыл җирлеге |җирлек = |җирлек җәдвәлдә = |эчке бүленеш = |башлык = |нигезләнү елы = |беренче язма искә алу = |элекке исемнәр = |бирле = |мәйдан = |ТП үзәге биеклеге = |халык саны = {{ Население | Вотская Ошья | тс }} |исәп елы = {{ Население | Вотская Ошья | г }} |тыгызлык = |агломерация = |милли cастaф = |дини cастaф = |этнохороним = |ᴨyчᴛьı индексы = 452826 |сәгать кушагы = +6 |ᴨyчᴛьı индекслары = |телефон коды = |санлы идентификaтьıp = 80259860005 |Commons та төркем = |сайт = }} '''Удмурт Ошьясы''' — [[Башкортстан]]ның [[Яңавыл районы]]нда урнашкан авыл. ᴨyчᴛьı индексы — 452826, {{коммент|ГАТОБК коды|Гомумроссия административ-территориаль объектлары бүленеше классификaтьıpы коды, ОКАТО}} — 80259860005. == Демография == {{ХСВМ||Таблица}} == Авыл белән бәйле шәхесләр == {{Wikidata list|sparql=SELECT DISTINCT ?item ?itemLabel WHERE { ?item (wdt:P19|wdt:P551|wdt:P20|wdt:P937) wd:Q4126819. } |columns=label |autolist=fallback |sort=label |row_template=subst:Wikidata list/Тамгалы исемлек |skip_table=1 |col_count=3 }} * [[Ада Диева]] * ''[[:d:Q106917393|Гөлнара Вәлиева]]'' * [[Илсөяр Проскурякова]] {{Wikidata list end}} == Искәрмәләр == {{Искәрмәләр}} == Сылтамалар == * [http://www.asmo-rb.ru Башкортостан җɵмһүрᴎятсының муниципаль берәмлекләр сәвиты]. {{Яңавыл районы}} [[Төркем:Башкортстан авыллары]] {{Bashkir-geo-stub}} ktoxyvvl9gjyr38y8sn0v513an1e3lx Россия Федерациясе саклану министрлыгы 0 149569 4452245 4416534 2025-07-08T16:07:46Z ListeriaBot 24345 Wikidata list updated [V2] 4452245 wikitext text/x-wiki {{УК}} '''Россия Федерациясе саклану министрлыгы''' ({{lang-ru|Министерство обороны Российской Федерации, Минобороны РФ}}) — Россия Федерациясе башкарма хакимиятенең дәүләт органы. Саклану өлкәсендә дәүләт сәясәтне һәм саклану яктан башкарма хакимиятенең башка дәүләт органнарның, федераль министрлыкларның һәм РФ субъектларның башкарма хакимиятенең дәүләт органнарның эшчәнлекне килештерү буенча эшне тормышка ашыра. == Буйсынган оешмалар == {{notice|Түбәндәге төзмә кешеләр һәм роботлар аңларлык күп телле халыкара [[Викимәгълүмат]] белем базасында теркәлгән мәгълүматка нигезләнә һәм тулы түгел. Бәйле шәхес турында белем блокларын тутыру һәм соңыннан уң яктагы <u>'''яңарт'''</u>ка басу белән аны баетуда ярдәм итә аласыз.}} {{Wikidata list |sparql=SELECT ?item WHERE { ?item wdt:P749 wd:Q1146492} |section= |sort=p571 |columns=p571:нигезләнү,p18,label:Исем,p131:урнашуы}} {| class='wikitable sortable' ! нигезләнү ! сурәт ! Исем ! урнашуы |- | 1777-11 | | ''[[:d:Q16636713|Россия Федерациясе гидрография хезмәте]]'' | |- | 1919 | [[Файл:VU MO RF.jpg|center|128px]] | ''[[:d:Q13416137|РФ Саклану министрылыгының хәрби университеты]]'' | [[Мәскәү]] |- | 1919-02-22 | [[Файл:Казанское высшее военное командное училище.jpg|center|128px]] | [[Казан танк университеты|Казан югары хәрби башлыклар уку йорты]] | [[Казан]] |- | 1923 | | ''[[:d:Q32140|Армиянең үзәк спорт клубы]]'' | [[Мәскәү]] |- | 1930-02-06 | [[Файл:Wiki Red Army Theater Moscow.jpg|center|128px]] | ''[[:d:Q1958711|Русия әрмесенең Үзәк академия театры]]'' | ''[[:d:Q2626320|Мещанский районы]]'' |- | 1948 | [[Файл:Церемония награждения орденом Жукова 39-й отдельной железнодорожной бригады.png|center|128px]] | ''[[:d:Q48942292|39 нчы аерым тимер юл бригадасы]]'' | |- | 1951 | | ''[[:d:Q4481733|Федераль махсус төзелеш агентлыгы]]'' | |- | 1992-05-07 | [[Файл:Здания ГРУ.jpg|center|128px]] | ''[[:d:Q115782|Баш күзләү идарәсе]]'' | [[Мәскәү]] |- | 1992-06-10 | | ''[[:d:Q4315169|Россия Федерациясе Хәрби көчләренең Үзәк штаб җитәкчесе]]'' | [[Мәскәү]] |- | 1994-04-05 | | ''[[:d:Q4397940|Россия Федерациясе ракета һәм артиллерия фәннәре академиясе]]'' | |- | 2001-06-01 | [[Файл:Great emblem of the Russian Space Forces.svg|center|128px]] | ''[[:d:Q1703142|Россия Федерациясе космик гаскәре]]'' | |- | 2004-03-09 | | ''[[:d:Q4481691|Федераль техник һәм экспорт контроль хезмәте]]'' | [[Мәскәү]] |- | 2008 | | ''[[:d:Q4329665|Оборонсервис]]'' | |- | 2018-07-30 | | ''[[:d:Q56308159|Россия Федерациясе Хәрби көчләренең Баш хәрби-сәяси идарәсе]]'' | |- | 2023 | | ''[[:d:Q126097398|African Corps]]'' | |} {{Wikidata list end}} == Министрлар == {{notice|Түбәндәге төзмә кешеләр һәм роботлар аңларлык күп телле халыкара [[Викимәгълүмат]] белем базасында теркәлгән мәгълүматка нигезләнә һәм тулы түгел. Бәйле шәхес турында белем блокларын тутыру һәм соңыннан уң яктагы <u>'''яңарт'''</u>ка басу белән аны баетуда ярдәм итә аласыз.}} {{Wikidata list |sparql=SELECT ?item WHERE { ?item wdt:P39 wd:Q17287317. ?item wdt:P31 wd:Q5 } |section= |sort=p39/Q17287317/p580 |columns=p39/Q17287317/p580:башлый,p18,label:Исем,p569,p69,p512}} {| class='wikitable sortable' ! башлый ! сурәт ! Исем ! туу датасы ! әлма-матер ! академик дәрәҗә |- | 2012-11-06 | [[Файл:Official portrait of Sergey Shoigu.jpg|center|128px]] | [[Сергей Шойгу]] | 1955-05-21 | ''[[:d:Q4239246|Красноярск дәүләт техника университеты]]'' | ''[[:d:Q17744738|икътисад фәннәре нәмзәте]]'' |- | 1992-03-16 | [[Файл:Борис Николаевич Ельцин-1.jpg|center|128px]] | [[Борис Ельцин]] | 1931-02-01 | ''[[:d:Q1938341|Урал дәүләт техника университеты]]''<br/>[[Урал федераль университеты]] | |- | 2001-03-28 | [[Файл:Sergei Ivanov2016 (cropped).jpg|center|128px]] | [[Сергей Иванов (1953)|Сергей Иванов]] | 1953-01-31 | ''[[:d:Q3064300|Санкт-Петербург дәүләт университетының филология факультеты]]''<br/>''[[:d:Q1978570|Тышкы разведка академиясе]]''<br/>[[Санкт-Петербург дәүләт университеты]] | |- | 1992-05-18 | [[Файл:Evstafiev-pavel-grachev-1994w.jpg|center|128px]] | ''[[:d:Q238754|Павел Грачёв]]'' | 1948-01-01 | ''[[:d:Q1934911|РФ КК Генераль штабы хәрби академиясе]]''<br/>''[[:d:Q1968714|Рәзән югары һава десант командирлар укуханәсе]]''<br/>''[[:d:Q14404494|М. В. Фрунзе исемендәге хәрби академия]]''<br/>''[[:d:Q2387454|Илкүләм авиация университеты]]'' | ''[[:d:Q4287124|Medal "To a Warrior-Internationalist from the Grateful Afghan People"]]'' |- | | [[Файл:Arakcheev Alexey Andreevich.jpg|center|128px]] | [[Алексей Аракчеев]] | 1769-09-23<br/>1769-10-04 | ''[[:d:Q15646808|Икенче кадетлар корпусы]]'' | |- | 2007-02-15 | [[Файл:Serdukov01.jpg|center|128px]] | ''[[:d:Q316583|Анатолий Сердюков]]'' | 1962-01-08 | ''[[:d:Q4534839|Санкт-Петербург дәүләт университетының юридик факультеты]]''<br/>[[Санкт-Петербург дәүләт университеты]] | ''[[:d:Q17281072|икътисад фәннәре докторы]]'' |- | | [[Файл:Франц Крюгер - портрет князя А. С. Меншикова.jpg|center|128px]] | ''[[:d:Q374393|Александр Меньшиков]]'' | 1787-08-25 | | |- | | [[Файл:Alexei Polivanov.jpg|center|128px]] | ''[[:d:Q550281|Алексей Поливанов]]'' | 1855-03-04 | ''[[:d:Q16680888|Николай мөһәндисләр укуханәсе]]'' | |- | 1997-05-22 | [[Файл:ID-Sergeyev-01.jpg|center|128px]] | ''[[:d:Q740269|Игорь Сергеев]]'' | 1938-04-20 | ''[[:d:Q1934911|РФ КК Генераль штабы хәрби академиясе]]''<br/>''[[:d:Q4114348|Бөек Пётр исемендәге СМРГ хәрби академиясе]]''<br/>''[[:d:Q16334349|П. С. Нахимов исемендәге хәрби-диңгез көчләре академиясе]]'' | ''[[:d:Q17281125|техник фәннәр докторы]]'' |- | | [[Файл:Mikhail Kolesnikov 4.jpg|center|128px]] | [[Михаил Колесников (хәрби башлык)]] | 1939-06-30 | ''[[:d:Q4334739|Омск танк инженерлары институты]]'' | |- | 1996-07-17 | [[Файл:Igor Rodionov.jpg|center|128px]] | ''[[:d:Q2386458|Игорь Родионов]]'' | 1936-12-01 | ''[[:d:Q1934911|РФ КК Генераль штабы хәрби академиясе]]'' | |- | | [[Файл:Alexander Rediger.jpeg|center|128px]] | ''[[:d:Q2394380|Александр Редигер]]'' | 1853-12-31 | ''[[:d:Q2996600|Генераль штаб академиясе]]'' | |- | | | ''[[:d:Q2585740|Константин Кобец]]'' | 1939-07-16 | ''[[:d:Q1341318|Элемтә хәрби академиясе]]''<br/>''[[:d:Q1934911|РФ КК Генераль штабы хәрби академиясе]]'' | ''[[:d:Q17281186|хәрби фәннәр дуктыры]]'' |- | 2024-05-14 | [[Файл:Belousov-HR.jpg|center|128px]] | [[Андрей Белоусов]] | 1959-03-17 | ''[[:d:Q4530468|Мәскәү дәүләт университетының икътисад факультеты]]''<br/>[[Мәскәү дәүләт университеты]] | ''[[:d:Q17281072|икътисад фәннәре докторы]]'' |- | | [[Файл:Alexander I. Verkhovsky.jpeg|center|128px]] | ''[[:d:Q4109115|Александр Верховский]]'' | 1886-12-09<br/>1886-11-27 | ''[[:d:Q2996600|Генераль штаб академиясе]]''<br/>''[[:d:Q2624043|Пажлар корпусы]]'' | |- | | [[Файл:Dolgorukov Vasily Vladimirovich.jpg|center|128px]] | ''[[:d:Q4164706|Василий Долгоруков]]'' | 1667<br/>1667-01 | | |} {{Wikidata list end}} == Искәрмәләр == {{искәрмәләр}} == Сылтамалар == {{Тышкы сылтамалар}} == Шулай ук карагыз == * [[Россия Федерациясе кораллы көчләре]] {{Федераль министрлыклар, агентлыклар һәм хезмәтләр}} [[Төркем:Россия Федерациясе федераль министрлыклары]] [[Төркем:Россия кораллы көчләре]] o5hx3134xbv0gwhvn9b45v9y7eff2f9 Россия этнослары 0 169709 4452259 4120973 2025-07-08T20:48:15Z Redaktor GLAM 53880 Better quality version of map 4452259 wikitext text/x-wiki [[Файл:Ethnic groups and religions in Russia 1913 (138700959).jpg|thumb|431x431px|Россия Федерациясенең Европа өлешендә [[Беренче бөтендөнья сугышы]]на кадәрге этник төркемнәр таралышы харитасы.]] [[Россия Федерациясе]]нең 185 тән артык төрле [[этник төркем]]<nowiki/>нәренең һәрберсе аерым [[милләт]] буларак санала. Бу төркемнәрнең халык саннары нык аерыла — мәс. руслар һәм татарлар саны миллионнар белән исәпләнсә, саамнар һәм [[кетлар]] исә 10,000 ким.<ref name="Alvaro">{{cite web |url = https://wcd.coe.int/ViewDoc.jsp?id=846655|title = Report by Mr. Alvaro Gil-Robles on his Visits to the Russian Federation|publisher = [[Европа Шурасы]] [[кеше хокуклары]] өчен комиссары |date = 2005-04-20|accessdate = 2008-03-16}}</ref> Россия Федерациясенең [[Россиянең федератив төзелеше|85 субъекты]] арасында [[Россия Федерациясенең республикалары|21 милли республика]] (аерым этник азчылыкның үз иле буларак булдырылган), [[Россия Федерациясенең автономияле округлары|5 автономияле округ]] (гадәттә этник азчылыкның өлеше зур яки доминант) һәм [[Яһүд автономияле өлкәсе|бер автономияле өлкә]] статуслы төбәкләр бар. == Россиядәге этник төркемнәр, 1926-2010<ref>{{ref-ru}} [http://demoscope.ru/weekly/ssp/census_types.php?ct=6 Demoskop Weekly No 543-544]</ref> == {| data-cx-draft="true" style="margin-bottom: 10px;" data-cx-weight="18340" data-source="19" class="wikitable sortable" id="cx19" contenteditable="true" ! colspan="1" id="22" |Этник төркем ! colspan="1" id="24" |Тел гаиләсе ! colspan="1" id="26" |Төп таралыш регионы ! colspan="2" id="28" |1926 җанисәбе ! colspan="2" id="30" |1939 җанисәбе ! colspan="2" id="32" |1959 җанисәбе ! colspan="2" id="34" |1970 җанисәбе ! colspan="2" id="36" |1979 җанисәбе ! colspan="2" id="38" |1989 җанисәбе ! colspan="2" id="40" |2002 җанисәбе ! colspan="2" id="42" |2010 җанисәбе |- id="44" ! ! ! ! data-sort-type="number" id="48" |Саннары ! id="50" |% ! data-sort-type="number" id="52" |Саннары ! id="54" |% ! data-sort-type="number" id="56" |Саннары ! id="58" |% ! data-sort-type="number" id="60" |Саннары ! id="62" |% ! data-sort-type="number" id="64" |Саннары ! id="66" |% ! data-sort-type="number" id="68" |Саннары ! id="70" |%, ! data-sort-type="number" id="72" |Саннары ! id="74" |% ! data-sort-type="number" id="76" |Саннары ! id="78" |% |- id="80" | id="81" align="left" |[[Руслар]] | id="84" align="left" |[[Һинд-аурупа телләре]] | id="87" align="left" |[[Россиянең Европа өлеше|Европа өлеше]]<br> | id="90" |72,374,283 | id="92" |78.1% | id="94" |89,747,795 | id="96" |82.9% | id="98" |97,863,579 | id="100" |83.3% | id="102" |107,747,630 | id="104" |82.8% | id="106" |113,521,881 | id="108" |82.6% | id="110" |119,865,469 | id="112" |81.5% | id="114" |115,889,107 | id="116" |80.6% | id="118" |111,016,896 | id="120" |80.9% |- id="122" | id="123" align="left" |[[Татарлар]] | id="126" align="left" |[[Төрки телләр]] | id="129" align="left" |[[Россиянең Европа өлеше|Европа өлеше]]<br> | id="132" |2,926,053 | id="134" |3.2% | id="136" |3,682,956 | id="138" |3.4% | id="140" |4,074,253 | id="142" |3.5% | id="144" |4,577,061 | id="146" |3.5% | id="148" |5,055,757 | id="150" |3.6% | id="152" |5,522,096 | id="154" |3.8% | id="156" |5,554,601 | id="158" |3.9% | id="160" |5,310,649 | id="162" |3.9% |- id="164" | id="165" align="left" |[[Украиннар]] | id="168" align="left" |[[Һинд-аурупа телләре]] | id="171" align="left" |[[Россиянең Европа өлеше|Европа өлеше]] | id="174" |6,870,976 | id="176" |7.4% | id="178" |3,205,061 | id="180" |3.0% | id="182" |3,359,083 | id="184" |2.9% | id="186" |3,345,885 | id="188" |2.6% | id="190" |3,657,647 | id="192" |2.7% | id="194" |4,362,872 | id="196" |3.0% | id="198" |2,942,961 | id="200" |2.0% | id="202" |1,927,888 | id="204" |1.4% |- id="206" | id="207" align="left" |[[Башкортлар]] | id="210" align="left" |[[Төрки телләр]] | id="213" align="left" |[[Россиянең Европа өлеше|Европа өлеше]] | id="216" |738,861 | id="218" |0.80% | id="220" |824,537 | id="222" |0.76% | id="224" |953,801 | id="226" |0.81% | id="228" |1,180,913 | id="230" |0.91% | id="232" |1,290,994 | id="234" |0.94% | id="236" |1,345,273 | id="238" |0.92% | id="240" |1,673,389 | id="242" |1.16% | id="244" |1,584,554 | id="246" |1.15% |- id="248" | id="249" align="left" |[[Чуашлар]] | id="252" align="left" |[[Төрки телләр]] | id="255" align="left" |[[Россиянең Европа өлеше|Европа өлеше]] | id="258" |1,112,478 | id="260" |1.20% | id="262" |1,346,232 | id="264" |1.24% | id="266" |1,436,218 | id="268" |1.22% | id="270" |1,637,028 | id="272" |1.26% | id="274" |1,689,847 | id="276" |1.23% | id="278" |1,773,645 | id="280" |1.21% | id="282" |1,637,094 | id="284" |1.14% | id="286" |1,435,872 | id="288" |1.05% |- id="290" | id="291" align="left" |[[Чеченнар]] | id="294" align="left" |[[Нах-дагстан телләре]] | id="297" align="left" |[[Кавказ]] | id="300" |318,361 | id="302" |0.34% | id="304" |400,325 | id="306" |0.37% | id="308" |261,311 | id="310" |0.22% | id="312" |572,220 | id="314" |0.44% | id="316" |712,161 | id="318" |0.52% | id="320" |898,999 | id="322" |0.61% | id="324" |1,360,253 | id="326" |0.95% | id="328" |1,431,360 | id="330" |1.04% |- id="332" | id="333" align="left" |[[Әрмәннәр]] | id="336" align="left" |[[Һинд-аурупа телләре]] | id="339" align="left" |[[Кавказ]] | id="342" |183,785 | id="344" |0.20% | id="346" |205,233 | id="348" |0.19% | id="350" |255,978 | id="352" |0.22% | id="354" |298,718 | id="356" |0.23% | id="358" |364,570 | id="360" |0.27% | id="362" |532,390 | id="364" |0.36% | id="366" |1,132,033 | id="368" |0.79% | id="370" |1,182,388 | id="372" |0.86% |- id="374" | id="375" align="left" |[[Аварлар]] | id="378" align="left" |[[Нах-дагстан телләре]] | id="381" align="left" |[[Кавказ]] | id="384" |178,263 | id="386" |0.19% | id="388" |235,715 | id="390" |0.22% | id="392" |249,529 | id="394" |0.21% | id="396" |361,613 | id="398" |0.28% | id="400" |438,306 | id="402" |0.32% | id="404" |544,016 | id="406" |0.37% | id="408" |814,473 | id="410" |0.57% | id="412" |912,090 | id="414" |0.66% |- id="416" | id="417" align="left" |[[Мордва]] | id="420" align="left" |[[Урал телләре]] | id="423" align="left" |[[Россиянең Европа өлеше|Европа өлеше]] | id="426" |1,306,798 | id="428" |1.41% | id="430" |1,375,558 | id="432" |1.27% | id="434" |1,211,105 | id="436" |1.03% | id="438" |1,177,492 | id="440" |0.91% | id="442" |1,111,075 | id="444" |0.81% | id="446" |1,072,939 | id="448" |0.73% | id="450" |843,350 | id="452" |0.59% | id="454" |744,237 | id="456" |0.54% |- id="458" | id="459" align="left" |[[Казакълар]] | id="462" align="left" |[[Төрки телләр]] | id="465" align="left" |[[Үзәк Азия]]<br> | id="468" |136,501 | id="470" |0.15% | id="472" |356,500 | id="474" |0.33% | id="476" |382,431 | id="478" |0.33% | id="480" |477,820 | id="482" |0.37% | id="484" |518,060 | id="486" |0.38% | id="488" |635,865 | id="490" |0.43% | id="492" |653,962 | id="494" |0.46% | id="496" |647,732 | id="498" |0.47% |- id="500" | id="501" align="left" |[[Әзериләр]] | id="504" align="left" |[[Төрки телләр]] | id="507" align="left" |[[Кавказ]] | id="510" |24,335 | id="512" |0.03% | id="514" |43,014 | id="516" |0.04% | id="518" |70,947 | id="520" |0.06% | id="522" |95,689 | id="524" |0.07% | id="526" |152,421 | id="528" |0.11% | id="530" |335,889 | id="532" |0.23% | id="534" |621,840 | id="536" |0.43% | id="538" |603,070 | id="540" |0.44% |- id="542" | id="543" align="left" |[[Даргиләр]] | id="546" align="left" |[[Нах-дагстан телләре]] | id="549" align="left" |[[Кавказ]] | id="552" |125,759 | id="554" |0.14% | id="556" |152,007 | id="558" |0.14% | id="560" |152,563 | id="562" |0.13% | id="564" |224,172 | id="566" |0.17% | id="568" |280,444 | id="570" |0.20% | id="572" |353,348 | id="574" |0.24% | id="576" |510,156 | id="578" |0.35% | id="580" |589,386 | id="582" |0.43% |- id="584" | id="585" align="left" |[[Арлар|Удмуртлар]] (+ [[Bisermännär|бисермәннәр]] 1939-1989) | id="590" align="left" |[[Урал телләре]] | id="593" align="left" |[[Россиянең Европа өлеше|Европа өлеше]] | id="596" |503,970 | id="598" |0.54% | id="600" |599,893 | id="602" |0.55% | id="604" |615,640 | id="606" |0.52% | id="608" |678,393 | id="610" |0.52% | id="612" |685,718 | id="614" |0.50% | id="616" |714,883 | id="618" |0.49% | id="620" |636,906 | id="622" |0.45% | id="624" |552,299 | id="626" |0.40% |- id="628" | id="629" align="left" |[[Чирмешләр]] | id="632" align="left" |[[Урал телләре]] | id="635" align="left" |[[Россиянең Европа өлеше|Европа өлеше]] | id="638" |427,874 | id="640" |0.46% | id="642" |476,314 | id="644" |0.44% | id="646" |498,066 | id="648" |0.42% | id="650" |581,082 | id="652" |0.45% | id="654" |599,637 | id="656" |0.44% | id="658" |643,698 | id="660" |0.44% | id="662" |604,298 | id="664" |0.42% | id="666" |547,605 | id="668" |0.40% |- id="670" | id="671" align="left" |[[Осетиннар]] | id="674" align="left" |[[Һинд-аурупа телләре]] | id="677" align="left" |[[Кавказ]] | id="680" |157,280 | id="682" |0.17% | id="684" |195,624 | id="686" |0.18% | id="688" |247,834 | id="690" |0.21% | id="692" |313,458 | id="694" |0.24% | id="696" |352,080 | id="698" |0.26% | id="700" |402,275 | id="702" |0.27% | id="704" |514,875 | id="706" |0.36% | id="708" |528,515 | id="710" |0.38% |- id="712" | id="713" align="left" |[[Беларуслар]] | id="716" align="left" |[[Һинд-аурупа телләре]] | id="719" align="left" |[[Россиянең Европа өлеше|Европа өлеше]] | id="722" |607,845 | id="724" |0.66% | id="726" |451,933 | id="728" |0.42% | id="730" |843,985 | id="732" |0.72% | id="734" |964,082 | id="736" |0.74% | id="738" |1,051,900 | id="740" |0.77% | id="742" |1,206,222 | id="744" |0.82% | id="746" |807,970 | id="748" |0.56% | id="750" |521,443 | id="752" |0.38% |- id="754" | id="755" align="left" |[[Кабарда]] | id="758" align="left" |[[Абхаз-адыг телләре]] | id="761" align="left" |[[Кавказ]] | id="764" |139,864 | id="766" |0.15% | id="768" |161,216 | id="770" |0.15% | id="772" |200,634 | id="774" |0.17% | id="776" |277,435 | id="778" |0.21% | id="780" |318,822 | id="782" |0.23% | id="784" |386,055 | id="786" |0.26% | id="788" |519,958 | id="790" |0.36% | id="792" |516,826 | id="794" |0.38% |- id="796" | id="797" align="left" |[[Комыклар]] | id="800" align="left" |[[Төрки телләр]] | id="803" align="left" |[[Кавказ]] | id="806" |94,509 | id="808" |0.10% | id="810" |110,299 | id="812" |0.10% | id="814" |132,896 | id="816" |0.11% | id="818" |186,690 | id="820" |0.14% | id="822" |225,800 | id="824" |0.16% | id="826" |277,163 | id="828" |0.19% | id="830" |422,409 | id="832" |0.29% | id="834" |503,060 | id="836" |0.37% |- id="838" | id="839" align="left" |[[Якутлар]] (+ [[долганнар]] 1939-1959) | id="844" align="left" |[[Төрки телләр]] | id="847" align="left" |[[Себер]] | id="850" |240,682 | id="852" |0.26% | id="854" |241,870 | id="856" |0.22% | id="858" |236,125 | id="860" |0.20% | id="862" |295,223 | id="864" |0.23% | id="866" |326,531 | id="868" |0.24% | id="870" |380,242 | id="872" |0.26% | id="874" |443,852 | id="876" |0.31% | id="878" |478,085 | id="880" |0.35% |- id="882" | id="883" align="left" |[[Ләзгиләр]] | id="886" align="left" |[[Нах-дагстан телләре]] | id="889" align="left" |[[Кавказ]] | id="892" |92,937 | id="894" |0.10% | id="896" |100,328 | id="898" |0.09% | id="900" |114,210 | id="902" |0.10% | id="904" |170,494 | id="906" |0.13% | id="908" |202,854 | id="910" |0.15% | id="912" |257,270 | id="914" |0.17% | id="916" |411,535 | id="918" |0.29% | id="920" |473,722 | id="922" |0.34% |- id="924" | id="925" align="left" |[[Бурятлар]] (+ сойотлар 1939-1989) | id="930" align="left" |[[Монгол телләре]] | id="933" align="left" |[[Себер]] | id="936" |237,490 | id="938" |0.26% | id="940" |220,618 | id="942" |0.20% | id="944" |251,504 | id="946" |0.21% | id="948" |312,847 | id="950" |0.24% | id="952" |349,760 | id="954" |0.25% | id="956" |417,425 | id="958" |0.28% | id="960" |445,175 | id="962" |0.31% | id="964" |461,389 | id="966" |0.34% |- id="968" | id="969" align="left" |[[Ингушлар]] | id="972" align="left" |[[Нах-дагстан телләре]] | id="975" align="left" |[[Кавказ]] | id="978" |72,137 | id="980" |0.08% | id="982" |90,980 | id="984" |0.08% | id="986" |55,799 | id="988" |0.05% | id="990" |137,380 | id="992" |0.11% | id="994" |165,997 | id="996" |0.12% | id="998" |215,068 | id="1000" |0.15% | id="1002" |413,016 | id="1004" |0.29% | id="1006" |444,833 | id="1008" |0.32% |- id="1010" | id="1011" align="left" |[[Алманнар]] | id="1014" align="left" |[[Һинд-аурупа телләре]] | id="1017" align="left" |[[Россиянең Европа өлеше|Европа өлеше]] | id="1020" |707,277 | id="1022" |0.76% | id="1024" |811,205 | id="1026" |0.75% | id="1028" |820,016 | id="1030" |0.70% | id="1032" |761,888 | id="1034" |0.59% | id="1036" |790,762 | id="1038" |0.58% | id="1040" |842,295 | id="1042" |0.57% | id="1044" |597,212 | id="1046" |0.42% | id="1048" |394,138 | id="1050" |0.29% |- id="1052" | id="1053" align="left" |[[Үзбәкләр]] | id="1056" align="left" |[[Төрки телләр]] | id="1059" align="left" |[[Үзәк Азия]] | id="1062" |942 | id="1064" |0.00% | id="1066" |16,166 | id="1068" |0.01% | id="1070" |29,512 | id="1072" |0.03% | id="1074" |61,588 | id="1076" |0.05% | id="1078" |72,385 | id="1080" |0.05% | id="1082" |126,899 | id="1084" |0.09% | id="1086" |122,916 | id="1088" |0.09% | id="1090" |289,862 | id="1092" |0.21% |- id="1094" | id="1095" align="left" |[[Тывалылар]] | id="1098" align="left" |[[Төрки телләр]] | id="1101" align="left" |[[Себер]] | id="1104" |200 | id="1106" |0.00% | id="1108" |794 | id="1110" |0.00% | id="1112" |99,864 | id="1114" |0.08% | id="1116" |139,013 | id="1118" |0.11% | id="1120" |165,426 | id="1122" |0.12% | id="1124" |206,160 | id="1126" |0.14% | id="1128" |243,442 | id="1130" |0.17% | id="1132" |263,934 | id="1134" |0.19% |- id="1136" | id="1137" align="left" |[[Коми]] (+[[коми-пермьнәр]] 1939) | id="1142" align="left" |[[Урал телләре]] | id="1145" align="left" |[[Россиянең Европа өлеше|Европа өлеше]] | id="1148" |226,012 | id="1150" |0.24% | id="1152" |415,009 | id="1154" |0.38% | id="1156" |281,780 | id="1158" |0.24% | id="1160" |315,347 | id="1162" |0.24% | id="1164" |320,078 | id="1166" |0.23% | id="1168" |336,309 | id="1170" |0.23% | id="1172" |293,406 | id="1174" |0.20% | id="1176" |228,235 | id="1178" |0.17% |- id="1180" | id="1181" align="left" |[[Карачайлар]] | id="1184" align="left" |[[Төрки телләр]] | id="1187" align="left" |[[Кавказ]] | id="1190" |55,116 | id="1192" |0.06% | id="1194" |74,488 | id="1196" |0.07% | id="1198" |70,537 | id="1200" |0.06% | id="1202" |106,831 | id="1204" |0.08% | id="1206" |125,792 | id="1208" |0.09% | id="1210" |150,332 | id="1212" |0.10% | id="1214" |192,182 | id="1216" |0.13% | id="1218" |218,403 | id="1220" |0.16% |- id="1222" | id="1223" align="left" |[[Чегәннәр]] | id="1226" align="left" |[[Һинд-аурупа телләре]] | id="1229" align="left" |[[Россиянең Европа өлеше|Европа өлеше]] | id="1232" |39,089 | id="1234" |0.04% | id="1236" |59,198 | id="1238" |0.05% | id="1240" |72,488 | id="1242" |0.06% | id="1244" |97,955 | id="1246" |0.08% | id="1248" |120,672 | id="1250" |0.09% | id="1252" |152,939 | id="1254" |0.10% | id="1256" |183,252 | id="1258" |0.13% | id="1260" |204,958 | id="1262" |0.15% |- id="1264" | id="1265" align="left" |[[Таҗиклар]] | id="1268" align="left" |[[Һинд-аурупа телләре]] | id="1271" align="left" |[[Үзәк Азия]] | id="1274" |52 | id="1276" |0.00% | id="1278" |3,315 | id="1280" |0.00% | id="1282" |7,027 | id="1284" |0.01% | id="1286" |14,108 | id="1288" |0.01% | id="1290" |17,863 | id="1292" |0.01% | id="1294" |38,208 | id="1296" |0.03% | id="1298" |120,136 | id="1300" |0.08% | id="1302" |200,666 | id="1304" |0.15% |- id="1306" | id="1307" align="left" |[[Калмыклар]] | id="1310" align="left" |[[Монгол телләре]] | id="1313" align="left" |[[Кавказ]] | id="1316" |128,809 | id="1318" |0.14% | id="1320" |129,786 | id="1322" |0.12% | id="1324" |100,603 | id="1326" |0.09% | id="1328" |131,318 | id="1330" |0.10% | id="1332" |140,103 | id="1334" |0.10% | id="1336" |165,103 | id="1338" |0.11% | id="1340" |174,000 | id="1342" |0.12% | id="1344" |183,372 | id="1346" |0.13% |- id="1348" | id="1349" align="left" |[[Лаклар]] | id="1352" align="left" |[[Нах-дагстан телләре]] | id="1355" align="left" |[[Кавказ]] | id="1358" |40,243 | id="1360" |0.04% | id="1362" |54,348 | id="1364" |0.05% | id="1366" |58,397 | id="1368" |0.05% | id="1370" |78,625 | id="1372" |0.06% | id="1374" |91,412 | id="1376" |0.07% | id="1378" |106,245 | id="1380" |0.07% | id="1382" |156,545 | id="1384" |0.11% | id="1386" |178,630 | id="1388" |0.13% |- id="1390" | id="1391" align="left" |[[Гөрҗиләр]] | id="1394" align="left" |[[Картвель телләре]] | id="1397" align="left" |[[Кавказ]] | id="1400" |20,551 | id="1402" |0.02% | id="1404" |43,585 | id="1406" |0.04% | id="1408" |57,594 | id="1410" |0.05% | id="1412" |68,971 | id="1414" |0.05% | id="1416" |89,407 | id="1418" |0.07% | id="1420" |130,688 | id="1422" |0.09% | id="1424" |197,934 | id="1426" |0.14% | id="1428" |157,803 | id="1430" |0.11% |- id="1432" | id="1433" align="left" |[[Яһүдләр]] | id="1436" align="left" |[[Семит телләре]] | id="1439" align="left" |[[Россиянең Европа өлеше|Европа өлеше]] | id="1442" |539,086 | id="1444" |0.58% | id="1446" |891,147 | id="1448" |0.82% | id="1450" |875,058 | id="1452" |0.74% | id="1454" |807,526 | id="1456" |0.62% | id="1458" |699,286 | id="1460" |0.51% | id="1462" |550,709 | id="1464" |0.37% | id="1466" |233,439 | id="1468" |0.16% | id="1470" |156,801 | id="1472" |0.11% |- id="1474" | id="1475" align="left" |[[Молдаваннар]] | id="1478" align="left" |[[Һинд-аурупа телләре]] | id="1481" align="left" |[[Россиянең Европа өлеше|Европа өлеше]] | id="1484" |16,870 | id="1486" |0.02% | id="1488" |21,974 | id="1490" |0.02% | id="1492" |62,298 | id="1494" |0.05% | id="1496" |87,538 | id="1498" |0.07% | id="1500" |102,137 | id="1502" |0.07% | id="1504" |172,671 | id="1506" |0.12% | id="1508" |172,330 | id="1510" |0.12% | id="1512" |156,400 | id="1514" |0.11% |- id="1516" | id="1517" align="left" |[[Кореялылар]] | id="1520" align="left" |[[Корей теле]] | id="1523" align="left" |[[Себер]] | id="1526" |86,799 | id="1528" |0.09 % | id="1530" |11,345 | id="1532" |0.01 % | id="1534" |91,445 | id="1536" |0.08 % | id="1538" |101,369 | id="1540" |0.08 % | id="1542" |97,649 | id="1544" |0.07 % | id="1546" |107,051 | id="1548" |0.07 % | id="1550" |148,556 | id="1552" |0.10 % | id="1554" |153,156 | id="1556" |0.11 % |- id="1558" | id="1559" align="left" |[[Табасараннар]] | id="1562" align="left" |[[Нах-дагстан телләре]] | id="1565" align="left" |[[Кавказ]] | id="1568" |31,983 | id="1570" |0.03% | id="1572" |33,471 | id="1574" |0.03% | id="1576" |34,288 | id="1578" |0.03% | id="1580" |54,047 | id="1582" |0.04% | id="1584" |73,433 | id="1586" |0.05% | id="1588" |93,587 | id="1590" |0.06% | id="1592" |131,785 | id="1594" |0.09% | id="1596" |146,360 | id="1598" |0.11% |- id="1600" | id="1601" align="left" |[[Адыгэлар ]](+ [[шапшуглар]] 1926-1989 һәм [[чиркәсләр]] 1926-1939) | id="1607" align="left" |[[Абхаз-адыг телләре]] | id="1610" align="left" |[[Кавказ]] | id="1613" |64,959 | id="1615" |0.07% | id="1617" |85,588 | id="1619" |0.08% | id="1621" |78,561 | id="1623" |0.07% | id="1625" |98,461 | id="1627" |0.08% | id="1629" |107,239 | id="1631" |0.08% | id="1633" |122,908 | id="1635" |0.08% | id="1637" |128,528 | id="1639" |0.09% | id="1641" |124,835 | id="1643" |0.09% |- id="1645" | id="1646" align="left" |[[Балкарлар]] | id="1649" align="left" |[[Төрки телләр]] | id="1652" align="left" |[[Кавказ]] | id="1655" |33,298 | id="1657" |0.04% | id="1659" |41,949 | id="1661" |0.04% | id="1663" |35,249 | id="1665" |0.03% | id="1667" |52,969 | id="1669" |0.04% | id="1671" |61,828 | id="1673" |0.04% | id="1675" |78,341 | id="1677" |0.05% | id="1679" |108,426 | id="1681" |0.08% | id="1683" |112,924 | id="1685" |0.08% |- id="1687" | id="1688" align="left" |[[Төрекләр]] (+ [[месхет төрекләре]] 1926-1989) | id="1693" align="left" |[[Төрки телләр]] | id="1696" align="left" |[[Кавказ]] | id="1699" |1,846 | id="1701" |0.00% | id="1703" |2,668 | id="1705" |0.00% | id="1707" |1,377 | id="1709" |0.00% | id="1711" |1,568 | id="1713" |0.00% | id="1715" |3,561 | id="1717" |0.00% | id="1719" |9,890 | id="1721" |0.01% | id="1723" |92,415 | id="1725" |0.06% | id="1727" |105,058 | id="1729" |0.08% |- id="1731" | id="1732" align="left" |[[Нугайлар]] | id="1735" align="left" |[[Төрки телләр]] | id="1738" align="left" |[[Кавказ]] | id="1741" |36,089 | id="1743" |0.04% | id="1745" |36,088 | id="1747" |0.03% | id="1749" |37,656 | id="1751" |0.03% | id="1753" |51,159 | id="1755" |0.04% | id="1757" |58,639 | id="1759" |0.04% | id="1761" |73,703 | id="1763" |0.05% | id="1765" |90,666 | id="1767" |0.06% | id="1769" |103,660 | id="1771" |0.08% |- id="1773" | id="1774" align="left" |[[Кыргызлар]] | id="1777" align="left" |[[Төрки телләр]] | id="1780" align="left" |[[Үзәк Азия]] | id="1783" |285 | id="1785" |0.00% | id="1787" |6,311 | id="1789" |0.01% | id="1791" |4,701 | id="1793" |0.00% | id="1795" |9,107 | id="1797" |0.01% | id="1799" |15,011 | id="1801" |0.01% | id="1803" |41,734 | id="1805" |0.03% | id="1807" |31,808 | id="1809" |0.02% | id="1811" |103,422 | id="1813" |0.08% |- id="1815" | id="1816" align="left" |Коми-перьмнар ([[коми]]ларда 1939) | id="1820" align="left" |[[Урал телләре]] | id="1823" align="left" |[[Россиянең Европа өлеше|Европа өлеше]] | id="1826" |149,275 | id="1828" |0.16% | | | id="1832" |143,030 | id="1834" |0.12% | id="1836" |150,244 | id="1838" |0.12% | id="1840" |145,993 | id="1842" |0.11% | id="1844" |147,269 | id="1846" |0.10% | id="1848" |125,235 | id="1850" |0.09% | id="1852" |94,456 | id="1854" |0.07% |- id="1856" | id="1857" align="left" |[[Алтайлар]] | id="1860" align="left" |[[Төрки телләр]] | id="1863" align="left" |[[Себер]] | id="1866" |52,248 | id="1868" |0.06% | id="1870" |46,489 | id="1872" |0.04% | id="1874" |44,654 | id="1876" |0.04% | id="1878" |54,614 | id="1880" |0.04% | id="1882" |58,879 | id="1884" |0.04% | id="1886" |69,409 | id="1888" |0.05% | id="1890" |77,822 | id="1892" |0.05% | id="1894" |89,773 | id="1896" |0.06% |- id="1898" | id="1899" align="left" |[[Понт греклары]] (+ [[Кавказ греклары]]) | id="1903" align="left" |[[Һинд-аурупа телләре]] | id="1906" align="left" |[[Кавказ]] | id="1909" |34,439 | id="1911" |0.04% | id="1913" |65,705 | id="1915" |0.06% | id="1917" |47,024 | id="1919" |0.04% | id="1921" |57,847 | id="1923" |0.04% | id="1925" |69,816 | id="1927" |0.05% | id="1929" |91,699 | id="1931" |0.06% | id="1933" |97,827 | id="1935" |0.07% | id="1937" |85,640 | id="1939" |0.06% |- id="1941" | id="1942" align="left" |[[Чиркәсләр]] ( [[адыгэлар]]<nowiki/>да 1926-1939) | id="1946" align="left" |[[Абхаз-адыг телләре]] | id="1949" align="left" |[[Кавказ]] | | | | | id="1956" |28,986 | id="1958" |0.02% | id="1960" |38,356 | id="1962" |0.03% | id="1964" |44,572 | id="1966" |0.03% | id="1968" |50,572 | id="1970" |0.03% | id="1972" |60,517 | id="1974" |0.04% | id="1976" |73,184 | id="1978" |0.05% |- id="1980" | id="1981" align="left" |[[Хакаслар]] | id="1984" align="left" |[[Төрки телләр]] | id="1987" align="left" |[[Себер]] | id="1990" |45,607 | id="1992" |0.05% | id="1994" |52,033 | id="1996" |0.05% | id="1998" |56,032 | id="2000" |0.05% | id="2002" |65,368 | id="2004" |0.05% | id="2006" |69,247 | id="2008" |0.05% | id="2010" |78,500 | id="2012" |0.05% | id="2014" |76,278 | id="2016" |0.05% | id="2018" |72,959 | id="2020" |0.05% |- id="2022" | id="2023" align="left" |[[Кареллар]] | id="2026" align="left" |[[Урал телләре]] | id="2029" align="left" |[[Россиянең Европа өлеше|Европа өлеше]] | id="2032" |248,017 | id="2034" |0.27% | id="2036" |249,778 | id="2038" |0.23% | id="2040" |164,050 | id="2042" |0.14% | id="2044" |141,148 | id="2046" |0.11% | id="2048" |133,182 | id="2050" |0.10% | id="2052" |124,921 | id="2054" |0.08% | id="2056" |93,344 | id="2058" |0.06% | id="2060" |60,815 | id="2062" |0.04% |- id="2064" | id="2065" align="left" |[[Поляклар]] | id="2068" align="left" |[[Һинд-аурупа телләре]] | id="2071" align="left" |[[Россиянең Европа өлеше|Европа өлеше]] | id="2074" |189,269 | id="2076" |0.20% | id="2078" |142,461 | id="2080" |0.13% | id="2082" |118,422 | id="2084" |0.10% | id="2086" |107,084 | id="2088" |0.08% | id="2090" |99,733 | id="2092" |0.07% | id="2094" |94,594 | id="2096" |0.06% | id="2098" |73,001 | id="2100" |0.05% | id="2102" |47,125 | id="2104" |0.03% |- id="2106" | id="2107" align="left" |[[Ненецлар]] (+ энецлар 1926-1979 һәм нганасаннар 1926-1939) | id="2113" align="left" |[[Урал телләре]] | id="2116" align="left" |[[Себер]] | id="2119" |17,560 | id="2121" |0.02% | id="2123" |24,716 | id="2125" |0.02% | id="2127" |22,845 | id="2129" |0.02% | id="2131" |28,487 | id="2133" |0.02% | id="2135" |29,487 | id="2137" |0.02% | id="2139" |34,190 | id="2141" |0.02% | id="2143" |41,302 | id="2145" |0.03% | id="2147" |44,640 | id="2149" |0.03% |- id="2151" | id="2152" align="left" |[[Абазалар]] | id="2155" align="left" |[[Абхаз-адыг телләре]] | id="2158" align="left" |[[Кавказ]] | id="2161" |13,825 | id="2163" |0.01% | id="2165" |14,739 | id="2167" |0.01% | id="2169" |19,059 | id="2171" |0.02% | id="2173" |24,892 | id="2175" |0.02% | id="2177" |28,800 | id="2179" |0.02% | id="2181" |32,983 | id="2183" |0.02% | id="2185" |37,942 | id="2187" |0.03% | id="2189" |43,341 | id="2191" |0.03% |- id="2193" | id="2194" align="left" |[[Язидләр]] ([[көрдләр]]дә 1939-1989) | id="2198" align="left" |[[Һинд-аурупа телләре]] | id="2201" align="left" |[[Кавказ]] | id="2204" |1 | id="2206" |0.00% | | | | | | | | | | | id="2218" |31,273 | id="2220" |0.02% | id="2222" |40,586 | id="2224" |0.03% |- id="2226" | id="2227" align="left" |[[Эвенклар]] | id="2230" align="left" |[[Тунгус-маньчжур телләре]] | id="2233" align="left" |[[Себер]] | id="2236" |38,804 | id="2238" |0.03% | id="2240" |29,599 | id="2242" |0.02% | id="2244" |24,583 | id="2246" |0.02% | id="2248" |25,051 | id="2250" |0.02% | id="2252" |27,278 | id="2254" |0.02% | id="2256" |29,901 | id="2258" |0.02% | id="2260" |35,527 | id="2262" |0.02% | id="2264" |37,843 | id="2266" |0.03% |- id="2268" | id="2269" align="left" |[[Төрекмәннәр]] | id="2272" align="left" |[[Төрки телләр]] | id="2275" align="left" |[[Үзәк Азия]] | id="2278" |7,849 | id="2280" |0.01% | id="2282" |12,869 | id="2284" |0.01% | id="2286" |11,631 | id="2288" |0.01% | id="2290" |20,040 | id="2292" |0.02% | id="2294" |22,979 | id="2296" |0.02% | id="2298" |39,739 | id="2300" |0.03% | id="2302" |33,053 | id="2304" |0.02% | id="2306" |36,885 | id="2308" |0.03% |- id="2310" | id="2311" align="left" |[[Рутуллар]] | id="2314" align="left" |[[Нах-дагстан телләре]] | id="2317" align="left" |[[Кавказ]] | id="2320" |10,333 | id="2322" |0.01% | id="2324" |SDP | id="2326" |SDP | id="2328" |6,703 | id="2330" |0.01% | id="2332" |11,904 | id="2334" |0.01% | id="2336" |14,835 | id="2338" |0.01% | id="2340" |19,503 | id="2342" |0.01% | id="2344" |29,929 | id="2346" |0.02% | id="2348" |35,240 | id="2350" |0.03% |- id="2352" | id="2353" align="left" |[[Агуллар]] | id="2356" align="left" |[[Нах-дагстан телләре]] | id="2359" align="left" |[[Кавказ]] | id="2362" |7,653 | id="2364" |0.01% | id="2366" |SDP | id="2368" |SDP | id="2370" |6,460 | id="2372" |0.01% | id="2374" |8,751 | id="2376" |0.01% | id="2378" |11,752 | id="2380" |0.01% | id="2382" |17,728 | id="2384" |0.01% | id="2386" |28,297 | id="2388" |0.02% | id="2390" |34,160 | id="2392" |0.02% |- id="2394" | id="2395" align="left" |[[Литвалылар]] | id="2398" align="left" |[[Һинд-аурупа телләре]] | id="2401" align="left" |[[Россиянең Европа өлеше|Европа өлеше]] | id="2404" |26,128 | id="2406" |0.03% | id="2408" |20,795 | id="2410" |0.02% | id="2412" |108,579 | id="2414" |0.09% | id="2416" |76,718 | id="2418" |0.06% | id="2420" |66,783 | id="2422" |0.05% | id="2424" |70,427 | id="2426" |0.05% | id="2428" |45,569 | id="2430" |0.03% | id="2432" |31,377 | id="2434" |0.02% |- id="2436" | id="2437" align="left" |[[Хантлар]] | id="2440" align="left" |[[Урал телләре]] | id="2443" align="left" |[[Себер]] | id="2446" |22,301 | id="2448" |0.02% | id="2450" |18,447 | id="2452" |0.02% | id="2454" |19,246 | id="2456" |0.02% | id="2458" |21,007 | id="2460" |0.02% | id="2462" |20,743 | id="2464" |0.02% | id="2466" |22,283 | id="2468" |0.02% | id="2470" |28,678 | id="2472" |0.02% | id="2474" |30,943 | id="2476" |0.02% |- id="2478" | id="2479" align="left" |[[Кытайлар]] | id="2482" align="left" |[[Сино-тибет телләре]] | id="2485" align="left" |[[Себер]] | id="2488" |8,739 | id="2490" |0.01 % | id="2492" |22,491 | id="2494" |0.02 % | id="2496" |19,097 | id="2498" |0.02 % | id="2500" |7,987 | id="2502" |0.01 % | id="2504" |5,743 | id="2506" |0.00 % | id="2508" |5,197 | id="2510" |0.00 % | id="2512" |34,577 | id="2514" |0.02 % | id="2516" |28,943 | id="2518" |0.02 % |- id="2520" | id="2521" align="left" |[[Болгариялылар]] | id="2524" align="left" |[[Һинд-аурупа телләре]] | id="2527" align="left" |[[Россиянең Европа өлеше|Европа өлеше]] | id="2530" |4,087 | id="2532" |0.00% | id="2534" |8,338 | id="2536" |0.01% | id="2538" |24,899 | id="2540" |0.02% | id="2542" |27,321 | id="2544" |0.02% | id="2546" |24,943 | id="2548" |0.02% | id="2550" |32,785 | id="2552" |0.02% | id="2554" |31,965 | id="2556" |0.02% | id="2558" |24,038 | id="2560" |0.02% |- id="2562" | id="2563" align="left" |[[Көрдләр]] (+ [[язидләр]] 1939-1989) | id="2568" align="left" |[[Һинд-аурупа телләре]] | id="2571" align="left" |[[Кавказ]] | id="2574" |164 | id="2576" |0.00% | id="2578" |387 | id="2580" |0.00% | id="2582" |855 | id="2584" |0.00% | id="2586" |1,015 | id="2588" |0.00% | id="2590" |1,634 | id="2592" |0.00% | id="2594" |4,724 | id="2596" |0.00% | id="2598" |19,607 | id="2600" |0.01% | id="2602" |23,232 | id="2604" |0.01% |- id="2606" | id="2607" align="left" |[[Эвеннар]] | id="2610" align="left" |[[Тунгус-маньчжур телләре]] | id="2613" align="left" |[[Себер]] | id="2616" |2,044 | id="2618" |0.00% | id="2620" |9,674 | id="2622" |0.01% | id="2624" |9,023 | id="2626" |0.01% | id="2628" |11,819 | id="2630" |0.01% | id="2632" |12,215 | id="2634" |0.01% | id="2636" |17,055 | id="2638" |0.01% | id="2640" |19,071 | id="2642" |0.01% | id="2644" |22,383 | id="2646" |0.02% |- id="2648" | id="2649" align="left" |[[Финнар]] | id="2652" align="left" |[[Урал телләре]] | id="2655" align="left" |[[Россиянең Европа өлеше|Европа өлеше]] | id="2658" |134,089 | id="2660" |0.14% | id="2662" |138,962 | id="2664" |0.13% | id="2666" |72,356 | id="2668" |0.06% | id="2670" |62,307 | id="2672" |0.05% | id="2674" |55,687 | id="2676" |0.04% | id="2678" |47,102 | id="2680" |0.03% | id="2682" |34,050 | id="2684" |0.02% | id="2686" |20,267 | id="2688" |0.01% |- id="2690" | id="2691" align="left" |[[Латышлар]] | id="2694" align="left" |[[Һинд-аурупа телләре]] | id="2697" align="left" |[[Россиянең Европа өлеше|Европа өлеше]] | id="2700" |124,312 | id="2702" |0.13% | id="2704" |104,877 | id="2706" |0.10% | id="2708" |74,932 | id="2710" |0.06% | id="2712" |59,695 | id="2714" |0.05% | id="2716" |67,267 | id="2718" |0.05% | id="2720" |46,829 | id="2722" |0.03% | id="2724" |28,520 | id="2726" |0.02% | id="2728" |18,979 | id="2730" |0.01% |- id="2732" | id="2733" align="left" |[[Эстоннар]] | id="2736" align="left" |[[Урал телләре]] | id="2739" align="left" |[[Россиянең Европа өлеше|Европа өлеше]] | id="2742" |146,051 | id="2744" |0.16% | id="2746" |130,494 | id="2748" |0.12% | id="2750" |78,556 | id="2752" |0.07% | id="2754" |62,980 | id="2756" |0.05% | id="2758" |55,539 | id="2760" |0.04% | id="2762" |46,390 | id="2764" |0.03% | id="2766" |28,113 | id="2768" |0.02% | id="2770" |17,875 | id="2772" |0.01% |- id="2774" | id="2775" align="left" |[[Чукчилар]] (+ [[керекләр]] 1926-1989 һәм чуваннар 1939-1979) | id="2781" align="left" |[[Чукотка-Камчатка телләре]] | id="2784" align="left" |[[Себер]] | id="2787" |12,331 | id="2789" |0.01% | id="2791" |13,830 | id="2793" |0.01% | id="2795" |11,680 | id="2797" |0.01% | id="2799" |13,500 | id="2801" |0.01% | id="2803" |13,937 | id="2805" |0.01% | id="2807" |15,107 | id="2809" |0.01% | id="2811" |15,767 | id="2813" |0.01% | id="2815" |15,908 | id="2817" |0.01% |- id="2819" | id="2820" align="left" |[[Вьетнамнар]] | id="2823" align="left" |[[Австроазиат телләре]] | id="2826" align="left" |[[Россиянең Европа өлеше|Европа өлеше]] | id="2829" |0 | id="2831" |0.00 % | id="2833" |0 | id="2835" |0.00 % | id="2837" |781 | id="2839" |0.00 % | id="2841" |6,287 | id="2843" |0.00 % | id="2845" |661 | id="2847" |0.00 % | id="2849" |2,142 | id="2851" |0.00 % | id="2853" |26,206 | id="2855" |0.02 % | id="2857" |13,954 | id="2859" |0.01 % |- id="2861" | id="2862" align="left" |[[Гагаузлар]] | id="2865" align="left" |[[Төрки телләр]] | id="2868" align="left" |[[Россиянең Европа өлеше|Европа өлеше]] | id="2871" |0 | id="2873" |0.00% | id="2875" |0 | id="2877" |0.00% | id="2879" |3,012 | id="2881" |0.00% | id="2883" |3,704 | id="2885" |0.00% | id="2887" |4,176 | id="2889" |0.00% | id="2891" |10,051 | id="2893" |0.01% | id="2895" |12,210 | id="2897" |0.01% | id="2899" |13,690 | id="2901" |0.01% |- id="2903" | id="2904" align="left" |[[Шорлар]] | id="2907" align="left" |[[Төрки телләр]] | id="2910" align="left" |[[Себер]] | id="2913" |13,000 | id="2915" |0.01% | id="2917" |16,042 | id="2919" |0.01% | id="2921" |14,938 | id="2923" |0.01% | id="2925" |15,950 | id="2927" |0.01% | id="2929" |15,182 | id="2931" |0.01% | id="2933" |15,745 | id="2935" |0.01% | id="2937" |13,975 | id="2939" |0.01% | id="2941" |12,888 | id="2943" |0.01% |- id="2945" | id="2946" align="left" |[[Цахурлар]] | id="2949" align="left" |[[Нах-дагстан телләре]] | id="2952" align="left" |[[Кавказ]] | id="2955" |3,533 | id="2957" |0.00% | id="2959" |SDP | id="2961" |SDP | id="2963" |4,437 | id="2965" |0.00% | id="2967" |4,730 | id="2969" |0.00% | id="2971" |4,774 | id="2973" |0.00% | id="2975" |6,492 | id="2977" |0.00% | id="2979" |10,366 | id="2981" |0.01% | id="2983" |12,769 | id="2985" |0.01% |- id="2987" | id="2988" align="left" |[[Мансиләр]] | id="2991" align="left" |[[Урал телләре]] | id="2994" align="left" |[[Себер]] | id="2997" |5,754 | id="2999" |0.01% | id="3001" |6,295 | id="3003" |0.01% | id="3005" |6,318 | id="3007" |0.01% | id="3009" |7,609 | id="3011" |0.01% | id="3013" |7,434 | id="3015" |0.01% | id="3017" |8,279 | id="3019" |0.01% | id="3021" |11,432 | id="3023" |0.01% | id="3025" |12,269 | id="3027" |0.01% |- id="3029" | id="3030" align="left" |[[Нанайлар]] | id="3033" align="left" |[[Тунгус-маньчжур телләре]] | id="3036" align="left" |[[Себер]] | id="3039" |5,860 | id="3041" |0.01% | id="3043" |8,411 | id="3045" |0.01% | id="3047" |7,919 | id="3049" |0.01% | id="3051" |9,911 | id="3053" |0.01% | id="3055" |10,357 | id="3057" |0.01% | id="3059" |11,883 | id="3061" |0.01% | id="3063" |12,160 | id="3065" |0.01% | id="3067" |12,003 | id="3069" |0.01% |- id="3071" | id="3072" align="left" |[[Абхазлар]] | id="3075" align="left" |[[Абхаз-адыг телләре]] | id="3078" align="left" |[[Кавказ]] | id="3081" |97 | id="3083" |0.00% | id="3085" |647 | id="3087" |0.00% | id="3089" |1,400 | id="3091" |0.00% | id="3093" |2,427 | id="3095" |0.00% | id="3097" |4,058 | id="3099" |0.00% | id="3101" |7,239 | id="3103" |0.00% | id="3105" |11,366 | id="3107" |0.01% | id="3109" |11,249 | id="3111" |0.01% |- id="3113" | id="3114" align="left" |[[Ассириялылар]] | id="3117" align="left" |[[Семит телләре]] | id="3120" align="left" |[[Кавказ]] | id="3123" |2,791 | id="3125" |0.00% | id="3127" |7,446 | id="3129" |0.01% | id="3131" |7,612 | id="3133" |0.01% | id="3135" |8,098 | id="3137" |0.01% | id="3139" |8,708 | id="3141" |0.01% | id="3143" |9,622 | id="3145" |0.01% | id="3147" |13,649 | id="3149" |0.01% | id="3151" |11,084 | id="3153" |0.01% |- id="3155" | id="3156" align="left" |[[Гарәпләр]] | id="3159" align="left" |[[Семит телләре]] | id="3162" align="left" |[[Россиянең Европа өлеше|Европа өлеше]] | id="3165" |466 | id="3167" |0.00 % | id="3169" |94 | id="3171" |0.00 % | id="3173" |649 | id="3175" |0.00 % | id="3177" |2,555 | id="3179" |0.00 % | id="3181" |2,339 | id="3183" |0.00 % | id="3185" |2,704 | id="3187" |0.00 % | id="3189" |10,811 | id="3191" |0.01 % | id="3193" |9,583 | id="3195" |0.01 % |- id="3197" | id="3198" align="left" |[[Нагайбәкләр]] | id="3201" align="left" |[[Төрки телләр]] | id="3204" align="left" |[[Себер]] | id="3207" |11196 | id="3209" |0.01 % | id="3211" |0 | id="3213" |0.00 % | id="3215" |0 | id="3217" |0.00 % | id="3219" |0 | id="3221" |0.00 % | id="3223" |0 | id="3225" |0.00 % | id="3227" |0 | id="3229" |0.00 % | id="3231" |9,600 | id="3233" |0.01 % | id="3235" |8,148 | id="3237" |0.01 % |- id="3239" | id="3240" align="left" |[[Коряклар]] | id="3243" align="left" |[[Чукотка-Камчатка телләре]] | id="3246" align="left" |[[Себер]] | id="3249" |7,437 | id="3251" |0.01% | id="3253" |7,337 | id="3255" |0.01% | id="3257" |6,168 | id="3259" |0.01% | id="3261" |7,367 | id="3263" |0.01% | id="3265" |7,637 | id="3267" |0.01% | id="3269" |8,942 | id="3271" |0.01% | id="3273" |8,743 | id="3275" |0.01% | id="3277" |7,953 | id="3279" |0.01% |- id="3281" | id="3282" align="left" |[[Долганнар]] ([[якутлар]]<nowiki/>да 1939-1959) | id="3286" align="left" |[[Төрки телләр]] | id="3289" align="left" |[[Себер]] | id="3292" |656 | id="3294" |0.00% | | | | | id="3300" |4,718 | id="3302" |0.00% | id="3304" |4,911 | id="3306" |0.00% | id="3308" |6,584 | id="3310" |0.00% | id="3312" |7,261 | id="3314" |0.01% | id="3316" |7,885 | id="3318" |0.01% |- id="3320" | id="3321" align="left" |[[Вепслар]] | id="3324" align="left" |[[Урал телләре]] | id="3327" align="left" |[[Россиянең Европа өлеше|Европа өлеше]] | id="3330" |32,783 | id="3332" |0.04% | id="3334" |31,442 | id="3336" |0.03% | id="3338" |16,170 | id="3340" |0.01% | id="3342" |8,057 | id="3344" |0.01% | id="3346" |7,550 | id="3348" |0.01% | id="3350" |12,142 | id="3352" |0.01% | id="3354" |8,240 | id="3356" |0.01% | id="3358" |5,936 | id="3360" |0.00% |- id="3362" | id="3363" align="left" |[[Әфганнар]] | id="3366" align="left" |[[Һинд-аурупа телләре]] | id="3369" align="left" |[[Россиянең Европа өлеше|Европа өлеше]] | id="3372" |38 | id="3374" |0.00 % | id="3376" |190 | id="3378" |0.00 % | id="3380" |175 | id="3382" |0.00 % | id="3384" |561 | id="3386" |0.00 % | id="3388" |184 | id="3390" |0.00 % | id="3392" |858 | id="3394" |0.00 % | id="3396" |9,800 | id="3398" |0.01 % | id="3400" |5,350 | id="3402" |0.00 % |- id="3404" | id="3405" align="left" |[[Месхет төрекләре]] ([[төрекләр]]<nowiki/>дә 1926-1989) | id="3409" align="left" |[[Төрки телләр]] | id="3412" align="left" |[[Кавказ]] | | | | | | | | | | | | | id="3427" |3,527 | id="3429" |0.00% | id="3431" |4,825 | id="3433" |0.00% |- id="3435" | id="3436" align="left" |[[Нивхлар]] | id="3439" align="left" |[[Нивх теле]] | id="3442" align="left" |[[Себер]] | id="3445" |4,076 | id="3447" |0.00% | id="3449" |3,857 | id="3451" |0.00% | id="3453" |3,690 | id="3455" |0.00% | id="3457" |4,356 | id="3459" |0.00% | id="3461" |4,366 | id="3463" |0.00% | id="3465" |4,631 | id="3467" |0.00% | id="3469" |5,162 | id="3471" |0.00% | id="3473" |4,652 | id="3475" |0.00% |- id="3477" | id="3478" align="left" |[[Удилар]] | id="3481" align="left" |[[Нах-дагстан телләре]] | id="3484" align="left" |[[Кавказ]] | id="3487" |2 | id="3489" |0.00% | id="3491" |SDP | id="3493" |SDP | id="3495" |35 | id="3497" |0.00% | id="3499" |94 | id="3501" |0.00% | id="3503" |216 | id="3505" |0.00% | id="3507" |1,102 | id="3509" |0.00% | id="3511" |3,721 | id="3513" |0.00% | id="3515" |4,267 | id="3517" |0.00% |- id="3519" | id="3520" align="left" |[[Һиндлылар]] | id="3523" align="left" |[[Һинд-аурупа телләре]] | id="3526" align="left" |[[Россиянең Европа өлеше|Европа өлеше]] | id="3529" |17 | id="3531" |0.00 % | id="3533" |0 | id="3535" |0.00 % | id="3537" |216 | id="3539" |0.00 % | id="3541" |1,378 | id="3543" |0.00 % | id="3545" |181 | id="3547" |0.00 % | id="3549" |535 | id="3551" |0.00 % | id="3553" |4,980 | id="3555" |0.00 % | id="3557" |4,058 | id="3559" |0.00 % |- id="3561" | id="3562" align="left" |[[Шапсуглар]] ([[адыгэлар]]да 1926-1989) | id="3566" align="left" |[[Абхаз-адыг телләре]] | id="3569" align="left" |[[Кавказ]] | | | | | | | | | | | | | id="3584" |3,231 | id="3586" |0.00% | id="3588" |3,882 | id="3590" |0.00% |- id="3592" | id="3593" align="left" |[[Фарсилар]] | id="3596" align="left" |[[Һинд-аурупа телләре]] | id="3599" align="left" |[[Кавказ]] | id="3602" |8,626 | id="3604" |0.01% | id="3606" |6,041 | id="3608" |0.01% | id="3610" |2,490 | id="3612" |0.00% | id="3614" |2,548 | id="3616" |0.00% | id="3618" |1,747 | id="3620" |0.00% | id="3622" |2,572 | id="3624" |0.00% | id="3626" |3,821 | id="3628" |0.00% | id="3630" |3,696 | id="3632" |0.00% |- id="3634" | id="3635" align="left" |[[Уйгырлар]] | id="3638" align="left" |[[Төрки телләр]] | id="3641" align="left" |[[Үзәк Азия|Үзәк Азия<br> ]] | id="3644" |26 | id="3646" |0.00% | id="3648" |642 | id="3650" |0.00% | id="3652" |720 | id="3654" |0.00% | id="3656" |1,513 | id="3658" |0.00% | id="3660" |1,707 | id="3662" |0.00% | id="3664" |2,577 | id="3666" |0.00% | id="3668" |2,867 | id="3670" |0.00% | id="3672" |3,696 | id="3674" |0.00% |- id="3676" | id="3677" align="left" |[[Селькуплар]] | id="3680" align="left" |[[Урал телләре]] | id="3683" align="left" |[[Себер]] | id="3686" |1,630 | id="3688" |0.00% | id="3690" |2,604 | id="3692" |0.00% | id="3694" |3,704 | id="3696" |0.00% | id="3698" |4,249 | id="3700" |0.00% | id="3702" |3,518 | id="3704" |0.00% | id="3706" |3,564 | id="3708" |0.00% | id="3710" |4,249 | id="3712" |0.00% | id="3714" |3,649 | id="3716" |0.00% |- id="3718" | id="3719" align="left" |[[Сойотлар]] ([[бурятлар]]да 1939-1989) | id="3723" align="left" |[[Монгол телләре]] | id="3726" align="left" |[[Себер]] | id="3729" |229 | id="3731" |0.00% | | | | | | | | | | | id="3743" |2,769 | id="3745" |0.00% | id="3747" |3,608 | id="3749" |0.00% |- id="3751" | id="3752" align="left" |[[Серблар]] | id="3755" align="left" |[[Һинд-аурупа телләре]] | id="3758" align="left" |[[Россиянең Европа өлеше|Европа өлеше]] | id="3761" |1,278 | id="3763" |0.00 % | id="3765" |2,373 | id="3767" |0.00 % | id="3769" |0 | id="3771" |0.00 % | id="3773" |1,431 | id="3775" |0.00 % | id="3777" |815 | id="3779" |0.00 % | id="3781" |1,580 | id="3783" |0.00 % | id="3785" |4,156 | id="3787" |0.00 % | id="3789" |3,510 | id="3791" |0.00 % |- id="3793" | id="3794" align="left" |[[Румыннар]] | id="3797" align="left" |[[Һинд-аурупа телләре]] | id="3800" align="left" |[[Россиянең Европа өлеше|Европа өлеше]] | id="3803" |2,881 | id="3805" |0.00 % | id="3807" |2,682 | id="3809" |0.00 % | id="3811" |3,316 | id="3813" |0.00 % | id="3815" |4,093 | id="3817" |0.00 % | id="3819" |3,837 | id="3821" |0.00 % | id="3823" |5,996 | id="3825" |0.00 % | id="3827" |5,308 | id="3829" |0.00 % | id="3831" |3,201 | id="3833" |0.00 % |- id="3835" | id="3836" align="left" |[[Ительменнар]] | id="3839" align="left" |[[Чукотка-Камчатка телләре]] | id="3842" align="left" |[[Себер]] | id="3845" |803 | id="3847" |0.00% | id="3849" |SSP | id="3851" |SSP | id="3853" |1,096 | id="3855" |0.00% | id="3857" |1,255 | id="3859" |0.00% | id="3861" |1,335 | id="3863" |0.00% | id="3865" |2,429 | id="3867" |0.00% | id="3869" |3,180 | id="3871" |0.00% | id="3873" |3,193 | id="3875" |0.00% |- id="3877" | id="3878" align="left" |[[Монголлар]] | id="3881" align="left" |[[Монгол телләре]] | id="3884" align="left" |[[Себер]] | id="3887" |548 | id="3889" |0.00 % | id="3891" |0 | id="3893" |0.00 % | id="3895" |1,511 | id="3897" |0.00 % | id="3899" |3,759 | id="3901" |0.00 % | id="3903" |1,812 | id="3905" |0.00 % | id="3907" |2,117 | id="3909" |0.00 % | id="3911" |2,656 | id="3913" |0.00 % | id="3915" |2,986 | id="3917" |0.00 % |- id="3919" | id="3920" align="left" |[[Кумандиннар]] | id="3923" align="left" |[[Төрки телләр]] | id="3926" align="left" |[[Себер]] | id="3929" |6,335 | id="3931" |0.01 % | id="3933" |0 | id="3935" |0.00 % | id="3937" |0 | id="3939" |0.00 % | id="3941" |0 | id="3943" |0.00 % | id="3945" |0 | id="3947" |0.00 % | id="3949" |0 | id="3951" |0.00 % | id="3953" |3,114 | id="3955" |0.00 % | id="3957" |2,892 | id="3959" |0.00 % |- id="3961" | id="3962" align="left" |[[Маҗарлар]]<br> | id="3965" align="left" |[[Урал телләре]] | id="3968" align="left" |[[Россиянең Европа өлеше|Европа өлеше]] | id="3971" |3,882 | id="3973" |0.00 % | id="3975" |0 | id="3977" |0.00 % | id="3979" |4,175 | id="3981" |0.00 % | id="3983" |6,681 | id="3985" |0.01 % | id="3987" |4,313 | id="3989" |0.00 % | id="3991" |5,742 | id="3993" |0.00 % | id="3995" |3,768 | id="3997" |0.00 % | id="3999" |2,781 | id="4001" |0.00 % |- id="4003" | id="4004" align="left" |[[Ульчиләр]] | id="4007" align="left" |[[Тунгус-маньчжур телләре]] | id="4010" align="left" |[[Себер]] | id="4013" |723 | id="4015" |0.00% | id="4017" |SSP | id="4019" |SSP | id="4021" |2,049 | id="4023" |0.00% | id="4025" |2,410 | id="4027" |0.00% | id="4029" |2,494 | id="4031" |0.00% | id="4033" |3,173 | id="4035" |0.00% | id="4037" |2,913 | id="4039" |0.00% | id="4041" |2,765 | id="4043" |0.00% |- id="4045" | id="4046" align="left" |[[Телеутлар]] | id="4049" align="left" |[[Төрки телләр]] | id="4052" align="left" |[[Себер]] | id="4055" |1,898 | id="4057" |0.00 % | id="4059" |0 | id="4061" |0.00 % | id="4063" |0 | id="4065" |0.00 % | id="4067" |0 | id="4069" |0.00 % | id="4071" |0 | id="4073" |0.00 % | id="4075" |0 | id="4077" |0.00 % | id="4079" |2,650 | id="4081" |0.00 % | id="4083" |2,643 | id="4085" |0.00 % |- id="4087" | id="4088" align="left" |[[Талышлар]] | id="4091" align="left" |[[Һинд-аурупа телләре]] | id="4094" align="left" |[[Кавказ]] | id="4097" |0 | id="4099" |0.00% | id="4101" |47 | id="4103" |0.00% | id="4105" |33 | id="4107" |0.00% | | | id="4111" |2 | id="4113" |0.00% | id="4115" |202 | id="4117" |0.00% | id="4119" |2,548 | id="4121" |0.00% | id="4123" |2,529 | id="4125" |0.00% |- id="4127" | id="4128" align="left" |[[Кырым татарлары]]<br> | id="4131" align="left" |[[Төрки телләр]] | id="4134" align="left" |[[Россиянең Европа өлеше|Европа өлеше]] | id="4137" |0 | id="4139" |0.00 % | id="4141" |0 | id="4143" |0.00 % | id="4145" |416 | id="4147" |0.00 % | id="4149" |2,852 | id="4151" |0.00 % | id="4153" |5,165 | id="4155" |0.00 % | id="4157" |21,275 | id="4159" |0.01 % | id="4161" |4,131 | id="4163" |0.00 % | id="4165" |2,449 | id="4167" |0.00 % |- id="4169" | id="4170" align="left" |[[Bisermännär|Бесермәннәр]] ([[Арлар|удмуртлар]]<nowiki/>да 1939-1989) | id="4174" align="left" |[[Урал телләре]] | id="4177" align="left" |[[Россиянең Европа өлеше|Европа өлеше]] | id="4180" |10,035 | id="4182" |0.01% | | | | | | | | | | | id="4194" |3,122 | id="4196" |0.00% | id="4198" |2,201 | id="4200" |0.00% |- id="4202" | id="4203" align="left" |[[Хемшиннар]] | id="4206" align="left" |[[Һинд-аурупа телләре]] | id="4209" align="left" |[[Кавказ]] | id="4212" |2 | id="4214" |0.00 % | id="4216" |0 | id="4218" |0.00 % | id="4220" |0 | id="4222" |0.00 % | id="4224" |0 | id="4226" |0.00 % | id="4228" |0 | id="4230" |0.00 % | id="4232" |0 | id="4234" |0.00 % | id="4236" |1,542 | id="4238" |0.00 % | id="4240" |2,047 | id="4242" |0.00 % |- id="4244" | id="4245" align="left" |[[Камчадаллар]] | id="4248" align="left" |[[Чукотка-Камчатка телләре]] | id="4251" align="left" |[[Себер]] | id="4254" |4216 | id="4256" |0.00 % | id="4258" |0 | id="4260" |0.00 % | id="4262" |0 | id="4264" |0.00 % | id="4266" |0 | id="4268" |0.00 % | id="4270" |0 | id="4272" |0.00 % | id="4274" |0 | id="4276" |0.00 % | id="4278" |2,293 | id="4280" |0.00 % | id="4282" |1,927 | id="4284" |0.00 % |- id="4286" | id="4287" align="left" |[[Чехлар]] | id="4290" align="left" |[[Һинд-аурупа телләре]] | id="4293" align="left" |[[Россиянең Европа өлеше|Европа өлеше]] | id="4296" |7,996 | id="4298" |0.01 % | id="4300" |7,526 | id="4302" |0.01 % | id="4304" |7,174 | id="4306" |0.01 % | id="4308" |6,073 | id="4310" |0.00 % | id="4312" |4,491 | id="4314" |0.00 % | id="4316" |4,375 | id="4318" |0.00 % | id="4320" |2,904 | id="4322" |0.00 % | id="4324" |1,898 | id="4326" |0.00 % |- id="4328" | id="4329" align="left" |[[Саамнар]] | id="4332" align="left" |[[Урал телләре]] | id="4335" align="left" |[[Россиянең Европа өлеше|Европа өлеше]] | id="4338" |1,715 | id="4340" |0.00% | id="4342" |1,828 | id="4344" |0.00% | id="4346" |1,760 | id="4348" |0.00% | id="4350" |1,836 | id="4352" |0.00% | id="4354" |1,775 | id="4356" |0.00% | id="4358" |1,835 | id="4360" |0.00% | id="4362" |1,991 | id="4364" |0.00% | id="4366" |1,771 | id="4368" |0.00% |- id="4370" | id="4371" align="left" |[[Дуңганнар]] | id="4374" align="left" |[[Сино-тибет телләре]] | id="4377" align="left" |[[Себер]] | id="4380" |6,009 | id="4382" |0.01 % | id="4384" |48 | id="4386" |0.00 % | id="4388" |169 | id="4390" |0.00 % | id="4392" |304 | id="4394" |0.00 % | id="4396" |1,159 | id="4398" |0.00 % | id="4400" |635 | id="4402" |0.00 % | id="4404" |801 | id="4406" |0.00 % | id="4408" |1,651 | id="4410" |0.00 % |- id="4412" | id="4413" align="left" |[[Эскимослар]] | id="4416" align="left" |[[Эскимос-алеут телләре]] | id="4419" align="left" |[[Себер]] | id="4422" |1,292 | id="4424" |0.00% | id="4426" |SSP | id="4428" |SSP | id="4430" |1,111 | id="4432" |0.00% | id="4434" |1,265 | id="4436" |0.00% | id="4438" |1,460 | id="4440" |0.00% | id="4442" |1,704 | id="4444" |0.00% | id="4446" |1,750 | id="4448" |0.00% | id="4450" |1,738 | id="4452" |0.00% |- id="4454" | id="4455" align="left" |[[Юкагирлар]] | id="4458" align="left" |[[Юкагир телләре]] | id="4461" align="left" |[[Себер]] | id="4464" |443 | id="4466" |0.00% | id="4468" |SSP | id="4470" |SSP | id="4472" |440 | id="4474" |0.00% | id="4476" |593 | id="4478" |0.00% | id="4480" |801 | id="4482" |0.00% | id="4484" |1,112 | id="4486" |0.00% | id="4488" |1,509 | id="4490" |0.00% | id="4492" |1,603 | id="4494" |0.00% |- id="4496" | id="4497" align="left" |[[Татлар]] | id="4500" align="left" |[[Һинд-аурупа телләре]] | id="4503" align="left" |[[Кавказ]] | id="4506" |223 | id="4508" |0.00% | | | id="4512" |5,136 | id="4514" |0.00% | id="4516" |8,753 | id="4518" |0.01% | id="4520" |12,748 | id="4522" |0.01% | id="4524" |19,420 | id="4526" |0.01% | id="4528" |2,303 | id="4530" |0.00% | id="4532" |1,585 | id="4534" |0.00% |- id="4536" | id="4537" align="left" |[[Американнар]] | id="4540" align="left" |[[Һинд-аурупа телләре]] | id="4543" align="left" |[[Россиянең Европа өлеше|Европа өлеше]] | id="4546" |0 | id="4548" |0.00 % | id="4550" |457 | id="4552" |0.00 % | id="4554" |273 | id="4556" |0.00 % | id="4558" |785 | id="4560" |0.00 % | id="4562" |81 | id="4564" |0.00 % | id="4566" |185 | id="4568" |0.00 % | id="4570" |1,275 | id="4572" |0.00 % | id="4574" |1,572 | id="4576" |0.00 % |- id="4578" | id="4579" align="left" |[[Удегеләр]] (+ [[тазлар]] 1926-1989) | id="4584" align="left" |[[Тунгус-маньчжур телләре]] | id="4587" align="left" |[[Себер]] | id="4590" |1,357 | id="4592" |0.00% | id="4594" |1,701 | id="4596" |0.00% | id="4598" |1,395 | id="4600" |0.00% | id="4602" |1,396 | id="4604" |0.00% | id="4606" |1,431 | id="4608" |0.00% | id="4610" |1,902 | id="4612" |0.00% | id="4614" |1,657 | id="4616" |0.00% | id="4618" |1,496 | id="4620" |0.00% |- id="4622" | id="4623" align="left" |[[Французлар]] | id="4626" align="left" |[[Һинд-аурупа телләре]] | id="4629" align="left" |[[Россиянең Европа өлеше|Европа өлеше]] | id="4632" |1,338 | id="4634" |0.00 % | id="4636" |991 | id="4638" |0.00 % | id="4640" |535 | id="4642" |0.00 % | id="4644" |1,243 | id="4646" |0.00 % | id="4648" |305 | id="4650" |0.00 % | id="4652" |352 | id="4654" |0.00 % | id="4656" |819 | id="4658" |0.00 % | id="4660" |1,475 | id="4662" |0.00 % |- id="4664" | id="4665" align="left" |[[Каракалпаклар]] | id="4668" align="left" |[[Төрки телләр]] | id="4671" align="left" |[[Үзәк Азия]] | id="4674" |14 | id="4676" |0.00% | id="4678" |306 | id="4680" |0.00% | id="4682" |988 | id="4684" |0.00% | id="4686" |2,267 | id="4688" |0.00% | id="4690" |1,743 | id="4692" |0.00% | id="4694" |6,155 | id="4696" |0.00% | id="4698" |1,609 | id="4700" |0.00% | id="4702" |1,466 | id="4704" |0.00% |- id="4706" | id="4707" align="left" |[[Итальяннар]] | id="4710" align="left" |[[Һинд-аурупа телләре]] | id="4713" align="left" |[[Россиянең Европа өлеше|Европа өлеше]] | id="4716" |749 | id="4718" |0.00 % | id="4720" |713 | id="4722" |0.00 % | id="4724" |525 | id="4726" |0.00 % | id="4728" |889 | id="4730" |0.00 % | id="4732" |356 | id="4734" |0.00 % | id="4736" |627 | id="4738" |0.00 % | id="4740" |862 | id="4742" |0.00 % | id="4744" |1,370 | id="4746" |0.00 % |- id="4748" | id="4749" align="left" |[[Кетлар]] | id="4752" align="left" |[[Енисей телләре]] | id="4755" align="left" |[[Себер]] | id="4758" |1,428 | id="4760" |0.00% | id="4762" |SSP | id="4764" |SSP | id="4766" |1,017 | id="4768" |0.00% | id="4770" |1,161 | id="4772" |0.00% | id="4774" |1,072 | id="4776" |0.00% | id="4778" |1,084 | id="4780" |0.00% | id="4782" |1,494 | id="4784" |0.00% | id="4786" |1,219 | id="4788" |0.00% |- id="4790" | id="4791" align="left" |[[Испаннар]] | id="4794" align="left" |[[Һинд-аурупа телләре]] | id="4797" align="left" |[[Россиянең Европа өлеше|Европа өлеше]] | id="4800" |0 | id="4802" |0.00 % | id="4804" |2,290 | id="4806" |0.00 % | id="4808" |1,615 | id="4810" |0.00 % | id="4812" |2,631 | id="4814" |0.00 % | id="4816" |1,961 | id="4818" |0.00 % | id="4820" |2,054 | id="4822" |0.00 % | id="4824" |1,547 | id="4826" |0.00 % | id="4828" |1,162 | id="4830" |0.00 % |- id="4832" | id="4833" align="left" |[[Словеннар]] | id="4836" align="left" |[[Һинд-аурупа телләре]] | id="4839" align="left" |[[Россиянең Европа өлеше|Европа өлеше]] | id="4842" |0 | id="4844" |0.00 % | id="4846" |0 | id="4848" |0.00 % | id="4850" |0 | id="4852" |0.00 % | id="4854" |0 | id="4856" |0.00 % | id="4858" |0 | id="4860" |0.00 % | id="4862" |0 | id="4864" |0.00 % | id="4866" |0 | id="4868" |0.00 % | id="4870" |1,008 | id="4872" |0.00 % |- id="4874" | id="4875" align="left" |[[Чуваннар]] ([[чукчилар]]<nowiki/>да 1939-1979) | id="4879" align="left" |[[Чукотка-Камчатка телләре]] | id="4882" align="left" |[[Себер]] | id="4885" |704 | id="4887" |0.00% | | | | | | | | | id="4889" |1,384 | id="4891" |0.00% | id="4901" |1,087 | id="4903" |0.00% | id="4905" |1,002 | id="4907" |0.00% |- id="4909" | id="4910" align="left" |[[Британнар]] | id="4913" align="left" |[[Һинд-аурупа телләре]] | id="4916" align="left" |[[Россиянең Европа өлеше|Европа өлеше]] | id="4919" |517 | id="4921" |0.00 % | id="4923" |416 | id="4925" |0.00 % | id="4927" |312 | id="4929" |0.00 % | id="4931" |542 | id="4933" |0.00 % | id="4935" |115 | id="4937" |0.00 % | id="4939" |223 | id="4941" |0.00 % | id="4943" |529 | id="4945" |0.00 % | id="4947" |950 | id="4949" |0.00 % |- id="4951" | id="4952" align="left" |[[Японнар]] | id="4955" align="left" |[[Япон-рюкю телләре]] | id="4958" align="left" |[[Себер]] | id="4961" |79 | id="4963" |0.00 % | id="4965" |922 | id="4967" |0.00 % | id="4969" |888 | id="4971" |0.00 % | id="4973" |1,141 | id="4975" |0.00 % | id="4977" |655 | id="4979" |0.00 % | id="4981" |591 | id="4983" |0.00 % | id="4985" |835 | id="4987" |0.00 % | id="4989" |888 | id="4991" |0.00 % |- id="4993" | id="4994" align="left" |[[Нганасаннар]] ([[ненецлар]]<nowiki/>да 1926-1939) | id="4998" align="left" |[[Урал телләре]] | id="5001" align="left" |[[Себер]] | | | | | id="5008" |721 | id="5010" |0.00% | id="5012" |823 | id="5014" |0.00% | id="5016" |842 | id="5018" |0.00% | id="5020" |1,262 | id="5022" |0.00% | id="5024" |834 | id="5026" |0.00% | id="5028" |862 | id="5030" |0.00% |- id="5032" | id="5033" align="left" |[[Таулы яһүдләр]] | id="5036" align="left" |[[Һинд-аурупа телләре]] | id="5039" align="left" |[[Кавказ]] | id="5042" |15,612 | id="5044" |0.02 % | id="5046" |0 | id="5048" |0.00 % | id="5050" |19,352 | id="5052" |0.02 % | id="5054" |15,434 | id="5056" |0.01 % | id="5058" |6,509 | id="5060" |0.00 % | id="5062" |11,282 | id="5064" |0.01 % | id="5066" |3,394 | id="5068" |0.00 % | id="5070" |762 | id="5072" |0.00 % |- id="5074" | id="5075" align="left" |[[Тофаларлар]] | id="5078" align="left" |[[Төрки телләр]] | id="5081" align="left" |[[Себер]] | id="5084" |2,828 | id="5086" |0.00% | id="5088" |SSP | id="5090" |SSP | id="5092" |476 | id="5094" |0.00% | id="5096" |570 | id="5098" |0.00% | id="5100" |576 | id="5102" |0.00% | id="5104" |722 | id="5106" |0.00% | id="5108" |837 | id="5110" |0.00% | id="5112" |762 | id="5114" |0.00% |- id="5116" | id="5117" align="left" |[[Кубалылар]] | id="5120" align="left" |[[Һинд-аурупа телләре]] | id="5123" align="left" |[[Россиянең Европа өлеше|Европа өлеше]] | id="5126" |0 | id="5128" |0.00 % | id="5130" |0 | id="5132" |0.00 % | id="5134" |0 | id="5136" |0.00 % | id="5138" |0 | id="5140" |0.00 % | id="5142" |1,175 | id="5144" |0.00 % | id="5146" |1,566 | id="5148" |0.00 % | id="5150" |707 | id="5152" |0.00 % | id="5154" |676 | id="5156" |0.00 % |- id="5158" | id="5159" align="left" |[[Орочлар]] (+ [[ороклар]] 1970-1979) | id="5164" align="left" |[[Тунгус-маньчжур телләре]] | id="5167" align="left" |[[Себер]] | id="5170" |646 | id="5172" |0.00% | id="5174" |SSP | id="5176" |SSP | id="5178" |779 | id="5180" |0.00% | id="5182" |1,037 | id="5184" |0.00% | id="5186" |1,040 | id="5188" |0.00% | id="5190" |883 | id="5192" |0.00% | id="5194" |686 | id="5196" |0.00% | id="5198" |596 | id="5200" |0.00% |- id="5202" | id="5203" align="left" |[[Негидаллар]] | id="5206" align="left" |[[Тунгус-маньчжур телләре]] | id="5209" align="left" |[[Себер]]<br> | id="5212" |683 | id="5214" |0.00% | id="5216" |SSP | id="5218" |SSP | | | id="5222" |495 | id="5224" |0.00% | id="5226" |477 | id="5228" |0.00% | id="5230" |587 | id="5232" |0.00% | id="5234" |567 | id="5236" |0.00% | id="5238" |513 | id="5240" |0.00% |- id="5242" | id="5243" align="left" |[[Пакистанлылар]] | id="5246" align="left" |[[Һинд-аурупа телләре]] | id="5249" align="left" |[[Россиянең Европа өлеше|Европа өлеше]] | id="5252" |0 | id="5254" |0.00 % | id="5256" |0 | id="5258" |0.00 % | id="5260" |0 | id="5262" |0.00 % | id="5264" |0 | id="5266" |0.00 % | id="5268" |0 | id="5270" |0.00 % | id="5272" |0 | id="5274" |0.00 % | id="5276" |0 | id="5278" |0.00 % | id="5280" |507 | id="5282" |0.00 % |- id="5284" | id="5285" align="left" |[[Алеутлар]] | id="5288" align="left" |[[Эскимо-алеут телләре]] | id="5291" align="left" |[[Себер]] | id="5294" |353 | id="5296" |0.00% | id="5298" |SSP | id="5300" |SSP | id="5302" |399 | id="5304" |0.00% | id="5306" |410 | id="5308" |0.00% | id="5310" |489 | id="5312" |0.00% | id="5314" |644 | id="5316" |0.00% | id="5318" |540 | id="5320" |0.00% | id="5322" |482 | id="5324" |0.00% |- id="5326" | id="5327" align="left" |[[Памирлар]] | id="5330" align="left" |[[Һинд-аурупа телләре]] | id="5333" align="left" |[[Россиянең Европа өлеше|Европа өлеше]] | id="5336" |0 | id="5338" |0.00 % | id="5340" |0 | id="5342" |0.00 % | id="5344" |0 | id="5346" |0.00 % | id="5348" |0 | id="5350" |0.00 % | id="5352" |0 | id="5354" |0.00 % | id="5356" |0 | id="5358" |0.00 % | id="5360" |0 | id="5362" |0.00 % | id="5364" |363 | id="5366" |0.00 % |- id="5368" | id="5369" align="left" |[[Чулымнар]] | id="5372" align="left" |[[Төрки телләр]] | id="5375" align="left" |[[Себер]] | id="5378" |0 | id="5380" |0.00 % | id="5382" |0 | id="5384" |0.00 % | id="5386" |0 | id="5388" |0.00 % | id="5390" |0 | id="5392" |0.00 % | id="5394" |0 | id="5396" |0.00 % | id="5398" |0 | id="5400" |0.00 % | id="5402" |656 | id="5404" |0.00 % | id="5406" |355 | id="5408" |0.00 % |- id="5410" | id="5411" align="left" |[[Македоннар]] | id="5414" align="left" |[[Һинд-аурупа телләре]] | id="5417" align="left" |[[Россиянең Европа өлеше|Европа өлеше]] | id="5420" |0 | id="5422" |0.00 % | id="5424" |0 | id="5426" |0.00 % | id="5428" |0 | id="5430" |0.00 % | id="5432" |0 | id="5434" |0.00 % | id="5436" |0 | id="5438" |0.00 % | id="5440" |0 | id="5442" |0.00 % | id="5444" |0 | id="5446" |0.00 % | id="5448" |325 | id="5450" |0.00 % |- id="5452" | id="5453" align="left" |[[Словаклар]] | id="5456" align="left" |[[Һинд-аурупа телләре]] | id="5459" align="left" |[[Россиянең Европа өлеше|Европа өлеше]] | id="5462" |0 | id="5464" |0.00 % | id="5466" |513 | id="5468" |0.00 % | id="5470" |497 | id="5472" |0.00 % | id="5474" |758 | id="5476" |0.00 % | id="5478" |439 | id="5480" |0.00 % | id="5482" |711 | id="5484" |0.00 % | id="5486" |568 | id="5488" |0.00 % | id="5490" |324 | id="5492" |0.00 % |- id="5494" | id="5495" align="left" |[[Хорватлар]] | id="5498" align="left" |[[Һинд-аурупа телләре]] | id="5501" align="left" |[[Россиянең Европа өлеше|Европа өлеше]] | id="5504" |0 | id="5506" |0.00 % | id="5508" |0 | id="5510" |0.00 % | id="5512" |0 | id="5514" |0.00 % | id="5516" |174 | id="5518" |0.00 % | id="5520" |115 | id="5522" |0.00 % | id="5524" |479 | id="5526" |0.00 % | id="5528" |0 | id="5530" |0.00 % | id="5532" |304 | id="5534" |0.00 % |- id="5536" | id="5537" align="left" |[[Ороклар]] ([[орочлар]]<nowiki/>да 1970-1979) | id="5541" align="left" |[[Тунгус-маньчжур телләре]] | id="5544" align="left" |[[Себер]] | id="5547" |162 | id="5549" |0.00% | id="5551" |SSP | id="5553" |SSP | id="5555" |2 | id="5557" |0.00% | | | | | id="5563" |179 | id="5565" |0.00% | id="5567" |346 | id="5569" |0.00% | id="5571" |295 | id="5573" |0.00% |- id="5575" | id="5576" align="left" |[[Тазлар]] ([[удегеләр]]дә 1926-1989) | id="5580" align="left" |[[Сино-тибет телләре]] | id="5583" align="left" |[[Себер]] | | | | | | | | | | | | | id="5598" |276 | id="5600" |0.00% | id="5602" |274 | id="5604" |0.00% |- id="5606" | id="5607" align="left" |[[Ижора]] | id="5610" align="left" |[[Урал телләре]] | id="5613" align="left" |[[Россиянең Европа өлеше|Европа өлеше]] | id="5616" |16,136 | id="5618" |0.02% | id="5620" |7,720 | id="5622" |0.01% | id="5624" |564 | id="5626" |0.00% | id="5628" |561 | id="5630" |0.00% | id="5632" |449 | id="5634" |0.00% | id="5636" |449 | id="5638" |0.00% | id="5640" |327 | id="5642" |0.00% | id="5644" |266 | id="5646" |0.00% |- id="5648" | id="5649" align="left" |[[Бошняклар]] | id="5652" align="left" |[[Һинд-аурупа телләре]] | id="5655" align="left" |[[Россиянең Европа өлеше|Европа өлеше]] | id="5658" |0 | id="5660" |0.00 % | id="5662" |0 | id="5664" |0.00 % | id="5666" |0 | id="5668" |0.00 % | id="5670" |0 | id="5672" |0.00 % | id="5674" |0 | id="5676" |0.00 % | id="5678" |0 | id="5680" |0.00 % | id="5682" |0 | id="5684" |0.00 % | id="5686" |256 | id="5688" |0.00 % |- id="5690" | id="5691" align="left" |[[Энецлар]] ([[ненецлар]]<nowiki/>да 1926-1979) | id="5695" align="left" |[[Урал телләре]] | id="5698" align="left" |[[Себер]] | | | | | | | | | | | id="5711" |198 | id="5713" |0.00% | id="5715" |237 | id="5717" |0.00% | id="5719" |227 | id="5721" |0.00% |- id="5723" | id="5724" align="left" |[[Русиннар]] | id="5727" align="left" |[[Һинд-аурупа телләре]] | id="5730" align="left" |[[Россиянең Европа өлеше|Европа өлеше]] | id="5733" |0 | id="5735" |0.00 % | id="5737" |0 | id="5739" |0.00 % | id="5741" |0 | id="5743" |0.00 % | id="5745" |0 | id="5747" |0.00 % | id="5749" |0 | id="5751" |0.00 % | id="5753" |0 | id="5755" |0.00 % | id="5757" |97 | id="5759" |0.00 % | id="5761" |225 | id="5763" |0.00 % |- id="5765" | id="5766" align="left" |[[Караимнар]] | id="5769" align="left" |[[Төрки телләр]] | id="5772" align="left" |[[Россиянең Европа өлеше|Европа өлеше]] | id="5775" |1,608 | id="5777" |0.00% | | | id="5781" |1,608 | id="5783" |0.00% | id="5785" |1,236 | id="5787" |0.00% | id="5789" |939 | id="5791" |0.00% | id="5793" |680 | id="5795" |0.00% | id="5797" |366 | id="5799" |0.00% | id="5801" |205 | id="5803" |0.00% |- id="5805" | id="5806" align="left" |[[Каратаулылар]] | id="5809" align="left" |[[Һинд-аурупа телләре]] | id="5812" align="left" |[[Россиянең Европа өлеше|Европа өлеше]] | id="5815" |0 | id="5817" |0.00 % | id="5819" |0 | id="5821" |0.00 % | id="5823" |0 | id="5825" |0.00 % | id="5827" |0 | id="5829" |0.00 % | id="5831" |0 | id="5833" |0.00 % | id="5835" |0 | id="5837" |0.00 % | id="5839" |0 | id="5841" |0.00 % | id="5843" |181 | id="5845" |0.00 % |- id="5847" | id="5848" align="left" |[[Кырымчаклар]] | id="5851" align="left" |[[Төрки телләр]] | id="5854" align="left" |[[Россиянең Европа өлеше|Европа өлеше]] | id="5857" |6,185 | id="5859" |0.01 % | id="5861" |0 | id="5863" |0.00 % | id="5865" |249 | id="5867" |0.00 % | id="5869" |389 | id="5871" |0.00 % | id="5873" |1,365 | id="5875" |0.00 % | id="5877" |338 | id="5879" |0.00 % | id="5881" |157 | id="5883" |0.00 % | id="5885" |90 | id="5887" |0.00 % |- id="5889" | id="5890" align="left" |[[Гөрҗи яһүдләр]] | id="5893" align="left" |[[Картвель телләре]] | id="5896" align="left" |[[Кавказ]] | id="5899" |82 | id="5901" |0.00 % | id="5903" |0 | id="5905" |0.00 % | id="5907" |109 | id="5909" |0.00 % | id="5911" |109 | id="5913" |0.00 % | id="5915" |130 | id="5917" |0.00 % | id="5919" |1,172 | id="5921" |0.00 % | id="5923" |53 | id="5925" |0.00 % | id="5927" |78 | id="5929" |0.00 % |- id="5931" | id="5932" align="left" |[[Вотлар]] | id="5935" align="left" |[[Урал телләре]] | id="5938" align="left" |[[Россиянең Европа өлеше|Европа өлеше]] | id="5941" |705 | id="5943" |0.00 % | id="5945" |0 | id="5947" |0.00 % | id="5949" |0 | id="5951" |0.00 % | id="5953" |0 | id="5955" |0.00 % | id="5957" |0 | id="5959" |0.00 % | id="5961" |0 | id="5963" |0.00 % | id="5965" |73 | id="5967" |0.00 % | id="5969" |64 | id="5971" |0.00 % |- id="5973" | id="5974" align="left" |[[Люлиләр]] | id="5977" align="left" |[[Һинд-аурупа телләре]] | id="5980" align="left" |[[Россиянең Европа өлеше|Европа өлеше]] | id="5983" |0 | id="5985" |0.00 % | id="5987" |0 | id="5989" |0.00 % | id="5991" |0 | id="5993" |0.00 % | id="5995" |0 | id="5997" |0.00 % | id="5999" |0 | id="6001" |0.00 % | id="6003" |0 | id="6005" |0.00 % | id="6007" |486 | id="6009" |0.00 % | id="6011" |49 | id="6013" |0.00 % |- id="6015" | id="6016" align="left" |[[Бохара яһүдләре]] | id="6019" align="left" |[[Һинд-аурупа телләре]] | id="6022" align="left" |[[Россиянең Европа өлеше|Европа өлеше]] | id="6025" |93 | id="6027" |0.00 % | id="6029" |0 | id="6031" |0.00 % | id="6033" |99 | id="6035" |0.00 % | id="6037" |91 | id="6039" |0.00 % | id="6041" |336 | id="6043" |0.00 % | id="6045" |1,407 | id="6047" |0.00 % | id="6049" |54 | id="6051" |0.00 % | id="6053" |32 | id="6055" |0.00 % |- id="6057" | id="6058" align="left" |[[Кереклар]] ([[чукчи]]<nowiki/>ларда 1926-1989) | id="6062" align="left" |[[Чукотка-Камчатка телләре]] | id="6065" align="left" |[[Себер]] | | | | | | | | | | | | | id="6080" |8 | id="6082" |0.00% | id="6084" |4 | id="6086" |0.00% |- id="6088" | id="6089" align="left" |[[Дагстанның азсанлы халыклары]]<br> | | id="6092" align="left" |[[Кавказ]] | | | id="6097" |20,962 | id="6099" |0.02% |- id="6113" | id="6114" align="left" |[[Себернең азсанлы халыклары]] | | id="6117" align="left" |[[Себер]]<br> | | | id="6122" |11,824 | id="6124" |0.01% |} == Тел һәм мәдәният == {{seealso|Россия телләре|Россия Федерациясе субъектлары дәүләт һәм рәсми телләре}} [[Россия Федерациясе Конституциясе|Россия Федерациясе конституциясе]] буенча, илнең [[рәсми тел]] буларак [[рус теле]] билгелә, ләкин республикаларның бер яки күбрәк телне рәсми тел буларак билгеләү хокуклары бар. [[Россия Федерациясенең республикалары|Республикаларның]]<nowiki/>күпчелегендә кимендә ике рәсми/дәүләт теле барлыкта — рус теле һәм төбәкнең исеменә нигез салган милләтнеке.<ref name="Alvaro">{{cite web |url = https://wcd.coe.int/ViewDoc.jsp?id=846655|title = Report by Mr. Alvaro Gil-Robles on his Visits to the Russian Federation|publisher = [[Council of Europe]], [[Commissioner for Human Rights]]|date = 2005-04-20|accessdate = 2008-03-16}}</ref> Төбәкләрдә 50 күбрәк азчылык телләрендә 1,350 күбрәк газета һәм журнал, 300 телеканал һәм 250 радиостанция эшли. Яңа кабул ителгән кануннар нигезендә азчылык телләре федераль радио һәм телевидение эшчәнлегендә дә кулланыла ала.<ref name="National_COE">[http://www.coe.int/t/e/human_rights/minorities/2._framework_convention_(monitoring)/2._monitoring_mechanism/6._resolutions_of_the_committee_of_ministers/1._country-specific_resolutions/2._second_cycle/PDF_2nd_CM_Res_RussianFederation_eng.pdf Resolution on the implementation of the Framework Convention for the Protection of National Minorities], Committee of Ministers of Council of Europe, May 2, 2007</ref> 2007 елда, 38 милли азчылыкның телләрендә 6,260 мәктәп белем бирә иде, 10,404 мәктәптә 75 артык милли азчылык телләре дәрес буларак укытылды. Тулаем алганда, [[Европа Шурасы]] министрлары азчылыклар телләрендә дәреслекләр белән тәэмин итү, азчылык телләрне өйрәтү мөмкинлекләрнең киңәю, укытучыларны әзерләү өлкәсендә уңай үзгәрешләрнең булуын таныды. Шул ук арада, кайбер аерым азчылыклар очрагында туган телендә белем алу мөмкинлеге өлкәсендә проблемалар кала бирә.<ref name="National_COE">[http://www.coe.int/t/e/human_rights/minorities/2._framework_convention_(monitoring)/2._monitoring_mechanism/6._resolutions_of_the_committee_of_ministers/1._country-specific_resolutions/2._second_cycle/PDF_2nd_CM_Res_RussianFederation_eng.pdf Resolution on the implementation of the Framework Convention for the Protection of National Minorities], Committee of Ministers of Council of Europe, May 2, 2007</ref> Илдә 2000 артык милли азчылыклар ассоциациясе һәм 560 милли-мәдәни автономия булуга карамастан, Министрлар Комитеты күп регионнарда милли азчылыкларның мәдәниятләрне саклау һәм үстерүгә юнәлгән дәүләт ярдәме бик түбән дәрәҗәдә булуын таныды.<ref name="National_COE">[http://www.coe.int/t/e/human_rights/minorities/2._framework_convention_(monitoring)/2._monitoring_mechanism/6._resolutions_of_the_committee_of_ministers/1._country-specific_resolutions/2._second_cycle/PDF_2nd_CM_Res_RussianFederation_eng.pdf Resolution on the implementation of the Framework Convention for the Protection of National Minorities], Committee of Ministers of Council of Europe, May 2, 2007</ref> Шул ук арада, үз милли төбәге булган һәм булмаган этник төркемнәрнең арасында зур аерма күзәтелә — соңгыларның ресурслары чагыштырмача түбәнрәк.<ref name="Alvaro">{{cite web |url = https://wcd.coe.int/ViewDoc.jsp?id=846655|title = Report by Mr. Alvaro Gil-Robles on his Visits to the Russian Federation|publisher = [[Council of Europe]], [[Commissioner for Human Rights]]|date = 2005-04-20|accessdate = 2008-03-16}}</ref> == Җирле халыклар == Россиядә шулай ук аерым төркемгә керүче азчылык халыклары да яши — каты климатик шартларда яшәм, бик традицион тормыш рәвешен алга сөрүче Төньяк һәм Ерак Көнчыгыш азсанлы җирле халыклары.<ref name="Alvaro">{{cite web |url = https://wcd.coe.int/ViewDoc.jsp?id=846655|title = Report by Mr. Alvaro Gil-Robles on his Visits to the Russian Federation|publisher = [[Council of Europe]], [[Commissioner for Human Rights]]|date = 2005-04-20|accessdate = 2008-03-16}}</ref> Советлар Берлегенең юкка чыгуыннан соң, Россия аларның хокукларны саклауга юнәлгән махсус кануннар кабул итте.<ref name="Alvaro">{{cite web |url = https://wcd.coe.int/ViewDoc.jsp?id=846655|title = Report by Mr. Alvaro Gil-Robles on his Visits to the Russian Federation|publisher = [[Council of Europe]], [[Commissioner for Human Rights]]|date = 2005-04-20|accessdate = 2008-03-16}}</ref> 2007 елда Европа Шурасы Министрлары Комитеты бу җирле халыклар яшәгән территория һәм анда урнашкан табигый байлыкларны саклау өлкәсендә илнең федераль кануннарына кертелгән үзгәртүләре нәтиҗәсендә тискәре {{исемен үзгәртергә|}}үзгәрешләргә китерә алачагын таныды.<ref name="National_COE">[http://www.coe.int/t/e/human_rights/minorities/2._framework_convention_(monitoring)/2._monitoring_mechanism/6._resolutions_of_the_committee_of_ministers/1._country-specific_resolutions/2._second_cycle/PDF_2nd_CM_Res_RussianFederation_eng.pdf Resolution on the implementation of the Framework Convention for the Protection of National Minorities], Committee of Ministers of Council of Europe, May 2, 2007</ref> == Хариталар == <gallery widths="320px" heights="190px" perrow="3"> File:Ethnic_map_of_Russia_1989.png|Россиянең этник харитасы, 1989 File:Ethnic_map_of_Russia_2010.png|Россиянең этник харитасы, 2010 File:Largest ethnic minority by federal subject 2010.svg|Руслардан тыш иң эре этник төркемнәр: сары — украиннар, ачык яшел — татарлар, каты яшел — казакълар, әфлисүн — әрмәннәр, зәңгәр — бурятлар, соры-зәңгәр — алманнар, алсу — кореялылар File:Two largest ethnic minority by federal subject 2010.jpg|Руслардан тыш ике милләтле регионнар (2010 җанисәбе) File:Russians by federal subject 2010.svg|Руслар таралышы, 2010 File:Tatars by federal subject 2010.svg|Татарлар таралышы, 2010 File:Ukrainians by federal subject 2010.svg|Украиннар таралышы, 2010 File:Bashkirs by federal subject 2010.svg|Башкортлар таралышы, 2010 File:Chuvashs by federal subject 2010.svg|Чуашлар таралышы, 2010 File:Chechens by federal subject 2010.svg|Чеченнар таралышы, 2010 File:Armenians by federal subject 2010.svg|Әрмәннәр таралышы, 2010 File:Mordvins by federal subject 2010.svg|Мордва таралышы, 2010 File:Kazakhs by federal subject 2010.svg|Казакълар таралышы, 2010 File:Azerbaijanis by federal subject 2010.svg|Әзериләр таралышы, 2010 File:Belarusians by federal subject 2010.svg|Беларуслар таралышы, 2010 File:Germans by federal subject 2010.svg|Алманнар таралышы, 2010 </gallery> == Шулай ук карагыз == == Искәрмәләр == {{Reflist}} [[Төркем:Россия халыклары]] l24y21zwh8b2r0gi97wtoq97r1q38pk Казан сынлы сәнгать укуханәсе 0 176086 4452253 4451603 2025-07-08T18:08:02Z ListeriaBot 24345 Wikidata list updated [V2] 4452253 wikitext text/x-wiki {{Көллият кәртечкәсе | исем = Казан сынлы сәнгать училищесы | сокращение = КССУ ({{lang-ru|КХУ}}) | оригинал = {{lang-ru|Казанское художественное училище}} | элеккеге = Казан сынлы сәнгать мәктәбе (''[[1895]]-[[1917]]'')<br/> Казан ирекле сынлы сәнгать остаханәләре (''[[1917]]-[[1918]]'')<br/>Казан югары сынлы сәнгать-техник остаханәләре (''[[1918]]-[[1920]]'')<br/> Казан сынлы сәнгать-техник институты (''[[1920]]-[[1923]]'')<br/>Казан сынлы сәнгать техникумы (''[[1923]]-[[1924]]'')<br/> Казан архитектура-сынлы сәнгать техникумы (''[[1924]]-[[1926]]'')<br/>Казан сынлы сәнгать-педагогия техникумы (''[[1926]]-[[1930]]'')<br/>Татар сәнгатьләр техникумы ( ''[[1930]]-[[1935]]'')<br/>Татар сынлы сәнгать техникумы ( ''[[1935]]-[[2006]]'') | нигезләнгән = [[1895]] | ябылган = | реорганизован = | год реорганизации = | тип = | студенты = | преподаватели = | шәһәр = {{Байрак|Россия}}{{Байрак|Татарстан}} [[Казан]] | адрес = 420012, [[Татарстан]], [[Казан]] шәһәре, Мөштәри ур., 16. | сайт = http://kazanartschool.ru/index.php/ru/ | логотип = | Награды = |lat_dir =N|lat_deg =|lat_min =|lat_sec = |lon_dir =E|lon_deg =|lon_min =|lon_sec = }} [[Файл:КХУ.jpg|200px|thumb|right|Уку йорты бинасы]] '''Казан сынлы сәнгать училищесы''', Н.И. Фешин исемендәге Казан сынлы сәнгать училищесы (техникум), КССУ, {{lang-ru|Казанское художественное училище имени Н. И. Фешина (техникум), КХУ}}, {{lang-en|Kazan Art School named after Nickolai Feshin}} — [[1895 ел]]дан [[Казан]] шәһәрендә эшләп килүче, Татарстан мәдәният министрлыгы карамагындагы урта махсус һөнәри белем бирүче дәүләт {{comment|автоном|автоном}} белем бирү оешмасы.<br/> [[Казан]] шәһәрендә ике уку бинасы (''Мөштәри урамы, 16; [[Карл Маркс урамы (Казан)|Карл Маркс урамы]], 70'') һәм [[Яшел Үзән]]дә филиалы (''Яшел Үзән, Засорин урамы, 4а'') бар.<br/> Уку йорты директоры — Гыйльметдинова Ольга Александровна. == Тарих == [[Файл:Казань. № 87. Художественная школа и Грузинская улица.jpg|Сәнгать мәктәбе бинасы ХХ гасыр башында.|thumb|right|200px]] [[1895 ел]]ның [[9 сентябрь|9 сентябрендә]], Казан шәһәре сынлы сәнгать мәктәбе буларак, Казан шәһәр думасы һәм Казан губернаторы үтенече буенча, Россия империясенең сынлы сәнгать император академиясе президенты бөек кенәз Владимир Александрович рөхсәте белән ачыла. Мәктәпне ачуда [[Петербург]]та сынлы сәнгать академиясен тәмамлаган [[Николай Белькович|Н.Н. Белькович]], Х.Н. Скорняков, Г.А. Медведев, Ю.И. Тиссен, А.И. Денисов (''соңыннан мәктәпнең беренче рәсем укытучылары'') башлап йөри<ref>{{Citation |title=Аrtru.info сайтында |url=http://artru.info/uch/44/ |access-date=2016-02-23 |archive-date=2013-12-07 |archive-url=https://web.archive.org/web/20131207065408/http://artru.info/uch/44/ |dead-url=yes }}</ref>. Казан сынлы сәнгать мәктәбе Россия сынлы сәнгать академиясенә караган беренче урта һөнәри белем бирү йорты була.<br/> Казан сынлы сәнгать мәктәбе [[1905 ел]]га хәтле [[Горький урамы (Казан)|Зур Лядский урамында]] урнашкан Казанның III кызлар гимназиясе (''София Вагнерның шәхси гимназиясе'') [[Горький урамы, 16/7 (Казан)|бинасында]] шөгыльләнә. [[1901 ел]]ның маенда элекке Грузинский урамында (''хәзерге'' [[Карл Маркс урамы (Казан)|Карл Маркс урамы]]) мәктәп өчен махсус бина корыла башлый. Төзелеш белән укуханә мөдире, сәнгать укытучысы [[Карл Мюфке]] (''[[1868]]—[[1933]]'') үзе җитәкчелек итә. Ул бина проектын һәм төзелеш сметасын [[Санкт-Петербург]]да сәнгать академиясендә раслатуга ирешә. Барлык төзелеш эшләре [[1903 ел]]ның ноябрендә төгәлләнә. Ләкин декабрьдә янгын чыгып, бинаның түбәсе янып бетә. Янгыннан соң яңадан корганда, бинаның өске өлешенең кыяфәтенә зур үзгәрешләр кертелә<ref>Юлия Глазырина. Карл Мюфке - архитектор и педагог. «''Казанские истории''», 2010 ел, 20 сентябрь</ref>.<br/> Бинада сәнгать училищесы өчен мөһим булган иртәнге һәм кичке рәсем төшерү сыйныфлары, тантаналар һәм күргәзмәләр заллары, өченче катта остаханәләр өчен авыш түбәле пыяла бүлмәләр була. * [[1917 ел]]дан Казан дәүләт азат (ирекле) сынлы сәнгать остаханәләре. * [[1918 ел]]да Казан дәүләт югары сынлы сәнгать-техник остаханәләре итеп үзгәртелә. * [[1920 ел]]да Казан сынлы сәнгать-техник институты ({{lang-ru|КХТИ}}). * [[1923 ел]]да Казан сынлы сәнгать техникумы<ref>РСФСР ХКШ карары, 1923 ел 10 июль</ref>. * [[1924 ел]]да Казан архитектура-сынлы сәнгать остаханәләре (техникум) (АРХУМАС). * [[1926 ел]]да Казан сынлы сәнгать-педагогия техникумы<ref>АТССР мәгариф халык комиссариаты коллегиясе карары 1926 ел, 9 август</ref>. * [[1927 ел]]да [[Казан театр училищесы|Казан театр техникумы]] белән берләштерелә, Казан берләштерелгән сынлы сәнгать–театр техникумы исеме ала. * [[1930 ел]]да Көнчыгыш музыка техникумы белән берләштерелеп, Татар сәнгатьләр техникумы дип атала, аның сынлы сәнгать бүлеген тәшкил итә<ref>ТАССР мәгариф халык комиссариаты коллегиясе карары 1929 ел, 18 ноябрь</ref>. * [[1935 ел]]да Татар сәнгатьләр техникумыннан аерылып чыга, Татар сынлы сәнгать техникумы, соңрак Казан сынлы сәнгать училищесы итеп оештырыла. * [[2006 ел]]да Казан сынлы сәнгать училищесынә [[Николай Фешин|Н.И. Фешин]] исеме бирелә<ref>Постановление Кабинета Министров Респуб¬лики Татарстан от 16 ноября2006 г. № 551</ref>. * [[2008 ел]]да Казан сынлы сәнгать училищесы бинасында һәм аның матди базасына таянып, [[Василий Суриков|В.И. Суриков]] исемендәге Мәскәү дәүләт академия сынлы сәнгать институтының ({{lang-ru|Московский государственный академический художественный институт имени В. И. Сурикова, МГАХИ}}) Казан филиалы да эшли башлый. * [[2008 ел]]да Татарстан мәдәният министрлыгы карары белән [[Яшел Үзән]] шәһәрендә Казан сынлы сәнгать училищесы филиалы (''Засорин урамы, 4а'') ачыла. [[Бөек Ватан сугышы]] елларында да Казан сынлы сәнгать училищесы эшчәнлеген туктатмый. == Белгечлекләр == [[Файл:КХУ 1.jpg|180px|thumb|right|КССУ эмблемасы]] * Сынлы сәнгать * Дизайн * Декоратив-гамәли сәнгать һәм халык һөнәрчелеге * Скульптура == Укытучылар == {{seealso|Төркем:Казан сынлы сәнгать училищесы укытучылары}} {{col-begin}} {{col-3}} * [[Карл Мюфке]] * [[Николай Фешин]] * [[Павел Беньков]] * Павел Радимов * Надежда Сапожникова {{col-3}} * Вера Вильковиская * Константин Чеботарёв * [[Бакый Урманче]] * [[Татьяна Зуева]] * [[Евгений Зуев]] {{col-3}} * [[Харис Якупов]] * [[Виктор Куделькин]] * [[Айрат Хәмидуллин]] * [[Асия Миңнуллина]] * [[Әлфия Җәмилова]] {{col-end}} {{notice|Түбәндәге төзмә [[кеше]]ләр һәм [[робот]]лар аңларлык күп телле халыкара [[Викимәгълүмат]] белем базасында теркәлгән мәгълүматка нигезләнә һәм тулы түгел. Бәйле шәхес турында белем блокларын тутыру һәм соңыннан уң яктагы <u>'''яңарт'''</u>ка басу белән аны баетуда ярдәм итә аласыз.}} {{Wikidata list |sparql=SELECT ?item WHERE { ?item wdt:P108 wd:Q4207867. ?item wdt:P31 wd:Q5 } |section= |sort=p569 |columns=p569,label:Исем,p69,p106,p373,p570}} {| class='wikitable sortable' ! туу датасы ! Исем ! әлма-матер ! һөнәр төре ! Викиҗыентыктагы төркем ! үлем датасы |- | 1868 | ''[[:d:Q65132283|Grigory Antonovich Medvedev]]'' | ''[[:d:Q628254|Император сынлы сәнгать академиясе]]'' | ''[[:d:Q1028181|рәссам]]'' | [[:commons:Category:Grigory Antonovich Medvedev|Grigory Antonovich Medvedev]] | 1944-02-04 |- | 1868-01-30 | [[Karl Müfke]] | ''[[:d:Q16631749|gymnase masculin de Voronej]]''<br/>''[[:d:Q59421313|Югары сынлы сәнгать академиясе]]'' | ''[[:d:Q42973|мигъмар]]'' | [[:commons:Category:Karl Mufke|Karl Mufke]] | 1933-02-13 |- | 1869 | ''[[:d:Q131624491|Кокорев, Александр Михайлович]]'' | ''[[:d:Q1949325|Мәскәү рәсем сәнгате, һәйкәл ясау һәм мигъмарият укуханәсе]]''<br/>''[[:d:Q59421313|Югары сынлы сәнгать академиясе]]'' | ''[[:d:Q1028181|рәссам]]'' | [[:commons:Category:Aleksandr Mikhaylovich Kokorev|Aleksandr Mikhaylovich Kokorev]] | 1944 |- | 1887-09-11<br/>1887-09-09 | [[Павел Радимов]] | [[Казан Император университеты]] | ''[[:d:Q1028181|рәссам]]''<br/>[[шагыйрь]] | [[:commons:Category:Pavel Radimov|Pavel Radimov]] | 1967-02-12 |- | 1891-01-01 | [[Петр Сперанский]] | Казан сынлы сәнгать укуханәсе<br/>[[Казан дәүләт архитектура-төзелеш университеты]] | ''[[:d:Q1028181|рәссам]]''<br/>''[[:d:Q1020606|театр рәссам-бизәүчесе]]''<br/>''[[:d:Q1281618|сынчы]]''<br/>''[[:d:Q42973|мигъмар]]'' | [[:commons:Category:Pyotr Speranskiy|Pyotr Speranskiy]] | 1964-12-13 |- | 1903-03-16 | [[Садри Ахун]] | ''[[:d:Q4174330|И. Д. Шадр исемендәге Екатеринбург сынлы сәнгать укуханәсе]]''<br/>''[[:d:Q4201516|И. Е. Репин исемендәге Санкт-Петербург сынлы сәнгать, скульптура һәм архитектура институты]]'' | ''[[:d:Q1281618|сынчы]]''<br/>''[[:d:Q15977927|art educator]]'' | [[:commons:Category:Sadri Akhun|Sadri Akhun]] | 1990-06-21 |- | 1915-12-28 | [[Семён Ротницкий]] | ''[[:d:Q4201516|И. Е. Репин исемендәге Санкт-Петербург сынлы сәнгать, скульптура һәм архитектура институты]]'' | ''[[:d:Q1028181|рәссам]]'' | | 2004 |- | 1919-12-23 | [[Харис Якупов]] | Казан сынлы сәнгать укуханәсе | ''[[:d:Q1028181|рәссам]]'' | [[:commons:Category:Haris Yakupov|Haris Yakupov]] | 2010-02-17 |- | 1923-12-23 | [[Евгений Зуев|Евгени Зуев]] | ''[[:d:Q1370318|Эстония сынлы сәнгать академиясе]]'' | ''[[:d:Q1028181|рәссам]]'' | [[:commons:Category:Evgeniy Zuev|Evgeniy Zuev]] | 1989-10-31 |- | 1924-02-25 | [[Әнәс Тумашев]] | Казан сынлы сәнгать укуханәсе<br/>''[[:d:Q4201516|И. Е. Репин исемендәге Санкт-Петербург сынлы сәнгать, скульптура һәм архитектура институты]]'' | ''[[:d:Q1028181|рәссам]]''<br/>''[[:d:Q2707485|сәхнә бизәүче]]'' | [[:commons:Category:Anas Tumashev|Anas Tumashev]] | 2010-10-12 |- | 1924-03-03 | [[Мәснәви Хәертдинов]] | ''[[:d:Q4496242|Харкау дәүләт дизайн һәм сынлы сәнгать институты]]''<br/>''[[:d:Q56229506|Ivanovo Art School]]'' | ''[[:d:Q1028181|рәссам]]'' | [[:commons:Category:Masnavi Haertdinov|Masnavi Haertdinov]] | 1983-06-26 |- | 1955-04-20 | [[Мәхмүт Ваһапов]] | Казан сынлы сәнгать укуханәсе<br/>''[[:d:Q4304069|Мәскәү дәүләт академия сәнгать институты]]'' | ''[[:d:Q1028181|рәссам]]'' | [[:commons:Category:Makhmut Vagapov|Makhmut Vagapov]] | |} {{Wikidata list end}} == Уку йортын тәмамлаучылар == {{seealso|Төркем:Казан сынлы сәнгать укуханәсен тәмамлаучылар}} Казан сынлы сәнгать мәктәбе сынлы сәнгать, гравюра, архитектура, скульптура бүлекләрендә урта һөнәри уку йортлары өчен рәссам-мөгаллимнәр һәм милли мәктәпләр өчен рәсем укытучылары әзерләгән. Сәләтле шәкертләр Россия сынлы сәнгать академиясенә караган Санкт-Петербург югары сынлы сәнгать училищесынә укырга керә алган<ref>[http://enc.cap.ru/?t=publ&hry=15&lnk=1901 Чуаш белешмәлеге]</ref>. === Инкыйлабка кадәр === {{col-begin}} {{col-2}} * [[Николай Фешин]] * [[Павел Беньков]] * [[Давид Бурлюк]] * Леонид Овсянников * [[Петр Дульский|Пётр Дульский]] * Надежда Сапожникова * Вера Вильковиская * Эрнест Шталберг * Николай Пинегин * Пётр Котов {{col-2}} * Вадим Мизеров * Азарий Трапицын * Василий Сыромятников * [[Карлис Зале]] * Фёдор Модоров * Варвара Степанова * Александр Родченко * [[Михаил Лобанов]] * Александр Григорьев {{col-end}} === Инкыйлабтан соң === {{col-begin}} {{col-2}} * Иоаким Максимов-Кошкинский * [[Магдалина Мавровская]] * Мәхмүт Госманов * [[Лотфулла Фәттахов]] * [[Әмир Мәҗитов]] * Михаил Нефёдов * Игорь Вулох * [[Илдар Ханов (1940)|Илдар Ханов]] * Александр Новосёлов {{col-2}} * [[Константин Васильев]] * [[Абрек Абзгилдин]] * [[Игорь Башмаков]] * Николай Абрамов * Владимир Кудряшёв * Дмитрий Мощевитин * [[Айрат Хәмидуллин]] * [[Фәрит Вәлиуллин]] * [[Усман Абдуллов]] {{col-end}} === Автоматик исемлек === {{notice|Түбәндәге төзмә [[кеше]]ләр һәм [[робот]]лар аңларлык күп телле халыкара [[Викимәгълүмат]] белем базасында теркәлгән мәгълүматка нигезләнә һәм тулы түгел. Бәйле шәхес турында белем блокларын тутыру һәм соңыннан уң яктагы <u>'''яңарт'''</u>ка басу белән аны баетуда ярдәм итә аласыз.}} {{Wikidata list |sparql=SELECT ?item WHERE { ?item wdt:P69 wd:Q4207867. ?item wdt:P31 wd:Q5 } |section= |sort=p569 |columns=p569,label:Исем,p106,p108,p373,p570}} {| class='wikitable sortable' ! туу датасы ! Исем ! һөнәр төре ! эш урыны ! Викиҗыентыктагы төркем ! үлем датасы |- | 1877-03-26 | [[Надежда Сапожникова]] | ''[[:d:Q1028181|рәссам]]'' | | [[:commons:Category:Nadezhda Sapozhnikova|Nadezhda Sapozhnikova]] | 1942-10<br/>1942-11 |- | 1879-03-23 | [[Петр Дульский]] | ''[[:d:Q1231865|педагог]]''<br/>''[[:d:Q1792450|сәнгать белгече]]''<br/>''[[:d:Q47090899|музей эшлеклесе]]''<br/>''[[:d:Q2516866|нәшир]]'' | | [[:commons:Category:Pyotr Dulskiy|Pyotr Dulskiy]] | 1956-03-08 |- | 1879-05-15 | [[Константин Лепилов]] | ''[[:d:Q1028181|рәссам]]'' | | | 1941-10-05 |- | 1881-11-26<br/>1881-12-09 | [[Николай Фешин]] | ''[[:d:Q1028181|рәссам]]'' | | [[:commons:Category:Nikolai Ivanovich Fechin|Nikolai Ivanovich Fechin]] | 1955-10-05 |- | 1885-11-27 | ''[[:d:Q4527513|Николай Шулпинов]]'' | ''[[:d:Q1028181|рәссам]]'' | | [[:commons:Category:Nikolai Shulpinov|Nikolai Shulpinov]] | 1921-08-07 |- | 1886-07-25 | ''[[:d:Q100536836|Александр Соловьёв]]'' | | | | 1966 |- | 1888-01-01 | ''[[:d:Q116032207|Василий Александров]]'' | ''[[:d:Q42973|мигъмар]]'' | | | 1953-05-19 |- | 1888-06-17 | ''[[:d:Q47383180|Герман Мелентьев]]'' | ''[[:d:Q1028181|рәссам]]'' | | [[:commons:Category:German Melentyev|German Melentyev]] | 1967-03-28 |- | 1888-10-28 | [[Карлис Зале]] | ''[[:d:Q1281618|сынчы]]'' | | [[:commons:Category:Kārlis Zāle|Kārlis Zāle]] | 1942-02-19 |- | 1889-05-04 | ''[[:d:Q21175361|Вадим Мизеров]]'' | ''[[:d:Q1028181|рәссам]]'' | ''[[:d:Q1466666|Томск политехника университеты]]'' | | 1954-11-21 |- | 1889-06-26 | ''[[:d:Q4236178|Пётр Котов]]'' | ''[[:d:Q1028181|рәссам]]''<br/>[[укытучы]] | ''[[:d:Q4314796|Сынлы сәнгать һәм мигъмарият милли академиясе]]''<br/>''[[:d:Q1130457|С. А. Герасимов исемендәге Бөтенрусия дәүләт кинематография институты]]''<br/>''[[:d:Q4304069|Мәскәү дәүләт академия сәнгать институты]]'' | [[:commons:Category:Pyotr Kotov|Pyotr Kotov]] | 1953-07-04 |- | 1890-08-24 | [[Моисей Спиридонов]] | ''[[:d:Q1028181|рәссам]]'' | | | 1981-03-31 |- | 1891 | [[Дмитрий Фёдоров]] | | | | 1959 |- | 1891-01-01 | [[Петр Сперанский]] | ''[[:d:Q1028181|рәссам]]''<br/>''[[:d:Q1020606|театр рәссам-бизәүчесе]]''<br/>''[[:d:Q1281618|сынчы]]''<br/>''[[:d:Q42973|мигъмар]]'' | [[Сәйяр|«Сәйяр»]]<br/>[[Галиәсгар Камал исемендәге Татар дәүләт академия театры|Галиәсгар Камал исемендәге Татар театры]]<br/>[[Татар академия дәүләт опера һәм балет театры|Муса Җәлил исемендәге Татар академия дәүләт опера һәм балет театры]]<br/>[[Казан дәүләт архитектура-төзелеш университеты]]<br/>Казан сынлы сәнгать укуханәсе<br/>[[Казан дәүләт академия рус Зур драма театры|Василий Качалов исемендәге Казан дәүләт академия рус Зур драма театры]] | [[:commons:Category:Pyotr Speranskiy|Pyotr Speranskiy]] | 1964-12-13 |- | 1891-01-27 | [[Никита Сверчков]] | ''[[:d:Q1028181|рәссам]]'' | | | 1985-07-18 |- | 1891-06-29 | [[Михаил Лобанов]] | ''[[:d:Q1028181|рәссам]]'' | | | 1970 |- | 1891-10-08 | ''[[:d:Q123593097|Дмитрий Жилов]]'' | ''[[:d:Q1281618|сынчы]]''<br/>''[[:d:Q1028181|рәссам]]''<br/>''[[:d:Q864503|биолог]]'' | | | 1959-01-07 |- | 1891-11-23 | [[Александр Родченко]] | ''[[:d:Q1028181|рәссам]]''<br/>''[[:d:Q33231|фотограф]]''<br/>''[[:d:Q1281618|сынчы]]''<br/>''[[:d:Q42973|мигъмар]]''<br/>''[[:d:Q627325|график дизайнер]]''<br/>''[[:d:Q5322166|designer]]''<br/>''[[:d:Q1229025|typographer]]''<br/>''[[:d:Q3391743|сынлы сәнгать эшлеклесе]]''<br/>''[[:d:Q1925963|graphic artist]]'' | | [[:commons:Category:Alexander Rodchenko|Alexander Rodchenko]] | 1956-12-03 |- | 1892-02-08 | [[Константин Чеботарёв]] | ''[[:d:Q1028181|рәссам]]'' | | [[:commons:Category:Konstantin Chebotaryov|Konstantin Chebotaryov]] | 1974-05-21 |- | 1892-03-24 | [[Алексей Попов (1892)|Алексей Попов]] | ''[[:d:Q33999|актёр]]''<br/>''[[:d:Q2526255|кинорежиссёр]]''<br/>''[[:d:Q3387717|театр режиссеры]]''<br/>''[[:d:Q2449921|театр мөгаллиме]]''<br/>''[[:d:Q6051619|публицист]]''<br/>''[[:d:Q10379007|тиятыр белгече]]''<br/>[[укытучы]]<br/>''[[:d:Q28389|сценаричы]]''<br/>''[[:d:Q17391638|сәнгать теоретигы]]''<br/>''[[:d:Q1231865|педагог]]'' | ''[[:d:Q2177054|Россия театр сәнгате университеты — ГИТИС]]'' | | 1961-08-18 |- | 1892-04-28 | ''[[:d:Q12140910|Илларион Плещинский]]'' | ''[[:d:Q1028181|рәссам]]'' | ''[[:d:Q4314796|Сынлы сәнгать һәм мигъмарият милли академиясе]]''<br/>''[[:d:Q1741154|Киев милли төзелеш һәм архитектура университеты]]'' | | 1961-02-06 |- | 1893 | [[Иван Тютиков]] | ''[[:d:Q1028181|рәссам]]'' | | | 1973 |- | 1894 | [[Петр Байбарышев]] | | | | 1942 |- | 1894-08-08 | [[Янис Лиепинш]] | ''[[:d:Q1028181|рәссам]]'' | ''[[:d:Q2607021|Латвия сынлы сәнгать академиясе]]'' | | 1964-09-02 |- | 1894-11-05<br/>1894-10-28<br/>1894-11-09<br/>1894-10-09 | [[Варвара Степанова]] | ''[[:d:Q1028181|рәссам]]''<br/>''[[:d:Q5322166|designer]]''<br/>[[шагыйрь]]<br/>''[[:d:Q644687|иллюстратор]]''<br/>''[[:d:Q10694573|textile artist]]''<br/>''[[:d:Q2707485|сәхнә бизәүче]]''<br/>''[[:d:Q1925963|graphic artist]]''<br/>''[[:d:Q10774753|истрады әртисе]]''<br/>''[[:d:Q483501|сәнгатькәр]]'' | ''[[:d:Q1635293|Vkhutemas]]''<br/>''[[:d:Q4059235|Krupskaya Academy of Communist Education]]'' | [[:commons:Category:Varvara Stepanova|Varvara Stepanova]] | 1958-05-20 |- | 1895 | [[Наталья Пономарёва]] | ''[[:d:Q1028181|рәссам]]'' | | [[:commons:Category:Natalya Ponomaryova|Natalya Ponomaryova]] | 1941 |- | 1895-06-22 | ''[[:d:Q122658418|Владимир Соколов]]'' | ''[[:d:Q1028181|рәссам]]'' | | | 1971 |- | 1896-06-09 | ''[[:d:Q124352442|Пётр Фомичев]]'' | ''[[:d:Q1028181|рәссам]]'' | | | 1975-09-16 |- | 1896-11-04 | ''[[:d:Q16435234|Николай Крутильников]]'' | ''[[:d:Q1028181|рәссам]]''<br/>[[укытучы]] | ''[[:d:Q12528547|Almaty College of Decorative and Applied Arts]]'' | | 1961-04-13 |- | 1902-04-05 | ''[[:d:Q131730115|Владимир Лаптев]]'' | ''[[:d:Q1028181|рәссам]]''<br/>''[[:d:Q33231|фотограф]]''<br/>[[Jurnalist|журналист]] | [[Татарстан Республикасының милли музее]] | [[:commons:Category:Vladimir Lukich Laptev|Vladimir Lukich Laptev]] | 1963-12-09 |- | 1902-06-25<br/>1902-07-25 | [[Владимир Кудряшёв]] | ''[[:d:Q1028181|рәссам]]'' | | [[:commons:Category:Vladimir Kudryashov|Vladimir Kudryashov]] | 1944-11-09 |- | 1903-11-07 | ''[[:d:Q107214777|Дмитрий Красильников]]'' | ''[[:d:Q1028181|рәссам]]'' | [[Татарстан китап нәшрияты]]<br/>''[[:d:Q25394454|Central Publishing House of the Peoples of the USSR]]''<br/>''[[:d:Q6482122|Razdavim fashystskuyu hadzinu]]''<br/>''[[:d:Q3920653|Vozhyk]]'' | [[:commons:Category:Dmitriy Krasil'nikov|Dmitriy Krasil'nikov]] | 1951 |- | 1903-11-27 | ''[[:d:Q99511890|Николай Ломоносов]]'' | ''[[:d:Q3391743|сынлы сәнгать эшлеклесе]]''<br/>''[[:d:Q1020606|театр рәссам-бизәүчесе]]'' | ''[[:d:Q4174320|Yekaterinburg Youth Theatre]]''<br/>''[[:d:Q4351536|Пирем драма театры]]'' | | 1995-09-23 |- | 1904-07-15 | [[Габделгазиз Зыятдинов|Габделгазиз Зыятдинев]] | | | | 1991-10-28 |- | 1905 | ''[[:d:Q60826361|Сергей Михайлов]]'' | ''[[:d:Q1028181|рәссам]]'' | | | 1985-08-14 |- | 1906-02-16 | ''[[:d:Q30610460|Сәрвәр Җәтәрә]]'' | ''[[:d:Q33999|актёр]]''<br/>''[[:d:Q3455803|режиссёр]]''<br/>[[Драматурглар|драматург]] | ''[[:d:Q21193635|Комык музыкаль-дырам тиятры]]'' | | 1980 |- | 1907-01-27 | [[Николай Барышев (1907)|Николай Барышев]] | ''[[:d:Q1028181|рәссам]]''<br/>''[[:d:Q25893271|clandestine agent]]'' | ''[[:d:Q4242935|Gorky Drama Theatre]]'' | | 1944-04-10 |- | 1907-08-11 | ''[[:d:Q105659410|Анатолий Нератов]]'' | ''[[:d:Q1028181|рәссам]]''<br/>''[[:d:Q42973|мигъмар]]''<br/>''[[:d:Q4199058|iconographer]]'' | | | 1973-07-01 |- | 1914-02-23<br/>1914-03-08 | [[Магдалина Мавровская]] | ''[[:d:Q1028181|рәссам]]'' | | | 2012-05-24 |- | 1918-07-21 | ''[[:d:Q22918759|Анатолий Козырев]]'' | ''[[:d:Q1281618|сынчы]]''<br/>''[[:d:Q1028181|рәссам]]'' | | [[:commons:Category:Anatoli Ivanovich Kozyrev|Anatoli Ivanovich Kozyrev]] | 1980-09-07 |- | 1918-09-27 | [[Лотфулла Фәттахов]] | ''[[:d:Q1028181|рәссам]]'' | | [[:commons:Category:Lotfulla Fattahov|Lotfulla Fattahov]] | 1981-06-17 |- | 1918-10-25 | [[Мәхмүт Госманов]] | ''[[:d:Q1028181|рәссам]]'' | | [[:commons:Category:Makhmut Usmanov|Makhmut Usmanov]] | 2006 |- | 1919-06-19 | ''[[:d:Q115340393|Пётр Сажин]]'' | ''[[:d:Q1281618|сынчы]]'' | | | 1999-02-05 |- | 1919-12-23 | [[Харис Якупов]] | ''[[:d:Q1028181|рәссам]]'' | Казан сынлы сәнгать укуханәсе | [[:commons:Category:Haris Yakupov|Haris Yakupov]] | 2010-02-17 |- | 1922-01-28 | [[Әнвәр Нагаев]] | ''[[:d:Q1028181|рәссам]]''<br/>''[[:d:Q2707485|сәхнә бизәүче]]''<br/>''[[:d:Q1020606|театр рәссам-бизәүчесе]]'' | [[Татар академия дәүләт опера һәм балет театры|Муса Җәлил исемендәге Татар академия дәүләт опера һәм балет театры]] | | 2002-12-11 |- | 1922-08-08 | [[Әсгать Сәфәргалин]] | ''[[:d:Q1028181|рәссам]]'' | | [[:commons:Category:Ashat Safargalin|Ashat Safargalin]] | 1975-08-28 |- | 1923-05-23 | [[Николай Кузнецов (1923)|Николай Кузнецов]] | ''[[:d:Q1028181|рәссам]]'' | | [[:commons:Category:Nikolay Kuznetsov (painter)|Nikolay Kuznetsov (painter)]] | 1974-12-15 |- | 1923-09-29 | [[Сергей Лывин]] | ''[[:d:Q1028181|рәссам]]'' | | [[:commons:Category:Sergey Lyvin|Sergey Lyvin]] | 2000-03-18 |- | 1924-02-18 | ''[[:d:Q119009380|Александр Талеев]]'' | ''[[:d:Q1028181|рәссам]]'' | | | 2006-04-04 |- | 1924-02-25 | [[Әнәс Тумашев]] | ''[[:d:Q1028181|рәссам]]''<br/>''[[:d:Q2707485|сәхнә бизәүче]]'' | [[Галиәсгар Камал исемендәге Татар дәүләт академия театры|Галиәсгар Камал исемендәге Татар театры]]<br/>Казан сынлы сәнгать укуханәсе | [[:commons:Category:Anas Tumashev|Anas Tumashev]] | 2010-10-12 |- | 1924-06-24 | [[Владимир Попов]] | ''[[:d:Q1028181|рәссам]]'' | | [[:commons:Category:Vladimir Popov (painter)|Vladimir Popov (painter)]] | 2023-10-27 |- | 1924-09-13 | ''[[:d:Q111291431|Владимир Кузнецов]]'' | ''[[:d:Q1028181|рәссам]]''<br/>[[укытучы]] | ''[[:d:Q12166926|Харьков дәүләт дизайн һәм сәнгать академиясе]]'' | | 1998-12-23 |- | 1924-10-19 | [[Васил Маликов]] | ''[[:d:Q1281618|сынчы]]'' | | | 1992-10-11 |- | 1925-01-15 | ''[[:d:Q124391127|Юрий Матвеев]]'' | ''[[:d:Q2707485|сәхнә бизәүче]]''<br/>''[[:d:Q1028181|рәссам]]'' | ''[[:d:Q4496305|Kharkiv Ukrainian Drama Theatre]]'' | | 1988-09-24 |- | 1925-08-14 | ''[[:d:Q116215764|Владимир Гольба]]'' | ''[[:d:Q1028181|рәссам]]''<br/>[[укытучы]] | ''[[:d:Q4496368|Kharkiv State School of Art]]'' | | |- | 1925-08-19 | [[Петр Баландин]] | | | | 1994-07-08 |- | 1926-03-19 | [[Нәкый Бикташев]] | | | | 1980-10-29 |- | 1926-05-05 | ''[[:d:Q86928692|Яромир Печкин]]'' | ''[[:d:Q1281618|сынчы]]'' | ''[[:d:Q815268|Беларус милли техника университеты]]'' | | 1976-06-17 |- | 1927-11-03 | ''[[:d:Q55653814|Сергей Ланзы]]'' | ''[[:d:Q1028181|рәссам]]'' | | | 1977 |- | 1928-02-18 | [[Мәсгут Шәрифуллин]] | [[язучы]] | | | |- | 1928-08-01 | ''[[:d:Q124399308|Григорий Васягин]]'' | ''[[:d:Q1028181|рәссам]]'' | | | 2005-12-29 |- | 1930-05-07 | ''[[:d:Q4418809|Евгений Сидоркин]]'' | ''[[:d:Q1028181|рәссам]]''<br/>''[[:d:Q644687|иллюстратор]]''<br/>''[[:d:Q1925963|graphic artist]]'' | | | 1982-09-03 |- | 1930-10-19 | [[Андрей Визел]] | | [[РФА КФҮ Органик һәм физик химия институты]] | | 2019-11-14 |- | 1931-08-10 | [[Рафаил Баһаветдинов]] | ''[[:d:Q1028181|рәссам]]'' | | | 2017-08-16 |- | 1932-04-17 | [[Николай Индюхов]] | | | | 2009-04-05 |- | 1932-12-03 | [[Нәүфәл Адылов]] | ''[[:d:Q1281618|сынчы]]'' | | [[:commons:Category:Naufal Adylov|Naufal Adylov]] | 2004-12-01 |- | 1934-03-30 | [[Рөстәм Килдебәков|Рөстәм Килдебәкев]] | ''[[:d:Q1028181|рәссам]]''<br/>''[[:d:Q3374326|muralist]]''<br/>''[[:d:Q2205972|рәссам-витражис]]''<br/>''[[:d:Q282718|mosaicist]]''<br/>''[[:d:Q56236186|carpets designer]]''<br/>''[[:d:Q739437|рәссам-плакатчы]]'' | | [[:commons:Category:Rustem Kildibekov|Rustem Kildibekov]] | 2023-11-09 |- | 1934-07-10 | ''[[:d:Q119807043|Рафаэль Агафонов]]'' | ''[[:d:Q1281618|сынчы]]''<br/>''[[:d:Q1028181|рәссам]]''<br/>''[[:d:Q2707485|сәхнә бизәүче]]'' | | | 2014-06-26 |- | 1934-12-21 | [[Рафаэль Мәсәгутов]] | ''[[:d:Q1028181|рәссам]]''<br/>''[[:d:Q662729|җәмәгать эшлеклесе]]'' | | [[:commons:Category:Rafael Masautov|Rafael Masautov]] | |- | 1936-01-24 | ''[[:d:Q94929702|Александр Бакулевский]]'' | ''[[:d:Q644687|иллюстратор]]''<br/>''[[:d:Q483501|сәнгатькәр]]''<br/>''[[:d:Q627325|график дизайнер]]''<br/>''[[:d:Q1028181|рәссам]]''<br/>''[[:d:Q1925963|graphic artist]]'' | | [[:commons:Category:Aleksandr Bakulevskiy|Aleksandr Bakulevskiy]] | 2021-08-23 |- | 1936-05-01 | ''[[:d:Q55652194|Май-оол Даржай]]'' | ''[[:d:Q1028181|рәссам]]'' | | | 2005-06-14 |- | 1936-10-11 | [[Закир Батраев]] | ''[[:d:Q1622272|университет профессоры]]'' | | [[:commons:Category:Zakir Batraev|Zakir Batraev]] | |- | 1938-01-03 | ''[[:d:Q252094|Игорь Вулох]]'' | ''[[:d:Q1028181|рәссам]]'' | | [[:commons:Category:Igor Vulokh|Igor Vulokh]] | 2012-11-28 |- | 1938-11-22 | ''[[:d:Q113361339|Валерий Скобеев]]'' | ''[[:d:Q1028181|рәссам]]'' | | [[:commons:Category:Valery Skobeev|Valery Skobeev]] | 2022-07-29 |- | 1939-03-31 | [[Рәшит Имашев|Рәшит Гыймашев]] | ''[[:d:Q1028181|рәссам]]'' | | [[:commons:Category:Rashit Imashev|Rashit Imashev]] | 2007-03-11 |- | 1939-11-13 | [[Илдар Зарипов (1939)|Илдар Зарипов]] | ''[[:d:Q1028181|рәссам]]'' | | [[:commons:Category:Ildar Zaripov|Ildar Zaripov]] | 2012-06-14 |- | 1940-02-29 | ''[[:d:Q123420498|Виктор Фёдоров]]'' | ''[[:d:Q1028181|рәссам]]''<br/>''[[:d:Q282718|mosaicist]]''<br/>''[[:d:Q1925963|graphic artist]]''<br/>''[[:d:Q2180411|пәртеритче]]'' | | [[:commons:Category:Viktor Kronidovich Fyodorov|Viktor Kronidovich Fyodorov]] | 2001-10-05 |- | 1940-10-28 | [[Равил Исмәгыйлев]] | | | | |- | 1942-01-06 | ''[[:d:Q116738625|Георгий Тайгильдин]]'' | | | | |- | 1942-03-25 | ''[[:d:Q28664618|Алексей Штерн]]'' | ''[[:d:Q1028181|рәссам]]''<br/>''[[:d:Q3387717|театр режиссеры]]''<br/>''[[:d:Q2962070|куючы-рәссам]]'' | | | |- | 1942-09-03 | [[Константин Васильев]] | ''[[:d:Q1028181|рәссам]]'' | | [[:commons:Category:Konstantin Vasilyev|Konstantin Vasilyev]] | 1976-10-29 |- | 1946-08-05 | [[Надир Әлмиев]] | ''[[:d:Q1028181|рәссам]]'' | | [[:commons:Category:Nadir Almeev|Nadir Almeev]] | |- | 1946-11-14 | [[Измаил Ефимов]] | ''[[:d:Q1028181|рәссам]]'' | | | |- | 1946-12-22 | [[Григорий Эйдинов (1946)]] | ''[[:d:Q644687|иллюстратор]]''<br/>''[[:d:Q1028181|рәссам]]'' | | [[:commons:Category:Grigory Eidinov|Grigory Eidinov]] | |- | 1947-08-01 | [[Шамил Шәйдуллин (рәссам)|Шамил Шәйдуллин]] | ''[[:d:Q1028181|рәссам]]'' | | [[:commons:Category:Shamil Shaidullin|Shamil Shaidullin]] | 2021-08-03 |- | 1949-02-23 | [[Рәшит Сафиуллин]] | ''[[:d:Q1028181|рәссам]]''<br/>''[[:d:Q2707485|сәхнә бизәүче]]''<br/>''[[:d:Q1925963|graphic artist]]'' | | | 2024-02-13 |- | 1949-07-28 | [[Александр Леухин]] | ''[[:d:Q1028181|рәссам]]'' | | | |- | 1949-11-01 | [[Валентина Губская]] | ''[[:d:Q1028181|рәссам]]'' | [[Татар дәүләт «Әкият» курчак театры]]<br/>[[Казан театр укуханәсе|Шәүкәт Хәсән улы Биктимеров исемендәге Казан театр укуханәсе]] | | |- | 1951-01-04 | [[Шамил Нигъмәтуллин]] | | | | 2004-02-01 |- | 1951-01-09 | [[Зөфәр Гыймаев]] | ''[[:d:Q1028181|рәссам]]'' | | [[:commons:Category:Zufar Gimaev|Zufar Gimaev]] | 2022-02-15 |- | 1951-01-16 | [[Рәшит Гаимов]] | ''[[:d:Q1028181|рәссам]]''<br/>''[[:d:Q1569495|мөгаллим]]'' | [[Казан милли тикшеренү технология университеты]]<br/>''[[:d:Q4304069|Мәскәү дәүләт академия сәнгать институты]]'' | [[:commons:Category:Rashit Gaimov|Rashit Gaimov]] | |- | 1951-08-15 | [[Әлфия Җәмилова]] | | | | |- | 1952-11-26 | [[Асия Миңнуллина]] | ''[[:d:Q1028181|рәссам]]''<br/>''[[:d:Q1281618|сынчы]]'' | | [[:commons:Category:Asiya Minulina|Asiya Minulina]] | |- | 1952-12-11 | [[Фәридә Хәсьянова]] | ''[[:d:Q1028181|рәссам]]''<br/>''[[:d:Q63798374|children's book illustrator]]'' | | [[:commons:Category:Farida Hasyanova|Farida Hasyanova]] | |- | 1954-02-10 | [[Рәшит Газиев]] | ''[[:d:Q1028181|рәссам]]''<br/>''[[:d:Q2707485|сәхнә бизәүче]]'' | | [[:commons:Category:Rashit Gazeev|Rashit Gazeev]] | 2021-12-22 |- | 1954-04-12 | [[Рәшит Гафиятуллин]] | ''[[:d:Q16533|хөкемче]]'' | | | |- | 1955-04-20 | [[Мәхмүт Ваһапов]] | ''[[:d:Q1028181|рәссам]]'' | Казан сынлы сәнгать укуханәсе<br/>[[Казан дәүләт мәдәният институты]] | [[:commons:Category:Makhmut Vagapov|Makhmut Vagapov]] | |- | 1958-04-04 | [[Наилә Кумысникова]] | ''[[:d:Q1028181|рәссам]]''<br/>''[[:d:Q2707485|сәхнә бизәүче]]'' | | [[:commons:Category:Nailya Kumysnikova|Nailya Kumysnikova]] | |- | 1959-02-24 | [[Фәрит Вәлиуллин]] | ''[[:d:Q1028181|рәссам]]'' | [[Татар дәүләт гуманитар-педагогика университеты]]<br/>[[Казан (Идел буе) федераль университеты]] | [[:commons:Category:Farit Valiullin|Farit Valiullin]] | |- | 1959-12-04 | [[Игорь Щетинин]] | ''[[:d:Q1028181|рәссам]]'' | | | |- | 1960-11-02 | [[Булат Насыйхов]] | ''[[:d:Q1028181|рәссам]]''<br/>''[[:d:Q2962070|куючы-рәссам]]''<br/>''[[:d:Q706364|арт-директор]]'' | [[Әлмәт татар драма театры|Әлмәт татар дәүләт драма театры]]<br/>[[Яр Чаллы дәүләт курчак театры]]<br/>[[Минзәлә татар дәүләт драма театры|Сабир Өметбаев исемендәге Минзәлә дәүләт татар драма театры]]<br/>[[Түбән Кама татар дәүләт драма театры|Туфан Миңнуллин исемендәге Түбән Кама татар дәүләт драма театры]] | | |- | 1961 | ''[[:d:Q109484685|Сергей Светлаков]]'' | ''[[:d:Q1028181|рәссам]]''<br/>''[[:d:Q2180411|пәртеритче]]'' | | | |- | 1963-06-15 | [[Әнвәр Сәйфетдинов|Әнвәр Сәйфетдинев]] | ''[[:d:Q1028181|рәссам]]'' | | [[:commons:Category:Anvar Kamilevich Sayfutdinov|Anvar Kamilevich Sayfutdinov]] | |- | 1967-10-20 | [[Әлфия Ильясова]] | ''[[:d:Q1028181|рәссам]]'' | | [[:commons:Category:Alfiya Sargin|Alfiya Sargin]] | |- | 1968-12-31 | [[Луиза Фәсхетдинова]] | ''[[:d:Q5322166|designer]]'' | [[Әмир Мәҗитов музее]]<br/>[[Арча милли аяк киеме фабрикасы]]<br/>[[Шиһабетдин Мәрҗани исемендәге Тарих институты|Татарстан Республикасы Фәннәр академиясенең Шиһабетдин Мәрҗани исемендәге Тарих институты]] | | |- | 1971-12-27 | [[Фәридә Харрасова]] | ''[[:d:Q1028181|рәссам]]''<br/>''[[:d:Q644687|иллюстратор]]'' | | [[:commons:Category:Farida Harrasova|Farida Harrasova]] | |- | | ''[[:d:Q60311086|Владимир Бельтюков]]'' | ''[[:d:Q1028181|рәссам]]'' | | | |} {{Wikidata list end}} == Бина == {{Төп мәкалә|Казан сәнгать мәктәбе бинасы}} [[Псевдоурыс стиле]]ндә (теремга охшатып) кызыл кирпечтән салынган 3 катлы бина. Планда бина Н хәрефенә охшап тора. Гомуми мәйданы — 5232,2 ''м²''. Бина төзелешендә иң яхшы кирпеч, известняк, ак таш кулланылган. Идәннәргә паркет җәелгән.<br/> Бинаның архитекторы [[Карл Мюфке]] III дәрәҗә Изге Станислав ордены белән бүләкләнә (''[[1905]]'').<br/> [[1930]]-[[1941 ел]]ларда бинада [[Казан коммуналь төзелеш инженерлары институты|коммуналь төзелеш инженерлары институты]] урнаша.<br/> [[1941]]-[[2004 ел]]ларда КАИның 2 нче уку бинасы булып хезмәт итә. [[2004 ел]]да Казан сынлы сәнгать училищесынә кайтарып бирелә. Башта төп фасад ремонтлана, аннары бинаның эчке корылмаларына реставрация үткәрелә.<br/> [[1995 ел]]да бина «Шәһәр мигъмарияты һәйкәле», «[[РФ|илкүләм]] әһәмияткә ия дәрәҗәле [[мәдәният]] мирасы ядкәре» дип табыла<ref>''Указ Президента РФ № 176 от 20 февраля 1995 года''</ref>. == Искәрмәләр == {{искәрмәләр}} == Әдәбият == # Глухов М. С. Печать и пути развития татарской советской художественной культуры 1917—1932 гг. Казань, 1974. == Сылтамалар == {{Тышкы сылтамалар}} * [http://kazanartschool.ru/index.php/ru/ Уку йортының рәсми сайты] * [http://kazan.ru/gallery/historical-houses/13964 КССУ турында «Казан яңача» сайтында]{{Deadlink|date=November 2022 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }} == Моны да карагыз == {{Татарстан мәгарифе}} {{Инкыйлабкача Казанда югары, урта һәм махсус уку йортлары}} [[Төркем:Сәнгать уку йортлары]] [[Төркем:Казан урта һөнәри уку йортлары]] [[Төркем:Казанның Мактау китабына кертелгәннәр]] [[Төркем:Казан сәнгать училищесы]] hyadvv5wruejgnedf91fmz0tczlqugd Уфа дәүләт сәнгать институты 0 176378 4452244 4451952 2025-07-08T15:42:17Z ListeriaBot 24345 Wikidata list updated [V2] 4452244 wikitext text/x-wiki {{УК}} [[Файл:УГИИ 1.jpg|250px|thumb|right|Институтның 1 нче уку корпусы]] [[Файл:УГИИ 2.jpg|250px|thumb|right|Институтның 2 нче уку корпусы]] '''Уфа дәүләт сәнгать институты''', Заһир Исмәгыйлов исемендәге Уфа дәүләт сәнгать институты, {{lang-en|Ufa State Institute of arts named after Zagir Ismagilov}}, {{lang-ba|Заһир Исмәғилев исемендәге Өфө дәүләт сәнғәт институты}}, {{lang-ru|Уфимский государственный институт искусств им. Загира Исмагилова}} — [[1968 ел]]дан Уфада эшләп килүче, музыка, театр, бию, сынлы сәнгать өлкәләрендә югары белемле белгечләр әзерләүче, РФ мәдәният министрлыгы карамагындагы күппрофильле һөнәри югары уку йорты. ;Ректор * [[2013 ел]]дан — Әминә Әсфәндиярова, ''сәнгать фәннәре кандидаты, профессор, БР атказанган сәнгать эшлеклесе''. * [[2023 ел]]ның 12 апреленнән ― Илмар Әлмөхәммәтов (''2016―2023 елларда [[Башкортстан дәүләт опера һәм балет театры|Уфа опера театры]] генераль директоры''). == Тарих == [[Файл: Р.Сабитов.jpg|180px|thumb|right|[[Рөстәм Сабитов]].<br/> ''[[1980 ел]]гы чыгарылыш'']] [[Файл: Ф.Килдиярова.jpg|180px|thumb|right|[[Флюра Килдиярова]].<br/> ''[[1981 ел]]гы чыгарылыш'']] [[Файл:Ә.Абдразаков 4.jpg|180px|thumb|right|[[Әскар Абдразаков]]. ''[[1994 ел]]гы чыгарылыш'']] [[Файл:А.Әбүшахманов 3.jpg|180px|thumb|right|[[Айрат Әбүшахманов]].<br/> ''[[1995 ел]]гы чыгарылыш'']] [[Файл:Ә.Кәримова.jpg|180px|thumb|right|[[Әлфия Кәримова]].<br/> ''[[2005 ел]]гы чыгарылыш'']] [[1968 ел]]да Гнесиннар исемендәге дәүләт музыкаль-педагогика институтының [[Уфа]]дагы укыту-консультация пункты нигезендә ачыла <ref>Постановление Совета Министров СССР № 417 от 05.06.1968</ref>. Укыту эшенә, нигездә, Гнесиннар институты, [[Мәскәү]] һәм [[Ленинград]] вузлары укытучылары һәм башкала вузларын тәмамлаган белгечләр җәлеп ителә. Уфа сәнгать укуханәсеннән әйдәүче укытучылар чакырыла. Институтта музыка һәм театр факультетлары, 5 кафедра (фортепиано һәм оркестр өчен уен кораллары (эскрипкә, альт, виолончель, контрабас) кафедрасы, хор дирижерлыгы һәм халык уен кораллары кафедрасы, музыка тарихы, теориясе һәм композиторлык кафедрасы, актерлык осталыгы һәм режиссура кафедрасы, гуманитар фәннәр кафедрасы) оештырыла. * [[1969 ел]]да вокал бүлеге ачыла. * [[1973 ел]]да РСФСР мәдәният министрлыгы сынлы сәнгать бүлеге ачарга рөхсәт бирә. * [[1978 ел]]да тынлы һәм бәрмә уен кораллары кафедрасы ачыла. * [[1993 ел]]дан ассистентура, [[1998 ел]]дан аспирантура ачыла. * [[2003]]-[[2015 ел]]ларда [[Уфа дәүләт сәнгать академиясе]]. * [[2015 ел]]дан Уфа дәүләт сәнгать институты<ref>Приказ Министерства культуры РФ № 3004 от 08.12.2015</ref>. 4 факультетта (музыка, башкорт музыкасы, театр, сынлы сәнгать) һәм 23 кафедрада 33 белгечлек һәм юнәлеш буенча укыту алып барыла. Институтта елга 4 мәртәбә «''Проблемы музыкальной жизни''» журналы (ISSN: 1997-0854) нәшер ителә<ref>{{Citation |title=Журнал рәсми сайты |url=http://journalpmn.com/index.php/PMN/about/contact |access-date=2016-03-04 |archive-date=2019-04-24 |archive-url=https://web.archive.org/web/20190424023949/http://journalpmn.com/index.php/PMN/about/contact |dead-url=yes }}</ref>. == Бина == Ике уку корпусы бар.<br/> Элекке дворяннар җыены бинасы (''Ленин ур., 14'') һәм икенче бина (''Цюрупа ур., 9'').<br/> Институтның 12 катлы, 226 бүлмәле, [[1978 ел]]да төзелгән тулай торагы (''Пушкин ур., 114'') бар. == Белгечлекләр == ==== Музыка факультеты ==== * Фортепиано * Концерт кыллы уен кораллары * Концерт тынлы һәм бәрмә уен кораллары * Концерт халык уен кораллары * Опера җыры сәнгате * Симфоник оркестр һәм академик хор белән сәнгать җитәкчелеге * Музыка белгечлеге * Композиция * Музыкаль тавыш режиссурасы * Академик хор дирижеры * Халык уен кораллары ансамбле дирижеры * Тынлы оркестр һәм бәрмә уен кораллары оркестры * Баян, аккордеон һәм кыллы чиртмә уен кораллары * Эстрада уен кораллары * Эстрада джаз җыры * Менеджмент ==== Башкорт музыкасы факультеты ==== * Концерт халык уен кораллары * Россия халыкларының халык уен кораллары * Этник музыка белеме ==== Театр факультеты ==== * Актер осталыгы * Театр режиссурасы * Бию сәнгате * Театр белеме ==== Сынлы сәнгать факультеты ==== * Сынлы сәнгать * Графика * Скульптура * Дизайн * Сәнгать теориясе һәм тарихы * Дизайн == Шәхесләр == === Ректорлар === * [[1968]]-[[1988]] Заһир Исмәгыйлов (''[[1917]]-[[2003]]'') * [[1988]]-[[2000]] Зиннур Нургалин * [[2000]]-[[2010]] Ишмөхәммәт Галәветдинов (''[[1948]]-[[2015]]'') * [[2010]]-[[2012]] [[Әминә Шәфыйкова]] * [[2013 ел]]дан Әминә Әсфәндиярова * [[2023 ел]]дан Илмар Әлмөхәммәтов <ref>''[[Ләйлә Аралбаева]].'' [https://bash.bashinform.ru/news/culture/2023-04-13/bash-ort-opera-m-balet-teatrynda-ya-y-general-direktor-3218285 Башҡорт опера һәм балет театрында — яңы генераль директор.] [[Башинформ]], 13.04.2023{{ref-ba}}</ref> === Укытучылар === {{seealso|Төркем:Уфа сәнгать институты укытучылары}} {{notice|Түбәндәге төзмә [[кеше]]ләр һәм [[робот]]лар аңларлык күп телле халыкара [[Викимәгълүмат]] белем базасында теркәлгән мәгълүматка нигезләнә һәм тулы түгел. Бәйле шәхес турында белем блокларын тутыру һәм соңыннан уң яктагы <u>'''яңарт'''</u>ка басу белән аны баетуда ярдәм итә аласыз.}} {{Wikidata list |sparql=SELECT ?item WHERE { ?item wdt:P108 wd:Q4479074. ?item wdt:P31 wd:Q5 } |section= |sort=p569 |columns=p108/Q4479074/p580:башлау,p108/Q4479074/p582:тәмамлау,label:Исем,p569,p19,p69,p106,p373,p570}} {| class='wikitable sortable' ! башлау ! тәмамлау ! Исем ! туу датасы ! туу урыны ! әлма-матер ! һөнәр төре ! Викиҗыентыктагы төркем ! үлем датасы |- | | | ''[[:d:Q111723775|Фоменков Михаил Петрович]]'' | 1924-11-05 | [[Уфа]] | [[Уфа сәнгать укуханәсе|Уфа сәнгать училищесы]]<br/>''[[:d:Q372040|Gnessin Russian Academy of Music]]''<br/>[[Мәскәү дәүләт консерваториясе]] | ''[[:d:Q158852|дирижёр]]''<br/>[[укытучы]] | | 2004-01-22 |- | | | [[Рәйсә Галимуллина]] | 1931-05-07 | [[Каракул|Каракол]] | [[Мәскәү дәүләт консерваториясе]] | ''[[:d:Q2865819|опера җырчысы]]'' | | 2000-09-06 |- | | | [[Сергей Тюфяков]] | 1949-04-01 | [[Уфа]] | Заһир Исмәгыйлев исемендәге Уфа дәүләт сәнгать институты | ''[[:d:Q483501|сәнгатькәр]]'' | | |- | | | [[Людмила Шәймөхәммәтова]] | 1951-11-12 | [[Екатеринбург]] | ''[[:d:Q4476712|Урал дәүләт консерваториясе]]'' | ''[[:d:Q14915627|музыка белгече]]''<br/>''[[:d:Q16145150|музыка педагогы]]'' | [[:commons:Category:Lyudmila Shaymukhametova|Lyudmila Shaymukhametova]] | 2025-01-31 |- | 2001 | | [[Идрис Газиев]] | 1960-04-21 | [[Корманай]] | Заһир Исмәгыйлев исемендәге Уфа дәүләт сәнгать институты | [[җырчы]] | [[:commons:Category:Idris Gaziev|Idris Gaziev]] | |- | | | [[Әминә Әсфәндиярова|Әминә Әсфәндиярева]] | 1961-07-27 | [[Уфа]] | | [[галим]] | | |- | | | [[Әминә Шәфыйкова]] | 1974-03-24 | [[Ыргызлы]] | ''[[:d:Q24932182|Pushkin Street, 104]]''<br/>Заһир Исмәгыйлев исемендәге Уфа дәүләт сәнгать институты | ''[[:d:Q639669|музыкачы]]''<br/>''[[:d:Q486748|пианист]]'' | [[:commons:Category:Amina Shafikova Yurievna|Amina Shafikova Yurievna]] | |- | 1998 | 2016 | [[Рөстәм Шәйхетдинов|Рөстәм Шәйхетдинев]] | 1976-05-05 | [[Уфа]] | | ''[[:d:Q486748|пианист]]'' | | |} {{Wikidata list end}} === Тәмамлаучылар === {{seealso|Төркем:Уфа сәнгать институтын тәмамлаучылар}} [[1968 ел]]дан башлап, [[Башкортстан]] һәм [[РФ]]ның күрше өлкәләрендәге уку йортлары һәм театр, сәнгать оешмалары өчен 4000 югары белемле белгеч әзерләнгән. {{col-begin}} {{col-2}} * [[Илдар Абдразаков]] * [[Әскар Абдразаков]] * [[Азамат Гафаров]] * [[Таңчулпан Бабичева]] * [[Наил Байбурин]] * [[Заһир Вәлитов]] * [[Алсу Галина (Гафарова)]] * [[Идрис Газиев]] * [[Зөфәр Гаянов]] * [[Нур Даутов]] * [[Нурия Ирсаева]] {{col-2}} * [[Флюра Килдиярова]] * [[Әлфия Кәримова]] * [[Салават Низаметдинов]] * [[Рөстәм Сабитов]] * [[Илдар Сәетов]] * [[Олег Ханов]] * [[Гали Хәмзин]] * [[Рим Хәсәнов]] * [[Хөрмәтулла Үтәшев]] * [[Айрат Әбүшахманов]] {{col-end}} {{notice|Түбәндәге төзмә [[кеше]]ләр һәм [[робот]]лар аңларлык күп телле халыкара [[Викимәгълүмат]] белем базасында теркәлгән мәгълүматка нигезләнә һәм тулы түгел. Бәйле шәхес турында белем блокларын тутыру һәм соңыннан уң яктагы <u>'''яңарт'''</u>ка басу белән аны баетуда ярдәм итә аласыз.}} {{Wikidata list |sparql=SELECT ?item WHERE { ?item wdt:P69 wd:Q4479074. ?item wdt:P31 wd:Q5 } |section= |sort=p569 |columns=p69/Q4479074/p580:башлау,p69/Q4479074/p582:тәмамлау,label:Исем,p569,p19,p106,p108,p373,p570}} {| class='wikitable sortable' ! башлау ! тәмамлау ! Исем ! туу датасы ! туу урыны ! һөнәр төре ! эш урыны ! Викиҗыентыктагы төркем ! үлем датасы |- | | | ''[[:d:Q65334740|Ханов Закирйән Хан улы]]'' | 1920-02-07 | [[Салават районы]] | ''[[:d:Q33999|актёр]]'' | | | |- | | 1978 | [[Искәндәр Саяпов]] | 1934-09-15 | [[Чишмә-Борай]] | ''[[:d:Q1028181|рәссам]]'' | | | 2008-07-08 |- | | | [[Әбрар Габдерахманов|Әбрар Габдерахманыв]] | 1935-01-01 | [[Наурыз]] | [[композитор]] | | | 2013-10-15 |- | | | ''[[:d:Q110503391|Нәҙершин Ким Рәүеф улы]]'' | 1937-01-11 | [[Исмәгыйль (Авыргазы районы)|Исмәгыйль]] | ''[[:d:Q3387717|театр режиссеры]]'' | ''[[:d:Q23780949|Republican Puppet Theater of Uzbekistan]]''<br/>[[Сибай драма театры]]<br/>[[Салават драма театры]] | | 2019-12-22 |- | | | [[Фәния Сөләйманова]] | 1939-02-18 | [[Сыртлан (Мәләвез районы)|Сыртлан]] | [[Jurnalist|журналист]]<br/>[[җырчы]] | | | |- | | | ''[[:d:Q16635425|Robert Gazizov]]'' | 1939-09-25 | [[Уфа]] | [[композитор]]<br/>''[[:d:Q16145150|музыка педагогы]]'' | | | |- | | | [[Эльмира Давыдова]] | 1940-02-01 | [[Кыргыз Совет Социалистик Республикасы|Кыргыз Совет Социалистик Җөмһүрияте]] | ''[[:d:Q639669|музыкачы]]'' | | | 2018-07-30 |- | | | [[Заһир Вәлитов]] | 1940-11-01 | [[Вәлит]] | ''[[:d:Q2259451|театр актеры]]'' | [[Башкорт дәүләт академия драма театры]] | | 2019-02-17 |- | | | [[Айрат Кәримов (1941)|Айрат Кәримев]] | 1941-01-21 | [[Уфа]] | [[композитор]] | | | 2016-05-11 |- | | 1978 | [[Зөфәр Гаянов]] | 1941-05-14 | [[Сәйтәк (Балтач районы)|Сәйтәк]] | ''[[:d:Q1028181|рәссам]]'' | | | 2015-03-07 |- | | | ''[[:d:Q4064319|Rim Aminov]]'' | 1941-06-18 | [[Башкортстан]] | ''[[:d:Q33999|актёр]]'' | | | |- | | | [[Нурия Ирсаева]] | 1942-10-13 | [[Канбәк]] | ''[[:d:Q33999|актёр]]'' | [[Башкорт дәүләт академия драма театры]] | | |- | | | ''[[:d:Q111685473|Нурмөхәмәтов Әнүәр Әбүбәкер улы]]'' | 1943-05-09 | [[Башкорт Автономияле Совет Социалистик Республикасы]]<br/>[[Яңа Усман (Бөрҗән районы)|Яңа Усман]] | ''[[:d:Q2259451|театр актеры]]''<br/>''[[:d:Q3455803|режиссёр]]''<br/>''[[:d:Q1569495|мөгаллим]]'' | | | 2009-03-17 |- | | 1966 | [[Тәнзилә Хисамова]] | 1945-04-04 | ''[[:d:Q4494656|Khazinovo]]'' | ''[[:d:Q33999|актёр]]'' | [[Башкорт дәүләт академия драма театры]] | | |- | | | ''[[:d:Q16715024|Akhat Khusaynov]]'' | 1946-08-05 | [[Кырмыскалы районы]] | ''[[:d:Q33999|актёр]]'' | | | |- | | | [[Рим Хәсәнов]] | 1947-03-09 | [[Язикәү]] | [[композитор]] | | | |- | | | [[Михаил Копьев|Михаил Копьов]] | 1947-05-13 | [[Уфа]] | ''[[:d:Q1028181|рәссам]]'' | | | 2017-08-19 |- | | | [[Вадим Тирон]] | 1947-07-15 | ''[[:d:Q212056|Монголия Халык Республикасы]]'' | [[җырчы]] | | | |- | | | ''[[:d:Q116732061|Leonard Abuzarov]]'' | 1947-07-30 | [[Байкыбаш (Тәтешле районы)|Байкыбаш]] | ''[[:d:Q1028181|рәссам]]'' | | | 1985-10-13 |- | | | [[Ренат Вәлиуллин (1947)|Ренат Вәлиуллин]] | 1947-09-20 | [[Югары Бишенде]] | ''[[:d:Q1028181|рәссам]]'' | | | |- | | | [[Зоя Киреева]] | 1947-10-28 | | ''[[:d:Q33999|актёр]]'' | | | |- | | | ''[[:d:Q115252071|Лилия Сәлмәнова]]'' | 1947-11-20 | [[Аргаяш районы]] | ''[[:d:Q14915627|музыка белгече]]''<br/>''[[:d:Q3075052|фольклорчы]]'' | [[Тарих, тел һәм әдәбият институты (Уфа)|РФА УФҮ Тарих, тел һәм әдәбият иниституты]] | | |- | | 1980 | [[Риф Абдуллин|Риф Габдуллин]] | 1948-01-01 | [[Яңа Нугай]] | ''[[:d:Q1028181|рәссам]]'' | | | |- | | | ''[[:d:Q116057205|Салауатов Юнир Хәй улы]]'' | 1948-02-01 | [[Байназар (Бөрҗән районы)|Байназар]] | ''[[:d:Q138858|эстрада артисты]]''<br/>''[[:d:Q12406482|юмырчы]]''<br/>''[[:d:Q9334029|satirist]]'' | [[Хөсәен Әхмәтов исемендәге Башкорт дәүләт филармониясе|Башкорт дәүләт филармониясе]] | | |- | | | [[Венера Хәсәнова]] | 1948-02-15 | [[Мәсәк]] | ''[[:d:Q33999|актёр]]'' | | [[:commons:Category:Venera Ginijatovna Hasanova|Venera Ginijatovna Hasanova]] | |- | | | [[Нилә Байрамгулова]] | 1948-02-21 | [[Яңа Байрамгул]] | ''[[:d:Q639669|музыкачы]]'' | | | |- | | | [[Әхтәм Әбүшахманов]] | 1948-03-10 | [[Бурангул (Әбҗәлил районы)|Бурангул]] | ''[[:d:Q33999|актёр]]'' | [[Башкорт дәүләт академия драма театры]] | | |- | | | [[Владимир Абросимов]] | 1948-10-10 | [[Химки]] | ''[[:d:Q2259451|театр актеры]]''<br/>''[[:d:Q3387717|театр режиссеры]]'' | | | 2018-08-15 |- | | | ''[[:d:Q16652784|Raus Zagitov]]'' | 1948-11-19 | [[Иске Мөхәммәт]] | ''[[:d:Q2259451|театр актеры]]'' | [[Башкорт дәүләт академия драма театры]] | | |- | | | [[Владимир Суханов]] | 1948-11-27 | [[Уфа]] | ''[[:d:Q16145150|музыка педагогы]]'' | | | |- | | | [[Суфия Корбангалиева]] | 1949-02-13 | ''[[:d:Q4075420|Bayguzino]]''<br/>[[Ишембай районы]] | ''[[:d:Q16145150|музыка педагогы]]''<br/>''[[:d:Q33999|актёр]]'' | | | |- | | | [[Сергей Тюфяков]] | 1949-04-01 | [[Уфа]] | ''[[:d:Q483501|сәнгатькәр]]'' | Заһир Исмәгыйлев исемендәге Уфа дәүләт сәнгать институты<br/>[[Хөсәен Әхмәтов исемендәге Башкорт дәүләт филармониясе|Башкорт дәүләт филармониясе]] | | |- | | 1976 | ''[[:d:Q122397528|Liudmyla Oleksandrivna Krasovska]]'' | 1949-08-21 | [[Коркино]] | [[җырчы]]<br/>''[[:d:Q1569495|мөгаллим]]'' | ''[[:d:Q23975|Харкау дәүләт мәдәният әкәдимиясе]]''<br/>''[[:d:Q2084000|Kharkiv Philharmonic Society]]''<br/>''[[:d:Q4496333|Kharkiv National Academic Opera and Ballet Theatre M. V. Lysenka]]'' | | |- | | | [[Риф Сәйфуллин]] | 1949-10-04 | [[Архангель районы (Башкортстан)|Архангель районы]] | ''[[:d:Q33999|актёр]]'' | | | |- | | | [[Айрат Әхмәтшин]] | 1949-12-04 | | ''[[:d:Q33999|актёр]]'' | | | |- | | | [[Айрат Кобагошов]] | 1950-02-01 | [[Куергазы районы]] | [[композитор]] | | | 2021-09-06 |- | | | [[Гали Хәмзин]] | 1950-06-12 | [[Козгын-Әхмәр]] | ''[[:d:Q639669|музыкачы]]'' | | | 2009-11-15 |- | | | [[Александр Донгузов]] | 1951-01-04 | [[Уфа]] | ''[[:d:Q33999|актёр]]'' | | | |- | | | [[Газиз Дәүләтбирдин]] | 1951-01-24 | [[Иске Собхангол (Бөрҗән районы)|Иске Собхангол]]<br/>[[Уфа]] | [[композитор]]<br/>[[укытучы]] | | | 2011-09-02 |- | | | [[Рафига Галина]] | 1951-03-15 | [[Салават районы]] | ''[[:d:Q33999|актёр]]'' | | | |- | | | [[Фәйрүзә Шәйдуллина]] | 1951-03-20 | [[Лаяшты]] | ''[[:d:Q639669|музыкачы]]'' | | | |- | | | [[Вәкил Шәйхетдинов]] | 1951-05-04 | [[Кәпәй-Кобау]] | ''[[:d:Q1028181|рәссам]]'' | | [[:commons:Category:Vakil Shaykhetdinov|Vakil Shaykhetdinov]] | |- | | | [[Александр Якупов]] | 1951-05-13 | [[Светлогорск (Чиләбе өлкәсе)|Светлогорск]] | ''[[:d:Q158852|дирижёр]]''<br/>''[[:d:Q14915627|музыка белгече]]''<br/>''[[:d:Q16145150|музыка педагогы]]'' | | | |- | | | [[Зифа Баязитова]] | 1951-06-04 | [[Күсәй]] | ''[[:d:Q33999|актёр]]'' | | | |- | | | [[Олег Ханов]] | 1951-08-11 | [[Кызгы]] | ''[[:d:Q33999|актёр]]''<br/>''[[:d:Q3387717|театр режиссеры]]'' | | | |- | | | [[Флюра Килдиярова]] | 1952-01-15 | [[Учалы районы]] | [[җырчы]] | | | |- | | | ''[[:d:Q20605303|Рафил Нәбиуллин]]'' | 1952-01-23 | [[Уфа]] | | | | |- | | | ''[[:d:Q65333456|Йосопов Вәкил Барый улы]]'' | 1952-02-20 | [[Әмин (Баймак районы)|Әмин]] | ''[[:d:Q33999|актёр]]''<br/>''[[:d:Q3455803|режиссёр]]'' | [[Сибай драма театры]] | | 2025-03-14 |- | | | ''[[:d:Q4250101|Rail' Kuchukov]]'' | 1952-03-28 | [[Колый (Чиләбе өлкәсе)|Колый]] | [[җырчы]] | | | |- | | | ''[[:d:Q111045847|Ҡасимов Валерий Ғабдулхай улы]]'' | 1952-03-29 | [[Свидница|Чвиднитса]] | ''[[:d:Q486748|пианист]]''<br/>[[композитор]]<br/>''[[:d:Q1231865|педагог]]''<br/>''[[:d:Q1622272|университет профессоры]]'' | ''[[:d:Q4139464|В. Г. Короленко исемендәге Глазов дәүләт педагогия институты]]'' | | |- | | | ''[[:d:Q112939333|Өлфәт Кобагышов]]'' | 1952-04-01 | [[Таймас]] | ''[[:d:Q1281618|сынчы]]'' | | | |- | | | ''[[:d:Q111736720|Гәрәева Лина Авзал ҡыҙы]]'' | 1952-05-01 | [[Таңатар]] | [[җырчы]]<br/>''[[:d:Q108289408|creative and performing artist]]'' | | | 2021-11-11 |- | | | [[Әнисә Яхина]] | 1952-05-11 | [[Стәрлебаш районы]] | ''[[:d:Q33999|актёр]]'' | [[Хөсәен Әхмәтов исемендәге Башкорт дәүләт филармониясе|Башкорт дәүләт филармониясе]] | | |- | | | [[Рәшит Җиһанов]] | 1952-06-28 | [[Уфа]] | [[композитор]] | | [[:commons:Category:Ziganov Rashit|Ziganov Rashit]] | |- | | | ''[[:d:Q113626476|Олег Килмөхәммәтов]]'' | 1952-08-26 | [[Уфа]] | ''[[:d:Q2865819|опера җырчысы]]''<br/>''[[:d:Q1231865|педагог]]'' | [[Уфа сәнгать укуханәсе|Уфа сәнгать училищесы]]<br/>[[Башкортстан дәүләт опера һәм балет театры|Башкорт дәүләт опера һәм балет театры]] | | |- | | | [[Рәйлә Азнакаева]] | 1952-10-18 | [[Куандык]] | ''[[:d:Q639669|музыкачы]]'' | | | |- | | | [[Үзәнбаева Тәнзилә Хәмит кызы]] | 1953-01-02 | [[Смак (Мәләвез районы)|Смак]] | [[җырчы]] | [[Хөсәен Әхмәтов исемендәге Башкорт дәүләт филармониясе|Башкорт дәүләт филармониясе]] | | |- | | | [[Валерий Платонов]] | 1953-01-06 | [[Белорет]] | ''[[:d:Q158852|дирижёр]]'' | | | |- | | | ''[[:d:Q20604604|Исмәғилев Рәйес Абдрахман улы]]'' | 1953-01-29 | [[Зөяк]] | ''[[:d:Q3455803|режиссёр]]''<br/>''[[:d:Q2526255|кинорежиссёр]]''<br/>''[[:d:Q2462658|manager]]'' | | | |- | | | [[Байрас Ибраһимов]] | 1953-02-19 | [[Күрдем]] | | | | |- | | | [[Урал Мөхәммәтшин]] | 1953-02-27 | [[Уфа]] | ''[[:d:Q1028181|рәссам]]'' | | | 2017-01-01 |- | | | [[Таңчулпан Бабичева]] | 1953-05-15 | [[Дәүләкән]] | ''[[:d:Q2259451|театр актеры]]'' | [[Башкорт дәүләт академия драма театры]] | | |- | | | [[Ринат Харисов (1953)]] | 1953-06-12 | [[Ленин Бүләге]] | ''[[:d:Q4685922|adult educator]]''<br/>''[[:d:Q1028181|рәссам]]'' | [[Акмулла исемендәге Башкортстан дәүләт педагогика университеты|Мифтахетдин Акмулла исемендәге Башкорт дәүләт педагогика университеты]] | | |- | | | ''[[:d:Q134621888|Харисов Ринат Зөфәр улы]]'' | 1953-06-12 | [[Ленин Бүләге]] | ''[[:d:Q4685922|adult educator]]''<br/>''[[:d:Q1028181|рәссам]]'' | [[Акмулла исемендәге Башкортстан дәүләт педагогика университеты|Мифтахетдин Акмулла исемендәге Башкорт дәүләт педагогика университеты]] | | |- | | | [[Игорь Капатов]] | 1953-08-19 | [[Түбән Новгород]] | ''[[:d:Q33999|актёр]]'' | | | 2024-02-29 |- | | | ''[[:d:Q16537040|Ildar Bikbulatov]]'' | 1953-11-04 | [[Белорет]] | ''[[:d:Q1028181|рәссам]]'' | | | 1996 |- | | | [[Лилия Фатыйхова]] | 1954-01-03 | [[Солтанморат]] | ''[[:d:Q33999|актёр]]'' | | | |- | | | ''[[:d:Q57203517|Аҙнабаева Зилә Рамаҙан ҡыҙы]]'' | 1954-04-17 | [[Белорет районы]] | | | | |- | | 1978 | [[Фәйзрахман Исмәгыйлев]] | 1955-03-24 | [[Зөяк]] | ''[[:d:Q1028181|рәссам]]'' | | | |- | | | [[Римма Лощенкова]] | 1955-06-15 | [[Әлмән районы]] | [[укытучы]] | | | |- | | | [[Рөстәм Сабитов|Рөстәм Сабитыв]] | 1955-12-05 | [[Уфа]] | [[композитор]] | | | |- | | | [[Нур Даутов]] | 1956-01-05 | [[Бәләбәй районы|Бәләбәй райуны]] | [[композитор]] | | | |- | | | [[Радик Гәрәев]] | 1956-03-23 | [[Яңавыл]] | ''[[:d:Q2865819|опера җырчысы]]'' | | | 1996-10-29 |- | | | [[Наил Байбурин]] | 1956-07-17 | [[Уфа]] | ''[[:d:Q2526255|кинорежиссёр]]''<br/>[[Драматурглар|драматург]]<br/>''[[:d:Q483501|сәнгатькәр]]'' | | | 2015-07-20 |- | | | [[Илдар Сәетов|Илдар Сәетев]] | 1957-01-25 | [[Бакалы]] | ''[[:d:Q33999|актёр]]'' | [[Башкорт дәүләт академия драма театры]] | | 2020-10-14 |- | | | ''[[:d:Q118865252|Фатыйх Хөснетдинов]]'' | 1957-01-31 | [[Өметбай (Баймак районы)|Өметбай]] | ''[[:d:Q33999|актёр]]''<br/>''[[:d:Q483501|сәнгатькәр]]'' | | | 2020-06-30 |- | | | [[Салават Низаметдинов]] | 1957-03-03 | [[Учалы районы]] | [[композитор]] | | | 2013-07-29 |- | | | [[Мөдәрис Мөсифуллин]] | 1957-03-25 | [[Түбән Әлкәш]] | [[Драматурглар|драматург]] | | | |- | | | [[Фәнәви Салихов|Фәнәви Сәлихов]] | 1957-04-15 | [[Башкорт Автономияле Совет Социалистик Республикасы]]<br/>[[Яңавыл районы]] | ''[[:d:Q2865819|опера җырчысы]]'' | | | |- | | | [[Нурзидә Әбдрәшитова]] | 1957-04-30 | [[Баймак районы]] | ''[[:d:Q33999|актёр]]'' | | | |- | | | [[Илдар Гомәров]] | 1958-09-23 | [[Илчегол (Миякә районы)|Илчегол]] | ''[[:d:Q2259451|театр актеры]]''<br/>''[[:d:Q33999|актёр]]'' | [[Башкорт дәүләт академия драма театры]] | | |- | | | [[Салават Гыйләҗетдинов|Салават Гыйләҗетдинев]] | 1959-01-01 | [[Борай (Башкортстан)|Борай]] | ''[[:d:Q1028181|рәссам]]'' | | | |- | | | [[Райман Ишбаев]] | 1959-03-12 | [[Бөрҗән районы]] | ''[[:d:Q639669|музыкачы]]'' | | | 2006-12-05 |- | | | ''[[:d:Q16272850|Linar Minigajanovitsj Achmetvaliev]]'' | 1959-08-05 | [[Стәрлетамак]] | ''[[:d:Q33999|актёр]]'' | [[Мостай Кәрим исемендәге милли яшьләр театры]] | | |- | | | [[Хөрмәтулла Үтәшев]] | 1959-11-23 | [[Хәйбулла районы]] | ''[[:d:Q33999|актёр]]'' | | | |- | | | [[Эльвира Юнысова]] | 1960-01-04 | [[Сибай]] | ''[[:d:Q33999|актёр]]'' | [[Башкорт дәүләт академия драма театры]] | | |- | | 1986 | [[Идрис Газиев]] | 1960-04-21 | [[Корманай]] | [[җырчы]] | [[Хөсәен Әхмәтов исемендәге Башкорт дәүләт филармониясе|Башкорт дәүләт филармониясе]]<br/>Заһир Исмәгыйлев исемендәге Уфа дәүләт сәнгать институты | [[:commons:Category:Idris Gaziev|Idris Gaziev]] | |- | | | ''[[:d:Q111019126|Дибаева Зилә Сиражетдин ҡыҙы]]'' | 1960-11-22 | [[Иске Мөсет]] | ''[[:d:Q33999|актёр]]'' | [[Башкорт дәүләт академия драма театры]]<br/>[[Башкортстан юлдаш телевидениесе|Башкорт иярчен телевидениесе]] | | |- | | | ''[[:d:Q65334350|Галина Гөлназ Салауат ҡыҙы]]'' | 1961-02-03 | [[Уфа]] | [[укытучы]] | | | |- | | | [[Татьяна Макрушина]] | 1961-09-09 | [[Ишембай]] | ''[[:d:Q33999|актёр]]'' | | | |- | | 1983 | [[Шәүрә Дилмөхәмәтова]] | 1961-09-23 | | ''[[:d:Q2259451|театр актеры]]'' | [[Башкорт дәүләт академия драма театры]] | | |- | | | ''[[:d:Q16635511|Ramil Gayzullin]]'' | 1961-09-25 | [[Межгорье (Башкортстан)]] | ''[[:d:Q639669|музыкачы]]'' | | | |- | | | [[Айрат Солтанов]] | 1962-01-28 | [[Борай (Башкортстан)|Борай]] | ''[[:d:Q33999|актёр]]'' | | | |- | | | [[Александр Федеряев]] | 1962-01-30 | | ''[[:d:Q33999|актёр]]'' | | | |- | | | [[Мәгафүр Усманов]] | 1962-03-26 | [[Кызгы]] | ''[[:d:Q33999|актёр]]'' | [[Мостай Кәрим исемендәге милли яшьләр театры]] | | |- | | | [[Ризидә Фәхруллина]] | 1962-04-01 | [[Югары Манчар]] | ''[[:d:Q33999|актёр]]'' | [[Башкорт дәүләт академия драма театры]] | | |- | | | ''[[:d:Q16635521|Ayrat Rasjitovitsj Gaysin]]'' | 1962-04-09 | [[Асылай (Әбҗәлил районы)|Асылай]] | [[композитор]] | | | |- | | | [[Владимир Латыйпов-Догадов]] | 1962-04-22 | [[Октябрьски]] | ''[[:d:Q33999|актёр]]'' | | | 2024-06-07 |- | | | [[Таһир Камалов|Таһир Камалыв]] | 1962-06-02 | [[Уфа]] | ''[[:d:Q639669|музыкачы]]'' | | | 2021-01-04 |- | | | [[Ирина Агашкова-Коренева]] | 1962-09-29 | [[Уфа]] | ''[[:d:Q33999|актёр]]'' | | | |- | | | [[Гүзәл Маликова]] | 1962-11-08 | [[Баймак]] | ''[[:d:Q33999|актёр]]'' | [[Башкорт дәүләт академия драма театры]] | | |- | | | ''[[:d:Q115522015|Сәғитов Ришат Рәфҡәт улы]]'' | 1962-12-27 | [[Бакал]] | [[композитор]]<br/>''[[:d:Q29169123|баянчы]]''<br/>''[[:d:Q1231865|педагог]]'' | ''[[:d:Q24932182|Pushkin Street, 104]]'' | | |- | | | [[Светлана Хәкимова]] | 1963-06-26 | [[Иске Сәпәш]] | ''[[:d:Q33999|актёр]]'' | [[Башкорт дәүләт академия драма театры]] | | |- | | | [[Рәсимә Гайфуллина]] | 1964-05-04 | [[Салават районы]] | | | | |- | | | [[Фирзәт Галиев]] | 1965-01-03 | [[Куергазы районы]] | ''[[:d:Q33999|актёр]]'' | | | |- | | | [[Миңзифа Искужина]] | 1965-01-15 | [[Темәс]] | [[җырчы]] | [[Хөсәен Әхмәтов исемендәге Башкорт дәүләт филармониясе|Башкорт дәүләт филармониясе]] | | |- | | | [[Гүзәл Үлмәскулова]] | 1965-03-12 | [[Иске Субыл|Иске Соболева]] | [[җырчы]] | | | |- | | | [[Идрис Кәлимуллин]] | 1965-03-30 | [[Шәммәт]] | ''[[:d:Q33999|актёр]]''<br/>[[җырчы]] | | | |- | | | [[Ольга Мусина]] | 1965-04-13 | [[Уфа]] | ''[[:d:Q33999|актёр]]'' | | | |- | | 1997 | [[Фәнүзә Баһаветдинова]] | 1965-05-22 | [[Ибракай|Ибракәй]] | [[укытучы]]<br/>[[Jurnalist|журналист]] | [[Башкортстан юлдаш телевидениесе|Башкорт иярчен телевидениесе]] | | |- | | | [[Вахит Хызыров]] | 1965-11-16 | [[Таштимер]] | [[җырчы]] | | | |- | | | [[Светлана Аргынбаева]] | 1966-01-08 | [[Сибай]] | [[җырчы]] | | | |- | | | [[Радик Вәлмөхәмәтов]] | 1966-02-12 | [[Ташбулат (Әбҗәлил районы)|Ташбулат]] | [[җырчы]] | | | |- | | | [[Радмир Усаев]] | 1966-03-03 | [[Уфа]] | ''[[:d:Q183945|музыка продюсеры]]'' | | | |- | | | ''[[:d:Q16713024|Ruslan Khabibullin]]'' | 1966-03-27 | [[Бәләбәй]] | ''[[:d:Q639669|музыкачы]]'' | | | |- | | | [[Гаяз Алтыншин]] | 1966-04-23 | [[Иске Собхангол (Бөрҗән районы)|Иске Собхангол]] | ''[[:d:Q2259451|театр актеры]]''<br/>''[[:d:Q10800557|киноактер]]'' | | | 2008-08-20 |- | | | ''[[:d:Q16708281|Туҡтағолов Артур Бәҙри улы]]'' | 1967-01-02 | [[Куандык районы]] | ''[[:d:Q639669|музыкачы]]'' | | | |- | | | [[Фәдис Ганиев]] | 1967-02-11 | [[Мулла авыл]] | ''[[:d:Q639669|музыкачы]]'' | | | |- | | | [[Айбулат Рәхмәтуллин]] | 1967-05-12 | [[Нәби (Бөрҗән районы)|Нәби]] | ''[[:d:Q639669|музыкачы]]'' | | | |- | | | [[Сара Буранбаева]] | 1967-06-24 | [[Әлмөхәммәт]] | ''[[:d:Q33999|актёр]]'' | [[Башкорт дәүләт академия драма театры]] | | |- | | | [[Җәлил Сөләймәнов]] | 1968-03-16 | [[Нәби (Бөрҗән районы)|Нәби]] | ''[[:d:Q1028181|рәссам]]'' | | | |- | | | [[Рәсүл Карабулатов]] | 1968-03-18 | [[Урта Муйнак]] | [[җырчы]]<br/>''[[:d:Q639669|музыкачы]]''<br/>''[[:d:Q2259451|театр актеры]]''<br/>''[[:d:Q33999|актёр]]'' | | | |- | | | [[Алмас Әмиров]] | 1968-05-06 | [[Ахун (Учалы районы)|Ахун]] | ''[[:d:Q138858|эстрада артисты]]'' | [[Башкорт дәүләт академия драма театры]] | | |- | | | [[Финә Вәлиева]] | 1969-01-08 | [[Гәрибаш|Гарибаш]] | ''[[:d:Q2259451|театр актеры]]'' | | | |- | | | [[Әскар Абдразаков]] | 1969-07-11 | [[Уфа]] | ''[[:d:Q2865819|опера җырчысы]]'' | | [[:commons:Category:Askar Abdrazakov|Askar Abdrazakov]] | |- | | | [[Азамат Хәлилов]] | 1970-05-03 | [[Иске Собхангол (Бөрҗән районы)|Иске Собхангол]] | | | | 2018-05-27 |- | | 1993 | ''[[:d:Q95133643|Фәрүәз Урманшин]]'' | 1970-05-23 | [[Юлык (Гафури районы)|Юлык]] | [[җырчы]]<br/>''[[:d:Q13590141|алыпбаручы]]'' | [[Юлдаш радиосы]] | | |- | | | [[Гөлназ Мөхәммәдиева]] | 1971 | [[Куштирәк (Бакалы районы)|Куштирәк]] | ''[[:d:Q33999|актёр]]'' | | | |- | | | ''[[:d:Q18634017|Ilmar Almukhametov]]'' | 1971-06-09 | [[Ишембай]] | [[язучы]]<br/>[[Драматурглар|драматург]] | | | |- | | | [[Роберт Юлдашев|Рубирт Юлдашев]] | 1971-07-09 | [[Уфа]] | ''[[:d:Q639669|музыкачы]]'' | | [[:commons:Category:Robert Yuldashev|Robert Yuldashev]] | |- | | | ''[[:d:Q108828107|Фәтихова Эльвира Миҙхәт ҡыҙы]]'' | 1971-08-15 | [[Уфа]] | [[җырчы]] | | | |- | | | [[Риза Мәһәдиев]] | 1972-03-13 | [[Ибрай (Ишембай районы)|Ибрай]] | ''[[:d:Q33999|актёр]]'' | | | 2021-01-12 |- | | 1995 | [[Римма Амангилдина]] | 1972-04-01 | [[Хәлил (Әбҗәлил районы)|Хәлил]] | [[җырчы]] | | | |- | | | [[Алсу Галина (Гафарова)|Алсу Галина]] | 1973-03-03 | [[Балтач районы (Башкортстан)|Балтач районы]] | | | | |- | | | [[Әнвәр Нургалиев]] | 1974-01-28 | [[Әүрезтамак]] | [[җырчы]] | | | |- | | | [[Әминә Шәфыйкова]] | 1974-03-24 | [[Ыргызлы]] | ''[[:d:Q639669|музыкачы]]''<br/>''[[:d:Q486748|пианист]]'' | Заһир Исмәгыйлев исемендәге Уфа дәүләт сәнгать институты | [[:commons:Category:Amina Shafikova Yurievna|Amina Shafikova Yurievna]] | |- | | | [[Сәгыйдулла Байегетов]] | 1974-04-03 | [[Баймак районы]]<br/>[[Иске Сибай]] | [[җырчы]]<br/>''[[:d:Q33999|актёр]]'' | | | |- | | | ''[[:d:Q42296310|Ilsur Akhtarowitsch Baimov]]'' | 1974-04-14 | [[Сәксәй]] | ''[[:d:Q33999|актёр]]'' | [[Башкорт дәүләт академия драма театры]]<br/>[[Хөсәен Әхмәтов исемендәге Башкорт дәүләт филармониясе|Башкорт дәүләт филармониясе]] | | |- | | | [[Азамат Гафаров]] | 1974-06-19 | [[Уфа]] | ''[[:d:Q138858|эстрада артисты]]'' | | | |- | | | ''[[:d:Q21088623|Raoesjanija Moesavirovna Badretdinova]]'' | 1974-09-28 | [[Яшергән]] | ''[[:d:Q1028181|рәссам]]'' | | | |- | | | [[Римма Закирова|Римма Закирева]] | 1975 | [[Уфа]] | ''[[:d:Q33999|актёр]]'' | | | |- | 2000 | 2006 | [[Хәсән Усманов]] | 1975-01-09 | [[Аскар (Әбҗәлил районы)|Аскар]] | [[җырчы]]<br/>''[[:d:Q13235160|җитештерүче]]'' | | [[:commons:Category:Hasan Usmanov|Hasan Usmanov]] | |- | | | ''[[:d:Q110620469|Биксурин Азат Нуриман улы]]'' | 1975-05-04 | [[Баймак]] | ''[[:d:Q639669|музыкачы]]'' | | | |- | | | [[Руслан Мөхәммәтов|Руслан Мөхәммәтев]] | 1975-06-26 | [[Уфа]] | ''[[:d:Q805221|балет артисты]]'' | | | |- | | | [[Светлана Гыйниятуллина]] | 1975-07-07 | [[Караидел районы]] | ''[[:d:Q33999|актёр]]'' | | | |- | | 2004 | [[Илһам Вәлиев]] | 1975-07-19 | [[Имәнлекүл]] | [[җырчы]] | [[Башкортстан дәүләт опера һәм балет театры|Башкорт дәүләт опера һәм балет театры]]<br/>''[[:d:Q4174311|Екатеринбург дәүләт академия опера һәм балет театры]]'' | | |- | | | [[Чулпан Киекбирдина]] | 1976-07-12 | [[Ярмөхәммәт (Баймак районы)|Ярмөхәммәт]] | [[җырчы]] | | | 2015-09-29 |- | | | ''[[:d:Q23673942|Рәнис Алтынбаев]]'' | 1976-08-18 | [[Инҗәр (Белорет районы)|Инҗәр]] | ''[[:d:Q212238|дәүләт хезмәткәре]]''<br/>''[[:d:Q1231865|педагог]]''<br/>[[җырчы]]<br/>''[[:d:Q8359428|җәмгыять активисты]]'' | | | |- | | | [[Илдар Абдразаков]] | 1976-09-26 | [[Уфа]] | ''[[:d:Q2865819|опера җырчысы]]''<br/>''[[:d:Q639669|музыкачы]]'' | | [[:commons:Category:Ildar Abdrazakov|Ildar Abdrazakov]] | |- | | | [[Рөстәм Шәрипов (1976)]] | 1976-11-01 | [[Җылаер районы|Зилаер районы]] | ''[[:d:Q639669|музыкачы]]'' | | | |- | | | [[Артем Макаров|Артөм Макаров]] | 1977 | [[Уфа]] | ''[[:d:Q486748|пианист]]'' | | | |- | | | [[Ләйлә Аралбаева]] | 1977-03-14 | [[Уфа]] | ''[[:d:Q14915627|музыка белгече]]''<br/>[[Jurnalist|журналист]] | | | |- | | | ''[[:d:Q119521002|Венера Юлгилдина]]'' | 1977-06-16 | [[Яңа Мөсет]] | [[җырчы]] | | | |- | | | [[Әлфия Кәримова]] | 1977-06-24 | [[Уфа]] | ''[[:d:Q2865819|опера җырчысы]]'' | | | |- | | | [[Рөстәм Сөләйманов]] | 1977-10-05 | [[Стәрлетамак]] | ''[[:d:Q158852|дирижёр]]'' | | | |- | | | ''[[:d:Q111367906|Вәлиев Салауат Мөҙәрис улы]]'' | 1980-07-12 | [[Лагыр (Башкортстан)|Лагыр]] | ''[[:d:Q33999|актёр]]'' | [[Сибай драма театры]] | | |- | | | ''[[:d:Q19916706|Арыслан Җанбәкев]]'' | 1980-08-03 | [[Сибай]] | ''[[:d:Q33999|актёр]]''<br/>[[җырчы]]<br/>''[[:d:Q3455803|режиссёр]]'' | | | 2011 |- | | | [[Рәдиф Зарипов]] | 1983-08-26 | [[Малаяз]] | [[җырчы]] | [[Кәрвансарай (төркем)|Кәрвансарай]]<br/>[[Башкортстан дәүләт опера һәм балет театры|Башкорт дәүләт опера һәм балет театры]] | | |- | | | ''[[:d:Q67189630|Таһиров Илгиз Тайфур улы]]'' | 1984-06-23 | [[Норкино]] | ''[[:d:Q33999|актёр]]'' | | | |- | | 2013 | [[Ришат Төхвәтуллин]] | 1989-03-03 | [[Карамалы-Гобәй]] | [[җырчы]] | | | |- | | | [[Олег Кинҗәгулов]] | 1989-04-12 | ''[[:d:Q917366|Lyubinsky (urban-type settlement)]]'' | ''[[:d:Q3455803|режиссёр]]'' | | | |- | | | ''[[:d:Q65333934|Ғафаров Искәндәр Алмас улы]]'' | 1990-04-05 | [[Уфа]] | ''[[:d:Q639669|музыкачы]]''<br/>''[[:d:Q486748|пианист]]'' | | | |- | | | [[Гөлнара Вәлиева (1990)|Гөлнара Вәлиева]] | 1990-11-17 | [[Башкортстан]]<br/>[[Бөрҗән районы]]<br/>[[Колгына (Бөрҗән районы)]] | [[җырчы]]<br/>''[[:d:Q2865819|опера җырчысы]]'' | [[Башкортстан дәүләт опера һәм балет театры|Башкорт дәүләт опера һәм балет театры]] | | |- | | | ''[[:d:Q65333025|Шәрипов Фәиз Вилдан улы]]'' | | [[Учалы районы]] | [[укытучы]] | | | |- | | | ''[[:d:Q65333491|Кейекбирҙин Нурғәле Мирғәле улы]]'' | | [[Баймак районы]] | | [[Башкорт дәүләт университеты]] | | |- | | | ''[[:d:Q131397970|Хамитова Гузель Чулпановна]]'' | | | [[Jurnalist|журналист]]<br/>''[[:d:Q947873|телеалыпбаручы]]''<br/>''[[:d:Q22976182|television journalist]]''<br/>''[[:d:Q1235146|documentary filmmaker]]'' | [[Башкортстан юлдаш телевидениесе|Башкорт иярчен телевидениесе]]<br/>''[[:d:Q16535915|Bashkortostan]]'' | | |} {{Wikidata list end}} == Искәрмәләр == {{искәрмәләр}} == Сылтамалар == {{Тышкы сылтамалар}} * [http://ufaart.ru/about/ Институт сайты] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20160331131634/http://ufaart.ru/about/ |date=2016-03-31 }} * [http://www.bashinform.ru/bash/804380/ Уфа сәнгать академиясе тарихи исемен кире кайтарды] == Моны да карагыз == {{Башкортстан мәгарифе}} [[Төркем:Әлифба буенча институтлар]] [[Төркем:1968 елда нигезләнгән уку йортлары]] [[Төркем:Сәнгать уку йортлары]] [[Төркем:Башкортстан вузлары]] [[Төркем:Уфа уку йортлары]] 2xin2o2p34t45t7chaxdfa2s24an2oq Татарстан Республикасының Атказанган укытучысы 0 190399 4452252 4451955 2025-07-08T16:50:01Z ListeriaBot 24345 Wikidata list updated [V2] 4452252 wikitext text/x-wiki {{УК}} '''Татарстан Республикасының Атказанган укытучысы''' ({{lang-ru|{{Label|Q61135696|lang=ru}}}}, {{lang-en|{{Label|Q61135696|lang=en}}}}) — {{Татарстан республикасы байрагы}} дәүләт бүләге, {{Тәрҗемә ителмәгән 3|Татарстан Республикасының мактаулы исемнәре|мактаулы исемнәренең|ru|Почётные звания Татарстана}} берсе. [[1940 ел]]да булдырылган. [[Татарстан Рәисе]] (1991 елга кадәр — [[ТАССР ЮШ]] Президумы) тарафыннан бирелә. Бүләкләнүчеләр саны — 1717 кеше (1997),<ref>[[Татар энциклопедия сүзлеге]]</ref> 2331 кеше (1.01.2015).<ref>{{cite web|url=https://tatarica.org/tat/razdely/istoriya/novejshee-vremya/nagrady/zasluzhennyj-uchitel-shkoly-respubliki-tatarstan|title = Татарстан Республикасының атказанган укытучысы|publisher=«[[Tatarica (энциклопедия)|Tatarica]]» онлайн-энциклопедиясе|author=[[Татарстан Республикасы Фәннәр академиясе]]нең [[Татар энциклопедиясе һәм төбәкне өйрәнү институты]]|accessdate=[[2024 ел]]ның [[19 июль]]}}</ref> == Бүләкләнү нигезе == ''белгечлекләре буенча кимендә 10 ел эшләүче югары профессиональ укытучыларга, [[мөгаллим]]нәргә, тәрбиячеләргә һәм мәктәпкәчә учреждениеләрнең, барлык төрдәге гомуми белем бирү учреждениеләренең, өстәмә (мәктәптән тыш) белем бирү учреждениеләренең, балалар йортларының, башлангыч һәм урта һөнәри белем бирү учреждениеләренең, югары педагогик белем бирү учреждениеләренең, мәгариф хезмәткәрләренең квалификациясен күтәрү институтларының, мәгариф идарәсе органнарының, мәгариф системасы фәнни-тикшеренү институтларының башка хезмәткәрләренә укучылар һәм тәрбияләнүчеләр тарафыннан тирән белем алуны, аларның иҗат куәтен үстерүне һәм камилләштерүне тәэмин итә торган педагогик һәм тәрбияви эшчәнлектәге, инновацион укыту-методик ярдәмлекләр, программалар, автор методикалары булдырудагы, белем бирү процессын фәнни-методик тәэмин итүдә катнашудагы казанышлары өчен'' бирелә.<ref>[http://kitaphane.tatarstan.ru/file/Гос%20награды%20рТ.pdf Татарстан Республикасы дәүләт бүләкләре турында]{{Deadlink|date=February 2022 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}</ref> == Ияләре == {{seealso|Калып:Татарстан Республикасының Атказанган укытучылары|Төркем:Татарстанның атказанган укытучылары|Төркем:ТАССР атказанган укытучылары}} {{notice|Түбәндәге төзмә [[кеше]]ләр һәм [[робот]]лар аңларлык күп телле халыкара [[Викимәгълүмат]] белем базасында теркәлгән мәгълүматка нигезләнә һәм тулы түгел. Бәйле шәхес турында белем блокларын тутыру һәм соңыннан уң яктагы <u>'''яңарт'''</u>ка басу белән аны баетуда ярдәм итә аласыз.}} {{Wikidata list |sparql=SELECT ?item WHERE { ?item wdt:P166 wd:Q61135696. ?item wdt:P31 wd:Q5 } |section= |sort=p166/Q61135696/p585 |columns=p166/Q61135696/p585:Ел,label:Исем,p21,p569,p19,p69,p373:медиа,p570}} {| class='wikitable sortable' ! Ел ! Исем ! җенес ! туу датасы ! туу урыны ! әлма-матер ! медиа ! үлем датасы |- | | [[Габделхак Үмәркин|Габделхак Гомәркин]] | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | 1917-01-31 | [[Зөябаш]] | ''[[:d:Q4406337|Сәмәрканд дәүләт университеты]]'' | [[:commons:Category:Abdulkhak Umerkin|Abdulkhak Umerkin]] | 1982-02-16 |- | | [[Иршад Гафаров]] | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | 1942-01-01 | [[Иске Чүпрәле]] | [[Татар дәүләт гуманитар-педагогика университеты]] | | |- | | [[Фәһимә Хисамова]] | ''[[:d:Q6581072|хатын-кыз]]'' | 1936-12-01 | [[Ютазы районы]] | [[Казан (Идел буе) федераль университеты]] | | |- | | [[Валентина Сочнева]] | ''[[:d:Q6581072|хатын-кыз]]'' | 1936-06-09 | [[Казан]] | [[Казан (Идел буе) федераль университеты]] | | |- | | [[Сәләй Вәгыйзов]] | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | 1908-10-24 | [[Татар Байтуганы|Байтуган (Камышлы районы)]] | | [[:commons:Category:Saley Vagizov|Saley Vagizov]] | 2005-10-05 |- | | [[Флёра Сафиуллина|Флүрә Сәфиуллина]] | | 1938-05-24 | [[Тукай районы]] | [[Казан (Идел буе) федераль университеты]] | | 2011-12-06 |- | 2005 | [[Әнвәр Шәрипов]] | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | 1941-10-09 | [[Ютазы районы]] | [[Казан (Идел буе) федераль университеты]] | | |- | 1988 | [[Сания Исмәгыйлева (укытучы)|Сания Исмәгыйлева]] | ''[[:d:Q6581072|хатын-кыз]]'' | 1939 | [[Менделеевск]] | | | 2020-06-13 |- | | [[Илсур Һадиуллин]] | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | 1964-10-18 | [[Таулар (Балык Бистәсе районы)]] | [[Татар дәүләт гуманитар-педагогика университеты]] | [[:commons:Category:Ilsur Hadiullin|Ilsur Hadiullin]] | |- | | [[Чулпан Харисова]] | ''[[:d:Q6581072|хатын-кыз]]'' | 1953-03-17 | [[Кукмара районы]] | [[Татар дәүләт гуманитар-педагогика университеты]] | | |- | 1994 | [[Габдерахман Хәмиди]] | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | 1923-07-06 | ''[[:d:Q52008086|Казан авылы]]'' | [[Тум татар педагогия укуханәсе|Томск татар педагогия укуханәсе]] | | 2010-08-14 |- | | [[Бакый Зыятдинов]] | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | 1930-01-19 | [[Таузар]] | [[Татар дәүләт гуманитар-педагогика университеты]] | | 2014-01-22 |- | 1998 | [[Равил Сәйфетдинов|Равил Сәйфетдинев]] | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | 1938-10-14 | [[Мулла Иле]] | [[Казан (Идел буе) федераль университеты]] | | 2018-02-10 |- | | [[Мирза Таһиров]] | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | 1909-08-01 | [[Чүпрәле районы]] | | | |- | 2001 | [[Мөҗәһит Әхмәтҗанов]] | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | 1950-12-15 | [[Мөслим районы]] | | | |- | 1961 | [[Рәмзия Вәлитова]] | ''[[:d:Q6581072|хатын-кыз]]'' | 1914-03-29 | [[Стәрлетамак]] | [[Татар дәүләт гуманитар-педагогика университеты]] | | 2002-10-22 |- | 1994 | [[Рафаил Газизов]] | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | 1947-04-26 | [[Кече Кирмән]] | [[Казан (Идел буе) федераль университеты]]<br/>[[Татар дәүләт гуманитар-педагогика университеты]] | | |- | 2016 | [[Гөлнара Габдрахманова]] | ''[[:d:Q6581072|хатын-кыз]]'' | 1971-09-18 | | | | |- | 1999 | [[Илгизәр Гайсин]] | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | 1952-07-15 | | | | |- | | [[Камәрия Хәмидуллина]] | ''[[:d:Q6581072|хатын-кыз]]'' | 1949-11-05 | [[Шекше]] | [[Татар дәүләт гуманитар-педагогика университеты]] | | |- | | [[Ильяс Сәлахов]] | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | | | | | |- | | [[Ямил Сафиуллин]] | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | 1935-04-04 | [[Мәкъсүт (Күгәрчен районы)|Мәкъсүт]] | [[Казан (Идел буе) федераль университеты]] | | 2020-07-30 |- | 1993 | [[Дамира Ягъфәрова]] | ''[[:d:Q6581072|хатын-кыз]]'' | 1939-07-26 | | | | |- | | [[Тәкый Зәкиев]] | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | 1923-09-30 | [[Яңа Әлем]] | | | 2000-03-23 |- | 1996 | [[Илдархан Галәветдинов]] | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | 1936 | [[Уразмәт]] | [[Минзәлә педагогика көллияте]]<br/>[[Татар дәүләт гуманитар-педагогика университеты]] | | |- | 1994 | [[Ләбиб Ибраһимов]] | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | 1933-08-06 | [[Яңа Кәшер]] | [[Бөгелмә педагогия укуханәсе]]<br/>[[Татар дәүләт гуманитар-педагогика университеты]]<br/>''[[:d:Q4331410|Одесса илкүләм ризык технологияләре академиясе]]'' | | 2007-08-15 |- | 2000 | [[Илдар Шакиров|Илдар Абдулла улы Шакиров]] | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | 1958-09-02 | [[Борындык (Кайбыч районы)|Борындык]] | [[Борындык төп мәктәбе]]<br/>[[Арча педагогика көллияте]]<br/>[[Татар дәүләт гуманитар-педагогика университеты]] | | |- | | [[Рәсиха Хәмидуллина]] | ''[[:d:Q6581072|хатын-кыз]]'' | 1954-10-12 | [[Бәйрәкә]] | [[Лениногорск музыка-сәнгать педагогика көллияте]]<br/>[[Казан дәүләт мәдәният институты]] | | |- | 2002 | [[Әлфия Галиева (1961)|Әлфия Галиева]] | ''[[:d:Q6581072|хатын-кыз]]'' | 1961-06-14 | | | | |- | 2003 | [[Татьяна Воропаева]] | ''[[:d:Q6581072|хатын-кыз]]'' | 1954-04-17 | | | | |- | | [[Валерий Миронченко]] | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | 1950-09-26 | [[Владикавказ]] | ''[[:d:Q25390998|Орджоникидзе югары гомумхәрби идарә укуханәсе]]''<br/>''[[:d:Q14404494|М. В. Фрунзе исемендәге хәрби академия]]'' | [[:commons:Category:Valery Mironchenko|Valery Mironchenko]] | |- | | [[Гөлнур Айзат]] | ''[[:d:Q6581072|хатын-кыз]]'' | 1960 | [[Иске Әнәле]] | [[Казан (Идел буе) федераль университеты]] | | |- | 1975 | [[Зөһрә Вәлиуллина]] | ''[[:d:Q6581072|хатын-кыз]]'' | 1925-06-08 | | | | 2011 |- | | [[Фарис Харисов]] | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | | | | | |- | 2001 | [[Фидания Камалова]] | ''[[:d:Q6581072|хатын-кыз]]'' | 1952-12-01 | [[Чүти (Кайбыч районы)|Чүти]] | [[Татар дәүләт гуманитар-педагогика университеты]] | | |- | | [[Александра Кокшова]] | ''[[:d:Q6581072|хатын-кыз]]'' | 1930-04-20 | [[Сидоровка (бистә, Яр Чаллы)]] | | | 1992 |- | 2002 | [[Зиннәтулла Гыйззәтуллин]] | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | 1924-11-07 | [[Апак]] | | | 2022-04-30 |- | | [[Илдус Сәгъдиев]] | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | 1936-12-25 | ''[[:d:Q23895772|Ямашурминское сельское поселение]]'' | [[Арча педагогика көллияте]]<br/>[[Татар дәүләт гуманитар-педагогика университеты]] | | |- | 2006 | [[Анатолий Васильев (1957)|Анатолий Васильев]] | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | 1957-03-23 | [[Яманово]] | [[Татар дәүләт гуманитар-педагогика университеты]] | | |- | | [[Габделбәр Хаҗиев]] | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | | | | | |- | | [[Роза Сәхабетдинова (1953)|Роза Сәхабетдинова]] | ''[[:d:Q6581072|хатын-кыз]]'' | 1953-11-28 | | | | |- | 2003-04-06 | [[Рәсимә Шәмсетдинова]] | ''[[:d:Q6581072|хатын-кыз]]'' | 1954-12-15 | [[Мүлмә]] | [[Казан (Идел буе) федераль университеты]] | | |- | 2001 | [[Фәридә Исмәгыйлева]] | ''[[:d:Q6581072|хатын-кыз]]'' | 1959-01-01 | [[Карамалы (Азнакай районы)]] | [[Казан (Идел буе) федераль университеты]]<br/>''[[:d:Q130331369|Татарстан Республикасы мәгарифен үстерү институты]]''<br/>''[[:d:Q4059262|Хезмәт һәм социаль мөнәсәбәтләр академиясе]]''<br/>''[[:d:Q2381477|Россия дәүләт сәхнә сәнгатьләре институты]]'' | | |- | 2015 | [[Минзәлия Закирова]] | ''[[:d:Q6581072|хатын-кыз]]'' | 1965-07-04 | [[Татарстан Автономияле Совет Социалистик Республикасы]] | [[Татар дәүләт гуманитар-педагогика университеты]] | | |} {{Wikidata list end}} == Искәрмәләр == {{искәрмәләр}} == Сылтамалар == {{Тышкы сылтамалар}} == Моны да карагыз == {{Татарстан Республикасы дәүләт бүләкләре}} {{Казанда узучы чаралар}} [[Төркем:Татарстанның мактаулы исемнәре]] qtq75528vh1ai154n8fu9ogqdxius2u Испания милли футбол җыелмасы 0 206725 4452265 4451692 2025-07-09T03:34:13Z ListeriaBot 24345 Wikidata list updated [V2] 4452265 wikitext text/x-wiki {{Футбол җыелмасы}} '''Испания милли футбол җыелмасы''' ({{lang-pt|Selección de fútbol de España}}) — халыкара [[футбол]] ярышларында [[Испания]] вәкиле булып торучы [[милләт|милли]] [[такым]]. {{ФРВМ||График}} == Әгъзалар == {{Wikidata list|sparql=SELECT ?item ?assumedOffice WHERE { ?item p:P54 ?posheld. ?posheld ps:P54 wd:Q42267. ?posheld pq:P580 ?assumedOffice. MINUS { ?posheld pq:P582 ?endTime. } } ORDER BY ?assumedOffice |columns=label,p569 |sort=label |autolist=fallback |row_template=subst:Wikidata list/Тамгалы исемлек569 |skip_table=1 |col_count=3 }} * ''[[:d:Q15221199|Adama Traoré]]'' (1996-01-25) * ''[[:d:Q100386793|Aitor Paredes]]'' (2000-04-29) * ''[[:d:Q4712133|Alberto Moreno]]'' (1992-07-05) * ''[[:d:Q20492591|Alejandro Remiro]]'' (1995-03-24) * ''[[:d:Q127499|Asier Illarramendi]]'' (1990-03-08) * ''[[:d:Q3855340|Aymeric Laporte]]'' (1994-05-27) * ''[[:d:Q18719485|Borja Iglesias]]'' (1993-01-17) * ''[[:d:Q109853508|Bryan Zaragoza]]'' (2001-09-09) * ''[[:d:Q127452|Dani Carvajal]]'' (1992-01-11) * ''[[:d:Q16972254|Dani Ceballos]]'' (1996-08-07) * ''[[:d:Q19560313|Dani Olmo]]'' (1998-05-07) * ''[[:d:Q63368196|Daniel Vivian]]'' (1999-07-05) * ''[[:d:Q17712329|David García Zubiria]]'' (1994-02-14) * ''[[:d:Q19665907|David Raya]]'' (1995-09-15) * ''[[:d:Q112184628|Dean Huijsen]]'' (2005-04-14) * ''[[:d:Q13382434|Diego Llorente]]'' (1993-08-16) * ''[[:d:Q18637930|Fabián Ruiz]]'' (1996-04-03) * ''[[:d:Q44297797|Ferran Torres]]'' (2000-02-29) * ''[[:d:Q108111889|Gavi]]'' (2004-08-05) * ''[[:d:Q356126|Gerard Deulofeu]]'' (1994-03-13) * ''[[:d:Q5550103|Gerard Moreno]]'' (1992-04-07) * ''[[:d:Q30346426|Hugo Guillamón]]'' (2000-01-31) * ''[[:d:Q1028020|Iñigo Martínez]]'' (1991-05-17) * ''[[:d:Q3180002|Jonathan Castro Otto]]'' (1994-03-03) * ''[[:d:Q134729|Joselu]]'' (1990-03-27) * ''[[:d:Q649788|Juanmi Jiménez]]'' (1993-05-20) * ''[[:d:Q3195361|Kepa Arrizabalaga]]'' (1994-10-03) * ''[[:d:Q721600|Kiko Casilla]]'' (1986-10-02) * ''[[:d:Q276091|Koke]]'' (1992-01-08) * ''[[:d:Q113704154|Lamine Yamal]]'' (2007-07-13) * ''[[:d:Q114085673|Marc Casadó]]'' (2003-09-14) * ''[[:d:Q22082505|Marc Cucurella]]'' (1998-07-22) * ''[[:d:Q16148978|Marco Asensio]]'' (1996-01-21) * ''[[:d:Q512377|Mario Gaspar Pérez]]'' (1990-11-24) * ''[[:d:Q20719582|Mario Hermoso Canseco]]'' (1995-06-18) * ''[[:d:Q63384759|Martín Zubimendi]]'' (1999-02-02) * ''[[:d:Q17612631|Mikel Merino]]'' (1996-06-22) * ''[[:d:Q21195147|Mikel Oyarzabal]]'' (1997-04-21) * ''[[:d:Q15963931|Munir El Haddadi]]'' (1995-09-01) * ''[[:d:Q104414736|Nico Williams]]'' (2002-07-12) * ''[[:d:Q66466886|Oihan Sancet]]'' (2000-04-25) * ''[[:d:Q118473161|Pau Cubarsí]]'' (2007-01-22) * ''[[:d:Q43384100|Pau Torres]]'' (1997-01-16) * ''[[:d:Q66606355|Pedri]]'' (2002-11-25) * ''[[:d:Q56043276|Robert Sánchez]]'' (1997-11-18) * ''[[:d:Q27469970|Robin Le Normand]]'' (1996-11-11) * ''[[:d:Q20994118|Rodri]]'' (1996-06-22) * ''[[:d:Q376394|Rodrigo]]'' (1991-03-06) * ''[[:d:Q116923606|Samu Aghehowa]]'' (2004-05-05) * ''[[:d:Q912172|Saúl Ñíguez]]'' (1994-11-21) * ''[[:d:Q314232|Sergio Asenjo]]'' (1989-06-28) * ''[[:d:Q24258610|Sergio Reguilón]]'' (1996-12-16) * ''[[:d:Q37506695|Unai Núñez]]'' (1997-01-30) * ''[[:d:Q23908113|Unai Simón]]'' (1997-06-11) * ''[[:d:Q7944670|Vitolo]]'' (1989-11-02) * ''[[:d:Q921324|Álex Grimaldo]]'' (1995-09-20) * ''[[:d:Q27899245|Álvaro Fernández]]'' (1998-04-13) * ''[[:d:Q48770|Álvaro Morata]]'' (1992-10-23) {{Wikidata list end}} == Сылтамалар == * {{wikidata|p856|}} Рәсми сайт * {{wikidata|p2013|}} [[Facebook]] хисап язмасы * {{wikidata|p2002|}} [[Twitter]] хисап язмасы == Искәрмәләр == {{искәрмәләр}} {{rq|stub|image}} [[Төркем:Испания]] [[Төркем:Футбол җыелмалары]] l7dz2xraz1372ij04f6hjwghpvdz0c9 Казан руханилар академиясе 0 210910 4452267 4451701 2025-07-09T07:24:33Z ListeriaBot 24345 Wikidata list updated [V2] 4452267 wikitext text/x-wiki {{УК}} '''Казан руханилар академиясе''' ({{lang-ru|Казанская духовная академия}}) — [[Рус православ чиркәве]]нең югары дини уку йорты. == Тарих == [[1842 ел]]да ачыла. Дини уку йортлары һәм дөньяви мәктәпләр өчен дин гыйльме укытучылары һәм руханилар әзерли. Уку вакыты 4 ел. [[Казан руханилар семинариясе|Руханилар семинариясен]] уңышлы тәмамлаучылар кабул ителә. Бүлекләр — илаһият, чиркәү тарихы, чиркәү гамәле, миссионерлык. Миссионерлык бүлеге раскольникларга, [[Буддачылык|будда]] һәм [[Мөселманнар|ислам динендәгеләргә]] каршы эш алып бару бүлекчәләренә бүленә. Соңгысында [[Гарәп теле|гарәп]], [[Татар теле|татар]] телләре, ислам дине гыйльме, [[Татарлар|татар]], [[Башкортлар|башкорт]], [[Чуашлар|чуаш]] һәм [[мордва]] халыклары тарихы һәм этнографиясе өйрәнелә. [[1921 ел]]да ябыла. == Шәхесләр == === Ректорлар === === Укытучылар === {{seealso|Төркем:Казан руханилар академиясе укытучылары}} {{notice|Түбәндәге төзмә [[кеше]]ләр һәм [[робот]]лар аңларлык күп телле халыкара [[Викимәгълүмат]] белем базасында теркәлгән мәгълүматка нигезләнә һәм тулы түгел. Бәйле шәхес турында белем блокларын тутыру һәм соңыннан уң яктагы <u>'''яңарт'''</u>ка басу белән аны баетуда ярдәм итә аласыз.}} {{Wikidata list |sparql=SELECT ?item WHERE { ?item wdt:P108 wd:Q4207718. ?item wdt:P31 wd:Q5 } |section= |sort=p569 |columns=p569,label:Исем,p69,p106,p373,p570}} {| class='wikitable sortable' ! туу датасы ! Исем ! әлма-матер ! һөнәр төре ! Викиҗыентыктагы төркем ! үлем датасы |- | No/unknown value | ''[[:d:Q61882044|Диодор (Ильдомский)]]'' | ''[[:d:Q4402625|Рәзән руханилар семинариясе]]''<br/>[[Санкт-Петербург руханилар академиясе|Питырбур руханилар академиясе]] | ''[[:d:Q1423891|дин хезмәтчесе]]''<br/>[[укытучы]] | | 1860-01-03 |- | 1798-10 | [[Даниил (Сивиллов)|Даниил]] | ''[[:d:Q4223072|1 нче санлы Пинзә гимназиясе]]'' | ''[[:d:Q15255771|sinologist]]'' | | 1871-01-01 |- | 1799 | [[Петр Вагнер]] | ''[[:d:Q204181|Тарту университеты]]''<br/>''[[:d:Q658192|Вилнүс университеты]]'' | ''[[:d:Q39631|табиб]]''<br/>[[галим]]<br/>''[[:d:Q1622272|университет профессоры]]'' | | 1876-08-03 |- | 1804 | [[Гордий Саблуков]] | ''[[:d:Q841804|Мәскәү руханилар академиясе]]'' | ''[[:d:Q14467526|телбелгеч]]''<br/>''[[:d:Q333634|тәрҗемәче]]''<br/>''[[:d:Q201788|тарихчы]]'' | | 1880-01-29<br/>1880 |- | 1807 | [[Андрей Беневоленски]] | ''[[:d:Q4308201|Мөрәм руханилар укуханәсе]]''<br/>''[[:d:Q4113251|Владимир руханилар симинариясе]]''<br/>[[Санкт-Петербург руханилар академиясе|Питырбур руханилар академиясе]] | [[галим]] | | 1880 |- | 1808 | [[Александр Попов (1808)|Александр Попов]] | [[Беренче Казан ирләр гимназиясе]]<br/>[[Казан (Идел буе) федераль университеты]] | ''[[:d:Q1731155|шәркыятьче]]''<br/>''[[:d:Q19829967|mongolist]]'' | | 1865 |- | 1808 | ''[[:d:Q4067260|Anthony]]'' | ''[[:d:Q841804|Мәскәү руханилар академиясе]]'' | ''[[:d:Q19340487|пыраваслау рухание]]'' | [[:commons:Category:Anthony (Radoniezhski)|Anthony (Radoniezhski)]] | 1872-12-23 |- | 1811 | ''[[:d:Q18279424|Фотий]]'' | ''[[:d:Q1973040|Киев руханилар академиясе]]'' | ''[[:d:Q1288557|hieromonk]]'' | | 1877-11-05 |- | 1817 | ''[[:d:Q62238154|Паисий Пылаев]]'' | ''[[:d:Q1973040|Киев руханилар академиясе]]'' | [[укытучы]]<br/>''[[:d:Q19340487|пыраваслау рухание]]'' | | 1864 |- | 1818 | ''[[:d:Q4416628|Serafin]]'' | ''[[:d:Q841804|Мәскәү руханилар академиясе]]'' | ''[[:d:Q19340487|пыраваслау рухание]]'' | [[:commons:Category:Seraphin (Protopopov)|Seraphin (Protopopov)]] | 1891-01-11 |- | 1818 | ''[[:d:Q4427209|Соколов, Нафанаил Петрович]]'' | ''[[:d:Q841804|Мәскәү руханилар академиясе]]'' | | | 1881 |- | 1820-10-26 | [[Дмитрий Кастальский]] | ''[[:d:Q841804|Мәскәү руханилар академиясе]]'' | ''[[:d:Q4504549|дин хадиме]]'' | | 1891-11-26 |- | 1821 | [[Алексей Бобровников]] | ''[[:d:Q4203282|Өркет руханилар семинариясе]]''<br/>Казан руханилар академиясе | | | 1865-03-08 |- | 1821 | [[Иван Гвоздев]] | ''[[:d:Q4348465|Пинзә руханилар симинариясе]]''<br/>Казан руханилар академиясе | [[галим]] | | 1873-08-06 |- | 1821-01-25 | ''[[:d:Q2631309|Grigory Eliseev]]'' | ''[[:d:Q841804|Мәскәү руханилар академиясе]]'' | [[Jurnalist|журналист]]<br/>''[[:d:Q4263842|әдәби тәнкыйтьче]]''<br/>''[[:d:Q6051619|публицист]]'' | | 1891-01-18 |- | 1822 | [[Галсан Гомбоев]] | | ''[[:d:Q1371378|этнолог]]''<br/>''[[:d:Q12347522|ethnographer]]'' | | 1863-06-11 |- | 1822-04-23<br/>1822-05-05 | [[Николай Ильминский]] | Казан руханилар академиясе | ''[[:d:Q14467526|телбелгеч]]''<br/>''[[:d:Q333634|тәрҗемәче]]'' | [[:commons:Category:Nikolay Ilminsky|Nikolay Ilminsky]] | 1891-12-27 |- | 1823-04-23 | [[Иван Порфирьев]] | Казан руханилар академиясе | [[галим]] | | 1890 |- | 1824 | ''[[:d:Q4483727|Filaret]]'' | ''[[:d:Q1973040|Киев руханилар академиясе]]'' | ''[[:d:Q19340487|пыраваслау рухание]]'' | [[:commons:Category:Philaret (Filarietov)|Philaret (Filarietov)]] | 1882-02-23 |- | 1825-01-20 | [[Вениамин (Благонравов)|Вениамин]] | Казан руханилар академиясе | ''[[:d:Q19340487|пыраваслау рухание]]''<br/>''[[:d:Q1622272|университет профессоры]]''<br/>''[[:d:Q219477|мисиянир]]'' | [[:commons:Category:Beniamin (Blagonravov)|Beniamin (Blagonravov)]] | 1892-02-02 |- | 1826-01-06 | [[Михаил Зефиров]] | Казан руханилар академиясе | | | 1889-03-04 |- | 1829-01-01 | ''[[:d:Q4113001|Vladimir Nikolski]]'' | ''[[:d:Q4248826|Kursk Theological Seminary]]''<br/>[[Санкт-Петербург руханилар академиясе|Питырбур руханилар академиясе]] | ''[[:d:Q19340487|пыраваслау рухание]]'' | [[:commons:Category:Vladimir (Nikolsky)|Vladimir (Nikolsky)]] | 1900-12-29 |- | 1832 | ''[[:d:Q4501409|Chryzant]]'' | ''[[:d:Q4453212|Тверь руханилар семнариясе]]'' | ''[[:d:Q19340487|пыраваслау рухание]]''<br/>''[[:d:Q123819727|Orthodox theologian]]'' | | 1883-11-06 |- | 1833 | [[Михаил Красин]] | ''[[:d:Q4336853|Орөл руханилар семинариясе]]'' | [[галим]] | | 1880-07-06 |- | 1834-03-21 | ''[[:d:Q30301205|Vasily Mikhaylovsky]]'' | [[Санкт-Петербург руханилар академиясе|Питырбур руханилар академиясе]] | ''[[:d:Q432386|вәгыйз]]''<br/>[[язучы]]<br/>[[укытучы]]<br/>''[[:d:Q662729|җәмәгать эшлеклесе]]''<br/>''[[:d:Q19340487|пыраваслау рухание]]''<br/>''[[:d:Q2516866|нәшир]]''<br/>[[шагыйрь]]<br/>''[[:d:Q123819727|Orthodox theologian]]'' | | 1910-06-14 |- | 1835 | ''[[:d:Q6699543|Tichon]]'' | [[Санкт-Петербург руханилар академиясе|Питырбур руханилар академиясе]] | ''[[:d:Q19340487|пыраваслау рухание]]'' | | 1896-12-05 |- | 1835-01-23 | [[Евфимий Малов]] | Казан руханилар академиясе | ''[[:d:Q1607826|мөхәррир]]''<br/>''[[:d:Q19340487|пыраваслау рухание]]''<br/>''[[:d:Q219477|мисиянир]]''<br/>''[[:d:Q13210922|төркиятче]]''<br/>''[[:d:Q3621491|археолог]]''<br/>''[[:d:Q1743122|church historian]]''<br/>''[[:d:Q1622272|университет профессоры]]''<br/>''[[:d:Q12347522|ethnographer]]'' | | 1918-02-25 |- | 1839 | ''[[:d:Q107174572|Александр Иванович Гренков]]'' | ''[[:d:Q4112531|Viphanskaja Theological Seminary]]''<br/>''[[:d:Q841804|Мәскәү руханилар академиясе]]'' | ''[[:d:Q1234713|илаһиятче]]''<br/>''[[:d:Q1622272|университет профессоры]]'' | | 1901-05-13 |- | 1839 | [[Василий Рождественский]] | [[Санкт-Петербург руханилар академиясе|Питырбур руханилар академиясе]] | [[язучы]]<br/>''[[:d:Q19340487|пыраваслау рухание]]''<br/>''[[:d:Q19829990|biblical scholar]]''<br/>''[[:d:Q12144794|прозачы]]''<br/>''[[:d:Q1622272|университет профессоры]]''<br/>''[[:d:Q123819727|Orthodox theologian]]'' | | 1917-10-02 |- | 1839-07-13 | [[Илья Бердников]] | ''[[:d:Q4139473|Glazov Seminary]]''<br/>Казан руханилар академиясе<br/>''[[:d:Q4130474|Вәтке руханилар семинариясе]]'' | ''[[:d:Q1234713|илаһиятче]]''<br/>''[[:d:Q201788|тарихчы]]'' | | 1915-09-30 |- | 1840 | [[Николай Ивановский|Николай Ивановски]] | ''[[:d:Q4070567|Arkhangelsk theological seminary]]'' | ''[[:d:Q19829980|дин белгече]]'' | | 1913-10-26 |- | 1840-03-25 | ''[[:d:Q65130191|Nikolay Rozhdestvensky]]'' | ''[[:d:Q4248826|Kursk Theological Seminary]]'' | ''[[:d:Q123819727|Orthodox theologian]]'' | | 1882-12-08 |- | 1841-10-14 | [[Яков Богородский|Яков Богородски]] | ''[[:d:Q4318622|Нижгар руханилар семнариясе]]''<br/>Казан руханилар академиясе | [[галим]] | | 1920-07-31 |- | 1844-01-11 | [[Михаил Богословский (1844)|Михаил Богословский]] | ''[[:d:Q4450850|Тамбу руханилар семинариясе]]''<br/>Казан руханилар академиясе | [[укытучы]] | | 1915-07-04 |- | 1844-04-18 | [[Фёдор Курганов]] | ''[[:d:Q4348465|Пинзә руханилар симинариясе]]''<br/>Казан руханилар академиясе | [[галим]] | | 1920-09-01 |- | 1845 | [[Дмитрий Гусев]] | ''[[:d:Q4348465|Пинзә руханилар симинариясе]]''<br/>Казан руханилар академиясе | [[галим]] | | 1894-10-19 |- | 1845-08-23 | [[Александр Гусев (1845)|Александр Гусев]] | ''[[:d:Q4453212|Тверь руханилар семнариясе]]''<br/>[[Санкт-Петербург руханилар академиясе|Питырбур руханилар академиясе]] | [[галим]]<br/>''[[:d:Q123819727|Orthodox theologian]]'' | | 1904-07-08 |- | 1846-09-15 | [[Антоний (Вадковский)|Антоний]] | Казан руханилар академиясе<br/>''[[:d:Q4450850|Тамбу руханилар семинариясе]]'' | ''[[:d:Q19340487|пыраваслау рухание]]'' | [[:commons:Category:Anthony (Vadkovsky)|Anthony (Vadkovsky)]] | 1912-11-15 |- | 1846-11-15 | [[Николай Остроумов]] | Казан руханилар академиясе | ''[[:d:Q974144|бала караучы]]'' | [[:commons:Category:Nikolai Ostroumov|Nikolai Ostroumov]] | 1930-11-17 |- | 1852-10-19 | [[Димитрий (Беликов)|Димитрий]] | Казан руханилар академиясе | ''[[:d:Q19340487|пыраваслау рухание]]''<br/>''[[:d:Q1743122|church historian]]''<br/>''[[:d:Q1622272|университет профессоры]]'' | [[:commons:Category:Demetrius (Belikov)|Demetrius (Belikov)]] | 1932-08-10 |- | 1853 | [[Иван Знаменский]] | Казан руханилар академиясе | [[язучы]] | | 1882-08-23 |- | 1855 | ''[[:d:Q15061549|Alexey Alexandrovich Tsarevsky]]'' | Казан руханилар академиясе | [[язучы]]<br/>''[[:d:Q1234713|илаһиятче]]''<br/>''[[:d:Q1622272|университет профессоры]]'' | | 1928 |- | 1856 | [[Алексей Попов (1856)|Алексей Попов]] | Казан руханилар академиясе | ''[[:d:Q13570226|literary historian]]''<br/>''[[:d:Q15962340|literary theorist]]''<br/>''[[:d:Q13418253|филолог]]''<br/>''[[:d:Q10567966|liturgist]]''<br/>''[[:d:Q1622272|университет профессоры]]''<br/>''[[:d:Q123819727|Orthodox theologian]]'' | [[:commons:Category:Aleksei Vasilevich Popov|Aleksei Vasilevich Popov]] | 1909-11-09 |- | 1862-05-18<br/>1862-05-06 | [[Николай Катанов]] | [[Санкт-Петербург дәүләт университеты]]<br/>''[[:d:Q28729082|Санкт-Петербург император университеты]]'' | ''[[:d:Q14467526|телбелгеч]]''<br/>''[[:d:Q1622272|университет профессоры]]''<br/>''[[:d:Q1731155|шәркыятьче]]''<br/>''[[:d:Q13210922|төркиятче]]''<br/>''[[:d:Q12347522|ethnographer]]''<br/>''[[:d:Q3075052|фольклорчы]]''<br/>''[[:d:Q2004963|numismatist]]'' | [[:commons:Category:Nikolai Katanov|Nikolai Katanov]] | 1922-03-09<br/>1922-03-10 |- | 1863-01-01<br/>1863-01-13 | [[Виктор Несмелов]] | Казан руханилар академиясе | ''[[:d:Q1234713|илаһиятче]]''<br/>[[фәлсәфәче]]<br/>''[[:d:Q1622272|университет профессоры]]'' | [[:commons:Category:Viktor Nesmelov|Viktor Nesmelov]] | 1937-06-30 |- | 1867-07-16 | [[Иннокентий (Ястребов)|Иннокентий]] | Казан руханилар академиясе | ''[[:d:Q19340487|пыраваслау рухание]]'' | [[:commons:Category:Innocent (Yastrebov)|Innocent (Yastrebov)]] | 1928-05-22 |- | 1868 | ''[[:d:Q110617803|Василий Иванович Протопопов]]'' | Казан руханилар академиясе | ''[[:d:Q1234713|илаһиятче]]'' | | |- | 1870 | ''[[:d:Q65095417|Никольский, Владимир Александрович]]'' | Казан руханилар академиясе | | | |- | 1876-12-22 | ''[[:d:Q134837745|Василий Васильевич Попов]]'' | ''[[:d:Q114354048|Якутское духовное училище]]''<br/>''[[:d:Q4537261|Yakutsk Theological Seminary]]''<br/>Казан руханилар академиясе | ''[[:d:Q56314703|Scientific-Secretary]]''<br/>''[[:d:Q3621491|археолог]]''<br/>''[[:d:Q201788|тарихчы]]'' | | 1931<br/>1932 |- | 1878-05-19<br/>1878-05-07 | [[Николай Никольский]] | Казан руханилар академиясе | [[язучы]]<br/>''[[:d:Q1371378|этнолог]]''<br/>[[Jurnalist|журналист]]<br/>''[[:d:Q12347522|ethnographer]]''<br/>''[[:d:Q201788|тарихчы]]''<br/>''[[:d:Q14972848|lexicographer]]'' | | 1961-11-02 |- | 1880-10-02 | [[Гурий (Степанов)|Гурий]] | Казан руханилар академиясе<br/>[[Казан руханилар семинариясе]] | ''[[:d:Q19340487|пыраваслау рухание]]'' | [[:commons:Category:Gurias (Stepanov)|Gurias (Stepanov)]] | 1937-11-01 |- | 1884-06-18 | ''[[:d:Q4072535|Afanasy (Malinin)]]'' | ''[[:d:Q4351509|Пирем руханилар семинариясе]]'' | ''[[:d:Q19340487|пыраваслау рухание]]'' | [[:commons:Category:Athanasius (Malinin)|Athanasius (Malinin)]] | 1939-05-22 |- | 1886-12-22 | [[Евсевий (Рождественский)|Евсевий]] | Казан руханилар академиясе | ''[[:d:Q49476|баш әскаф]]'' | | 1937-11-05 |- | 1888-11-08 | [[Александр Лебедев (1888)|Александр Лебедев]] | ''[[:d:Q4406367|Самар руханилар семинариясе]]''<br/>Казан руханилар академиясе | | [[:commons:Category:Alexander Lebedev (chancellor)|Alexander Lebedev (chancellor)]] | 1937-08-19 |- | 1947-05-21 | [[Феофан (Ашурков)|Феофан]] | ''[[:d:Q841804|Мәскәү руханилар академиясе]]'' | ''[[:d:Q19340487|пыраваслау рухание]]'' | [[:commons:Category:Theophan (Ashurkov)|Theophan (Ashurkov)]] | 2020-11-20 |- | | [[Геннадий (Челноков)|Геннадий]] | Казан руханилар академиясе | ''[[:d:Q4504549|дин хадиме]]'' | | 1810-12-06 |- | | ''[[:d:Q110529205|Алексей Васильевич Говоров]]'' | ''[[:d:Q4125382|Варонежская духоўная семінарыя]]''<br/>Казан руханилар академиясе | ''[[:d:Q1234713|илаһиятче]]'' | | |} {{Wikidata list end}} === Тәмамлаучылар === {{seealso|Төркем:Казан руханилар академиясен тәмамлаучылар}} {{notice|Түбәндәге төзмә [[кеше]]ләр һәм [[робот]]лар аңларлык күп телле халыкара [[Викимәгълүмат]] белем базасында теркәлгән мәгълүматка нигезләнә һәм тулы түгел. Бәйле шәхес турында белем блокларын тутыру һәм соңыннан уң яктагы <u>'''яңарт'''</u>ка басу белән аны баетуда ярдәм итә аласыз.}} {{Wikidata list |sparql=SELECT ?item WHERE { ?item wdt:P69 wd:Q4207718. ?item wdt:P31 wd:Q5 } |section= |sort=p569 |columns=p569,label:Исем,p106,p108,p373,p570}} {| class='wikitable sortable' ! туу датасы ! Исем ! һөнәр төре ! эш урыны ! Викиҗыентыктагы төркем ! үлем датасы |- | 1777-08-29<br/>1777-08-27 | [[Иакинф (Бичурин)|Иакинф]] | ''[[:d:Q11900058|сәяхәтче-тәдкыйкатьче]]''<br/>''[[:d:Q201788|тарихчы]]''<br/>''[[:d:Q219477|мисиянир]]''<br/>''[[:d:Q15255771|sinologist]]''<br/>''[[:d:Q901402|географ]]''<br/>[[рухани]] | ''[[:d:Q4058300|Азия департаменты]]'' | [[:commons:Category:Nikita Bichurin|Nikita Bichurin]] | 1853-05-11 |- | 1785 | ''[[:d:Q25644764|Померанцев, Иван Васильевич]]'' | [[укытучы]]<br/>''[[:d:Q24262584|Инҗилне тәрҗемә итүче]]'' | | | No/unknown value |- | 1785 | [[Михаил Полиновский|Михаил Полиновски]] | ''[[:d:Q1607826|мөхәррир]]'' | [[Беренче Казан ирләр гимназиясе]]<br/>[[Казан Император университеты]] | | No/unknown value |- | 1821 | [[Алексей Бобровников]] | | Казан руханилар академиясе | | 1865-03-08 |- | 1821 | [[Александр Владимирский (1821)|Александр Владимирский]] | ''[[:d:Q1607826|мөхәррир]]'' | [[Казан Император университеты]] | | 1906-04-29 |- | 1821 | [[Иван Гвоздев]] | [[галим]] | Казан руханилар академиясе | | 1873-08-06 |- | 1822-04-23<br/>1822-05-05 | [[Николай Ильминский]] | ''[[:d:Q14467526|телбелгеч]]''<br/>''[[:d:Q333634|тәрҗемәче]]'' | Казан руханилар академиясе | [[:commons:Category:Nikolay Ilminsky|Nikolay Ilminsky]] | 1891-12-27 |- | 1823 | ''[[:d:Q4060887|Alexandr (Chovanskij)]]'' | ''[[:d:Q19340487|пыраваслау рухание]]'' | ''[[:d:Q4408429|Сарытау руханилар семинариясе]]'' | | 1891-02-12 |- | 1823 | ''[[:d:Q102036618|Николай Алексеевич Цареградский]]'' | ''[[:d:Q1231865|педагог]]'' | ''[[:d:Q1823638|Старапул руханилар академиясе]]'' | | No/unknown value |- | 1823-04-23 | [[Иван Порфирьев]] | [[галим]] | Казан руханилар академиясе | | 1890 |- | 1824-10-26 | [[Александр (Окропиридзе)|Александр]] | ''[[:d:Q19340487|пыраваслау рухание]]''<br/>''[[:d:Q15995642|дини лидер]]'' | | [[:commons:Category:Alexandre Okropiridze|Alexandre Okropiridze]] | 1907-11-22<br/>1907-11-09 |- | 1825-01-20 | [[Вениамин (Благонравов)|Вениамин]] | ''[[:d:Q19340487|пыраваслау рухание]]''<br/>''[[:d:Q1622272|университет профессоры]]''<br/>''[[:d:Q219477|мисиянир]]'' | Казан руханилар академиясе | [[:commons:Category:Beniamin (Blagonravov)|Beniamin (Blagonravov)]] | 1892-02-02 |- | 1826-01-06 | [[Михаил Зефиров]] | | Казан руханилар академиясе | | 1889-03-04 |- | 1826-09-24 | ''[[:d:Q63070385|Александр Герасимович Хрусталев]]'' | [[рухани]] | [[Казан руханилар семинариясе]]<br/>[[Ару хәбәр чиркәве (Казан кремле)|Ару хәбәр җәмигы]] | | 1875-10-16 |- | 1827-01-15 | ''[[:d:Q374046|Ivan Mikheevich Pervushin]]'' | [[математик]] | | [[:commons:Category:Ivan Mikheevich Pervushin|Ivan Mikheevich Pervushin]] | 1900-06-17 |- | 1828-11-25 | [[Николай Попов (1828)|Николай Попов]] | ''[[:d:Q4504549|дин хадиме]]'' | | [[:commons:Category:Nikolay Alexandrovich Popov|Nikolay Alexandrovich Popov]] | 1891-07-28 |- | 1830 | ''[[:d:Q4317859|Нестор (Метаниев)]]'' | ''[[:d:Q19340487|пыраваслау рухание]]'' | | | 1910-07-25 |- | 1830-03-17 | [[Варсонофий (Охотин)|Варсонофий]] | ''[[:d:Q19340487|пыраваслау рухание]]'' | | | 1895-08-12 |- | 1830-09-06 | [[Михаил Загоскин]] | [[язучы]]<br/>[[Jurnalist|журналист]] | | | 1904-09-11 |- | 1831 | [[Григорий (Полетаев)|Григорий]] | ''[[:d:Q19340487|пыраваслау рухание]]'' | ''[[:d:Q4113251|Владимир руханилар симинариясе]]'' | [[:commons:Category:Gregory (Poletayev)|Gregory (Poletayev)]] | 1914-03-29 |- | 1831 | ''[[:d:Q4372570|Nikolay Popov]]'' | ''[[:d:Q1595570|өлкәне өйрәнүче]]'' | | | 1878 |- | 1831-10-05<br/>1831-10-17 | [[Afanasiy Şçapov|Afanasi Şçapov]] | ''[[:d:Q4773904|антрополог]]''<br/>''[[:d:Q201788|тарихчы]]'' | | [[:commons:Category:Afanasy Shchapov|Afanasy Shchapov]] | 1876-02-27 |- | 1832 | [[Александр Лилов]] | ''[[:d:Q6051619|публицист]]'' | | | 1890-04-22 |- | 1832-05-12<br/>1832-07-01 | [[Алексей Павлов]] | ''[[:d:Q201788|тарихчы]]''<br/>[[хокук белгече]]<br/>''[[:d:Q1622272|университет профессоры]]'' | [[Казан Император университеты]]<br/>''[[:d:Q85300|Одесса университеты]]''<br/>[[Император Мәскәү университеты|Мәскәү император университеты]] | | 1898-08-16<br/>1898-04-16 |- | 1833 | [[Александр Иконников]] | ''[[:d:Q3242115|инкыйлабчы]]'' | ''[[:d:Q4351509|Пирем руханилар семинариясе]]'' | | 1917 |- | 1834-12-01 | [[Николай Аристов (1834)|Николай Аристов]] | ''[[:d:Q201788|тарихчы]]''<br/>''[[:d:Q6051619|публицист]]''<br/>''[[:d:Q1622272|университет профессоры]]'' | [[Казан Император университеты]]<br/>''[[:d:Q144488|Варшау үнивирситите]]''<br/>''[[:d:Q1458695|Харьков милли университеты]]''<br/>''[[:d:Q19911220|Nizhyn Gymnasium of Higher Education]]'' | [[:commons:Category:Nikolay Yakovlevich Aristov|Nikolay Yakovlevich Aristov]] | 1882-08-26 |- | 1835-01-23 | [[Евфимий Малов]] | ''[[:d:Q1607826|мөхәррир]]''<br/>''[[:d:Q19340487|пыраваслау рухание]]''<br/>''[[:d:Q219477|мисиянир]]''<br/>''[[:d:Q13210922|төркиятче]]''<br/>''[[:d:Q3621491|археолог]]''<br/>''[[:d:Q1743122|church historian]]''<br/>''[[:d:Q1622272|университет профессоры]]''<br/>''[[:d:Q12347522|ethnographer]]'' | Казан руханилар академиясе | | 1918-02-25 |- | 1835-03-30 | [[Александр Воскресенский (1835)|Александр Воскресенский]] | [[галим]] | ''[[:d:Q4351509|Пирем руханилар семинариясе]]'' | | 1869-02-06 |- | 1835-06-11 | [[Валериан Лаврский]] | [[укытучы]] | | | 1918-09 |- | 1836 | ''[[:d:Q67190049|Иван Гаврилович Люцернов]]'' | [[рухани]]<br/>[[укытучы]]<br/>''[[:d:Q6051619|публицист]]'' | ''[[:d:Q4124432|Volyn Orthodox Theological Academy]]''<br/>''[[:d:Q101190306|Нолинское духовное училище]]''<br/>''[[:d:Q4459138|Тубыл руханилар семинариясе]]'' | | 1888<br/>1888-07-08 |- | 1836-03-27 | [[Петр Знаменский]] | ''[[:d:Q201788|тарихчы]]''<br/>''[[:d:Q1622272|университет профессоры]]'' | | [[:commons:Category:Peter Znamensky|Peter Znamensky]] | 1917-05-02 |- | 1837 | ''[[:d:Q21663991|Nikolay Glebov]]'' | [[укытучы]] | | | 1893-09-23 |- | 1837 | [[Иоанн Сырцов]] | [[укытучы]]<br/>''[[:d:Q19340487|пыраваслау рухание]]''<br/>''[[:d:Q201788|тарихчы]]'' | | | No/unknown value |- | 1837-12-31 | ''[[:d:Q19844067|Vasilij Ivanovič Ognev]]'' | [[язучы]]<br/>''[[:d:Q19340487|пыраваслау рухание]]''<br/>''[[:d:Q18120029|bibliophile]]'' | ''[[:d:Q4351509|Пирем руханилар семинариясе]]'' | | 1884-07-14 |- | 1838 | ''[[:d:Q4055998|Avraamij (Letnickij)]]'' | ''[[:d:Q19340487|пыраваслау рухание]]'' | | | 1893-11-05 |- | 1839-07-13 | [[Илья Бердников]] | ''[[:d:Q1234713|илаһиятче]]''<br/>''[[:d:Q201788|тарихчы]]'' | Казан руханилар академиясе<br/>[[Казан Император университеты]] | | 1915-09-30 |- | 1841-09-25 | ''[[:d:Q4279302|Kronid Malyshev]]'' | [[галим]] | [[Санкт-Петербург дәүләт университеты]] | [[:commons:Category:Kronid Ivanovich Malyshev|Kronid Ivanovich Malyshev]] | 1907-01-03 |- | 1841-10-14 | [[Яков Богородский|Яков Богородски]] | [[галим]] | Казан руханилар академиясе<br/>[[Казан Родионов затлы кызлар институты]]<br/>[[Казан руханилар семинариясе]] | | 1920-07-31 |- | 1841-10-24 | [[Вениамин Снегирёв]] | ''[[:d:Q212980|психолог]]''<br/>[[фәлсәфәче]]<br/>''[[:d:Q1622272|университет профессоры]]''<br/>''[[:d:Q123819727|Orthodox theologian]]'' | [[Казан Император университеты]] | | 1889-02-16 |- | 1842 | [[Николай Беляев (1842)|Николай Беляев]] | | | | 1894-09-22 |- | 1842-10-10 | [[Евлампий Будрин]] | | | | 1919-03-03 |- | 1843-10-24 | [[Иван Ишерский]] | ''[[:d:Q1231865|педагог]]'' | | | 1918-09-25 |- | 1844 | [[Николай Миловидов]] | | [[Казан Император университеты]] | | 1896-06-04 |- | 1844-01-11 | [[Михаил Богословский (1844)|Михаил Богословский]] | [[укытучы]] | Казан руханилар академиясе<br/>[[Казан Родионов затлы кызлар институты]] | | 1915-07-04 |- | 1844-04-18 | [[Фёдор Курганов]] | [[галим]] | Казан руханилар академиясе<br/>[[Казан (Идел буе) федераль университеты]] | | 1920-09-01 |- | 1845 | [[Дмитрий Гусев]] | [[галим]] | Казан руханилар академиясе | | 1894-10-19 |- | 1845 | [[Николай Студенский]] | ''[[:d:Q39631|табиб]]'' | [[Казан Император университеты]] | | 1891-09-17 |- | 1845 | ''[[:d:Q110624763|Дмитрий Иванович Троицкий]]'' | | | | 1910 |- | 1845 | [[Александр Крылов]] | [[язучы]] | | | 1916 |- | 1845-06-30 | [[Гурий (Буртасовский)|Гурий]] | ''[[:d:Q19340487|пыраваслау рухание]]'' | | [[:commons:Category:Gurias (Burtasovsky)|Gurias (Burtasovsky)]] | 1907-01-05 |- | 1845-12-03 | [[Николай Красносельцев]] | ''[[:d:Q201788|тарихчы]]''<br/>''[[:d:Q3621491|археолог]]''<br/>''[[:d:Q1743122|church historian]]''<br/>''[[:d:Q1622272|университет профессоры]]''<br/>''[[:d:Q123819727|Orthodox theologian]]'' | ''[[:d:Q85300|Одесса университеты]]'' | [[:commons:Category:Nikolai Fomich Krasnoseltsev|Nikolai Fomich Krasnoseltsev]] | 1898-09-23 |- | 1846 | ''[[:d:Q55656311|Ivan Kapitonovitsj Toetorskiy]]'' | ''[[:d:Q1423891|дин хезмәтчесе]]''<br/>[[укытучы]] | | | 1922 |- | 1846-03-01 | [[Василий Катаринский]] | [[галим]] | | | 1902-05-20 |- | 1846-09-15 | [[Антоний (Вадковский)|Антоний]] | ''[[:d:Q19340487|пыраваслау рухание]]'' | Казан руханилар академиясе | [[:commons:Category:Anthony (Vadkovsky)|Anthony (Vadkovsky)]] | 1912-11-15 |- | 1846-11-15 | [[Николай Остроумов]] | ''[[:d:Q974144|бала караучы]]'' | Казан руханилар академиясе | [[:commons:Category:Nikolai Ostroumov|Nikolai Ostroumov]] | 1930-11-17 |- | 1847-05-25 | [[Никанор (Каменский)|Никанор]] | ''[[:d:Q193364|vicar]]'' | | [[:commons:Category:Nicanor (Kamensky)|Nicanor (Kamensky)]] | 1910-11-27 |- | 1848-05-15 | [[Никифор (Асташевский)|Никифор]] | ''[[:d:Q19340487|пыраваслау рухание]]'' | | | 1937-04-30 |- | 1848-12-20 | [[Николай Невзоров]] | [[язучы]]<br/>''[[:d:Q13570226|literary historian]]''<br/>''[[:d:Q5758653|урта белем бирү оешмасында укытучы]]''<br/>''[[:d:Q1622272|университет профессоры]]'' | [[Казан Император университеты]]<br/>''[[:d:Q50798202|Казан укытучылар семинариясе]]''<br/>''[[:d:Q48797404|Казан реаль укуханәсе]]''<br/>''[[:d:Q28478526|Җиденче Питырбур гимназиясе]]'' | | 1904-05-31 |- | 1849-09-15 | [[Николай (Адоратский)|Николай]] | ''[[:d:Q19340487|пыраваслау рухание]]'' | ''[[:d:Q835952|Russian Orthodox Beijing Mission]]'' | [[:commons:Category:Nicholas (Adoratsky)|Nicholas (Adoratsky)]] | 1896-10-29 |- | 1850-01-17 | [[Никодим (Боков)|Никодим]] | ''[[:d:Q19340487|пыраваслау рухание]]'' | | | 1914-03-13 |- | 1850-10-28 | [[Николай Жилин]] | ''[[:d:Q82955|сәясәтче]]'' | | [[:commons:Category:Nikolay Zhilin|Nikolay Zhilin]] | 1931-03-16 |- | 1851 | ''[[:d:Q104828857|Владимир Антонович Сахаров]]'' | ''[[:d:Q1423891|дин хезмәтчесе]]'' | | | No/unknown value |- | 1851 | ''[[:d:Q110617823|Иван Григорьевич Пятницкий]]'' | | | | |- | 1852 | [[Николай Кутепов]] | [[галим]]<br/>''[[:d:Q19340487|пыраваслау рухание]]''<br/>''[[:d:Q123819727|Orthodox theologian]]'' | | | 1915 |- | 1852 | ''[[:d:Q110607875|Фёдор Кузьмич Сахаров]]'' | | | | |- | 1852 | [[Михаил Миропиев]] | ''[[:d:Q12347522|ethnographer]]''<br/>''[[:d:Q1056391|мәктәп директоры]]''<br/>[[укытучы]]<br/>''[[:d:Q219477|мисиянир]]'' | ''[[:d:Q12849157|Erivan Teachers’ Seminary]]'' | | 1919-12-08 |- | 1852-10-19 | [[Димитрий (Беликов)|Димитрий]] | ''[[:d:Q19340487|пыраваслау рухание]]''<br/>''[[:d:Q1743122|church historian]]''<br/>''[[:d:Q1622272|университет профессоры]]'' | Казан руханилар академиясе | [[:commons:Category:Demetrius (Belikov)|Demetrius (Belikov)]] | 1932-08-10 |- | 1852-12-31 | [[Владимир (Соколовский-Автономов)|Владимир]] | ''[[:d:Q219477|мисиянир]]'' | | [[:commons:Category:Vladimir (Sokolovsky-Avtonomov)|Vladimir (Sokolovsky-Avtonomov)]] | 1931-11-27 |- | 1853 | [[Иван Знаменский]] | [[язучы]] | Казан руханилар академиясе | | 1882-08-23 |- | 1853 | [[Никола (Позднев)|Никола]] | ''[[:d:Q49476|баш әскаф]]''<br/>''[[:d:Q19340487|пыраваслау рухание]]''<br/>''[[:d:Q5758653|урта белем бирү оешмасында укытучы]]'' | | [[:commons:Category:P. A. Pozdnev|P. A. Pozdnev]] | 1934-09-01 |- | 1853-10-05 | [[Алексий (Молчанов)|Алексий]] | ''[[:d:Q1234713|илаһиятче]]'' | | [[:commons:Category:Alexy (Molchanov)|Alexy (Molchanov)]] | 1914-05-20 |- | 1854 | ''[[:d:Q4427129|Соколов, Василий Павлович (богослов)]]'' | [[язучы]]<br/>''[[:d:Q1569495|мөгаллим]]'' | | | |- | 1854 | ''[[:d:Q110617567|Иван Михайлович Петропавловский]]'' | | | | |- | 1854 | [[Константин Кутепов]] | ''[[:d:Q1234713|илаһиятче]]''<br/>''[[:d:Q19340487|пыраваслау рухание]]''<br/>''[[:d:Q123819727|Orthodox theologian]]'' | | [[:commons:Category:Konstantin Kutepov|Konstantin Kutepov]] | 1911-09-08 |- | 1855 | [[Андрей Яблоков]] | [[язучы]] | | | 1933-03-31 |- | 1855 | ''[[:d:Q15061549|Alexey Alexandrovich Tsarevsky]]'' | [[язучы]]<br/>''[[:d:Q1234713|илаһиятче]]''<br/>''[[:d:Q1622272|университет профессоры]]'' | Казан руханилар академиясе | | 1928 |- | 1855-03-24 | [[Захарий Благонравов]] | ''[[:d:Q82955|сәясәтче]]'' | ''[[:d:Q4351509|Пирем руханилар семинариясе]]'' | [[:commons:Category:Zakhariy Mikhailovich Blagonravov|Zakhariy Mikhailovich Blagonravov]] | 1917-12-18 |- | 1855-06-20 | ''[[:d:Q53817236|Иван Васильевич Баженов]]'' | ''[[:d:Q1743122|church historian]]''<br/>[[укытучы]]<br/>''[[:d:Q1595570|өлкәне өйрәнүче]]''<br/>''[[:d:Q12347522|ethnographer]]''<br/>''[[:d:Q6051619|публицист]]'' | ''[[:d:Q4130474|Вәтке руханилар семинариясе]]''<br/>''[[:d:Q4235556|Кострома руханилар семинариясе]]''<br/>''[[:d:Q4360209|Питырбур археология институты]]'' | | 1920-02-09 |- | 1856 | [[Алексей Попов (1856)|Алексей Попов]] | ''[[:d:Q13570226|literary historian]]''<br/>''[[:d:Q15962340|literary theorist]]''<br/>''[[:d:Q13418253|филолог]]''<br/>''[[:d:Q10567966|liturgist]]''<br/>''[[:d:Q1622272|университет профессоры]]''<br/>''[[:d:Q123819727|Orthodox theologian]]'' | Казан руханилар академиясе | [[:commons:Category:Aleksei Vasilevich Popov|Aleksei Vasilevich Popov]] | 1909-11-09 |- | 1856 | [[Павел Юнгеров]] | [[галим]]<br/>''[[:d:Q19829990|biblical scholar]]''<br/>''[[:d:Q333634|тәрҗемәче]]''<br/>''[[:d:Q1622272|университет профессоры]]''<br/>''[[:d:Q123819727|Orthodox theologian]]'' | | [[:commons:Category:Pavel Jungerov|Pavel Jungerov]] | 1921 |- | 1856-04-18 | [[Вениамин (Муратовский)|Вениамин]] | | | [[:commons:Category:Benjamin (Muratovsky)|Benjamin (Muratovsky)]] | 1930-05-06 |- | 1857-07-24 | [[Борис (Лентовский)|Борис]] | ''[[:d:Q82955|сәясәтче]]''<br/>''[[:d:Q19340487|пыраваслау рухание]]'' | | | 1923-09-02 |- | 1857-11-16 | [[Александр Смирнов (1857)|Александр Смирнов]] | ''[[:d:Q82955|сәясәтче]]''<br/>''[[:d:Q19340487|пыраваслау рухание]]''<br/>''[[:d:Q123819727|Orthodox theologian]]'' | [[Казан (Идел буе) федераль университеты]] | [[:commons:Category:Aleksandr Vasilyevich Smirnov (theologian)|Aleksandr Vasilyevich Smirnov (theologian)]] | 1933 |- | 1858-11-11 | ''[[:d:Q602139|Joannicjusz]]'' | ''[[:d:Q19340487|пыраваслау рухание]]'' | | | 1923-07 |- | 1859-08-15<br/>1859-08-27 | [[Александр Алмазов]] | ''[[:d:Q1743122|church historian]]''<br/>''[[:d:Q1234713|илаһиятче]]''<br/>''[[:d:Q1622272|университет профессоры]]'' | [[Император Мәскәү университеты|Мәскәү император университеты]]<br/>''[[:d:Q85300|Одесса университеты]]'' | | 1920-03-15 |- | 1860 | ''[[:d:Q4427202|Mikhail Y. Sokolov]]'' | [[галим]]<br/>''[[:d:Q1371378|этнолог]]''<br/>''[[:d:Q1234713|илаһиятче]]''<br/>[[фәлсәфәче]] | | | No/unknown value |- | 1860s | ''[[:d:Q20483551|Хакімжан Сәркеұлы Саркин]]'' | | | | |- | 1860-10-19 | [[Николай Розанов]] | ''[[:d:Q82955|сәясәтче]]''<br/>''[[:d:Q39631|табиб]]'' | | [[:commons:Category:Rozanov Nikolai Sergeevich|Rozanov Nikolai Sergeevich]] | No/unknown value |- | 1861 | ''[[:d:Q19844036|Обухов, Василий Иванович]]'' | [[укытучы]] | ''[[:d:Q4336166|Orenburg theological seminary]]'' | | 1909-05-15 |- | 1861-02-23 | [[Александр Васильев (1861)|Александр Васильев]] | [[галим]] | | | 1943-10-23 |- | 1861-07-22 | [[Стефан (Архангельский)|Стефан]] | ''[[:d:Q19340487|пыраваслау рухание]]'' | | [[:commons:Category:Stephan (Arkhangelskiy)|Stephan (Arkhangelskiy)]] | 1914-06-18 |- | 1862 | ''[[:d:Q99537030|Александр Сергеевич Рождествин]]'' | [[укытучы]]<br/>''[[:d:Q6051619|публицист]]'' | | | |- | 1862-08-01 | ''[[:d:Q64764861|Vasili Narbekov]]'' | ''[[:d:Q1569495|мөгаллим]]'' | | | 1932 |- | 1862-08-29 | [[Александр (Трапицын)|Александр]] | ''[[:d:Q161944|диякын]]''<br/>''[[:d:Q831474|presbyter]]'' | | [[:commons:Category:Alexander (Trapitsyn)|Alexander (Trapitsyn)]] | 1938-01-14 |- | 1863-01-01<br/>1863-01-13 | [[Виктор Несмелов]] | ''[[:d:Q1234713|илаһиятче]]''<br/>[[фәлсәфәче]]<br/>''[[:d:Q1622272|университет профессоры]]'' | Казан руханилар академиясе | [[:commons:Category:Viktor Nesmelov|Viktor Nesmelov]] | 1937-06-30 |- | 1863-04-18 | [[Николай Иорданский]] | ''[[:d:Q1231865|педагог]]''<br/>''[[:d:Q1622272|университет профессоры]]'' | | | 1941-01-09 |- | 1864-04-09 | [[Александр Луппов]] | ''[[:d:Q1595570|өлкәне өйрәнүче]]'' | | | 1931-12-05 |- | 1864-10-30 | ''[[:d:Q4314623|Nataniel Troitsky]]'' | ''[[:d:Q19340487|пыраваслау рухание]]'' | | [[:commons:Category:Nataniel (Troicki)|Nataniel (Troicki)]] | 1933-04-07 |- | 1864-11-24 | [[Иннокентий (Кременский)|Иннокентий]] | ''[[:d:Q19340487|пыраваслау рухание]]'' | | | 1918-01-09 |- | 1865 | [[Федор Благовидов]] | | | | No/unknown value |- | 1865 | ''[[:d:Q110607836|Фёдор Антонович Смирнов]]'' | | | | |- | 1865-01-10 | [[Михаил Источников]] | ''[[:d:Q1234713|илаһиятче]]'' | [[Казан Родионов затлы кызлар институты]]<br/>''[[:d:Q736587|Питыр һәм Павал җәмигы]]'' | | 1918 |- | 1865-01-17 | [[Иван Покровский (1865—1941)]] | ''[[:d:Q201788|тарихчы]]''<br/>''[[:d:Q1743122|church historian]]'' | | | 1941-04-19 |- | 1865-03-26 | [[Яков Галахов]] | [[язучы]] | ''[[:d:Q1466666|Томск политехника университеты]]'' | | 1938-09-12 |- | 1865-09-27 | [[Назарий (Андреев)|Назарий]] | ''[[:d:Q19340487|пыраваслау рухание]]'' | | | 1940-05-21 |- | 1867 | [[Василий Беликов]] | [[рухани]] | | | 1943 |- | 1867-02-01 | [[Василий (Богоявленский)|Василий]] | ''[[:d:Q19340487|пыраваслау рухание]]'' | | [[:commons:Category:Basil (Bogoyavlensky)|Basil (Bogoyavlensky)]] | 1918-08-27 |- | 1867-04-09 | [[Павел Глезденёв]] | [[язучы]] | | | 1923-05-28 |- | 1867-07-16 | [[Иннокентий (Ястребов)|Иннокентий]] | ''[[:d:Q19340487|пыраваслау рухание]]'' | Казан руханилар академиясе | [[:commons:Category:Innocent (Yastrebov)|Innocent (Yastrebov)]] | 1928-05-22 |- | 1867-11-18 | [[Михаил (Богданов)|Михаил]] | ''[[:d:Q19340487|пыраваслау рухание]]'' | | [[:commons:Category:Michael (Bogdanov)|Michael (Bogdanov)]] | 1925-07-09 |- | 1868 | ''[[:d:Q110617803|Василий Иванович Протопопов]]'' | ''[[:d:Q1234713|илаһиятче]]'' | Казан руханилар академиясе | | |- | 1868-03-01<br/>1888-03-01 | ''[[:d:Q4070589|Vasily Arkhangelsky]]'' | ''[[:d:Q82955|сәясәтче]]'' | | [[:commons:Category:Vasily Arkhangelskiy|Vasily Arkhangelskiy]] | 1948 |- | 1868-07-10 | [[Павел Прокошев]] | [[галим]] | ''[[:d:Q742494|Томск дәүләт университеты]]'' | | No/unknown value |- | 1868-07-19 | [[Мелетий (Заборовский)|Мелетий]] | ''[[:d:Q831474|presbyter]]''<br/>''[[:d:Q213159|archimandrite]]'' | | [[:commons:Category:Meletius (Zaborovsky)|Meletius (Zaborovsky)]] | 1946-04-06 |- | 1868-07-30 | [[Мефодий (Краснопёров)|Мефодий]] | ''[[:d:Q19340487|пыраваслау рухание]]'' | | [[:commons:Category:Methodius (Krasnopyorov)|Methodius (Krasnopyorov)]] | 1921-02-04 |- | 1869-04-19 | [[Хрисанф (Щетковский)|Хрисанф]] | ''[[:d:Q1423891|дин хезмәтчесе]]''<br/>''[[:d:Q219477|мисиянир]]''<br/>''[[:d:Q2259532|cleric]]''<br/>''[[:d:Q19340487|пыраваслау рухание]]''<br/>''[[:d:Q91187063|Eastern Orthodox monk]]''<br/>''[[:d:Q333634|тәрҗемәче]]'' | | [[:commons:Category:Chrysanth (Schetkovsky)|Chrysanth (Schetkovsky)]] | 1906-10-22 |- | 1869-10-02 | ''[[:d:Q4113005|Włodzimierz]]'' | ''[[:d:Q47064|хәрби хезмәткәр]]''<br/>''[[:d:Q19340487|пыраваслау рухание]]'' | | [[:commons:Category:Vladimir (Putyata)|Vladimir (Putyata)]] | 1936-02-05 |- | 1870 | ''[[:d:Q65095417|Никольский, Владимир Александрович]]'' | | Казан руханилар академиясе | | |- | 1870-02-16 | [[Antonin Preobrajenskiy]] | ''[[:d:Q14915627|музыка белгече]]'' | ''[[:d:Q178416|Санкт-Петербург дәүләт консерваториясе]]'' | | 1929-02-17 |- | 1870-06-11 | [[Александр Гуляев (1870)|Александр Гуляев]] | [[фәлсәфәче]] | | | 1935-11-19 |- | 1870-06-14 | ''[[:d:Q131273671|Сергей Михайлович Парийский]]'' | [[укытучы]]<br/>''[[:d:Q1595570|өлкәне өйрәнүче]]'' | | | 1931-09-25 |- | 1870-07-20 | [[Пантелеймон Жузе|Пантелеймон Җәүзи]] | ''[[:d:Q1731155|шәркыятьче]]'' | [[Казан (Идел буе) федераль университеты]]<br/>[[Бакы дәүләт университеты]] | [[:commons:Category:Bandali al-Jawzi|Bandali al-Jawzi]] | 1942-01-20 |- | 1870-10-17 | [[Никандр Миролюбов]] | | [[Казан (Идел буе) федераль университеты]] | | 1927-01-27 |- | 1871 | ''[[:d:Q39388775|Евгений Николаевич Темниковский]]'' | [[галим]] | ''[[:d:Q28024487|Харьков университеты]]'' | | 1919 |- | 1871-03-25 | [[Владимир Соколов (1871)|Владимир Соколов]] | | | | 1921-03-17 |- | 1872 | ''[[:d:Q4104379|Basil (Dokhtorov)]]'' | ''[[:d:Q19340487|пыраваслау рухание]]'' | | | 1940-11-19 |- | 1872<br/>1873 | ''[[:d:Q109486570|Нефедьев, Александр Семёнович]]'' | | | | 1917-11-24 |- | 1872 | ''[[:d:Q109555193|Павел Петрович Пономарёв]]'' | ''[[:d:Q1234713|илаһиятче]]'' | | | No/unknown value |- | 1872 | ''[[:d:Q110617563|Николай Павлович Руновский]]'' | | | | |- | 1872 | ''[[:d:Q4240158|Кремлевский, Александр Магистрианович]]'' | ''[[:d:Q1234713|илаһиятче]]'' | | | 1907 |- | 1872 | [[Рафаил (Березин)|Рафаил]] | ''[[:d:Q19340487|пыраваслау рухание]]'' | | | 1945-05-15 |- | 1872-01-28 | ''[[:d:Q56685463|Nikolaĭ Chernavskiĭ]]'' | [[укытучы]]<br/>[[Jurnalist|журналист]]<br/>''[[:d:Q1595570|өлкәне өйрәнүче]]''<br/>''[[:d:Q635734|әрхипче]]'' | | | 1940-01-02 |- | 1872-01-30 | ''[[:d:Q20557806|Ipolite Vartagava]]'' | ''[[:d:Q6430706|тәнкыйтьче]]''<br/>[[язучы]]<br/>''[[:d:Q333634|тәрҗемәче]]'' | | | 1967-01-06 |- | 1872-02-13 | [[Иван Айвазов]] | [[галим]] | [[Санкт-Петербург руханилар академиясе|Питырбур руханилар академиясе]] | [[:commons:Category:Ivan Ayvazov|Ivan Ayvazov]] | 1964-12-17 |- | 1872-10-15 | ''[[:d:Q4153575|David]]'' | ''[[:d:Q19340487|пыраваслау рухание]]'' | | [[:commons:Category:David (Kachakhidze)|David (Kachakhidze)]] | 1935-03-19 |- | 1873 | [[Михаил (Шиляк)|Михаил]] | ''[[:d:Q161944|диякын]]''<br/>''[[:d:Q19340487|пыраваслау рухание]]'' | | | 1928-08-25 |- | 1873 | ''[[:d:Q4427053|Александр Александрович Соколов]]'' | ''[[:d:Q1234713|илаһиятче]]'' | | | No/unknown value |- | 1873-02-28 | ''[[:d:Q55104333|Перехвальский, Николай Андреевич]]'' | | | | 1966-05-15 |- | 1873-03-22 | ''[[:d:Q4113011|Vladimir Tikhonicky]]'' | ''[[:d:Q19340487|пыраваслау рухание]]'' | | [[:commons:Category:Vladimir (Tikhonitsky)|Vladimir (Tikhonitsky)]] | 1959-12-18 |- | 1873-07-21 | [[Арсений (Смоленец)]] | ''[[:d:Q161944|диякын]]''<br/>''[[:d:Q49476|баш әскаф]]''<br/>''[[:d:Q19340487|пыраваслау рухание]]'' | | [[:commons:Category:Arsenius (Smoleniec)|Arsenius (Smoleniec)]] | 1937-12-19 |- | 1873-08-20 | [[Виталий (Максименко)|Виталий]] | ''[[:d:Q19340487|пыраваслау рухание]]'' | | [[:commons:Category:Vitaly (Maximenko)|Vitaly (Maximenko)]] | 1960-03-21 |- | 1873-09-02 | [[Раман Дәүли]] | | | | 1949-04-05 |- | 1874 | [[Константин Запрудский]] | ''[[:d:Q4504549|дин хадиме]]'' | | | 1930-08-07 |- | 1874-01-12 | [[Михаил (Семёнов)|Михаил]] | [[язучы]] | | [[:commons:Category:Miсhael (Semyonov)|Miсhael (Semyonov)]] | 1916-10-27 |- | 1874-01-16 | ''[[:d:Q107568497|Дзімітрый Аляксандравіч Паўскі]]'' | ''[[:d:Q1423891|дин хезмәтчесе]]'' | ''[[:d:Q4295192|Minsk Theological Seminary]]''<br/>''[[:d:Q9268214|Марыінская жаночая гімназія]]''<br/>''[[:d:Q107568528|Мінская духоўная кансісторыя]]'' | | 1937-08-14 |- | 1874-01-24 | [[Виктор Крылов]] | [[укытучы]]<br/>''[[:d:Q1595570|өлкәне өйрәнүче]]'' | | | 1928-07-10 |- | 1874-07-21 | ''[[:d:Q4320629|Николай (Кенарский)]]'' | ''[[:d:Q1423891|дин хезмәтчесе]]'' | | | 1920-01 |- | 1874-07-29 | ''[[:d:Q4055997|Avraamij (Děrnov)]]'' | ''[[:d:Q19340487|пыраваслау рухание]]'' | | | 1942-05-01 |- | 1874-09-29 | ''[[:d:Q4419600|Simeon]]'' | [[рухани]] | | [[:commons:Category:Simeon (Kholmogorov)|Simeon (Kholmogorov)]] | 1937-09-09 |- | 1874-10-04 | ''[[:d:Q4422603|D. V. Skrynchenko]]'' | ''[[:d:Q6051619|публицист]]''<br/>''[[:d:Q1231865|педагог]]''<br/>[[укытучы]]<br/>''[[:d:Q201788|тарихчы]]''<br/>''[[:d:Q16267607|classical philologist]]''<br/>''[[:d:Q123819727|Orthodox theologian]]'' | | | 1947-03-30 |- | 1875-05-10 | [[Ефрем (Кузнецов)|Ефрем]] | ''[[:d:Q19340487|пыраваслау рухание]]'' | | [[:commons:Category:Efrem (Kuznecov)|Efrem (Kuznecov)]] | 1918-09-04 |- | 1875-05-20<br/>1878 | [[Виктор (Островидов)|Виктор]] | ''[[:d:Q91187063|Eastern Orthodox monk]]''<br/>''[[:d:Q19340487|пыраваслау рухание]]'' | | [[:commons:Category:Victor (Ostrovidov)|Victor (Ostrovidov)]] | 1934-05-02 |- | 1875-05-28 | ''[[:d:Q4103989|Warsonofiusz]]'' | ''[[:d:Q19340487|пыраваслау рухание]]'' | | | 1958-03-13 |- | 1875-10-26 | [[Пимен (Пегов)|Пимен]] | ''[[:d:Q19340487|пыраваслау рухание]]'' | | | 1937-12-14 |- | 1875-11-19 | [[Лоллий (Юрьевский)|Лоллий]] | ''[[:d:Q19340487|пыраваслау рухание]]'' | | | 1935-02-11 |- | 1876 | [[Симон (Виноградов)|Симон]] | ''[[:d:Q1423891|дин хезмәтчесе]]'' | | [[:commons:Category:Simon (Vinogradov)|Simon (Vinogradov)]] | 1933-02-24 |- | 1876-02-14 | ''[[:d:Q19898784|Nikolay Protopopov]]'' | ''[[:d:Q1028181|рәссам]]'' | | [[:commons:Category:Nikolay Adrianovich Protopopov|Nikolay Adrianovich Protopopov]] | 1960 |- | 1876-03-21 | [[Феодор (Поздеевский)|Феодор]] | ''[[:d:Q19340487|пыраваслау рухание]]'' | ''[[:d:Q56737452|Moscow Theological Seminary]]'' | [[:commons:Category:Theodore (Pozdeyevsky)|Theodore (Pozdeyevsky)]] | 1937-10-23 |- | 1876-05-04 | [[Дионисий (Валединский)|Дионисий]] | ''[[:d:Q49476|баш әскаф]]''<br/>[[рухани]] | ''[[:d:Q4449461|Taurida Theological Seminary]]'' | [[:commons:Category:Metropolitan Dionisiy of Warsaw and Poland|Metropolitan Dionisiy of Warsaw and Poland]] | 1960-03-15 |- | 1876-07-30 | [[Пахомий (Кедров)|Пахомий]] | ''[[:d:Q19340487|пыраваслау рухание]]'' | | [[:commons:Category:Pachomius (Kedrov)|Pachomius (Kedrov)]] | 1937-12-11 |- | 1876-09-21 | [[Александр Сидоровский]] | ''[[:d:Q19340487|пыраваслау рухание]]'' | | | No/unknown value |- | 1876-09-29 | ''[[:d:Q4221075|Cyprian]]'' | ''[[:d:Q19340487|пыраваслау рухание]]'' | | [[:commons:Category:Cyprian (Komarovsky)|Cyprian (Komarovsky)]] | 1937-09-24 |- | 1876-12-14 | ''[[:d:Q4296781|Mitrofan]]'' | ''[[:d:Q19340487|пыраваслау рухание]]'' | | | 1945-11-04 |- | 1876-12-22 | ''[[:d:Q134837745|Василий Васильевич Попов]]'' | ''[[:d:Q56314703|Scientific-Secretary]]''<br/>''[[:d:Q3621491|археолог]]''<br/>''[[:d:Q201788|тарихчы]]'' | ''[[:d:Q134837758|Бурят-Монгольское научное общество имени Доржи Банзарова]]''<br/>''[[:d:Q4306291|Museum of the History of Buryatia]]''<br/>Казан руханилар академиясе<br/>''[[:d:Q4087731|Благовещенская духовная семинария]]''<br/>''[[:d:Q4537261|Yakutsk Theological Seminary]]'' | | 1931<br/>1932 |- | 1877-08-16 | [[Филипп (Гумилевский)|Филипп]] | ''[[:d:Q831474|presbyter]]'' | ''[[:d:Q56737452|Moscow Theological Seminary]]'' | [[:commons:Category:Philip (Gumilevsy)|Philip (Gumilevsy)]] | 1936-09-22 |- | 1877-09-16 | [[Михаил Петров-Тинехпи]] | ''[[:d:Q333634|тәрҗемәче]]'' | | | 1938-07-30 |- | 1878 | ''[[:d:Q4372401|Ardalion Popov]]'' | [[галим]] | | | |- | 1878-01-15 | [[Иувеналий (Масловский)|Иувеналий]] | ''[[:d:Q19340487|пыраваслау рухание]]'' | | [[:commons:Category:Juvenalis (Maslovsky)|Juvenalis (Maslovsky)]] | 1937-10-25 |- | 1878-03-02 | [[Пётр (Зверев)|Пётр]] | ''[[:d:Q831474|presbyter]]''<br/>''[[:d:Q213159|archimandrite]]'' | | [[:commons:Category:Peter (Zverev)|Peter (Zverev)]] | 1929-02-07 |- | 1878-03-24 | [[Виссарион (Зорин)|Виссарион]] | ''[[:d:Q19340487|пыраваслау рухание]]'' | | | 1937-11-25 |- | 1878-04-07<br/>1878-03-26 | [[Николай (Ипатов)|Николай]] | ''[[:d:Q19340487|пыраваслау рухание]]'' | | | 1938-08-29 |- | 1878-05-19<br/>1878-05-07 | [[Николай Никольский]] | [[язучы]]<br/>''[[:d:Q1371378|этнолог]]''<br/>[[Jurnalist|журналист]]<br/>''[[:d:Q12347522|ethnographer]]''<br/>''[[:d:Q201788|тарихчы]]''<br/>''[[:d:Q14972848|lexicographer]]'' | ''[[:d:Q50798202|Казан укытучылар семинариясе]]''<br/>[[Казан руханилар семинариясе]]<br/>Казан руханилар академиясе<br/>[[Казан (Идел буе) федераль университеты]]<br/>''[[:d:Q4281440|Мари тел, әдәбият һәм тарих институты]]''<br/>[[«Хыпар» газетасы|«Хыпар» гәҗите]] | | 1961-11-02 |- | 1878-06-08 | [[Варлаам (Ряшенцев)|Варлаам]] | ''[[:d:Q19340487|пыраваслау рухание]]'' | ''[[:d:Q4479076|Өфә руханилар семинариясе]]''<br/>''[[:d:Q4370795|Poltava Theological Seminary]]'' | [[:commons:Category:Barlaam (Ryashentsev)|Barlaam (Ryashentsev)]] | 1942-02-20 |- | 1878-11-12 | [[Амвросий (Полянский)|Амвросий]] | ''[[:d:Q19340487|пыраваслау рухание]]'' | | [[:commons:Category:Ambrose (Poljansky)|Ambrose (Poljansky)]] | 1932-12-20 |- | 1879-04-08 | [[Иннокентий (Никифоров)|Ибан Никифоров]] | ''[[:d:Q19340487|пыраваслау рухание]]'' | | [[:commons:Category:Innocent (Nikiforov)|Innocent (Nikiforov)]] | 1937-12-04 |- | 1879-04-21 | [[Стефан (Знамировский)|Стефан]] | [[укытучы]] | ''[[:d:Q4351509|Пирем руханилар семинариясе]]'' | [[:commons:Category:Stephan (Znamirovsky)|Stephan (Znamirovsky)]] | 1942-03-18 |- | 1879-06-11 | [[Владимир Верхоланцев]] | ''[[:d:Q1595570|өлкәне өйрәнүче]]''<br/>''[[:d:Q1231865|педагог]]''<br/>''[[:d:Q482980|автор]]'' | | [[:commons:Category:Vladimir Stepanovich Verkholantsev|Vladimir Stepanovich Verkholantsev]] | 1947-01-26 |- | 1879-07-24 | [[Борис (Рукин)|Борис]] | ''[[:d:Q19340487|пыраваслау рухание]]'' | | | 1931-06-30 |- | 1879-08-23 | [[Серафим (Лукьянов)|Серафим]] | ''[[:d:Q19340487|пыраваслау рухание]]'' | | [[:commons:Category:Seraphim (Lukjanov)|Seraphim (Lukjanov)]] | 1959-02-18 |- | 1879-11-15 | ''[[:d:Q3692815|Melchizedek]]'' | ''[[:d:Q19340487|пыраваслау рухание]]'' | | [[:commons:Category:Melchisedek (Payevsky)|Melchisedek (Payevsky)]] | 1931-05-17 |- | 1880-01-28<br/>1880-01-04 | [[Сергей Малов (1880)|Сергей Малов]] | ''[[:d:Q14467526|телбелгеч]]'' | [[Казан (Идел буе) федераль университеты]]<br/>[[Санкт-Петербург дәүләт университеты]]<br/>[[Россия Милли китапханәсе|Русия Милли китапханәсе]] | | 1957-09-06<br/>1957-01-09<br/>1957-01-07 |- | 1880-03-26 | [[Александр (Малинин)|Александр]] | ''[[:d:Q19340487|пыраваслау рухание]]'' | | [[:commons:Category:Alexander (Malinin)|Alexander (Malinin)]] | 1929-02 |- | 1880-10-02 | [[Гурий (Степанов)|Гурий]] | ''[[:d:Q19340487|пыраваслау рухание]]'' | Казан руханилар академиясе | [[:commons:Category:Gurias (Stepanov)|Gurias (Stepanov)]] | 1937-11-01 |- | 1880-11-21 | [[Василий (Павловский)|Василий]] | | | | 1945-10-23 |- | 1881-04-15 | ''[[:d:Q108301086|Аристарх Рафаилович Пономарёв]]'' | ''[[:d:Q1423891|дин хезмәтчесе]]'' | | | 1967-07-21 |- | 1881-11-18 | [[Гавриил (Абалымов)|Гавриил]] | ''[[:d:Q19340487|пыраваслау рухание]]'' | | | 1958-07-31 |- | 1882-06-07 | ''[[:d:Q4201198|Innocenty]]'' | ''[[:d:Q19340487|пыраваслау рухание]]'' | | | 1937-12-14 |- | 1882-06-16 | [[Иоанн (Братолюбов)|Иоанн]] | ''[[:d:Q19340487|пыраваслау рухание]]'' | ''[[:d:Q4351509|Пирем руханилар семинариясе]]'' | | 1968-02-27 |- | 1883 | [[Иов (Рогожин)|Иов]] | ''[[:d:Q19340487|пыраваслау рухание]]'' | | | 1933-04-20 |- | 1883-02-20 | ''[[:d:Q123122611|Nikolay Doktusov]]'' | ''[[:d:Q3400985|фәнни хезмәткәр]]'' | | [[:commons:Category:Nikolay Doktusov|Nikolay Doktusov]] | 1959-07-27 |- | 1883-04-12 | [[Тихон (Троицкий)|Тихон]] | [[укытучы]] | | [[:commons:Category:Tikhon (Troitsky)|Tikhon (Troitsky)]] | 1963-03-30 |- | 1883-10-03<br/>1883-09-21 | [[Гурий Комиссаров]] | [[шагыйрь]]<br/>''[[:d:Q1595570|өлкәне өйрәнүче]]'' | [[Казан (Идел буе) федераль университеты]] | | 1969-02-25 |- | 1883-11-22 | [[Герман (Ряшенцев)|Герман]] | ''[[:d:Q19340487|пыраваслау рухание]]'' | | [[:commons:Category:German (Ryashentsev)|German (Ryashentsev)]] | 1937-09-15 |- | 1884-06-06 | [[Варсонофий (Лузин)|Варсонофий]] | ''[[:d:Q19340487|пыраваслау рухание]]'' | | [[:commons:Category:Barsanuphius (Luzin)|Barsanuphius (Luzin)]] | 1937-09-15 |- | 1885-02-17 | [[Амфилохий (Скворцов)|Амфилохий]] | ''[[:d:Q19340487|пыраваслау рухание]]'' | | [[:commons:Category:Amphilochius (Skvortsov)|Amphilochius (Skvortsov)]] | 1937-10-01 |- | 1886 | [[Пантелеймон Попов]] | [[укытучы]]<br/>''[[:d:Q1028181|рәссам]]''<br/>''[[:d:Q1595570|өлкәне өйрәнүче]]''<br/>''[[:d:Q1234713|илаһиятче]]'' | | | 1972 |- | 1886-02-28 | [[Августин (Беляев)|Августин]] | ''[[:d:Q49476|баш әскаф]]'' | | [[:commons:Category:Augustin (Belyayev)|Augustin (Belyayev)]] | 1937-11-23 |- | 1886-04-05 | [[Иоасаф (Удалов)|Иоасаф]] | ''[[:d:Q19340487|пыраваслау рухание]]'' | | [[:commons:Category:Joasaph (Udalov)|Joasaph (Udalov)]] | 1937-12-02 |- | 1886-12-22 | [[Евсевий (Рождественский)|Евсевий]] | ''[[:d:Q49476|баш әскаф]]'' | Казан руханилар академиясе | | 1937-11-05 |- | 1887-11-25<br/>1887-11-26 | [[Григорий Попов]] | ''[[:d:Q1595570|өлкәне өйрәнүче]]''<br/>''[[:d:Q201788|тарихчы]]'' | | | 1942 |- | 1888-04-17 | [[Иона (Покровский)|Иона]] | ''[[:d:Q19340487|пыраваслау рухание]]'' | | [[:commons:Category:Jonah of Hankou|Jonah of Hankou]] | 1925-10-20 |- | 1888-05-28 | [[Владимир Вертоградов]] | [[укытучы]] | ''[[:d:Q841804|Мәскәү руханилар академиясе]]'' | | 1964-07-10 |- | 1888-11-08 | [[Александр Лебедев (1888)|Александр Лебедев]] | | Казан руханилар академиясе<br/>[[Петр һәм Павел чиркәве (Казан)|Питыр һәм Павал җәмигы]]<br/>''[[:d:Q3186875|Journal des Moskauer Patriarchats]]'' | [[:commons:Category:Alexander Lebedev (chancellor)|Alexander Lebedev (chancellor)]] | 1937-08-19 |- | 1889-10-09<br/>1889-09-27 | [[Ефрем (Ефремов)|Ефрем]] | ''[[:d:Q19340487|пыраваслау рухание]]'' | | | 1941-11-14 |- | 1891 | ''[[:d:Q12823736|Platon Ivanovich Ivanov]]'' | ''[[:d:Q212980|психолог]]'' | | | 1968-11-22 |- | 1891-01-17 | [[Феодор (Смирнов)|Феодор]] | ''[[:d:Q19340487|пыраваслау рухание]]'' | | | 1937-09-04 |- | 1892-02-24 | ''[[:d:Q4482858|Teofan]]'' | ''[[:d:Q19340487|пыраваслау рухание]]'' | | | 1937 |- | 1892-12-06 | ''[[:d:Q4109949|Aleksandr Andreevitsj Vetelev]]'' | ''[[:d:Q1234713|илаһиятче]]'' | | | 1976-06-28 |- | 1893-01-27 | [[Ириней (Шульмин)|Ириней]] | | | [[:commons:Category:Irenaeus (Shulmin)|Irenaeus (Shulmin)]] | 1938-02-08 |- | 1893-08-14 | ''[[:d:Q4111015|Victor]]'' | ''[[:d:Q19340487|пыраваслау рухание]]'' | ''[[:d:Q835952|Russian Orthodox Beijing Mission]]'' | [[:commons:Category:Victor (Svyatin)|Victor (Svyatin)]] | 1966-09-18 |- | 1896-04-05 | [[Палладий (Шерстенников)|Палладий]] | ''[[:d:Q19340487|пыраваслау рухание]]'' | | [[:commons:Category:Palladius (Sherstennikov)|Palladius (Sherstennikov)]] | 1976-04-23 |- | 19th century | [[Яков Дуброва]] | [[галим]] | | | No/unknown value |- | | ''[[:d:Q4217363|Ivan Katetov]]'' | [[галим]]<br/>[[язучы]] | | | 1892 |- | | ''[[:d:Q4427126|Соколов, Василий Иванович (педагог)]]'' | [[укытучы]] | | | |- | | [[Геннадий (Челноков)|Геннадий]] | ''[[:d:Q4504549|дин хадиме]]'' | Казан руханилар академиясе<br/>''[[:d:Q4220351|Кизик кәшишханәсе]]''<br/>''[[:d:Q1965722|Иосиф-Волоцки кәшишханәсе]]'' | | 1810-12-06 |- | | ''[[:d:Q60911759|Nikolaj Vasil'evič Šternov]]'' | [[язучы]]<br/>''[[:d:Q1743122|church historian]]''<br/>''[[:d:Q123819727|Orthodox theologian]]'' | | | 1892 |- | | ''[[:d:Q101244494|Стеклов, Андрей Иванович]]'' | | | | |- | | ''[[:d:Q110529205|Алексей Васильевич Говоров]]'' | ''[[:d:Q1234713|илаһиятче]]'' | Казан руханилар академиясе | | |- | | ''[[:d:Q110552817|Михаил Дмитриевич Побединский]]'' | | ''[[:d:Q4460366|Тум руханилар семинариясе]]'' | | |- | | ''[[:d:Q110961561|Викентий (Орлов)]]'' | ''[[:d:Q1288557|hieromonk]]'' | | | |- | | ''[[:d:Q124808779|Іван Міхайлавіч Петрапаўлаўскі]]'' | [[язучы]]<br/>''[[:d:Q1231865|педагог]]''<br/>''[[:d:Q201788|тарихчы]]''<br/>''[[:d:Q12347522|ethnographer]]'' | ''[[:d:Q4299198|Могилев руханилар семниариясе]]'' | | |} {{Wikidata list end}} == Искәрмәләр == {{искәрмәләр}} == Сылтамалар == {{Тышкы сылтамалар}} == Моны да карагыз == {{Инкыйлабкача Казанда югары, урта һәм махсус уку йортлары}} [[Төркем:Әлифба буенча уку йортлары]] [[Төркем:Казан уку йортлары]] [[Төркем:Рус православ чиркәве]] 2oee94xqknmk619i47ph9ry0576ekpz Фейеноорд (футбол клубы, Роттердам) 0 215235 4452229 4451920 2025-07-08T12:09:10Z ListeriaBot 24345 Wikidata list updated [V2] 4452229 wikitext text/x-wiki {{Футбол клубы}} '''Фейеноорд''' ({{lang-nl|Feyenoord}}) - [[Нидирлан]]ның [[Роттердам]] шәһәреннән футбол клубы. 1908 елда ''Вилһелмина'' (Wilhelmina) исеме астында нигезләнә. Күп мәртәбә Нидирлан чемпионы; [[УЕФА Чемпионнар лигасы|Европа кубогы]] (1970) һәм [[УЕФА Европа лигасы|УЕФА кубогы]] (1974, 2002) иясе. == Клуб әгъзалары == {{Wikidata list|sparql=SELECT ?item ?assumedOffice WHERE { ?item p:P54 ?posheld. ?posheld ps:P54 wd:Q134241. ?posheld pq:P580 ?assumedOffice. MINUS { ?posheld pq:P582 ?endTime. } } ORDER BY ?assumedOffice |columns=label,p27 |autolist=fallback |row_template=subst:Wikidata list/Тамгалы исемлек27 |skip_table=1 |col_count=3 }} * ''[[:d:Q219025|Miquel Nelom]]'' (''[[:d:Q29999|Нидерланд патшалыгы]]'') * ''[[:d:Q15694467|Lucas Woudenberg]]'' (''[[:d:Q29999|Нидерланд патшалыгы]]'') * ''[[:d:Q218858|Terence Kongolo]]'' ([[Швейцария]]) * ''[[:d:Q3996801|Sven van Beek]]'' (''[[:d:Q29999|Нидерланд патшалыгы]]'') * ''[[:d:Q113246|Karim El Ahmadi]]'' ([[Марокко]]<br/>''[[:d:Q29999|Нидерланд патшалыгы]]'') * ''[[:d:Q15613741|Bilal Başacıkoğlu]]'' ([[Төркия]]<br/>[[Марокко]]<br/>''[[:d:Q29999|Нидерланд патшалыгы]]'') * ''[[:d:Q17487697|Rick Karsdorp]]'' (''[[:d:Q29999|Нидерланд патшалыгы]]'') * ''[[:d:Q182189|Jens Toornstra]]'' (''[[:d:Q29999|Нидерланд патшалыгы]]'') * ''[[:d:Q18621013|Wessel Dammers]]'' (''[[:d:Q29999|Нидерланд патшалыгы]]'') * ''[[:d:Q194066|Eric Fernando Botteghin]]'' ([[Бразилия]]) * ''[[:d:Q349331|Marko Vejinović]]'' (''[[:d:Q29999|Нидерланд патшалыгы]]'') * ''[[:d:Q649334|Jan-Arie van der Heijden]]'' (''[[:d:Q29999|Нидерланд патшалыгы]]'') * ''[[:d:Q777363|Michiel Kramer]]'' (''[[:d:Q29999|Нидерланд патшалыгы]]'') * ''[[:d:Q9135889|Simon Gustafson]]'' ([[Швеция]]) * ''[[:d:Q924796|Nicolai Jørgensen]]'' (''[[:d:Q756617|Дания кыйраллыгы]]'') * ''[[:d:Q55819815|Róbert Boženík]]'' ([[Словакия]]) * ''[[:d:Q65969931|Christian Conteh]]'' ([[Алмания|Германия]]) * ''[[:d:Q4406552|Alireza Jahanbakhsh]]'' ([[Иран]]) * ''[[:d:Q23771427|Dávid Hancko]]'' ([[Словакия]]) * ''[[:d:Q56440679|Javairô Dilrosun]]'' (''[[:d:Q29999|Нидерланд патшалыгы]]'') * ''[[:d:Q28849190|Calvin Stengs]]'' (''[[:d:Q29999|Нидерланд патшалыгы]]'') * ''[[:d:Q62085431|Ayase Ueda]]'' ([[Япония]]) * ''[[:d:Q21084019|Bart Nieuwkoop]]'' (''[[:d:Q29999|Нидерланд патшалыгы]]'') * ''[[:d:Q118515513|Leo Sauer]]'' ([[Словакия]]) * ''[[:d:Q113578056|Hugo Bueno]]'' ([[Испания]]) * ''[[:d:Q131139641|Zépiqueno Redmond]]'' (''[[:d:Q29999|Нидерланд патшалыгы]]'') * ''[[:d:Q134128969|Djomar Giersthove]]'' (''[[:d:Q29999|Нидерланд патшалыгы]]'') * ''[[:d:Q134470771|Jan Plug]]'' (''[[:d:Q29999|Нидерланд патшалыгы]]'') * ''[[:d:Q130244995|Gaoussou Diarra]]'' ([[Мали]]) {{Wikidata list end}} == Сылтамалар == * [https://www.feyenoord.nl/ Рәсми сайт: feyenoord.nl] * [https://www.facebook.com/feyenoord Facebookта] * {{wikidata|p2002|}} twitterда [[Төркем:Нидерландлар футбол такымнары]] scga1j2hp16chf0046ypojm6931erz9 (9224) Железны 0 246124 4452246 2764410 2025-07-08T16:40:00Z Ерден Карсыбеков 3157 Ерден Карсыбеков [[(9224) Зелезны]] битенең исемен үзгәртте. Яңа исеме: [[(9224) Железны]] 2764410 wikitext text/x-wiki {{УК}} '''(9224) Зелезны''' ({{lang-lat| Zelezny}}) — [[Кояш системасы]]ның [[Марс]] һәм [[Юпитер]] орбиталары арасындагы [[астероидлар баш билбавы|өлкәсендә]] урнашкан [[астероид]]. == Тарихы == [[1996 ел]]ның 10 гыйнварында М. Тихи, З. Моравец тарафыннан Клеть обсерваториясендә ачыла. Астероидның вакытлыча атамасы булып баштан «''1996 AE''» саналган. == Чыганаклар == * Lutz D. Schmadel. Dictionary of Minor Planet Names. — Fifth Revised and Enlarged Edition. — B., Heidelberg, N. Y.: Springer, 2003. — 992 p. — ISBN 3-540-00238-3. * Lutz D. Schmadel. Dictionary of Minor Planet Names. — Springer Science & Business Media, 2012-06-10. — 1458 с. — ISBN 9783642297182 * Chapman, C. R., Morrison, D., & Zellner, B. Surface properties of asteroids: A synthesis of polarimetry, radiometry, and spectrophotometry// Icarus : journal. — Elsevier, 1975. — Vol. 25. — P. 104—130. * Kerrod, Robin. Asteroids, Comets, and Meteors (неопр.). — Lerner Publications Co., 2000. — ISBN 0585317631. == Искәрмәләр == {{искәрмәләр}} == Тышкы сылтамалар == * {{Sbdb|9224}} * {{IAU|9224}} == Шулай ук карагыз == * [[(9225) Daiki]] астероиды {{Кояш системасы}} {{DEFAULTSORT:9224}} [[Төркем:Баш билбау астероидлары]] [[Төркем:Әлифба буенча астероидлар]] irlmlkzbytpg19fltdo2vknou0jf16w 4452251 4452246 2025-07-08T16:40:53Z Ерден Карсыбеков 3157 4452251 wikitext text/x-wiki {{УК}} '''(9224) Железны''' ({{lang-lat| Železný}}) — [[Кояш системасы]]ның [[Марс]] һәм [[Юпитер]] орбиталары арасындагы [[астероидлар баш билбавы|өлкәсендә]] урнашкан [[астероид]]. == Тарихы == [[1996 ел]]ның 10 гыйнварында М. Тихи, З. Моравец тарафыннан Клеть обсерваториясендә ачыла. Астероидның вакытлыча атамасы булып баштан «''1996 AE''» саналган. == Чыганаклар == * Lutz D. Schmadel. Dictionary of Minor Planet Names. — Fifth Revised and Enlarged Edition. — B., Heidelberg, N. Y.: Springer, 2003. — 992 p. — ISBN 3-540-00238-3. * Lutz D. Schmadel. Dictionary of Minor Planet Names. — Springer Science & Business Media, 2012-06-10. — 1458 с. — ISBN 9783642297182 * Chapman, C. R., Morrison, D., & Zellner, B. Surface properties of asteroids: A synthesis of polarimetry, radiometry, and spectrophotometry// Icarus : journal. — Elsevier, 1975. — Vol. 25. — P. 104—130. * Kerrod, Robin. Asteroids, Comets, and Meteors (неопр.). — Lerner Publications Co., 2000. — ISBN 0585317631. == Искәрмәләр == {{искәрмәләр}} == Тышкы сылтамалар == * {{Sbdb|9224}} * {{IAU|9224}} == Шулай ук карагыз == * [[(9225) Daiki]] астероиды {{Кояш системасы}} {{DEFAULTSORT:9224}} [[Төркем:Баш билбау астероидлары]] [[Төркем:Әлифба буенча астероидлар]] sryrek4j67bez47rzn4csv2c9hv5ij4 Башкортстан Республикасының халык артисты 0 261672 4452270 4451986 2025-07-09T07:28:51Z ListeriaBot 24345 Wikidata list updated [V2] 4452270 wikitext text/x-wiki {{Бүләк карточкасы|исем= Башкортстан Республикасының халык артисты |рәсем= BashNarodArt1.jpg |рәсем лента=|ил={{Байрак|Россия}} {{Байрак|Башкортстан}}|төр=мактаулы исем|кемгә бирелә=|кем бирә=[[Башкортстан Республикасы Башлыгы]]|Бүләкләү сәбәбе=|статус=гамәлдә|Параметры=|ДатаУчреждения=|беренче бүләкләү=|сан=|олырак бүләк= [[Россия Федерациясенең атказанган артисты]] |кечерәк бүләк=[[Башкортстан Республикасының атказанган артисты]]|Соответствует=БАССР халык артисты}} '''Башкортстан Республикасының халык артисты''' — Башкортстанда кабул ителгән мактаулы исем, дәүләт бүләге. 1939 елдан «БАССР халык артисты», 1990 елдан «Башкорт ССР халык артисты» мактаулы исемнәре бирелгән. Хәзерге исем 1992 елдан кертелгән. БР Президенты Указы белән 1996 елда рәсмиләштерелгән. Әлеге исем бүләкләнүченең республика мәдәнияте үсешенә керткән зур өлешен һәм республиканың күпмилләтле халкы алдындагы казанышларын тануның иң югары чагылышы булып тора. == Нигезләмә == «Башкортстан Республикасының халык артисты» мактаулы исеме киң җәмәгатьчелек тарафыннан танылган, югары сәнгать үрнәге булырдай образлар, спектакльләр, кинофильмнар, концерт, эстрада, цирк программалары, музыкаль, телевизион һәм радиотапшырулар иҗат иткән, югары осталыкка ия булган артистларга, режиссерларга, балетмейстерларга, дирижерларга, хормейстерларга, музыкаль башкаручыларга һәм башка сәнгать әһелләренә бирелә. Кагыйдә буларак, «Башкортстан Республикасының халык артисты» мактаулы исеме сәнгатькәргә «[[Башкортстан Республикасының атказанган артисты]]» яки «[[Башкортстан Республикасының атказанган сәнгать эшлеклесе]]» мактаулы исемнәре бирелеп 5 ел үткәч, бирелергә мөмкин. «Башкортстан Республикасының халык артисты» дигән мактаулы исем бирүгә тәкъдим итү һәм билгеләнгән үрнәктәге Бүләкләү кәгазе [[Башкортстан Республикасы Башлыгы]] каравына кертелә. «Башкортстан Республикасының халык артисты» дигән мактаулы исемгә лаек булган кешеләргә Башкортстан Республикасының Мактаулы исем бирү турында грамотасы һәм «Башкортстан Республикасының халык артисты» дигән күкрәк билгесе тапшырыла. «Башкортстан Республикасының халык артисты» күкрәк билгесе күкрәкнең уң ягында йөртелә. == Күкрәк билгесе тасвирламасы == «Башкортстан Республикасының халык артисты» күкрәк билгесе түгәрәк формада эшләнгән. Алгы якта [[алтын]] белән йөгертелгән «Башкортстан Республикасының халык артисты» язуы урнаштырылган. Арткы ягы шома. Аскы өлештә башаклар көлтәсе, аның уртасында [[курай]] чәчәге ясалган. Башак — байлыкны, чәчәк — республика халыкларының бердәмлеген, җиде таҗ — тарихи ырулар санын гәүдәләндерә. Күкрәк билгесе боҗра һәм элмәк ярдәмендә дүртпочмаклы калыпка беркетелгән. Калыпның төсләре БР дәүләт байрагы төсләренә туры килә. == Башкортстанның халык артистлары == {{Төп мәкалә|:Төркем: Башкортстанның халык артистлары}} * [[Әскар Абдразаков]] (1994 елда бирелгән) * [[Илдар Абдразаков]] (2011 елда бирелгән) * [[Фәдис Ганиев]] (2008) * [[Азамат Гафаров]] (2014) * [[Таңчулпан Бабичева]] (1994) * [[Фән Вәлиәхмәтов]] (2011) * [[Идрис Газиев]] (1993) * [[Юлай Гайнетдинов]] (1994) * [[Айдар Галимов]] (2011) * [[Гөлсем Исәнголова]] (1996) * [[Илдар Маняпов]] (2014) * [[Рушат Мөдәрисов]] (2019)<ref>[https://teatrnur.ru/%d0%bc%d1%83%d0%b4%d0%b0%d1%80%d0%b8%d1%81%d0%be%d0%b2-%d1%80%d1%83%d1%88%d0%b0%d1%82/ Рушат Салих улы Мөдәрисов.] [[Нур театры]] сайты{{ref-ru}}</ref> * [[Алсу Сафина|Алсу]] (2019) * [[Илдар Сәетов]] (2002) * [[Салават Фәтхетдинов]] (2019) <ref>''[[Ләйлә Аралбаева]].'' [http://www.bashinform.ru/news/1289249-radiy-khabirov-v-professionalnyy-prazdnik-vruchil-zvaniya-luchshim-rabotnikam-kultury/ Радий Хабиров в профессиональный праздник вручил звания лучшим работникам культуры.] ИА «Башинформ», 25.03.2019</ref> * [[Хөрмәтулла Үтәшев]] (1995) һ. б. === Автоматик исемлек === {{notice|Түбәндәге төзмә кешеләр һәм роботлар аңларлык күп телле халыкара [[Викимәгълүмат]] белем базасында теркәлгән мәгълүматка нигезләнә һәм тулы түгел. Бәйле шәхес турында белем блокларын тутыру һәм соңыннан уң яктагы <u>'''яңарт'''</u>ка басу белән аны баетуда ярдәм итә аласыз.}} {{Wikidata list |sparql=SELECT ?item WHERE { ?item wdt:P166 wd:Q4313313. ?item wdt:P31 wd:Q5 } |section= |sort=p166/Q4313313/p585 |columns=p166/Q4313313/p585:Ел,label:Исем,p21,p569,p570}} {| class='wikitable sortable' ! Ел ! Исем ! җенес ! туу датасы ! үлем датасы |- | | [[Yuriy Şevçuk|Юрий Шевчук]] | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | 1957-05-16 | |- | | [[Дмитрий Шостакович]] | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | 1906-09-12 | 1975-08-09 |- | | [[Полад Бүлбүлоглу]] | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | 1945-02-04 | |- | | ''[[:d:Q194917|Nikolay Baskov]]'' | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | 1976-10-15 | |- | | [[Алсу Сафина|Алсу Абрамова]] | ''[[:d:Q6581072|хатын-кыз]]'' | 1983-06-27 | |- | | ''[[:d:Q272421|Irina Arkhipova]]'' | ''[[:d:Q6581072|хатын-кыз]]'' | 1925-01-02 | 2010-02-11 |- | | ''[[:d:Q473580|Sergey Bezrukov]]'' | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | 1973-10-18 | |- | | [[Владимир Спиваков]] | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | 1944-09-12 | |- | | ''[[:d:Q739505|Denis Matsuev]]'' | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | 1975-06-11 | |- | 1929 | [[Газиз Әлмөхәммәтов]] | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | 1895-10-29 | 1938-07-10 |- | | ''[[:d:Q2622333|Yury Grigorovich]]'' | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | 1927-01-02 | 2025-05-19 |- | | ''[[:d:Q2622339|Lev Leshchenko]]'' | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | 1942-02-01 | |- | | [[Мария Биешу]] | ''[[:d:Q6581072|хатын-кыз]]'' | 1935-08-03<br/>1934-05-05 | 2012-05-16 |- | 1994 | [[Әскар Абдразаков]] | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | 1969-07-11 | |- | | [[Илдар Абдразаков]] | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | 1976-09-26 | |- | | [[Таңчулпан Бабичева]] | ''[[:d:Q6581072|хатын-кыз]]'' | 1953-05-15 | |- | 2024 | ''[[:d:Q4131386|Polina Gagarina]]'' | ''[[:d:Q6581072|хатын-кыз]]'' | 1987-03-27 | |- | | [[Илсөяр Газетдинова]] | ''[[:d:Q6581072|хатын-кыз]]'' | 1951 | |- | | [[Фидан Гафаров]] | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | 1947-10-12 | 2025-04-27 |- | 1973 | [[Ишмулла Дилмөхәммәтев]] | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | 1928-09-15 | 1984-10-19 |- | | ''[[:d:Q4192337|Rim Saljachovitsj Zijazetdinov]]'' | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | 1953-04-19 | 2018-03-11 |- | | [[Нурия Ирсаева]] | ''[[:d:Q6581072|хатын-кыз]]'' | 1942-10-13 | |- | | [[Заһир Исмәгыйлев]] | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | 1916-12-26 | 2003-05-30 |- | 2000 | ''[[:d:Q4250101|Rail' Kuchukov]]'' | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | 1952-03-28 | |- | 2010 | [[Риза Мәһәдиев]] | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | 1972-03-13 | 2021-01-12 |- | | ''[[:d:Q4305936|Dikalu Muzakaev]]'' | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | 1960-03-24 | |- | | [[Рәшидә Туйсина]] | ''[[:d:Q6581072|хатын-кыз]]'' | 1942-05-10 | |- | | [[Салават Фәтхетдинов|Салават Фәтхетдинев]] | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | 1960-01-10 | |- | | [[Олег Ханов]] | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | 1951-08-11 | |- | | [[Рим Хәсәнов]] | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | 1947-03-09 | |- | | [[Әминә Шәфыйкова]] | ''[[:d:Q6581072|хатын-кыз]]'' | 1974-03-24 | |- | | [[Нәзифә Кадыйрова|Нәзифә Кадыйрыва]] | ''[[:d:Q6581072|хатын-кыз]]'' | 1954-04-13 | |- | 1996 | [[Габдулла Солтанов]] | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | 1928-09-25 | 2023-08-17 |- | 2023 | [[Илһам Вәлиев]] | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | 1975-07-19 | |- | 2020 | [[Хәмдүнә Тимергалиева]] | ''[[:d:Q6581072|хатын-кыз]]'' | 1949-05-24 | 2020-09-14 |- | | [[Азат Гаеткулов]] | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | 1956-01-27 | |- | | [[Салават Әскаров]] | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | 1946-04-11 | 2019-12-09 |- | | [[Леонора Куватова|Лианура Куәтева]] | ''[[:d:Q6581072|хатын-кыз]]'' | 1948-11-09 | |- | | [[Гүзәл Сөләйманова (1979)|Гүзәл Сөләйманова]] | ''[[:d:Q6581072|хатын-кыз]]'' | 1979-06-10 | |- | | [[Фәрит Идрисов]] | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | 1954-07-12 | |- | | [[Гали Алтынбаев]] | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | 1957-05-16 | |- | | [[Светлана Аргынбаева]] | ''[[:d:Q6581072|хатын-кыз]]'' | 1966-01-08 | |- | 2012 | [[Роберт Юлдашев|Рубирт Юлдашев]] | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | 1971-07-09 | |- | | [[Идрис Газиев]] | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | 1960-04-21 | |- | 2009 | [[Роза Аккучукова]] | ''[[:d:Q6581072|хатын-кыз]]'' | 1950-02-12 | 2021-02-08 |- | | [[Владимир Абросимов]] | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | 1948-10-10 | 2018-08-15 |- | 2004 | [[Алмас Әмиров]] | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | 1968-05-06 | |- | | [[Финә Вәлиева]] | ''[[:d:Q6581072|хатын-кыз]]'' | 1969-01-08 | |- | 1996 | [[Шәүрә Дилмөхәмәтова]] | ''[[:d:Q6581072|хатын-кыз]]'' | 1961-09-23 | |- | | [[Гөлсем Исәнголова]] | ''[[:d:Q6581072|хатын-кыз]]'' | 1938-06-10 | |- | | [[Миңзада Кирәева]] | ''[[:d:Q6581072|хатын-кыз]]'' | 1948-10-28 | |- | 2009 | [[Гүзәл Маликова]] | ''[[:d:Q6581072|хатын-кыз]]'' | 1962-11-08 | |- | 1955 | [[Анна Робин]] | ''[[:d:Q6581072|хатын-кыз]]'' | 1891-11-01 | 1974 |- | | [[Сәвия Сираева]] | ''[[:d:Q6581072|хатын-кыз]]'' | 1934-01-05 | |- | | [[Ризидә Фәхруллина]] | ''[[:d:Q6581072|хатын-кыз]]'' | 1962-04-01 | |- | | [[Нинель Юлтыева|Нинель Юлтый]] | ''[[:d:Q6581072|хатын-кыз]]'' | 1926-02-03 | 2014 |- | | [[Заһир Вәлитов]] | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | 1940-11-01 | 2019-02-17 |- | 2011 | [[Радик Вәлмөхәмәтов]] | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | 1966-02-12 | |- | | [[Мәгъфирә Галиева]] | ''[[:d:Q6581072|хатын-кыз]]'' | 1928-12-24 | 2016-10-03 |- | 2008 | [[Фәдис Ганиев]] | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | 1967-02-11 | |- | | [[Илдар Гомәров]] | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | 1958-09-23 | |- | | ''[[:d:Q16652784|Raus Zagitov]]'' | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | 1948-11-19 | |- | 1935 | [[Габдулла-Әмин Зөбәеров|Габдулла-Әмин Зөбәерев]] | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | 1891-03-18 | 1963-05-23<br/>1964-06-10 |- | | [[Рәсүл Карабулатов]] | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | 1968-03-18 | |- | 1997 | [[Шамил Кинҗәкәев]] | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | 1951-03-15 | |- | 1999 | [[Рөстәм Кудашев]] | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | 1954-02-13 | |- | | [[Ольга Лопухова]] | ''[[:d:Q6581072|хатын-кыз]]'' | 1952-06-12 | |- | 2003 | [[Ольга Мусина]] | ''[[:d:Q6581072|хатын-кыз]]'' | 1965-04-13 | |- | 2003 | [[Руслан Мөхәммәтов|Руслан Мөхәммәтев]] | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | 1975-06-26 | |- | | [[Илдар Сәетов|Илдар Сәетев]] | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | 1957-01-25 | 2020-10-14 |- | 1999 | [[Миңлегаян Сафина]] | ''[[:d:Q6581072|хатын-кыз]]'' | 1951-07-02 | |- | | ''[[:d:Q16715024|Akhat Khusaynov]]'' | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | 1946-08-05 | |- | | [[Фәйрүзә Шәйдуллина]] | ''[[:d:Q6581072|хатын-кыз]]'' | 1951-03-20 | |- | | [[Мөхәммәт Шәмсетдинов|Мөхәммәт Шәмсетдинев]] | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | 1927-09-02 | 1971-08-30 |- | 1995 | [[Моисей Швайштейн]] | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | 1936-10-02 | 2025-05-20 |- | | [[Әлфия Юлчурина|Әлфия Юлсурина]] | ''[[:d:Q6581072|хатын-кыз]]'' | 1960-04-25 | |- | | ''[[:d:Q16723260|Марат Җәмилев]]'' | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | 1938-11-23 | 1996-11-02 |- | 1994 | [[Үзәнбаева Тәнзилә Хәмит кызы]] | ''[[:d:Q6581072|хатын-кыз]]'' | 1953-01-02 | |- | 1991 | ''[[:d:Q18009079|Nikolay Panov]]'' | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | 1951-05-23 | 2021-06-15 |- | 1995 | [[Пётр Токарев]] | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | 1945-10-18 | 2012-09-29 |- | 1993 | [[Игорь Капатов]] | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | 1953-08-19 | 2024-02-29 |- | 2001 | [[Майя Таһирова|Мая Таһирыва]] | ''[[:d:Q6581072|хатын-кыз]]'' | 1931-02-08 | 2003-06-09 |- | | [[Владимир Суханов]] | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | 1948-11-27 | |- | | [[Рамазан Янбәков]] | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | 1934-03-15 | 2019-10-30 |- | 2014 | [[Азамат Гафаров]] | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | 1974-06-19 | |- | 2011 | [[Идрис Кәлимуллин]] | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | 1965-03-30 | |- | 2014 | [[Айбулат Рәхмәтуллин]] | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | 1967-05-12 | |- | | [[Галия Солтанова]] | ''[[:d:Q6581072|хатын-кыз]]'' | 1937-02-16 | 2024-05-19 |- | 1999 | [[Тәнзилә Хисамова]] | ''[[:d:Q6581072|хатын-кыз]]'' | 1945-04-04 | |- | | [[Наил Галиев]] | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | 1928-10-09 | 2005-02-07 |- | 1994 | [[Фәния Сөләйманова]] | ''[[:d:Q6581072|хатын-кыз]]'' | 1939-02-18 | |- | | [[Алсу Бәхтиева]] | ''[[:d:Q6581072|хатын-кыз]]'' | 1970-07-26 | |- | | [[Асия Смакова]] | ''[[:d:Q6581072|хатын-кыз]]'' | 1947-08-27 | |- | 2019 | [[Наил Шәймәрдәнов]] | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | 1958-12-02 | |- | 2025 | [[Ришат Төхвәтуллин]] | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | 1989-03-03 | |- | 2011 | [[Фән Вәлиәхмәтов]] | | 1951-01-18 | 2024-10-12 |- | | [[Әлфия Кәримова]] | ''[[:d:Q6581072|хатын-кыз]]'' | 1977-06-24 | |- | 2023 | [[Лилия Биктимерова]] | ''[[:d:Q6581072|хатын-кыз]]'' | 1981-01-12 | |- | | ''[[:d:Q65333456|Йосопов Вәкил Барый улы]]'' | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | 1952-02-20 | 2025-03-14 |- | 2020 | [[Зифа Нагаева]] | ''[[:d:Q6581072|хатын-кыз]]'' | 1956-03-01 | |- | | ''[[:d:Q65334865|Әсәҙуллин Дамир Фәхретдин улы]]'' | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | 1953-01-02 | |- | 2008 | [[Альберт Шаһиев]] | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | 1959-08-14 | |- | | [[Флүрә Ногыманова]] | ''[[:d:Q6581072|хатын-кыз]]'' | 1936-02-18 | 2021-02-18 |- | 2021 | ''[[:d:Q73269148|Әбделмәнов Йәмил Әбделәхәт улы]]'' | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | 1965-04-29 | |- | | [[Сәгыйдулла Байегетов]] | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | 1974-04-03 | |- | | [[Илүзә Ногманова]] | ''[[:d:Q6581072|хатын-кыз]]'' | 1972-08-22 | |- | | [[Хана Варшавская|Варшавская Хана Леопольдовна]] | ''[[:d:Q6581072|хатын-кыз]]'' | 1921-06-11 | 2006-09-05 |- | | [[Рушат Мөдәрисов]] | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | 1974-02-24 | |- | | ''[[:d:Q90887027|Ҡудашева Зөлфиә Иҙрис ҡыҙы]]'' | ''[[:d:Q6581072|хатын-кыз]]'' | 1956-05-15 | |- | 2022-03-25 | [[Зөлфия Шакирова]] | ''[[:d:Q6581072|хатын-кыз]]'' | 1965-06-05 | |- | 2021-03-19 | ''[[:d:Q95133643|Фәрүәз Урманшин]]'' | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | 1970-05-23 | |- | 1977 | ''[[:d:Q98270500|Кәримова Роза Шәйхетдин ҡыҙы]]'' | ''[[:d:Q6581072|хатын-кыз]]'' | 1935-11-07 | |- | 2015 | [[Марат Корбангалиев]] | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | 1949-05-26 | 2022-02-09 |- | | ''[[:d:Q100165794|Алмас Гафаров]]'' | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | 1968-06-19 | |- | 1993 | [[Наилә Галәветдинова]] | ''[[:d:Q6581072|хатын-кыз]]'' | 1946-01-03 | |- | 2021-03-19 | [[Раян Алтыншин]] | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | 1976-02-27 | |- | 2021 | [[Әнвәр Нургалиев]] | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | 1974-01-28 | |- | | ''[[:d:Q106990175|Рахимова, Физалия Анваровна]]'' | ''[[:d:Q6581072|хатын-кыз]]'' | 1971-01-25 | |- | | ''[[:d:Q108806601|Әбдиев Нәзир Закир улы]]'' | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | 1934-07-10 | 2009-06-16 |- | | ''[[:d:Q108828107|Фәтихова Эльвира Миҙхәт ҡыҙы]]'' | ''[[:d:Q6581072|хатын-кыз]]'' | 1971-08-15 | |- | 1990 | ''[[:d:Q110159820|Мостафина-Ниғмәтуллина Флүрә Миңлейәр ҡыҙы]]'' | ''[[:d:Q6581072|хатын-кыз]]'' | 1941-12-16 | 2024-01-04 |- | | ''[[:d:Q111736720|Гәрәева Лина Авзал ҡыҙы]]'' | ''[[:d:Q6581072|хатын-кыз]]'' | 1952-05-01 | 2021-11-11 |- | | [[Гөлназ Мөхәммәдиева]] | ''[[:d:Q6581072|хатын-кыз]]'' | 1971 | |- | | ''[[:d:Q112079964|Сәғитова Гүзәл Борхан ҡыҙы]]'' | ''[[:d:Q6581072|хатын-кыз]]'' | 1936-03-08 | 2008-07-04 |- | | ''[[:d:Q113578798|Шәмсетдинова Римма Фәрит ҡыҙы]]'' | ''[[:d:Q6581072|хатын-кыз]]'' | 1957-08-23 | |- | | ''[[:d:Q113736936|Мәжитов Ринат Марсель улы]]'' | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | 1967-09-18 | |- | | [[Азат Нәдергулов]] | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | 1962-08-01 | 2023-03-01 |- | | ''[[:d:Q118090175|Ушанов Юлай Ғиниәт улы]]'' | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | 1946-01-17 | |- | | ''[[:d:Q119033064|Ҡәйүмов Әлим Абдуллайән улы]]'' | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | 1977-06-03 | |- | 2023 | [[Радик Динәхмәтов]] | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | 1965-04-02 | |- | | [[Ризван Хәкимов]] | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | 1954-12-26 | |} {{Wikidata list end}} == Сылтамалар == * [https://web.archive.org/web/20141129113842/http://bashkortostan.news-city.info/docs/sistemag/dok_leqihz/index.htm «Башкортстан Республикасының халык артисты» дигән мактаулы исем турында Нигезләмә]{{ref-ru}} == Моны да карагыз == * [[Башкортстан Республикасының атказанган артисты]] == Искәрмәләр == <small>{{искәрмәләр}}</small> [[Төркем:Әлифба буенча бүләкләр]] [[Төркем:1996 елда барлыкка килгән бүләкләр]] [[Төркем:Башкортстанның халык артистлары]] [[Төркем:Башкортстанның мактаулы исемнәре]] ceexct21o6973wnkd0foylcxdttqqf8 Бәхәс:(9224) Железны 1 772353 4452248 4021743 2025-07-08T16:40:01Z Ерден Карсыбеков 3157 Ерден Карсыбеков [[Бәхәс:(9224) Зелезны]] битенең исемен үзгәртте. Яңа исеме: [[Бәхәс:(9224) Железны]] 4021743 wikitext text/x-wiki {{Астрономия проекты мәкаләсе | дәрәҗә = IV | әһәмиятлелек = түбән}} stwezg7grtbcnxtvjjtxsxeb3vlssi2 Казан университетын тәмамлаучылар исемлеге 0 819529 4452272 4451988 2025-07-09T08:29:19Z ListeriaBot 24345 Wikidata list updated [V2] 4452272 wikitext text/x-wiki {{Мәгълүмати исемлек}} {{seealso|Төркем:Казан университетын тәмамлаучылар|Казан университеты укытучылары һәм хезмәткәрләре исемлеге}} '''Казан университетын тәмамлаучылар исемлеге''' ({{lang-ru|{{Label|Q127605852|lang=ru}}}}, {{lang-en|{{Label|Q127605852|lang=en}}}}) — төрле елларда [[Казан университеты]]нда (1804-бүгенгәчә) укып чыккан шәхесләр исемлеге. {{notice|Түбәндәге төзмә [[кеше]]ләр һәм [[робот]]лар аңларлык күп телле халыкара [[Викимәгълүмат]] белем базасына волонтёрлар керткән мәгълүматка нигезләнә, '''тулы түгел''' һәм хаталы була ала. Бәйле шәхес турында белем блокларын тутыру/тулыландыру/төзәтү һәм соңыннан уң яктагы <u>'''яңарт'''</u>ка басу белән аны баетуда ярдәм итә аласыз.}} Тамгалары татарчалаштырылмаган чакта, башка телдәгесен бирә. ''Авышлы язу'' әлегә [[Татарча Википедия]]дә үзләре турында мәкалә булмаганнарны билгели. <!-- Кул белән тутырылучы татарча тасвирламасы булмаганда - буш калдыра.--> {{Wikidata list |sparql=SELECT ?item WHERE { ?item wdt:P69 wd:Q113788. ?item wdt:P31 wd:Q5 } |section= |sort=p69/Q113788/p582 |columns=p21,label:исем,p106,p569,p19,p570,p20}} {| class='wikitable sortable' ! җенес ! исем ! һөнәр төре ! туу датасы ! туу урыны ! үлем датасы ! үлем урыны |- | ''[[:d:Q6581072|хатын-кыз]]'' | [[Юлия Зарипова]] | ''[[:d:Q13381753|уртача арага йөгерүче]]''<br/>''[[:d:Q11513337|җиңел атлет]]'' | 1986-04-26 | ''[[:d:Q3916390|Svetly Yar]]'' | | |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | ''[[:d:Q68764|Альбин Степович]]'' | ''[[:d:Q82955|сәясәтче]]''<br/>''[[:d:Q6051619|публицист]]''<br/>''[[:d:Q639669|музыкачы]]'' | 1894-03-18 | [[Барани (Астравецкий районы)|Барани]] | 1934-12-18 | [[Vilnius|Вилнүс]] |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | [[Вальтер Андерсон]] | [[язучы]]<br/>''[[:d:Q3400985|фәнни хезмәткәр]]''<br/>''[[:d:Q2004963|numismatist]]''<br/>''[[:d:Q13570226|literary historian]]''<br/>''[[:d:Q3075052|фольклорчы]]'' | 1885-10-10 | [[Минск]] | 1962-08-23 | [[Кил (шәһәр)|Кил]] |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | [[Александр Котельников]] | [[математик]] | 1865-10-08<br/>1865-10-20 | [[Казан]] | 1944-03-06 | [[Мәскәү]] |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | [[Илья Березин]] | ''[[:d:Q201788|тарихчы]]''<br/>''[[:d:Q333634|тәрҗемәче]]'' | 1818-07-20<br/>1818-07-19 | ''[[:d:Q16014765|Yug]]'' | 1896-03-22 | [[Санкт-Петербург]] |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | [[Владимир Руднев (психиатр)]] | | 1870 | [[Новочеркасск]] | 1951 | [[Сәмәрканд]] |- | ''[[:d:Q6581072|хатын-кыз]]'' | [[Евгения Гинзбург]] | [[Jurnalist|журналист]]<br/>[[язучы]] | 1904-12-20<br/>1903-12-20 | [[Мәскәү]] | 1977-05-25 | [[Мәскәү]] |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | [[Илья Ульянов]] | ''[[:d:Q1231865|педагог]]''<br/>[[укытучы]]<br/>''[[:d:Q82955|сәясәтче]]'' | 1831-07-14<br/>1831-07-31 | [[Әстерхан]] | 1886-01-12<br/>1886-01-24 | [[Сембер]] |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | [[Степан Смоленский|Степан Смоленски]] | [[композитор]]<br/>''[[:d:Q158852|дирижёр]]''<br/>''[[:d:Q14915627|музыка белгече]]''<br/>''[[:d:Q1076502|хор дирижёры]]''<br/>''[[:d:Q1622272|университет профессоры]]''<br/>''[[:d:Q17132038|палиюгрыф]]''<br/>''[[:d:Q16145150|музыка педагогы]]'' | 1848-10-20<br/>1848-10-08 | [[Казан]] | 1909-08-02<br/>1909-07-20 | [[Васильсурск|Василсурски]] |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | [[Aleksandr Butlerov]] | ''[[:d:Q593644|химик]]''<br/>''[[:d:Q1622272|университет профессоры]]''<br/>''[[:d:Q3400985|фәнни хезмәткәр]]'' | 1828-09-15 | [[Чистай]] | 1886-08-17 | [[Бутлеровка]]<br/>[[Биарриц]] |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | [[Сергей Аксаков|Сергей Аксакыв]] | [[язучы]]<br/>''[[:d:Q4263842|әдәби тәнкыйтьче]]''<br/>[[Jurnalist|журналист]]<br/>''[[:d:Q333634|тәрҗемәче]]''<br/>''[[:d:Q11774156|мемуарист]]''<br/>''[[:d:Q12144794|прозачы]]''<br/>''[[:d:Q17337766|театраль тәнкыйтьче]]'' | 1791-10-01 | [[Уфа]] | 1859-05-12 | [[Мәскәү]] |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | [[Матвей Гусев]] | ''[[:d:Q752129|астрофизик]]''<br/>''[[:d:Q11063|йолдызбелгеч]]'' | 1826-11-16<br/>1826 | [[Киров (Киров өлкәсе)|Киров]] | 1866-04-10<br/>1866 | [[Берлин]] |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | ''[[:d:Q440680|Андрей Хардин]]'' | ''[[:d:Q10873124|шахматчы]]''<br/>[[адвокат]] | 1842-09-14 | [[Самар]] | 1910-02-06 | [[Самар]] |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | [[Александр Тарасов-Родионов]] | [[язучы]]<br/>''[[:d:Q47064|хәрби хезмәткәр]]''<br/>''[[:d:Q12144794|прозачы]]''<br/>''[[:d:Q3242115|инкыйлабчы]]''<br/>[[офицер]] | 1885-09-25<br/>1885-10-07 | [[Әстерхан]] | 1938-09-03 | ''[[:d:Q1018007|Бутово полигоны]]'' |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | [[Валериан Васильев]] | ''[[:d:Q14467526|телбелгеч]]''<br/>''[[:d:Q1371378|этнолог]]''<br/>''[[:d:Q1595570|өлкәне өйрәнүче]]'' | 1883-01-01 | [[Сусады-Ябалак]] | 1961-05-02 | [[Йошкар-Ола]] |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | ''[[:d:Q477300|Вильгельм Андерсон]]'' | ''[[:d:Q169470|физик]]''<br/>''[[:d:Q11063|йолдызбелгеч]]''<br/>''[[:d:Q752129|астрофизик]]''<br/>''[[:d:Q1622272|университет профессоры]]'' | 1880-10-28 | [[Минск]] | 1940-03-26 | ''[[:d:Q639241|Мендзыжеч]]'' |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | [[Николай Зинин]] | ''[[:d:Q34463094|organic chemist]]''<br/>''[[:d:Q205375|уйлап табучы]]'' | 1812-08-13 | ''[[:d:Q158903|Шуша]]'' | 1880-02-06 | [[Санкт-Петербург]] |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | [[Василий Берви-Флеровский]] | ''[[:d:Q2306091|социолог]]''<br/>[[язучы]]<br/>''[[:d:Q188094|икътисадчы]]'' | 1829-04-28 | [[Рязань]] | 1918-10-04 | [[Донецк]] |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | [[Николай Крушевский]] | ''[[:d:Q14467526|телбелгеч]]'' | 1851-12-18 | [[Луцк|Лутск]] | 1887-11-12 | [[Казан]] |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | [[Александр Дубяго]] | ''[[:d:Q752129|астрофизик]]'' | 1903-12-18 | [[Казан]] | 1959-10-29 | [[Казан]] |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | [[Михаил Лаврентьев (1900)|Михаил Лаврентьев]] | [[математик]]<br/>''[[:d:Q169470|физик]]''<br/>''[[:d:Q1622272|университет профессоры]]''<br/>''[[:d:Q82955|сәясәтче]]'' | 1900-11-19 | [[Казан]] | 1980-10-15 | [[Мәскәү]] |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | [[Василий Васильев (1818)|Василий Васильев]] | [[язучы]] | 1818-02-20 | [[Түбән Новгород]] | 1900-04-27 | [[Санкт-Петербург]] |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | [[Николай Фёдоров]] | [[хокук белгече]]<br/>''[[:d:Q82955|сәясәтче]]''<br/>''[[:d:Q188094|икътисадчы]]''<br/>''[[:d:Q372436|дәүләт эшлеклесе]]''<br/>''[[:d:Q17276321|РФ Дәүләт думасы депутаты]]'' | 1958-05-09 | ''[[:d:Q4518529|Chodino]]'' | | |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | [[Леонид Кулик]] | ''[[:d:Q13416354|mineralogist]]''<br/>''[[:d:Q1622272|университет профессоры]]'' | 1883-08-19 | [[Тарту]] | 1942-04-14 | [[Спас-Деменск]] |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | ''[[:d:Q791680|Авенир Яковкин]]'' | ''[[:d:Q11063|йолдызбелгеч]]''<br/>''[[:d:Q1622272|университет профессоры]]'' | 1887-05-21 | [[Благовещен|Благовещенск]] | 1974-11-18 | [[Киев]] |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | [[Борис Лаптев]] | [[математик]]<br/>''[[:d:Q17486330|математика тарихчысы]]''<br/>''[[:d:Q1622272|университет профессоры]]'' | 1905-04-23 | [[Казан]] | 1989-01-15 | [[Казан]] |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | [[Александр Зайцев]] | ''[[:d:Q593644|химик]]''<br/>''[[:d:Q1622272|университет профессоры]]'' | 1841-06-20 | [[Казан]] | 1910-08-19 | [[Казан]] |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | [[Сергей Реформатский]] | ''[[:d:Q593644|химик]]''<br/>''[[:d:Q205375|уйлап табучы]]''<br/>''[[:d:Q1622272|университет профессоры]]'' | 1860-03-20 | ''[[:d:Q56026010|Borisoglebskoye]]'' | 1934-07-28 | [[Мәскәү]] |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | [[Евгений Завойский|Евгени Завойски]] | ''[[:d:Q169470|физик]]''<br/>''[[:d:Q16742096|төшче галим]]'' | 1907-09-28 | [[Могылив-Подильскый|Моһылив-Подилскый]] | 1976-10-09 | [[Мәскәү]] |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | [[Искәндәрбәк Солтанов|Искәндәр Солтанов]] | [[адвокат]] | 1872 | [[Минзәлә өязе]] | 1920 | |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | [[Сергей Бакинский]] | ''[[:d:Q193391|дипломат]]''<br/>''[[:d:Q82955|сәясәтче]]''<br/>''[[:d:Q47064|хәрби хезмәткәр]]'' | 1886 | [[Рига]] | 1939 | [[Мәскәү]] |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | [[Дмитрий Клеменц]] | ''[[:d:Q1792450|сәнгать белгече]]''<br/>''[[:d:Q3621491|археолог]]''<br/>''[[:d:Q4773904|антрополог]]''<br/>''[[:d:Q12347522|ethnographer]]''<br/>''[[:d:Q3242115|инкыйлабчы]]''<br/>[[язучы]]<br/>''[[:d:Q901402|географ]]'' | 1847-12-14<br/>1848-12-15 | ''[[:d:Q19638926|Горяиновка]]'' | 1914-01-08 | [[Мәскәү]] |- | ''[[:d:Q6581072|хатын-кыз]]'' | [[Вероника Тушнова]] | ''[[:d:Q14467526|телбелгеч]]''<br/>[[шагыйрь]]<br/>''[[:d:Q333634|тәрҗемәче]]''<br/>[[язучы]]<br/>''[[:d:Q39631|табиб]]'' | 1911-03-14 | [[Казан]] | 1965-07-07 | [[Мәскәү]] |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | [[Станислав Говорухин]] | ''[[:d:Q2526255|кинорежиссёр]]''<br/>''[[:d:Q28389|сценаричы]]''<br/>''[[:d:Q33999|актёр]]''<br/>''[[:d:Q82955|сәясәтче]]''<br/>''[[:d:Q2059704|телережиссёр]]''<br/>''[[:d:Q3282637|кинопродюсер]]''<br/>''[[:d:Q17276321|РФ Дәүләт думасы депутаты]]'' | 1936-03-29 | [[Березники]] | 2018-06-14 | ''[[:d:Q2042212|Barvikha]]'' |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | [[Пётр Боборыкин]] | [[Jurnalist|журналист]]<br/>[[язучы]] | 1836-08-15 | [[Түбән Новгород]] | 1921-08-12 | [[Лугано]] |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | [[Равил Кашапов]] | ''[[:d:Q4439155|long-distance runner]]''<br/>''[[:d:Q19827218|ultramarathon runner]]''<br/>''[[:d:Q13382460|marathon runner]]''<br/>''[[:d:Q1650915|тикшеренүче]]'' | 1956-11-15 | [[Болгар (Спас районы)|Болгар]]<br/>''[[:d:Q1786707|Krasnogorsky, Chelyabinsk Oblast]]'' | | |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | ''[[:d:Q1442255|Цзян Пин]]'' | [[хокук белгече]]<br/>''[[:d:Q82955|сәясәтче]]'' | 1930-12-28 | ''[[:d:Q678658|Kwantung Leased Territory]]'' | 2023-12-19 | ''[[:d:Q5013040|China-Japan Friendship Hospital]]'' |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | [[Игорь Адо]] | [[математик]] | 1910-01-17 | [[Казан]] | 1983-06-29 | |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | [[Альфред Халиков]] | [[галим]]<br/>''[[:d:Q201788|тарихчы]]''<br/>''[[:d:Q3621491|археолог]]''<br/>''[[:d:Q1622272|университет профессоры]]'' | 1929-05-30 | [[Кизләү (Татарстан)|Кизләү]] | 1994-07-24 | [[Казан]] |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | [[Владимир Бурцев|Владимир Бурсев]] | [[Jurnalist|журналист]]<br/>[[язучы]]<br/>''[[:d:Q82955|сәясәтче]]''<br/>''[[:d:Q6051619|публицист]]''<br/>''[[:d:Q2516866|нәшир]]''<br/>''[[:d:Q3242115|инкыйлабчы]]'' | 1862-11-17 | [[Форт-Шевченко]] | 1942-08-21 | [[Париж]] |- | ''[[:d:Q6581072|хатын-кыз]]'' | [[Лилия Гилдиева]] | [[Jurnalist|журналист]] | 1976-06-14 | [[Зәй шәһәре|Зәй]] | | |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | [[Илсур Метшин]] | ''[[:d:Q82955|сәясәтче]]'' | 1969-04-24 | [[Түбән Кама]] | | |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | [[Даниил Мордовцев]] | [[язучы]]<br/>''[[:d:Q201788|тарихчы]]'' | 1830-12-07 | ''[[:d:Q3702213|Даниловка]]'' | 1905-06-10 | [[Кисловодск]] |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | [[Урал Латыйпов (1951)|Урал Латыйпов]] | ''[[:d:Q193391|дипломат]]''<br/>''[[:d:Q82955|сәясәтче]]'' | 1951-02-28 | [[Яңа Катай]] | | |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | [[Наум Мейман]] | [[математик]]<br/>''[[:d:Q169470|физик]]''<br/>''[[:d:Q1476215|хокук яклаучысы]]'' | 1912-05-12 | ''[[:d:Q2022610|Базар]]'' | 2001-03-31 | [[Tel-Äviv|Тел-Әвив]] |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | ''[[:d:Q1990021|Михаил Попов]]'' | ''[[:d:Q2374149|ботаник]]'' | 1893-04-17 | [[Вольск]] | 1955-12-18 | [[Санкт-Петербург]] |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | [[Николай Никифоров]] | ''[[:d:Q188094|икътисадчы]]''<br/>''[[:d:Q82955|сәясәтче]]'' | 1982-06-24<br/>1982-06-22 | [[Казан]] | | |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | [[Солтанмәҗит Әфәндиев]] | ''[[:d:Q82955|сәясәтче]]'' | 1887-05-14 | [[Шәмахы]] | 1938-04-21 | [[Бакы]] |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | [[Владимир Адоратский]] | [[фәлсәфәче]]<br/>''[[:d:Q82955|сәясәтче]]'' | 1878-08-07 | [[Казан]] | 1945-06-05 | [[Мәскәү]] |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | [[Павел Мельников-Печерский]] | [[язучы]]<br/>''[[:d:Q6625963|новеллачы]]''<br/>''[[:d:Q2251335|мәктәп укытучысы]]''<br/>''[[:d:Q201788|тарихчы]]''<br/>''[[:d:Q182436|китапханәче]]''<br/>''[[:d:Q12347522|ethnographer]]''<br/>''[[:d:Q15949613|навилис]]'' | 1818-11-06 | [[Түбән Новгород]] | 1883-02-13 | ''[[:d:Q4272825|Lyakhovo]]'' |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | [[Алексей Петров (1910)|Алексей Петров]] | [[математик]]<br/>''[[:d:Q19350898|физик-назарияче]]''<br/>''[[:d:Q169470|физик]]''<br/>''[[:d:Q1622272|университет профессоры]]'' | 1910-10-15 | [[Кошки (Самар өлкәсе)|Кошки]] | 1972-05-09 | [[Киев]] |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | [[Алексей Обмочаев]] | ''[[:d:Q15117302|воллейболчы]]'' | 1989-05-22 | [[Кисловодск]] | | |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | [[Николай Семашко]] | ''[[:d:Q39631|табиб]]''<br/>''[[:d:Q372436|дәүләт эшлеклесе]]'' | 1874-09-08<br/>1874-09-20 | ''[[:d:Q16021693|Livenskaïa]]'' | 1949-05-18 | [[Мәскәү]] |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | [[Камил Исхаков]] | ''[[:d:Q193391|дипломат]]'' | 1949-02-08 | [[Казан]] | | |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | [[Николай Аристов (1847)|Николай Аристов]] | ''[[:d:Q4773904|антрополог]]''<br/>''[[:d:Q201788|тарихчы]]'' | 1847 | No/unknown value | 1910<br/>No/unknown value<br/>1918 | No/unknown value |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | [[Александр Понятов]] | [[инженер]] | 1892-03-25 | [[Урыс-Татар Әйшәсе]] | 1980-10-24 | [[Калифорния (штат)|Калифорния]] |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | [[Александр Галицкий]] | ''[[:d:Q2627699|шаһмат кампазитыры]]''<br/>''[[:d:Q10873124|шахматчы]]'' | 1863-02-21 | [[Рус Краисы]] | 1921-11-18 | [[Сарытау]] |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | [[Иван Липа]] | [[шагыйрь]]<br/>''[[:d:Q4263842|әдәби тәнкыйтьче]]''<br/>[[язучы]]<br/>''[[:d:Q39631|табиб]]''<br/>''[[:d:Q82955|сәясәтче]]'' | 1865-02-24 | [[Kireç|Киреч]] | 1923-11-13 | ''[[:d:Q997412|Вынныкы]]'' |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | [[Александр Княжевич|Александр Кнәжевич]] | ''[[:d:Q212238|дәүләт хезмәткәре]]'' | 1792-10-11 | [[Уфа]] | 1872-03-02 | [[Санкт-Петербург]] |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | [[Леон Литинецкий]] | ''[[:d:Q82955|сәясәтче]]'' | 1967-08-02 | [[Казан]] | | |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | [[Игорь Белькович]] | ''[[:d:Q11063|йолдызбелгеч]]'' | 1904-10-15<br/>1904-10-02 | [[Ормар]] | 1949-05-30 | [[Казан]] |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | [[Михаил Галкин-Враской]] | [[язучы]]<br/>[[хокук белгече]]<br/>''[[:d:Q212238|дәүләт хезмәткәре]]''<br/>''[[:d:Q372436|дәүләт эшлеклесе]]''<br/>''[[:d:Q47064|хәрби хезмәткәр]]'' | 1832-09-17 | [[Казан]] | 1916-04-08 | [[Санкт-Петербург]] |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | [[Равил Бохараев]] | [[язучы]]<br/>''[[:d:Q12144794|прозачы]]''<br/>[[шагыйрь]]<br/>[[Драматурглар|драматург]]<br/>[[Jurnalist|журналист]]<br/>''[[:d:Q201788|тарихчы]]''<br/>''[[:d:Q333634|тәрҗемәче]]''<br/>''[[:d:Q10270331|radio editor]]'' | 1951-10-18 | [[Казан]] | 2012-01-24 | [[Лондон]] |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | [[Николай Головкинский]] | ''[[:d:Q520549|җирбелгеч]]'' | 1834-11-17 | [[Ядернә]] | 1897-06-09 | [[Алушта]] |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | [[Георгий Фредерикс]] | ''[[:d:Q1662561|палиянтулыг]]''<br/>''[[:d:Q520549|җирбелгеч]]'' | 1889-04-03 | ''[[:d:Q4418120|Sechenovo]]'' | 1938-02-18 | [[Санкт-Петербург]] |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | [[Семён Альтшулер]] | ''[[:d:Q169470|физик]]''<br/>''[[:d:Q205375|уйлап табучы]]'' | 1911-09-24 | [[Витебск]] | 1983-01-24 | [[Казан]] |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | [[Сергей Абакумов]] | ''[[:d:Q14467526|телбелгеч]]''<br/>''[[:d:Q60098894|Russian studies scholar]]''<br/>''[[:d:Q1622272|университет профессоры]]'' | 1890-05-23<br/>1890-06-04 | [[Чабаксар]] | 1949-05-07 | [[Мәскәү]] |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | [[Абрам Абкин]] | ''[[:d:Q593644|химик]]'' | 1903-01-20 | [[Полоцк|Полатск]] | 1983-02-19 | [[Мәскәү]] |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | [[Аввакум (Боровков)|Аввакум Боровков]] | ''[[:d:Q161944|диякын]]''<br/>''[[:d:Q831474|presbyter]]'' | 1892-05-20 | [[Уфа]] | 1937-10-15 | [[Сандармох]] |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | [[Артур Агаҗанян]] | [[Jurnalist|журналист]] | 1957-10-23 | [[Күккүл (шәһәр)|Күккүл]] | | |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | [[Нариман Аитов]] | [[галим]] | 1925-01-28 | [[Казан]] | 1999-08-17 | [[Алматы]] |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | [[Николай Александров (1884)|Николай Александров]] | ''[[:d:Q82955|сәясәтче]]'' | 1884-05-18 | [[Сарытау]] | 1915-07-11 | [[Казан]] |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | [[Алексей Алексеев (1893)|Алексей Алексеев]] | [[галим]] | 1893-05-23 | [[Казан]] | 1971 | |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | [[Сәетгәрәй Алкин]] | [[адвокат]]<br/>''[[:d:Q82955|сәясәтче]]'' | 1867-07-13 | [[Алкин (Мамадыш районы)|Алкин]] | 1919 | [[Казан]] |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | [[Анастасий (Александров)|Анастасий]] | ''[[:d:Q13418253|филолог]]''<br/>''[[:d:Q15976341|ыславис]]''<br/>''[[:d:Q1622272|университет профессоры]]''<br/>''[[:d:Q19340487|пыраваслау рухание]]'' | 1861-04-16 | [[Байтирәк (Балык Бистәсе районы)|Байтирәк]] | 1918-06-23 | [[Санкт-Петербург]] |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | [[Николай Андреев (1892)|Николай Андреев]] | ''[[:d:Q3075052|фольклорчы]]''<br/>''[[:d:Q201788|тарихчы]]''<br/>''[[:d:Q17167049|әдәбият белгече]]''<br/>''[[:d:Q1622272|университет профессоры]]''<br/>''[[:d:Q11499929|man of letters]]'' | 1892-10-23<br/>1892-11-23<br/>1892-11-11 | [[Казан]] | 1942-01-15 | [[Санкт-Петербург]] |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | [[Сергей Аничков]] | ''[[:d:Q2114605|pharmacologist]]'' | 1892-09-20 | [[Санкт-Петербург]] | 1981-07-10 | [[Санкт-Петербург]] |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | [[Вячеслав Аристов]] | [[галим]] | 1937-06-16 | [[Болгар (Спас районы)|Болгар]] | 1992-06-12 | [[Казан]] |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | ''[[:d:Q4070079|Марат Арсланов]]'' | [[математик]] | 1944-02-07 | | | |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | [[Александр Иванович Артемьев|Александр Артемьев]] | ''[[:d:Q2732142|статистикчы]]''<br/>''[[:d:Q901402|географ]]''<br/>''[[:d:Q82955|сәясәтче]]''<br/>''[[:d:Q3621491|археолог]]''<br/>''[[:d:Q12347522|ethnographer]]''<br/>''[[:d:Q201788|тарихчы]]''<br/>''[[:d:Q635734|әрхипче]]''<br/>''[[:d:Q182436|китапханәче]]'' | 1820-10-24 | [[Хвалынск|Хвалын]] | 1874-09-29 | [[Санкт-Петербург]] |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | [[Лев Гаскәров]] | [[язучы]]<br/>[[Jurnalist|журналист]]<br/>''[[:d:Q876864|мөхәррир]]'' | 1940-09-01<br/>1942-10-01 | ''[[:d:Q1046627|Pirallahı]]'' | 2023-04-30 | [[Бакы]] |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | [[Әнвәр Баһаветдинов]] | ''[[:d:Q82955|сәясәтче]]'' | 1925-11-27 | [[Кама Тамагы районы]] | 2002-10-25 | [[Казан]] |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | [[Михаил Бадмаев]] | [[галим]] | 19th century | No/unknown value | 20th century | No/unknown value |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | [[Александр Баев]] | ''[[:d:Q593644|химик]]''<br/>[[галим]]<br/>''[[:d:Q864503|биолог]]''<br/>''[[:d:Q2919046|тереклек химиячесе]]''<br/>''[[:d:Q15839206|молекуляр биолог]]''<br/>''[[:d:Q169470|физик]]''<br/>''[[:d:Q3126128|генетик]]'' | 1903-12-28<br/>1904-01-10 | [[Чита]] | 1994-12-31 | [[Мәскәү]] |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | [[Валентин Бажанов]] | [[фәлсәфәче]] | 1953-01-10 | [[Казан]] | | |- | ''[[:d:Q6581072|хатын-кыз]]'' | [[Фәүзия Бәйрәмова]] | ''[[:d:Q1476215|хокук яклаучысы]]''<br/>''[[:d:Q662729|җәмәгать эшлеклесе]]'' | 1950-12-05 | [[Сабай (Татарстан)|Сабай]] | | |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | [[Роман Баканов]] | [[Jurnalist|журналист]] | 1981-01-22 | [[Казан]] | | |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | [[Александр Балин (1890)|Александр Балин]] | [[шагыйрь]]<br/>[[язучы]] | 1890-02-27 | [[Тум|Томск]] | 1937-12-06 | [[Иркутск]] |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | [[Александр Бейвел]] | ''[[:d:Q39631|табиб]]'' | 1867-03-07 | [[Житомир]] | 1939-02-09 | [[Копейск]] |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | [[Дмитрий Бекарюков]] | ''[[:d:Q39631|табиб]]'' | 1861-01-13 | ''[[:d:Q4104220|Васыливка]]'' | 1934-09-13 | [[Мәскәү]] |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | [[Евгений Белов]] | ''[[:d:Q201788|тарихчы]]''<br/>''[[:d:Q5758653|урта белем бирү оешмасында укытучы]]''<br/>''[[:d:Q1622272|университет профессоры]]''<br/>''[[:d:Q4263842|әдәби тәнкыйтьче]]'' | 1826-01-20 | [[Түбән Новгород]] | 1895-11-02 | [[Санкт-Петербург]] |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | [[Олег Белькович]] | ''[[:d:Q11063|йолдызбелгеч]]'' | 1934 | [[Казан]] | 2020-07-11 | |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | [[Владимир Беляев (1952)|Владимир Беляев]] | ''[[:d:Q2306091|социолог]]'' | 1952-09-08 | [[Казан]] | | |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | [[Евгений Бердников]] | ''[[:d:Q593644|химик]]'' | 1936-10-21 | [[Бакы]] | 2015-01-11 | No/unknown value |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | [[Юныс Бикбов]] | ''[[:d:Q82955|сәясәтче]]'' | 1883 | [[Әбүләис (Зиянчура районы)|Әбүләис]] | 1942 | [[Караганда|Караганды]] |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | [[Василий Богородицкий]] | ''[[:d:Q16880249|дияликтулыг]]''<br/>''[[:d:Q14467526|телбелгеч]]'' | 1857-04-07<br/>1857-04-19 | [[Йошкар-Ола]] | 1941-12-23 | [[Казан]] |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | [[Сергей Бондарев]] | ''[[:d:Q82955|сәясәтче]]'' | 1872 | [[Самар өязе]] | 1944 | [[Мәскәү]] |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | [[Илья Британ]] | [[шагыйрь]]<br/>[[адвокат]]<br/>[[хокук белгече]]<br/>''[[:d:Q6051619|публицист]]'' | 1885-06-08 | [[Кишинёв]] | 1942-12-15 | ''[[:d:Q16928476|Fort Mont-Valérien]]'' |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | [[Сергей Бруштейн]] | ''[[:d:Q39631|табиб]]'' | 1873-04-16 | [[Усолье]] | 1947-09-20 | [[Мәскәү]] |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | [[Лазарь Будагов]] | ''[[:d:Q333634|тәрҗемәче]]''<br/>''[[:d:Q13210922|төркиятче]]'' | 1812-04-12 | [[Әстерхан]] | 1878-12-30 | [[Санкт-Петербург]] |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | [[Васил Булатов]] | | 1921-09-15 | [[Балтач районы (Татарстан)|Балтач районы]] | 1988-06-25 | [[Казан]] |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | [[Пётр Болгаков]] | | 1808 | [[Ырынбур губернасы]] | 1883-09-04 | [[Тамбов|Тамбу]] |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | [[Сергей Булич]] | ''[[:d:Q13418253|филолог]]''<br/>[[композитор]]<br/>''[[:d:Q14467526|телбелгеч]]''<br/>''[[:d:Q12347522|ethnographer]]''<br/>''[[:d:Q1622272|университет профессоры]]'' | 1859-08-27 | [[Казан]] | 1921-04-15 | [[Санкт-Петербург]] |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | [[Владимир Булыгин (1789)|Владимир Булыгин]] | [[галим]] | 1789 | [[Пенза]] | 1838 | [[Казан]] |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | [[Андрей Бусыгин]] | ''[[:d:Q188094|икътисадчы]]'' | 1947-01-12 | [[Казан]] | | |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | [[Евгений Бусыгин]] | ''[[:d:Q1371378|этнолог]]''<br/>''[[:d:Q201788|тарихчы]]''<br/>''[[:d:Q12347522|ethnographer]]''<br/>''[[:d:Q639669|музыкачы]]''<br/>''[[:d:Q1622272|университет профессоры]]'' | 1913-12-22 | [[Казан]] | 2008-02-15 | [[Казан]] |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | [[Рәис Бохараев]] | [[математик]] | 1929-04-24 | [[Тум|Томск]] | 2009-07-31 | [[Казан]] |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | [[Егор Вагнер]] | ''[[:d:Q593644|химик]]''<br/>''[[:d:Q1622272|университет профессоры]]'' | 1849-12-09 | [[Казан]] | 1903-11-27 | [[Варшава|Варшау]] |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | [[Диас Вәлиев]] | [[язучы]] | 1938-07-01 | [[Арча районы]] | 2010-11-01 | [[Казан]] |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | [[Kamil Wäliev]] | ''[[:d:Q169470|физик]]'' | 1931-01-15 | [[Мамадыш районы]] | 2010-07-28 | [[Мәскәү]] |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | [[Виктор Варенцов]] | ''[[:d:Q3075052|фольклорчы]]'' | 1825-11-01 | [[Киров (Киров өлкәсе)|Киров]] | 1867-04-01 | [[Мессина]] |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | [[Александр Васильев (1882)|Александр Васильев]] | ''[[:d:Q730242|очучы-сынаучы]]'' | 1882 | ''[[:d:Q23848334|Марьевка]]'' | 1918 | No/unknown value |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | [[Николай Васильев (1880)|Николай Васильев]] | [[математик]]<br/>[[фәлсәфәче]]<br/>[[язучы]]<br/>''[[:d:Q212980|психолог]]'' | 1880-06-29 | [[Казан]] | 1940-12-31 | [[Казан]] |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | ''[[:d:Q4104910|Борис Васильков]]'' | ''[[:d:Q2374149|ботаник]]'' | 1906-01-26 | ''[[:d:Q4319514|Nizovka]]'' | 1980 | |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | [[Георгий Вахрушев|Георги Вахрушев]] | [[галим]]<br/>''[[:d:Q82955|сәясәтче]]'' | 1894-11-17 | [[Некрасовка (Гафури районы)|Некрасовка]] | 1966-05-06 | [[Уфа]] |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | [[Александр Вишневский (1906)|Александр Вишневский]] | ''[[:d:Q4002666|хәрби табиб]]''<br/>''[[:d:Q2849224|анестезиолог]]''<br/>''[[:d:Q19842026|cardiac surgeon]]''<br/>''[[:d:Q205375|уйлап табучы]]''<br/>''[[:d:Q2055046|физиолог]]''<br/>[[хирург]] | 1906-05-11 | [[Казан]] | 1975-11-19 | [[Мәскәү]] |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | [[Станислав Воронов]] | ''[[:d:Q1028181|рәссам]]''<br/>[[хокук белгече]] | 1957-08-20 | [[Югары Хоразан]] | | |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | [[Николай Второв]] | ''[[:d:Q1595570|өлкәне өйрәнүче]]'' | 1818-09-21 | [[Самар]] | 1865-12-13 | [[Санкт-Петербург]] |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | ''[[:d:Q4134880|Александр Гейсман]]'' | ''[[:d:Q188094|икътисадчы]]'' | 1815 | [[Каманича]] | 1859 | |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | ''[[:d:Q4137139|Игорь Гергенрёдер]]'' | [[язучы]] | 1952-09-15 | [[Богырыслан]] | 2022-04-13 | |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | [[Искәндәр Гыйләҗев]] | [[галим]] | 1958-08-31 | [[Казан]] | | |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | [[Эдуард Гыймади]] | [[математик]] | 1937-01-04 | [[Казан]] | | |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | [[Хәйри Гыймади]] | [[галим]] | 1912-10-01 | [[Мулла Иле]] | 1961 | [[Казан]] |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | ''[[:d:Q4138965|Михаил Гиршман]]'' | ''[[:d:Q13418253|филолог]]''<br/>''[[:d:Q17167049|әдәбият белгече]]''<br/>''[[:d:Q11499929|man of letters]]'' | 1937-10-20 | ''[[:d:Q41822|Bira]]'' | 2015-05-17 | [[Донецк]] |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | [[Максим Глухов|Мәкчем Глухов-Нугайбәк]] | [[язучы]] | 1937-11-23 | [[Үри Чаллысы]] | 2003-10-27 | [[Казан]] |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | [[Андрей Гордягин|Андрей Гордәгин]] | ''[[:d:Q2374149|ботаник]]'' | 1865-10-17 | [[Пермь]] | 1932-01-15 | [[Казан]] |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | [[Николай Грацианский]] | ''[[:d:Q333634|тәрҗемәче]]'' | 1886-09-19 | ''[[:d:Q4176412|Ерлино]]'' | 1945-11-04 | ''[[:d:Q4390517|Рассудово]]'' |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | [[Иван Грацинский]] | | 1800-01-02 | ''[[:d:Q23843506|Горетово]]'' | 1887-05-06 | [[Пермь]] |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | [[Иван Грачёв]] | ''[[:d:Q82955|сәясәтче]]''<br/>''[[:d:Q188094|икътисадчы]]''<br/>''[[:d:Q17276321|РФ Дәүләт думасы депутаты]]'' | 1952-02-19 | [[Якутск]] | | |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | [[Михаил Грачев (1866)|Михаил Грачев]] | ''[[:d:Q11063|йолдызбелгеч]]'' | 1866-10-24 | [[Рындино (Чуел районы)|Рындино]] | 1925-08-17 | [[Казан]] |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | [[Яков Гришин]] | [[галим]] | 1942-03-08 | [[Эстәче]] | | |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | ''[[:d:Q4150156|Лев Громашевский]]'' | ''[[:d:Q39631|табиб]]''<br/>''[[:d:Q12765408|epidemiologist]]''<br/>''[[:d:Q82955|сәясәтче]]''<br/>''[[:d:Q1622272|университет профессоры]]'' | 1887-10-01 | [[Николаев (Николаев өлкәсе)|Мыколаив]] | 1980-05-01 | [[Киев]] |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | ''[[:d:Q4151572|Матвей Гудимов]]'' | ''[[:d:Q593644|химик]]'' | 1913 | | 2001 | |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | [[Евгений Гуляковский]] | [[язучы]]<br/>''[[:d:Q18844224|science fiction writer]]''<br/>''[[:d:Q28389|сценаричы]]''<br/>''[[:d:Q520549|җирбелгеч]]'' | 1934-08-29 | [[Казан]] | 2017-11-03 | |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | ''[[:d:Q4152085|Лев Гумилевский]]'' | [[язучы]]<br/>''[[:d:Q864380|биограф]]''<br/>''[[:d:Q876864|мөхәррир]]'' | 1890-02-17<br/>1890-03-01 | [[Аткар]] | 1976-12-29 | [[Мәскәү]] |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | [[Николай Гусев (1911)|Николай Гусев]] | ''[[:d:Q2374149|ботаник]]''<br/>''[[:d:Q60244908|plant physiologist]]'' | 1911-07-07 | [[Казан]] | 1987-07-03 | [[Казан]] |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | [[Тимербәк Дәүләтшин|Тимурбәк Дәүләтшин]] | [[язучы]]<br/>[[хокук белгече]] | 1904-05-26 | [[Җилдәр (елга)|Җилдәр]] | 1983-09-07 | [[Мүнхен]] |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | [[Яков Дамский]] | [[Jurnalist|журналист]] | 1934-04-24 | [[Витебск]] | 2009-07-29 | [[Мәскәү]] |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | [[Алексей Дедков]] | [[галим]] | 1924-04-01 | [[Дятьково|Дәтково]] | 2007-11-29 | [[Казан]] |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | [[Николай Демерт]] | [[язучы]]<br/>[[Jurnalist|журналист]]<br/>''[[:d:Q656823|in-home tutor]]'' | 1835-12<br/>1835 | [[Чистай өязе]] | 1876-04-01<br/>1876-03-20 | [[Мәскәү]] |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | [[Борис Денике]] | [[галим]] | 1885-01-15 | [[Казан]] | 1941-10-14 | [[Раменское]] |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | [[Валентин Дитякин]] | [[галим]] | 1896 | [[Пенза губернасы]] | 1956 | [[Мәскәү]] |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | ''[[:d:Q4167467|Пётр Драверт]]'' | [[шагыйрь]]<br/>''[[:d:Q13416354|mineralogist]]''<br/>''[[:d:Q520549|җирбелгеч]]''<br/>''[[:d:Q113473949|meteoriticist]]'' | 1879-01-04 | [[Киров (Киров өлкәсе)|Киров]] | 1945-12-12 | [[Омск]] |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | [[Кузьма Дрягин]] | ''[[:d:Q39631|табиб]]'' | 1897-10-13 | [[Нулин өязе]] | 1974 | [[Санкт-Петербург]] |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | [[Владимир Егоров]] | [[галим]] | 1947-10-30 | [[Канаш (шәһәр)|Канаш]] | | |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | [[Игорь Ермолаев]] | ''[[:d:Q201788|тарихчы]]'' | 1932-04-02 | [[Казан]] | | |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | [[Андрей Ершов]] | ''[[:d:Q2306091|социолог]]'' | 1955-02-08 | [[Казан]] | | |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | [[Алексей Зайцев (1856)|Алексей Зайцев]] | ''[[:d:Q520549|җирбелгеч]]''<br/>''[[:d:Q13416354|mineralogist]]''<br/>''[[:d:Q1622272|университет профессоры]]'' | 1856-03-20 | [[Казан]] | 1921 | No/unknown value |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | [[Мирфатыйх Зәкиев]] | ''[[:d:Q1231865|педагог]]''<br/>''[[:d:Q14467526|телбелгеч]]''<br/>''[[:d:Q201788|тарихчы]]''<br/>''[[:d:Q1622272|университет профессоры]]'' | 1928-08-14 | [[Зәйпе]] | 2023-08-18 | [[Мәскәү]] |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | [[Вячеслав Заленский]] | ''[[:d:Q2374149|ботаник]]'' | 1875-08-21 | [[Чабаксар]] | 1923-07-04 | [[Сарытау]] |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | [[Владислав Залеский]] | [[шагыйрь]]<br/>[[адвокат]]<br/>[[хокук белгече]]<br/>''[[:d:Q188094|икътисадчы]]''<br/>''[[:d:Q876864|мөхәррир]]''<br/>''[[:d:Q6051619|публицист]]'' | 1861-02-11 | [[Казан]] | 1922-02-15 | [[Тум|Томск]] |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | [[Семён Залкинд]] | ''[[:d:Q39631|табиб]]'' | 1869-11-21 | ''[[:d:Q658562|Расәйнай]]'' | 1941-05-18 | [[Әстерхан]] |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | [[Александр Җамалиев]] | [[фәлсәфәче]]<br/>''[[:d:Q201788|тарихчы]]'' | 1943-11-13 | [[Эшвайлер]] | | |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | ''[[:d:Q4190061|Павел Здродовский]]'' | ''[[:d:Q3779582|microbiologist]]''<br/>''[[:d:Q110823147|rickettsiologist]]''<br/>''[[:d:Q12119633|immunologist]]'' | 1890-05-04 | [[Җаек (шәһәр)|Җаек]] | 1976-07-24 | [[Мәскәү]] |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | [[Иван Зедерштедт]] | [[галим]] | 1820-12-10 | [[Санкт-Петербург]] | 1892-04-28 | [[Казан]] |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | [[Фёдор Зеленогорский]] | [[фәлсәфәче]] | 1839 | [[Горбатов өязе]] | 1908-07-14 | [[Харьков]] |- | ''[[:d:Q6581072|хатын-кыз]]'' | [[Юлия Җиһаншина]] | [[композитор]]<br/>[[җырчы]] | 1970-08-13 | [[Казан]] | | |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | [[Владимир Золотницкий]] | ''[[:d:Q1595570|өлкәне өйрәнүче]]'' | 1853-07-24 | ''[[:d:Q18778458|Ивановское (Спасскан кӀошт)]]'' | 1930-04-18 | [[Түбән Новгород]] |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | [[Игорь Золотусский]] | [[язучы]]<br/>''[[:d:Q4263842|әдәби тәнкыйтьче]]''<br/>''[[:d:Q12144794|прозачы]]'' | 1930-11-28 | [[Мәскәү]] | | |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | [[Николай Иванов (1839)|Николай Иванов]] | ''[[:d:Q16012028|хокук галиме]]'' | 1839-08-19 | [[Мәдәнә]] | 1903-06-19 | [[Мәскәү]] |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | [[Александр Ивановский]] | ''[[:d:Q2526255|кинорежиссёр]]''<br/>''[[:d:Q28389|сценаричы]]''<br/>''[[:d:Q3387717|театр режиссеры]]''<br/>''[[:d:Q3455803|режиссёр]]''<br/>''[[:d:Q8178443|либритис]]'' | 1881-11-17 | [[Казан]] | 1968-01-12<br/>1968-01-11 | [[Санкт-Петербург]] |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | [[Виктор Ивановский|Виктор Ивановски]] | ''[[:d:Q2306091|социолог]]''<br/>[[хокук белгече]]<br/>''[[:d:Q1622272|университет профессоры]]'' | 1854-11-01 | [[Мамадыш]] | 1926-08-18 | [[Казан]] |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | [[Пётр Изергин]] | ''[[:d:Q39631|табиб]]''<br/>''[[:d:Q169470|физик]]'' | 1870-03-13 | [[Высокогорье (Киров өлкәсе)|Высокогорье]] | 1936-10-08 | ''[[:d:Q448047|Alupka]]'' |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | [[Александр Ильинский]] | ''[[:d:Q39631|табиб]]'' | 1831 | No/unknown value | No/unknown value | No/unknown value |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | [[Вахит Имамов]] | [[язучы]] | 1954-03-18 | [[Иске Байсар]] | | |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | [[Василий Имшенецкий|Васили Имшенетски]] | [[математик]]<br/>[[галим]]<br/>''[[:d:Q1622272|университет профессоры]]'' | 1832-01-04 | [[Ижау]] | 1892-05-24 | [[Мәскәү]] |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | [[Иоанн (Широков)|Иоанн]] | ''[[:d:Q19340487|пыраваслау рухание]]'' | 1893-12-07 | [[Казан]] | 1937-08-19 | [[Мәскәү]] |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | [[Семён Ислюков]] | ''[[:d:Q82955|сәясәтче]]'' | 1915-02-07 | [[Чуаш Тайбасы]] | 1998-10-07 | [[Чабаксар]] |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | [[Рәшит Исмәгыйлев]] | ''[[:d:Q82955|сәясәтче]]''<br/>''[[:d:Q17276321|РФ Дәүләт думасы депутаты]]'' | 1960-10-08 | [[Красноурал]] | | |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | [[Владимир Казин]] | ''[[:d:Q82955|сәясәтче]]'' | 1885-12-26 | [[Казан]] | 20th century | |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | [[Морат Камалетдинов|Морат Камалетдинев]] | ''[[:d:Q7178961|petroleum geologist]]''<br/>''[[:d:Q520549|җирбелгеч]]'' | 1928-07-18 | [[Тум|Томск]] | 2013-07-01 | [[Уфа]] |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | [[Игорь Кантеров]] | ''[[:d:Q19829980|дин белгече]]''<br/>''[[:d:Q1622272|университет профессоры]]'' | 1938-09-04 | [[Кострома]] | 2018-12-01 | |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | [[Рәфкать Кәрами]] | [[язучы]] | 1942-02-18 | [[Рангазар|Алангазар]] | | |- | ''[[:d:Q6581072|хатын-кыз]]'' | [[Сәимә Кәримова|Сәимә Кәримева]] | [[галим]] | 1926-10-31 | [[Бишкәк]] | 2013-01-01 | [[Нерюнгри]] |- | ''[[:d:Q6581072|хатын-кыз]]'' | [[Анна Качкаева]] | [[Jurnalist|журналист]] | 1965-01-26 | [[Казан]] | | |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | ''[[:d:Q4218871|Константин Кедров]]'' | [[фәлсәфәче]]<br/>''[[:d:Q4263842|әдәби тәнкыйтьче]]''<br/>[[шагыйрь]]<br/>[[язучы]]<br/>''[[:d:Q17167049|әдәбият белгече]]'' | 1942-11-12 | [[Рыбинск]] | 2025-04-16 | |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | [[Борис Келлер]] | ''[[:d:Q2374149|ботаник]]'' | 1874-08-28 | [[Санкт-Петербург]] | 1945-10-29 | [[Мәскәү]] |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | [[Алексей Кибяков]] | [[галим]] | 1899-09-27 | [[Шомырбаш]] | 1985-05-30 | [[Мәскәү]] |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | [[Владимир Киселёв (1942)]] | ''[[:d:Q593644|химик]]'' | 1942-11-23 | ''[[:d:Q918477|Dinskaya]]'' | 2021-07-30 | |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | [[Евгений Климов]] | ''[[:d:Q212980|психолог]]'' | 1930-06-11 | [[Нократ Аланы]] | 2014-05-31 | [[Мәскәү]] |- | ''[[:d:Q6581072|хатын-кыз]]'' | ''[[:d:Q4224314|Вера Клюева]]'' | ''[[:d:Q333634|тәрҗемәче]]'' | 1894-03-17 | [[Мариуполь]] | 1964-02-13 | [[Мәскәү]] |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | [[Николай Ковалевский]] | [[галим]] | 1840-05-08 | [[Казан]] | 1891-09-05 | [[Казан]] |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | ''[[:d:Q4226462|Михаил Козаков]]'' | [[язучы]]<br/>[[Драматурглар|драматург]]<br/>''[[:d:Q15949613|навилис]]'' | 1897-08-11<br/>1897-08-23 | ''[[:d:Q997325|Romodan]]'' | 1954-12-16 | [[Мәскәү]] |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | [[Александр Козлов (1816)|Александр Козлов]] | ''[[:d:Q39631|табиб]]'' | 1816 | [[Ырынбур]] | 1893 | [[Казан]] |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | [[Евгений Колесников (1950)]] | [[галим]] | 1950-05-08 | [[Казан]] | | |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | [[Александр Коновалов (1934)|Александр Коновалов]] | ''[[:d:Q593644|химик]]'' | 1934-01-30 | [[Казан]] | 2021-05-04 | [[Казан]] |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | [[Юрий Коноплёв]] | [[инженер]]<br/>''[[:d:Q169470|физик]]'' | 1939-12-06 | [[Казан]] | 2023-05-05 | [[Казан]] |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | [[Сергей Коржинский]] | ''[[:d:Q2374149|ботаник]]'' | 1861-08-26 | [[Әстерхан]] | 1900-11-18 | [[Санкт-Петербург]] |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | [[Михаил Корнишин]] | ''[[:d:Q169470|физик]]'' | 1920-11-21 | [[Турдаково]] | 1991-04-28 | [[Казан]] |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | [[Виктор Коробейников]] | [[математик]] | 1929-03-15 | [[Кондызлы]] | 2003-02-06 | [[Екатеринбург]] |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | ''[[:d:Q4233898|Сергей Королёв]]'' | ''[[:d:Q3779582|microbiologist]]'' | 1874 | [[Мәскәү]] | 1932 | |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | [[Дмитрий Корсаков]] | ''[[:d:Q201788|тарихчы]]'' | 1843-07-10 | [[Мәскәү]] | 1919-05-26 | [[Казан]] |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | [[Владимир Корчагин]] | [[язучы]] | 1924-10-14 | [[Казан]] | 2012-12-26 | [[Казан]] |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | [[Александр Краснов]] | ''[[:d:Q11063|йолдызбелгеч]]'' | 1866 | [[Тамбов|Тамбу]] | 1911 | [[Варшава|Варшау]] |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | [[Иван Краснопёров]] | ''[[:d:Q2732142|статистикчы]]''<br/>''[[:d:Q201788|тарихчы]]''<br/>''[[:d:Q12347522|ethnographer]]''<br/>''[[:d:Q11774156|мемуарист]]'' | 1839-01-13 | [[Ык Тамагы]] | 1920 | [[Санкт-Петербург]] |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | [[Владимир Крат]] | ''[[:d:Q11063|йолдызбелгеч]]'' | 1911-07-08 | [[Сембер]] | 1983-06-02 | [[Санкт-Петербург]] |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | [[Николай Кремлев]] | [[галим]] | 1832-07-11 | [[Тубыл губернасы|Тубыл гөбернәсе]] | 1910-04-21 | No/unknown value |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | [[Пётр Кротов]] | ''[[:d:Q520549|җирбелгеч]]''<br/>[[укытучы]] | 1852-10-02<br/>1852-09-21 | ''[[:d:Q12073313|Елау]]'' | 1914-11-24 | |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | [[Павел Крысин]] | [[язучы]]<br/>[[Jurnalist|журналист]] | 1923-01-25 | [[Басурманнар (Муркаш районы)|Басурманнар]] | 2014-09-22<br/>2014-09-20 | [[Чабаксар]] |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | [[Дмитрий Крюков]] | [[профессор]]<br/>''[[:d:Q13418253|филолог]]'' | 1809-04-20 | [[Казан]] | 1845-03-17 | [[Мәскәү]] |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | [[Гомәр Куатов]] | ''[[:d:Q82955|сәясәтче]]'' | 1893-06-29 | [[Зиянчура районы]] | 1946-04-06 | [[Мәскәү]] |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | [[Борис Кудряшов]] | [[галим]] | 1904-03-10 | [[Казан]] | 1993-06-02 | [[Мәскәү]] |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | [[Михаил Куликов]] | ''[[:d:Q82955|сәясәтче]]'' | 1861 | No/unknown value | No/unknown value | No/unknown value |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | [[Владимир Курашов]] | [[галим]] | 1951-12-01 | [[Казан]] | | |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | [[Сергей Курашов]] | ''[[:d:Q82955|сәясәтче]]''<br/>''[[:d:Q39631|табиб]]'' | 1910-10-01 | ''[[:d:Q4224458|Klyuchi]]'' | 1965-08-27 | [[Мәскәү]] |- | ''[[:d:Q6581072|хатын-кыз]]'' | [[Фәридә Корбангалиева]] | [[Jurnalist|журналист]]<br/>''[[:d:Q270389|яңалыклар алып баручы]]''<br/>''[[:d:Q46034607|interviewer]]'' | 1979-08-27 | [[Казан]] | | |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | [[Борис Курчатов]] | ''[[:d:Q593644|химик]]'' | 1905-08-03 | [[Сем (Чиләбе өлкәсе)|Сем]] | 1972-04-13 | [[Мәскәү]] |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | [[Константин Кучин]] | ''[[:d:Q39631|табиб]]'' | 1834-09-08 | No/unknown value | 1895-12-10 | [[Харьков]] |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | [[Николай Кушев]] | [[галим]] | 1858-08-18 | [[Чабаксар]] | 1941-03-10 | [[Сарытау]] |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | ''[[:d:Q4252226|Сергей Лавров]]'' | ''[[:d:Q82955|сәясәтче]]'' | 1844-06-04 | | 1910-09-25 | |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | [[Аркадий Лаврский]] | [[галим]] | 1863-12-10 | [[Түбән Новгород]] | 1944-11-30 | [[Тум|Томск]] |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | ''[[:d:Q4253392|Исаак Лалаянц]]'' | ''[[:d:Q3242115|инкыйлабчы]]''<br/>''[[:d:Q82955|сәясәтче]]'' | 1870-07-24 | [[Кизләр]] | 1933-07-14 | [[Мәскәү]] |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | [[Николай Ливанов]] | ''[[:d:Q350979|хайванатбелгеч]]'' | 1876-11-20 | [[Сарытау]] | 1974-12-07 | [[Казан]] |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | [[Виталий Лисиченко]] | [[галим]] | 1922-01-01 | ''[[:d:Q1936339|Боһуслав]]'' | 2009-05-23 | [[Киев]] |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | [[Алтер Литвин]] | ''[[:d:Q3400985|фәнни хезмәткәр]]'' | 1931-12-18 | [[Казан]] | 2023-03-06 | |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | [[Василий Лихачев]] | ''[[:d:Q82955|сәясәтче]]''<br/>''[[:d:Q193391|дипломат]]''<br/>''[[:d:Q372436|дәүләт эшлеклесе]]''<br/>''[[:d:Q17276321|РФ Дәүләт думасы депутаты]]'' | 1952-01-05 | [[Түбән Новгород]] | 2019-04-08 | |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | [[Николай Лихачёв]] | ''[[:d:Q1792450|сәнгать белгече]]''<br/>''[[:d:Q182436|китапханәче]]''<br/>''[[:d:Q201788|тарихчы]]''<br/>''[[:d:Q13418253|филолог]]''<br/>''[[:d:Q104212657|sigillographer]]'' | 1862-04-12<br/>1862-04-24 | [[Чистай]] | 1936-04-14 | [[Санкт-Петербург]] |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | [[Роман Лурия]] | [[галим]] | 1874-05-16 | [[Брест]] | 1944-10-22 | [[Мәскәү]] |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | [[Михаил Ляпунов]] | ''[[:d:Q11063|йолдызбелгеч]]'' | 1820-10-12 | ''[[:d:Q19815129|Плетниха]]'' | 1868-12-02 | ''[[:d:Q19811433|Болобоново]]'' |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | [[Василий Магницкий]] | ''[[:d:Q201788|тарихчы]]'' | 1839-03-03 | [[Ядернә]] | 1901-03-04 | [[Советское (Ядернә районы)|Шомат]] |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | [[Александр Маковельский]] | [[галим]] | 1884-07-22 | [[Гродно|Һродна]] | 1969-12-16 | [[Бакы]] |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | [[Александр Максимов]] | [[фәлсәфәче]] | 1891-08-03 | [[Южноуральск]] | 1976-06-28 | [[Мәскәү]] |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | [[Иоел Малкин]] | [[математик]] | 1907-11-11 | [[Нижын]] | 1958-06-14 | [[Екатеринбург]] |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | [[Виктор Малков]] | [[галим]] | 1931-10-08 | ''[[:d:Q4086804|Биләр]]'' | 2019-06-24 | [[Казан]] |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | [[Михаил Мандельштам]] | [[адвокат]] | 1866-04-01 | [[Сураж]] | 1939-02-05 | ''[[:d:Q1018222|Butyrka prison]]'' |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | [[Дмитрий Мартынов (1906)|Дмитрий Мартынов]] | ''[[:d:Q11063|йолдызбелгеч]]'' | 1906-03-25 | [[Төмрек]] | 1989-10-22 | [[Мәскәү]] |- | ''[[:d:Q6581072|хатын-кыз]]'' | [[Диана Машкова]] | [[язучы]]<br/>[[Jurnalist|журналист]] | 1977-11-29 | [[Казан]] | | |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | [[Сергей Мельник]] | [[Jurnalist|журналист]] | 1963-10-24 | [[Тольятти]] | | |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | [[Айдар Метшин|Айдар Мәтшин]] | ''[[:d:Q82955|сәясәтче]]'' | 1963-08-27 | [[Түбән Кама]] | | |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | [[Роберт Миңнуллин]] | [[шагыйрь]]<br/>[[Jurnalist|журналист]] | 1948-08-01 | [[Шәммәт]] | 2020-03-27 | [[Казан]] |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | [[Борис Миркин]] | [[галим]]<br/>''[[:d:Q864503|биолог]]''<br/>''[[:d:Q15839134|эколог]]'' | 1937-07-16 | [[Уфа]] | 2017-08-09 | [[Уфа]] |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | [[Никандр Миролюбов]] | | 1870-10-17 | [[Тәтеш өязе]] | 1927-01-27 | [[Харбин]] |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | [[Александр Миславский]] | | 1828-12-24 | [[Воткинск|Вуткин]] | 1914-11-28 | [[Екатеринбург]] |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | [[Николай Миславский|Николай Миславски]] | [[галим]] | 1854-04-29 | [[Краснотурьинск]] | 1928-12-28 | [[Казан]] |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | [[Борис Михайлов]] | ''[[:d:Q593644|химик]]'' | 1908-03-13 | ''[[:d:Q16016762|Знаменка]]'' | 1984-03-17 | [[Мәскәү]] |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | [[Валентин Монахов]] | [[математик]] | 1932-07-12<br/>1932-12-07 | [[Енакиеве]] | 2006-10-18 | [[Новосибирск]] |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | [[Олег Морозов]] | ''[[:d:Q82955|сәясәтче]]''<br/>''[[:d:Q372436|дәүләт эшлеклесе]]''<br/>''[[:d:Q17276321|РФ Дәүләт думасы депутаты]]'' | 1953-11-05 | [[Казан]] | | |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | [[Александр Мотовилов]] | ''[[:d:Q82955|сәясәтче]]'' | 1850-10-22 | No/unknown value | 1920 | No/unknown value |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | ''[[:d:Q4307743|Николай Муравьёв]]'' | [[адвокат]]<br/>[[хокук белгече]] | 1870-03-21 | [[Тверь губернасы|Тевир гөбернәсе]] | 1936-12-31 | [[Мәскәү]] |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | [[Михаил Мусин-Пушкин]] | ''[[:d:Q12377291|censor]]'' | 1795-11-25<br/>1795 | [[Казан]] | 1862-06-25<br/>1862 | [[Санкт-Петербург]] |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | [[Рәфыйк Мөхәммәтшин]] | ''[[:d:Q201788|тарихчы]]''<br/>''[[:d:Q1622272|университет профессоры]]'' | 1955-02-19 | [[Борнак]] | | |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | [[Руслан Мөхәммәтшин]] | ''[[:d:Q937857|футболчы]]''<br/>''[[:d:Q3665646|баскетболчы]]'' | 1981-10-29 | [[Казан]] | | |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | [[Данияр Мөштәри]] | [[галим]] | 1945-04-10 | [[Казан]] | 2013-10-15 | [[Казан]] |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | [[Николай Намёткин]] | ''[[:d:Q593644|химик]]'' | 1916-08-16 | [[Мәскәү]] | 1984-11-24 | [[Мәскәү]] |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | ''[[:d:Q4313562|Николай Нарышкин]]'' | [[галим]] | 1938-06-12 | [[Кадыш (Карсун районы)]] | 2024-12-02 | |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | [[Анатолий Наумов]] | ''[[:d:Q16012028|хокук галиме]]''<br/>[[хокук белгече]]<br/>''[[:d:Q1622272|университет профессоры]]''<br/>''[[:d:Q15962340|literary theorist]]'' | 1939-03-17 | [[Бакы]] | | |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | [[Сәйфихан Нәфиев]] | ''[[:d:Q82955|сәясәтче]]'' | 1941-11-26 | [[Мунчәли|Иске Мочали]] | 2004-08-31 | [[Ялта]] |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | [[Николай Непримеров]] | ''[[:d:Q169470|физик]]'' | 1921-05-01 | ''[[:d:Q4066717|Анновка]]'' | 2017-01-11 | [[Казан]] |- | ''[[:d:Q6581072|хатын-кыз]]'' | [[Милица Нечкина]] | ''[[:d:Q201788|тарихчы]]''<br/>''[[:d:Q1622272|университет профессоры]]'' | 1899-02-12<br/>1901-02-25 | [[Нижын]] | 1985-05-16 | [[Мәскәү]] |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | [[Александр Овсянников (1842)|Александр Овсянников]] | [[галим]]<br/>''[[:d:Q5758653|урта белем бирү оешмасында укытучы]]'' | 1842 | [[Шуран (Татарстан)|Шуран]] | 1899 | [[Казан]] |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | [[Валентин Овчинников]] | ''[[:d:Q16012028|хокук галиме]]'' | 1880 | [[Нократ губернасы]] | 20th century | No/unknown value |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | [[Николай Озеров]] | ''[[:d:Q2865819|опера җырчысы]]''<br/>''[[:d:Q16145150|музыка педагогы]]'' | 1887-04-03 | [[Рязань]] | 1953-12-04 | [[Мәскәү]] |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | [[Константин Орлов]] | | 1875-10-06 | [[Дагстан өлкәсе]] | 1952-04-14 | [[Ростов-на-Дону]] |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | [[Пётр Осипов]] | [[язучы]]<br/>''[[:d:Q12144794|прозачы]]''<br/>[[Драматурглар|драматург]]<br/>''[[:d:Q3387717|театр режиссеры]]''<br/>''[[:d:Q39631|табиб]]'' | 1900-01-27<br/>1900-01-14 | [[Кудемеры]] | 1987-03-08<br/>1987-03-18 | [[Чабаксар]] |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | [[Денис Осокин]] | [[язучы]]<br/>[[шагыйрь]]<br/>''[[:d:Q12144794|прозачы]]''<br/>''[[:d:Q28389|сценаричы]]'' | 1977-08-14 | ''[[:d:Q113564781|Брикетный]]'' | | |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | [[Николай Осокин]] | [[язучы]]<br/>''[[:d:Q201788|тарихчы]]''<br/>''[[:d:Q3332711|medievalist]]''<br/>''[[:d:Q8963721|genealogist]]''<br/>''[[:d:Q1622272|университет профессоры]]'' | 1843-04-10<br/>1839 | [[Казан]] | 1895-12-29 | [[Казан]] |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | [[Николай Осокин (1877)|Николай Осокин]] | ''[[:d:Q39631|табиб]]'' | 1877-10-09 | [[Казан]] | 1949-10-10 | [[Мәскәү]] |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | [[Юрий Откупщиков]] | ''[[:d:Q14467526|телбелгеч]]''<br/>''[[:d:Q13418253|филолог]]''<br/>''[[:d:Q16267607|classical philologist]]''<br/>''[[:d:Q1622272|университет профессоры]]'' | 1924-04-29<br/>1924-08-29 | [[Казан]] | 2010-09-25 | [[Санкт-Петербург]] |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | [[Владимир Панаев]] | [[язучы]]<br/>[[шагыйрь]] | 1792-11-06 | [[Тәтеш]] | 1859-11-20 | [[Харьков]] |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | [[Алексей Панормов]] | [[галим]] | 1859-10-04 | [[Бөгелмә өязе]] | 1927 | [[Казан]] |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | [[Геннадий Паушкин]] | ''[[:d:Q333634|тәрҗемәче]]''<br/>[[язучы]] | 1921-02-28 | [[Бишбалта бистәсе]] | 2007-10-15 | [[Казан]] |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | [[Пётр Пекарский]] | ''[[:d:Q13418253|филолог]]''<br/>''[[:d:Q201788|тарихчы]]''<br/>''[[:d:Q10429346|библиюгрыф]]''<br/>''[[:d:Q13570226|literary historian]]'' | 1827-05-19 | [[Уфа губернасы]] | 1872-07-12 | [[Павловск (Санкт-Петербург)|Павловск]] |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | [[Николай Первушин]] | ''[[:d:Q188094|икътисадчы]]'' | 1899-04-28 | [[Казан]] | 1993-06-14 | [[Канада]] |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | [[Сергей Пермяков]] | | 1863 | [[Казан]] | 1930-12-06 | ''[[:d:Q1886651|Малаховка]]'' |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | [[Константин Персидский]] | [[математик]] | 1903-03-23 | [[Сызран]] | 1970-06-22 | [[Алматы]] |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | [[Пётр Перцов]] | [[язучы]]<br/>[[Jurnalist|журналист]]<br/>[[шагыйрь]]<br/>''[[:d:Q4263842|әдәби тәнкыйтьче]]''<br/>''[[:d:Q13570226|literary historian]]'' | 1868-06-04 | [[Казан]] | 1947-05-19 | [[Мәскәү]] |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | [[Мемнон Петровский]] | ''[[:d:Q13418253|филолог]]''<br/>''[[:d:Q333634|тәрҗемәче]]''<br/>[[укытучы]] | 1833-01-29<br/>1833-02-10 | [[Васильсурск|Василсурски]] | 1912-04-13<br/>1912-04-26 | [[Казан]] |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | [[Андрей Пионтковский (1898)|Андрей Пионтковский]] | [[галим]]<br/>[[хокук белгече]]<br/>''[[:d:Q1622272|университет профессоры]]'' | 1898-08-08 | [[Ярославль]] | 1973-11-09 | [[Мәскәү]] |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | [[Сергей Пионтковский]] | ''[[:d:Q201788|тарихчы]]'' | 1891-10-08 | [[Одесса]] | 1937-03-08 | [[Мәскәү]] |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | ''[[:d:Q4363533|Виктор Писарев]]'' | ''[[:d:Q2374149|ботаник]]'' | 1882-11-11 | [[Иркутск]] | 1972-04-05 | [[Мәскәү]] |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | ''[[:d:Q4363617|Валерий Писигин]]'' | ''[[:d:Q14915627|музыка белгече]]''<br/>''[[:d:Q201788|тарихчы]]'' | 1957-09-21 | [[Чиләбе]] | | |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | [[Виталий Племенков]] | ''[[:d:Q593644|химик]]''<br/>''[[:d:Q1622272|университет профессоры]]'' | 1939-10-31 | [[Совет Социалистик Республикалар Берлеге|ССРБ]] | 2021-10-14 | |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | ''[[:d:Q4369819|Пётр Полетика]]'' | ''[[:d:Q82955|сәясәтче]]''<br/>[[хокук белгече]] | 1884-06-22 | ''[[:d:Q776499|Коньске]]'' | 1913 | |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | [[Александр Попов (1808)|Александр Попов]] | ''[[:d:Q1731155|шәркыятьче]]''<br/>''[[:d:Q19829967|mongolist]]'' | 1808 | [[Волгоград]] | 1865 | [[Казан]] |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | ''[[:d:Q4372348|Александр Попов]]'' | ''[[:d:Q593644|химик]]'' | 1840 | [[Витебск губернасы|Витебск гөбернәсе]] | 1881-08-06 | [[Варшава|Варшау]] |- | ''[[:d:Q6581072|хатын-кыз]]'' | [[Марина Разбежкина]] | ''[[:d:Q28389|сценаричы]]''<br/>''[[:d:Q2526255|кинорежиссёр]]''<br/>''[[:d:Q3455803|режиссёр]]''<br/>''[[:d:Q1235146|documentary filmmaker]]''<br/>''[[:d:Q10800557|киноактер]]'' | 1948-07-17 | [[Казан]] | | |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | [[Дмитрий Рассейкин]] | [[галим]] | 1909-09-20 | ''[[:d:Q18399779|Әтәш]]'' | 1973-07-15 | [[Сарытау]] |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | ''[[:d:Q4391271|Ефим Рачевский]]'' | ''[[:d:Q947873|телеалыпбаручы]]'' | 1949-01-06 | ''[[:d:Q853785|Soroca]]'' | | |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | [[Петр Рудановский|Пөтр Рудановски]] | ''[[:d:Q39631|табиб]]'' | 1829-06-26 | [[Казан]] | 1888 | [[Түбән Тагил]] |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | [[Михаил Рузский]] | ''[[:d:Q3055126|бөҗәкбелгеч]]''<br/>''[[:d:Q1225716|кошбелгеч]]''<br/>''[[:d:Q4205432|ichthyologist]]''<br/>''[[:d:Q12773412|паразитулыг]]''<br/>''[[:d:Q11710359|гидробиолог]]'' | 1864-09-07<br/>1864-09-19 | ''[[:d:Q13664578|Osmino]]'' | 1948-04-16<br/>1948-04-29 | [[Тум|Томск]] |- | ''[[:d:Q6581072|хатын-кыз]]'' | [[Динә Сабитова|Динә Сабитева]] | ''[[:d:Q4853732|балалар язучысы]]''<br/>[[язучы]]<br/>''[[:d:Q12144794|прозачы]]'' | 1969-05-24 | [[Казан]] | | |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | ''[[:d:Q4404778|Виссарион Садовский]]'' | ''[[:d:Q21329070|materials scientist]]'' | 1908-07-24 | [[Омск]] | 1991-02-17 | [[Екатеринбург]] |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | [[Генрих Садретдинов]] | ''[[:d:Q3332711|medievalist]]'' | 1939-12-05 | [[Кызыл Чаллы]] | 2008-11-10 | [[Омск]] |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | [[Фоат Садриев]] | [[язучы]] | 1941-03-10 | [[Мөслим районы]] | | |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | [[Александр Салагаев]] | ''[[:d:Q2306091|социолог]]''<br/>[[профессор]] | 1952-03-17 | [[Казан]] | 2014-07-18 | [[Казан]] |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | [[Марсель Сәлимҗанов]] | ''[[:d:Q487596|драматург]]''<br/>''[[:d:Q3387717|театр режиссеры]]''<br/>''[[:d:Q2449921|театр мөгаллиме]]'' | 1934-11-07 | [[Казан]] | 2002-03-26 | [[Мәскәү]] |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | [[Кев Салихов]] | ''[[:d:Q169470|физик]]'' | 1936-11-03 | [[Бәләбәй районы|Бәләбәй райуны]] | | |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | [[Александр Сахаров]] | ''[[:d:Q2516866|нәшир]]''<br/>[[укытучы]]<br/>''[[:d:Q860918|Esperantist]]''<br/>''[[:d:Q131524|эшкуар]]'' | 1865-04-07 | [[Кудеиха]] | 1942-07 | [[Мәскәү]] |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | [[Афанасий Селищев]] | ''[[:d:Q15976717|sociolinguist]]''<br/>''[[:d:Q16880249|дияликтулыг]]'' | 1886-01-11 | ''[[:d:Q4119165|Volovo]]'' | 1942-12-06 | [[Мәскәү]] |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | ''[[:d:Q4415398|Виктор Семерной]]'' | ''[[:d:Q864503|биолог]]'' | 1939-04-29 | | | |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | [[Наил Сибгатуллин]] | [[галим]] | 1943-05-27 | [[Казан]] | 2004-03-13 | [[Мәскәү]] |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | ''[[:d:Q4418678|Николай Сигорский]]'' | [[адвокат]] | 1869-04-13 | [[Череповец]] | No/unknown value | [[Вологда]] |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | [[Иван Симонов]] | ''[[:d:Q11063|йолдызбелгеч]]'' | 1794-06-20 | [[Әстерхан]] | 1855-01-10<br/>1855-01-09 | [[Казан]] |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | [[Олег Синяшин|Олег Синәшин]] | ''[[:d:Q593644|химик]]''<br/>''[[:d:Q1650915|тикшеренүче]]'' | 1956-02-25 | [[Казан]] | | |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | [[Иван Смирнов (1856)|Иван Смирнов]] | ''[[:d:Q201788|тарихчы]]''<br/>''[[:d:Q12347522|ethnographer]]''<br/>''[[:d:Q1622272|университет профессоры]]'' | 1856-01-07 | [[Арино]] | 1904-05-15 | [[Казан]] |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | ''[[:d:Q4425529|Андрей Снежневский]]'' | ''[[:d:Q211346|психиатр]]''<br/>''[[:d:Q1622272|университет профессоры]]'' | 1904-05-07 | [[Кострома]] | 1987-07-12 | [[Мәскәү]] |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | [[Роман Солнцев]] | [[язучы]]<br/>[[шагыйрь]] | 1939-05-21 | [[Минзәлә районы]] | 2007-04-17 | [[Красноярск]] |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | [[Валерий Соловьев (1952)|Валери Соловйов]] | [[математик]] | 1952 | [[Казан]] | | |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | [[Натан Солодухо]] | [[галим]] | 1952-03-18 | [[Казан]] | 2024-10-18 | |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | [[Василий Сорокин]] | ''[[:d:Q1781198|агроном]]'' | 1848-12-17 | [[Екатеринбург]] | 1919 | [[Екатеринбург]] |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | [[Геннадий Сорокин]] | [[укытучы]] | 1910-02-10 | [[Чистай]] | 1990-02-25 | [[Мәскәү]] |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | ''[[:d:Q4431040|Алексей Сперанский]]'' | ''[[:d:Q39631|табиб]]'' | 1902 | ''[[:d:Q4375642|Poshekhonsky Uyezd]]'' | 1983 | |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | [[Александр Ступишин]] | [[галим]] | 1912-06-26 | [[Псков]] | 1992-12-14 | [[Казан]] |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | [[Мөхәммәтъяр Солтанов|Мөхәммәдьяр Солтан]] | ''[[:d:Q4504549|дин хадиме]]'' | 1837 | [[Мәчти]] | 1915-06-12 | [[Уфа]] |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | [[Фикрәт Табиев]] | ''[[:d:Q193391|дипломат]]''<br/>''[[:d:Q82955|сәясәтче]]'' | 1928-03-04 | [[Әҗе]] | 2015-06-03 | [[Мәскәү]] |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | [[Валерий Талиев]] | ''[[:d:Q2374149|ботаник]]'' | 1872-02-10 | [[Лукоянов]] | 1932-02-21 | [[Мәскәү]] |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | [[Александр Таркаев]] | ''[[:d:Q82955|сәясәтче]]'' | 1947-07-08 | [[Чистай]] | 2009-07-20 | No/unknown value |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | [[Игорь Тарчевский]] | ''[[:d:Q2374149|ботаник]]'' | 1931-01-24 | [[Омск]] | | |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | [[Сергей Теплоухов]] | ''[[:d:Q1595570|өлкәне өйрәнүче]]''<br/>''[[:d:Q3621491|археолог]]'' | 1888-03-03 | ''[[:d:Q2949953|Ильински]]'' | 1934-03-10 | [[Санкт-Петербург]] |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | [[Кадыйр Тимергазин|Тимергазин Кадир Рәхим улы]] | [[галим]] | 1913-02-05 | [[Чыбакүл]] | 1963-04-04 | [[Мәскәү]] |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | [[Виталий Тимерәсов|Витали Тимерәсев]] | ''[[:d:Q188094|икътисадчы]]'' | 1937-09-06 | [[Аксубай районы]] | 2013-05-20 | [[Казан]] |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | [[Платон Тихов]] | ''[[:d:Q39631|табиб]]'' | 1865-10-23 | [[Түре (шәһәр)]] | 1917-08-08 | [[Санкт-Петербург]] |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | [[Игорь Торгов]] | ''[[:d:Q593644|химик]]'' | 1912-02-02 | [[Казан]] | 2007-06-15 | [[Мәскәү]] |- | ''[[:d:Q6581072|хатын-кыз]]'' | ''[[:d:Q4461191|Ирина Торокова]]'' | [[галим]] | 1968-09-10 | ''[[:d:Q1043141|Tashtypsky District]]'' | 2000-12-20 | [[Истанбул]] |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | [[Анатолий Трофимов]] | ''[[:d:Q901402|географ]]'' | 1937-07-22 | [[Казан]] | 2011-05-10 | |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | [[Андрей Трофимук]] | ''[[:d:Q520549|җирбелгеч]]'' | 1911-08-03 | [[Федзькавичы|Федзкавичы]] | 1999-03-24 | [[Новосибирск]] |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | ''[[:d:Q4464881|Аркадий Тугаринов]]'' | ''[[:d:Q1225716|кошбелгеч]]''<br/>''[[:d:Q1622272|университет профессоры]]'' | 1880-10-29 | [[Сарытау]] | 1948-07-08 | [[Санкт-Петербург]] |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | ''[[:d:Q4481346|Сергей Фарфоровский]]'' | ''[[:d:Q201788|тарихчы]]''<br/>''[[:d:Q12347522|ethnographer]]'' | 1878-06-30 | [[Переславль-Залесский]] | 1938-01-18 | [[Санкт-Петербург]] |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | [[Зөфәр Фәтхетдинов]] | [[галим]] | 1940-11-06 | [[Кострома]] | 2019-11-02 | |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | [[Нурихан Фәттах]] | ''[[:d:Q4853732|балалар язучысы]]'' | 1928-10-25 | [[Күчтавыл]] | 2004-02-18 | [[Казан]] |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | [[Владимир Федотов (1940)|Владимир Федотов]] | [[галим]] | 1940-01-01 | [[Җәлал-Абад (Кыргызстан)|Җәлалабад]] | 2012-08-08 | [[Казан]] |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | [[Николай Фирсов (1864)|Николай Фирсов]] | ''[[:d:Q201788|тарихчы]]''<br/>''[[:d:Q1622272|университет профессоры]]''<br/>''[[:d:Q5758653|урта белем бирү оешмасында укытучы]]'' | 1864-09-30<br/>1864-09-18 | [[Казан]] | 1934-04-07<br/>1933-06-07 | [[Мәскәү]] |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | [[Василий Фомин (1940)|Василий Фомин]] | [[галим]]<br/>''[[:d:Q1622272|университет профессоры]]'' | 1940-11-05 | [[Краснодар]] | | |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | [[Владислав Фронин]] | [[Jurnalist|журналист]]<br/>''[[:d:Q589298|баш мөхәррир]]'' | 1952-04-21 | [[Андреевка (Сембер өлкәсе)|Андреевка]] | | |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | ''[[:d:Q4493929|Василий Фёдоров]]'' | [[язучы]]<br/>[[шагыйрь]]<br/>''[[:d:Q333634|тәрҗемәче]]'' | 1883-08-25 | [[Пермь]] | 1942-12-15<br/>1942-02-15 | ''[[:d:Q16710041|Unzhlag]]'' |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | [[Алексей Фёдоров-Давыдов]] | ''[[:d:Q1792450|сәнгать белгече]]''<br/>''[[:d:Q1622272|университет профессоры]]'' | 1900-03-05 | [[Мәскәү]] | 1969-07-06<br/>1969-06-06 | [[Мәскәү]]<br/>[[Видное]] |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | [[Шәүкәт Хәбибуллин]] | ''[[:d:Q11063|йолдызбелгеч]]'' | 1915-02-07 | [[Ташкент]] | 1996 | [[Казан]] |- | ''[[:d:Q6581072|хатын-кыз]]'' | [[Талия Хәбриева]] | ''[[:d:Q3400985|фәнни хезмәткәр]]'' | 1958-06-10 | [[Казан]] | | |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | ''[[:d:Q4494647|Фәнгать Хәҗиев]]'' | [[галим]] | 1936-04-27 | [[Ялангач]] | | |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | [[Илдар Халиков]] | ''[[:d:Q82955|сәясәтче]]'' | 1967-11-21 | [[Әгерҗе]] | | |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | ''[[:d:Q4495162|Игорь Халымбаджа]]'' | [[язучы]] | 1933-05-22 | [[Котовск (Тамбу өлкәсе)|Котовск (Тамбов өлкәсе)]] | 1999-03-22 | [[Екатеринбург]] |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | ''[[:d:Q4496178|Сергей Харченко]]'' | ''[[:d:Q201788|тарихчы]]''<br/>''[[:d:Q876864|мөхәррир]]''<br/>[[Jurnalist|журналист]]<br/>''[[:d:Q6051619|публицист]]'' | 1945-07-07 | ''[[:d:Q2620703|Yemilchyne Raion]]'' | | |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | [[Мансур Хәсәнов]] | [[галим]] | 1930-06-25 | [[Зәй районы]] | 2010-03-13 | [[Казан]] |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | [[Михаил Худяков]] | ''[[:d:Q201788|тарихчы]]''<br/>''[[:d:Q3621491|археолог]]'' | 1894-09-03 | [[Малмыж]] | 1936-12-19 | [[Санкт-Петербург]] |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | [[Педер Хузангай]] | [[язучы]]<br/>[[шагыйрь]]<br/>''[[:d:Q333634|тәрҗемәче]]'' | 1907-01-22<br/>1907-01-09 | [[Сихтермә|Хузангай]] | 1970-03-04 | [[Чабаксар]] |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | ''[[:d:Q4507505|Иван Чарушников]]'' | ''[[:d:Q3242115|инкыйлабчы]]'' | 1861-07-23 | [[Глазов]] | 1916 | |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | [[Борис Черепахин]] | [[галим]] | 1894-11-17 | [[Волын губернасы]] | 1969-08-27 | [[Санкт-Петербург]] |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | [[Павел Черных]] | ''[[:d:Q16880249|дияликтулыг]]'' | 1896-07-09 | [[Иркутск]] | 1970-08-10 | [[Мәскәү]] |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | [[Николай Четаев]] | [[математик]]<br/>''[[:d:Q6804564|mechanician]]'' | 1902-11-23 | [[Казан губернасы]] | 1959-10-17 | [[Мәскәү]] |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | [[Роман Шәйхетдинов]] | [[хокук белгече]]<br/>''[[:d:Q82955|сәясәтче]]'' | 1974-08-28 | [[Казан]] | | |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | ''[[:d:Q4519957|Евгений Шамурин]]'' | ''[[:d:Q201788|тарихчы]]'' | 1889-10-16 | [[Ереван]] | 1962-12-01 | [[Мәскәү]] |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | [[Георгий Шебуев (1891)|Георгий Шебуев]] | ''[[:d:Q33999|актёр]]'' | 1891-02-21 | [[Самар]] | 1974-12-14 | [[Самар]] |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | ''[[:d:Q4523274|Виктор Шершунов]]'' | ''[[:d:Q82955|сәясәтче]]''<br/>''[[:d:Q372436|дәүләт эшлеклесе]]'' | 1950-11-16 | [[Ләңгәр (шәһәр)|Ләңгәр]] | 2007-09-20 | [[Мәскәү өлкәсе]] |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | [[Евгений Штырков|Евгени Штырков]] | ''[[:d:Q169470|физик]]'' | 1936-12-22 | [[Казан]] | | |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | [[Владимир Щеглов]] | ''[[:d:Q16012028|хокук галиме]]'' | 1854-07-12<br/>1854-07-24 | [[Усмань]] | 1927-08-14 | [[Ярославль]] |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | [[Павел Эмдин]] | [[укытучы]] | 1883 | [[Чавусы]] | 1959 | [[Ростов-на-Дону]] |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | [[Иван Яворский]] | ''[[:d:Q901402|географ]]''<br/>''[[:d:Q12347522|ethnographer]]''<br/>''[[:d:Q4773904|антрополог]]''<br/>''[[:d:Q22813352|сәяхәтче]]''<br/>''[[:d:Q39631|табиб]]''<br/>''[[:d:Q1622272|университет профессоры]]'' | 1853 | No/unknown value | 1920 | No/unknown value |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | [[Валерий Язвицкий]] | [[язучы]]<br/>[[шагыйрь]]<br/>[[Драматурглар|драматург]] | 1883-01-12 | ''[[:d:Q18406915|Орлов Гай]]'' | 1957-10-21 | [[Мәскәү]] |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | [[Вәлиулла Якупов]] | [[мөфти]] | 1963-09-04 | [[Байсерке]] | 2012-07-19 | [[Казан]] |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | [[Алексей Янишевский|Алексей Янишевски]] | ''[[:d:Q211346|психиатр]]'' | 1873-04-12 | [[Казан]] | 1936-10-09 | [[Sofiä|София]] |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | [[Фәнис Яруллин]] | [[язучы]]<br/>[[шагыйрь]] | 1938-02-09 | [[Баулы районы]] | 2011-12-09 | [[Казан]] |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | [[Әхмәт Беремҗанов]] | ''[[:d:Q82955|сәясәтче]]''<br/>''[[:d:Q29371773|Russian Empire I State Duma]]''<br/>''[[:d:Q4146578|Second State Duma of the Russian Empire]]''<br/>[[Тургай өлкәсе (Россия империясе)|Тургай өлкәсе]] | 1871-12-07 | ''[[:d:Q4465781|Тургай өязе]]'' | 1928-01-05 | [[Санкт-Петербург]] |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | [[Солтан Габәши]] | [[композитор]]<br/>''[[:d:Q14915627|музыка белгече]]'' | 1891-05-01 | [[Кече Солабаш]] | 1942-01-08 | [[Чалкак]] |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | ''[[:d:Q4790557|Гариф Сәлимов]]'' | [[математик]] | 1956-06-07 | [[Аксу (шәһәр, Азәрбайҗан)|Аксу]] | | |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | ''[[:d:Q4819284|Людвик Райхман]]'' | ''[[:d:Q39631|табиб]]''<br/>''[[:d:Q3779582|microbiologist]]''<br/>''[[:d:Q8359428|җәмгыять активисты]]'' | 1881-11-01 | [[Варшава|Варшау]] | 1965-07-13 | [[Шеню]] |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | [[Макар Евсевьев]] | ''[[:d:Q1231865|педагог]]''<br/>[[укытучы]]<br/>''[[:d:Q201788|тарихчы]]''<br/>''[[:d:Q12347522|ethnographer]]'' | 1864-01-18<br/>1864-01-30 | [[Кече Кармалы]] | 1931-05-10<br/>1931-05-11 | [[Казан]] |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | [[Ян Пилсудски]] | ''[[:d:Q82955|сәясәтче]]''<br/>[[хокук белгече]] | 1876-01-15 | ''[[:d:Q2606178|Zalavas]]''<br/>[[Vilnius|Вилнүс]] | 1950-12-21 | ''[[:d:Q3402867|Penley]]'' |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | ''[[:d:Q6095618|Юстин Фрациман]]'' | [[укытучы]]<br/>''[[:d:Q674426|куратыр]]''<br/>''[[:d:Q201788|тарихчы]]'' | 1870-06-01 | [[Кухурештий де Жос (Флорешти)]] | 1927-09-23 | [[Кухурештий де Жос (Флорешти)]] |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | [[Миркасыйм Госманов]] | [[язучы]] | 1934-05-31 | [[Голҗа]] | 2010-10-11 | [[Казан]] |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | ''[[:d:Q6826405|Мейер Бокштейн]]'' | [[математик]]<br/>''[[:d:Q18663426|тапулыг]]''<br/>''[[:d:Q1622272|университет профессоры]]'' | 1913 | [[Мәскәү]] | 1990 | |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | ''[[:d:Q6908314|Менахем Мендель Ставоровский]]'' | ''[[:d:Q39631|табиб]]'' | 1921-12-27 | [[Гродно|Һродна]] | 1983-11-13 | |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | ''[[:d:Q7212293|Хаим Кугель]]'' | ''[[:d:Q4175034|кануннар чыгаручы]]''<br/>''[[:d:Q82955|сәясәтче]]''<br/>''[[:d:Q1056391|мәктәп директоры]]'' | 1896-03-25 | [[Минск]] | 1953-02-04 | ''[[:d:Q192213|Holon]]'' |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | [[Хәмид Мөштәри]] | [[математик]] | 1900-07-22 | [[Ырынбур]] | 1981-01-23 | [[Казан]] |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | [[Рафаэль Зон]] | ''[[:d:Q1650915|тикшеренүче]]'' | 1874-12-01 | [[Сембер]] | 1956-10-27 | |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | [[Дмитрий Янишевский]] | ''[[:d:Q2374149|ботаник]]''<br/>''[[:d:Q864503|биолог]]'' | 1875-02-05 | [[Казан]] | 1944-12-22 | [[Санкт-Петербург]] |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | ''[[:d:Q9138423|Abraham Wirszubski]]'' | ''[[:d:Q211346|психиатр]]'' | 1871-12-21 | [[Vilnius|Вилнүс]] | 1943 | |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | [[Алексей Фаворский (1873)]] | ''[[:d:Q15839237|neuropathologist]]'' | 1873-02-10 | ''[[:d:Q27535879|Sedlistoye]]'' | 1930-02-17 | [[Казан]] |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | ''[[:d:Q9159625|Aristarch Iljin]]'' | ''[[:d:Q211346|психиатр]]'' | 1874 | | 1960-07-07 | |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | [[Артур Марушевски]] | [[офицер]] | 1886-12-21 | [[Варшава|Варшау]] | 1945-12-06 | [[Керколди]] |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | [[Борис Лаврентьев]] | [[галим]] | 1892-07-31 | [[Казан]] | 1944-02-09 | [[Мәскәү]] |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | [[Станислав Оконевски]] | [[офицер]] | 1886-08-16 | [[Радом]] | 1966-11-21 | [[Лондон]] |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | [[Владимир Хардин]] | ''[[:d:Q211346|психиатр]]'' | 1850 | [[Самар]] | 1920-12-15 | [[Самар]] |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | [[Җәүдәт Дәрзаман]] | ''[[:d:Q1607826|мөхәррир]]'' | 1945-10-13 | [[Сугышлы (Лениногорск районы)|Сугышлы]] | | [[Казан]] |- | ''[[:d:Q6581072|хатын-кыз]]'' | ''[[:d:Q11728985|Юлия Заблоцка]]'' | ''[[:d:Q201788|тарихчы]]'' | 1931-02-14 | [[Забже]] | 1993-03-26 | [[Познань]] |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | ''[[:d:Q11729101|Юлиан Ротштадт]]'' | ''[[:d:Q783906|невролог]]'' | 1871 | [[Варшава|Варшау]] | 1942 | [[Варшава|Варшау]] |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | [[Юзеф Твардҗицки]] | ''[[:d:Q188094|икътисадчы]]'' | 1890-05-15 | [[Радом]] | 1972-04-09 | [[Краков]] |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | [[Михаил Янишевский]] | ''[[:d:Q520549|җирбелгеч]]''<br/>''[[:d:Q1662561|палиянтулыг]]'' | 1871-12-02<br/>1871-12-14 | [[Казан]] | 1949-12-04 | [[Санкт-Петербург]] |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | ''[[:d:Q11778936|Михал Круковский]]'' | ''[[:d:Q16533|хөкемче]]'' | 1891-04-10 | ''[[:d:Q16454059|Juodaklonis]]'' | 1940-04 | [[Харьков]] |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | ''[[:d:Q12077620|Александр Александров]]'' | ''[[:d:Q201788|тарихчы]]'' | 1919-10-25 | [[Тверь өлкәсе]] | 2010-07-26 | [[Ижау]] |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | ''[[:d:Q12077651|Михаил Александровский]]'' | | 1810 | | | |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | [[Евгений Вотчал]] | ''[[:d:Q205375|уйлап табучы]]''<br/>''[[:d:Q2374149|ботаник]]''<br/>''[[:d:Q1622272|университет профессоры]]''<br/>''[[:d:Q3400985|фәнни хезмәткәр]]'' | 1864-10-14 | ''[[:d:Q148912|Борзна]]'' | 1937-04-01 | [[Киев]] |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | [[Геннадий Матвеев]] | ''[[:d:Q1231865|педагог]]'' | 1908-08-21 | [[Пектубай]] | 1996-01-23 | [[Киев]] |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | ''[[:d:Q12130089|Владимир Морозов]]'' | [[математик]]<br/>''[[:d:Q1622272|университет профессоры]]'' | 1910-12-15 | [[Вологда]] | 1975-01-01 | [[Казан]] |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | ''[[:d:Q12130216|Владимир Московкин]]'' | ''[[:d:Q901402|географ]]'' | 1952-02-05 | [[Ялта]] | | |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | [[Иван Синцов]] | ''[[:d:Q520549|җирбелгеч]]''<br/>[[галим]] | 1845<br/>1845-03-30 | [[Могилев губернасы|Мәгилү гөбернәсе]] | 1914-07-06 | [[Санкт-Петербург]] |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | [[Карл Фойгт]] | ''[[:d:Q13418253|филолог]]'' | 1808-04-07 | [[Нарва]] | 1873-10-30 | [[Санкт-Петербург]] |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | [[Никанор Хржонщевский]] | ''[[:d:Q2552072|гистулыг]]'' | 1836-08-07 | [[Пермь]] | 1906-09-01 | [[Киев]] |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | ''[[:d:Q12532743|Базарбай Мәмәтов]]'' | ''[[:d:Q82955|сәясәтче]]'' | 1888-05-20 | ''[[:d:Q2556173|Sarkand District]]'' | 1946 | |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | ''[[:d:Q12547581|Иса Кашкынбаев]]'' | | 1891 | | 1948-05-12 | |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | ''[[:d:Q12555212|Моратбәк Карабаев]]'' | [[галим]] | 1952-07-15 | [[Таскескен (Түркестан өлкәсе)]] | 2022-05-26 | |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | [[Мокыш Буштаев]] | [[хокук белгече]]<br/>[[Jurnalist|журналист]] | 1897 | [[Баянавыл]] | 1921 | No/unknown value |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | ''[[:d:Q12560552|Садыйк Аманҗолов]]'' | ''[[:d:Q82955|сәясәтче]]'' | 1885-08-28 | [[Алматы өлкәсе]] | 1941-12 | [[Ташкент]] |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | [[Вәлитхан Таначев]] | [[адвокат]] | 1882 | [[Бүкәй Урдасы]] | 1968 | [[Казан]] |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | ''[[:d:Q12570452|Мәҗит Шомбалов]]'' | | 1873-04-20 | ''[[:d:Q2736647|Bokey Orda District]]'' | | |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | [[Газиз Гобәйдуллин]] | [[язучы]] | 1887-06-15 | [[Казан]] | 1937-10-13 | [[Бакы]] |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | ''[[:d:Q13028024|Иван Куликов]]'' | [[галим]] | 1949-04-10 | [[Хоцимск]] | | |- | ''[[:d:Q6581072|хатын-кыз]]'' | [[Флүзә Хәйруллина]] | ''[[:d:Q15253558|активист]]'' | 1960-02-07 | [[Бакалы районы]] | | |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | [[Азат Әхмәдуллин]] | ''[[:d:Q17167049|әдәбият белгече]]''<br/>''[[:d:Q13418253|филолог]]'' | 1932-10-13 | [[Байлар Сабасы]] | 2021-12-08 | [[Казан]] |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | [[Альберт Гыйльметдинов]] | ''[[:d:Q82955|сәясәтче]]'' | 1956-07-27 | [[Казан]] | | |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | [[Альберт Фәтхи]] | | 1937-07-08 | [[Такталачык (Актаныш районы)|Такталачык]] | | |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | [[Билсур Габделхәев]] | [[галим]] | 1936-10-29 | ''[[:d:Q27579070|Txistoprudni]]'' | 2008-03-18 | [[Казан]] |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | [[Вакыйф Нуруллин]] | [[язучы]] | 1935-05-01 | [[Югары Әшнәк]] | | |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | [[Газинур Морат]] | [[шагыйрь]]<br/>[[Jurnalist|журналист]]<br/>''[[:d:Q6051619|публицист]]''<br/>''[[:d:Q4263842|әдәби тәнкыйтьче]]'' | 1959-08-18 | [[Зур Сәрдек]] | | |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | [[Гариф Ахунов]] | [[язучы]] | 1925-09-18 | [[Кече Өчиле]] | 2000-06-04 | [[Казан]] |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | [[Гәрәй Рәхим]] | [[язучы]]<br/>''[[:d:Q12144794|прозачы]]''<br/>[[шагыйрь]]<br/>[[Драматурглар|драматург]]<br/>''[[:d:Q333634|тәрҗемәче]]''<br/>''[[:d:Q9334029|satirist]]''<br/>''[[:d:Q6051619|публицист]]''<br/>[[Jurnalist|журналист]] | 1941-07-15 | [[Аланлык]] | 2021-09-06 | [[Казан]] |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | [[Дамир Фәтхетдинов]] | ''[[:d:Q520549|җирбелгеч]]'' | 1933 | | 1991 | [[Костанай|Куштанай]] |- | | [[Илшат Вәлиулла]] | [[язучы]] | 1967-03-19 | [[Олы Ачасыр]] | | |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | [[Ким Миңнуллин]] | ''[[:d:Q4263842|әдәби тәнкыйтьче]]''<br/>''[[:d:Q1162163|директор]]''<br/>''[[:d:Q1650915|тикшеренүче]]'' | 1959-01-04 | [[Шәммәт]] | | |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | [[Ленар Шәех]] | [[Jurnalist|журналист]]<br/>''[[:d:Q6051619|публицист]]''<br/>[[язучы]]<br/>[[шагыйрь]]<br/>''[[:d:Q333634|тәрҗемәче]]'' | 1982-10-04 | [[Такталачык (Актаныш районы)|Такталачык]] | | |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | [[Ләбиб Лерон]] | ''[[:d:Q4853732|балалар язучысы]]''<br/>[[язучы]]<br/>[[шагыйрь]]<br/>''[[:d:Q9334029|satirist]]''<br/>[[Jurnalist|журналист]]<br/>[[Драматурглар|драматург]]<br/>''[[:d:Q333634|тәрҗемәче]]'' | 1961-11-11 | [[Түреш (Мөслим районы)|Түреш]] | | |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | [[Мансур Сафин]] | ''[[:d:Q333634|тәрҗемәче]]'' | 1949-05-11 | [[Кемерово өлкәсе]] | | |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | [[Мансур Шиһапов]] | ''[[:d:Q33999|актёр]]''<br/>[[шагыйрь]]<br/>[[язучы]]<br/>''[[:d:Q1776724|театр директоры]]''<br/>''[[:d:Q822146|җыр сүзләрен язучы]]'' | 1940-05-01 | [[Яншык (Татарстан)]] | 2022-12-09 | [[Казан]] |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | [[Марсель Әхмәтҗанов]] | ''[[:d:Q28255863|textologist]]''<br/>''[[:d:Q26709887|археограф]]'' | 1939-03-26 | [[Шөгер]] | 2025-04-18 | [[Казан]] |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | [[Марсель Галиев]] | [[язучы]]<br/>[[шагыйрь]] | 1946-10-08 | [[Балтач (Азнакай районы)|Балтач]] | | |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | [[Мәхмүт Әхмәтҗанов]] | [[укытучы]]<br/>[[Jurnalist|журналист]]<br/>[[язучы]] | 1927-02-14 | [[Нәсибаш]] | 2010-04-04 | [[Казан]] |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | [[Мөхәммәт Мәһдиев]] | [[язучы]] | 1930-12-01 | [[Гөберчәк]] | 1995-06-14 | [[Казан]] |- | ''[[:d:Q6581072|хатын-кыз]]'' | [[Нәбирә Гыйматдинова]] | [[язучы]] | 1956-10-20 | [[Карасу (Татарстан)|Карасу]] | | |- | ''[[:d:Q6581072|хатын-кыз]]'' | [[Нәҗибә Сафина]] | [[шагыйрь]]<br/>''[[:d:Q6051619|публицист]]''<br/>[[Jurnalist|журналист]]<br/>''[[:d:Q662729|җәмәгать эшлеклесе]]'' | 1949-03-02 | [[Кисәк Каен]] | 2025-01-11 | |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | [[Равил Фәйзуллин]] | [[язучы]]<br/>[[шагыйрь]] | 1943-08-04 | [[Балтач (Юлсубино)|Балтач]] | | |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | [[Рамай Юлдашев]] | ''[[:d:Q201788|тарихчы]]''<br/>''[[:d:Q82955|сәясәтче]]'' | 1970-03-24 | [[Ибрай (Ырынбур өлкәсе)|Ибрай]] | | |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | [[Рамил Төхфәтуллин]] | ''[[:d:Q33999|актёр]]'' | 1966-10-02 | [[Галиәсгар Камал урамы (Казан)|Галиәсгар Камал урамы]] | | |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | [[Рашат Гайнанов]] | | 1925-10-25 | [[Салават районы]] | | |- | | [[Риза Шәфи]] | [[язучы]]<br/>''[[:d:Q151197|хәрби инженер]]'' | 1923-02-20 | [[Кыйгы районы]] | 2004-12-03 | [[Воткинск|Вуткин]] |- | ''[[:d:Q6581072|хатын-кыз]]'' | [[Роза Туфитуллова]] | [[Jurnalist|журналист]] | 1945-10-17 | [[Яңа Үзи]] | | |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | [[Рәдиф Сәгъди]] | [[язучы]]<br/>[[Драматурглар|драматург]]<br/>''[[:d:Q2259451|театр актеры]]'' | 1957-07-17 | [[Казан]] | | |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | [[Рәдиф Гаташ]] | [[шагыйрь]]<br/>[[Jurnalist|журналист]]<br/>''[[:d:Q6051619|публицист]]''<br/>''[[:d:Q4263842|әдәби тәнкыйтьче]]''<br/>''[[:d:Q333634|тәрҗемәче]]'' | 1941-03-30 | [[Марс (Кушнарин районы)|Марс]] | | |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | [[Рәмис Аймәт]] | [[шагыйрь]]<br/>[[Jurnalist|журналист]]<br/>''[[:d:Q9363889|әдәби тәрҗемәче]]''<br/>''[[:d:Q47090899|музей эшлеклесе]]''<br/>''[[:d:Q822146|җыр сүзләрен язучы]]''<br/>''[[:d:Q333634|тәрҗемәче]]''<br/>[[җырчы]] | 1968-10-04 | [[Мунчәли|Иске Мочали]] | | |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | [[Рәшит Ахунов]] | [[язучы]]<br/>''[[:d:Q82955|сәясәтче]]''<br/>''[[:d:Q131524|эшкуар]]''<br/>''[[:d:Q15472169|иганәче]]'' | 1953-10-24 | [[Казан]] | 2016-03-25 | [[Казан]] |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | [[Рәшит Әхмәтҗанов]] | [[шагыйрь]] | 1941-04-14 | [[Татар Кандызы]] | 1995-01-05 | [[Казан]] |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | [[Салихҗан Күкләшев]] | [[язучы]] | 1811-03-01 | [[Ырынбур]] | 1863<br/>1864<br/>1878 | [[Ырынбур]] |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | [[Тәлгать Галиуллин]] | ''[[:d:Q1622272|университет профессоры]]''<br/>[[язучы]]<br/>''[[:d:Q17167049|әдәбият белгече]]'' | 1938-07-22 | [[Кычытканлы]] | | |- | | [[Тәүфикъ Әйди]] | [[язучы]] | 1941-05-01 | ''[[:d:Q4464898|Туголесски-Бор]]'' | | |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | [[Фәиз Зөлкәрнәев]] | ''[[:d:Q4263842|әдәби тәнкыйтьче]]''<br/>[[язучы]] | 1951-12-04 | [[Сөендек (Бакалы районы)|Сөендек]] | 1997 | |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | [[Фәнзаман Баттал]] | [[язучы]]<br/>[[Jurnalist|журналист]]<br/>''[[:d:Q9334029|satirist]]'' | 1939-02-16 | [[Ырыс]] | 2015-08-04 | [[Казан]] |- | | [[Фәрваз Миңнуллин]] | [[язучы]] | 1934-08-05 | [[Арча районы]] | | |- | | [[Фәрит Бәшир]] | | 1958-11-30 | [[Арча районы]] | | |- | ''[[:d:Q6581072|хатын-кыз]]'' | [[Фәһимә Хисамова]] | ''[[:d:Q14467526|телбелгеч]]'' | 1936-12-01 | [[Ютазы районы]] | | [[Казан]] |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | [[Хатыйп Миңнегулов]] | ''[[:d:Q17167049|әдәбият белгече]]'' | 1939-05-12 | [[Апач (Зәй районы)|Апач]] | | |- | | [[Эльмира Закирова]] | ''[[:d:Q1607826|мөхәррир]]'' | 1955-12-19 | [[Актаныш районы]] | | |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | [[Энгель Нигъмәтуллин]] | [[язучы]]<br/>''[[:d:Q17167049|әдәбият белгече]]'' | 1930-11-06 | | No/unknown value | |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | [[Энгель Таһиров]] | ''[[:d:Q201788|тарихчы]]''<br/>''[[:d:Q3400985|фәнни хезмәткәр]]'' | 1940-08-04 | [[Иске Шөгер]] | | |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | ''[[:d:Q13208746|Яхъя Халитов]]'' | | 1929-08-22 | [[Үтәмеш (Тәтеш районы)|Үтәмеш]] | 2016-01-02 | [[Казан]] |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | [[Әхсән Баян]] | [[Jurnalist|журналист]]<br/>[[шагыйрь]]<br/>''[[:d:Q12144794|прозачы]]''<br/>[[Драматурглар|драматург]] | 1927-12-08 | [[Әшмән (Илеш районы)|Ашман]] | 2013-05-07 | |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | [[Руслан Айсин (1980)|Руслан Айсин]] | ''[[:d:Q15253558|активист]]''<br/>[[Jurnalist|журналист]] | 1980-04-22 | [[Сембер]] | | |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | [[Арсентий Орлов]] | [[шагыйрь]]<br/>''[[:d:Q4263842|әдәби тәнкыйтьче]]'' | 1918-07-08 | [[Сюндюково]] | 1941 | [[Беларус Совет Социалистик Республикасы]] |- | | [[Рифат Сәлах]] | [[Jurnalist|журналист]] | 1987-07-08 | [[Буа районы]] | | |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | ''[[:d:Q13493642|Айдар Әхәтов]]'' | ''[[:d:Q188094|икътисадчы]]''<br/>''[[:d:Q15839134|эколог]]''<br/>''[[:d:Q483501|сәнгатькәр]]'' | 1957-06-20 | [[Тубыл]] | | |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | [[Марсель Зарипов]] | [[язучы]] | 1931-10-23 | [[Янурыс]] | 2017-01-06 | [[Казан]] |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | [[Алтмышбай Калмәнов]] | ''[[:d:Q82955|сәясәтче]]'' | 1860 | ''[[:d:Q4454459|Тимер өязе]]'' | 1937 | [[Совет Социалистик Республикалар Берлеге|ССРБ]] |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | [[Сергей Ильенко]] | | 1847 | [[Казан]] | 1918 | [[Ростов-на-Дону]] |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | [[Николай Юферов]] | | 1800 | No/unknown value | 1864-01-18 | No/unknown value |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | [[Александр Щербаков|Александр Чербаков]] | ''[[:d:Q593644|химик]]'' | 1872-03-22 | [[Россия империясе]] | 1922-11-07 | [[Казан]] |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | [[Сергей Шестаков]] | ''[[:d:Q201788|тарихчы]]''<br/>''[[:d:Q13418253|филолог]]''<br/>''[[:d:Q26132815|Byzantinist]]'' | 1864-08-13 | [[Казан]] | 1940-11-11 | [[Казан]] |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | [[Николай Шебуев]] | [[язучы]] | 1874-01-12 | [[Иске Шигали]] | 1937-02-08 | [[Мәскәү]] |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | [[Алкуин Шарбе]] | | 1823 | [[Грос-Зарау]] | 1873 | [[Санкт-Петербург]] |- | ''[[:d:Q6581072|хатын-кыз]]'' | [[Ирина Хрунова]] | [[адвокат]] | 1975-09-28 | [[Казан]] | | |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | [[Михаил Агарков]] | [[галим]]<br/>[[хокук белгече]]<br/>''[[:d:Q1622272|университет профессоры]]'' | 1890-03-20 | [[Казан]] | 1947-07-26 | [[Мәскәү]] |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | [[Сергей Баратаев]] | ''[[:d:Q82955|сәясәтче]]'' | 1861-10-21 | ''[[:d:Q37891420|Баратаевка]]'' | 1930-01-12 | [[Сембер]] |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | [[Марат Бариев]] | ''[[:d:Q82955|сәясәтче]]''<br/>''[[:d:Q17276321|РФ Дәүләт думасы депутаты]]'' | 1961-07-09 | [[Казан]] | | |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | [[Евгений Болотов]] | [[галим]] | 1870 | [[Казан]] | 1922-09-13 | [[Мәскәү]] |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | [[Кирилл Большаков]] | ''[[:d:Q593644|химик]]'' | 1906-12-11 | [[Ряжск]] | 1992-12-27 | [[Мәскәү]] |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | [[Михаил Борок]] | | 1881 | ''[[:d:Q638592|Krāslava]]'' | 1951 | [[Санкт-Петербург]] |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | [[Рамил Вәлиев (1955)|Рəмил Вəлиев]] | [[галим]] | 1955-08-28 | [[Керкәле (Лениногорск районы)|Керкәле]] | | |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | [[Алмас Гарәфиев]] | ''[[:d:Q13210922|төркиятче]]'' | 1948-02-14 | [[Иске Чишмә]] | | |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | [[Григорий Глинский]] | [[галим]] | 1842-01-20 | [[Самар губернасы]] | 1884-04-24 | [[Казан]] |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | [[Николай Горизонтов]] | ''[[:d:Q2640827|гинеколог]]''<br/>''[[:d:Q13638192|акушер]]'' | 1879-05-11 | [[Казан]] | 1949-04-29 | [[Новосибирск]] |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | [[Платон Граве]] | [[математик]] | 1867-04-07 | [[Рязань]] | 1919-11-18 | [[Воронеж]] |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | [[Пётр Грязневич]] | ''[[:d:Q620573|гарәбиятче]]''<br/>''[[:d:Q1731155|шәркыятьче]]''<br/>''[[:d:Q16832248|iranologist]]''<br/>''[[:d:Q3155377|ислам белгече]]'' | 1929-09-19 | ''[[:d:Q25509994|Павловка]]'' | 1997-02-12 | [[Санкт-Петербург]] |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | [[Александр Гуляев (1870)|Александр Гуляев]] | [[фәлсәфәче]] | 1870-06-11 | ''[[:d:Q4100872|Быдреевка]]'' | 1935-11-19 | [[Бакы]] |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | [[Григорий Гутоп]] | [[адвокат]]<br/>''[[:d:Q82955|сәясәтче]]'' | 1853-03-12 | [[Уфа]] | 1917 | No/unknown value |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | [[Габделәхәт Фәхреддинов]] | ''[[:d:Q82955|сәясәтче]]'' | 1892-01-12 | [[Чыбыклы]] | 1938-09-16 | [[Мәскәү]] |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | [[Михаил Догел]] | ''[[:d:Q193391|дипломат]]''<br/>[[хокук белгече]]<br/>''[[:d:Q1622272|университет профессоры]]'' | 1865-09-11 | [[Һайделберг]] | 1936-08-25 | [[Париж]] |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | [[Григорий Дормидонтов]] | [[хокук белгече]] | 1852-09-30 | [[Городище (Пинзә өлкәсе)|Городичче]] | 1919-05-16 | |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | [[Олег Ерастов]] | ''[[:d:Q593644|химик]]'' | 1940-08-20 | [[Вахруши (Слабутски районы, штп)|Вахруши]] | 1988-11-06 | [[Казан]] |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | [[Ипполит Забусов]] | [[галим]] | 1872-01-30 | [[Санкт-Петербург]] | 1917-07 | [[Казан губернасы]] |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | [[Владимир Здравосмыслов]] | ''[[:d:Q864503|биолог]]'' | 1869-07-12 | [[Әстерхан]] | 1944-12-25 | [[Лемго]] |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | [[Һерман Клүге]] | ''[[:d:Q65054941|bryozoologist]]''<br/>''[[:d:Q109120509|zoological collector]]'' | 1871-05-27 | [[Радом губернасы|Радом гөбернәсе]]<br/>[[Радом]] | 1956-12-25 | [[Санкт-Петербург]] |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | [[Аарон Колен]] | ''[[:d:Q12013238|күзбелгеч]]'' | 1893-12-27 | [[Кукан]] | 1978-05-10 | [[Мәскәү]] |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | [[Леонард Колмачевский]] | | 1850-01-17 | No/unknown value | 1889-12-24 | [[Брянск]] |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | [[Евгений Копосов]] | | 1952-10-09 | ''[[:d:Q18804873|Уткино]]'' | 2013-07-31 | [[Түбән Новгород өлкәсе|Нижгар өлкәсе]] |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | [[Сергей Корнильев]] | ''[[:d:Q82955|сәясәтче]]'' | 1869 | No/unknown value | No/unknown value | No/unknown value |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | [[Василий Лебедев]] | [[хокук белгече]]<br/>''[[:d:Q188094|икътисадчы]]''<br/>''[[:d:Q1622272|университет профессоры]]''<br/>''[[:d:Q723682|dean]]'' | 1833-10-01 | [[Түбән Новгород]] | 1909-05-02 | [[Санкт-Петербург]] |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | [[Андрей Лихачев]] | ''[[:d:Q1371378|этнолог]]''<br/>''[[:d:Q3621491|археолог]]''<br/>''[[:d:Q12347522|ethnographer]]'' | 1832-07-04 | [[Казан губернасы]] | 1890-08-23 | [[Казан губернасы]] |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | [[Алексей Лобачевский]] | | 1794 | [[Россия империясе]] | 1870 | [[Казан]] |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | [[Александр Логачёв]] | [[галим]] | 1898-11-11 | [[Белозерье (Сембер өлкәсе)|Белозерье]] | 1978-11-08 | [[Санкт-Петербург]] |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | [[Михаил Малиновский|Михаил Малиновски]] | ''[[:d:Q2640827|гинеколог]]''<br/>''[[:d:Q13638192|акушер]]'' | 1880-10-04 | ''[[:d:Q18791831|Неклүдово]]'' | 1976-05-04 | [[Мәскәү]] |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | [[Владимир Мальмберг]] | ''[[:d:Q16267607|classical philologist]]''<br/>''[[:d:Q15983985|классик археолог]]''<br/>''[[:d:Q1622272|университет профессоры]]''<br/>''[[:d:Q1792450|сәнгать белгече]]'' | 1860-12-01 | [[Мәскәү]] | 1921-12-09 | [[Мәскәү]] |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | [[Иван Мещанинов (1846)|Иван Мещанинов]] | [[хокук белгече]] | 1846-08-17 | [[Сарытау губернасы]] | 1918-10-22 | [[Санкт-Петербург]] |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | [[Иван Моллесон]] | ''[[:d:Q39631|табиб]]''<br/>''[[:d:Q651566|hygienist]]'' | 1842-02-22 | [[Иркутск]] | 1920-12-18 | [[Воронеж]] |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | [[Дмитрий Теренин]] | ''[[:d:Q82955|сәясәтче]]'' | 1873-09-27 | No/unknown value | No/unknown value | No/unknown value |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | [[Герман Мягков]] | [[галим]] | 1946-07-10 | [[Ярославль]] | | |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | [[Михаил Навроцкий]] | ''[[:d:Q1731155|шәркыятьче]]''<br/>''[[:d:Q14467526|телбелгеч]]''<br/>''[[:d:Q620573|гарәбиятче]]'' | 1823-11-11 | | 1871-01-21 | [[Санкт-Петербург]] |- | ''[[:d:Q6581072|хатын-кыз]]'' | [[Фәридә Танташева]] | ''[[:d:Q593644|химик]]'' | 1936-09-04 | [[Бохара]] | 2012-07-08 | [[Казан]] |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | [[Индус Таһиров|Индус Таhиров]] | ''[[:d:Q201788|тарихчы]]'' | 1936-05-24 | [[Лениногорск районы]] | | |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | [[Александр Сызганов]] | [[хирург]] | 1896-08-04 | [[Арча]] | 1980-10-08 | [[Алматы]] |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | [[Виктор Сурков]] | [[галим]] | 1926-07-12 | [[Зөя кантоны]] | 2016-04-12 | [[Новосибирск]] |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | [[Алексей Нечаев]] | ''[[:d:Q520549|җирбелгеч]]'' | 1864-01-31 | [[Казан]] | 1915-09-08 | [[Санкт-Петербург]] |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | [[Фёдор Суворов]] | [[математик]] | 1845-09-26 | [[Кошва]] | 1911-07-02 | No/unknown value |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | [[Иринарх Стратонов]] | [[язучы]] | 1881-01-10 | [[Казан]] | 1945 | [[Buxenwald]] |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | [[Иван Овчинников]] | ''[[:d:Q82955|сәясәтче]]'' | 1863 | No/unknown value | No/unknown value | No/unknown value |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | [[Владимир Орлов]] | | 1856-05-25 | | 1915-06-23 | |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | [[Алексей Остроумов (зоолог)]] | [[галим]] | 1858 | [[Сембер]] | 1925 | |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | [[Александр Остряков]] | | 1871-08-14 | [[Богырыслан]] | 1951-12-25 | [[Сочи]] |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | [[Николай Парфентьев]] | [[математик]]<br/>[[укытучы]] | 1877-01-31 | [[Казан]] | 1943-01-22 | [[Казан]] |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | [[Пётр Сергиев]] | ''[[:d:Q39631|табиб]]''<br/>''[[:d:Q12773412|паразитулыг]]''<br/>''[[:d:Q15634281|virologist]]''<br/>''[[:d:Q12765408|epidemiologist]]'' | 1893-07-10 | ''[[:d:Q7585757|Sretensky, Russia]]'' | 1973-07-12 | [[Мәскәү]] |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | [[Николай Семёнов (1860)|Николай Семёнов]] | [[адвокат]]<br/>''[[:d:Q82955|сәясәтче]]'' | 1860 | [[Петровск (Сарытау өлкәсе)|Питрау]] | 1919 | [[Сарытау]] |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | [[Нестор Петровский]] | ''[[:d:Q13418253|филолог]]''<br/>''[[:d:Q10429346|библиюгрыф]]''<br/>''[[:d:Q201788|тарихчы]]''<br/>''[[:d:Q15976341|ыславис]]'' | 1875-03-01 | [[Казан]] | 1921-02-06 | [[Казан]] |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | [[Дормидонт Самсонов]] | [[шагыйрь]] | 1793 | No/unknown value | 1822-09-22 | [[Казан]] |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | [[Вадим Кондаков]] | ''[[:d:Q901402|географ]]''<br/>''[[:d:Q1231865|педагог]]''<br/>''[[:d:Q1622272|университет профессоры]]'' | 1886-03-27 | [[Уса]] | 1959-05-25 | [[Казан]] |- | ''[[:d:Q6581072|хатын-кыз]]'' | [[Валентина Сочнева]] | | 1936-06-09 | [[Казан]] | | |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | ''[[:d:Q15632362|Наркиз Чупин]]'' | ''[[:d:Q901402|географ]]''<br/>''[[:d:Q1160621|җирле тарих]]''<br/>''[[:d:Q10429346|библиюгрыф]]''<br/>''[[:d:Q1371378|этнолог]]''<br/>''[[:d:Q1231865|педагог]]'' | 1824-02-04 | [[Екатеринбург]] | 1882-04-12 | [[Екатеринбург]] |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | ''[[:d:Q15696895|Вацлав Гавронский]]'' | | 1893-03-05 | [[Санкт-Петербург]] | 1973 | [[Чикаго]] |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | ''[[:d:Q15699375|Александр Гераклитов]]'' | [[язучы]]<br/>''[[:d:Q1595570|өлкәне өйрәнүче]]''<br/>''[[:d:Q201788|тарихчы]]''<br/>''[[:d:Q17132038|палиюгрыф]]''<br/>''[[:d:Q33386280|bibliologist]]'' | 1867-11-18 | [[Камышлы (Волгоград өлкәсе)|Камышлы]] | 1933-04-11 | [[Сарытау]] |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | ''[[:d:Q15720254|Михаил Воронов]]'' | [[язучы]]<br/>''[[:d:Q12144794|прозачы]]''<br/>''[[:d:Q6051619|публицист]]''<br/>''[[:d:Q15949613|навилис]]'' | 1840-09-05 | [[Сарытау]]<br/>[[Ялта]] | 1873-01-19 | [[Мәскәү]] |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | ''[[:d:Q15720291|Николай Золотницкий]]'' | [[язучы]]<br/>''[[:d:Q13418253|филолог]]''<br/>''[[:d:Q14467526|телбелгеч]]'' | 1829-12-15<br/>1829-12-03 | [[Чабаксар өязе]] | 1880-05-26<br/>1880-05-14 | [[Казан]] |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | ''[[:d:Q15720353|Валериан Назарьев]]'' | | 1830 | | 1902-03-12 | |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | ''[[:d:Q15918753|Иван Герсаимов]]'' | | 1894 | [[Уфа губернасы]] | 1937 | |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | [[Пётр Владимиров (1854)|Пётр Владимиров]] | ''[[:d:Q60098894|Russian studies scholar]]''<br/>''[[:d:Q27058542|belarussist]]''<br/>''[[:d:Q13570226|literary historian]]''<br/>[[галим]]<br/>''[[:d:Q1622272|университет профессоры]]'' | 1854-12-31 | [[Казан]] | 1902 | [[Россия империясе]] |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | ''[[:d:Q16269456|Марат Йосыпов]]'' | ''[[:d:Q864503|биолог]]'' | 1956-02-12 | [[Әлмәт]] | | |- | ''[[:d:Q6581072|хатын-кыз]]'' | [[Фрума Арест]] | [[галим]] | 1913-11-26 | [[Казан]] | 1991-02-22 | [[Ашкабад]] |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | [[Фёдор Гахов]] | [[математик]]<br/>''[[:d:Q1622272|университет профессоры]]'' | 1906-02-19 | [[Черкесск]] | 1980-03-30 | [[Минск]] |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | [[Александр Державин]] | ''[[:d:Q3400985|фәнни хезмәткәр]]'' | 1878-12-05 | [[Казан]] | 1963-09-17 | [[Бакы]] |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | ''[[:d:Q16371398|Аршак Костанян]]'' | ''[[:d:Q2865819|опера җырчысы]]'' | 1865-11-26 | ''[[:d:Q158903|Шуша]]'' | 1920-01-12 | [[Мәскәү]] |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | ''[[:d:Q16405547|Рихард Хуго Кахо]]'' | ''[[:d:Q864503|биолог]]''<br/>''[[:d:Q2374149|ботаник]]'' | 1885-11-15 | [[Пәрну]] | 1964-09-17 | [[Һамбург]] |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | ''[[:d:Q16436413|Рәхимҗан Мәрсеков]]'' | [[адвокат]]<br/>''[[:d:Q82955|сәясәтче]]'' | 1877-08-07 | ''[[:d:Q2550757|Ulan District]]'' | 1937 | |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | ''[[:d:Q16526285|Адәм Фрысберг]]'' | ''[[:d:Q2640827|гинеколог]]'' | 1882-10-01 | [[Варшава|Варшау]] | 1940 | ''[[:d:Q321107|Katyn]]'' |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | ''[[:d:Q16582608|Норберт Коломейчик]]'' | ''[[:d:Q201788|тарихчы]]''<br/>''[[:d:Q1622272|университет профессоры]]''<br/>''[[:d:Q1238570|сәясәт белгече]]'' | 1930-11-11 | ''[[:d:Q325124|Александрув-Куявски]]'' | 1994-05-02 | |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | ''[[:d:Q16598785|Рызард Халаба]]'' | ''[[:d:Q201788|тарихчы]]''<br/>''[[:d:Q1622272|университет профессоры]]'' | 1930-11-20 | | 1992-11-20 | |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | [[Николай Булич]] | ''[[:d:Q13570226|literary historian]]''<br/>''[[:d:Q13418253|филолог]]''<br/>[[фәлсәфәче]]<br/>''[[:d:Q17167049|әдәбият белгече]]''<br/>''[[:d:Q1622272|университет профессоры]]''<br/>''[[:d:Q11499929|man of letters]]'' | 1824-02-03<br/>1824 | [[Курган]] | 1895-05-24 | [[Урыс Йорткүле]] |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | [[Александр Елизаров]] | [[галим]] | 1954-08-14 | ''[[:d:Q854760|Dovhe]]'' | | |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | [[Владимир Жадин]] | ''[[:d:Q864503|биолог]]''<br/>''[[:d:Q11710359|гидробиолог]]''<br/>''[[:d:Q350979|хайванатбелгеч]]''<br/>''[[:d:Q1622272|университет профессоры]]''<br/>[[галим]] | 1896-07-18 | [[Мөрәм|Муром]] | 1974-02-09 | [[Санкт-Петербург]] |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | [[Усман Куатов]] | | 1897 | [[Орски өязе|Ыр өязе]] | 1956 | [[Бакы]] |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | [[Илья Майоров]] | ''[[:d:Q82955|сәясәтче]]'' | 1890-07-15 | [[Тын Су авылы|Тихий Плес]] | 1941-09-11 | [[Орёл өлкәсе]] |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | ''[[:d:Q16682458|Евлампий Огородников]]'' | ''[[:d:Q188094|икътисадчы]]''<br/>''[[:d:Q2732142|статистикчы]]''<br/>''[[:d:Q10429346|библиюгрыф]]'' | 1816-10-03 | [[Төмән]] | 1884-03-13 | [[Санкт-Петербург]] |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | [[Георгий Остроумов]] | ''[[:d:Q169470|физик]]'' | 1898-12-27 | [[Пенза]] | 1985-05-20 | [[Санкт-Петербург]] |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | [[Александр Реформатский]] | ''[[:d:Q593644|химик]]''<br/>''[[:d:Q1622272|университет профессоры]]'' | 1864-11-25 | ''[[:d:Q56026010|Borisoglebskoye]]'' | 1937-12-27 | [[Мәскәү]] |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | [[Әсгать Сәфәров|Әсгать Сәфәрев]] | ''[[:d:Q212238|дәүләт хезмәткәре]]'' | 1961-10-20 | [[Яңа Шимбер]] | | |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | ''[[:d:Q16703614|Леонид Кругликовский]]'' | ''[[:d:Q497294|lepidopterist]]''<br/>''[[:d:Q3055126|бөҗәкбелгеч]]'' | 1864 | [[Сарапул]] | 1930 | [[Киев]] |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | [[Василий Тимьянский]] | [[галим]] | 1791 | No/unknown value | 1840 | No/unknown value |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | ''[[:d:Q16718191|Георгий Чефранов]]'' | [[галим]] | 1922-02-27 | [[Охтырка]] | 1991-04-01 | [[Таганрог]] |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | [[Иван Ягодинский]] | [[фәлсәфәче]] | 1869-02-23 | [[Казан]] | No/unknown value | |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | [[Салих Япиев]] | ''[[:d:Q1402561|гаскәрбашы]]'' | 1914-09-17 | [[Чиләбе]] | 1993-12-20 | [[Казан]] |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | ''[[:d:Q16723470|Януарий Ярцов]]'' | [[галим]] | 1792-03-10 | [[Екатеринбург]] | 1861-12-03 | [[Санкт-Петербург]] |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | [[Вил Ганиев]] | [[язучы]]<br/>[[шагыйрь]] | 1934-07-10 | [[Норлат (Яшел Үзән районы)|Норлат]] | 2005-04-07 | [[Мәскәү]] |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | [[Роберт Бикмөхәммәтов]] | ''[[:d:Q13570226|literary historian]]'' | 1928-11-05 | [[Илеш]] | 1995-08-28 | [[Мәскәү]] |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | [[Марс Фәтхуллин]] | [[Галәмче|галәмгизәр]] | 1939-03-14 | [[Иске Шәйморза]] | 2003-04-15 | No/unknown value |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | [[Иван Лапкин]] | ''[[:d:Q593644|химик]]'' | 1903-01-18 | ''[[:d:Q761130|Һеническ]]'' | 1993-10-16 | [[Пермь]] |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | [[Борис Козырев]] | ''[[:d:Q169470|физик]]'' | 1905-05-04 | [[Ашкабад]] | 1979-10-21 | [[Казан]] |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | [[Александр Половинкин]] | ''[[:d:Q901402|географ]]'' | 1887-10-31<br/>1887-11-12 | [[Ичиксы]] | 1955-07-28<br/>1955-07-26 | [[Мәскәү]] |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | [[Сергей Кузьминых]] | ''[[:d:Q3621491|археолог]]''<br/>[[Гыйльми хезмәткәр]] | 1951-09-11 | [[Отары (Оршанка районы)]] | | |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | [[Александр Дерюгин]] | [[галим]] | 1928-11-22 | [[Алабуга]] | 1988-09-22 | [[Сарытау]] |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | [[Александр Орлов (1840)|Александр Орлов]] | ''[[:d:Q520549|җирбелгеч]]''<br/>''[[:d:Q12347522|ethnographer]]''<br/>''[[:d:Q2732142|статистикчы]]''<br/>''[[:d:Q205375|уйлап табучы]]''<br/>''[[:d:Q1231865|педагог]]'' | 1840-10-13 | [[Инсар (шәһәр)|Инсар]] | 1889-04-03 | [[Казан]] |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | [[Юлиан Шелль]] | ''[[:d:Q2374149|ботаник]]'' | 1846 | [[Vilnius|Вилнүс]] | 1881-02-01 | [[Vilnius|Вилнүс]] |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | ''[[:d:Q17617617|Фирдүс Фәтклисламов]]'' | [[галим]] | 1962-09-14 | | | |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | [[Рәис Сөләйманов (1984)|Рәис Сөләйманов]] | ''[[:d:Q3155377|ислам белгече]]'' | 1984-06-25 | [[Казан]] | | |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | [[Василий Доманжо]] | [[галим]] | 1881-04-29 | [[Пенза губернасы]] | 1922-09-09 | [[Иркутск]] |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | [[Михаил Лаптев]] | [[галим]] | 1885-02-07 | [[Пермь]] | 1948-10-06 | [[Ашкабад]] |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | [[Вячеслав Аристовский]] | ''[[:d:Q3779582|microbiologist]]'' | 1882-12-05 | [[Чистай]] | 1950-05-04 | [[Санкт-Петербург]] |- | ''[[:d:Q6581072|хатын-кыз]]'' | ''[[:d:Q18226846|Любовь Васильева]]'' | ''[[:d:Q2374149|ботаник]]'' | 1901-02-06 | [[Сарытау]] | 1985-07-07 | [[Владивосток]] |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | [[Алексей Аристов]] | [[композитор]] | 1842 | [[Тубыл]] | 1910-05-14 | [[Санкт-Петербург]] |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | [[Алексей Саланов]] | ''[[:d:Q82955|сәясәтче]]'' | 1907-03-27 | [[Кормыш|Курмыш]] | 1968-10-25 | [[Түбән Новгород]] |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | ''[[:d:Q18327343|Дмитрий Шестаков]]'' | ''[[:d:Q333634|тәрҗемәче]]''<br/>''[[:d:Q201788|тарихчы]]''<br/>''[[:d:Q26132815|Byzantinist]]''<br/>''[[:d:Q16267607|classical philologist]]''<br/>[[шагыйрь]]<br/>''[[:d:Q1622272|университет профессоры]]'' | 1869-10-29 | [[Казан]] | 1937-06-17 | [[Казан]] |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | [[Александр Сливко]] | | 1884-08-04 | [[Минзәлә|Минзәлә шәһәре]] | 1972-12-22 | [[Омск]] |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | [[Абрам Кассиль]] | ''[[:d:Q2640827|гинеколог]]''<br/>''[[:d:Q13638192|акушер]]'' | 1875 | ''[[:d:Q1719466|Паневеҗис]]'' | 1951-03-15 | [[Энгельс (шәһәр)|Энгельс]] |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | [[Михаил Ливанов]] | [[галим]] | 1907-10-20 | [[Казан]] | 1986-05-25 | [[Мәскәү]] |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | [[Аркадий Алексеев (1946)|Аркадий Алексеев]] | [[галим]] | 1946-10-17 | [[Казан]] | 2018-07-29 | [[Владивосток]] |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | [[Иван Захаров (1885)|Иван Захаров]] | [[галим]] | 1885-01-03 | [[Варламово (Чиләбе өлкәсе)|Варламово]] | 1958-05 | [[Пермь]] |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | [[Семён Капустин]] | ''[[:d:Q188094|икътисадчы]]''<br/>''[[:d:Q6051619|публицист]]'' | 1828-10-14 | [[Тубыл]] | 1891-01-14 | [[Санкт-Петербург]] |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | [[Василий Лапин]] | [[язучы]]<br/>[[Драматурглар|драматург]]<br/>[[укытучы]]<br/>''[[:d:Q1958649|school inspector]]''<br/>''[[:d:Q15143191|science communicator]]'' | 1823<br/>1825 | [[Пермь]] | 1886-01-11 | [[Санкт-Петербург]] |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | ''[[:d:Q18698402|Александр Повзнер]]'' | [[математик]] | 1915-06-27 | [[Полтава|Палтау]] | 2008-04-21 | [[Вашингтон (башкала)|Вашингтон]] |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | [[Евгений Гроссман]] | [[галим]] | 1910 | No/unknown value | 1954-02-05 | [[Совет Социалистик Республикалар Берлеге|ССРБ]] |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | ''[[:d:Q18755187|Константин Пятницкий]]'' | [[Jurnalist|журналист]]<br/>''[[:d:Q11774156|мемуарист]]''<br/>''[[:d:Q2516866|нәшир]]''<br/>''[[:d:Q876864|мөхәррир]]''<br/>''[[:d:Q333634|тәрҗемәче]]'' | 1864-03-31 | ''[[:d:Q4219291|Kemtsy Park]]'' | 1938-01-06 | [[Санкт-Петербург]] |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | ''[[:d:Q18759510|Вениамин Португалов]]'' | [[галим]]<br/>''[[:d:Q551835|physician writer]]'' | 1835 | [[Полтава|Палтау]] | 1896-10-20 | [[Самар]] |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | [[Михаил Заводовский]] | [[укытучы]] | 1891-11-29 | [[Петрозаводск]] | 1941-12-05 | ''[[:d:Q542227|Медвежьегорск районы]]'' |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | [[Михаил Нужин]] | | 1914-10-21 | ''[[:d:Q28526674|Ostrozhka]]'' | 1983-08-11 | [[Казан]] |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | [[Сергей Ложкин]] | ''[[:d:Q82955|сәясәтче]]'' | 1868 | No/unknown value | No/unknown value | No/unknown value |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | [[Николай Львов]] | [[язучы]] | 1821-02-19 | [[Санкт-Петербург]] | 1872-04-12 | [[Санкт-Петербург]] |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | [[Дмитрий Марко]] | ''[[:d:Q593644|химик]]'' | 1878-08-14 | [[Казан]] | 1963 | [[Пермь]] |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | [[Василий Парин (1877)|Васили Парин]] | ''[[:d:Q39631|табиб]]'' | 1877 | [[Малмыж өязе]] | 1947 | [[Пермь]] |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | ''[[:d:Q19691570|Мечислав Шпакевич]]'' | ''[[:d:Q3387717|театр режиссеры]]''<br/>''[[:d:Q33999|актёр]]''<br/>''[[:d:Q105186|даруханәче]]''<br/>''[[:d:Q2259451|театр актеры]]''<br/>''[[:d:Q333634|тәрҗемәче]]'' | 1890-01-01 | ''[[:d:Q193177|Сандомеж]]'' | 1945-06-26 | [[Торунь]] |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | ''[[:d:Q19906576|Владимир Ковалевский]]'' | ''[[:d:Q1201260|хәрби табиб]]'' | 1875 | | 1918-12-13 | [[Санкт-Петербург]] |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | [[Аркадий Воловик]] | [[галим]] | 1892-12-01 | [[Киев]] | 1980-01-07 | [[Санкт-Петербург]] |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | [[Фәйзрахман Бәгишев]] | | 1911-11-11 | [[Әҗе]] | 1987-08-16 | [[Мәскәү]] |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | ''[[:d:Q19909831|Владимир Шестаков]]'' | ''[[:d:Q201788|тарихчы]]'' | 1947-01-01 | [[Ырынбур өлкәсе]] | 2023-09-24 | |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | ''[[:d:Q19910282|Василий Кузнецов]]'' | ''[[:d:Q593644|химик]]'' | 1905-12-25 | [[Алатыр]] | 1988<br/>1989-09-10 | [[Мәскәү]] |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | [[Михаил Соймонов]] | [[шагыйрь]] | 1851-05-02 | [[Казан]] | 1888-09-12 | [[Казан]] |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | [[Альберт Пинкевич]] | [[галим]] | 1884-01-05<br/>1883-12-24 | [[Өренде]] | 1937-12-25 | [[Мәскәү]] |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | ''[[:d:Q20483740|Мөхәммәтҗан Карабаев]]'' | ''[[:d:Q39631|табиб]]'' | 1858<br/>1858-12 | [[Введенка (Костанай өлкәсе)]] | 1928 | ''[[:d:Q4249290|Kustanay Okrug]]'' |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | ''[[:d:Q20556791|Азади Рәхимов]]'' | | 1958 | [[Дагстан]] | | |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | ''[[:d:Q20559057|Платон Кешелава]]'' | [[язучы]]<br/>''[[:d:Q6430706|тәнкыйтьче]]''<br/>''[[:d:Q6051619|публицист]]'' | 1893 | ''[[:d:Q12867753|Ozurget Uyezd]]'' | 1963-09-18 | [[Tbilisi|Тбилиси]] |- | ''[[:d:Q6581072|хатын-кыз]]'' | [[Клара Булатова]] | ''[[:d:Q974144|бала караучы]]''<br/>''[[:d:Q2251335|мәктәп укытучысы]]'' | 1936-03-18 | [[Татар Карамалысы]] | 2025-04-29 | |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | [[Вахит Хаков]] | ''[[:d:Q1622272|университет профессоры]]'' | 1926-08-16 | [[Буа районы]] | 2008-08-20 | [[Казан]] |- | | [[Рәхим Гайсин]] | [[шагыйрь]] | 1950-04-26 | [[Омск]] | | |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | [[Дамир Гарифуллин]] | [[Jurnalist|журналист]] | 1939-05-05 | [[Яхшыбай]] | | |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | [[Наил Зәбиров]] | | 1953-09-05 | [[Казан]] | | |- | ''[[:d:Q6581072|хатын-кыз]]'' | [[Тереза Камалова]] | | 1970-09-30 | [[Казан]] | | |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | [[Фоат Комаров]] | [[мэр]]<br/>''[[:d:Q82955|сәясәтче]]''<br/>''[[:d:Q17276321|РФ Дәүләт думасы депутаты]]'' | 1958-06-26 | [[Әлмәт]] | | |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | [[Зиннур Мансуров]] | [[шагыйрь]]<br/>''[[:d:Q6051619|публицист]]''<br/>''[[:d:Q4263842|әдәби тәнкыйтьче]]'' | 1949-07-15 | [[Түбән Ушмы (Мамадыш районы)|Түбән Ушма (Мамадыш районы)]] | | |- | | [[Рөстәм Мингалим]] | | 1937-08-15 | | | |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | [[Марат Мәһдиев]] | ''[[:d:Q82955|сәясәтче]]''<br/>''[[:d:Q17276321|РФ Дәүләт думасы депутаты]]'' | 1952-07-26 | [[Бөгелмә]] | | |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | [[Илбарис Надиров]] | ''[[:d:Q3075052|фольклорчы]]'' | 1925-04-15 | [[Әлмәт районы]] | 2009-08-20 | |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | [[Рәис Борһанов]] | ''[[:d:Q1622272|университет профессоры]]'' | 1960-12-01 | [[Иске Чәчкаб]] | | |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | [[Габделхәй Сабитов]] | [[язучы]] | 1931-06-28 | [[Югары Тәкермән]] | 1995 | No/unknown value |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | [[Җәүдәт Сөләйманов|Җәүдәт Шәүкәт улы Сөләйманов]] | ''[[:d:Q15976270|санак тел белемчесе]]''<br/>''[[:d:Q121867593|фәнни җитәкче]]''<br/>''[[:d:Q4182948|кафедра җитәкчесе]]''<br/>''[[:d:Q1622272|университет профессоры]]'' | 1955-03-15 | [[Кызыл Чишмә (Батыр районы)|Кызыл Чишмә]] | | |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | [[Фуат Ганиев]] | [[галим]] | 1930-08-01 | [[Нәсибаш]] | 2016-02-28 | [[Казан]] |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | [[Әнвәр Хәйри]] | [[галим]] | 1947 | [[Шәрбән]] | 2014-07-20 | [[Казан]] |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | [[Рафаил Хәким]] | ''[[:d:Q82955|сәясәтче]]''<br/>''[[:d:Q201788|тарихчы]]''<br/>[[фәлсәфәче]]<br/>''[[:d:Q1238570|сәясәт белгече]]'' | 1947-02-12 | [[Казан]] | | |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | [[Нәҗип Хәлфин]] | [[язучы]] | 1886 | [[Казан]] | 1937-10-13 | |- | | [[Хәниф Хәйруллин]] | [[язучы]] | 1931-09-12 | [[Сарман]] | | |- | | [[Хәнәфи Бәдигый]] | [[язучы]] | 1941-01-13 | [[Арча районы]] | | |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | [[Ирек Шәрипов]] | ''[[:d:Q1607826|мөхәррир]]'' | 1969-11-15 | [[Әгерҗе районы]] | | |- | | [[Эльмира Шәрифуллина]] | | 1947 | [[Мөслим районы]] | | |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | [[Хәмит Ярми]] | ''[[:d:Q1371378|этнолог]]'' | 1904-05-05 | [[Кырынкүл]] | 1981-10-30 | [[Казан]] |- | ''[[:d:Q6581072|хатын-кыз]]'' | [[Шәүрә Гыйльманова]] | [[Jurnalist|журналист]] | 1954-01-01 | [[Гафури районы]] | | |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | [[Хәлил Сәлимов]] | [[композитор]] | 1947 | [[Апас районы]] | | |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | ''[[:d:Q21029850|Леонид Демидович]]'' | ''[[:d:Q1622272|университет профессоры]]'' | 1937-07-10 | [[Казан]] | 1999 | |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | [[Владимир Арнольдов]] | ''[[:d:Q39631|табиб]]'' | 1861-09-12 | [[Сембер]] | 1941 | [[Сарытау]] |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | [[Василий Глушков]] | [[галим]] | 1882-12-31 | [[Сембер]] | 1966-07-21 | [[Пермь]] |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | [[Александр Гречкин]] | [[галим]] | 1952-06-04 | [[Казан]] | | |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | [[Владислав Губерт]] | [[галим]]<br/>''[[:d:Q39631|табиб]]''<br/>''[[:d:Q1919436|педиатр]]''<br/>''[[:d:Q1622272|университет профессоры]]'' | 1863-02 | [[Каманича]] | 1941-12 | [[Санкт-Петербург]] |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | [[Александр Дыхно]] | [[хирург]] | 1911-10-09 | [[Смоленск]] | 1957-07-30 | [[Красноярск]] |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | [[Дамиан Кочнев]] | [[адвокат]]<br/>''[[:d:Q82955|сәясәтче]]'' | 1870-11-01 | [[Нюрба|Нүрба]] | No/unknown value | No/unknown value |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | [[Владимир Ловчев]] | [[галим]] | 1958-01-15 | [[Казан]] | | |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | [[Василий Чирковский]] | ''[[:d:Q39631|табиб]]'' | 1874-12-19 | [[Пермь]] | 1956-03-02 | |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | [[Мәгъсүм Сәлахов|Мәгъсүм Сәләхов]] | ''[[:d:Q169470|физик]]'' | 1951-07-13 | [[Рудный]] | | |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | [[Александр Савельев]] | ''[[:d:Q82955|сәясәтче]]'' | 1848-11-10 | [[Түбән Новгород]] | 1916-05-29 | [[Түбән Новгород]] |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | [[Всеволод Первушин]] | ''[[:d:Q39631|табиб]]'' | 1869-11-27 | [[Пермь]] | 1954-12-21 | [[Пермь]] |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | [[Петр Денисов]] | [[галим]] | 1928-08-28 | [[Батыр районы]] | 2014-04-24 | [[Россия]] |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | [[Владимир Баранов (1889)|Владимир Баранов]] | ''[[:d:Q2374149|ботаник]]'' | 1889-02-21 | [[Олы Нырты]] | 1967-08-03 | [[Казан]] |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | [[Валентин Андреев (1940)|Валентин Андреев]] | [[галим]] | 1940-03-25 | [[Олы Кабан]] | 2015-04-22 | [[Казан]] |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | [[Леонид Андреев]] | [[хирург]] | 1891 | [[Түбән Новгород]] | 1941-09-02 | [[Совет Социалистик Республикалар Берлеге|ССРБ]] |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | [[Владимир Барыкин]] | ''[[:d:Q3779582|microbiologist]]''<br/>''[[:d:Q12765408|epidemiologist]]''<br/>''[[:d:Q12119633|immunologist]]'' | 1879-11-22<br/>1874 | [[Орёл губернасы]] | 1939-04-15<br/>1942 | [[Совет Социалистик Республикалар Берлеге|ССРБ]] |- | ''[[:d:Q6581072|хатын-кыз]]'' | [[Ольга Бороднева]] | [[Jurnalist|журналист]]<br/>''[[:d:Q13590141|алыпбаручы]]''<br/>''[[:d:Q22976182|television journalist]]'' | 1986-05-14 | [[Казан]] | | |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | ''[[:d:Q21639333|Андрей Ермолаев]]'' | [[язучы]]<br/>''[[:d:Q3126128|генетик]]''<br/>''[[:d:Q16063546|historian of science]]'' | 1959-06-12 | [[Казан]] | | |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | [[Юрий Кулагин]] | [[галим]] | 1929-11-14 | ''[[:d:Q4477066|Уришка]]'' | 1983-10-20 | [[Уфа]] |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | [[Александр Лентовский]] | ''[[:d:Q39631|табиб]]'' | 1798 | | 1867 | [[Иске Майна]] |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | [[Валерий Летяев]] | ''[[:d:Q201788|тарихчы]]''<br/>[[хокук белгече]] | 1958-10-30 | | | |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | [[Лев Мандельштам]] | ''[[:d:Q39631|табиб]]'' | 1838 | ''[[:d:Q393332|Жагаре]]'' | 1901-02-21 | [[Казан]] |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | [[Иван Разенков]] | [[галим]] | 1888-11-14 | [[Кадыковка (Сембер өлкәсе)|Кадыковка]] | 1954-11-14 | [[Мәскәү]] |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | [[Наил Мөхәррәмов]] | [[галим]] | 1953-01-21 | [[Казан]] | | |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | ''[[:d:Q21857138|Пётр Останков]]'' | ''[[:d:Q211346|психиатр]]'' | 1867 | | 1949 | [[Санкт-Петербург]] |- | ''[[:d:Q6581072|хатын-кыз]]'' | ''[[:d:Q21993458|Анна Берзкалне]]'' | ''[[:d:Q1231865|педагог]]''<br/>''[[:d:Q3075052|фольклорчы]]'' | 1891-01-15 | ''[[:d:Q16356446|Vējava Parish]]'' | 1956-03-01 | [[Рига]] |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | [[Владимир Иоффе]] | ''[[:d:Q39631|табиб]]''<br/>''[[:d:Q3779582|microbiologist]]''<br/>''[[:d:Q12119633|immunologist]]'' | 1898-02-14 | [[Мглин]] | 1979-04-01 | [[Санкт-Петербург]] |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | [[Аркадий Пудовик]] | ''[[:d:Q593644|химик]]'' | 1916-03-15 | [[Чуел]] | 2006-02-23 | [[Казан]] |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | [[Рафаил Шәкүров]] | ''[[:d:Q212980|психолог]]'' | 1930-02-13 | [[Озын Куак]] | 2013-06-24 | |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | [[Феофан Ерёмин]] | ''[[:d:Q82955|сәясәтче]]'' | 1866-03-05 | [[Җаек (шәһәр)|Җаек]] | 1919 | No/unknown value |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | [[Иван Покровский]] | ''[[:d:Q82955|сәясәтче]]'' | 1872 | No/unknown value | 1963 | No/unknown value |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | [[Сергей Егоров (1899)|Сергей Егоров]] | [[галим]] | 1899-10-02 | [[Алатыр]] | 1969-12-13 | [[Казан]] |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | [[Иван Корсаков]] | ''[[:d:Q82955|сәясәтче]]'' | 1850 | ''[[:d:Q4109687|Весьегонск өязе]]'' | 1912-03-24 | |- | ''[[:d:Q6581072|хатын-кыз]]'' | [[Дания Сабирова]] | [[галим]] | 1944-05-20 | [[Сиңгел]] | 2015-07-15 | [[Казан]] |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | [[Николай Александров (1908—?)|Николай Александров]] | [[галим]] | 1908 | [[Казан]] | | |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | ''[[:d:Q23656663|Владимир Хрунов]]'' | ''[[:d:Q2251335|мәктәп укытучысы]]''<br/>''[[:d:Q662729|җәмәгать эшлеклесе]]'' | 1877-06-03 | [[Ырынбур]] | 1969 | [[Чаплыгин (шәһәр)|Чаплыгин]] |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | [[Петр Широков|Пөтр Широков]] | [[математик]] | 1895-01-28 | [[Казан]] | 1944-02-26 | [[Казан]] |- | ''[[:d:Q6581072|хатын-кыз]]'' | [[Фәния Габидуллина]] | [[Jurnalist|журналист]] | 1957-03-04 | [[Дүртөйле районы]] | | |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | ''[[:d:Q23943649|Ян Хенрик Любиницкий]]'' | ''[[:d:Q39631|табиб]]'' | 1877-03-08 | [[Чернигов|Черниһив]] | 1947 | [[Люблин|Лүблин]] |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | [[Игорь Бикәев]] | ''[[:d:Q16012028|хокук галиме]]'' | 1974-09-07 | [[Касыйм (шәһәр)|Касыйм]] | | |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | [[Наил Сәхибуллин]] | ''[[:d:Q752129|астрофизик]]'' | 1940-10-08 | [[Казан]] | | |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | [[Владимир Кармилов]] | ''[[:d:Q169470|физик]]'' | 1889-11-26 | [[Калининск]] | 1954-10-18 | [[Пермь]] |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | [[Сергей Ляхов|Сергей Ләхов]] | ''[[:d:Q11710359|гидробиолог]]'' | 1910-02-05 | [[Казан]] | 1986-04-04 | [[Самар]] |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | [[Һарун Йосыпов]] | [[галим]] | 1914-06-22 | [[Казан]] | 1968-06-26 | [[Казан]] |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | [[Нота Клячкин]] | ''[[:d:Q39631|табиб]]'' | 1881-09-08 | [[Могилев губернасы|Мәгилү гөбернәсе]] | 1938-08-07 | [[Совет Социалистик Республикалар Берлеге|ССРБ]] |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | [[Валерий Авдеев]] | ''[[:d:Q2374149|ботаник]]'' | 1908-02-08 | [[Изгар]] | 1981-02-05 | [[Ровно|Ривне]] |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | [[Алексей Бакунин]] | ''[[:d:Q82955|сәясәтче]]''<br/>''[[:d:Q39631|табиб]]'' | 1874-10-07 | ''[[:d:Q19966146|Дәдино]]'' | 1945-01-10 | [[Сент-Женевьев-де-Буа (Эссонна)|Сент-Женевьев-де-Буа]] |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | [[Владимир Карасик]] | ''[[:d:Q39631|табиб]]'' | 1894-08-24 | [[Самар]] | 1964-06-14 | [[Санкт-Петербург]] |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | ''[[:d:Q24642069|Владимир Трапезников]]'' | ''[[:d:Q201788|тарихчы]]'' | 1874-07-22 | [[Пермь]] | 1937-12-26 | [[Екатеринбург]] |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | [[Юрий Котиков]] | ''[[:d:Q39631|табиб]]'' | 1897-02-03 | [[Иске Ладога]] | 1979 | [[Санкт-Петербург]] |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | ''[[:d:Q24643596|Тадеуш Ярошинский]]'' | ''[[:d:Q212980|психолог]]'' | 1880-09-22 | [[Сухе-Липе]] | 1933-05-20 | ''[[:d:Q9248407|Dziekanka]]'' |- | | [[Флёра Сафиуллина|Флүрә Сәфиуллина]] | ''[[:d:Q1622272|университет профессоры]]'' | 1938-05-24 | [[Тукай районы]] | 2011-12-06 | [[Казан]] |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | [[Шамил Башкиров]] | ''[[:d:Q1622272|университет профессоры]]'' | 1927-01-01 | [[Казан]] | | |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | [[Александр Лебедев (1874)|Александр Лебедев]] | ''[[:d:Q3055126|бөҗәкбелгеч]]'' | 1874-10-08 | [[Казан]] | 1936-01-27 | [[Киев]] |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | [[Шәехгаттар Иманаев|Шәехгаттар Хәсән улы Иманаев]] | ''[[:d:Q16533|хөкемче]]''<br/>[[адвокат]]<br/>''[[:d:Q14467526|телбелгеч]]''<br/>''[[:d:Q589298|баш мөхәррир]]'' | 1875-08-07 | [[Тирсә]] | | |- | | [[Габделмәңгыйм Әминов]] | ''[[:d:Q1622272|университет профессоры]]'' | 1908-02-15 | [[Волгоград өлкәсе]] | | [[Казан]] |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | ''[[:d:Q24938181|Дмитрий Мазуров]]'' | ''[[:d:Q43845|эшмәкәр]]''<br/>[[радиофизика]] | 1976-01-25 | [[Байкоңгыр|Байкуңгыр]] | | |- | ''[[:d:Q6581072|хатын-кыз]]'' | ''[[:d:Q25390648|Александра Троицкая]]'' | ''[[:d:Q39631|табиб]]'' | 1896-05-14 | ''[[:d:Q4264178|Likhvinsky Uyezd]]'' | 1979-04-14 | [[Калуга]] |- | ''[[:d:Q6581072|хатын-кыз]]'' | [[Асия Тимерәсова|Асия Тимерәсева]] | ''[[:d:Q188094|икътисадчы]]'' | 1974-05-11 | [[Казан]] | | |- | | [[Дания Сәлимова]] | ''[[:d:Q1622272|университет профессоры]]'' | 1957-01-02 | | | |- | | [[Мансур Мортазин]] | [[Jurnalist|журналист]] | 1966-09-22 | [[Балык Бистәсе районы]] | | |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | [[Артем Сидоров]] | ''[[:d:Q212238|дәүләт хезмәткәре]]'' | 1975-07-13 | [[Казан]] | | |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | [[Җәүдәт Салихов]] | | 1959-01-08 | [[Әлмәт (Сарман районы)]] | | |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | [[Айдар Хәбетдинов]] | [[язучы]]<br/>''[[:d:Q201788|тарихчы]]'' | 1972-04-30 | [[Казан]] | | |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | [[Раил Садриев]] | ''[[:d:Q3455803|режиссёр]]'' | 1966-10-14 | [[Буа районы]] | | |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | [[Әхәт Мушинский]] | [[язучы]] | 1951-05-27 | [[Казан]] | | |- | | [[Флера Тарханова]] | ''[[:d:Q333634|тәрҗемәче]]'' | 1947 | [[Чистай районы]] | 2018-07-31 | [[Казан]] |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | [[Илшат Гафуров]] | ''[[:d:Q1622272|университет профессоры]]''<br/>[[галим]] | 1961-08-01 | [[Баулы]] | | |- | | [[Йолдыз Шәрапова]] | [[Jurnalist|журналист]] | 1962-04-10 | [[Буа районы]] | | |- | ''[[:d:Q6581072|хатын-кыз]]'' | [[Илсөяр Иксанова]] | [[Jurnalist|журналист]]<br/>[[шагыйрь]]<br/>[[язучы]]<br/>''[[:d:Q333634|тәрҗемәче]]'' | 1966-02-07 | [[Татар Сараланы]] | | |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | [[Фоат Галимуллин]] | ''[[:d:Q1622272|университет профессоры]]''<br/>''[[:d:Q17167049|әдәбият белгече]]''<br/>''[[:d:Q4263842|әдәби тәнкыйтьче]]'' | 1941-03-21 | [[Арпаяз]] | | |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | [[Нәҗип Исмәгыйлев]] | ''[[:d:Q3303330|хаттат]]''<br/>''[[:d:Q17167049|әдәбият белгече]]'' | 1948-07-30 | [[Үсәли]] | | |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | [[Әнвәр Шәрипов]] | ''[[:d:Q1622272|университет профессоры]]'' | 1941-10-09 | [[Ютазы районы]] | | |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | [[Равил Рахмани]] | ''[[:d:Q1607826|мөхәррир]]'' | 1949-05-08 | [[Буа районы]] | | |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | [[Фәрит Галимов (радиофизик)|Фәрит Галимов]] | ''[[:d:Q169470|физик]]'' | 1962-01-08 | [[Азнакай районы]] | | |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | [[Шамил Мөхәммәдьяров]] | [[галим]] | 1923-06-17 | [[Казан]] | 2005-05-23 | [[Мәскәү]] |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | [[Гурий Эвайн]] | ''[[:d:Q333634|тәрҗемәче]]''<br/>[[язучы]] | 1882-03-15 | [[Ишем (Мишкә районы)|Ишем]] | 1938-05-11 | [[Мәскәү]] |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | ''[[:d:Q25686018|Денис Сахарных]]'' | ''[[:d:Q201788|тарихчы]]''<br/>[[Jurnalist|журналист]]<br/>''[[:d:Q23038345|википедияче]]'' | 1978-05-26 | [[Ижау]] | | |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | [[Трофим Борисов]] | [[язучы]] | 1891-11-19<br/>1891 | [[Алнаши районы|Алнаш районы]] | 1943-06-04<br/>1943 | [[Чимкәнт]] |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | [[Николай Колотинский]] | ''[[:d:Q16012028|хокук галиме]]'' | 1867-04-21 | ''[[:d:Q105821282|Usad]]'' | 1927-04-17 | [[Казан]] |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | [[Сергей Колотинский]] | ''[[:d:Q211346|психиатр]]'' | 1869-04-21 | [[Киров (Киров өлкәсе)|Киров]] | 1921 | [[Мәскәү]] |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | [[Борис Гагаев]] | [[математик]] | 1897-07-20 | [[Казан]] | 1975-08-01 | [[Казан]] |- | ''[[:d:Q6581072|хатын-кыз]]'' | [[Августа Лаврухина]] | ''[[:d:Q593644|химик]]''<br/>''[[:d:Q1622272|университет профессоры]]'' | 1919-11-18 | [[Казан]] | 2006-03-09 | No/unknown value |- | ''[[:d:Q6581072|хатын-кыз]]'' | [[Флүрә Баязитова]] | [[галим]] | 1942-01-02 | [[Иске Салавыч]] | | |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | ''[[:d:Q26255586|Иван Быстрицкий]]'' | [[хокук белгече]] | 1862 | [[Сембер]] | No/unknown value | No/unknown value |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | [[Вадим Мерзляков]] | [[галим]] | 1928-10-01 | [[Иске Никольски|Иске Никольский]] | 2021-03-17 | |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | [[Михаил Порай-Кошиц]] | ''[[:d:Q1622272|университет профессоры]]''<br/>''[[:d:Q15142825|crystallographer]]'' | 1918-01-07 | [[Киров (Киров өлкәсе)|Киров]] | 1994-04-20 | [[Мәскәү]] |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | [[Михаил Сергиевский]] | [[галим]]<br/>''[[:d:Q2055046|физиолог]]''<br/>''[[:d:Q1622272|университет профессоры]]'' | 1898-10-27 | ''[[:d:Q18172934|Жарөнки]]'' | 1982 | [[Самар]] |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | [[Александр Ге]] | [[галим]] | 1842-10-26 | [[Казан]] | 1907-07-11 | [[Казан]] |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | ''[[:d:Q27048271|Шамил Ишмөхәммәтов]]'' | [[математик]] | | | | |- | ''[[:d:Q6581072|хатын-кыз]]'' | ''[[:d:Q27663857|Җылдыз Мамбеталиева]]'' | ''[[:d:Q82955|сәясәтче]]'' | 1971-01-26 | [[Бишкәк]] | | |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | ''[[:d:Q27793041|Михаил Пономарёв]]'' | ''[[:d:Q39631|табиб]]''<br/>''[[:d:Q169470|физик]]'' | 1863-02-10 | [[Воронеж]] | 1921-02-01 | [[Пермь]] |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | [[Николай Тезяков]] | ''[[:d:Q39631|табиб]]''<br/>''[[:d:Q651566|hygienist]]''<br/>''[[:d:Q15816836|bacteriologist]]'' | 1859-11-28 | [[Югары Сырга]] | 1925-01-02 | [[Мәскәү]] |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | [[Рауль Рума]] | ''[[:d:Q1231865|педагог]]'' | 1855-10-15 | [[Льеж]] | 1909-08-03 | [[Түбән Новгород]] |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | [[Дмитрий Эскин]] | [[хирург]] | 1876-09-04 | [[Пермь]] | No/unknown value | [[Совет Социалистик Республикалар Берлеге|ССРБ]] |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | [[Степан Стрелков]] | [[хирург]] | 1878-07-12 | ''[[:d:Q3739717|Voskresenskoye]]'' | 1953 | [[Ижау]] |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | [[Мәхмүтфуат Туктаров]] | [[Jurnalist|журналист]]<br/>''[[:d:Q82955|сәясәтче]]'' | 1880-02-05 | [[Күлбай Мораса]] | 1938-12-19 | [[Әнкара]] |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | [[Николай Мельников (1840)|Николай Мельников]] | [[галим]] | 1840-07-14 | [[Казан]] | 1900-12-30 | [[Казан]] |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | [[Владимир Иванов (1939)|Ладимер Иванов]] | ''[[:d:Q2306091|социолог]]''<br/>''[[:d:Q201788|тарихчы]]''<br/>''[[:d:Q1622272|университет профессоры]]'' | 1939-04-12 | [[Чистай районы]] | 2004-10-23 | |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | [[Нурлыгаян Байтирәков|Нурелгаян Байтирәкев]] | [[офицер]] | 1890-11-28 | [[Шланлыкүл]] | 1974-05-17 | [[Уфа]] |- | | [[Булат Гыйззәтуллин]] | [[Jurnalist|журналист]] | 1920-09-29 | [[Уфа]] | 1989 | [[Казан]] |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | [[Ян Винецкий]] | ''[[:d:Q2095549|очучы]]''<br/>[[язучы]]<br/>[[Jurnalist|журналист]]<br/>''[[:d:Q600751|прокурор]]''<br/>''[[:d:Q15949613|навилис]]'' | 1912-03-10 | [[Запорожье]] | 1987-08-01 | [[Казан]] |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | ''[[:d:Q28358574|Николай Рупасов]]'' | [[хирург]] | 1901-04-30 | [[Малмыж]] | 1968-04-14 | |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | [[Валерий Крюгер]] | ''[[:d:Q2374149|ботаник]]'' | 1890-01-02 | [[Үскәмән]] | 1958-03-25 | [[Пермь]] |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | [[Владимир Вормс]] | ''[[:d:Q593644|химик]]'' | 1868-02-02 | ''[[:d:Q24200022|Тирсә]]'' | 1941-05-24 | [[Сарытау]] |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | [[Константин Леонтьев]] | ''[[:d:Q39631|табиб]]'' | 1849-04-02 | [[Тотьма]] | 1904-05-14 | [[Ялта]] |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | ''[[:d:Q28359975|Пётр Конторович]]'' | [[математик]] | 1905-03-04 | [[Климавичы]] | 1968-02-27 | [[Екатеринбург]] |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | [[Наум Теребинский]] | ''[[:d:Q82955|сәясәтче]]'' | 1851-12-13 | [[Ырынбур губернасы]] | No/unknown value | No/unknown value |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | [[Вячеслав Баранов]] | [[галим]] | 1962-10-22 | [[Кострома]] | | |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | [[Рудольф Буруковский]] | [[галим]] | 1940-02-21 | [[Хуҗанд|Хуҗант]] | | |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | [[Валерий Лазарев]] | [[галим]]<br/>[[хокук белгече]]<br/>''[[:d:Q1622272|университет профессоры]]'' | 1940-10-25 | ''[[:d:Q18781420|Коровинка]]'' | 2025-06-20 | |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | ''[[:d:Q28500290|Сергей Перуанский]]'' | | 1938-09-14 | | | |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | [[Николай Калинин]] | [[галим]] | 1888-05-24 | [[Сарытау]] | 1959-06-16<br/>1959-07-16 | [[Казан]] |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | ''[[:d:Q28702213|Радий Ветров]]'' | | 1930-12-10 | [[Харьков]] | | |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | ''[[:d:Q28703344|Эвальд Варес]]'' | ''[[:d:Q27349|стоматолог]]''<br/>''[[:d:Q1622272|университет профессоры]]'' | 1925-06-17 | [[Санкт-Петербург]] | 2010-12-10 | [[Львов]] |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | [[Франц Залеский]] | ''[[:d:Q39631|табиб]]''<br/>''[[:d:Q15985128|medical historian]]'' | 1820-07-15 | ''[[:d:Q4084587|Березовычи]]'' | 1867-12-20 | [[Казан]] |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | [[Иван Поплавский]] | | 1822-11-22 | No/unknown value | 1893-10-31 | [[Санкт-Петербург]] |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | [[Алексей Песошин]] | [[инженер]] | 1963-12-09 | [[Казан]] | | |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | [[Николай Гущин]] | [[галим]] | 1906-12-16 | [[Түбән Новгород]] | 1965 | [[Сарытау]] |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | [[Николай Смирнов (1824)|Николай Смирнов]] | [[хокук белгече]]<br/>''[[:d:Q212238|дәүләт хезмәткәре]]''<br/>''[[:d:Q18120029|bibliophile]]'' | 1824-11-14 | [[Нижгар губернасы|Түбән Новгород губернасы]] | 1905-10-20 | [[Петергоф|Петерһоф]] |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | [[Николай Герасимов]] | [[галим]] | 1898-10-25 | [[Казан]] | 1952-03-13 | [[Пермь]] |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | [[Александр Дымкин]] | ''[[:d:Q520549|җирбелгеч]]'' | 1924-10-25 | [[Кузнечиха]] | 1992-01-30 | [[Мәскәү]] |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | [[Михаил Даль]] | [[галим]] | 1906-04-08 | [[Акмәсҗит]] | 1984 | No/unknown value |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | [[Дмитрий Бугров]] | | 1966-07-22 | [[Казан]] | | |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | [[Рамил Хәйретдинов|Рамил Хәйретдинев]] | | 1964-06-16 | [[Буа районы]] | 2025-06-20 | [[Казан]] |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | [[Пётр Кузнецкий]] | | 1844-04-06 | [[Вольск]] | 1912-05-21 | [[Түбән Тагил]] |- | ''[[:d:Q6581072|хатын-кыз]]'' | [[Эльвира Батыева]] | ''[[:d:Q593644|химик]]'' | 1940-10-31 | [[Казан]] | | |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | [[Борис Кушелевский]] | [[укытучы]] | 1890-01-20 | [[Пермь]] | 1976-02-03 | [[Екатеринбург]] |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | [[Аркадий Лидский]] | [[укытучы]]<br/>''[[:d:Q39631|табиб]]''<br/>[[хирург]] | 1890-12-23 | [[Краснодар]] | 1973-01-30 | [[Екатеринбург]] |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | [[Василий Яблоков]] | [[математик]] | 1892-07-31 | [[Казан]] | 1975 | |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | [[Юрий Яблоков]] | | 1933-09-10 | | 2012 | |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | [[Игорь Жарков]] | | 1910 | [[Мәсәгут (Дуван районы)|Мәсәгут]] | 1974 | [[Совет Социалистик Республикалар Берлеге|ССРБ]] |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | [[Ринат Жданов]] | | 1944-10-11 | [[Казан]] | | |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | [[Сергей Жданов]] | | 1900-10-08 | [[Урыс Волчья Бистәсе|Бүре Бистәсе]] | 1972-10-01 | [[Казан]] |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | [[Борис Железнов]] | | 1927-02-10 | [[Житомир]] | | |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | [[Семен Жеманов]] | | 1836 | No/unknown value | 1903 | [[Женева]] |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | [[Иван Жуков (1801)|Иван Жуков]] | | 1801 | | No/unknown value | |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | [[Ярослав Заботин]] | | 1930-11-20 | [[Казан]] | 2012-10-25 | [[Казан]] |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | [[Георгий Забусов]] | | 1899-10-18 | [[Казан]] | 1981-03-29 | [[Казан]] |- | ''[[:d:Q6581072|хатын-кыз]]'' | [[Лия Заһидуллина]] | | 1946-04-25 | [[Казан]] | | |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | ''[[:d:Q30345703|Иосиф Резниченко]]'' | ''[[:d:Q16012028|хокук галиме]]'' | 1930-11-02 | [[Kireç|Киреч]] | 2016-01-16 | [[Санкт-Петербург]] |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | [[Александр Нефедьев]] | ''[[:d:Q11063|йолдызбелгеч]]'' | 1887-10-12 | [[Казан]] | 1929-05-15 | [[Ташкент]] |- | ''[[:d:Q6581072|хатын-кыз]]'' | [[Мәрьям Атлас]] | ''[[:d:Q188094|икътисадчы]]'' | 1912-01-03 | [[Әстерхан]] | 2006 | ''[[:d:Q4102813|Валентиновка]]'' |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | [[Хәкимҗан Зарипов]] | [[язучы]] | 1929-10-18 | [[Сергеевка (Миякә районы)|Каран-Кункас]] | 2012-04-04 | [[Уфа]] |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | [[Галимҗан Шәрәф]] | ''[[:d:Q82955|сәясәтче]]'' | 1896-12-29 | [[Татар Аксуы]] | 1950-01-13 | [[Казан]] |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | [[Исмәгыйль Шәрәфиев]] | | 1953-04-18 | [[Казан]] | 2017-06-22 | [[Татарстан]] |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | [[Илдус Нәфыйков]] | | 1960-06-12 | [[Спас районы]] | | |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | [[Рөстәм Галиуллин]] | [[Jurnalist|журналист]]<br/>[[язучы]] | 1987-11-26 | [[Наласа]] | | |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | [[Эдвард Хәкимов]] | ''[[:d:Q520549|җирбелгеч]]''<br/>[[фәлсәфәче]]<br/>[[язучы]]<br/>''[[:d:Q33231|фотограф]]'' | 1938-04-12 | [[Чистай]] | | |- | ''[[:d:Q6581072|хатын-кыз]]'' | [[Розалина Шаһиева (1945)|Розалина Шаһиева]] | ''[[:d:Q333634|тәрҗемәче]]''<br/>[[шагыйрь]]<br/>''[[:d:Q1028181|рәссам]]''<br/>''[[:d:Q1792450|сәнгать белгече]]'' | 1945-06-28 | [[Яшел Үзән районы]] | 2024-05-13 | [[Казан]] |- | | [[Сәйдәш Гарифуллин]] | ''[[:d:Q333634|тәрҗемәче]]'' | 1944-11-10 | [[Буа районы]] | | |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | [[Нәсүр Йөрешбаев]] | [[Jurnalist|журналист]]<br/>''[[:d:Q2526255|кинорежиссёр]]''<br/>''[[:d:Q28389|сценаричы]]'' | 1961 | [[Барда районы]] | | |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | ''[[:d:Q32362694|Сергей Зайцев]]'' | | 1960-07-31<br/>1960-03-31 | | | |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | [[Рифат Фәттахов]] | ''[[:d:Q1607826|мөхәррир]]'' | 1966-11-17 | [[Актук]] | | |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | [[Ринат Зарипов]] | | 1947-11-02 | [[Мукачево|Мукачеве]] | | |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | ''[[:d:Q36683330|Сергей Смирнов]]'' | ''[[:d:Q2374149|ботаник]]'' | | | | |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | ''[[:d:Q37377062|Олег Гусев]]'' | ''[[:d:Q1650915|тикшеренүче]]'' | | | | |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | [[Василий Заусайлов]] | | 1845 | [[Казан]] | 1913 | |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | [[Алексей Захаров (1953)|Алексей Захаров]] | | 1953-03-13 | [[Казан]] | | |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | [[Алексей Захаров (1940)|Алексей Захаров]] | | 1940-07-10 | [[Күкчәтау]] | | |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | [[Вячеслав Захаров]] | | 1939-11-17 | [[Воронеж]] | | |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | [[Фирдәвес Зарифуллин|Фирдәвес Зәрифуллин]] | | 1962-01-02 | [[Күгеш (Татарстан)|Күгеш]] | | |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | ''[[:d:Q37837455|Артём Мищенко]]'' | ''[[:d:Q169470|физик]]'' | | | | |- | ''[[:d:Q6581072|хатын-кыз]]'' | [[Евгения Захарова]] | | 1955-04-19 | [[Языково (Алексеевск районы)]] | | |- | | [[Зиннур Зиннәтуллин]] | | 1938-01-13 | [[Манзарас]] | | |- | | [[Рөстәм Заһидуллин]] | | 1986-04-29 | [[Казан]] | | |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | [[Вакыйф Зыятдинов]] | | 1929-07-01 | [[Югары Ырга]] | | |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | [[Фарсель Зыятдинов]] | | 1937-06-01 | [[Качкын]] | 2021-08-16 | |- | ''[[:d:Q6581072|хатын-кыз]]'' | [[Сәйдә Зыятдинова|Сәидә Зыятдинева]] | [[язучы]] | 1941-03-27 | [[Шәдке]] | | |- | ''[[:d:Q6581072|хатын-кыз]]'' | [[Любовь Златоустова]] | | 1924-08-30 | [[Чистай]] | 2011-05-30<br/>2011 | [[Мәскәү]] |- | | [[Александр Зорин]] | | 1961-03-19 | [[Тула]] | | |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | [[Николай Зорин]] | ''[[:d:Q12347522|ethnographer]]'' | 1923-02-25 | [[Калинино (Урнар районы)|Калинино]] | 2006-05-08 | [[Казан]] |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | [[Ләис Зөлкарнәев]] | [[Jurnalist|журналист]]<br/>[[шагыйрь]] | 1962-04-02 | [[Бакалы районы]] | | |- | ''[[:d:Q6581072|хатын-кыз]]'' | [[Татьяна Зябликова|Татьяна Зәбликова]] | ''[[:d:Q169470|физик]]''<br/>''[[:d:Q593644|химик]]'' | 1942-05-11 | [[Казан]] | 2002-02-07 | [[Казан]] |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | [[Лев Ибраһимов]] | | 1816-02-22<br/>1818 | | No/unknown value | |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | [[Сәгадәт Ибраһимов]] | | 1928-05-25 | [[Таллы Бүләк (Азнакай районы)|Таллы Бүләк]] | | |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | [[Альберт Ризванов]] | [[галим]] | 1974-12-17 | [[Казан]] | | |- | ''[[:d:Q6581072|хатын-кыз]]'' | ''[[:d:Q38801247|Регина Мифтахова]]'' | ''[[:d:Q1650915|тикшеренүче]]'' | | | | |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | [[Борис Иванов (1929)|Борис Иванов]] | | 1929-12-31 | [[Казан]] | 2000-09-08 | [[Казан]] |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | [[Виктор Иванов (1942)|Виктор Иванов]] | | 1942-09-12 | [[Зеквай]] | | |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | [[Владимир Иванов (1951)|Владимир Иванов]] | | 1951-01-30 | [[Казан]] | | |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | [[Ирек Миңнеәхмәтов|Ирек Миңнеәхмәтев]] | ''[[:d:Q43845|эшмәкәр]]'' | 1980-12-25 | [[Казан]] | 2020-03-13 | [[Казан]] |- | ''[[:d:Q6581072|хатын-кыз]]'' | [[Рәисә Иванова]] | | 1922-07-11 | [[Мария Посады]] | 2009-11-21 | [[Казан]] |- | ''[[:d:Q6581072|хатын-кыз]]'' | [[Галина Ившина]] | | 1953-10-22 | [[Казан]] | | |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | [[Василий Игнатьев|Васили Игнатьев]] | | 1917-03-12 | ''[[:d:Q19670666|Zagoski]]'' | 2002-03-20 | [[Казан]] |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | [[Виктор Игнатьев]] | | 1918-11-10 | [[Спиридоновка|Спиридун]] | 1992-03-13 | [[Казан]] |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | [[Юрий Игнатьев|Юри Игнатьев]] | ''[[:d:Q169470|физик]]'' | 1947-08-04 | [[Львов]] | | |- | ''[[:d:Q6581072|хатын-кыз]]'' | [[Клара Һидиятуллина]] | | 1955-02-11 | [[Победа (Азнакай районы)|Победа]] | | |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | [[Пётр Кудрявцев]] | [[галим]] | 1863-10-25 | ''[[:d:Q19669611|Чертково]]'' | 1935-08-27 | [[Рязань]] |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | [[Фуат Гатин]] | ''[[:d:Q11338576|боксчы]]'' | 1966-09-10 | [[Казан]] | | |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | [[Игорь Антипин]] | [[галим]] | 1954-04-07 | [[Казан]] | | |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | [[Дамир Гобәйдуллин]] | [[галим]] | 1957-12-06 | [[Казан]] | | |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | [[Георгий Юньев]] | [[галим]]<br/>''[[:d:Q1622272|университет профессоры]]'' | 1898-05-05 | [[Вологда]] | 1989 | [[Минск]] |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | [[Виктор Григорьев (1939)|Виктор Григорьев]] | [[галим]] | 1939-01-12 | [[Уфа]] | | |- | ''[[:d:Q6581072|хатын-кыз]]'' | [[Вера Кивалкина]] | ''[[:d:Q3779582|microbiologist]]'' | 1912-09-25 | [[Коротни]] | 1990-06-28 | [[Казан]] |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | [[Рәфис Измайлов]] | [[Jurnalist|журналист]] | 1940-06-27 | [[Мәлләтамак]] | 2011-09-11 | [[Мәскәү]] |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | [[Рөстәм Измайлов]] | | 1926-12-13 | [[Казан]] | | |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | [[Всеволод Изосимов]] | ''[[:d:Q864503|биолог]]'' | 1899-10-28 | [[Ширәмәт]] | 1974-12-25 | [[Казан]] |- | ''[[:d:Q6581072|хатын-кыз]]'' | [[Ольга Ильинская]] | ''[[:d:Q3779582|microbiologist]]'' | 1958-01-18 | [[Минзәлә|Минзәлә шәһәре]] | | |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | [[Николай Ильинский|Николай Ильински]] | | 1932-05-31 | [[Казан]] | 2015-08-05 | |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | [[Рафаил Ильясов (1942)|Рафаил Ильясов]] | | 1942-03-22 | [[Бакы]] | | |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | [[Владимир Миронов (1957)|Владимир Миронов]] | ''[[:d:Q593644|химик]]'' | 1957-09-12 | [[Казан]] | | |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | [[Әхәт Ильясов]] | | 1936-07-02 | [[Казан]] | | |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | [[Равил Имангалиев]] | ''[[:d:Q201788|тарихчы]]'' | 1948-09-29 | [[Каргалы бистәсе]] | | |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | ''[[:d:Q40120337|Михаил Эйдельштейн]]'' | ''[[:d:Q1650915|тикшеренүче]]'' | | | | |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | [[Алексей Ионкин]] | | 1962-07-31 | [[Күзнәй]] | | |- | | [[Наис Гамбәр]] | [[Jurnalist|журналист]] | 1947-08-25 | [[Мөслим районы]] | 2005-05-04 | [[Казан]] |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | [[Флүр Баһаутдинов|Флүр Баһаветдинев]] | ''[[:d:Q16533|хөкемче]]'' | 1958-01-10 | [[Мөслим районы]] | | |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | [[Әнәс Исхаков (1945)|Әнәс Исхаков]] | | 1945-08-14 | [[Югары Чыршылы (Лениногорск районы)|Югары Чыршылы]] | 2019-10-21 | |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | ''[[:d:Q41141479|Артур Саламатин]]'' | ''[[:d:Q1650915|тикшеренүче]]'' | | | | |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | [[Дамир Исхаков]] | ''[[:d:Q201788|тарихчы]]''<br/>''[[:d:Q12347522|ethnographer]]''<br/>''[[:d:Q1371378|этнолог]]'' | 1951-12-11<br/>1952 | [[Шәмәрдән]] | | |- | ''[[:d:Q6581072|хатын-кыз]]'' | [[Ризидә Исхакова]] | | 1964-11-01 | [[Казан]] | | |- | ''[[:d:Q6581072|хатын-кыз]]'' | [[Венера Ихсанова]] | | 1933-08-23 | [[Түбән Шөн]] | 2019-02-16 | [[Казан]] |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | [[Ильяс Ихсанов]] | | 1959-01-26 | [[Ключищи (Татарстан)|Келүчишче]] | | |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | [[Фәрит Ишмаев]] | | 1911-01-14 | [[Габдулла Тукай урамы (Казан)|Габдулла Тукай урамы]] | 1990-08-28 | [[Казан]] |- | ''[[:d:Q6581072|хатын-кыз]]'' | [[Элеонора Ишмаева|Илиянура Ишмаева]] | | 1940-04-18 | [[Уфа]] | | |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | [[Виктор Ищереков|Виктор Иччереков]] | | 1872-04-21 | [[Сергач]] | 1936-09-23 | [[Казан]] |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | [[Илгиз Кавиев]] | | 1941-08-08 | [[Казан]] | | |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | [[Мәҗит Кавиев]] | | 1908-01-04 | [[Ис (Свердловск өлкәсе)|Ис]] | 1966-01-26 | [[Казан]] |- | ''[[:d:Q6581072|хатын-кыз]]'' | ''[[:d:Q41668981|Валентина Кичигина]]'' | ''[[:d:Q1650915|тикшеренүче]]'' | | | | |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | [[Октябрь Кадыйров|Үктәбер Кадыйров]] | | 1935-10-25 | [[Дүртөйле (Чистай районы)|Дүртөйле]] | | |- | ''[[:d:Q6581072|хатын-кыз]]'' | [[Элла Казакова]] | | 1946-03-14 | [[Хабарау|Хабаровск]] | | |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | [[Владимир Кайгородов]] | | 1936-12-24 | [[Яңа (Туринская Слобода районы)|Яңа]] | 2015-09-28 | [[Казан]] |- | ''[[:d:Q6581072|хатын-кыз]]'' | [[Марина Калайда]] | | 1957-06-13 | ''[[:d:Q134712|Шәүләй]]'' | | |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | ''[[:d:Q42167145|Дмитрий Самигуллин]]'' | ''[[:d:Q1650915|тикшеренүче]]'' | | | | |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | [[Тәңребиргән Гаделбаев]] | | 1914 | [[Күкҗиде (Саркан районы)|Күкҗиде]] | No/unknown value | No/unknown value |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | ''[[:d:Q42413729|Константин Гарин]]'' | ''[[:d:Q2259451|театр актеры]]''<br/>''[[:d:Q10800557|киноактер]]'' | 19th century | | 20th century | |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | ''[[:d:Q42790082|Владимир Сироткин]]'' | ''[[:d:Q1650915|тикшеренүче]]'' | | | | |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | [[Равил Фәхруллин]] | ''[[:d:Q593644|химик]]''<br/>''[[:d:Q864503|биолог]]''<br/>''[[:d:Q1622272|университет профессоры]]''<br/>''[[:d:Q2919046|тереклек химиячесе]]''<br/>''[[:d:Q3779582|microbiologist]]''<br/>[[галим]] | 1981-04-11 | ''[[:d:Q2162658|Rokytne]]'' | | |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | ''[[:d:Q43060921|Вадим Ермолаев]]'' | ''[[:d:Q1650915|тикшеренүче]]'' | | | | |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | ''[[:d:Q43060925|Сергей Кацюба]]'' | ''[[:d:Q1650915|тикшеренүче]]'' | | | | |- | ''[[:d:Q6581072|хатын-кыз]]'' | ''[[:d:Q43067400|Гөлнара Сафина]]'' | ''[[:d:Q1650915|тикшеренүче]]'' | | | | |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | ''[[:d:Q43105300|Александр Бредихин]]'' | ''[[:d:Q1650915|тикшеренүче]]'' | | | | |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | [[Иван Корякин]] | ''[[:d:Q39631|табиб]]'' | 1896 | ''[[:d:Q13664641|Еремеевская (Котельничан кӀошт)]]'' | 1969 | [[Совет Социалистик Республикалар Берлеге|ССРБ]] |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | [[Лев Урванцов]] | [[язучы]]<br/>''[[:d:Q12144794|прозачы]]''<br/>[[Драматурглар|драматург]] | 1865-02-21 | [[Казан]] | 1929-01-15 | [[Карловы-Вары]] |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | [[Артём Скворцов]] | ''[[:d:Q13418253|филолог]]''<br/>''[[:d:Q4263842|әдәби тәнкыйтьче]]''<br/>[[шагыйрь]]<br/>''[[:d:Q1622272|университет профессоры]]''<br/>''[[:d:Q17167049|әдәбият белгече]]''<br/>''[[:d:Q11499929|man of letters]]'' | 1975-04-16 | [[Казан]] | | |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | ''[[:d:Q45329647|Максим Авдеев]]'' | ''[[:d:Q1650915|тикшеренүче]]'' | | | | |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | [[Павел Чиков]] | [[хокук белгече]] | 1978-05-19 | [[Казан]] | | |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | ''[[:d:Q47004157|Иван Словцов]]'' | ''[[:d:Q11900058|сәяхәтче-тәдкыйкатьче]]''<br/>''[[:d:Q1595570|өлкәне өйрәнүче]]''<br/>''[[:d:Q3621491|археолог]]'' | 1844-11-17 | [[Төмән]] | 1907-10-19 | [[Санкт-Петербург]] |- | ''[[:d:Q6581072|хатын-кыз]]'' | ''[[:d:Q47094893|Регина Сибгатуллина]]'' | ''[[:d:Q1650915|тикшеренүче]]'' | | | | |- | ''[[:d:Q6581072|хатын-кыз]]'' | [[Әлфия Когогина]] | ''[[:d:Q82955|сәясәтче]]''<br/>''[[:d:Q17276321|РФ Дәүләт думасы депутаты]]'' | 1968-02-22 | [[Яшел Үзән]] | | |- | ''[[:d:Q6581072|хатын-кыз]]'' | [[Татьяна Ларионова]] | ''[[:d:Q17276321|РФ Дәүләт думасы депутаты]]'' | 1955-07-02 | [[Казан]] | | |- | ''[[:d:Q6581072|хатын-кыз]]'' | ''[[:d:Q47504030|Юлия Будникова]]'' | ''[[:d:Q1650915|тикшеренүче]]'' | | | | |- | ''[[:d:Q6581072|хатын-кыз]]'' | [[Рәмзия Габделхакова]] | [[шагыйрь]]<br/>''[[:d:Q12144794|прозачы]]''<br/>[[Jurnalist|журналист]] | 1959-11-02 | [[Иске Үтәмеш]] | | |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | [[Алексей Грузинцев]] | ''[[:d:Q1622272|университет профессоры]]''<br/>''[[:d:Q169470|физик]]'' | 1851-02-26 | [[Рыбинск]] | 1919 | No/unknown value |- | ''[[:d:Q6581072|хатын-кыз]]'' | ''[[:d:Q48132691|Татьяна Горшкова]]'' | ''[[:d:Q1650915|тикшеренүче]]'' | 20th century | | | |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | [[Владимир Мещеринов]] | | 1847-03-31 | [[Россия империясе]] | 1919 | No/unknown value |- | ''[[:d:Q6581072|хатын-кыз]]'' | ''[[:d:Q48955937|Галина Алтухова]]'' | | 1940 | [[Харьков]] | | |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | [[Альфред Апин]] | [[галим]] | 1906-01-26 | [[Санкт-Петербург]] | 1972-02-03 | [[Мәскәү]] |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | ''[[:d:Q50635281|Евгений Шакиров]]'' | ''[[:d:Q1650915|тикшеренүче]]'' | | | | |- | ''[[:d:Q6581072|хатын-кыз]]'' | [[Роза Яппарова]] | ''[[:d:Q47492700|theatre maker]]''<br/>''[[:d:Q2251335|мәктәп укытучысы]]'' | 1949-01-02 | [[Хансүәр]] | | |- | | ''[[:d:Q50941869|Марат Җиһаншин]]'' | ''[[:d:Q1650915|тикшеренүче]]'' | | | | |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | ''[[:d:Q51125795|Сергей Ефимов]]'' | ''[[:d:Q1650915|тикшеренүче]]'' | | | | |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | [[Билал Йосыпов]] | [[галим]] | 1904-12-25 | [[Яңа Мерәс]] | 1999-02-26 | [[Уфа]] |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | ''[[:d:Q51667846|Михаил Гаврилов]]'' | ''[[:d:Q82955|сәясәтче]]'' | 1879 | | | |- | ''[[:d:Q6581072|хатын-кыз]]'' | ''[[:d:Q51668555|Клара Барбакова]]'' | [[галим]] | 1934 | [[Клинцы]] | 2018-02-19 | [[Төмән]] |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | [[Гыймаз Баһаветдинев]] | | 1897-12-27 | [[Менделеевск]] | 1938-05-10 | [[Казан]] |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | [[Александр Овчинников]] | [[галим]] | 1874 | | 1936-09-15 | [[Берлин]] |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | ''[[:d:Q51670869|Михаил Боцманов]]'' | [[галим]] | 1893-09-20 | [[Чуел]] | 1970-03-31 | [[Мәскәү]] |- | ''[[:d:Q6581072|хатын-кыз]]'' | ''[[:d:Q52145175|Гүзәл Сыйтдыкова]]'' | ''[[:d:Q1650915|тикшеренүче]]'' | 1968 | | | |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | [[Әзһәр Мөхәммәдиев]] | ''[[:d:Q1622272|университет профессоры]]'' | 1933-09-08 | [[Сеңрән]] | 2018-04-25 | [[Казан]] |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | ''[[:d:Q52312150|Даниэль Тартаковский]]'' | ''[[:d:Q3400985|фәнни хезмәткәр]]''<br/>''[[:d:Q1622272|университет профессоры]]''<br/>''[[:d:Q2878105|energy engineer]]''<br/>[[математик]]<br/>''[[:d:Q3644587|һидрулыг]]''<br/>[[галим]] | | | | |- | ''[[:d:Q6581072|хатын-кыз]]'' | ''[[:d:Q52769891|Полина Микшина]]'' | ''[[:d:Q1650915|тикшеренүче]]'' | | | | |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | ''[[:d:Q52769894|Юрий Зуев]]'' | ''[[:d:Q1650915|тикшеренүче]]''<br/>''[[:d:Q14906342|бияфизик]]'' | | | | |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | [[Госман Саинов]] | | 1835-10-02 | No/unknown value | No/unknown value | No/unknown value |- | ''[[:d:Q6581072|хатын-кыз]]'' | ''[[:d:Q53402499|Эльвира Әхмәтҗанова]]'' | ''[[:d:Q1650915|тикшеренүче]]'' | | | | |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | [[Илдус Әмирханов|Илдус Әмирхан]] | | 1941-01-04 | [[Урта Тирескә]] | 2018-06-18 | [[Казан]] |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | ''[[:d:Q55102031|Ibragim Akhtyamov]]'' | [[адвокат]] | 1880-05-09 | [[Уфа]] | 1936-10-14 | [[Мәскәү]] |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | ''[[:d:Q55102265|Леонид Грошев]]'' | ''[[:d:Q169470|физик]]'' | 1907-03-15 | [[Иваново өлкәсе]] | 1974-06-04 | [[Мәскәү]] |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | ''[[:d:Q55103383|Денис Громов]]'' | ''[[:d:Q1424605|trader]]'' | | | | |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | [[Виктор Савельев (1963)]] | ''[[:d:Q82955|сәясәтче]]'' | 1963-01-01 | [[Әлмәт]] | | |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | [[Николай Бушмакин]] | [[галим]] | 1875 | [[Чистай]] | 1936-10-05 | [[Санкт-Петербург]] |- | ''[[:d:Q6581072|хатын-кыз]]'' | ''[[:d:Q55728487|Эльвира Җиһаншина]]'' | ''[[:d:Q1650915|тикшеренүче]]'' | | | | |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | ''[[:d:Q55728501|Айрат Җиһаншин]]'' | ''[[:d:Q1650915|тикшеренүче]]'' | | | | |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | [[Равил Сәйфетдинов|Равил Сәйфетдинев]] | ''[[:d:Q1231865|педагог]]''<br/>''[[:d:Q2251335|мәктәп укытучысы]]''<br/>''[[:d:Q57612045|deputy head teacher]]''<br/>''[[:d:Q1056391|мәктәп директоры]]'' | 1938-10-14 | [[Мулла Иле]] | 2018-02-10 | [[Мулла Иле]] |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | [[Рәшит Нигъмәтуллин (1923)|Рәшит Нигъмәтуллин]] | [[галим]] | 1923-01-05 | [[Казан]] | 1991-07-07 | [[Казан]] |- | | [[Андрей Поминов]] | [[инженер]] | 1958-03-02 | [[Казан]] | | |- | | [[Иван Поминов]] | ''[[:d:Q205375|уйлап табучы]]'' | 1920-02-19 | [[Самар губернасы]] | | [[Казан]] |- | | [[Павал Абрамов]] | | 1914-02-23 | [[Шомырбаш]] | 1992-09-22 | [[Казан]] |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | [[Дамир Фәттахов]] | ''[[:d:Q212238|дәүләт хезмәткәре]]'' | 1979-10-11 | [[Казан]] | | |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | ''[[:d:Q56154145|Айрат Каюмов]]'' | ''[[:d:Q1650915|тикшеренүче]]'' | | | | |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | ''[[:d:Q56306906|Владимир Поварницын]]'' | [[галим]] | 1899-06-14 | [[Киров (Киров өлкәсе)|Киров]] | 1962-10-21 | [[Киев]] |- | ''[[:d:Q6581072|хатын-кыз]]'' | [[Әминә Мөхетдинова|Әминә Мөхетдинева]] | [[хокук белгече]]<br/>''[[:d:Q82955|сәясәтче]]'' | 1893-09-06 | [[Казан]] | 1944-12-26 | [[Енисейск]] |- | ''[[:d:Q6581072|хатын-кыз]]'' | ''[[:d:Q56594561|Anna Valeeva]]'' | ''[[:d:Q1650915|тикшеренүче]]'' | | | | |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | ''[[:d:Q56654615|Mikhail Pugachev]]'' | ''[[:d:Q1650915|тикшеренүче]]'' | | | | |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | ''[[:d:Q56654617|Nikita Shtyrlin]]'' | ''[[:d:Q1650915|тикшеренүче]]'' | | | | |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | ''[[:d:Q56800387|Pavel Sidorov]]'' | ''[[:d:Q1650915|тикшеренүче]]'' | 1989 | | | |- | ''[[:d:Q6581072|хатын-кыз]]'' | ''[[:d:Q56815097|Olga Ermakova]]'' | ''[[:d:Q1650915|тикшеренүче]]'' | | | | |- | | ''[[:d:Q56934170|Alexey Tiranov]]'' | ''[[:d:Q1650915|тикшеренүче]]'' | | | | |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | ''[[:d:Q57019224|Alexander R Mukhitov]]'' | ''[[:d:Q1650915|тикшеренүче]]'' | | | | |- | ''[[:d:Q6581072|хатын-кыз]]'' | ''[[:d:Q57053644|Julia Lebedeva]]'' | ''[[:d:Q1650915|тикшеренүче]]'' | | | | |- | | ''[[:d:Q57055602|Konstantin S Usachev]]'' | ''[[:d:Q1650915|тикшеренүче]]'' | | | | |- | | ''[[:d:Q57065143|Mikhail S Bukharov]]'' | ''[[:d:Q1650915|тикшеренүче]]'' | | | | |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | [[Тимур Галибаев]] | | 1966-03-12 | [[Өрген]] | | |- | | ''[[:d:Q57296712|Ilya Saushin]]'' | ''[[:d:Q1650915|тикшеренүче]]'' | | | | |- | ''[[:d:Q6581072|хатын-кыз]]'' | ''[[:d:Q57389069|Tatiana Nikolaeva]]'' | ''[[:d:Q1650915|тикшеренүче]]'' | | | | |- | | ''[[:d:Q57410621|Rafail Rakhmatullin (Rakhmatoullin, Rahmatouline, Razmatullin))]]'' | ''[[:d:Q1650915|тикшеренүче]]'' | | | | |- | ''[[:d:Q6581072|хатын-кыз]]'' | ''[[:d:Q57413528|Daria Martynova]]'' | ''[[:d:Q1650915|тикшеренүче]]'' | | | | |- | | ''[[:d:Q57423437|Khassanov]]'' | ''[[:d:Q1650915|тикшеренүче]]'' | | | | |- | | ''[[:d:Q57437541|Mustafin Askar Nailevich]]'' | ''[[:d:Q1650915|тикшеренүче]]'' | | | | |- | | ''[[:d:Q57494080|Зөлфия Габидуллина]]'' | ''[[:d:Q1650915|тикшеренүче]]'' | | | | |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | [[Тимофей Белов]] | | 1907-02-13 | [[Тимәш]] | 1978-12-22 | [[Казан]] |- | | ''[[:d:Q57595235|Юрий Кутин]]'' | ''[[:d:Q1650915|тикшеренүче]]'' | | | | |- | | ''[[:d:Q57651217|Yuliya Ponomareva]]'' | ''[[:d:Q1650915|тикшеренүче]]'' | | | | |- | | [[Альберт Кәримов|Әлбирт Кәримов]] | | 1976-01-23 | [[Казан]] | | |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | [[Сергей Иванов (1976)|Сергей Иванов]] | ''[[:d:Q372436|дәүләт эшлеклесе]]'' | 1976-08-02 | [[Северодвинск]] | | |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | [[Азат Хамаев|Азат Хәмәев]] | ''[[:d:Q82955|сәясәтче]]''<br/>''[[:d:Q17276321|РФ Дәүләт думасы депутаты]]'' | 1955-01-01 | [[Пучы]] | | |- | ''[[:d:Q6581072|хатын-кыз]]'' | [[Илмирә Зарипова]] | [[укытучы]]<br/>''[[:d:Q201788|тарихчы]]''<br/>''[[:d:Q372436|дәүләт эшлеклесе]]'' | 1974-04-24 | [[Казан]] | | |- | | ''[[:d:Q57763532|Waleed S. Mohammed]]'' | ''[[:d:Q1650915|тикшеренүче]]'' | | | | |- | | ''[[:d:Q57788304|Bulat Usmanov]]'' | ''[[:d:Q1650915|тикшеренүче]]'' | | | | |- | | ''[[:d:Q57844064|Marat Gafurov]]'' | ''[[:d:Q1650915|тикшеренүче]]'' | | | | |- | | ''[[:d:Q57902492|Daut Islamov]]'' | ''[[:d:Q1650915|тикшеренүче]]'' | | | | |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | ''[[:d:Q57913764|Роланд Тамазович Херианов]]'' | [[адвокат]]<br/>''[[:d:Q82955|сәясәтче]]'' | 1973-08-25 | ''[[:d:Q653420|Bolnisi]]'' | | |- | | ''[[:d:Q57920070|K. M. Mijanur Rahman]]'' | ''[[:d:Q1650915|тикшеренүче]]'' | | | | |- | | ''[[:d:Q57982034|Людмила Леонтьева]]'' | ''[[:d:Q1650915|тикшеренүче]]'' | | | | |- | | ''[[:d:Q58197626|G. F. Romashkina]]'' | ''[[:d:Q1650915|тикшеренүче]]'' | | | | |- | | ''[[:d:Q58210561|Shmeleva Liudmila]]'' | ''[[:d:Q1650915|тикшеренүче]]'' | | | | |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | ''[[:d:Q58231625|George Mamin]]'' | ''[[:d:Q1650915|тикшеренүче]]'' | | | | |- | | ''[[:d:Q58267876|Timur A. Sibgatullin]]'' | ''[[:d:Q1650915|тикшеренүче]]'' | | | | |- | | ''[[:d:Q58371578|Arkady Popov]]'' | ''[[:d:Q1650915|тикшеренүче]]'' | | | | |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | [[Рәис Шәйхелисламов]] | | 1951-10-24 | [[Мөслим (Мөслим районы)]] | | |- | ''[[:d:Q6581072|хатын-кыз]]'' | ''[[:d:Q58457234|Natalia Nikonorova]]'' | ''[[:d:Q1650915|тикшеренүче]]'' | | | | |- | ''[[:d:Q6581072|хатын-кыз]]'' | ''[[:d:Q58464200|Olga Kravtsova]]'' | ''[[:d:Q1650915|тикшеренүче]]'' | | | | |- | | ''[[:d:Q58679802|Айрат Хасьянов]]'' | ''[[:d:Q1650915|тикшеренүче]]'' | | | | |- | | ''[[:d:Q58679954|Ilia Sozutov]]'' | ''[[:d:Q1650915|тикшеренүче]]'' | | | | |- | | ''[[:d:Q58779893|Mohammad Nooraiepour]]'' | ''[[:d:Q1650915|тикшеренүче]]'' | | | | |- | | ''[[:d:Q58819378|Rustam Khaibullin]]'' | ''[[:d:Q1650915|тикшеренүче]]'' | | | | |- | | ''[[:d:Q58825766|Serghei Malkov]]'' | ''[[:d:Q1650915|тикшеренүче]]'' | | | | |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | [[Тансык Нәҗметдинев]] | ''[[:d:Q169470|физик]]'' | 1927-03-30 | [[Троицк (Чиләбе өлкәсе)|Троицк]] | 2008-03-21 | [[Казан]] |- | | [[Мира Космодемьянская]] | | 1927-05-03 | [[Сембер]] | 2013-05-20 | [[Казан]] |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | ''[[:d:Q59293395|Héctor Alejandro Cabrera Fuentes]]'' | ''[[:d:Q15839206|молекуляр биолог]]''<br/>''[[:d:Q2919046|тереклек химиячесе]]'' | 1985 | ''[[:d:Q4968496|El Espinal]]'' | | |- | | ''[[:d:Q59565111|Aydar I Rakhmatullin]]'' | ''[[:d:Q1650915|тикшеренүче]]'' | | | | |- | | ''[[:d:Q59594389|Akhmet Galeev]]'' | ''[[:d:Q1650915|тикшеренүче]]'' | | | | |- | | ''[[:d:Q59660459|Artur Useinov]]'' | ''[[:d:Q1650915|тикшеренүче]]'' | | | | |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | ''[[:d:Q59667145|Irshad Sharafutdinov]]'' | ''[[:d:Q1650915|тикшеренүче]]'' | | | | |- | | ''[[:d:Q59695299|Nikolay V Kotov]]'' | ''[[:d:Q1650915|тикшеренүче]]'' | | | | |- | ''[[:d:Q6581072|хатын-кыз]]'' | ''[[:d:Q59827413|Sandra Morales Ruiz]]'' | ''[[:d:Q1650915|тикшеренүче]]''<br/>''[[:d:Q864503|биолог]]'' | | | | |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | ''[[:d:Q59866275|Martin Kangwa]]'' | ''[[:d:Q1650915|тикшеренүче]]'' | | | | |- | | ''[[:d:Q60141392|Iskander Vakhitov]]'' | ''[[:d:Q1650915|тикшеренүче]]'' | | | | |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | [[Владислав Яснитский]] | [[галим]] | 1894 | [[Сембер]] | 1945-11-13 | [[Иркутск]] |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | [[Александр Груничев]] | ''[[:d:Q372436|дәүләт эшлеклесе]]'' | 1975-12-10 | [[Казан]] | | |- | ''[[:d:Q6581072|хатын-кыз]]'' | ''[[:d:Q60222445|Anna Danilushkina]]'' | ''[[:d:Q1650915|тикшеренүче]]'' | | | | |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | ''[[:d:Q60390911|Alexander Turanov]]'' | ''[[:d:Q1650915|тикшеренүче]]'' | | | | |- | | ''[[:d:Q60391151|Renad Ibrahimovich Zhdanov]]'' | ''[[:d:Q1650915|тикшеренүче]]'' | | | | |- | | ''[[:d:Q60393881|Dmitrii A. Emelianov]]'' | ''[[:d:Q1650915|тикшеренүче]]'' | | | | |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | ''[[:d:Q60695029|Sergei Wassiljewitsch Djakow]]'' | [[укытучы]] | 1939-03-26 | [[Балашау]] | 2016-08-24 | [[Мәскәү]] |- | ''[[:d:Q6581072|хатын-кыз]]'' | ''[[:d:Q60695870|Iraida Romanova]]'' | ''[[:d:Q1650915|тикшеренүче]]'' | | | | |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | [[Павел Софроницкий]] | [[галим]] | 1910-08-26 | [[Казан]] | 1997-07-13 | [[Пермь]] |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | ''[[:d:Q60826773|Sergej Aleksandrovič Arcybyšev]]'' | ''[[:d:Q169470|физик]]'' | 1887 | | 1957-08-22 | |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | ''[[:d:Q60826904|Рукавицын, Иннокентий Николаевич]]'' | [[галим]] | 1892-04-22 | | 1958-08-16 | |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | ''[[:d:Q60826990|Valentin Ivanovich Smirnov]]'' | [[галим]] | 1879-03-02 | [[Казан]] | 1942 | [[Санкт-Петербург]] |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | ''[[:d:Q60827012|Фролов, Дмитрий Николаевич]]'' | [[галим]] | 1903-10-24 | | 1993 | |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | ''[[:d:Q61101798|Сергей Абруков]]'' | | 1921-09-13 | [[Кече Сөнчәле]] | 2006-05-01 | [[Чабаксар]] |- | ''[[:d:Q6581072|хатын-кыз]]'' | [[Дания Заһидуллина]] | ''[[:d:Q1622272|университет профессоры]]'' | 1961-10-01 | [[Әмәкәй]] | | |- | | [[Марат Заһидуллин (1978)|Марат Заһидуллин]] | | 1978-07-20 | [[Апас районы]] | | |- | | [[Фәрит Гыйльми]] | [[язучы]] | 1947 | [[Мөслим районы]] | | [[Әлмәт]] |- | | [[Ләйлә Фазлыева]] | [[укытучы]] | 1975-05-29 | [[Кыргызстан]] | | |- | | [[Равил Сабиров (1974)|Равил Сабиров]] | [[язучы]] | 1974 | [[Минзәлә районы]] | | |- | | [[Артур Поляков]] | ''[[:d:Q1622272|университет профессоры]]'' | | [[Кайбыч районы]] | | |- | ''[[:d:Q6581072|хатын-кыз]]'' | ''[[:d:Q61160824|Irina V Romanova]]'' | ''[[:d:Q1650915|тикшеренүче]]'' | | | | |- | ''[[:d:Q6581072|хатын-кыз]]'' | ''[[:d:Q61304965|Guzel Ziyatdinova]]'' | ''[[:d:Q1650915|тикшеренүче]]'' | | | | |- | | ''[[:d:Q61477858|Andrey Galukhin]]'' | ''[[:d:Q1650915|тикшеренүче]]'' | | | | |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | [[Александр Панаев]] | | 1788 | No/unknown value | 1868 | No/unknown value |- | | [[Александр Горталов]] | | 1851-02-27 | [[Россия империясе]] | No/unknown value | |- | | [[Арсений Горталов|Арсени Горталов]] | | 1861-10-22 | No/unknown value | 1930 | No/unknown value |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | [[Борис Кочелаев]] | ''[[:d:Q169470|физик]]'' | 1934-04-19 | [[Долгопрудный]] | | |- | ''[[:d:Q6581072|хатын-кыз]]'' | [[Әлмира Әдиатуллина]] | [[Jurnalist|журналист]] | 1938-07-08 | [[Сәеткол (Илеш районы)|Сәеткол]] | | [[Казан]] |- | ''[[:d:Q6581072|хатын-кыз]]'' | ''[[:d:Q61994384|Nadezhda Tarasova]]'' | ''[[:d:Q1650915|тикшеренүче]]'' | | | | |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | ''[[:d:Q61994386|Yury Gogolev]]'' | ''[[:d:Q1650915|тикшеренүче]]'' | | | | |- | | ''[[:d:Q61999255|Аркадий Лин]]'' | ''[[:d:Q1650915|тикшеренүче]]'' | | | | |- | ''[[:d:Q6581072|хатын-кыз]]'' | ''[[:d:Q62036330|Aida Gainutdinova]]'' | ''[[:d:Q1650915|тикшеренүче]]'' | | | | |- | ''[[:d:Q6581072|хатын-кыз]]'' | ''[[:d:Q62283357|Natalia Hennadiivna Stxukina]]'' | ''[[:d:Q169470|физик]]''<br/>''[[:d:Q752129|астрофизик]]''<br/>''[[:d:Q11063|йолдызбелгеч]]''<br/>''[[:d:Q1622272|университет профессоры]]'' | 1948-07-27 | ''[[:d:Q465104|Броды]]'' | | |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | ''[[:d:Q62358258|Данилов Леонід Григорович]]'' | ''[[:d:Q2310145|meteorologist]]'' | 1874-03-02 | [[Ырынбур]] | 1928-11-27 | [[Киев]] |- | | [[Йолдыз Нигъмәтуллина]] | | 1929-04-29 | [[Казан]] | | |- | | [[Татьяна Багаева]] | | 1952-02-17 | [[Казан]] | | |- | | [[Эдуард Бадәмшин]] | | 1932-06-03 | [[Казан]] | 2000-06-01 | [[Казан]] |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | [[Юрий Бабанов]] | | 1931-12-12 | [[Казан]] | 1995-10-30 | [[Казан]] |- | | [[Александр Бажанов]] | | 1898-08-30 | [[Казан]] | 1983-01-08 | [[Казан]] |- | ''[[:d:Q6581072|хатын-кыз]]'' | ''[[:d:Q62651062|Tatiana Gavrilova]]'' | ''[[:d:Q1650915|тикшеренүче]]'' | | | | |- | | [[Рөстәм Бәйкиев]] | | 1957-04-16 | [[Яшел Үзән]] | | |- | | [[Тәлгать Миңнебаев]] | ''[[:d:Q1622272|университет профессоры]]'' | 1953-01-10 | [[Кичүчат]] | 1991-08-17 | [[Казан]] |- | ''[[:d:Q6581072|хатын-кыз]]'' | [[Луиза Бәйрәмова|Луиза Бәйрәмева]] | | 1935-01-01 | [[Исәнбай]] | 2022-02-26 | |- | | [[Александр Балакин]] | | 1957-08-08 | [[Казан]] | | |- | | [[Юрий Балашов]] | | 1951-04-16 | [[Казан]] | | |- | | [[Владимир Барабанов]] | | 1937-05-19 | [[Дон-Урай]] | | |- | | [[Владимир Баранов (1872)|Владимир Баранов]] | | 1872-09-15 | [[Микулино|Микулин]] | 1942-02-14 | [[Казан]] |- | | [[Геннадий Баранов]] | | 1941-04-29 | [[Базарлы Сызган]] | | |- | | [[Владимир Батыр]] | | 1907-07-17 | [[Киев]] | 1957-10-04 | [[Казан]] |- | | [[Анатолий Бахтин]] | | 1939-12-25 | [[Казан]] | | |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | [[Владимир Казем-Бек|Владимир Касыймбәк]] | ''[[:d:Q39631|табиб]]'' | 1892-02-14 | [[Казан]] | 1931-08-04 | [[Харбин]] |- | | [[Иван Башкиров (1900)|Иван Башкиров]] | | 1900-07-28 | [[Казан]] | 1980-04-30 | [[Франкфурт]] |- | | [[Рәдиф Бәширев]] | | 1929-01-03 | [[Казан]] | 1996-04-20 | [[Махачкала]] |- | | [[Илидә Бәширева]] | | 1938-11-23 | [[Иске Әшер]] | | |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | [[Рөстәм Баязитев]] | ''[[:d:Q169470|физик]]'' | 1946-12-17 | [[Владивосток]] | | |- | ''[[:d:Q6581072|хатын-кыз]]'' | [[Александра Безина]] | [[хокук белгече]] | 1932-02-15<br/>1932 | [[Коломна|Калумна]] | 2020-08-23 | |- | | [[Фәрит Йосыпов]] | | 1939-05-15 | [[Олы Карагуҗа]] | | |- | | [[Дмитрий Белихов]] | | 1898-04-08 | [[Кострома]] | 1979-09-10 | [[Казан]] |- | ''[[:d:Q6581072|хатын-кыз]]'' | [[Луиза Янсуар]] | [[шагыйрь]]<br/>[[язучы]]<br/>''[[:d:Q333634|тәрҗемәче]]'' | 1981-08-13 | [[Кавал]] | | |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | [[Николай Беляев (1937)|Николай Беляев]] | [[шагыйрь]]<br/>''[[:d:Q333634|тәрҗемәче]]''<br/>''[[:d:Q15980158|язучы-документалист]]'' | 1937-09-23 | [[Ярославль]] | 2016-12-24 | [[Казан]] |- | | [[Маргарита Беляева]] | | 1912-12-30 | [[Чистай]] | 2004-11-10 | [[Казан]] |- | | [[София Березина]] | | 1916-08-21 | [[Орлов өязе]] | 1997-04-13 | [[Казан]] |- | | [[Вадим Бик]] | | 1894-04-26 | [[Акмәсҗит]] | 1967-01-06 | [[Сарытау]] |- | | ''[[:d:Q63489500|Ruslan Shekurov]]'' | ''[[:d:Q1650915|тикшеренүче]]'' | | | | |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | [[Юрий Благов (1937)|Юрий Благов]] | | 1937-02-10<br/>1937 | [[Югары Ослан]] | 2014-10-23 | [[Казан]] |- | | [[Георгий Блом]] | | 1918-09-03 | ''[[:d:Q1493534|Rauna]]'' | 2002-06-03 | [[Түбән Новгород]] |- | | [[Александр Блудоров]] | | 1902-04-15 | [[Санкт-Петербург]] | 1975-06-10 | [[Казан]] |- | | [[Зелиг Блюмштейн|Зелиг Блүмштейн]] | | 1894-11-06 | [[Сарапул]] | 1986-10-19 | [[Казан]] |- | | [[Халидә Багданова]] | | 1940-07-08 | [[Уфа]] | | |- | | [[Алексей Боголюбов (1874)|Алексей Боголюбов]] | | 1874-03-08 | [[Казан]] | No/unknown value | No/unknown value |- | | [[Аркадий Боголюбов]] | | 1875 | [[Никалай өязе|Николаевск өязе]] | 1952 | [[Тәтеш]] |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | [[Николай Боголюбов (1840)|Николай Боголюбов]] | [[хирург]] | 1840-05-20 | [[Малмыж]] | 1893-08-20 | [[Казан]] |- | | [[Роза Баһаветдинева]] | | 1945-03-01 | [[Хрустальный]] | | |- | | [[Владимир Бойко]] | | 1933-03-11 | [[Могилёв]] | 2022-05-30 | [[Казан]] |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | ''[[:d:Q63865103|Alexander Ovsyannikov]]'' | ''[[:d:Q1650915|тикшеренүче]]'' | | | | |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | ''[[:d:Q63877376|Михайлов, Леонид Григорьевич]]'' | [[математик]] | 1928-02-28 | [[Миякә районы]] | 2015-03-15 | |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | ''[[:d:Q63913217|Rafil Khairullin]]'' | ''[[:d:Q1650915|тикшеренүче]]'' | | | | |- | | [[Виталий Боронин]] | | 1927-08-23 | [[Волостниковка (Иске Майна районы)|Волостниковка]] | 2002-02-09 | [[Казан]] |- | | [[Александр Бредихин]] | | 1951-10-19 | [[Каманича]] | | |- | | [[Борис Бронштейн]] | | 1945-12-10 | [[Чирмешән (Чирмешән районы)]] | | |- | | [[Герман Будников]] | | 1936-10-08 | [[Мәскәү]] | | |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | [[Владимир Булыгин (1916)|Владимир Булыгин]] | | 1916-04-17 | [[Казан]] | 2010-01-23 | [[Казан]] |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | [[Дмитрий Булыгин]] | | 1952-01-28 | [[Казан]] | | |- | | [[Владимир Булычев]] | | 1942-06-29 | [[Казан]] | 1995-08-08 | [[Казан]] |- | | [[Лариса Борһанова]] | | 1950-05-13 | [[Дүшәнбе]] | | |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | [[Владимир Бургсдорф (1864)|Владимир Бургсдорф]] | | 1864-05-17 | [[Лысково|Лискау]] | 1935-04-03 | [[Казан]] |- | | [[Николай Бурмистров]] | | 1925-12-25 | [[Чулпан (Арча районы)|Чулпан]] | 2004-02-29 | [[Казан]] |- | | [[Борис Буров]] | | 1934-06-04 | [[Казан]] | 2008-03-07 | [[Казан]] |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | [[Ефим Бушканец]] | ''[[:d:Q17167049|әдәбият белгече]]''<br/>''[[:d:Q13418253|филолог]]''<br/>''[[:d:Q1595570|өлкәне өйрәнүче]]'' | 1922-11-12 | [[Пермь]] | 1988-11-16 | [[Казан]] |- | | [[Габдүш Ваһапов]] | | 1814 | [[Казан]] | 1873 | [[Казан]] |- | ''[[:d:Q6581072|хатын-кыз]]'' | ''[[:d:Q64541403|Diana A Mironova]]'' | ''[[:d:Q1650915|тикшеренүче]]'' | | | | |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | ''[[:d:Q64541405|Ramil Nugmanov]]'' | ''[[:d:Q1650915|тикшеренүче]]'' | | | | |- | ''[[:d:Q6581072|хатын-кыз]]'' | ''[[:d:Q64541422|Olga D Bochkova]]'' | ''[[:d:Q1650915|тикшеренүче]]'' | | | | |- | | [[Наилә Вазыйхова]] | | 1945-02-14 | [[Җаек (шәһәр)|Җаек]] | | |- | | [[Рәмзи Вәлиев]] | | 1937-05-07 | [[Карашәм]] | | |- | | [[Револь Вәлиев]] | | 1938-08-19 | [[Күрәз]] | | |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | [[Николай Воробьёв (1894)]] | ''[[:d:Q901402|географ]]'' | 1894-11-15<br/>1894-11-01 | [[Хвалынск|Хвалын]] | 1967-09-29<br/>1967-09-20 | [[Казан]] |- | | [[Солтан Вәлиев]] | | 1941-10-19 | ''[[:d:Q1968907|Shkotovo]]'' | 2012-02 | [[Россия]] |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | [[Фалес Вәлиев]] | | 1938-09-30 | [[Кычытканлы]] | 2004-06-08 | [[Россия]] |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | [[Евгений Сухов]] | [[язучы]] | 1959-07-25 | [[Потсдам]] | | |- | | [[Зиннәт Вәли]] | | 1924-03-08 | [[Шәпкә]] | | |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | [[Гомәр Саттаров]] | [[галим]]<br/>''[[:d:Q1622272|университет профессоры]]'' | 1932-07-02 | [[Мулла Иле]] | 2020-08-26 | [[Казан]] |- | ''[[:d:Q6581072|хатын-кыз]]'' | [[Ирина Коновалова]] | ''[[:d:Q593644|химик]]'' | 1933-04-18 | [[Казан]] | 2016-08-14 | |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | [[Тимур Шиһабетдинов]] | ''[[:d:Q378622|узышчы]]'' | 1983-01-12 | [[Казан]] | | |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | ''[[:d:Q65154671|Rashit Shagaliev]]'' | ''[[:d:Q169470|физик]]'' | 1950-09-29 | | | |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | [[Рафаил Газизов]] | [[язучы]]<br/>''[[:d:Q1056391|мәктәп директоры]]'' | 1947-04-26 | [[Кече Кирмән]] | | |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | [[Мәлик Хәйруллин]] | ''[[:d:Q14467526|телбелгеч]]''<br/>''[[:d:Q1622272|университет профессоры]]''<br/>''[[:d:Q13418253|филолог]]'' | 1940-12-01 | [[Кошман]] | 2025-02-09 | [[Казан]] |- | ''[[:d:Q6581072|хатын-кыз]]'' | [[Гөлчирә Мансурова-Такташева]] | [[укытучы]] | 1909 | [[Яңа Әлем]] | 1984 | [[Казан]] |- | ''[[:d:Q6581072|хатын-кыз]]'' | [[Чулпан Закирова]] | ''[[:d:Q5716684|биюче]]''<br/>''[[:d:Q2490358|choreographer]]'' | 1977-07-24 | [[Казан]] | | |- | | [[Марат Маликов]] | [[галим]] | 1937-02-02 | [[Илеш районы]] | | |- | | [[Наил Алан]] | | 1963-06-05 | [[Алан (Теләче районы)|Алан]] | 2018-06-11 | [[Кабо-Верде]] |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | ''[[:d:Q66688797|Albert Aghanov]]'' | ''[[:d:Q169470|физик]]'' | 1941-04-21 | ''[[:d:Q3403723|Öndörkhangai]]'' | | |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | ''[[:d:Q67097007|Іван Цімафеевіч Арзамасаў]]'' | ''[[:d:Q350979|хайванатбелгеч]]''<br/>''[[:d:Q864503|биолог]]''<br/>''[[:d:Q12773412|паразитулыг]]'' | 1922-05-08 | ''[[:d:Q21845264|Вялікія Кулікі]]'' | 1990 | |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | [[Дмитрий Мартынов (1980)]] | ''[[:d:Q201788|тарихчы]]''<br/>''[[:d:Q15255771|sinologist]]''<br/>''[[:d:Q23038345|википедияче]]'' | 1980-03-12 | [[Казан]] | | |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | ''[[:d:Q68570815|Alexander Makeev]]'' | ''[[:d:Q13416354|mineralogist]]''<br/>''[[:d:Q19356817|petrologist]]'' | 1951-11-07 | ''[[:d:Q503469|Cahul]]'' | | |- | ''[[:d:Q6581072|хатын-кыз]]'' | [[Ирина Ларочкина]] | ''[[:d:Q82955|сәясәтче]]''<br/>''[[:d:Q372436|дәүләт эшлеклесе]]'' | 1950-01-14 | [[Әлмәт]] | | |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | ''[[:d:Q71945581|Наил Фәткуллин]]'' | | 1954-12-10 | [[Яшел Үзән]]<br/>[[Юдино районы]] | | |- | ''[[:d:Q6581072|хатын-кыз]]'' | ''[[:d:Q73632153|Irina Tikhonova]]'' | ''[[:d:Q1650915|тикшеренүче]]'' | | | | |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | ''[[:d:Q74415301|Ренат Нугаев]]'' | ''[[:d:Q1650915|тикшеренүче]]''<br/>''[[:d:Q1622272|университет профессоры]]'' | | | | |- | | ''[[:d:Q75194860|Nikolai I Petrov]]'' | ''[[:d:Q1650915|тикшеренүче]]'' | | | | |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | [[Товий Эпштейн]] | [[галим]] | 1895-12-15 | [[Даугавпилс]] | 1969 | [[Казан]] |- | ''[[:d:Q6581072|хатын-кыз]]'' | ''[[:d:Q76529748|Vera Alekseevna Kosova]]'' | ''[[:d:Q13418253|филолог]]'' | | | | |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | ''[[:d:Q77319159|Andrey Chasov]]'' | ''[[:d:Q1650915|тикшеренүче]]'' | | | | |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | [[Сергей Вицин]] | [[хокук белгече]] | 1929-10-26 | [[Воткинск|Вуткин]] | 2017-01 | |- | | ''[[:d:Q77550206|Nikolay K. Andreev]]'' | ''[[:d:Q1650915|тикшеренүче]]'' | | | | |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | ''[[:d:Q78123889|Alexander D. Shengelaya]]'' | ''[[:d:Q169470|физик]]'' | 1968-11-03 | [[Tbilisi|Тбилиси]] | | |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | ''[[:d:Q78158803|Victor Silvestrovich Charin]]'' | ''[[:d:Q1622272|университет профессоры]]''<br/>[[математик]] | 1919-11-07 | [[Пыёлдино]] | 2008-10-16 | [[Екатеринбург]] |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | ''[[:d:Q78163763|Viktor Brylyov]]'' | ''[[:d:Q901402|географ]]''<br/>''[[:d:Q1622272|университет профессоры]]''<br/>''[[:d:Q12764792|doctoral student]]'' | 1940-05-06 | [[Иркутск]] | 2022-04-06 | |- | | ''[[:d:Q79256628|Олег Петров]]'' | ''[[:d:Q1650915|тикшеренүче]]'' | | | | |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | [[Артем Хохорин]] | ''[[:d:Q212238|дәүләт хезмәткәре]]'' | 1970-07-30 | [[Казан]] | | |- | | ''[[:d:Q80289561|Alexandr Eremeev]]'' | ''[[:d:Q1650915|тикшеренүче]]'' | | | | |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | ''[[:d:Q80955095|Alexander I Sagidullin]]'' | ''[[:d:Q1650915|тикшеренүче]]'' | | | | |- | | ''[[:d:Q80959478|Irek R. Mukhamedshin]]'' | ''[[:d:Q1650915|тикшеренүче]]'' | | | | |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | ''[[:d:Q82044539|Innokentii Vishnyakov]]'' | ''[[:d:Q1650915|тикшеренүче]]'' | | | | |- | | ''[[:d:Q82216229|Maya Rudakova]]'' | ''[[:d:Q1650915|тикшеренүче]]'' | | | | |- | | ''[[:d:Q82289674|Alexey B Dobrynin]]'' | ''[[:d:Q1650915|тикшеренүче]]'' | | | | |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | ''[[:d:Q82517371|Mikhail Khrizanphorov]]'' | ''[[:d:Q1650915|тикшеренүче]]'' | | | | |- | | ''[[:d:Q83047960|Anton Eremeev]]'' | ''[[:d:Q1650915|тикшеренүче]]'' | | | | |- | | ''[[:d:Q83223776|Boris Yavkin]]'' | ''[[:d:Q1650915|тикшеренүче]]'' | | | | |- | | ''[[:d:Q83223779|Timur Biktagirov]]'' | ''[[:d:Q1650915|тикшеренүче]]'' | | | | |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | ''[[:d:Q83282793|Vyacheslav Semenov]]'' | ''[[:d:Q1650915|тикшеренүче]]'' | | | | |- | ''[[:d:Q6581072|хатын-кыз]]'' | ''[[:d:Q83343895|Julia Morozova]]'' | ''[[:d:Q1650915|тикшеренүче]]'' | | | | |- | | ''[[:d:Q83569121|Anastas A Bukharaev]]'' | ''[[:d:Q1650915|тикшеренүче]]'' | | | | |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | ''[[:d:Q83798739|Bulat Khayrutdinov]]'' | ''[[:d:Q1650915|тикшеренүче]]'' | | | | |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | ''[[:d:Q84045471|Alexander V Gerasimov]]'' | ''[[:d:Q1650915|тикшеренүче]]'' | | | | |- | | ''[[:d:Q84326720|Samiullah Khan]]'' | ''[[:d:Q1650915|тикшеренүче]]'' | | | | |- | ''[[:d:Q6581072|хатын-кыз]]'' | ''[[:d:Q84484820|Yulia S Lapteva]]'' | ''[[:d:Q1650915|тикшеренүче]]'' | | | | |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | ''[[:d:Q84721896|Булашевич, Юрий Петрович]]'' | | 1911-07-11 | [[Түбән Новгород]] | 1999-07-09 | [[Екатеринбург]] |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | ''[[:d:Q84724306|Мережин, Виктор Павлович]]'' | ''[[:d:Q11063|йолдызбелгеч]]'' | 1944-10-06 | [[Петрозаводск]] | 2006-08-29 | [[Казан]] |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | [[Эрик Рәхмәтуллин]] | [[галим]] | 1937-12-13 | | | |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | [[Владлен Фролов]] | [[математик]] | 1933-06-08 | [[Тәтеш]] | | |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | [[Семён Вишневский]] | ''[[:d:Q39631|табиб]]''<br/>''[[:d:Q3368718|pathologist]]'' | 1849-01-03 | [[Ядернә өязе]] | 1922-10-14 | [[Казан]] |- | | ''[[:d:Q84946115|Bulat N Galimzyanov]]'' | ''[[:d:Q1650915|тикшеренүче]]'' | | | | |- | | ''[[:d:Q85368630|Eduard Khaziev]]'' | ''[[:d:Q1650915|тикшеренүче]]'' | | | | |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | ''[[:d:Q85631880|Aleksandr Yakovlev]]'' | ''[[:d:Q1650915|тикшеренүче]]'' | | | | |- | | ''[[:d:Q85635448|Leisan F Galiullina]]'' | ''[[:d:Q1650915|тикшеренүче]]'' | | | | |- | | ''[[:d:Q85662673|Valery Solovyev]]'' | ''[[:d:Q1650915|тикшеренүче]]'' | | | | |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | ''[[:d:Q85821229|Ildar Galeev]]'' | ''[[:d:Q1792450|сәнгать белгече]]'' | 1966-04-22 | [[Ташкент]] | | |- | | ''[[:d:Q85899438|Aliya D Suleimanova]]'' | ''[[:d:Q1650915|тикшеренүче]]'' | | | | |- | ''[[:d:Q6581072|хатын-кыз]]'' | [[Кадрия Котлыбаева]] | ''[[:d:Q1622272|университет профессоры]]''<br/>''[[:d:Q39631|табиб]]'' | 1909-03-10 | [[Габдулла Тукай урамы (Казан)|Габдулла Тукай урамы]] | 1997-02-11 | [[Уфа]] |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | [[Айдар Сәлимгәрәев]] | | 1971-08-03 | [[Мөслим (Мөслим районы)]] | | |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | [[Дамир Динниулов]] | ''[[:d:Q47064|хәрби хезмәткәр]]'' | 1962-12-23 | [[Казан]] | 2021-06-04 | [[Казан]] |- | | ''[[:d:Q86059473|Edvard T Musaev]]'' | ''[[:d:Q1650915|тикшеренүче]]'' | | | | |- | | ''[[:d:Q86071170|I A Zakharova]]'' | ''[[:d:Q1650915|тикшеренүче]]'' | | | | |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | ''[[:d:Q86105469|Aleksandr Laikov]]'' | ''[[:d:Q1650915|тикшеренүче]]'' | | | | |- | | ''[[:d:Q86452554|Valeriya Grinenko]]'' | ''[[:d:Q1650915|тикшеренүче]]'' | | | | |- | ''[[:d:Q6581072|хатын-кыз]]'' | ''[[:d:Q86553514|Елена Никитина]]'' | ''[[:d:Q1650915|тикшеренүче]]'' | | | | |- | | ''[[:d:Q86568570|Askar K Gatiatulin]]'' | ''[[:d:Q1650915|тикшеренүче]]'' | | | | |- | ''[[:d:Q6581072|хатын-кыз]]'' | ''[[:d:Q86761136|Ekaterina Kozlova]]'' | ''[[:d:Q1650915|тикшеренүче]]'' | | | | |- | | ''[[:d:Q86833414|Aliia Shamsieva]]'' | ''[[:d:Q1650915|тикшеренүче]]'' | | | | |- | | ''[[:d:Q86852526|Ilya Vasilyev]]'' | ''[[:d:Q1650915|тикшеренүче]]'' | | | | |- | ''[[:d:Q6581072|хатын-кыз]]'' | ''[[:d:Q86871654|Elena Gorobets]]'' | ''[[:d:Q1650915|тикшеренүче]]'' | | | | |- | | ''[[:d:Q86959675|Oleg Morozov]]'' | ''[[:d:Q1650915|тикшеренүче]]'' | | | | |- | | ''[[:d:Q87501035|Zemfira A Bredikhina]]'' | ''[[:d:Q1650915|тикшеренүче]]'' | | | | |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | ''[[:d:Q87517442|Dmitry Suchkov]]'' | ''[[:d:Q1650915|тикшеренүче]]'' | | | | |- | | ''[[:d:Q87555557|Yu V Obnosov]]'' | ''[[:d:Q1650915|тикшеренүче]]'' | | | | |- | | ''[[:d:Q87555561|Anvar Kacimov]]'' | ''[[:d:Q1650915|тикшеренүче]]'' | | | | |- | | ''[[:d:Q87709798|Konstantin G Kornev]]'' | ''[[:d:Q1650915|тикшеренүче]]'' | | | | |- | ''[[:d:Q6581072|хатын-кыз]]'' | ''[[:d:Q87715392|Rezeda Ishkaeva]]'' | ''[[:d:Q1650915|тикшеренүче]]'' | | | | |- | | ''[[:d:Q87778791|Aygul Subkhangulova]]'' | ''[[:d:Q1650915|тикшеренүче]]'' | | | | |- | | ''[[:d:Q87784157|Marsil Kadirov]]'' | ''[[:d:Q1650915|тикшеренүче]]'' | | | | |- | ''[[:d:Q6581072|хатын-кыз]]'' | ''[[:d:Q87786646|Elvira Musina]]'' | ''[[:d:Q1650915|тикшеренүче]]'' | | | | |- | | ''[[:d:Q87945819|Evgeniya Levy]]'' | ''[[:d:Q1650915|тикшеренүче]]'' | | | | |- | | ''[[:d:Q87970688|Кирилл Петровнин]]'' | ''[[:d:Q1650915|тикшеренүче]]'' | | | | |- | | ''[[:d:Q88020099|Ivan Popov]]'' | ''[[:d:Q1650915|тикшеренүче]]'' | | | | |- | ''[[:d:Q6581072|хатын-кыз]]'' | ''[[:d:Q88260516|Daria Chulpanova]]'' | ''[[:d:Q1650915|тикшеренүче]]'' | | | | |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | ''[[:d:Q88314038|Yury Borisovich]]'' | [[математик]]<br/>''[[:d:Q1622272|университет профессоры]]'' | 1930-05-30 | [[Камень-на-Оби]] | 2007-07-16 | [[Воронеж]] |- | ''[[:d:Q6581072|хатын-кыз]]'' | ''[[:d:Q88424687|Anna Orlova]]'' | ''[[:d:Q1650915|тикшеренүче]]'' | | | | |- | ''[[:d:Q6581072|хатын-кыз]]'' | ''[[:d:Q88436532|Ayslu Mardanova]]'' | ''[[:d:Q1650915|тикшеренүче]]'' | | | | |- | | ''[[:d:Q88665395|Timur Shakirov]]'' | ''[[:d:Q1650915|тикшеренүче]]'' | | | | |- | | ''[[:d:Q88804484|Kajum Safiullin]]'' | ''[[:d:Q1650915|тикшеренүче]]'' | | | | |- | | ''[[:d:Q88804486|Andrey Stanislavovas]]'' | ''[[:d:Q1650915|тикшеренүче]]'' | | | | |- | ''[[:d:Q6581072|хатын-кыз]]'' | ''[[:d:Q88838618|Анастасия Поликарпова]]'' | ''[[:d:Q1650915|тикшеренүче]]'' | | | | |- | | ''[[:d:Q88913461|Alexey Krushelnitsky]]'' | ''[[:d:Q1650915|тикшеренүче]]'' | | | | |- | ''[[:d:Q6581072|хатын-кыз]]'' | ''[[:d:Q88929099|Marina Gomzikova]]'' | ''[[:d:Q1650915|тикшеренүче]]'' | | | | |- | | ''[[:d:Q88943639|Rustem R Zairov]]'' | ''[[:d:Q1650915|тикшеренүче]]'' | | | | |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | ''[[:d:Q89220335|Nikolai Shamaev]]'' | ''[[:d:Q1650915|тикшеренүче]]'' | | | | |- | ''[[:d:Q6581072|хатын-кыз]]'' | [[Александра Тяжёва]] | ''[[:d:Q1650915|тикшеренүче]]''<br/>''[[:d:Q520549|җирбелгеч]]'' | 1901-04-14 | [[Ардатау (Мордовия)|Ардатов]] | 1978-10-14 | [[Уфа]] |- | | ''[[:d:Q89438646|Aidar A Validov]]'' | ''[[:d:Q1650915|тикшеренүче]]'' | | | | |- | | ''[[:d:Q89447559|Vera Khrizanforova]]'' | ''[[:d:Q1650915|тикшеренүче]]'' | | | | |- | ''[[:d:Q6581072|хатын-кыз]]'' | ''[[:d:Q89487111|Elena Valeeva]]'' | ''[[:d:Q1650915|тикшеренүче]]'' | | | | |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | ''[[:d:Q89503602|Вячаслаў Міхайлавіч Шырокаў]]'' | | 1929-02-14 | [[Сембер]] | 1994 | |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | ''[[:d:Q89834666|Dmitry Bespiatykh]]'' | ''[[:d:Q1650915|тикшеренүче]]'' | | | | |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | ''[[:d:Q89909533|Iskander Khusainov]]'' | ''[[:d:Q1650915|тикшеренүче]]'' | 1989 | | | |- | | ''[[:d:Q90009792|Mohamed Zoughaib]]'' | ''[[:d:Q1650915|тикшеренүче]]'' | | | | |- | | ''[[:d:Q90017187|Fedor Nikolaev]]'' | ''[[:d:Q1650915|тикшеренүче]]'' | | | | |- | | ''[[:d:Q90017210|Yaw Abayie Akosah]]'' | ''[[:d:Q1650915|тикшеренүче]]'' | | | | |- | | ''[[:d:Q90017241|Jacob Sheehama]]'' | ''[[:d:Q1650915|тикшеренүче]]'' | | | | |- | | ''[[:d:Q90108076|Vladimir Arkhipov]]'' | ''[[:d:Q1650915|тикшеренүче]]'' | | | | |- | | ''[[:d:Q90135538|Gera A Pavlova]]'' | ''[[:d:Q1650915|тикшеренүче]]'' | | | | |- | ''[[:d:Q6581072|хатын-кыз]]'' | ''[[:d:Q90249621|Daina Buzyurova]]'' | ''[[:d:Q1650915|тикшеренүче]]'' | | | | |- | | ''[[:d:Q90274960|Anton V Naumov]]'' | ''[[:d:Q1650915|тикшеренүче]]'' | | | | |- | | ''[[:d:Q90373082|Abdul-Razak Masoud]]'' | ''[[:d:Q1650915|тикшеренүче]]'' | | | | |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | ''[[:d:Q90563316|Michael Volkov]]'' | ''[[:d:Q1650915|тикшеренүче]]'' | | | | |- | ''[[:d:Q6581072|хатын-кыз]]'' | ''[[:d:Q90563323|Elena Frolova]]'' | ''[[:d:Q1650915|тикшеренүче]]'' | | | | |- | ''[[:d:Q6581072|хатын-кыз]]'' | ''[[:d:Q90587976|Ekaterina Lebedeva]]'' | ''[[:d:Q1650915|тикшеренүче]]'' | | | | |- | | ''[[:d:Q90622318|Anton O Svinin]]'' | ''[[:d:Q1650915|тикшеренүче]]'' | | | | |- | | ''[[:d:Q90736820|Timur Burganov]]'' | ''[[:d:Q1650915|тикшеренүче]]'' | | | | |- | | ''[[:d:Q90785538|Rim Gubaev]]'' | ''[[:d:Q1650915|тикшеренүче]]'' | | | | |- | | ''[[:d:Q90950611|Rodion Okunev]]'' | ''[[:d:Q1650915|тикшеренүче]]'' | | | | |- | | ''[[:d:Q90974006|Semyon Vologin]]'' | ''[[:d:Q1650915|тикшеренүче]]'' | | | | |- | ''[[:d:Q6581072|хатын-кыз]]'' | ''[[:d:Q91130783|Olga Kataeva]]'' | ''[[:d:Q1650915|тикшеренүче]]'' | | | | |- | | ''[[:d:Q91130787|Artem Laskin]]'' | ''[[:d:Q1650915|тикшеренүче]]'' | | | | |- | ''[[:d:Q6581072|хатын-кыз]]'' | ''[[:d:Q91168388|Alisa Shaimardanova]]'' | ''[[:d:Q1650915|тикшеренүче]]'' | | | | |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | ''[[:d:Q91197414|Александр Теплов]]'' | ''[[:d:Q1650915|тикшеренүче]]'' | | | | |- | | ''[[:d:Q91372259|Vladimir A Burilov]]'' | ''[[:d:Q1650915|тикшеренүче]]'' | | | | |- | | ''[[:d:Q91381608|Almaz R Gazizov]]'' | ''[[:d:Q1650915|тикшеренүче]]'' | | | | |- | ''[[:d:Q6581072|хатын-кыз]]'' | ''[[:d:Q91424483|Anna Pavlova]]'' | ''[[:d:Q1650915|тикшеренүче]]'' | | | | |- | ''[[:d:Q6581072|хатын-кыз]]'' | [[Евгения Тихвинская]] | ''[[:d:Q1650915|тикшеренүче]]''<br/>''[[:d:Q520549|җирбелгеч]]'' | 1901-05-05 | [[Вязьма|Вәзма]] | 1976 | [[Казан]] |- | | ''[[:d:Q91562406|Daniil A Kabanov]]'' | ''[[:d:Q1650915|тикшеренүче]]'' | | | | |- | | ''[[:d:Q91716573|Эмилия Вәлиева]]'' | ''[[:d:Q1650915|тикшеренүче]]'' | | | | |- | ''[[:d:Q6581072|хатын-кыз]]'' | ''[[:d:Q91793327|Daria L Melnikova]]'' | ''[[:d:Q1650915|тикшеренүче]]'' | | | | |- | | ''[[:d:Q91820939|Tagir Akhmetshin]]'' | ''[[:d:Q1650915|тикшеренүче]]'' | | | | |- | | ''[[:d:Q91869681|Denis Lebedev]]'' | ''[[:d:Q1650915|тикшеренүче]]'' | | | | |- | ''[[:d:Q6581072|хатын-кыз]]'' | [[Гөлнара Сергеева]] | ''[[:d:Q82955|сәясәтче]]''<br/>''[[:d:Q17276321|РФ Дәүләт думасы депутаты]]'' | 1960-06-05 | [[Дөбъяз]]<br/>[[Биектау районы]] | | |- | | ''[[:d:Q91903279|Ruslan A Saifutdinov]]'' | ''[[:d:Q1650915|тикшеренүче]]'' | | | | |- | ''[[:d:Q6581072|хатын-кыз]]'' | ''[[:d:Q91931036|Ekaterina V Galeeva]]'' | ''[[:d:Q1650915|тикшеренүче]]'' | | | | |- | ''[[:d:Q6581072|хатын-кыз]]'' | [[Флера Зыятдинова|Флюра Зыятдинова]] | ''[[:d:Q82955|сәясәтче]]''<br/>''[[:d:Q17276321|РФ Дәүләт думасы депутаты]]''<br/>''[[:d:Q2306091|социолог]]'' | 1947-02-18 | [[Казан]] | 2011-03-01 | [[Казан]] |- | | ''[[:d:Q91980023|Sufia A Ziganshina]]'' | ''[[:d:Q1650915|тикшеренүче]]'' | | | | |- | | ''[[:d:Q91982055|Зося Канарская]]'' | ''[[:d:Q1650915|тикшеренүче]]'' | | | | |- | | ''[[:d:Q92314824|Dilyara Khusnutdinova]]'' | ''[[:d:Q1650915|тикшеренүче]]'' | | | | |- | | ''[[:d:Q92357628|Vladislav Olegovych Gerasimov]]'' | ''[[:d:Q1650915|тикшеренүче]]'' | | | | |- | | ''[[:d:Q92363883|Юрий Кузин]]'' | ''[[:d:Q1650915|тикшеренүче]]'' | | | | |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | ''[[:d:Q92414588|Ivan S Smirnov]]'' | ''[[:d:Q1650915|тикшеренүче]]'' | | | | |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | ''[[:d:Q92489655|Sergey S Kharintsev]]'' | ''[[:d:Q1650915|тикшеренүче]]'' | | | | |- | | ''[[:d:Q92489658|Anton V Kharitonov]]'' | ''[[:d:Q1650915|тикшеренүче]]'' | | | | |- | | ''[[:d:Q92605627|Liliya Kadyrgulova]]'' | ''[[:d:Q1650915|тикшеренүче]]'' | | | | |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | ''[[:d:Q92615089|Giniyat Khaliullin]]'' | ''[[:d:Q169470|физик]]'' | | | | |- | ''[[:d:Q6581072|хатын-кыз]]'' | ''[[:d:Q93124591|Петрова, Элеонора Борисовна]]'' | ''[[:d:Q201788|тарихчы]]''<br/>''[[:d:Q1622272|университет профессоры]]'' | 1950-06-21<br/>1950 | [[Харьков]] | | |- | | ''[[:d:Q93231203|Алексей Носков]]'' | ''[[:d:Q1650915|тикшеренүче]]'' | | | | |- | | ''[[:d:Q93357784|Natalia Mokshina]]'' | ''[[:d:Q1650915|тикшеренүче]]'' | | | | |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | ''[[:d:Q94526538|Nikolay Astafiev]]'' | ''[[:d:Q82955|сәясәтче]]''<br/>''[[:d:Q17276321|РФ Дәүләт думасы депутаты]]'' | 1940-12-26 | ''[[:d:Q2457921|Cherusti]]'' | | |- | | ''[[:d:Q94591148|Айрат Сәхәбетдинов]]'' | ''[[:d:Q1650915|тикшеренүче]]'' | | | | |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | ''[[:d:Q95179130|Хабиль Сәхәбиев]]'' | ''[[:d:Q315247|university student]]'' | | [[Татарстан]] | | |- | ''[[:d:Q6581072|хатын-кыз]]'' | ''[[:d:Q95230996|Ирина Волынец]]'' | [[Jurnalist|журналист]]<br/>''[[:d:Q82955|сәясәтче]]'' | 1978-08-02 | [[Казан]] | | |- | | ''[[:d:Q95265746|Alexey Zazybin]]'' | ''[[:d:Q1650915|тикшеренүче]]'' | | | | |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | ''[[:d:Q95312037|Werner Scheltjens]]'' | ''[[:d:Q201788|тарихчы]]''<br/>[[профессор]]<br/>[[галим]] | 1978 | | | |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | ''[[:d:Q95368720|Alexander Leyfer]]'' | [[Jurnalist|журналист]] | 1943-12-27 | [[Омск]] | 2017-06-28 | [[Омск]] |- | | ''[[:d:Q95945436|Timur Safin]]'' | ''[[:d:Q1650915|тикшеренүче]]'' | | | | |- | | ''[[:d:Q95982620|Liubov E Amirova]]'' | ''[[:d:Q1650915|тикшеренүче]]'' | | | | |- | | ''[[:d:Q96001911|Dinara I Silantyeva]]'' | ''[[:d:Q1650915|тикшеренүче]]'' | | | | |- | | ''[[:d:Q96067628|Alena A Vavilova]]'' | ''[[:d:Q1650915|тикшеренүче]]'' | | | | |- | | ''[[:d:Q96104931|Nikolai Lyadov]]'' | ''[[:d:Q1650915|тикшеренүче]]'' | | | | |- | | ''[[:d:Q96105659|Яков Самуилов]]'' | ''[[:d:Q1650915|тикшеренүче]]'' | 1946-06-27 | | | |- | | ''[[:d:Q96114264|Mohammad Al Farroukh]]'' | ''[[:d:Q1650915|тикшеренүче]]'' | | | | |- | | ''[[:d:Q96173232|Wael M Mohammed]]'' | ''[[:d:Q1650915|тикшеренүче]]'' | | | | |- | | ''[[:d:Q96189284|Mikhail Ye Zhilkin]]'' | ''[[:d:Q1650915|тикшеренүче]]'' | | | | |- | | ''[[:d:Q96194947|Elena Tutubalina]]'' | ''[[:d:Q1650915|тикшеренүче]]'' | | | | |- | | ''[[:d:Q96196381|Marsel Fazlyyyakhmatov]]'' | ''[[:d:Q1650915|тикшеренүче]]'' | | | | |- | | ''[[:d:Q96199119|Liliya Sharafetdinova]]'' | ''[[:d:Q1650915|тикшеренүче]]'' | | | | |- | | ''[[:d:Q96204766|Saul Lema Asqui]]'' | ''[[:d:Q1650915|тикшеренүче]]'' | | | | |- | ''[[:d:Q6581072|хатын-кыз]]'' | ''[[:d:Q96212905|Diana Baydamshina]]'' | ''[[:d:Q1650915|тикшеренүче]]'' | | | | |- | | ''[[:d:Q96245773|Абдулреза Фархадиан]]'' | ''[[:d:Q1650915|тикшеренүче]]'' | | | | |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | ''[[:d:Q96248259|Dmitry Anatolevich Bizyaev]]'' | ''[[:d:Q1650915|тикшеренүче]]'' | | | | |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | ''[[:d:Q96346964|Sergey Ryabichko]]'' | ''[[:d:Q1650915|тикшеренүче]]'' | | | | |- | | ''[[:d:Q96352811|Dinar T Yarullin]]'' | ''[[:d:Q1650915|тикшеренүче]]'' | | | | |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | [[Валентин Михайлов]] | [[галим]]<br/>''[[:d:Q82955|сәясәтче]]''<br/>''[[:d:Q17276321|РФ Дәүләт думасы депутаты]]'' | 1944-01-31 | ''[[:d:Q1656119|Vokhomsky District]]'' | | |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | [[Евгений Казаков|Евгени Казаков]] | | 1934-10-22 | ''[[:d:Q4100355|Бутурлино]]'' | | |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | [[Радик Салихов (1965)|Радик Салихов]] | ''[[:d:Q201788|тарихчы]]''<br/>''[[:d:Q13418253|филолог]]'' | 1965-04-10 | [[Мамадыш районы]] | | |- | ''[[:d:Q6581072|хатын-кыз]]'' | [[Айгөл Әхмәтгалиева]] | [[язучы]]<br/>[[Jurnalist|журналист]]<br/>[[Драматурглар|драматург]]<br/>''[[:d:Q876864|мөхәррир]]'' | 1973-11-27 | [[Иске Сәфәр]] | | |- | ''[[:d:Q6581072|хатын-кыз]]'' | [[Йолдыз Миңнуллина]] | [[шагыйрь]]<br/>[[язучы]]<br/>[[Jurnalist|журналист]] | 1985-04-06 | [[Казан]] | | |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | [[Зәбихулла Искужин]] | ''[[:d:Q6051619|публицист]]''<br/>[[шагыйрь]]<br/>[[галим]] | 1911-01-03 | [[Мәкъсүт (Җылаер районы)|Мәкъсүт]] | 1936-11-11 | [[Казан]] |- | ''[[:d:Q6581072|хатын-кыз]]'' | [[Стелла Писарева]] | | 1925-02-28 | [[Бердычив]] | 2020-05-25 | [[Казан]] |- | | ''[[:d:Q97552214|Alla Fedorenko]]'' | ''[[:d:Q1650915|тикшеренүче]]'' | | | | |- | ''[[:d:Q6581072|хатын-кыз]]'' | ''[[:d:Q97677849|Maria E Belousova]]'' | ''[[:d:Q1650915|тикшеренүче]]'' | | | | |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | [[Илшат Әминов]] | [[Jurnalist|журналист]]<br/>''[[:d:Q82955|сәясәтче]]''<br/>''[[:d:Q56425414|media manager]]''<br/>''[[:d:Q1569495|мөгаллим]]'' | 1963-07-27 | [[Казан]] | | |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | ''[[:d:Q98050410|Илнур Гарипов]]'' | | 1971-02-26 | [[Иске Җөри]] | | |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | ''[[:d:Q98067073|Илдар Сәгъдәтшин]]'' | | 1978-02-03 | [[Казан]] | | |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | [[Тимур Сөләйманов (1987)|Тимур Сөләйманов]] | | 1987-01-04 | [[Казан]] | | |- | ''[[:d:Q6581072|хатын-кыз]]'' | ''[[:d:Q98068031|Нурсөя Шәйдуллина]]'' | [[Jurnalist|журналист]] | | | | |- | | ''[[:d:Q98619436|Igor A Litvinov]]'' | ''[[:d:Q1650915|тикшеренүче]]'' | | | | |- | | ''[[:d:Q98649073|Almaz L Zinnatullin]]'' | ''[[:d:Q1650915|тикшеренүче]]'' | | | | |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | [[Александр Терентьев]] | ''[[:d:Q372436|дәүләт эшлеклесе]]'' | 1961-06-13 | [[Югары Ослан]] | | |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | [[Альберт Салихов]] | ''[[:d:Q82955|сәясәтче]]''<br/>''[[:d:Q17276321|РФ Дәүләт думасы депутаты]]'' | 1962-01-25 | [[Казан]] | | |- | | ''[[:d:Q99709067|Kristina Kitaeva]]'' | ''[[:d:Q1650915|тикшеренүче]]'' | | | | |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | [[Ленар Сафин]] | ''[[:d:Q82955|сәясәтче]]''<br/>''[[:d:Q372436|дәүләт эшлеклесе]]'' | 1969-02-11 | [[Арча]] | | |- | | [[Владимир Мерзляков]] | | 1949-03-23 | [[Айбүләк]] | | |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | ''[[:d:Q100389042|Sergey Vasil'ev]]'' | ''[[:d:Q1650915|тикшеренүче]]'' | | | | |- | | ''[[:d:Q100748327|R R Gamirova]]'' | ''[[:d:Q1650915|тикшеренүче]]'' | | | | |- | ''[[:d:Q6581072|хатын-кыз]]'' | [[Ольга Гончарова]] | ''[[:d:Q105497222|biology student]]''<br/>''[[:d:Q864503|биолог]]'' | 1958-06-25 | [[Яшел Үзән]] | 2015-10-15 | |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | [[Григорий Клячкин]] | ''[[:d:Q39631|табиб]]'' | 1866-10-03 | [[Нясвиж|Нәсвиж]] | 1946-07-21 | [[Казан]] |- | | ''[[:d:Q102048668|А А Анисимов]]'' | ''[[:d:Q1650915|тикшеренүче]]'' | | | | |- | ''[[:d:Q6581072|хатын-кыз]]'' | ''[[:d:Q102072840|Elena V Khozina]]'' | ''[[:d:Q1650915|тикшеренүче]]'' | | | | |- | | ''[[:d:Q102115826|Yuriĭ Iosifovich Cerskiĭ]]'' | | | | | |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | ''[[:d:Q102121761|Vladimir Vladimirovich Vishnevskiî]]'' | [[галим]] | | | | |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | ''[[:d:Q102147558|Dmitry A Kalashnikov]]'' | ''[[:d:Q1650915|тикшеренүче]]'' | | | | |- | ''[[:d:Q6581072|хатын-кыз]]'' | ''[[:d:Q102221229|Elena Alekseevna Mazepa]]'' | | | | | |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | ''[[:d:Q102255880|Vasilii Nikolaevich Tsapyrin]]'' | | | | | |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | ''[[:d:Q102255884|Anatolii Vasilievich Dorodnov]]'' | | | | | |- | | ''[[:d:Q102267061|R. O. Nazarian]]'' | | | | | |- | | ''[[:d:Q102273934|Angelė Baškienė]]'' | | 1941-10-26 | | | |- | ''[[:d:Q6581072|хатын-кыз]]'' | ''[[:d:Q102274697|Линә Рәхмәтуллина]]'' | [[математик]] | 1932-01-03 | [[Балтач]] | 2024-03-19 | |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | ''[[:d:Q102279857|Leonid Ivanovich Gavrilov]]'' | | | | | |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | ''[[:d:Q102279858|Grigorii Solomonovich Barchin]]'' | | | | | |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | ''[[:d:Q102282104|Farid M. Ablayev]]'' | | | | | |- | | ''[[:d:Q102292790|Algimantas Pranas Urbonas]]'' | | | | | |- | | ''[[:d:Q102293540|Vytautas Kazakevicius]]'' | ''[[:d:Q1650915|тикшеренүче]]'' | | | | |- | | ''[[:d:Q102304049|G. V. Kamenkov]]'' | | | | | |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | ''[[:d:Q102304602|Pavel Alekseevich Kuzmin]]'' | | | | | |- | | ''[[:d:Q102304603|Sh. Nugmanova]]'' | | | | | |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | ''[[:d:Q102304785|Ігар Васілевіч Жаркоў]]'' | [[галим]] | 1910-06-13 | [[Мәсәгут (Дуван районы)|Мәсәгут]] | 1974-04-25 | |- | ''[[:d:Q6581072|хатын-кыз]]'' | ''[[:d:Q102305375|Aida Gainutdinova]]'' | | | | | |- | | ''[[:d:Q102305626|Boris Ivanovich Kuschev]]'' | | | | | |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | ''[[:d:Q102305933|Ivan Petrovich Egorov]]'' | | | | | |- | | ''[[:d:Q102305934|German Fedorovich Laptev]]'' | | | | | |- | | ''[[:d:Q102305951|Vasilii Petrovich Yablokov]]'' | | | | | |- | | ''[[:d:Q102305954|Garun Saligulovich Salekhov]]'' | | | | | |- | | ''[[:d:Q102306160|Lyubov Ivanovna Chibrikova]]'' | | | | | |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | ''[[:d:Q102306679|Aleksey Konstantinovich Nikitin]]'' | | | | | |- | | ''[[:d:Q102306693|Lev Aleksandrovich Chikin]]'' | | | | | |- | | ''[[:d:Q102306694|Vladimir Nikolaevich Rogozhin]]'' | | | | | |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | ''[[:d:Q102319757|Andrey Porfiriev]]'' | ''[[:d:Q27497422|helminthologist]]'' | | | | |- | | ''[[:d:Q102320553|Vladimir Yu Gorshkov]]'' | ''[[:d:Q1650915|тикшеренүче]]'' | | | | |- | | ''[[:d:Q102335745|Guzalya Suleymanova]]'' | ''[[:d:Q1650915|тикшеренүче]]'' | | | | |- | ''[[:d:Q6581072|хатын-кыз]]'' | ''[[:d:Q102340380|Ekaterina Lipacheva]]'' | | | | | |- | | ''[[:d:Q102349107|Boris Leopoldovich Kaufman]]'' | | | | | |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | ''[[:d:Q102352949|Yakov Polovitsky]]'' | ''[[:d:Q1622272|университет профессоры]]''<br/>[[математик]] | 1935-12-24 | [[Орша]] | | |- | | ''[[:d:Q102353404|G. M. Mubarakzyanov]]'' | | | | | |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | ''[[:d:Q102357229|Victor L. Selivanov]]'' | | | | | |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | ''[[:d:Q102357272|Andrey N. Frolov]]'' | | | | | |- | | ''[[:d:Q102357273|Iskander Sh. Kalimullin]]'' | | | | | |- | | ''[[:d:Q102357276|Shamil T. Ishmukhametov]]'' | | | | | |- | | ''[[:d:Q102357278|Ilnur I. Batyrshin]]'' | | | | | |- | | ''[[:d:Q102395053|Grigorii Nikolaievich Chebotarev]]'' | | | | | |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | ''[[:d:Q102395531|Victor Mikhailovich Adukov]]'' | | | | | |- | | ''[[:d:Q102399547|Veronica Zobin]]'' | | | | | |- | | ''[[:d:Q102399548|Lidia Vladimirovna Veselova]]'' | | | | | |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | ''[[:d:Q102404666|José R. Arteaga B.]]'' | [[математик]] | | | | |- | | ''[[:d:Q102404808|Tatiana Vladimirovna Polushina]]'' | | | | | |- | ''[[:d:Q6581072|хатын-кыз]]'' | ''[[:d:Q102407458|Malle Fischer]]'' | [[математик]] | 1944-08-04 | ''[[:d:Q191106|Һаапсалу]]'' | | |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | ''[[:d:Q102407459|Peep Uba]]'' | [[математик]] | 1939-03-30 | ''[[:d:Q12370394|Misso Rural Municipality]]'' | | |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | ''[[:d:Q102418344|Alexandre Tartakovsky]]'' | ''[[:d:Q3644587|һидрулыг]]''<br/>''[[:d:Q2732142|статистикчы]]''<br/>''[[:d:Q1622272|университет профессоры]]'' | | | | |- | ''[[:d:Q6581072|хатын-кыз]]'' | ''[[:d:Q102434622|Olga Yurievna Danilkina]]'' | | | | | |- | | ''[[:d:Q102436005|Marat Aukhadiev]]'' | | | | | |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | ''[[:d:Q102900394|Voplenko Nikolai Nikolaevich]]'' | ''[[:d:Q16012028|хокук галиме]]''<br/>''[[:d:Q63677188|law professor]]''<br/>''[[:d:Q1622272|университет профессоры]]'' | 1941-09-13 | ''[[:d:Q3702213|Даниловка]]'' | | |- | | ''[[:d:Q102985494|Vladimir Mefod'evich Matrosov]]'' | | | | | |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | ''[[:d:Q103286033|Alexander Ivanovich Fedotov]]'' | | | | | |- | | ''[[:d:Q103316189|Nikita Gennadievich Zhiltsov]]'' | | | | | |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | ''[[:d:Q103340063|Alexander Kirillovich]]'' | | | | | |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | ''[[:d:Q103841082|Хуснутдинов, Наиль Кадырович]]'' | ''[[:d:Q82955|сәясәтче]]''<br/>''[[:d:Q17276321|РФ Дәүләт думасы депутаты]]'' | 1948-07-20 | [[Казан]] | | |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | [[Ямил Сафиуллин]] | ''[[:d:Q1569495|мөгаллим]]''<br/>''[[:d:Q13418253|филолог]]'' | 1935-04-04 | [[Мәкъсүт (Күгәрчен районы)|Мәкъсүт]] | 2020-07-30 | [[Казан]] |- | ''[[:d:Q6581072|хатын-кыз]]'' | ''[[:d:Q104785191|Larisa Astakhova]]'' | [[галим]] | 1977-06-29 | [[Казан]] | | |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | [[Һарун Салихов]] | [[математик]] | 1913-08-12 | [[Казан]] | 1971-10-22 | [[Казан]] |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | ''[[:d:Q105087015|Pavel Solomin]]'' | ''[[:d:Q39631|табиб]]'' | 1897-12-28<br/>1898-01-09 | [[Шкаланка]] | 1968-08-25 | [[Иваново]] |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | [[Фоат Зиннуров]] | | 1959-05-10 | [[Биектау районы]] | | |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | [[Данис Шакиров]] | [[галим]]<br/>''[[:d:Q662729|җәмәгать эшлеклесе]]'' | 1988-10-15 | [[Менделеевск]] | | |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | [[Рәшит Сәләхов]] | | 1941-12-17 | [[Кара Борнаш|Иске Борнаш]] | 2021-02-14 | [[Казан]] |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | [[Назыйм Ханзафаров]] | ''[[:d:Q17167049|әдәбият белгече]]''<br/>''[[:d:Q1595570|өлкәне өйрәнүче]]''<br/>''[[:d:Q516463|һиральдис]]'' | 1937-09-12 | [[Олы Кайбыч]] | 2023-12-31 | |- | | [[Михаил Первухин (педагог)]] | ''[[:d:Q1231865|педагог]]'' | 1813 | [[Нократ губернасы]] | 1871 | |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | [[Мөдәррис Әгъләмов]] | [[язучы]]<br/>''[[:d:Q12144794|прозачы]]''<br/>[[шагыйрь]] | 1946-10-13 | [[Зәй районы]] | 2006-11-26 | [[Казан]] |- | | [[Илдус Заһидуллин]] | ''[[:d:Q201788|тарихчы]]'' | 1963 | | | |- | ''[[:d:Q6581072|хатын-кыз]]'' | ''[[:d:Q105966757|Алена Паўлаўна Кесарава]]'' | ''[[:d:Q1622272|университет профессоры]]''<br/>[[галим]] | 1910-10-05 | [[Vilnius|Вилнүс]] | 1972-03-17 | [[Минск]] |- | ''[[:d:Q6581072|хатын-кыз]]'' | [[Алсу Нәбиева]] | ''[[:d:Q1055894|deputy]]'' | 1979-03-12 | [[Казан]] | | |- | ''[[:d:Q6581072|хатын-кыз]]'' | [[Сөмбел Гаффарова]] | [[язучы]]<br/>[[Jurnalist|журналист]] | 1980-02-05 | [[Казан]] | | |- | ''[[:d:Q6581072|хатын-кыз]]'' | [[Венера Латыйпова|Винирә Латыйпова]] | | 1944-11-30 | [[Казан]] | | |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | [[Газыйм Касыймов|Газим Касыймов]] | ''[[:d:Q82955|сәясәтче]]'' | 1891 | [[Яңа Биктәш]] | 1937-08-19 | [[Казан]] |- | | [[Юлия Әдһәмова|Юлия Әдһәмева]] | | | [[Казан]] | | |- | ''[[:d:Q6581072|хатын-кыз]]'' | [[Сөмбел Таишева]] | | 1975-06-18 | [[Казан]] | | |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | [[Азат Ахунов]] | | 1970-04-02 | [[Казан]] | | |- | | [[Булат Хәмидуллин]] | | | [[Казан]] | | |- | ''[[:d:Q6581072|хатын-кыз]]'' | [[Равия Абдуллина]] | | 1949-10-12 | [[Баскан]] | | |- | ''[[:d:Q6581072|хатын-кыз]]'' | ''[[:d:Q106361015|Зинаида Абрамова]]'' | | 1952-02-21 | [[Baqçasaray|Бакчасарай]] | | |- | ''[[:d:Q6581072|хатын-кыз]]'' | [[Зәйнүл Кутуева]] | | 1903-03-04 | [[Татар Кынадысы]] | 1996 | [[Казан]] |- | ''[[:d:Q6581072|хатын-кыз]]'' | ''[[:d:Q106565746|Анастасия Васильевна Шкляева]]'' | ''[[:d:Q33999|актёр]]'' | 1908-10-08 | ''[[:d:Q4278917|Малый Кармыж]]'' | 1998-04-02 | [[Ижау]] |- | ''[[:d:Q6581072|хатын-кыз]]'' | [[Антонина Нефедьева]] | | 1921 | [[Саранск]] | 2014 | [[Казан]] |- | ''[[:d:Q6581072|хатын-кыз]]'' | [[Вера Торопова]] | | 1915-11-20 | ''[[:d:Q2564651|Mologa]]'' | 2008-12-31 | [[Казан]] |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | [[Виталий Самарцев]] | | 1939-10-29 | [[Казан]] | 2021-07-18 | [[Казан]] |- | ''[[:d:Q6581072|хатын-кыз]]'' | [[Инна Лещинская]] | | 1935-02-21 | [[Мәскәү]] | | |- | ''[[:d:Q6581072|хатын-кыз]]'' | ''[[:d:Q106862710|Динә Диас кызы Хисамова]]'' | ''[[:d:Q1792450|сәнгать белгече]]'' | 1966-05-31 | | | |- | ''[[:d:Q6581072|хатын-кыз]]'' | [[Эльвира Кудрецкая]] | [[Jurnalist|журналист]] | 1942 | [[Казан]] | 2020-12-31 | [[Казан]] |- | ''[[:d:Q6581072|хатын-кыз]]'' | [[Ләйсән Мөхәррәмова]] | ''[[:d:Q201788|тарихчы]]'' | 1960-01-15 | [[Сарман]] | | |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | ''[[:d:Q107304864|Nikolaj Andreevich Bogoslovskij]]'' | ''[[:d:Q520549|җирбелгеч]]''<br/>''[[:d:Q1622272|университет профессоры]]'' | 1862-11-22 | [[Гороховец|Гороховетс]] | 1914-02-06 | ''[[:d:Q771345|Helwan]]'' |- | | ''[[:d:Q107452844|Ädip Miñdubayıf]]'' | | 1929-04-17 | [[Күлбай Мораса]] | 1998-05-22 | |- | | ''[[:d:Q107452859|İltözär Ğälief]]'' | | 1926-12-29 | [[Буа (Татарстан)|Буа]] | 2014-09-15 | |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | [[Бәхтияр Измайлов]] | ''[[:d:Q201788|тарихчы]]'' | 1983-05-24 | [[Казан]] | | |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | [[Искәндәр Измайлов]] | ''[[:d:Q201788|тарихчы]]''<br/>''[[:d:Q3621491|археолог]]''<br/>''[[:d:Q1371378|этнолог]]'' | 1960-12-12 | ''[[:d:Q1024733|Сеймчан]]'' | | |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | ''[[:d:Q107710061|Юрий Смыков]]'' | ''[[:d:Q201788|тарихчы]]''<br/>''[[:d:Q1622272|университет профессоры]]'' | 1931-07-06 | [[Каен (Новосибирск өлкәсе)|Каен]] | 2015-03-18 | [[Казан]] |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | [[Геннадий Зерцалов]] | | 1940-05-26 | ''[[:d:Q4507942|Chebaki]]'' | 2021-01-20 | |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | [[Борис Огнев]] | ''[[:d:Q39631|табиб]]''<br/>[[хирург]] | 1901-03-05<br/>1901 | [[Самар]] | 1978-12-17<br/>1978 | [[Мәскәү]] |- | | ''[[:d:Q108782246|Ермолаев, Вадим Михайлович]]'' | | 1892 | [[Казан]] | 1955-06-27 | |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | [[Борис Болгарский]] | | 1892-08-05<br/>1892-07-24 | [[Казан]] | 1980-04-03 | [[Казан]] |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | [[Николай Демидов]] | ''[[:d:Q82955|сәясәтче]]''<br/>''[[:d:Q83307|министр]]''<br/>[[укытучы]] | 1933-04-08 | [[Урта Девятово]] | 2021-10-06 | [[Мәскәү]] |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | [[Владимир Донсков]] | | 1881-04-04 | [[Түбән Күл (Ырынбур өлкәсе)|Түбән Күл]] | 1960 | [[Иркутск]] |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | [[Исаак Оксман]] | | 1892-06-24 | ''[[:d:Q12107923|Kalyus]]'' | 1978-05-16 | [[Казан]] |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | [[Сергей Лавров (1935)|Сергей Лавров]] | ''[[:d:Q1779650|инженер-конструктор]]'' | 1935-11-06 | [[Казакъстан]] | | |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | ''[[:d:Q108905778|Artem Prokofiev]]'' | ''[[:d:Q17276321|РФ Дәүләт думасы депутаты]]'' | 1983-12-31 | [[Казан]] | | |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | [[Рафаэль Мөгыйнов]] | | 1929-01-29 | [[Сарман]] | | |- | ''[[:d:Q6581072|хатын-кыз]]'' | [[Зәйнәп Кәримова]] | | 1909-02-22 | ''[[:d:Q21635426|Аллағыуат улыҫы]]'' | 1995-09-22 | [[Казан]] |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | ''[[:d:Q109357396|Abram Mikhailovich Rubinstein]]'' | | 1909 | [[Барысав (шәһәр)|Барысау]] | 1955-08-10 | [[Мәскәү]] |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | ''[[:d:Q109406027|Аристарх Смирнов]]'' | ''[[:d:Q39631|табиб]]''<br/>''[[:d:Q26832546|medical administrator]]''<br/>''[[:d:Q17143199|medical examiner]]''<br/>''[[:d:Q11494960|йогышлы авырулар белгече]]''<br/>''[[:d:Q1622272|университет профессоры]]'' | 1854-04-12 | | 1899 | |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | ''[[:d:Q109485145|Алексей Петрович Шкляев]]'' | [[Jurnalist|журналист]]<br/>''[[:d:Q6051619|публицист]]''<br/>[[Драматурглар|драматург]] | 1949-09-28 | ''[[:d:Q12133717|Нижнее Корякино]]'' | | |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | [[Виктор Боголюбов|Виктор Боголүбов]] | | 1874-04-07 | [[Казан]] | 1935-03-07 | [[Мәскәү]] |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | ''[[:d:Q109492259|Aleksandr Dudurov]]'' | ''[[:d:Q752129|астрофизик]]''<br/>''[[:d:Q169470|физик]]''<br/>''[[:d:Q1622272|университет профессоры]]'' | 1946-07-18 | [[Кытау-Ивановск]] | 2021-03-03 | [[Чиләбе]] |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | [[Михаил Марков (1951)]] | | 1951-04-11 | [[Яңавыл]]<br/>[[Башкорт Автономияле Совет Социалистик Республикасы]] | | |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | [[Рафаил Шәйдуллин]] | ''[[:d:Q201788|тарихчы]]'' | 1960-03-30 | [[Лабит]] | | |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | [[Гамир Гайфетдинов]] | [[Jurnalist|журналист]] | 1941-07-01 | [[Бишсубаш]] | 1998-11-28 | |- | ''[[:d:Q6581072|хатын-кыз]]'' | [[Гөлнур Айзат]] | [[укытучы]]<br/>[[язучы]]<br/>[[шагыйрь]] | 1960 | [[Иске Әнәле]] | | |- | ''[[:d:Q6581072|хатын-кыз]]'' | [[Лариса Глухова]] | ''[[:d:Q82955|сәясәтче]]''<br/>[[хокук белгече]] | 1976-08-30 | [[Кукмара]] | | |- | ''[[:d:Q6581072|хатын-кыз]]'' | [[Лилия Гыйбадуллина]] | [[шагыйрь]]<br/>[[язучы]] | 1987-03-22 | [[Әҗмәт]] | | |- | ''[[:d:Q6581072|хатын-кыз]]'' | [[Ләйлә Дәүләтова]] | [[шагыйрь]]<br/>''[[:d:Q947873|телеалыпбаручы]]'' | | [[Актаныш районы]] | | |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | [[Марс Тукаев]] | | 1972-05-26 | [[Рыс]] | | |- | ''[[:d:Q6581072|хатын-кыз]]'' | [[Рауза Солтанова]] | ''[[:d:Q1792450|сәнгать белгече]]'' | 1958-09-15 | [[Түке]] | | |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | [[Рүзәл Йосыпов]] | ''[[:d:Q14467526|телбелгеч]]''<br/>''[[:d:Q1622272|университет профессоры]]'' | 1938-09-14 | [[Кышкар]] | | |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | [[Рөстәм Шәмсутов]] | ''[[:d:Q42973|мигъмар]]''<br/>''[[:d:Q13418253|филолог]]''<br/>''[[:d:Q1792450|сәнгать белгече]]''<br/>''[[:d:Q1028181|рәссам]]'' | 1965-07-04 | [[Казан]] | | |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | [[Фәнил Гыйләҗев]] | [[шагыйрь]]<br/>[[Jurnalist|журналист]] | 1987-05-16 | [[Казан]] | | |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | [[Фәрхәт Хөснетдинов]] | [[хокук белгече]] | 1964-11-18 | [[Зур Кукмара]] | | |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | [[Эдуард Шәрәфиев]] | ''[[:d:Q82955|сәясәтче]]'' | 1984-02-13 | [[Казан]] | | |- | ''[[:d:Q6581072|хатын-кыз]]'' | [[Энҗе Авзалова]] | | 1982-06-30 | [[Казан]] | | |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | [[Ягъфәр Яппаров]] | ''[[:d:Q1056391|мәктәп директоры]]'' | 1924-09-25 | [[Таузар]] | 2002-10-23 | |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | [[Дамир Вагыйзов]] | [[Jurnalist|журналист]] | 1936-03-01 | ''[[:d:Q30179960|Татар Агайбашы]]'' | 2016 | |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | [[Илһам Гомәров]] | ''[[:d:Q13418253|филолог]]'' | 1972-12-24 | | | |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | [[Ирек Һадиев]] | ''[[:d:Q13418253|филолог]]'' | 1970-04-28 | [[Кече Кирмән]] | | |- | ''[[:d:Q6581072|хатын-кыз]]'' | [[Фәридә Сафина]] | ''[[:d:Q2259451|театр актеры]]''<br/>''[[:d:Q2449921|театр мөгаллиме]]''<br/>''[[:d:Q33999|актёр]]''<br/>[[җырчы]] | 1957-03-20 | [[Сарман]] | | |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | [[Виктор Демидов]] | [[хокук белгече]]<br/>''[[:d:Q16533|хөкемче]]''<br/>''[[:d:Q372436|дәүләт эшлеклесе]]'' | 1961-06-06 | [[Алабуга]] | | |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | [[Дмитрий Таюрский]] | [[галим]] | 1963-11-23 | [[Казан]] | | |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | ''[[:d:Q110471805|Баҙаҡшанов Рәмил Мөхәмәт улы]]'' | ''[[:d:Q593644|химик]]''<br/>''[[:d:Q485178|analyst]]'' | 1947-01-09 | [[Ахун (Учалы районы)|Ахун]] | | |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | [[Алексей Макаров|Алексей Николай улы Макаров]] | ''[[:d:Q188094|икътисадчы]]'' | 1977-03-30 | [[Хуҗа Хәсән]] | | |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | [[Даниил Зимин]] | [[галим]]<br/>''[[:d:Q12094958|геофизик]]'' | 1918-12-02 | [[Сокрау]] | 1970-04-16 | [[Мәскәү]] |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | [[Сергей Сергеев]] | | 1963-04-07 | [[Казан]] | | |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | ''[[:d:Q110982670|Sergei Palchikoff]]'' | ''[[:d:Q974144|бала караучы]]''<br/>''[[:d:Q639669|музыкачы]]''<br/>''[[:d:Q30002353|language teacher]]''<br/>''[[:d:Q2675537|music teacher]]''<br/>''[[:d:Q47064|хәрби хезмәткәр]]'' | 1893 | [[Минзәлә|Минзәлә шәһәре]] | 1969 | |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | ''[[:d:Q111133515|Михаил Корбут]]'' | ''[[:d:Q201788|тарихчы]]'' | 1899-08-16 | [[Казан]] | 1937-08-01 | [[Мәскәү]] |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | ''[[:d:Q111324611|Valery Leontievich Panteleev]]'' | ''[[:d:Q11063|йолдызбелгеч]]''<br/>''[[:d:Q1622272|университет профессоры]]'' | 1931-08-04 | [[Яңа Спас (Зәй районы)]] | 2021-03-06 | [[Мәскәү]] |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | [[Гадел Әхмәтҗанов]] | [[хокук белгече]]<br/>[[Jurnalist|журналист]] | 1998-04-28 | [[Казан]] | | |- | ''[[:d:Q6581072|хатын-кыз]]'' | ''[[:d:Q111488256|Анисса Павловна Алексеева]]'' | ''[[:d:Q14467526|телбелгеч]]'' | 1941-09-16 | [[Тигашево]] | | |- | ''[[:d:Q6581072|хатын-кыз]]'' | ''[[:d:Q111519720|Мария Алуф]]'' | | 1901-01-13 | [[Кострома]] | 1964-11-06 | [[Казан]] |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | [[Рифхәт Якупов]] | ''[[:d:Q33231|фотограф]]''<br/>[[Jurnalist|журналист]]<br/>''[[:d:Q957729|фотокорреспондент]]'' | 1944-07-29 | [[Ижау]] | | |- | ''[[:d:Q6581072|хатын-кыз]]'' | [[Айсылу Башкурова-Садыйкова]] | [[галим]] | 1946-04-27 | [[Кызыл Октябрь районы]] | | |- | ''[[:d:Q6581072|хатын-кыз]]'' | [[Әминә Галиева]] | ''[[:d:Q2259451|театр актеры]]'' | 1976-09-05 | [[Актаныш]] | | |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | ''[[:d:Q111745444|Михаил Пильнов]]'' | ''[[:d:Q25543366|dermatovenereologist]]'' | 1874-09-24 | [[Ырынбур]] | 1930-12-01 | [[Казан]] |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | [[Зөфәр Рәмиев|Рәмиев Зөфәр Зәйни улы]] | ''[[:d:Q17167049|әдәбият белгече]]''<br/>''[[:d:Q28255863|textologist]]''<br/>''[[:d:Q1595570|өлкәне өйрәнүче]]'' | 1938-07-25 | [[Уразлы (Кама Тамагы районы)]] | | |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | ''[[:d:Q111796224|Дмитрий Туманов]]'' | ''[[:d:Q2259451|театр актеры]]''<br/>''[[:d:Q3104508|cultural manager]]''<br/>''[[:d:Q33999|актёр]]'' | 1965-11-21 | [[Санкт-Петербург]] | | |- | ''[[:d:Q6581072|хатын-кыз]]'' | ''[[:d:Q111899205|Екатерина Олеговна Мереминская]]'' | ''[[:d:Q61747890|интеллектуаль уеннар катнашучысы]]''<br/>[[Jurnalist|журналист]] | 1983-10-16 | | | |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | ''[[:d:Q111916269|Tahir Ğäzizef]]'' | ''[[:d:Q593644|химик]]'' | 1935-09-12 | [[Иске Монасыйп]] | 2010-11-28 | [[Казан]] |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | ''[[:d:Q112134475|Андрей Вазанов]]'' | | 1962-07-24 | [[Казан]] | 2022-03-25 | [[Казан]] |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | ''[[:d:Q112136860|Александр Шамов]]'' | ''[[:d:Q593644|химик]]'' | 1951-09-29 | [[Петропавел|Кызылъяр]] | 2020-11-07 | [[Казан]] |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | ''[[:d:Q112193105|Ernst Dibäy]]'' | ''[[:d:Q11063|йолдызбелгеч]]'' | 1931-08-03 | [[Казан]] | 1983-11-11 | [[Мәскәү]] |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | ''[[:d:Q112436480|Igor V. Konnov]]'' | [[математик]]<br/>''[[:d:Q1622272|университет профессоры]]'' | 1958 | | | |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | ''[[:d:Q112629281|Смирнов, Павел Агафангелович]]'' | ''[[:d:Q169470|физик]]'' | 1884-06-07 | ''[[:d:Q4248554|Kurmanayevka]]'' | 1948 | [[Екатеринбург]] |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | ''[[:d:Q112667716|Аронзон, Соломон Лейбович]]'' | ''[[:d:Q39631|табиб]]''<br/>''[[:d:Q3242115|инкыйлабчы]]'' | 1854 | [[Ырынбур]] | No/unknown value | No/unknown value |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | ''[[:d:Q112761978|Вячеслав Кузнецов]]'' | | 1939-12-07 | ''[[:d:Q1112783|Morzhovets]]'' | | |- | ''[[:d:Q6581072|хатын-кыз]]'' | ''[[:d:Q112911897|Хәлимә Корбангалиева]]'' | ''[[:d:Q11710359|гидробиолог]]'' | 1910-05-04 | [[Казан]] | 2004-03-26 | [[Казан]] |- | | ''[[:d:Q112963378|Ренат Бикбулатов]]'' | | 1933-10-29 | [[Совет Социалистик Республикалар Берлеге|ССРБ]] | | |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | ''[[:d:Q112988837|Iskender Yasaveyev]]'' | [[галим]] | 1971-09-21 | [[Сосногорск]] | | |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | ''[[:d:Q112989030|Порудоминский, Илья Миронович]]'' | [[галим]] | 1890-06-11 | [[Vilnius|Вилнүс]] | 1968-03-24 | [[Мәскәү]] |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | [[Салих Корбангалиев]] | [[галим]]<br/>[[хирург]]<br/>''[[:d:Q1622272|университет профессоры]]'' | 1901-11-18 | [[Биектау (Әгерҗе районы)]] | 2001-05-06 | [[Казан]] |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | ''[[:d:Q112989133|Валентин Адамюк]]'' | [[галим]] | 1877-02-13 | [[Казан]] | 1950-06-16 | [[Казан]] |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | ''[[:d:Q112989194|Наил Кашапов]]'' | [[галим]] | 1960-11-08 | [[Казан]] | | |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | [[Рамил Муллин]] | ''[[:d:Q82955|сәясәтче]]'' | 1974-05-10 | [[Мөслим районы]] | | |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | ''[[:d:Q112994724|Московцев, Олег Алексеевич]]'' | [[галим]] | 1935-09-28 | ''[[:d:Q4129078|Vypolzovo]]'' | 1994-01-08 | [[Нефтеюганск|Нефтеюган]] |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | ''[[:d:Q112995093|Суров, Григорий Иванович]]'' | | 1871-11-14 | [[Алатыр]] | 1947-02-10 | [[Сембер]] |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | ''[[:d:Q113005516|Aleksei Temlyakov]]'' | [[математик]] | 1903-03-30 | [[Йошкар-Ола]] | 1968 | |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | ''[[:d:Q113355952|Nadir Bäkiref]]'' | ''[[:d:Q662729|җәмәгать эшлеклесе]]''<br/>''[[:d:Q1622272|университет профессоры]]''<br/>''[[:d:Q372436|дәүләт эшлеклесе]]''<br/>[[хокук белгече]] | 1962-03-13 | [[Казан]] | | |- | ''[[:d:Q6581072|хатын-кыз]]'' | ''[[:d:Q113535182|Кашапова Ләлә Мөхәмәтдин ҡыҙы]]'' | ''[[:d:Q1569495|мөгаллим]]''<br/>[[галим]] | 1952-08-22 | [[Төньяк Шакша]] | | |- | ''[[:d:Q6581072|хатын-кыз]]'' | ''[[:d:Q113536930|Любовь Агеева]]'' | [[Jurnalist|журналист]]<br/>[[язучы]]<br/>''[[:d:Q1622272|университет профессоры]]'' | 1946-11-07 | ''[[:d:Q18792055|Нижнее Челяево]]'' | | |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | ''[[:d:Q113550698|Vyacheslav Andreevich Toboev]]'' | ''[[:d:Q61791734|biomathematician]]'' | 1958-01-05 | | | |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | ''[[:d:Q113727681|Рыгор Якаўлевіч Ліберзон]]'' | | 1903-07-16 | [[Акъяр]] | 1966-12-22 | |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | ''[[:d:Q113897634|Михаил Черепанов]]'' | [[Jurnalist|журналист]]<br/>''[[:d:Q201788|тарихчы]]'' | 1960-12-12 | [[Ишем]] | | |- | ''[[:d:Q6581072|хатын-кыз]]'' | ''[[:d:Q114099031|Gulnara Safiullina]]'' | ''[[:d:Q4009406|эспринтир]]'' | 1969-01-29 | | | |- | ''[[:d:Q6581072|хатын-кыз]]'' | ''[[:d:Q115211663|Әлфия Галләмова]]'' | ''[[:d:Q201788|тарихчы]]''<br/>''[[:d:Q1569495|мөгаллим]]'' | 1955-11-09 | [[Дятьково|Дәтково]] | | |- | ''[[:d:Q6581072|хатын-кыз]]'' | ''[[:d:Q115456025|Александра Григорьевна Власова]]'' | ''[[:d:Q185196|акушер]]''<br/>[[хирург]]<br/>''[[:d:Q39631|табиб]]'' | 1901-07-16 | [[Чабаксар]] | 1974-01-03 | [[Йошкар-Ола]] |- | ''[[:d:Q6581072|хатын-кыз]]'' | ''[[:d:Q115672801|Ксения Лукичёва]]'' | [[Jurnalist|журналист]]<br/>''[[:d:Q876864|мөхәррир]]''<br/>''[[:d:Q589298|баш мөхәррир]]''<br/>''[[:d:Q10355417|advertising person]]''<br/>''[[:d:Q49176591|public relations executive]]''<br/>''[[:d:Q2957754|communications manager]]''<br/>''[[:d:Q3659898|public relations officer]]'' | 1981-01-31 | [[Түбән Кама]] | | |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | ''[[:d:Q115687938|Фәрит Гөбәев]]'' | [[Jurnalist|журналист]]<br/>''[[:d:Q33231|фотограф]]''<br/>''[[:d:Q1028181|рәссам]]'' | 1951-07-15 | [[Казан]] | | |- | ''[[:d:Q6581072|хатын-кыз]]'' | [[Эльмира Җәлилова]] | [[Jurnalist|журналист]]<br/>[[шагыйрь]] | 1979-12-05 | [[Яңа Әлем]] | | |- | ''[[:d:Q6581072|хатын-кыз]]'' | ''[[:d:Q116060283|Dayana Sharafutdinova]]'' | ''[[:d:Q1650915|тикшеренүче]]'' | | | | |- | | ''[[:d:Q116175704|Inna Smirnova]]'' | ''[[:d:Q3400985|фәнни хезмәткәр]]'' | | | | |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | ''[[:d:Q116259554|Алексей Корниенко]]'' | | 1947-02-17 | ''[[:d:Q4326702|Новый Маныч]]'' | | |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | ''[[:d:Q117355903|Файнберг, Авраам Борисович]]'' | ''[[:d:Q1792450|сәнгать белгече]]''<br/>[[шагыйрь]] | 1930-04-27 | [[Скопин]] | 2010-06-20 | ''[[:d:Q171639|Ashdod]]'' |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | ''[[:d:Q117750578|Әлимғолов Әхнәф Арыҫланбәк улы]]'' | [[укытучы]] | 1904-05-28 | [[Канбулат (Мәләвез районы)|Канбулат]] | 1980 | ''[[:d:Q12079880|Oyim]]''<br/>[[Әндиҗан вилаяте]] |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | [[Эдуард Хәйруллин]] | [[Jurnalist|журналист]]<br/>''[[:d:Q947873|телеалыпбаручы]]''<br/>''[[:d:Q1595570|өлкәне өйрәнүче]]''<br/>''[[:d:Q33231|фотограф]]''<br/>''[[:d:Q1028181|рәссам]]'' | 1969-01-28 | [[Казан]] | 2023-04-14 | [[Казан]] |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | ''[[:d:Q117853339|Роберт Рәкыйпов]]'' | ''[[:d:Q2251335|мәктәп укытучысы]]''<br/>''[[:d:Q1056391|мәктәп директоры]]''<br/>[[шагыйрь]] | 1936-11-10 | [[Яңа Чокалы]] | 1995-05-04 | [[Әлмәт]] |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | [[Шәүкәт Гаделша]] | [[шагыйрь]]<br/>''[[:d:Q165029|иликтер мантүре]]'' | 1949-09-16 | [[Киндерле (Төмән өлкәсе)]] | 2024-03-30 | [[Казан]] |- | ''[[:d:Q6581072|хатын-кыз]]'' | ''[[:d:Q118928321|Anna Ananieva]]'' | ''[[:d:Q1650915|тикшеренүче]]''<br/>''[[:d:Q13418253|филолог]]'' | 1975 | [[Казан]] | | |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | ''[[:d:Q118941270|Oleg Gabelko]]'' | ''[[:d:Q201788|тарихчы]]'' | 1968 | [[Казан]] | | |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | [[Данис Нургалиев]] | ''[[:d:Q520549|җирбелгеч]]'' | 1956-09-01 | [[Абдулла (Борай районы)|Абдулла]] | | |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | [[Фәрид Мифтахов]] | ''[[:d:Q43845|эшмәкәр]]''<br/>''[[:d:Q15472169|иганәче]]''<br/>''[[:d:Q662729|җәмәгать эшлеклесе]]'' | 1968-09-07 | [[Күлбай Мораса]] | | |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | [[Андрей Барон]] | [[җырчы]]<br/>''[[:d:Q245068|кәмитче]]''<br/>''[[:d:Q753110|җырлар автыры]]''<br/>''[[:d:Q183945|музыка продюсеры]]'' | 1982-05-06 | [[Казан]] | | |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | ''[[:d:Q120263465|Наводнов, Владимир Григорьевич]]'' | | 1952-08-30 | | 2023-12-27 | [[Йошкар-Ола]] |- | ''[[:d:Q6581072|хатын-кыз]]'' | ''[[:d:Q120263473|Синицына, Клара Романовна]]'' | ''[[:d:Q201788|тарихчы]]'' | 1932-12-11 | [[Буа (Татарстан)|Буа]] | 1997-01-04 | [[Казан]] |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | [[Илмир Төхвәтуллин (1991)|Илмир Төхвәтуллин]] | ''[[:d:Q2066131|спортчы]]''<br/>''[[:d:Q41583|тренер]]'' | 1991-11-20 | [[Биектау (Балык Бистәсе районы)]] | | |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | ''[[:d:Q120267639|Спориус, Алексей Эмильевич]]'' | [[галим]]<br/>[[инженер]] | 1907-01-29 | [[Казан]] | 1978 | |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | ''[[:d:Q120280614|Мөхәммәт Хәйруллин]]'' | | 1951-11-09 | | | |- | | ''[[:d:Q121757177|Iskhak Sakhaev]]'' | [[математик]] | 1930-04-20 | | 2016-09-12 | |- | ''[[:d:Q6581072|хатын-кыз]]'' | [[Резидә Йосыпова]] | [[Jurnalist|журналист]]<br/>''[[:d:Q1607826|мөхәррир]]'' | 1968-03-04 | [[Әндереш]] | | |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | ''[[:d:Q122782119|Анатолий Елдашев]]'' | ''[[:d:Q201788|тарихчы]]''<br/>''[[:d:Q1595570|өлкәне өйрәнүче]]''<br/>''[[:d:Q107017212|necropolis scholar]]'' | 1949-04-11 | [[Грозный]] | | |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | [[Ислам Вәлиев]] | ''[[:d:Q639669|музыкачы]]'' | 1990-11-09 | [[Казан]] | | |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | [[Батырхан Әгъзамов]] | | 1998-12-19 | [[Кызыл (шәһәр)|Кызыл]] | 2023-10-19 | [[Кызыл (шәһәр)|Кызыл]] |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | ''[[:d:Q123597301|Vasiliy Permitin]]'' | ''[[:d:Q11513337|җиңел атлет]]''<br/>''[[:d:Q15306067|териятлит]]'' | 1990-11-04 | | | |- | | [[Роберт Гәрәев]] | [[язучы]]<br/>[[Jurnalist|журналист]]<br/>''[[:d:Q639669|музыкачы]]'' | 1976-02-08 | [[Казан]] | | |- | ''[[:d:Q6581072|хатын-кыз]]'' | ''[[:d:Q124128490|Максудова, Шаида Абдрахмановна]]'' | [[язучы]]<br/>''[[:d:Q333634|тәрҗемәче]]'' | 1926-11-29 | [[Уразай (Әгерҗе районы)]] | 2009-02-07 | [[Казан]] |- | ''[[:d:Q6581072|хатын-кыз]]'' | ''[[:d:Q124618873|Здобнова Зоя Петровна]]'' | ''[[:d:Q16880249|дияликтулыг]]'' | 1926-03-25 | [[Чистай]] | | |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | ''[[:d:Q124666671|Nikolay Petrovich Trunin]]'' | [[укытучы]]<br/>''[[:d:Q28776412|book collector]]'' | 1920-06-04 | ''[[:d:Q4174589|Ялатма]]'' | 2007-02-05 | ''[[:d:Q4174589|Ялатма]]'' |- | | ''[[:d:Q124769062|Елена Вишленкова]]'' | | 1965-09-02 | [[Казан]] | | |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | ''[[:d:Q124769813|Александр Кессель]]'' | | 1935-11-20 | [[Одесса]] | 2003-06-23 | [[Казан]] |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | ''[[:d:Q124834014|Җәүдәт Миңнуллин]]'' | ''[[:d:Q201788|тарихчы]]''<br/>''[[:d:Q13418253|филолог]]'' | 1953-11-07 | [[Чаллы (Кама Тамагы районы)]] | 2019-10-10 | [[Казан]] |- | | [[Марат Закиров (1985)|Марат Закиров]] | | 1985-12-31 | [[Казан]] | | |- | | [[Рөстәм Габәшев]] | | 1941-05-10 | [[Уфа]] | 2010-01-02 | [[Казан]] |- | | [[Альвина Вафина]] | | 1940-12-08 | [[Мәскәү]] | | |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | [[Фуат Гарифуллин]] | | 1936-12-09 | [[Күл Черкене]] | | |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | ''[[:d:Q125974096|Николай Козарь]]'' | ''[[:d:Q372436|дәүләт эшлеклесе]]'' | 1942-02-26 | [[Славгород (Россия)|Славгород]] | 2023-11-19 | [[Казан]] |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | ''[[:d:Q126095922|Гаранин, Владимир Александрович]]'' | [[Jurnalist|журналист]]<br/>''[[:d:Q488205|автор-башкаручы]]''<br/>''[[:d:Q56677347|arm wrestler]]''<br/>[[шагыйрь]] | 1969-05-10 | [[Шәмсир]] | | |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | ''[[:d:Q126372588|Кащеев Владимир Иванович]]'' | | 1956-05-09 | [[Таганрог]] | | |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | [[Айдар Шәйхин]] | ''[[:d:Q19829980|дин белгече]]''<br/>''[[:d:Q47090899|музей эшлеклесе]]''<br/>''[[:d:Q33176607|мәгърифәтче]]''<br/>''[[:d:Q333634|тәрҗемәче]]'' | 1997-09-06 | [[Әтәс]] | | |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | [[Кәрим Долотказин]] | ''[[:d:Q462390|доцент]]'' | 1935-11-18 | [[Иса]] | 2022-09-06 | [[Казан]] |- | ''[[:d:Q6581072|хатын-кыз]]'' | [[Эльза Газизова]] | [[Jurnalist|журналист]] | 1988-01-08 | [[Чаллы]] | | |- | | ''[[:d:Q126878013|Sergei Pimenov]]'' | [[Программист|програмчы]] | | [[Казан]] | | |- | | ''[[:d:Q126913485|Контский, Фаддей Мартынович]]'' | | 1885-12-08 | [[Минск]] | 1977-09-22 | [[Петергоф|Петерһоф]] |- | ''[[:d:Q6581072|хатын-кыз]]'' | [[Рәсимә Шәмсетдинова]] | ''[[:d:Q1231865|педагог]]'' | 1954-12-15 | [[Мүлмә]] | | |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | [[Таһир Гыйлаҗев]] | ''[[:d:Q17167049|әдәбият белгече]]'' | 1960-10-28 | [[Карт (авыл)|Карт]] | | |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | ''[[:d:Q129051588|Илдар Ваһапов]]'' | [[галим]] | 1949-08-04 | [[Магадан]] | | |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | [[Радмир Беляев]] | ''[[:d:Q212238|дәүләт хезмәткәре]]''<br/>''[[:d:Q98058553|municipal employee]]'' | 1987-06-11 | [[Чаллы]] | | |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | ''[[:d:Q130330205|Ценципер Лейба Иоселевич]]'' | ''[[:d:Q864503|биолог]]'' | 1908 | | 1938 | |- | ''[[:d:Q6581072|хатын-кыз]]'' | ''[[:d:Q130331425|Брейтман Евгения Соломоновна]]'' | | 1908 | [[Бакы]] | 1992 | |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | ''[[:d:Q130332074|Boris Fedorov]]'' | ''[[:d:Q350979|хайванатбелгеч]]'' | 1904 | | 1938-05 | |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | ''[[:d:Q130371193|Azər Allahverənov]]'' | | 1972-02-20 | [[Бакы]] | | |- | | ''[[:d:Q130601678|Leonard Perzyna]]'' | ''[[:d:Q39631|табиб]]'' | 1892 | | 1957 | |- | ''[[:d:Q6581072|хатын-кыз]]'' | [[Әнисә Алиева]] | ''[[:d:Q28255863|textologist]]'' | 1952-09-29 | [[Кече Чынлы]] | | |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | [[Вәсил Хөсәенов]] | ''[[:d:Q520549|җирбелгеч]]'' | 1953-03-03 | [[Копейск]] | 2024-10-24 | [[Бөгелмә]] |- | ''[[:d:Q6581072|хатын-кыз]]'' | ''[[:d:Q131036273|Фәридә Гаффарова]]'' | ''[[:d:Q201788|тарихчы]]'' | 1951 | | 2006-10-16 | [[Казан]] |- | ''[[:d:Q6581072|хатын-кыз]]'' | [[Гүзәл Хәбетдинова]] | ''[[:d:Q188094|икътисадчы]]'' | 1969-11-14 | [[Әлмәт]] | | |- | ''[[:d:Q6581072|хатын-кыз]]'' | [[Луиза Фәсхетдинова]] | ''[[:d:Q5322166|designer]]'' | 1968-12-31 | [[Казан]] | | |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | [[Әнәс Таҗетдинов]] | [[хокук белгече]] | 1927-02-23 | [[Югары Мәлем]] | 1990-06 | [[Казан]] |- | ''[[:d:Q6581072|хатын-кыз]]'' | [[Фәридә Исмәгыйлева]] | [[укытучы]]<br/>''[[:d:Q1776724|театр директоры]]'' | 1959-01-01 | [[Карамалы (Азнакай районы)]] | | |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | ''[[:d:Q131453732|Rasim Nizamov]]'' | [[җырчы]] | | | | |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | ''[[:d:Q131728420|Рәхимов Илгизәр Ильяс улы]]'' | ''[[:d:Q1225716|кошбелгеч]]'' | 1956-04-16 | [[Казан]] | | |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | ''[[:d:Q131739138|Шакиров, Роберт Вафич]]'' | ''[[:d:Q201788|тарихчы]]''<br/>''[[:d:Q1569495|мөгаллим]]''<br/>''[[:d:Q82955|сәясәтче]]'' | 1938-08-29 | [[Олы Битаман]] | | |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | [[Денис Калинкин|Денис Калинкин]] | ''[[:d:Q82955|сәясәтче]]'' | 1974-11-16 | [[Түбән Кама]] | | |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | [[Дамир Таҗиев]] | [[Jurnalist|журналист]] | 1965-01-05 | [[Яшәүче]] | | |- | ''[[:d:Q6581072|хатын-кыз]]'' | [[Ирина Антонова]] | [[галим]] | 1971-12-13 | [[Казан]] | | |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | ''[[:d:Q132530699|Стекольщиков Михаил Григорьевич]]'' | ''[[:d:Q350979|хайванатбелгеч]]'' | 1908 | | 1983 | |- | ''[[:d:Q6581072|хатын-кыз]]'' | ''[[:d:Q132530778|Умылина Тамара Михайловна]]'' | ''[[:d:Q350979|хайванатбелгеч]]'' | | | | |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | [[Руслан Шиһабетдинов]] | ''[[:d:Q2462658|manager]]'' | 1976-06-27 | [[Казан]] | | |- | ''[[:d:Q6581072|хатын-кыз]]'' | ''[[:d:Q133159743|Мәрьям Гайнетдинова]]'' | ''[[:d:Q188094|икътисадчы]]''<br/>''[[:d:Q7886765|union organizer]]''<br/>''[[:d:Q50768646|labor leader]]''<br/>''[[:d:Q372436|дәүләт эшлеклесе]]'' | 1903 | [[Тимәш]] | No/unknown value | |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | [[Николай Туганов]] | ''[[:d:Q957729|фотокорреспондент]]'' | 1950-03-16 | [[Кече Шәмәк]] | | |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | [[Алмаз Фәйзуллин]] | ''[[:d:Q82955|сәясәтче]]'' | 1968-04-10 | [[Казан]] | | |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | ''[[:d:Q133620039|Айдар Ногманов]]'' | ''[[:d:Q201788|тарихчы]]''<br/>''[[:d:Q107017212|necropolis scholar]]'' | 1965-03-28 | [[Кировград]] | 2025-03-28 | [[Казан]] |- | ''[[:d:Q6581072|хатын-кыз]]'' | ''[[:d:Q134540420|Galina Dumkina]]'' | [[математик]] | 1934-11-18 | [[Казан]] | | |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | ''[[:d:Q134567222|Karl Aleksander Holzmann]]'' | ''[[:d:Q106823762|veterinary scientist]]'' | 1854-06-30 | ''[[:d:Q14948301|Aakre manor]]''<br/>[[Тарту]] | 1922-02-03 | [[Казан]] |- | ''[[:d:Q6581072|хатын-кыз]]'' | ''[[:d:Q134587791|Хабибуллина, Эльмира Камилевна]]'' | ''[[:d:Q13418253|филолог]]''<br/>''[[:d:Q1569495|мөгаллим]]'' | 1980-10-01 | [[Казан]] | | |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | ''[[:d:Q134611865|Ринат Әхмәтгали улы Фазлыйәхмәтов]]'' | ''[[:d:Q1595570|өлкәне өйрәнүче]]''<br/>''[[:d:Q372436|дәүләт эшлеклесе]]'' | 1940-06-13 | [[Олы Әтнә]] | 2017-04-28 | [[Арча]] |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | ''[[:d:Q135103464|Алмаз Азат улы Әсхәдуллин]]'' | ''[[:d:Q14915627|музыка белгече]]''<br/>[[композитор]]<br/>''[[:d:Q639669|музыкачы]]'' | 1991-12-13 | [[Түбән Кама]] | | |- | ''[[:d:Q6581097|ир-ат]]'' | [[Виталий Смирнов (1950)|Виталий Смирнов]] | ''[[:d:Q115003687|radiophysicist]]''<br/>''[[:d:Q82955|сәясәтче]]'' | 1950-12-01 | [[Казан]] | | |} {{Wikidata list end}} [[Төркем:Казан университетын тәмамлаучылар]] [[Төркем:Исемлекләр:Югары уку йортлары буенча шәхесләр]] ca69x5d7rfy5y44d5m2nkdecle7nlcf Фәндәге хатын-кызлар өчен L'Oréal-UNESCO бүләге 0 819555 4452231 4451926 2025-07-08T13:04:58Z ListeriaBot 24345 Wikidata list updated [V2] 4452231 wikitext text/x-wiki {{seealso|Россия Федерациясе дәүләт премиясе|Фән һәм техника өлкәсендә Россия Федерациясе Хөкүмәте премиясе|Татарстанның фән һәм техника өлкәсендәге Дәүләт бүләге}} {{УК}} '''Фәндәге хатын-кызлар өчен L'Oréal-UNESCO бүләге''' ({{lang-ru|{{Label|Q1786381|lang=ru}}}}, {{lang-en|{{Label|Q1786381|lang=en}}}}) — [[фән]]ни [[белем]]не үстерүгә [[хатын-кыз]]лар керткән өлешне тану бүләге. [[1998 ел]]дан бирле ел саен 5 кыйтга-төбәкнең иң алдынгы [[фәнни тикшеренү]]че галәмәләренә бирелә. {{UNESCO}} һәм француз {{Тәрҗемә ителмәгән 3|парфюмерия||ru|парфюмерия}} һәм {{Тәрҗемә ителмәгән 3|косметика||ru|косметика}} җитештерүчесе {{Тәрҗемә ителмәгән 3|L’Oréal||ru|L’Oréal}} тарафыннан булдырылган. Һәр җиңүчегә тапшырылган акчалата өлеше — 100 000 [[АКШ доллары]]. == Бүләкләнү нигезе == 2000 дән башлап ''җөп елларда'' {{Тәрҗемә ителмәгән 3|тормыш турында фәннәр||ru|Науки о жизни}} өчен бирелсә, ''так елларда'' — {{Тәрҗемә ителмәгән 3|физик фәннәр||ru|Физические науки}}, [[математика]] һәм [[информатика]]га өлеш өчен бирелә. Ел саен түбәндәге территорияләрдән берәр галимәгә бирелә: * [[Азия]] һәм [[Тын океан]]ы утрау-илләре, * [[Африка]] һәм [[Гарәп Лигасы|Гарәп дөньясы]] илләре, * [[Европа]] * [[Латин Америкасы]] һәм [[Кариб диңгезе]] утрау-илләре * [[Төньяк Америка]] (2000 дән) == Ияләре == {{notice|Түбәндәге төзмә [[кеше]]ләр һәм [[робот]]лар аңларлык күп телле халыкара [[Викимәгълүмат]] белем базасында теркәлгән мәгълүматка нигезләнә һәм тулы түгел. Бәйле шәхес турында белем блокларын тутыру һәм соңыннан уң яктагы <u>'''яңарт'''</u>ка басу белән аны баетуда ярдәм итә аласыз.}} {{Wikidata list |sparql=SELECT ?item WHERE { ?item wdt:P166 wd:Q1786381} |section= |sort=p166/Q1786381/p585 |columns=p166/Q1786381/p585:Ел,p18,label:Исем,p27,p101,p69,p569}} {| class='wikitable sortable' ! Ел ! сурәт ! Исем ! ватандашлык ! эшчәнлек өлкәсе ! әлма-матер ! туу датасы |- | 2008 | [[Файл:Ada E. Yonath.jpg|center|128px]] | [[Ада Йонат]] | [[Исраил]] | ''[[:d:Q160398|кристаллография]]''<br/>[[биология]]<br/>[[молекуляр биология]]<br/>[[Биохимия|тереклек химиясе]]<br/>[[рибосома]]<br/>''[[:d:Q908902|structural biology]]'' | ''[[:d:Q174158|Иерусалимдагы Яһүд үниверситеты]]''<br/>''[[:d:Q4182|Вейцман институты]]'' | 1939-06-22 |- | 2021 | [[Файл:Shafi Goldwasser.JPG|center|128px]] | ''[[:d:Q11609|Shafrira Goldwasser]]'' | [[Америка Кушма Штатлары]]<br/>[[Исраил]] | [[информатика]] | ''[[:d:Q190080|Карнеги — Меллон университеты]]''<br/>''[[:d:Q168756|Берклидәге Калифорния университеты]]'' | 1958-11-14 |- | 2008 | [[Файл:Elizabeth Blackburn CHF Heritage Day 2012 Rush 001.JPG|center|128px]] | [[Элизабет Бләкбөрн]] | [[Австралия]]<br/>[[Америка Кушма Штатлары]] | ''[[:d:Q246128|cytogenetics]]''<br/>[[биология]]<br/>[[физиология]] | ''[[:d:Q319078|Мелбурн университеты]]''<br/>''[[:d:Q675110|Дарвин көллияте]]''<br/>[[Kembric universitetı|Кембриҗ университеты]]<br/>''[[:d:Q4005855|University High School]]''<br/>''[[:d:Q6153258|Janet Clarke Hall]]'' | 1948-11-26 |- | 2007 | [[Файл:Barack Obama greets Burton Richter and Mildred Dresselhaus (cropped).jpg|center|128px]] | ''[[:d:Q29573|Mildred Dresselhaus]]'' | [[Америка Кушма Штатлары]] | [[физика]]<br/>''[[:d:Q373065|гамәли физика]]''<br/>''[[:d:Q43035|электротехника]]''<br/>''[[:d:Q11468|нанотехнология]]'' | [[Harvard universitetı|Гарвард университеты]]<br/>''[[:d:Q131252|Чикаго университеты]]''<br/>[[Kornell universitetı|Корнелл үнивирситите]]<br/>''[[:d:Q1446181|Hunter College]]''<br/>''[[:d:Q5944289|Hunter College High School]]''<br/>''[[:d:Q49124|Рәдклифф көллияте]]'' | 1930-11-11 |- | 2016 | [[Файл:Professor Jennifer Doudna ForMemRS (cropped).jpg|center|128px]] | ''[[:d:Q56068|Jennifer Doudna]]'' | [[Америка Кушма Штатлары]] | [[Биохимия|тереклек химиясе]]<br/>[[молекуляр биология]]<br/>''[[:d:Q177900|transcription]]''<br/>''[[:d:Q708693|Hepatitis C virus]]''<br/>''[[:d:Q201993|RNA interference]]''<br/>[[рибосома]]<br/>''[[:d:Q826582|X-ray crystallography]]'' | [[Harvard universitetı|Гарвард университеты]]<br/>''[[:d:Q7227384|Pomona College]]''<br/>''[[:d:Q5764322|Hilo High School]]'' | 1964-02-19 |- | 2015 | [[Файл:Carol Robinson.jpg|center|128px]] | ''[[:d:Q56190|Carol V. Robinson]]'' | [[Бөекбритания]] | [[химия]] | ''[[:d:Q1420500|Swansea University]]''<br/>[[Kembric universitetı|Кембриҗ университеты]]<br/>''[[:d:Q714740|Churchill College]]'' | 1956-04-10 |- | 2019 | [[Файл:Ingrid Daubechies ICM 2018 (42687401960) (cropped).jpg|center|128px]] | ''[[:d:Q275604|Ingrid Daubechies]]'' | [[Бельгия]]<br/>[[Америка Кушма Штатлары]] | [[математика]] | ''[[:d:Q612665|Брүсил ирекле үнивирситите]]'' | 1954-08-17 |- | 1998 | [[Файл:Pascale Cossart, 2013 (cropped).jpg|center|128px]] | ''[[:d:Q293195|Pascale Cossart]]'' | [[Франция]] | [[микробиология]] | ''[[:d:Q333886|Җорҗтаун университеты]]''<br/>''[[:d:Q1235608|Paris Diderot University]]'' | 1948-03-21 |- | 2018 | [[Файл:Ruth Shady en Caral 2014 (cropped).JPG|center|128px]] | ''[[:d:Q435197|Ruth Shady]]'' | [[Перу]] | | ''[[:d:Q5917068|Institución Educativa Juana Alarco de Dammert]]''<br/>''[[:d:Q270145|Сан-Маркос университеты]]'' | 1946-12-29 |- | 2000 | [[Файл:Tsuneko Okazaki cropped 1 Tsuneko Okazaki 20211103.jpg|center|128px]] | ''[[:d:Q460940|Tsuneko Okazaki]]'' | [[Япония]] | [[молекуляр биология]] | ''[[:d:Q1191132|Нагоя университеты]]''<br/>''[[:d:Q17190680|Aichi Prefectural Asahigaoka Senior High School]]'' | 1933-06-07 |- | 2004 | [[Файл:KavliPrize-7148 (43603979215).jpg|center|128px]] | ''[[:d:Q510206|Christine Petit]]'' | [[Франция]] | ''[[:d:Q3126128|генетик]]'' | ''[[:d:Q1144549|Пьер һәм Мария Күри университеты]]''<br/>''[[:d:Q1480643|Париж XI университеты]]'' | 1948-02-04 |- | 2009 | [[Файл:Athene Donald (cropped).jpg|center|128px]] | ''[[:d:Q513936|Athene Donald]]'' | [[Бөекбритания]] | ''[[:d:Q3456979|polymer science]]''<br/>[[физика]]<br/>[[теоретик физика]]<br/>''[[:d:Q18366|эксперименталь физика]]''<br/>''[[:d:Q214781|condensed matter physics]]''<br/>[[биофизика]]<br/>[[Полимерлар|полимер]] | ''[[:d:Q797846|Girton College]]''<br/>''[[:d:Q5025812|The Camden School for Girls]]'' | 1953-05-15 |- | 2010 | [[Файл:Pr Elaine Fuchs.png|center|128px]] | ''[[:d:Q516846|Elaine Fuchs]]'' | [[Америка Кушма Штатлары]] | | [[Prinston universitetı|Принстон үнивирситите]]<br/>''[[:d:Q1145814|Иллинойс университеты]]'' | 1950-05-05 |- | 2001 | | ''[[:d:Q542428|Anne McLaren]]'' | [[Бөекбритания]] | ''[[:d:Q213713|үсеш биологиясе]]'' | ''[[:d:Q951946|Lady Margaret Hall]]''<br/>''[[:d:Q193196|Лундын үнивирситите көллияте]]'' | 1927-04-26 |- | 2011 | [[Файл:Anne LHuiller 01.JPG|center|128px]] | ''[[:d:Q565544|Anne L'Huillier]]'' | [[Франция]]<br/>[[Швеция]] | [[физика]]<br/>''[[:d:Q4119076|attophysics]]''<br/>''[[:d:Q122949213|ultrafast imaging]]'' | ''[[:d:Q3578285|École normale supérieure de Fontenay-aux-Roses]]''<br/>''[[:d:Q1144549|Пьер һәм Мария Күри университеты]]'' | 1958-08-16 |- | 2013 | [[Файл:Deborah Jin, October 2014.jpg|center|128px]] | ''[[:d:Q1181574|Deborah S. Jin]]'' | [[Америка Кушма Штатлары]] | [[физика]] | [[Prinston universitetı|Принстон үнивирситите]]<br/>''[[:d:Q131252|Чикаго университеты]]'' | 1968-11-15 |- | 2001 | | ''[[:d:Q1231087|Suzanne Cory]]'' | [[Австралия]] | ''[[:d:Q94773950|молекуляр иммунология]]''<br/>''[[:d:Q3352484|oncogenetics]]'' | ''[[:d:Q319078|Мелбурн университеты]]''<br/>''[[:d:Q5025054|Camberwell Girls Grammar School]]''<br/>''[[:d:Q4005855|University High School]]''<br/>[[Kembric universitetı|Кембриҗ университеты]]<br/>''[[:d:Q5033651|Canterbury Girls Secondary College]]'' | 1942-03-11 |- | 2001 | [[Файл:Joan A. Steitz in her office with models (cropped).jpg|center|128px]] | ''[[:d:Q1690702|Joan A. Steitz]]'' | [[Америка Кушма Штатлары]] | [[биофизика]]<br/>[[Биохимия|тереклек химиясе]] | [[Harvard universitetı|Гарвард университеты]]<br/>''[[:d:Q4775012|Әнтиак көллияте]]'' | 1941-01-26 |- | 2006 | [[Файл:Plos bjorkman.jpg|center|128px]] | ''[[:d:Q2048641|Pamela J. Bjorkman]]'' | [[Америка Кушма Штатлары]] | [[БИДС]] | [[Harvard universitetı|Гарвард университеты]]<br/>''[[:d:Q766145|Орегон университеты]]''<br/>''[[:d:Q18749253|University of Oregon College of Arts and Sciences]]'' | 1956 |- | 2004 | [[Файл:Philippa Marrack 1992 - National Jewish Health.jpg|center|128px]] | ''[[:d:Q2087457|Philippa Marrack]]'' | [[Америка Кушма Штатлары]] | [[иммунология]] | ''[[:d:Q1195404|Murray Edwards College]]''<br/>''[[:d:Q262663|University of San Diego]]''<br/>[[Kembric universitetı|Кембриҗ университеты]] | 1945-06-18 |- | 2006 | | ''[[:d:Q2247235|Christine Van Broeckhoven]]'' | [[Бельгия]] | ''[[:d:Q83030|зәгыйфьакыллык]]''<br/>[[Альцгеймер авыруы|Альцһеймер авыруы]] | ''[[:d:Q175241|Антверпен үнивирситите]]'' | 1953-04-09 |- | 2001 | [[Файл:Mayana Zatz 29.08.08 Sorocaba (3234014653).jpg|center|128px]] | ''[[:d:Q2920198|Mayana Zatz]]'' | [[Бразилия]] | [[генетика]]<br/>[[Биохимия|тереклек химиясе]] | ''[[:d:Q10302762|Institute of Biosciences, University of São Paulo]]''<br/>''[[:d:Q184478|University of California]]''<br/>''[[:d:Q174710|Лос-Анджелестагы Калифорния университеты]]'' | 1947-07-16 |- | 2006 | [[Файл:Esther Orozco.jpg|center|128px]] | ''[[:d:Q3058988|Esther Orozco]]'' | [[Мексика]] | [[молекуляр биология]]<br/>''[[:d:Q222046|геномика]]''<br/>[[микробиология]]<br/>[[дипломатия]] | ''[[:d:Q4826829|Autonomous University of Chihuahua]]''<br/>''[[:d:Q1539696|National Polytechnic Institute]]'' | 1945-04-25 |- | 2021 | [[Файл:Francoise-Combes-2010.PNG|center|128px]] | ''[[:d:Q3086447|Françoise Combes]]'' | [[Франция]] | ''[[:d:Q3382039|Physique galactique]]'' | ''[[:d:Q83259|Югары нормаль мәктәп]]''<br/>''[[:d:Q1235608|Paris Diderot University]]'' | 1952-08-12 |- | 2006 | [[Файл:Habiba Bouhamed Chaabouni.png|center|128px]] | ''[[:d:Q3125333|Habiba Bouhamed Chaabouni]]'' | ''[[:d:Q2017684|Тунис француз протектораты]]''<br/>[[Тунис]] | | ''[[:d:Q3551684|Tunis El Manar University]]''<br/>''[[:d:Q1155944|Paris Descartes University]]'' | |- | 2002 | | ''[[:d:Q3291309|Marianne Grunberg-Manago]]'' | [[Франция]] | [[Биохимия|тереклек химиясе]] | | 1921-01-06 |- | 2000 | [[Файл:Margarita Salas Falgueras.jpg|center|128px]] | ''[[:d:Q3320231|Margarita Salas]]'' | [[Испания]] | [[Молекуляр генетика]]<br/>[[Биохимия|тереклек химиясе]]<br/>[[генетика]] | ''[[:d:Q219694|Комплутенсе университеты]]''<br/>''[[:d:Q106436254|Colegio de la Asunción, Gijón]]'' | 1938-11-30 |- | 2002 | [[Файл:Shirley Tilghman.jpg|center|128px]] | ''[[:d:Q3482356|Shirley M. Tilghman]]'' | [[Канада]] | [[молекуляр биология]] | ''[[:d:Q1420038|Куинс университеты]]''<br/>''[[:d:Q6386678|Kelvin High School]]''<br/>''[[:d:Q4120361|Temple University School of Medicine]]'' | 1946-09-17 |- | 2005 | | ''[[:d:Q3575692|Zohra Ben Lakhdar Akrout]]'' | ''[[:d:Q2017684|Тунис француз протектораты]]''<br/>[[Тунис]] | ''[[:d:Q483666|спектроскопия]]'' | ''[[:d:Q1144549|Пьер һәм Мария Күри университеты]]'' | 1943-03-12 |- | 2007 | | ''[[:d:Q4087089|Tatyana Birshteyn]]'' | [[Совет Социалистик Республикалар Берлеге|ССРБ]]<br/>[[Россия]] | ''[[:d:Q902120|polymer physics]]''<br/>''[[:d:Q3456979|polymer science]]'' | ''[[:d:Q4483622|Питырбур дәүләт университетының физика факультеты]]''<br/>[[Санкт-Петербург дәүләт университеты]] | 1928-12-20 |- | 2005 | [[Файл:Myriam Sarachik - APS 2019 - 20.jpg|center|128px]] | ''[[:d:Q4511499|Myriam Sarachik]]'' | [[Америка Кушма Штатлары]] | [[физика]] | [[Kolumbiä universitetı|Колумбия үнивирситите]]<br/>''[[:d:Q167733|Barnard College]]'' | 1933-08-08 |- | 2010 | [[Файл:Pr Alejandra Bravo.png|center|128px]] | ''[[:d:Q4714442|Alejandra Bravo]]'' | [[Мексика]] | [[Биохимия|тереклек химиясе]] | ''[[:d:Q222738|Мексика милли автономияле университеты]]'' | 1961-04-29 |- | 2002 | | ''[[:d:Q4750431|Ana María López Colomé]]'' | [[Мексика]] | | ''[[:d:Q222738|Мексика милли автономияле университеты]]'' | 1944-09-27 |- | 2000 | [[Файл:DelPinoEugenia.jpg|center|128px]] | ''[[:d:Q4794893|Eugenia del Pino]]'' | [[Эквадор]]<br/>[[Колумбия]] | | ''[[:d:Q621043|Эмори университеты]]''<br/>''[[:d:Q2093794|Vassar College]]''<br/>''[[:d:Q1537436|Pontificia Universidad Católica del Ecuador]]'' | 1945-04-19 |- | 2012 | [[Файл:Susana López Charretón (cropped).jpg|center|128px]] | ''[[:d:Q4795076|Susana López Charreton]]'' | [[Мексика]] | [[вирусология]] | ''[[:d:Q222738|Мексика милли автономияле университеты]]'' | 1957-06-19 |- | 2013 | | ''[[:d:Q4960171|Reiko Kuroda]]'' | [[Япония]] | | ''[[:d:Q7842|Токио университеты]]''<br/>''[[:d:Q1152391|Ochanomizu University]]'' | 1947 |- | 2018 | [[Файл:Caroline Dean journal pgen 1003593 g001.png|center|128px]] | ''[[:d:Q5045038|Caroline Dean]]'' | [[Бөекбритания]] | [[ботаника]] | ''[[:d:Q967165|Йорк университеты]]'' | 1957-04-02 |- | 2012 | | ''[[:d:Q5478504|Frances Ashcroft]]'' | [[Бөекбритания]] | | [[Kembric universitetı|Кембриҗ университеты]]<br/>''[[:d:Q7679025|Talbot Heath School]]'' | 1952-02-15 |- | 2010 | [[Файл:Pr Lourdes J. Cruz.png|center|128px]] | ''[[:d:Q5669589|Lourdes J. Cruz]]'' | [[Филиппин|Филипин]] | [[Биохимия|тереклек химиясе]] | ''[[:d:Q746592|University of the Philippines]]'' | 1942-05-19 |- | 2017 | [[Файл:María Teresa Ruiz, Premio Nacional de Ciencias Exactas cropped.jpg|center|128px]] | ''[[:d:Q5847384|María Teresa Ruiz]]'' | [[Чили]] | | [[Prinston universitetı|Принстон үнивирситите]]<br/>''[[:d:Q232141|University of Chile]]''<br/>''[[:d:Q5975047|Liceo 7 Luisa Saavedra de González]]'' | 1946-09-24 |- | 2011 | [[Файл:Silvia torres-peimbert2-recadrée.jpg|center|128px]] | ''[[:d:Q6128616|Silvia Torres-Peimbert]]'' | [[Мексика]] | | ''[[:d:Q222738|Мексика милли автономияле университеты]]''<br/>''[[:d:Q168756|Берклидәге Калифорния университеты]]'' | 1940 |- | 2018 | [[Файл:Janet Rossant.jpg|center|128px]] | ''[[:d:Q6153583|Janet Rossant]]'' | [[Канада]] | | [[Kembric universitetı|Кембриҗ университеты]]<br/>''[[:d:Q675110|Дарвин көллияте]]'' | 1950-07-13 |- | 2011 | [[Файл:Jillian Banfield Royal Society.jpg|center|128px]] | ''[[:d:Q6193127|Jillian Banfield]]'' | [[Австралия]]<br/>[[Америка Кушма Штатлары]] | [[биология]] | ''[[:d:Q193727|Джон Һопкинс үниверситеты]]''<br/>''[[:d:Q127990|Аустралия милли университеты]]'' | 1959-08-18 |- | 2020 | | ''[[:d:Q6437842|Kristi Anseth]]'' | [[Америка Кушма Штатлары]] | ''[[:d:Q327092|biomedical engineering]]''<br/>''[[:d:Q83588|химик инженерлык]]''<br/>''[[:d:Q750446|полимерлар химиясе]]'' | ''[[:d:Q217741|Пердью үнивирситите]]''<br/>''[[:d:Q736674|Боулдердагы Калифорния университеты]]'' | 1968 |- | 2021 | | ''[[:d:Q6451999|Kyoko Nozaki]]'' | [[Япония]] | | ''[[:d:Q336264|Киото университеты]]'' | 1964-02-09 |- | 2014 | | ''[[:d:Q6501587|Laurie Glimcher]]'' | [[Америка Кушма Штатлары]] | | ''[[:d:Q49121|Һарвард тыйб мәктәбе]]''<br/>''[[:d:Q49124|Рәдклифф көллияте]]'' | 1951 |- | 2013 | [[Файл:Márcia Barbosa.jpg|center|128px]] | ''[[:d:Q6757087|Marcia Barbosa]]'' | [[Бразилия]] | | ''[[:d:Q766447|Federal University of Rio Grande do Sul]]'' | 1960-01-14 |- | 2010 | [[Файл:Pr Rashika El Ridi.png|center|128px]] | ''[[:d:Q7294960|Rashika El Ridi]]'' | [[Мисыр]] | | ''[[:d:Q6508638|Faculty of Science, Cairo University]]'' | 1941-06-23 |- | 2008 | [[Файл:Narry Kim.jpg|center|128px]] | ''[[:d:Q7906149|V. Narry Kim]]'' | [[Көньяк Корея]] | | [[Оксфорд университеты]] | 1969 |- | 2009 | [[Файл:Professor Beatriz Barbuy (iau0907a).jpg|center|128px]] | ''[[:d:Q8245211|Beatriz Barbuy]]'' | [[Бразилия]] | ''[[:d:Q37547|астрофизика]]''<br/>[[астрономия]] | ''[[:d:Q835960|University of São Paulo]]''<br/>''[[:d:Q1235608|Paris Diderot University]]'' | 1950-02-16 |- | 2004 | [[Файл:Nancy Ip, September 2013.jpg|center|128px]] | ''[[:d:Q9117794|Nancy Ip]]'' | [[Кытай]] | ''[[:d:Q207011|нейрофән]]'' | ''[[:d:Q49121|Һарвард тыйб мәктәбе]]''<br/>''[[:d:Q14437811|Simmons University]]'' | 1955-07-30 |- | 2018 | | ''[[:d:Q9136194|Meemann Chang]]'' | [[Кытай]] | ''[[:d:Q3634677|vertebrate paleontology]]'' | ''[[:d:Q4086897|MSU Faculty of Biology]]''<br/>''[[:d:Q221645|Эстүгүлем үнивирситите]]'' | 1936-04-17 |- | 2003 | | ''[[:d:Q9218433|Li Fanghua]]'' | [[Кытай]] | ''[[:d:Q132560|electron microscope]]'' | ''[[:d:Q178972|Сүн Ят-Сен үнивирситите]]''<br/>[[Санкт-Петербург дәүләт университеты]]<br/>''[[:d:Q1108197|Wuhan University]]'' | 1932-01-06 |- | 2015 | [[Файл:(1) Thaisa Storchi Bergmann - Agência Brasil.png|center|128px]] | ''[[:d:Q10381067|Thaisa Storchi Bergmann]]'' | [[Бразилия]] | ''[[:d:Q37547|астрофизика]]'' | ''[[:d:Q766447|Federal University of Rio Grande do Sul]]'' | 1955-12-19 |- | 2011 | | ''[[:d:Q10884754|Vivian Wing-Wah Yam]]'' | [[Кытай]] | [[химия]]<br/>''[[:d:Q43035|электротехника]]'' | ''[[:d:Q15568|University of Hong Kong]]'' | 1963-02-10 |- | 2005 | [[Файл:FYportrait.jpg|center|128px]] | ''[[:d:Q11604260|Fumiko Yonezawa]]'' | [[Япония]]<br/>[[Япон империясе]] | | ''[[:d:Q336264|Киото университеты]]'' | 1938-10-19 |- | 2011 | | ''[[:d:Q11921636|Fazia al-Kharafi]]'' | [[Күвәйт]] | | ''[[:d:Q2723670|Ain Shams University]]''<br/>''[[:d:Q3273657|Kuwait University]]'' | 1946 |- | 2002 | | ''[[:d:Q13637900|Indira Nath]]'' | [[Һиндстан]] | [[иммунология]] | ''[[:d:Q3279500|All India Institutes of Medical Sciences]]'' | 1938-01-14 |- | 2013 | [[Файл:Pratibha Gai at The Asian Awards.jpg|center|128px]] | ''[[:d:Q14946845|Pratibha Gai]]'' | [[Һиндстан]] | | [[Kembric universitetı|Кембриҗ университеты]] | 1948 |- | 2013 | [[Файл:Prof. F.N Okeke.jpg|center|128px]] | ''[[:d:Q15725998|Francisca Nneka Okeke]]'' | [[Нигерия]] | ''[[:d:Q162219|ionosphere]]''<br/>''[[:d:Q1881523|ФТИМ]]'' | ''[[:d:Q927304|University of Nigeria]]'' | 20th century |- | 2012 | | ''[[:d:Q15839341|Jill Farrant]]'' | [[Көньяк Африка Республикасы|Көньяк Африка Җөмһүрияте]] | | ''[[:d:Q727516|University of KwaZulu-Natal]]'' | 1961 |- | 2017 | [[Файл:Zhenan Bao (cropped).jpg|center|128px]] | ''[[:d:Q15848277|Zhenan Bao]]'' | [[Кытай]]<br/>[[Америка Кушма Штатлары]] | ''[[:d:Q83588|химик инженерлык]]''<br/>''[[:d:Q228736|материаллар белеме]]'' | ''[[:d:Q131252|Чикаго университеты]]''<br/>''[[:d:Q6202608|Nanjing Jinling High School]]''<br/>''[[:d:Q683580|Нәнҗиң университеты]]'' | 1970 |- | 2007 | [[Файл:Margaret Brimble Royal Society.jpg|center|128px]] | ''[[:d:Q15848279|Margaret Brimble]]'' | [[Яңа Зеландия]] | [[химия]] | ''[[:d:Q492467|Окленд университеты]]''<br/>''[[:d:Q76473|Саутһәмптон университеты]]''<br/>''[[:d:Q5278784|Diocesan School for Girls]]'' | 1961-08-20 |- | 2009 | | ''[[:d:Q15954339|Akiko Kobayashi]]'' | [[Япония]] | | ''[[:d:Q7842|Токио университеты]]'' | 1943 |- | 2000 | [[Файл:Joanne Chory at Salk in 2022 11 (cropped).jpg|center|128px]] | ''[[:d:Q15994359|Joanne Chory]]'' | [[Америка Кушма Штатлары]] | [[биология]] | ''[[:d:Q457281|Урбана-Шампейндагы Иллинойс университеты]]''<br/>''[[:d:Q49121|Һарвард тыйб мәктәбе]]''<br/>''[[:d:Q616591|Оберлин көллияте]]'' | 1955-03-19 |- | 2020 | [[Файл:Edith Heard P2070707.jpg|center|128px]] | ''[[:d:Q15994420|Edith Heard]]'' | [[Бөекбритания]]<br/>[[Франция]] | ''[[:d:Q26939|эпигенетика]]'' | ''[[:d:Q797892|Emmanuel College]]''<br/>[[Kembric universitetı|Кембриҗ университеты]] | 1965-03-05 |- | 2006 | | ''[[:d:Q16105632|Jenny Graves]]'' | [[Австралия]] | | ''[[:d:Q15574|University of Adelaide]]''<br/>''[[:d:Q168756|Берклидәге Калифорния университеты]]'' | 1941-11-24 |- | 2020 | | ''[[:d:Q16150048|Firdausi Qadri]]'' | [[Бангладеш]]<br/>[[Пакистан Ислам Җөмһүрияте|Пакьстан]] | [[иммунология]] | ''[[:d:Q1480421|University of Dhaka]]''<br/>''[[:d:Q499510|Ливерпуль университеты]]'' | 1951-03-31 |- | 2003 | | ''[[:d:Q16210180|Karimat El-Sayed]]'' | [[Мисыр]] | | ''[[:d:Q193196|Лундын үнивирситите көллияте]]''<br/>''[[:d:Q2723670|Ain Shams University]]'' | 1933-12-10 |- | 2001 | | ''[[:d:Q16211147|Adeyinka Gladys Falusi]]'' | [[Нигерия]] | | ''[[:d:Q1169487|University of Ibadan]]'' | 1945 |- | 2005 | | ''[[:d:Q16267377|Dominique Langevin]]'' | [[Франция]] | ''[[:d:Q170749|surface tension]]'' | ''[[:d:Q481762|École normale supérieure de jeunes filles]]''<br/>''[[:d:Q3214375|Каслер-Броссел тәҗрибәханәсе]]'' | 1947-07-24 |- | 2002 | [[Файл:KlausandMary.jpg|center|128px]] | ''[[:d:Q16733863|Mary Osborn]]'' | [[Алмания|Германия]] | | ''[[:d:Q739627|Пенсилвания штаты университеты]]''<br/>[[Harvard universitetı|Гарвард университеты]]<br/>''[[:d:Q2962242|Cheltenham Ladies' College]]''<br/>''[[:d:Q1247589|Ньюнһәм көллияте]]'' | 1940-12 |- | 2017 | [[Файл:Michele Simmons Royal Society.jpg|center|128px]] | ''[[:d:Q16885683|Michelle Simmons]]'' | [[Австралия]]<br/>[[Бөекбритания]] | [[физика]] | ''[[:d:Q458393|Durham University]]'' | 1967-07-14 |- | 2015 | | ''[[:d:Q16907149|Xie Yi]]'' | [[Кытай]] | | ''[[:d:Q969850|Стоуни-Бруктагы Нью-Йорк штаты университеты]]''<br/>''[[:d:Q1074103|University of Science and Technology of China]]''<br/>''[[:d:Q1153539|Xiamen University]]'' | 1967-07-23 |- | 2003 | | ''[[:d:Q17274888|Mariana Weissmann]]'' | [[Аргентина]] | | | 1933-12-17 |- | 2016 | [[Файл:Emmanuelle Charpentier.jpg|center|128px]] | ''[[:d:Q17280087|Emmanuelle Charpentier]]'' | [[Франция]] | [[микробиология]]<br/>[[Биохимия|тереклек химиясе]]<br/>[[генетика]] | ''[[:d:Q1144549|Пьер һәм Мария Күри университеты]]''<br/>''[[:d:Q391083|Пастер институты]]'' | 1968-12-11 |- | 2016 | [[Файл:Quarraisha Abdool Karim.jpg|center|128px]] | ''[[:d:Q17612495|Quarraisha Karim]]'' | [[Көньяк Африка Республикасы|Көньяк Африка Җөмһүрияте]] | [[эпидемиология]]<br/>''[[:d:Q5834738|клиник эпидемиология]]''<br/>''[[:d:Q15787|HIV]]''<br/>[[БИДС]] | [[Kolumbiä universitetı|Колумбия үнивирситите]]<br/>''[[:d:Q2021166|Натал университеты]]''<br/>''[[:d:Q4355025|University of Durban-Westville]]'' | 1960-03-20 |- | 2014 | [[Файл:Dr. Kieffer during an interview.png|center|128px]] | ''[[:d:Q18221154|Brigitte Kieffer]]'' | [[Франция]] | ''[[:d:Q207011|нейрофән]]'' | ''[[:d:Q157575|Страсбур үнивирситите]]'' | 1958-02-26 |- | 2014 | [[Файл:Cecilia Bouzat (cropped).jpg|center|128px]] | ''[[:d:Q18221198|Cecilia Bouzat]]'' | [[Аргентина]] | [[Биохимия|тереклек химиясе]] | ''[[:d:Q5484518|Universidad Nacional del Sur]]''<br/>''[[:d:Q21573158|Bahía Blanca Institute of biochemical researches]]''<br/>''[[:d:Q6978293|National Scientific and Technical Research Council]]'' | 1961-12-10 |- | 2000 | [[Файл:Stadtmant.jpg|center|128px]] | ''[[:d:Q18631275|Thressa Stadtman]]'' | [[Америка Кушма Штатлары]] | | [[Kornell universitetı|Корнелл үнивирситите]]<br/>''[[:d:Q168756|Берклидәге Калифорния университеты]]'' | 1920-02-12 |- | 2007 | | ''[[:d:Q18644313|Ligia Gargallo]]'' | [[Чили]] | | ''[[:d:Q199948|University of Concepción]]''<br/>''[[:d:Q1546437|Париж-Дофин үнивирситите]]''<br/>''[[:d:Q833670|Лөвен католик университеты]]''<br/>''[[:d:Q1334582|Льеж университеты]]''<br/>''[[:d:Q209842|Париж университеты]]''<br/>''[[:d:Q378134|Université catholique de Louvain]]'' | 1933-09-17<br/>1934 |- | 2012 | [[Файл:Ingrid Scheffer Royal Society.jpg|center|128px]] | ''[[:d:Q18687923|Ingrid Scheffer]]'' | [[Австралия]] | [[Эпилепсия|өянәк авыруы]] | ''[[:d:Q319078|Мелбурн университеты]]''<br/>''[[:d:Q598841|Monash University]]'' | 1958-12-21 |- | 2009 | | ''[[:d:Q18913035|Elizabeth Murchison]]'' | | | ''[[:d:Q609768|Колд-Сприң-Һарбордагы тәҗрибәханә]]''<br/>''[[:d:Q319078|Мелбурн университеты]]'' | 1980 |- | 2012 | | ''[[:d:Q19558428|Kathrin Barboza Márquez]]'' | [[Боливия]] | | ''[[:d:Q1767912|University of San Simón]]'' | 1983 |- | 2008 | | ''[[:d:Q19754299|Ana Belén Elgoyhen]]'' | [[Аргентина]] | | ''[[:d:Q194223|Буйныс-Айрыс үнивирситите]]'' | 1959-12-13 |- | | [[Файл:Elena Ramirez Parra.jpg|center|128px]] | ''[[:d:Q19766380|Elena Ramírez Parra]]'' | [[Испания]] | | ''[[:d:Q788091|Autonomous University of Madrid]]'' | 1972 |- | | [[Файл:Guadalupe Sabio (cropped).jpg|center|128px]] | ''[[:d:Q19801117|Guadalupe Sabio]]'' | [[Испания]] | | ''[[:d:Q729391|University of Extremadura]]'' | 1977-06-04 |- | 2015 | | ''[[:d:Q19947657|Rajaâ Cherkaoui El Moursli]]'' | [[Марокко]] | | ''[[:d:Q3268644|Lycée Descartes]]''<br/>''[[:d:Q955647|Joseph Fourier University]]''<br/>''[[:d:Q1360237|Mohammed V University]]'' | 1954-05-12 |- | 2021 | [[Файл:Dickenstein alicia.jpg|center|128px]] | ''[[:d:Q20010897|Alicia Dickenstein]]'' | [[Аргентина]] | ''[[:d:Q180969|алгебраик геометрия]]'' | ''[[:d:Q194223|Буйныс-Айрыс үнивирситите]]'' | 1955-01-17 |- | 2007 | [[Файл:Ameenah Gurib-Fakim.jpg|center|128px]] | ''[[:d:Q20022984|Ameenah Gurib-Fakim]]'' | [[Маврикий]] | ''[[:d:Q640068|фитохимия]]''<br/>''[[:d:Q1154622|Politics of Mauritius]]'' | ''[[:d:Q546976|University of Surrey]]''<br/>''[[:d:Q1414861|Эксетер университеты]]''<br/>''[[:d:Q1144549|Пьер һәм Мария Күри университеты]]'' | 1959-10-17 |- | 2017 | [[Файл:Nicola Spaldin Royal Society.jpg|center|128px]] | ''[[:d:Q20675716|Nicola Spaldin]]'' | [[Америка Кушма Штатлары]]<br/>[[Бөекбритания]] | ''[[:d:Q1710723|materials engineering]]'' | ''[[:d:Q168756|Берклидәге Калифорния университеты]]'' | 1969-01-03 |- | 2014 | [[Файл:Segenet Kelemu 24495136720 (cropped).jpg|center|128px]] | ''[[:d:Q20710976|Segenet Kelemu]]'' | [[Хәбәшстан]] | [[биология]] | ''[[:d:Q1238770|Addis Ababa University]]''<br/>''[[:d:Q1861687|Montana State University]]''<br/>''[[:d:Q31249|Кәнзас штаты үнивирситите]]''<br/>''[[:d:Q26248553|The Graduate School at Montana State University]]'' | 1957 |- | 2015 | | ''[[:d:Q20710990|Molly Shoichet]]'' | [[Канада]] | ''[[:d:Q327092|biomedical engineering]]'' | ''[[:d:Q49108|Массачусетс технология институты]]''<br/>''[[:d:Q15142|Амһерстагы Массачусетс үнивирситите]]''<br/>''[[:d:Q11005271|Toronto French School]]'' | 1965 |- | 2005 | | ''[[:d:Q20716435|Belita Koiller]]'' | [[Бразилия]] | | ''[[:d:Q168756|Берклидәге Калифорния университеты]]'' | 1949-12-01 |- | 1998 | [[Файл:Premio For Women in Science Chile (30191638442).jpg|center|128px]] | ''[[:d:Q20963315|Gloria Montenegro]]'' | [[Чили]] | | ''[[:d:Q1129925|Pontifical Catholic University of Chile]]'' | 1941-07-16 |- | 2014 | | ''[[:d:Q20982982|Kayo Inaba]]'' | [[Япония]] | | ''[[:d:Q336264|Киото университеты]]'' | 1950 |- | 2002 | | ''[[:d:Q21062183|Nagwa Abdel Meguid]]'' | [[Мисыр]] | | ''[[:d:Q6978045|National Research Centre]]'' | 20th century |- | 2016 | [[Файл:Andrea-Gamarnik-Premio-Loreal (2).jpg|center|128px]] | ''[[:d:Q21105598|Andrea Gamarnik]]'' | [[Аргентина]] | ''[[:d:Q6896043|molecular virology]]'' | ''[[:d:Q5854893|Faculty of Pharmacy and Biochemistry, University of Buenos Aires]]''<br/>''[[:d:Q1061104|Сан-Францискодагы Калифорния университеты]]'' | 1964-10-05 |- | 2016 | | ''[[:d:Q21173944|Chen Hualan]]'' | [[Кытай]] | ''[[:d:Q4765002|ветеринар вирусология]]'' | ''[[:d:Q5521505|Gansu Agricultural University]]'' | 1969 |- | 2003 | | ''[[:d:Q21293262|Anneke Levelt Sengers]]'' | ''[[:d:Q29999|Нидерланд патшалыгы]]'' | | ''[[:d:Q214341|Амстердам үнивирситите]]'' | 1929-03-04 |- | | [[Файл:Sam Giles.jpg|center|128px]] | ''[[:d:Q21395504|Sam Giles]]'' | | ''[[:d:Q127282|нурканатлы балыклар]]'' | ''[[:d:Q459506|Бристоль университеты]]''<br/>''[[:d:Q128497|St Hugh's College]]''<br/>[[Оксфорд университеты]] | |- | 2003 | | [[Айшә Әрзан]] | [[Төркия]] | | ''[[:d:Q995265|Брин-Мор көллияте]]''<br/>''[[:d:Q969850|Стоуни-Бруктагы Нью-Йорк штаты университеты]]'' | 1949 |- | 1998 | | ''[[:d:Q21445432|Myeong-Hee Yu]]'' | [[Көньяк Корея]] | | ''[[:d:Q39913|Seoul National University]]''<br/>''[[:d:Q49108|Массачусетс технология институты]]''<br/>''[[:d:Q168756|Берклидәге Калифорния университеты]]'' | 1954-09-05 |- | 2009 | | ''[[:d:Q21448010|Tebello Nyokong]]'' | [[Лесото]] | ''[[:d:Q2575340|яман шешне дәвалау]]'' | ''[[:d:Q1144262|Көнбатыш Онтарио]]''<br/>''[[:d:Q632891|Макмастер университеты]]''<br/>''[[:d:Q1410332|National University of Lesotho]]''<br/>''[[:d:Q377757|Родс университеты]]'' | 1951-10-20 |- | | [[Файл:Ana Meikle.jpg|center|128px]] | ''[[:d:Q21448457|Ana Meikle Solari]]'' | [[Уругвай]] | | ''[[:d:Q1856423|Җөмһүрият университеты]]''<br/>''[[:d:Q1312762|Swedish University of Agricultural Sciences]]'' | 1968-03-16 |- | 2008 | | ''[[:d:Q21472183|Lihadh Al-Gazali]]'' | [[Гыйрак]] | | | 1948 |- | 2010 | [[Файл:Anne Dejean-Assémat.png|center|128px]] | ''[[:d:Q21481858|Anne Dejean-Assémat]]'' | [[Франция]] | | ''[[:d:Q1144549|Пьер һәм Мария Күри университеты]]'' | 1957-01-06 |- | 2015 | | ''[[:d:Q21642277|Aurore Avarguès-Weber]]'' | [[Франция]] | | ''[[:d:Q1273188|University of Toulouse]]''<br/>''[[:d:Q195668|Кыйралбикә Мария Лундын университеты]]''<br/>''[[:d:Q273604|École normale supérieure Paris-Saclay]]'' | 1983 |- | 2000 | | ''[[:d:Q22006961|Valerie Mizrahi]]'' | [[Көньяк Африка Республикасы|Көньяк Африка Җөмһүрияте]] | [[биология]] | ''[[:d:Q951305|Кәйптаун университеты]]'' | 1958 |- | | | ''[[:d:Q22132801|Gladys Kahaka]]'' | [[Намибия]] | [[Биохимия|тереклек химиясе]] | ''[[:d:Q472316|University of Nottingham]]''<br/>''[[:d:Q220226|Намибия үнивирситите]]'' | |- | 2009 | [[Файл:Professor Eugenia Kumacheva FRS.jpg|center|128px]] | ''[[:d:Q22277725|Eugenia Kumacheva]]'' | [[Канада]] | [[химия]] | ''[[:d:Q2654435|Санкт-Петербург дәүләт технология институты]]''<br/>''[[:d:Q19908085|Frumkin Institute of Physical Chemistry and Electrochemistry]]'' | 1955 |- | 2004 | | ''[[:d:Q22279747|Lúcia Mendonça Previato]]'' | [[Бразилия]] | | ''[[:d:Q7894394|Universidade Santa Úrsula]]'' | 1949 |- | 1998 | [[Файл:Image-GraceO.T..jpg|center|128px]] | ''[[:d:Q22290342|Grace Oladunni Taylor]]'' | [[Нигерия]] | ''[[:d:Q1881523|ФТИМ]]'' | ''[[:d:Q21693133|Queen's School, Ibadan‎]]'' | 1937-04-24 |- | 2004 | | ''[[:d:Q22340726|Jennifer Thomson]]'' | [[Көньяк Африка Республикасы|Көньяк Африка Җөмһүрияте]] | | ''[[:d:Q951305|Кәйптаун университеты]]''<br/>[[Kembric universitetı|Кембриҗ университеты]]<br/>''[[:d:Q377757|Родс университеты]]'' | 1947-06-16 |- | | | ''[[:d:Q23010310|Isabel Lastres-Becker]]'' | [[Испания]] | | ''[[:d:Q788091|Autonomous University of Madrid]]'' | 1974 |- | 2013 | [[Файл:Dra Fernanda Ceriani.jpg|center|128px]] | ''[[:d:Q23664107|María Fernanda Ceriani]]'' | [[Аргентина]] | | ''[[:d:Q194223|Буйныс-Айрыс үнивирситите]]''<br/>''[[:d:Q793867|Скриппс университеты]]'' | 1966-05-26 |- | 2024 | | ''[[:d:Q24457372|Geneviève Almouzni]]'' | [[Франция]] | ''[[:d:Q26939|эпигенетика]]'' | ''[[:d:Q1144549|Пьер һәм Мария Күри университеты]]''<br/>''[[:d:Q3578285|École normale supérieure de Fontenay-aux-Roses]]'' | 1960-08-09 |- | 2013 | [[Файл:Beatriz Álvarez.jpg|center|128px]] | ''[[:d:Q26387605|Beatriz Álvarez Sanna]]'' | [[Уругвай]] | | ''[[:d:Q1856423|Җөмһүрият университеты]]'' | 1968-09-17 |- | | | ''[[:d:Q26390699|Mercedes González Hormaizteguy]]'' | [[Уругвай]] | | ''[[:d:Q1856423|Җөмһүрият университеты]]'' | 20th century |- | 2012 | | ''[[:d:Q26396095|Erna Frins]]'' | [[Уругвай]] | | ''[[:d:Q51985|Берлин техника үнивирситите]]''<br/>''[[:d:Q50662|Франкфурт университеты]]'' | 1960-12-31<br/>1960 |- | 2011 | | ''[[:d:Q26400295|Mariana Meerhoff]]'' | [[Уругвай]] | | ''[[:d:Q1856423|Җөмһүрият университеты]]''<br/>''[[:d:Q924265|Орһус университеты]]'' | 1975-06-15 |- | 2009 | [[Файл:Ana Denicola.jpg|center|128px]] | ''[[:d:Q26678691|Ana Denicola]]'' | [[Уругвай]] | | ''[[:d:Q1856423|Җөмһүрият университеты]]'' | 1959-09-30 |- | 2025 | | ''[[:d:Q26713902|Barbara J. Finlayson-Pitts]]'' | [[Америка Кушма Штатлары]] | [[химия]] | ''[[:d:Q1075148|Риверсайдтагы Калифорния университеты]]''<br/>''[[:d:Q3075124|Trent University]]'' | 1948-04-04 |- | | [[Файл:Janet Kelso at ISMB in 2014.jpg|center|128px]] | ''[[:d:Q26896948|Janet Kelso]]'' | [[Көньяк Африка Республикасы|Көньяк Африка Җөмһүрияте]] | | ''[[:d:Q951305|Кәйптаун университеты]]''<br/>''[[:d:Q475700|University of the Western Cape]]''<br/>''[[:d:Q2021166|Натал университеты]]'' | 1975-03-24 |- | 2017 | | ''[[:d:Q27451971|Niveen Khashab]]'' | [[Ливан]] | [[аналитик химия]] | ''[[:d:Q501758|Флорида университеты]]''<br/>''[[:d:Q469482|American University of Beirut]]'' | 1981-07-13 |- | 2021 | | ''[[:d:Q27982965|Carmen Clapp]]'' | [[Мексика]] | ''[[:d:Q192191|prolactin]]'' | ''[[:d:Q972553|Universidad Autónoma Metropolitana]]''<br/>''[[:d:Q222738|Мексика милли автономияле университеты]]''<br/>''[[:d:Q168756|Берклидәге Калифорния университеты]]'' | 1956 |- | 2024 | | ''[[:d:Q28413780|Nieng Yan]]'' | [[Кытай]] | ''[[:d:Q423042|membrane protein]]'' | [[Prinston universitetı|Принстон үнивирситите]]<br/>''[[:d:Q16955|Чиңһуа үнивирситите]]'' | 1977-11 |- | | | ''[[:d:Q28766643|Azucena Bardají]]'' | [[Испания]] | | ''[[:d:Q633561|University of Zaragoza]]''<br/>''[[:d:Q219615|Барселона университеты]]'' | 1974 |- | 2016<br/>2017 | | ''[[:d:Q29076385|Fernanda de Pinho Werneck]]'' | [[Бразилия]] | | ''[[:d:Q1330634|University of Brasília]]''<br/>''[[:d:Q332498|Бригам Яң университеты]]'' | 1981 |- | 1998 | [[Файл:Amparo Alonso en Big Data Coruña.jpg|center|128px]] | ''[[:d:Q30135279|Amparo Alonso Betanzos]]'' | [[Испания]] | [[ясалма интеллект]]<br/>''[[:d:Q179310|компьютиңг]]'' | ''[[:d:Q1473677|Сантьяго-де-Компостела университеты]]''<br/>''[[:d:Q5547686|Augusta University]]'' | 1961-10-10 |- | 2016 | [[Файл:Norma Salinas.jpg|center|128px]] | ''[[:d:Q33691927|Norma Salinas]]'' | [[Перу]] | | [[Оксфорд университеты]]<br/>''[[:d:Q916367|National University of San Antonio Abad in Cuzco]]''<br/>''[[:d:Q200601|Pontifical Catholic University of Peru]]'' | 1967-02-07 |- | 2019 | [[Файл:Martha Calderon 2.jpg|center|128px]] | ''[[:d:Q36621511|Martha S. Calderón]]'' | [[Перу]] | | ''[[:d:Q270145|Сан-Маркос университеты]]''<br/>''[[:d:Q489488|Chungnam National University]]'' | |- | 2018 | | ''[[:d:Q37830124|Margarida Fernandes]]'' | [[Португалия]] | ''[[:d:Q327092|biomedical engineering]]''<br/>''[[:d:Q1710723|materials engineering]]''<br/>[[биотехнология]]<br/>''[[:d:Q25419089|medical biotechnology]]''<br/>[[микробиология]] | ''[[:d:Q10274587|University of Minho - School of Health Sciences]]'' | |- | 2007 | | ''[[:d:Q37830596|Iola F. Duarte]]'' | [[Португалия]] | [[Метаболизм]]<br/>[[яман шеш]]<br/>''[[:d:Q261659|наномедицина]]''<br/>''[[:d:Q2518429|nanotoxicology]]''<br/>''[[:d:Q12149006|метаболомика]]''<br/>''[[:d:Q10359898|NMR spectroscopy]]'' | ''[[:d:Q29671|Авейру үнивирситите]]'' | 1975 |- | 2020 | | ''[[:d:Q37830744|Abla Mehio Sibai]]'' | [[Ливан]] | | ''[[:d:Q1126189|London School of Hygiene & Tropical Medicine]]'' | |- | | [[Файл:Urte Neniskyte.jpg|center|128px]] | ''[[:d:Q38325956|Urtė Neniškytė]]'' | [[Литва]] | ''[[:d:Q207011|нейрофән]]'' | [[Kembric universitetı|Кембриҗ университеты]]<br/>''[[:d:Q151510|Һайделберг үнивирситите]]''<br/>''[[:d:Q658192|Вилнүс университеты]]''<br/>''[[:d:Q691283|Изге Җон көллияте]]'' | 1983-11-02 |- | | | ''[[:d:Q38326751|Silvia Chifflet]]'' | [[Уругвай]] | [[Биохимия|тереклек химиясе]]<br/>[[цитология]] | | 1952 |- | 2008 | | ''[[:d:Q38547142|Paula I. Moreira]]'' | [[Португалия]] | ''[[:d:Q843601|сәламәтлек фәннәре]]''<br/>''[[:d:Q207011|нейрофән]]''<br/>''[[:d:Q332154|кеше картаюы]]''<br/>[[Альцгеймер авыруы|Альцһеймер авыруы]]<br/>[[шикәр авыруы]]<br/>''[[:d:Q30225566|Insulin signaling]]''<br/>''[[:d:Q11394395|эндотелиаль күзәнәк]]''<br/>[[митохондрия]] | ''[[:d:Q10279395|FCTUC]]''<br/>''[[:d:Q10279530|Faculdade de Medicina da Universidade de Coimbra]]'' | 1975 |- | 2021 | | ''[[:d:Q38589353|Ana Margarida Abrantes]]'' | [[Португалия]] | [[сөт бизе яман шеше]]<br/>[[BRCA2]] | ''[[:d:Q4348556|Polytechnic Institute of Porto]]''<br/>''[[:d:Q368643|University of Coimbra]]''<br/>''[[:d:Q29673|Минью үнивирситите]]'' | |- | 2015 | | ''[[:d:Q38601239|Sonia A. Melo]]'' | [[Португалия]] | [[онкология]]<br/>[[биология]]<br/>[[яман шеш]]<br/>''[[:d:Q903634|extracellular exosome]]''<br/>''[[:d:Q310899|microRNA]]'' | ''[[:d:Q10279390|Faculty of Sciences of the University of Porto]]''<br/>''[[:d:Q5761421|National Center for Oncological Research]]'' | |- | 2012 | | ''[[:d:Q39565109|Adelaide Fernandes]]'' | [[Португалия]] | ''[[:d:Q207011|нейрофән]]''<br/>''[[:d:Q14876135|myelination]]''<br/>''[[:d:Q1755122|neurodegeneration]]''<br/>[[Альцгеймер авыруы|Альцһеймер авыруы]] | ''[[:d:Q10279482|Faculty of Pharmacy, University of Lisbon]]'' | 1978 |- | 2014 | | ''[[:d:Q40054899|Joana Tavares]]'' | [[Португалия]] | | ''[[:d:Q10279483|Faculty of Pharmacy of the University of Porto]]''<br/>''[[:d:Q10279565|Faculty of Psychology and Education Sciences of the University of Porto]]'' | |- | 2021 | | ''[[:d:Q40380328|María Retuerto]]'' | [[Испания]] | | ''[[:d:Q219694|Комплутенсе университеты]]''<br/>''[[:d:Q30296237|Materials Science Institute of Madrid]]'' | 1979 |- | 2023 | | ''[[:d:Q40443961|Juliana Cassataro]]'' | [[Аргентина]] | | ''[[:d:Q6979260|National University of Mar del Plata]]''<br/>''[[:d:Q194223|Буйныс-Айрыс үнивирситите]]'' | |- | 2019 | | ''[[:d:Q41044794|Nurcan Tunçbağ]]'' | [[Төркия]] | | ''[[:d:Q344334|Истанбул техник университеты]]''<br/>''[[:d:Q1193155|Koç University]]'' | |- | 2019 | [[Файл:Najat Aoun Saliba World Intellectual Property Day 2023 "Women in Science – Shaping the Future" Roundtable (59) (sq cropped).jpg|center|128px]] | ''[[:d:Q41427746|Najat Saliba]]'' | [[Ливан]] | | ''[[:d:Q4614|Көньяк Калифорния үнивирситите]]''<br/>''[[:d:Q975461|Lebanese University]]''<br/>''[[:d:Q1026926|Лоң-Бичтәге Калифорния университеты]]''<br/>''[[:d:Q174710|Лос-Анджелестагы Калифорния университеты]]'' | 20th century |- | 2023 | | ''[[:d:Q41912510|Noelia Ferruz]]'' | [[Испания]] | | ''[[:d:Q24543|Pompeu Fabra University]]''<br/>''[[:d:Q633561|University of Zaragoza]]''<br/>[[Kembric universitetı|Кембриҗ университеты]] | 1988 |- | 2021 | [[Файл:Jane Catherine Ngila World Intellectual Property Day 2023 "Women in Science – Shaping the Future" Roundtable (52853221649).jpg|center|128px]] | ''[[:d:Q42145855|Jane Catherine Ngila]]'' | [[Кения]] | [[химия]]<br/>[[аналитик химия]]<br/>''[[:d:Q321355|әйләнә-тирә мохит химиясе]]'' | ''[[:d:Q46756|Кейнатта үнивирситите]]''<br/>''[[:d:Q734764|Яңа Көньяк Уэльс университеты]]'' | 1961 |- | 2018 | | ''[[:d:Q42212160|Heather Zar]]'' | [[Көньяк Африка Республикасы|Көньяк Африка Җөмһүрияте]] | ''[[:d:Q123028|педиатрия]]'' | ''[[:d:Q534643|Витватерсранд университеты]]''<br/>''[[:d:Q2154182|Колумбия тыйб-җәррах көллияте]]''<br/>''[[:d:Q951305|Кәйптаун университеты]]'' | 20th century |- | 2009 | | ''[[:d:Q42500907|Joana Rosmaninho-Salgado]]'' | [[Португалия]] | [[цитология]]<br/>[[молекуляр биология]]<br/>''[[:d:Q265799|human genetics]]'' | ''[[:d:Q368643|University of Coimbra]]'' | |- | 2011 | | ''[[:d:Q42777120|Sílvia Barbeiro]]'' | [[Португалия]] | | ''[[:d:Q368643|University of Coimbra]]'' | |- | | | ''[[:d:Q42787156|Reyes Benlloch]]'' | [[Испания]] | | ''[[:d:Q383568|University of Valencia]]''<br/>''[[:d:Q2003976|Technical University of Valencia]]'' | |- | | | ''[[:d:Q42838007|Daiana A. Capdevila]]'' | [[Аргентина]] | | ''[[:d:Q194223|Буйныс-Айрыс үнивирситите]]'' | 1987 |- | 2011 | | ''[[:d:Q42846584|Tracy D. Ainsworth]]'' | [[Австралия]] | | ''[[:d:Q536512|James Cook University]]''<br/>''[[:d:Q866012|Квинсленд университеты]]'' | |- | 2016 | | ''[[:d:Q42869207|Ana Catarina Fonseca]]'' | [[Португалия]] | ''[[:d:Q3010352|баш миендәге кан тамырлары авыруы]]''<br/>[[неврология]]<br/>''[[:d:Q207011|нейрофән]]'' | ''[[:d:Q10279370|NOVA Medical School]]''<br/>''[[:d:Q10279529|Faculdade de Medicina da Universidade de Lisboa]]''<br/>''[[:d:Q5676556|Harvard T.H. Chan School of Public Health]]'' | 1981-04-22 |- | 2017 | | ''[[:d:Q42947581|Maria Inês Almeida]]'' | [[Португалия]] | ''[[:d:Q427087|non-coding RNA]]''<br/>''[[:d:Q310899|microRNA]]''<br/>[[яман шеш]]<br/>''[[:d:Q1061415|regenerative medicine]]'' | ''[[:d:Q29673|Минью үнивирситите]]'' | |- | 2013 | [[Файл:Maria Fabiana Drincovich (mincyt).jpg|center|128px]] | ''[[:d:Q43042781|María Drincovich]]'' | [[Аргентина]] | | ''[[:d:Q5255905|Universidad Nacional de Rosario]]'' | 1966-04-05 |- | 2021 | | ''[[:d:Q43163442|Inês Fragata]]'' | [[Португалия]] | ''[[:d:Q39350|төрләр барлыкка килүе]]''<br/>[[биология]]<br/>''[[:d:Q105789|heavy metal]]''<br/>[[экосистема]] | ''[[:d:Q20055490|Faculdade de Ciências da Universidade de Lisboa]]'' | 1985 |- | 2011 | | ''[[:d:Q43375844|Liliana Bernardino]]'' | [[Португалия]] | ''[[:d:Q425517|retinoic acid]]''<br/>''[[:d:Q1456827|neurogenesis]]''<br/>''[[:d:Q310899|microRNA]]''<br/>''[[:d:Q2944097|neural stem cell]]''<br/>[[Паркинсон чире|Паркинсон авыруы]]<br/>''[[:d:Q1622829|microglia]]'' | ''[[:d:Q368643|University of Coimbra]]''<br/>''[[:d:Q5062526|Centre for Neuroscience and Cell Biology]]'' | |- | 2019 | [[Файл:Maki Kawai at 2012 signing of RIKEN-BNL agreement renewal (cropped).jpg|center|128px]] | ''[[:d:Q43426333|Maki Kawai]]'' | [[Япония]] | ''[[:d:Q373184|өслекләр физика һәм химиясе]]'' | ''[[:d:Q7842|Токио университеты]]'' | 1952 |- | | | ''[[:d:Q44141442|Selene L Fernandez-Valverde]]'' | | | | |- | 2016 | | ''[[:d:Q44757826|Elisabete Oliveira]]'' | [[Португалия]] | ''[[:d:Q11468|нанотехнология]]''<br/>''[[:d:Q471857|протеомика]]''<br/>''[[:d:Q61231|nanoparticle]]''<br/>''[[:d:Q1392806|drug delivery]]'' | ''[[:d:Q13428010|NOVA School of Science and Technology]]''<br/>''[[:d:Q666916|Vigo University]]'' | |- | 2017 | | ''[[:d:Q46504442|Lena Gálvez]]'' | [[Перу]] | | ''[[:d:Q5053268|Catholic University of Santa María]]''<br/>''[[:d:Q3551806|National Agrarian University]]''<br/>''[[:d:Q835960|University of São Paulo]]'' | |- | 2002 | | ''[[:d:Q46611709|Namrita Lall]]'' | [[Көньяк Африка Республикасы|Көньяк Африка Җөмһүрияте]] | | ''[[:d:Q604444|University of Pretoria]]'' | |- | 2008 | | ''[[:d:Q46866528|Marina Kirillova]]'' | | | ''[[:d:Q1974562|Technical University of Crete]]'' | 1979 |- | 2010 | | ''[[:d:Q47440285|Cristina Joana Marques]]'' | [[Португалия]] | ''[[:d:Q265799|human genetics]]''<br/>''[[:d:Q3640158|үрчү биологиясе]]''<br/>[[генетика]]<br/>[[Нәселдәнлек]] | ''[[:d:Q10279390|Faculty of Sciences of the University of Porto]]'' | 1978 |- | 2015 | [[Файл:Dionicia Gamboa.jpg|center|128px]] | ''[[:d:Q47452522|Dionicia Gamboa]]'' | [[Перу]] | [[Бизгәк авыруы]] | ''[[:d:Q1137652|Maastricht University]]''<br/>''[[:d:Q5055311|Cayetano Heredia University]]'' | |- | | | ''[[:d:Q47460883|Nada Jabado]]'' | [[Канада]] | ''[[:d:Q265799|human genetics]]'' | ''[[:d:Q201492|Макгилл университеты]]'' | 20th century |- | 2019 | | ''[[:d:Q47502901|Joana Cabral]]'' | [[Португалия]] | ''[[:d:Q8037925|computational neuroscience]]''<br/>''[[:d:Q327092|biomedical engineering]]''<br/>''[[:d:Q93964674|Brain Function]]'' | ''[[:d:Q24543|Pompeu Fabra University]]''<br/>''[[:d:Q1979891|NOVA University Lisbon]]'' | |- | 2013 | | ''[[:d:Q47696649|Ana B. Abecasis]]'' | [[Португалия]] | [[Халык сәламәтлелеге|җәмгыять сәламәтлеге]]<br/>''[[:d:Q932068|environmental health]]''<br/>[[вирусология]]<br/>''[[:d:Q128570|биоинформатика]]'' | ''[[:d:Q10279482|Faculty of Pharmacy, University of Lisbon]]''<br/>''[[:d:Q1736308|Katholieke Universiteit Leuven Campus Kortrijk]]''<br/>''[[:d:Q10279370|NOVA Medical School]]'' | |- | | [[Файл:Matire Harwood KSM (cropped).jpg|center|128px]] | ''[[:d:Q48029369|Matire Harwood]]'' | [[Яңа Зеландия]] | [[сәламәтлек]] | ''[[:d:Q492467|Окленд университеты]]''<br/>''[[:d:Q1201513|Отаго университеты]]'' | 1970 |- | 2018 | | ''[[:d:Q49528663|Dulce Oliveira]]'' | [[Португалия]] | ''[[:d:Q191069|палеоклиматология]]''<br/>''[[:d:Q25445|Holocene]]'' | ''[[:d:Q10274512|Escola Superior de Turismo e Tecnologia do Mar de Peniche]]''<br/>''[[:d:Q7894386|Universidade Lusófona]]''<br/>''[[:d:Q20055490|Faculdade de Ciências da Universidade de Lisboa]]''<br/>''[[:d:Q13344|Бордо үнивирситите]]'' | 1983 |- | 2009 | | ''[[:d:Q49663197|Silvia V Conde]]'' | [[Португалия]] | ''[[:d:Q1532008|carotid body]]''<br/>''[[:d:Q187215|симпатик нерв системасы]]''<br/>''[[:d:Q3360898|purines]]''<br/>''[[:d:Q60235|кәфиин]]'' | ''[[:d:Q20055490|Faculdade de Ciências da Universidade de Lisboa]]''<br/>''[[:d:Q5855060|Facultad de Medicina (Universidad de Valladolid)]]''<br/>''[[:d:Q10279370|NOVA Medical School]]'' | |- | | | ''[[:d:Q50236822|María Mittelbrunn]]'' | [[Испания]] | | ''[[:d:Q788091|Autonomous University of Madrid]]'' | 1977 |- | | | ''[[:d:Q50361177|Annie Curtis]]'' | | | [[Pensilvaniä universitetı|Пенсилвания университеты]] | |- | 2014 | [[Файл:Adriana Serquis (mincyt).jpg|center|128px]] | ''[[:d:Q50683293|Adriana Cristina Serquis]]'' | [[Аргентина]] | ''[[:d:Q228736|материаллар белеме]]''<br/>''[[:d:Q25584060|energy development]]''<br/>''[[:d:Q11468|нанотехнология]]'' | ''[[:d:Q194223|Буйныс-Айрыс үнивирситите]]''<br/>''[[:d:Q3151718|Balseiro Institute]]'' | 1967-11-07 |- | 2015 | | ''[[:d:Q50847071|Amy Austin]]'' | [[Аргентина]] | ''[[:d:Q125928|climate change]]''<br/>''[[:d:Q167751|carbon cycle]]'' | [[Stenford universitetı|Стәнфорд үнивирситите]]<br/>''[[:d:Q930291|Willamette University]]'' | 1966-05-14 |- | 2007 | | ''[[:d:Q51064473|Anabela Pinto Rolo]]'' | [[Португалия]] | [[цитология]] | ''[[:d:Q10279395|FCTUC]]'' | |- | 2018 | | ''[[:d:Q51609664|Mariana Derzsi]]'' | | | ''[[:d:Q144488|Варшау үнивирситите]]'' | 1978-06-30 |- | | | ''[[:d:Q51882310|Adriana Neumann de Oliveira]]'' | [[Бразилия]] | | ''[[:d:Q904687|Instituto Nacional de Matemática Pura e Aplicada]]'' | |- | 2019 | [[Файл:Vanesa Gottifredi (mincyt).jpg|center|128px]] | ''[[:d:Q51883615|Vanesa Gottifredi]]'' | [[Аргентина]] | | ''[[:d:Q6979266|National University of Salta]]''<br/>''[[:d:Q209344|Сапиенца Рим үнивирситите]]'' | 1969-11-13 |- | 2022 | [[Файл:Carla Giacomelli.jpg|center|128px]] | ''[[:d:Q51909030|Carla Giacomelli]]'' | [[Аргентина]] | | [[Kordoba milli universitetı]] | |- | 2005 | | ''[[:d:Q53678304|Sandra Sousa]]'' | [[Португалия]] | ''[[:d:Q154626|цитоскелет]]''<br/>''[[:d:Q68260314|host microbial interaction]]''<br/>''[[:d:Q7230047|pore-forming toxin]]''<br/>''[[:d:Q14885328|plasma membrane repair]]''<br/>''[[:d:Q746209|Listeria]]''<br/>[[цитология]]<br/>''[[:d:Q727028|bacterial infectious disease]]'' | ''[[:d:Q4162605|Faculty of Biotechnology]]''<br/>''[[:d:Q83259|Югары нормаль мәктәп]]''<br/>''[[:d:Q391083|Пастер институты]]'' | |- | 2016 | [[Файл:Fabiana Gennari.jpg|center|128px]] | ''[[:d:Q54819659|Fabiana Gennari]]'' | [[Аргентина]] | | ''[[:d:Q4315122|Universidad Nacional del Comahue]]'' | 1969 |- | 2019 | [[Файл:Karen-hallberg 0.jpg|center|128px]] | ''[[:d:Q54823855|Karen Hallberg]]'' | [[Аргентина]] | [[физика]] | ''[[:d:Q3151718|Balseiro Institute]]''<br/>''[[:d:Q5255905|Universidad Nacional de Rosario]]'' | 1964-05-10 |- | 2010 | | ''[[:d:Q55096795|Patricia Beatriz Tissera]]'' | [[Аргентина]] | | [[Kordoba milli universitetı]]<br/>''[[:d:Q788091|Autonomous University of Madrid]]'' | |- | 2004 | | ''[[:d:Q55164874|Margarida Gama-Carvalho]]'' | [[Португалия]] | [[молекуляр биология]]<br/>''[[:d:Q26972|gene expression]]''<br/>[[Рибонуклеин әчелеге|рибонуклеин кислотасы]] | ''[[:d:Q1122926|University of Lisbon]]''<br/>''[[:d:Q20055490|Faculdade de Ciências da Universidade de Lisboa]]'' | 1972 |- | 2012 | | ''[[:d:Q55172237|Ana Barbas]]'' | [[Португалия]] | | ''[[:d:Q13428010|NOVA School of Science and Technology]]''<br/>''[[:d:Q10302945|ITQB NOVA]]''<br/>''[[:d:Q1979891|NOVA University Lisbon]]'' | |- | 2016 | | ''[[:d:Q55176237|Maria Isabel Veiga]]'' | [[Португалия]] | [[молекуляр биология]]<br/>[[паразитология]] | ''[[:d:Q10302635|Polytechnic Institute of Bragança]]''<br/>''[[:d:Q219564|Каролинска институты]]''<br/>[[Kolumbiä universitetı|Колумбия үнивирситите]]<br/>''[[:d:Q29673|Минью үнивирситите]]'' | 1981 |- | 2022 | | ''[[:d:Q55187838|Daiana Mir]]'' | [[Уругвай]] | | | |- | 2020 | | ''[[:d:Q55188947|Huanqian Loh]]'' | | | ''[[:d:Q1586184|JILA]]''<br/>''[[:d:Q49108|Массачусетс технология институты]]'' | |- | 2020 | | ''[[:d:Q55207557|Serap Erkek]]'' | | | ''[[:d:Q1461161|Friedrich Miescher Institute for Biomedical Research]]'' | |- | 2007 | | ''[[:d:Q55459918|Eliana B. Souto]]'' | [[Португалия]] | ''[[:d:Q261659|наномедицина]]''<br/>''[[:d:Q1261145|targeted drug delivery]]''<br/>''[[:d:Q912169|нанофән]]''<br/>''[[:d:Q11468|нанотехнология]]'' | ''[[:d:Q101259342|Freie Universität Berlin Institut für Pharmazie]]'' | 1976 |- | 2008 | [[Файл:Tamsin Mather at the summit of Villarrica volcano, Chile.jpg|center|128px]] | ''[[:d:Q55487783|Tamsin A. Mather]]'' | [[Бөекбритания]] | ''[[:d:Q102904|вулканология]]'' | [[Kembric universitetı|Кембриҗ университеты]] | 1976-12-15 |- | 2019 | | ''[[:d:Q55855981|Diana Madeira]]'' | [[Португалия]] | ''[[:d:Q7173|океан биологиясе]]''<br/>''[[:d:Q59465014|Thermal biology]]''<br/>''[[:d:Q125928|climate change]]''<br/>''[[:d:Q1785846|molecular ecology]]''<br/>''[[:d:Q864574|biomarker]]'' | ''[[:d:Q13428010|NOVA School of Science and Technology]]''<br/>''[[:d:Q20055490|Faculdade de Ciências da Universidade de Lisboa]]'' | |- | 2009 | [[Файл:MANUELA VERASTEGUI.jpg|center|128px]] | ''[[:d:Q56447030|Manuela Verástegui]]'' | [[Перу]] | | ''[[:d:Q5055311|Cayetano Heredia University]]''<br/>''[[:d:Q193727|Джон Һопкинс үниверситеты]]'' | |- | 2021 | [[Файл:Theresa Ochoa.jpg|center|128px]] | ''[[:d:Q56447042|Theresa Jean Ochoa]]'' | [[Перу]] | | ''[[:d:Q5055311|Cayetano Heredia University]]''<br/>''[[:d:Q7896431|University of Texas Health Science Center at Houston]]''<br/>''[[:d:Q833670|Лөвен католик университеты]]'' | |- | 2023 | | ''[[:d:Q56449824|Karlia Meitha]]'' | [[Индонезия]] | | ''[[:d:Q1517021|Көнбатыш Аустралия университеты]]''<br/>''[[:d:Q1579397|Bandung Institute of Technology]]'' | |- | 2006 | | ''[[:d:Q56635298|Filipa Mendes]]'' | [[Португалия]] | ''[[:d:Q25419089|medical biotechnology]]''<br/>[[цитология]]<br/>[[молекуляр биология]]<br/>[[биология]]<br/>''[[:d:Q1142297|molecular imaging]]'' | ''[[:d:Q1122926|University of Lisbon]]''<br/>''[[:d:Q20055490|Faculdade de Ciências da Universidade de Lisboa]]'' | 1976-10-01 |- | 2020 | [[Файл:Esperanza Martínez-Romero 1.jpg|center|128px]] | ''[[:d:Q56805882|Esperanza Martínez-Romero]]'' | [[Мексика]] | | | 1957-08-25 |- | 2021 | | ''[[:d:Q56872690|Liliana Tomé]]'' | [[Португалия]] | ''[[:d:Q898579|ionic liquid]]''<br/>''[[:d:Q17050218|gas separation]]''<br/>''[[:d:Q83588|химик инженерлык]]''<br/>[[химия]] | ''[[:d:Q29671|Авейру үнивирситите]]''<br/>''[[:d:Q10302945|ITQB NOVA]]'' | 1985 |- | 2018 | [[Файл:PKMante.jpg|center|128px]] | ''[[:d:Q57005607|Priscilla Kolibea Mante]]'' | [[Гана]] | ''[[:d:Q3026765|neuropharmacology]]'' | ''[[:d:Q20725458|University of Michigan Medical School]]''<br/>''[[:d:Q1654025|Kwame Nkrumah University of Science and Technology]]'' | |- | 2021 | | ''[[:d:Q57027886|Alzbeta Trancikova]]'' | | | | 1979-03-08 |- | 2024 | | ''[[:d:Q57036938|Ana Rita Lopes]]'' | [[Португалия]] | [[Аквакультура]] | ''[[:d:Q20055490|Faculdade de Ciências da Universidade de Lisboa]]''<br/>''[[:d:Q7227031|Polytechnic Institute of Leiria]]''<br/>''[[:d:Q10274512|Escola Superior de Turismo e Tecnologia do Mar de Peniche]]'' | 1989 |- | 2013 | | ''[[:d:Q57067959|Leonor Morgado]]'' | [[Португалия]] | [[Биохимия|тереклек химиясе]]<br/>[[биофизика]]<br/>''[[:d:Q908902|structural biology]]''<br/>''[[:d:Q209402|nuclear magnetic resonance]]''<br/>''[[:d:Q408068|cytochromes]]''<br/>''[[:d:Q423042|membrane protein]]''<br/>''[[:d:Q422496|molecular chaperone]]''<br/>''[[:d:Q896177|protein-protein interaction]]'' | ''[[:d:Q13428010|NOVA School of Science and Technology]]'' | |- | 2009 | | ''[[:d:Q57070057|Maria José Oliveira]]'' | [[Португалия]] | | ''[[:d:Q10279390|Faculty of Sciences of the University of Porto]]''<br/>''[[:d:Q1920549|Ghent University Hospital]]'' | |- | 2020 | | ''[[:d:Q57150768|Shari L. Gallop]]'' | | | ''[[:d:Q1517021|Көнбатыш Аустралия университеты]]''<br/>''[[:d:Q606140|University of Waikato]]''<br/>''[[:d:Q19875613|Edgecumbe College]]'' | |- | 2020 | | ''[[:d:Q57168204|Mikyung Shin]]'' | [[Көньяк Корея]] | | ''[[:d:Q40006|Ханьяң үнивирситите]]''<br/>''[[:d:Q39949|KAIST]]'' | |- | 2016 | | ''[[:d:Q57200860|Susana González]]'' | [[Уругвай]] | | | |- | 2020 | | ''[[:d:Q57546648|Ana Rita Carlos]]'' | [[Португалия]] | | ''[[:d:Q20055490|Faculdade de Ciências da Universidade de Lisboa]]''<br/>[[Оксфорд университеты]] | |- | 2008 | | ''[[:d:Q57696892|Susana Solá]]'' | [[Португалия]] | ''[[:d:Q207011|нейрофән]]''<br/>''[[:d:Q14599311|apoptotic process]]''<br/>''[[:d:Q2944097|neural stem cell]]'' | ''[[:d:Q20055490|Faculdade de Ciências da Universidade de Lisboa]]''<br/>''[[:d:Q10279482|Faculty of Pharmacy, University of Lisbon]]''<br/>''[[:d:Q10279517|Faculdade de Medicina Veterinária]]'' | 1976 |- | 2004 | | ''[[:d:Q57740092|Cláudia Maria Pereira]]'' | [[Португалия]] | ''[[:d:Q207011|нейрофән]]''<br/>[[Альцгеймер авыруы|Альцһеймер авыруы]]<br/>''[[:d:Q1755122|neurodegeneration]]''<br/>[[эндоплазматик челтәр]]<br/>[[митохондрия]] | ''[[:d:Q10279395|FCTUC]]'' | 1969 |- | 2022 | | ''[[:d:Q57876045|Edna Correia]]'' | [[Португалия]] | | ''[[:d:Q20055490|Faculdade de Ciências da Universidade de Lisboa]]''<br/>''[[:d:Q10279390|Faculty of Sciences of the University of Porto]]'' | |- | 2021 | | ''[[:d:Q57930327|Ana Ferreira]]'' | [[Португалия]] | ''[[:d:Q27725009|Geosciences]]''<br/>[[геофизика]]<br/>''[[:d:Q83371|сейсмология]]''<br/>''[[:d:Q152827|геодинамика]]''<br/>''[[:d:Q15656329|Solid Earth]]''<br/>[[Җир тетрәү|җир тетрәве]]<br/>''[[:d:Q466686|anisotropy]]'' | [[Politexnik mäktäp (Parij)|Политехника мәктәбе]]<br/>''[[:d:Q1636837|Instituto Superior Técnico]]''<br/>[[Оксфорд университеты]] | |- | | [[Файл:Βασιλική Παυλίδου 1897.jpg|center|128px]] | ''[[:d:Q57974159|Vasiliki Pavlidou]]'' | [[Греция]] | ''[[:d:Q37547|астрофизика]]'' | ''[[:d:Q667568|Aristotle University of Thessaloniki]]''<br/>''[[:d:Q457281|Урбана-Шампейндагы Иллинойс университеты]]'' | |- | 2022 | | ''[[:d:Q58028151|Essie Rodgers]]'' | | | ''[[:d:Q866012|Квинсленд университеты]]'' | |- | | [[Файл:Dr Lorina Naci et Elaine Ayotte, Ambassadeure du Canada auprès de l'UNESCO (cropped).jpg|center|128px]] | ''[[:d:Q58057792|Lorina Naci]]'' | [[Албания]]<br/>[[Канада]] | | [[Kembric universitetı|Кембриҗ университеты]]<br/>''[[:d:Q761534|Җорҗия үнивирситите]]'' | 20th century |- | 2016 | | ''[[:d:Q58336502|Ana Margarida Faria]]'' | [[Португалия]] | [[биотөрлелек]]<br/>[[экосистема]]<br/>''[[:d:Q56396386|fisheries conservation]]''<br/>''[[:d:Q125928|climate change]]''<br/>''[[:d:Q855711|ocean acidification]]'' | ''[[:d:Q1972136|University of Algarve]]'' | |- | 2019 | | ''[[:d:Q58392183|Joana Caldeira]]'' | [[Португалия]] | | ''[[:d:Q4162605|Faculty of Biotechnology]]''<br/>''[[:d:Q10279533|Faculty of Medicine of the University of Porto]]'' | |- | 2017 | [[Файл:JacqRomero.jpg|center|128px]] | ''[[:d:Q58416625|Jacquiline Romero]]'' | [[Филиппин|Филипин]] | [[оптика]] | [[Glazgo universitetı|Глазго университеты]]<br/>''[[:d:Q7185218|Philippine Science High School System]]'' | |- | 2017 | | ''[[:d:Q58421240|Sofia Ribeiro]]'' | [[Португалия]] | [[климат]]<br/>''[[:d:Q52120|гляциология]]'' | ''[[:d:Q1122926|University of Lisbon]]''<br/>''[[:d:Q186285|Копенһаген университеты]]'' | 1981 |- | 2015 | | ''[[:d:Q58655152|Vânia Calisto]]'' | [[Португалия]] | ''[[:d:Q146326|environmental engineering]]''<br/>[[аналитик химия]]<br/>''[[:d:Q190878|activated carbon]]''<br/>''[[:d:Q2249676|environment]]''<br/>''[[:d:Q180388|waste management]]''<br/>''[[:d:Q497743|циркуляр икътисад]]'' | [[Kembric universitetı|Кембриҗ университеты]]<br/>''[[:d:Q29671|Авейру үнивирситите]]'' | |- | 2021 | | ''[[:d:Q58657885|Layla Hirsh]]'' | [[Перу]] | | ''[[:d:Q200601|Pontifical Catholic University of Peru]]''<br/>''[[:d:Q193510|Падуя үнивирситите]]'' | |- | | | ''[[:d:Q58797445|Sara Carvalhal]]'' | [[Португалия]] | [[Биохимия|тереклек химиясе]] | ''[[:d:Q20055490|Faculdade de Ciências da Universidade de Lisboa]]''<br/>''[[:d:Q1249005|Данди университеты]]''<br/>''[[:d:Q392754|Nova School of Business and Economics]]'' | |- | 2020 | | ''[[:d:Q58949369|Cristina Godinho-Silva]]'' | [[Португалия]] | | ''[[:d:Q10279529|Faculdade de Medicina da Universidade de Lisboa]]'' | |- | | | ''[[:d:Q59121335|Sandra Tavares]]'' | [[Португалия]] | ''[[:d:Q843601|сәламәтлек фәннәре]]'' | ''[[:d:Q6041322|Instituto Gulbenkian de Ciência]]''<br/>''[[:d:Q29671|Авейру үнивирситите]]''<br/>''[[:d:Q10279390|Faculty of Sciences of the University of Porto]]'' | |- | | | ''[[:d:Q59260522|Aracely Hernández Ramírez]]'' | [[Мексика]] | | | |- | 2006 | | ''[[:d:Q59277156|Rosalina Fonseca]]'' | [[Португалия]] | ''[[:d:Q14860845|actin cytoskeleton]]''<br/>''[[:d:Q1551556|synaptic plasticity]]'' | ''[[:d:Q20055490|Faculdade de Ciências da Universidade de Lisboa]]''<br/>''[[:d:Q55044|Мүнхен университеты]]''<br/>''[[:d:Q10279529|Faculdade de Medicina da Universidade de Lisboa]]'' | 1976 |- | | | ''[[:d:Q59281390|Melissa García-Caballero]]'' | [[Испания]] | | ''[[:d:Q958650|Universidad de Málaga]]''<br/>''[[:d:Q1334582|Льеж университеты]]''<br/>''[[:d:Q833670|Лөвен католик университеты]]'' | 1985 |- | 2021 | | ''[[:d:Q59535892|Sonia Ruiz-Raga]]'' | [[Испания]] | ''[[:d:Q96333748|Solar Cells]]''<br/>''[[:d:Q3036449|perovskite structure]]''<br/>''[[:d:Q192127|фотовольтаика]]''<br/>''[[:d:Q20820484|impedance spectroscopy]]'' | ''[[:d:Q29718|I Хайме үнивирситите]]'' | 1986 |- | 2017 | | ''[[:d:Q59551577|Julia Uddén]]'' | [[Швеция]] | | ''[[:d:Q221645|Эстүгүлем үнивирситите]]''<br/>''[[:d:Q219564|Каролинска институты]]'' | 1985 |- | | | ''[[:d:Q59553599|Carina Soares-Cunha]]'' | [[Португалия]] | | ''[[:d:Q29673|Минью үнивирситите]]'' | |- | 2014 | | ''[[:d:Q59555460|Luísa Alexandra Neves]]'' | [[Португалия]] | ''[[:d:Q56298528|carbon dioxide removal]]''<br/>[[химия]]<br/>''[[:d:Q83588|химик инженерлык]]''<br/>''[[:d:Q865663|биоматериал]]''<br/>''[[:d:Q3456979|polymer science]]'' | ''[[:d:Q13428010|NOVA School of Science and Technology]]'' | |- | | | ''[[:d:Q59674497|Sabrina Stierwalt]]'' | [[Америка Кушма Штатлары]] | ''[[:d:Q37547|астрофизика]]''<br/>''[[:d:Q502038|гайре галактик астрономия]]''<br/>''[[:d:Q472328|science communication]]'' | ''[[:d:Q168756|Берклидәге Калифорния университеты]]''<br/>[[Kornell universitetı|Корнелл үнивирситите]]<br/>''[[:d:Q161562|Калифорния технология институты]]'' | |- | 2024 | | ''[[:d:Q59676543|Céline Gonçalves]]'' | [[Португалия]] | ''[[:d:Q843601|сәламәтлек фәннәре]]''<br/>[[онкология]] | ''[[:d:Q29673|Минью үнивирситите]]'' | |- | 2019 | | ''[[:d:Q59689870|Patrícia Costa Reis]]'' | [[Португалия]] | [[иммунология]]<br/>[[молекуляр биология]]<br/>''[[:d:Q123028|педиатрия]]''<br/>''[[:d:Q327657|rheumatology]]'' | ''[[:d:Q10279529|Faculdade de Medicina da Universidade de Lisboa]]''<br/>''[[:d:Q3052794|Calouste Gulbenkian Foundation]]'' | |- | 2020 | | ''[[:d:Q59750260|Paula Giraldo-Gallo]]'' | [[Колумбия]] | | [[Stenford universitetı|Стәнфорд үнивирситите]] | |- | 2020 | | ''[[:d:Q60059494|Elizabeth Trembath-Reichert]]'' | | | ''[[:d:Q161562|Калифорния технология институты]]''<br/>''[[:d:Q167733|Barnard College]]'' | |- | 2011 | | ''[[:d:Q60155023|Adi Stern Grundland]]'' | [[Исраил]] | ''[[:d:Q3610079|molecular microbiology]]''<br/>[[биотехнология]]<br/>[[молекуляр биология]] | ''[[:d:Q319239|Тел-Әвив университеты]]''<br/>''[[:d:Q4182|Вейцман институты]]''<br/>''[[:d:Q1061104|Сан-Францискодагы Калифорния университеты]]''<br/>''[[:d:Q168756|Берклидәге Калифорния университеты]]'' | 1978-02-25 |- | 2021 | | ''[[:d:Q60316072|Olivia K Faull]]'' | | | [[Оксфорд университеты]]<br/>''[[:d:Q1201513|Отаго университеты]]'' | |- | 2012 | [[Файл:Bassler.jpg|center|128px]] | ''[[:d:Q60545293|Bonnie L. Bassler]]'' | [[Америка Кушма Штатлары]] | | ''[[:d:Q193727|Джон Һопкинс үниверситеты]]''<br/>''[[:d:Q129421|Дейвистагы Калифорния үнивирситите]]'' | 1962 |- | 2019 | | ''[[:d:Q60969617|Martina Gáliková]]'' | | | | 1984-12-08 |- | 2017 | | ''[[:d:Q61121380|Patrícia Baptista]]'' | [[Португалия]] | | ''[[:d:Q1636837|Instituto Superior Técnico]]'' | |- | 2017 | [[Файл:Paula Casati científica.jpg|center|128px]] | ''[[:d:Q61132653|Paula Casati]]'' | [[Аргентина]] | | ''[[:d:Q5255905|Universidad Nacional de Rosario]]'' | 1971-10-24 |- | 2022 | | ''[[:d:Q61163191|Rachel Mata]]'' | [[Мексика]] | ''[[:d:Q319616|pharmacognosy]]'' | ''[[:d:Q217741|Пердью үнивирситите]]'' | 1949 |- | | | ''[[:d:Q62019410|Eleonora Catsigeras]]'' | [[Уругвай]] | | ''[[:d:Q1856423|Җөмһүрият университеты]]''<br/>''[[:d:Q904687|Instituto Nacional de Matemática Pura e Aplicada]]'' | 1956-08-12 |- | 2008 | | ''[[:d:Q62307776|Lina María Saavedra]]'' | [[Колумбия]] | ''[[:d:Q1088777|conservation movement]]''<br/>''[[:d:Q628403|conservation]]''<br/>''[[:d:Q625376|water quality]]''<br/>''[[:d:Q1058719|water treatment]]''<br/>''[[:d:Q4801210|artisanal fishing]]'' | ''[[:d:Q5937434|Jorge Tadeo Lozano University]]''<br/>''[[:d:Q49207|University of New Hampshire]]'' | 1975-12-21 |- | 2011 | | ''[[:d:Q62332746|Andia Chaves Fonnegra]]'' | [[Колумбия]] | ''[[:d:Q11292|coral reef]]''<br/>''[[:d:Q2668040|Cliona delitrix]]'' | ''[[:d:Q7894591|National University of Colombia at Bogotá]]''<br/>''[[:d:Q1798499|Nova Southeastern University]]'' | 20th century |- | 2012 | | ''[[:d:Q62362651|Giomar Helena Borrero-Pérez]]'' | [[Колумбия]] | ''[[:d:Q127470|Holothuroidea]]'' | ''[[:d:Q5937434|Jorge Tadeo Lozano University]]''<br/>''[[:d:Q1236345|University of Murcia]]'' | 20th century |- | | | ''[[:d:Q62398763|Lina Marcela Gallego]]'' | [[Колумбия]] | [[онкология]] | ''[[:d:Q3117949|University of Valle]]''<br/>''[[:d:Q587326|Токио технология университеты]]''<br/>''[[:d:Q24543|Pompeu Fabra University]]'' | 20th century |- | 2009 | | ''[[:d:Q62479261|Paula Inés Villar]]'' | [[Аргентина]] | [[Квант флуктуацияләре]]<br/>[[декогеренция]]<br/>[[теоретик физика]] | ''[[:d:Q194223|Буйныс-Айрыс үнивирситите]]'' | 20th century |- | 2005-03 | | ''[[:d:Q62592100|Özlem Zehra Keskin]]'' | [[Төркия]] | | | |- | | | ''[[:d:Q62592686|Rebecca Salu Livingstone]]'' | [[Нигерия]] | ''[[:d:Q1881523|ФТИМ]]'' | | |- | 2017 | [[Файл:Sara Purca 2.png|center|128px]] | ''[[:d:Q62720072|Sara Purca]]'' | [[Перу]] | | ''[[:d:Q199948|University of Concepción]]''<br/>''[[:d:Q5202383|Universidad Nacional Federico Villarreal]]'' | 1974 |- | 2018 | [[Файл:Luz Paucar.jpg|center|128px]] | ''[[:d:Q63068209|Luz María Paucar]]'' | [[Перу]] | | ''[[:d:Q3551806|National Agrarian University]]''<br/>''[[:d:Q2060678|University of Campinas]]'' | 1964-01-03 |- | | | ''[[:d:Q64010362|Joana F Sacramento]]'' | [[Португалия]] | ''[[:d:Q864601|биомедицина]]'' | ''[[:d:Q13428010|NOVA School of Science and Technology]]'' | |- | 2017 | | ''[[:d:Q64620935|Ana Rita P Marques]]'' | [[Португалия]] | ''[[:d:Q1044484|evolutionary developmental biology]]'' | ''[[:d:Q1557861|University of Évora]]''<br/>''[[:d:Q13428010|NOVA School of Science and Technology]]''<br/>''[[:d:Q6041322|Instituto Gulbenkian de Ciência]]'' | |- | 2020 | | ''[[:d:Q64623669|Diana Priscila Pires]]'' | [[Португалия]] | ''[[:d:Q25419089|medical biotechnology]]''<br/>[[инфекцион авырулар]]<br/>[[микробиология]]<br/>[[молекуляр биология]]<br/>[[биотехнология]] | ''[[:d:Q29673|Минью үнивирситите]]'' | |- | 2020 | [[Файл:Jennifer Garden, 2018.jpg|center|128px]] | ''[[:d:Q64823965|Jennifer Garden]]'' | [[Бөекбритания]] | | ''[[:d:Q4666924|Абердин урта мәктәбе]]''<br/>''[[:d:Q1859178|Стратклайд университеты]]'' | |- | 2022 | | ''[[:d:Q65197035|Olena Vaneeva]]'' | [[Украина]] | ''[[:d:Q113677726|Group analysis of differential equations]]'' | ''[[:d:Q1989628|Олесь Һончар исемендәге Днепропетровск милли университеты]]''<br/>''[[:d:Q4201577|Institute of Mathematics of the National Academy of Sciences of Ukraine]]'' | 1982-06-28 |- | 2020 | | ''[[:d:Q68712882|Rui Bai]]'' | [[Кытай]] | | ''[[:d:Q1108197|Wuhan University]]''<br/>''[[:d:Q15932103|Tsinghua University School of Life Sciences]]'' | |- | 2024 | | ''[[:d:Q69675936|Rose Gana Fomban Leke]]'' | [[Камерун]] | [[Бизгәк авыруы]] | ''[[:d:Q457281|Урбана-Шампейндагы Иллинойс университеты]]''<br/>[[Monreal universitetı|Монреаль университеты]]<br/>''[[:d:Q7401849|Saint Mary-of-the-Woods College]]'' | 1947-02-13 |- | | | ''[[:d:Q70278498|Anela Choy]]'' | | | | |- | 2019 | [[Файл:María Rivera, Perú.jpg|center|128px]] | ''[[:d:Q71829544|María Rivera Chira]]'' | [[Перу]] | | ''[[:d:Q1634051|National University of Trujillo]]''<br/>''[[:d:Q5055311|Cayetano Heredia University]]'' | |- | 2005 | | ''[[:d:Q73045148|Inês Maria Araújo]]'' | [[Португалия]] | ''[[:d:Q207011|нейрофән]]''<br/>''[[:d:Q1456827|neurogenesis]]''<br/>''[[:d:Q657925|gaseous signaling molecule]]''<br/>''[[:d:Q207843|nitric oxide]]''<br/>''[[:d:Q1755122|neurodegeneration]]'' | ''[[:d:Q10279395|FCTUC]]'' | |- | 2005 | | ''[[:d:Q73546468|Sónia Isabel Gonçalves]]'' | [[Португалия]] | [[биофизика]]<br/>''[[:d:Q190564|Хантингтон авыруы]]''<br/>''[[:d:Q849491|neuroplasticity]]'' | ''[[:d:Q20055490|Faculdade de Ciências da Universidade de Lisboa]]''<br/>''[[:d:Q29565491|Telecommunications Institute]]''<br/>''[[:d:Q1636837|Instituto Superior Técnico]]'' | |- | 2014 | | ''[[:d:Q73825110|Rosana Chirinos]]'' | [[Перу]] | | ''[[:d:Q3551806|National Agrarian University]]''<br/>''[[:d:Q378134|Université catholique de Louvain]]'' | |- | 2011 | | ''[[:d:Q77861728|Cristina Canal Barnils]]'' | | | | |- | 2014 | | ''[[:d:Q79431120|Ines C. Gonçalves]]'' | [[Португалия]] | ''[[:d:Q865663|биоматериал]]'' | ''[[:d:Q4162605|Faculty of Biotechnology]]''<br/>''[[:d:Q62080174|Instituto de Ciências Biomédicas Abel Salazar]]'' | 1981 |- | 2018 | | ''[[:d:Q81233977|Carina Crucho]]'' | [[Португалия]] | [[Күмерсулар]]<br/>''[[:d:Q261659|наномедицина]]''<br/>''[[:d:Q61231|nanoparticle]]''<br/>[[органик синтез]] | ''[[:d:Q1979891|NOVA University Lisbon]]''<br/>''[[:d:Q13428010|NOVA School of Science and Technology]]'' | 1985 |- | 2011 | | ''[[:d:Q81557341|Doris Zúñiga]]'' | [[Перу]] | | ''[[:d:Q1232180|University of Granada]]''<br/>''[[:d:Q3551806|National Agrarian University]]'' | |- | | | ''[[:d:Q85988971|Athanasia Amanda Septevani]]'' | | | ''[[:d:Q24189122|Australian Institute for Bioengineering and Nanotechnology]]''<br/>''[[:d:Q4200627|Diponegoro University]]''<br/>''[[:d:Q7391087|SMA Negeri 3 Kota Semarang]]'' | 1984-09-02 |- | 2023-09-28 | | ''[[:d:Q86037468|Olga Vyviurska]]'' | | | ''[[:d:Q2496210|Beijing University of Chemical Technology]]'' | |- | | [[Файл:Vera Álvarez.jpg|center|128px]] | ''[[:d:Q86996120|Vera Álvarez]]'' | [[Аргентина]] | | ''[[:d:Q6979260|National University of Mar del Plata]]'' | 1971<br/>1976-02-02 |- | 2011 | [[Файл:Monica Gomez 1.jpg|center|128px]] | ''[[:d:Q87705464|Mónica Gómez]]'' | [[Перу]] | ''[[:d:Q11468|нанотехнология]]'' | ''[[:d:Q5202403|National University of Engineering]]''<br/>[[Уппсала университеты]] | |- | 2009 | | ''[[:d:Q87782815|Paula Trillo]]'' | [[Перу]] | | ''[[:d:Q2302336|Монтана университеты]]''<br/>''[[:d:Q622664|Сан-Диегодагы Калифорния университеты]]'' | |- | 2017 | | ''[[:d:Q87814600|Lucia Kucerova]]'' | | | | |- | 2024 | | ''[[:d:Q87973460|Mariana Osswald]]'' | [[Португалия]] | [[биология]]<br/>[[цитология]]<br/>''[[:d:Q213713|үсеш биологиясе]]''<br/>[[молекуляр биология]]<br/>''[[:d:Q25419089|medical biotechnology]]'' | | |- | 2022 | | ''[[:d:Q88047030|Elisa Leyva]]'' | [[Мексика]] | | ''[[:d:Q309331|Оһайо штаты университеты]]''<br/>''[[:d:Q7894242|Autonomous University of San Luis Potosí]]'' | |- | 2010 | | ''[[:d:Q88168633|Luz Gómez Pando]]'' | [[Перу]] | | ''[[:d:Q3551806|National Agrarian University]]''<br/>''[[:d:Q861888|Орегон штаты университеты]]''<br/>''[[:d:Q7895266|University of Ciego de Ávila]]'' | |- | 2016 | [[Файл:Nataliya Kosmyna.jpg|center|128px]] | ''[[:d:Q88311705|Nataliya Kosmyna]]'' | [[Украина]]<br/>[[Франция]] | | ''[[:d:Q945876|Гренобль университеты]]'' | 1990 |- | 2020 | | ''[[:d:Q88346511|Cristina Romera-Castillo]]'' | [[Испания]] | ''[[:d:Q43518|океанография]]'' | | 1982 |- | 2020 | | ''[[:d:Q88810841|Ana Luísa Gonçalves]]'' | [[Португалия]] | ''[[:d:Q580689|bioengineering]]''<br/>''[[:d:Q589518|microphyte]]''<br/>''[[:d:Q20127660|wastewater treatment]]''<br/>''[[:d:Q2945560|biomass]]''<br/>''[[:d:Q3631109|әйләнә-тирә мохит биотехнологиясе]]''<br/>''[[:d:Q1997|күмер тудыргычның икеләтә әчемәсе]]'' | ''[[:d:Q5428834|Faculty of Engineering of the University of Porto]]'' | |- | | | ''[[:d:Q89087501|Patrícia Muniz de Medeiros]]'' | | | ''[[:d:Q7894368|Federal Rural University of Pernambuco]]''<br/>''[[:d:Q2322256|Federal University of Pernambuco]]'' | |- | 2020 | | ''[[:d:Q89860768|Svetlana Miklikova]]'' | | | | |- | 2020 | | ''[[:d:Q90011496|Nouf Mahmoud]]'' | | | ''[[:d:Q610253|University of Jordan]]'' | |- | 2019 | [[Файл:Verònica Torrano Moya.jpg|center|128px]] | ''[[:d:Q90597213|Verónica Torrano]]'' | | | ''[[:d:Q219615|Барселона университеты]]''<br/>''[[:d:Q766962|University of Cantabria]]'' | 1978-04-06 |- | 2020 | | ''[[:d:Q91034424|Nowsheen Goonoo]]'' | | | | |- | 2010 | | ''[[:d:Q91110873|Ana María Muñoz]]'' | [[Перу]] | | ''[[:d:Q3438435|University of San Martín de Porres]]''<br/>''[[:d:Q270145|Сан-Маркос университеты]]'' | |- | 2024 | | ''[[:d:Q91282801|Leah M Smith]]'' | | | ''[[:d:Q1201513|Отаго университеты]]'' | |- | 2015 | | ''[[:d:Q91541053|Sastia Prama Putri]]'' | | ''[[:d:Q12149006|метаболомика]]'' | ''[[:d:Q1579397|Bandung Institute of Technology]]''<br/>''[[:d:Q651233|Осака университеты]]'' | |- | 2021 | | ''[[:d:Q91790218|Joana Carvalho (neurologista)]]'' | [[Португалия]] | | ''[[:d:Q1122926|University of Lisbon]]''<br/>''[[:d:Q850730|Гронинген университеты]]'' | |- | 2021 | [[Файл:Haydeé Ana María Viola.jpg|center|128px]] | ''[[:d:Q92114297|Haydée Ana María Viola]]'' | [[Аргентина]] | | | |- | | | ''[[:d:Q92481093|Mónica Sans]]'' | [[Уругвай]] | | ''[[:d:Q1856423|Җөмһүрият университеты]]'' | |- | 2021 | | ''[[:d:Q92825099|Silvia Schmidtova]]'' | | | | 1991-01-29 |- | 2012 | | ''[[:d:Q92939909|Gretty Katherina Villena]]'' | [[Перу]] | | ''[[:d:Q3551806|National Agrarian University]]'' | |- | 2024 | [[Файл:ENTREGA DO PRÊMIO ESTER SABINO 2022 (51875622199) (cropped).jpg|center|128px]] | ''[[:d:Q93093999|Alicia Kowaltowski]]'' | [[Бразилия]] | | ''[[:d:Q2060678|University of Campinas]]'' | 1974-04-02 |- | 2018 | | ''[[:d:Q94685217|Inês Bento]]'' | [[Португалия]] | [[цитология]]<br/>[[биология]] | ''[[:d:Q10279390|Faculty of Sciences of the University of Porto]]''<br/>''[[:d:Q1979891|NOVA University Lisbon]]'' | 1982-01-29 |- | 2008 | | ''[[:d:Q96290189|Rosario Rojas]]'' | [[Перу]] | | ''[[:d:Q5055311|Cayetano Heredia University]]''<br/>''[[:d:Q200601|Pontifical Catholic University of Peru]]''<br/>''[[:d:Q309331|Оһайо штаты университеты]]'' | |- | | | ''[[:d:Q96645354|Guillermina Amica]]'' | [[Аргентина]] | | | |- | 2023 | | ''[[:d:Q98474430|Núria Galiana]]'' | [[Испания]] | | ''[[:d:Q43452|Autonomous University of Barcelona]]''<br/>''[[:d:Q11913495|Center for Ecological Research and Forestry Applications]]'' | 1988 |- | 2013 | | ''[[:d:Q98618680|Ana C Ribeiro]]'' | [[Португалия]] | | ''[[:d:Q193196|Лундын үнивирситите көллияте]]'' | |- | 2014 | [[Файл:PATRICIA SHEEN CORTAVARRIA (1).jpg|center|128px]] | ''[[:d:Q101349490|Patricia Sheen]]'' | [[Перу]] | | ''[[:d:Q858206|Johns Hopkins Bloomberg School of Public Health]]''<br/>''[[:d:Q2067204|Ricardo Palma University]]''<br/>''[[:d:Q5055311|Cayetano Heredia University]]'' | 1971 |- | | | ''[[:d:Q102076872|Marina Trevisan]]'' | [[Бразилия]] | | ''[[:d:Q835960|University of São Paulo]]'' | |- | 2020 | | ''[[:d:Q102102370|Laura-Joy Boulos]]'' | | | ''[[:d:Q201492|Макгилл университеты]]''<br/>''[[:d:Q1430954|Saint Joseph University of Beirut]]'' | |- | 2019 | | ''[[:d:Q102104553|Georgina Nyawo]]'' | | | ''[[:d:Q727516|University of KwaZulu-Natal]]''<br/>''[[:d:Q1066492|Stellenbosch University]]'' | |- | 2020 | | ''[[:d:Q102104660|Vida Engmann]]'' | | | ''[[:d:Q129195|Technische Universität Ilmenau]]''<br/>''[[:d:Q675848|Загреб университеты]]'' | |- | 2008 | [[Файл:LilianaForzani2.jpg|center|128px]] | ''[[:d:Q102244025|Liliana Forzani]]'' | [[Аргентина]] | | ''[[:d:Q9290218|National University of San Luis]]''<br/>''[[:d:Q238101|Миннесота университеты]]''<br/>''[[:d:Q265866|Милли Яр буе үнивирситите]]'' | 1966 |- | 2023-09-28 | | ''[[:d:Q102439241|Hana Mizerova]]'' | | | ''[[:d:Q161982|Майнц университеты]]'' | |- | 2018 | [[Файл:Silvia Goyanes.jpg|center|128px]] | ''[[:d:Q104740057|Silvia Goyanes]]'' | [[Аргентина]] | | ''[[:d:Q5428851|Faculty of Exact and Natural Sciences]]'' | 1964-04-01 |- | 2013 | | ''[[:d:Q104748928|Fitri Aulia Permatasari]]'' | | | ''[[:d:Q1579397|Bandung Institute of Technology]]''<br/>''[[:d:Q115220|Хирочима үнивирситите]]'' | |- | | | ''[[:d:Q106660928|Laura Gómez Romero]]'' | [[Мексика]] | | ''[[:d:Q222738|Мексика милли автономияле университеты]]'' | 1988-12-20 |- | 2008 | | ''[[:d:Q108121509|Mónica Paredes]]'' | [[Перу]] | | ''[[:d:Q270145|Сан-Маркос университеты]]''<br/>''[[:d:Q232141|University of Chile]]'' | |- | 2012 | [[Файл:Maria del Rosario Sun Kou.jpg|center|128px]] | ''[[:d:Q108128580|María Sun Kou]]'' | [[Перу]] | | ''[[:d:Q5202403|National University of Engineering]]''<br/>''[[:d:Q219694|Комплутенсе университеты]]'' | |- | 2013 | | ''[[:d:Q108128689|Silvia Ponce]]'' | [[Перу]] | | ''[[:d:Q270145|Сан-Маркос университеты]]''<br/>''[[:d:Q5202348|University of Piura]]''<br/>''[[:d:Q788091|Autonomous University of Madrid]]'' | |- | 2013 | | ''[[:d:Q108128720|Jani Pacheco]]'' | [[Перу]] | | ''[[:d:Q6156715|Universidad Tecnológica del Perú]]''<br/>''[[:d:Q5053268|Catholic University of Santa María]]''<br/>''[[:d:Q5576631|National University of St Augustin of Arequipa]]'' | |- | 2015 | | ''[[:d:Q108130483|Magaly Blas]]'' | [[Перу]] | | ''[[:d:Q5055311|Cayetano Heredia University]]''<br/>''[[:d:Q219563|Вашиңтон университеты]]'' | |- | 2016 | | ''[[:d:Q108130521|Luisa Vetter]]'' | [[Перу]] | | ''[[:d:Q200601|Pontifical Catholic University of Peru]]''<br/>''[[:d:Q5202383|Universidad Nacional Federico Villarreal]]'' | |- | 2023 | [[Файл:Georgia Grant 2315 (cropped).jpg|center|128px]] | ''[[:d:Q109144385|Georgia Grant]]'' | [[Яңа Зеландия]] | | ''[[:d:Q65028051|Kerikeri High School]]''<br/>''[[:d:Q1150437|Кыйралбикә Виктория университеты]]'' | |- | 2020 | | ''[[:d:Q109425051|Dominika Fričová]]'' | | | | 1983 |- | 2022 | | ''[[:d:Q112260696|María Guadalupe Guzmán Tirado]]'' | [[Куба]] | | ''[[:d:Q30282070|Universidad de Ciencias Médicas de la Habana]]'' | 1952-01-19 |- | 2018 | | ''[[:d:Q112494633|Andrea Straková Fedorková]]'' | | ''[[:d:Q11372|физик химия]]''<br/>''[[:d:Q483666|спектроскопия]]'' | | 1984 |- | 2023-09-28 | | ''[[:d:Q112527960|Miroslava Rabajdová]]'' | | [[Биохимия|тереклек химиясе]]<br/>''[[:d:Q849994|клиник химия]]''<br/>''[[:d:Q1799491|laboratory diagnostics]]''<br/>''[[:d:Q10904290|клиник биохимия]]'' | | 1985 |- | 2023-09-28 | | ''[[:d:Q114370890|Soňa Kucharíková]]'' | | [[микробиология]] | | 1983 |- | 2004 | | ''[[:d:Q116001162|María Laura Guichón]]'' | [[Аргентина]] | ''[[:d:Q183368|инвазион төр]]'' | | |- | 2005 | | ''[[:d:Q120733118|María Valeria Lara]]'' | [[Аргентина]] | | | |- | | | ''[[:d:Q122614963|Laura Monk]]'' | [[Франция]] | | | |- | 2017 | | ''[[:d:Q123259730|Zuzana Barbieriková]]'' | | | | 1986 |- | 2019 | | ''[[:d:Q123282837|Vlasta Demeckova]]'' | | | | |- | 2021 | | ''[[:d:Q123402095|Erika Teliz]]'' | [[Уругвай]] | | | 20th century |- | 2022 | [[Файл:VictoriaCalzada1.jpg|center|128px]] | ''[[:d:Q123409165|Victoria Calzada]]'' | [[Уругвай]] | ''[[:d:Q214963|nuclear medicine]]'' | ''[[:d:Q1856423|Җөмһүрият университеты]]'' | 1985-07-02 |- | 2023-09-28 | | ''[[:d:Q123420295|Xiaolu Hou]]'' | | | | |- | 2023-09-06 | | ''[[:d:Q123420966|Akansha Mehta]]'' | | | | |- | 2012 | [[Файл:Patricia Mónica Alvarado.jpg|center|128px]] | ''[[:d:Q123458228|Patricia Monica Alvarado]]'' | [[Аргентина]] | ''[[:d:Q83371|сейсмология]]'' | ''[[:d:Q5854667|Facultad de Ciencias Exactas, Físicas y Naturales (Universidad Nacional de San Juan)]]''<br/>''[[:d:Q232141|University of Chile]]''<br/>''[[:d:Q503419|Аризона университеты]]'' | 1966-09-10 |- | 2021 | | ''[[:d:Q124969751|Hyam Ali]]'' | [[Судан]] | | ''[[:d:Q52607329|Institut denis poisson]]''<br/>''[[:d:Q656871|University of Khartoum]]'' | 1993 |- | 2021 | | ''[[:d:Q125267193|Stella Bitchebe]]'' | [[Камерун]] | | ''[[:d:Q3578265|École Polytechnique of Yaoundé]]''<br/>''[[:d:Q19370961|University of Côte d'Azur]]''<br/>''[[:d:Q10159|École Normale Supérieure de Lyon]]''<br/>''[[:d:Q3152453|National Polytechnic Institute of Toulouse]]'' | 1994 |- | | | ''[[:d:Q132174459|Cristina Viéitez Manrique]]'' | [[Испания]] | | ''[[:d:Q781108|University of León]]''<br/>''[[:d:Q24543|Pompeu Fabra University]]''<br/>''[[:d:Q695267|Аурупа молекуляр биология тәҗрибәханәсе]]''<br/>''[[:d:Q219615|Барселона университеты]]'' | 1984 |- | | | ''[[:d:Q132273164|Tamara el-Zein]]'' | [[Ливан]] | | ''[[:d:Q280183|Upper Alsace University]]'' | |- | | [[Файл:AliciaLBruzosWithCockleInTheLab.png|center|128px]] | ''[[:d:Q132656049|Alicia López Bruzos]]'' | [[Испания]] | | ''[[:d:Q1473677|Сантьяго-де-Компостела университеты]]''<br/>''[[:d:Q43452|Autonomous University of Barcelona]]'' | 1993-03-29 |- | | [[Файл:Sandra Rodil Posada.png|center|128px]] | ''[[:d:Q134624452|Sandra Rodil Posada]]'' | [[Мексика]] | | ''[[:d:Q222738|Мексика милли автономияле университеты]]''<br/>[[Kembric universitetı|Кембриҗ университеты]] | |- | 2024 | | ''[[:d:Q135033330|Muzhda Haem Rahimi]]'' | [[Әфганстан]] | [[цитология]]<br/>[[иммунология]] | | |- | | [[Файл:Juliana Cassataro, 2014, at Biotechnology Investigation Institute of UNSAM (IIB-UNSAM). Credit Alejandro Zamponi.jpg|center|128px]] | ''[[:d:Q135206024|Juliana Cassataro]]'' | [[Аргентина]] | | ''[[:d:Q6979260|National University of Mar del Plata]]''<br/>''[[:d:Q194223|Буйныс-Айрыс үнивирситите]]'' | 1974-05-26 |} {{Wikidata list end}} == Искәрмәләр == {{искәрмәләр}} == Сылтамалар == {{Тышкы сылтамалар}} == Моны да карагыз == * [[Төркем:Фәнни премияләр]] [[Төркем:Хатын-кызлар]] [[Төркем:Галимнәр исемлекләре]] 25a94qfo5h76nmqgfumjg1qrr8fuxud Калинга премиясе 0 819558 4452260 4451122 2025-07-08T21:02:27Z ListeriaBot 24345 Wikidata list updated [V2] 4452260 wikitext text/x-wiki {{УК}} '''Калинга премиясе''' ({{lang-ru|{{Label|Q782022|lang=ru}}}}, {{lang-en|{{Label|Q782022|lang=en}}}}) — гади кешеләр арасында фәнни белемгә кызыксыну уятуда аеруча уңышлы мәгърифәтчеләрне тану бүләге. [[1952 ел]]дан бирле ел саен {{UNESCO}} тарафыннан тапшырыла. Бүләкләү ел саен [[10 ноябрь]] көнне {{IND}} башкаласы {{Яңа-Дәһли гербы}}дә билгеләнгән {{Тәрҗемә ителмәгән 3|Бөтендөнья тынычлык һәм үсеш өчен фән көне||ru|Всемирный день науки за мир и развитие}} мөрәсиме чикләрендә үтә. == Бүләге == Һәр җиңүчегә 20 000 [[АКШ доллары]], рәсми сертификаты һәм көмеш {{Тәрҗемә ителмәгән 3|Альберт Эйнштейн исемендәге халыкара ЮНЕСКО медале||ru|Международная медаль ЮНЕСКО имени Альберта Эйнштейна}} тапшырыла. һинд сәясәтчесе {{Тәрҗемә ителмәгән 3|Биджу Патнаик||ru|Патнаик, Биджу}} 1951 елда булдырган максатчан ''Калинга вакфы'' тарафыннан финанслана. Һиндстан хөкүмәте моңа үз сертификатын һәм 5 000 [[АКШ доллары]]н өсти. == Бүләкләнү нигезе == Бүләк алучысы танылган язучы, мөхәррир, укытучы, продюсер, радио яки телевизион тапшырулар булдыручысы яки алып баручысы булырга, киң җәмәгатьчелеккә фәнни фикерләрне ирештерүгә талантны күрсәтергә тиеш. Боларның фән һәм техниканың халыкара әһәмиятен, иҗтимагый хәлләрне яхшыртуга, мәдәни мирасны баетуга һәм кешелек алдында торган мәсьәләләрне чишүгә өлешләрен күрсәтүләре бәяләнә. Намзәтләрне әгъза-илләренең ЮНЕСКО комиссияләре җирле фәнне үстерү һәм башка фәнни ассоциацияләре, фәнни язучылар яки журналистлар тәкъдиме белән тапшыра. Шорт-листны 4 кешелек жюри әзерли — 3се гадел географик вәкиллеге буенча ЮНЕСКО тарафыннан билгеләнә, 1се Калинга фонды тарафыннан тәкъдим ителә. Лауреат ЮНЕСКО Генераль сәркәтибе тарафыннан сайланыла. == Ияләре == {{seealso|Төркем:Калинга премиясе лауреатлары}} {{notice|Түбәндәге төзмә [[кеше]]ләр һәм [[робот]]лар аңларлык күп телле халыкара [[Викимәгълүмат]] белем базасында теркәлгән мәгълүматка нигезләнә һәм тулы түгел. Бәйле шәхес турында белем блокларын тутыру һәм соңыннан уң яктагы <u>'''яңарт'''</u>ка басу белән аны баетуда ярдәм итә аласыз.}} {{Wikidata list |sparql=SELECT ?item WHERE { ?item wdt:P166 wd:Q782022} |section= |sort=p166/Q782022/p585 |columns=p166/Q782022/p585:Ел,p18,label:Исем,p27,p101,p69,p569,p570}} {| class='wikitable sortable' ! Ел ! сурәт ! Исем ! ватандашлык ! эшчәнлек өлкәсе ! әлма-матер ! туу датасы ! үлем датасы |- | 1979 | [[Файл:Sergey Kapitsa.jpg|center|128px]] | ''[[:d:Q20430|Сергей Капитса]]'' | [[Совет Социалистик Республикалар Берлеге|ССРБ]]<br/>[[Россия]]<br/>[[Бөекбритания]] | [[физика]] | ''[[:d:Q1719898|Мәскәү авиация институты]]'' | 1928-02-14 | 2012-08-14 |- | 1957 | [[Файл:Bertrand Russell photo.jpg|center|128px]] | [[Бертран Рассел]] | [[Бөекбритания]]<br/>''[[:d:Q174193|Бөекбритания һәм Ирландиянең берләшкән патшалыгы (1801-1922/1927)]]'' | [[күплек теориясе]]<br/>''[[:d:Q27654|фәлсәфә тарихы]]''<br/>[[эпистемология]]<br/>[[мантыйк]]<br/>[[математика]]<br/>''[[:d:Q484761|тел фәлсәфәсе]]''<br/>''[[:d:Q59115|фән фәлсәфәсе]]''<br/>[[этика]]<br/>[[дин]]<br/>''[[:d:Q1166618|математик логика]]''<br/>[[социология]]<br/>[[фәлсәфә]] | [[Kembric universitetı|Кембриҗ университеты]]<br/>''[[:d:Q332342|Тринити көллияте]]'' | 1872-05-18 | 1970-02-02 |- | 1976 | [[Файл:Oparin.jpg|center|128px]] | [[Александр Опарин]] | [[Совет Социалистик Республикалар Берлеге|ССРБ]] | [[Биохимия|тереклек химиясе]]<br/>[[биология]]<br/>[[химия]] | ''[[:d:Q4483556|Мәскәү университетының физика-математика факультеты]]''<br/>[[Мәскәү дәүләт университеты]] | 1894-03-02 | 1980-04-21 |- | 1961 | [[Файл:Arthur C. Clarke 1965.jpg|center|128px]] | ''[[:d:Q47087|Arthur C. Clarke]]'' | [[Бөекбритания]] | ''[[:d:Q24925|фәнни фантастик]]''<br/>''[[:d:Q3238422|science fiction literature]]'' | ''[[:d:Q245247|Лондон король көллияте]]''<br/>''[[:d:Q7326593|Richard Huish College, Taunton]]'' | 1917-12-16 | 2008-03-19 |- | 1956 | [[Файл:Bragg lab1 1930 (cropped).jpg|center|128px]] | ''[[:d:Q59478|George Gamow]]'' | [[Россия империясе]]<br/>[[Совет Социалистик Республикалар Берлеге|ССРБ]]<br/>[[Америка Кушма Штатлары]] | [[теоретик физика]]<br/>''[[:d:Q37547|астрофизика]]''<br/>[[төш физикасы]]<br/>''[[:d:Q18346|физик космология]]''<br/>[[Биохимия|тереклек химиясе]]<br/>''[[:d:Q115160290|әдәби эшчәнлек]]''<br/>''[[:d:Q12042160|фән әдиәбияты]]''<br/>''[[:d:Q1129795|popular science literature]]''<br/>''[[:d:Q11163999|children's and youth literature]]'' | ''[[:d:Q4483558|Санкт-Петербург университетының физика-метематика факультеты]]''<br/>''[[:d:Q85300|Одесса университеты]]''<br/>[[Санкт-Петербург дәүләт университеты]] | 1904-03-04 | 1968-08-19 |- | 1958 | [[Файл:Karl von Frisch - Atelier Veritas, c. 1926.jpg|center|128px]] | [[Карл фон Фриш]] | [[Австрия]] | [[этология]] | ''[[:d:Q165980|Вена университеты]]''<br/>''[[:d:Q55044|Мүнхен университеты]]'' | 1886-11-20 | 1982-06-12 |- | 1978 | | ''[[:d:Q71499|Hoimar von Ditfurth]]'' | [[Алмания|Германия]] | | | 1921-10-15 | 1989-11-01 |- | 1969 | [[Файл:Konrad Lorenz.JPG|center|128px]] | ''[[:d:Q78496|Konrad Lorenz]]'' | [[Австрия]] | [[этология]]<br/>[[фәлсәфә]] | [[Kolumbiä universitetı|Колумбия үнивирситите]]<br/>''[[:d:Q165980|Вена университеты]]'' | 1903-11-07 | 1989-02-27 |- | 1952 | [[Файл:Prince Louis-Victor de Broglie.jpg|center|128px]] | [[Lui de Broyl|Луи де Бройль]] | [[Франция]] | [[теоретик физика]] | ''[[:d:Q3064332|Париж университетының табигый фәннәр факультеты]]''<br/>''[[:d:Q1431541|Жансон-де-Сайи лицее]]'' | 1892-08-15 | 1987-03-19 |- | 1986 | [[Файл:Basov.jpg|center|128px]] | [[Николай Басов]] | ''[[:d:Q2305208|Россия Совет Федератив Социалистик Республикасы]]''<br/>[[Совет Социалистик Республикалар Берлеге|ССРБ]]<br/>[[Россия]] | [[радиофизика]]<br/>[[физика]]<br/>''[[:d:Q2989675|quantum electronics]]'' | ''[[:d:Q56837|«МИФИ» төш милли-тикшеренү үниверситеты]]'' | 1922-12-14 | 2001-07-01 |- | 1976 | [[Файл:George Porter Nobel.jpg|center|128px]] | ''[[:d:Q106762|Җорҗ Портер]]'' | [[Бөекбритания]] | [[химия]]<br/>''[[:d:Q11372|физик химия]]''<br/>''[[:d:Q209082|химик кинетика]]'' | ''[[:d:Q503424|Лидс университеты]]''<br/>''[[:d:Q797892|Emmanuel College]]''<br/>[[Kembric universitetı|Кембриҗ университеты]]<br/>''[[:d:Q7842565|Trinity Academy]]'' | 1920-12-06 | 2002-08-31 |- | 1996 | [[Файл:Jayant Vishnu Narlikar - Kolkata 2007-03-20 07341.jpg|center|128px]] | ''[[:d:Q179201|Jayant Vishnu Narlikar]]'' | [[Британия Һиндстаны]]<br/>''[[:d:Q1775277|Индия берлеге]]''<br/>[[Һиндстан]] | [[астрономия]]<br/>''[[:d:Q37547|астрофизика]]'' | ''[[:d:Q797897|Фицвильям көллияте]]''<br/>[[Бенарес Индуизм Университеты]]<br/>[[Kembric universitetı|Кембриҗ университеты]]<br/>''[[:d:Q23022392|Central Hindu Boys School]]''<br/>''[[:d:Q142617|Тата фундаменталь тикшеренүләр инеститүте]]'' | 1938-07-19 | 2025-05-20 |- | 1970 | [[Файл:Margaret Mead (1901-1978).jpg|center|128px]] | ''[[:d:Q180099|Margaret Mead]]'' | [[Америка Кушма Штатлары]] | ''[[:d:Q28598|мәдәни антропология]]''<br/>''[[:d:Q1754430|volkerpsychologie]]''<br/>''[[:d:Q2116028|психологик антропология]]''<br/>''[[:d:Q43455|этнология]]'' | ''[[:d:Q167733|Barnard College]]''<br/>[[Kolumbiä universitetı|Колумбия үнивирситите]]<br/>''[[:d:Q1179599|DePauw University]]''<br/>''[[:d:Q7557489|Solebury School]]'' | 1901-12-16 | 1978-11-15 |- | 1981 | [[Файл:Weston Library Opening by John Cairns 20.3.15-139 David Attenborough.jpg|center|128px]] | [[Дэвид Аттенборо]] | [[Бөекбритания]] | ''[[:d:Q628403|conservation]]''<br/>''[[:d:Q832237|әйләнә-тирә мохитне саклау]]''<br/>''[[:d:Q115160290|әдәби эшчәнлек]]''<br/>''[[:d:Q113976585|табигый фәннәр]]''<br/>''[[:d:Q995600|popular science]]''<br/>''[[:d:Q861402|educational television]]'' | ''[[:d:Q193196|Лундын үнивирситите көллияте]]''<br/>''[[:d:Q760967|Clare College]]''<br/>''[[:d:Q60286109|Wyggeston Grammar School for Boys]]'' | 1926-05-08 | |- | 1968 | [[Файл:Institute of Astronomy, Statue of Sir Fred Hoyle.jpg|center|128px]] | ''[[:d:Q183397|Fred Hoyle]]'' | [[Бөекбритания]] | [[астрономия]] | ''[[:d:Q797892|Emmanuel College]]''<br/>''[[:d:Q4914271|Bingley Grammar School]]'' | 1915-06-24 | 2001-08-20 |- | 1985 | [[Файл:Peter Brian Medawar.jpg|center|128px]] | ''[[:d:Q214209|Peter Medawar]]'' | [[Бөекбритания]]<br/>[[Америка Кушма Штатлары]] | [[зоология]] | ''[[:d:Q81162|Магдален көллияте]]''<br/>''[[:d:Q1902016|Marlborough College]]''<br/>[[Оксфорд университеты]] | 1915-02-28 | 1987-10-02 |- | 1953 | [[Файл:Hux-Oxon-72.jpg|center|128px]] | [[Джулиан Һаксли]] | [[Бөекбритания]]<br/>''[[:d:Q174193|Бөекбритания һәм Ирландиянең берләшкән патшалыгы (1801-1922/1927)]]'' | [[биология]]<br/>''[[:d:Q194100|transhumanism]]''<br/>''[[:d:Q840400|эволюцион биология]]''<br/>[[эмбриология]]<br/>[[фәлсәфә]] | ''[[:d:Q805285|Баллиол көллияте]]''<br/>''[[:d:Q192088|Итон көллияте]]'' | 1887-06-22 | 1975-02-14 |- | 1959 | [[Файл:RostandJean.jpg|center|128px]] | ''[[:d:Q287953|Jean Rostand]]'' | [[Франция]] | [[биология]] | ''[[:d:Q209842|Париж университеты]]'' | 1894-10-30 | 1977-09-04 |- | 1965 | | ''[[:d:Q330225|Eugene Rabinowitch]]'' | [[Америка Кушма Штатлары]] | [[биофизика]]<br/>[[атом-төш энергиясе]]<br/>[[Атом-төш коралы]]<br/>[[фотосинтез]] | [[Санкт-Петербург дәүләт университеты]]<br/>[[Берлин университеты|Берлин үнивирситите]] | 1901-04-27 | 1973-05-15 |- | 2009 | [[Файл:Trinh Xuan Thuan (2015).jpg|center|128px]] | ''[[:d:Q348235|Trinh Xuan Thuan]]'' | [[Вьетнам]]<br/>[[Америка Кушма Штатлары]] | ''[[:d:Q502038|гайре галактик астрономия]]''<br/>''[[:d:Q37547|астрофизика]]''<br/>[[астрономия]]<br/>[[Киек Каз Юлы]]<br/>[[галактика]]<br/>[[Галәм]] | ''[[:d:Q161562|Калифорния технология институты]]''<br/>[[Prinston universitetı|Принстон үнивирситите]] | 1948-08-20 | |- | 1986 | [[Файл:Right Livelihood Award 2009-press conference-6.jpg|center|128px]] | ''[[:d:Q354534|David Suzuki]]'' | [[Канада]] | [[генетика]] | ''[[:d:Q131252|Чикаго университеты]]''<br/>''[[:d:Q49165|Амһерст көллияте]]''<br/>''[[:d:Q4266466|London Central Secondary School]]''<br/>''[[:d:Q16894066|Leamington District Secondary School]]'' | 1936-03-24 | |- | 1988 | [[Файл:Paleontologist Björn Kurtén 1969 (JOKAHBL3E J10-2).tif|center|128px]] | ''[[:d:Q375093|Björn Kurtén]]'' | [[Финляндия]] | | ''[[:d:Q28695|Хельсинки университеты]]''<br/>[[Уппсала университеты]] | 1924-11-19 | 1988-12-28 |- | 1972 | [[Файл:Phillip H. Abelson 450901-N-NO204-0001.jpg|center|128px]] | ''[[:d:Q377815|Philip Abelson]]'' | [[Америка Кушма Штатлары]] | [[физика]]<br/>[[төш физикасы]]<br/>[[химия]] | ''[[:d:Q597236|Washington State University]]''<br/>''[[:d:Q168756|Берклидәге Калифорния университеты]]'' | 1913-04-27 | 2004-08-01 |- | 1964 | [[Файл:Warren Weaver.jpg|center|128px]] | ''[[:d:Q510591|Warren Weaver]]'' | [[Америка Кушма Штатлары]] | | ''[[:d:Q838330|Мәдисендәге Висконсин университеты]]'' | 1894-07-17 | 1978-11-24 |- | 1971 | [[Файл:9. Tagung 1959 Physiker stehend P. Auger,Paris, Otto Hahn - W134Nr.058141 - Willy Pragher (cropped).jpg|center|128px]] | ''[[:d:Q552004|Pierre Victor Auger]]'' | [[Франция]] | [[атом физикасы]]<br/>[[төш физикасы]]<br/>''[[:d:Q11547|космик нурланыш]]'' | ''[[:d:Q83259|Югары нормаль мәктәп]]''<br/>''[[:d:Q3064332|Париж университетының табигый фәннәр факультеты]]'' | 1899-05-14 | 1993-12-24 |- | 2003 | [[Файл:Pervez Hoodbhoy.jpg|center|128px]] | ''[[:d:Q574843|Pervez Hoodbhoy]]'' | [[Пакистан Ислам Җөмһүрияте|Пакьстан]] | [[төш физикасы]]<br/>''[[:d:Q238170|quantum chromodynamics]]'' | ''[[:d:Q6367758|Karachi Grammar School]]''<br/>''[[:d:Q49108|Массачусетс технология институты]]'' | 1950-07-11 | |- | 1994 | [[Файл:Nikolay Drozdov in Australia 2.jpg|center|128px]] | [[Николай Дроздов]] | [[Совет Социалистик Республикалар Берлеге|ССРБ]]<br/>[[Россия]] | ''[[:d:Q52106|биогеография]]''<br/>''[[:d:Q599991|zoogeography]]''<br/>[[экология]] | ''[[:d:Q1965825|МДУның география факультеты]]''<br/>[[Мәскәү дәүләт университеты]] | 1937-06-20 | |- | 1972 | | ''[[:d:Q936291|Nigel Calder]]'' | [[Бөекбритания]] | | ''[[:d:Q327116|Сидни Сассекс көллияте]]'' | 1931-12-02 | 2014-06-25 |- | 1984 | [[Файл:Yves Coppens detail.jpg|center|128px]] | ''[[:d:Q1382212|Yves Coppens]]'' | [[Франция]] | ''[[:d:Q7206|палеоантропология]]'' | ''[[:d:Q1987282|University of Rennes]]'' | 1934-08-09 | 2022-06-22 |- | 1968 | | ''[[:d:Q1496455|Gavin de Beer]]'' | [[Бөекбритания]]<br/>''[[:d:Q174193|Бөекбритания һәм Ирландиянең берләшкән патшалыгы (1801-1922/1927)]]'' | [[зоология]]<br/>[[эмбриология]]<br/>''[[:d:Q1382537|evolutionary theory]]''<br/>''[[:d:Q7205|палеонтология]]''<br/>''[[:d:Q125725868|museum management]]'' | ''[[:d:Q81162|Магдален көллияте]]''<br/>''[[:d:Q1247373|Һерроу]]'' | 1899-11-01 | 1972-06-21 |- | 2019 | [[Файл:Karl Kruszelnicki Usyd.jpg|center|128px]] | ''[[:d:Q2063254|Karl Kruszelnicki]]'' | [[Австралия]] | | ''[[:d:Q734764|Яңа Көньяк Уэльс университеты]]''<br/>''[[:d:Q7660036|Sydney Medical School]]''<br/>''[[:d:Q1350021|University of Wollongong]]''<br/>''[[:d:Q487556|Сидней университеты]]'' | 1948 | |- | 1966 | | ''[[:d:Q2309852|Paul Couderc]]'' | [[Франция]] | | ''[[:d:Q135436|école normale supérieure]]''<br/>''[[:d:Q209842|Париж университеты]]'' | 1899-07-15 | 1981-02-05 |- | 2021 | [[Файл:Jean-Pierre Luminet 20090313 Salon du livre 1.jpg|center|128px]] | ''[[:d:Q2474670|Jean-Pierre Luminet]]'' | [[Франция]] | ''[[:d:Q338|космология]]'' | ''[[:d:Q2302586|Экс-Марсел университеты]]''<br/>''[[:d:Q1235608|Paris Diderot University]]''<br/>''[[:d:Q3268957|Lycée Thiers]]'' | 1951-06-03 | |- | 1993 | [[Файл:Piero Angela 2013.JPG|center|128px]] | ''[[:d:Q2755833|Piero Angela]]'' | [[Италия]] | [[журналистика]]<br/>''[[:d:Q115160290|әдәби эшчәнлек]]''<br/>''[[:d:Q15416|телетапшыру]]''<br/>''[[:d:Q3931801|television direction]]''<br/>[[музыка]] | | 1928-12-22 | 2022-08-13 |- | 1977 | [[Файл:Centre de recherche Fernand-Seguin 02.jpg|center|128px]] | ''[[:d:Q3069335|Fernand Seguin]]'' | [[Канада]] | [[Биохимия|тереклек химиясе]] | | 1922-06-09 | 1988-06-19<br/>1988-06-10 |- | 2004 | [[Файл:Jean Audouze dsc03694.jpg|center|128px]] | ''[[:d:Q3170446|Jean Audouze]]'' | [[Франция]] | | ''[[:d:Q1059546|Бөек Лүдовик литсие]]''<br/>''[[:d:Q83259|Югары нормаль мәктәп]]''<br/>''[[:d:Q209842|Париж университеты]]''<br/>''[[:d:Q471980|Сент-Луи лицее]]'' | 1940-11-13 | |- | 1987 | | ''[[:d:Q3289349|Marcel Roche]]'' | [[Венесуэла]] | | ''[[:d:Q858729|Җон Һопкинс тыйб мәктәбе]]'' | 1920-08-15 | 2003-05-03 |- | 2009 | [[Файл:Yash Pal 049.jpg|center|128px]] | ''[[:d:Q3296450|Yash Pal]]'' | [[Һиндстан]]<br/>[[Британия Һиндстаны]]<br/>''[[:d:Q1775277|Индия берлеге]]'' | [[физика]] | ''[[:d:Q49108|Массачусетс технология институты]]''<br/>''[[:d:Q567899|Panjab University]]''<br/>''[[:d:Q142617|Тата фундаменталь тикшеренүләр инеститүте]]'' | 1926-11-26 | 2017-07-24 |- | 1996 | [[Файл:Jiri Grygar.jpg|center|128px]] | ''[[:d:Q3564211|Jiří Grygar]]'' | [[Чехия]] | | ''[[:d:Q3509595|Masaryk University Faculty of Science]]''<br/>''[[:d:Q31519|Карл университеты]]''<br/>''[[:d:Q61468136|Gymnázium Elgartova]]'' | 1936-03-17 | |- | 1999 | [[Файл:Emil Gabrielian.jpg|center|128px]] | ''[[:d:Q4130949|Emil Gabrielian]]'' | [[Совет Социалистик Республикалар Берлеге|ССРБ]]<br/>[[Әрмәнстан]] | | ''[[:d:Q2082826|Мхитар Гераци исемендәге Ереван дәүләт медицина университеты]]'' | 1931-01-31 | 2010-07-21 |- | 1984 | | ''[[:d:Q4361788|Igor Petryanov-Sokolov]]'' | [[Совет Социалистик Республикалар Берлеге|ССРБ]]<br/>[[Россия]] | | ''[[:d:Q4497731|МДУның химия факультеты]]'' | 1907-06-05 | 1996-05-19 |- | 1983 | [[Файл:Abdullah-Al-Muti.jpg|center|128px]] | ''[[:d:Q4665902|Abdullah Al-Muti]]'' | [[Бангладеш]]<br/>[[Британия Һиндстаны]]<br/>[[Пакистан Ислам Җөмһүрияте|Пакьстан]] | | ''[[:d:Q1480421|University of Dhaka]]''<br/>''[[:d:Q131252|Чикаго университеты]]''<br/>''[[:d:Q2276188|Chattogram Collegiate School]]''<br/>''[[:d:Q6942904|Muslim Government High School]]'' | 1930-01-01 | 1998-11-30 |- | 2023 | [[Файл:Ana Maria Cetto (01310701) (4874995165).jpg|center|128px]] | ''[[:d:Q4750428|Ana María Cetto]]'' | [[Мексика]] | | [[Harvard universitetı|Гарвард университеты]]<br/>''[[:d:Q222738|Мексика милли автономияле университеты]]'' | 1946-02-18 | |- | 1981 | | ''[[:d:Q5258415|Dennis Flanagan]]'' | [[Америка Кушма Штатлары]] | | | 1919-07-22 | 2005-01-14 |- | 1998 | [[Файл:Candotti30032007.jpg|center|128px]] | ''[[:d:Q5379174|Ennio Candotti]]'' | [[Бразилия]] | | ''[[:d:Q835960|University of São Paulo]]'' | 1942 | 2023 |- | 2000 | [[Файл:Ernst W. Hamburger at NeuroMat 02.jpg|center|128px]] | ''[[:d:Q5395177|Ernst W. Hamburger]]'' | [[Бразилия]] | | ''[[:d:Q835960|University of São Paulo]]''<br/>''[[:d:Q235034|Питтсбург университеты]]'' | 1933-06-08 | 2018-07-04 |- | 1962 | | ''[[:d:Q5550132|Gerard Piel]]'' | [[Америка Кушма Штатлары]] | ''[[:d:Q12042160|фән әдиәбияты]]''<br/>''[[:d:Q5633421|фәнни журнал]]'' | [[Harvard universitetı|Гарвард университеты]]<br/>''[[:d:Q1432645|Филлипс академиясе]]'' | 1915-03-01 | 2004-09-05 |- | 1955 | [[Файл:August Pi Sunyer 5803.JPG|center|128px]] | ''[[:d:Q5556251|August Pi i Sunyer]]'' | [[Испания]] | | ''[[:d:Q219615|Барселона университеты]]''<br/>''[[:d:Q21705070|Мадрид үзәк университеты]]'' | 1879-08-12 | 1965-01-12 |- | 1995 | [[Файл:JulietaFierro.jpg|center|128px]] | [[Джульета Норма Фиерро Госсман]] | [[Мексика]] | ''[[:d:Q37547|астрофизика]]''<br/>''[[:d:Q472328|science communication]]'' | ''[[:d:Q222738|Мексика милли автономияле университеты]]'' | 1948-02-24 | |- | 1974 | | ''[[:d:Q5983326|Luis Estrada Martínez]]'' | [[Мексика]] | | ''[[:d:Q49108|Массачусетс технология институты]]''<br/>''[[:d:Q222738|Мексика милли автономияле университеты]]'' | 1932 | 2016-04-12 |- | 2011 | [[Файл:René Drucker Colín.jpg|center|128px]] | ''[[:d:Q6105695|René Drucker Colín]]'' | [[Мексика]] | | ''[[:d:Q222738|Мексика милли автономияле университеты]]'' | 1937-05-15 | 2017-09-17 |- | 1974 | [[Файл:Jose Reis.jpg|center|128px]] | ''[[:d:Q6293853|José Reis]]'' | [[Бразилия]] | | ''[[:d:Q10279528|Faculty of Medicine at the Federal University of Rio de Janeiro]]'' | 1907-06-12 | 2002-05-16 |- | 1989 | | ''[[:d:Q6799167|Saad Ahmed Shabaan]]'' | [[Мисыр]] | | ''[[:d:Q1424632|Александрия университеты]]'' | 1928 | 2017-02-11 |- | 1982 | | ''[[:d:Q7108192|Oswaldo Frota-Pessoa]]'' | [[Бразилия]] | | ''[[:d:Q2154182|Колумбия тыйб-җәррах көллияте]]''<br/>''[[:d:Q2840233|Rio de Janeiro State University]]'' | 1917-03-30 | 2010-03-24 |- | 1954 | [[Файл:Waldemar Kaempffert.png|center|128px]] | ''[[:d:Q7961417|Waldemar Kaempffert]]'' | [[Америка Кушма Штатлары]] | ''[[:d:Q1505283|science journalism]]'' | ''[[:d:Q1093910|Нью-Йорк шәһәр көллияте]]'' | 1877-09-27 | 1956-11-27 |- | 1980 | | ''[[:d:Q8206101|Arístides Bastidas]]'' | [[Венесуэла]] | | | 1924-03-02 | 1992-09-23 |- | 2015 | [[Файл:"Esto que somos el amor,el sexo, la ciencia y las emociones" (40861250814).jpg|center|128px]] | ''[[:d:Q8470945|Diego Golombek]]'' | [[Аргентина]] | ''[[:d:Q506874|хронобиология]]'' | ''[[:d:Q194223|Буйныс-Айрыс үнивирситите]]'' | 1964-11-22 | |- | 2005 | | ''[[:d:Q10306876|Jeter Bertoletti]]'' | [[Бразилия]] | | | 1939-01-11 | |- | 1960 | | ''[[:d:Q10348962|Peter Ritchie Calder]]'' | [[Бөекбритания]]<br/>''[[:d:Q174193|Бөекбритания һәм Ирландиянең берләшкән патшалыгы (1801-1922/1927)]]'' | | ''[[:d:Q24197216|Forfar Academy]]'' | 1906-07-01 | 1982-01-31 |- | 1999 | [[Файл:Portrait of Marian Ewurama Addy for Wiki Unseen (cropped).jpg|center|128px]] | ''[[:d:Q16001775|Marian Ewurama Addy]]'' | [[Гана]] | [[Биохимия|тереклек химиясе]]<br/>''[[:d:Q861699|herbalism]]'' | ''[[:d:Q739627|Пенсилвания штаты университеты]]''<br/>''[[:d:Q2303765|University of Ghana]]''<br/>''[[:d:Q16733633|Holy Child High School, Ghana]]''<br/>''[[:d:Q19975525|St Monica's Senior High School]]'' | 1942-02-07 | 2014-01-14 |- | 1963 | | ''[[:d:Q16015630|Jagjit Singh]]'' | [[Һиндстан]]<br/>[[Британия Һиндстаны]]<br/>''[[:d:Q1775277|Индия берлеге]]'' | | | 1912 | 2002 |- | 1992 | | ''[[:d:Q16735390|Jorge Flores Valdés]]'' | [[Мексика]] | | ''[[:d:Q222738|Мексика милли автономияле университеты]]'' | 1941-02-01 | 2020-11-19 |- | 1991 | | ''[[:d:Q16980756|Narender K. Sehgal]]'' | [[Һиндстан]]<br/>[[Британия Һиндстаны]]<br/>''[[:d:Q1775277|Индия берлеге]]'' | ''[[:d:Q18334|particle physics]]'' | ''[[:d:Q838330|Мәдисендәге Висконсин университеты]]''<br/>''[[:d:Q217439|Һавай үнивирситите]]''<br/>''[[:d:Q1549932|Пәнҗаб университеты]]'' | 1940-11-07 | |- | 2013 | | ''[[:d:Q17151977|Xiangyi Li]]'' | [[Кытай]] | | | 1938 | |- | 1997 | | ''[[:d:Q18921382|Dorairajan Balasubramanian]]'' | [[Һиндстан]]<br/>[[Британия Һиндстаны]]<br/>''[[:d:Q1775277|Индия берлеге]]'' | | | 1939-08-28 | |- | 1998 | [[Файл:Regina Paz Lopez.jpg|center|128px]] | ''[[:d:Q24852114|Gina Lopez]]'' | [[Филиппин|Филипин]] | | ''[[:d:Q3445783|Assumption University, Worcester]]''<br/>''[[:d:Q49118|Бостон көллияте]]'' | 1953-12-27 | 2019-08-19 |- | 2017 | | ''[[:d:Q99237148|Erik Jacquemyn]]'' | [[Бельгия]] | | ''[[:d:Q833670|Лөвен католик университеты]]'' | | |- | 2001 | [[Файл:Stefano fantoni 2019.jpg|center|128px]] | ''[[:d:Q105085183|Stefano Fantoni]]'' | | | | 1945-06-04 | |- | 2002 | | ''[[:d:Q110586850|Marisela Salvatierra]]'' | [[Венесуэла]] | | | | 2003 |} {{Wikidata list end}} == Искәрмәләр == {{искәрмәләр}} == Сылтамалар == {{Тышкы сылтамалар}} == Моны да карагыз == * [[Төркем:Әлифба буенча бүләкләр]] [[Төркем:Фәнни премияләр]] [[Төркем:Мәгърифәтчелек]] 46wavtvc70nv92jephq80j66f293cuq Проект:Төбәк тематик атналыгы/АКШ көнбатыш штатлары атналыгы 0 863749 4452242 4452192 2025-07-08T15:11:50Z Bumın qahan 43586 4452242 wikitext text/x-wiki {{Калып:Төбәк тематик атналыгы башлыгы}} '''«АКШ көнбатыш штатлары атналыгы»''' — {{Байрак|АКШ}} [[АКШ көнбатышы|АКШ көнбатыш штатлары]], төбәк халкы, мәдәнияте һәм тарихы турында мәкаләләр язу өчен төзелгән «[[Википедия:Проект:Төбәк тематик атналыгы|Төбәк тематик атналыгы]]» проектының өлеше. Шулай ук АКШ көнбатыш штатлары турында булган мәкаләләрне яхшырту планлаштырыла. АКШ көнбатыш штатлары атналыгы бу төбәк турындагы мәкаләләр буенча бушлыкларны тутырырга тиеш. Атналык кысаларында АКШ көнбатыш штатлары һәм АКШ көнбатыш штатлары мәдәнияте белән бәйле мәкаләләр булдырылачак һәм яхшыртылачак. '''Вакыт:''' 30 июнь — 13 июль 2025 '''Кайсы территорияләрне исәпкә алырга?''': Америка көнбатышы чикләренең төрле вариантлары бар. Атналык кысаларына [[АКШ халык санын алу бюросы|АКШ халык санын алу]] [[АКШ халык санын алу бюросы|бюросы]] шушы төбәккә керткән штатларны кертергә тәкъдим ителә: [[Айдахо|Айдаһо]], [[Аляска]], [[Аризона]], [[Вайоминг|Вайомиң]], [[Вашингтон (штат)|Вашиңтон]], [[Гавай (штат)|Һавайи]], [[Калифорния (штат)|Калифорния]], [[Колорадо (штат)|Колорадо]], [[Монтана]], [[Невада (штат)|Невада]], [[Нью-Мексико]], [[Орегон]], [[Юта (штат)|Юта]] '''Кыйбла:''' [[:en:Main_Page|инглиз]] Википедиясендә АКШ көнбатыш штатлары турында татар Википедиясенә караганда күпкә күбрәк мәгълүмат бар. == Нәтиҗә == ? төзелгән һәм ? яхшыртылган мәкалә, ? калып, ? рәсем. == Бүләкләр == === АКШ ордены === {| style="border: 3px solid {{{border|FireBrick}}}; background-color: Gold;" | rowspan="2" valign="middle" |[[Файл:BoNM - USA Hires.png|безрамки|145x145пкс]] | style="font-size: 175%; padding: 0; vertical-align: middle; height: 1.1em;" |'''<big><font color="FireBrick">АКШ ордены</font></big>''' |- | style="vertical-align: middle; border-top: 1px solid gray;" |{{Байрак|АКШ|зурлык=22}} <font color="FireBrick">'''АКШ көнбатыш штатлары атналыгы'''</font> кысаларында «[[Википедия:Проект:Төбәк тематик атналыгы|Төбәк тематик атналыгы]]» проектында '''актив катнашканы''' өчен. <small>''[[Кулланучы:Bumın qahan|Bumın qahan]]''</small> |} * Хөрмәтле проектта катнашучылар! АКШ көнбатыш штатлары атналыгы кысаларында 10 һәм аннан да күбрәк мәкалә язган һәркемгә атналыкта катнашу истәлегенә проект кураторы тарафыннан «АКШ көнбатыш штатлары ордены» тапшырылачак. '''Шартлар''': әһәмиятлелек, язылган мәкаләнең күләме 5000 байттан ким булмаска тиеш һәм мәкаләдәге мәгълүматны раслаучы бер абруйлы чыганакның булуы мәҗбүри. === Проекттан рәхмәт === Бер атналык эчендә бер яки берничә мәкалә язган катнашучыларның фикер алышу битләрендә атналык тәмамлангач, проектның шәхси рәхмәте белдереләчәк. {| style="{{float left}} width:430px; background-color: Gold; border: 3px solid FireBrick; text-align: center;" | rowspan="2" |[[Файл:Great_Seal_of_the_United_States_(obverse).svg|граница|90x90пкс]] | height="20px" style="border-bottom: 1px solid #000; font-size:8pt;" |'''<big>«[[Википедия:Проект:Төбәк тематик атналыгы|Төбәк тематик атналыгы]]» проектыннан рәхмәт</big>''' |- | align="left" style="font-size:9pt;padding:4pt;line-height:1.25em" |<small>{{Байрак|АКШ}} '''АКШ көнбатыш штатлары атналыгы кысаларында катнашу өчен'''. — [[Кулланучы:Bumın qahan|Bumın qahan]]</small> |} == Статистика == '''Зинһар, кертем мәгълүматларын яңартырга онытмагыз.''' {| class="wikitable plainrowheaders sortable" !Кулланучы ! class="unsortable" |Яңа мәкаләләр ! class="unsortable" |Тулыландырылган мәкаләләр !Мәкаләләрнең гомуми саны ! class="unsortable" |Башка (сурәтләр, калыплар) |- |[[Кулланучы:Bumın qahan|Bumın qahan]] |[[Sandens]], [[Aydaho universitetı]], [[Kaliforniä universitetı]] | |3 | |} == Ясарга кирәк == Түбәндәге исемлектәге мәкаләләрдән тыш, төбәк белән бәйле теләсә нинди әйберләр турында яза аласыз. === Шәхесләр === * {{Тәрҗемә ителмәгән 5|Полли Бемис|4=Polly Bemis}} * {{Тәрҗемә ителмәгән 5|Блейн Стабблфилд|4=Blaine Stubblefield}} * {{Тәрҗемә ителмәгән 5|Рекс Бич|4=Rex Beach}} * {{Тәрҗемә ителмәгән 5|Питер Ашенбреннер|4=Peter J. Aschenbrenner}} * {{Тәрҗемә ителмәгән 5|Фрэнсис Блейкмор|4=Frances Blakemore}} * {{Тәрҗемә ителмәгән 5|Клайд Саммерс|4=Clyde Summers}} * {{Тәрҗемә ителмәгән 5|Этель Һейс|4=Ethel Hays}} === Белем === * {{Тәрҗемә ителмәгән 5|Айдаһо университеты|4=University of Idaho}} * {{Тәрҗемә ителмәгән 5|Лос-Анджелестагы Калифорния университеты|4=University of California, Los Angeles}} * {{Тәрҗемә ителмәгән 5|Калифорния университеты|4=University of California}} === Табигать === * {{Тәрҗемә ителмәгән 5|Oncorhynchus clarkii|4=Cutthroat trout}} * {{Тәрҗемә ителмәгән 5|Калифорния кондоры|4=California condor}} * {{Тәрҗемә ителмәгән 5|Yucca brevifolia|4=Yucca brevifolia}} * {{Тәрҗемә ителмәгән 5|Rubus spectabilis|4=Rubus spectabilis}} * {{Тәрҗемә ителмәгән 5|Argyroxiphium sandwicense|4=Argyroxiphium sandwicense}} === Тарих === * {{Тәрҗемә ителмәгән 5|Калифорния алтын бизгәге|4=California gold rush}} * {{Тәрҗемә ителмәгән 5|Алясканы сатып алу|4=Alaska Purchase}} * {{Тәрҗемә ителмәгән 5|Ньюлендс резолюциясе|4=Newlands Resolution}} === Мәдәният === * {{Тәрҗемә ителмәгән 5|Сандэнс|4=Sundance Film Festival}} lpfs8xviyocr9h3wtsfdlro1gtt89k0 Әлмира Әдиятуллина-Сарьяз 0 863899 4452234 2025-07-08T13:31:15Z 178.207.22.212 [[Әлмира Әдиатуллина]] битенә юнәлтү 4452234 wikitext text/x-wiki #ЮНӘЛТҮ [[Әлмира Әдиатуллина]] her9u5r48kyeqb4dzzlf9l6b6tqm7fw Kaliforniä universitetı 0 863900 4452238 2025-07-08T15:09:26Z Bumın qahan 43586 Яңа бит: «{{Карточка|стиль_тела=vcard|класс_вверху=fn|вверху=<big>Kaliforniä universitetı</big><br> <small>{{lang-enLat|University of California}}</small>|изображение=[[Файл:Seal of the University of California (unofficial).svg|150px]]|метка1=Şiğär|текст1=«{{Тәрҗемә ителмәгән 5|Fiat lux|3=d|4=Q2704440}}» («Yaqtılıq bulsın»)|стиль_меток=color:{{{цвет|black}}}; text-align: center; wid...» 4452238 wikitext text/x-wiki {{Карточка|стиль_тела=vcard|класс_вверху=fn|вверху=<big>Kaliforniä universitetı</big><br> <small>{{lang-enLat|University of California}}</small>|изображение=[[Файл:Seal of the University of California (unofficial).svg|150px]]|метка1=Şiğär|текст1=«{{Тәрҗемә ителмәгән 5|Fiat lux|3=d|4=Q2704440}}» («Yaqtılıq bulsın»)|стиль_меток=color:{{{цвет|black}}}; text-align: center; width:100px;|метка2=Nigezlängän yılı|текст2=1868|метка3=Tip|текст3={{Тәрҗемә ителмәгән 5|İctimaği universitet|ictimaği|4=Public university}} {{Тәрҗемә ителмәгән 5|tikşerenü universitetı|tikşerenü|3=d|4=Q15936437}} universitetları sisteması|метка4=Urın|текст4=[[AQŞ]], [[Kaliforniä]], [[Оукленд|Oklend]] (prezident ofisı)|стиль_заголовков=|стиль_названия=background: #eee; text-align: center; width:100px;|текст10=|метка11=|текст11=|стиль_вверху=background-color:{{{фон|#dcebff}}}; color:{{{цвет|black}}};|метка13=|текст13=|метка5=Sayt|текст5=[https://www.universityofcalifornia.edu/ universityofcalifornia.edu]}}'''Kaliforniä universitetı''' ({{Lang-enLat|University of California}}), '''UC''' — Amerikanıñ [[Kaliforniä]] ştatında {{Тәрҗемә ителмәгән 5|ictimaği universitet|ictimaği|4=Public university}} {{Тәрҗемә ителмәгән 5|tikşerenü universitetı|tikşerenü|4=Research university}} universitetları sisteması. 1868 yılnıñ 23 martında nigezlängän. Ştab-fatirı [[Оукленд|Oklendta]] urnaşqan, sistema {{Тәрҗемә ителмәгән 5|Berklidağı Kaliforniä universitetı|Berkli|4=University of California, Berkeley}}, {{Тәрҗемә ителмәгән 5|Devistağı Kaliforniä universitetı|Devis|4=University of California, Davis}}, {{Тәрҗемә ителмәгән 5|İrvayndağı Kaliforniä universitetı|İrvayn|4=University of California, Irvine}}, {{Тәрҗемә ителмәгән 5|Los-Ancelestağı Kaliforniä universitetı|Los-Anceles|4=University of California, Los Angeles}}, {{Тәрҗемә ителмәгән 5|Mersedtağı Kaliforniä universitetı|Mersed|4=University of California, Merced}}, {{Тәрҗемә ителмәгән 5|Riversaydtağı Kaliforniä universitetı|Riversayd|4=University of California, Riverside}}, {{Тәрҗемә ителмәгән 5|San-Diegodağı Kaliforniä universitetı|San-Diego|4=University of California, San Diego}}, {{Тәрҗемә ителмәгән 5|San-Fransiskodağı Kaliforniä universitetı|San-Fransisko|4=University of California, San Francisco}}, {{Тәрҗемә ителмәгән 5|Santa-Barbaradağı Kaliforniä universitetı|Santa-Barbara|4=University of California, Santa Barbara}} häm {{Тәрҗемә ителмәгән 5|Santa-Kruzdağı Kaliforniä universitetı|Santa-Kruz|4=University of California, Santa Cruz}} şähärlärendäge un kampustan, şulay uq küpsanlı tikşerenü häm akademik üzäklärdän tora<ref>{{cite web|url=https://www.universityofcalifornia.edu/uc-system/parts-of-uc|title=The parts of UC|date=January 15, 2020|language=en|website=University of California|access-date=April 22, 2020|archive-date=January 9, 2022|archive-url=https://web.archive.org/web/20220109171703/https://www.universityofcalifornia.edu/uc-system/parts-of-uc|url-status=live}}</ref>. 1900 yılda Kaliforniä universitetı {{Тәрҗемә ителмәгән 5|Amerika universitetları assotsiatsiäse|Amerika universitetları assotsiatsiäsenä|4=Association of American Universities}} nigez saluçılarnıñ berse bulğan. Kaliforniä universitetı uqıtuçıları häm tikşerenüçeläre 2021 yılğa 71 Nobel premiäse alğan<ref name="UC Regents">{{cite web|url=https://nobel.universityofcalifornia.edu/|title=University of California Nobel Laureates|publisher=UC Regents|access-date=October 22, 2021|archive-date=October 16, 2021|archive-url=https://web.archive.org/web/20211016021313/https://nobel.universityofcalifornia.edu/|url-status=live}}</ref>. Kaliforniä universitetınıñ iñ yaña kampusı Mersedta 2005 yılnıñ közendä açılğan. San-Fransiskoda urnaşqan {{Тәрҗемә ителмәгән 5|Kaliforniä universitetınıñ San-Fransisko xoquq kollecı|Kaliforniä universitetınıñ xoquq kolllecı|4=University of California College of the Law, San Francisco}} yuridik yaqtan Kaliforniä universitetı belän bäyle häm anıñ isemen yörtä, ämmä başqa yaqtan avtonomiäle bulıp tora. Kaliforniä universitetı Regentlar şurası tarafınnan idärä itelä, anıñ ştat xökümäteneñ qalğan öleşennän avtonomiäse ştat konstitutsiäse belän yaqlanğan<ref>Grodin, Joseph R.; Shanske, Darien; Salerno, Michael B. (2016). ''[https://books.google.ru/books?id=3Yx2CgAAQBAJ&pg=PA243&redir_esc=y#v=onepage&q&f=false The California State Constitution]'' (2nd ed.). Oxford: Oxford University Press. p. 243. ISBN <bdi>9780199988648</bdi>. [https://web.archive.org/web/20230415171641/https://books.google.com/books?id=3Yx2CgAAQBAJ&pg=PA243 Archived] from the original on April 15, 2023. Retrieved June 5, 2020.</ref>. == Universitet strukturası == * {{Тәрҗемә ителмәгән 5|Berklidağı Kaliforniä universitetı|Berklidağı Kaliforniä universitetı|4=University of California, Berkeley}} * {{Тәрҗемә ителмәгән 5|Devistağı Kaliforniä universitetı|Devistağı Kaliforniä universitetı|4=University of California, Davis}} * {{Тәрҗемә ителмәгән 5|İrvayndağı Kaliforniä universitetı|İrvayndağı Kaliforniä universitetı|4=University of California, Irvine}} * {{Тәрҗемә ителмәгән 5|Los-Ancelestağı Kaliforniä universitetı|Los-Ancelestağı Kaliforniä universitetı|4=University of California, Los Angeles}} * {{Тәрҗемә ителмәгән 5|Mersedtağı Kaliforniä universitetı|Mersedtağı Kaliforniä universitetı|4=University of California, Merced}} * {{Тәрҗемә ителмәгән 5|Riversaydtağı Kaliforniä universitetı|Riversaydtağı Kaliforniä universitetı|4=University of California, Riverside}} * {{Тәрҗемә ителмәгән 5|San-Diegodağı Kaliforniä universitetı|San-Diegodağı Kaliforniä universitetı|4=University of California, San Diego}} * {{Тәрҗемә ителмәгән 5|San-Fransiskodağı Kaliforniä universitetı|San-Fransiskodağı Kaliforniä universitetı|4=University of California, San Francisco}} * {{Тәрҗемә ителмәгән 5|Santa-Barbaradağı Kaliforniä universitetı|Santa-Barbaradağı Kaliforniä universitetı|4=University of California, Santa Barbara}} * {{Тәрҗемә ителмәгән 5|Santa-Kruzdağı Kaliforniä universitetı|Santa-Kruzdağı Kaliforniä universitetı|4=University of California, Santa Cruz}} şulay uq: * {{Тәрҗемә ителмәгән 5|Kaliforniä universitetınıñ San-Fransisko xoquq kollecı|Kaliforniä universitetınıñ San-Fransisko xoquq kollecı|4=University of California College of the Law, San Francisco}} * {{Тәрҗемә ителмәгән 5|Lik observatoriäse|Lik observatoriäse|4=Lick Observatory}} * {{Тәрҗемә ителмәгән 5|Skripps okeanografiä institutı|Skripps okeanografiä institutı|4=Scripps Institution of Oceanography}} == Näşriätı == {{Main-lat|University of California Press}} Universitet qarşında akademik ädäbiät çığaru belän şöğellänüçe University of California Press (UC Press) näşriätı bar. 1868 yılda universitet xezmätkärläre tarafınnan fänni ädäbiät näşer itelä başlağaç barlıqqa kilgän, ä näşriät bularaq 1893 yılda nigezlängän<ref name="Camhi2013">{{cite book|first=Jeff|last=Camhi|title=A Dam in the River: Releasing the Flow of University Ideas|url=https://books.google.com/books?id=3qodTxXkEgEC&pg=PA149|accessdate=2013-08-31|date=2013-04-15|publisher=Algora Publishing|isbn=978-0-87586-989-6|pages=149–}} {{Wayback|url=https://books.google.com/books?id=3qodTxXkEgEC&pg=PA149|date=20230113200028}} {{Cite web|url=https://books.google.com/books?id=3qodTxXkEgEC&pg=PA149|title=Источник|access-date=2020-10-19|archive-date=2023-01-13|archive-url=https://web.archive.org/web/20230113200028/https://books.google.com/books?id=3qodTxXkEgEC&pg=PA149|deadlink=unfit}}</ref>. [[Tabışsız oyışma]] bulıp tora, universitet häm Kaliforniä ştatı tarafınnan finanslana<ref name="ucop">{{cite web|url=https://www.ucop.edu/academic-personnel-programs//programs-and-initiatives/faculty-resources-advancement/faculty-handbook-sections/university-of-california-press.html|title=University of California Press &#124; UCOP|website=www.ucop.edu|access-date=2020-10-19|archive-date=2014-07-28|archive-url=https://web.archive.org/web/20140728003614/https://www.ucop.edu/academic-personnel-programs//programs-and-initiatives/faculty-resources-advancement/faculty-handbook-sections/university-of-california-press.html|deadlink=yes}}</ref>. Näşer itelä torğan avtorlarnıñ öçtän bere — universitet xezmätkärläre. Nigez salınğannan birle räsmi räweştä universitetnıñ {{Тәрҗемә ителмәгән 5|Berklidağı Kaliforniä universitetı|Berkli kampusında|4=University of California, Berkeley}} urnaşa<ref name="ucop" />. Administratsiä — [[Оукленд|Oklendta]], möxärriät — [[Лос-Анджелес|Los-Ancelesta]], ä satu bülege [[Нью-Йорк|Nyu-Yorkta]] urnaşqan. == İskärmälär == {{Искәрмәләр}} == Sıltamalar == * [http://www.universityofcalifornia.edu/ University of California] {{Wayback|url=http://www.universityofcalifornia.edu/|date=20200926202254}} * {{cite web|url=http://accountability.universityofcalifornia.edu/documents/accountabilityreport14.pdf|title=Annual Accountability Report|date=2014|publisher=University of California|access-date=2018-12-03|archive-date=2018-11-13|archive-url=https://web.archive.org/web/20181113033603/https://accountability.universityofcalifornia.edu/documents/accountabilityreport14.pdf|deadlink=no}} {{Тышкы сылтамалар}} [[Төркем:Әлифба буенча университетлар]] [[Төркем:1868 елда нигезләнгән уку йортлары]] [[Төркем:Калифорния университеты системасы]] [[Төркем:Калифорния университетлары]] a9u4cuenjwznet100pe789l895yiggo 4452239 4452238 2025-07-08T15:09:36Z Bumın qahan 43586 Bumın qahan [[Калифорния университеты]] битенең исемен үзгәртте. Яңа исеме: [[Kaliforniä universitetı]] 4452238 wikitext text/x-wiki {{Карточка|стиль_тела=vcard|класс_вверху=fn|вверху=<big>Kaliforniä universitetı</big><br> <small>{{lang-enLat|University of California}}</small>|изображение=[[Файл:Seal of the University of California (unofficial).svg|150px]]|метка1=Şiğär|текст1=«{{Тәрҗемә ителмәгән 5|Fiat lux|3=d|4=Q2704440}}» («Yaqtılıq bulsın»)|стиль_меток=color:{{{цвет|black}}}; text-align: center; width:100px;|метка2=Nigezlängän yılı|текст2=1868|метка3=Tip|текст3={{Тәрҗемә ителмәгән 5|İctimaği universitet|ictimaği|4=Public university}} {{Тәрҗемә ителмәгән 5|tikşerenü universitetı|tikşerenü|3=d|4=Q15936437}} universitetları sisteması|метка4=Urın|текст4=[[AQŞ]], [[Kaliforniä]], [[Оукленд|Oklend]] (prezident ofisı)|стиль_заголовков=|стиль_названия=background: #eee; text-align: center; width:100px;|текст10=|метка11=|текст11=|стиль_вверху=background-color:{{{фон|#dcebff}}}; color:{{{цвет|black}}};|метка13=|текст13=|метка5=Sayt|текст5=[https://www.universityofcalifornia.edu/ universityofcalifornia.edu]}}'''Kaliforniä universitetı''' ({{Lang-enLat|University of California}}), '''UC''' — Amerikanıñ [[Kaliforniä]] ştatında {{Тәрҗемә ителмәгән 5|ictimaği universitet|ictimaği|4=Public university}} {{Тәрҗемә ителмәгән 5|tikşerenü universitetı|tikşerenü|4=Research university}} universitetları sisteması. 1868 yılnıñ 23 martında nigezlängän. Ştab-fatirı [[Оукленд|Oklendta]] urnaşqan, sistema {{Тәрҗемә ителмәгән 5|Berklidağı Kaliforniä universitetı|Berkli|4=University of California, Berkeley}}, {{Тәрҗемә ителмәгән 5|Devistağı Kaliforniä universitetı|Devis|4=University of California, Davis}}, {{Тәрҗемә ителмәгән 5|İrvayndağı Kaliforniä universitetı|İrvayn|4=University of California, Irvine}}, {{Тәрҗемә ителмәгән 5|Los-Ancelestağı Kaliforniä universitetı|Los-Anceles|4=University of California, Los Angeles}}, {{Тәрҗемә ителмәгән 5|Mersedtağı Kaliforniä universitetı|Mersed|4=University of California, Merced}}, {{Тәрҗемә ителмәгән 5|Riversaydtağı Kaliforniä universitetı|Riversayd|4=University of California, Riverside}}, {{Тәрҗемә ителмәгән 5|San-Diegodağı Kaliforniä universitetı|San-Diego|4=University of California, San Diego}}, {{Тәрҗемә ителмәгән 5|San-Fransiskodağı Kaliforniä universitetı|San-Fransisko|4=University of California, San Francisco}}, {{Тәрҗемә ителмәгән 5|Santa-Barbaradağı Kaliforniä universitetı|Santa-Barbara|4=University of California, Santa Barbara}} häm {{Тәрҗемә ителмәгән 5|Santa-Kruzdağı Kaliforniä universitetı|Santa-Kruz|4=University of California, Santa Cruz}} şähärlärendäge un kampustan, şulay uq küpsanlı tikşerenü häm akademik üzäklärdän tora<ref>{{cite web|url=https://www.universityofcalifornia.edu/uc-system/parts-of-uc|title=The parts of UC|date=January 15, 2020|language=en|website=University of California|access-date=April 22, 2020|archive-date=January 9, 2022|archive-url=https://web.archive.org/web/20220109171703/https://www.universityofcalifornia.edu/uc-system/parts-of-uc|url-status=live}}</ref>. 1900 yılda Kaliforniä universitetı {{Тәрҗемә ителмәгән 5|Amerika universitetları assotsiatsiäse|Amerika universitetları assotsiatsiäsenä|4=Association of American Universities}} nigez saluçılarnıñ berse bulğan. Kaliforniä universitetı uqıtuçıları häm tikşerenüçeläre 2021 yılğa 71 Nobel premiäse alğan<ref name="UC Regents">{{cite web|url=https://nobel.universityofcalifornia.edu/|title=University of California Nobel Laureates|publisher=UC Regents|access-date=October 22, 2021|archive-date=October 16, 2021|archive-url=https://web.archive.org/web/20211016021313/https://nobel.universityofcalifornia.edu/|url-status=live}}</ref>. Kaliforniä universitetınıñ iñ yaña kampusı Mersedta 2005 yılnıñ közendä açılğan. San-Fransiskoda urnaşqan {{Тәрҗемә ителмәгән 5|Kaliforniä universitetınıñ San-Fransisko xoquq kollecı|Kaliforniä universitetınıñ xoquq kolllecı|4=University of California College of the Law, San Francisco}} yuridik yaqtan Kaliforniä universitetı belän bäyle häm anıñ isemen yörtä, ämmä başqa yaqtan avtonomiäle bulıp tora. Kaliforniä universitetı Regentlar şurası tarafınnan idärä itelä, anıñ ştat xökümäteneñ qalğan öleşennän avtonomiäse ştat konstitutsiäse belän yaqlanğan<ref>Grodin, Joseph R.; Shanske, Darien; Salerno, Michael B. (2016). ''[https://books.google.ru/books?id=3Yx2CgAAQBAJ&pg=PA243&redir_esc=y#v=onepage&q&f=false The California State Constitution]'' (2nd ed.). Oxford: Oxford University Press. p. 243. ISBN <bdi>9780199988648</bdi>. [https://web.archive.org/web/20230415171641/https://books.google.com/books?id=3Yx2CgAAQBAJ&pg=PA243 Archived] from the original on April 15, 2023. Retrieved June 5, 2020.</ref>. == Universitet strukturası == * {{Тәрҗемә ителмәгән 5|Berklidağı Kaliforniä universitetı|Berklidağı Kaliforniä universitetı|4=University of California, Berkeley}} * {{Тәрҗемә ителмәгән 5|Devistağı Kaliforniä universitetı|Devistağı Kaliforniä universitetı|4=University of California, Davis}} * {{Тәрҗемә ителмәгән 5|İrvayndağı Kaliforniä universitetı|İrvayndağı Kaliforniä universitetı|4=University of California, Irvine}} * {{Тәрҗемә ителмәгән 5|Los-Ancelestağı Kaliforniä universitetı|Los-Ancelestağı Kaliforniä universitetı|4=University of California, Los Angeles}} * {{Тәрҗемә ителмәгән 5|Mersedtağı Kaliforniä universitetı|Mersedtağı Kaliforniä universitetı|4=University of California, Merced}} * {{Тәрҗемә ителмәгән 5|Riversaydtağı Kaliforniä universitetı|Riversaydtağı Kaliforniä universitetı|4=University of California, Riverside}} * {{Тәрҗемә ителмәгән 5|San-Diegodağı Kaliforniä universitetı|San-Diegodağı Kaliforniä universitetı|4=University of California, San Diego}} * {{Тәрҗемә ителмәгән 5|San-Fransiskodağı Kaliforniä universitetı|San-Fransiskodağı Kaliforniä universitetı|4=University of California, San Francisco}} * {{Тәрҗемә ителмәгән 5|Santa-Barbaradağı Kaliforniä universitetı|Santa-Barbaradağı Kaliforniä universitetı|4=University of California, Santa Barbara}} * {{Тәрҗемә ителмәгән 5|Santa-Kruzdağı Kaliforniä universitetı|Santa-Kruzdağı Kaliforniä universitetı|4=University of California, Santa Cruz}} şulay uq: * {{Тәрҗемә ителмәгән 5|Kaliforniä universitetınıñ San-Fransisko xoquq kollecı|Kaliforniä universitetınıñ San-Fransisko xoquq kollecı|4=University of California College of the Law, San Francisco}} * {{Тәрҗемә ителмәгән 5|Lik observatoriäse|Lik observatoriäse|4=Lick Observatory}} * {{Тәрҗемә ителмәгән 5|Skripps okeanografiä institutı|Skripps okeanografiä institutı|4=Scripps Institution of Oceanography}} == Näşriätı == {{Main-lat|University of California Press}} Universitet qarşında akademik ädäbiät çığaru belän şöğellänüçe University of California Press (UC Press) näşriätı bar. 1868 yılda universitet xezmätkärläre tarafınnan fänni ädäbiät näşer itelä başlağaç barlıqqa kilgän, ä näşriät bularaq 1893 yılda nigezlängän<ref name="Camhi2013">{{cite book|first=Jeff|last=Camhi|title=A Dam in the River: Releasing the Flow of University Ideas|url=https://books.google.com/books?id=3qodTxXkEgEC&pg=PA149|accessdate=2013-08-31|date=2013-04-15|publisher=Algora Publishing|isbn=978-0-87586-989-6|pages=149–}} {{Wayback|url=https://books.google.com/books?id=3qodTxXkEgEC&pg=PA149|date=20230113200028}} {{Cite web|url=https://books.google.com/books?id=3qodTxXkEgEC&pg=PA149|title=Источник|access-date=2020-10-19|archive-date=2023-01-13|archive-url=https://web.archive.org/web/20230113200028/https://books.google.com/books?id=3qodTxXkEgEC&pg=PA149|deadlink=unfit}}</ref>. [[Tabışsız oyışma]] bulıp tora, universitet häm Kaliforniä ştatı tarafınnan finanslana<ref name="ucop">{{cite web|url=https://www.ucop.edu/academic-personnel-programs//programs-and-initiatives/faculty-resources-advancement/faculty-handbook-sections/university-of-california-press.html|title=University of California Press &#124; UCOP|website=www.ucop.edu|access-date=2020-10-19|archive-date=2014-07-28|archive-url=https://web.archive.org/web/20140728003614/https://www.ucop.edu/academic-personnel-programs//programs-and-initiatives/faculty-resources-advancement/faculty-handbook-sections/university-of-california-press.html|deadlink=yes}}</ref>. Näşer itelä torğan avtorlarnıñ öçtän bere — universitet xezmätkärläre. Nigez salınğannan birle räsmi räweştä universitetnıñ {{Тәрҗемә ителмәгән 5|Berklidağı Kaliforniä universitetı|Berkli kampusında|4=University of California, Berkeley}} urnaşa<ref name="ucop" />. Administratsiä — [[Оукленд|Oklendta]], möxärriät — [[Лос-Анджелес|Los-Ancelesta]], ä satu bülege [[Нью-Йорк|Nyu-Yorkta]] urnaşqan. == İskärmälär == {{Искәрмәләр}} == Sıltamalar == * [http://www.universityofcalifornia.edu/ University of California] {{Wayback|url=http://www.universityofcalifornia.edu/|date=20200926202254}} * {{cite web|url=http://accountability.universityofcalifornia.edu/documents/accountabilityreport14.pdf|title=Annual Accountability Report|date=2014|publisher=University of California|access-date=2018-12-03|archive-date=2018-11-13|archive-url=https://web.archive.org/web/20181113033603/https://accountability.universityofcalifornia.edu/documents/accountabilityreport14.pdf|deadlink=no}} {{Тышкы сылтамалар}} [[Төркем:Әлифба буенча университетлар]] [[Төркем:1868 елда нигезләнгән уку йортлары]] [[Төркем:Калифорния университеты системасы]] [[Төркем:Калифорния университетлары]] a9u4cuenjwznet100pe789l895yiggo 4452243 4452239 2025-07-08T15:24:17Z 85.26.235.92 /* Sıltamalar */ 4452243 wikitext text/x-wiki {{Карточка|стиль_тела=vcard|класс_вверху=fn|вверху=<big>Kaliforniä universitetı</big><br> <small>{{lang-enLat|University of California}}</small>|изображение=[[Файл:Seal of the University of California (unofficial).svg|150px]]|метка1=Şiğär|текст1=«{{Тәрҗемә ителмәгән 5|Fiat lux|3=d|4=Q2704440}}» («Yaqtılıq bulsın»)|стиль_меток=color:{{{цвет|black}}}; text-align: center; width:100px;|метка2=Nigezlängän yılı|текст2=1868|метка3=Tip|текст3={{Тәрҗемә ителмәгән 5|İctimaği universitet|ictimaği|4=Public university}} {{Тәрҗемә ителмәгән 5|tikşerenü universitetı|tikşerenü|3=d|4=Q15936437}} universitetları sisteması|метка4=Urın|текст4=[[AQŞ]], [[Kaliforniä]], [[Оукленд|Oklend]] (prezident ofisı)|стиль_заголовков=|стиль_названия=background: #eee; text-align: center; width:100px;|текст10=|метка11=|текст11=|стиль_вверху=background-color:{{{фон|#dcebff}}}; color:{{{цвет|black}}};|метка13=|текст13=|метка5=Sayt|текст5=[https://www.universityofcalifornia.edu/ universityofcalifornia.edu]}}'''Kaliforniä universitetı''' ({{Lang-enLat|University of California}}), '''UC''' — Amerikanıñ [[Kaliforniä]] ştatında {{Тәрҗемә ителмәгән 5|ictimaği universitet|ictimaği|4=Public university}} {{Тәрҗемә ителмәгән 5|tikşerenü universitetı|tikşerenü|4=Research university}} universitetları sisteması. 1868 yılnıñ 23 martında nigezlängän. Ştab-fatirı [[Оукленд|Oklendta]] urnaşqan, sistema {{Тәрҗемә ителмәгән 5|Berklidağı Kaliforniä universitetı|Berkli|4=University of California, Berkeley}}, {{Тәрҗемә ителмәгән 5|Devistağı Kaliforniä universitetı|Devis|4=University of California, Davis}}, {{Тәрҗемә ителмәгән 5|İrvayndağı Kaliforniä universitetı|İrvayn|4=University of California, Irvine}}, {{Тәрҗемә ителмәгән 5|Los-Ancelestağı Kaliforniä universitetı|Los-Anceles|4=University of California, Los Angeles}}, {{Тәрҗемә ителмәгән 5|Mersedtağı Kaliforniä universitetı|Mersed|4=University of California, Merced}}, {{Тәрҗемә ителмәгән 5|Riversaydtağı Kaliforniä universitetı|Riversayd|4=University of California, Riverside}}, {{Тәрҗемә ителмәгән 5|San-Diegodağı Kaliforniä universitetı|San-Diego|4=University of California, San Diego}}, {{Тәрҗемә ителмәгән 5|San-Fransiskodağı Kaliforniä universitetı|San-Fransisko|4=University of California, San Francisco}}, {{Тәрҗемә ителмәгән 5|Santa-Barbaradağı Kaliforniä universitetı|Santa-Barbara|4=University of California, Santa Barbara}} häm {{Тәрҗемә ителмәгән 5|Santa-Kruzdağı Kaliforniä universitetı|Santa-Kruz|4=University of California, Santa Cruz}} şähärlärendäge un kampustan, şulay uq küpsanlı tikşerenü häm akademik üzäklärdän tora<ref>{{cite web|url=https://www.universityofcalifornia.edu/uc-system/parts-of-uc|title=The parts of UC|date=January 15, 2020|language=en|website=University of California|access-date=April 22, 2020|archive-date=January 9, 2022|archive-url=https://web.archive.org/web/20220109171703/https://www.universityofcalifornia.edu/uc-system/parts-of-uc|url-status=live}}</ref>. 1900 yılda Kaliforniä universitetı {{Тәрҗемә ителмәгән 5|Amerika universitetları assotsiatsiäse|Amerika universitetları assotsiatsiäsenä|4=Association of American Universities}} nigez saluçılarnıñ berse bulğan. Kaliforniä universitetı uqıtuçıları häm tikşerenüçeläre 2021 yılğa 71 Nobel premiäse alğan<ref name="UC Regents">{{cite web|url=https://nobel.universityofcalifornia.edu/|title=University of California Nobel Laureates|publisher=UC Regents|access-date=October 22, 2021|archive-date=October 16, 2021|archive-url=https://web.archive.org/web/20211016021313/https://nobel.universityofcalifornia.edu/|url-status=live}}</ref>. Kaliforniä universitetınıñ iñ yaña kampusı Mersedta 2005 yılnıñ közendä açılğan. San-Fransiskoda urnaşqan {{Тәрҗемә ителмәгән 5|Kaliforniä universitetınıñ San-Fransisko xoquq kollecı|Kaliforniä universitetınıñ xoquq kolllecı|4=University of California College of the Law, San Francisco}} yuridik yaqtan Kaliforniä universitetı belän bäyle häm anıñ isemen yörtä, ämmä başqa yaqtan avtonomiäle bulıp tora. Kaliforniä universitetı Regentlar şurası tarafınnan idärä itelä, anıñ ştat xökümäteneñ qalğan öleşennän avtonomiäse ştat konstitutsiäse belän yaqlanğan<ref>Grodin, Joseph R.; Shanske, Darien; Salerno, Michael B. (2016). ''[https://books.google.ru/books?id=3Yx2CgAAQBAJ&pg=PA243&redir_esc=y#v=onepage&q&f=false The California State Constitution]'' (2nd ed.). Oxford: Oxford University Press. p. 243. ISBN <bdi>9780199988648</bdi>. [https://web.archive.org/web/20230415171641/https://books.google.com/books?id=3Yx2CgAAQBAJ&pg=PA243 Archived] from the original on April 15, 2023. Retrieved June 5, 2020.</ref>. == Universitet strukturası == * {{Тәрҗемә ителмәгән 5|Berklidağı Kaliforniä universitetı|Berklidağı Kaliforniä universitetı|4=University of California, Berkeley}} * {{Тәрҗемә ителмәгән 5|Devistağı Kaliforniä universitetı|Devistağı Kaliforniä universitetı|4=University of California, Davis}} * {{Тәрҗемә ителмәгән 5|İrvayndağı Kaliforniä universitetı|İrvayndağı Kaliforniä universitetı|4=University of California, Irvine}} * {{Тәрҗемә ителмәгән 5|Los-Ancelestağı Kaliforniä universitetı|Los-Ancelestağı Kaliforniä universitetı|4=University of California, Los Angeles}} * {{Тәрҗемә ителмәгән 5|Mersedtağı Kaliforniä universitetı|Mersedtağı Kaliforniä universitetı|4=University of California, Merced}} * {{Тәрҗемә ителмәгән 5|Riversaydtağı Kaliforniä universitetı|Riversaydtağı Kaliforniä universitetı|4=University of California, Riverside}} * {{Тәрҗемә ителмәгән 5|San-Diegodağı Kaliforniä universitetı|San-Diegodağı Kaliforniä universitetı|4=University of California, San Diego}} * {{Тәрҗемә ителмәгән 5|San-Fransiskodağı Kaliforniä universitetı|San-Fransiskodağı Kaliforniä universitetı|4=University of California, San Francisco}} * {{Тәрҗемә ителмәгән 5|Santa-Barbaradağı Kaliforniä universitetı|Santa-Barbaradağı Kaliforniä universitetı|4=University of California, Santa Barbara}} * {{Тәрҗемә ителмәгән 5|Santa-Kruzdağı Kaliforniä universitetı|Santa-Kruzdağı Kaliforniä universitetı|4=University of California, Santa Cruz}} şulay uq: * {{Тәрҗемә ителмәгән 5|Kaliforniä universitetınıñ San-Fransisko xoquq kollecı|Kaliforniä universitetınıñ San-Fransisko xoquq kollecı|4=University of California College of the Law, San Francisco}} * {{Тәрҗемә ителмәгән 5|Lik observatoriäse|Lik observatoriäse|4=Lick Observatory}} * {{Тәрҗемә ителмәгән 5|Skripps okeanografiä institutı|Skripps okeanografiä institutı|4=Scripps Institution of Oceanography}} == Näşriätı == {{Main-lat|University of California Press}} Universitet qarşında akademik ädäbiät çığaru belän şöğellänüçe University of California Press (UC Press) näşriätı bar. 1868 yılda universitet xezmätkärläre tarafınnan fänni ädäbiät näşer itelä başlağaç barlıqqa kilgän, ä näşriät bularaq 1893 yılda nigezlängän<ref name="Camhi2013">{{cite book|first=Jeff|last=Camhi|title=A Dam in the River: Releasing the Flow of University Ideas|url=https://books.google.com/books?id=3qodTxXkEgEC&pg=PA149|accessdate=2013-08-31|date=2013-04-15|publisher=Algora Publishing|isbn=978-0-87586-989-6|pages=149–}} {{Wayback|url=https://books.google.com/books?id=3qodTxXkEgEC&pg=PA149|date=20230113200028}} {{Cite web|url=https://books.google.com/books?id=3qodTxXkEgEC&pg=PA149|title=Источник|access-date=2020-10-19|archive-date=2023-01-13|archive-url=https://web.archive.org/web/20230113200028/https://books.google.com/books?id=3qodTxXkEgEC&pg=PA149|deadlink=unfit}}</ref>. [[Tabışsız oyışma]] bulıp tora, universitet häm Kaliforniä ştatı tarafınnan finanslana<ref name="ucop">{{cite web|url=https://www.ucop.edu/academic-personnel-programs//programs-and-initiatives/faculty-resources-advancement/faculty-handbook-sections/university-of-california-press.html|title=University of California Press &#124; UCOP|website=www.ucop.edu|access-date=2020-10-19|archive-date=2014-07-28|archive-url=https://web.archive.org/web/20140728003614/https://www.ucop.edu/academic-personnel-programs//programs-and-initiatives/faculty-resources-advancement/faculty-handbook-sections/university-of-california-press.html|deadlink=yes}}</ref>. Näşer itelä torğan avtorlarnıñ öçtän bere — universitet xezmätkärläre. Nigez salınğannan birle räsmi räweştä universitetnıñ {{Тәрҗемә ителмәгән 5|Berklidağı Kaliforniä universitetı|Berkli kampusında|4=University of California, Berkeley}} urnaşa<ref name="ucop" />. Administratsiä — [[Оукленд|Oklendta]], möxärriät — [[Лос-Анджелес|Los-Ancelesta]], ä satu bülege [[Нью-Йорк|Nyu-Yorkta]] urnaşqan. == İskärmälär == {{Искәрмәләр}} == Sıltamalar == * [http://www.universityofcalifornia.edu/ University of California] {{Wayback|url=http://www.universityofcalifornia.edu/|date=20200926202254}} * {{cite web|url=http://accountability.universityofcalifornia.edu/documents/accountabilityreport14.pdf|title=Annual Accountability Report|date=2014|publisher=University of California|access-date=2018-12-03|archive-date=2018-11-13|archive-url=https://web.archive.org/web/20181113033603/https://accountability.universityofcalifornia.edu/documents/accountabilityreport14.pdf|deadlink=no}} {{Тышкы сылтамалар}} [[Төркем:Әлифба буенча университетлар]] [[Төркем:1868 елда нигезләнгән уку йортлары]] [[Төркем:АКШ университетлары]] [[Төркем:Калифорния университетлары]] nbojcfu0bqck5b1i3weoli705kcf47y 4452266 4452243 2025-07-09T06:52:24Z Bumın qahan 43586 [[Special:Contributions/85.26.235.92|85.26.235.92]] ([[User talk:85.26.235.92|бәхәс]]) кулланучысының [[Special:Diff/4452243|4452243]] төзәтмәсе кире кагылды 4452266 wikitext text/x-wiki {{Карточка|стиль_тела=vcard|класс_вверху=fn|вверху=<big>Kaliforniä universitetı</big><br> <small>{{lang-enLat|University of California}}</small>|изображение=[[Файл:Seal of the University of California (unofficial).svg|150px]]|метка1=Şiğär|текст1=«{{Тәрҗемә ителмәгән 5|Fiat lux|3=d|4=Q2704440}}» («Yaqtılıq bulsın»)|стиль_меток=color:{{{цвет|black}}}; text-align: center; width:100px;|метка2=Nigezlängän yılı|текст2=1868|метка3=Tip|текст3={{Тәрҗемә ителмәгән 5|İctimaği universitet|ictimaği|4=Public university}} {{Тәрҗемә ителмәгән 5|tikşerenü universitetı|tikşerenü|3=d|4=Q15936437}} universitetları sisteması|метка4=Urın|текст4=[[AQŞ]], [[Kaliforniä]], [[Оукленд|Oklend]] (prezident ofisı)|стиль_заголовков=|стиль_названия=background: #eee; text-align: center; width:100px;|текст10=|метка11=|текст11=|стиль_вверху=background-color:{{{фон|#dcebff}}}; color:{{{цвет|black}}};|метка13=|текст13=|метка5=Sayt|текст5=[https://www.universityofcalifornia.edu/ universityofcalifornia.edu]}}'''Kaliforniä universitetı''' ({{Lang-enLat|University of California}}), '''UC''' — Amerikanıñ [[Kaliforniä]] ştatında {{Тәрҗемә ителмәгән 5|ictimaği universitet|ictimaği|4=Public university}} {{Тәрҗемә ителмәгән 5|tikşerenü universitetı|tikşerenü|4=Research university}} universitetları sisteması. 1868 yılnıñ 23 martında nigezlängän. Ştab-fatirı [[Оукленд|Oklendta]] urnaşqan, sistema {{Тәрҗемә ителмәгән 5|Berklidağı Kaliforniä universitetı|Berkli|4=University of California, Berkeley}}, {{Тәрҗемә ителмәгән 5|Devistağı Kaliforniä universitetı|Devis|4=University of California, Davis}}, {{Тәрҗемә ителмәгән 5|İrvayndağı Kaliforniä universitetı|İrvayn|4=University of California, Irvine}}, {{Тәрҗемә ителмәгән 5|Los-Ancelestağı Kaliforniä universitetı|Los-Anceles|4=University of California, Los Angeles}}, {{Тәрҗемә ителмәгән 5|Mersedtağı Kaliforniä universitetı|Mersed|4=University of California, Merced}}, {{Тәрҗемә ителмәгән 5|Riversaydtağı Kaliforniä universitetı|Riversayd|4=University of California, Riverside}}, {{Тәрҗемә ителмәгән 5|San-Diegodağı Kaliforniä universitetı|San-Diego|4=University of California, San Diego}}, {{Тәрҗемә ителмәгән 5|San-Fransiskodağı Kaliforniä universitetı|San-Fransisko|4=University of California, San Francisco}}, {{Тәрҗемә ителмәгән 5|Santa-Barbaradağı Kaliforniä universitetı|Santa-Barbara|4=University of California, Santa Barbara}} häm {{Тәрҗемә ителмәгән 5|Santa-Kruzdağı Kaliforniä universitetı|Santa-Kruz|4=University of California, Santa Cruz}} şähärlärendäge un kampustan, şulay uq küpsanlı tikşerenü häm akademik üzäklärdän tora<ref>{{cite web|url=https://www.universityofcalifornia.edu/uc-system/parts-of-uc|title=The parts of UC|date=January 15, 2020|language=en|website=University of California|access-date=April 22, 2020|archive-date=January 9, 2022|archive-url=https://web.archive.org/web/20220109171703/https://www.universityofcalifornia.edu/uc-system/parts-of-uc|url-status=live}}</ref>. 1900 yılda Kaliforniä universitetı {{Тәрҗемә ителмәгән 5|Amerika universitetları assotsiatsiäse|Amerika universitetları assotsiatsiäsenä|4=Association of American Universities}} nigez saluçılarnıñ berse bulğan. Kaliforniä universitetı uqıtuçıları häm tikşerenüçeläre 2021 yılğa 71 Nobel premiäse alğan<ref name="UC Regents">{{cite web|url=https://nobel.universityofcalifornia.edu/|title=University of California Nobel Laureates|publisher=UC Regents|access-date=October 22, 2021|archive-date=October 16, 2021|archive-url=https://web.archive.org/web/20211016021313/https://nobel.universityofcalifornia.edu/|url-status=live}}</ref>. Kaliforniä universitetınıñ iñ yaña kampusı Mersedta 2005 yılnıñ közendä açılğan. San-Fransiskoda urnaşqan {{Тәрҗемә ителмәгән 5|Kaliforniä universitetınıñ San-Fransisko xoquq kollecı|Kaliforniä universitetınıñ xoquq kolllecı|4=University of California College of the Law, San Francisco}} yuridik yaqtan Kaliforniä universitetı belän bäyle häm anıñ isemen yörtä, ämmä başqa yaqtan avtonomiäle bulıp tora. Kaliforniä universitetı Regentlar şurası tarafınnan idärä itelä, anıñ ştat xökümäteneñ qalğan öleşennän avtonomiäse ştat konstitutsiäse belän yaqlanğan<ref>Grodin, Joseph R.; Shanske, Darien; Salerno, Michael B. (2016). ''[https://books.google.ru/books?id=3Yx2CgAAQBAJ&pg=PA243&redir_esc=y#v=onepage&q&f=false The California State Constitution]'' (2nd ed.). Oxford: Oxford University Press. p. 243. ISBN <bdi>9780199988648</bdi>. [https://web.archive.org/web/20230415171641/https://books.google.com/books?id=3Yx2CgAAQBAJ&pg=PA243 Archived] from the original on April 15, 2023. Retrieved June 5, 2020.</ref>. == Universitet strukturası == * {{Тәрҗемә ителмәгән 5|Berklidağı Kaliforniä universitetı|Berklidağı Kaliforniä universitetı|4=University of California, Berkeley}} * {{Тәрҗемә ителмәгән 5|Devistağı Kaliforniä universitetı|Devistağı Kaliforniä universitetı|4=University of California, Davis}} * {{Тәрҗемә ителмәгән 5|İrvayndağı Kaliforniä universitetı|İrvayndağı Kaliforniä universitetı|4=University of California, Irvine}} * {{Тәрҗемә ителмәгән 5|Los-Ancelestağı Kaliforniä universitetı|Los-Ancelestağı Kaliforniä universitetı|4=University of California, Los Angeles}} * {{Тәрҗемә ителмәгән 5|Mersedtağı Kaliforniä universitetı|Mersedtağı Kaliforniä universitetı|4=University of California, Merced}} * {{Тәрҗемә ителмәгән 5|Riversaydtağı Kaliforniä universitetı|Riversaydtağı Kaliforniä universitetı|4=University of California, Riverside}} * {{Тәрҗемә ителмәгән 5|San-Diegodağı Kaliforniä universitetı|San-Diegodağı Kaliforniä universitetı|4=University of California, San Diego}} * {{Тәрҗемә ителмәгән 5|San-Fransiskodağı Kaliforniä universitetı|San-Fransiskodağı Kaliforniä universitetı|4=University of California, San Francisco}} * {{Тәрҗемә ителмәгән 5|Santa-Barbaradağı Kaliforniä universitetı|Santa-Barbaradağı Kaliforniä universitetı|4=University of California, Santa Barbara}} * {{Тәрҗемә ителмәгән 5|Santa-Kruzdağı Kaliforniä universitetı|Santa-Kruzdağı Kaliforniä universitetı|4=University of California, Santa Cruz}} şulay uq: * {{Тәрҗемә ителмәгән 5|Kaliforniä universitetınıñ San-Fransisko xoquq kollecı|Kaliforniä universitetınıñ San-Fransisko xoquq kollecı|4=University of California College of the Law, San Francisco}} * {{Тәрҗемә ителмәгән 5|Lik observatoriäse|Lik observatoriäse|4=Lick Observatory}} * {{Тәрҗемә ителмәгән 5|Skripps okeanografiä institutı|Skripps okeanografiä institutı|4=Scripps Institution of Oceanography}} == Näşriätı == {{Main-lat|University of California Press}} Universitet qarşında akademik ädäbiät çığaru belän şöğellänüçe University of California Press (UC Press) näşriätı bar. 1868 yılda universitet xezmätkärläre tarafınnan fänni ädäbiät näşer itelä başlağaç barlıqqa kilgän, ä näşriät bularaq 1893 yılda nigezlängän<ref name="Camhi2013">{{cite book|first=Jeff|last=Camhi|title=A Dam in the River: Releasing the Flow of University Ideas|url=https://books.google.com/books?id=3qodTxXkEgEC&pg=PA149|accessdate=2013-08-31|date=2013-04-15|publisher=Algora Publishing|isbn=978-0-87586-989-6|pages=149–}} {{Wayback|url=https://books.google.com/books?id=3qodTxXkEgEC&pg=PA149|date=20230113200028}} {{Cite web|url=https://books.google.com/books?id=3qodTxXkEgEC&pg=PA149|title=Источник|access-date=2020-10-19|archive-date=2023-01-13|archive-url=https://web.archive.org/web/20230113200028/https://books.google.com/books?id=3qodTxXkEgEC&pg=PA149|deadlink=unfit}}</ref>. [[Tabışsız oyışma]] bulıp tora, universitet häm Kaliforniä ştatı tarafınnan finanslana<ref name="ucop">{{cite web|url=https://www.ucop.edu/academic-personnel-programs//programs-and-initiatives/faculty-resources-advancement/faculty-handbook-sections/university-of-california-press.html|title=University of California Press &#124; UCOP|website=www.ucop.edu|access-date=2020-10-19|archive-date=2014-07-28|archive-url=https://web.archive.org/web/20140728003614/https://www.ucop.edu/academic-personnel-programs//programs-and-initiatives/faculty-resources-advancement/faculty-handbook-sections/university-of-california-press.html|deadlink=yes}}</ref>. Näşer itelä torğan avtorlarnıñ öçtän bere — universitet xezmätkärläre. Nigez salınğannan birle räsmi räweştä universitetnıñ {{Тәрҗемә ителмәгән 5|Berklidağı Kaliforniä universitetı|Berkli kampusında|4=University of California, Berkeley}} urnaşa<ref name="ucop" />. Administratsiä — [[Оукленд|Oklendta]], möxärriät — [[Лос-Анджелес|Los-Ancelesta]], ä satu bülege [[Нью-Йорк|Nyu-Yorkta]] urnaşqan. == İskärmälär == {{Искәрмәләр}} == Sıltamalar == * [http://www.universityofcalifornia.edu/ University of California] {{Wayback|url=http://www.universityofcalifornia.edu/|date=20200926202254}} * {{cite web|url=http://accountability.universityofcalifornia.edu/documents/accountabilityreport14.pdf|title=Annual Accountability Report|date=2014|publisher=University of California|access-date=2018-12-03|archive-date=2018-11-13|archive-url=https://web.archive.org/web/20181113033603/https://accountability.universityofcalifornia.edu/documents/accountabilityreport14.pdf|deadlink=no}} {{Тышкы сылтамалар}} [[Төркем:Әлифба буенча университетлар]] [[Төркем:1868 елда нигезләнгән уку йортлары]] [[Төркем:Калифорния университеты системасы]] [[Төркем:Калифорния университетлары]] a9u4cuenjwznet100pe789l895yiggo 4452268 4452266 2025-07-09T07:25:00Z 91.107.102.64 [[Special:Contributions/Bumın qahan|Bumın qahan]] ([[User talk:Bumın qahan|бәхәс]]) кулланучысының [[Special:Diff/4452266|4452266]] төзәтмәсе кире кагылды 4452268 wikitext text/x-wiki {{Карточка|стиль_тела=vcard|класс_вверху=fn|вверху=<big>Kaliforniä universitetı</big><br> <small>{{lang-enLat|University of California}}</small>|изображение=[[Файл:Seal of the University of California (unofficial).svg|150px]]|метка1=Şiğär|текст1=«{{Тәрҗемә ителмәгән 5|Fiat lux|3=d|4=Q2704440}}» («Yaqtılıq bulsın»)|стиль_меток=color:{{{цвет|black}}}; text-align: center; width:100px;|метка2=Nigezlängän yılı|текст2=1868|метка3=Tip|текст3={{Тәрҗемә ителмәгән 5|İctimaği universitet|ictimaği|4=Public university}} {{Тәрҗемә ителмәгән 5|tikşerenü universitetı|tikşerenü|3=d|4=Q15936437}} universitetları sisteması|метка4=Urın|текст4=[[AQŞ]], [[Kaliforniä]], [[Оукленд|Oklend]] (prezident ofisı)|стиль_заголовков=|стиль_названия=background: #eee; text-align: center; width:100px;|текст10=|метка11=|текст11=|стиль_вверху=background-color:{{{фон|#dcebff}}}; color:{{{цвет|black}}};|метка13=|текст13=|метка5=Sayt|текст5=[https://www.universityofcalifornia.edu/ universityofcalifornia.edu]}}'''Kaliforniä universitetı''' ({{Lang-enLat|University of California}}), '''UC''' — Amerikanıñ [[Kaliforniä]] ştatında {{Тәрҗемә ителмәгән 5|ictimaği universitet|ictimaği|4=Public university}} {{Тәрҗемә ителмәгән 5|tikşerenü universitetı|tikşerenü|4=Research university}} universitetları sisteması. 1868 yılnıñ 23 martında nigezlängän. Ştab-fatirı [[Оукленд|Oklendta]] urnaşqan, sistema {{Тәрҗемә ителмәгән 5|Berklidağı Kaliforniä universitetı|Berkli|4=University of California, Berkeley}}, {{Тәрҗемә ителмәгән 5|Devistağı Kaliforniä universitetı|Devis|4=University of California, Davis}}, {{Тәрҗемә ителмәгән 5|İrvayndağı Kaliforniä universitetı|İrvayn|4=University of California, Irvine}}, {{Тәрҗемә ителмәгән 5|Los-Ancelestağı Kaliforniä universitetı|Los-Anceles|4=University of California, Los Angeles}}, {{Тәрҗемә ителмәгән 5|Mersedtağı Kaliforniä universitetı|Mersed|4=University of California, Merced}}, {{Тәрҗемә ителмәгән 5|Riversaydtağı Kaliforniä universitetı|Riversayd|4=University of California, Riverside}}, {{Тәрҗемә ителмәгән 5|San-Diegodağı Kaliforniä universitetı|San-Diego|4=University of California, San Diego}}, {{Тәрҗемә ителмәгән 5|San-Fransiskodağı Kaliforniä universitetı|San-Fransisko|4=University of California, San Francisco}}, {{Тәрҗемә ителмәгән 5|Santa-Barbaradağı Kaliforniä universitetı|Santa-Barbara|4=University of California, Santa Barbara}} häm {{Тәрҗемә ителмәгән 5|Santa-Kruzdağı Kaliforniä universitetı|Santa-Kruz|4=University of California, Santa Cruz}} şähärlärendäge un kampustan, şulay uq küpsanlı tikşerenü häm akademik üzäklärdän tora<ref>{{cite web|url=https://www.universityofcalifornia.edu/uc-system/parts-of-uc|title=The parts of UC|date=January 15, 2020|language=en|website=University of California|access-date=April 22, 2020|archive-date=January 9, 2022|archive-url=https://web.archive.org/web/20220109171703/https://www.universityofcalifornia.edu/uc-system/parts-of-uc|url-status=live}}</ref>. 1900 yılda Kaliforniä universitetı {{Тәрҗемә ителмәгән 5|Amerika universitetları assotsiatsiäse|Amerika universitetları assotsiatsiäsenä|4=Association of American Universities}} nigez saluçılarnıñ berse bulğan. Kaliforniä universitetı uqıtuçıları häm tikşerenüçeläre 2021 yılğa 71 Nobel premiäse alğan<ref name="UC Regents">{{cite web|url=https://nobel.universityofcalifornia.edu/|title=University of California Nobel Laureates|publisher=UC Regents|access-date=October 22, 2021|archive-date=October 16, 2021|archive-url=https://web.archive.org/web/20211016021313/https://nobel.universityofcalifornia.edu/|url-status=live}}</ref>. Kaliforniä universitetınıñ iñ yaña kampusı Mersedta 2005 yılnıñ közendä açılğan. San-Fransiskoda urnaşqan {{Тәрҗемә ителмәгән 5|Kaliforniä universitetınıñ San-Fransisko xoquq kollecı|Kaliforniä universitetınıñ xoquq kolllecı|4=University of California College of the Law, San Francisco}} yuridik yaqtan Kaliforniä universitetı belän bäyle häm anıñ isemen yörtä, ämmä başqa yaqtan avtonomiäle bulıp tora. Kaliforniä universitetı Regentlar şurası tarafınnan idärä itelä, anıñ ştat xökümäteneñ qalğan öleşennän avtonomiäse ştat konstitutsiäse belän yaqlanğan<ref>Grodin, Joseph R.; Shanske, Darien; Salerno, Michael B. (2016). ''[https://books.google.ru/books?id=3Yx2CgAAQBAJ&pg=PA243&redir_esc=y#v=onepage&q&f=false The California State Constitution]'' (2nd ed.). Oxford: Oxford University Press. p. 243. ISBN <bdi>9780199988648</bdi>. [https://web.archive.org/web/20230415171641/https://books.google.com/books?id=3Yx2CgAAQBAJ&pg=PA243 Archived] from the original on April 15, 2023. Retrieved June 5, 2020.</ref>. == Universitet strukturası == * {{Тәрҗемә ителмәгән 5|Berklidağı Kaliforniä universitetı|Berklidağı Kaliforniä universitetı|4=University of California, Berkeley}} * {{Тәрҗемә ителмәгән 5|Devistağı Kaliforniä universitetı|Devistağı Kaliforniä universitetı|4=University of California, Davis}} * {{Тәрҗемә ителмәгән 5|İrvayndağı Kaliforniä universitetı|İrvayndağı Kaliforniä universitetı|4=University of California, Irvine}} * {{Тәрҗемә ителмәгән 5|Los-Ancelestağı Kaliforniä universitetı|Los-Ancelestağı Kaliforniä universitetı|4=University of California, Los Angeles}} * {{Тәрҗемә ителмәгән 5|Mersedtağı Kaliforniä universitetı|Mersedtağı Kaliforniä universitetı|4=University of California, Merced}} * {{Тәрҗемә ителмәгән 5|Riversaydtağı Kaliforniä universitetı|Riversaydtağı Kaliforniä universitetı|4=University of California, Riverside}} * {{Тәрҗемә ителмәгән 5|San-Diegodağı Kaliforniä universitetı|San-Diegodağı Kaliforniä universitetı|4=University of California, San Diego}} * {{Тәрҗемә ителмәгән 5|San-Fransiskodağı Kaliforniä universitetı|San-Fransiskodağı Kaliforniä universitetı|4=University of California, San Francisco}} * {{Тәрҗемә ителмәгән 5|Santa-Barbaradağı Kaliforniä universitetı|Santa-Barbaradağı Kaliforniä universitetı|4=University of California, Santa Barbara}} * {{Тәрҗемә ителмәгән 5|Santa-Kruzdağı Kaliforniä universitetı|Santa-Kruzdağı Kaliforniä universitetı|4=University of California, Santa Cruz}} şulay uq: * {{Тәрҗемә ителмәгән 5|Kaliforniä universitetınıñ San-Fransisko xoquq kollecı|Kaliforniä universitetınıñ San-Fransisko xoquq kollecı|4=University of California College of the Law, San Francisco}} * {{Тәрҗемә ителмәгән 5|Lik observatoriäse|Lik observatoriäse|4=Lick Observatory}} * {{Тәрҗемә ителмәгән 5|Skripps okeanografiä institutı|Skripps okeanografiä institutı|4=Scripps Institution of Oceanography}} == Näşriätı == {{Main-lat|University of California Press}} Universitet qarşında akademik ädäbiät çığaru belän şöğellänüçe University of California Press (UC Press) näşriätı bar. 1868 yılda universitet xezmätkärläre tarafınnan fänni ädäbiät näşer itelä başlağaç barlıqqa kilgän, ä näşriät bularaq 1893 yılda nigezlängän<ref name="Camhi2013">{{cite book|first=Jeff|last=Camhi|title=A Dam in the River: Releasing the Flow of University Ideas|url=https://books.google.com/books?id=3qodTxXkEgEC&pg=PA149|accessdate=2013-08-31|date=2013-04-15|publisher=Algora Publishing|isbn=978-0-87586-989-6|pages=149–}} {{Wayback|url=https://books.google.com/books?id=3qodTxXkEgEC&pg=PA149|date=20230113200028}} {{Cite web|url=https://books.google.com/books?id=3qodTxXkEgEC&pg=PA149|title=Источник|access-date=2020-10-19|archive-date=2023-01-13|archive-url=https://web.archive.org/web/20230113200028/https://books.google.com/books?id=3qodTxXkEgEC&pg=PA149|deadlink=unfit}}</ref>. [[Tabışsız oyışma]] bulıp tora, universitet häm Kaliforniä ştatı tarafınnan finanslana<ref name="ucop">{{cite web|url=https://www.ucop.edu/academic-personnel-programs//programs-and-initiatives/faculty-resources-advancement/faculty-handbook-sections/university-of-california-press.html|title=University of California Press &#124; UCOP|website=www.ucop.edu|access-date=2020-10-19|archive-date=2014-07-28|archive-url=https://web.archive.org/web/20140728003614/https://www.ucop.edu/academic-personnel-programs//programs-and-initiatives/faculty-resources-advancement/faculty-handbook-sections/university-of-california-press.html|deadlink=yes}}</ref>. Näşer itelä torğan avtorlarnıñ öçtän bere — universitet xezmätkärläre. Nigez salınğannan birle räsmi räweştä universitetnıñ {{Тәрҗемә ителмәгән 5|Berklidağı Kaliforniä universitetı|Berkli kampusında|4=University of California, Berkeley}} urnaşa<ref name="ucop" />. Administratsiä — [[Оукленд|Oklendta]], möxärriät — [[Лос-Анджелес|Los-Ancelesta]], ä satu bülege [[Нью-Йорк|Nyu-Yorkta]] urnaşqan. == İskärmälär == {{Искәрмәләр}} == Sıltamalar == * [http://www.universityofcalifornia.edu/ University of California] {{Wayback|url=http://www.universityofcalifornia.edu/|date=20200926202254}} * {{cite web|url=http://accountability.universityofcalifornia.edu/documents/accountabilityreport14.pdf|title=Annual Accountability Report|date=2014|publisher=University of California|access-date=2018-12-03|archive-date=2018-11-13|archive-url=https://web.archive.org/web/20181113033603/https://accountability.universityofcalifornia.edu/documents/accountabilityreport14.pdf|deadlink=no}} {{Тышкы сылтамалар}} [[Төркем:Әлифба буенча университетлар]] [[Төркем:1868 елда нигезләнгән уку йортлары]] [[Төркем:АКШ университетлары]] [[Төркем:Калифорния университетлары]] nbojcfu0bqck5b1i3weoli705kcf47y 4452269 4452268 2025-07-09T07:27:05Z Bumın qahan 43586 "АКШ университетлары" төркеме -- мәкаләләр өчен түгел, ә башка төркемнәр өчен. 4452269 wikitext text/x-wiki {{Карточка|стиль_тела=vcard|класс_вверху=fn|вверху=<big>Kaliforniä universitetı</big><br> <small>{{lang-enLat|University of California}}</small>|изображение=[[Файл:Seal of the University of California (unofficial).svg|150px]]|метка1=Şiğär|текст1=«{{Тәрҗемә ителмәгән 5|Fiat lux|3=d|4=Q2704440}}» («Yaqtılıq bulsın»)|стиль_меток=color:{{{цвет|black}}}; text-align: center; width:100px;|метка2=Nigezlängän yılı|текст2=1868|метка3=Tip|текст3={{Тәрҗемә ителмәгән 5|İctimaği universitet|ictimaği|4=Public university}} {{Тәрҗемә ителмәгән 5|tikşerenü universitetı|tikşerenü|3=d|4=Q15936437}} universitetları sisteması|метка4=Urın|текст4=[[AQŞ]], [[Kaliforniä]], [[Оукленд|Oklend]] (prezident ofisı)|стиль_заголовков=|стиль_названия=background: #eee; text-align: center; width:100px;|текст10=|метка11=|текст11=|стиль_вверху=background-color:{{{фон|#dcebff}}}; color:{{{цвет|black}}};|метка13=|текст13=|метка5=Sayt|текст5=[https://www.universityofcalifornia.edu/ universityofcalifornia.edu]}}'''Kaliforniä universitetı''' ({{Lang-enLat|University of California}}), '''UC''' — Amerikanıñ [[Kaliforniä]] ştatında {{Тәрҗемә ителмәгән 5|ictimaği universitet|ictimaği|4=Public university}} {{Тәрҗемә ителмәгән 5|tikşerenü universitetı|tikşerenü|4=Research university}} universitetları sisteması. 1868 yılnıñ 23 martında nigezlängän. Ştab-fatirı [[Оукленд|Oklendta]] urnaşqan, sistema {{Тәрҗемә ителмәгән 5|Berklidağı Kaliforniä universitetı|Berkli|4=University of California, Berkeley}}, {{Тәрҗемә ителмәгән 5|Devistağı Kaliforniä universitetı|Devis|4=University of California, Davis}}, {{Тәрҗемә ителмәгән 5|İrvayndağı Kaliforniä universitetı|İrvayn|4=University of California, Irvine}}, {{Тәрҗемә ителмәгән 5|Los-Ancelestağı Kaliforniä universitetı|Los-Anceles|4=University of California, Los Angeles}}, {{Тәрҗемә ителмәгән 5|Mersedtağı Kaliforniä universitetı|Mersed|4=University of California, Merced}}, {{Тәрҗемә ителмәгән 5|Riversaydtağı Kaliforniä universitetı|Riversayd|4=University of California, Riverside}}, {{Тәрҗемә ителмәгән 5|San-Diegodağı Kaliforniä universitetı|San-Diego|4=University of California, San Diego}}, {{Тәрҗемә ителмәгән 5|San-Fransiskodağı Kaliforniä universitetı|San-Fransisko|4=University of California, San Francisco}}, {{Тәрҗемә ителмәгән 5|Santa-Barbaradağı Kaliforniä universitetı|Santa-Barbara|4=University of California, Santa Barbara}} häm {{Тәрҗемә ителмәгән 5|Santa-Kruzdağı Kaliforniä universitetı|Santa-Kruz|4=University of California, Santa Cruz}} şähärlärendäge un kampustan, şulay uq küpsanlı tikşerenü häm akademik üzäklärdän tora<ref>{{cite web|url=https://www.universityofcalifornia.edu/uc-system/parts-of-uc|title=The parts of UC|date=January 15, 2020|language=en|website=University of California|access-date=April 22, 2020|archive-date=January 9, 2022|archive-url=https://web.archive.org/web/20220109171703/https://www.universityofcalifornia.edu/uc-system/parts-of-uc|url-status=live}}</ref>. 1900 yılda Kaliforniä universitetı {{Тәрҗемә ителмәгән 5|Amerika universitetları assotsiatsiäse|Amerika universitetları assotsiatsiäsenä|4=Association of American Universities}} nigez saluçılarnıñ berse bulğan. Kaliforniä universitetı uqıtuçıları häm tikşerenüçeläre 2021 yılğa 71 Nobel premiäse alğan<ref name="UC Regents">{{cite web|url=https://nobel.universityofcalifornia.edu/|title=University of California Nobel Laureates|publisher=UC Regents|access-date=October 22, 2021|archive-date=October 16, 2021|archive-url=https://web.archive.org/web/20211016021313/https://nobel.universityofcalifornia.edu/|url-status=live}}</ref>. Kaliforniä universitetınıñ iñ yaña kampusı Mersedta 2005 yılnıñ közendä açılğan. San-Fransiskoda urnaşqan {{Тәрҗемә ителмәгән 5|Kaliforniä universitetınıñ San-Fransisko xoquq kollecı|Kaliforniä universitetınıñ xoquq kolllecı|4=University of California College of the Law, San Francisco}} yuridik yaqtan Kaliforniä universitetı belän bäyle häm anıñ isemen yörtä, ämmä başqa yaqtan avtonomiäle bulıp tora. Kaliforniä universitetı Regentlar şurası tarafınnan idärä itelä, anıñ ştat xökümäteneñ qalğan öleşennän avtonomiäse ştat konstitutsiäse belän yaqlanğan<ref>Grodin, Joseph R.; Shanske, Darien; Salerno, Michael B. (2016). ''[https://books.google.ru/books?id=3Yx2CgAAQBAJ&pg=PA243&redir_esc=y#v=onepage&q&f=false The California State Constitution]'' (2nd ed.). Oxford: Oxford University Press. p. 243. ISBN <bdi>9780199988648</bdi>. [https://web.archive.org/web/20230415171641/https://books.google.com/books?id=3Yx2CgAAQBAJ&pg=PA243 Archived] from the original on April 15, 2023. Retrieved June 5, 2020.</ref>. == Universitet strukturası == * {{Тәрҗемә ителмәгән 5|Berklidağı Kaliforniä universitetı|Berklidağı Kaliforniä universitetı|4=University of California, Berkeley}} * {{Тәрҗемә ителмәгән 5|Devistağı Kaliforniä universitetı|Devistağı Kaliforniä universitetı|4=University of California, Davis}} * {{Тәрҗемә ителмәгән 5|İrvayndağı Kaliforniä universitetı|İrvayndağı Kaliforniä universitetı|4=University of California, Irvine}} * {{Тәрҗемә ителмәгән 5|Los-Ancelestağı Kaliforniä universitetı|Los-Ancelestağı Kaliforniä universitetı|4=University of California, Los Angeles}} * {{Тәрҗемә ителмәгән 5|Mersedtağı Kaliforniä universitetı|Mersedtağı Kaliforniä universitetı|4=University of California, Merced}} * {{Тәрҗемә ителмәгән 5|Riversaydtağı Kaliforniä universitetı|Riversaydtağı Kaliforniä universitetı|4=University of California, Riverside}} * {{Тәрҗемә ителмәгән 5|San-Diegodağı Kaliforniä universitetı|San-Diegodağı Kaliforniä universitetı|4=University of California, San Diego}} * {{Тәрҗемә ителмәгән 5|San-Fransiskodağı Kaliforniä universitetı|San-Fransiskodağı Kaliforniä universitetı|4=University of California, San Francisco}} * {{Тәрҗемә ителмәгән 5|Santa-Barbaradağı Kaliforniä universitetı|Santa-Barbaradağı Kaliforniä universitetı|4=University of California, Santa Barbara}} * {{Тәрҗемә ителмәгән 5|Santa-Kruzdağı Kaliforniä universitetı|Santa-Kruzdağı Kaliforniä universitetı|4=University of California, Santa Cruz}} şulay uq: * {{Тәрҗемә ителмәгән 5|Kaliforniä universitetınıñ San-Fransisko xoquq kollecı|Kaliforniä universitetınıñ San-Fransisko xoquq kollecı|4=University of California College of the Law, San Francisco}} * {{Тәрҗемә ителмәгән 5|Lik observatoriäse|Lik observatoriäse|4=Lick Observatory}} * {{Тәрҗемә ителмәгән 5|Skripps okeanografiä institutı|Skripps okeanografiä institutı|4=Scripps Institution of Oceanography}} == Näşriätı == {{Main-lat|University of California Press}} Universitet qarşında akademik ädäbiät çığaru belän şöğellänüçe University of California Press (UC Press) näşriätı bar. 1868 yılda universitet xezmätkärläre tarafınnan fänni ädäbiät näşer itelä başlağaç barlıqqa kilgän, ä näşriät bularaq 1893 yılda nigezlängän<ref name="Camhi2013">{{cite book|first=Jeff|last=Camhi|title=A Dam in the River: Releasing the Flow of University Ideas|url=https://books.google.com/books?id=3qodTxXkEgEC&pg=PA149|accessdate=2013-08-31|date=2013-04-15|publisher=Algora Publishing|isbn=978-0-87586-989-6|pages=149–}} {{Wayback|url=https://books.google.com/books?id=3qodTxXkEgEC&pg=PA149|date=20230113200028}} {{Cite web|url=https://books.google.com/books?id=3qodTxXkEgEC&pg=PA149|title=Источник|access-date=2020-10-19|archive-date=2023-01-13|archive-url=https://web.archive.org/web/20230113200028/https://books.google.com/books?id=3qodTxXkEgEC&pg=PA149|deadlink=unfit}}</ref>. [[Tabışsız oyışma]] bulıp tora, universitet häm Kaliforniä ştatı tarafınnan finanslana<ref name="ucop">{{cite web|url=https://www.ucop.edu/academic-personnel-programs//programs-and-initiatives/faculty-resources-advancement/faculty-handbook-sections/university-of-california-press.html|title=University of California Press &#124; UCOP|website=www.ucop.edu|access-date=2020-10-19|archive-date=2014-07-28|archive-url=https://web.archive.org/web/20140728003614/https://www.ucop.edu/academic-personnel-programs//programs-and-initiatives/faculty-resources-advancement/faculty-handbook-sections/university-of-california-press.html|deadlink=yes}}</ref>. Näşer itelä torğan avtorlarnıñ öçtän bere — universitet xezmätkärläre. Nigez salınğannan birle räsmi räweştä universitetnıñ {{Тәрҗемә ителмәгән 5|Berklidağı Kaliforniä universitetı|Berkli kampusında|4=University of California, Berkeley}} urnaşa<ref name="ucop" />. Administratsiä — [[Оукленд|Oklendta]], möxärriät — [[Лос-Анджелес|Los-Ancelesta]], ä satu bülege [[Нью-Йорк|Nyu-Yorkta]] urnaşqan. == İskärmälär == {{Искәрмәләр}} == Sıltamalar == * [http://www.universityofcalifornia.edu/ University of California] {{Wayback|url=http://www.universityofcalifornia.edu/|date=20200926202254}} * {{cite web|url=http://accountability.universityofcalifornia.edu/documents/accountabilityreport14.pdf|title=Annual Accountability Report|date=2014|publisher=University of California|access-date=2018-12-03|archive-date=2018-11-13|archive-url=https://web.archive.org/web/20181113033603/https://accountability.universityofcalifornia.edu/documents/accountabilityreport14.pdf|deadlink=no}} {{Тышкы сылтамалар}} [[Төркем:Әлифба буенча университетлар]] [[Төркем:1868 елда нигезләнгән уку йортлары]] [[Төркем:Калифорния университеты системасы]] [[Төркем:Калифорния университетлары]] a9u4cuenjwznet100pe789l895yiggo Калифорния университеты 0 863901 4452240 2025-07-08T15:09:37Z Bumın qahan 43586 Bumın qahan [[Калифорния университеты]] битенең исемен үзгәртте. Яңа исеме: [[Kaliforniä universitetı]] 4452240 wikitext text/x-wiki #ЮНӘЛТҮ [[Kaliforniä universitetı]] rqokkfld3cdieunj9ca32fiztjuam2y Бәхәс:Kaliforniä universitetı 1 863902 4452241 2025-07-08T15:10:34Z Bumın qahan 43586 Яңа бит: «{{ТИМ|en|University of California}} {{ТИМ|ru|Калифорнийский университет}}» 4452241 wikitext text/x-wiki {{ТИМ|en|University of California}} {{ТИМ|ru|Калифорнийский университет}} b1xtnh4mva96ahz2znqwsbrngy8zqfb (9224) Зелезны 0 863903 4452247 2025-07-08T16:40:00Z Ерден Карсыбеков 3157 Ерден Карсыбеков [[(9224) Зелезны]] битенең исемен үзгәртте. Яңа исеме: [[(9224) Железны]] 4452247 wikitext text/x-wiki #ЮНӘЛТҮ [[(9224) Железны]] mtl60g52wj3jxhiqyv4kywvrz1dh464 Бәхәс:(9224) Зелезны 1 863904 4452249 2025-07-08T16:40:01Z Ерден Карсыбеков 3157 Ерден Карсыбеков [[Бәхәс:(9224) Зелезны]] битенең исемен үзгәртте. Яңа исеме: [[Бәхәс:(9224) Железны]] 4452249 wikitext text/x-wiki #ЮНӘЛТҮ [[Бәхәс:(9224) Железны]] em5x5efi4ddk2bddk3shx8764vxeel7 Калып:Potd/2025-07-09 10 863906 4452255 2025-07-08T20:26:22Z Frhdkazan 3171 Яңа бит: «Rifling of a cannon (M75; 90mm; y.1891; Austro-Hungarian; exposed in Ljubljana, Slovenia).jpg» 4452255 wikitext text/x-wiki Rifling of a cannon (M75; 90mm; y.1891; Austro-Hungarian; exposed in Ljubljana, Slovenia).jpg 8hwbw17y1dufo3rssc0h66cyjtylkbu Калып:Motd/2025-07-09 10 863907 4452256 2025-07-08T20:28:54Z Frhdkazan 3171 Яңа бит: «Mani Rimdu festival short.webm» 4452256 wikitext text/x-wiki Mani Rimdu festival short.webm ew0sgjzcqc35e83wqkna4pqgyd8y9ii Бәхәс:Илдар Хәйруллин (1965) 1 863908 4452257 2025-07-08T20:36:01Z Frhdkazan 3171 Яңа бит: «{{Төрки марафон мәкаләсе |ел=2025 | кулланучы=Әмир | ил =Россия | ил2 = | ил3 = | халык=татарлар | халык2= | халык3= }}» 4452257 wikitext text/x-wiki {{Төрки марафон мәкаләсе |ел=2025 | кулланучы=Әмир | ил =Россия | ил2 = | ил3 = | халык=татарлар | халык2= | халык3= }} 4m96vj5w3n46e5d4lgmaimacqk9csxb Калып:Potd/2025-07-10 10 863909 4452271 2025-07-09T08:11:57Z Frhdkazan 3171 Яңа бит: «Autor nieznany, św. Anna - fragment postaci. Malowidło ścienne.jpg» 4452271 wikitext text/x-wiki Autor nieznany, św. Anna - fragment postaci. Malowidło ścienne.jpg cmsfm0lvih3abraepk7xdgmsjhkz3l7 Калып:Motd/2025-07-10 10 863910 4452273 2025-07-09T08:48:13Z Frhdkazan 3171 Яңа бит: «The Anarchy- The Relentless Rise of the East India Company.webm» 4452273 wikitext text/x-wiki The Anarchy- The Relentless Rise of the East India Company.webm rl4fwgxwpj6eqnr021wfevzy17dpqhk